Mual: Bible for 1 Chronicles, 1 Kings, 1 Samuel, 2 Chronicles, 2 Kings, 2 Samuel, Amos, Daniel, Deuteronomy, Ecclesiastes, Esther, Exodus, Ezekiel, Ezra, Genesis, Habakkuk, Haggai, Hosea, Isaiah, Jeremiah, Job, Joel, Jonah, Joshua, Judges, Lamentations, Leviticus, Malachi, Micah, Nahum, Nehemiah, Numbers, Obadiah, Proverbs, Psalms, Ruth, Song of Solomon, Zechariah, Zephaniah

Formatted for Translators

©2022 Wycliffe Associates
Released under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Bible Text: The English Unlocked Literal Bible (ULB)
©2017 Wycliffe Associates
Available at https://bibleineverylanguage.org/translations
The English Unlocked Literal Bible is based on the unfoldingWord® Literal Text, CC BY-SA 4.0. The original work of the unfoldingWord® Literal Text is available at https://unfoldingword.bible/ult/.
The ULB is licensed under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Notes: English ULB Translation Notes
©2017 Wycliffe Associates
Available at https://bibleineverylanguage.org/translations
The English ULB Translation Notes is based on the unfoldingWord translationNotes, under CC BY-SA 4.0. The original unfoldingWord work is available at https://unfoldingword.bible/utn.
The ULB Notes is licensed under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
To view a copy of the CC BY-SA 4.0 license visit http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/
Below is a human-readable summary of (and not a substitute for) the license.
You are free to:
The licensor cannot revoke these freedoms as long as you follow the license terms.
Under the following conditions:
Notices:
You do not have to comply with the license for elements of the material in the public domain or where your use is permitted by an applicable exception or limitation.
No warranties are given. The license may not give you all of the permissions necessary for your intended use. For example, other rights such as publicity, privacy, or moral rights may limit how you use the material.

Genesis

Chapter 1

1Sinsinn yennu lin nan sanpaak nan tinŋ. 2Tinŋ lin mɔk ninnɔnŋ k sial lin kaa. Bunbɔnn kua e lin be tingbonŋ paak k yennu malinŋ lin paa nŋun paak.3k yennu yet a yentuu n baal k yentuu baal. 4yennu got sua yentu ŋan; k u bɔkt yentuu nan bunbɔnn, 5k yennu pul yetuu na yennu ni k mun pul bunbɔnn mun nŋiɔk. k l bɔnn k yent da sinsinn e na.6yennu yet a ŋaant k yial i be nŋun nba be sanpaapo nan tinŋ ni sunsuuk ni k bɔkt'l. 7K yennu bil yial k bɔkt sanpaapo nŋun nan tinŋ ni yial. 8Yennu pul yial sanpaapo k l bɔnn k yent, daa ŋanle daal.9yennu yet; a tinŋ ni nŋan na n taan dual bɔyenn kua buol ŋaan k tinŋ n kuol k l tun nna . 10yennu lin pul kuonun na tingbenŋ, ŋaan pul nŋun nba taan dua na mɔkl k got sua k l ŋan.12k yennu yet a ; tinŋ n pɔt gbie nan muat kul nba mɔk bin nan tiinii nba mɔk luana kul nan luan buolubuolu kul nan l tiinii kul i be tinŋ na paak. 11K tinŋ lin pia muat nan lonm buolu kul ni, k tiinii mun bia nan l luana buolu kul kul ni. K yennu got sua k l ŋan. 13k l bonn k yent daa ŋanta daal e na.14K yennu yetb a yentu i be sanpaapo k bɔkt yennu nan mŋiɔk. 15k ii tie nŋina nba want daa, nan mŋali nan bina. K i tie yentu sanpaapo k fit yent tinŋ ni. k l tun n na .16K yennu tul yentgbenŋa ŋanle. yent saakal be yennu ni k yent bik mun be nŋiɔk k bia nan mŋaabila. 17yennu tien mŋaabila sanpaapo a lin yent tinŋ ni, 18k l i be nŋiɔk ŋaan nŋik yennu ni k bɔkt yennu nan nŋiɔk. yennu got sua k i ŋan. 19k l bɔnnt yent, daa ŋabba daal e na.20yennu yet a; nŋun n pɔt nan bonfota, k nuani mun i yuuk tingbonŋ. 21k yennu nan bonkobgbenŋa nba be nŋun ni nan bonfuol kul nba be nŋun ni buolbuolu kul k bia nan bonyuyukt kul. nan b buolu. yennu lin la nan liŋan.22yennu tul'b mɔsonŋann k yet'b i pɔt man k gbie mɔka, k nuani n pɔt k gbie tingbonŋ na kul. 23K l bɔnn k yent daa ŋan mŋun daal e na.24yennu yet a tingbonŋ na n pɔt nan bonfua nba sii lin bonkobit nan bonbubɔkt, nan muuk ni buolu buolu k l tien nna. 25N na e k yennu nan muuk ni bonkobit kul, bonkobit nan b buolu, bonbubɔkt kul nba buak tinŋ na paak nan b buolu k la nan l nŋan.26ŋann e k yennu yet a; ŋaant man k tin nan nulua k nann t mɔnŋ k wuu mɔk panŋ k i dia janni nba be nŋun ni, nan bonyu yukt nba yuuk sanpaapo, nan bonkobt nba sonm nan bonbubɔkt nba buak tinŋ na paak, 27yennu nan ni lu a k nann u mɔnŋ e. U jii u mɔnŋ ninnɔnŋ e k nan ni lua. nan jua nan puo.28Yennu tul'b mɔsonŋann ŋaan yet'b a; i pɔt man, i mal k gbie tingbonŋ na k yent l kul ki mɔk panŋ nŋun ni janii paak, nan bonyuyukt kul paak, nan tingbonŋ na na ni bonkobt kul paak. 29K u bia yet a; n tuli bonbubult kul nba be tinŋ na paak, k tiik nba be tingbonŋ na paak k mɔk luana sii tie jiet e.30nan tinŋ nna bonkobt kul, nan nuani kul nba yuuk sanpaapo, nan linba kul mɔk manfuol. n tul' i muat kul nba mei tinŋ nani l tie e. K tun n na. 31yennu la nan u bonninante kul ŋan. K mŋuɔk bɔnn k l yent. daa ŋanlob daal e na.

Chapter 2

1L yuo ne k sanpaak na tiŋ na linba kuol l ni ne naamii gbenn. 2Daa ŋaaloli k sua yennu gbenn u naamii tuonna kuola; k foï daa ŋaalolie maŋ ni. Kii k tun naamii tuonni. 3K yennu tien piisin daa ŋaalolie k tienil dagaŋil k foi, kiman l daal ne k u gbenn u naamii tuonawa.4Bianŋinba din naan sanpaak na tinŋ. 5Yuo nba kaagbennu yennu, din te k sanpaak na tinŋ naa ne tiibla daa din ka tinŋ paak, k buon pianna din daa k pia kpaant ni. Kaagbennu yennu din k ko tinŋ. 6Ŋaan maalii din tu nyi tinŋ n ie k maakit tinŋ paak.7K kaagbennu yennu jii tinŋ tant k nan Nisaalik; k pebli fuon u manbuona ni, k maafuol, baal k nisaalik fiil k tie Nuluo. 8Ŋann ie kaagbennu yennu ŋaam gaadinn kpaab yondo po, leŋ k b yi Edenn kpaab k u ji Nisaalik nba ku naamuo ne k tennɔ leŋ.9Tinŋ manŋ nie k yennu din te tibuolu kul pia. K ŋan nunpo k bia ŋan nan dinnu ki maafuol tiik be gaadinn sinsink k tie miinnu na yuunbuonn tiik. 10Muakil din nyi Edenn kpaab manŋ nie k buonkit nyun suannii naana k maat gaadinn kpaab.11Sinsinn muakil din yi pisconn, muakil manŋ din kaalint; Havila do. Leŋ k saalma din be. 12K do manŋ ni saalma ŋan k mɔk tulaali nba nuubluo man na taanna nba dauo k paal.13K munlie po muakil yi Guihon muakil manŋ din kaalint, Cusch do. 14K muntaa muakil nyi Hiddékel; k l puub k jin l'Assyrie yendo po k munna muakil sann yi l'Euphrate.15Kaagbennu yennu jin kpaab nba be Eden gaadinn k tul Nisaalik, a u wuu ko k bia ŋamii. 16Kaagbennu yennu tuulua yaak na u fit di tiik kul nba be kpaab ne ni. 17Ŋaan a da di tiik nba tie minnu na yunbuonn tiik ne daal nba kaa di a saa kpo n n ie.18Ŋann ie k kaagbennu yennu yet a l k ŋan k jua i i be u kuukua n saa nan sua u wun tie u suomitua wu naamua. 19Kaagbennu yennu din tante k nan buonkobit kul, na nuanii kul nba saapaapo k baal namm Nisaalik buol a wun pul ŋann ne tie b Sana. 20K Nisaalik din pul buonkobit ku sana na nuanii nba saapaapo na muuk buonkobit kul, ŋan Adam din muak suomitua k u nannua.21Ŋann ie kaagbennu yennu te k guacionŋ sual Adam k dual guan k u jin u kapilu yinn k te gbannant taan. 22K kaagbennu yennu jin kapilu nba k u nyinn jua niŋ ne k u jil k nan puo k jiu k kubin Adam. 23Ŋann ie k jua jin yet a n kpabil nba tie kpabil n gbanant nba tie gbanant u sann sii tie puo kiman u nyii ju nie.24L paak jua saa nyink u baa nan naa ŋaan kua puo k b niib banlie n taan k tie gbananyinnkua. 25Jua nan puo kul din suomm yann kii k tiin fei.

Chapter 3

1k waauk e lin tie wunba sub k gal bonkobt kul nba lin be muuk ni. k boi puo a yennu set yet na i laa di tiini nba be n na kul luanaa? 2K puo jiin a t saa fit di luana nba be n na. 3ŋaan wunba be sunsuuk nna ŋanin t laa di k boi tin sii k maan ti dii t saa kpo e.4L yuo na k waauk yet puo a i kan kpo. 5ŋaan u mi nan i dii daal nba i nunii saa yent e k i j sii tie nan ŋua na e k sii mi linba ŋan nan linba bi. 6K puo la nan l tiik luana ŋan nan dinnu k bia saa tul'b yenfuon. K jii dii ŋaan tul u sɔlua k u mun dii7K b munii yent k b got sua b sie yann, l yuo k b bann tiik nba k b yi fiigie faat k dɔkin b mɔnŋ. 8L yuo k b gbat kaagbennu yennu kunkɔl gingɔnŋ na ni daajuok, k jua nan u ŋaapuo j tin k bɔl yennu tiinii ni.9ŋann e k kaagbennu yennu yiin jua k boi'ɔ; a be lee ? 10K u jiina ; n gbat a kunkɔl e gungɔnŋ ni k jamŋni suol'n k maan nba yann e l paak te k n bɔl. 11K kaagbennu boi'ɔ, mŋe wann a nab a be yanni? a dii tiik nba k a laa wann a nan a laa di na e?12K jua jiin a puo nba k a laa tul'n tul'n k n dii. 13K kaagbennu yennu boi pupo a be k a tien nna ? puo jii na waauk u kpann'n k n dii14k kaagbennu yennu yet waauik; faa tun linba na n saa pol'a mɔb muuk ni bonkobt kul buol, a sii buak a puol paak k muatanbiini a fuon nan a kuun. 15N saa patik fin nan puo, a yaabuonaa nan u yaabuonaa. u tuu saa yiel a yul fan mun jun u taagbinn.16K mun pak puo; a tuu saa suol puol k di falaa a matuk sii ton bonciann ŋaan a sii mɔk lonm nan a sɔlua ŋaan u sii mɔk yiko a paak.17k u yet jua, maan a gaal a ŋaapuo maan k dii ti luanaa nba k n laan kuana na n saa pol tinŋ mɔb a paak, 18a tuu saa di falaa k fial tuntonŋ mii k fit la a jiet k saa nan a kuun. 19a tuu saa la falaa k kunkoni saa cɔkta kpaab ni e waa fan fit la jiet. a tuu saa fial naauk o waa k fit di, nan yuo nba k ta saamŋat tinŋ ni faa lin nŋii sian. k maan a tie tante k bia ta saa mŋat tant ni.20Adam lin pul u ŋaapuo Ev k maan ŋua tie nifosaalik k u naa. 21Kaagbennu yennu jii bonkobt gbent k nŋal tiat l lann Adam nan u ŋaapuo.22Kaagbennu yennu yet a : jua j kpant tie nan min yennu na e k mi bonŋann nan bonbiit t j saa te k u laa tantl u nuu k siin manfuol tik k saa maan di k mɔk manfuol nba kaagbennu. 23ŋann e k kaagbennu belua gungɔnŋ na ni a wun saan ki ko kpaab waa lin nŋii sian. 24n na e k u j lin bel adam ŋaan lin baal nan binba k b yi b selibin nba Eden yendopo k b lin dia juk banjiak nba fɔk k guu man fuol tiik na sonuu po.

Chapter 4

1Adam be nan u ŋaapuo Ev k suol puol k mal kaaen k j yet a kaagbennu nu sann ni e k n mal bonjak. 2L puolpo k u mal u waalua Abel. Abel tie bonkob kpalik e k kaaen tie kpakuolua.3K dasial kaaen tan jii u kpab jiet a wun tul yennu. 4Abel mun jii u bonkobt ni mat sinsinn nant nba ŋan k tul yennu. K yennu nunm gbuo Abel nan u piini, 5ŋaan k k gbuo kaaen nan u piini k kaaen wutuol duo k u nunm po biil bonciann.6k yennu boi kaaen a be k a donn wutuol i? be k a biil nunm po? 7a i bo e tun linba ŋan a yul bo sii be sanpaapo e, ŋaan a i tun biit saatan sii dua tanmɔb ni e ŋaan u sii mɔk lonm nan a. ŋaan a sii mɔk yiko u paak.8ŋaan k i yuo kaaen suki u waalua Abel . baa kua muuk yuo nba k kaaen suol u waalua kpiiu. 9k yennu boi kaaen a a waalua Abel be lia? k u jiin a n k mi,min e tie n waalua guutua a ?10k yennu yet' ua a be ka tun n na ? Gbiintil a waalua sɔn yikn k nŋii tinŋ k baat a buol . 11Mɔtana a be mɔpol ni k j kan fit ko tinŋ nba yaat u mɔb k gaal a waalua sɔn wunba k a kpiu na . 12L i tie k a kuo kpaab a kan la sial. a sii tie bonyiyekl e l in tinŋ na paak13k kaaen yet yennu a: a tub daatuu na saa gal n panŋ telik a. 14Mɔtana a bielin k nŋint'n tingbonŋ na paak k wunba kul cet'n u saa kpin. 15K yennu yet' ua wunba kul kpii kaaen l daanua saa la tubdatuu taal munlole, ŋann e k kaagbennu tien daak a wunba kul la u u la kpiu.16K kaaen nŋii yennu buolu k saan kal tinŋ nba k b yi Nod k l be Edenn yendopo. 17K kaaen lin dual nan u ŋaapuo k u suol puol k mal Enok. Kaaen lin maa duo k pul duo manŋ sann k gaan nan u bik sann Enok.18Enok lin mal ilaad, k ilaad mal msiijael, k msiijael mun mal metiisael, k metiisael mal lemek. 19lemek kuon puob balnle yenua sann tie Ada k l:ua tie ciila.20Ada mal jabel ŋua e tie binba tie lanbont k kua lenŋ k juon bonkobt na baa. 21U ninja sann tie jubal ŋua e tie binba pieb naa tuna naagbai na baa . 22cilaa mun lin mal tubal kaaen k u lin tie sakultua. Tubal kaaen waalua bonpuok mun lin tie naamaa.23Lemek lin yet u ŋaapuob Ada nan cilaa a: n ŋaapuob gbintl man, n kpii jua n danŋ paak nan naasimua n fiat paak. 24Tubdatuu munlole saa pa kaaen paak k tubdatuu piinlole nan ŋanlole lemek paak .25Adam bia lin dua nan u ŋaapuo k u mal bijabik k pulua seth k maan u yet a; yennu bia ŋanm tul'n bonjak Abel nba k kaaen lin kpiu na paak. 26Seth mun mal bonjak k pyulua Enoc l yuo e k b lin piin dont yennu sann.

Chapter 5

1Bianŋ nba k l dian wann Adam yaabuonaa e n a . yennu nba lin nan nisaalik u lin nann ŋua yennu e . 2U lin nan jua nan puo e k yat yet ŋanm b paak k pu'b nisaali.3Yuo nba k adam lin la binaa kobik nan piintaa u lin mal bik k nann u mɔnŋ k pulua set. 4Adam nba lin mal set ŋaan u lin dii nan binaa kobii ŋannin na k mɔk bonjai nan bonpoi. 5binaa nba k Adam lin dii manfuol ni tie binaa kobii ŋanyia nan piintaa e.6k Set dii binaa kobik nan ŋanmŋu k mal Enoc. 7Set nba lin mal Enoc l puolpo u lin dii binaa kobii ŋanniin nan bina ŋanlole,k mɔk bonjoi nan bonpoi. 8set lin dii binaa kobii ŋanyia nan piik nan ŋanlole e k kpo.9Enoc nba lin dii binaa piinyia na u lin mal kaaen . 10kaaen matuk puolpo, Enoc lin dii binaa kobii ŋanniin nan binaa piik nan ŋanmŋu k mɔk bonjai nan bonpoi. 11Enoc lin dii binaa kobii ŋanyia nan ŋanmŋu e k kpo.12Kenan dii binaa piinlole k mal mahalalel. 13Kenan nba lin mal mahalalel na l puolpo u lin dii binaa kobii ŋanniin nan piina k k mɔk bonjai nabn bonpoi. 14Kenan lin dii binaa kobii ŋanyia nan piik e k kpo.15K mahalalel dii binaa pinluob nan ŋanmŋu k mal jeled. 16mahalalel nba lin mal jeled naz l pulpo u lin dii binaa kobii ŋanniin nan piintaa k mɔk bonjai nan bonpoi. 17mahalalel lin tien binaa kobiŋanniin nan piinŋia e waa kpo.18K jeled lin dii binaa kobik nan piinluob nan ŋanle, k mal Enok. 19Jeled nba lin mal Enok l puolpo k tien binaa kobii ŋanniin k mɔk bonjai nan bonpoi. 20Jeled lin diibinaa kobii ŋanyia nan binaa piinluob nan ŋanle k k kpo.21K Eok dii binaa piinluob nan ŋanmŋu k mal Metisala. 22Enok nba lin mal Mtisala l puolpo k u be nan yennu fanuu k dii binaa kobii ŋantaa. K mɔk bonjai nan bonpoi. 23Enok lin dii binaa kobii ŋantaa nan piinluob nan ŋanmŋu. 24Enok lin waa yennu fanuu k b lin t a lau k maan yennu e lin jiu.25Metisela lin dii binaa kobik nan piinniin nan ŋanlole k mal Lemek. 26Metisela nba lin mal lemek lin puolpo u lin dii binaa kobii ŋanlole nan piinniin nan ŋanlole k mɔk bonjai nan bonpoi. 27Metisela lin dii binaa kobii kobii ŋanyia nan piinluob nan ŋanyia e k kpo.28Lemek dii binaa kobik nan piinniin nan ŋanle k mal bik, 29k pulua Boe ŋaan yet a: ŋua e saa piin t tuonn bakint nba nŋii tinŋ nba k yennu lin pol mɔbna.30Lemek lin dii binaa kobii ŋanmŋu nan piinyia nan ŋanna Noe matuk puolpo. k mɔk bonjai nan bonpoi. 31Lemek lin dii binaa kobii ŋanlole nan piinlole e waa k kpo.32Noe lin la binaa kobii ŋanmŋu k mal Sem, Sem nan jaafet

Chapter 6

1Yuo nba k niib lin pɔt tinŋ na paak k bonpoi lin yab, 2nib bna j lin la bonpo fanii be k b j ganii b k kuant. 3Kaagbennu yet a: n siek j kan fit k i be nisaalik ni yuo kul i k maan u tie nante k u bina j saa janŋ kobik nan piinle e.4L yuo na ni fapaalit lin be tingbonŋ nani yuo nba k yennu waat lin kuan nisaali bonpoi k mal waat na b waat manŋ lin tie nijaana e.5Yennu lin la nan nisaali tonuu lin yabt tinŋ na paak nan b dudukt nba tie bonbiil bianŋ nba, 6k l biil u pal k u mɔ kuaŋaan nan waa nan nisaalik tingbonŋ na ni7ŋann e k yennu yet a; n saa biil nisaalik nba k n nanmua tingbonŋ na ni nawaa, l niib nan bonkobt, nan bonyuyukt, nan bonkubɔkt, k maan n mɔ kuaŋaan na maa nanm nawaa. 8ŋaan Noe lin la ninbatinuu yennu buol a.9Noe luaba a e na. noe lin tie niŋanua e yennu buol k be nan yennu fanuu, l yuo na. 10Noe lin mal bonjai bantaa, Sem, sam na jaafel.11Tinŋ lin biil k mŋabl be yennu tuann, tinŋ lin gbie nan muksuk. 12Yennu got tingbonŋ na k sua k l be nan biit k maan nisaalik kul lin be kpelikpeli e.13L paak yennu lin yet Noe a; n saa buont tingbonŋ na waa. K maan b lin k tingbonŋ na gbie na muksuk; 14jiin taabii k kpaa ŋalunŋ k bɔkt nuak ni ŋaan taan nuakni nan puolpo. 15Faa saa tien bianŋ nba e na; ŋalunŋ fɔkint sii tie taabana kobiiŋantaa, taabanaa piinmŋu sii tie yalmuu, k sanpaapo mun tie piintaa.16A e kpaa ŋalunŋ na fan bil yial sanpaapo taaban yenn k tien tanmɔb lokl ni ŋaan tien detuatit nuak ni ŋantaa. 17n saa baal nan nŋungbieuk tinŋ na ni k buont tingbonŋ na niib kul, lin ba kul be tinŋ na ni saa buont.18ŋaan n sii dia n mɔlol nan a; 19a saa kua ŋalunŋ ni nan a ŋaapuo, nan waat nan a sipoi, k be lenŋ20Bonfuol nba kul be tingbonŋ na ni a saa kuan buoluu kul banlele k bii be nan a bont kul bonjo nan boonaanŋ. 21K a saa jii jiet nba k i sii di k taan bekl l kul ŋanlunŋ na ni k l sii tie i kul jiet. 22K noe tun l bannuu nan yennu nba wannua bianŋ nba na.

Chapter 7

1yennu yet Noe a; kuan ŋalunŋ ni fin nan a ŋaatieb kul k maan n la nan a kuukua e tuun fanuu tingbonŋ na ni. 2Jiin bonkobt buoluu kul nba k mɔk kual bonjok nan bonnaanŋ taal munlole; 3k bia jii bonyuyukt bonjai nan bonnaani banlolelale k ŋaan k buolu kul i fok pɔt tingbonŋ na ni.4Daaŋanlole puolpo e k n saa te k saakn' saa tingbonŋ na ni yennu ni piinna nan nŋiɔk piinna k l saa biil bonfuol kul nba k n lin nan. 5K noe tun linba kul k yennu wann na.6Noe lin mɔk binaa kobii ŋanluob yuo nba k nŋun lin dii tingbonŋ na. 7K noe nan u bonjai nan nan u bonpoi nan u sipoi kua ŋalunŋ ni k maan nŋungbieuk na paak.810K bonkobt nba k kua nan binba kua, nan bonyuyukt linba kul buak lin 9kua ŋalunŋ na ni banlele bonjak nan bonnaanŋ nan bianŋ nba k yennu wann noe na. Daa ŋanlole puolpo e k saak lin baa tinŋ na paak.11Noe biinaa kobii ŋanlole ni l nŋaali ŋanleni, daa piik nan ŋanlole daal ni e k tingbonŋ na kul po put jinjabit k sanpagbonŋ tuot. 12K saak baa yennu ni piinna nan nŋiɔk piinna.13Daal manŋ ni e k noe nan u bonjai sem, sam, nan jaafet k pukin u ŋaapuo nan u sipoi bantaa k b kua ŋalunŋ na ni. 14b lin kua nan muuk ni nan ŋaak ni bonkobt buoluu kul nan bonfuaol nba kul buak tinŋ na paak buolu kul nan nuani buolu kul nan bonfua nba yuuk buolu kul.15Bonfua kul lin tɔk banlele e bonjak nan bonnaanŋ k baal noe buol k kua ŋalunŋ na ni. 16bonfuol buoluu kul lin kua nan yennu nba senn Noe bianŋ nba na. ŋann e k yennu luon gann noe paak.17k saak baa dapiinna tingbonŋ na paak k nŋun tan gbie k yabt k ŋalunŋ na pukt. 18k nŋun na pukin bonciann tingbonŋ na paak k ŋalunŋ na lin puuk nŋun paak k lin pulin.19nŋun na lin pukin bonciann tingbonŋ na ni k juat nan kunkonaa kul lin piin. 20nŋun na lin duo k gal juat nan kunkonaa na k l gal taabatii piinle waa.21K bonfua kul nba be tinŋ paak kpo kpo l nuani nan ŋaak ni nan muuk ni bonkobt nan bonbubɔkt kul nba buak tinŋ na paak nan nisaali kul. 22linba kul foi k lin be tingbonŋ na paak nan ki kpo.23yennu buont bonfuol kul nba be tingbonŋ na ni, nisaali nan bonkobt nan bonfua nba buak tingbonŋ na paak, nan nuani nba yuuk sanpaapo. 24Noe nan binba kul be ŋalunŋ ni a kukua e lin bial. Nŋun na lin yent tingbonŋ na daa kobik nan piinmŋu.

Chapter 8

1yennu lin k tanm noe nan bonkobt nba kul li be ŋalunŋ ni na po, k lin te k wonŋ daa tingbonŋ na paak k nŋun na fual, 2k sua nŋuntonaa nba nŋi tinŋ ni nan linba nŋi sanpaapo na kul luonaa, k saak bia j k baa. 3Nŋun na lin wali e waan waan k saa tuu daa kobik nan piinmŋu.4mŋaali ŋanlole ni l daa piik nan ŋanlmole dal k ŋalunŋ na lin saa set jual nba k b yil aalalat na paak. 5nŋun na lin waabt e nan laa lin saa baal mŋaali piik ni.6L daa piinna daal e k Noe lin luot nŋalunŋ na takɔlbonn. 7U lin nŋinn kin kauk k u lin yuuk k j k jen Noe buol ka ka nan nŋun nba tan fual.8Noe j lin nŋinn lajelik e a wun laan nŋun na fual gbenn a. 9ŋaan k lanjelik na lin k k la waa saa tuzn sian k j mŋat jen ŋalunŋ na buol k Noe tant nuu k suolua k mŋat kuanua ŋalunŋ ni.10U bia lin gual daa ŋanlole k pukin k ŋanm nŋinn lanjelik. 11Lanjelik tan jen daajuok o k bab fammaatuk, k Noe j lin bann nan nŋun fual bonciann. 12K u bia ŋanm guul daaŋanlole k pukin k nŋinn lanjelik k u j k jen.13Binaa kobii ŋanluob nan yenn, mŋaasinsinn daal k nŋiun na fual gbenn, K Noe bakt ŋalunŋ na k got sua nŋun fual gbenn k tinŋ kuol a. 14ŋaalik nba wei ŋanle daapiinle daal k tinŋ kul gbenn.15K yennu yet noe a: 16nŋin ŋalunŋ ni fin nan a ŋaapuo nan waat nan a sipoi. 17Nŋin nan bonkobt kul, nan bonfua kul nba k fin nan ŋanm be. laa tie nuanii bonkobt, bonbubɔkt bin yat tinŋ na paak k pɔt gbie tingbonŋ na.18K Noe nŋii nan u ŋaajab, u puo nan u sipoi. 19Bonkobt kul, nuanii kul bonbubɔkt kullinba kul buak tinŋ na paak buolu buolu.20K Noe maa binbintil k tul yennu k jii bonkob ŋant kul nan bonyuyuk ŋant kul k mann malunŋ binbintil na paak. 21Yennu gbat nublu na k l manŋua k yet u pal ni a n j kan mi pol tinŋ mɔb nisaalik paak k maan nisaalik mɔk duduk biit u bitin ni e waa. m bia kan bill linba mɔk manfuol. 22Nan tingbonŋ na nba sii be bonbubulit yuo sii be, jiet jinjii yuo sii be, k waat yuo be, k nauk, yuo be, k siɔk nan pial be, k yennu nan nŋiɔk be.

Chapter 9

1Yennu lin tul Noe nan u bonjoi mɔsonŋann k yet a: i maal man k pɔt gbie k pɔt gbien tingbonŋ na. 2K bonkobt nan bonyuyukt nan nuani , bont kul sii tiinii jamŋaani k b sii be i niini.3K bonfuol kul nba be n na sii tie i jiet e n bia tul i bonbubulit kul. 4ŋaan yenn kuab e ki kan di: nant nba k sɔn mŋat bial u ni.5ŋaan i bann man nan n saa boi manfuol powaa, nba nŋinn nilua manfuol n tan saa boi'ɔ l manfuol powaa. 6Li tie k nilua nŋinn u lua manfuol sua e mun tan saa nŋinn u manfuol, k maan min yennu ninnanŋ o k n jii k nan nisaalik. 7Yinm i maal man k pɔt bonciann i pɔt gbien tingbonŋ na.8K yennu bia nŋanm yet Noe nan waata mɔtana 9n sent mɔsonn nan yinm nan yabuonnaa nba saa wei i puolpo. 10Nan bonfua kul nba be be nan'i, bonyuyukt nan bonkobt kul nba nŋii ŋalunŋ ni na.11N sent mɔsonn manŋ nanŋ nan yinm e a n j ka mi biil bonfuol kul nan nŋungbiok nba kan mi biil tingbonŋ na nan nŋun'i. 12K yennu yet a: n na e tie nŋinn nba want mɔsonn nba k n senn min nan yinm nan bonfua kul nba be nan ni yaayo nan yaayo. 13M buan naapuonu sanpagbenn paak k l sii tie min nan tingbonŋ na mɔsonn nŋinn.14L i tie k saak tan yinn k naapuonuu buan, 15n saa tial min nan yinm mɔsonn nba k n lin senn nan bonfo buolu kul k nŋun ji kan mi di buont bonfuol kul i.16naapuonu i buan sanpaapo yuo nba k n k n la n saa tial mɔsonn nba k n senn yennu nan bonfua kul nba be tingbonŋ na paak. 17K yennu yet Noe a: na e tie nŋinn nba want mɔsonn nba k n senn min nan tingbonŋ na bonfuo kul.18Noe bonjoi nba lin nŋii ŋalunŋ ni tie sem, sam, nan jaafet. Sam lin mal kaanan. 19Noe bonjoi bantaa na nan b yaabuonaa e pɔt gbie tingbonŋ na.20Noe lin piin kpaab k bul daan tiinii k b yi fiinŋ. 21U lin nŋuu l daan e k yib k yokt k dua u lanbonŋni.22K kaanan baa sam nba lin la yuo nba k u kumii u minjanm banle na, sem nan jaafet. 23K sem nan jaafet jii cicenn k paan b bɔpiat paak ŋaan sonm tuntuna k kua lanbonŋ ni k saa bakin b baa. b lin mŋat b nuni nba tol sian nba poe k saa nŋii.24Noe nba lin tan yibt yuo nba k gbat u sanbian nba lin tien bianŋ nba. 25K u yet a: mɔpol be kaanan paak, u sii tie daaba daable e u yualib buol.26K bia yet a: dontl be sem yennu paak k kaanan sii tie u daable. 27Yennu n tant jaafet yent k wuu be sem lanbonŋ ni k kaanan i tie b daabl.28Nŋungbieuk puolpo noe lin dii binaa kobii ŋantaa nan pinna. 29Noe binaa kul lin tie kobii ŋanyia nan piinna ku kpo.

Chapter 10

1Noe bonjoi, sem, sam nan jaafet yaabuonna. Nŋungbieuk na po puolpo, bonjoi manŋ mun lin mal bonjoi.2Jaafet bonjai lin tie Gomel, maagog, maadai, jaafan, tibal, mcsck nan tilaas. 3Gomel, bonjai, askenas, lifat nan tagalma. 4jafan bonjai; Elisa, Talsis, Kitim nan Dodanininm. 5ŋanm e lin pɔt gbie tinŋ nba k nŋun lintl na, tinŋ nan l buolu nan suakul nan u maan buolu ni, nan b yeja ŋaak.6Sam bonjai lin tie, kis, nitlslaim , pit nan kaanan. 7Kis bonjai; Saaba, Hafila, sabta Laema nan Sabteka. Leama bonjai: Sba nan Dedam.8Kis mun lin mal Nimlad; ŋua e lin tie wunba piin k mɔk paalu tinŋ na paak. 9U lin tie waal jaane yennu tuann. 10U lin yent baabel, elek, akad nan kalne, siineal duo ni.11A sil lin nŋii yent manŋ nie, u lin sibil doi nba k b yi ninif leo bɔt il, kalak, 12nan lesan duo nba lin be ninif nan kalak sunsuuk ni; lenŋ e tie digbangbenŋl. 13Nitslaim li mal liidim tieb, anamim tieb, leabim tieb , naptim tieche. 14Patilsim, kasliim tieb, filistin nba nŋii sian ŋanman kaptlim tieb.15Kaanan mal Siidɔn u bi sinsinn nan Eth, 16nan jebisitieb, nan Amole tieb, nan Gilgasi tieb, 17nan Eli tieb, a lki tieb, siini tieb, 18nan Altad tieb, nan cemali tieb, nan Amasi tieb. L puolpo e k kaanan tieb j lin yat.19Kaanan tieb kpaal lin siidɔn gelal po, k saa tuu Gasa k mŋat sodom nba be Gamɔl yent ni na k tie adama ceboimtinŋ k saa nŋii lesa. 20B ti sam waas, bonjai nan b naakuuk, nan b dan maan, nan b tinŋ.21Sem nba tie wunba tie jaafet ninja lin mal bonjai k tie Ebel waas yeja , 22sem bonjai lin tie, Elam, Asil, Alpasad lid, nan Alam. 23Alam bonjai it, il, Getel, nan maas.24Alpak sad mal Selas, k Selas mal Ebel. 25Ebel mal bonjai banle. Yennua sann lin tie Peleg k maan b yuo na b lin biit tinŋ k u ninja sann lin tie Joktan.26Joktan lin mal Almodad, Selep a t saal mafet, Jelas, 27adolam, isal, dikla, 28Obal, Abimael, seba, 29Ofil, Afila nan jobab binba na kul lin tie joktan bonjai e.30B lin kua laa nŋii mesa sefal po k saa tuu jual nba be tuann po na. 31B tie sem yaabuonzz e b naakuuk, nan b maan buolu, nan, b tinŋ buolu.32Noe yaabuonaa nba mun bia tie e na b buolu ni, ŋanm e tie buolu nba yat gbie tingbonŋ na nŋungbieuk nba gal.

Chapter 11

1Tingbounŋ nani mabuolyenŋ kua e din be k mɔbona tie yenm. 2Niib nba din nyii yendopo na, k tan baal siineal duo ni, k l baaɔk ŋan, k kua lenŋ.3B din yet b lieb a: ŋaant k t pua bliki, k pul muuni. B din jii bliki nba k b pua na, k senn tana yial, k kpabounn mun sie simint yial ni. 4B bia din yet a: ŋaant man tin maa duo, k duo manŋ ni, tin maa dituatuk, k lin saa tuu sanpaak, k l paak ti mɔk sanu, k bia ji daa ji daa yat saa tingbounŋ na kul po.5K kaagbennu din sik a wun got duo, nan dituat nba k nisaali waas din maa na. 6K yet a: b tie nibuolyeng, k pak mabuolyenŋ, I paak e, k b tuun lin nba na, mɔtaana, sial kan fit gual baa yaa bin tun lin nba na tumu. 7Fiit man, t sik, k ŋmat b maan, k b daa gbia lieb maan.8Nna e, k kaagbennu din yat'b, tingbouny na kul po, k b fɔkt nan lieb, k ji gbal duo many maanu. 9L paak e k b din yi duo manŋ Baabel, k maan lanŋe k kaagbennu dinŋmat tingbounŋ na kul maan, k l buol e biak k kaagbennu din yat'b tingbounŋ na kul po.10Senm yaabuona sana e na: Sem din mɔk bina kobk e k mal Alpaksat, nyungbiebiiuk bina ŋale puolpo e, k u din mal'ɔ. 11Alpaksat matuk puolpo, Senm bia din la bina kobi ŋanmu, k mal bonjai nan bonpoi.12Alpaksat din mɔk bina piinta nan ŋanmu e, k mal Selak. 13Selak maduk puolpo, Alpaksat din la biina kobi ŋanna, k mal bonjai nan bonpoi.14Selak din mɔk bina piinta a, k mal Hebel. 15Hebel matuk puolpo, selek din la bina kobi ŋanna nan bina ŋanta, k mal bonjai nan bonpoi.16Hebel din mɔk bina piinta nan ŋanna, k mal Pelek. 17Hebel nba din mal pelek puolpo, k u bia tien bina kobi ŋanna nan pinta, k bia mal bonjai nan bonpoi.18Pelek din mɔk bina piinta e, k mal Leu. 19Pelek bia din tien bina kobi ŋanlee, Leu matuk puolpo.20Leu din mɔk bina piinta e, k mal Seluk. 21Leu bia din tien bina kobi ŋanle nan ŋanlole, k bi mal bonjai nan bonpoi.22Seluk din mɔk bina piinta e, k mal Nakɔl. 23Seluk bia tien bina kobi ŋanle nan ŋanlole, k bi mal bonjai nan bonpoi.24Nakɔl din mɔk bina piinle nan ŋan-yia e k mal Tela. 25Nakɔl bia din tien bina kob k nan bina piik nan ŋan-yia e, Tela matuk puolpo, k bia mal bonjai nan bonpoi. 26Tela din mok bina piinlole e, k mal Ablahaanm, Nakɔl nan Alan.27Tela yabuona Sana e na. Tela din mal Ablaahaanm, Nakɔl nan Alan. K Alan din mal Lot. 28Alan kpo din salde duo nie, k sua u baa Tela daa be.29K ablaahaann nan Nakɔl din kuan puob. Ablaahaann ŋaapuo sann din tie Salai, k Nakɔl ŋaapuo sann tie Milka, k Mika baa tie Alan. Alan manne din mal Milka nan Jisa. 30Salai din tie puokanmatle e, u din k mal bik.31Tela din jii Ablaahaanm, u bija,nan u yabuonn Lot nba tie Alan bija; nan u spuok Salai, Ablaahaann Naapuo. B din nyii ul digbann nba be salde duo ni na, k saan kaanaan duo ni. B din saa baal salan e, k kal lenŋ. 32Tela din tien bina kobi ŋanle e, k kpo Salan duo ni.

Chapter 12

1Kaagbennu yet Ablahaam a nyin a tinŋ ni , nan duo ni , nan a baa ŋaak ni , k san tinŋ nba kin saa wan na ni . 2N saa tul a yaabuona bonciann , n saa yaat yetŋaanm a paak , n saa tie a san sangbeŋl , kaa sii tie yetŋanm pinpik . 3Binba kul yaat yetŋanm a paak saa yaat yetŋanmm b paak , ŋaan binba pol a mɔb n muu saa polua mɔb , kaa paak k n saa te nissali kul yetŋanm.4K Ablahaam set saa nan kaagbennu nba wannɔ binba na , k lɔt wei'ɔ Ablahaam nba din nyii chaalan yuo nba na k sua u mɔk bina piinloli nan ŋanŋmu. 5Ablahaam jii u ŋɑapo , saalai , nan u ninja bik lɔt , nan b niib nba kul k utu tiab Caalan na nan u mɔtint kul . k yaat saan kaana duo ni , k tan baal kaana duo .6Ablahaam din sonm tinŋ manŋ nan tan baal siab a k b yii lenŋ Sihem na , K baal mole tiik buol . k kaana tieb din kua leŋ l yuo . 7K kaagbannu dɔkt Ablahaam paak k yet'ɔ : n saa jii tiinŋ na k tul a yaabuona . K Ablahaam maa kaagbennu binbintl , siamba k kaagbennu dɔkt u paak na .8Waa nyii leŋ kuu saan na jual na buol k nyii leŋ k saan Betel yendo po , kpaa lanbuot k Betel jii be yenba po k Ayi be yendo po . kuu bia maa kaagbennu binbitl , k jiantl kaagbennu . 9L puol po k Ablahaam ŋanm k tukin somil , k jii saa ditu po .10K kon din tan baa bi duo ni , k Ablahaam fiil k saan Ejipt k saa kaal leŋ k maan l kon din tie konciaŋ o ki baa b tinŋ ni . 11Waa tan pel Ejipt yuo nba, kuu yet u ŋaapo Salai gotl n minan a tie puo fanŋ e . 12L tie k Ejipt tieb laa , b saa yet'a : u ŋaapuo e na ? b jii saa kpi me ŋaan nyika fini jii be a man fuol ni . 13N balmaa a yetilb nan n waalɔ e tie a , ŋann e k b jii ŋanm k diaann faanu a paak , k jii kan kpin14Ablahaam nba baal Ejipt yuo nba , k Ejipt tieb laa nan u ŋaapuo fan bonciann . 15Faalaw:o tuon saakab nba la nan salayi fan na k b san wan falawɔ k u te k b jii u k baal nannɔ kpanbaal falawɔ ŋaak ni . K u dian Ablahaam faanu Salayi paak ; 16k u tul Ablahaam pei , nan nei nan boni , nan daab jaab nan daal puob , nan bobit , nan yunyokt17ŋaan Salayi paak k kaagbennu te k yiali baa kpanbal falawɔ nan u ŋantieb paak bonciann . 18K falawɔ yinn Ablahaam , k yet'a : a tien be k tul na ? be kaa k yet'i nan u tie a ŋaapo e ? 19Be kaa yet'a : a u tie a walɔ e? ŋann e k jii u kuu tie n puob . mɔtan e gaat a puo na ki saa ! 20L yuo na falawɔ tulu niib sennu a bin bel Ablahaam nan u ŋaa po , nan waa mɔk linba kul .

Chapter 13

1A blahaam din Ejipt k saan niitu po , ŋua nan u ŋaapuo nan waa mɔk lin nba , k Lɔt din waa'u . 2Ablahaam din mɔk bonkobt bon ciann , nan likli nan liktann3u din nyii nii dufu po manŋ e k sonm luan k saa baal Betel , sian nba k lanbonŋ din be sinsinn , Betel nan Ai sinsinsuuk ni . 4Lenŋ e k mannu binbintl din be sinsinn , lenŋ manŋ u din jiant yennu .5Lɔt nba din waa AblaHaam na , mun din mɔk bonkob bit nan nei nan lanbont . 6Yial nba k b din be na din pɔt nan bin libn kii be , k maan b din mɔk mɔkint bonciann nan bin taan kii be . 7Kun kɔnn din baal AblaHaam bonkob kpaa li nan Lɔt bonkob kpaali sinsuuk ni kaana niib nan fenesi niibe din kua tinŋ na ni .8k ablaHaam yet lɔt a; sial kaa , n baln'a e , kunkɔnn kan baal min nan fin sinsuuk ni; koo n bonkob kpaali nan a bonkob kpaali ni, k maan t tie naataanne . 9Tinŋ na kul a k b a nuu ni kaa ? T yat lieb . saa saan niiŋanŋ po, e saa saan nii diitu po n saa saan nii ganŋpo e10k Lɔt got lint tinŋ na, k la k juulaan paannu na na kul tie baa maatuk . k sua kaagnennu din daa k biil solom nan Gomɔl . l din saa dian Tsual e ; k tie nan kaagbennu gun gounŋ nba be Ejipt duo ni na. 11k Lot fann juuldan nba e, paaunŋ na k saan yendo po. nna e k b din yat lieb .12Ablahaam din kua kaana e . k lɔt mun kua doi nba paannu na ni , k caan u lonbnt k saa baal sodom duo . 13Sodom niib din tie nitont , k bia biil kaagbennu .14kaagbennu din yet Ablahaam , yuo nba k ŋua nan lɔt yat lieb a a: gokt got sian nba k a be na , niiŋanŋ po , nan niidiitu po , nan yendo po , nan yen baa po 15K maan duo nba kul k a la na , n saa tul l'a fin nan a yaabuonna yuo kul .16n saa te k yaa buonna n yabt nan tinŋ tanbiini na e , nan sua nba kan fit k tinŋ ni tan biinni na e , a yaabuona kan fit kan . 17Fiit , k lin duo na , l fɔknt ni nan l yalnmu ni k maan n tul'a waa . 18K Ablahaam caat u lanbont, k saan k saa kua Manle tigbenŋl nyakl , nba be Heblɔn . Lenŋ u din tien mannu binbintl.

Chapter 14

1Amlafel yuo siineal kpanbal , Aljoc ,Elasaal , kpanbal , Kedɔllaomel Elam kpanbal , nan Tideal Gojim kpanbal . 2L sii tie n nna e k bin faa taap nan Bela Sodom Kpanbal , nan bill saa Gomɔl kpanbal , nan siineab Adma kpanbal , nan Semebel Ceboim kpanbaal nan Bela kpanbaal nba tie Tsoal3K b kul na libin taanlieb siidiim bauk nba tie mɔkl nba k l nyun milii , 4Binaa piik nan ŋaanle b lin jub tul'b kedal laomel ; k binna piik nan ŋaantaa ni k niib na ji din yet'ɔ . 5ŋaan biina nan ŋanna ni Kedollaomel nan kpanbaal lieb na ji din saannfa taab k nyann Lefaim Astelof -kalnain yent ni , susim haam duo ni Emim , Safe , Kiljatain yent ni . 6K Holi tieb b jual nba be seil , kaka nan sen nba be paala k kpia nan paanpuklik7ŋann 'e k b ŋmat saan Mispat , nba k b bia yi Kaadesna k kɔn k nyann Amalesit nba tinŋ kul ni , nan Amol tieb nba be Atsatson Tamaal . 8k Sodom kpanbaal , Gomɔl kpanbal , Adma kpanbal , Seboim kpanbaal nan Bela kpanbaal , nba yiin Tsoal ; taan k faab taab Siidim bauk ni . 9K tuok Kedollaomel , Elam kpanbaal , Tideal , Gjim kpanbaal , Amlafel , Sineal kpanbaa , nan Aljoc , Elesal Kpanbaal : kpanbaala ban naan kɔnan kpanbaala ban ŋmuu .10Siidim buotuk ni din gbie nan bunbuna e . Sodom nan Gomol kpanbala din cial k saa baba lenŋ , k bin nba bial cial k duo jual paak . 11Binba din nyaan taab din bakl Sodom nan Gomol mɔkint nan b jiet kul k saan naann . 12B bia din yaat nan lɔt wunba tie Ablaam bi k be Sodom na .13Binba cial na yennua tin saan saapak Ablaam nba tie Eble nilua na , l yuo u lin Kua kpia tikpel nba mamle tik wunba amol nnlua ,k tie Escol na Anel ninja k ŋua nan yennu lin taan mɔb nan Ablam . 14Yuo nba k Ablam gbat nan u niija be dansalik na u lin bobin naasim nba tie kunkonkonna kobi ŋanta nan piik nan banniin k wei bel kpanbaala na k saa baal duo nba k b yi dann na .15U lin bɔkt u niib tal munle e k cekib nyiɔk ; ŋua nan u tuntunna k saa ŋyannib k b yikuo nba k l be Daamas ganŋ po na . 16U lin bakl b mɔkint kul , k bia jii u ninja lɔt , nan puob nan jab kul kun naan.17Ablaam nba lin kɔnk nyann Kedollaomel nan kpanbaal lieb nba linbe nan'ɔ na Sodom kpanbal lin nyii k tuok'ɔ Saafe bauk nba lin kpanbal bauk nani . 18Melsisedek Salem kpanbaal lin te k b baal nan paanu nan daamunŋ ; u lin tie yennu manntua e .19U tul Ablaam mɔsonŋann ;ŋaan yet a : yennu n tul Ablam mɔsonŋan , wunba be sanpaapo k tie sanpaak nan tinŋ taak tua . 20Yennu , fin nba tie sanpaak nan tinŋ tak tua gaat dont'l , wunba jii a daatai k kubin a nii ni . k Ablaam jii u bona kul piik ninŋ yenn k til'ɔ .21K Sodom kpanbaal yet Ablaam / tutin'n nisaali ŋaan ki ŋaan jii mɔkint li tie a yal . 22Ablaam jiin sodom kpanbaal : N donn n nuu tul yennu nba be sanpaapo , sanpaak nan tinŋ taktua 23. N kan jii a sial , nan a tassat gungunŋ a k boi l ŋmiuk nk luon fan yet a a tul Ablaam mɔkint . 24Lii ki tie naasinm nba dii lin nba i ka niib nba min nan ŋanm sonm na yal , Anel, Eskol , nan maamle ŋanin mɔk b yal .

Chapter 15

1L inba na puolpoe k yennu maan baal Abraham yelintu ni. Yennu manŋ din yetɔ a: Abraham daa tiin jaŋmaanii. N saa nyinna ninmonn ni, k bia tula piinii bonciann. 2K Abraham din jiin a kaagbennu yennu a yaa tulin piin buolbe? N kpeta k bia k mɔk bik nba tan saa di n faali, Elieza wunba tie Damas nib na i kaa, 3K Abraham bia yet a; gotl; a k tuln bik nba tie n mɔnŋ tiɔnŋ bik; k u tan saa di n faali.4ŋanne k yennu yetɔ a jɔɔ manŋ kaa saa di a faali; wunba tan sa di a faal sa nyi a tiɔnŋ gbanante nie. 5K yennu manŋ din jiu k nyi nanɔ nayel; k yetɔ a wun got sanpaapo k kan ŋmaabila na; k laan u saa fit kanaa? ŋaan a yaabuona sii tie nnee.6Abraham din tien yennu yadae; k u yada manŋ paak k yennu jùu k u tie niŋanɔ u tuann. 7K yennu din ŋamm pakɔ a mine tie yennu nba nyiana ul duo ni; salde tinŋ ni; maa n tan tula tinŋ nba na k lii tie a yal. 8K abraham jiin a; n saa tien nlee k bann nan l set tie n yenti?9ŋanne k yennu yetɔ a wun baal nan naasal; nan buuk; nan pejak; b kul ii tmɔk bina ŋan taa taa; k pukin lanjelik nan ŋmann. 10K Abraham jii bonkot manŋ; k bɔkit bɔkit b kul; k jii b bɔka na k bil tokin tokin lia; ŋan bon yuyukit na; u din k bɔkibi. 11Juut din sik a bin di nant na; ŋaan k Abraham belib.12Yennu nba tan siik; k l bɔnt yuo nba k A braham dɔal gɔan; k bunbɔnciɔnŋ nan jaŋmanii baal u paak. 13K yennu yetɔ a; bant nan a yaabuona tan sii tie saamme dingbangann ni. B tan sii tie dabaae; k b saa diab yanaa yanaa; bina kobii ŋanna.14ŋaan l puolpo n saa dat bnba diab manŋ tuba; k tinŋ na damm saa tulib yaak k bin nyi tinŋ ni nan mɔknt bonciann. 15Fin Abraham ŋaln; a saa wei banciann k kpete wa; k tan kpo; k bin piia. 16A yaabuona fuunu munna nie tan saa tunn k jen nna; k maan n daa kan biil Amol tieebi; b biit daa k janŋ nan k n dat tuba.17Yennu nba din tan baa yuo nba k l piin bɔnnu; k munyuuk nan mupienu baal k gal nant na sinsuuk ni. 18L daal ninye k yennu din senn mɔsonn nan Abraham. U din yet a; N jik tinŋ na k tien a yaabuonae; laa nyii tjipt mɔkil paak; k saa tuu yuflat mɔkil. 19Laa jii kenn tieb nan kenise tieb; nan kadmon tieb doi. 20Nan heli tieb; nan Felesi tieb; nan Refaim tieb. 21Amol tieb; Cana tieb; Gilgal tieb nan Jebus tieb kula tinŋ na sii be a nuu nie.

Chapter 16

1Abraham nan u ŋaapuo sarai din daa k mɔk bik nan yenɔkua wa; ŋaan sarai manŋ din mɔk daabpuok; k u tie Ijipt bik k u sann tie Agal. 2Sarai din pak Abraham a; yennu nba k tulin bik na; doat nan n daabil Agal. L k gal wun mal bik k tulmi. K Ahraham sak Sarai maan. 3K Sarai din jii u daabil manŋ k tul u sɔlɔa Abraham k u kɔɔɔnɔ. Abraham nba din baal Kennan lbina piik ninŋe k linba na din tun. 4Abraham nba duol nan Agal yuo nba, k u suol puol Agal nba bann nan u mɔk puol na, k u ji dont u mɔnŋ; ŋaan sian u daanɔ Sarai;5ŋanne k sarai yet Abraham a; fine baal nan biit nba k n dil fala na. Mine jii n daabit nba k tien a nuu ni; k mɔtana; waa bann nan u mɔk puol na; k u ji baan. Yennu e saabu min nan fin buut. 6K Abraham jiin a; A daabil be a nuu ni. Fii dukin bianŋnba, k a tumɔ nna. K sarai din dia Agal nan tonu dianu; k u tan cial yaat.7Yennu malaka din tan la Agal bunbun ni fual ni wa. Bunbunn na din kpia nan sɔnu nba saa digbann nba k b yil sul. 8K malaka yet Agal a sarai daabil; a nyii lee? K saa lee? k Agal jiin a; N tiin yaatil n daanɔ sarai buole.9K malaka na yetɔ a wun ŋmat kun u daanɔ sarai buol, k saa sikn u mɔnŋ k tilɔ. 10Malaka na bia din yetɔ; N saa tula yaabuona bonciann; k b tan kii mɔk kanni.11A ponŋ mɔk puol na k saa mal bonjak. A pulɔ Ismael k maan yennu gbat faa din piak k mɔk ninbuaauk bianŋ nba wa. 12U binbenŋ sii tie nan bɔnŋ binbenŋ nae. ŋɔa nan niib kul sii tie datale; k u luon niib maan. K ŋɔa nan niib kan taan benu.13Agal din tul yennu nba pak nanɔ na sann nba tie; yennu nba laatin; k maan u din yet a N la yennu nba laatin. 14ŋanne tien k b yi bunbunn manŋ sann a. Manfuol daanɔ yennu nba laatin na bunbun; k l be kade nan baled sunsuuk ni.15Agal din mal Abraham bonjak manŋ; k ŋɔa Abraham pul u saan Ismael. 16Abraham din mɔk bina piinniin nan ŋanluobo k Agal mal Ismael.

Chapter 17

1Yuo nba k Abraham din la bina piinyia nan ŋanyia na; k yennu baal u buol k tan yetɔ a; Mene tie yabnt yennu. Ti saak n maan k daa tuun biiti. 2N saa gbien min nan fin mɔsonn na k yabt a yaabuona.3K Abraham baa k fabn tinŋ ni; k yennu yetɔ a; 4Mɔsonn nba k nya n tulae na; A tan sii tie niib buolu kul yiejae. 5B ji kan ban yiina Abraham; ŋaan b ji sii yia Abrahame; k maan; n tiena ni buolu kul baae. 6N saa tula yaabuona bonciann; k siab saa nyi kpanbala. A sii mɔk yaabuona bonciann k b tan sii tie buolu buolu.7Mosnn nba k n senn k tul fin nan a yaabuona na; n saa dial nan yuo nba wa kul. Mene sii tie fin nan a yaabuona yennu. 8N saa jii tinŋ nba k a be lenŋ k tie samɔ na k tul fin nan a yaabuona. Kaana tinŋ na kul sii tie fin nan a yaabuona yente; k mine sii tie b yennu.9K yennu pak Abraham a; l luon k fin nan a yaabuona ii dia n mɔlol na. 10Fin nan a yaabuona kul n sak kii polii i bonjai puna. Ii 11tuo pot ii puna k lii tie n mɔlol nyinn k tul min nan yimm.12Daa ŋannin daal. Ii tuo pot ii bonjai puna; daaba nba k b malib i ŋei ni; nan daaba nba k i daab sial po na kul; ii tuo pot b puna. Lnba nae saa wann nan mɔlol be min nan yimm sunsuuk ni. 13L luon k sua kul n pot u punn; yaa mal wunba nan yaa daa wunba kul; k lii tie nyinn nba sie paa nu ni nan n mɔlol na sii tun be nani. 14Wunba k pot u punn; u kan pukin n niganikab na po; k maan u k dia n mɔlol na.15Yennu yet Abraham a, laa nyii dinna k sa; a ji daa yi a ŋaapuo sarai; ŋaan u sanne tie sara. N saa tien piisin u paak; k saa te wun mal bonjak k tula. 16N saa tien piisin u paak k u yaabuona tan sii yab boncian k siab tan saa nyi kpanbalae.17K Abraham din baa k fabn tinŋ ni k laa ŋaan yien a; jua nba la bina kobina saa tien nlee k tan mal biki? 18k sara nba dii bina piiyia wa na sa fit mal bik a? k Abraham pak yennu a; ah a te k Imael n tien n fadilɔ.19K yennu yet a; Aii. A ŋaapuo sara saa mal bonjak k a saa pul u sann Isaak k n mɔlol sii tun be ŋɔa nan u yaabuona sunsuuk ni.L mɔlol sii tun bee yuo kul . 20N gbat fabnii nba jiin Imael po naa wa n saa tien piisin u paak; k tulɔ waat nan yaabuobona bonciann. U sii tie kpanbala piik nan banlie baae; k u yaabuona tan sii buolgbenŋel. 21N mɔlol na ŋalin sii be nan Isaake; wunba k sara saa malɔ; binn po n na yuo na.22Yennu paak nan Abraham k gbenn yuo nba; k u yaat ŋaan nyikɔ. 23L daal manŋ k Abraham sak yennu mɔb k pot u bija Ismael punn; nan jab nba kul be u ŋaak ni na. Daaba nba k b malib u ŋaak ni na; nan binba k u daab na kul; u din pot b punnae.24Abraham din mɔk bina piiyia nan ŋanyiae k pot u punn. 25K u bija Ismael mun din mɔk bina piik nan ŋantaa. 26B banlie kul din pot bi punna dayenn kɔae. 27Nan u daaba na ku din kpab pot b punae.

Chapter 18

1Yennu din baal Abraham bool manle tijakpela na ninŋe. Dasial yensuuk ni; k Abraham kal u lanbounŋ tammɔb bool. 2k tan jiant k saa jab bantaa k sie kk fɔknanɔ. waa lab yuo nba k u tin cetib k saa baa fabin b tuann.3ŋaan yet a; N yomdam; daa gaai; n be nna k saa sommi. 4ŋaant k n tuli nyun k yin wuulu taa; k kal tiik na maasu; k foi waan. 5N bia saa tuli jiet waan k yin di k tukn panŋ, k fit gal. Yaa baal n ŋaak ni na i tuln baakila; l paak; ŋaant man sommi. K b jiin a; tiem faa yaa tun lnba.6K Abraham kɔa yiama u ŋaapuo sara buol lanbonŋ ni k yetɔ kaktl k jii yan k tien bilaat. 7L yuo na k Abraham saan u nei buol k suol naabik nba mɔk gbanant fanu wa k tul u tuntunɔ, k u kpiu k ŋammɔ yiama. 8Baa tien jiet na k gbenn; k u jii naabikkpan nan naabiin, k pukn nant na po k tul jab manŋ. U tiɔnŋo din jii jiet manŋ k saan tii nii na maasu, k saa tulb k di, ŋaan k u sie kpiab.9K b boiɔ a u ŋaapo sara be lia. Abraham jiin a u be lanbounŋ na ni. 10K saamm manŋ yenɔ jenɔ jet a; binn po; nnaa, yuo ; n saa jen,k sua saka mɔk bonjak saka mun din biak lanbounŋ na tammɔkpianue ŋaan gbiin.11Abraham nan sara kul din kpet bonciann k sara panŋ ji k daan nan u saa fit mal biki. 12Sara din laae ŋaan dukn a; Maa kpet k juaka na; n saa la palpienn manŋa a? k n sɔlo mun bia kpet a.13K yennu boi Abraham a; beek sara laa ŋaan yet a waa tan kpeta na, u saa fit mal bikaa? 14Sial be k min yennu kan fitii? Nan maa kpan pak bianŋnba na. binn po, nna yuo , n saa jen, k sara sii mɔk bonjak. 15K Sara faal k yet a; u k laa; k maan jaŋmanii din suolɔ wa. ŋaan k yennu yetɔ a balmɔnii a laa wa.16Jab na nba din fiil , k Abraham ciantib a wun cabib, k b din jiant, k got sodom po. 17K yennu din yet a, N kan bɔl Abraham maa yaa n tun lnba na. 18Abraham yaabuona tan sii yab k bia mɔk panŋ bonciann. u paake k n saa yat yetiŋamm niib buolu kul paak; tingbounŋ na. 19K maan n ganɔ a wun pak wann u waat nan u yaabuona; k bin sak n mɔk bia tun lnba ŋan. Bii tun nna, n saa tun k tulɔ na20ŋanne k u yet Abraham a; niib mɔnii nan fabnii baal n buol bonciann, k jiin sodom nan gomol biciɔnŋ na po. 21N yaa n saan lenŋe, k laan maa gbat bianŋba k jiin b tuonbiit manŋ pa na; l tie mɔnii yee?22K Jab banlie na siet k saa sodom po. ŋaan k Abraham bial k be nan yennu. 23K Abraham nakinɔ k yet a; A set yaa kpab biil ni ŋamm nan nibiit na kulee?24L k gal niŋamm saa tien piiŋmu duo na ninŋa; a saa kpab k biil b kul aa? A kan nyik duo manŋ biilu k tinn niŋamm piinŋmu naa? 25A kan sak biil niŋamm nan nibiit kul yommi. L paal nan k a tie nna; a kan tien. nna. Lii tie k a tien nna; niŋamm nan nibiit na kul saa di biak yuommo. L paaka. Tingbounŋ na balbuulɔ tie wu tun bona fanue. 26K yennu yet a; Lii tie k n la niŋamm piinŋmu n kan biil duo na; n saa nyik cab biit k maan b paak.27K Abraham yet a yennu nyikn cab'n , k maan ma mɔk pal k piak nana na. N tie nisaalike n k mɔk yiiko nan k n pak nana ni. 28L k gal fan la niŋamm piiŋmu, ŋaan k b tie piinna nan banŋmu. A saa biil duo manŋ k maan niib banŋmu nba pɔt na paak aa ? K yennu jiin a mii la niŋamm piinna nan banŋmu, n kan biil duo manŋi.29Abraham din ŋamm yet a: L k gal fan la niŋamm piinna. K yennu jiin a mii la niŋamm piinna, n kan biil duo na. 30Abraham ŋamm yet a; N yomdanɔ, n balmae daa dot wutuol n paaki, n saa ŋamm paka, lii tie k a la niŋamm piitaa duo manŋ ni a saa bilil aa ? 31Abraham din yet a: N yomdanɔ, n balmae nyikn cab'n nan maa mɔk pal nba k tuk'n piak nana na. Lii tie k a la niŋamm piinlie? K u jiin a u la piilie, u kan biil duo na.32Abraham din ŋamm yet a: N yomdaanɔ, daa dont wutuol n paak, k man pak yomkɔa pukin. Lii tie k a la niŋamm piik kuukua duo na ni, a saa biil duo manŋ aa ? K yennu jiin a lii tie k n la niŋamm piik duo na ni, n kan biil dio na. 33Yennu nba pak nan Abraham k gbenn yu nba k u yaat, ŋaan k Abraham mun ŋmat kun u ŋaak ni.

Chapter 19

1Malakaba banlie na nba baal Sodom yuo nba, k sɔa lot kal duo manŋ tamɔb ni. Waa lab na k u fiil citib sɔnu paak. U din baa fabin tinŋ nie. 2ŋaan yet a: n yomdam n balmie kuan i tuontunɔ ŋaak ni, k wuul i taa, k dual l'n yent a k yin fiil, k tuk'n ii sɔnu. K b jiin a, Aai, t saa dual nanyel poe sɔnu ni. 3ŋaan k lot balm bonciann a k b tan baal kua ŋaak ni. U din pak u ŋaatuontunna k b tien paanu nba k datinŋ kaa lenŋ, k tien jaam k tulib. K saam manŋ ni jiet na.4Saamm na nba luon bin dual yuo nba, k Sodom duo manŋ ni jab tikil k tan luon ŋaak na. Duo na ni jab kulewa din tikl, jakpela nan naasimm kul. 5Jab na din yiin lolt, k boiɔ a saamm nba baal a ŋaak nna a bin dual na be lia? Nyin namm k tin mun bann nib.6K lot nyi ŋaan luon ŋann saamm na paak. 7K yet duo manŋ ni jab na a: N yɔatnba n balmie daa tuu mɔontant na buolu. 8Gotilii, n mɔk sapaanmua banlie, b daa k mi dual nan jua kaawa. ŋaant man nyinib tuli k yin tumm yaa luon bianŋ'nba. ŋaan i daa tie jab na siali. B tie n ŋaasaamme, k l kpaa talas man nyinib biak ni.9K Jab na yeta; Nyint a mɔnŋ lenŋ, tie digbangann nilɔ. A mun tie ŋmee k sii wantit taa sii tuun bianŋ'nba? Botil nna na; nnai kaa, t saa tuma bonbiil nba gal taa bo saa tun saamm na l'nba. L yuo na k b tul lot k bakinɔ, ŋaan ji yaa bin biil gann na.10K saamm na din donn, k dat lot muu, k kɔanɔ ŋaak na ni, ŋaan kpal gann. 11L yuo na k b ta k b'nba be tammɔb buol na kul jɔɔn, l waat nan saakab kul, k ji k laat tammɔb nba be sianba.12Jab banlie na din pak lot a lii tie k a mɔk diamm, kuo a ŋaajab, kuo a bonpoi, kuo a niipiin fan te bin nyi duo na ni. 13K maan b yaa bin biil duo manŋe, a yennu gbat duo na biit nba jan bianŋ'nba waa, k tunm bin baal biil duo manŋ.14K lot nyii k saan k wann u diamm'nba nba kuan u bonpoi na, a tient yian k nyi duo na ni, k maan yennu yaa wun biil duo manŋe, ŋann b din dukii nan lot kpanne. 15K laa tan yentil na, malaka nba na din luon bin somm Lot k wun nyi duo na ni yian. B din yetɔ a: Kakitil jiin a ŋaapuo nan a bonpoi banlie na k cial. Ciat man, k duo na biilu tan saa mann kpabi k yin kpo.16K b taantl k malaka nba na suol Lot nan u ŋaapuo, nan u bonpoi banlie na nii, k dat nyinnib duo na ni. 17Baa nyinnib k gbenn, k malaka yenɔ betib a, ti tiin man k fat i manfuol. I daa jiantil i bia daa sie sɔnjok ni. Ciat saan kunkona na buol man k la manfuol.18K Lot jiin a: Aai canbaa, daa to k t tuun n na. 19A sommin bonciann k nyinin kuun ni wa. ŋaan kunkona na fɔkita. Ninmɔnn na saa baalit k t daa k baal kunkonn manŋ buoli. 20A la digbanbik nba na waa? ŋanne kpiat. ŋaant man saan lenŋ. A la nan l tie digbanmintik nnae. N saa saan lenŋ k fat n manfuol.21K malaka na jiin a; n tuo wa n kan biil digbanbik manŋi. 22Kaktil saan lenŋ, k maan n kan tien sial sie k a saa baal digbanbik manŋ ni wa. Lot nba yiin duo manŋ digbanbik na paak; k b ji yil Tsoal.23Yennu din saa do na k Lot baal Tsoal. 24L yuo na k yennu te k salwuuta nan muu sik baa Sodom nan Gomol paak. 25K doii na kul dii muu; Niib nan l'nba be doii manŋ ni kul; nan l'nba pia kul din dii muue.26K Lot ŋaapo ŋalin jiant k got duo na, k kpant yaatan k sie. 27Laa yent sanyiɔk, k Abraham fiil k saan sianba k ŋɔa nan yennu daan sie na. 28Waa got Sodom nan Gomol nan baauk na kul, k u la k munyuuk do jukjuk, k naan nan baa tuu joo namual k l di bianŋ'nba na.29Yennu nba din biil Sodom nan Gomol ŋaan din tian, Abraham po, k nyinn Lot.30Lot din tiin jaŋmaani nan Tsoal bennue, l paak k ŋɔa nan u bonpoi banlie na yaat doo kunkonn paak k saa kɔa wontu ni.31Dasial k bonposaakak na tan yet u waalɔ na a: T baa kpet gbenna t mun bia kan la jab nba saa kɔonti. 32L paak ŋaant tin tul t baa daan wun nyu yib k tin dua nanɔ, k mal waat. 33L daal nyiɔk k b yibinɔ daan, k bonposaakak na dua nanɔ. Waa yib k saa gal na; u din k banni.34Laa yent sanyiɔk; k saakɔa na yet u waalɔ na a, N won duɔ wa, ŋaant k t yaan yibinɔ k fan mun dua nanɔ, k t kula n mal t baa waat. 35L daal nyiɔk k b ŋamm yibin b baa daan, k bonbik po na mun dua nanɔ. Waa bia mantik yib na u yaan din k banni.36L din tien nnae k Lot waat na kul suol poa. 37Bonposaakak na din mal bonjak k pul u sann Moab. ŋɔae din tie buolu nba k b yi Moab na yieja. 38Bonbik po namun mal bonjak k pul u sann Benami. ŋɔae mun din tie buolu nba k b yi Amonn na yieja.

Chapter 20

1Abraham din fiil Mamle k saan Keekann yent po, k saa kal Kades nan Sul sunsuuk ni. L puolpo yuo nba k u ji din be digbann nba k b yil Gelal na. 2K u yet nan u ŋaapuo Sara tie u niipuo ŋanne k bat Abimelek te k b jii Sara k baal nanɔ u ŋaak ni. 3Daasial nyiɔk k yennu tan dɔkt Abimelek paak damiit ni, k yetɔ a: A saa kpo nnae; k maan faa jii puo na na paak. U ponŋ kun jua wa.4ŋaan Abimelek din daa k nak'n Sara. ŋanne k u yet a: N yomdaanɔ n k mɔk biiti. A saa biil man nan n niibaa? 5Abraham mɔnŋe yet nan Sara tie u niipuoe, k ŋɔa Sara mun bia pak nnae. N tun l'nba na nan n papienne, n k mɔk siala biiti.6K yennu jii damiit na ni a: N mi nan a tun nan papienne ŋanne tien k gɔala k a k siiu k tun biit k tulin. 7Mɔtana, jiint puo manŋ k tul u sɔlɔ. U tie min yennu sɔkiniie, k saa mizl min yennu k tula, k a kan kpo. ŋaan n kpaanae, fii kii jiinɔ, sie k a kpa, fin nan a niib kul.8Laa yent sanyapob ni, k Abimelek yiin u saakab kul k wannib l'nba kul tun. K jaŋmaanii suolib bonciann. 9K Abimelek mun yiin Abraham k boiɔ a: A tient bee na? N biila bee, k a te k biit na mantik tumin tuonn nba k a ba kan mik tumma.10K Abimelek boi Abraham a: A bo mɔk duduk lante, k tumin l tuonni? 11K Abraham jiin a: N bo dukin nan sua sii kaa duo na ni k tie yentinɔe, k b tan saa mann kpin, ŋaan yent n ŋaapo manŋ. 12U set tie n niipuoe. U tie n baa bike, ŋaan u k tie n naa bik kaa, k n kɔanɔ.13L paak, yennu nba nyinnin n baa tinŋ ni k baal nanin digbansaan na ni k n pakɔ a: sɔa kul i boia, fan yet nan n niipuoe tia, k lin wann nan a set mɔk lomm nanin. 14L yuo na, k Abimelek jii Sara k jiin tul Abraham ŋaan bia pukinɔ pei nan nei, nan daaba.15ŋaan pak Abraham a: N yente duo na kul kalin luon sianba. 16Abimelek din yet Sara nan u tien u ninja Abraham salimpiena tutle, k l tie nyinn, a niib nba be lenŋ na kul n bann nan ŋɔa Sara k tun siala biiti.17K Abraham mial yennu, k yennu tul Abimelek laafia, nan u ŋaapuo; nan u daabpoi; k b matuk ji luot. 18K maan yennue din jit b matuk, duk'n Abraham ŋaapuo Sara paak.

Chapter 21

1L puolpoe k yennu tial waa din pak puon Sara mɔpuotii nba na po. 2K Sara suol puol, k mal bonjak, k tul Abraham k sua, k u ponŋ kpeta na. B din mal bik manŋ yuo nba k yennu senn mɔsonn nan b tan saa malɔ nae. 3K Abraham pul bik manŋ sann Isaak. 4Waa din dii daa ŋanniin na, k Abraham pot u punn, nan yennu nba wann bianŋ'nba na.5Baa din mal Isaak yuo nba, k sua Abraham mɔk bina kobike. 6K Sara yet a: yennu tulin palpienn nan laata, wunba kul gbat l po, u saa laa taanima. 7K bia ŋamm yet a: ŋmee bo saa mi k yet Abraham nan Sara tan saa mal bik i? ŋaan n mal bonjak k tul ŋɔa jakpel nae na.8Isaak nba tan tukit biil daal nba, k Abraham tien jaangbenŋil. 9Dasial, k Ismael, wunba k Ijipt bik Agal din malɔ k tul Abraham na tan jelin Isaak.10Sara nba lab na k u pak Abraham a; belin nyinn daabpuok nan u bija na ŋaak na ni. puo na bik kan di a faal nba tie n bija Isaak yal na nan waama. 11L din biil Abraham pal bonciann, k maan Ismael mun bia tie ŋɔa Abraham bijae.12ŋaan k yennu pak Abraham nan u daa biil u pal k jiin u daabpuok Agal nan u bija na po, a tumin l'nba kul k Sara wanna, k maan Isaak nie k n yaa n tula yaabuona bonciann nba k n senn mɔsonn nan n saa tula na. 13N bia saa tul daapuok bija na waat bonciann k b mun tan sii tie buolgbenŋile; k maan u mun bia tie a bijae.14K Abraham fiit sanyiɔk ni pob, k jii jiet k tul Agal; k bia liak nyun linlenn ni k balmɔ, k bia jii bik na k pukinɔ k nyinnib u ŋaak ni, Agal din yaat kɔa muuko, k saa lin Beelseba fɔal ni. 15Nyun nba k u din dia nan linlenn na nba gbenn yuo nba, k u jii bik na k kaanɔ tituuk nyakil. 16ŋaan nyat saan waan k kal. U din pak tul u mɔnŋ a, n kan fit kii golii n bik na nan waa tan saa kpoo. U ji din jak mɔniie k mɔ, waa kal siam nba manŋ17Yennu din gbat bik na mɔnii, k u malaka pak yendɔunŋ ni wa k tul Agal a, Agal, bee paake te k a biil a pali ? Daa tiin jaŋmaa nii, yennu gbat bik na mɔnii wa. 18Fiit saan jii bik manŋ k kalimɔ. N saa te k u yaabuonanii tie digbanjaanne.19L yuo na k yennu te k Agal numpo yent, k u la bunbunn, k jii linlenn na k saan luun nyun k tan wat k nyunn bik na. 20Yennu din be nan bik na nan u kpaatu ni. K bik na be palann fɔal ni k tan subil, k tie wunba mi waaluk bonciann. 21L yuo na, k u maa kpaan Ijipt bik k tulɔ, k u kɔanɔ.22L yuo na, k bat Abimelek jii u tuontunna saakɔa k b yiu Fikol, k b saan Abraham buol, k saa pakɔ , yennu be nanae, l'nba k a tuun kul ni. 23L paak polin nan b'nbenŋ sii ŋan k tul min nan n tinŋ nba k a be lenŋ na nan n binbenŋ nba ŋan k tula bianŋ'nba na. 24K Abraham jiina, n senn mɔsonn na.25Abraham din wann Abimelek bunbunn nba k ŋɔa Abimelek tuontunna fat na po. 26K Abimelek jiin a; n k mi wunbae tun nna daa gbia na. 27K Abraham paat pei nan nei k tul Abimelek, k b banlie lakin taan j lol mɔlol nan b sii man nan lieb.28ŋanne k Abraham gann pei banlole. 29K Abimelek boiɔ a: Bee k a tie nna ? 30Abraham jiin a Gaat pei banlole na l'n wann nan mine gbiil bunbunn manŋ.31K b din pul lenŋ beelseba, k maan lenŋe k b banlie lol mɔlol. 32Baa senn mɔsonn manŋ k gbenn na, k Abimelek nan Fikol ji ŋmat kun Filistin.33K Abraham bul ti siak nna lenŋ, k jiant yennu, wunba tie yaayuo nan yaayuo yennu na. 34Abraham din kal Filistin duo manŋ ni k l wei bonciann.

Chapter 22

1L pool po, k yennu din bikin Ablaham, k yetɔ a: Ablaham ! k u tuona: mine ne ! 2K yennu yet a: jiin a bija, a biyenmil Isaak, wunba k a luonɔ ne, kii saa Molija tinŋ ni, lenŋ n saa wanna kunkonn nba paak k a saa jiu k mann mujuonu malunŋ k tulin. 3Sanŋapob ni k Ablaham fiil k jii malunŋ daat waan k lol bonŋ paak, k jii u bija Isaak nan u tuontunna banle k pukin k b gaal sɔnu k ji saa siaminba k yennu wannɔ ne.4Daa ŋantaa daal, k Ablaham ŋaant ninbina, k la l penŋ k l be banfakl a. 5K Ablaham yet u tuontunna ne a: ii be nne nen bonŋ ne man, k min nan ŋaajua n saan sianninba ne k saa jiant yennu k jen. 6K Ablaham jii malunŋ daat ne , k jiin u bija Isaak , ŋaan k u mɔnŋ dia jukbik nan musankuann. K b banle lakin tɔk k saa.7L yuo manŋe k Isaak boi u baa Ablaham a: N baa! k u jiin : n bik mine ne ! k Isaak boiɔ a: n la daat nan muuwa, ŋaan pieuk nba k a saa mann malunŋ be lia? 8K Ablaham jiin a: n bik, yennu mɔnŋe saa tul malunŋ pieuk. K b banle ji tɔk k saa.9Baa saa baal siaminba k yennu wannɔ ne, k Ablaham maa malunŋ binbintl, k kɔnn daat ne k paan l paak. K suol u bik Isaak k lolu taa nan nii, k paanɔ daat nba k u bo paan binbintil paak ne. 10K Ablaham ji nuat juk, k don nuu, a wun kɔtu bik.11L yuo k kaagbennu malaka be sanpapo wa ŋaan tian nyiinɔ a: Ablaham ! Ablaham ! k u jiin a mine ne ! 12K malaka ne yetɔ : ii mi k a tun a nuu bik ne paaki, k bia daa siitua, k maan mɔla nee k n bann nan a tiin yennun k k wuunɔ a biyemil ne.13K Ablaham din ŋaant ninbina, k sua k pejak see, k jagotuk tɔk u yii na, k Ablaham saan lɔkitua, k baal nanɔ k tan mann malunŋ k l set u bija taabuok ni. 14Ablaham din pul lenŋ Seeova siile. L paak e tien k dine niib yiena: kaagbennu kunkonn paak yennu saa tula.15K kaagbennu malaka ne ŋanm k yiin Ablaham taal muunle pak, 16K yet a: faa tun linba ne, k k wuunin a biyemil ne, min kaagbennu, n pol nan n mɔnŋ paak , 17N saa tien piisin yaabuona paak k bia saa te k a yaabuona n pɔt k cie sanpaapo ŋmaabola nan mɔkl paak tanbiini, a yaabuona tuu tan saa kɔn nyann b dataiye.18L saa nyi a yaabuanie, k n tien piisin dogbana kul paak, k maan faa sa n mob ne paak. 19Ablaham nan Isaak nba ŋmat jen u tuontunna buol, k fiil k tɔk kun beelseba duo nii, k maan Ablaham din kua Beelseba nie.20Linba ne puolpo k b baal kumi Ablaham nan u ninja Nahol ŋaapuo Milka mun malɔ bonjai. 21U bikpelik sann din tie Us-e, k bus waa u paak, Kemel, wunba tie Alam baa ne waa u paak, 22K pakin keesed, nan Aaso, nan Pildas nan Sidlaf nan Betuel.23Betule mal Rebeka. Milka din mal bonjai banniin nee k tul Ablaham ninja Naahol. 24Naahol ŋaapuobik luuma mun din mal Teba nan Gaam, nan Taas nan Maaka.

Chapter 23

1Sara din dii bina kobik nan piinlie nan ŋanlolee k kpo. 2U din kpo kiljatolba nba be Eblon tinŋ ni nae, k Abraham bui u kpemɔnii.3Abraham din nyik Sara gbanant k l dɔa ŋaan k u saan k saa pak Het tieb a: 4N tie saamɔe k b buol ni na, ŋmitil tinŋ waan k kɔi tuln, k man pii n ŋaapuo.5K b jii na: 6Gbiintil canbaa, fine tie t tɔandaanɔ piin a ŋaapuo kaauk nba k a luon ni. Tkula na tien siil nan tin tula tinŋ k fan pii a ŋaapuo wa.7ŋaane k Abraham gbaan b tɔann ŋaan yet a; 8Lii tie k ii tuo nan yin set tuln tinŋ man pii n ŋaapuo, yin pak nan Eflon bija soal. 9K wun kɔi n tanfiɔk nba be Makpelak kpia nan u kpaab na. Pakimɔ k wun wannin l daajal i numm nina; k man pa kii pii n niib.10Efron manŋ mun din be lenŋ. L din tie duo tamɔb nie, sianba k b kaal k lolin lola na. K u pak sɔa kul numm ni a. 11Canbaa gbiintl n saa tula tinŋ manŋ kul, k kpab nan tanfiɔk na. N ninjamm na numm ni, n saa tula tinŋ na k fan pii a puo manŋ.12K Abraham bia baa gbaan b tuann. 13K pak Eflon, k luon sɔa kul n gbat a, dimin sukulu k gbiint. N saa daa tinŋ na kul. Gaal n likili manŋ ŋaan k man yent tinŋ na k pii n puo.14Eflon din jiinɔ a; 15Canbaa, tinŋ daauk tie salnpienbina kobii ŋannae, k l'nba na tiebee k tul min nan fin? Piin a ŋaapuo. 16Abraham din sak nna, k jii liklii nan Eflon nba wann na, niib na mumm ni, salinpienbina kobii ŋanna, nan kpinkpenta nba kaan likilii bianŋ'nba na k tulɔ.17Eflon kpaab nba be Mekpela k kpia Mamle na ji tien Abraham yal. L din kpab tinŋ na nan tanfiɔk nba be tinŋ na ni, nan tiinii nba be tinŋ manŋ ni k saa tuu tinŋ manŋ paak. 18Het niib nba kul din be tintaanu na ni ji din mi nan tinŋ na ji tie Abraham yale.19L yuo na k Abraham pii u ŋaapuo Sara kauk nba be kpab na ni Mapela nba k fɔk nan Mamle kaana yent ni na. 20Het kpaab na nan tanfiɔk na ji din tie Abraham yale, k u pii u niib lenŋ.

Chapter 24

1Abraham din tan kpet bonciann wa k yennu din tien piisn u paak bont kul ni. 2Dasial k Abraham tan pak u ŋantuontunna saakɔa wunba k u jii u ŋaak nan l bena kul yiiko kul k tien u nuu ni na; a jiin a nuuk k sakin n pana ni, ŋaa pol mɔpol. 3N luon fan pol mɔpol yennu nba nan sanpaak nan tinŋ na sann ni, nan a kan jii kaana tinŋ na ni sapaamɔ k tul n bija k wun kɔani. 4ŋaan a saa ŋmat saan n tiɔnŋ danduo, sianba k b din malin na, k saa jii lenŋ sapaamɔ k tan tul n bija Isaak k wun kɔan.5K u daabil manŋ ŋmat boiɔ a, l ii tie k n la sapaamɔ, ŋaan k u k sak saa baal nna; n sa tien nlee ? N saa te k a bija Isaak manŋ n ŋmat kun a duo manŋ ni a mii ? 6Abraham din jiin a, II mi k a saa te k wun ŋmat lenŋ . 7Yennu wunba tie yendɔunŋ ni yennu nyinin n canbaa ŋaak, n danduo ni, k senn mɔonn nan u saa jii tinŋ na k tien min nan n yaabuona nuu ni. U saa te k u malaka n gal a tɔann, k a la sapaamɔ lenŋ k tul n bija, k wun kɔan.8Lii tie k a la sapaamɔ, ŋaan k u yet a weiu a k mɔk siala biit k jiin a mɔpol na po. ŋaan ii mi k a saa mann te k n bija n ŋmal lenŋ. 9ŋanne k u tuontunnɔ na jii u nuu k sakin u panaa ni, ŋaan pol k senn mɔsonn nan u saa tun Abraham nba wannɔ bianŋ nba na.10K tuontunnɔ na nyinn Naagunii na piik u canba yab ni, k saan duo nba k b yi Mesopotami paapo sianba k Nasol din tuo be na. 11Waa baal lenŋ yuo nba, k u te k Naagunii nba sasik gbaan tinŋ ni, bunbunn buol, duo na kpinŋ. L din tie daajoyenlekile, yuo nba k puob tuo lu nyun na.12Daabil na din mial yennu a, yabnt yennu fin nba tie n canbaa Abraham yennu, tulin nyannu dinna, k gbien a mɔsonn nba k a senn tuln canbaa na. 13Bunbunn buole k n be na, k saapaamm sii baat lu nyun. 14N saa yet b yenɔ a; n balmae, sikint a sɔal k dul nyun tulin k man nyu. Lii tie k u yet a gaat k nyu; ŋaan man bia dul tul a Naaagunii nba k bn nyu, fan ŋaan k wuu tien a daabil Isaak ŋaapuo. L' nba na i tun n set mi nan a dia a mɔsonn nba k a senntul n canba Abraham na.15K u din saa mei yennu gbant na, k saa k lebeka dɔkit, k jii sɔal. U din tie Betuel bipuoe; k Betuel mun din tie Abraham baa bik nba k b yiu Nahol na, nan u ŋaapuo Milka bija. 16Rebeka din tie sapaafanŋe; k bia daa k mi kpian jua. U din sik luun nyun k ŋmat do.17K daabil na cial cetɔ k yet a: N balimae tuln nyun man nyu. 18K u jiin a, canbaa, tan nyun, ŋaan kakit k jikit, k da ŋaan k u nyu.19Waa nyuu k gbenn, k Rebeka yetɔ a, n saa ŋmat luun k tan tul a Naagunii nba na, k bn nyu k saa jaŋ baa luon bianŋ nba. 20L yuo na k u but nyun na, k tien baa tie nyun sianba k bonkobit nyu na, ŋaan cial sik k saa ŋamm luun. U lu nnae nan Nagunii nba na nba tan nyuu gbuo.21Daabil na din siee suon nna, ŋaan golii a wun laan yennu tulɔ nyannu waa. 22Nagunii nba na nba nyuu k gbenn yuo nba k daabl na; jii salma tutuuta nba yaa daauk paal bonciann k tulɔ, k bia tulɔ salima banii ŋalie. 23ŋaan boiɔ a: A tie ŋmia bipuo ? Diuk sii be u ŋaak ni, k min nan n niib na saa dual nyiɔk naa?24K u jiin a, N baa sann e Betuel, wunba tie Nahol nan Milka bija na. 25Bonkobit jiet nan l'nba k b saa dual l paak, be t ŋaak ni, k yial bia be k u saa dual.26ŋaan k daabit na gbaan tinŋ ni k jiant yennu. 27ŋaan yet a: N piak yennu, wunba tie n canbaa Abraham yennu k dia u mɔsonn nba k u senn tul n canbaa na. Yennu e kpan jiin k saan nanin Abraham nikpiim m buol.28L taakpaak ni, k sapaamɔ na cial kun u naa ŋaak, k saa kumii l'nba kul tun. 29Rebeka din mɔk u yuɔlɔ, k b yiu Laban k u nyii cial saan bunbunn na buol, sianba k Abraham daabl be na. 30K maan Laban din la tutuuta nan banii na, k bia gbat l'nba kul k Rebeka pak k jiin jɔa manŋ po wa. ŋanne k u saan Abraham daabil manŋ buol, bunbunn na buol, k sua k u sie nan u Naagunii nba.31K u yetɔ a: ii waa k tin kun ŋaak ni. A tie daanɔ nba k yennu tien piisn a paak, k bee tien ka tan sie muuk ni na? N mɔk diiuk, ŋaak ni k saa tula, yial bia be k a Naagunii nba saa dual. 32Daabil na nba wei baal ŋaak ni, laaban lot jika nba bo lol nagunii nba na, nan l'nba k b saa dual l paak. U bia din finn nyun k tul daabil na nan u tɔkonanlieb na k b wuul b taapant.33Baa tien jiet gbenn k b jii jiet manŋ k baal tan tulb, k jɔa na yet a; u daa kan di, sie k u pal l'nba ya po k u baal k Laban jiin a ii piak. 34K u yet a : N tie Abraham tuontuunnɔe . 35Yennu tien piisn n canbaa paak bonciann, k tienɔ mɔkitua. Yennu tulɔ, pei, nan buunii nan nei, nan likili nan salima, nan daabjai, nan daabpoi, nan Naagunii nan bonii.36Sra nba tie n canbaa ŋaapuo na din malɔ bonjak yenɔ kuae, k ponŋ sua k u kpeta. K n canbaa jii u mɔkint kul k tul u bija manŋ. 37N canbaa te k n senn mɔsonne nan n saa sak u mɔb. U yet n a daa jikit sapaamɔ kaana tinŋ ni, k tien n bija na. 38ŋaan saant n tiɔnŋ danduo ni, n niib buol, k saa kpaan puo k tan tulɔ k wun kuan.39ŋann e k n boiɔ nan lii tie k saapaamɔ yet wun wei mi, n saa tie nlee. 40K u jiin a yennu nba k n saak u mɔb na saa tun u malaka k wun gal a tuɔnn k tula nyanu. A saa la sapaamɔ n daatinŋ ni n niib buol. 41Bonyenn kɔa nba saa te k a nyi mɔsonn na ni tie fii saan n niib buol k b yetiie a nyii a mɔsonn manŋ nie na .42Maa baal bunbunn buol dinna n mial yennu k yet a, yennu, fin nba tie n canbaa yennu dimin sukluu k tulin nyannu l'nba k tuun na ni. 43Bunbunn buole k n be na. Lii tie k saapaamɔ baal a wun luun nyun, n saa mialɔ k wun jii nan u suol k tuln k man nyu. 44Lii tie k u sak k tuln nyun, k bia luun nyun k tul n naagunii nba, ŋaant ŋaae tie sapaamɔ nba k a gann a wun tien n canbaa bija ŋaapuo.45N tan gbent Mialu na k sua Rebeka dɔkt na, k jii sual, k tuln nyun man nyu. 46K u kakt k jikt u sual manŋ k yet a, nyumin ŋaan k man bia finn k tul a naagunii nba k bin nyu. Maa gaal nyu k gbuo yuo nba; k u bia luun k tul n naagunii nba na k b nyuu.47K n boiɔ a; a tie ŋmia bipuo? K u jiin a n baa sanne Betuel, wunba tie Nahol nan Milka bija na. ŋanne k n jii tutuuta nan banii k tulɔ. 48ŋaan gbaan tinŋ ni k jiant yennu. N dont yennu nba tie n canba Abraham yennu k gal n tuann, k saan nanin Abraham nilɔ buol, sianba k n la u bipuo k saa tul n canba bija na.49Mɔtana, lii tie ka luon fan tun a tuonn k jiin n canba po; k diau nan lomm fan pakn. A muni kan tun nna, fan bia pakn k man bann maa saa tien bianba.50K Laban nan Betuel jiin a: Maan na nba nyii yennu buol na t kan fit pak siali. 51Rebeka kal na, jiin mɔ k ii kun manɔ k wun saa tien a canbaa Abraham bija ŋaapuo. Nan yennu tiɔnŋ nba pak bianŋ nba na.52Abraham daabl na nba gbat nna k u baa k fabn tinŋ ni k jiat yennu. 53L puolpo, k u jii tiat nan piinii nba k b jii salmɔna nan salmpiena k tien na k tul Rebeka. U bia din jii bona nba daɔk paale k tul Laban nan u naa.54L yuo k daabil na nan u tɔk nanlieb ji dii jiet, k bia nyuu, k dual k l yent. Laa yent sanyiɔk ni k u yent a: ŋaant man ŋmat kun n canbaa buol. 55ŋaan k Rebeka naa bik na nan u naa yet a: wun ŋaan k Rebeka n bial b buol k di daa ŋanniin, ko daa piika, k fit wei.56K daabil na jiin a daa gɔiti. Yennu tul nyannu n sɔnu na ni wa, ŋaant man ŋmat kun n canbaa buol. 57K b yetɔ ŋaant k tin yiin bonpuok manŋ k laan u mɔk bia k saa paki ? 58K b yiin Rebeka k tan boiɔ a: a luon fan wei jɔa na k kunii ? K u jiin a nn luon k weiɔ kun.59K b cab Rebeka, k ŋua nan puo nba din yuɔlɔ na wei jua na nan u tɔknanlieb na k kun. 60B din tien piisn Rebeka paak k yet a; T niipuo, a tan sii tie niib tulbamm naae. A yaabuonna tuu tan saa kɔn k nyann b dataï61L yuo k Rebeka nan u sapaanlieb tien siil k jak naagunii nba na k wei Abraham tuontunnɔ na k b kul yaat saan. 62Isaak din be bunbunn nba k b yi Manfuol daanɔ yennu nba taatin bunbunn na fuɔl nie k l be kaana tinŋ diitu po.63U din tan nyii dasial daajuok a wun lin somm somm, k ji din la k naagunii nba somm baat. 64Rebeka nba la issak yuo nba k u jakit u naagunii paak k sik set tinŋ ni. 65ŋaan boi Abraham tuontunnɔ na jɔ lanɔe saa somm k ce timm na ? K u jiin a, N canbaa e, ŋaane k Rebeka jii yuubobik k yil k dɔkin u nunpo.66Abraham tuontunnɔ na din wann Isaak l'nba kut din tun 67K Isaak jii Rebeka k kɔanɔ diuk nba k u naa din tuu be lenŋ na, ni k u ji tien u ŋaapuo. Isaak din mɔk lomm nan Rebeka bonciann, k l te k u naa kuun daamu nyii ni.

Chapter 25

1K Abraham din ŋamm kuan puo lua k b yiu Ketula. 2Ketula manŋ din mal Zimlam, Joksan Medan, Madian; Jisbak nan suak. 3K Joksan mal Seba nan Dedan. K Dedann yaabuona tie Asul tieb nan Letus tieb, nan leumm tieb. 4Median waat mun din tie Efa nan Efel nan Hanok, nan ketula yaabuonae.5Abraham din jii waa mɔk l'nba kul k tien Isaak muu nie. 6ŋaan waa daa din be u manfuol ni na u din mɔk piinii k piin u waat nba k u puolieb mal na. L puolpo k u te k k b fiil saan k saa kal tinŋ nba be yondo po na ni ŋaan nyik Isaak.7Bina nba k Abraham din tien ne na, u din dii bina kobi nan piinlole nan ŋanŋmue. 8Abraham din kpet boncianne wa k tan fit kpo.9K u waat Isaak nan Ismael piu kaauk nba be Makpela, kpia Mamle, k din tuu tie Soha bija Eflon yal na ni. 10L tinŋe k ŋua Abraham din daa Hef tieb penŋ na. B din pii ŋɔa nan u ŋaapuo sara kul lenŋe. 11Abraham kuun puolpo, yennu din tien piisn Isaak paak bonciann, k u din be k kpia nan bunbunn nba k b yil, manfuol daanɔ yennu nba laatin bunbunn na.12Abraham bija Ismael nba k sara daabil Agal nba tie Ijipt bik mal na yaabuona e na.13B sana dian k wei baa din malib bianŋ' nba; Nebayof nan Kedal nan Abbeel, nan Mbsan. 14Nan Misma, nan Duma, nan Masa, 15Nan Hadat, nan tema nan Jetul, nan Nafis nan Kedema. 16ŋamme din tie buolu piik nan ŋanlie na yeejamm, k b jii b sana k pul b digbana nan b kinkaanbaa kula.17Imael din dii bina kobik nan bina piintaa nan ŋanlolee k kpo. 18Ismael yaabuona din kal sul nan Hafila doi sunsuuk nie; Ejipt yondo po k jiin Asilia sɔnu po. ŋamm nan Abraham yaabuona na din kal jiak jiake k maan b din k man nan liebi.19Abraham bija Isaak la baale na. 20Isaak din mɔk bina piinnae k kɔan Rebeka, wunba tie Betuel bipuo. Betuel din tie Alam buolu ni nilɔe k nyii Mesoptami. Rebeka din tie Laban waalɔe.21Rebeka din k mali. L paak k k Isaak mial yennu u paak. Yennu din gbat u mialu na. K Rebeka suol puol. 22U din yaa wun mal jaatinbae, k waat na be u puol ni ŋaan kɔn nan lieb k tutib. K u yeta bee k l'nba na tan tuun k tienimi ? ŋanne k u saan a wun boi yennu k bann l paak.23Yennu din yetɔ a buolu ŋanliee be a puol ni. Niib banlie saa nyi a puol ni; ŋaan b kii taa mɔbu. Yenɔ sii paal lua, k saakɔa pa tan sii tie waalɔ po na jiamɔ.24Rebeka matuk daal din baal k u mal jaatunba, bonjai. 25Saakua na tin tie nimonŋe k u gbanat tie kobik jukljukl nan bonkobuk yal na. K b pulɔ Esau. 26Wunba din juont nyii na din waa dia Esau tagbinne k u sann tie Jakob. Yuo nba k Rebeka din mal na, k isaak mɔk bina piinluob.27Waat na nba din tan kpaat k Esau mi muuk ni gɔlunŋ bonciann, ŋaan Jakob ŋalin din tie jaŋminŋminn nba k kua muuko. 28Isaak yan din be Esau nie, k maan Esau nba kpi muuk ni bonkobit k u di kpint na, ŋaan u ŋaapuo Rebeka mun din luon Jakobe.29Daial k jakob tan kal k ŋaa kpint k Esau nyii muuk ni k kpen. Kon mun din mɔkɔ bonciann. 30K u yet Jacob a kon yaa ln kpime tulmin a kpinmɔnŋ manŋ waan. L paak k b din yiu Edom.31K jakob jiin a lii tie k a saa tulin a saakatuk na ŋalin, n mun saa tula n kpint na wa. 32K Esau yet a: Tɔn, kon nba ponŋ yaa lin kpima na, saakatuk nyɔat tie be ? 33K Jakob jiin a sinsinn polin mɔpol nan a saa tuln a saakatuk manŋ. K Esau pol mɔb k jii u saakatuk na k tul Jakob. 34ŋanne k Jakob jii jiet nan kpint na k tulɔ, k u dii k nyuu k fiit yaat. Esau yaa dudukit kuli na k jiin u saakatuk na po.

Chapter 26

1Kon din baa duo ni, l k tie cincinn ko n nba din baa Ablaham yuo na kaa; k Isaak saan Abimelek nba din tie filistin kpenbal Gelal duo ni.2kagbenu baal Isaak buol k yetɔ a daa saa Esibt ŋaan ki be sianinba kin saa wanna. 3I be l duo ni n sii be naa k yat yetiŋamm a paak k ma n saa jii digbana na kul k tul fin nan a yaabuona, n sii dia mɔsonn nba kin din tul a baa Ablaham ne.4A yaabuona saa pɔl k cie sampaapo ŋmaabiit; n sɔa tul a yaabuona tinŋ na k digbana na kul sɔa la yetiŋamm k dukin a yaabuona ne paak. 5K maan Ablaham cɔlin n maam nan n mɔsonn fanu6K Isaak ji din be gelal. 7Duo niib ne din boi boboit u ŋaapuo paak, ku yaa: n nii puoe k l ma u din ŋmaan a wun yeta u ŋaapuoe k duo niib n k puk, k maan lebeka din tie puonba fan bonciann. 8U bo wei lenŋ Abimelek nba b tie filistin tieb kpanbal duant takalbonn ni k la k Isaak balin lebeka paak.9Abimelek yiin Isaak k yeta: u tie a ŋaapuoe be kaa daan yaa u tie a niipuoe? k Isaak jiin n ŋmaan nan mi yet a u tie ŋaa puoe, b saa kpin. 10K abimelek yet a: a tun be k tulit na, l k gaal n niib na sua n kpet k dua nanɔ, ŋaan li tun nna, biit na kul sii jii a yul paake. 11K Abimelek din yet u duo niib kul, k wunba sii jua ne ŋanika u ŋaapuo, u saa kpuk.13L binn ni k kagbenu yat yetŋanm Isaak paak ku kuo kpaab k jiet nan bonciann. 12K jua na jii mɔk k bia mɔktl k pukii k jii tan mɔk fanu. 14U din mɔk bonkob biit nan bonkob gbenŋa, k bia mɔk tuotunna, k filistin tieb ji nannɔ.15L paak k Filistin tieb din piin u baa Ablaham nba din gbiil bunbunna nba yuonba kuu din fo. 16K Abimelek yet Isaak: nyin t duo na ni k l maa a panŋ jii gaal t yala. 17K Isaak nyii k saan saa gbe gelal baauk na ni Isaak din piit Bunbunna nba ku baa Ablaham din gbiil k filistin tieb piin ne waa, k tulib sana nba ku baa din pul ne.18Isaak din piit bunbunna nba ku baa Ablaham din gbiil k filistin tieb piin ne waa. k tulib sana nba ku baa din pul ne .19Isaak tuontunna din kpiil bunbunn baauk na ni k baal nyun ŋamm. 20K gelal pakpaali din kɔn nan Isaak k yet a nyun na tie t yaale, k tul bunbunn sann Esek k lmaa l tie kunkonn bunbunn.21U tuotunna din gbiil bunbun liel k b bia kɔn l paak k b pull bunbunn sann ''sitna'' 22U din siet l buol k cat k gbiil bunbun fann nba k kunkonsial sii kaa l paaki k pulɔ Rehobof k yet'a kagbenu te k t be ti yamani tinŋ paak k sii mɔktl.23L puolpo ku tunn duo nba ni k b yiil beel seba na. 24L daal niɔk k kagbenu baal u buol k yeta: n tie a baa Ablaham yendu daa jie sial k l ma n be nanaa, n saa yatyetŋamm a paak k te a yaabuona n pukin k dukinn tuontunnɔ Ablaham paak. 25Usaa maa binbintl lenŋ ki jiantl kagbenu k paa lanbɔnŋ. k Isaak buol.26Abimelek nyii gelal ŋua nan u yuak Ayusaf nan picol sijenm sakua, k baal Isaak buol. 27K Isaak yetib a: be tien ki baal n buoli, i din k luon n maan k t kin nyii i duo ni.28K b jiin a: t la k Kagbenu be nanaa, l paakin t k t yeta l ŋan tul timm nan fin n taan mɔb. 29T luon fin pɔl k maat a kan tient tonuu nan taa kan ŋante kaa tan nyii nan palmaatil t duo ni mɔtana na kagbenu yat ye t ŋamm a paak.30K isaak ji cantib k b dii k bia nyuu. 31Laa yent sanyɔ panpan k sua kul pol k senn mɔsenn. L puolpo k Isaak cabib k b yaat nan palmaatl.32L daal mɔnŋ k Isaak tuontunna baal k pakɔ bunbunn nba k b gbiil na po , k yetɔ a: t gbiil k baal nyuna. 33K b ji yiil siba, l daal ka ka dinne l duo sann ji tie beel seba.34Esɔu nba din la binna piinna yuo nba, ku kuan hef buolu waat banle k yenɔ yii judif beli bipuo k lua yii basmaf Elon bipuo. 35B binbenŋ din tek k Isaak nan rebeka be nan palbiil yuo kul.

Chapter 27

1Isaak din kpet bonciann k ji tan jɔɔn. Dasial k Isaak tun yiin Esau k tan yetɔ a n bija. K u jiin a n gbia. 2K u pakɔ a a ba nan kpeta, n kuun ji k fɔki.3Jiin a tɔlbann nan pienii k saan muuk ni k saa kpi bonkobuk k tuln. 4Tient jemant nba k n luon k tuln. Mii dii gbenn n saa tien pisn a paake k fit kpo.5Isaak nba din piak nan Esau na k Rebeka gbiin, Esau nba saan muuk ni a wun saa kpaan nant yuo nba. 6K Rebeka pak Jakob a n gbat k a baa piak Esau a: 7Saant kpi bonkobuk k tien jiet tuln man diwa k tien piisn a paak, yennu tɔann ŋaan fit kpo.8K Rebaka yetɔ a n bija gbiintl, n maan k tun maaa yuaa tun l' nba na. 9Saant buluok nik saa suol bukpamma banlie, k baal nann, k man tien jiet nba k a baa luon na. 10K fan jii kɔa tulɔ k wun diwa k tula u piisn ŋaan fit kpo.11ŋaan k Jakob jiina, a mi nan Esau mɔk kobit u gbanant paak, k n gbanant mun k mɔk kobit. 12N baa siin u saa banna, u muni bann nan n kpannɔe, u saa tuln mɔpole, l ji kii tie piisn kaa.13K u naa jiin a n bija, ŋaant mɔpol nba ba saa weia kul n baa n paak, fin n tun l' nba k n wanna na. Saant k saa suol buunii manŋ tuln. 14K u saan suol buunii na k tan tul naa, k u tien jiet nba k u baa luon manŋ.15L yuo k Rebeka jii tiat nba tie Esau takpantii k b ŋaak ni na, k lanm Jakob. 16K jii bonbil na gbant k pin Jakob bɔpiat nan u nii sianba mɔk kobit na. 17L yuo k u jii nant na, nan jiet nba k u tien na k tul Jakob.18K Jakob saan u baa buol k saa yiin a n baa. K u baa tuon ŋaan boi a, n bilanŋ poe ? 19K Jakob jiin a min a bija saakɔa Esau e. N tun faa wannin bianŋ nba na wa. Fiit kal k di jiet nba k n baal nann na k ji tuln a piisn na.20Isaak din jiin a, n bik a piin nlee k tun l' nba na yian yian na ? K Jakob yet a, a yennu e sommin k n lal yiama. 21K Isaak yetɔ a, nakint n buol ni k man bala. Aset tie Esau ee?22K Jakob nakn, k u bal balɔ ŋaan yet a a kunkɔl maan Esau nii. 23U din k bann Jakob i k maan Jakob nii paak din tie kobite nan Esau nii paak na. K u ji din luon wun tulɔ piisn.24ŋaan ŋamm boiɔ a a set tie Esau ee ? K u jiin n a nn. 25K Isaak yetɔ a wun jii jiet na k tulo, k wun diwa k tulɔ piisn na. K Jakob jii jiet na tulɔ k bia jii daan k tulɔ k nyuu.26L yuo k Isaak yetɔ a wun nakn u buol ni k muatɔ. 27Jakob nba nakn k muatɔ yuo nba k Isaak nub u tiat, ŋaan tulɔ piisn k yet a; n bija nubilu man nan yennu nba tien piisn tinŋ nba paak k l nubilu man nae.28Yennu saa sikn malin a tinŋ paak, k a tinŋ saa kɔa kuolin. Yennu saa tula dii nan tiluona daan bonciann.29Nibuolu bonciann sii tie a jiamm, k niib sii gbaant a tuann k jiantla.Fine tan sii a nikpiimm kpanbal, k a naa yaabuona tan saa gbaan k jianta. Mɔpol sii be damm nba waanta mɔbiit paak, k piisn mun sii daanɔ nba waanta piisn na paak.30Isaak nba din tien piisn Jakob paak k gbenn k Jakob siet nyi yuo nba e k Esau mun din nyii muuk ni k baal kɔa. 31U mun din tien jetmant k kɔa mann k yet a, n baa fiit k di jiet nba k n baal nann na wa, k ji tulin piisn na.32K Isaak boi a ŋmee ? k u jiina min a bijakpele. 33K Isaak yan ŋmat, k u gbanant kul ji jekil, k u boi a, ŋmee bo kpii bonkobuk k tien jiet tuln na ? n bo dii jiet manŋa. N bia bo tulɔ n piisn kula, k l ji sii tun tie u yale.34Esau nba gbat n na, k u bui nan panŋa, ŋaan yeen a, n baa mun tulmn a piisn. 35K Isaak yet a, a waalɔ baal kpanin, k n jii piisn nba bo tie a yal na k tulɔ wa.36K Esau yet a, u diin taal munlie na. U sann nba tie Jakob na a mii ? U daan gaal n saakatuk yiiko wa, k bia gaal n piisn na. A k tenn piisn waan k saa tulmii ? 37K Isaak pakɔ a, n tienɔ a canbaa wa, k tienɔ u nikpiimm kul yudaanɔ wa. N tulɔ dii nan tiluona daama. N bija sial ji kaa k n saa tun tulani.38K Esau ŋamm baln u baa k boiɔ a, n baa a kpan mɔk piisn yenn kua e ? N baa mun tient piisn n paak. L yuo na k Esau mɔ sanpaapo.39K Isaak yetɔ a maln kan nyi sanpaapo k baa a tinŋ ni. A tinŋ sii tie tinfukilike. 40A jukbanjiak nae sii dinta, k a tie talik a waalɔ buol ni. ŋaan fii tee yet a saa nyi u yiikuo ni ?41Esau din k luon Jakob maan, k maan u baa nba tulɔ piisn na paak. ŋanne k Esau dukn a, n baa panŋ ji k fɔk nan kuumi. Wuu kpo, n ji saa kpi Jakobe. 42ŋaan Rebeka nba gbat Esau lol manŋ yuo nba, k u tun k yiin Jakob k tan yetɔ a, gbiintl a yuɔlɔ Esau luon wun la yiale k kpia.43N bik nii wanna l'nba fan tum n na. Ciat k saan n yuɔlɔ Labann buol, Halann duo ni. 44K ii sakii be u buol k ln weiwa k a yuɔlɔ wutuol n maak. 45K wun tamm l' nba k a tun tulɔ na. L puolpo n saa tun tuomu k bin jia jen. Bee k n waat banlie tan saa kpo dayenn kua ?46K Rebeka pak Isaak a, n bak nan Esau ŋaapuob nba tie buol ganu na waat na wa. Lii tie k Jakob mun bia kuan Hef buolu ni bik, n panŋ ji saa kpoe.

Chapter 28

1Isaak din yiin Jakob k tan fuontɔ palmaat'l fuontii ŋaan yetɔ a, daa kuant kaana tinŋ na ni biki. 2ŋaan saant Mesopotami tinŋ ni a yiaja Betuel duo ni k saa jii lenŋ bik, a yia Laban bipuo, k tant kuan.3Yabint yennu n tien piisn a puokuant manŋ paak, k tula waat bonciann k a yaabuona tan sii tie buolu bonciann. 4Yennu n tien piisn fin nan a waat nan a yaabuona paak nan wa din tien piisn Abraham paak na, k a tan yent tinŋ nba k a kal tinŋ na; tinŋ nba k u din jii k tul a yieja Abraham na.5K Isaak te k Jakob saan Laban buol Mesopotami tinŋ ni. Laban baa din tie Betuel e. Betul mun din tie Alam buolu ni nibe. Laban e bia tin tie Rebeka yualɔ na. Rebeka mun din Tie Esau nan ŋua Jakob naa.6K Esau nba din la nan Isaak tien piisn Jakob paak k te k u saan Mesopotami a wun saa lon bi buolu ni bik k tan kuan na, u bia din gbat nan u baa tien piisn Jakob paak, k kpaanɔ nan u daa kuant kaana buolu ni biki. 7K u ji bann nan Jakob sak u baa nan u naa mɔba, k saan Mesoptami.8K l yent u numpo nan u baa Isaak numm k gbuo kaana bonpoi na. 9K u saan saa kuan Abraham bija nba k b yiu Ismael na bipuo, k u sann tie Mahalaf k u tie Nebayof niipuo.10Jakob din nyii beelseba, k gaal Halan poe. 11Yennu din saa siike, k u baal sial buol k bial lenŋ. U din dual k kpakn u yul tann paak, k guant.12K damii k la cilu k l ti tinŋ ni k saa tuut sanpaak. K maalaka nba ŋmaan l paak k do yendonŋ ni, k bia ŋmaat siik tinŋ na ni. 13L yuo na k u la k yennu sie k kpiau. K yennu yet a, mine tie yennu, wunba tie Abraham nan Isaak yennu? N saa jii tinŋ nba k a dua l paak na k tul fin nan a yaabuona.14A yaabuona tan sii yab k tie nan tanbiinii nae. B tan saa pɔt k kal lokil kul po, k fin nan a yaabuona paak n saa tien piisn nibuolu kul paak. 15I m nan n sii be nana faa saa saan sianba kul k saa nyinna bonbiil ni k tan tunn jen nana nna. N kan nyikaani sie k n tan tun l'nba kul k n senn mɔsonn nan n saa tun na.16Jakob nba fiil guan ni yuo nba, k u yet a yennu be nna. U be sianba na ŋaan k n k mi. 17Jaŋmaani din suolɔ bonciann, k u yet a nna tie yanputuk buole. L tie yennu ŋaak e, yendɔunŋ tammɔbe na.18Laa yent, k Jakob fiil sanyiɔk ni, k jii tann nba k u yul won kpaak na k caan k l tie tiln. K jii kpan k muan l yul paak. 19ŋaan pul lenŋ Betel. Duo manŋ saan din tuu tie Luse.20K Jakob pol senn mɔsonn k yet a yennu a lii tie k a sii be nanin k nyinin bonbiil ni sɔnu nba k n somm na ni, k bia tuln bondikal nan bonlialkal. 21K n tan ŋmat jen n baa tinŋ na ni ni nan laafia, fin kuukɔae sii tie n yennu. 22Tann nba k n caan k l tie tialu na sii tie a jiantu buol k l' nba kul ka tuln n tuu saa nyinn l bɔktu piik ninŋ yenn k tula.

Chapter 29

1Jakob din siet k saa; k saa baal digbansial n na, k l be yondo po. 2L yuo na k u la bun bunn k l be duo kpinŋ k pei kuonn muntaa duo bunbunnn na ni e k nyunt pei manŋ, k tangbenŋil bii l mɔb paak. 3Pei manŋi nakn bunbunn na buol yuo nba, pekpaali na din tuo biit tann na e k nyunnib. B ii nyuu gbonn bin jiin tann na k biin.4Jakob din boi pekpaalii manŋ a; n yuat nba i nyii lee ? K b jii na, tnyoo Halanne. 5K u bia boib a i mi Nahol bija laban mii ? K b yet a t miu. 6K u bia boib a l manɔa ? K b yet a l manɔ. Gotil u bipuo Rasale baat nan pei na.7K Jakob yet a; laa daa k janŋ nan yin kuan pei manŋ na yii bonni nyunnib ŋaan ŋmat namm muuk ni. 8K b jiin a t kan fit tien n na sie k pei na kul tikil n na k sua biit tann na k tulit; k t fit nyunnib.9Jakob kpan piak gbante k Rasel baal na u pei. 10Jakob nba la Rasel baat nan u yia laban pei yuo nba, k u saan bunbunn na buol k saa biit tann na k nyunn pei manŋ11K muat Rasel tankpinn ŋaan ji bui sanpaapo wa, k maan u pal nba penn k l saa gal na. 12U din yet Rasel a, n tie a baa nikpiimɔ e n naa e tie Rabeka. Kasel cial kun a wun saa kumi u baa.13U baa nba gbat u yia Jakob po manŋ na, k u cial cet k puul wabua, ŋaan muat u tankpinn, k ji jiu kun nanɔ ŋaak ni. Jakob nba pak wann laban l'nba kul tun. 14K u jiin a: nn balmɔni , a tie n gbanant nan n sɔme. Jakob din be laban ŋaak e k saa kpii ŋmalik.15Laban din yet Jakob a: daa tuumin yann a faa tie n nikpumɔ na paaki. A luon k n paa yinŋae? 16Laban din mɔk bonpoi banlie, k saa kɔa pa sann tie Lea, k bonbik na sann tie Rasel. 17Lea din mɔk ninbina fant, k Rasel mun mɔk gbananfant, k bia tie sapaanfanŋ. 18L paak, Jkob din luon Rasele. U din yet laban a lii tie k a saa tuln Rasel k nan kuanɔ; n bo saa tuma bina ŋanlole.19K laban jii n a; mii jii k tula, i cie nan jiu k tul sua. Ti be n ŋaak nna. 20Rasel paak k Jakob tun laban bina ŋanlole, ŋaan k l naan nan daa ŋanlolee na, k maan waaa luon Rasel na paa.21K Jakob tan pak laban, yuo na baala. ŋaant man kuan a bipuo manŋ. 22K laban tien puokuant jaamm, k yiin niib bonciann.23K nyiɔk nba bɔnn k laban nyik Rasel ŋaan jii Lea k tul Jakob k Jakob kuanɔ. 24Laban din jii u daab puok sil^pae k tul Lea, a wuu sommitɔ.25Sanyiɔk din yente wa, k Jakob ji bann nan l tie Lea. L yuo na ku saan saa boi laban a, bee k a tienin n na? N tuma Rasel paak e. Bee k a kpalmi.26K Laban yet a t kaal k tie tin jii bik k tulɔ jab ŋaan k u yualɔ daa kali. 27Li tie suon k puokuant daaŋanlole na malunŋ na n gala, k fii sak k saaŋamm tumin bina ŋanlole, n saa tula Rasel.28K Jakob sak, k puokuant daaŋanlole malunŋ nba gal yuo nba, k laban jii Rasel k pukn Jakob, k u kuanɔ. 29Laban din jii u daapuok Bilha k tul Rasel, k u tie u sommtua. 30K Jakob kuan Rasel k pukn. U din luon Rasel k gal Lea. K Jakob tun laban bina ŋanlole biak.31Yennu nba la nan Jakob k luon Lea fanu na, k u tul Lea matuk, ŋaan k Rasel ŋaln ji tie kanmatilk. 32Lea din suol puol k mal bonjak k yet a yennu la n daa miu wa, k mɔtana n sɔlua ji sii luonin. L paak k u pul bik manŋ Ruben.33U bia din ŋamm suol puol k mal bonjak k yet a yennu e bia tuln bik na k maan u gbat nan b tuu k luonimi. K u pul bik manŋ Simcon. 34K u bia suol puol k mal bonjak. U din yet a mɔtana n sɔlɔa ji kan kpiatimi, k maan n malɔ bonjai bantae na . L paak k pul bik manŋ Liifai.35U din jen suol puol k bia mal bonjak k yet a mɔtana n saa dont yennu e. L paak k u pulɔ Juda, ŋaan k u matuk daa set.

Chapter 30

1ŋaan Rasel din mali l paak k u ji din mɔk funfunn nan u yuɔlɔ k yet Jakob a tulmin waat, ŋaan lii kii tie nnai kaa n saa kpo e. 2Jakob pal din biil Rasel paak bonciann k u yet a: n kan fit kpant yennu. ŋua e te k a maali.3K Rasel yet a: n daab puok bilha e na. Duat nanɔ k wun mal bik tuln. lii tun nna, u paak, n mun saa kpant binaa wa. 4K u jii Bilha k tul u sɔlua k u dual nanɔ.5Bilha din suol puol k mal bonjak. 6K Rasel yet a: yennu kɔn n paak a. U gbiint n fabnii k tuln bika. k u pul u sann Dann.7Rasel daab puok bilha bia ŋamm suol puol, k mal Jakob, bonjaliek. 8K Rasel yet a; kɔn nan n nu puo k nŋann nyannu wa. K pul u sann Neftali.9Lea nba din ji maal na, k u jii u daapuok Silpa, k tul Jakob k u kuanɔ . 10k Silpa mal Jakob bonjak. 11K Lea yet a n, mɔk yumann. K pul bik manŋ Gaad.12Silpa bia din mal bonjaliek. 13K Lea yet a; n mɔk palpienn bonciann puob sii yin palpienndaanɔe. K pul bik na Asal.14K jiet jaanu yuo nba baal, k Ruben saan muuk ni, k saa la luan-sial nna k l tien puob matuk k u jii jen mann k tan tul u naa Lea. K Rasel yet Lea a tulmin a bija luana manŋ waan. 15K lea jiina faat fat n sɔlua na l k janŋanii? K a bia luon k a fat n bik luanaa? K Rasel yet'ɔ a fii tuln a bija luana na, fin nan Jakob bo saa dual dinna nyiɔk.16K Jakob nba tan nyii kpab k jen yuo nba k Lea cet k pakɔ a, min nan fine saa dual nyɔk na; k maan n jii n bija luana k pa a paak a. Jakob din dual nanɔ l daal nyiɔk. 17K yennu gbiint Lea mialu, k u suol k mal bonjak, k pukn maalu munŋmu. 18Lea din yet a, yennu tuln nyuata, k maan maa jii n daabpuok k tul n sɔlua na. L paak k u pul bik manŋ Isakal .19Lea bia din ŋamm suol puol k mal bonjak k pukn maalu munluob. 20K yet a yennu tuln piinŋa nna. Mɔtana n sɔlua pal sii pien n paak k maan n malɔ bonai banluoba. K pulɔ Sebulan. 21K bia ŋamm mal bonpuok k pulɔ Dina.22K yennu din tial Rasel po, k gbat u mialu k tulɔ matuk. 23K u suol puol k mal bonjak k yet a; yennu tuln bik k nyinnin fei ni waa. 24Wun ŋamm tuln bonjak. ŋanne k u pul bik na Joosef.25Josef puolpo e, k Jakob yet Laban a tulmin yaak k man ŋmat kun n tiɔnŋ duo ni. 26Jiin n puob nan waat nba k n tuma k la na k tuln, k man kun. A mi ma tun tula bianŋ nba.27K laban jii na ŋaant k pa sial, n la jabaat ni, nan a paake k yennu tien piisn n paak. 28Wantn a nyuat nba tie bianŋ nba k man paa.29K Jakob yet'ɔ a: a mi maa tuma bianŋ nba nan maa got a bonkobit k pɔt bianŋ nba. 30Waam nba k a din mok a k n baal na, i yabt k ji kaa kanni. Mii saan sianba kul yennu tuu tien piisn a paak e. Tɔn l janŋ nan man lon n mɔnŋ yala.31K Laban boiɔ a n saa paa bee ? K Jakob jiin a, n k luon patii kaa-fii sak n dudukt nba k mɔk luon k n wanna na n bo sii golii a bonkobit na e. 32ŋaant man kua a bonkobluok ni dinna k gann peiuk nba kul mɔk lekbonn nan pebila nba tie pebɔ nii kul nan buunii kul nba mɔk lekbɔna k bii tie n yab. Paatii nba k luon ne na.33ŋaan sianyuo a tan saa bann maa tie niŋanɔ nan maa k tie niŋanɔ. Fii tan kua n bonkob luok ni k la pieuk nba k tie pelebona kuo k k tie pebɔnŋ k bia la buuk nba k tie nanyukbonte. 34K Laban jii na: n saka faa dukn bianŋ nba na ti saa tun n nae.35L daal k Laban gann bujai nba mɔk leka na nan bunaanii nba mɔk leka na nan pebonii na, k te k u waat guu bonkobit manŋ. 36K u tan jiib k somm namm daa ŋanta. K Jakob bial k golii ŋua laban bonkobik nba tenn na.37K Jakob cua tisiak n na yiinmaata, k pukit yenn nba dapɔkii k l ji pien. 38K u jii yiinii na k bil bonkobit na tuann po baa nyu nyun sianba na, u din tien n na k maan bonkobit na i sik nyun nyunu b tuu do liebe.39K buunii na i duo lieb lenŋ b tuu mal bubi pupolii nan bon lakii. 40K Jakob bɔkit pei nan buunii na k tokimm laan bonkobt bɔnii nan bontommii na po. U din maa u tiɔnŋ bonkob luoke ŋaan nyik laban yal na.41Yuo nba k bonkob paalii nz duo lieb na, Jakob tuo jii yiinii nae k b tuann po b nyun nyu buol a bii do lieb yii nii manŋ buol. 42ŋaan din k biln yii nii na bonkob butmii na tuanni. L din k wei kaa waa, k Laban bonkobit kul tie bonbutmii ŋaan k Jkob yab tie bonpaalit.43L din tien n nae k Jakob mɔkit yiama. U din mɔk pei nan buunii nan daaba nan Naagunii nba nan bonii.

Chapter 31

1K Sakɔb gbat Laban bonjai waas nba paakɔ k yet a Sakɔb gaal t baa faal kule, k t baa faal manŋe k u ji k tien lik daanɔ. 2K Sakɔb bia got Laban munŋ po, k la k l ki tie nan la tu tie bianŋnba na. 3Ŋanne k kagbennu yennu yet Sakɔb a: ŋmaatl a ba nba duo nba k b maala na ni, k n si be naana.4Sakɔb tun k b Saan yiin u ŋaapuob lasial nan Lea, b din be kpaab ni u bonkobit buol. 5K u yet ba: N laa, I baa ji k goliin ningot ŋanŋ nan yuonba daan gaal na, ŋaan n ba yennu na be naani. 6I mɔnŋ ban nan n tun k tul i baa nan n panŋ kule.7Ŋaan k i ba kpaalin, k kpint n paauk fuunu piik, ŋaan yennu k cabɔ a wuun tienin bonbiili. 8Yuonba k u din yeta: Buuŋmata na sii tie a paauko, bonkobit nba kul sii mɔk kob nmata si tie a yaale. U bia din tu yeta ! buuk nba kul mɔk kobŋmata na tie n paauko, buuni na kul din tu mal buubik ŋmata. 9Yennu din gaal i ba bonkobit na k tul mina e.10Yuonba k pei na din tu kua naauk yuo na, n tu gikit got san paapo k la yelintu ninn, nan bujai nba do bunaani na tie kob ŋmata e. 11K yennu malaka yetin damiit ni a! Sakɔb! k n jiina a minna a!12K u yeta: gotl yot sanpaapo, buujai nba kul do buunaani na tie kobŋmatae, nan bon pupoli, k maan n la linba kul k Laban tie a. 13N tie Betel yennu e, sianm nba k a din caan tann k mann maalunŋ k tulin na. Mɔtaana, fiit k nyi duo na ni, k ŋmat kun duo nba k b din maala na ni.14Lasial nan Lea jiinɔ k yetɔ a: t bia mɔk sial k l tie t fal k be t baa naak na nii. 15U k goliit nan t tie saan m na ka u ŋaak na ni, k maan u din kɔie te, k gaal liikli k dii? 16Mɔkint nba kul k yennu ji t baa buol k tula na tie tinm nan t waas yaale. Mɔtaana tient linba kul k yennu yeta a fan tien.17Sakɔb fiil k te k u waas nan u puob jaak laaguni nba. 18U din jii u bonkobit nan bonŋaana nba kul k u din mɔk, bonkobit nba kul din tie u yal nba k u din mɔk k daa be Padan-Alam na, k kun u baa Isaak duo nba tie kana na ni.19Yuonba k Laban saan a wun kuol u pei na, k Lasial kua jan u baa pata, 20K Sakɔb kpal Laban, k u k ban nan u saa Ciali. 21U din cial nan linba kul tie u yaale, u din fiilee k puot mɔkl k saa Galaat jual po.22L daa ŋanta daale, k b din wann Laban nan Sakɔb ciala. 23U din yiin u waali k b wei sonm daa ŋanlole k saa baalɔ Galaat jual buol.24Ŋaan l daal nyiɔk k yennu baal Laban buol daamit ni k yetɔ a: Suot a mɔnŋ k daa piak nan Sakɔb bonbil a mii bonŋanni! 25Lenŋe k Laban din baal Sakɔb. Sakɔb din caan u lanbonŋ jual na paake, k Laban mun caan u yal mun ŋua nan u waali Galaat jual maŋŋ paati.26L yuo k Laban yet Sakɔb a: A tuumin be? bia paake k a kpannin k jii n bonpoi nan baa tu suol niib tɔb ni na k siet nanmi? 27Be e tien k cial k bɔl mi, k kpan nin, k ki paakin Siali? N daan bo sa caaba nan kpinkpanmuk, nan yaani, nan bonmumuate. 28A daan k te k n muat n waas nan n bonpoi tankpina! A daan tun jaat tuonna.29N mɔk panŋ bonciann k sa fit tiena bonbiila, ŋaan a baa yennu na klon paak naanin k yet a: Suot a mɔnŋ k daa tie Sakɔb bonŋann kuo bonbiili! 30Mɔtaana nba k a siet na, a yan duukin a ba ŋaak powa, bia paake tien k a jan n paata?31K Sakɔb jiin k yet Laban a: N daan ŋmaan k bia duukin nan l paasial a saa fat a bonpoi e. 32Ŋaan lii tie k a laa a paata manŋ sua buol wun kpo! T ninjanm na tuann, fan ji. Sakɔb din k ban nan Lasial jan u paata manŋa.33K Laban kua Sakɔb lanbonŋ ni, nan Lea yaal ni, nan u tuontunna lanbont ni, k ki la siali. U din nyi Lea lanbonŋ ni k kua Lasial lanbonŋ ni.34Lasial din jii u baa paata na k tien laaguni kaanu paak tinŋ po k wei kal l paak. Laban din got lanbonŋ na ni kul ŋaan k la Siali. 35K u yet u ba a! N yonmdaanɔ daa dont wuutuol n paak, k man fiit set a numpo, k maan n be nan puote. U din lon k k ki la paata na.36Sakɔb kluutuol duo, k u kɔn nan Laban. k u ŋanm paakɔ, k yetɔ a: n tuun bonbilanne, k n biit tie bee, k a waan nan paal biili? 37Faa got n bona ninŋ yuonba, lannepoe k a la n ŋaak ni? Jiin l bont k bil n numm ni k n ninjanm nan nin janm n la k wann wunba mɔk mɔni ti banle ni.38Gotl, bina piinle e na k n bial a ŋaak ni; a pei nan a buuni k ban boti; kn k ban ŋman a Pejaki. 39Bonsusuok k ban suol bonkobuku, l din tie n panne. 40Yensuuk ni naauk din tu mɔkin me, k waat dia nyiɔk, k guan din k mɔki mi.41Bina piinlee na k bial a ŋaak ni, k bina piik nan ŋanna k n jii tun tula a bonpoi banle na paak, k bina ŋanluob k n jii k kpaal a bonkobit, k a kpint n paauk fuunu piik. 42Li din bo tie k n ba yennu na k be naanin, Ablaham yennu, Isaak yennu nba k n ŋmaamɔ na be naanin, a bo sa te k n siet a buol yanne. Yennu la n faala nan tuona nba k n tun tula nan nii na, k wonn k u won bu n buut.43K Laban jiin Sakɔb k yetɔ a: Puob na tie n klasse, k b waas na tie n yaab, k bonkobit na tie n bonkobit e, k linba kul k a goli na tie n yal. K n saa fiit tien be-e dinna k b malib tingbonŋ na ni? 44Baat, k min nan finnin lol mɔlol kli tie siala min nan fin sinsuuk ni!45K sakɔb jii tann k caan, k l tie sial b. 46Sakɔb yet u ninjanma a! jiin taana na man. K b jii taana k puon, k b dii kjiet tan puotl na buol. 47K Laban pul lenŋ Segal Saaoluta, k Sakob mun pul lenŋ Galet.48K Laban yet a: taanpuotl na e tie siala dinna min nan fin sinsuuk! L paake tien k b din pul lenŋ Galet. 49B bia din yii lenŋe biak mis pa, k maan Laban din yeta: Kaagbennu i gooli min nan fin yuonba k t k laat . 50Lii tie k a tie n bonpoi na toonu, k bia jiin puo lieb k pukin b po, l k tie nilɔ ka si be ti sinsuuk ni, suot a mɔnŋ, k maan kaagbennu yennu e tie nin nan fin siala daanɔ.51Laban yet Sakɔb a: gotl taan puotl na, l taanpuotle tie siala k n senn min nam fin sinsuuk. 52Taanpuot l na nan tann tialu tann nba k t caan na e tie t siala nan n kan ban yaakl l puol k piikina ni, k a mun bia kan ban yaakl i puol k tienin toonu. 53K Ablaham nan Nakol yennu nan b jie janm yennu, tie t balbuulɔ k Sakɔb pol nan u ba Isaak yennu nba k u din ŋmaamɔ na.54K Sakɔb mann maalunŋ jual manŋ paak, k yiin u ninjuanm na k b dii. Baa dii gbenn yuonba, k b dual jual manŋ paak l daal nyiɔk. 55Laa yent saan nyiɔk ni yuonba, k Laban fiil k muat u waas nan u yaabuona taankpiina, k tien piisin b paak. Ŋaan siet ŋmat wa tu be sianminba.

Chapter 32

1saakob nba tɔkin u sɔnuu k saa , kutan cet yennu malakaa nba sɔnjok paak . 2Saakob yaan lab yoo nba ku yet a: yennu kanŋina , k pul leŋ sann Maanaiim.3ŋanne k saakob tun tuntii a bin liit u ninja Esaau buol , seil , Edom yiaal ni. 4Ktulb mobonnaa na a: yaa saa pak n yomdaanɔ linb i na : A tuon tunnɔ saakob yaan pak linba i na a: A n saan bent Laaban ŋaak , k woii lenŋ kakaa nan mɔtaa na; 5Nmɔk neii nan peii nan wobii , nan dabaa , k yaa ntula n camba ; k laan k laan a saa tinnin ninbaɔk k sommimii.6Tuomii na nba saan k tan jen saakob buol k b yet saakob a: a ninja Esaau tien siil k fiil a wun ceta ; u puolpo juamuu tie jab kobiiŋanna. 7K saakob yan put , k jaŋaanii suolɔ k u bɔkt u niib nba be u buol na nan peii , nan neii nan wobii, nan yonyokt na kannii ŋanle; 8K dukin a: Lii tie k u ninja Esaau cet k paak kanŋ na yenn k kpiib, ŋaan kanŋ nba tenn na saa ciaal k paakɔ a.9ŋanne k saakob mial yennu a: nbaa Ablaam , nan Isaak yennu , kangbennuk , nba yetin a: tunt a duo ni sian nba k b malaa na ni , k n saa ŋanmaa ! 10N mantik waakaa , nan ŋami nan mamɔm nba ka tuon k tien min nba tie a daabl na. Maa din puot suodonn mɔkl na n din k mɔk sial , lii ki tie madi dia patu nba na kukuaii ka , ŋaan mɔtana, saa bobin n niib nan bonkobt kannii ŋanle a.11N mei aen yennu , maa fin fatin k nyinin n ninja Wsaau nuu ninŋ! k maan n ŋmaan nan wun kpi min , nan puo , nan n waas kulaae . 12K finn yennu , a k yet a: n saa te ka bonaa kul n saan fanu k tulin , k bia saa te k n yaa buonaa n pɔt k yab nan mɔkl ni tanbiinii na , k yab k sua kan fit k kan ba jan .13L yial ninŋe k l bonn saakob k u dual lenŋ k l yent gbenn , k u jii waa mɔk linba u nuu ni k l tie mɔkint , a wun pe u ninja , Esaau pinii , k l piinii tie nae : 14Wonaanii kobii ŋanle nan wojaii pienle , pinaanii kobii ŋanle nan pijaa pianle , 15Yonyok naanaa pientaa nan b waas , naananii pienna nan naajaa piik , bonnaanii pienle nan bonjaa piik . 16U din bɔk bɔk , k jii u tauontunnaa yennɔ - yennɔ k tɔkin -tɔkinm bonkobt manŋ cakaa-cakaa , ŋaan yetb a: gaat man liik nan bonkobt na cakl -cakl , k tuu foon yial b sinsiuk ninŋ a lieb n fit k waan.17u din yet u daabl nba gaal liek na a: li -i tie k n ninja Esaau ceta k boii yaa a, ŋmei tie a cambaa ? Asaa lee ? ŋmei bonkobti be a nunŋ po ka waab na ? 18Fin yetɔ a , A daabl saakobl saakob bonkobte . u jiib a wun pi u cambaa Esaau -e. u mɔnŋ waa t puolpo .19k bia pak nna k tul wunba waa munle paak , nan muntaa paak , nan binba waa bonkobt na kul tuoku , tuaku nna k tan gbenn , a bin tu pak k tul u ninja Esaau yoonba k b cetɔ. 20Ii tuu pakɔ a: A daabl saakob waa t puolpo . k maan u maalin tie a wun jii piinii , l k kua u saa nyik k cabɔa , ŋaan gaalɔ nan palmann . 21K u te k u tuontunna liit na piinii nal daal , ŋaan k wua biaal dual lenŋ l daal nyiɔk .22L daal nyiɔn k saakob na , nan u waas piik nan yennɔ na k puom saabok mɔkl na . 23U puom nan u bonnaa nba kul ku mɔke kul ŋaan jen lenŋ24k saakob ji bial be u kukua lenŋ l daal nyiɔk . k jasua tan baal k gbaa gbigbaal nan nan saakob nyiɔk manŋ k tan tuu sannyo faal . 25Wua tan la nan u kan fit k nyiaa saakob yoo nba k l ji yentl na k u faa saakob kpieluk k kpet . 26Jua na nba ji la nan l yentl k gbent na k u yet saakob a: ŋaantin k n saan . k saakob mun jinnɔ a: N kan nyikaa yann , k a k yat yetiŋam n paak .27k u yet saakob a: A sannii ? k u jiinnɔ a: saakob . 28K u bia yetɔ a: A sann j ki tie saakob kaa , ŋaan b ji si yiaa Islael ;e ; k maan a gbaa nan yennu , nan niib , k bia nyannib .29k saakob boiɔ, k yet a: n balmaae , ten k n bann a sann . k u jiien a: Bei te k a luon fin bann n sann -i ? ŋaan yat yetiŋam u paak lenŋ. 30K saakob yet a: N la yennu nan n ninbina , ŋaan bia mɔk manfool , k l paak k u ji pul l buol penial .31yennu yaan ji duo yoo nba , k saakob ji siet penial , k gal saan . waa ji saa k u somm doli , k maan yenn faa u kpieluk k yiil-a . 32ŋanni tien la nyii l daal k tan tu dinne , k Islael tieb k ŋman kpieluk buol nant, k maan saakob kpieluk buole k yennu din faa k kpet .

Chapter 33

1Jakɔb muut ninbina k sua Esaii baat nanu jab kobii ŋanna, ŋanne ku biit u biit u waat k tul Lea nan Lacial na u puobit banle na. 2U din gaan puobit na nan b waat, k waan Lea nan u waat ŋaan ji juont Lacial nan u bija Josef puolpo. 3Jakɔb din gaal b tuane po, K waa saa baal u nin ja buol yoo nba, ku gbaan k tibin ku yugbial sii tinŋ, taal munlole.4Ŋaan k Esaii cial, k cietuo k puul lolua, ŋann muatu tankpinn kb banlie kul bui. 5Ŋaane k Esaii jiant got k la puob nan waat na k boii b a, lanme ne? K Jakɔb jiina conbaa, yennu nan u ŋant ni, waa tulin nünbae na.6Ku u puobiit ne nan b waat baal k tan gbaan, 7K Lea nanu waat mun baal k gbaan, k lasel nan u bija Josef mun juont baal k tan gbaan. 8Ŋanne k Esaii boi a, k koonn nba kin ciet ne muuni. L paak mun bo tie bie? k Jakɔb jiina n bo man maanpale".9Ŋaan Esaii jiin a, n naabik, n mɔkint jaŋ i dia ŋann. 10K Jakɔb jiina, Esaii canbaa li ti ka pal mei paak, fan gaal piinii ne. Maa la a numpo na, l tie nan n la yennu numpo, kman a gaalin nan palmaa stla. 11Canbaa a gaal n piinii nba kin baal nann ne maa n tula na. Yennu dian fanu k tulin linba kul kn luona. Jakob din tukin k baalmua nan waa tangaal pünii manŋ.12Ŋanne k Esaü yeta, ŋaant k tin paan sɔnjok n saa gal a tuann. 13K Jakɔb jiina, Aminan waat na banŋ, K l bia tie man dukin bonkobt nan b waat na poe Bi sonm nanm yian yian daal yennkua k pukin, b saa kpowa. 14N yonmdanua gaal n tuann po kin si waa waan waan biaŋ nba k bonkobt ne nan waat na saa fit somm, nan maa tan wei k baala Edom tinŋ ni.15Esaü yet a, ŋann ŋalin, ŋaant k man nyi k n jab ne siab a buol ŋann k Jakɔb jii na linbane k tie damii, kl maan min kpan bo luon man maan a pale. 16L daal k Esaü ŋmat k gaal sɔnu k kun seil. 17Ŋaan k jakɔb saan duo nba k b yi sukoth ne. K saa maa ŋaak lenŋ, k bia tien maasu lenŋ k kuant u bonkobt. L paak k b pul lenŋ Sukoth.18Jakɔb nba din nyii Paddan-Alam, ki kun na, u din saa baal Sichem duo nba be Kanaan tinŋ ninʒ ne nan laa fia, k tien u kaonŋ duo na kpinŋ. 19U din daa tinŋ ne Sekem bija Hamol yaabuon a buol e k pa salinpiebina kobk. 20Lenŋ ekudin maa malunŋ binbintil, k pulil yennu nba tie Islael tieb yennu ne.

Chapter 34

1Saakob nan u ŋmaapuo leya nba din mal bon puek nba k b yiu Dina na din tan nyii gɔln dasial a wun fuont kie nann tieb bonpoi. 2K Hamol , nba tie duo na ni bat na, bija Sisem, din lau k suolɔ, k mabinɔ, dua nanɔ. 3K nian din kua Dina ni bonciann, k din luon wun dakɔ k kuanɔ.4K Sisem din pak u baa Homal a: N luon k a gaal bonpuok nae k n kuanɔ. 5Saakob nba din gbat nan b mab'n u bipuo Dina k dua nanɔ k dinnɔ fei na, k sua k u ŋaajab kul saan bonkob kpaalu wa k u ŋmin suon nan baa tan jen.6K Hamol nba tie Sisem baa na saan a wun saa la Saakob k pak nanɔ k jiin l po. 7K sua k saakob bonjaina mun kpan daa nyii muuk ni, k kunte, baa gbat l'nba na yuo nba, k b palaa biil k b wutuol duo sisem paak, k maan waa tun l'nba k fiak Islael tieb k mabin Saakob bi puo k dua nanɔ na.8K Sisem baa Hamol pak tulb a: N bija Sisem nunm gbuo i bipuo na wa, n balmie, yin bo cabɔ k wun kuanɔ. 9I ŋaan k tien taan mɔb, kii kuant t lieb waat man. 10Ki sii be duo ni, k be yaa luon sianba, ki kpentl kpinkpounŋ, k ii mɔkitl11k Sisem pak Dina baa nan u yualib a: ii yabl sonm n ,ŋaan k n tuli yaa luon l'nba kul. 12Wantin bonpuek manŋ paati nan paab nba kul kii luon, lii tie tuo k cabn bonpuek na k n kuanɔ, n saa tuli l'nba kul kii luon. 13K Saakob bonjai na pak k kpann Sisem nan u baa Hamol, k maan sisem nba din dinn b waalɔ Dina fei na paak.14K b pakɔ a: t kan fit cab k t niipuo n saan kun daanɔ nba k u punn k poti, k maan l sii tie fei-e k tul. 15Lii tie k ii sa sak k pot i bonjai kul puna, k ii tie nan tinm na t bo saa sak caba k a kuanɔ wa. 16T bo saa fit ki kuant lieb waat , k bia ba saa tuo k kua i duo ni, k tinm nan yinm kul n taan kii tie nibuolyenŋ. 17Ŋaan lii tie k a tuo t maan, k ii k pot ii puna, t saa jii t bipuoe k ii saa nanɔ.18B mɔmaan na kul din man hamol nan u bija Sisem po. 19Nasimɔ na din k taantl baa yaa wun tien l'nba na po, k maan u din mantik luon Saakob bipuo na bonciann. U din tie wunba k b ŋaak niib kul tienɔ cɔ linte.20K Hamol nan u bija Sisem ŋmat kun b duo tanmɔb buol, k saa pak nan b duo ninŋ niib kul a! 21Jab na tie t nasin yuat n bae, nyikinm, k bii be duo na ni nan tinm, kii lin bi yamani, tinŋ na yaba, k bia saa janŋiba. K t sii kuant b waata, k b mun kuant t waat.22Ŋaan jab na sa tuo kii be nant, k tin taan kii tie ni buol yenŋ, lii tie k t kul tuo k pot t puna, nan ŋanm na. 23B bonkobt nan b mɔk'nt kul bokii tie t yal kaa? ŋaant k tin tuo b maan na, k bin bial k i be nant.24B'nba kul din baal duo na tanmɔb ni na din tuo Hamol nan u bija maan nae k b kul pot b punan, bonjai nba kul din baal duo na tanmɔb ni na. 25Daa ŋantaa daal, k sua k b daa din be nan fiat na, k saakob bonjai banlie, Simeon nan Lefi ,b'nba tie Dina naa waat na k b bɔl jii b saata, k kua dua na ni, k kpii jab na kul. 26B bia din ŋuu Hamol nan u bija sisem k kpii be, ŋaan ji nyinn Dinna sisem ŋaak ni k yaant nanɔ27K Saakob bonjalei nba tenn na kua , k jii duo na mɔknt kul, k maan baa dinn b nii puo fei na paak. 28B din jii b pei nan boni, nan l'nba kul din be duo na ni, nan l'nba kul din be kpaant ni; 29B din yaat nan l'nba kul mɔk nyuate, k suol puob, nan waat, nan l'nba kul b ŋei ni.30Ŋanne k Saakob yet Simeon nan Lefi a: ii baal nan ninmɔ nne n paak na, k niib na kul ji sii namime, k kɔn nan . N k mɔk jab k b yabi, lii tie k b taan mɔb b saa buont min nan n niib na kul a. 31K b jiin k yaa: k b ji sii dia t niipuoe k tiu nan u tie cunconne naa?

Chapter 35

1K yennu yet Jakob a fiit kii saa Betel yian k saa kua lenŋ. A saa maa malunŋ binbintl lenŋ k tul min yennu nba din lekit a paak yuo nba k a din tii k yaatil ŋaan nyikt a ninja Esau na. 2K Jakob yet u ŋaatieb nan binba kul be u buol a nyikin man pata nba kii mɔk na. Wuut i mɔnŋ k lia tapaant. 3T nyi n nae k saa Betel sianba k n saa maa malunŋ binbintl k tul yennu wunba sommitin wahala yuo, k ba nanin sianba kul k n saa.4K b tul Jakob b pata nba kul t b mɔk, nan b b tuttuuta nba k b tuu, k u pii tinŋ ni tijakpel nyakit, k l kpia Sekem. 5L puolpo k b k siet k saa. K jaŋmaanii suol digbana nba kpial na niib k b k fit wei b puoli.6K Jakob nan u niib kul baal Lus duo nba k b yil Betel mɔtana, k l be kaana tinŋ ni na. 7K maa malunŋ binbintl lenŋ, k pul lenŋ sann Betel yennu; k maan yennu fiit u mɔnŋ k wannɔ lenŋe, yuo nba k u din tiin k nyikit u ninja na. 8K Debola wunba din yuol Rebeka na kpo, k b piu tijakpel nyakil, k jin Betel niidiitu po, k b pul tiik na mɔnii tiik.9Jakob nba din nyii Mesopotami k jen k yennu dɔkit u paak k tulɔ piisn. 10K yetɔ a, a sanne tie Jakob, ŋaan laa nyii dinna k saa a sann ji sii tie Islael n nae k yennu pul Islael.11K yennu yetɔ a mine tie yabnt yennu ii mɔk waat bonciann. A maalu sii tie buolu boncianne, k kpanbala saa nyi a maalu ni. 12Tinŋ nba k jii k tul Abraham nan Isaak na n bai saa jii k tul a yaabuona nba saa wei a puol na. 13K yennu ji nyikɔa , sianba k u din dɔkit u paak na.14K Jakob caan tann sianba k yennu pak nanɔ na k muan daan nan kpan l paak k l tie malunŋ. 15K pul lenŋ sann Betel.16Jakob nan u ŋaatieb nyii Betel. Baa paa sɔnu k l tenn waan nan bn baal Eflaf, k yuo baal nan Rasel mal bik; k u matuk manŋ din paal hei. 17K u matuk tonu nba din pukii na k maannaa na betɔ a Rasel daa tiin jaŋmaanii l tie bonjalieke. 18ŋaan k Rasel kpen na. Waa kpenn yuo nba, k u pul bik na Benoni, ŋaan k u baa pulɔ Benjamin. 19Rasel nba kpo yuo nba, k b piu k kpian sɔnu nba saa Eflat na. Mɔtana, Eflat sann e tie Betlehem. 20K Jakob caan tialu tann lenŋ k l dɔk ji tie Rasel kaauk nan dinna.21K Jakob cat k caan u kaanŋ bakliel nba be Edel juonfuok po na. 22Jakob nba daa din be tinŋ manŋ ni na k Ruben dua nan Bilha, wunba tie u baa ŋaapuob na yenɔ. Jakob din gbat l po ku wutuol duo bonciann. Jakob din mɔk bonjai piik nan banlie.23Lea bonja din tie Ruben, wunba tie Jakob bikpelik na nan Simeon, nan liifai nan juda, nan Isakal, nan Sebulon. 24K Rasel bonjai tie Josef nan Benjamin. 25K Bilha, wunba tie Rasel biyualɔ na bonjai tie dann nan natali.26K Silpa wunba tie Lea biyuolɔ na bonjai tie Gaad nan Asel. Jakob din mal bonjai na Mesopotami. 27K Jakob saan u baa Isaak buol Mamle duo ni, sianba kpia nan Heblon k Abraham nan Isaak din kua na.28K Isaak dii bina kobik nan piinniin. 29K kpo, k tie nikpelmɔnn. K u bonjai Esau nan Jakob piiu.

Chapter 36

1Esau wunba k b bia yiu Edom na waat nan u yabuonaa sanaae na. 2Esau puob manŋ din tie kanaa waate; k b sanaa tie : Ada, k u ba tie Elonn, Hetienn jua; Oholibamak u tie Ana bipuo k Ana tie Tibeon Hefienn jua; 3Nan Ismael bipuo Basmat, Nebasot nipuo.4Ada din mal Elifas; k Basmat mal leuel: 5K Oholibama mal seus, Saelanm nan kole. Waat nba k Esau puob din malɔ kanaae na.6Esau din ji u puob nan u bonjai nan u bonpai, nan u nai, nan pei nan bunii, nan u ŋaa mɔkint kul k nyi kaana tiny ni k yaat fɔkit nan u ninja Sakob k tan be sial po. 7K maan b mɔkint din yab bonciann, k b bia mok onkobit paaa, k din kan fit taan kua dingban yenn kua ni kii kpaalib. 8Esau din tan kua seil jualpake. Esau manŋe k b yiu Edom.9Esau waat nb kua seil jual ni k b yib Edom tieb na sanaae na: 10Esau waat manŋ tie: Ada bija Elifs, Ada tie Esau ŋaa puo; leul, Basmat bija, Basmat din tie Esau ŋaa puoe. 11K Elifas waat tie: Teman, Omal, Tefo, Gaetam nan Kenas. 12Elifas bo yuakit nan Timna k u tan malua bik k pulɔ Amalek. Esau bija Elifas waat manŋe ji tie Esau ŋaapuo Ada yabuonaa.13Leuel waate na: Nahat, Selas; Sama nan Misa ŋanme mun tie Esau ŋaapuo Basmat yaabuona. 14Tibeon bipuo nba k b yiu Ana, k u kun Esau k mal Oholibama na waat sanaaena: seus, saelam nan kole.15Esau na kuut ni Sakob sanaae na: wunba bo tie bija kpel tie Elifas k u na kuut sakab tie: Teman, Omal Tefo nan kenas, 16Sakua kole, Gaetam, Amalek. Binba na tie Elifas waate k tua Edom tinŋni. B yaa tie Ada'e.17Esaau bija leuel nakuk sakab tie: Nahat, Selas, Sama nan Misa. Sakab nba tie leuul waat k tua Edom k tié Esau ŋaa puo Basmat yabuo-nae na. 18Esau ŋaa puo Oholibama yabuona sakab tie: Seus, Saelam, Kole. Binba na tie Ana bipuo nba kun Esau k b yiu Oholibama na waat e. 19ŋanme tie Esau waat nan bi saakab k b yiu Edom.20Seil wunba nyi Holien, k din cint kua duo manŋ waat'e na: Lotan, Sobal, Tibeon, Ana; 21Disɔn, Etsel, nan Disɔn, Holien yabuona seil waat sakabe na: k b kua Edom tinŋ ni. 22Lotan waat bo tie: Holinan Hemam. Lotan bo tie Timna nipuoe.23Shobal waat bo tie: Alfan, Manahat, Ebal, Shefo nan Onam. 24Tibeon waat: Asa nan Ana. li Anaedin la nyun ton nba buni nyuntolin tin kuonŋ niŋ, yuo nba ku din kpaal u ba Tibeon bonii.25Ana waat: Disɔn, nan Oholibama, Ana bipuo. 26Disɔn waat: Henmdan, Esban, Sitlan nan Kalenn. 27Etsel waat: Bilhan, Saalan nan Akan. 28Discann waat: Utis nan Alan.29Holienn sakab: Lotan, sakua soobal, lua tie Tsibeonn, nan Ana, 30Sakua Disɔn, Etsel, Disɔn, Holienn buolu ni saakab nba bo be nanm seil tinŋ niŋe na.31Kpanbalaa nba bo dia nann Edom ma k Islael buolu tan gal sanaae na. 32Bela, beol bija bo di nann Edom ma k Islael buolu tan gal sanaae na. Bela Beol bija bo di naan Edom; k u do pienu sann tie Dinhaba . 33Bela din kpo; k Sobab, Selas bija gal u yial k dii naan.34K sobab tan kpo; k Temanit jua Husan kal u nann koko pak. 35Husan kuun puopo, k Bedad bija Hadad kal u kok pak. ŋuae din fa Madian tɔb moab tinni. U duo sann din tie Afit'e. 36Hadad tan kpo, k Samla, Masleka jua gal u naan.37Samla kuun puol; k Saul wunba din kua Lehobot mɔk gbianu kal u yial ni k di naan. 38K Saul kuun puol po; Akbol bija Baal Hanan kal u kok pak k di naan. 39Akbol bija Baal Hanan kuun po; k Hadal di unaan k u duo sann tie Pau; k u ŋaa puo sann tie Mehetabeel, Mesahad bipuo, Matled bik.40Esau waat nan u yabuona, nan baa din kal sian nakut sakab sana a'e na: sakua Timna, sakua Ala, sakua setet, 41Sakua Oholibama, sakua Ela nan sakua Pinɔn, 42Sakua Kenas, sakua Teman, sakua Mibtsal, 43Sakua Magdiel, sakua Ilam. Binba bo tie sakab Edom, nan babokua bianŋinba duo nba k b bo yent nani. Lenŋe k Esau gaal Edom sann k tɔ yeja Edom.

Chapter 37

1Jakob din kua kanaa tiŋni e, siaminba ki u baa din tuu kua na. 2Jakob nan u ŋaatieb labaale na: yoyef din tie naasinbike, ki mɔk bonna piik nan ŋanlolii. Ki kpaal pei na buuni. ŋua na u yualib; Binba din tie u baa puob Bilna nan silpa waat na. K yiyef jent nan u yualib labaabiit nan bituonna wa ki b tun ki want bi baa.3Jakob din mantik luon yoyef ki cie u waat na kul, kimaa u din kpete wa ki malua. U din nyal lioti, Jak nba ŋmat cabaa nba ŋanne ki tulɔ. 4U yualib na nba la nan bi baa mantik luon yoyef ki gal bi kul na, ki bi ji nanmɔ, ki ki piak nanɔ nan lomme.5Dasial nyiaɔk ki yoyef damii damiit. Waa yet u yualib damiit na, ki naŋ ŋamm pukin. 6U din yetib a gbiintil man damiit nba ki n damii na:7N damii ki kul be kpaab niki jaan jiet, ki bobint, ki n yal tan fiil set ki i yala mun set ki lint n yal, ŋaan gbaan ki tibin n yal na tuann. 8Ki n yualib na boi ma. A duki nan , a saa di naan ki diat amii? Ki bi ji ŋamm namɔ bonciann, kimaan u damiit na paak nan linba ki u yet ki gaan bi po na.9Ki yoyef bia ŋamm damii damiiliet, ki yet u yualib a. N bia damii damiit , li ni ki n la yennu nan ŋmaalik nan ŋmaabila piik nan yenn, ki bi gbaan n tuann po. 10Ki u bia bet u baa damiit maŋ. Ki u baa yakii nanɔ a. Dami buolibee na? A duki nan a naa nan a yualib nan min tan saa gbaan, ki tubin ti yula ki ti yugbia i siit tiŋ a tuann amii ? 11Yoyef ninjamm din mɔk funfunn nanɔ ŋaan ki u baa ŋalin dukiie ki jiin li po.12Dasial ki yoyef yualib saan a bin kpaal bi baa pei sekema duo ni, 13Ki Jakob yet yoyef a , n luon ki fin saa sekenn siaminba ki a yualib kpaal pei na ki yoyef jiin a, n tien siila. 14Ki Jakob yetɔ a, i saa ki saa got ki laan a yualib mɔk laafia-a, nan bonkobit laafia po. Ki jen ki tan wannin, n nae ki baa din tumɔ. Ki u suol sɔnnu ki nyii Heblon baauk ni, ki saa baal sekem.15Ki ji lin lintl ki jua nna tan lau ki boiɔ a, A luon bee? 16Ki jiin a, n luon n yualibe, binba kpaal pei na. A saa fit wannin baa be siamii? 17Ki jua na yetɔ a bi dɔŋ saana, n bo gbat ki biyien a bi saa Dotann. Ki yoyef wei tɔki bi taa ki saa lab dotann.18Ki bi la u banfɔkil a, nan waa tan baat bi buolin, ki bi lol baa saa tien biaŋinba ki kpiu wa. 19Bi din yet bi lieb a. Damiit daanitna nae baat na. 20ŋaant ki tin kpiu man, ki luu bunbunkonna ni yenn. ŋaan yet a muuk ni bonkobuko suolua. Ki tin jii la u damiit na nba tie linba.21Ki lu ben gbat baa yien, ki u yiab a wun tinn yoyef, ki yet a i daa te ki ti kpiu. 22Kpan lumɔ bunbunn na ni, muuk ni na, ŋaan da tie u daŋi. U yet n na ki gbaa a wun fat yoyef manfuol u ninjamm buol. Ki jiu ki ŋmat kunnɔu baa buol.23Yoyef nba baal u yualib buol yuo nba ki bi liat u liatija ŋanŋ na. 24ŋaan jiiu ki luu bunbunkonn ni.25Baa di jiet yuo nba, ki bi la Ismael tieb ki bi yaba, ki tie kpinkpenta ki nyii Galaad ki saa Eyiipt, ki bi yinyokit jii tulaali, nan kpan numubit. 26K Juda yet u ninjamm na, a li i tie ki ti kpii ti waalɔ na, ŋaan bia dɔkin u kuun nyualante ki saa la ?27Ŋaant ki tin koi'ɔ ki tul ismael tieb na. ŋanne saa te ki ti kan tulɔ daŋi. Li kula ŋan u poŋ tie waalɔ e, ti tia'ɔ sɔmme. Ki u nijamm na sak. 28Li yuo na ki Ismael kpinkpenta na siab gaal, ki yoyef yualib datɔ ki donnɔ bunbun na ni, ki koi'ɔ ki gaal salimpienkuna piinle, ki Ismael tieb jiu ki saan nanɔ Eyiipt.29Luben nba jen bunbun na buol yuo nba, ki u la nan yoyef ki be leŋ, ki u pat u tiat nan wutuol. 30Ki ŋmat u ninjamm buol ki yet a bik na kaa leŋ. N saa tien nlee?31Ŋanne ki bi kpii buuk, ki gbal yoyef liatil na sɔn. 32Ŋanne jii liatil na, ki kun nann bi baa buol, ki saa yet a. Ti tɔkil linba nae, li tie a bik yale e? 33Ki bi baa bannil ki yet a, nn li tie u yale. Muuk ni bonkob siɔko kpiu, ki pat n bik yoyef buli-buli a.34Ki Jakɔb pat u liant nan wutuol, ŋaan lia bɔtonliant, ki bui ki fabin u bik kuun ki li wei bonciann. 35Ki u bonjai nan bonpoi kul baal ki tan balimɔ ki u yet baluŋ na, ŋaan yeti b a n tan sii sik kaɔuk ni ŋaan bia mɔ n bik na paake. 36Eyiipt tiŋ niŋ e, ki Ismael-tieb din kuat yoyef ki tulɔ Potifal wunba din tie kpanbaal na sojemm saakab na yenɔ. ŋua e din tie kpanbaal ŋaaguula na yudaanɔ.

Chapter 38

1L yuo manŋe k Juda din nyik u ninjamm ŋaan yaat k saan kua nan Jasua, k b yiu Hila k u mun din nyii duo nba tie Adulam. 2Leŋe k Juda la kaa na sapaa mɔ wunba k u baa tie sua. K Juda kuanɔ.3K u malɔ bonjak k u pulɔ El. 4K u bia ŋamm suol puol k mal bonjak k pulɔ Onan. 5K bia ŋamm mal bonjak k pulɔ Sela. yuo nba k u din din mal bik manŋ na JUda din be Aksibe.6Juda din la sapaamɔ, k u sann tie tamol k u jiu k tulɔ u bijakpel El. 7El binbenŋ ni din k ŋan, k l k manŋ yennu, l paak k yennu kpiiu.8K Juda yet El waalɔ Onan a faat a yuɔlɔ pakuak, k gbienn t kaal nanɔ nan a tie u sɔlɔ waalɔ, k te k a yuolɔ ii mɔk tennin. 9ŋaan k Onan mi nan waat na kii tie u yabi. L paak, yuo nba k u dua nan u yualɔ pakuak na u tuu ŋaan k jan na n kpaal k muan tinŋ nie, a u yualɔ pakuak na daa mɔk waati. 10L' nba k u tuun na din k manŋ yennu k u bia kpiu.11K Juda yet u sipuok Tamal a ŋmatl k kun a baa ŋaak kii daa kii tie pakuak nan a bija Sela nba tan saa kpaat. U din yet nna kpo nan u yulib nba kpo na l paak k Tamal ŋmat kun.12K i jii yuo waan k Juda ŋaapuo kpo. Waa mɔ k fabn gbenn yuo nba k ŋɔa nan u yuak Hila, wunba nyii Adulam na saan timna a wun saa kuol u pei. 13K sua bet Tamal nanu sipojak saa timma a wun saa kuol u pei. 14K u lebit u pakɔliant nba k u tuu lia na ŋaan yil maayafi u nunpo k ji kal Enaim kpinŋ, k l tie duo nba k Timma sɔnu gaal lenŋ? U din tun nna k maan u mi fanu nan Juda bijuontik Sela ji kpaat a, k b mun bia daa k jiiu k tulɔ k b kuan liebi.15Yuo nba k juda la u, k u mia u tir cuncanne k maan u dɔkn u nunpo wa. 16k u saan u buol sɔnjokpinŋ na k yet a ŋaant k man dua na na. A gaan yinŋae ? U din k mi nan u sipuok nae. K Tamal boiɔ a a saa tuln bee ?17K u jiin a, n saa suol bupanŋ n buluok ni k tula. K Tamal yetɔ a lii tie k a saa tuln sial mɔtana k mii dia k lii tie siala nan faa tan saa tuln buuk na l ŋan. 18K Juda boiɔ a, n saa tula bee k lii tie nyinn i? k u jiin a, a banŋ nba mɔk dɔk nan l gbann na nan a patu nba k a somm nann na. K Juda jii k tulɔ. K b ji taan duanu, k u suol puol.19K tamal ŋmat k kun ŋaak ni k dɔkt maayafii na, ŋaan ŋamm lia pakɔliant. 20L puolpo k juda tun u yuak Hila nan buuk, a wun saan k saa tul puo na. ŋaan gaal u bona nba k u daan tulɔ na. K Hila saan k saa lamɔ k k lau.21K boi jasiab Enaim duo ni a puocinconn na ba lee? K b jiin a puocinconn daa k ban be nna. 22K u ŋmat Juda penŋ k saa yetɔ a; n kpaan puo na k k lau. Jab nba kua lenŋ na yaa puocinconn daa k ban be lenŋ. 23K Juda yetɔ a ŋaant k wuu dia bona na. T k luon niib ii tanŋi laati. N yabil maan pau wa, ŋaan k a kpaanɔ k k lau.24ŋmaalii ŋantaa puolpo, k sua yet Juda a sipuok Tamal tun boncincon tuona wa mɔtana, u ji mɔk puole. K Juda yet a; suotɔ k nyi nanɔ k juo muu, k kpiu. 25Baa suolɔ k nyi nanɔ yuo nba k u yet a bin pak u sipuok na a, jua nba yen bona nae tuln puol. Gotil k lanŋ nan l gbann nan patu na tie ŋmia yale? 26K Juda bann na; k yet a u mɔk mɔnii. N gbal man gbien n mɔbona wa n daan ba saa jii u e k tulɔ n bik Sela k wun kuanɔ. K Juda ji din k ban dua nanɔ.27Laa din tan janŋ nan wun mal yuo nba k b bann nan u yaa wun mal jaatnbae. 28Waa kal mat daanŋ paak, k b yenɔ tut nuu k nyinn. K maannaa na suol ŋaan lol gundun mɔnŋ k lint nuu na k yet a wunba nae k b mɔlɔ sinsinn.29K bik na fua u nuu k jiin, ŋaan k b mal u lua na sinsinn. K maannaa na yet a Bianŋ nba k a luon sɔnu k nyiie na k b ji din pulɔ peles. 30k l puolpo k b mal u lua na, k gungun mɔnŋ lol u nuu paak. K b pulɔ Sela.

Chapter 39

1K Islael tieb na jii Josef k saan nanɔ Ejipt, k saa kɔiɔ k tul potifal k u tie kpanbal falaon tuontunm saakab yenɔ, k din tie kpanbal ŋaguula saakuaa. 2K yennu be nan Josef, k u laat nyannuu k kɔa u canbaa Ejipt nilɔ na ŋaak.3K u canba na la nan yennu be nanɔ, k l'nba kul tun k l pukiɔ nyɔat. 4Potifal din mɔk palpienn nanɔ k jii u tienɔ u mɔnŋ ŋaak guutua, k tin t k u golii u ŋaak nan l'nba kul k u mɔk.5Laa nyii k saa k yennu tien piisn Ejipt nilɔ potifal paak, nan lnba kul be u ŋaak ni nan u kpaab ni k maan Josef paak. 6K potifal jii l'nba k u mɔk kpet Josef, k u baka kaa sial kul ni sie jiet nba k u di na. Josef din nɔl k bia ŋan.7K l jii yuo waan k potifal ŋaapuo piin k luon Josef, k betɔ a wun ŋaan k bin dua nan lieb. 8K Josef yet ŋaan betɔ a fotil n canbaa baka kaa l'nbakul be ŋaak na ni pa k maan nbe nna. u jii l'nba k mɔk k guun mine. 9N mɔk panŋ nan yiiko ŋaak na ni nan waa mɔk nae. K u k wuunin siali, sie fin kua. K nlee k n saa tun boncicon tuonn na k biil yennu?10ŋaan k u kpan boi Josef daal ku, ŋaan k u tuo yet. 11Dasial k Josef bial ŋaak ni u kuukɔa a wun tun u tuana. K tuontunna nba be ŋaak ni na sua k ba. 12K puo na suol Josef cincenn ŋaan yet a baat k dua nanin. K u fat cial k nyii nanyel, ŋaan nyik u cincenn manŋ puo na nuu ni.13Puo na nba la nan Josef nyik u cincenn ŋaan cial nyii na. 14K u yiin u ŋaatuontunna, k yet a gotil na man. Heblu nilɔ na, wunba k sɔlua baal nanɔ ŋaak na ninŋ na sukiite . U kua n diiuk ni a wun jan k dua nanme, k n tant k yikn sanpaapo. 15Waa gbat k yikn, k u cial k nyii nanyel ŋaan nyik u cincenn n buol.16Puo na din bol cincenn nae nan u canbaa nba tan kpen. 17K u bia wannɔ l bannu, k yet a Heblu daabil nba k a daan baal manɔ n na na kua n diiuk ni k sukiln. 18Maa yikn yuo nba, k u cial nyii nanyel, ŋaan nyik u cincenn n buol.19K Josef canbaa wutuol duo. 20K u te k b suol Josef k kɔanɔ dansalik. K u be sianba kpanbal dansalii be na.21ŋaan k yennu be nan Josef k tien piisn u paak k te k dansalguulɔ na pal mei u paak. 22K u te k Josef tie dansalkɔala nan kul saakɔa, k bia te k mɔk yiiko k golii l'nba kul tuun dansalik na ni. 23Dansalguulɔ na baka din kaa l'nba kul k pet Josef na po.; k maan yennu din be nan Josef, k be k u laat nyannu l'nba kul k u tuun ni.

Chapter 40

1K l jii yuo waan k Ejipt tinŋ kpanbal daŋaala saakɔa nan pantiela sakɔa tun k biil kpanba. 2K kpanbal na wutuol duo b saakab banlie na paak. 3K u kɔamm dansalik u ŋaguula saakɔa na ŋaak ni, k tienm sianba k b kuan Josef na.4K b wei boncian dansalik na ni. K kpanbal ŋaguula saakɔa jii Josef k tienɔ dansalii banlie na saakua. 5K dasial nyiok, daŋaala saakɔa nan pantiela saakɔa na damii damii, dansalik ni, sua kul nan u damiit, k l paak tie jiak jiak.6K Josef baal b buol sanyiɔk ni k gɔmm, k la k b tie suon nna. 7K u boib a bee kii golii ninbaatil dinna. 8K b jiin a t damii damiit e k sua kaa nna k saa wannit damiit manŋ paaki. K Josef yetb a yennu e tie wunba saa fit wanni damiit na paak. wantn ii damiit manŋ.9K daŋaala saakɔa na yet a; n damiit ni n la k tilontik sie n tuann. 10K tiik manŋ mɔk yiinii ŋantaa k l k yanni k l tutuuk bint k yinn puuk, k lon k mɔnn. 11K n dia kpanbal danŋmanŋ, k jii tilɔana na k ŋmakil l nyun daŋmanŋ na ni k tulɔ.12K Josef yet a l paak e na, yiinii ŋantaa na tie daa ŋantaa e. 13Daa ŋantaa ni kpanbal na saa nyinna k nyik caba k jii na a tuonn ni k a saa tulɔa u daŋmanŋ nan faa din tuo tienɔ yuo nba ka tuu tie u ŋaak danŋaala saakua na.14ŋaan ii tian n po yuo k bont kul tien fanu k tula, tien a buleint k tial n po kpanbal na buol k sommin k n nyi dansalik na ni. 15K maan b din jamm Hebleu tieb tinŋ ni k nna; Ejipt tinŋ na ni, n k tun biit k l janŋ nan k n kua dansaliki.16Paantielɔ saakɔa na nba la nan daŋaala saakɔa damiit na ŋan na k u yet Josef a n mun bia damii k n jii paanu kpancibit ŋantaa n yul paak. 17Kpancibuk nba juont paapo na k paanu buolu buolu be lenŋ k tie kpanbal na yal, ŋaan k mɔanii dii paanu manŋ n yul paak.18K Josef yet a l paake na; kpancibit ŋantaa na tie daa ŋantaae . 19Daa ŋantaa ni kpanbal na saa nyinn na k pot a yul, ŋaan jii a gbanant k lol tabn daɔk paak k nuanii saa di a gbanant.20K daa ŋantaa daal, k kpanbal na tial u maalu daal k tien jaamm k tul u ŋaasaakab, k nyinn u daaŋaala saakɔa nan paan tiela saakɔa na dansalik ni k jiib k baal namm u saakab buol. 21K te k u daŋaala saakɔa na ŋmat u tuon kpel ni. 22ŋaan te k b kpii pentiela saakɔa na k kul tun nan Josef nba daan wannib na. 23ŋaan daŋaala saakɔa na din k tian Josef bulcint po u din tamm Josef po wa.

Chapter 41

1Bina ŋanle puolpo , falaaɔn din damiit a: u din mɔkl kpinŋ . 2K tan la naanaanŋ ana banlole k b gbenŋ , k nyii mɔkl manŋ ni , k ji piin k ŋman muat mɔkl manŋ kpinŋ 3K l puolpo k u bia la k naanaani banlole nyii nyun na ni , k tie bonkuoni , k k ŋan nan gotu , k sie mɔkl manŋ kpinŋ.4Naanaani nba tie bonkuoni na , ŋman naanaan gbenŋa nba ŋan nan gotu , k bia mɔk kpan na . l yuo k falaaɔn munt . 5Waa munt k u ŋmat guan , k bia dami damitiet . u din la dikalgbenŋa nba ŋan , k l nyii mɔk ni , k be kak yenn kuukua paak . 6K dikalbit nba puolpo wounŋ daa , k biil na nyii .7Dikalbit nba k ŋan nan gotu na , din nak dikalgbenŋa nba ŋan na k falaaɔn din fül , daamit manŋe na . 8K l fann sanyiaɔk ni , k faalaaɔk dudukt biil , ku te k b yiin Ejipt duo ninyuandanm nan yandanm kul , ŋaan sua din fit wann 'ɔ l paak .9ŋann e , k wun nba tie saakua bin goli daan paak kpanbal faalaaɔn ŋaak ni yet a: N saa tiat n biit po 10kpanbal faalaaon wutuol din duo u tuontunna paak , k u din kuan dansalk , sejenm saakua ŋaak ni , min nan bin nba goli paanu na saakua . 11K t banle kul tan lamiit nyɔyeunŋ kuukua ; k t banle ni , sua kul gaal u damiit nba want lin nba .12Dansalk manŋ ni , tinm nan naasimɔ din be , k u jiif nilɔ , k tie dansalguula saakua daabl T sua kul din wannŋ u damiit e k u wann tinm l paak . 13bona nba kul din tan tie n , k l taa nan waa wann bianŋ nba falaɔn din ŋmat jiin'n n tuonn ni, ŋaan jɔɔnn paanu tieb saakua na, k kpii ' u .14L yuo k faalaaɔn tun, k yiin suosiaf k b nyinn'ɔ yian dansalk ni , k kuol u yut , k lebt tuat , k saan faalaaɔn ŋaak . 15K faalaaɔn yet suosief a: n dami damiit , sua kanfit wann'n l paak . N gbat sua buol nan , a wann din damiit paak . 16K suosief jii faalaaɔn a: min kaa , yennu r saa tul faalaaɔnŋ kiinu .17ŋann e k faalaaɔn yet suosiaf : N damiit ni n sie mɔkl gbingbanne. 18K tan la-k naanaangbenŋa nba ŋan , k b nyii mɔkl ni , k ŋman muok gbingbann.19L puolpo , k naanaankuoni nba k ŋan nan gotu , nyii mɔkl manŋ ni , n daa k mi la l maabiit buolu, Ejipt duo ni. 20K naanaankuoni manŋ din nak sinsinm naanaagbenŋa na 21B nak'b b puol ni baan k l naan b k nak sial k b gbanant bia k ŋan , nan laa daan k ŋan dannu nba l yuo , k n ji fül .22L puolpo , k bia dami , k la dikalgbenŋa , k l ŋan , k lakn be kinkakyenn kua paak 23K dikala nba k gbenŋ , k bia k mɔk bin na k b be kinkak yenn paak , k nyii nyun na ni . 24Dikala nba k gbenŋ, k bia k mɔk bin, k wounŋ biil manŋ , nak dikalgbenŋa na N wann maajik danm ŋaan sua k fit wann 'n l paak .25suosief din yet faalaaɔn nba damitin nba tie bon-yenne . yennu din luon k faalaaɔn bann waa saa tien bannu nbae. 26Naanaan gbenŋa banlole manŋ tie bina ŋanlole e. l tie damiyent.27Naanaankuoni banlole manŋ mun nba duo , naanaangbeŋa puolpo mun , bia tie bia tie bina ŋanlole e dika bit nba k mɔk bin , k puolpo wounŋ biil na, tie kon bina e, k saa janŋ ŋanlole. 28ŋann maa maat faalaaɔn bianŋ nba na, yennue wann faalaaɔn waa saa tien bianŋ nba . 29Gotl jiet saa tien bonciann Ejipt duo ni k saa janŋ bina ŋanlole30L puolpo kon saa baa k janŋ bina ŋanlole . k sua kul tan saa nan tanm nan jiet din be Ejipt duo ni , ŋaan k kon na lek daa be duo ni . 31Kon nba saa wei puolpo sii paal bonciann , k sua kan mi la gbuol duo na ni , 32L i tie k faalaaɔn la damiit manŋ fuuni munle ni , l wann nan yennu yaa bonn manŋ set saa tiene , k yennu kan wei nan waa tien .33Motaana , faalaaɔn n lukt nilɔ nba k bia mɔk yanfuon , k tien 'ɔ Ejipt duo saakua . 34Faalaaɔn n lukt niib , k kaan'm duo kul po, k bii gaan jiet Egipt duo ni kul , k bii gaan lin kul b jaan na ŋanmu ni bɔktu yenn , bina ŋanlole nba k jiet sii be na ni .35A bin tikl jiet manŋ bina ŋanlole nba baat na ni . bin gaal jiet faalaaɔn yiikuo ni , k niib ii guu . 36Baa sii tiki lin nba , b sii biln e k guut , bina ŋanlole nba kon tan sii be Egibt tinŋ ni na a k kon tan daa kpi duo manŋ tieb .37k faa maan manŋ manŋ faalaaɔn nan u tuontunna . 38K faalaaɔn yet u tuo tunna a : T saa la nilɔ , k wuu tie nan nilɔ na , kii mɔk yennu siek u ni ii?39Faalaaɔn din yet suosef a ; fin nba k yennu te k a bann bona kul , sua kaa k sub k bia mɔk yan nan fin na . 40N kaant ' a n ŋaak paak , k n niib kul sii cɔln a man . N sii lii 'a nan naan kok kua e . 41Faalaaɔn din yet suosef a: N tien yiikuo Ejipt duo kul paak42Faalaaɔn din pit u nuu ni ŋanŋ k piln suosiaf k jii kpanbala tiat k lann'ɔ, k lann'ɔsalma laann u tulu ni 43u din jii suosiaf k donn'ɔ tuluk ni, k l waa faalaaɔn ! tuluk paak Niib din lii tuann po k yikn a: sua kul n gbaan ! Nna k faalaaɔn din tul'ɔ yiikuo duo kul paak44u bia din yet suosiaf a: min tie faalaaɔn ! Li kii tie fin ii kaa sua kan fit donn k boi nuu Ejibt duo na ni . 45Faalaaɔn ji din pul suosial Tafna poeneas , k jii potii fela wunonn duo ni manntua na bipuo, Asnat k tul'ɔ ku kuan . k suosiaf ji pünk gɔn Ejipt duo .46suosiaf din mɔk bina piinta e , yuo nba k din baal faalaaɔn , Ejipt kpanbal buol ! 47buol bina ŋanlole nani , jiet din tie bonciann.48k suosiaf din tikl bina ŋanlole na jiet Ejipt duo kul ni u tikl k bel digbabnŋ! ni e . 49U din tikl dü k l yab na mɔk l paak tambini nae u din k l yab , k sua kan fit kan.50k sua kon binn daa k baal , poti fela nba tie onn manntua na , bipuo Asnta din mal waas banlee , suosiaf buol . 51Suosiaf din saakua manase , k u yaa ,, yennu te k n tanm n fala kul , nan baa ŋaak kul . 52U pul wun waa munlc ni na Eflainm , k maan u yaa yennu te mal waas n fala duo ni waa .53k gbuol bina ŋanlole tan gal . Ejipt duo ni . 54k kon bina ŋanlole ji piin baalu nan suosiaf nba din wann bannu nba . kon din baa Ejipt duo kul ni . ŋaan duo kul ni jiet din be55kon nba din tan suol sua tul Ejipt duo ni na , k b yikn nan faalaaɔn , k luon jiet k faalaaɔn yet Ejipt tieb kul a: Ii saa man suosiaf buol , k tien waa yaa linba . 56Kon ji din yent duo kul e . k suosiaf luot , baa din bit bit jiet sian nba kul , k ji kuat Ejipt -tieb dii . 57K doi kul niib ji din baat Ejipt k, k daa dü suosiaf buol ni.

Chapter 42

1Saakɔb, nba gbat nan jiet be Ejipt na, k u yet u waas a: be k i kal goli liebii? 2U yet a: N gbat nan jiet b Ejipt ii saa man lenŋ k saa daa jiet, k t daa kpenn kɔn, ŋaan lin fit sonmit k tii mɔk manfuol. 3Suosiaf ninjanm piik nan fil saan Ejipt a bin saa da jiet. 4Saakɔb k sak nan suosiaf waalɔ bensaamin n saan, k maan jaŋmaani mɔkua nan siala ninbonŋ n baalɔ.5Islael waas fiil saan a bin saa daa jiet ŋanm nan b lieb, k maan kɔn din baa kaa naan duo kul poe 6Suosiaf tie duo na kul yudaanɔ, ŋua e din kuat jiet duo na kulaa po k tien niib. k suosiaf ninjanm baal k gbaan tibin b muum tinŋ niu buol ni.7Suosiaf la u ninjanm k bannib, ŋaan maanuunm maa, ŋaan yet'b: li nyii leee? k b yet a: kaa naan duoni k bal a tin daa jiet. 8Suosiaf bann u ninjanm, ŋaan ŋanm k bannɔ na waanma.9Suosiaf tial damiit nba k u poŋ din damii k jiin b po na k yet a : li tie dabiit, a i la siannba k duo na fei be, l paake i bal. 10K b jiin yet a: Aai, n yonmdaanɔ, tuontuuna baal a bin daa jiet e. 11T Kula na tie jayenɔ kua waase, t kula tie nibulcinmee, a tuontuuna k tie dobiitieb ka.12K u yet'b a: balmɔnnie, i baal a yin dit duoe k la siannba k fei be, l paake i baal. 13K b jiin yet a: tinm, a tuontuuna, t tie waas piike, k tie jayenɔ kua waas k nyi kaanaan duo ni, ŋaan, wun nba juant sanbian bial t baa dina wa, k lua na mun k b nant, u kpo waa. Suosiaf yet a: l paak k n yienni ma i tie dobiitieb e na.14Suosiaf yet a: l paak k n yienni ma i tie dobiitieb e na. 15Gotl ma saa bikni bianŋnba na, kpanbal faalaɔn sann pak! L kan nyi ŋmat kun, sie k i waalua nan tan baal. 16I tunn, i yenɔ u ŋmat k saa jii i waalua na k jen nannɔ, ŋaan k yinm, sa bia ki be dansalk ni. k laan i maan na Saafit tien balmɔnni, ŋanne k n saa fit bann nan balmɔnni be i buol, ŋannii ka faalaɔn sann pak! i tie dobiitiebe. 17K u kuaanm daaŋanta dansalkni18D aa ŋanta dal, Suosiaf yet'ba: tunmi linba na man, ki be i manfuol ni, k maan n tiin yennu jaŋmaani! 19Li tie k i tie bulcinm nan mɔnni, i ninja yenɔ n bial ki lo dansalk n na, ŋaan yinm nba bial i jii jiet k ŋmat kun k saa dinn i niib, 20ŋaan i jent yin jii i ninja waalik po na, k ii maan fit tien balmɔnni k jii kan kpo. k b sak k tun n na.21L yuo na k b ji piak nan lieb a: L tie mɔnnie, bit nba k t din tun k jiin t ninja po na, l wahalaa e k t di na, k maan tdin la fabnii nba k u din fabn a tin nyikua, ŋaan t yet tin gbint k tulɔ. ŋanne tin k t be danmi ninŋ mɔtaana na. 22Luban gal maan k yet a: n din beti maa i daa tie bik na danŋii? ŋaan i din yet n gbiintue. Mɔtana, u kun patii e k yennu jiint tinm na.23B din k mi nan Suosiaf gbia b maanmi, k maan u din ji mansɔkin tua e. 24U fuokt nanm waa, k jii b ninŋ siimeɔn k lolua jalt b nuunmni. 25Suosiaf din tul mɔb a bin gbien b botuot bia jiin liklii sua kul botuo k ni, k bia tul'b lin nba k b saa di sonnu ni, k b tun li bannu.26k b kuaan b jiet bontelt ni, k ji kun. 27B ninŋ yenɔ gbent u botuok, a u tulu bonŋ jiet, siannba k b saa dual yiɔk na, k la liklii u botuok nuak ni. 28k yet u ninjanm a: min yaa liklii ŋmat jiin nbotuok ni waa, gotl man. L yuo k b yan put k b ji jekl nan jaŋmaani, k ji yen b lieba: yennu tient be naa?29B kul tunn jen b baa Saakɔb buol kaanaan duo ni, k b wann b baa lin nba kul tienm . B din yeta: duo ni, k b wann b baa lin nba kul tienm. B din yeta: 30Jua na nba tie duo na yudaanɔ, pakt nan wutule, k jiit yaa a t tie duo dobiitiebe. 31K t mun ŋmat yet'ɔ a: t tie nibulcinme, t k tie duo dobiitieb ka. 32T tie ninjanm piik nan banlee t baa waas, yenɔ k b nant, k wun nba juot bik bial nan t baa dina kaanaan duo ni.33K nilɔ bann nan i set tie duo na yudaanɔ na yet't a: nae k n saa bann nan i set tie nibulcinme. nyikin man n buol i ninjanm ninŋ yenɔ, ŋaan ji jiet nba k saa dinn i niib , i kun man, k ji i ninja waalik po na k jen nannɔ. 34ŋanne saa t k n bann nan i ki tie dobiitieb ka, ŋaan tie duo n kula po i yaamani.35Yuo nba k b suut b botuot, sua kul la u likbualk k l be u botuok ni. ŋanm nan b baa b baa kula la u likbualk k l be u botuok ni. ŋanm nan b baa kula wa, l likbuoli k jaŋmaani suolib. 36Saakɔb, b baa yet a: i luon k yin buont n wwaase, Suosiaf k be siimeɔn ji k be, k i bia luon n jii bensaamin! n ji saa bial k di falaae.37Lubaan yet u baa a: li tie k n k jen nan bensaamin, a kpi n waas banle na. jiin mua k tien n niinin k lan n kan jen nannɔ. 38Saakɔk yet a: n bik kan mi saan naani ni, k maan u ninja kpo wa, ŋua kuae bial, lii tie k siala ninbonŋ baalɔ sonnu nba k i saa na ni, i ji luon k n kpo nan duna k yukpapiɔnŋ na n sik tinŋ ni.

Chapter 43

1Kon din baa duonin . 2Yuo nba b din dii mukli nba b din nyii nann Ejipt nan k gbenn , k Jacob paak u waat a b tunn k daa jiet .3K Juda jiinɔ a : l jua daan paak tinm nna : ii kan ban jen n buol lii kii sa yim nan ii yuɔlua kaa i taak . 4Lii sua kaa saa tun tim nan t yuɔlɔ t saa saan k daa jiet k tan tuula . 5ŋaan a k luo fin tumɔ t muun kansaan , kilmaan jua na daan paak nan t kan jen u buol liikiisua tim nan t yuɔlɔ i kaa tɔk .6K jacob paak a : L tien n'le kii tien nna , k paak jua na nan ii mɔk yuɔlɔ ? 7K b jiin a : L jua daan boi tin buboit e nan t ŋaak yaab paak kul a : ii baa fuo ? II Mɔk yuɔlɔ ? K t jiinɔ . t daan saa tie nle k bann na u sua paak na t baal nan t yuɔlɔ ?8Juda paak Jacob a : nyiik bik u baal n buol , k t fil k saan ; t sii m:pk maanfuole t kan kpo , tim , nan fin nan t waat kul . 9K n jiinɔ a aboii u po , liisua k n k jenɔ a penŋ , k n k baal nanɔ,nan a nunm ni , a ŋan min tie a taatak . 10Lii sua t bo k buo yuo , man t bo sann nan muule naa .11Jacob b baa paakib a : nan laaboina, ii tie nne , ii jii diuo na kuot k tien ii kɔlaan k saa tuul jua manŋ , linba tie saana , siat , telaali , miil , siina , nan ankaa . 12Ii jii likli k lii yab ,k baal nan liklii nba bo be ii kɔlaa ninŋ na , laa fit k tie kpiatu .13Ii jii yuɔlɔ yin fil ki tun jua manŋ buol . 14K yennu nba mɔk paanŋ na , n sonmi jua na penŋ , k wuu nyiik ii nijanm nan sambian , yan mini kan laa n waat n daa laat ! 15K b jii paak na , k jii likli paa a , nan sambian ; k fil saa Ejipt , Josof buol .16Yuo nba k Yosef laa ŋanm nan sambian , u din paak u ŋaa gultua a : t niib na k kua ŋaakin , a kpin k kpet ; k l maa niib na saa din nani yensuk na . 17K l jua tie nan Yosef nba paak 'ɔ na , k kua nan niib manŋ Yosef ŋaak'n18jaaŋmaanii suolib yuo b kua Yosef yaakin , k b paak a : liklii nba be t kɔla na li paak baal nan tim Yosef yaakin, k buo b kpite , b luo b sualite tii tie daaba , k b fat t bonii . 19B naakin Yosf yaa gultua na k boiyɔ l buboit Yosef yaa tan mobninŋ . 20B paak a : n yomidanɔ kaafalaa , t bant baal yem na k daa jiet ta .21Yuo nba t tuu baal siamba t tuu dual na , t tuu pɔbit b kɔlaa lenŋ , k daannɔ kul likli b u kɔlin , nana laabotiena k t dia . 22t bo dia likli e a t tan daa jet , t k ban wunba tie likili t kɔlaninŋ . 23ŋaak guul tua manŋ jiin a : Yan duam ii b nani ii daa jie baa sial , ii yennu e ,ii baa nba yennu , ŋua e tien faal ii kɔlaa ni , ii likli na b n buol . kuu baal nan simeon .24K l jua t b kua Sosef ŋaakinn ; kuu tuul'b nyuu b wul b taa ; k tuul b bonii muat . 25K b bob b paab nba , k jii kubn Sosef , kilmaan b bo paak'b nan ŋam nan ŋue saa din yem yensukin .26Yuonnba Sosef jen ŋaak , k b baal nan b paab nba nan baa bodia na k tuulɔ k gbaan u nuŋin . 27Kuu boib k lan l manmii ; ŋan paak'b a ii baa nba kii paak u maan na l manɔ ? u bia daa be ?28K b jiin na : a tuontuunno , t baa , l maanɔ; u daa be . k b tibin ŋɑn gban . 29Sosef gokit got sambian , u niijaa , u naa biik , ŋaan paak a : ii niijaa nba k daan paak nna ne ? ŋaan pukin a: Yennu ii be nana n bijaa !30K ninbaɔk suolɔ , k luo wun mɔ ; kuu cial k kua diok 'n k mɔ . 31Yuo nba kun yiibl gben , kun nyii ; k yaabl suol u mɔnŋ ,ŋaan paak'b a : tilin tim jet .32B tien Sosef u kukua , k tien u nijanm b kuukua , Ejipt tieb b kuukua , kilmaan Ejipt tieb din kan fit din nan Hebleu nba , kilmaa b din tie btdam me b buol . 33k Sosef nijaanm kaal u buol , bi saakua nan u kaanu , wunba tua nan u bina ; k b goli b lieb nan ŋalituk . 34Sosef baal nan daan nba bo b u buol k b nyuu , k sambian paak u lieb nan fuunu ŋanŋmu . k b nyuu k sii piak

Chapter 44

1K Suosef tul u ŋaa daabl na mɔb a: Gbient jiet jab na bɔtuot na, k janŋ bianŋ nba k b saa fit jii; k bia jiinsua kul liklii, k tie b pakaa mɔi ni. 2K bia tien likmɔnn kɔb na sanbian bɔtuok mɔb ni nan u liklii nba k u pa dii na paak na. K u daabl na tun nan waa pakɔ bianŋ nba na .3La a din tan yent yuo nba , sannyiɔk ni, k b te k b jii b bonii k kun. 4Baa din nyii duo na ni , k daak fɔkt na, k suosef pak u ŋaa daabl na a: Fiit k ii waa niib na, a wei baalb yuo n ba, fan yetib a: bee k ii jii biit k pa ŋant pannI ? 5Yinm kaa jii n canba nyunnyu kɔb nba k u tuo dial k buntl naa? II k tun fanu nan yaa tien bannu nba na.6K daabl na wei baalb, k pakb l bannu. 7K b jiinnɔ a: canba pak bal buol bee n na? Yennu n bol, u tuontunna, nan tuon buolu na.8Gotl taa nyii nan liklii nba kaana duo ni baal nann nae, k t la, t bɔtuok mɔb ni, t saa tien nlee k jan liklii, kuo mɔknt, a canba ŋaaki? 9Lii tie, k a la nyunnyu ŋmanŋ na wunba yaak bɔtuok ni l daanɔ n kpo. K t mɔnŋ n kpant t canba daaba. 10K u yet a: lii tie nan faa pak bianŋ nba na. Wunba ya bɔtuok ni, k t la, nyunnyu ŋmanŋ na, sii tie n daable, ŋaan k n ŋaa yinm.11L takpaak ni, k sua kul jikt u bɔtuok k b tinŋ ni, k lot b bɔtuok mɔi . 12K daabl na saatb, laa jii sakua k tan tuu bik. B din tan la nyun-nyu ŋmanŋ manŋ sanbian bɔtuok nie. 13K b pat-pat b tiat, k sua kul ŋmat jak b bonnii, k ŋmat saan duo na ni.14K Suda nan u walii ŋmat baal Sosief ŋaak, k sua k u daa be wa bo be sian na, k b baa k gbaan u tuann. 15K Sosief pakb a: Ti tun tuon buol bee na? Ti k mi nan nijaan nan min na sa fit bunt buntlii?16K Suda jiin a: T saa pak a bee n canba? T saa tien nlee k noi? T saa tien nlee, k nyinn t mɔnŋi? Yennu nyinn t biit paanu wa, t kul na tie a daabae tinm nan wunba k b la nyun-nyu ŋmanŋ u buol na kul. 17K Sosief yet a: Yennu n te k n daa tuun n na; jua nba k b la nyun-nyu ŋmanŋ na u buol nae sii tie n daabl, ŋaan yinm ŋal'n saa ŋmat kun nan laafiae, k saa tuu ii baa.18K Suda saan k kal nakn Sosief, ŋaan yet a: canba a nyik'n k n pak na na suon n na. A daa dont wutuol n paak, k maan tie nan kpanbal tiɔnŋ nae. 19N canba daan boi, u tuontunna k yaa: Ii k mɔ baa , kuo ninja sua?20K t daan jiin a: T mɔk baa, k u tie nikpel, nan t ninja nba tie u sanbian, u din kpete wa k malɔ, l bik din mɔk yualɔ k u kpo, k b din taa naa, mɔtana, u ji tie u kukuae, k u baa luonɔ. 21K a daan pakt a: t n jiu baal nanɔ a buol, k a tan lau nan a ninbinna. 22K t daan jiin k yeta a: Bik na kan fit siet ŋaan nyik u baa, lii tie k u siet , u baa na kpo wa.23K a yet a: tii kii baal nan sanbian, ii ji kan ban baal a buol. 24Ta daan ŋmat kun yuo nba t baa manŋ buol, t daan pakɔ n canba maan manŋ kula wa. 25K t baa yet a: ii ŋmat man k saa daa jiet waan k tan tult. 26K t jiin a: T kan fit ŋmat saan lenŋ; ŋaan lii tie k t tɔ nan sanbian ŋal'n t sa saan na, k maan t kan fit ŋmat saan jua na ŋaak k sanbian ka.27K a tuontunnɔ t baa, pak tinma: ii mɔnŋ mi nan n ŋaapuo, mal'n bonjai banlie kuae. 28K yenɔ nyii bot ŋaan nyikn, n mi nan muuk ni bonkob biite din sii suolua, k maan n yen ji k laatua nan mɔtana. 29Lii tie k ii bia jii bik na, n buol, k n kpo nan palbiila, ma kpet bianŋ nba na.30Mɔtaana , lii tie k n ŋmat kun t baa buol , k bik nba k ŋua nan bik manŋ mantik maan na kaa, 31U saa kpo wa, lii tie k u la nan bik na kaa, k t set saa pii nikpel yuu kpapionŋ na nan palbiila. 32K maan n pak k jiin bik na po, k tul n baa nan, lii tie k n k jen nanɔ a buol, n sii tie biit daanɔe k tul n baa yuo kula.33Yen nyik'n k n bial gaal sanbian paak k ii tie a daabl, ŋaan k sanbian n ŋmat kun nan u yualb, u baa buol. 34N saa tien nlee, k fit ŋmat kun n baa buol lii tie k sanbian k be? Ah n kan fit kii golii tie damii, nba baat n baa na?

Chapter 45

1Josef din k fit suol u mɔnŋ u tuontunna numm ni, k u din bel b kul k nyinnib nanyel. Tuontunna na sua ji din k bial diuk na ni. K Kosef ji wann u ninjamm waa tie wunba. 2U din bui nan panŋe k Ejipt tieb gbat. K maan manŋ saan kpanbal ŋaak. 3Josef din yet u ninjamm a mine tie Josef, n baa daa be u manfuol nii ? ŋaan u ninjamm na nba gbat nna manŋ k jaŋmaanii suolib k b k fit jiin sial.4K Josef bia betib a n ninjamm nakint k b nakn. K u yet a mine tie ii ninja Josef na. Wunba k ii din koiɔ k tul Ejipt tieb na. 5Mɔtana u daa te k ii babaa bilii, daa taalii i mɔnŋ nan yaa din kɔin k tul Ejipt tieb na. Yennu din tumn a min gal ii tuann k tinn niib manfua. 6Bina ŋanlie kuae na k t daa be kon ni. ŋaan l tenn bina ŋanŋmu k sua kan ko kpaab kuo k jaanmi.7Yennu e tumin u tuann po a wun tuli u bakitnaunŋ sommil na k yimm nan ii yaabuona ii be i manfuani. 8L paak yimm kaa din tumn nna ŋaan yennu e din tumn. U te k n tien kpanbal ŋaa saakab kul yudaanɔe k golii u tinŋ kut. Mine dia Ejipt kul tinŋ yent.9Kakitl man ŋmat kun n baa buo, k saa betua maa yet l'nba kul a yennu tienin Ejipt tinŋ kul dia tuae. Baat yian k daa taantli. 10Yimm nan ii waat nan ii yaabuona nan ii buunii nan ii pei nan ii nei, nan l'nba kul k ii mɔk saa fit kua kal Gosenn yial na ni kii kpian. 11L ii tie k i be Gosenn n saa fit gotii wa l tenn bina ŋanŋmu k kon sii be k n k luon yimm nan ii ŋaatieb nan ii bonkobt bit n kpo komi.12K Josef bia pak k pukn a; mɔtana ii kula nan fin Bejamin i saa fit k la nan n tie Josef nan mɔnii. 13Betl n baa nan n mɔk panŋ bonciann Ejipt tinŋ nan ni, k bia betɔ l'nba kul k i la, ŋaan kakit k baal nau n na.14K Josef jii u nii k lol u waalɔ benjamin, ŋaan piin mɔ. K Benjamin mun mɔ ŋaan lolɔ. 15U kpan din mɔ nnae, ŋaan tuo saaan lol u ninjamm n yenɔ yenɔ k bia muatl b tankpina. K u ninjamm na ji piin k piak nanɔ.16Mann na nba muant k kpanbal gbat nan Josef ninjamm baal u buol yuo nba, k l manŋ kpanbal nan u saakab na. 17K u bet Josef a yetil a ninjamm na k bn jii b jika k paan bonnii paak ŋmat kaana yent ni. 18ŋaan k bn jii b baa nan b ŋaatieb k jen nna, n saa tulb tinŋ nba kpia Ijipt na, k b sii laat l'nba janŋitib.19Betilib k bn jit tolit Ijipt tinŋ na ni k saa jii b jikaa nan b puob nan b waat nan b baa k baal namm. 20B daa b daate k b palaa biil nan baa saa nyik b mɔknt na. Bonŋana nba be Ijipt tinŋ na ni sii tie b yale.21K Jakob ŋaajab tun nan baa wannib na. K Josef tulib tolit nan kpanbal nba wann na, k bia tulib jiet nba k b sii di sɔnu ni. 22K tul sua kul tiat, ŋaan tul benjamin salin kunaa kobii ŋantaa, nan tiat fuunu munŋmu. 23K tulb bonii piik, k b jii bonŋana nba be Ijipt tinŋ ni a bn saa tul u baa, k bia jii bonii piik, k b jii jebuolu buolu nan paanu a u baa ii di sɔnu ni.24K cian u ninjamm manŋ k saa nyikib sɔnu ni, ŋaan betiba u daa kɔn man sɔnu ni. 25K b nyii Ijipt k ŋmat kun b baa Jakob buol kaana tinŋ ni. 26K betɔ a Josef be u manfuol ni, ŋuae tie Ijipt tinŋ kul diatua. K jakob yan put k ŋmat ku daa k tiemm yada.27ŋaan baa wannɔ l'nba kul k Josef pak k u bia la tolit nba k Josef tul a bin jiiu k baal nanɔ Ijipt na, k u yan jen maak. 28K u yet a Josef be u manfuol ni. L janŋa sie k n saan k saa lau wa k fit kpo.

Chapter 46

1K Sakɔb lol u jika nba k u mɔk kul k saan nann, Belseba, k saa mann maluɔŋ k tul yabint yennu, wun ba k u baa Isaak din jiantulɔ na. 2K yennu pak nanɔ nyiɔk damiit ni k yiinɔ a sakɔb sakɔb k u tuana mine na. 3K yennu yet a mine tie yennu k tie abaa yennu daa tiin jaŋmaami nan fan saan n Ejipt, tinŋ ni; n saa te k a yaabuona n pɔt tinŋ man ni. 4N sii be nana k saan Ejipt, k bia tan saa jen na yaabuona tinŋ na ni, Josef sii be nana nan faa tan saa kpo yuo nba.5K Sakɔb suol sɔnu k nyii Belseba k u waas jiiu nanb waas nanb puob, nan tɔb lol nba k Ejipt kpanbal Falaon din tun nane a bin jiib na. 6K b jii bonkobit nan b mɔkint nba b nyinann ka naan duo nina, k sakɔb nan u ŋaak niib kul saan Ejipt duo ni. 7U din saan Ejipt duo nan u ŋaapuob, nan u waas; bonpobi nan bonjai man u yaabuona kul.8Tɔn gotil, man; Sakɔb waas nba kudin tɔk nanm k saan Ejipt na; b sanna e na lubenn ŋua ti Sakɔb bijakpel. 9Bonjaitie: Henɔk, Pallu, Hetslon, nan Calmi. 10Bonjai, tie: Simeon, Jemuel, Jemin, Ohad, Jakin, Tsochal nan saul din tie kananee nba buolu e. 11Levi waas: Guelschon, Kehath nan, Melali.12Juda waas: El, onan, sela, pelets nan zalach, ŋaan El nan Onan din kpo kanaan duo ni e; Peles wass tie: Hetslon nan Hamul. 13Disacal waas: Thola, Elon, Schimlon. 14Zabulon waas: Elon, Jahleel. 15Lea din mal Sakɔb nan u bonpuok Dina, padolann Alam duo ni, u bonjai nan u bonpoi kul din tan tie niib piintaa nan bantaa.16Gad waas: Tsiphjon, Haggi, Schuni, Etsbon, nan Alodi nan Aleeli. 17D'Asel waas: Jimna, Jischva, Jischvi nan Belia Belia waas: Hebel nan Malkiel. 18Silpa, wunba din tie Lea biyuɔlɔ, ki Labann din jui ki tul na waas nan yaabuona din tie piik nan banluob Jakɔb buol ni.19Jakɔb ŋaapuo lachel din malɔ bonjai banlee, ŋanme tie Josef nan Benjaminn. 20Josef din mal bonjai banlee Ejijipt tinŋ ni, ŋanme tie: Manase nan Eflaim k b naa tie Asenaf ki tie potifal bipuo, wunba tie manntua ki be Heliopolis duo ni na. 21Benjamin waas: Bela, Bekel, Asschbel, Guela Naaman, Ehi, Loseh, Muppim nan Ald. 22Jakɔb nan u ŋaapuo Lachel nba din taan mal waas nba din tie piik nan bannae.23Dann bija e tie Husim. 24Naftali bonjai: Jaseel, Guni; Jesel Silem. 25Bilha, wunba k Labann din jiu k tul u bipuo Lachel a wuu tie u biyuɔlɔ na, waas nan yaabuona din tie niib banlolee Jakɔb buol ni.26Binba din tie Jakɔb maalu chibchib k u nyii k saan nanm Ejipt tie pünluob nan banluob, k u bonjai puob na ki pikin lenŋ. 27Josef mun din mal bonjai banlee Ejipt tinŋ ni k b kul tie piinlolek tie Jakɔb maalu nba saan lenŋ.28K Jakɔb tun Juda a wun liit k saan bet Josef k wun cetuɔ Gesenn. 29K Josef jii u tanm nan toluk ki saan Gosenn, a wun tuoku baa, baa Chet lieb, k b kankin lieb tulik kpoak k mɔ u baa tulu pak kl we a. 30K Sakɔb yet Josef a mɔtana, mi i kpo n sii mɔk palpienn, kimaan maa ji la a ki mi na be a manfuol ni na.31K Josef yet u yɔlib nan u baa ŋaatieb kul a, sie kin ŋmat tunn yet kpanbal Falaon, a ninjanm nan n baa dintuu be kanaan duo na; baal n buol. 32N saa betɔ nan i tie lɔnkob-guontiee-be, k bia baal nan bonkobit kul a wa nan linba ba kul tie i yal.33Li i tie kpanbal Falaon yiinii k boi ituona nba tie linba. 34Yiin tiat man k betɔ nan i guon bonkobite laanyii i waas ninŋa nan i yaejanm nba tuu tuun na, ŋanne saa te wun sak k yin kal Gosenn yial ni Josef yet nna, kimaan Ejipt tieb din ki yi bonkob guontieb siali.

Chapter 47

1K sousiaf saan maat faalawɔ k yet'ɔ; n ninjanm nan baa nyi kaanan k baal, nan pei, nan nei, nan baa mɔk lin nba kul, Gotil b be Gosen tunɔ. 2Ku jii u ninjanm banmu, k saa k wan faalawɔ.3K faalawɔ boi ba: I tuon tie bee? K b jiin k yet'a: t tuontuna tie pe pkilie, nan t baa nba maa din tie ne. 4K b ŋanm k maat faala wɔ a ; t baal a tin kal duo na ni e, k maan a tuontuna jii k mɔk b bonkot kpinpkal buol, k maan kon ciaŋ baa kaanan duo ni; ŋan ciabin a tuontuna bin kaal Gosen duo ni.5Faa lawɔ yet sousiaf: A baa nan ninjanm baal baal n buol le. 6K Ejibt duo be a nuuni, laan yial nba ŋan k kaam leŋ. K bii kaal Gosen duo ni; k fii laa b ni niib nba saa fit tun faanu jiim k tienm bonkob kpali yuudanm.7Sousiaf jii u ba sakɔb, k baal nannɔ k waan faala wɔ. K sakɔk yat yetŋanm k tulɔ. 8Faala wɔ boi sakɔb: A tien bina ŋan ŋaa e a man fuol ni? 9K Sakɔb jiin faalawɔ: N daa nan bina nba kin lin tie bina kobik nan bina pinta. bina nan daa nba kin tie n manfuol ni I waal k bia k ŋan, k maan I k baal bina nan daa nba kin baa nba din tien k daa be linluŋ ni. 10Sakɔb bia ŋanm yat yetŋanm faalawɔ paak ŋaan jii siet u buol.11Nanne sousiaf kaan u baa nan u ninjanm, k tul b yial Ejipt duo ni, yial nba ŋan duo na ni, sianba kpia nan lames, nan faalawɔ nba dan yet biaŋ na. 12K sousiaf tien u baa nan u nijanm jiet, nan u baa ŋaak tieb kul, k janɔ niib nba jan biaŋ nba.13K jiet jii tan gbenn duo na kul ni, k maan konciaŋo din ba, k kon manɔ din banŋ Ejipt nan kaanan tieb. 14K sousiaf kuat jiet nba ku daa na k gaal likili Ejipt nan kaanan tieb buol. K kɔan likili manŋ faalawɔ ŋaak.15Ejipt tieb nan kaanan tieb li kili nba gbenn yuo nba, k Ejipt tieb kul baal suosiaf buol k yet'a: tult jiet! be k t kpen ŋan k golit i? K maan t likili gbenna. 16K sousiaf yet baa: jiin bonkob k tul'i ŋan k tuli jiet i bonkobt na paak,li tie kii likili gbenn. 17K b baal nan b bonkobt sousiaf buol, k sousiaf tul b jiet b taani, nan bonkobt pei nan nei nan poni I bini k bia tulb jiet b bonkot paak.18L binin nba gaal k bi laa soousiaf binin nba waa na, k yet'ɔ a: T kan fit bɔl t yomdaanɔ nan t likili gbenna, t jii bon kobt k tul t yomdaanɔ waa! nayomdaanɔ puol t gbanant nan t tini na jii bial. 19Be kaa golit k t kpeni, ŋaan nyikt t tini? daan tinm nan tini kul k tult jiek, k ti jii tie yomdaanɔ yaab tinm nan t tini kul. tul tinm taa saa bul lin nba k ti be ki fuo k daa kpenn. K t tini daa biat yann.20K sousiaf daa Ejipt tini kul k tul faala wɔ; k ejibt tieb sua kul kɔt u kpaab, k maan kon din gaat bonciann k duo na jii tien faala wɔ yaal. 21K sousiaf jii niib na k liem doi Ejipt lokil kul po. 22Mantieb tini kukua ye ku din k daa, k maan faala wɔ din senn senu k jiin mantieb po. K maan kpanbl na din tie m jiet k b dii: L paak ku k kuat b tini.23Sousiaf yet niib na: din na n daa yinm nan i tiŋni kul laa k tul faalawɔ; gotl yinme sii buul kpaat man ni. 24Jinjaan yuo yin tul faalawɔ yaa jaan lin nba na bɔkitu munŋmu ni yenn kɔ, bɔkitu nanna nba bial na, yin jii k tie bonboli, nan i jiet yinm nan i ŋaatieb.25K b jiin a: A tul man fuol a ! k t laa nikciabu yomdaanɔ buol, k jii sii tie faalawɔ daa ba. 26Ki suosiaf baal nan sennu, Ejipt tingbouɔ ni nan wun nba jaan jiet bɔkitu munŋmu ni sii tie faalawɔ yaal k sennu bia sie k tun nan dinne; sie mantieb tinni na kukua k tie faalawɔ yaal.27K i sael tieb na ji kaal Ejipt tiŋ ni, Gosen duo ni k mɔk yial bonviann, k bia mɔk waas bonciann. 28K sacɔb kaal Ejipt bina piik nan ŋanlole. K bina nba k sakɔk din tie u fuol mi din tie bina kob nan bina piinan nan bina ŋanlole.29Yuo nba din tan nakin nan u kuun na, k wuu yin u bija suosiaf, k yet'a jiin a nuu k sii n pan paak, k man a paak e k laa niki cabu, k laa niŋant, na didan: mi kpo a da pin Ejipt tiŋ ni. 30Mi te kpo fan nyi nan ni Ejipt duo ni, k san pin n baa nba kaat ni. K Sousiaf jiina n tie nan fa yet'i na waa. 31K sakɔb yet'ɔ satil mɔb nan a saa tun k sousiaf saat mɔb k sacob dua u dua nu paak k islael tieb gban k tien yennu niipuo k.

Chapter 48

1o l puolpo b lin yet sosef , a u baa yiale . ŋanne ku jii u waas banle , Maanaase nan Eflaïm . 2B bet jaacɔb a: a bija josef baat a buol a wun fuont 'a . k u paan u nɔnŋ k fül kal duanuu paak .3Jaacɔb yet josef : yenjaann dɔkt n paak lus n nba bc kanaan duo ni , k tul 'n yet ŋanm . 4U yet'n : a n saa tul' a matuk , k te fan pɔt , k a buolu i yab , n saa tul ' a digbann nba na k l sütie a yent yuo kub5Mɔtaa na was nba banle k a malib Ejibt duo ni k sua k n baa k baal nan lu b na sii tie n yaab e , Eflaïm nan Maanaase sütie n yaab nan lu ban nan siimeon nae . 6ŋaan bin nba k a malib l puolpo siie a yab ; b faa saa nyi b ninjanm nie . 7n jinjen yuo , k laasel kpo n nuu ni kanaan duoni k k f ɔ k nan Eflataa ; lenŋ k n pii u Eflataa nba k b bia yi BetleHem na sɔnjok ni .8Islael got sosef waas ŋaan boi a: b tie panm;e? 9k josef jün u baa a: b tie n waas e bin nba k yennu tul'n . k Islael yet a: ŋaant bin nakin n buol k n tul 'b mɔsonŋann . 10Islael ninbina ji o lin banŋaa , k maan u lin kpet 'a k ji k laat fanuu . josef lin nakin ' m u buol k u mual mɔi , ŋaan puul wabib .11Islael yet josef : n lin k dukin nan n saa la ' a nan n nibina . ŋaan tan la nan a waas 12K josef ji lin fiin waas na u baa buol ŋaan baa gbaan nunm ni . 13K josef jü banle manŋ kul l k suol Efaïm nan u diitu nuu u baa ganŋ po, k suol Manaase nan ganŋ nuu k saan na 'ɔ u ba dii tuu po ŋaan nakin nanm u baa buol .14Islael tant u nii dii tuu k paan Eflaïm yul paak iŋua nba tie bik na , ŋaan paan niiganŋ Mamaase yui paak i u lin mi lin nba a paak k u lin paan l nii n na k maan Maanaase nba lin tie bikpelik na . 15U tul josef a mɔsonŋ ŋaan yet a: yennu nba lin be nan n baa nba ablahaam nan Isaak , yennu nba be nan 'n baa malin yuo nba k tan tuu mɔtana . 16Yennu malakaa nba nyinn 'n bonbiil ku l ni , tulin waas na Mɔsonŋann k ŋaan k n sann nan nbaa nba Ablaaham nan Isaak sana i be b paak k bin pɔt bonciann tingbonŋ na ni .17Josef pal k manŋ k maan u baa lin paan nii dii tuu Eflaïm yul paak , ku paat u baa nuu k ŋmant paan Maanaase yul paak 18K josef yet u baa a: n na ka n baa k maan wun nba nae tie bi sinsinn . paant a nii dii tuu u yul paak .19k u baa yet ŋaa yeta n mi n bija , n mi Maanaase buolu saafiil k tie nijaanaae , ŋaan u waalua buoluu sii tie ni jaanaa k galua waa ,k bia saapɔt k yab bonciann . 20U tul ' b Mɔsonŋann l daa ŋaan yet a: paak k islael saa yet a: yennu n tien ' a na Eflaïm nan maanaase na , ŋaan gaan Eflaïm nan maanaase na , ŋaan gaan Eflaïm , k woi na maanaase .21Islael yet josef : n saa kpo waa! ŋaan yennu sii be na i k bia ŋmat nan i i baa duo ni . 22N tien ' a lin nbaa yab k cie a ninjanm lin nbaa k n lin kɔn k fat Amol tieb buol nan juk banjiak , nan t n talbann .

Chapter 49

1K Jakob yiin u bonjai, k yet a: setil k lintn, k man paki l'nba saa baalii dasial. 2Yimm Jokob waat, baat k lakn man k gbiint! Gbiintl i baa Islael.3N bi sinsinn Ruben, fine tie n panŋ, k tie n bikpelik n naasintuk ni, k mɔk palbifaant nan kpabil k gal n waaat kut. 4A tie nan nyumɔnn nba gaal nae, ŋaan fin kaa sii tie wunba kpaa talati. K maan a dua nann ŋaapuo wa k dinnin fei.5Simeon na Liifi tie naannuake, k jikt b jatiat k nyint sɔn. 6N kan pukn b bunbɔli pinpakit ni, kuo k pukn b labafaant ni. K maan b wutuol nba din duo b din kpii niib, b bia wab naajai, ŋaan k l kaa paaki.7Mɔpol be b wutuol paak, k maan l mɔk jat, k b dudukit ni k b banciann, n saa yabit Islael tinŋ kul po k bɔkitib b tiɔnŋ niib ni.8Juda a ninjamm saa dont a sann. A dia a datai tulu ni, a ninjamm saa gbaan a tuann.9Juda tie nan yanbɔl nba tuu suol u jiet, ŋaan ŋmat u lial ni k tantil u mɔnŋ, k dua tinŋ ni nae. K sua k mɔk pal nan wun daamiɔ.10Judae saa dia duo dammil, k u digbana sii jiantlɔ k gbaa u tuann na cɔlint.11K u sii bonbik daan tilontii nba ŋan ni k wu u tiat tilontii daan nba mɔn nan sɔn na ni. 12K u ninbinn tuo tan saa mɔnn daan nyununi k u nyana n penn naabiin nyunu ni.13Sebulon sii kua k kpia sinset buol k u yent saa fɔkit k baal sidon.14Isaakal binbenŋ kan gal bonŋ yali bonŋ nba tuo dual k tant u mɔnŋ k bontanpaati paa u paak. 15ŋaan laat nan u funfoi buol ŋan k bia bant nan tinŋ na ŋan, k ji tuo nii u buann ŋaan jii jika, k b mabɔ k u tuun nan daabl na.16Dan e sii dia u niib k b tie nan buol lieb nba tie Islael tieb na. 17Dan sii tie waauk nba mɔk lɔbt k b gingalbuol k junt taanii tagbina k te k taanjakila baa yiyana. 18Yennu n guu a fatu.19Fat tieb saa leK Gaad ŋaan u tan saa ŋmant k belib. 20Asel tinŋ saa nan jeŋant k u sii mɔk jiet nba ŋan nan kpanbal. 21Naftali tie nan pialɔ nae k tiin nantaal u yamani k maal waat nba ŋan.22Josef tie nan bɔnŋ nba tuo be nyuntonn buol nae, k tie nan bɔnbik nba be kunkonn po na. 23K u datai tuu lekɔ nan ninbimmɔ nii.24ŋaan u tɔlbann tuu bial k waki k u daa tu mɔk panŋ, yabint daanɔ kpinkpant bia daa tie u baa Jakob yennu e tienɔ panŋ k l nyii ŋua yennu; wunba tie Islael tieb gualtua k diab nan pekpaalik na buol.25A l baa yennu sommita yabint yennu nba tiena piisn nba te k saak nyi sanoaapo k bia te k nyun nyi tinŋ pual ni nan piisn nba tien bonkobit nan waat bonciann.26Piisn nba tien jiet nan tipuuk piisn nba nyi yaayuon ni juat paak nan bonŋana nba nyi kunkon kaagbennuk ni ŋaant piisn na kulii be Josef paak k kpaa ŋua Josef nba k bɔktu be ŋua u ninamm sunsuuk ni na.27Benjamin sii tie nan naamusuotuk nae sanyiɔk nan daajuok k u kpi k bia pat.28Buolu piik nan banlie nba tie Islael tiebe na. L' nba k b baa yete na k pak mɔbonŋana k tulib, bik kul nan u mɔmaan. 29K Jakob tul u waat sonnu a mɔtana nyaa man pukn n niib poe kuun ni piimin n baanba buol ni tanfiɔk ni l' nba be Eflon wunba tie Hef buolu ni nilɔ sal waɔk nina. 30K be Makpela duo ni Mamle yondo po kaana tinŋ ni. Abraham din daa tanfiɔk manŋ nan salwaauk na Eflon buole a lii tie u niib pinpii buol.31Lenŋe k b pii Abraham nan u ŋaapuo Sara lenŋe k b pii Isaak nan u ŋaapuo Rebeka lenŋe k n pii Lea. 32Salwaauk nan tanfiɔk manŋ, Abraham din daa Hef tieb buole, piimn lenŋ. 33Jakob nba pak k tul u bonjai k gbenn yuo nba, k u ŋamm dual k ji kpo.

Chapter 50

1K josef tibn k muatil i baa numpo ŋaan mɔ. 2K u tul mɔb bin nunn u baa gbanant nan nŋɔku k l daa bati. 3B din jii daa piinnae k tien bianŋ'nba k l kan batii. K Ijipt tieb mɔ k fabn Jakob paak piinlole.4Kuun fabnii nba gbenn na; pulpo k Josef yet kpanbal ŋaa saakab a, canbaa nba jiin maan na k saan wann kpanbal a; 5N baa nba daan yaa wun kpo u daan t k n sat mɔb k tulɔ nan n saa piiu kaauk nba k u ŋammil kaana tinŋ ni nae. L paak canbaa, ŋaant k man saan k pii n baa, mii piiu n saa jen. 6K kpanbal na jiin a li saa k k pii a baa nan faa sat mɔb a a saa tun na.7K josef saa a wun pii u baa. K kpanbal ŋaa saak nan nijaa na kul nan duo saakab nba be Ejipt k b tɔk nan Josef. 8K puk n ŋaatieb nan u ninjam m nan u baa ŋaatieb nba be k b kula saan. Sie b waat nba tie bonbit nan b pei nan b buunii nan neie din bial Gosen yent ni. 9Jab nba kua taa nii tolit, nan jab nba jak taanii paak k b kul saan na nɔ k tie niciaɔnŋ.10Baa saa baal jalii nba be Atad, Juudan mɔkil yendo po na k b bial lenŋ k mɔ fabn k l wei bonciann k Josef mɔ k tuatl kpemɔnii tuata daaŋanlole. 11Kaana tieb nba gbat k niib na mɔ k fabn Atad buol na k b yet a: ninbamɔn buol bee k Ijipt tieb mɔk na? ŋaan ne tien k b pul lenŋ Abel Mislaim.12K Jakob waat tun nan waa sennib bianba na. 13B din jii u gbanant k saan nan n kaa na k saa piiu tanfiɔk nba be Makpela k l be Mamle yendo po na; tinŋ nba k Abraham din daal Eflon buo, wunba tie Hef buolu nilɔ na, a lii tie u niib pinpii buol. 14Josef nba piiu baa k gbenn yuo nba k ŋua nan u ninjamm, nan binba kul saan kupiinu na ŋmat Ijipt.15B baa kuun puol poe k Josef ninjamm yet a lii tie k Josef nant k dukii a wun tun jiint taa din tun k biilɔ na paak; t saa tien n lee? 16K b tun tuomu Josef buol a t baa nba daan yaa wun kpo na. 17U betit a tin yet a a canbaa nyikn t biit k cabit, lnba kul k t din tun k biila na. Mɔtana canbaa nyikn k cab biit nba k timm a baa yennu daaba tun. K Josef bui yuo nba k u gbat maan manŋ.18K u ninjamm baal b tiɔnŋ k tan gbaan u tuann, k tibn b yula tinŋ ni, b kul din yet a tim me na t be a tuann k tie a daaba. 19ŋaan k Josef betib a i daa tiin jaŋaani n kan fit jii n mɔnŋ k senn yennu sien u ni. 20I din lol lolbiit n paak ŋaan k yennu ŋmant lol manŋ k tien bonŋann a ln te k man tinn niciɔnŋ, bnba be b manfuol ni dinna daal nba na k maan lnba tun na paak. 21I daa tiin jaŋmaani, n saa got yinm nan i waat. K u ŋamm paan b palaa nan mɔbon na naa.22K Josef din bial be Ejipt tinŋ ninŋe nan u ŋaatieb. u din dii bina kobik nan bina piike k kpo. 23U din be u manfuol ni k la Eflaim waat nan u yaabuona. U bia din be k la Makil wunba tie Manase bik nan waat k pukn m u ŋaatieb ni.24U din bet u ninjamm a n yaa man kpoe nan ŋaan yennu lek saa goti k nyinii k saan kuani tinŋ nba k u sat mɔb k tul Abraham nan Isaak nan Jakob na ni. 25K Josef te k eu niib na sat mɔb k tul yennu nan lii tie k yennu ŋmaktib k b saan duo manŋ b saa jii u gbanant k saan nan na. 26Josef din kpo Ejipt tinŋ nie k mɔk bina kobik nan bina piik. K b nunn u gbanant a l daa bati k tien kuun lakil ni.

Exodus

Chapter 1

1Islaael waas nba cian Saakɔb Ejipt, b sana na, nan b yaatieb. 2Lubenn, Simeɔn, Liefi nan Suuda, 3Isakall, Sabulɔn nan Besamen; 4Dan nan Neftali, Gaat nan Aseel 5Saaɔkɔb Waas nan u yaabuona din tann ktie niib piinlole, l yuo suosiaf din be Ejipt.6Sousiaf din tan kpo, yua nan u ninjaanm kul a 7Islaaeltieb din tan pɔt k mɔk Waas nan Yaabuona bonciann, k yanm k pɔt kgbi duona kul.8K Faalaɔn Saamɔ tan dii naan Ejipt, Kji k mii Sousiaf. 9K yet u niib a : Gotl man, Islael tieb ji pɔt bonciann K bia mɔk pany k gla'ta. 10You na jany nan tin got b paaka, K b ji da pɔt nna i kaa yanm nan t datai tan saa taan mɔb k kɔn k nyann tinm a, k tin cial duo na ni.11L paak k b mabn Islaaeltieb k dinn niib naant a bii tiiki niib na k bin git kii b k bii tuun tuonpaala. L paak k Faalaɔn te k b ma doii yanle piitɔm nan Laanmeses, k lin fit k somm k bin fit kii biln bona k 12yaan baa din mabtib na yaan islaaeltieb din mɔk waas k b nɔbi bonciann, k b pala k man b paak, k b jii'b nan funfunn.13L paak k b kuan'n daabs ni nan tuonpaala nba k b binbenn yial'b k b falla ni ; l paak k b te k b puan bliki k pul bliki many, k tuun b kpaant ni tuon buolu buolu, 14nan tuon buolu buolu nba saa mabn'm k bii tie bin nba sii di fala bonciann.15Puob banle din be k tie Hebluo-tieb maan-naanba. K b yiib siifla nan Puuwa. K faalaɔn tuul'b sennu k yetba : 16You nba kii maan hebluonba puob, k sua bik na tie bonjak ie, yin kpi u, yaan lii tie bonpuokie yin nyik'ɔ k wuu fo. 17Yaan maan - naanba many din baakt yennu bonclann; k k Saak Faalaɔn maan: k nyikt bonjai na k k kpi'b.18L paak Faalaɔn yiin'm k tan boi'ba: Beetien Kiituun na? Bee tien kii nyikt bonjai many k b foo? K maan - naanba na jiin Faalaɔn a : Hebluo puob k tie nan Ejipt puob na, ŋanm yannin gbie nan gbankule. 19K maan-naan tan fit k baal u buol, k sua k yua taan mala.20K yennu tuun bonyann k tul maan - naanba na, k b niib banmit k pɔt bonciannn, k bia yan m k mɔk panŋ. 21Nan maan - nannba nba baakt yennu na k yenn yami puki'b ŋanm nan bŋaaniib bona nbe kul k b luon. 22K Faalaɔn seen seeni k diin b po, kyet'a : lun man Hebluonba Sanpanti nba tie bonjai na kul mɔkl ni, ŋaan nyik bonpoi na k fo.

Chapter 2

1Liefi buolu ni jua din kuan liefi buolu ni bik . 2K puo man:n suol puol k mal bonjak. U din la nan bonjak nan :nan, k u b;ol';o k laa jan:n :n aali :Nanta.3Waa ji din la nan u kan fit b;ol';o k u jiii kpancubuk , k jii kpaboun:n nan yiit k k tatin tatin k jii bik man:n k kpien';o l nin:n, k sik nan;o k laa k laa b;ol'o; m;okl nba k yi Niil na kpin:n. 4:naan k Muois yual;o bonpuok sie banf;okl a, kgoli lin nba saa tien.5L din yann waan e, k Faalaa;on bipuo sik a wun wul m;o man:n kpin:n, k u tuontunpoi din kuok lin m;ok-kpin:n, k faalaa;on bipuo tan la kpancubuk man:n muat nin:n, k te k u tuontunpuok jii k tul';o, 6k u biit k la bonjak man:n, u din tie bonja:nan:n e, m m;o, k ninbaa;ok suol';o, k u yet a: Heblonba bik e na.7:Nann e k bik man:n yual;o bonpuok na nakn k tan boi Faalaa;on bipuo na a; a luon k n saan k laa kpaan puo hebonba puonb ni k wuu tan:n ii muant;o ;o;o? 8K Faalaa;on bipuo yet a: i saa. K u saan k laa kpaan bik man:n naa.9K faalaa;on bipuo yet a: Ii kpen kii laa kii muant bik man:n , k tul'n. N tan sdaa pa'a l paak. K puo man:n jii bik man;n k laa muant';o . 10Bik man:n nba din tan kpaat yuo nba, ku naa jii'u k tul;o faalaa;on bipuo, k u gaal';o k tien';o u bik, k pul u sann Muoiis ( nyinu). K maan u yaa n lot';o nyun nin:n e.Ejipt niib kpinu laabaal.11Yuo nba k Muois din tan :nant jua, k u tan saan a wun laa g;on u buolu ni niib, k laa la baa mab'b, k b tuun tuonpaala bannu nba, k tan la egipt nil;o ku buo u ninja nba tie hebluo na, 12 :Nann e k u got l kul po, k k la sua, ku fa ejipt nil;o na k kpii'u, k piim';o tant ni.13K l yet k u la heblonba banle k b k;on, k yet wun nba k m;ok m;oni na a; a bee tien ka a buo a lua nna a? 14:Naan k u jiin a; :Nee tiul';o yiikuo a i bu t buut i? A yaan luon fin kpi'n nan won kpii Ejipt nil;o na ee? :N ann e k ja:naani suol Muopis k u dukn nan niib gat l maan a.15Setk nan m;oni faall;on din gbat lin nba tun man:n k ji kpaan u kpi Mouis :naan ku cial saan Maadian duo ni, k laa ka bunbunn buol. 16T;on Maadian duo ni manntua din m;ok bonpoi banlole k b tan baal bunbunn buol k luun nyun, k gbien bonkobt nuyn-nyunbont, a bin nyunn b baa bonkobt. 17:Naan k bonkpaali baal a bin bel'b. :N ann e k Muois gaal b paak k nyunn b b bonkobt k tul'b.18Baa :nmat kun b baa yuo nba, k u boi'b a: L tien nnlee k i tunn jen yian dinna a ? 19:Nann e k b yet a: Ejipt jua nna e gaal t paak bonkobkpaali buol, k bia taan gaal k luun nyun k tul't, k t nyunn t bonkobt. 20:N ann e b baa boi'b a: l jua be lee e? Bee k i nyik';o l buol i? I saa man k laa kpaan';o k tinm nan :nua n tan lakn di.21K Muois tuo k be l jua :naak, k u tul';o u bipuo Sefuola k u kuan. 22K puo man:n mal bonjak k u pul';o Gels;on (san;o) k maan u yet a: n baal saant e duo na ni.Yennu tun nan waa din lol bannu nba23Yuo din gal k Faalaa;on tan kpo, :naan k Islaael niib bia din kuli, k yikn bdaabt ni, k b ykni duo Yennu buol. 24K Yennu gbat b fabni k tial u lol nan Ablahaam nan Isaak nan Saak;ob po.25U din la islaaeltieb nan baa be binben:n nba.
Chapter 3

1Mouis din Kpaal u olia n jak nba k byi u setolo n peii k diss tio yennu muntua k bo digbann nba kyi madian na u din kpaalu bonkobt k saa nanm fual ninŋ ksaa baat nanin yennu jual nba kyiil heleb na puuk 2K yennu Malakatan doktu puak nan mun yelu tiiuk na sinsiik ni. Muois ava din la mu, tiiuk manbuol ni ŋaan k l k dii muu 3k u yet a nsa tunn sagn ktan got yaalutiik tuona mnŋoao, k loan l fie n lee k tu uk na k oli muu?4K yennu la k muois smatlenŋ ku yiinua tiiuk sinsiikini Muois Muois K Muois jiin n be 5k yennu yetu-a a ola baat n-ne pitl a taaɔaat k man n na tie kasibuolee 6ŋaan bia yetua n tie a yaa janm yennu - e ktie Ablaam yennu; Isaak yennu Solakob yennu ŋanne k Muoisolin bɔlununmpo, K mann u din ŋmaan yennu-e.7K yennu ŋanm k yetu -a. n la k a buolulant fala,Ejipt duo nik bia gbia b wu yik ni n mi balaat fala nba. Ejipt duo ni - 8L yapo-e k n baal maan n fatb Ejipttieb buol ni. k nyinib Ejipttieb buol nik saan nanm tin puo kakni l buol-e-k sieut nan naabiin be. Lenŋe k kana tieb nani Hittit nba nan anio leaii nan fe lisien nba nani he vien nba nan yebusien nba- be9Montaa na Islaaeltieb Wu yik ni baal nbuvl n a k n bia laat Ejipt teib nba Wantb fala bian nba b oluoni 10I sa mɔtana ntunma falaon buolini, k tan nyini'bn buo lu Islaaeltieb n buol Ejipt-tieb11Muois yet yennu-a ntie ŋme ksa saun falaon buolni ksanyinn Islael tieb Ejipt tinŋ ni. 12K yennu yetua n sibe nana, nyinu nba sa wann nan min-ne- tuma, yuonba k sa nyinnbuolu Ejipt tinŋ ni na juale puuk e ko i si jintl n13Moise ŋanm yetua-a nsa saan Isleltieb nba buol k yet'b a iyieijanni yennu tun m ibuolni, ŋaan bi boi u sann? nsa yetb a bia? 14K yennu bia pak nan Muois. Min netie nin ŋaan bia be'b Islael tieb a min ne k b tun m i buolini 15ɔaan bia betba kmɔk gbennu, i yiejunm yennu-na Ablaahaanm yennu, Isaak yennu Saakob- Jennu, tun m ibuol ni; u sann man ŋe-na-yuolkul, Isann manŋe kb siitian yuo kul.16Isaak taan Islayel yndanm k bet'b, ab yiejanm yennu Ablaam yennu, Isaak yennu Sakob yennu d kl kmaa-n fa paal a man fati nan yaa di fala bonciann Ejipt tieb tinŋ ni na. 17ŋanne k yaa n yini Ejipt tini, ni k saan na ni. Kananian nba, nan hittit nba nan Amolian nba nan felesien nba nan hevian nba nan yebusian nba duo ni; lenŋ-e-ksieat nan naabiin be 18Isloael yuudanm sa gbiita inaan k fin nan ŋanm sa saan k tan la falaon. k maatua kagbennu yennu nan ebulu yennu baal k lat mɔtan ɔabin-tinm-yiiko tin saan k daaŋan tu tin ko ŋ ni k mann malunŋ k tul kangbenu, t yennu -19Ubannan falaon Kan tuo l maan li kisua k yennu paalu sik u ni ka 20l yaap n saatie nyinn Ejipt tieb buol b duo man sin siuk ni. 21L puolpo -e kn satie bakt nunŋ tuona N sate k nbuolu nla gitu b nyina man ni b kan nyi nan nu yana- ka. 22Puo kul sa boi u lua nba be nunɔ jetiebona nba tie nan wula, nan likli, nan tiut nba k tu sa lann b Waa bis bon puebis nan bonjabis N ne ki sa fait mɔnŋ Ejipt tieb buol ni.

Chapter 4

1K muois jinna a :bi ki tien nin yada ;k bia k gbiint n maan,k yienna a t yomdanua k dɔkt n paaki ?/v 2 A dia be a nuu ni na ? T yomdanua boia patu { lanbann }./v 3 Lun tinŋ ni.k muois lu lanbann na tinŋ ni k l kpant waaɔk. muois cial waaɔk na buol ŋann k t yomdang yetua:4Tantl a nu k suol waagk na juol po muois tant u nu k suol waaɔk na juol k u kpant patu u nuupaong ni.5A tien yada nan t yomdanua yennu nba tie t yieja yennu ,isaak yennu nan sakob yennu dɔkit a paak.6k yomdanua bia yeta :jin a nu k pii a palbilpaak ,k muois tien u nu pabilpaak k ŋmat nyin k sua k gbataa suol u nu k l penn nan sanpagbouŋ na. 7T yomdanua n yetua matl pii a nuu a palbilpak k u gmant pii wa piit yuonba k nu na ŋmat k tie nan la bo tie biangnba na8K yennu yeta li tie k b k tien a yada ,sinsin po nyinn,b sa tiena yada munle paak nyinn na wa.9li tie k b k tien yada ,nan ba la nyina ŋanlie nba na k bia k gbiint a maan fan finn mɔkl ( niil ) nyun k muan ting ni lii si tinŋ yuonba l sa kpant sɔn me.10k muois yeta aa n yemdanŋ n k fit piaki .l k tie wonn ko daapo ka ŋann yuonba k a piin k piak nan a tuntunnua n mob nan n jelnn bo kpeie.11k yennu boi a : ŋmee tul nilua mobi ? ŋmee te k nilua k fit piak k bia k gbia, k bia k laati ? min a yomdanua kaa ? 12motana i saa,n si be nana k tie a mob ,n si wenta fa sa pak linba.13ŋann k muois jiin aa:Ai n yomdanŋ !n balmae !tumin wunba k a luonua k wun sann.14ganne k yennu wutuol duo muois paakk u yetua :eh l ŋan !ŋann a walua Aalon be ,lefit nulua na .N mi nan ŋua si piak yian yian yian u tann bbe sanu k bat a wun laa,u laa yuonba u paal sii man bonciann.
16U si tie a man pak tuae niib buol, guae si tie a mob ,k a tie nan yennu nba piak nan u sgkini na.17A jii lanbann nba k a dia a nuu ni na,ŋanne ka saa jii k tien jiina.18k muois gmant kun u dianm jethlo ŋaak k yetua !nsa ŋmant kun n ninjanm nba be ejipt ,k jethlo jiinua :i saa nan palpienn !19k yennu yet muois yuonba k uda bemadian a:fiit ki somm k ŋmant ejipt ki maan binba daanluon b kpia na kul kpowa.20L yuo na k muois jii u gapuo nan u waat,k saan paanm bonŋ paak k suol ejipt sonnu k sa k dia yennu la patu na.21yennu yet muois a mɔtana nba k a suol sannu k ŋmant kun ejipt ,i tian jiina nba k in bo tula yikuo ma fan tien na. A sa tien nil falahon num ni.min ,n sa te k u pul n wakl k sa dian bianŋnba k u kan te k n nib n kun.22A saa bot falahon n yomdanua yennu yeta :islael 23N yiena nyikin nbik k wun saan k saa jiantin ltie k a yet,n sa te a bikpelk n kpoe.24Waa somm saa yuonba k nyiaɔk tan bonn k u ya wun dual, k yennu bal kek muois,a wun kpiu. 25K sefola jii tanceinŋ k pot u bija punn k jii k sun u sɔlua muois taalŋann yet a: a tie n sɔlua nba tie sɔnme. 26L yuo na k yomdanŋ nyik muois.l yuo na k sefon yet muois k jiin u punn potu po k yeta; a tie u n solua sɔnme:27sianyuo yomdanua din pak Aalon a wun cet muois paanppiieŋ n ninŋ k Aalon saan .u ddin cet u ninja yennu jual na buol k pul lolua.28muois pakua mobona nba k yomdanua yennu wannua a wun pakua nan nyina nba k u wannua.29k b siet k saa.baa sa baal k b yin islael saakab .30.Aalon pakb linba kul k t yomdanua yennu daan pak muois k bia tien nyna niib na nunm ni.31Niib na pol polli paak.ba din gbat nan yennu yaa wun nyinn u niib dabsin ni,k b gbaan u tuaan k jiantua.
Chapter 5Mouis nan Aalɔn be faalɔn nuu ni. L poul po Muois saan Faalaaɔn buol k yet'ɔ a: gotl Kaagbenu nba yaa lin nba: nyik n niib k bin saan tien jaanm n sann ni paanpieunŋ ni.

2K faalaaɔn jiin k yet a: ŋmee tie kaagbennu k n saa cɔln'ɔ k nyik Islaaeltieb k bii saa? N k mi'u, n bia kan nyik'b bii saa.3K b ŋanm yet'a: Heblonba yennu dɔkt t paak, tuln't yaak tin k t jii daa ŋanta k sonm saan paanpieunŋ ni, k saa mann malunŋ k tul Kaagbennu, k u daa lubin yialbiiuk t paaak k bia tan daa faa't tab. 4ŋaan Ejipt kpanbal boi'i a: Muois fin nan Aalɔn be k nyint niib tuona ni, i ŋmat i tuona ni man. 5K u ŋanm yet niib na yab bonciann duo na ni, ŋaan k i luon bin jik bin tuontumu.6k daal manŋ k faalaaɔn yet Ejipt tuonn yudanm nan Islaael tuona saakab na a:
8Ii mab'b k bii tie bilki kii cie sian yuo na, baa yenn daa tent, k maan b tie fala danm e , k luon yaak k bin saan mann malunŋ k tul b Yennu. 9I te bin bak tuon ni, ŋann e saa te k b k mɔk yaak k gbiintl faaɔk maan.10Tuon yudanm nan bin nba goli tuonn saakab paak nan niib na k yet: Faalaaɔn yet a kan tul'i muat. 11I saa man k saa jii muat yaa la sian nba, ŋaan baa wann bianŋ nba kan waab.12k niib na yat tinŋ k tɔki mɔyon k l k tie muat nba ŋan kaa. 13Tuonn yudanm na bel niib na a bin gbenn lin nba bial daal kul, nan baa daan tuu tien'i muat na. 14Faaalaaɔn Tuontunyudsanm ji bo Islaael tuontunna saakab k b ji tuonn k kubn b nuu ni na. B din boi'b a bee tien k i te k l yab nan yuo nba gal na.15Islaael saakab na saan nan maan na Faalaaɔn buol k boi'ɔ a: bee k a tie bin a tuontunna nna. 16B ji k tien muat a tuontunna ŋaan yaa bii tuun ŋaan yaa bii tie bilki k buo a tuontnna, nan a niib manŋ biil sial ena. 17K faalaaɔnŋ yet a: I tie fala danm nn, i tie fala danm e. ŋaan k yet a i luon k yin saan mann malunŋ k tuil Kaagbennu. 18Mɔtaana, ii saa kii tuun tuonn t kan tul'i muat. ŋaan mɔtaana t saa te biki yabnt na yin tien.19Islaael tuonn saakab la binbenŋ na bi, k maan b k tuo k bin wat tuonn yabnt daal kul. 20Baa nyii faalaaɔn ŋaak ni, k b la Muois nan Aalɔn k b guu'b. 21k u yet: Kaagbennu n la yaa tun lin nba, ŋaan i tie butdaanɔ. I pak Faalaaɔn nan u niib ji ka fit dia't. I kubn'm jukbanjiak a bii kpi't.23K Muois jiant kaagbennu paak ŋaan mial a : bee k a dint niib na fala? Bee k a tun nna? 22Yuo nba k b baal k la faalaaɔn, k maat a sann ni, ŋaan u bia l k cakn a niib na, ŋaan k a k tien sial a fan fat't.
Chapter 6

1Kaagbenu yet Mouis a: a saa la maa tien Faalaɔn bianŋ nba nan nnuu panŋ. N kan ŋaan k bin siet b yan kaa. ŋua mɔnŋ e saa bel'b k bin siet u tinŋ ni.2ŋann e Yennu pak'n k yet a: min e tie Kaagbennu. 3N dɔkt Hablaahaanm nan Isaak nan Saakɔb paak nan Yennu nba tie Yenjaann na e. ŋanmt bann nan min e tie kaagbennu. 4N bia lol nman n saa tul'b duo nba k b yi Kaanaan na e. Tinŋ nba k i din tie saanm k be i yan ni na ni. 5Mɔtaana, n gbat islaaeltieb nba k Ejipt-tieb dia'b daabs ni na fabni waa, K n tial n lol po waa.6Yetl'b a: n tie kaagbennu Yennu e, n saa nyinn'i fala nba k Ejipt-tieb dia'i lenŋ na. N saa jii nyinn'i nan n nuu panŋ na e. N saa yiin'i n buolu e, k mii tie i Yennu. 7Nna e, k i saa bann nan n tie kaagbennu Yennu. Min e nyinn'i daabs nba k ejipt-tieb dia lenŋ na.jli8N saa jii k baal nan'i tinŋ nba k n pol senn nan n saa tul Ablaahaanm nan Isaak nan Saakɔb. L tinŋ sii tie i faal, min kaagbennu e tul'i. 9K Muois pak l kul k tul Islaaeltieb, ŋaan b din k duu Muois paak, b ji din bak a, k b k gbiint, k maan b pala ponŋ dɔnŋ biil nan bin nba k b din be yonmt ni na.10ŋann e k kaagbennu maat Muois a: 11Saant maat Ejipt-tieb kpanbaal Faalaaɔn, wun te k islaaeltieb na n nyi Ejipt tinŋ ni. 12ŋaan k mouis jiin a: islaaetieb ponŋ k gbiintl n maan kaa waa, k nlee k faalaaɔn saa gbiint n maan k n kfit piak fanu na? 13ŋann e Kaagbennu maat Muois nan Aalɔn bin saan maat Islaaetieb nan Ejipt kpanbal na, a min e tul'i mɔb.14Isleeltieb yaajanm sana e na: Ruben, Islaaeltieb bijakpel e na. U din mɔk waas banna, Henɔk, Palu nan Hetslɔn nan Kalmi. ŋanm e Luben yaaja ŋaatieb. 15Siimeɔn waas din tie Yemuel, Yaami, Ohad, yakin, Tsohaal nan Saul.16Lefi waas sana ena:..........Lefi dindii bina kobk nan piinta ŋanlole .......... nan u puol po wari gersɔn ketaat, nan Melaavi. 17Gelsɔn waas: Libni, Siimei , Biŋaak nan Yaaja.
20K Amlanm din kuan puolua. Amlanm din kuan Yaakabet u puolua, k mal waat banle Aalɔn nan Muois. Amlɔn din bina kobk nan piinta nan ŋanlole.21Yitsaal waas: Kuole, Nefaask nan Silbi. 22Usial waas Miikael, Elsaafan, nan Siitl,23Aalɔn din kuan Elikba Amiinadaab bipuo nan Naasɔnbipuo. U din mal waas, Naasɔn,Kuubona, Malua, Abihu, Elaasaal, nan Itaama.24Kuole bija waas: Asiil, Elkana, Abiisaf. ŋanm n tie kolelsitieb yaajanm. 25Aalɔn bija Eliasal din kuan Puutial yenŋ Finea. B din tie lefi buolu ni yudanm e.26ŋann Aalɔn nan Muois din tie bin nba k Yennu yet a bin nyinn islaaeltieb Ejipt kii dia'b fanu. 27ŋanm e saa saan Ejipt pak Faalaaɔn nba tie Ejipt kpanbal na, k nyinn islaaeltieb u duo ninŋ.28Daal nba k Yonmdaanɔ din pak nan Mouis Ejipt duo ni, 29U din yet Mouis a: min e tie kaagbennu, saan yet faalaaɔn Ejipt kpanbal lin nba k n pak'a kul. 30ŋann e k Mouis jiin kaagbennu: n k fit piak fanu, l saa tien nlee k kpanbal na n gbiint i ?
Chapter 7

1Kmɔkgbenu yeet Moyis a: Gotl: n sa te fi tie Faalaɔnn k a ninja Aaloɔnn mun si tie u suɔkni. 2Fin Moyis, a sa yeet linba kul kin paaka,k Aaloɔnn n suakin linba ka yeet Faalaɔnn, k wun nyik Islael tieb k bin nyii u duo ni3k min n sa ŋamm waakl u paal k u kan lebti, k n sa pukin yaalituk nyina nan ciila tuona Ejipt tingbeninŋ. 4ŋaan Faalaɔnn sa yeet wun gbinti, puol po n sa baal Ejipt tinŋ ni , n sa nyin n buolu Islael tie naan sejemm fanu k te butin nba paal n baa paak. 5K Ejipt tieb sa baan nan n tie kmɔkgbenu, yuonba kin sa baal k jii n pannŋ waan Ejipt ŋaan nyin Islael tieb.6Moyis nan Aaloɔnn tun biaŋinba kul k kmɔkgbenu daan waanib a bin tun na. 7Moyis din mɔk bina piinniin, k Aaloɔnn mun din mɔk bina piiniin nan ŋaantaa yuo nbak b din saan paak nan Faalɔnn.8ŋann'e kmɔkgbenu paak Moyis nan Aaloɔnn9Li tie Faalaɔnn yeet'i a yin tun baknunŋ tuona fin Moyis a saa yeet Aaloɔnn:<> k li sa kpant waauk. 10Moyis nan Aaloɔnn saan Faalaɔnn ŋaak ni k tun nan kmɔkgbenu nba daan waanib a bin tun biaŋinba na. ŋann'e Aaloɔnn luu u paatu Faalaɔnn tuan u tuon tun sakab na tuan k u paatu na kpant waauk.11ŋaan'e Faalaɔnn t k bi yiin u duo ni yandamm nan nyɔkdamm nan binba mun fit k tun ciila tuona Ejipt k b baal k tun nna mun nan b cincinnŋ tuona. 12suakul baal k luu luu u paatu, k l kpant waai. Li yuo na k Aalaɔnn waauk na piin k nak b waai na kul. 13ŋaan li kul puol po Faalaɔnn tubkangbaatin ŋamm puukin, ku yet wun gbint linba kmɔkgbenu Moyis nan Aaloɔnn a bin paakua na.14ŋaan na kmɔkgbenu paak Moyis a: ... Faalaɔnn mantik tien tubkangbaatl k yet wun nyik Eble tieb bin nyii. 15Tɔn, saant wonn sannyiɔk ni yuonba k u saa nyi k saan nyun gbianu na. I saa cetua Nil mɔkgbianu. I dia a nuu ni paatu nba kaa daan luu k l kpant waauk,16ka saa yeetua a: kmɔkgbenu, Eble tieb yennu na e tumin a buol a min yeet'a a: nyikin n niib(Eble tieb) k bin nyi k sann fual ninŋ k saa maan maluinŋ k tulin. 17Li paak kmɔkgbenu yeet nna: Gotl biaŋinba ka saa bann nan n tie kmɔkgbenu: naan paatu nba kin dia n nuuni na, n saa faa Nil nyun k lin kpant sɔn. 18Jaaniinba kpenu na ni saa kpo kpo k mɔkgbeŋil Nil nyun i nubil.19K kmɔkgbenu ŋamm paak Moyis a : ... Caabin Aaloɔnn yaak k wun jii u paatu na ŋaan taan u nuu sianinba kul k Ejipt nyun: mɔka, nan buuni nan nyun duakan nan gbiat kul nyun min kpant sɔn, k sɔn si be Ejipt nyun kul ni nan nyun min nba be tilona nan gbiat kul ni.20Moyis nan Aaloɔnn tun nan kmɔkgbenu nba waaniib biaŋinba. Aaloɔnn taan u paatu ŋann faa Nil nyun Faalaɔnn tuan nan u tontun jaana na tuan, k kpenii na nyun kpant sɔn. 21Jaanii din kpuo k Ejipt kpenii din biil k Ejipt tieb ki fit nyu nyun nba be kul. Sɔn din be Ejipt kpenii duo kul ni. 22ŋaan na k Ejiptnuakdamm mun din tun nna nan b cinŋcinŋ tuona Faalaɔnn tubkangbatin ŋamm pukin k u yet wun cab nankmɔkgbenu paakua na.23K Faalaɔnn tun puol k tuulib, ŋaan ŋmat u ŋaak ni k ki jii yin bonn muann'i pal ni. 24Ejipt tieb kul gbiil Nil kpengbianu k fit laa nyun ŋaanlin kimaan b din jii kan fit nyuu kpenii nyun. 25kmɔkgbenu nba din faa Ejipt kpenii na daa ŋaalole puol po.

Chapter 8

1kmɔkgbenu daan yeet Moyis: ...Cabin Aalonn wun tant u nuu nan k jiin Ejipt kpenii bunt bunbunna nan nyun waakinkan paak k punta n baal Ejipt duo paak. 2Aalaɔnn tant u nuu k jin Ejipt kpenii paak k punta nyi yaat Ejipt. 3ŋan nyɔkdamm mun tien nan bi suot k mun tien punta yaat nan Ejipt . 4Faalaɔnn yiin Moyis Aalaɔnn k yeetb: ... Miat kmɔkgbenu wun nyin punta min nan n niib paak, kin saa cabi i niib yin saan maan maalunŋ k tulua.5Moyis jin Faalaɔnn : ...k fin kpanbal monŋ seen yuonba kin saa mial kmɔkgbenu k wun somman, k somma a tuon tun jana nan a niib, k fit kmɔkgbenu n nyin puntaa, k t bin boot a ŋeininŋ ŋaan t bin bial Nil nyun ninŋ kua. 6Faalaɔnn jin: ...k li tie wonn! Moyis yeet: k Li tien nan falonn biaŋinba na k fan fit bann nan kmɔkgbenu tie yennu nba k mɔk lua. 7Punta sa siet k nyi fin nan a tonn tun jaana nan a niib ŋeininŋ, ŋann jii bial Nil nun ninŋ.8Moyis nan Aaloɔnn siet Faalaɔnn buol k Moyis ji mial yennu wun jii ŋmat jiin punta nba kɔnn nan Faalaɔnn. 9Kmɔkgbenu tien nan Moyis nba boibiaŋinba na: Punt kpo ŋeininŋ nan nanyela nan kpant ninŋ.10 K b wot k tien kpek gbeŋaa, k duo manŋ kua bonn kuuk. 11ŋaan yuonba Faalaɔnn laa naan bona ŋaamit na, ku ji waakl u paal nwun cab Moyis nan Aaloɔnn nan kmɔkgbenu nba daan yeet na. 12Kmɔkgbenu yeet Moyis : Yeetl Aaloɔnn wun tan u paatu k faa taagbiilunŋ k lin kpant juumii k kua Ejipt duo kul ninŋ.13K bii cɔlin: Aalaɔnn taant u nuunan paatu k faa tinŋ tangbinluŋnyi k kua duo ni. Tantgbinluŋ kuul kpant juumii k sik yaat niib paak nan b bonkobt paak. 14k nyɔkdamm binkin a bin mun tien li baknunŋ manŋ nan bi suot k baal nan juumii ŋaan k fit. K niib nan bonkobt puol nan juumii. 15ŋaan na nyɔdaam yeet Faalaɔnn : ... Li tie yennu nibil'e! ŋaan Faalaɔnn waakl u paal ŋann k gbint Moyis nan Aaloɔnn nan kmɔkgbenu nba daan yeet na.ɔ16kmɔkgbenu yeet Moyis: ...Saant sannyɔk ninŋ k set Faalaɔnn gingal buol, wuu nyi yaan saan nyuu bgianu na fan yeetua: "linba kmɔkgbenu yaa a tien: nyinkin n niib n saan tien jiantu k tuin. 17Fi yet, n saa ŋaa laabt kpaajuut a paak, a yuonn tun jaana paak a niib paak b sa kua a ŋei ninŋ , Ejipt tieb ŋei gbie tinŋ mun bia sa kpia.18ŋan, l daal, n saa lɔkit Gocinn yent nba n buolu beni : kpajuut kaa biilɔŋ fan baan nan min, kmɔkgbenu be duo manŋ ninŋ. 19N saa tien bɔktu n niib nan a niib ninŋ. ŋan nyin n niib wonn lii baaktininŋ nyinn saa tien".20kmɔgbenu tien nan wa waan na. k laabt kpaajuut yaba k kua Faalaɔnn nan u diuk ninŋ nan u tuon tun jaana paak, nan Ejipt mun gbie nan kpaajuut. 21Faalaɔnn Moyis nan Aalaɔnn k yeet: ...yin saa mann i yennu maluŋ duo na ni.22Moyis ŋmat yeet: ...k mann t maluŋ manŋ si tie nan biit na e kmɔkgbenu yennu k tul Ejipt tieb tuan. L tie k t maan maluŋ maaŋ b saa jaat taana. 23T saa daa ŋanta suoml dii gban konn k tien mluŋ k tul kmɔkgbenu ti yennu nan waa yeet biaŋinba. 24Faalaɔnn ŋmat yeet: ...N caab tii yin saan yit salk k tul kmɔkgbenu i yennu digban kuonn na ni, i kua ŋan ii daa fakttl bon cienn. yinmial n po!25Moyis ŋmat jin: ...Yuonba n saa nyi n buol, n saa mial kmɔkgbenu. wonn k kpajuut faakt Faalaɔnn u tuan tun saakab nan u niib ni k nyi . ŋan Faalaɔnn k laa sianninba ku saa buol u monŋ, ŋan bia yet wun caab Eblue tieb bin saan k tien malunŋ k tul kmɔkgbenu. 26Moyis nyi Faalaɔnn ŋaak ŋaan mial kmɔkgbenu. 27K kmɔkgbenu tuo Moyis miatii; laabt kpajuut nyik Faalaɔnn , u tuan tun jaana nan u niib, k bi jik k bial nan yenn na.28K Faalaaoɔn yet a: n saa nyiki yin saan k tien malunŋ k tul kangbennu ; ii Yennu tinpaanuni: ŋaan iidaa saa banfokl . ii meii n paak. 29Mouyiis ŋmat jiin k yet a: mii nyii a ŋaak ni in saa mial kangbennu wonn kpajuut saa fokt nan Faalaaɔn u tootunna nan u niib paak.ŋaan Faalaaɔn ji daa ŋammit kpann k yeet nan fin nyik boolu na k bin saan k tien malunŋ k tul kangennu yennu.30 K MUoyiis nyii Faalaaɔn ŋaak ni ŋaan mial kangbennu. 31Kangbennu tien nan Muoyiis nba boii bianŋinbane;k ŋanna k kpajuut fokt nan Faalaaɔn nan u niib nan u tuuntunna buol. 32ŋaanFaalaaɔn bia ŋamm wakl u paak k k nyik u buolu na k b saan.
Chapter 9

1kmɔkgbenu yeet Moyis saan Faalaonn k yetua a: "kmɔgbenu Eblo tieb yennu yeeta nyikin n buolu bindotin 2Li sua kaa yet fin nyikb k bia diab. 3Gotl kmɔkgbenu yennu nyuan bonkobt nba be kpant ni tami, boni, yiiyokt nan bonkobt bit nan bonkobt saakat, n saa te yialbiuk baal b paak. 4kmɔkgbenu saa tien li mɔk bɔktu Islael tien bonkobt nan Ejipt tieb bonkobt. " Islael tieb yal kan kpo"5Kmɔkgbenu senn yuo k mat wonn saanyiɔɔk kmɔkgbenu saa te lin tien i duo ninŋ. 6Laafann kmɔkgbenu tien nan waa mat na. Ejipt tieb bonkobt kul kpo ŋaan Islael tieb bonkobt nan yenua bo k kpo. 7Faalaonn tun niib a bin lin got laan litie monii. bi got baa Islael bonkobt bo k kpo naan l kula Faalaonn k cab Islael tieb k b siet.8Kmɔkgbenu yeet Moyis nan Aalaonn yiin yiin kub taapenn k gbien nuu k saan yat paapo Faalaonn nintual ni. 9L tanpennt saa kpant tanwunn Ejipt duo ni k baa niib nan bonkobt paak l duo ni b kul paak si mɔk fiat. 10 L niib banle kub tanpennt tanpenn paak k bal setFaalaonn nintual ni. Moyis yaat tanpenn sanpaapo, k niib nan bonkobt paak fiat bo baa bi kula paak.11Nyɔkdamm k fit baal Moyis l maan b mɔk fiat bi paak nan Ejipt tieb na. 12ŋaan kmɔkgbenu t k Faalaonn k tuo cab k bia gbint niib banlie maan nan kmɔkgbenu bo yeet Moyis na.13kmɔkgbenu senn senii Moyis a: "wun saan sannyiapob ninŋ Faalaonn bbuol ki yeetua a gotl kmɔkgbenu Eblo tieb yennu nba senn senii k yeet :nyikin n buolu bin siet k fit dontin. 14ki mann ŋaannika n saa t bonbiil n baal a niib kul paak fin bann nan n k mɔk lua tinŋ paak.15N saa lu mɔtaa na yial buk a paak nan niib paak k fin bot tinŋ paak. 16ŋaan n nyika maa fii mɔk maafuol: n lonn fin laa n paanŋ lin fit n sann n yat l kulapo. 17Ka yiet fin cab n buolu bin siet.18ŋannika n saa t saakaana nba nan saak na Ejipt duoninŋ k baa yaafiila i k baan k gbat l bonn liel Ejipt duoninŋ. 19Mɔtaana, b k t a bonkobt nan linba kul k a mɔk kpaant ninŋ kimaan linba kul ka mɔk binbebuol niib nan bonkobt kul, sakana sa kpi b kul.20Faalaɔnn kalaaci gbenŋa binba tuo gaal kmɔkgbenu maan k b bekl b niib nan bonkobt b ŋeininŋ. 21ŋaan binba k sug ŋaan b nyik biyal kpaant ninŋ e.22kmɔkgbenu yeet Moyis: donnt nuu sanpaapo sakaa nan baa Ejipt duoninŋ niib nan bonkobt nan tinii paak. 23Moyis donn lanbabann paapo k kmɔkgbenu tien k sakaana na baa. k satannti n sik tinŋ ninŋ kmɔkgbenu te sakaana baa Ejipt 24sanyikti yat sakaana sinsiik ninŋ sakaana maanŋ din baa paaa k b ki ban la liel Ejipt duoninŋ ba tuu be waa.25Duo manŋ kul ninŋ sakaana kpi niib nba be kpaab ninŋ nan bonkobt , k biil kpaab ninŋ, bona k ŋaabl tiini. 26Gefenn(Gehen) yial . nba k pukenŋ.27Faalaɔnn yiin Moyis nan Aalaɔnn k yeet mɔtaa na n bann nan n tien biit'a.kmɔkgbenu tie kasi min nan n buolu kul bit damm'e. 28Miat kmɔkgbenu u te saak nan saatanti n set k min nyik'i n jii kan diai.29Moyis yeet yuo nba k sietl duo manŋ. N saa donn nii san paapo k mial kmɔgbenu sataati n nyik, sakaana n set lin fit fan bann nan tinŋ tie yennu yaal'e. 30ŋaan fin nan kalaci gbenŋa na ban naan i bia ki cɔlin kmɔkgbenu yennu.31Bon kukuot nba k b yii lain nan olge nan din biil'e bon kukuot nba k b yii olge din be luana k lain mun be nan puuk bonkukuot nba k jikt tie kpannu na. 32ŋaan bo tan juot ŋamm k biil. 33Moyis nyi Faalaɔnn ŋaak. siet l duo ninŋ ŋan donn u nii k mial kmɔkgbenu k jaant kmɔkgbenu k mialua. sataati nan sakaana nan saak kul k l set.34ŋann Faalaɔnn nba la saak, sakaana, nan satanti set gbenn ku bia be biit ninŋ i k wuakl u paal nan u kalaci gbeeŋa kul. 35U k tuo cab Islael tieb k b siet, naan kmɔkgbenu nba yeet Moyis na.

Chapter 10

1Yennu yet Muoiis a : Saant k saa la Falaon n tien ŋua nan u tuontun-saakab tubkangbata na e, k fit tien nynina b sinsuukin 2 kbian pak a waat nan yaabouna ne tie en Egypt-tieb binanŋ-ba nan nyinna nba kin tien y b ninŋ. N ne e kii saa bann nan n tie ye nu.3Muoiis nan alaon ji din saan Falaɔn buol k saa yet'ɔ a: - Yennu nba yeta linba e na , hebleu nba Yennu : << Taalmunŋ aae k a bia saa yet k kan sinkin amɔnŋ n nintualni ? Nyikin n niib k bin jiantin. 4Lii tie kaa yet k b k saan , la jii wonn, n saa lek a duo nan naasuut .5B saa yat gbie nan duo k tinŋ ji kii nyuan l kul po. B saa ŋman linnba kul tenn s sakaangbenŋa na k biil nan tiini-nba daan bial kpaant nig newa. 6B saa yent a naakuk , nan a tuontungbŋa ŋei nan Ejipt tieb kul ŋei. A baa nba nan a yaajam nba gal k be duo ne ni k mii la linba na buolu." L paak ,muoiis ŋmant puol puol k tul Falɔan k nyii u ŋaak ni.7Falaaɔ kalaci gbenŋa yet'ɔ a:Bia yuoe biak nil'ɔ na saa tient bonbiili.Yen nyiikin n niib na k bin saan k jiant min kangbennu Yennu b yennu. A k la nan Ejipt bia kua baak ninŋ e. 8B ŋanm yiin Muoiis nan Aloɔn k u yet'b a: I saa man k saa jiant yomdaanua i yennu . Lanme saa saani ?9Muoiis jiin k ye a :... T saa saan nan t bonpoii , t saan nan t bonkobit nan t bonkobgbenŋ k saa tien jaam Yennu sann ninŋ. 10Falaaon ŋanm yet a: ... Yennu i be nanni , nan yuo nb kin saa nyiki k yin saan nan i waat . N gbia nan ii mok duduk biit. 11ŋaan l tan kan tien nna ka nan jab kukua n saan jiant Yennu , k maan l tie yin biin linba paak k b belb Falaɔn buol .12Kangbennu yet Muoiis a : Tantl nuu Egipt paak k te naasuut n baal. k bin kua duo , k ŋman duo faat kul nba k sakaana lɔkt. 13Muoiis donn u patu Egipt paak , k kangbennu t Wonŋ nyii yendo po k da tinŋ na paak l daal yonnu nan nyiaɔk kul. K l fann saanyiaɔkin k wonŋ ne baal nan naasuut.14k naasuut yent Egipt kul po , k taab- taab tinŋ kul po k yab bonciann bianŋ nba k nilɔ k ban la , kbia kan ban la l nasuut buolu. 15Naasuut ne yent duo kl bɔnn ciinm. Naasuut na ŋman tiini faat kul , nan tiini luana nba k sakaana daan k fit tien'm sial kl tie bianŋ nb a k nan faaɔkɔ daan ka duo na ning tiini paak , nan kpaant ning duo manŋ ni.16Faalaon kakit yiin muoiis nan Alaon kyet' b a: ... N biil yomdaonua Yennu , k bia tun biili wa . 17Mɔtaana , nyikin cabin n biit , n mei'a sukl n biit nba kin bia tun na , k a mial yonmdaanuo i yennu k wun nyinnin danŋ nba saa baal nan kuun na . 18Moiis nyii Falaon buol Yennu n yomdaanua.19K Yennu tun wɔnŋ nba bo nyii yendo po ne k lj nyii yendopo k da k saa yendo po manŋ k tie wɔnpaluk k jii naasuut na k saan sikim mɔkgbeŋl nba k yi mɔkmunŋ nani.20 ŋaan k Yennu ŋanm wakil Falaaon pal ku k nyik Isael tieb k b nyii duo na ni.21Kangbennu yet Muoiis a:... Dont nuu sanpaapo k te baa bunbɔnn ni bianŋ nba k nulua j daa bliss. 22Muoiis tant nuu sanpaapo k Ejipt duo baa bunbunciaɔnŋ ni daa ŋantaa. 23L daa ŋanta ninŋ sua k laat u lua , ksua k nyali sian-nb kuu be . ŋaan yiennin din be l kul po sian-ba Isael tieb din kual lenŋ.24Falaaon te k b yiin Muoiis k u yetua a: I saan jiant Yennu . I waat ssa fit ciani . I bonkobit nan i bonkobgbenŋa kuukua saa bial duo manŋ ni. 25Muiis jin a :... Fin tiɔnŋo saa tulit bonkobit tin tien malunŋ nan malunŋ bona k tul yennu . 26ŋaan nan lkul t bia saa jii t bonkota. Nan bonkob yenn kuawa kan bial n na . ŋaan t saa gann t bonkobt ninŋ bonkob yenn nba k l mɔk kann k tin tien malunŋ k tul t yomdonua nba tie t yennu Tii kii baal lenŋi kaawa t kan bann taa sa jii linba k tien malunŋ k tul yennu .
28Kpanbal yet Muoiis a: Sietl nna na, ii mi kin jii laa . Mii la'a daal nba , a saa kpo e.29 K Muoiis jiin a : A mɔk mɔknii, aj kan ban lan.
Chapter 11

1K yonmdaanɔ yet Muoyiis a : n saa ŋanm baal nan bubdatu Faalaɔn nan Ejipt niib paak beli K l jikan mijen L puolpo, u saa th yik'i, k i nyi nna. V tan ji saa be'i duo na ni waa. 2ŋann, i saa, k yet duo niib: Sua kul nba kua kpia u lua, jua kuo puo, wun boiɔ k wun tul'ɔ liktana nan likli. 3Kanghenu yonmdaans din tion nna e k niibna dii Ejipttieb nyuat. Nna e biak, k Muoyiis mɔnŋ din la baakl Faalaɔn Kalaaci jaan a nan duo niib buol ni.4K Muoyiis yel Faalaɔn a : kaa yonmdaan yennu nba yet e na: Lasuuni, n saa lin Ejipt Kul po 5K bikpelk nba Kul tie bonjak cuo na ni saa kpo, laa nyii Faalaɔn bija kpel wun nba kal naanbinbintl paak, k saa tuu u tuontun-puok nba tie yonnannɔ bikpel, nan bon- kobt bit bia bonjakpel bonjasrnsinna.6Ku mɔ ni sii be duo kul ni bonciann, k l tie lin nba daa k mi baal, k l buolu bia sii kan mi baari. 7ŋaan Iislael lieb yaa buol, Sua kan gbat k bɔk gvekn nilɔ kuo bonkobuk. ŋann e k i saa bann nan ka yonmdaanɔ yennu tie bɔktu Iislael tieb nan Ejipt tieb sinsuuk ni. 8ŋaan a kalaa cijaana nba kul nba be a duo ni na, b tan sa baal n tuann k gbaan k baln'n a : Fiitk jii a niib kul k i sa, n jii n niib kul k nyi k i sa linnba na kul puolpo nn, k n sua yaat saan na. Muo yiis din nyii faalaɔn buol nan wi tociaɔnŋ o.9k kyonmdaanɔ yennu yet'ɔ a: Faalaɔn Kan gbiint, i maan, sie k u tun baktnɔng tuonna borɔiann Ejipt duo ni. 10ŋann e k Mudyiis nan Aalɔn din tun baktmɔng tuonna na kul Faalaɔn buol. ŋaan kaagb yonmdaanɔ yennu din tien'ɔ tubkan gbatl daanɔ, bannu nba k u k cab Iisla tieb k b nyii duo na ni.

Chapter 12

1K kangbennu yet Muoiis nan Aalɔn Ejipt duo ni a : 2ŋmaalik nba na e si tie ii bin ninŋ ŋmaa sinsinn .3Jiin senni nba k n tul isael niib kul a: ŋmaalik na dapiik daal ŋaak kul saa lon piok ; 4 Lii tie kii k yab ŋaank ni k kan fit ŋman piok na nant k gbenn , yin taan nan i ŋaakpiat k janŋ nan niib na nba janŋ bianŋ nba , niluo n lon piok nba saa janŋ nan b diinu.5Li saa agann piok ŋanni ka waab nba k mɔk biit , ŋaan l kpaa talas wuui tie bonjak k mɔk biin. 6 I sii kuu kaka nan daa piik nan ŋanna l mŋaalik ni : L daal manŋ , isael buolu kul saa kpi bonkobit manŋ nyiok. K i saa jii sɔn na k kal kal ŋei ni na 7 tanmɔkpienii ŋei nba kii saa mŋan pei nant na . 8 Ii saa pul nant manŋ k ŋman nyiok na nan paanu nba k tien datinŋ nan mɔtont.9Ii daa yak kuo k mŋan kaat ŋaan yii pul yul nan biaana nan nuakin nante . 10 Ii kan tenn jekpel . Lii tie k sial tenn ka ka nan wonn ,yin jii juo muu. 11 Ii di yien yien k kakt fil set: gbana ii be i siati ni , taasaat i taani , patu ii nuuni . Ii tien yuklgal tialu jaam k tien min kangbenu Yennu niipuok.12n saa lin l daal manŋ nyiok Ejipt duo ni k kpi mat cincina kul duo na ni niib nan bonkobt, ŋaan bu k biil Ejipt tingbana . Mina tie kangbennu yennu . 13Sɔn nba be tammoi paak na tan si tie dɔko k want yaa be ŋei nba ni , k mii la sɔn na n saa yukl gal kii kan la danŋ yuo nba kin daal Ejipt yab tuba. 14 Paanu nba k b tie datinŋ ne bakɔi ni , i tuo jii daal mang k di jaam k lin tiiali kangbennu nba tun linba k tuli. Jaam manŋ tie sennu e k tuli benn kul yimm nan i yaabuona.15Ii saa ŋman paanu nba k b ktien datinŋ na k tan tuu daa ŋanlole . Dasinsin daal ii sa nyinn dating i ŋeini ŋaan lii tie k sua ŋman paanu nba mɔk datinŋ da sinsinn nan daa ŋanlole daal , u ji k pukin Isael buolu ni .16 Da sinsin nan daa ŋanlole daal i tuo saa taan k jiantin . L daa ŋanle daa tuun sial.17Ii tuo diman paanu nba k tien datinŋ na kii tian ii buuolu gninu Ejipt duo ni . Ii tian l daal po man lii tie sennu k tuli binn kul yim nan ii yaabuona . 18Sinsin ŋmaalik daa pik nan ŋanna daajuok i sii ŋman paanu nba k tien datinŋ k tan tuu daa piinle nan dayen daal daajuok .19Daa ŋanlole noik ni b kan la datinŋ i ŋeini . Nulua kul nba ŋman paanu 20 nba mɔk datinŋ ,waa tie samua koo i ninjai e u j k pukin Isael buolu ni. I ji kii ŋman paanu nba k mɔk datinŋ i ŋei ni koo sianin nba kul kii be . I sii ŋman paanu nba k tien datinŋ e.21 K Muoiis yiin Isael yuudaam kul k pakib a bikul n lon pejak koo bujak kpi k di yukl gal tialu jaam . 22yin bia jii dufatlaii k sikin ŋmanŋ nba sie nan bɔnkobt sɔn na k lia lia sɔn manŋ ŋei tanmokpiani nan tonmoi yula paak . Sua daa nyi u ŋaak ni ka ka nan sannyiɔninŋ.23 Kangbennu yennu i lin Ejipt a wun kpi Ejipt tieb na u sa la sɔn na i tanmokpiani ni nan i tanmoii yula paak k kan te kuun malaka n kua i ŋei ni k kpii.24Yinm nan ii yaabuona si dia n sennu na fanu. 25Ii saa gbien malun ŋ na yuo nba kii baal tinpuonkak nab k kangbennu Yennu puoni na ni .26Yuo nba kii waat boi linba na paak , yin betib a l tie yukl gal tialu jaanm e k 27dont kangbennu yennu yuo nba k u daan yukl gal Isael tieb ŋei ŋaan kpii Ejipt tieb na. 28k isael tieb set k tun linba k kangbennu yennu din yet Muoiis nan Aalɔn na.29Tansuuni k kangbennu yennu kpii Ejipt tieb ma sinsinna kul nba tie Bonjai, laa jii bijakpela k tan tuu wunba be dansalik ninŋ nan bonkobt kul ni mat sinsinna. 30L nyiok manŋ k Faalaɔn nan Ejipt tieb ting kul nijaana fiil , k kumɔni ji mɔ l kul po , k maan ŋaan din be k kuun k kpo lenŋ.31Tansuuni k Faalaɔn yiin Muoiis nan Aalɔn k yet'b a: 32nyin man t tinŋ ni yinm nan Isael buolu k jiant kaagbennu yennu nan yaa daan boi bianŋinba na . Jiin man i bonkob saakala nan ii bonkob bit kii saa nan yaa daan yet bianŋinba na ŋaan yii mei yennu n po. 33k Isael tieb bel Isael tieb k b nyii b tinŋ ni yian yian k maan b yet a b kul saa kpo waa .34K Isael tieb na jii b paanu yon maatl nba daa k tien datinŋ na nan b tiat paka k buk b bɔpiat paak. 35Nna e k Isael tieb manŋ tun nan Muoiis nba wan'b bianŋ nba k b boi Ejipt tieb likli nan nan tiat . 36Yennu e din te k Ejipt tieb na tien Isael tieb baakl k tul'b linba ku l k b boi na po . L din tie nna e k Isael tieb na yaay nan Ejipt tieb na mɔkint.37k Isael tieb nyii k saan Raames k saan sukɔt. Jab din sii tie nan tusa kobii ŋanluob nae k somm taatinŋ k puob nan waat k pukin lenŋ. 38 K nibulciɔnŋ din weib k pukkin bonkobt saakat nan bonkob bit. 39Nan Ejipt tieb nba din bel'b na b din nyii k dia paanu nba daa k tien datinŋ k b nyii nann Ejipt na e k pul k ŋman k maan b din k bobin paanu nba mɔk datinŋ po . 40Isael buolu din tien bina kobi ŋanna nan binna piinta e Ejipt tinŋ ni.41Bina kobii ŋanna nan piinta , yukl gal taulu daal k Isael buolu kul din nyii Ejipt tinŋ ni . 42K kangbennu yennu din guulib nyniok k tan yent sannyiok ni k nyinn Isael buolu Ejipt tinŋ ni . K nyiok manŋ tie yennu yal e k Isael tie nan b yaabuonan tuu sii nyuan.43 K kangbennu yennu yet Muoiis nan Aalɔon a : gotl Sennu k jiin yukl gal tialu jaamm po : ii mi k samua nba be a ŋaak ni na n di l jiet . 44 Daabl nba kii daa'u nan likli'i saa pot u punn e waa k wun fit pukin yukl gal tialu jaanm na ni.45ŋaan wunba be ŋaak na ni nan tuontunnɔ nba gaan ŋmaapaɔk k pukin lenŋ. 46Ii saa ŋman pejak na nant diuuk ni e. Ii kan nyi nan l nanbul nanyel po . Ii bia kan yiel bonkobuk na kpabl.47Isael buolu kul ii di yukl gal tialu jaamm e. 48Lii tie k saamua be a ŋaak ni k uon wun di yukl gal tialu jaamm kangbennu sann po, bonjaii nba be u ŋaak ni na saa pot b punna e waa k fit k di jaamm manŋ lii naan na Isael tieb na . ŋaan wunba k pot u punne k pukin jaamm ni.49 Senn buolu yenn kua sii be yinm Isael tieb nan saam nba be nani na. 50Isael tieb kul tuo linba k kangbennu wann Muoiis nan Aalɔn na.51L daal e k yennu nyinn Isael buolu Ejipt tinŋ ni nan sajem nba tɔkin fannu bianŋin ba na.
Chapter 13

1Kaagbenu yennu wann moyis u yiko k yaa: 2nyikn bin nba mal cincinn kul bin nba saa mal cincinn Isael tieb ni, li tie bonjak nan bonkobuk ni, tie n yal e.3Moyis yet u niib a: i tian man i yul ni daal nba k i bo nyii Ejibt, duo nba k bo tie doaba, ŋaan k Kaagbenu fat'i nan panŋ. I daa ŋman paanu nba k b tien nan datinŋ. 4Dinna nba na, dikala ŋmaalk, k i saa nyi Ejibt. 5Yenni nbak Kaagbenu saa te yin kua kaana tieb duo ni, itit tieb, amoltieb, Efeetieb nan ye buusi tieb, k bo puo'm yeni nba, k u maat i yaajaanm a u saa teb ting nba gbie nan naabiin nan siaat, l yuo i tuu tiat k mann malunŋ l ŋmaalk ni.6L daa ŋanlole daal, i sii di paani nba k b tien nan datinŋ, ŋaan daa ŋanlole puol po i saa tien jaam kii dont Kaagbenu yennu sann. 7B sii di paanu nba k b tien nan daatinŋ k tan janŋ daa ŋanlole. Daa ŋanlole manŋ, b kan la i buol paana nba tien nan datinŋ ŋann i kaa datinŋ ting kul ni.8L daal manŋ, i saa wann i waat jaanm manŋ niin k yaa: l kul a ni tie k tiatl lin nba k Kaagbenu yenu tun k tul'n yuo nba k n bo nyii Ejibt. 9L jaam sii tie lin nba tie dɔk i nii ninŋ k tie bia dɔk, i yugbia paak, k lin fit. K Kaagbenu yennu sennu ii tie bon nba k i kan mi tanm l po. K maan ŋua e nyinn i Ejipt nan panŋ. 10I sii mann l malunŋ binn n tuu binn kul. Yuo nba k i senn.11Yuo nba k Kaagbenu Yennu saa kuan' i kaana tieb duo ninŋ, nan waa ponŋ tuot puon'i, yinm nan yaajanm, nan u saa tul i. 12I saa tul'ɔ bija k nba k u mal cincinn nan i bonkobt nba k b mal'b cincinn tie u yal e. 13Lin nba nyuan bani po, b waa cincinna, i saa fit ŋmat k daa'b nan pebik; lii tie ki k luon yin ŋmat daa'u, yin kɔnn u tulu. ŋaan i saa fit ŋmat daa bijab-cincinna i waat ni.14Yuo nba k i waat saa boi buboit k yaa: lin nba na want be ee? I saa jiin'm: Kaagbenu Yennu yiko nyinn't Ejibt taa bo tie daaba. 15Nan Faalaaɔn nba yet wun nyik't tin nyi na k Kaagbenu kpii waat nba mal cincinna Ejibt. Waat nba mal cincinn bijabi nan bonkobt. L paak e tien k t mann malunŋ k tien Kaagbenu nan bonkob-cincinna nba mal ŋaan nyikt t waat nba mal cincinn. 16Malunŋ sii tie dɔk k be i niipant ni k bia sii tie dɔk k be i yugbia paak, k maan Kaagbenu panŋ paak e k u nyinn't Ejibt.17Yuo nba Faalaaɔn cab Isael tieb, yannu k tuo cien'm sanjok nba tɔki Philiti tieb duo na ni. ŋaan k ŋann e tuok, k maan u din yet'a: li tie k t cet kɔnn, b saa fit k nyik sɔnu manŋ ŋaan k tunn Ejibt. 18B saa fit k yet a t tɔkn paanpieunŋ, muat mɔkl k po. Isael tieb siet Ejibt k bobn fanu.19K Moise jii Joseph Kpaaba, k maan u bo maat Isael tieb a: Yennu kan nyik wun som't, i mun jii n Kpaaba. 20K Isael tieb saan Sokkoth k kal Etam k kpian plalaan paanpieunŋ. 21Kaagbenu Yennu bo sonm nan'm be b liik sanpagbounŋ nba naan nan wunn na k want'b sonu, k nyiaɔk sanpagbounŋ nba naan nan muu na k yentl'b, l paak k b fit k sonm yennu nan nyiaɔk. 22K sanpagbounŋ nba nan wunn na nan sanpagbounŋ tie nan muu be nan'm.
Chapter 14

1Kaagbennu tur V toom tun Moyiis nuu 2Yet Israel waat a bin jeu baa bo be cien nba pi-Hahinoth, nintual, ŋanm nan Migolol nan mɔkl sin siig ni; tien maruŋ lanbɔnt k tuol Baal-Tsephõn mɔkl kpianu. 3Faraon sa maali a Israel teeb ne bootee t duo-nee, fuoalin jii diaab dan saaly.4N saa donn Faraon Paal k wu fil g woyi, amaa n saa wannɔ in yuodanti t, ŋua nan u niib nan u sijenm, k Ejipt teeb n bann ndan in tie. Kaa gbennu yennu K Israel teeb tuo yennu nba moat limbaa 5K bi bal k yet Faraon nan Israel teeb ciel. L yoo k Faraon nan u toon tun gbenŋaa tuun duduukil k maat t tien bee ne? K ŋaa k Israel teeb siet, t konŋ tuosuma waa6K Faraon fiin u taab loolaa nan u niib. 7K u lukt taab loolaa koobi ŋanloob nba ŋaan k die taab loolaa kul nba bee Ejipt duo nuŋ k luol kul jii nan niib bantaa taa ne. 8Kaa gbennu donn Faraon, Ejipt bet paat nan wa waa Israel teeb nba bo sief k kun bii yanm nii 9Ejipt teeb wee ki barb kisɔa ki bi be mɔkl kpinŋ : Faraon taab loolaa nan niib nba bo be li ninŋ nan u sijenn kunkɔɔnne baar b baa boo bee b kinkaan bool, ki li be mɔkl kpinŋ k likpia nar pi habiroth ki tool nan Baal-Tsephón.10Faraon naakiim. Ki goot kisua ki b saa be ban fuakl, Israel teeb nba bann nan Ejipt teeb wa'k beeub. Li yoo k jaŋmami soorib bɔnciann Li yoo k bi yi klu yennu po. 11K tunn Moyiis paak k maat: kaat daan ki be Ejipt tinŋni. Ki bee ka tee ki ti taan saa kpo fuar ne ninyii? bee ka luɔn ka nyint Ejipt doo ninŋ? 12Ti daan maata waa yo nba k t daan bee Ejipt doo nii nyik tinm suoo, ti loon ti tie Ejipt teeb daabaac ŋann n sua nan tin tan kpo fuar na nii.13Moyiis jiin ki yet: Daa ŋman man suot ii mɔnŋ man ki bi yaa be sienn ki gooli! i saa la nba saa nyin tinm dinnee bianu k mɔk gbnnu yennu nba; Ejipt teeb nba k Paab dinnee ne, i jii kan ban Laab 14yennu saa kɔn i po, k yiinm, soot i m ɔnŋ man k be soo.15yennu maat Moyiis be ka yiin kin n poii caab ki israel teeb n tuaakin sɔnnu. 16Amaa fin donn a lanbann ki taant mɔkl po ki lan bɔkt fuunu mun lee ki Israel waat n puot nan taa kuonaa. 17N yaa po n sa tee ki Ejipt teeb n wee ki siik ki waa i puor. ŋann in sa waann n paanŋ Faraon nan u sijeem nan u taɔb loolaa nan jaab nba bo be li taɔb loolua ninŋ. 18yaannel ki Ejipt tieeb sa bann nan nii tie Kaagbeirnu k sa waan n pany Faraon taab loolaa nan jaab nba bo be l ninŋ.19yennu malek nba bo suom ki be liik naanm ba bo tu bee sien nba, Israel bieeb ŋaal b puol Saampaaŋbonŋ nan wunn, nba bo bee bi nuntual jii ŋmatt ki bee bi puol. 20Li jii bo set Ejipt tieeb nan Israel waat winsiik ni. yenn Po bo tie bunbɔnn ki lieel po tie yiemin. L nyiɔk munn bi banlee kul sua ki fit ki baal u lua21Moise taant u nuu mokl po, ki yennu pebl wuan mɔkl pak l nyig muun kul woopaaluk bɔkt mɔkl ki nyik tin kuoŋ. 22Ki Israel waat sɔnm ki gaal mɔkl sin siik ni, tin kuoy ninŋ, ki nyunm ji bɔkt ki tie nan juonaa ne dituu nan yaang.23Ejipt'-tieb waab nan Faraon taanii, nan taɔb loolaa nan jaab nba bo diaa loolaa jii wooii ki siig nyun sin siik ni. 24Li sannyiɔ po, kaa gbennu goot Ejipt teeb nba taan ki be sium n baa sanpaagbɔng nan wuun nan muu ku kuanm jauŋmani 25Ki puunt puunt bi taɔb lool kuaaba, baa jii bo ki fit ki saa nan paanŋ. k Ejipt teeb yiikin: t ciel man ki ŋaa Israel tieb klmaa bi yennu n ji kɔnnan tinm Ejipt teeb.26Yennu maat Moyiis taant nuu mɔkl pa ki nyunm ŋmaat taan ki muubin, Ejipt teeb taab loolaa nan jaab nba bo be li ninŋ. 27Ki Moyiis taant u nuu mɔkl po, li daal mɔnnua ki mɔkl ŋmaat ki jeen u biannu. Ejiipt tieb nba bo kɔnnaan jii ŋmaat la mɔkl bi nuntual in k mɔk gbennu tuutib ki siikim mɔkl ni. 28Nyunm ŋmaat ki piin taɔb loola nan jaab nba bo be li loolaa ninŋ nan Faraon si jenm nba bo tuo ki sa puot makl ki weei Israel waat. Bi ninŋ ba sua ki di miel.29Amaa Israel waat, puot mɔkl nan taa kuona yuo nba ki nyunm bo bɔkit ki tien juonaa dituu nan gaanŋ 30La nyii li daal ki kaa gbennu nyiinn Israel waat Ejipt teeb nuii ninŋ ki bi la Ejipt tiebb nba kpe ki duaa mɔk kpiini. 31Israel teeb la yennu paanŋ nba ku waanu Ejipt teeb k bi tu kaa gbennu. Ki juab bi dindaan ki lien kaa gbennu nan Moyiis u toon tunnɔa po

Chapter 15

1Ɔanna k Moiis nan Israel tiib yin yanɔ k kaagbennuk loom ninŋ a: dont Kaagbennua: "N saa yien k tuul Kaagbennuk, k maan u tek u saan la dɔntl, ute K taam nan u jaklɔ baamɔkl ninŋ.2Kaagbennuke tie n panɔ, woae yen K n yiien yaanii na, waa tinin na paak u tie n yenue, n si dontɔe n si piaak u sanne, woa nba teen baa yennu. 3Kaagbennuk tee tabfaalɔ nba mɔk panŋ u saannii tee Kaagbennuk.4Faalaaon taantolt nan u sejem, u lub mɔkl ninŋ e; u kunkɔnkɔnna na bial mɔkmunŋ ninŋ, 5K nyunpanaa piim. B mii nan tann nba doa nyun tinŋ po na e.6Kaagbennuk, a nuudiitu Wan u panŋ, Kaagbennuk, a nuudiitu but-but u dataak. 7A yuudancionŋ ninŋ a nyiaat a dataii, K lu a wutool muu nab paak K l diib nan muat nba tu di na. 8A fuootuu te K mɔkgbeŋil nyun gbab K set sunsonn nan jaanaa na, K tinŋ po nyuant.9K dataak na yet a: T sa waan belbe K tan baalib, K fat b mɔkint na K biet taa loon bianŋinba, n saa nuat n jukbanjiak K gaal baa mɔk linba. 10Yennu fuont yommo, K Mɔkcionŋ nyun piinm! K b mii nan tanna na nyunciɔŋ na nin. 11Kaagbennu, yenbit na nin, ŋmee tee nan fin na? Ŋmee bia tee nan fin na, K mɔk ŋant nan fin na? Ŋmee saa fit tun panŋ toona nba ŋan nan dontil, nan yaalituk toona nan fin na?12A tant a nuoliitue K tinŋ nak t dataii nba wuaat na. 13A loom naninŋ, Ka cian niib nba K a fatb K bia ciaam nan a panciɔnŋ na K saa nanm a ŋant ŋaak na ni.14Niib gbat, K b gbanant jekli. K ja ɔmaanii sool filist teeb. 15Edom kpanbaalaa taan puut b yaame, K Moab yuudanm pien K jekl, K Kaana tiib jaaŋmaanii suolib.16Yanputuk nan jijekt suol b Kul. A panciɔnŋ nba K b la na te K b ji tie soon na, nan a niib nba tan gal K gbenn, hoo Kaagbennu nan a niib nba K a gaal b na gal gbenn.17A baal naam K maamm a mɔnŋ jual na paak, siaam nba K a lukt a lii tee binbebuol na; siam nba K a maa a tiɔŋ jiantu na buol. O.O Kaagbennu linba K a nii tiien. 18Kaagbennu panŋ si tun bei yaayoo-siiyoo.19K maan Faalaon taamii nan tool it nan taanjaklaa na sik mɔkciɔŋ ninŋ a K Kaagbennu jiin nyun na b paak K l piim, ŋaan soa K Islael tiib bo puot mɔk-kuonn e. 20Miilyaam, wun nba tie yennu sɔK niipuok, Aloon niipuo, jii Gingann, K puob K ul fiil K wau K waa siaak, K bia faa Gingan naa. 21K Miilyaam yin yanŋ K jien Islael tieb a: <>22Moyiis din jii Islael tieb na mɔkgbeŋl na buol. Ki saan namm suul paan pion pok b sool sɔnu K soom dao ŋantaa tinpaɔnŋ ninŋ K Kila nyun nan bin nyun. 23K b tan baal Maalaa, lenŋ din mɔK nyun, ŋan K b Kan Fit K nyun, K man l nyun ton. Maalaa sann paak tie. (Tonu)24K niib na ji Kɔn nan Moyiis, K bulin K yiien a: "Tji saa nyun bee?" 25K Moyiis miaal yennu, K yennu wannɔ dajingbilk n na, K Moyiis jii K lu nyun ninŋ K nyun nakpant nyun ŋaanm. L Buole K yennu wann niib na u sennii, nan bianŋ nba K b si be. K bia tiiem biknu. 26U yetb a: "Lii tie K ii luot ii tuuba K gbient min Kaagbennu yennu, K bia tuun linba tuak n nuum ninŋ, lii tee K ii gbient n sennii K bia cɔlin l Kuaat fanu, n Kan baal nan danŋ ii paak nan Esiipt yab na, ma bo baal nan danŋ b paak bianŋ nba na; K maan min na tee Kaagbennu nba sa baal nan tebuuk K teii."27L puol po K Islael tieb baal Eliim sian nba K nyun buot piik nan ŋan nan kaatii piinlole be lenŋ. K b ji bial K duaa K kpia nyun buot na.

Chapter 16

1Islael tieb kul siet ŋmaii nanle ninŋ, pii k nan daa yan-mu, baa nyii Esipt K baal sin tin kuok k l be Elim nan Sinayi sunsucik nii. 2Lenŋe k Islael waas Piin k buln Moyiis nan Aalon Paak 3b maat b: ton, be n te k kaaglennu k te k t kpo Esipt Sianinnba k nanboba bo yaak, k jiet k nami? K mɔts ne jik yinm ji nyinn tinm kbaal nant tin'kuok ne ni a tin tan kpo niib nba kul jan ne.4ŋanne, k kaagbennu maat Moyiis a : gotl, n saa te k jiet n nyi sanpaapo k baa, k buolu ne ii nyi daal kup, kii jit u dual jiet l yuo, n saa bann k laan b saa cɔln n sennii? 5Daa ŋanloub daal, b saa jii daal jiet funnu munpe6Moïse man Aalon maaf Islael tieb: Saajuok ne, i saa bann nan kaagbenn e nŋini Esipt, 7K wonn sanŋaɔkninŋ, i saa la kaaglenu yu dant, kpma u gbat i fabni. Kmaan t tie lanme kil sii buln tpaaki? 8nu, daajuok nee ki saa bann klma. Kaagbennusaa tuli nant yin yman k sanŋaokninŋ wan tulii jiet yin di gbuokbia tenn kmaau kaagbenu gbat finfabnimba ki fabn tulua teinm, t mun tie b le? l k tie ii fabn nan tinm kua, ŋaan kaagbennue.9K Moyiis maat Aalon: Te k Islael buolu n naku kaagbana buol, klma u gbat b finfabni woa. 10Yoomba k Aron maaf nan Islael waas, k b golu tinkuonŋ po, l yuo k kaagbennu yudant dɔkt. Sapagbant nenŋ 11Kaagbenu pak nan Moiis k yeta : 12n gbat Islael waas fui fabini. yetlb a : "daajuokne, k sua k l daa k bonn, i saa nman nant, k sanŋaɔkn, Isaa gbuo Paanu, Isaabann k min kaagbenue tie i yennu."13L daal daa juok k naagbiit baal k baa k gbie yiaal mbakb be ne, k laa yent sanŋauk n k malm baa k piin tinŋ. 14L inaln naba kpaal, k b la k l tie nan bon - falnii n na k be tinŋ paak, k tie bon ŋiŋalaa. 15baa la nne, k Islael tieb boib lieb a : ne tie be? klma b k ban laa tie limba Moyiis maat a: L tie paanue k kaa gbenu tule, a yin di.16Waa m nat limba l po a na : sua kul n jii k janŋ u puol, nan liita yanna nng; sua kup njii nan u ŋaatieb yal k 17Islael tieb aen nua: siab tɔbl saan saanma, lieb mun waan waan 18baa ji jan ŋ't swa kul yal, binba bo tɔgl k l yab sial bo k tenu, k bin nba mun bo tɔgl waan, siel mun l bi a k pɔt; sua kul bo tɔgl linu ba jany nan u daal jiete.19K Moyiis maatb a : Sua daa tent bon kpel. 20yaan sial bok sak l mob k bɔl nan sanŋaɔk k l kaat nanwuba k nub l k pɔi. ŋanne k Moyiis pal bie l niib paak 21daal kul Sinŋaskm, sua kul tuu tɔgl l Paa nu K janŋ u daal jiet. Uennu i mɔnn l tuu belike22Daa ŋanluol daal, k sua kul tɔkl nan taal mun le ne, l ji k tie liita ŋanna kaa, ŋaan ŋannim. k ŋaak Saakab baal k Wann Moiise; 23ku maatb: kaagbenu mba te k i tien bianu mba ne ŋan. Wonn tie fuon daale, saabat mba tie kaagbenu yal. Linmba tie saa pul yin pul, lin mba saa yakn, yin yakn, l kul dinne ; i dii k tenn linbaa yin guun Wonn.24K b bɔl linba k b du tenn k guun wonn, nan Moyiis mba maalt b biannu mba na, k l k puak k bia k kua nan wuba. 25K moyiis maatb: I di man linmba won tenn, kmaan dinne tie fuono daale, kaa gbenu daal, dinne i kan la maann nan yel po.26daa ŋan luob, i tuu sa jii l jiet, ŋaan ŋanlole daal fuon daal l sii kaa. 27ŋaan k daa ŋanlole daal, k siab nyi k luon bu tɔgl, k yen k la sial28ŋanne k kaagbenu maat Moyiis a: I bia sii tun k yien n modonn nan n senni e? 29I ŋanm kii mi nan kaagbenu tuli fuon daal, k dua ŋanluob dual ku te ki ji daal jiet taal mun le! daa ŋanlole daal sua kul n kal u ŋaak ninŋ k daa saa sial. 30N nee k Islael tieb ji foi daa ŋanlole daal31Islael tieb, Pul l jiet sann a mann (ne tie be?) "L din tie man bin piem nee, k mali nan libaat mba k b tien nan siat na. 32Moyiis yeta: Kaagbenu maat daa: I juab l maan liita ŋanna n ne k bɔl, k i yaabusna n tan la l jiet mba k molin dinti tin kuonŋ ninŋ yoa mba k n din nyinni Esibt33K Moyiis yet Aalon da: A lon bonbuoli sual k janŋ mann liita ŋanna k wuun, k senn kaagbenu nunŋn, k t yaabuona n tan la 34nan kaagbenu mba maat Moïse na, k Aalon jii l sual k senn mosuolu kadaɔk lakl buop, k lii tie tiatu. 35Islael waas din ŋman l mann saa nan bina punna, k ji fit k kua timpuonkak ninŋ, kauaan tinŋ ni 36l biknu nba k b yiin, liitl ŋanna na, tie nan bona piik bɔktm nael

Chapter 17L puol po, k Islaael tieb kul na fiil, Siinn kunkonn paak k sonm kaal waan waan nan Yennu nba want'b bannu nba na. B din caan b kanŋ Lefiidinm e, ŋaan nyun din kaa lenŋ k b sii nyu,.

2k b nyiil Mouis k yien a: Tul't nyun tin nyu. 3ŋaan nyunnyuklu din suol'b bonciann k ŋanmi nyiil Mouis k yien a: Bee k daan nyinn't Egipt? A luon k nuynyunklu n tan kpi tinm nan waas nan t bonkobt e ee?4ŋann e Muois mial Yennu nan un pa;l kul k yet a: N saa tien niib na nlee e? B Ponŋ ji luon k bin jaat'n tana e. 5K Yennu yet Mouis a: Jiin Islaaeltieb tuann danm k pukn a po, k yin gal niib manŋ tuann. Jiin patu nba k a daan faa Niil mɔkl na kii dia. 6n saa set tann paak a tuann ( holes) Siinai jual paak. A faa tann na k nyun saa nyi tann na ni, k niib na n yu. K Muois tun nna Islaael tieb tuann danm na buol, 7k din pul lenŋ sann Maasa nan Meliiba. K maan Islaaeltieb na din nyiil Yennu k bikn'ɔ, yuo nba k b boi a: Yennu be nan't kuo u k be nan't i?8L puol po k Amelek tieb baal, Lefiidiinm duo ni k wol Islaael tieb nan kɔnn. 9 K Muois yet Suosue a: Nyint jasaiab k bin won kɔn nan Amelek tieb na. N won sii tua jual yul paak e, k dia patu nba k Yennu te n jii na. 10K Suosue tun bannu nba k Muois wnn'ɔ na, k saan a bin kɔn nan Amelek tieb, ŋaan k Muois nan Aalɔn nan Huul saan duo jual paak.11Muois ii donn nii sanpaapo yuo nba kul, Islaaeltieb tuu nyani e, ŋaan wuu sikn nii, k Amalektieb na mun laat nyannu. 12Mouis nii nba din tan bak yuo nba, k Aalɔn nan Ouul jii tana k tul'ɔ, k u kal l paak, ŋaan k b sie tia u nii, k dia fanu nan Yennu nba tan baa. 13L din tie nna e k suosue nyann Amelektiebn.14L puol po k Yennu yet Muois a: diant nyannu na mɔmaan k niib ii tian l po. Pakn Suosue nan n saa biil Amalek tieb na kul a. 15k Mouis maa malunŋ binbintl k pul l sann a: Yennu tie n nyannu dɔuk. 16K yet a: dont man yabnt nyannu dɔuk na sanpaapo. Yennu saa tukn k kɔn nan Amelek tieb na, yuo nan yuo.
Chapter 18

1Jetro, Madian dinolan k bai tie Moïse diam, gbat l nba kul k yennu bo tien Moïse nan Israel yaab, u gbat yendu nba bo tien bianu nba k nyim Israel yaab Egypte 2L yo ku jen nan sephora, Moise ŋapuo nba ku bo gniko ku tuun u ŋaapo. 3nan sefuula bon jaï banlee bija sakua bo yii Geljom ku bo kua l duo ninŋ k dukin Moïse bo yet ; n tie saamɔ tim Paanŋ ninŋ. 4U bo pul wun nba tua Elise L nim tié K yennu totin k yetai "n baa yennu totin k nyinin Fapaon juk banjlak k niny."5Jetro ji saan Moïse b Caan u binbe buot 6B bo yetɔ Min Jethro ji saan Moïse bool fu al ninŋ nan Puo, nan Moïse waat, yennu jual bual nba "k moïse b Caan u binbe buop B bo yetɔ min Jethro a diam, n baap k min gon a ŋapuo nan a bi jdaabi banle.7Moïse bo nyl'k cet u diam k gbaan u numm ninŋ k wɔbɔ B boktl lieb b labaal l puol po k b ji kua lanbonŋ ninŋ 8Moïse ji yet u diam lenba k kagbenu tien faraon nan Egipt tiéb, k fa t Israel; k bia pakɔ fala mba kul kib la sonu paak k paag bianunba k kagbenu faatib g9Je'thro paal manŋ nan kagbenu yan tien Israel l'nba k fatib Egipt tieb ning: 10Dontl tié kaobenu k ji yikin, ŋo nba faal tim Faraon nan Egipt tieb nuyi niny, K nyint tim yomit minŋ 11Molana in ji mii k kagbenu tie yabint danno k cie yenbiit, k l ma b ma b manbt Islael yaab.12Jethro nba tie Moiis diam ji yiit yennu saali. Aaron nan Israel sakab baal k biit l saali jiet nan Moiis diam nan yennu13Sanyiok faan k Moiis kun mɔ kuut u buolu. La ciil. Saŋakun ka ka dajuak k nib sie u nunŋ ninŋ. 14Moiis diam yan la ku mok buam u buo lu po, ku maat o i B paak ai ka tuun k tien a buolu? B paakai ka tuun a kua b Paakai ka te nib nai kul sie saŋa kun kaka dajuok a nunŋ ninŋ i?15K Moiis jiin niib bad in buol k min paak nan yennu k tulib 16Bi mok fala b tu baal in buol k min paak, moni k wam'b yennu pin pakit nan u senni.17Moiis diam maato ; fa tien bianu nba k ŋan. A 18bakint a mɔŋ k bia bakint a buolu nba be nana kilma tuon monŋ gaal a panŋ. A kan fit a kukua. 19Mola nai i ceny kpaami nba kin saa tuura, k yennu n baal k to tu. A tuon tie fi tie niib nan yennu manŋ tua ki gaan b finfabni ki tien yennu 20A tu saa turb yennu pinpokt nan u senni, k wannib sonnu nba k b saa tokin, nan cegli nba k b si dia.21Lenba teen luukt a buolu ninŋ niib nba mok buam, kbe nan yennu k cɔlin mamoni, ki tie niib nba b kan kuab. a saa te bi tie buolu yuul nan "niib tutl bet, niib kobk bet, niib Piinmu bet nan niib Piig beti." 22B si be yok kul buolu sienu ninŋ ki buu buolu buut ki biai gi baat a bual nan labaa - man, b sibuu maam nba k paar k bokt a tuon nba k b baat nann a Pinŋ. 23Li tie kaa tie nan ma maata bienu nba k yennu ŋmaktla, a saa fit ki dia l ŋann ka niib in tunn nan Paman b ŋaaniny.24Moiis gbaat u diam kpaani k tien waa bo maato k wun tien lemba 25u jii luukt niib nba mok buam Islael kul ninŋ k tiem buolu yuul nan niib tutl bet, niib kobk bet, niib Piinmu bet nan niib Piig bet. 26B si be niib buol kbuu maam nba k Paal b ninŋ k saa nan maam nba Paal Moiis buol. 27Moiis ji cab u diam kuu tuun u do ninŋ.

Chapter 19

1Baa nyi Ejipt l ŋmaali ŋaata ni, l dasinsinn daal, k Islael tieb baal kal sinai jual buol. 2Baa din nyii duo nba k b yii lefiidiim k kua tinkuonŋ b ji din tien b kaanŋ sinai jual buol.3K moyis duo juol na paak a wun ceet yennu. K yennu be saapaa po, k yii na yeetua: Gotl faa saa paak nan Islael tieb. 4I la min yennu nba tun linba k til Ejipt tieb,ŋaan jii nan kɔnbiaɔk nba tu baak u waat paak biaŋinbana, k baal nan nna na. 5Mɔtaa na li tie k i saak n mɔb k cɔlin n senni, tingbonnŋ na kul si tie i yal'e, k yimme si tie niŋann , li tie dia n donn taanu. 6ŋann, yimm e sii tie n niib, k tie n manntieb li tie k a jii n mɔmaanua k wann Islael tieb.7K Moyis ŋmat k sik b kaanŋ na ni, k saa yiin b tuandanmm kul k taa , wannib linba kul k kmɔkgbenu paak. 8K niib na kul yikin nan kunkɔ yenn k yeet a: T saa tun linba kul k kmɔkgbenu yeet a tin tun k Moyis wann kmɔgbenu linba k niib na maat. 9Kmɔkgbenu yeet Moyis a: Gotl n saa nyi saapagbenŋ gbenŋl ni e k baal i buol. K niib na kul n laa k n paak naana, k b ji saaa tien ayaada,laa jii mɔtaana k saa. K Moyis paak kmɔgbenu linba k niib na paak k jiin10K kmɔkgbenu yeet Moyis a: Saant k yeet niib na k bin jii dinna nan wonn, k ŋanm b mɔnŋ k tien siil nan jaati. L kpaa talas k bin wuul b liant. 11k tien siil kii guu daalpo, ldaal n saa sik sinai jɔjaann paak, l buol e k niib kul saa lan.12Caant gungɔunŋ k lint juol na k niib na daa puotl, k pak'b k b daa naki juol na buol kaawa, i bia kaa duo jual na paak. Nilua ŋmaa taal l buol bin kpiu. 13Daanɔ nba kpeet sennu na, sua laa siitb,ŋaan l tie bin jaat'ɔ tana ŋannika k yekɔ pieni e k kpiu.Sennu na tie niib nan bonkobt kul yal'e.Wunba yeet u ji k mɔk manfuol. ŋaan bii tonŋi pebl pjak na yinn yuo nba e k nisiab saa duo juol na paak.14K Moyis ŋanm nui jual na paak k sik k tan paak niib na a binn tie n ŋanm l malunŋ. K wuu b tiat. 15 k u bia ŋanm maat'b; I tie siil man kii guul daalpo, sua laa dua nan u ŋaapuo.16k daa ŋanta daal manŋ sannyiɔk ni, k saapaapo danm k saak nyikt k tiaa, k sanpagben gbenŋ'l nna dɔkt jual na paak, k b gbat k naatunn mɔ sanpaapo waa, k jaŋmaani suol ŋanm nba be lenŋ na kul, k b ji jekl. 17K Moyis nyii nan niib nan kul kaanŋ k saa set jual na lɔnŋ ni. 18sinaii jual na din gbie nan muunyuut e kmaan kmɔgbenudin sik nan muu e jual na paak. Muunyuut na dni duo sanpaapo bonciann k naan musakau k muunyuut na, k wonpaaluk daa, k jual danm k tinŋ na jekl.19naatunn na mɔnni din ŋanmt duo bonciann. k Moyis paak, k kmɔkgbenu jiin'ɔ satiani ni. 20K kmɔkgbenu sik Sinaii jɔjul na paak k yiin Moyis, k Moyis duo. 21k kmɔkgbenu yeetua a ŋmatl k sik k kpaan niib na k b daa kakii k baal n buol a bin lami. kmaan bii tien nna b nonciann saa kɔnŋ b manfuola. 22Nan mann tieb nba lek nakii n buol gbaa, bii kii ŋanm b mɔnŋ, n saa dat b tuba waa.23k Moyis yeet kmɔkgbenu a: Niib na kan fit duo kmaan a tul't sennu a t jii jua na k lii tie sianinba kaa biit e k t caan goktuuk k lint. 24Kmɔkgbenu ŋanm k yeetua a: ŋmatl k sik saa jii Aalaɔnn k baal naan'ɔ. ŋaan mann tieb nan niib na daa kakii a bin do k baal n buol, nna i kaa n saa dat b tubaa waa. 25K Moyis ŋmat sik niib buol k saa paak'b linba kul k kmɔkgbenu paakua.
Chapter 20

1Yuo nba yennu pak l maan: 2n tie kaagbennu a Yennu u ma nyina Ijipt digbann nba kaa b tie daabl na 3a kii mɔk yensɔu k puk npo.4a kan tien patl labia kan lie siala bonninaann paapa tinŋ ni nan nyuntinŋ po 5a kan gbaan l jaa pataa nuŋniz a bia kan jiant'b k l maa min, kaagbennu a yennu n tie jedu nba kiicab biil lumu: n mab waas b baa biit Paak, k saan kuu biyaabanajaanta nah jaana binba kul yitm. 6ŋaan n mɔk luom nan yaabona tuta-tuta binba luon'n k bia cɔl n senni.7a kaan jii kangbenu a yedu sann k bɔnt k l maa kaagbennu k byikt k cabt binban sann k k bɔnt8a tiat tuon daal k jii daal manŋ l tie kaagbennuyooh 9a saa ji daa ŋanluob k tunn l makul kaa ya tunn 10ŋaan daa ŋanlole daal tie fuo daale k tul kaagvennu a kan tun siala tuonn l daal ni, fin a bojabik, a bonpuok, a daabjua, a daabpuok nan ŋaak saamua. 11K l maa daa ŋanluob be kaagbenu tie saapaak tinŋ bunŋ nan l baa kulbobeŋoan daa ŋanlole daal ku fui. l paak k kiaagbennu yet yet ŋanma fuon daal na paak kl tie u daal.12i cɔl a naa nan a baa kaa saa wei duo nba kaagbennu tula na 13a kan kpi nilua 14a kah conm.15a kan jan 16a kan fa faauk a lua paak 17a kii mɔk niiɔng nan a lua ŋaak, nna kaa u ŋaapuo, u daab puok, u nei u bonii nanlinba kul kuu mɔk18Kaagbennu buolu kul gbat saliani nan gingana mɔni nan sanŋikili nan munyut kl piin jual. l bakitinɔnŋ k b ŋekl nan ŋaŋmaani, k b ji set banfokla 19k b maat mois pak tim a tiaɔy k t cɔlma k yedu daa piak nantim k tin ji daa kponn 20Moise jiin daa tin jaaŋmanil yennu baal n nna u yaa u bikinii l fit yii ŋanmaue k daa tuun biit. 21Kaagbennu budub Fɔktbann Mois kuaeb nakn, sanpagolinŋ nba yennu bobe na.22Kaagbennu paak Mois a: gotl faa saa pak Israeltieb linba i la ma paki bianba sanpaapu. 23I kan jii ligli nan ligwula k nan potl k boknan'n24Isaa jii tant maa malunŋbinbintl k tuul lnba paak kii tuu san mann malunŋ nan i bonkbit naan bonkobsaakat kul; siannibaa kul kntiat n tuu saa Jen i buol k ŋet yetiŋam i paak 25lii tie kii jii tana k mahmakinŋ binbintl, ii daa yakill kaa, k l maa a yakit tann nan balpuak a tuu biiluae 26I kaah maa binbintl maan k bii ymaa k do k fit b daa laat binba do l pak na yann ni.

Chapter 21

1Yennu yeet Moyis a: Gotl, senni nba k saa wonn a niib na:2Li tie k daa daabl k u tie Ebluo li tie wun tun bina ŋanlobe; bina ŋanlole sunsuk ninŋ, l tie fan nyikua ku daa pa sial. 3 Li bo i tie jakpakl yuonba k u baal a wun tun a tuonn , l tie wun ŋmat u kua. ŋaan l tie k u kuan puo, u saa ji puo na k ŋmat nannɔ. 4li tie k u canbaa na kpaan puo k tulua k puo na malua bonjaii kuo bonpoii, puo na nan waas na kul tie u caabaa na yabe, u kua saa ŋmat5ŋaan li tie k daabl na yeet nan <6Tɔn caabaa na saa jii yennu k u tie siala, u saa t k jua na k sennua u ŋaak tammɔb kpianu, ŋaan fiit u tubl nan pienu. Jua manpŋ si tie tuntie u daabl.7li tie k jua kuan u bonpuok ku tie daabl, u tan ŋua nan u daabjaana ka. 8Li tie k u ŋank tul u canba nan wun t u puo, wu n ŋmat kɔii k jiinɔ u baa, ŋaan lik tie wun tuat k kɔii buol gannu ka. k maan u kɔat u fei.9u jii tulua u bonjak u si dia'u nan waa dia bonpuoii biaŋinba na. 10Li tie k jua na kɔan puo k pukin u puo sinsinn na po, l kpaa talas k jua na tien sinsinn puo na jiet nan tiat k l tie nan waa tu dia'u biaŋinba sinsinn na , k da yien u diukin kuanu. 11K li tie k u k tien puo na na bona ŋantaa na po u saa fit nyi nann k kan pa sial.12wun nba buo nilua k saa kpiu, u tub ŋaanu mun bia kumie. 13ŋaan, li tie u kpet faa'u k u kpo; ŋaan l tie kumm nba k yennu k mi l po, u saa cial k saan sian baa tie sindan diuk. 14ŋaan li tie k nil'ɔ tien tonu k faa u lua k kpiu ŋaan gal saan n manlunŋ binbintl paak, yiinwei k saa suolua k kpiu.15wun nba buo u naa kuo u baa u tub ŋmanu si tie kunme. 16wun nba suol niilua a wun kua tua nan baabnan, k b la k u laa dia'u, u nii ninŋ utub ŋmannu si tie kunme. 17wun nba mɔnn u baa kuo naa mɔntont, u tub ŋmannu sikunme18Li tie , niib kɔn kunkɔnn, k yennua tan faa u lua nan tann kuo niikul k kpiu, ŋaan k u la danŋ, u saa duo bat diuk. 19Li tie k batua na fit k dia patu k lin k somm wan wan,wun nba nba faa u kan la tub ŋmannu. Jua na saa pa waa faa na paak, k bia gotua nan wa la saa la laafia, kmaan waa bil u yuo nan paak.20Li tie k sua buo u daab jua kuo u daab puo k u kpo, yin ŋmann tubl. 21ŋann li tie k daabl na k kpo da yenn kuo daa ŋanle ninŋ, ucaabaa nan ka la tub ŋannu kimannu bo daa u nan u liklie22Li tie jab banle buolieb k saa kpet faa puo nba mɔk puol k puol manŋ biil, ŋaan k la siala dansiak k pukinŋ puol na biil'u b saa la tub ŋmannu, k paa paan nba k puo sɔlua saa wannib na balbuula nuu ni. 23ŋaan li boi tie k puo na la danŋ nba pal li tub ŋmannu boi tie manfuol pa k tul manfuol. 24 Ninbinn saaa pa ninbinn pann, nyann n pa nyann, nyuu n pa nyuu pann, taal n pa taal pann. 25 Mudinu n pa mudinu pann, danŋ n pa danŋ pann, kukpiinu n pa kukpiinu pann.26Li tie k nilua fau u daab jua kuo daab puo ninbinn biil, u jii saa cab'ɔ k wun nyi , u ninbinn na biilu paak, k want nan waa biil u ninbinn nan paak. 27 U fkt u nyann nie, u saa cabua yaak k wii saa u nyann na fokt'u paak.28Li tie k naab jii u yinna k kpii nilua b mun kpiu nan tnna sua daa ŋman u nant. ŋaan u daanua kaan la tub ŋmannu mun. 29ŋann li sua yuo nba gal k naab na bo tuu dia u yiinaa k waa niib ŋann k b donŋ wannua k min l po ŋann k guu k ŋann k u kpi nulua, b saa kpiu nan tanna k u daanua tub datu mun bia tie kunme. 30 K li tie b sak naa daan'ɔ manŋ u pa u manfol paak likli biaŋinba k saa sennua, wun pa l kul k tlib31yuo nba naab job bonjak kuo bonpuoek l senni kul si tie yemmmue. 32ŋ li tie naab job daab jua kuo daab puoek k tulua danŋ, nadanua daa pa daabl na canba lkbina piintaa, ŋann binbia jaat naab na tana k kpiu.33Li tie k sua yaan u bunbunn, k naab k bonŋ ba leŋ. 34bunbunn na dannua sa pa bonkobuk na dannuana bonkobukna likli nba tie biaŋinba ŋann bin biit bonkob kpien na.35Niilua naab u job u lua k tul lua danŋ k u kpo . b saa kɔii naafotl na k bit, k bia bit naakpienn na nant. 36ŋann li tie naadaanua mi na u naab na tie naayuonn, ŋann k u k diau fannu, ku tan job naalua k piu, l dannua saa jii naabuo k pa, ŋann gal naapkienn na.
Chapter 22

1Niloi suol nanyiko k u luot dikpinn k ŋaak ninŋ kua yaak ninŋ a wun jan ku faa k kpiu, wunba k piu ne k tun biit 2ŋaan li tie yensipieni ni wu nba faau na tie Nikpilua. Nanyikb kul si paa baa jaan linba ne paake. u kan fit k pab sa kuatɔ nan yoiimg nee k pa wa jan linba na paa 3Li tie k u jan bonkabuk naab, bonŋ, pieok k b suolɔ nann k b daa be u buol k mɔk miel u saa pa bonkobt ŋanlee bonkobuk kul paak 4Li tie k nilɔ baa ku bonkobt saa n u lua kpaab ninŋ k ŋman u lua na bonkukuot nnee kaa u tilonti kpaab u sa pa kpaab daanɔ nba k b ŋman u bonkukuot ne. k bia biil u tuonn na. nan ukpaab jied, nan tilontii kpaab nba ŋan5Li tie k nito juo muu k l dii sinsena k gal saan lual u lua kpaab muuk, k tan dii u lasit gbina n nee kaa kinkɔk daanɔ nba juo muu na u sa pa linba k u te k l dii ne paake6Li tie k nilɔ tul u lua likli n nee daa u bona nba mɔk nyuat a wun bɔl k tulɔ k nanyiko tan jan bona na unba bo tuok gaal ne ŋaak ni k b suolɔ u saa jiin waa jan linba ne paak fuunu munlee7ŋaan li ki tie ne ŋaak daanɔ na saa yennu nunŋ ninŋ k got k laan u k dii u lua bonnii. 8Linba kul tie ŋmabik tuon: latie naab, bɔnŋ, pieok, tiat nan linba kul bot. nilb banle; kon l bonn paakl k banle kul saa saan nan b moniɔk manŋ yennu nunŋ, wun k yennu wan nan u mɔbiit saa pa u lua ne munlee. 9Li tiek nilɔ tul u lua bonŋ, naab, pieok n nee kaa bonkabuk nba kul a wu guu ku kpo, n nee kaa k taal konn, n nee kaa k nanyikii Jan k siala daanɔ k be.10Mosone ne saa sen kaagbenuk sann' k bɔkt b banle. wunba laan guu bonkobuk na saa pol nan u k mi u lua bon- monn nba bot na ninŋ. k bonkob daanɔ n tuo l mosenn k daa te ku pa sial 11ŋaan li tie k l bonkobuk kb jan u ŋaak ninŋ l tie wun paa bon daa nɔe 12Li tie k bonkob - biukue bo ŋman l bonkobuk k potɔ, jua na sa ji bonjinn nba teen nee k li tie u siala k u ji kan pa pann ne. 13Li tie k nila kpent bondkbuk k bonkobuk ne taal tan konn, n nee ka ku kpo k bonkobdaanɔ ne kaa l yuo l tie k wun pa l pann e.14ŋaan li tie k l tun n na k bonkob daanɔ be l yuo u kan pa sial. Lii tie k bonkobuk na tuun tuon ŋaan k u pa liklie l liklie sa pa bondobuk ne paak. 15Jua nba kpal sapaanbik nba k ban jua k bia daa k mɔk yuak k dua nanɔ u saa pa dian bona u baa buol ŋaan ji judbua wu tie u puo.16Li tie k bik ne ba k tuo a jua ne n kua nɔ, ŋaan jua na sa pa likli nba k b tu pa k kuant bonpobit nba k ba jab ne likli bannue. biit nba janŋ nan kuum 17A daa ŋaa puo nba mɔk suok wu be kii mɔk manfuol.18Wu nba dua na bonkobuk bin kpuu. 19nulo nba yit yen fin fa ni sark k l k t min kangbentak yendu l tie bin k puu. Seni nba guu danm nbak mɔk binbenŋ.20A daa dia saa muanba be a duo ninŋ k ku tuun a tuonn, a bia daa mabɔ k mann i mon lin tie saame k be Esipt. 21I daa mabint pakuak nan kpiebik22i mabintib mantik, n kan Nyik man cenŋ b yigni 23n pal sa bie i paak k man te ban kpi-i tɔb ninŋ k lin te i puob n tɔ pakoi k i waas n mu n tɔ kpiebi. 24Li tie ka kpent likli k tul n buolu ninŋ nilo, nan talk nba k fin na ŋuobe ne; adaa tie nan niib nba kpentl likli k b paab Nyuat ne25Li tie ka lua kpent sial a buol k k fit k jiin, k a gaal u liatl a yabl k jii nɔ k sua yennu daa k baa, 26k l maa wa mɔk limba kul e ne, k li tie k ak jiinɔ u ji sa pin be k k duali? u yikin n po n sa gbiintɔ, kimaan n tie daanɔ nba mok sukle. Seni nba Nyuan yennu po 27A daa sukii yennu k bia daa puol mob k tien u'nba ŋmakl a duo niib28A daa piini nba k luonn fan tulin a bonkukuot ninŋ. A sa ji a bija sin sin k tulin.29A bia sa juab a nei ni, a pei ni, a buuni ni mat sinsina k tulin. a sa Nyikib b naa buol daa ŋanlole daal, ŋaan daa ŋan niin daal tan jiib k tulin. 30L' si niib nba k mɔk biit n buol. L Paak i daa ŋman nand nba k muuk ni bokobuk sudo k pato. i tu jii k lu bɔii.31Program error: only 30 verses in Exodus 22.

Chapter 23

1Adaa faa Faaknba kaa niŋ Adaa jit faak gasiata ktiee tuondanɔ. 2A daa Waa yabint k tuun bonbil, ŋaan kitie, wumba tieemoni, a daa waa yabint k bil seni 3a daa dii faala daanɔɔ sukl, but niŋ.4A tuok a nantua naab ŋanni kaubonŋku jaal a saa jennuaeek saan tu lua. 5Litie ka laa a da tak bonŋ kuyaakpo nan jigl, k bok luaog kasommua, sommtu a k winl u bonŋ jigl.6Ada faafaak buutininŋ taalk pak. Adaa kua faak dam butininŋ taalk pak. Ada faafaak buutininŋ taalk pak. 7Adaa kua faak dam buutininŋ taalk pak. Adaa kia faak dam butiniŋ, k daa te kibin kp balmoni daanɔɔk maa ntakanyik l faak daanɔ. 8adda gaan mɔyata kimaa mɔyata tee niib jua nii ki bi ki fit laatbalmoni, k bil niŋam. 9A kan ma binŋ sa mɔ nbaa tuu a duoninŋ k maan i ban i monoa samɔ binbenŋ nba tie, k maan i muun din tie nee Egyte duoninŋ Jaam buoli daal Senni.10Binna ŋanlob ninŋ a siko a tinŋninŋ kibie kijaan a gnuat, 11ŋaan binna ŋanlole ninŋ a saa gnikoee, wun doal salwaɔk. buoluu ninŋ fala dam saadlii bala linba, k mu kunŋ bokobt ndiil baa ten. A si tie nee a kin ka na nan kin dan le puong.12A saa jii daaŋanlob k tuna tuanna ŋaa daaŋannlole daal asaa nik tuankabonŋ nan a nab nfaii ktuontunoa bija nan Sa mua nfiit k laa fuon. 13I tian kianuan iba kuul k wanni. Idaa ban k yii yesani. Idaa ban k pul b sann Jaan gbeŋaa ŋanta Seni.14Binn-ninŋa saa dii jam fuu nu munta n dontl ninŋ. 15A saa dii kpanu jaam nba k mɔk daa muunŋ A saa gman kpanu k kan ŋuu da munŋ daa ŋan lolee nan maa din sena jamu gmalik ni, k mcia l g malik ninŋ k a din gnii Egypte. A kan bal nbol nipia.16A taa saa dii a tuan nan a gnuat jam nan iba ka saa bul a kpabninŋ. Binn juak a tu saa dii a jamu jam, yoba ka saa kunnan a jam gnuat. 17Nib kuul ta saa bal nbual Funumonta k waan b mɔɔny,min yomdanua kagbenu.18n malunŋ niŋ ata kan muan sɔn kpa nu pak A bie ta kan tenn buakobt kpaan nba k tie ndotl jaam. 19a saa tuul yienu jengl a sinsin booku kot gnuat.20n saa tuun nmalak wum bal k guli sanu ninŋ k bie eia ni siamba k cekinŋ k guni na. 21I calmua kibia ki gbii u maa, ida yenua, u kan dii suki i yietuk pak kmaa utientoniee 22Littie kii calmua k tuun lba kumoti, i dat aii sitie m dataiiee, kii kunkon dam tie nkunkon danm.23K man Malak saa gal i numpo k yinkua Amaliens nba Hittites nba Pherenens nba, Cananeens nba Heviens nba yebousiens nba duani k gben bkuul. 24I kan jaanbyienu i bie kan pukua, i bie kan tuun b jaanti tɔna. Itaa saa konn b cin cel. k bie bit b jati bimbintl. 25Saa juab puukt k tul kagbenuia yenu. ntaa saa yet-yet: ŋam k tuli jet ba maan nan ŋuum nba yaab k bel yiali I bual.26I dua manŋ miny poe sua pel kangni, yaanika kanmating. nsaa tuuli manfok nba yaab. 27n saa tiee jagmami i buol k bualu manŋ n buat i bual k yinkua. nsaa tink i datai kuul n ciel i bual. 28N saa tunn i bual gbing bonna bimielEphesie nba Cananeens nba nan Hittites nba l num ninŋ. 29K l pak n kanbelbbinn yomkoa k tinŋ duo n dual yann munk buakobt npuot.30wawa minnee k si blimi nan yaa tassa puat k yabt. 31nsaa bekti kpal i yent ninŋ kaka nan mokl Mediteranee luant ninŋ, panu sinaï k l saa Ephrate n saa juab niibmba be lenŋ k cabi k yinbelb kuan manŋ ninŋ i numu ninŋ. 32I kantaa mololu nam, nan b yienu. 33I daa tink k niib man kal i yentini litie nne b saa tink yin tuun k bilmee i jiat b tingbana ne lisitie balɔɔkkinba gbenŋee ktuli.

Chapter 24

1K yunnu yet Mois a baat n buol a jii Alɔn nan Nadib nan Abihu nan Islael tuondamm pinlole k baal n buol k b gbaan k jiantin. 2Fin Mois a naakin n buol a kuokɔa k buolu nba tenn nan daa baat n buoli.3K Mois saan saa wann niib nan yennu senii n ban yaa linba k niib jiin nan kunkɔ yenn kua t saa tun linba kul k t yomdanɔ yet. 4K Mois piiu k diaa mɔbo na n ba k t yɔmdannɔ wɔnnɔ na kul laa fann sanyiɔk pob ni. Ku maa maalunn binbintl jual na nyakl-ni k chaai taana piik na ŋenle tana piik nan ŋanle na want man Islael tieb naa kuut piik nanlŋanle nakuok kul nan l tann.5Li pool-po ku yet naasisiab a b juo muu juonu maluŋ kitul yennu k bia jii naajai k mann tul yennu nii poku. 6K Mois jii buokobit na sɔn bɔktin k tee senii. Ŋaan jii linbaa tenn nan mɔa malunŋ bi bi tl nan paak.7K jii yennu mɔlol guonŋ nan k sennii sɔb leŋ nan k kali saa papowaa k tul niib nan k b kul jiin a tii sa sak yennu mɔb na l sennii k tun. 8L yoo na k Moïs jii sɔn nan ki mii mii niib na paak. Ŋaan yet a linba nae tee sɔn nba gbeen yennu mɔld nba ku lol nani na yoo nba ku tuli sennii nan.9Li pool po. Ki Mois jii Alon, Nadab nan Abihu na Islael tɔɔndamm pii lol nan ki doo naam jual paak. 10K saa la Islael teeb yennu na. U taa nba din see linba paak k l naa linba k b jin tanbinyinyila ba k l daauk paal k sel k l nyili na mianu nan k nan bonbɔn wuwu nan saa yunŋ nan. 11Yennu din k te k Islael teeba tɔɔndamm laa danŋi. B din la yennu. K dii k bia nyuu.12K mɔ gbennu yet Mois: doomi n buol jual paak na. K sa tula sennii tanpatilaii ŋanlee linba paak k b dian mɔlol na a jiili k tuumi n boolu. 13K Moïs tee siit ŋɔn nan u somtɔa Jesua k doo jual paak k took yennu.14L pool-po ku pak nan islael tɔɔndamm. K yet b biatmaa k be n-ne k guun tii jenn. K Alon nan Huul n tenn k benai, k i sɔa mɔk daa mii k lee ŋmantu waan waamm. 15K Moïs doo sianai jual paak k saapagbuonŋ dɔkinnɔ.16K yɔɔ mdaanɔ yennu yanbiie yeet Sianai jual k siik dɔɔkin. K saa janŋ daan ŋanloob daal daan ŋanlole daal k yɔɔmdaanɔ yennu nyie Moïs saapagbuonŋ ni. 17Yennu yentsankol yeet na maanna k siik Islael waas sinsiik-ni. 18K Moïs nyii jual wootl paak k doo saapagbuonŋ ni k bent leŋ daan tuonna muunna piina nan nyiɔk tuonna munna piina.

Chapter 25

1Kangbenu din Pak Mois K yet a: 2"yetl Islael waas a bin baal nan piini n ba nyi b moknt ni na K tan tin. Fantuo Kgaal daannɔ n ba Kul tulin u Piini nan Pal Piien.3Ya sa gal lin ba K l tie piinié na b buol: salma, liKli, han Kutmɔnt. 4nan cabbnna, nan gungun-weiwula, gungun-bɔnwuwul, nan gungun-bɔnwuwul, nan gun-mɔnŋ, nan cabl nba luu nan waab kobt; 5nan pejai gbɔnfablmɔnt, nan jangbenŋa gbɔnt, nan hadjii K daat; 6nan kpannin nba tie fitlyal, nan bɔnnunubt nba si bmat kpan nba ŋanmit na, nan bɔnnunubt nubl K man, 7nan tanbin nyinyila daauk paal K byi oni na, nan tanbinyi-nyila nba daauk pal, K li taab liatl, naan palbil paak.8buolu na tan sa ŋanm ŋant buol K man Fit K l bé b sunsuk ni. 9In sa wan na lanbonŋ na nba si tie, nan bona si bélenŋ K yin cɔlin nan ma wan na biaŋi nba na.10Ii sa kpaa lak nan naadjiik daat. K l fɔkint-ii tie taabon biit ŋaanta nan bonjinn K l yalmu ii tie taabanbit ŋaanlé nan bonjinn, dokiu ii tié taabanbit ŋanle nan bonjinn. 11K tabin lak na puolp nan l nuak ni nan salma nba ŋan, K bia tabin salma l mogban kuoka.12K ŋanm salma ban ni ŋanna K tabin lakl na lɔti ŋanna na; K gaan ŋanle cincienyenŋ, ŋanle liél po. 13K bia kpiiel nadjiik daasota K taabin salma l paak. 14K tuun dasotana baani ni lakl fɔktin K bin tuufit dji.15dasa ta ji si tun tu bani nba bé lak paak naé, K b kon nyinn. 16asa kpien lakl na nuak ni donntaanu bɔnt nba kin sa tula na. 17K tien bitl nan salnu nba ŋan, K l fɔkintii tié taabaabanti ŋan ta nan bonjinn, yalmu ii tié taabanti ŋanle nan bonjinn, K li lakl na biitl. 18K jii salma nba ŋan K nan bona nba mɔk kpinkpant banlé.19K tabin yenɔ lakl na bitl kpin-yenŋ, K tabin lua kpinliék po. Ŋanmt bona banle manŋ K bi taab K l kpaab nan biitl na, K l tié bonyenn. 20K te bona na ituok lieb K l goli lakl na bitl, K b kpinkpant n pɔbt ki baak lak na bitl paak. 21Ii pien donn taanu bɔnt nba K n sa tula na K gbénn fan biin lakl manŋ bitl l paak.22lenŋé, laki biitl na paak, bona ŋanle na sunsuki nié K n si be, ki tienna senni nba K Islael tieb si waa. Taabl nba K b si paa bɔtulot yennu numni.23a jii naajiik daat K kpaa taabl, K l fɔktint i bié taabanbit ŋanta, K yalnnu i tie taabntu nan bɔnjinn, kidoki taabanbit ŋanlé nan bonjinn, 24K ji salma nba ŋan K tabin l kulpo, K tabin salma nba ŋan K lint l mogban kuoka,25K tien guunu K li kpaki nan ni bifok fɔktin na, K kokin yintl nan salma, 26K ŋanm salma bani ŋanna K gaan taabl loka ŋanna na po sianba K baa bé na. 27banni na nie ki sa tuun daasalka ŋanle na, K lin tu fit K wokt taabl na.28a jii najiik daat k ŋanm daasolkala, ŋaan taabin salma k li woktl taabl na. 29a ji salin-ŋanna K nan sabmani nan seni, K bia nan sɔboli, seni K bi dia K mann malunŋ. 30a sa paan taabl paak bɔfulot n tuuann, K li be yenni kul n tuuan.31a sa kul salma nba ŋan fitsentl. a kul fitsentl na musal nan l nyakl, l puuk nan bɔn tabta si tié bonyéné nan l fitsentl. 32gata ŋan luob ga K pukin sunsuk ni yal na paa, K ga ŋantaa ii be cincienyenŋ, K ŋan taa-ii be liel po.33K gata ŋan luob na kuli mɔk salma ti puuk nan wuoka ŋan taa-taa, K ll naan tuollk puuk. 34K fit sentl na nyakl i mɔk salma ti puuk nan wuok-ŋanna K li naan tuolk puuk.35K wuok yennin be gata ŋanlé kul sun sun suk ni. 36l fitsentl nan gata wuoka sitié bonyenn na.37a kul fita ŋan lole K tuan fit sentl na paak, K lii taa ki juo yuo nba, lin tul yentu tinŋ pa w tuan. 38a j salin ŋana K kul l fita babt nan l spai. 39salin ŋana nba saa kul fit senta nan l bona kul kpaiu si tié nan sinpié ni balk gbina piik nan ŋanloé kpaiu é. 40ki sa kul l K li tié nan maa wanna bienŋinba jual paak na.

Chapter 26

1A sa tien malunŋ lambonŋ nan caba piik nan ŋmiit nba joii. Jaba nba jat nan bonbɔn wuwu, bonbɔn pupukl,nan bon mɔnkpiin. A bia saa kpiel ciceli bii naan malaka nba. 2Cablkul fokint ii tie taakaabi piinle nan ŋanniin, k yalmuu ii tie yomm. 3A toukin cabaa ŋammu, k caba ŋammu n mun tukin liel paak.4Cabtuka ŋammu kul ni, jabjuinkal kul paak a gaan ŋmi wuwula. 5A gaan ŋmiit piiŋmo cab cincin nan cab juontkal kul lii tie jabtuka ŋanŋmoŋmo. 6A tien likli kut bon baankalana piinŋo, kbaan cabl nan cablie bonbaankala manŋ. K likul ntaan kii tie malunŋ lanbɔnŋ.7A saatien caba piik nan yenn k ki lii naan nan buuni kobi, k lii tie baɔk k bakin malunŋ lanbɔnŋ na yulpaak.8cabl kul yalmu si tie takaabi piinta, k fakint ii tie taakakabi ŋanna; k caba piik nan yenn manŋ fɔkint nan yalmui tie yomm. 9A tukin caba ŋanŋmo lkua, k jen tukin caba ŋanluob nba bial na likukua mun,ŋaa tunn kpab caba ŋanluob paak yua na baɔk na nintual.10 A tul ŋmiit piinmu cincena mogbana kul juok paak. 11k a saa tien lɔkta piinmu k lokl nan caba ne k tikl lanbɔŋ na k lin fit set.12 Lii tie k caba ne bonjina tenn k suan suan ni ye , l ji sa baa bakin lanbɔŋ ne puolpo e. 13 N nee biak cab jin nba saa tenn caba ne paak k suanne saa baa bakin k ŋamm pin lanbonŋ ne. 14 A ŋamm bondɔnkinkala ŋanle yenn ii tie pejak gbunmung k liel ii tie jangbenŋl gbɔnŋ gbunŋ, k lii tie lanbɔnŋ ne bon pingl15Atien dakpakti nba waki lanbɔnŋ ne yulpaak. 16 k dakpaktu kul fɔkint sii tie taabana ŋanmu k yalmii tie taabann nan bonjinn.17k taabu kul n tuo juont bonyaakl. 18A saa lon dayaaka piinle k lii be lanbɔnŋ ne yanbcnŋ po.19A tien salma buota piinna k tien taabu kul salma buota ŋanle. 20Atien lanbɔnŋ ne lɔk liel po nne : taabi piinle.21k biaŋamm salma buota piinna k taabu kul ii be buota ŋanle ni.22k amm taaba ŋanluob k caan lanbbunŋna yendopo.23k bia ŋamm taabi ŋanle linba si be yenbaapo lɔti ne ni.24 lɔti ŋanle ne dacaat kul ii tie dakpaaba k nyi tinŋ ni k do paapo dacaata /anle nba si be l.ti ni ne , fan /anmil nne mun biak .25Taabi ne kul j saa taan kii tie ŋanniime k l buota ne tie piik nan ŋanluob, k taabu kul tuu buota ŋanle kul niŋ.26Abi jii naajia dafuot ?anmu k lin p'n lanb'n? ne lokyenn po. 27 k jii dafuot ?anmu k lin p'n liel po k daat /anmu n mun p.n yenbaapo lokl ne . 28dafuot nba saa kpal sunsuukin ne lin b'kt taabi ne binbon?ni k tan tuu lanb'n? ne kpin liel po.29k b'l taabi ne nan salma ne , k ?amm salma ne k tien bani k lanne taabi ne paak k lii dia dapunp'n kala ne paak. k bia p'l salma ne dapunp'nna ne paak. 30Caant lanb'n? ne nne nan maa wanna bian? nba jualpaak ne.31Ajii ca?ann gungun? k luu ?mat bonb'nwuwul nan bonb'nmonwuwul nan bonmont nan bonaa nba m'k kpinkpante li paak. 32K caan najiia gansenta ?anna nba k b pol nan salma bina k gaan salma lokta salma buota ne ni ,k j'n cincen man? l paak . 33 A j'n cincenn dacaatane paak ?an senn m'lol lakl ne . Jinj'n? nee sa b'kt yomdadanua nan yomdanua ya yomdanua buol.34A paan biitl na m'lol lakl na paak . 35 A senn tiebl na yomdanua lanb'n? na niigan? po, k bia senn fitsentl ne l niidiitupo.36A ?amm jinj'n? k d'kin lanb'n? na tamm'b. K ?mat bonwuwula nan bon b'nwuwula nan bon b'nmont k jab bon ninnant l paak. 37K ?amm najiil gansenta ?anmu, k pol salma gann salma lokta dacaata mang paak. K caan kutmunt buota ?anmu ne ni.
Chapter 27

1A kpaa maluny binbintl nan kpek daat. L paapo yalmu i jan k l bikinuu tie die die kiimɔk fɔknt tabanua yannle nan tabanjiin bɔkl kul, nan tabann nan tabanjiin l dokiu 2L lɔti yanna ning, a saa jakn yinn bɔtk ni kul, a bia saa pɔl kuut monnt lii fan.3a bia saa kpaa laka nba sii tie nan kul - senii na, k bin fit k tie tanpen - pieny, nam Suafula, nan kutsenbit, nan diit - mɔyaali nan linnba k b sii dia k pat muu. L buon na kul tie lin monnt nan kut monntee 4A Saa luu lo maluny binbintl na nan kutcicaak. K bia tien nan kut monnt nba tie nan sejenm tiot na, K bia tien Kut monnt bani ŋanna lɔtk kul ni.5A Saa jii'l k kokn ma luny binbintl na mɔgbana, li tim po kaa kaa ksaa tuu l sunsuuni paapo. 6A Saa jii kpek daat na ki finɔ nan Kuut monnt K lii tie daat nba Sii tie taa.7L taa paak bani sii be maluny binbintl na lɔti ŋannle paak. L saa sonm k bin tuu fiit k jii. 8Malunŋ binbintl na saa kpaa nan kpek tabi e, l nuak ninŋ sii yaa e. A tun nan maa daan Wan'a jualpaa biany nba. n9Got'l biany uba K a saa tien lanbouny nuakni : tiny Po bɔkl, l fɔknt sii tie tabanna pinŋmu e, lii tie cabflany 10Dacaata piinle siidia cab flami manŋ, k baata piinle sii dia l paak, k l waki. K bia jii dat nba waki nau kut na k liv fit dia cincenn nba jaun tanmɔb paak na.11Nuak ni ganŋ po l bikinu nan cincen fɔkt siitie taabana piinymu, k dia dacaat piinle, kl dia baata nba Waki piinle, K kut daat siidia, K l Waki. 12Nuak ni manŋ yalmu, yenba po, sii tie taabana piinle nan ŋanŋmue, K dacaata piik sii dia cabfalmi manŋ. 13Yendo po mun, nuak ni bia sii tie taabana piimle nan yanymue, l yalmuu.14- 15lɔtk ni kul sir mɔk tanmɔb, K taabana ŋanlok nan bɔktu siibe, k dacaata yannta sii dia cab falmi manŋ. 16Nuaki ni manŋ tanmɔb sii luo cincenn, k l fɔknt sii tie taabana piik. K b saa tien nan cabl nba K b mɔnt k l tie bon mɔn - yin -yen- yem, nan cabl nba nyili nan cabl nba mɔn k nyili nan cabflanu' K kɔk'n mogbana. K daccata ŋanna sii dia daaf manŋ tinŋ po.17B Saa jii laubani nba k b tien nan likili kuut e, k tukn nan dacaata nba Want luolu paak na, K jii likili k gaan lanbani maŋ paak. B Saa jii kuut nba k b tien baata k tien tuntunkn - bua. 18nuakni na sii tie taaban piinymu fɔknt, k taaba. na piinle nan ŋannŋmu sii tie yalmu, l dokiu sii tie taabana yanle l yaalmu sii tie taabana yanle nan bɔktu piinymu, l fiakl sii tie kut monnt. 19nan lin nba kul k b sii dia k tie malunŋ lanbounŋ na ni, nan lin nba kul tie lanbounŋ na jaana nan nuak ni bona kul mun bia sii tie kut monnt.20A Waan islaael.tieb baa sii baat nan kpan bianŋnba k tien na, oliib kpan nba k b uanm fannu k l sii be yuo kul, k b juok't Sedeli na. 21Aalɔn nan u Waas tuu saayanm fiita manŋ lanbounŋ na ni, k cincenn nba duak molo laakl na, k lii di lajuok, k laa tuu sannyiaɔ ni Kaagbennu tuann. Na e tie Sennu nba K islaael.tieb si tum yuo kul nan l bina na ni.

Chapter 28

1a ninja Aalno nan u waas , Naadaab nan Abiihu, Iliessaal nan itamaal, bin naal a buol, :nanm k n nyinn'b islaaeltieb ni:n, a bii tie n manntieb. 2A nyal manntieb tiat k tul Aal;on k lii tie yudant nan jilma nyinn. A yiin niib nba k n gbien'm nan yanfuon nan minu na, 3a wann'b baa saa nyal tiat man:n bannu nba, k tul Aaal;on k min bobn';o k wuu mann mlun:n4Tiat nba k b saa nyal e na: Palapd;oktl, maamiinu, (buktl) nan baa;on:n nan liatfuouk nba k bjab, nan tulban nan esaap. B saa nyall Yennu tuonn tiat k tul a ninja Aal;on nan u bonjai k bii tie manntieb. 5B saa jii gungunt nba k b tien nan salma nan cabm;on-yen-yenn, nan canyinyila, nan cabm;on pon pon, nan cafalin:n6B saa jii gungunt nba k b tien nan salma nan cabm;on-yen-yenn, nan canyinyila, nan cabm;on pon pon, nan cafalin:n k tien maamiinu man:n. Niib nba k a saa ann'b na tuonn e na. 7B saa jii caba :nanle k tabn sian nba sii paa b;opiat :nanle ni na paak. 8B saa jii cabuolyen:n e ktien u gbann nana baa tie maamiinu bannu nba na. B saa jii gungunt nba k b tien nan salma nan cabm;on-yen-yenn, nan canyinyila, nan cabm;on pon pon, nan cafalin:n k tien gbann man:n. 9A saa jii tana :nanle nba k b yi onks na, k tabn Isllaael waas sana l paak.10A saa dian sana :nanluob sinsinn tann paak, k tanliel paak mun, fin dian sana :nanluob nba tenn na mun, k piin saakua k saa juont bik. 11A saa jii lin nba k b dia tabnt tana, nan baa tuu tabn tanp;on:n bannu nba na, k wuun l kul salma wuutuk ni. 12 K j;onn caba nba taab buktl paak u b;opiat ni na paak. L tana sii tiatl islaael waas po yuo kul , k l be Aal;on b;opiat paak Yennu tuann, k tiatl';o13A bia saa jii salma k tien bonj;onnka :nanle nan jalbit :nanle k a saa pian, 14k jii jalbit :nanle nba k a pian na k j;onn l paak.15A saa tien buut palpad;oktl, l sii tie tuonn nba ka saa tul niib nba m;ok yanfuon nan buktl yal na e. A saa jii salma fun hint nan cabm;on-yen-yenn, nan canyinyila, nan cabm;on pon pon, nan cafalin:n k tien. 16l i tie k a p;obn l paba sii jan e. L f;oknt sii tie niibann e.17A saa tabn tancincieni guuti :nanna : sinsinn guutu paak, a saa tabn tana nba k b yi saalduann, nan topaas nan emelot. 18guutu nba waa munle ni na paak a saa tabn tancincienm;on:n nan tancincienb;on:n nan kut. 19Guutu nba waa munta ni paak, a saa tien nan tana nba k b yi opaal nan agaat nan ametiste. 20Guutu nba waa munna ni a saa tien tana nba k b yi klistoliis nan onks nan japs. B saa jii l tanbit k tien salma wuutit ni.21B saa tabn tana man;n Isalslaael bonjai sana ni e, k l tie nan d;ouk na, k tanbit man:n kul paak, b saa dian islaaeltieb buolu piik nna banle sana. Tanbik kul paak , b saa dian islaael buoilu piik nan na yen;o sann. 22salma k tien jalbit k lii tie palpad;oktl yal, k fin pian nan :nmiiuk na. 23A tien bani :nanle k gaan palpad;oktl paak. 24A jii :nmiit nba k a pian na, k kuan bani k a gaan palpa;oktl paak na ni.25K jii :miit man:n moi :nanle nba tenn na mun, k kuan caba taab buktl paak Aal;on b;opiat paak na ni, munm po. 26A tien k lin gal bani :nanle waa, k gaan palpad;oktl paba ni, tin:n po, k l i gaan lii be nuak ni.27A jii salma k tien bani :nanle k gaan caba nba taab buktl paak na l tin:n po, k lii be tin:n po k laa taab sian nba sii kpia nan buktl gbann. 28A bia saa jii bani :nanle, k gaan buktl tin:n po, k jii :nibil nba k b jii cabm;on-yen-yenn k tien na, k kuan l bani :nanle ni, k sik k saa gaan nan bani nba buktl tin:n po na, k lii gaa l paak kii dia bon:nann.29:Nann l i tie k Aal;on kua sian nba :nan na ni, u tuu saa lia buut palpad;oktl na e. U tuu saa lia Islaael waas sana yuo kul u pal paak, k lin tial b po Yennu buol. 30A jii lin nba k b yi uliim nan tumim na, k tien palpad;oktl ni,k lii gaa Aal;on paak yuo nba kul k u sii be Yennu tuann. Aal;on sii lia yuo kul u pal paak kaagbennu tuann, k lin te k n bann islaaeltieb buut.31a jii cabm;on-yen-yenn buktl k tien baaun:n k sial daa :nmat. 32A tien tulu l sinsuuk ni , k yul n tuu fit k kua, k gbab tulu m;ogbana nan baa tuu gbab gba:nm;ont fokl m;ogbana bian:n nba, k baaun:n man:n daa pat.33A saa jii cabm;on-yen-yenn, nan canyinyila, nan cabm;on pon pon, k tien gbenta k gaan liatfuouk na tin:n po, :naan fuon salma gbekli, gbenta na sinsiik ni. 34A tuu saa gaan gbeklu k wei nan gbentl kaa kaa nan laa saa ceb baau:n na tin:n po m;ogbann. 35Aal;on tuu saa lia bauun;n man:n yuo nba k u yaa wun kua Yennu dieok ni, k tun tuonn. Niib tuu saa gbat gbekli m;oni yuo nba k u kua kaagbennu buol nan waa tan saa nyi, k l daan;o kan kpo.36A bia saa jii k tien bonpatliak nna , k tuu tabn Aal;on yugbial paak, k lii tie nantanp;on:n na. (k lii tie dinbe yal). 37A bia saa jii cabm;on-yen-yenn k tien :mibil k lol *tulban tuann po. 38 k lin Aal;on nunm po. Nna e k u tuu saa gaal islaaeltieb biit yuo nba k b baat nan b piini buolu buolu kul. L salma bonpatliak sii be Aal;on paak yuo kul, a min kaagbennu n gaal b piini man:n.39L juontu ni, a saa jii cabfalin:n, k tien liatfuouk, nan cabfalin:n tulban nan gbann, l sii tie wun nba fa saba tiat paak na tuonn e.40A saa jii cabfalmi k tien liatfuouk nan gbana, nan tulbanba, k lii tiken'm yudant nan pan:n tuonn ni. 41A jii lin nba kul k a tien na k lann Aal;on nan u waas, k jii kpan k muan b yula paak, k tulb'b l tuonn, k kaan'm, k bii manntieb kii tuun kii tien'm.42A bia saa jii cabfalmi k tien piati, k lin baal b pana k tul'b, k lin d;okn b fei. 43Aal;on nan u waas tuu saa lia :nann e, yuo nba k b saa kua tuntuok lanbonŋ, kuo yuo nba k b saa nakn binbintl buol, a bin tun tuonn. Nna b kan bann biit nba janŋ nan kuun. L tie sennu k sii mɔk panŋ yuon nba kaa gbennu, k tul Aalɔn nan u waas.

Chapter 29

1gotl fa tu saa tien Aalon nan u waat bianŋnba k tienm n tuotuna. A jii pejak kpanml nba k mɔk dang .2Nan paanu nba k mok dating nan kuli kuli nba k b gmaakl nan kpan nan bolobolo nba ka dating k b ten nan pkan nan k b tien nan bolobolo yon.3A jii nan naajak nan pejaii banlie.4Ate k a walua Aalon nan u waat bonjaii n nakin k fan ji nyun k wulb.5k fan ji malunŋ tiat k lann Aalon liatfuok liatfuok nba kpai k paan liatfuok nba k liatjak sii paa l paak k bobn gbann nba k l cabl kpaii.6k kuol u yul k tabn tanpatliak nba k b biknt.7L puolpo k a sa ji kpan nba tie malunŋ kpan k muan u yul paak k gannua.8L puolpo,a sa yinn u waat k bn nakn k a sa lanm b liatfuot.9A sa te k Aalon nan u waat buob kpana saii ni k bin kuol b yula .L pak a sa ŋann Aalon nan u waat ,k malunŋ si tie b yal nan yuonba ka gbennu .10A sa jii naajak k baal nanua malunŋ binbintil buol ,Aalon nan u waat sa jii b nii k yii naajak na yul paak .11K b sa kɔt naab na u ntuann po malunŋ binbintl na buol ni .
13L puolpo k b sa jii kpan nba taab u nuaat paak na,nan pual nan yaaninbina ŋanlie nan li kpan na k te k bin juo muu malunŋ binbintl paak .14 ŋann a sa juo nab na gbanant kul ,u gbounŋ nan u bint niib na kpinŋ poewa.k maan l tie biit malunŋ e.16A saa kpi'u k muan sɔn malunŋ binbintl na buol kpini .17k a saa pot nant na waan waan ,k wuul u pal paak nan u taa k jii k bil kaa na ni nan l nant u yul paak .18A juo pejak na kul malunŋ binbintl na paak :l tie sɔn malunŋ (holokos ) k b jii tul yomdanɔ ,malunŋ nba k l nublu man k manŋit yennu pal k yennu mun sa din .19k l juontu a sa jii pejak lua ,Aalon nan u waat saa jii b nii k yii u yul paak.20Asaa kpiu k jii u son k muan Aalon nuuditu po tulb nan u waat nuuditu po tubaa nan b nuuditu po nibila nan b dituu po taabijabl, ŋan ji sɔn na k muan lint malunŋ binbintl na kul po.21A jii sɔn nba be malunŋ binbintl paak na nan malunŋ kpan k yat k muanAalon tiat paak nan unwaat tiat paak .ŋua nan u waat nan b tiat ji si be b kua k tun n tuona.22Asaa jii peja kpanml ,u jul nan u palpaak kpan nanpual nan yaan ninbina nnan kpan nba lint u nanŋ ( pann ) nan ditu po nanŋ k mann l tie kaanu pejakee.23Asaa jii paanu waan nan kuli kuli nba k b nyinn kpancibuk ni na nan paanu nba tien nandaatinŋ na k bil yennu tuann .24A saa jii linba na kul k kubn Aalon nan u waat nuu ni k jiib k tul t yomdanua nan cɔlint.25L puolpo a saa ŋanm jii nan a nuu k juab muu malunŋ binbintl paak paapo sɔn malunŋbuol k l tie malunŋ nba k l nublu man k manŋit yennu pal k l saa di muu yennu tuann.26A saa jii malunŋ pejak na palbil nan Aalon k tul yennu nan baakl .L puolpo k l bɔkl saa kpant a yal .27A saa jii malunŋ pejak na palbil nba k a bo nyinn Aalon nan u waat kaanu na .28L tie Aalon nan u waat yale nan yuo nba baat islael tieb buolu ni,k man l tie malunŋ ,k tul yennu k l tie motaok malunŋ.29Aalon tiat nb tie malunŋ tiat na si tie ŋua nan u yabuona yale k b tu sa lia yuonba k b gannib k tulb b tuonn.30wunba saa gaal u yial k tie malunŋ yudanua k kua sianba k b yil ( tente ) cetu buol ni k mann malunŋ sianba tie kasi yaa kasi k sa dia daa ŋanlolep .k a bia sa jii pejak tie kanu pejak na k te bien nant sianba tie kasi buol na .32Aalon nan u waat sa ŋman pejak na nant nan paanu nb be kpancibuk ni tanmob kuani na .33B kuae sa ŋman nant nba k b bo mann biit paak yuonba k b bo tien kaanu malunŋ k te k b tien popienn danua na.B buolu ni sua kan ŋman l nant k pukin b po k man l tie kasi bonte.38gotl linba k a tu sa tien :daal kul yuo n tu yuo ,atu sa mann malunŋ malunŋ binbintl paak pejak banlie nba daa k la binn.39yennuo tu sa mann sannyuok ni k lua mun tu tan saa mann dajuok.40sinsinn pejak na a,tu sa jii yon kpaiu ŋanta nan kpan litl nan waan k a saa muan damunŋ litl nan waan k l tie malunŋ k tok nan pieuk kul.41A tu sa jii piini nba tie dajuok malunŋ nan yon nan kpan nan damunŋ nba tie sannyiɔk ni yal .L tie malunŋ nba k l nublu man k manŋnt t yomdanua pal.44N sa tien piisin malunŋbinbintl paak k bia saa tien piisin Aalon nan u waat paak k b si tie mann tieb .45N si be n niib islael tieb sinsuk ni ,k si b yennu .46k b si min nan n be yomdanua ,b yennu nba nyinn Ijipt k be b sinsuuk ni ,ŋann n yomdanuae b yennu.
Chapter 30

1A maa malun binbintl ki jokt bo nnu nubt l paak. A saa tien nan kpek daat e. 2K lii tie bon pabl kl fɔkint kul i tie yonm, kii yalin niiba tii ŋanle kii dokii paapa niibatii ŋanna, k gbata nba caa binbintl na lɔtii ŋanna ni na, ŋann nan lakr na kul ii tul yonm.3A dɔkn nan liklii kut sanpaapo, nan l loka ŋanna na, nan l lɔtii na gbata, k tien lik li guunu k lint'l. 4K ŋanm likli kut banii ŋanna K gaan binbintl na binbeunŋ ni, K ŋanle ii be yonn po, k ŋante ii be lief na po, k lin tuu fit luan dafɔkt kii jikt.5A tien defɔkt ŋanle k li tie kpek daat k ii tie liklikut. 6A kuan binbintl na ksemn cincenn nba duak mɔlol lakl na tuann po. Lenŋ e k ni tuu saa tuok a.7L binbintl paak e k san nyuak ni kul l Aalɔn tuu saa jo bonnunubt na yuo nba k u ŋanml Fita, 8K daajuok kul you kul wun u tuo i jokt. I tie nna yuo kul k i jkt bonnunbt binbintl na tuan k da nyikt nan waakl nan waakl maalu. 9A daa mi jikt bonnunubt nba kua, kuo bonkobu piini, kuo jiet piini k jokt binbintl na paak, k bia daa mɔ daan piinii l paaki.10Aalaɔn tuu saa mann malunŋ na binn nuak ni yonmkua e k ŋanm binbintl na. Ii tuu saa jil bonkobuk nba k i kpii k l tie biit paak na sɔn e, k ien bintl na gbata ŋanna na paak. Binbintl na kii mɔk biit, k tie min yennu yal.11Piini nba saa daa Iislael-tieb manfuol labaal. "nk yonmdaans yennu ŋamm pak nan Muoyiis k yeta: 12yuo nba k a kan Iislael-tieb nikant, b ni sua kul n tul yonmdaanɔ piinii u manfuol paak, yuo nba k b kannɔ; Na e k l nikant saa tien k bon biil kan baal'ɔ. 13Wun nba Kul k b konn'ɔ nikant, wun pa nan bianŋ nba k saakab saa wannɔ na. sua kul saa pa likli nba na, k l i tie n yal 14Nilɔ nba kul mɔk bina piinle kuo kaagbe yal nna npa piinii manŋ k li tie yennu yal.15Mɔkta daa paa k l gaal, k nandamm mun daa pa k l pual, likli nba k b wann na, k l tie piinii, k tie kan gbennu yennu yal, k l saa daa i man fuol. 16A saa gaal iislael-tieb buol piinii manŋ, k a saa jii k ŋamm tintuok lanbounŋ na. ŋann e saa tial kangbennu yennu nan piinii nba saa daa man fuol na pa waa. Kut talaaɔk nba k b sii dia forl taa nin nii17L puoopo kangbennu yennu pak nan Muoyiis nan mɔbona na a: 18yanmt kut mɔnt tat laaɔk nan kut mɔn kantu; k sonn'l tintuok lanbounŋ nan malunŋ binbintl na sinsuuk ni, k gbien nyun kut tatlaaɔk na ni.19Nuyn manŋ ɔ k Aalwn nan u bonjai sii fobh b nii nan b taa. 20K fit kua tintuok lan be unŋ ni b tuu saa sa'an nyunna buol e waa. Nna e k b kan kpo. L bia sii lie nnae, yuo nba k b baal a b tun tuonn malunŋ binbinh buol, K mann malunŋ k juo k lin di muu k tul. 21K bia saa wuul b ni nan b taa, k ji k kpo. Na tie Aabn nan u yaabuonna, sennu e, k b sii tun k elia e waak n tuv w maalu. fdia e maalu n tuu maalu. Kpan malwaŋ kpan ŋan mt na labaal.22K kangbennu yennu pak nan Muoyiis k yaa a: 23Jiin bonnunut nba ŋan k b yi'l miil k l kpaiu ii tie nan sin pienii bɔlk gbinna ŋanta k paiu na, nan bonnunut nba k b yil sin na muom na, kl k paiu ii tie nan sinpienii bɔlk gbin n nan bojinn na, nan kinkuka nba nubilu man, k l kpai u ii tie nan sir pie nii bɔlk gbinn nan bon jinn, 24bon nu nut nba k b yi kasia na, k l k paiu ii tie sinpienii bɔlk gvinna ŋanta, kii tie nan baa bikii bianŋ nba yennu lanbounŋ ni na, oliif tiini kpan salenn a ŋan luob k ŋmat l kul, 25K l ii tie kpanunubt nba tie yennu yal;26A jiil k lin ŋanm n lanbounŋ na nan molol- lakl na. 27nan taabl nan l bo na kul, nan fitl nan l bona kul, nan bonnunubl, binbinti nan malunŋ binbinkl hba k b jokin piinii l paak, nan l bo na kul, nan kut tatlaaɔk nan l kanlu na. 28? ? no verse 28 in draft.29A jii bona na k tun l bannu, k ŋanm tul min yennu, k l saa tien kaqbii as 30a jii kpanunbt manŋ k ŋanni Aalaɔn nan u bonjai k kaan'm k bii tie mann-tieb kii tuun n tuonn. 31Betil Iislael tieb na nan Kaabiit k panun nba sii ŋanm niib nan l bona na, bii dia kii tuun n tuonna yuo kul.32I tuu daa mɔ ni yana paak, Sua ji daa jikt l bona k naan l kpanunut buolu l tie kpon nba kan bi e te e kasiie 33Wunnba kul tien l kpanunut buolu kuo k jii kpanunubt manŋ k muan nilɔ paak, ŋaan k u k tie mann tua, n saa nyin n'ɔ n niib ni waa.34K yennu ŋanm Muoyiis a. jiin bonnunut na janŋanbii, K ŋanne tie suun nba k l nublu man, nan kunkuon wa kii nba nubt man, nan tutubila nba nubla man k b yi Flan kiisens, 35k ŋmat tien bonnunu bt. A pukn yaalin k te k lii ŋan, kii tie linba kaa biit i . 36A jiil waan k nann k lii yon, k a kua nann a lanbounŋ na ni, k puki molol lakl na tuannn po. Ii jii bonnunubt na k l : tie lin bo k mɔk biit mɔni.37I dau ban ŋmat bon nunubt na buolu k tien i nɔnŋi. Ii jiil k li linba k mɔk biit kaagb tion min yennu. 38L i tie k sua ŋanm bonnubt nba na buolu k l tie u mɔnŋ yal, n saa nyin'ɔ n niib ni waa.

Chapter 31

1K Yennu maat Moise a nna: 2Gotl, n gann suda buolum, houl yaabuona minŋ, ouli bija Betsaeel,3K gbien Yennu foŋam nba saa tul'ɔ panŋ, yanfuon nan fitu nba saa te k wun tun tuna, 4K te k u saa fit k jii liklii kut, salma man salmɔnna, 5K kpiel tan-nyi-nyila, k kpiel daaɔk. Nna e ku saa fit k tien tuon-buoli kul.6N te k Dan buolu ni jua, Aisamak bija gliab n tie u sonmtua, k n bia ŋanm k pukn ninfandanm, a bin fit k tun tuona nba k n wann'a: 7Cetu lanbounŋ, molol taana lakl, l biitl nan linb kul k b saa jii pann lanbounŋ na, 8tiebl nan lin nba k b saa tuan baa tuu juo wubl sian, wubl juo buol nba k b tien nan salma binbintl nba k b tuu mii bonnunbt, 9malunŋ binbintl nan lin nba be l paak kul, sidlu nan u kantu.10Malunŋ tiat nan tiaŋant nba k manntua Aalon, nan u waas tuu saa lia k mann malunŋ, 11ŋant binbe buol k pan nan tulaali nba nubl k man. K fit tun l kul na; tuontunna sii cɔln senni nba k n wann'a.12Kaagbennu pak nan Moyiis k yet a: 13"Fin, maatl Isael tieb linba na: 'mantik, ii cɔln man ŋannu fuon daa k l maan ŋann e sii tie ninnɔnŋ min nan yinm sunsuuk ni, yaabuona nan yaabuona ninŋ, ninnɔnŋ nba k min Kaagbennu te k l ŋan. 14Ii cɔln man fuondaal, k maan l tie daŋann e k tuli. L i tie k wunba biil l daal, u saa k po e wun nba kul tun sial yaa tuonn l daal, b naa bel k nyinn'ɔ u buolu ninŋ e. 15I tuu saa tun tuonaa daa ŋanluob, daa ŋanlole tie fuon e k tie min Kaagbennu daa. Wunba kul tun tuonn fuon daal ŋan nan kuun e.16Islael tieb, b yaabuona nan b yaabuona sii cɔln l fuon daal, l molol sii tun k be. 17ŋann e sii tie ninnɔnŋ min nan Islael tieb sinsuuk ni k maan Kaagbennu sanpaak nan tinŋ nantua din tun daa ŋanluob e, k ŋanlole daal k u nyik k k tun sial, k jiin fuon.18Waa faa laball nan Moyiis siinayi jual paak k gbann yuonba, k Kaagbennu tul'ɔ tanjeblkaa nba k ŋua Yennu dian nan u nuubil molol senni l paak.
Chapter 32

1Islael tieb nba din bann nan Moyis duo sinaii jual na paak k wei nan yennu na, k b paak taan tieb k baal Aalaɔnn buol k yeet'ɔ a t k mii linba tien Moyis, wunba nyii nant Ejipt na, l paak, a maa yennu k tult k wii ŋmakitil't. 2Aalaɔnn yeet'b a,tuutil kuut tutuuta nba ki puob nan waat tuu na, ki baal naan k tul'n.3ŋanne k niib na kul tuut bi kuut tutuuta k tulAalaɔnn , 4k u gaal kuut tutuuta na k nann k maa kuut nyinyila naajabik k niib na yeet a, Islael tieb ,ti yennu e na, wunba daan nyin t Ejipt na.5 K Aalaɔnn ji maa maluŋ binbintil k li be kuut nyinyila naajabik na tuann, k ji yeet niib na a wonn t saa tien jaam k paak paak. 6K l yent sannyapob ni, k niib na baal nan bonkobt, k kpiimann mujonu malunŋ k bia kpii bonkobt lia a bin di, k l tie b yenweilieb piini. k niib na kaal k dii, k nyuu k jii fl k jel'n nan lieb.7K yennu yeet Moyis a, ŋmatl sik yian kimaan a niib nba k a nyii namm Ejipt na yetin k ŋaan tun biita. 8B dɔnŋ yet sɔnu nba k n waanib maa bin wei na waa. B naan kuut nyinyila k maa naajabik, ki mann malunŋ, k jiantl'ɔk yien a Islae gotl a yennu nba nyiinaejipt nee na.9N bann nan niib na tie tubkaagbata e, k yennu ŋamm yeet a n mi na niib na tie moyetuk damme, 10A daa gba a fan gual'n mɔtana. N wutol duo bi paak a, n yaa man bilib, ŋaan n saa t k fin na a yaabonna n tien digban jaan. 11ŋaan k Moyis balin yennu k yeet a, yennu bee paake, k a mantik donn wutol a niib nba k a pancionŋ nan yikuo k nyinnib Ejpt na?12 T ki luon ki Ejipt tieb na fit kii yien a, a nyinn a niib Ejipt tinŋ ni ŋaan lonn fan kpib kunkuok na ni , k buotib bi kul tinŋ na ninŋ. nyikin wutol, ŋaan lebt a dudukt, k daa baat nan bonbil a niib paak. 13A tiat a tuontunn, Ablahaam, Isaak nan Islael po nan a saa te k bi yabuonna puɔt , ki tie nan ŋmaaabila nba be sanpaapo na b bia yeet nan a saa tul bi yaabuonna tnŋ na kul, k li tie b faal mɔkmɔk nan mɔkmɔk, 14ŋanne k yennu lebt u dudukit, k ji ki baal nan bonbiil u niib paaknan waa bo yaa wun tun na.15Moyis nyii juol na paakŋmaat sik. k dia tanpatilaii ŋanle nba ki yennu dian u senni li paak, l kul po na. yennu mɔnŋe jabil tona k dian senni li paak.17 K Sosue gbaat niib na yikin, k fufuit, k u yeet Moyis a, Tɔab fuul be kanŋ na ni. 18K Moyis jiina, "fuut na k naan nyannu fuuti, li bia ki naan fabinii fuuti, li tie yanni fuute.19Moyis nba somm ki nakin kaaŋ na yuo nba, kua laa kuut nyinyila naajabik, ki bia la niib nba waa siak na, ki u wutuol duo bonciann. k u set jual na nyakil ni, ŋaan lu tana ŋanlee na nba ki bo dia u nuu ni na, k l yiel, 20K jii kuut nyinyila naajabik nba k bi maa na, k nannil ki lkpant yon, k u ŋmat nan nyun k te Islael niib na nyuul,ŋaan yeet Aalaɔnn a, niib na, tun be k tula, k a te k b tun biit na buolu? 22K Aalaɔnn iin a, a n yennu daa dont wutuol, a mi niib na nba luon biit tumu biaŋ nba. 23Bi yeetin a ti ki mi linba tien Moyis, wunba nyii nan Ejipt na. L paak, a maa yennu k wuu somm ti tuann 24K yeetib maa bin baal nan kuut nyinyila tutuuta ki binba mɔk baal naan k tulin, k n jii luu muu ni, k li naan ki n jii, k maa naajabik.25K Moyis la nan Aalael ki niib na paak, k tuun jat tuonna, ki dint bi mɔnŋ fei bi datai numm ni. 26K Moyis set kanŋ na tammob po ŋaan tant ki yeeta wunba taayennu po wun nakin" ŋanne k lifii tieb kul baal ki lintɔ. 27K u betib a, timm Islael tieb yyomdaanɔ yennu yeet a sua kul n jii u jukbanjiak k piin tammob na ni, k soo lin kanŋ nan kul po ki kpi u ninjamm nan u yoalinbanan u nikpiim.28Ki lifii tieb na sak, ki kpi jab nan tuuta ŋantaa na. li daal. 29K Moyis yeet lifii tieb na a: din na nba na yennu ŋammi ki tien nii u yab yaa fit kpii i bonjai nan i ninjamm na paak, lipaak ki yennu tien piisiin i paak.30Laa yent sannyiɔk ki Moyis yeet niib na, a i mantik tun biit bonciann, ŋaan n saa ŋmaat saan yennu buol jual na paak ki mial'ɔ. L pasial i saa laa nykcaabu wa. 31Ki Moyis ŋmaat yennu buol ki yeet: a wiiwei, niib na tun biit nba yaab bonciann, k maa kuut nyinyila yennu ki jiantl. 32ŋaan mɔtaana, yabit ki nyik cab li biit, ŋannika fan piin n sann ka daɔk nba dian na ni33K yennu jin Moyis: a wun nba biil me, ki saa piin u sann n kadaɔk na ni. 34Mɔtana i sa k saa saan nan niib na ki wanna nan. n mata ka sii be a tun, ŋan dal n nba kin sa tun, n saa dat bi tuba bi biit paake. 35yennu saa dat niib tuba, kimann ba din tuo k Aalaɔnn maa kut nyinyila naajabik na paake.
Chapter 33

1Kaagbennu yet Muois a: I saa, K set nan a niib nbaka din nyinib jiot na; K saan nanm tinŋ puankak nbak din puo nan n sa tul Ablaahaanm, nan Isaak, nan Sakob a n sa tul b yaabuonna na. 2N sa tun malaka abuolni, ŋaan bel Kanane nba, Amolian nba, Hittit nba, Felesian nba, Efian nba, nan Yebusian nba. 3K wun ciani duo nba puub siat nan naabiin ŋaan min ŋan kan fitbaal i buol ni, K maan itie Kangbata buolue K mi ya man saan nani sɔnumanŋ n sa buo ti-e.4Ŋaa niib na nba din gbat u wutuol man manŋ; K bj be ninbaatl nan kun mekpiib na sua din j liu u tiapaa na K tie fant u paak. 5L paak Kangbenu din wann Muois a wun yet Islael tieb a-b tie kangbata buolu-e. L paak n yaan sonm nani sɔnumanŋ; bo miitk n na n sa buoti-e. L paak jik. Liatl itiapaa na, K nyini tant bona K la ma saa tieni t bianŋ nba. 6Ŋan ne K Islael tieb j din liat b tiapua na nan b fant bona, K bil banfɔkla Helob jual buol.7Muois din jii lanbonŋ manŋ K can kanŋ nuak ni sianba dɔnn waama, i K yil cetu lanbonŋ nilɔ nba kul din tu luo wun lonŋ Kaagbennu u din tu nyi kanŋ ni-e. K saan cetu lanbonŋ na buol. 8Yuo nbak Muois din tu saa cetu lanbonŋ ni Buolu n kul din nyi K sie b lanbont tamoi-i buol ŋaan goli Muois koinu cetu lanbonŋ ni. 9Yeniiba ku din kua lenŋ sanpagbonŋ din tu baal-k-be cetu lanbonŋ n tan mɔ ni-e. K Kagbennu j din piak nan Muois.10Buolu nba din laat K sanpagbaiia din sie cetu lanbonŋ ni na, K buolu kul j din tiib-tiib niilɔ kul din tu tiib b tamɔ-ni. 11Kaagbennu din piak nan Muois nan nilɔ nba tu piat nan u-yuak-ne. Yuo nbak Muois din tuŋmat kanŋ ni naan tu nyik u sonm tua sesue noun bija din tu bial ctu lanbonŋ na-ni.12Muois yet Kaagbennu gbintl, aboi a n cian a niib ŋaan K wan-n wunba sa cianin ktin saan. Yet nan a minfanu, K a num gbuo. 13L ŋan ŋaan ltie mɔni nan a nunm gbuo mii. nan n tie a yan min bik, ŋaan bia ban nan niib manŋ tie a buolu-e.14K yennu jii nɔ: n si som nana min nan fin K j daa ŋmaan-mi. 15Muois ŋanm K yet-a: A ki baal a tiɔŋ t buol ni, fin daa t K ti sietl lengi. 16Lan ne want nan a pal mei n paak min nan a niibii, li sua kasom nan tinm, min na niib si mok bɔktu, nan tinŋ na niileb nba be?17Kagbennu jii Muois a: K maan a yet nan a n miafanu K bia luktin n mun sa tula linba ka boi n na 18ŋan ne K Muois ŋanm K yet-a cabmin K man la a yuudant.19Yennu jii nɔ: N saa te K n baakl n baal a buol, l tan wanno ma tie wunba. N satie sukl wunba K n satulɔ sukle. K bia la nin batinu nan wunba K saa tulɔ ni baatinu. 20Ŋaan a kan la num po K man ni sua kan lan K bia be mɔk manfuol.21K Kagbennu bia ŋanm K yetua-a Buol ben na K kpian, flit K set tangbonŋ paak. 22Yuo nba K n yuolant gaal n sa jia K sikna tanfiɔk ninŋ, ŋaan bak na nan n nuk j fit gal. 23Ŋaan nyinin nu kaj la n puolpo, ŋan sua kan la n nunmpo.

Chapter 34

1Kmɔkgbenu maat Moyis fin mɔnnɔa n kpiel taanna ŋanlie k yenn i naan sinsinn yal, k dian mɔmaam nba daan be sinsinn yaal nba daan bil na. 2tɔienn siil wuonn saanyiɔk ni; a duo sannyiɔk puob ni Sinaii juol paak i be l bul ki guun jual yuul paak.3Fin nan sua kan tuaak ki duo, bi kan laa nii sua jual ŋann kul paak i daa te k bonkobt bit nan bonkobt gbenŋaa n daa baat li juol buol. 4Moyis kpiel li taana k l naan sinsinn yaal, l daal po ku donŋ k fil k duo Sinai jual paak nan kmɔkgbenu nbamaat biaŋinba . k u dia u nuu ni taan kpiel kala ŋanle.5kmɔkgbenu sik wonninŋ k muant u saann. 6U gaal u nunpo k muant kmɔkgbenu, kmɔkgbenu yennu nba gbie nan ninbaatunnu nan ninkpabɔnŋ, u k donn wutol k mɔk lɔɔn nan ŋaant. 7N mɔk lɔɔn nba kaagbenu nan niib, a maa n ki dal nba k biil tubl, n sa daat bi baa nba biil tubl nan u waat, u yaabuonna muntaa, munnaa nba saa wil u puol.ŋ8Li you na Moyis baa k jiant yennu. 9K yet : n yemdaanua li tie ka numm gbuo miat sukl, yomdaan ki son nan tinm n ban nan buol na tie tubkaagbataa ka dii sukl t tunn biit nan t yanbomm k l maan t tie a niib.10yennu jiin k maat: n saa suol suolu min nan a buolu sinsik ninŋ, n saa te bonn nba k tinŋ paak sua kan ban k laal; k buol fannu sua bia kan ban k laa. buolu nba taan na kul saa bann tunnu mun yaal ka yiikin kmɔkgbenu yennu po k m gbaat ka yiikin. 11I ŋamm suol man ma maati linba din nai nunŋ ninŋ kin saa bel, Amoole tieb, kaana tieb, Hitti tieb, Felezi tieb, Hevi tieb nan yebu nba.12I suol i mɔnŋ nan yiiba suol suolu nan niib nba ki saa b duo ninŋ na kimann b tan si tie baal t i po. 13Amaa i biit biit b paat, k yiel yiel bon ninnant nba be jiantu diuk ninŋ, cua cua b ciceeli nba be. 14I daa gbaat k jiantl b bon ninaant kimaan kmɔgbenu yennu tie funfun daan: yennu nba k tuot k b nantua nan sua.15I daa so suolu nan duo manŋniib; kimaan i mun tan si jiantl bi yennbit bit na b tan si yii k dii b paata jiet. 16I jii k t bi bon poii k tien i bonjaii k bi kuant k b jiantl b yennii bit bit i k baa naan i waat mun tan si tie nan ŋamm na. 17I ka nan yenbit nan kut.18I tiatl man k di jamm nba k di k ŋman paanu nba k ŋmat nan daatinŋ. Dikaala ŋmaalk daa ŋaanlie nba k sie, i tuu ŋman paanu nba k k ŋmaat nan daatinŋ, nan ma dien; l ŋmaal ninŋ k din nyi Ejipt duo ni.19Bon sinsinn kul tie n yaal. L tie nna sinsinn bonjak, a bonkobt, naabik nna ka pebik. 20Li tie bonnŋ bk b maal'ɔ ŋmaat k daa pebik. I ki daa yin yen kɔnn u tulu. I tu ŋmaat daa i waat ninŋ bii sinsin sua daa baat n buol nan nikuoni.21I tuu tun tuon daa ŋaaluob, daa ŋanlole daal i tun, l tie kpaa fuul nan dii jaan yuo i tuu kaal li daal k fuoi. 22I tiatl man ki dii naawaei janm nba ki dii k l tie paanu yua bin sinsinna, nan jiet jin jii yo janm nba ki dii binn gbenu.23Taal mun taa binn kul, jaab nan buolu kul n tu baal n buol, yennu nba tie kmɔkgbenunaan Islael yennu. 24N saa nyin digbana nba ki tuok b niib ki yaaliki tinŋ, ki sua kan fit ki yenk nan ni duo yo nba ki do taal muntaa binn ninŋ kmɔkgbenu yennu buol.25I daa maan maalunŋ nan paanu nba ŋmaat nan daatinŋ, i bia daa tie maalunŋnaant kaa kaa sannyiɔk ninŋ yuo nba ki dii tietu janm. 26Binn kul i tu baal nan sinsinna jiet nba ki jaan kmɔkgbenu yennu ŋaak, i tu daa yaak tann bik u naa biin ni.27Kmɔkgbenu yennu maat Moyis suabin mobona na kimaan l paak k nenn seni nba k lisie fin nan Islael waat sinsik ni. 28Moyis din be nan kmɔkgbenu juol paak yentunnu na piinna nan nyiɔtunna piinna u bk di jiet k bia k nyuu nyun, kmɔkgbenu yennu din sɔb u seni moboa piik tan kpiel kaa na paak.29Moyis din nyia sinai jual paak k siik k dia nui ninŋ taan kpiel kaa ŋaanle nba k yennu din waaua k u suab u senii piik. U din k ban nan nuunŋ po nyilii yonba ku bo piak nan kmɔkgbenu. 30Aalonn nan Islael tieb got Moyis k su ku nunŋ po nyilii k jaaŋmaami suolb nan bin baal u buol 31ŋaan k Moyis yiimm, k Aalonn nan saakab nba bo be baal u buol ku paak namm.32Li puolpo ki Islael tieb kul baal Moyis buol ku paak namm senii piik nba kmɔkgbenu bo tuulua sinaii juol paak. 33Wa din paak namm ki gbenn ku ji cincenn k piin u nunnpo.34yuonba ku kua yennu laabonnŋ a wuu paak naanua u bo tu jii l cincenn ki piin u nunŋ po tie nan waa taan saan nyii lanbonnŋ ni. U nyii u tu paak Islael waat naan biaŋinba k kmɔkgbenu yennu paakua. 35Isael tieb yaan laa k Moyis nunpo nyilii ku jii cincenn k piin u nunpo tiee nan yuo nba ku tan sa ciet kmɔkgbenu yennu k paak naanua.

Chapter 35

1Mois taan Islaeltieb kul k maatib gotl kcajbenuk maan yaalbaa 2i tuu saa tun i tuona daa ŋanluob ŋaan daa janlu le daal tie fuo daale, k tie kaagbennu yale u ma tun tuonn l daal manŋ b kpi'u 3I kan juo muuFuon daal i ŋei ni yaa saa piini bianba k tul kaagbennu lanbunŋ.4Mois maat Israel bieb kul gotl kaagbennu maa senn seenubaa 5yii nyin piini i ni k tul kaaagbennu daansuakul ma paal siab wu tul kansbenuk likimɔnna, likli, liktanna. 6Kuo cabŋann, kuo gungun bɔnwuwuwun. Kuo gungun nyinyila cabl nba ki bi luun nan waab kobit, 7Pejak gboun Fabin mɔŋ, Fanŋgbeŋin gbounŋ nan naajiil duak 8nan Kpah nba sii liakt Fita ni nan bonnunubit nba sii ŋmat kpan nba ŋammi ne niŋ nan bonnunubit nba si jokt. 9t tanyinyina nan tanyinyilia nba si tabt mantieb Yudaanɔ liatjak nan parbiir paak yeennu lakl kpatieb tuntl10nuutuontunna kul n baal kktunn klaughennu nba mat linba 11lanbouŋ nan u bonpinkora, nan u kutlɔta, nan u taabii, nan u dapɔnkara, nan dacaata nan u bopta, 12nan mɔlol lanbana nan dapɔtii nan cincenpɔnt kal,13teebl nan u dapɔntii nan l bona kul, nan kaanunba tie kaagbennu yaal k dua u buol 14Fitsentl nan li bona, nan Fita nan kpan, 15maluŋ binbintl nan u daa pɔti, nan kpan ŋanm nan bonnunubit nan tammɔb pak cincen pɔnti 16muujuonu malunŋ binbintl nan u kutmɔt u dapɔnti, tatuk nan suɔŋ nan l ma kul be17jant diuk nan l dacaata nan l ŋmiit nan cincen pɔntkal, 18lanbouŋ kpai nan jant diuk nan b ŋmiit, 19jant diuk maluŋ tiat, manɔn nan u bonjai malu liat yennu niib baat nan b piini20ŋanne Israel tieb kul cial Mois buol 21bin boa kul bo mɔk yanduam hah Palpienn b bal nan b Paani kciogbennu buol l fit b maa jant diuk nba bii tant lieb l buol nan tuonna makul be nan mantieb liat. 22Puob nan jaab ma kul bo mɔk buam bo bat nan laani, luuluta, banni, nan niipili nan bonliaba tie liktana k piini k tien kaagbennu.23binba kul din mɔk cab ŋaana, gungun bɔn wuwung, gungun mɔwuwuna nba nyiili waab gbuonŋ, piok gbuonŋ mɔnwuwun nan Jangbeŋdin baat nann. 24binba kul din mɔk ligli, nan ligmɔna bo baat k tie kaagbennu nan b baa kul mɔk naajin daat bo baat nann a bii tunn luun ma kul be.25Puob nbo din mɔk nuu tuon din bal nan cabjana gungunt, cabŋana, gungunbɔniuwun, gungun mɔnwuwuna gungunt nba nyiili 26Puo bin baa din mɔkb nuutuon k mɔk Palpienn din baat nan waagbent.27kaagbennu buolu nmŋ sakab bo baat nan tanbinyinyila nan tanbinyinyilia nba si tabt mantieb yudaanɔ liatjak nan Palbil paak, 28Fitan kpan nan bonnunubit nan maluny kpan' nan kanp nunubliet 29K Israel tieb kul jab nan puob nba pala siab na kul baal nan lom piini k lul yennu a l tunn tuonn nba yennu wann Mois na.30Mois pak nan Isnel tieb: i laa, kaagbennu luktbesalel-e , uni bija, kuu yaaja tie hun kui u nyii Juda bolu na. 31yennu tulɔ fuoŋam, ki bia tulɔ yonfuo nan dudukt nan bannu, nba ku sa fit k tun tuonna kul, 32k tunna nan salin piena, salinmɔna nan kutmɔna 33K kpiel tana, k yakil taabi k l fit k tun tuonn kul.34Yennu gann ŋuae nan oholiab u matie nhisamak bija ki nyii dan buolu niŋ, paab a wuu tunt bam tuolna ma puk 35u tulɔ banm nba kuu saa fit k tunn nuu tuon kul bolik kal, bonninant, cabŋanna, bunbun wunwuna nan k cab pienk fitk bob tuona kul na l bonninant.

Chapter 36

1Betsalel nan oholiab nan tuon tunna nba k yennu tulb kaktin, nan yanfoon nan panŋ nba sa fit sonm yennu lanbonŋ na caanun, bkul taan k too yennu nba yet moobonaa nba na.2K Moiis yiin Betsalel nan Oholiab, nan niib nba k yennu tulb kaktin, kb palaa gbiie nan lom nan bin tun yennu tuonaa na abin piien taonn na tunmu. 3K nuu tuontunna manŋ din gaal piinii nba k islael teeb baal nann k tul Moyiis a wiin caan lanbonŋ na. Sannyiɔk kul b din ŋamii baat nan yanbuu piinii k tien Moyiis. 4K nuu tuontunna nba caant yennu lanbonŋ na tan la k piini na sa janŋ nan lanbonŋ caann5K b baal k yet Moyiis a : Piinii nba k yennu yet niib a bin baal nann k lin caan lanbonŋ na yabit k sa tenna. 6ŋanne k Moyiis tul Mɔb k b lin kaaŋ kulpo, k yet niib na a; sɔɔ ji daa baat nan yennu lanbouŋ na piinii k pukii. L paak niib na ji din K baal nan sial k pukin. 7Kmaan niib na mba baal nan piinii nba na din yab k saa tun langouŋ tuonna. L din be yab k saa tenna. K jiin bon jɔnkal po.8Niib n'ba din tuon tuonnaa na din nyaal cicenn nba k b saa dɔkin yennu lanbonŋ na nan cabaa piik k l ŋmat nan gungun bɔwuwul, nan gungun mɔnwuwul nba nyilii, nan gungun- mɔnŋ nba nyilii. B bia din nan yennu Malakaa nba l paak. 9Cincen dɔktl kul din mɔk Fɔkint taakaabii piik nan ŋanna, yaalmuu taakaabi ŋanle. L kul din tee yonme. 10B din jii caabaa ŋanmuue k taan kpab nyaal, yenn, k bia jii ŋanmu nak bia kpab nyaal leel.11B din jii gungun bɔwuwule k nyaal k kokin caabl nba juont lin nba k b kpaab' ne paak, l ŋanle kul paak. 12b din jii ŋmibilaa piimu k teen cincen-kpabka na kul puol po, k l kul naan liiel. 13B din jii lik kut banlɔktaa piinun k baan boan cincen-gbeŋaane k taan nan lia, kl ji fit tee lanbɔnŋ.14B bia din nyaal waabii gbent piik nan yenn a bin pin yennu lanbɔnŋ manŋ kl ji naan nan lanbɔnt nba k b dua leŋ na. 15Cincenn cabaa manŋ foakint din tee takaabii piik nan ŋammun k l yaalmu tee takaabii ŋanle. L kul din naan liaae. 16B din taan cabaa ŋanbue yenn po, k taan ŋanlob leel po. 17B din jii ŋmebilaa piimuue k teen cabaa nba k b taan na cabjuok kul kokaa.18B din jii kutmɔnnek nan bɔloktaa piimun, kji dia k gaant cincena na k taant nan liaakl ji tee yenn. 19L puol po, b bia din nan lan bɔnŋ ne bon doaktl. nan pijak gvenmunŋ, nan janŋ nba k b yi nikinn ne gbonŋ k nan liel.20B bia din kpaa kpakt nan naajiil daat, k paan bon punpɔna yennu lanb ouŋne ninŋ. 21Kpɔk kul din mɔk taakaab jinn 22K b bia pon boonna ŋanle le k bɔkt-bɔkt l nuaak ninŋ. 23B din kpaa kpaakt piinle k seen yennu lanbouŋ na ninŋ niidiitu po.24Bdin ji kutmɔnnaae k nan bon sentaa piinna, k kpɔk kul tua boona ŋanle paak. 25B bia din teen nnee k senn yennu lanbouŋ na ninŋ nii ganŋ po sentaa pienle 26K paakt piinle nan kut mɔnna bonsentaa piinna, k kpɔk kul tua bonsentau ŋanle paak27Lanbouŋ na puol po klbe yenbaa po, k b sen kpakt ŋanlob, 28K bia pukin kpaakt ŋanle k senn puol po lɔtii nin, a l fit ki kot lanbouŋ nak li mɔk panŋ.29L kpaakt ŋanle b din jii banŋe k taan bokim senni tinŋ ni k tan doo paapo b bia din teen l baannue lɔtii ŋanle na kul ninŋ. 30Lɔtii ninŋ kpaakt manŋ din tee ŋanniin k bon senta mun tee piik nan ŋanloob k k pɔk kul din tua senta ŋanle paak.31B din jii najiikdapɔntii ŋanmuek pɔn yak-yenn po. 32K jii da pɔntii ŋanmue liil po, k bia jii dapɔntii ŋanmu k pon-pon puol po, nan dapɔntii ŋanmu nintual po. 33B bia din pɔn dafook k puakt sin siuk ninŋ k gal pan lanbouŋ na k pinŋ nan kpinŋ. 34B bia din jii kutmɔnna lotae k lol-lol daat ne k l suol dia nan k paakt na. K jiin jinjoaŋ nan tanmodoaktl po.35K b ji gunguŋbon wu wul, nan bon kob gbenmɔn nyinyilk nyaal cencenpɔntu, k ji gungun ninyilaa k nan malakaa nba l paak. 36K bia ji tik nba waaki daat ŋanna, k kpel k nyunn l kul kut nyun, k caan, k kpaa pinii l paak, ŋanji jɔnn cencenne l paak k l diaal.37B dia din jii cabŋann k ŋmat pekob-bɔnwuwul nan pekobmɔnwuwul nan pekobmɔnt k nyaal tanmɔdɔkl, k nan bon ninnat l paak. 38Tanmob kookl ne b olin jii dacaata ŋanmue k caan kut sentaa ŋanmu paak, knyunn dacaataa ne, nan dapantii ne kul kutnyun, k bia kpaa kutlɔktua daat na paak kl dia tanmodɔktl manŋ.

Chapter 37

1k basalel jii naajiik taabii k kpaa yennumalunŋ lakl .k l fɔɔkint tie taabatii kɔbk nan piilie nan ŋanŋmu k yennu tie taabanbis piinlole nan ŋanŋmu na l dokiiu .2k u nyunnlakl na nuakni nan l puol salma nba ŋan k kokin l mogbann.3k ŋanm salma banii k taabin lɔɔtii ŋanna kul po ,ŋanlie taab yenn po k ŋanlie mun taab liel po .4k jiin naajiik taabfɔkit ŋanlie k nyun sal l paak .5k tuun taabafot nan banii nba gaa mɔlol lakl na po k l fit jiin.6mɔlol na salma nba ŋaan k tababanaa koobik nan piik nan ŋanŋmu k l fɔɔkint tie tabanna pinlole nan ŋanŋmu.7k ji salma k maa bona nba mɔk kpinkpant ŋanlie .8ktaab yenua lakl na biit paak cianyeny.9k bona nba mɔk kpinkpant manŋ tok nan lieb,kgoli lakl biitl paak.10jiin naajiik taabii k kpaa taabl k l fɔkint i tie taaban yenn nan bon jinn k l yalmu taabann nan bon jinn ,k dokiu taabanna ŋanlie nan bon jinn.11k ji salma nba ŋan k pɔl lint mogbankokii.12k tenn gunnnu k nl fɔk nan lanbanbis ŋanniin nan k liitl k salma bonkokii n kokin l yul paak . 13k ŋaan salma bannii ŋanna k l gaa taabl loka po..14k gaabannii taabl nan kpinii k fit lii mɔk paanŋ b wɔktl,taabl manŋ.15k naajiik daat k l daasolkala ŋanlie k pual salma l paak k fit k wɔktl.
17k jii salma kule fitsedl,nan musol l nankl ni k salma nan tipuut taan yomm.18k gbataa ŋanluob gaa k pukin sunsuk ni k ŋanta yen be liel po.19k gbata ŋanluob nan kul mɔk salma tipuut nan wuaka ŋanta ,tan k l naa tolik puuk u.20k fitsedl nan nyakl ni k mɔk salma ti puuk na wuaka ŋannaa k l naa tipuuk .21wuuk yenn be gbata ŋanlie kul sinsuuk ni 22k jii salma k kul fitsedl nan l gbata nan l wuaka k l kul tie yomm.23k jii salma k kul tie tal ŋanlole k b tuan fitsedl paak k bia kul sipia nan babti .24k jii salma k l kpeiu tie nan sinpienii bolik gbinna piinta nan ŋanna kpeiu nan k kuol fitseenta nan bona kul.25k betsadl maa bonnunubt binbintl nan naajiik taabii k jokt muu l paak,l fɔkt niibanaa piinkŋmu ,L yalmu niibanaa yenn k duaak paapo.niibanaa ŋanna gbata nba caa binbintl luati nan kul tie yomm.26k u jii salma nba ŋan k pual ,gbata ŋanna ni gunu lokaa nan k liitl l kul po.27k ŋanm salma banii k gaa binbintl binbenŋ ni k ŋanlie be yenn po ,k ŋanlie be k ŋanlie be lel nan po al tu fit tuun daafuot ŋanlie k fit jiin.28k jii naajiik daat k ŋanmil ŋanlie daafuot bon nunubt kpan :29Besatel cl ŋan yennu kpan nbba ŋanmit bon nunubt nba nubl maa k b wubt kttie yennu.
Chapter 38

1Betsale tie kaagbennu binbintl nan l daat nba waki e k l loka po kul jan ,k tie taabnna ŋanlie nan piinŋmu l bɔk yen k bia tie taaban yenn nan piinŋu l fɔkint sanpaa po.
3b din jii kut monne knan linba tie binbintl na tuontuntiat,k nan kutseni nba k b si wa tanpenk nan suafulla yennu nyun wulsiali ,kut juki nan linba k b sii cinbt sɔn.4k jii kut monn na nan tuogbiani ktel binbintl na tinƙŋpo k l tie nan sajem tiat na ,k tan dua sunsuuk ni nŋ .5k jii kutmonn na k nan banii k jii k laakin kpinii ŋanna kul k l ji tie bunɔnta6k jii daat nba wakii l k tie bunpɔnta k jii kut mɔnn nak tuian l paak .7k jii dapɔnta na k tun banii nan fɔnna ni,kji tuu saa fit k wakt jii tien naanbuotuk naa ŋan be nuak ni.8k b jii puob nba tuu tuun yennu lanbouŋ tanmob n na mianii kul k nan kutsouŋ nan l kantu ,juonn nba k b maa lint yennu lanbouŋ na.9k b maa juonn l tinŋ po ,k cann lanbouŋ ,k l taabanna tie nan piinŋmu na.10jaana piinlie din dian k l tua kut mɔnn na buota piinlie paak .11ganŋpo lanbount caa k l fɔkint din tie nan taabanna piinŋmu na k jaana piinlie din tua kut mɔnt na buota paakk banni nba tie likli kut na .12yendo po din mɔk lanbont piinlie nan ŋanna k jaana piik tua kut mɔnt buota piik paak ,k bannu nba tie kutmɔnt nan din lɔk na .k nintul po lanbont yaalmu din tie taabanna piinlie na ŋanŋmu .14Tanmob ganŋpo, din tie taabanna ŋanlole nan piin mun fɔknt jaana ŋanta din tua kut mɔnt buota na paak k diau.15Tanmob niiditu po ,din tie taabanna ŋanlole nan piinŋmu fɔkt ,jaana ŋanta din tua kut mɔnt buota na paak kdia u.16cincen jonkalaanba juan k lintlanbont na dintie cabŋanna e.17Bbuota nba k jaana na din tua tie kut monne ,ŋaan jaana nan dapɔnta din lɔki liel sian nba na tie likli kut e,19L jaana ŋanna n nanl buotii ŋanna din tie kutmɔnn kuae ,l baani nan l daakpati din tie kutba tie likli e,kjaana yula nan linba b lannua na tie kut nba tie liklii.20kpai nba k b din jii kpaa kaagbennu lanbouŋ nan gungɔnt nan kul din tie ktmɔnte.21gotl pann nba k b buol k maa binbintl nba k kaagbennu din sen sepaanu nba nan u niib moyissann po ,k jii kubn lefit,k ittaanal din be liikyennu mamuantua Aalon bik.22Besalu,uli bik ,k tie uul yaabuonna ,k tie suda buolu k b tun l nba k yennu din wann moyis.23k Ooliab din taantua k din tie Aisamal Dan buolu gbanjablua k jaab nan gungun buolibuoli kul .24Litaana nba k b jii k maa kaagbenu lanbounŋ,baa din jii k wannyennu :kpeiu din tie tutl (1000 )nanniipuk kobk nan piinlie nan ŋanlie (122 ) k b janŋnan bannunba sa fit maa lanbounŋ na .25Liklii nba k niib na bo baal nann k b dian b sanna kpeiu bo tien tuta ŋanta nankobi ŋanna nan piinna {3440} k pukin niipuk kobii ŋanlie nanpiinta nan ŋanŋmu,nan bannu nba fit maa lanbounŋ nna.26bin nba din mɔk bina piinlie k ji saa k b dian b annaa ,sua kul din baal nan niipuk ŋanŋmu nan niipuk bɔktu ŋanlole (5,7),b din tie jab tul bann kob nan piinlie nan niib tuta ŋanta nan kobi ŋanŋmu nan piinŋmu.27kpeiu nba k b din jii tien kaagbenu binbintl buota kobk nan din tie tuta ŋanta nan kobi ŋanna na piinlie k cincenpɔntl din gaal kpeiu nba tie piinta nan ŋanna naankpeiu nba bɔktin yen piinlie buotuk kul .28k kpeiu nba ten piinlie k b jii tien banii nan daaakpakta dacaata nan jaana nan yula paak fokli.29Niib din wann kaagbenu kpeiu nba ten tuta ŋanlie nan kobii ŋanna nan piinlienan yyen nan lin nba k baal kpeiu k gbenk tie kobii ŋanta nanpiinluob,k l tie likmɔnn .30Likmɔnn e k b jii k tien kaagbennu binbintl nan buota ,l kunkua buol ,l cincet buol .kaagbenu binintl nan buata l kunkua buol .31kutmɔnne k b jii k tien buota,dacaata,k lint kunkua buol nan lanbount.
Chapter 39

1K bjii gungunbɔnwuwul, nan gungunmɔnwuwul, nan gungun-mɔnŋ k luu mantieb liant nba k btuu saa lia k tun binbintl buol, k bia mantua liant k tul Alon nan yennu nba wann Moiis bianŋinba na.
3B din jii salma nba k ma e kl tie nan kut gungunt ne k ji ŋmat gungunbɔnwuwul gungunmɔnwuwul, nan gungunmɔnwuwul, nan gungunmɔnt nani ,k luu cabŋann.4 k nyal caaba ŋanlee k tabin liatjana bɔpiok paak k sikin loka ni k saan dian siak ni a lin lol. 5B din luu gbanna nna e mun k ltie cabyenn nan liant cabl ne k bia tie na salma kut gungunt, nan gungunbɔwuwul, nan slma kut gungunt nan gungunbɔnwuwul, na gungunmɔn wuwul, nan gungunmɔnŋ, nan gungunwuwul nan gungunmɔnŋ ,nan cincen-falmi gungunt k l pien , nan kangbenu Yennu nba din yet Muoiis na.6 k b jii tanpantlai nb daok paal k kokin salma k dian saakob wat piik nan banlee sana l paak 7 tabin liatjak n a bɔpiok paak k l sii tie nyin sii tie nyinn k isael waat tien nan Muoiis nba din yet bianŋ-nba na.8Gbanjabla din jii gungunbuolu nba k bluu liatjak nee luu palbiil paak cabl , k bia nan bonninant na kl tie buolyenŋ. 9Kl fɔkint din jan k tie bonkunkunn k bia yaa l bannu , k b pɔbin ŋanlle k l ninnaɔŋ tie wuutuk k lfokint tie nuubil fɔkint 25 l kul pok tabin tanpantlai nba k ldaaok paal ne guuni ŋanna . k tabin sinsinn guunu na tanbuolu nba k b yi Rubis nan tapa s man belilna. 11 Kguunu nba pukin munlee ni tie emelal nan safil nan takus 12 k guunu nba pukin munta ni tie Jasint nan Agat , nan ametis . 13 k guunu nba pukin munna na tie klisolat, nan Onik nan jaspa , k kokin l kul po salma.14T tanpantlai mang paak din taab waat piik nan banle Sana e nan dɔk na. k tanyenn kul sie saakɔb bonjii piik nan banle na sanna e, k tann kul paak k b din dian naakuuk piik nan banle manŋ sana. 15k pian salinŋann, k tien jalit k gaan palbiil paak cabl na paak 16 k ŋanm salma bani ŋanlee ne nan salma bona , k gaan palbiil paak cabl na paapo mogbankpini.17k gaan salma jalit ŋanlee na salma banii ŋanlee na paak. 18k bia suol jalit ŋanlee manŋ moii nba tenn suonna k lol salma bona ŋanlee na paak k fit gaan liatjabik na bɔpiat paak tuann po.19k ŋanm salima banii ŋanllee k gaan palbiil paak cable na kpini tinŋ po k lbuak liatjabik na. 20 k bia ŋanm salima banii ŋanlee k gaan liatjabik na bɔpiat ŋmii na tinŋ po tuann po , k kpian gbanbobkal.22K b luu gungunbɔnwuwul liatfuok na nba k tuo saa lia ŋaan paan liajabik na . 23 kluu taan k kokin tuluni , a l daa pat . 24k pɔbin cabŋann gungun nan gungnbɔwuwu nan gungunmɔnwuwlul , nan gungunmɔn k l, naan punpua, k gaan liatfuok na tinŋ po mɔgbanna.25K b jɔnn salim a gbekli k fuon l sunsuuk 26ni yen yen nan yennu nba wann Muoiis biaŋinba na.27K jii cabŋann k nyal liata k tul Alon nan u bonjaii. 28 Nan b yuufinti , nan foklilii, kut taajina .29N gbanbuobaba nba k b jii cabŋann k luu ŋmat nan gungunbɔnwuwul, nan gungunmɔnwuwul, nan gungunmɔnŋ k nn bonninant l paak , nan yennu nba wann Muoiis bianŋinb na.30k jii salinŋann k tienua bonpantliak k dian l paak a : Yennu yal ''kl tie palpienn dɔk k want nan b tie yennu yabe. 31K jii gungunbɔnwuwul k lol tabin yufintu na yugbial paak , nan yennu nba wann Muoiis bianŋinbane.32Ton isael tieb tun nan Yennu nba wann Muiis bianŋin ba na . K Yennu lanbonŋ tuona kul gbenn.33k b baal nan yennu lanbonŋ taabi , nan dapɔnkala nan l dacaata nan l buota. 34 nan bonpinkala nba tie pejaii gbanfablimɔnt nan bonpinkala nba tie jangbenŋle gbonŋ nan cincenjunkala. 35nan mɔlol lakl nba k tanpalaii ŋanlee be li ninŋ na nan dasuol kala nan l biitl36Nan taabl nan l bona kul , nan kpanun nba k b jikt k tien Yennu 37nan l fitsenta nba k jii saliŋana k ŋanm nan l fita nan l bona kul nan fita na kpan . 38nan l salma malunŋ binbintl nan kpan nba tuo sii ŋanmit , nan l bonnunubit nba nublu man k b sii jokin nan lanbonŋ na tanmɔ jonkala. 39Nan kutmɔnt malunŋ binbintl , nan kuttiat nan l dasuolkala nan l bona kul nan l kutsɔnŋ nba k bsii fotl leng nan l kantu.40 nan l gungonŋ na cincenjɔnkala nan l dacaata nan buota,nan gungonŋ na tanmɔkuakl cincenjɔnkala nan l ŋmiit nan lanbonŋ na kpaii nan bona nba kul k b sii dia tuun tuonn lan bonŋ na ni. 41nan taŋant nba tie mantieb liat , lpapienn liant e k mantua Alon nan u bonjaii tu saa lia k kua palpienn buol.42Isael tieb na din tun tuona nba kul k Yennu wann Muoiis a wun tun na. 43K Muoiis lin gɔn lanbɔnŋ na kul k la nan b tun bianŋinba k Yennu wann na wa .L paak k muoiis mial yennu k yet a piisin i be b paak.
Chapter 40

1Kagbenu Piak nan Moiis k yeta: 2ŋmaalik sinsinn dasinsinn daal, a saa tien yennu lakl binbebol lambonŋ ninŋ.3A saa biil senni lakl k pinnɔ cin cenn. A saa baal nan binbintl ki biil leuba si ŋan. 4A saa baal nan fit tuan bona k tuan fita l paak.5A saa maa kuut binbintl, k bii juot wubit lii tuok senni lakl k jɔnn cin cen doktl k piin yennu lakl buol. 6A saa maabinbintl nba bi si juot maalunŋ muu yennu lakl buol, 7a saa maa kuut sɔny binbintl nan lambonŋ sinsukin, ki tie nyun.8A saa maa diok k lent k teen toin mob. 9A saa jii kpaaŋam k sual yennu binbebol nan linba kuul be leninŋ. k li tie sian nba k mok biit. 10K bia sual maalunŋ binbintl nan u bona. binbintl tie lemba k mok biit. 11K sual ŋant kuut sɔnŋ nan li kantu.12A saa yiin Aaron nan u waat biin kua lambonŋ ninŋ, fin wulib nyiin 13K lan Aaron ŋaant tiat k sualo kpaŋam wii jii tuun manŋtua tuon.14A saa yiin u waat k laanib l liata. 15A saa sualib kpaaŋam nan b baa, bii jii Auun manŋ tua tuonn' k l tuomn ji si tie n nee u yaabuona ni. 16Moiis jii gben kagbenu nba bo Paakɔ linba. u ji yeta17Biina ŋanle po maa sinsinn da sinsinn daal ŋk yennu lakl ghen. 18Moiis ŋaam yennu lakl k ji caan da cata k pɔn dapɔta k fin katili. 19B ji pint muat k pin lambonŋ nan ka gbenu nba bo yet Moiis biaŋ nba. 20K jii tanpanti lai ŋenle' nba k molol labaal be lipak k bil lakl ninŋ. U bo po dapɔ ti lakl buol k kpal.21U bo jii k saan nan yennu lakl buol k lenkin cin cenn pɔkal ŋaan nan mo lol lakl nan kagbenu nba bo yet Moiis bianu nba. 22U seen tiebl lambonŋ ninŋ yennu lakl naganŋ po, cincenm doktl sunsukin. 23K ji biil gutu paanu ka-gbenu nim ni nan wa ba yet bianu nba.24A sen n fit tuan bonn lam - bonŋ ninŋ tiebl numini, yennu lakl yaanŋ po. 25U sen fita kagbenu numini nan wa bo yet bianŋ nba26U sen kut binbintl lambonŋ ninŋ cin cenn buol, 27k juo wubit nan kagbenu nba yeto bianu nba.28K jɔn cincen doktl yennu lakl tan mokoa kaal. niol 29u sen maalunŋ binbintl yennu lakl tanmokoa kaal buol, lam bonŋ ninŋ, k tie maalunŋ nan yen pini, nan kagbenu nba bo yeto bianunba. 30U seen kuut sonŋ kinbin tl buol lambɔnŋ ninŋ k tien nyum lenŋ ki fobtl.31Moiis, Aaron nan b bonjai si wuu b nii nan taa. 32B tuu wuul yuo nba kuul k b kua lambonŋ ninŋ k fit k nakin binbin tl buol nan kagbenu nba bo yet Moiis bianu nba. 33U maa gun gunn k lent yennu lakl nan binbin tl buol k ouon tanmob cincenn. Moiis ji gbeen u tuon l yuo.34Sanpagbɔnŋ lekin tinŋ k kagbenu yabint gbie yennu lakl 35Moiis ji kan fit k koa lanbonŋ ninŋ k l maa sanpagbonŋ b lekin k kagbenu yabinti gbie yennu lakl36L yo ninŋ nan b so ml ninŋ Islael' nba b tuu tokin sonnu yo nba k sanpa gbɔnŋ be yennu lakl yuul paag. 37Sanpagbɔnŋ b tuu sik k b sie guu, k taan paan b sɔnu yuo nba ku duo. 38K l moa kagbenu sanpak pɔnŋ b tuu lekin yennu lakl yen sik ninŋ nan nyiok, muu bi dii sanpakpɔnŋ ninŋ; Islael niib kul b laat l muu. L len tie n nee b sɔml kuul ninŋ.

Leviticus

Chapter 1

1Ki yennu yien moiis malunŋ lanboŋ na buol. Ki paak nanɔ. 2Ki wannɔ sennu nba k islael tieb sii waa yuo nba kibi yaabin mann bi maluŋ. Sua eya wun mann maluŋ ki tul yennu, litien bonkob saakɔk, kuo bonkɔb bikie.3Li tie mujonnu maluŋee li ŋaŋ u tie bonkobu Jak nba ki mɔk (yialu) danŋu paak, ki u saa bal nannɔ maluŋ lanboŋ na o tanmob buol ki yennu n gaalɔ. 4Li daannɔ saa jii u nii ki pan bonkobuk na yul paak. Ki yennu saa gaal bonkobuk na ki tie maaluŋ nba saa wuul u biit.5Bi saa kɔt bonkobuk na leŋ ki lon bonjaie nba tie manntieb na saa Jii sɔn na ki tul yennu, ŋan Jii sɔn na ki minii maluŋ binbitil na lɔti ŋanna na kul paak. 6U saa Nya bonkobuk ki patɔ7Ki bimbintil na paak manntieb saa pan daat ŋan Juo muu. 8Ki manntieb nan yul nan tabiana muu na paak , ki puki kpapanna li paak. 9Ki bia wuul nuak ni nant nan nanni nant ki manntua na n juo likul muu maluŋ binbintil na paak ki piini na nubilu saa maŋ yennu pal.10Ki li tie ki la danŋ Jii bankubike, piok kua waabi e, liŋan ki u tie nonkob jak nba ki mɔk (daŋ) yialu. 11Ki u saa kɔtua binbintil na diitu po, ki manntua na saa Jii sɔnna ki miimii binbintil na lɔti ŋanna na kul po.12Daanŋ na e pat - pat gbenn, manntua na saa Jii nant na ki paan na paak ki bia pukin yul na kpapana. 13Daanŋ na saa wuul bonkobuk na nuakin nant na nan nanii nant ki mannt na n jii ki tul yennu, ki juo likul muu, binbintil na paak ki piini na nubilu saa maŋ yennu pal.14Li tie daanɔ, na Jikit bonyuyukue a wun mann muujuonnu maluŋ u Saa jii lanjdik kuo ŋmann. 15Ki manntua na saa jèi ki Mann maluŋ binbintil na buol, ki fokit u yut nan u ninyoluk, ki juo muu binbintil na paan, Ki u sɔn n tuo binbintil na loka ni.16Ki u saa lial u gbalinfiaŋk kobit ki luu yendopo sialinbaki bi binlin tanpent na . 17Ki lit u kpinpent ŋan daa tabilili, ki Ju fuou muu binbintil na paak, ki piini na nubilu saa maŋ yannu pal.

Chapter 2

1Suae baal nan jiot piini ki tien yennu li ŋan ki liitie yon nba ŋannee, ki tien kpanŋanin nan bannunubil li paak. 2Ki u Jaa Jiiki baal nanm Alon Waat nba tie manntiels na bud. Ki manntua na saa finn yon mba ki kpan belinina nan niipuk, Ki bia jii ti kul ki tul yennu wa. Ki jiet piini na saa maŋ yennu. 3Ki li jiet ki mɔk jakinti, Kiman linba Ki bi mann maluŋ na e tenn, ki sii tie manntua yale.45i daa puki datiŋ leŋi, li ŋan ki lii kpakii, ki ŋmat yon nan kpanŋannin kuoki tien liladt ki mil kpanbanin, ki li piinii tie linba pul diok nqw6Ki kpaat kpan li paak, ki potil bo bit-bit nna ki Jii pi, ki tie piini. 7Li tie k piinina tie linba siin seŋ niŋie li ŋmat yon nan kpanŋannin.8Ki Jii San nann manntua buol, tulɔ ki lii tie piini ki manntua na saa saan nann maluŋ binbintil buol ni, 9ki bokitil waan ki lin wann na bi Jii kul ki tul yennue ki u saa Juul muu binbintil na paak. Ki li piini nubulu na maŋ yennu pal. 10Maluŋ piini nba tenn na tie mann Alon nan u waat yale. Ki tie Jeŋant kiman li tie maluŋJiel nba tenn nee.11Jiet nba kul ki tien yennu, i daa ŋmat daliŋ (kuo siat. ŋ i daa mii ki ŋmat siat k bit muu maluŋ binbintil na paak. 12I saa fit tul yennu i sinsinu Jepant binn kul ŋann i daa Jokitil muu u maluŋ binbintil na paak. 13I tu tien yalin piini nba kul ki tier yennu nani.14Ki daa mii nyikit yalin tiennu li ni ki ma yalin mee sie yim nan yennu mosonn tal ni; i yenpiini kul ni i tu tien yalin. I tu ki ya yin tul yennu i Jepant- piini yin Pula kitul'ɔ. 15I saa muan kpan li paak ki bia pukin bonnunubit li paak li tie piini nba ŋanne yennu buol. 16Ki manntua na n bokit linba pul na wan ki juo muu ki li tie mujunn maluŋ nba ŋan yennu buol.

Chapter 3

1Lii tie ki nilɔ yaa wan pi u bonkobbuk ki tul yennu yenpiinii, lii tie naajak kuo naasal ŋaan daa mok danŋi. 2Li danua n paan u nii bonkobuk na yul paak ŋaan kpiiw, yennu lanbonŋ tamɔb ni. ki manntieb nba tie Aolon bonjaii na saa jii u san na ki lia malunŋ binbintil lɔtii ŋanna na kul po.3ŋaan jii un nant na k lii tie jiet piinii ki tul yennu; kpapana nba be u nuak ni. 4Nan yaanimbinaa nan kpanpana aba taab li paak nan pual. 5Ki manitua na saa juo linba na kul muu malunŋ binbintil na paak ; k bia pukin linba kul jokct muu. K jiet yenpiinii manŋ nubilu saa manŋ yennu.6Lii tie kii jii peuk kuo bukuie; k saa tieh yennu yenpiinii u sa fit kii tie bonjak kuo bonsal ŋaan daa mok danŋ. 7Lii tie ku yaa wun baal nanŋ yennu Tuan. 8Wun paan u nuu pieuk na yul paak; ŋann kpiu labonŋ na Tammɔb ni. K mantua na saa lia u son; malunŋ binbintil lɔ tii ŋanna na kul po.9ŋaan jii nant na; k lii tie jiet yenpii nii k tul yennu, li kpapana nan li jokpilkil; k lin ŋmaal nyi buankolunŋ ni; nan kpapana nba kul taab buak ni bona paak. 10Nan yaninbina nan kpapana nba kul taab li paak nan puol. 11Ki manntua nba tuun li yuo na saa li kul muu malunŋ binbintil na paak. Li sii tie jiet yempin ki tien yennu.12Lii tie ki jua piin u buuk. 13Wun paan u nuu buuk na yul paak ŋaan kpii lanbonŋ na tammob ni. K manntua na saa lia u son malunŋ binbintil lɔtii ŋanna na kul po; 14ŋaan jii nant na k lii tie jiet yenpiinii k tul yennu : kpapana nba kul taab nuak ni bona paak.15Nan yaanninbina nan kpapana nba taab li paak nan pual. 16Ki manntua saa juo li kul muu; malunŋ binbintil paak; ki li sii tie jiet yenpiinii nba saa manŋ yennu. Kpapana na kul sii tie yennu yale. 17Islaël nisua daa di bonkobuk kpapana kuo u somi. Limba na tie kuale ki tul Islaël tieb; baa lek be siaminba kul mɔkmɔk nan mɔkmɔk.

Chapter 4

1K yennu paak nan moïse . 2Ki yaa a wun paak Israël tieb nan wunba tun k biil yennu sennu ŋaan bo ki myi biit ni. 3Li tie manntieb yudaanɔie tun biit ki baal nan jakint niib paaki u saa baal nan naajaŋi ki mann malunŋ ki tul yennu; u biit paak.4U saa baal nan naajak na, Lanbonŋ tammɔb ni ki paan u nuu jii naajak a yul paak; yaan kpiu yennu tuann. 5Ki manntieb yudaanŋ na saa jii naajak na sɔn waan ki kua nann Lanbonŋna ni.6U saa suunt u niibil sɔn na ni, ki set kassii chinchenn nba juon na tuann po, ŋaan mii taal muntolee. Ki bia saa mii sɔn na, bonnunubit binbintil na yina paak; linba be lanbonŋ na nuak ni na. 7U saa kpaal sɔn nba li paak na nyakil ni, kili be lanbonŋ Tammb buol.8U saa jii naajak na kpapana kul nan nuak ni bona kpapana. 9Nan yaaninbina ; nan kpapana nba taab li paak nan pual. 10Manntua na saa jii kpapana na ki jud muu malunŋ binbintil nba k bi jokit muu li paak na ki tun nan bianŋinba ki u tuu jikit weinanlieb yenpiinii bonkobit kpapana k tuun na.11U saa jii u gbounŋ nan u nant kul nan u yul nan u taa, nan u muak ni bona kul ki pukin u mɔanii. 12Ki nyi nann kaanŋ na kpinŋ; sianba tien kassi, ki tie sianba ki bi mɔ tampent lenŋ nee kiu saa juol daat muu ni.13Lii mum tie ki yimm Islaël tieb kulie tun k biil yennu sennu, ŋaan ii biit na, 14ii kul n baal nan naajabil; k lii tie yanbomm yenpiinii. Bi saa baal nanɔ yennu lanbonŋ buole. 15Isaakab saa paan bi nii naajabit na yul paa ŋaan kpiu lenŋ.16Manntieb yudaanua na saa waat sɔn na waan ki kua nann lanbounŋ na ni. 17Ki suunt u niibil sɔn na ni ki set chichenn nba juan na tuannpo; ŋaan mii taal munlole.18Ki bia mii sɔn na bonnunubit binbintil na yina paak; linba be lanbounŋ na nuak ni na; u saa kpaal son nba biak na; binbintil nba bi tuu jokit malunŋ bona na nyakil ni, ki li be lanbounŋ na Tammɔb buol. 19Ki u saa jii kpapana na kul ki juol muu malunŋ binbintil na paak.20U saa jii naajak na, k tun nan waa tuu jikit naajak nba tie biit yenpiinii ki tuun bianŋinba nae. Nnae ki u saa tun ki tlin wuulniib na biit, ki yennu saa nyik chabib. 21Ki u saa jii naajak naki nyi nanɔ kaanŋ kpinŋ, ki saa juol muu nan bianŋinba ki u tu u biit paak na. Malunŋ manŋ buolue saa nyinn niib bi biit ni.22Ki lii tie duo tuandamɔie tun biit, ki bill yennu sennu ŋaan bo ki mi li po. 23Yuo nba ki li tan fiit ki yenpiinii, ki lii tie bujak nba ki mɔk danŋi.24U saa paan u nuu bujak na yul paak, ŋaan kpiu, malunŋ binbintil tuannpo, sianba k bi tuu kpi yenpiinii nii bonkobit nba ki bi tuu jokit muu na, yenpiinii na malunŋ o saa nyinn niib bi biit ni. 25Manntua na saa sunt u niibil bonkobuk na sɔn ni ki suu sua malunŋ binbintil na yina paak; ŋaan kpaal muan sɔn nba tenn na, binbintil na nyakil ni;26Ki ji juo kpapana na kul muu, binbintil na paak nan waa tuu jokit weinanlieb yenpiinii bonkobit kpapana muu bianŋinba na. Nae ki manntua na saa mann malunŋ ki li tie tuandaanɔ biit paak. Ki yennu saa nyi chabɔ.27Lii muun tie niib na yenuɔie bo kpet tun k biil yennu sennu. 28Yuo nba ki li tan fiit k wannɔ, li tie wun baal nan buaanŋe, wunba ki mɔk danŋ, ki mann malunŋ.29U saa paan u nuu buuk na yul paak, ŋaan kpiu, malunŋ, binbintil na ganŋ pa, sianba ki bi tuu kpi yenpiinii bonkobit nba ki bi jokit muu na. 30Manntua na saa sunt u niibil bonkobuk na sɔn ni, ki suu suu malunŋ binbintil na yina paak, ŋaan kpaal muan sɔn nba bial na, binbintil na buol ni.31Ki paat kpapana na kul, nan waa tuu paatil weinantieb yenpiinii bonkobit kpapana bianŋinba na, ki juol muu, malun binbintil paak, ki li nubilu saa manŋ yennu. Nnae biak ki manntua na saa mann malunŋ ki li tie jua na biit paak, ki yennu saa nyik u biit chabɔ.32Lii tie ki jua baal nan pieuk a lii tie u biit paak yeniinii; yenpiinii manŋ sii tie penaunŋo ŋaan daa mɔk daŋi. 33U saa paan u nuu pieuk na yul paak, ŋaan kpiu, malunŋ binbintil na ganŋ po, sianba k bi tuu kpi yenpiinii bonkobit nba ki bi tuu jokit muu na.34Manntua na sa suunt u niibil bonkobuk na sɔn ni, ki suu suu malunŋbinbintil na yina paak, ŋaan kpaal muan sɔn nba bial na, binbintil na nyikil ni. 35Ki paat kpapana na kul, nan waa tuu paatil weinanlieb yenpiinii bonkobit kpapana bianŋi nba na. Ki u saa juol muu, malunŋ binbintil paak, ki pukin jiet nba tie yenpiinii ku tul yennu. Nnae ki manntua na saa mann malunŋ, ki li tie jua na biit paak , ki yennu saa nyik chabɔ.

Chapter 5

1Lii tie ki sua jii u mɔnŋ ki set siala, ŋaan ki paak waa gbat linba kaa waa la linba koo waa mi linba na biit na sii tie u yale. 2Li tie kassi; nan bonkob-kpienn na; u be biit ni, ki mɔk biit yuo nba kuu bann waa tun linba na.3Lii tie ki sua kpet sii ku biuk nba kul; ki tan bann li puolpo waa tun linba na, u be biit ni. 4Lii tie ki sua tul, mɔsonn jatii, laa tie bonŋam kuo bonbiili, ŋaan yuo nba ki u bann nan u sat mɔb na kul ki tumi, wun fiit u mɔnŋ nan jatiiwa na, li tie biité.5Ki lii tie linba na kul ki milɔ tumi, wun fiit u mɔnŋ biit. 6U biit paak, wun baal man penaunŋ kuobunaaunŋ, ki lii tie piinii ki tul yennu, ki manntua na saa jii ki mann malunŋ, ki li tie jua na biit paak.7Li tie ki jua na namii ki kan la pieuk koo buuk u biit paak, ŋaan wun baal nan ŋmana banlie koo lanjelii banlie, yenua ii tie u biit yenpiinii. 8K u saa baal nan ki tul manntua, ki wun sint jii biit ŋmann kɔnn ŋman na tu lu, ŋaan nyik yul na ki daa fokitil. 9U sa mii li sɔn waan malunŋ binbintil na ka ni, ŋaan sɔn nba bial na saa lɔ sik binbintil na nyakil ni. Malunŋ nba nnae saa nyinn biit10ki u bia saa jii ŋmanliel koo lanjelitiek na ki mann malung, ki li sii tie malung wann na. Nnae ki manntua na saa mann malung, ki lii tie jua na biit paak, k yennu saa nyik chabɔ.11Lii tie jua na kan fit la ymana ban lie koo lanjalii bantie, yann wem baal nan yon bɔlgbins ki lii tie u biit yenpiinii. U daa jmat kpan li ni koo ki tie banunubit, kimaan li tie biit yenpiinii malunyo, li ki tie jiet yenpiinii malung kaa.1213U saa baal nann manntua buol, wunba saafinn yon na nan u niipauny ki li saa baalnann nan li kul jii ki tul yennu - wa ki manntua na saa juol muu, malung binbintil na paak, ki lii tie jiet yenpiinii malung. Ki li sii tie yenpiinii nba saa nyinn biit. Nnae ki manntua na saa mann malung ki li tie jua na biit paak, kiyennu saa nyik chabɔ. Ki yon nba bial na sii tie manntua na yal, nan jïet yenpiinii malung nba tun tie manntua yal na.14Ki yennu tut Moïse sennii na:15Lii tie ki sua kpet tun biit, nan waa k tul yennu linba tie u yal na, u saa ball nan pejak koo bujak nba. Ki mɔk danyi, ki tul yennu. Ki bonkobut na pann sii ti nan baa tuu jial nilɔ paatii bianj nba na.16Ki u saa pa linba tie yennu yal na, jann bia pa li bɔkitu mungmu ni yennkua ki pukin, ki jii tul manntua. Ki manntua na saa jii bonkobut na ki mann malung, kilisii tie jua na biit paak, ki yennu saa nyik chabɔ.17Lii tie ki sua kpet ki tun bül yennu Sennü na yenn, u mɔk biit ki saa do tul datu li paak. 18U saa baal man pe jak koo buuk nba ki mɔk danyi ki tul monntua, ki bankobuk na pann sii ti nan waa bo saa pa biit yenpiinii bionŋ nba maɣe jua na nba tun K, biil ŋaan ki mi na paak, ki yennu saa nyik chabɔ. 19Ki li sii tie biit nba kiu tun ki biit yennu na paatii.

Chapter 6

1Kaagbennu pak Moïs k yena: 2Want Alɔn nan u waas, k pakiba: nae tie mujounu malunŋ senni. L mujonnu malunŋ si tie n nae: Daaŋ si be malunŋ binbintl paak nyiɔk kul k saa tuu sanyiɔk ni, muu si di malunŋ binbintl na pak. 3K manntua tu sa lia liatfuoflanŋ, k bia yuo piat flanŋ, k jii tuu wot tanpent nba tie muujuonu malunŋ nba di binbintl paak na k j bil kpian binbintl. 4K u saa liat l tiat ŋaan lia tagant, k jii tanpent na k nyi nann k saa muaan siannba ŋan kanŋ pkinŋ po.5Ŋaan muu nba be malunŋ binbitl pak na sii di b kan nyik k lin kpeeni. K maantua tuu saa ŋanm ki sakiint dajina sanyiɔk kul, k mujuonnu malunŋ nantin nba mɔk kpan tuu saa di, k maan l tie biit piinu malunŋo. 6Muu na si di yuo kul malunŋ binbintl na paak, b kan nyik k lin kpeeni. 7Nae tie lilaat piini k Aalɔn waas tuu saa bal tul kaagbennu malunŋ binbintl paak.8U tuu saa finn yuo nba k b tien li laat na, nan l kpan, nan bonunubt nba ŋmat lilaat ni na, k juo muu malunŋ binbintl paak l nublu n manŋ kaagbennu u tian l po. 9Ŋaan lin nba bial, Aalɔn nan u waas tuu saa di, b tuu saa di datinŋ ka lenŋ, siannba tie ŋant buol na. B tuu saa di batl nba be lanbounŋ nuak k ni.10B tu kan sinn nan datinŋ, k maan l tie n tole k ya bin tuu mann malunŋ k juo mun k tulin k maan lii tie bont nba ŋanm ŋanne, nan malunn nba tie biit piinuu yal na kuo malunŋ nyinu yalna. 11Bonjak kul nba tie Aalɔn waas saa fit di, li tie sennue k tul'b yuo kul nan b yabouna ninŋ, k l tie malunŋ k b tuu saa juo mun k tul min kaagbennu wun nba kul sii si tie niŋanɔ.12K kaagbennu pak Moïs k yenna: 13Nae tie Aalɔn nan u waas piinii nba k b saa pi tul kaagbennu, dal nba k b tuu saa muaan kpan u yul pak k kuaanɔ tuonni: yon bual gbina pik ni yenn, libaat piinii si tie yuo kul, bon bokl sanyiɔk ni nan bon bokl lajuouk.14B tuu saa tienn'l bon tiantik ni k ŋmat kpan: A tuu saa jii l bonŋmaatunŋ sinŋaa but but na k tul k li nuublu n manŋ kaagbennu. 15K waas na ni wun nba k b muaan kpan u yul pak k u tie manntua sa tun l tuonn, lii tie sennu nba si tun tiatl: b tuu saa juo l kul k tul kaagbennu.16Manntua lilaat na kul tun saa juo muu e, l tuu kan di. 17Kaagbennu pak Moïs k yenna: 18Pakin tul Aalɔn nan u waas, k yet'b a: Na e tie biit malunŋ senni, sianm nba muu juonu malunŋ tu saa kpi, lin nba tie biit malunŋ tuu saa kpi kaagbennu nunm ni lenŋ, k maan l tie lin nba ŋanm ŋanne.19Manntua nba mann biit matunŋ na tu sa di; b tu sa di sianm nba ŋanm ŋanne, baltl nba be lanbounŋ na nuak ki ni. 20Wun nba kul si nant manŋ si tie niŋanɔe; lii tie k sɔn puu tat liatl, kuo a gbanant, a saa wul sianm nba ŋanm ŋanne.21Sialu nba ya ni k b sinn k l tie tant yal na saa ye lee, ŋaan lii tie cut yaliie b saa fiele k bia sokl nan nyun. 22Bonjak kul nba be manntieb paabu ni tuu saa di, k maan l tie lin nba ŋanm ŋanne. 23Sua kan mann biit malunŋ k ji l sɔn k kua lanbounŋ ni sianm nba ŋanm ŋan k b juokt muu k bia tie ŋant buol na.242526QxlQK2728IZA2930CN COZP

Chapter 7

1Biit ŋanmu sonnu e ha. 2B saa kpi biit ŋanmu bonkobuk manŋ ʒian Aba k b tun kpi mujuknu malunŋ bonkabut ma e k jii Sɔn k muan tint malunŋ binbintl. 3k jii kpan kul na jud, nan kpan nba kul be nuat ni bont paak. 4Nan yaanninbina nana l kpan kul, nan yannŋ kpan kul, nan pɔbɔk- gbenl. 5K tul monntua k wun juo maa, malunŋ binbint paak, kaagbennu tuann, k lin di muu . Biit ŋanmu malunŋ e na. 6Manntieb ninŋ, wun kul ti bonfak Saa ŋman nant manŋ. U saa ŋman l nant siannba ŋane . k maan l tie linnba mantik ŋanne.7L tie nna a k jiin biit ŋanmu malunŋ nan biit piinu malunŋ po. L malnt ŋa,me lim taa Sonni e benko luk nq k b kpii, k mann mujuonu malunŋ na, sii tie mann tua nba mann na ja yal e. 8Hann tua nba mann mujuonu malunŋ k tul nilɔ, bonkobuk manŋ gbounŋ sii tie u yale.9Piini nba kul k b fib, amii k pul daanŋ paak , sii tie manntua nba man malunŋ manŋ yale. 10Piini nba kul k b buun na kpan, kuo bonkuan sii tie Aabn waas kul yal, k bɔktu kaa.11Niipotulu malunŋ nba k b tuu saa mann k tul ka gbennu senni e na. 12Li tie k sua yaa wun tul yennu niipiuouk lin nba k u tun k tul'ɔ na paak, i e , k dia cinca nba k b k tien datinŋ lenŋ, ŋaan tien nan kpan nan libat nba k b tien nan yon nba k b buun na kpann, nan cinca nba k b buun nan kpan ŋaan sinn na.13L daanɔ saa jii paannu nba k b tien dakinŋ lenŋ, k pukn niipotulu piini, nan ŋann paak piini malunŋ paak. 14K bin jii, k donn sanpaapo, k wann kaagbennu B saa jii lin nba kul k u baal nan'n na kul paak waan waan. hanntua nba mann malun k yat sɔn binbint paak na l sii u yal e.15Bunkobuk nba k b jii, k mann ŋanm paak malunŋ nant, nan niipotulu malunŋ nant, tie bin di daa nba k b mann malunŋ e. B kan tenn sial k lin fann sanyiaɔk. 16Li tie k sua mann malunŋ k gbien mɔsonn a nba k u sonn tuo lonm piini, b saa ŋman l bonkobuk daal nba ŋk b mann malunŋ manŋ, k li tien k l tenn b saa fit ŋman, lii fann sanyioɔk .17K l i bia kii tie nant manŋ tenn daa ŋanta daal b saa juo muu. 18Li tie sua ŋman u nipotulu malunŋ nant, i dax ŋanta daal, yennu ji kan gaal l malunŋ k l k puk daanɔ manŋ mmalnt kann ninŋ. li tie jaknt bonne k daanɔ tubdatu u yul paak.19Nant nab mɔk jaknt sua kan ŋman l nant. b saa juo l nant muu e. 20Daanɔ nba k mɔk biit saa fit saa fit di miipo tulu nant nba tie koagbennu yal. ŋaan dannɔ nba be biit ni ii ŋman, l daanɔ tie bin bel k nyinn'ɔ Islaeltieb Sun suunk ni e.21Daanɔ nba sii jaknt bonn, nan nib nba be ninŋ nan bonkobuk nba ti djakt bonkobuk, nan tin nba kul tie jaknt bonn, ŋaan ŋman niipotulu malunŋ nant nba tie koagbennu yal, b saa bellɔ nyinn'ɔ u niib ni22Kagbennu din pak k tul Muois k yet a : 23U din pak k tul islael waas k yet a: I daa ŋman naab kuo pebik tuo waab kpan. 24Bonkobuk nba kpo, kuo k b pat'ɔ, i saa fit jii l nant tien sial, ŋaan i k an ŋman.25K mann daanɔ nba ŋman bonkobt nba k b jii k mann malung nba k b tuu juo l nan muu, k tul kaagbennu na kpan, bin nyinn l daanɔ Islaeltieb sinsuuk ni. 26I kan ŋman sɔn kuo nuang kui bonkobuk sian nba buol kul ki saa kua. 27Daanɔ nba saa ŋman bonsial kul scn, bin nyinn l daanɔ u niib sinsuuk ni.28Yonn daanɔ din pak Muois k yet a. 29Pakn Islael waas k yet a wun nba mann niipotulu malunŋ k tul kaagbonnu, a tiaɔnŋ saa baal nan u piini kaagbennu tuann, piini nba k u nyinn u mipotulu malunŋ paak. 30U saa baal nan linnba. k b saa juo muu nan U tiaanŋ nii e kaagbennu tuann. U saa baal nan kpan nan palbiil, K jii palbiil manŋ k ŋak ganpo nan diitu po, kaagbennu tuann.31Manntua saa gaal palbiil manŋ nan kpan k juo kpan na muu, ŋaan jii palbiil k tul habn nan u waas. 32I niipotulu malunŋ ni, i tuu saa jii bonkobuk na diitu bopiaɔk o, k dann sanpaapo, k wann kaagbennu, ŋaan tul manntua.33adɔn yaabuonn nba saa mann niipotulu malunŋ k muan sɔn k bia juo kpan muu, saa gaal diitu po bɔpioɔk o. 34K maan Islael waas nba tuu mann niipotulu malunŋ na paak, min yennu n gaan palbiil nba k b tun donn paapo, nan dütu po nan bonpiaɔk nba k b tuu donn k wann na e, k tien manntua, nan habn waas. l tie senni nba K Islael waas sii tie yno kul e.35ŋann e tie yikuo nba k Aalɔn nan u ŋaatieb mɔk, malunŋ nba k b taa juo muuna paak, yennu nba gann'b k tien'm manntieb paak, laa nyii daal nba k b saa baal nan'm yennu jiontu ŋasaakak ni k tien'm manntieb. 36Lin nba k kaagbennu tul mɔb a Islael waas ii tien'm, laa nyii daal nba k b tie tien'm manntieb e na.37L sii tie senni e, k b cɔln na b yaabuona ni waa, k jiin malunŋ nba k b tuu juo bonkobuk muu, nan biit piinu malunŋ nba biit ŋanmu malunŋ nan manntieb dinnu malunŋ, nan niipotulu malunŋ, nan biit ŋanmu malunŋ nan manntieb dinnu malunŋ, nan niipotulu malunŋ po. 38Kaagbennu din wann Muoise senni na, siinai jual paak , daal nba k u din wann Islael waas a bii tien kaagbennu b piini na e, siinai paanpieonŋ ni

Chapter 8

1Kaagbennu din yet Muois k yaa. 2Jiin Aalon nan u waas, nan tiat nan kpan nba k a saa muan b yula paak, nan biit piinu naajal nan peja banbe nan kpancubuk nba gbie nan paanu nba k dating kaa lenŋ. 3k yiin Islaetieb kul tuntuok lanbounŋ tanmɔb ni.4Muois din tun Kaagbennu nba, k niib na tikl tuntuok lanbounŋ tanmɔb ni. 5K Muois yet niib na a: kaagbennu nba yet a t tun lin nba e na6Muois din te k Aabn nan u bonjai nakn, k u wul'b nyun. 7K lann Aabn litfuouk, k bobn'ɔ gbann, k lann'ɔ ŋaunŋ, k bia jii Efod k paan u paak.8K jii palpadɔktl k lann'ɔ, k jii uliim nan Tumiim, k tul nan palpadɔktl manŋ. 9K uilnm'ɔ manntieb faklk, k jii salma k tabn mann tie malunŋ yal bobn'ɔ nan kaagbennu nba din wann Muois bannu nba.10Muois din jii malunŋ kpan k tien yennu Jianlu ŋasaaka ni, sian nba mantk ŋan na ni, nan lin nba kul be l ni na paak, k ŋanm l kul . 11K jii kpan k mii funnu munlole, malunŋ binbintl paak k mü kpan binbintl nan tuntuntiat nba bel ne nan laa sie sion nba paak , a wun ŋanm l kul.12U din jii kpan manŋ k tien Aalɔn nan u waat yul paak, k ŋanm'b. 13Muois din te k Aalɔn nan u waas nokn, k u lann'b liatfɔkt, k bobn gbana k yil'm manntieb folkli nan kaagbenna nba wann Muois bannu nba.14K te k b baal nan biit piinu najak, k Aalɔn nan u waat paan b nii, biit piinu malanŋ naajak manŋ paak. 15Muois din kpii naajak manŋ, k jii u niibl k pak sɔn, k tien binbintl yina paak, k lint binbintl ku'po. Udin jii Sɔn k muan lint binbintl nyakl, k ŋanm, a wun piin biit.16Muois din jii kpan nba be nuak ni bont paak, nan pɔbɔkl nba gbenŋ, nan jaanminbina ŋanle nan l kpan, k juo muu binbintl paak. 17ŋaan jii naapak manŋ kpinŋ k juo nan yennu nba din wann Muois bannu nba.18U din baal nan mujuonu malunŋ pojak, k Aalɔn nan u waas paan b nii pejak manŋ yul paak. 19K Muois u kɔt pejak manŋ, k jii l sɔn k muan lint binbintl kul po.20K pot pot pejak manŋ nant bula bula, k juo yul nan nanbula nan kpan kul. 21a din jii nyun k waal nuak ni bona nan taabiana k juo péjak manŋ kul muu binbintl paak ŋanne din tie muyiconu malunŋ nba k l nublu man kaagbennu, nan kaagbennu nba din wann Muois bannu nba.22Muois din te k b baal nan pejatiek, pejak nba tie mann tua dinnu yua, k Aalɔn nan u waat paan b nii pejak manŋ yul paak. 23Muois din kɔt pejak manŋ, k jii sɔn k tien Aalɔn jentu po tubfaaɔk paak, nan nüdütu po nïbijabl paak, nan u tadiitu taabijabl paak. 24U din ti k Aalɔn waas baal k jii sɔn k tien b jentu po tubfaal paak, nan b jentu miibijaba paak nan be jentu po taabyaba paak, k jii sɔn manŋ k muan lint binbintl .25K jii kpan nan juol nan kpan nba be nuak nibont paak, nan pɔbɔkl nba gbenŋ, nan yaanninbina ŋanle nan l kpan, nan jentu po bɔpiaɔk, 26K bia jii paanu kpancibuk nba, k paanu nba k datinŋ ka lenŋ na be ni, k l be kaagbennu tuann, nan lilaauk nba t datinŋ kaa lenŋ na, nan paanu nba k b lo nan kpan cincaal paan kpan nan jentu po bɔpiaɔk paak. 27U din jii bona manŋ kul, k tien nalɔn nan waat mi ni, k tuu ŋak ŋanŋ nan jentu, kaagbennu tuann.28L puolpo k Muois gaal b nii ni, k pukn mujuonu nant paak, k juo muu binbintl paak ŋanne din tie manntieb dinnu malunŋ. B din juo l malunŋ nant kul muu e k l nublu man kaagbennu. 29Miois din jii manntieb dinnu malunŋ pejak k yok yenn po nan liel po, kaagbennu tuann. ŋann din tie Muois yal e, nan kaagbennu nba din wann Muois bannu nba.30Muois din ji malunŋ kpan nan sɔn nba be binbintl paak, k mii Aalɔn nan u tiat paak, k mun bia mii Aalɔn waas nan b tiat paak. U din ŋanm Aalɔn nan u tiat, k bia ŋanm Aalɔn waas nan b tiat.31Muois din yet Aalɔn nan u waas a: ŋaan man nant manŋ tuntuok lanbounŋ tanmɔb ni, lenŋ e k i saa ŋman nant manŋ, ŋaan nan paanu nba be kpanciebuk nbak b jii tien malunŋ na ni, nan maa yet bannu nba a: Aalɔn nan u waas e saa ŋman nant manŋ. 32Nant nan paanu nba tenn, yin juo muu. 33I sii be tuntuok lambounŋ tanmɔb manŋ ni, k laa janŋ daa ŋanlole, k daa nyi, nan malunŋ daa nba tan saa gal. K maan daa ŋanlole e tie malunŋ daa.34Lin nba tun dinna na, kagbennue yaa bin ŋanm. 35Ŋaan i sii be tuntuok lambounŋ tamɔbni daa ŋanlole yennu ban nyiaɔk, kii cɔln kagbennu senni, a daa kpenn, k maan yennu nba yet'n lin nba e na k Aɔlɔn nan u bonjai. 36Tun lin nba k kaagbennu din te k Muois pak tul'b na.

Chapter 9

1K daaŋanniin daal, k Moïs yiin Aalɔn nan u bonjai, nan Islael saakab. 2K yet Aalɔn a: jiin naajapaanŋ k mann malunŋ k li tie biit piinu nan pejak k li tie mujonu malunŋ k b ni sua daa mɔk danŋ k yit'b salk tul kaagbennu.3A pak Islael tieb na, k ŋanm yet'b a: bin jii bujak k u tie bilt piinu malunŋ nan naajapaanŋ nan pejak nba mɔk binyenn k bia k mɔk danŋ, k mann mujo nu malunŋ. 4K bia jii naajak nan pejak k mann nipotulu malunŋ, k mann'b malunŋ kagbenu tuann, k pukn piini nba ŋmat nan kpan k maan. K maan kaagbennu saadɔkit i paak dinna. 5K b baal nan linba k Moïs wann'b na tintuok tanbonŋ buol. K niib na kul taan set yennu tuann.6K Moïs yet'b a: I i tun linba k yennu wann'i. K yennu yudant saa dɔkt i paak. 7Moïs pak Aalɔ a: i saa binbintl na buol ni, k saa mann a biit piinu malunŋ nan a mujonu malunŋ k ŋanm a mɔnŋ k bia ŋanm niib na kul. K bia mann niib na malunŋ, k lin piin b biit nan yennu nba senn bianŋ nba na.8K Aalɔn saan binbintl na buol k saa kpii na japaanŋ na k mann u biit malunŋ. 9K Aalɔn bonjai jii sɔn na k tulɔ, k u jii u niibl k pak l ni, k su su binbintl na yina k bia muan sɔnna binbintl na nyakl.10K u ji malunŋ bonkɔbk nan kpan nan yaan mbina nan pɔbokl nba gbenŋ na k paan binbintl paak k yuo muu nan Moïs nba waan bianŋnba. 11Ŋaan ji nant nan gbɔnŋ k juo muu kaanŋ na na kpinŋ.12K Aalɔn kɔt muujuonu malnŋ bonkobuk na k u waas jii sɔn na k tul'ɔ, k u muan binbintl na kul a po. 13K b pot pot mujonu malunŋ bonkobuk na bula nan yul k tulɔ k u juol binbintl na paak. 14K u bia wuul nuak ni bona nan taa, k juol binbintl na paak k pukn mujuonu malun liel na paak.15L puolpo k u mann niib na malunŋ k ji bujak k mann malunŋ niib na biit paak, k kpii, k cab k l tie sinsinn biit piinu bonkobk. 16U din maan k l tie mujonu malunŋ, nan senii nba senn bianŋ nba na. 17K pin piini nba k u tul na niikul k juo muu binbintl na paak. K l tie sanyiaɔk ni muu jonu piini.18K u kpii naajak nan pejak k l tie niib na niipuotulu piini. K Aalɔn bonjai jii sɔnna k tul'ɔ ku muan binbintl na kul a po. 19K b tul'ɔ pejak na maajak kpapana, nan juol, nan kpapana nba be nuak ni bona paak, nan yaanninbin na, nan pɔkɔb gbenŋl.20K b jii kpanna k paan palbiil na paak k juo muu binbintl na paak. 21Aalɔn jii kubtl nan diitu bɔpiaɔk ŋak ganŋ nan diitu kagbennu tuann nan Moïs nba wann'b biannŋ nba na.22Aalɔn donnu nii niib na paak k yat yet ŋanm b paak. K Aalɔn mann bitit piinu malunŋ nan muujuonu malunŋ nan niiputuluu malunn l polpo k u u ji sik. 23K Moïs nan Aalɔn kua tintuok lanbonŋ ni yuo nba k b nyii k b yat yetŋanm niib paak k kaagbennu yudent dɔkt niib na kul paak. 24K muu nyii kaagbennu tuann k dii muujonu malunŋ nan kpan na binbintl paak; k niib na kul nba la, k b yikn pal mann wu yiknii ŋaan baa finfaba.

Chapter 10

1K Alon bonjai nba tie Nadab nan Abihu na jii Sipiak k tien muu; k pûkn bannunubt l paak k jii tul yennu. ŋaan k muu na k tie muu nba k yennu wannib na. 2K l taakpaak ni k yennu te k muu sik k dii kpiib ŋɔa yennu tuann.3K Mois yet Alon a l'nba na buolu e k yennu bo bielit na k yaa, daanɔ nba kul jiantiln wuu baakitn nan balmɔ nii, k maan n tie wunba k luon biite. Sie k n niib kul tuln baakil k Alon k jiin siali. 4K Mois yiin Misel nan Elsa-fan wunba tie usiel, Alon ninja na bija. K bakb a: Nakint, k jii ii ninjamm na k nyinnib yennu lanbounŋ na ni. K nyi namm k bilb kaanŋ na kpinŋ.5K b baal k tan jiib nan b tiat nba k b bo lia na k nyinnib kpinŋ nan Mois nba ba yet na. 6K Mois yet Alon nan u bija Eleasal nan Itamal a i daa nyikt ii yut saatu, kuo k pat i tiat, k want n palbiil. Lii tie k i tun nna, i saa kpowa, k yennu wutuol bia saa do niib na kul paak a. ŋaan ii nikpiimm Islael tieb kul saa fit mɔ b ku mɔnii waa. 7I daa nyi yennu lanbonŋ tammɔb na buol, i nyii tammɔb na ni i saa kpo waa, k maan yennu kpan na b muant ii paak a. K b tun nan Mois nba betib na.8K yennu pak nan Alon k yaa: 9Fin nan a bonjai, ii kan nyu daan nba yib, k kua n lanbonŋ ni, lii tie k ii nyuu daan k kua ii saa kpo e. L tie sennu e k tul yinm nan ii yaabuona, yaayo kul. 10I tu a fit bann k bɔkit l'nba tie yennu yal nan l'nba tie sua kul yal; k bia bɔkt l'nba kua nan l'nba k kua. 11K bia tumii Islael tieb kul Mois nba tulib yennu sennii nba na kul.12K Mois yet Alon nan u bonjai banlie nba bial na, ŋamm e tie Eleasal nan Itamal a, jiin i jiet yenpiinii nba kii mann malunŋ k tul yennu ŋaan k l tenn na k tien paanu nba k mɔk datinŋ, k di malunŋ binbintl na buol, k maan yenpiinii na tie k a sie. 13I di sianba ŋan k maan jiet manŋ tie fin nan a bonjai yala; k nyii jiet nba ki mann mujuonu malunŋ k tul yennu na i k maan linba k yennu wanni me na.14Yimm nan i ŋaatieb saa fit ŋman kubtil nan nanii taa nba k b tul k l tie bul cinpiinii k tien yennu k tie manntieb yal, na i saa fit ŋman sianba kul k mɔk jɔkint. yennu e jii piinii na k tul yimm nan i waat. L tie i tole k nyii Isael tieb wanntieb yenpiinii ni. 15B saa baal nan manŋ taal nan palbiil nant( kubitl). na yuo nba k b jikit kpapa na k l tie jiet piinii k tien yennu na. L bɔkil na sii tie yimm nan i waat nba k i maal na tol; yuo kul, nan yennu nba senn na.16K Mois kpaan buuk nba tie biit yenpiinii na po, k sua k b donŋ juo muu waa, k u wutuol duo Eleasal nan Itamal paak, binba tie Alon bonjai nba bial na k b yet a: 17Bee tien k i k dii biit yenpiinii na ka sii buoli ? L tie l'nba ŋan e k yennu jii k tuli, a lin nyinn niib na biit ni. 18Gotil, l sɔn bo k kua yennu lanbounŋ nant lenŋ e nan bianba k u wannii na.19K Alon yet Mos, gotl niib na baal nan b biit piinii, k tul yennu din nae, k bia baal nan b mujuonu piinii, ŋaan k bonbiil na baaln, lii tie k n bo dii biit yenpiinii na dinna, yennu pal bo sii man n paak aa ? 20Mois nba gbat n na k u pal ji maak.

Chapter 11

1Kagbennu pak Moyiis nan Aalɔna: 2Pakin man k yet Islael waas : bonkobt nba nee kii si ŋman, bonkobt nba be tinŋ paak ne.3I sii ŋman bonkobt nba k b yiina bɔtiik, k b taawoka bɔkit, k b ŋman muuk k wukitil. 4Ŋaan i kii ŋaman binba taawoka bɔkit kua kaa. Ii daa ŋman yunyik, u wukitl, ŋaan u k mɔk taawok-yakaa, ii sii goliɔ k u tie jɔkinte.5I can ŋman sinn, u ŋman k wukitil, ŋaan k mɔk taawok-yakaa. 6I kan ŋman wonŋ, u wukitil ŋaan u taawoka k yakit i sii golio k u tie jɔkinte. 7I daa ŋman duolik, u taawoka bɔkita, ŋaan u ki di wukitl: I sii nyuanɔ k b tie jɔkinte . 8I daa ŋman b nant, k bia daa siin b gbanankpienn i sii nyuanm k b tie jɔkinte.9Bonkob buolu nba nyunm ni k i saa fit kii ŋman sanna e ne. I saa fit ŋman binba kul mɔk kpinkpant nan wakii, k b nyunm ni, ŋanni kaa mɔk il ni, ŋanni kaa bunni ni. 10Ŋaan bonfuol nba kul be nyunm ni ki k mɔk kpinkpant nan wakii, laa tie mɔkaanie, bunni nie, i daa mii ŋman.11L bonfuol buolu, ii jiib k tie kual k tuli, i daa mii ŋman b gbanant, k bia daa mii siin b bonkpienn. 12Bonfuol nba kul be nyunmi k k mɔk kpinkpant nan waakii sii tie kuale k tuli13Nuanu ninŋ, binbaa sii tie i kuaal, k i ban ŋman me ne: Kɔn biat buolu kul, 14Juut buolu kul, 15Kinkaat nan b buolu kul, 16Bankatit buolu, kpien nuani buolu,17kinkaat buolu, 18kpekjabalii buolu, nan jɔn buolu, 19Nan janbuanlot buolu kul20Bonbubɔkil nba kul yuuk, k bia sonm taa ŋanna paak tie kuale k tuli. 21Ŋaan, bonbubɔkit nba yuuk k bia sonm taa ŋanna paak, ii sii ŋman binba mɔk taa k fit mobit tinŋ paake. 22Binbaa k ii sii ŋmanme ne: Naasuuk, paanŋ, lankpanmɔnŋ, nan haagaad buolu kul. 23Bonbubɔkit nba tenn k yuuk, k bia taa ŋanna kul sii tie kuale k tuli.24B saa kuani jakint nie: Wunba kul sii b bonkpienn sii be jɔkint nie saa nan daajuok, 25K wunba buk b bonkpienn saa wuul u tiate k bia be jɔint ni saa nan daajuok.26Bonkobuk nba kul k u taawoka k bikil k u bia k wukitl ,i sii nyuanɔ k u tie jɔkinte: Wunba kul sii l bonn u sii be jɔkint nie. 27Bonkob buolu nba kul mɔk taa ŋanna k som b taapant paak, i sii nyuanm k b tie jɔkinte . Wunba kul sii b bonkpienn sii be jɔkint nie saa nan daajuok; 28K Wunba kul mun buk b bonkpienn saa wuul u tiate k bia ki be jɔkint ni saa nan daajuok.29Bonkobt nba buak tinŋ paak, k i sii nyuanm k b tie jɔkinte ne: Naasualɔ, lampol nan dabunna buolu; 30gutl, tel, kpakul, dabatil nan naatuoluk.31Bonkobt nba buak tinŋ paak kul ni, i sii nyuan ŋanme k b tie jɔtkint, wunba kul sii b bonkpienn sii b jɔktint nie saa nan daajuok. 32B bonkpienn paak sial i nyii k baa ii bonsiaa ne yaa paak l bonn jɔkinte ne, daakoo, tiakoo, gbonŋa, bɔtuokoo, linba yaa kul kib dia k tuun nann, b saa luon l bonn nyunm nie saa nan daajuok, l paak i gal l bonn ji tie bonŋanne. 33lii tie k b ninŋ yennɔ baa bobil nie, linba kul be bobil manŋ, ni jɔkinne ne, i saa yiel bobil manŋe.34Jiet nba kul tie bondikal, ki finn bobil manŋ nii nyunm k wunn, l jiet tie jɔkinte, k linbaa yaa kul tie bonnyakal k be l bobbuolu ni, tie jɔkinte, l bobil lekii tie biaanu nba kul. 35Linba yaa kul k bonkpiena manŋ, gbanant baa l paak be jakint nie, kpanu pul buol nan daanŋ tie linyiele: L kul jɔkine, k sii nyuanm k l tie jɔkint.36Lin nyinn nyuntonn nan nyunbuul kuukua, ŋanme kii be jɔkint ni, baa bonkpienn ii baab nii, ŋaan wunba sii l bonkpienn sii be jɔkink nie. 37Lii tie bonkpienna manŋ gbanant paak sial baa bonbuoli nba saa bul paak, bonbuoli manŋ tenn k ŋan. 38Ŋaan lii tie k bonbuoli ne wuon nyunm ninŋie, k bonkpienna ne paak sial baa li ni, i sii nyuan k lie tie jɔkinte.39Lii tie k bonkobit nba kii ŋman ne ni yenn kpo, wunba sii l bonkpienn sii be jɔkint nie saa nan dajuok; 40Wunba ŋman l bonkpienn saa wuul u tiat k bia ki be jɔkint ni nan daajuok, k wunba buk bonkpienn ne mun saa wuul u tiat k be jɔkint ni nan daajuok.41Bonbubɔkit nba buak tinŋ paak ne kul sii tie i kuale. 42I kan mii ŋman bonbubɔk sua, laa tie binba buak puol paakie , binba som taa ŋanna paake, ŋanni kaa taa som taabul paak, k maan b sii tie i kuale.43I daa jɔkin i monŋ k dukin l bonbubɔkit paak, k daa te k b kuanti jɔkint ni. 44K maan minne tie kaagbennu nba tie i yennu i ŋanm i mɔnŋ, kii ŋan man, k maan min n ŋan k i daa te k bonbubɔkit ne kuanti jɔkint ni. 45K maan minne tie kaagbennu nba nyinn Ejipt tinŋ ni, a mii tie yennu, k yii ŋan, k maan n ŋan ne.46Linba nee tie sennu nba jiin bonkobit, nuani, bonfuote nba kul be be nyunm ni, nan linba kul buak tinn paak. 47II mi kii bɔkitl linba kua nan linba k kua, nan bokobit ni linba k ii sii ŋman ,nan linba k ki kan ŋman.

Chapter 12

1K yennutul Mois sennii na: 2A wun yet islaael-tieb a: "li tie k puo mal bonjak, i daa ŋanlole ninŋ, u daa be nan jakinte, nan waa tuu siik ŋmaalik ŋmaalik k be nan jakint na. 3L daaŋannin daal, bin pot bik na punn.4Puo na saa guul daa piintaa nan ŋantaa k pukin, k u saa, ŋanm tien niŋannua k nyi u nyiit ni. Li daa siin linba k mɔk jakint kuo k saa jaantin buol, nan yuo-nba k u ta saa ŋanm u mɔnŋ k gbenn. 5Li tie k puo mal bonpuokie, l daa piik nan ŋanna ninŋ u daa be nan jakinte, nan waa tuu siik ŋmaalik ŋmaalik k be nan jakint na wun guul daa piinluob nan ŋanluob k u saa anm tien nipiemcia k nyi u nyiint ni.6Li tie k u ŋanm u mɔnŋ k gbenn yuo nba, bonjak ko bonpuok matuk i e, wun jii pieok nb dii binn k baal nann yennu lanbonŋ tanmob ni, k li tie mujuonu yen pii nii, k jii ŋmann ko lanje lik k l munii tie yanbɔnm yenpii nii7K manntua na saa gaal k mann malunŋ k tul yennu. K malunŋ na saa nyinnua jakint ni, k u sii yien. Linba na e k puob sii tuun matuk puol. 8Lii munii tie k puo na kan la pieokue, wu baal nan lanjelii banlee, ko ŋnana banlee, k yennua ii tie nujuonu yenpiinii, lua na ii munii tie yanbonn yenpiinii, k manntua na sa mann malunŋ k lin nyinnua jakint ni k u sii yien.

Chapter 13

1K yennu pak nan Moïse nan Aalɔn a: 2Li i tie k i la k nilɔ mɔk nal u gbaanu paak, ko bonmolkal, ko u sial buol pien k tien nan gbatl, bin jiu k saan naanɔ mantɔ Aalon buol, n nae ka u bik nba tie manntɔ na buol.3Mann tɔa na sa got nal nba be u gbenu pak na. Lii tie k nal na ni kobuk penn, k nal na bia lukl k suumi, L tie gbatl nal e k mann tɔa na sa ŋanm got k yetɔ a, a tie biit daanɔ e. 4Ŋaan lii tie k u gbanu na paak sial buol penn ŋan k l ki sumi gal gbananbɔnŋi, k lenŋ kobuk k penni, mantɔ a na sa luon wunba mɔk nal na daa ŋanlole.5Daa ŋanlole dal, manntɔa na sa gotɔ. Lii tie k nal na k pukini ki bia k yabit u gbanu paki, manntɔ a na bia saa ŋanm kuanɔ diuk ni daa ŋanlole. 6K manntɔa na bia saa ŋanm gotɔ daa ŋanlole dal k lii tie k nal na waab ki bia k pukin gbanant paak, manntɔa a na saa yet a u tie niŋaanɔe. Lii tie naale, u saa wunn u tiat ki tie niŋaanɔ.7Ŋaan lii tie k nal na ŋanm yabt u gbanu pak, k sua k manntɔ na daan yetɔ nan u ŋan, u bia saa ŋanm k gotɔ pukin. 8Manntɔa saa gotɔ li tie k nal na yabt gbanu pak, manntɔa na sa yetɔ na u mɔk biit li tie gbatle.9Li tie k nilɔ mɔk nal k l tie gbatl nal, yiin jiu saan naanɔ manntɔa buol. 10Manntɔa na saa gotɔ. Lii tie k u gbanu pak mɔk nal k l pien, k li pennu na penn kobuk nba be lenŋ na, k li pennu na penn kobuk nba be lenŋ na, k u gbanu paak mɔk buanu k l be nal na buol, 11Li tie nal kpele na ki be l daanɔ gbanu paak: K manntɔa na saa yetɔ nan u mɔk biit, u kan kpaalɔ, k l maan u mɔk biit.12Lii tie k naala na be nilɔ na gbanu pak kul, k piin u yul pak k sa dian u taa, sian nba kul k manntɔa na saa got, wun ŋanm got fanu; 13yuonba k u la nan naala na gbenn u gbanu kula na, u saa yet a li daanɔ ŋan; nan laa gbenn u gbaanu kul, u ŋaane. 14Ŋaan daal nba k b la k nal nba nyi nyun be u pak, u k ŋaani;15Yuonba k manntɔa la nal k l nyi nyun, u sa yetɔa a u ki ŋaani, nal nba nyi nyun k ŋaani, l tie gbatle. 16Lii tie k gbaanant na gbint k penn, u saa saan manntɔa buol: 17K manntɔa na saa got k laan nal na penna, k manntɔa manŋ sa yet a a ka jakint u ŋan ne.18Wunba kul mɔk nal u gbanu paak k l tan bul, 19k l bia tan jen sian nba k l bo buul na, k faant, ko k penn, ko k mɔk bonbonwuwul, li daanɔ wann manntɔa. 20Manntɔa na saa got ki lii tie k nal na suumii, k lenŋ kobiit na penn, manntɔa na sa yetɔ nan u mɔk jakint: L tie gbatl nale k l puut nyi.21Lii tie k manntɔa got la nan kobit nba be lenŋ ki penni, k bia ki suumii, ŋaan mɔn, wun kuanɔ diuk ni daa ŋanlole. 22Lii muuni puuki u gbanant pak, manntɔa na saa yet u mɔk jakint: L tie gbatl fiɔko. 23Ŋaan lii tie k nal na k pukin k bia k yabt u gbanant pak, ŋann l tie mol na niame; k manntɔa na saa yet a u mɔk jakint.24Lii tie k nilɔa mɔk u gbanant pak muu fiaɔk, k fiaɔk manŋ paak mɔk kob pienn, ko bonmonwuwul, manntɔa saa gotɔ. 25Lii tie k lenŋ kobit lebt k penni k bia suumi k kua gbaanant ni, tie gbatle, ŋanne nyi u gbanu paak, manntɔa na sa yet a u mɔk jakint. Li tie gbatl fiaɔko.26Ŋaan lii tie k manntɔa na got k ki la kobit pienni nal manŋ ni, k l bia k suumii k kua gbanant ni, ŋaan mɔn wan, wun kuanua diuk ninŋ k kpan daa ŋanlole. 27Daa ŋanlole daal, manntɔa na sa gotɔ lii tie k nal na yabit u gbanu paak, manntɔa na saa yet a u mɔk jakint: li tie gbatl fiaɔko. 28Ŋaan li tie k nal na k pukini, k bia k yabt u gbanu pak, ŋan penn: li k tie nal biuk ka Manntɔa na saa yet a u k mɔk jakint ŋaan l tie muu na buanu e.29Lii tie k jua ko puo mɔk nal u yuul paak ko u yiaki, 30Manntɔa sa got nal manŋ. Lii tie k l suumii k kua gbanant ni, k kobimonwuwul be k bia tie bonbik na, manntɔa na saa yet a u mɔk jakint. Li tie nal biuko be u yuul ko u yiak pak.31Lii tie k manntɔa na got k sua k nal ne k suumi k kua gbanant ninŋ, k kobi bonŋ k be lenŋ, u sa kuan daanɔ nba mɔk nal manŋ daa ŋanlole.32Daaŋanlole dal, manntɔa na saa nyinɔ gotɔ. Lii tie k nal na k puukin, k kobimonwuwul ka lenŋ, k l bia ki suumi kua u gbanu ni, 33wunba mɔk nal manŋ sa kuol, ŋaan u kan kuol sian nba k nal na be; k manntɔ saa ŋaanm kuanɔ diuk k kpaan daa ŋanlole.34Daaŋanlole dal, manntɔa na sa gotɔ k li tie k nal na k puukin u gbanant paak, k bia ki suumii kua u gbanant ni, manntɔa na sa yeta uk mɔk jukint, k u saa wunn u tiat ki ŋan.35Ŋaan li tie k nal na pukin u gbanant pak, ŋan sua k b muant nan u k a jakinti, manntɔa na saa ŋanm gotɔa. 36Li tie k nal na ŋanm pukin u gbanant pak, manntɔa na daa luon wun laan kobimonwuwul be lenŋ. U mɔk jakint. 37Li tie k nal na k ŋanm pukin, k kobibonni puukin lenŋ, nal na buula: u ji ka jakint, manntɔa na saa yet a u ka i jakint.38Li tie k jua kuo puo mɔk taanpienna u gbanant paak, k l tie bonpienn, 39Manntɔa na saa gotɔa. Lii tie k u gbanant pak mɔk bonpien kpialil, l tie naalae nyi u gbanant pak: u ka jakint.40Lii tie k jua jul kokil, k ka yuuti, u tie yupialuk o u ka jakint. 41Li tie k yul na kokl, yuusinsuk ni u tie yupialuko, u k mɔk jakint.42Ŋaan lii tie k yul nba kokl sian nba na mɔk fiaɔk, k l puolpo mɔk bonmonwuwul, gbatl nale u nyi u gbanant pak, ŋanne te k u yul na kokkl numpo ko u puolpo. 43Manntɔa sa gotɔa. Li tie k nal na tie bon pienmɔna yugbial paak ko u puolpo, li tie nan nal biuk o na k be u gbanant pak, 44Manntua na sa muant nan u mɔk jakint, k maan u gbanant paak yial yuonn be u yul paak.45Wunba kul mɔk gbanant paak nal yuonn, wuii lia liatciat, k da kuii u yut, k bla daa cat u yut, k bia pii u mɔb, ŋaan kii yikin ki yien a, jakint, jakint. 46K u saa bial kii tie jakint daannɔ, nan yoo nba k u yul paak nal yuonn na sa gbenn. U sii dua kanŋ kpinŋe, ki be u kukua.47Li tie k wunn kua liant paak, laa tie bonkobt gbant liant, n naii ka gungunt liant, 48n naii kan gungunt kpal cat paak, n na ii ka bonkobt gbɔŋ paak, n na ii ka, linba kul k'b jii bonkobt gbant k nannil, 49Lii tie k wunn monŋi bon moat na, n noii kaa k tie bonmɔn kpialil nna, ŋann l tie wunn nba sa pɔte, k yin jiil k saan wan manntua.50K manntua na n gaal k got; ŋaan bɔl bonn manŋ daa ŋanlole. 51K daa ŋanloe daal, wun jii k ŋammk got fanu, k lii tie wunn na pɔt, ŋann bonn manŋ mɔk jakint. 52K manntua na sa jii k juul muu, k lin di k tan buot, k maan l tie wunn nba sa pɔte.53Ŋaan lii tie k manntua na got, kk la k wunn na pɔt bonn na paak; 54wun te k bin jii k wuol, ŋaan wun bia gaal k bɔl daa ŋanloe. 55K ubia saŋanm kgot, k lii tie k wunn na k lebit ninnaaunŋ, la lek k pukin na, ŋaan l mɔk jɔkint; yiin jii bonn manŋ, k juo muu, lii lekii tie k l be bonn na puolpo, n naii ka nuak ni, yinm n juu muu.56Ŋaan lii tie k maantua na got k la k wunn na k pien k nyilii, wun pat wunn manŋ yaan be bɔkl nba na k nyinn. 57Lii tiek wunn manŋ mun ŋanm k jennii e ŋann ŋaan, l pɔtii na biak, l bonn daanua n jii, k juu muu. 58Lii tie k u wuol k wunn na, bot, wun bia ŋanmk wuol, k l j kii mɔk jakint.59Ton, linba nae tie sennu nba jien wunn nba sa kua liant paak,la tie bonkobt gbant liant, nnaei kaa gungunt liant, nna ei kaa bonkobt gbancabaa, nnaei kaa gungunt kpal cataa, n naei kaa bonsial nba kul k gbonŋ be l paak, ii tu sa tien n nae k fit bann bonn manŋ, yaan ŋa nan laa k ŋan.

Chapter 14

1K yennu tul pak yet moiisa: 2Sennu na k jiin daanua nba k gbanant paak yial yuonn suolua; k tan gbenn waa saa ŋaam u moŋ bianŋinba: daal nba k b saa muant nan u ji yien na, ii jiiu k baal manua manua mann tua buol.3K mann tua na saa jiiu k nyi manua kaanŋ na kpiŋ k fiitua. lii tie k yialu na gbenn 4mann tua na t bin baal nan ŋmana banlee nan tiik nba k u nubila man daauk, nan ŋmimɔnŋ nan du fatlai, 5K mann tua na saa t k bin kpi ŋman yenn yɔkbobil nba sie nan nyun ŋanin na paak.6K u saa jii ŋmanliel na k dulua cincinn ŋmann sɔn ninŋ, k kpab nan daauk manŋ nan ŋmimɔnŋ na nan du fatlai na. 7K jiil nan sɔn na k mii wunba yial luon wun nyi jakint ninŋ na paak taal k munlole, k ji muant nan u yien ŋaan ŋaa ŋman nba fo na k wun yukil k yaat.8Daanua manŋ saa wuul u tiat k bia kuol u yut kul ŋaan wul, k ji sii yien, k u ji saa fit kua kaanŋna ninŋ, ŋaan sie k u be ŋaak nanyel da ŋanlole. 9k daa ŋan lole daal u bia saa ŋanm kuol ii yut nan tianŋ nan ninkoat nan kobit kul nba be u gbanant paak, k saa wuul u tiat k bia wul, k ji sii yien.10K daaŋanniin daal wun ji baal nan pejaibanle nan pesal, binba tien bin yennkua, k bia k mɔk janmi, nan yon nba ŋmat kpan k lii tie kuulwa ŋan lee, nan kpan kpalbjinn. 11K mann tua na saa jii jua manŋ nan yenpiinii k saan nanm yennu lanbonŋ tanmob buol.12K manntua na saa jii peijai na yennu nan kpan na k mann malunŋ, k lii tie biit paak malunŋ. Mann tua na saa jii k tul yennu k lii tie bulcin piini k tie mann tua yal. 13Mann tua na saa kpi pieuk na k asi i buol nba k b kpi bonkobt nba tie yanbɔnm yenpiini na, wun tun n na k maan biit paak yenpiini tie nan yenbonm nae, k sii tie mann tua yal k tie kasii.14Manntua na saa jii pejak na sɔn waan, k suu jua na diitu tublɔnn, nan nu ditu nib jal nan diitu tab jal, k lin wann nan u si yien. 15Mann tuana saa jii kpan na waan k kpaal tien u monŋ ganŋ ni paunŋin. 16ŋaan nuab u diitu niibil k su kpan na k mii lenŋ, yennu tuann taal munlole.17Saa jii kpan nba be u ni paunŋ ni na waan k bia jii pejak na sɔn waan k ŋmat suu jua na diitu tublonn nan u diitu niib jabl nan u diitu tab jabl. 18Kpan nba bial u ni pauŋin na u saa k paal jua na yul paak nna bannue k manntua na saa tun k ŋanm jua na.19K mann tua saa mann yenbonm malunŋ, k ŋanm daanua nba be jakintin na, k l puolpo wun kpi bonkobuk nba tie mujuonu yenpiinii malunŋ na. 20K pukin jiet malunŋ na po, binbintil na paak Nne bannue k manntua na saa tun k ŋanm jua na, k u sii tie kasii.21Li tie k jua na nami k kan fit la bonlonŋana kul ,ŋann wun kpaan pejak k li tie biit paak malunŋ, ki tie bulcin piinii, ki tien yennu ki tie manntua yal wun baal nan yuon nba ŋmat nan kpan, kuul waa, nan yuon nba ŋmat nan kpan, kuul waa, nan kpan kpalb jinn k li tie jiet malunŋ. 22wun bia baal nan lanjelii banlee, ŋann nika ŋmana banlee, k yenua ii tie mu juonu yenpiinii. 23Daa ŋannin daal nba k b saa danmua na, wun baal nann, k tan tul mann tua lanbonŋ fan mobninŋ.24K manntua na saa jii pejak na nan kpan na k li tie bulcin piinii k tien yennu k tie mann tua. 25U saa kpi puek na, k sii u sɔn na waan k suu jua na diitu tab jabl .26Mann tua na saa jii na waan k kpaal u monŋ nipaunŋin. 27ŋaan nuab u diitu niibil k suu kpanna k mii lenŋ yennu tuann, taal munlole.28U saa jii kpan nba be u ni paunŋinna waan k suu wat pejak son nba k u bo suu jua na diitu tublon na paak, nan u diitu nib jabl, nan diitu tab jabl na paak. 29kpanninba bial, u ni paunŋin na, u saa kpaal jua na yul paak Nne bannue k mann tua na saa tun k janm jua na.30K mann tuu na saa jii ŋman yennu, ŋannika lanjelik. 31K mann k li tie yenboɔnm yen piinii, k lua na munii tie mujuonu yenpiini, k pukin jiet yenpiinii na po, n na bannue k mann tua na saa tun k ŋanm jua na. 32Sennu nba nae dia daanua nba k gbanant paak yial yuonn suoluo, ŋaan u kan fit la bonlonŋa nba saa ŋanmua na kuli.33Yennu paak Moyis nan Aalon a: 34yuon nba k li saa kua kaana tinŋ nba k n tuli na, mii tien gbaatin yialu ŋaak nba paak. 35Wunba tie ŋaak na yudanua saa saan maat mann tiebe, k yeta: gbaa tin kua n ŋaak ni.36Manntua na saa t k b nyinn bina kul aak manŋ ninŋe waa wun fit kua k git yialu na, ŋann nika u saa yet nan ŋaak na ninŋ mɔk jakinte. Bii nyinn linba kul be bona kul yuo nba u kua ŋaak manŋ ninŋ. 37K got yialu na, li tie k bon nan muat na, ŋanika k tie bon monkpialil, k kua dikpina ninŋ. 38Wun nyik ŋaak na, k luon, k lii luo daa ŋanlole.39L daa ŋanlole daal, u saa ŋmat ŋanm got li tie k l puki. 40Wun t bin nyinn ŋaak na tana nba k yialu na be l paak na k lu duo kpinŋ, siaminba tie jakint buol.41L puolpo, mann tua na t k bin pokt diit na nuak ninŋ tin taauk na kul, k lu siaminba tie jakint buol. 42K ji lon tan lia, k kuan linba bo nyiina fana ninŋ, ŋaan bia taan dikpina manŋ43Li tie k yialu manŋ bia ŋanm k nyii ŋaak nba k b bo nyinn tana nba kul bo baa yialu na k bio bo pokt l tintaauk na ni. 44ŋann manntua na n saan ŋaak manŋ ninŋ k saa ŋanm got, lii tie k yialu na pukii ŋaak na mɔk jakint.45Yin tuat ŋaak manŋ k sikin tinŋ ninŋ duo kpinŋ siaminba tie jakint buol. 46Bi luon ŋaak nba mɔk gb aatin na tan mɔb, wunba luot k kua, daanua manŋ, si bejakint ninŋe kaka nan daajuok. 47Wunba dual , ŋannika, k dii ŋaak manŋ ninŋ saa wuul u tiat.48ŋaan li tie k ŋaak manŋ bo taan tintaauk k manntua baal k tan ŋanm k got, k k la yialu na puukin wun muant nan ŋaak na ŋan, k maan yialu na kul gbenna.49K fit ŋanm ŋaak na sie k u lon ŋmana ŋmimong nan du fatlai. 50K manntua na saa kpi ŋmanyenn yokbobl nba sie nan nyun ŋanin na paak. 51K u saa jii tiik nba nublu man daauk, nan du fatlai nan ŋmimɔnŋ nan ŋmann na sɔn ninŋ, nan nyun ŋanin na ninŋ, ŋaan na jiil k52Nna bannu k mann tua saa jii ŋmann son nan nyun ŋanin, nan daauk, nan du fatlai nan ŋmimɔnŋ, k ŋanm ŋaak na. 53ŋaan nyik ŋman fuok na, k ŋaau duo kpinŋ, k wun yukil yaat. Nna bannue k saa tun ŋanm ŋaak na k l ji sii yien.54Sennu nba nae jiin gbanant paak yialu po. k jiin jei nan gbanant paak, gbaatin po. 55K jiin, gbanant paak, gbaatin po. 56K jiin gbanant paak yial yuona nan gbaatin nala 57Sennu na nba nae want bona nba Dan nan linba k ŋan.

Chapter 15

1Kaagbennu paak nan Moïs nan Aron k yeta: 2Pakin nan Islael waas k yet ba; li tie k jua nba kul k nyunpienŋ nyi u ni tie unba mɔk jɔkint. 3Nyunpienŋ nba nyi u ninŋ nae te ku tie jɔkint li tie ku punn na tuut kk gbent ŋani ka k lon k ji kan fit nyu li mɔk jɔkint.4Duanu nba paak ku doal, li si mɔk jɔkint ŋanika k kal linba paak kul li si mɔk jɔkint. 5Wun nba kul sii u gado manŋ, see ku wuulu tiat k bia wul nyun ninŋ ŋaan sii be jɔkint ni nan dajok.6Wun nba kul kal linba paak kul kal sie kuu wuul u tiat k bia wul nyun ninŋ ŋaan bia sii be ni nan dajok. 7Wun nba kul sii u gbanu wun wuul u tiat k bia wul ŋaan u sii be jɔkint ni nan dajok.8Li daanua i siil mɔsant nba k mɔk jɔkint paak yuo u sa wuul u tiat k bia wul ŋaan u sii be jɔkint nan dajok. 9Kanu nba paak ku kal kul l mɔk jɔkint.10Wun nba sii linba kul gbnii u ninŋ u sii be jokint ni nan dajok wun nba jii linba kul ku kal l pa wun wuul u tiat k bia wul, ŋaan u sii be jɔnkit ni nan dajok. 11Wun nba te ku sii u ku mun sii sua wunba ku mun sii n wuul u tiat k bia wul, ŋaanu sii be jɔkint ni nan dajok. 12Yɔkbobil nba ku ku sii bin yakt, li tie tikpiet yal mun u sokl nan nyun.13K lii tie ku teb, ku yiolu ne gbene, wun guul daa ŋanlole, k wuul u tiat k bia wul jɔkint nyunŋamin, k ji nyi jokint n ninŋ. 14K daaŋan niin daal, wun baal nan lanjelii ŋan ni ka ŋman bit banle, k san nann kangbénuk anbonn tam mɔb buol k tul maantua. 15K manntua na saa jii yenɔ k mann malunŋ k l sii tie yan bɔmm yenpiini k lua na tie mujonu yenpiint nna k manntua ne saa mann kaagbennu buol k nyi nu jɔtint ninŋ.16Jua nba kpaal u jan k muan, wun wulu gbanu ŋan ni ka u sii be jokint n nan dajok. 17Tiat nba kul na gbont nbakul k l sii wun wuul nan nyun k l sii be jɔkint ninŋ nan dajok. 18Li tie puo nan jua taan duanu, li puol po b kul n wul, ŋan ni ka b sii be jɔkint n nan dajok.19Li tie k puo sik puokpenu, u be jɔkint ninŋ daa ŋanlole k wun nba sii u mun sii be jɔkint ninŋ nan dajok. 20Duanu nba pak kul ku dual ŋannika ku ka l paak k sua u be jɔkint ninŋ mun tie jokint e.21Wunba kul sii u duanu wun wuul u tiat k bia wul nyun ninŋ, ŋannika u si be jɔkint ninŋ nan dajok. 22Wun nba kul sii bonn nba ku kal l paak wun wuul u tiat k bia wu nyun ninŋ ŋannika u si be jɔkint ninŋ nan dajok. 23Bonni be puo na duanu ne paak ŋannika u kanu ne paak k wun nba sii si be jɔkint ninŋ nan dajok.24Li tie k juasua dua nan puo manŋ yo nba ku be nan jɔkint l jua sii be nan jɔkint daa ŋanlole, k duanu nba paak ku dual na mɔk jɔkint.25Puo: sik ŋaan k l k baat u siku yo, k jikt daa bonciann k lk gbent, u be jɔkint ninŋ k l sii tie nan yo nba ku daan siik puokpenu nae. 26Duanu nba paak k u dual ŋannika linba kul paak ku kal, yo nba ku bee nan puot na, li bont mɔk jɔkint. 27Wun nba kul sii l sa jɔkint k saa wuul u tiat k bia wul k sii be jɔkint ninŋ nan dajok.28Li tie k u puot ne gbenn, wunn guul daa ŋanlole, k jii sii kaa jɔkint ninŋ. 29Daaŋanniin daal wun baal nan lonjelii banle nŋannika ŋmana banlee kaagbennu k lonbonŋ tanmɔb buol k jii tul mann tua. 30K manntua ne saa jii yenɔ k mann malunŋ k l sii tie yanbomm yenpiini, k lua ne malunŋ mun sii tie mujonu yenpiini kaagbennu k buol k lma sɔmm nba nyii u ninŋ ne te ku tie jɔkint.31I fokt nan Islael waas jɔkint ne paa k b da kuant yennu binbebuol nba be b sinsuuk ni k b da kuant yennu binbebuol nba be b sinsuuk ni jɔkint k b saa kpo.32Senni manŋ dia jua nba kpaan u jan k yaal ŋann ni ka wun nba k nyunpienŋ nyi u ni . 33K bia dia puo nba siik puokpenu, ŋann ni ka jua nba dua nan puo ŋaan ku puot daa k gbenne.

Chapter 16

1Alon bonjai banlie nba din mann malunŋ k l din k tuok na kuun puolpo k yennu pak nan Mois. 2K yet a a naabik Alon k u daa kua kasii buol nba k cincenn duak na, yuo kuli, k maan lenŋe k n dɔkitl sanpagbonŋ ni mɔlol lakil na biil paak. Lii tie k u k tuo nan u saa kpoe .3Lii tie k baal nan naajabil k l tie biit yenpiinii nan pejak nba tie mujuonu yenpiinii malunŋ, ŋann ŋaln u tuo saa fit k kua kasii buol a. 4Alon n tuo fit kua kasii buol na ni, sie k u wul k bia lia manntieb liant, l liatfuok nan kul bik nan gbanbobnkal nan yuu lotu. 5K a Alon saa gaal bujai banlie k l u tie biil yenpiinii, nan pejak k l mun sii tie mujuonu yenpiinii malunŋ yal.6Alon saa jii u naajak k mann malunŋ k nyinn ŋua nan u ŋaatieb biit ni. 7ŋaan jii bujai banlie na k baal namm yennu lanbounŋ tammɔb ni.8K Alon saa tɔ bujai banlie na naatuat, k ŋann yennu yal yenɔ k gann lua na Asesel yal. 9K Alon saa jii buuk nba k u tɔ natuat k gannɔ k u tie yennu yal na k baal na nɔ, k mann biik yenpiinii malunŋ. 10ŋaan buuk nba, k u b tɔ gannɔ,k u tie Asesel yal na, u saa jiiu fuot k tul yennu, k saa ŋaa u muuk ni k wuu tie Asesel yal; ŋanne saa nyinn niib na biit.11Alon saa jii najak k mann l malunŋ nba tie biit yenpiinii malunŋ, k nyinn ŋua nan u ŋaatieb biit ni. u saa kɔt u naajak nba tie biit yenpiinii na.12U saa jii sipiɔk nan musankuana malunŋ binbintl na paak k finn bonnunubit nii puk munlie k baal nan kasii buol. 13Wun jii bonnunubit, k tien muu na ni, yennu tuann k bonnunubit na biitl. ŋanne saa te k u kan la lakil na k kpo.14U saa jii naajak na sɔn waan nan u niibil, k mii biitil na paak k bia mii sɔn manŋ waan mɔlol lakil na tuann po taal munlole.15K manntua kpi buuk nba tie niib na biit yenpiinii na, k jii u sɔn k kua nann kasii yaa kasii buol na ni, k mii biitl na paak nan mɔlol lakil na tuann po nan bianba k u bo jii naajak sɔn k tien na. 16N nae k u saa mann malunŋ k ŋamm kasii yaa buol na, k l saa nyinn Islael tieb biit, nan jakint kul ni. Wun tun nna k tul lanbounŋ na, k maan l sie kaanŋ nba mɔk jakint sunsuuk ni e.17Sua kii be lanbounŋ na ni, yuo nba k saa kua wun mann malunŋ na mɔkmɔk nan waa tan saa nyilenŋ. U saa mann malunŋ nba saa wuul u biit nan u ŋaatieb yal e. 18U ŋmat nyi yuo nba wun saan binbintl na buol yennu tuann k mann malunŋ binbintl na paak, wun jii naajak sɔn nan bujak k tien binbintl paak yina kul. 19U saa pak nan u niibile k mii taal munlole, binbintl na paak, k ŋamm binbintl na k t lii tiem kasii, k nyinn Islael tieb biit ni.20Yuo nba k u mann malunŋ k ŋamm kasii yaa kasii buol na nan yennu lanbounŋ na kul po nan binbintil na paak wun ji jii baal bo gann buuk nba tie Asesel yal na fuot k tul yennu. 21Alon saa jii u nii ŋanlie k paan bufuok na yul paak, ŋaan ji fiit biit nan yanbon tuona nba k Islael tun klul; k gaan b biit kul k tul buuk na ŋaan te k sua n belɔ k kuanɔ muuk. 22Buuk na saa gaal b kula biil k ji yaat kua nann muuk, sian nba k nilɔ k kua.23K Alon saa kua kasii buol na k saa lial manntieb tiat nba k u bo lia na k fit kiua kasii buol na, k nyik tiat na lenŋ. 24U saa wul kasii buol k lia u mɔnŋ tiat. L piolpo k wun ŋmat nyi k saa mann mujuonu malunŋ k ŋamm u mɔnŋ biit nan u niib biit.25U saa jii biit yenpiinii bonkobuk na kpapa na, k juo muu, malunŋ binbintl na paak. 26Jua nba bo bel buuk na k kuanɔ muuk k u tie Ilael yal na saa wuul u tiat k bia wul, k ji fit jen kua kaanŋ na ni.27Li nyinn biit yenpiinii naajak nan buuk nba sɔn bo kuan kasii buol a lin nyinn biit na kaanŋ na kpinŋ k juo muu. li juo bonkobit manŋ gbant nan l nant nan nuanii muu. 28Daanɔ nba saa juo muu na n wuul u tiat k bia wul k ji fit kua kaanŋ na ni.29L' nba na tie senniie k tulii, yuo kul ŋmaali ŋanlole ni l dapiik daal, k islael tieb nan buolganii nba kua namm na n tua lol mɔi, kk daa tuun tuonn daal manŋ ni. 30L daal bn tuu mann kaal manŋ malunŋ k nyinn biit, k l n te bii yien. 31L daal sii tie kasii, k tie fuon daal, k tie daal nba, k b saa lol mɔi k kan tun tuon siali. li dia sennu nba na yuo kul.32L malunŋ tie manntieb yudaanɔ nba set u baa sienu ni, k b muan kpan u paak e n mann. Wun tua liia manntieb tiat na wa, k tun l'nba saa piin biit na. 33K mann malunŋ nba saa ŋamm kasii yaa kasii buol nan yennu lanbounŋ nan malunŋ binbintl nan mantieb nan Islael tieb kul k bii tie kasii.34L tie sennue k tulii, ii tuo saa tun yomm kua e binn ninŋ. K wuul Islael tieb, k maan b biit paak k b tun nan yennu nba wann Mois bianŋ nba na.

Chapter 17

1K mok gbenu paak nan Moss , k yet: 2Pakin Aoton nan u bonjaii, nan Isral waas kul: limba k mok gbenu senn seenu. 3li tie Isral ŋaak niirua koat kaanu sinsiikini kao lii kpinŋ naab, peegann kao buuk; 4Ŋaan k baarnoa ce tou lombonŋ tammob boor, k tien piinnii k tul k mok gbenu ŋoa k mok gbenu cetou lombonŋ toann, lii son tan saa nyii lii niiruo paak, k maan u muan son, u tan saa kpat liyoa u niib ni.5K lin fit Isral waass jii daa mann maaruonŋ kpanant ni, ŋaan too baar nann manntua boor, k mok gbenu tuann, cetou lombonŋ tammob boor, k bin mann niipook maaronŋ k tul k k mok gbenu. 6Manntua n yat son manŋ nba k mok gbenu malunŋ binbintle na paak, lombonŋ tammob boor, ŋaan juo malunŋ kpan na k tul kangbennuk, k l nublu n manŋ.7Bii jik kan ban k jii bujaii nba k bijii tun ciconm nann na k mann malunŋ k tul kangbennuk. L sii tie sennue k tul ŋanm nan b yabuonaa yoo kul89Aa jii maatib la ; litie Isral ŋaak niirua koo saam nba koanamm mann nuuioanu malunŋ. Ŋaan k baal nann cetou lambonŋ tammob bool, k tien malunŋ k tul k mok gbenu, niirua manŋ la n saa nyinonŋ u niib sinsiikini.10Litie ISral ŋaak niirua koa saam nba koanamm nman nant booru nba son, n saa lek numm daanua nba ŋman son na paak, n saa nyinua u boolu niib ni. 11K man gbaanant siek bee son ni. Yim n din tul son binbintl na paak, a wutie linba wuuni ii siek, k maan siek ,son mee wuuniwa.12Lii paak tien n yet isral wass soa danŋman son, k saam nba num koa ii bool daaŋman. 13Litie Isral wass koa saam nba koanamm goolin kpi boncob koa bonyuyu nba ŋman wun muan son, k bia pukoa ten gbuulonŋ.14K maan gbaanat kul siek tie son nba bee u ni. Lii paak n yet Isral waas : ii kan ŋman nant siet son, k maan siek kul gbaanant, tie u son. Lii paak wunba tan ŋman n saa kpatua.15Wunba kul tie dooyoi koa saamoa tan ŋman boncob kpien koo boncob paatinn , sa wuul u tiat, k bia wuul nyun, k si tie jakint k santu daajook, k li poolpo u siyee. 16Litie k u k wuul i tiat koo k wuulu gbaanu, u tan si ji u bit tubdatu.

Chapter 18

1I yonmdaanua paak Mois 2a wun wann islael tieb mɔbonnaa na: min tie yonmdaanua i yennu. 3I laa tokii bontitieb nba lintun Ejibt sianba k i lin be na, k bia laa tuun l buolu kaanan tinŋ ni sian nba kn saa saan nan i na. I laa golii niib manŋ binbenŋ i.4Cɔlin n senni na bonŋann k bia ŋanm got n yiko fannu k maan min tie i yennu. 5I ŋanm got n senni fannu, wunba dial fannu sii be u yan ni e. min e tie yonmdaanua.6I slael jasua kan dua nan u lua puo, min e tie yonmdaanua. 7A kan la a naa ami a baa yann ni. k maan a naa e . 8A kan la a baa ŋaapo yann ni k maan a baa yann e.9a kan dua nan a niipo u tie a baabik ami a naabik lii leki tie k i taa ŋaak. 10a kan dua nan a yaabuonn k maan a saa dinn a mɔnŋ fei. 11A kan dua nan a baa bik k maan u tie a nipuo e .12a kan dua nan a baa niipo k maan a puoplua e. 13a kan dua nan a naa niipo k maan u tie a naa e. 14a kan dua nan a baa ninja. a bia kan nakn u ŋaapuo .15a kan dua nan a sipuoek k maan u tie a bija ŋaapuo e . 16a kan dua nan ninja ŋaapuo. a ninja e tie wun la u yann ni.17a kan dua nan puo nan u bik k boi u yaabuonn k maan a mɔnŋ sɔn e i kua. 18a kan fit dua nan ŋaapuo niipo k u laa be u manfuol ni.19a kan dua nan puo k u be nan u puot k maan u be nan jɔknt e. 20a kan dua nan a tɔknanlua ŋaapuo k maan l tie jɔknt e.21a kan jii a tuɔnŋ bik k mann malunŋ k tul yennu a bia kan biil yennu sann i mine tie kaagbennu.22a kan dua nan jua a lua nan baadua nan puo bianŋ nba na. l tie bonbinlankant e. 23a kan dua nan bonkobuk. puo kan dua nan bonkobuk k tien junjontn.24i laa tuun l bonbuolu k biil i mɔnŋ. buolu nba k n saa bel'b na tun l biit buolu e . 25duo manŋ tiɔnŋ be nan jɔknt e k n saa mŋann u tubl k niib saa yat k nŋikua.26yinm islael tieb nan saanm nba be siacl tinŋ ni i cɔlin man linba tie n senni ŋaan k i yien man linba tie tuonbiit. 27binba lin be duo manŋ ni sinsinn lin tun l biit e k duo kua jɔknt. 28i j laa tuun biit man nan sinsinn yab na k fit kii be .29binbaa tuun l biit buolu saa nŋi islael tieb buolu ni. 30i tuun man maa wanti linba na fanu. laa tuun nan biit nan sinsinn yab na. k i saa jɔkn i mɔnŋ. min e tie yonmdanua.

Chapter 19

1yennu yet Mois a: 2want Islael tieb a bii tie niŋanm nan ŋua yennu na. 3sua kul n sɔlin u naa nan u baa, sua kul n tiel fuon daal, mine tie yonmdaanua i yennu. 4i laa goli nan faak yennii k bia bia laajikt kut naani yennu. mine tie kaagbennu yennu .5i yie mann malunŋ k tuln yin tien bianŋ nba k n saa gaal fannu. 6b saa fit mŋan l konbobuk nant l daal nan daal nba waa, ŋaan lii tenn i daa ŋantaa daal i saa juo mu e . 7l daa ŋantaa daal wunba mŋan u kan laa fielu k maan nant manŋ j k ŋan nan mŋamu. 8Wunba mŋan nant manŋ saa l a tubdatu l paak k maan u kuan min yennu bonmɔnn na jɔknt a k l daanua saa nŋi u buolu ni.9l i tie k i jaan kpaant jiet yaa laa jaan nan kpakpini jiet na, i bia j laa mŋat le i. 10i laa mŋat i tilonti kpaant ni k tɔki luana nba baa tinŋ ni. k i luat na. i tuu nŋik talas danm n liel, mine tie kaagbennu yennun.11i laa jaan i tieb bont, l laa mŋab lieb k bia laa fa faak paa i lieb. 12I laa jikt n sann k sent faak mɔsonna k ta saa bii l u sann. min ne tie yonmdaanua i yennu.13I laa mŋab sua i bia laa jaan sial. i laa dia sua likli k kan pau nan wonn a. 14i laa sukii tuukpaal, k bia laa biln bonkpela juanŋ nunmpo. I tien linba want nan i cɔlmn. min e tie i yonmdaanua yennu.15i piak balmɔni i maan buut ni. I laa gbien talat danm po, k bia sonmit palib ŋaan k i piak balmɔni i maan buut ni. i laa lin fa faak i lieb paak, 16i laa piak biil i lieb bannunba saa fit kat u manfuol. min e tie yonmdaanua.17a laa nan sua a pal ni, k bia laa mantik taalua k b ta sii nŋila u biit paak. 18a laa jikt biit k paak biit paak k bia laa nan a lua ŋaan k i luon a lua nan fa luon a mɔnŋ na. min e tie yennu.19sakin man n senni. i laa mŋat bonkobt nba k taa buolu k b maal, i laa buul bonbuoli nba k taa bɔyennkua buoli, i laa lia tiat nba k kpalcant k taa buolu.20l i tie k juasua dua nan u luoa salkpenŋ k u tie daabl k laa k nŋii u dabl ni u sa pa pann, ŋaan b kan kpib ka k maan puo na lua tie daabl e. 21K jua na saa baal nan pejak n lanbonŋ tanmɔb buol lii tie u biit piinii k tul min yennu. 22k mantua saa jiin pieuk manŋ k mann malunŋ min yennu tuann k n saa nŋik cab u biit.23l i tie k i kua kaanan tinŋ ni k bul tilonti nba kul, l i piin lonm i saa kuan l lonm binaa ŋantaan k laa di. 24K luanaa nba k l saa lon bina ŋanna ni i saa jii k tul'n k lie jaam. 25binaa ŋanmŋu ni i j saafit di i tiluana. l i tie k i tun n na , i saa la k i kuont n pukin bonciann.26i laa mŋan bonkobuk nant nba k i kpii bonkobuk nan son. i laa tuun nŋɔ ku nan ninnŋuantieb tuona. 27i laa koktil i yula, k bia la kuol i tiani. 28i bia laa tie sial i paak k l tie dɔk k want kuun bont, i bia laa naan bonninan sial i gbanant paak, min e tie yonmdaanua29i laa dia i bonpo k tie bianŋnba k b sii tuun cunconn tuonn, k saa te jab n kuan niɔnŋ k tun tuonbiit duo ni. 30i tian man fuon daal k cɔlin n malunŋ bin bintl. min ne tie yonmdaanua.31i laa tie bianŋ nba k i sii mɔk pinpakt nan nalbiit nan ninnŋaantieb.32A daa duont a muanŋ a muanŋ saakanbe yuut pient dan buoli , i baakit Niikpela ; ki bia ki tiin yennu , mine tie kimongbennu33li tie k saamua baal kua i duo ni i laa mŋbua. 34ŋaan k i diou nan ninja e na, k luonnua nan yaa luon i mɔnŋ na, i tian man na i mun bia lin tie saanme Ejipt, min e tie i yonmdanua .35i laa tuun kpetl k jiin linba tie bonna fɔknt bikinu, nan bont kpeyu bikinu, nan bonnŋun bikinu. 36i dia man bonbinkn kal nba tie diedie, nan baa biknt linba i tie nna. min e tie yonmdanua, i yennu nba lin nŋinn'i Ejipt tinŋ ni. 37i ŋanm dia n senni na fanu k tun nann tuonu, min e tie yonmdaanua.

Chapter 20

1Kaagbennu paak MOÏs a : 2A saa mat Israel tieb a : Lii sua Israel sua koo saamɔ jii u bik k tul tul Moloc duo na niib saa luulɔ taana k kpuu.3Kin saa lek n nunm nan lindanɔ, k nyiinɔ u niib nunm, k l maa u jii u bik k tuul moloc u jɔkin n maalunŋ binbitl, k biil n saann. 4Lii sua l duo niib lek b nunm k tuul u nba jii u bik k tuul Moloc na, ŋan k k kpiu, 5N saa lek n nunm k tuul l daanɔ nan u ŋaatieb kul, k n saa nyiinɔ u buolu niy, ŋua nan binba k Moloc duanam na kul.6liisua k sua duana kpiemɔ ŋannika nanlinbiuk, n saa lek n nunm na lindanɔ k nŋin u buolu sunsukin. 7Ii saa wuun ii mɔŋ kii ŋan k l maa mine tie kaagbennu ii yennu.8II saa gaal n senni k tunn nann tuonn k l maa mine tie kaagbennu nba wunina. 9Liisua sua yiit u baa koo u naa b saakpuu we u bit paak.10Lii sua jua dua na nua ŋaapuo, ŋua nan puo na kul b saa kpibe. 11Lii sua jua dua nan u baa ŋaapuo, jua nan puo na kul b saa kpibe, b bit paak. 12Lii sua jua dua nan u sipuok b saa kpibe, b bit paak, k l maa b tulinb mɔŋe.13Lii sua jua dua nan jaalua na baa tuu dua nan puo na , b tunn bit na b saa kpib b bit maŋ paak. 14Lii sua jua kuan bik nnan u naa l tie bite, b saa juob muu, jua na nan l puo kul, fit l bit daa b ii niŋ.15Liisua jua dua nan bonkobuk b saa kpuue k bia kpin bonkobuk na. 16Liisua k puo dua nan bonkobuk b saa kpin b kule b bit paak.17Liisua jua dua nan u niipuo l tie bite, b saa nyinib niib kulaa sunsukin, k b saa paɔu u bit paɔk. 18Liisua k jua dua nan puo u puotin b kul b saa nyiinib b niib sunsukin.19A kan laa a baa nipuo nan a naa nipuo yannun, k l maa a naatanie, k b saa pab b bit paɔk. 20Liisua jua dua nan u puolɔ u laa u baa niijaa fei na, b saa pab b bit paɔk k b saa kpo k kaa bik. 21Liisua jua dua na u niijaa ŋaapuo l tie jɔkite b kan maal bik.22II saa dia n senni nan n mi laa k fit ki b ŋant niŋ duo nba kntuli na. 23II daa waa niib nba kin saa belib ii buol na tuona, k l maa b tun nne kule kin belib.24N mati yaa, yim me saa gaal b duo na, k n saa te yin kaal lenŋ. L tie kaagbennu ii yennu, u nba bɔkti nan niib. 25II sii bant bonkob ŋanni nan bonkob bit, nuani nba ŋan nan nuan bit, k fit daa kuant ii niib bitin k jin bonkobit nan nuani, nan tiye bobubɔkit paak, l paak te k n wanti bonyann nan bobiuk.26II sii tie niŋame n buol k l maa min kaagbennu n ŋan ne , n bɔkti ii kuukua k fit yiitie n yab.27Liisua jua ŋannika puo mɔk b niŋ kuun naaliŋ ŋannika nŋunŋuan naliŋ u niŋ, b saa luulib tgaanae k kpib, b kpo biit paak

Chapter 21

1kaagbennu pak Mois a: pakin A alɔn waat nba tie yenjiantu diuk ni sal yit laa na a: salyit laa na suan da kua kun paak k bia da siin kuun k kuant u mɔnŋ jakint ni, lii 2nyi u danm kua ni, u naa u baa, u bik , u ninja. 3Nan u nipuo nba mun daatie bon puak k k mi jua, k bia dak kun jua ŋaan ku siu4Buolu ni sakua kan tun sial k ŋmatumɔnŋ k bia kua jakintini. 5Salyitlaa tu kan kuol yukol paanu, b bia ki kokitl b tiannii, k bia daa ban bat bibaiaa b gbanu paak. 6B sii tie kasiie b yennu tuann ni, b kan yiin b yennu sann yann, k maan b yit salii nba di muu k do kagbennu buol k tien b yennu : bii tie kasii7B kan ji puo nba k ja fanua k panua k duanannua n nee ka puo cinconn k kuan, b kan kuan pio nba k u salɔɔ yetua, k maan ba tie yennu niŋanm na. 8A sa jii binba jikit jiet k yit salik yennu tuann na k b tie kasii a tuan , k maan n tie kasiie min kagbennu nba tien nib kasii binbenŋ na. 9Lii tie k salyitua bi puo jɔakin u mɔnŋ, k wei jua conm, u jɔakin u ba'e : bin juou mu k wu di.10Baa muan kpan nba ŋanmit na yalk yistua yul paak, k tulua yaak nan wuun lia salk yit liant na, l paak u daa nyikin yut k kan saat , koo k pat u liant k lin wann nan u be paibül ni 11U kan kuan u mɔnŋ ku sial pak k jɔkin u mɔnŋ, laa si tie u baa wa mii u naa kpak dua 12U kan nyi diuk nba k b caan k yit salii k tien yennu na ni, u bia kan yiin diuk manŋ yann, k maan yennu kpan nba tien pisin na tie nan foklik nae u jul paak . Min ne tie kagbennu13k u sa kuan puo nba k bann juae 14U kan kuan pakuak , n nae ka puo nba k jua yetua, u bia kan kuan puo cinconn; ŋaan u sa ji u buolu nbik nba k ban juae k kuan . 15N nae ka u waat nba bo sii tie kasii na sii ɔk jakint. Minne tie kagbennu bo gannua ma wuu tie salk yit-tieb sakua yit-tieb16kagbennu bo pak nan Moïs 17a wun yet Aalɔn a: la nyi mɔlana nan a yabuona ni wun nba kul mɔk danŋ u gbanant pak kan yit salik nba tie jiet salik k tulin18Jua nba kul mɔk daŋ u gbanant paak kan mann maluŋu : wunba kul tie juanŋ , n nae ka wabik, n nae ka gbanant sial po mɔk danŋ , koo ki k be fanu, 19koo wunba tie waagolik, koo wunba tie de kil, 20koo wunba k u ninbinn yial, koo wunba mɔk gbanant pak yialu, koo wunba tie jatukil. 21Aalɔn maaluni, wunba kul mɔk danŋ u gbanant paak kan yit jiet piinii salik k tulmi.22Li nibuolu sa fit di jiet piinii nba k b yit salik k tulin na, Laa tie jiet nba tie kasii koo jiet nba mantik tie kasii na, 23ŋaan wa mɔk danŋ u gbanant pak na, u daanakii kasii kasii buol na koo binbintil na bool. maan min na tie kagbennu k tienil kasii. 24Lin banae l Moïs bo pak Aalɔn nan u waat , nan Islael buolukul.

Chapter 22

1kaagbennu pak nan Mois k yet a: 2yetil Alon a nan u waat k bin fit suol b mɔnŋ nan pona nba tie n yal siinu, linba i slaael din tien malunŋ tulin, k bia daa yin sann yann. N tie kagbennu: 3yetilib a: ŋaanua, nba nyii buolu ninŋ k cat nakin k sii bona k islaael , waat din tien n yal na k kua biit ninŋ . N saa nyinn l daanua n buolu ninŋ. Mine tie kagbennu4Alon maalu na ni, wunba i mɔk gbanant paak yial yonn koo k u gbanant nyi nyun, u kan fit din piini nba k mɔk jakit k islaael waat din tien malunŋ k tulin na sie yuo nba k u tan yien . kmanntua .nba sii linba mɔk jakint u mun sii be jakint ni waa sii kuume, koo u jan yaali 5Koo lii tie ku sii bonkobuk nba kua, koo niluo nba mɔk jakint 6K manntua nba sii linba mɔk jakint manŋ mun sii be jakintni nan yonbaak . u ji daa di l maiunŋ piinii manŋ sie k u tan wu!7yonnui baa yuo nba , u ji sii yien k saa fit di kasii piinii manŋ k maan l tie u jiete 8U daa ŋman bonkobuk nba kpoutiɔnŋ, koo muuk ni bonkob - siɔk kpiiu, k l saa te k u be jakintni: Mine tie yennu. 9Manntieb kul n dia sennu nba k n tien na. a i kaa , b saa kua biit nie k kpo, k maan baa yet n kasii sennu na paak , Mine tie yennu, k te k b tie niŋanm.10sie binba nyii manntieb maalu ni nae saa di kasii pii nii manŋ , lii le kii tie manntua ŋaasaa mua koo u ŋaatuontunnua, u daa di. 11ŋaan lii tie k manntua na daabil k pa likiliie , koo bii mal daabil manŋ u ŋaak ninŋie U saa fit di jiet nba k manntua gaan na12Manntua a bipuoi saan kun jua nba k tie manntua bon puok na fit di kasii jiet na. 13ŋaan lii tie k manntua bipuo sɔlua kpo , koo ku sɔlua yetua k u k manntua bik , k jen u baa ŋaak, nan waa din tie bik na, u saa jiet . Niganua nba k n yii manntua maalu ni kan di jiet manŋ.14wunba kul kpet dii kasii manŋ, sie ku pa l mob ,k bia pukin sial l paak , l bɔktu munŋ mu ni yennkua. 15Manntua na daa biil kasii piinii 16K te binba k kpiin nann na dil, k saa baal nan biit k tul b mɔnŋ , k la tub datu l paak , Mine tie yennu k tien piinii na k l ŋan.17k yennu yet Mois 18A wun wann A lon nan u bon jai nan islaael tieb kul sennu na n; lii tie k islaael nilua, koo buolganii nba kua islaael tinŋ ni baal nsn mujuonu yenpii nii, laa lek tie ku gbient mosonnie koo yanbua yenpiinii e, bonkobuk na daa mɔk danŋ. 19yennu kan gaal u pii nii manŋ, sie ku baal nan bonkobjak nba k mɔk danŋ, l nei koo pei koo buunii .20I daa baat nan bonkobuk nba mɔk danŋ, yennu kan gaal 21Lii tie k i sua baat nan wei nan lieb yen pii nii a wun tul yennu , koo k luon yennu n gaal, lii tie k u gbient mosonnie koo k tien yanbua yenpii nii e, bonkobuk na daa mɔk danŋ .22I daa jikit bonkob juanŋ koo wunba wɔb, koo k u gbanant buol sial ŋmit , koo wunba mɔk fakpe luk koo k mɔk gbanant paak yiolu k baat nann binbintil paak , a lii tie jiet yenpii nii. 23Lii tie yanbua yenpii niie, i saa fit baal nan naab koo pieok nba tie gba nanwaa lik, k k u gbanant k ŋan fanu, ŋaan lii tie ki gbient mosonnie, yennu kan gaal .24I daa baat nan bonkobuk k b tuau, kook nyinnua, k tien yennu I daa tuun nna I tinŋ ni . 25I mun bia daa gaan bonkobit , buolganu nuu ni , k jikit tien yennu k l tie yenpii nii , L bon kobutk buolu mɔk danŋ yennu kan gaal.26kaagbennu yet Moïs a: 27Naab, pebik, koo waab, u mal yunba, u saa tien daa ŋanlole nan u naa, daa ŋanniin daal nan daa nba waa, u saa fit dakit nan bin jiiu k tienua muu juonu malunŋ k tul yennu.28Naab, koo pebik, I daa kpi bonkob siaɔk nan u bik dayennukua. 29Lii tie k i yaa yin mann malunŋ k l tie niipotulu k tul yennu , yin wei u sennu na k u saa gaal i malunŋ. 30It tuu ŋman ! nant kul k daa tent sial k l yentil nan sannyaliok31Ii sak man n sennu k jii tun nann tuonn. Mine tie kaagbennu . 32I daa yiin sann nba tie sanjann na k biil yann yann kin fit kii tie ŋant daa nua Islaael waat sinsuuk ni Ntie kaagbennu nba baat nan palpienn. 33N tie kaagbennu nba nyinni Ejipit tinŋ ni a mii tie i yennu

Chapter 23

1Kaagbennu pak na muois, k yet , 2paakin Islael waat k yet'b : kaagbennu jiantii yuo Islael tieb saa taan jiantɔ ŋant ni , gootil man janm lanna po ie .3Daaŋanlob tie ii tuonn,daale,ŋaan daaŋanlole daal tie foon daaale, k tie n daal: l daal sii tie kaagbennuk daale,ii kan tun tuon sial l daal: ii tuu taan lieb yaa be sian kul.4I tuu muant kaagbennu yuo ne i baal . 5Sinsinn ŋmaalik daa piik na ŋanna daal lii daa ŋaalie daajuobɔnn . si tie paak janm. 6Daapiik nan ŋanŋmuo daal ŋmaalik k pannu nba k ŋmat na datiŋ k saa janŋ daan ŋanloli e daal k tul kaagbennu baakil .7L dacincinn daal ii tuu taan lieb k jiantin, ii kan tun ii tuon siaal l daal. 8Daaŋanloleninŋ, ii tuu saa mann mujunuu malunŋ k tul kaagbennuk. Daa ŋanlole daal, ii tuu taan lieb: ii daa tuan ii mɔŋ tuonn.9kaagbennu pak n muois k yet : 10pakin Islael tieb k yetib : yuonba kii kɔa dingbann nba k tulii na k jaan sinsinn jiet ne nyinnjin k tul mann tua . 11K u saa jiil k tul kaagbennu yennu k l tie baakil , k l wu gaal k manntua sa jiil k tul pinnii , la sa yient sabbat daal .12Daal nba k n saa pin yennuni jiet pinnii ne , nyii jin pebik nba binn yienn k ka daŋ . k l tie mujuonnu maaluonŋ k tul yennu . 13k bia ji yuo nba ŋmat na kpan kulwa ŋaalie maaŋit yennu . k pukin libation daamuonŋ . 14I tuo daadin jiepaant manŋ , na jiekaat i daa ŋmaan pannu nba fuutil , nan daal nba k i sa baal pinnii k tul yennu k lii tie senu . k saa diann i maaluo .15Lanyin fuon daal sanya - faal nyi ji bakɔi - munna ŋanlolie , sinsinn jiet k tul yennu . 16Nyi tuo kan dapiiŋmu bakɔi daa ŋanloolie sanya-faal fuon daal i tuo til'n yennu i jie pant pinii17ŋaak kul tuo baal na pannu kunna ŋaanlie k l tie baakil k tul yennu nyi ji yon kulwa ŋaalie pannu nba pul na daan tiŋ , k l tie sinsinn jiet k tul yennu . 18Ii tu ji pejabiila banlolie binba tie binn-yenn . k k daŋ ; na najapanŋ na pejaii baanle binba ka daan k pukin li ba tien yenpinii mujuonnu mannu k l nublu maan yennu .19ii saa kpinbujak k l tie biit wuulu na peganan baalie binba di binn k tien mannu nipotulu . 20K mannitua ne saa jinsinsinn jiet pinii nba tie pannu na pegaanan baanle k l tie maannu k til yennu baakil ; l kul i bia manntua yal . 21L daal manŋ ii daa tuuntuosial ŋan taanlieb k di janm ; l tie sennu k tul i maalu nan doii nba k kua .22yuo nba k tuu jaan i jiet ii doi ni , a tu jaan kpakpini k bia ŋmat lei yaa b jaan siami ; i nyikil k talaat danm na buotugannii . min tie kaagbennu , ii yennu .23Kaagbennu yennu paak Muois k yet : 24pakin Islael waat k yetib nan maali ŋanlolie daa sinsinn daal , ii si mɔk fuonŋ daal , yuo nba kii gbant naatuunna mua k i nyi k taanlieb k jiant yennu . 25Ii kan tuun tuosial , ii saa ji jiet k mann muujuonnu mannu k tul yennu .26Kaagbennu yennu dpak Muois k yet : 27ŋmaalii ŋaanloli daa piik si tie biit wuulu daal manŋ ,i saa taanlieb mann muujuonnu manlunŋ k jiant mi yennu. .28Ii kaan tuun tuosial li daal ; k maan l tie biit wuulu daal, k sial nba k ii wuul ii biit kaangbennu tuann . 29Dannɔ nba k siikin u mɔnŋ daal manŋ , u kan pukin n niib po .30K wunba mun tun u mɔnŋ tuo sial n saa kpiu u niib sinsuuk'n . 31I daa tuun tuo sial l tie sennu nba si tun be e . yinm nan i yaabuonna , yaa sii kua sianŋ . 32Laa nyi daa ŋaayia daajuok daal k saa tuu daajuok nba waa , i tiat maan na l tie baakil na fuon daal k naalmii n laa fuon .33Kaagbennu yennu paak nan Muois, ŋaann yet a : 34paak'n Islael waat k ye : ŋmaaliii ŋaanloli daa piik nan ŋanŋmu l si tie janm nba mɔk baakil, yennu ŋɑasaakak ni , daa ŋaanloli daal kul.35Daa sinsinn daal ii tann lieb k jiant yennu ŋaan daa tuun ii mɔnŋ tuona l daal . 36Daa ŋaanloli na kul ii tu ji jiet pinii k juo muu k tul yennu l daal , k daa ŋaaniinŋ daal yin taanlieb k juo muu juonnu maannu k tul yennu k l tie jiantu daal , k daa tuun i mɔnŋ tuonna l daal .37Linba na nbae tie yenjantu jaam nba k kaagbennuk senn, kii sii taant lieb k jiaantɔ, k teenɔ i jiet piinii, nan mujuunu piinii, nan bonkobt piinii, nan mujuunu piinii, nan bonkobt piinii, nan daan piinii, nan bianŋ nba k l boii a lin tun bonn kul nan l daal. 38Ii cɔlin malint nba na nba k pukin kaagbennuk daal, k biaa tukin kii tien kaagbennuk piinii, nan ii poonii piinii, nan ii yenboat piinii kul.39Daa piik nja ŋaanŋmu , ŋmaalii ŋanlolii i jaan jiet duo ni nyi maan maanu k tie jaanm k tul yennu , k saa janŋ daa ;;naanloli ; daa sinsinn tie fuon daal , k daa ŋannii daal si tie fuon .40Daa sinsinn ii saa ji tiiluanna nba be tinii paak , k bia cɔo kaafaat na tiik yiinii nba mɔk faat ; tiinii nba e mɔkgbiannu k si baakit yennu k saa tun daa ŋaanloli daal. 41Ii tu tiat k maan malunŋ na daa ŋaanloli , l tie senu nba sii be yinm nan i yaabuonna . Ii tuu saa din janm biin kul ŋmaalii ŋaanloli ni .42Islael tieb kul saa do lanbont nee daa ŋaanloli daal kul . 43K l te k i yaabonna n bann na min yennu te k yinm Islael tieb dual lanbont ninŋ a , k t fiit nyinnii Ejipt . 44L paak k Muois din yet Islael tieb ii tianman kaagbennu yennu jaanm baa na po , k baakil yennu

Chapter 24

1K yonmdaanɔ yet Moïs a: 2a wann Islael-tieb k bin baal nan tiik nba k b yi'u Oliif na kpan, kpan nba mantk ŋan, k daajuok kul fita na i di.3K aalɔnn tuu senn lin nba k fita sii tua l k luon mɔlol lakl na tuann fita na i di n tuann daajuok k saa tuu sanyiaɔk ni. I cɔln l sennu i ni yuo kul nan yaabuonna, nan yaabuontuat. 4Aalɔn tuu saa senn fitana n tuan, sal ma sent nba tie kut na paak, k li di nyiaɔk kul.5Jiin'n yon k tien paanu kuna piik nan ŋanle k pul k li kpai culu piik piik. 6K paan paan kuna manŋ caabu munle, tabl nba k taan nan salma na paak, k paan ŋan luon-luob k li be yennutuann.7K tuan bonnunubt nba ŋan k yekn caabu kul k li sie paanu sie nu ni, nan l tie piini k tien yennu. 8Fuon daal kul, i tuu saan nan paannu na k paan yennu tuann. L tie Islael tieb tuonn e yuo kul. 9Paannnu na tie Alɔn nan u maalu yal e. K b saa din sian nba ŋan na buol k maan l tie sian nba ŋan k mantk ŋan na jiet nba k b tul yennu e, k tie mann tieb yal.10Jasua din be ki u baa tie Ejipt nilɔ ŋaan ki u naa tie Islael nilɔ, ki u naa sann tie selomif ki tie Dibli bipuo ki nyii Dann maalu ni. 11Ki bi be kaaŋ ni ki jua na tan kɔn nan Islael nilɔ kɔnu na niŋe ki u sat mɔtont ki tul yennu ki bi jiiu ki baal nanɔ Moïs buol. 12Ki u te ki bi kuanɔ luolini, ŋaan guu yuo nba ki yennu tan saa wannib baa saa tienɔ bianŋinba.13Ki yennu yet Moïs a: 14Jiin jua na ki nyinnɔ kaaŋ na kpiŋ. Ki wunba kul gbat ki u sat min yennu mɔtont, wun paan u nii jua na yul paak, ki lin wann nan u tun biila. Ki niib na kul n jaatɔ tona ki kpiu.15Ŋaan yet Islael tieb kul nan wunba sat mɔtant ki tul min yennu li daanɔ saa la tubidatu li paak a. 16Ki bi saa kpin, Islael nilɔ kuo buol ŋannii nba kul kua Islael tinŋ ni ŋaan sat mɔtant ki tul min yennu, bin kpiu. Niib kul nba be kaaŋ ni n jaatɔ tana ki kpiu.17Wunba kul nyinn nisaalik manfuol, yin kpiu. 18Wunba kul kpiiu lua bonkobuk, yin te ki wun pa li paak. Li sennu tie manfuolii nyii manfuole n pa li paak.19Lii tie ki nilɔ tul u lua daŋ, laa tie linba kul, yin mun tien nna ki tulɔ. 20Lii tie ki u jint kpabilie, yin mun jint u kpabil. Li i tie ki u kpakil ninbinnie, yin mun kpakil u ninbinn. Li i tie ki u fa fokit nyannie, yin mun fokil u nyann. Daŋ nba kul ki nilɔ tul u lua, yin mun tun nna ki tulɔ. 21Wunba kul kpii bankobuk, yin te ki wun pa li paak, ŋaan wunba kpi nilɔ yin mun kpin.22Sennu na dia i kule yimm Islael tieb nan buol gannii nba kua nani na, kimaan mine tie i yomdaanɔ yennu. 23Yuo nba ki Moyïs yet nna maŋ ki tul Islael tieb na, ki bi jii jua na ki nyi nanɔ kaaŋ na kpiŋ, ki saa jaatɔ tana ki kpin nna ban nne ki Islael tieb tun, nan biaŋinba ki yennu wanu Moïs a bin tun na.

Chapter 25

1Kaagbennu pak nan Muois, Sinnaii jual paak k yet a: 2Pakin tul Islael waas, k yet' b a: yuo nba ki i kua duo nba yaa ni k n tieni na ni, tinŋ na saa foi, k li tie fuon k tul kaagbennu baakl.3Bina ŋanlob sinsuuk ni a tuu saa bul a kpaab, k tuu saa ŋanm a tilɔntii nba k b yi Finŋ na, k tuu saa puol l luana. 4ŋaan bina ŋanlole ninŋ sii tie fuonme, k tie yuo nba k tinŋ na saa fuoi k li baakit kaagbennu: a ji kan buul sial a kpaab ni, kuo k ŋanm a tiluontii nba k yi fiiŋ na.5A daa jaan jiet nba l bin baa k sua k buul na, k bia daa puaa fiiŋ luona nba k b k ŋanm na; k li tie fuon binne k tul tinŋ na. 6Yaa lek k uo tinŋ na li binn na ni, ŋaan tinŋ na saa nan jiet k tuli bina nba gal na ni, k l saa janŋ fin nan a tuontunjua nan a tuontunpuo, nan a daabl nan saamɔ nba kul be a ŋaak ni, 7Nan a bonkobit nan duo nani bonkobt, k sii tie jiet k tieni k i si di.8A saa kan bina ŋanlole l taal munlole, k bina na kul sii tie bina piinnan nan bina ŋannyia. 9K ŋmaalii ŋanlole daa piik daal, sii tie biit ŋaanml daale naatuuna sii pieb i tuu saa peb naatuuna i duo na kul po.10Binn nba wa bina piinymuu na sii tie nyikcabu binne i saa yaat k mɔnt niib kul nba duo na ni nan woluku ji be ; l sii tie bin ŋanne k tuli; sua kul saa ŋmat gaal u yent , k sua kul bia saa ŋmat kun u ŋaak ni u danm buol.11Bina piinŋmuu si tie nyikcaabu k tuli, i jii kan bul kpaanti, kuo ii jii kan jaan jiet nba k i k bul, k l piaa i tiɔnn k bia kan puol fiiŋ luona nba k i k ŋanmi. 12L tie nyikcabuu binne k n tuli k sua kul sii goli binn manŋ k u tie kasie. Ii sii di jiet nba k i jaan i kpaant nie.13Nyikcabu binn na ni, sua kul yent saa ŋat u buol ni. 14Wunba kɔi u lua tinŋ kuo wunba daa u lua tinŋ u lua buolu ni, u ŋmat jiin'ɔ k jii daa ŋmaab u ninja manŋ.15A yaa daa, fan got k laan tinŋ manŋ saa nan jiet bina ŋanŋaae k saa tuu nyikcabu binliel nba baat na, k yin fit k di daauk. 16Lii tie k bina na yaabi, a saa pukindaauk, k maan li sii tie jiet nannuu nie k b saa kuat tinŋ na. 17Sua daa kpann u lua ŋmaab'ɔ. sua kul i mɔk yentinnu binbenŋ u ni, k maan min kaagbennu, i ynnu e piake piak na.18Wein n sennii k bia sak n wannu, k i sii be i yaanma nie tinŋ nba k b saa kua nan ni. 19Tinŋ na sii naan jiet, k i i laat di linba kul k i luon, k sii be i yaanmani.20Lii tie k i boi: t saa di bee bina ŋanlole manŋ ni, k maan t kan bul, t bia jaan jietii? 21N saa tien yetŋanm bina ŋanlob na ni, k jiet saa naan bina ŋanta yal. 22Bina ŋanniin ia i jisa bul jiet, ŋaan i sii di jekpelte, k saa tuu bina ŋannyia ni , nan yuo nba ki tan saa jaan jepaant.23I daa kuat tinni k caabni, k maan tinŋ tie n yale, k i tie nan sanme n buol, k n tuli k i kua lenŋ. 24Duo nba yaa ni kul k i saa yent k li tie i yal, i mɔk yaak k tan saa ŋmat daa tinŋ nba k i buo kuat. 25Lii tie k a ninja tie lalas dannɔ k kuat u yiaal k tul sua. wunba mɔk yikuo, k tie u ninjannyial saa bal k ŋmat daa yial nba k u ninja kuat na manŋ.26Lii tie k nilɔ k mɔk ninkpiimɔ nba saa nmat daa k jen naan ni, u tanŋii mɔkt yuo nba, u saa fit ŋmat daa tinŋ manŋ u tiaɔn. 27U saa kan bina nba k u kuat k saa tuu nyik cabu binne, k ji fit la nba k wunba daa na saa la, k paau l likili ŋaan ji fit yent tinŋ na. 28U k mɔk sial k saa ŋmaat daa u tinŋ nba k u kuat na, l sii be daalɔ na nii ni e nan yuo nba k nyikcabu binn na tan baal; tinŋ na ji saa nyi daalɔ na buol k ji ŋmat k tie wunba daan kuat na yal.29Lii tie k jasua kuat u ŋaak, k l be duo nba k b ma juonn k liint. u mɔk yaak wun ŋmat daa la nyi daal nba k u kuat na k saa tuu binn yen kua. 30ŋaan li tie l ŋaak be duo nba ni k b maa juonn k liint, ŋaan k u kan kit ŋmat daa k saa tuu ba kua dal nba k saa gbenn binn. l saa kpankin yuo kul wunba daa nan u yabuonna buole. u kan fiit nyi nyikcabu ni.31ŋaan ŋei nba be doi nba ninŋ k l ma yuonna na, i jiil k li tie nan salwaat na. bin nba yien na sa fit ŋmat daa b ŋei, ŋaan lii tie k b k fit ŋmat daa i tuu jim nyikcabu binn ni. 32ŋaan Leefit nba buolu ŋaalin tuu saa fit ŋmat daa b ŋei yuo nba kul, k maan linba be b doi ni tie b yalaa e.33Wunba daa Leefit nba ŋaak, b saa ŋmat jiinɔ nyicabu binn ni ŋaak nan duo nba k b yien na, li tie k b k fit ŋmat daa. k maan Leefit nba doi na ni, b ŋei tie b yale Islael waas sinsuuk ni. 34ŋaan kpaant nba kpia k kook kiint Leefit nba doi k an fit kuat, k maan li tie b faal mɔk.mɔk nan mɔkmɔk35Lii tie a ninja talas balɔ, k u nii banŋ k u kua kpia nan na, fii sonmtua, a bia si tuun n ae k tien buolŋaanɔ nba be i duo ni, ŋanne saa fit t k i linbin ki be. 36A daa ŋaan nyuat linba k a tulɔ kul paaki, ki tiin a yennu jaŋmaani, ŋanne saa fit t k fin nan a ninja si be nan lieb. 37A daa te k u pa nyuat likilii nba k i kpentɔ na k bia daa puuki nyuat jiet nba ki kpeetɔ na paaki. 38Mine tie kaagbennu , a yennu, k din nyi naan ni Ejipt duo ni, a man tulii kaanaa duo, k mii tie a yennu nan balmɔni.39Lii tie k a ninja kua k kpia nana k k talas baalɔ, k u koii u monŋ k tula, a wuntien daabl, a daa t k u tuun daabtuona nan dabl na. 40U kua nan na nan jua nba k a paou na, k u tuuma, k saa tuu nyikcabu binn. 41L sakl manŋ ni, a saa t k u nyi a ŋaak ni, ŋua nan u waas, k b saa ŋmat u danm buol nan yijanm faal buol.42K maan ŋanm tie n tuontunnae, k n din nyinnib Ejipt tinŋ ni, ŋanm, sua ji kan ban kuatib k bi be daabisin ni. 43A daa diab diabik, ki mɔk yikuo b paak, ŋaan k tiin a yennu jaŋmaani. 44Niib nba kook lintii na, a saa fit daa daabjua kuo daabpuok b buol. b kunkua buole k a tuu saa daa daabjua nan daabpuok.45I bia saa fit daa buolgaani nba kua nan ni na waas, k niib nba k b maal'b i duo ni na saa kpant i faal. Ii saa fit jiib k tul i waas k bii tie i waas faal. i sii diab nan daaba na mɔkmɔk nan mɔkmɔk. 46ŋaan i ninjanm, Islael waas buol ŋannin, sua kan fit mɔk yikuo u lua pak k dinm kenkenmi.47Lii tie k buolgaanu kua na ni k tan mɔk, k a ninjaa taalas baalɔ k u kpia buolgaanu, k ji kuat u mɔnŋ k tul buolgaanu nba kua nan na kuo buolgaanu na ŋaanisua, 48Ii mɔk yikuo nan i ŋmat ŋanm daau, lii tie k u kuat u mɔnŋ u ninjaa sua saa fit ŋmat ŋanm daau k jen nannɔnaak ni.49U baa naa bik, kuo u baa naa bik bija, kuo u ninjanm jenɔ saa fit ŋmat daau k jen nannɔ, kuo u mɔnŋi tuun k tan mɔkt mɔkint saa fit daau u mɔnŋ. 50U saa yet wunba daau na, k bin kan bina nba k u kɔi u mɔnŋ na k saa tuu nyikcabu binn; likilii nba k u saa pa naan bin ŋaan na sa kan bina nba k b daau e. li sie tie nan ba tuu jii nilɔ tuonn k paau biaŋba nae.51L ii tie k bina tenn k yab, u saa pa k janŋ bina nba k b buo daau e. 52Lii tie k bina tenn k wal k saa tuu nyicabu binn u saa kan pann manŋ k pa jan bina nba k b buo daau na.53U sii tie nan tuontunnɔ nba k b tuu ji'u k paau binn ninŋ biaŋnba nae k saa tuu l bina. k wunba k u be u ŋaak ni na daa maabɔ nan nimɔnn i ninbina ni. 54Lii tie k sua kua k fit daau nan ba wann na buolu, b saa ŋaa ŋua nan u waas nyikcabu binn nba bat na ni. 55K maan min yaa buole k Islael waas tie daaba, k tie n daaba nba k dan nyinib Ejipt tinŋ ni na. mine tie kaagbennu, i jennu.

Chapter 26

1I da maa fak yennu, i bia da caant ciceli, i da maa pata k bia jit tana k tie yennu, i bia da caant siala tanne ki jiant'ɔ k maan n die yonmdaanɔ i yennu e. 2I tien nan Saaba tie fuon daal, i dia ma ne be sian nba nan cɔlint n tie yonmdaanɔ e.3I dia n senni , ki bia ŋanm ki cɔlin n senni. 4N saa te k saak n ba yaa luon yuo nba k lin te k bonkukuot nba be tinŋ ni n nan k tiini n lon.5I saa buol i dii k saan tuu kuatu yuo ki bona kuatu saa saan tuu bulu, i si mɔk jiet boncian, ya kua duo nba ni sial kan tie ni. 6N saa te i binbenŋ i ŋan i dual sial kan baal k mab ni n saa buon bonkob biit b kan baal nan toab i paak.7N saa bel i datai bin cial, ki bia saa kpib. 8I niib banŋmu saa wei b niib kobik bin cial, i kobik saa bel b niib tusa piik, k tan kpib.9N saa kɔn i paak n saa tuli waas bonciann n si dia n mɔpoti na ni yuo kul. 10Ya sii jaan linba sii yab bonciann, k yin fit ki be nann lin wei ki taant bokpela , i tuu saa nyin bokpela ŋaa kuan bonpaana.11N saa tien n binbe buol i sunsukni n bia ji kan tunn i puol po. 12Min nan yim si som n sii tie i yennu ki mun tie n niib . 13N tie yonmdaanɔ i yennu e, wunba yin ni Ejipt duo ni ki ji k tie daba , maa din biil panŋ nba k Ejipt tieb din mɔk i paak na, i sii sonm nan yugontl.14L i tie kik cɔlin n k dia n yiikot faanu. 15Li tie ki nyik n mopoti na k bia lu n senni k nyik n yiikot nba nyii n buol,16I saa la ma saa dat i tuba bianŋnba ma saa tunn i paak nan ŋmatu, kuun nan gbanantont, bona saa di ninbina k mua gbanant, i bul ŋaan i kan jii sial : I datai saa di l kul. 17N saa tunn i paak, i datai saa kɔn k paaki, bin nba nanmi na bi saa paak i waas k i sii tiin k sua k bieli.18Nan i kul na li tie k i k gbat n maan n saa dat i tuba k i cie nan taal munlole na i biit paak. 19N saa biil i yudant panŋ, n saa te k sanpaak n wakl nan kut na. K i tinŋ mun saa wakl nan lik tann na. 20I saan gbenn i panŋ ŋaan i kan la sial, tinŋ kan nan sial, k tiini mun kan lon sial a luona.21Li tie ki yet k k duu n paak, k k luon yin sokl n maan n saa dati tuba k l cie nan taal mun lole na i biit paak. 22N sa baal nan bonkob biit k bin k bin kpi i waas. K suol i i bonkobt k tennib waam na, i sɔni si tie tanbini e.23Nan lin nba kul i ki nyik k lebt i binbeŋ k bia nyik n, 24N mun kan nyiki n saa dat i tuba k l cie nan taal munlole na i biiit paak.25N saa baal nan tab i paak, k biil n mopoti na, i taan lieb i duo ni yuo nba n saa te k niikuk n baal i paak k n saa jii tie ni i datai nunm ni. 26N saa waan i jiet tulu, i puob piik tuu saa lakin ki pul panu diiu k yenkua ni k i tuu saa biit jiet wan wan k tul lieb k i saa libin dii l kul, ŋaan k kon bia mɔk i.27K li leki tie linba tul yun ŋaan k i k sak gaal n sennu. 28N sii be nan wutuol ,ki ŋmant i paak, k te k i tubtatu n pukin taal fuunu munlole k gal sinsin yal na.29K kon tan saa paak i k lin te yin ŋman i bonpoi nan i bonjai. 30N saa biil i tingbana nba be kunkona ni, k bit i bonnunubit binbinta, k lu i gbanan-kpiena na i pata nba baa na paak.31N saa te k i doi n kpant langbent, ki biil i jiant bua, ki yiet i malunŋ. 32N saa biil i duo, ki lin yal lut i datai nba saa kua lenŋ na. 33N saa te k tɔbii n faai, k yati k yin kua digbangana ni, k i ti nii n bial yann k i doi n kpant langbent.34Ki tinŋ na saa la fuon bina nba ki bo k tulua fuon na k lin dual yann k foi, ŋaan k i be daabisin i datai tinŋ ni. 35Yuo nba kul ku saa biil u saa la fuon k gaal waa tuu be. 36N saa te ki jaŋanni n kua yinm nba be datai tinŋ ni na, ki li leki tie k wounŋ daa tutuut paak ŋaan k yin cial i saa cial nan b waa bieli tɔb ninŋ na ki saa baa tinŋ ni, ŋaan ki dataak k waai.37I sii liat lieb, ŋaan k sua k waai k i ji tan kan fit kɔn nan i datai. 38I tan saa kpo datai tinŋ ni e, ki datai tinŋ saa buonti. 39Yim nba saa tenn ki mɔk manfuol i datai tinŋ ni na tan saa di fala k man i yanbɔnn paak nan i yaŋanm yanbonm paak.40L tie k bin mɔ kuɔŋann k ban b biit nan b baanba biit nba k b tun k tulin k biilin. 41B biit paak b saa bann nan n donn wutuol b paak k saannanm b datai tinŋ ni bin sikin b paal nba waaki na a bin pa b biit paak. 42N saa tial n mɔlol nba k n lol nan Jakɔb nan Isak nan Ablaham na k ŋanm tial n mɔsonn nba k n senn nan n saa tul tinŋ na.43B saa nyik tinŋ na lin dual yann k foi k dual salwɔk k b k kpia leŋ k bin mun pa paati na baa yet k gaal n wannu nan n senni na.44Ŋaan baa lek daa be bi datai tinŋ ni na n kan nyikib yann, n bia kuotib, k l kan te min nan ŋanm mɔlol n pot. K maan min i tie kagbennu bi yennu . 45N aa ŋanm tiat n molol nba k n din lol nan yajanm na ŋan na k din nyinib Ejipt tinŋ ni a digbana laa nan n tie kagbennu b yennu.46Lin nba kul te k wannu nan senni nba ki kagbennu din tul Mois Sinai jual paak, a wun wann Islael tieb na.

Chapter 27

1Kaagbennu yennu yet Mois a : 2yetl Islael tieb ; li tie k sua sat mɔb nan u saa jii nilua k tul min yennu u mɔk pann k saa paa l i tie k u tan luon nilua manŋ.3l paati e na ; jua nba la bina piinle k saa tuu pinluob u paati si tie likbna piinmŋu. 4Puo mun si tie likbina piintaa.5bik nba mɔk bina ŋanmŋu k saa tuu piinle u paati tie likbina: bonjak tie likbina piinle, bonpuok likbina piik. 6Bik nba jii mŋaatik k saan tuu bina ŋanmŋ, bonjak tie likbina ŋanmŋu k bonpuok likbina ŋantaa.7nilua nba gal binaa piinluob, jua tie likbina piik nan ŋanmŋu k puo tie likbina piik. 8l i tie k sua tie nandaanua k kanfirt pa likli nba k b wann na wun baal nan nilua manŋ manntua buol k manntua na saa wann u npaati k lin jannŋ bianŋ nba k daanua na saa fit pa.9l i tie k mɔsonn na gaan bonkobuk nba ŋan nan yenpiini l bonkobuk tie yennu yal'e. 10K l daanua j kan pa bonkobilua ŋaan gaalua lie tie k u tun nna ŋaan banle manŋ kul tie yennu yab e.11ŋaan li tie k mɔsonn na gaan bonkobuk nba k ŋan nan lin man n malunŋ k tul yennu daanua na n jii bonkobuk manŋ k saan nan nua manntua buol, 12k manntua na n saa senn l paati k janŋ l ŋant nan l biit, waa yet liba saa set. 13k l i tie k daanua na luon k wun dai e wun pa l dauk k bia pukin likli l bɔktu munmŋu ni yennkua.14l i tie k sua jii u ŋaak k tul i e, manntua e saa senn l ŋant nan l biit daauk k manntua nba saa senn linba ŋanne saa tuo. 15K l i tie wunba jikt tien yennu na bia luon wun mŋat dai e wun pa l daauk k bia pukin likli l bɔktu munmŋu ni yenn kua.16K l i tie k sua bɔktu kpaaub k tul yennu b saa senn l daauk k lin janŋ nan bonbuoli bianŋ nba saa bul l yial e k bɔlgbinn sii tie piinmŋu.17l i tie k u jii tinŋ na k tul yennu nŋikcab binu na ni e l daauk sii tie l bannu e. 18ŋaan l i tie k nŋikcab binn na gal gbenn manntua saa bikin k got bina nba tenn k saa tuu nŋikcab binn nba waa na, k j senn tinŋ na daauk k l i waal.19K l i tie daanua nba jii tinŋ na k tul yennu ŋaan tan luon wun mŋat daa i e u saa pa l daauk k bia pukin liklii l bɔktuu munmŋu ni yennkua. 20l i tie k tinŋ daanua k mŋat daa tinŋ na yennu buol ŋaan kɔi k tul sua ŋaan tan luon u j kanfit daa. 21K nŋikcab binliel nba waa na b saa nŋinn tinŋ na paanu ni k l sii tie yennu faal, k manntieb sii yen22l i tie k sua jii tinŋ nba k u daa k tul yennu, 23manntua na n bikin l daauk la jii l yuo nan bina nba bial k saa tuu nŋikcab binn k daanua na saa pa l likli daal manŋ ni k likli na sii tie yennu yal.24Nŋikcab binn na ni b saa jii tinŋ na k tul wunba bo kɔi na, n na i ka u maalu. 25bona kul daauk sii tie yonm nan bianŋ nba k yadanm wann na e.26Bonkobit kul mal sinsina tie yennu yal e k sua kanfiit jii k tul yennu biak'i. 27l i tie k i tie bonkobuk nba mɔk biit, u mat sinsinn bondaanua saa fiit mŋat daauk pa k pukin bɔktu munmŋun ni yenn baa senn daauk bianŋ nba na paak. u k i mŋat daau manntua saa fit kɔi k tul sua waa luon daauk bianŋ nba.28Sua kan mi fit kɔ kuon k mŋat daa linba kul ku cab yennu, laa tie nisalik ami bonkonuk, n na e ka tinŋ l kul saa kpant yennu yal. 29l i lek i tie nisaalik gbaa, wunba k b ji'u cab yennu i j laa mŋat daau k bin kpiu.30i jii i jiet nba k i kuo piik ninŋ yenn k tul yennu laa tie jebin kuo tiluana l i tie yennu yal. 31k l i tie k sua luon wun mŋat daa i e wun pa l daauk nba tie bianŋ nba k bia pukin likli l bɔktuu munmŋu ni yenn kua.32l i tie nei, pei nan buunii e bonkobt piik ni bonkob yenn saa jii tul yennu e. 33bonkobdaanua kan gann waa luon linba banle kul sii tie yennu yal e, u bia j kan fit ŋmat daa nan yennua waa.34senni ne k yennu lin tul Moiis siinaai jual paak a wun wann Islael tieb

Numbers

Chapter 1

1Yennu din pak nan Muois sinaii kun kuok paak yennu lanbonŋ ni, baa din nyii Egypt tiŋni l bina ŋanle puolpo, ŋmaali ŋanle niŋ dasinsin daal, k yet a : 2Tikt Islael waas kul k tiem ni kant, b malu nan b baa nba na kuut, k kant bonjaï kul sana. 3Jab nba mɔk bina piinle k saa, k jaŋ nan bin dia jatiat, Fin Aalon, sa tiem nikant k bɔt, bɔt tib.4buolu kul si mɔk nilua, kuu tie b baa ŋaak sakua. 5Dam nba si be nii saanae na, Lubenn lubenn: elitsuul, schedeul bik yab 6Simeon yab : selemi, Tsuticadaï biija7Suda yab: Nason, daminadab bik 8Issaca yaab: Netanel, Tsual biija 9Sabulon yab : eliab, Helon biija10Soseph Wass Elaïm yab elisama damihuel biija, manase yab : gamliel, pedesul biija 11Benjamin yab, Abidan, Guideoni biija12Daan yab; Abisel, damisadaï biija 13Abel yab, Paguil, doclan bija 14Gaael yab eliasaf, Deul bija 15Neftali yab; amla, d'enan biija16Binba kbin din yiim tin taanu nanŋe na. buolu kul bat biija nan Islael tiŋ ni saakab.17Muois nan Aalon din jii jab nba k b din gann bi sana ne, 18K j din yiim tintaanu ŋmali ŋanle niŋ daasinsinn daal. B din kaam nakuuk, nakuuk nan ŋaak ŋaak. K kaan jab nba mɔk bina piinle K saa. 19Muois din kan niikant manŋ sinaï kunkuok Paak e nan Kagbenu nba din Waanɔ bianŋba na20B saa kaan luben Waas, ŋua nba tie Islael bikpelik, nakuuk, nakuuk, nan ŋaak, ŋaak, nan binba mɔk bina piinle k saa k saa fit dia kunkonn jatiat 21luben buolu niib nba k b kamm niikant na tie tusaa piinna nan ŋanlob nan kobii ŋanmu22B saakan Simeon waas, lin ba tie b nakuuk, nakuuk, nan ŋaak, ŋaak, k kan binba mɔb bina piin le k saa, k mɔk panŋ k saa fit dia kunkonn jatiat. 23Simeon buolu kul niib nba b kamm tie tusaa piinŋmu nan ŋanyia nan kobiiŋantaa24B saa dian gad waas, lin ba tie yeja ŋeii, b baanba ŋeii, k kan binba mɔk la ji bina piinlee k j saa, k mɔk panŋ k fit dia kunkonn jatiat. 25Gaad buolu niib kanntie Tusaa piinnan nan ŋanŋmu nan kobiiŋanlob nan piinŋmu.26B saa kan suda waas, nakuuk, nakuuk, nan ŋaak, ŋaak, nan'binba mɔk bina piinle k j saa sana, binba kul saa fit tɔb 27Suda nakuuk kulnba kbkan taan tie tusaa piinlole nan ŋanna nan kobiilob28B saa kaan d Issacal waas, nakuuk, nakuuk, nan ŋaak ŋaak, nan binba mɔk bina piinle k saa k saafit dia kunkonn jatiat. 29D Isacal buolu kul kann taan tie tusaa piinŋmu nan ŋanna nan kobii ŋanna.30B saa kann sabulon waas, nakuk, nakuk nan ŋaak, ŋaak, nan binba mɔk bina piinle k saa k fit dia kunkonn jatiat. 31sabulou nakuuk kul niib kann tie tusaa piiny mu nan ŋanlole nan kobiiŋanna32B saa kann sos ef waas niŋ eflaïm waas nakuuk, nan ŋaak, ŋaak, k kan binba mɔk bina piinle k j saa k saa fit, dia kunkonn jatiat 33Eflaim nakuuk kul niib kann taan ke tusaa piinnan nan kobiiŋanmu34B saakan Manasse Waas, linba tie naknuk nakuuk, ŋaak, ŋaak nan binba mɔk la jii bina piinle k j saa fit dia kunkonn jatiat 35Manase nakuuk niib kann taan tie tusaa piinta nan ŋanle nan kobiiŋanle.36B saa kaan Bensamin Waas, nakuuk, nakuuk nan ŋaak, ŋaak, nan bin ba mɔk la jii bin piinlek saa k fit saan tɔb 37Besamin nakuuk kul nub Kann taan tie tu saa piint nan ŋanŋmu nan Kobiiŋanna38B saa kaan daan waas, naknuk, nakuuk, nan ŋaak, ŋaak, nan binba mɔk bina piinle k saak saa fit dia kunkonn jatiat 39Daan buolu niib kaan taan tie tusaa piinlob nan ŋanle nan kobiiŋanlole.40B saa kaan d'asel Waas, haakuuk, nakuuk nan ŋaak, ŋaak, nan binba mɔk bina piinle k saa k saa fit dia kunkonn ja tiat. 41Diasel nakuuk niib kaan taan tie tusaa piinna nan yenn nan kobii ŋanmu42B saa kaan Nefthalie waas, linba tie nakuuk, nakuuk, nan ŋaak, ŋaak, nan binba mɔk bina piinle k saa k saa k saa fit dia kunkonn Jatiat 43Nefthalie nakuk niib kul kann taan tie tu saa piinŋmu nan ŋanta nan kobii ŋanna.44binba ne Muois nan aalon din kamm nikant k pukin jab piik nan banle nba din tie bat nba Waas Islael na, ŋaak kul din mɔk baa e. 45Islael waas nba. kul k b din kamm niikant ŋaak, ŋaak, la jii binba mɔk bina piinle k saa. dia kinkonn jatiat. K saa fit saan tɔb. 46B kul din taan tie tusaa piinlob nan ŋanta nan kobiiŋanŋmu nan piinŋmu.47Lefiit bannba din be b baanba nakul nin na din pukin niikant nin 48Yennu din pak nan muois k yet a: Muoiis a: 49A daa Kann leti nakuk, k bia daa kann Islael duo sunsukin waas.50Tulin letii nba Yennu lanbonŋ, nan bonsial kul nba be leŋ k bibe lanbɔnŋ manŋ nin ki dia bonsial kul k tun nann tuonn. K ji si dua lintl lenbonŋ.51Litie k lanbonŋ nan tan saa saan, lefit nba e saa waan; you nba k lanbonŋ nan saa caan, lefit be saa caan; l tie sa mua nba na kin leŋ u tubŋ manu si tie kume. 52Islael waas si dua b lanbont ninŋe k dansua kul kpia u faliŋ b bɔktunin.53ŋann lifii teeb saa caan b lanbɔnt k lint siala lanbɔnŋ na, kiguu k sua ta saa mann nakin leŋ k donn n wutol, k lifiit nba si guu siala lanbonŋ. 54Islael waas tun an kagbenu nba wann Muois a wun tun na - k b tunm na.

Chapter 2

1Kaagbe nuk pai nan Mooiis a : 2Israel waas kul tan sa caan b kani b buolu Falenŋ buole, nan b baa-nba nba wannib ŋei ninŋ bianŋinba na b saa caan k lint yennu lanbonŋ nee3yendo po, binba tie sudaa buolu na bi be nanb Falenŋ, nan b sijenm. Sudaa buolu saakua tie Naasonn k u tie Aminadab bijaj 4u sijenm kann tie jabtusa piinlole nan kobii ŋan luob. ba bo kan m k b jan bianŋinba e na.5Isaakal buol u saakua Netanel sual biajakanŋ si be k kpiab, 6u sijenm kann tie jab tusapiinŋmu nan. ŋanna nan kobii ŋanna. ba bo kunm kb jan bianŋinba e na.7K sabulon buolu ni saakau tie Eliab k u tie Helonn bija, 8u sijenm kann tie jab tusaa piinŋmu nom ŋanlole nan kobii ŋanna, ba bo kanm k b jan bianŋinbae na9Suda Kanŋ ni tie jab tusa kobik nan piiniin nan ŋan lobe nan kobii ŋanna. ba bo bianŋinba e na. Suda buolu paabue sa gal sinsin.10ruben kanŋ si be yaanŋ po nan b falenŋ, nan b sijenm. 11Ruben buolu saakua tie Elisul k u tie sedel bija, U sijenm kann tie jab tusaa piinna nan ŋanluob nan kobii ŋanŋmu. ba bokanm k b jan bianu - nba e na.12Simeon buolu Saakua selumiel k u tie sulusadai bija u kanŋ si k piab, 13u sijen m kann tie jab tusaa piinŋ mu nan ŋanyia nan kobii ŋantaa. babokanm k b jan bianŋinbae na;14K Caad budu saakua tie Eliasaf k u tie De wel bija, 15u sijenm kann tie jab tusaa piinna nan ŋanŋmu nan kobiiŋanluob nan piinŋmu, babu kan m k b jan bianŋin nba e ne.16ruben kanŋ ni, nan ba bo kanm k b jan bianu-nba yenn nan kobii ŋanna nan piinŋmu. Tuben buolu paabue si waa munle.17Lefit tied sii sɔnm nan yendu lanbonŋ k l fuo sinsiik ni, k buolu kul si sonm ki waa nan bianŋin-nba k b caant b kani ne. k buolu kul si sonm ki waa bianŋin. mba k b caant b kani ne k sua kul be paabu-paabu nan b Falenŋ.18L yenbaa po, Eflaim si jenm kanŋ si be nan b falenŋ. Efraim buolu ni saakoa tie Elisa ma, ku tie Amihud bija, 19k b kann tie jab tusaa piinna nan kobii ŋanŋmu. babo kanm k b jan bia nu nbaene20ma nase buolu kanŋ si kpiab, k b saakua tie Gamaliel, k u tie pedasul bija, 21u sijenm kann tie jab tusaa piintaa nan ŋanle nan kobii ŋanle. Babo kanm kbjan bianŋin-bae ne;22k bansamin buolu ni saakoa tie Abidan Gideoni bija, 23k u sijenm kann tie jab tusaa piinta nan ŋanŋmu nan kobii ŋanna. ba bo kanm k b jan bianŋinba e ne.24Ephlaïm kanŋ ninŋ b bo kanm k b kul taan k tie jab tusaa kabik nan tusaa ŋanniin nan kobiik. b buolu pabue si waa mu ntaa po.25Ddan kanŋ si be yaandonŋ po, nan b falenŋ, nan b siijenm. Daan buolu saakua tie Ahiesel ki tie Amisadaï bija, 26u sijenm kann tie jab tusaa piinlobe nan ŋanle nan kobii ŋanlole. ba bo kan m k b jan bianu. nba e ne.27Asel buolu kanŋ si kpiab, k b saakua tie paguiel, ku tie oklan bija, 28u sijenm kanŋ tie jab tusaa piinna nan yenn nan kobii ŋanŋmu. ba bo kan m k b jan bianŋinba e ne;29K Neftali buolu saakua tie, Ahila, k u tie Enan bija, 30K u sijenm kann tie jab tusaa piinŋmu nan ŋantaa nan kobii ŋanna, ba bo kanm k bjan bianŋinba e na.31Dan kanŋ ni b kann kul taan k tie jab tusaa kobik nan piinŋmu nan ŋanlole nan kobii ŋanloob. ŋanm n sa juond nan b falenŋ.32Islael tieb nba k b din ka nm buolu buolu manŋe na. Binba kul k b din kan m kb taan kani; nan bsi jenm lintie jab tusaa kobii ŋanluob nan tusaa ŋan taa nan kobii ŋaŋmu. 33B din k kan lefiit tieb k puk in Islaeltieb ninŋ nan bianŋinba k yennu din yet mooyiis.34K Islael tieb tun nan bianŋinba k kaagbenu wan Mooyiis a bin tun ne, k caan b lanbont k be kaan, kaan sua kul nan u faleny, k bia sonm paabu-paabu sua kul nan u ŋaak niib.

Chapter 3

1Gotl Aarɔn nan Muoyiis maalu, yuo nba k kaagbennu din pak nan Muoyiis sinai jual paak na. 2Gotl Aarɔn waas sana : Nadab, tie u bikpelik, nan Abihu, nan Eleasar nan Itamar.3L tie Aarɔn waas nae k b din kaanm k muan kpan nba ŋami, b paak. A bii tie manntieb. 4Nadab nan Abihu, Kaagbennu din kpii'b. k maan b din mann malunŋ nba k tuok tul'ɔ, you nba k b din be sinai paanpienuŋ ni na; bsua din k mɔk bik. Eleasar nan Ita mar din tie mann tieb, k sua b baa Aarɔn daa be u manfuol ni.5K kaagbvennu pak nan Muoiyiis k yet a : 6Baat nan Liefi buolu, k tan senn'b manntua Aalɔn nunm ni k bii tie u sonmtua tuonn7k b sii tuun ganu k ŋami n lanbonŋ na ni, nan niib tuona ni lanbonŋ na buol, b tuona sii tie n lan bonŋ na tuonae 8B sii goli k ŋami linba kul be lanbonŋ manŋ ni, k bia ŋami niib na paak ŋanma. B tuona sii tie n lanbonŋ na ni tuonae9Jiin Liefi tieb na k tul Aarɔn nan u bonjai; k b saa jii b mɔnŋ k cab kii tuun kii tien Israel tieb. 10A te k Aarɔn nan u bonjai k bii tuun manntieb tuona; ŋaan saam, nba baal u tubdatu tie kuune11K kaagbenn pak nan Muoiyiis k yet a : 12Gotl n jii Liefi nba Iislael waas sunsuuk ni, k b saa set waakpeli taal ni, Iislael waas waakpeli na Liefi nba, n ji sii tie n niib 13k maan bi kpeli kul tie yabe; laa nyii, dual nba k n din faa Ijipt duo bikpeli kul k kpiib na, l yuoe k n din te k Israel bikpeli kul tie n yab; l niib nan l bonkobt kul: tie n yabe. Mine tie kaaybennu14Kaagbennu pak nan Muoiyiis sinai paanpienŋ na ni k yet a : 15wun tien Iislael waas nikant, Noakuuk Naakuuk ŋaak ŋaak. A tien bonjai nba mɔk ŋmaalk k gal n na kul nikant 16K Muoiyiis tien nikant nan kaagbennu nba waan'ɔ bianŋnba na17Na tie liefi waas b sanae na: Gerson nan kehat nan Melaali 18Gotl Gerson waas sana Libni nan simei. 19Gotl kehat waas Sanaena: Amram nan Jitsehal nan Hebron nan usiel; 20nan Melaali naakuuk bonjai sana Machli nan Muschi. ŋanme tie Liefi k ŋaatieb nan b naankuut.21Gelson naakuuk ninŋe k Libni nan Simei nyii. ŋanme din tie Gelsonit nba buolu. 22Binba k b din kanm nikant, k piin nba mɔk ŋmaalk, k gal nna b kul kann din tie tutaa ŋanlole nan kobii ŋanŋmue. 23Gerson buolu ji din saan caan b kaanŋ Yennu lanbonŋ na lanpuol yonbaa poe.24B din jii Eliasaf, wunba tie Lael bija nae k u tie Naakuuk na sakua. 25Gerson buolue din goli lanbonŋ na nan l nuak ni bondɔknkala, 26cincienn nba sii duak lanbonŋ na luolu k lint Lanbonŋ na nan malun binbitl na kul po. Nan cicinjɔnn kala nba juan tanmɔb na ku po. nan l ŋmiit, nan l tuona kul.27Kehat maalu nan u yaabuona, Amlamit nba buolu nan Jitsehalit nba buolu nan Heblonit nba buolu nan usielitnba buolu ŋanme taan tie kehatit buolu 28Bonjai nba kul din dii ŋmaalk kuo k gal nna kul kann din taan ktie tusaa ŋanniin nan kobii ŋanluobe. ŋanme tie binba sii ŋanmi yennu lanbonŋ na. 29Kehat naa kuuk din caan b kaanŋ yennu lanbonŋ na niidu poe.30B din jii Elitsafa, k u tie b naakuuk sakua, usiel bija. 31ŋanmie din goli mɔlol lakl, nan taabl nan fidsentl, nan malunŋ binbinta, nan bona nba k manntieb tuu sii dia k tuun tuonn ŋant buol, nan cincenn jba juan ŋant buol, nan cincenn nba juan ŋant yaa ŋant tan mɔb ni. ŋanmie din goli tuona nba naan nna kul paak. 32Manntua Aarɔn bija Eleasar e din tie Liefi buolu sakua, ŋuae din goli donm nba tuun ŋant buol na kul.33Merari naakuuk ni e k Machli nan Muschi, ŋei nyii. ŋanme Melaaliit nba 34Bonjai nba din dii ŋmaalk kuo k gal nna kul kann din taan k tie tusaa ŋanluob nan kobii ŋanle 35Merari naakuuk din caan b kaanŋ yennu labonŋ na niiganŋ poe. B din jii Tsuriel, k u tie Abihail bija, k tien'ɔ b saa kua.36ŋanmie din goli yennu lanbonŋ na dacaata nan da fuot nan daat nba mɔk. buota, nan lanbonŋ manŋ bona kul. 37ŋanmie bia din goli k ŋamii gansenta kpai, nan ŋmiit nba tie gungonŋ nan l lanpuol bansuor kara.38Moïs nan Aarɔn bonjai ŋann din caan b kaanŋ Yennu lanbonŋ na yendo poe. ŋanmie din go lik ŋamii ŋant lanbonŋ na Israel tieb paak. ŋaan saamɔ nba nakn u kub datuu sii tie kuume. 39Liefi nba nba k Muois nan Aalɔn din kanm nikant nan kaagbennu nba wannib bianŋnba na, b maalu ni, bonjak kul nba mɔk ŋmaalk k gal tie tutoa piinle nan banle40k kaagbennu yet Muois a : tient ni kant Iislael waakpeli nba tie bonjai k be Iislael buolu ni Laa jii ŋmaalŋ k gal i kanm k dian b sana. 41A jii Liefitnba k bii tie n yab, Min kaagbennu A jiib sennib Iislael waakpeli yial ni, k jii Liefi tieb bonkobkpeli k sennib Iislael tieb bonkabkpeli yial ni42k Muois tien nikant Iislael waakpeli kul nan kaagbennu nba wannɔ bianŋnba na: 43waakpeli nba la ŋmaalk ŋmaalk kuo k gal nna k b din kan b sana tie tutaa piinle nan ŋanle nan kobii ŋanle nan piinlole nan bantaa44k kaagbeenu pak Muois a: 45Jii Liefit nba k bii sie Iislael waakpeli yial ni, k bia jii Liefit nba nba bonkob kepeli k sennib b bonbonkobkpeli yial ni. N tie kaagbennue.46Israel tieb bijakpeli na nba yab k gal liefi jab kobii ŋanle nan piinlole nan bantaa na, l paak i daa waakpeli manŋ k yent'b 47A pa sua kul yul paak likbina ŋanŋmu, nan baa kikii likli bianŋnba na 48A jii likli manŋ k tui Aalɔn nan u bonjai. k lii tie likli nba saa jii daa binba gaal Liefitnba na 49K Muois gaal likli manŋ niib na buol, k l tie likli nba k b saa daab k ennib Liefit nba yial ni 50k u gaal Iislael waakpeli manŋ liklim k ltie: tusil nan kobii ŋantaa nan piinluob nan ŋanŋmu, nan laa boi ŋant buol buanŋnba na. 51K Muois jii likli nba b saa jii daab na k tul nan u bonjai, nan kaagbennu nba wann bianŋ nba na, k Muois tun nan kaagbennu nba Wannna

Chapter 4

1Kagbenu din paak nan Moïs nan Aron a: 2kaninnk lukt kehath waas Levi waas ninŋ, b yaja ŋaak nan b baa nba ŋaii. 3La piin binna piinta K saa nan bin na piimuu binba dakt nan b tuun tuun, motaɔk lambɔɔ ni. 4Kehath waas tuon tie b tuun ŋaant lambuonŋ ninŋe.5B kanŋ sin-siet yo Aron nan u buojaii n balk jont cen-cen nba duak nek pin molol lakl. 6B saa jii gbanfal kaal K paal paak naa jii pinŋ nan cencen-bor gbatl ŋaa jii guan daa solka.7B saa lat cincen-ban-gbakl yet-ŋaamtal pak ŋaa b jii tuan kutsani, galet, kutsin-bit nan kusanbita. yet ŋaam pak, yakul kpanu sibee. 8B saa jii cencien-gbakt-bon K paan l bona pak ŋaa jii pobin nan gbanfabl kal K juab guta K kuokinŋ tablmanŋ.9B saa jii cen-cen pupol-bonn K pin fitl nan mui nan libona, nan tanpin seni, nan kpam seni limba kuul saa tuon utuan. 10B saa jiiu K pobnua gbofabl-kal ninŋ K paanua lianŋ pak. 11B saa jii cen-cen-bon-wuwul K taant lik-kut benbintl pak K pɔbinŋ nan gbofal-kal ŋaa jii tuu da suolka.12B saa jii bona nba kuul kb diaa K tuun nan tuon ne K baal nann siamba kajakbdk pɔbinŋ cen-cen-bon-wulwu ninŋ, K bie pɔbin gbɔfut-kaow ninŋ, K jii K paan lianŋ paa K. 13B saa wot tan peet binbintl pak ŋaa, laat cen-cen-gbaktl na ŋaan lipak. 14B saa jii u tuon tuun tiat kul K paa l paak, muani, diti, juki, boba, benbitl bol tuon tuun tiat kul. B saa paa l pak buokobt-gbɔnŋ, ŋaa b jii gaan bonguta.15yobak Aaron nan u waas tanpin motaɔk lanbɔnŋ nan l tuon tuun tiat kuul, kehath nanu waas kuul saa bal kanŋ ninŋ kjii l buona. Ŋaa b kan sii ŋant bona. K duukn nan btiin jaŋm ami nan b saa K po. Tuon nba K bowan kehath waas motaɔk lambɔn niee ne. 16Eléazal mantua Aaron bija, ŋuuee tie fitl kpan gutua, nan talali nbaa nubl K maṅ kpanm b K tie yiedu paab ne, u bie sitié yiendu salk gultua, nan limba tie tuon tuun tiat motaɔk lambɔŋ ninŋ.17Kangbenu pak nan Moïs nan Aaron a: 18I daa ban K juabi kehathites bolu man b ŋaï K want l evit enba sinsikini. 19Tiet man na K tulb K bi be K daa K penn litie kbnankinŋ kasi buol. Aaron nan u waas i bal b saa waan sua kuulu buolee. 20b kan ban kua K laa ŋant bonna nee, bi laa b saa kpoee.21Kangbenu pak nan Moïs a: 22Kaninŋ Guerschon waas b ŋaii, b ba nba nan b yadam. 23A saa kan, K piin bimba mɔɔk bina pita kaka nan bina pïmuu. Bimba kuul danŋ nan b tuu tuan motaɔk lambɔni.24Guerschonite yaja ŋaa tuona e na, tuon nba K b saa tuun, nan tuon nba kbkan tuun. 25b saa jii motɔk langouŋ bondɔkinkal nan u gbanfal kal nba paa l paak ne, nan motaɔk langouŋ tamolota. 26cen-cen nba K blat tiniŋ, nan cen-cen tanolote man gmiit nan laanpol taan molota, nan tuon tuun tiat nba kuul be, K bi dia ki tuu tuon nba kuul K b buii.27Tuun ninŋ, Guerschonites waas si tie tali yee Aaron waas bol tuun nba kuul k b saa tuun ni, b tuu saa juab buona nba kuul K bal nan ne K teebee. B si mok yiko b paak. 28Tuon nba K Guerschonites yajam b waas si tuu ne na, ki buak Ithamar manteeb Aaron biya.29A saa kan Melali yaja ŋaak nan b ŋaii nan b ba nba. 30A saa kan K pii bina pita ki saa nan bi na pimuu binba saa fiit K tuun tuon motaɔk lanbɔŋ ni.31I gnuan man ba tuuli l ba e na. Ki si dia K tuui motɔk lanbuonŋ ni: jat-dong teba, kuta, koki nan yankl. 32Dasenta nba kokint lanbuonŋ nan l bonk polka nan lanbuonŋ utlota nan ŋmiit, nan linba kuul kibbi jiit cant lanbuonŋ.33Kalali yajam nan u waas tuon ne na motaɔk lanbɔnŋ ni K b si waa K buak Ithamar mantee b Aaron bija.34Moiis, Aaron motɔ-kpanbal gbinŋl waas K din kan Kehathites waas: B yajam, b ŋaii nan b ba nba. 35Bin ba kual bina din danŋ pita K saa nan bina pimuu K dakt nan b tuun tuon motɔk lanbɔŋ ni. 36Baa din kan binba nan biyaj ŋaak dintie tuuta ŋanlee nan kobi ŋanlolee nan ŋan muu.37Baa din kan Kahathite yajam nan u ŋaii nba din tuu tuon motɔk lanbɔnŋ ni. Moiis nan Aaron din kan nan Kangbenu nba din pak waan Moiis ne.38Baa din kan Guerschon waas b yajam nan b ba nba ŋaii, 39la jii bina piita K ŋal bina piimuu, binb kuul ŋaan nan b tuun motɔ lanbɔnŋ ni. 40Ba din kan binba, b yaja ŋaak, nan b ŋaaii, nan b baa din tie, tuu ŋanlee nan kobi ŋanlob nan piita.41Ba din kan Guerschon yajam nan u waas tuun-e-na. Moïs nan Aaron-e-din kanm nan Kangbenu nba din waan Moïs ne.42Ba din kan malali yaja ŋaak nan b banbaa ŋaaii, 43din pii, bina pita K saa bina piimuu binba din dakt nan bin tuuŋ tuon motaɔk lanbɔnŋ ni. 44Ba din kan binba b yaja ŋaak din tie, tuta ŋanta nan kobi ŋanle.45Ba din kan Malali yajanm ŋaaï e-na, nan Kagbenu nba din wan Moïs K ŋua nan Aaron kan ne.46Levite nba nba K moïs nan Aaron nan Islael beet waas din kanm, bi yaja ŋaak nan b ba nba ŋaaï-e-na. 47La pii bina pita K saa bina piimuu binba dakt nan bin tuu tuon motaɔk lan buonŋ ni-naa. 48Ba kan binba b tie tuta ŋannï nan kobi ŋamuu nan piinii.49B kan nikant nan Moïs nba wann b nee, K waan sua kuul nan u tuon nba kuu saa tuun nan waa saa jii linba, K b kan nan Kagbenu nba din wann Moïs ne.

Chapter 5

1K kaagbenu yet Moyis a: 2yetl Islael tieb a bin wai k nyiin daanua nba k gbanat paak yiaru sorua kanŋ ninŋ, ko wunba k u gbanant paak nyi nyum ko wunba sii kuun k kuaɔn u mɔk jakint. 3Nyint jua ko poob nba mɔk jakint k b daa biil kanŋ nba k n be nan niib nan ninŋ. 4K Islael tieb nan sak, k nyin be kul kanŋ nan ninŋ5K kagbenu pak Moyis. k yetua, 6Pakin Islael tieb li i tie k jua k poo tun siar k biil u lua yenu buol ninŋ l tie biit e. 7Danua manŋ n mɔ kuaŋan u biit paak k pa u biit paatii nba tie linba, ŋaan bia pukin libɔktu munŋmu ninŋ yenn kua k jii k tul wunba k u bilua nan.8Ŋan li tie daanua k bilua nan tan kpo, k k mɔk nikpimua k u sa pa k l paatii k tulua, yin ji li paatie k tul yennu k l sii tie manntuaa nan yaal e. Paatii na pukint pejak nba k u tuu saa ji k ŋamm bit daanua ŋammil.9 Isalel tieb nba saa baal nan pukin nba k mɔk jakint nan k tul yennu, l sii tie manntua nba saa gaar k tul yennu yale. 10Manntua nba gaal yennupiinii nba k tul yennu, l tie u yale.11K yennu yet Moyis a wun pak k tul Islael tieb k yetib a: 12li tie jua nba k ŋaapoo lin yana yana l tie biit e k tul u sɔlua13K duana nan jaganua, ŋan k u sɔrua k mi, u jakint tuona manŋ k sua k mi, siara bia ka ki saa pak k birua, k sua bia lau li tuonburu ni. 14 Li i tie k birisuk nan funfunn tan saa kua poo manŋ sɔlua k jiin poo manŋ binbenŋ po, nan poo na tie u mɔnŋ jakint, k birisuk nan funfunn kua u sɔlua, ŋaan k u k tuun jakint toonn k biir u mɔnŋi.15Jua nan n jii u poo manŋ k saan nanɔ manntua bool, ki dia yom bɔlik gbinn, k daa ŋmat olif tiinii kpan, ko k tie bonnunubit li ni, kimaan laa tie jiet yenpiinii k gaan funfunn pa na, b saa mann li maluŋ k nyinn balmoɔni yienin ninŋ.16Manntua sa te k poo nan baal k set yennu maluŋ binbintl na bool. 17Manntua saa kpaal nyun nba k mɔk jakint yɔkbolbl ninŋ,k wot tant waan yennu lanbouŋ ninŋ, k tie nyun ninŋ, k nyun na toŋ.18Poo na i see maluŋ binbintl bool huo nba, manntua nan n lot poo maŋ yut k ŋaa, k jii yenupiinii yon na k tebinua, k manntua nan mun sii dia nyun nba ton k tie mɔtont nyun na. 19Manntua nan saa te k poo sak mɔpol nba k manntua na saa yet a," Li i tie k a k tun boncinom tunna k biil a mɔŋ a kan la daamii nba k mɔtont nyun saa baal nann na.20Ŋaan li i ttie k a tun boncincom tonn, k dua nan jaganua k u k tie a sɔlua, 21Yennu n sat mɔtont a sann paak, a niib sinsuuk ni.Wun te k a yaaka niŋ n pab, k a pool n bia mɔl. 22Nyun tie mɔtont na lin sik a nuak ninŋ, k te a pool n mɔl, k yaaka n bia pa.23K manntua sa dian nan gbouŋ niŋ,k wuul gbouŋ nan dianii k sikin nyun nba ton na ni.24K wun fit te poo na n nyu nyunt nba teen mɔtont, k saa fit tulua daamii nba sii ton bonciann na, 25manntua na saa gaal yon yenpiinii nba tie funfunn paak na poo nan nii ni, ki dia k ŋaantil maluŋ binbintl na paa, k li tie k u teen yennu e, k jii tan paan maluŋ binbintl na paak. 26Manntua sa finn jeet yenpiinii na u niipauŋ k juab muu maluŋ binbintl na paak, k li sii tie tialin yenpiinii, k jintie poo na n nyu nyun na.27Li i bonni tie k u tun boncincon tuon i, ŋaan k b te k u nyu nyuntoŋ nba tie mɔtont na, k lin sik u nuak ninŋ , li saa tulua daami bonciann, u pool saa mɔl e, k u yaaka niŋ n bia pab, k u sann si be nan mɔtont u niib sinsuk ni. 28Li mun i tie k poo na k tun biil u mɔŋ, k ki mɔk siala jakint, u kan la daamii, k bia saa fit mal waat.29Ne tie funfunn sennu k ji poo nba be u sɔlua ŋaak ŋaan ŋmiatl k tun jakint toonna. K li tie jua nba k funfunn diduukint balua k u tama tama u ŋaapoo paak, 30manntua n te k wun set maluŋ binbnintl tuan poo, ŋaan wun tun linba na kul.31Poo sɔlua nan ki be biit niŋ ŋaan k li tie k poo ne biil i e u saa la tubdatu bonciann
Chapter 6

1Kaagbennu yet Muoiis a: 2Want Islael tieb seni nba na a: li tie k jua ko puo bɔkt mɔnŋ k senn mosenn k tul yennu nan u saa nyinn munŋ tien Nazila nilɔ , a u saa jii u munŋ k tul yennu. 3Wun suol u munŋ nan daamunŋn nan damm nba yiib, k bia daa nyuu damiituk nba k mɔk daatinŋ, k bia daa nyuu tiluana nba k b dia l nyun tie daan k nyu, k bia daa mua lin luana. 4waa daa tie Nazila yua na, u kan dii tik nba k b dia tie daam, u jina nan u luana.5waa daa tie Nazila yua , u kan donn blik u yuul paak, tie e nan daanna nba k u tul u munŋ yennu, u si be kasi ni, u saa nyik u yuut li kpaatil daa lonn bianŋ nba.6waa daa tie Nazila yua ,yuo nba ku daan senn mosenn k tul yennu, u kan ban sii kunn. 7U kan ban jakin u munŋ k sii kuun li tie u baa kpo, nan u naa, nan u nyinjaa kuo u niipo, k maan u jii u munŋ k tulyennu k l be yuul paak. 8waa daa tie Nazila yua ,, u saa jii u munŋ k caab k tul yennu.9Li tie k nilɔ kpil k kpo u buol, u yuul nba ku daan jii k caab yennu na jakinne na, k daal nba b saa wuulɔ na u saa kuol u yuut, k li si tie daa ŋanlole daal ku saa kuol u yuut manŋ.10K daa ŋanniin daal, u saa saan nan muk ni ŋann kuo ŋaak ni ŋmann malunŋ yuudammbuol mannu diuk tan mob ni. 11Mannu yuudaam saa jii yenua k mann malunŋ nan ŋuɔe daan kpi kuun manŋ na ŋaan mun jii lua k mann malunŋ k lin wuul bit k tulua k jin kun na po. Li daal manŋ Nazila yua saa ŋanm senn mosenn k jii u yuul k tul yennu.ŋŋ12K u saa ŋanm enn mosenn paan k tul yennu k jii piok nba mɔk binn yenn k mann malunŋ nan u biit po, k l want nan daana nba bial k tie mosenn kpel daana na piinne na kimaan mosenn nba want nan u Nazilayua na juakin naa.13Nazila tieb senni yenn: daal nba ku daan senn mosenn nan u si tie Nazila na i baal, b saa jii u k saan nanua mannu tan mob ni. 14U saa pi yennu piini: yenua si tie pejakik nba mɔk bin yenn ku tie muu juonu yenpiini ki lua mun tie pesal ku mɔk bin yenn ku tie biit wuulu yenpiini, k lua mun bia tie pejak ku mun tie baalik tiennu yenpiini. 15K bia baal nan paanu nba k daatinŋ kaanni k l be nan kpancibuk nan cinca nba k b bunn nan kpan n tie puuk ne nan liilat n k daatinŋkaanni k b tien kpan, k pukin yenpani nba nan nan daan.16Mannu yudaanua saa jii bona manŋ k wann yennu nan ,u saa mann yenpiini nba tie biit wuulu nan yennpiini nba tie muujuunu malunŋ. 17 U saa mann bpjak nba tie weinalieb yenpiini k yul yennu , k liel mun tie paanu nan nan kpancibuk k daatinŋ kaa lenŋ, na, nan yenpiini nba tie dii nan daan.18Nazila yua na saa kuol u yuut nba ku daan senn mosenn k jii tul yennu na mannu na diuk tan mob ni; u saa jii mosenn yuut na tien muu nba tie balk yenpiinina ni.19Mannu yudaanua saa gaal pejak na buapiɔk nba biel 'e , nan cinca nan kpancibuk nba datinŋ kaa leŋ, nan liilat nba datinŋ kaa leŋ, k wun ji paanu k pann Nazila na nii paak, yuo nba ku saa kuol u yuut k gbenn na. 20K mantua na saa jii k ŋak ŋak, ŋan tul yennu , k l tie bulcinpiini k tul yennu, k l tie kasi jiet k tie mantua yal, k bia jii pejak na kal nan nanŋ k tul yennu, ŋann k l tie mantua yal. li puolpo Nazila nilua na saa fit nyu tiluana na daan.21Linba tie seni k tul wunba seen mosenn a wuu tie Nazila yua ,linba si tie yenpiini k tul yennu Nazila na po, k senn waa bo tie saa tul bianŋ nba k u senn na.22yennu yeet Muoiis a: 23wun paak tul Aaloɔn nan u waat a, yaa tuu saa yeet piisin bianŋnba k tul Islael tieb, i tuu yeetib a: 24Yennu tien piisin i paak k bia ki golii!25Yennu i mɔk bulcint naani kbia ki luonii! 26yennu i golii nan ninkpabanŋ, k bia tul i palmaasil! 27K yennu ŋamm yeet a, Li tie k b b tien piisin n sann ni k tul Islael tiebi, n saa tien piini b paakaa!
Chapter 7

1Yuo nba k Muois caan Yennu binbebuol gbenn, k u jii kpan k ŋanm lin nba kul be lenŋ, nan malunŋ binbintl nan bona nba kul kpiin nan'n, k u wunn k l ji ŋan.2K Islaaetib kpanbal waat, wun nba tie buolu nba kul ŋaak saakua, b tuu baal nan b paab e. L tuu tie kpanbala waas, bin nba din tuu te bin kan niib na. 3B din tuu baal nan paab kaagbennu buol, kunkɔnn tolt ŋanluob nan l bonpinkala, nan nei piik nan banle. Kpanbala waat banle mɔk tolyeunŋ, k sua kul mɔk naab , bin tul yennu binbintl buol.4Kaagbennu pak nan Muois a: 5gaat bona manŋ b buol, k dia k tun nan'n lanbonŋ na tuona. Tulin Lefiitnba sua kul nan waa tuun bannu nba.6Muois jii kunkɔnn toltnan nei kul k tul lefiinba. 7U jii kunkɔnn tolt ŋanle nan nei banna k tul GelSon ŋaak yab, nan baa tuun bannu nba. 8k jii kunkɔnn tolt ŋanna nan nei banniin k tul Melali ŋaak niib nan baa tuun bannu nba na. Itaamal manntua Aalɔn bija bo tuu ŋmaktl'b.ŋaan u din k tul Keat waat sial b tuonn k maan b tuu k bukt nŋant bona b bɔpiat paak.10Kpanbala waat baal nan b paab, a bin mann malunŋ, daal nba k jii kpan k ŋanm, malunŋ binbintl. kanbala waat baal nan b paab k mann malunŋ binbintl buol. 11Kaagbennu yet Muois a: kpabala waat saa baal yenɔ yenɔ, daa jiak jiak nan paab a fin mann maluŋ binbintl paak.12Wun nba saa kpia baal nan u paab dacincinn daal tie Naasɔn, Amiinaadaab bija, k tie Suuda buolu, 13k u tul, likikli nan ŋmanŋ k kpeiu tie kobkt nan piinta, kut sanŋ nan likili k l kpeiu tie piinlole, k jan nan bona nba tuu be ŋant buol na. L kut sani ŋanle gbien nan yon k l buun k ŋmat nan kpan, a bin tul paab. 14Likli kut senŋ kpeiu tie piik k l gbien nan tulaali.15Naajapaanŋ , pejapaaŋ, nan pebit banmun nba mɔk binn yenn yenn bin mann mujuonu malunŋ.16Waa jak k maan malunŋ k wunn biit . 17Nipotulu malunŋ bona, nei banle pejai banmu, wajai bamun, pebit nba mɔk binyenn-yenn. Naasoɔn Amiinaadab bija paab nba k u tul e na.18Daa ŋanlole daal Netaniel Sua bija, baal nan u paab. 19U tul ŋmanŋ nan likli k l kpeiu tie kobk nan piita,nan kut senŋ nan likli k l kpeiu tie piinlole. k l jan nan bona nba tuu be ŋant buol na, k l kul gbie nan yon k l buun k ŋmat nan kpan k tul paab.20Likli kut ŋmanŋ k l kpeiu tie piik k gbie nan tulaali. 21Najapaanŋ, pejak nan pebik k u mɔk binyenn, bin juo muu k maan malunŋ. 22Wajak k mann malunŋ, k wunn biit .23nipolutulu malunŋ, nei banle, peja banmun, waja banmun nan binyenn pebit banmun Nataanial suual bija paab nba k tul.24Daa ŋanta daal kpanbal bik Saabuulon waat Eliab, Elon bija. 25ŋmanŋ nan likli, k l kpeiu tie kobk nanpiinta kut senŋ nan likli k l kpeiu tie piinlole. k l jan nan bona nba tuu be ŋant boulna( sactuaire) k l kul a yon k b buun k ŋmat nan kpan k tul paab. 26likli senŋ k l kpeiu tie piik, k lenŋ gbie nan tulaali.27Najapaanŋ, pejak nan binyenn pebikbin juo muu k mann mlunŋ.28k u jii wajak k mann malunŋ k wunn biit. 29K balk malunŋ nei banle, pejai banmun, wajai banmun, nan pebit nba mɔk binyenn banmun, Eliab, Elon bija paab nba k ul e na.30Daaŋanna daal kpanbal bik Luuben waat, Eltiisul, slul, bija. 31B tul ŋmanŋ nan likli k l kpeiu tie piinta nan likli kuntsenŋ k l keiu tie piinlole k l jan nan bona nba tuu be ŋant buol (sian nba mantik ŋan)na, k l kul gbie nan yon k b buun nan kpan k tul paab. 32Likli senŋ k l kpeiu tie piik k l gbie nan tulaai.33Najapaanŋ pejak binyenn pebit banmun, k mann mujuonu malunŋ.
35Nipotulu malunŋ: nei banle peja banmun waja banmun, pebit nba mɔk binyenn banmun Elisu Sulisa Dayi bija paab nba k tu.36Daaŋanmun daal kpanbal bija Siimeom Selumial sedual bija. 37Baal nan likli nan ŋmanŋ k l kpeiu tie kobk nan piinta, nan kut senŋ nan likli k l kpeiu tie piinlole, k l jan bona nba tuu be ŋant buol na. K l kul a gbie nan yon k b buun k ŋmat nan kpan k tul paab. 38Likli kut senŋ k l kpeiu tie piik, k l gbie nan tulaali.39Wajapaanŋ, pejak binyoenn bebik, a bin juo muu k mann malunŋ. 40wajak a bin mann malunŋ k wunn biit. 41Niipotul malunŋ: Nei banle pejai banmu wajai banmu pebit nba mɔk binyenn banmun, selumial bija Selusadayi paab nba ktul. 42Daaŋanluob daal Kpanbal Gad waas Elisaf Duel bija.42B baal nan ŋmanŋ nan likli k l peiu tie kobk nan piintanan kutsenŋ nan likli k l kpeiu tie piinlole 43k l jan nan likli nba tuu be ŋant buol nagbie nan yon kb buun k ŋmat nan kpan, k tul paab. 44Likli kutsenŋ k l kpeiu tie piik , k gbie nan tulaai.45Naja paanŋ pejaak nan pebi bin nba mɔk binyenn banmu k bin mann mujuonu malunŋ. 46Wajak k bin mnn malunŋ k wunn biit. 47Balk malunŋ bona, nei banle peja, banmu wajaa banmu pebit, bin nba mɔk binyenn banmun, Elisaf , Duel Bija nba tul paab nan na.48Daaŋanluob daal kpanbal Eflayiinm Eliasama Amiyuud bija 49baal nan : likli nan ŋmanŋ k l kpeiu tie kobk nan piinta nan kusenŋ k l kpeiu tie piinlole k l jan nan ŋant buol nba tuu jan bannu nba, k l kul a gbien nan yon k b buun nan kpan k tul paab. 50K likli kut senŋ k l kpeiu tie piik k l gbie nan tullaali.51Najapaanŋ, pejak pebit nba mɔk binyenn banmu bin mujuonu malunŋ. 52Wajak bin mann k wunn biit. 53Nipotulu malunŋ bona pejaa banmu, waja banmu, nan binyenn pebit banmu . Elisam , Amiiud bija paab k u tul e na.54Daaŋanniin daal kpabal bik Manase Gamaliel padakul bija. 55B tul: likli k l kpeiu mun tie piinlole k ljan nan ŋant buol , bona nba tuu jan na. K l bona ŋanle kul gbie nan yon k b buun k ŋmat nan kpan k tul paab, 56nan likli k kusenŋ k l peiu tie piik k l gbienan tulaali.57Naja paanŋ pejak nan pbik nba mɔk binyenba, bin mann mujuonu maluŋ. 58wajak k b mann malunŋ k wunn biit. 59Nipolu malunŋ bona:Nei banle, nan pejai banmu, wajai ban mun. Nan binyenn pebit banmu. Gamlail Pedasul bijsa tul;60Daŋan-yia daal k kpanpbal binsaamin waat Abadon Gudoni bija; 61B tul likli nan ŋmnŋ k l kpeiu tie kobk nan piinta k bia tul likil nan kutsenŋ k l kpeiu tie piinlole . L kpeiu din jan nan lin nba tuu be ŋant buol ne a. 62K l bona ŋanle kul gbie nan yon k b tuu ŋmat nan kpan k tul paab.63Likli kusenŋ k l kpeiu tie, k l kpeiu tie piik k l gbie nan tulali. Nasapanŋ, pejak pebik bin nba m oɔk bin-yenn mann mujuonu malunŋ. 64Wajak, bin mann malunŋ k wunn biit. 65Nipoltulu malunŋ : nei banle, pejai banmun, wajai banmun, nan pebit nba m ɔk bin-yenn yenn, banmun, paab nba k Abidan, Gudoni bija k b tul e na.66Daapiik daal kkpanbal bik Soan waat Ayiisel, Amaasaai bija . 67B tul ŋmanŋ nan likli k l kpeiu tie kobk nan piinta.k bia tul liki na kusenŋ k l kpeiu mun tie piilole. k l kpeiu jan nan lin nba tuu be ŋant buol na, k l ŋanle kul gbie nan yon k b buun ŋmat nan kpan, a bin tul paab. 68B tul ŋmanŋ nan likli k l kpeiu tie kobk nan piink. k lgbie nan tulali.69Naajapaanŋ pjak nan pebik nba mɔk biyenn bin mann mujuonu malunŋ . 70Wajak bin mann malunŋ k wunn biit.71Nipotlu malunŋ, nei banle, Pejai banmun, wajai banmun nan pebit nba mɔk bi-yenn yennbanmun.paab nba k Atiesel, Amasayi bija tul na e na.72Daa piiknan yenn daa, Kpanbal bik Asel waat Paguol Oklon bija,73ŋmanŋ nan likli k l kpeiu tie kobk nan pinta k bia tul liki na kutsenŋ k l kpeiu mun tie piilole. k l kpeiu jan nan lin nba tuu be ŋant buol na, k l kul gbie nan yon k b buun ŋmat nan kpan, k b tul paab piinta.74b tul liki na kusenŋ k l kpeiu tie piik. k l gbie nan tulali.75kpeiu jan nan lin nba tuu be ŋant buol na, k l ŋanle kul gbie nan yon k b buun ŋmat nan kpan, a bin tul paab.Najapaanŋ, pejak, pebik nba bin-yenn, pebit banmun bin mann mujuonu malunŋ. 76Wajak bin man malunŋ k wunn biit.77Npotul malunŋ bona: Nei banle, pejai banmun Wajai banmun, bin-yenn yenn pebit banmun, paab nba k Paguol bija Oklon bija tul.78Daapiik nan ŋanle daal, kpanbal bija, Neftaali waat Ayila; Enan bija.79B tul; likli nan ŋmanŋ k l kpeiu tie nan piinta na, nan kusenŋ nan likli k l kpeiu mun tie piinloe, k l jan nan lin nba tuu be ŋant buol na, k l kul gbie nan yon k b buun ŋmat nan kpan, a bin tul paab.80Likli nan kusenŋ k l kpeiu tie piik k lgbie nan tulaali.81Najapaanŋ, pejak, pebik nba bin-yenn, bin mann mujuonu malunŋ. 82Wajak bin man malunŋ k wunn biit.83Nipotulu malunŋ bona: nei banle pejai banmun Wajai banmun, nan pebit nba mɔk bin-yenn yenn banmu. Paab nba k Ayila Enan bija tul e na.84Paab nba k kpabaal waat Islael tieb din baal nan'nk mnn malunŋ binbintl paak na e na. Daal nba k b jii kpan k ŋanm binbintl paak bona. Likŋmani piik nan ŋanle . 85Likŋmanŋ kul kpeiu din tie kobk nan piinta , k likli kusenŋ kul kpeiu tie piinlole. Lin nba tie malunŋ bona kul din taan tie tutaŋanle nan kobiŋanan. K l jan nan ŋant buol bona tuu jan na. 86Likli kutseni piik nan ŋanle, K l gbien nan tulaali k l jan ŋant buol na. Baa jii likli kut k nann na, l kul keiu tan tie kobk nan piinle.87Bonkobt nba k bmann mujuonu malunŋ: Naajai piik nan banle, pejai piik nan banle, bin-yenn yenn bibit piik na banle, nan paab nba pukn l po. Wajai pik nan banle bin mann malunŋ k wunn biit, 88Nipotulu bonkobt nba jan: Nei pinnle nan banna, pejai piinluob, wajai piinluob, Biyenn yenn pebit piinluob. Bona nba k b jii k mann malunŋ binbintl paak, yuo nbak b jii kpan k wunn malunŋ binbintl k gbenn.89Yuo nbak Muois kua malunŋ lanbounŋ ninŋ, a wun pak nan kaagbennu, k u gbat kunkɔl piak nan'ɔ k nyii tiebbik nba b mɔlol lakl nba paak na, k bee boninant ŋanle nba mɔk kpinkpant na sinsuuk ninŋ, k u ji piak nan kaagbennu.
Chapter 8

1K kangbennu yet Muoiis a: 2Yetl Aalɔn a: yuo nba kaa yaa fin enn fita l bonsenkal paak, l fita ŋanlole sii yien l nunm po.3K Aalɔn tun nna , k enn fita na l bonsenta paak nan kaagbebnu yennu nba wann muoiis bianŋ nba na. 4B din jii lik kut e k maa. La nyii lyul paak k taa sik l taa po, l tie kut kua e; Muoiis bo maa fit sentl na k l nan kaagbennu nba bo wannua bianŋ nba na e.5K kaagbennu yennu yeet Muoiis a :6lukitl Lefiit nba Islael waat na ni, k ŋanm'b.7Faa saa ŋanm'b bianŋ nba e na. A saa jii nyun k mii b paak b saa jii balk k kuol b gbenni paak kobt, b saa wuul b tiat k ji k mɔk biit. 8B bia saa jii naajapaŋ nan yon nba mey k buun nan kpan; amuu bia saa jii naajapaan liek k mann biit piinu malunŋ.9A saa taan lefiit nba yennu lanbounŋ tanmɔb buol k taan Islael waat kul. 10A saa taan Lefiit nba kaagbennu yennu nunm ni k Islael waat sa paan b nii Lefiit nba paak. 11K Aalɔn jii Lefiit nba kaagbennu nunm ni k l tie piini, k jiin Islael waat paak. Nna e k kaagbennu yennu ŋanm'b a bin tun tuonna.12 Lefiit nba saa jii b nii k paan naajaii na yula paak; ka saa jii yenn'ɔ k mann biit malunŋ, k bia jii lua na mun mann muujuonu malunŋ, k fit k nyinn Lefii nba b biit ni. 13A saa t k lefii nba i sie Aalɔn nan u bonjaii na nunm ni .A saa bakin yenm ŋaan jii lie k bii tiepiini k tul min kaagbennu yennu.14A saa bɔkt lefii nba Islael waat ni, k Lefii nba sii tie n yab. 15L puol po, k Lefii nba, ji saa baal k mann malunŋkaagbennu yennu lanbunŋ ni nna e k a saa ŋnm'b k bia fit bakin yenm ŋaan jii lieb k lii tie piini k tul yennu.16K maan ŋanm e tie n yab Isael waat ni;n jii ŋanm e k b tie n yab k senn mal sinsinna kul ni,Islael waat kul mal sinsinna paak, 17K maan Islael waat kul ni mal sinsinna tie n yab e, la jii niib ni nan bonkobt ni.daal nba k n kpii Ejipt tinŋ malsinsinna na , n jii sel malsinsinna kul k b tie n yabe e.18 N bia jii Lefiit nba e k senm Isael waat yial ni.19 N jii lefii nba k tien Aalɔn nan u bonjai e Isael waa sunsuuk ni a bin fit tun Isael waat tuon yenn lanbonŋ ni , A bin fit man biit piinu biit malunŋ k tul Isael waat k sial a danŋ kan baalib yuo nba k b nakin yennu binbebuol na.20 K Muoiis , Aalɔn nan Iislael waat tien Lefiit nba nan kangbennu yennu nba bo wann'b bianŋin nba k tul Muoiis k jiin lefiit nba po. K lefiit nba mun bia tun nna k tul Isael waat. 21k lefiit nba wul bi tiat k ŋamm b mɔnŋ, k Aalɔn jiib k tul kangbennu yennu k ltie piini k bia ŋanm biit ŋanma b paak .22L puolpo k Lefiit nba baa k mann malunŋ ktul kangbennu Yennu Lanbɔnŋ ni , Aalɔn nan u bonjaii nunŋ ni , nan kangbennu Yennu nba bo pak tul Muoiis bianŋinba na.23 K yennu yet Muoiis a: 24Lefiit nba wunba kul dii bina piinle nan ŋanmu koo k gal nna , u saa fit kua min yennu lanbonŋ na ni k tun tuona.25ŋaan wunba dii bina piinmu, u kan tun n tuonn .26B tuo saa fit somm b ninjanm k bin tun lanbonŋ nani tuona , linba janŋ nan bin tun, ŋaan b kantun tuona b tiɔnŋ, faa sa wann Lefiit nba baa si tuun b tuona bianŋinba e na .
Chapter 9

1yennu din pak nan mois sinai tinkolik paak bina anlie ning ŋmaliŋanlie nba k islael tieb din nyii ijipt na ŋma sinsinn ni. 2 kuu yeta islael tieb n piin kii di yiesu kuun filu jaam. Ii di yiesu kuun filu jaam yuo nb kuu wann 3ii nan makta nba tie bianinba na.4k mois pak nan islael tieb a bin din yiesu kuun filu jaam na.5k b ji di yiesu kuun filu jaam ma sin sinsinn daa piik nan ŋanna daal dajuot ŋanlie sunsuuk ni;sinai tinkolik paak .Islael tieb din waa sennu nba k yennudin tul mois nae.6k ja siab din mɔk biit k mann b din sii kuun me ;k kan fit di yiesu kuun filu jaam l dal na ;k b sann wann b mɔnŋ mois nan Aalon buol.7k l jab pak mois a, t tie biit damme k mann t sii kuunma ;bee tien k l daal tim kan fit tul yennu t pinii islael tieb sunsuuk ni ? 8k mois yetb a guut man k man laan yennu nba sa pakii linba.9k yennu pak mois k yaa:10pakin islael tieb k wannib a lii tie k b ninŋ yenua kuo ii mok biit kuun paak kuo ii buolu ni mok biit kuun paak ;kuo k yaat k l weii u sa di yiesu kuun filu jaam k dont yennu.11L tie bin dil ŋalii ŋanlie ninŋee daa piik nan ŋanna daal daajuot ŋanlee sunsuuk ni; b saa di jaam manŋ nan paanu nba k b k tiennan datinŋ nae nan mɔtont.12b kan tennsial kaka nan sanyiok b kan yiel ba kpabyenn.b sa di nan yiesu kuun filu jaam nba wann bianŋnba nae .13Lii tie k a k mok biit k bia k saan sonu fan sol a monŋ k da di jaan manŋ ;l danua sa nyi u niib ninŋe ;kil maan u k tul yennu u pinii l daal ;l danua sa gaal u biit paako.14Lii tie k saamua be ii naak ni u sa fit di yiesu kuun filu jaam ;usa wei jaam sennii nan ŋmakita e.b sii dia senn yenn kukuae; saamua kuo duo yua kul.15Daal nba ni b din cann yennu lambouŋ k gbenn k sanpagbouŋ dokin k piinl k tie nan nyiok muu na. 16L bo tie nnae yuo kul;sanpagbouŋ din duak yennu lanbouŋ;k din tie nan nyiok muu na. 17yuo nba k sanpagbouŋ din dokt na Islael tieb din fil kanu na ninŋ k waa k saa ;b din tuo wei kal sianba k sanpagbouŋ na sete.18yennu din makitl Islael tieb ba sa saan sianba ;b dinkaal nan yennu nba wannib bianŋnba nae;sanpagbouŋ na i dokt yennu lanbouŋ na paak yuo nba b mun tuo file k waa.19sanpagbouŋ naiwei yennu lanbouŋ na paak yuo nba ;Islael tieb din tuo cɔlin yennu sennii e k be lenŋ.20sanpagbouŋ na i wei bianŋnba b mun din tuo wei nnae.k waa yennu nba makitlib bianŋinba.21sanpagbouŋ na i set da yenn kua k siet b mun din tuo siete; lii tien daa ŋanlie b mun tuo tien l daa ŋanliee.22sanpagbouŋ na i tiendaa ŋanlie kuo ŋmalik kuo binn ;Islael tieb din tuo be lenŋe k k sa sial ;yuonba k sanpagbouŋ din tuo siete k b mun tuo siet.23b din tuo kal sianba k yennu wannibe;k bia siet yennu nba wannib yuo nba;b din cɔlin mois nba wannib yennu sennii bianŋnba na
Chapter 10

1Yomdanua pak Muoiis k yet a: 2Tient likli naatuna ?anle ; a t k lii tie likmakal . K l sa somma nan niib tiklu k bia somm kunk nk nna sietl.3Baa tuo sa pebl natuna ne yuo nba niib kul tuo sa tikl a buole lanb n? ne tanmob po. 4Lii tie k b pebl Naatunyenn , isael loan bala waat kul tuo saa tikl a buol e.Lii tie kii pebl Naatunn nan pan? k 5kunk nk nna nba w n dual yendopo ne sa siet k saa e.6Lii tie kii pebl Naatun nanpan? k pukin munle , bin nba w n dual yenbon? po ne sa siet k saa e. 7 I tuo saa pebl k tikl niib ?aan ?ann ?anin ii tuo kan pebl nanpan?. 8Alon waat , yennu mantieb tuo sa pebl Naatuna man?. L sii tie senni e k tul yimm nan ii yaabuona.9Lii tie kii duo ni kii faa t b nan i dataii k dataii na nyanni ,ii tuo sa pebl Naatuna ne nan pan? e k lin tiali i yomdanua Yennu po k yin nyi i dataaii nu ni.10I palmann daani ii jaam dinu nan ii ?maapaan? jaam daani , ii tuo sa pebl Naatuna ki pi yennu Mujuonu piini nan nyikcabu malun?. K bia te k yin tiali ii Yomdanua Yennu. Min ne tie ii yomdanua Yennu.11Bina ?anle ni? ?maali ?anle paak daapinle daal, sanpagbon? tuo sa do lanbon? ne yul paak k tie gasiat.

13K b din piin k somm nan bin?in nba k Yennu din wann Muoiis ne14Bin nba din tie Suda buolu ne din liie nan b t b faala . K Naason , wun nba tie Aminadab bija tie b ?maktua. 15Netanel , Tsual bija tie Isakal buolu ni tuandanua. 16 K Eliab , wun nba tie Elon bija ne tie Sabulon buolu ni tuan danua.17K bin ji caan Yennu lanb n? ne k Gelson nan Melali naakuk waat jii kunnann. 18Bin nba din tie Ruben buolu ne din nyii, k Elisul wunba tie Sedul bija ne tie b tuann danua. 19K E liab Elon bija tie simon waat buolu ni tuan danua. 20K E liasaf , Deul bi ja tie Gaad waat buolu tuann danua.21K keatit nba nyi k jii Yennu Malun? bona . Niib na din tuu caan yennu lanbou? nee wa k guu b baalu.22Binba din tie Eflaim buulu din tuo nyie k Elisama wunba tie Amiud bija ne tie b tuann daanua. 23 k Gamalial , wun nba tie Pedasul bija ne tie Manase buolu ni tuann daanua. 24 K Abidann , wunba tie Gideon bija ne tie binsamme buoluni tuann daanua25Daan buolu din nyii , k Aiese wum nba tie Aminadai bija ne tie b tuan daanua. 26K Pagial wun nb tie Oklan bija ne tie Ase buolu tuaan daanua. 27K Aiil , wun nba tie Enam bija ne tie b tuaan daanua.28Isael tieb nba din tuu saak bien?in nba e ne nan b sijem k somm nyii.29K Muoiis yet u siini Obab ,wun nba tie leul bija k u tie Midian buoluni nil ne a: T ji aa tin kua sianinba ki yennu yet a u saa tulit nee ne . Baat k pukin t po k tin tun bon?ann k tula k maan yennu senn m sonn a u saa tun k tul isael . 30K Obab jiin a : Aii n ?mat kun n damm tin? nie.31K Muoiis yetua a : A daa nyiktit , k maan a mi ta si be sian tinkuon? ne ni k a si tie t ?maktua .32Lii tie k a weit k saan tim nan fin sa biit bon?anna nba kul k yennu sa tult ne e.33K b din saan yennu kunkonn ne paak . Yennu m lol lakl ne din gal be b liik e k b jii datun muna ?anta k somm , k kpaan sianin nba si tie b binbebuol. 34Yennu sanpagbong ne din tuu duak b paak yennu ni yuo nba k b siet kan? ne buol.35Yuo nba kul kb din tuu liit nan yennu m lol lakl na , Muoiis din tuo yet a , Yennu ,fiit k bel a dataii k yatib , k te binba nama ne n cial nyika. 36K lii tie yuo nba kul k b bil lakl ne , u tuo yet a, Yennu , jenin Isael nba tie tut bamm ne buol.
Chapter 11

1K niib na piin piak k want b fala nba tee, k tee yennu. yennu nba gbat b pinpakit maŋ, k u donn wuntool bi pak, k tee k muu gaal b kaŋ na kpiŋ. 2K niib na bui fabin k tul Moyis k lua sommil, k Moyis mkal yennu, k muu nan kpeen. 3Li paak k b pul leŋ sann Tabera, kimaan leŋe k yennu din te k muu dii b bool ni.4Boolganu din pukin Islael teeb po, k nialu din tan mɔkibnkn k b loon nant, k Islael teeb mɔŋ din fabin nant po k yaa a " Li bonni tee k t saa la nant, t bo saa ŋmama. 5Taa din be Ijipt tiŋ ni, t din ŋman jaani nba kul k t loon, t din k pak sial l paak. T tian l kana nan naapela nan gbab, nan kpinfaat nba kul k t din laat. 6Mɔtana t jii kan laa li siari, see mana kuukua, k tankpinnii ji mɔkit."7K yennu yet Moyis a " Gant nibulcimm pinnlole, bin nba k niib mib nan b tee tuadamm, k baal namm yennu lanbouŋ tammɔb ni, k te bin set leŋ k kpiana. 8N saa sik leŋ k pak nana, k jii seek n tula na mun k tulib, k b saa k b saa somma k jiin niib na jika, k a ji kan jiia kuukua.9Nyiɔk ŋaan na malin tu baa kiŋ ni. k li mann b tuu ji k ŋmat boroboro nan olif tiinii kpame k pul. 10K Moyis gbat niib na nba see koonn koonn , k bulin b lanbont tammɔi ni na, k l biil u pal, kimaan yennu wuntool din doo b paaka.11K Moyis boi yennu a: "B teen k a baal na bobiil a dabil paak i? N tun bee k l k maŋa ni, k a jii niib na kul jika jinnimi? 12Mine namm koo k malibii? Be teen k a yaa n diab n nii nan biaŋnba k binaa tuun dia n bik na, k saan namm tiŋ nba k a senn mɔsonn k tul b yaajamm na ni.13N saa lat nant lee k tul niib na kul i? B ŋammit fabine k boin nant po.14 N kan fit jii niib nan kul jika n kuukua, l saa yabit k paakima. 15Li i tee nna bannue k a yaa diami, ŋaan fii mɔk ninbatinu nanin k kpin mɔtana, ŋaan daa te k n laat n mɔŋ jootu k l tee yanni.16K yennu yet Moyis a " Gant nibulcimm pinnlole, bin nba k niib mib nan b tee tuadamm, k baal namm yennu lanbouŋ tammɔb ni, k te bin set leŋ k kpiana. 17N saa sik leŋ k pak nana, k jii seek n tula na mun k tulib, k b saa k b saa somma k jiin niib na jika, k a ji kan jiia kuukua.18Yetil niib nan a b ŋamm fanu k tee siil, k wonn b saa ŋman nant, a yennu gbat baa mɔ fabin k yaa b nian nant nawa, k yaa baa din be Ijipt din sɔ nan nna na, a mɔtana yennu saa tulib nant k b ŋman.19 B kan ŋman nant maŋ dayenn kua kaa, koo daa ŋanle kaa, koo daa ŋaŋŋum kaa, koo dapiik kaa, koo dapiinle kaa.20 Ŋaan b saa ŋman ŋmaamunne nan laa tan sii nyib miana ni, k b saa miat. Linba na saa tun kimaan baa yet mi yennu, wunba be namm, k mɔ fabin, k yaa bi idiŋi be Ijipt e sɔ na paak."21K Moyis yet yennu a "Mine na, k n be niib tusaa kobii ŋanlole sinsuuk ni k somm namm, k a yet nan a saa tulin nant k bin ŋman k jaŋ ŋmaalik. 22Nei nan pei be k saa jaŋiba a? Janii nba be nyun ni saa jaŋiba a? 23 K yennun jiin Moyis a" Min yennu paŋ k yabi i? Mɔtana a ji saa la nan linba k yet na saa teen mɔnii koo l kan tum."24K Moyis nyi nanyel k saa bet niib na linba k yennu yetua. Moyis din taan tuandamm piinlole na, k b set lint yennu lanbouŋ na. 25K yennu dɔkit sanpakgbouŋ ni k pak nan Moyis k ji seek nba k u tul Moyis na mun, k tul tuandamm piinlole na. Seek na nba baa b paak yoo nba, k b piin piak nan sɔkiniinba na, ŋaan k k pak wei.26Tuandamm banle din bial b kaŋ ni k k baal yennu lanbouŋ nan bool. B din tee Eldad, nan Medad e, k yennu sik b paak, kaaŋ nan ni k b yimin k piak nan yennu sɔkiniinba na. 27K naasisua cial nyiin tan yet Moyis aEdald nan Medad bial kaaŋ na ni, k sɔkint yennu maan.28K Joosua wunba tee Nunn bija, k be nan Moyis k sommtua u bisiniŋŋa na yet Moyis a wun bet jab na k bin ŋmin. 29K Moyis jii na a, N paake ki li mɔk funfunni i? N sunman k yennu n bo jii u seek k tul u niib kule, k tee b kul i piak nan sɔkiniinba na. 30Moyis nan Islael tuandamm piinlole na ji din ŋmat kaaŋ na nie.31K yennu te wouŋ da k pebil pinpara k b nyii mɔkgbeŋŋil ni, k yuuk k diab nan tiŋ nan taabana ŋantaa na, k din baa kaaŋ na kul po, k saa dian siaminba k nilua sa fit somm daar sommil.32 K yonnu nan nyiɔk kul, k saa tu daleel na kul, niib na din tuu so pinpalae, sua din tuu k so k li k baat bɔtoouku. B din tu latibe kaaŋ na kul po, a lin kool33Nant boncian daa din bial k b saa ŋman, k yennu din donn wuntool niib nan paak, k te k yialibiiuk baa kaaŋ nan kul po. 34Leŋ maŋ k b din pul Kibrof Hatafa, k l paak tee nianbiiuk kaat. kimaan baa din pii binba mɔk nianciɔŋ leŋ na. 35Niib na din fiil Kibrof Hatafa e k saan Haserof k saa caan b kaaŋ leŋ.
Chapter 12

1Maali nan Alɔn piak k jiin M uoiis po a: gotl waa jii kuan Etiɔpi bonpuokin nba na ? k maan u tie Etiɔpi bonpuoke. 2 k Byet a: kangbennu k piak Muiis po kunkɔaka? t mun k poukin lenŋ ii ? 3k kangbennu gbat k maan muoiis din tie nulɔ nba mɔk suklu bonciann k tinŋ ne nilɔ k ban mɔk l liel ka waa.4L paak k kangennu yet Muoiis a: Aalon nan Maali , isaa man ii banta , sian nba nan sua k baat lenŋ. k bantaa kula din saan.5 k kangbennu sik muynuuk na ni labonŋ na ku kua bul. k u yien Aalɔn nan k b banle kul cat k nakn'ɔ.6k u yet a: gbintl fanu man n maan ne; Lii tie i ning ne sɔkin be , yelintu nie k u tuo la min kangbennu k man ḋɔk u paak k damiit nie k pa nannɔ, 7L k tien nna kaa nan n tuontunnɔ Muoiis , ŋua ŋannin tie niŋann'ɔ e n ŋaak ni kul . 8 N piak nan'ɔ e mɔb ni e , k bia dɔktl u paak ninpiee l ktie damiit ni ka , k u laat kangbennu ninnauŋ nba tie bianŋin nba , Bia paak e tien kin kan tinn'ɔ, ŋaan piak k biil Muiis manŋi ?9L paak k kangennu Wutuol duo b paak , k u siet . 10K munyuuk na nba siet lanbbounŋ na ni :ŋaaɔk ji suol Maali k u ji penn nan gngunt na , Aalɔn ŋmant k j la'u got sua ŋaaɔk ji suolɔ wa.11L paak Aalon ji yet Muoiis a: din suugluu n yomdanua , a daa te k t biit nba k t tun yankalin na n jii t yula paak , l paak t tuo nan timme tie l biit danm! 12 N waa! a daa te k t tie nan bik nba tuu kpo u naa puol ni k u gbanant n biil a k bin malɔ na .K Muoiis yikin kangbennu buol k yet a: O o ! n yennu , n mei a tulmua laafia. 14k kangbennu yet Muoiis a : U baa din bo siil mosannt u nunmpo ie, u bo kan di fei nba daaŋanlole na . B nyinua kanŋ ne ni k luonɔ daatunmuna ŋanlole k wun fit la laafia. 15 B luon maali kanŋ na kpinŋ po , k niib na ji din k fit cat saan sial kaka nan Maali nba tan tun k jin kanŋ na ni.16l yuo na k niib na ji din fiil lenŋ k saan A tseelot, k ji caan Kanŋ Paalan paanpionŋ ni.
Chapter 13

1K kangbenuk yennu yet Moi's a 2tunm Niib bin fiitin kana tinŋ nba kin jii k te Israel tieb ne. Lam in buolu kul niyeno yeno, b kul i tie yuudanm.3K Mois tu nm paran tinŋ Konŋpak. Kangbenuk cab mɔb l niib kul bo tie Israel kpan ba la watee 4b sana n ne. ruben yaja ŋaag: schamua, ku tie zajur bija5Simeon yaja ŋaag : Satath, Ka tie Hori bija 6Juda yaja ŋaag, Caleb, Ku tie jefiineebija 7isacar yaja ŋaag. Josef, Ku tie Jigual, bija 8Efraïm: yaja ŋaag. Hosie, Ku tie Nun bija9Bianzamin yaja ŋaag, Rafu kutie palthi bijo 10Zabulon yaja ŋaag: sodi Ku tie Gadiel bija 11Joseph yaja ŋaag, Manassi yaja ŋaag; susi bija Gadi 12Dan yaja ŋaag: Gue mal : ku tie Ammiel bija13Dasar yaja ŋaag: Micael ku tie Sethur bija 14Nephthali yaja ŋaag: vofi ku tie Naahbi bija 15Gad yaja ŋaag: Maki Ku tie Gueuel bija 16Jab nba k Mois din tunm a bin saan k fiit tinŋne, sanna n nee Mois din lebt hosee Nun, bija Saan k puulua17Mois din tuumua a bin fiit canaan do. K mato isan niidituu po. K saan do jual na pak 18isala l tinŋ, wa tie bïa nunba Nan niib naba kualenŋ nan ba mak mak panŋ nan bak mok ba yab nan ba war 19tinŋ man nba tie nan wabe sien waŋan nan wa bi, digbana nba tie bianuuba nan ba kua bianuuba. 20wa yab nan wa war, waa mɔktiini nan Waa k mɔk imok papar k dji l doo'n t luana, l yoo din tie tilɔn- cicinu mɔnne yooe21b din dokfitr l tinŋ nan kunkoy pak k tan bar Rehob Hamath Sanwn 22k dootinŋ nanŋ niditu pok san bar Hibron, Ahiman nba bo be sin nba po, Soheschaï nan Talmaï Anak waat. Hebron dinma bina ŋanlole wa k Tsuan san Egypt23ba din tan baar Eschcol. baaɔ k ne ni k b cua datiloontine yiini nan luana k l kpaiyr k niib banle tuun dak k buuk b bia din pual grenades nan figue k puuk in 24b din pur lenŋ manŋ Eskul baaɔk kman Israel tieb nba din cua daatiluana yiini lenŋ ne pak25b din fiit tinŋ ne daa piinnaye k fit jen. 26babar yoo nba k b saan Moïs nan aaron buol, nan Israel waat kul l buol. Kades paran Kuonnun, b din pakib linba kul k bila, k bia wan nib t luana nba k b nyinanne tinŋ nanŋ ninŋ.27ba din bet Mois linba e ne. t sann tinŋ nba ka tuunt ne ninŋ a, balmoni l tie tinŋ nba k siat nan na bin k nami. l tinŋ luana ee ne. 28ŋan nib nba kua ltinŋ nin ne mok paan boncien l doo ii mok panŋ, k mok paru boncisnne, t la Anak waat. 29Amaleci tieb kua ni jetupo yia lin, Hethi tieb, Jebusit tieb nan Amorie tieb kua Kunkona yialn k canane tieb kua k kpia mɔkl gbenble k tolein juiurdin.30k Kaleb te k niib nba brun k bir Mois ne ŋmin ŋan ku ye ta ŋant k t kɔn k yent tinŋ ne 31ŋanne k niib nba saan nanonee yeta t kan fit k kon nanm klma b mok panŋ k gart.32ŋanne k b pak k sor israel iratt buol, k jiin tinŋ nba k b san fiit ne po k yee na tinŋ nba kt saan fiit ne mok bin ba kua lenŋe. binba kt lab lenŋ ne kul tie niifɔktee 33t bia la niifokt lenŋ kb tie Anak waat niifokt buolu kb naan nan naasulan kpant. ne.

Chapter 14

1Niib kul don ku kɔl a k yiik, k niib manŋ ji m'ɔ l dal nyiɔk 2K Iislael waas Kul bunl lunl maat nan Moise nan Aaron k yen'a ti boki kpo Egypt. tinŋ L s'ɔ nan tan sa kpo tiŋ konin na! 3Bee k kangbenu te k ti saa l tinŋ ni k t sa baa juk banjiani k t puob nan nan t yabona ji sa kpant jiet ï? ti bo ki tuun Egypte ka si s'ɔ a4k b yet b lie ba tin din Baat man k tunn Ejipt 5Muoyiis nan Aaron gbaan k tin b niit nuu ni6Bi nba di sa got tinŋ na Josue nun bija nan Caleb, Jephunne Bija, din paat b tiaat 7K bi nba tie mo taa ɔk niib Iislael waas na jii maat : tinŋ nba ki ti saan fiit na tie tinŋaŋe 8Kangbenu i boi cab k ti saan tinŋ man ni L tinŋ gbie nan siat nan nu liim'e g9l nba be i da mɔk jaat nan kangbenu k bia da tin tinŋ man niib jaŋmaani kimaan li bi si tie t mua t'e b k m'ɔ sial k'l saa dɔk m kangbenu be nant, i daa ŋaam 10ki niib mat ta b luu'b k kpi'b L taa k paak ni kangbenu yuolant dokt yennu lanboŋ na pak Isael waat kul nuu ni11Kangbenu yet Moise a : tar mu nya ye k niib na sa yetimi mi tar mu nya e ki niib na sa yet bi tie ni ya da nan ma lek tun Bakitnauŋ touna bi sinsuuk ni waa na 12N saa tun yial buu k k u boti b ŋaan in sa te a bou lu yabt ki m'ok panŋ ki gal'ɔ13Mouyiis yet kangbenu a Ejib tieb sa gbat Fa ji panŋ nba k don a niib na 14B sa yet tinŋ manŋ niib a b mi nan fin kangbenu a be Bi sun suni a dɔtil b pak k b laat k mun yut be u pak k som b nu ni yedu ni k nyiɔk ku som nan mun b sunsuk ni15A kpi niib na, nan b tie niiyenɔ na boozu ba nba a man na sa yet'a : 16Kagbenu k mɔk yiikkuo nan u saan nan niib na tinŋ ma ku disenn mob a u tul b na l pak e ku kɔatb tinŋ koni17Mɔtana yeim dan'ɔ panŋ waat u yabt nan fa maat k yaa 18kangbenu wutol k do yian ku gbie nan Nyant u di su glu biit pak nan moyek dam pak u bia Nyit k ciab dan'ɔ nba k mɔk biik ŋaa dar biit dam tuuba k sa buu yabona ŋanta k sa ŋanna 19u dii u niib suglu. Ku nikpɔbɔŋ yab nan waa daa di niib b na sukil nan faa daan di niib na sukil Ejipt a ki tan lat nan ln na20K kangbenu yet.a: in dii suklu nan fa boin'e nae 21ŋau in foo k kangbeno yudon t gbie tinŋ bgoŋ kul 22bi nba laa'a uy dan t, nan Myin na nba k tie Ispte nan tinŋ konnŋ ni na B bikin'ŋ tal founu piik Biji k soki in kukɔl23Bi sɔɔ kan la tinŋ nba k din senn mɔsonn k tul bi yejam na bi nba yet in mob na ji kan laa faa b 24K maan ln toutonɔ kalebinba k foŋamm be n'ɔ ku tɔk n sɔnnu, n sa te k u saam k koa tin nba kuu din saan na ni k li tie ŋua nan u yaboona yal 25Amalecite nba nan Cananeen nba kua bɔnk ni : yuo n l saa man tinŋ kooni k tɔk mɔɔk muuŋ puo26Kangbenu maat mnan Moiisiis nan nAaron k yet'a 27be you i ye k nii tuo t na sa nyik bulm 'i n pa k'i ? n gbat Isael waat bulm'i n pak28Yet b ba in foo ni kangbenu in saa tien'i nan yaa maat n tuubu ni bianba na na 29I saa kpo tinŋ kooni. yimi nba k kani nikant, na k kan bi nba mɔk nina piile k paan k daan bu bu m'i n pak na 30l ji kan kua tinŋ nba k ln senn mɔsonn a saa tul'i i kua na i tuo ŋephunne caleb Bija nan miin bija Josue31Nan i ya boon a nba ki yet'a : a b saa k pik na in saa te k b kua k bann tinŋ man k li tie l do 32i saa kpo nna tinŋkooni 33i waas sii yirib rinŋ koon niŋ biina piinna k man i k mɔk yada,m nan yaa ban sa kipo tinŋ koo man ni34nan ya jii daa pii nan k got tinŋ manŋ na l biit sa tun i pak piina piina dal kul bin ni l sa bann n kal i be'beŋ i ni 35Min kaagbenu n maat n dat niib na tuba k man b tie tinŋtaanu n pak muu sa dib k pkib tinŋkooni na36Niib Nba k Moïse din tun m a b saa got tin ŋ na, k b ji jie k te k niib na bul k bil tinŋ na k yial yon j di kpib kagbenu nu ni 37niib nba din bil tinŋ na saan na kangbenu din kpi b a 38nun Bija jasue nan je phan bija caleb nyam a dii ten k po niib nba din saan k got tinŋ man na39k Moïse wann l kul Isael waas k niib na ji be nan pal bonn 40k u fil sannyɔk ni k duo jiaul pak k yet a : got'i l ! tim'a ti da sian nba k kagbenu maat k maan ti tuu biit'a41Ki Mouyiis yet'a bee ki yien ka gbenu sonn'u l kannyan. 42Dar duo man k man kangbenu k be i sunsuni I daa te k i datai sa Nyann'i 43K man Amalecit nba nan canaeen nba be i tuan k sa kpii k maan, yet Kagbenii waa Kagbenu ji k be na i44K b suol B mɔŋ ki k duo jial manŋ pak baan molol lakl nan Moise din k nyii kanŋna ni. 45K Amalecite tieb nan dannan tieb nba di kua jua man ni na di kɔn k nyanni b k bel b k san nam hor ma.

Chapter 15

1K yennu yet Moyis 2a wun paak k tul Islael teeb k yet a : Li i tee k ttan kua tiŋ nba k n jikit k li tee i doo na ni,3 i saa fiit jii najak koo pejak koo peuuk koo buuk k mann maluŋ k juu mu k tul yennu, koo li tee k i yaa yin mann maluŋn k gbeen mɔsonn, k li tee yanbua yenpiinii, koo k tee yenpiinii nba k i sii yua mann k l tee jiantii maluŋ, k yenpiinii maŋ nuburu saa maŋ yennu.4Daanua nba jikikt peuuk koo buuk k l tie mujoonu bonkobuk piiniib k teen yennu, wun pukin bonkobuk na paak yon bɔlik gbinn, 5k ŋmat olif tiinii kpan salena ŋanlee, k li tee jeet yenpiinii, k pukin tiiluana daan salena ŋanlee.6Li mun tee kni jikit pejakie k li tee yenpiinii, yin pukin yon bɔlik gbinn ŋanlee, k ŋmat nan olif tiinii kpan salena ŋanta, knjii tul k li tee jeet yenpiinii, 7K pukin tiiluana daan salena ŋanta k yenpiinii maluŋ maŋ nubulu saa maŋ yennu.Li 8munii tee k i jikit naajakie k l tee mujoonu yenpiinii, koo i gbeent mɔsonnie, koo l k tee weinanleeb yenpiiniie, 9yin pukin yon bolik gbinn ŋantaa, k ŋmatil nan kpan salena ŋanna k jii k tul li tee jet yenpiinii,10 k pukin k tiiluana daan salena ŋanna k maluŋ maŋ nubulu saa maŋ yennu.11Yaa sii dia naajak koo peuuk koo buuk k mann maluŋ biaŋnbae na. 12Li tee k i mann maluŋ k l gal bonkob yenɔkua, yin tun bonkobuk kul nan u maluŋ nba tie. 13Wunba kul tee Islael sɔn saa tun biaŋnba na, li tee k u baal nan mujoonu yenpiinii, k jeet maŋ nubulu saa maŋ yennu.14Boorganu nba kua nani na, waa saa kua nani yoo waame, koo waa sii be yookul e, wuu yaa wun ji u maluŋ k tul yennu, yoo nba kul, wun tun nan yaa tun biaŋnba na, k jeet maŋ nubulu saa maŋ yennu. 15Yoo nba baat kul, sennu na sii tee kaale k tul yimm nan boolganu nba kua nani na. Yimm nan boolganu na sii tie yomm yennu bool. 16Senn yennkua e dia yimm nan boolganu kua nani na.17K yennu yet Moyis18 a wun pak Islael teeb a : Li i tee ki kua tiŋ nba k n jikiti k saa nani na ni, 19tiŋ maŋ i nan jeet k i saa di, yin bɔkit jeet maŋ waan k li tee bulcinpiinii k tul yennu.20Yaa saa jaan i sinsinn k pul l sinsinn boroboro nba na, ii jii tul yennu k li tee bulcinpukin. Ii jii bulcinpukinn na k tul yennu nan yaa tuu boor dii k tul biaŋnba na. 21I maluŋ nan maluŋ nba baat, i tuu saa jii piinii nan boolub, k li tee i sinsinn jeet nba k i jaan k tul yennu.22Li tee k sua k mi, k k wei yennu sennii nba k u tul Moyis nan yenn nba,23 koo k l tee sianyoo k niib na k wei sennii nba k yenuu tul Moyis na, 24k tookpeta maŋ tuun, k l tee niib na k mi lipoie, ŋaan niib na kul saa baal nan najake k lin joo muu k li nubulu saa maŋ yennu, k bia pukin jeet nba tee li maluŋ jeet nan daan yenpiinii, k bia pukin bujak, k li tee yanbɔmm yenpiinii.25Manntua tuu saa ŋamm Islael teeb kul paak ŋammil k bin la nyikicabu, kimaan b bo k mieb k tun kpet, k ji baal nan b yenpiinii nba jokin muu k teen yennu, b biit paak k l tee yanbɔmm yenpiinii. 26Islael teeb nan boolganu nba kua namm na saa la nyikicabu kimaan sua kul bo pukin tookpeta maŋ niwa.27K li tee k i yenua kpet tun yanbɔmm, wun baal nan busal nba dii binyennkua, k li tee yanbɔmm yenpiinii. 28K manntua saa ŋamm daanua nba tun yanbɔmm na, maluŋ binbintl na bool, li i tee k b ŋamm k gbenn, u saa laa nyikicabu. 29Sennu na dia wunba kul kpet tun yanbɔmme, waa lek tee Islael niilua koo boolganu nba kua nani.30Ŋaan wunba miwa ŋaan tun yanbɔmm, waak lek tee Islael nilua koo boolganu, u tun k yisin yennu wa. Bin kpiu, 31kimaan u yet yennu mɔb, k bia biil u sennuwa. Ii nyinn l daanua yennu niib ni. ŋua e lon u kuun.32Islael teeb nba din daa be kunkoouk paak na, k b din tan la jasua k u yi daat foon daal.33 Binba din lau k u yi daat foon daal na din baal nanua Moyis bool, 34k b kuanua dipabik ni ŋaan guu u, kimaan b din k mi baa saa teenua biaŋnba.35K yennu yet Moyis a : "jua na tee wun kpoe, Niib na kul n jaatua tana k kpiu kaaŋ na kpiŋ." 36K niib na jiiu k nyii nanua kaaŋ na kpiŋ, k jaatua tana k kpiiu, nan biaŋnba k yennu waan Moyis na.37K yennu yet Moyis 38a wun pak tul Islael teeb a.: " Yimm nan maaru nba saa wei tuu saa nyar cab bɔnwuwula gbenta i liant mɔgbankookii paak. 39K u saa got k la i liant mɔgbankookii gbenta na , k l sii tie tiarin k tuli, k i sii dia n sennii kii saakir, k l saa teeb k i ji kan nyikin ŋaan tun i yanbɔɔtoona.40Liant mɔgbankookii gbenta na tuu sii tee tiarin k tuli, k ib saa dia n sennii fanu, k l sii tee niib nan balmɔni. 41Mine tee i yomdaanua yennu, k tee wunba nyinni Ijipt tiŋ ni a mii tee i yennu. Mine tee i yomdaanua yennu.
Chapter 16

1Kole, jitsehal bija, Kehath bija, Liefi bija, din fiin kpikpuluk nan Datan nan Abilam, Eliab bija, k b tie Peleth bija, b banta kul tie Luben klaas. 2B din fiin kpikpuluk Muois paak, nan niib kobiinle nan piinŋmu Jaab nan waas Islael tieb, b tituk ninŋ saakab nan niib nba k b din tu yiib tin taanu na, k b din tu jiib saakab nba din tu mɔk sann. 3B din taan k yet Muois nan Aalaon, k yet'ba: t bak nani aa! k man niib kul ŋanne, k yonmdaanɔ bia be binsinsuk ni. Be-e tien k i dont I mɔŋ yennu niib sinsuk ni?4Muois nba gbat n ne yuo nba k u ba fabn tinŋ ni. 5K yet Kole nan u puopo juamu na-a: Wonn, t Kaagbennu sa wann wunbo tie u yua, nan wunba ŋan, k u sa nakn u bud, k wunba k u gannɔ u sa naknua.6Tient na man: jiin blasie, Kole nan u puolpo wei tieb. 7Wonn, tient muu, k but tuloli t Kaagbennu tuann; wunba k kaagbennu gannɔ, ŋuae si ŋan. Ŋan yinm Liefi waa gaante.8Muois din yet Kole-a: Gbintl, Liefi bija: 9I waab nan Islael tieb yennu n ganni Islael tieb sinsuki ni, k te k yin naknua, ki tuun malunŋ binbintl buol lanbonnŋ ki sie nibul na tuann k tuun ki tienua? 10U te k i nakn u buol, fin, nan a waali kul, nan Liefi waas, k I luon malunŋ 11L paak tien k fin nan a puolpo juamu, k i taant k dont wutuol nan yennu! k man ŋme tie Aalaon, k i bulin bulin u paaki?12K Muois te k b yiin Datan nan Abilam Eliab waas. Ŋaan k b yet a: t kan do Muois buol. 13L want nan a bo nyinn tinm duo nba k siat nan naabin pub a tin tan kpo paan-pieoŋ na ninŋe, ŋan k a bia luon k fi mɔk yikuo tipaaki? 14L k tie duo nba k naabiin nan siat puub na nie k a saa nant, l k tie kpaant nan nan daamunŋ tiini ka k a tulit a ti yen. A duki-a puut niib na ninbina-e? I kan do.15K Muois pal biil bonciann, k u yet yennu a: A dao fiin b pinii na po. N k gaal b bonŋ, k bia k tien bonbil b sua. 16K Muois yet Kole a: fin nan a niib na kul, I won cet youmdaanɔ yennu tuann, fin nan ŋanm nan Aalaon. 17Sua kul n tien sil ki dia muusankuana nba paal, k tien tuloli, k baal set yennu tuann, I sii mɔk musankuana kobiinle nan piinŋmo, fin nan Aalaon mun tien siil k sua kul li dia u musankuan.18Sua kul jii u musankuana, k tien muu nan tuloli k saan set tanmɔb nba k b yaa bin cet lieb na, ŋanm nan Muois nan Aalaon. 19K Kole yiin niib na kul a b dao gbiin Muois nan Aalaon, b tanmɔb na buol. L yuo na k Kaagbennu bakt naanŋ dɔkit niib na paak.20K Kaagbennu paak nan Muois nan Aalaon k yet a: 21Bɔktl I mɔŋ k nyi nibul ciaonŋ na sinsuk ni, k n sa di b kul yonm mɔtana. 22K b ba abn tiŋ ni ŋan yet a: Do yennu, yennu nba tie siek kula yennu! Nilua yennɔkɔe biil a, k a donn wutuol niib na kul paak-i?23K Kaagennu paak nan Muois, k yet'ɔa: 24Pakin niib na kul, k yetb a: I fɔknt I mɔnŋ nan Kole ŋaak, nan Datan nan Abilamm ŋei.25K Muois fiil, k saan Datan nan Abilamm buol, K Islael tieb saakub wei yua. 26K u paak nan nibul ciaonŋ na, k yet ba: I fɔkt man nii tɔnt na ŋei, k daa sit linba k b mɔk, kiman n k tuon k yin tan kpo yuonba k yennu ya wun ŋmann b tuba b biit paak na. 27K b kul siet k fɔkt nan Kole ŋaak, nan Datan, nan Abilamm ŋaak. Datan nan Abilamm siet nyi, k sie b tanmoi ni, ŋanm nan b puob, nan b waas, nan b yaabuona28K Muois yet a: linba na k i sa bann nan Kagbennu e tumin a mi tunn linbo na kul, n k tunn n yuul po ka. 29Li tie k niib manŋ kpo nan lieb nba tu kpenn biaŋnbo na, b kuli la tuŋmanu yamm ŋann Kaagbennu ka tumin; 30ŋaan Kagbennu tun baktnaonŋ tuonn, li tie k tinŋ yaat u mɔb a wun naakb nan linbo kul k b mɔk yuonba, k b sik fuot kpientiŋ, l yuoe k I sa bann nan niib na sukl Kagbennu31Wa piak maan maŋ k gbent yuonba, k tinŋ nba k b sie na buol bɔkt. 32Tinŋ yat u mob, k nakib, ŋanm nan b ŋei, nan Kole ŋaak tieb nan b mɔknt kul.33/v 33 B din sik fuotb kpeentiŋ, ŋanm nan linba kul k b mɔk, k tinŋ pinm, k b bot niibulciaonŋ na sinsuk ni. 34Islael tieb kul nba din sie kpiab na, din cial ŋan yikin k yiena a: Ticial, k pasial tinŋ tan sa mann k naak tinm! 35K muu nyi t yonmdanɔ bud. K baal k dii niib kobinle nan pinŋma nba bo tul tulali na.36K Kagbennu paak nan Muois k yetu a: 37Pakin Eleasal manntua Aalaon bija na k wunn nyinn muu na ninŋ musankuana k yaat muu na banfokla, k maan b ŋanma. 38K niib nba buon b manfuol b biit paak muu na ninŋ na, b ji b kpaaba sankuana k faa tant tant k tuu ji k bakn malunŋ binbintl paak. L bo ŋan yuo nba k b boji k pii Kagbennu na e, ŋanme si tie tiatu k tien Islael waas.39Manntua tleasal ji kpaaba nba di muu na, k nan bondɔnknkal, k dɔnknt malunŋ binbintl. 40L tie tiatue k tul Islael tieb, k fit k ni samua nba k tie Aalaon budu daa naki k mann malunŋ k tien Kagbennu nan Kole nan u buolu'na, nan Kagbennu nba daan paak biaŋnba Muois mɔb ninŋ na.41La yent sannyiɔk yuo nba, k nibulciaonŋ nba tie Islael waas na bulin nan Muois nan Aalaon, k yiena-a! I kpi yennu niibe na. 42Nan niibul na nba ji din lolin Muois nan Aalaon paak na, k b din ŋmat k goli malunŋ lanbonŋ na po, k b la k munyuuk piinnɔ, k yennu yuudant dɔkit b paak. 43K Muois nan Aalaon dɔkit k baal set yennu lanbonŋ na tuann po.44K yennu paak nan Muois k yet a: 45Sietl niib na sinsuk ni k n sa te k muu n diib mɔtana. K b ba fabn tinŋ ni; 46K Muois yet Aalaon: jin mukuan, k juo nba be malunŋ binbintl paak na, k tien tulali, k saan yiama niib ba buol, k tien biit malunŋ k tulb, k man yennu wutuol bo duo, k daami piin.47Aalaon ji mukuann na nan Muois nba yetɔa na; k tin saan niib na sinsuk ni, k sua k dami piin niib na sinsuk ni. K u ji tulali k tien niib na biit nyik cabu paak. 48U din set fuotib nan kpienm sinsuk nie k dami na set.49Niib tusa piik nan banna nan kobïnlol din kpo l dami paak, ŋanm din k pukin binba din kpo Kole biit paak na ni. 50Aalaon din ŋmat jen Muois buol malunŋ lanbonŋ tanmɔb ni, k daami na gbenn.

Chapter 17

1 kangbennu pak nan Muiis k yet a: 2Pakin Isael waat k gaal b buol patu sua kul ŋaak ninŋ nikpel buol. Pati manŋ kul sii tie pati piik nan ŋanle3A dian suakul sann patu na paak .K dian Aalon sann Liefi patu paak k maan patu kul sii tie ŋaak kul nikpel yale e . 4 A saa jiil k bi siannin nba kin kpaa lanbonŋ na ni , k lii tie siala maa sii cei sian. 5Nilɔ nba k n gannɔ na ŋua e k u patu sa luan luan na, k n sa te k Isael waas bunbulmi ji sa gbenn n buol ni6Muoiis pak l maan k tul Isael waas : k b nikpela kul jii patii k tl'ɔ , k nikpel kul tul patu , yejaa ŋaak kul ni kuo pati piik nan ŋanle , k Aalon patu fuo l sunsuukin. 7Muoiis jii pat na k bil kangbennu tuann , siaala lanbounŋ na ni.8L daaŋanta puolpo , k Muoiis kua siala lanbounŋ ne ni k la Aalon patu k l yiit k tuk famaata, k yinn puuk k lon luaana k biela k tie pualu. 9 K Muoiis jii pati na kul kangbennu tuun , k jiil k jiin Isael waat k b la k sua kul gaal u patu .10kangbennu yet Muoiis a: jennin nan Aalon patu na n siaala lanbonŋ na ni , k lin fit kii tie nyinn k tul waa kangbata na , k bin fit k nyik bunbulmi n buol k bia daa kpenn. 11K Muoiis tun nma ; k l tuok nan kangbennu nba yet bianŋnba a wun tun na.12K Isael waat jiin yet Muoiis a : gotl , t jekl k fabin, t sa buont t kula. 13Wunba kul nakin kangbennu lanbonŋ ne saa kpo e. T kul sa kpo a.
Chapter 18

1k yennu yet Aalon a lanbouŋ na biit ŋanmit nyiiluk sii jii fin nan a bojaii nan Lefit tieb na yula paak ,ŋaan fin nan a bonjaii kua e ,sii ji manntieb tuonaa paak nyiiluk .2baat nan a nikpiinm nba tie Lefit tieb na k bii tuun k sommita k fin nan a bonjaii na ii tuun Lambouŋ na ni tuonna .3k b sii tuun tuonna nba k a saa wannib Lanbouŋ na ni .B daa siit min yennu bonna nba tie ŋant kuo knakii n malunŋ binbintl na .L tie k b sii bonaa manŋ yinm nan ŋanm saa kpowaa.4B saa pukin i po kii golii k ŋanmit n lanbounŋ na. Daanua nba k janŋ nann Ii daa te k u tuun nanii .5Fin nan a bonjaii kua e siit tuun k ŋanmii ŋant buol nan malunŋ binbintl buol ,ŋanne Saate k min yennu wutuol kan do Islael niib paak.6Min tionŋo gann i nikpiinm Lefit tieb a bin nyinn Islael tieb ni kii tie piinii k tul .B tie min yennu yabe.k saa fit tun lanbouŋ na ni . 7Fin nan a bonjaii kua sii tie mann tieb k ,ŋanmii ŋanmaa nba kul be binbintl na paak ,nan bona nba be ŋant ya ŋant buol na. N jii n mann tieb tuonna k tulii k wunba kul nakin ŋant buol na ,ŋaan k janŋ nann sie k b kpiu.8Tɔn k yennu yet Aalon a:min tiaɔnŋ o sennu a fiit golii piinii nba k b jikt k tienin na ,piinii nba kul tie ŋant k Islael tieb tienin na ,n jii tul fin nan a bonjaii k lii tie i yal yuo kul.9k ŋant ya ŋant piinii nba kul k a tuu juo muu malouŋ binbintl paak na tie i yal e.10I tu di jiet manŋ ŋant buol ,Jab kukua tuu saa di ,I jiil k lii tie ŋant .11Linba kul k Islael tieb nyinn sennu k i tie bulcinpiinii k tienin na sii tie I yale n jiil k tul fin nan a bonjaii nan a bonpoii yuo nan yuo nba baat kul ni wunba kul nyii a matuk ni k l be fannu saa fit di jiet manŋ .12Ntienii sinsinn jepaant nba kul k Islael tieb tuu saa baal nann binn kuul ni k tienin,k l tuu sii tie i yal l Olif tiini kpan nan tiluanaa daan nan jiet piinii na.13L kul sii tie Iyal e wuunba kul nyii a maalu ni k be fannu saa fit dil.14Linba kul be Islael tinŋ ni k b jii k tul min yennu tie Iyale .15Sinsinn matuk liitie nlua ko bon kobuk k Islael tieb jii ki tiil'n sii tie i yal e,ŋaan ii tu te k bit daanua n pa k gal bi sinsinn kul ,Bon kobuk daanua n tuu ŋmat daa u bonkob sinsinn matuk na kii yen .16Ituu sa fit ŋmat daa bik nba dii ŋmalik k u dauk sii tie kut kunaa ŋanŋmu nan bajaŋint Likilii banŋnba na.nan ŋant buol bkit.17ŋaan i daa te k niib na ŋmat daa neii nan peii na buunii sinsinn matuk ,k maan b tie n yabe ,k saa jii k mann malunŋ.I jii b sɔn k kal malunŋ binbintl na, k jii b kpapanaa na k juo muu ,k l nublu saa manŋ min yennu .18k l nant sii tie Ii yal ,nan bianŋnba k kubitl nan diitu nanŋ nba tie bucinpiinii tie ii yal na.19Linba kul k islael tieb nyinn k senn k tiennin k l tie ŋant ,n jii tul fin nan a bonjaii nan bonpoii k sii tie i tol yuo kul .Linba na tie mɔlol nba kan mi lot kin senn k tul fin nan a yaabuona .20k yennu ŋanm yet ,Aalon a i kan mi la tinŋ fal kuo k la tol Islael tieb buolu , mine tie i tol nan i faal islael tieb buol.21k yennu yet i jii islael tieb bona piik ni yenn kua nba k b tien na k tul Lfit tieb k l sii tie baa tuun tuonn nba n lanbouŋ ni na paatii .22Laa nyii mɔtaana k saa islael tieb daa nkii n lanbouŋ na.Bii nakin b saa la tub datuu lipaak ,k kpo.23k Lifit tuun sii tuun n lanbouŋ na ni tuona. k bia tuu saa gaal lenŋ nyiiluk linba na tie sennu nba sii tun bee k dia malu nan maalu nba baat ,bii kii mɔk biit tiaɔŋ faab islael tinŋ ni.24Lpaak k n jii islael tieb boan piikni yenn kua nba k b tien min yennu na k tlib ŋanne tian k pak jiin b po,nan bikii mɔk faal islael tinŋ ni.25k yennu yet muois a;wun pak tul Lifit tieb k yet a ii tuun kii gaal islael tieb bona piik ni yenn kua nba k n jii k tul ii k l tie i i faal na.26IImun jii bona ,maŋ piik ni yenn kua k lii tie ii piini k tul min yennu .27L piini tun sii tie nan bianŋnba k niib na tuu sii tien jiet piini nan tiluanaa daan piini nae.28k ii mun bia tuu saa jii l bonna k lin nyi bonna piik ni yenn kua nba k gaal na,k saa tul min yennu k l tie piini, bona piik ni yenn kua na ,I saa jii min yennu yal na k tul Manntua Aalon .29B ii tuu kii tulii linba kul i tuu jii bona nba ŋan bonciann k tul min yennu.30Yii tuu ki nyinn bonŋana k tul min yennu ,ŋaan linba tennna sii tie i yale nan banŋnba k kpaalua tuu nyinn k tul min yennu ,k linba bial jii tie u yal na.31yinm nan i ŋaatieb saa di linba bial na siam nbakul k be .32Yaa saa jii bonŋanna nba k tul min yennu na,yii ji kii dii linba bial na ,i kan kua biit nii..
Chapter 19

1K Kangbennu yennu pak Muoyiis nan Aalon K yet b a: 2bin tul Islael waas sennu nba na, betl Islael waas a bin baal nan naasa monŋ nba K mɔk danŋ ki tulin ki bia kii tie wunoa K mik tun tuon.3Kii saa jiiu K tul mantua Eliazal, b saa nyinn naab na kanŋ na kpinŋ. K suan Kpin naab na n nunm ni. 4K mantua na saa jii niibil K pak sɔn na K mii yennu lanbunŋ n tuann po taal munlole. 5B saa juo naab na muu mantua nunm ni, l gbonŋ, nant, nan sɔn, nan u nuakni bonna kul. 6Mantua na saa jii naaji-dauɔk nan dufatla nan gungun-mɔnŋ K lu muu nba di naab na ni.7L pual po K mantua na saa wuul u tiat, ŋaan wul u mɔnŋ, K ji kua kanŋ na ni, ŋaaŋ u sii be biit ni nan olaajuok. 8K wunba saa juo naab na muu, saa wuul u tiat K bia wuul u mɔnŋ, ŋaan u sii be iit nie nan olaajuok9K jua nba be ŋant ni na, saa wot tanpeint bil Kanŋ na Kpinŋ po, yial nba ŋan na buol K b tuu sii dia tanpent na K ŋaanmi nyun nba sii Islael waas biit. 10Wunba saa tikn wot naab na tanpeint mun saa wuul u tiat, Ki be biit ni nan daajuok sennu na sii dia yinm Islael waas nan buolFannu nba Kua nanni na.11Daannua nba sii Kun, u sii b biit nie K janŋ daa ŋanlole. 12U saa wuul ŋanml ynun na daa ŋanta daal, K daa ŋanlole daal wun bia ŋanm wul K ji K ŋan. U kii wul ŋanm u mɔnŋ daal ŋanta nan daa ŋanlole daal na ni u bia da be nan biit e. 13Daannua nba sii Kun K yet wun ŋanm u mɔnŋ u biil Kangbennu yennu jiantu ŋaak na e. K maan b K mii biit ŋanm l nyun u paaK, u be nan biite i daa puKiis Islael tieb na po.14Gotl Sennu yo nba K nilua Kpo lanbunŋ ni, wun ba Kua l yo Ko wun ba be lanbunŋ na ni, sii be biit nie K saa janŋdaa ŋanlole. 15Bobl nba sie k mɔK biitl, be biitn. 16Lii tie k sua sii nilua nba k b kpiiu, nan juk-banjiak k kpo yenŋaak-kun, ko k sii nilua kpabl sii be biit ni k saa janŋ olaa ŋanlole.17Nilua nba biit ni, b saa jii biit malunŋ naab nba k b daan juo'u muu na tanpeint k tien bobl ni, k pukn nyunmanŋ l paak. 18K nilua nba k bi biit ni na, saa jii dufatla k suunt nyun na ni, k mii mii lanbunŋ na nan bonna nba kul be l ni, niib nba kul be lenŋ, wunba sii kpaba, ko k b kpiiu ko ku kpo u kua ko kaauk. 19Wunba k mɔk biit saa mii nyun wunba mɔk biit na paak, daa ŋanta daal nan daalole daap k jian ŋanmua daa ŋanlole daal. U saa wuul u tiat, k wuul u mɔnŋ k l daal daajuok u ji sii ŋan.20Ŋaan lii tie wunba be biitni, k bia k ŋanm u mɔnŋ u ji k pukn yennu mɔtaauk niib na po, k maan nyunŋanm nba k b k mii u paak na u biil yennu binbe buol na e, u ji k ŋan. 21Linba na sii tie sennu nba sii tun be k i sii dial fannu. Wunba mii nyunŋam na wunba be biit ni na u saa wuul u tiat, k wunba sii nyunŋam na sii be biit ni nan daa juok. 22Linba kul k biit daanua sii mun sii b biit ni, k nilua nba mun bia sii l boon mun bia be biit na ni nan daajuok.

Chapter 20

1Islael waas kul din Tigb tinŋ kuoŋ ni Tsinn sinsinn ŋmaalk ni k niib na set Kadias Lenŋ-e k Mali din kpo k b piiu.2Nyun din ka lenŋ; k nii buul na sa nyuu k b fiil kjiktuo Muois nan Aalɔn paak. 3K nii buul nu ji din kpaan Muois maan k yena tiiboi kpo, nan t lieb nba k yennu din kpiib na-buosisɔ.4L tie ninlee ka jii Kagbennu niib k baal nanm tin kuoŋ na nii? A tinm nan t bonkobtn kpo? 5Bii paak e k nyiint Ejipt tinŋ ni? K tanbaalnant, tin kuoŋ biik n nii? K sial kanfitbul, k tii lonti, bia ka, fin nan gelanadie. 6Muois nan Aalɔn din siet k fɔkt nan niib nou k saan kua cetu lanbonŋ ninŋ k baafabinm- b numi paak, k kaagbennu yudant sik b paak.7Kaagbennu paak nan Muois k yetsa 8Jiin a patu, ŋaan yiin nubuul na fin na ninja. Aalɔn k yet'b bin baal tun piiuuk na buol k yet tunpiiuuy a wun tulb nyun; ksa nyiin tunpiiuuk nyun, k niib nan bonkobtn nyuu 9K Muois jii patu nba din be kaagbenn tuan na-nan kaagbennu nba yet'ɔ na.10Mousi nan Aalɔn j din nyiin niibuul na baat man k set toltanpiiuuk, l Muois yetb, igbiin man kangbata-na-, Itanpiiuuk n paak-e kt saa nyinn nyun-mii? 11K Muois wakt u nu nan patu sanpaapa ŋaan faa tanpiiuuk tal mule k nyun yat k niibuul na nyuu k tenn k- nyunn b bonkobt.12ŋuan kaugbennu yet Muois nan Aalɔn a yaa k tienin yada k bia k penn i pala Islaael tieb numi l paak n kan saan nan islaael waat manŋ- tinpuokak ni. 13Meliba nyun K Islaael waatolin yet kaagbennu n kuanm kaabiit ni, b din saa k tan baal14Kades; Muois din tun tuumi, Edom buolni k yetua a ninja Islaael maat, a ban taadii fala nba 15T baaba nba din saan kua Ejipt; k woiwa, ŋaan Ejipt tieb dinwann tinm nan t baaba fala. 16L paak k din yiinkin nan kagbennu k u gbiint t wunyii ni. man tfabni L paak kaagbennu tun maalaka, ku baal nyinn tinm Ejipt-duo ni. Mɔntana tj be Kades; duo nba kpia nanna17A cab't k din gal a duo ni, t kan gal kpaant ni, t kan pual tiik luana fin kltiini be Egipt e t bia kan nyu-ibunbunna nyun, tsi tuak sanjal nba saa kp anbal ŋaak na. T kan saan ganŋ pot bia kan saan diitu po. t si tɔk sanjal manŋe k tan gal a yent ni18K Edom jiin k yetua a kan gal n na a baat yuo nba n saa ceta nan juk banjiake 19ŋan ne k Islaael waat jiin k maatuut si tɔk sanja-le ki saa; tinm nan tbonkobt i nyau a nyun, tsa pa lpaake, kmant sa gal nan t taa-e t kan jii sial - a tinŋ ni.20K u bia jiim k yetbu i kan gal n na l paak ku jii nii pala nan b kun kɔntiat k cet'b. 21Nan Edom nba din k tuo nan Islaael waat kan gal u tinŋ n na ŋanne k Islaael din jii u niib k tun nanm.22Islaael waa's kul, din j piin kades k tan baal hɔl jual buol. 23Kagbennu yiin Muois nan Aalɔn Hol jual nba din kpaa nan kpan bal Edom yent na. 24K Aalɔn buolu na gaal'ɔ, kman u kan kua tinpuokal nba jii tul Islaael waas na. Kmaan idimtie kangbat-e- : Meliba nyun nabuol25juin Aalɔn nan ubija Eleaasal k donan'm Hol jual-paak. 26k liat Aalɔn tiat k lan u bija Eleaasal lenŋ-e k Aalɔn saa bann u kuun27K Muois tie nan Kaagbennu nba boi yua. na. K b duo Hol Jual na paak , niib kul minbina 28lenŋ-e k Muois, din liaf Aalɔn tiat k lann Aalɔn bija Eleaasal K Aalɔn din kpo lenŋ.e Jual na yul paak-ŋan je k Muois nan aalɔn bija Eleaasal din tunn k sik jual n'a 29niib man kul nba din bann nan Aalɔn kpo: Islaael ŋaak tieb kul din mɔ Aalɔn kuun paak k saa janŋ daa piinta.

Chapter 21

1Arad kpanbar, wun nba tie kana nirua na, k kua kana niidiitu po na, nba gbat nan Islael tieb tɔk sɔnu k saa Atarim, k u lekib ki suol bi siab. 2K Islael tieb tul yennu mɔsonn a, "Li i tie ki saa tee k tin nyinn niib na, t saa biil doiwa." 3K yennu gbat k sommib, k b kɔn nyann kana teeb na, k boontib bia biil b doi, k pul leŋ sann Horma.4Islael teeb na din fiil Hor jual bool, k tɔkin sɔnu nba saa mɔkmuŋ po,a bin kokin lint Edom tiŋ. B sommil ni k niib k la sukulu 5k piak biil yennu nan Moyis k yen a bee ki i jiitki nyii nant Ijipt, a tin tan kpo kunkoouk na paaki, siaminba k jeet nan nyun kaa? Ti miat jeebiit nawa.6K yennu te k waalabili kua b ni, k junt niib na, k b boncian kpo. K7 niib na tan baal Moyis bool k yet a, tin tun yanbɔnm, yoo nba t bo pak biil fin nan yennu nawa.Miat yennu k wun nyinn wai na ti ni. K Moyis mial yennu niib na paak.8K yennu yet Moyis a :"Jiin kutmɔnt k nan waauk, k lakinua dacaatl paak, k wunba kul k waauk jumua, wun gokit got k la laafia."9 K Moyis jii kutmɔnt k nan waauk, k lakin dacaatl paak. Wunba kul k waauk jumua k u gotit got kutmɔnt waauk na, wun la laafia.10K Islael teeb fiil k saan caan b kaaŋ Obof, 11k b fiil Obof k saan caan b kaaŋ Abarim langbent ni, kunkoouk paak, k jiin Moab tiŋ yondo po.12K tan nyii leŋ k saan caan b kaaŋ Sered baauk ni, 13k fiil leŋ k saan caan b kaaŋ Arnonn mɔkil gaŋ po, kunkoouk nba be Amor teeb kpaar po nan. Arnonn mɔkil Moab tiŋ nan Amor tiŋ kpaar e.14Li paak e k yennu tɔbii gbouŋ na piak li po k yaa, " Waheb doo be sufa yent ni nan li baat, nan Arnonn mɔkil, 15nan bia jiin moab kpaar po na."16K Islael teeb nyii leŋ k saan siaminba k b yi yennu bunbunn. leŋ e k yennu yet Moyis a : " Taant niib na k baal namm k tulib nyun."17Li yoo maŋe k Islael teeb yin yaŋ na a: " Bunbunn, putil man nyun, k t saa footil nan yaŋ. 18Li tee bubbunn nba k nijaana nan niib tuandamm gbir e. K b jii kpanbar dammil nan patii ki gbir e. K b fiil kunkoouk nan paak k saan Matana.19K nyii Matana k saan Nahaliel, k nyii Nahaliel k saan Bamof, k20 nyii Bamof k saan baauk nba be Moab yent ni, k kpia Pisga jual nba be kunkoouk bol na.21Tɔn k Islael teeb tun toomii k b saan Amor teeb kpanbar Sihonn bol k saa yetua a: " 22Ŋaan k t somm gal a tiŋ ninŋ. Timm nan t bonkobit kan nyik sɔnu tɔkinu, ŋaan somm i kpant ni, ko k somm i tilontii nyaka, t bia kan nyun i bunbunn ni nyun.T saa somm sɔnu ni kua e nan ta tan saa nyi a tiŋ ni. 23Ŋaan kpanbal Sihonn k sak Islael teeb n tɔkin gal u tiŋ ni, k jiin u kunkɔnkɔnna kul k saan namm Jahas nba be kunkoouk paak na, k saa kɔn nan Islael teeb.24K Islael teeb b kpii b datai maŋ bonciann tɔb na ni, k fat b tinii, laa nyii Arnonn mɔkil niigaŋ po, k saa tu Jakob mɔkil nba tee Amonn kpaar, kimaan Amonn teeb din guu b doo fanu. 25K Islael teeb fat Amor doi kul k kal li ni, K bia fat Hesbonn doo nan digbana nba kpia k kua li ni. 26Hesbonn din tee Amor teeb kpanbar Sihonn digbansaakare, k u din kɔn nan Moab tee kpanbarkpelua k fat u tiŋ kul k saa tu Arnonn mɔkil.27Li paak e teen k b yeen barŋar na a: " Baat Hesbonn man, k te k lin ŋamm maa. 28Kpanbar Sihonn kunkɔnkɔnna din nyii u digbangbeŋŋir nba tee Hesbonn na ni. k naan nan muu nba tuu di na, k dii Moab doo nba tee Ar na k bia dii niib nba be Aronn kunkona paak na.29Li sii paalktul yimm Moab teeb. Yimm nba jiantil tingbana nba tee kemos na, i kpakin yanne na. U te k i jab cial, k i poob teen yommii k tul Amor teeb kpanbar Sihonn.30 Ŋaan mɔtana b yaaboona ji boonta, k t biil Hesbonn k saa tu Dibonn. T bia biil Nasim k saa tu Nofa, k li kpia Medeba.31K Islael teeb kal Amor teeb yent ni. 32K Moyis tun dobiiteeb a bin saan k got laan baa saa teen biaŋinba k kua Jaser doo na ni k lekib. K Islael teeb kɔn k fat doo maŋ nan digbana nba kpia k bel Amor teeb nba be leŋ na.33Tɔn, k Islael teeb ŋmant soo sɔnu k saa Basaan, k pkanbar Og, wunba tee Basann kpanbar nan fiil nan u kunkɔnkɔnna a bin tookib, Edrei doo ni. 34K yennu yet Moyis a : " A daa tiin jaŋmaanii, k maan n jiiu k kubin a nuu niwa ŋua nan u niib nan u tiŋ. Teentua nan faa din tun biaŋnba k tul Amor tee kpanbar Sihonn, wunba din kar Hesbonn na." 35Islael teeb din kpii kpanbar Og nan u bonjai nan u jab kur k k teen b sua k u mɔk maanfool, ŋaan ji kal tiŋ na ni.
Chapter 22

1Isael waat fiil k saan caan Lanbont Muob yent ni , suldin mɔkl yendopo k l kpia nan Seliko.2Baalak Tispol bija la linba k Isael waat tun k tul Amolit nba . 3k jaŋmaani suol Moab tieb nibul ne nung ni. 4k Moab yet Madian nba sakab a nibulcionŋ ne kan lekit nan Najak nba tuo la mobonn k lekɔ bianŋinba na e5Kpanbal Baalak tun tuomi a bin yiin Balam wunba tie Bed bija k kɔa petol , k kpia nan kpenu. U buolu duoni , k b ji sii be n yent ni ŋam nba nyii Esibt tinŋ ni .6Baat, n balma e biilin nibul cionnŋ k maan u pang gal n yala. k l sa fit te kin bel gninib Esipt duo ne ni. N mi nan lii tie kaa tiin yetŋanm wunba paak , foŋanm be u ni; k lii tie ka biil wunba u set saa biila.7Moab nikpela nan Maadian nikpela ji fiil k saan pa b pann. K bkul fiil Baalanm buol k yetua Balak nba maat linba. 8Baalanm jin k yetib a : ii dual nna dinne nyiiok k wonn man won tuli jiinu nba k yennu saa tulin. K b din bial Balanm buol l daal.9k Yennu baal Balamm buol k yet a : Nilame e ka gaalb ŋaak ninŋii ? 10 k Baalamm jiin a : Balak ,Tspol ,Moab kpanbal e tunm n buol. 11Gotl n buolu nba nyii Esipt , k baal kua yent tinŋ . Baat k tan polb mopol , l pasial tin kcn k belbe12K Yennu yet Baalamm a : a kan tɔk saan namm k bia kan polib mopol k man n yetŋamm bia be nanme. 13Baalann fiil sanyiokn ni k yet Baalk betinba nan ,I tuni man idoii ni k yennu yet a kansanii? 14K Moab saakab din tunn Balak buol k tan yet a Baalamm yet a kantɔk nant k baal.15 K Balak ŋanm tun saakak nba tie nijaana k gal sisin yab na. 16k baal Baalamm buol k yet ɔ maan nba k Tspol bija k Baalak baal pak na . K sua daa jalkita k fan daa baat nbuol. 17 k maan n sa paa a paati nba kpeii k bia tun a lomm. Baat k tan pol niib ne mopol k biilib .K Baalamm jiin k yet Balak tuontunna na a: Lii lek tie k Baalak tulin u ŋaak nan liki k l gbie ŋaak na ŋaan k tun siala bonbik a mii bonskal k tlɔ k lin biil Yennu wannu na.19Motane n balmii e duat dinna nyiok ne kin n laan yomdanua sa pakin bia. 20Yennu baal Baalamm buol nyiɔ k yetɔ a: K maan niib na baal a bin yiina , l paak fiit fin nan ŋamm tɔk kii saa , k n saa wanna linba ka saa tien.21Laa yent sannyiɔk ni k Baalamm jii u bonŋ k ŋua nan Moab bet bit na saan. 22 Yennu wutuol din duo k maan waa saan ne paak. K Yennu malaka din be nanɔ sanu na ni k tienɔ panŋ. 23 ɔnŋ nba la Yennu malaka na sie sonuni k dia juk babjiak na kuun pɔb sanganu k kua kpaants k Baalamm faa bɔnŋ ne k jiinɔ sonu ni .24K Yennu malaka ne saan k bakin tilonti ninŋ k juona be lokl kul po. 25 Bɔnŋ ne nba la yennu malaka na kuu ciaal k saan kua juona ŋanle sunsuuk ni k duul Baalamm taal nan dikpin k Baalamm ŋamm fau.26 Yennu malaka na saan banfɔkla k tan set sianninba k yial kaa nan galu. 27 Bɔnŋ ne nba la yennu malaka na kuu ji baa k gbaan k Baalamm wutuol ji duo kuu jii patu k fauu.28k Yennu yaat bɔnŋ mɔb kuu yet Baalamm a: N tiena be kaa faan taalfunu muntaa munni ? 29K Baalamm jiin a : A mantik jakin bonciann, mii boii dia juk n nuuninŋ n bo saa kpia l yuo na e. 30 K bɔnŋ na yet a : N k tie a bɔnŋ kaa k tun k jaktin ka ka nan dinna? N ban tun linba na lieli? k u jiin a: Aie'.31 Yennu malaka jij luot Baalamm ninbina kuu j la malakamag ku dia u jukbanjiek ununu. 32k Yennu malaka boii Baalamm a be te ka faa bɔnŋ manŋ taal funu muntaa munna? Gotl n tokin maan jiena e k maan sonu nba kaa tokin ne sa tulma a. 33Bɔnŋ na lame k ŋmiat taalfunu munta na kul. Lii boii kiintien nna fin ne k bo saa kpia ŋann gnik bɔnŋ na.34K Baalamm yet Y ennu malaka na a: N tun biita , n k mia n saa ceta n sonuni. Motane faa yetin kin bann na n ji saa tunna e. 35K Yennu malaka yet Baalamm a : fin nan niib na n tɔk kii saa ŋaan a tuo saa tokl maan nba k tuo sa yeta e. K Baalamm nan Balak tuontunna na ji tɔk saa.36Balak nba gbat nan Baalam baat na kuu nyii cetua ka ka nan Muab duo nba be Alnon kpaal paak na . 37 k Balak boii Baalam a: L tien nlee kin tun maa bin yiina ka k baalii? A dukii miaa n kanfit tun k tula n yuudant nii.38K Baalam yet Balak a: gotl mine ne n ji bala a buola . N mok yaak nba saa pak siali i? N ssa pak maan nba k Yennu saa tien n mɔbniŋe e. 39k Baalam nan Balak saan k tan baal Kirjat-Utsot. 40 Lenŋe k Balak kpii nei nan pei tul Baalam nan tuontuna nba nan bo be na.La yent sannyiɔk , k Balak jii Baalam kduo nanɔ Bamot-Baal, lenŋe k Baalam tan la isael nisiab.
Chapter 23

1Baalam din yet kpanbal balak a: mann malunŋ binbintaa ŋanlole k bia kpaan naajaii banlole nan pejaii banlole k tul min yennu .2Balak din tun Balaan nba boii waa bianŋnba na, k Balak nan Baalanm jii naajak nan pejak k mann malunŋ binbintl kul paak .3Baalanm din yet Balak a Ii b e k kpia .mujuonu malunŋ nan buolŋan k min saan k laan yennu saa cet maa,k n saawanna waa fit linba k yeta ŋaan siet u kukua k saan duo kunkonn paak .4yennu din bal Balaam tuann ,k Balaam yetua a:n maa malunŋ binbintaa ŋanlole ,k jii naja nan pejak k mann malunŋ binbintl kul paak .5yennu din wuokn Balak nan waa wannua na.6k u ŋmat k ji sua balak nan muab kpanbal be mujuonu malunŋ buol .7Balanm yet u mobosɔkinla a:Balak t kin sssik dalan ,kMuab kpanbal munt kin sik yendo pojual ,Baat puolin jakob mopol ,k mon Islael tieb mɔnt .8N le kin saa fit pol wunba k yennu k polua mob u ? k nle kin saa fit mɔ nulua motont lii tie k yennu k mɔu motontii ?9Nlabjuat juula paak ,k bia laatib k b be jɔkunkona na paak k l digbannbe l kua e k k pukin.dingbanlia ninŋ.10ŋmee saa fit kan jacaob tanbiinii k wann Islael bɔktu munna ni, ŋaant k n kpo nan niŋanm na k n juontu ii tie nan b yal na.11Balak yet Balanm a :a tun bee na k tulmii ,n jii baal naa ma a tan mɔn ndatak mɔtont k a k tien nna ƙŋann yat piisin b paak ii ? 12k u jiin k yet a:n daa piak linba k yennu wukin n mobun a n pakii ?13Balak yet a:Ii waa k min nan fin n saan digbanliel sianba k a saala Islael tieb yennu,k set lenŋ ŋaan sat motont b paak k tulin .14k u saan nanua tsfim kpaab ni pisga jual yuul paak,k ma bintaa ŋanlole ,k kpii bintl kul paak naajak nan pejak .15Balanm yet Balak a;Ii sie kii kpia mujuonu malunŋ na buol k saan cet yennu n na po .16kaagbennu baal Balanm tuann k ,u wuknua mobona ŋaan yet a :Ii ŋmat balak buol k saa yetua a na.17k u ŋmat u buol ,k saa sua Balak daa be u mujuonu piini buol nan muab kpanbalaa k Balak yet yennu wann a a bia ? 18Balanm yet mobonsɔkinkala na k yet a:fiit Balak gbiintl !luotl'a tubaatsipol bija!19yennu k tie daanua nba fa faak ,kuo niilua bik na kaa mɔ kua ŋaan k lebt u binbenŋ u yet linba l tu tunmii ?waa wann linba a jiil k tnann tuonn ?20Gotl yennu e pakin nan nyat piisin ,k wun nba kin yat piisin u paak nji kan fit lebt sial .21N laat k ninbɔnsiak kan baal Islael tieb paak k b kan mann falla .B kontua kaagbennu yennu be nanm ,k tie b pal mann nyakl .22yennu e nyinnib e jipt k kon b paak nan mɔnaab nba tu kon bianŋnba na .Jabaabu siat kan fit tien Jacab manŋ kuo nyɔk sial k be k saa fit biil b ,Islael,yuob nba janŋ u saa yet jacob nan Islael tieb a:yennu tuonn tie lanne ?24Niib na kul din fiil yanbɔl nanŋ ne, k set nan yanbɔljak na, b k dua ka ka nan yuo nba k b saa suol b jiet k nyu baa suol linba na sɔn.25Balak yet Banm a; A yet nan fan yat mɔ tont k tien Islael tieb paak a,ŋaan a mun daa yat piisin k tienmii.26Baalanm jiin yet Balak a n k wanna sie k n yet linba kul k yennu wannimii ?27Balak yet Baalanm :mɔtana baat k n saan nana gann po Ebia lenŋ ŋalin yennu si luon k a yat mɔtont b paak k tulin.28Balak jii baalanm k duo nanua peol jual paak sianba k b goli kunkuok na.29Baalanm yet Balak a mann malunŋ binbinta ŋanlole na kul paak k tulin k bia kpaan naajaii banlole nan pejaii banlole k tulin.30Balak tun nan Balanm nba bo boiua bianŋnba na ,k bia kpii naajak nan pejak binbintil kul paak .
Chapter 24

1Balaam nba baan nan yennu luon k wun yet yetŋaam Islael tieb paak ne, k u k tien nan waa tu tuon bannunba, k bu jabaat na, ŋan ji lol u nun tinkuonŋ po.2Balaam nba got k la k Islael niib kal yaaja ŋaak ŋaak. L yuo na k Yennu seyenŋ sik u ninŋ. 3Balaam ji din piin k piak baknɔŋ maam k ya: balaam maam beol bija maam nba nyin dannua nba k u num nyuaan.4Maam nba tie dannua nba gbitl yennu maan, k laat panŋ dannua yenu dɔktu, k bia sikint u mɔnŋ k ninbinaa bia nyuan. 5U saakɔb a lanbɔnt nafan paal a dinduabol ŋan, Islael!6U tantl nan baat na e,k naan guatl nba kpia nan bɔonŋ na e k tie nan dɔknaa nba kaagbenu yennul buol na, k tie nan kpenguonna nba be nyun kpinii na.7nyun puub u kpaant ninŋ k t k bon buubult pia fanu. K b kpanbal tie wu nba mɔnk yiiko k cie agaal, k b naan mɔnk panŋ.8yennu bo nyinua Esibt duo ninŋ nan panŋ nba na nan munaab yaal ne. U saa kɔnk k paak digbaana nba kɔnno e. U saa kɔnn b kpabaa e, k yiekib taalban piini.9Islael pɔl u dunnaa k dua nan yanbɔl juok nan yanbɔl naɔnŋ na. ŋmee sa fit k fienua? yetŋam i be wunba yet yetŋaam paak, k mɔpol l be danua nba puol mɔpolaa na paak.10K baalak wutuol duo k u buo niib k ŋmann ŋmaannib ŋan yet balaam a : ." N bo yiina ma a baal k tan pol mɔpol n datai e ŋan k yet yetŋanm taal funu munta b paak.11 Sietl n na ki i kuun n daan yet nan n sa tula piini ŋan kagbennu yennu bela k a ji kan la l piini.12K balaam jiin k yet balaak a : " finii n kan pa a tunti nba k a daan tum na. 13Li liek tie k balaak jii u ŋaak likili kul, nan lik taana k tulin, ŋaan n kan fit k tun bonŋna na, bonbiil k l ki tie kagbennu yennu nba yet linba ,n si ŋami k yien kaagbennu nba yet linba e? 14K mɔtaana gotl n ji sa buoluu buolii na: Baat k n ji sa wana niib manŋ buoluu nba sa tun a niib linba yuo nba baat na.15Balaam paak u maam k yet a: ." balaam mɔbona, Beol bija ŋua nba k u nunm nyuan nan mɔbona, 16daanua nba gbin yennu maam nan mɔbona, daanua nba ban yennu nba be sanpaapo binbenŋ, daanua nba laat yennu nba mɔk panŋ na yentu,daanua nba tu gbaan k jiant l ŋan k u ninbinaa laat e.17N laatua, ŋaan l k tie mɔtaana, n baliua, ŋaan k naak nan nua. Ŋmaajal nyii Saakɔb ŋaak ninŋ, k danmil n fiil Islael. U saa faa Moab saakab yulaa k yakt u bia saa kɔn paat Set waat.18U saa tien Edoom tieb yudaanua, u saa tien seil yudaanua, ŋanm nba tie u datai. Islael wann u panŋ. 19Wun nba saa nyi Saakob ŋaak nan ninŋ, saa tun nan yudant, k kpi daam nba tin k nyii digbanaa ninŋ k paak.20K balaam la Amaalek k tie k u wannua k pak a : "Amaalek ki tie digban Cincinn, ŋaan u saa biil dayenn kua e.21Balaam got kenit nba k wannib maanm k yet a : A ŋaak, ŋa k a duanu u paak tanpiik paak. 22Ŋaan b tan sa bel kenit tieb k nyinnib yuo nba k Asiili tieb tan sa jiia nan mabl k kuanna b duo ni.23Balaam via sɔkin maam k yet a : N waa ɴŋmie sa fit k be k fuo k yennu daak nanmua? 24Ŋaan yuo nba k nyun nin lulaa sa nyi k tiin k baal. B saa sikin Asiili tieb nan Ebulo tieb k b duo mun saa biil. 25Balaam ji fiil k tin k kun u ŋaak ninŋ. K Balaak mun toɔkin u sɔnu k kun.
Chapter 25

1Islael din kua stiim tinŋ ninŋe k niib na ji din pien k tun bon cincon tuon naa nan Moiab bonpoi. 2K bonpoi na ji din yib Kb tantb kb manni pataa k tien b yenbt na; k niib na ji di, k bia gbaant b yenbit na buol. 3K Islael jiu mɔŋ taan nan tingbann nba kb yi peol na, k kaagbennu yennu wutuol duo Islael tieb paak.4Kaagbennu yennu yet Moyiis a: taant Islael buolu saa k ab na kul, k te k bin suol dan minba tun biil na k jɔnm kaagbennu yennu nunm ninŋ yensupienŋ ni, k fit te k kaagbennu yennu wutuul na n sik Islael tieb paak. 5K Moyiis pak Islael bubula a: ii ninŋ sua kul n k pi niib nba jii b mɔnŋ k caab tin gbann nba k b yil peol na.6Lyuo na k Islael tieb ja sua baal nan maadian puo, u ninjanm buol, Moyiis nunŋ ninŋ, nan Islael nibuul ciɔnŋ na nunŋ ni, k sua k b bo mɔ maalɔnŋ lanbunŋ tanmob buol. 7Ba lau, k fiine, wunba tee Eleasaal bija, nan Alon wunba tee mantua na bija, fiil niib sinsiiuk ninŋ, k jii kpann, u nuuni.8Udin waan Islael juaa na u langounŋ ni k tan jii kpann k cɔk Islael jua nan puo na pua k put. K l yialbiuk gbenn Islael waat buol. 9L yialbiuk din k pii niib tutaa piinle nan ŋanna e.10K Kaagbennu yennu pak nan Moyiis k yet a: 11Fiine wunba tee Eleasaal bija, wun nba tie manntua Aalɔ na bija te k n palbiil gbenn Islael waat paak, maan u nunŋ bo mɔn min yennu tunn paak Islael waat sinsiuk ni n ji k mɔk palbienn nba bo sa dinn Islael waas muu na.12L paak, a saa wann nan n senn laa Fiine mosoonn nanua. 13L sii tee wua nan u yaabuna nba sa baal u puol po na maluonŋ nba sii tun k mann, k maan u numm mɔn yennu po, k u tuun k piien Islael waat biit.14Islael jua nba k b kpiuu nan Maadian puo na sann tee Simlie, Saalu bija, k u tee Siimeɔn naakuk ninŋ tieb kpanbal e. 15Maa diian puo nba k b kpiiu na sann tie Koosbi e, tsul bipuuo, k tie Maadiian niib naakuk nin kpanbaal.16Kaagbennu pak nan Moyiis k yet a: 17Jiin Maadiian teeb k tiem a dataii, k kpib; 18k maan b wan b mɔŋ nan b tie ii dataii e k kuanii bon yaanaa ninŋ; k jiin tin gbann Peol tunaa po, nan Koosbii, Maadiian kpanbal bipuo cunconn nba k b bo kpiiu daal nba k yialbiuk diin baa tingbann Peol mannu paak na.

Chapter 26

1yialu nba na puol po ,k kaagbenu yet mois nan Eleasal Alon bija nba tie mantua na a:2kanin Islael buolu kul ninŋ niib nba la binaa piinlie kul k gaal n na k janŋnan bin saan kunkonn .3mois nan Eleasal nba tie manntua na pak nanm muab paanu ni k l b su ldain mɔkl n ba kpia nan selikop .4Isaa kan niib nba mɔk bina piinlie kuo k gaal n ne nan kaagbenu nba bo cab mois nan Islael tieb yuo nba k b bo nyii Ejipt duo ninŋ na.Ruben e tie Islael b sinsinn,Ruben bonjaii e na :Enok ku mal buulu nba k b yil Enok buolu na ;paalu,ku mal buolu nba k b yil paalu buolu na;6Etson,k u mal buolu nba k b yil Etslon buolu na .7Rubenis ŋaak buolu yal e na ;ba kan binba tie jab tusaa piinna nan ŋanta nan kobii ŋanlolenan piintaa8paalu bija tie Elab.9Eliab bonjai tie nemuel ,datan nan Abilam Datan nan Abilan nba nee k niib lin gannib k b tie b tuaan danm ,k b lin tan kpil kpilkpikluk mois nan Alon paak ,k pukin kola yal paak k b din yet kaagbennu .10tinŋ yaat mob k nakib k b kpo ŋanm nnan kole wunba k muu din dii u niib kobii ŋanlie nan piinŋmu na:ŋanm din tie buolu na kpaami.11kole waat ŋalin din k kpo .12Simeon bonjai nan b buolu e na:Nemuel k u mal buolu nba k b yil Nemuel buolu na; Zamin k u mal buolu nba k b yil zamin buolu na ;Jakin ,k u mal buolu nba k b yil jakin buolu na . 13Selak,k u mal buolu nba k b yil Selakit na, Saul,ku mal buolu nba k b yil saul buolu na. 14simeon ŋaak buolu yab e na :b tie jab tusaa piinlie nan kobii ŋanlie.15Gad bonjaii nan b buolu e na :Sefon ,k u mal buolu nba k b yil sefon buolu na ;Aggi k u mal buolu nba k b yil aggi buolu na. Sukini k u mal buolu nba k b yil sukini buolu na. 16Osni k u mal buolu nba k b yil Osni buolu na ;Eli,ku mal buolu nba k b yil Eli buolu na ;17Alod ,k u mal buolu nba k b yil Alod buolu na;18Gad bonjaii buolu ni tann k tie jab tusaa piinna nan kobii ŋanŋmu.19El nan Ona din tie suuda bonjaii e.ŋaan ŋanm din kpo duo nba ninŋ k b yil kaana nae .20Sabulon bonjaii nan b buolu e na:sela k u mal buolu nba k b yil sela buolu na;Pele k u mal buolu nba k b yil pele buolu na ;Selak k u mal buolu nba k b yil selak buolu na . 21Pele bonjaii tie Etslon,k u mal buolu nba k b yil Etslon buolu na; Amul k u mal buolu nba k b yil Amul buolu na; 22Suuda ŋaak buolu yab e na:b tie jab tusaa piinlole nan k ŋanluob nan kobii ;ŋanŋmu.23Isakal bonjaii nan b buolu e na :Tola k u mal buolu nba k b yil Tola buolu na; Puva k u mal buolu nba k b yil puva buolu na;24Sakub k u mal buolu nba k b yil Sakub buolu na; Simlon k u mal buolu nba k b yil Simlon buolu na;25Isakal ŋaak buolu yab e na:b tie jab tusaa pinluob nan ŋanna.26Sabulon bonjaii nan b buolue na:Selad k u mal buolu nba k b yil selad buolu ;Elon k u mal buolu nba k b yil Elon buolu na;Sahleel,k u mal buolu nba k b yil sahleel buolu na;27Sabulon ŋaa jab yabinte na:b tie tusaa piinluob nan kobii ŋanŋmu.28Sosef bonjaii nan b buolu e na:Manase; manase nan Eflayim.29Manase bonjai nan b buolu e na:Mikal ,k u mal buolu nba k b yil Mikal buolu na.Mikal e bo mal Galaad ,Galaad mun mal buolu nba k b yil Galaad buolu na.30Galaad bonjaii e na:Jesel k u mal buolu nba k b yil Jesel buolu na .Elek,k u mal buolu nba k b yil Elek buolu na.31Asliel,k u mal buolu nba k b yil Asliel buolu na .Sikem ,k u mal buolu nba k b yil sikem buolu na ;32Sikemida,k u mal buolu nba k b yil sikemida buolu na;Efel ,k u mal buolu nba k b yil Efelbuolu na.33Selafehad wunba tie Efel bija na din k mɔk bonjaii ,u din mɔk bonpoii kukua e .Selafehad bonpoii manŋ sanaa e na: Makla Noa ogla Mlka nan Tilsta.34Manase ŋaak buolu yabe na;b tie tusaa piinŋmu nan ŋanlienan kobii ŋanlole .35Eflaim bonjaii nan b buolu e na: Siktelak,k u mal buolu nba k b yil Sikutalak buolu na ;Bekel k u mal buolu nba k b yil Bakel buolu na; Takan,k u mal buolu nba k b yil Takan buolu na; 36Skutlak bonjaii e na: Elan k u mal buolu nba k b yil Elan buolu na; 37Eflaim ŋaak buolu yab e na: b kanm k b tie tusaa piinta nan ŋanle nankobii ŋanŋmu. B nyii sosef maalu ninŋ e .38Bensaamin bonjaii nan b ŋaak buolu yabnt e na ; Bela k u mal buolu nba k b yil Bla buolu na ;Asbel k u mal buolu nba k b yil Asbel buolu na; 39Sekufam, k u mal buolu nba k b yil Sekufam buolu na ; Ufam k u mal buolu nba k b yil Ufam buolu na; 40Bela buolu e tie Ald nan naama.Ald, k u mal buolu nba k b yil Ald buolu na ;Naaman, k u mal buolu nba k b yil Naaman buolu na ;41B ensaamin buolu yab e na ;B kann tie tusaa piinna nan ŋanŋmu nan kobii ŋanluob.42Dan bonjaii nan b buolu e na :Sukam, k u mal buolu nba k b yil Sukam buolu na; 43Buolu nba k b yil Sukam buolu na e din taan k tie niib tusaa piinluob nan ŋanna nan kobii ŋanna.44Asel bonjaii nan b buolu e na :Jimna k u mal buolu nba k b yil Jimna buolu na ;Jisifi, k u mal buolu nba k b yil Jisifi buolu na ;Belia ,k u mal buolu nba k b yil Belia buolu na;45Belia bonjaii mal:Ebel k u mal buolu nba k b yil Ebel buolu na ;Malkiel ,k u mal buolu nba k b yil Malkiel buolu na;46Asel bonpuek sann bo tie Selak.
48Neftali bonjaii nan b ŋaak buolu e na: Jatseel k u mal buolu nba k b yil Jatsel buolu na; Guni k u mal buolu nba k b yil Guni buolu na; 49Setsel k u mal buolu nba k b yil Setsel buolu na; SIKILEM k u mal buolu nba k b yil Sikilem buolu na ;50Neftali buolu nba yab e na: baa kanm b tie tsaa piinna nan ŋanŋmu nan kobii ŋanna .51Islael tieb nba k b bo kanm e na: b tann k tie tusaa kobii ŋanluob nan piintaa.52kaagbnu din pak nan muois k yet a: 53Boktl duo na k tul buolu kul nan ba jan biannŋ nba nan b sanaa k lii tie b yal.54Buolu nba yab fan tulb yial nba yab, buolu nba waal fan tulb yial nba waal,A sa tul buolu kul u yial k janŋ nan u niib nba jan bianŋnba e.55L duo bɔktu ni b sa got naakuuk nan nakuuk niib nba janme.56B saa tɔ tia tia k gann biit duo nan niib yab nan binba k b niib waal .57Lefit n ba nan b ŋaak buolu nba k b bokanm e na: Gelskon k u mal buolu nba k b yil Gelskon buolu na :Kehat k u mal buolu nba k b yil Kehat buolu na;Melali ,k u mal buolu nba k b yil Melali buolu na; 58Lefit ŋaak ni buolu e na :Libn ŋaak niib ;Eblon ŋaak niib Makl ŋaak niib ,Musk ŋaak niib Kol ŋaak niib ;Amlon baa e tie kehat.59Amlam ŋaakpuob sann din tie Sokebed, k u baa tie Lift , b din mal ua Ejipt duo ninŋ e .k sokebed mal bonjaii banlie nan bonpo yenŋ ,ŋanm e tie Aalon muois nan b waalua,bonpuek k b yiu Mal.60Aalon din mal bonjaii banna e:Nadab nan Abihu ,Eleasal nan Itamal.61Nadab nan Abihu din kpo yuo nba k b din juo musaanu kaagbennu nunm ni na .62Baa bo kan bonjaii nba la ŋmaalk kua k gaal k b tie jab tusaa piinlie nan ŋantaa b k kanm k pukin Islael niib ni k dukin ŋanm din k gaal tinŋ faal.63Islael tieb nba k muois nan Eleasal nba tie mann tua din kanm nikant Muab paanu nba kpia suldan kpenu nae na.64B ninŋ Islael tieb nba k Muois nan Aalon din kanm nikant sinai tinkolik paak na,sua k bial nan yenua waa.65k dukin kaagbennu bo yet a : b saa kpo tinkolik paak ,k baa yenua kan yenn,lii tie caleb nba tie Sefune bija nan Sosue nba tie Nun bija nae kaa.
Chapter 27

1Selofehad bonpoi efen bijaa Gilead Galale bijaa makir bijaa, Manase bijaa Manase ŋaak yab, Jooseph bijaa, bi saana din tie ogla Machla, Nowa, milka nan thirsta.2K b nak Mois nan manntua Eleazar nan saakab nan Israel tieb kul nunŋ, malunŋ lanbɔnŋ tamob bul k mat: 3t baa kpo fuali, u bo k be binba bo tan k kɔn nan kaagbennu na sunsuk nan kore yab sunsuk, ŋan u kpo u biit Pake u bo k mɔk bonjak.4bee tin baa sann san piinu buolu niŋ k l mo waa ki mɔk bonjak na? ii turit tinŋ l nyi tinbaa buolu yent niŋ 5Mois ji l maa k Saanann kaa gbennu buol.6K kaa gbennu matɔ a: 7Iselophchad bonpoi na mɔk mɔnni. a saa tulb tiŋ nba tie b baa buolu yent, k ŋan me kaa saa tulb bi baa faal. 8a Paak Israel tieb, k maatib you nba jua kpo ki k mɔk bonjak, yiin tul u faal u bonpuok.9u kii mɔk bonpuok, yiin tul u faal u hinjame. 10u kii mɔk nijaa, yiin tul u Faal u baa ninjame. 11u baa kii mɔk niijaa yiin tul u faal u ŋaak nua nba kpia, ŋuai saa gaal. k l tie mael waat buol seni nan i kont, nan kangbenuk nbaa bo mat moïs na.12Kangbenuk mat Mois: donn abarm (d'Abanim) Jud paak, k gut duu nba k tul Israel tieb 13li tie kala a saa kpoc nan a nija Arɔn nba dii kpo na. 14k l ma ii din yet n sennu sinn fuali, you nba ki niib na kul din piak k biirl n sann, ii bia din k wuun b yao nunŋ. l tie kads (kades) mɔyetun tiŋ nyum, sinn fual.15mois Pak Kangbenuk, k mat: 16Kaagbennu, yennu nba tie gbaanant kul nalŋ gant niib na sunsuk jua 17kii nyi b nunŋ kii bia kii kua b nunŋ, kii nyintiib kii biakii kuatiib, k l fit kaa gbenuk niib daa tie nan peii nba kaa pekpah k na18Kaagbennu mat mois, jii Josue nuun bija u nba mɔk fouŋam na; kaa maa a nuu w pak. 19a saa senɔ mann tua Eleazah nan niib sunsuk ŋaan tulɔ seni b nunŋ.20tulmɔ ikont k l fit Israel tieb kul cɔlmɔ. 21Kuu saa sel manntua eleazan nunŋ niŋ uma saa t kuu buu yurim buut kangbenuk buol; Josue, nan Israel tieb kul, nan ŋua, nan niib kul, tuu saa nyi Eleazah ikont ninŋ k bia kua u ikont ninŋ.22Mois tie naah kangbenuk mo bo senɔ na. ku u jii Josue k sennɔ manntua Eleazan nan niib kul sunsuk. 23Kuu paan nuu upak k tub seni na kaagbennu maa bo pak Mois na.

Chapter 28

1Kaagbennu pak Muois a, k yet: Waant Isael waas, k yet'ba: 2You nba janŋ nai bal nan i jet pinii nba ki sa mann muujuonu malunŋ, k l nublim si manniu.3A jet'ba: Got'l muujuonu malunŋ nba kituu sa pin kaagbennu e na: daal kul, u tuu sa jii pejabla bante u mɔk binn binn k k mɔk danŋ, k lii tie muujuonu pinii. 4A tuu saa jii yenɔ k man malunŋ sannyiɔk ni, k jii lua k man laajuo bonna. 5K jiin pinii po, youbuolgbinn yenn kua piik nuak k ni k ŋmat nan Olif kpan salen bɔktu munna ni yenn kua nba yamm.6K jiil k man muujuonnu malunŋ, nan ba din mann Sinaii jualpakk na; k juo muu l maluny, k l nublu n manŋ Kaagbennu. 7Daan si tie dansoal bɔktn munna yenne k punt peuk na po: k maan malunŋ Kasii na ni nan daan nba k b yii fin na Kaagbennu buol. 8A jii peuk nba juot na k mann malunŋ lajuobonni, k punkn pinii nan daann. K l tie nan sannyiɔk ni yal ne. K mann muujuonu malunŋ na k l nublu n manŋ Kaagbennu.9K jiin fuondal po, i tuu sa mann malunŋ nan pejabla nba mɔk binn binn k k mɔk danŋ na, k jiin pinii po, i tuu sa jii youbuol-gbinna ŋaule piik bɔktu ni k ŋmat nan danŋ. 10ŋanne si tie muujuonnu malunŋ fuondal, koo k mann muujuonu malunŋ.11Ii ŋmali piinnu po mun, i tuu sa mann muujuonn malunŋ k tul Kaagbennu naajabl'a banle, nan pejaak nan pejabla banlole k bii mɔk binn binn k da mɔk dannŋ. 12K lii tie pinii najak kul buol, ŋou-bud-gbin na ŋanta piik nuak ni k ŋmat nan kpau, lii tie pinii pejaak po mun, youbuol-gbinn ŋanle piik nuak ni k ŋmat nan kpan. 13Lii tie pinii peuk kul buol miun yon-bual-gbinn a nba ŋmat nan kpan ŋanle piik nuak ni. K lii tie muujuonu malunŋ, malunŋ nba muu sa di, k l nublu si man Kaagbennu buol.14Fin dan nba na sii tie salejine k puukn najak, nan salen bɔktu munta ni yenn kua k puukn pejaak, nan salen bɔktu munna ni yenn kua k puukn peibik. ŋanne si tie muujuonu mulanŋ ŋmaalik kul pinuu, k tie ŋmalii kul, k saa tuu binn ŋmalii kul. 15Ii tuu saa mann malunŋ k tul Kaagbennu nan bujak, l malunŋ si tie biit wuulu yale, ko juonu malunŋ nba ŋmat nan k pan.16ŋmaa sinsin, l ŋmalik piik nan daa ŋanna ninŋ, si tie Kaagbennu Yuktgal tialu jamme. 17ŋmalik piik nan daa ŋan ŋmu ninŋ. Si tie dal nba tie jamme. I tuu sa di jamm manŋ k sa janŋ daa ŋanlole nan panu nba ka datinŋ na. 18Daa sinsin, b sa muant sua kul a; i dan tuun tuonn.19I sa mann malunŋ nba tie muujuonu malunŋ k tul Kaagbennu: nan najabla banle, nan pejak, nan pejabla banlole k bii mɔk binn binn k daa mɔk siala danŋ. 20Ii j sa puuku pinii nba tie youbuolgbinn nba ŋmat nan kpan, nan najabl yenn bɔktu munta piik nuakini nan pejak na bɔktu ŋanle piik nuak ni, 21Nan pejabla banlole nan bɔktu yenn piik nuakini. 22Ii saa jii bujak mann malunŋ nba tie biit nyik cabu yal na, k l ji fit wuul i biit.23Ii tuu san mann l malunŋ, lii tie muujuonu malunŋ sannyiɔk ni, 24Li si tie malunŋ manŋ daal kul, k saa janŋ daa ŋanlole, k lii tie jet malunŋ k tuu sa jua muu, k l nublu ii man Kaagbennu. Ii tuu mann k lii muujuonu malunŋ nba ŋmat nan daan. 25Daa ŋanlole daal; i sa gbat muanti: ii sua da tun tuonn.26Sinsin daa nba k jikt i jet na, i tu sa jii l pinii k saa baal nann Kaagbennu buol, i tuu sa di jamm nba tie daa ŋanlole sunsuuk ni, ii saaa gbat muanti, ii sua daa tun tuonn. 27Ii tuu saa mann muujuonu malunŋ, k l nublu i man Kaagbennu: nan najabla banle, nan pejak, nan peibit banlole nba mɔk binn binn. 28Ii saa pi pinii nba kii saa jii yon bualgbiun nba ŋmat nan kpan, nan najabl yenn bɔktu taal mun piik nuakni, nan pejak na bɔktu taal munle pik nuakn.29Nan pebiit banlole bɔktu yen piik nuak ni. 30Ii saa jii bujak k mann malunŋ, k l fit t k i biit nyik cab. 31Ii sa mann l maluntl, k lii tie muujuonnu pinii. Ii saa jii pebiit nba k mɔk danŋ, k pukin dan l paak.
Chapter 29

1ŋmaali n lolee daa sin sinn, t sa gbaat yii ŋannii : i kan tun tuon l daal. bi saa peeb naatunna ki yii ni.2I sa mann malunŋ nba ku nubi - lu si man ki tur kaagbennu yennu najaapanŋ, pejaak, pejaa bit ban loolee nba ŋan k si mɔk bin yenn yenn.3I ji jeet nba ŋan yuɔ k ŋmaat nan kpaan, nan piik ninŋ taal funn u muntaa najaak yaal, k ji piik ninŋ taal funnu munlee pejaak yaal mɔ. 4piik ninŋ taal yenn pejaa bit banlolee ne yal. 5I ji bujaak k mann malunŋ i yanbomm piini paak k fit pii i biit.6I tu mann malunŋ ŋmaasinsinn pinpaan daal, nan mujuonu piini na lijeet piini, nan lidaannɔ piini po k malunŋ jeet ne nubilu i man kaagbennu yennu paal.7ŋmaali n loolee daa piik daal i taan k jiant yennu sua da tun tuon, k siikin i mɔŋ. 8I mann malunŋ nba ku nubilu si man kaagbennu yennu, najaa panŋ, pejaak, pejaa bit ŋanloolee nba daa mɔk bin yenna nba k mɔk kpetl.9i mann malɔŋ k ji yuɔk ŋmaat nan kpan, piik ninŋ l tie bɔk'tu muntaa li tie najaak po. 10pejaak po piik ninŋ bɔktu munlee, pejaa bit banlolee ne po. 11i bia jii bujaak k mann malɔŋ ki l tie yanbɔmm piini ki pukin, mujuonu piini nan jeet piini, k lan fit ki pii i biit.12ŋmaali ŋanloolee daa piik nan ŋanmu daal i sa gbaat yennu yii ŋannii, li daal sua kan tun tuon saa nan daa ŋanloolee k dii jonm ki li tie kaagbennu yennu, sann po. 13i mann malunŋ k jii k juo muu ki li nubilu i man kaagbennu yennu paal: najaa paannii piik nan bant'a pejaaii ban lee, nan pejaa bit piik nan bannaan nba k mɔk kpetil14i mann malunŋ i jii yuɔ k ŋmaat nan kpan k li mɔk bikinu, piik ninŋ bɔktu muntaa najaaii piik nan bantaa kul pak 15piik ninŋ li mɔk bɔktu yenn pejaa bit piik nan bannaa ne kul pak. 16K bia jii bujaak ki man li tie yanbɔm piini malunŋ, nan daal dul mujuonu piini nan jeet piini nan l daannɔ mɔnɔ piini malun i.17L dua ŋanlee dual i jii najaa paanni piik nan banlee, pejaaii ban lee, nan pejaa bit piik nan bannaa nba daa mɔk bin yenn k bia ki mɔk kpetil, k man malunŋ 18i jii najaaii, pejaaii nan pejua bit, nan bi kann nba jaan biannu nba k man malunŋ. 19I jii bujaak k man malunŋ, k li tie yanbɔmm piini nan biit piinu yaal.20daa yantaa daal I saa tur najaaii piik nan yennɔ, pejaaii banlee, nan pe jaa bit. piik nan bannaa nba mɔk bin yenn yenn k bia ki mɔk kpetil. 21I jii najaaii, pejaaii, nan pe jaabit , nan bi kann nba jaan bianŋinba k mannib malunŋ. 22I jii bujaak k mann malunŋ ki li tie yanbɔmm piini nan mujuonu piini k lan fit k pii i biit23daa ŋannaa daal i tur najaaii piik, pejaaii banlee nan pejaa bit piik nan bannaa nba daa mɔk bin yenn yenn ki bia k mɔk kpetl. 24I jii najaii; pejaai nan pejaa bit, nan bi kann nba jaan biaŋim nba k mann malunŋ 25I jii bujaak k mann malunŋ ki li tie yanbɔmm piini nan mujuonu piini, nan li daannɔ piini k lan fit k pii a biit.26daa ŋanmu i tur najaaii banyie, pejaaii ban lee nan pejaa bit nba daa mɔk bin yenn yenn k bia daa mɔk kpetl. 27I mann najaaii, pejaaii nan pejaa bit malunŋ nda bi kann nba jaan biannu nba. 28I jii bujaak k mann malunŋ ki li tie yanbɔmm piiini nan mujuo piini nan jeet piini nan lidaannɔ piini k lan fit pii u biit.29daaŋanloob daal i mann najaaii bannii pejaaii ban lee nan pejaa bit piik nan bannaa nba daa mɔk kpetl malunŋ. 30I jii najaaii, pejaaii, pejaa bit k mann malunŋ, nan bi kann nba jaan biannu nba. 31K jii bujaak k mann malunŋ ki li tie yanbɔmm piini nan mujuonu piini nan jeet piini nan li daanɔ piini k lan fit ki pii u biit.32daa ŋanlolee daal yii tur najaaii ban loolee, nan Pejaaii ban lee, nan pejaa bit piik nan bannaa nba daa mɔk bin yenn yenn k bia k mɔk kpetl, nan bi kann nba jaan biannu nba ki mannib malunŋ. 33I mann najaaii, pejaaii nan pejaa bit, malunŋ nan bi kann nba jaan biannu nba. 34I jii bujaak k mann malunŋ li tie yanbɔmm piini, nan mujuonu piini nan jeet piini, nan li daannɔ piini k lan fit k pii u biit.35daa ŋannii daal yii taan lieb k jiant min yenny; li daal si tie daa gbeeŋl k sua kan tun tuon l daal. 36malunŋ nba ki sa mann k juo muu, k li nubipu i man kaagbennu yennu paal: najaa yenn, pejaa yenn, nan pebit ban loolee nba daa mɔk bin yenn yenn k bia k mɔk kpetl.37I mann najaaii, pejaaii nan pejaa bit, malunŋ nan bi kann nba jaan biannu nba. 38I jii bujaak k mann malunŋ li tee yanbɔmm piini, nan mujuonu piini ndu jeet piini nan li daannɔ mɔnɔ piini k lan fit k pii u biit.39malunŋ lann po ki si dia k tien kaa gbennu yennu i jaann nba ninŋii: mujuonu piini, nan jeet piini, daan piini, nan piini nba ki si jikt k tien min yennu. 40Moyiis maat Israel waat Linbaa kul ki kaagbennu yennu waanɔe ne.

Chapter 30

1Moyis maat Islael buolu nikpel k yet: kagbenu nba bil linba e na. 2Li tie k nulua senn mosonn kagbenu ŋaanika k puɔ puɔti u kan yaakl mobona, u sa tuun u mob nba yet linba.3Li tie k puɔ, u paant ninŋ u baa ŋaak ninŋ k tul mosonn kagbenu k puɔ puɔni. 4K l tie u baa ban mosonn nan puɔni nba k l gaa nanɔ ku baa ŋmin, wii tuul mosonn nba k bia puɔ puɔti nba si tuak.5ŋaan li tie k u baa k tuo, daal nba ku baan, mosonn nan puɔti nba ku puɔ kan tun sial kagbenu saa di sukl u po k l maa u baa k tuo l paak.6u taan ŋii kun jua k tul mosonn k gben, ŋanika ka yet sial. 7K l tie u sɔlɔ baan, wii ŋmin k ki yet sial k daal nba ku baan na, mosonn nan l puɔti, l si mɔk niin.8ŋaan li tie k u sɔlua yet, daal nba k u baan u saa luu mosonn nan pinpaky nba ku daan paak u mob ninŋ k duu paak; kagbenu saa dii sugl l po.9Mosonn nba k pakuak ŋanika puo nba ku sɔlɔ yetua ku puɔ, puɔni nba kuul k duu l paak;l si tie maabl nan wun cɔlin 10Li tie puo nba be u sɔlɔ ŋaak k tuul mosonn ŋanika k puɔ puɔti;11li tie ku sɔlua ban k ŋmin k ki yet l mosonna nan l puotisi tie wun cɔlin.12Li tie ku sɔlua k tuo, daal nba ku baan, mosonn nan puoti nba nyii u mob ninŋ kan tuun sia ku sɔlua yeta; kagbenu sa dii sukl u po.13U sɔlua saa fit k tuo u bia sa fit k yet l mosonn, l mosonn nan puoti nba ku bi puo saa fiit k gbi u saan. 14Li tie ku dia ŋmin dal kul nan l puo, u tuo mosonn manŋ nan puoti nba ku lool u tuo kimaan u ŋmin k ki maat'ɔ sial daal nba ku tan baann.15ŋaan u lu sennu na daal na puolpo nba ku mɔnŋ bann na u si tie biit daania e u ŋaapuo biit na paak. 16Kagbnu nba waan Moyis senni nba na, jua nan puo sinsik ni, bibaa nan bipuo sik ni, yuonba ku daa tie sapanua k be u baa ŋaak ninŋ.
Chapter 31

1kangbennu yet Muoiis a: 2datil Maadian tieb na tuba , nan baa tun linba k tul Isael waat na .3K Muoiis pak nan yennu buolu na a: Tient jab siil k bin saan faa tɔb nan Maadin tieb na k dat b tuba nan baa tun linba k biil min Yennu . 4gann kunkonkonna tuta piik yaja ŋaak kul Isael buolu kul ni .5k bin gann jab tutl tutl buolu kul ni k bii taan ki tie jab tuta piik nan ŋannle ki tienm siil nan tɔb,6 k Muoiis tun jab tuta piik buolu kul ni k Finee wun nba tie mantua Eliaza bija na n dia yenn malunŋ tuntun tiat nan Naatuna nba man bonciann. 7 k b let Maadian nan Muouiis nba bo wann bianŋinba na k kpii jab kul .
8 k b kpii Maadian tie kpanbala nan lieb na kul, Efi, Lekem Tsul nan Leba Maadian tieb kpanbala banmu, k bia kpii Baalam wunba tie Beol bija nan juk banjiiak.9K Isael tieb na kuan Maadian tieb puob nan waat dansalik k jii b bonkobt kul nan b mɔkint .10K juo b doii nba k b kuane nan b ŋeii na kul muu.11K b din jii yunmi nba kul k b suolib nan l bonkobit nan b mɔnkint na . 12 k baal nann Muoiis nan yennu mantua Eliazal nan Isael ni lieb na buol, k b be b kanŋ nba be Muab paanu ni , k l be Suldan mɔkl puotl nba be k jiin seliko po na .13 K muoiis , Eliaza nan Isael saakab nyii kanŋ na kpinŋ a bin tuokib,14 k Muoiis donn wutuol kunkonkonna sakb nba goli konn tuta tuta nan kobi kobi k nyii tɔb ni k jen na paak . 15 ku boiib a: Be e tien kii nyik puob na kul b manfuolni i ?16Ii tian man nan puob manŋ e din sak k gaal Baalam kpaami, k tie binba din tunn Isael tieb yan k b nyik Yennu , k jint yenbik nba k b yil peol , k l te k yialbiuk suol kangbennu yennu niib na. 17Mɔtane kpin bonjaii kul k bia kpi puob nba kul dua nan juaa.18ŋaan nyik n bonpoii nba kul bia daak dua nan juua.19Ii mun , ii ssa dual kanŋ na kpinŋ k saa janŋ daa ŋanlole , binba kul kpii nulua nan binba kul sii kuun saa ŋanm bmɔnŋ daaŋanta daal nan daaŋanlole daal, ŋanm nan ii dansali. 20ii bia sa wul k ŋanm iliant nba kul kii mɔk, nan linba kii jii, bonkob gbenŋl k ŋanmil, koo lii tie buuk kobt ,koo lii tie tikpiet.21K Mantua Eliaza yet kunkonkonna nba nyii tɔb k jen na a: Yennu nba tul Muoiis sennu nba e na . 22Bona nba kan fit di muu , liktanmɔna nan liktanpiena nan likmɔna nan cent 23nan kut mɔnlia nba , kii pul muu ni k ŋanmil, linba kul bial isaa wuul nan malunŋ nyun k lii ŋan .24 K daaŋanlole daal kii sa wuul ii tiat; ki si ŋan k ji sa fit kua kanŋ na ni.25Kangbennu yennu yet Mouiis a:26Fin nan Eliaza nan Isael tieb sakab kul n kan linba kul kii nyii nann tɔb ni , ii yommi nan l bonkobt . 27bɔktl linba kul k b jen nann k tul kunkonkonna b yal , k bia tul Isael mɔtaaɔk niib mn b yal .28A saa nyinn binba nyii tɔb k jen na yal nie, bon na kobii ŋanŋmu kul ni yenn kua, k li tie min yal, la lek tie niib ko nei, boni ko pei ko buunii. 29K ii saa jii l bɔktin, k tul kangbennu yennu mantua Eleaza k lii tie piini k yul min yennu.30Ki saa jii bɔklia nba tie Islael tieb yal na, k nyinn bonna piiŋmu kul ni yenn kua, la lek tie niib, kuo nei, kuo bonii, kuo buunii, kuobonkob lia nba be, k jii k tul Lefiit nba ŋann e tie binba guoli kangbennu yennu malunŋ lanbunŋ na paak. 31K Muoiis nan mantua Eleaza tun nna nan kangbennu yennu nba bo wann Muoiis bianŋ nba na.32- 35LInba k kunkɔnkonna din nyii nann tɔb ni k jen naann na: K pei nan buuni tie tusa kobii ŋanlob nan tusa piinlole nan ŋanŋmu, k nei tie tusa piinlole nan tusaa ŋanle, k bonii tie tusa piinlob nan yenn k bonpi nba puo muuna na tie tusa piintaanan ŋanle.36K kunkɔnkonna tol na din tie pei nan buunii tusaa kobii ŋantaa nan piintaa nan tusaa ŋanlole nan kobii ŋanŋmu, 37k nyinn pei nan buuii kobii ŋanluob nan piilole nan ŋanmu k l tie yennu yal. 38kunkɔnkoona na tol din tie nei. tusaa piintaa nan ŋanlob ,k b nyinn nei piinlole nan banle k l tie yennu yal,39kunkɔnkonna na tol bia din tie nan bonii tusaa piintaa nan kobii ŋanŋmu, k b nyinn piinlob nan yenn , k l tie yennu yal, 40kunkɔnkonnu na tol din tie puomuna tusaa piik nan ŋanlob, k b nyinn piintaanan banle k b tie yennu yal. 41K Muoiis jii linba k b nyinn na k tul yennu mantua Eleazal, k u jii k pi piinii k tul kangbennu yennu nan kangbennu nba bo wann bianŋ nba na.42Islael tieb na tol din tie yommo nan kunkɔnkonna yal na. 43K Isael mɔtaaɔk niib yal din tie pei tusaa kobii ŋantaa nan piintaamam tusaa ŋanlole nan kobii ŋanmu, 44k nei tie tusaa piintaa nan tusaa ŋanlob, 45k bonii tie tusaa piintaa nan kobii ŋanmu, 46k puomuna tie, tusaa piik nan ŋanluob.47K Muois nyinn linba tie Islael waat yal na,yonmii piinŋmu kul ni, nan bonkobt piinŋmu kul ni yenn kua k tun nan yennu nba wann bianŋ nba na, k jii tul Lefiit nba, ŋanm e guoli maalunŋ lanbunŋ na paak.48K kunkɔnkɔnna saakab nba guu kɔnn tusl tusl na, nan binba guu kɔnn kobii koboo na baal Muoiis buol, 49K yet a: Canbaa, t kan kunkɔnkɔnna nba kul daan be t nuu ni na, k sua k boti50L paak k t baat nan lik monna, bonna nba sua kul nyii nann kunkɔnn na ni a, tin tul yenn yennu niipuok t manfuol paak, lte k wuu guu i nii ni banni, nan siak ni laamii, nan banii, nan tutuuta, nan tuliat. 51k Muois nan mantua Eleaza gal boona nba kul k ŋanmil nan lik mɔnna52Likmɔnna nba kul kunkɔnkonna saakab jii tul kangbennu yennu na, k l taan, k l kpei u tie tusaa piik nan ŋanlob nan kobii ŋanlole nan piinmu. 53Binba din ki tie kunkɔnkonna saakab na ŋannin din nyik linba k b jii e . 54K Muoiis nan mantua Eleazal jii likmɔnn nba k b gaal kunkɔnkonna saakab nba tie tusaa tusaa nan kobii kobii na buol, k saan nann yennu lanbonŋ na buol k tul kangbennu yennu k l tie tiatu k jiin Islael tieb po.
Chapter 32

1Rueben waas na Gad waas din mɔk bonkobt bonciann, k b la nan duo nba k b yi Jaeser nan Ga laad na tinŋ ŋan nan bonkobt guonn. 2K Gad waas nan Ruben waas baal Muois buol k tan yet'ɔ a : 3Atharoth nan dibon nan Jaeser nan Nimra nan Jesbon nan Eleale nan Sebam nan Nebo nan Beon ,4L tie duo nba k kaagbennu sonn Israel tieb k fat na ŋan nan bonkobguonn, k t mun mɔk bonkobt bonciann. 5K b ŋanm yet a : canbaa lii tie k l saa gbuo a nunmi, tul't tinŋ manŋ k lii tie t faal, k daa te k t puotl Juulden mɔkl k kaal lenŋ i.6k Muois jiin Gad waas nan Tuben waas a: Ii luon k yin bial ne ŋaan k i nin janm n saan tɔbii? 7Bie tien k i biil Israel waaliet pala k b kan fit kua tinŋ nba k kmɔkgbennu jii k tul'b na ni?8Linba na buolue k i baa nba din tun, yuo nba k n din be kades Barnea k n tunm a bin saa fiit got duo manŋ na 9Baa saan duo nba b yi Eschol na k la lbaauk na k b jen k tan pak k biil Israel telieb pala nan l kan fit kua tinŋ nba k kaagbennu jikt k tienm na ni.10k kaagbennu wutuol duo daal manŋ ni k u sat mɔtont na k yet a : 11Niib na nba k woin nau b pala kull na, n pol nan b jab nba dii bina piinle kuo k gal nna k n nyin'b Ijipt tinŋ ni na, kan la duo nba k n sat mɔb nan n saa tul Abraham nan Isaak nan Jakob na. 12Sie Kaleb, Jefune bija nan Josue, Nun bija, ŋanmie waa, kaagbennu sɔnu nan b pala kul.13Kagbennu wutuol din duo Israel tieb paak, k u te b lin yil'b kunkuok paak bina pii nna; nan b nikpela manŋ nba tan tpo k gbenn. 14Gotl yinme ji gaal i baa nba yiah k tie yanbɔndanm, k luon kaagbennu wutuol n do Israel tieb paak. 15K maan lii tie k i nyik u wei u, usaa ŋanm k nyik niibna kbin bial tin kuanŋ na ni, ki sii tie danm nba kb saa nyiili Islael tieb biilu paak.16k b nakn Muois buol k yetiɔ a : ŋaant k tin moa bonkobloi k kuan t bonkobt, k bia lint t duo k tul t waas. 17ŋaan t saa tien t siil nan t jatiat k cian Israe telieb, k saa dian baa saa kal sianinba. ŋaan t ŋaatieb nan t waas saa bial kii be duo nba kt t maa k l mɔk panŋ na, b yamani.18T ji kan ŋmat kun t ŋei ni sie k Israel nilɔ kul tan gaal u mɔnŋ faal. 19K t kii mɔk fasial juulden mɔkl puotliel po. k maa t mɔk faal k l be juulden mɔkl yondo po.20k Muois ye'b a : Lii tie yaa piak linba na tie mɔni ŋann tient siil man kaagbennu nunm ni nan tɔb saanu 21I kunkɔnn kul saa puot juulden mɔkl kaagbenn tuann k lek i datai, nan waa tan saa nyannib k tuli 22ŋaan duo manŋ i sikn b monŋ k ii gaal tinŋ na, l puol po i ji saa fit ŋmat, k maan i gvien i mɔsonn nan kaagbennu, k bia gbien i mɔsonn nan Iislael te lieba k kaagvennu sii min nan tinŋ na ite i faale23ŋaan lii tie k i k tun nna, i tun k biil kaagvennue, yii ban nan i biite tan saa nyini paanu. 24Maa i doi k tul i waas k bia maa i bonkobloi k kua i bankobt, k tun nan yaa sat mɔb bianŋba na. 25Gad waas nan Ruben waas yet Muois a : Canbaa t tie a tuontunae, tsaa tun nan faa wann bianŋnba wa.26T waas nan t puob nan t bonkobt nan t bonguonkla kul, saa bial kii be Galaad duo na nie. 27A tuontuna, kul tien sii l nan kɔnna , k saa saan kɔn kɔnn manŋ kaagbennu nunm ni, nan yonmdaan n yet bianba na.28K Muois tul yiikuo manntua Eleasal nan Josue Nun bija na, nan Iislael waas saakab a. 29k u yet'b a : Lii tie Gad waas nan Tuben waas puot nani Juuden mɔkl, k tien siil nan b jatiat nan kɔnn kaagbennu ni, k sonmi k i nyann, yin ŋaan k Galaat tinŋ na i tie b yal. 30ŋaan li tie k b k hii b jatriat k puod juulden mɔkl k kɔnl k sonmi yinm nan ŋanm n biit faal duo nba k b yi kanaan na ni31K Gad waas nan Ruben waas jiin o: A tuontuna saa tun linba k kaagbennu Wanna. 32Tsaa gal nan t kunkɔn jatiat kaagbennu nunm ni k kua kanaan duo ni; k tin ji fit yent t faal nba be Juulden mɔkl yondo po na33K Muois tul Gad waas nan Ruben waa, nan Manase buolu mɔkl, nan Josef waas, Kpanbal sihon wunba Amuolen nba Kpanbal yent nan kpanbal og, k u munt Basan kpanbal yent, kpanbala na yent nan doi nba din kokn lint'b ji din tie b yale34K gat buolu ŋanm ma Dibon nan Ataro an Aroel, 35nan Atrof nan Sofan nan Jaeser nan Jogbaha; 36nan Bef nan Timra nan Bef Haran doi nan l juona k lint; k bia maa b bonkobloi k kuant b bonkobt.37K Ruben buolu ŋanm maa Hesbon nan Eleale nan kirjataim, 38nan Nebo nan Baal Meon nan sibma doi. Doi nba k b ŋanm maa na b din lebt b sanae k ji pulb sangana 39Manase bija nba tie Makir na, u naakuuk ni niib din saan Galaad k ass bel Amor tieb nba kua lenŋ na; ŋaan ji kal l ni.40K Moiis jii Galaad tinŋ k tul Makir Naakuuk, k b kua linŋ. 41Jair Wunba, nyii Manase buolu ni na, mun saan fat digbanlia, k pul doi manŋ Jair doi. 42k Nobach mun lek k fat Kenaf nan l doi nba Kpiar, k ŋanm pul l Sana Nobach k gaan nan Usaan.

Chapter 33

1Muois nan Aalon din nyii nan sejenm buolu buolu k b somm kaal kaann kaann .2k Muois din dian kaann kaann ninŋ nba k b kaal na sana nan kaagbennu nba wannua bianŋnba na .3b din nyii saa lamse ŋmaa yenŋ daa piik nan ŋanŋmu daal k sua yuukt gal tialu jaanm bial daa ŋanta ,b nyii k Ejipt tieb kul goliib .k Ejipt tieb din gbaa nan bin pii b bijakpel nba k kaagbennu kpiib na ,u dintun nna wannib nan u mɔk panŋ k gal b yennii na waa.5Islael tieb din nyii laamsos saan caan b kaanŋ sucotn.6B din nyii sucotn k saan sa caan b kaanŋ d'Etam k kpia nan kunkuok paak .7B din nyii d'etam,k gont saan pihahilot linba kpia baal Isephon,k cann b kanŋ migdol.8B din saan gal pihahiloth ,k puot mɔkl k somm d'Etham kunkuok paak k tien daaŋantaa, k caan b kanŋ Mala .9B din nyii mala k baal Elim ,k Elim din mɔk kpenyulaa piik nanŋanlie nan kpakpa tiinii piinlole :lenŋ e k b din caan b kaanŋ .10B din nyii Elim k saan caan b kaanŋ k kpia nan mɔkmunŋ.11k din nyii mɔkmunŋ gbingbann k saan sa caan b kaanŋ sin kunkuok paak .12Bdin nyii sin kunkuok paak k saan caan b kaanŋ dotka.13k b nyii Dofka k saan sa caan b kaanŋ Alusch.14Bdin nyii Alusch k saan Lefidim sianba k niib din k la nyun k si nyu k caan b kaanŋ .15B din nyii Lifidim ,k saan siaii kunkuok paak k caan b kaanŋ .16Kdin nyii sinaii kunkuok paak ,k saan kblotn hattacfa k caan b kaanŋ.17B din nyii kiblot hataafa k saan caan b kaanŋ hatselotn.18k nyii Haselot k saan caan b kaanŋ Lithama .19k nyii Litama k saan Limmon pele k caan b kaanŋ.20Bdin nyii Lmmon pele k saan caan b kaanŋ libna .21Knyii Libna ,k saan caan b kaanŋ lissa.22k nyii Lissa ,k saan caan b kaanŋkehelata.23k nyii kehelata k saan caan b kaanŋ schafel jual paak .24k nyii schafel jual paak k saan caan b kaanŋ halada.25B nyii halada ,k saan caan b kaanŋMakhelot .26k nyii Mithka k saan caan b kaanŋ talach.27k nyii t alach ,k saan caan b kaanŋ Talach.28k nyii Mithka k saan caan b kaanŋ Mithka.29k nyii k saan caanb kaanŋ Haschmona .30k nyii haschmona k saan caan b kaanŋ Moseloth.31k nyii Moselo ,k saan caan b kaanŋ Bene jaakan.32k nyioi Bene jaakan,k saan caan b kaanŋ Hol guidgad.33k nyii holguidgad ,k saan caan b kaanŋ Jothbata.34k nyii jothbata ,k saan caan b kaanŋ Ablona35k nyii Ablona ,k saan caan b kaanŋ Etsjon guebel .36k nyii Etsjon quebksaan caan b kaanŋ Tsn paak b yii kades.37k nyii kades k saan caan b kaanŋ Hol jual paak d'Edom duo kpinŋ.38Islael tieb nba din nyii ejiptbina piinna puol po e k bmantua Aalon din duo H jual paak k saa kpo nan kaagbenu nba wannua bian ŋnba na ŋmaali ŋanŋmu .daa sinsinn daal .39Aalon nba din kpo Hol jual paak k sua k u mɔk bina kobik nan bina piilie nan ŋantaa e .40kpanbal d'Alad nan kanan nulua nba din kua kanan duo ganŋ po na din gbat Islael tieb blu.41k nyii Hol jual paak ,k saan k caan b kaanŋ Tsalmona . 42k nyii Tsalmona, k saan k saa caan b kaanŋ punon .43k nyii punon ,k saan k caan b kaanŋ oboth.44k nyii d' oboth ,k saan k saa caan b kaanŋ Ijje Abalm,nan Mual kpal paak .45k nyii Ijje Abalim, k saan k saa caan b kaanŋ Dibongad.46k nyii Didongad ,k saan k saa caan b kaanŋ Almon Diblatain.47k nyii d'Almon ,Nebo nintual juat paak .48k nyii d'Abalim juat paak ,k saan k saa caan b kaanŋ Muab duo paanuninŋ k l k fɔk nan jouldain.49B caan b kaanŋ k kpian mɔkl nba k yiil jouldinna, la jii Beth k saa tuu jesimotot nan Abel sittim Muab duo paanu ninŋ.50yennu pak nan muois muab tinŋ nba tie paanu k kpia mɔkl nba k b yiil jouldaini k be jeliko yendo po na ,k yaa :51Pakin Islael tieb nan li tie kn puot jouldaini mɔkl, jii saa kua kanaa duo ninŋe .52k weii duo manŋ tiebkul duo na ninŋ ,k bit b pata banba k mal nan tanaa na ,k bit b bonninann nba k mal nan tant na k bit b yenjiantbua.53k gal duona,k ŋanm maa k maan mine tulii a li jitie Iiyal.54Ii saa biit duo na nan la cab bianŋnbaa naakuuk ,naakuuk ,naakuuk nba yaab yintulua yial nba yaab ,naakuuk nba mun waal yin tulua yial nba waal .k nakuuk kul saa gal linba janŋ nan niibe,nakuuk kul idia u yia k lii tie u yent.55ŋann Ii k weii duo niib kul ŋann nyik siab ,ŋanm e ta si tie kunkonnaaIi ninbinaa ninŋ k bia tie kpalpienii Ilokaa ninŋmun ,duo na ninŋ ŋanm e sii tie Ii dataii.56k l ta safit t k n tien nan ma bo lol mi tiem bianŋinba na mun.
Chapter 34

1Kangbenuk yennu pak nan Moyiis, k yita. 2Truin Israel waat, k yetiba li tie ki kua kana tinŋ, l tinŋ n si tie i faal. L kanna tinŋ kpaa pak e ne. 3l niiditupo ŋent sa nyi tsin kunkoak k sann tuu Edom kpaar, k nyi yendo po k saa tuu mɔk kpinŋ.4ku ŋmant k jir nijentu po bokr k saa Akrabim soonu po. K ŋann tu kin k saan tsin k saa nuu kades barnea. K ŋmat Nyi niigaŋ po k saa Hatsar Addar k saan tuu Atsmon. 5La nyii atsmon, ku lintr k siik Egypt. Nyuumɔn po k saa joont mɔkgbegle po.6L yenba po kpar sii tie mɔkgbenŋl ne suusuk.7lin ba nee si tie i kpar, k sont k ŋi mɔkgbenbre ne sinsik k saan tuu har juar. 8la nyi hor juar, k baar Hamath nan Tsedad 9k bia saan sifro k saa joont Hatsar Enann. ŋanne tie itrek10i saa buar i k paar hatsar Enan yendopo ki saa seheFam! 11u si sik schefam, Ribla po k li be niin doo yendopo k sik k toakin Kinnereth yenolopo. 12Kpar nba bia sik jurdin k nyi mɔkl nba mok yaalin ne l lintre si tie i tinŋ kpak13k Moïs yet Israel waat ne: tinŋ nba ki sa tɔo Natɔɔt k bit ee ne. tinŋ nba k yennu jikt k teii buolu munyia nan buol bɔktin 14Klma k Tuben yaja ŋaag waat nan Gad yaja ŋaag waat gal b faar k bit nan u baa waat nba janbia nba K Manase yaja ŋa-bɔkl nee Mun galb faan 15L yaja ŋei n lee nan yaja ŋan-jin ne muun gaal b Faar klbe jurdin mɔkir yondo po k jir Jeriko nuntua lin.16K kangbenuk pak nan Moïs k yeta 17Niibn ba ne sa biit b monŋ le tinŋ mann-toi Eliaza, nan Nun bija Josue. 18I bia nyinn bet bijan m yaja ŋaag Kuul ninŋ, k bin biit tinŋ manŋ.19L Niib saana n nee, Juda yaja ŋang, jefun, Kaleb bija. 20Litie Simeon yaja ŋa-waat Ammihud, Samuel bija21Li tie Benjamin yaja ŋaag: Kislon, Elidad bija 22Li tie Dan yaja ŋa-wat Jogti, bet bija Buk: 23Li tie Sosief waat, Litie Manase yaja ŋaa-waat, Efod bet bija Hanniel.24litie Efraïm yaja ŋaa-waat sesiftan bet bija Kemuel 25li tie Zabulun yaja ŋaa-waat parnak Elitsa fan bija 26Litie isakar yaja ŋaa-waat Azzan, paltiel bija27Litie Aser yaja ŋaa-waat Selomi, bet bija Ahihud 28litie Neftali yaja ŋaa-waat Ammihud bet bija pedahel. 29ŋanme k kangbenuk din cabib mɔb a bin biit canaan tinŋ nan Israel waat.

Chapter 35

1Kaabbenu paak nan Mouyiis m nab tinpaaɔng n nba kpia jur dain, jesiko yialf ni na k yet a: 2tul n mob, isael waas a bi ciab Levite tieb bi faal nba k l mok na nar dio nba k b saa fit ki kua leŋ. l bia saa tul'b bokob guon bua ki lin t doi na3Bi si mɔk doi k kua ki bia mɔk baa si gun bi Bokot san nba 4doi ni bonkob guonbua nba ki sa tul le fiit tieb pa jii dou na guonn nan namyelpo l si tie taa kaabi tu tl ki k kaan k lint5I biik'n duo na nan yel po taakaa bi tuta ŋanle, k bik'n taakaabi tuta ŋanle ganŋ po k bin'n taakaabi tuta ŋanleyenbaapa, k bin'n taa kaabi tuta ŋanle diitu po. K duo n'a ji sii be sunsuu k ni ŋan na si tie doi na bon kab guon buol6Doi nba ki sa tul levite tieb na doi ŋanlob si tie ŋan dat doi k wunba kpii kuun tuu cial suan lenŋ, nan doi piinna nan ŋanle 7doi nba ki sa tul levite tieb na l kul si tie doi piina nan ŋannii, k punk nan bi bonkob guonbua8Doi k Iislael waas sa tul le fii. tieb b tiniima buolu kul n guot u yabt nan tinŋ bianŋnba ku mɔk k tulb Buolu nba mɔk doi k la yab, l nyinn sakin, k buolu nba k mɔk doi sakin, i nyinn wamin nna9K kaagbennu pa k Muoyiis k yet'a 10pak Islael waas k yet ba: li tie k gal sulden kpenu k kua caana duo ni 11I gann sandant doi ki li tie k nilɔ kpet kpi u lua u sa fit saan doi man ni12li doi si tie san dant luol ki unba tuu kpi u lua l daa kan kpi u ŋaan saan nan ɔ motaa ɔk niib buol k bu u buut 13Doi ŋam luab nba ki sa tulb na si tie sandant doi i e14I tulb doi ŋan ta Jour dain kpenu po, ki tulb doi ŋanta Caanaa tinŋ ni: kl sii tie san dant doi 15L doi ŋan luob si tie Iislael waas san dant doi e, saam nan bi nba be b sun suuk ni ki li sua ki nilɔ tan kpet kpii u lua u saa fit bɔl doi manŋ ni16jaan nba jii kuut ki faa u lua ku k baal nan kun, u tie nikpiilua e b mu sa kpi nikpiilua manŋ e. 17U faa'u nan tann k l baalnan ku n u nikpiilua e b mu sol kpi nik pii lua manŋe 18u faa'u nan daaɔk kl saa baal nan kun ku kpo u tie nik piilua e b mun saa kpi nikpiilua manŋe19u nba k b ipi u na nikpiim'ɔ tuo k nikpiilua u saa kpi'u 20Li lie k nilɔ tuut u lua nan nanŋ, nna ka' ku lol u pal ni k luulua nan bosialie k l baal nan kun, 21u biaki faau niikul nan dadoali e, k o bal nan kun, daan'ɔ nba fa'u na b sa kui'v e u tie nikpiilua e u nik piim'ɔ na i tuok nikpiilua na kpi'u22ŋaan k nil ɔ tuut u lua, k p tie klk tie nan dataal, ŋaan li tie k u lu buon u pak ŋaan lol u paal ni; 23lii bia ki tie ku k mi k luul tann u paak, k l saafit baa na kun, ku kpo baan kl k tie ku nan mɔ kuo k kpan bonbii l u paak,24bo til sen nba mota ɔk niib sa but u nba kpii u lua na, k daa te kpiemɔ na nik piimua kpi'u 25Niib na sa faatua nikpiilua na kpim 'ɔ niikpimua na nuu ni, k aan nannɔ , duo nba ku dan saan bɔl na u si be leŋe nan malunŋ saku a k muan malunŋ kpan nu paak na ka ka nan yuo nba ku tan saa kpo26Li tie k nikpiilua na nyii sandant duo na ni k tunn waa daan nyii duo nba ni, 27k kpem'ɔ na nikpin'ɔ cetua yuo nba ku k be sanda duo na ni k kpii nikpiilua na u ji k mɔk biit. 28ŋaan liitie ku nikpiilua n be sandan duo na ni ka ka nan malunŋ saakua na kuun; u jii saa fit tun k kun u mɔnŋ duo ni.29Senni nba na e sii dia yim nan i yaabuona, sian inba ki sii be 30li tie k nilua kpii u lua, b mun saak pi nikpiilua manŋe, gasiat daanɔ na paak. gasiat daanɔ yennɔ ku kua k janŋ nan bin kpi nilua.31I daa tuot gaon likili nikpi lua u kan fit pa liklii k lin sonmua u kun na ni k man u ŋan nan kunm e, ki saa kpi'u 32I daa tuot gaan likili l fit k wun nyi dadan duo na ni. K ŋmat tun kua u duo ni mantua na kun puol po33I kan biil tinŋ nba kii be na linŋ na k man sɔn muann biil tinŋ e li ki tie ki mun kpii daanɔ nba kpu u lua na i kaa sial kaa k sa fit jii ki ŋanm tinŋ nba k b k pii ni luan na 34l daa kuant duo nba ki si sa kua leŋ na biit na nan yaal nba ki nirŋ ki si be leŋ; sunsunk ni sia nba k si kua; k man i tie kaagbenu, k be in waas Iisael sunsun ni.

Chapter 36

1Galaat ŋaak tieb saakab, Makil waaɔ, Manase waas, nan Suosiaf ŋaak tieb yenm, nakin k paak nan Muois nan Saakab, Islael tieb Saakab. 2K b yet a: Kagbennu bet n yomdanɔ nan bin ton tia-tia k bit duo k tul Islael tieb b faal. N yomdanɔ bia gaal Kagbennu buol yiikuo nan wuntul t ninja Tselofhad faal fadl na u bonpoi.3Li tie k Islael tieb bonpoi bun buol ganu, b mɔknt tu sa ji k pukn ba kun buolu nba k b kun na, t faal tu sa waat. 4Yuo nba k Islael tieb tan la bina pinŋmo, b mɔknt tu sa pukin b budu nba k binpoi na kun na e. L ji nyi t yiejanm buolu nie.5K Muois paak Islael tieb sennii nba k Kagbennu pakua. K yet a: Suosief buolu ni tieb mɔk mɔni. 6Gotl linba k senni nba k Kagbennu senn K l nyuan Tselofhad bonpoi: b si kun b jab ba luon sianba, linba sian tie bin tu kun b yieja naakuun.7Islael tieb buolu mɔknt tu kan saan yieja ŋaak ganŋ, ŋan Islael tieb tieb tu sa gaan b mɔnŋ nan b yiejanm faal paake.8K bonpuok kul nba mɔk faal Islael tieb buolu ni, tu sa kan u baa buolu nie, k fit k Islael tieb buolu kul I mɔk b baa nba faal. 9Faal kan nyi buolu ni k saan kua buolu gaanu ni, ŋan Islael tieb buolu tu sa gaan nan b faale.10Tselofhad bonpuoi din cɔln sennu nba k Kagbennu din tul u tuotunnɔ Muois. 11Machla, Thiltsa, Hogla, Milca nan Noa, b kul tie Tselofhad bonpuoi din kuun b baa wal bonjai; 12b din kun Manasse waas buolu e, Suosiaf was k b faal be b yieja buolu ni.13Nae tie senni nan yikuot nba k Kagbennu din tul Muois k u tul Islael tie, Moab jual bud k l k fok nan suldan mɔkl k tuok na Seliko.

Deuteronomy

Chapter 1

1Gotl maan nba k moyis din dian k tul islael tieb, ba din be sulden mɔkpuotl tintuok ninŋ paanu ni k l k tol nan suuf k be palan, tofel, lab, hatserot nan jasiab na. 2L din daa piik nan yenn bo nyi oleb, k tɔkin sanjok nba sa nyi seil jual paak, k sa tu kades balnea na.3L din tie bina piina ninŋe, l ŋmaaali piik nan jenn daa sinsinn daal, k moyis pak nan islael waas nan kagbennu nba din pakua a wuun paakib biaŋinba na. 4L din tie ba din kɔn nyann sihon, Amoleen tieb kpanbal nba din be Hesbonn nan Oc basan kpanbal nba din be Ashtarot nan Edlei na.5Ba din be sulben mɔkpuotl po na, Muab duo ni, k Moyis piin k wantib senni niin ninŋ, k yet a: 6Kagbennu nba tie t kpanbal na din pak tinm Oleb jual buol yet a: i kua jual na paak k l wei baonciann.7ŋmaatl man ki saa, i saa Amoleen nba jual buol nan l kunkoka kul po, l paanu ninŋ, nan l jual paak, nan l baauk ni, l sinsuuk ni nan mɔkl kpianu, Cananeen nba duo nan liban, k saa tu Eflate kpengbenŋl. 8Gotl man, n jii duo na k bil i tuann po, i saa man, k yent duo nba k kagbenu din pol a u sa tul i yiejanm Ablahanm, Isaac nan Sacob nan b yabuona na.9L yuo na, k n bieli a: i kpiasu yab't nan man jii n kunkua. 10Kagbennu nba tie i yennu na tie k i pɔt k muun jii dinna nan ŋmaabila nba be sanpapo na. 11Kagbennu nba tie i yiejanm yennu na, n te k yiin pukin fuunu tusl, k bia tuli piisin nan waa puoni biaŋnba na!12N sa tien nle k jii min kuunkua ijiik i k waahala nan i mɔŋctuk na n kuunkua? 13Luktl nan i buol ni jab nba mɔk yanfuon, k mɔk bannu k i banm, k n saa jiib k tienm i tuann danm. 14K i din jiin k yeta a linba k n dukin k yaa tin tien na tie bonŋazne.15L yuo na k n jii i buol saakab, jaab nba mɔk yanfuon k i banm, piinŋmo saakob nan piik saakab k b jii tie danm nba mɔk yiikuo i buolu ni. 16L yuo na k n bia tul sennu nba na i mɔni suakul maan nan ninja kuo li tie saonu.17I daa mɔk ninŋanni nan suo i baal bunu ni, i tuu gbiint bik nan saakua na, i daa ŋmaan sua, k maan k l paal i po, i tuu baal i po, na n buol k nan mun gbaat. 18N nae k n din wanni l yuo na linba kul tie i tuonn.19T din siet saan Oleb, k din sonm k lint tintuok gbenŋle nba k i goli na, t din tɔnkin saa Amoleen nba jual buol nan kagbennu, t yennu nba daan yet'b na, k t din baal kodes Balnea na.20N piakie: ibaal Amoleen nba jual buol nba k kagbennu t yennu tient nae na. 21Gotl, kagbennu nba tie a yennu na bil duo a numpo, i do k gaal yent, nan kagbennu nba paak bianŋnba na, i jiejanm yennu; daa ŋmaami, bia daa jie.22K i kul daan nakin n buol k yeta: t tun jaab t tuan po, k bin got duo manŋ k jen tan want sanjɔk nba k t saa tɔkin k do k baal digbana nba. 23L dudukt daan ŋan n po,k n lukt jaab piik nan banle; sinsuk ni, niyenɔ buolu kul ni. 24B din siet saan, k gaal jual na, k baal Eskol buol ni k got.25B din jii nan b nii tiini luona nba be duo manŋ ni k tan want, k b din paakit k yeta: l tie duo nba ŋanne k kagbennu nba tie t yennu na tient.26ŋan i din k luon yiin do ,k yet kagbennu nba tie i yennu sennu. 27I din bulin i lanbont ni k yiena: kagbennu nyɔlte ŋanne tien k u nyinnit Esipt duo ni, a wun tan kuant Amoleen nba nuu ni k bin biilit. 28T sa do lee? t ninyanm waat t pala k yiena: b tie niib nba yaab k bia fɔk tinm bonciann; b digbana na yaalin k joona nba k b ma k luon duo na mɔk panŋ k ba fɔk sanpaapo, k t bia la nan t ninbina anak waas na.29k n betb a: i daa te k igbanant jekl i, i bia daa ŋmaami. 30Kagbennu nba tie i jennu k be i tuann na sa kon u mɔnŋ i paak, nan waa daan tien biaŋnba kul k tuli i ninbina minŋ Esipt na. 31K tinkuaok minŋ, l buol a la kagbennu, a yennu k u diaa nan nib nba tu dia u bik na,sanjofuok nba k i sonm k tan baal taa be siamba na.32Nan lin kul, ŋan i din ki mɔk dinduun kagbennu nba tie i yennu ni, 33ŋua nba din gaal i nunpo sanjok ninŋ k kpaan siamba k i saa kaal, nyiɔk k u tie muu a wuu waanti sanjok siamba k i sii sonm, k jennu ni k u tie nan muunyuk na.34Kagbennu din gbat i fuut pinpauk manŋa. k u wutuol duo k u pol k yeta: 35Nitont na yaa paabu ni sua kan ban la duo ŋann nba k pol maa n tul b yiejann na, 36ŋan kaleb Yefenne bija na kuunkua sa la duo manŋ, k n sa tul ɔɔ nan u waas duo nba ni k u sonm na, k maan u cɔln kagbennu mɔb a.37Kagbennu paal bia daan biil n paak, i paak k u yeta: a bia mun kan kua duo manŋ ni. 38Sosue nun bija a tuontun nua nae sa kua, moont u paal k maan ɔɔe saa dia Islael tieb k bin kua duo manŋ ni.39K i yaabuoona nba k i yet a: b tan sii tie daaba e! k i waas nba daa k ban bonŋann nan bonbil diina na, ŋanme tan saa kua duo manŋ ni, 40ŋanme k n tan saa jii duo k manŋ k tulb k bin yent. ŋaan yinm ŋaarin, ŋmaatl man ki saa man tinkuok po ki tuok mɔk muunŋ.41K i jiin k yet ma: t biil kagbennu wa; t sa do k kɔn konn manŋa, nan kagbennu t yennu nba wannit biaŋnba na. k sua kul tien siil k jii b tɔb tiat ki k bobin faanu ŋaan luon bin do jual manŋ paak. 42K kagbennu jet ma: paakin maa: i daa do k kɔn kɔnn manŋi, k maan n k be i sinsuk ni, i daa te k i daatai ta sa nyanni ni.43K n yeti ŋaan k i k gbaati; k yet kagbennu mɔb, ŋaan duo jual na paak i yaamani. 44L yuo manŋ k Amoleen nba kua jual manŋ paak na nyi k ceti, k piikni nan soi na, k kpii seil duoni k sa tu Holma.45Yaa ŋmaat jen juonba, k i bui kagbennu tuann; ŋaan k kagbennu k gbiint i mɔni k bia k gbat i kuunkɔla. 46L puolpo i din kaal Kadese , l buole k i wei bonciann.

Chapter 2

1Tdin ŋmaat tunna k tɔkin tintuok po k saa mɔkmuuŋ po nan kagbennu nba want biaŋnba na; T lint Seil jual k l wei bonciann. 2K kagbennu jet a: 3I lint jual na k l wei bonciann.ŋmaatl man ki saa yendopo.4Want niib na sennu na: i saa gaal i niinjaa Esau waas duo nba be seil na. b sii ŋmaamie, ŋaan be maan faanu. 5I daa waabi, k maan b duo manŋ ninŋ n kan tuli yial bonmintik ka waa k yiin biil i taa. N tul Seil jual na Esau a wuu yent.6B buol ninŋ i saa daa jiet nba k i sa die, k bia daa nyuun nba k i saa nyuun. 7K maan kagbennu nba tie a yomdanɔ na tien piisin a tuonn paaka, u bon a sonm fuak nba k a sonm k kagbennu nba tie a yomdanɔ na be naana k a k pot siali.8T din gaal banfɔkle t ninjanm nba tie Esau waas k be seil na, k bia gaal banfɔkl paanu nba be Ela na Estsjon Gebel na l puolpo k t ŋmaat k tɔkin sinsonn k saa muob tinkuok po.9Kagbennu yet ma: daa lekin Muab k bia daa bobint kɔnn naan mi, k maan n k tiena sial a fan yent duo manŋ ni: ŋaan lot waase k tulib Al maa bin jent.10Emim tiebe din be sianyuo: b din tie buolu nba yaabe, k bia fɔk paapo nan Anakim tieb na. 11B bia din tɔkin a bi jiib lefaim nba e nan Anakim nba, ŋaan k Muab tie yiib Emim nba.12Sianyuo Holien nba e din kua Seil ŋaan k Esau waas belib k biil b bona b tuann po ŋaan gaal b yial, nan Islael tieb nba yen duo nba k kagbennu tulib na.13Mɔtana fiit man k tin gaal tolen Zeled po. t din gaal Zeled tolen. 14Yuonba k t din jii k sonm kades Balnea k gaal Zeled tolen din tie bina piinta nan ŋanmie, k sa tu yuonba buolu nba din tie kunkɔnkɔna na kpo k gbenn t sinsuk ni, nan kagbennu nba din paak biaŋnba na. 15Kagbennu nuu din be b paak mɔkmɔk na yuonba k b din tan kpo gbenn t sinsuk ni.16K kunkɔnkɔna manŋ kul nba din tan kpo gbenn t sinsuk ni yuonba e, 17K kagbennu paak nant k yet a: 18Dinna a saa gaal muob nan Al telik paake, 19k saa naakin Ammon waas. i daa waabi, i bia daa bobint kunkɔnn nanmi, k maan n k tula sial Ammon waas duo ni a fan yenti: lot waase k tulib muab bin yent.20L duo din gaal duo nba k b jiil Lefaim na, k lefaim tiebe din be duo manŋ ninŋ sianyuo, k Ammonite lieb din yiib Zamzummim bae: 21B din tie buolu nba yaabe, k bia tie binba fuok paapo nan A nakim nba na. kagbennu din bilib Ammonit tieb tuann k belib ŋaan tee k b kaal yial manŋ ni. 22Kagbennu din tien nna k tul Esau waas nba b tuann po na k belib ŋan te k b kaal b yial manŋ ninŋ nan dinna.23Avien tieb nba din kaal k saa tuu Gaza na, Caftolien nbae din belib k birib, b din nyi caftole k kaal b yial ni.24Fiit man ki saa man, k gaal tolen nba be Alnon na. Gotl man, k gaal man, n jikit Sihon kpanbal nba be Hesbon na k kubintua i nuu ni, Amolen nan u duo. piint k got duo manŋ, k faa naanɔ toob! 25Laa nyi diina k saa yaat jaŋmaani nan yanpuutuk a paak nan binba kul be sanpaapo k b i gbaat a fuut, b si jekle k b yan puut a paak.26N din tuun kedemot tinkuok paak tuomii nba Sihon kpanbal nba be Hesbon nan palpienn mɔmaan. ma binyetɔ a: 27Nyikin min k man gaal a duo ni; n saa tɔkin paane k kan bot n niuditu po nan n niigaanŋ po.28A sa kɔin nan liiglie jiet nba k n saa di, k bia saa kɔin na liigli nyun nba k n saa nyun; nsaa gaal nan n taa kuae. 29Linba na k Esau waas nba be Seil na tien k tulin, nan muab tieb nba be Al na. muun nyiikin min k maan gaal nan yuonba k saa gaal Suuldain k kua duo nba a ni k kagbennu nba tie n yomdannɔ na tienin na ni.30ŋaan Sihon kpanbal nba be Hesbon na din k luon k wuun cabit k tin gaal u duo ni, k maan kagbennu nba tie a yennu na din te k u k gbaat a maan k bia waakl u paak a wuun jiu k kubnɔ a nuu ni nan faa jii laat dinna biaŋba na. 31Kagbennu yet a: gotl, mɔtaana n jikit Sihon nan u duo kul k kubint a nuu ni.32Sihon din nyi k cet tinm nan u niib kul, a wuun kɔn nant jahat. 33Kagbennu nba tie t yomdanɔ din jiib k tulit k t kɔn nyannib ɔɔa nan u niib nan u waas kul.34L yuo na t din gaal u digbana kul bil u bona kule l jab, nan puob, na waas k ki nyik k b yennɔ kua paak k bia k saak b jii sial. 35Sial din ka k t luon, t din biil b mɔkint nan b bonkobt kule digbana nba k t din gaal na ni.36Laa nyii Aloel nba be Tolen Alnon kpianu, nan digbana nba be l baauk ninŋ k saa tu Galaadn digban sial din kaa k mɔk panŋ k tult ti: kagbennu nba tie t yomdanɔ na din jiib tulit. 37ŋaan a daa naaki Ammon waas duo na ni, nan tolen yabbot bɔkl kul, nan digbana nba be jual paak, nan siamba kul k kagbennu nba tie t yomdanɔ na bet nan t daa lekinm na.

Chapter 3

1T din ŋmaat tunna, k tɔkin duo sanjɔk nba saa Basan na. Og kpanbal din nyi k cetit, ŋua nan u niib kul, a bin kɔn nant Edlei. 2K kagbennu yet ma: daa tiin jaŋmaami, k maan n jiib tien a nuu ni waa, ŋua nan u niib kul nan u duo, a tienm nan faa tien Sihon, kpanbal nba tie Amolen nba kpanbal k be Hesbon na.3K kagbennu nba tie t yomdanɔ jii Og kpanbal nba tie Basan kpanbal na nan u niib kul k tienm t nuu ni, t din kpiib buob k k nyiik b ninŋ sua k u paaki. 4T din gaal b digbana kule k ki nyiik jennkɔ k l k baa ti yiikuo ni: digbana piinluob, nan Algob yial kul, nan Og yent kul nan Basan.5L digbana kul din tie digban gbenŋae, nan juonna nba be sanpaapo, k l ŋanna tie kuuta yaal, digbanlia muun din be k ki mɔk juonna k l yaabi. 6T din biil l kul k ki sii siali, nan taa din tien Sihon kpanbal Hesbon biaŋnba na, t din biil l digbana k ki jii siali, jaa, puob nan waas. 7ŋaan t bia din biil b bonkobt nan b mɔkint l digbana ninŋ kule.8L din tie n nae l yuo na, k t gaal Amolen nba kpanbala banle nba nba suuldain puotl po na, la nyii tolen Alnon k saa tu jual nba be Helmon. 9Sidonien nba tul Helmon saann nba tie Silion,k Amolen nba nyii l senil, 10Digbana nba kul din be paanu ninŋ, Galaad kul nan Basan k sa tu Salka nan Eldlei, digbana nba tie Og Basan yent.11Og, Basan kpanbal, nba din bial u kuunkuae k tie Lefaim buolu ni. Gotl, u Godo din tie kuut gadoe, Labbat din k tie Ammon waas digbann kaa? l fɔkint din tie taakabu ŋanyiae, k l yaalmu tie taakabu ŋanna, l taakabu tie jab yaale.12L yuo na t din gaal duo manŋe. laa piin Abel k saa tolen Almon nan Galaad jual na bɔkl nan li digbana, n din jii tul Lubenit nba nan Gadite nba e u jial. 13N din tul Galaad bɔkl nba din tenn na nan Og Basan yent kul Manase ŋaak tiebe: Algob yent kul, nan Basan kul, ŋanne k b jiil lefaim nba duo.14Sial, Manase bija, din gaal Agob kul k sa tu Geskulien nba nan Makatin nba telik paak, k tul u sann bul basan, k b yiil dinna bulg sail.15N din tul Makil galaad e. 16Lubenit nba nan gadit n din tulb galaad bɔkle k saa tu tolen Almon, k l sinsuk ni tie l bɔktin, k laa jii tolen jabbok, k l tie Ammon wass telik sinsuk.17N bia din tulib paanu k pukin, k l telik tie suuldain laa nyi kinnelet k sa tu mɔkl nba be paanu manŋ ni na, k mɔkjɔkinn na tie taal pisga, k saa yomba po.18L yuo na, n din tuli sennu na. kagbennu nba tie i yomdanɔ na tieni duo na a yin yent. yinm nba kul tie sejenm i si sonm nan gbiate Islael waas tuann po.19I puob kunkua nan i waas bis nan i bonkobt, n ban nan i mɔk bonkobt bonciann k b bial digbana nba k n tuli na ni, 20Mɔkmɔk nan i yuonba k kagbennu tan saa tuli ninjanm fuon nan waa tuli na, k bin yent duo nba k kagbennu nba tie i yomdanɔ tulib suulden bɔkl po na. ŋaan yinm ŋaalin saa ŋmaat sua kul faal nba k n daan tuli na nie.21L yuo na, n din tul senni Sosue k yetɔ a: a ninbina la linba kul k kagbennu nba tie t yomdanɔ tien kpanbala banle nba na: n nae k kagbennu saa tien yent damm kul nba k a saa sonm k cetib. 22A daa tiinm jaaŋmami, k maan kagbennu nba tie i yomdanɔ saa kɔn u mɔnŋ k tuli ya.23L yuo na, k n mial kagbennu yet ŋanm k yet a: 24Kagbennu yennu, a piin k waann. a tuontuunɔ a yaabint nba jaan nan a nuu panŋ yabint, k maan yennu lan nu poe, sanpaapo nan tinŋ ni, sa fiit tok i a tuonna nan yaabintinba ka tien ni? 25Nyikimin man gaal, n balmae nyikin min mon laa duo ŋann nba be suuldain puotl po na, nan liban juafaana na.26ŋaan k kagbennu wuutuol duo naanin i paak, k u k gbiinti mi. kagbennu yeti ma a: l jaanŋa jii daa piakin l maami. 27Don Pisga juul paak, k got yendopo, nan yenbapo nan yensuuk po, k a ninbina n laa faanu, k maan a kan gaal suuldain.28Tulin senni Sosue k paan u paal, k bia ŋaanm cie u paal, k maan ŋuae saa gaal niib na tuann po k saa jii duo nba k a goli na k tulib. 29T din bial be baauk nba be k ki fuok na Bet Peol na.

Chapter 4

1Mɔtana, Islael gbintl senni nan yiikuot nba k n tumii na. i jiil k yun nann tuonn, k fiit k ji fo, k bia kua duo nba k kagbennu nba tie i yiejanm yomdanɔ tieni na ni k yent. 2I daa puki sial linba k n tieni na ni, k bia daa nyint sial biaki: ŋaan jii cɔlin kagbennu nba tie i yomdanɔ na senni nan ma wanni biaŋba na.3I ninbina laa linba k kagbennu tun Baal Peol buol na waa: kagbennu nba tie a yomdanɔ na biil i sinsuuk ni binba kul din saan Baal Peol buol na. 4K yinm nba din jii i mɔnŋ k gaan nan kagbennu nba tie i yomdanɔ, i kul mɔk manfuol dinna.5Gotl, n din tumii senni nan jiikuot nan kagbennu nba tie n yomdanɔ na nba wannin biaŋbae, k fit yin jiil k sonm nann fanu duo nba k i saa gaal k yent na ni. 6I cɔlin k bia ki sonm l paak fanu; k maan ŋanne si tie i yanfuon nan i miinu buol ŋanu, binba gbat k b piak senni na maan sa yet a: niibuolu na tie daansiab nba tie yanfuon danme k bia mɔk miinu e!7Niibuolu gannu lanne poe be k mɔk yennu k u naakib nan kagbennu nba tie tiyomdanɔ nba tie biaŋba yuonba kul k t yiinɔ na? 8K niib buolu be mɔk senni nan yiikuot k l tie fanu, nan senni nba kul k n tieni dinna na?9I mi k tie suon na ŋnaan suol a mɔnŋ, ki goli a siek, daal n tu daal kul a manfuol kul ni, k daa tanmit linba k a ninbina la na k l daa nyi n paal ni; a tumi a waas k bin tumi yomdanɔ. 10I tian daal nba k a din set kagbennu a yomdanɔ tuann Holeb na, l yuo k kagbennu yet ma: taant niib na kul n buol! n luon bin gbat n maan me, k fit k bi ŋmamin yuokul bi manfuol kul ni tingbonŋ na ni; k fit k bin tumi b waas.11I din cat k nakin jual na buole. i din lint jual nae k muyelu din nyi jual na sinsuk ni k do sanpaapo. Bunbonn din be, nan muunyuk nan bunbon ciaɔnŋ k l tie nan nyiaɔk na. 12K kagbennu din paak naani muu na sinsuk ni, i din gbat kunkɔl k l paak, ŋaan i din k la niluo, i din gbat kinkɔl yenn kuae.13U din waani u senni k bia waani nan yin saak u senni piik nba k u din dian taanpot lai ŋanle paak na. 14L yuo na, k kagbennu din betin nan man tumii u sennu nan u yikuot k fit k yin jiil k tun nann tuonn duo nba k i saa gaal na ni.15Daal nba k kagbennu din paak naani muu sisnsuk ni Holeb jual buol k i din k la sua na, i suol i mɔnŋ nan i sei man, 16K tan daa bil i monŋ k kpiel sial k l tie patl ki nan jua n nae k puo, 17Bonkobk ninnauŋ nba be tingbonŋ na ni, naunŋ ninnauŋ nba yuuk sanpaapo, 18Bonkobk nba fulin u paak tinŋ ni janŋ ninnauŋ nba be nuyn ni ko kpingbann tinŋ ni.19Suot a mɔnŋ, k tan daa goktl a ninbina sanpaapo k laa yennu, ŋmaalik nan ŋmaabila, sanpaapo nauŋ kul k a tan saa maan k gbaan b tuann k jiantb, l tie bona nba k kagbennu a yomdanɔ bɔkt buolu kul nie, nan sanpaapo kul. 20ŋaan yinm ŋaalin kagbennu jiie, k nyini wahala dinu ni egipt a yii tie buolu nba k u yennu nan yaa tie dina na.21Kagbennu paal din bil n paak i paake, k u din pol k yeta n kan puot suuldain k n bia kan kua digbanŋann nba k kagbennu nba tie a yomdanɔ nba tula a fan yent na ni. 22N saa kpo duo nba k t be na nie, n kan gaal suuldain, ŋaan yinn saa gaale k yent digbanŋann manŋ.2324Suot i mɔnŋ k daatanmit kagbennu i yomdanɔ mɔlol nba k u lol nan ni na k daaa tie bonnankal sial nba k kagbennu a yomdanɔ yeta aa da tie na. K maan kagbennu a yomdanɔ tie muu nba die k tie yennu nba mɔk jawuuk.25Yuonba k a tan mɔk waas nan yabuona, k i be duo manŋ ni k l wei, k i tan tanm k nan bonnankal sial, li tie k i tien linba k ŋaan kagbennu nba tie i yomdanɔ na tuann, u saa donn wutuole naa ni, 26N jiikt dinna n siala i paak sanpaak nan tinŋe,i saa kpo k buont yian duo nba k i saa gaal k yent suuldain puotl po na! i daa ki yab, k maan u saa biil i kule.27Kagbennu saa yaati buolu ganu sinsuk ni, k i saa tenn waamii na ki be buolu nba k kagbennu sa saan naani na sinsuk ni. 28Lenŋe k i si jiantl yenni nba k niib nann nan b nii k l tie daat nan taana na, b k laat, ki k gbia, ki k di, k bia k ban nan be nan b be na.29Lenŋe biak k a bia sa lon kagbennu a yomdanɔ k sa lau, li tie k a lomɔ nan a paal kul nan a siek kul.30Muksuk yuo nie k linba na kul sa baala. l yuo, nan yuonba baat na nie k a saa ŋmaat yen kagbennu a yomdanɔ k gbiint u kunkɔl; 31k maan kagbennu a yomdanɔ tie ninkpaanbaunŋ yennu nba kan ban nyika k bia kan biila ni; u kan tanm mɔlol nba k u din lol i baa na.32I boi yuokpel nba din gaal na, laa nyi daal nba k yennu din nan nilɔ tingbonŋ na ni, laa nyi sanpak piinu nan l yuontu po: k loon bonjann na buolu na ban tuma a, ko k gbat l buolu waa? 33Buolu lane na poe ban gbat yomdanɔ kunkɔl k u piak muu sinsuk ninŋ, nan bikna, nan yinm na ŋaan be u manfuol ni?34Yennu lannɔ poe ban bikin a wun gaal u buolu ŋaanu sinsuk ninŋ, nan bikna, nan nyina, nan baktnaunŋ tuona nan kunkon gbenŋle nan u panŋ nuu nba tant k tun jaaŋmaami tuona nan kagbennu nba tie yomdanɔ nba tun biaŋba Egipt i ninbina ni na?35A din tie siala danɔ linba kul tun na ni, a fan fit bann nan kagbennu tie a yomdanɔ e, k jasua ka k tie nan ŋɔ na. 36A gbat a yomdanɔ kunkɔl sanpaapo a wun kpaamae, k tingbounŋ na ni k u te k a la u muu gnenŋl, k a gbat u kunkɔl muu na sinsuk ni;37U din luon a baanba, k gann b puolpo binba wa n; k jii u mɔnŋ panŋ k nyini egipt; 38U bel buolu nba gala k bia yab k mɔk panŋ a tuonn po a wun te fan kua b duo ni, k jii tula a fan yent nan fa laa biaŋba dinna na.39Bant dinna ki bia ki dia a pal ni nan kagbennue tie a yomdanɔ, l sanpagbouŋ ni nan tingbouŋ na ni yensua ka k tie nan ŋua na. 40K i cɔln u yiikuot nan u senni nba k n tieni dinna na, k fit k fi be a yaamani, fin nan a waas nan a yaabuona k a manfuol saa fɔkit duo nba k kakgbennu a yomdanɔ tiena na ni.41L yuo k muois ŋann duoi ŋanta suuldain puotl po yendopo, 42k li be ki sinmit binba k ban k kpi nilɔ ŋaan k u tu k tie u dataak na, bin saan kua duoi manŋ ninŋ k faat b manfuol, li tie k b duoi manŋ ninŋ yenn. 43L din tie: Betsel nba be tinkuok paanu ninŋ lubinit jent ninŋe: nan lamot nba be Galaad, k tie Gadit yent, nan Galon nba be Basan k tie Manasit yent nae.44Linba na din tie senni nba k Muois tul Islael waas . 45Gotl senni nan yikuot nba k Muois din nyi egipt na puolpo. 46L din tie suuldain puotl poe baauk nba k fɔk nan Bet Peol nae Sihon duo ni, k Amolen kpanbal din kua Hesbon k Muois nan Islael waas din kpiu ba din nyi Egipt na puolpo.47B din gal u duo nan og nba din tie Basin kpanbal yale. l Amolen nba kpanbal banle na din be suuldain puotl poe yendopo. 48B yent din dian Aloel ki k fɔk nan tolen mɔgbann nae la nyi Almon jual k sa tu sion nba be Elmon na, 49K din ji paanu nba be suuldain puotl po yendopo k sa tu mɔkl nba be paanu manŋ ninŋ k be Pisga na.

Chapter 5

1Moyiis yii Islael kul, k yeb a : sokt man, Islael, seni nba nan yiiko nba k t ki gbat dina na. I banŋ man, k jii k tun nan tuon bo ŋann. 2Kaagbenu, din lol m lol tim nan ŋɔ moyom kua woleb. 3I ji k tien t baa nba ka k kaagbenu din taan nantinm, nba be dinn na, k fo na.4kaa gbenu sa maat nan kigoli le b jual paak, mun sun suk ni. 5n sie yinm nan kaagbe nu sunsuk ni, k wanti kaagbenu maan; k man i ŋman mun, a i ji kan do jual paak-u yet'a. 6n tie kaagbenu, a yennu, k nyi naa Ejibt duo ni, tuntunu baak ni7a ji k mɔk sial a yennu n nun ni. 8a ji kan kpel sial a nanŋ, k l nan sial bonba be sanpapo nan sanpagbanani, nan binba be tinŋ ni, nan nyun ni, k jin k cie tinŋ.9n kan gban u nun ni, a kan jiant b, k man min, kaagbenu, a yennu, a tie yennu nba wun, k taal baa nba tuuba nan b waat k sa tu b yabon banta nan ŋanna bin nba yisimin, 10ŋann mɔk ninkpabɔŋ k sa ta b yabona tutil nan b nba luonin k bia dia n seni.11a daa yii kaagbenu a yennu sann yann yann : k man kaagbenu kan nyik bin nba yii u sann yann yann na tubdatu.12I tian foundal, k tie nɔ li ŋann, nan kaagbenu, a yennu nba wanna na. a sa tun daa ŋanlobe, 13a tuon nba be kul. 14ŋaan dal ŋanlole dal si tie kaagbenu fou dal, a yennu : a kan tun toun sial, fin, naa bija, naa naab, naa boy, nan bonkob kul, nan saanɔ nba be a ŋaak ni, k lin t k a tuontun jua naa tuontun puok n fuo yi nan fin na.15sa tial nan a din tie daabil e Ejibt tinŋ ni, k kaagbenu, a yennu nyinna nan nba mɔk banŋ nan kpinkpoŋ nba fɔk: l paak ki tien k kangbenu, a yennu, tu la mob a fi tien fuon n dal.16baak a baa nan , nan kaagbenu a yennu nba caba na, k lin te a daa nan n fakt ka bali man tinŋ nba k kaagbenu, a yennu tu la na.17a kan kpi. 18A kan tuun bon cun cuntuona. 19A kan jaan. 20A da faa faak a lɔ paak.21daa mɔk luom naa a lua baak, nan u kpaab, nan u tuotunjua nan u tuontun puo, nan u naab, nan u boŋ, nan bona kul nba tie a lua yal. 21 daa mɔk luom naa a lua baak, nan u kpaab, nan u tuotunjua nan u tuontun puo, nan u naab, nan u boŋ, nan bona kul nba tie a lua yal.22Maan na k kaagbenu paak, nan kunkɔl sanpan jual paak , mun sunsuk ni, munyut ni nan bunbɔt ni, k maat tuntanu niib na kul, k k puk sial. kuu dian tanpant lie ŋanle, k tuuil.23Yua nba ki gbat kunkɔl bunbon sunsuk ni, k sua k jual na kul tie mun, i bolu ninŋ baat ma nan i sakab kul tie mun, i bolu niny baat ma nan i sakab kul tie mun, i bolu niny baatb ma nan i sakab kul naak n buol. 24K yet'a: gotil, kaagbenu t yennu, want u yudant nan u yabt, k t gbat u kunkɔl mun sunsuk ni, dinna t laa k yennu maat nan niib k b be k fo.25k mɔtana bcc paak a k t kpo ni? k man mun saakou manŋ saa diit a; li tie k t bia ŋann saki kaagbenu kunkɔl, t yennu, t saa kpo wa. 26Nii l ɔnɔ po e k, ban gbat i, nan tinm na, yennu nba fo kunkɔl i k l maat mun sunsuk ni, ku bia be k fo. 27Fini, naat k sokil linba k kaagbenu yan yet'a t yennu; a jii a tiɔŋ linba kul k kaagbenu saa yeta, t ye unu: t sa sokl, k bia tien.28Kaagbenu gbat man nba ki yet'i. k kaagbenu yet'i a u gbat man nba k niib na baak k tien n a ba baak linba kul ŋan. 29O li boki tie k pala na tie na yuo kul k si ŋmamin ki bia dia n senni, b si be bal mann ni yuo kul, ŋanm nan b waat. 30Sant yet b tunt i lanbot ni.31ŋaan fin ŋann'i, biat nan nin, n saa yet'a senni, kul, nan yiik ot, nan mo ciabu ka sa tuntib, k tun nan tuon do ma ni ki sa tul b na.32I tien nan ŋant li nba k kaa gbenu, a yennu, ciab a na; i daa tun ni jetu, k bia daa tun ni ganŋ. 33I tɔ ki faanu kaagbenu saana, i yennu, nba dian ni, a lin te k l fo, ki bia ki be pal man ni a ki yin bia fokin i danna tinŋ nba ki saa kua na ni.34Kagbennu din gbat i fuut pinpauk manŋa. k u wutuol duo k u pol k yeta: 35Nitont na yaa paabu ni sua kan ban la duo ŋann nba k pol maa n tul b yiejann na, 36ŋan kaleb Yefenne bija na kuunkua sa la duo manŋ, k n sa tul ɔɔ nan u waas duo nba ni k u sonm na, k maan u cɔln kagbennu mɔb a.37Kagbennu paal bia daan biil n paak, i paak k u yeta: a bia mun kan kua duo manŋ ni. 38Sosue nun bija a tuontun nua nae sa kua, moont u paal k maan ɔɔe saa dia Islael tieb k bin kua duo manŋ ni.39K i yaabuoona nba k i yet a: b tan sii tie daaba e! k i waas nba daa k ban bonŋann nan bonbil diina na, ŋanme tan saa kua duo manŋ ni, 40ŋanme k n tan saa jii duo k manŋ k tulb k bin yent. ŋaan yinm ŋaarin, ŋmaatl man ki saa man tinkuok po ki tuok mɔk muunŋ.41K i jiin k yet ma: t biil kagbennu wa; t sa do k kɔn konn manŋa, nan kagbennu t yennu nba wannit biaŋnba na. k sua kul tien siil k jii b tɔb tiat ki k bobin faanu ŋaan luon bin do jual manŋ paak. 42K kagbennu jet ma: paakin maa: i daa do k kɔn kɔnn manŋi, k maan n k be i sinsuk ni, i daa te k i daatai ta sa nyanni ni.43K n yeti ŋaan k i k gbaati; k yet kagbennu mɔb, ŋaan duo jual na paak i yaamani. 44L yuo manŋ k Amoleen nba kua jual manŋ paak na nyi k ceti, k piikni nan soi na, k kpii seil duoni k sa tu Holma.45Yaa ŋmaat jen juonba, k i bui kagbennu tuann; ŋaan k kagbennu k gbiint i mɔni k bia k gbat i kuunkɔla. 46L puolpo i din kaal Kadese , l buole k i wei bonciann.

Chapter 6

1Gotil yiikot nan senni nan mob cabu nba k kaagbennu, i yennu, cab a n tunti, k yiin k jiil k tun nan tuon tinŋ nba ki sa kua le na 2lin bia te k fi ŋman kaagbennu , ki dia dal kul a man fani fin, nan a bija, nan a bik ya bik l yükot kul , nan senni nba k n senna na, k lin te ka daa n fokt.3I soki man Israel , k jii k tun nan tuon fanu, ŋan ni saa te ka paali man , k yin bia pɔt bocia n nan kangbennu yan yet na , a baa nba yennu, pona tinŋ nba gbie nan nabiin nan siat na .4Islael : sokit , kaagbennu, t yennu bua kua e kaagbennu 5A i luon kaagbennu , a yennu , na a pal kul, nan a siek kul nan a panŋ kul.6yii kot nba kin tuladinnuna, li si be a palni . 7sa wann a waat a saa maat li tie kaa be a ŋaak ni fii saa sanu, nan fi yan dɔl nan fi fil.8A tabin li tie nyinn a niin paak, bii tie nan dɔk na a ninbina sunsuk ni 9A saa dian a ŋaan daacata paak nan a gana paak10kaagbennu , a yennu saa kuana tinŋ nba ku din pun a baa nba na, Ablaam, Isak nan jacob a u tul a si mɔk digban gben ŋan saka nba k a k maa. 11ŋaa i nba gbie nan bo ŋanna kul ŋaan ka k gbien, nyunbua k bul nan tüni nba nan sinsabi ka k bul 12yuo nba ka dü k gbo, a gul a mɔŋ k daa tanmit kaagbennu nba nyina Egypt tinŋ ni , fala ŋaak ni13A sü ŋman kaagbennu a yennu a jiantil'ɔ a sü pol u sann na 14I kan san yennu sɔ buol, nan niibolu ku yenni ma kul lin ta 15k man , a kangbennu tie a yennu nba mok funfun a sunsnk ni kangbennu a yennu wudol sa daa paak , k u gbena tinŋ na paak16i do biki kangbennu, i yennu, nan ya din bikinɔ masaa na. 17ŋaan i sü dia kangbennu yükot e i yennu , nan u mob cabu nan senni nba ku dian k wani na .18A tie lin nba tok nan lin nba ŋan kangbennu ninbina ni, k lin te kapali man , ka kua k kal tinŋ nyanŋ nba kangbennu poun a baa nba a wun tul a na. 19li tie ku bet a datai kul a nunnin, nan kangbennu nba yet t na20yuo nba ka bija boi da yen : diani nba na nan senni nan yennu mob cabu nba k kangbennu , t yennu , nba dian k tuli na? 21Ayet a bija :t din tie falawɔ daba e, Egypt , k kangbennu nyint Ejibt nan u naun nba mɔk panŋ 22kangbennu tien , tininbina ni, nyinna nan mabta , saka nan bokanbont, Egypt paak , nan falawɔ nan u ŋaak kul paak . 23kuu nyint leŋ , k sann nant tinŋ kuu din puon t baa nba a u saa tul t na .24kangbennu yet a tin jii u senni k tun nann tuon, k ŋmaankangbennu , t yennu k lin te k ti be pal mann ni u tul t manfuol , nan waa tie dinna na. 25T sii mɔk mɔmɔnik bɔkl, li tie k t jü u yükot na k tun nan tuon kangbennu nun ni t yennu, nan waa cab mob na.

Chapter 7

1Li tie k kaagbennu yennu t kaa kua tinŋ nba na ni ka saa kal na, kuu saa bel buolu bo cian uolu mun lole k b sii mɔk panŋ cie buolu itit nba, gilgasit nba, amolit nba, kana tieb, pelisit nba ifit nba, nan sebusit nba Felesien nbu ye mulale nba yaa k bia mɔ panŋ k cia.2yuo nba k kaagbenu, a yennu, tul b ka nyannib, a sa botib a da mok mol nanm, a bia daa tie m nik ciabu. 3A kan kuan i buolu, a kan tulb a bopo e b bojia e a bia k ji a bopok k tul b bojia.4K man b saa te ka bojia n yeti, ki jiantl yen fani, k l saa le k kaagbennu wutɔl nyinn a pak ku biana cin. 5Gotl bian nba ki si lie na: l cibn b binbinta na, k kɔn b cicilina, k bo b bata na, k jua man bo ninnant nba k b kpel na.6K man a tie bol bannu e k tul kaagbenu a yennu kaagbenu, yennu ku lukta, a tie bolu nba tie u bolu bolu kul nba be tinŋ ninŋ na.7I k tie a i yab k gal bolu kul ka, k kaagbennu taan nan ni k lukti, ŋaan i wal k gal bolu kul. 8ŋaan n k maan kaagbennu lonie k maan u luon u dia mason nba ku din tie nan i baa nba na kaagbennu nyii ni nan u nun paalu, k fati tuon ŋaak ni, Falawɔ nan ni Ejipt kpanbal.9Min man nan kaagbennu e, a yennu, l tie yennu l yennu cɔl dia u molo nan u nin kpabɔŋ k sa tuu yabona tuti bin nba luonɔ nan bin nba cɔl u senni na. 10U tantl nan u diat b ma nanmɔ k bil b u sa ba sɔ kul u biit paak a. 11Ŋann, jin yii kot nba, nan senni nan mob ciabu nba kin dian dinn na, k tun nan tuon.12I soki n mociabu, k dial fanu k bia jiit tun nan tuon, kaagbennu a yennu, si tiana molol na po nan ninkpabɔŋ nab ku din senn mosonn u sa tul i baa nba na. 13U si luona, u yat yeŋam a pak k bia te ka bɔt u sa yat yet banm nan non waas nba sa nyi a gbanu ni na nan a tinɔ luana, naa a dii, naa yuon, nan a kpan nun a bakob gbe ŋe na bokob biit kɔna paak a ŋaak ni jua nan puo kan matl si ka, nan bon kob ni kan matil si ka.14Yetŋanm si be a pak k cie bolu kul paak a ŋaak ni jua nan puo kan maltl si ka, nan bon kob ni kan matil si ka. 15Kaagbenu sa fɔkin yiali kul a buol; a kan laa yial biisɔk nba ka din laa Ejipt na ŋan u saa faa bin nba kul yisma na.16A saa ŋman bolu nba kul k kaagbenu a yennu, saa caba na, a kan gotib nan ninbaɔk nun, a bia kan jiant b yenni, k man l si tie baluko k tula.17Li tie ka yet a pal ni a: a digbana na yab k cien, n saa tie le k webi? 18Da ŋmanm tiatl lin nba, k kaagbenu a yennu tien fala wɔ nan Ejipt kul. 19Nyin saka nba ka ninbin la, mabta, nan, ninn nun palu nan kpinkpin fok k kaagbenu a yennu, tien k nyinna na: n na k kaagbenu, a yennu saa tun tul bolu ka ŋmam na.20Kaagbennu, a yennu, sa tun bunbiil b paak, k biil nan bin nba cial k bɔl a nun ni na. 21L daa mɔk jija i nanm; maan kaagbennu, a yennu be a sun suuk ni yennu nba yab k bia paal. 22Kaagbennu a yennu saa saa bel b wan wan i digbana k fɔknma nunŋ po, a kan gbenn'b cain, k maan gbenn'b kpaant ni bonkobt sa pɔt k tu li. danŋ.23Kaagbennu a yennu saa nyannb k tu la; u saa k u saa jiib, k sua kan fit gulib, nan yuo nba ki tan bot'b. 24U saa jii b kpanbala k tiem a nun ni, ka saa pin b sana san papo, nan yenɔ ki dia nan yuo nba kɔ tɔn sa botib.25I sa juo mun b bo nant tin nba kb kpel k i tie b fak yenni i na a da mɔk nian a bia kan jii likli nan liktana nba be b pak na, k l tie jaŋmami nan i si tie baluk, k maan b si tie bobilan kante k tul kangbenu a yennu. 26A dan kɔant bobilan kant a ŋaak ni, ka sa man tie nan bonn na, k matot si be a paak; ŋan a t k bon bolu da be a ŋaak ni, k man i bon tie li nba ka sa botib.

Chapter 8

1I sa cɔln k bia jii k tun nan tun n yiikot na k tuli din na ,l t k i mɔk manfol k yin bia pɔt ,k yin kua k kal tinŋnba k kaagbennu poun a usaa tul i baa nba na . 2Tiatl sɔni nba kul k kaagbennu a yennu t k ka tien bin na pinna tinŋ koŋ ni, a wun sikne k bia bikna , k bann a pal yan tie k bia lani a dia u yiikoti.3U sikna , k bia di fala nan kun , ka dina nan man nba ka din ban k a baa nba mun bia din k ban a l fit wana nan nilɔ k fo panu kukua pak ka ŋaan nilɔ fo na lin nba nyii kaagbennu mɔb ni e .4A tiat k bat a pak, k tal bia k mɔl l bina a pinna sunsuni. 5A bann a pal ni nan kaagbennu a yennu, dat i tuba nan nilɔ nba dalu bik tu k bian nba na . 6I cɔln kaagbennu yiikot, a yennu, k som u sɔni ki bia ki ŋmamɔ7k man kaagbennu a yennu, saa t ka kua tinŋ ŋann ni tinŋ,tinŋ nba k nyun be , nyu nba nyi tana ni nan mɔk bit ,k yat bat ni nan juani: 8Tinŋ nba mɔk jiet nan finy nba, nan fikie nan k l na die ; olifie nan siat duo .9Tinŋ nba ka saa dii panu nba yab, siaba ka kan kɔŋ sial; duo nba k tana tie kut nan jual nba pak ka sa nyinn kuk mɔkpiala . 10Yuo nba kaa dii k gbo ,ka tul yennu nipuok kaagbennu, a yennu, duo nyan nba ku tula na pak11I ban kaa saa tam kagbennuuk po, k tan daa cɔlinŋ u sennii nba k n da k tiena dinne na. 12A dii k gbo yuo nba k ma k kua ŋaa ŋanna ni.13Yuo nba k laat k a bo kogbeŋa na a bokobiit pɔt, a likli nan a liktana puki, k lin nba tie a bona kul kpatil. 14Sinkt a mɔŋ k da fa pal, k tan sa tanm kaagbennua yennu, nba nyin na Egibt tinŋ tuon ŋaak ni na .15K t ka som tinkoŋ nba k man ni, k wai nan nanni, sian nba kol k nyun ka , k u t k ayun yat k tul a tanpuk nba waki na nyun. 16K t ka dii kinkoŋ ni jiet nba k baa k ban a wun sikna k bia bikna, k tie na ŋant l po. 17A ni fan yetna pal ni: A n panŋ nan n nun paalu e tul mɔkt18A tiat kaagbennu a yennu, k man ŋɔe sa tul panŋ ka pakib ŋanne saa te l wann , wa tie bannu nba dinn a u motuol nba ku puon k tul bin ba na. 19A i tanm kaagbennu, a yennu i san yeti bol k jiatib k bia gbat b mun ni, i yena e nan mɔni dinne a saa kpo. 20I sa kpo nan bolu nba k kaagbennu t k b kpo i jii kan gbat kaagbennu yennu ku kɔl.

Chapter 9

1islael tieb , i gbiint man, dinne isa puot juldonn mɔkil , ki saa kua k kal tiny nba k leny niib yabi k bia mɔk pany k gal: . k b duo : yab k mɔk pany k saa tuu sanpak . 2l niib tie niwakta , k fɔk . Amak waat nba ka ban , ka gbat ba yet linba ,ŋme saa fit k tuok Anak waati ?3ŋaan i saa Bann dinne nan kangbennuk A yennu, saa sonm A tuann nan myeluu ne .ŋua ee saa bib k nyannib a tuann . A saa belib k yaanm nan kangbennuk nba yet bianunba.4yonnba k kangbennuk, A yennu, belib a tuann na , A daa yaan A pal ni nan a tunyana paak k kangbennu t k t saa kin k kua l duo niny ŋaan b tɔkbiit nba k b mɔk l buoluu paake k kangbennuk belba tuann.5nn l k tie a monkunt nan Faa tuak nan paal na paak kaa ka kua l duo ninŋ nan a juamu. ŋaan l tie ba mɔk kɔnu nan u buo ne k kangbennuk, a yennu belb a tuaan , k bia luon wungben mɔsonn nba k kangbennuk bosen u baa nba , Abraham, isaac nan jakɔb6a bann nan l k tie a monkunt paak kaa k kangbennuk , a yennu tula l duo yanu k i yen. k man i tie tub -kangbata e.7Tiat, k daa tanmit biayinba k a donn kangbennuk, a yennu wutuol kunkuok paak na. Laa Nyii daal k a Nyii Egipt k tan tuu daal nba k k a baal ne buol na . ki ji kɔɔn nan kangbennuk,. 8Holeb buol, k i donn kangbennuk wutuol , k kangbennu pal bie , k u mal : a wun biani .9Ma duo juol many paak , maan gaal tanpatla: nba k kangbennuk dian u mɔld l paak k tult na, kin tien jual man paak yentun muno piinnnu nan Nyiɔtun muna piinna k k ŋman kpanu k bia k Nyuu Nyuu. 10ŋanne k kangbennuk tulin tanpatla i yanlee nba k yennu dian nan u nuu , k l tie mɔbona nba k kangbennuk din paak tulit k l Nyii muu sinsikin, daal nba k t taan be jual penŋne.11maa tien yennʊ na piinna nan Nyiɔt pinna puol poee k kangbennuk tulin tanpotlai yanle . mɔlol la k l 12k kangbennuk yet ma, fiit k sik yian nne; k l ma a niib nba k a Nyinib Egipt na , biir b mɔŋa. B dɔnŋ yeet sɔnnu nba k n kin daan wannib maa bii dia nawa; k maa b mɔnŋ yenbik.13k kangbennuk yet n, n laa naan niib man , tie nii kangbataee. 14Nyikin k man biitib , k piin b saa na Alsannin , ka yaa ninŋe kin sa tien buol nba mok panŋ k bia yaab k ciel l buolu .15k n saa ŋmaat k sik kjual ne n gaal muu , ŋan k tanpatlai ŋanlee ninŋ. 16k n gool : k laat , i tun k biil kangben i yennu, i maa naabik ninnanŋ i nyik yiama sɔnu nba k kangbennuk din dian k tlui na .17n saa jii tanpatlai ŋanlee na, n nuii ni k lu but but i Nunbina ni . 18ŋaan gban kangbennuk tuann nan ma din tien daapiinna nan Nyuɔypiinna, k k ŋman kpanuu k bia k Nyun nyun k l ma biit nba ki biil k tien linba k yan kangbennuk nunbina ni, k jipuuk na .19k man jaymaanii bo solin nan mala kangbennuk wutuol nba yeet i paak k bo tie u naiani, ŋaan k kangbennuk le k tan gbiintin. 20kangbennuk pal bia yanm k biil Aalon paak , ku yaa wun kpu , kin bia mialu paak l yoo ne.21kin jii naabik ninnanŋ nba k : nan, i biit luana many k jool muu, k nannil, k lin tan tenn waamine k : tie yon kin lu yon many Nyumonn nba gaal jual ne ni .22i donn kangbennuk wutool yo nba ki bee Tabeda , MaSo nan kibloth , Hatasva 23yo nba k kangbennuk tumi kades Belnee k yeti a , donman k i yent tinŋ nba kin tieni ,na !yet k k taa kangbennuk !yennu po , i k tien yada u ninŋ k bia k cɔlin u mɔb. 24i tie mɔyet danm k tul kangbennuk moa banniwa.25Ngbaan kangbennuk tuann, n gbaan daapiinna nan nyuɔt piinna kman kangbennuk din yet nan u luonun biani ee. 26k in mial kangbennuk , k yet a, n yonmd. an kangbennuk , A daa biant a niib na, a mɔkinm, ka dab nan a paacianu, k nyinnib Egypt nan a nuu paalu.2729Tiat a tuntunnaa, Abrattam , isaac nan jakobpo, A daa gooli l don niibit ne po 28N N ŋman nan tiny nba k t Nyii leny ne niib s a yet a, kangbennuk bo k mɔk panŋ nan win baal nani tinŋ nba ku bo senn mɔsann k a nyʊnib k saan namm tinŋ kunŋ paak a a saa kpibe .

Chapter 10

1L yo ne k kangbennu , yet ma, kpet tanpatlai ŋanle k li tie nan sinsinn yal na, k baal nann nbuol jual ne paak : a bia kpaa dat laki. 2N saa dian tana manŋ paak mɔbona nbadin be sinsinn yal nba ka yieel na paak ,ka jiil k tien lakil manŋ ni.3k n tien kpek taabii lakil , kin kpel tanpatla : ŋanlee k l tie nan sinsinn yal na k j i do jual pak k tanpatlai ŋanle be n nui ninŋ. 4k kangbennuk dian tanpatiainan paak mɔbona nba ku dan dian sinsinn yal paak ne, sennii piik nba ki din taan leeb ; k kangbennuk din tulin.5k n din nyʊ jual na paak k tuun k si k , k n jii tanpatlai ŋanlee k tien lakl nba k n ŋamm na ni k l be leŋ nan kangbennuk nba din wann n biayinba na.6k islael waat sool sɔnu k nyii beeloth Bene jaakan teeb tal na buol k saan Moselo Leye k Aalɔnn kpo , k b piiu, k u bija Eliasal set k tie manntua. 7k b nyii ley k saan Gudgoda, k nyii Gudgoda k saan jotbata, tinŋ nba mok bun nba mɔknyunbonciann na .8l yo ne k kangbennuk bɔkt leri buolu k cabib a b i see kangbennuk tuann ki tumua k yat yetŋanm k tu u buolu u sann l'nba ku din tien ne na. 9l paake k le vi buolu k mok bitu k k mok Faal nan waat: kangbennuk e tie b Faal, nan kpangbennik, a, yennu nba paak bianunba ne.10N bial jual ne paak yonnu ni piinna nan nyiɔt piinna nan sinsinn na. k kangbennuk bia tuo k gbintin n ne kangbennuk din k lann u n biiri 11kangbennuk yet ma, fiit k sɔmm nan niibne, k bin sann k gaal tinŋ nba k n senn mɔsonn k tul b ya jamm na.12Motane , israel tieb , kangbennuk i yennu boi i bee , li ki tie ki yman kangbennuk i yennu i ka, ki sɔmm u sennu nba kul ku tei , ki loon, ki jiantol, kpangbanuk i yennu , nan a pala kul, nan a na linŋ kul. 13li ki tie ka tuo kangbennuk nan u sennii kul nba ku teeni dinna na ka a saa fit ki be a yaminiy ?14gotli, kangbennuk a yennu, ŋua e yen sanpaak nan sampaak nan tingbouy nan linba kul be tingbonŋ ni. 15ŋaan a baa nba kuae k kangbennuk , din ŋam kloom, . li gal b paak yinme ku ganni buolu kul ni nan ya tie bianba dinne na.16yin lebt i pala, ŋan da tie tub kangbat 17kiman kpangbenuk , i yennu -e yennu nba gal yennu kul , yonmdan ya yonmdan, yennu nba yab, k mok panŋ, k tie bʊ tʊnɔ u k mɔk ningannʊ, bia k gaan Fɔbit18u tien kpeebii nan pakai b bal monʊ k lon sanm, k tiem jiet nan tiat 19i loon sanm man klman : mu n din tie sanm-e Egypt tinŋ ninŋ .20i gman kangbennuk , a yennu , i jiantilo ki be fanu nanɔ a kan kuu u sann. 21u tie a yuu dano , u tie a yennu ŋinatie yaalitak tuonjana nba ne a ninbina ninŋ ne22i baa nba din saan Egypt k tie nʊb piinlole kua-e, ŋaan mɔtane kangbenuk i yennu te ki tie nʊbulcianŋ tie nan san paapo ŋmabilane.

Chapter 11

1i lon kangbennuk , a yennu , A tuo wa tie linba kul, k saak u sennii, k tuo u kuat wa maat linba nan u mɔmann nan u yikot2Tiat dinna daal nba na linba ku din tun k tulit. yan u k t k t waat bann k bia la kangbennuk i yennu yabint, nan paacianu nan u baktnann u nu palu nan u nu nba tant anŋ tuona. 3u Nyina nan u tuona linba kul ku tund tul ijipte kpanbal Faalaɔn nan u do kula .4k i la biayinba ku tien ijipt kunkɔnkɔnna nan b taanii nan kunkɔn lola k mɔk munŋ Nyun gal b paak k diib, yo nba k b din beeli , a bin gbenn i maan. 5wa tie ni limba paanu ni ne wa k tan Fit baal nani n ne na .6wa tien limba k tul Datann nan Abilan nba tie Eliab waat, Rubenn waat, tingbouŋ bɔkit k mubin ŋamm, nan bi ŋaatee b, nan biŋei nan b lanbont nan b puol po wanikul, israel nunŋ ni. 7klma i nʊbina la bakitnanŋ tuona kul nba k kangbennuk tien.8N ne , i dia sennu nba kul kn tie dinne daal ne, i sʊ mɔk panŋ k Fit puot tinŋ nba kii sa gal k san kua k yent tinn nba k n tei 9ŋanne k i man Fol sa fɔkit tinŋ nba k kangbennuk din senn mɔsonna u saa tul yaajamm nan bi yaabuona ne , tinŋ nba k siat nan naabiin puub na .10ŋan duo nba k i saa kua k yent na ki tie nan Egypt tinŋ nba ki din be k ko kpant k maant i bonbul kala Nyun nan lomm ne kaa. 11duo nba ki saa yent ne tie duo nba mɔk djuat nan baate. k nyunu sanpak saak nyun. . 12l tie duo nba k kangbennu a yennu guu , k u ninbina kpaal paak yo kul laa nyii binn pinpʊk k saa tuu l juontu.13li tie kʊ cɔlin n sennu nba k n tei dinne ne, li tie kii luon i pala, nan i na l mi kula. 14N sa te k saak n baal i duo ni yo nba k l boi sinsinne saak nan kpa fuul djindjok k i saa la jiet nan tilɔɔna daan nan kpan. 15N sa tien muat n kpaat i kpant ninŋ ki bonkob ti ŋman ka mu dj dii k gboo16i i mi man , k da ŋa yin suoli palo k i tan saa mann nyik ki jiantl yennu Fana k gbant b tuanne. 17kangbennuk , saa donn wutuol i paak u saa luon sanpagbabt, k saak kan baa, k tinŋ k tien u luana , k yin kpo yian lenŋ , tinŋ ŋan nba k kangbennuk jii k tuli.18i i tien man ii palani, nan i i nalmin, u maanm nba, kin mati ne. ii tien litie duok i nii paak, i i yuu gbia nan i i ninb na sinsikin. 19ii tu mi i waat , ki piak b l po i b ŋei ni, nan be sɔnʊ ni, nan i loun yin duol, nan yi Fiil yo nba.20Ti dian i ŋei davataa paak nan tammɔi paak. 21k ŋanne k i daa nan i waat daa sa wei tinŋ nba k kangbennuk senn mɔsonn k tul i baa nba ua u satul b, sanpaak nba nba tun jɔɔn bianŋinba na, i mun sii tun be lenŋ nnaetinŋ manŋ ninŋ.22li tie ki saa sak ki dia sennii nba k n dian k tuline, k dial nan paala k luon kangbennuk , i yennu k sɔmm u sɔnu ninŋ kbia lol nan'a. 23kangbennuk sa bel buolu nba kul be i buol , yinme sitie l buolu nba kul be i buol, yinme sitie buolu ninŋ sakaab k yab k mɔk panŋ k gaal b.24k yial nba ku ninŋ kitaal sa ŋmaa kul sii tie i yale i kpaal saa nyi panu k saa tuu lebanonn, k bia nyi Eufalate, k saa tuu mɔk gbeyl yonba po. 25sial kul kan fiit. kangbennuk i yennu nu tantuu sibe nan waa din yet i u saa jekl k t k b tʊni yaŋnaanii, tinŋ nba kul ki sa tɔkin.26Gotl n tien dinna ii nuuŋ n mɔson ŋann nan mɔtonne 27mɔson ŋann tie li tie ki sak gaal kangbennuk i yennu sennu nba k u tei dinne na. 28k motonne mun tie litie ki yet senn nba k kangbennuk i yennu tuli ne ŋaan ŋmat jiantil yennu Fani nba ki k bamm.29li tie k kangbennuk , i yennu baal nani tinŋ nba ki saa kua k kaal na ni, yin muant mɔson ŋann Garlzim jual paak, ŋaan muant motont, Ebal juol paak 30l juat k be juul din mokl po yagl kaa l be sɔnu nba be yonba po, k be tinŋ nba k kanaann tieb nba kua panu ni k k fok nan Gilgal, k kpia nan More tiini nba tie tie tijakpela na31ŋanne kisa gal k puot juldin , k kua tinŋ nba k kangbennuk i yennu , tei a i yent k i kua lenŋ . 32i mɔk mɔsaku ki bia ki dia sennʊ nba kin tei dinne daal ne.

Chapter 12

1Gotl sennii nan mɔsaku nba ki si dia e na, yuo nba kul ki kua, k be tinŋ nba ka Kangbenuk i baa nba yennu tuli a yi kua lenŋ. 2Ii bit bit sinba kul, k buolu nba saa belb ne mani b yennu ne, jua nba fɔk buol kunkona paak, tiinii nyua ka ni.3Ii fikt fikt b malunŋ binbinta, i yel b jiantu tanchaaka i juo b tingbana muu, i biil b ciceli nba k b kpel k l tie b Yennu na i yan b sana buol niŋ. 4Ii daa jiantl Kangbenuk i Yennu nan biaŋinba k niib na jiantl b yennii na.5Yime sa kpan u binbebuol ki saa l k tie Kangbenuk i yennu ka saa kpan i buolu kul nba be i yent kul ninŋ k kuan u. 6Lenŋe k i sii bat nan i maluunŋ, i sali, nan i bonapiik ni yenn, nan i bonkpiaka, nan i piinii nba tie pebik yialin, nan i yanbua piinii, nan i bonkobgbenŋa, nan i bonkobit sinsinn maal.7Lenŋe ki sii dii kangbemuk i yennu tuan, k yinm nan i ŋei yab, si bitl nan palpienn linba kul ki tun paa k Kangbenuk i yennu n yet yetŋanm i paak.8I ji daa tie nan yaa tuun na bianba, k sua kul tuun wa luon binŋinba. 9Kiman i daa k fit k baal sinninba tie i fon buol, faalin nba buol k kangbenuk i Yennu, tuuli.10ŋann i sa puot juldin, i sa kua tinŋ nba k Kangbenuk, sa te i sonm k kua lenŋ; u sa tuuli foon, nba nyini dataii nba kaan k linti ne nuni k guuni ki be binbe ŋannŋni. 11Nne Kangbenuk i yennu sa gann boyen buol ki si jiantilo ki tan u sann, lenŋe ki si baatu buol nan linba kul k n wanni ne, i maluunŋ, i sali nan i bona piik ni yenu ,nan i bonkpiaka, nan i piinii nba ki senn k si tien kangbenuk k u tien ya lon linba.12K lenŋe ki sii mɔk palpien i Kangbenuk i Yennu tuann, yim nan i bonpobi nan i tuon tun ja ii nan tuontun-poii nan liifaitieb nba kua i tanmoii na kman B k mɔk bɔktin yal k k mɔk btiɔnŋ faal.13I guu i mɔni k daa mann malunŋ sianinb kul kila. 14ŋaan i si mann i malunŋ boyenn kua buol nba k kangbenuk gann i buolu ni yenn k lenŋ ki si tie linba kul k n wanni na.15ŋaan li tu ki tan mɔk niɔnŋ, i saa fi kpi bonkobit k ŋman nant siaminba kul ki be na, piism nba k Kangbenuk i yennu tuuli e ne, wunba k tie kasii nan wunba tie kasii saa fit ŋman nan ba ŋman tan nan pialua bianŋnba ne. 16ŋaan i da ŋman sɔn: i tuu muan sɔn ne tinŋ ni nan ba tu muan nyun n17Ii kan fit ŋman i tanmoi ni la tie i dii, ŋaan nika kpan, ŋaan nika sinsinn bonkobgbenŋa nan bɔnkobit piit matii pab n nabiliok ŋaan nika piinii nba ki senn mɔsonn ŋaan nika piinii ŋaan nika i bonkukuot cincinna piinii.18ŋaan Kangbenuk, i yennu buol e ki saa ŋman sianinba k Kangbenu, i yennu gann, fin nan a bijabik nan a bipuobik nan nan tuontunjak nan a tuontun-pok nan levit tieb nba kul be i duo ni, k Kangbenuk i yennu tuann e ka sa juab fa mɔk linba di nan palpienn. 19Nan yaa saa wei tinŋ manŋ ninŋ bianŋinba, i yabil man k daa tammt livit tieb ne po.20Yo nba k Kangbenuk, a yennu, yaalk a kaa nan waa senn mɔsonn bianŋinba na, k nanŋman nienŋ tan mɔka ni fan yet a n bolon min ŋman nant a sa fit k ŋman nan ya lon biaŋinba ne.21Li tie k sianin nba k Kangbenuk i yennu k i jiantl u sann ne i fɔkt nani. ŋann i saa fit kpii bonkobgbenŋa ŋanni bonkob bit ŋman nan yaa luon biaŋinba na i saa fit k ŋman i ŋei ninŋ nan ya lon biaŋinba. 22I saa fit ŋman nan ba ŋman tankpal nŋ nan pialua biaŋinba ne kul, wunba k tie kasii nan wunba tie kasii kul yeno safit ŋman k lua n ŋman.23ŋann i da ŋman sɔn, kmaan sɔn tie manfool e, i daa kpab nan sɔn k ŋman. 24I daa ŋman man, i tu kpaal mɔɔn tinŋ ninŋ nan nyun ne. 25I da ŋman man, n ne i si mɔk palpienn, yin m nan i waat, li tie ki ka i yaabona mun si tie n ne Kangbenuk ninbina ni.26ŋann bona nba ka bolon k bi mann maluŋ nan piinii nan mɔsona nba ki senn k tul nan nanlibiɔk k saa nane sinba k Kagbenuk bo gann k wanine. 27I si mann malunŋ, nan nant nan sɔn, Kangbenuk i yennu binbintl paak, ŋaan ŋman nant.28Sakin k gbint linba kul k n wanni ne i sa be palpienn ninŋ yinm nan i waat li tie ki ka , b si be fanu yuo n tu yuo. ki tuun linba ŋan kangbenuk: i yennu ninbina ni.29K yuo nba k Kangbenuk i yennu sa biil dingbana nba k i saa belieb i tuann na i belieb yin kua k yent b tinii. 30I mi man ki nsa tokib k ba b balk ninŋ, k sua k b dak yanm a nun ni, a guul a manŋ k da boi bi yennu na l buolu nba jiantil b yennu biaŋinba ki tan saa mann k yet a siitun n ne.31I daa jiantl Kangbenu i yennu nan ba jiantl b yennu biaŋinba k tuun linba k ŋan, k biil kangbenu b fit k jokt b bonjaï nan b bonpoï muu b yennu sann paak. 32I da diak bia tie sial linba kul kin wanni na, i daa puki sial paak, i bia daa nyint sial l ninŋ.

Chapter 13

1Sɔkni kuo damiit buntitua saa fit k paka baktanauŋ kuo cinŋcinŋ maan, 2a wun kpanna k a jiant yenni nba k a k mi jianti. Lii tie maan nba k uyet set tan tien mɔnni, 3ŋaan a daa gbiin, kaagbennu k ji'u a wun bikna, k naan a loon ŋua kaagbennu, a yennu nan a pal kulii.4I saak k wei kaagbennu, i yennu, k tinnɔ jaaŋmaani, k sak u sennü, kii jiantl'ɔ kü waa ŋua kunkua. 5L sɔkni kuo damiit buntitua na tubŋmaanu sii tie kuume. nK maan u kɔn nan kaagbennu, a yennu, wun nba din t ki yii Ejipt tinŋ, siamnba kii din tie daabaa na. L niibuolu tie nibii ukuo, k u nuunm mɔn a wun nyini kaagbennu, i yennu sonnuu nba kuu yaa i be li na. A saa kpi'u wee k nyiinn i mɔnŋ li binbenbiik na ni.6Lii tie k a ninja, kuo a bija, kuo a bipuo, kuo a ŋaapuo nba k a luon'ɔ fanu, kuo yuanin mɔn komla a fin nan ŋua n saan k jiant yensaanii nba k fin nan a yijanm k mi jianti, a daa saaki. 7B yenɔ saa kolmii a ijiant niib nba kpiai na yennii, kuo niib nba be banfuaka tinŋ na lokaa kul po na yennii.8A daa t k u kpanni, a daa gbintl u maan, a daa tiinɔ ninbaauk, a bia daa dɔk u paak, ii kpi'u. 9Ii kpi'u. Ii tie bin nba saa jaal'ɔ tan sinsinn, k bia t k sua kul n jaatua.10Ii jaatua tana k kpi'u, k maan waa u nunm nba mɔn a wun kpanni kii daa jiantl kaagbennu, i yennu nba nyinnii Ejipt tinŋ ni, sian nba ki dan tie daaba na. 11Lii sii tie nae bin nba tie Islael tieb kula n gbat lin nba tun, k jaŋmaanii sii mɔkb, k sua ji kan mi tun l bonbiil buolu.12Yuo nba ki kua duo nba k kaagbennu, i yennu tieni na nii saa gbat; 13Nan niyuonsiab be i ni k kpann b doi niib, k b jiantl yennii nba k b k mi jianti. 14A saa luon maan nba k a gbat manŋ budu, a saa boi fiitl fannu, k nan li tie mɔnnie nan bonbilan kant manŋ tuumii.15Yin kpi niib nba kul be duo manŋ ni, nan bibɔnkobit kula nan juk-banjiak, k biil lin nba be duo manŋ ni kul. 16A saa tan duo na mɔnt kul duo na sinsuuk ni, k juo duo manŋ nan lin nba kul be lenŋ muu k lii tie malunŋ k tul kaagbennu, a yennu tuaan. Li saa nyinte k kpant langbent, k jii kanmi tien duo, k sua ji kan mi k maa lenŋ.17I mi tan jii a nuu k si sial k jiil, lin nba k i bo saa biil, k kaagbennu sa lebt wutuol k k maan u pal, k tinnii nin baauk, k tul'i palmaasl nan nyikcabu, k t ki pot nan waa din lol nan i yiijanm na. 18Lii tie k i gbiint kaagbennu, i yennu kunkɔl, k dia u sennii nba k u tieni dinna na, k tun lin nba tok kaagbennu, i yennu nuum ni.

Chapter 14

1Yimm Islael tieb tie, yomdaanɔ yennu niib, lii tie k mɔ kumɔni, ŋaan i daa ŋma i mɔŋ kuoa ki kokitil i yugbia, nan ni tieb nba tuun biaŋinba na. 2Kimaan yimme tie i yomdaanɔ yennu niŋamm nba ki u ŋannii, a yu tie u niib, ki gal tingbouŋna niib kul nba be na.3I daa ŋaman nant nba, ki yennu yeta li kua na. 4I saa fit ŋman bonkobit nba na: 5nei nan peï nan buuni. Nan piali buoli-buoli kul.6I saa ŋman bonkobit nba ki b, taawoka yakit, ki bi ŋman muat kiwukitil. 7ŋaan i daa ŋman bonkobuk nba kul, ki u taawoka k yakit, ki u bia ŋman muat ki ki wukitil. I daa ŋman yiyokit; nan wɔnii nan lunlona, kiman bi ŋman muat ki wukitil ŋaan, mɔk taawoki muna i jiib ki bii tie kual ki tuli.8I daa ŋman dolik, kiman u taawoka yakita, ŋaan u ki wukitil. I daa ŋman nant na buolu, kuo ki siit bi gbanan kpienna. jiin li tie kual.9I saa fit ŋman jaŋ, buolu kul nba mɔk kunkonii loka nii,na wakii. 10Ŋaan linba kul be nƴun ni, ŋaan ki mɔk kunkonii loka ni wakii, i daa ŋman jiin li tie kual.11I saa fif ŋman nuanni nba kul ki kua . 12Ŋaan gotil nuannii nba bulu ki kan ŋman me na: kɔnbakpela buolu, nan kpien nuannii buolu kul. 13Juuk nan bi buolu kul14Kinkaɔk nan bi buolu kul. 15Namiaɔn, fiuk nan na bi buolu kul. 16Janboalot nan bi buolu kul. 17ŋmantkɔlug nan bi buolu kul.18Nanjɔnŋ nan bi buolu kul, 19Bonbubɔkit nba kul yuuk tie kuale i daa ŋman. 20I saa fit ŋman nuanni nba ki kua.21I daa ŋman bonkobi kpienn, ŋaan saamm nba be i duo ni na saa fit ŋman, kua yin koi tul buol ŋannu nba be be digbenlia ni ŋaan, yimm tie yennu yabe ki tie u niibe, i daa ŋaa pebik kuowabik u naa biin ni.22Linba kul tun la, binn nuak ni, nyinnt bona piik ni yenn. 23Ki baal nann boyennkua buol nba ki i yomdaanɔ yennu gaan a lii tie u jiant buol na , leŋe kii saa di u tuann po. I bona piik ni yenn, nan, nani tiluonna daan. Bona piik ni yen, nan i kpan bona piik ni yenn, nan i nei nan pei sinsin matii. Tien nna ŋanne saa te ki yin tu mii biaŋnba kiisi baakit i yomdaanɔ yennu yuo kul.2425Lii tie boyenkua buol nba tie, jiant buol na fɔk na i ŋei, ki kan fit dia banna na ki baal nanni, Ŋann ii koi bona piik ni yenn manŋ kul ki jii likili, ki saan nanbonyennkua iant buol manŋ.26Ki daa linba kul ki luon nei nanti, pei, daan, kpan ,daapalin ki di i yomdaanɔ yennu tuann, yimm nan i waat saa di kii mɔk palpienn. 27I daa tammit leftieb nba be i doi ni na, kimaan bi ki mɔk faal nba tie bi tiɔŋ yali.28Binna ŋantaa kul juanti ni, i baal nan i jiet bona piik ni yenn kul ki bekil i doi tammoi buol. 29Jiet manŋ, si tie lefitieb yal, kiman bi ki mɔk fali, ki sii tie samm, nan kpiebi, nan pakɔi nba kua i doini na na yal, ki ki kul saa baal li tan gaal linba kul bi luon. Tuminna kii yomdaanɔ yennu saa tien piisin linba kul kiitun paak

Chapter 15

1Bina ŋanlole kul yin tuo nyik cab b' mba dia i pana na kul. 2Gotl yaa tuo saa tien biaŋnba na: wunba kul kpent likilii k tul u ninja wun nyik k piin pann manŋ; k daa gaan likilii manŋ k maan yennu piin pann manŋ a. 3A saa fit gaal ni ganm nba kpent linba na; ŋaan i daa gaan linba k i ninjanm kpeni na.4Sua tan kii tie nandanɔ a ŋaak ni k maan yennu saa tien pisin i paak; tinŋ nba k tieni na ni. 5Lii tie k a saak; k bia waa linba k wanna na kul fannu. 6Yennu saa tien piisin i paak nan ma senn mɔsonn na; k i tan sii kpentil likilii k tien digbana bonciann niib ŋaan i tan kan saan k kpent sua buol siali. T tan sii dia doi bonciann k ŋmakitilb; ŋaan do sau tan kan ŋa k ti nii.7Lii tie k nandaan sua be k tie a ninja k duo nba k a yonm daanɔ yennu tiena na ni; a daa mɔk nii juatu; k wuunɔ. 8ŋaan a nuu i yaa; k a kpentɔ l'mba kul k u luon.9Suot a mɔnŋ k mantik mɔk tonu k dukii a: bina ŋanlole nba tie pan pannu binn na naki na, suot a mɔnŋ; k daa mɔk ninkuonii nan a ninja nba tie nandaanɔ na; k minnɔ. k u saa mann paak k biila jennu tuann; k a tien biit daanɔ. 10Tulmɔ ŋaan daa pabii; k maan yennu saa tien piisin, a tuona kul paaka.11Yuo kul nandaanm sii tun bee; l paak k n tiena sennu na: a nuu i yaa kii tien a ninja; nandaanɔ nan talas daanɔ a duo ninŋ.12Lii tie a ninja kuo niipuo yenɔ nba tie Islael nilɔ; tien a daabil; u saa tun k tula bina ŋanluobo, ŋaan bina ŋanloole ni; k a nyikɔ wun kun. 13K l yuo nba k a yaaa kunnɔ; a daa ŋaanɔ yanni. 14ŋaan nyinn sial; l'nba k yennu tula na ni; k tulɔ; l pei; l jiet nan l daam kul.15A mun tial nan a din tie daabble Egipt tinŋ ni; k yonm daanɔ yennu din daa; l paak k n tiena sennu na. 16L ii tie; k a daabl yet a; n k luon k n nyi a ŋaak ni, k maan u luona k a ŋaak binbenŋ man u po. 17ŋann fan jiu k saa nanɔ a ŋaak tanmɔb ŋann buol, k fit u tubil; k u ji sii tun tie a daable, n nee mun k a saa tie a daab puo.18A daa to k l tona nan faa saa ŋaa a daable yann na paaki, k maan u tun tula bina ŋanluobo na; l baal nilɔ nba saa tun tula k a pau taa fuunu mun lie na wa; i tuun n na; k yennu saa tien piisin a tuona na kul paak a.19K a saa jii bonkob sinsinn nba k b malɔ; laa tie bonkob bit; kuo l bonkob saakat; k mann malunŋ k tul yennu. a kan jii a najak nba k b sint malɔ k kou kpaabu; ku k polii pei nba k b sint malib na kobiti. 20A tuo saa ŋman l bonkobite binn kul fin nan a ŋaa tieb kul; sian nba k yennu saa gann na. 21Lii tie k bonkobt manŋ yenɔ mɔk dam siak; u tie taakpelik; kuo juanŋ; kuo daan sua; a daa mann malunŋ k tien a yonmdaanɔ yennu.22A saa kpiue a ŋaak ni k ŋman; i kul; munba tie biit daanɔ; kuo k k mɔk biit kul n ŋman nan yaaa tuo ŋman muuk ni bonkobuk biaŋnba na. 23Sɔn kukuae; k a kan di; a saa munne tinŋ ni nan nyun na.

Chapter 16

1buukt i yenmdaanɔ yennu k di yuktgal tialu jaanm na , ŋaalk nba k yi Abib na ni , ŋnaalk manŋ dusial nŋiɔko ku din nyinni Ejipt . 2suant man boyenn kua buol nba tie y yenjiant buol na ki kɔt bonkobt leŋ k litie yuktgal tialu jaanm , k baak i yenm daannɔ yennu .3I daa di nan kpannu nba ŋmat datiŋ . I di kpannu nba kaa datiŋ k saa tu daa ŋan lole, nan tun bianŋ nba k nyi Ejipt nan kaktin na . I di kpaannui , k i sann sii tie fala kpannu , ki manfuol kul ni ki sii tien daal nba ki nyi Ejipt , sian nba tie fala buol na. 4sua daa datinŋ i yet ni k saa tu daaŋuo na , i ŋman nant na kul l daal nyiak .5i kɔt yuktgal jaanm bonkobt nan boyenn nba tie yenjiat buol . l daa tie sial buol tinŋ nba k yenmdaanɔ yennu nba tuli na ni , 6ŋaan li tie sian nba ki yenmdaanɔ yennu sagann k li tie u binbe buol na. leŋ kua ki saa mann yaktgal tialu jaanm maluŋ , daa juo po , k li tie yuo nba ki din nyii Ejipt7I pul nant na k ŋman sian nba ki yenmdaanɔ saa gann ki l tie jiant buol na . k li yet sannyiɔni yi ŋmat kun i ŋei ni . 8laa jii daaŋanlob i kpanŋ di kpaanu nba mɔk datinŋ , ŋaan daa ŋanlole i tuan bɔyenn kua ki jiant i yenmdaanɔ yennu k daa tun tuon daal manŋ ni .9piint yuo nba ki piin dijaamu na k kan bakɔi ŋanlole . 10K ji di dijaanu jaanm k lin baak i yenmdaanɔ , k bia baal i yenbua pii ni k tulɔ , nan waa tien piisin i bona kul baak bianŋ nba na .11Imɔk man palpienn yennu buol , yim nan i waas man i daaba nan lefaai tieb nan buol ganu nan kpiebi nan paakɔi nba be i yent ni na . tun nna boyenn kua nba tie yenjiant buol na. 12I mi man fanu k sak senu na , k daa tanmt nan i tie daaba Ejipt tinŋ ni .13li tie kii buol i jiet kul , k bia ŋmakl i daan tiluanna nyii k gben , i di lanbot jaanm daa ŋanlole. 14i di nan waas nan i daaba nan lefaai tieb nan buolganu nan kpiiebi nan pakuɔi nba be i doi ni na15baakt i yenmdaanɔ yennu k di jaanm daaŋanlole , boyenn nba tie jiant buol na , ki mɔk palpienn , k maan yennu tien piisin i tuonna nan i jaaɔŋ paaka .16jab nba be i duo ni kul saa baal k tan jiat yennu taal muta binn nuak ni , sian nba tie boyenn jiant na , i yuktyul tialu jaanm nan diyaanu jaanm nan lanbot jaanm. jua kul tu saa baal nan piini 17waa fit bianŋ nba kul , k li tie i yenmdaanu yennu tien piisin u paak bianŋ nba .18gant balbbuula nan saakab ki be doi kul ni , doi nba ki yenmdaanɔ yennu jit k tien na . jab manŋ i bu niib buut fannu . 19b daa mɔk luktu nan ninganni b buut piini , k maan l piinbuolk te k yandanm nan nibul jinm k fit piak balmɔni , k tekb piak makpeta 20ŋaant ki balmɔni i waai yuo ku, k yin fit kua kaal tinŋ nba k i yenmdaanɔ yennu jikt k tien na ni , ki sii be leŋ nan i kuun .21li tie ki maa maaiunŋ bin bintl k tien yenmdaanɔ yennu i daa sent cicel puok A sala na k bɔktl, 22K bia daa ciant jiantu dan cian ka . l tie bonbiil k tul i yenmdaanɔ yennu .

Chapter 17

1I daa jikit naab koo piok nba mɔnk danŋ u gbannu paak ki mann maluŋ ki tien i yomdaanɔ yennu.2Lii tie ki gbat nan i doi nba kii yennu tuli na yenni, puo koo jua tie sial ki li ki ŋan tul ti yennu numini, ki bil yennu mɔlol na. 3Ki li tie mannu, kuo ki jiantil tingbanaie, kuo ŋmalik, kuo yenbit, kuo yonnu kuo ŋmaabila, linba ki yennu yet a i daa luun na. 4Yin bai fütil fannu, lii tie mɔnni nan li tuonbiit tun Islael tiŋna ni.5Ŋann yin jii daanɔ maŋ ki nyi nanɔ doo na kpiŋ ki jaatɔ tana ki kpiu. 6Li tie ki siala damm tien banlee kuo gal nna. Ki pak biilɔ, yin kpiu ŋan siala danɔ i tie yenɔkua i daakpin. 7Siala damm nae saa jatɔ lana sinsinn ki niib nba bial na n wei ki jaatɔ pukin nna banne kisaa boon bonbit maŋ i ni.8Ŋaan pasial mayenn nba sii paal ki tul doi na ni buut dam. Li yenn nba sii tie nan faal paak, koo gbanant paak daŋ, koo niikpinu maan, li i tie ki linba na tieni, fan saan nanŋ boyenkua nba tie, yen jiantubupl nen siaminba ki i yomdaanɔ yennu ŋann na. 9Ki tul manntieb nan lefiitieb nan balbuulɔ nba tun li taonn li yoo manŋ na boul ki ŋaan bin gbiint maŋ.10Ki bii tuta gatu fan tun nan baa wanna biaŋinba na. 11Gaat bi wanna, ki wei bi kpaani nyik-nyik.12Wunba kul ki mɔk mɔsaku nan mann tieb kao balbutieb nba tun bi toonn, bin kpin b nna bannue ki i saa fit nyinn taonbiit na Islael tiŋ ni. 13K sua kul saa gbat li po ki tin jaŋmaanii, ki ji kan mi tun liboolu.14Yoo nba ki i kua kal tiŋ nba ki i yennu jikit ki tieni na ni li yooe kii tan saa dukin a i loon bat nan digbanlia nba kpia i na. 15Li mii man nan wunba ki i saa gannɔ ki u tie i bat, ŋuae tie wunba ki yennu gannɔ. I saa gann i tiɔŋ nilɔe. i daa gani boolganu ki u tie i bati.16Bat na daa mɔk taani bonciann ki tien u kunkɔnkɔnna, u bia daa tuun niib ki bi saa Ejipt ki saa daa taanii, kiman yet na u niib ji daa mi saa leŋ. 17Bat na daa kɔɔnt paob ki pukii, kiman li boolu saa ŋmant u yan ki u kan jiant yennu u bia daa pukii u likili mɔkit koo salima mɔnkiti.18Lii tie ki u dü ki kal u nann kok paaki, u saa dian yennu sennu nan wannu gbouŋ nba ki lefii manntieb dia na ki lɔnn lieb na. ki lii be u bool. 19U sii mɔk gbouŋ manŋ ki li kpiau, ki u silil yoo kul. Ŋanne saa timiɔ ki wii bakit yennu ki bia sii mɔk mɔsak u nan linba kul be li ni.20Ki li saa gualɔ ki u kan donn u mɔnŋ nan u cie u lieb Islael tieb, ki bia ki mɔk mɔyetuk nan yennu sennu. Ki u saa fit dia doo bina bonciann ki u waat saa dia Islael tieb wakil nan wakil nba baat.

Chapter 18

1Leefii tieb boolu nba tie mann tieb na, daa gaan tiŋ bɔkitil tol Islael tieb boo, ŋaan bi sii di yen piinii nan maalunŋ nba ki bi jikit ki tien yennu nae. 2Bi daa mɔk tiŋ faal nan boolia nba mɔk na. Bi tol tie baa mok yaak ki sii tie yennu mann tieb nae, nan ŋua yennu nba senn mɔsonn biaŋinba na.3Yoo nba kul ki i mann maluŋ ki kpii naab koo pioek, li tie yin jii booko, nan yiak nan nɔɔk ni nant ki tul manntieb na. 4Ŋamme tuu saa gaal sinsinn jiet nba ki i jaan, nan tilɔɔ na daan, nan kpan, nan sinsinn pekobit nba ki i kool na. 5I boolu nba kul be, ŋaan yennu nyinn leefii-tieb kuae a bii tie u mann tieb mɔk mɔk nan mɔk mɔk (yoo nan yoo kul).6Wunba kul tie leefii nilɔ ki nyi Islael doo nba ni ki saan boyenn kua nba tie yenjiantu bool na. 7U saa fit tien yennu manntua, nan leefii-tieb nba mann leŋ na. 8Ki sii gaan jiet na diedie nan mann tieb na, ŋaan u tu saa gaal linba ki u ŋaatieb baal nann na ki yent.9Li i tie ki i baal tiŋ nba ki i yomdaanɔ yennu jikit ki tieni na ni, i daa waa niib nba be do maŋ na malinbiiti. 10I daa jikit i waat ki mann matuŋ i binbinta paak ki jokitib muu, ki bia daa te ki i nii tokii ki di nyɔki, kuo ki lolin nii bi. 11Koo ki di banda kinyɔku, koo ki tie jabaa buulɔ koo nin nyɔdaanɔ koo ki piak nan kpiemmi.12I yomdaanɔ yennu ki loon niib nba tuun bonbiil na boolu. 13L paak e tien ki u saa bel nyinn niib maŋ maŋ doi nba ki saa na ni. Yi i waa yennu fannu nan i palkul. 14Ki moyos ŋamm yeta, tin nba ni ki i saa kua na, leŋ niib waa ninnyɔ damm ki bia bu jabaat, ŋaan i yomdaanɔ yennu ki sak yin tun nna.15Ŋun yennu saa tuli sɔkini, ki u si tie nan min na, ki saa nyi i boolu ni li sak mɔb man. 16Daal nba ki i din taan lib ki be Siinai jual bool na, i din balin ki ya i ji ki mi lonn yin gbat yennu kunkɔl. Koo ki la u muyeluku. Kiman i din tiin jaŋmaa niie a i saa kpo.17Li paak ki yennu yetin a, niib naboi linba ŋan poe. 18N saa tulib sɔkinii nba sii tie nan fin nae, ki saa nyi bi boolu niŋe. N saa wannɔ limba ki u saa yet, ki u saa yet niib na n sennu kul. 19U saa paak n sann nie ki n saa dat wunba kul yet gbiintu tubil.20Ŋaan sɔkinii nba jenlitil ki pak n sann ni maan nba ki n ki wannɔ, u saa kpo nnae li paak, koo wunba kul pak yenbit nba yaa sann ni, see ki li sɔkinii kpo li paak. 21Li ki gal yin dukin ki ya nlee ki ti saa bann nan mɔmaan na ki nyii yennu booli?22Lii tie ki sɔkinii pak yennu sann niɔ ki linba ki u pak na ki tumii, ŋann li ki tie yennu mɔmaan kaa, sɔkinii maŋ pak u mɔŋ yiikuo nie, i daa tiinɔ jaŋmaanii.

Chapter 19

1Yu nba ki kaagbennu yennu boiti niib nba ki u jikit bi tiŋ ki teni na, ki i kuakal bi doi nan bi ŋei na ni. 2Yin bokit yent na daal muntaa doi nba ki u tuli k na smsukini. 3Ki li tie sua kpii lua, a saa fit cial bol li doi yenn ni.4Li i tie ki nilɔ kpet kpii lua nba ki tie u dataaki, u saa fit cial kibɔl doi maŋ ni yenn ki la manfuol. 5Ti bikin nan lii tie jaab banlee saan muuk ni a bin cua daat, ki yennɔ cuan tiik a wum nyia, ki pabin na fokit ki saan lia lua na ki u kpo, wunba cuan na saa fit cial ki kua doi na ni yenn niŋ, ki la manfool.6Li i bonni tie doyennkaa e, li bo si fɔk bociann na wun bal yian, ki kpiemɔ na nikpiimm bo sa donn wutoole ki suolɔ ki kpiu yian, ŋaan ki li bo daa ki jaŋ nan u kpo, u bo kpeta ki kpii lua na, ŋaan bi bo ki kɔn kaa. 7Li paak tien ki na ya maa ii nyinn doi ŋantaa.8Lii ti i kaagbennu yennu pukin i yent nan waa senn mɔsonn ki tul i yeejamm biaŋinba na, ki tuti yent na kul nan waa yet na. 9Ŋaan i bia saa gann doi ŋanta a ki pukin. Lii tie ki i sak kitun ma bieli sennu nba dinna na, ki loon i kaagbennu yennu, ki bia dia u wannu fannu, u saa jii tiŋ naki tuli. 10Tumin nna man, ki binba kitie bin kpona daa kpenn yann yanni, ki i mun daa laat nyiiluk bi kuun paak, tiŋ nba ki yennu jikit ki tieni na ni.11Ŋaan li i tie ki nilɔ lol ki kpii u lua ki cial kua doi maŋ ni a wun tinn u manfooli, 12ŋann u doo niŋ saakab n lon u bool. Bii lau, bin jiiu kubinɔ jua nba ki u kpiu na niib ki bin kpiu. 13Bi daa tiinɔ ninbaauk, nyint Islael tieb nikpi boolu na ni, ki bont kul saa somm fann nani.14I tan daa cali i lieb kpateli nba bool yaa yuo niwa na, tiŋ nba ki i yomolaanɔ yennu jikit tieni na ni.15Niyenɔkua i dii siala a lin suol wunba tun tuonbiit kan jaŋ, sie banlee kuo bantaae saa di siala, ki lin fit suol wunba tun tuonbiit na. 16Li tie ki sua loon wun biil u lua, ki dii faak siala nan u biil tuonn.17Ŋann bi banlee n saa boyennkua nba tie xenjiantibuol na, ki manntieb nan balbuula nba tun tuonn li yuo na n bu li buut. 18Sie ki balbuula na fiit maan maŋ ni fannu. li i tie ki jua maŋ dii faak sialai ki tul u lu Islael nilɔ. 19U saa gaal u lua u lua nba ki bo fal fak u paak na, tubdatue ii tuun nna, ŋanne saa boon bonbiil i niŋ.20Ŋanne saa te ki sua kul n gbat linba tun ki bi sii tiin jaŋmaanii, ki sua ji kan mi tun li bonbiboolu. 21Li maan boolu, i daa tiin ninbaauk. Li tub datu tie, fii nyinn a lua manfuol bin mun nyinn a yalg fii kpakila lua ninbin bin mun kpakil a yal, fii fokit a lua nyann bin mun kɔnn a yal.

Chapter 20

1lii tie kii nyii a yin faa i dadai tab ki la bi taanii nan bi tolib nan kunkɔnkɔnna yab ki galini, ŋaan i daa timm jaŋmaanii i yomdaa nɔ yennu, wunba nyinni Ejipt tiŋ niŋ na sii bee nani.2Ki yi fit piin kɔmn sie ki manntua set kunkɔnkɔnna tuann ki betib a. 3Islael tieb gbüntil man. Dinna daal nba na ni i takit tabe i daa tiin i daatai na, jaŋmaanii, kuo ki bilis, kuo kii yan puti. 4Kiman i yomdaanɔ yennu saa san nani ki saa tuli nyannu.5Ki kunkɔnkonna saakab na saa boi jab na a sua be nna ki maa ŋaak ŋaan daa ki kya leŋi, kuo ki ki jii ŋaak ki tul yennu? li tie ki sua bee li daanɔ n ŋmat kun ŋaak ni, nna i ka bii kpiiu tab ni, sua tan saa jiu u ŋaak na ki tul yennu.6Sua be nna ki kao kpapaaŋ ŋaan elaa ki la yaak ki jaanii? Lii tie ki sua be, li daanɔ n ŋmat kun ŋaak ni nnae ka bii kpiu tab ni suae tan saa di u kpaab na jiet. 7Sua be nna ki bo tie siil a wun kuan salkpeŋi? Lii tie ki sua be, li daanɔ n ŋmat kun ŋaak ni, nna e ka bii kpiu tab ni suae tan saa kuan u salkpeŋ na.8Ki kunkɔnkɔnna sakaab bia saa ŋamm ki boi jab na a, sua be nna ki u yan put, ki jaŋmaanii mɔkɔ? lii tie ki sua be, li daanɔ n ŋmat lieb yama. 9Yuo nba ki kunkɔnkɔnna sakaab na yet ki tul jab ki gbenn, bin gann yudamm nba sii golii kaann kann.10Li i tie ki i saan a yin lek doo, ii sint tul leŋ niib yak ki bin ŋak faa uk. 11Bii loot bi tammoi ki ŋak faauku yin suol bi kula ki bii lie i yommii (daaba) kii tuun mabil tuonna kii tieni.12Ŋaan duo nba niŋ niib ki sak faauk ŋaku, ŋaan sak ki gali nan kɔnni, yin jii i kunkɔnkɔnna ki lintib. 13Yuo nba ki i yomdaanɔ yennu te ki i kɔn ki nyannib yin kpi jua nba kul be leŋ.14Ŋaan i saa fit jii puob nan waat nan bonkobit nan linba kul be duo maŋ ni i saa fit jii linba kul tie i datai yal, yennue jiil tuli. 15Yaa saa tun bianŋinbae na ki tul doi nba fɔk nan tiŋ nba ki i saakal li ni na.16Ŋaan yii kɔn ki nyann doi nba be tiŋ nba ni ki i yomelaanɔ yennu jikit k tieni na yin kpi sua kul. Ki boot sua kul nba be leŋ, nan ŋua yennu nba wann na. 17Li Etien tieb, nan Amol tieb, nan Kanna tieb, nan Felis tieb, nan Efi tieb, nan Jebus tieb. 18Kpimin bi kul, nna i kaa bi saa tumii i ki yin wei bi senni nba ki ŋan nae, ki jiant bi tingbana, ki tun biil yennu.19Lii tie ki i gbaa a i kɔn nyann duo nba, i i daa cuan li tilontii, li i leki tie ki kɔnn na wei biaŋinba. Ii di man li luana, ŋaan i daa cuan tiini na tiini na ki tie i datai kaa. 20I saa fit cua tiini nba loon luana ki bil dakpeka ki diin duo na joona, kii ŋmaan kii doo nan yaa tan saa nyann.

Chapter 21

1Li tie k b kpii sua tinŋ nba k kagbenu a yendu jii k taa ne ni, ki k ban wunba kpiuk; 2Saakab nan buutdanm saa saa bikin kpiemɔ na nba dua sianinba nan duo nba kpia na.3Bi la duo nba kpia nan kpiemɔ, l duo saakab saa gann naasal nba daa k tun tuonn. 4Bi saa saa nan naasall mɔnŋ kpenu nbɔk ban k fual, k b k bank kuo sial l baaɔk ni, lenŋe k b saa faa naasal na tulu ni k kɔnn.5Manntieb nba tie lifit yaab k kagbenu t yendu lukitib na mɔ saan lenŋ k ŋamm maam nba tie kɔnn maan kul.6Duo nba kpia, kpia, nan saakab kul saa saan k saa nit b nii naab na paak, 7ŋaan yet'a: t k kpii nulɔ na, t bia k ban wunba kpiiu.8Kagbenu din a niib Isael tieb sukl, ŋamm nba din yninib Ejipt na nyikin k cab k daa daal b tuba k dukin wunba k biil sial na kuun paak. 9ŋaan ya tun kagbenu nba luo biaŋinba, u kan kɔn nani kuun na paak.10I kɔn nan tɔb k kagbenu sommi ki suol i yommi, 11k sua í la puofanŋ yommi nani k bua wun kuan. 12A saa kun nanɔ a ŋaak ni lenŋe k puo ne saa kuol u yut k bia diat u u niinyali.13K bia lebt u tiat, u saa m maalik u naa nan u baa paak. L puol po k jua ne n kuɔnɔ. 14Li tie uk luɔn jua ne wun nyikɔ wui saa waa luo saaninba kimaan jua ne mabnɔ ye k kuanɔ, u kan fit k diak nan daabil ne k tan kɔiyɔ.15Li tie jua mɔk puob, banle kb kul mal bonjai ku k luon bijakpel ne naa, 16k litie k jua ne dukin nan wun büt u faal k tul bonjai mɔnŋ, u daa mɔk ningani k jii bijakpel tɔl k tul puo nba ku na bik. 17L luon k wun biit u faal na k tal bijakpel na tɔl nunle, wu l kükitie puonba kuluonɔ na bik. Li ŋan k wun bann bijakpel, k jii limba tie u yal k tulɔ.18Li tie k jua mɔk bonjak ku tie kangbatil, k bia mɔk ninkuan k b dat u tubil ŋaan k u bia k gbla u naa nan u baa mɔb, 19b baa nan b naa saa saananɔ duo na saakab buol, l duo tammɔb buol.20B saa yet b duo saakab nan b bik na tie kangbatil k bia mɔk ninkuan k k gbiin t mɔb, k tie danyulɔ. 21K duo niib kul saa jaatɔ tana k k puk, n nae ki saa nyinn bonbiil na i buolu ni k Islael niib kul n gbat k bia tin jaŋmaanii.22Li tie k sua biil k b kpiiu k jɔnnɔ daauk paak, 23U gbanant kan nyint daauk na paak k lin yent, bin piiu daal mɔnŋ ni klman gbanant ne i juan daauk ne paak, l daa tonŋit tinŋ nba k yendu jikit k tieni na.

Chapter 22

1Lii sua kaa laa a ninjaa naab koo waab buol a kan nyikɔka ŋan saa kpaaklɔe k jenɔ k tuula a ninjaamanŋ. 2K lii sua ninjaa manŋ k kpia nanna ŋannikaa a k bannɔ a saa dia bonkobuk manŋ ŋaapoe kaa-ka nan yuo nba u tan saa boi fin tulɔ.3A saa tun nne yuo nba kuu boy bot kao u liante yanni ka u linba bot kuul,a kan nyik liisaa. Lii sua kaal laa a naatanu boy ŋannika u linba bot kul, a kan nyiik liisaa. 4Lii sua kaa laa a a naatanu boy ŋannika u naab baa sanjɔk kpienŋ a saa taanɔe u fiinɔ, a kan kokin kaa.5Puo kan lia jua liant, k jua mun kan lia puo liant, unba tien nna tien biit kaagbennu, a jennu buol.6Lii sua kaa laa sanjɔk ninŋ nuantiat waak jenna, ŋannikaa waatin paak a kan jii nuanŋ nan u waat kul kaa. 7ŋan a saa jii bonbite ŋan nyiik nuann , k fiit kii b palmanii kaa mial n fɔkit.8Lii sua kaa ŋaapaaŋ, a maa juon k lintua k fit sua tan dan baal linpaak k kpon?9A kaa buul, a daanuŋ tüni niŋ bo faan k ŋmat, k fit likula taa daa tie. 10A kan kpaab boy nan naab k ko kpaab. 11A kan lia tiat nba k gungubuolu b lpaak.12Nyrin gbenta k gaan a liant mɔgbana ŋanna paak.13Lii tie jua kuan puo, k laa u ŋaani. 14ŋan tan luo u yetɔ k yaa: n kuan puo na k kin lau ku tie puo ŋannɔ.15puo nan baa nan u naa saa jii duanu nba b daan tel k dual l paak na k bil saakaab buol.16K puo na baa saa mat saakaab na, nan n jiin bonpuok tul jua na kuu duanɔ; 17K jii nan maan k paou, k yaa u bo k tie puoŋaanɔ ka, yuo nba kuu kɔ nanɔ na. ŋan linba nae want nan n bipuoe bo tie puoŋannue. gotl sɔnnba tuu puokuan danɔ paak na.18K duo saakaab saa suol jua na k belɔ. 19K l ma u laa Islael bonpuok fei, k b saa jialɔ paan, saalima kobik kuu saa tuul bonpuok na, baa, kuu saa ten ki tie u puo, u kan ban yetɔ yuo nba ufuo.20ŋan lisua k lii tie mɔni, k bonpuok na k ŋan, 21B saa nyiin bonpuok na u baa ŋaakin k saanɔ duo niib kula buol b kpiu. k l maa u tun bit na Islael. k con a baa ŋaakin; kaa saa nyiin bobiil many a ninŋ.22Lii sua jua dua na lua ŋaapuo, b kul b saa kpibe, puo nan jua manŋ kul, k nyin biit manŋ Islael.23Lii sua k cet bonpuok nba k ban jua k dua nanɔ, 24I saa saan nan duo kpinŋe k lulib taana bin kpo, k l ma bonpuok na k yiikin, k jua na mu k l ma u dua nan lua na lua ŋaapuoe.25ŋan liisua k jua na cet bonpuok na kpaabin ye k dua jua na kuukue b saa kpuu. 26A kan tien sial bonpuok na; u k tien sial k l daŋ nan b kpiu, k l ma u tie nan nua nba tuu cet u lua k kpuu nae. 27K lii sua k bonpuok na fit yiikin k sua kgbaat k saa faatɔ.28K lii sua jua cet bonpuok nba k ban jua k dua nanɔ k b suolib, 29L jua saa tul bonpuok na baa saalma piinŋmu, k l maa u bil, ku jii sa jiu u tie u puo. .30Sua kan jii u baa ŋnaapuo,k laa u baa yanni.

Chapter 23

1wun nba k b Jaa u kalinaa kan kua kagbennu Jian tu duikni 2wunba k b conm k malɔ nan u yabona fuunu pük kan mik kua yennu kagbennu Jiantu diikni3Amonit nba nan Muabit nba b yabona fuunu piik kan mik kua kagbennu jiantu diuk ni 4K maan bi bokitoka sɔnuni nan nyun nan kpanu, yaa bo nyyi EJibt k bi kua Beɔl bija Balanm nan Likilii, petɔl Mesopotami ni a kun mɔaa mob5K kagbennu a yennu, bo k tuo gbint Balanm; kagbennu a yennu bo labitu jielinne k u tiena Balik k maan a tie , kagbennu yennu bilonkake . 6A daa mɔk dudukil k jin b mɔkint nan b binben ŋanŋ po, yoo nba ka be mɔk a man foo kul ni7A da yien Edomtieb b tie a naa waate, a daa yien Ejipt tieb b bo galaasaunŋ b duo ni wa . 8B yaabuona Fuunu piik nba sa mal waat nba na kul sa kua kagbennu jiantu diuni a wa9A tuuki yaakɔn nan a dataii, faa suolamɔnŋ nan bonbil kul . 10Ja sua ibe ii sinsuuk ni k mɔk yialsɔu k l tie ninbɔnŋ yialu, wun nyi kanŋ ni k ji daa ban kua palib 11u tuu sa wuli wa yennu n baa , lii bɔnn gbenn wun kua kanŋ ni12A si mɔk sialbuole nayelpo, k sa lenŋ. 13A si mɔk bonsiale a jikani k jik gbi k ni k piint faa tu sa nyi naa yel yuonba. 14K maan kagbennu a yennu sonm a tuann k gua k bia kɔn nan a dataii ; a kanŋ tie lii ŋaane, k kagbennu n daa laat jɔakinsial a ni, k lekinnunm a paak .15Dabilinba siet ucanba ŋak k baal a bool ni , a kan kunmii u canba manŋ. 16wu gann sian bak u loo a doo ni u si kua lenŋ, a kan mabinɔ palib.17cincon sial sial si ka ISlael bonpoii nan bonjaii sinsuk ni . 18A kan baal kagbennu a yennu ŋaak ni, nan cinconsin nan bɔk lik lii k pa a puoti pann; k maan l tie biite kagbennu a yennu tuann.19A kan mabin a nabit wun pa pann nan patii palib, latie jiet a mii latie lik lii pann. 20A sa fit dii sanuɔ , ŋaan a da di a naa bik k k kagbennu a yennu n tie nna balik a tio na kul ni21A poo kagbennu a yennu faa kakit gbien, k kagbennu a yennu tan da boii a ka kuabit ni 22A sool a mɔnŋ k k poo poonii, a kan tun biit 23ŋaan a sa cɔlin k gbien linba nyi a mɔbni, k l tie yanbua pooni k a yaat a mɔb k poo k tul kagbennu a yennu24A kua a lua damɔnŋ tinii kpab ni, a sa fit mua faa loo; ŋaan a kan pual wuu a pak l ni 25Fii kua a lua kpaab nba k b jik tie paanu na ni, a sa fit tekit kpaan a mɔnŋ, ŋaan a daa kua nan gɔnŋ a lua kpaab ni

Chapter 24

1Li tie k jua kuan puo, kl puolpo k u num k gbuo manŋ, k maan u la puo na bin benŋ k l k man u po, k u jik luonua, u saa dian puo yetu kaadaouk, k tuulua ŋaan ji nyinnua u ŋaakninŋ. 2U saa nyi u ŋaakninŋe, k saan, k ji kun jalua.3Li sua waa kun juanba na tan la nan u binbenŋ k ŋan, wum dian puo yetu kaadaauk, k yetua, k nyinnua u ŋaakninŋ, ŋanika jua manŋi kpo. 4U ja cincinn na ji kan fit kuanua, kman puo na mɔk jakint, kmaan l tie biit yennu buol, i daa tuun l bonbuolux tin ŋinba k i yomdaanua ji k tula na k biil.5Li tie k jua kuan puopaaŋe, b daa jiitua k saa nanua siijent, ŋanika k tulua tuon sial u sii be ŋaakninn k saa tuu bin yenn, k t u puo paln manŋ.6Li tie k a kpent sial k tul a lua, ŋaan a daa gaan u naal k sent waa gaal linba na paak nna saa t k u ŋaak tieb n kɔnŋ linba k b saa ji tien jiet kii di k fit la manfuol.7Li sua k nua suol u lua ku jan u ninja, Islael nua k tienua u daabl, ŋanika k koitua, l tie bin kpi l nan yukoie, ŋanne k biit saa nyi i sinsuuk ninŋ.8yin suol i mɔnŋ man, nan gbaalin yialu, lin fit yin tuun nan mann lie b le fit inba nba wanni mad tuuntib binŋinba na. 9Tiat man linba, kaagbennu, yennu din tun k tul Meeli yuo nba k i din nyi Ejipt na.10li sua ka kpent a lua bon sial a daa jiikt sial lenŋ k l tie faa kpentua linba na paak. 11A si sie nan yelpoe, k wunba k a kentua na sa nyi nan u cincenn k tu la.12Li sua ku tie nandaanua, a kondual nan u cincenn. 13A tu jiin tulua daajuok, k wun tu pin k dual, k u pali mana paak, k yennu pal mun si mei a paak.14A daa ŋmab daabl nba tie nan daanu, ŋanika k tie fala daanua. 15A tu saa tulua u daal paauko lin fit yennu n baa, kmaan u tie taalke, li tie k a k paau yian, ku fabin nan yennu a sii be biit ninŋe.16B kan kpi bi baauba b waas biit paak, ŋaniku k kpi waas b baanba biit paak, sua kul b saa kpiu u biit paake.17I daa ŋmab buolganu nan kpiebi b moni paak a kan gaal pakɔik cincen k l tie waa k pent linba na paak. 18A tiat nan a daan tie daable Ejipt duo ninni. K kaagbennu a yennu ŋmat k daa l paak k n tiena l sennu ma fin cualin.19Li sua kaa jaan a kpaab ninŋ jiet, ŋaan k l ten yen yen, a saa nyikee, k paakɔi, kpeibi, nan saanm na n ji jaan k tɔnt, k kaagbennu yennu n tiena püsin a tuona ninŋ kul. 20Li sua ka puol olife tiini, a ji kan pual linba ten tiikpaak, l ji si tie tie pakɔi, kpiebi nan saanm yaalee.21Li bia ki sua k a puol vigne, a ji kan ŋmat k liel linba ten lenŋ ne, l tie pakɔi, kpiebi nan saanm yaale. 22K a saa tiat nan a daan tu tie daablee Ejipt, l paake tien k n tiena sennu na ma fi cualin.

Chapter 25

1Lii tie k niib ,mɔk kɔnn maan nan lieb k saan nann buut ,k yenua saa bu k dii mɔnii , k lua na mun bu k baa.2k wunba bu k baa na tubdatui tiebuotie ,k balbuulɔ na saa te k wun dual kii fab tinŋ ni ,ŋaan k bin buou.U lanbana kann saanyi waa tuntuonbiit buolu nba nie .3Ii daa buou k l gaal lanbana piinna ,jijiet be , lii sua k i tukn k buou k l gal n na ,ii saa dinnua feie niib nunm ni .4Adaa jeln nan naab yuo nba k u buo dii.5Lii tie k ninjanm lakn kua ,k yenɔ tan kpo ŋaan k k mɔk bonjaki ,kpiemua na ŋaapuo laa nyi nanyel po ,k saa kun jaganua ,ŋaan u ninja n saan puo na buol , k jii u k wuu tie u puo , k kuanua nan u ninja nba bo kuanua bianŋnba na .6B ba bonja-sinsinn nba k u b saa malua na sii tie kpiemua na bike .k gaal kpiemua na sann ŋanne sa te k u sann kan bot Islael tieb maalu ni.7ŋaan lii tie k jua na k luon wun faal u ninja pakuak na, puo na n saan wann duo na saakab ,k yet'b a :N sɔlɔ ninja yet wun tun linba kpaatalas a u k sak nan u ninja ii mɔk sann Islael buolu ni u k luon wun kuann nan ninjann sennu nba wann bianŋnba na.8k duo na saakab saa yiinua ,k pak nanua .Ubia kii dia n na ,k yet a: N kan faalɔ k kuanua .9ŋann pakuak na saa saan jua na saakab na buol ni ,k pit taasaaɔk u taal ni ,ŋaan bia sat mɔsantu nunm po k ji gaal maan k yet a:Linba nae saa tun k tul daanua nba yet k u ninja ŋaak k mɔk tenn'n.10k b sii yi u ŋaak Islael tinŋ ninŋ a :ŋaak nba k b pit l daanua taasaaɔk nae na.11Lii tie k jab lakn taan k kɔn nan lieb,k yenua ŋaapuo baal a wun fat u sɔlɔ daanua nba buo'u na nuu ni ,k saan nan u nuu k suol jalua na fei buol.12A pot u nuu na ,k daa tiin puo na ninbaaɔk u .13A kan la baa bonbuolu ŋaaanle k l be a kɔl ni k l kpeu jan ,yenn siigbenŋe k liel tie bonbik.14A daa mɔk bonbik'n kala ŋanle a ŋaak ni ,bonsaakal nan bonbik .15A ŋaa abonbikn kaa ii tie diedie ,ŋanne saa te k yin wei tinŋ nba kaagbennu yennu tieni na ni .16k maan wunba kul tuun l buolu ,wunba kul tuun lnba k tuok u tuun biite kaagbennu ,a yennu buol.17Tiat lnba k Amelek din tuma sɔnu ni na,yuo nba k i din nyii Ejipt na.18Nan baa lek din cetii sɔnu ni na,ŋaan b din k mɔk baa yennu jaŋmaansai b ni k b din pikn bin nba din bial puol na, mantik binba din bak k bia puol po na yuo nba k a din bak kk mɔk panŋ na.19Yuo nba k kaagbennu ,a yennu saa te k fin nyann adataii nba kul kokn k linta na k kaagbennu ji saa tula fuon duo manŋ ni,a yennu saatula mɔkntnan yent ,k a saa buon ,Amelek dudukit kul tinŋ na paak ,k sua ji daa ban tian b po :Adaa tanmt l po.
Chapter 26

1Yuo nba k a tan kua duo nba k kaagbennu jikt k tiena na ni ,a yennu saa tula mɔknt ,l yuoe k ii ji sii be ii yamani.2A tan saa jii a jiet ,tiluansinsina nba k a kuo duo nba k kaagbennu a yennu ,tula na,k tien kpancubuk ni ,k saan nann sianba k kaagbennu ,a yennu gann na,bii taan u sann kii jiantlua na.3k a tan saa saannann manntua nba be tuann ni lyuo na buol ,k yet a:Mamɔnm dinnae k n pak k tien kaagbennu ,a yennu na n n ji kua duo nba kaagbennu din senn mɔsonn k tul t baa nba ,k yet nan u saa tult na.4k manntua na saa gaal kpancubuk na a nuu ni ,k jii tuan kaagbennu ,a yennu ,binbintl na tuann po.5k bia tansaa ŋanm,k gaal maan,k yet kaagbennu ,a yennu tuann a :Nbaa din tie bonsunsonmuko,u din sik Ejibt nan niib waamn nae,k saan kua lenŋ ,ŋaan b ji din yabte ,k tien digbanjaann niib ,k yab k mok panŋ.6k Ejibt tieb ji din muks tinm k bia mab tinm, k te k t tuun tuonpaala.7k t bui k fabn k tul kaagbennu ,t baanba yennu .Kkaagbennu gbiint t fabnii ,k lat mabl nan t daami nan t ninbaauk nba tie bianŋnba .8k kaagbennu tant u nuu nba mɔk panŋk nyinn tinm Ejibt,k tun baktnanŋ nan yaalilituk nan jaŋmaasuoluk tuonaa.9ŋuae ŋmakt k baal nant n na,k jii duo nba na k tul tinm ,duo nba k siat nan naabiin puub l ni na .10Mɔtana ,ji gotl , n jikt n jiet bonsinsina nba k n kuo tinŋ nba k a tuln nae ,oh kaagbennu ! k a tan sa jii k senn kaagbennu a yennutuann ,ŋaan ji tibn jiatt kaagbennu ,a yennu .11Ii tanŋii mɔk palpienn,nan bonŋana nba k kaagbennu a yennu jii k tul fin nan a ŋaatieb na,ŋaant k Lefiit nba nan saanm nba kua nan a na n taan kii mɔk palpienn.12Lii tie k a tun nna k gbenn ,bina ŋantaa kul ,a tuu nyinn a jiet bona piik ni yenn kua k tul Lfiit nba nan saanm nan kpiebii nan pakɔii ,k b kul siidi k gbuot a duo ni.13A tan saa yet kaagbennu ,a yennu tuann a :Nnyinn linba tie a yal na n ŋaak ni wa ,k jii tul Lefit nba nan saanm nan kpiebii nan pakɔi ,nan faa wannin bianŋnba na.n k yetn bia k tanm baa sennyenni ./v 14 Nk dii baa l sialnan yuo nba k n be kuun ninbaɔk ni ,n bia k jii sial ktun jaknt tuona n bia k jii sial k tien kupukna,n bia k cɔln kaagbennu ,n yennu mɔb n tun linba k a senni yaa mantun na wa.15Ii be yendɔunŋ ni ŋant buol ,sapaapo, ŋaan got a niib Islael tieb nan b duo nba k a tulb na,k tien yetŋanm b paak ,nan faa din senn mɔsonn k tul t baa nba na,a duo manŋ ni sii puub siat nan naabiinme .16Dinnae k kaagbennu a yennubiela nan a sak k tunnan u senni nba k u tula na nba yaalinba pak a saktun l kula ,nan apalkul nan a siek kul.17Dinna e k a puon a mɔnŋ nan kaagbennu e sii tie a yennu ,ŋanne saa te k fii tuak u sɔnu k ii dia u sennii,k ii bia kii tuun nan waa wannii bianŋnba na,k bia kii saak u mɔb.18Dinnae ,kaagbennu puon nan u saa jii i k ii tie u tiaɔnŋ niib ,nan waa yeta bianŋnba na,k a saa sak u senniikul.19K u saa tula yudant nan sann nan ŋant digbana nba k u nan paak k a fit kii tie buolu ŋann kaagbennua yennu tuann nanwaa yeta bianŋnba na.
Chapter 27

1k Moise nan Islael saakab pak k tul niib na k yet a : saknin man sennii nba k n tienii dinna na.2yuo nba k a tan puot suuldann kpennu kuo duo nba k kaagbennu ,a yennu tiena na, a caan tangbenŋa ,k bia taan tintaaɔk . 3Adia sennu nan maan na kul tana na paak ,yuo nba k a puot suuldann kpenu k kua duo nba k kaagbennu ,yennu tula ,na ,duo nba k siat nan naabiin puub l ni na ,nan kaagbennu ,a baaanba yennu nba yet bianŋnba na .4yuo nba k ii puot suuldann kpenu yin caan tana manŋ Ebal jual paak ,nan maa wantii dinna na, a bia pent tana na.5ŋann amii,a maa kaagbennu ,a yennu binbintl nan tana ,ŋaan da jikt kut k yaktl tana manŋ.6A daa jikt tanjablka k maa kaagbennu ,a yennu binbintl ,Asii mann a mujuonu malunŋkaagbennu ,a yennu binbintl manŋ paake .7A mann niipotulu malunŋ,k a saa di lenŋkii bia kii mɔk palpienn kaagbennu ,a yennu tuann .8A dian sennu mobona na kul ,tana nba k a pent na paak .9k moise nan mann tieb nan Lefitnba pak Islael tieb kul ,k yet a: Islael ŋminin suonna ,ŋaan gbiint ,laa nyii dinna a ji tie kaagbennu a yennu buolue .10Acɔln kaagbennu ,a yennu mob ,k tun tuonn nan sennu nba k u tiena dinna na nba want bannu nba .11L daal manŋe , k moise pak k tul u buolu a: 12yuo nba k ii puot suuldann kpenu simeon buolu ,josef buolu nan bensamin buolu ,n set Galisimm jual paak ,k yat yetŋanm niib na paak.13k Luben buolu ,Gad buolu ,ASel buolu sabulon buolu ,Dan buolu ,nan Neftali buolu saa set Ebal jual paak ŋaan sat mɔtont .14k Lefit nba n tan gaal maan ,k pak nan kunkɔsaakal ,a Islael tieb kul n gbat a:15Mɔtont ii be daanua nba nan bonninant ,kuo k kpiel bonninanŋ k bɔli k jiantl na paak .Ltie jaknt tuonna e k tul kaagbennu ,nan nilɔ n jii u nuu k nan bonninaonŋ k jiantlɔ wuonin ni k niib na kul ,saa jiin k yet a;lii tie n na !16Mɔtont ii be daanua nba k baakt u naa nan u baa paak ! k niib na kul saa yet a :Lii tie n na !
18Mɔtont ii be daanua nba ŋmant juanŋ k tɔknua sɔnganu paak ,k niib na kul saa yet a ; Lii tie n na .19Mɔtont ii be daanua nba ŋmab saanm nan kpiebii nan pakɔii,b mɔnii paak na,k niib na kul saa yeta ;Lii tie n na !20Mɔtont ii be daanua nba dua nan u baa ŋaapuopaak , k maan u dinn u baa feie; k niib na kul saa yet a: Lii tie n na !21Mɔtont ii be daanua nba dua nan bonkobuk paak,k niib na kul saa yet a: Lii tie n na !22Mɔtont ii be daanua nba dua nan u niipuo ,u naabik kuo u baabik paak; k niib na kul saa yet a:Lii tie n na ! 23Mɔtont ii be daanua nba dua nan u dianpuok paak ;k niib na kul saa yet a: Lii tie n na !24Mɔtont ii be daanua nba bɔl k faa kpii u lua paak ;k niib na kul saa yet a :Lii tie n na ! 25Mɔtont ii be daanua nba sak k gaal sial ŋaan faal tabin wunba k biil sial k b kpiiupaak;kniib na kul saa yet a: Lii tie n na !
Chapter 28

1Lii tie k a mɔk mɔsaku nan kaagbennu ,ayennu fanu k bia dia sennii nba kul k n tiena dinna k tuun nann tuonn kaagbennu ,a yennu saate k fin tien digbanjaann k gal suakul tinŋ na paak .2Gotl piisin na kul saasik a paake k tie a yallii tie k a mɔk mɔsaku nan kaagbennu ,a yennu.3Usaa tien piisin a duo paak ,k biatien piisin a kpaant paak. 4Usaa tien piisin a paak ,k i sii mɔk waas nan jiet nan bonkobt bonciann.5U saa tien piisin a bonbubult nan jiet nba k a di kul paak . 6Usaa tie piisin a jenu ni.7kaagbennu saa te k fin kɔn k nyann a dataii nba saa fiil k leka ,b saa nyi sɔyenn kua poe k leka ŋaan b tan saa cial tɔkn sɔnii ŋanlolee.8kaagbennu saa tien piisin a tuona paak ,k gbien a bua nan jiet .Usaa tiena piisin duo nba k kaagbennu a yennu tiena na ni .9A tan sii tie kaagbennu buolu nba ŋane ,nan waa senn mɔsonn bianŋnba na ,a lii tie k a mɔk mɔsaku k bia tuun nan kaagbennu a yennu nba wantii, a yii sɔnu ni na .10k buolu kul saa bann nan kaagbennu e gann ii ,k b sii tiin jaŋmanii.11kaagbennu tan saa tun bonŋana k tulii ,u tan saa tulii waas nan bokobt bonciann ,k bia tulii jebunŋ ,duo nba k kaagbennu din senn mɔsonn k tul ii baanba na ni.12kaagbennu saa te k yin mɔkt ,u sii tienii saak siaɔk kul, k lin nyi u sanpagbounkpiasl nba mɔk nyun na ni ,k bia tien piisin a nuu tuona kul paak,k a saa kpent jiet k tul digbana bonciann ,ŋaan fin kii luon sial sua buol.13kaagbennu saa te k a tie yule ,a kii tie juol kaa,u saa te k fii doe yuo kul,ŋaan u kan te k fin ban baa;lii tie k a mɔsaku nan sennii nba k kaagbennu ,a yennu tiena dinna na ,k a dial fanu k tuun nann tuonn.14Adaa yien sennii nba k n tiena dinna na,k tɔkii ganŋ kuo ditu ,k saa yensua buol k jiantlua.15ŋaan liitie k a k mɔk mɔsaku nan kaagbennu ,a yennu ,k k dia u sennii nan u wannu nba k u tiena dinna na.Gotl yubonbuolu nba na kul e saa baal i paak.16Usaa sat mɔtont aduo paak , k bia sat mɔtont a kpaant paak.17Usaa sat mɔtont a bonbubult paak ,nan a jiet nba k a jikt kul paak .18Usaa sat mɔtont i waas paak k bia te ki bonkukuot kan nan fanu ,k i bonkobt bia kii yabi.19k mɔtont sii be a saanu nan ajennu ni20kaagbennu saa baal nan yubɔnne a paak ,kpikpiluk nan daamii sianba kul k a tuun a tuona ,nan laa tan saa biila k gbenn caiin k maan a tuonbiit nan a mɔyetuk paak.21saa tun yial buolu buolu a paak ,k l saa suol i kul, k sua tan kan tenn k kua duo nba k u jikt k tienin na ni.22k kaagbennun tan saa beli nan yalkanbant ,nan gbanantonŋ ,nan bonmɔlkala ,u saa te k yenkuonin nan yaa tan saa biil k gbenn .23saak kanban nyi sanpaapo k baa,k tinŋ saa kuol k wakii nan kut na.24Saak nba bo saa baa na , ŋaan kaagbennu saa tun tangbilunŋo ,k l baa a duo paak ,Lsii nyi sanpaapo k baa a paak n nae nan faa tan saa biil k gbenn.25kaagbennu saa te k a datai n nyanni ,k ii saa nyi sɔyenn kua poe k lekb ŋaan i tan saa cial k nyi sɔni ŋanlole poe ,k ii tan sii tie jaŋmaankuantuk danme tingbounŋ na paak .26k lii tiek a tan kpo sanpaapo nuanii nan muuk ni bonkobte saa di a gbanant , k sua sii kaa k belbi.27kaagbennu saa te k bonmɔlkala n baa ii paak nan waa din te k l baa Ejipt tieb paak bianŋnba na, tana nan fiat saa suol ii gbanant kul po,k a ji kpai,k a tan kan la tebuku .28kaagbennu saa faa,a k te k a yul ni n labl, u saa te fan juan ,k bia ŋmat a siek .29k a sii tulin yonsupienŋ ni, nan juanŋ nba tu be bunbɔnn ni na ,a kan la kpaatu a tuona kul ni,k a sii tie daable daal kul k b diina k fitla,k a kan la sua k wun baal k tan sonma.30k a sii mɔk salkpenŋ ,ŋaan jagan'ɔ e tan saa dua nan'ɔ ,k a saa maa ŋaak ŋaan tan kan kua l ni, k a saa bul tilontii ŋaan tan kan mua l luana .31A nunm nie k b tan saa kɔt a nei ,ŋaan a kan ŋman l nant ,a nunm nie k b nyinn a bonŋ ,k b bia ji tan kan jiina, k a datai tan saa gaal a pei , k a tan kan la sua k wun baal k sonma .32Btan saa jii a bonjaii nan abonpoii k tul buolganu e ,k a ninbina sii goli daal kul b jenu po, ŋaa k a nuu tan sii kaapaalu .33Buolganu nba k a k mib na e saa dijiet nba k a kuo ,nan tuona nba kul k a tun tinŋ manŋ ni,k daal kul k b sii diina k mabaa. 34k mab nba k a tan sii laat na saa te k a yul ni n labl .35kaagbennu saa faa'a dunna k gbal gbal nan mɔla nba ton ,u bia saa faa'a ,lin nyi a taapant k saa do a yul ,k a kan la tebuk.36kaagbennu saa jii fin nan a kpanbal k yaat k saan ii tinŋanŋ ni, digbann nba k fin nan a baanba k ban kua l ni ,lenŋe k a saa jiant yennii nba k b jii daat nan tana k nan .37Atan sii tie baktnɔnŋ bonne k b salkta ,k bia butmaa ,duo nba k kaagbennu saan naa niib buol .38Atu saa bul bonbuoli saama akpaab ni ,ŋaan tan jaan waaminna k maan bonyuyukt e tu sii ŋman k kokii.39A tan saa wuu daan tilontii k bia ko k ŋanml fanu ,ŋaan a tan kan pual l tiluana k mua kuo k nyu l daanmi,k maan nanwubiie tan saa mua.40kpan tiinii sii gbie a duo ni ŋaan a kan la kpami , k maan l tu saa siil bonpolbiit e k baa baa.41A tan saa mal bonjaii nan bonpoii, b tan sii tie yonmii sial po wa .42Bonŋmiŋmabte sii ŋman a tiinii nan a tinŋ ni tiluana kul .43Saamua nba kua a duo ni na sii laat yiikuoe yuo kul k gaala ,ŋaan k a yal wali yuo kul.44k b tan sii kpentl k tiena ,ŋaan k fin kan fit kpent k tul'b i,u tan sii tie yul e k a tie juol .45Mɔtont na kul saa baal a paak e ka ka nan yuo nba ka tan saa biil k gbenn,k maan a k sak kaagbennu a yennu mɔb ,k maan a k gaal sennii nba k u tula na .46L tubdatu tan kan nyik fin nan a yaabuona ,l tan sii tie nyinne mɔk mɔk nan mɔk mɔk.47Anyuan nan sianba k a kua na u tien piisin a bona kul paak a , i k tuunnan palpienn nan a pal kul k tul kaagbennu a yennu .48Atan sii tuun sianba k kon mɔka ,k nyunnyuklu mɔka ,k a somm yann k k yuo baa sial , a dataii nba k kaagbennu jii a k tulb na ,sii diina k kɔn naa,k yɔkna kut yɔkt a tulu ni ,mɔk mɔk nan yaa tan saa biil k gbenn .49kaagbennu saa nyi nan nisiab banfɔka ,tingbounŋ na paak ,k niib tan sii yuok a paak nan kɔbagbenŋl laan na ,k b tan sii tie niib nba k a k gbie b maanme.50Lnibuolu tan sii mɔk ninbinmɔnii bonciann ,k b baka tan kii be sua po,laa tie nikpel kuo bik kul.51k b tan saa ŋman a bonkobt nan a bonbubult nba k a kuo mɔk mɔk nan yuo nba k a tan saa biil k gbenn ,k b tan kan tenna dii ,kuo tiluana daan ,kuo kpan ,kuo k jii a bonkobgbenŋa nan a bonkobbit ,mɔk mɔk nan yuo nba k a tan saa buont .52B tan saa lek a duo ,mɔk mɔk nan a juona nba tan saa baa,juonfɔkt nba mɔk paalu k lint a duo k a maa l po duo nba k kaagbennu a yennu tiena na.53Sianba k a dataii kua nan palbiil nan kon nan ninbaatl na, k a tan sii ŋman a bonjaii nan bonpoii nba kaagbennu a yennu tula nae.54k jua nba tu tie mɔktua ja kpaatl tan saa ŋman u tiaɔnŋ bik ,k taan kan sak k ŋmit u bik manŋ nant k tul u ninja ,kuo u puolonŋl ,k ji saa boi u waasnba tenni .55Utan kan bantul sua u bik gbanant nba k u jii k tien jiet k maan u ji k tenn sial sianba k palbiil nan kon ninbaatl be na,k maan a dataii be tanmɔi kul ni.56k Puo nba tu tie mɔktua k tie puo kpaatlk k saak wun sonm taatinŋ k saan sial ,k u mun tan saa bɔl k kpi sanpantk nan bal ,u mun tan kan tul u sɔlua nba k u luonɔ na kuo u bonjak nan bonpuoki.57Puo manŋ tan kan tul u mɔnŋ matii ba sial k maan bonn kul tu bote e,u saa jii ŋanne k lii tie u jiet sianba k palbiil nan kon ninbaatl be na, k a dataii sii be tamɔii ni .58Lii tie k a k tun nan tuonn sennu mɔsonn nba kul dian kadaɔk na ni ,k lii tie a mɔk jaŋmaanii nan kaagbennu a yennu baktnanŋsanjaann na .59kaagbennu saa faa'a baktnɔnŋ faanu k te yialii nba kaa tebuk n baal fin nan a yaabuona nan yialu nba ka tebuk.60Usaa te k Ejipt tieb yialkanbant na suolb ,sianba k a din jekl na, k a kan la laafia .61Linba nae kaagbennu saa te lin baala mɔk mɔk nan faa tan saa biil k gbenn ,u saa te k yalbuolu buolu kul nba be k l sana k taa kadaɔk na ni n buonti.62Fii lekii pɔt k tie nan ŋmaabla nba be sanpaapo na, ŋaan ii waaminna e tan saa tenn ,k maan a mɔk mɔsaku nan kaagbennu a yennu .63Nan laa manŋ kaagbennu k u te k a mɔkt k bia pɔt na ,ŋaan l bia tan saa manŋɔ n nae k fin buont k gbenn , k u saa ŋablii duo nba k a kua k kal na ni.64kaagbennu tan saa yati nibuolu kul ni,tinŋgbounŋ na ni, k lenŋe k a sii jiantl yennii k fin nan a baa nba din k mib ,k b jii daat nan tana k nam.65Niib manŋ buol, kan ban la palmaasil, k a bia kan ban la tinŋ nba sii a yali ,kaagbennu saa te k a pal ni ngbie nanyanputuk ,k a sii be palbiil ni ?66k a manfuol sii jekl nan jaŋmaanii yennu nan nyiɔk ,k a tan sii mɔk jijiet a bennu po .67k apal tan saa gbie nan yanputuk nan linba k a ninbina laat paak, k a tan saa yet sanŋaɔk ni, a n sunman k l bonna ,k daajunyiok k fin yet a n sunman k l yetaa.68k kaagbennu tan saa kuani ŋalingbeenŋa ni k yin ŋmat Ejipt ,k a tan saa sonm sɔnunba k n din k yet l po.? Lenŋe ki saa yabl a yin kɔi i mɔnŋ k tul i datai , a bin daai k yii tie b daaba ,ŋaan b sua kan daaii ni.
Chapter 29

1Gotl motaɔk taanu maan nba k kaagbennu tuul Moyis a wun wann Islael tieb moab duo ni, motaɔk liok nba kuu din tunn namm Holeb duo ni.2 Moyis yiin Islael tieb, kul ŋaan yet'b a : yii la kaagbennu nba tien linba kul yii ninbina ninŋ Ejipt duo ninŋ,nan Faalaon nan u tuonn tunna nan u duo kul, 3Bikinjana nba kul ka ninbina la, l baktnɔŋ nan l yaalituk. 4Laanyii l daal nan dinn na kaagbennu k tuli yan nba kii saa bann nan ninbina nba ki saa la nan tuuba nba ki saa ŋmaat.5N kpaa kunkok paak bina piina a tiat kii nyii a paak kaa caacat ki nyii a taniŋ, 6Yii k ŋmaan siala kpanu, yii biak nyuu siala daan munŋ nan siala daan paal, k fit yin bann nan mine tie kaagbennu yi yennu.7Yii baal yial na buol Sion, Hesbon kpanbal, nan Og, Basan kpanbal, b nyii k cetin a b kɔnnaant, k tin kɔn k paakib, 8Tin gaal b duo k tul Ruben tieb nan Gaadite tieb nan Manase tieb bɔktin 9Yii gaal motaɔk maan na, k tun nann tuonn k fit la nyuat l maan kul ki saa tun.10Din na yii saan wann yii mɔn kaagbennu yii kul, yii ŋaak niikpelaa, yii saakab, yii siijem, nan Islael tieb kul baal dinna kaagbennu yii yennu buol. 11Yii waas nan yii puob nan saam nba be a duo ni, k cuan a daat k luu a nyuu.12A luo fin kua kaagbennu a yennu motaɔk ninŋ, li ya motaɔk lɔl nba kaagbennu a yennu tun nana l daal, 13K fit wuu tiena u buolu u mɔnŋ tie a yennu nan waa daan maata na, k bia puol nan a baa nba, Ablaham, Isaak nan yakoob na.14N k lɔl motaɔk lol na nan yii kunkia kaa motaɔk lol nba tie balmonni. 15ŋaan l tie timm nan binba be na buol nae dinna kaagbennu tin yennu buol, nan binba timm nan ŋamm k b na buol na dinna. 16Yii baan biaŋinba tin daan b Ejipt duo ninŋ nan biaŋinba tin daan gaal digbaana na sunsukin.17Yii laat linba b tie l k mɔk nyuatnan b paataa, daaat nan taana, likli nan salin mɔnna nba kul be b buol na. 18Yii mii man kii ninŋ na jua ko puo. ko yii ŋaak sua ko yii buolu sua pal yeet wun dot kaagbennu tin yennu.ŋaan saan dot li dingbanna yennii. yii daa te ki ninŋ lɔbtiik be k luo lɔbinan. 19 K baa sua daa dot wu mɔnŋ yuonba kuu gbat motaɔk na maan ki yenna: n sii mɔk palmann nan yanduan, li leki sua yuonba k waa n paal maale k jiit daan k gbenn nyunyukulu.20Kaagbennu b k luo wun caab'ɔ wuu biit. ŋaan kaagbennu wutuol nan wuu finfinn duo l daanɔ paak bonbiin nba kul bo dian kaadɔk na jii baaa wuu paak, k kaagbennu piin wuu saan yedɔnŋ ninŋ. 21Wuu biit paak k kaagbennu nyinua Islael buolu kul , k tɔk bonbiil nba mmtaɔk lol kaadɔk na.22Nipaauŋ nba saa baal, yii waas nba saa maal ii puolpo nan saamua nba saa nyii banfɔkl, naala nan yiali nba k Kaagbennu lu duo na paak, cincakin nan falaa kimaan b tinni saat. 23K ii saawaat saa saat, k siala bult kii be, siala bonsial ki be, siala muukk kan kpant, k lii tie nan sodome, Gomolle, Adma nan Seboim, nba k Kaagbennu biil u wuutuol din duo kuu biil na. 24K dulyaa kul saa yet: Bee Kaagbennu tie l duo nna? Bee wuton ciɔŋo?25K saa jii a: kimaan b nyiik motaɔk lol nba Kaagbennu bo tulib nae, be baa n be yennu yuonba kuu daan nyiinib Ejipt; 26Kimaan b saa dot yenganu k gbaant b nuŋ ninŋ, yennii nba k b baa k ban, k kaagbennu daan k wannib.27K Kaagbennu wutuol duo l duo paak ku tunn yubɔnn kul nba bo dian kaadaɔk baal u paak. 28Kaagbennu wutuol duo bonciann ku nyinnib b duo ninŋ k biil b digbafan ninŋ sianinnba b be muatana.29Linba bɔl be Kaagbennu tin yennu buole ŋaan linba k bɔl b tin buole nan tin waas k jii saa, k fit tin tunn nann tuon Sennu mɔmana.
Chapter 30

1Lii sua l kul bala , yumann nan yubɔnn nba k n bila buol na, li sua kan dial a pal ninŋ digbanna na kul Kaagbennu a yennu daan bela na. 2Lii sua kaa tunn kaagbennu, a yennu buol, k bia cɔl u maan nan a pal kul nan analiŋ kul, fin nan waas, k tɔk l maan kul k diana dinna na. 3K Kaagbennu a yennu u saa tunn jena a tinŋ ninŋ ki bia ki mɔk ninbauk a paak, u bia saa taana nan binba kul Kaagbennu a Yennu bo bela b buol na.4Yuonba kaa tan si be tiŋ gbonŋ kpinŋ po, kaagbennu a yennu saa taana l buol k l buol kuu saa kpaana. 5Kaagbennu, a yennu saa jennaa duo nba kaa baa nba bo be nana kaa si be leŋ; u saa te fin mɔkit ki bia puɔt ki cie a yejaam.6Kaagbennu, a Yennu saa lebt fin nan a waas paala kaa jii luon Kaagbennu a Yennu nan a paal kul nan a naaliŋ kul k fit kii fuo. 7Kaagbennu, a Yennu saa luu bonbiil kul a dataii paak binba yitima k bia maba na. 8ŋaan fin a saa jen Kaagbennu a saa cɔlin momaan k dia sennii nba kuu diana dinna na.9Kaagbennu, Yennu saa tula mɔkint k t a nuu tuonn kpaat, a buolu kpaat, a bonkobt nan a tilontii n kpaat; kimaan Kaagbennu sii mɔk lomm a faal paak nan waa daan mɔk binŋinba a yejaam yal paak na. 10Lii sua kaa cɔlin Kaagbennu , a yennu momaan k tuol k gaal u sennu nan u yii kuo maan kaadauk na ni, lii sua kaa jen Kaagbennu , a yennu buol nan a pal kul nan a nalinŋ kul.11Senunba k waata dinna na k paala k bia k gal a paanŋ. 12L ki b saanpaapo kaa, kaa sii yaa ŋmee saa do saanpaapo k kpaan k tulti, k tin gbaat k fit dialii?13L k be bunŋ puotl kaa, kaa sii yaa ŋmee saa puot k kpaan ki tulti, ŋmee saa te tin gbaat k fiit k cɔlimm'i? 14ŋaan l tie boninba tie jiak, k kpia nana, a mɔb ninŋ nan a paal ninŋ k fit fin dial faanu.15Gotl n biil maa dinna manfuol nan bonŋann, kuun nan bonbil. 16 N maataa dinna a fii luon Kaagbennu a Yennu. Kii sommm u daanjok ninŋ, ki bia cɔlin u yiiko nan u senu, k fit kii mɔk man fuol ki bia pɔl, k Kaagbennu a Yennu saa tiena balk digbann nba kaa sii belenŋ na.17Lii tie kaapal tunn , kaa k cɔlin, k tunn k gbaant yennii buolu faanu tuonn k dotib, 18n maatlii dinna naanyii saa kpuo, yii mial kaafɔkt digbaann nba kii sii be na yuonba ki puot yuldin mɔkl.19N jiit dinna tin nan saanpaak k b tie gaan siat: n biil maa dinna kuun nan manfuol, yumann nan yubɔnn. lukitl manfuol k fit fo fin nan yaabuona, 20Ki luon Kaagbennu, a Yennu kii cɔlin u momaan k lol nan'ɔ: nnae kaa sii mɔk maanfuol k a daana n fɔkt, nnae kaa sii be digbaanba Kaagbennu senn mosenn a u saa tuul a yejamm ablaham, Isaak nan yakob.
Chapter 31

1Muois ŋanm k pak l maan Islael kul : 2Dinna , n mɔk binna kokk nan piile , n kan fiil k nyin k bia tu gbat k kua , k kaagbennu paak'n a na : a kan puot Yuldain mɔkl . 3Kaagbennu yennu sii sonm a nuŋ , wuu bit digbaana maanŋ anuŋi , kaa sii caanba . k Josue muu saa sonm a nunŋi nan kaagbennu nba maatɔ na .4Kaagbennu saa tie lidigbannaa nan nan waa din tien Sihon nan Og, Amoreens baat waa din kpiu nan b duo . 5Kaagbennu saa te yii kɔnanm k t,ok sennu nba k tuuli na . 6Paanti mɔŋ maan kii mɔk ŋmibl ! daa ŋmaan maan yii bia daa mɔk jijeii b buol ; k l maan kaagbennu , a yennu mɔnŋ sii sonm nanaa , wuu kaa nyiika wuu bia kaa baan taanm a po .7Muois yiin Josue , ŋaan yetɔ Islael kul buol : paanta mɔnŋ kii mɔk gunb'n , k l maan a saa kua naan buolu na duo nba kaagbennu daan puɔn wuu yaajanm a wuu tulb . k fi nne saa tulb . 8Kaagbennu sii sonm nanaa a nunŋ , wuu tiɔŋ sii be nana , wuu kaanyikaa wuu bia kan min k taanm a po ; daa ŋmaan a bia daa mɔk jijei9K Muois dian l sennu , k tuul maalnanaa , Levi bonjak , nba b jii kaagbennu motɔk kpɔk , nan Islael nikpelaa kul . 10Muois tilb l senu: binna ŋaanlolin kul , nan taabalnakl janm yuo, 11yuo nba Islael kul saa baal kaagbennu , a yennu buol, siam nba k u saa lukt k kaalin sennu na b kula buol .12K saa tikl niib , jaab puob , waat nan sanmɔ nba sii be a tan mob buol , k fiit b gbaat , ki tiin kaagbennu , ii yennu ,k fit dia k tunn nann tuonn l sennu momaan . 13k b waat kan muu saa gbaat k jiin cil kii tiin kaagbennu , yii yennu , yuo nba kul kii sii be duo nba kii saa gaal na yuo nba kii puot juldain .14Kaagbennu paak Muois a : yuo pel nan fin kua yiit Yosue , k yiin kua maalunŋ diok nii . K n saa tulɔ n senni . Muois nan Yosue kua maalunŋ diok nin ; 15k kaagbennu baal maalunŋ diok'n nan saapagbet saan set maalunŋ diok nan buol k ki kua leŋ .16Kaagbennu paak Muois a : gotl a saa kaa dual nan a baa nba . K l buolu saa fil k lin dot yenn saannii nba be duo nba ninŋ b kua na . wu saa nyiikin , k bia fat motaɔ nba k b mɔk nannɔ na .17N wuntuol saa do b paak l daa , k n saa nyiikb k bia bɔlb n nunŋ , b saa kɔtɔ , n yennu k b nanime k yuu bonn na kul tan balnii . 18Min ŋaan , n saa bɔl n nuum l daal , k tɔk biit nba k u tien k tuun yenn fani bud na . yubɔnn na ŋmaalt sii be b paak19Diant i yann ; k tuun Islael waat a tie b mobni , k l yann sii tie sansiat Islael waat buol . 20K l maan n saa saan nan l buolu duo nba lk b pol wuu baa nba a min tulɔ na , siat nan naabiin duo ; wuu saa din gbuo k gbenŋ ; kuu tunn yenn fani buol k dotib , wuu saa yitinm k bia faat n mot,ok ;21Yuo nba bonbil nan ;;ŋmaatl saa baalib , yaŋ nba kan ban k taam k lii be mobninŋ , ki sii tie siana k tien l budu . mɔtana n mi bi dudukit nba tie linba dinna , k fit mɔŋ min kuananm duo nba b puol mintou na .22L daal k Muois dian l yanŋ , k tul Islael tieb . 23Kaagbennu tuul Yosue, nan Nun bija wuu senni . k paakɔ a : paanta mɔnŋ , ki mɔk palpalil , k l maan fin nne saa kua nan Israel tieb duo nba k pol a mintuulb na ; k n mɔnŋ sii be naanna .24Yuo nba Muois dian k gbenn kaadɔk nnŋ l senni momaan na , 25k u tuul mob Levit nba jii kaagbennu motɔk kpɔk na : 26gaat man sennu kaadɔk na , k biil kaagbennu , yii yennu motɔk lakl buol , wuu sii tie nan sialaa daanua .27k maan n min a dintuk biit nan a tul wɔklu . L tie k yet kaagbennu , yuo nba k daa fuo i sinsuuk ni , baan ŋaa e tan saa tuo k gaal'n n kuun puol po ! 28Ii taan ii bolu saakab nan yii sijenm ; k min paak'b maan na b buol k saa jii tinŋ nan saanpaak , bii tie b gaa siat yii sinsik na . 29N mina n kuun puol po yii saa yet , k bia tunn sanjonŋ nba k n b waanii na ; k bonbil saa baali , yuo nba ki tie l maa tie bonbil kaagbennu nubinan , k u wuutuol saa do k tɔk yii nii tuona paak .30Muois pak yanŋ na mobona kul Islael tieb kul a buol

Chapter 32

1saanpaak nan tinŋ gbintl n maan. 2kpaamii nba nan saak na, n maan nba na maat na, nan wunba tun baa muat paak, nan nyun luat nba tuuba muat paak nna!3K l maa n saa muat kaagbenu saan; k b dot tien yennu. 4wuu tie taanpiuko; u tuona ŋaan, u sɔnni kul ŋaan; u tie kasii Yennu k kii mɔk biit, u ŋaan k bia tuak.5Bii ki be fanu u buol kaa biit; fei tie wuu waas yaale buol bik nan tondam na. 6Jatit nan yankalin damm na yiimali nan kaagbennu tieni? ŋua tie a namidanua? jua namaa nii k bia gotanii?7A tiat daana nan binaa nba gaal, buolu n tuu buolu, boii a baa saa waanna a nikpela saa pakaa. 8Yuonba Yennu saatul faal digbaana na, k bɔkt niib waas u tul Islael tieb yent naan baa jan biaŋinba.9K imaan kaagbennu yaal tie u buolu, k yaakob tie u tennimme. 10U lau muuk ninŋ sianinba tie kunkuok k jaaŋmami beleŋ; kuu lint'ɔ, k goliyɔ fanu; k guu na wunu gba kobik na.11nan konbiok nba tuu want u waas yukulu biaŋinba na , k golib, k jiiktib u kpinkpet paak. 12Kaagbennu kuue kpaal u buolu, siala yennu saann bo k be nan'ɔ.13Ku donɔ duona paapo, k Islael tieb dii kpant luana, k dii tanpiuk paak siat nan kpan nba nyii tanpiik nba waaki paak nae.14Nanɔŋ kpan penɔ biin nan penɔ kpan, Basan pejai nan bujai, nan tiik puuk; kaa nyuu gbilik nan daamuŋ.15K Islael tieb tan kpaat, k bia mɔkt k gbeŋ nan jiet, kuu tamm yennu u namidaaua k yiit u tinnu tanpiuk, 16B fiin u finfinn yennii paak, b biit na donn u wuutuol;17B yiit saalii pataa nba k tie yennu, nan yennii nba b ki ban, yenpanii nba nyii kii baa nba din ki ŋmaan. 18A nyik taanpiik nba namaa, k bia tamm yennu nba nanmaa.19Kaagbennu lauwaa kuu u tuol duo, u kɔn nan u bonjai nan u bonpoi. 20U yet a: n saa bɔlb n nunŋ po, n saa laan b juotuu; kimaan b tie niibiit buolue, b tie waayanaa.21B fin n finfinn nan pata nba k tie yennu, k fiin n wuutuol k jii patyanaa na po; k muu saa fiin b finfinn k jiin binba k tie niib paak, k don b wuutuol k jiin buolu yann paak.22Kimaan n wuu tuol muu yiinn k dii nan kpientinŋ ; k dii dinŋ naa l luana, k bia dii juat.23Ki n saa te bonbiil n baalib, k saa yek n kpana b paak. 24Koniie saa te bin kuole, fiat nan yial jaana kpib, n saa biil b buolu bonkobit nyannaa nan waii labt25L piolpo juk banjiak saa kpiit, l ninŋ nan faala: li si tie nna bonjai nan bonpoi kul, waas nan saanpaantik nan nikpela kul. 26N bo luon min yet a: n saa nyin b maafuol k belib niib ninŋ.27ŋaan ŋmaan daa taaksukte, m ŋmaan b daataak n suolme , kb daa yaa a tinnu paal, k kaagbennu kaa tie bonna na kuul.28L tie buolu nba buo niime, siala subnii k b bininŋ , 29L sua bi bo mɔk yaan , baa bo sii banil maa na, b bo saa maali k laan b saabaalibi30Niyenɔ kunkua bo saa wenn niib tuutl, niib banle nbel niib tuutaa piik, b tanpiuk b daan ki kuatib k lii sua kaagbennu daan nyiikibii? 31B tanpiuk k taa nan tiyaal, tin daatai tie b buubula.32ŋaan b daan muŋ tiini sodome nan Gomol yent ninŋ k tie nan tilotii nba tuu lon luona k l ton na.33ŋaan b muŋ tie wei lɔbte l tie janŋgbenŋaa lɔbte 34l k bɔl buoli, l k be n faal niŋii?35Min na tie ŋaant k bia ŋmaatl, yuo nba b taa jii lanŋ b yuu bɔnn daal pelena, l maabo baatib na jii kan wei.36Kaagbennu saa buu wuu buolu; ŋaan wuu sii mɔk nibatinuu nan wun tuon sunna, k laa nan b paaŋ gbenna, k siala daabl siikaa nan nua nba b be uyaamaninŋ.37u saa yet a: b yennii na bele, taanpiuk nba b bo bɔlii leŋ na bele, 38Yennii nba din b niib kpan, k nyuu b niib daan muut kaa? b fiil, k somi, k bia guuli!39Yii bann nan min na tie yennu, k siala yennu k pukin n po; n tie manfuol k bia tkpin, n jaamis k bia tieb, k sua kan fit k fat n nuŋ ninŋ. 40Kimaan n donn n nuŋ saanpaapo, ŋaan maat a: n sii fuoe kakaa!41Lii sua ki ŋaat n jukbanjiak k nuu suol baal mɔnii, n saa fiil n daatai paak k saa maaben binba yiitmin;42N juk banjiak saa kɔt b gbaanante, kin kpanna saa gbuo sɔn, kpienm nan binba jamm sɔn, daatak saakaab yuula.43Duo, yinniman u buolu yaanii! kimaan kaagbennu: _ kɔn u tuon tunna sɔn paak, u kɔn nan u daatai, _ u saa ŋamm u duo nan u niib .44K Moyis baal k maat l yaŋ laabal Islael tieb buol; Yosue Nunŋ ija bo b nanɔ. 45 Yuo nba Moyis pak l maan Islael tieb buol k gbenn,46K u maatib a: yii dia man maan nba kin yet'i dinna na yii palaninŋ k maat yii waas, k fit bin dial tun naann tuonn l sennu momaan. 47Kimaan l k tie i maa k mɔ kaa yii buol; l tie yii maafuole l paake kii miel sanfɔkt digbann nba kii saa gaal na yuo nba ki puot yuuldin.48L daal manŋ kaagbennu paak nan Moyis k yet a: 49Donn Abalim jua paak, nebo yual paak, Nebo yuul paak, muab duo, yeliko nuŋ ninŋ; ŋan got kaanaa duo nba kin tien Islael tieb yent.50A saa kpo jualinba paak kaa saa do nae, kaa buolue saa gaala nan bannu nba kaa yual Aalɔnn din kpo hol jual paak kuu buolu din gaal'ɔ bin buol na. 51Kimaan yii din biil nann Islael tieb sunsuk, kades duo meliba bunŋ buol sin fɔpiennu, kii din k wunn Islael tieb sinsuk ni. 52A saa laa l duo a nunŋ; ŋaan a kan kua duo nba k tuul Islael tieb na.
Chapter 33

1Gotl bianŋnba Muois, yennu nilɔ na nba yat yetŋanm Islael wass paak ŋaan kpo na. U yet a: kaagbennu nyi siinaai jual paak k. 2U yet a: kaagbennu nyi siinaai jual paak k dɔkt seeil tinŋ paak, k yent paalan jual paak, k nyi maalaaka nba tuusa tussa sinsuuk ni: k u dia nuuyeulk nan muulanbaabi u niidiituni k l tie sennu.3Mɔnni, u luon u niib; k guu bin nba tie u yab u nuu ni. K b gaant u tuaan po k gaal u maan na. 4Muois tul sennii nba tie bulcinmɔkit saakɔb waas na.5U din tie kpanbale k be Islael sinsuuk ni, yuo nba k u taan Islael naakuut nan b batnba buolu buolu na. 6Luubenn nan u buolu daa kpennii, puat k yabt bonciann!7Kuyet jiin suuda nan u buolu poa gbintl suuda kunkɔl, oo kaagbennu! Tulinm mɔtaauk nan bi lieb kɔnnin k tulb, k bia sonm k fatb b datai nuu ni.8K u yet k jiin leefi nan u buolupo a: Jiin a bonna nba k b yi tuumiinm nan uliinm k fiit a luonm k waan a niiŋanm nba k a bikinm Massaa9K b set a poolpo k gal baa bo saa set b baa nan b naa naa b b ninjanm nan b wass poolpo bianŋ nba na. K maan b sak k gal a sennu nan a mɔlol kula nan b paalaa munn.10B saa tumii wann Saakɔb a sennu na wa, k Islael n sak a sennii. B saa juo bonnunuubt k bia mann muu juonu malunŋ a binbintl paaka.11O o kaagbennu, sonmit b buolu k bia tulb panŋ, yii mɔk palpienn nan lin nba k b tuun, faan kɔnn b datai kul, k daa t k b ji mɔk manfuoli.12U yet k jiin bensaamin buolu po a: Buolu nba na e k kaagbennu luounm k bia guub; u goliib daal kul ni, k be b sinsuuk ni.13K u yet jiin suosief buolu po a: kaagbennu n yat yetŋanm b tinŋ paak, k t k saakii baa, k bia t k nyun ii nyi tinpuol ni k tienm.14Yonnu ii yeetl k luaana ii loon, luaanŋana ii b ŋmalik kul ni. 15Ŋaant k juat kul n gbie nan yaayuo ni jegaaŋa, k kunkona na kul n lon luaanna nba si tun be.16Tinŋ n gbee nan nan luaaŋana kul nan lin nba kul be li ni nyik cabu nba din be nuuyeluuni, jagotuuk paak na n bal yat yetŋanm suosief buolu yulpak, k maan u din tie u ninjanm.17U buolu panŋ tie nan napaak u ni, najaak nba k b sint malɔ panŋ nae. K u yiikuo tie nan naajakpakolɔ yinana u saa jii ŋanne k tut nyinn niib k saan nanm banfɔka. K u panŋ tie nan Eflaiinm maalu tusaa tusaa k Maanaasee maalu tusaa piik piik nae.18U yet k jiin saabulon buolu po a: a saa mɔkt, mɔkgbeŋl kpinkpouŋ nie, ŋaan Isaakaal gol saa pukin a ŋaak ni. 19B saa poi buolganii k bin bal b kunkonn paak, lenŋe k b saa maann balmɔni malunŋ, b sii lat b mɔnkint mɔkgbeŋl na nie, nan tanbii ni nba kok mɔkgbenŋl nani.20U yet k jiin gaad buolu po a: pakin wun nba t k b yent yaalik. Gaad buolu dua k guue nan yanbual nba tuu guu k tien siil nan wun tabt bonkobuk taal nan yul nae.21Gann tinŋanŋe k tul b mɔnŋ k maan bat tol bol lenŋe; b saak gaal kaagbennu wannu nan u sennu, yuo nba Islael buut but na .22K u yet jiin Dan buolu po: Dan buolu tie yanbol paaŋe, k yuuk mɔbt basan yent ni.23K u yet jiin Neftaali buolu po a: Neftaali buolugboo nan kaagbennu yetŋanm bonciann. K b yent nyi Gaalilee mɔkgbeŋl buol k sik niidiitu po.24K yet jiin Asel buolu po a: Asel buolu la yetŋanm k gal u ninjaanma k jii u taal k sikin kpan ni. 25K t k duo tanmɔi'i lo kut gana j u yua be u yamaani.26Yensau k be tie nan i Islael tieb yennu na, wun nba be sanpaapo k baat nan sonml k tienm na, k gbee nan u yuudaatuuk sanpagbonciann ni.27Yennu nba tun be na yua tie i sindandiuoko k u nuu yua tiebik k u saa bel i datai k bin fɔkt ŋaan nyikii.28Islael maalu be palpienn ni b ŋaak ni, k Saakɔb tinŋ gbee nan jeet nan tiluaana daan na, sianm nba k malin baa maant lenŋ tinŋ na.29Islael tieb, i mɔk palpienne saa k be k tie nan yinm na. I tie digbann nbak kaagbennu fielii e. ŋua e tie i nangbankɔnŋl nan juk banjiak, k guu'i k bali buolu ni k baalimi a yin nyikib, ki tan saa ŋmaatb tinŋ ni.

Chapter 34

1K Mois nyi moab paanu ni kdio Nebo jual paak Pisga , k l ki fok nan Seliko. K kagbennu yennu te k u la duo nba k u yaan tulb na kul. 2Galaad k sa tu dan, nan Neftali kul, Eflaim nan Manase duo, Suda yent kul k sa tu sinsuuk ni mɔgbenŋl, 3La nyi suuldan midiitu po, nan seliko paanu k saa tu tu duo nba tie kaati k ki fok nan tsoal na .4K kagbennu yennu yet a; duo nba nae k n pol mɔpol nan n saa tul Ablaham, nan Isaak , nan Sakob nak yet a; N sa tul a yaabuonna . N yaa fan la nan a niinbunnae, ŋaan a kan kua lenŋ. 5Lenŋe k kagbennu yennu tuontunnɔ Mois kpo Moab duo ni nan kagbennu yennu nba senn bianŋnba. 6Lenŋe k kagbennu yennu piu paanu nba be Moab duo ni k ki fok nan Bet- peol na. Sua k ban u kaaɔk buol nan dinna .7Mois din mɔk biina bobik nan piinle yuonba k u din kpo na, ŋaan u ninbina din k banŋ, k u bia din mɔk paalu bonciann. 8Islael tieb tin mɔ kpemɔni, kuun k faabin daa piintae Moab paanu ni, k l mɔni nan li fabini daa baal juontu9Sosue wunba din tie Nun bija na din gbie nan bannu, k man Mois din paan nuu u paak a wun gaal u yial.K Islael tieb din saak u mɔb k bia sɔlin u sennii nan kagbennu yennu nba din tul Mois bianŋnba na.10Islael tieb ban la sɔkini k u tie nan Mois na, k kagbennu yennu paak naanɔ nunm. 11Sua k be k saa fiit yenkin naanɔ nan bakitnaonŋ nan yaallituk tuona nba k yennu din te k u tuun k Esipt kpanbal falaon nan u saakab nan u tinŋ kul na, 12Man baakitnaonŋ nan yaallituuk tuona nba k Mois din tuun tuun Islael tieb nunii ni na.

Joshua

Chapter 1

1Muois nba din tie yennu tuontunnɔ na kuun puolpo e , k yennu yet Sosuwe nba tie Nun bija na a : Muois sonmtɔ : 2Muois nba tie n tuontunnɔ na kpowa , fiit mɔtaana k gal Suldan mɔkl , fin nan n niib kul , k kua duo nba k yaan tul Islael tieb na . 3Sian nin nba kul k i saa ŋmaa i taal lenŋ , n yaan tulie nan ma daa pak Muois na .4I saa yent la nyii tinkuonŋ po k sa tu Liban mɔkl , Eflaat mɔkl , nan Etit nba duo kul , k sa saan dian mɔkgbenŋl nba be yenba po na . 5Sua kan fit set a tuann , yuonb a k a be a manfuol ni . N sii be naana nan ma daan be nan Muois bianŋnba na n kan ban nyikani , n bia kan ban ŋaani .6I mɔk panŋ nan palcienn , k l maan fine saa jii niib na k kua nanm duo nba k n daan puon nan n saa tul i yiejanm na . 7paant a mɔŋ ki bia ki mɔk pal k cɔlin faanu senni nba k u tuotunnua Muois daan tula na , k daa kpet niiditu po nan niiganŋ po k fit k a nyann linba k a saa tun .8A ŋaan k senni kadaauk na da fɔktl a buoli , i tian l po yennu nan nyiɔk kul , k fit cɔlin faanu linba kul be senni manŋ ni , k l maan l paake sa te k a la nyannu a tuonna ni , k bia kpaat . 9N daan k beta a : i mɔk panŋ nan palcienni ? a daa ŋmaami k bia daa te k a yaan put , k l maan a yonmdaanɔ yennu be naan a tuona nba k a saa tun ni .10ŋanne k Sosuwe yet tuann danm na a : 11I lin i binbeoa kul , k yet niib na a i bobin i mɔnŋ ,, k l maan daa ŋanta k t saa puot Suldan mɔkl k gaal duo nba k yaabint yennu i yonmdaanɔ saa tuuli na .12K Sosuwe yet lubenit ba , nan Gdit tieb nan Manase buolu wan a : 13tiat man yennu tuotunnɔ Muois nba daan paaki yuonba k u daan yeti a : yonmdaanɔ nba tie yaabint yennu na saa tuli fuon duo nba na ni .14Ii ŋaapuob , nan i yaabuona , nan i bonkobit sa bial duo nba k Muois daan tuli k l be Sudan puotl , ŋaan yinm ŋaalin nba tie kunkɔnna saa gaal nan gbiat ni ninjanm tuann , k sonmiib , 15nan yuo nba k yaabint yennu saa tuli fuon nan i ninjanm na , k bin yent duo nba k yaabint yennu sa tulib na . k fit jin jen k yent duo nba na k li tie i yaal nan Muois nba tie yennu tuontunnua daa paak yuo nba k t daan be Suldan puotl po yendo na .16K b jiin Sosuwe wa , t saa tien linba kul k a paak na , k ti bia saa saan sianm nba kul k a saa tunt . 17T saa saak a mɔb nan taa din sak Muois yal na e . ŋaant k a yonmdaanɔ yennu i be naana nan wa din be nan Muois bianŋnba na . 18Daanɔ nba kul yet a senni , k ki saak faa paak linba , ti saa kpiu e . paant a pal ki bia ki mɔk palcien .

Chapter 2

1Nun bija Sosue, tun dobii tieb banle, k yetib a: Ii saan fiit sitiim duo ni, mantik Seliiko doo, k jen na wanɔ, k wun fit saan lekib. Ba baal doo manŋni yoo nba, k b saan kua puo jantonn nba k b yiu laab na ŋaak, k dual. 2K b saan kum Seliko kpanbal a: niib banle nyii Islael k bal nyiok na, t duo na ni, a bin fiit duo k got. 3K Seliko kpanbal tun a bin saan yet laab a: nyint niib nba baal kua a naak nina, k maan b baal a bin fiit te duo e k bann ŋanu k fit bal lekit.4K puo na jii jab banle manŋ, k bolib, ŋaan yet b a: l tii monne nan bset baal n ŋaak ninŋ na, ŋaan n ji k ban ba nyii k gaal sian; 5La bia bo bonn k luon n gann na, n k ban ba bia tɔkin sianninba pa; I i kakii man k bel waanm, kii saa baalib sonnu ninŋa.6U din jii k bɔlib u diuok ninn sanpaapo kinkakaa ni. 7K jab na nyii tɔkin Sudenn mɔkil sɔnnu po a bin tan suolib, ba nyii k gbenn yoo nba k b luon duona gann k kpal.8Puo jantonn na din duo Islael olobii tieb na buol e, k suo k b daa k guan, k yetib a: 9N mi nan kaagbennuk yennu, jii duo na k tulii a, kmaan ii baalu na suol nu a kul a, k te k duo na ni niib kul ji jekil nan yanputuk.10T gbat bannu nba k kaagbennuk bo tun k tuli yoo nba, kii bo nyi Esipt na, waabotek ii sompuot mɔkmunɔ kuunin, k bia te kii tun Amon tieb kpanbalaa banle na tuonnba, mɔkil puotil, Siion nan Og nba k ii bo biilb k b kan ban tien duo kpanbalaa. 11T din gbat linba manŋ din tun, k t yan putaa, yoo nba k t laii, k maan kaagbennuk, ii yennu na, wua ii tie sanpaak, nan tinŋ na ni yennu.12Mɔtaa na nji balinmiie, mayin pak in kaagbennuk nunŋ ni, nan ii mun saa tiennin ŋanm nan ma tien ni ŋant nba na mun. 13I i te k nbann nan ii kan kpi n baa, nan n naa, nan n ninjann, nan n niipuob nan linba kul k b mɔk.14K jab banle manŋ jiinnɔ a: t too k saa kpo ii paak, lii tie k a k te k niib bann t bobnaa nba k t lol na, yoo nba k kaagbennuk jii duo na k cabit, t mun saatun an faa luon bannu nba na k tula.15K puo na jii ŋmiuk k te k b suol k nyii takalbonn ni, k maan u ŋaak din kpia nan duona guonn nba kokin lint gua duo manŋ nae. 16K puona nba yaan nyinnib yoo nba k ubia yetib a: I i saa man jual paak k tan bɔl lenŋ daaŋantaa, kaka nan binba kpaanii na yaan tan saa jen duo ni, n naii kaa b saalaii k sudii kpi. 17K jab na yet puona a: Taa sa tien bannunba k fit tun faaboii linba a tin tun k tula k t mun senn mosenn nan t saatun na.18Tii tan ŋii kua duo na ni k yaa tin lekb yoo nba, fin jii ŋmiuok nba k a te k t suol k nyii takalbonn ninŋ k sik na, k lol takalbonn na ni, k a niib na n suol k mun nyi takalbonn mann ni. 19ŋaan wunba tie a nua, ŋaan ya wun nyi duo na ni k tɔkin nyii tanmob ni b saa kpiue, k u mɔŋ ii kpaan u kuon, k sua kan taal tim; Naan lii mun ni tie k b kua suol n niib na ni yennɔ k kpiu, k l k tie u nyii tanmɔb ni, u kun nyiiluk ii waat, ki jii t yul paak.20ŋaan lii tie k a mun biaa wan t maan nan bobnaa k wan niib, t mun ji kan tunnan faa luon k tin tun na, k tulaa. 21K u jiien a: lii kpanŋii tie nan ya pak bannu nba na. L yoo k uji nyikib, ŋaan tunn k jii ŋmiuok nba tie bonnyinyil na k tan baal lol takal bonn na ni.22K jab banle na mun siet saan bɔl jual na ni, k tan janŋ daa ŋantaa, k ji sua binba bo waa k belib a bin suolb na mun ji tunnaa. Niib nba din waa belib na din tɔkin sonnii kul pok kpaam, ŋaan k k lab.23Jab banle manŋ ji din tunn kpanbal Sosue buole, k tan wannɔ linba kul tiem duo manŋ ni. 24K b yet Sosue a: Nan monniie, kaagbennuk jii duo na k tien t nuu ninŋa, nan l buol niib kula jekle t nunŋni, yoo nba k b lat na.

Chapter 3

1Sosuwe fiil sannya pob ni, k saan sitinm ŋɔa nan Islael tieb kul k b baal suldan mɔkl buol, lenŋe k b din dual nyiɔk k tan füt puot.2Daa ŋanta sinsuuk ni, k tuann danm na lint bi buol na kul, 3ŋaan yet niib na a! yuonba k i saa la kaagbennu yennu mɔlol lakl na, k mann tieb nba tie lefiit nba na jii, yin fül yaa be sian ki waa l puolpo. 4I ŋaan k yinm nan mɔlol lakl na daa naaki k fɔk nan taakabi kobi ŋanle na. I ban yin nakin. L saa wanni sɔjok nba ki sa tɔkin k maa i ki ban tɔkin e l sɔnjoku.5K sosuwe yet niib na a: ŋanmit i mɔnŋ, k l maan wonn yennu won sa tien yaal lutik tuona i sinsuuk ni. 6K sosuwe yet mann tieb na a: jiin mɔlol laakl na, k gaal nüb na tuann k b jii mɔlol lakl na k gaal sonm niib na tuann.7K kaagbennu yennu yet sosuwe a! dinna n saa piin k donna Islael tieb buol ni, k fiit k bin bann nan n be naana nan maa din be nan Muois bianŋnba na. 8A wann manntieb nba jii mɔlol laakl na a: yuonba k i baal suldan mɔkl gbianu, yin set suldan mɔkl kpinŋ.9K sosuwe yet Islael tieb a: Naakint man k gbiint maan nba k kaagbennu yennu pak k tieni. 10K sosuwe yet a: I saa bann nan yennu nba fo be i sinsuuk ni, k saa bel kananean nba i tuann po, Hetit tieb, Efian, Pelesian, Gilgasian Amolian nba, nan sebusian nba: 11Gotl, mɔlol lakl nba tie tingbong na kul yonmdaanɔ na saa gaal i tuann po suldan mɔkl na ni.12Mɔtaana, i gann jab piik nan banle Islael tieb buolu ni, jɔa yennɔkuo buolu kul ni. 13Yuonba k mann tieb saa jii molol lakl nba tie t yonmdaanɔ yal na, yennu nba tie tingbonŋ na kul yonmdaanɔ, baa saa jii b taa k ŋma suldan mɔkl nyun yuonba, suldan mɔkl nyun na sa bɔkit, k nyun nba nyi paapo k baat sa set nan jual na.14K niib na nyi b lanbont ninŋ a bin puot suldan mɔkl na, k manntieb nba jii mɔlol lakl gal sonm niib na numpo. 15Yuonba k mann tieb nba jii mɔlol lakl baal suldan mɔkl na buol, k b taa sii nyun na kpengbianu, mɔkl na din tuu gbie k paat diijaanyuo. 16K nyun nba nyi paapo na din set, k tie nan jual na din set banfokla k ki fɔk nan Adam digbann nba din kpia nan saltan, k nyun nba siik mɔk kpienn po na mun set. K niib na puot k sa Seliko.17Manntieb nba din jii mɔlol lakl na na din set suldan mɔkl sinsuuk ni konmn me, ŋaan k niib sonm tinkuonŋ k puot k tan gbenn suldan mɔkl.

Chapter 4

1yuo nba k niib na kul puot Suldan mɔkl na k gbenn , k yennu pak Sosuwe : 2Jiin jab piik nan banle niib na ni, ja yenua kua buol kul ni . K k wann niib k bin tɔkil tana piik nan ŋanle ; Suldan mɔkl sinsuuk ni sian nba , 3k maanntieb bo sie na . Beltilb k bii dia tana manŋ kii sonm nann : k tuu tan bil siam nba k b caan kaanŋ ; a bin dual nyiɔk .4K Sosuwe yiin jab piik nan banle nba k u ganib Islael buolu kul ni ; ja yenɔ na . 5K u paakinb a : ii saa maan Suldan mɔkil na sinsuuk ni, k gal te yonmdaanɔ yennu mɔlol lakl na tuann , k sua kul jii taan k buk u bɔpiat paak ; k tann kul ii sie Isleal tieb buolu kul paak .6K fit k lii tie nyinn ii buol . yuo nba kii tan boi da sial daal . A taan na niin tie be ? 7K yin betib a : Suldan mɔkl nyun din bɔkit e taa din nyii Ejipt tinŋ ni k kun na ; k t jii tana na mɔkil manŋ; nuak ni ; k l ji tie tiatu k tul tinm Islael tieb .8K Islael tieb tun nan Sosuwe nba wan niib na : k jii tana piik nan ŋanle mɔkl na nuak ni nan yennu nba bo paak Sosuwe na ; k tann yenn kul sie Islael buolu kul paak , k b jii saan nann ; k saa bil siam nba k b yaa bin dual na . 9K Sosuwe mun bia senn tana piik nan ŋanle Suldan mɔkil na sinsuuk ni ; siam nba k b manntieb nba din jii mɔlol lakil na bo st na ; k l tana b lenŋ nan dinna .10Manntieb nba din jii mɔlol lakil na , din sie Suldan m:okil na sinsuuk ni e , ka ka nan ba tan tun linba kul k gbenn nan yennu nba yet Sosuwe k u wann niib na a bin tun nan . linba k Muois din Wannib . 11Yuo nba k niib na kul k gbenn manntieb na nan mɔlol lokil na : din gal niib na tuann e .12K Luben bonjai , nan Gad bonjai , nan Manase buol bɔkil jab nba tien siil nan kunkɔnn na gal Islael tieb na tuann , k puot mɔkil , nan bianŋnba k Muois din wann nib na . 13Jab n kul din tie nan tutaa ŋanna nae wa , k tien siil nan kunkɔnn , k yennu be nanm , k b puot be paanu nba kpia Seliko na ni . 14L daal manŋ ni yennu din donn Sosuwe yul sanpaapo , k te k Islael tieb la ; k jicɔlinmɔ nan baa din ncɔlin Muois na ; u manfuol kul ni .15K nyennu pak Sosuwe a : 16wun wann manntieb , nba jii mɔlol lakiln na , a bin fiit yaat Suldan mɔkil na ni .17K Sosue pak wann manntieb na a : nyimin man Suldan mɔkil na ni . 18yuo nba k manntieb nba din jii yennu m:olol:lakil na nyii Suldan mɔkil na sinsuuk ni , k ŋmaa tunkuonŋ ni ; k mɔkil na nyun ŋanm pubil luon .19Islael tieb din puot Suldan mɔkil na ŋmayenŋ daa piik daale , k saan sa k Gulgal , k l be Seliko yendo po . 20K Sosuwe caan tana piik nan ŋane nba , k b bo jii Suldan mɔkil mɔkl ninŋ na 21.K ji bet Isleal tieb : yuo nba k ii waat tan saa boi a : tana na nba want linba .22yin tumib k wan nib nan Islael tieb din puot Suldan na tinkuonŋ e . 23K maan i yonmdaanɔ yennu e din te k Suldan mɔkil nyun nan pot k t fit sonm puot nan waa din bɔkit mɔkmunŋ k tulit bianŋnba na . K lin te k tingbounŋ na niib kul n bann yennu bakinaunŋ yiiko nba tie bianŋnba ; 24k lin te k i ji sii baakit i yonmdaanɔ yennu yuo kul .

Chapter 5

1Yuonba k Amlean kpanbala nba be yenba po na, nan kananian nba kpanbala nba k fɔk nan mɔkl na nba gbat linba k kaagbennu yennu tun k tul Islaael tieb, k b sonm tinkuonŋ mɔkl na ninŋ k puot na, k jaŋmaami suolib bonciann k b piin k jekl Islaael tieb tuann.2L yu e k yennu yet Ssuwe a: kpieet taana k li tie nan juk banjiak na, k kokit Islaael tieb puna munle po. 3K Sosuwe kpiel taana na, k tienn nan juuk banjiak na, k kokit islaael tieb puna Alalot kunkonn paak.4Linba na paake k bin din kokit b puuna niib na kul nba din nyii Esipt na, l jab nan kunkɔnkɔnna kul din kpo paapieonŋ nan ninŋe sɔnnu ni baa din nyi Esipit na puolpo, ŋanm b din k kokit b puuna. 5Binba din nyi Egipt na kul din kokit b puuna wa, ŋaan binba k b din maalib paanpieonŋ ni ba din be sɔnjɔk ninŋ Esipt nyinu puolpo, ŋanm b din k kokit b puuna6K l maan Islaael tieb waas din sonm biina piinna paanpieonŋ ninŋ nan yuonba k b kun kɔnkɔnna kul din tan kpo, k maan b din k gbiint kagbennu yennu kunkɔl, k kagbennu yennu pol a u kan te k bin la duo nba k u yennu pol a u kan te k bin la duo nba k u daan puon na u saa tul b yiejanm na, duo nba k siat nan naabiin be na ni. 7Ŋaan b waase k k u jiib k senm b setu ni, k Sosuwe kokitib, k maan b din k kokit b puuna yuonba k b din be paapieonŋ ni na.8Baa din kokit b puuna k gbenn yuonba, b din bial be b binbeboa e nan baa tan paak. 9K kagbennu yennu yet a Sosuwe a: dinna n nyinn fei nba din tu be i paak Esipit na a. K l buole k b pul lenŋ sann Gilgal nan dinna.10Islaael tieb din bial Gilgal e, lenŋe k b din dii pak janm ŋmaalk daa piik nan ŋana, l daal daajiok Seliiko paanu ni. 11Pak daal sannŋafaatuk, b din dii duo manŋ nipaanu yonme, paanu nba din ka daatinŋ lenŋ, nan nanpulkala, b din diil l daal manŋ.12Pak daal sannŋafaatuko k mann ji din ka, k b dii duo manŋ ninŋ paanu, Islaael tieb ji din k ban la maan ,k di kana duo tinŋ nba nan linba l binn manŋ.13Sosuwe nba din naakin selika, k u gogit got, k la k jasua sie u numpok dia juuk yann u nu ni. K u saan u buol k yetɔ a, A tie ti ninŋni yenɔ ami a tie t daatalee ?14K u jii na ; ai, ŋaan n tie kagbennu yennu kunkɔ nkɔnnɔe, k baat mɔtaana. Sosuwe ba faabin tinŋ ni ŋaan yetɔ a: N yonmdaanɔ yaan pak be k tul u tuontunnɔ ? 15K Kagbannu yennu kunkɔnkɔnnɔ na yet Sosuwe a: nyiint a taasa na taa ni, k l maan sian nba k a sie na tie kasie. K Sosuwe tien nna.

Chapter 6

1Seliiko din tie duo nba k b maa guonjale k lint k tan luon gann l tanmɔb, k sua kan fit kua, n naii kaa, k fit nyi. 2Ŋaan k kangbennuk, yet sosue a: N saa jii seliiko duo nan u kpanbal, nan b sajem nba ban kunkɔnn kul k tien a nuu ni, k fin lekb, k kɔn nyannib.3Fin nan a kunkɔnkɔnna na tuu saa somm k lint duo na taa yeme, daal kul ni, ki tan tuu daa ŋanluob. 4Mantieb banlole-e tuu saa gaat molol lakil na nunŋ po, k manntua kul ii diau naantunn, ŋaan daa ŋanlole daal na, fin nan a niib na, n som k lint duo na taal munlole, k mantieb na-ii peeb naatunnaa na, kii lintl duo manŋ.5Yoo nba k mantieb banlole na peeb naatunaa na k lintl, yoo b k ii gbat natunnaa mɔnii k l duo, a niib na kul n fil k yikin na kun kol palil sanpaapo wa, k b guonn na saa jek k baatinŋ ni. K sua kul ji saa fit kua k lek duo manŋ.6K nun bija Sosue, yien manntieb, k yet b a bin jie molol lakilna, k manntieb banlole mun nin jie naatunaa ŋanlole, k gal molol lakli na liek. 7K u bia yet u niib na a: Kunkɔnnaan n liet liik nan jat tiat na, k manntieb nba dia naatunna na ii wa, k binba jii molol lakl na ii waa, k tin som k lint duo na.8Sosue nba pak n na k gbenn k manntieb na fiil nan b naatunnaa ŋanlole, k saa a bin som lint duo na, ŋaan sua k kunkɔnkonnaa nba dia jat tiat na gaal b liik k b mun waa nan b naatunaa nba mɔ k do sapaapo, k b fit waanan molol lakil na b puolpo. 9Kunkɔnkonna na nba din be niib na liik pona, ŋaa b liib bia din bial k waa molol lakl na puol poe nan jatitiat k guub, k naatunna guaal.10Sosue din yet niib na a: Ii daa yiikin wuyiknii, sua bia da piaak sial, ii kul ii som ŋminŋminn, kaka nan daal nba k n tan sa tul mob k yet ii a: Yikinnin, wu yiikinnii sanpaapo man. 11B din lint nan kangbennuk molol lakil na duo manŋ yome, k tunn nann kanŋ ni, dacincinn daal, nan laa tan fann sinnyiɔk.12Laa yent gbenn, k sosue fiil , k te mantieb na jii molol lakil na, 13K manntieb banlole nba dia naatunnaa na gaal liik k peeb, k kunkɔonnaa na yem be b liik, k liib bial kangbennuk molol lakil puol k guub k b fit som k saa. 14B din som lint duo na yom kukuae daaŋanle daal manŋ paak k tunn nan lakil na kanŋ ni. B din tun n nae daaŋanlob manŋ kul ni.15Daa ŋanlole daal, k b danŋ fiil sinnyafanaa k som lint duo na taal fuonu munlole, nan kangbennuk nba wannib bannu nba na. 16Baa lint duo na, k tuu tan ceb, k tan baal munlole paak yoo nba, k manntieb na mun pied naatunnaa na, k Sosue yet niib na kul a: yiikinin wuyiknii nan panŋ man, k maan kangbennu, jii duo na k tulit aa !17Kangbennuk saa biil duo na fas, nan linba be duo manŋ ni kul, ii daa kpipuo jantonn, laab, nan binba be u ŋaak ni, k maan wa daan bɔl t dobiitieb nba k t daan tum duo manŋ ni na, l paak ii daa siitib. 18II da jiit linba k ii biil duo manŋ ni nan! yenn kua wa, ii daa siit. Lii tie k i jii sial, i sa baal nan danŋ, nan biilu Islaael kanŋ ninŋa. 19Linba kul k b jii lik kut, n naii ka kutmont, n naii ka salinpiena k nan , l tie kangbennuk, yennu yale, k l tie lin jii saan kuan yennu bonnaa binbɔl buole.20Manntieb na nba peb naatunnaa na, k niib na nba gbat naatunnaa mɔnii yoo nba, k b pien yikin sanpaapo, k duo na guonnaa na kul baa-baa. L yoo na k kunkɔonnaa na duo jual na paak, k kua dua manŋ ni, k lekib, k nyannib. 21B din jii b juk fuat nae, k waa su niib na k kɔtib l lunn, l jab, nan l puob, nan waas kul, b din k luat sua, nan b neii, nan l peii, nan l bonii kul b kpi lunn.22K Sosue yet jab banle nba daan saan duo manŋ ni na a: saant puo jantonn na ŋaak ni man k tan nyinn wua nan u ŋaatieb nba be u ŋaak ni kul, nan yaa daan senn ii mosonn bianŋinba na.23Ŋanne k dobiitieb manŋ saan nyinn laab, nan u baa, nan u naa, nan u ninjamm, nan u niipuob, nan u ŋaatieb kul, k saan bilb kanŋ kpinŋ. 24Baa nyinnib gbenn, k b juo duo manŋ muu k l dii duo na kul nan linba be lenŋ kul, ŋaan jii salinpienaa, nan lik kutaa, nan salinmonnaa k saan kuan yennu bonnaa bunbɔl buol.25Kpanbal Sosue din jii puo jantonn, laab na k saan bilɔ u baa ŋaak ninŋe, wua nan u ŋaatieb, nan linba kul ku mɔk na kul, b ji din be Islaael dobiitieb na paak.26L puopo, k kpanbal Sosue ji pol k yet a: wunba kul bikin a wun ŋamm k maa seliiko duo na, u sii b yennu motont ni. Wunba kul fɔkin l fiakl, u bija saa kpoe, k l danua bia saa jii u sanbiann manfuole k papann, waa maal tanmɔbii na paak. 27Kangbennuk bo be nan Sosue, k te k u sann tant tinŋ na kul po.

Chapter 7

1Yennu nba din senn Islael tieb sennu nba a ii kua na, niib na din ki dia sennu na, yuo nba kibindin yent Yeliko duo na. Jasua din be ki bi yin Akan, u din ki dia sennu maŋi. Li paak ki yennu wuntuol duo Islael tieb paak. Akan din tie kalmi bijae ŋaantie sabdi yabuonn, ki nyi sela naakuuk ni, ŋaan tie juda buolu.2Ki Sosue tun Jasiab ki bi nyii Jeliko ki saan Ai duo nba be betel yendo po, ki kpia nan Betanfann nae u din tulib mɔbe a bin saan ki saa ŋmaa tiŋ na. Baa tum nna ki gbenn. 3Ki bi nmat ki saa wann Sosue baa la biaŋinba a, li poŋ ki kpaa talas ki ti kul n saan ki saa lek Aï, liki tie duo nba yab kaa, tumm niib tuta ŋanlee kuo ŋantaa.4Ŋannee Islael tieb na tie nan tuta ŋantaa na ki saan leŋ duo na. Ŋaan bi din tan ciale ki ŋmat. 5Ki Aï duo ni jab na weib, ki bel nyinnib duo na ni, ki fɔkit namm ki saa baal siaminba bi koi tana na. Aï jab na din kpii Islael tieb nan pintaa nan banluob nae. Yuo nba kibisiik jual na. Jaŋmaanii din suol Islael tieb nan bon ciann, ki bi ji ki mɔk palcienn.6Li yuo na ki Sosue nan Islael tieb tuandamm na pat pat bi liant nan wutuol. Ki baa faab tiŋ ni, yennu mɔlɔl lakil na buol, ŋaan pakin bi yulatent ki saa tuu dajuok. 7Ki Sosue tan yet a yebint yennu, bee ki t a daan jiit ki puot nan t Juldan mɔki ki baa nant nna? A daan luon fan tan jiit ki tul Amol tiebe ki bin biilitee? Tii daan ni boe be Judan mɔk puotil na po. Kaa sɔ a!8N yomduonɔ n saa yeta bee mɔntana nbaki Islael tieb datai tan weib ki bi cial ŋmat na. 9Kanaan tieb nan binba kul be tinŋ na ni saa gbot linba nawa. Bi saa tikil ki loonte ki kpi ti kul li saa tien nlee ki a sann n la baakili?10Ŋanne yennu yet Sosue a, fiit Bee tien kadua tiŋ ni nna? 11Islael tieb tan biil mɔlol nba kidaan sennib maa bii dia nawa. Bi jii bona nba ki n daan yet maa bin bil na yenn nbawa. Bi Jame ki faa faak ki jiin bona maŋ paak ki jiil ki pukin bi tiat ni. 12Ŋanne tien Islael tieb na fit took bi datai. Bi cial bi datai buol. Ki maan bi mɔŋ ji tie man biilibe. Yii kii biil linba kul ki u daan senni nan i daa jikt ŋaan kii tan jiina, n ki be nanini.13Fiit ŋammitniib na ki tiemm siil ki baal n buol yetilibe. Ki bin won tie siil, kimaan min Islael tieb yomdaanɔ yennu yaa man pakib linba nae a. Islael tieb, linba ki n daan senni na i bil-na yenn nba be i mɔkint ni i kan fit Took i datai, sie ki i tan nyinn bona maŋ.14Li paak, yetilib nan wonn, bin wan baal n buol, buolu, buolu. Buolu nba kin ŋann, ŋamme saa baal tuann po. Naakuuk, naakuuk ki naakuuk nba ki n ŋann ŋamme saa baal tɔnn po. Ŋaak ŋaak ki ŋaak nba ki n gann, ŋamme saa baal tuann po Jayenɔ yenɔ. 15Jua nba ki n gannɔ, ki la bona nba ki daan yaa bin biil na u buol bi saa joo ŋua nan u ŋaatieb nanbona nba kul ki u mɔk muue. Kimaan u baal nan fei Islael tieb paaka, ki bia biil n mɔlol nawa.16Ki li yent sanyapob ni, ki Sosue te Islael tieb buolu buol baal, ki yennu tan gann Juda. 17Ki u te Juda buolu na baal Naakuuk Naakuuk ki yennu ŋann sela naakuuk na, ki u te sela nankuuk na baal ŋaak ŋaak ki yennu ŋann sabdi naak. 18Ki u te Sabdi ŋaak na baal, Jayenɔ yenɔ, ki yennu ŋann Akan, wunba tie kalmi bija ŋaan tie Sabdi yaabuonn na.19Ŋanne ki Sosue yetɔ a, n bija pakin mamɔmm kul, Islael tieb yomdaanɔ yennu buol ni na ki wann a biit pakimin linba kul kaa tun. A daa bɔlin siali. 20Ki Akan jiina, li tie mMɔniie. N tunki biil Islael tieb yomdaanɔ yennu wa. linba ki n tun tie nnae. 21Bona nba ki ti daan fat nani, n daan la liatil nba ŋan bonciann, ki bia la liki tana nba kpei nankobi ŋanle na, ki bia la kut nyin nyila nba k e u tien pivnŋ mu, ki n nian kuan leŋ ki n jii li pii n lanbonŋ sunsukni, ki likili be li tiŋ po.22Ki Sosue tuu jasiab, ki bi cial saan Akan lanbouŋ na ni, ki saa la linba ki yennu daan yaa bin biilil na, ki li set pii leŋ. Ki salimpienna be li tiŋ po. 23Ki bi Jiil k saan nann Sosue nan Islael tieb na kul buol ki saa bilil yennu tuann.24Ki Sosue nan Islael tieb na kul suol Akan, ki jii salimpienna nan salimmɔna laaku na, ki pukin u bojai nan u bonpoi, nan u nei, nan bonii nan u pei nan u lanbouŋ, nan linba kul ki u mɔk, ki saan namm nimɔnn baauk ni.25Ki Sosue saa yet a, bee kaa baal nan ninmɔbuolik na ti paaki? Yennu saa te nimmɔnn n baala mɔtana ki niib na kul jaat Akan tana ki kpiu, ki bia jaat u ŋaatiebki kpiib, ki juo ŋamm nan bi mɔkit kul muu. 26Ki kpekin Tankɔluk u paak ki li kpa, leŋ nan dinna. Ŋanne tien ki bi bia daa yi leŋ nimmɔnn Baauk ki yennu wutuol ji maak.

Chapter 8

1K yennu pak sosue a: fiit k jii kunkɔnkɔnna na kul k saan nanm Ai duo ni. a daa tiin jaŋmaanii; kuo k te k yan puti; n saa te k a kɔn k nyann Ai bat; k u niib nan u tinŋ nan u duo kul sii tie a yale. 2A saa tien Ai nan u bat kul nan fa tien seliko nan u bat biaŋnba nae; ŋaan ii jii b faal nan b bonkobit k tien yal; tient siil k nyi duo na puolpowa k lekib.3K Sosue jii u kunkɔnkɔnna kul ; k saa a wun lek Ai u din gaan jab nba mɔk paalu; tutaa piintae; k din saan nanm nyiɔk. 4K din paak mɔbona na a: ti bol manŋi k tien siil nan kɔnn.5ŋaan min nan niib nba kul tenn n buol na n ji piin kii naki duo na. bii nyii yuo nba a bin lekit nan sinsinn na; t saa ciale; 6K bin wei pikint; k tin fɔkit nanm duo nan k maan b sii duki a: t yaan tii nan ba daan pikint sinsinn; k t tiin nae; 7Yin bɔkt ii bɔla ni l yuo na; k kua lek duo na k t yonmdaanɔ yennu i saa t k yin kɔn k nyann duo na.8Ii kua duo na ni yuo nba yin juol muu; k tun nan yonmdaanɔ yennu nba pak biaŋnba k n wanni na. 9ŋanne k Sosue te k b nyii k saan b bunbol buol; Ai yendopo. ŋaan k Sosue bial k dual ŋua nan niib na.10Laa tan yent sanyiaɔpo ni; k Sosue tikl kunkɔnkɔnna na; k nan Islael tuontunn danm k b saan Ai. 11Kunkɔnkɔnna nba k u din tɔk nanm na kul din saan duo na tanmɔjal poe; k tien b kaanŋ; Ai sunsuuk ni. 12Sosue din jii nan jab tutaa ŋanŋmu nae wa; k te k b bɔl muuk ni Betel sunsuuk ni; duo na yonbaa po.13B din be kunkɔnkɔnna na set b sienü nie binba be kaanŋ ni na din set k jiin ganŋpoe k binba be bol ni na mun set, k jii yuonba po. nyiɔk manŋ , k Sosue sik bauk na ni. 14Ai bat nba la n na yuo nba na; k Ai bat nan u kunkɔnkɔnna fiil yiama; sannyɔ pob ni; k k saan lek Islael tieb nan kunkɔnkɔnn; k bat jii u niib k b tɔkin suldan mɔkil bauk na po; ŋaan u din k mi nan; u din bɔl niib duo na puolpo.15K Sosue nan Islael niib kul din tiine; k ŋmat puolpo; k tɔk kunkuok sonu na. 16K Ai tieb yiin b lieb kul a bin wei pikin Islael tieb. b din wei Sosue; k saa fɔkit nanm duo na. 17Jual din tenn Ai; ku betel; k k nyii wei; Islael tieb; k nyii; k yaan duo na; ŋaan weib.18K yennu pak Sosue a: jii kpan nba be a nuu ni na; k tɔkin Ai po; k maan n sa jii duo manŋ k tien a nuu ni wa. k Sosue tant kpann na k jiin Ai po. 19Wa tant u nuu yuo nba, k Job nba bobe bɔla ni muuk ni na; fiil yianma; k kaki; k kua duo na ni; k nyann duo na k juol muu.20K Ai niib na nba ŋmat jiant got b puolpo; ŋanm la munyuut kukuae duo sanpaapo; b din ji k maan ; binba k b din wab na ji din ŋmat tunn b paake k waab. 21K maan Sosue nan Islael tieb na nba din la nan binba bo bɔl na; nyann duo na k juol muu; k munyuut ji do sanpaapo na; k b ŋmat pikin Ai jab na.22K lieb na nyii duo na ni; k cetib; k kaan lint Ai jab na k Islael tieb wei k kpiib ; ba na yennɔ kua wa k tenn k fuo; kuo k cial. 23K b suol Ai bat na; k baal nanɔ Sosue buol ni fuot.24Yuo nba k Islael tieb kpii Ai tieb kunkuok fuol na ninŋ ba weib k saan siaminba na; k ŋmat kua duo na ni; k jii jukbanjai; k kpii binba tenn Ai duo na ni kul. 25Niib nba k b din kpiib l daal manŋ din tien nan niib tutaa piik nan ŋanle na wa Ai puob nan l jab kul. 26Sosue din tiek u jpann nae; nan ba tan kpii niib na k gbenn; k bia juo duo na muu; k ba na yenɔ kua wa k tenn.27K Islael tieb jii Ai tieb mɔkint nan b bonkobit nan yennu nba bo pak k wann Sosue biaŋnba ba. 28Sosue din juo na kul muue; k ba nan siala k tenn be nan dinna.29Sosue din jɔnn Ai bat na kpiente tiik paak ka ka nan dajuok; k u tan tul mɔb; a bin saan jɔntua; k saan bilɔ duo na tamɔb ni; k b tien n na ; k tikil tana; k puan u paak nan dinna l tana daa be..30L puopoe k Sosue; ji maa malunŋ binbintl; Ebal jual paak. 31Nan yennu manŋ tuontunnɔ Mouis nba din senn Islael tieb biaŋnba na. u din maal nan Mouis sennu kadauk ni, wa dia biaŋnba nae; k l tie binbintl nba k b k kpiel l tana nan kut. b din jii k mujuonu piinii nan palpienn piinii; k jokit l paake. 32K Sosue ŋanm dian sennii nba k Mouis din dian na tann paak; k bil Islael tieb tuann.33Islael tieb kul; duo nikpela; nan duo tuann danm; nan balbuula; kul din set mɔlol lakil na, loka kul poe, manntieb na tuann; binba tie Levi buolu; k din jikit mɔlol lakil na k nisaamm na nan Islael tieb kul din sie lenŋ. niib na bɔkil din sie Galizim jual tuann poe; k bɔk liel sie Ebal jual tuann po; nan Mouis nba tie yennu tuontunnɔ nba din dɔnŋ waann biaŋnba na; bii tie piisin Islael tie b paak na.34L puolpoe; k Sosue din liil mɔbona nba kul be sennii kadauk ni na; l piisin nan l mɔtant kul k waan liel nan la ponŋ dian sennii kadauk ni biaŋnba na. 35Mɔbon sial din k tenn k be Mouis nba din dian kadauk nba na ni; k Sosue k liil; k wann Islael tieb tintaan kaanu ni; nan puob nan waat; nan saann nba be b buol na kul sunsuuk.

Chapter 9

1Bat nba kul nba din be juidin paapo jual paak, tinŋ po, nan binba kul kua mɔk kpenŋ Liban po Hitit nba Amorit nba Caanan tieb Perisit nba Hivit nba nan Jebusit nba nba din gbat. 2K b tan mɔbabin kɔn nan sosue nan Islahel tieb.3Gabawon tieb nba din gbat sosue n nba din tie Jeriko nan Ai bianŋ bna, 4ŋaan ŋam'n din la subiini e k jii diet ban din saa yoo nba. Bin din jii bɔtociate k yilin bonii k bia jii linlena nba yiel k b nyal nan k tien bin nyun. 5B din plil tasaa k pelaa nba ciel k b nyal nyal k bia lia liat kpela nba paat, b paanu nba k din dia k l tieb b jiet naan din kole k yokt yakt.6B din saan sosue bole Guilgal canŋ ninŋ k saa yet sosue nani binba tien Islahel tieb kul a <>. K jiu l Heviens nba 7Islahel niib (tieb) din ŋmaat bacial e kua (tbe) t sunsuk ninŋ k nle k bia saa lol mɔb nie ni? 8K b din yet k yet sosue a <9K b ŋmaat jiin nua <10naan bianŋ nba k u din tic Amolin bat nba banle nba din be Suldin paa po naan, Siho, Hesbon bat nan Og Basan bat wun nba din bc Aschtaroth naan.11I niikpela naan t duo ninŋ tieb b kul bo yet't a t jii t sonnu jiet k saab tuon k saa yet b <>. 12Gotl man t paanu l bo tonne yoo nba k t bo tie t jiet t ŋie niny, dau linba k dan sict k baat l bol ŋaan mɔntana l jii koi k yakt yakta. 13L l en paana nba k t bo gbien nyun naan yakt yakt. T liat a nan t taas ta saa t k paat paat e ŋ k naan t son n sii jook banfok.14K Islahel tieb gaal b jiet naan ŋaan k boii e Kangbenu sial. 15Sosue soliib yuatltie maannu nanm k lol mɔ pol nba want naan u sa nyiikb b manfuol ŋaan ne k tintanu manŋ bat nba pol mɔb.16Ba soliib yuat Gbenne k l daa yanta pol po k Islahel tieb bann nan ŋam man ŋam daan to lib k be l k kual. 17K Islahel tieb siet k sa bal b duo ninŋ daa ŋanta daal b duoi manŋ tie Gabawon, Kephira, Beeroth nan Kirjath-Jearim.18B jii din k boob k maan bat nba din be tintanu ninŋ naan din pol Kangbenu, Islahel yennu nan b jii kan kpeeb (b jii saa nyii k'b b manfuol ninŋ). ŋaan ti ntaanu niib kul din bulime k k to bat nba naan paak i. 19Bat nba din yet tintaanua niib kul a t din pol Kangbenu, Islahel yennu naan mɔntanat jii kan sii s i.20Gotl man ta jii si diab bianŋ nba, t saa nyiikb b manfuol ni e k tan dan te k Kangbenu paal saa bii l t paak (paa l saa bien t paak) mɔpol linba k din pol naan paak. 21Bat nba din yet'b a b sii fuo e (be b man fiil ninŋ e) ŋaan ŋame si cun daat k bia lu nyun k tie tin taanu niis kul naan bat nba yet naan.22Sosue din tun k yiim k yet'b <23Mɔntana, b poli mɔba! I jii si tie daaba e yookul k cunn daat k l u nyunn k tie n yennu yaak tieb.24K b jiin k yet sosue a <25K mɔntana t jii be a ni ninŋ e. Tient't fa lo bianŋ nba biannu nba ŋan a p'o.>>26ŋanne sosue tiem nan wa bo yet biannu nba naan u jii b k tul Islahel tieb ŋaan be din k kpiib. 27Sosue jii din jiib la jii l daal k tiem daa cuala nan binbo lula k tie duo niib nan Kangbenu binbintl ka ka nan dii na.

1Seelusalenm kpanbal, Adonii - Tseedek gbat nan Suosue saa kɔn na Aai k bia kpi leny kpanbal nan wa dan tien seelikoo nan u kpanbal bianŋ nba, l paak Gabaaɔn niib saan taan mɔb nan Islael tieb k b linbin kua. 2ŋannii tien jaymaanciany kuab, k maan Gabaaɔn din tie digbangbeyl nan digbangbe lia nba kpanbala yab leny nae k nanm yab gal Aai, k u niib bia tie kunkonkonna nba mɔk pany.3Seelusalenm kpanbal Adonii- Tseedek pak yet Hohaam Heeblɔn kpanbal, nan Pileeam kpanbal Salmuuth, nan Safiaa kpanbal Laakis nan Deebil kpanbal Egloɔn. 4Baat man n buol, k tan sonmin, k t fit kɔn nan Gabaaɔn, k maan leny niib saan taan mɔb nan Suosue nan Islael waas a.5Amuoleinnba kpanbala banymu, Seeluslenm kpanbal, Heeblɔn kpanbal, Salmuth kpanbal, Laakis kpanbal nan Egloɔn kpanbal taan lieb nan b kunkonna kula, k b saan dual lint Gabaaɔn k bia lekua.6Gabaaɔn jab tun tuomi a bin saan yet Suosue, Guilgal kany ni. A daa nyikt a tuontuuna, katl yian k bal fiel tinm, tulin tinm Suomil, k maan Amuoleen nba kpanbal, bin nba kua juat ni na, b kul taan k bal kɔnnant. 7Suosue fil duo Guilgal, yua nan jab nba tie u kunkonkɔnna, nan jab nba mɔk pany kunkɔnkɔnnu ni.8Kaagbennu yet Suosue a: daa tin jaymaanin, k maan n saa nyinib kunbin a nii ni waa, k b niny sua kan fit set a nunmpo.9Suosue sonm nyiiɔtunmunn k nyi Guilgal k tan bal suul k b ki mi. 10Kaagbennu t k jaymaani kuab yuo nba k b la Islael tieb, k Islael kon nyanib kpib Gabaaɔn, k belib k b gal sonu nba do Beth - Holɔn, k bia kpib ka ka Aseeka nan Makeeda.11Nan ba tiin Islael buol, k b tɔnkin siik Beth-Holɔn sinsiikil, k kaagbennu t k sakaana nyi sanpaapo k ba b paak nan tangbeŋa na ka nan Aseeka, b kul kpo, bin nba kpo nan Sakaantana yab bin nba k Islael waas kpiib nan jukbanjiak.12L yuo na, k SUosue pak nan kaagbennu, dal nba k kaagbennu bo nyinn Amoleiennba k tul Islael waas na, k u bo yet Islael nunm ni a: Yonnu, i sie n na Gabaaɔn, k fin ŋmaalik, i mi ka cat Ajaalɔn baauk yul pak.13K Yonnu set, k ŋmaalik mun bia nyik sonmil, nan yuo nba k niib na nyann b datai. L mɔbona k dia niyanm kadaɔk ni? 14La nyi piinu niwa l k ban tun nna k tan tuu juontu, kaagbennu gbint nisaalik kunkɔl, k maan kaagbennu e kɔn k tul Islael.15K Suosue, nan Islael kul ŋmat b kany ni Guilgal. 16Kpanbala banymuu many cial k saan k saan bɔl Makkeeda tanfiɔk ni. 17B bal nan I maan k wann Suosue, k yet'ɔ a: kpanbala banymu na bol Makkeeda tanfiɔk ni.18Suosue yet a: bilintl tangbeya k luon tanfiɔk na mɔb, k ji niib k bin guul. 19ŋaan k yinm yalin daa sie ka, i beel i datai, ki waa b puolpo ki kpib, i da t k kua b doi ni, k maan kaagbennu, i Yennu nyinib k kubin i nii ni wa.20Suosue nan Islael waas nba din kpiib bonciann na, ŋaan b siab bia lek din bial k fit bol cial kua b doi nba k b ma juona k lint na ni k b k fit balib. 21K niib na kul jen suo n na Suosue bol Makkeeda kany na ni, k sua ji kan fit yaat mɔb k pak sial k jiin Islael waas po.22Suosue ŋanm yet a: lotl tanfiɔk k nyinn kpanbala banymu many na k bal nanm k tulin. 23K niib na tun n na, k jii kpanbala banŋmu manŋ nba k b lot tanfiɔk n na, Seelusenm kpanbal, Heeblɔn kpanbal, Salmuth kpanbal, Laakis kpanbal nan Eglɔn kpanbal.24Yuo nba k b bal nan kpanbala banymu many Suosue bol, Suosue yiin Islael niib kul, k yet kunkonkɔnna batuba nba banŋmu many tuli ni. K niib na bal; k ji b taa k ŋmaa b tulin ni. 25Suosue yet'ba: i daa tin jaymaani k l bia bakiti, i mɔk gbankul k ŋanm wakil i mɔny. K maan nae kaagbennu yaa wun tun k tul i datai k i konnanm na.26Nann nba gal, Suosue faa kpiib, k tanbin kpanbala banŋmu many kula tiini, k b tab kaka nan la juok. 27Yuo nba k yonnu ba, Suosue tul mɔba bin sikiin b kula tinii many pak, I puolpo k b jiib k lub tanfiɔk nba k lan bol na ni, k b jii tangbeŋa k loon tanfiɔk na mob, k b be leny kaaa nan dina.28Suosue jii Makkeedal dal many k kpi b kul nan jukbanjiak, k kpi leny kpanbal, k bil lin nba kul b duo na ni, nan niyenɔ kua k fit cial, u tien Makkeeda kpanbal nan wa din tien Seelikuo kpanbal nae.29Suosue nan Islael kul; nyi Makkeeda k saan libina k lek libina. 30Kaagbennu nyinn leny kpanbal k kubiinm Islael nii ni, k b kpiu nan jubanjiak nan duo na niib kul, nan b sua k fit cial k bia tien leny kpanbal nan wa daan tien Seelikuo kpanbal biany nba na.31Suosue nan Islael kul nyi libina k saa Lakiis, k dual kany duo kpiny k ji fit lekua. 32Kaagbennu nyin Lakiis k tien Islael nii ni, dal nba wa na, k b kpi b kul nan jukbanjiak, duo na niib kul nba be, nan wa tien libina bianŋ nba na.33K Holanm kpanbal Guuesel, fil a u sonm Lakiis, Suosue kɔn nyanɔ, ŋua nan u niib kul, nan niyenɔ kua k fil cial.34Suosue nan Islael kul nyi Lakiis k saan Eeglɔn, k dual kany duo na kpiny k ji fit lekua. 35L dal many k b saan lekua, k kpiib nan juk banjiak nan duo na niib kul nba be leny. L dal many Suosue bil duo many nan wa daan tien Lakiis bianŋnba na.36Suosue nan Islael kul duo Eglɔn k saa Hrrblɔn k lekb. 37K b kpiib nan jukbanjiak, k kpi kpanbal, k kpi doi nba gaa nanm na niib kul nba be leny, Suosue k t k nan sua wa fit cial, nan wa daan tien Eeglɔn bianŋnba, k biil leny bona kul.38Suosue nan Islael ŋmat gal Debil po k bia lek. 39K u nyann duo, nan u kpanbal, nan doi nba gaa nanm; k kpi b kul nan jukbanjiak; k bia bil duo many bona, u k nyik nan sua fit cial. Suosue biil Debil nan u kpanbal na wa daan tien Heeblɔn k bia tien libina nan u kpanbal bianynba nae.40Suosue kɔn nyann duo na kul, bin nba kua jual pak, nan bin nba kua yendopo, nan bin nba kua paanu ni nan kunkonbis pak, u kɔn nyann b kpanbala kula, nan b sua k fit cial. Wun din kpi niib na kul nan kaagbennu, Islael yennu nba wann biannnba na. 41Suosue kɔn nyann Kadees-Balnee a nan Gasaa, u bia kɔn nyann Fosenn duo k saa tu Gabaaɔn.42Suosue nyann i yuo na kpanbala kul nan b doi, k maan kaagbennu, Islael yennu kɔn nyann tul Islael. 43K Suosue, nan Islael ŋmat b kany nba be Guilgal na.


1Yuo nba k Hatsol bat jabinn gbazt nan Isalael tieb laat nyannu tɔbii ni na , k u tun tuomii Madonn bat jobab buol , nan Simlonn nan Aksaf bat nba buol . 2N an bat nba be kukonna doi ni k jii niiŋanŋ po na nan bat nba be Juodann mɔkl bauk ni , dol niidiitu po nba tie kunkɔnn bit na , 3k bia tun tuomu Kana tieb be yendo ppo nan yenbaa po na buol ; k bia tun Amol tieb , nan Heti tieb , nan Felesi tieb nan Sebusi tieb , nba be juat ninŋ na , nan Hevi nba be Mitspa jual lonŋ n na buol .4K b kul nyii nan b kunkɔnkɔna na nan ŋanm ; k b kul taan k jii yab nan mɔkil paak tanbiinni na , k bia mɔk taani nan taatolit , k l yab bonciann . 5K bat nba na kul senn b tintaan ; k kaann buol ; k b kul baal , k kal Melom kpenu kpinŋ ; k luon bin kɔn nan Isleal tieb .6k yennu pak Sosuwe a : ii daa tinm jaŋmaanii k maan wonn n na yuo , n saa t k yinm Islael tieb k kul ; a te k b taanii n wab , k bia dinn b taantolt na muu . 7K Sosuwe nan u kunkɔnkɔnna kul ; tan kpil k dɔkit b paak , Melom kpenu na kpinŋ , k kakit k sua b sinsuuk ni ;8k yennu te k Islael tieb kɔn k paakib , k meib ka ka nan Sidon nba tie digbangbenŋil na ; nan Mislefot mɔkil nan Mitspa lɔtuk ni , k jiin yendo po na , k kpib k k tenn nan yenɔ ku kua waa . 9K Sosuwe din tienm nan yennu nba din wannɔ bianŋnba na . k pot b taani taa ; k bian juo b taantolit nan muu .,10Waa ŋmat kun le yuo na ; Sosuwe lek Hastol k kpin u bat nan jukbanjiak : sian yuo Haston din tie b duo na kul digbangbenŋil . 11K b kpii b kul , k nan ba yen,okua k tenni k juo,Hastol muu .12K Sosuwe din nyann doi na kul nan l batnba ; k kpii sua kul , nan yennu tuontunnua Muois nba din tul mɔn na. 13ŋaan Islael tieb din k juo doi nba be kunkona pak na muu . sie Hatol kuukuae ; k Sosuwe din juol muu .14Isleal tieb na din jii bonŋana nan bonŋana nan bonkobit nba be doi na ni k tien b yal ŋaan kpii niib na kul ; k sua k tennii . 15Yennu din tul Muois sennii , k mun jii k tul Sosuwe ; k u dia sennii manŋ fannu , k tun nan yennu nba ya wun tun nan16K Sosuwe din l digbana kul , k jii l juat paak nan l niidiitu po ; nan digbana nba be Gosen yial ni kul , nan kunkuok paak tinŋ nba be l niidiitu pa na , nan Islael jua paak doi na n l lɔtit ni kul . 17la nyii jual nba k wunn luo na ; k dua saan Seil ka ka nan Baal-Gad , liban lɔtuk ni , Helmon jual na nyakl ni , k jii l bat nba kul k kpiib b kul .18Kunkɔnn nba k Sosuwe din kɔn nan bat nba jii yuo bonciann 19.L din k mɔk digbann nba ya niib man nan Islael tieb ; sie Gabaon nba k Hevi tieb din kua lenŋ na . ŋaan doi nba tenn na kul ; Sosue din kon k nyann l kul a . 20k maan yennue din te k b yabil k kon nan Islael tieb . A Islael tieb n kpib k daa tiinm ninbauk ; k bin buot k gbenn ; yennu nba din senn Muois bianŋnba e na .21L yuo na k Sosuwe , saan k saa buont Jafuopalt buolu nba k b yib Anak doi ; nan kunkona paak doi nba tie Heblom , nan Defif nan Anab , nan Suda kunkona, nan Islael kunkona na . Sosuwe din biil niib nae nan doi na kul . 22Anak tieb na din k tenn nan yenɔ kua wa Islael tieb tinŋ ni ; b banŋa n nae din tenn k be Gasa nan Gat nan Asdod .23K Sosuwe din buont doi na kul , nan yennu nba din tul Muois senni bianŋnba na . k Sosuwe kɔn k fat l kul , k tul Islael tieb ; k biit buolu kul nan u yial , k duo ji maak k kɔnn ji gbenn .


1Kpanbal na e k islaael waas lin kɔn k nyann'b k fat b tinŋ nba lin be juldan k jiin yendopo, Amon jɔtonŋ po k saa tuu helmon jual , nan paanu nba be yendopo. 2Siion nba tie Amɔl tieb kpanbal k lin kua Hesbon, u yent lin nyii Aloel nba be kpia Almon jɔtonŋ sunsukn ni Galaad sunsuuk ni k saa tuu Jacob jɔtonŋ Amon kpal paak.3Paanu k saa tuu kanndetmɔkl yendopo, k saa tuu mɔk paanu yendopo bet-jesiimɔt po, k kpia niiganŋ po, pisga nyakl ni. 4Og nba tie basan kpanbal k tie lefaaim buoluu na kua e tenn kua Astalɔt nan Edlei. 5U yent lin be Helmon jual paak, na salka, baasan kul k saa tuu Gesul nan maakat tieb kpaal paak, nan Galaad sunsukni, Siion Hesbon kpanbal kpaal pak.6Mois, kaagbennu tuontunnua nan Islaael waas din nyan'b k Mois kaagbennu tuontunnua jii b duo k tul lubenit nba, nan Gadit nba nan manaase buolu ni bɔk.7Kpanbal nba k Josue nan Islaael waas kon nyann'b juldan yendopo la nyii baal-gad liiban bauk ka ka nan jɔkuonŋ nba b seil. Josue jii b duo tul islaael tieb, sua kul nan u yal. 8Jual paak, bauk ni, paanu ni, kunkon bit paak, paapuklikni, niiganŋ Heti tieb , Amol tieb, Cana tieb, peliisi tieb, Hefiit tieb, nan Jebusii tieb.9Jeliikokpanbal, yenn Aai kpanbal, k kpia betel, yenn; 10Jelusalem kpanbal, yenn, Heblon kpanbal, yen; 11Jalmut kpanbal, yenn, lakiis kpanbal, yenn; 12Eglon kpanbal, yenn, Gesel kpanbal yenn;13Debil kpanbal, yenn, Gedel kpanbal yenn; 14Holma, yenn; Alad kpanbal; 15Libna kpanbal, yenn, Adu lam kpanbal yenn; 16Makeda kpanbal, yenn, betel kpanbal yenn17Taapuas kpanbal, yenn, Hepel kpanbal yenn, 18Apek kpanbal, yenn, laskaalon kpanbal, yenn; 19Maadon kpanbal, yenn, Hatsol kpanbal yenn, 20Simlon-melon kpanbal, yenn, Aksap kpanbal, yenn;21Taanak kpanbal, yenn; Megiido kpanbal, yenn; 22Kedes kpanbal, yenn, Jok neam kpanbal, yenn; 23Dol kpanbal, Dol fɔkint paak, yenn ; Gojim nba kpia Gil Gal na kpanbal, yenn; 24Tiltsa kpanbal, yenn , kpanbala kul taan tie piintaa nan yenn.


1Sosue din kpeta k kagbennnu yennu yetɔ a a kpet bonciann ŋaan k digbana nba ka saa gaal tenn yaaba.2Duo nba tenn ne na; Filistin nba yent nan Gelusien nba yent, 3Laa nyi sikol kpenu nba puub k gal Esipit tuann po k sa dian Eklon kpaal paak, yent nba tie cananenn nba yal nba k Filistin nba kpanbala banŋmo kua lenŋ, Gasa yent Asdod yent, Askalon yent, Gaat yent nan Eklon k Afian yen,4Kananaean nba tieb tinŋ mun bia be, nan Meala, linba tie Sidonian yent k saa dian A fek ki l be Amolean tieb kpaal paak, nan 5Giblian tieb tinŋ, nan liban yent kul nba be yendo po, laa nyi bal Gad Hel monn jual buol k sa tu Hamat kuanu,6Niib nba be jual manŋ buol kul, laa nyi liban k saa tu Mislefot Maim, nan sidonian nba kul. n sa belib Islael tieb tuann. ŋaan jii duo manŋ k li tie faal k tul Islael tieb nan maa din senn mɔsonn bianŋinba na; 7K yin biit duo manŋ klaan n waan k tul Islael buolu munjia nan manase buolu klaan. Lube niit tieb nan Gaadiit tieb nan Manase buolu nba tenn klaan, k b gaal b faal nba k Mois nba tie yennu tuontunɔ din tulib k l be suudan mɔkl po yondo po na:8Lube niit tieb nan Gaadiit tieb nan Manase buolu nba tenn waan, k b gaal b faal nba k Mois nba tie yennu tuontunɔ din tulib k l be suudan mɔkl po yondo po na: 9Li saan k saa tu Aloel, k l be Alnon mɔkl baauk mɔgbann, nan duo nba be baauk manŋ sinsuuk ni na, k kpaab nan paanu na kul, k nyii Medeba k sa tu Dibon;10Sihon duo kul , Amolean nba kpanbal nba din mɔk yiikuo Esbon tieb paak k saa tuu Ammon waas yent paak; 11Galaad nba din tie Gesuulian nan Maakatian tieb yent, Helmon jual kul k saa tu Basan nba be salka; 12Og kpanbal yent nba be Bansan, k din dia Astarot nan Edloi na, linba din tenn ki tie Eflaim yal. Mois din nyann li kpanbaala k belib.13ŋaan Islael tieb na din k bel Gesulien nba nan Maakatian nba tiebi, k b be Islael tieb buolu sinsuuk ni k tan tu dinna .14Leefi buolu tiebe din tie danm nba k Mois din k tulib faali; malunŋ nba k bin sii jokt muu kagbennu yennu tuann nae din senn biaŋnba na.15Mois din tul Luban tieb buolu faal nan baa din jaan bianŋnbae 16B yent na din saan dian Aloele k l be Almɔnn mɔkl mɔgbann baauk nba be duo sinsuuk ni na, k p kpab nan paanu nba k fɔk nan Medeba,17K kpab nan Esbon, nan doi nba be paanu na ni kul, Dibon, Bamot baal, bet baal Meon,; 18Saattat, kedemot, me faat, 19Kiljataim, Sibna, selet Asakal jual na paanu paak,20Nan bet peol nan psiga jual sinsik l nan bet Esimot, 21Doi nba din be paanu ni na kul nan yent nba din tie Sihon Amelean nba kpanbal yent k u din di Esbon na; Mois din nyanniib, li yikuo danm madian, Efi, Lekem, Tjul, Hul nan leba, yiikuo danm nba din yen Sihon k kua doi manŋ ni na.22Islael tieb nba din kpi binba na, b bia din te k bi kpi kpanbal Balaam nba din tie Beol bija na nan jukbanjiak 23Suuldan mɔkle dikn tie Luban Klaas telik. Linba na din tie Luban Buol faal; Li duupienu nan digbanbis.24Muyis din tul Gad yaajaŋaak tieb, Gad waat gaal bɔkl daanua kul nan u ŋaa tieb nba jan bianŋ nba. 25B din gaal Jaezer yient nan nan Galaad digban kul Ammon waat yient bɔktin kaka (k sa tu) Aroër nba din duo k b din yii Rabba tuan po nan. 26La jii Hesbon kaka nan Ramath-Mitspa Bethonim hal Mahanaïm k saa tu de bin duo paak.27Nan luanu ninŋ, Beth-Haram, Beth-Nimra, Succoth nan Tsaphon linba din ten Sihon Hesbon bat yiet naan kul, k dan jii suldin k tie tielk kaka nan Knnereth mɔkl kpinŋ Juldin pootl yendopo. 28Gotl Gad waat faal u naan u ŋatieb (yaajaŋaak), duii nan b digbana.29Moyis din tiel Manasse yajaŋaak bɔknt, Manasse waat b tinŋ (b yaal) naan b yatieb nba tien bianŋ nba. 30B din gaal tinŋ nba din jii Mahanai na Basan kul, og yiet kul nba din tie Basan bat yiet nan Jair digban ŋaan pii nlob nba din waa Basan na. 31Gaalad bɔktn, Aschtoroth nan Edrei digban nba din be og yiet ninŋ Basan nan, din tie Makir waat ya le Mahasse waat Makir waat bɔ k tin danua kul na u ŋaatieb.32Muyis nba din bɔktn bianŋ nba yoo nba k din be Moab duo k din yii muaab nan k l be Zuldain puotl po Jeriko yedopo. 33Moyis din k tul Levi yajaŋaak tieb faal, Kangbenu, Islahel yennu din tie b faal nan waa din yet bianŋ nba.


1Goll, Islael tieb n b din biit kaana tinŋ nba din tie faal k tulb na bianŋ nba e na. L din tie manntua Eliesaal, nan nuunn bija juosu e, nan Islael tieb buolu ni saakab.2B din tɔ naatuat e, nan kaagbennu nba din wann Moïs bian nba na a: k b biit naakuut ŋan-nyia nan naak u bɔl. 3K maan Moïs din biit faal manŋ naa kuut ŋan le nan naaknbɔkl nba dinbe juuldan puotl na, ŋaan u din k tul faal manŋ le fiitnba buolu ni. 4Juosiaf waas din tie naakuut ŋanle, Maanaase nan Eflaiinm b bia din k tul le fiit nba buolu, ŋaan din tulb yial e kpinŋ po a bii dia b bonkobt nan b mɔkint. 5Islael tieb din wei kaagbennu mɔb nba k u din wann Moïs na e k biit duo na.6Dasial k nisiab nyii juuda buolu ni k baal Juosue buol Giilgaal. B yennɔ sann din tie kaaleb k u tie Jefuunne k tie keniis nilɔ na bija. U din yet Juosue a: a mi yennu nba din paak lin nba k jiin min fin po k tul Moïs nba tie yennu nilɔ na, kaades baaneya duo ni. 7N din mɔk bina piinna e k yennu tuotunɔ Moïs tun'n Kaades-Baalmea a n saan k saa diis duo na ndin jen k wann'ɔ lin nba tie balmɔni waa.8N lieb nba k t din tɔk saan na din jen k kuan niib na jaŋmaanni e, ŋaan min din wei kaagbennu yennu mɔb e. 9L daal k Moïs pol mɔ'min nan n waas saa gaal tinŋ nba k t ŋmaa na l ii tie l yal; k maa n wei yennu sɔnu waas.10Mɔtaana gotl yennu nba din pak nna k tul Moïs l jidin baal bina pünna nan ŋanŋmu waa. L din tie yuo nba k Islael tieb sonm kunkuok paak na e. Ŋaan yennu nba senn mɔsonn bianŋ nba e na. K u tinn'n k tan tuu mɔtana. Gotl, mɔtana n bina piinna nan ŋannün e na. 11Ŋaan k n bia daa mɔk panŋ k tie nan yuo nba k Moïs din tun'n na. N bia daa mɔk panŋ k saa fit saan tɔb koo k tun lin nba kul be.12Mɔtana tul'n jual nba k kaagbennu yennu din din pak yenjiatu ŋaak nina. K maan b din pak Anaakiim nba kua duo na ni k l tie digbangbenŋ l k bia maa juonn k luon na pasial kaagbennu yennu saa taan'n k n bel k nyinn'b nan ŋua kaagbennu u nba daan yet na.13K juosue yat yet ŋanm jefuume bija kaleb paak k tulɔ Heblɔn duo k l tie u faal. 14L din tien nna e k jefuume bija kaaleb nba din tie ke niisian nilɔ na dingaal Heblɔn duo k l tie u faal nan dinna, k maan u din wei Islael kaagbennu mɔb. 15Sinn Heblɔn duo sann din kiiljaat Alba. Aalba din tie nijaann e Anookiim buoluni duo manŋ ni tɔb ji kan mi faa, b be b yanni e.


1Baa din tɔ tiatia k Juuda buolu waas gaal linba, nan b ei nba din jann bianŋinnba, din nyii Edonm duo k saa tuu Tsin panpiennŋ ganŋ po. 2B telk din saa tuu yaln mɔkgbannŋa nba be ganŋ po na .3K saa baal Aklabbim kunkonn , k gaal Tsinn panpieuuŋ, k duo k laa baal Kaades-Barnea kunkonn ganŋpo, k nyii l buol k duo k gaal Eslɔn , k duo k ba baal Adaal , k gɔnnt la nyii Kaalka. 4K nyii l buol saa nyii Atsmonn, k gal saa baal Ejipt K saa dian mɔkl ŋanne tie b ganŋ po kpaal .5Yendo po Juda yial din nyii yaln mɔkl , k laa tuu Sulden kpennu nba juont sian nba na. 6L din nyii na k saa tuu Bet-Hogla, k tɔkn k nyii Bet-Alada, k tɔkin k saa do Bohan tann paak; Wun nba tie Luben bija.7L din nyii l buol , k tokin k saa ganŋ po, Giilgal duo nba tuok nan Adumim kunkonn nba be kpenu ganŋ po na; l din tɔkin k nyii En-semes nyun buol k saa tuu En-logel. 8L din nyii nan k tɔkin Ben-Hinɔn baaɔk, k tɔkin ganŋ po, k saa baal Jebus, ŋanne tie Selusaalenm, k gaal duo , k saa tuu jual , nba be Ben-Hinɔn tuann , yendo po na, k bia be Eflaim baaɔk ganŋ po.9La din nyii jual paak , l kpan din dua n nae k la tuu Neptaaok nyun k gaal, saa Efrondiagbana, k la baal Bala nba be Kiilja - Jealim. 10La din nyi Bala lin din gɔkt saa tuu yendo po, Seil jual po e. K puot saa diitu po k saa baal Jealim jual nba be Kesalɔn , k tɔkin Bet-semes po, k saa nyi Timna.11Ditu po l kɔkn k gaal Eklɔn , k gaal k bal k nyii Siiklɔn k saa gal Baala jual buol , k gaal nna k saa baal Jab Niil. 12Nintual po, mɔkgbenŋl e din kpaal . N nae din tie Juuda duo paak l kul po, nan b ŋaak nba tie bannu nba .13B tul Jefune bija Kaleb yial, Suuda waas duo sunsuuk nie , nan kaagbennu nba din wann Josue bannu nba na. B din jii Kiija-Albat , nba Heblɔn na. Alba din tie Anak baae . 14Kaleb din bel Anak waas banta: Sesai, Ahima nan Tahmai, Anak waas. 15L puolpo, k b kɔn k tuok Debiiltieb. Debiil b din yi'u kiljat-sefel.16Kaleb din yet a n saa jiin bipuo Aksatul , daanɔ nba saa kɔn nan Kiiljat-Sefer k wun kuan'ɔ. 17Otnial nba tie Kenas bija, kɔn k nyann'b , k Kaleb jii u bipuo Aksa tul'ɔ k u kuan.18Waa din saan Othnial buol na, k mial u baa kpaab k jak u bonŋ k laa sik, k Kaleb boi : Bee mɔk'a nii?19K Aksa jiin yet'a: tul'n kpaakganŋ po e, a tul nyun mun biak . K u tul nyuntɔna nba be paapo; nan tinŋ po.20Nae din tie Suuda waas faal, nan b ŋaak nba tie bianŋinba.21Digbana nba din nuyii ganŋ po k saa Suuda waas tinŋ juontu po, k jiin Edonm kpaal po, Kabtsel Edel, Jagul. 22Kina , Domin, Adada. 23Kedes, Hatsol, Itna. 24Sip ,Telem, Bealot.25Hatsot, Hadata, Keijot-Hetslɔn wun ba tie Hatsolna. 26Amam, Sema, Molada. 27Hatsal-Gada, Hesmɔn, Bet-Falet. 28Hatsal-Sual, Bet-Seba, Bijotpa.29Baala, Ijim, Atsim. 30Eltolea, Kesil, Holma. 31Tiiklak, Maadmana, Sasanna. 32Lebaot, Silinm, Ain nan Lùmɔn. L din tie digbanhna piinle nan ŋanŋia e, nan digbanbis.33Baaɔk ni, Estaɔl, Tolea, Asana. 34Sanoas, En-Ganinm, Tapus, Enanm. 35Jalmut, Adulanm, Soko, Aseka. 36Saalainm, Aditainm, Gedela nan Gedelotainm. L din tie digbana piik nan ŋanna, nan l digbanbit .37Tenan, Adasa, Migdalgael. 38Dileam, Mispe, Joktel. 39Lakis, Botskat, Eglɔn.40Kabɔn, Lasmas, Kittis. 41Gedelot, Bet-Dagɔn, Naama, Makeda, Seisfiil, nan b digbanbis.42Libna, Etel, Asam. 43Jiftaas, Asna, Netsib. Keita, Asib nan Malesa. 44Digbana ŋanŋia nan l digbanbit.45Eklɔn, u yial digbana nan digbana nan l digbanbit. 46Laa nyii Eklɔn k laa tuu yenba po, digbana nba lul kpia, Asdot na nan b digbanbit. 47Asdot , nan u digbana nan digbanbis. Gase nan digbana nan u digbanbis, k saa tuu Ejipt kpenu, k gal tuu mɔkgbenŋil na tie l paak.48Jual paak doi: Saaiil, Jabil, Soko. 49Dana, Kiljat-Sama, k sann tie Debil. 50Anadab, Estemo, Aninm. 51Gosen, Holon nan Giilo, digbana piik nan yenn nan digbanbit.52Alab, Duma, Esen. 53Janunm, Bet-Tapuas, Afeka. 54Hunta, Kiljat-Alba ŋanne tie Elbbnnan Tiol, taan digbana ŋanŋia nan l digbanbis.55Maon, Kalmel, Siif, Juta. 56Sislel, Jokdeam, Sanoas. 57Kail, Gibea, nan Timna, digbana piik nan b digbanbis.58Halul, Bet-Suul , Gedol. 59Maalat Bet-Anot, nan Eltekɔn, digbana ŋanluob nan b digbanbis.60Kalja-baal, K bia gi Kilja-Jearinm nan laba. Digbana ŋanle nan b digbanbit. 61Panpieuuŋ ni doi : Bet-Alaba, Midin, Sekaka. 62Nibsan, Hamelas, nan En-Gedi, digbana ŋanluob nan b din digbanbis.63K Suuda waas, din Sebesienba din Selusaleenm na, k ŋanm Suuda waas din lakn kua, nan dinna.


1Yial nba din tie Joph (Sosiaf) waat yaal nan din nyii suldin k k l d k nan Jeriko ka ka nŋun nba din duo be Jeriko yendopo Tiel k din saa nne Jeriko tinŋ koŋ kaka k saa gaal Bethel jual. 2L din nyii Bethel kaka duo nba din yii Luz k saa Arkien nba tielk k gaal Atharoth.
4Lenŋ k Sosef waat din gaal b faal Manasse nan Ephraim.5Gotl Ephraim waat tiel k daanua kul nan u ŋaatieb nba janbianua nba. B yient (gbaab) man tiel k kin be yunupo e, Athatoth-Addar kaka nan Beth-Horon nba k din yii paapo. 6L din saa e L ji din nyii yebapo ki saa miametath yanŋ po k saa yedo po thaanath silo, k gaal k nyii Janoach ye daopo. 7K nyii k saa siik Atharoth nan naaratha l din kua Jeriko (siit Jeriko) ŋaan bia sa kaka nan Suldin.8L din Tappuach K saa yebapo kana gbenu nba l din gaal yian yian k sau siik mɔkl ninŋ na. ŋaan ni din Epharaim waat y a ja ŋaak faal duanua kul nan u yaa tieb. 9Epharaim waat din mɔk mun digban nba bɔkt susukinl Mahasse waat faalin, ŋaan nan l digban biit kul.10B jii din wa l k kɔn nan Canaan tieb nba din kua Guezer nan, ŋaan ne k Canaan tieb jii be l kua Ephrain nan dinna, ŋaan k b jii di t din tie m tuon paala.
Chapter 17

1K b tɔ tiatia k bɔkit bɔkl k tul Manase tieb vbuolu , k maan ŋɔe din tie Ssief bijakel k makil , mun tie Manase bijakpel k tie Galat ba , u din mɔk Galaat nan Basan k l man u din tie kunɔnkɔnnɔ e . 2B bia din jii bɔklieb k tul Manase waat , nan b jiejaŋaak , Abisial waat , Helek waat , Asliel waat , Sisenn waat , Hefel waat , semida waat , ŋanme din tie Manase bonjai , k tie Sosef yaabuonna .3Selofsaat , Hefel bija , k bia tie Gallat bija , k tie Makil bija , k tie Manase bija na din k mɔk bonjai ,ŋaan mɔk bonpoi , b saan ae na :Msla ? Noa , Hogla , Milka nan Tilstsa . 4B din bsaan maantua Eliasel buol , k set Sosuwe Nun bija na buol , nan tuann danm buol k yet a : yaabint yennu din yet Muois a wun tulit faal ti ninjanm nba pak bianŋnba , a bii mɔk faal b ninjanm buol .5B din tul Manase centu piik k pukin Galaat nan Basan nba din be Suldan mɔkl puotl na . 6K l maan Manase bonpoi na din gaal faal b ninjanm buol e , K Galaat duo na k Manase Waaliet yen t .7Manase yaal yaabint din saan sa dian Asele Mikmetat , k l ki fɔk nan Sisenm , k saa dian Jamin tieb buol En- Tapuak . 8Tapuak duo nan din tie Manase waat yent e ŋaan Tapuak duo nba kpia Kpaal na tie Eflaim waat yal .9L kpaal din saa dian kana kpenbik e . k be niditu po ; l duoi din tie Eflaim waat yaal e , k I sinsuuk ni duo na mun tie Manase waat , k Manase kpal na nyi kpenbik na po k sa dian mɔkl na . 10Eflaim yent din dian niiditu po , k Manase yent saan niiganŋ po , k mɔkl na tie k kpaal k saa diat Asel yent niiganŋ po yendo po .11Manase din yen Isakal nan Asel yen ni , bet Sekanm nan l doi nba be , yiblanm nan l doi yent , nan niib nba be doi manŋ ni nan l yent, niib nba be En-dol nan doi yent , niib nba be Tanaak nan l doi yent , niib nba be Megido nan l doi yent , k puukin digbaana ,ŋanta nba kok na . 12Manase waat din k fit gaal b yent kul , k kananean tieb din luon b be duo manŋ ninŋ e .13Yuo nba k ,Islael din mɔk panŋ bonciann na ; b din te k kananean nba tieb be b buolu ninŋ e , ŋaan din k bellib b buol .14K Sosief waat yet Sosuwe wa : bia paake tien k a tul tinm faal buol yenn kua buoli . ŋaan k t tie buolu nba yaabe , k yaabint yennu bia tien piisint paak nnan mɔtaana ? 15K Sosuwe yetib na : lii tie k i tie buolu nba yaabie , i saa man fɔal ni , k sa cuol k tien yial Felsian nan Lafaim duo ; k tien i yal k l be jual paak k ki fɔk nan Eflaim .16K Sosief waat na yet a : jual na paak kan kpaanti , k kananean nba ba be duo manŋ ninŋ paanu na bia mɔk gbaagbenŋ , k binba mun be Bet Sean duo na ninŋ mɔk yent bonciann , nan binba beb Silael paanu na yent . 17K Sosuwe yet Sosief ŋaak tieb , Eflaim ŋaak tieb , nan Manase ŋaak tieb a : i tie buolu nba yaabe , k bia mɔk yent bonciann , i kan gaal yent waamin na . 18ŋaan i saa yent jual na , k l maan i saa cuale k lin tien in yent , k bia bel kananean nba na , nan baa lek mɔk gbiat nan b panŋ kul .

Chapter 18

1Islael tieb nba kɔn ki yent tiŋna yuo nba, ki bi taan lieb siilo ki caan yennu lanbouŋ. 2Islael tieb na buolu munlolie din tenn ki bi daa ki lulib tiŋi.3Ŋanne ki sosue yet Islael tieb maŋ a: nlee yuoe ki yaa yin saan gaal tiŋ nba ki yennu, wunba tie i yomdaanɔ na ki tuli na? 4Gant jab bantaa-taa buolu kul ni ki te bi nyi ki ŋma tiŋ na ki dɔk yent nba ki bi tuon bi yen li puolpo bin nmat jen n buol.5Tiŋ na sii tie catu munlolie ki tie bi yal Juda buolu sii be u yent nie niidiitu po, ki Yosef buolu be u yent ni gaŋ po. 6Sɔbin centu munlolina bibink kitulin. Li puolpo n saa boan suka ki boi yenmu ki tuli.7Levitieb nan ŋalin kaa tol tiŋ centu kimaan bi tol sü tie yennu manntieb nae. Ŋaan Gaad buolu nan Ruben buolu nan manase buolu nba be yendo po na ŋalin poŋ la bi tola wa. Ki li be Juldan mɔki yendo po linba ki yennu tuontunnɔ Moïs din tulib na.8Sosue nba pakib ki gbenn, ki bi yaal saan a bin saa dɔk tiŋ na nan sasue mɔbona nba tie biaŋinba na, a saant tiŋ na kul po ki dɔkil, ki jen n buol ki man boan suka siilo duo duo na ni ki bai yennu ki tuli. 9Ŋanne ki jab na kak lin tiŋ na kul po, ki dɔk tiŋna ki sɔb baa cent tiŋ na taal munloli bianinba, ki dien doi na sanna. Li puopo ki bi ŋmat jen sosue buol kaaŋ nba be silo na ni.10Ki sosue boan suka ki boi yennu ki cent tiŋ na ki tul Islael buolu nba bial na.11Benyamin buolu ni, (ŋaak) ŋaake din sint la tiŋ tol centu na ni. Bi tiŋ maŋ din be Juda buolu tiŋ na yosef buolu tiŋ sinsank nie. 12Bi kpaal din piin Judan, mɔkil paake ki jiin gaŋ po, k doo gal Jeliko gaŋ po. Ki saan yenba po, ki saa baal kunkona paak tiŋ na. Ki saa baal Betafenn kunkuok na paak.13Kpaal na din sik (lus nba sanliel tie Betel na) ki sik baal Atalof-Adal, ki libe kunkonm na paak, ki jiin tiŋ po Bef Holonn diitu po. 14Ki kpaal na bia gɔnt, ki nyi kuukonn na yenba po ki saa diitu po nan Kiliaf baal po; ki tie juda buolu yent ŋanne diu tie yenba po kpaal.15Diitupo kpaal din piin kiliaf jealim kpiŋe ki saan ki saa baal Noftoa nyuntonna. 16Ki sik fial kunkon nba tol Hinom baauk na, ki li be lefaim baauk ditu pona ki ŋmat sik tiŋ po, ki gal Hinom baauk na Jebus duo kpiŋ diitu po, ki saan en logel po.17Ki ŋmant gaŋ po ki saa tu En-Semes, ki gal baal Galilof, ki li yiek nan Aduminn luann kpaal na, din ŋmat sik ki saa baal bohann tann. 18Ki gal duo gaŋ po jual na paak, ki fial Judan mɔkil baauk, ki ŋmat sik baauk na ni.19Ki gaal Bef-Hogla smsikil gaŋ po, ki saan tuu mɔk pienn gaŋ po. Sianninba ki judan mɔkil nyun siik ki taant na doitu po kpaale na dinn. 20Judan mɔkile din tie yendo po kpaal. Tiŋtelii nba nae ki Benyamin buolu naakuuk din gaal kili tie bi yent.21Benyamin buolue din yen duoi nba tie Jeliko nan Bef6Hogla, nan Emek-kesis, 22nan Bef Alaba nan semalain nan Betel, 23nan Afim nan pala nan Ofla , 24nan Kefalamoni nan Ofni na Geba ki li tie digbanna piik nan ŋanlee, ki pukin doi nba kuok lintil na.25Digbana nba bia din pukin li niŋ: Gibeonn, nan Rama nan Beelof, 26nan Mispa nan Kefila nan Mosa, 27nan Rekem, nan il peel nan Talala, 28nan Sela nan Haelef nan jebus (bia yiil Yelusaleme), nan Gibea nan kiliaf Jealim: Ki li tie digbauna piik nan ŋanna. Ki pukin doi nba kuok lintil na tinŋ nba nae ki Benyamin buolu naakuuk din gaal ki li tie bi yent.

Chapter 19

1Baa din tɔ tia munle ni, Siimeon buolu e din gaal, nan b ŋai nba tie bannunba.2B din gaal lin nba e na: Belseba, Seba, Molada, 3Atsal, sual, Bala, Atsenm, 4Eltolad, Betul, Holman.5Tiklak, Bet-Mikabot, Hatsab-susa, 6Bet-Lebaot, nan Salusenm, digbana piik nan ŋanta nan b diganbis; 7Aïn, Limɔn, Etel nan Asan digbana ŋanna nan l digban bit.8Nan digbana nan digbanbit nba kuok k sa tuu, Baalat-Bial, nba Lamat ganŋ po na e tie sümeon buolu faal nan bin ŋai nba tie bannu nba. 9Siimeon waas din gaal b faal suuda waas yial ninŋ e k maan suuda waas yial din yab bonciann, k b faal ninŋe, k Siimeon waas din gaal.10B tiatia tɔnu ni, wun nba din wa muntani din saabulɔn waas, nan b ŋei nba tie bannu nka b yial paak din laa set saalid e. 11Yenbaa po l din do k saa Mateala po, k saa tuu Daabeset, k gal tuu kpenu nba puob Jokneamm tuann po na.12Laa din nyii Sadid, duo manŋ din gɔkl saa yendo po k saatuu Kislot Fabol kpaal paak. L k gal saan daab lat, k do Tafia. 13Laa din nyii l buol, l gaal yendopo k gol Gita-Hefel, k nyii Hita-kastin, k gal saan Liimɔn k gaal laabaal nea.14K ŋmat k tɔkn nudiitu po, k laa tuu Amatɔn, k saan nyii Jufata-El baaɔki ni. 15K pukn, kaatat, Nahalal, sumlɔn, Jideala, Betelenenm, digbana piik nan ŋanle nan b digbanbit. 16Na e tie Saabulɔn waas faal, nan b ŋai nba tie bianŋ nba, nan b digbana, nan b digbanbit.17Munna ni tiatia din gann Isaakal buolu e, nan b ŋai nba tie bianŋ nba. 18Kpaal din tɔkn k nyii Jislel, Kesuulot, Sunenm, 19Hafalaïmm, siiɔn, Anasalat,20Labit, Kiisɔn, Abet, 21Lemet, En-Ganinm, En-Ada, Bet-Paset, 22L din saa tuu Taabɔl e, K saan Sasasina, Bet-Semes, k laa tuu sulden kpenu. Digbana piik nan ŋanluob nan l digbanbit.23Nae tie Isaakal waas buol yial, nan b ŋainan b digbanbit nan digbangbenŋa.24B tiatia din waan ŋnmu ni k lukt Asel waas buu lu e, nan b ŋei nba tie bannu nba. 25B duo paak din nyi Helkat, Hali, Beten, Asal, 26Alamelek, Amead, et Miiseal; yenbaapo, l din saa tuu kalmel, nan Siisɔl-Libnat.27K nuii l buol k gɔkt k nyii yendopo, Bet-Gagɔn, k gal Baal Saabuulɔn, nan Jiftat-ɍl baaɔk, k ŋanŋ po k l nyii Bet-Emek nan Nael, k gaal saa Kaabul po ganŋ po. 28K saa Eblɔn, Leob, Hamɔn nan kana, k saa tuu digban gbenŋl Siidɔn.29L din gɔktl k saa Lama po, k saa tuu digban paalil Tiil, k saa Hosa po, k laa baal mɔkl, Aksiib yial ni. 30K pukn uma, Afek nan Leob, l dintie digbana piinbe nan ŋanle e; nan digbanbit.31Na e tie Asial buol nan u waa faal, nan u ŋai, nan digbangbenŋa nan digbanbit.32Baa b tiatia fuunu munluob, l din gann Nestali buolu nan waas e, nan b ŋei nba tie bannu nba. 33B yial din piin Elef, la nyii Alɔn, k tɔkn gal Taananimn Nakeb, nan Jabnel, k saa tuu Lakunm, k galk saa baal sulden kpenu. 34L din ŋmat saa yenbaapo e, k saa tuu Asnot-Tabɔl, k nyii l buol k gal Hikak, k baal Saabuulɔn ganŋ po k gaal k baal Asel yenbaapo, k tuu suuda, k sulden be yendopo.35Digbanaala din tie, Tidinm, Sel, Hama, Rakat, Kinelet: 36Adama, Lama, Hastol, 37Kedes, Elei, En-Hastol,38Jileon, Mikdaa-El, Holonm, Bet-Anat nan betsemeɔ, digbana piik nan ŋan-yia, nan b digbanbit. 39Na etie Naftaali buolu nan u waas faal, nan b ŋai nan b digbangbenŋa nan digbanbit.40Baa din tɔ tiatia fuunu muntole ni, l din gann Dan buo lu nan u waas nan b ŋai nba tie bianŋ nba. 41B yial manŋ din nyii Solea, Estaol, Il-Semes, 42Saalabin, Ajalɔn, Jitla.43Elɔn, Timnata, Eklɔn, 44Eteke, Gibeton, Baalaat, 45Jehut, Béné-Betak, Gat-Limɔn, 46Me-Jalkɔn, nan Laakɔn, nan yial nba tuok nan Jafo na.47Dan waas yial din jii k saa gal b duo ni. Dan waas din duo, k kɔn nan lesenm, k gaal l yial, k kpii'b, k kal lenŋ k pul l buol ɖan, baa sann. 48Na e din tie Dan buo lu nan u waas yial nan b ŋai nan digbangbenŋa nan digbanbit.49Baa din bɔkt duo manŋ k gbenn yuo nba, Islael waas din tul Nunbija suosue yia b sunsuuk ni. 50Nan kaagbennu nba din wann bannu nba, b tul'ɔ duo nba k u boi l po e, Timmat-Sela, Eflainm jual ni, k u ŋanm l duo, k tien u ŋaak.51Na e tie faal nba k yennu manntua Eleasel nan nun bija suosué, nan Islael buolu ŋaadanm, tɔ tiatia k bɔkt kaagbennu tuam, siilo duoni, tuntuok lanbounŋ Tanmɔb ni. Nna kb din bɔkt duo manŋ k gbenn.

Chapter 20

1ŋanne kaagbennu yennu yet Sosuwe a : pakn Islael tieb na : 2a bin maa doi k li tie sindant doi nan maa din wann Muois na . 3Nilɔ nba tan kpet kpii u lua saa fit cial k sanlenŋ k saa bɔl k wunn lon'ɔ a wun kpi'u k jiin pann na daa laat'ɔ .4Ku saa fit cial k k saan doi na yenn ni sian nba k b bu u buut , duo na tanmɔb buol k wann tuann danm na linba tien . l puolpo b saa cab'ɔ k wun kua duo nan i k bin tul'ɔ binbe buol k u be .5Lii tie wunba waa u a wun kpiu k jiin pann na wei baal duo manŋ ni baal , duo na niib daa jikt'ɔ k kubnt wunba waa'u na nuu ni . L tie bii guu'ue, k maan u k mi e k kpii nu lua na , U wutuol kaa duo k u kpii'u . 6L tie wuu be duo na nie nan baa tan saa bu u buut , nan manntieb yudaanɔ nba be ,l yuo na nba tan saa kpo . l puol po nilɔ na n jii ŋmat k kun u duo ni , u ŋaak , duo nba k u daan cial na ni .7K b gann kaades k l be Gaaliile tinŋ ni , k tie ne f taatli : yent ni nba mɔk kunkona na ni , nan siisenm k le b Eflaim buolu yent n nba mɔk kunkona , nan Heblɔn k l be Juida yent nba mɔk kunkonna na ni ; 8kunkuok paanu nba be Jeliiko yendo po k jil juul dan mɔkl yendo po , k gann Betsel k l be Ruube nn yent ni , nan Raamɔt k l be Giileat tinŋ ni k tie Gaat buolu yenyt, nan Golann k l be Baasann tinŋ ni , k tie Manase buolu yent .9sindant doi na e k b din gann k tul Isleal wun nba kul kpet k kpii nu lua kua nan'm , a wunba kul kpel kpii u lua wun cial saan lenŋ k saa bɔl , k b kan fit kpi'u sie k b sint bu u buut, k la waa mɔk mɔni nan waa k mɔk .

Chapter 21

1Levit nba ŋaa dam din nakn manntuo nba k din yiu Eleazar nan bol, Sosue, nun bija man Islahel tieb (uraat) ŋa yajaŋaak yaadam. 2B din paak silo, ka nan duo ni ŋan yet'b Kangbenu din wann Moi's ab tult du digbann. Na a ti kua lenŋ na ŋan digban koki i tie t bonkonbt yal.3Islahel tieb din tul Livit nba, b faal l paak, digbanna nan l digban koe ki nan Kangbenu din urannib nan.4Kehathites ŋaa tieb ŋan Levit nba Aanon wun tie manntuana waat b din tua tiatiae k gaal dingbanna piik nan yant Juda yajaŋaak, nan Simeon yaja ŋaak nan Benjamin yaŋa ŋaak. 5Kehath waat liet din tua tia tie k din digbann na pick Ephraim yajaŋaatieb bol, Dan yajaŋaatieb bol nan Manassa yajaŋaatieb bɔkt.6Guerschom waat din tuo tia tia k gaal digbann na piik nan ŋanta Issacar yajaŋaatieb bol, Aser yajaŋaatieb bol , Nephtali yajaŋaak tieb bol man Manasse yajaŋaak bɔktin nba ba be Bason ma. 7Merari waat daanua kul nan u ŋaatieb n nba tieb bianŋbae. B din tul b digbanna piik nanŋanle Ruben yajaŋaak, Gad yajaŋaak nan Zabulon yajaŋaak./v 8 Islahel waat din tua tiatia k tul Levit l digban na nan l digban ko ku nan Kangbenu nba din wann Moyis a wun tie nianŋ mba nan. 9B din tul Juda yajaŋaak tieb nan Simeon ya ja ŋaa tieb. Digbanna k b din lukt k yii digbann kul nan. 10K din tie Aaron waat yal k b bokt ŋanm Kehathite yaatieb nan Levi waat k man b din tua tiatia l din lukt ŋanme sinsinn.11B din tulb Kirjath-Arba nba k b yii Hebron na Juda jual paak nan digbann biit nba din ko kua Arba din tie Anak ba e. 12Duo nan u digbann na yiet b din jii k tul Caleb e, Jephunné bija a wun gaal a u yaale nan.13B din tul manntua Aaron waat sindan t duo kunkpulo nan paake, Hebron nan u digban kooki duo nba k din Libna nan u digban bit nba kook nan. 14Jatthir nan u digban kuo kii Eschthemaa nan u dingban kuo kii. 15Holon nan u digban kooki, Debir nan u digban kuo kii. 16Ain nan u digban kou kii, Jutta nan u digbann kooki nan Beth-Schemesch nan u digban ku ki l jayaŋaak ŋanle l mɔk digbanna ŋanyia e.17Nan Benjamin yajaŋaak, t Gabawon nan udt dingban l tuo ki, Bueba nan u dingban kooki, 18Anathoth nan u digbann kooki, nan Almon nan u digban kooki, digbanna ŋanna. 19Mann tieb Aaron waat digbanna nan kul, din tie piik nan ŋanta nan l digban kooki.20Mɔnn tieb nba mun nyii keat naakuok ni nab yiaal mun bo tie Eflaim buolu duoe. 21B niib nba tu kpet k kpi nulona bunbɔlbuol b din tulb doii ŋannae: k b tu saabɔl leŋ k bin da fit kpib, siisem nan ŋeii nba kul kokɔ, Eflaiim jual paak na, 22Kibsaiim duo nan l ŋeiikul, nan beet olon duo nan l ŋeiikul.23K dann naakuok mun gaal duoii ŋnna: Elteke nan l ŋeii kul, 24Gibton duo nan l ŋeii kul, Ajalon duo nan l ŋeii kul, Gaat Liimon duo nan ŋei kul.25K maanase naakuok ni niib bɔtin na mun gaal duoii ŋanle: Taarak duo nan l ŋeii, nan Gaat-Limon l ŋeii. 26L kul taan tie duoii piike, nan l ŋeii kul k keat ŋaak nii gaal.27K Gelson waas nba tie Manaase naakun ni bɔktin k tie tie manntie b na mun gaal duaii ŋanle: Golan nba be basan na nan i ŋeii, Bestla nan l ŋeii.28Isakal nakuok ni niib mun gaal duoii ŋanna: kisjon nan l ŋeii, Dablat nan ŋeii, 29Jalmut nan l ŋeii, nan Ganim nan l ŋeii; 30k Asel mun gaal duoii ŋanna: miseal duo nan l ŋeii, Abdon nan l ŋeii; 31Elkaat nan l ŋeii, Leob nan ŋeii.32Neftaali naakuok ni yab nun gaal duoii ŋantaak l tie b bun bol buol: Kedes nba be Galile na nan l ŋeii, Amot-Dol nan! ŋeii, nan kaltan nan l ŋeii. 33Gelson niib yaan gaal duoi nba kultie duoi piik nan ŋantaae.34Mann tieb nba tenn k tie Melali waas, k nyii sabilon naakuok ni na, k b tulb duoii ŋanna: Jokneam nanl ŋeii, kalta nan l ŋeii. 35Dimna n l ŋeii, nan naalal nan l ŋeii;36K Rubenn nakuok ni yab kb teb duoi ŋanna: Betsel nan l ŋeii, jaasta nan l ŋeii; 37Kedemot nan l ŋeii, nan Mepaat nan l ŋeii; 38Gaad naakuok mun k b tulb duoii ŋanna k l mun sii binba kpet kpii nulɔ bunbɔl buol: laamot nba be Galaad na nan l ŋeii, Maanaim nan l ŋeii,39Esbon nan l ŋeii, nan saesel nan l ŋeii. 40Melali naakuok din gaal duoï piik nan ŋanle e.41Tinŋ nba k Islael tieb din yent na ni, bi din nyinn dui piinna nan ŋanniime, 42Nan l ŋeii, k tul Lifit buolu, binba tie mann tieb na.43Ton, k yennu tul Islael tieb duo nba kul kusenn mɔsonjaann k tul b yaajam nan u saa tulb na. Baa yent gbenn yoo nba k b kal lenŋ. 44K yennu tulb palmaasl tinŋ na kul po, nan waa senn mɔsann biaŋinba k tul b yaajam na b dataii na kul nan yenɔkɔwaa din k fit nyannib, k maan yennue din tulb nyannu b dataii kul paak. 45Yennu din dia u mɔsona kul nba ku senn k tul Islael tieb nae.
Chapter 22

1ŋanne, k Sosue yiin Ruben buolu; nan Gad budu, nan Manase buolu bɔktin. 2K betib a: ti tun linba kul; k yennu tuontunnɔ nɔ Mois daan wanni; k lɔlin n mɔb, k tun linba kul k n wannii wa. 3Yuo na kul a; ti k nyik ii ninjanm Islael tieb sonmili k tan tuun dinna; k cɔlin senni, nan ii yonmdaanɔ yennu mɔb.4Motana; yennu tul ii lieb Islael tieb fuon ma; nan wa daan puon bianba na. 5Ti yabil kii dia sennii nba k yennu tuontunnɔ Mois daan tulii na fanu; k ii luon ii yonmdaano yennu kii waa u mɔb, nan u wannu, na ; k jii i mɔnŋ k gaan nanɔ; nan ii pal; nan ii dudukit kul. 6K Sosue ji yat yetiŋanin; k ji te k b ŋmat b lanbont ni.7Mois din tul nanase buolu bɔkyenn tinŋ nba be Basan yondo po na; k bok liel na mun k Sosue tulib tiny. Sulsn mɔki na yonbaa po; k yet ba i ŋmat kun nan mɔkinte na; k yat yetiŋanin b paak. 8K Sosue pakib a: I i ŋmat kun nan mɔkinte bonciann na; ti kun nan nei k b yab bonciann nan lik mɔna nba yab, nan kut piena, nan liant I i biit nan binba k ii daan k k falib ii datai buol na.9K Ruben buolu, Gad buolu, nan Manase buolu bɔkitin; k b ŋmat kun suldan mɔkil na yondo po, b din nyik Islael tieb nba tenn na silo; kanaa yent nii ŋaan saan Galaad duo nba dintie b tiny na ni; nan yennu n ba din wann Mois biany nba na.10Ruben buolu; Gad buolu, nan Manase buolu bɔkitin; k b yonpo po na, nba baal Suldan nba be kanaa tiny ni na; k b maa; maluny binbintl; nba yab bonciann k bia fan k kpian mɔkil na. 11Yuo nba k Islael tieb nb tenn; na gbat nan Ruben buolu; nan Gad buolu; nan Manase buolu bɔktin nba saan kal canaa yent ni, nae maa maluny binbintl na k senn kpian suldan mɔkil na.12Islael tieb na nba gbat n na; k Islael, niib kul taan lieb sila; a bin saan tuok; k kon nanm.13nanne; k Islael tieb tun fine nba tie maantua Eleazal bija na: a wun saan Ruben buolu; nan Gad buolu, nan Manase buolu nba be Galaad na. 14K tuann danm piik tɔk nanɔ; k nyii buolu nba be yondo po na yenɔ yenɔ; k tie nakuuk nan ŋei kul saakab.15K b saan kua Ruben buolu; Gad buoluo nan Manase buolu bɔkil nba be yondo po Galaad; na; k pak k betib a: 16Yennu tintaan kaanu niib kule pak na a: ti yet yennu mobe ŋaan maa malunŋ binbintil k tul ii mɔnŋ; bee kii tun bonbiil na k tul Islael yennu? Ti pony ji k wau.17Tiat man biit nba k t din tun peol tiny ni; k yennu din dat t tuba; k baal nan yil biuk t paak; nan mɔtana; k t bia daa di l biak; biit manŋ din k jany ee? 18K yinm bia yet yennu weiu dina lii tie kii yet yin wei yennu mɔb: i tubdatu; sii tie tinm Islael niib kul yale.19Lii tie tiny nba kii be na ni, k ŋan nan yin jiantɔie; yin baal ŋua yennu tiɔnŋ tiny ni sianba k u lanbounŋ be na; Gaat yial waan t buol ŋaan daa yien yennu mɔb k maa malunŋ binbintil; k pukii binbintil nba tie t yabint daanɔ yennu yal na po; k l saa te k t tie mɔyetuk danm. 20Tiat man; Akan nba tie zala bija na nba din yet sennu nba jiin yennu nba biil linba na; k yennu tubdatu din baak Islael tieb kul paake I k tie u i k tie akan kua paak ka.21K Ruben buolu; Gad buolu; nan Manase buolu bɔkitin; na jiin k yet Islael saakab na: yabit daanɔe tie yennu; ŋuae tie yennu: 22yabint daanɔe tie t yennu; u mi linba paak k t maa maluny binbintl na; ŋanne tien k t luon yin bann lii tie k t yet, k k wa yennu fanu; yin te k t daa be t manfuol ni. 23Lii tie k t yet yennu mɔb, ŋaan maa malunŋ binbintl; k yaa tii jokit mujuo nu malunŋ; nan jiet yenpiinii, nan palpienn yenpiinii, t yulpaakie; yennu n dat t tuba.24Linba te k t maa ma luny binbintil na; tie n nae; t k luon k l puolpo; ii yabuona n tan bet t yabuona; nan b k kpiin nan Islael tieb yennu.25Yennu jii suldan mokile; k bɔkit timm nan yinm; Ruben buolu, Gad buolu; nan Manase buolu bɔkitin na kpal; ii k mɔk siala kpiil nan yennu ii yaabuona tan saa te k t yaabuona n nyi k yennu weiu wa.26L paak; k t daan ; dukin nan tin maa-malunŋ binbint liel; k l k tie ti yaa tii mann malunŋ lenŋ kuo kii jokit muu ka. 27ŋaan t luon lii tie nyinne; nan tinm nan yinm t yaabuana; nan ii yaabuona, din to, baat t yonmdaanɔ; kassi binbintl na buole; nan t mujuonu malunŋ; nan palpienn piinii; k lin t k ii yaabuona tan daa yiin t yaauona nan b k mɔk siala kpiil nan yennu.28L tie dudukite, k tul nan, lii tie k l tun n na; t yaabuona saa fit yet a: Gotilii, t yiejanm di maa binbintl k l tie nan yennu yal na; l k tie b din jokit muu l paak; kuo k mann malunŋ ka; ŋaan l din tie nyinne k tul ii niib nan t niib. 29L duduk buolu n fokit nan tinm ; nan tin yet t yonmdaanɔ yennu mɔb dinna, ŋaan maa malunŋ binbintil; kii jakit muu; k ii bia kii piin piinii l paak. T kan maa binbint sial k pukin t tonmdaanɔ yennu binbintl n ba be u lanbonŋ na po.30Yuo n ba k Fines, nan Islael tuanndanm; nan b saakab nba din tɔk baal; na nba gbat linba k Ruben buolu bɔkil na nba pak linba na k b palaa manŋ. 31K Fines nba tie mann tua Eléazal bija na: pak Ruben buolu; nan Gad buolu; nan Manase buolu bokil na a: mɔtana't ji mi nan yennu be t sunsuuk; ni k maan ii k tun biil yennu; ŋaan tun k nŋinn Isael tieb yennu tubdatu ni.32Fines n ba tie mann tua Eleazal bija na nan tuanndanm; ji siet ŋaan nyik Ruben buolu, nan Gad buolu; nan Manase buolu bokil na; k ŋmat kun k saa wann Islael tieb ba la. 33K Islael tieb kul palaa ji manŋ k b piak k dont yennu; k ji k mi k yet a; bin saan k, lek Ruben buolu; nan Gad buolu; nba kua yon po na. 34K Ruben waat; nan Gad waat na ji pul malunŋ binbintl na Ed; k maan b din yet a; l tie sialae k tul tinm nan t yonmdaanɔe tie yennu.

Chapter 23

1Yuo nba din gal kaagbennu din tul Islaael fuon, k maan u din kɔn nyann b datai nba din lintib na. Sosue din kpeta, u bina din yabt bonciann. 2Ŋannii tien k suosue yiin islaael kul, li saakab nan batnba nan li balbuula nan li ŋmak tie. U yet ba : N kpeta, k n bina bia yabt bonciann. 3Mɔnŋ la lin nba kul k kaagbennu i yennu tun k tul digbana niib nba kok linti. K maan kaag bennu, i yennu e kɔn nyann'b k tuli.4Gotl, n jii tinŋ na k l tie fale k n tuli, nakuuk kul nan u yent, digbana nba k n kɔn nyann tuli k l bial tie i yal na, la nyi suulden, nan digbana nba kul k n kɔn nyannil, la nyi mɔkgbenŋil k saa tu yenba po. 5Kaagbennu, i yennu sa t k bin cial k bia belib i nuunm po, ŋaan yi yent b doi nan kaagbennu i yennu nba yet na.6L paak , i cek man nan panŋ k dia k bia tun lin nba kul dian Muois senni kadaɔk nani, k la ŋmat nidiitu po kuo nigannŋ po. 7I daa jikiit i mɔnŋ k ŋmat digbangana niib ni, i da nyi b fak yennii sann k sent mɔsona, i daa jiantl'b kuo k gba b tuann po. 8Ŋaan i wa kaagbenn, i yennu, nan ya tuun bianŋnba k tan tu dina dal na.9Kaagbennu bel digbangbeŋa k bia mɔk panŋ i buol ni, k nilɔ ka nan dina dal na k sa fit nyanii. 10I ninŋ yenɔ sa fit bel niib tusil k bin cial, k maan kaagbennu, i yennu kɔn tuli nan wa yetii bianŋ nba na. 11L paak i cek man k kɔn i mɔnŋ paak, ki fit kii luon kaagbennu, yennu.12Lii tie k i mɔk moyetuk k ŋmat taan lol nan digbangana niib nba k yinm nan ŋanm lakin kua na, k bia kuaant b bonpoi, k i taan kmɔk lol e na nan ŋanm. 13I ji ŋanm bann nan kaagbennu, yennun kan ŋmat ŋanm tukin k beel digbangana niib i nuunm po, ŋaan li sii tie nan guungun kuo baluk nae, nan lanbann sik a bɔnn ni na kuo kunkonie i ninbina ni, nan yuo nba ki tan saa kpo k buont k kan kua digbanŋann nba k kaagbennu, i yennu bo tuli na ni.14Gotl man, mɔntaa na n ji ŋmat tɔnkin sonnu nba saa tinŋ na kula poe, i ŋanm bann nan i pala kula, nan i sei kula nan n mɔbona na kul nba kin pak tuli na nyi kaagbennu, i yennu bole. U dia u mɔsona nba k u senne, nan yenkua wa kan bial k kin tun siali. 15Nan mɔson ŋaana nba k kaagbennu, i yennu pak tuli na saa gbeen tulin, l banu kaagbennu bia sa gbeen mɔson bit nba u pak tulin, nan yuo nba k u saa bil digbanŋann nba k kaagbennu, i yennu tulin na.16Lii tie ki bil mɔlol nba k kaagbennu, i yennu senn na, lii tie k i bia ŋmat jiantil yenganii k bia gba b tuaan po, kaagbennu wutuol sa do i paak, k i kul sa buont digbanŋann nba k u tulin a i kua na ni.

Chapter 24

1Jisue din taan Islahel tieb yajaŋie nan kul Sichem, u din tun yii Islahel nikpela, l bat nba, buut dam nan b saakab k b din bal nan m yennu tuan. 2Sosue din yet buo lu manŋ kul nne k Kangbenu yet, Islahel yennu, I baa nba Terach, Abraham baa nan Nachor baa din kua sianyoo kpenu potl k wan yen ni gaan (l yen na).3N din jii I baa Abraham kpenu potl k din k lin Kanan duo kul k tek ku mɔkint pukn k bial tul Issak. K n din tul Esaii u yaal. 4N din tul Issak Jacob nan Esaii, Seir jual ŋan Jacob nan u waat din siik Ejipt.5N din nyinn Moyis nan Aaron ŋan faa Ejipt nba k sua k fiit gal gbat n din Ejipt sinsuukl. K din nyii ni. 6N din nyii i ba nba Ejipt, kan din saa baa mɔkl ninŋ. Ejipt tieb din wai ba nba nana man tɔb lua n ba k b yii char nan taa ni kaka nan mɔk munŋ.7I ba nba din yiik san pa po k yiik Kangbenu k Hangbenu din tie bin bonn yim nan Ejipt tieb sinsuukn k u ŋmaat tek nyiin ŋmat jen k piin Ejipt tieb. I ninbina din la ma din tie Ejipt tieb linba k din bial k be tin koŋnin k l wie.8N din saa nne Amoreens nba duo ninŋ. Binba din kua Suldin potl liel po nan k b din kɔn nam. N din ŋannib k tuli k l din gaal b bonna nba k b mɔk nan b duo, n din biilib l nibinn minŋ (i tual).9Balak Tsippor bija Moab bat, din fiil k komn nan Islahel, b din yii Balaam, Beor bija a wua pɔli mɔb. 10ŋan i din k lo mi gbiit Balaam, u din yet yenfogam i paak n mun din ŋann (faati) balak nun i.11I din gaal (pot) Suldin k din baal Jeriko k Jeriko tieb fai tɔb, Amoreen nba, Phenesian nba, Cananeen nba, Hethien nba, Guigasien nba, Hevien nba nan Jubusien nba, n din yann'b k tuli. 12N din tun frelon nba i tuan ni, b din belib i ni binna ninŋ e nan Armoreen bat nba banle nba nan, l din k tie tŋan jiat ko a talibann.13N din tuli duo nba k i min kodlenŋ digbanna nba k din k maat ŋan kualenŋ, tii ni nba k b yii vigne nan tii ni k yii olivien nba a ki din wu k din wun ŋandia k l tie yiet.14Mɔntana, i tin tiin Kangbenu i luou u tubnna nan palcian nan balmɔnni. Bodt man yennii nba k i baa nbadin jiatl nan k penu pot liel nan ba din be Ejipt nan ŋan k yia ti Kangbenu. 15K li tie ki laa k l tie bonŋan nan yii Kangbenu luktl man dina wun nba ki lo yii jiatluo ŋkan yenni nba ki ba nba din jiatl nan kpenu bɔck liel l po, ko Anmoreen nba yenni nba be duo nba ninŋ k i kua nan. Min nan ŋaatieb tim si jiatl Kangbenu e.16Bolua din ŋmat yinua k yota, «Tim mun sie jiatl Kangbenu t kan nyik t kan jiat yennu liey. 17K man Kangbenu tiet baal mɔnni yennu e ŋua din nyinit Ejipt duo ni, ŋaak nba k daabis din belenŋ na tim nan't banba. ŋua tie bakt nɔnŋ tuo'n na t ninbina ninŋ k bia guulit sonu nba k t din tɔkna nan bolu kul nba k tin gaal b sinsuk ninŋ. 18U din biel bolu kul t ninbina ninŋ e nan Armoreen nba din kua l duo ninŋ. T mun tan saa jiat Kangbenu k man u tie t yennu e.19Sosue din yet bulu nan «I k mɔk panŋ nba sa jiat Kangbenu k man u tie yennu nba ŋan e u tie nanŋ yennu e, u kan mi k nyik k cab i t k kpetti i bonyenayena nani tuon biit paak. 20Yoo nba k nyik Kangbenu ŋan wa yenni saani u tan saa jien k tie ni bonbil u tan saa jb mu lipolpo k sua k u tie ni bo nŋan na.21B belu nan yet Sosue, aii k man t jiatl Kangbenu e. 22Sosue din yet bolu nan «yim me tie i mɔnŋ mɔnŋ dancia nba (sialo dam) yim me din lukt Kangbenu a yii jiatlua. Bdin ŋmat jin. Ti m me tie siala dam. 23Nyiint man yennii saani nba be i sin suuk nan k lebt i yam Kangbenu po, Islahel yennu.24ŋanne bolu din yet Sosue «T si jiant Kangbenu e, t yennu t si cualin u mɔb. 25Sosue din tiel daal mɔlol nan bolu nan ŋann din tul'b sisen en seni nan wanu Sichem. 26Sosue din dian l bonna yennu seni kadaɔnk nie. Udin jiitan gbenŋl k sena tiik nŋa k l sian nba din tie Kangbenu jinjiat bol.27Sosue din bolu nan kul «Erote man tann nba ne tan si tlet siala danua k nbe k t sinsuuk l tie voir com k ti. 28K Sosue din ŋmat k tun dan ua kul k m ŋmat u taal ni.29L bonna pulpo, Sosue, nun bija Kangbenu tub n tunnua din kpo binna kobk nan binna piik. 30B din piiu tinŋ nba ninŋ k u din bɔkt k tulua ne k i be Thimnath-Serach Ephraim jual paak, Gaasch jual yenŋ po.31Islahel din jiant Kangbenu Sosue manfuol kul e nan nikpela man tuol kul binba din be Sosue yoo k din mi linba kul k Kangbenu din tie k tul Islahel tieb.32Sosiat kpaba nba k Islahel tie b din jii Ejipt nan l din pii Sischem K paab nba otin Jacob dindaa Hamor waat bol na, Sischem ba bol kesita kobk l n linba din tie Sosej waat faal nan. 33Eleazar, Aaron bija din kpo k din piiu Guibeath-phinees linba k b din tul u bija Phinees nan. Ephraim jual ninŋ.

Judges


1Susue kuun puol po k Islaaeltieb boi Yennu a: Lanm e saa liit kɔn nan Kaanaantieb k tult i? 2K Yennu yet a: Suudatieb saa liit. N jikt tinŋ na k kubnt b nuu ni.3Suuda tieb na yet b ninja Siimeon a: ŋaant k tinm nan yinm n saan k kɔn nan Kaanaantieb nba Yennu jii b tinŋ ktul't na. k Siimɔn saan nan'm.4Nan Suudatieb lakn saan tɔb na, k Yennu te k kɔn nyann kaanaan tieb nan Pelesitieb k kpii tusa piik bsek tinŋ ni. 5B din la Adoni Besek tinŋ k b lek'ɔ k kpii Kaanaantieb nan Feleletieb.6K u din tan cial k b wei k saa suol'ɔ k pot u niibijaba. 7Adoni-Besek yet a: batnba piinlole tuu be n tebl-lɔnŋ ni, k b niibijaba nan b taabijaba pot a, k b tɔki jebula, mɔtaana, Yennu jiint'n lin nba k n bo tun k tul'b na e. K b jii'u k saan nan'ɔ Selusaalenm k u saa kpo lenŋ.8Suuda jab lek Selusaalenm k kɔn k fat, k kpii niib k bia juo duo manŋ muu. 9K l puol po k suuda jab saan kɔn nan Kaanaantieb nba kua tinŋ nba mɔk kunkona na, nan yenbaa po kunkonbit ni, nan kunkuok doi nba be niidiitu po na. 10K wei Kaanaan tie nba kua Heblɔn duo ni, k b tuu yi kiiliaf Alba na. K Suuda tieb bia kɔn nyann Sesai nan Ahimann nan Talmai naakuuk .11L puol po, k Suudatieb bia lek Debil jab, l yuo b tuu yi Kiiliaf Sefele. 12Kaleb yet a: n saa jii n bipuo Aksa e k tul jua nba fit kɔn nyann Kiiliaf Sefel, k wun kuan'ɔ.13K Outnial wun nba tie Kaaleb waal'ɔ, Kena bija na, kɔn nyann duo na, K Kaleb jii u bipuo Aksa k tul'ɔ k u kuan'ɔ.14Aksa yin-yuo daal k Outnial yet'ɔ a wun boi u baa k wun tul'ɔ tinŋ. Aksa nba jakt u bonŋ paak sik yuo nba, k u Baa kaleb boi'ɔ a: a luon bee k n tun tul'a ni i? 15K u jiin'ɔ a: Tuln min paab, k l maan a tuln tinŋ nba mɔk nyun, tul'n nyun tuona mun. K Kaaleb tul'ɔ paapo nan tinŋ po nyuntona.16K Kenn nilɔ nba tie Mouis dianm, k saan duo nba mɔk kaati, nan Suuda jab k saan paanpieunŋ ni, Suuda yent ni. Lenŋ e, k b kal ŋanm nan Alaadtieb. 17K Suuda nan Siimeon nba tie u ninja na, lakn saan k kɔn nyann Kaanaan tieb nba be Sefaf duo ni na, k biil duo nn fanu, k pul duo manŋ sann a Holma.19K Yennu sonm Suuda tieb k b fat kunkona tinŋ na .ŋaan b din k fit nyann Gasa nan Askelonm nan 18Eklonn doi, nan b digbana nba kpia'b. Niib na din kua mɔkgbiant e, k mɔk kut-tantolt.20B din jii Heblonn k tul Kaaleb e, nan Mouis nba senn na, k bel nyinn naakuut ŋanta nba tie Anak yaabuona na. 21Bensaamin buolu ni din fit bel nyinn Sbuus tieb nba kua Selusaalenm na. Sebuus tieb nan bensaamin tieb bia daa kua lenŋ dinna.22Sosef ŋaatieb mun lek Betel, k kaagbennu taa b po. 23Sosef ŋaatieb kɔn yent Betel, k sian yuo k b yi Luus. 24K sejenm saa la jua nna,k u nyii duo manŋ ni, k b yet' ɔ a: want't taa tien bannu nba k kua duo na ni, k t saa dia fanu.26 K u wann'b sian nba po k b saa fit kua duo na ni. ŋann e k b lek duo na, nan jukmani.ŋaan nyik jua nna nan u ŋaatieb kuukua. 25K jua nyii k saan Heftieb tinŋ ni, k saa bil duo lenŋ k b pul Luus, ŋann e tie duo manŋ sann kaa kaa nan dinna.27Maanaase buolu din k bel nyinn niib nba kua Ef-sann nan Taanak nan dol nan Iblenm nan Miigedo doi nan digbana nba kpia'b na. K Kaanaan tieb luon bin bial duo na ninŋ. 28Yuo nba k Isalaaeltieb din tan la panŋ pukn na, k b mab kaanaan tieb k te k b tuun tuona k tien'm, ŋaan b bia din k bel nyinn'b.29Eflaim buolu mun din k bel Kaanaantieb nba kua Gesel, k Kaanaan tieb din kua Eflainm sinsuuk ni Gesel.30Saabuulɔn buolu din k bel kaanaan tieb nba din kua Kiitlonn nan Nahalal doi ni na ni, k Kaanaan tieb din kua Saabuulon duo sinsuuk ni, ŋaan b din mab'b k te b tuun b tuona k tie'm.31Asel din k bel nyinn kaanaan tieb nba kua Ako na, nan Siidonn nan Alal nan Aksib, nan Elb nan Efk nan Lehob doi na ni. 32Asel buolu mun din kua kaanaantieb sinsuuk ni nba tie duo yab, l paak b din k bel k nyinn'b.33Neftaali buolu mun k bel Kaanaan tieb nba kua Aka nan Sidonn nan Befanaf doi ni na. Naftali niib din kua nan Kaanaan tieb na e, k mab'b k b tuun b tuona.34Amol tieb din mab Dann buolu e, k b duo tinŋ nba mɔk kunkɔna na ni, b din k te k b sik paanu ni. 35Amol tieb din tukn k kua Ajaalonn nan Saalbim doi ni, nan Heles kunkona paak e, yuo nba k Eflaim buolu nan Manase buolu panŋ din tan pukn na, k b mab'b k te k b tuun b tuona k tien'm. 36Amol tieb tinŋ telk din nyii Aklabinm luanu k saan Sela, k bia gal saa.

1K Kaagbennu tuomi nyi gilgaal k baal bokim k maat Islael teeb a : mine din nyinni Esibt tinn ni, k tan kuani tin n nba ni k n bo Pol k puo i baanba nan a saa tulib. kan ban yakl l mold; 2yinm, Ii daa ban k lolin mob nan duo na ninŋ tieb, I tut b sali binbinta k lu. ŋaan k ii yet kk sak n mob. be te kitien nna?3L paak n kan mik telb i buol, b yenbit na si tie nan balt nae k yin kik l ninŋ. 4Kaagbennu tuomi nbaa maat islael teeb nna k gbenn, k b ji mɔ, k yikin. 5bji bo Pul l buol sann a bokinm, ŋaan, kb yit sali l buol k tul kaagbennu.6K sosue cab k Islael buolu n bik kul saan k kua u yial ni, kyent l tinŋ. 7K l buolu botuun kaagbennu tuona yuo nba k sosue bo fo, k bia lek tukin l tuona yuonba kul ninŋ k nikpela nba bo be nan sosue, k la kaagbennu nba tun tuongbenŋa nba k tul Islael na daa bo fo 8sosue, nunn bija nba bo tuun kaagbennu tuonn bo kpon k mɔk binna kobk nan binna piik.9K b piiu u yiaal nba be timnat elias, eflainm juaaln, gaas juaal nintual po. 10L waakl kul tan kun b baanb buol, k waak liel fiil, ŋanm bo k mi kaagbennu k beii waa bo tun lin nba k tul Islael tieb.11Islael waas ji tuun lin nba k man kaa gbennu pal paak, k ji jiantl tingbann nba k yi baal na. 12b ji bo nyik kaagbennu, b baa-nba yennu nba bo nyinm Esipt tinnn, ŋaan ji saa kgbaantjiantl buol-fani nba kaan lintb yenbit k dont kaagbennu wutuol. 13bji bo nyik kaagbennu, ŋaan ji jaankl bi tingbanaa, baal nan yenbit14Kaagbennu pal bie Islael tieb baak k u cab k wabiati kua duo, kjan b bona, ku bia kuatb nan b datayi nba kaan lintb, k b taan ji bo kan fit set b datayi tuanni. 15baadin tu saa siinnba kul, kaagbennu nuu din tuu kɔn nanm k bonbiil n baalb, nan kaagbennu nba din Pol mob k maatb bianu nba na. K b ji be Pabɔnn ninŋ.16Kaagbennu te k balbuula fiil, a bin fatb wabiati nbadin jaanm na nuini. 17ŋaan b din k gbiin balbuula na mɔnni, kmaan b bo come nan tingba na, k gbaant b tuann. b ji bo kpiat nan sanjok nba k b yaajanm din tuak nae, k bia k cɔln kaagbennu senni na.18Kaagbennu nba te k bubuula fiif na, kaagbennu manŋdin tuu be nan babuulɔ kfialb b datayi nuini kaa kaa bal buulɔ na manfuol gbennu, kmaan ninbaɔk din tuu mɔk kaagbennu yuo nba k datayi wantb fala k b fabn. 19ŋaan balbuulɔ nba kpo yoonba, k b ŋmat kua bontete biitn, kl cie b baa nba yuo, klma b mann buol-fani Pata, k gbaant b tuann k pukb.20ŋanne k kaagbennu wutuol duo Islael tieb Paak, ku yeta: buolu ne nba biil molol nba k n bo sud nan b baa nba b baa nba, k yet n mob na, 21n ji kan bel yaan buolu nba k sosue bo kpo ŋaan nyik b tuann po na 22n saa tien nnae, k bikn Islael teeb, k laan b saa tuo mii b kan tuo sak kaagbennu mob, nan b baa nba nba din tuo na. 23K kaagbennu ji tul l buolu nba k u bo ŋaab sosue nuu nna fuon, k ji bia din k jegl b belu Paaki.


1Jiant nba na e k Kaagbennu din nyik'b a, lin wann Islaaeltieb, bin nba din k lakaanaan tɔbi na. 2U din luon k lin tumi Islaael waas k jiint tɔbi po e mantk bin nba din k la tɔbi sian yuo. 3Jiant (yent) na din Filisti tieb kpanbala waas a, Kaanan tieb kul, Sodonntieb, Hevennba k b Liiban jual paak , Laa ji baalElmon jual paak k saan k saa tuu Hamot luanu.4L jiant din bial a lin bikn Islaael tieb e, k laan b saa wei senni nba k kaagbenu din tul Mouis, a wun wannn b yaajanm na waa aa? 5Islaael waas din be Kaanaan tieb sinsuuk ni, nan Hetien nba, Amoliennba, Efelesiennba, Hefiennba nan Sebusiennba; 6b din kuan buolu nba manŋ bonpoi, k jii b mɔnŋ bonpoi k tul buolu manŋ bonjai, k jiantl b tingbana.7Islaael waas, din tien lin nba k manŋ Kaagbennu. B din tanm Kaagbennu po waa, k jiantl tingbana nba k yi baal nan pata. 8Kaagbennu wutuol din di nan mupienu na e, islaael tieb paak, K u te k Mesopotaami bet nba k b yi'u Kusaataim na kɔn k nyann'b k dia'b, k b tuun u tuona, k saa diin bina ŋanniin.9Islaael din yikn k tul Kaagbennu, k Kaagbennu fiin fietua k u fiel'b, Otniel, Kenas bija, Kaaleb puol po waalɔ.
11K palmaasl ji din be duo ni piinna, nan Otniel nba din tan kpo.Islaael waas bia din ŋmat tun lin nba k manŋ kaagbeennu, k Kaagbennu din pukn panŋ Eglon Muabnba bat, k cie Islaael tieb, k maan u din tun lin nba k manŋ kaagbennu.13Eglon taan Amon duo ni waas nan Amalesitnba k b piin soml k kɔn k nyann Islaael tieb k gaal kaati duo na.14K Islaaetieb waas ii din tien bet Eglon yonmi e saa tuu bina piik nan ŋanniin.15Islaael tieb waas din yikn tul Kaagbennu, k Kaagbennu tul'b fat-tua Ehuud, Gela bija, Bensaamit. U din k tuun nan nuudiitu. Islaael waas din tɔkn u po e ,k tun piini Eglon buol Moabnba bet.16Ehuud din kul jukbanjiak nba k fɔknt tie nan kpinkpindukn na. K jii bɔkn u pann, niidiitu po,17k ji jii piini na k saan nan'n Moab bet Eglon buol. ŋaan Eglon din Nillɔ nba k mɔk gbanant e. 18Yuo nba k Ehoud din tul piini k gbenn, k u yet niib nba din jii piini na a, bii ŋmat.19 ŋaan ŋua monŋ gal Gligal tangbenŋa na buol, k ŋmat kua u kuukua, bet Eglon buol k yet'ɔ: oo, bet n mɔk bunbɔli-maan k luon man yet'a. K bet din yet a: nyin man ŋaan nyik t kuukua. k b kul nyii. 20Bet na nba din k kal dimaatuk ni, u binbintil paak u kuukua na, K Ehud nakn u buol, k yet a: n dia Yennu mɔmaan e k yaa man tul'a, k bet na fiil set.21K Ehud jii u niiganŋ k saat jukbanjiak nba be u niiiitu po na, k ŋmuu bet na puol paak. 22k jukbanjiak na kpii nan l sunsuol-buol (nan l kpaal)kul, k kpapana piin'l. Ehud din k nyinn jukbanjiak na bet puol ni, k l din gal punt u puol po. 23K Ehud nyii ŋaan luo gann, k bia kpal u paak.24ŋaan siet, k bet na tuontunna baal k la gana kpal a. K b duki a bet na nyann e. 25K b din guul k l wei, k la nan gana k luot, k b jii l pienu k luot, k ji la bet dua lenŋ k kpo waa.26Yuo nba k b guu bet na luotu na, k Ehud bakn k gal tangbenŋa na buol, k cial saan Seil. 27Waa saa baal Eflainm, yent nba mɔk jual na paak, k u pebl katkaak, k yiin Islaael waas, a bin tien siil nan tɔb. Islaael waaas nan ŋua din siik jual na (paak) na ŋua e din tie yudaanɔ.28k yet'b a ii waan man. Kaagbennu te k i nyaann i datai nba tie maotieb na waa. K b wei Ehuud puol k sik k saa guul sian nba k moabtieb cial a bin saan puot suldan mɔkl na, B din k te k nan niyenɔ waa mɔnŋ puot. 29L daal b kɔn k nyann moabnba nba tie kunkɔnkɔnjaana na tuta piik. B sua din k fit cial paak. 30Islaaeltieb din nyann moabtieb daal manŋ. K paalmaatl ji din be duo na ni k saa tuu bina piiniin.31Saakua nba din wei k paan Ehud paak din Saingale, Onaf bija: U din kɔn k nyann nyann filistinba nan nan nei gbjal e kobi ŋanluob, k u mun din Islaael fat-tua.
Chapter 4

1Islael waat bia ŋanm tie lin nba k manŋ Kaagbenu yennu pal, yuo nba k euut bo kpo. 2Kaagbenu yennu bu kuat b nan yabii u nii ni, kaa na atsol kpanbal bu guu duo yiisela bu tie u sejem saa kaa, ka buo kua aloset goim. 3Islael waat yiku Kaagbenu yennu paak, k man yaabii mɔk tɔb lola kobi ŋanyiak l tie kutu, b mabn Islael waat nan ninmɔnn k tan janŋ bina piinle.4L yuo na, Debola, yennu sɔknipuok, lapiidot ŋaa puo, din tie bubuulua Islael. 5U tuu kaal kaatik nyakl Debola, k l be lama nan Betel sunsukn, k l be Eflaime juol paak k Islael waat tuu saa u buol a wun bu b buut.6Ku tuu tun b saan yii balak, Abinuam bik, ku kua kedet Neftali, ku maatua: yiikuo ka k Kaagbenu Islael yennu? I saa tabol jual paak, jiin jub tuta piik Neftali waat nan yabulɔm waat. 7N saa Fata, kisou mɔkl niŋ, sisala, wua nba tie yabii sejem saa kua nan u tɔb lola nan u niib, n saa kuam a nii ni.8Balak yetua a: li tie ka baql n buol n saa saan, ŋaan li tie ka k baal n buol n kan saan. 9Kuu jiin a: m saa saanna wa, ŋaan a kan la yuudant fa tok som sɔnu nba, k maan Kaagbenu saa jii yiisela k kub nua puo n na ni. K Debola Fiil, K wua nan Balak saan kedescht.Balak yii sabuulɔn nan Neftali kendes, niib tuta piik waa u k Debola tɔ nanŋ k b kun.Hebel, keni jua, ku bu bɔkt nan Keni tieb, Hobab waat, ku tie Moyis diam, ku caan lanbɔnŋ k l tuuk tsaannaim, k k fɔk nan Kedes.12K b yet Sisela nan Balak, Aniboam bik na a u saan Thabon jual paak. 13K la nyiilyuo aa aloset goim, yiisela taan Kisɔn jual paak tɔk lola na kul, tɔb lola nba kobi ŋanyia nba tie kuta, nan u niib nba ku be nanm kul.14ŋaan Debola yet Balak: Fiit, k maan gotl l yenta Kaagbenu nyik Sisela a nii waa Kaagbenu k som nan na ka a? K Balak sik Tabol jual na paak, k mɔk jab tuta piik k b waa u.15Kaagbenu gal liit sɔnu Balak nuŋ, nan saatl, Sisela, tɔb lola na u sajem. Sisela sik u tɔb loli ni, k cial nan taa bin. 16Balak biel waa tɔb lola nan sajem ka ka ka nan Eloset goim: k Sisela sejem baa b datai nii niŋ k b kpii b k nan niyenɔ kuawa k ten.17Sisela cial taa bin k saa bɔl jael lanboŋ ni Hebel ŋaa puo, K tie keni nilɔ, k maan manu bo be sabin, Hatsol kpanbaal, nan Hebel ŋaa yab ni u nba tie keni nilɔ na. 18Jael nyii Sisela nuntuol po, k yet ɔ a: Kuan, n yudaan, kuan n ŋaak ni, dua tiin coŋmaa ni. Ku kua u buol lanboŋ ni, Ku jii bon cibn ɔ k bɔlɔ.19Ku yet a: din sukl k te nyu k nyu k l maan nyunnyuklu mɔk n. Ku biit naa biin len, k tula ku nya, ŋaan binɔ bon. 20Ku ŋanm yet a: i be lanboŋ na tanmob buol, li tie k nilɔ baal boya k yaa: nilɔ be nna? A saa jii: u ka.21Jael, Hebel ŋaa puo, k u jii lanboŋ kpaal k jii jaal k kub nuninŋ, k nak n waa dua sian, suon k kpaau kpaak na k l gal pot nan tinŋ. K man u bu guana k man u baka ku kpo. 22Nan Balak bel Sisela, jael nyi k cet ɔ k yet: baat, k n wɔna juanba ka bu kpaan ɔ na. Ku kua u buol, k got k sua Sisela dua k kpo wa, k kpak be u paak.23L dual, yennu sikn sabin, Caana kpanbal, Islael waat num ni. 24Islael waat nuu ji bu kpiak sabin, Caana kpanbal, ka ka wa tan kpiujabin, Caana kpanbal.
Chapter 5

1L daal maŋ, k Debola yin yanŋ na, nan Balak, nan Abinoam waas: 2K bat nba gal Islael tieb liik po, k niib na tien siil nan binkɔn: I dont Kagbennu man!3Kpanbala, I gbint man, yikuot danm, I luot I tuba! N si yiin yaanie, ṅ, n si yiin dont Kagbennu e, n si yiin dont Kagbennu e, Islael yennu. 4O Kagbennu! yuo nba k a nyi Seil na, yuo nba k a bo a Edom kpaab po na, tinŋ bo jekle, k san paak luot k sanpagbonŋ luot nyuun.5Juat danm Kagbennu tuann, sinai jual monŋ Kagbennu tuann, Islael yennu. 6Samgaal yuo, Anat bija, Jael yuo, b din nyyaal sanjote, k binba din yatl din tɔki sanjot bite.7Islael kpanbala din k mɔk panŋ, panŋ din ka, ŋaan ma fiil yuo nba, min Debola, ŋaan ma fiil k naan an puo matua nba be Islael na. 8U din gann yenn ganne: l yuo taab naakin tanmɔb; t din k laa naagbenkɔnŋa nan kpaana kul Islael niib tuusa piinna.9N paal paal Islael kpanbal paak, nan duo niib nba wann b mɔnŋ nan b bobn k saa kɔn. Ti dont Kagbennu man! 10Yinm nba jaakt bonbi pieni, yiinm nba jii bonkobd gbent k tien kaani, yiinm nba tɔk sɔnu k sonm, I yiin man!11B kunkɔla I o nan sejeṅm na, I bonkobt nyun nyun buol sinsiuk ni, I dont Kagbennu ŋant paak, U ŋmaktɔ nba be Islael ne ŋant! L yuo na k Kagbennu niib baal tanmoi ni.12Nyuantli, nyuantli, Debola! Fiiti, fiiti, yan yenŋ yiene na. Fiiti, Balak, k jenna a daba, Abinoan bija! 13L yuo na k niib nba tenn na kpanm nan panŋ, k Kagbennu tuln nyannu panŋ dan paak.14Amalek niib baal Eflayimm. K Bensamin wa a puolpo a niib na ninŋ. K kpanbala nyi Makil k baal, k saajenm saakab nyi Sabulon k baal.15Isakal yikuo danm din be nan Debola, k Isakal wa Balak, k b tunm k b tɔkn b taa k siik baok ni. Ba nakin Ruben kpenu buol, k niib bonciann pala maak.16Bia pakae k a sie bonkobt sincuk ni k gbin b mɔni-i? Ruben kpenu buol, k t yaan din dual bonciann!17Galaad tieb k siet b binbebuol. Suldan puol po. Bia pake k Dan daa be nyun ŋaak ni? Asel kal mɔkl kpianu k foi u yamani? 18Sabulon tieb tie binba ce kun k Neftali yaab mun b kpaant paapo.19Kpanbala baal k kɔn kɔnn, nyann Cana kpanbala, Taanac buol, Megido nyun buol; b din k fit la sial k fat, k boi likli. 20Sanpaapo kn, b saanuuni k ŋmaabila kɔn nan Sisela.21Kison kpenu yaat nanm, sian yuo bunbunn, Kison kpenu. N siek taabin panŋ danm na! 22L yuo k taami ji cibt nan nantal, k tiin , k tiin yian k sa kɔnna.23Kagbennu malaka yeta motont be Melo, polin niib nba kua l duo ninŋ na, k man b k baal k soṅm Kagbennu niib nba mɔk panŋna sinsuuk ni.24Yennu yete ŋanm be Yael puob ninŋ heber ŋaapuo, kenien nilua! Yeteŋanm be puob nba be lanbont nie! 25U boi nyun po, k puo na tulua naabiin, ŋmanŋ nba mɔk cɔlint k u jii k wannɔ nan naabikpan.26U jii niyenŋ k suol niŋanua, k u nidiitu k u dia tuotunna jaal; k ji fa Sisale, k luot u ningbauk, k yakt yakt u yul manŋ. 27B kɔnn Jael taa k u baa, k dual, u taa nba din kɔnn, k u ba; Sianba k u taa din kɔnn k u ba na lenŋe k u manfuol gbenn.28Sisela naa din dɔkt cabl k goli taakobom ni, k daa a: be-e tien k taab loa wei nan balu? Be tien k taab loa na sonm suon suon na?29K puob nba mɔk yanfuon puo lieb manŋ ninŋ jiinua jiinu, k u jiin u mɔnŋ jiinu a: 30B k la sial k sa jii? b k bɔklt manŋi-i? bonpobik, bon pobiit banle jayenua, b la tiat nba mɔk fant k l tie Sisale yal, tiat nba k b nan bonna l paak, tia yenŋ nba mɔk naunŋ, tiat ŋanle k b nan bonninant l paak, k l tie wunba kɔn paak na paati?31O Kagbennu! a datai nba kpenn bianŋnba ne, binba luona tie nan yenn yieanŋ na, U dɔkit nan u panŋ. Duo bial fuon ni bina piina.

Chapter 6

1Israel tieb tien l ma k manŋ Kaagbennu, K kaagbennu nuikb mann(madian) tieb nuni ka-ka bina ŋanluole. 2Monntieb din mɔk paanŋ k cie Israel tieb. K fit k nyii mann tieb nuni, Israel tieb din tuu tiin bɔri tan Fiat ninŋ nan sianiba tie bunbɔnbuol, nan kunkona pak.3you ba k Israel tieb din tuu bul b bult, mann tieb nan Amalek tieb nan din tuu baan k tan lekib. 4Bii din tuu kaah l buole k jii biin bonkunkuot l duoni k san tuu gaza, bi bo kii hyikt sial a jiet koo piok, koo naab, koo bɔnŋ.5bii din tuu baan k dia bi bonkobt nan bi lonbont, bi din tuu baal k tan mirib nan naasuut na, ŋaam nan biyoyokt, bi din kaa kann, bi din tuu baal k koki tiŋ na. 6Midiann din butin Israel tieb Israel tieb bo yiknk tien kaagbennu.7you nba k Israel tieb din yinkn k tie kaagbennu a u nyinnib midiann tieb nuu ni. 8Kaggbennu tuul maaskini Israel tieb k u motibi nna kangbenuk, Israel yennu pak nnyinni Isipt, k bia nyinni daabis ŋaak9n nyinni Isipt tieb nan b nba bo maabii; na nuuni nbelb i buol k tuuli b duo. 10N matiwaa: min ne tie kangbenu, ii yennu; ii daa ŋmaan Amon tieb yenduiy na, duo nba ninŋ kii be na. ŋaan ii ki gbat n maa.11K yennu meleke baal k aal ofna tigbeŋl nyakl l maa tie joas yaal na, abieser buolun. u bija Gedeonn din bɔri k buo dii a midianntieb daa laatɔ. 12Yennu meleke dɔktɔ, k matɔ, kaagbennu benan na, Fin nba tie nijaann na!13Gedeonn Matɔa: ah n yamdaanɔ, lii tie kaagbennu b nannti l tien nle bana n kul baanti? Kl ciila bona nba k tin baanba dan dukit tim na belia, b daah yaa kaagbennu maŋ kaa nyin tim Ijipt? mɔtanna kaagbennu nyik tim madiann tieb nuuni.14Kaagbennu tunn u buol, k mat a : saannon panŋ nbo kaa mɔk nna k nyinn Israel tieb midiann tieb nuuni; nna ka k n tunmaa ni? 15Gedeon yetɔ a: ah n yomdaanɔ, n saa jiibe k nyin Israel tiebi? gotl n buoru k mɔk panŋ k ni ne tieb nba ŋaakn. boblk16Kaagbennu matɔa: n sii be naana, kaa saa buo midian tieb nan niyenɔ nee. 17Gedeon matɔ: lii tie kaa mɔk palpieh n paak, tien tin hyinn k waan na finne piak naani. 18a daa fuɔktl n buol na k sua n tunn k jenŋ a buol, k n baal nan n paani k bil a buol. k kaagbennu matɔ: n sii be ka-ka a jenu.19Gedeon Kua: k ŋaa waabik naant ki bia jii yon kunn, k jii kpaanu nba daan tiŋ kaaleŋ. k tien gbony kpacub kun k tien kpinnyu bobli, ki jii baal nann k tulɔ liigbeŋl nyakili. 20yennu meleke matɔ: jii gbonŋ nan kpaani nba daan tiŋ kanleŋna, k paan tanpiuk paak, ŋaan kpaal kpiiny l paak. K u tien nna.21k yennu meleke naak lanbaann nba kuu dia na juok-po, k sii gbuonŋ nan kpanni nba kaa daanti, na. k tanpiuk nna paak gal muu k dil gbounŋ nan kpannu nba kaa daatiŋ na. k yennu meleke bot u nunnj.22Gedeon golksua yennu meleke, kumat : yubɔnnani, yomdan kaagbenuk! Kl maa n laa kaagbennu meleke nuphur. 23K kaagbennu matɔ: i be yanduam ninŋ, daa jie baa sial, a kan kpo. 24K Gedeon maa manuŋ binbintl k tul kangbenuk, K pulɔ yanduam kaagbennu : l daa b dina ofra abiesen buolu yal.25L daal nyiɔk , kaagbennu mat Gedeon: jii a baa najaak panŋ, nan najaak liek nba mɔk bina Janluole: K bit baal binbintlnba kaa baa maa na. k bia cua k bet cicelk nba be libol na. 26a saa maa malunŋ binbintl l yaa tan piuk paak k tul kaagbennu a uennu. a saa jii najaa lie k na nan cicelk daɔk nba kaa bo cua-na k mannl marunŋ.27Gedeon jii jaab Piik u tuosuna ninŋ, k tien na kaagbennuk ma bo ŋet na. nan waa dii ŋmaa u ŋaak niib nan u duo niib na u din k mann yennu ni udin mann nyiɔko.28You nba duo yaab Fiil saannyiɔk ninŋ k sua malunŋ binbintl nan cice kl nba bo be l baak na bo bitɔ, najaak liek na b bo jiuk mannɔ malunŋ binbintl mao paak bbo maa na. 29K be boi lieb : ŋmee tien na? K be boi-boi K jii kpaan. K b matib: a Gedeon, joas bijaa Jua i tien.30K duo manŋ niib yet joasi nyiit a bija tin kpiuy k l moa u bit Baal malunŋ binbintl nan cicelk nba ba be i paak na.31joas jii b maa kul bo baat u buol na I taanl baal poe-e? ii kɔn a ŋii nŋinɔ ae? wunba kɔn Baal paak lii baat wonn sanyiɔk ninŋ na kuu kpoa. lii tie baal tie yennu wun kɔn u mɔŋ paak. Kl maa b bit u malunŋ binbintle. 32Laa nyii l daal k b pul Gedeon saan a Jerubaal, kii Yaal Baal n kɔn nannɔ kl maa u bit u malunŋ binbintl.33Madiann tieb, amalek tieb, nan kun kuok tieb taaan k puot junda mɔkl, k caan be kaanŋ jeneel.34Gedeon gbie nan yennu siek, ku faa naatunn k yii Abiezer a wun wei-yɔ 35k tun tonti manasse buonu ni a bi baal k lan wei yɔ, k bia tun tunti Aser buoru, nan Zabulon buonu, nan Nehpthali bounu a b kul n baal k Pukin.36K Gedeon yet yennu a nan a saa jii mine k nyiin Israel tieb 37n saa biil kpocat pien linŋ ninŋ lii sua maal baa kpaacat ne paak ŋan k k baa tinŋ ninŋ n saa bann na a sante min nyiin Israel tieb na Faa bo mal na.38K l tien nna. daal nba waa, ku u fiil sanyiɔk k la kpaacat nna gbie na nyuu saa gbei ŋmaabaŋ.39Gedeon mat yennu a : a daa dont wuntul n pook n jii yaa paak ne kuu kuae: n bo yaan tien binbuk nan kpact ne: n luon kpacat kuae i kuo ŋaan tinŋne maa. 40K yennu tien nna nyiɔkna. Kpaacat kuae b kuo ŋaan tinŋ na bo maa.

Chapter 7

1Jelubaal, tie ŋmee tie jedeon nan niib nba be nanua, b fil sannyiɔk panpann k caan kaaŋ k l kpia Alod nyun tonn buol. Madian nba kaaŋ bo be jedeon yaanŋ, mole jual po, buotuk ninŋ.2kagbenu yeet jedeon :niib nba ka be namm yabt nan min caab bin paak Madian tieb; be si dont b monŋ. 3Yeetl b tubaa ninŋ k binba tiin jaŋmani ŋ tunn kfokt nangalat jual. K niib tutaa piinle nan banle tuun k tenn niib tutaa piik.4kagbenu yeet jedeon: niib na bia yabt'a, sikin nan niib nyun buol kin lukt k tea, mi yeet wunba wi waa, mi yeet wunba u la waa, u la waa.5K jedeon sik nan niib na nyun buol kagbenu yeet jedeon : bokt bin nba laaki nyun nan bɔk bikunkua. 6K jaab kobiinta b kabl nyun nan nuu k nyuu k niib nba bial gbaan nyuu.7K kagbenu yeet jedeon;a niib kobinta nba lakl nyun na saa faati k kuub nuu ni.Madian tieb k niib nba bialbŋ kun b ŋei ni. 8K b jii niib jiet nan b natuuna. jedeon te k b ŋmaat b kuul b laabont ninŋ; k jii tien jaab kobinta. Madian tieb kanŋ bo be u kanŋ tinŋ po buotuk ni.9k nyiɔk kagbenu yeet jedeon,fiit k sik kanŋ na ni k l maan n jiib k tienm a nuu ni. 10li tie ka tinn jagbaami nan fin sik, a tɔk nan a tuotun Piila. 11a sagbaat baa piak linba l puolpo a nuu saa laa panŋ. ŋaan sikin kanŋ na ni. ŋua nan tuon tunn Piilasik k saa naakin kaanŋ na ni.12Madian tieb nan Amelek tieb nan yendo po tieb , din yaat k gbie buotuuk nan nasuut (lankpaana) na k b yin yoktyaab nan Mokl ninŋtanbini.13jedeon baal k sua k nulua want u lua waa dami damit nba. u yeet u laa dii fuula kun lintl Madian kanŋ. k tan sik k saa lia lambonŋ, k lanbonŋba; k labt tabt lanbonŋ k jibinua. 14U lua jiin k yet, l k tie bon sial kaa, Islael jua, jua bijaa jedeon juk ban jiak; yennu jii Madian tieb kuul k tien u nuu ninŋ a.15yuo nba k jedeon gbaat damit na nan l paak, ku gbaan k bok k ŋmaar Islael tieb Kanŋ ni yeet : fit man, kimaan yennu jii Madiantieb kanŋ k kuubini i nuui ni. 16U bo bokt jaab kobinta taal munta, k tuul b kul natuna nan len kuona k mulanbabi tuu lena na.17U yet b; i gooli man ki tie maa tie bianun nba. Mi naken kanŋ buolyii tie maa tie bianun nba. 18Mi piebl naatun yuonba, bin nba kaan ki linte lanbonŋ mun pieblk yet: L tie kaagbennu nan jedɔn yaal.19Jedeɔ nan jaab kobik nba nakin kaanŋ na buol k l ten waan nan tansun, yuonba k b leebt guul tieb. K b pebl natuuna k yiel be lenna nba k b dia nui ni.20L caka ŋantaa pebl natuun k bia yiel lenna; b dia muulanbabi nuuganŋ k nuujentu dia natuun k pieb, ŋan yiikin. Kaagbennu nan jedeɔ juuk banjiak kai. 21K suakuul sie u sienuni k lint kaanŋ k aanŋ na kuul tiin k yikin ki nyi22K niib kobiita ŋaam pebl naatuna, k kanŋ na ninŋ kuul kaagbennu ji te k b ŋmat nan juuki b lieb paak k kanŋ na kuul jial k saa baal bet sita nba be selela k saa tuu Abel Meola kpinŋ nba k fɔk nan taba na. 23Islael niib kuul taan tieb bin nba tie neftali, tieb Asee nan Manase tieb kuul k ji waa beel Madian tieb.24Jedeɔ tuun mamuant tieb Eflaim jual kuul po a bin yetib bin sik man k cet Madian tieb kluo b sɔnu nba be Bef-Balak satuu suldin mɔkl. k Eflaim tieb kuul taan lieb k yent nyuun ganŋ k saa tuu Bf-Bala nan suldin kpenu. 25B din suol Madian tieb kpanbala banle, Oleb nan Zeeb. K kpii Oleb jakini k bia kpii Zeeb, u daan ŋminŋmakl buol. k b wei k biel Madian tieb k baal nan Oleb nan yuula k tuul sedeɔ suldin mɔkl puot liel po.
Chapter 8

1Efraimbuolu ni niib yet Gidon a,"bee tien k a luon fan kon nan Midian nba ŋaan k yet tii? Bee k a tun nna? k piak gniirɔa.2 K u jiin a,linba k n fit tun, l kan fit yekin nan linba kii tun na. Waaminna nba k yimm Efraim tieb tun na yeb k ciie n naakuuk kul nba tun linba. 3Li kul ŋaan yennu paŋ niŋe k i kpii Midiann betnba banlee nba tie Oleb nan Seeb na. N tun bee ki li saa yekin nan linba kii tun na?Waa yet nna maŋ , k bji k donn wutuol u paak.4Yuo nba k Gidon nan u kunkɔnkɔnna kobi ŋantaa na ji baal Juudan mɔkl ki bia kakt puuot mɔkl manŋa. bi din bak bonciann, ŋaan bia daa waa biel b dataii na. 5Baa din tan baal Sukof, k Gidon yet doo na niib a, "canbaanba, tulin n jab na jieet b bak bonciann ; n waa biel Madiann tiebe kpanbala banlee nae, ŋanne tie Seba nan Salmuna.6sukof saakab na jiin a,"bee saa tiin k tin tul a kunkɔnkɔnna jieeti? I daa k fit nyann Seba nan Salmuna daann." 7K Gidon yet a,li ŋan. Lii tie k Yennu te k n kɔn k nyann Seba nan Salmuna, n saa jii jagotuk kunkoni e k buoi."8k Gidon nia saan Penuel, k tan boi sommil manŋ po K penuel tieb na jiin nan Sukof nba yet biaŋinba na. 9ki Gidon yetib a, Mii saan k kon k nyannib n saa jin k tan bet ii juonfuok na nna e.10 L taakpak ni k seba nan Salmuna ji be kakol duo nie nan b kunkɔnkɔnna tusaa piik nan ŋanŋmu,ŋamme ji din bial k tie kunkuok paak kunkɔnkɔnna. ŋaan knbi kpii b jab kobik nan tussa piinlee.11K Gidon tɔkin bonkob kpaali sɔnu nba be Noba nan Jogbeha yendo ponna. ki saa lek u datai na . k l yaal ŋaan litib. 12K Midianba kpanbala banle nba tie Seba nan Salmuna na ciaal k u wei berb k tan nyannib, ki b kunkɔnkɔnna na ji turin.13Gidon nba nyii kunkɔnn k tɔkin Heres lɔɔnu ki ŋmat kun yuo nba, 14k u suol naasimɔ k u nyii Sukof k u boɔ a sakab nba be Sukof po , k naasimɔ na dian sakab piinlolole nan banlole nba Sukof na sana, k tul Gidon.15 K Gidon saan Sukof saakab buol k yetib a, Tiatil man yuo nba kii daan yet yin sommin na. I yet nan ii kan sommin nan jiiet k ntul n kunkɔnkɔnna nba bak bonciann na, a n daa k kon nyann Seba nan Salmuna. Mɔtana ŋamme na jiki. 16K Gidon ji jii jagotuk kunkoni k buo Sukof saakab na kul, 17k bia bit bit Penuel juonfuok k sikin,k kpii duo na ni jab kul.18L puol po k u boi Seba nan samuna a, "Nibuolbe k i din kpiib Taabol ii? k bi jiin a,B din naan fina k sua kulbnan bet bija na"19 K Gidon yet a , " b din tiee n ninjamme, k tie n naa waas. N pol kat nan ii bonni k kpiib, n bo kan kpiini,20ŋaan tunn k yet u bija kpel Jeter a, i saa k kpib " k bik na saat u jukbanjiak,k maan u daa din te k bik k tiin jaŋmaami. 21k Seba nan Salmuna yet Gildon a,"baat k tan kpit a tuɔnŋ. Jua e tuun jua tuonn. K Gildon saan kpiib , ŋaan jii tuliat nba be bi laagumiinba tuli ni na.22L puol po k Isaël tieb yet Gildon a, ii tie t diatua. fin nan a bija nan a yaabuonn sii tun diat, kmaan a fatit k tinnit Midiann tieb nuu ni wa. 23k Gildon jiin a, n kan tien i diatua koo n bik kan tien i diatua . Yennu e sii tie i diatua,24k bia yet a," N mɔk maan k luon ma yeti. Sua kul n tulin tutuuta nba ki gaal Madian tieb buol na . Tunta din tie Median nan teeb nan buolia nba kua kunkuok paak na kaare. 25k Isaël tienb na jiin a, " ti sii mɔk palpienn nan tin gula" K b lat cincenn tinŋ ni, k sua kul jii tutuuta nba k u bo jii tɔb ni k lu paan cincenn na paak.26Salma tutuuta nba k Gildon gaal taan k lkpeu tie nan salinkuna piik nan ŋanlole nae. Midiann betnba salma nan b tuliat nan b cincenmɔn wuwula din k pukin salinkuna kpiatuni nan kann ni. koo salma bani nba din tuu be b langumi nba tulini na din k pukin kann ni.27Gidon din jii salma tutuuta na k nann k ŋamm tingbann ki k sinnil u duo ni Ofta.Isael tieb kul din nyik yennu e ŋann saan jiiantl tingnann maŋ. L din tie balko k tul Gidon nan u ŋaatietb. 28Isael jab nba din kɔn k nyann Madianba jab na .B ji din k daamib. k tinŋ na ji be palmassli ni , k tan tuu bina piinan nan yuonba k Gildon tan kpo.29 K Gildon wunba tie Joas bija na tunn kun ŋaak ni k tan be .30U din mal bonjaiik pinlole, k maan u din kuan puob bonciann.31 k u puobik nba din nyii Sekem na,mun malɔ bonjak k u puluo Abimelek.32Gildon wunba tie Joas bija na din tan tie nikpeklmɔnnewa k fit kpo. k b piiu u baa joas kaauk ni , y l be Ofra nb̵a tie A biesel naakuuk ni duo na ni.33Gildon din kpo, k l k wei kawa k Isael tieb din k be fanu nan Yennu , k tunn jiantl tingbana nba tie baal na, k maa tingbann nba saan tie Mɔlol Baal na, k l tie b yennii,34k ji k jiiantl bi Yomdaanɔ Yennu nba din fatib b datail nba din lintib na nuu ni na. 35B bia din k tun bulcint k tul Gildon ŋaatieb, k jiin ŋamm nba kul k Gildon tunn k tulib na po.

Chapter 9

1Abimeelac, Jelubaal bija, saan koa sisem u naa Waali pak, k pak a , nan u naa baa ŋaa tieb kul, 2Yetl, n balmi lin ba tie sisem tieb tubanii; l ŋan k, Jelubaal bijam pin loolee ii mɔk nyan nu i pak , kuo nigennua koa n nyanni nii ? ii tian man nan n tie ii kp abl nan ii gbanant.3uu naa Waali ŋamm yet uu moobona sisem tieb tubani, k be pala koa Abimeelac ni, k mang b din yiena u tie t ninja. 4Bi lin tuloa likilii siikl pinlolee, nba k b din nyin Baal Belith. Abimeelac lin Jif k da gbeklii nan gbant nba din wa u puolpo.5u din bal u baa ŋaak ofla doo nii, ŋan kpi u nin Jamm Jelu baal, wass pinlolee tanpiuk yen pak. Jelubaal sanbian Jotann din ŋmiat bɔl kuk kpiiu 6sisen doo teeb kul nan Milo ŋaak kul taan leeb, k baal ŋan moant kpan bal Abimeelac nba din kpian nan cenn nba b din wuu sisem doo nii.7Jotam din gbat. K u din saan tuan Gali zim Joal yuul paak ŋan yikm san papo : gbintin man sisem teeb k yennu mun gbintii 8tiini saan sual kp anbal k tie nua b yudanɔ. bi mat olifie: i dia tim.9ŋaan ol.fie ŋmat yiim : n yet n kpan nba tienning cɔlint yennu nan niib, ŋan saan dii tiini naan mi? 10K tiini yet figi: din naan kii dia tim. 11ŋan figie jiinma : n nyik n maannu nan n luan ŋanna ŋan saan dii tii ni maan mii?12K tiini na yet damunŋ tiik a : bat ki dia. 13ŋan damunŋ tiik yin ma: n nyik n damunŋ nba man yennu nan niib, ŋan saan dii tiini naan mi? 14ŋanne tiini kul yet kunkonbiituk bat di naan kii diat.15K kunkonbiituk Jiin tiini na : l tie nan palpienn ki loan yin sualing nan kpan k mi tie bet, bat man gul n maasu; n ne ka mu saa nyi kunkon biituk ning ŋan di Laban kpeki kul. 16Mɔɔtanan, L tie balmoni pal pienn ki diin Abimelek naan mi? ll mɔk u ŋant binbeŋ k jin Jelubaal nan u ŋaak poo? i bu ubut k Jiin u tuonna nba ku tun mi na.17K man nbaa kɔn ii paak, k ji u mong cab kuan, k faati madia tieb nining; 18k yim kii kɔn mang nba ŋaak, k kpi u bɔnjai pienlole, tan yen koa paak, k ki diinnɔ sisem tieb bet, abimelek sakpaabl puok bija, k man u tie ii ninja.19L tie palpienn nan monni daal mang ki tun nne k jin Jelubaal nan u ŋaak po l ŋan! K Abimelek n tien ii palman n, k yim mun tien u yal! 20N ne ka muu n nyi Abimelek, k di sisem teeb nan mibo ŋaak k din Abimelek! 21Jotam ŋiat yi cial k saan beel doo ning, Siam miba ku si be fak nan u ninja Abimelek22Abimelek din dia bina ŋanta isleal doo. 23ŋanne yennu tun nalinbuik abimelek nan sisem tieb bet, Abimelek bol, 24K lin fit te kpi.kpiluk nba tien Jelubaal bijabi pinlole nba k b din k piib nan tuub ŋmannu, k b sɔn ŋamm ba Abimelek, b ninja paak u niib kpimm nba daan taanɔ ku kpiib, nan sisem doo niib nba suom ku kpi u baa waas.25Sisem tieb din dual guul Joal paak k fial niib nba din gal li saan Joɔk paak. Bii din kunmi Abimelek.26Gaal, Ebed gija din baal sisem, k gal nan w naa wass. K sisem tieb din tien dinduun b ninŋ. 27Bii nyi din gbanbik, k koat tiiloanna dammuŋ tii nii, k lubin laisin tiinii, kpamm ŋan koa bi yenne bit ŋaak, k di, k nyu ŋan pol abimelek mɔb.28k Gaal, Ebeed bija yet: ŋmetie Abimelek, sisem duo tie lanni, k t tun tien Abimelek? u k tie Jelubaal bija, ŋan Sebul k tie u kunkonnɔ ka? Niib tun tien Mamol tieb, Sisem baagŋan bee paak k t si tun tien Abimelek? 29O ! Mi botie bolu mang tumi toa n sa fiin Abimelek ku yet Abimelek: pukint a kunkɔnna paaŋ k fil somm!30Sebul, duo ŋmatoa nba din gbat linba Gaal din paak, k tie , Ebed bija nba din ŋet k u wuntol do. 31U din tun toomi nba boal ning Abimelek bol k yetɔ : L ba Gaal, Ebed bija, nan u naa waas bal sisem k biil doo na niib a biu konnaa.32Muatanna, Saant nyiɔk, fin nan a niib nba bee na, yin buol kpaant nii. 33Sanyiɔk nii, k yɔnnu do, fin kakit kua doo na nii. yoo nba Gaal nan u buolu sa nyi ceta, fin tienɔ Limba ka panŋ sa fit.34Abimelek nan kunkunkonna saan nyiɔk sambuol kpian nang sisem doo, k bɔkit kuonn munnan. 35Gaal, Ebed bija nyi baal set doo tammoob bol. Abimelek nan u niib fil bual na ninŋ.36Gaal la niib k ŋet Sebul: niib nyi Joal yulpak k sik. Sebul ŋmat yet Joal yin yuŋ ka yaa niib. 37Gaal, ŋamm yet: Liitie mon ni niib nyi kunkonna paak k sik doo ning, Lieb nyi jabaabula tiikpela po.38Sebul ŋmat jii: A mob na belia, fin u nba daan ya : Abimelek tie ŋme k t si tunnɔn? Niib nba ka daan namm na? sommin moatanan, k konnɔ! 39Gaal gal sisen doo niib tuann k kon nan Abimelek. 40Nan Abimelek nba wau na k u ti niib bonciann ba k kpen nan tam mob bol.41Abimelek set Aluma. Sebul bel Gaal nan u ninjamm k b kefit bial sisem duo nii. 42L wonn, doo na niib nyi saan kpaant nii. Bii wann Abimelek, 43Ji u kinkinkonna, k buɔk kuonn munta, k buol kpaant nii. Waala niib nyi doo na ning, u fil kɔnna'm , k pak b.44Abimelek nan u kunkunkonn lat nyan nu, k san set doo tam mob buol, k kuonn munlee lek (pin kimm) bimba be kpaantin k pak b. 45Abimelek lek doo na datun mun, k nyann niib na, k kpi-kpi b. k bit doo na ŋan buul yaalinm.46L balsaani (balpaani) pak, sisem gɔɔluk niib kua Tingbann Belith ŋaak nii. 47Bi yet, Abimelek nan Sisem gɔɔlug ninŋ niib taan leeb.48K Abimelek do Tsalmon joal pak, nan niib nba din bee nɔ kul. u gaal piak u nuu nii ŋan yent niib nba be nɔ: ii la limba n tun, kaktl man k tie na ma tie na. 49B kul coa yoakul tik yiinnu ŋan woyi Abimelek; k bil tik yiinniik loan tingban diok tammonb, ŋan joo muu nann bin ba bee nɔk ing. N nee sisem gɔɔlug niib kpo b kuol jaab nan puob k kann tie nanŋ tutl.50Abimelek konnan Thebet. k koa yent ŋan faat doo na. 51Doo mang sinsiking din mɔk joo jɔɔk, siammin ba jaab nan puop gulin; k loan tammob, kdo joojɔɔk manŋ muo pinyelk pak.52Abimelek lin kua nakin joojɔɔk tam mob bol ŋan joo muu. 53ŋaan puo ji nal tann cabil k luul Abimelek yul yeel. 54Li yoo na u yii nasin bik nba dia u kunkonn tiat, ŋan yetua: jin juk banjiak ŋan kpin k man bi tan (ta) sayet a puo kpin. Na simmua ne nyu ku kpo.55Yoo nba Israel niib laa Abimelek kpo, b kul kun bi ŋei nii. 56N nee yennu lu yubonn Abimelek pak k mang u tun bit tul u baa k kpi u baa waat piinlolee, 57K yennu lu yubonn sisem doo niib pak, k jim bit kul nba k b lin tum. N nee Jotham, Jelu baal bija mopol lin ba b pak.

Chapter 10

1Abimelek kuun puol po, k toal pua bijaa, dodeo bijaa, ku nyi Isakar ku fiil k faat Israel : u bo kua scamir, Efaaiim juaal paak. 2U bu tie barburɔe Israel duo ninŋ nom binnaa piin lee ndn ŋantaa nee k fit kpee ki bi piu scamir duo ni.3U puol po Jaar, Galead jua fil, ki tie barburɔ Isreal duo niny nan binnaa piin lee nan binnaa ŋanlee. 4U bo mɔk bɔn jaaii piintaa, ki b duo saalin banna piintaa paak, k l mɔk diybannaa piintaa k nan dinnle k b yii l digbann, buurg jaar kili bee Galead duo ninŋ. 5K Jaar kpee k bi piu kamɔn duo ni.6Israel tieeb bia ŋmaat k biil kaagbennu; k saa k puuk tingbanna nba k bi yii baal nan altart, nan syri yennui bit, nan sidɔ yennu bit, nan Muaab yennui Ammɔn Waat, nan Philiti tieb yennui. ŋan nyik kaagbennu jiantu. 7L paak kaagbennu wutoor duo Israel tieeb paak, ku kuaat'b Filisti nan amɔn waat nui ninŋ8bin mukis Israel tieb nan binnaa piik nan binnaa ŋannii. Israel waat nba bo be Jɔdan mɔk puol k li tie Amɔn nan Galead duo ni. 9Amɔn waat din gaal Jɔɔdan k kɔ nan Juda tieb, Benjamin tieb Efraiim ŋaak tieb Israel tieb paala ji bo biil10Israel waat ji yiikim kaa gbennu yennu po, k maat, t biil fin yennu, klma t ŋaa a jiantu ŋan ji saan jianta yaennu bik baal. 11Kaagbennu yennu maat israel waat n dadu ki nyini Ejipt tieb, nan Amor tieb, Amɔn waat nan Filisti tieb nui ninii? 12nan sidɔn tieb, Amelek tieb, nan maɔ, biu din waa diini k mukisi ki yii kin n po n din k nyini bi nui ninŋii?13amaa yiim i yatin k ji jiantr yennui bit l paak n ji kan nyini bi ninŋ. 14I saa man ki maat tin gbanna nba ki daan jianta ne li ŋan nan bin sommi l dammi ni.15Israel waat yeet kaa gbennu yennu, t tien biit tieet faa luoo bianŋ nba. ŋan yabl nyin tinm dinnee. 16Ki bi lu tingban saana nba k bi bo jianta, ŋan ji jianta kaa gbennu yennu nba bo be paarbii l ninŋ k dukin Israel waat bɔtitie t paak.17Amɔn waat taan lieeb k caan b kanŋ, Galead, k Israel waat mɔ taan lieeb k caan b kanŋ Mitpa. 18Galead tieeb nan bi yudam m maat b lieb jaa lonnɔa poii sa pii m k kɔma Amɔn tieb li daannɔe si tie Galead niib kul yudaann.

Chapter 11

1Yaft e, din tie gaalad buolu kunkonkonn kpelee. U naa din tee puo cunconne, k gaalaad kuanɔ k mal yafte. 2Galaad ŋaapuo din malua bonjaii, kb din tan kpaat, k ji bel yafte, ŋaan yetua a: A dan pukin t baa Fa dinu ninŋ, K maan a tee Puo Fanɔ bike. 3K yafte nyii ciaal Foakt bann nan u waa lii, k saan ji tan kuaa tob duu ninŋ. Niib nba din k tie siaal na din tikii yafte buol k woa nan ŋanm j din tɔkii len.4yuoo waamin na din gaal, k amon tiib baal k lek Iislael nan kɔnn. 5Nan Amon tieb nba ji din kɔn nan Iislael na, k salaad saakab saan k kpaan yafte tob duo ni. 6B din yet yafte a: baat, Fin nii sii tee t kpanbal, k tin kɔn k nyann Amon tiib7K yafte jiin Galaad Sakaab naa: Ii daan k mɔk nanŋ nannin ka, k bia belin nyii nin n baa ŋaak ninŋii? k be Paake k ii bia baat n buol mɔtuanak wantin nan ii be daami nin ŋii? 8K Galaad Sakaab na yet yafte a : t jen a Buol mɔtaana a fin soom nant e, K kɔn paak Amoon bonjaii, k ji kii tiet kpanbal, wunba tee niib nba kua Galaad ŋaak kul kpanbal.9K yafte jin k yet Galaad tieb Sakaab a : Lii tie k ii tunn nannin a n kɔn k paak Amoon Bonjaii, k kaagbennu Kuaatb n nunŋ ninŋ, n sii tie i kpanbaale. 10K Galaad tieb Sakaab na jien yaftea: Kaagbennu n bgiintit, K bia buut, lii tiek t tan k tien Faa yet linba na. 11ŋanne k yafte ji tɔk nan Galaad tieb Sakaab na k kun. K niib jiu k tiennɔb yul paak k utee nan kpanbaal na, k yafte ŋanm k yet kaagbennu nunŋ ninŋ. lanboonaa nba kul, ku dan yet wa daan be Miitspaa na.12K yafte j tun tuumii amon tieb kpan baal buol, a bin yetɔ a : Bee e be min nan fin sin suuk ninŋ, ka baat k toktin, ksaa Faa tab, nan n duo? 13K Amoon tieb Kpanbaal jiink yit yafte tuumii nba a : Islael, yaan nyii Esibt k do, u yent n duu, laa nyii Alnon k Saan tu yaabok, k bia Satu suldain mɔkl. Tunt k jin tinŋ mɔtua na suon na.14yafte bia ŋanmtuntuu mii nba Amoon kpanbaal buol, 15a bin yetɔ a : yafte pak n nee: Islael k yent Moaab duo, nan Amoon bonjaii duo. 16K maan Islael nba bo nyii Esibt, b bo soom tinpaaɔŋ ninŋ e k tan baal mɔk munŋ ni, k ji baal kaadain.17K Islael ji tun mamaat tiib Edoom kpan baal buol, a bin yetɔa: Nyikin k min gal a duo ninŋ nan n niib. ŋaan Edoom kpanbaa din k too,. Kudia tun Mooab kpanbaal buol k yetua nna, k u mun k too. k Islael ji bial be kaa des. 18L youk u ji tɔkin tinpaonŋpo, k kokin Edoom duo nan Mooab duo, k baal Moab puolpo; b din dual Alnon liik poe, ŋan k k kua Moab duo ninŋ, k maan Alnon kpia nan Moab duo paak.19K Islael tun utumii nba Amon tieb, nan Esbon Kpanbaal siion buol, k yet ɔ a: nyikint k tin tɔkina duo ninŋ k gal saan ta luon tin saan siaan nba kt saa. 20ŋaan siion bo k ŋanm k mɔk din dann Islael ninŋ nan wun nyikɔ k wan gal u tinŋ ninŋ ; k utann u niib k b dual yaat, k kɔn nan Islael.21Kaagbennu, Islael yennu, jii sion nan u niib k tien Islael nuu ninŋ, k u kon nyannib. Iislael ji yent Amool tieb duo nba bo be l yiaal ninŋ na. 22K Islael yent Amool tieb yiaal kul nba be, la nyii Alnon k Saan tuu yaabok, k bia jii tinpaan piiɔnŋ ksa tu suoldein.23Mɔtaana Kaagbennu, Islael yennu, bel Amool niib u niib Islael nunŋ nin ŋa, k Fine ji saa yent b duoo? 24A yenbik kemos nba taa linba a Fii yen na, ak yen nii-i? k linba kul kaa gbennu, t yennu, jiik bil, t nunm nin k l tie t yal na, t k yen nii-i? 25A mɔk niin k cie Baalak, Tspol bija, Mooab kpanbaal nae? Udin yet Wuntoo nan Islael, amiie-e u din tokɔ nan kɔnnae?26Gotl binaa kobii ŋantaae na, k Islael be Esbon nan u digbannaa yent ni, Aloel buol nan u doii yent ni, nan doii nba kuok Almon : bee tien kobok nyinnib l you na? 27N k biila sial ŋank a tun bilin k kon nanin kagbennu, balbulɔ, tient bubuolɔ dinnna Islael waas nans Ammon waas sin siuok ni. 28Amon waas kpan baal yet wun gbiint labaal n ba k yefte tun ya bin matɔ na.29K yanfoŋam sik yefte paak. K u uot Galaad nan Manaase; k gal Mitspe Galaad; k Mitspe Galaad, k soom cet Amon waas. 30Yefte din poon Kaagvennu pootii k yetɔ a : li tee k a jii Amon waas k tiem n nu ni, 31daanua nba kul nyii n ŋaak tan mob ni k tuok n nunŋ po, n palmanciɔ jennu ninŋ min nan Amon waas, l daanɔn sa jiiu k te kaagbennue, k mann malunŋ ktul Kaagbennu.32Yefte som k cet Amon waas, k kaagbennu jiib k tiem u nu ni. 33u dint k b paakb bonciann, la nyii Aloel k saa Miniit, yiaal nba k digbannaa pienle be l ninŋ, k bia tan tu Abel Kelaamim. K Amon waas dii geii Islael waat num ni.34K yefte tunn kun u ŋaak ni Mitspa. Ku la u bipuo nyii u nunm po nan gingannaa nan Waak. udin tie u biyemile; u din k mɔk bonjak nan bon puok pukin u po ka wa. 35Wa lau younba k u pat-pat u tiaat, k yet a : Awo! nbipuo! bee k at kn yan ŋmat n na, a pukin binba lanŋin ninŋ! N puon kaagbennu puotii, k ji kan fit k lebt.36K bik na yetua: nbaa, litee k a puon Kaagbennu puotii, tientin nan fa yet linba k l nyii a mob ninŋ na , mɔtaana nba k kaagbennu kɔn a paak a dataaii Amon waat nuu ni na. 37K u yet ubaa a : lin ba na ntok tin: nyikmin n yaama ni ŋmaalii ŋanle! K min saan, k sik juaat ninŋ, k mɔ maa k ban juɔ na paak, min nan n Spaan yoa tinba.38K u jien a: Ii saa! K ji nyikɔ u yaamanin 39ŋmalii ŋanle jijuok, k u jen u baa buol, k u jiuu gbien u puotii nba k u daan puon. U din k bann juaa Fab. L yuo na k b seen seen u Iislael, Kltie Maluonŋ, 40a binn kul Islael bon puoi si saa tiatl yefte bi puo, Gaalaad bonpuuk na poe daaŋanna binn ku ni.

Chapter 12

1Eflayi mm jab tikl lieb, k fil san tamobdiitupo, k yet sefte n: Bia paak ke a san k kɔn nan ammɔnn waas ŋan kk pakt k t baal k tan na po? T luon k t juo a ŋaak nan fin kul muu. 2Seefte jinm ma: T k mɔk gabatu boncian, min nan n niib, k jin ammɔn waas poi yuo nba k n yiinni, i k two k faatin bii niini.3A monŋ la nan a k bal a tan sommin; n yiit n man fuol salke, k yeet tuok ammɔnn waas. K kaagbennu nyiann'b k tuul min. Bia paak e tien diina kiibia tuok k kɔn nan ni mii a i faan tab'bi? 4Seefte tikl Galaat jab Kul, k kɔn nan Eflayimm. Galaat jab paak Eflayimm k man Eflayimm tieb yee na: yin m tie nan taa tinn'ɔ e flayimm buol! Galaat fuo Eflayimm sinsuuk nie, k bia fuo Manaasee sinsuuk ni!5Gallat san k ji guu Eflayimm suuldain bɔkl po. yuo nba Eflayimm nilɔ tin k yee na : ŋannt k man gal! Galaat niib boi'ɔ : A k tie Eflayimm nilɔ kaa? K u jii na : Aai. 6K b yet'ɔ biak: Hei mɔnnii, yeti schibooleet. K u yet'a sibooleet, k man u jii kan fit pak fannu. ŋanni tien K Galaat jab suol'ɔ, k kɔt'ɔ suuldain bɔkl po manŋ. L yuo na k Eflayimm jab kpakin taab ni tuuta piina nan ŋanle.7Seefte tien balbuul'ɔ Islaael k sa janŋ binna ŋanlob; Galaat nilɔ seefte na kpo, k b piiu Galaat duo-yen ni8u puol po, Ibtsan nba nyi Betlehen m na tien balbuulɔ Islaael tinŋ ni. 9K u ji mɔk waas piinta, k kuan buolgannu bonpoi piinta, k biakpan buolgannu bonpoi piinta k tul u waas. K tien balbuulɔ binna ŋanlole.10K ibtsan kpo, kb piiu Betlehenm. 11U puol pogk Elonn nba nyi Sabuulonn na tien balbuulɔ Islaael. U tien balbuulɔ Islaael k saa janŋ binna piik; 12k Elonn nba nyi sabulonn na kpo, k b piiu Ajalonn, Sabulonn duo ni.13U puol po, Abdonn, Illeel bik, wuu nbatie Pilatho niit na, tien balbuulɔ Islaael. 14K u ji mɔk waas piinna nan Yaabuonna piinta, k b jakt boni pimlole. U tien balbuulɔ Islaael k sa janŋ binna ŋanniin; 15K Abdonn, Illeel bik, wuu nba tie Pilathoniit, kpo, k b piiu Pilathon, Eflayimm duo ni, amalesiitnba juol paak.

Chapter 13

1K Islael tieb bia ŋann tien linba k manŋ Kagbennu pal, k Kagbennu jiib tien b datai Filistin tieb nuu ni, k tan janŋ bin piina. 2Ja sua n na din be Tsolea duo ni, k tie Dan ŋaak ni nilua, ku sann yii Manoa. U ŋaapuo din tie kanmatile, k k mal.3K Kagbennu malaka dɔkit puo na paak, k yetua: Gotl, a tie kanmatile, k bia ka biki, a sa suol puol, k sa mal bonjak. 4Mɔtana suot a mɔnŋ k, da nyun daamunŋ nan daapalin, k bia daa dii jiet nba k ŋan. 5Kimn a sa suol puol k tan sa mal bonjak. A daa te k baalik do u yul paak, kiman bik na si tie yennu yɔe u naa puol niewa, k ŋɔe tan sa piin k fat Islael tieb Filistieb nuu ni.6K puo na saan yet u sɔlua, yennu nilua baal n buol, k naan nan yennu malaka na, ninnaunŋ na mɔk jaŋmaa suolu. N k boii w be Siamba k u mun k wanin u sann. 7Ŋan u yete m: a tan sa suol puol, k tan sa maal bonjak, k mɔtana a daa nyun daamunŋ nan daapalin, k bia daa di jiet nba k ŋan, kiman bik na si tie yennu nilua u na puol niewa mɔmɔk nan u kunn daal.8Manoa tien yenmiati k tul Kagbennu a: Ah! n Yomdanu, yennu nilua nba k a tumua na n ŋanm bal t buol; k wann tinm linba k t si tie k tien bik nba k b sa malua na. 9K yennu gbint Manoa mialu, k yennu malaka bia bal puo na buol. U din kal kpaab n na ninŋe, k Manoa u sɔlua din k be u buol.10U din tin k saan yian k saa waa l labamann u sɔlua, k yet a: Gotl, jua nba daan baal nbuol dasial na bia dɔkit n paak. 11Manoa fiil, k wei u ŋaapuo, k saan jua na buol, k yetua a: fiina daan paak nan puo na a? k u jiina a: l tie min na.12K Manoa yet a: mɔtana, li tie k a mɔmaan gbien, sennu lanni poe k t sa cɔln k tul bik na, k u sa tunn be? 13K Kagbennu malaka na jiin Manoa: puo na n suol u mɔnŋ nan linba kul k n yetua na. 14U kan lenm linba tie tïluana bonn kul, u kan nyun daamunŋ nan daapalin, u bia kan dii jiet nba kul k ŋan; u sa cɔln senni nba kul k n pakua na.1615K Manoa yet Kagbennu malaka na a: cabin tinm k tin guala, k kpii pejaakpaml k tula. /v 16 K Kagbennu malaka jiin Manoa a: li tie k a gualin, n kan di a jiet, ŋaan li tie k a luon muu juonu malunŋ, a tien tul Kagbennu. Manoa din k ban nan l tie Kagbennu malaka e.17K Manoa jii yeet Kagbennu malaka a: a sann na tie be k tin tan fiit dont a yuonba k a maan na tan baal gbienu? 18K Kagbennu malaka jiinua a: be te ki a boin n sann ni? L tie bakt naoŋo sanne.19K Manoa jii bu panŋ nan pini, k mann malunŋ k tul Kagbennu tanpiuk paak. U din tuun yal lituk tuonn yuonba k Manoa nan u ŋaapuo goli na. 20Muunyiuk na nba din nyi malunŋ binbintl na paak k do sanpaapo na, k Kagbennu malaka na din tɔkin duo malunŋ muunyiuk nba din nyi binbintl na paak do na. Ba tuun n na yuonba, k Manoa nan u ŋaapuo ba fabin k jii b nuuni k kpo tinŋ ni.21K Kagbennu malaka na ji ki ban dɔkit Manoa nan u ŋaapuo. 22L yuoe k Manoa ji din bann nan Kagbennu malaka e. K u yet u ŋaapuo a: T saa kpoula, kima t la yennu wa.23K u ŋaapuo jiina a: li tie k yennu bo luon k tin kpo, u bo kan gaal muujuonu, piini nba k t tulua nan t ni na, u bo kan te k tin la l kula, u bia bo kan te k tin gbat maan nba na buolu mɔtana.24Puo na din mal bonjak, k pul u sann Samson. Bik na din kpatl, k Kagbennu yet yetŋanm u paak. 25K Kagbennu foŋanm jii din piin k tuun naanɔa wa din be Masane, Dan na, k l be Tsolea nan Estaol sinsuuk ni.

Chapter 14

1Samson din saan Timna k sa la Philitia buolu ni sapaamɔ 2waa din tunn k kun k dual ,u din yet u baa nan u naa a: n saan tTimna k tan la sapaamɔ na puob buol .Mɔtana n luon k yin jiiu k tulin k u tie n puo.3K u naa nan u baa boïɔ a: puob kaa a ninjam nan a baanba tinŋ na ? k a tan kuan puo nba k kontii? ŋaan k samson yetb a: yimm n jiiu k ten k n kuanɔ. 4 U baa nan u naa din k ban nan l tie Yennu lomm e k b bik din la duduk mang k maan li din tie yuo nba Filist tidb din dia Isaël tieb nea. K Yennu din luon sanu nba k u sa kon nan Filistia tieb na.5K Somson din saan Timna ŋua nan u baa nan j naa baa din tan baal Timna k yanbɔl paaŋ fiil k baat u buol. 6K Yennu siek sik Somson paak k u la paŋ, k suol Yanbol na nan j nii, k pat patua nan u tie wobik e na. ŋaan u din k yet u baa nan u naa linba k u tun nna maŋ.7L puolpo k u saan pak nan sapaamɔna k luonɔ.8Dasial k Samson tab tunn a wun tan kuann u ŋaapuo. U tuunu niŋ e k u tan bot muuk a wun got waa daan kpii yanbol nba na. Waa baal leŋ yuo nba k u la Saï k b luu siat yanbol kpienn na ni. k l yaal ŋaan litua. 9K u lial siat na nan u nii k ji somm k di. waa weii baal u naa nan u baa, k u jii siat na k tulib k b dii ŋaan kuu yetib nan u nyinn siat na yanbolkpienn gbanante ninŋ e.10Baa din baal puo na ŋaak k samson din tan tien jaamm puo na ŋaak nan b dann kaal nba wann biaŋin ba na 11Baa din lau ne k b te jab piinta bial be nanɔ.12K samson yetib a, ŋaant man ki min tan tianbuktkala . N yaa man puoni puoti , lii tie k i fit bukit poochiann jaam daaŋanlole na sunsuuk ni,n saa turi cincenŋana piinta,nan liata nba ŋan piinta. 13ŋaan i ki fit bukit ŋann yimme saa tulincincenŋana piinta nan liant nba ŋan piinta. K jab ne yet a: yetlit tianbuktkala manŋ k tin gbiinte.14 K Somson yet a: "sial nyii bondiirɔ ni ki tie dinu, k sial nyii paalua ni k man."K daaŋanta gal k b k fit tulɔ li buktl.Daaŋanna daal ki b yet Somson ŋaapuo a," a saan k kolin a sɔrɔ k wun wannit tianbuktkala na paak. N nna i ka t juua muu e,kpab nan a baa ŋaak. A yiint jaamm na ni a fin tan ŋmab tee?"16 K puo na saan u solɔ Samson buol nan mɔni. A tul n duo niib tianbuktkala ŋaan k wannin l paakii ? K somson yet a,"Gotlii, n wann a baa nan naa mɔnŋ k n lee ki n saa wonna li pa kii? 17K puona mɔ k tan saan tuu daa ŋanlole na. ŋaan daal nba pukin daaŋanlole ni na k Somson ji wanɔ tianbuktkalane paak k maan puo na nba waa daamiiɔ biaŋin baa na. K puona mun saan wann Filistia tieb na tianbuktkala manŋ paak18K daaŋanlole daal na daajuok k duo na ni niib ji baal Samson buol k tan yetua:"Bee man k gal siati?Bee mɔk pang k gal yanbolii?" K Samson jiin a, Li-i boi ki tie kii yɔkin k ko nan n naajii ka ,i bo kan ban bann tianbuktkai na paak".19L taakpak ni k yennu siek sik u paak ktulua panŋ k u saan Askelonn ktan kpii jab piinta k jii b taŋant na k tan baal tul bin nba bunt buntil na. Li puolpo k u tunn k kun nan wutuol bonciann linba tun ne paak. 20k bjii samson puo na k tul u puokuan nansinyuak na.
Chapter 15

1Yuo nba tan janŋ, nan yuoi jin jinjan yuo, Sammsonn ji saa a u sa la u ŋaapuo, k dia bujapanŋ a u sa tulɔ. K yeta : N yan kua n ŋoa pua diuo k ni. ŋaan bonpok baa k sak u kua. 2N duukin k yeta, pasial a dan yet'ɔ e, l pak k jiu k tub a toki nanlɔ. A ji got u waab nan ji k fan k cieu ? Jiimɔ u Set u yualɔ yial ni3Sammsonn yet'ba: mɔtanna nilɔji kan fit taalin, li tie k n ji tien filistin nba bonbil. 4Sammsonn yat San : k sual lunlona kobinta, k fin muulanbaabi; k ji tu tan lunlona banle jua, k fin muulanbaabu k ji tu tan lunlona banle jua, k fin muulanbaabu li jua ŋanle sunsuuki ni.5K juo muulanbaabi na muu, ŋaan jii luu lunlona na filistinnba yuoi kpant ni, nan di tina pak, nan linba da k jan, k la tu tinii nba k b yil Olifb nba na. 6Filistin nba ji yet a : ŋme daa tun n naa? K b jinna Sammsonn, u ba nyi Thimnien na, k man u dian juo dan jii u ŋaapuo k tul u toknanlɔ ku kuanɔ. K filistin nba fil wuul wuul, k san k sa juo bonpok na nan u baa kul muu.7Sammsonn yet'ba : l duuki n nae koo? N ji kii tie sonna, l tie man kɔn nanni e. 8U kɔn nanm boncian, k paakib cain, l tuon nan l puol, l pak k u cial k sik kua tanfiak nba kb yi etamm na ni.9L pak Filistin nba fil soml pak, k bal k dual Suuda k saa tuu Lesi. 10K Suuda jab boiba: bia paak e k baal a i kɔn nan til? K b jii na: T baal a t suol Sammsonn e k lolɔ, k mun tienɔ nan wa tient bianŋ nba na.11L pak tienk Suuda jab tuusa ŋanta fil sik Etann tanfiɔk na ni, k pak nan Sammsonn: a k mi nan filistin nba mɔk panŋ t paakii? A tun be k tult naa? K u jiinma : N tunm na ba mun tuumin bianŋ nba nie.12K b yet'ɔa : T sik a t lolae, k fit k kubna Filistin nba niini. Sammsonn jin k yet'ba: Polin man k tuln nan i kan kpi mi. 13K b jinnɔ a : Aii, t lon kt lolae k kubna b nii ni, ŋaan t kan kpiani. k b ji lola nan ŋminpant ŋanle, k nui nanɔ tanfiɔak na ni.14Yuo nba k b bal nanɔ Lesi na, K Filistin nba yikin wuuyik ni k ce u. l yuo kaagbenu siek sik u paak ŋmiit nba lol u nii na bolk nan Cabflanŋ gungunt nba tuu bolk bianŋ nba na, k nyi u ni paak k baba.15U ji la k bonŋ nyan tankakin matl, u tantu u nuu k takl, k jil k kpi jab tuusl. 16K Sammsonn yen na: n jii bonŋ nyaan, nyan polin yenn, nyan polinmi ŋanle; n jii bonŋ nyann, k kpi jab tuusl.17Yuo nba k u gben u man na, u jii u nuu k funlu nyann tankann manŋ. k b yi lenŋ Lamaat Lesi. 18Nyun nyuulu nba gba tua gaal, u yin kaagbenu k yenna: finne cab k a tuon tuonn'ɔ la yugotl nba na; l pak, mɔntanna n ji kpo nyun nyuuluu, nji ba punjuot na nunnii?19L yuo, Yennu t k tanpiuk nba be Lesi na bokt k nyun nyi. sammsonn nyuu, k panŋ tien ku diek bia jen l bianŋ, k u ju mɔk manfual l pak k b yi lenŋ Enn Hakoole jotɔnŋ, k l bia da be Lesi nan dinna. 20Sammsonn tien balbuulɔ islaael, Filistin nba yuo k sa janŋ binna piinle.

Chapter 16

1samson din saa Gasa duo ni ,k saa la puo cinconn na k kua u ŋaak n k dual . 2k b yet Gasa duo ni niib :a samson baal duo na ninŋa .k Gasa niib na nba bann na samson be na, k b tikl k lint ŋaak nba k ,u be na ,k bia guul duo na tanmob nyiaɔtun munn ŋaan yien a:nan sanyiok na sie k t kpiu.3k samson dual nan tansunnii ,k tansunniipo,k u fiil k saa suol duo na tanmokuakl gann nan l cataa ŋanlie k fikt na l kut laana.k buk k saa,nann k ,saa bil jual nba ,yiek nan Eblon nan yul paak.4L puol po k u luon puo nna k kua solek baɔk na ni k sann tie delila.5k filib tieb bat nba baal u buol k yetua :a yabt k kolmua k bann wa nyii nan u panŋ na sian ,nan bannu nba k t saa fit suolua k tiennua ta luon .ŋaan k tin sua kul n tula liklii titl nan kobik,kobik.6k Delila yet samson a:n balmae want'n fa nyii nan a panŋ ciaɔnŋ na sian,nan ba sa tien na linba k a panŋ manŋ n gbenn.7k samson yetua a lii tie k b jii ŋmimaata ŋanlole, nba daa k kuol k loln ,n ji ki palii n sii tie nan jalieb nee .8k filiib tieb bat nba tul Dalila ŋmimataa ŋanlole nba daa k kuol ,k u lolua nanl ŋmiit.9k sua niib na ponŋ be u ŋaa diok nie wa k guu ,k u yetua :a samson filiib tieb bat a paak na ! k u ciel ŋmiit na kul nan muu nba tuo di kpalcant na,k b k mi wa nyii nan l panŋ sian mi.10k nDelela yet a samson :gotl a kpanime,k k piak'n monii.Nbalmae ,motana want'n ba saa loa nan linba .11k u yetua a:l tie k b lol'n nan ŋmiaant nba k b daa k mi lol sial ,n jii k paal ,n sii tie nan jalieb nae .12k Delela jii ŋmipaant k lolua ŋaan yet asamson filiib tieb bat a paak na.k sua niib na be u ŋaadiok nie wa,k guu.k u ciel ŋmiit nba lol u nii na nan gungunŋ e na.13k Delela yet samson :a lek kpannime nan mɔtana,k k piak'n mɔnni ,want'n baa saa lola nan linba .k u yetua a jiin cabl k pian'n yupianaŋanlole .
15k u yetua a :nlee k a saa fit yet a aluonnimi ! k maan a yank b n ni,gotltaa funuu munta kule na k a kpann'n k k wann'n a panŋ-ciaɔŋ na nba nyii sianba .16k puo na nba waa boiɔ dal kul ,na k u tan miat nan buboit .17k u ji luot u pal kul k tulua k yet a;baa malma balik k mi duo n yul paaki ,k maan yut na k mi kuoli.N din tie yennu nilua kdaaa be n naa puol ninŋ e wa.Lii tie k'n tan kuol'n yut na n panŋna sa siete ,k'n ji sii tie nan jalieb nae.18k Delela ji la nan u luot u pal ,ktulua na ,k u tun k yiin filiib tieb bat nba na k yet 'ba na ŋalindomin man ,k maan u luot u pal kul k tul'ma .k set dia likli na b nii ni .19k to k u dual u taaa paak k guant ,nan wa yii juana k u kuol samson yuu piana ŋanlole na ,k piin u dinŋu ,nna k u panŋ na ji yat ŋaan nyikua .20K u ji yet a:samson filii tieb baat a paak na,k u fil guan ni k yet a n yan sa pakib nan maa daan pakb nae .ŋaan k mi nan yennu panŋ na siet u buola. 21k filiib tieb na suolua k put put u nibina ,k sik nanua Gasa ,k bia lolua nan jalit nba paal ,k te k u naan yenaɔnŋ dansaldiok ni. 22Lyuo na ,k u yut nba k b daan kuol kuol na piin gbatu wa.ŋaan nnee k filiib tieb bat nba taanlieb a bin mann malunŋ k tul tingbann Dagon nba tie b yennu na.k ba luon bin wann b palmann na k b yienna :t tingbanne jii t dataak samaon k tien t nii ni.24Niib na nba lasamson yuo nba k b dont b yennu k yien na ,t tingbann nee jii t dataak samson k tien t nii ni ;wunba daa yiel t duo k kpii niib bonciann na .25Ba be palmann ni na k b yeeta bn baal nan samaon nibul na ni a wun jelin k tulb .k b nyinn samson dasalk ni k bal nanua ,k u tulin ,k b saa sennua diok na jaana sunsuuk ni.26k samson yet bonjabik nba daalua na ,a u yable kaanua diok na sunsuuk ni jann penŋ k n fit dennua.27jab nan puob bonciann din be ŋaak na ni ,k filiib tieb bat nba bia din be ,niib nba din be ŋaak na ni din saa niib tuta ŋanta wa, k golii samson jeluk na .28k samson jii mial yennu;k yet a:kaagbennu yennu tient n po ,o yennu ,n mei a tul'nmin panŋ,yomkua , kn jiin filiib tieb n ninbina ŋanlie na putu pann .29k samson suol diok na sunsuuk ni jaana ŋanlie na ganŋ nan ditu.30k samson ,yet min nan filiib tieb e salakin kpo,ŋaan dinn nan paalu k diok na baa k nyak filiib tieb nan niib nba be lenŋ na kul .niiib nba din lakin kpo nanua na, din yab k gal waa din kpii niib nba u manfuol ni na.31k u ninjam nan u baa ŋaak tieb kul sik k tan jii u gbanant k kun nann k saa piiu ,solea,nan Estaol sunsuuk ni ,u baa nba din tie Islael tieb ,bal butua k janŋ binapiinlie,k u sann tie Manoak na, kaaɔk ni.
Chapter 17

1Jasua n aa din be ku sann yi Miika , ku kua kunkon duo nba be Eflaayiim yent ni na. 2ku pak u naa a , Liklii tusl nan kob nba k b daan jan ka daan pol mopol n tuba nine liikli manŋ be n buol, mina daan jii. Likli na be n nanu ni .K u Naa yet a : n bik , kangbennu yennu yet yetŋan a paak .3K Miika jiin likli tutl nan kob na k tul u naa , ku naa yet a, n jiit na nan n nuu k tien kangbennu yennu . N saa jii k ŋanm cicelik k tabin liktanpiena kul po ,ŋaan it jii k tula. 4 K Miika jii likline k tul u naa , ku naa jii liktanpienn na k tul maak daanua , ku kpiel daɔk cicel k l naan liktanpienanea na k pol kul po k jii kkua nann Miika ŋaankni .5Miika manŋ din mɔ yennu nŋaak , k din kua k maa maa pat k bia ŋanm mantua liat jabik , k kuan l ni k din te ku bija yennua tie mantua. 6Lyuo mang kpanbal din k be islael tinŋ ni , daanua kul din tuun linba ŋan u po e.7N aasumua nna din be Betlhem, nba be suuda yial ni , k tie suda buolu ni nilua ; U din tie Lefii nilua e k din be duo manŋ ni 8 k din nyii Betlhem nba be suuda tinŋ nina k lin luon waa sa kal sian , u din tukin u sɔnnu k baal Eflahimm kunkonn paak ka ka nan Miika ŋaak ni.9K Miika yetua : a nyii le na ? kuu jiin n tie Lefii nilua e k nyii Betlhem suuda yial ni , k luon ma sa la sian kal k lii ŋan k tul'n10 K Miika yetua , biat kii be nanin , a sii tie nba k bia tie n mantua , n sa tula Liktanpiena piik bin kul ni tiat nba kul ka luonn , nan jiet nba kaa sii di .K Lefii jua na tuo k kua . 11K Lefii Naasimua na sak k bial nan Miika , kuu gual naasimuana nan u bonjaii na yennua na12Miika din kaan Lefii Nasimua e u tie mantua k be u ŋaank ni 13 K Miika yet a: mɔtana n jii min nan kangbennu yennu satun linba ŋan k tulma, k maan n ji mɔk Lefii nulua ku tie mantua.

Chapter 18

1L yuo , kpanbal daa kaa Islaael, Dan buolu din luon tinŋ e bin kua lenŋ k lii tie b yal. k l maan b din k mɔk tinŋ Islaael biitl ni.
3Nan baa din kpia Miika ŋaak na, k b bann Lefiit Naasinbik nna kunkɔl. k b nakn'ɔ k yet'ɔ a: ŋmee baal nan'a nna na? A lon bee yial na ninŋ i? A mɔk bee nnana? 4K u jii a: Miika yiin'n k tien'n paauk, n ji tuun k tien'ɔ.5K b yet'ɔ a; Boin Yennu k laan taa saa na , t saa la nyannu waa? 6k maln-mannɔ na jiin niib na, i saa man palmaatl ni. Kaagbennu sii goli'i sonu manŋ ninŋ.7K jab banmun manŋ siet k saan. k b baal Loyiis k la buolu manŋ k b guu b mɔnŋ fanu nan Siidon tieb na, k mɔk kunkɔnna k be suo nna nan pamann, baa sua din kaa duo manŋ ni k fit tien'm sial, B din fɔk nan Siidon tieb na, k bia k kpiin nan sua. 8K b tunn jen Sola na Stol b ninjanm buol. k b ninjanm boi'b mamani nba k b jenn nan'n9k b jiin'm a: T saan man k saa lek'b k maan t laa l duo waa.I daa tie fala danm nan yin sonm, k b saan k gaal duo manŋ. 10K yuo nba, i saa baal duo manŋ, i saa baal buolu na buol k b guu'b. Duo manŋ yab a k Yennu kuant'b i nuu ni. L duo ninŋ lin nba be tinŋ paak be lenŋ.11Dan buolu ni niib kobi ŋanluob nyii Sola nan stol k dia kunkɔnn gbiat. 12K b duo k caan b kanŋ kilyaf Yaolinm puolpo na nan dnna k b yi l yial na sann Dan kanŋ.13K b baal Eflainm jual paak, k siik Miika ŋaak 14Jab banmu nba din k gaal Layiis na, gaal maan k yet b ninjanm : i mi nan nan manŋ ninŋ pata bona nan cecili be lenŋ, yin bann yaa tie bannu nba.15K b baal k kuan lefit naasinbik na ŋaak ni, Miika ŋaak ni, k boi yua k lan , u be lee? 16Niib kobi ŋanuob nba tie Dan buolu na na, jii gbiat, k baal sie tanmob ninŋ.17Jab banmu nba saan got duo manŋ na baal kua ŋaak manŋ ni, k jii cecilk nba k b tabn lik-pieni l paak na, nan patlia nan malnmanɔ liatjabik. k malinmannɔ nan kunkɔnna na kobi ŋanluob na baal sie duo na tanmob ninŋ. 18yuo nba k b kua Miika ŋaak k b jii cecili nan pat mannbona, k malnmannɔ boi'b a: i tuun bee na?19K b yet'ɔ a: ŋinin jii nuu k pii a mob, ŋaan baat t buol kii tie saakua, nan malnmann'ɔ, l ŋan nan fii tie ŋan-yenŋ ni malinmannɔ, nna i kaa fii tie malinmannɔ, yaja buolu kul ŋaak kul, kul nan buolu kul Islaael duo ni. 20L yuo na k malnmannɔ na palmanŋ k u jii k u malnmannu bon k wie'b.21K b ŋmat k tuni k kun, k lii waat nan bonkobt nan b jika. 23k yiin Dan waat k b ŋmat k boi Miika a: a tie ŋmee, l want bee niib na?24k u jiin a: maa dann tien Yennu nba , i ji be nan malnmanna k siet nan b kul. n jii lann e ? Nnlee k u boin a bee baaal i? 25Dan Waat yet'ɔ a: daa te k t gbia a kunkɔl nialu t buol, k niib na wutuol saa do a paak, k bin lek'a fin nan a buolu .26Dan buolu tukn b sonu k saa Miika got sua b paal'ɔ, k u ŋmat tunn ŋaak ni.27Dan waat nba jii bona nba k Miika ŋanm nan u malnmannɔ na k b saan lek Laayiis, buolu nba k luon kunkɔnn na, k b kpii'bnan juki k bia juo duo manŋ muu. 28Sua din kan fit fat'b k maan b din fɔk nan Siidon, u niib din k mɔk kpiil nan sua. Duo manŋ din sian nba k yi Bel Reob na e, k Dan waat ŋanm duo manŋ k kua lenŋ. 29K b lebt l duo sann k yi Dan. Baa lebt l duo snn Dan na, b yaaja din mal Eslael e. ŋann Dan duo na b din tuu yi Layiis e.30K b fukn ceceli nan pata, Sonatan nan Guelsonm, Maanaase nan u waat ji tie Daaniit nba l duo ninŋ malnmanna. K tan tuu yuo nba k b datai suol'b k b tie b daaba. 31B din dia ceceli nba Miika kpiel na yuo kul, k Yennu ŋaak daa be Siilo na.
Chapter 19

1L yuo na k kpanbal din kaa Islael; Lefit, jasua din kua yent na ninŋ k kpia Efaaim, jual, k din mɔk yuak, k u tie Bethlem suuda yent ni. 2Puo nan din kua cuncunm ni, k u nyik sɔlɔ ŋaan cial k kun u baa ŋaak Betlenm juuda yent ni, k be ŋmali ŋanna.3K u sɔlɔ fiil k tɔki u taa. K fit wun pak nan'ɔ k u pal n duan, wun ŋmat kun nan'ɔ, u din jii u tuontunnɔ nan boni banle k saa kua dianm ŋaak, k sapaanbik baa nba la'u yuo nba k u gaal'ɔ nan palmann. 4K u dianjua boupuok baa gual'ɔ u ŋaak ni, k u dual nyiatunmuna ŋanta k u dii k nyuu.5Daaŋanna daal k b fiil sanŋopob ni, a bin kun k puobik nan baa yet udianm, gat jiet waami na k dii. K a pal n maak jin kun. 6B jab banle bial dii k nyuu. K bonpuok baa yet puo jua biat k dual k pukn yuo.7Puo jua fiil a wun kun k u dianjua bia gual'ɔ k u tat dual. 8Daa ŋanŋmu daal sanyapob ni k u fiil a wun kun k bonpuok baa yet'ɔ ŋant yennu n maak a. K i banle n di waa, k yennu n maak a.9K puojua na ŋaapuo nan u tuontunnɔ fiil, a bin kun, k boupuok baa yet gotl man nyiaɔk bɔnn a k yuo gaa a, duat man k nian a pal, k wun fiil kun sanyiaɔk ni, k fit baal a ŋaak.10K jua na ji k luo wun bial dual i, k ŋua nan ŋaapuo nan u tuontunnɔ nan boni banle, ji fiil tuok Jebus (ŋann e tie Selusaalenm). 11Yuo nba k b pel Jebus, k yennu saa baak k nyiaɔk piint bɔnnu u tuontunnɔ yet u canbaa: ŋaant tin saan Jebusiannba duoni k dual nyiaɔk na.12U canbaa jii'ɔ t kan kua buolu saannu duo ni tii saa Guibea. 13K u bia ŋanm k yet utuontunnɔ. Ii waa na, yabt k tin baal Guibea kuo Lama, k dual digbana manŋ yenn ni.14K b sonm gal Selusaalenm k saa pel Guibea Bensamin buolu yent ni k yennu baa waa. 15K b Kua duo manŋ a bin dual, k saa kua duo sinsuuk ni. K sua k gaal'b saaunŋ.16Laa bɔnn yuonba k jakpel nna nyii kpaab ni k kun u din nyii Eflaim jual tinŋ ni e k kua Guibea duo ni. B din tie Besamin buolu e. 17K jakpel nan gokt bann nan sunsomtua e kal duo sinsuuk ni. K u boi a: A nyii lee, k saa lia a?18K lefi nilɔ nan jiin t nyii Betlenm e, Suda yent ni, Eflainm, lenŋ tie n duo. Sua k gaal't saaɔnŋ u ŋaak ni. 19T mɔk kaka nan muat k saa tul t bonii, k tinm nan t daabl mɔk jiet nan tiluana daan k dia k nyu. Min nan ŋaapuo nan daabl t jik k luo sial i.20K jakpel jiin palmaasl b e i paak, n saa gaal'i k guot'i fanu, k i kan dual duo sinsuuk ni. 21K u jii'b kun nan'm u ŋaak ni, k saa tul bonii jiet, k tul'b nyun k b jii wul k bia dii jiet.22Baa yaa bin foi yuo nba k nitont, nyii duo na ni, k baal ŋaak nan ni, k faa yanŋl gann k yien nikpel na nyiint jua nba be a ŋaak na ni, k tin dua nan'ɔ. 23K ŋaak daanɔ nyiin k yet'b, aai n ninjanm n baln'mi a, jua manŋ tie n ŋaak saamɔ i e, i daa tuun l fei.24Gotl man n mɔk sapaamunn nan jua na yuak na. N saa nyinn'b k tul'i k yii dua nan'm, yaa luo bianŋ nba. ŋaan jua na ŋanin, daa tuun l fei tuona.25K niib na k luon bin gbint'ɔ, k jua na jiin u yuak k nyinn k tul'b, k b dua nan'ɔ, baa luon bianŋ nba nyia tunmunn k l tan yent. 26L sanyafaal k puo na nyii k ŋmat u sɔlɔ nba be ŋaak nba ni, a b tunkn sɔnu, k luot yanŋl gann k baa k dua lenŋ k tan yent.27Laa yent sanyiaɔk ni k u sɔlɔ fiil a wun tukn u sɔnu k luot ŋaak gann k la puo nba tie u yuak na, k u baa dua tanmɔb ni, k nii tant. 28K jua na yet puo na, fiit k tin saan, k puo na k jiin sial i. K u sɔlɔ jii'u k paan'ɔ bonŋ paak, k b kun b ŋaak ni.29Jua na nba baat u ŋaak ni k jii jukbik k pot pot u ŋaapuo, bula bula k saa janŋ piik nan ŋanle, k jii k tol Islael buolu piik nan ŋanle na kul. 30Niib na kul nba la nna, k b yet a: t daa k mi gbat lin nba na buolu laa nyii Islael tieb nba nyii Ejebt nan dinna nba na. T saa dukn nlee k jiin lin nba na po, t saa pak lieb bee k jik i?
Chapter 20

1Islael waas din nyii, Laa jii dan k saa tuu Belceba nan Galaad duo ni, k toan lieb k wuol moyenn Kaagbennu nunŋ ni Mitsapaa duo ni. 2Islael tieb Saakab nan islael naakuut kul din be ynnu buolu taan manŋ ni ib din tie kɔnkɔnna tuta kobi ŋanna.3ŋaan k bensa min yaabuona na gbat nan Islael waas duo Mitispa. Islael waas bo maat; yanbɔntuonbuolu na nyi le? 4ŋanne k levit jua, Puo. nba k b bo kpiiu ne sɔlɔ gaal maan k yeta: na daan baal nan n ŋaabuobike bensamin duo guiba, nyiɔk a man dual.5K guiba duo n tieb fiil n paak, k nyiɔk munn, k b kaan lint ŋaak nba k bo be. b daan luon bin kpinme, k mabin n ŋaabuo k dual nanɔ, k u kpo. 6n jii n ŋaaPuobik gbanant, k pot bula-bula, k tol Islael waas nba be siannba kul; k maan b tun yanbɔn tuonbiuk, k bɔkt Islael 7I taan i kul e ne, Islael waas; lan i lieb man k suol suolu.8K b buolu kul fiil nan moyenn, k yeta: t ninŋ na sua kan kua u lanbonŋ ni, sua bia kan ŋmat kun u ŋaapo. 9mɔtaana taa saa tun linba e na guilba tinŋ ni: t jiinm ba tun Linba na liele.10Islael naakuuk kul ni t saa nyinn jab Piik kobk paak, kobk tutl paak; tutl tuta piik paak, bun kpaan bon dikal k tul niib, bii jen yoo nba tin tun ben saa min duo guibaa nan waa tun nnataan Paatuk tuonnnba Islael tieb na. 11ŋanne k Islael teeb kul taan k suol mo yenn nan bin kon nan l duo.12Islael naakuut jitun niib bensamin buolu kul ninŋ a bin maat : yanbɔntuon buol be tun i buol na? 13Wannt mɔtane wabiati nba be guibea ne, k tin kpib, k fit nyinn yubɔnm Islael wass sun suuk ni. ŋaan 14bensamin yaabuona ne din k Luon bin g biint b ninjanm Islael waasi. bensamin uaabuona nyii b dogbana ni ktaan leeb guibea, a bin kɔn nan Islael waas.15l daal b kan bensamin yaabuona nba nyii b doi ni k baal na, kb tie jab tutaa Piile nan ŋanluob, k ban kɔnn, k guibea kunkɔnbiati Piinlole nbak gannb na daa k Pukin. 16l nibul kul ni din mɔk kunkɔnbiati kobi ŋanlole, k b kul tie gan mi; bi yaa kul bo saa fit jii tann k pɔbin naaluobl ni, ŋaan luul yuukobuk k kan nɔtɔ.17k b maun bia kan Islael jab, kk pukin bensamin yaabuona, k la k b tie kin kɔn na tuta kobi ŋanna, k fit kunkɔn buolu kul. 18K Islael waas fiil k duo Betael, k boi yennu a : naakulɔny ni niibe saa do sinsinn k faa tɔb nan ben samin yaabuonaa? k kaagbennu jiin: suuda naakuuk ni niibe saa do sinsinn.19Sinŋafaal, k islael waas paan sanjok k baal set guibea kpinŋ. 20Islael kunkɔnkɔnna ji bo naki e a bin kɔn nan bensamin yab na, k b ji set kuon kuon k ji guub guibea. 21K bensamin yaabuona bo nyii guibea k duan Islael jab tutaa Piinle l daal.22Islael jab bo ŋanm Paan Pala, k bia bɔkt kuonn-kuonn k set sian nba k bi daan set cincinn daal na. 23k Islael waas ji duo kaagbennu tuann k bui kaa kaa nan daajuok ib din boyi kaa. gbennu a i n bia saa saan kɔn nan n ninja binsamin waasi? k kaagbennu jiina : Ii do man.24fukl nunle daal k Islael waas som k naki bensamin yaabuona. 25l daal manŋ, k bensamin yaabuona nyii guebea kcetb k duan Islael waas ni, kunkɔnna tutaa Piik nan ŋannin.26Islael waas kul nan l nibul kul din duo k baal betael; bji bo bekaagbennu tuanne k buii, k lol moii kaakaa nan daajuok, k bia tien muujuonu, nan nuPuok tulu malunŋ k tul kaagbennu.27Islael waas bia bo ŋanm k boi kaagbennu, Siannba k yennu molel lakl bo be ne na, 28Kl bo tie fiine, Elesial bija, Aalon yaabuonn e bo sie l yuo yennu buol, kb maat i n bia saan kɔn nan n ninja, bensamin yaabuona na a mii, in suol n mɔnŋi? Kaagbennu jiin: Ii do man, k maan ŋonn n saa jiib k kubin ii nui ni.29ŋanne k Islael bɔl k laa kɔn kɔnna k lint guibea. 30daa ŋantaa daal k Islael waas din duo a bin pikin bensamin yaabuo na, ba nakin guiboa k b set kuonn kuonn nan baa tu tie na31k bensamin yaabuona ji bo nyii k saa tuokb, ŋan yaan duo na. b bo cil k kpi Islael teeb nan laa tuu tie nae, betael nan guibea sɔnni Paak, b bo kpii Islael jab Piinta32bensamin yaabuona ji bo yiena : t yaan Paakbe na! ŋaan k Islael waas ne yienai ŋaant k t cial man, k bin belt k nyi doi ne ni sɔni Paak. 33Islael kɔnkɔnna kul ji be siet b set bua, k bo saan set Baal taa mal ; k Islael kɔnkɔnna kul ji be siet b set bua, k bo saan set Baal taa mal ; k Islael kɔnkɔnna nba bo laa ne ji laat k saan maale guibea.34Sab tutaa Piik mba k b lukt Islael ni na ji bo pel guibea. k kɔnkɔnn mɔnn, ŋaan bensa min yaa buona bo k tamii nan tu on biiuk nba k b saa tun. 35Kaagbennu bote k Islael waas na paak bensamin yaabuona na, k ldaal Islael waas na bo kpi bensamin yaa buona ni. Kɔnkɔnna tuta Piinle nan ŋanŋmu, nan niib kobk.36bensamin yaabuon din goli nan b Paak Islael jab nae, yuo nba k b din fulin k nyikt bensamin yial k duu baa din laa bin nba k guun guibea na paak. 37K niib nba din laa ne ji laat k kua guibea yiiama, k yent duo kul, k kpii duo kul nan juk banjayi. 38Islael jab din nak, nan bin nba din laa nae din saa don inunyubonŋ duo na ni.39Islael jab din ŋmat funfula kɔnnui k bensamin yaabuona din taan kpiib nan jab piintaa, k ji din yieen a : t Paa kb nan sinsinn nae na.40l yuo k munyubonŋ din cil do duo na ni. k bensamin yaabuona got b Puolpo; k la muu duo kul po, kl do san pa gbonŋ po. 41K Islael jab na tunn b Paak; k bensamin yaabuona yan ŋmat, k maan ba nyuan bonbiil nba ji batb na paak.42b din tul Islael kɔnkɔnna kpin kpaale, k dial tɔkin tinkuonŋ sɔnu. ŋaan kb datayi na woyi b taaliat ni, kpi sɔnu na Paak, binba nui doyi ni na.43b din paak binsamin tieb, k wei k dinm k saa nyann'b yuo nba kb yaa bin foyi, guibea tuann k be yendo po. 44kɔn kɔnna nba paal, busaa piik na ŋannii din kpo bensamin waas ni.45binba din tul puol a bin cial k tɔkin tinkuonŋ po, k kua Ri mɔn jaul na, Islael kɔnkɔnna din kpii tuta ŋanmu sɔnu ni; ŋaan bia weib mɔmɔk nan guideom, k bia kpii tuta ŋanle. 46bensamin yaabuona nba din kpo l daal din tie kɔnkɔnna nba Paal, tuta Piinle nan tuta ŋanmu.47Kɔnkɔnna kobiiŋanluob nba tul puol, k din cial tɔkin tinkuonŋ po, k saa kua rimon jual ni na, din kua lenŋ k janŋ ŋmaali ŋanna. 48Islael kɔnkɔnna din jen bensamin yaabuona buol k kpiib nan juk, la jii jab nba be duo ni nan l bonkobt, nan linba kul k b din la. b bia din juo digbana nba be kul muu.

Chapter 21

1Islael jab nba taan lieb Mispa yuo nba k b pol mɔb k yet a : T sua kan jii u bonpuok k tul Bejami nilɔ k wun kuani. 2k niib na baal Betel k saan kal yennu tuann k mɔ k yikn, kininsiit bonciann nyi 3k yien a, yennu nba tie tinm Israel tieb yonmdaanɔ, bie tien k linbana tumi? Bie tien k buolyenn kaa Israel tieb sunsuuk ni ninna nba na?4K l yent sanyiɔk ni, k niib na maa malunŋ binbitl lenŋ, k jii mujuonu piini nan weinanlieb piini k tul yennu, 5Iislael naakulanŋ poe k cet kaagbenn, ŋaan sua t daan pol nain wunba k cet kaagbennu mispa l tie bin kpiu.6k ninbaauk ji suol Israel tieb, b ninjanm Bejamin buolu paak, k b yet a dinna, buol yenn kaa Israel tieb sunsuuk ni. 7T saa tien nle k lon puob k tul t ninjanm Benjamin buolu nba bial na? T ponŋ pol k kat k tul kaagbennu nan t kan tul'b t bonpoi k bin kuani.8k be yet a : Naakulanne tie Israel tieb ŋaan Cet kaagbennu buol Mispa na? K b got k. la nan Jabes Naa kuuk nba be Galaad na k pukn b po. 9K b kan niib na, k yiin b sana k saa k gbat k sua tuon Jales Naakuuk ni. 10K b kul taan k tun jab nba tie paldanm, tusaa piik nan ŋanle, k bet'b a, ii saa man k kpi wunba kul be Jabes duo ni, Galaat yent ni, k kpi l puob nan waas.11Gotl yaa saa tien linba: I kpi jab kul nan puob nba kul ban dua nan jab. 12k b saan Jabes k la puob nba tie puomuna kk ban dua nan jua, kb tie kobii ŋanna k jiib k baal nanm b kaany nba be siilo kanaan tinŋ ni na.13K Israel niib na kul tun tuomi, kb saan Benjamin jab nba be Rimmon tanpiiuk buol na nan kunkɔmann, k yet'l nan kɔnn ji kaa b sunsuuk ni 14L yuo na k Benjamin jab na jen Israel tieb buol, k b jii puonuna nba k b daan nyik'b, k nyii nanm Jabes duo ni, Galaad yent ni na, k tul'b, k b kuan, ŋaan puob din k janŋ jab nba tie bianŋnba. 15Ninbaauk din suol Israel tieb na, Benjamin buol paak, kmaan kaagbennu din te k buolyenn kaa b sunsuuk ni,16k niib na saakab na yet a : Benjamin puob nba kpo k gbenn na t saa tien nle k la puob k tul jab nba bial na? 17k b yet a : Sie k siab tenn Benjamin buolu ni. ŋanne kan te k naakusiaɔk n tan buont Iislael tieb ni.18T mun bia kan fit jii t bon poi k tul'b k bin kuani, kmaan tinm Iislae tieb pol kat nan biak be daanɔ nba jii u bon puok k tul Benjamin nulɔ k u kuan paak. 19k b yet a : Gotlii, binn kul, kaagbennu joanm nba k b sil na baate daa na ni, sil be Betel niigan poe; k be sɔnu nba nyi Betel k saa dichem yondo po na; k bia be Lebona niidiitu po na.20K b tul yiikuo Benjamin jab a : saant man k bɔl daan tilontii kpaant ni 21kii guu. Yuo nba k silo sapaanm tan saa nyi a bin waa waak jaam na ni, yin laat kpaant na ni, k sua kul n suol sapaanmua k mabɔ, k cial saanuua yinm Benjamin tieb yent ni.22k lii tie k b baanba, kuo b ninjanm baal k boi, t saa be'b a: Dimin suklu k te bin kuanm, k maan tɔb nba faat na t k la puob k tul'bi, k i mun bia k mɔk biit, k maan i jii i bonpoi k tulb k biil i mɔpol na.23Benjamin jab nba din tume na; silo sapaam nba waa waak yuo nba, k sua kul suol sapaamɔ k dial nan'ɔ, k ŋmat kun b dantinŋ ni, k saa maa b doi k kal l ni. 24L yuo manŋe k Iislael jab kul fiil lenŋ, k sua kul kun ubuolu tinŋ ni,m nan u baa ŋaaniib nba be sian, nan u faal nba be siaminba.25Bat sua din kaa iislael tinŋ ni l yuo manŋi, k sua kul tuun waa luon bianŋ nba.

Ruth


1Buut dam yuo; kon din baa doninŋ. Bethlem suda doninŋ jua ku din siet nan u ŋaapuo nan bondjabit banle k saan kal Muab nba duoni.2Jua manŋ san din tie Emelek, u puo mun Naomi, u bodjabit sana din tie Machlon nan Kiljon; k din tie Bethlem suda doni Efesien nba. Ba din baal Moab doni, b din kalee.3Naomi sɔlɔ Elemelek din kpoe ku biel nan u bondjabit banle. 4K din kuan Muab waat, yenua k b yiu Olpa k yii lua Rut, k b din kua lenŋ nan bina pikne, 5K Machlon nan kilijon kul din kpo k Naomi ji bial k kimɔk jua nan waat.6K u ji fiil, ŋua nan u sipoii k siet Moab duoninŋ, k maan u din bgat nan kangbenu din sikinŋ somil u nib paak k tulb jiet. 7U din siet waa be sian ne ŋua nan u sipoii banle k paan sanu k tunni Suda duoniŋ.8Naomi yet u sipoii banle manŋ: " I saa man, sua kul i tunni u naa ŋaak! Kangbenu n tun boŋann k tuli nan yaa mun din tun k tul min nan binba pko. 9Kangbenu n te suakul nlaa binbenŋ ŋany jab nba kii saa laa ne n ŋanmi!" K muat b tankpina po. K b jak moni k mɔ. 10K ma tua a: "N yet, tim nan fin sa saan a duo ne ni"11K Naomi maat a: "I tunni man i ŋei ni n waat! Be te ki saa tɔk nanin mii? n bia djinŋ tie wun nba sa fit k mal bondjabit nba tan sii tie i solbe e? 12I tunni man i doii ni, i saa man! n kpeta nan ma tunn k kun jua; lii tie k maat nan; n mok dindann nan, la jua gniɔk ne k lek mal bonjabit i, 13Ii saa sak gulib kaka k tan kunm aa? N k tama nan l saa tien, k maan yennu e tien n na."14ŋaan k u sipoii lek yet bin tunn ŋanne k Olpa tan cab u sipuok Naomi k siet ŋaan k Rut lek bial nan u sipuok Naomi. 15K Naomi yet'ɔ a: gotl a ŋ antɔ kaa saa nae? Ii wau k yin saan ii baa ŋaak.16K Rut din jiin, k maat a daa mabin a n siet k nyika! Fa sa sasian n saa saan leng mun fa sa kua sian n sa kua leng mun; a bueolu sii tie n buolu e. K a yomdanua sii tie n yomdanua. 17Faa saa kpo sian n mun saa kpo lenye, baa saa piia sian b mun saa piin leŋe. K yennu dat n tubl lii tie k siet nyika. Kuumi ka paat min nan fin. 18I waa la nan Rut k luon wun siet k nyikɔ na, k Naomi j nyiik maan.19ŋaon k b ji tɔk saab banle kaka man Betlemm. Baa tan baal leŋ yuo nba k b duo ninŋ niib j boii a: I tie Naomi ŋanme'e? 20K u jiin a: i jii daa yin Naomi: ii ji kii yin mala k maa yennu te k pal biila. 21N din siet k saan kpaan, k yennu tan te k jin niipiae. Bia pake k ii sii yin Naomi? ŋaan k yomdanua lek n nunyaa?22I ŋuoe k Naomi nan u siipuok Rut Moab bik na ji kpen kal Moab paanuni. Baa baal Betlemm l bo tie kpafull cincilike.

1Naomi den mok u salɔ danɔɔ. U den mɔk yiiko k bia mɔɔk. U den tie Elimelec bola kbden yiu Boaz. 2Moabite Ruth maat Naomi. "ŋik ming K Saa K toakl Piataamba Kb ŋaa Kpab ninŋ, I polpo, ntansala wumba saatiiniŋ ninbɔɔk." Ku jiinɔ: "ị Saa ŋbipo."3K Ruth Saan K tokl piata kpabnig, b mba jaa polpo. tinŋ mang dentie Boaz yale, Elemelec bola. 4ŋaa Boaz den gnii Bethelem kumat b mba jaan: "Kangbenu ibe naani!" K b djinɔɔ: "Kangenu yat yetŋam a pald."5K Boaz mat utontunɔ nba goli b nba jaa ne pak: "gme yie popaŋne?" 6K tontuonɔ nba goli b nba jaa pak djiinɔ: "U tie Moabite Popaŋ nba tok nan Naomi K b gnii Moab doniŋ." 7K l pomat: "Cabmiŋ man K mi leii ki toki piata nba biat muotniŋ, b nba djaa polpo, wa bal sangniokun nan mɔtane u siee u k foii nan wami-naa ŋakninŋ."8Boaz mat Ruth: "Sokt, n bipo, a da saa toki piata kpalie b niŋ; a daa foktl nan ne, fiin nan tantuna ibe. 9i goli siamba k b djaa kpabuniŋne ki waa b polpo. ŋ patinŋ n tontuonaa nan b da sita. ŋunŋu lu i moka fisa, ŋunbuk bol k ŋuo ŋumba k tontuna luu."10L yoo k po mang baa k gbaa k tibiŋ tinŋ. K pol k set k mat: "a tieniŋ le, k tininŋ ninbauk k tiat npo minŋ samua ne?" 11Boaz djinɔɔ: "b matiŋ l ba kul ka tie k tul a spok a salɔ kum polpo, nan bianu ba kasiet k ŋiik a baa nan a naa, nanbimba mala digban ba. k saa k tan be nan bolu nba k dentuk banm. 12Kangbenu n djiina fatielba. K a puok kul n ŋii Kangbenu bol, Israel yomdanɔ, fa tak umba bol k balŋne u gua!"13"Umat, oh! nlaa sukl a numniŋ, nyom daa. K l ma a kolmiŋ k biɛ mat a tontunɔ polpak maa ŋaa k nktie nan a tuotuna niŋ yenɔ ne."14djiet didi yoo, Boaz mat Ruth: "nakt, iŋma kpanu, sukiŋ a kpanu vineglet ninŋ." K u kal k pian djaatieb. K b tulɔ bim sinŋi K u ŋman k dang u mung k bekl lba biel.15K u dji fiil k tɔki piata. Boaz cab u tuotuna: "k u muni toki piata mukniŋ bdaa teu sial bombil. 16I sa fit kitentua piata muukiniŋ u toki ŋaa yinda djalkua."17U dentokl piata kpabun kaka nan dadjɔk, ku bie bol limba ku bo djaan ne ku den laa "orge" man nan lita piile nan ŋanle ne. 18Ku den djii k kunnan doni ku sipok den laa wa dentokl limba. Ku den ŋiin u djet timba den ten k tuloa.19K u sipok matua: "a tokl pita leedinne? a tuon lee? yet ŋam i be wumba tiata pone!" K Ruat den wan u sipok waa den tuon wumba bol: "djoa mba bol k tuon denne u sane tie Boaz," waa maat tine. 20Naomi maat u sipok: "Kangbenu nk yat yetŋam u pak ŋua mba dia fatib nan kpiem kul ŋant! K Naomi bia maat nan ldanɔ kpia nan time. U tie bimba mɔɔk yiko nan b faat tim niŋ yenuee."21Moabite Ruth den mat: "U bie matiŋ: I be nan ŋtuntuna kaka nan ba tasa ŋben djamu manŋ." 22Naomi mat u sipok Ruth: "l ŋan nan fiitoki nan u tuontunae, nbipo, k b daa Cia kpafuaniŋ."23Ruth den bial nan Boaz tuntuna k toki piata kaka nan ba taan djaa "ble nan orge" kgben. U den kua nan u sipokee.


1Naomi, usipok, din mat Rut, n bipo n bua k mi n ŋanm a binbenu k teo k ŋanmɔ i be a yannin ni. 2Alaa Boas nba ka tun nan u tuon tunna neti. ŋaak ne nuae. Dinne nyiɛɔg nee ku sa lenn u dii.3ŋanm k wul, k sual kpank tia a tiɛŋant k saav u jatkin. Ama daa ŋaa win laa k daa k dii knyu. 4U tan ŋiilon naum dual you nba, kagot wa so dual sia nba k tan saankyikt u taapo k dual ŋua monŋ sa ŋɔn'a fa sa tien linba. 5K Rut jiin'oan sa tien la matin linbakul.6ŋanne K Rut fiil k sa Boas jalkn l nyioɔk tien u salua naa n maat'o linbo kul. 7Boas bo dii k nyuu ku pal manŋ ku san k dual k kpiɛn ditinn. Wa guan younba k Rut lɔnm lɔnmi k san k da kt u taapo k mu dual.8Boas din tan jie k nyuant tansuuni e. K yogt yul k sua k pue duo u taapo. 9ŋanne, ku boyoa ku tie ŋmee? k l puo jiinoa: mine a tuontunn Rut e, faatn k l maa a tie n sɔlo nba ji k be ne ninja e.10K Boas maat'oa "Nbik yommdaann n yat u yetŋanmapak. Nan faa ŋanm ktien linba nee a ŋanm k ŋɔn cɔlin nba ka mɔk a saɔlo ŋaak po naasenmɔkta be k naasentali be, a yen k ŋuan b sinsiik ninŋ sua. 11Ji daa jie baa sial k l maa doone nua kul ban ka tie puomonua. A bai l'nba kul, n sa tura.12Mɔni, n mɔk nuu a pak k l boi k min faal'a. Ama sua be ŋaak n k mɔk nuu a pak k cie'n. 13i jua nek liu fanna. Wonn sanyiakin, u won ni tuo k sa faol'a nii, l ŋan. U wonni yiet mɔ ni, yonmdaan nba fo pak, n pol k tura kn sa kuan'a. A yen daa duan k lin fanna."14ŋanne k Rut ŋanm dual Boas taabol k tan tuot k fiil k l daa bɔn, k dukin Bowas bo k buo k nua n bann k Rut dual u buol jalk'n. 15Boas bo te k Rut tant u cincenn ku bikn dii tati ŋanluob k tulo'a, k fiil k kun.16Rut kun ku Saluanaa boinaa. "N bik, Boas gaal'a nle i?" K Rut dukn'o Boas nba tien'e linba kul. 17Rut bo maat'a k nne: "U yet k l k dakt nan min kpent a buol kigant, 'k bikin dii tati ŋanluob k tulin.'" 18K Naaomi maat'o: "N bik tien suoo, a sa la la tan sa juot bianunba. Boas i ki ŋanm l maan dinne mɔno u yam kan dual."

1Boas bosann daa dimɔb buol, sinnba k b botu kaal k bu buut nee k kal. l suca k jua nba ku daa maat Rut nan ŋua'e nŋanm k mɔk nuu u pak ne gall. ŋanne ku yiin'o: " tintɔuk tɔkn naa. k l jua pann k kal u buol. 2K Boas yiin doon nikpela piik kb taan k ka ba taan kal you nba.3ku maat u nba bo sadi Elimeliak faal: "A yen ban nan Naaomi nyii Moab k kpen'a U lon wun Kuat tninja Elimeliak kpaab. 4ŋanne kn yet a n tiata ka gaal l kpaab doon nikpela nan binba be ne buol kul nunŋn. Ai sa di l faal ka di. Fi kan di mun fau ma n k dukin li gal aniny min nji tua. K l jua maat "N sa dil faal."5K Boas maat: "Fi gall k paab Nawomi nuu n daa nba. Fan k pab k wot nan u bija pekuak Rut, Moab doon bik. ŋanne, u solua nba kpe sann kan 6K l jua jiinoa: "Litie nne ŋanin, n kan fit. L tan sa fit k kaan'n. Di l faal n yiel n k l moa min kan fit."7Sianyou Isael l doun, nulus i dii faal u luayialn ŋ anika k kpent sial nan u lua, b sinsikin yenobotu pit u taacaaɔk k teuluo. Bbo tie nneeik ŋɔnt kb cet maan. 8ŋanne te k jua nba bo sa di Elimeliak faal ne bo maat Boas k wan di l faal u yial n k ji put u taacaaɔk k te'u.9K Boas maat dou'n nikpela nan binba bo belbuol na kul: "Dinne, i kul tieg Sietai nba K n gaal Naaomi nuu n Elimeliak nan u bit Kiliyonn nan Malonu faal Kiil. 10K bia gaal Molonn pekuat Rut, Moab doun bik ŋanne faal kan nyi ŋaak ni. U Sa la tenn n k b si tun k taan u sanŋ Isael buolu n nan duo n tieb tiutaant buol."11K duon nikpela nan niib nba kul bobe l buol nee mɔn jiin: "Nn, tie siala-nba k youmdaan n yet u yetŋanm puo nba kua a ŋaak n ni paak, k wutis nan Rasial nan leya nba mal Isael buolu n ne. Youmdanuan tea mɔkint n pukn Eflata cukln, a sann n do Btlemm doon. 12Puosipaamua ne paak, yonmdaan n tula tennin kaŋaakn tant k tie nan tamaal n bo mal suuda bik nba kb yiu Pial ne ŋaak.13ŋanne k Boas ji gaal Rut ku tie u ŋaapuo, k b taan tieb. Yonmdaan diu te ku suol puol k mal bonjabik. 14K puob maat Naaomi: "Yonmdaanua sann n duo mɔlane paak u tie wunba si diaa. Isael tieb kul tan sa taa a yaa buonn sann. 15U sa lebt a binbenŋ k dia nan a kpetuk. A sipuok ne mɔn a paak u cie bonjabis banlole k maan u luona k mal'a yaabuonn."16K Naaomi gaal bik k djinua. ŋuae e din wibioa k u tan tɔ nulua. 17K b duo ninŋ puob maat nan Naaomi ji mɔk yaabuonne, k pulua Obed. Obed tie Isai k Isai tie David baa.18David yaajanm laa cil pele buol sana n ne: 19Pele bo mal lt etslon maal Ram k Ram mal Aminadab. 20Aminadab mal Naasonn. K Naasonn mal Salmon. 21K Salmon mal Boas k Boas mal Obed. 22K Obed mal Isai k Isai mal David.

1 Samuel


1Duo nba be Eflaim jual paak k yiil lamataim sofimna ,din mɔk ja sua k b yiu Elkana ,k tie jeloham bija ,jeloham,Delelu bija ;d'elelu ,tohud bija ,tohud,suf bija ;suf ,eflati bija .2k u din mɔk puob banle ,k yennua sann din yi Amne ,k lua sann tie penina ,k penina din mɔk waas ,ŋaan k Anne ŋalin din k mɔk bik .3Binn kul ,jua na din tuo nyi u duo ninŋ k do silo ,k saa gbaa kunkonkonna yennu tuann k mann malunt k tienua.k Eli waas ,Hofni nan fine din be lenŋ k tie kagbennu manntieb yudamm.4k daal nba Elkana din tu mann malunŋ na, u din tuo tul u ŋaapuo penina ,nan u waas bonpoii nan bonjaiiyale.5ŋaan u din tu tul Ann tal fuunu munlie,k maan u luon Ann puo nba k yennu din tienua kanmatl na.6k u ŋaapuo penina nba mɔk waas na ,ji din yitin u yantua na ,k tieu boyanna ,k luon wun nyinua;yennu nba tienua kammatl k u k mɔk bik na paak.7k binn kul l din tie nnee:yuo nba k Ann din tuo do kagbennu ŋaak na ,u yantua penina din tuo yismua nan waa tuo yismua nee,k u din tuo mɔ mɔnii k tan kan di jiet monŋ.8Elkana ,nba tie u sɔlua na, tu boiyua a:Ann,be paake k a mɔ k k di jieti ,be kaa yan k dua ,n k cie bonjaii piik n binbeŋ ninŋ a po ?9Ann din fil,yuo nba k sua daa din k di k bia daak nyu silo duo ninŋ.k sua mann tua Eli din kal kok dektik ninŋ.kagbennu lanbonŋ ninŋ k kpia lanbonda catl na.10k u mɔ kuaŋaan u sek ninŋ,k mial kagbennu k tan sikin nyunnyuut.11Udin senn mosonn k yet a :yennu nba tie kunkonkona yennu ,gotl a tuontun puek k tinua ninbaok ,l tie k a tian k k tamm n po ,k fan tulin bonjak ,n saa jiu k tul yennu l nba tie u manfuol daal yakul,k balik kan mi do u yul paak biak.12waa din mial yennu k wei na k Eli din goli u mɔb po.13Ann din piak u yan ninŋe waa ŋaan damm u mɔgbanaa , ŋaan k sua k gbia u kunkɔl.Eli ŋalin din duki nan u yibe.14k yet a :bia yuo e k a tan saa yibti ,ŋaant k a daan manŋ n yibt .15Ann jiin a :aii, n yemmdanɔ n tie puo nba mɔk daamu e n palniŋ,n k nyu damunŋ kuo daminba sa yibin , ŋaan n bo mɔ kuaŋane n siek ninŋ yennu tuann.
17k Eli ŋmat gal maan ,k yet a ;I saa nan palpienn ,Islael yennu gbat a mialu nba k a mial k tulua na paak a .18k puo na yet a:a tuon tun puoek n la yennu manu a ninbininŋ ,ŋaan siet ksaa.puo manŋ ji din di jiet ,k u ninnyuan din k tie nan la din tuo tie bianba na.19B dɔnŋ fil sanya pob ni k sua k b bo gbaan yennu tuann k mialua waa ,k ji ŋmat kun b ŋaak ninŋ lama duo ninŋ.Elkana ji tan nan u ŋaa puo Ann ,k kagbennu ji tiat upo .20k binn manŋ nuak ninŋ ,k Ann ji suol puol ,k mal bonjak ,k pulua Samuel,ŋaan yet a,k maan n mial kaagbennu .21k Elkana ,u sɔlua ŋmat l puolpo k do nan u ŋaak kul ,a a wun saa tul yennu binn malunŋ ,k bia gbien u mɔsonn nba k u daan senn na.23Elkana nba din tie u sɔlua na yet a:tumin linba sii ŋan na po, ii guu a wun tan subla.yabt k yennu i gbien u mɔsonn .k puo na din bial k muantu bik ,ka ka nan waa tan subl.24puo na bik na nba din subl ,u din duo nanɔ ,k jii naajaii bantaa,yɔn bɔtuok ,nan damunŋ calton k saan nan silo,kaagbennu ŋaak nba be ,k sua k bik na daa tie bonjabik .25k din kɔt naajaii na ,ŋaan din jii bik na k saan nanɔ Eli ŋaak.26Ann yet a :n yommdanɔ, nyi kin cab ,l tie mɔnie nana siek set fo, n yommmdanɔ,mi puonba bo be a tuann k mea ne na ,kagbenu.27bik na paak e k n din meya,k kaagbennu gal n mialu manŋa .28N nae k n bo luo k man jiu k tulua;kaagbennu ,k u saa ji u manfuol kul k be kaagbennu bul k jii gbaan k mial kaagbennu.
Chapter 2

1Ann mial kaagbennu ki yet a n pal man bɔcienn kaagbennu niny kaagbennu wee ŋmat puki nin pany kin yaat mɔb n datai paak kimaan n pal many u totl ni g.2Sua kibe k ŋan nan kaagbennu na ; yennu sua k be nan fin ne ; yennu na ,3I nyik k da dont i momɔnŋ i maa pinpakt ni ; i da tee ki mɔb piak maa yanna; kimaan kaagbennu tie yennu nba ban l kul, ki saabu niib nba tun li ba kul. 4U kɔnn paalib talibanna , ŋan k pany tie taalas tie gbann5Binbaa din di gbuo bi ji mo bi ji Kpaan daal jiet, ŋan ki binba k kon daan mɔkbji kal k foi. ,x Kanmatl saavmaal taal munlole, ki unva bo mɔk waat ki bi yab n bial yann.6Kaagbennu e kpi ŋua e bia tien manfuol ŋuaete k nub sa kpientinŋ, ki bia te k siab yent bi man fuol ni. 7Kaqgbennu e tien yenm nan muu k bia tien lieb mɔktuk yua e sikint ki bia dont.8U fiint talk nba dua tant ni, k bia fiint nan daanɔ tenpenkpeka paak , ki te k bi kaal nan nadiila, k bi bɔktl bi yuudan k tienm; kimaan kaagbennue tien ting fiakl, l fiakl paake ku tuan yandunya.9Ŋuae guu u bilokai taa kaabi. Ŋan k tondanmm sa jaat k baa bunbɔnn ni . ki maan nulua nyannu ka nyi u panŋ ninŋ koa.10Kaagbennu datai tan si jekl : u sa te k saa taanti n nyi sanpaa po k baa bi paak ; kaagbennu sa bu dunni ya niub kul buut, u sa ji u panŋ k tur u kpanbal ki pukin u kpanbal ŋanm tua manŋ paalu.11K Elkaana ŋmat ki kun yaak ni Raama duo ni, ŋan ku bik bial ki tuun kaagbennu tuonn manntua Eli nuny ni .12Eli waat ne din tien waa yoonae bi din ki ban kaagbennu. 13Li mann tieb nba din tuu tuun biany nba e na ki tien Islael tieb. Litie k nulua baal nan bonkobuk a bin mann malunŋ. mann tua yaajua tu baal ya nba kib yaakin naant na ki dia dútik nba mɔk moyaali yantaa.
15Bi daa tuu k juo kpapala mu kitul kaagbennu, kaa wa mann tua yaajua n baal k maat unba baal nan malun b bonkobuk na : ŋmitl nant waan k tin tul bient, nankaat e ku luo. 16K li tie k sua maat : ŋaant ki tinjuo kpapala muu waa ka fit nyin faa luon linba , mann tua baajuua tu jiin aii ! tulin mɔtaa na, n naeka n saa jii nan pange . 17Mann tua ŋaajab binbenbiit na buolu din tie yuuɔgbenyl e kaagb ennu nu̇ng ni k bia tie biit nba yaab kaagbennu buol, kimaan bi ki colin piini nba k niib tien kaagbennu na18Samial bo tun u tuon kaagbe nnu nung ni, li bik bo tu lia ŋaant liat jabik. 19Binn kul u naa bo tu n yaal liat jabik , k jii k ŋua nan u saalua n tɔk ki duo nann k tien bi binn kul piini k tul kaagbennu.20 Elii din tuu yent yetyanm Elkaana nan u yaa puo paak k maat: kaagbennu n te k puo na n mal waat k bin set bik nba k puo na juab k caab kaagbennu na taal ni : li yuo ki bi ji ŋmat k kun b yaa po. 21yuo nba k kaagbennu baal k gɔɔ Ann, li yenni ku suol puol , k mal bijabii bantaa, nan bonpoi banle k naa Sinbik Samial ji kpaatl kaagbennu tuann22Eli bo kpet e wa k ji gbaat u waat nba tien linba ki tul Islael tieb kul ; u bia gbaat k bi dua nan puob nba bo taant lieb yen jiant buol tanmɔb ni na. 23Ku maat'b : be e tien ki tie bontitie t na ? ki maan n gbat niib kul buol bontitibiit nba kii tie. 24Aii n waat ma gbat k b maat linba l ki ŋan ; i tie biit e kaagbennu buolu paak.25Li tie ki nulua biil u lua, yennu e sa bu b buut ; ama li tie ku bil kaagbennu ŋme e sa kɔɔ u paaki ? bi bo k tuo ki gbiint b baa kun kupl kimaan kaagbennu bi luon ki wun kpi'b. 26Naasin bik Samiel bia l bo kpaatle e, ku binbennu ŋan kaagbennu nan niib kul nung ni .27 K yennu nulua n na tan baal Eli buol, k maatɔ: kaagbennu pak ki yet a : N daan k n yina a baa ŋaak ni yuo nba ki dan be Ejipt duo ninŋ Faraon yaaki? 28N bo lukt Islael nakuut kul a bi tie n tuo tunna nba si man n malint k tu duo maluny binbintl buol ki juo wubt, ki baat n buol kii boi n ŋmaktu po , kin tul a baa ŋaatieb mo juonu piini nba k Islael waat kul tuu saa baal nann.29Be e tien ki mɔk funfunn nan malunŋ nan piini nba kin maat a bin tu baal nan n ŋaak ni Li nyiile kaa cɔlin a waat k cie m ii, k b tu sint k di malunŋ bonna nba ki n buolu Isael waat baat nan ni. 30Li paake k kaagbennu Islael yennu maat : n din sen mɔ senna a ŋaak nan abaa ŋaake si tie mann tieb. mɔta ne kaagbennu maat fɔktl n buol ama in si cɔlin bin ba cɔl min , binba yitmin n mun si yitin me.31mɔtaa ne, yoo baat kin tan sa kpi a ŋaak naasinm nan a baa ŋaak naasinm kul a ŋaak ni sua kan kpet kab ka waa k fit kpo. 32sLi sa daanma kimaan ŋant nba kimin kaagbennu sa tul Islael tienb, a sa guot k funfunn n suola, kimzzn a ŋaak ni nan a baa ŋaak ni sua kan kuol yuupionŋ. 33N sa te ka waat ni yenɔ n tenn ki Fuo, ki pkin manlunŋ mann tieb ni litie ninbɔnnuk nan palbonn, ki maan a ŋaajab kul sa kpo mɔntkuun.34Linbza sa baal a waat banle, Hofini nan Finee ne si tie nyin a buol; bi banlevkul savkpo dayenn. 35N sa senn manntua nba colin ki si tuun n pal nan n siekvlom n saa senn'ɔ ŋaak nba kan ban; u si somm yuakul nan naan n tuann.36K nulua nba sa tenn a ŋaak ni tu sa baal k gbaan mantua tuann k mial likili nan pany j,nn, k pak a n balima e a te k mi taanta manluŋ tuonna ni ki fi laa jiet ki di.
Chapter 3

1Samuel lin tie bik nba tuun Kaagbennu tuonn Eli buol. L yuo ni, Kaagbennu maan lin waal, k yi lintu bia waal. 2L yuo manŋ ni, k Eli nba k u ninbina lin k ŋan k u k fit laat na lin dua u duanu ni 3yennu fitl na laa lin k kpienn, Samuel lin dua Kaagbennu dieok ni sia ninba k yennu moma-tana-kpɔk lin be na. 4K Kaagbennu tan yiin Samuel k u jiin: min ne na.5ŋaan cial k kua Eli buol, k yet a: min ne na k dukin a yiinin. K Eli jiin: n k yiina; ŋmatl k dual. K u ŋmat k dual. 6Kaagbennu bia ŋanm k yiin Samuel, k Samuel fiil k kua Eli buol k yet a: min ne na, k dukin a yiinin. Eli jiin: n bik n k yiina, ŋmatl k dual.7Samuel daa bo k ban Kaagbennu, u daa bo k gbat Kaagbennu maan. 8Kaagbennu bia ŋanm k yiin Samuel muntaa po. K Samuel fiil k kua Eli bud k yet a: min ne na k l maa a yiinin. K Eli jibann k Kaagbennu e bo yii bik na.9K u yet Samuel: i saa k dual; lii tie k u ŋanm k yiina, fan yet a: i piak Kaagbennu, k du kin a tuontunnua gbiin. K Samuel saa n k dual waa bo duu sia ninba na.10Kaagbennu baal k set, ŋaan yiin nan waa bo yii bianŋinba na: Samuel, Samuel! K Samuel jiin: i piak k dukin a tuontunnua gbinn. 11K Kaagbennu yet Samuel: gotl, n luonn man tun bonsial Islael duo ni, k bu nba kul tan gbat l bonn l saa yaal ŋaan litua.12Daal manŋ ni, ma bo yet Eli nan u ŋaak tieb linba ne n tan saa tien. N tan sa piin k bia juont. 13Nba betuawa nan n yendat u ŋaatieb tu ba bo n ciann yuo nba kaa paak, nan biit nba k u bonjai tun k u mi e po ŋaan k tiem sial na. 14L paak e k n pol nan malin sial kuo piinsial kaa k sa fit k nyinn Eli ŋaak tieb biit na tubdatu ni.15Suamuel bial k dua k l tan yent sannyiɔk ni, k u fiil k luot Kaagbennu ŋaak ga na. Jaŋmami bo suol Samuel nan wun wann Eli yilintu na. 16ŋaan k Eli yiin Samuel, a: n bija Samuel! K Samuel jiin min ne na.17K Eli yet: Kaagbennu paka malann poe? A laa bɔliin sial. Yennu n dat a tubl bonciann lii tie ka k pakin linba kul k u yet'a. 18K Samuel yetɔ L maan kul K K bɔlua sial. K Eli yet: ŋua e tie Kaagbennu, wun tienn linba ŋan u po.19K Samuel j kpaatl k Kaagbennu be nanɔ, u lin k te k u maam nba k u piak na k sial baa tinŋ ni. 20Islael tieb kul, laa nyii dan k saan diin bel seba, sua kul bann nan Samuel tie Kaagbennu sɔknii e. 21Kaagbennu tukint k dɔktl silo dui ni; k dukin Kaagbennu bo tu wuot u maan k want Samuel silo duo ninŋ a.
Chapter 4

1K Samuel pak maan k tul Isael tieb , k Isael tieb nyii k tuok Fiilistieb a bin kon konn. Isael tieb din be sianninba k fok nan Ebenn Ezel, k Fiilistieb mun din be Afek. 2 k Filistieb bobin konn nan Ishael tieb k b piin konn k Fiilistieb na kpii Isael tieb konn na ni nan jab tussa ganna na.3K Isael kunkonkonna nba jii din tenn din tunn b kang ni k Isael tieb na saakab na ji yet a : Bie tien dinna k yennu te k Filistieb na paak tinmi? Gaant k tin saan jii yennu molol lakl na k te k wun bent t buol k fit k ynint ti datai nuu ni. 4 K isael tieb tun niib Siilo , k b saan jii kangbennu yennu molol lakl na k jenna n k gua yennu be bonna nba mok kpinkpant banle na sinsuuk ni k Eli bonjai , Hofiini nan Fiine din be lenng nan yennu molol lakl na.5Yuo nba k yennu molol lakl na kua b kang na ni k Isael tieb pul woyikni na palmann k ting fuktl. 6 k fiilistieb gbat Isae woyikni fuut , k yet a: woyikini nan fuut nba gbual Heblon tieb kangning na paak tie be ? K maan b gbat nan Isael tieb molol lakl na jen b kang ninga.7K Jagmami ji din suol Filiisteb na k maan b yienna yennu sik Isael tieb kang ning ni wa. k b ji yeta bonbiil be t paak , linba na buolu d daa k ban tun t buol ni. 8Bonbiil be t paak gmee saa nyinte tigbansaaka nba mok pang na nii ? Ltingbana din baal nan, yiabiit buolu kul k kpii Ejit tieb tinkuong ni na . 9I tie jab e , paan ii pala man Fiilistieb, n nna i kaa i tan saa man tien Heblon tieb na a daa, nan taa diab k b tie daaba na. L paak i kon nan i tie jab e na10 K filiistieb na bia ganm buon konn , k paak Isael tieb na k b cial yalk yalk k kun b lanbont ni b din kpiib k yabta . B din kpii Isael tieb kunkonkonna nan tusa piinta na. 11 K Filistieb din fat yennu molol lakl na gaan kpii Elii bonjai banle : Hof nii nan Fiine .12 Jasua din be k tie bin ssamai buolu ni niluo, k din cial kunkonn na ni , saan Silo duo ni l daal , pat pat tiat k bia puk u mong tant. 13Waa baal leng yuo nba k sua Elii kal sonjokping kok paak k goli, k maan u yan din put yennu molol lakl na paak e . Jua na nba kua duo na ni k yet linba tun kunkonn buol yuo nba, k duo na niib kul faa woyiknii .14 k E lii din gbat wwoyiknii na k yet a: woyikni nan fuut na paak tie be ? K juana kakt yian k baal yet Elii labaal mang. 15K sua k Elii mok binna piinyia nan ganniin me; U ninbina din nule gann u din k laat.16k jua na yet Elii a: N nyii kunkonn na ni dinna, n cial leng e k baal na. K Elii yetua , n bija bee baali ? 17 k wunba baal nan labaal mang jiin a ; Isael tieb cial k nyik Fiilistieba . L tie kunkon biile jab nba kpo k tie waamin na ka , k a bonjai banle, Hofini nan fiine kpo wa. k b bia fat yennu molol lak na wa.
19U siuok, Fiine naapuo din mok piol k k fock nan matuk . Yuonba ku gbat labaal nan b fat yennu molol lakl , k u sipuok nan u solo kun na k umo matyialu k mal .20 Waa ji bo saa kpo na k puob nba b be nan'o na yet a: daa tin janmaani k maan u mal bonjak e. Naan u din k jiin sial, k maan u din mi u mong buol.21 U din pul bik na sann Ikaabode , k yet a : Yennu pang ji k be Isael i . K maan b datai fat b yenu molol lakl la, ku sipuok nan u alua bia kpo wa . 22 K mantuo na yet a: yennu pamg jin k be Isael k maan b din fat Yennu molol lakl la.
Chapter 5

1Fiilistieb jii mɔlol lakl Eben-Esel e k saan nann Asdod. 2Baa fat yennu molol lakl na puolpoe k Fiiliisti-tieb saan nann k saa kuan Tingbann daagon ŋaak ni k senn k kpian tingbann daagon. 3 Laa yent sannyapob ni k Asdod-tieb fiilb k la Tingbann daagɔn dua finfabl tinŋ ni, yommdaanɔ lol lakl tuann. k b fiin tingbann Daagɔn, k ŋanm sennɔ u yial na ni.4Laa bia yent sannyɔlieeuk, k b bia la tingbann daagon na bia baa finfabl tinŋ ni ; yennu lol lakl na tuann biak. ŋann, k tingbann daagɔn yul nan u kpinkpante ŋanle ne tuk tuk k kpaak tanmokuakl paak, ŋaan k u gbanant bial. 5L paak k tingbann daagon mannbtieb nan binbaa din saa Asdod duo ni,tingbannb daagon ŋaak k jiantlɔ na, jinŋmaan tanmɔ kuakl paak.6Yennu din nyinn u nuu Asdod duo ni k te k palbiil baal bi ni k bia te k nɔt nuak yialu suol Asdod -tieb nan digban lia nba na niib kul. 7Asdod tieb na nba la nna , k byet a: Islaael tieb yennu lol lakl na kan bol k byennu n bia nyinn unu tinm nan t yennuDaagɔn ni.8K b lon Fiiliisti tieb buol k taan lieb fiiliisti- tieb. buol , k boib a: t saa tien Isael yennu lol lakl na n lee? K kpanbal na bjiin yetb a: ii jii islasel-tieb lol lakl na k saan nann Gaat k b jiibislaael tieb lol lakl na k saan nann Gaat. 9 ŋaan baabjii k saan nann duo na ni yuo nba, k yunnu biab ŋanm nyinn u nuu duo ne ni, k tudatu bonciann baal b paak, k u te nɔtnuak yualu suol niib kul, laa jii ni paanŋ k saa tu nikpela.10ŋann e k b bia jii yennu molol lakl na k saan nann Ekro. yuo nba k yennu lol lakl saan Ecro, kEkro- tieb yikin wuyikinii k yien a: b baal nan yennu lol lakl , abin kpi t duo na niib kul e.11k b saan lon Fiiliisti kpanbala bul k taanm, k yetb a: i kpan jii islaael yennu mɔlol lakl na k jiin u binbe buol k u ji daa kpi t duo na niib i, k maan t duo na kul niib kpo k yabit a. k maan k pan nyinn a nuu na ti ni waa. 12Niib nba din k kpo na, ŋaan k nɔtinuak din suol b kal a, k duo na niib wu yikini saa duo yennu buol.
Chapter 6

1kaagbenu lakl bu tien ŋmaalii ŋanlole fiilistin tieb duo ni. 2K fiilistin tieb yiin paat manna nan jaaba buula k yet a: t saa tien be nan kaagbenu lakl li? te k tin bann taa taa saa tien bannu nba k belɔ k wun tunn u yial niŋ.3K b jiin: lii tie kii bel Islael yennu lakl, i daa bielɔ yann, ŋan tien maaluɔnŋ k tul yennu, k wann nan i tie biit damm, nna i saa paak, kii ji saa bann lin nba paak kuu nuu k paat i paak. 4Fiilistin tieb yet a: piin lannioe k t saa te u? k b jiin a: bonkunkunna nba k b nan likmɔnn bonaamu nan luali bannu k b nan nan likmɔnn. Lii jan nan Fiilistin tieb kpanbala waal na. K maan l nal din be i kul paak nan kpanbala waas paak.5I tien bunnanka l tie bunkunkuna na nunni nan bunnankala nba naan lual nba biil duo na nunni. ŋaan dot Islael yennu: l k kua u kan sinkin u nuu i paak, nan i yennui, nan i duo paak. 6Bee kii waaki i paala,nan Ejipt tieb nan faalaɔn nba wakl b paal na? U din malɔ be, nnae, k luon k wun nyik Islael waas k b kunn ii?7muataana, nanm tɔlɔ lopaann, ŋaan jii naanaani banle nba muant waas ki k ban buk naayoki; k lolb nan tɔb luol, ŋaan tunn nan b waas na ŋaak.8I saa jii kaagbenu lakl, k kpien tɔb luol na ninŋ k boknua lakl nba k likmɔnn booa nba ki tien kaagbenu k l tie piinnbatie biit piinnu, kii saa tumua wun saan. 9I waa u maan ki goli: lii tie ku duo sɔnnu saa bet semes, kaagbenu tient l bunbiskel; n nei ka, t saa bunn nan l k tie u nuu ka faat, ŋan l tan baal te.10K niib na tien nna. K b jii naanaani banta nba muant waas na k lolb nan tɔb luol na, ŋan tuon b waas na ŋaak ni. 11K b jii kaagbenu mosenna lakl, nan liklii lakl nan luali nba k naan nan likmɔnn k tie b nunnii, nan bonkunkunna nba k b nan na k tien b nunnii. 12K naanaani na tɔk bet semes sɔnnu: b tɔk sɔnnu manŋe ŋaan buo, b lek bot ganŋ nan diitu. k Fiilistin tieb kpanbala waas waa b puolpo ka ka nan bet semes kpaal paak.13Bet semes tieb din be k jaan b dii baaɔk ninŋ, k tan yaat k la be jii kaagbenuu mosenna laakl na k b ji goli man palmann.14K tɔb lol na baal sosue kpanb ni bet Semes, k set. leŋ na tangbeŋ n nabu be. k b yakt tɔb lol na daaɔk, k jii naanaani banle k maan mujuonnu maluɔnŋ k tul kaagbenu. 15K lefiit tieb sikin kaagbenu lakl na, nan lakl nba bu kpia nan laksaakal na, bonnimant nba k b nan nan kuntmɔn: k b jii l kul k bil tnagbeŋl na paak. L daal k bet Semes duo tieb, mann mujuonu maaluonŋ, nan maaliet k tul kaagbenu.16Fiilistin tieb kpanbala waas nba bu tie banmu na,nba la nna, k b tunn Eklɔn l daal manŋ.17Gotl, bokunkunna nba , k b naan nan kutmɔn, k Fiilistin tieb tul kaagbenu, k l tie piinni nba tie biit piinnii: yenn tie Asdot yal, k liel tie Gasa yal, k liel tie Askalɔn yal, k liel tie Gaat yal, k liel tie Eklɔn yal. 18Lualii nba k bu jii kutmɔn k namm k b jan nan Fiilisti tieb digbanna na,k l tie baat banmu yal, k digban yenna k maa k liint k digbanlia k b k maa.19Kaagbenu yuubɔnm baal bet Semes tieb paak, yuo nba k b din goli kaagbenu lakl, l yuubɔnn din baa niib tuta piinmu k jab tie piinloe buolu manŋ ni. k duo maŋ tieb paala din wat, k maan kaagbenu din te k l yuubɔnn baa b paak. 20K bet Semes tieb maat: ŋmee saa fit k set kaagbenu nunŋ, yennu nba ŋan ni? ŋmee buole k kaagbenulakl saa ni k faakt nan timii?21K u tun tuomi nba kilsaat sealim tieb buo, k maatb: fiilistin tieb jiin kaagbenu lakl nae: Siikin man, k jii do nant buol.
Chapter 7

1kil saat sealim niib din baal ,k jii kaagbennu molol lakl na ,sapaapo k saan nann abinadab ŋaak nba be kunkonn paak na ,k ji din lukt u bija Eliasal k gunnɔ kaagbennu lakl.2Ldin jii yuo e wa, nan daa k b bil lakl na kilsaat sealim.binna piinlie din gal .L yuo na k Israel tieb kul ji bui k fabin k luon kaagbennu .Samial yet israel niib a:lii tie nan ii pal kul ie kii jen kaabgbennu buol yin nyinn buolganii yennii ,nan b tingbanna nba beibuol ,ŋaan ŋmant i yan kaagbennu po ,kii jianntl u kua ,.k u saa,fatii filistieb buol ni.4k Israel,tieb nyinn tingbana nan pata b sunsuukn ni k ji jiantl kaagbennu kukua.5Samial yet a:Ii taan man israel tieb kul mitspa tinŋ ni ,k n saa mial kaagbennu i paak.k b taan lieb mitsa duo ni .6B din luun nyun k din muan kaagbennu tuann, k ji din tien molol daal,ŋaan yien a:t tun k biil kaagbennu.Saamial din bu israel tieb mitspa duo ni.7Filib tieb nba din gbat nan israel tieb taan lieb mitspo na ,k b kpambala lol, nan bin saan pikin israel tieb nan kɔnn .Israel tieb nba gbat l maan k jaŋmaanii suolb .8Kb yet samial a:a daa nyikt wuyiknii kaagbennu yennu nba tie t yennu na buol, k fit k wun tinnit fiilib tieb nii ni.Samial jii pebik nba mual biil ,k mann mujuonu malunŋ k tul kaagbennu .Udin fabin nan kaagbennu israel tieb paak ,k kaagbennu ,gbat u mialu .10yuonba k samial din mann mujuonu malunŋ na, k fiilib tieb nakii a bin lek israel tieb l daal k kaagbennu te saak tant fiilib tieb paak ,k b yat ,k israel tieb paakib. 11Israel kunkɔnna nyii mitspa ,k pikin fiilib tieb k kpiib k saa tuu betkaal tinŋ po.12Samial jii tann k pul l buol sann a Eben Esel,ŋaan yet a:kaagbennu e somit nan mɔtana.13Nnae k fiilib tieb fiak ,k ji k ban jen israel tieb tinŋ ni .kaagbennu nu din nan fiilib tieb k saaa tuu samial manfuol ,kul ni.14K israel tieb ŋmat gaal b dogbana nba k fiilib tieb din fat na, laa jii Eklɔn k saa tuu Gaat ,nan l yent ,israeltieb din fatl fiilib tieb nii ni.k laafia ji baal israel tieb nan Amol tieb sunsuuk ni.15samial din tie balbulua israel duo ni u manfuol kul ni. 16Binn kul ni u din tu tɔkin saan betel ,Guilgal nan mitspa kul ni k bu israel tieb maan 17Udin tuu ŋmat jen laamae,sianba k u ŋaak be,k lenŋe k u ji din tu bu israel tieb tieb buut ,k maa malunŋ binbintl k tul kaagbennu .
Chapter 8

1yuo nba k Samuel din kpet k u kaan u bijabi k b tie Islaeltieb bubuula. 2U bijakpel sann din tie Joel e, k wun nba waa sann tie Abija, b din tie Balbuula k be Beel sheba. 3Samuel waas din k sonm tuak b b baa taatutɔkt. B di fobt k gaan dinna yal k k bu fanu.4K Islael saakab taan lieb Asaamuel buol Lama duo ni. 5K yet a: gotl ii, ŋaan a waas na k sonm k tuak a taa ni, mɔlana kaant kpanbal k wuu bu t buut nan laa be buolu kul ni na.6K Saamuel pal din bie yian nan baa yet a: tul't kpanbal k u buu t buut. ŋann k Saamuel mial Kaagbennu, . 7K kaagbennu, k Kaagbennu yet Saamuel a: Gbiintl niib na kunkɔl, baa saa maat'a lin nba. K maan fin kaa k b yet a, min e k b yet'n. ŋann n ji k yenm.8B bia duki a nunŋ ni nan baa din tun k duki daal nba k n din nyinn'b Ejibt na waa. B yet'n ŋaan n jiantl Yennu fanu. 9Yen gbiitl n kunkɔl, ŋaan kpaan'm k bin bann kpanbal na nba sii dia'b bianŋ nba.10K Saamuel dukn'm maan nba kul k Kaagbennu yet niib nba bo boi yaa b luon kpanbaal na. 11U yet'b a: i kpanbal na nba s ii dia'i bannu nba e na. U saa jii i bojai siab k tien'm u tɔb tantolt paak. k b siab sii tie bin nba tuu saa liit a k u tan waa.12U saa lukt siab k bii tie yudanm kii goli niib kobk kobk, siab piinmu-mu. U saa te k b ko tinŋ k jaan l jiet, k siab mun kul tab tiat k daal tab tantolt.13U saa jii i bonpoi k bii tie tulaali kii tien'ɔ kii tie jetientieb nan kpatientieb. 14U saa gaal i tini nba kpei na, nan tilonti nan oliifienba tiŋani na, k tul u tuontunna. 15U sii gann b jiet nan b tilonti taal piik ni bɔktu yenn, kii tien u tuontunna.16U saa gaal i tuontunna bonai nan bonpoi, nan i nei nba ŋan nan boni k bii tuun u tuona. 17U sii gaan i bonkobt ninŋ bɔktu piik ni yenn, k yinm mɔnŋ sii tie u daaba. 18L yuo i saa mɔ kpanbal nba k i gann'ɔ na paak, ŋaan kaagbennu kan gbat i finfabini.19ŋaan k niib na yet bin gbiint Saamuel maan na, k yet a: t luon kpanbal e k wuu dia't. 20Tinm mun sii tie nan buolu kul na e. T kpanbal saa pol nan u sii sonm t paak. k cian't tɔb.21Saamuel nba gbiint niib na maan na. k u ŋmat maat kaagbennu tuba ni. 22K Kaagbennu yet Saamuel a: gbiintl b kunkɔl k tul'b kpanbal , k Saamuel yet Islael niib, a daanɔ kul n tun nna u duo ni.
Chapter 9

1Benjamin duo ni nuuloo na din be ki tie jaa jaan ku saan duo kib yuk dis, u baa din tie Abel, K Abel baa tie Telor, K Telor baa tie Bekolat, K Bekolat baa tie Afiac, k Afiac tie Bejebit buo lu nulo. 2U din mok b ɔ jaak ku saan tie Saaul ku tie naasinŋaŋ Islael waat nu, u yuul din paal k tieb kuul.3Kis bonni din bot ku maat u bija Saaul, jii tuotuna ni yenɔ yin kpaan bonni. 4U din tokin Eflaim jual po k gaal Sali, sa duo ni ki k laab; k bi gaal Saalim duo ni k len Bejamin duo mi k bia ki laab.5Ba din baal suf duo ni yuo nba k Saaul yet tuotunɔ na; nyiik tin ŋmaat ŋaak ni, n baa tan saa nyik bonni du dukt ŋan jii du ki po. 6K tuotuno yeta: Gotl yennu nulo be duo nba na ni k b jɔlmɔ wii yet lenba li k nɔli, t saan k lɔk, li k kant u saa want sɔnu nba k ti saa tɔkin.7Saaul maat u tuotuno na: ti k mɔk sial, ti saa saan k la tu e yennu nulɔ na be? Ki l ma siel k ten ti ko laa ni k t saa tuul yennu nulɔ. Ti mɔk be? 8K tuotuno na gaal maan k yet Saaul a n mɔk likbin n saa tuul yennu nulo na wun wunnit sɔnu.9K fit k saan k la yennu sian yuo Islael ni, b din tu yeta; baal man tsaan ninnyuantua buol! Di nna binba b din tuu yib nannyantieb na ŋametie yennu sɔki ni nba. 10Saaul yet u tuotuno a: a mɔk moni: ti saan duo ni k tan la yennu nulo na buol. 11Ba din do doo na ni k bi tuol sa paamm ki b nyia a bin luun nyun, ku yetib: nin nyuantua no be duo nan ni?12K sapaamm na jiim k yeta: u be a nunŋ po. Kaktl dinna u mɔk maalɔnŋ paapo duo ni nan niib. 13Li tie ki kua duo ni, i saa laɔk k wun fit ki do paapo dinu; ki sua k nalb n daa k dii u saa yat yetŋam jienapo k niib n dii.14B din dua doo ni ki baal duo nunukin k cet Samiel ku ku nyii k do paapo.15Kagbenu b paak Samual Sauul po k sua ku daa k baal duo ni. K l yeto a: 16Wɔne n na yuo a saa laa Bejamin duo ni jua ŋan sɔkɔ kpanŋam k tienɔ Islael sakua. ŋuan saa faat Islael tieb Filistin tieb nu nni k lman b wuyikini duo n buol.17Yuo ba ki Samial la Saaul k Kagbenu yet a: tɔ nulɔ nai kin daan maata a di dia n buo lu. 18K Saaul vei baal Samiel diɔ: na ta mɔb ni k yeta: a wun wannɔ ninnyuantua ŋaak. 19Samial din jiin Saaul min nin tie ninnyuantua do paapo dinna k tin taan k di. N saa nyiik fin won kuun wɔnne, k n paaka linba kuul saa gaal a paal ni.20A daa te ki l tie daami a bɔnni nba bot daaŋanta n po, b lab a. K Islael bon ŋana na jii tie ŋmaa yalli, l ki tie fin nan a baa ŋaak ni yal kaa. 21K Saaul jiin: n tie Benjamin nakublk nba be Islael na ni nulo kaa? K Benjamin nakuut ni t nakuuk kaa tie nakubik li? K bia paak e ka paakin l maan buolu?22K Samiel jii Saaul nan u tiotuno k kua naam dibeŋi l ni k tuul b yuudant kaanii k saam tien nan niib pinta na.23K Samiel yet jetientua'na: tulin tool nba kin tuula k yet a biil l kuukuo na. 24K jetientua tuul Saaul bɔpiɔk nant. K Samiel yet; linba na tie a yaal biil a nunŋ ni ki ŋmaan ki l ma t biil guun fin yuo nba k jaab niiŋ. L daal Saaul ji dii nan Samiel.25B kuul din nyii sampaapo k sik duo ni, k Samiel jii kaal nan Saaul ŋaak yuul paak. 26Ki b fii e sanya panpan, k la yent gbenn, K Samial yiin Saaul ŋaak yuul paak k yet: baat kin caaba fin kun. K Saaul fiil b banle, ŋua nan Samial.
Chapter 10

1samial jii tiini kpan kpalbl k muan saaul yul paak ŋaan muat u tankpinn ,k yet a:kaagbennu k dinna naan a fii tie u faolilaa baatii ?2Dinna l tie kaa siet n buol a sa laa jab banlie Laasel kaak nba be besamin kpaal paak nba be tselsaas b sa yeta nan faa kpaan boniinba na b laabaa ,ŋaan k a baa k duki boni na po ka ŋaan u daamii u mɔnŋ a paake ,k yien a,n saa tien nlee k jiin n bik na po ?3Anyii lenŋ fan saan ban fɔklaa k baal tikpela nba be tabɔl na sianba k a sa cet jab bantaa k b do yennu buol betel k yenɔ sii dia bujabit bantaa k lua jii paan kunna ŋantaa k lua mun sii dia damunŋ linlenn .Ltien nlee.4Bsa boi k laan l tia nlee,ŋann tu la paani ŋanlie .k a saa gaal b nun ni.5L puol po,a sa baal Gibea elonim,sian nba k fiilib tieb sojekanŋ .A i kua do man ni, a sa cet yennu sokni nba k k b siik ,kunkon k faa ginganaa nan biat ,k pieb naatuna nan ylii k piak lin nba saa baal ,b mɔnŋ 6kaagbennu foŋam sa sik a ni k fin nan ŋanmsipiak linba sa baal ,k a saa lebt k tie ni ganua7Lii tie k l nyina tien a paak k baal gbianu tient linba ka la nan fan tien, k maan yennu be nanaa.8k fan bia dɔnŋ sik Guilgal n kpakin ,n sa sik a buol k mann malunŋ munjuonu malunŋ nan malunŋ nba k b tien yennu niipuok na .Agul daal ŋanlole ,nan ma tan sa baal a buol k yeta fa sa tien linba .9yuo nba k saaul ŋmant kal paak a wun bɔkt ŋua nan samial k yennu tulua yan lien ,k l nyina tun l daal na .10Ba baal Guibea,k b la sɔkninba tikl k cetua ,k yennu foŋamm sik u ni k u piaak linba sa baal b sunsuuk ni .11Binba din banua sianyuo na lau k u piaak linba sa baal mamŋ nan sɔkninba ,k niib ji yien b lieb niib ni ,bee baal kis bija ? k saaul mun pukin sɔkninba nani ee ?12k jiibaal nilua jiin a ŋmee tie b baa ?nan kpanjan:ssaaul mun pukin sɔkni nba ninŋe ?13wa pak linba saa baal k gbenn ,k u duo paa po.14k saaul baa walua yet saaul nan u tuontunnua :I bo saan lee ? k sɔl jiin na t kpan bobin ŋaan t bo k lab k t saan samial bol .15k saaul baa walua ŋamm yreta :pakn man sama nba yet linba .16k saaul jiin u baa waal :u pak tim nan bonbiit na b laba .ŋaaaan k yet sialm samial nba bo pak k jiin naa po binba na.17k samial yiin duo niib Mtp kaagbennu nun ni 18k u yet Islael tieb a :kaaagbennu yet a, Islael yennu yet a n te k Islael nyii Ejipt,k n fati Ejipt tieb numm ni nan kpanbala doi kul numm ni nan binnba din mabi na .19k dinna ,k ji yuu i yennu ,u nba nyinni daamii kul ni nan i fala ,kul ni kii ji yienɔ a kon t paak k tult .want i mɔnŋ man mɔtana kaagbennu numm ni ,k tɔkin yaja ŋmak ni k bia k tie tutl .20k samial tie Islael yieja ŋaak kul nakin k l baa biansami yieja ŋaak paak .21k b te k biansami yieja ŋaak nakin k l baa matli nan u niib paak .k l baa saaul kis bija paak .k b kpaanua ŋaan k lau .22k b ŋamm boii kaagbennu ;sua bia be k baal k baal nnaa ? k kaagbennu yet a gotl ,u bɔl jikaa na ni .23k b cial k saan k datua lenŋ,k u ji saan wannu mɔnŋ duo niib na sunsuuk ni u din fɔk b kul .24k samial yet duo niib na kul a:I la kaagbennu nba lukit wunba waa ?nisua k be duo niib nik nanmua .k duo niib na kul ji din yikin a :kpanbal mial n fɔkt !25k samial wann niib na naan yiiko nba tie linba,k dian kadauk ni , k bil kaagbennu buol .ŋaan ji bel duo niib na a suakul n kuu u ŋaak ni .26k saaul mun saan u ŋaak ni giba .u din ton nan niib nba din tie balmonpakla e ,k yennu din sii b palaa.27yuo kul ,niib nba tie ni ŋanm din be ,k yienna bia ;wunba na sa fieltii ? k b ji yitmua ,k ji k baat siala piini ktiennua ŋaaan k saaul din pak sial l paak .
Chapter 11

1Nasaas, Amon niluo din baal kal sabes kok paak Galaad yent ni k sabes tieb kul yet Naasaas a: Lolin mɔlol nan tinm , k tin fit ki tuun ki tienna. 2ŋaan Nasaas, Amon niluo na jiin k yetba : Nan min tan fit lol mɔlol nanin, n sa bte k bin put danua kul diitu ninbinn. k lin te k Isael n dinfeii bonciann.3K Sabes saakab yetɔ a: tient k tin la daamuu daa ŋanlole, k tun wann Isaeln duo kul; k lii tie k sua k be k sa fatit , tin j waanna.4k tuomoi nba baal Giibea soolduo ni, k yet l la baal niib kul tubaani. K niib na kul ji mɔn nan kunkɔsakal. 5L yuo na, k saaaul nyii kpaab ni k waa u neii puol po kpient, k yet a: bee ji te k niib na mɔ nna? k b dukinɔ Saabes tieb nba yet linba.6Yuo nba k Saaulbji gbat l kul, k yennu siek kua u ni, k u wutuol duo bonciann. 7 K ubjii u naaja kpakoka banle . K jial jialb b nante bula -bula , k tun tuomi nba na nann Isael yial kulbni. Kbyeta: wunbab knsomm wei saaul nan saamiel, l daanɔ neii b mun sa tumnm l bannue. k Isael niib na ji tin kangbennu jaŋmani k bkul ji taan somm nan niyenɔ na. 8K saaul jin din baal Besek k kan niib na, k Isael waa tie tuta kobintaa.9K b ji yet tuiminba nba bo baal na a: Ii pak na k tul saabes tieb Galaada a: Wonnii saa la soml, yuonba k yendu saa tonŋ na K tuomii nba kun nan labaal k pak saabes tieb, k b ji gbie nan palmann. 10 k b jiin yet Amon tieb a: Wuonn t won saa baal i buol kibyin tient yaabluon bannunba. k yin tunt k lii ŋan iipo.11La fann sannyiɔk ni,bk saaul bɔkt u niib cakl muntaa. k b kuanAmon sejem ni sannyafana k pii kpiib k janŋ , k tan janŋ yuo nba k yennu tonŋ. Niib nba din cial paak din yat yat e , knbniib banle ji din knfit taan be buyenn kuabbuol.12K niib na yet saamiel a:ŋmee daan yienn a Saail saa fitbki tie tbduo yudanɔa? Jiin niib manŋ k tul t, k tin kpib. 13 ŋaan k saaul yet : Sua kan kpi nulua dinna daal na nin, k maan dinnae k kangbennuntun baknɔnŋ tuona k fat Isael.14K Saamiel yet niib a: ii baat naa man k tin saan gilgaal kbtan wann t naan manŋ. 15 ki niib na kul saan Gligaal k ji tan dinn Saaul naan Gilgaal, kangbennu nunŋ ni. Lenŋ e k b mann malunŋ nba tie baakl malunŋ na k tul kangbennu ; lbuole biak, k saaul nan Isael niib na j la palmancionŋ.

Chapter 12

1K samuel yet Islael tieb a: n gbaat yii kunkɔl yaa pak linba, n tuli kpanbal. 2muataana, kpanba nba sii tie yii tuanndaanua min ŋannin kpeta k yul penna, k n bonjai be nani, n bitinŋ ninŋa mine tie yii duo yuudanua nan din na.3Ii got! yin din n siala kaagbennu nan kpanba nba k u luktua na buol. K laan n gaal ŋmei naa be nan ŋme bonŋe? ŋme kin maabnua k caaknua? ŋmee ki gaal wuu paabi k mun niibina wu paakin? n tun k jii tinii.4k b jiina: a k maabtin, a k cakt, a bia k gaal sua nuu ninŋ sial. 5kuu bia ŋam k matib a; kaagbennu nan wun kpannal tie siala damm daal nba ki dan k laa ba sial n ninŋ. k b jii na:b tie siala damm.6ŋanne samuel yet niib na: kaagbennu gann Moyis nan Aalonn, k bia nyim yii baa nba Ejipt duo ni. 7Muataana setlman, k min waani kaagbennu nunŋ ninŋ ŋantbaa kul kaagbennu tie k tuli, yim nan yii baa nba.8yuonba sakob din baal Ejipt yii baa nba din yiikin k yii kaagbennu, k kaagbennu din tun Moyis nan Aalonn k b nyin yii baa nba Ejipt k jiib k baal namm yial na ninŋ . 9ŋan b taam kaagbennu, b yennu kuu din kuatib nan sisena, Hason kunkonkonna saakua . nan filistia tieb nan Moab kpanbal, k b kɔn namm.10K b ŋamm k yiik k tien kaagbennu, ŋaan dont baal nan astante; nyiin tim tin datai nuini k tin jin dontaa. 11Kaagbennu tun selubaal, Bedan, Sefte nan Samuel, k b baal k nyiini yii datai nba lintii na niininŋ,a yii jii be ŋant ninŋ.12yii la amonn tieb kpanbal nahas yaa wun kɔn nanie, ki matina: a yii yet! ŋan mat nan yii mɔk kpanbal. ŋan muatana kaagbennu yii yennu ŋua din tie yii kpanbal ŋuae din tie yii kpanbal. 13Muatanakpanbal nba k n gannua nae na. kii boi wuu po k kaagbennu tuuli.14Lii tie ki ŋman kaagbennu, k jiatɔ, k bia cɔnl wun momaa kaagbennu yii yennu, yimmm nan kpanbal nba be nani na . 15Li sua ki k cɔlin kaagbennu momaan, k yet wu momaan wuu wuntud saado yii paak nan laa dan duo yii binba paak na.16Yii be man nnana, ki saa laa banktinɔŋ nba k kaagbennu saa tien yin laa nan ii ninbina. 17Tin k be bonjaɔŋ yuo kaa na, n saa yiin kaagbennu wuu tun saak nan satianii, yin bann nan yii mɔk mɔni kaagbennu buol nan yii boi kpanbal, 18K samuel yin kaagbennu, k kaagbennu tun l daal manŋ saak nan satiani. Niib na kuul din mɔkjaaŋmami boncian samuel nan kaagbennu ninŋ.19Sua kul yet samuel a: miat kaagbennu yennu, a tuon tunna paak, l fit tin daa kpenn; kimaan tin ŋaam pukin ti biit nan taa boi kpanbal po na. 20K samuel yet niib na a: yii daa mɔk jaaŋmami! yii tien l kulna; ŋan yin daa fɔktli nan kaagbennu, yii dontua nan yii pal kul. 21yii daa fɔktli. kii tan saa saan bonyyaana buole.22Kaagbennu yaa saan nba gbeŋe u kan ban k nyiik u buolu, k kaagbennu luon wun jii yii tie u buolu.23I mun fɔk nan min biil kaagbennu, nan min nyiik k daa mei yii paak! n saa tunti k bia waani sanjok ŋann.24Yii ŋman kaagbennu kun kua, k dontua nan i pal kuul kimaan i laa waa tun panŋ nba ii ninŋ. 25ŋan yii tie bonbil yimm nan yii kpanbal saa kpoe.
Chapter 13

1Sol kpol bina din tie .... ku din toa kpanbal , ŋan soz wu din dia bina ŋanlee doo pak . 2Sol din gann Islaet jab tisaa ŋanta: tusaa ŋanle din benao Mikmaks yent joal nba be berhel doo ninŋ, Ŋan tusle din benan Jonatann Gibea doo nba be Benjamin yent. ŋan wat bel u bollu nba bial jim yeakul u suk ni.3Jonatann din kpi Filista joa nba din dia Geba doo k filita nbaa din gbat. Sol din te bii peb natun doo ne kul po k yien: k Hebrum teeb ngbat! 4k Islael teeb kul gbat k b yie : Sol kpi Filista teeb doo diatoa , k Islael teeb din bann Filista teeb. k u bolu tikle ŋoa Sol bol Gilgal doo ni .5Filista teeb taan lieb a bin konnan Islael . Bi limmɔk tantolot tusle nan tanjala tusa ŋanlob , k bolu manŋ din k mɔk kann nan tanbiinamonn nba daa mɔk gbianu na. Bi din bale doa Mikmas yent diigbann ndmba yi Bef Afen yendoopo.6Islael niib din la bii be bi panŋ telik k man bi nakib k bi boal tanfiat , tutut biitk ni, k bak tana , jona nan bubu kona ni . 7Heblum teeb mun din poot Juldann m ɔkil k saan doii (doe) na ni : Gad nan Galad. Sol lin bia dabe Gilgal doo ni, k niib nba lin benao ji lin jekil.8U lin gul daa ŋanlole nan Sammual nba din sene yoo nba na. ŋaan Sammual din k bal Gilgal, k niib na din yat k Faket nan. 9Ton, Sol yet : baat man tulin mujonu maluŋ nan nyik cabu yenpini . k u mann mujonu maluŋ . 10Nan wa din gbant mujonu maluŋ mannu na, li yoo Sammual bar , k sol nyi u toann a u Footoa.11Sammual yet: A tien be? Sol ŋmat yet: nan ma soa niib na ji yat fatle namin, k a jik k bar yoo nba aboo sen na , k Filista teeb tanlieb Mikmas na, 12n yet in monŋ : Filista teeb sa sik m pak Gilgal, k soa n k Famin nan k mɔk gbennu! ŋann tien k n kaat ( ji panŋ ) tien mujonu maluŋ.13Sammual yet Sol : A tun jat toon , a k coilin wonnu nba k mɔk Gbennu a yennu nba daan tula na. k mɔk Gbennu bo sa t Fidia Islael naan Yokul; 14Ŋan moota nan a naan diani kanwei . K mɔk Gbennu tienɔn u niib na bet ,k maan a k coilinlin ba k mɔk Gbennu daan yeta .15K Sammual Fil , k saan Hilgal doovnba tien Gibea kvbe Beyamin yent ni. Sol ŋmat Cok niib nba beenoa: bi lin ten nan niib koobi ŋanlob ne. 16Sol , u bija Jonatann , nan niib nba dinbe naam din kal tikle Mikmas doo ni .17Filista teeb nba taan lieb na ni k kuom munta nyi a bin liek ( pinkin ) : K yem gal Ofla ( ophra ) sanjok k jin sesual ( schual ) doopo; 18kK lieb taankin Bef Holon ( Beth horon ) . loonnu, k munta pak yab taankin terik sanjok nba jik ceboim baok sanjok k ji dii gbankom n na po.19Saauk damm jilin k be Islael doobni; k maa Filista teeb din yet : t belman Hebrum teeb k b da kul jukbanjizk nan bonlulala. 20K joabkul Islael doobni din sik filistz teeb boole k tayi bi sokte, bi jo aba nan bi payi, 21K yoo nba bi Sokte , bk joaba nan paryi na tangbitk k bi ji loo bin tial mooditi po .22Dilin te kunkon daal juk banjiak, bonlukala ji lin k be niib na niini binba lin benan Sol nan Jonatan , k Sol nan u bija Jonatann kukoa lin mɔkil. 23K filista teeb doo diatoa din kal Mikmas sanjok ni.
Chapter 14

1Da sial ,sonatan ,saul bija na, yet u nasimua nba dia u jatiat na,:baat,ktin nyat k saan filib tieb yial nba be nna po na .k u k yet u baa sial.2saul din kal guibea duo kpinŋ ,tilontik nba k b yiu miglon na nyakl ,k niib nba din be na u din taan tie kobiiŋanlob .3Akija din tie d'akitub bija tie I kabod ninja ŋaan tie pinees bik ,k pinees mun tie d'Eli bija , wunba tie kaagbennu manntua silo na din lia manntua liatfuok.Niib manŋ din k mi nan sonatan yaatii.4sɔnii nba k sonatan din tɔk k kpaan k wun baal filib tieb yial buol na, din mɔk juonyanaa ŋanlie ,yenn be bɔkl nba wakii ,k liel mun be bɔkl liel na, yenua sann din yi Botset k lua mun yi sene .5k juon yenn din be ganŋ po k kpa mic mask ,k liel mun be nuditu po k kpia gueba.6sonatan yet u naasimua nba dia u jatiat a ;baat ,tin nyat saan punjuoet na buol .E bia kaagbennu saa galta ,k manŋsial kan fit daami kaagbennu nan wun nyinn linba tie niibuol bikkuo nibuol gbenŋl.7wunba din dia u jatiat na din jiina a:Tumin linba kul be a pal ninnŋ,ŋaan daa gbiin linba mana po ,mine be kpia na k si suliya na.8sonatan yet a ,nn l ŋan !t saan niib manŋ buol k saa wannib t monŋ .9Bii yet a ;setl man ,ka ka nan yuo nba k t baal i buol ! t sii be t binbebuole, k kan do b buol.10ŋaan bii yet a : domin man t buol ,t saa doe k maan kaagbennu kɔiib tienmt nu ninŋe na.leŋe k t saa tien dɔk.11Bbanlie kul fiil k duo filib tieb yial buol ,k filib tieb nba yet a :gotl heblu batieb nba nyii fɔlii ninŋ k bo bɔlna.12k jab nba be b yialin na yien sonatan nan wunba dia u jatiat a : domin man t buol ,k saa wanni sial ;k sonatan yet wunba dia u jatiat na a:wein do n puolpo ,k maan kaagbennu saa nyinib tienm Islaelnu ninŋ.13k sonatan do cab u nii nan u taa ,k wunba dia ujatiat wei do filib tieb nba din baa sonatan num ni k wunba dia u jatiat na din kpi kuun u puolpo .1414 sinsinn baak manŋ ninŋ ,sonatan nan u jatadialua kpi jab piinlie nan sial ,yial nba din tie bon mintik nna ninŋ .
16saul guutieb nba din be Guibea ,bensamin duo yent ni din la na ninmonn baal k b jitiin k yat bɔkl kul po.17k saul din yet niib nba din be ii doman ,nbalmi,ii la nan b saan sa kɔat sunsuuk ninŋ. k duo k gotl ,k b saa k la sonatan nan wunba din dia u jatiat ne.18k saul din yet Akiija a :nakint yennu mɔlol lakl ,na k maan l yuo na yennu mɔlol lakl na din be Islael tieb buole.19yuonba k saul din piak nan manntua na,jaŋmaanii din ŋammt puki filib tieb kanŋna ninŋ;k saul din yet manntua :a nyita nu .20k saul nan niib nba kul din be ne din taan lieb ,k saan ka ka ,nan sianba k b saa kɔn kunkonn na ,gotl,k filib tieb nba ŋmant nan jukii b lieb paak ,k kut ŋmatuk baal b ninŋ.21Filib tieb manŋ ninŋ din mɔk heblu tieb nan yuo nba din gal na ,k b baal k pukin Islael nan saul nan sonatan paak.22Islael tieb nba din bɔl Eflayim jualin na, bann nan filib tieb tiin tiin na ,mun ji din waab k bielb .23kaagbennu din nyinn Islael l daal na.k tɔb na ji din saa kua Beth Afen .24Islael tieb din bak l daal paaa ! saul din puol niib ,k yet a :wunba di jiet k dajuok dakbaal mɔb saa di l danɔ ,k sua k n daa k wann n monŋ nan n paak n dataii ! ŋaan k sua k dii jiet .25Niib na kul din saa bal fual ninŋ k sua k siat dua tinŋ ninŋ.26yuonba k niib kua fual na ninŋ,b din la siat k l pub , ŋaan sua din k donn nu mɔb po, k maan b din cɔlin b puoti ne.27sonatan din tamm mɔpuotii nba k u baa din puon k tul niib nee, k din gaan patu nba k u dia nu ninŋ,k sikin siat nba pub na ninŋ ,k donn u mɔb po ,k u ninbina yent .28Lyuo na k niib na yenɔ din boiyua maan na:A baa nba din pol mɔb,k yet a :mɔpol n wei wunba saa di jiet dinna ! k sua k kon banŋ niib na waa.29k sonatan yet a :n baa ŋmat niiba,gotl man u ninbina nba yet bianŋnba na, k maan ,ma lem siat nba waan na.30Ton l bo sii tie niib na kul i di jiet nba k t bo la dataii buol na, filib tieb nba bak na bo kan yabt dinna ?31Bdin kpi filib tieb l daal laa jii micmask k saa tu Ajalon .Niib naji din bak bonciann.32B din cial saan bonkobt nba k fat b dataii na buol ,k saa jii pei ,nei nan naabit ,k kɔtib tinŋ ninŋ ,k ŋman nan sɔn.33B din saan nann saul buol ŋaan yet a : gotl ,niib na biil kaagbennu ,k ŋman nan sɔn ,k saul yet a:Ii tun linba k tuok biktl tan gbeŋl k baal nann n buol .34k bia pukin na :lebtli monŋ niib na ninŋ man ,k yet daansua kul nba yaa wun baal nan naab kuo pieok ,k kɔtua nna ,ii bia saa ŋman ma ,k ji kan tun biit k tul kaagbennu ,yaa ŋman nan sɔn na k nyiok ,daan sua kul n kubu naab u nu ninŋ k baal nnee k u fit kpiu tann na paak .35Saul maa kaagbennu binbintl ,ŋanne tie sinsinn binbintl nba k u maa tul kaagbennu .36Saul yet a : sikin nna dinna nyiok na filib tieb buol k buklb nan sannyiok yentu ,k daa nyikt baa sua ,k b yet a; a tien linba si ŋan na po ,ŋaan manntua yet a;T nakin nna man yennu tuannn 38saul yet a :yimm nba tie niib na konbɔnnaab nba kul nakin nna ,k laan biit manŋ nba piin biaŋnba k tan tu dinna .39k maan kaagbennu ,nba fat Islael na fuo monŋ ,sonatan ,nbija ,si tie l bit daanɔ ŋann bin kpiu k niib na kul sua k jiinɔ sial .40U din yet a Islael kul ;n saan k set ii kua man ,k min nan sonatan ,bija mun si be t kua ,k niib na yet saul a: Tien linba si ŋan nna .41k saul yet kagbennu a:Islael yennu ! ŋaant k tin bann balmonii ,sonatan nan saul lukt b monŋ a ,k niib na jila yaak .42k saul yet a: lubin min nan sonatan sunsuuk ni wunba baal nan biit .k sonatan lukt.43k saul yet sonatan a:wantin fa tien linba .sonatan wannua ,k yet a;n lem siate waan nan patu nba k n bo dia nu nin ŋna ;gotl n saa kpoe .44k saul yet a : yennu tienin linba tie u panŋ ninŋ kul ,sonatan ,da kponi !45Niib na yet saul be ,sonatan kponne,ŋua nba kon gal bin be paŋ nba Islael duo paak na ! L fok nan nna ,kaagbennu fuo ! u yut kan mi ba tinŋ ninŋ ,nan yennu panŋ k u piak din na daal na ninŋ.nna k niib na din somm sonatan ,k u ji k kpo .46saul din nyik filib tieb weiu e jik ,k filib tieb ji din saan b duo ninŋ .47Lpuol poe k saul ji din gaal bat yial Islael duo ninŋ,u din faa tɔb nan u dataii nba be lokaa ŋanna na kul po, nan d' Amnon waat nba be moab duo ninŋ nan filib tieb na waa din ŋmantl sianba po kul ,u din nyanniba.Udin jii u panŋ k nyann Amalek ,k fat Islael tieb b daataii nu ninŋ .49saul waat din tie sonatan ,siskfi nan ,malkisfu .bonpoii banlie manŋ sana din yi ,Milab bikpelik ,Mical wun nba waa.50sauul ŋaa puo sann din tie Akinoam ,d'Akimaat bipuo .U suojem saakua sann din tie Abnel ,Nel bija ,saul ninja .51ki saul baa ,k Nel d'Abnel baa ,din tie d'Abiel waate .52saul manfuol kul ninŋ ,u faa tɔb gbenŋl nan filib tieb nba ,k saul din la jab nba mok panŋ k bia mok minu ,u din tu jiib u tuonn ninŋe.
Chapter 15

1K samial yet saaul a:mine k kaagbennu tumin a man dinna naan k fii tie u buolu israel kpanbal ; ŋann gbintl kaagbennu n baa yet linba .2Linba nae k kaagbennu yet:n tianlinba k Amaalak tieb din tun tul israel tieb baa din luon sonjok yuo nba k din nyii Ejibt na.3Isaa mɔtaana k pikin Amalek tieb ,k biil baa mɔk linba kul, a daa tent baa sial, a bia kpi jab nan puob ,waat nan boni .4k saaul tikl israel jab ,k sennib boyennkua buol ,Telayinmk kanm :Israel jab din tie tuta kobii ŋanlie , k saul buolu ni mun din mɔk jab tutaa piik .5Ksaul somm k saa baal Amalek tieb duo ni,k la kunkɔnkɔna baaɔk ni.6k yet keni tieb a:Ii saa man ,Ii nyi man ,ii nyi man Amalek tieb sunsuuk ni ,k n tan daa kpi k kpab nanm,k maan, i din mannan israel tieb kul ,yuonba k b din nyi Ejibt na .k kenitieb na din nyii Amalek waat sunsuuk ni.7k saul kunkɔnkɔna kpii Amalek yab laa nyii Aaviila k saa tuu suul,k l be Ejibt nintual .8B din suol Ammalek kpanbal Agaak fuote ŋaan kpii u niib kul nan juk.9Saul nan u kunkɔnkɔna daa din nyik Agaak ,nan u bonkobbit ni binba ,ŋan nae ;neii nba ŋan bonkobpaanii nba ŋan ,pebikpamma ,nan bonŋana nba be kul ,b din k kpii ŋammii, b din kpii bonkobt nba k mɔk niin k tie kuon-kuon nae.10k kaagbennu pak nan samial ,k yet a:11N mɔ kua nan maa te k saaul tie kpabalna, k maan u baka nan nin k u bia k cɔlin n maan .k samial wutuol duo ,k u fabin nan kaagbennu nyiɔk-kul.12k u fiil sannyiaponi ,k saa a wun la saaul .k b baal k yetua a:saaul saan kaalmel nie ,k maa bon ninɔnŋ k senn ŋaan ŋmat k kokin tɔkin sanjok nba fɔk k sik Guilgaal duo ni.13saamial nba baal saaul buol ,k saaul yet ua a:kaagbennu mob nba yet newa .14k saamial yet a :biabonta fei mɔnie ,baa n tubaa ni ,nan nei mɔni nba k gbia na .15k saaul jii a:t kunkɔnkɔna nae fat Amalek tieb buol naaŋana nan peŋana k kun nann a tin ji mann malunŋ k tul kaagbennu a yennu ,ŋaant k tin kpi binba ten na kul a.16k saamial yet saaul a:setl,k man wanna linba k kaagbennu yetin nyiɔkna.k saaul yetua a:Ipiak17k saamial yet a:faa din goli nan a tie bik na, ŋaan a ta k tie israel tieb tuann danua kaa na,k kaagbennu dinna naan k a ji tie israel kpanbal ?18kaagbennu tumma ,k yet a:Ii saa ,k kpi Amalektieb ,l nibiit ,a faa tɔb k buotl niib kul.19Bee te k a k gbiint kaagbennu mob u ? bia paake k a kpakin faalnba k a saa kun ni, ŋaan tun linba k ŋan k tulkaagbennu ?20k saaul jiin samial a:n gbiint kaagbennu mobona fanu waa, k bia t ɔkin nan kaagbennu nba wann na waa.n jen nan Agaak nba tie Amalek kpanbal ŋaan kpii Amalek tieb kul.21ŋaan n niib na gann bonkobt nba k b bo saa kpib na nie ,pei nan nei k kpen nann a bin tan mann malunŋ k tul kaagbennu ,a yennu ,Guilgaal tinŋ ni .22k samial yet a:kaagbennu pal man yuo nba k b tu mann mujuonu malunŋ nan sali yitu ,nan yuonba k b saak cɔln u mob nae .gotl mob saku cie sali yitu ,k cɔlin mobona , nba yet na cie bonkobt kpabola.23k maan kan cɔlin tie nan suok nae ,k ningotkangbuok tie nan pat mannu nan tingban mannu na.Nan faa lu kaagbennu mobona a mun lua mɔnŋ,k ji k tie kpanbal .24Lyuo na k saul yet samial a:n tun biit ,k maan n yakil kaagbennu nba wann bianŋinba ,k bia k cɔlin u mobona ;n bo ŋmaan n niib nae ,k bia sak b mob.25Mɔlana ,n balin mae ,cab n biit k kpentin ,min nan fin ,t saan k man saa gbaan kaagbennu tuann.26k samial yet saul a:min nan fin kan ŋmat ,k maan a yet kaagbennu mobona ŋanne k kaagbennu mun yta, ka jii k tie Israel tieb kpanbal .27samial nba ŋmat a wun siet ,k saaul bib k suol u liatl mogbann, k l pat .28k samial yetua a:dinna nba na kaagbennu tabit Israel naan gbounŋ a paak ,k tul sua ,nba ciea.29Wunba tie Israel panŋ na k fa faaku bia k mɔkua ,k maan u k tie nisaalk kaa k saa mɔkua .30k saaul bia yet a:n tun biita,motana n balinmae, tulminbaakl Islael nikpelanan Islael tieb kul numm ni ;t tɔk saan,k min baa gbaan kaagbennu ,a yennu tuonn 31k samial ŋmat nan saaul ,k saaul k saaul gbaan k kaagbennu tuann .32ŋaan k samial yet a:baat nan Amaalek batAgaag k tulin man .ŋaan k Aɟgaag ji nakii u buol ŋaan sual momiiin k gbenna.33saamial yet a:nan a juk banjiak nba te k puob kɔnŋ b waat na ,n nae mun k a naa mun saa kɔnŋ u bija .k saamial ji cua k pot pot Agaag kaagbennu tuann ,Guigaltinŋ ni.34saamial yaat k saan Laama, k saaul duo u ŋaak nba be Guibea tinŋ ni na.35saamial ji k mi saan k la saaul ka ka nan u kuun ,daal ,k maan saamial bui saaul paak ,nan kaagbennu nba mɔ kua nan waa gann saaul k tienɔ Islael kpanbal na.
Chapter 16

1kaagbenuu yennu yet sammuel a: a tan saa nyik n lee yuo e k kaa bui saulfaaki? n luuwa u j k tie Islael kpanbal. Gbient kpan yinn ni kii saa; Betlehem jua nba k b yiu Isaii na ŋaak ni, k maan n la u waas ni wunba k n luon wui tie kpanbal2Samuel yet a: n saa tien n lee k saani? Saul i gbat u saa kpima. k kaabgenu yet: jin naasal k saan nann, k yet a: n baal maa maan malunŋo k tul kaagbenu. 3K yin Isai k wun faa saa tien bianŋnba, k fan muan kpan wunba k n saa wanna na yul paak k tulin4Samuel tun nan kaagbenu nba wannɔ bianŋinba na, k saan Betelhem. Jaŋmami suol duo nikpela k b cial k baal u buol k yetua a: a baal palmann baalue? 5k u jin a: Nn, n baal a maa mann malunŋo ktul kaagbenu. ŋammit i monŋman, k wein k saan l malunŋ ni. k u bia ŋaan Isaii na waas, k yiim a bin baal malunŋ na ni.6Baakua yuonba k Samuel la Eliab k yet u mɔnŋ a jua nba sie kaagbenu tuann na ŋua e k u luktua wun muan kpa u yul paak. 7K kaagbenu yet Samuel a: daa goli u ŋant, nan u fakint nan u gbenŋu kaa, kmaan n luuwaa. Kaagbenu ki gani nan niilua nba gani na kaa; niilua ŋaan goli linba ŋan ninbina paake, kaagbenu ŋaan goli pal ninŋe.8K Isaii yiin Abinadab, k baal nanɔ samuel buol; ŋaan k Samuel yet a:kaagbenu bia k lukt ŋuakaa. 9K Isaii bia baal nan Sama; k Samuel bia yet a: kaagbenu bia lukt ŋuakaa. 10K Isaii lin yiin u bonjaii banlde k b baal Samuel buol; ŋaan k Samuel yet Isaii a: Kaagbenu k lukt sua bi ninŋ.11K samuel yet Isaii a: a bonjai kuule na? K u jiin: Sambiane teen ŋaan ŋua kpaal pei e. Ksamuel yet Isaii a: tumin k bin saan yiinua, kmaan t kafit k tien sial k u k baa n na. 12K Isaii tun k b yiinua. U lin tie naasinbifanŋe, k mɔk laafia, k u ninbina ŋan k bia mɔk manunŋanŋ. K kaagbenu yet Samuel: Fiit k muan kpan u yul paak kmaan ŋuae na.13K Samuel jii kpan nba k u bo tien yinn ninŋ na k muan u yul paak u ninjamm nunŋ ni. K kaagbenu fuon sik k suol Dafid laa ji l daal k saa. K samuel fiil k ŋmat kkun Rama.14Kaagbenu fuon nyi sau nik kaagbennu te k fuobiuk baal k damiiɔ, 15saul ŋaak tuontunna yetua: Gotil, fuobiuk nba yennu ŋaak e daamia na. 16T yudaan n pak! a tuontunna be a buol. T saa kpaan jua nba fit k faa biɔk; k yuonba k yennu fobiuk na sk a paak, wun faa biɔk nan u nuu, k lin wolka.17K saul jiin u tuontunna na lomin nan jua nba sa fit k faa fanu k baal nanua k tulin. 18K u tuontunna ni yenua gaal maan k yet: Gatlii, n la Isaii nba Betehem na bija, K u ban faanu. U bia tie jua nba mɔk pal, paal, k tie kunkonkonnua, k piak ki k bitin k bia mɔk maanunŋanŋ, k kaagbennu be nanua. 19K saul tun tuomi a bin saan Isaii buol k saan yetua a: Tulmin a bija nba k b yiu Dafid k u kpaal pei na.20Isaii te k u bija Dafid suol bonŋ k u jinua paanu, nan tiluana daan, nan bubik k u tumua nan li bona kul saul buol. 21K Dafiid baal saul buol k wann u monŋ; k l manŋ saul bonciann, k u luktua k u dia u jatiat.22K saul tun k b yet Isaii a: N nunmgbuo Dafiid a; n meiya k fan nyikkua n tuonn ni. 23Yuonba k yennu fuon be saul ni, Dafiid tu jii u biɔk nae k faa nan u nuu; k fobiuk na nyi u ni, k lin jii wolkua, k wun la laafia.
Chapter 17

1Philistia nba din tinkl b sijenm a b faa tɔb sudaduo nba tie soco nan digbann nba tie Ephèsz Dammim ne sisuuk ni .2Islael jab nan Saul din tinkl-e b din kaal telebint nba duo-nie k jii guu philistin nba a bin kɔn. 3Philistin nba din be Jual bɔk yen po k Islael muun be bɔklelpo.4Jaa sua din jii philistin nba kanŋ pok sunm k saa b kani ŋanle sinsuuk -niŋ. B din yiu Goliath Gath nba buoluv. U fuankt din tie niiduk na ŋanluob nan nuuboktin. 5U din yiil u yuul paak kuut fuokl k bia buuk kut gbapluk k l kpaii nan kuut bi'na tuutl nee.6U din pil u taalniŋ kuut baanŋ kbia liaa u tunluu niŋ kuut gbapluuk. 7U kpaan yuul kpe yu tievnan jaalbl ba gben k e yu nan . k kɔnkɔnna lii utuan po kdia nagban - kɔŋ'8Philisien nba din set-e , k tiaan k lɔuoii Islael siijenm a : bee ki muuŋ sakint nan kunkɔtiati ? t k tie philistin nba kaa ? I k tie saul daba ka a ? I gaan nilua nba saa piit kɔŋ nanniŋ , 9Wunba saa fiit buoŋ k bia kpinŋ k tin jiibpuab . ŋaa mipakua mabkpiun , k mipkua k kpiiu yii muun kpan kitie tin daba.10Philisian nba bia paak a : I yaan paak waani nan Islael sijenm kuul baawa . I tuulinŋ nilɔ nba min nan ŋuaan saa kɔŋ . 11Saul nan Islael nba gbaatl maan k jaugmami suolib.12Dafid Ephlatian Bethlehem duagban juda bijaa . ku din mɔk waas ban nii k l yo saul din kpetav kuu bina yaaba . 13Isaii waasak iibdin tie bantaa kb din weli saul taab niŋ : yennua k din yiiu Eliab lua muun Abinadap bantaa paak schamma .14Dafid din tie binke , ŋaabyuoba k sakaab banta din weii saul, 15Dafid din saa saul ŋaak k din tuun Bethelem a wun yuun u ba bɔkobt. 16Filistin Juanne din naak i ye k fun ko kɔnfuat ye nu nan nyiok kul kala nan daa piina .17Isaï din maat u bija Difid , jiin disinŋi nan tala-bik na , k saa k tul a yulb kanŋ ni, 18K bia jii nabii-lilat pii k saa nann k tul kuunkɔ kɔna saakua, ŋaan got laanl mana y u a lbii? k faa jin yetin ,19B be nan saul nan Islael jaab kuulvteblint baɔk-ni k ɔn nan philins nba. 20Dafid din fil sanŋia po ni k juab u peii k gultua ŋaa jii jin kl k saa nan isaï nba waa nmua-na . yoba ku baal sijenm kaan - ni k suak k bbobin k saa kunkɔn, k yii kin kumkɔn, wuyiikini. 21Islael nba nan philistin nba dint uokilieb nan kunkɔn , kunkɔna nan kumkoma .22Dafid din jii buona nba kudia u nuuniŋ ne, nan jiikabne k tuul gultuab, ŋaa ji ti k saa sijenm saaku-ni . Yoba ku bal , u din boii u yuolib a : l maan-ii ? 23L yoba ku din maat na ; l yo k philistin joa ku tie Gath ku saantie Goliat ku jii naki sinsuukini ku gnii philistin nbaa nba saak siaan k bia ŋam pak naan waa daan piak na k Dafid din gbat. 24B a din laa jua manŋ , Islael ba din tiine u nunni jaŋmami din suolb boncian .25Suabkuul din piaka : i laa jua ba baat ne waa? u yazn baan Islael tiel be wunba fiit kpiiu , kpanbal saabteuu mokt ba yab, k bia tuulua sapamua k wun kunnau u ŋaak - niŋ Islael duoni.26Dafid paak nan buduua : I saa tie be k tuul wunba saa kpii philistien k gniinn islael tieb feii ni . ŋme tie l philistin ? l punjuokv, k suuki yenu b fuo kɔnna ? 27K buoluu kuul mat , t saa tie nee k tuul wunba kpiuu ne.28U yual - kpeel Eliab nba din gbaat ku maat nan jaab nan , u din puut cinn u paak e-k maat : Be tiee ka siik k bal nne ? A ŋaa bɔnkɔmbiit ne naan gme paapionŋ ninŋ ŋaa bal nneé ? nban u japaat nan u paal suub ni po . A yaa laa kɔnn nba kaa gbaat-ne ka balnne. 29K Dafid jiinua , ntie bé ? nkaan fiit k paak nna. 30K u gnii kua ŋaa boii liieb , k bia gnan k buoii l buowu? k buolu bia jiinua nan b a bomaat sinsinna.31B a din gbaat mobuonn nba k Dafid paak naa. k bia ŋaan k paak nnaa Saul buol , ku din tin k b yiinua . 32Dafid maat saül : suavdaabgmaa k duunkinn philistin ne paak. A tuon tunua saa saankɔn mauu-wa. 33K saül maat Dafid : A kanfiit k saan kɔn nan philistin ne, k maan a tie biike , k ŋuaa tie kɔnkɔn kpel a nasitini.34Dafid maat saül : A tuun - tunnua din kpaal u baa buok ubite yaba k yaanbol nneka kimkat l tankua a winyiin buokɔbt, 35n din tuu beluee , k faawu k faat bɔnkɔn bikne u mob ninŋ-li tie ku fiilset n paak, n din tuu sual u kunkɔlnie,k faa kpiiwuu.36A tuun tunnua din gniat-nne yanbɔla nan kinkaata , u bia saa tie philistin nnee . L punjuot ninŋ yeno , k maa u suuki yendu nba fuo kunkɔnna.37Dafid bia maat : kaagbennu nba din gninninŋ yanbala tagnaatl ninŋ naan kinkata taz ni ŋua e saa gniinin philistin nuu ninŋ - k Saül maat Dafid : Issaa kaagbenu sii be nanna. 38Saül din juab u tiay k laan Dafid . u din uiil kuunt fuoklk k l bob in gbaan.39K Dafid din Juab cuuk- banjiak k gnian u gbanni k din yaan sɔmm , ŋaa u din k ban k binkinŋ, k u maat Saül nkafiit k somm na l jaat-tiat k maa l tie nbokta. l yo ku liat k bel . 40U din jii lanbannu nuuni, k tɔkl tanŋa ana ŋanmuu buunu-nk, kbwuunu pekpapak l ni, naan u jafa nba ni , ŋaa jii tuakiyua nipia, k din tuoki philistin .41philistin din naak i Dafid wan wan .Wunba din jii u nagban k ɔngl din lii u numpo. 42Philistin din goliiyè, yoba k u laa Dafid , ku jii din piak a u tie bik ee u numninŋ , bimintik . 43 Philistin maat Dafid: n tie bɔkee, k baat n buolnan lanbanaa? k u jii suuk i yua k kpab a nanyenda.44Ku bia puukinŋ : I tuokii , n saa juab a nant k tuul sanpapo nuani nan tinninŋ bɔnkobt: 45Dafid maat philistin : A tuoki minne nan cuuk loan ji a k nan kpaan nan pajal? Min ŋaa sɔmm a lɔuol nan kaagbenu kun k ɔ n dans e , Islael yendu kɔnk ɔ danɔ46Dinne kaagbenu saa juaba k kpienna n nuni k kɔn nan naa kbkpia , kjial a yuul ; Dinnevn saa jii niikpena philistin nba kanŋ niŋ k tuul sanpapo nuuni nan tinŋ niŋ bɔnkobt, k tingbɔnŋ kuul n ban nan Islael nba mɔk yendu. 47K tingbɔnŋ kuul nbann nan b k jii juuk-banjiaka , b bia k jii kpaan , ŋaa kaagbenue sonm. K maan yuudant kuul tie kaagbenu yale , k u Juabi k tin ti niniŋ .48Yo nba k philistin nan din fua-kɔnfuat k din sonm k baat Dafid numni , k Dafidbtin cet philistie nanŋ kanŋ ni k tuok philistin maang. 49K u din tuunu nuu u aaluuk - paak l ni k waat taan k puobinŋ u naluobl ni, ŋaa luul u yugbial paak. k yuul yaakt ku baa pko finfaabl.50Dafid din paak philistin nan naluble nan taan , ku laa paaŋ u din gniaue , k yialu yuul, ŋaa din kdiaa cuuk-banjiak u nuu ni ŋaa faat a mial. 51U din tinne kvbaal philistin buol , k nuatu u cuuk banjiak , k kpiu k jial u yuul - k philistin nba laa nan b yuudanɔ kpo, k b cial .52Islael jaab nan judaa yaab din yiikinne k kann k tiiŋ k beel philistin nba ka ka nan Eklon luon ni . Philistin nba nbuaa din tiiŋ din kpene scharaï sanjabl pak kaka nan Gath nan Eklon. 53Ba din pinkin philistin nba k faat b buona, b jii tuun kun Islael duo nii. 54Dafid din wɔkt philistin jua yuulee k jii k din kun nann selusalem k kuan u jaat tiat u l an bɔnni.55Yoba k Saül di' laa Dafid k uu sɔnm k ce philistin , u din maat Abnel k un kɔna baat : biik nba ne u daanɔ tie ŋme ? A b ne l . Jiiŋ k maat : bii k nba ne u daanɔ tie ŋme ? A b ne l jiiŋ k maat : nan mɔni a naalinŋ nba fuo, ō n k an fit k bannua. 56 K kpanmbal maat : ŋmanmt k buoii k bann nasuu mua ne nba tie wunbaa biik.57Dafid nba din kpii philistin k kpenŋ , Abnel Sinjenm sakua din jiue k saa nauu Saül buol . Dafid din diaa philistin yuul u nii niŋ . 58K Saül maatua : A tie ŋme ŋaak nasinbiike ? .k Dafid jiinua a : N tie a tuntunua biike Isaii Bethlehem jua.
Chapter 18

1Dafiit nba din pak nan sɔul gbenn, l yuo na , k suonaatan saan tuun nan Dafiit, k Suonaatan ji din luon Daafiit nan u pal kul. 2L daal k Sɔul din dia Daafiit u ŋaak ni, k yet a: u kan nyik Daafiit k u tuun u baa ŋaak ni.3Suonaatan suol yuas nan Daafiit, k maan u din luon Daafiit nan u mɔnŋ na e. 4K ji liat u liatgbaktl nba k u din lia na, k jii tul Daafiit, k bia pukn'ɔ tiat nan jukbanjiak, nan tulbann nan u gbann.5Daafiitnba din tuu saan sian nba k Sɔul tuun'mɔ na, u din tuu kɔn k baal nyannu e. ŋua e k sɔul ji din jii'u k tien'ɔ u sejenm kul yudaanɔ. niib na kul din luon'ɔ nan Daafiit tuontunna waa.6Yuo nba k daafiit din nyii tɔb k tunn kpen na, k sua u din fit kpii fiiliistinba jua tɔb manŋ ni. Puob kul din nyii Islaael digbana ni k baal Saamuel ŋaak ni, k yiin yani k waa siak k faa gingana nan siiyaali k l mɔ k b waa k yikn nan palmann. 7Pub na ba din yinn yani k oulieb gaan k yien a: Sɔul kpii tutl k DAAfiit jpii tuta piik.8Sɔul wutuol din k l di k manŋ'ɔ, k u yet b tul Daafiit tuta piik ŋaan tan tul min tut yenn kusa . L ji din tien'ɔ maan e. 9ŋann e k Sɔul ji dni got'ɔ nan ninbiik, l daal manŋ nan yuo nba waa.10L ji din yent k Yennu siek biik din suol Sɔul k jii k saanna'ɔ ŋaak sinsiik ni. Daafiit din jeln nan'ɔ daal ŋaan Sɔul dia kpann u nuu ni. 11Daafiit din wokt kpann k yet u pal ni a: n saa yek Daafiit kpann k tabn'ɔ nan dikpinn.ŋann Daafiit din bal munle kul a. 12ŋaan Sɔul ji din ŋmaan Daafiit l yuo na k maan kaagbennu din be nan Daafiit ŋaan siet u buol.13U ji din k be nan'ɔ ŋaan jii Daafiit k tien niib tusa kpanbal. Daafiit din tuu nyi nan u niib k tan jen nan yudant. 14U din tuu laat nyannu u tuona kul ni, k Kaagbennu be nan'ɔ.15Sɔul nba ji din la nanDaafiit laat fitu yuo kul na, ji din tiin'ɔ jaŋmaani e. 16ŋaan Islaaeltieb nan suuda niib kul din luon Daafiit k maan u din nyii k tan jen yudant e.17Sɔul pak Daafiit a: '''gotl, n saa jii n bipuo saakua Melab k tul'a k wuu tie a ŋaapuo. Ii tuun'min nan kaktin kii dia kaagbennu kunkɔnna. ŋaan Sɔul din yien a: n kan jii n nuu k kɔn nan'ɔ, ŋaan Fiiliistinba n k kɔn nyann'ɔ.18K Daafiit jiin Sɔul a: n tie ŋmee n manfuol ni n baa ŋaak ni aislaael na, k tan sii tie kpanbal dianm i?19L ji din tan baal yuo nba k kpanba sɔul saa jii u bipuo Maleb k tul Daafiit k wuu tie u puo; L yuo na, k u jii'u k tul'ɔ Adiel,j Melona jua.20Miikal mun din tie Sɔul pipuo, k din luon Daafiit, k pak maan manŋ, k Sɔul din tuo. 21K u ji din dukn a u saa tul'ɔ e k tien balk u buol ni, k fit daa baa Fiiliistinba nuu ni. ŋann e k Sɔuol ŋanm pak nan Daafiit taal munle a: Laa ji nyii dinna, k saa a sii tie n dianm e.22Sɔul din tul yiikuo u tuontunna a: i bɔl yet Daafiit k pak a kpanbal yet a: mɔtaana a ji sii tie kpanbal dianm e.23ŋaan k kpanbal tuontunna yet Daafiit. K Daafiit jiin a: i mali k l tie faala e nan man fit tien kpanbal dianm ii? Min tie talk e k bia tie nilɔ nba k mɔk yudant. 24K tuontunna ŋmat yet kpanbal Sɔul Daafiit maan na.25K Sɔul pak a I bia yet Daafiit nan kpanbal k luon k luon cuatl kaa, ŋaan u luon fiiliistinba ponjuot kobk, k fit kɔn nan udatai. Sɔul din luon k Fiiliistinba n kpi Daafiit e. Sɔul tuontuuna din jii l maan k pak Daafiit, k u k tuo l maan nan baa pak bianŋ nba, n kan fit tien kpanbal dianm.27Nan l senni gbennu, Daafiit din fiil nan u niib k saan kpii fiiliistinba kobi ŋanle k pot b ponjuot k l jan nan kpanbal nba luon na k baal tul'ɔ k ji din tie kpanbal dianm. ŋann Sɔul din jii u bipuo Miikal k tul Daafiit k u tien u ŋaapuo 28Sɔul din la k bia gbat nan kaagbennu be nan Daafiit, k u bipuo Miial bia din luon Daafiit. 29Sɔul ji din ŋmaan Daafiit k din tie u dataak u manfuol ni.30Fiiliistinba kunkɔnkɔnna nba din kɔn nan Sɔul na, tɔb kulni Daafiit din tuu kɔn baal nyannu e, Sɔul tuontunna kul ni, k Daafiit sann din duo.
Chapter 19

1Sau din yet Jonatan, u bija,nan u tuonna kul a bin kpi Dafid, ŋan k Joanatan, Saul bija din luon Dafid maan, 2k din kumiiɔ, k yet a , n baa kpaan a wun kpiia. I guu a mɔnŋ wonn sannyiɔk ni, k saan bɔl sial po, ki be leŋ. 3N saa nyi k saan set kpian n baa, muuk ni, k li tie sianinnba k a bɔl na, k n sa ŋmat wan na.4Jonatann pak dont Dafid, Saul numm ni, k yet a, canbaa, a daa bil a tuon tunnɔ Dafid. U k ban tun sial k biala ni. Waa tun linba kul, l tula somle. 5u cibin u saŋmanŋe, yuonba ku din kpii Fiilip niilua na, k kaagbennu te k Islael tieb kul laa nyannu, faa din lau ka pal man na, be ji tien ka luon ka kpi Dafid nimɔnua manŋ, k l k mɔk paak nan waama?6Saul din gbiint jonantan kunkɔl na, k pɔl set, k yet a, kaagbennu tie wunba foee! Dafid ji kan kpo. 7Tɔn k Jonatan ji yiin Dafid k wannua maan na kul, ŋaan jiiu k saan nannɔ saul buol, k Dafid ji tun Saul tuona nan waa din tunn sian yuo na.ŋŋ8Tɔb din tukin; k Dafid saan k kɔn nan Fiilistin tieb na, k kɔn k nyannib, k b cial. 9K sbiik nba nyii kaagbennu buol na din kua Saul ni u din kal u ŋaak nie k dia kpaan u nuuni.ŋŋ10K Saul din gbaa wun yek Dafid kpann na k saan tanbinnɔ nan dikpiin, k Dafid kial bɔl. 11L daal nyiɔk k Saul tun niib, a bin saan guul Dafid ŋaak, ki wun kpiu sannyiɔk ni. k Mikal wunba tie Dafid ŋaapuo na kumiɔ a: Fi ki cial nyiɔk na a manfuol paak, b won saa kpiawaa.12K Mikal nyinn Dafid takolbonn ni, k u cial bot . 13K Mikal jii ŋaak patl, k paan gado paak, k bil yukpaktl nba k b jii bonkobt kobt k wuun na, k l dua yul po, ŋaan pinn cincenn.14 yuonba k saul tuomi baab a bin kpi Dafid na, k Mikal, yetb a, ''Dafid yiale''. 15K Saul ŋamm tun tuomi nba na, k yet a; I saan k jiu nan gado na kaal nanua k man kpiu.16ŋaan niib na nba baal kua duukin ni, k la k patl na paa gado paak, k bonkobt kobt yukpaktl na be l yul po. 17K Saul boi Mikal, ''be ka kpannin mii k te k n daataak boti? k Mikal yetua a, u yaa mi kii somua k u cial, u saa kpinme.18 N nae k Dafid din cial paak. k saan bɔl samuel buol, Lama duo ni, k saa wannua linba k saul tun k tulua. k Dafid nan Samuel san k saa be Najot. 19K b din yet Saul a: Gotl, Dafid be Najot nba k fɔk nan Lama na. 20Saul din tun niib a bin saan suol Dafid, k niib na laa yennu sɔkni nba , k b din want yennu nba yet linba, k Samuel din tie bi liik yua. Yennu siek din sik niib na ni; k b mun ji piin k vant yennu n ya linba, b monŋ.21Saul nba din gbat nan b tunm nna, k u ŋamm, k tun tuomi, k b mun bia saa piak nna. u din ŋamm k tun talmuntaa k b mun bia saa paak nan yennu sɔkni nba na. 22K u mɔnŋ fiil saan Lama. yuonba k u san baal, bungbenŋl nba seku, k u boi samuel nan Dafid nba be Sian, k b yetua nan b be Najt nba kpia Lama na.23Waa saa peel yuonba, k yennu sik u paak mun, k u ji piak nan sɔkni lieb na nba din piak na k sa Najot, 24k liat u tiat ŋaan piak linba k yennu ya Samuel tuann ninŋ; k tan baa k dua tinŋ; k tan baa dual tinŋ ninŋ yann l daal kul nan l niɔk. L paake tien k b din yaa: Saul mun din be sɔkni nba sunsukni.
Chapter 20

1K Dafid nyi Najot nba be Lama. k saan Jonatanbuol k saa boiɔ a: N tun bee? N tun biilantiyee k biil a baa k u luon wun kpimi. 2Jonatann yet a: yennu n bɔlaa kan kpo, n baa k tun sial k bɔliimi laa tie tuon gbenŋiil a mii bonbiik. sial kaa.3Dafid bia yet a: baa mi fanu nan a luon n maan k u jii lɔl nan u kan wanna waa dukii wun tun linba kimaan nsaa daamiwa, n pol nan kaagbennunba fuɔ ka nalinŋ mun bia fuɔ taa pann yennu be mi na kuun suunkini.4k Jonatan yet Dafid, linba kul luon man tun n saa tun tulawa. 5K Dafid jiinua:''Gotl wonn tie ŋmaapaaŋ jamm k l tie man won dii na kpanbal nan. L tie ka sak nnae. N saa bɔl muuk k ni daa ŋantaa. k saa tuu daajuok.6L tie k a baa k lan jiet dindibuol fan betua nan n mial sɔnnuu k saa Betihem n danduo niwaa.yuo janŋ nan man ŋmaat n lieb buol k dii binn kumm jaama. 7Li tie k u yet a l ŋan, a tuotunnua jiik mɔk jaaŋmami. u wu tuoli muni duo a jii saa bann nan u lɔl a wukpime.8Fa tun a lomm k wann a tuon tunnua k saak kaagbennu molɔl nba ku wanna nan ŋan li tie k mɔk biit fan kpin a mɔnŋ biee ka jiin k tul a baa k wun kpimi? 9Jonatan yetua a: daa baa dukii nnae; l bo tie k mi Fanu na a baa luo wun kpiiani n bo ka betanii?10Dafid yet Jonatann , a ŋmee k u miimi k l tie ka baa jiin na wutuolii. 11K Jonatan yet Dafid a; baat tiin nyii kpant ni; k binbaalee kuol nyii kpant ni.12Jonatan yet Dafid a: kaagbennu nba tie Islael tieb yennu nun, I tie n siala daannɔ.nan daal po nna yuo, n saa boi n baa k l tie k u binbeŋ ŋani.L tie k n tun sɔn a buoli n saa tula mɔk. 13Kaagbennu n dat Jonatan tubl nan wutuol, l buo tie n baa luol a wun tianna bobili ye n buo saan waana fan cial. K saa nan lafia kaagbennu ,I benanan nan waa din be nan a baa nan.14L tie k bia sii mɔk maafuol, fii dia muɔlɔl naani, nan kaagbennu ŋaant nae. 15L tie kin kpo. Fan dia molɔl manŋ na ŋmant k jiin n ŋaant tieb k saa tun yuonba kaagbennu. k binba tie Dafid daataii nan n bont tinŋ ni. 16ŋaan molɔl nba Jonatann din tun be nan Dafid ŋaantieb daan biili, l tie k a biili, kaagbennu daat u daataii tuuba.17Jonatan bia naakin Dafid; kmaan u din luon nan u naalinŋ nie. 18Tɔn, k Jonatann yetua a: wun ten ŋmaapaaŋ jaamm nan b won saa la nan a kaa, kimaan a kaanu won sii dɔn yann nae. 19K daan ŋantaa daal, bia got k sɔn k a kaa, l saa yenlekl po fan saa bɔl sianba kaa daan bɔl Ezel taana puol po na na.20N saa yek talbann piinii bantaa k l tie puot na, 21ŋaan gotl saa tunniiuo wun saa lon l piinii na,l tie ki yetua, gotl piinii na be a puol po, jiin k baal nann , k l saa wann nan a tinna, kaagbennu nba fo nan a kaa ti sial jaaŋmami.22Mii yet tuon tunnua: gotl piinii be a tuɔnn.Fan yaant k saa. Kimaan kaagbennu luon fan yaate. 23Kaagbennu molɔl nba k paak nan lieb na, tin dial nan yuonba kaagbennu.24Dafid ḃɔl muuk ni, k yuonba tan jaŋ nan ŋmaapaaŋ jaamm nan dinu k kpanbal suɔ wuol baal a wun dijaamm jiet. 25K kpanbal saakab waa tuo kaal siaminba k l kpia dikpinn. k Jonatan fiil, k Abnel kal kpia suɔwul ŋaan k Dafid yial Dua yann.26Suɔwul din k yet sial l daal kimaan u dukin nan Siali sii tienua k u be fanu. 27k l yent sannyiɔk ŋmaapaaŋ daaŋaalee ni, k Dafidyial dɔn yanu, k Saul bi Jonatann u bija. bee tie, Isaii bija wuo k baal k bia k baal dinna.28K jonatan jiin a, Dafid mial sɔnu k saan Betlhem'a. 29K u yet : caab mii k saan n baalimae kimaan tii ŋaatieb yaa b mann malunŋ. k yɔlɔ yiini a mii be lenŋ l tie kaa tul yaak, caab mii k saan gɔn n ninjamm.ŋaane tien k kpanbal kaa u kanu nii.30K Saul wutuol duo Jonatan paak k u yet'ɔ, Fin nba na poe mɔyetuk bija na, a k mi nan a dint a mɔŋ na nba molɔl na fei? 31A mi nan Isaii bija be u maafuol ni.guulu si kaa a paak; nan a naan dinu.32k Jobatann jiin u baa saul; bee paake? k u saa kpo? 33Lyuo k Saul yek Sonatan kpann a wun kpiu k Sonatan jii bann nan u set lɔl a wun kpi Dafid. 34K sonatan wutuol duo k u fiil u taabl paak k ki dii sial l daal; k l daal tie ŋmaapaaŋ daaŋanle daal.k u pal biil nan l baal Dafid nan paak. kimaan u baa bon dinn Dafid fiewa.35Laa yent sannyiɔk k sonatan saa sianinba k u bel'ɔ na. k jii bonjabik k u ciannua. 36K u yet nasinbik na ciantin k saa luo piinii nba k yaa man yek na,. Bik na cial k Sonatan piinii k l gal bik na liik. 37Yuonba k bik na saa baat piinu nba be sianinba na k sonatan tia u paak piinu na yakl faa be sian nawaa?38K u tian u paak a daa see lenŋ k sonatan bonjak tɔkl piini na k baal nann u caanba buol. 39ŋaan bik nan k min l paak, see sonatan nan Dafid kue mi. 40K sonatan jiin u jatiat k tul u bonjabik na, k yet'ɔ jiin ŋmat duo na ni.41Bonjabik na nba siet saa yuonba; k Dafid fiil taafiɔk ni niigaŋ po. k gbaann taal muntaa Sonatan tɔnn k numm tiinb tinŋ ni,mɔ k muatil lieb taakpiinna. Dafid pal din biil k gal Sonatan yala. 42Sonatann yet Dafid Ii saa pal maail. Kaagbennu sii be min nan fin sinsuuk ni. sinsunnk ni. k te bin dia kaagbennu molɔl na lieb. k Dafid siet, k sonatan mun ŋmat saan duo na ni.
Chapter 21

1Dafiid din saan Nob , mantua Ahimelek buol. K u din tin k cetua nan duduki k boi : bee ka somm a kukua k k tok nan sua?2Dafiid din jiin k yet mantua na a: Kpanbal tulin sennu k yet a : sua daa ban linba paak k n tuma nan sennu nba kin tula . N senn n niib yuoe.3Motana lanne poe k a dia a nuu ni ? tulmin paanu gangmu, n nae ka linba be . 4k manntua na jiin Dafid a : N k mok paanu n ba tie sua kul yaal n nuu ni , gaan paanu nba tie yennu yal ; lii tie k a niib na k dua nan puob.5K Dafiid jiin mantua na a: tinm nan t puob k be nan lieb dinna daa ganta taa siet , k n niib kul bia gan : la pong be na , lii tie gannie tie tuonbiuk , gaan dinne gannin l saa ganm nan daanua nba sa tuun nann nae6 L yuo na k mantua na jii paanu nba tie yennu yal na k tulib , k maan paanu sial din k be k pukin l po , k b din jii kpint nan paatonne ne k kangbenu tuann yuo nba k b bo jii na .7Daal mang ning , leng mang, saaul , tuotunnua ning jayenua din luon kangbennu lanbong ni k tie Edom Nilua, saal bonkobit kpaali saakua k b yiu Doeg8Dafiid yet Ahimelec a: a k mok kpann n nae ka juuk banjiiak a nuu ni ? K maan n k jii n jii n jukbandjiak nan kon jaatiat n buol ni na . k maan kpanbal sennu na bo tie mable. 9 K mantua na yet a: gotl Goliat jukbanjiiake na, Filistin nba k a daan kpiu Ela baok ni ne , l puab cincenn ni k be liatfuok puolpo , Lii tie ka luon fan jii fan jii k maan sial k be nana .K Dafiid yet a: sial yen k be nan gann na tulmin10Dafiid din Fiil k cial l daal mang k fokit nan aSaaul. U din baal gaat kpanbal Akisch gaak. 11 k Akisch tuontunna y yetua a : duo na kpanbal dafid ka na a? wunba na ka k daan yin yani k waaaa siak na : k Saaul daan kpi niib tutl , k Dafiid mun kpii niib tusa piik i ?12k Dafiid gaal l maan k bil u pal ni, jaagmaan ciaong ji din suolo Gath kpanbal akisch buol. 13U ji din tien u mong nan waatuo na u nuum ni k tie bonyana , k b gba bin dingua , k u din lin tie dokt duo na gana paak k bia sut mosante k lant mong paak.14K akischa yet u tuontouna a: I la fanu nan jua na yulin gmata , k bia paak e kii baal nanua n buolili ? 15 N kong waatibee k i baal nan wunba na a wun tan wannin u bontite yana yana a? L caak nan wun kua n gaak ningi ii.
Chapter 22Daafiid din siet lenŋ, k saan tan bɔl tanfiaɔk nba be Adulanm fiɔk ninŋ, k u ninjanm nan u baa ŋaatieb gbat k saan u buol.

3K Daafiit din nyii lenŋ k saan Mispa, moab duo ninŋ, k yet Moab kpanbal a: N balm'a, cab'n, n baa n nan naa k bin siet a buol kaakaa nan yuo k n saa bann lin nba k Yennu saa tien'n. 4K u cian'm Moab kpanbal buol, k b bial Moab kpanbal buol, k saan janŋ nan yuo nba kul k Daafiit saa tien fual na ni. 5K Yennu sɔkni Gat yet Daafiit a: A daa be fual ninŋ, fiil kii saa, ii saa k saa kua Suuda duo ninŋ. K daafiit siet k Daafiit siet k saa k tan baal kua Elief fual ninŋ,6Sɔul nba gbat nan nilɔ ban nan Daafiit nan u ŋaatieb labaal na, U ŋaajab nan u ŋaajab ban Daafiit nan u naasinm nba be sian nba na, Sɔul din kal tiik nba k b yi Tamaalinie na nyakl, Giibea kunkonn paak k dia u kpann u nuu ninŋ, k u tuotunna sie kpia'u.7Sɔul din yet u tuontuna nba sie u buol ni a: I gbiint man Bensaamin yab, Issaai bija saa tul'i kpaant nan tilonti waa? U saa tien'i niib tusl nan niib kobk saakab aa? 8Nna i kaa, bee k i lol n paak, k baa sua k kunm'n, k n bija nan Isaayi bija tan mɔk lol i? Bee tien k i ninŋ baa sua fabn n paak, k k kunm'n nan i bija te k tuontunna fiil n paak, k u fit bobn n paak nan laa tie diina na a?9Edomiit jua nba k u sann tie Doeg na, u din tie Sɔul tuontunna ninŋ yenɔ, k u jiin a: N la Isaayi bija k u saa Nob, Assmelek buol, Asiitub bija. 10Asiimelek boi kaagbbennu po k u tulɔ iet k bia kubn'ɔ Fiiliistinnba jua nba k yi'u Goliat na juk.11K kpanbal tun niib a bin saan kpaan Asiimelek, Asiituub bija, manntua nan u baa ŋaaniib kul, manntieb nba daan Nob k b kul sann kpanbal buol. 12K Sɔul yet a: gbinntl Asiituub bija, k u jiin a min e na, n yonmdaanɔ. 13K Sɔul yet'ɔ a: Bee tie k i loln npaak, fin nan Isaai bija a? Bee tien k a tul'ɔ kpann nan juk k bia mial Yennu tul'ɔ, k ji fiil npaak, k kpann waa saa tien'n bannu nba, nan waa trien dinna na a?14K Asiimelek jiin kpanbal a: A tuontunna na ninŋ ninŋ ŋmee saa fit yekn u monŋ nan Daafiit? k u tie a dianm k bia tie a tuontunna saakua, k b cɔln'mɔ a ŋaak ninŋ i? 15L cil dinna e k nmei Yennu k tien'ɔ aa? Fɔktl nan'n! Daa kpaan n buolu ni maan nan n baa ŋaatieb, k l maan a tuontunna k ban baa sial lenŋ, waat nan saakab kul.16K kpanbal yet a: A kpo nna e; Asiimelek, fin nan a baaŋaak ninŋ tieb. 17k kpanbal yet u tuontunna nba din sie u buol k paal nantaal na a: ŋmantl man k kpi Kaagbennu manntieb na, k l maan b taa Daafiit po. k l maan b ban nan u cial a, k b k maat'n baa sial, ŋaan k kpanbal tuontunna k luon bin jii nuu k faa kaagbennu manntieb.18K kpanbal yet Doeg a: ŋmantl k kpi manntieb na, k Doeg , Edomiit jua na, ŋmnt, k faa manntieb , l daal k u kpii niib piinniin nan banmun, b in nba dib lia liatfɔkt (lefod). 19K Sɔul bia kpii Nob niib nan juki, manntieb duo ninŋ, jab nan puob waat nan sanpanti, nei nan boni nan pebit, k b kpii b kul nan juki.20Asiimelek bija Asstuub bik, k u cial, b din yi'u Abiital e, k u cial saan Daafiit buol ni; 21k u saan kunm nan Sɔul kpii Kaagbennu manntieb kul a.22K Daafiit yet Abiataal a: A daan mali daal nba manŋ k Edomiit jua Doeg daan be lenŋ na, nan waa saa yet Sɔul nan min e tien k b kpii a baa ŋaak niib kul.23II be nan'n daaŋmaan, k l maan wun nba kpaan n manfuol u kpaan a yal e, a i be n buol, sial kan mabn'a.
Chapter 23

1K b baal k yet Daafiit a: Gotl Fiiliistinba baal k lek Kkeiila k biil, k biil bonkukuot kul, 2K Daafiit boi Kaagbennu, k yien a: N saa fit saan k lek Fiilistinba maŋ ii? K Kaagbennu jiin a: I saa, a saafit k lek Fiilistinba manŋ a, k a saa fat Keiila mannŋ a.3ŋaan Daafiit yet'ɔ a: Gotl, taa be Suuda tinŋ ni na, jaŋmaani k mɔk't nan siik Keila k saa lek Fiiliitinba nibul na aa? Daafiit din ŋanm boi Kaagbennu, k Kaagbennu jiin a: Fin n fiil k sik Keiila k min saa nyann fiiliistinba manŋk tien a niib ni.5K Daafiit ji fiil nan u jab k saan keiila, ŋua nan Fiiliistinba lek lieb, k u ji paak'b k jii b bonkobt, k wann'b nan b set paak'b a. L set tien mɔni nan Daafiit din fat Keiila niib.6L yuo k Abiataal, Akiimelek bija tin k saan Daafiit buol Keiila, Waa sik yuo nba k u dia liatfuouk u nii ni7K b wann Sɔul Daffit baalu Keiila, k u yet a: Yennu nyinn'ɔ k tul'n n nii ni, k maan u baal k bɔl duo nba yaa ninŋ k b luon tamoi nan kutgana e. 8K Sɔul yiin u kunkɔnna kul a a bin saan tab. L paak k b sik Ieiila a bin saa suol Daaffit nan u kunkɔnna. 9Daafiit nbabann Sɔul malinbiiuk nba nba k u mɔk nan'ɔ na, k u pak manntua Abiataal a: jiin n liatfuouk na.10ŋaan k Daafiit yet a: Kaagbennu, Islaael Yennu, n gbat nan Sɔul luon k wun baal Keiila, k biil digbann manŋ n paak. 11Keiila niib saa jii'n k kubn'n b ni waa aa? Sɔul saa sik a, nan a tuontunnɔ nba gbat bianŋ nba aa? Kaagbennu Isaael Yennu a tuontunn ɔ mei'a! GBiintl Kaagbennu: k maan u saa sik a>12K Daafiit bia ŋanm yet a: Keiila niib saa jiin k kubn min nan n kunkɔnna b nii ni waa aa? GGbinntl kaagbennu k maan u saa sik a13L paak k Daafiit fiil nan u kunkɔnna k b yanbint tie nan jab kobiinluo na; k b nyii Keila k ji saan sian nba k b saa fit saan. Sɔul nba gbat nan Daafiit siet Keiila na, k ji nyik sonml ŋaan ŋmat tunn. 14Daafiit ji saan paanpieon ŋ ni, sian nba mɔk jual k l ji be Suifnba paapieoŋ na jual paak.Sɔul bia waa yuo kul k kpaan'ɔ, ŋaan k Yeenu yet wun nyinn'ɔ k kubn'ɔ u niini.15Daafiit nba bann nan Sɔul bia waa sonm k kpaan'ɔ a wun kpi'u na, bia ŋanm bɔl Suifnba fual ni. 16L yuo na jik, Suonaatan, Sɔul bija, fiil k saan Daafiit buol fual ni, k ji paan Daafiit pal, a u lonm ii be Yennu ni.17K u yet'ɔ a: Daa tiin jaŋaani, k maan n baa Sɔul nuu kan mi baal'a. A sii tie Islaael diatua, k n sii waa a paak. N baa Sɔul mɔnŋ mi l po. 18K b banle kul suol naasin-yuatl Kaagbennu nunm ni. k Daaafiit j bial fuoal ni.19Suinba din duo Sɔul buol Giibea, k yien a: Daafiit k bɔl t buol kaa fual na ni, Akiila jagbaak paak, k l be Yendopo tinŋ po bɔkl ii? 20Sikn jik, oo kpanbal t mi faa luon fin suol'ɔ bianŋ nba, Kpanbal ŋaant k t suol'ɔ kubn'ɔ a nii ni.21Sɔul din yet a: Kaagbennu n tien piisn i paak, k man yaan tin'i ninbaɔk na paak! 22Ii saa man, n baln'mi e, i ŋanm boi fanu, k bann waa be sin nba, nan wun nba la'u, k maan b pakn nan u tie biatua e. 23I ŋanm boi k fiitl k bann waa be sian nba, kuo waa bɔl sian nba, k ji jen n buol nan lin nba want nan i la'u, k n mɔnŋ n tɔk nan'i. Wuu be duo nba ni n saa kpaan'ɔ nyik nyik , k saa la waa be sian nba, Suuda duo ni.24K fiil siif k sɔuol daa k saan, Daafiit nan u kunkɔnna daa din be Maaɔn paanpieonŋ ni, paanpieonŋ na yendopo tinŋpo. 25k Sɔul fiil nan u kunkɔnna k ji kpaanDaafiit. K b kumi Daafiit, k u sik tanfiaɔk ni Maaɔn paanpieonŋ ni. Sɔul nba din gbat nna manŋ, k bia wei Daafiit k sik Maaɔn paanpieonŋ na ni.26Sɔul din sonm jɔyenn bɔkl po, k Daafiit sonm nan u kunkɔnna jɔliel bɔkl po. Daafiit din tiin bɔli k luon wun nyi Sɔul kuun ni e. ŋaan ji sua Sɔul nan u kunkɔnna lint Daafiit a, k ji luon bin lek'b. 27L taakpaak ni, k sua tonti baal k yet Sɔul a: kaktl k jen k maan Fiiliistinba baak lint a duo waa.28L paak Sul ji din yet u weiu k bel Daafiit ŋaanji tunn ŋmat a wun saa lek Fiiliistinba.ŋann i tien k yi lenŋ SeelaAmakleetof.
Chapter 24

1Saaul nba saan kon nan Filistin tieb k jin yuo nba k b baal yetua a: Gotl Daafit be EN Gedi tinkuok ni . 2K Sauul jii Isael tieb kunkonkonn biati k b saan a bin kpaan Dafiid nan u niib mokmok nan muuk ni piali tanpiuk paak na buol.3K b saa baal sanjokping nna buol k l kpia nan peloi , k leng mok tanfiok , k u kua leng wun wunn u taa po. K Dafiit nan u puolpo juamu din be tanfiok na ting po.4Dafiit niib na yet a : Gotl dinna daal na k kagbennu yet a: N jii a dataak k tien a nuu ni ; tientua nan faa luon biangiba. K dafiid fiil k pot Saaul liat fuok mogbann suonna5L puopo k u yan put k man u din pot sauul liatfuok mogann. 6 K u yet u niib na a: kangbennu n guulin k n daa tie kpetl k tien n yomdono kangbennu nigantua linba k n taan sa mann donn n nuu u paak k maam u tie kangbennu nigntua e. 7L momaan paak k Daffit din te k u nib set , ku mabimme a b daa so Saaul . L puol po k Saaul fiil k ynii tanfiok na ning k tukin u sonnu k saa.8Linba na puolpo, k Dafiid din fiil k nyii tanfiiok na ning . K piin k yitin Saaul . L puol po a : O kpanbal n yomdano saaul got u puolpo , k Dafiit baa fabin ting ni nan colung. 9Dafiit yet Saal a : Bia paake k a gbiin niib nba yiena . Gotl, , Dafiit luonim a wun kpimii?10A la motana nan ninbin nan kangbennu bo jia k kubna n nuu ni yuonba k n bo be tanfiok ni na N niib bo yienin ma mon kpia , naan k n bo nyiika , k yet a : N kan donn n nuu n yomdano paak , k maan u tie kangbennu niiganntoe. 11Gotl , n baa , gotl a liatfouk mogbann na nan n nuupong na . Maa pot a liatfuok mogbann k ki kpia na , bant k bia sak nan n mok tonu nan moyetuk binbeng n ni, k bia k biila sial . Naan k fin nannin kpan sonn nii a fan nyinn n manfuol.12Kangbennu sii tie min nan fin balbulua, k kangbennu bia sa kon n paak , naan min a nanninn kan jii n nuu k donn a paak . 13 Kpanjan nna yet a: nuantonte yni nibiit ninge. N bia kan donn n nuu a paak14Mmee paak k Isael kpanbal donn wutuol k tuokitua ? U tiin k waa Mmee? Bonkpienn nba tie biabib na. 15Kangbennue sa bu k bia jial min nan fin sinsiuk ni , u saa got k bia kon n paak, u saa pak moni k nyinnin nuu ni .16Dafiit nb a pak nan saaul k l mobona k gbenn yuo nba k saaul yet a: l tie monie nan n bija Dafiit kunkole nae ? Ksaaul bui sampaapo ,17k yet Dafiit a : a nam k nan k cie min , k maan a tie nante k tulin, naan k min tien biit k tul a . 18 A wannin dinna a lomm nba kaa luonin k tun nant tulin k maan kangbennu bo jiin k kubnin a nuuni naan k a k kpiin mi19Lii tie k nulua cet u dataak, u tu nyiik k u saa u sonue suon nna ? kangbennu n paa linba k a tun k tulin dinna na. 20 Motaana gotl , n mi nan a sa tien kpabala, k Isael naan na saa bia anuu ni .21Naan polin mob k tulin kangbennu sann ni nan a kan biil n waas n puolpo , k bia tan kan nyinn n sann n baa naak ni. 22K Dafiit pol mob k tul saaul k saaul saan u naak ni , k Dafiit nan u niib duo Siamnba mok pang.
Chapter 25

1Samuel din kpo . Islael tieb kul din taan lieb k bui, k tan saan piiu u ŋaak ni Rama . L yuo na k Dafid jivdin fiil k sik panan tinkuok ni.2Jasuavdin be Maon k mɔk likli nan panŋ k mɔk mɔkint carmel; u din mɔk pei tusa ŋanta nan buini tusl ku din be carmel k kpaal ubpeib. 3L jua sann din tien Nabale , k u ŋaapuo k b yiu Abigaïl; puo manŋ bibenŋ din ŋan k u nunpo bia fan, ŋaan k jua na din tan k bia mɔk ninmonn u tuona ni , ubdin siik calebe.4Dafid din gbat nan Nabal be tinkuok ni ́k kpaal u pei. 5U din tun nasinm piik u bud k yet ba: I do man caemel k saan Nabal baol . I saa f́uontua n sann ni, 6K bia yetɔ a : I mɔk padmasl a manfud ni, k paalmasl i be nan a ŋaak tien nan linba k a mɔk kul paak!7Mɔtaana, n gbat nan a mɔk pekpali. ŋaan a bonkob kpaali daan baal t buol, tinm daan k tienm Siala bonbil k sial mun bia daan k pɔtib yuonba kul k b daan bial carmel na. 8Boi'n a tuontunna manŋ k b sa yet a . Nasinm na n lq ninkpabonŋ a buol ni k man t baal paal pienn dale . N balmaie , tuln a tuontunna nan a bija Dafid linba k a la k l be anuu ni.9Yuonba k Dafit niib na baal, b din paakbNabal laabal nba kul k Dafid paakibe. Ŋaan jibŋmin 10Nabal jiin Dafid tuontunna na e: Ŋmee tie Dafid k ŋmeebtie isaï bija? Dinna tuontunna boncianne tu tin bi caanba nba buol. n saa jii n paanu , 11n nyun nan n bonkob nba k n kpi a man tul n bonkob kpaalivna, k n ji k tul niib nba k n ki mi ba tievbinba k bia k mi ba nyi sian na?12Dafid niib na din fiil k suol sɔnu; b din ŋmaat k ayet Dafidvmaan nba kul k u paakib e . 13L yuo na kbDafid yetvu niib a : Sua kul n bɔbin u juuk banjiak ! k suavkul bɔbin u juuk banjiak . Dafid munbbɔbin u juuk banjiakv, kbjaab nan kobi banna na wei u puolpó k duo . B din tenn nan kobi banle na k be bi jika buol.14Naba tuontun yennɔ din bal yet Abigail, ́ Nabal ŋaapauo a : Gotl , Dafid tun tuomi nba tinkuok na ni a bin tan fuont t caanba k u gaalib nan palbiciaɔnŋ. 15Ŋaan niib manŋ daan ŋan bonciann k tult; b daan k tul tinm Siala daami k bia daan k nyinn t siali, yuonba kul k tinm nan ŋanm daan be ta daan be kpaab ni yuonba na .16Yennu nan nyiɔk kulbb daan sonmit tinm, yuonba kul k t daan be nanm, b daan sonmit k t kpaal t bonkbt. 17Bant mɔtana k biavgot fa sa tien biaŋnba, k maan t caanba nan u ŋaak tieb kul bak bobna, k u bia tie nitonŋ nba k sua kan fit pak naanŋ18L yuo na k Abigail ji paanu kobi ŋanle, daan sua ŋnle, pepulka ŋanŋmo k u bbbn , nan diibinsinŋa kpaayu ŋanŋmo, tibana kobi ŋanle , nan fig koona kobi ŋanle k jk l kul k paan boni paak, 19Ŋan yet u ŋaak tuontunna a : gaalin n tuann k mi wa. U din k paak sial Nabal, uvcanba.20Wa duo bonŋ paak , u din tɔkin sik jual sɔnu nba din duak nae; k la Dafid nan uvniib k b Siik u nunpo k u cetib.21Dafid din yetva: l tie yanne k n guul jua na mɔknt nba kul be tinkuok na ni na, na , k sial bia daan k nyi linba k u mɔk kul ni ; k u paa biit ŋaant paak. 22Yennu n tien u tuontunnɔ min Dafid nan u ninmonn kul li tie k l tan yent sannyiɔk ni k n nyik nabal ŋaak wunba kul nan linba kul u ! mɔk! .23Yuonba k Abigaïl cet Dafid, k u siik yian bonŋ paak, k ba fabn finfabl Dafid tuann , k tiibn goli tinŋ . 24L puolpo k u suol Dafid taa ŋaan yet a : n yomdanɔ biit tie n yaale ! cabin a tuontun puok k wun apaka a tuba ni k fan gbiint maan nba k a tuontunpuok sa paaka.25k n yomdanɔ daabfin jua tɔnŋ Nabal po, k maan u tie nan u sann na; Nabale tien u sann k u mɔk jati u ni. Ŋaan min a tuontunnɔ, n k lo Niib nba k n yomdanɔ tunm na. 26Mɔtana, n yomdanɔ nan la tie mɔni nan kagbennu be u manfuol ni na k a siek bia fo na , k kagbennu taba a fan daa yaat sɔn k saol a nu. A datai, nan binba kul lulon bonbil n baal n yomdanɔ na i tie nan Nabal na l.27N yomdanɔ tuon gaal piini nba k a tuontunnɔ baal nann na k l biit nan juamu nba wa n yomdanɔ puolpo na. 28N balmaie, nyikin cab a tuontunnɔ biit, k maan kagbennu sa te k n yomdanɔ ŋaaki tie suon nna ; nyikin cabin, k maan n yomdanɔ taa kagbenuu kɔna poe k tont si ban ka a nk nan waamo.29Li tie k nilɔ fiil k waa k luon wun nyinn a manfuol, n yomdanɔ siek si be fuotib sei nie kagbennu a yomdanɔ buol, ku saa gbiil buotuk a daatai nunpo k b sei saa ba lenŋ.30Yuonba k kagbennu sa tun bonŋann nba k u puon a u sa tun k tul yomdanɔ na, k sa tienɔ Islael tieb kpanbal na, 31n yomdanɔ ki mɔk daami nan waahala u paal ni nan waa ki yaat sɔn yann - yann k kɔn u mɔnŋ paak na . k yuonba k kagbennu saa tun ŋant k tul n yomdanɔ na a tial a tuontunnɔ po.32Dafid yet Abigaïl a : kagbennu sann n baal dontl, Islael tieb yomdanoɔ nba tunma a fan cetn dinna na ! . 33Pisin n baal a dudukt ŋant paak, pisin i be naana, fin nba te k n ki fit yaat Sɔn dinna na, k bia sudmol n nuu na !34Ŋaan kagbennu , Islael tieb yomdanɔ nba te k n ki fit tienna bonbil no tie wunba foel a boi ki kakt k cetn yian sua bo kan tenn k mɔk manfuol k tien Nabal yal mɔtana nan l bo tan yentl na . 35K Dafid gaal u nuu ni linba k Abigaïl bo diava wun tulɔ na ŋaan yetɔ a : I do a ŋaak ni nan pal pienn , gotl, n gbiint a kunkɔla k bia gaala nan palpienn e .36Abigïl din jen Naba buolk baal sua k u dii janm nan kpanbal ŋaak janm na , u din mɔk palpienn u pal ni k din yiib daan bonciann. U din k pakua sial nan bonmintik ka nan la ton yent sannyiɔk n i.3727Ŋaan sannyiɔkbni k Nabal daayibnt gbenn k u ŋaapuo wannɔ linba kul gaal . Nabal paal din put bonciann nan kunme kpo na , k u pal Wakl nan tann na. 38L din sa daa piik e k kagbennu te k Nabal kpo.39Dafid nba din gbat nan Nabal kpo k u yet a : Kagbennu sann nbaal pisin nan wa daan belin k n k tien Nabal sialbna , k ki saak k u tuontunnɔ n tun bonbil na ! kagbennu te k Nabal tonu na ŋmat sik u yul paka . Dafid din tun a bin saan bet Abigail nan u saa sak wun bal k tien u ŋaapuo. 40Dafid tuontunnz din baal Abigaib buol carmel,K paak ɔ a : Dafid tunt a buole a tin baal jia k fan tien u ŋaapuo.41U din fil k gbaan k goli tinŋ ni ŋan yet a : gotl, a tuontunnɔ si tie daable k wuu n yomdanɔ ŋaak tuontunna taa . 42L yuo na k Abigail saan duo kal bonŋ paak k bonpoi banŋmo ciantɔ k wei Dafid tuomina, k u tien Dafid ŋaapuo.43Dafid bia din jii Achinoam wunba nyi yizrel na e k b banle kul tien u ŋaapuob. 44K saul din jiibu bipuo Mical , Dafid ŋaapuob k tulɔ palti nba be Galin k tie Laïsch bija na .
Chapter 26

1K yiphien nba saan Saul buol Guibea k yetɔ a : Dafid k bol Hakila kunkonn paak nba tol nan tinkuok na ? 2K Saul fiil k gann jaab tusa ŋanta Islael tien ni k sik nanm yiph tinkuok ni a bin lon Dafid.3B din dual Hakila kunkonn paake tinkuok tuann po k l k fɔk nan sanjouk . Dafid din be tinkuok na ni, k bann nan saul waa k luon ɔɔe tinkuok monŋ ni, 4K u din tun suli tieb a bin bann nan saul set bala.5L yuo na k Dafid fiil k baal Sian nba k Saul dual na k la Saul nba dua sian nba ŋɔa nan Abnel, Ner bija nba tie u saajenm saakua na . Saul din duabniib na sinsuk nie , k niib na dual k lintsa.6K Dafid gaal maan k paak nan Asimelek , nan Hethien, nan Abischai binba tien Tseruja waas nan yoab watɔ na k yet a : ŋmee luon min nan ŋɔa n sik Saul duanu ni ? k Abischai jiin a : Min nan finne sa siik . 7Dafid nan Abischai din saan niib na buol nyiɔko. k la k saul dua niib na sinsiuk ni k gɔnt, k u naaluobl be tinŋ ni u juul po. Abnel nan niib na din dua lintɔ. 8K Abischai yet Dafid a : yennu jii a dataak na k tienɔ a nuuvni dinne wa ; N balmaie, nyikin min k man jii n naaluobl k luul u yuul yonmkɔ k tabin nan tinŋ k ji daa jenti.9 ŋaan Dafid yet Abischaiva : a daa biiɔ ! k maan ŋme e sa fiit ji u nuu donn daanɔ nba k kagbennu gannɔ paaki ? 10K Dafid yet a : Kgbennu tie wunba foe ! Kagbennu kɔie saa fiit kpiu, li tie k u daal baal , k u kpo n nae ka k u saan kunkɔnn ni k saa kpo .11Lin fɔkt nan min, N yomdanɔ ! Nan man ji n nuu k donn daannɔ nba k kagbennu gannɔ paak! Jiin u naaluobl nba dua u jul po na kunkua, nan nyun nba be Sual na ni na k t seit nann. 12L yuo na k Dafid ji naaluobl nan nyun nba be sual ni k sie saul yuul po na k siet nann . Sua din k laib k bia k ban nan sial tien k sua bia k fiil k maan b kul din be gɔnciaɔnŋ nba ninŋ k kagbennu din te k b dual na ninŋe.13Dafid din saan liel poe k sa set jual na juulpak fɔk nan kanŋ na . 14K yikin niib na paak nan Abnel nba tie ner bija na a : Abnel, a kan jin nin mii ? k Abnel jinna : Avtie ŋmee fin nba yikin kpanbal paak na ?15K Dafid yet Abnet a : A k tie jua ka - a ? a tien ŋmee Islael tieb ninŋ i ? bia pak k a k gun kpanbal nba tie yuda nɔ na ? k maan niib na ninŋ yennɔ baal k lan kpi kpanbal a yudanɔ a . 16Linba k a tien na k ŋan . kagbennu tie wunba foe ! I ŋan nan kunme , nan yao k got i yudaonɔ ninŋ faanu wunba k kagbennu gannɔ na . Goli nɔtana k laan kpanbal naaluob nan u nyun nan Sual nba bo sie u jul po na be lia !17K Saul bann Dafid kunkɔl k yet a : N bika Dafid , a kunkɔ l - e ? k Dafid jiinnɔ a : o kpanbal nba tie n yomdanɔ , n kunkɔle ! 18K u yet a : Bia paake k n yomdanɔ wa u tuontunnɔ ? n tie be , k n biit mantik tie be ?19Mɔtana kpanbal nba tie n yomdanɔ na n gbiint u tuontunnɔ laabal : li tue k kagbennue dont a wuutud n paak, wuun gaal tulali nba k n tienɔ piini na ; ŋaan li tie niibi yien, kagbennu n bilib u tuann, kaan b bielin dinna a bin nyinin kagbennu mɔkint ninŋe k yienin ma : i saa k jiantl yenn saani na ! 20Ok ! N son daa ba tinŋ ni k fɔktl nan kagbennu tuann ! k maan Islael tieb kpanbal na sonm k luon linba ka nyɔte nan ba tu . wa kpanyul yual paak biaŋnba na .21Saul yet a : N biila ; N bija Dafid jennkn, k maan n ji kan tienna bonbil , k l maan dinna n manfɔl mɔk nyuat a buol. N tun nan jatuk na k tun biit bonciann.22Dafid jiin a : Gotl kpanbal naaluoble na , sua n nji i buol k baal tan gaal. 23Kagbennu sa jiin sua kul nan u bamɔni nan u ŋante, k maan kgbennu bo jia tienin n nuu ni dinnwa , k n bo k luon man ji n nuu k donn dannɔ nba k kagbennu gannɔ paak i .24K dinna nba k a manfud bo mɔk nyuat bonciann k tulin na , n nae mun k n manfuol si mɔk nyuat bonciann kagbennu tuann k u saa nyinnin bonbil kul ni . 25Saul yet Dafid a : N bija Dafid piisin i be a paak ! A si kpaatle a tuanna ni . Dafid Suol u sɔnnu , k saul mun ŋmat kun u ŋaak .
Chapter 27

1Dafit yet u mɔŋ a : n sa kpo dasial saaul nuu paak; sial k ŋan k tul k cial k sazn Filitin nba duo ni, ŋan na sa te k saaul sa yet b kpaan n Isael yet kul n, n nee kin sa faat u nun ni.2K Dafit fiil , ŋua nanu nuib kobilob nba din be nannɔvna, k b saan maob Bija Akisch ŋaak Gath kpanbal. 3Dafit nan u niib din bial Gaat Akis boul, sua kul nan u ba tieb, Dafitvmun nan u poub banle, Achinoam Jiseel nilua nan Abigail Kalmel niluɔ nabaalpuo. 4K saoul gbat nan Dafit cial k saan Gaat ku Nyik u kpaanɔ.5K Dafitvyet Akis: lii tie kin laa nin kpaab aun,a nuun po, bin tunt di gbanna na ninŋ yenn kin saa fit kii be leŋ ; l tie nlee kaa tuon tunnu be nan na kpanbal duobni? 6L daal manŋ k Akis tutua Tisiklvak . L paak e k Tisikla k ji tien Kpanbal suda nilua nan sinna. 7K Dafit bo tien Filip-tien dou ni binn nan ŋmaali ŋan nan.8K Dafitbnan u niib duo k lek Gesulitieb , Gilitieb nan Amalesit tieb ; k maan l duo i tieb bu kua sian yuo ya, digban yaalunŋ na ni k kpia nan sul mɔk mɔk nan Ejipt. 9K Dafit bel niib na digban yzalunŋbmanŋ ni; u k Ayik jaa k boi puob, ŋaan jii bonkobit, nan nei e , bomi, yuyuokt, nan tiat , ŋaantunn k saa Akis buol.10K Akis maat : I tun lee dinna ? k Dafit jiin : k yaz t tuun Juda niidiitu po nan selamelitbtieb niidiitu po nan kenit-tieb niidiitu po.11Dafit bobk tuo k jaa , a mii puo kuu fo, k saan nanm Gaat; k maan, u na k Dafit tie . u tien n na k bia tun k duki na yuo nba ku bu be Filit. tieb duo ni . 12Akis cial saan Dafit buol, k yetin ciab mɔŋ nan Isael yenni, a u si tie n tuotunɔ yo kul.
Chapter 28

1L yuo na k filistin nba taan lieb k tien bkanŋ a bin saan kɔn nan Isaël tieb. Aksh yet David a: A mi nan fin nan a niib na saa baal k tan taanin. 2K Dafiid jiin k yet Akish a: a saa la bannunba k a tuontunnɔ saa tien.K Akishb yet Dafiid a: yuo kulbnnsaa te knfina iintiennnguutua.3Samuel din kpo wa k Isaël tieb kul din mɔ u kpomɔni k bi din piu Lama u duo ni. Saul din bel nyinn u duo ni binba din yiibkpiemm k bia laat linba baat nabyii kpiemme k bia laat linba baat na kul nyinnib u duoni. 4 Filistin nba k ctaan b kanŋ k bia kpia sunem duo ksaul tannbIsaël tieb kul k b tchaan b kanŋ Gilboa.5Baa la filistien nba na k jaŋmaami suol saul bonciann k u yan put bonciann k waak suolɔ. 6Saul boi kagbenu po, k kangbennu k jiinɔ sial u damiit ni. nan tana nba k b yil yurimm nanin koo kbsɔkin k tul u sokni nba na siali. 7K saul yet u tuontunna na a: I kpaan puobnba koiemm k tulin k man saan k sa got. k ubtuunbtunabyetua a : gotl en dol duo ni mɔk puo nna k u yi kpiemm.8L yuo na k Saul kpint u mɔnŋ k lia takona k ŋua nan jab banle tɔk saan. K b baal puo na buol yniɔk,K soal yetua a: Gotl n wonnbbinbinŋ k yiin koiemɔ k tulin, k donn wunba k n saa wanna. 9 K puo na jiinɔ a: A ban Saul nba tien biaŋinba k yninn duo ne ni binba yi koiem k bia goli wonn paakii? Biapakiye k bikiin k bilin baluk n manfuol ni a fan kpimii? 10kK Saul polbkangnennu k yet a: kangnennu tie wunba foe! Siala bonbiilbkan bala l paakii?11K puo na yet a: A luon k man donn kpien lannɔe k tula ni ? k u jiin a: Yiint Samuel k tulin . 12Yuonba k puo na la Samuel k u yikin sampaapo k yet Saul a: bee kba planning mi fin Sauli?13K bet yetua : da tiin jaŋmaani ; ŋaan a la ŋmee? k puo na yetɔ a: N la yenn e k u nyii tinŋ ni k do. 14 k u yetua a: u nimpo naan ŋmee? k puo na jiin k yet a: U tie jakpele k do k liaa liatfuok. Saul ji bann nan u tie Samuel e ; k u ba gbaann k fabin goli tinŋ ni.15Samuel yet Saul a : bia pake k a muksin mii? k te ŋmat doo? k Saul jinnɔ a:N be ninbaciɔn ninŋ e: filistin nba faa tɔb k yennu yat k nyikin kbkbjiinin u sɔkni nba ni nan daamii kul ni. L paak k nyiina ma fan wannin ma sa tien biaŋinba.16K Samuel yetɔa: biapake k a boin yuo nba k kangbennu siet nyika k a ji tie u dataak na? 17 kangbennu sa tiena nan ma din wanna biaŋinba k jiin u po na ; kangbennu fat naan na a nuu niwa, k ji tulbniganɔe Dafiid.18A k gbiint yommdanɔ kunkɔl, k bia te k Amalek bann kangbennu wutuol nba tie biaŋinba.M paak tien k kangbennun wutuol nba tie nba , lipaak tien k kangnenu ji tiea dinna biŋinba k u luon. 19 Kangbennu sa jia fin nan Isaël tieb kubin Filistin nbab tieb nuu ni.Wonn fin nan a waas won si benanin, k kangbennu sa jii Isaël tieb kanŋ na k kubin filistin nba tieb nuu ni.20L taakpaaknni k saul baa tinŋ ni nan u fɔkint kul, knSamuel maan ne suolɔ waat bonciann; u bia ji din k mɔk panŋ k maan u dii sial yentunmunna ŋanna nan nyiɔk kul. 21kK puo na baal Saul buol , k lau k jaŋmaami soolɔ bonciann ku yetɔ a: Gotl, a tuontunɔ k gbiinte a kunkɔl k jii n manfuol k bil danŋ nin ŋaan cɔlin a maan nba k a boboakin.22Mun gbiintl mɔtana a tuontunnɔ kunkɔl k cabin k man tulabpanubwaamin na. k fan di k la panŋ k fitbsuolnsɔnu k kunb. 23ŋan k ubyet k yetɔnab: N kan di. K u tuontunna nan puo na mabnɔ k u tuo b maan. K fiil tinŋ ni k kal kado paak.24Puo na din mɔk u ŋaak ni naja kpamml, k u kakit yian k kpiiu, kjii yun k buunb k tien paanu nba k mɔk daatinŋ. 25K ji k baal senn Saul nan u tuuntunna numpo , k bdii k fiil ŋmat kun nyiɔk na.

Chapter 29

1K Filist-tie b taon b bonkobt Afe K buol, k Iislacl-tieb Kal kpian sislel Ayun Kpianu. 2K Filist-tieb Kpabala waat naki nan b niib nba ba tie kobk nan tut banm na, K Datit nan u niib sonm k waa puol nan Akis.3k Filist-tieb kpanbala waat yet: Ebel-tieb ntie bee? K Akis jiïn k yet Filist-tieb kpanbala waat: DaFit kaa a , sawul tuontunn ɔ, Iisael kpanbal :? l wei min nan bua e be, n k la sial u ni kin saa jalkɔ waa baala nan dinna.4K Filist-tieb kpanbala waat bal kpil Akis k yetɔ: belm niib na, k u tunn sian nba kaa bo bil'b; k b daa sik nAnt kunkɔnn na buol, K bin tan da tie t dataai kunkɔnn yua . n lee k nibɔ manŋ tan Fit kua u wantua buoli, li ki tie t niib yula i kaa.?5DaFit manɔ k a k nilɔ bo yiin yani ŋaan waa: k sawul kɔn nan u niib tutl, k Dafit k ɔn nan u niib tuta pii k ii?6K Akis yiin Dafit , k yetɔ: kaa gbenu Fo! A tieniilɔ nba tuok, k n luon k laa min nan Fin tii tɔk san kanŋ ni, k maan n k laa siala bun buuk a ni Faa baal n buol mɔk mɔk nan dinna , baan kpanbala waat palaa k nan a paak. 7I tunni ki saa nan pal mann, k da tie siala bonbil Filist-tieb kpanbala waat numni8K Dafit yet Akis: A tien be a la be a tontuun ɔ buol yuo nba k bo be nan n mɔk mɔk nan dina , kin da Fit k saa k kɔn nan yemdaanɔ kpanbal Dataai? 9k A kis jin Dafit: n ban, k man a tie u nba ŋanna ŋ buol nan yennu malakabna, k Filist-tieb kpanbala waat yet : u kan tɔk nant k kɔn kɔnn.10n na Fit sanŋaɔk ni, Fin nan a wantua tuontunna nba k tɔk nanm na; Fiit man sannyɔk ni ki kun man yuo nba ki la yiemn. 11k Dafit nan u niib Fiil sanŋapob, k kun sanŋaɔk ni, k tunni Filist-tieb duo ni; k Filist-tieb duo yislael.
Chapter 30

1yuo nba k Dafit baal Tsiklak nan u niib dal ŋanta dal , A malesit nba dingbie nun gan po nan Tsiklak. B din juo muun k biil Tsiklak. 2B din suol dan salk puob nan bin nba kul din be leŋe, waat nan saakab. B din k pkii sua, ŋaan b din jii be k b paan sennu .3Dafit nan u niib baal duo ni golt k sua k l dii muun waa, k b puob, nan b bajjai, nan b bopoi, k b suolb a 4k Dafit nan niib nba din b nannŋ din donn kunkɔl k mɔ k tan k mɔk panŋ nan mɔni.Dafit poub banle b din k jiib.5B din saan nan Dafit poub banle waa, Asinuam Jisel nilɔ nan Abikael kalmel niilɔ nan Nabal ŋaa puo . 6k Dafit pal biil bocian, k man niib na jii din maat k yaa b saa kpiu e , b bo jai nan b bopo i pak , ŋan k Dafit banm k cie paal k duu u yennu kaagbenu paak.7ku yet malu manɔ Abiátal Asilek bija baat nan gbann n buol x ! k Abia tal jii gbann k tul Dafit. 8k Dafit paak nan kaagbebu k , yet'a : min waa jaamu na? n saa baal baa? k kaagbenu jin naa : I waa, k man a sa baal ba , k Fat b.9k Dafit piin k som, nan niib kobiŋanl o b nba b be nannɔ na. B olin baal bin nba din juint puol besol tanmob ni na.
11K b laa Ejipt niilɔ kpaab ni, k b jiïù k sanannɔ Dafit buol . ku tilɔ paanu ku ŋman k bia tulɔ paanu ku ŋman k bia tulɔ nun ku nuu. 12k b ji din jii tilɔ fig dajin dii k geen, k laa manŋ , k man u din k di sial daa ŋanta yedu nan nyiaɔk.13k Dafit yetɔ: A tie Ejipt bojak, k tunton a malesit niilɔ buol daa ŋanta . na n caba nyikin k man n yiale. 14T pik kel-tiennba nun gan po , t jiuu Tskalk.15Dafit yetɔ a : A luon k Sikinin jiamu manŋ baol e ? ku jiina : polin yennu sann man a kan kpiin a bia kan jiin k jaabin nan n tuntitua , kin sa siknin jiamu man buol.16k u ji tizn ŋmaktua. k gotl nmale site nba ji din yat yial man ni, k di k nyun Dan waq, k man tiat tin nbak b din Fat Filist-tieb duo ni nan suda duoni na paak. .17 DaFit paak b sannyaponi yedu ni nan dajuok la din tan Faannn, k sua wi kbFit faat , nasinm kobinan din jak yunyok k cial.18k Dafit Fiel bin nba kul k Amelisitin nba din solib q, k bia xin faat puob bqnle na. 19Sua din k bial, ba bik, ba sakua, ba bojak ba bopuok , ba bosial nba be , nan bi bona nba, k b din jii : Dafit jenan l kul . 20k Dafit jii bokob bit nan bokob gbeŋa; k bin nba din dia lin bokobt k som nanm u paak na din yiena: n nq tien Dafit tiat.21Dafit baal niib kobiŋanle nba din bak bocian na buol a bin waa, k bo nyik b Besol tanmoni. K b ji din ce Dafit nancniib nba ku din be nan na. Dafit nakin b bol , ŋan boiba i be n le . 22Bin nba kul din tien tuondam k be niib na ni k din san nan Dafit din gaal man k yen a : k manŋ tinm nan ŋanm k tann baal, t kan tul b sial sia nba k t nyin na , ŋanni ka sua kul nan pou nan u waat, k b tɔk k saa.23K Dafit maat: I da maat n na , n nijanm, linnba k kaagbenu tul t , k manu guul t, k bia jii jiamu nba bo konant na k tienm t nun ni. 24ŋme sa soki man nu ni? nilɔ kul bituu si tien yemo . u nba san taab ni nan u nba sie jiik a buol : b kul sa bit yemo . 25u tien na l daal yennu na nyiɔk l daal k l tien sennu non b kaal Islael .26Ba tuun Tsiklak , k Dafit jii ba nba k b din fzt o datai buot na k tul suda saakob , nan u yuasi nba , baab yet b ba : na e tien i yal motana lin nba k t fat kaa gbenu datai buol. 27 k bia tien nae k tul Betel tunti nan lamot nba be nuun ganŋ po na yal, nan Jatil yab yal, 28nan Aloil yab yal, nan siFmot yab yal , nan Escth moa yab yal.29nan lakal yab yal, nan je la semilit doi na yab yal ,nan keninba doi ni yab yal, 30nan wolma yab , nan kol ASAm yab , nan Atak yab , 31nan Eblon , nan sia nba kul k Dafit nan u niib din gal.
Chapter 31

1Filistia tieb din faa tɔb nan israel tieb k islael tieb cil Filistia nba nuŋ ni, k baba k kpe Gilbaa Jual paak. 2Filistia nba din wei saul nan u waat k kpi Jonatann, Abinadab nan Malkisua. saul waat. 3Tɔb na din paal k tul saul, k piènii soolo k : Janmo bonciane.4K saul yet u nba dia u jatiat naa, saatle a juk ban jiak ki ŋmuu kpuutin, n ŋman nan bin ba k konte manŋ n bal cekin k wannin Fala k unba dia u jatiat naa ki lonina kman u mu din tiivJaŋmami. ŋanne k saul jii u Jukbanjiak ŋan baa lpaak. 5U nba dia saul Jatiat naa nba la nan u kpewa ku mun jii u Jkbanjiak ŋann baa l paak k la kin kpo nan no. 6B kul lakin k kpo, l daal manŋ, Saul nan u waat bantaa, u jatiat jikito na, nan u niib kul.7Islael tieb nba din kua k kpia baauk ni na, nan binba din kpia juldan po ne nba la nan islael tieb cial k saul nan u waat mun kpo, kb Nyik b doi ŋaan cial. ŋanne k filistin tieb baal k kua bidoi manŋ ni. 8l sanya tan nuk, k filistin tieb baal a bin liat niikpéna na tiat k la saul nan u waat bantaa no nba baa Gilbaa jual paak na .9k b pot saul yul, k bia lit u jatiat, ŋann tun k muant l labaal manne manŋ filistin tinŋ kuul po, nan b pata ŋeeniŋ, nan b buolu kul ninŋ. 10K b kuan saul jatiat naa Astalte ŋaak ni, k lool u gbanant k tabin Beth schan dikpinn.11Jabes niib nba be Galaad ne nba gbat Filistin tieb nba tun saul bioŋnba na . 12K b pal damm fiil k somm nyiɔk ktabit bethschan dikpinn paak saul nan u waat gbanant . K jenann Jabiès, k jul muu. 13K jii b kpaaba k pii naantiik nyakil Jabés, ŋaan lol mɔii daaŋanlole.

2 Samuel


1Sawul kuun puolpo, k Dafit kɔn paak Amalesit tieb, l tien daa ŋanle wa ku jen tsiklak. 2Daa ŋanta daal, k nilɔ nna nyi Sawul kanŋ ninŋ, k baal lia liatl patma ku yul pɔl tant. yuonba ku la k Dafit be na, ku baa gbian tinŋ ŋan pukɔ.3K Dafit maat'ɔ a: A nyii le? ŋanne k u jiin n fiit cial paak k nyii Islael kanŋ na ni. 4K Dafit boi'ɔ bee baali? Yin wantimm! K u jiinna: niib na cial k nyii kunkɔnn na niwaa,k niib bonciann baa baa k kpo; Sawul tieunŋ nan Sonaatan, u bija, b kul kpowaa. 5K Dafit boi naasinmua nba baal k yet balsaani nba na: a tien nle bann nan Sawul nan Sonaatan kpo?6k naasinmua nba bu baal na maan na jiin naa: n bo be giilboa jual paake; k la Sawul ku dia u kpann, n bia laa tɔb tola na tanjakla k b nanknɔ waa. 7K n jiant, ku lan k yiin n. K yet mine!8ŋanne ku boi; a tie ŋmee? k u jiin: n tie Amelesit nilɔe. 9Ku yet n: nankin yenn,ŋan ten kuun: k maan n mosant buniye, be k n bia fo. 10K n nankin u buol, ŋan teu kuun, k poŋ mi fanu nan u ji ki fo paatua a. k n nyinn kpaljat nba k u lol u yul paak nan banŋ nba k u pil u nuni, k n jiii k baal nann nna n yommdaanɔ buol.11K Dafit suol u tiat ŋaan pat, k niin nba mun bo be u buol na tien nna. 12k b ji be palbiil ni, k mɔk lol moii nan daajuok, k maan sɔl paak, nan Sonaatan u bija, nan kaagbenu niib paak nan Islael ŋaak, k maan b din baa kunni waa. 13K Dafit yet naasimua nba baal nan balsaani manŋ: A nyii le ku jiin: n tie saamɔ bijae, Amelesit jua.14K Dafit yet'ɔ: be tien ka k ŋmaan nan fan jii a nuu k tun kaagbenu tuntunɔ paak k tuulɔ kuunmii? 15K Dafit jiin u niitɔ na niŋ yenɔ k yet: nankl, kpinmua! k l jua faa Amelesit na, ku kpo. 16K Dafit yet: a sɔn n baa a yul paak, kimaan a mob suolaa. kimaan a yet a n tul kaagbenu tuontunnɔ kunma!17Gotl kun yaŋ nba k Dafit yin Sɔl nan Suonaatan u bija paak, 18K u tul mob a bi tunt Suda waas. L tie jat yanŋe, l dian balmɔn pala ni. 19Islael kunkɔnkɔn jaana b kpiib a kunkonn paak, i tien nle k niigbeŋa na tan baa? 20A bo kan fit k wan gaati, a kan yet maan manŋ Eskalɔn Snjot niŋii, k Filistin tieb bunpoi n daa kpanm, k bin nba k pot b punna bonpoi, n daa kpamm.21Giibua jaal, a kan la maln, nan Saak nan kpaant nba tuu saa tul bunjinjina ki tuu saa pipiinni! kimaan leŋe k k bulu Elo nba jatiat nan Sɔl jatiat; k kpan ji siib b paak. 22 Niib nba k sɔn din nyi b paak nan nikpela saakab nba din mɔk kpan, ŋaan Suonaatan talban l k tunn k Sɔl juk banjiak k tunni yan.23Sɔl nan Sonaatan luon lieb k bia yuakl b maafuol ni, b lek k yet lieb nan b kuun; b din fiki nan kɔnbkpaala nae, k bia din faal nan yanbɔla na. 24k Islael bonpoi mɔ Sɔl paak, n nba din lantb bunŋanna nba tie bunmɔna, k din tuu tanbn kutmɔne bona b liata paak.25L tien nle k Elo tieb tan baa kunkɔnn sunsuuk ni? L tien nle Suonaatan tan kpo a kunkona na paaki? 26N be mabln a paak, Sonaatan n yuɔlɔ! a tuu tie linba kul k n tuon, nan a lom tuu mɔk fant, k l cie puot lom na 27L tien nle k paldamm tan baa, ltien nle k b jaiat tan boti?


1Lpuolpo k Dafiit boi kaagbennu a: l ŋan k n saan suuda dingbanial i i? K kaagbennu jiin a: Ii do. K Daafiil boi a : li buole k n saa saan i? K kaagbenu jiin'Ɔ a: HeblƆn . 2K Dafiit duo nan u puob bale Asiinoann nba nyii siislaol nan Abigaïl nba nyii kalmel, Naabaa puo. 3Dafiit bia din jii niib nba be u buol ni na mun duo, sua kul nan u ŋaak, k b saan HeblƆn duo ni.4K suuda niib baal k muan kpan DaK Dafiit yet paak k dinn'Ɔ suuda naan. B din pak Dafit nan sabes nba be gaalaad yent ni na e sin pii sƆul. 5K Dafiit tun niib sabes duo nba be Gaalaad yent ni manŋ, a bin yet ' b a : yennu yetŋanm ii be ipaak, k maan i tul i canbaa sƆul cƆlnt, k pii u.6MƆtaana kaagbennu tien'i manu k bia sii be nan'i. K n mun bia sii ŋanmt'i, maan yaa yun bianŋ nba na. 7I nii ii paal k yii mƆk panŋ; k maan i canbaa kpo waa, k min a k min e k b dinn'n suud naan k tie kpanbal.8ŋaan k Nel bija Abel nba tie sƆul sejenm saakua na jii Is Boset nba tie sƆul bija k saan nan'Ɔ Mahanainm. 9U din te k u tien Gaalaad nan Gelsulienla nan kpanbal.10Is Boset din bina piinna nan ŋanmu e k dii Islael naan, k dia duo bina ŋanle. 11Yuo nba k Dafiit din naan HeblƆn k dia suuda din tie bina ŋanlole nan ŋmaal ŋanluob e.12Nel bija Abnel, nan Is Boset sƆul bija niib nyii Mahanainm k lek GabaƆn. 13K Teluja bija nan Dafiit niib mun fiil tuok k b tuok lieb GaabaaƆn biaƆŋ buol, k yenm be gbingban-yenn, k lieb mun be gbingban-siel po.14 ŋann e k Abner yet Joab a: naasinm na n fiil k liit kii kƆn t tuann! k Joab jiin a: bin fiil. 15K b fiil k b bƆka banle kul niib jan: niib piik nan banle mun nyii dafiit niib po.16K sua tuu sual u dataak yul ŋaan cƆk jukban jiak u lokl ni, k b kul n lakn baa. 17K b pul l buol a: Helkal Asulinm. L daal tab l paal bonciann, k Dafiit niib syann Abner nan Islael tieb.18Tselja waas banta din be lenŋ: Joab, Abiisai nan Asael taa din kaki muok ni pamƆnjua taa na e. 19K u wei Abenel paak k k kpiat ŋanŋ k boi jentu.20K Abenel din jiant k got puolpo k yeti fin e tie Asael ii? K u jiin a: mine. 21K Abnel yet'Ɔ: faan ganŋ nan yentu, suot naasinn na yenƆ k kpi'u k jii u gbanant, ŋaan Asael din k nyik'Ɔ.22K Abnel bia ŋanm yet Asael: nyik'n. Bia paak e k n saa faa kpaa k lu tinŋ ninŋ i? K nlee k tan saa fit tibt a ninja Joab buoli? 23ŋaan k Asael yet a n kan nyik'Ɔ. L paak k Abnel jii u kpann, k kpo sƆnu ni. Bin nba kul din baal sian nba k Asael din baa kpo na, k b set.24K Joab nan Abisai wei bnel, k yennu laa k b baal Ama jƆbik nba be ga nintual po, i sonu nba saa paanpiennŋ ni na. 25K Bensamin waat din taan Abnel po, k b tien yenn k laa set jagbaat nna yu! paak.26Abnel din yiin Joab k yet'Ɔ a: Jukbanjiak bia sii kp kuun ee? A k ban nan ninbaaƆk tan sii be i? A taantl nan bia yuo e waa k tan maat niib na k b ji daa waa b ninjanm i? 27K Joab jiin a: yennu fa! L i tie k a pak jial, niib na kan nyik b ninjanm wei nan laa tan saa yent.28K Joab pabl katkaak k niib kul set. B ji din k waa Islaeltieb, k ji din nyik kƆnn. 29Abnel nan u niib din sonm nyatmunn baaƆk ni, k puot suuldan kpenu nan BiitlƆn kul, k laa baal Mahanainm.30K Joab nyii abnel weiu k jen, k tik u niib Dafiit niib ni, niib piik nan ban-yia din koa, nan Asael. 31Dafiit niib din kpii niib kob ŋanta nan piinluob Bensamin nan Abnel niib ni. 32B din jii Asael k laa pii'u u baa kaaƆk Betelehnm. Joab nan u niib din sonm nyutunmum k laa yentl k b baal HeblƆn.


1Konn ne din wei bonciann Sauil nan Dafiit ŋaak tieb ni. Dafiit ŋaa tieb din laat panŋe ŋaan Sauil ŋaak tieb panŋ gbint k b bakit.2Dafiit din mal waas Eblon duo ni e. U bikpelik sann din tie Amon, k u nyii sesael. 3K kitieb waa paa, k u tie Abigal ŋaapuo k nyii kamel; muntaa paak yua tie Abalom Maaka bija ku tie Tatalmai bipuo, Sesul kpanbal.4Munnan paak yuo tie Adonisa, Agast bija, banŋmu paak yua tie sefaassia, Abital bija. 5Banluob paak tie Jtla
6Yuo nba k Saul ŋaak tieb nan Dafiit ŋaa tieb din faa tɔb na , ab ne din dia l paal, saul ŋaak tieb po. 7ŋaan Saul din mɔk puobit k b yiu Litspa, Aja bipuo. K Is -boset yet k tul Abne a : L tien nlee k a baal n baa puobik buol i ?8 k A bne wutuol din duo bonciann Is-bote lanbona na paak. l paak k u jiin a: N tie bɔk juol e, k ŋmee sie Suda puoli? N ji bann dinne e nan n din tuunn fanu k tien a ba Saul . nan u niŋanm nan u nan u yuas nba k din guui, k k te k daafiit nan u ŋaakm tieb fiil nyannib, k dinna k a tan laat n biit min nan puo na?9Yennu n dat Abne tubl nan waa bo sa tun bianŋin ba na, lii tie k n k tun k tul Dafiit nan kangbennu n bo n baa nba bo pak bienŋin ba k tul Dafiit na, 10 nan u saa liaat Saul nan u ŋaak tieb naan na, k dinn Dafiit k wu tie Isael nan Juda tieb kpambal la jii dinna k saa tuu Beel- Seba. 11Is- boset din k fit jiin abne mɔbonsial.12Abne din tun niib Dafiit buol a bin boiɔ a: ŋme e yen duo? lolinnian k n nae, k n nu n sa fit k sonma k tan ŋmnt Isael kul numm a po, 13k u jiin k yet a li ŋan , n saa lol nanan waa. ŋaan n si luon bonyennkwe a buol. A daa kan lan n numm po sie ka tan baal nan Mikal wunba tie Saul bipuo na.1415tɔn, k Is-bosef tul mob k bi saan k nyinnua u sɔlua paltiel, wunba tie lais bija na buol. 16b din saananɔ, k u sɔlɔ Patiel waae k mɔ k tan baal baulin . K Abne yetɔ a: ii ŋmat kii kun a ŋaak ni , k u ji ŋmat kun.17Abne din tan kal nan Isael sakab k yetib a l wei bonciann k i tuuo luun Dafiit n tien i kpabal, 18mɔtana i ji tienɔ i kpanbal man, k maan kangbennu yet k tula a a: L saa tokin u poe , tuotunnɔ Dafiit , k man fat n buolu Isael tieb Filistin nba nuni nan dataia kul nuni,19Abne mun bia din pak nan Bensamin k fiil k saan Heblona k yet Dafiit linba kul k Isael tieb nan Bensamin lol a bin tun. 20 U din tok nan jab piinle e, saan Heblona Dafiit buol, k Dafiit tienm jaanm.21Abne din yet Dafii a: n saa fiil e k ŋmat k saa tikl Isael tieb kul k tul fin nba tie n canba na, b saa lol nana k fii ji kii ŋmaktlb nan faa luun bianŋinba na, K Dafiit te k Abne ŋmat nan palmann.22L puol po e k saab nan Daafit sakalieb din nyii sial po, k jen nan mɔkint nba k b saan fat na, ŋaan sua k Abne ji k be Dafiit buol, Heblon duo ni, k maan Dafiit din cab Abne k u ŋmat nan palmann e. 23Soab nan jab na kul nba jen, b et nan Abne, wunba tie Nel bija na baal kpanbal Dafiit buol, k Dafiit cabɔ k u ŋmat kun nan palmann.24k Suab saan kpanbal na buol k boiɔ a: a tuun be nna e? Abne baal a buol , k mbee te k a te k u ŋmat kun nan palmann i? 25A bne baal nna a wun tan bonta e, k eli k banna sanote k bioa bann faa tuun linba kul. 26k Soab nba nyii kpanbal Dafiit buol yuo nba k u tun tuomi k b weii baalua Sila bunbunn na jen nannɔ. k dafiit k mi labaal.27Abne nba jen Heblonn yuo nba k soab jiiu k saan nanɔ duo tanmob po k tien nan u luuon wun bɔl k pak nau na-e ŋaan ŋmuu u puol paak , k u kpo. u din kpiiu k maan Abne mun din kpii u ninja Asael e.28Dafiit nba gbat Abne kuun yuo nba ku u yet a:min nan niib t k ban Nel bija Abne kuun po, kangbennu sann ni. 29 k l son k min tunn k baa Soab paak nan u ba ŋaak u baa ŋaak kul paak ; k nulua-i tu ki be u ŋaak ni k mɔk fiɔk nba luun cɔnŋ koo gbaatin, n ne-ii ka l daanua -ii tu ki dia patu, koo bin kpiu tɔb ni, koo ki k laat k di l janŋtua; 30lin bna paak, k soab nan Absai nba tie ninja na din kpii Abne e wa din kpii b ninja Asael tɔb ni Gabaon ne e, k b mun din kpiu.31Dafiit din paak tul Soab nan niib nba kul be u buol na, a bin pat bi liant ŋan lia bɔnkobt liant, ki mɔ k fabin Abne kuun paak k panbal Daafiit ji somm k waa kuun lakl puolpo, 32b din pii Abne, Heblon duo ni e, k kpanbal Dafiit mɔ kpiemɔni, u kaauk paak. Niib na kul mun bia din mɔn nnae .33Dafiit din yin kuun ninba yani a: bie tien k Abne tan kpo nan bonliinŋ na: 34 a nii daan k lol, k a taa bia k be jalt ni. k a tan baa nan ulua nba tuo baa bibiati ni na a?35 k niib kul bia mɔ Abne paak . ŋaan baal Dafiit buol k kolmua a wun di jiet, k u pol kat k yet a: yennu n tiennin waa lunn bannu nba lii tie k n dii jiet k yennu daak ba. 36niib na kul din la linba kul k kpanbal tun na k l manŋib bonciann.37Isael kul nan niib kul din bann l daal nan ŋua Dafiit nuu pukin Abne kuun ni. 38kpanbal din yet u tuotuna a : i ki mi nan kpanbal nijaann na kpo dinna Isael ii? 39bakint sual man , nan ma lek panŋ yennu buol ŋaan Sluja nasimm na jatuk paakin ma . k kangbennu dat b tuba nan wa sa dat biaŋinba wunba tan kbiil na
Chapter 4

1Yeni nba Sawil bija din gbat nan Abnel kpo Heblon , k l gbat u kpinkpent k Islëi niib kul ja ŋmaami din solb . 2Kpanbal Sawil bija din mɔk yuudanm banle k yenn'ɔ byi'ɔ b yi'u Baana k lua yi Rekab : B din tie Reemon nba yii Beloth n waas e ; Bensamin buolu , k muan Beloth din tie Basamin duo-e . 3ŋaan Beelothiens nba din baal k kua Guitaanm k be leŋ nan dinna .4Sonathan , Saul bija din mɔk bik k u tie wabk k mɔk binna ŋanimun yuoba k din baal Jiislel k gbat Saul nan Sonathan kuun k u yuol'ɔ jiiu k tiin nannɔ k luon yian , k bik na k bik n baa k ji tie dinŋ k u sann tie Mifibo seth .5ŋaan Rimmon nba yii Belot waas ; Rekab nan Baana , din saan dischBoscheth ŋaak ni yensiik ni k sua k dua k foi . 6K b din kua ŋaak na nuakni nan b yaan b jii floma na , ŋaan faa u puolpak Rekab nan Baana u yual na j din cial . 7B din kua ŋaak ni k sua k u gudo pak u diiok ni k foi , k b faa kpi'u k jial yul k ji k som nann nyɔ tunmunn k tɔkin paanu .8K bal nan diseh boseth yuul k tul kpanbal Dafiid Heblon duo ni , ŋaan pak kpanbal Dafiid yen diseh Boseth yual Saul bija tie a data n nba din kpanŋ a kuun , kangbenu kɔn pak dinna k nyann kpanbal Sawil nan u buolu . 9K Dafiid jiin Rekab nan Baana u yual k b tie Rimmon nba nyi Beloth na waas kangbennu nba nyinnin yuubɔn ni na fuo . 10Wun baal pakin nan Saul kpo-a , k dukin na wan , n labumann-e , n solɔ k kpiu Tisikalk duoni , k l tie u paaɔnk u tin kun man pak .11ŋaan tudanm nba di kpii niŋanɔ na , u ŋaani u duanu ni pak l saa tieninle k b kan boiy'ɔ u sɔn u nuuni k n kanboni tingbonŋ n nii ? 12ŋan-ne k Dafiid tin cab u niib yiko a bin kpiib , k din pot lɔnii nanba taa k jonn kpian gbeeuk Heblon duoni . K l puolpo k b jii disBose yul k pii Abnel kaaɔŋni Heblon duo ni .
Chapter 5

1Islaël buolu kul din baal Dafiid buol Heblon duoni , ŋaan pak a titie a kpaba nan a gbanant-e . 2Yuo nba k Sawil din tie t kpanbal , fin-e dimbet lik k ciant Islaël buolu , k jent nanm kangbenu din yet a : I kpaal n niib Islaël tieb , k i tie b kpanbal .3L yuo Islaël nikpela kul din baal kpanbal Dafiid buol Heblon duoni , kpanbal tiid din suol molɔl nam Heblon duo man ni , kangbennu tuann . B din muan kpanbal Dafiid pat , k tien'ɔ Islaël tieb kpanbal . 4Dafiid din mɔk bina piintaa-e . K din tien kpanbal Islaël duoni k kal bina piinna . 5Heblon douni u din dia Suda buolu bina ŋanlole nan ŋmali ŋanlob k bia kalJerusalem k dia b bina piinta nan ŋanle Islaël nan Suda kul po .6Kpanbal din som nanu u niib Jerusalem k kɔn nan Jébusiens tieb nba din kua duoni . B din pak Dafiid a kan kua n na , k maan juami nan waabi sabela wa ? K l wunt nan Dafiid kan ban kua n na : 7ŋ aan Dafiid din kɔn nyann b digbanpal Sion duo manŋ k j kpanbal Dafiid duo .8Dafiid din pak l daal : Wunba sfiit kɔn k nyann Jebusien tie k saa baal nyungan ni , k kɔn nan waabi nanjuami nba tie Dafiid datai na . L pak b yenma a juami nan waabi kan kua ŋaak ni .
10Dafiid panŋ din puki yuo kul k kangbennu sijenm yennu din be nan'ɔ .11Hilam , Tyl kpanbal din tuntuomi Dafiid buol nan kpeki daat nan kanpinta nba nan tanmaala k b tan baal k maa Dafiid ŋaak . 12Dafiid din la nan kangbennu dib puki'ɔ paalu nan yiiko yuo kul , k tie Islaël kpanbal . K kpiakt u maan kimaan Islaël niib na paak .13Dafiid din bia jii yuatin nba k tie Jelusalem puob k baal nanm Heblon duoni k maal bonjai nan bonpoi . 14Binba k b din mal Jelusalem na sanna-e n sammua , Sabab , Natan , Sanna-e n , Salomon . 15Jibal , Elisua , Nepeg , Japia . 16Elisama , Eliada nan Elipelet .17Fiilistin tieb nba din gbat nan b dinn Dafiid k u tie Islaël kpanbal , k fil b kul k kpaanŋ Dafiid k Dafiid din gbat maan na yuo nba k sik dingbapal . 18Filistin tieb j dan baal k yent Repaim baauk .19K Dafiid boi kagbennu k yeta n da k lek filistin tieb bii ? A te k man nyannibaa ? Kagbennu jiin Dafiid . N n i do , k man n te ka nyann filistin tieb a nuuni . 20Tɔn k Dafiid din saan Baal pelasim leŋ-e k u din kɔn nyann , k ji yet-a : Kangbennu yat n datai n tuan , n nyun nba puuob na . L paak tien k b pul lenŋ sann Baal peltsim . 21Leŋe-e k b din nyik b pata k Dafiid nan u niib din jiil .22Filistin tieb bia din ŋanm jen k kaal l lefainn baaɔk ni . 23Dafiid din ŋanm boi kangbennu , n lek bii ? Kagbennu yetɔ a daada ;. A ŋmat'b b pulpo k ta saa baal k lek nunm nan nunm tiiuk n ni .24Fitie gbat taasuma fut tii u k n ni , l yuo kaktl a mɔŋ , mann kangbennu e som a tuann k sa kɔn nan filistin tieb sijenm . 25K Dafiid din tuo k tun nan bia ŋinba k kangbennu din yetua n , k kpi filistin tieb la nyii Gueba k saan tu Guesel .
Chapter 6

1Dafiid din yiin Islaël kunkɔnkɔn ceena jab tu saa piinta . 2K Dafiid nan u niib kul ba din be k kpia nanɔ din piin som k nyii Baale Juda , A bin saa jii yennu malɔnŋ lakl , nba k t u yiin kangbennu yabint sijem yennu sann nba be l pak k be selubin nba mɔk kpankpant k taab lakl man paak paapo na .3K b din jii yennu kakl manŋ d'Abinadab ŋaak nba be kunkonn paak , k jii lakl manŋ kpaan kɔnkɔn lo paann na paak . Usa nan Ahio wunba tie d'Abinadab bija na , k ŋaktil tɔblopaan na . 4K b jii d'Abinadab ŋaak nba be kunkonn pak , Usa din som k kpia yennu laklna K Achjo din suun lukl buol . 5Dafiid nan Islaël ŋaak tieb kul din yiin yani k waa waa-k jiantil kangbennu yennu nanb pala kul . Bi din faa biat , lona , gingna , naamai , siyetii .6Baa din tan bal Nakonn ; usa tant u nii k sol mɔlɔnŋ lakl na ; k man l din suan cianjeŋ-e . 7K yennu wutol din duo usa pak l yennu faa usa k kpo lenŋ k dua kpia yennu malɔnŋ lakl na e .8Dafiid din baal yentin nba ni k kangbennu din faa usa k kpii'u na , nan dinna b yii lenŋ pelets usa . 9Dafiid din tin kangbennu jagmaamii l daal manŋ ni , k yet a n saa tie ninlee , k saa nan malɔnŋ lakl na n ŋaak ni ?10L paak din din luo wun jii malɔnŋ lakl na k l saan u ŋaan j din jii k saan nann Obed Edom de Gath ŋaak ni . 11Malɔnŋ lakl din be Obed Edom ŋaak ni ŋmaali ŋantaa e k kangbennu din tenn piisin Obed Edom de gath nan u ŋaak tie paak .12K baal pak kpanbal Dafiid nan kangbennu tie Obed Edom de gats piism ŋua nanu ŋaak tieb paak . K maan b gaal malɔnŋ lakl na paak , k u saan jii malɔnŋ lakl na Obed Edom de gats ŋaak ni , k saan nann Dafiid duoni Selusalenm nan pal mann .14Daafiit din waa nan u panŋ kul Yennu tuann, k din bob kpalcant gbann u siak ni. 15Daaffit nan Yennu ŋaak niib kul din jii Yennu lol lakl, k yikn palpienn yikni kpiab katkai k donn.16Kaagbennu lakl nba din kua Daafiit ŋaak ni yuo, Sɔul bipuo Mikaal din goli takalbonn ni, k ww la k kpanbal Daafiit waa k yukt Yonmdaanɔ tuann na, k u salk'ɔ u pal. 17Baa baal nan Yennu lol lakl yuo nba k Daafiit k b senn lanbouŋ k u din tien na sunsunsuuk ni. K daafiit mann mujuonnu nan niipotulu malnt Kagbennu tuann.18Daafiit nba gbenn mujuonu nan nipotulu malnt na, K u yat Yet niib na kul paak, Kaagbenni Sejenm kul saakua sann ni. 19Waa yat yetŋanm k gbenn yuo nba, k u tul niib kul nan nibuolu nba kul be Isleal na, jab nan puob kul. U din tul sua ku:paan nan nant nan lin nba k b yi Laasin na lilaaɔk. K sua ji dinŋmat k kun u ŋaak ni.20Daafiit din ŋmat wnn saa yat yetŋanm u ŋaak paak, k Sɔul bipuo Miikal nyii k tuok'ɔ, k yet'ɔ a: Nyɔlant po e k kpanbal ji mɔk, k maan u fiak a mɔnŋ tuntunjab nan tuontunpoi sunsunsuuk ni, na nilɔ nba k tie sial nba tuu fiak u mɔnŋ na.21K Daaffi jiin k yet Miikal, Kaagbennu nba lukt'n ŋaan nyik a baa nan u ŋaak niib, k te kin tie islael niib kpanbal na tuann e, k waa. 22N bo sii luon k man mantk k daa tie sial, k gal lin nba na, k ŋanm sikn n mɔnŋ, ŋaan tuontunna nba k a piak na, bia sii tien jilma e. 23L paak Sɔul bipuo Miika din k mal nan u kuun.
Chapter 7

1 yuo nba k kpanbal bob u ŋaak ninŋ yunnu nba bo tulua fuon na , k sua k u bo nyinn u ninnantaa paanu ninŋ k tulua wa. 2 U yet sɔkini Natana,a gotl na! Nkua kpek taabii ŋaak ninŋ ,k yennu mɔlol lakil mun be lanbonŋ sunsunn ninŋ.3Natan jiin kpanbal a ii sa fit tummin linba kul kii luon ,ki maan yennu be nanii . 4Nyiaɔk nba ,k yennu momaan baal k tie Natan yal. 5I saa k saa yet n tuontunnɔ Dafit a :kagbennu yaa ;li tie fine saa ma ŋaak k tulin .6ŋaan mii jii kua ŋaak manŋ yuo nba kin daan don Islaael tieb ejiipt kpinŋ ka ka l daal ,n tun lanbonŋ . 7Sianba kul kin som nan Islaael tieb ,nk yet Islaael buolu ni sua mob ,wunba kin tul yiikoo ma wun biil n niib Islaael tieb ,ma yet na: bee tien k k wulin yennu nyun wulu ŋaak ninŋi ?8Mɔtaana a pak n tuon tunnɔ Dafid a : Foŋamm kaagbennu ya n ji a bonkob kpaalu nie peii puolpo ,m fin tien n niib yudannɔ,Islaael tinŋ ninŋ. 9Min nan fin saan sianba kul k a somm ,k buo a datii a tuann ,k don a saan nan sakab nba k b saana duo tinŋ na paak na.10N tul n niib binbebuol ,Islaael ,k bulb ma bii be bɔyenn buol k ji dalin yilibii,k niitont ji da maab nanba din maab sianyuo na. 11Nan yayuomin ma din sen bal buula n niib paak Islaael na .N tula fuon nan yiikoo a dataii paak.kaagbennu wanna nan u saa maa ŋaak k tula.12A daa ii tanŋii baal daalinba k a ji dua .nan a baa nba ,n saa nyinn a yudant na a buola ,k wun nyi a kuanu manŋ puol ,k saa luon u yudant paak. 13ŋuae saa ma ŋaak na n sann ni,k n saa luon u duo yudant yuonba po kul. 14K u si tie po baa, k u si tie n bik ,k u tun bik ,kin saa maabnua nan jabnba daak mi puob nan jab nba mɔk waas niikula.15ŋaan n ninkpabunŋ ki be nannua nan ma fatib Saul buol na ,k lub a nin tualin na . 16A ŋaak nan a naan si yua be yuokul . 17Natan wann dafid u mɔmaan kul nan wa luon bianŋinba .18K kpanbal Dafid saa wannu monŋ kaagbennu tuann ,k yet a ŋmeetien kaagbennu yennu ? k ŋaak lia ? k maan a te kin baal ma be sian na waa ? 19Na daa tie bonbike a ninpo ,kaagbennu yennu ,a piak a tuontunnɔ ŋaak po yuonba baat ninŋ .K a saa jelin k a saa wann nilua u bonaa yommdanɔ kagbennu ! 20K saa fit pak be pukin nii Dafit ?21A mɔmaan po , nan yan ,a tun u bon gbenŋ sial kula k luon fin tiat a tuontunna. 22A ji tie saakuae ,yommdanɔ yennu ! k maan bonsial k naana ni ,k yensua ki be k pukin a po ,taa gbat ti tubaan linba na po.23Niisiab be tinŋ na paak yenn kua naan na niib naa,nan Islaael na, k yennu di baal ki gabilb k tiemm u niib k tien u saanii kjin u somil po ,a duo sommil paak baktnonŋ bona nan bontitiet ,k wei ya a niib tuann, k maan fa ynii Ijipt digban liaa ninŋ nan b yenii ?24A tien Islaael niib a b tie a niibe yuo kul ,nan fin kaagbennu a tien u yommdanɔ . 25Mɔtana ,kaagbennu yennu ,gbeet mok mok momaan nba ka yet a tuontunɔ nan u ŋaak paak,k bia tun nan a momaan na.26K a sann kan mi la dontl nan ba yien na:kunkonna kagbennu tie Islaael yennu e ! k a tuontunnɔ Dafid ŋaak tien a nuntualin na !27K maan a mɔnŋ kunkɔnkɔnaa kaagbennu ,Islaael yennu ,a tiat a tuontunna po;k yenɔ yaa n saa ma ŋaak k tula ! L paak e k a tuontunnɔ la palcienn k tula l yenmiatii.28Mɔtaana ,yummdanɔ kaagbennu ,a tie yennu e ,k a momaan tie balmɔnii,k a tul l abalka a tuontunnɔ.29Yyabt k yen yen yat yet ŋanm a tuontunnɔ ŋaak paak ,k wun fit ki be a tuann yuokul ! k maan fine ,tie yummdanɔ kaagbennu e pak ,k a yenmiatininŋ a tuontunnɔ ŋaak si be abalka ninŋe yuokul.

Chapter 8

1Linba na puolpo k kon baa phiib tinŋ ni k wabt k belsikin b naan kok paak b digbangbenŋil ni.2U kɔn k paak muab tieb ,k mabib a bin dual tinŋ ni,k kpo bɔtin munle ,ŋaan nyik bɔtin yenn nbial manfuol ni.L yuo na muab tie nba ji tien Dafit tuontunnɔ ,k mun ji pa nan lieb na .3Dafit kɔn k paak Hdadezel,Lehob bija ,Tsoba kpanbal ,yuo nba k u din fiin u duo Leflat kponu Gbingbannepaak na. 4Dafit gal u tanjala tusa kobii ŋanlole nanjab tusaa piinlie k b som k pot tanii na kul nba b jakib gann na k tien lanbont kobik.5Siili jab tusaa piinle nan banlie .6Dafit lut duo dial silii Damas tinŋ ni ,k silii tieb ji tie u tuontunna ,k u pab nan lieb na.kaagbennu din tu guu sianba kul k usaa.7K Dafit gal Hadadezel niibnbalia liklii kut laanii na ,k jiib saan nam selusalem .8Kpanbal Dafit ŋalin gal kut monn nba yab bonciann Bethac nan Belotaii hadazel Digbangbenŋa ni.9Toii Hamat kpanbal nba gbat nan Dafit kɔn k nyann Hadadezel suojem kul .10k u tun selam u bija Dafid buol a wun fuontua ,ŋaan tula nipuok nan waa lek Hadadezel k bia fit pakua na k maan Toii din mɔk kɔnn nan Hadadezel Selam din tulɔ liktana nan kut monn ,nanbonpienaa.11kpanbal Dafit din cab nan kaagbennu nan wa din cab Liitana nan bonsial kul nba ku din lin digbanaa nba ninŋ kul din kɔn k nyann na.12Silii duo ni, muob duo ni, Amonn waa paaki ,filib tieb nba paakii ,Amalek paakii ,nan Hadeadezel liktanaa na paakii, Lebob bik tsoba kpanbal.13Uyiiuo gal silii tieb buoll puolpo ,o,Dafit ŋaan ji sanliek k kɔn edom tieb tusaa piik nan ŋanniin sel baukni.14U kaan yudam Edom ,nan Gomol yakil kul po .K Edom tieb kul ji tie u tuontunnaa Dafit ,kaagbennu guu sianba kulk u saa.15Dafit din dia Islaael tieb ,k u din diab sennii nan yikuo nee.16Soab ,Tselujuo ŋmakikl suojem,sosafa Aiilud bija din tie kpanbal so sɔkinii. 17IslaalAccitub bija Acimelek ,Abiatalbija din tie yenmial tieb ,selaja din tie gban dian tua .18Benaja ,seojada bija din tie jaanti sakua nan Yuok jaala saakua ,k Dafit waas din tie duo konbonneii nba .
Chapter 9

1plDaaaffiit yet a:sua bia tenn Sɔl ŋaak ninŋ k man tun k bulcint tul'ɔ Jonaatan paak i ? 2Sɔl ŋaatuontunnɔ be k u sann yi Tsiiba? K b jii'u baal nan'ɔ Daafiit buol. K kpanbal yet'ɔ a: Fin e tie Tsiba a? K u jinn'a: A tuontunnɔ e na.3 K kpanbal boi'ɔa: sua bial Sɔl ŋaak ninŋ, k sii tie wun nba k n saa tun ŋanm nan bulcint k tul'ɔ Yennu sann ni ii? K Tsila jiin kpanbal a: Janaatan bija bia bial ktie wabik. 4K kpanbal boi'ɔ a: U be lia a? K Tsiba jiin Kpanbal a: U makil ŋaaak ni ,Ammiel bija k kua Ladeba.5K kpanbal Dafit Makil ŋaak ni, Ammiel Bija buol, k b saan Ladebal. 6K Mefiboseheth, Jonatn bija , Sɔl bija baal Dafiit buol gbaan u nintual ni.7Daafiit yet'ɔ a: daa ŋaan sial, k maan n luon man tien'a ŋant, jonatan paak nba tie a baa na. N saa jiin' a Sɔl tinŋ kul nba tie a baa tinŋ k a sii di yuo kul n tabl paak. 8K u gbaan k yet'ɔ a: ŋmee tie a tuontunnɔ k a sii goli'ɔ nan bɔkpienn na nan min na?9K kpanbal na yiin Siiba , Sɔl tuontunnɔ k yet'ɔ a: N jikt lin nba kul tie a canbaa sɔl nan u ŋaatieb faal k tien u yaabuonn. 10Fin nan a bonjai nan a tuontunna sii ko u kpaab k tien'ɔ k tuu saa baal nan jiet nba k jaan k tul'b, k Mifibosef, wun tie a canbaa yaabuonn na sii tun kaal di nan'n. Siiba din mɔk bonjai piik nan banmu e k u ŋaatuontunna tie piinle.11K u yet kpanbaal a: n saa tun bianŋ nbak fin kpanbaal saa wann'n a n tun a. K Mefibosef ji din kaal k di nan kpanbal Daafiit nan u tie kpanbal bik e na. 12Mefibosef din mɔk bijabik e k b yii'u Mika. Siiba ŋaatieb kul din tie Mefibosef ŋaatuontunna e. 13Mefibosef nba k u taa kul din wab na, din kua Selusaalenm e, k kaal nan kpanbal yuo kul.
Chapter 10

1Lpuolpo ,Amon nba kpo ,k kpanbal bija baal k gaal u ba yial.2 Dafit yet a: n saa wann Hanun n ŋant ,k Dafit tun tun niib a bin saan k saa somm kpanbal u ba sann paak.yuio nba Dafit tuontunnaa baal Amon waas duo ni na.3Amon duo ni saakab yet Hanun ,b canba a :Amaliya a baa sann po k Dafit tun niib a bin taan na ni b luon bin banne k bia jii t duo ni linba be lenŋ k bia biil duo manŋ l paake tien k u tun niib a buol4ŋanne Hanun sual Dafit tuontunna,k bokt b tiani k kuol ,k bia suol b tiat k puob k diinŋ k pagbina ,k jii beliib.5K Dafit nba gbat k u tun niib k b cetib k l maan l niib kul fei din mokbe bonciann k kpanbal yet a : yii be man seliko kaka nan yuonba k tianii saa pia ,k yin tun k jen.6Amon ,waas t ne nba bann nan b tun dataat tuuona nan Dafit na k b saan sili duo ni k gaal kunkonkonnatutaa piinlie ,kbia nyii Betl lod nan sili yaab nba be Tsoba ,kpanbal Mika buol niib tutl ,nan tob duo ni kunkonkonna tuta piik nan ŋanlie.7Dafit nba gbat ,k u tun jab nansijemm kul nan kunkonkonkpelaa .8Amon waat nyii ,k set b duo tanmob ni ,Tsobo sili yaab nan leod ,nan tob nan Mika niib mun kua ŋeii ni.9Joab din la nan u saa kon num nan puole k u gann kunkonkonaa Islaael sijemm ni ,binba k usaa kon nan silyen nba .10K u jii u nijaa Abikayi niib nba tenn na ,saakua a bin kon nan Amon tieb .11Ku yet a :Lii tie k siili tieb pakin ,fan baal k taanin ,lii munŋii tie k Amoa waat paala tin mun baal k taana 12Idia liipaal ,k kon t niib paak ,nan t yennu duo paak ,k kaagbennu n tien linba ŋan u po.13Joab ,nan u niib saan k lek siili tieb k b ciaal b numm ni .14Amon waat nba la k siili tieb ciaal k b mun ciaal k siet Abikayi numm ni ,k kua duo ni ,k Joab siet Amon waat buol k ŋmat selusalem .15Siili tieb ,nba la nan Islaael tieb paakib ,na k b taanb sijem .16Hadadesel tun niib a bin saan kpaan niib nba be mokl paak na ,k b baak Elan ,Sobake din tie ,Adadesel sijem sakua .17K b yet Dafit k u tikil Islaael tieb kul k puot namm suldan ,k baal Elam ,k sili tieb bobn a bin tuok Dafit k kon na nua18 ŋaan k siili tieb cial Islaael tieb nintual ni ,k Dafit kpii sijem kobii ŋanloee nan taan jakilaa titaa piinna k bia jam bi sijem sakua ,Sobak k u kpo l buol .19Kpanbal nba kul din sikin b monŋ Abadesel buol na ,ba din la k Islaael tieb paakib na ,k b taan mob k jii paakib ,,nan Islaael niib ,k sili niib jii k luon bin ŋmat taan Amon tieb.
Chapter 11

1Binn nba k kpanbal bo saa tɔbii na ,k Dafit tun Joab nan u sijem nan Islaael niib kul ,a bn kpi Amon niib kul k bia kaanlint Labaa ,ŋaan Dafit ŋalin din bial selusaleme.2Dajuok ne k Dafit fiil u duanu paak ,nan wua tu lin k som u ŋaak yul paak na ,k u la k puo sua k u wuul k puo manŋ din fan u po bonciann .3Dafit boii a;puo manŋ tie ŋmia ŋaapuoe ? k b yetua a;u tie Batseba ,Eliam bipuo ,Hetienn, Ulii ŋaapuo.4K Dafiit tun a bin yiin nua ki wun baal ,kuu baal ku Dua nanɔ ,ŋaan sua k puo na be u faat nie ,k puo na ŋmat kun ŋaak ni.5Kpuo manŋ suol puol ,k yet Dafiit a :N mɔk puol .6K Dafiit tul Joab mob ;a te k Ulii Hetenn jua na kun baal ,k Joab tun Ulii Dafiit buol .7Ulii jen baal Dafiit buol ,k u boiyua Joab po,nan niib kul po, nan tob po.8Dafiitnba yet Ulii a kunnin a ŋaak ni ,k wuul a taa ,k Ulii nyii kpanbal ŋaak ,k kpanbal tun niib k b weiyua .9ŋaan k Ulii yet wun kun u ŋaak ni ŋaan dual u ŋaa tuontunnaa ,buol tanmob ni .10Kb kumi Dafiit k yetua ,Ulii k tuo kun u ŋaak ni k Dafiit yet Ulii a nyii sonu nba foke ,bee tien k a k kun a ŋaak ni ? 11Ulii jiin Dafiit a : Islael nan suda tieb molol lakl be jaant diuk ni n canba Joab nan u tuontunna ,da be tob ninŋ k man kun nŋaak ni k saa di jiet k bia nyu k bia dual nan n ŋaapuo ? nan fa mok manuol k a nalinŋ bia daa fo nee,n kan tumna.12Dafiit yet Ulii a :biat nna na dina ,linfanna fin kun ,k Ulii bial selusalem ,l dal k fann .13KDafiit yiinua u ŋaak ni k u baal k di k bia nyu ,k iib k dajuok ,Ulii nyi a k yet nan wun sik kun u ŋaak ni ksaa dual nan u ŋaa tuontunna.14K l fann sanŋaokni ,k Dafit dian kadauk k tul Ulii a wun saa tulJoab .15Ku dian kadaok manŋ ni a bin senn Ulii tɔbnba paal sianba ,ŋaan ŋmat puol k nyikua k bin kpiu.16Joab dual k lint duo ,ŋaan senn Ulii sianba k tob paalna.17k duo manŋ niib nyii k lek Joab ,nan u niib boncann kpo ,Dafiit tuontunna,nan Ulii Hetienn nilua k b kpiu.18Joab tun niib k b saan k yet Dafiit linba kul tien tob ni na.
20L k gaal u wu tuol lindo,wun yeta ,be tien k t nakin duo wa k piin tɔbu ? I k mi nan b si jaak juonaa paak ŋaan kon nani nii?21ŋmee kpii Abimelek ,selubeset bija ? li k tie puo ka set juonn paak k jii naal k luul ua k u kpo tebeli ? be tien kii nakin juonaa manŋ buolii ? li paak a sa yet :a tuontunna Ulii Etienn jua na kpo waa.22Ktontu na saan wa baal yonba ,k u baal k yet Dafiit linba Joab daan tumua pakua na .23K tuomi yet Dafiit l paak k u daan pak ta bi daa nyi k tuokt duo manŋ ni,k t k t tutib ka ka nan duo manŋ tanmob ni .24Piin tua la set juonn paak tɔa a tuntuna pienii ,k kpanbal tuontunaa bonciann kpo ,k a tuontunnua Etienn jua Ulii kpo waa.25Dafiit yet tontuu na a gotl linba ka saa yet Joab ,linba :a da mab a monŋ linba na po ,k l maan juk tu kpi yenuae ,ŋannika lua ,yin lek duo manŋ ,k paakib .ŋaan fin pan upaak.26Ulii ŋaapuo nba gbat nan u canba kpo na k u yikin u canba k u mɔ u sɔlua ku mɔnii.27U paal biil linba gaal,k Dafiit tun k b yiinua k u gaalua u ŋaak ni ,k ji kpant u puo ,k maan lua bik ,linba k Dafiit tien l k manŋ kaagbennu.
Chapter 12

1Kaagbennu tun Natan Dafit buol ,k Natan saan u buol k yetua ;digbangbenŋ sial ni jab banlie be ,k yenua tie moktua k lua tie nandanua 2Moktua na din mok peii nan Neii k b yab bonciann 3.Nandanua din tan mok pebik yenua kua k u daan daau ,u daan dintua ,k u kpaat u ŋaak ni nan u waas u daan dintuab u jiet ,k nyuntua sendelik ni u daan dua u tta paak ,k din k din goliyua nan u bipuona.k tien jiet tul saamua nba baal u ŋaak ni na ,ŋaan jii nandanua pebik k tientul joa nba bal u ŋaakni na.4 Samua baal mok tuana ŋaak .k moktua na k la nan wun jii u piek kuo naab k tien jiet tul saamua nba baal u ŋaak ni na ŋaan jiinandanua pebik k tien jieet tul jua nba bal u ŋaak ni na.5Dafiit nba gbat na k u wutuol duo yiama li k u yet Natan a : kaagbennu fo! Nibuonba tun libont ŋan nan kuu me.6K u sa jien peii banna ,linba k u tun na paak nan wa k mok nibatinu na paak.7K Natan yet Dafit a : fine tie li jua manŋ ! k n nee kaagbennu pak ,Islaael tiebyennu a:n dinna Islaael naan ,k n nyina sol nuu ni .8N te k a yent a canba ŋaak ,k n kubina a canba puob ,n bia tula Islaael nan juda buolu , k lii kii janŋie n bo saa pukinae .9 Bee paake k a yet kaagbennu momaan ŋaan tun linba na u ninbinn ni ?Aji jukbanjiak k kpi Uli Hetit jua k a ji u puo k tien nua a yua ŋaan te k Amonn kjii jukbanjiak k kpiu .10Motana ,jukbanjiak kanban fokit nan a ŋaak ,k maan a yet ,k bia jii Uli Hetit jua ŋaapuo ,k tienua a ŋaapuo.11 N nee k k kaagbennu pak a: gbintl n saa nyi nan yubonn a ŋaak ni k ŋmat bila k n saa ji a ninbina ni a puob k tul ja lieb k b n dua nammyonsupienŋ ni. 12K maan a tun n nee bol ninŋ ,k mijn saa tienn Islaael tieb kul ninbinaa ni ,yonnu ni.13 Dafit yet Natan a :N tun biil kaagbennu waa! k Natan yet Dafit a:kaagbennu nyik cab a biit taa.a ji kan kpo.14ŋaan ,k mana t kaagbennu dataii yisn mua nan linba k u tun ,bonjak nba k bi malua na sa kpo.15K Natan ŋmat kun u ŋaak ni ,kaagbennu lu baatuk bik nba Uli ŋaapuo dan pil Dafit puol k malua paak,k u baatuk manŋ paal bonciann.1616Dafit mial yennu bik manŋ paak ,k lol mob k kua nyiok u diok ni .17U ŋaak nikpelaa gbaa nanɔ a wun fil tinŋ ni ŋaan wu lek to ,kbiak dii sial nam.18K daa ŋanlolee dal k bik manŋ kpo,k Dafit tuontunna tin jaŋmanii nan bin pakɔ nan bik na kpo waa,k bi din yien a :gotl yuo nba bik na daa bo ki kpo na k t pak nanɔ ŋaan k u k jiintit siali n lee k t sa bikin yetua ;nan bik na kpo waa ? U bia sa ŋamm tun u monŋ bonbiile .19Dafiit la u nan u tuontunaa piak tinŋ ni b sunsuk ni ,k u bann nan bik na kpo waa k u boi u tuontunaa na a :bik na kpoe ? k b jiinɔ a bik na kpo waa. 20ŋanne k Dafiit fil tinŋ ni,u fil ,k wul ,ŋaan jii lebt tiat ,k ji saan kaagbennu ŋaak ni ,k jiantua .wa ŋmat jen u ŋaak ni ,u k u boii a bin tulua jiet ,wun di.21U tuontunaa yetua a :linba k a tien na want be ? yuo nba bik na bo fo , k a lol mob ŋaan motaana bik na ji kpo wa ,k a ji fil k ji dii ? 22U ŋmat jiin a :yuo nba bik na daa bo fo na n bo lol mob k mɔ ,k maan n bo yaa maa kaagbennu n tinin nibauk k jiin n po k sua bik na daa fo.23Mmotana wu kpo waa ,bee k n sii lol mob u ? N saa fit te k wun filaa ?Mine saweiyua ŋaan ŋua ji kan fit jen n buoli.24Dafit kolin Baf Seba ,u ŋaapuo ŋaan kua u buol k duol nanɔ .U k u mal bonjak k b yuu Salomon ,u ba kaagbennu din nianɔ.25K u jiu k tiennua sokini Natan nii ni ŋanne Natan pulua u sann Jedija k maan k kaagbennu pak .26Juab din bon nyann Laba nba tie Amonn bija ,k fat kpanbal duo.27ŋaan tun tuomii nba a bin yet Dafit a : nlek Laba ŋaak fat nyu do.28Taate motana niib nba bia ,bin lek do manŋ ,ŋan nyannua ,k maan n jie nan man fat k bin jijil ma [paok bakl ] k tulin.29Dafit taan niib na kul ŋaan saan Laba k pikin nua ,k tien u monŋ yuddanua . 30U yit yudant fokilik kpanbal yul pak ;L kpan tie taa yuon kua talent wul ,ŋaan gbenna tann yniynila .K bi ji yili Dafit nba nyann e do manŋ ji boona bonciann e. ,31Unyine duo manŋ tieb ,ŋaan tiemm bonyaak tieb ,bon kpil tieb ,nan Bijaii do kul.Dafit ŋmat Jelusalem nan niib na kul.
Chapter 13

1Lipolpo ,linba bal na Absalon ,Dafit bija ,din mok naa bik bonpuek k u fan k b yuu Tamal ,nan Amnon ,Dafit bija ,u nionŋ kaa u ni.2Amnon nian biuk paak din tan te k u yial Tamal paak ,wunba tie u niipo, k maan u din daa tie sapaan munn e ,li din pal bonciann k tul Amnon wun fit bikin u lom k jiin u niipuo po.3Amnon din mok naasinyuak ,k b yuu Jonada wunba k u baa tie Dafit ninja Simea na, ŋaan Jonada din tie mɔmil danuae .4Ku yetua a;bee paake k a wabit Dalkul sanyniok ni k kool na fin kpanbal bija ?Ak luon fan wonn ii ? Amnon ŋmat yetua a :N nionŋ kua Tamal ni ,n ninja A bsalon naa bik bonpuok na .5Jonadab yetua a :diant kada paak k tien a monŋ batua ,yoonba k a baa sa bal laa ,fin yetua a: cabin Tamal n niipo wun bal tulin jiet ,k wun tien n tuann n ninbina ni ,k fit mi laatua k man gall u nii ni.6Amnon set dual ,ŋaan tien u monŋ batua ,kpanbal bal gonnua ,ŋanne Amnon yet kpanbal a : Nbalmae ,n niipuo Tamal nbal tien lilat ŋanlie n ninbina ni,k man di u nii ni .7Dafit kun u ŋaak ni k yet Tamal a ;Saant a ninja Amnon ŋaak ni ,k tien jiet u tuann .8Tamal k Tamal saan k saa tien lilat ,kil biel .9Wa jii daan k kpaal u tuann . ŋaan Amnon yet dinu ,k u yet a ;nyint nulua kul ,sua kul n nyi u ŋaak na ni10ŋanne Amnon yet Tamal a : kuan nan jiet na n diok ni ,k man di a nii ni .Tamal jii lilat nba k u bo tien na ,k kua nann u ninja Amnon diok ni.11Nan wa lin tienua a wun di ,k u suolua ŋaan yetua a: baat dual n nan,n niipuo.12K u yetua a : aii n ninja a daa biil n bakilii,k maan b k tie n na Islaael tingbonŋ na ni ,a da tuun l fei bont.13N sii be lee nan fe buolik na ? ŋaan a saa di fei Islaael na,motana ,nbalma pakin kpanbal, k u ka1n kon ma tien linba tula na .14ŋaan u lek k luon wun gbintua ,u walua ,k dinnua fei ŋaan dua nano .15Ton Amnon jii panŋ u paak ,panŋ nba paal cie u lomm .ŋaan yetua a :fit ,kii saa ! 16Uk u jiin nua a :Aŋamit puki biit nba ka tun na paak e na biak.17Uk luo wun gbiintua ŋaan ji yet sakpable puo na n bol ,k bi nyinon.ŋaan lon gann !18Tamal lin mok ninnan buolu buolu liatifuok ,k maan li din tie kpanbal ,nba din want nan u tien sapaan munn e.Amnon sakpable jinon ŋaan lon gann .19Tamal puk tanpen u yul paak ŋaan pat pat w liat fuopupolik na ,k yil nii yul paak ,ŋaan yikin wuyikinii.20Tamal naa bik bonjak Absalon yet a :A ninja Amnon dua nanae ? Motana ,n niipuo ŋminin , maan u tien a ninja waa fin daa jikit k blin a pal ni .Li yal lit Tamal k u ji bial bee u naa bik Absalon.buol.21Kkpanbal Dafit gbat linba kul tun na ,k u wutuol duo bonciann .22Absalonn k pak Amnon a li ŋan kuo li bii,ŋaan k u pal biil k maan u dinn u naa bik Tamal fei wa.23Bina ŋanlie puolpo ,nan Absolon nba din mok bonkobit kpalu baal Hatsol ,k l kpia nan Eflayim ,u din yiin kpanbal bija kul e.24Absolon din saan kpanbal ,ŋaak k yet a;gotl a tuontunnua mok bonkobit kuolu ,k kpanbal nan u kpakaa nbaal u tuontunua ŋaak ni.25K kpanbal yet Absolon mabin ŋaan kpanbal na kiluon wun saan ,k tien piisin u paak.26Absolon yet ŋanne a cabmin n ninja Amnon wun baal .k kpanbal ŋmat yet a ;bee paak e wun baal a ŋaak ni ?27Nan Absolon tul u ŋaak ,kpanbal nyik Amnon nan ŋua kpanbal bonja leii weiyua .28Absalon tul u ŋaa tuontuna linba na a: Ii mi man yuo nba Amnon pal sa gbe nan daan n sa yeti a :faan Amnon ! yin kpiu ,I daa tiin jaŋmaanii ,mine yetii ! Iceek man,k wan nan ii paal.29Absalon tuontuna tien Amnon nan Absalon nba luon na .k kpanbal bonjaii kul fil yuo kul duo u taam paak ,k jial.30Nan bada be sonun ni na ful baal kpanbal Dafid nan Abslon kpiib ŋaan kpanbal bonjaii kul ,k nan yenua kua waa k bial.31Kpanbal fiil k pat pat u tiat ,k set dual tinŋ ni ,k u tuontunna bee lenŋ nanta patima .32Jonadad tie Dafit naa bik Simea bija gaal maan k yet a :n canba a da duki nan fin kpanbal naasim na kul bi kpiib kmaan Amnon koa bi kpiu.Linba tun na nyii dad nba Amnon dinn Absolon naa bik Tamal feina. 33Kn canba date k l yiala ni nan b kpi a bonjaii kul ŋaan Amnon kua e kpo.34Absalon cial ŋaan nasimua nba b kaanua a wu goli siallibat wu yet likte ninbinaa got ,Alaa kun Yauba nyi jualpo sanjok u poolpok baat.35Jonada yet kpanbal a :Gotl kpanbalbonjaii baat na !Linba a tuontunaa bo yetna .
37Absolon din cial saan jasua do kpanbal ŋaak wunba tie Ammiu bija ,k Dfid mua dal kul wu bija paak.38Absolonn tien bina ŋanta Jesua do nba ni u din tin bal na .39Kpanbal Dafit din nyik Absalon weeu k maan Amnon kun din maanu pal.
Chapter 14

1Yoab, wunb din tie yeluya bija na nba din tan bann naan kpanbal paal tunn Absalom po na, 2ŋanne k u tun k b saan Tekoa duo ni, ki yinn puo nba sub, k yoab bet'ɔ a, tient a munŋ nan a be nan kuume,k jii kuum tiat k lia, a daa dont kpan a paak i , ŋaan tien naan a tie puo nba muan kuum po k l weye waa na. 3Wun saan kpanbal buol k saa paak'ɔ a, ŋanne yoab din wann puo sub'ɔ na muo bonna nba k u saa paak.4K tekoa puo na saan paak nan kpanbal . K puo na baa k gbaan, k jii yuugbial k tuu nan tinŋ, ŋaan yet ho kpanbal sommitin! 5K kpanbal boi puo na, bee baala ni?k puo manŋ jiin a: nn , n tie pakuɔke n sɔlua kpowaa! 6K a tonn tun puok daan tuu mɔk bonjaii banle, k bi banle kun kua duo kpaab k saa kuan, k sua kaa ki saa paatib, ŋanne yennua faa u lua, k u lua manŋ kpo.7Gotl , k ŋaak niib kuul fiil k kɔn nan a tonn tun puok, k jii yien a: Nyint kuu kpil'ɔ nba kpii u ninja na ! Ti lunn tin kpiu, ki jiin u ninja manfuol nba k u kpiu na pak; ti saa biil u faale! Bi tunn nna n ki mɔk biki nba tenn tie n dindann juontii, k bi kan tenn n sɔluɔ saann ni, ko bik tingbenŋ na paaki.8K kpanbal yet puo na a: ŋmatl a ŋaak ni. a yaa po n saa tul yiiko 9k Tekoa puo na yet kpanbal a: Ho kpanbal n yomdaanua, bi tanŋi nyiila a buut na paak, ŋant li nyiiluk n baa min nan n ŋaak niib paak, ŋaan daa te k li baa fin kpaabal ŋaak niib paak.10K kpanbal na jiin a: Lii tie sua piak k biilin, yin baal nanua n buol k nnie k sua kan fit siani. 11Puo na yet a: kpanbal i tian kaagbennu a yennu na po, k lin fit te k binba lonn bin muan sɔn ki jiin pann na daa biil ŋaak nan n bija ki puki ni! k kpanbal na yet a: kaagbennu fuo! a bija na yuu binn yenne kan baa tinŋ ni.12k puo na yet a: ŋant min paak sial n yomdaanua kpanbal. K u jin yet paakin! 13K puo na yet'ɔ a: Bie tien k a mali nna yennu niib na po? li nyii fin kpanbal maan poe tien, k nyiiluk na ŋmat fin kpanbal na paak kimaan upiak ŋaan taamit faa daan yet linba e? 14Ti kuul saa kpowaa, kidua naan nyun nba tuu yaat dua tinŋ ni biaŋinba na; yennu ki nyint nilua manfuol ŋaan u tuu lonn k biit daanua i be u biit didukt ninŋ.15Muataana, lii tie kin baal paak linba na kuul kpanbal n yommdaanua, kimaan niib nae jie nin. k a tonn tun puok yet a: n paak nan kpanbal k laan u tun nan u tonn tun puok nba yet biaŋinba na waa. 16Nn kpanbak saa gbint k tulin , k bia biil yennu faal. 17K puo na yet: n yodaanua kpanbal maan na tulin fuon, kimaan n yomdaanua tie nan yennu bon biil. kaagbennu a yennu nae i be nana!18K kpanbal jin k yet puo na a: a daa bɔlin siali linba k n yaa bɔyaa. k puo yet'ɔ a: N yomdaanua boi min! 19Li yuo na kpanbal yet a: Linba na kuul soab nuu ki pukin linii? K puo na jiin, ho n yomdaanua kpanbal a nalinŋ fuo li ie nnae, sial k be ganŋ nan diituu naan kpanbal nba paak na. Li tie baalmɔniie, soab tumin k bia wanin ma tie biaŋinba nan maa saa paak biaŋinba kuul.20Soab e tun linba a kuul a lin ̵ŋamm maan manŋ k n yomdaanua mɔk yenfuon nan yennu malaka nae k bia fit bant linba tun tinŋ na pak.21K kpanbal yet soab i saa k jii Absalom nanua, k n saa tun nan faa luon biaŋinba . 22Soab baa fabin tinŋ ni kpanbal na tuann, ki baakua. ŋan yet a: yennu piisin i be a paak, n baan dinaa naan nyomdaanua kpanbal yen mei, kimaan kpanbal tun nan ma paak biaŋinba na waa.23ŋanne soab fil k saan Gesul duo ni ki jii Absalom k ŋmat nanua selusalem duo ni. 24ŋaan kpanbal Dafid yet a: Absalom n nyii u ŋaak ni k daa laat n nunŋ po, ŋanne Absolom nyii u ŋaak ni k ki la kpanbal na nunŋ po.25Sua din kaa Islael tinŋ ni k fan nan Absolom na, laa kaa nyii u tabiila k saa duo yuul sial buol din kaa kpetili. 26U din tun pot yuut binn kuul ni yemm kunkua kimaan u yuut na din kpei u yuul na yuut kpiasu din tie kobii ŋanle. 27Absolom din maal bonjai bantaa nan bonpuok k u saan tie Tmal, u din tie sapanfanŋ.28Absolom din kua yelusalem bina ŋanle, ŋaan k la kpanbal nan ninbinn ni. 29K Absolom tun yiin soab a wun tum'ɔ kpanbal buol, ŋaan soab k lonn wun baal Absolom buoli. k u ŋamm yiinua k u ki lonn wun baali.ŋŋ30Li puolpo ki Absolom yet u tonn tunna a: Gotl Soab kpaab kpia na n yaal, u mɔk jiet li be leŋ; i saa man k jol muu, k u ŋaak tonn tunna tun nna. 31ŋanne Soab fil k saan absalom ŋaak ni. k boi yua a: bie tien k a ŋaak tonn tunna juo n kpaab muu?32Absalom jiin soab a: Gotl, n tun tuomi k yet a baat kin tuma kpanbal buol, k fan saan betua a: Bie paake k n nyii Gesul duo ni k jenii? N luon man tun linba ŋan n po. Muataana n lonn man la kpanbal nunŋ po, k li tie kin biil sialie, k kpanbal lin kpimm. 33K Soab saan kpanbal buol k betua linba k Absalom, k u baal k tan ban fanbin tinŋ ni kpanbal na tuann. k kpanbal na tuo gaal'ɔ k muat u tankpinn.
Chapter 15

1Linba na puolpoe k absalom din kpaan taantolit nan taanii, nan jab piinŋmuu k b baal u buol. 2Absalom din tuu fiil sannyiapob ni ki saan set duo na tammɔb na ni. Li tie suɔ mɔk maan k saa kpanbal buol a wun ŋamm maan manŋ k tul'ɔ monnii, Absalom din tuu yiin'ɔ ŋaan boi yuɔ a: dingbann lann nie k u nyii? Li tie kuu jiin a: ntie Islael tieb naakuut na ninŋ yenne.3Absalom tuu yet'ɔ a: gotl a mɔk muanii ŋaan sua kaa kpanbal ŋaak nik saa tula muoni. 4Absalom ŋamm yet: ŋmee saa tienin baalbuul'ɔ duo na ni/ K sua kuul tuu ki mɔk maan k baal man gaat u maan manŋ k tul'ɔ mɔnii.5Daanɔ nba kuul baal gbann Absalom tunn, u tuu tant u nuu k suolɔ ŋaan puul wɔboiɔ. 6Islael niib nba din tuu mɔk maan k saa kpanbal buol a wun buu mɔnii k tulib, Absalom din tuu tuumin nnae. K Islael niib kuul jii din lonn Absalom.7K bina piinna puolpo, k Absalom yet kpanbal A: N daan senn moseen kaagbennu Eblonn duo ni,ŋaant k man saan k gbenn. 8Kimaan a tonn tunn daan senn mosenn yuo nba kin daan be Gesul Siilii duo ni na; N daan yet a: Li tie kaagbennu jennaani yelusalem, n saa tuun k tuul kaagbennu.9ŋanne l kpanbal yet'ɔ a: I saa nan paal maasil. K Absalom fil k saan Eblon duo ni. 10K Absalom bɔl tun tuomii naakuu kuul ni, ki yetib a: Li tie ki tan gbaat natuna muanii yin huot sanpaapowaa ŋaan yet a: Absalom dii naan k be Eblon.11Jab kobii ŋanlee k absalom din yimm k bi nyii yelusalem ki wei u buol, bi din waau nna ŋaan ki mii u lol manŋi. 12Yuo nba k Absalom din yaan mann maluŋ ku tun k bi yin dafid kpaamii daanɔ k u be u duo ni Giilo k u saan tie Asitofel. K Absalom niib din ŋanmit ki baat pukii u buol k u luol na ŋammit laat paŋ.13ŋanne k sua baal yet kpanbal a; Islael niib paal ŋmaat tunn Absalom powaa. 14K Dafid yet u ŋaak ninŋ saakab nba din be u buol yelusalem a: Fit maan tin cial, nnai kaa tii kan nyii Absalom nuu ni. Tient yienn maan tin nyii, nnai kaa u saa kua duo na ni k baal nan bonbiil. 15K kpanbal ŋaak yab na yet'ɔ a: Ti saa tun linba kuul n yomdaanua lonn.16K kpanbal nyii k ŋaak niib kuul wai cial, ŋaan nyik u puobiit piik k b guu ŋaak. 17ŋanne kpanbal nyii, k niib kuul wei u saa set ŋaak juontik na buol. 18kpanbal ŋaak niib nan keelet tieb, nan Peelet tieb baal gaal kpaal buol, nan nan Gaat tieb kuul mun din tie kobii ŋanlob na k baal kpanbal buol.19ŋanne kpanbal boi Itaii nba tie gaat jua a:bee tien k a mun bia waatii? ŋmaatl ki be nan kpanbal kimaan a tie saamuae k b laan jia a duo ni k baal nana. 20 A won baal wonna k ti si lin nuna dinna sinba kuul kin saa, k min monŋ k mi maa saa siamii! Fin nan a ninjaam n tunn. kaagbenuu i mɔk ŋant nan kasii binbeŋ a po!21K Itaii jin kpanbal a: kaagbennu fuo k n yomdaanua kpanbal mun bia fuo1 sianba kuul k n yomdaanua kpanbal si bee,laa tie kuun ko laa tie manfuol, leŋe kaa tonn tunn mun si be. 22ŋanne Dafid yet Itaii a: I saa k gal k gaat jua Itaii gal nan u niib kuul, nan u waas nba din be u buol ni. 23Baa din saa na k sejemm kanlintib k niib na i baal gal sian k bin yiikin wuyiikin paalii. kpanbal nepuot sedelon kpenu, k niib na kuul takin saajok nba saa kunkouk po na.24Sadok din be nan lefit k b jii yennu molol lakl, k bi biil yennu lakl na Abiataal din do yuonba k niib na kul din nyii duo na ni bi kul na. 25K kpanbal yet Sadok a: jiin yennu molol lakl ki jin duo ni. Li tie Kaagbennu numm gbonŋ be n paak, u saa jen nanin u saa t man la molol lakl nan u binbebuol. 26ŋaan li tie kaagbennu yet a: n ji ki lonna! minne na, wun tienin waa lonn biaŋinba.27ŋanne kpanbal amm yet mantua Sadok a: a gbaatii? ŋmatl nan paal maatl duo na ni nan bonjaii banle na a bija Asimaat nan Sonatan Abiataal bija. 28Gotl man kunkuouk na yial buolekin saa guul fa saa tulin labaal nba. 29Nnae Sadok nan Abiataal ŋmaat nan yennu molol lakl Selusalem, k bi kuul bial leŋ.30K Dafid somm taa tinŋ k dou Olif tiini kunkonn paak, k piin u yul ŋaan muɔ, binba din be naanɔ kuul din piin bi yula ki dou ŋaan muɔ. 31K sua baal yet Dafid a: Asitofel saan be nan Absalom. Dafid jiin yet a: Ho kaagbennu biit Asitofel kpaamidamm!32Dafid nba dou jual na yul paak, k u gbann yennu tunn, Husaii, Alke jua na baal kpanbal tun nan liat ciat k jul gbee nan taant. 33Dafid yet'ɔ a:Li tie kaa baal n buol, a si tie jikle k tulin. 34ŋaan a saa fit bil kpaamidaanua Asitofel ki sommin, li tie ka ŋmaat duo na ni, ki a saa bet Absalom a: Ho kpanbal, n sii tie a tonn tunn nan maa daan tie a baa tonn tunn na, ŋaan n si tie tie a tonn tunn muataana.35Manntua Cadok nan Abiataal sii be leŋ fin nan ŋaamii? Linba kul kaa tuu saa gbaat kpanbal ŋaak ninŋ, atuu saa bet manntieb Cadok nan Abiataal. 36Naan ba be nan be bonjaii banle na, Acimaat Cadok bija nan Sonatan Abiataal bija, k li waas banle poe i tuu saa te bin baal k waanin linba kul kii gbaat. 37Hucaii, Dafid yuakna ŋmat duo na ni, yuonba ki Absalom daa baat k kua Yelusalem.
Chapter 16

1Yuonba Dafit gal kunkoyul paak waan nna. gotl, tiseba, Mesefiposit tuntunnɔ baal u nunŋ po nan bonii banle k b bobimm jabot k paani kobi ŋanle be leŋ, nan tiluankuona, nan tiluanlia k nyu k yal leŋ tuntoŋ yuo. nan daamunŋ tiluana. 2K kpanbal yet tisiba: a yaa tien jaktib kpanbal ŋaani, paani, paani nan tunloŋ yuo tiluana si dint naasim na , k daamunŋ na mun saa somm binba bak palaanpieɔn niŋ na.3K kpanbal: a wantua bik belia? k tisiba jiin kpanbal a: Gotl u bial Selsalem a, kimaan u yet: dinna nba na Islael ŋaaŋ tan si tie n baa tuo. 4K kpanbal yet Tisiba: Gotl linba sii Mesefiposit yal, linba sii tie Mesefiposit yal na sii tie a yale. K Tisiba yet: N gbaan! maa la ŋant a nunŋ a kpanbal n yommdaanɔ!5 K Dafit baal Basilim. Gotl, l ŋaak niŋ k jua nyi leŋ k tie Sɔl ŋaak ni nua b yiu sime i gela bik. ku saa ŋaan yien mobobit, 6K b lubn Dafit tona nan Dafit tuntunna, k sua k duo manŋ nib nan japaala k b be kpanbal gaŋ man diutu kul,7K Sime puolɔ mopola:sietl,sietl, mɔntdaanɔ na nitoŋ na! 8Kaagbenu n te k Sɔl ŋaak tieb sɔn n baa a paak, nna finne bu dia duo, k kaagbenu cab a duo Absaalomniini, a ŋaak jua; ŋaan gotl a jibe yuubonn ni nan faa tuon ne kkimaan a tie mɔntdaanɔe!9K Abisayi tseluja bik yet kpanbal: l tien nle k bɔkpienn na pol yomdaannɔ kpanbalmɔbi? nyinkin, n balmae, saant jiat u yul. 10K kpanbal yet: n mɔk be nanna ni,seluja bik? L tie ku pol mɔb, kaagbenu yet'ɔ: l tie nle kaaduki nna?11K Dafit yet Absayi nan u tuontunnɔ kul: gitl, n bija k n matua.ku tuon wun kpin , mantk biansamit jua na nyikmɔ, k wun pol mopol, k mann kaagbenue yetua. 12L k kua kaagbenu sii goli n palbiil, bun biil na k lii tie bɔnŋann dinna.13K Dafit nan niib na l k tukin b sɔnu k saa . k semai som buok jual na k kpia Dafit, waa somm na, k u puol mopola, k lunɔ tanna, k yat tanwuntu b paak.14Kpanbal nan u duo niib kul nba bo be naanɔ baal Ajiifim, leŋe k ji kaal fei.15Absalom nan niib kul, Islael niib, din kua Selusalem, k Atisufel din be Absalom. 16Yuonba Usaai, lakien Dafit naasiyuak baal Absalom buol, ku yet'ɔ a: kpanbal i fo! kpanbal I fo!17K Absalom yet Esaai : gotl bianŋinba ku sulu nan nasinyuak! L tie nle ka k tɔ nan a nasiyuaki? 18Esaai jiin Absalom: n luo nni tie nan daamua nba kaagbenu gannua nan duo na kul nan Islael jab kul, k sii luon mibeɔ.19ŋaan, ŋmee sii tuunmi? L ki tie tie u bikaa? nan maa tun k tul a baa na, nnae k n saa tun k tula.20K Absaom yet Asiitofel: t taan got; k laan t saa tien be? 21K Asitofel yet Asbsalom: saant puob nba k baa yikb a bii guu ŋaak na; nnae Islael niib saa bann a jii a mɔŋ tul a baa yenni nnae k binba nii saa paak.22K paa lanbɔŋ k tul Absalom diuk paapo, k Absalom aa u baa puob na buol Islael kul nunŋ ni. 23Kpaamii nba Asitofel bo tien yona b mɔk yiiko k cie nilɔ n bo saa pak nan yennu mɔŋ. L bo tie nnae k Asitofelbo kpaan Dafit nan Absalom.
Chapter 17

1Asituofal yet Absolom: nyikm'n k lukt jab tusa piik nan ŋale ! n saa fiil k wei Daafiit dinna nyiaɔk na. 2N saa baal'ɔ yuo nba k u saa bak k nii ji banŋ na, n saa lek'ɔ k niib nba nan'ɔ na saa cial, k n saa kpi kpanbal na kuukua. 3N saa jen nan niib kul a buol a, nilɔ nba k a luon wun kpo saa tien k b kul n jen, k niib kul sii be b yan ni. 4k l manŋ Absolonm nan Isleal saakab kul.5L yuo na k Absolonm yet: Yiint Husaai biak, k t saa gbat waa saa yet lin nba.6K Usaai baal Absolonm buol ni, k Absolonm yet'ɔ a: gotl Asitofaal nba pak lin nba: t saa tien nan waa yet na e, a mii t kan tun i? Pak'n! 7K Usaai jiin Absolonm a: kpaani nba k Asitofal tul na k ŋan.8K Husaai yet: a mi a baa nan a niib wutuol po, b mɔk jat nan nilɔ nba tuu yaa wun suol naamuuk bik na e, a baa tie nil'ɔ nba tie tabfaalɔ e, u dua nan u juanu.9Gotl mɔtaana, u bɔl fɔlu ni, nna i kaa sial buol ni. L i tie yuo nba k l saa cil, k u niib nba baa b tuli paak, niib daa taantl nan bin wann k yet a: l paak bin nba waa Absolonm a. 10Kunkɔnna nba k guan na, kua pala nan yambɔla na, janŋmaani n suol'b; k maan Isael, a ban nan tie kunkɔnjaan e, k u niib bia mɔk pala.11Nkpaan islaell buolu kul a bin taan a buol, laa jii Dan kaakaa Belseba k yabt tie mɔkgbiaɔnŋ tanbiini na, a tuu saa jii k saan nan'm tab. 12T saa baal u buol yuo nba k t saa la'u, t saa baa u paak nan malin nba tuu baa tinŋ ni na. Sua kan paak, ŋua nan niib nba be nan'ɔ.13l i tie k b kua pienu ni, Islaeltieb saa tant nyi duo manŋ ni, k dat'ɔ tan sikn baaɔk ni, k nan tan-yenn a b kan la. 14Absolonm nan Islael niib kul yie Husai nnan Alkien kpaaniŋaan k cie Assiitofaal kpaani, k maan Kaagbennu bo bobn a wun sikn Asitofal kpaani na e, ŋaan baal nan Absalonm yal nba ŋan.Hussai yet Yennu manntieb Tsaadua nan Abiatal a: Astofal tul kpaani nan kpani Absoln nan Islaetieb saakab; ŋaan min n kpaan'a nan na e. 16ŋaan mɔtaana tunn k bin wannDaafit k yet a: Daa dua palaantiebninŋ nyiaɔk na, ŋaan saan banfɔkl jaŋaani sii mɔk kpanbal nan be nan'ɔ u niib nba be nan'ɔ naa si be kuun ni.17Sonaatan nan Assimat lin sie bɔyenn kua buol k tuontunpuok baal maat'b a bin saan yet kpanbal Daafiit k maan b k luon bin wann b mɔnŋ, k kua duo ni. 18k naaim ɔ la'b k cian'm A bsalonm buol. ŋaan b banle kul saan yian yian k baal Basirim jasua ŋaak ni, k u mɔk bunbunn nanyel k b sik.19k puo jii biitl k biin bunbunn na mɔb paak, a sua daa duki siial. 20K Absalom tuontunna bal k kua ŋaak ni, puo na buol, k yet a: Asiimat nan Sonaatan be lia? k puo na a b gal a. K kpaa'm k k la'b, k tunn Selusaalem.21K Asiimat nan sonaatan duo bunbunn na ni k saa waann Kpanbal Daafiit. K Daafiit yet a: Fiit k ŋaa yian yian k puot nyun, k maan Astofaal pak sial k jiin a po. 22Dafiit nan u duo niib nba bu be nan'ɔ na fiil k puot mɔkl, laa yentl sanyiaɔk sua bo k bial k tenn kpinŋ sua k tenn k k puot.23Atsofaal nan cekli daanɔ k wei, k u lol u bonŋ k saan u buol u duo ni. K tul u yikot u ŋaak ni ŋanncɔk u mɔnŋ juk. L yuo na k u ji kpo.24Daafiit baal maanaai k Absolonm puot mɔkl ŋua nan islael niib nba be nan'ɔ. 25K Absalom jii Manaasa, k tien'ɔ sejenm saakua, k senn'ɔ job taal ni, k Amaasa bu tie jua nba k b yi'u jiitla na bija, Islael jua nba bu saan aaaabigal buol Naasa bipuo, Tsiijal niipuo, Job naa. 26Islael nan Absalom kal Gaalal duo ni.27Yuo nba k Daafiit baal Maanaiam Sobi, Naasaa bik , Amɔ nilɔ waat Maakil, Daaamiel Lodebaal,nilɔ nan Baalsilai, Gallaadit nilɔ, k u nyii logolim.28K u baal nan duani, nyunwulsali, boba nan yɔk boba. 29nan siat nan pebit nan naabikpan, b din baal nan l bona k tul Dafiit, nan b kul n di. K maan b din yaa: k maan b din yaa duo na tieb la fala nan kon, nan baatuk nan nyun-nyuklu, paanpieuŋ ni.
Chapter 18

1Kpanbaal daaviit din tɔkin u niib ni k dinn kunkɔnkɔnnaa saakab nba saa diaa niib tutil tutil nan binba saa diaa kobik kobik . 2U din bɔkt niib na fuonu muntaa ni yenn k tul soaab k u goliib , k bia tiien n na k tul soaab ninja , Tselilujaa bija Abisaaii , k bia tiien n na k tul gaat nua Itaaii . K kpanbal na yet niib a : N mun luuon k min tɔk saan nanniie .3ŋaan k niib na yet a u kan saan ! k maan tii saan k t dataaii paak k t ciaal , n neeikaa k b kpiit ti bɔktin yenn b ba kaa kaa l po . ŋaan bii kpii fin ŋaan a kukoa tien nan niib tutaa piik naa . L bo sii ŋan k fin biaal kii be duo ni kii somit tii kon . 4Kpanbaal jiina : N saa tun yaa luun linba k ii la k l ŋanne , k ji saan set tanmob ni ŋaan goli k niib na nyi kobik kobik nan tutil tutil .5K kpanbaal tul Suaab , nan Abisaii , nan Itaaii mob a : N lom paak , ii tie soo soo nan n bik Abaalom man ! k niib na kul gbat wua paak bannu nba jiin u bija po k tul kunkɔnkonna saakab na .6K niib na nyii k kua muuk k ji tookii Islael niib , nan kunkonn nba k saa kɔn Eflaiim fuaal ninŋ na . 7L buol k Daafiit kunkɔnkonna na kpii Islael niib tutaa piinle l daal , k l ji tan mɔk ninbaɔk . 8L daal k kunkɔnn na yat fuaal na kulaa po , k b kpii niib bonciann k pukin fuaal na ni nan b jukii .9L daal k Absaalom jak bontaan jal paak k tokii u baa Daafiit kunkɔnkonna , k u bontaanjal na kua nannɔ fual na ni k tijakkpel jinjataa suol u yul k jɔnɔ ŋan k taam na saa , ŋaan nyikɔ k u juaan tiik paak . 10K sua la nna k saan yet suaaba : N la Absaalom juaan tiik paak . 11K suaab jiina : Faa bo lauu na , bee tien k a k faa faau kpii ? Abonŋii kpiiu , nbo saa tulaa liktanaa kpeiu piik e , nan tɔb faalɔ gbann .12ŋaan k juana yet Suaab a : Mii lekii la liktanaa kpeiu tutl , n k miik jii n nuu k sii kpanbaal bija k kpiu , k maan n gbat kpanbaal yaan yet lunba k tul fin sii nan Abisaaii , nan Itaaii a : Ii ban k yin sii naasinbik Absaalom man ! 13K mii kpet sii u man fual , n ban nan sial k be k b saa bɔl kpanbaal , k fin mɔnŋ bo saa kɔn naninmu .14K Suaab yet a : N taan kan set a buol ! ŋaan jii kpanaa ŋantaa k saan yek Absaalom palbiil paak , yoo nba k u daa juaan tijakpel paak k fona . 15K naasim piik nba diaa Suaab jakontiaat na ŋaak lint Absaalom k faa-faa tan kpiiu .16K Suaab peb naatunn , k niib na kul ji tikl , ŋaan nyik kɔnn , k maan Suaab i yaa bin nyik , k ji daa waa Islael niib . 17K b taan jii Asaalom k luu buotuk ni fuaalna sinsiukni , k jii tann k biien l mɔb paak . K Islael niib na kul ciaal kun b dinduaa buol , k bɔl .18Absaalom nba daa din be u man fuol ni yoo nba na u din maa jaann u baa baaok ni , k maan u din ya : N k mɔk bik k u tan saa set n sanni k niib i tian'n sann . K u ji jii u mɔnŋ sann k pul jaann manŋ , k b ji yi jaann manŋ Absaalom nan din na .19Tsadɔk , bija Asiimaat yet a : ŋaant k n ciaal kun k wann kpanbaal labaman nba k kaagbennu yennu tun k nyinɔ u dataaii nuu ni . 20K Suaab yet a : Finkaa saa saan nan laabaal dinne k wan kpanbaal , nyikin dasiaalaa k a saan , k maan kpanbaal bija kpowaa .21K Suaab yet kusii a : I saa k t anwan kpanbaal linba a ka la . Kugbaan Suaab nunŋ ni , ŋaan buan nan taal . 22K tsadok bija Asimaat ŋam yet suaab a : Lii lekii tie bannunba ŋaamin k n waan kusii puol po . K Suaab jinnɔ a : Bee te k a luun nantaali , n bik ? L k tie laabaal nba saa fit sommaa kaa . 23K Asimaat ŋanm yet a : Lii lekii tie bianŋ nba n luon nantaal . K Suaab yetɔ a : Ii tiin ! k Asimaat ciaal tɔkin tinŋ plaɔŋ po k bia tan liet kusii .24Daafit din kal tanmɔbii ŋanle sinsuu . K ninŋ e . K wunba golii linba baat ŋaak ni k want na , duo ŋaak mupinyelk paak , k yaat ninbinaa k got . K la k nuabaat k tiien u kukoa . 25K ŋagotitɔ na , yikin , ŋaan wan kpanbaal a : Wuitie u kukoa u tuu tun k baat nan labaale , kubia lek nakii k pukii .26ŋangotua nabia ŋamm k la niluaa k u bia tin waa . Nilua bia tien k baat k kpanbaal yet a : U mun bia baat nan laabaale . 27K ŋangot tuɔ na yet a: Ciccinn yua na tien nan Asimaat nae , k kpanbaal yet a : U tie niŋannuae , u baat nan laabamanne .28K Asimaat yikin , ŋaan yet kpanbaal a : L man ! k gbaan kpanbaal nunŋ nik yul kpaanan tinŋ , ŋaan yet a : Kaagbennuk , a yennu nba kpii niib nba kon nan n yemdaanɔ na . 29Kkpanbaal yet a : K Absaalom gbanu sɔa ? k Asimaat yet a : Yuo nba k Suaab bo tuun min nan n lua nba la nan sial be ; ŋaan nbo k ban laa tie linba . 30K kpanbaal yetɔ a : Saant set kpinŋ ! k u saan set kpinŋ .31L yuo k kusii baal . K bia yet a: N yemdaanɔ kpanbaal n gbat labamann na ! kaagbennuk yennu jii binba kul tuu kon na naa na k tiem a nuu ni k a kpii b kuaa . 32K kpanbaal yet a : K naasin bik Absaalomi l man nɔ ? k u jiin a , lin tiennɔ nan laa tuun bannu nba k te a dataii nan binbaa kul fit k kɔnnana a bin tienna bonbiil na . 33L yoo k mɔnii suol kpanbaal k u fil duo u dituatuk paak k tan mɔɔ . K u saa ŋaan yiin a : N bija Absaalom ! N bija , n bija Absaalom ! Minnii bo i kpo a paak l bo sii sɔ ! N bija Absaalom , n bija !
Chapter 19

1B baal k yet joob a: kpanbal mɔ k fabin Absalom po. 2ldaal kpint k tie ninbaok daal e niib paak k maan l daal niib b gbaat k b yet a: L yial kpanbal k maan u bija kuun paak .3 L daal ni k niib kua duo ne ni k bot nan kunkɔnn nba tuo paak niib k bin ciaal na.4K kpanbal pin u nunŋ po ŋaan yinkin nan kunkɔ saakal k yaa: N bija Absalom; Absalom, n bija , n bija.5Joob kua diuk nba k kpanbal be ne ni k yeet a; A pii dina a tuontunna nunŋ bin ba k fat bi mial dinna: a bioja , a bipo, a puob nan a yuat nba.6A luon binba kuata , k k luon binba luona k maan a want dinnea nan fin ŋannin tie kpanbal e, k sua k tie tuontunnɔ, mɔlana n jii la k bija Absalom boi mɔk mial ŋaan k t kul n kpoe, k l daal l bo si tie palman a poe.7Fiit k nyi k yet a tuun tunna kul sunsuuk ni, N pol yennu ; a kii nyii sua kan tenn a buol dinna nyiok na , l saa mabna k cie maba nba kul baala a bintin ninŋ a nan mɔlana. 8 K kpanbal ji fiil k kal tamob paak. kK b yet niib na kul a kpanbal be k kal tanmob paak ; k niib na kul ji baat u nunŋ ni. Li yuuna k Isael tieb kul ji bo cial saan b lanbont ni.9 Isael duo kul niib pala din yet kpoluk k yien a : kpanbal manŋ e fatit ti datai nuu ni k te k t kon k nyann Fiiistien nba , k motana k uji cial nynii duna ni Absalom paak. 10Absalom nba t k muan kpan u paak a uu tie t kpanbal kpo kunkɔnn ni bie ta k i k te kpanbal na tunn k jenii?11kpanbal Daffit yaa po k u tun k yet mantieb Tsadok nan A biatar a: Yetl suda saakab a li tien nle k btaantl nan bin juonnt k jin nan kpanbal ŋaak ni? k maan linba kul k b bo pia Isael kuil po bo baal kpanbal naa. 12I tie n ninjamm e k tie kpanba na gbanat k biapakee te kii tan juunt k jin nan kpanbali?13yetl man Amasa a: A kbtieb n kpabal kpaabl nan n gbanant kaa?yennu e mabnin u panŋ ni A baal n buol k lbtie n kunkonkonna sakua daal kuul joab yial ni! 14 Daafiit din te suda btieb pal manŋb nan btie ninyentbtien k b tun k yet kpanbal babwunbjenb nan u niib. 15k kpan bal jin ka ka Juldin K juda saan Gilgaa k yet kpanbal k gaanɔ Suldin.16Schimei, Guelanbijab Bensamin nba tie Bachilum taan k sik nan Juda k ceet kpanbal Daffit.17 U be nan bensame niib tunta nan Tsiba , saul ŋaakin tuosunn nan bi'onjii piig nan banmu nan Tsiba tuotunnanpinle. B gaal kpanbal buol suldin. 18 kpanbal tuontunna puot k jii nan b ŋaii yuu nba k kpanbal saa gaal Juldin, Schimei Guela bija baa gbaan i nunŋ ni.19k u yet kpanbal a : canba , daa fiin n biite nba k n tun ; wun tam nan a tunntunnɔ daan donn u wutuol daal nba k a daan nyi Selusam na. 20 k maan a tuutunnɔ ban nan u tun biit , l paak e te k Sosief ŋaankin na kin tie wun nba cinte baal kpanbal a tuok kpanbal.21 Abisschai, Tseluja bija gaal maan k yet a: Schimei kan kpo k maan u pol yennu mɔb . 22ŋaan k Dafiit yet aTelusai bija, n mɔk bie k saa tun min nan fin ya ti tunmi? 23 k kpanbal pol yet schmeio a: a kan kpo .24Mephiboscheth, Saul bija sik k cet kpanbal , u k wunn u taa, k bia k k uol u tianŋ k bia k wunn u tiat kaka nan daal nba k kpanbal saan k tan bia tunn k jen. 25waa saan kpanbal buol daalin nba Selusalem k kpanbal boi a: li tien nlee k a tɔ nanin mii?26k jiin k yet a: O n yommdanɔ kpabal, n tuuntunnɔ e kpanin k maan atuuntunnɔ nba tie dienŋ ne yet u a saa lol bonŋ e k jak weii kpanbal. 27 kuu fa faak a tuuntunɔ paak kpanbal buol ni ŋaan n yommdua kpanbal tie nan yennu malakana e .Toumin linba ŋan a po. 28k maan binba kul tie ŋaak niib kul bo jannŋ nan kumaa, ŋaan k a bia te k atuuntunnua binba k a dintit ni. n ji mɔk sial ya yiiko k sa boi kpanbal sial.29k kpanbal yetɔ a: lann poe siann a maan ne ninŋ ii: N ponŋ yet gbenn a nan fin nan Tsiba ta sa biit tinŋ. 30K Mephiboschet yet kpanbal na a: A jii l kul k maan n yommdanua kpanbal kun lafia e u ŋaak ni.31Balsilia, Galaadit nulɔ siik Roguelim k tokin nan kpanbal k cianɔ ka ka nan suldan kpenu liik po. 32Barzillia din tie nikpel nba mɔk nan bina piinniin. k din dia kpanbal na fanu waa din nanɔ Mahanaim k maan u din tie nulɔ nba paal k bia mɔk bonciann.33 k kpanbal na yet Berzillai a: Baat n buo nna , k min si dinyta n ŋaak ning Selusalem34ŋaan k Barzillai jiin kpanbal a: n jinŋ tenn bina ŋan ŋaa e tinŋ na paak k bia saa tɔk nan kpanbal k saan Selusalemii? 35 Din n ji mɔk binna piinnin e N bia ji sa fit k bann bɔkt linba ŋan nan linba kŋan nii? n bia nji saa fit kii gbia yan yinna kunkɔlaa k n lee k a tuuntunnua bia sii tuun k tien kpanbalii? 36A tuuntunnua saa gal saan suldan liikin po waan nan kpanbal. Bia paak e k kpanbal k kpanbal bia saa tun ŋant nba na kul k bia tulin mii?37 A tuuntunnuan n tunn k man fit kpo n duo ni, n baa nan naa kakul buol. ŋaan gotl, a tuuntunua Kimhma nba gaal nan kpanbal n yommdanɔ saa tun linba ŋan a po kul k tlua waa.38K kpanbal yet a: Kimhma n tɔk nanin k saa tun linba sii ŋan u po k tulua waa. Linba kul k a luan k wun tun k tulin. 39Nibul nba kul tuo gal sulde k kpanbal tuo lab yuonba , u tuo tinbin Blzilai ŋann yet yetŋam bi paak. k Balzilai ji tuo tunn kua u binbe buol.40k kpanbal saa Guilgal po k Kimham ciaanua. k Suda tie kul nan isael tieb boktin din puuon kpanbal Suldan mɔkl. 41 k isael jab kul pak tul kpanbal k yet a: Bia paaki e k t naataanii suda tieb gninna k puona suldan, a ŋaak ni nan Dafiit tieb kul buoli?42K Suda tieb kul jiin k yet isael niib na a: ii mi nan tim nan kpanbal kua kpia nan liebe? k lanne e yiali ni? T baal be k gaa nan kpanbal e? 43k isael tieb jiin suda tieb k yet a: T i yen kpanbal taal funu piik. nan daffit kul k cieii. Bie tien kii biil ti? tim kaa bo tie dam nba bo cint boi kpanbal jenu poo? k suda tieb fuut ji gaal isael tieb yal.
Chapter 20

1Jantonŋ nna din be lenŋ ; k u sann yi Scheben Biikli bija Binjaamin matuk ni. k u pebil naatunn k yet a: T k mok sial Daafiit buol t k mɔk sial nan Isaii bija buol!Sua kul mɔk u lanbonŋ, Isael ! 2K Isael jab kul fokt nan Daafiit, ŋaan wei Sebaa,Biikli bija .Daan Suudaa jab na bial be b kpanbal buol, k ciannua suoldin kbtan baal selusalem.3Daafiit din baal kua u ŋaak ni Selusalem.Kpanbal manŋ ji din jii bonpobit piik nba k u din jiib guun u ŋaak na k bɔlb , k t k goliib .ŋaan u j din k nakib . B din be bɔl ninŋe mɔkmɔk nan nan daal nba k b tan kpo, b din be pakuat ninŋe.4K kpanbal yet Amaasa a: yiint Suuda jab k fin nan ŋamm n taan lieb n ŋaak ni daa ŋanta daal .5Amaasa saan a wun yiin Suuda jab; ŋaan gaal yuo k daal nba k kpanbal senn na tan gal.6 K Dafiidvj yet Abiisaaii a : Sebaa,Biklii bija na mɔtaana u saa tunn tuonbiuk k lin gal Absaalom yalnaa. Fiit jii a canbaa tuontinna a mɔnŋ k bel weiɔ ,k ubtan saa kuo doii nba mɔk panŋ ni k botit k t kan lau. 7K Abiisaii saan k tok nan Soab niib Keke-tieb nan pele- tieb ,nan jab nba kul tie kunkɔnkɔnna saakab.. nyii Selisalem, a bin bel suol Sebaa Biikli bija.8Yuo nba k b din pel tangbeŋl nba be Goabaaɔn na, k Amaasa cet bnunŋ po.Soab din bob k juk banjiak be tiaat nba ku liaa na ni, l din gaa u siak ninŋe k be l tuok ni,........... Soab yaan som saa k l nuat nynii.9K Soab yet Ammaasia a: N ninja l manaa nii? K jii u niidiitu k suok Amassa tianŋ a wun muat u tankpinn. 10Amaasa din k mali juk nba be Soab nuu ninŋ ne po. K soab jii cɔk u puol k nyinn u nuat k bil k bil tinŋ ni, k j k ŋam cɔk pukin munle. K A massa kpo.Soap nan u ninja Abisai tɔkin waa bel Sebaa, biklii Bija na .11K Soab niib na ni yennɔ bial Amassa buol, ŋaan yin a:ŋmee luon Soap k bia tie Dafiit yuua? Wuii waa soob k bia tie Daavid yuaa? wii waa Soap! 12Amassa kpatib sɔn nibsonjok paak,k jua manŋ, yuo nba k u la k niib kul sie na k u bakin Amassa k bilo kpaab ni , k jii liatl k lu u paak , yuo nba k u la k niib na kul baat k sie na. 13Yuo nba ku nyii sunnu ni , nua kul j din waa Soab e, a bin bel suol Sebaa Biikli bija.14 Soab din gaal Isael tieb buolu kul ni AbelbBet Maaka yaklnpp , k jab nba kul ban kɔnn taan lieb k waau.
16K puo yan danua yikin duo ni a : Gbiintl man gbiintl man n balmie a yinbyet Soab a: Nakint k baal nna ,n luon k n pak nanaa!17K u nakin puo ne buol , k puo ne yet a: Fine tie Soabii? k ubjiin a: n mina na. k u yetua: ii gbiintl a tuuntunpuok maan. K Soab jiin a: n gbiin 18K puo na yet a: Sianyo b din tuo yeta a: Bin tu boi Abel ! k l set tun nnae.19N tie duo nba tie digbanjann nan duob nba saak Isaël mob na ni yennɔe, k a luon k a biil duo nba yab k be Isaël na! Bee te k a yaan biil kangbennu fatality?20 K Span jiin yetba: dudukitbnba tie biilu n fɔkt nbuol. 21 Lnkbtie nnanka ,ŋaan Eflaaim jual paak juanna, k u sann yi sebaa biik bija , don nuu Daafiit paak kuatmɔ man k tulin k man set fɔktnnan duona. K puona yet Soab a: Gotl, u yulb saa lu nyinbguonn k tuloa. 22K puo na saan niib na kul buol nan u yanfuon; k b jial seba, Biikli bijavna yul k lu te Osab. K Soab pebl natunn k b set k fɔkt nan duo na, k daanɔ kul saano kua u lanbonŋ ni . K soab tunn Selusalem loan bal buol.23 Soab ji din ŋmakt Isaë sejem kul k Benaasa Seosaada bija,tie kele tieb nan pele tieb yudaanɔ. 24K b senn A ddaam a wulii gaan lampo; k sosaafat, Asiilud bija tie wunba si bekii kadaat. 25K sesaa tie kadadialɔ; k Tsaadok nan Abiataal tie mantieb; 26K I laa duo ni nua na tie Daafiitd kpaakl.
Chapter 21

1Dafiit yuo na kon din ba k tan janŋ bina ŋanta. knDafiit boi kangbennu po , k kangbennu yet a: saaul nan u sɔn ŋaak nanpaak e te k maan waa kpi Gabaon tieb na.2kpkanbal yiin Gabaon tieb a wun pak namm. Gabaon tieb din k pukin Isaka waas ni ŋaan l din tie Amool tieb nba din tenn nae; k Isael was din taan nam nan mosɔnn;ŋaan soa k saaul din luun k wun kpibe,u num nba mɔn Isael nan Suda tieb paak na. 3k Dafiit yet Gaboan tieb a: N saa fit k tun bee k bia tun nna k bee k tilii k lin fit pien biit.na ki yin yet yanfoŋaam k kabgennu mɔkint paakii?4Gaabaon tieb jiin yet a: T buol li k tie liklibnan liktana paak ka k t luonn Saaul nan u ŋaakbtieb buol, l bia k btie tim kaa n kpi Isael niib sua. k pkanbal yet a: Ii ji luon k n tun be k tuli ni?5k b bjinn kpanbal na a: Nan nuaa maanŋ nba gbennit na, bia bobin nan wun biilit fab. K tin botb Isael tinŋ nina, 6 bin jii jab banlole u waa ni k tult, k tin jumm kangbennu num ni Giibeaa saaulb kangbennu niganntuaa duoni. k kpanbal na yeta: N saa suolib k tuli.7Kpanbal din ynik Mefiiboset,sonaatan bija, Saaul bija, k maan ŋua nan sonaatan Saaul bija na nba din senn mosoon kangbennuk numni na paak. ŋaan kpanbal din jii Liotspaa, Aojaa bipuo na waas banle nba kubmaln k tul saaul na ,Almonii nan Mefiiboset,nan waas banmun nba k Melaab saaul bipuo nba din mal k tul Meolao A dlie, Baalsilaii na. 9K u jiib k tien Gaabaon tieb nuu ni, k b juom jual paak, kangbennuk num ni. B banlole kulbdin tan knkpo yomm, b din tan kpiib jiet jinjaan yuue, yuo nba k b din piin k jaan jiet nba k bi yi ols nae.10 Lispaa Ajaa bipo jii bualuk k pin dɔkin bi gbanant, jiet jinjaan yuo nan saak nba tan baa b paak, k fit belb sanpaapo nuani a b daa naki b buolb yennu ni nan muuk ni nan muuk nib bonkobit nyiɔk. 11 K b wann Dafiit Litspaa, Ajaa bipuo Saaul yuaak na nba tun linba.12K Dafiit saan jii saaul kpaba nan u bija sonaatan kpabaa nba k Fiilistie din jomm ba din kpii Saaul Gilboa yuobana k Saabestieb nba din be Gaalat na din nyinm Bet saan na. 13 K u din jii Saaul nan u bija kpaba nae k sua mun tiklb binba k b jomm na kpaba mun14B din pii saulnnan u bija kpaba na Bensaamin duo ninŋe, Tselaa,nSaaul baa kiis kakul ni k b tun nan kpanbaal nba yetna . L puol po, k yennu wutuol ji maak duo na paak15 K Filiistieb bia faa tɔ nan Isael. k Dafiit sik nan u tuuntuna k kɔn nanbFiliistieb. Daafiit din tan bak. 16 K sksbii ̂, Laafaa was ni yenɔ , mali a wun kpi Daafiit; u din dia kpan k linkpeuntie nan kilo ŋantana, k bia dia juk banjiak bon paann. 17 K A bisaii Tselusa bija baal k faa fiilist nua na kpiiu, k fat Dafiit manfuol. k Dafiit niib ji pul mob k yetua a: a ji kan ban nyinant k kɔn kunkɔnn, a biabkan ban k kpien Isael fitl18K kun kɔnn bia ŋamm baal l puolpo Goob man fiilipbtieb k sibekaii, u saat nua, kpii saaf nba tie laafaa baisamain ni yennua 19K kunkɔnn bia ŋaam baal Oguiim bija na, kpii Gaad Goliaat nba tun mɔk kpann k l daaɔk paal nan dock nba k tuu pon k luu cabaana.20 k kunkɔn lie bia baal Gaad . L buol tuo mɔk jafopaaluk na , k u mɔk nibla ŋanluub nuu kul , nan taabilaa ŋanluob taal kul, k l kul taan tie piinle nan ŋanna, k u dinbtie Laafa ŋaakni yuae. 21k u pak butin Isael tieb, k sonaatan . Siimea bija, Daavit ninja na kpiiu. 22L jaab banan na kul din tie Gaad Laafa waase. K Dafiit nan u tuon tunna kpiib.
Chapter 22

1yennu nba din tinn Dafit k u nyii saul nan u dataii nuu ni yuo nba ;Dafit din yin yanŋ nae k tul yennu a ;2yennue tie n guutua ,k tie n sonmtua nan fat tua .3yennu tie n guutua ,u nie k n lafatu ,u guun nan naagbankɔnŋl nae ;fialin k tintin ,ŋuae tie n tnntua ,u guun k nyintin bonbiil ni.4Ntuu yiin yennu nba ŋan nan dontl nae .k u nyintin dataii nuu ni5kuun fuunn lintima ,k biilu dok be n paak .6kuun danŋ kaane k lintin ,kaauk pii u baluk k guun .7Maa tuu be palbiil ni ,n tuu boi yennu e sommil po na, u kal u naan gbouŋ paak ŋaan gbiin n mialu.8yennu din donn wutuol e k tingbounŋ na danm k jekl,k sanpaak bia danm ,k jekl .9munyuut din nyii u miana nie k muyeluk di mupienu k nyi u mɔb ni .10Udin pat sanpagbounŋo k sik , k bunbonciaonŋ be u taa po.11Udin be bona nba mɔk kpinkpant paake k l yukl yianma k wonpaaluk saan nanua 12Udin jii bunbonne k dɔkin u mɔnŋ ,k sanpagboubonn nba gbie nan nyunlintua.13k mupienu nyii sanyikintii nba be u tuann po na ni.14yennu din tant yendouŋ ni ,k t gbat yabint daanua manŋ kunkɔl.15U tɔ u pienii k yat n dataii k jii sanyikintii k yatib.16k mɔk gbeŋil tiŋ po..ji dua yann ;k tingbounŋ na fiakl nyuant ,yuo nba k yennu yakii nan u dataii ,k tantl b paak nan wutuol na.17yennu tant u nii k sikin k nyinnin nyunsunsunŋ ni.18U fatin n dataii nba paal nan binba namin k b panŋ galin na nuu ni.19Daal nba k n be palbiil ni na k b wolin ,ŋaan yennue din guulin . 20yennu din sommime ,k n nyii ninbɔnŋ ni,u din tinin k maan u pal mei n paak .21yennu tienin paatii ,k maan ntuun linba ŋan .U tienin piisin ,k maan n k mɔk bisiati,.22Ndin mɔk mɔsaku nan yennu sennii ,k k tun bonbiil k tulua.23Nsak k wei u sennii na kula wa ,n k yet u wannu na.24Umi nan n k mɔk bisiat u buoi ;k suol n monŋ k k tun biit .25yennu pan paatii ,n pal nba yien na paak ,k maan u mi nan n k mɔk bisiat u buol.26yennu ,a luon binba luona nae ,k tuun ŋant k tien binbakaa biit na.27A ŋan k tul binba palaa yien ,ŋaan kɔn nan biit danm.28Atuu tinn dammnba sikin b monŋe ,ŋaan sikint dammnba donn b monŋ.29yennu ,finee tie n fitl ,k te bunbɔnn kpantl yentu k tienin.30Fine tienin panŋ,k n tuu lek n dataii ,k tienin yiikuo, k n tuu nyann b panŋ.31yennu ŋalin ,u sɔnu ŋanne ,k u mɔmaan tie balmɔnii ,u tie nan naagbankɔnŋil nae k tul bnba kpaanua sommil po.32yennu kuae tie yomdanua ,yennu kuae tie t guutua .33yenne tienin panŋ ,k te k n sɔnu ŋan .34U te k n tiin fanu nan pialua na,u guun fanu kunkɔnna nba fɔk na paak .35U tumiin maa saa kɔ bianŋnba ,k n saa fit tɔ kut tɔlbann .36yennu ,fine guun k tuu tinnin ,a sommile tienin ni jaann.37Fine guun ,k b k fit nyanninmi ,k te k n k ŋat baa.38N wei bel n dataii k nyannib ,k n k nyikitib nan maa tuu tan biilb.39N faa k bilbe tinŋ ni ,k b ji kan fit fiil ,k n nyannib ,k b dua n tuann.40Fine tuin paŋ nba k n kɔn konn na,k te k n nyann n dataii na.41Fine te k n dataii na cial k nyikin k n biil bnba namn na.42k b yikin k luon sommil ,ŋaan sua kaa k saa fatib ,k b yi yennu,ŋaan k u k tienm gatu .43k n nannib k b tan tie nan tanbinii na ,k n ŋmaat b paak nan sɔnjouk ni tant na .44Fine fat nyinnin niib nba lekin na nuu ni,k ŋamm ŋmaktin ,k n dia n niib ,k niib nba k n k mib na kpant n jiamm.45k buolganu gbaa n tuann ,bii gbat n kunkɔl k b saak n mɔb.46B yan put ŋmate k b nyi b digban paala ni ,k baat ŋaan jekl.47yennu fo, pakn n fat tua yennu ,k muant ŋua nba paal k tinnin na po.48yennue te knnyann n dataii ,k sikin niib nakul ,k b be n lɔnŋ ni.49yennue nyintn n dataii nuu ni ,k tek n paal n dataii , k guun ,kn nyi biit damm nuu ni.50L paak ,n saa paku sanne,niib sunsuuk ni ,n saa yin yanii e k pak u sann .51yennue tien min kpanbal Dafit nyann jaann,k jikt u lomm nba kaa paak na,k tien min nba k u gannin na ,nan n yaabuona,k saa tuu yuo nba kaa paak .
Chapter 23

1Dafit mobon juot kalaae na :Islael yanmaniiyinnua saakob yennu nba gann wunba k dinua naan ,ni gbenŋil nba mi maan ,k tie Isaii bija ,k b yiu Dafit mobona.2kaagbennu nalinŋ piak n ninŋ,k u mobona bia be n jelinn paak .3Islael yennu e yet Islael tanpiuk e yetin a:bat nba dia u niib nan mɔnkunt ,k ŋmaktl u yent nan yennu jijiet .4Tie nan sanyayendann yionŋ nae ,yennu nba tuu put sanyiok ni k sayunŋ bia k be nae ;k bia tie nan saak nba tuu luot k yenkpana tuon muat paak k l nyilii nae .5N na manɲe k n ŋaak sii tie yennu tuann ,k maan u suol molol nba kaagbennu nanin ma ,k l kul ninŋ l sie fanu k bia k mɔk biilu ? k u kan tenn nyannu nan maa luon linba kulii ?6ŋaan nuantont danm tie nan kunkonii nba k b tuu cuanae ,k nilua bia k sɔnuu,.7Nilua n fit k sii ,u juab kute ŋanni kaa kpann k tikl tikl k juo muu l penŋ.8Dafit kunkɔn kɔnjaana nae na :suoseb ,basebet ,Takmoni jua ,k u tie kunkɔnkɔnna saakab ninŋ yenua .u wokt u kpann jab kobii ŋanniin paak ,k kpii b kul yomm kua .
10U din fiil k kpii filib tieb nan juk mɔk mɔk k u nu tan kal k ji taab nan u juk k gbal kubtu .kaagbennu din tul nyann jaan e l daal manŋ .Islael tieb tan jen Eleasal puol k ji jikt nikpiena bonae .11Laa nyii u penŋ ,Alaal jua Ague bija saama l yuomanŋ ni k filib kɔnkɔnnna taan lieb Lehin tinŋ ni .L buol manŋ din mɔk yial nne k l gbie nan tɔkpunŋ ,k Islael tieb cial k nyik fiilib tieb na.12ŋaan k saama set kpaab na sunsuuk ni ŋaan kɔn k nyann filib tieb .kaagbennu yaan nyann k tulb.13Laa din tan janŋ jiet jinjaan yuo na k kɔnkɔnjaana bantaa nyii piinta na ni ksik baal Dafit buol ,Adulam tanfiok na ni ,k sua k filib kɔnkɔnna taan k sie lefayim baaok ni 14L yuo manŋ Dafitdaa din be jual na paak e ŋaan k sua k filib tieb kunkɔnkɔna kua Betlem a.15Nyunyukluu din suol Dafit k u yet a:ŋmee sa saan finn nyun bunbunn nba kpia betlem tanmob na k tan tulin k n nyu ?16ŋanne k kkunkɔnjaana bantaa na yabl k saan k kuut filiob tieb kɔnkɔna kaanŋ na ni ,k din luun nyun betlem tanmob buol bunbunn na ni, b din ŋmat nann k tan tul Dafit ,ŋaan u din k nyuu ,u din muan kaagbennu tuanne 17U din yet a:ho kaagbennu ,dudukt na n fɔkt n buol .Nsaa nyu jab bantaa nba cibin b saaŋmai na sɔmee ? k u yet k k nyuu,l kɔnkɔnjaana banta nba din tun linba e na .18ssuab ninja ,Abisayi nba tie Islael bik nae din tie b bantaa na ni tuann danua ,u ŋak k u kpann jab piintaa paak ,k kpii b kul ,k u gaal sann b bantaa na ni.19B bantaa na suk ni ŋuae din mɔk sann ,k ji tie b tuann danua ,ŋaan l k tie u ji din piin kunkɔnjaana banta na sann kaa,.20Benaasa ,sehosada bija ,k u tie kabitseyal jua bik ,mun din tie kunkɔnkɔnjaann e .ljua din kpii Moab yanbolabanlie nae ,k bia mi sik buotuk ni, samaatuk daal k kpii yanbɔl .21U bia din pikin Esipt kɔnkɔnjaann nba dia kpann u nuu ni nae ,u din jii gbajale pikin ,k saa fat Esipt jua kpann ,k bia jiil k kpii u.22Sehosada bija benasa nba tun linba e na,k la sann kɔnkɔnjana banta na ni .23kɔnkɔna piintaa na ni ,ŋua e din k tanm kɔnkɔnjaana banta na po.Dafit din te k u pukin u guula nie .24Asayial ,soab ninja pukin piintaana ni.Elkhanan ,Dodo bija ,kutie bethem jua . 25Shaama, Aalod jua ,Elika Aalod jua . 26Helet ,pelet jua ,I la ,Ikesh bija ,ku tie tekua jua . 27Anatot jua ,Abiesel ,Huusha jua Mebunayii, 28Isaalmon ,asas jua, Mahalayi ,netofa jua .29helaeb,k u tie Netofa jua .30Benasa , k u tie pilaatɔn jua .Hidayi , Naasad gaash jua .31Abi albɔn ,k u tie Aalaba jua ,Asmanet ,baalkunm jua . 32Eliakba ,k u tie skaalbon jua ,bene sasken sonaatan .33skaama ,k u tie halaal jua ,Akiam ,k u tie skaalal bija ,k u tieAlaal jua .34Elifelet ,k u tie Asaasbayi bija ,k tie Maakatian buolu ni bik Eliam ,Atitofel bija ,k u nyi35 giilo .Hetslayi ,kaalmel jua ,paalayi ,ku nyii Alaab .36Sigeaal ,Naatan bija k u tie Isobajua baani ,gaad jua.37Tselek ,Amoni jua ,Nahalayi ,beelot jua ,k u din tuu dia Iselusa bija soab jat tiat .38Ila ,k u tie seteal jua ,Gaaleb ,seteal jua .39Uli ,k u tie Het nilua ,k b kul taan k tie piintaa nan banlole.
Chapter 24

1kaagbennu wutuol din yaan duo Islael tieb paak ,k u luon Dafit n kɔn nanm ,k yet a :saant k kan Islael nan suda .2k bat kunkɔnkɔnayet soab nba din tie kɔnkɔnna sakua din sie k kpiau ne a:A tɔkin Islael buolu nba kua sianba kul ,laa nyii dan k saa kpaa beel seba ,yin kan kunkɔnkɔna kul k man bann baa jan biaŋnba ,3k soab yet bat na a:kaagbennu nba tie a yennu ,n nɔbin kɔnkɔna nan taal kobik na ,k n yomdanua kpanbal n lal nan u ninbina ŋaan bia paake k n yomdaanua kpanbal luon wun tum n na ?4ŋaan k bat Dafit mɔnn num,nan soab nan kɔnkɔna saakab na paak ,nan waa yet na, k soab nan kɔnkɔna saakab na ji din siet k nyik bat ,ŋaan saan a bin kan Islael tieb .5B din puot suudin mɔkl ,k ji din caan b kaanŋ Aloel ,k l be gaad baɔk sunsuuk ni ne nuu dituu po ,k kpia saesel .6B din saan galaat nan Taastim hodshi,yent ni .B din saan Dan nan sidon digbankuokii ni.7B bia din saan duo nba k b maa juona k lint k b yi Tiil, k bia dint tɔkin Eviitnba nan caana tieb digban-gbenŋa kul ni ,k tan juont k suuda duoni,k l be beel sheba yent na ni .8B din tien ŋmaali ŋanyianan daapiinle e k tɔkin duo ne yent kul ni ,k tan jen seelusalem .9soab ji din wann kpanbal baa kan nikant k la bianŋnba ;Islael tieb ni din mɔk jab nba kɔn kunkɔnn nan juk banjaii tutaa kobii ŋanniin k suuda ni mun mɔk tutaa kobii ŋanŋmu.10Daafit nba din te k b kan nikant na k gbenn ,k u yan ji put.k u yet kaagbennu a :maa tien lnba na ,n tun k biila waa.mɔtaana da ho kaagbennunyikn k cab a tuontunnua u tuonbiit ,kmaan ntun nan jatuk nae.11L sanŋafaal k ,Dafit nba fiil ,k kaagbennu mobon pak .nan yennu sɔkni ,Dafit ninnyuantua gaada:12Ii saa k yet Dafit ;kaagbennu yet a n bil yubonna ŋantaa a tuann ,a gann yenn kua k m'n saa te lin baa a paak .
14k D afit yet gaad a :n be pal biil nie oh mii baa kaagbennu nu niie sɔ nan min baa niib nii ni ,k maan kaagbennu ŋalin mɔk ninbatinnu .15k kaagbennu te k yial biuk baa Islael paak ,laa nyii sanŋaok ni k saa tuu yuo nba k u bo sen ,k laa nyii Dan k saa tuu beal sebaa,k Islael tieb tutaa piinlole kpo .16Malek nba din tant u nu a wun biil selusalem yuo nba na,k kaagbennu mɔ kua nan l tuonbiuk ,k ji yet maleka din te k niib na kpenn na a :L janŋ a sikin t a nuu.kaagbennu malek na din sie kpia sebujua n na k b yiu Aalanna jalk.17Dafit nba din golii k malaka kpi Islael tieb na,k u yet kaagbennu a :gotl mine biila ,mine tun k kpet ;ŋaan tatinm na mun biil bee ? a dat min nan n ŋaak tieb tuba .18L daal manŋe, k gaad jen Dafit buol k yetua a:Ado ,k maa kaagbennu malunŋ binbintl ,seebus jua, Aalanna jalk ni.19Dafit din sak gad mobonaa nae ,k fiil saannan kaagbennu nba yet bianŋnba .20Aalanna din got ,k la k kpanbal nan u kpaaka baat u buol ,k Aalanna nyii ,k baa fabin kpanbal dafit tuann .Aalanna yienm a :bia paake k kpanbal nba tie n yomdaanɔ tan baat u tuontunnɔ buol ni ? k Dafit jiin a :a daa jalik k maa kaagbennu malunŋ binbintl ,k yubonnna n nyi Islael tieb buol.22k Aalonna yet Dafit a :n yomdanua kpanbal n yent jalk na, l ninŋ wun mann malunŋ nba man u po;neii nba saa mann mu juonu malunŋ e na ,yɔkt nan naa sɔkt naesii tie daat. 23Aalanna din jii l kul cab kpanbal ,ŋaan yienua a :kaagbennu nba tie a yennu ,n gaal a malunŋ .24ŋaan k kpanbal yet Aalanna a:Aaii n luon k n baal a buol nan Liklii e ,k n bia kan ban k mann mujuonu malunŋk tul kaagbennu nba tie yennu nan fobit bona .k Dafit ji din daa jalk nan neii,liktanna piinŋmu.25k Dafit maa l buol kaagbennu malunŋ binbintl ŋaan ji mann mujuonu malunŋnan niipo tulu malunŋ.ŋanne k kaagbennu pal maak duo na paak k yubonn na nyii Islael tieb ni.

1 Kings


1kpanbal Daafit ji din kpet kuu bina din saa boncienn , k b tuu pino cincena ŋaan ku gbann biak tonŋet . 2ku tuntuna yetua , ŋaant , k tin lon bonpok n nba k banjua , k tul t yonmdan kpanbal u i be kpanbal nuŋ po , ki tiebua , k tuu dual k kpianua , ŋanne k t yonmdann kpanbal gbanu si tonŋit .3k b din lin islael yent kul po , k lon sapaan bi fanŋ , k din san la A bisag , swamit a k b kpaank baal nana kpanbal buol. 4L sapaanbik din fann boncianne . u din tieb kpanbal , k bia gotiio, ŋaan kpanbal din k kuanua .5Hagit bija Adonija ŋa k japat yentua ku yet a: mine si tie kpanbal ! ku kpaan taani nan taantolt nan jab piinŋmu a biiguu. 6u baa nba din be waa u din k ban k na kin o , k mato : k biapakee ka tien n nee ? Adanija din tie u nba kuu manunŋ faan boncianne , Absalon ee din maal u lik .7k u din pak nan Tseluja bija jaab , nan manntua Abiathal , k b taan u poolpo . 8ŋaan manntua Tsadok , nan jehogada bija Benaya , nan yennu sɔknii Natann , simei Rei , nan David japart na ŋalin din k taa Adonija po .9Adonija kpii peii , neii nan naaja kpamma siaminba k b yi zoheleth taann . k l pia nan En Rogel . u din yiin u baa waat kul , kpanbal bijam nan juda jab kul nba tuun kpanba tuanaa . 10ŋaan u din k yü Nathan yennu sokin , k k yii Benaja , k k yii japaluu-danm , nan salomon nba tie u yualua .11ŋanne k Nathan yet salomon naa Bath schebo : A k gbat nan Hagit bija Adonija ji dii kpanbal ŋan k t yonmdan Dafid k mi l po? 12Batn nbol molane kin kpaama , ka fit tinn a man fool k bia tinn Abija salomon manfool .13saan , k kua kpanbal Dafid buol k yeto aa: n yonmdan kpanbal a k senn mɔsonn a tuntunn , k yet nan A bija salomone tan saa gaal a naami litie ka kaa , ŋuae sa kal a yeialin : ? k l tien nle k Adonija ji tan gaalnaan manŋi ? 14li tie yoo nba ka kua k paak nan kpanb a l, n mun saa kua kpaak k pu kin .15Bath seba kua kpanbal diduakak ni . u din kpet bonciann , ŋan Abischag sunamite din goliiɔ. 16Bath seba tibin k bia gbaan kpanbal na tuaan . k kpanbal yet a: A loon bee ? 17ku jii na n yonmdan , A tuk in mɔsonn a salomon a bija e tan saa gaal a naan k kal yialin a: kaa.18ŋaan mɔlane Adonija dii nan ne wa ka k mii siaal le po , oo k panbal n yonmdano ! 19u kpii neii , najakanma , nan pejabit k b yab , k yiin kpanbal bijanm kul , manntua Abiathal , nan jaab , kunkunna satua ŋaan u k yii salomon a tuntunnuaa .20o kpanbal n yonndanno , israd tieb kul gotiia a bin bann wuuba sa kal a yialin u naan kok pak li tiek yonmdann ka . 21li tie kpanbal n yonmdank tun sial ŋaan tan kpo b si dia nan m'n nan n bija salomon tie ni kpiilo nae .22u daa k paak nan kpanbal k gbene ka waa k sokii Nthan baal . 23k b yet kpanbal na nan , sɔknii Nathan ɛe n a ! ku kua kpanbal buol , k gbaan kpanbal tuane , k pii nunŋ nan tinŋ .24k Nathan yet a: ok panbal n yonmdan, fine yet ta Adonija e sagaat a naan f : kaa k kal a yel ninŋ ! 25k l man u sig diine daat na ni , u kpii neii , bonkobkpanmaa , nan bonkobbit , k b yaab k yii kpanbal kul , nan kunkɔnkɔna sakua , nan manntua Abiathat k mɔtana b dii , k ŋmii u nunŋ k ye na kpanbal Adonije man fool n fɔkit .26ŋaan u k yii min nba tie a tuntunua u bia k yii mantua Tsadak , koo jchoja da bija Benaja , koo salomon a tuntunua . 27linba tie na tie tok nu nba k t yonmdan kpanbal bo satɔkin . a sak linba na ŋaan k k u a nn a tuntune nba sa gaal kpanbal yonmdan maan yial fi tanŋi ka ?28kpanbal Dafid jii na : yiint Bothseba na , k u kua k set kpian kpanbal . 29K kpanbal pol mɔb k yet a , kangbenul nba fo k Nyinin daanii kul ninŋ . ŋann n pol mɔb n kangbenuk k yeta , nan islael yennu pak , nan salomon a bija sa gaal n yiat mi tanŋi kaa , ŋua ee saa kal n kanuni , 30ŋann l sa tie dinne 31k Bath seba tibin u nuunŋ tinŋ ni , k gbann kpanbal tuane ŋaan yet a , yonmdan kpanbal Dafid mantool n fɔkit32k kpanbal Dafid yet a: yiit manntua Tsadak , sɔkni Nathan nan jehojada bija Benaja . k b kua kpanbal buol . 33k kpanbal yet ba , jiin canba tuntunna nan i monŋ k donn nbija salomon n dontaam k yiin saan nanɔ k sikno Guihonn . 34leŋ maŋe , k manetua Tsadok nan sɔkni Nathan sa dinŋ islael kpanbal . k pebil naatunn , k i yena a: kpanbal salomon Man fool n tɔkt !35k yimm nan ŋua tɔk jen k wun tan kal n nan kinkanu pak ŋuaee kin senn mɔb , nan u tie islael juda bat . 36jehojada bija Benaja yet kpanbal a Amen ! n nee k kangbenuk yet . yenn n yonmdan kpanbal . 37k kaagbennu i be nan salomon nan waa bobe nan yonmdan kpanbal na, ŋaan ku naan n tant ki gal yonmdan kpanbal Dafid yab .38ŋaanne k manntua Tsadok sik nan sɔkni Nathan , jehojada bija Benaja , nan kpanbal guuteeb , nan sɔkninba k b donn salomon Dafid bontaamm ne paak , k saan nano Guihon . 39K manntua Tsadak jii yiin nan kpan lanbonn ninŋ , k sɔual salomon . k b pebl i katkak . k nüb kul yet a: salomon mantokl n fɔkt. 40k niib kul waan k do nano , k niib ji faa bonmu muat , k be nan palmaa sil nba yaab bonciann . k tinŋ kul po gbenan b fuut .41Adonija nan u saanm nba be nano ne nba gbat fuut , k suab fbent jedinuee jaab nba gbat naatunn mɔnii yuo nba ku boii a, fuut nba fu doo ni na paak tie bee ? 42u san piak k gbent na , k manntua Abiath bija jonathan baal . k Adonija yet a: na kint, ki ma a tie nua nba cek ee a baat : nan balŋaniie .43k jonathan jiin adonija a , nne ! t yonmdan kpanbal Dafid dinn salomon kpanbal . 45u tun Manntua Tsadok nan sɔkni Nathan , jehojada bija Benaja , nan kpanbal Guutieb nan sɔkin nba k saa jakinɔ tiɔŋ bontaamme paak . K manntua Tsadok nan sɔk ni Nathan dinn o kpanbal Guibon l puolpo 44k b kua nan parmaatli , k duo niib ji kpanm, l fuut e ki gbia na .46salomon ee ponŋ kaal kpanbal yia lin . 47ŋan kpanbal tuntunna baal k dont yonmdan kpanbal Dafid k yeema a yennu n tant salomon naa mii kpai ki gal a yal k kpanbal gban u duanu paak 48.Gotl ,i , kpanbal nba bia yet lunba na : kangnenuk islael yenu yen dont ŋua nba tuul n diinne ŋu nba sagal sa gal n kinkanu k te kin lauu .49Adonija maamm nae kul spplu sɔnu 50K Adonija mun ji tin salomon jaŋmaamii, k muu fiit k saan sool maluŋ binbintil no kpini k dia . 51k b saan maat salomon : sool maluŋ binbintil na kini dia yet a : n loon k kpanbal salomon u pal dinne nan u kan kpiu tuntunua nan banjiak52k salomon yet a : lii tie ku wan nan u tie nii manua , u yut nan yennukua wa nan u tie nü monua , u yut nan yennkua wa kan Ba tinŋ , ŋaan li tie ku mok tonu , u saa kpowa . 53l pool po k kanbal salomon tun niib a bin saan sikua maluŋ binbitl na pak k win baal k tan gbaak panbal salomon tuaan . k salomon yet a: ii kun a ŋaag


1Dafid nba ji din pel kuun, ku tul mɔb u bija salomon: k yeta 2N saa tɔkin tinŋ ne soni kul. pakta mɔnŋ, ki tie jua! 3ki dia kangbenuk, a yennu mɔmaan, kii sonm u sɔnu ninŋ ki goli u sennii kadaɔg, u buut, nan la set dian bianunba, nan la diain bianunba mois sennu kadaɔɔg ninŋ na, k fan fit ki do bonn ninŋ, nan fa sa saan sien nba kul. 4K fit Kangbennuk n gbein maan nba kin piak na a paak, li tie ka waat sol b mɔnŋ l Sonupo, k sonnu nan ŋant n touana po. nan b paala kul, nan b nalmi kul, a kanba k̵̵ɔnŋ u nba sa gal a yial Islael naan ninŋ5A ban linba k Tseruja bija jaab din tun mi wa tien linba Islael kunkɔnkɔn na saakab banlee, nan Nel bija Abnel nan Jethel bija Amassa. Din u kpiib, yuo nba k b b e b yamin ninŋ, ŋan muan tɔb son. K ji tɔb k tien gban nba ku bob u sia jan nan tacatin nba be u taa ninŋ. 6A mi fa sa tien bianunba nan yanfuom a da ŋa k yuut pent, a daa te ku kpenn u yenŋaak kuum.7A dia galaadite bija balsillai waat na tanu b tie binba k fin nan ŋanm lakin k di a tieble paak, k maan b mun din dian fanu k b baat n tuann, yuo nba k n din tiin k bolii a yualo Abalom na.8Gotl, a bobin a mɔnŋ ni, Gela bija simei bachulim duo ni benja mite, u din polin mɔpola bonciann, daal nba k n din saan Mahanim na, ŋaan waa din tun cetin juldin pana, n din jii kangbenuk sann k senn mɔsonn, k yet a: n kan kpii a nan banjiak. 9Mɔlane, a daaŋno nan tuubdatu ; k maan a tie nilɔ ce k, Ami faa saa tienua bianŋinba. A te k wun sik ku yut daak penn, u daa baat u kuun daal.10B duan Dafid nan baanba, b din piiu Dadit duo ni. 11Dafid din dii Islael naan k kal bina piinnae, k Heblon k u kal biina ŋanlole, k bia kal Jelusalem bina piinta nan ŋantaa. 12Salomon din kal u baa Dafit naan kok paak. k u naan manŋ kpaat bonciann.13Hagith bija adonija, saan salomon Noa Baf-seba buol, u yeto waa: a baal nan manu footi-e? ku jiina , nnn 14K u pukin a, n mok mobonn k sa yet a: 15ku yeta: i maat! Ku yeta: a mi nan naan din tie n yaalie k Islael tieb kul kpa ninbina n paak k lonn bin diin, ŋaan k naan tan tunne kin waal ɔ dii, k l man kangbenu e din tulo.16K mɔtane, bonyenn kua e k n yaa man mial, ka daa miinimi! k u yatoa i maat! 17ku yeta: n bal mae k a boi kpanbal Salomon k l ma u kan yet a mo be, k wu tie n puo. 18Bathescheba yeta: l ŋan n saa pak nan kpanbal a po.19Bathscheba kua kpanbal Salomon buol a wun saa pak k sonm Adonija. k kpanbal na fiil a wun tuok u naa, k gboan u tuann, k ŋmat kul u kok paak, ŋaan te k b senn kpanbal naa kaanu, ku kal u niijetu po. 20ŋanne ku yeta, n yaan miala miatug bonbikn ne, a daa minin! k kpanbal yetɔ a: boimi n naa, n kan ninna. 21k u yeta ŋaant k a yualɔ Adonija n gaal Abisak sunamite bik k u tie u puo.22K kpanbal Salomon jiin u naa a bia paak e ka beel in nan njii Abisak sunamite bik k tul Adonija? ŋann yee boin naan k tulɔ, u ponŋ tie n yual sa ku a e, ku taa u po, nan mantua Abiathal, nan Tseluja bija Joab! 23ŋanne k kpanbal Salomon pol mɔb kangbenuk, k yeta. yennu n faa k biln lii tie k n te k Adonija jii u manfuol ki pa waa boi linba po ne paak!24Motane, kangbenuk fo ŋua ee kanin fanu, k te kin kal n baa Dafid kok paak k te k n maa ŋaak nan wa bo puon bianu nba! dinne adonija sa kpo waa. 25ŋanne k pkanbal Salomon tun Jettojada bija benaja, ku saan fau, k Adonija kpo.26K kpanbal bia yet manntua Abiathal a: i kun a danm tinŋ ŋannika a tie fan kpoe ŋaan n kan te bin kpia dinne, k man a din jii yonmdan kangbenuk molol lakl na nba Dafid tuann k man a din la fala kul nan n baa. 27L yuo na k Salomon liat Abiathal kangbenuk manntua tuona ninŋ k l tien nan kangbenuk nba bo pak linba silo duo ninŋ k jii Eli ŋaaŋ po nee.28L fuut mun baal Joab, nba mundin wei Adonija po, nan wa din k sonm Absolom ŋanne k Joab cial k saan kangbenuk lonbonŋ na buol k suol binbintle kpinii. 29K b bet kpanbal Salomon nan Joab cial k saan kangbenuk lanbonŋ na buol, u bo be binbintl i buol, ŋann k Salomon tun Jehojala bija Benaja k yeto a saan k faau.30K Benaja baal kangbenuk lanbonŋ buol ŋaan yet Joab a, nyimin! kpanbal ce cab mob. k u jii na: nn, n luon man kpo n nae k benaja ŋmat kpanbal buol k saan wanno joab nba pak biaŋinba. 31K Kpanbal yet Benaja: tumin nan wa pak biaŋinba na, famo k piiu, u ji daa nyiil min nan nbaa ŋaaŋ yab, Joab nba muan sɔn nba k l k mɔk paak na.32Kangbenuk saa te u sɔnn ŋmat k b u yul paak, k maan ta kpii jab banlee nba k b binbeŋ ŋan k gal u yal k u kpiib nan Banjiak, k l tie linba k n nba Dafid mil po. ŋanme tie Nel bija Abnel, Islael kunkɔnna saakua nan Jethel bija Amasa, Juda kunkɔnna saakua. 33B sɔn sii tun k b joab yul paak nan u yaabuona yulu paak e yuo nan yuo ŋaan lafia si tunk be kangbenuk Dafit nan uny nan u ŋaag yab nba sii kaal naan kok pak34Jehojada bija Benaja, duo, k faa Joab, k kpii u. k b piiu u ŋaak tinkuonŋ ni 35Kpanbal ji din senn Jehojada bija benaja, joab taal ni ku tie kunkɔknkonna saakua, k senn manntua sadok Abiatal yial ni.36K kpanbal tunk yiin simei, k yetɔ a: maan a ŋaak serusalem ki kua leŋ k daa nyi k saa yenn po k daasaa liel po. 37Fii yaat cat k gal Cildon nuyn cianŋ na daaln nbae. ka saa kpo, ŋann a sɔn saa ŋmata yul pak. 38K simei jun kpanbal a: l ŋan a tuontunɔ saa tun n yonmdan kpanbal n ba yet linba. k simei ji din kua selusalem k wei bonciann.39Bina ŋantaa puol po, kl tuuk simei tuntunna banle cial k saan Gath maaka bija kpanbal Akisah buol, k b baal k bet simei, k yet a a tuontuna be Gath. 40K simei fiil, k jak u bonŋ k saan Gathakisch buol k k paan u tuontunna simei ji saan Gath k jen nanu tuntunna.41K b bet Salomon nan si mei daan saan Selusalem Gath duo ni, k tun k jena. 42K kpanbal t k b yii simei, k u yeto a, n daan k te ka pol mɔb kangbenuk k bia daan senn mɔsonn nan fii tanŋ tun nna a saa kpo daal linba ka nyii k saan siel po n ne ka liel po? a daan k sak k yet a: li ŋanni! n gbaataa?43Bee teen k a ji tank dia kangbenu mɔb nan u senni nba kin daan tuula na? 44K Kpanbal yet simei a mi biit nba kulm ka tun k tul nbaa Dafid kangbenuk saa tuunne ksikin l tonu a yuul paak.45ŋaan kpanbal Salomon sa la yet ŋan me, k Dafid naan i kpatle yee nan yoo kangbenuk tuaan ni. 46ŋanne k kangbenuk Jehojada bija benaja mɔb a win saan faa schimei k schimei kpo. naan ji din kpatle Salomon nuii ninŋ.


1Solomon din kuaan Ijibt bat bipuoe k taan mob nan Ijibt bat na .u din jii sapaamua nae k baal nau,k u be Dafit duo ni nan waa tan maa u ŋaak ,k maa yenjiantu ŋasaakak ,kbia maa juonjouk k lit jelusalem k gbenn .2Niib din mann malint binbinta paak jiak jiake k maan yenjiantu ŋasaakak daa din kaa. 3Solomon din luon yennu ,k gaal u ba Dafit kpaanii na,ŋaan u mun bia din kpii bnkobt k mann malint binbinta jiak jiak paaka .4Bat din tan saan gibeonn ,k saa mann malunŋ kobii kobii lenŋ.5L daal nyiok k yennu dɔkt u paak damiit ni ,k boiɔ a ;a luon bee k man tulanii ?6k Solomon jiin a , a tun a loncionŋ k tul a tuontunnua ,n baa Dafit yuo, nba gal ,k u din ŋan ,k mɔk mɔsaku nan baakl fin nan ŋua binbenŋ ni ,k a tukin k wannua a loncionŋ nba kaa paak ,k tulua bonjak k u kal u naan binbintl paak dinna na.7yomdanua yennu ,maa lek tie bik k kan fit dia niibna ,ŋaan a te k n dii n baa naanme k ji tie bat.8Mine ji be niib nba k a gannib k tienm a yab na sunsuuk ni na k niib na yab k kaa kannii.9Lpaak tulmin yan fuon nba k n saa fit diaa niib manŋ nan balmɔnii, k bia fit bann bonŋann nan bonbiil bɔktu .Nna i kaa ,n saa tien nlee k fit dia a niib nba kaa kann na ?10Ldin manŋ yennu bonciann nan solomon nba bi yanfuon po na,11k u yetua a faa k boi a tiɔnŋ manfofuok pok bia k boi mɔkint po ,kuo a dataii kuun po, ŋaan boi yanfuon nba k a saa fit dia niib fanu na.12Nsaa tun linba k a boi nawa ,Nsaa tula yanfuon nan bannu bonciann nba k sua daa k mi mɔk l buolu ,kuo k sua bia kan mi la l buolu.13Nbia saa tula linba k a k boi l po.Amanfuol ni kul a sii mɔk mɔkint ,k niib tiena baakl k gal bat nba kul .14Lii tie k a sak n mob k wei n sennii ,nan a baa Dfit nba din tuun na ,n saa tula manfofuok .15k solomon yelik guan ni,k bann nan yennue pak nanɔ damiit ni ,k u saan jelusalem k saa set yennu mɔlol lakl na tuann po,ŋaan mann mujuonu malunŋ nan weinalieb malunŋ k tul yennu .L puolpo k u tien jaam k tul tuontunna sakab kul.16Dasial k puocinconna banlie baal bat solomon buol nan maan .17k yenua yet acanbaa ,min nan puo na be ŋayenŋ kua nie k n mal bonjakk sua k u be .18L daaŋantaa daal k u mun malbonjak .T banlie na kuae daan be ŋaak na ni ,sua daan kaa k pukin ti po .19Dasial nyiok k u tan kpet labl k nyakin u bik na,k u kpo.20k u fiil nyiok na k wokt n bifuok na k sua k n guana ,k u saan bilua u duanu paak ,ŋaan wokit u bikpienn na k baal bilua nduanu paak.21Laa yent sanyiok k n fiil ma n muan n bik yuo nba ,k sua k l tie bikpienne ;k n ŋamm got bik na ,k sua k l k tie n bik na kaa .22ŋanne puo lua na yet a ,Aaii, bik nba fo nae tie n bik ,k bikpienn na mun tie a yua .k wunba pak sinsinn na mun yet a,Aaii ,bik nba fo nae tie n bik ŋaan k bikpienn na tie a yua .k b noi nan lieb bat solomon numm ni .23k bat solomon tan yet a;yenua yaa bifuok na tie u bike ,ŋaan bikpienn na tie u yua .
25k u yet a ;potl bik nba fo na jina ŋanlie k jii jin yenn k tul puoyenua,k jii liel k tul puolua na.26k bifuok na tiɔnŋ naa na nba mantik luon u bik na kl saagal na,k u yet bat na ;a canbaa ,daa kpi bik na ,jiimua k tul puolua na. ŋaan k puolua na jiina ,Daa jikt bik na k tien t yennua ka,potl bik manŋjina ŋanlie .27ŋanne k solomon yet a;daa kpi bik na .jiimua k tul puo nba pak sinsinn na.ŋuae tie bik danua .28Islael niib nba gbat solomon dudukit na yuo nba k b tuluabaaklbonciann ,k maan b bann nan yennu tulua yanfuom nba k u sii bu buut fanuwa.
Chapter 4

1Kpanbal Salomon din tie Islael tieb kul kpanbal. 2K binba na u tuontunna saakab, Asalia nba tie manntɔa Tsadok bija na, 3Elitolef nan Asiya,k b tie Sisiba waas k tie u gbondiala, Sosafaat nba tie Asilud bija na din tie wunba boali u bona. 4Benayo nba tie Yesoyad bija na mun tie qaajenm saakɔ, Tsadok nan Abiatol mun tie mantieb.5Asalia nba tie Natan bija na mun tie Saakab yudannɔ; Saabud nba tie Natan bija tie yuudanm kul saakɔ, k bia tie bet sonmtɔ. 6Asiskal din tie kpanbal ŋaak tuontunna saakɔ k Adomilam nba tie Abda bija na tie lampo galtɔ saakɔ.7Salomon din mɔk yudanm piik nan banlee Islael tieb buol. ŋanme din goli k ŋanmi kpanbal ŋaak, k bia tienm jiet ŋmaalk kul binn ninŋ. 8B saanae na, Uul bija nba be Eflaim jual paak, 9Dekel bija k u dia Makat, Saalbim, nan Sememest, nan Elon, nan Bet Anan. 10Eset bija k u dia allubot, nan duoi nba kul be Efel yent ni.11Abinadab bija mun din yen Dol yent kul Tapfat nba din tie Salomon bipuo na din tie u ŋaapuo. 12Asilut bija Baana din dia Taanak nan Migido, nan yent nba kul be Bet sean k k fɔk nan Saltan nba be Sisloel paapo, laa nyi Bet sean k saa dian Abel Meol k saa gaal Sokmean. 13Gebel bija dia lamot k l be Galaad, k Yail buolu tie be yent manŋ ni, k tie Manase yaabuonna nba be Galaat k l be Algob Basan yent ni kul, lin din digbangbenŋa piinluob k l ma l juonna nan jaalit. 14Asinadab, nba tie Ido bija na dia Mahanaim.15Asimat jen Neftali, u din kuan u puo Basmat k u tie Salomon bipuo. 16Baana Usai bija k u dia Asel nan Bealot. 17Sosafat Paluas bija k u dia Isakal.18Si mei, Ela bija mun dia Bansamin. 19Gebel , Uli bija k u dia Gallat duo; u din yen Sinon yent nan Amolian nba kpanbal nan Og Basan kpanbal yent yuudanɔ yennɔ kuae din dia duo manŋ .20Suuda nan Islael tiieb din yaab bonciann, k b yaabint din tie nan mɔkl paak tan biini nae. bi din di, k nyun, k bia be palmann ni. 21Salomon yent din nyi mɔkl na k saa dian filistine nba tieb duo nan espit; B din baat nan piinii k tienɔ; k u mɔk yiikuo b paak u manfuol ninŋ kul. 22Daal nuakin ninŋ, yon onkola piinta, nan dii yon ankola piinluob, 23Naaja kpanma piik, nan naajai piinle nba k b kpaalib, nan pei kobik, nan piali, nan koli,nan bona nba juuk k tie bonkpanma.24Salomon din dia yent nba be mɔkl na po, laa nyii Tipsask k sa dian Gasa, nan kpanbala nba kul be mɔkl na puotl po. ŋɔa nan digbaana nba lint na kul din be nan palpienn. 25Suda nan islael, laa nyi a Dan k saa dian Bel seba, b din be k jaŋmaani ka, sɔ kul nan u kpaab nan u tiini kpanbal Salomon yuo.26Salomon din mɔk taatolit tusa piina e k u taani daal, nan taanjaak kola tusa piik nan ŋanle. 27U yent saakab na kul din baat nan kpanbal Salomon ŋaak tieb kul, sɔa kul nan u ŋmaalk k sial din k puali. 28Sɔ kul din tuu baal nan dinduani, nan muat k tan tien u tuaona nan u ŋaak bonkobit nba tuun tuona nan kpanbal nba senn biaŋnba.29Yennu din tul Salomon yaan fuon , nan nan bannu bonciann nan miinu k l puuki nan mɔkl paak tanbiini nae. 30Kpanbal Salomon yan fuon din yaab k gal yaan danm nba din nyi yendopo nawa nan Espit yaanfuondanm kula. 31ŋɔe din mɔk yaanfuon k gal nisaali kul, k mɔk gal Etan, Eslasit na, k bia mɔk gal Eman nan kolcol Dalda Makol waas na, k u sann tant k kua digbana nba kul kpiab na.32Salomon din bu buut tusa piinta, k bia dian yaani tusl nan ŋanŋmu. 33U din pak tiini po, laa nyi Liban kpeeki k sa tu Lisop nba be juonn na buol, u bia din pak bonkobit po, nan nuani po, nan bonbubokit po, nan jaami po. 34Niib din nyi buolu kul ninŋ k baat k tan gbiintl Salomon yaanfuon, tingbonŋ na kpanbala nba kul be din gbat u yaanfuon manŋ po.

Chapter 5

1Hilamm, til kpanbal, tun u tuontunna Salomon penŋ, k maan u gbat nan b daan muan kpan u pak ku tien kpanbal u baa yial ni, k maan u din mɔk luom nan Daafit yuo kul. 2K Salomon mun tuun tuonti ki saa bet Hilamm: 3A mi nan n baa Daafiit, k fit maa kaagbennu, u yennu ŋaak, k maan tabnba nba k u kɔn nan u tatai k kaagbennu t k u nyian'b k be tie nan tiwuuki na u taa po, k u la yugotl b paak.4Mɔtaa na kaagbennu, n yennu tuln fuon l kulaa po, datai ji k be, bonbil bia ji ka ! 5Gotl, n ji dukn nan n maan yennu ŋaak, kaagbennu snni nan kaagbennu nba daan wann n baa Daafiid k yian a: A bija nba k n saa ji'u k sennɔ a naan yent tin na,ŋɔ e ji sa maa ŋaak n sann ni.6Mɔtaa na ji tuln yikuo k b ji cua liban kpeeki k tuln. N tuontunna nan ŋamm si linba be k tun, k n sa paa pakuu nba k a wann a n pa a tuontunna na, k maan a mi nan sua k be ti ni na k sa fit cua dat nan sidoniitnba na.7Yuo nba k u gbat salomon mɔbonna, Hilamm ji mɔk palmanciaɔŋ, k ji yet a: yetŋamm i be dina kaagbenu pak, ŋɔ nba tul Daafiid biyanfuondan k u si tie nibul bat ! 8K mun bia ŋmat jin mɔmaan k sa yet Salomon: N gbat maan nba k a tontu waanin ma. N sa tun lin nba kul k a mɔk l buamm k jin kpekii nan nyankpan dat na po.9N tuontunna sa jil liiban k sik nann mɔkl ni, k n sa t k bin tikl dat manŋ k bobn k tonkin nann mɔk pak k sa baal nann siamnba ka sa wannin; lenŋe kin sa bil, k a baal k jii. Ma luon lin nba li puolpo, l tie jiete k a tul n ŋaatieb.10Hilamm tul salomon kpek dat nan nyankpan dat wa luon bianŋnba. 11K salomon ji tul Hilamm jiet kpalpiet tusa pinle nan kpan nba ŋamm fanu ankola pinle; lin nba k salomon tien Hilamm binn kule na. 12Kaagbenu ŋamm tien salomon yanfantl, nan wa din sien mɔsonn bianŋ nba na. K manu ji be Hilamm nan Salomon sunsukini, k b ji lol molol nan b lieb.13Kpanbal salomon fil k lukt Islael jab nba sa fit tun tuonpaala, k b kann tie tusa pinta. 14U lin din tun jab tusle ŋmalik kul Liiban, k b din tuu tien ŋmalik liiban, k tunn k tien ŋmalii ŋanle bi duo ni. Adoniilamm din tie jab nba tun tuonpaala na saakɔa.15Salomon bia din ŋamm mɔk jab tusa pinlole nba sa fit ji jik kpiaata, k tusa pinninmun jaabii tana jualni; 16K batnba kann k pukin lenŋ, salomon din lukt niib tusa ŋanta nan kobiinta k tienm tuontunna guutieb.17K kpanbal na te k b luktl tanciena k jabi tangbeŋaa nba sa fit tien ŋaak na fiakl. 18Salomon tuontunna, nan Hilamm yab, nan Guuibliennba nae din jabii, k ŋaami dat nan tana nba k b sa jiil k maa ŋaak manŋ.

Chapter 6

1Islael tieb nba din nyii Ejipt na , li bina kobii ŋanna nan piinniin puolpoe , k tie Solomon nba din duii Islael naan li bina ŋanna , nan ŋmaali ŋanlee ni e , k i Solomon piin yenjiantu ŋaasaskak na mannu . 2L i nuak ni fɔkint din dtie taakaabi piik , k li sanpapo kɔkint din tie taakaabi piik nan ŋaŋnu .3Kunkua nbuol diok na din tie taabana ŋanŋmu , k tul nan ŋasaakak na , ki li yalimu tie taabana piik , l yalmu maŋ nan diok nan tiaɔŋ din jame 4Dikpina na din mɔk fɔna e loka kul ni . k li waal nayelipo ŋaan yaab nuakini .5U bia din maa detuati , ki li dien yennu ŋaasaakak na loka ni nan lanpuol po dekpina . detuotuk kul fɔkint sanpaapo tie taabanna ŋanlee . 6k tinŋ po diet nan kul yalmu tie taabanna ŋanlee , ki sisuuk ni yala na yalimu tie taabana ŋaantaa . k linba juot na yalmu tie taabana ŋaantaa nan waan . ŋasaakak na paa po maalii diu falin k gal tinŋ pa maalii a li te detuatil na n fit tuan ŋaan ki l yɔka daa kua dekpinn na ni .7Tana nba k b din jii maa jiantu ŋasaakak manŋ na , bin din ŋammil tankpiel buole wa , a lin te k jaal na pai nan kut funt daa be Sianminba ki bi maa ŋaakmanŋ na . 8Tinŋ po diok na tammɔb din be jiantu ŋasaakak na diitiu po e . ki taaŋmaatta be ki do diok nba waa ŋanlee na ni , nan ŋanta na ni .9Kpanbaal Solomon din gbenn jiantu ŋasaakak na maanu . ki jii kpet taabii k pin ŋaak manŋ . 10ki detuatii ŋaantaa nba k l kul fɔkint sanpa po tie taabanna ŋanlee na , bi din maal ki dennil jiantu ŋasaakak na nayelpo dekpinne , ki jii kpek taabi ki tulil .11Ki yennu yet Solomon a . 12Lii tie k a saak n senni nan n wannu , n saa tun mɔsonn nba ki n din senn k tul a baa Dafid na k tula . 13n sii be nan n niib Islael jiantu ŋasaakak nba ka maa na ni , k n bia kan mii nyikib .14k Solomon gbenn yenjiantu ŋasaakak maanu . 15Bi din jii kpek taabie e k piin nuak ni dekpinn na , la nyii li tinŋ po ki saa tuu paopo , k jii naajiik , taabii k ŋanm diok na tinŋ ni .16dio nba be nuak , ki b yi kaasi ya kaasi buol na . bien din maal jiantu ŋasaakak na Linn poe . Li fɔkint din tie taabanna piinlee , k b jii kpek daal ki caan ki bɔkitil , ki daat na nyii paapo ki saa tun tinŋ ni . 17Diok nba din be kaasi ya kaasi diok na tuann po na fɔkint din tie taabaana piinlee e . 18Kpek taabii nba din caa k tie dekpinna na , b din jab daat na paake , k l nan tibuuk nan lena . Bi din jii kpek taabii e k pin ŋaak na nuak ni dekpinna kul , ki li te tana na ji ki nyuanni .19Solomon din maa kaasi yaa kaasi diok nba k bi ŋanm ŋaak na nuak ni na tie Siaminba k b sii sent mɔlol lakil na . 20Diok na din tie taabanna piike k li yalmu tie taabana piik ; k l sanpaapo fɔkt tie taabana piik . k b taan l kul po nan Salima , b din jii kpeki taabii e k pin Malunŋ binbintil na .21B i din jii Salima e k taan jiantu ŋasaakak na nuaki ni , k jii salima jalit k jɔnn nuak ni diok taanmɔb paak , k nuak ni diok manŋ mun bia taan nan salima . 22jiantu ŋasaakak na nuak ni kul , nan malinŋ binbintil nba be kaasi yaa kaasi diok ni na din taan nan salima .23B din jii Olif daat e k nan bonkobit nba mɔk kpinkpent banlee , k tienm kaasi yaa kaasi diok na ni k bi paapo fɔkt tie taabana ŋanŋmu . 24B din jame k bia nan . 25b din mɔk kpinkpent ŋanlee lee , k kpinkpenŋ kul fɔkt tie taabaana ŋanlee nan waan . 26k kpinkpenŋ kpiŋ nan kpinkpenliuŋ kpinŋ fɔkint tie taabanna ŋanŋmu .27B din senn niib kaasi a kaasi diok na sinsuuk ni . k ŋanlee na mun siit dekpinna . 28k b jii salima k taan bonkobit nba mɔk kpinkpent na .29Jiantu ŋasaakak na nuaki ni dekpina na nuak ni diok nba mɔk kpinkpante , nan kaati , nan tipuuko l paak . 30nan sakii paaka din tie salima e .31B din jii Ofif taabii e k kpaa gankpaaba , ki kuan kaasi yaa kaasi diok na tanmɔb , k tanmɔb na yul paak bonpolinŋ . 32Bi din faŋ gana na nan bonninant nba tie bonkobit nba mɔk kpinkpent , nan kaatii na , nan bona tipuut , k jii salima k taan ganana , nan bona manŋ, nan kaatii na .33Tanmɔb nba kua jiantu ŋasaakak ni na bi din jii Olif daat e k tien li ŋancaat a bonpaba . 34bi din jii najiik daa te k kpaa gan-pɔkinkola ŋanlee . 35K naan kaatii nan tipuuk nan bonkobit nba mɔk kpinkpent li paak k taanil nan salima .36B din ŋanm dindouŋ jiantu ŋaasaakak na tuann po , ki maa joona k luon . joona manŋ , b din tuu tien taabana ŋantaae , ŋaan wei nan kpek daat b ciaabu .37B din fɔkin ŋaak na ŋmaalik nba waa ŋanlee ni k b yil Sil na nie . Solomon naan bina ŋanna ni . 38K ŋmaalii ŋannii ni , Li ŋmaalik ki bi yi bul . solomon naan bina piik nan yenn ni k b gbenn yenjiantu ŋasaakak maanu tuouna kul nan baa din lol na . Solomon din jil bina ŋanlolie k maa jiantu ŋasaakak manŋ .

Chapter 7

1Salomonn din ŋamme maa u ŋaak, u din tien binna piik nan ŋantae wa ki u tan maa ki gbenn. 2U daa din maa ŋaak nba be liban fualni na e, k li fɔkint tie tabana kobik ki l yalimu tie tababana pinŋmu li fɔkint paapo tie tabana piintaa, li din mɔk kpekii dacaata nan dapanti caabii ŋannae, ki dapanti bia din be caabu kul paak.3Bi bia din jii kpeki date ki piin ŋaak na, ki diet na kul taa tie piinna nan ŋanŋmu, nan dotuatukul ni. 4li din tie dotuatit ŋantaae, k duok kul mɔk takolobona ki yieknan liel nba. 5Bi din jii kpekii date ki tien l tamoi nan li gaana kul ki li tien yomm. ki li detuatit ŋantaa kul tamɔkuaka kul yiek nan liel nba.6Ki bi tien kinkal buol, ki t l fɔkint tie takolobona piintaa, piinŋmu, ki li yalint tie tabanaa pinnta, u din maa debik l tuannpo nan joana ki pin l yul paak.7Bi din maa naakuuk k l tie simnba ki b bu buut, k pinɔ nan kpekii dat,tinŋ ni ki saa tuuli paapo kul.8u din maa u tiɔŋ ŋaak nnee, u ŋaapuo nba din tie Eyipt kpanbal falaon bipona, u din maa li ŋaakbuolu ki tulɔa.9Ki li ŋmaalii kul ki kpab nan ŋaak na dindonŋ na, bi din fii tanŋanae k maa, li fiakil ki sa tuu li paapo. jual paak ki bi din ŋamm taana na, bi din bikine k jii silik ki kpiel ŋamm l nuak ni nan li nanyel po kul. 10Tangbenŋa na, bi din ŋamm jual paak ki jii tien li fiakil. k tan yenna fɔnkint tie tabanaa ŋannü_niin.11Bi din ŋamm tanlia nan kpeek daat ki bikin, paan li paak. 12Kpanbal ŋaadindonŋ saakɔnk na, yenjiatu ŋasaakak nuakni dindonŋ nan yenjiatu ŋasaakak tamɔkuakil na maalii kul bindin tuu tien tana (caabu) guunu muntae ki paan kpeek daat caabu yenn.13k gnanbal Salomon tun ki yien Hilan nba tie til ŋua na. 14U din tie Neftali buol ni pakuak bijae, u din mii saaɔk tuann fanna. Hilan din mɔk yenfuom na subini, ki bia mii saaɔk tuann fanu-fanu, ki u din tuo ki baal kpanbal Salomon buol ki tun Saaɔk tuonna kul.15U din tie kuut joana ŋanlee, k sinsinn yal na fɔnkit paapo tie tabana piik nan ŋan niin tie nan kuut ŋmük ki lin fɔnkint tie tabana piik nan ŋanlee, ki cie liel nan yalimu. 16K ba din jabil kuut mɔnt ŋanlee ki yilin kuut jaana ŋanlee na yul paak. ki sasin yal na tie ŋanŋmuu fɔnkit paapo ki cie liel na mu nbia mɔk tabana ŋanŋmu fɔnkit . 17U din nan galite kilituk liel jaana na paak, sosin yuo mɔk ŋanlolü, k lua na mɔk ŋanlolii biak.18U din jii kuutmɔnt ki tien tiluana ki tabin l kul paak yenn yenn. 19U din jii kuut mɔnt ki jabil ki linaan tipuuk k li fɔnkint tie tabana ŋanna.20Ki u jii tuan jaana ŋanlee nba ki l yula tie bonkunkuna na paak. u din jii kutmɔnt liluana nba k u ŋamm nae ki tuanil caabu kul kobik_kobik(kobi nlee_nlee) jaann kul paak. 21HIlam din jii kutmɔnt jaana na sennit jiantu ŋaasakak na tammob buole, ki pul linba din be diitu po na sann a Jakinn ki mun pul linba bee gaaŋ po na a Boas. 22Ki kutmɔnt nba ki u ŋammil ki li naan tinpuuk na mun tua jaana na paak. ki jaana na tuonn ji din gbenn.23Hilam bia din maa kutmɔnt nyunbuuk ki li tie bonkunkunn, ki li sumii tie tabanaa (ŋanlee nan) piik ki yalimu nuak ni tie tabana ŋamŋmu. ki li loka ni yalimu tie taabana piinta ki lint. 24Li nayelpo mogbana paak ki nan kutmɔnt lena piik ki sennil caabi ŋanlee, ki li kul nan nyunbuuk na tie yomm.25Nyunbuuk na din tie tua kuutmɔnt najai piik nan banlee jul paake. bantaa din tol bu num niigaŋ poe, ki bantaa tol binum yomba pa, ki bantaa tol bi num niidituo po, ki bantaa tol num yendopo. 26Nyunbuuk maŋ kpakiiu din tien nan niibifuok fɔnkit nae ki li mɔgbana tie nan buuk yal nba tie biaŋnba na, ki li mɔgbankooki naan tipuuk. nyunbuuk maŋ din saa kua nyun nan bɔkit tuta ŋanlee ne wa.27Hilam bia din naan kuutmɔnt tolit piik. li kul fɔnkint din tie taabana ŋanna, ki li fɔnkit paapo tie taabana ŋanta (dokiu), 28Bi din jii dapabae ki kpaa tukin liel paak ki tinil tolit. 29Ki yanbola ninant nan najai ninant bona nba mɔk kpinkpant ninant be linba ki bi jii tien tolit na paak. boninant nan paapo nan li tinŋ po, bi din nan boninanliae.30Totuk kul din mɔk kutmɔnt fiia ŋannae nan kutmɔnt bonlintil. Li luota ŋanna nan kutmɔnt guuta din be ki guu kutsɔŋ na ki li guuta paak ki bi nan boninant. 31Toluk kul din mɔk kantue, ki kutsɔŋ saa fiit tuan li paak, kanru na dokiu din tie taaŋmauŋ nan bonjinne, ki tinŋ po tie nübatu. bi din nan boninante ki lint.32Li fia kpakiu din din tie taaŋmant ŋanlee, li din be tolit na lonŋ nie, ki li bonlintil tul nan toluk na. 33Li fia na din naan taantolit fiiae bonlintil nan sipukit nan li tukinya kul tie kutmɔnte.34Daabuanna ŋannae din dia tolit na kul tinŋ po, loti na ni, ki ŋann nan toluk na tul nan liel. 35Li yul paak din mɔk bonsial, ki li yalimuu tie nuubatu, ki linba dial ki lintil na, li bodiakala na nan daat na kul tul nan tolit na yomm.36Li bondiakala nan daat na paak b din naan bonna nba mɔk kpinkpante, nan yanbola na kaati siaminba kul ki yial be, ki bia yab_yab li kpinii. 37Tolit na kul din jame ki naan ki bia taa buolu nnae ki bi din naan tolit na.38Hilam din nan titilaŋmanbana piik, ki toluk kul mɔk yan.(toliliaɔk) ki li yalimuu tie kpinkpendukina ŋanna na ki kua nyun bokit piina na. 39U senn tolit ŋanŋmue niigaŋ po ki senn ŋanŋmu nba bial niidiitu po, ki jii nyunbuuk na ki senn niidiitu po ki jiin yendopo.40Ki Hilam bia din ŋamm boba nan pel-nba(Sofila) nan senni. u din gbenn tuonn nba kul be yennu ŋasaakak na ni, ki kpanbal Solomonn wannɔ a wun tun na. waa din tun linba manŋe na: 41Jaana ŋanlee, nan bona nba naan ŋmanii ki be li jaana na paak.42Nan jalit nba ki bi tuul ki li tuuk liel na. ki paan dacaatil kul paak, nan kutmɔnt tiluana kobi ŋanna, ki li kul tua coobii ŋanlee-lee, ki lint dacaatil kul. 43Nan tolit piik nan talilaŋmanbana piik.44Nan nyunbuuk, nan najai ninante piik nan ŋanlee ki be dien nyunbuuk na. 45Nan boba nan sofula nan senni, Hilam din jii kutmɔnte ki ŋamm bona nba na kul ki tul kpanbal Solomonn a tii be yenjiantuŋasaakak na ni.46Yokbauk nba be sSukof nan saletann doi sinsuuk ni, jɔɔdann mɔkil baɔk na nie, ki kpanbal na din te ki bi ŋamm li kul na. 47Solomonn din ki te ki bi bikin kutmɔnt na yabinti, li paak bi din ki bann la tie biaŋnba, ki maan li din yab bonciann.48Yenjiantu ŋasaakak na ni, Solomonn bia din te ki bi tien salima bona, li maluŋ binbitil, nan binbitil nba ki bi paa jiet nba ki bi tien yennu na paak. 49Nan fitsenta piik nba sie ŋant-ya ŋant buol ni na, ki ŋanŋmu be niigaŋ po ki ŋanŋmu be niidiitu po, nan tipuuk, nan fita nan mubabiti.50Nan senni nba ki bi jokit bonnununbit lenŋ na sipa nba ki bi moi muu, nan ŋanat_yaa ŋant diok na gantabita, nan yenjiantu ŋasaakak na nayel po gantabita. b din ŋamm linba na kul nan salimae.51Yenjiantu ŋasaakak na ni tuann nba din gbenn yuo nba, ki kpanbal salomonn din jii linba kul ki u baa Dafid din jii ki tul yennu nae, ki kuan bonbibilit diet na ni. li salimpienna nan li salimmɔna nan bona nba kul be.

Chapter 8

1Ki kpanbal Salomonn te ki Islael buolu sakab nan ŋei sakab kul tikil u buol, selusalem, a bin jii yennu mɔlol lekil nba be Sion na ki saan kuan yenjiantu ŋasaakak na ni! 2Ki bil kul tikil, tambaal jaam na yuo ni, ŋmaali ŋanloli nba ki bi yi Etanim na ni.3Tuanndanm na kul nba tikil yuo nba, ki mantieb na wakit mɔlal lakil na. 4Ki jii saan nann ŋasaakak na buol ki Lifai tieb nan mann tieb na bia yennu lambouŋ na nan libona na kul. 5Ki Islael sakaab nan kul nan bi kpanbaal Salomonn tikil mɔlol lakil na buol, ki maan maluŋ. bi din kpii pei nan nei bonciann, ki bi din k mɔk kann ni.6Li puolpo ki mantieb na jii din jii molol lakil manŋ ki kuan ŋasaakak na ni. ki saa bill ŋant ya ŋant na ni, bona nba mɔk kpinkpant na lɔuŋ ni. 7Ki kpinkpant na piin lakil na nan daat nba ki bi ponn lakil nba ki jii na. 8Wunba kul set ki yekin tammob ki taak ŋant ya ŋant buol na saa fit la daat na joot po. ŋan wunba set gann po ŋalin kan fit la .daat manŋ daa bee lenŋ nan mɔntana.9Molol lakil na ni sial din ki be pukin, tanpatlaie ŋanlee nba ki Mouis din kpeen Sinaii jual buol na siminba ki kagbennu din lol molol nan Islael tieb, yuo nba ki bi din nyii Eyipt na. 10Mantieb nba din nyii jiantu ŋasaakak gbe yent diok na, ki nyilii, kimaan yennu baakil be u ŋaak ni. 11Ki manntieb na ji gbal bin ŋmat kua ki saa tun bi tuoonna.12Ki Salomonn din mial yennu a: yennu, luon wii be bunbonnie! 13N maa ŋaak nba si tie a ŋaak e, siaminba ki a si be yuokul.14Ki Islael niib kul din sie,e k kpanbal Solomonn tunn u num Islael niib po k tie pisin bi paak. 15U din yeta pakin Islael tieb yennu. u dia u mosonn nba ki u din senn ki tul nba Dafid, yuo nba ki u din yet a: 16Laa nyii yuo nba ki n din nyinn n niib Islael tieb Eyipt tinŋ na ni ko li tie siaminba ki bi saa maa ŋasaakak ki jiantil'mi, ŋaan n ŋann fin Dafid e maa fii dia n niib.17Ki Salomonn din yet a: nbaa Dafid din mali a wun maa ŋasaakak é, ki bi jiantil, Islael tieb yennu lenŋ, ŋaan ki yennu yetɔ a: 18yabla nan fa dukin nan fan maa ŋaak ki bi jiantilenŋ na. 19ŋaan ki yennu yetɔ, ŋaan fin ka sa maali, a tiaɔ bijae tan saa maa ŋaak ki tulin(ki bi jiantilinlenŋ.)20Ki mootana, yennu gbie u mɔsonn manŋa, mine gaal n baa naan, ki tie Islael kpanbaal, ki bia maa Islael k bia maa Islael tieb, yennu janjiat, buol ki tulɔ. 21Yenjianttu ŋasaakak na ni, n bia ŋamm sial buol, ki li tie mɔlo lakil na bin bee buol, mɔlol lakil nba ki tanpatlai ŋanlee be lini na. Ki tie linba ki din dian mɔlol nba k yennu lol nan ti yejamm yuo nba ki u din nyinnib Eyiptna.222324Ki Salomonn saan set binbitil na tuann po niib na numm ni, ki donn nii sanpaapo ki yet a: Islael tieb_yennu, yensau jika sanpaapo, kuo tinŋ na ni ki tie nan fiin na: a dia a mɔsonna nan nibatinnu ki jiin a tuontunna na waa nan bi paala kul ki somm a tuann po. Nnaee ki a dia a mosonna nan a tuuntunna Dafid nba tie n baa na, faa paak linba kul25Canbaa Islael yennu, mɔtana, i dia a mɔsonn nba k a lol nan Dafid na, ki yeta a yuo kul u yabuonnae si tun tie Islael kpanbaal, li tie ki bi tun saak u mɔk nan wa din saak biaŋnba na. 26Oo Islael yennu, ŋaant ki bont kul n tun nan faa senn ki tul n baa Dafid, wunba din tie a tuontunna na.27ŋann be! yennu a set saa fit kii be tingbouŋ na ni wa? sanpaak na kul, ki yalin janŋ nan fii be lenŋ i, ki nlee ki ŋasaakak nba ki n maa na sii yalin ki janŋani? 28N tie a tuontunɔ a n yomdaanɔ yennu, gbiintil n mialu, ki tun maa meiai ki luon linba dinna.29Yennu nan nyiɔk kul, ii guu ŋasaakak na, lii tie siaminba ki a gann, a bi jiantilae, mii set tol ŋasaakak na yuo nba ki miala, fan gbiint n mialu. 30Yuo nba ki n set tol ŋasaakak na po ki miala, a gbat n mialu nan a niib mialu, a gbat ti mialu ki nyik cab ti biit faa bee a binbebuol yendɔunŋ ni na.31Li tie ki bi yet a nilɔ tun ki biil u lua, ki bi bal nanɔ a malunŋ binbintil buol, ŋasaakak na ni a wun pol mob nan u ki biil siali, 32A gbiint ki bu ki tul a daaba, yennu fa be yendɔunŋ ni na. a dat wunba mɔk biit na tubil ki lin jaŋɔ, ŋan nyik wunba mɔk mɔnii na.33Lii tie ki a niib islael tieb datai nyannib, ki maan baa tun ki biila na paak, ki bi jen a buol ki baal ŋasaakak na ni ki miala nan sikinin mɔnŋ ki lau nyikicabu. 34Faa bee yendɔuŋ ni na, a gbat bi mialu manŋ. nyinkin cab a niib ki jen namm tinŋ nba ki a din jii ki tul bi yejamm na ni.35Li tie ka sol saak ki li tie a niib tun biila paak, ki bi nyik bi tuonbiit, ki set tol ŋasaakak na ki miata nan sukulu, 36Faa bee yendɔnŋ ni na, a gbiint bi mialu ki nyik cab bi kpanbal biit nan ŋamm Islael tieb biit, ki waaib ki bii tun linba ŋan. li puolpo ki fin yennu n te ki saak n baa a tingbouŋ na paak, tingbouŋ nba ki a tul a niib ki li tun tie bi faal na.37Lii tie k kon ba tinŋ na paak, kuo yialbiuk baal, kuo wɔluu baal ki kool bonbubuti, kuo nasuut baal, kuo ki niib datai pikimm, 38Fan gbiint bi mialu lii tie ki a niib Islael tieb yenɔ dudukit daamiiɔ, ki u be palbiil ni, ki bi tant b nii jiantu ŋasaakak na po ki miala.39Fan gbiint bi mialu manŋ. faa bee a binbebuol yendɔuŋ ni na a gbiint bi mialu, ki nyik cabib ŋaan sommib. fin kua ee mi nisalik dudukit nan u yan. a tien sua kul linba janŋitɔe. 40Ki li tie a niib saak a mɔb yuo kul nba ki bi be tinŋ nba ki a din tul ti yeejamm na ni.41Li tie ki samɔ nyi digbanbanfɔkit ki bal a buol a sann paak. 42Ki maan u gbat a tuonjaana nan a panŋ nba yaab na paak ki baal ki miala a ŋaak na ni. 43Fan gbiint u mialu ki tulɔ wa luon lnba kul ki nibuolu kul nba be tingbouŋ na ni saabanna, ki sak a mɔb, nan a niib Islael tieb nba tuun na ŋanne ki bi saa bann nan jiantu ŋasaakak nba ki n maa nae set tie siaminba ki bi si jiantila.44Lii tie ki a yet a niib a bin saan kɔn nan bi datai, ki bi miala, baa lek be siaminba kul, ŋaan set tol digbann nba ki a gann na po, nan jiantu ŋasaakak nba ki n maa ki tula na, 45Fan gbiint b mialu ki tululib nyannu.46Li tie ki a niib tun biit ki jiin na po, sua poŋ kaa ki ki tuun biiti, ki a wutool doo ki a to ki bi datai nyannib, ki tiemm daaba, ki saan namm digbangann ni, la tie digban nba fɔki, koo lii jiini. 47Fan gbiint a niib mialu baa be tinŋ na ni. bii nyik bi tuonbiit, ki fiit bi biit, ki miala nan baa tie tondanmnan yembon damm biaŋnba; yennu, a fan gbat bi mialu.48Li i tie k bi mɔ kuaŋan bi biit paak nan balmonii, tinŋ manŋ ni ki set tokin tinŋ nba ki a din tul bi yeejamm na, nan digbann nba ki a gann na, nan ŋaak nba ki n maa ki tula na,49Fan gbiint bi mialu faa bee yendɔnŋ ni a binbebuol na, a gbat bi mialu ki mɔk ninbatinu nanm. 50A nyik cab bi biit nan bi moyetuk, ki ŋaan bi datai-ii be namm binbeŋ ŋanŋ.51Bi tie a tiɔŋ niibe, niib nba ki a din nyinnib Eyipt, siaminba ki biak bonciann be na. 52Yabint yennu a luot a nuni yuo kul a niib Islael tieb nan bi kpanbal paak, kii gbia bi mialu yuo nba kul ki bi yiina ki loon sonmil. 53Buolu kul sisukini fin nee gannib, a bii tie a niib nan faa din pak a tuontunnɔ Mouis ki u pakib, yoo nba ki a din nyinn ti yeejamm Eyipt tinŋ ni na.54Salomonn nba din mial yennu ki gbenn yoo nba, ki u set malunŋ binbintil na tuonn po, siaminba ki u bo gbaan ŋaan donn nii sanpaapo na, 55Ki pak nan kunkɔsaakal, ki tien piisin niib nba kul taa lieb na paak u din yet a: 56Pakin yennu nba tul u niib foon nan wa din pak a u sa tun na. u dia u mɔsonŋana nba ki u din tul u tuontunɔ Mouis na.57Ti yomdaanɔ yennu i be nan timm, nan wa din be nan ti yeejamm biaŋnba na, u daa mi nyikitit kuo ki tamit ti po. 58Wun te ki ti saak u mɔb, ki lin te tii be nan waa luon tii be biaŋnba na, kii dia u sennii nan u wannu nba ki u din tul ti yeejamm na.59Ti yomdaanɔ yennu tuu ki tian ti mialu nan balunŋ nba ki nba ki n tula na, ki mɔk ninbatinu na Islael tieb nan a tuontunnɔ yuo kul, nan baa sii luo linba yennu nan nyiaɔk kul. 60Ki tingbouŋ na niib kul bann nan yennu kuae tie yennu, ki sua kaa ki pukin u po. 61I paala kul i gaa yennu paak, ki tun ki saak u mɔb, ki saak u senni nan u wannu nan yaa tie biaŋnba mɔtana na.62ŋanne, ki kpanbal nan Islael tieb kul mann malunŋ ki tul yennu. 63Salomonn din kpii nei tuta piinlee nan ŋanlee, nan pei tuta kobik nan piinlee. ki li tie weinantieb yenpiini. nna bannue ki kbanbal na nan niib na kul din jii jiant u ŋasaaka na ki tul yennu.64Li daal manŋ ki bi bia ŋamm, dindoun jok na sisukini nan jiantu ŋasaakak na tuonn po. lenŋe ki u mann malunŋ nba jokit muu munn na nan jiet yenpiini nan bonkobit kpapana, ki li tie weinnanlieb yenpiini ki tul yennu. u din mann malunŋ na leŋe kiman kutmont binbintil nba ki u din maa na din waab nan yenpiini na kul n paana.65Ki kpanbal Solomonn nan niib na kul dii lanbont jaamm, jiantu ŋasaakak na buol daa ŋanloli, niibul din lakin lenŋ bonciann, ki nyi Amap luanu nba be niigaŋ po na, nan Eyipt kpaal nba be niiditu po na. 66Daaŋanniin daal na, ki Solomonn cab niib na ki bi kun, ki bi kul dontil yennu ki kun, kiman piisin nba ki yennu tien u tuontunɔɔ Dafid nan u niib Islael tib kul paak na.

Chapter 9

1Yoo nba k Salmon maa kangbennuk ŋaak, nan kpanbal ŋaak na k gbenn, nan linba kul ku luon na k gbenn yoo nba, 2K yennu ŋamm dɔkit u paak nan wa din tun bianŋ nba Gabaon na.>>>>>>> 5a86e3a7c9cac5312fddcd8474c2cf20d866ee3d<<<<<<< HEAD3Ki yetɔ a: n gbat a mialu nan balunŋ na waa n ŋamm jiantu ŋasaakak nba ki a maa na ki li tie siamimba ki bi sii jiantillin yuo kul. n sii goli ki guul yuo kul.=======3K yetɔ a: N gbat a mialu na wa. N ŋamm jiant u ŋsakak nba k amaa ma, k l tie sianninba k b sii jiantilin yookul, mɔkmɔk nan mɔk-mɔk n sii golii ŋaak manŋ, k guol yookul.>>>>>>> 5a86e3a7c9cac5312fddcd8474c2cf20d866ee3d<<<<<<< HEAD4Li tie ki saa jiantin nan balmɔnii nan yanŋannin nan a baa Dafid nba din tie na, ki saa dia n senni ki tun linba kul ki wanna, 5N saa dia mɔsonn nba ki n din senn ki tul a baa Dafd yuo nba n din yetɔ ma u yaaboonae sii tun dia Islael tieb na.=======4Lii tie k a saa jiantin nan balmɔnnii, nan a pal kul nan a baa Dafiit nba din tie na, k sa dia n sennii, kii tuon linba kulo k n wanna; 5N sa ŋamm senn Islael naan na, nan ma din senn mosonn nan a baa Dafiit k yetɔ a: Akan ban kɔnŋnua a ŋaak na ni k u sa di Islael naan na.>>>>>>> 5a86e3a7c9cac5312fddcd8474c2cf20d866ee3d<<<<<<< HEAD6ŋaan liitie fin kua u yaaboonae yet n mɔb ki jiante yennbit, kuo ki yet n senni nba ki n tula na, 7ŋann ŋalin n saa nyinn n niib Islael tieb tinŋ nba ki n tienn na nie, ki bia nyik jiantu ŋasaakak nba ki n ŋammil ki li tie n jiantu buol na. tingbouŋ na ni niib kul saa salik Islael tieb , ki diab nan tonnu.=======6Ŋaan lii tie k fin n neii ka a yaabuanna yet n weiu, n neii ka lii tie k a yet n sennii, nan n mob nba k n tula na, ŋaan jiant yenfanu, 7N saa nyinn n niib Islael tieb tinŋ nba k n din tienm na nie, k bia nyik jiantu ŋasaakak nba k n ŋanmil k l tie sianninba k i jiantlin na. Tingbɔnŋ na niib sa yisin Islael tieb, k bia diab nan motont.>>>>>>> 5a86e3a7c9cac5312fddcd8474c2cf20d866ee3d<<<<<<< HEAD8Jiantu ŋasaakak na saa kpant langbenn, ki wunba lenŋ kul li saa yaalitɔ, ki u gbanan saa jek ki wun boi a bee ki yennu tun nna ki tul tinŋ na nan jiantu ŋasaakak na? 9Ki niib saa jiin a: kiman bi yet bi yamdaanɔɔ yennu nba din nyinnitb Ejypt ki baal namm nna nae, bi jiantil yenbite ki bakitib. ŋanne tie ki yennu baal nan tont na bi paak.=======8I i jiant u ŋasaakak na saa kpant langbenn, k nuanba kul gal leŋ k la, l saa yaalitɔ, ku gbanant n jek, k wun boii a: be e tien k yennu tun nna k tul tinŋ na, nan jiant u ŋasaakak na? 9K niib saa jien a: k maan b nyik b yemdaanɔ, yennu nba din nyinnib Ejipt tinŋ ni, k baal nanm n na nae. B Colin yenbit k gbaant jiantilb ŋanne tien k yennu baal nan falaa na b paak.>>>>>>> 5a86e3a7c9cac5312fddcd8474c2cf20d866ee3d<<<<<<< HEAD10Salomonn din jii binna pinlee ki maa li ŋei ŋanlee, yenjiantu ŋasaakak nan u naan ŋaak. 11ŋaan kimann Hilam nba tie til kpanbal na din tul Salomonn kpeki daat, ki bia tulɔ kuut nyinyila ki jaŋ na wa luon biaŋnba na, ki kpanbal Salomonn din jii digban sakala pinlee nba be Galilee yent ni na ki tul Hilam=======10Binnaa piinle sinsiik ninŋe k Saalmon din maa yenjiantuu ŋasaakak nan u naan ŋaak na. 11Nan Tiil kpanbal, Ilaam nba din sonm kpanbal Saalmon, nan k pek, nan naajidaat, nan Salinmaa nba kul k u din jii k fit tun l ŋei tuonnaa na. L paak k kpanbal Saalmon din jii duoii piinle Gaalile yial ni, k tul tiil kpanbal na.>>>>>>> 5a86e3a7c9cac5312fddcd8474c2cf20d866ee3d<<<<<<< HEAD12K Hilam nyii til k lin got digban sakala nba ki Solomonn tulɔ na ŋan u num din gboo doi na, 13Ki yet n ninja digban buolibe na ka tuli mi? ŋaan pul doi na sann k a bal, nan dinna, le sanne ki bi yii doi na. 14Ki Hilam bia ŋamm tul Salomonn kut nyinyila kobik nan piinlee.=======12K Ilaam nyii u duo Tiil a k tan baal a wun got Saalmon yaan tulua duoii nba, ŋaan u nunŋ din k gboo; 13K u ji yet kpanbal Saalmon a: n ninja, duo buolbee k a twin na? k pul duoii manŋ kaabul, k l saann be nan dinna. 14Ilaam din tul Saalmon salinkuna k l pelbotu gbilaa kobikaa.>>>>>>> 5a86e3a7c9cac5312fddcd8474c2cf20d866ee3d<<<<<<< HEAD15Gotil, kpanbal Salomonn nba din mabin niib nba ki bi maa yenjiantu ŋasaakak nan u naan ŋaak, milo nan selusalem fuonjok, Oitor, Meguido nan Geselna. 16Eyipt kpanbal Falaon din faa taab ki nyann Gesel ki kpii leŋ niib, ki jool muuwa. ki li puolpo ki u jii doo na ki tul u bipuo, ki li tie u ciannu piini yuo nba ki u din kun Solomonn na.=======15Kpanbal Saalmon din jii ninmɔnne, k tuontunna na maa jiantu ŋaak, nan naan ŋaak na yianyian k gbenn k bia maa Miilo, nan Seelusalem guonna, Atsol, nan Mekiido, nan Gesel. 16Ejipt kpanbal Faalaon ponŋ dinlek Gesel k nyannɔ, k kpii leŋ niib, k juu duo manŋ muu. L puol po, k u jii duo manŋ, k l tie u bipuo, puocianu paatii, yoonba k u bipuo manŋ din saan kun Saalmon na.>>>>>>> 5a86e3a7c9cac5312fddcd8474c2cf20d866ee3d<<<<<<< HEAD17Ki Salomonn tan ŋamm maa doo na, ki bia din maa Bet_Olon nba be tinŋ po na, 18Nan Baalat nan Tadmol nba be doo na panpion ni na. 19Digban sakala na kul dintie yente, ki bi beki bona lenŋ, nan doi nba ki u taani nan tantolit be lenŋ na, ki bia maa liba kul ki u lonn jesalulem nan Liban, nan doi nba kul ki u mɔk yiiko li paak.=======17K Saalmon tan ŋamm maa duo manŋ u bia din jii ninmɔnne k maa Betolon nba be tinŋpo na, 18Nan Balaat, nan Taadmol nba be duo nba tie palaan pionŋ ni na; 19Nan duoii k u bilin u jiet, nan doii nbak u taannii, nan taonbobt, be na, k bia maalinba kul k u luon, Selusaalem, nan liiban nan sian ninba kul tienu yent.>>>>>>> 5a86e3a7c9cac5312fddcd8474c2cf20d866ee3d<<<<<<< HEAD20Niib buolu nba kul din tenn ki tie Amolee niib na din ki pukin Islael tieb ni. 21Bi yaboona nba din tenn ki be doo na ni ki Islael tieb din ki buotib na Solomonn din jii ŋammee, ki bi tun mabit tuonna, nan dina bi tuonne tie ŋanne.=======20Buolu nba ji olin tenn k tieb, Etiel tieb, Feles tieb, Efie tieb, nan Jebu tieb, j din k pukin Islael buolu ni, 21B yaabuonnaa nba din ten k bial be duo manŋ ni, K Islaael tieb din k fitkpiib na, Saalmon j din jiib tiem nan daa baa nae, nan dinna.>>>>>>> 5a86e3a7c9cac5312fddcd8474c2cf20d866ee3d<<<<<<< HEAD22ŋaan Salomonn din ki to ki Islael buolu tunn mabil tuonna, kiman bi din tie kunkɔnkonae, nan sonmitieb, nan saakab, nan tantolit saakakb nan tanjakila.=======22Saalmon din k jii Islael tieb na, k tien u daaba; b din tie u kunkɔnkɔnnae, nan saakab, nan ŋmakit tieb, nan taantolt saakab nan b jakilaa.>>>>>>> 5a86e3a7c9cac5312fddcd8474c2cf20d866ee3d<<<<<<< HEAD23Salomonn din lukit saakaab kobi ŋanŋmu nan piinŋmu k b din dia niib nba tun u mabil tuonna nba tie u tanmaanu na ni.=======23Saakab kobii ŋanŋmo nan piinŋmoe din dia niib nba tuon Saalmon tuonna na.>>>>>>> 5a86e3a7c9cac5312fddcd8474c2cf20d866ee3d<<<<<<< HEAD24Eyipt kpanbal Falaon bipuo nba din tie Salomonn ŋaapuo na, nba din nyi Dafid duo ni k bal naan ŋaak nba k Salomonn maa ki tulɔ na puopoe wa k Salomonn din jii tant ki gbien baauk nba be jelusalem yendopo na.=======24Saalmon ŋaapuo nba tie Ejipt kpanbal bipuo na nba din nyii Daafiit duo ni, k baal naan ŋaak nba k Saalmon maa k tulɔ na ni, l puol poii wa k Saalmon din jii tant k gbien baaak nba be Selusalem yendo po na.>>>>>>> 5a86e3a7c9cac5312fddcd8474c2cf20d866ee3d<<<<<<< HEAD25Binbiulil nba ki Salomonn din maa ki tul yennu na paak, bin nuakini u din tu mann mujoonu malunŋ nan weinanlieb malunŋ taal muntaae, u bia din jokit bonnunubit k tien yennu. nna bannue ki u din gbenn yenjiantu ŋasaakak na maanu.=======25Binn nuak ni Saalmon din tu mann mujuonnu malunŋ nan baltienu malunŋ taalmuntaae, binbintil nba k b maak tul yennu na paak; u bia din juot bonnunubt k tien yennu. N na bannue k u din gbenn yenjiantu ŋasaakak na maanu.>>>>>>> 5a86e3a7c9cac5312fddcd8474c2cf20d866ee3d<<<<<<< HEAD26K Salomonn bia din kpaa ŋalit Esion Gebel doo ni, ki t kpia Elaf, k be mɔk munŋ gbianu Edom duo ni. 27Ki Hilam tun binba tunn mɔkgbeŋil paak k mɔk li yan na, a bin saan kii tunn nan Salomonn jab nba tuun mɔkgbeŋil paak tuonna na. 28Ki bi saan nan ŋalunŋ saa baal Ofil duo ni, ki jen na kul nyinyi la bonkuna kobi ŋanna nan piinlee k tul kpanbaal Solomonn.=======26Kpanbal Saalmon bia din kaa ŋalint, Etson Gebel duo ni, k l kpianan Elot, Edom mɔk-kpinŋ. 27K kpanbal Ilaam Tun u tuntunna nba ban tun mɔkil paak tuonna k mɔk l yan na, a bin saa kii tuun nan Saalmon tuontunna nba tuon mɔkigbenŋ l paak na. 28K b saan nan ŋatunŋ k tan baal Ofiil tinŋni k jii Saalinkunaa, k l kpeiu saa baal kpabitaa baaje kobik nan piinloob a, k jen nann k tul kpanbal Saalmon.>>>>>>> 5a86e3a7c9cac5312fddcd8474c2cf20d866ee3d
Chapter 10

1Sebaa kpanbal puok nba gbaat Salomon nba mɔk yanfuon nba, k l tie kaagbennu paanŋ ni, k u jii baal a wun wann'ɔ u yanfuon. 2K u ji baal Ylusalem nan u wantieb bonciann k b jaak yiiyokt k dia bonunubt nan wubt boncian, nan tan nyinyila. k baal Salomon buol k yet'ɔ linba be u pal ni.3k Salomon jiin u jini kuul, k sial dink bial k kpanbaal din k fit wanɔ. 4Sebaa kpanbal puok la Salomon yanfuon kuul, nan ŋaak nba k u maa na. 5nan u jiet tiebl, nan u tuotunna, b diok nan b tiat nba k b lia nan malunŋ nba k b maan kaagbennu ŋaak ni.6L paak k u jii yet kpanbal, l set tie moni ma gbaat lemba n duo ni a yanfuon nan a benbeŋ ni. 7K fiit k baal n daan k tuo , ŋaan n tan baal k laa nan n nibi ne waa k tuo.N daan ponŋ k kpaat boktim ka. A mɔk yanfuon nan nba yaab bonian k jie ba piak linba.8Binba gbaat a yanfuɔ k saa yuo kul a nunŋ po paman tie b yaal. 9Yet ŋan tie kaagbennu yaal, a yennu nba tuo k tuula Islael kpanbal kok! kimaan kagbennu luon Islael yaab k dina b bet ka bubuut k tien moni.10U b tuul kpanbal likitana kobk nan piinle, nan bonunubt boncian, nan tan nyinyila. b k ban baal nan bonunubt k tuul kpanbal Salomon cie Seba kpanbal puok naa yaal.11Hilam kpanbal ŋatint din baat nan likitana na k b nyi nan Olif k baal nan kpegi daat boncian nan tan nyinnyila. 12Gbanbal jib ji kpegi daat k jaan lint kpaanbal ŋaak nan kagbennu ŋaak, k bia tien yanyina yeli nan b biat. k kpeki daat jik baat ka ka nan dinai.13Kpanbal Salomom ji b tuul Seba kpanbal puok waa luo linba nan waa bual linba, k tulua piini nba janŋ nan kpanbal Salomon. K kpanbal puok na ji ŋmaat kun u duo ni ŋua nan u tuon tuna14Likitana kpayunba tu baat Salomon buol bin kuul ni tie kobi ŋanlob nan piinlob nan ŋanlob. 15I din k pukin linba k b baat k lato nan jiika nba k Alab kpanbal nan duo yudan din tu tien'ɔ na.16Kpanbal salomon kuul kut tana kunkon tia gbeŋa kobi ŋanle, k kunkon tiok kul kuul nan kut tana kobi ŋanlob. 17K bia kuul kunkon jatiat kobi ŋanta nba k u jii kut ŋnun ŋanta, k kpanbal jii k biil ŋaak nba be Liban fual ninŋ18Kpanbal maa nann binbintl nan lik tana, k tanɔ nan liktana nba ŋan, 19K l nan binbintl b mɔktaa ŋmata ŋanlob, k l binbintl paao b tie bonkunkun puolpo, nii b be l ŋinbintl ganŋ nan jentu, k yamola banle ninonŋ sie k kpia l muui. 20K yambola piig nan ŋanle sie piitaa ŋmata luob buol. B k mi k la linan binbintil buol kpanbal buolu kpanbal sua duo ni.21kpanbal Salomonn bona kul b tie kuut tana, k ŋaak nba be liban fual ninŋ jeditiat nan nyunyu bona kul b tie kuut tana b din k tie sial nan likili kuuti, likili kuut din k tie sial kpanbal Salomonn yuo, 22I din mɔk ŋaatint, ku ŋaatint nan kpanbal Himan ŋaatint lakin tuun bina ŋanta kul ninŋ ŋaatint din tu jin k dia likitana nan kuutana, nan muokin ninŋ bonkobit.23kpanbal Samonn b tie sakua tinŋ kpanbala kul ni k mɔk yanfoum nan mokin boncian. 24Sua kul b kpaan u la kpanbal Salomonn k gbaat yanfuom nba k yennu tien u paal ni. 25K sua kul ji b baat u buol nan likili nan kuutana, nan tiat nan kunkɔ tiat nan bonunubit nan taani naa taan bobtl din tie nne biin kul.26Salomonn din taant kuukɔ tiat nan taani, u din mɔk kuukɔ tiat kobi piik nan ŋanna nan tani tusa piik nan ŋanle k bil duo ni sianin nba k kuukɔ tiat be nan jelusalem ni kpanbal buol. 27Kpanbal salomonn naan yuo kuut tana din yaab nan tana ne k kpeki yaab nan sinsabi nba yia nan lieb yelusalem ni.28Salomonn b nyint nan u tani Ejipt ni, kpanbal b tu tun u niib nba daa bona bin saan k jiib kuon kuon nan daak nba set banu nba. 29Nan kunkontiok nba diu nyi Ejipt k kua na k b din kuat Elf nan silie kpanbala tani nan taantuol, k taantuol daak tie likibina kobi ŋanluob. k taam daak muntie likibina kobik nan piiŋmu.
Chapter 11

1kpanbal Salomonn b tu bua puob nba tie saam nan falaɔ bipuo; Muab tieb, Amon tieb,Edom tieb, Sidomit tieb nan Hetian tieb. 2B b tie buolu nba k Kaagbennu b yet Islael waas; I kan saan b buol, b mun kan baal i buol; b saa ŋmant, i malim k saan nan b yennui po. Salomonn ji sa taan l buoli k kuam buam ni.3U b mɔk puob kobi ŋanlole k b tie kpanbala waas nan puob kobi ŋanta k pukin b po k l puob b ŋmaat u paal.4Salomonn kpetouk yuo, u ŋaapuob b ŋmantil u paal yennu faani po, k u paal kuul ji bo k be kaagbennu u yennu po, naan u baa Dafid paal nba bo be yennu po biaŋinba na.5Salomonn jii b saaa Astate buol Sedonit tieb yennu l puol po Milkom Amonit tieb biit. 6Salomonn ji tie linba k ŋan kaagbennu ninŋ ni, u ji k waa kaagbennu l kuul ni, naan u baa Dafid.7Salomonn ji maa ŋant buol jual nba be yelusalem tuan k l tie Kemok yaal nan moab biit, nan Molok, nan Amo waas biit. 8L b tie nne u puob nba tie saam na buol, k b yiit saali nan bonunubt b yennii.9Kaagbennu paal ji bie Salomonn paak k l maa u paal ji bo k be kaagbennu po, Islael yennu nba bo dokt u buo taalmunle. 10U b bielo k u la puk yennu faani ama Salomonn b k cɔlin kaagbennu senni.11k kaagbennu ji yet Salomonn, fa k tuo n donnu k bia k gbaat n senni nba k n tuula, n saa bokt duo nba be a paapo ktuul a tuotunua.12a baa Dafid paak n kan tie n nyan ka daa mɔk mial. n tan saa faat a bik nui ni. 13n kan duo kul ka, n saa nyiko buol yno k dukin Daid n tuo sun nan yelusalem nba k bo lukto paak.14kagbennu ji tuul Salomonn da taak, Hadad Edomit yuo k u bo tie kpanbal Edom ŋaak ninŋ yuo. 15Joab nba b tiee kun konkona sakua yuo nba k Dafid b maa Edom duo, ku saan k pii kuum k kpii jaab kuul nba bo be Edom duo ni.16 U bo be nan Islael yaab ŋmali ŋanluob k kpii jaab kuul, 17L yuo k Hadad jii cial nan Edom tieb nba baa tie u baa tuontunna k saan Ejipt. Hadad b tie nasin bik.ŋŋŋ18B bo nyia Madia k jii saan palan, b bo jii palan jaab k saan Ejipt duo ni kpanbal falaɔ buol, falaɔ b tul Hadad ŋaak ku fo l ninŋ k bia tuulo kpaant. 19Hadad b la totl falɔ nunŋ ni, l yaa paak k b jii u ŋaapo nipuo k tuul Hadad ku kuan kpanbal puo cacepene nipuo.20k Cacepene nipuo maalua bonjaak Genubal, cacepene wublo falaɔ ŋaak ni; k Genubaf jiibe falaɔ ŋaak ni ŋua nan falaɔ ŋaa waas. 21Yuo nba k Hadad gbaaat Ejipt nan Dafid kpo k joab nba b tie kunkonkona sakua kpo, ku yeet falaɔ; nyikinkin saan n duo ni. 22k falaɔ yeet'ɔ; n buol na bia pota ni ka bua a saan a duo ni? ku jiin, sial k potin ŋan nyikin kin saan.23K yennu bia tuul Salomonn dataak; Ledon Eliada bija nba b cial u canba Hadad ese tsoba kpanbal buol. 24u din tikl niib u buol, u din tie u cakl ninŋ konkonkona baat yuo nba k Dafid mabt u canba tobtieb. B din saa Damas, k Saabe k tun Damas. 25` u din tie Islae datak yuo k Hadad din tiɔg tonu, k b maato Islael po. u din tieSili yudanua.26Jelusalem nba din tie salomonn tuontouna, don nuu kpanbal paak yuo nba din tie Nebaf bija, nan Eflat tieb nan celeda, ku naa din tie pakuak ku saan tie celua. 27L yaa paag t ku don nuu kpanbal paag. Salomonn din maa milo, k ji luɔ Dafid u baa ŋaak tamob nan tana.28Jelusalem din yaab k bia mɔk panŋ ; k Salomonn yan la bonjabik u tuon ni, k tulo k tie nimɔn tuotuna sakua Yosef ŋaak ni. 29l yuo ninŋ, jeloboam din nyii yelusalem k tuok sɔnu ni silo sogni Asija, ku lia liatfuogpaan. b din tie b banle k be kpaab ni. 30Asija sol liat paan nba ku lia, k pato cagl piig nan ŋanle.31k ji yet jeloboam, jiin a ual caga piig! k l maa kaagbennu , Islael yennu yet: A lai n saa fat Salomonn nuini u duo k tula buolu piik. 32 Ama u si mɔk buolu yen k dukin n tuotunua Dafid ponan jelusalem paak, duo nba k lukt Islael buoli kul ni. 33Li paak k dukin b nyolin, k ji gbantina Astalte nunŋ ni, Sidonian nba yennu, Kemok nunŋ ni moab nba yendu, nan milcom nunŋ ni Amo waas yendu, k l ma k tokin n sɔjok k sitie linba tuok n ninbina ni k bia got n seni nan n pinpak t nan Salomonn baa Dafid b tien biaŋinba.34n kan fat duo kul u nuu ni, kimaan n si diok ku tie bat u manfuol kul ni, k dukin Dafid n tuontnna paak yuo nba kin lukto ku colin n maam nan seni. 35Ama n saa fat duo u bija nuu ni, ŋan ji tula buolu piik. 36N saa nyik u bija buolu yenn, k fiit Dafid n tuo tuotunna n ki mɔk yinyiem n nunŋ ni yelusalem, duo nba kin lukt k saa tien n saan.37N saa jia fi tie ŋmaktua, lemba kuul ka nalenŋ si luo, a si tie Islael kpanbal. 38Li sua ka jɔlin linba kul kin yeta, li sua k som n sajɔk ni k bia tie linba tuak n nunŋ ni, k cɔlin n seni nan n maam nan Dafid n tuontun yaan tien bieanu nba, n si be nana, n saa maa ŋaak yene buo nan ma b maa k tul Dafid, n saa tula Islael. 39n saa sikna nan Dafid buolu yaab, Ama l ki tie yuo kul ka.40Salomonn ji kpan k wun kpi yeloboam, Ama yeloboam ji fiil k jial k saan sisak Ejipt kpanbal buol; u ji be Ejipt kaka yuo nba k Salomonn tan kpo.Salomon tuana nan waa tun lemba nan u yafuom b k dian Salomonn tuona gbon ni? 42Salomonn b tie kpanbal bina piinan jelusalem ni nan Islael kul ni. 43Salomonn ji kpo, k b piuk Dafid u baa duo ni, k bija Lboam ji gaal kpanbal yial.
Chapter 12

1ŋanne k Roboom saan sikem, siaminba k islael tieb nba be ganŋ po na tikl a bin dinnua ŋaan. 2Yuo nba k Nebat bija jolobuam, wunba din cial saan Ejibt k saa buol, a kpanba salomon n daa laa tuo na, nba tan gbat nna manŋ, ku nyii Ejibt k jen.3ŋanne k buolu nba be ganŋ po na tun k yiin jelobuam, k b kul tɔk saan Roboam buol k saa yetua a; 4A baa Salomon din diat nan tonue, k jintil jik-kpiata. Li tie ka saa sak k jika manŋ, n fukt, k binbenŋ ii ban k tulit, t bo sii tie a jiamme, k baakta. 5Ku yetb a ii jen daa ŋantaa daal ni, k n saa tuli gatu. K b yaat kun.6K kpanbal Roboan pak nan saakab nba tu k ŋmaktl u baa kpanbal salo mon ne a. kpaanlanne k n saa jiin tul niib na? 7K b tulua gatu a, lii tie k luon tan dia niib na fannu, yulimm gatŋanu, k jii b lonm po, k b sii waa ae yo kul.8ŋaan u din yiet saakb kpaani nae, ŋaan saan u lieb nba tie u waakil, k bia ji tie u ŋmakit tieb na buol, 9K b boib a i saa kpaanin ki man tun nlee? N saa pak nlee k tul nii nba yaa man ŋaan k b jika-i- fukii na?10U lieb nba tie u waakil na, jiina, linba k a saa pakibe na, niib i sii kpatik gbenŋ k gal n baa siak; 11K bia wannib a nbaa din jint: jik-kpiatae. ŋaan min ŋalin saa jiinii linba kpai k gal nna. u din dia min miinne, k buo i, ŋaan min ŋalin sii dia gbanne k buoi.12Daa ŋantaa daal ni k niib na nan Jelobuam jen kpanbal buol, nan waa daan sennib bianŋanba na. 13K kpanbal pak nan niib ne kunkociok. nan yiet nikpela na kpaanii ne. 14U din gaal naasinm na nba wannua biaŋinba nae k yet a, N baa din jinti jik-kpaita, min saa ŋanm puk ni jika na kpaissue. u din buoi mimmiine, ŋaan min sii buoi nagbanne.15Li din tie kpangbenuk lomme, nan wun tun linba kudin te ku sɔkini Ahija, wunba nyii silo na pak k tul Nebat bija Jelobuam na Naan din tie k kpanbal na k gbiint niib nba luon linba na.16K niib na nba la nan kpanbal na kan sak k tulb na k b gaan jat k yiena, Dafid nan b naatieb n sik tinŋ ninŋ. 17B ban tun lanne k tulti? Islael tieb ŋaant k tin kun man, ŋaant k lebuam ii dia u mɔnŋ l yuo na k islael tieb na yiet Rehobuam. K islael waat nba kua Juda ne cial k nyi kua.18ŋanne k kpanbal lobuam tun Adolam wunba din tien nin mɔnn tuona saakua na islael tieb buol, ŋaan b din jaatua tanae k kpiiu. Li yuo na k Lehoboam kakt k kua u taantoluk ni. K cial saan Jesusalem. 19ŋanne tien k islael digbana nba be ganŋ pona niib ji tieb mɔyèt k danme k tul Dafid nangbonŋ.20Islael tieb na nba gbat nan Jelobuam nyii Ejipt k jen na k b yiinɔ b tintaankaanu ni k dinnua islael naan. Juda buolu ni kuae din bial k waa Dafid yaabuona.21Rohobuam nba din baal jelusalem yuo nba ku yiin jab nba mi kɔnn fanu. tu saa kobk nan oiinniin, k b nyii juda buolun nan benjaminn buoluni. U din luon wun faa tɔb, k la nyannu k gaal islael tuieb yent nba be ganŋ po na.22ŋanne k yennu yet u sɔknii sehmaya 23a wun paak mɔmaan na k tul kpanbal Robuam, nan juda buolu kul, nan Benjamin buolu kul a. 24I daa kɔn nan i tiɔnŋ ninjanm nba tie islael tieb na I kul ii kun man. linba tun na tie n lonme. k b saak yennu mɔb k ji ŋmat kun.25Islael buolu kpanbal jelobuam din ŋamm sekem duo. K l be Eflam yent nba tie kunkona nani. K k kal lenŋ waan. Li puol po ku fiil lenŋ k saan ŋamm penuelduo. 26Jelobuam yet u paal ninŋ a, buolu maanŋ ji saa fit k tuun n Dafid naak ninŋ a. 27U din pak k tul u mɔnŋ a, laa tie bianŋ nba mɔtana na li-i tie k n niib saan jelusalem k saa mann malunŋ k tul yennu, jiantu ŋassakak ni, b saa jii baakl na k tul juda kpanbal Rehobuame, ŋaan kpii.28Waa dukin nna k u jii tuu kii saa jelusalaim kii jiantil yennu islael tieb i yennii nba nyinni Ejipt nae na. 29U din senn salima naajabit na yenua Betele, k senn lua na Dann. 30K niib na saa jiantl naajabit manŋ Betel nan Dann duo ni, kl tien biit.31Jelobuam bia din maa jiant bua kunkona paak k gann niib nba ki tie liifai buolu k tiemm manntieb. 32U bia din nyinn jiantu janm daal, k l baat ŋmaalii ŋanniin, dapiik nan ŋanŋmu daal k l tie nan Juda jaamm na. U din tuu mann malunŋo, binbintil nba be Betet na paak, k tul Salima naajabit nba k u maa na, k jii manntieb k kaamm Betel manŋ k b tuun mannu bua nba k u maa na ni.33K ŋmaali ŋanniin ni dapiik nan ŋanŋmu daal; nba ku tionŋ gann na, k u saa n Betel manŋ k saa mann matinŋ binbintil na paak. K l tie jaamm nba ku senn k tuul Islael tieb na.

Chapter 13

1Gotl ,k yennu nilɔ nyii juuda k baal Betel ,wunba sɔknt kaagbennu maan na, k sua k selobuam sie binbintl na buol a wun mann mujuonu malunŋ. 2Ku yikn binbintl na paak ,k pak kaagbennu maan k yet a:binbintl ! binbintl !kaagbennu nba pak linba e na.Gotl ,b saa mal bik Dafiit ŋaak ,k u sann sii tie suosiab , u saakpi pokpeli manntieb nba tuun k dontb mɔnŋ na k juab muu a paake ,k juo nifosaalii kpaba muu a paak .3L daal manŋ k u tul nyinn ,k yet a: na buol nae k kaagbennu pak l nyinn po a:Gotl ,binbintl na saa bet k baa ,k tanpent nba be l paak na saa yat.4yuo nba k kpanbal gbat maan nba k yennu nilɔ pak k yikn binbintl na paak Betel na ,k u wannɔ nuu binbintl na buol ,k yet a: suotɔ man ,k selobuam nuu nba k u wannɔ na kpant nuu kuonn, k ji gbal pɔlu.5k binbintl na pat k baa,k tanpent nba be l paak na yat,nan yennu nilɔ nba bo pak k wann nyinn nba po, k kaagbennu pak na.6ŋann e k kpanbal gaal maan ,k yet yennu nilɔ na a:Miat kaagbennu ,a yennu ,k mialɔk tul'n ,k wun teb n nuu na ,k yennu nilɔ na mial kaagbennu ,k kpanbal na nuu ji la laafia ,k tie nan laa tu tie bianŋnba na .7k kpanbal na yet yennu nilɔ na a:kuan n ŋaak na ni ,k gaal jietwaan k di ,n saa paa linba k a tun na paaka.8k yennu nilɔ na yet kpanbal a:Lii lekii tie k a yaa fin tul'n a ŋaak bɔktin monŋ ,ŋaan n kanweia k kua ,Nkan di jesiat ,n biakan nyu sial naa ni.9k maan u tul'n sennu ,k l tie kaagbennu maan a:Akan di baa jesiat kuo k nyu nyun ,a bia daa tɔkii sɔnu nba k a tɔk'n na k ŋmatii.10L paak u din tɔk'n sɔnjoganne ,waa din kun u din k tɔkin sɔnu nba k u bo tɔkn k baal Betel na.11ŋaan sua k yennu sɔknii jakpel sua din kua Betel .ŋanne k u bonjaii baal k tan wannua lnba kul k yennu nilɔ na tun Betel l daal manŋ ,nan maanm nba k u yet bat .Baa pak b baa k u gbat yuonba .12k u yet a:sɔnlanu poe k u tɔkni ? k u bonjai na pakɔ sɔnu nba nae k yennu nilɔ nba nyii suuda k baal na tɔkn . 13k u yet u ŋaajab na a:Baant n bonŋ k tul'n man ,k b baan u bonŋk tulɔ ,k u duo jakɔ.14k wei tɔkn yennu nilɔ na nba tɔkn sianba po na ,k saa lau k u kal naantiik nyakl .k u yet a: fine tie yennu nilɔ nbanyii suuda naa ? k u jiin a :L tie mine .15ŋanne k u yetɔ a : Baat k min nan fin n saan n ŋaak ni , k a gaal jiet waan k di .16ŋaan k u jiin a :Nkan ŋmat k wei k saani ,n bia kan kua a ŋaak ni,n kan dibaa jesiat, n bia kan nyu siala nyun naa ni.17k maan u bo yet'n ,k l nyi kaagbennu maan ni a :Akan di baa jiesiat a bia kan nyu baa nyun ,k a bia daa tɔkii sɔnu nba k a bo tɔkn k baal nak ŋmati .18k u yetɔ a:N mɔnŋ mun ,tie sɔknie nan fin na , k kaagbenuu e te k u malaka pak nanin,k yet'n a:jiimua k saan nanɔ a ŋaak ni ,k wun di jiet k bia nyu nyun .Udin faale k pak nna .19k yennu nilɔ na ŋmat weiɔ k b saan ,k u saa dii jiet k bia nyu nyun u ŋaak ni .20Baa kal jiet paak yuo nba na,k kaagbennu mɔmaan dɔkt sɔkni nba bo wei k saa jiu jen nanɔ na .21k u yikn k yet yennu nilɔ nba nyii suuda na a :Nae k kaagbennu pak :kl maan a yet kaagbennu mɔbaa,k bia k tun lnba k kaagbennu a yennu bo senna na.22k l maan a ŋmat ,k dii jiet k bia nyuu nyun sianba k n bo yet a ;Akan di baa jiet a bia kan nyu baa nyun ,a kuun kan pii a baa nba kaat ni.23k sɔknii nba k u bo baal nanɔ nk b tan dii jiet k bia nyuu nyun k fiil yuonba ,k u baan bonŋ k tulɔ .24k yennu nilɔ na ji suol sɔnu k saa :k yanbɔl cetɔ sɔnu ni k kpiiu ,ku kuun dua sɔnu ni,k bonŋ na mun sie kpia kuun na.25k gotl i, k nisiab gaal k la k u kuun dua sɔnu ni k yanbɔl na sie k kpia kuun na, k b saan duo nba k sɔkni jakpel na kua na k saa pak baa la lnba .26ŋaan sɔkni nba bo jii yennu nilɔ sɔnu ni na nba gbat yuo nba k u yet a;L tie yennu nilɔ nba yet kaagbennu mɔb nae na.k kaagbennu tun yanbɔl,k u suolɔk pat patɔ k kpiiu,nan ŋua kaagbennu nba bo pak a saa tun bianŋnba na.27ŋanne,k u wann u bonjaii , k yet a; Baant bonŋ man k tuln ,k b baanɔ .
29k sɔkni na jii yennu nilɔ na kuun ,k paanɔu bonŋ paak ,k baal nanɔ ,k sɔkni jakpel kua nanɔ duo ni a bn mɔ kumɔnii u paak ŋaanpiiu .30Udinpiiu u ŋaakaɔk nie ,ŋaan k b mɔ u po ,k yiena :Aau n ninja !31Baa piiu k gbenn yuo nba ,k u yet u bonjaii na a:mii kpo yuo nba ,yin piin kaɔk nba k t pii yennu nilɔ na ni,ii biln kpaba k kpian u kpaba .32k maan ,lnba k u pak na saa tunma ,maan nba k u yikn ,k l nyii kaagbennu buol na,k pak biil binbintl nba be Betel k bia pak biil tingbandiet nba be samaali .33Lnba tun na puolpo,ŋaan selobuam lek din k nyik u biit tumu ,u bia din ŋanm k gann mantesaanm nba sii tuun tingbandiet ni k b nyii buolu kul ni ,wunba kul mɔk lonm ,u din tu gannua k u tuun tingbandiet ni.34Jeloboam tiaunŋ tuun biite din te k u naan yiiko biil b tinŋ ni.
Chapter 14

1L yupo na k bat Jelobuam bija k yialu suolɔ.2k Jelobuam yet u ŋaapuo a :Nbalmae fiit yian k lia tayana k sua daa banta k fan saan siilo simnba k yennu sɔkni Ahija be na.ŋuae din yetnan n tan sii tie u niib bat.3Jiin paanu kuna piik nan cicaa waan ,nansiat bobl k sa tulɔ ,u saa wanna lnba sa baal bkna .4k Jelobuam ŋaapuo tien nna;k fiil ,k saan siilo duo ni ,k kua Ahija ŋaak .Ahija ji din k nyuan ,k maan u din kpet k ninjiinii banŋa .5kaagbennu din dɔnŋ yet Ahija a : jelobuam ŋaapuo saa baal k tan boia k jiin b bija nba yial na po.Apakɔ nan maa wanna bianŋba na .puo na nba saa baal yuonba ,u saa tien u mɔnŋ niŋaɔe .6ŋaan Ahija nba gbat u soml tanmɔb ni k l danm ŋaapuob ,bie k a luon fin kpant a mɔnŋ niganɔa ?N mɔk lababiuko, labaal nba paale k yaan wanna .7Ikun ,k yet Jelobuam a :Lnba nae k kaagbennu pak,mine gannu n niib sunsuuk ni k tiena Islael tieb bat.8Nfat naan na Dafit yaabuona buole k tula .ŋaan a k tie nan n tuontunɔ Dafit na, wunba din waan fanu ,k saak n sennu k bia tuun lnba k n luon.9A tun biit k gal bnba din dia naan na k a tan gaal na waa.A yetme k donn n wutuol ,k nan yenbit k jiantlb.10Lnba na paake k n saa baal nan yubɔnn Jelobuam ŋaak paak .N saa kpi a yaabuona nba tie bonjaii na,l waat nan nikpela na kul .Nsaa buont jelobuam ŋaak .k wunŋ n pialb nan muat na k buonm .11Jelobuam ŋaak nilɔ nba kpo12 duo ni bɔie saa ŋmatmua,k wunba kpo muuk ni nuanii n nba yuuk sanpaapoe saa diu ,k maan kaagbennu pak.k fiitkii kun a ŋaak ni k fii baal duo yuonba ,a bija manŋ saa kpo l yuoe.13KIslael tieb kul saa mɔ u kumɔnii ,k tan piiu ,k maan ŋua kuae sii tie jelobuam ŋaak ni nilɔ nba k b saa piiu fanu, k maan jelobuam ŋaak ni u kuae k kaagbennu Islael tieb yennu pal mei u paak.14kaagbennu yaa wun dinn bat Islael tinŋ ni k wun biil Jelobuam naan na.ŋann ka k lnba baat naa ?15kaagbennu saa dat Islael tieb tub b aa,k b saa ninŋ nan kaal nba tu ninŋ kpenu ni na, u saa ŋablIslael tieb tinŋanŋnba k u din jii tul b yaajam na ni ,ksaa yat'b k puonib mɔkpuotl,k maan b nan bonninant k jiantl k dont kaagbennu wutuol .16Usaa yet Islael tieb k maan jelobuam tun biit k kuan Islael tieb l ni wa.17k jelobuam ŋaapuo fiil ,k kun ,waa baal tilsa duo ,k kua u ŋaak ni yuo nba k u bik na kpo.18k Islael tieb kul mɔ u kumɔnii ŋaan piiu nan kaagbennu nba pak bianŋnba k l nyii u tuontunɔ nba tie sɔkni Ahija na mɔb ni na .19Lnba pukn k jelobuam din tun tɔbii nba k u faa nan waa dia duo bianŋnba ,l kul na dian k be Islael batnba balkpelii kadauk ni.20Jelobuam din dii naan k kal naan kok paak bina piinlie nan ŋanlie-e,k din kpo k b piiu .k u bija Nadab dii naan manŋ.21solomon bija Labaam din mɔk bina piinna nan yenne ,k dii suda naan ,k be jelusalem k dia suda naan yent bina piik nan ŋanlole,jelusaleme tie siamnba k kaagbennu gann Islael tinŋgbounŋ ni a bii jiantlɔ .Unaa sanne tie Naama ,k u nyii Amon.22juda tieb na din tun bonbilankant k tul kaagbennu k u donn wutuol b paak k l gal yaajamm nba din tuma.23Bdin maa jiant buak tul pata k bia nan bonninant k caan donn paapo ,k jiantl kunkona nba duakii paak nan tiinii nyaka.24Bdin tun joknt tuona nan fei malma nan niib nba din be duo manŋ ni k tuun nna k kaagbennu belb ŋaan kaan ŋamm Islael tieb na.25Bat loboam naan bina ŋanŋmu ni k Ejipt Bat sisak wol jelusalem nan kɔnn .26Udin jii bonŋana nba be kaagbennu ŋaak ni kul k bia jii bonŋana nba be Bat ŋaak na ,k kpab k solomon din kul na kul.27Bat Loboam din kul kutmɔnt naagbankɔnŋae ksenn l yial ni k l be saakab nba guu kpanbal ŋaak, guul tieb na din tuu jii naagbankɔnŋa nae k cianɔ ŋaak na ni, ŋaan tan ŋmat jiin ŋaak nba k b guu na ni.29Lnba pukn k Loboam din tun ,nan waa tien lnba ,l kul k dian k be suda bat balkpelii gbounŋ nii ?30Loboam nan jeloboam din tun faa tabiie nan lieb yuo kul .31Loboam din tan kpo ,k b piiu kpanbala kaat ni,Dafit duo ni .u naa sann din tie Naama ,k u tie Amonn buolu ninilɔ .k u bija Abijam dii u naan na.
Chapter 15

1solobuam nba di naan l bina piik nan ŋanniin ninŋe ,k Nebat bija , Abijam dii juuda naan .2U din ka jelusalem bina ŋantaa.Unaa sann din tie Maaka k u tie Abisalom bipuo.3Umun din tun biit nan u baa nae ,u din k jiiu mɔnŋ pal kul k tul kaagbennu ,u yennu fanu nan u yeaja Dafit nba din tun na.4ŋaan Dafit paak , k kaagbennu ,u yennu saa tul jelusalem yentu,k kaan bonjak nba saa dia jelusalem fanu u kiuun puolpo .5k maan Dafit din tuun linba tuok kaagbennu nunm po, u din kn yien u sennu u manfuol kul ninŋ ,sie Hef nilɔ Ulia maan na kuukua .6Tɔb nba din piin Roboam nan jeloboam sunsuuk ni na din tukin nnae.7Linba kl Abijam tun k pukn ,nan linba k u tien ,l k dian k be juuda kpanbala balkpeli gbounŋ nii ? Abijam nan jelobuam din faa tɔbe nan lieb .8Abiijamdin kpo ,k b piiu Dafit duo ni,k u bija Asa dii u naan .9Islael kpanbal jelobuanm nba dii naan l bina piinlie nie ,k Asa dii juuda naan .10-Udin dia jelusalem bina piinna nan yenn .U yaae din tie Maaka, Abisalom bipuo .11Asa din tuun linba tuok kaagbennu nunm ni ,nan u yeaja Dafit nba din tuun na.12U din bel duo manŋ ninŋ boncuncona kule (jab nan l puob kul ),k bia biil b patjiant bua,nan pata nba k u baa din maa na .13Udin liat u yaa Maaka ,u baa naa na saakatuko,k maan ŋuae din kpiel cicelpuok Astalte ,Asa din pot pot cicelk manŋe ,k juo muu sedlon baauk ni.14ŋaan u lek din k biil tingbanjiatboa na kul tinŋ na ni,nan l kul na ,Asa lek din waa kaagbennu fanu u man fuol ni kul .15U din jii bona nba kul k u baa din jii tul kaagbennu nae k kuan yenjiantu ŋaak ni, k kpal nan bona nba tie salinmɔna nan salinpiena k umɔnŋ jii k tul yennu na.16Asa nan Islael kpanbal Baasa ,din yua kɔne ,b manfuol ni kul .17Islael bat Baasa ,din saan lek suuda tiebe ,k piin k ŋanmt maa Roma duo,a wun gual juda bat Asa ,nan bnba kua l yent ni nan bnba nyi/.18k Asa jii liklii nan salma nba kul be kaagbennu ŋaak ni nan bat ŋaak ni na k tun u saakab Damas duo ni ,siili bat be Hadad nba tie tablimonn bija na buol ,k u yeaja tie Hesjon na ,k bat Asa yet a:19ŋaant k tin taan lieb nan bianŋnba k t baa nba din be na.Gotl salinpiena nan salinmɔna nba na tie piiniie k n tiena ,Mɔtana ,potl fin nan Islael bat Baasa mɔtauuk na k ln te k wun tin fokt nan'n.20k Ben Hadad sak bat Asa maan manŋ ,k tun u kunkɔnkɔnna saakab nan b kunkɔnkɔnna k b saan wol Islael digbana ,b din nyann Ijon ,nan Dan ,nan Abel Bef maaka ,nan yial nba kpia kinnelot nan Naftali duo yent kul .21Baasa nba gbat lnba tun na,k un nyik Lama ŋanmu ,ŋaan saan be Tlsa duo ni .
23Lnba kul k Asa din tun ,nan u pal tuona nan doi nba k u din ŋanm k l wakii ,l kul k dian k be juuda batnba balkpelii kadauk ni.ŋaan u kpetuk ni yialun din suol u taa ,k u wab .24ŋua Asa din kpo k b piiu batnba kaat nie ,Dafit duo ni ,k u bija josafat gaal u naan .25Bat Asa nba din dii naan l bina ŋanlie ni, k bat jelobuam bija Nadab mun dii ,Islael naan ,k kal Naan kok paak bina ŋanlie .26Udin tun k biil kaagbennu ,k kuan Islael tieb biit ni,nan u baanba dintun bianŋnba na.27Ahija bija Baasa nba tie Isakal buolu ni nilɔ dinlol k kɔn nan Nadab ,k kpiiu yuo nba k Nadab manŋ nan u jab din kɔn nan, Gibeton duo nnba be filistin yent ni na .28Juuda bat Asa nba kal naan kok paak l bina ŋantaa ni na.KBaasa din dii Nadab naan k tien Islael bat .29Waa tien bat yuonba , k u piin k kpi jelobuam ŋaatieb ,nan kaagbennu nba din te k u sɔkni Ahija wunba nyii siilo,paak na.B di kpii u ŋaatieb kule nan yenɔ kuawa din k tenn . 30o Lnba din tun k maan jelobuam din tun biit k kuan Islael tieb biitni, k l donn kaagbennu Islael tieb yennu wutuol .31Lnba kul k Nadab din tun k pukn, l k dian k be Islael batnba balkpeli kadauk nii ?32Juuda bat Asa ,nan Islael bat Baasa ,din tun faa lieb tɔbe b manfuol ni kul .33Juuda bat Asa naan bina ŋantaa ninŋe k Ahija bija Baasa dii Islael kul naan k kal Tilsa .Bina piinlie nan ŋanna .34Umun bia din tie nan jelobuam nae ,k tun biil kaagbennu k kuan Islael tieb b iit ni.
Chapter 16

1Kaagbennu din paak nan Yehu, Hanani bija a wun yet Baeca a: 2n nyinna tangbuluŋ ninŋe, kin tiena Islael tieb yudanɔ; ŋan a somm Yelouam nnae ka biil nan n buolu nba be Islael, k b biil donn n wuutuol.3Gotl, n saa kpii Baesa nan wun ŋaak kul, kin saa tien a ŋaak nan Yelouam,Nebath bija ŋaak na. 4Baesa ŋaak wunba kpo duo ninŋ bɔie saa ŋmanɔ, ki wunba kpo kpaab ninŋ paapo nuani n diu.5Linba kul Baesa tun k pukin, nan u tuona kul dian kibe Islael kpanbala balkpelii kaadɔk ninŋ ŋii? 6Baesa din kpo ki bi piiu Tintsa. Ela u bija dii u naan.7K Kaagbennu maat nan u sɔkinii yehu Hanani bija k jiin Baesa nan u ŋaak tieb po, k tɔk biit nba b tien kaagbennu nunŋ ninŋ. K donn u wutuol k tɔkin u nii tuona paak k jii tan tie nan Yelobuam ŋaak na, ŋaan waa din kpii Yelobuam ŋaak tieb nan paak.8Yuda kpanbal Asa bina piile nan banluob ninŋ Baesa bija Ela din dii Islael naan k kaal Tinsa, bina ŋanle. 9U tuon tunn Zimli u maa Goli taantonit bɔktu munle niŋ na din luo bonbil u paak. Ela din be TNsa, k nyuu yib Alsaa ŋaaak, k goli kpanbal Tinsa ŋaak paak. 10Zimli kua Fau k kpiu Yuda k[anbal Asa bija piile nan ŋanluob niŋe, kuu gaal u naan.11Yuonba kuu dii naan k kaal u naan paak, kuu kpii Baes ŋaak kul, k ki tenn nan suawaa, u ŋaak nan u nasssiyuak sua . 12Zimli bit Baesa ŋaak kul, k tɔkin kaagbennu nba dan paak'ɔ biaŋinba Baes Sɔkini Yehu buol na. 13K tɔkin biit maan Baesaa nan u bija Ela din tienIslael, k donn u wuutuol pataa niŋ kaagbennu, Islael yennu.14Ela bontitiet nan waa tunn linba k puki l k dian Islael kpanbala balkpelii kadak niŋi?v 15 Yuda kpanba Asa piile nan banlole niŋ, Zimli tunn daa ŋanlole Tinsa. Niib kɔnna Giibbethon, Filistin tinŋ niŋ. 16Yuonba l niib gbat l momaan nae: K Zimli kɔn k tan kpi kpanbal ! L ya daale k Islael tieb kul gann Omli k tienɔ b kunkonkonna saa kua. 17K Omli nan Islael kul nyii Guibbethon k saan bɔl Tinsa.18Yuonba k Zimli la nan b kɔn k paak duo na , k u cial kpanbal naan diukun ŋaak juo kpanbal ŋaak muu. 19Nnae ku daan kpo k tɔkin u biit nba ku tien l k ŋaan kaagbennu nuŋ niŋ. K somm nan Yelouam k caab u mɔŋ biit nba Yelobuam daan tien k kuan Islael tieb biit na. 20L maan kul Zimli tun k pukin, nan lom biukna kul dian k be Islael tieb balkpelii kadɔk ni?21K Islael nii bɔkt taa munle, siab din luo b din Ginath bija Tibni naan k lieb luo Omli. 22Binba din luon Omli din dii naan Ginath bija Tbni yaab baa. k Tibni din kpo k Omli dii naan.23Yuda kpanbal Asa bina piitaa nan yenn niŋe k Omli gaal Islael naan k tunn bina piik nan ŋanle. K sua u tien bina ŋanlob Tinsa tinŋ niŋa. 24K u din daa Semel Samali juol nan Lkbina tuaa ŋanle; kuu maa duo l juol paak, k yin l duo Samali, k b jiik yii Semel, k l waant nan yemdaanɔ jual.25Omli tien l maan k manŋ kaagbennu, k tien biit nba cie lieb nba din dii u liik na. 26Kuu somm nan Yelobuam, Nebath bija na, kuu jii u mɔŋ k cab nan biit nba Yelobuam din tien k kua Islael leŋ na, k maan pataa k donn kaagbennu Islael yennu wuutuol na.27Linba k Omli tun k pukin nan tuojaana na l kul dian k be Islael tieb balkpelii kadɔk ninŋi? 28Omli kpo k b pui Samali Asaab u bija dii u naan.29Yuda kpanbal Asa nan bina piitaa nan ŋanniin niŋe, k Omli bija Asaab dii Islael tieb naan k din kal Samalii bina piinle nan ŋanle. 30Omli bija Asaab tien linba manŋ kaagbennu k cie binba din gaal u liik na.31Waa din tun biit nba nan yelobuam ebata bija na, ku din kuan Etbaal sidoni tieb kpanbal bipuo Yezabel, k saa dot tigbann nba k b yiu Baal na k gbaant u nunŋ niŋ . 32K u din maa Baal maluŋ diuk k tuul Baal Samali yent niŋ. 33K u bia din kpiel cicelk. Asaab ŋamm donn kaagbennu Islael yennu wutuol k cie binba din dii u liik na.34Waa din tien kpanbal yuonba nae k Hiel u maa nyii Bethal din ŋamm k maa Yeliko; nan kaagbennu nba din yet Num bija Yosue na. Hiel bija kpel Abilam din kpoe yunba k u din fɔkin Yeliko fiakl na, k u Sanbian Segub mun tan kpo yuonba k u maa Yeliko tammoii k gbenn yuonba.
Chapter 17

1Eli wunba nyii Tisbit, Galaad tinŋ niŋ na maat Asaab a: u tuon tunna! saak ko manlin kan baa, nan man tan saa yet.2K Kaagbennu yet Eli a: 3Sietl na buol, ksaa yendo po, k saa bɔl Kelith bunik nba be yuldann kpinŋ na. 4A si nyuu bunbik manŋ nyume, k saa paak kinkaat bi baat nan jiet k tien naa leŋ.5K u sa tie nan kaagbenu nba pakɔ bianŋinba na, kuu saa be Kelith bunbik nba kpia nan Yuldann na. 6K kinkaat baat nan jiet nan nant sannyiuk ni nan daajuok ni kul , ku nyu bunbik na nyu. 7L puolpo k nyu na fual kimaan saak din k baa l duo niŋ.8k kaagbennu bia ŋamm pakɔ a:9Fit k saan sanpta, sidon duo niŋ, k b leŋ k saa te pakuak sua i dintaa. 10K u Fil k saan salepta yuonba ku kua l duo niŋ ku la pakuak ku tɔki daat. k u yin k matɔ a: n balmaa saant k kpaan nyuu waan nan ŋmanŋ k min nyin nyu.11K u saan kpaan. K u ŋamm k yet'ɔ a: n balmaa baat nan jiet waan a nu niŋ k teŋ. 12K u jiin a: kaagbenu, a yennu na fuo! n k mɔk sial, n mɔk yonkpek bobli nan kpan waan kaasilk. L paake k tɔki daat na a min tien min nan n waas li gbenn kume tennite, 13Eli mat'ɔ a: daa jie kuan tien nan famat na. a daa jii yonn na k tien cical k tulin k fit tien fin nan a bik yaal.14Kimaan kaagbennu ,Islael yennu mat: yonn nba be bobli na kan ban gbeenn k kpan nba be kpaasilk na kan ban wat, nan daalinba kaagbennu saa te saak kin baa tinŋ niŋ. 15K u saa tien nan Eli nba mat na. ŋua nan u ŋaak nan Eli be k laat jiet k dii yuo kul. 16Yomm nba bo be bobli ni na bo k gbent k kpan nba bo be kpansilk ni na bo k waabit nan kaagbennu nba bo mat Eli na.17L polpoe k pakkuak nan bija tan yial k yialu na pukii nan waa tan kpo. 18K puo na mat Eli a: bee be min nan fin sinsuk niŋ yennu nua? a baal n buol a fin tiat n biit poe, k kpen n bikii?19K u jiin a: tulm a biik na. k u gaal'ɔ u naa buol, k duo naanɔ diituatuk paak sianinba k u daan be na k duanɔ u duanu paak. 20ŋaan yiin kaagbennu, ŋaan mat a: kaagbennu, n yennu be kaa saa gbiin u biik na, pakuak nba daan gaali naan kpiebik na? 21ŋanne k u tant u mɔŋ talmutaa biik na paak ŋaan yiin kaagbennu k mat a; kaagbennu, n yennu, n balima te k biik na naliŋ n tun jen u niŋ!22K kaagbennu gbaat Eli maan, k biik na naliŋ tun jen u niŋ k u fiil. 23K Eli jii biik na k siik k tuul'ɔ u naa. ŋaan mat a: gotl a biik na fuo. 24K puo na mat Eli a: n bann muataana nan a tie yennu niil'ɔe, k Kaagbennu maan tie baalmɔnie k b a mob niŋ.
Chapter 18

1nan daa maa gaal na, k kaagbennu paak nan Eli bina ŋantaaa: nan u saan mat Asaab nan n saa te saak n baa tinŋ na paak. 2K Eli saan mat Asaab . K kon bo be paan samali yenten.3K Asaab yiin Abdias wunba tie u ŋaak yudaanɔ. ŋaan Abdias bo ŋmaan bociann kaagbennu; 4Yuonba yezabel din kpii yennu sɔkiiinba k gbenn, Abdias jiin sɔkininba kobik k bɔkitib piimuumuu k bɔlib tanfiat niŋ. k tiem jiet nan nyuu.5Asaab mat Abdias a: saant duo nba maa mɔk nyutona nan bunbiit na k laan a saa laa muat k tin tuul taami nan bonkobit na, k tin bo kan kpii bonkokuku. 6K b kul bɔkiti duo na k jii lin, Asaab bo gaal sanjok yenne k abdias muu gaal lilpo.7Yuonba Abdias bo be sanjok niŋi, k Eli cet'ɔ . K Abdias bannɔ, k baa k fabin, ŋaan yeet'ɔ a: Fine tie n yommdaanɔ Eli? 8ŋanne k u jiinɔ a: a mine; saant k mat a canbaa na: Eli e na!9K Abdias mat a: n biil be , kaa saa jii a tuontunn k tuul Asaab nuni k wun kpimi? 10Kaagbennu fuo! l duo nan li yent k ten kin canbaa k tun a bin kpana; yuonba b mat nan b k laa ni, n canbaa tuu ten l duo ko li yent yudanɔ n puol nan u k mi laa. 11Mɔtana kaa mat a: saa mat a canbaa a: Eli e na!12Yuonba kin saa siet k nyikaa yennu siek saa jia e k saan nana sianinba kin k ban; kin saa mat mat Asaab wun ki laa wun daa kpii. Kimaan a tuontunn ŋmaan kaagbennu wu bitniŋeya. 13A k mat a canbaa kimaan l tien yuonba Yezabel kpii yennu sɔkini nba na? n bo bɔl kaagbennu sɔkini nba kobik k tiemm piiŋmuu ŋmuu tanfiat niŋ, kin bo dintib jiet nan nyuuu.14Muatana k a yaa a: saant k mat a canba: nan Eli na! wu saa kpii me. 15ŋaan Eli mat a: kaagbennu kunkɔkɔna saakua wunba kin tie wun tuontunn na, fuo! dinna n saa saan Asaab buol.16K Abdias saan k cet Asaab k mat'ɔ maan. K Asaab saan Eli buol. 17Yuonba Asaab la Eli ku mat'ɔ a: Fine baat nan ŋmatl Islael?18K Eli jiin a: n k ŋmat Islael ; ŋaan fine nan a ŋaak niŋ yaab kimaan ii yet kaagbennu seni nae ŋaan saan Baal buol. 19Taant Islael tieb kul n buol calmel juol paak, nan Baal Sɔkini nba kobi ŋanna nan piiŋmuu nan Atant sɔkini nba kobi ŋanna binba dii nan yezabel.20K Asaab tunn tontii Islael waas kul buol, k bia taan sɔkini nba na kul calmel juol paak. 21K Eli naakin niib na, ŋaan mat a: I saa jii yuo muŋaa k gann niib buolu munle na yenn ni? li sua kaagbennu e tie yennu, yii saan u buol; li tie baal munie, yii saan u buol! k bi k jii siali.22K Eli mat niib na a: n kun kua i tenn k tie kaagbennu sɔkini k Baal mɔk kobi ŋanna nan piiŋmuu. 23Bin tuult naajai banle; ŋaan baal sɔkini nba lukt naajak yenn k kpi k pot pot'ɔ k paan daat paak ŋaan daa tie muu; kin mun kpi lua na k muu paan'ɔ daat paak ŋaan daa tie muu. 24K jii yiin i yennu saann ; k n mun yii kaagbennu sann. k yennu nba gbat k tun muu ŋɔe tie yennu, k niib na kul jiin, a l ŋan!25K Eli mat baal sɔkini nba na a b lukt naajak yenn k kpi k yin i yennu na ŋaan daa tie muu kimaan yimme yaab. 26K b jii naajak nba b tulb na k kpi k jii baal saann laanyi sannyuiok k tan tuu yennsukin k yaa baal n jiim! ŋan siala kunkɔl nan siala jiinu k jiin . k bin jii boyuuk binbitl nba paak bin bo maa na.27K yensuk niŋ, Eli jii laab, k yaa a:a bin iikin sanpaapowa kimaan u tie yennue; u sii maali sialpaake; ko u sii tun siale;ko u yaate ko u guante u saa filɔ. 28K b yiikin sanpapowa nan panŋ, k tan cuan bileb jukii nan nyankpana k sɔn tan nyii b paak, nan b malunŋ nba tuu waatib biaŋinba na. 29Yuonba k yensuk gaali, k b piak kaka piinii yuo.ŋaan siala jiinu kaa ko sialakunkɔl k paak siala ninɔŋ k tien.30K Eli mat niib na kul a: bin naakin u buol! k b naakin u buol. K Eli maa kaagbennu malunŋ binbintl nba daan baa na. 31K u jii taana piik nan ŋanle k tɔk Yakob yaabona bolu nba jan biaŋinba k kaagbennu bo yet : Islael tan sii tie a sann; 32K u jii maa binbintl na tana maŋ kaagbennu saani, k tien buotuk k lint binbintl kk l simiu saa kua nan nyuu galunŋ ŋanle na waa.33K u ŋamm daat k ŋmaal naajak na k panɔ daat na paak. 34ŋaan maat a: i gbien nyuu ankɔla ŋanna k muan daat nan bonkobuk na paak. K u maat a: i bia ŋamm k pukin. K u bia maat a: bib bia pukin talmuntaa paak. k b bia pukintaalmuntaa. 35K nyuu tan puuk binbintl na paak, k b gbien nyuu buotuk na.36Piini tuntul yuo, Eli sɔkini k u naak k maat a: kaagbennu Ablaham,Isaak nan Islael yennu! n te niib n bann din na nan fine tie Islael yennu, k tie a tuonn sunn kin tien bonna na kuul k tɔk a maan niŋe! 37Jinten kaagbennu jinten, k fit niib na n bann nan fin kaagbennu fine tie yennu k fine jent nan bipaala!38K kaagbennu muu baa k dii bonkobuk nan daat nan taana na kuul, k b jin laat nyuu nba bo be buotuk niŋ na. 39Yuonba niib na laa l bonn k b baa baa k faabin ŋaan yien a: Kaagbennu e tie yennu! Kaagbennu e tie yennu! 40K Eli matib a: bin suol baal sɔkini nba k sua daa pakit! k b suolib. K Eli sik namm kison bunbik niŋ k kɔtib.41K Eli mat Asaab a: donn k din k nyuu; kimaan fuut nba want saak na be. 42K Asaab duo k dii k bia nyuu. k Eli duo camel juol paak k gbaan k jii u nuŋ k tien duna niŋ.43K maat u tuontun'ɔ a: wun do k got mɔkl po. k tuontun duo k got k mat a; baa sial kaa. k Eli mat'ɔ a wun ŋmaat talmunle. 44Tal fuunu ŋanle paak, kuu mat a: gotl n laa saapagbouŋ biik nnae nyii mɔkl po ki do k tie nuupanŋ. K Eli yet do k maat Asaab: kaktl k sik k saak tan daa sua ni.45Yuo wan k saapank jiin bonn nan sanpagbent k wonŋ fukt k saaciɔŋ baa k Asaab duo u tantolk paak k saan Yizlel. 46K kaagbennu nuu jii b Eli paak k lol u siak ni k cia k liit Asaab k saan Yizlel tammob buol.
Chapter 19

1Asaab wan Sesaabel, Elii nba tun lin nba kul, nan bianŋ nba k u kpii Baal sɔkniinba nan jukbanjiak. 2K Esaabel tun tonti Elii buol, a wun yet'ɔ: Yyenbit na tien'n yann, l i tie wonn nna yuo, k n k tien'a manfuol nan faa tien niib bianŋ nba na! 3K Elii nba la nna na, k u fiil saa a wun bɔl u mɔnŋ. U din baal Belseba, Suuda yent ni, k ŋaa u tuontunnɔ lenŋ.4ŋua ŋanin u din saan paanpieonŋ ninŋ e, k sua k u sonm damuna , k u ji kal tiik nyakl. ŋaan boi kuun po, k yien a: L janŋ a! Mɔtaana, Kaagbennu, ji jii n nalinŋ, k maan n k cie n baanba kaa. 5k u ji dual tiik na nyakl k guan. 6K u got k la cincaal k l biel a k paa tantonn nan nyun k l be linlenn ni, k sie u yul po. K u dii k bia nyuu,ŋaan tunn dual.7K Kaagbennu manŋ jen munle u paak, daam'ɔ k yet'ɔ a: fiit k di jiet k maan a sɔnnu tenn k fɔk a. 8K u fiil k dii k bia nyuu, k waa dii jiet k la panŋ na, k u sonm daapiina yennu nan nyiaɔk, k tan Yennu jual Oleb paak.9k l buol e, k u kua tanfiaɔk ni, k dual l nyiaɔk. K tan gbat Kaagbennu Yennu maat nan'ɔ a: A tuun bee nna na, Elii? 10K u jii yet a: N wnn n nunm nba mɔn nba Kaagbennu yenu ni, k maan Islaael waas yet mɔlana b bibit a, a malunŋ binbinta na kul a. K bia kpii a sɔkiniinba nan jukbanjiak, k n ji tenn n kuukua, k b bia luon k bin nyinn n mial.11K kaagbennu Yennu yeta: n nyi set jual paak kaagbennu nunm po,!K Kaagbennu gal baal. Kaagbennu nunm po,wonpaaluk nba biat be k pat juat k yaktl tanpiit. ŋaan k kaagbennu din kaa wonŋ na ni. Wonŋ na puol po, k tinŋ jejouk baal, Kagbennu din kaa tinŋ jejeuok manŋ ni. 12K tinŋ jeklu puol po tie muu. k Kaagbennu kaa muu manŋ ni. K muu puol po tie wonŋ man k bia fuki.13Elii nba gbat nna manŋ yuo nba, k u jii u liatl k dɔkn u nunm po, k nyii k set tanfiaɔk na tanmɔb ni. K ji gbat kunkɔl piak k yaa: A tuun bee nna na Elii? 14K jiin a: N jii n panŋ kul tul Kaagbennu yabnt Yennu, k maan Islaaeltieb yet a mɔlol na waa, b bitbit a malunŋ binbinta na waa. k bia kpii sɔniinba nan jukbanjiak k min kuukua e tenn, k b bia luonk bin kpi'n.15k kangbennu yetɔ a: Ii Saa k ŋaam suol a saanu, k tɔkin tinŋ kuonŋ niŋ k tan baal Daama, k lie tie k a baal lenŋ fin muan kpan Asael yul paak k wuii tie siili kpanbal 16A Muɔn kpan seuu niisi bija na yul paak, k wuii tie Islael kpanbaal k dinn Eliise saafat bija Abel Meola, ku tie yennu soknii set a taal niŋ.17K lii tie k wunba ŋmiat k Aslael k nan jukbanjiak kpiiu; seuu sa te k bin kpuu; k wunba ŋmiat k seuu k kpiiu, Eliise sate k bin kpuu. 18ŋnaan n sa tenn niib tutaa ŋnanlole IsIael, k b ban Gbaan jiant tingbann baal,19K Elii saan leŋ, k tan la safaat bija, Eliise, k u ko tanmɔnn. u din ko nan nakokii piik nan ŋnanle e, k u mɔnŋ diaa nakuul nba juont puol na. K Elii nakin u buol, k jii u liaatl lu lakinnɔ. 20K Eliise nyik u neii na, ŋnaan tin k waan Elii k yet a: ŋnaat k n kun k caab n naa n baa a k fit k waanna. k Elii jiinɔ a: ii kun k jen, kil tian linba k n tienna.21Waa fokt nan Elii yuo nba , k u jen k suol naajaa banle k mann maaluoŋ, k tul niib k b ŋman. L yuokuji fiil, waan Elii, k ji tun u tuunn.

Chapter 20

1K siili kpanbal nba k b yiu Ben hadad ne taan u ja kunkɔnna, k digbana piinta nan ŋanle batinba nan b taami nan l taantolit sommɔ, k b saan k set k kaan k lint duo nba k b yi Saamali ne k lek l duo. 2U lin tun tuomiie k b saan duo manŋ ni k saa pak Islael tieb kpanbal nba k b yiu Asab nea. 3Siili kpanbal nba k b yiu ben hadad ne yaa tin maata nan fan jii a salinpiena nan a salinmona nan a puob nan waŋani ne kul k tulɔ.4K Islael kpanbal ne jiin a: tunt k pak n canba Ben hadad nan n tuo waa a n be u nuu nie nan linba kul k n mɔk kul. 5L puolpo k kpanbal Ben hadad bia ŋanm k tun tuomii Hsab buol k bia yetɔ a, n maata nan fan tulin a salinpiena nan a salinmona nan a puob nan a waas. 6Wonn n ne yuoe k n won saa tun n tuontunna a buol k bia kua k saat a ŋaak, nan a tuontunna ŋei, k fat linba kul mɔk nyuat.7K Islael kpanbal yiin u duo ni saakab kul k yetib a i bann man jua ne lol bonbiile te paak. K maan u laatun tuomii k maatin nan u luonn n puob nan n waas, nan n salinpiena, nan salinmona ne k n laan, k yet waa yaa linba ne. 8K saakab ne nan duo ne niib kul taan k jiin Asab : Daa gbiin u maami, daa tuo waa yaa linba.9Ŋanne k Asab jiin Ben hadad tuomii ne a, ii tunn yin maat n canbaa kpanbal ne nan n bo tuo u sinsin mɔb ne waa, ŋaan linba ne ŋanin n ji kan tuo k sak waa luon bianŋinba ne. K tuomii ŋmat k saa maatɔ. 10K Ben Hada ŋanm k tun tuomii Asab buol k yet a : N saa baal nan jab bonciann k tan biil a duo ne, b sii yab k fit k jii l tangbiina b nii ni. Mii ki fit k tun n ne, yennui pala n bie n paak k bin kpin.11K Islael kpanbal jiin: ii yet kpanbal Ben Hadad nan tɔb faalɔ tuu k faa palbiil kaa waa kfit k faa tɔb, ŋaan u tuu faa tɔb k gbenne waa k fit k faa balbiil. 12Yuonba k Ben Hadad gbat Asab maan ne k sɔa ŋua nan bat nba tie tie u somtieb ne kal lanbont ni k nyu daan. K u pak u jab a bin tien siil k saan lek duo manŋ.13Ŋaan sɔa yennu sɔkinii ponŋ saan k saa wan Asab nba tie Islael kpanbal ne a kaagbennu yet a la Ben Hadad kunkɔnkɔnna nba yab bonciann ne waa? A laa tiin jaŋmaami , n sa te k fan kɔn k nyannib dinne. K a saa bann nan mine tie kagbennu. 14K Asab boi a ŋme saa gal tuanni tɔb ne faanu ni? K yennu sɔkinii ne jiin a yennu wann nan kunkɔnkɔn paanii nba be yent saakab nuu ni nie saa lit. K kpanbal ne boi a ŋmee sii ŋmakitil kunkɔnkɔnna ne tiɔnŋu ? K yennu sɔkinii jiin afin. 15K Asab yiin kunkɔnkɔnpaanii nba be yent saakab nuu ni ne, k b kann tieb kobii ŋanle nan piintaa nan banle. L puolpo k u yiin Islael kunkɔnkɔnna ne k b kann tie tusaa ŋanlole.16Asab nan u niib ne lin nyii k buann kɔnn yensuuk nie, yuo nba k kpanbal Ben Hadad nan u somtieb ne nba piin dayibu b lanbont ni ne. 17K kunkɔnkɔnpaanii ne gal tann. K Ben-Hadad tuomii ne jen k pakɔ nan kunkɔnkona nyii Samali duo ni k baat.18K u maat a: Baa baat a bin balimie kuo baa baat a bin faa tɔbue yinm n suolib fuot. 19K kunkɔnkɔnpanii ne nba gaal tuann yuonba k Islael kunkɔnkɔnlieb ne waa b paak k b j nyii k saa.20K sɔa kul din kpii datak nba k u k u kɔn nanɔ, k siili tieb ne cial, k Islael kunkɔnkɔnna ne waa nan ninmɔnn, ŋaan k Ben-Hadad jak taam k taanjakila cianɔ k u cial k bot. 21K Islael kpanbal wei k belib k saa suol b taamii nan taantolit k nyann siili tieb.22K yennu sɔkinii na saan Islael kpanbal buol k maatɔ a i kun k saa ŋanm a kunkɔnkɔnna ne k lol subinii lola, k maan siili kpanbal ne saa ŋanm k leka siɔk nba baat ne waa. 23K siili kpanbal tuontunna na maatɔ a Islael tieb yenbit ne tie kunkona ni yenbite, ŋanne tien k Islael tieb daan nyann tinm, ŋaan lii tie k t kɔn nanm paanu ni t saa nyanniba.24Ŋanmt k tien ne: ŋnint bat nba ne b yial nba k b laa be ne ŋaan jii kunkonkonna tuanndaanlieb k senn b yial ni. 25L puolpo fan banŋ kunkɔnkɔnna k bi yab nan binba daan bot ne, k taamii nan taantolit kann-ii munii tie n ne, t saa nyanniba. K kpanbal Ben-Hadad tuo baa yaa bianŋinba ne.26Binn nba gɔnt k jen, k Ben-Hadad yiin u jab, k b som k saan Afek duo ni a bin kɔn nan Islael tieb. 27K Islael tieb ne mun tien siil, k bobin b jiet, k som a bin tuok siili tieb . B bo saan k kal paabu munlee k tuok siili tieb ne . Islael tieb ne din k yabi b din waal k naan nan bulobit ŋanlee buunii nie, ŋaan k siili tieb ne yat k gbie nan duo ne.28K yennu sɔkinii ne saan k maat Islael kpanbal ne a, kaagbennu yet a siili tieb nba pak nan min kaagbennu tie kunkona pak yennu-e ŋaan k tie paanu ni yennu ne, l paak n te fan nyann b kunkɔnna nba yab ne. K i saa bann nan n tie kaagbennue.29B kul lin be kanii nie k saa janŋ daa ŋanlole k tuok lieb k golii lieb. L daaŋanlole manŋ daal k b piin kɔnn, k Islael tieb siili tieb tusaa kobik dayenn. 30K binba tenn ne cial k kua Afek duo ni, k l duo ne ni juonjal baa k k nyag b niib tusaa piinle nan banlole nba bo tenn ne. Ben Hadad mɔnŋ lin cial k kua duo ne nie k tiin k bɔli diit ni.31K u tuonntunna ne tan kua u buol k yetɔ a t gbat nan Islael kpanbal kul mɔk ninbatinnu; T saa gbab bɔtuot t sai ni k bobin ŋmiit yula paak k saan Islael buol. L k gaal k wun caba nan miel. 32Ŋanne k b ji gbab bɔtuot b sai ni k bobin ŋmiit b yula paak, k saan Islael kpanbal buol k yet a : a daabil Ben-Hadad balma a fan nyik u manfuol k Asab jiin u laa be u manfuol nii? U ji tie n ninjae33Ben-Hadad tuomii ne din gbiin u maan nie bin la linba want nan u maat nan mɔnie, a bin la linba ŋan. K Asab nba yet a Ben Hadad tie n ninjae ne k b gaal yiama. ŋanne k Asab yet i saa k jiu na man. K Ben Hadad nba baal u buol yuo nba, k Asab yiinɔ a wun kua u buol taantoluk ni. 34K ben hadad maatɔa n saa jiin doi nba k n baa din gaal a baa buol ne ni k tula, k a sa fit k ŋanm a sɔnii duo ni nan n baa nba din tien bienŋinba samali duo ni ne. K Asab jiin a mɔsonn ne paak n saa ŋaa-a. L yuo k u lin lin lol molol nanɔ ŋaan ŋaau k u yaat.35Kaagbennu din yet u sɔkinii nba yenɔ a wun yet u lua k wun faau. K u lua k tuo nan wun faau. 36K u yetɔ faa k tuo kaagbenn maan ne a siet n ne k saa yanbɔle saa ceta sɔnu ni k kpiia k yuo nba k u lin siet k saa ne k yanbɔl cetɔ k kpiu37K l sɔkinii bia saan k la lua k yetɔ a wun faau. K jua ne faau k janmua, k tulu danŋ. 38K sɔkinii ne jii cable k fin u numpo a b daa bantɔa, k saan sie sɔnu ni k guu Islael kpanbal nba saa gal yuo nba.39Kpanbal ne nba tan gaal yuo nba k sɔkinii yiinɔ k yetɔ a, canba, n bo kɔn kɔnne tɔb ni, k kunkɔnkɔnna ne baal nan dataak nba k b nyannɔ, k tan tulin, ŋaan betin a ii guu jua ne, a lii tie k bot, a manfuol sa pa u paak, ku a saa pa salinpiennae l paak. 40Yuo nba k tuona bo tan yabtin, k jua ne cial k bot. K Islael kpanbal ne jiin k maat a ponŋ bu a mɔnŋ buuta. L tie k fan gaal l tubdatue.41L yuo ne manŋ k yennu sɔkinii ne dɔkit cable nba bo dɔak u nunm po ne k kpanbal ne ji bann'ɔ nan u tie yennu sɔkinii ninŋ yenɔ e. 42K yennu sɔkinii manŋ yet kpanbal na a: kagbennu momaame ne: nan faa nyik jua nba ne k u yaat a nuu ni ne a manfuole sa pa u manfuol paak, k a niib n pa u niib pak. 43K Islael kpanbal nba k b din Asab ne ji din ŋmat k kun u duo Samali nan palbiil nan wutuol.

Chapter 21

1Jasɔɔ din be k b yiu Nabof k u tiilontii be Joslel k kpia nan kpanbal Acab yaab Samali kpanbal. 2K Acab pak nne k tul Nabotn: Cabmin a tiilonti kpaab-ne k tie ngɔkluk k man l kpia nan n ŋaak. n tansa paa l pak tiilonti kpaab nba ŋan. likituo a po, maa paa l pak nan likli.3ŋaa k Naboth jii pak A chab a ne n waat faale, kaagbennu ngul k daatie na. 4Achab din kun nan palbiene k duukin Jizreel Naboth nba jiinua a bianŋ nba ne na; n tan kan jii nyajanm faal k tuula. n nee k u dual k fabinŋ k tunbin u nuum tinŋ ŋaa yet yet.5U ŋaapo Jezabel din bal u buol, k pakua a nne: bia paake ka paal bie ka jii k dii-i? 6K u jii na: n paak nan Jizreel Naboth a, n luon man daa tiilonti ne nan likli, nne ka mantullu kpaab sialpo k u k tuo ŋaan yaa a kanla. 7Nnee k Jezabel u ŋaapuo paak. a tie kpanbala a k tiee? fiit dɔɔmmu paak nan palpeen k jii yet , ŋaa min saa gal Naboth kpaab ne k tula.8L puolpo ku dian gbɔnŋ k jɔnt nan Achab sann k jii ŋɔɔ Achab dintl k tuul tɔɔndamm nan saakab nba be Jeszreel duo manŋ ni. 9U din dian a nee: i mɔɔnt muololu k yiin niib kul k kaan Naboth baakl kaanu paak. 10I luon nibiit banle bin tan paak k biil Naboth, nan u daan puol yennu nan kpanbala nan mɔpola, l puolpo yin jiiu k nyi nanɔ duo kpinŋ, k tan jatutana k kpiu.11Naboth duo ninŋ niib; niikpelaa, nan bubula, din taan k tie nan Jezabel nba din paakb u kaadaɔninŋ ne-ne. 12B din mɔɔnt mɔlol k taan niib ne, k tuul Naboth bakl kaanu. 13K niib banle ne seet paanu-ni k paak biil Naboth, nan u daan puol yendu nan kpanbala, Achab mɔpola, k b din nyii naɔɔ duo kpinŋ k jatuatanna k u kpiu. 14K din tun k yet Jezabel a; b kpii Naboth a.15Yuo nba k Achab nba din yaat Naboth nan taanna k kpiiu ne, k Jezabel jii paak: fiit k saa gaal Naboth tiilonti kpaaab nba k u din yaa a u kantane, a u kan kuata nan liklii ne, u kpowa. 16Yuo nba k Achab din gbaat nan Naboth kpowa k u jii din saa a wun yent Naboth tiilonti kpaab-ne.17K kagbennu paak nan Eli Thischbite-nei. 18Saant Samali duo ni kpanbal Achabb buol. a saa lau Naboth kpaab ni u yaa wun yent kpaab manŋ-e.19Pakmɔ nan min yennu yenɔae: a kpii jɔɔwa ŋaa bia yaa a yent u faali-i? paakmɔ nan maa ye a linba-ene siaminba bɔi lenn Naboth sɔnne, leŋe bɔi mun bia saa lenn a sɔn. 20Achab nba la Eli yuo nba k u yet. n dataak a wei balmin_na? k Eli jiinuaane:21Nnee k saa bal nan faala a paak, n saa tikl niib kul, nan binba tie Achab buolu kul, binba tie daaba nan binba be b yanmani kul, Islael duo kul ni. 22N tan saa tie na ŋaak litie nan Yeroboam, Nebath biija ŋaak ne, nan bescha, Achija biija ne k maan a dii faala k bia tie biil Islael.23Kaagbennu bia ŋmaat Yezabel k paak a ne. bɔi_e tan saa ŋan Yezabel duo _ni. 24I niilɔ kuuli kpiu iduo ni bɔie saa ŋnan u gbabat, u bia kpuo muuk_ni Yuut n diu.25Sɔɔ din kaa k nyinn u mɔnŋ k tunn biit nan Achabne, ŋaan u ŋaapo Yezabel_e din tin kuu tun biit man. 26U din tuu bobiciana, k jiantl tingbana nan Amoltieb nba din tuu ne. ŋamm Amol tieb nba k yennu din bel nyinnib yuo nba k Islael nyii k baal ne.27Yuo nba k Eli paak maan manŋ, Achab din pat u tiat_te ŋaan jii lia buolu k, k lol molol k dual nan buoluuk, ŋaan jii sunm suosuo. 28K kagbennu bia paak Eli Thischbite a ne: 29A la Achab nba sikin u mɔnŋ biaŋnba k tuulma_a? waa tuume_ne n kan baal nan biatin ne u paak, yuo nba k u dabe u manfol ni_l tan sii tie u biija manfol nie waa k saa baal nan biatin man ŋaatieb b paak.

Chapter 22

1l din tien binna ŋantaa k kunkonn k baal Islael nan silii tiib sin siuk ni . 2ŋaan l binna ŋantaa manŋ paak k sudaa kpanbal sosafaat , baal Islael Rpanbal buol a wun fuontɔ.3l daal manŋ k Islael kpanbal yet u tuontunna a: Ii ban nan laamot duo nba nba be galaad na tie t yale ? ŋaan k t k mɔk malin nan tin saan fat k nyin silii kpanbal nuu ni ! 4ku ji yet sosafaat a: Asa waan taant k tin saan lek lamot galaad yial ninŋ a: k sosataat jien a: t sa saanna , min nan n niib nan t taamii kul , nan fin nan niit nan b taanii kul .5k sosafaat j yet Islael kpanbal a: A j boii kangbennuk k la wa saa paak linba wa , k tin fit saan . 6k Islael kpanbal kpanbal na taan yennu sokniinba nba be u duoni na k b tien niib kobii ŋanna wa , k yetb a: N saan lek lamot amii , n daa saa ? k b kul jien a: sant , k t yonmdanɔ sa jib k tiem a nuu ni k a kon nyannib .7k sosaafaat yet a: kangbennuk soknii sua ji k tenn k t bo boiɔ k gotii ? 8K islael kpanbal jien k yet a: soknii yennɔ tenn k l bo saa fit k lau k bann yennu yaan sa pak linba , ŋank tulin , u tuu pak linba bi kukuae k tulin : ŋanni tie Miise , simla bija na. k sosafaat yet a: Bat k piak n na! 9K islael kpanbal na yien u ŋaak po ja tuakl l yetua a: saant k yien simla bija Mise k wunbaal nna motana .10Islael kpanbal nan suda kpanbal sosaafaat din saan kal b naan kokii paake , sammali duo tanna ni , k lia ba naan tiat . ŋaan k soknii nba naj piak nan yennu . 11Kenaana bija sedesias , din nan kut yinnae , k yet a: kangbennuk piaak k ya : A saa jii yinnaa nae k faa-faa silii tieb na k biilb 12. k sokinii nba na kul piak nayom kuukoa a: saant lamot galaat yent ni ! k kangbennuk saa jiu k tien a nuu ni , k a saakƥn k nyanniba .13k wunba k btumɔa wun saan yien Mise na saan k yetɔ a: yennu soknii nba kul taan k pak yome , k pak maŋanin k tul kpanbal , a mun ni baal , a mun pak nan b kul nba pak na ! a pak bonŋann ! 14K Mise jien a: kangbennuk yennu fo! Min sa pak wa yaa min pak min pak linba e . 15waa baal kpanbal buol yoonba , k kpanbal yetɔ a: Mise t saan Galaad duni k lek lamot a mii , t nyik k da saa ? ku jiin a: Ii saa ! kangbennuk sa jiu k tien a nuu ninŋ , k a saa kɔnk nyannɔ.16k kpanbal na yet a: Taal munŋae , k a luon min te k a pol nan a sii tun piaak linba ŋan k tiennin k l tie kangbennuk sann nii ? 17k Mise jien a: N lak islael niib yat k lin jual , nan peii nba k mɔk pikpaalik na , k kangbennuk yennu yet a: Niib na k mɔk timiitua , nua kul i tunii kii kun u ŋaak ni nan laafia !18k islael kpanbal yet sosafaat a : Nbo k yet a nii ? N bok yet nan u kpan piak linba bi kukuae k tie nin , mii u k piaak bonŋann ! 19K Mise yet a: Gnintl kagbennuk maan man ! N la k kangbennuk kal u naan kok paak , k sapaapo sejem kul sie k lintɔ , u niganŋ , nan u nidiit u kul po . sa saan 20K kangbennuk yet a: ŋmee sa saa bont Asaab , k wun saan lamot galaad duo ni k bin tan kpiu ? k b yem jient b jinnu k l be l kua , k lieb na mun jient b yal l kua21k nalinbiuk yennɔ baal k set kangbennuk buol , k yet a : Mini sa saan , k tan bontɔ . k kangbennuk boiɔ a: A saa tien nlee ? 22K u jin , nan u sa nyie , ki tie faok nalinŋ k kua yennu soknii nba kul ninŋ. k kangbennuk yet a: nyin k saan bɔntɔ , a tun nna ŋaan tunn jin na ! 23K l yoo kangbennuk yennu jie bontl nalinŋ na k tien sokniinba nba be nakul mobiini .24ŋanne k kenaana bija , sedesias , filnan kin , ŋaan peb Mise kpianu ni, ŋaan yet a: Ii tunnii sian nba k kangbennuk nalinŋ nyii k baal wanna nan fin pakin l maan . 25k Mine jiennɔ a: A tan saa la daal nba k a tan sii lin k luan diiet k kpaan fin bɔl a mnŋ na .26k islael kpanbal yet a: jiien Miise man , k saan nanɔ duo saakuo Amon , nankpanbal bija soas buol . 27K yetb a: kpanbal yet a: kuant nua na ddansalk ni k luonɔ man , kii tinɔ paankunaa , nan nyunkaok , kaka nan daal nba k n saa kɔn nyann k jen nan laafia . 28k Mise yet a: A i tunn k kpen nan laafia l want nan kangbennu k pak nanin mina . k kpanbal yet a: Nniib kul, ii bia gbat waa maata !29k Islael kpanbal , nan sudaa kpanbal j fii k saa Galaad lamot duo ni a bin lekb . 30K Islael kpanbal yet sosaafat a: Min sa bobe k saa kunfin ŋanin i liaa a naan tiat . k Islael kpanbal na set bobin kun kon tiat k saan kunkɔnn ni .31k silii kpanbal tul u kunkɔnna sakab pientaa nan banle na moba : I daa waa bik n na i ka sakua , ŋaan lek Islaael kpanbal mɔnŋ k kpiu . 32yoo nba k siili kunkonkɔnna sakab na sosafaat k b yet a: l tie Islael kpanbal i na . k b j na ki u buola bin lekɔ . sosafaat nba k u faa wuyikinŋ. 33Silii kunkonna sakab na nba la nan l k tie Islael kpanbal na , k b yaat ŋaan nyikɔ .34ŋaan k sua jii u talbann k gbiaa ŋaan yek kuan Islael kunkonkɔnna na ni k piinu na saan suol Islaael kpanbal , k maan u k liaa nagbenkonŋil . k kpanbal manŋ yet wunba bo jiu tunn na a wun gont l nyi tɔb na ni k bin tunn, a . piinu suolɔ k janmɔ wa.35L daal k kunkonn monn ninbinn . k kpanba kal u taantolk ninŋ k took nan siili tieb , k daajiok tan baal k u kpo . k u sɔn nyii k tan linn toluk na ni . 36Yennu nba tan sik , k b muat kanŋ kul n tunn k kun u duo ninŋ nan u yiaal ni !37Nna bannue k kpanbal Asaab kpo , k b jiu k saan nan u gbanant samalii k tan pii . 38Ba saan nan taantoluk na , samalii bunu ninŋ k tan wuol sɔn na k boii baal k lenii sɔn na , k boneuncona mun baal k tan wuol lenŋ , nan kangbennuk nba din wann wua kpanbal bannu nba na .39Linba kul bial k tie wua kpanbal Asaab tonaa , nan waa din jii loob nyanaa k fanŋ u naan ŋaak na , nan doi nba ku maa kul , l daan k b Islael kpanbal balkelii kadaat na ninŋe. 40ASaab bija Asasiaa i din gaal u baa naan , yoo nba k kpanbal Asaab din kpo k waan u baanba na.41Asaab naan dinu binnaa ŋanna ninŋ , bija , sosafaat . i din dia sudaa naan . 42Sosafaat din naan , k diaal binnaa piintaa nanŋ ŋan ŋmo selusalem . u naa din tie silsii bipuoe , ku sann tie Asuba .43u din diaa nan u baa Asa nba din tuak bianŋ nba nae , k tuon k l ŋan kangbennuk nunŋ ni , u din k kpiatil nan yennu. 44Maliɔŋ binbintaa na kukoe din k bot ; niib din saa mannit tulaali maluɔŋ l paake .45Sosafaat din suol Islael kpanbal naasinyuakle . 46Linba kul tenn k sosafaat din tun , la tie u paalu tuonnaa , nan tɔb faanu , l k dian sudaa kpanbalaa kpanbalaa balkpelii kadaat naninŋ kaa ? 47U din bel nyinn boncunconaa nba din be u baa Asaa yoo wa nae , duo manŋ ni .48Edom din mɔk kpanbal ; kpanbal kpel taatali din diaa duo manŋ. 49Sosafaat din kpiel ŋalinte , a b ii jiit ki saa ofil kii jikt liktanaa, ŋaan b ŋalint manŋ din biil Etson Gebe mɔkl ninŋe , k gbal saanu . 50ŋanne k Asaab bija , Asasiaa , yet sosafsst a: A luon k n tuon tunnaa nan a yab n saan l buolii ? ŋaan sosafaat din k too bin tɔk saan .51k sosafaat tan kpok waan u baa nba k b jiu gbanant k saan pii u baa Daafit duo ninŋ , sianninba k b din pii u baa nba na . K u bija , solam gaal u baa manŋ naan k set u yial ni . 52Sosafaat naan dinnu binnaa piik nan ŋanlole ninŋe , k Asaab bija , Asasiaa , din diaa islael naan samalii . u din diaa islael naan manŋ dinaa ŋanle kukoae . 53U din k tuon linba ŋan kangbennuk nunŋ ni , u din tɔkin u baa , nan u naa, nan Neb at bija seloam sonnue , ŋam nba din te k islael niib din tun biit na .

2 Kings


1Akab kuun puolpoe k Muab tieb yet Islael tieb jiantu weiu . 2Islael kpanbal Ahasia din nyii u ŋaak paak ; Samalia duo ni ; k tan baa k la danŋ bonciann ; k din tun siab a bin saan la Baal-scbub ; wunba tie filisia tieb duo Eklonn yenbik na ; a k laan saa la laafia-wa-a ?3ŋaan k yennu malaka pak ɛli ; wunba tie yennu sɔkinii k nyii Tisbe na , a wun cet kpanbal Ahasia tuomii na k boib a ; bee kii saa a yin la Baal-se bub wunba tie ɛklonn yenbik na ? T dukii a yennu kaa Islael tinŋ na nie e ? 4L pak kpanbal naa yennu yet a ; a kan la laafia a danŋ na ni a saa kpowa . K ɛli tun nan yennu nba wannua bianŋnba na .5K tuomii na ŋmat kpanbal na buol ; k kpanbal na boib a ; Bee kii ŋmat jeni ? 6K b jiin a Jasua nna cetit k yetit a t jen k tan paka nan yennu piak k tiena a ; Bee k a tun tuo mii a bin saan k la baal-sebub nba tie ɛklonn duo yenbik na ? A dukii nan yennu kaa Islael tinŋ na nie-e ? L paak a kan la laafia a danŋ na ni . A saa kpowa .7K kpanbal na boiba : Jua nba manŋ cetii u ninnauŋ tie n lee ? 8K b jiin a bo lia bankobit gbant liatfuoko ; k bia buob bonkobuk gbann . K kpanabl na yet a : L tie ɛlie .9U din tun tuandaanua nan u jab piinŋmu ; a bin saan k jen nan ɛlie k tuandaanua na saan la ɛlie k u kal jɔkunkonn paak . K u yet ɛlie a yennu nilua ; kpanbal na yiena afan sik . 10K ɛlie jiina mii tie yennu nilua ; muu n nyi sanpaapo k sik tan dii tuandaanua na nan u jab paiŋu na . K muu nyii sanpaapo k diib .11K kpanbal na bia tun tuandaanlua nan u jab piinŋmu kb duo k saa yet ɛlie a : Yennu nilua ; kpanbal na yiena a fan sik mɔtana . 12K ɛlie jiina ; mii tie yennu nilua ; muu n nyi sanpaapo k sik k tan di fin nan a jab na . L yuo na k yennu te muu nyii sanpaapo k sik tan dii tuanaanua na nan u jab na .13K kpanbal na bia ŋamm tun tuandaanua nan u jab piinŋmu . K tuandaanua na duo jɔkunkonn na paak ; k saa gbann duna paak ɛlie tuann ; ŋaan fabin nan ɛlie a yennu nilua ; ii mok ninbatinu min nan n jab na paak . A tinn t manfuoa . 14Muu nyii sanpaapo k dii tuandamm banlie nan b jab nawa . ŋaan yabit kii mɔk ninbatinu nanin .15K yennu malaka na pak ɛlie a ; fin nan ŋua-ii siik a daa tiin jaŋmaanii . K ɛlie nan tuandanua na tɔk k sik kpanbal na buol . 16K ɛlie saa yet kpanbal naa yennu nba piaka linbae na : Faa tun tuomii a bin saan la Baal-sebub nba tie ɛkbnn duo yenbik na ; k l tie nan yennu kaa Islael tinŋ nik a bo saa lau na ; a kan la laafia . A saakpowa .17Kpanbal Ahasia din kpo nan bianŋ nba k yennu te ɛlie pak nae . Ahasia din k mok bonjak ; l paak ; k u ninja Jolam gaal u naan . L din tie Juda kpanbal Jehosafat bija Jeholam naan bina ŋanlie nie . 18Linba kul k kpanbal Ahasia din tun pukin ; l sɔb Islael kpanbal balkpeli gbant ni ?


1Yuo nba k kangbenu te k san ja peline dann Elie Sampaapone , k Elie ji siet Gilgaal nan Elisee . 2K Elie yet Elisee a : N balmae biet nnena , k maan kangbenu tumin Betele . Elisee jiin k yeta : Kangbenu fo k a nalinŋ mun fo ! n kan fit siet nyika . K b din sik Betel b kul .3K yennu Sokni nba waat nba din be Betel din nyii k cet Elisee k yetua a : A mi nan kangbenu sa donn a wantua sanpaapo dinne waa ? k u jiin a : N mun mi ; ii mŋin man . 4K Elie yet Elisee a : N balmae biet nnena , k maan kangbenu tuumin Selikoe k u jiin a : Kangbenu fo k a nalinŋ mun fo ! n kan fit siet nyika . K b din tok saan Seliko .5K yennu sokni nba waat nba din be Seliko din nyii k cet Elisee k yetua a : A m'nan dinne kangbenu sa donn a wantua sanpaapo waa ? K u jiin a : N mun mi ŋaan mŋinin man . 6K Elie yetua a : N bal mae biet nnena , k maan kangbenu tuu min Suldan . K u jiin a : Kangbenu fo , k a nalinŋ mun fo ? I k tie faak n kan ban siet ŋaan nyika . K b banle din tukin b sonu k saa .7Yennu sokni nba waat piin mgu din baal k set k tolb ban fɔkla k bi banle mun din sie Suuldan mɔk gbianu . 8ŋaane k Elie jii u liatfuok k fin fin ŋaan faa ny-un na k l bɔkt dual jiek jiek k b banle din som gal kuomin .9Ba gal gbenn yuonba k Elie boi Elisee a : B oimm faa luan man tun lin ba k tula wa k kangbenu n fit donnin sanpaapo . K Elisee jiin a : N balmae nluon a foŋamm ne taal fuunu munlee ii be n ni . 10K Elie yet a : A bin linba paalle . ŋaan lii tie kaa tan la n dundo yuo , l saa tien nne k tula waa . ŋaan a k l lan n donn yuo l kan tien nan faa luon ne .11Baa tɔk piak k saane , ŋanne taan tolit ŋanle din bɔktib nan mupienu k sanja peline din jii Elie k donnua sanpaapo .
13K u ji din jii liatl nba k Elie ŋaa k l baa ne k tunn sie Suuldan mɔk gbianu . 14K jii Elie nba din nyik u liat fuok nba na k faa nyun na ŋaan yet a : Kangbenu nba tie Elie yennu na belia ? K u mun din faa nyun na k l bɔkt k dual jiek jiek k Elisee somm gal .15Yennu sokni nba waat nba din be Selko na nba lal nne na k b yet a : Foŋamm nba tuo be Elie nine ji beunie ŋanne k b cetua k gbaan u tuann . 16Kb yetua a: Gotl , a tuun tunna nba neninŋ jab piinŋu mɔk pala , a luan k tin tum k bin saan k jennau a wantua ? L k kua kangbenu foŋamm ne jiiu k tan luu jual paak e ŋanni ka jual luann nie . K u jiin k yet b a : I daa tuum man .17ŋaan k b lek tikua kaka k Elisee tan yet a bin tum . K b tum jab piimŋu ne k b saan k lan Elie da tun muna ŋanta k k lau . 18Ba tunn jen Elisee buol wa bo be Seliko ne , k u yetba : n bo k maati ma ii daa saa ?19Niib ne yet Elisee a : Gotl dingban sakal benu ŋan , nan faa la bannu nba na n yomdanua , ŋaan n yun k ŋan k tinŋ bia k naan jiet . 20K u yet a : Tient yalm kut sen paanŋ ninŋ k baal nanne . K b baal nanne k tulua .21K u saan kpenu ne ni k lu yalm ne ŋaan yet a : Kangbenu yet nne : N ŋami nyun ne k niib ji kii nyu k kpann , k l bia si te k duone jiet naan . 22K nyum ne ji tie nyun nba ŋaan kaka n na dinne nan Elisee nba din pak na .23K u din dua Betel ; wan dinsomm saana k bonjabit din nyii duo ne ni k salktua k yien a : don , yuu kokluk ; din yuu kokluk . 24Kuddin ŋmant k gotib kpolib mɔpol kangbenu saan ni . K bɔnkob susuot banle nyii muuk ŋi k baal pat pat waat piinnan nan banle . 25K nyii lenŋ k saan Camel jual paak , k siet lenŋ k tunn Samali .
Chapter 3

1Solam , Asab bija Salam , din dii naan Islaeel . Samali , bina pik nan ŋannin yuo nba k Sosafat , bo tie Suda kpanbal . U b u tien bina piik nan ŋanle . 2U bu tien nba bi kangbenu nuni , u bu k tie yokul nan u baa nan u naa na . K tut bal ciceli nba ku bua bu tien na k lu . 3ŋan u tien biit nan Nebat , bija Seloboam , nba din t k Islaeel ba biit ni , ŋan lek k tun jien .4Mesa , Moab kpanbal din mok bonkot , u din paa Islaeel kpanbal pei kobi tutl nan pie jai kobi tutl nan pie jai kobi tutl nan b tulu ninŋ kobt na . 5Asab nba kpo yuo nba , Moab kpanbal ku toŋ nan Islael kpanbal . 6Kpanbal Salam ŋin Samali , k lin k got Islaeel kul .7U paan senu , k te k b yet Sosafat , Suda kpanbal : Moab kpanbal toŋ in pak ; A luon k bal n k t koɔn nan Moab i ? Sosafat jiin : N sa sana , min nan fin , n niib nan a niib , n tami nan atami . 8Ku yet'a , sɔnlɔnu po e k sa tɔk ni ? Salam yet : I sa tɔkin senu nba nyi tinŋ koŋ ni Edom na .9Islaeel kpanbal , Suda kpanbal nan Edom kpanbal , saan ; k baa som dal ŋanlole , k b kɔŋ nyu nan biin tul sajenm nan bokob nba din waab na . 10K Islael kpanbal yet'a bobiil ! Kangbenu yin wa kpanbala banta k tiem Moab nun ni .11ŋan Sosafat yet : Kangbenu man sɔkin tɔ yenɔ kaa , wu nba k sa fit pak nan kangbenu ? K Isael kpanbal tountun yenɔ jii : Elisee be n na , Schaphath bija , nba tu mɔ n yun Elie nu pak na . 12K Sosafat yet : Kangbenu maan be nannɔ . Isael kpanbal , Sosafat nan Edom kpanbal , sik u bol .13Elisee yet Isael kpanbal : bee be min nan fin sunsuk ni ? I saant baa nan a naa man sɔkin tieb bol k Isael kpanbal yet : n yet ! K man kangbenu yin kpanbal banta na k tient Moabnun ni . 14Elisee yet'a : Kangbenu kɔtua , k tie u tuntunɔ , u fo ! Mi bo ki cɔŋ Sosafat , Suda kpanbal , n bo kan tie suo a po n bia bo kan gota .15Motana , baat nan bafalɔ k tulin . K bafalɔ nba faa , k kangbenu sik Elsee paak . 16Ku yet'a : Kangbenu maat n na : tiet bɔk na ni buot ! 17K man kangbenu nba mati na : I ji kan la woŋ i bia kan la saak , ŋan bɔk man sa gie nyun , ki sa nyu ,yim nan i bokob18ŋan lin nba na tie bo biik kangbenu nuun ni u sa jii Moab k kubn i nii ni . 19I sa paak do e i nba mɔk panŋ nan dogantali , i sa piin bunbun mobi kul20ŋan sanŋiok ni , yuo nbaki sa tul paani , Gotil , i sa la k nyun nyi Edom senu k baat , k doei gbie nan nyun .21L yo na , Moab tieb nba kul nba gbat nan kpanbal do u wu pik na , k b yiin biin nba kul sa fit dia kɔnn tiat na nan bin nba gal , k b sie kpalpak . 22K fil sanŋapo ni , k yuo nba k yetu nyili nyun paak na , moabtieb nba la b nun ni nyun mɔn nan sɔ na . 23K b yet'a : I tie sɔ me ! Kpanbal tɔ juk banjiak b sunsuk ni , k b bo b lieb ; mɔtana , moabtieb cial .24K b som k kɔ nan Isael kanŋ , ŋan k Isael fil ,k nyonn moab , k b cial b nuun bo , k b kua duo ni , k nyann moab . 25B cibin digbana , k b sua kul lul tona b kpant nba ŋanna k gbien , k b piin nyun moi kul , k b cɔa tiŋani kul ; nan b nyaka kul , k tan ten tana kua .26Moab kpanbal nba la k b pakua kɔna ni , ku fil k ji niib kobilole bi fun juk banji a k luon ganu nan Edom kpanbal buol ; ŋan k fit . 27Ku jii u bija bikpel , nba bo sa gal u yial , ŋan man maluŋ nba b tu juo mun na dikpinn baak . K jaŋmaani suol Islael , k b fɔk t nan moab kpanbal k tun b duo ni .
Chapter 4

1yennu sɔkinii waat ninŋ puob yaa puo,taan k yiin Elise k yet a :Atuontunnua n sɔlua kpo waa ,ŋaan ka mi nan a tuontunnua maan din tie kagbennu jaŋmaanii,ŋaan paan danua baal k suol n waat banlie k tienm yommii.2k Elise yetua a :n saa tien be k tula nii ? yetlin a mɔk bee ŋaapuo ? k u jiin a :A tuontunnua k mok sial kpan nan bobl kaa.3Ku yet a : I saa k mial boblia a lieb buol na,bob kuona ,a daa boii waamina.4Ate kuun yuo nba ,A lua ŋaan fin nan a waat paak.ŋaan a ta saa bobaa maan ninŋ lnba gbie faa senn ŋann cianyenŋ po .5N nee k u din siet u din luon gann e ŋua nan u waat paak ,k u din wantua bobaa k u kpaan lenŋ.6Yuo nba k bobaa din gbie k u yet u bija a baat nan bobliel ,ŋaan k u din jiin a : bobaa ji kaa k kpan din set.7k u din saan k kun yennu nilua na k yetua a :I saa kuat k pa a pann ,ŋaan kii be ,fin nan a waat ,nan linba tenn na .Daa yenn k Eliise din gaal k saan sunem,l8buol puo nnae din be k baant niib ,kuu maabnua a b dii ,yuo kul ba kuu din tu gaal u din tu tɔkl lenŋe k di.9U yet u salua a : gotl n baal nan nilua naan nilua nba gaal ti ŋaapuo yuo kul na tie yennu paalpienn danuae .10T maa dibik nnee u din kpinaa i fɔk,k sennua gaaduo lenŋ,nan tiebul ,nan kok nan fitil k wun tuu fit k kaal k foii yuo nba k u baal tin ŋaapuo.11Elise nba din jen sunnem,u din kua di fuok manŋ ninŋe k dual.12Ku yet Gehazi u tuontunna yit sunamite na ,k Geaziyiinua kuu baal u buol.13Elise yet Gehazi a :yelua a gotl ,A waan timm,a mabaa nba tuo be waa nee na n saa tien bek tulaa nii ? n paak l maan kpanbal boii lanne sijenm yudanua buol ii ? k u jiin a : n be n ngbunŋ sunsuuk ninŋe .14k u yet a : n tien bia k tula nii ? k Gehazi jiin yet ŋaan k u k mok bik ,ŋaan k u sɔlua kpetaa.15Ku yet yetua na,Guehzi yiinnua k u din baal tanmɔb buol.16Elise yetua a : binn nna yuo a saa mal bonjabik ,k u yet a : n yet yennu nilua a daa kpann a tuotunua.17k puo na suolpuol k mal bonjak binn nba wei nan Elise nbayet na.18K bik na kpaatl k dasial k u tan saan u buol dijaan tieb buol.19k yet u baa a:n yul n yul k b baayet u ŋaa tuotun yenua a:jiin bik na k saan nanua u naa buol.20k tuontunua na jiu k saan nanua taa paak nan yensuuk ni ,k tan kpo .21k u nan duo k saa bilua yennu nilua gado paak,k luon gann u paak ŋaannyii .22k saanyiin u sɔlua,k yetua a:n balmae tulimin atuontun yenua nan bonnanii,n luon k man saan yian yennu nilua buol k bia jen.23k u boiɔ a : be k a luon fan saan u buol dinna ? l k tie ŋmaa paanŋamii ? fuon daali,k u jiin a: l man .24k u te k u tien bonnaanŋ na siil ŋaan yet tuontunua na a :sietl saan daa sie sɔnuu ni,mii kii yet a :set.25K u siet saan yennu nilua na buol,kaalmel jual paak ,yennu nilua na nba lau banfokila ,na k u yet u tuontunua Geesii a : gotl sunamiit puo e na.26Motana tinin k cetua k yetua a l maa nii ? a sɔlua nan a bik l man mii ? k u jiin a l man.27yuo nba k u baal yennu nilua buol jual na paak ,k u puul wabu taa po,k Geesii baat a wun pii u jiin ,ŋaan k yennu nilua na yet a : nyikimua k maan u siek be mabl nie,k yennu bɔlin k k wannua .28ŋanme k u yet a :n daan boii n yommdanua bik poo ? N daan k pak a nan a daa kpaninmi ii ? 29k Eliise yet Geesii a :katl ,jiin n patu a nuu ni kii saa a cet nilua a daa fuontua k niluai fuonta a daa gaan ni a jii n patu na k paan bik na ninpo.30k bik na naa yet a : yummdanua fo,k a siek mun fo n kan siet a buol ni ŋaan fiil wau.31k Geesii din gal be k sa paan patu bik na ninpo,u din k pak, kuo k nyin sial n tien k u ŋmat k cet Elise k kumiɔ ŋaan jii bont na k tulua ,ŋaan yien a:bik na tan kul.32Yuo nba k Eliise baal ŋaak na ni k sua k bik na ponŋ kpo waa k dua duanu paak.33K Eliise kua ŋaan luon gann b banlie paak,ŋaan mial yennu .34Un din dual fabn bik na paake k jii u mob k tokin nan bik na mob,k u ninbinaa tuok nan bik na ninbinaa k u nii paa bik na nii paak,ŋaan tant u monŋ bik na paak k bik na gbanant ŋanm tonŋ.35k Eliise fiil k somm somm,duk ninŋ ŋaan yaan ŋmat k fabn bik na paak k bik manŋ citn taal mun luolee, k ji munt ninbinaa.36k Eliise yiin Guehasi ,a wun yiin sunamil puo na k u yiinua k u baal k Elise jii u bonjak k tulua .37k u sann k saa baa u taa paak k fabn tinŋ ni ,k gaal u bik k ŋmat k tunn k nyii.38Elisee ŋmat k jen Guilgal,k kon be duo manŋ ni,nan yennusokinii nba waatinba kaal u nuŋninŋe k u yet u somm tua a yakin bob saa kal k ŋaan kpint k tul maan sokinii nba waat.
40K b jii k tien suakul baa piin dinu yuo nba k yenm yikin a:yennu nilua ,kun be bobl na ni k b ji gbal bin dinu ? 41k Elise te k b jii yun k tien bobl,manŋ ni ,k jii tul k b dii k jii k sial ji k daamib.42k jaa sua nyi,taal,seheissa k baal nan kpanu nan luan cincinaa k tulyennu nilua nan kpanu piinlie nan kalbontaa k l be u pakl ni k Elise yeta :tulin niib na k bin ŋman .43k u tuontunua jiin a: t saa tien n lee k biit niib kobiki ? k bin ŋman ,koman kagbennu e yet t saa die k gbuo k bia tenn.44K b senn kpanu k ŋman k tan tenn nan kagbennu nba yet bianŋnba na.
Chapter 5

1 Naaman din tie Siil kunkɔnna saakua e. Siili kpanbal din tien'ɔ nibaakl bonciann. U paak, k Yennu din tul Siilitieb nyannu. U din tie gbaatl e, ŋaan u din mɔk panŋ k bia paal. 2Siili kunkɔnna din saan kunkɔnn e, k saa kɔn nan Islaeltieb, k saa nyann'b, k jen Islael sapaanbik, k u ji tie Naaman ŋaapuo tuontunnɔ.3Tuontunpuok manŋ din yet u cannaa a: Ooo, l i tie k Yonmdaanɔ saan Saamaalitieb sɔkni na buol, u saa teb u ŋaaɔk na waa. 4K Naaman saan waann u canbaa, tuontunpuok na nba pak lin nba.5K Siili kpanbal yet a: Ii saa Saamaali, n saa dian kadaaɔk k tul Islaeltieb kpanbal, k saan, k dia likli talanba kobk, nan salma bɔtouk tusl, nan tiat buolu piik. 6K u saan nan kadaaɔk k saa tul Islaeltieb kpanbal, k kadaaɔk ni dian a: bant nan min e tun n tuontunnɔ naaman a buol ni, a teb u ŋaaɔk na.7Islael kpabal nba lii kadaaɔk na k gbenn, k u suol u tiat k pat pat ŋaan yet a: n tie Yennu k kpi bia tieb, k utan baal n baal a n teb jua nba yial ŋaaɔk na aa? Bant kii bia kii mi nan u kpaan sɔnu nba kɔn nan min e,8 Yuo nba k Eliise Yennu sɔkni gbat nan kpanbal pat pat u tiat, k u tun tuomu kpanbal na buol ni k boi'ɔ a: bee k a pat pat a tiat i? Ten k wun baal n buuol, u saa bann nan Yennu sɔkni be Islael. 9 ŋann e k Naaman baal nan u taani nan u tolt k saa set Eliise buol.
11k Naaman wutul duo, k u jia siet.ŋaan min bo dukn nan u saa nyi u tiaɔnŋ k baal ktan mial mial u Yonmdaanɔ Yennu, k tant u nuu n ŋaaɔk paak k lin gbenn. 12K jen a, Abaanaa nan Paalpaal nyun k yab k cie Islael Daamaas mɔkl na aa? N bo kan fit sik l mɔka ni k wul kla laafia aa? ŋaan ji ŋmat nan wutuol.13K u tuontunna nakn u u buol, k yaa caanbaa,Yennu sɔkni i yaa a tun lin nba paal,a kan tumi ii? A saa yuo saan nlee k tun waa a tun lin nba n a? Fin n kpiin a mɔnŋ k la laafia. 14K u sik Sulden mɔkl na ni, k kpi taal fuunu munole nan waa bo wann Yennu nil'ɔ na k u gbanant ŋan nan bik gbanu na, k u ji la laafia.15Naaman din jii u puolpo juamu na e k b ŋmat Yennu nilɔ na buol. Baa ŋaat baal k u set u tuann po, ŋaan ji yet a: n ji bann nan yensau kaa tinŋ na paak, sie islael Yennu. Mɔtaana, n baln'ma e gaat piini nba k n tuontunnɔ tien'a na. 16K Eliise jiin a: Yennu nba fo, k n tie u tuontunnɔ na, n kan gaal. K Naaman lek kolin'mɔ, ŋaan k u k sak i.17K naaman yet a: l i tie k a gaal n piin, ŋabnn fan cabin k te boni bale n jii na tant k kun nan'n, k maan laa mɔtaana k saa n kan mann malunŋ k tul yensau ami k yit salk sie Yonmdaanɔ Yennu kuukua. 18Yuo kul n sii tun k mei Yonmdaanɔ Yennu, k maa tun biit nba yaa kul, wun nyik a tuontunnɔ. Yuo nba k n bo cian canbaa liimɔn ŋaak k u saa jiant'ɔ k n mun gbaan k jiant liimɔnn na. wun nyik cab atuontunnɔ biit. 19K Eliise yet Naaman a ii kun nan manu. U din saan waan nna e,20k Eliise tuontunnɔ Gesi yet a: n canbaa te k naaman Siilɔ manŋ k pa. Yennu sann ni n saa wei k gaal sial u buol a. 21K Gesi tiin waa, k Naaman la'u, k set nan toluk, k sik k cet'ɔ, k boi'ɔ a : l mann ii? 22 K u jiin a l man n canbbaa e tun'n a n yet'a: a niib bable nyii Eflainm k baal u buol k tie Yennu sɔkni was, a n baal k a tul'n lili taalan yenn, nan tiat buoba ŋanlek wun tul'b.23K Naaman yet Gaesi a: fin n yabl k gaal likli taalanba ŋalne nan tiat buoba ŋanle. K taan jiik wuun bɔtuot ni, k te k u tuontunna cian'ɔ. 24Baa saa k saa baal kunkonn paak, k Geasi gaal kun u ŋaak ni ŋaan te k b ŋmat. 25K Geasi ŋmat saan u canbaa buol k Eliise boi'ɔ a: a bo saan lee? K u jiin a tuontunnɔ k saan sial buol.26 K Geasi yet 'ɔ a: n siek bo kaa a buol yuo nba k jua na jakt u tantoluk paak k cet'a na aa? Yuo na sii gaan likli nan cicena nan tiini kpan nan nan daan tilonti nan bonkobt nan nei, nan tuontunjab nan tuontunpoi. 27Mɔtaana Naaman ŋaaɔk na saa baa a paak, k fin nan a yaabuona kul sii yua be nan ŋaaɔk o. K ŋaaɔk na baa Naaman paak k u nyii Geasi ŋaak. k u gbanant pien nan sakaana na.
Chapter 6

Yennu sɔkniinba din tie waas, k Eliise tie b Saakua na, yet'ɔ a: Taa be sian nba waab't a. 2ŋaant man k san Suulden mɔkl ni, k t ni sua kul n saa cua daaɔk k t jen tien t binbebuol. K Eliise a: Ii saa man. 3K Yennɔ yet'ɔ a: t saa ciant't. K u jiin a: n saa saan a.4u saan nan'm. Baa baal, baa baal Suulden mɔkl ni, k b piin dacuanu. 5Baa cuan yuo nba, k yennɔ pabin baa nyun ni. k yikn a: aa! n bo mial e.6K Yennu tuontunnɔ na boi'ɔ a l baa lia po e? K waan'ɔ sianba k l baa. ŋann e k Eliise cua lanbann, lu lenŋ l buol, k pabin na pukt paa. 7K yet a: jiin, k u jii.8Siili kpanbal din mɔk tab nan Islael kpanbal, U din pak nan u saakab k gann waa saa tien kanŋ sian 9ŋaanYenn nilɔ Eliise din kpaan Islael kpanbal kpanbal: A daa saa l po k maan Siilitieb baat.10ŋann e k Islael kpanbal din kpaan u jab nba be l po na k tien siil.L buol din tun nna nan fuunu munle na waa. 11Siili kpanbal wutuol din duo bonciann, k u yiin saakab k boi'i a: i ni,ŋmee sie Islael kpanbal puol po o?12K u tuontunn-yenɔ yet'ɔa: canbaa, sua k sie u puol. ŋaan Yennu sɔkni Esaai tuu wann Islael tieb kpanbal maan nba k u pak u dieok ni. 13K l kpanbal na tun a bin la Eliise ksuol'ɔ, k b yet'ɔ a u be duotan.14U din tun kunkɔnna saan a nan taani nan tolt, k b saan luon duo na. 15L din yent sanyiaɔk ni, k Yennu nilɔ tuontunnɔ na nyii k la Siili kunkɔnna nan taani nan tloit k b luon uo waa. K kua yet Eliise a: t saa nlee e? 16K u jiin yet'ɔ a:tiin jaŋmaani. Bin nba be nan't yab cie bin nba be nan'm .17K Eliise mial t yonmdaanɔ yennu a: Luotl u ninbina. K tuontunnɔ tuontunnɔ luot u ninbia, k ula k jual gbie nan taani nan tolt nan muu k lint. 18Siili kunkɔnna sik k tan lek'b. K Eliise mial Yennu a: a te k jab na n juan, K Yennu gbat u mialu k b juan. 19K Eliise saan b buol yey'b a: duo nba k i luon na sonu kaa na, k bia k tie duo na kaa. Ii waa man k n wann'i jua nba k i luon' ɔ na. K u jii'b saan nan'm Saamaali duo ni.20Yuo nba k b kua Saamaali, k Eliise yet Yonmdaanɔ a: Muntl b ninbina k bii laat. B ninbina nba munt yuo nba, k b la sua b be Saamaali duo ni e. 21K Islael kpanbal nba la'b, k yet Eliise a: canbaa, n kpi'b ii? N kpi'b amii i?22k u jiin a: aii. Fii suol kunkɔnna tab ni a daa kpi'b, tuln'm jiet nan nyun bin nyu, k kunn'b kpanbal buol ni. 23K islael kpanbal tien jaanm k tul'b. Laa nyii l yuo, laa l yuo, Siili jab ji mi kɔn nanIslael jab.24L puolpo k Siili kpanbal Benaat bobn u k nkɔnna kul, a wun kɔn nan Islael jab. k dual lint Saamaali duo. 25L binn kon din baa Saamaali duo ni bonciiann. Jiet din kaa l duo ni k bonŋ yul daaɔk din tie likbina kobiinniin, nuan-naatua waanminna tie likbina kobi ŋanŋmu.26ŋann e k islael kpanbal sonm duo juonjouk paak, k puosua yikn a: canbaa, sonmt'n.27K u jiin yet'ɔ a l i tie k Yennu sonm'a, n mun saa k sonm'a, n saa sonm'a nan bee e? N saa sonm'a nan mɔbin amii daan i? 28k kpanbal na boi'ɔ a: bee mɔk'a ni i? K u jiin a : wonn puo nna won yaa u t ŋman n bik, ŋaan k wonn tin won ŋman u yua. 29K t yakn n bik k t ŋman. Laa yent k pak'ɔ n pak'ɔ maa tŋman u yua, k u jii bik k bɔl'ɔ.30Kpanbal nba gbat nna k u pat pat u tiat nan mɔyetuk,Yennu ŋmann n tubl. k bin nba kpia k u lia gbatuot tiat u tiat tinŋ po. 31K kpanbal n yet a: Yennu i baa dinna k n pot Eliise yul, Yennu n ŋmann n tubl.32ŋaan k Eliise nan u saakab kul kal u ŋaak ni u buol k kpanbal, k kpanbal nan tun tuomu, ŋaan k u kal goli. K sua k tuomu daak jen kEliise yet saakab: i la niikpiiluk na nba tun tuomu a bin pot n yul aa? Tuomu na i jen yin luon tamɔb gann. I daa te k u kua, k kpanbal mɔnŋ i be u puolpo, k laan i kan gbat canbaa taacina aa ? 33U k pak gbenn kaa waa, k kpanbal na tiaɔnŋ dɔkt k u yet a: Yennu tiaɔnŋ o baal nan bonbiil na t paak. N ji saa guul bee Yennu buol i?
Chapter 7

1Elise paaka: I gbii kaagbenu maan ! the kaagbenu mat:Wuon nne yua taum t sii dia likinyen k daayuom kilo pik nan janlle nne kaa kpanu yuom kilo pile nan jaanle Samali tannuob buol. 2SijenmSakua wunba k kpanbal nuu paa u pak jii k pak nan yiennu nulua a:Kaagbenu i leki luot takalbuonaSanpapo lbuon Saaban k tie naa? Keli pkuaa,saa laa nan ninbinn jaa a kan dii.3Gbata ŋanna dinbe l tan muob buol,K b din piak nan b lieb.Be! Ksibe nne kaka nan t kuumi?4Litie k du n kinŋ nan t kua duani,Kuon be l buol, k t Saa k puo l buola,tibia be nne t Saa kpuo nne-e,ŋann t saan kua Silie n nba Kanniŋ, bi ynik na mial,t si foue bibia kpiit,t k puo l buol.5K l dajuok k b siet saan kua Silien nba kanniŋ,yuoba k b saa.Silien nba kanŋ buol,ba din kaa kanŋ man ninŋ b dink laa Sual buol.6Yenu din kuam jaŋmami, silien nba kanŋ niŋ kunkɔ luola fuut,nan tanjakla fuut, nan tɔfaala wuyiikini, k yem pak na lieb a:nne k Islael kpanba jii u sijenm nan Hetien nba, nan Egyptien nbakpanbala a baal k lekt.L dajuok,b dinfiile k cial k ŋaa b buona kuul nan man blambuob nan b tami nan b buoni,k ŋaakanŋ k l be nne,k b cial a b faat b mial.8Gbata na din bal kanŋ tan mob buole,k kua lanbɔ ŋyɔnŋ ninŋ,k dii k bia nyuu,k jii likli nanlikunta,nan tiat k saan bɔl,k bia ŋaam k jin lanbɔ ninŋ k jii buo ŋaana k bia saan bɔl.9ŋaa k dinpak nanlieba, t k tuu lba ŋaan.Diné,tie labaman dale,tii bɔl k ŋmin k bia ŋaa k l yent sangniɔk,ninmaan saa balta.I sanaman k t bet t kpanbal ŋaa sakab.10K din tun kun k paak duo tan muogula nba saa saan k waan.T saan kua syrien nba kanŋi k laa nan suaka leŋ.T k gbat nisalik maan leŋ,t laa tamiman buonik b luol ŋaan k lanbɔnt sie nne. 11Ktamuogula yiikiŋ K Saan bet kpanbal u yaak ni.12K Kpanbal fiil l nyiok-ne K maat u tuotuna a : n yaa paakiie silien nba yaa tiete. Baban nan kɔn baat ne. K siet kanninŋ j saa bɔl kpaant niŋaa paa k a : Bi ynii duo yuoba t suolb fuot kkua nan duoni. 13K kpanmbal tuon tun yenɔ din jiinŋ k pak a : T saa jii tanja bamu nba mɔk paluu, bsaafiit k puo nan duo nib kuul nba sa kpuone, ktunm nan tami k b saa got lba gaal.14B din jii kunkɔnlola ŋanle nan tami k kpanmbal tun b saan k gót laan be tie lboli. K kpanmbal din tun utuomiab laa silien nba kunkɔnkɔna buolk laan be bali.15Kdin weiib kaka nan Suldin. Klyuo k b laan paan pak tiat nanbuonak Silien dintink luu. din cial knyik lbuol. K tuom nba maan dintuun jenk paak waan kpan mbal.K nibul-Ciɔn din nyii k faatsilien nba buona kanŋni k l daal kb jiilkbinnk daa yuoŋ taati yanle nan kaagbenu nba buo maat ne.l ne pkanu yua tati piile nan ŋanna. 17L yuo k kpanbal dintuun u tuotunua mba ku nuu paa u paakme a wunsaam gót l be dak niŋ dua tanmób buol, ŋaan b din ŋmaa l sijen; yudanɔ k kpiiu-e nanyenu nulua nba din paak k waan kanmbal-ne.18K yenu nalua din paak kpanmbal a: B tasi dia likbin k daa yuom tati ŋanle nne i ka yuom tatipiile nan ŋanna wuon nne yuo samali tanmob buol. 19K Sijenm yudanɔ jiiyenu nulua a: lilekitie kkaagbenu luot sanpaak takalböna, buon-na saa baan k tienaa? K Elisee paakua a.A saa laan nanninbinna ŋaan a kandii. 20ŋaa linba din balua-ina: B din ŋmaa nannua tanmajal buole kuu kpo.
Chapter 8

1K Elisee maat puo nba kuu daan yiet u bik kum ninŋ ne a : fiit fin nana ŋaak k saan kua sianba ka mii.K maan kaagbenu sa yii kɔn wunbaal bina ŋanlole. 2K puo ne fiil k t tie nan kaagbenu nulua nba paak ne.U din siet-e na u ŋaak kuul.U in siet-e k saan kua Philistin nba duoni.3Bina ŋanlole juok,puo ne din ŋnii Philistin duo ninŋ k kpeŋ.K din saan kpanmbal ŋaak k buoii u ŋaak nan u kpaab pö.4K kpanmbal kaal k paak nan Yendu nulua tuon tuunua Gaza a: Waantinŋ toujana nba k Elisee tuu.5Yuoba kuu din waant kpanmbal bianuu nba k Elisee din yiet puo-ne biik kuuninŋ kuu laa manfuol-ne,u baal k bouii kpanmbal u yaak nan u kpaab.K Gueazi maat a : O kpanmbal n yuomdanɔ, gotl puone na gott bik ba k Elisee yietua kumniŋ ne-e na. 6K kpanmbal bia buoii puo-ne,ku bia tanɔ l tiani.K kpanmbal din yii u ŋaajua nba kuu pakua a: jiit puo ne u buona kuul, nan u kpaak buon kuul,waa siet daal nba kaka nan waa tanjin-ne.7E lisee din saan Damas: k sili kpanmbal Ben Hadad din yiial.K b paakua k maat a : yenu nulua baal nne-wa. 8K kpanmbal Hazael paaka,jii piini kisa yenu sɔkni na buol k wunboii k laan n saa laa lafia waa? 9K Hazael saan Elisee tuoan po,piini na,nan linba kul bua tie buoŋana Damas duo niŋ nan lagumi piina,wa bal yuoba,ku nakiŋ k yet, a bija Ben Adat nba tie sili kpabal ne tunmiŋa buol. A min boia laa u saa paka-a?10K Elisee jiinua: u saa paka,yaan kaagbenu paakinŋ nan u sa kpuowa. 11K yenu nulua cin bin ninbina u paak. K goliyua söö.K tan mɔnŋ.12Hazael maat : labali n yuomdanɔ ka mɔɔ? Elisee jiinua a : K maan nbaan buobil iba kaa saa tuun Islael waas. A t saa juo dingbagbenŋa muue. A ta saa kpii nasim nan cukbanjiake,k bia kpii b waas, a bia ta saa piit b puob puae.13Hazael paak : ŋme tie a tuotunua? Buok-ii? K tuun tuogbeŋa ne. Elisee paak a : Kaagbenu waan t nan a taa sii tie kaambale sili duo niŋ.14Azael din siet Elisee buol k tuun u camba buol ku paakua a : Elisee pakabe? Ka jiinua a : U yiet ma a : a saa paka! 15Sanyiuokni,Hazael jii cincenpinŋl,k maan gnum ŋaa pii kpanmbal nunm po, ku kpo ku gaal naan.U din gaal naan u buole.16Jolam bina ŋanmu ninŋ,Acab bija, Islael kpanmbal, Jolam Josapha bija,juda kpanmbal dia naan.17Wan din dii naan u din mɔk bina piitae.U din dia naan selusalem bina ŋanlole18U din dia naan nan Islalel kpambal liya ne,nan ba din tie Acab ba ŋakin ne.K maan u puo naa din tie Acab-e.U k tun lba nŋaanŋ kaagbenu ninbina ni.19Kaagbenu din k lua wun biil juda Dafid u tuon tunua pak, k dukinŋ puoni nba ku din pak k tulua nan yuo kuul u sii tie yinyiem u waas ni.20l yuo, Edom din kɔn nan Juda k diin b kpanmbal. 21Jolam gaal t sail nan kunkɔn löla kuul. B din fiil tansunie k kɔn nan Edonite nba k din kaa k lintua nan kunkɔn löla sakab. K nin gbuonŋ kuul din tine k kua b lan bɔnt ni.22Edom nan juda yudaant kunkɔna weii kaka nan dinn e. Libna fill yuo nan kunkɔn. 23Jalam tuona nba diin ten,nan lba k tun mi na : Linba kul k jeholam din dian be juda kpambala balkpeligbɔni. 24Joram din dual u banba bude. B din piiu nan u baa nba-e Dafid duo ninŋ. K Achazia bija din gal u naan.25Joram Achab kpanmbal bija naan bina piik nan ŋanle ninŋ, Achazia joram kpanmbal bija din dia maan. 26Achazia nba din dii naan, u din muok bina pile nan ŋantee selusalem. U naa saan din tie Atalie. O mli kpanmbal biipo. 27U din suom nan Achab nba buolu ne, k tuu iba tie buobil k tul kaagbenu naan Achab nba buolu ne, b din tie b pokuanu buokta-e.28U din saan nan Jolam Achab bija a b faa tuob nan Hazael sili kpanmbal Ramoth Galath duoni. K silien nba janm Jolam. 29K Kpanmbal Jolam din tun izlaeel a wunteb u fiat nba k silien din jaamua rama ne, yuo nba k b din kɔn nan Hazael sili kpanmbalne. A chazi jolam bija,Juda kpanmbal, ku din siik a wun kɔn nan jola Achab bija Jizlel duo ni k maan u din yiale.
Chapter 9

1Elisee, yendu tuotunaa din yii yendu tuon tunua bija ye nua k pakua a : cekit k jii kpan nan kunkɔg k saan Ramot Galat duoni. 2A bal l buol, laan jehu jasapha bija,Nimschi bija. A saan k duonua u yuolib sunsukini, ŋaa saan kua nanɔ diuk nba be p kinŋ ni. 3A saa jii pkan kunkuoŋ, k muan u yuul pak ŋaa paaka; kaagbenu nba paake naa. ŋ dinna naan! ŋaan luot gaan k cial k dasie.4L nasiimu, yendu tuon tuunua din saan Ramoth Galat duo ni. 5Yuo nba kubal, ŋanne, k sijenm yudanua din kaal. K u paak a : ŋ mok maa n k saa paaka : k jehu paaka : T niŋ ŋmee ? kuu pakua : fin bet. 6K jehu din fiil k kua diukniŋ, k nasinmua manŋ muan kpan u yuul pak ŋaan paak a; kaagbenu nba paake na, Islael yendu. ŋ dinna naanŋ Islael duo ni, kaagbenu nib ninŋ.7Finne ta saa faa k kpii Achab ŋaak canmba k kɔn Atchab paak ŋ tuituna sun nan kaagbenu tuotuna sun. 8Achab ŋaak buolu kuut saa gbena.I saa gben binba kuul tie Achab buolu. Wunba tie dabl nan wu nba be yaan kuul Islael ni.9ɲtaa saa tie Achab ŋaak nan jeloboam ŋaak Nebath bija , nan baecha ŋaak Achija bijane. 10Buoii taa saa ŋman jebel jizleel kpaloninŋe, sua tasika k saa piuu, nne k nasumua man luot gaan k nyii cial.11Yuoba k jehu gnii a wan wuoi u janmba tuon,nua,k b pakua a : l man nii ? Biapake k waatua ne bal t buoli. K jehu jiinua a : I munŋ ban jua man nan waa saa pak iba. 12ŋaa kuniat; a faak; pakinŋ tinm . Ku paak a : u paakinŋ a nneenan nnee. Kaagbenu nba pake na,ndina Islael naan. 13L yuo k sua kuul jii u tiat k wuok jehu paa po. K pebl katkak k paak a : jehu tie kpanmbal.14L yuo Jehu Josapha bija Nimschi bija din buobinŋ kɔn nan Jollam. ɲne k Jolam nan Islael waas kuul din guu Lamoth Galath Hasael,sili kpanmbal pak. 15ŋaa kpanmbal Jolam din tuun zizlael a wun teep u fiat ba k silie n nba din jamuane. Yuoba kuu din kɔn nan Hasael sils kpanmbal ne . Jehu paka : litie k l tie i buam suakul takansaa gizleel a wun dii labal. 16K Jehu kua u kunkɔn luol ni k siet k saa jezeel. K maan jolam din yiale, k Achazia juda kpanmbal din siik a wun gɔnua.17Kpanmbal guul tua nba be jizreel dii fuokpak ne nba laa k jehu niibul ciɔn, ku yet : nlaa k siab baat k Jolam yet a tunmin tajakla k wun tuokib k boiib k laan laafia. 18K tajaklua ne saan Jehu nuum po k yet. Kpanmbl yaa min bɔyaa laan a bat lafie ? K Jehu jiiŋ l k tie a tuonka i waa n puolpo . K kpanmbal gutua-ne yet a : tuomu-ne bal ŋaaku k jenti.19K Jolam bia ŋaam k tun tajaklua,ku bal b buol k yet a baat yaa minboiia laan a baat lafie . K Jehu jii l klaa, gal ŋ puol po. 20Kguutua ne ŋaam k yet a tuomu ne bal niib ne wa. ŋaam b k jenii ? A wumba galtuaan ne . U kanŋ u tuolk ne nan u tie watuone, nan jehu Nimki bija nba kan bianu nba na21K Jolam maat a : fiint : k b fiiŋ u kunk9ɔn luol . Jolam Islael kpanmbal nan Achazia juda kpanmbal, k b kuul ŋii nan b konkɔn luola k gaal jehu numpo, k tuok b lieb Naboth kpabuni jizleel. 22Yuoba k Jolam laa jehu kuu paak a : lafia, jehu ? k jehu jiinua a : zezabel nan cineɔntin nb weii ne,ŋaa tisa gnim.23K jolam gmat k cial ŋaa maat Achalia. T kpii Achazia. 24K jehu jii u talban ŋaa yiik u bɔpiɔk k piena saa gnii pal pak . K jolam baa kaal kunkɔn luol ninŋ.25K Jehu maat u sijenm sakua bid kal . Jii-mua k luu Naboth kpaabu ninŋ zizleel. K maa a tiat min nanfin taa din be nan, taani k bel Achab nba puolpone, u baa kaa gbenu din puoluo muob. 26Wuon ŋwuonla Naboth suan nan buo pii suan kaagbenu nba maati nne. ŋ tasa tuum nnee kpabuninŋ kaagbenu nba din paak-e, jiimua kluu kpabuninŋ nan kaagben nba buo paak ne.27Achazia juda kpanmbal , waa laa nne, kuu cial k paa juldin sanjal po yakl. Jehu din biel waue ŋaa paaka : faa n kpuu kunkɔn luol paak . K b faa kpii u Gul kunkön paak jibe ambuol . Kuu dual meguido k din kpo l bual. 28Kuu tuotuna jiiu b kunkɔn luol paak k kunna nua jelusalem k piiu u baa nba buol Dafid diigban-ninŋ .29Achazia jii din tie juda kpanmbal jolam bina pik nan yen-ninŋ.30Jehu din kua jizleelni, jezabel nba gbat nne, kuu jii muu yiil yuul paak ŋaagoli takalbuon-ninŋ. 31Jehu nba gnii tan muob-ninŋ kuu paaka i lafiaa samua zimli. Can mbakpilaa-nee ? 32Kuu guokt yuul takal buon-ni ŋaa paak-a : ŋme-taa-npoo ! K u jaakpaka din guoli yua ŋaa naki takalbuon.33Ku maat : luumua tinŋ po. K b juabua k luu, kuluu k suom luu diikpinna pak nan tan i pak k jehu luu u taninŋ. 34Ku jii kuun k dii k bia ŋuu ŋan mat a : I saa maan k laa kagbatlne kpiuu k maan utie kpanmbal sapamuae.35K b jin k iiu ŋaa b din laa yuuŋmanŋe nan tabla nan niibla. 36K btuun k maat jehu : kaagbenu nba din pak k waan u tuun tuunua Elie-na; ningnuatua u pak a : buaii tasa ŋman zebel naant zelel canŋni. 37Jezabel kuun tasitie nan lalim-nee zelel kpabuniŋ . Litie nan b pak a :jezabele-naa.
Chapter 10

1Sianyo samali waas din tie piilole . Jehu din dia kadaok k tuul jizleel samali kpanmabl niikpela nan waas Achab ni l din pak nnee. 2Muota nne l kaa i baali; k maan i be nani camba waas, nan kuunkɔn lola nan tami digban nba mɔk pang nan kɔnkɔn tiat. 3Yiin gaan b ninŋ yennɔ i canba waas ni, wumba mɔn k dimmua maa; wuun kaal u baa yial ninŋ k kɔn b camba ŋaak paak.4K jaŋma mi suolb buocian nne, kpanmbalala banle k fiit ktuo kua. K t saa tie nlee k tuokua. 5ŋaak sakab, digban kpanmbala , niikpela nan yiiko-dam nan waas k b tuan k maatJehu a . Iba k saa pak timm , t kandinŋ sua naan tiet lba k a luo .6Jehu bia din dia kaadaɔk liuk k pa a , litie , ki taa npo , yincalinŋ n mɔmaa , i jii i camba i camba waas ne , yala k baad naan nne wuon ŋne yo , jizleel . 7Yomba k kadaɔk balb , k b jii kpanmbal waas k kuotb , jab piilole maanŋ-kdin juab jaab pilole man yula k tie kpancɔk ninŋ , k naan k k tuul kpambal Jehu Jizleel .8K naakni din baal k matua a ; b baal nan kpanmbal waas yuula-e-na . K u maat ; ku maat ba buont yuula maan , tan muob ninŋ kaka sanŋiok ni . 9U fiil san ŋiok-ni , k tin k l buolu kuul kmaat a : I mok mɔni , nne k tuok ŋsakua k kpiuu ŋme kpii buolu n kuulii ?10I baann nan sial kan baa tinŋin k pak kaagbenu . Kaagbenu muomame din kɔn nan Achab b ba ŋaak kuul . Kaagbenu tun l ba ku din paak k tuul Elie na . 11Jehu kpii binba kul din tenn Achab ba ŋaak ninŋ jizleel , niikpela , u ŋaak buolu niikpela , u k ŋniik naan yenua waa ; kupak .12Kuu jii fiil k saan samali , waa baal buo kobtkpali ŋnaak sanjal paak . 13K Jehu din laa Achazia yualb , juda kpanmbal . Kuu paak a : I tie ŋme ? K b jinua : T tie Achazia yualb-e , k sii a tinfuot kpanmbal waas nan puobat waas . 14Jehu paak a : Suotb fuot . K b suolb fuot . K kuotb k b din tie niib piina nan banle . K l kpia nan tintanu ŋnak . Jehu din k ŋnik sua .15Waa din saan l buol kuu tuok Jonadab . Recab bija kua din bal u numpo , k fuotua , k paak a : A pal paal ŋ paak nan n pal nba paal a pak ne ? K Jonadab jii k maat : L tie nne . Litie nna . Jehu jii , taa a nuu , k Jonadab din tu lua nuu . K Jehu din tink ku kua u kunkɔn lol ninŋ . 16ŋaa paak a : Bat min nan fin , a saa la n tuun kaagbenu ninŋ . Kuu din jii u nan u kunkɔn luol . 17Jehu nba din bal samali , kuu din kpii Achab nba kuul nba din kua samali . U din kpii Achab nba kuul nan kaagbenu nba din paak tuul Elie na .18L yuo , kuu tinkl buolu k paakb a : Achab nba pak Baal Jehu mun saa pukua buacian . 19Mɔtane i yii Baal tuotuna kuul n buol , tuotuna kuul nan mantieb kuul , sua n danak , k man n luo k yiit Baal salk nba gbinŋ e . Jehu din piak nan subinie , a wungben Baal tuotuna kuul . 20Ku paaK a : I puoii man Baal jam . K b puoii .21Ku tun gasia nba Islaeel , k Baal tuotuna kuul bal . Nan yenua waa din k ten k k bal . K b din kua Bal ŋaak ninŋ . K Baal ŋaak kpini kuul gbie . 22K Jehu maat wumba guu tanmuob . ŋnint Baal tuotuna kuul tiat . K l jua ŋnin b tuontun-tiat kuul k teb .23K Jehu din bal Baal ŋaak ninŋ ŋ nua nan Jonadab Raca bija . Ku maat Baal tuotuna a : I ŋam luukt i buol kaagbenu tuotuna ŋaa ŋniik Baal tuotuna kua . Litie Baal tuotuna kua . 24K din kua a b maan k yiit salk . Jehu din sen jab piinii nayelpo , k pak b a : Niib binba wumb ŋnik niyeno pak b ninŋ , u mial-e saa gaal lua ne pak25Yoba k yiit b salk k gben , k Jehu mat nanta-tina nan sijenm sakab , kuan man nan yenuawa dagni . K kua k kpib nan cuk bancai nba man . Nanta-tina nan sijenm yudam din jibe k saa luub Baal digban nin u ŋaapo . 26K b gnin ciceli Baal ŋaak ninŋ k juo muu . 27K tuut Baal ciceli kuul k lulu ; k bia yak t Baal ŋaak kuul k tie takaluk nba be nan dinne . 28K Jehu gben Baal maa Islaeel duo sunsukani .29ŋaa u bia k gnik Jeroboam biit ne Nebath bija kuu din tun biit Islaeel duoni , k maa u din k gnik lik-kut nabit nba din be Betel nan Dan ne . 30Kaagbenu maat Jehu , k maa a tunŋ tuon nba suont n nimbini , k dukinŋ a tan Achab b ba ŋaakinŋ maa luo lba waa . A waas nan a buolu sibe naani kaka binna piina Islaeel duoni . 31Yokul Jehu k suom nan palpien kaagbenu seni-ni . Islaeel yendu . U din k gniik nba k Joroboam din tun k kuan Islaeel ne .32Liyo-ne k kaagbenu din pii a wuun gben Islaeel tingbɔng . K Hazael din maa k luon Islaeel kpal kul po . 33La pii sul din kaka nan yenduopo u din maa Galaad din gbannan Gadites , nan Lubanist nan Manassit la pii Aroet kaka Almon mɔkl kaka Galaad nan Basan .34Jehu tuona nba din ten , waa tun lba nan waa faat lba l k dian chroniques nan Islaeel nba gbɔnŋ ninŋ-ii ? 35Jehu din dual u ba nba buole k b din piu samalii k u bija Joachaz gal u naan . 36Jehu din dii naan bina pile nan ŋanii-ne Islaeel samali duogban ni k Joachaz u bija gaal u yial .
Chapter 11

1Yuo nba k bat Asi naa Atali gbat u bija kpinu manŋ po na,k u tul mɔb a bn kpiin niib nba kul tie naan ŋaatieb na .2ŋaan joseba wunba tie kpanbal jolam bipuo Azia niipuo ,k jin joas ,Azia bija joas kuae din tan tiinn ,b din yaa b kpiin ŋua nan u lieb nae ,ŋaan kuo puolɔ joseba tiinnɔ joseba din tie bat jeolam bipuoe ŋaan tie Anasia niipuo .Udin jii ŋua nan wunba yuolɔ nae k kuam diduɔtuk ni k bɔlɔ jantu ŋasaakak ni a b daa kpiu.3k joseba bɔlɔ bina ŋanluob kaagbennu ŋasaakak ni ,l yuo na k Atali tie puo be duo manŋ ni.4ŋaan bina ŋanlole ni k yennu mantua ,jenojada tun boe kpanbal guutieb nan kpanbal ŋaak guutieb po.k pakib nan b baal yenjiantu ŋasaakak buol ,lenŋ k tie b pol k lole mɔlol nan b saa sak waa yaa wun tun lnba kaagbennu ŋasaakak ni,k wanniib kpanbal Azia bija joas .
6k bɔkliel mun sii guu sul tamɔb k bɔkliel nba bial na mun guu tamɔb nba be ŋaak na puolpo na.k fit k niib daa kua .7kuonn mun lie nba foii jiantu daal na tie bii guu bat joas yenjiantu ŋasaakak na buol.8Ii kantint k ssua kul dia kunkɔntiat u nuu ni .sianba kul k bat saa ,k daanɔ nba yaa wun kpiu ,Ii guu wunba kul naakinɔ.9k saakab nan sak jeojada senu nba k u wannib na .k sianba kua malunŋ ni nan bnba nyii tuonn fuon daal ,nan bnba tun tuonn fuon daal kul.10k u jii kpanaa nan naagbankɔnŋa nba tie bat Dafit yal ,k din be kaagbennu ŋasaakak ni na k tulb.11k senu jab na k b dia saata b nii ninŋ a bii guu bat na ,k siab be niiditu po k lieb mun be niiganŋ po ,k kpia malunŋ binbintl na yenjiant ŋaak.12k mann tuan jeho jada nyinnu kpanbal joas .nayel k jin naan foklik k yilimua ,k jin gbuanŋ nba k mɔmaan ,nba ŋmaktl naan na ,k tulɔ .Lyuo k b kaan joas naagbant paak k muant niib ,k b poii niipuot k hoot ,a bat na manfuol n fɔkt .13k puobat Atali gbat fuut nan nba k guutieb nan niib ,fuut na,k u kakt saan kaagbennu yenjiantu ŋasaakak na buol ,sianba tiikl nan .14k u got la kpanbal paanŋ manŋ sie kpia jiantu ŋasaakak na kunkua buol ,na b kaal nba tie na,k saakab nan naatunpebla sie k Lintua waa ,k niib nan yikn nan kpinkpammuk ,k pieb naatuna ,k Atali wutuol duo k u pat u tiat ŋaan tian yet ,nabiuk,nabiuk,.15L paak mantua jenojada din k luon bn kpi Atali .yenjiatu ŋasaakak na buol ,k u tul yiiko kunkɔnkɔna saakua ,a wun jiu k gal nanɔ gutieb na sinsuk ni ,wunba luon wun tinnɔ ,yin kpi ldanɔ.16k b suolɔ k saan nanɔ kpanbal ŋaak k saa kpiu taanii tammɔb ni.x17k mantua jejada mɔk lol nan kaagbennu ,kpanbal joas lol molol nan kaagbennu ,nan b sii tie kaagbennu niib ,kpanbal na nan u niib lol molol nan b lieb .18k duo na niib kul saan kua yeiel baal tingbann jiantu diukni ,k bit malunŋ binbintaa nan pataa nan bon ninant ,k kpii baal manntua matann binbintl nan tuann po .Jejada senn guutieb kaagbennu ŋasaakak buol.19k u jiin kunkɔnkɔna saakabnan keletien nba na naatantiina ,nan duo na niib k cian kpanbal na kaagbennu ŋaak ,k tɔkin guutieb tammɔb bul k kua kpanbal ŋaak ,k kal naan gbant paak.20Niib na kul din gbie nan palpienne ,k duo na ŋmin k maan b kpii puo bat Atali nan juk banjiak kpanbal ŋaak niwa.21Joas din mɔk bina ŋanlole e k dii juda naan.
Chapter 12

1Islael kpanbal jehu ,naan bina ŋanlole nie ,k joas dii juda naan ,k kal jelusalem ,bina piinna ,u naa sann din tie tsibja k nyi .beel seheba.2Joas tun linba tuok kagbennu num k man yuo kul u waa maatɔnn jehojada waanu tal ni .3ŋaan u din k bit patmann bua na ,k buolu na din mann malunŋ k juokt bonnunubit lenŋ.4Joas pak mann tieb yudam,a bii boli liklii nba k b gaan k jiin kaagbennu , ŋasaakak malunŋ po na.Lnba k niib na pak l tie yuo kul malun ŋ nan yanbua piiniipo na.5k manntieb kul sii dia waa mann binba malunŋ nan liklii, b sii dia liklii manŋ k ŋamii jiantu ŋasaakak k ŋamii bont kul.6ŋaan manntieb na din ŋamm siali,jiantu ŋaak manŋ ni k saa tuu joas naan bina piinlie nan ŋantaa ni.7Bat joas nyii jojada mann tieb nan mannte lieb k yetb a :bee kii k ŋamm jiantu ŋasaakak na ?Laa nyii dinna k saa .8k manntieb sak maan na k sak nan b kan jiin buolu na liklii ,nan b tiɔnŋ liklii k ŋamm jiantu ŋaak.9L yuo na k manntua jojada jii lakl k fut fɔnn l yul paak k senn malunŋ binbintl na buol jiantu ŋasaakak tanmɔb diitu po ,k manntieb nba guu tanmɔb buol na jii liklii nba k jianttieb tul na kul k tien lakl na ni .
11Bii dian laa jan yuo nba bin jii tul bnba golii kaagbennu ŋasaakak maan nan tuona na,k bn pa kanpinta nba nan tammaala nan tuontunna .12Na tanmaala nan bnba kpie tanaa nan bnba daa taabii nan tana nba k b jii ŋamm kaagbennu ŋasaakak ,k bia pa panlia nba be.13ŋaan b k nyint liklii manŋ ni k naan nyubtii,kuo kutsonii ,kuo naatuna kuo fita ,bona kuo salinpiena kuo salinmona bonsiali.14Bdia pa tuontunna nae ,k bia daa kaagbennu ŋasaakak ŋammu bona .16Liklii nba k niib tul k tie pann panu piinii nan biit paak yenpiinii nan b k tie ŋann lakl na ni ,ŋann tie manntieb na yale.17L yuo na kpanbal Asael nba tie syli kpanbal na lek Gatu duo k nyann l duo.Lpuol po,k u lol a wun lek jelusalem .18Juda kpanbal joas jii piinii nba kul k kpanbal nba gal k tie josafat nan jolam nan Acazia na,k tul u baaba juda kpanbal ,k pukin piinii nan salma nba kul be k tie faal kagbennu ŋasaakak ni na kpanbal ŋaak k tul l kul kpanbal Azael ,wunba tie syli kpanbal ,ku jii kunkɔnkɔna k duo nanm jelusalem.19Kpanbal joas nba tun lnba kul k pukn l dian be juda kpanbal balkpelii kadauk ni.20kpanbal joas tuontunna na lol bonbiil k buo joas millo ŋaak,k l be silla sinsikl.21Josakal simea bija na jozabod .Somel bija ;nan u tuontunna buo k kpiu k saan piu na u baa ,kpanbal Dafit duo ni,k Amasia u bija k u dii naan u yial ni.
Chapter 13

1K Akasia bija joas nba dii juda naan l bina piinlie nan ŋantaa nie ,joasa jenu bija ,joanas dii Islael naan, k kal samali bina piik nan ŋanlole . 2u din tun biil kagbennu nunm, k tun nan jelobuam wunba tie Nebat bija k tun biit nan Islael tieb, kii k nyik yanbɔntuona.3Lpaak kagbennu wutuol duo Islael tieb paak ,k u te k syli kpanbal ,Hasael na u bijaBen-hadad ,yuo kul ,k kɔn nyann Islael tieb .4Joasa mial kaagbennu ,kaagbennu nba la silia kpanbal dia Islael tieb nan biak na ku gbat u mialu .5k kaagbennu tul Islael tieb tuanndanɔ ,k u nyinnib syli tieb nuu ni ,k Islael tieb na jii be b yamani nan sinsinn binbenŋ na.6ŋaan b din k nyik b biit nba k kpanbal jelobuam ŋaak ŋua nba kuan Islael tieb biit ni .k tingbann cincelpuok Astlte sie samalia .7joasaz kunkɔnkɔnna nba din tenn na tie taanjakla piinŋmue ,nan taantolit piik nan kunkɔnkɔnna tutaa piik nba somm taatinŋ ,k maan syli kpanbal din kpii bnba bialna kula .8Lnba kul k kpanbal jesahas tun pukin na u pal tuona kul dian be Islael tieb balkpelii kadaat ni.9Joasaz din kpo nan u baa k b piu samali kubija Joas gaal u naan .10Juda kpanbal joas naan bina ŋnlole nie joas ,joasad bija dii Islael naan k kal samalia bina piik nan ŋanluob.11Ubia din tun biil kaagbennu nunm ,k wei kpanbal jelobuam biit ,Nabat bija ,na jelobuam nba din kuan Islael tieb biit ni,k b tie nan ŋua na.12Lnba kul k kpanbal joas ,tun pukin nanu palciienn kɔnn nba k u din kɔn na Amatsia ,kpanbala balkpelii kadaat ni.13Joas din kpo na k b piu kpanbala kaat ni samalia ,k jolobuam u bija nba pukin banlie ,kal naan binbintl paak ,k joas saan kal samali duo ni ,ŋua nan Islael tieb kpanbal.14Yialjaann din suol Elisee k u dua k tie saa kpo ,k Islael tieb kpanbal joas baal ,a wun fuontɔ ,k mɔ ŋaan yeen a n baa nbaa ,fine tuu tie Islael fat tua nba paal .15k Elisee yetɔ a lomin talbann na pienii waan ,k jesoas lon. 16k elisee yet Islael kpanbal ,a wun tien siil nan tuomu k kpanbal paan u nii talbann paak ,k Elisee jii u nii k paan kpanbal nii paak .17k u yetua luotl takolbonn nba tuok syli yondo po k u luot ,k Elisee yet tɔmin k u tɔ k Elisee yet pienu na tie kaagbennu faatin mɔnŋ pienu e .Pienu nba saa nyann syli tieb ,a saa kɔn nan syli nan Afek duo ni nan yuo nba k a tan saa nyannib.18Elisee bia yetua jiin pienii manŋ k u jii ,k Elisee yet Islael kpanbal na a jii faa tinŋni taal muntaa ŋaan nyik.19k yennu nilua wutuol duo nanɔ,k u yet n bosa faa munŋmu kuo munluob ,k a bo saa nyann syli jab k pel b buontib mɔtana a nyann taal muntaa kuae.20Elisee din kpo ,k b piu ,k kɔn nan Islael duo ni tieb .21Dasial k Islael tieb yaa bn pii nilɔ ,k la muab kuonn baat a bn lekb ,k b jii kuun na k la Elisee kaauk ni ŋaan ciaal ,k kpeemmua na gbanant nba sii Elisee kpabaa yuo nba ,k kpiemɔ na yient k fiil kuun ni k set u taa paak .22Kpanbal Jesoas naan yuo ,syli tyieb kpanbal Hasael din tuun dia Islael tieb nan binbenbiuk ko.23ŋaan kaagbennu din mɔk ninbatinu nanm ,ŋaan u din sommitb ,k maan u molol nba k u lol nan Ablaham ,Isaak nan Jakob u din k luon wun biilbii nan mɔtaanau k mi lubii unumm ni.24Syli tieb kpanbal kuun puol po ,u bija Ben-Hadad e din gaal u naan.25Joas ,joasaz bija ,k u ŋmat jii Ben-hadad Hsael bija ,kpanbal Joasaz kɔn nyann Ben-hadad taal muntaa ,k fat doii nba k Ben-hadad din gaal yuo nba k Joasaz baa Jenoanas dia Islael yent na.

Chapter 14

1Jenoanas bija joas bina ŋanlie ni k u tie Islael kpanbal .Amasia wunba tie joas bija , k u dii juda naan k tie kpanbal.2Udin tie kpanbal k mɔk bina piinliee nan ŋanŋmu ,u din kol jelusalem bina piinliee nan ŋanyia.3Udin tuun linba gbuot kaagbennu nunm ,ŋaan u din k tie nan u yieja kpanbal Dafit na ,u din tun lnba k u baa joas din tun na buolue .4Udin k bit patmann bua ,k niib na tukn k mann malunŋ lenŋ,k jokt bonnunubt patmann bua.5Amasia nba gaal yiikuo u nuni yuonba k kpii kpanbal ŋaasaakab nba din kpii u baa na.6ŋaan u din k kpii b waas ,u din tun nan kaagbennu nba wann Moiis sennu ni nae a ;waat danm k tie bin kpo b waas tuobiit paaki k waas mun tie bin kpo b baa nba tuonbiit paak nisaalik tie wun kpo tuonbiit nba k u mɔnŋ tun paake.7Amasiadin kpii Edom tieb kukɔnkɔna tusaa piik yaalin baauk ni,u din nyann sela duo ni tɔbni, k pul lenŋ jokeel ,k l tie l sann nan dinna .8ŋaan Amasia tun tuonmi Islael kpanbal joas buol ,joasaz bija ,wunba tie jenu bija nan k luon bin kɔn nan lieb .9k joas nba tie Islael kpanbal k tul masia mɔb wun nba tie juda kpanbal ,sianyuo k lnba kunkon tun tuomu kpek buol a jiin a bipuo k tul a bija k wun kuan muuk ni bonkobuk nba be lnba na ,gaal k ŋmaa kunkɔn na k kpii.10Fin masia a nyann Edom tieb joba ,k jii mɔk palbifaant ,ŋaant k a japaat manŋ n janŋa ,k fii be ŋaak ni bee k a kpaan biak nba saa baal nan baak fin nan juda tieb paaki ?11ŋaan Amasia din k luon wun
12Islael kɔn k nyann juda tieb k sua kul cial k kun b lanbonti ni.13Joas ,Islael kpanbal suol betsemes Anazia bija k jen jelusalem k saan bik juonjok na ,laa nyii Eflaiim tammɔb buol k saa tuu lɔtik tanmɔb buolk l fɔkint tie taakaabii kobii ŋanna .14k bia jii liklii nan salima nba k u la kul nan kuutsaant nba be kaagbennu ŋaak nan mɔkint nba be kpanbal ŋaak ,k bia suol siab k kun nam samali.15Lnba kul pukn k kpanbal joas din tun waa din tun linba ,k kpab nan u paltɔb nba k u faa juda kpanbal Amasia na ,k l dian k be Islael kpanbalabalkpelii kadaat ni.16Joas din kpo,k b piu nan u baanba Islael kpanbala kaat ni samali duo ni ,k u bij a jelobuam ,gaal u naan .17Amatsia ,joas bija ,juda kpanbal Amatsia din tun bina piik nan ŋanŋmu, joas kun puol po.Joasaz bija Islael kpanbal .18Lnba kuu pukin k kpanbal Amatsia din tun ,k l dian k be juda kpanbala balkpelii kadaat ni .19Jelusalem tieb din lol a bin kpi Amatsia k u cial k saan Lakis ,ŋaan k b wie Lakis lenŋ k saa kpiu.20B din jiu k paanɔ taanm paake k ŋmat jelusalem k saa piu u baanba kaat ni .21Juda buolu kul din jii Asalia ,k u mɔk bina piik nan ŋanluob k u tie kpanbal k set u baa Amatsia taal ni.22Nan kpanbal nba din kpo k b piu nan u baanba k Azalia fat Elat k gaal juda paanŋ na.23Joas bija Amatsia nba dii juda naan bina piik nan ŋanŋmu ni,Jelusalem ,joas bija ,Elsael kpanbal k kal samali ,k kal bina piinna nan yenn.24U din tun biil kaagbennu numm ,k wei kpanbal jelobuam biit taal ni,wunba tie Nebat bija ,k kuan Islaeltieb biit ni.25Udin kɔn fat yent nba kul tuo tie Islael tieb yal sinsinn na.Laa nyii hamat k aanu po ,k saa tuu mɔkgbenŋil na po,nan kaagbennu mɔmaan na nan Islael tieb yennu ,nba din senn mɔsonn ,k jiin u tuontunɔ jonas,wunba tie u sɔknii.Amitnaii bija ,k nyii Gat-hepei.26Kaagbennu la Islael tieb nba di biak daabsin ni bianŋnba k sua kaa k saa somm Islael tieb bn nyi l ni.27ŋaan kaagbennu k lol nan wun kpien Islael tieb nan saapaapo ,l paak k u te k kpanbal Jelobuam ,joas bija na nyinnib biak manŋ ni.28Lnba kul pukn k kpanbal Jlobuam din tun na,waa tun lnba k kpab na u paltɔbii nba k u faa ,nan waa din fat Damas nan Hamat doii k tul Islael tieb na,k l tie juda yent ni.k dian be Islael kpanbala balkpelii kadaat ni.29Jelobuam kpo k b piu nan u baanba ,Islael tieb kpanbala kaat ni,k Skali bija gaal u naan.
Chapter 15

1Islael kpanbal Jelóboam-luo naan na bina piinlee na ŋanlole niŋe , Azalia , Amatsia bija Juda kpanbal dii naan . 2U din mɔk bina piik nan ŋanloob . k tie kpanbal k kal Jelusalem , bina piiŋmu nan ŋanlee , bin yii u naa Jecolia ku nyii Jelusalem . 3U din tun gbɔɔn kimongbennu numm nan u baa Amotsia na .4ŋaan u din k bit pat mann bua k niib nan tukin k maan malunŋ lenŋ k juokt bonnunumbit , patmann boa . 5Kimongbennu jii tee ŋaauk baa u paak ku ŋmaal gbaatil , nan u kuun . U din kɔɔn u kɔoɔe ŋaank ni . k Jotham kpanbal bija , ŋɔɔe din tie yuudaannɔ k bu doo nan niib buut .6Linba kuul pukin Azalia din tun na waa tun linba k l kul sɔb be Juda kpanbal balkpelii gbant ni . 7Azalia kpo nan u baaba nan , k b piiu u baaba kaat ni , kpanbal David duo ni . K Jotham u bija gaal u naan .8Bina piintaa na ŋannii ninŋe , Azalia Juda kpanbal , Zachalie , Jeloboam-lɔɔ bija dii Islael naan k kal Samali ŋmaalii ŋanluob . 9U din tun biil kimongbennu numm nan u baaba nan-e , u wei kpanbal Jeloboam biit taal ni wun tie Nebath bija k kɔɔn Islael tieb biit ni .10Jabesch bija schallum din lol daanŋ k jiin Zachali po , k kpiiu , buolun nan tɔɔnn ŋaan gaal u naan . 11Linba kuul pukin Zachali , din tun k sɔb be Islael kpanbala balkpelii gbant ni . 12Kimongbennu din senn mɔsonn k tul Jehu na gbee . U din yet a : A yaaboona k saa tuu maalu munna ni . B sii tie naan diilaa , k sii kaal Islael gbeent paak .13Schallum ,Jabesch bija naan bin piintaa na ŋanyia ninŋe , k Juda kpanbal Ozias dii naan k kaal Samalia ŋmaa yeŋ kɔɔn . 14Menahem , Gadi bija din nyii Thiltsa k saan Samalia , k fa Schallum Jabesch bija k kpiiu Samalia , ŋaan kal naan .15Linba kuul pukin k Schallum din tun lobiit nba jiin kpanbal po , na sɔb be Islael kpanbala balkpelii gbant ni . 16Yuo nba k Menahem din nyii Thipnsach k saa na k u biil Thiltsa doo na k gbeenn , nan niib nba be yent nba kul lintil , doo manŋ niib k jii b mɔnŋ k tub , u bia din piit puob kul nbamɔk-poa nae .17Bina piintaa nan ŋanyia ninŋ . Azalia Juda kpanbal Menahem Gadi bija dii Islael naan k kal Samalia bina piik . 18U din tun biil kimongbennu nmm , k kii nyik tuonbiit na u kuun . Kiman u tuokii . Jeloboam tuonbiit wunba tie Nebat bija . K kɔɔn Islael tieb biit ni .19Pul , d'Assylie kpanbal lek duo nan . K Menahem tul pul Salimpeena likilii tuusiil . K fiit l tulɔɔ sommil , wuun mɔk yiikuo tinŋ nan yent paak . 20Menahem din mian Islael mɔkitaa , a bin tul likilii , k tul kpanbal d'Assylie , k sɔɔ kuul pa salipeena kuna piinŋmu-ŋmu . Likibiina , k d'Assylie kpanbal ŋmant kun u duo ni .21Linba kuul pukin k Menahem tun nan wa tie linba k l sɔb be Islael kpanbal balkpelii gbant ni . 22Menahem kpo na u baaba nan k pekachia , u bija gaal u naan .23Bina piinŋmu ninŋ d'Azalia , Juda kpanbal , pekachia ,bija Menahem , din Islael naan k kaal Samalia bina ŋanlee . 24U din tun biil kimongbennu numm , Jeloboam din k nyik biit , wunba tie Nebath bija din kɔɔn Islael tieb biit ni .25Pekach Remalia bija kunkɔnkɔnnɔ saakɔɔ din kɔɔn nan Galaadites , Jaba piinŋmu k kpii pekachia , kpanbal ŋansaakak ni . N nie Algob nan Alie mun , ŋaan dii naan . 26Linba kuul pukin tun nan linba ku tien ; k l sɔb be Islael kpanbala balkpelii gbant ni .27Juda kpanbal Azalia nan bina piinŋmu na ŋaalee nie , k pekach , Remalia bija gaal Islael naan , k kal bina piinlee Samalie duo ni . 28U din tun biil kimongbennu numm , k tun biit nan Jeloboam Nebath bija nba din kɔɔn Islael tieb biit na .29Yuo nba k pekach din tie Islael kpanbal , k Tiblath na pilesel , wunba tie Assylie kpanbal saan kɔn nyann Ijjon , Abel Beth Maaca , Janoach , Kedesch , Hatsol doi ; nan Galaad nan Galilee , nan Nephthal duo yent kuul k jii niib maanŋ saan namm k b tie yommii . 30Osee , d'Ela bija lol lolbiiuk pekach paak ,wunb tie Remalia bija k kpiiu , ŋaan Jotham Ozias bija gaal naan bina piinlee . 31Linba kul pukin k pekach tun , na linba kul tien , k l sɔb be Islael kpanbala balkpelii gbant ni .32Islael kpanbal Pekach , Remalia bija , Jotham d'Ozias bija , dii Juda naan k kal bina ŋaanlee . 33U din mɔk biinpiinlee na ŋaan ŋmu you nba ku dii kpanbal , k kal Jelusalem . Biinpiik na ŋaaloob , u naa yii Jelusalem , Tsadok biipo .34K tun linba gbuo kimongbennu numm . K wei nan u baa Ozias binbenŋ nan . 35U din k bit patmann boa ; k niib nan tukin k mann malunŋ lenŋ k juokit bonnunubit patmann boa . 36Linba kuul pukin k Jotham tun , nan linba kuul tien , k l sɔb be Juda kpanbala balkpelii gbant ni . 37Lii yoo nan k kimongbennu , sint tun Syli kpanbal Retsin , nan Pekach ,Remalia bija k b saan wɔl Juda . 38Jotham kpo k b piiu nan ubaaba ; kpanbal David doo ni ; u bija Achaz gaal u naan .
Chapter 16

1Pekas bina piik nan ŋanlole ninŋe, k yotam bija Ahas gaal Yuda naan. 2Ahas din mɔk bina piinle yuonba Ltu din gaal naan, u din tien bina piik nan ŋanlobo yelusalem duo ni. U din k tun linba ŋan yennu kaagbennu num nu, u yennu, nan u baa Dafid nba din tun na.3U tokii Islael kpanbala sanjoko, u din fit kpii u monŋ bija li mann mujuonu malunŋ k tul tingbann, k tɔkii buolk na malinbiit, buol manŋe k kaagbennu din be l nyinnib Islael waas num ni. 4u din mann malinŋ k bia jok t bonnnunubt l tingban jiant k bua kul buol, nan kona paak,nan tiik nba mei kul buol.5K letsin, sili kpanbal nan Pekas lemalia bija, Islael kpanbal, b din duo saan lekyelusalem.ŋaan b din fit k nyann kpabal kpanba Asaz. 6L yuo e k letsin, sili kpanbal, din tek e lath gaal duo k tie silien nba yiikodanɔ; u din bel Elath yuif nba, k sili tieb nba ji baal kua dinne.7Ahas din tun niib Asili kpanbal tiglal Pilesel buol ni abin yet u a: " n tie a daable nan a bija. baa t k tan fatin silia na Islael kpanbal nba lekin na nuu ni .'' 8k Ahas din jii likli nan salma nba be kaagbennu ŋasaakak ni na, nan kpanbal bek ŋaak ni k tul Asili kpanbal. 9Asili kpanbal gbintɔ, k saan lek Damas , k kon k nyannib k suol u niib k tinmm yommi, k saan namm Kil ŋaan din sa kpi letsin.10K kpanbal Ahas din saan Damas tigla pilesel naunm ni, K waa din la malunŋ binbintl lenŋ na k kpanba Asas tun manntu u lie buo ni nan l malunŋ binbintl nunnɔnŋ cib cib. 11Kpanbal u lie din mann malunŋ binbintl nba tie nan nunnɔnŋ nba k kpanbal Asas din tun k b nyi nann Damas na, k manntua u lie din tunm na k gben na a k kpanbal Asas din fit nyii Damas k jen. 12Wa din nyii Damas jen , kpanba din la nan b maa binbitl nawa. K u din nakin ŋaan duo.13K din juo bonkobt malunŋ nan u piini, kimaan daan piinii,ŋaak paan binbintl na paak malunŋ bonkobt na sɔn. 14U din cat kutmont binbintl nba k din jii k tul kaagbennu, k fit k l ji daa sie binbintl paann na nan yenjiantu ŋasaakak na sunsuk ni, ŋaan senn l binbintl paann na gaaŋ po15K kpanbal Asas tul mob manntua u tenk bin mann binbitl gbenŋl na paak sannyiokun mujuonu malunŋ nan dajuok piinimalunŋ, nan mujuonu piini, nan kpanbal malunŋ nan u piini, nan duo na niib kul malunŋ nan b piini, nan b daan piini ŋaan muan bonkobtl nba ki b kɔtb na kul sɔn l paak li ba tie kut binbintl na n monŋ sa gaal yie l paak. 16K manntua Ulie din tun nan kpanbal Ashas din tun nan kpanbal Ahas din wannua na.ŋŋ17Kpanbal Ahas din tukt tolt nba be na , k jii kut sɔnt nba din tu be l paak na . U din tuɔt kutmɔnt nyubuuk nba tuɔ kutmɔnt naajai puolpo na k Senn l tana fiakl paak. 18Kpanbal Asili paake k u din lebt kaagbennu ŋaak ni, yennjiant buol tammobik nba din be na, nan kpanbal nanyel kunkua po.19Ahas tuona nba tenn k u din tun, nan waa din tien linba , l din k diien be Yuda kpanbala balkpeli gbant ni? 20Ahas din kpo , k b din piu nan u baa nba Dafid duoo ni, k u bija Ezekias gaal u naan.
Chapter 17

1Yuda kpanbal Ahas naan bina piik nan ŋanle ninŋe Ela bija Osee din gaal Islael k kal Samali bina ŋanyia. 2U din tun linba k ŋan kaagbennu nunŋ ni,ŋaan u biit din k baal kpanbala nba din dia Islael tieb sinsinn na. 3Asilie kpanbal Salmanasal , k Osee jii u monŋ k cabɔ k pau yaaja ŋaayenŋ.4ŋaan binsial kpanbal Osee din tun niib Ejipt kpanbal nba k yiu So na buol, k boi Sonmil po, k jii nyik binn kul yaaja ŋaak nba k b pa tienAsilie kpanbal na . Asilie kpanbal din te k b suol Osee k kuanua dansalk. 5K Asilie kpanbal tɔkin lint duo b na ŋanta. 6 Osee naan bina ŋanyia ni, k Asila kpanbal din gaal samalie, k saan nan Islael tieb na k tienib daabaAsilie duo ni,k kun namm Asila yent ni, k saa kaanm kalaeh duo ni, nan kabol mɔkl k l be Gosann yent ni k kaan lieb Medes doii ni.7l din baal n na k maan Islael waas din tun k biil kagbennu b yennu, nba din fatib Ejipt kpanbal buol, k nyinnib Ejipt tinŋ ni newa, kimaan b bia din tiin yenlei jaŋmanii. 8B din waa doii na ni dankaa nba k kaagbennu din bel nyinn Islael waas nunm ni nie, nan boktaa nba k Islael kpanbala din senn.9Islael waas na din bɔl k tun linba k kaagbennu, b yennu, yet nan l k ŋan nae. B din maa tingbanna jiant boae b doii ni kul ni, laa nyii l digbanbis saa tuu l digbenŋa. 10kuuon kul paak, nan tijakpel kul nyakl ni, b din caan jian tu tu tancaakaa, nan cincel puok Sela ninnant.11K l buaa b jokt bonnunubt tingbana malunŋ binbinta na paak, nan doii nba tieb k kaagbennu din bel nyinnib b nunm ni na, k b tuobiit nba kaagbennu wutuol, 12B din jiantl yenbis nba k kaagbennu din yetib nan b daa tie nna.13kaagbennu din tun u sɔkini nba, nan nyuan kul a bin yet Islael nan Yuda tieb "nan bin nyik b tuonbiit na ŋaan gaal u senni nba ku din tul i yaajamm, k tan gaan k tul n tuotunna nba tie sɔkni nba k b tulina".14ŋaan b din k gbiint, k tie tub kangbata nan b yaajamm nba din k duu kaagbennu, b yennu ni na. 15B din yet u seeni,molol nba ku din lol nan b yaajamm na, ki k fiin kpaamii nba ku din waanib na po. B tɔki k sa bona nba kaa nyuat buol nie k b monŋ tan kaa nyuat, k waa niib nba kua kpieb na taa, k yet kaagbennu nba din ya b daa toki lieb na.16B din nyik kaagbennu, b yennu sennii kul, ŋaan nan kut naajabit banlie, k bia kpiel pata ninnant, b din jiantl ŋmaabla nan tungbann nba b yi baal na. 17B din tɔkin muu nie k kpi b bonjaii nan b bonpoii. B din cab b monŋ nan tanbiin puali nan nun nyuan damme, k kɔi b monŋ k ji tie linba k ŋan kaagbenu numm ni, ku wutuol duo. 18Kaagbennu wutuol nun din duo Islael tieb paak, k u bel fɔknamm u nunŋ ni, ŋaan nyik Yuda buolu kunkua.19Yuda tieb monŋ din dien Kaagbennu b yennu sennii na, b din tɔki Islael tieb bontitiet. 20Kaagbennu din yet Islael tieb na kul; k dat b tuba, k jiib cab datai nuuni, k din tan gbenn k fɔkt namm u numm.21Kimaan Islael din nyinn u monŋ Dafid ŋaak ni, ŋaan ji din jii nebath bijaYeloboam k tinɔ b kpanbal. ŋuae din te k b yet Kaagbennu, k din te k Islael tieb kua yengbenŋl ni, 22Islael waas din jiib b monŋ k cab biit nba kul k Yeloboam din tun nae; b din k nyik, 23mɔkmɔk nan yuonba k Kaagbennu din bel Islael k fɔkt nammm u nunŋ ni, nan waa din tɔkin wu tuotunna sɔkini nba buol kul moi ni k wannib a u saa tienm na. K Sili tieb din suol islael tieb k saan namm ban fɔkl k saa tienmm daaba b duo asili, sianinba k ji be nan din na.24Asili kpanbal din nyi nan niib babione, kutha,Affa, Amath din sefafaiim, k din tan kuamm Samali doi ni, Islael waas yiel ni. B ji din yent samali, k din kua l doi nie. 25Yuonba k b din sintkua lenŋ, kaagbennu jaŋmaantinu din be b ni, k Kaagbennu din tun yanbɔla k b kpiib. 26B din yet Asili kpanbal na, nan niib nba k a kaamm samali doii ni na k mi duo na ni yennu baa jiantlɔ bianŋinba, a l paa k yennnu na tuuun yanbɔla k b kpib kimaan b k ban ba jiantl duo ni yennu biaŋinba.27ŋanne kpanbal asili din tu mob a, i tunn " manntieb nba din nyi namm l po k tan tienm daaba na yennua n ŋmat lenŋ, k saa tunmiib duo na yennu sennii". 28K manntieb nba din suolb Samali k yaat nmm na , yennua ŋmat saan kal betel, k tumiib binŋinba k b din si ŋmaan Kaagbennu.29ŋaan nuakul din maa u yennue doii nba ninŋ k Samali waas din maa na.30Babilon tieb din maa Sucoth benoth, k kuth tieb din maa nelgal, Hamath tieb din maa Asima, 31Affa yab din maa nibcez k maann mujuonu malunŋ k tul b yennu adlamelek nan Anamelek,sefalfaiim yenni.32B mun din ŋmaan Kaagbennu, k gann buolu kul ni yenjantu yenjiant di gbenŋa na ni. 33Nnae k b din ŋmaan Kaagbennu, k jiantl l yuo yennii nan b digbana nba k b din nyi na bokta nba tie.34B bie daa faaab bokl kpela na nan dinna b k ŋmaan kongbnnu, k k dia u sennu nan u wannu nba ku din tul yakɔb nba ku pluɔ Ilael yaabuona. 35 Kaagbennu din lol molo tieb k yetb a: I ki ŋaan yenle; I kan bank gbaan b num ni, I kan ban jiantl b, k bie kan ban k mann malunŋ k tulb.ŋaan i siŋmaan min kaagbennu, ŋua nba din nyinni Ejipt duo ni nan yiiko nan panciɔnŋ; u nunmie ki si gbaant, k maann malint k tienɔ. 37I si cɔlin yuo kul snni nan moonna, yiko nba , ku dien k tuli na, ki ki daa ban ŋmaan yenleii. 38I daa tanmt molo nba k n lol nanni na , k daaa ban ŋmaan yennleii.39ŋaan i si ŋaan Kaagbennue , i yennu; k u tan saa nyin ni i daataii kul nun ni. 40K b k cɔlin, k waa bkta sinsin na.41L doii n niib na din ŋmaan Kaagbennu; ŋaan bie jiatl b bonninante; k b waas nan b yabona daatun nan dinna.
Chapter 18

1Ela bija Osee nba din dii Islael naan bina ŋanta ninŋe, k Asas bija Esekias dii Yuda naan. 2U din mɔk bin piinle nan ŋanŋmue, yuonba k u din dii naan, k tienn bina piinle nan ŋanyia. u naa din yi Abie, Sakali bipuo. 3U din tun linba ŋan Kaagbennu numm ni, biaŋinba nan Dafid, u baa nba din tun na.4U din biil yenjiant gbenŋ na bua, k yiel tancaka na, k biil cincelipoii ninnant na biek, u din biil kutmont waauk nba k moyis din nan na kimaan Islael waas din jokt bon nunubt malint u nunm nu nan dinna: b din yiu Nehustann na. 5U din tien u dunduun Kaagbennu ni, Islael yennu , k kpanbala nba kul din dii naan ma ku mun tan dii naan na, kpanbal Soi din k be k tie nan ŋuana.6U din tuuak nan Kaagbennu, k din k ban tunn puol nannɔ, u din cɔlin seeni nba k Kaagbennu din dien k tul Moyis na. 7K Kaagbennu din be nan Esekias, k u din laat nyannu u tuonna kul ni. U din kon nan Asili kpanbal, k ji din k te k u nyannɔ. 8U nyann Filip tieb k sa diin Gasa, k biil b yent laanyi digbanbit k saa tuu digbangbenŋa9Esekias naan bina ŋannna nie, din tie Osee naa bina ŋanlole, Ela bija, Islael kpanbal, Salmanasal, Asili kpanbal, din wol samali k ŋaa luonɔ. 10U din gaalɔ bina ŋantaa ,Esekias bina naan bina ŋanluob ni, k l din tie Osee naan bina ŋanyia nie Islael kpanbal: Nnae k b din nyann samali.11Kpanbal Asili din saan an Islael tieb k saa tienmm yommii Asili, k kaam gbenbantaa nan kabol mɔkl kpinŋ, gosan yent ni nan Medes doii ni, 12Kimaan b din ki gbiint kangbennu kunkɔl, b yennu, k din biilu molol, kimaan b din k gbint k bia din k gaal sennii nba kul k Kaagbennu tuontunɔ Moyis din tulib na.13Kpanbal Esekias bina piik nan ŋanna ninŋe, kAsili kpanbal, lek Yuda doii nba k b maa juona k lint na, k fat k yent. 14Yuda kpanbal Esekias din tun k yet Asili kpanbal lakis duo ni a: n tun biila, nyikɔnn na. linba ka saa boin, n saa tula waa. K Asili kpanbal boiesekias,Yuda kpanbal na kobii ŋanta nan salinmona piinta. 15Esekias din tuulɔ likli nba be kangbennu ŋaak ni nan u naan likbɔbuol ni.16Esekias, Yuda kpanbal bia din jii Solinmɔna nba k u tuɔŋ din tien gana nan gancata paak Kaagbennu ŋasaakak ni. 17Asili Kpanbal din tun kunkonna bonciann k b nyii lakis, k saan wol kpanbal Esekias, Thalthan, lab Salis nan labsake yelusalem duo ni. Yuonba k b din baal, b ddddin saan set k yent sɔnnu nba k tanluulka bee. 18K b din yiin kpanbal, nan Eliakim, Hilkija bija, Kpanbal ŋaak saakua, k u din saan b buol,nan Sebna, gbandialɔ nan Joas Asf bija, wunba diant naan maan na.19Labsake din yetb a: I yet Esekias a,kpanbal cuuɔnŋe piak ne, Asili kpanbal: dunduun lannie na, a yii biie paake? 20A yet a :tɔb ni l tie fi mɔk cektin nan panŋe. ŋaan l tie mɔbona nba tie yann nie: tienn nan a dunduunn ŋme nie yenni, k fit kɔn nan mini? 21I duki nan Ejipt e saa taani, ŋann sii tie nan nilɔ nba saa jii muapienn k tienn patu nae; L saa jint k sɔl l daanɔnuu. Ejipt kpanbal na tie nnae k tul wunba kul duuwuni.22L kuai saa fit yetin: nan kangbennu, ti yennu nie k gaant mɔnŋ . ŋaan ŋua ka din te k Esekias din biil yenjiant gbenŋa bua nan malunŋ binbinta, k din yien Yuda nan elusalem: a bii jiantl yennu, malunŋ binbintl nba be Yelusalem na buol. 23mɔtana puuont nan n yomdanɔ,Asili kpanbak, k n saa tula taanii tuta ŋanle, li ie ka saafit la taanjakla k bin jak.24L saa tien nle ka yeet saakuɔ yenua n yommdanua tuontunna nba k yab sunsuk ni? gbaagbenŋanan taajakla paake ka gaant amɔnŋ nan Ejipt. 25I dukin, nan kangbennu lomm kaa kin kɔn k nyann lenŋ, k fit biil lii? kaagbennu paakin nan man kɔn nan duo na k biil duo manŋ.26eliakim, Hilkija, Sehebna nan Joas, din paak labsake a: pakin a tuontunna alam tieb maan ni, k maan t gbiel; ŋaan daa piak tient yuda tieb maan, k niib nba be yuuonjok paak na sigbiin. 27Labsake din jiim a, i duki a yimm nan kpanbal Kunkua paake te kin yommdanua na tumin a man tan paak linba na k tulii nii? n bia piak k tien binba kal yuonjok paak nae; k tan saa di bi tiɔnŋ bint, k nyu b tiɔnŋ nyalin nan yimm?28Lipuolpo Labsake, fiil k nakin, ŋaan paak yuda tieb maan ni nan Kunkɔsakal a, gbintl man linba k Asilie kpanbal piak na.29N nae k kpanbal piak: i daa te k Esekias kpaalmini, k maan u kan fit k fati n nuuni. 30I daa te k Esekias saa nan ni k saa gaanti nan kaagbennu, k piak nan: kaagbennu saa kɔn k nyann tulta, k duo na Asilie kpanbal kan fit kɔn k nyan.31I daa gbiin Esekias maan ; k nnae Asilie kpanbal piak a yin jii i mɔnŋ k tulɔ. K u bo saa cabi i ninŋ na nua kul wun diinii na luana, k bia nyu u bunbunn nyun,, 32K tan tuu yuonba k n saa baal, k jii i k saan naani duo nba tie nan i yal na, duo nba k bolbolo nan daan tiinii kpaant be, duo nba tie bolobolo nan kpan tiinii duo, kpan nan siat duo, k si be manfuol ni k kan ban ki kpo. I daa gbiin Esekias; kimaan u ta saa fit kpaan ni k yet a nan kaagbennu saa fati waa.33Doii ninŋ yenii kɔn k nyann k fat nua kul kpanbal Asilie nuu ni? 34Hamaf nan Alpad yenni na belia? Seflal faiim, Hena nan Ifa yenni na belia? b fit k fat Samali n nuu nu waa? 35L doii ninŋ kul yennii na, yen lanniie nyin b doii n nuu nii, k kaagbenni fit fat Yelusalem n nuu nii?36Buokl na din be ŋminŋmin nie, ki k paak nan mobona, kimaan kpanbal din tul woinnu, nan b daa jiinb. 37K Eliakim, Hiklkja bija, kpanbal ŋaak ninŋ saakua, Sebna gbandialɔ, nan Joak din baal Esekias buol nan b tiat patma k tan wannɔ Labsake mobona.
Chapter 19

1Yuo nba k kpanbal Esekias din gbat n na, u din pat u liante, k ji bɔtuok kuonŋ k baakin u monŋ, k jii din saan kaagbennu ŋaak ninŋ. 2U din tun Eliakim kpanbal ŋaak ninŋ saakua, Sebna, gbandialɔ, nan manntieb nba tie kpelb, k b lie bɔtuot, k saan Esaiie Amos bija wunba tie Sokni na buol.3K b din pakɔ a: Esekias a: dinna tie biak daale, tubdatu nan fei daal; kimaan waas ji k fɔk nan bin nyi b naa puol ni, k panŋ k be nan matuk. 4L k kua kaagbennu, a yennu, si gbat labsake mobona nba kul k u canba Ailie kpanbal tun maa bin suki yennu nba fo na. K l k kua kaagbennu a yennu n tan dat b tuba mobona nba k u gbat na paak. L paak, dont miati binba tenn k bia be na paak.5Esekias tuotunna ji din saan Esaiie buol. 6K Esaiie yetb a: linba nae ki si piak k tien ni canba: kaagbennu e piak a: a daa ŋmaan mobonna nba k a gbit na, nan linba k kpanbal Asilie tuontunnaa sukia. 7N saa tien wun ninŋ siek nba saa te k wun gbat b yaa maan, k ŋmat u duo ninŋ; k mate bin kpiu nan juk banjiek u duo ninŋ.8Labsake, din tan siet k saan , k sa la Asilie kpanbal nba din kɔn nan libina na, kimaan u din gbat nan u sietl lakis. 9K Asilie kpanbal gaal tilaka mɔmaan, Ethiopie kpanbal; b yetua a: gotl wu tɔkin sɔn k baat a wun kɔn nana. K Asilie kpanbal ŋmat k tun niib Esekias buol, a bin yet a:10I yet Esekias , yuda kpanbal nna: nan a yennu nba ka tienɔ yaadaa na k te kaa gaant kaa k piak a: yelusalem kan baa Asilie kpanbal nuuni.11A gbia linba kul k Asilie kpanbal tuun k tien digbann nba kul k u dukin a wun biilil. k fini a saa fit fata a mɔnŋaa!12Doii yennii nba k n yaajamm din biil na, din fit k fat baa, Gasan, Khalan,Letsef, nan Eden waas din be telasal na? 13Doi nba tie Hamath, Alpad, Sefalfaim,Hena nan Iffa na b kpanbala na be lia?14Esekias din gaal gbonŋ na niib na buol k kalin. L puolpo k u duo kaagbennu ŋaak ni k sa paan kangbennu nuumni. 15U din wan t ŋme l miati: kaagbenuu, Islael yennu, k a kal a nan binbintl paak, bona nba mɔk kpinkpant na paapo, fin na tie yenyennue nba tie tingbonŋ na kul yennu, fin na nan tinŋ nan sanpaak.16Kaagbennu1 Luotl a tuba ki gbiin. Kaagbennu! Luotl a ninbina, ŋaan got. gbintl saaselib pinpakt, ŋua nba tun Labsake a wun suki yennu nba fo. 17L tie bal mɔnie, ho kaagbennu1 nan Asilie kpanbalae din biil b dugbana nan b doi,
18K b lu b yenni na muni; ŋaan k l din k tie yennu, l din tie nisaali bonninan nan tikpet nan tona e; k b din biil bona kul.19Mɔtana, kaagbennu, t yennu! a nyin timm Saselib nuu ni, k tingbonŋ na ni digbana kul n bann nan fin kuae tie yennu, ho kaagbennu!20 K Esaiie, Amos bija, din tun a bin yet Esekias: a Islael yennu; yet a: n gbat a miati k a mial k jiin Asilie kpanbal sanslib po na waa. 21Maanm nba k kaagbennu paak k tula e na: sion bɔnpuok nba k mi juana yisma, k laa; fi tolua puol yuo wa yelusalem bon puok manŋ n don yul. 22ŋme ka sukii k fiaɔ? a donn a kunkɔl nan ŋmee? a donn a nunbina paapo Islael ŋant tua paakii!23A tɔkin a tuomii nba po k suki yommdaanɔ, ŋaan yet a: nan n taan tolt n duo nan panŋ k kaal liban juat na waa; n tan saa cuacua lenŋ kpek fuuot nan lenŋ tiŋani, k saa baal fuaal nba naan nan lanbann na; 24N gbiil bunbunna dugbangana ni k bia nyu l nyun k n saa ŋmaŋma nan n taa pant k piin ejipt mɔka kul nyun k l n fuaal.25A k mi gbat nan n lol l bona sianyooe waa? mɔtana n ji cab nan lin tun, k fan biil dugbanjana na k tien l langbent. 26Binba kua lenŋ na kaa panŋ . b tiin jaŋmaamiie k yolb, b tie nan kpaab ni muat na, nan muat nba tu kol k u nyakl daa k cie na.27ŋaan n mi faa kaal yennii nba, faat nyi yennii nba nan faa kua yuo nba, k bia ban yuo nba ka tuu donn wutuol n paak. 28Kimaan a dont wutuol n paak, k a palbifaant duo k baal n tuba waa, n saa tuun banŋ a mial ni k kɔn gaal ka a mo ni , tɔkin nana sɔnu nba ka tɔkin k baal na k jiina.29Linba saa tun na si tie nyina k tula: t di bin yenn nan binn nba wamuuk ni bonpipiate. ŋaan bina ŋantaa ni, I saa bul i dii k jaannl, k bul tiini k dil luuana 30Linba tenn k be yuda na, sii bintl nan tiik nba jiina tuu sik tinpual ni k luana nae. 31Niib tan sii be yelusalem nan Sion jual paak k tie binba tenn, linba nae k kaagbennu sijem sakua luon lin tan tun.32L paake k kaagbennu paak linba na k jiin Asilie kpanbal po: u kan kua duo na ni, u kan tɔpienu k jiin l po, kunkɔnkonna nba lia naagbankɔnŋa kan nakin duo na, u kan maa tɔb taaŋmaata k lintl. 33Sɔnu nba k u bo tɔkin k baal na, u saaa ŋmat tɔkin l sɔnue k tunn, k ponŋ kan kua duo na ni kaa waa kaagbennu paak.34N saa guul duo na, k kɔn k nyann tuluɔ, n yaa paak, nan Dafid n tuontunna na paak.35L daal nyiɔk, kaagbennu malaka nyi , k saan Asilie tieb kanŋ na ni, k saa kpii jaab tuusaa kobik nan piiniin nan ŋanŋmu. K yuo nba k b tan fiil sannyiɔk ni, k ji sua k b tie nikpiena kunkua e duadua. 36K Ailie kpanbal sanselib, jiu wu kanŋ, k ŋmat tunn; k ji saa kal Ninife.37ŋaan nan wa jiantl u yennu sislok, jiantu ŋaak ni na, k u bonjai nba tie Abimelek nan Saletsel na kpiiu nan jukbanjiak, ŋaan cial k saan Alalat duo ni. K u bonja liek, wunba sann tie Esal-Haddon na gaal naan jik.
Chapter 20

1L yuo ne , k Eseekias yial k pel kuuma. Yennu sokni Essayi ,Amooth bija baal u buol , k yet ua : Tkangbennu paak n nae: Tulin a naak tieb mob nan a saa kpo a, a jii kan fit kii be manfuolni.2 Essekias nmant u maanum ktul dikpinn naan ji mei kangbennu : 3O O Kangbennu , tiatli n po nan n daa somm nan binben nante nie nan pal nann a nummpo, k bia tun lin nba nan a ninbinna a ni. L paak k Essejkias ji mo koa naan k lebt binben nan yuuyuut.4k Essayi nyi k la b kpanbal na nanyel k kangbennu momaan yetua a: nmatl k yet Eseekias a , n niib bat : kangbennu , a baa Davivd yennu piak n nae : n gbat a mialu wa., n bia la a yuyuut a . gotl , n jii sa teba wa, daa nanta dal a sa do kangbennu naak .6N saa pukin a daa k saa jang bina piik nan bina piik nan bina nanmu . K bia nyinna , fin nan a duo , kpanbal Asiilii nuu ni min yaa paak , naa n tuontunua Dafiid paak , n saa guul a duo na wa. 7 Esaayi yet a: jiin fiik nba faat k nann , k b jii k nann k tien fiat ne paak . K Eseekias paak .Eseekias yet Esaayi a : nyin lannae wann nan kangbennu yennu set teb naa , k daa nantaa daal mang ji fit duo duo kangbennu naak ni ? 9K Esaayi jiin k yetua a : Gotl kangbennu nba saa wenna linba ka saa bann nan kagbennu saa gbien u mobona tie nyinn nae : mantua saa gal taabana piik liik po , ko , ko o k cet taabana piik po.10Eseekias jin k yet a : L tann ki tie linba yab nan taabana piik n saan liik po, naan l tann ji bo ceti ? 11L paak k yennu sokni esayi boi kangbennu a: A u cet mantua taabana piik mang akaas nba buol k u siik na .12 L yuo na Babiilonne kpanbal belodak bija na, tun nan kadauk nan piini Esekias buol k maan u daan gbat Esekias yialu po . 13 k Eseekias cab mob nan tunti na kua , k u ji wantib u bona nba k u mok , k l nanm nan nanna tie likli nan kut mont , nan (aloomat nba) nan kpan nba nan ,nan u jatiat nan linba kul tie u naak nani mokint ; sial k be k Eseekias bol u naak k k wann nan u yent kul ni bona .14k Yennu sokni Esayi bia nanm baal Eseekias buol k yetua : Niib na yaa be , k b nyii lee k baal a buoli?Eseekias jiin a: B nyii duo nba fok bonciann ne wa , Babilone. 15Esayi nanm yet a : B la lin nba kul be n naak ni waa: N mokint sial k tenn k n k wannib.16L paak k Esayi yet Esekias a : gbiintl Kangbennu maan ! 17Gotl , yuo baat k btan sa jii k saan nani Babilonne nan linba kul be a Naak ni nan a baa nba nba bojii linba kul k l daa be nan dinne k sial kan tenn min yennu e pak. 18 k bia tan saa jii a waas , bin nba nyii a tiong gbanante ni na. nan a yaabuona, tiem jatuaka Babiilonn kpanbal Naak.19Eseekias jiin k yet Eseekias jin k yet a : kankpennu moma nba paak na tie mananm e. k pukin na : Sie manu nan lafia si be n paak yuo nba k n la fuon na? 20Eseekias tuona ,nan linba kuu tuun , k gbiil nyun k maa nyun bual yat k kuan duo na ni naan dian Suuda kpanbala balkpeli kadaok ni e? 21Eseekias kpo k b piiu baaba buol .K u bija Manasse ji tie kpanbal u yial ni.
Chapter 21

1Maanase din mok bina piik nan nanlee k tien kpanbal , k dia Selusalem duo k saa jang bina piinmu na bina nanmu. U naan sann tie Heftsiiba. 2 U tun linba nan kangbennu nunm ni k gal kangbennu nba din wei niib nba Isael waas buol na bontitieta. 3 k nanm k maa poukpeli nan tingbandiet nba k u baa Eseekias din bit na , k nanm maa tingbann baal binbinta, k maa patl nba k b yiiu Astalte na , k jii gbaa sanpaapo bon ninnant tual k jiantl.4 k maa salmi binbinta kangbennu naak ni , nan kangbennu nba bo yet a: Selusalem e k n saa wann n sann. 5 k maa salimi binbinta k l tie Sanpaapo bon ninant na yal kangbennu naak balinta nanlena ni. 6 K jii u bik mann malung k juo muu; k jla sanpagbent na ni k l tie nan waii na k u ji fit wann u pang libona ni, k bia jii nisiab k b sii boii nanlinbiit linba saa baal po. K nanmii tuun linba k nan caiin kangbennu nunm ni k bia biilo.7 Kjii patl nba k u daan maa k b yiu Astaalte na, k baal tien'o kangbennu naak nba ku daan yet Daafiit nan u bija Saalomonn a: N gann islaael buolu kulni , naak nba be Selusalem nae k lii sii tie siannba n sann si tuun wann't. 8 N kan te k Isaael taal n nyi kping lii kii tie duo nba k n din wann nan n sa tul i 9baaba nae ka naan l tie n coliin k tuok sak n senni nba k n din wan n tuontunn'o Muois na e.10L paak kagbennu pak tul u tuontunaa nba tie Sɔkinii nba na.11Suda kpanbal Manase tun bonbilankant nba na,k maan ŋae tun linba bi k cie Amole tieb nba tun linba ,k bia te k sudaa tun biit pataabuol12Gotl Islael yennu ,kagbennu nba yet linba n saa baal nan tubdatuu nba paal selusalemnan suda paak wunba kul gbat si piak li po.13N saa biil selusalem nan maa din biil samalii nan Akaab nan u niib nae,k n saa wuul selusalem nan baa tuu wuul saŋmandiitik nae,k nbia fialua u kula po.14Nsaa yaat ŋaan nyik n niib nba tennk tie faal,k n saa nyinnib b dataii nuu ni ,k b dataii sa jii b mokint nan b faal kul k yaat nanne.15K maan b tun linba k ŋan n tuann ,k bia biilin daal nba k b baanba din nyii Ejipt na waa nan dina.16Manase bia kpii niŋanm boncann selusalem lokaa kul po,biit nba k u tun k bia te k sudaa tun na k ŋan kagbennu tuann.17Manase tuona nan watun linba nan biit nba k u tun k l nyii na ŋann k dian kadauk na ni,sie sudaa kpanbal kadauk nba k b yi Blkpelii na ni e.18Manase kpo k wei ubaanba ,k b piiu u ŋaa gungonŋ na ni,gungonŋ nba k b yi Usaa na ni,k u bija Amon ji gaal duo u yial ni.19Amon din mok binaa piinlie nan binaa ŋanlie k ji tien kpanbal k ji dia selusalem duo binaa ŋanlie u naa sann din yi Meskulemet,Halut nba nyi suotba na bipuo.20Utun linbak ŋaan kagbennu nunm ni,nan u baa Manase nba din tun bianŋnba na.21U tɔkin sonu nba k u baa din tɔkin nae,k jiantl pata nba k u baa din jiantl na,k bia gbaa b tuann.22K nyik kagbennu ,b baanba yennu na,k yet u tokin kagbennu sɔnu a.23Amon tuontunua finn kpikpuluk nanua ,k ji kpii kpanbal na u ŋaak ni.24ŋaan duo na niib kul din fiil nan kpikpuluk k kpii binba kpii kpanbal Amon na,k duo na niib kul ji ji kpanbal suosias u bija ,k u gaal u naan.25Tuonaa nba tenn k Amon tun ,nan linba k u bo tun ŋann dian sudaa kpanbelaa kadauk nba k b yil Balkpelii na nee. 26K b piiu kauk nba be Usa gungonŋ na ni,k u bija Suosias gaal u baa naan.
Chapter 22

1Suosias din mɔk bina ŋan niin e k tien kpanmbal , k dia Selusaalenm duo k saa janŋ bina piinta nan bin yenn . U naa sann din yi sediida , Adaasa nba nyi Botskaath na bipuo . 2U tun lin nba ŋan kaagbenu nuum ni , k tɔk sɔnuu nba k u baa Daafiit tɔkn na ; u k ŋmaat diitu po kuo ganŋ po .3Kpanmbal suosias bina piik nan ŋannin ninŋ , kpanbal na tun u kadaadiantɔ , skaafan ,Mekulamm , Atsaalia bija na kaagbenu ŋaak ki ni . 4K yet'ɔ a : domin manntɔ yudaanɔ . Hilkiisaa buol , k boii'ɔ a k u kan liklii nba k niib tul k lakl guutieb na gaal kaagbenu ŋaak na ni buol . 5K b saa ji liklii manŋ k tien bin nba k b nyinnib a bin tun kaagbenu ŋaa tuona na nuu ni . K b saa pa tuontuna nba sa ŋanm kaagbenu ŋaak na .6Kanpiinta nba , nan tuontuna , nan tanmaala , nan bin nba saa da daat nan tana nba ŋan k janŋ na ŋaak na ŋanmuu . 7ŋaan b kan boiib liklii nba k b tien bi nii ni na , ba tun nan'n bianŋ nba po , k man bi dudukt ŋan .8ŋaane ,manntɔ yudaanɔ , Hilkiisa yet skaafan , kadaadiane tɔ na a : n la senni kadaaɔk kaagbenu ŋaak ni . K Hilkiisa tul kadaaɔk manŋ skaafan , k skaafan li . 9K kadaadiantɔ skaafan ,ji saan wann kpanmbal , k yet'ɔ a : A tuontunna jii liklii nba be ŋaak na ni , k tien bin nba k b nyin'b k yaa bin tun kaagbenu ŋaatuonna na nuu ni . 10Kadaadiantɔ skaafȧn bia ŋanm yet kpanmbal na a : manntɔ Hilkiisa tuln kadaaɔk na . K skaafan ji lii kadaaɔk na kpanmbal na nunm ni .11Yuo nba kpanmbal na gbat senni kadaaɔk ni maan , k u ji pat u tiaat . 12K kpanmbal na tul yikuo manntɔ Hilkiisa , nan skaafan bija Asiikamm , nan Misee bija Akbol , nan kadaadiantɔ skaafan , nan kpanmbal tuontunnɔ Asaaja . 13Ii saa man , k boii kaagbenu k jiin n po , k jiin n niib po ,k bia jiin suuda kul po ,k jiin mann nba k n la kadaaɔk na ni ; k man kaagbenu wutuol yab bonciann , k duo k jiin t po , k man baaba din k cɔln maan nba be kadaaɔk na ni k bia yet bin jii maan manŋ ki k bia yet bin jii lin nba kul dian k b lenŋ k tun nan'n tuonn .14Manntɔ Hilkiisa , Asiikamm , Akbol , Skaafan nan Asaaja saan sɔknipuok Huulda , Halhas bija , Thikfa bija skaluum , wun nba guu tiat na ŋaapuo buol . K u kua Selusaalemm , duo kpinŋ po na . 15Baa pak k gbenn yuo nba k u yet'b a : Islaeel yennu , kaagbenu pak na e : Yetl dann'ɔ nba tum'i n buol : 16K kaagbenu pak n na : gott , n bo yaan baal nan bonbiile duo nan u niib nba kua lenŋ , k man kadaaɔk na ni maan nba k Suuda kpanmbal li na po .17K man bi yet'me ŋaan mann bonunubt malnt k tien yenlei , ba dia b nii tun lin nba na kul dont n wutuole , ŋanni : tien k n wuutud duo duo na pak , k gbal lin maak .
19K man maan na sii a pala , k a bia sikn a mɔnŋ kaagbenu tuan , k man a gbat maan nba k n paak . K jiin duo nan u niib nba kua lenŋ po , b binbenŋ . Saat k bin la mɔtomm , ŋaan a pat a tiat k a bia mɔn n buol , n gbata , kaagbenu e yet .20L paak , gott , n saa gaala a baaba buol , a kaaɔk tan saa gaala nan palmann , k a ninbina kan la bonbiil nba k n saat ki in baal duo na . K b ŋmat nan jiinu na k bet kpanmbal na .
Chapter 23

1L yuo , k kpanmbal Suosias din te ki Suuda nan Selusaalemm niikpela kul tikl u buol . 2K b ji duo kaagbenu ŋaak , nan Suuda jaab kul nan Selusaalemm niib kul , nan manntieb , nan sɔkniinba , nan niigbanu kul , laajii bik ki saa tuu saakua . U din lii b kula bud ni maan nba be molol kadaaɔk na ni , lin nba k bi daan la kaagbenu ŋaak ki ni na .3Kpanmbal na ji din balmtl na pak ,ŋaan ji lol molol kaagbenu nunm ni , k tuo nan u saa wei kaagbenu ,k sak mɔb , u yikot nan u senni , nan u pal kula nan u siek kula , k fit jii mold maan nba dian kadaaɔk na ni ki tun nan'n tuon .4K kpanmbal na ji din tul yiikuo , manntɔ yudaanɔ Hilkiisa nan manntieb nba waa u paak , nan bin nba guu lipaɔk , a bin nyinn kaagbenu ŋaak ni bona nba k b tien k l tie Baal , nan Astaalte nan sanpaapo boninnant yal , k nyi nann Selusaalemm kpinŋ po k juo muu , Seedlon baɔk ni , k ji li tanbini k saan nan'n Bethel . 5U ji din bel patmanntieb nba Suuda kpanmbala din gann'b , a bii juokt bonunubt sianba k b tien puokpeli bua Suuda digbana na ni , nan Selusaalemm yaaka kul po , nan bin nba mann bonunubt malunŋ k tien Baal na , nan yennu , nan ŋmalik , nan sanpaapo nyina , nan sanpaapo bona nba k b jiantl .6U din nyinn kaagbenu ŋaak ni patt Astaalte , k nyiinann . Selusaalemm kpinŋ po , Seedlon baaɔk ni , kijiil k juo muu Seedlon baaɔk manŋ ni , k l kpant tant , k b jii l tant k saan k lu b duo na kaat ni . 7K u bet boncunconna ŋei nba be kaagbenu ŋaak n ni , nan Sion nba k puob luu tiat nba k b lia , k jiantl Astaalte na .8U din te k Suuda doi ni manntieb kul boal k biil b puokpeli bua nba k manntieb tujiokt bonununubt na , laa jii Gueba k saa tu Beel Sheeba , k bet puokpeli tanmoi kul , nan tanmob nba kpia nan duo na bat Suosue kunkua buol na , nan tamob nba din be duo na ganŋ po na . 9B puokpeli manntieb na sua din k tuo , k duo manlunŋ binbintl nba be kaagbenu ŋaak Selusaalemm na buol , ŋaan b ji din di paanu nba kaa datinŋ na b lieb Sinsuuk ni e .10Kpanmbal din biil Tofiath Hiinomm waas baaɔk na , lin nba saa fit t k nilɔ ji daa fit k jikt u bonjak kuo bonpuok k mann malunŋ k tien Molok . 11K bel taani nba k Suuda kpanmbala din nyinn'b k b tie yennu yal kaagbenu ŋaak kunkua buol na , siannba din kpia jatuakl Nethaan Meliek dieok na , sianba din tie u tuon buol ; k juo yennu telt manŋ muu .12Kpanmbal na din bet bet malnt binbinta nba din be Akaas dituatuk yul pak na , lin nba Suuda kpanmbala din tien na , malnt binbinta nba k Maanaase din tien kaagbenu ŋaak luoli ŋanle ni na ; wa bet k bia jiil lenŋ na , u din jii l tant k saan lu Seedlon baaɔk ni . 13Kpanmbal na din biil puokpeli nba din tol Selusaalemm , oliif nba jual nba be niidiitu po na , k Saalomon , Islaeel kpanmbal din maa k l tie Astaalte , nan sidonien nba tingban nbiiuk nba be kemos nan Moab yenbiiuk nba be Milkomm , nan Ammonn waas yenbiuk na .
15U bia bet malunŋ binbitl nba din be Bethel , nan puokpelk nba Nebath bija Seloboamm din maa , k t k Islaeel kua bit ni , k juo puokpelk k bia but but k l kpant tant , k bia juo patl n muu . 16Suosias , bia din ŋmant k la kaat k l be jual paak , k u tun k b saa jii kpaba kaat na ni , k u jiil ki juo muu binbintl na paak , k bia biil , nan kaagbenu maan nba , k yennu nilɔ daan wann k jin l bona po na .17U din ye a : bia bonninanŋo k n la na ? k duo tieb jiinn'ɔ a : yennu nilɔ kaaɔk , wun din nba nyi Suuda , k din yikn k jiin Bethel binbintl po , nan bona nba k a tan tunk gbien na po . 18K u yet a : nyikn man , i sua daadanm u kpaba ! L paak k bi nyik u kpba nan Sɔkni nba din nyi Samali na kpaba .19Suosias bia din ŋanm bet bet puokpeli diet nba be Samali digbana ni na kul , k Islaeel kpanmbala din maa k l biil kaagbenu ; u bia tun b nunm ni , nan waadaan tun Bethel na e . 20U bia din suol puokpeli manntieb k kɔt kɔt'b , bin nba din be , k bia juo niib kpaba muu . ŋ aan ji ŋmat Selusaalemm .21Kpanmbal ji din tul niib kul mɔb a : Tiatl man yukt galtialu jamm k lin manŋ kaagbenu , i yennu na , nan laa dian molol kadaaɔk ni bianŋ nba . 22Yuktgaltialu jaan laaki mi tial nan lin nba na na , laa nyii balbuula nba din bu Islaeel buut na yuo ,nan Islaeel kpanmbala nan Suuda kpanmbala , nan Suuda kpanmbalaa nba tien daa nba kul . 23ŋanne din tie kpanmbal Suosias duo dianu , bina piik nan ŋannin ninŋ , k b ji din tial yuktgaltialu janm kl manŋ kaagbenu Selusaalenm .24Lin nba bia ŋanm pukn , Suosias bia ŋanm k bel bin nba boi nalnbiit nan bin nba muantl lin nba saa bal , nan cicieli nan pata , nan tingbanbiit nba k b din laat Suuda nan Selusaalemm duo ni , a lin fit te , k bin fit jii senni . Kadaaɔk nba k manntɔ Hilkiija din la kaagbenu ŋaak ni na maan k tun nann tuon . 25Suosias nba gal , kpanmbal sua ji kaa , nan ŋua na , k jen kaagbenu buol nan u pal kul , nan u siek kul nan u panŋ kul a, nan Muois senni nba wann bianŋ nba na , ŋua nba gal , sua jii kaa k dɔkt nan nan ŋua na .26ŋaan , nanlin nba na kula , kaagbenu bia lek k nyik u wutouaɔnŋ na donnu k jiin Suuda po , k maan Maanaase nba din tun lin nba , k l mantk biil'ɔ na paak . 27ŋaan kaagbenu yet a : n saa bel Suuda tieb n nunm po nan maa din bel Islaeel tieb na e ,k n saa nyik Selusaalemm duo nba k n din gann na e , nan ŋaak nba k n din yet maa : n sann si be lenŋ na .28Suosias tuona nba tenn , nan lin nba k u tun , k dine Suuda kpanmbala balkpeli kadaaɔk n ni n ? 29U yuo manŋ , Egipt kpanmbal , Falaɔn Neko , fiil k tɔkn Euflat mɔkl po , k cet , k kɔn Assiili kpanmbal paak . kpanmbal Suosias nba fiil somm k cet'b yuo nba , k falaɔn ji la'u , k ji kpi'u Meguido . 30K utuontunna ji'u kpient k kpien'ɔ u teluk ni ; k b ji'u Meguido k kunn nan'ɔ Selusaalemm , k pii'u u kaaɔk ni . K duo na niib jii Suosias bija Suoakas , k muan kpan u paak ; k u ji gaal u baa yial , k ji tie kpanbal .31Suoakas din mɔk bina pinle nan bina ŋanta e k tien kpanbal , k dia Selusaalemm ŋmalii ŋanta . U naa , bin din yi'u Hamuthal , Selemi nba nyi libna na bpuo . 32K tun lin nba k ŋan kaagbenu nunm ni , k l tie cib cib nan u baaba nba nba din tun bianŋ nba na . 33Faalaɔn Neko din suol'ɔ dansalk libla , Hamath nba duo ni , a u ji daadia Selusaalemm i , k ji yaa duo nan pa likli talen nba kobk nan salma talan yenn .34K Faalaɔn Neko ji tien Suosias bija Eliakimm kpanbal u baa Suosias yial ni , k lebt u saan k b ji yi'u Suojakimm . K jii Suoakas k saan nanɔ Egipt k u ji laa kpo lenŋ . 35Suojakimm tul Faalaɔn likli nan salma , ŋaan k u manbn duo na niib k b taan l likli nan , nan Faalaɔn nba wann'b bianŋ nba na ; k wann sua kul tol nba k duo na niib saa kpaan likli nan l salma k pa , k bin jii'l k tul Faalaɔn Neko .36Suojakimm din mɔk bina piinle nan bina ŋanŋmu e k ji tien kpanmbal , k dia Selusaalemm duo , bina piik nan bin yenn . U naa din yi Sebuda Pedaja nba nyii Luma na bipuo . 37U din lin nba k ŋan kaagbenu nunm ni , nan u baabanba nba din tun bianu nba na .
Chapter 24

1U yuo na , Baabiilonn kpanbal , Nebuukadnetsaal , piin bandɔ kl . K Suojakimm sikn u mɔnŋ u bud k saa janŋ bina ŋanta ; ŋaan k u fiin kpkpuluk k tuok'ɔ nan kɔnn . 2L paak , kaagbenu tun Saldeen nba kunkɔnkɔnna , nan Siilii tieb kunkonkɔnna , nan Muoabiit nba kunkonkɔnna , nan Ammoniit nba kunkonkɔnna k btuok Suojakimm ; u tun'm a bin tuok Suuda k biil'ɔ e , nan kaagbenu nba daan wann u tuontunna Sɔkniinba , a bin wann u maan nan waa daan pak bianŋnba na .3Lin nba na din tien nan kaagbenu nba din wann bianŋ nba , nan u saa nyinn Suuda u nunm po na , k maan Maanaase biit nba k u din tun na paak . 4K pukn Maanaase nba din kpii niŋanm nba k b sɔn din yat k gbie Selusaalenm na . K maan kaagbenu k luon wun nyik cab biit manŋ fab a .5Suojaakimm tuona nba tenn , nan wa tun lin nba k dian Suuda kpanmbal balkpeli kadaaɔk ni ii ? 6Suojakimm din kpo k wei u baaba . K u bija Suojakin gaal u nann .7Egipt kpanbal din k nyi u duo ni , k maan baabiilonn kpanbal din gaal . Egipt kpanbal yent , laa nyi Egipt kpaal k saa tuu Euflaat mɔkl .8Suojakin din mɔk bina piik nan bina ŋannin e k tien kpanbal , k dia Selusaalenm duo naan ŋmaali ŋanta . U naa din yii Nehuushthaa , k tie Elnaathan nba nyi Selusaalenm na bipuo . 9U tun lin nba k ŋan kaagbenu nunm ni , cib cib nan u baa nba din tun na .10L yuo na , Baabiilonn kpanbal , Nebukadnetsaal duo nan u tuontunna k kɔn tuak Selusaalenm , k jii duo bona . 11K Baabiilonn kpanbal , Nebuukadnetsal , baal u tiaɔnŋ , k be duo na ni , uo nba k u tuontunna jikt duo na bona na . 12K Suojakin , Suuda kpanbal fiil k saan Baabiilonn kpanbal buol , nan u naa , nan u tuontunna ,nan u batnba nan jatuaka . K Baabiilonn kpanbal suol'ɔ k luon , ŋann i din tie u duo dinu bina ŋannin ni .13K jii kaagbenu ŋaak faal kul , nan kpanbal na ŋaak faal kul ; k bia yakt yakt bona nba k Islaeel kpanbal Saalomon din tien nan Salma , k l be kaagbenu ŋaak ni na , nan kaagbenu nba din yet bianŋnba na . 14K jiiSelusaalenm kul daabs , batnba kul nan niib nba k b tien'm baakl , k b kaan tie tuusaa piik , nan bin nba kul tie kanpintanba nan saaɔk danm : niiba nba din tenn tie talie duo na ni .15U din jii Suojakin k saan nan'ɔ . Baabiilonn , k jii kpanbal na naa Selusaalenm k saan nan'ɔ Baabilonn , nan u puob nan u jaatuuaka , nan duo na sakaab kul . 16Nan kunkonkɔnna kul , k b kann tie tusaŋanlole , kanpiitaa nba nan , daɔk danm ,k b kann tie tuusl , niib nba tie pandanm k saa fit saan kɔnn . Baabiilonn kpanbal din jii b kule k saan nan'm Baabiilonn . 17K Baabiilonn kpanbal jii suo ja k n baa waal k tien'ɔ kpanbal Suojakin yial ni , l paak k u lebt u sann kl tie Seedekias .18Seedekias din mɔk bina piinle nan bin yenne t tien kpanbal , k dia Selusaalenm dua bina piik nan bin-yenn kua . U naa sann din yi Hamuuthaal , k tie Seelimii nba nyi liibna bipuo . 19U din tun nba k ŋan kaagbenu nunm ni , cib cib nan Suojakimm nba din tun bianŋnba na . 20Lin nba na kul tien k maan kaagbenu wutuol nba din duo k jiin Selusaalenm nan Suuda paak na , u ji din luon wun nyikb u nunm po e . K Seedekias yet tuo Baabiilonn kpanbal .
Chapter 25

1Kpanbal Gedecias nba din dii naan bina ŋan-yia ni ŋmaali piik ni , daa piik daal e , k Baabiilonn kpanbal Nebukadnesaal , nan u sejenm kul k pikn Selusaalenm . B din caan b kanŋ Selusaalenm tuann e , k gbiil buotuk k lint duo manŋ . 2B din pikn duo manŋ k saa dian Sedecias nba din dii naan bina piik nan yenn ni e . 3L ŋmaalik daaŋan-yia daal kon din baa duo manŋ ni , k jiet ji kaa , k niib saa di .4ŋaane k b luot duo manŋ guonn , k niib nba saa kɔn kɔnn cial nyiaɔk , k tɔkn sɔnnu nba gaal tanmɔb nba be guona ŋanle sinsuuk ni , k kpia nan kpanbal gungounŋ na , ŋaan k sua datai ( saal deenba ) lint duo waa . Selusaalenm tieb din gaal baaɔk sɔnnu e . 5K datai ( Saldeenba ) bel k saa t sud kpanbal na seliikuo baaɔk ni , k u sejenm yat ŋaan nyik'ɔ .6K b sud kpanbal na , k saan nan'ɔ Rbla Baabiilonn duo ni , k b bu u buut . 7B din kɔt kɔt Sedecias waas u ninbina ni e ; ŋaan put put u ninbina , k lol'ɔ kut jalt k saan nan'ɔ Baabiilonn .8ŋmaali ŋanŋmu ni , daaŋanble daal , din tie kpanbal Nebukadne saal nba dii Baabiilonn naan daal nba e , k Nebusaladan , wun nba din tie Baabiilonn sejenm saakua , kua Selusaalenm duo ni .9U din juo kaagbenu ŋaak , nan kpanbal ŋaak nan Selusaalenm ŋai kul , k juo ŋaŋani kul muu . 10K sejenm nba din be nan sejenm saakua bet guonn nba k b din maa k lint Selusaalenm na .11Nebusaladan , wun nba din tie sejenm saakua din suol bin nba din bial Selusaalenm na , k tie'm dansali , nan bin nba kul din ŋak faaɔk kpanbal Baabiilonn buol , nan nibuolu kul nba din be . 12ŋaan sejenm saakua manŋ din nyit talatdan-yenm k b ko kpaab k wuu tilonti .13Sejenm na , ( Saldeenba ) din bet kut-jaana nba din be kaagbennu ŋaak ni , nan l nyaka , kut nba k b yi Ailan na mɔkl nba din be yennu jaanti ŋasaakak ni na , k jii kut na k yaat nan'n .14B din jii lin nba k b din tuu dia k wubnt muu na , nan saafula , nan jukbit , nankobi , nan lin nba kul k bi jii ailan kut k tien , k b din tuu dia k tuun kaagbennu ŋaak ni na . 15Sejenm saakua na bia din jii lin nba k b dintuu dia k pat muu nan kobinba k b jii salma nan likli kut k tien na .16Jaana ŋanle nan l nyaka , nan ailan kut mɔkl , nba k Saalomɔn din tien k l tie kaagbennu yal na , nan l tuontuntiat kul , sua din k mil kpeni . 17Jaann kul fɔknt din miata ŋan-yia , k jaanm kul yul paak k k b jii kul nba k yi Ailan k tien foklk , k l fɔknt tie miatl nan bonjinn , k b jii kut nba k b yi Ailan k tien nan duanu na k bia nan tiluana k lint foklk manŋ . B bia din tien ma e . Jaan liel paak .18Sejenm saakua na din jii yennu manntieb yudaanɔ selaja nan manntelua Sofoni nan tammɔguula banta . 19K duo manŋ ni , k u jii jatuakl nba din tie taabfaala sakua , k bia niib banmun nba din tie kpanbal kpaantieb , b bia din la duo manŋ ni sejenm saakua gbandiantua nba din kuat niib sejent ni , nan duo manŋ niib piinluob.20Sejenm saakua Nabusaladan jii b k saan nan'm kpanbal bud Baabiionn Ribla duo ni . 21K Baabiilonn kpanbal buo'b k ta kpii'b libl duo ni Hamat tinŋ ni .22Nna e k jii Juda niib k tien'm dansali k saan nan'm sian nba fɔk nan b duo k Nebukadnesaal . 23Yuo nba k sejenm saakab nan b niib gbat nan Baabiilonn kpanbal dinn Geladia k u tie gobna , k b saan u buol . Mispa : Bin nba din saan na sana e na . Netania bija Imael , kelea bija josanan , Tanumet bija selaja nba tie Netofa nilɔ na , nan Macatien bija Jaasana nan b niib . 24K Geladia pol k wann ŋanm nan b niib k yet'b a : I daan tiin jaŋmaani k jiin saldeennba tuontunna po . Ii be duo na ni man kii tuun k tien Baabiilonn kpanbal k i sii be i yan ni .25ŋaan k ŋmaali ŋanlole ni , k kpanbal buolu ni nib Ismael nba Elisa yabuonn , k u baa tie Netania na , baal nan niib piik , k b kpii Gedalia nan suifaba na saldeen , nba din lakn be nan'ɔ Mispa na . 26ŋann e k niib kul laa nyii saakua k saa tuu bik , nan sejenm saakab kul fiil k saan Ejybt duo ni k maan b din sian saldeennba jaŋmaani .27Baa din suol suuda kpanbal , l ŋmaali piik nan ŋanle daapiile nan ŋanl de daal , k Efil Melodak din dii naan Baabiilonn duo ni , k u bin cincinn , k donn Jojakin nba tie suuda kpanbal na yul , k nyinn'̇ɔ dansalk ni .28U din pak nan'ɔ nan suklu , k donn u naan k l gaal kpanbala nba din be Baabiilonn naan . 29U din lebt u dansal tiat , k yua nan Jojakm lakn di yuo kul u manfuol kul ni . 30Kpanbal na din goli u paak u manfuol kul ni .

1 Chronicles


1Adam, Sef Enos, 2Kenann, Mahalel, Jaled, 3Henɔk, Matusela, Lamek, 4Noe, Sem, Sam, nan, Jafet.5Jafet bija; Gomel, Magok, Madai, Jafan, Tubal, Mesek nan Tilas. 6Gomel bija; Askenas, Difat nan Togalma. 7Jafan bija; Elisa, Talsisa, Kitim nan Lodanim.8Sam bija, Kuset, Mitslaim, Put nan kanann. 9Kus bija; Saba, Halifa, Sabta, Laema, nan Sbteka, Laema bija: Seba nan Dedan. 10Kus mal Nimlot; ŋuae din fiil k mɔk panŋ tinŋ na paak.11Mitslaim mal Ludim nba, Ananim nba, Lehabin nba, Naftuhim nba. 12Patlusim nba; Kasluhim nba Sian_nba Filis tieb nyi nan Koftolim nba13Canann mal Sidon, u mal Sinsinn nan Het 14nan Jebutieb, Amole_tieb, Gilga_tieb 15Hefi_tieb, Alki_tie, Sini_tieb 16Avadi_tieb, Tisemali_tieb, Hama_tieb.17Sem bija; Elam, Asul, Alpacsad, Lut nan Alam, Uts; Hul; Getel nan Mesec. 18Alpaksad mal Selat, k Selat mal Hebel. 19U mal Hebel duo bonjai banlee, yennu a sann din tie peleŋ, k l ma u yuo tinŋ din bɔkil k u ninja sann din Joktann.20Joktann mal Almodat, Selef, Hatsalmafet, 21Hadolam, Usal, Dakila. 22Ebal, Abimael, Seba, Ofil, Hafila nan Sobab. 23B kul na din tie Joktann waat.24Sem, Alpasad, Slac. 25Hebel, Peleg, Lehu. 26Selug, Nasal, Telac. 27Ablam nba tie Ablaham.28Ablaham waat: Isak nan Ismael. 29b puolpo juamu e na: Nebajot, Ismael bikpelik Kedal, Adbeel, 30Mibsan. Miscma, Duma, Massa, Hadad, Tema. 31Jetul, Nafs nan Ketma. ŋanne tie Ismael waat.32Ketula bija, Ablaham puobik, k u mal Zinlan Jokschon, Medan, Madian, Jiscchbak nan Sehuach, Jokschan bija: Seba nan Dedan. 33Madian bija: Efal, Efel, Henok, Abida nan Eldaa b kul na tie Ketula waat e.34Ablaham mal Isak, Isak waat: Esau nan Islael. 35Esau waat: Elifias, Reuel, Jeusch, Jaelam nan kole. 36Elifias waat: Theman, Omal, Sefi, Gaetam, Kenas, Timna nan Amalek. 37Reuel waat: Nahat, Selach, Saama nan Missa.38Seil waat: Lotan, Schobal, Tsibeon, Ana, Dischon, Etsel nan Dischan. 39Lothan waat: Holi nan Homam. Lothan niipuo Thimna. 40Schobal waat: Adjan; Manahath, Ebol Schefi nan Onam, tsibeon; waat Aja nan Ana.41Ana waat: Dischon, Dischon waat: Hamlan, Eschban, JJithran nan Kela. 42Etsel waat: Bilhan, Zaafan nan Jaafan nan Jaakan; Dischan waat: Uts nan Alan.43Kpanbala nba din dia Edom duo. k fit k kpanbal sua n gaal Islael waat. Bela, Beol bija. k u duo sann din tie Dihaba. 44Bela kpo, k Jobab; Zelach bija nan Botsla, din kal u kok. 45Jobab kpo, k Huscham. nan Themanite_nba tie duo tieb gaal u kok.46Huscham kpo, k Hadad, Bedad bija gaal kok ŋuae din buo Madian, moab kpaant ninŋ. u duo sann din tie Afith. 47Hadad kpo, k Samla nba nyii Masleka, gaal kok. 48Samla kpo; k Saul nba nyii Rehoboth mɔkl paak gaal kok.49Saul kpo; k Baal Hanan, Acbol bik gaal kok. 50Baal Hanan kpo; k Hadad gaal u kok. u duo sann din tie Pahi; k u ŋaapuo sann tie Mehethabeel, Mathled bipuo, Mesahab bipuo.51Hadad kpo, Edom_bet_nba e na: Thim na_bet Alja_bet; Jetheth bet. 52Oholibama_bet; Ela_bet; Pinon_bet. 53Kemas_bet; THeman_bet; Mibtsal_bet. 54Magliel_bet; Ilam_bet. Edom_bet nba nba din tie e na.


1Islael bonjaie na luben, Simemon, Levi, Yuda, Isaakal, Sabulon; 2Dan, Yosef, Sanbian, Neftali, Levi, Gag nan Asel.3Yuda bonjai: El, Onan, Schela; b banta din mal bonuok nba k Schua din tie wunaa na, k wu nyii kaana duo ni. El Yuda bikpelk din tie ni tonŋo kagbennu nunmni, k wu din te ku kpo. 4Tamal, Yuda siini, din malua pelets nan selacc. Yuda bonjai kul din taan k tie ban nue.5Pelets bonjai: Hetslon nan Hamul. 6Selach bonjai: Sinmli,Ethuan, Heman, kalkol nan dala. b taan k tie ban mu. 7Kalmi bonjai: Akal, wunba din ŋmat Islael yuo nba ku din k cɔlin bona nba din tie kuat na. 8Ethan bija: Asalia.9Bonjai nba din mal Hetslon duo ni na tie: Yelachmiel, Lam nan Kelubai. Bonjai nba din mal Hetslon duo ni na tie: Yelachmiel,Lam nan Kelubai. 10Lam din mal Aminadab. Aminadab mun mal Nachschon , wunba din tie kpanbal bik yuda bonjai ni. 11Nachschon din mal Salma. k Salma mal boas. 12Boas din mal Obed. k mal Isai.13Isai mal Eliab, wubi cincinn, Abinadab munle paak yua, schmea munta paak yua. 14Nethaneel munna paak yua, Laddai munŋmu paak yua, 15Otsem munluob paak yua, David munluole paak yua.16B niipuob din tie: Tse luja nan Abigaile. Tseluja waas: din tie: Abischaï, Yaab nan Asael, banta. 17Abigail din mal Amasa; Amasa baa din Ythel, ku tie Ismael duon jua.18Kaleb, Htslon bija, wu din gaal Asuba waas, wu ŋaapuo, nan linba k bi yil Yelioh na. bonjai nba k ŋua nan Asuba din male na: Yeschel, Schobab nan Aldon. 19Asuba din kpo; k Kaleb kuuan Eflate, k u malua Hul. 20Hul din mal Uli, k Uli mun mal Betsaleel.21K, Hetslon din saan Makil bipuo buol, k l k fɔk nan Galaad, wu din mɔk bina piinluobo yuo nba ku din kuuɔnua; k wu din malua Segub. 22Segub din mal Jaïl, ŋuua nba din dia digbana piinle nan ŋanta nba din be Galaad yent ni na.23Gueschulien nan Silien nba din kuua k nyann Jaïl duo k pukin Kenaf nan digbana nba kuuok lintil doie na kul din tie piinluobo. l kula na din tie Makil yaabuuona doie; ŋuuae din tie Galaad baa na. 24Hetslon nba din kpo na puolpoe, k wu bija Kaleb faal Eflaf, wu baa pakuuak, k wu mal bonjak, k wu sann tie Asul; ŋuua din tie Tekoa tieb kul baa.25Yelameele din tie Heslonn bikpelk, k wu din mal bonjai banmu k Lm tie wu bikpelik, k paan Buna nan O lenn nan Osem nan Ahija. 26Yelachmeel din kuuan puuo luua, K wu sann tie Athala, k wu din tie Onam naae. 27Lam bonjai, din tie Yelachmeel bijakpele, k wu mal. Maats, Yamin nan Ekel. 28Onam bonjai din tie: Schamaï nan Yada, Schamaï bija; Nadab nan Abischul.29Abischul ŋaapuo sann din tie Abichaïl , k wu din malua Achban nan Molid. 30Nadab bonjai: Seled nan Apaïm k Seled din kpo k ki mɔk bonjak. 31Apaïm bonjai : Yischeï. Yischeï bija: Scheschan. Scheschan bija Achlaï. 32Yada bija, Schanm ninja: Yethel nan Yonatan. Yethel din kpo k ki mɔk bonjak. 33Yonatan bnjai: Pelet nan Sala. ŋanm din tie Yelachmeel yaabuuona.34Scheschan din k mɔk bonjak, wu din mɔk bonpoi-e. Scheschan din mɔk daabl k wu nyii Eyipt k b yiu Yalcha. 35K Scheschan din tul Yalcha u bipuo ku kuan, ŋua nba din tie u daabl na, ku malua Ataï.36Ataï din mal Natan; k Natan mun mal Sabad; 37Sabad din mal Eflal; Eflal mal Obed; 38Obed din mal Yehu; k Yehu mal Asalia;39Asalia mal Halet; Halet mal Elosa; 40Elosa din mal Ssmaï; Sismaï mun mal Schalum. 41Schalum din mal Yekamja; k Yekamja mal Elischama.42Kaleb bija na din tie Yelachmeel ninjae: k u bikpelk Mescha mun din tie Sif baae, k Malescha bonjai na mun tie Heblon baa. 43Heblon bonjai din tie Kole, Thapuach, Lekem nan Schema. 44K Schema din mal Lacham, Yolkeam baa. Lekem din mal Schamaï.45Schamaï bonjai din tie: Beth Tsul baa. 46Efa din tie Kaleb puuo bike, k din mal Halan, Motsa nan Goses. k Halan din mal Goses. 47Yahdaï bonjai din tie: Leguem, Yotham, Gueschan, Pelet, Efa nan Schaaf.48Kaleb puo bik bia din tie Maaka-e, k u din mal Schebel nan Tilchana. 49K u bia din mal Schaaf, ŋuae din tie Madmana duo waas yaaja, k pukin Scheva, k u mun din tie Aksa-e. nan Guibea doi niib Yaaja. Kaleb bipuo din tie Aksa-e. 50Binba din tie Kaleb yaabuona: Schobal, k u din tie Hul bija k u din tie Eflata bikpelke k bia din tie Kiljath Yealim duo waas yaaja.51Salma, bethlem duo niib yaaja k Halef mun tie Beth Godel mun yaa duo tieb kul yaajae.52Schobal nba din Sibl Kiljath jealim duo na, ŋua din tie Haloe buolu nan niib kua Hatsi Hammenhoth na yaaja. 53Kiljath Yealim naakuukn tieb din tie: Yethien nba Puthien nba, Schumathien nba nan Schthaolien nba nyi.54Salma-e din tie Bethlehem nan Nethofatien nba yaaja k puk Athloth Beth jaab, Htsi Hommanachthi, nan Tsoleïn nba; 55K Sklibe nba nakuutin din be Yaebet duo nie, ŋanme tie Thleatien nba Schimeathien nan Sukathien nba. ŋanme tie Kenien tieb nba k ŋanm nan Lekab tieb din kuuant lie na.


1Daafid waas nba k u malib heblɔn e na; bi sinsinn: Annɔn Asiinoom nba nyii Jisleel bija; wun nba waa Daaniel, Abigaïl bija k u nyii Calmel; 2Wass bantaa ni, Absalom, maaka bija, Talmaai bipuo, k u tie Gesul kpanbal; wun nba waa banna, Adonija Hagit bija. 3Ban ŋmu ni, sefaatia, Abital bija; banluob ni, Jitleam, Egla bija, ku tie u ŋaapuo.4U mal b banluob heblɔn duo ni e u dia naan lenŋ bina ŋanlole nan ŋmaali ŋanluob, k saan tien bina pinta nan ŋmaali ŋantaa Jelusalem. 5Bin nba ku malib Jelusalem: Simea, Sobab, Naatan nan Salomɔn, Batshua nba tie Ammil bipuo na lin malu waas banŋmu.6Jibaal, Elisama, Elipelet, 7Noga, nefeg, Jefia, Elisema, 8Eliada nan Elifelet, banyia. 9Daafid wass kul ena, k pukin puolieb wass k Tmaal tie u niipuo.10Salomon waas: loboam Abija u bija; Asa, u bija; Josafaat u bija. 11Jolam, u bija; Asasia, u bija; Joas, u bija. 12Amatsia, u bija; Asalia, u bija; Jotanm, u bija;13Amatsia, u bija; Esesias, u bija; Manase, u bija; 14Amon, u bija; Josia, u bija.15Josia waas: bi sinsim, Josaanan; banleni, Jojakim; bantaani, sedesla; bannani, Salum. 16Jojakim waas: Jekonia, u bija; Sedesia, u bija.17Jokinia waas: Asil nba k u bijalintie Sealtiel, 18Malkilam, Pedaja, Senatsal, Jekamia, Hosama nan Nedabia.19Pedaja waas! Solobabel nan simeei; Solobabel waas: Mesulam nan Hanania; Selomit, b niipuo. 20Nan Hasuba, Ohel, Belkia, Hasadia, Jusab Hesed, banŋmu. 21Hanania waas: Pelaatia nan; Esaai; lefaaja waas, Alnan waas, Abdia waas, Sekania waas.22Sekaania waas: Semaeja waas; Haatus, Jiigeal, Balias, Nealia nan Saafat, banluob. 23Nealia waas: Eljoenaai, Esesia nan Aslikam, bantaa. 24Ejoenaai waas: Hodafia, Eliasip, Palaja, Akub, Josaanam, Delaja, nan Anani, banlole.


1Suuda waas e ne: Peelet, Etslɔn, Kaalmi, uul nan Skobaal. 2K Skobaal bija leaja, mal Jachath; k Jachath mal Asumai nan Laad. L naakute tie Solea tieb.3Etam niib ne: Jizleel, Jischma nan, Jidbasch; b niipuo sanne dint tie Atselelponi. 4Gedole din mal Penuel nan Esel, nnba tie Huscha baa ne. Beteleem baa Eflata nba tie ul bija kpel ne bonjai ne.5Tekoa ba Aschchul, din kuan Puob banlee, Elea nan Naala. 6K Naala din mal Asusam, Efel, Temeni nan Asastali. 7Elea waas tie: Tselet, Tsosal nan Etnan. 8Kots din mal Anub nan Atsobeba, nan Alum bija Asal mel naakuut ne.9Saebet din laat baakl k gal u ninjanm; u naa din pɔlu l sann k yien a: K maan L yektime waa k n tan malɔ. 10Saebet din mial Islael tieb yennu, k yeta: tient piisin n paak, k te k n yentii yab, ŋaant k a nuu ii be n paak, kii guun k bonbiil daa baatin, k mii fɔk nan falaa! k yennu tulɔ linba k u din mial ne.11Kelub nbak u ninja tie susane din mal Meesil, k Meesil din mal Estɔn. 12Estɔn din mal Raafa naakuk, nan Pasea nan Tesina. Tesinae din sibli Naasas duo ne. Jab nba ne yaabuonae kuareka duo ni.13Kenas waas tie: Otniel nan Selasa Otniel biktie: Aataat. 14Meonotaï din mal Ofla. Selasa din mal Soab, saobe din sibl gbanjabla baauk; k man u din tie gbanjablɔe. 15Kaaleb nba tie Sefune bijane waase etie: I i lu, Ela nan Naam, k Ela mal kenas. 16Sealeleel bonjaitie: Siif, Siifa, Tilsa nan Asaleel.17Esdlas bonjai tie: Seteel, Meled, Efeel nan Saalɔn Meled ŋaapuo din mal Miiliam, Sanmai nan Siisbaac, unba din sibl Estemoa duo ne. 18Siisbaac ŋaapuo din tie suif nba buolu ni bonpuok ne din mal: Seleb, wunba din sibl Gedɔl duo ne, nan Ebel, wunba din sibl Soko duo, nan Sekutiel, wunba din sibl saanuak duo. Binba nee tie Faalaɔn bipuo Bitsa na k Meeled din kuanɔ ne bonjai.19Odisa din kuan Naam niipuoe b yaabuanae tie keeila Naakuk, k kua Gal mi duoni, nan Estomoa naakuk k kua Maakat duo ni. 20Siimɔn bonjai tie: Amnɔn, Rinna, Ben Anan nan Tiilɔn, Jischei bonjai tie: Zocheth nan Benzochet.21Suda bija Seela bonjai ne: El, wunba sibl Leka duo Laeda, Wunba sibl Malesa duo, b naa kuuko din lun caba, b din kua duo nba k b yi Asbeaa nee. 22K leeb tie Sokim, nan niiba din kua duo nba k b yi Koseba ne, nan soas nan saalaf, binba binba din nyann Moab ne, nan, Saskubi Lekem. Linba kul tie gal k waiie. 23B din tie yɔkmaalae, k dua tiini k paant ni, nan naapakini; b din kua k kpia kpanbale, k tuun tienɔ.24Siimeon bonjai tie: Nemuel, Saamin, Saalib, Zelas, Saaul. 25Misma bonjai tie: Saalum, Mibsam, Misma. 26Misma bonjai tie: Aamuel, Sakuul, Siimeii.27Siimeii mal bonjai piik nan banluob nan bonpoi banluob u ninjanm din k mal k l yab. K b ŋei ne din ki tantl nan suuda waas yal ne. 28Baadin kua doinba ne: Beel-Seba, Molada, atsal sual,29Biila, Etsem, Tuolad, 30Betuel, Olma, Tsiklag, 31Bet Malabot, Atsal susim, Bet-Beleii, Saalaiim b dogban gbenŋa nan l doganbise ne dinn, saanan Daafiid nba tan kal u naan kok paak.32B bia din mɔk dogbana ŋanmu k pukin; ŋanne tie: Etam, Aain, Rimɔn, Token nan Aschan; 33K Pukin dogbanbis nba kuok l dogbangenŋa, laa jii k tuu Baa duo. B din sɔb balkpeli nba ne k l tie b yenjɔnŋ ni niib sana, nan dogbana nba k b din kal.34Mesobab; Jamlee; Josha, Amatsia bija; 35Soel; Jehu, Sosibia bija; k sosibiatie selija bija, k selija tie Asiel bija. 36Elsonaii; Saakoba; Sessosasa; Asasa; Sesimiel, Benasa; 37Ziza, Siifei bija; K u mun tie Alɔn bija, k Alɔntie Jedaja bija, K u mun tie Schimli bija, k Schimili mun tie Schemaeja bija. 38Jab nba ne k b lukitib k tie bat bijanm b naakuut ni, k b baanba ŋei tantl.39B din tante k jil yonbaa po k saa tuu Gedɔl, k kpaal b pei yondo po baɔuk nba k Gedɔ l duo be lenŋ ne. 40B din la bonkob Kpaal buol nba yab, k bia kpai, k tie tinŋ nba k daami kaa, K tie Palmaasil buol niib nba din dɔnŋ kua lenŋ ne din tie Sanm tiebe. 41Esesiase din tie suuda kpanbal, yu nba k niib nba Sana sɔb ne, din saan Gedɔl k saa biil sanm tieb nba kua lenŋ ne lanbont, nan b dindua bua, k bel nyinib, ŋaan kal tinŋ ne ni, k maan bonkob kpaal buol dinbe lenŋ bonciann k b sii kpaal.42Simeon bulu ni, nilieb kobii ŋanmu mun bia din nyii saan Seil kunkonn paak. B saakab din tie siisei bojai nba ne: Pelasia, Nealia, Refasa nan Usiel. 43B din kpii Amalek tieb nba bial l penŋ ne, ŋaan kal nan dinne.


1Ruben tie Islael barkperik. k maan u din tie wunba bisint malua, ŋaan u din taan nan wu baa, k u bikpelt'n yudant Islael din lonn tul Josef bonjai; ŋaan yuo nba din gal Josef sanne din k pukin bikperi kanna. 2Balmɔni Juda din mɔk panŋ u naa waassin, Josef booru mun din tie bikperi. 3Rubenn tie Islael bikperik k din mal bonjai banna na: Henok, Pallu, Hetsron nan Karmi.4Joel bija: Semaeja ku mun bija Gog, k gog bija Simei ku mun bija; 5Misee, k Misee bija Reaja ku mun bija Baal; k baal bija. 6Bela, k Bela bija tie Ruben tieb yuudanoa nba, k Assylia kpanbal Tilgaf Pilnesa din fa taab k soloa dabit.7Bela ninjan nan biŋei Saakab sana k bi soab tootl tootl nei na: sinsin yoo Jelyel; Sakalia, nan; 8Bela, Asas bija, k Asas tie Sema bija, k Sema tie Joel bija. Bela din kua Aroer yent ni k satn Nebo nan Baal Meon; 9yondo po, bi linkoa k tant saantu tanpukl paanu nan Efrate mɔkl kpianu, k maan bi bonkobt yaab bonciann Galad tiŋ ni.10Lanyi Sool yoowa, bi lin konnan Hagal tieb k paakb, k jidiab bi nuini, k bi koa bi suka ni laji Galad yondopo kooku kul.11Gad bonjai din koa bi nuntoal ni digban nba k bi yi Basan Saantu Salka do. 12Joel, sinsin yoa, safam munlie yoa, Jaenai, nan Safaf k bi be Basam do ni. 13Bi ninjam nba nyi bi baa baa naakut niŋ: Mikael, Misullam, Seba, Jolai, Jakan, Zia nan Ebel bi ban Loolee na.14Bin ba tie Abikail bonjai na: Abikail baa tie Huli, Huli baa tie Jaloak, k Jaloak baa tie Galad, k Galad baa tie Mikael, k Mikael baa tie Jesisai; k Jesisai baa tie Jakdo, k Jakdo baa tie Buz, 15Aki baa tie Abdiel, k Abdiel baa tie Guni, k AKIdin tie u baa ŋaak ni saakoa.16Bi din kal Galad, Basan nan digban pienu ni nan Solon do pienu kpinŋ nan kunkoka. 17Bi kul din pukin bi yijam kanni daji Juda kpanbal Jtam yoo nan Islael kpanbalJeloboam yoo.18Ruben bonjai, Gad booru nan Manasa naaku bɔkle din mɔk Japart k bi dia kpanna nan saata, talban tuala, k tumi kunkɔnnu na din tie tusaa piina nan ŋanna nan kobii ŋanlole nan pinlobe(44760) din saan konn. 19Bi kon nan boolu nba na Hagal, Jetul, Nafis nan Nodab booru.20Bi din sommir k fit kon nan Hagar booru nan bin ba din benam kul din koa bi niini. k maan kunkon nani bi din boyei yennu ku gbiint bi miaru k man bi jii bi mɔnŋ k cab yennu. 21Bi din jii bi bonkobt konna; yiyok tusaa piiŋmo; pebis tusaa kobii ŋanlee nan piiŋmo, boni tusaa ŋanlee nan niib tusaa kob; 22k kun kpo bonciann, k maan kunkonn na nyi yennu buol. k bi kal bi yial na ni nan yoo nba bi tan soolub Dabit.23Manasa naaku bɔkle bojai din koa do na ni, la nyi Basan k san tu bal Helmon nan Senil, nan Helmon joal, bi din yaab bonciann. 24Binba tie bi baa ban ŋei yula saakab: Efel, Jisei, Eliel, Hodafia nan Jakdiel, Japart nba mɔk sann k tie bi baaban ŋei paak bet nba.25ŋaan bi din tun bit k jiin bi baaban yennu na, k jakin bi monŋ nan do na ni niib yennankla (yenbis), nba k yennu din biir bi ninbinani. 26Islael tieb yennu fii Pul nan Tilgaf Pilnezer Asylia kpanbala paala, k bi soolub dabis Ruben bootu, Gad booru nan Manasa naaku bɔkle k saanam Salas,Sabol,Hara nan Gozan kponu ni simminba k bi koa lenŋ nan moatanan.


1Levi bonjai : Gelsom , Kehaf nan Melali . 2Kehaf bonjai tie : Amlam , Jiseal ? Heblon nan Usiel . Amlam bonjai tie : Aalon nan Muois , nan Mali . 3Aalon bonjai : Nadab , Abihu , Eleasal nan Itamal4Eleasal maal Finea ; Finea muun maal Abisua ; 5Abisua maalu tie Bukki ; Bukki maal Ussi ; 6Ussi maal Selaja ; Selaja maal Melajof ;7Melajof maal Amatia ; Amatia maal Asifub ; 8Asifub maal cadok ; cadok maal Asimat ; 9Asimat maal Asalia ; Asalia maal Josanan10Josana maal Asalia , k aslia maanŋ din tien maanlunŋ maann din be salomon ŋaak nii Jelusalem ; 11Asalia din maal Amalia ; amalia maal Asifub ; 12Asifub maal cadok ; cadok maal Salum13Salum maal Ilkija ; Ilkija maal Asalia ; 14k Asalia maal Selaja ; Selaja maal Jeosadk ; 15Jeosadak nba saan youo nba na k mɔk gbennu tee kpanbal Nebukanesa din suol juda nan jelusalem tieb .16Lefi bonjai : Gersom kehat , nan Malali . 17binba tie Gersom bonjai saannaa tie : Libni nan Simei ; 18K Kehat bondjai tie : Amlam , Jisal , Heblon nan Usiel .19Malali bonjai tie : Masli nan Mussi . binba n tie Lefi maalu ni baa nanuak e. 20Laa nyi Gelsom bija : Libni , Jasaf Simma 21Joas , u k binja ; iddo , u binja , Selas nan Jeaflai tie u bonjai e .22Kehal maal : Amminadab , Koré , Assil ; 23Elkana , Ebjasaf , Assil ; 24Tasaf ; Uliel ; Sawul; .25Elkana bija Amasai nan Asimof ; 26Asimof bija tie Elkana ; k Elkana bija tie Sofai , K sofai bija Nasaf , K Nasaf maal , 27Eliab k Eliab bija Jelosom , k Jelosom bija tie Elkana28nan Samuel bonja saakai Fasni nan Abija . 29Melali bonjai tie : Masli ; Lbni ; Simei ; Ussa ; 30Sumea ; Hagiija ; Asaja .31Jab nba nae k Dafid din kaanm yan yinu paak k mɔk gbennu ŋaak ni , la nyi yuo nba k ŋaanluŋ din fuo buol . 32B din tu tuun yanyinu tuona yennu lanbounŋ nan nyik cabu sukl na tuann nan yoo nba solomon din tan ma k mɔk gbennu ŋaasaakak Jelusalem , k wuu watt din tuun nan sinni nba senn bianŋ nba naa .33binbaa a na bonjai din tie maalunŋ tieb : k wwat manŋ yenmi nba din tie : Hemann , yaan yinnu , Soel bija , samiel bija ; 34Elkana bija , Jelokam bija ; Eliel bija ; 35Tsuf bija , Elkana bija , Masaf bija , Amasali bija ,36Elkana bija , Soel bija ; Sofoni bija , 37Tasaf bija , Assil bija , Ebjajf bija , Kole bija , 38Jitsaf biia , Kehaf bija , Lifi bija , Islael waat .39U ninja Asaf din sie u diitu po , k Asaf tie Belekia bija , Belekia bija tie Simea bija , k Simea tie 40Mikael bija , k Mikael tie Baseja , k Baseja tie 41Malkija bija . k Selas tie 42Adaja bija , Etan b ija , Simma bija , 43Simei bija , Jasaf bija Gelsom bija , Lefi bija ,44Melali bija , nan wun niijanm , be diituu bpo ; Etan , kisi bija , Abdi bija , Maluk bija , 45Hasabia bija , Amatsia bija , Hilkija bija , 46Amtsi bija , Bani bija , Semel bija , Masli bija , 47Masi bija , Melali bija , Levi bija .48B niijanm , baan tieb , din tuun jant diok ninŋ , yennu ŋaak .49Aalon nan uu bonjai din tu maan maalunŋ maanlunŋ binbitl paak , k wubin wubit baa nubil . ŋaanm din tu tuun kaasi ya kaasi yial nan tuon kul , k bia mann Islael tieb bit wunnu maaluŋ nan yennu tuon tunnua Muois nba din wɔu naa ;50Aalon bonjai saana e na : Eleasal , Fines ; Abisua ; 51Bukki ; Selaja ; 52Melajof ; Amalia ; Akatub ; 53Tsadok ; Akimaat .54b kaanna k jii ba sadok teli nan ba din waan nib bianŋ nba na e . Aalon bonjai nba nyii Kehaf naakuk din sint gaal sinsinn tol , 55bi tul Heblon , juda yent nan kin Kaanbis nba kaan lin nua k buakua , 56ŋaan duo na dopienu ni nan Digbanbit bi din ji tul kaan leb , wunba tie Jefun bija .57B din tul Aalon bonjai Heblon sindaant duo , Libna nan u kula , Jattil , Estemoa nan duo kinŋ , 58Hilen nan u duo kinŋ , Debil nan u duo kinŋ .59Asan nan u kinŋ , Bef Semes nan u kpinŋ , 60K sambian naakuk , Gueba nan u kinŋ; Allemef nan u kinŋ , Anafof nan u kinŋ . Li diigbaana kul taan tie digbaana piik nan ŋaan taa .61Kehaf bonjalei gaal duoi piik kil be Efaim yent , Daan yent nan Manase yent kokit'n . 62Gelsom bonjai mɔk diigbaana piik nan ŋaan taa kil be Issakal yent , Asel yent , Neftani nan Manase yent .63Melai bonjai , diik tiatia ki gaal dingbaana piik nan ŋaanle Luban , Gad nan Sabulon yent ninŋ . 64Islael tieb din tul Banntieb digbaana nan b kpinii 65. b din tien tiatia k tul Juda nan Simeon bonjai yent nan sambian bonjai yent, l duoi din want bi saanaa e .66K jii Kehaf bonjai llei ŋei po tinŋ ni nyi Efflaim naakuk ni . 67B bia din tulb sindant dopienu sikem nan u kinŋ nba bee Eflaim Juol paak Gesel duo nan u kinŋ . 68Jokmeam nan u kin , Bef Halon nan u kinŋ . 69Ajalon nan u kinŋ , nan Gaf Limmon nan u kinŋ .70nan Manasa naakuk bukl , Anel nan u kinŋ , nan Bilean nan u kinŋ k b jii tul Kehaf bonjai lei .71B tul Gelson bonjai : Manase naakuk mɔkl , Golan Basan nan u kinŋ , nan Astalof nan u kinŋ ; 72Isakal naakuk yent ni , Kedes nan u duo kinŋ , Dablaf nan u kinŋ ; 73Lamof nan u kinŋ , nan Anem nan u kinŋ ;74K Asel naakuk yent bi nyi Masal nan u kinŋ ; 75Hukok nan u kinŋ ; nan Leob nan u kinŋ , 76Naftali nan u duo kinŋ ; Hammon nan u kinŋ nan Kiljataim nan u kinŋ .77b din tul linba teen k tie maan tieb yaal , Melali bonjai : Sabolon naakuk yent , Limmono nan u kinŋ , ,nan tTabol nan kinŋ , 78nan juldain wpiannu , k kpia nan Yeliko , julidai yendo po : Luben nnakuk yent , Betsel n baa be nikuonŋ paak nan u kinŋ , Jatsa nan u kinŋ , 79Kedemof nan u kinŋ , et Mefaaf nan u kinŋ ;80Nan Gagn nankuk yent , Lamof Galaad nan u kinŋ , Mahanaim nan u kinŋ , 81Hesbon nan u duo kinŋ , nan Jaeser nan u kinŋ .


1Isakat din mar bonjai bannae nba nae: Tola, Pua, Jasub nan Simron. 2Tola bonjai: Usi, Refaja, Jeriel, Jamai, Jibsam nan Samuel wunba tie bet bi baa Safid yoo din tie tusaa piinlee nan ŋanlee nan kobii ŋanloob. 3Usi bija, Jisraja, Jisraja bonjai tie: Mikael, Abdias, Joel, Jisija, k bi taan tie bi kul bet nba banŋmo.4B din mɔk puob nan waatn bonciann ; k l te b maalu mɔk jab saa fit saan tɔb , k tie tutaa piintaa nan ŋanluob . 5Isakal maalu Jab nba din din be k janŋ nan bin saan tɔb din tie tutaa piin niin nan banlole6Bensa min din mal bonjain bantae ; ŋanm e tie : Bela, Bekel nan Sediael . 7K Bela mal bonjai banŋmu , ŋanme tie : Esbonn , Usi nan Usiel , Selimot ; nan Tli ; B din tie naakuuk na ninŋ saakab e ; k bia tie kunkɔnkɔnna sakaak nba k niib mi b po . b din taan tie jab tutaa piinlie nan banle nan jab piitaa nan banna; k tiie binba janŋ nan tɔb saanu .8Bekel din mal bonjai banyiae :ŋamme din tien SZemila , Soas , Eliesel ? Eloenai , Omli : selemot , Abisa , nan Anatot nan Alamer ; 9b din taan tue jab tutaa piilie , nan kobii ŋanle , k tie b baa janŋ nan bin saan tɔb . b kul , sana be Yiaja ŋaak kadauk ni ; 10Sediael din mal bonja yenn : ŋuae tie : Seus ? Bensamin , Ehud ? Kenaana , Setan , Talsis , nan Asisasal ;11B din tie naakuuk na ni ŋai sakaabe , k tie kunkɔkonna saakuab nba k niib min bipo . B din taan tie jab tutaa piik nan ŋanlobe nan kobi ŋanlobe ; k tie janŋ nan tɔb saanu. 12Supin niib nan hupim niibedin tie il yaabuona k Husim niib din tien Ahel Yaabuonae .13Naftali din mal bonjai bannae , ŋamme tie Satsiel , Guni , Setsel , nan Salum . b din tie bila yaabuona e ;.14Manasee din kuan a lam Sapaamua e; k u malɔ bonjai banlie ; ŋanme tie Alsie , nan Makil , k Makil tie Galaad baa . 15Makil din lon puob k tul Hupin nan Supin . K Makil niipuo sann tie Maaka : k Makil bonja liek sann tie Tselofad ; k Tselofad mal bonpoi banle . 16Makil ŋaapuo maaka din mal , bonjai banle ; k pul b sana : Peles nan Seles . Peles din mal bonjai banle ŋamme tie / Ulam nan Rakem .17K Ulam mal Bonja yenŋ k pulua Bedan . b kul na tie Giead yaabuonae , K gilead baa din tie Makil , k Makil baa tie Manase . 18Gilead niipuo Hamalekef din mal bonjai bantae , ŋanme tie : Isod , abiesel , nan Mala . 19Semida din mal bonjai bannae : ŋamme tie Asan , Sihem , Liksi nan Aniam .20Eflaim yaabuona nba nyii maalu tie Tahaf , k tuu maalue na , Eflaime tie Sahad baa , k Sahad tie Sutela baa . 21Eflaim bia din mal bonjai banlie pukin Sutela po ŋamme tie Esel nan Elead , k b din tan kpiib yuo nba k b yaa bin jan Gaaf niib bonkobit na . 22B baa Eflaim din bui fabin b kuun paak bonciann , k u nikpiim , tan baal k maan u pal .23K Eflaim duol nan u ŋaapuo biak , k ,u suol puol k mal bonjak , k u pulɔ Belia . k man daami dinbe u ŋaak ni ; 24Eflaim din mɔk bonpuok ; k b yiu Sela , k din maa Bet-Holon tin,n po nan paapo doi na nan Usen - Sela duo .25Eflaim din mɔk bonjak , k b bia yiu : Refa , ŋuae din tie niib nba waa na yieja ; Refa din mal Rsef, k Resf mal Tela , k Tela mal Tahan : 26K Tahan mal Ladan , K ladan mal Amihud k Amihud mal Elisama . 27Num, u bija , Sosuwe , u bija .28Ba din gaal tinŋ yent nba k kal l ni din tie Betel nan do nba kuok k tant saa Naalan nba be be yando po nan Gesel nba be Yanbao po nan doi nba lint Gesel na Sekem nan Aya nan li digbanbit dinpukin lenŋ . 29Manase Yaabuonae din kal digbana nba tie Befsan nan Taanak nan Megido nan Dol , nan Ddigbanbit nba kuo . Doi nba kul tie Sian nba k DSosef wunba tien Sakɔb bija na yaabuona kuanne .30Asel yaabuonnae na : U din mal bonjai bannae ,ŋamme tie Timna , Isifa , Belia nan b nipuo Selas . 31Belia waat tie Hebel nan Malkiel .Malkiel din tie Bisail baa . 32k Hebel mun din mal bonjai bantaa , ŋamme tie , Saflet , nan Somel nan Hotam , nan bonpuok k b yiu Sua33Seflet din mal bonjai bantaae , ŋamme tie Pasak , Bimhal , nan Asfaf . 34K u naa bik Somel mun mal bonjai bantaa : Loga , Sehuba , nan Alam . 35K u naabik liek Hotan mun mal bonjai banna .36Sofa Yaabuonnae : tie Sua , Halnefel , Sual , Beli nan Tmla ; 37nan Besel nan Hod nan Sama , Sila , Tlan ; nan Bela . 38K stel Yaaduana tie Sefune ; Pispa nan Ala .39K Ula yaabuona tie Ala nan Hanie nan Risia . Niib na kul din tie Asel Yaabuonae . B din tie ŋei saakab nba yiabe , k tie kunkɔnkɔnna saakak k niib mi b po . 40Asel yaabuona nba din janŋ nan bin saan tɔb din tie jab tutaa piinle nan ŋanluobe .


1Benjamin mal Bela, u bik saakak , Aschbel munle paak yua, Achrach muuntaa paak. 2Nocha muunaa paak yua, k Rapha waat banŋmuu paak . 3Bela waat: Addar , Guera, Abihud. 4Abischua, Naaman, Achoach. 5Guera, Schephuphan, nan Hunam.6Gotl d'Echud waat nba daan tie yandam Gueba duo niib ninŋ, kuu saan nan Manachath: 7Naaman , Achija, Guera; Guera nba din tsaan nanm na mal Uzza nan Achichud.8Schacharaim din mɔk waat duo ninŋ k sua u daak bel u ŋaapuob Huschim nan Baara. 9U ŋaapuo Hodesch mɔkɔ: Jobab, Tsibja, Mecha, Malcam. 10Jeuts, Schocja nan Mirma. N bonjai nba tie yandam me na. 11Huschim mɔk: Abithud nan Elpaal.12D'Elpaal bonjai: Eber, Mischeam, nan Schemer wun nba maa Ono, Lod, nan u duo. 13Beria nan Scehema dib tie yaandam Ajalon duo, k b din Bel Gath tieb.14Achjo Schaschak, Jeremoth, 15Zebadja, Arad, Eder, 16Micaèl , Jischpha nan Jocha din tie Beria waat e. 17Zebadja, Meschullam, Hizki, Heber, 18Jischmerai, Gizlia nan Jabab, tie D'Elpaal waat e.19Jakim, Zicri, Zabdi, 20Elienai, Tsilthai, Eliel. 21Adaja, Beraja, nan Schimrath din tie Schimer waat e.22Jischpan, Eber, Eliel, 23Abdon , Ziric, Hanan, 24Hanania, Elam, Anthothija, 25Jiphdeja nan Penuel din tie Schaschak waat e.26Schamscherai, Schecharia, Athalia, 27Jaareschia, Elija nan Zicri din tie Jerocham bijae. 28B din tie b ŋei ni sakaab, nan b waakl ni sakaab. B din be selusaalenm.29Gabaon baa din be Gabaon, nan puo saan din tie Maaca. 30Abdon u bii sakaak nan Tsur, Kis, Baal, Nadab, 31Guedor, Achjo nan Zeker.32Mikloth mal Schimea. B dinn be Seluusaalenm b yuolɔ buol. 33Ner mal Kis, Kis mal Saùl, Saùl mal Jonathan, Malki-Schua, Abinadab, nan Eschbaal. 34Jonathan bijai: Merib-Baal. Merib-Baal mal Michee.35Michee bonjai: Pithon, Melec, Thaerea nan Achaz. 36Achaz mal Jehoadda; Jehodda mal Alemeth, Azmaveth nan Zimri; Zimri mal Motsa, 37Motsa mal Binea. Rapha bijaa; Eleasa, u bijaa ; Atsel; Atsel, bijaa;38Atsel mɔk waat banlob, b saan nae na: Azrikam, Bocru, Ismaél, Schearia, Abdias, nan Hanan. B kul din tie Atsel waat e. 39D' Eschek bonjai, u ninjaa: Ulam, u bi saakua, Jeusch banle paak, nan Elipheleth muuntaa paak bike. 40D'Ulam bonjaai tie pandanm, k mii talban faanu; b waat nan b yaabuona tie piimu. B kul nan tie Benjamin waat e.


1B din clia islaael niib kul sanae , ŋaak n tuu ŋaak , k tien b kpanbal gbounŋ ni B din suol suuda lieb k saan nanm Baabilonn . k maan baa yiet yennu sennii na paak 2Niib nba din sint jen b dan duo ni na din tie islaael nilieb , nan mann tieb , nan lee fit tie nan jiantu ŋasaakak ni tuontunna e . 3Buolu nba na niibe din saa selusalem k saa kallenŋ ! ŋnme tie suuda buolu nanbensaame buolu nan Eflaim buolu nan Manase buolu .4suuda buolu naakuut saa kob nba din jene na : u tai nan u naatuut ni niib , u tai baa din tie Amihud , k Amihud baa tieomili , k omili baa din tie Imili , k imili baa din tie Bani , k Bani mun din pelses yaabuonn. k pelses baa tie suuda 5Asaya nan u naakuut ni niibe na : servel yaaja din tie sela , k sela baa tie : suuda 6.Sewel nan u naakuut ni niibe na: sewel yaaja din tie sela , k sela baa tie suuda .7Tɔn Bensaminn buolu naakuut saakab nba din jen k kal selusalem na ŋanme tie : saalu , k u tie musulam bija , k Mesulam tie Hodafia bija , k hodafia tie Hasenu a bija . 8K pukin i bne ya, k u tie seloham bija , Ela , k u tie lisi bija , k lisi tie Mikli bija , k lewel tie ibnija bija . 9Bensamen buolu ni ŋei din taan tie kobii ŋanyia nan piinmu nan ŋanluobe . niib nab sana be na tie b naakuut saakabe.10Mann tieb nba nae din kua selusalem , ŋanme tie : sedaesa , sehosalib jakin 11Hilkia baa din tie Mesulam baa tie sadak , k sadak , k sadok baa tie Melayof , k Melayof baa tie Ahitub nba tie yennu bik .12Nan Adaya , ku baa tie seloham , k seloham baa tie pasul , k pasul baa tie Malkija Nan Masai , k u baa tie Adiel baa tie jasela , k jasela baa tie Mesulam , k Mesulam baa tie Mesilenif , k Mesilemif baa i mel . 13Mann tieb nba din tie ŋei saakob din tie niib tusil nan kobii ŋanlole nan piin luob B din miyenjiantu ŋasaak ni tuonna fanu .14Le fiit tieb nba nae nae din jen kal selusalem semaya , k baa tie tie Hasub , k Hasub baa tie Asli naakuuk , k Aslikam baa tie Hasub , k b tie Melali naakuuk niniib 15K pukin Bak-bakal nan Heles nan Galal nan Matania k u baa tie si sikli , k sikli baa tie Asaf. 16K pukin obadia , k u baa tie semaya , k semaya baa tie Gald. k Galal baa tie jedutunn k pukin Belekia , ku baa tie Asa , k Asa baa tie Elkana ŋanme din kua duo nba be ne tofa tieb yent ni na .17Niib nba nae din tie yenjiantu ŋasaak tanmoguula k kal selusalem : salum nan Akub nan Talmonn nan Ahimann nan b ninjanm . k salum tie b saakua 18Laa nyii sian yuo wa, b naa kuuk ni niibe din guu kpanbal Tanmokuakil nba be yondop na . B din tie tanmoguula e k be tan moi nba saa lefit tieb kaanŋ nani . Salum baa din tie kole , k kole baa din tie Gbisaf . k Ebiasaf baa din tie kola . 19salum nan u ŋaa tiebe din din tie binba guu yennu lanbounŋ manŋ tan mob bianŋinba na20sianyuo , fine nas wunba tie Eleasal bija nae din tuu ŋmakitil tanmoguula , k yennu be nannua 21Sakaali nba k u baa tie Mesle mia na mun din guu yennu lanbounŋ na tanmob.22B din gann jab kobii ŋanlee , k b kul tie binba guu yanŋa nan tanmokua ka . B din dian b sana kpanbal Dafit nan yennu sokinii samuele din tul b yaajanm 23ŋanm nan b yaabuonne din tie binba sii tun guu yennu ŋasaakak tanmoi . 24Tanmoguula manŋ din be loka ŋanna na kul po. ! yondopo , nan yonbaa po , nan niiganŋ po, nan nii diitu po.25Tanmoguula na ni kpiinm din tuu nyi digbanbit nie k baat k lebitilib daa ŋanlolee ni kul . 26Tanmoguula saakob banna na din tie lefiit tiebe Bdin mɔk b yul paak tuonjaanne k tuun . ŋanne tie yennu ŋaa diit nan tiat binbintil buol gotu . 27B din tun guu yenjant , ŋasaakak nae yonnu nan nyiaɔk , k maan l din tie b tuonne . ŋanme dia jiantil ŋasaakak na pienii , k tuu luot sannyiaɔk kul .28Lefiit tieb nba bial nae dintuu golii bona nba k b dia k jiantil yennu na . yuo nba kul k b yaa bin tun nann tuonna b din tuu kane k tul , k bii gbenn , bin bia gaal k kan . 29B din te b siab golii kasii bona nba be yennu yasaakak ni na nan l yan nan tiluana daan nan olif tiinii kpan nan bonnunubit nan l tulaali nba.30ŋaan mann tieb tuonne din tie bin tuu jii tulaalinba nak ŋmat . 31Klefit nilua nba k b yiu matitia k u tie salum bik pelik , k nyii kola naakuuk ni na ŋuae din yen kpanu nba tien yennu na pulu. 32Kotiaf naakuukni siabe din tie binba sii pul kasii kpanu nba sii tuant tiebil paak , jiantu daal kul .33lefit ŋasai din yen yenjiantu ŋasaakak ni yan - yinu i niib manŋ saakob din tuu be yenjiantu ŋasaakak diit na ni : B din k pukinm tuon lia ni; k maan b din tuu be b tuonna nie yonnu nan nyiaɔk kul 34Niib nba sana dian na tie lefit buolu ni naakuut saakobe , k l dian waan b yaajanm nba tie bianŋinba ŋanme din tie saakob nba kal selusalem .35Jeyel-e din sibil Gibeonn duo k kal lenŋ . k u ŋaapuo sann din tie Maaka . 36Jeyel bikpelik din tie Abdonne , k u bonjalei ke sul nan kis nan Baal nan Nel nan Nadab. 37Gedol , Ajo, Seil , Sakali nan Miklot38Miklot din mal simeam . B mun din kua selusaleme k kpia b ninjanm nan b naataani . 39Nel din mal kis ; mal saul ; saül mal sonatann , Malki sua , Abinadab nan Esbaal. 40Sonatann waate na : Melib baal Melib Baal mal Mise41Mise waate na : piton; Melek nan Taaklea. 42Asaz mal Jaela , Jaela mal Alemet , Atsel , Asmafet nan simli , simli mal Mosa , Mosa mal Binea 43Refaja , u bija , Eleasa , u bija ; Atsel , u bija ; 44Atsel din mɔk waat banluob . b sanae na : Aslikan ; Boklu, Ismael , se ali; Abdias nan Hanan . ŋanme tie Atsel waat.


1Philistins tieb din faa tɔb nan Islael tieb. Guilboa jual paak. B din kpii Islael jab k Islael tieb din cial leŋ. 2Ŋaan philistins jab ne wei kpii Saül nan bonjai bantaa; ŋamme tie; Jonathan Abinadab nan Milkschua, 3Kuunkonn ne din paal, Saül paak k u datai piinii din solua k tulua daŋ.4K Saül yet wunba dia jatiat ne a satil a juk banjiak k cuakin k kpin k da te k punjuont nba k min yennu ne dintin biak, k wanba dia jatiat k lon n ne jaŋmaanii din solɔ wa ŋaan baa l paak.5K wunba dia Saül jatiat nba la na Saul kpo ne, k u mun jii u juk banjiak k caa i ŋaan baa l paak k kpo. 6K Saül nan u bonjai bantaa din kpo u ŋaak kul buont.7Islael tieb kul nba din kua baauk ne nba gbant nan b kunkɔnkɔnna ne cial k Saül nan u bonjai kpo yoo nba, k b nyik b doi ŋan cial; K Philistins tieb baal k kɔa b doi ni. 8Tɔb ne sanya-fannuko k Philistins jab saan a bin jii nikpeenna ne tiat; k la Saül nan u bonjai bantaa k b dɔa Guilboa jual paak.9K b pot Saül yul k bia lait u jatiat ŋaan tun toomii k muant la bamann k b tingbana nan bii niib ne. 10Bii din jii Saül jatiat nie k kɔanil b tingbana yienn diuk ni, ŋaan juann u yul tingbann dagon diuk ni.11K Jabès tieb nba be Galaad ne nba gbat philistins tieb nba tun Saül Binŋinba ne. 12K jab nba tie paldamm fiil saan saa jii Saül nan u bonjai gbanant k baal nann Jabès k pii bii kpaaba Terebinthe, ŋaan lol moiebii daa ŋaalolie.13Saül din kpo kiman u din yiet yennu mɔb, ŋaan kpaan ninnyɔdaanɔ a wun ŋmakitɔ nba golii kuun paak. 14Kii k boi yennu suomil po kaagbennu yennu din kpiiu, ŋaan jii naan k tul d'Isael bija David.


1Islael tieb kul din tikl Dafid buol Heblon, k yee na: Gotl, t tie a kpaba e nan a gbanant. 2Sianyuowa, monŋ yuo nba k Saul din tie kpanbal, fine din ŋmaktl k saa nant k bia jent nant Islael tinŋ ni. kangbennu a yennu yet a: A sa dia u niib Islael kii tie b kpaal tua. 3L paak islael saakab kul din saan Dafid buol Heblon, k Dafid din suol suolu k lol namm Heblon, Kangbenu tuann k b bobn Dafid a wu tie Islael Kpanbal, nan Kangbenu nba bo yet, k Samuel sɔkin na.4Dafid din som nan Islael tieb kul k saan leb selusalem nba k b yil jebus. Lenŋ jebus tiebe din kuɔa. 5Jebus tieb na dinn yet dafid a: a mik kɔa duo nan ni, ŋaan Dafid di nyann k fat sion k ji tie Dafid duou 6Dafid din yet a wtieb nan nba fit kpii Jebus tieb nan yen ɔ sinsinn ŋɔɔe si tie sakua nan kpanbal bija kpel. Joab , Tseluja bija, kpii sinsin, k ji tien kpangbal.7Dafid nba din saan kal din kpanbal manŋ nina, l paak e k b ji yil Dafid duo. 8Ku din mak lint duo na kul po millo kul po; k joab mun din ŋaam totin duo manŋ nin 9K Dafid ji din ŋaam k tien sa kua, k kunkɔnnkonna sakua ji din be na nuɔa.10Gotl kpanbal paali nba din be Dafid tuonna ninŋ e na k somit Islael tieb k kɔn k nyann b dataii k ji Islael ki ji fit ŋaam tie nɔa kpanbal, nan kangbenu nba paak linba k jii Islael nan kagbenu nba paak linba k jii Isslael tieb po na. 11Gotl, b yabint polpo, niib paal na din be Dafid tuonna ni. Jaschobeam Hamoni bija sakb bantaa na ni yennu. u din ji u kpan k kɔn nan. Niib kobi ŋanta k kpii b tɔb yennkɔani.12U polpo, Eleazal, Dodo boja nba tie niib paal banta ni na yenɔ ŋaan nyii Aho naakuk ni 13Udin kɔn taan Dafid e pas damim duoni. ki tieb taan lieb leŋ a bin kɔn Islael tieb Eleazal di be jeet kpaab nie ki Islael tieb . Eleasal din be jeet kpaab nie, ki Islael tieb pin k tim 14ŋanne Eleasal nan ju jab set kpaab na sunsuk ni, ŋaan kɔn nan filistia tieb na. yennu din tutuɔ nyanngbeŋl15Dasial kunkɔnna saakab na banta din saan tanpiuk nba k Dafid bena buol, l i li kpia Adulam tanfiiɔk na ŋam sɔa li filistia jab yaba ki be lefaim baauk ni. 16Dafid din bejɔjaan paake ŋaan sua filistia jasiab yent Betlehem ? 17Dafid din nynnyun kulu din suolu'ɔ k u yeet a: ŋmee sea t k n nyun bunbunn nba kpia Betlehem tammɔbin na nyunmi?18Ki kunkɔn pali bantaa na yabil ki kɔ Filistia kaaŋ nani ki saa finn bunbunn nba kpia Betlehem tummɔb na ni ki tul Defid yet nyunu ŋaan kpaal mɔɔn tiŋni kili tie pii nii ki tien 19ŋaan yet a yennu nkan fit nyu nyun nba na. Mii nyuu, li sii tie m nyuab bantaa nba chibin bi bi saa ŋmanii na sɔme li yet nyun na nyunu linba nae tie tuojaana nab ki kunkɔnkati na din tun.20Abischaï, joab ninja din kɔnkɔn kati bantaa ni saakɔa. u ji kpann k kɔn nyann niib kobiŋantaa, k kpiib k u sann din duo b bantaa na ni. 21ŋoe din tie kɔnkɔnpali nba ki u sann duo piintaa na ni ki bi tienɔ bi tuann daanɔ, ŋaanu sann din kiwok ki labal kunkɔn kɔn pali nba na22Benaya, wunba tie jehoyada bija ki nyii kabseel na mun din tie kunkɔn kɔnkpalik. U din tun paltuona bonciann: u din fit kpii noab kukɔnkɔnpali banlee. U i sik buotuk ni sa ,atuk daal ki kpii yqnbɔl 23U bia din kpii Egipt niibalikf; ki u fɔkint tie taakaabii ŋanlee nan bonjin. Egipt niila na din kub kpanpolunŋo; ki fat kpann na Egipt niilua na nuu ni ŋaan kpiiu nan kpann ,aŋ.24Gotl benaya nba tun linba: zunba din pukin niib pintaa na nba di tume na. 25U saann din din bi po ŋaan u sann din ki zokit baal kunkɔnkɔn pali bantoa na ki defid te ki u tie u guutieb sakɔa.26Jab na tu tie kunkɔnkɔnpali na: Asahel ki tie Joab naa bik naa bik nan elanann ki n tie Dodo bija ki nyii Betlhem. 27Nan sa mof kiu nyii halod, nan heles kiu nyii pelet. 28Ila, ki u tie ikes bija ki nyii Tekoa nan 29Sebekai ki u nyii Husa nan lai kli unyii Ahuo30Mahalai, ki u nyii Netofa, Nan Heled ki u tie Baana bija, ŋaan nyii Netofa 31Ithai; libqibija, ki u nyii Guibea ki li be Benjamin yent ni nan Benanya ki u nyii pilatonn. 32Hulai, ki u nyii baat nba kpia gaas na nan Abiel, ki u nyii Alba 33Asmafefi ki u nyii Bahulum nan eliaba ki u nyii saalbonn.34Hasem, ki u nyui Gi sonn, nan jonatann ki n tie sagee bija, ki nyii Halal, 35Alaim, ki u tie sakal bijafel , ŋaan nyyii Halal, nan elifa, ki tie ul bija. 36Hefel ki u nyii Mekela nan Ahija ki u nyii pelonn, 37He slo ki u nyii kamel nan naalai ki u tie esbai bija38Joel, ki u tie Natann naa bik, nan Mibal; ki u tie bija 39Selek ki u nyii Amnon, nan naha lai ki u nyii Beelof, ki tie Joab jatiat jikiluiɔ 40Ila nan Galeb ki bi nyii Jatil 41Nan Yulai, ki u tie Ahalai bija42Adina, ki u tie sisa bija ki nyii lubenn buoluni, ŋuɔe din tie lubenn buolu ni Judqnniɔ. U din mɔk u tioŋ jab ki bi tie piintaa ki be u buol 43Nan hanann; ki u tie Maaka bija nan Josafat ki unyii mitann 44yusia ki u nyii Astela nan.45Jediael nan Joha, ki bi tie el simili bonjai ki nyii Tis, 46Eliel, ki u nyii Mahafa ki bi tie elnaan bonjai ,nan l tma, ki u nyii moab 47Nan eliel nan obed nan jaasiel nyii soba.


1Gotl binba saan Dafit buol tsiiklak, yuo nba k u fɔk nan sɔl daann na, kilis bik. b bopukin jab nba guant na po ku bu tu mal b soml tɔb yuo. 2B bu tie tabantualu, k lunn tana nuujetu nan nuuganŋ, ŋaan yiek piini nan b talbanna b bu tie sanbian saul nijam kan ni.3Bat Asesal nan suut Semaa bik, k tie gibea buolu; sesel, nan pelat Amafet bik; Belaka; Seiu, Danaatuot; 4Sismaja, gabaon nilɔ, ku nyuun niib piinta bat nba piinta ni, Selemi; Saseel; Sosaanann; Sosaabaat, gedna nilɔ;5Elusaai; Selimɔt, bialia; Samaalia; sefaatia, Alof nilɔ; 6Elekaana Sitsija, Asaalael, seasal nan setsabeam kalemit; 7suoela nan sebadia selosam bik, gedol nilɔ.8Gadit nba ninŋ, bi nba k guant na saan Dafiit buol palanpieonŋ fɔbik, k sajem lek yabi tab ni, k lua naagbankonŋa k dia kpana, k naan yanɔɔla, k bia kaki na k bakpela na jual paak.9Esel, bat; Abolis, wun nba paa banle paak; Eliab banta paak. 10Mismaana, bannan; Selemi, banmu paak; 11Ataai banluob paak; Aliel, banlole; 12Sosaana banniin Alesaabat, banyia paat; 13selemi, piikpaak, makbaania, piik nan yenn.14B tie Gad waate, sajem saakua; yennɔ kua bunbikpo waa fit lek jab kobk, k saakua po saa fit lek jab tutl. 15Gotl linba gal mɔkl niŋ ŋaacincin, yuo nba gaal l mɔka kpini k b bu biel bi nba kul kua baat ni, puol nan nintual.16Sanbian waat nan suda waat b kul bu saan Dafiit buol fɔbik na ni. 17K Dafiit nyii b buol, k pak maan k teb, k yaa: i baal nan duduk ŋant a yien fatn n pal saa taan nani; ŋaan li tie kii yaa bont n k tul min n dataai e, li tie k n don wutuol t baa nba yennu n la k kunn mɔni!18Amasai Sajem saakua yennɔ, k yenfoŋanme sik u buuk, k yet: t be a ni, Dafiit, nan fi Asaai! laafia laafia a paak, nan laafia i be binba fialu paak. k maan a yennu futa a! k Dafiit gaalb, k kuam bat yial ni.19Maanase jab baal Dafiit buol, yuo nba k b saa kɔn nan saaul nan filist tieb. ŋaan b k tot filist tieb; k maan yuo nba k la Filist tieb kpanbala waat kpanbala waat tun Dafiit, k yaa: u saa kokin u tunitua k dukin t kun paak. 20Ba tunn tisi klak, gotl menaase yab baal u buol: Adenas, Sosabaat, sediel, Mekael, Sosabaat , Eliu nan tisiltai, bat nba tuta tuta nba be menaase.21B bu boi Dafiit somil b kɔn Amelecit kunkɔnkɔnna, k maan b kul bu tie binba guant, b bu tie bat nba sajem ni. 22Daal n tu daal kul nii bu tu baal Dafiit buol a bin somɔ, ka ka nan wa tan la kansaakal, nan yennu kanŋ na.23Gotl niib nba bo jan k dia kɔnkɔn saan Dafiit Ebien, k lua b gaal sɔl naan k te u, nan yennu nba laa banu nba. 24Suda waat, lia naagbekɔnŋa nan kpann, niib tutu ŋanluob nan kobiŋiin dia jatiat k saa kɔnn. 25Semeon Waat, kunkɔnkɔnna nba k guant kɔnn niŋ, niib tuta ŋanlole.26Lefi waat, niib tuta ŋnannan nan kobiŋanlob; 27K seosaada, kpanbal bija nba be Alaon, ku tɔ nan niib tutaŋanta nan kobiŋanlole; 28K tsaadɔk, maasimɔ nba k guant, nan u baa ŋaak bat nba piinle nan banle.29Sambian waat, saaul ninjam, niib tuta ŋanta; jaan nan mɔtana b niŋ suab be ŋant niŋ, sɔl ŋaak ni. 30Eflayim waat, niib tuta piinle nan kabi ŋanniin, b nba k guant, sann niib nan b baa ŋaa i na. 31Nan menaase buolu bɔktin, niib tuta piik nan ŋanniin, k b niŋ k b lukt b k saa saan k kaan kpanbal Dafiit.32Isaakal waat, k mɔk bann na yui nba k Islael saa tun, bat nba kobinle, k nijam kul tuot b mob. 33Abiilon yab niib tuta piinmu bu saan sajet, k dia kunkɔnn paak kunkɔn tiat nba saa saan tɔb kul, k tuo nan b kɔn nan b pul kul.34Aftaali niib, bat nba tutl, k b mɔk niib tuta piinta nan ŋanlole, k b lia naagbekɔnŋa nan kpann. 35Damiit nba, k b bobn kunkɔnn, niib tutu piinle nan ŋanniin nan kobi ŋanlob.36Daslel buolu, bu saan sajet k tuo saa kɔn kɔnn: niib tuta piinnan. 37K surdin potl, libaanit nba, gadiit nba, nan menaase buolu boktin, nan b tɔb kunkɔntiat kul, niib tuta kob nan piinle.38Niib manŋ kul, kunkɔnn niib, tuo k saa kɔn, ba baal cbl on k cie pala a bin kaan Dafiit Islael yet kul ni. Islael buolu nba kul bu bial tuo a bin kaan Dafiit. 39K b tien daa ŋanta nan Dafiit, k di k nyu k maan b ninjam ba bobn b jet a. 40Nan binba bu kua k kpia kaka Isaakal, nan saabiilom, nan naftali, baat nan jiet nan bomi, nan yuyukte, nan tilmɔna daan nan nei, nan kpan nan tilian kɔnna, nan pei boncian, k naan Islael din be palmunn ni.


1Dafit kal bat nba tuta, nan kobi, nan kpanbala waas kul. 2K Dafit yet Islael niib kul, lii tie ki la k l ŋan, k laan l nyi kaagbenu, t yennu, tintu loka kul po t yualb nba bial buol Islael Digbanyalt ni, nan binba tie nann tieb, nanLefiit tieb buol, nan digbana nba k bunko gubia be, nna k bikul n laan nant.3Nna k tin je t yennu lakl, k naan t mɔk saaul saak. 4K niib kul tuo suol a li tie nna, k naan bona tie boŋanne niib kul buol.5Dafiit taan Islael kul, la jiiSiisol Ejipt nan Amaat kuanu, Kiljat siialim k jenan yennu lakl. 6K Dafit nan Islael kul duo baala, Kiljat Siilim, nba be Siida, a bin donn leŋ yennu lakl, siannba k b sii dot kaagbenu sann maalaka nba baa mɔk kpinkpant na sinsuk ni.7K b jii saan nanndaabi naa daal ŋaak: Usaa nan Ajo bo kan tob lol na. 8Dafit nan Islael kul waa yennu ni nan b panŋ kul, k yin yani, k faa biat, k pieb yeli, k faa gingann biit, gungɔnnduuni nan katkai.9Ba baal giidon yial niŋ, Usaa tant nuu k suol lakl na, kimaan nei bu te k l gben. 10Kkaagbenu faau kimaan u bo tant nuu lakl paak . k Usaa kpo leŋ yennu nunŋ ni. 11K Dafit pal k manŋ nan kaagbenu nba tien Usaa bianŋinba na. L buol k b ji yii l buol Usaa kunbuol.12K Jaŋmaani suol Dafit l daal, k u yet, n tien nle k kun nan yennu lakl na n ŋaapo? 13Dafit din k nyin lakl k bilu ŋaapo, Dafit yet ni, ŋaan saan nann Obet Edom ŋaak gat. 14Yennu lakl bial Obet Edom ŋaak ŋmaali ŋanta, u ŋaak ni. k kaagbenu yal u yet ŋamm Odom ŋaak nan linba kul k u mɔk.

1K Hilam wun nba tie Tiil kpanbaal natun tuomii Dafid buol k tulɔ kpek taabii nan tanmaala nan kanpita a bin maa ŋaak k tulɔ. 2ŋanne k Dafid ji bann nan kaagbennu e kaanɔ a wui tie Islael tieb kpanbal. K u naan yent saa kpaat k pukin, k maan u niib Islael tieb paak.3Dafid nba din be seluusaalenm duo ni na, u din kuan puob k pukin k mal bonjai nan bonpoi k pukin. 4Waas nba k u din maib Seluusaalenm na sanna e na: Samua nan Sobab nan Natan nan Salomon; nan 5Jibhal, Elisua, Ephelth, 6Noga, Nefeg nan Jafia; 7Elisama, Bieliada nan Elifelet.8Filistin tieb nba din gbat nan b dinn Dafid naan k b tien'ɔ Islael kpanbal na; k b kul ji fill k kpaan'ɔ. Dafid nba gbat nna yuo nba , k u nyii k duo jɔsial paak. 9K Filistin tieb din tan baal Lefaim baaɔk ni k lin kpaan'ɔ.10ŋanne k Dafid boi Yennu k yet a: N saan k lek Filistin tieb na, a saa jiib k tien n nuu ni waa? K kaagbennu yetɔ a: N saa jiib k tien a nuu ni waa. K 11Dafif nan u jab saan Baal-Pelastim k kɔn nyanib. K u yet a: Yennu tulin panŋ k n kua saal n datai nan nyunmɔnn na.ŋanne tien k b yi lenŋ Baal-Pelastim. 12B din nyik b duo ŋaan cial yat, k Dafid tul mɔb a bin juol muu.13Filistin tieb din ŋanm jen baaɔk na nie, fial bona. 14L paak Dafid bia din ŋanm boi Yennu k Yennu jiinɔ a: A daa pikintib nna kaa, ŋaan lint b puolpo dekpina na buol, k yin ciet lieb nunm nan nunm.15Fii tanŋi gbat ful dekpina na po k l naan niibe sonm na, fan jii piknm, k maan min Yennu sii be a tuann, k a kɔn nyann Filistin tieb kunkɔnkɔna na . 16K Dafid tun bianŋinba k Yennu wannɔ na, u din bel Filistin tieb na, k nyinib Gabaon k fɔkt nanm k saa baal Gese!. 17ŋanne tien k Dafid sann din doo tinŋ kul po; k kaagbennu te k digbanna kul tiinɔ.


1Dafid nba din maa u ŋaak Jelusalem duo ni k gbenn yuo nba, u bia din ŋanm lambonŋuo, k l tie mɔlol lakil na nba sii be siaminba. 2K Dafid yet a li tie Levi tieb ii ji kin Yennu mɔlol lakil na. K maan ŋamm kua e k Yennu ŋannib a bii jiikin . Ki bia ki tuun ŋua Yennu tuona yuo kul. 3ŋanne k Dafid ji taan Islael tieb kul Jelusalem. Abin fiit saan k jii ŋua Yennu mɔlol lakil na k baal nann sianminba ki u ŋammil a wun kuan na.4U bia din yinn Alonn maalu nan Levi tieb k pukin. 5Levi tieb nba din tie kohaf maalu nai na din tie niib kobik na piinle, k Uliel tie b sakua. 6K Melali nakuuk ni, k b tie niib kobii ŋanle nan piinlee.7Ki Gelsouu nakuuk ni ki bi ti niib kobik nan piintaa, ki Joel tie bi ŋaasakua. 8Ki Elisafann nakuuk ni, ki bi tie niib kobii ŋanlee, k Semaya tie bi ŋaasaakua. 9Ki Helbann nakuuk ni, ki bi tie niib piinniin k Eliel tie bi ŋaasaakua. 10Usiel nakuuk ni k bi tie niib kobik nan piik na banlee. K Aminadab tie bi ŋaasaakua.11Dafid din ki yiin manntieb Sadok nan Abital nan Levi tieb banluob, ŋamm tie Uliel nan Asaya nan Joel nan Samaya, nan Eliel nan Aminadab. 12Ki yetib a , yimme tie Levi buolu ni saakab, yimm nan Levi tieb i ŋamm i mɔŋ k saan jii Islael tieb Yennu mɔlol lakil na, ki baal nann, ki tan kuannil siaminba ki n ŋamm na.13Yimm Levi tieb nba din ki jii mɔlol lakil na, sinsinn na paak e, Ki yennu donn wutuol ti paak, ki ŋmann ti tuba. Ki maan ti ki jiantilɔ, nan ti bo sii jiantilɔ bianŋinba na. 14ŋann e k manntieb nan Levi tieb ŋamm bi mɔŋ a bin saan jii Islael tieb Yennu Mɔlol lakil na. 15Levi tieb din kpal daate ki jii Yennu mɔlol lakil na ki paan bi bɔpiat paak. Nan Yennu nba din senn Moyis ki u wannib na.16Dafid din yet Levi nakuuk ni saakab nae, a bin gann bi ninjamm nba sii tie yanainna, ki bin yin palmatil yanni kii faa bommumuat, li kɔna, nan yelii na gingana. 17K Levi tieb ŋann Hemann, wun nba tie Joel bija na, nan Asaf ki u mun tie Belekia bija, ki nyii Melali nakuuk ni, nan Etann, ki u tie Kusaya bija: ŋamm e din pieb nangbanaauŋ. 18Bi bia din gann niib nba na, a bi sommitib ki faa linba jat ŋamm e tie Sakalia nan Jaasial nan semilamof nan Jeebial nan Uni nan Eliab nan benaya nan Maaseya nan Matilia nan Elifelehu, nan Mikenya nan Asasia nan tammɔguula nba tie Obed Edom nan Jeyel.19Yanyinna nba tie Hemann na Asaf nan Atanne din tie binba pieb naagbai. 20K Sekalia nan Asiel nan Semilamof nan Uni nan Eliab nan Benaya nan maaeya tie binba pieb naagbajai ki jat. 21K Matitia nan Elifelehunan Mikenaya, nan Obed Edom nan Jeyel nan Asasia faa kɔnnant.22Ki knania, wunba tie Levi tieb saakua nan Golii yanyinna na. ŋanne din tie u tuonn ki maan u mii li ŋmakitu. 23Belekia nan Elkahue din tie tammɔguula, ki guu mɔlol lakil na. 24K Sabania nan Josafat nan Netanel nan Amassi nan Sekalia nan Banaya nan Eliesel nba ti manntieb nae din pieb naatuna. Ki be Yennu mɔlol lakil tuann po.Ki Obede don nan Jehia mun din tie Yennu mɔlol lakil na tammɔguula.,25Ton, ki kpanbaal Dafid nan Islael saakab nan kunkɔnkonna saakab ji saan Obed-Edom ŋaak ni. A bin saa jii Yennu mɔlol lakil na. K jelin k mɔk palpienn. 26B din kpi najai banlolie nan pei banlolie k mann malunŋ a lin te Yennu somm Levi iteb na ki bin fiit jii mɔlol lakil na.27Dafid din lia liant nba ki li gungunt ŋanne. Ki Levi tieb nba din jii mɔlol lakil na, yanyinna kul, nan Kenania wun nba tie yanyinna mɔtaaɔk saakaua na mun lia li biaŋ. Dafid bia din lia liat jak nba ŋanne. 28Ki Islael tieb kul jii din Yennu mɔlol lakil na. K saa nann Jelusalem nan palpienn nan tintant paali, k pieb pejai yina nan naatuna nan nagbai na yelii k faa biat.29Baa di tan baal Jelusalem ki kua nan mɔlol lakil na, ki Sɔɔl bipuo Mikal got takolu ni ki la kpanbaal Dafid waa waak, ki yuuk nan palpienn, ki Mikal yikinɔ u pal ni.


1Blin ju yennu momatana Lakl na k baal k baal k bil lanbonŋ nba ni k 2Dafiiol boŋann na ni , k mann mujuo malunŋ nan ŋalbalk malunŋ yennu nunŋ ni . Dafiid nba mann malent na k gbenn yuo nba , k u yat yetŋanm niib na po kaagbennu sann po 3L puolpo k u ji biit Islael tieb na . jab nan puob kul paanu nan nangbaal nan tilɔɔnkoona4Daafid din gann Lefiit tieb k b tu set yennu momatana lakl na tuann k ŋmatlib , k b yiin yani k dontl islael tieb yennu 5Asaf bo tie saakua , k sakali waa u paak , binba ji tenn sana tie jeiel , SKemila mof , jehiel , Matthithia , Eliab , benja obed Edom nan jeiel . b din mɔk bonmumuat , k pieb naagbanjai k faa kɔna . ASaf faa duunu . 6mann tieb Be naja nan jachasiel din pieb natuna yuo kul yennu momatana kpaak lakl buol.7L daale k Dafiit bo piin k te k Asaf nan u ninjianm yiin yani na k dont kaagbennu . 8Dont man kaagbennu , i yiu sann ! te k buolu kul n bann u tuongbenŋa nba k u tun ! 9i yiin u yudant ! pakin u tuinŋana kul !10i dont man u sanŋann ! pal nba kpaan kaagbennu i kpanm nan pamann 11! saant yennu buol k la so mmil , kii bia ki jiantilɔ yuokul12ii tial bakitnauŋ nan yaal lituk tuona nba ki u tun , nan buut nba ki u bu , 13Yinm nba tie yennu tootunnɔ jakɔb yaabuana , ki tie Islael yaabuona ki yennu ganni na . 14ŋɔɔe tie ti yonmdaanɔ yennu , ki u seni be tinŋ na kul po15i daa ban tanmit yennu molol nba ki u lol ki lisiibe yaayoo sii yoo na 16molol nba ki u din lol nan Ablaham , nan mosonn nba ki u din senn nan Aisak na . 17Yennu din lol molol nan jakob , ki lii tie molol nba kaa gbennu 18Ki yet a: fine ki n sa tula keenaan tinŋ k l sii tie fal nba k a sa di19niib ne din ki yabi k tie saam k be tinŋ na ni 20B din lin k yilbe k tu saan doyenn ni k ŋmat saan liel ni , k bia Nyi tin yenŋ k ŋmat k kua liel ni 21ŋaan l din k cab k sua n dinm biaki . b paake k yennu din yaki nan kpanbala 22i daa siin n nigannkab na , i bia daa tie n sɔkiknii nba na danŋi .23tingboonŋ na kul n yin yanŋ k tul yennu kii muantil u tinnu labamann na po daal kul 24ii muant u bakiil k tul digbana , k wann u tuonjaana ki tul niib kul.25k maan kaagbennu yab , k bia dagkt nan dontl , u paal k cie yennu kul 26k maan digbanlia yennu na tie yanne, ŋaan kaagbennue nan sapak . 27baakil nan dontil tie u yale , k panŋ nan palpien be u ŋaak ni .28pakin kaagbennu man niib nba kul be tingbanŋ na ni . ki pak dont kaagbennu u yabint nan u panŋ ! 29pakin k dont kaagbennu yabint saan po . Baat nan piinii u buol ni , gbannt man kaagbennu nunŋ ni na i bonŋana !30tingbanŋ na niib kuli be u tuann kii jekl ! Tingbanŋ na sie ken ken k kan ban k baa . 31sanpaaki pkanm nan pamann k tinŋi be palpien ni ! k buolu kul niib n yet a: kaagbennu tie bad!32mɔkgbenŋa na linba kul be l ni nan dun ! fual nan linba kul be l ni na i kpanm ! 33k fual ni tiinii kul n yikin nan pamann kaagbennu nunŋ ni ! k maan u baat a wun bu tingbanŋ na buute .34Dont man kaagbennu , k maan u ŋan , k u buam k mɔk gbennu . 35i yien man a: fiet tinm , yennu t fieltua , a taant bonyennkua ni , k fatit tingbanŋ na niib nuu ni , k tin fit k dont a sann nba ŋan na k ji t yudant kul kii donta.36pakin ki dont kaagbennu , Islael yennu l bina ! k niib na kul jiin k yet a: Ami! ki pak kaagbennu !37k Dafiid ji Asaf nan u ninjanm k senm kaagbennu moma ta na lakl tuann a bii ŋmakitil , k bia ki jiantl daal kul . 38U bia din sen obed Edom nan Osa nan b ninjanm k b tie niib piin luob nan banniin a bii son mitib. Obed Edom nba tie jeduthun bija na nan Osa din tie tanmogulae . 39Dafiid bia din sen manntɔa sadok nanu manntelieb kaagbennu binbintil nba be Gabaon na,40sanyiɔk nan daajuok kul , bin tu mann mujuonu piinii malunŋ binbintl na paak k tul kaagbennu , nan bianŋinba k l dian sennu kadaok nba k yennu din tul Islael tieb na . 41b din be nan Heman nan jeduthum nan lieb nba k b din gannib a bii yiin donta yanŋ kii tien kaagbennu nae , kimaan u lonm kaa gbennu42Heman nan jeduthun-e bia din tu goli naatuna nan duuni nan bon mumuat nba kul k b tu dua pieb , yuo nba k b yiin donta yanii . jeduthun naakuk ni niibe din tie binba guu tanmoi 43Niib na kul ji din yaate ki kun b ŋei ni , k Dafüd mun ŋmat kun u ŋaak ni , a wun saa nian u ŋaatieb .


1Kpanbal Daafiit nba din kun kaal u ŋaak nii k u maat yennu soknii natan a: N be ŋnaak nba k b tie nan kpekii daat na e, k molol laakl na be lanbonŋ ni. 2K Naatan jiin Daavit a: Tient linba kul be a pal ni, k man yennu benanaa.3La bonn k yennu bia ŋnam yet Naatan : 4Saant maat n tuntunnɔ Daavit a: kangbennuk yet a: Fin kaa sa maa ŋnaak nba k n saa tien n binbe buol. 5K maan n k ban dual ŋnaak ni laa nyii daal nba k n bo nyin Islael daabsni nan dinna, ŋnaan n bentl k lebtl lanbɔnt e, k lebtl dinduɔ buul. 6Ma som nan Islael siannibakul, n tan ban yet n mobonn danm nba be Islael na suɔ daanuɔ nba sii dint n niib, n ban yet a: bee tien k ii k maa n ŋnaak nan kpekii daatii?7Mɔtaana a yet n tuntunnɔ Daavit: Kangbennuk yennu yet a: N bo jii a peii puol poe, muuk ni, k tien a Islael niib kpanbal, 8N tu be nannaae yuo kul, sianninba kul k a saa, n kpii a dataii kul e, k lebt a sann k l naan nigbeŋaa nba be tin na ni sanaa;9N tul n niib Islael tieb dundualbul, k sennib, k b sie kan-ken k kdam, a b dataii da fit k buotlb nan sianyuo na. 10K l tie nan sianyuo maa bo kaan buut danm n niib Islael tieb buol na. N sinkin a dataii na kulaa . N wanta nan kaagbennu sa maa ŋnaak k tula.11Lii suo k a danna a gbenn k a saan a yaajam buol, n saa nyinn a bonjaiin na ni yennɔ k dinnɔ naan, k te k u naan na ii mɔk panŋ. 12Ŋɔɔe sii tee daanɔ nba saa maa ŋaak tulin, k n saa te k u naan na ii mɔk panŋ yoo kul.13N sii tie u baa e, k u tie n bija, k n kan ban nyik u sommil, nan ma din nyik wunba gal k a baal na sommil na. 14N saa kannɔ n ŋaak ni nan n naagbauŋ ni yoo kul, k u naan na sii mɔk panŋ yoo kul. 15K Naatan saan wann Daafit mɔmaan manŋ nba kul k yennu fiit k wannɔ.16K kpanbal Daafiit saan kaagbennuk tuann po, k yet a: N tie ŋmee, kaagbennuk yennu, k n ŋaak tieb bia, k a te k linba na baal maa be sianna? 17L tie bon bike a numni, oo yennu ! A maat linba saa baal a tuntunnɔ ŋaak yoo nba baate. K a kpaa a numm n paak nan niib na, fin nba be sanpaapo, kaagbennuk yennu! 18A tuntunnɔ Daafiit bia sa pak bee k tula faa tulɔ yudant nba na ? A ban a tuntunnɔ.19Oo kaagbennuk ! Alomm nan a tuntunnɔ paak e, k a tun linba yab k wann paanu ni. 20Oo kaagbennuk ! Ta gbat linba nan t tubaa na, yennu k be pukin a po, nuɔ bia k be k namaa. 21Nibuolu be tinŋ ni k naan a niib nba k yennu baal k nyinnib k tiem u niib Islael na, k mun saa fit tun baktnɔŋ tunna, nan nyinna, k bel nibul fannu a niib nba k a bo fatb Egipt na num nii?22A kaan a niib Islael, a wui tie a buolu yoo kul, k a mun ji tie u yennu. 23Mɔtaana, oo kaagbennuk! ŋaant k a maam nba kaa pak k tul a tunnɔnanu ŋaak paak na lii be be nan dulniaa gbennu, kii tɔkint a mamm ni kii tuun. 24Lii be nna, k a sann ii do yoo kul k niib ii yien a: Kaagbennu yennu , Islael yennu, tie Islael tieb yennu e ! kK a tuntunnɔ, Daafit ŋaak ii mɔk panŋ a buol ni !25K maan fin mɔk, oo yennu, fin nii dɔkt wann a tuntunnɔ a a saa maa u ŋaak. L paak kii te k a tuntunnɔ be a tuann k meiia ! 26Mɔtaana, oo kaagbennuk ! A tie yennue, a wann a tuntunnɔ li lomm a. 27A ji tien yet ŋaanm a tuntunnɔ ŋaak paak, k wuii be a tuann po! K maan linba k a ya yetiŋaam, oo kaagbennuk ! l tu la yetiŋaam mɔk-mɔk nan duniaa gbennu.


1L puolpo, k Dafiit kon nan Fiilist tieb k paakib, k fat Gaat nan digbanna nba kook k linbtb. 2U bia din kon nan Moab tieb paakb, k tiennɔ.3Daafiit bia din kon nan Tsooba kpanbaal, Adaalesel, amaat yakl po, kyonba k u din luon k wun jii yial nba kpaia nan Eflaat kpenu na k tien u yial. 4Dafiit din fat u taantlit tutl, nan taanjaklaa tutaa piinle, k lukt taanni nba sa fit jii taantolt na kobk, ŋaan konn-konn bin ba bial na kul taa.5K silii tieb nba be Daamas baal a bin a bin taan Tsooba kpanbal Adaalesel, k Dafiit kpii silii tieb tutaa piinle nan ŋanle. 6K Dafiit ji caan seje kanŋ Daamas silii tieb duo ni. K silii tieb ji tien u yab kpa lanpo k tiennɔ. Kaagbennuk din guu Dfiit siannin ba kul k u saa.7Dafiit din jii likmɔnna nagbankɔnnŋaa nba k Adaalesel kunkɔnkɔnna din mɔk na k kunnann Selusaalem. 8Dafiit bia din fat kut monnaa bonciann Adaalesel doi nba tie tibsaat nan kunn k tien kutbuuk, k tien bon taata, nan kutmɔnt bondiakaa, k l be yennu ŋasaakak ni.9Amaat kpanbaal, toou gbat nan Dafiit paak Tsooba kpanbal Adaalesel. 10K u tun u bija, adoolam, kpanbaal Dafiit buol a wun fuontɔ, k tiennɔ baalk nan waa lek Adaalesel k bia paakɔ na. K maan Toou manŋ nan Adaalesel din saak konn paak e. U din baal nan likmɔnnaa bonciann nan liklii, nan kutmɔnnaa k pe Dafiit piinii. 11Kpanbal Dafiit din jii k k tul kaagbennuk, nan bliklii nan likmɔnnaa nba kul k u din jii Edoom, nan moab da ni, nan Amon waas buol, nan fiilist tieb buol, nan Amalek buol na.12K Tseluja bija, Abisaaii, kpii Edom tieb tutaa piik nan ŋaannien yaalin baok ni. 13K din senn seje kanŋ Edom duo ni, k Edom tieb kul dintɔ Dafiit niib. Kaagbennuk din guu Dafiit sianni nba kul k u saa.14Dafiit din diaa Islael tieb kul, k tunun linba ŋan k bia took, k tien u niib yokul. 15Tseluja bija, Soab, din tie kunkonkonna sakua, k Asiilub bija, Sosaafat golii kadaat paak. 16K Asiitub nan Abiimel, wunba tie Abiataal bija na bija, Tsaadok tie mantuɔ, K saafsa tie kada diantuɔ. 17Seosadaa bija, benajaa, tie kele tieb nan pele tieb saakua; k Dfiit was tie u toontunnaa saakab kpanbal buol.


1L puolpo, k Amon tieb kpanbal, Nsaas, kpo, k u bija gaal u baa naan manŋ k dia. 2K Daafiit yet a: N saa ŋanm wan n lom nan Anun, Nasaas bija na, k maan u baa bo wann u lom nan nin ma. K Daafiit tun namaat tieb a bin kaan u pal u baa kaalin po. Yuonba k Daafiit tuntunna baal Amon tieb duo ni Anun buol, a bin kaan u pal. 3K Amon tieb saakab yet Anun a: A malii nan a baa colint paak-e k Daafiit tuun, palmaan danm a buol ii ? U l luon k wun ŋanm bann duo kaa k fit k biil l, k jii bonna nba be duo ni na paak kaa k u tuun u tuntunna a buuk na?4Ŋann nae k Anun suol Daafiit tuuntunna na, k kulib , k bia pat b tiaat kalpaak k tan dien panna buol. ŋaan bel kunnib. 5K b wann Daafiit lin nba tienn u niib, k u tuun niib k b tokib, k maan b yan din ŋmate; k kpanbal yet a: Ii biel ki be Jeliko ka-kaa nan ii tiaanii yaan tan saa piaa, k yin ji jen.6Amon waas nba bann nan bi tun biil Daafit, k Anun nan Amon waas tun nan liklii kpeiu tutl Silii tieb nba be Mesopotammi na nan Silii tieb nba be Maaka nan Tsobaa na buol a bin gaal taantdlt nan taanjaklaa. 7B din gaal l paak taantolt tuutaa pintaa nan ŋanle nan Maakaa kpanbal nan u niib, binba din baal dual Medebaa num po. Amon waas din nyii b doii ni k taan lieb, k som saa kunkɔnn.8Daafit yaan gbat l labaal yuonba, k u tun soab nan sejem kul, nan jab nba ban kɔnn kul k b tokb. 9K Amon waas nyii, k bobin kɔnn duo na kunkuan buol; k kpanbalaa nba din baal tɔkin jiak-jiak duo na ni.10K Soab ji bann nan u saa kɔn nan nunm po nan puol pokul. K u ji lukt Islael niib nba ban ŋanm ban kɔnn, k b took Silii tieb; 11k ji u ninja Abisaai k tiennɔ niib nba bial na kul ŋmaktɔ, a bin tol gaal Amon waas.12K yet a: Lii tie k siili tieb mɔk panŋ k cien, fin baal taanin, k lii tie k Amon waas mɔk panŋ k ciaa, N saa baal k taan naa. 13A suol a mɔnŋ, k tin wann ŋmibl nba k t mɔk t niib paak nan t yennu doii, k kangbennu n tuun linba ŋan k tulɔ !14Soab, nan u niib, nakii a bin kɔn nan Silii tieb, k b tien lii u nunmpo. 15Amon waas nba mun la k silii tieb ciaal na, k b mun ciaal Soab ninja, Abisaai nunm po, k saan kua duo ni. K soab tunn jen selusalem .16Silii tieb yaan la nan Islael tieb paakib na, k b tun a bin saan kpaan Silii tieb nba be puol na; K Adaalesel sejem saakua, din tie b saakua. 17K b wan Daafiit, k u taan Islael ku, k b tɔkin sodin, k bobin b mɔnŋ, a bin cetib k kɔnnanm. K Daafiit bobin kunkɔnn a wun kɔn nan Silii tieb. Ŋaan Silii tieb yaan la k u kɔn nanm k paakb k b ciaal Islael num ni.18K Daafiit kpii b niib nba diaa taantdl tutaa ŋanlole nan niib nba som taatinŋ tutaa pinnan, k bia kpi b sejem saakua Sofaas. 19K Adaalesel tuuntunna mun yaan la, k Islael tieb paak b, k b to Daafiit maanm k manŋ nan nɔ. K Silii tieb ji din luon bin baal taan Amon waas na.


1K binn nba waa na ni, yuo nba k kpanbal bobint tob faanu na, K Suob tie sejem kanŋ nba mɔk panŋ na saak k b saan kon paak Amon waas , k bia lek laabaa. Ŋaan Daafiit din bial be selusalem-e. Suab kon k paak laabaa k biilɔ.2K Daafiit yit kpanbal na foklik, k l kpeii tie nan likmɔnn yenn. Foklik manŋ b din jii tansaakin ŋnignilaa: K b jii yilin Daafiit yul paak, k u kpen nan tɔb faanu ni bonnanna u duo ni. 3U din yninn doo manŋ niib k bɔkt-bɔkt b k te k b tuon nan kpanpintaa jukii, nan kua, nan pajalaa; U bia din tien Amon waas duo n nae. Daafiit ji din tuunn selusaalem e nan u niib4L puol po, k b kon nan Fiilis tieb Gesel duo ni. ŋan na k u saa jua, Sibekaai, kpii siipaai, Raafa waas ni yennɔ. K Fiilis tieb dii feii. 5K kunkonn bia baal ŋam nan Fiilis tieb. K Saiil bija, Elkaanan, kpii Goliat ninja, laasminba be Gaat duo ni na, k u din mɔk kpann nba k l daaɔk din naan daɔk nba k b dia luu Cabaa na.6K kunkon lieb bia baal Gaat duo ni. L buol din mɔk jafuok n na, ku mɔk niibla ŋanlob-lob taal kul, k l kul taan tie piinle nan ŋannan, k u din nyii Raafaa ŋaak ninŋe mun. 7K u sukii Islael tieb, k siimea bija, Daafiit walɔ, sona tan kpiiu. 8L jab din tie Raafaa waas e Gaat duo ni. Daafiit nan u tuotunna ii din kpii b kul nan b nii.


1Sintaanii din fiil Islael tieb paak ,k k tut a wun kan Islael tieb .2L paak k Daafit din yet soab nan kɔnkɔna saakab a:saant man ,k kan Islael tieb ,laa nyii beel seba k saa tuu Dan ,k jen wanin ,min bann baa jan bianŋnba .3k soab jiinɔ a: kaagbennu n nɔbin u buol nan taal kobk na,ho kpanbal nan n yomdanɔ, b kul na k tie a jiamin kaa ?k bia paake k a luon kaa tun n na ? bia paake k a luon k Islael n kua biit nii ?4k bat na din diin waa wann soab k yaa wun tun bianŋinba nae ,k soab din saan k lin Islael tinŋkul po, k din tan jen selusalem .5soab din wann Dafit waa kan Islael tieb k b jan bianŋnba ,Islael tieb din mɔk kɔnkɔna tutaa kobii piik nan yenn ,k suuda buolu ni mɔk kɔnkɔna tutaa kobii ŋanna nan piinlole .6Udin k kan pukin leefit buolu nan Bensaamin buolu na, k maan kpanbal nba din yet a wun tun linba na din k man k tulɔ .7L tuonn n na din k manŋ yennu palii, l paak te k u din dat Islael tieb tubaa.8k Dafit yet yennu a :n tun biit nba yab ,k dukin maa tien linba na,mɔtaana ,nyikin cab a tuontunnɔ u biit ,k maan n tun jat tuonn e .9kaagbennu din pak nan gaad ,Dfit ninyuantua k yet a :10saant k yet Dafit a ;kaagbennu nba pak e na ;n bil yubɔnna ŋantaae na a tuann ;a gann yennkua k n saa te linbaal a paak.
13Dafit din jiin k yet gaad a ;n be palbiil nie oh mii baa kaagbennu nii nie sɔ ,k maan u nibatinu yabaa ,ŋaan n daa baa nifosaalii nii ni.15yennu din tun malaka selusalem duo ni a wun biilua ,k waa ji din biil duo na ,k kaagbennu din goli k tan mɔkua nan l tuonbuk ,k kaagbennu ji yet malaka nba din biil duo na ,a ;Ljanŋ n nawaa .ji sikint a nuu na ,kaagbennu malaka na din sie k kpia Ol nan jalke ,k u tie sebus jua.16Dafit din donn ninbina sanpaapo ,k la k kaagbennu malaka ku sie tingbonŋ nan sanpagbunŋ sunsuuk ni k dia u juk -banjiak ,k tien siil nan wun biil selusalem ŋanne k dafit nan nikpelaa lia botuot ,k baafabn b nunm po.17k Dafit yet yennu a min kaa te k b kan nikant ii ? minee tien biit ,k tun bonbiil ,ŋaan k talat danm na mun tun bee ? kaagbennu ,n yennu ,a tubdatu ne n baa min nan n ŋaatieb paak e ,ŋaan sial yaa yubonn daa kua a buolu na ni .18kaagbennu malaka yet gaad awun pak Dafit ,k wun do k saa maa malunŋ binbintl sebus jual, Olnan jalk na ni ,k tul kaagbennu 19Daafit din saan ne nan gaad nba din wannɔ kaagbennu sann po na 20Olnan din jiant k la malaka ,k ŋua nan u bonjayi banna na saan k bɔl ;b din buol diieDafit maa l penŋ kaagbe .21Dafit nbadin baat Olnan penŋ na ,Olnan din got ,k la Dafit k u nyii jalk na ni ,ŋaan baa fabin Dafit tuann ,k u nunm ciib tinŋ ni.22Dafit yet Olna a ;cabin jalk na yial, k man maa kaagbennu malunŋ binbintl , a wanin l liklii man pa , k lin te k yialbiuk na n nyi duo na ni .23Olnan jiin Dafit a ;yentil jalk na ,k n yomdaanɔ kpnbal n tun linba man u po,nae nba saa mann mujuonu malunŋ e na ,Libuolu lanbana ne si tie daat ,k malunŋ dii ena ,n piinnae likul na.24ŋaan k kpanbal Dafit yetOl nan a ;aa iin luon man pa u liklii tie a yal k mann malunŋ tul kaagbennu ,k n bia kan mik mann mujuonu malunŋ nan fobit bonni.25k Dafit ji din tul Olnan salin mɔnna tana kobii ŋanluob .26K Dafit maa l buol kaagbennu malunŋ nan niipuok tulu malunŋ .U din mial kaagbennu ,k kaagbennu sak u miatuk, k te k muu nyii sanpaapo ,k sik mujuonu binbintl na paak.27Lyuo na k kaagbennu din pak nan malaka ,k u jiin u jukbanjiak l tuok ni.28Lyuo manŋ nae ,k Dafit nba din la nan kaagbennu gbiint u miatuk sebus jua glnan jalk na ni na ,k u mann malunŋ.29ŋaan kaagbennu ŋant be buol nba ,k mois din maa tinkuonŋ ni na,nan mujuonu malunŋ binbintl ,din be Gaabaaɔn wokitl na paak.30Dafit din kan fit saan l malunŋ binbintl buol k kpaan yennu k maan kaagbennu malaka jukbanjiak na din tulɔ jaŋmaanii wa.
Chapter 22

1k Dafit yet a:n na nae tie kaagbennu yennu ŋaak ,k n nae sii tie Islael mujuonu malunŋ binbintl .2Dafit te k b taan buol ganu niib nba kua Islael tinŋ ni ,k u din tul tankuola tuonn nan bin kuool tanfɔkt nba k b saa maa yennu ŋaak.3U tulb kut k l yab bonciann,k saa ŋamm gankpata nan gantabta kpayi,nan kutmɔnt k l yab k kaa biknu , 4Nan kpek daat k l kaa kannn, k maan siidon tieb nan tiil tieb din baal nan kpek daat k t atul Dafit k l yabta.5Dafit din yien a ;n bija saalomon tie naasinbike ,k u bina pɔtaa, k kaagbennu .ŋaak nba tan saa maa na tan sii tie ŋaak nba mɔk sann nan dontgbenŋle duo na kul ni , l paak n luon man tien siile k tulɔ .k Dafit ji din bobin bona boncianne wa k tan fit kpo.6Dafit din yiin u bija saalomon , k din betua na wun maa kaagbennu ŋaak ,wunba tie Islael yennu.7Dafit yet salomon a ;n bija ,n bo luon k n maa kaagbennu nba tie n yennu na ŋaak. 8ŋaan k kaagbennu pak k betin a:a kpii niib bonciann ,k bia faa tɔbii k l gbenŋ, a kan maa ŋaak k tuln mi ,k maan a muan sɔn bonciann n tuann tinŋ gbonŋ na paak.9Gotl ,a saa mal bijabk,k u sii tie nulɔ nba k u yan dua , k n saa tulɔ yanduann k te wun nyann u dataii nba kua k lintua ,k maan u sann sii tie salomon ,k n saa te k laafia nan palmatl nbaal Islael paak u manfuol kul ni.10ŋuae tan saa maa ŋaak k tuln ,u tan sii tie n bike ,k n tie u baa ,k n saa te k u naan kan mik gbenn Islael tinŋ ni.11Motaana n bik ,kaagbennu ii be nana,k te k a nyann k fit maa kaagbennu nba tie a yennu ŋaak ,nan waa senn bianŋnba na.12Kaagbennu n tula yanfuon nan bannu ,k bia te kaa dia Islael tie nan kaagbennu ,ayennu sennii cɔlint ni.13ŋann asaa la nyannu ,lii tie k a fiin k bia tuun sennii nba k kaagbennu din yet mois a wun pak Islael tieb na .paant a mɔnŋ k bia cien a pal , daa ŋmaan siali k bia daa jekli .14Gotlii, kaagbennu ŋaak na po, n yabl k bobn litanmɔna tuta kobik,salinpiena tutbamm,nan kut mɔnt nan kut lia nba be k li kan fit bikini ,k maan l yabta n bia bobin daat nan tanaa waa, a ji saa pukn ne .15A mɔk tuontunna bonciann a buol ,tankuopl tieb ,nan kanpintaa nba ,nan niib nba paal nan nii tuona .16Salinpiena ,salinmɔnna nan kutmɔntnan kut lia k mɔk kanni .fiit , k pinn tuonn manŋ k kaagbennu sii be nana !17Dafit din wann Islael tieb saakab kul nan bii somit u bija salomon .18Kaagbennu nba tieii yennu na k be ii sunsuuk ni,k bia k tuli fuon lokaa kul aa ? k maan u te k n kɔn nyann duo na ni niib ,kduo na ji tie kaagbennu nan u niib yale.19I piin mɔtaana k kpaan kaagbennu nba tie ii yennu mɔsuolu tanaa Lakl nan kasii bona nba tie yennu yal na k tan bil ŋaak nba k b saa maa k l tie kaagbennu yal na ni.
Chapter 23

1Dafit nba din tan kpet yuo nba , u din dinn u bija salomon ,k u tie Islael bat .2Udin tikl Islael saakab ,na manntieb nan lefittieb .3Bdin tien lefit teb nikant ,laa jii binaa piinta k ji saa, nulɔ n tu nulɔ. k b din tie tutaapiintaa nan banniin .4k Dafit yet a ;tutaa piinlie nan banna ii be kii fiin kaagbennu ŋaak tuona paak ,tutaa ŋanluob ii tie bnba goli gbant paak nan balbuula.5Tutaa ŋanna ii tie tanmoguula ,k tutaa ŋanna ii dia bonmumuat nba k n tien na kii dontl kaagbennu.6Dafit din bɔktib paabu muntaaenan Lefit bonjaii nba tie na ,guelson ,kehaat,nan meelali.7Guelson waat e tie :Laedon nan simeyi 8Laedon bonjaii e na;saakua tie sehial ,setam nan soel ,jab bantaa .9semeyi bonjaii tie bantaa ;selomit, hasial nan haalan .ŋanme tie laedan buolu ni ŋaak saakab .10simeyi bonjaii saachaat siina ,jeush nan Beelia ,simeyi bonjaii bannaae na.11saacat din tie bikpelik k siina tie banlie ni ,Jeush nan Beelia din k mal bonjaii k b yabi ,k taan lieb k tien naakuyonŋ ni kant ni.12keeehat din mal bonjaii banna :Amlam siitsehal ,Heblon nan Lisial.13Amlam ,bonjaii :Aalon nan mois ,Aalon nan u yaabuona na ,yennu din bɔkitb b kuae a wun ŋanmb k bii tie kasii,k tu mii bonnunubt kaagbennu tuann ,k tuun u tuonn ,k bia tien piisin yuo kul u sann paak.14ŋaan yennu nulɔ mois waat ŋalin b din kanm leefit naakuk nie .15Mois bonjaii tie Guel schom nan Eeliesel .16Guelschom bonjaii tie :Schebuel ,ŋuae tie bikpelk .
18Sitsehal bija din tie ;Schelomit ,bikpelk e na.19Hblon waat ;Bikpelk tie Selisa ,banlie paak yua tie Amalia, bantaa paak saachasial,k banna paak yua tie sekameam.20Usiel waat ;Miche e tie saakua ,k sischisa tua banlie ni.21Melali waat ;Maachli nan Muschi Maachli waat tie ,Eleasaal nan kiis.22Eleasaal din kpo k k mɔk bonjak ,ŋaan u din mɔk bonpoie ,k b ninja kiis bonjaii kuanm .24Lefit tieb buolu e na ,b naakuuk naakuuk ,ŋaak saakab ,nan baa kan nikant nilɔ n tu nilɔ k la na.Bdin bilb kaagbennu ŋaak tuona ninŋe ,Laajii binbaa mɔk bina piinlie k ji saa.25k maan Dafit yet a;kaagbennu nba tie Islael tieb yennu tul u buolu fuon ,k bia sii tun k be seelusalem ni,.26k lefit buolu ji kii jikit yennu lanbonŋ nan bonlia nba k b jikt tuun nann.28Bdin be AAlon yaabuona buol nie k tuun kaagbennu ŋaak tuona ,ŋanme din goli dindonŋ nan li diit paak ,k wunni kassi bona ,k goli linba kul k b jikit tuun yennu ŋaak tuona paak .30L bia din tie saŋaaok ni kul nan daajuok kul bin tuu set k dont k bia pak kaagbennu .31k bi kii piin yuo kul kaagbennu tuonn muu juonu malunŋ kul kii tien kaagbennu ,fuon daal ,ŋmaa paanŋ daa nan jaanm daa,nan laa senn k bia wann na.32Bdin ŋanm fiin yennu lanbonŋ na po,nan kasii bona binbebuol na po, ŋaan b ninjanm Aalon yaabuona ŋalin iigoliikaagbennu ŋaak tuona po.
Chapter 24

1Alon yaabuona kobik nba tie na: Alon din mal bonjai bannae; ŋamme tie Nadab, Abiu, Eleasal nan Itamal. 2K Nadab nan Abiu kpo, b baa sinsinn, k b lin daa k mii b waali Eleasal nan Itamal bia k tie nan manntieb. 3Kpanbaal Dafid din bɔk Alon maalu ninŋ kuan kuan k wann sua kul tuonn nba tie, k Sadok wun nba din tie Eleasal yaabuonn , nan Ayimekek, k u tie Itamal yaabuonn nee, din tie u somm tieb yuo nba k u boktl niib na k tienm b tuona.4B dib bɔkit Eleasal yaabuona kuonn piik nan ŋanluob, ŋann bɔkt Itamal yaabuona kuonn munnin. B din tun lin nba k maan jab nba tie ŋei saakab din yab Eleasal maalu ninŋ. 5B din bil sukae k fiit biit tuona die die, k maan Yennu ŋaasaakak ne ninŋ saakab, din be Eleasal nan Itamal yaabuona kula ni.6Eleasal nan Itamal nakuut din bil suka manŋ, k lebt lieb k gbounŋ dialua Semaya wun nab tie Natanel bija k tie Lefit nilɔ ne din dian b sana, k kpanbaal nan u saakab manntua Sadok nan Ayimelek, k u tie Abiatal bija nan Lefit tieb kul nan manntieb saakab kul di siala.7Cincin tie Jehojalib, munlee ʒedaeja. 8Muntaa, Malkija , munna yua Seolim. 9Munmu paak tie Malkiya munluob Mijanmin. 10Munlole paak Hakkots, munnin Abija.11Mun yia paak ʒosue, piik paak schecania. 12Pik nan yenua paak Eliaschib, pik nan banlee paak zakim. 13Pik nan bantaa paak tie Huppa, pik nan banna paak tie Jeschebeab. 14K pik nan banmu paak tie Bilya, nan nan banluobe paak mun tie Immer.15Pik nan banlole paak tie Hezir, nan bannin paak tie Happitsets. 16Pik nan banyia paak Pethachja, piinle paak mun tie Ezechiel. 17Wunnba wei piinle nan yenua paak tie ʒakin, k piinle nan banlee paak tie Gamul. 18Wun nba wei piinlee nan bantaa paak tie Delaja, k piinlee nan bannan paak tie Maazia.19N ne k b din saakinib tuonn ninŋ, k b tuu fit k kua Yennu ŋaak ninŋ, nan bannu nba k Yennu din npaa n yaaja Alon bianŋinba na.20Lefit nba buolu saakab liebe na : Amran waas Schubaél, Schubaél waas: ʒechdia. 21Rechabia waas ninŋ, Jischija ie cincinn yua b buolu ninŋ. 22Jahaf, k u baa tie Selomif k u yeja tie Isal.23Heblonn bonjai, k b tie Jelijanan Amalia nan Jehasiel nan Jekameam k b paa lieb paak saakatuk ni. 24Samil, k u baa tien Maika, k u yaja tie Usiel. 25Schakia , k u yeja tie Isia k u yeja tie Usiel k tie Maika ninja.26Melali yaabuona, k b tie Mali nan Musi JaAsia. 27K Jasia maal bonjai bantaa, ŋamme tie, Sohom nan Sakul na Abli. 28Mali bija Elazal ku k mɔk bik.29K Kis u mɔk bi yenŋ ; Yelamel. 30Mousi waas Mali , Edel, Yelomif; K bin nba ne kul tie Lefit (Levi) buolu kul ninŋ niibe, k sua kul tie ŋaak ninŋ saakua. 31B mun bia li bil sukae,k gann tuana nan b ninjamm nba tie Alɔn yaabuana , l tie nan manntie nba din tun bianŋinba ne, k kpanbaal Dafid nan Sedok nan Ahimelek nan manntieb ŋei.

Chapter 25

1Kpanbal Daafiid nan yennu ŋaak sejenm saakab nba din lukt Asaab waas nan Hemann nan jeduut un wunba din sɔknt yennu maan nan naagbai nan yeli nan lanwɔkla na, a bil tuun yennu tuonn binba din saa tun tuonna manŋ kann e na. 2Asaaf waas: saakuul, Josef, Netania nan Asaalsela. Asaaf e din ŋmaktl'b k b sɔknt yennu maan k l tie kpanbal yiikuo ni. 3Jeduutun waas ninŋ Guedaalia, Tseli, Esaai, Hasaabia, Maatitia nan simei, k b ban luok k b baa Jeduutun nba din sɔknt yennu maan nan naagbai k dont yennu k bia jiantl'ɔ na din ŋmaktl'b.4Heman waas: Bukija, Maataania, Usel, sebuel, jeliimot, hanaania, haanaani, eliata, cidaati, lomam ti, Esel, Josebekasa, Maalotii, Otiil, Maasaasiot; 5Heman waas many kul din tie bin nba nun-nyuaan k piak yennu maan k want u panŋ; yennu din tuk Heman bonjai piik nan banna e nan bonpoi banta.6Bin na kuldin tuu gaan yani nba sii yiin kaagbenn yennu ŋaak ni nan duuti, biat nan ŋaagbai nba tie yennu ŋaak tuo tun tiat Asaaf, Jedutun nan Heman din gaan kpanbal yiikuot e. 7B kann kul din tie kobii ŋunle nan piiniin nan ban niin, nan bin nba dintuun yani tuonna, b kul din pukn kann manŋ ni. 8B din tɔ naatuat e b tuonna manŋ ni k bann bik nan saakua, tumitieb nan banŋ tieb.9Sinsin naatuat paak baa Asaaf nan Josef paak, k munle paak baa Guedalia waas nan ninjanm piik nan banle na paak; 10K munta paak baa saakuul, u waas nan u ninjann piik nan banle na paak. 11K munna paak bbaa Jitseli nan waas piik nan bale na paak. 12K munŋmu paak paak baa Netaania, nan waas nan u ninjanm piik nan banle na paak.13Munluob paak baa Buk ija nan u waas nan u nin'janm piik nan bale na paak. 14K minlol paak i baa Jesa lela nan waas nan ninjanm piik nan banle na paak. 15K munniin paak baa Esaai nan u waas nan ninjanm piik nan banle na paak. 16K mun-yia paak baa Maatania nan waas nan ninjanm piik nan bale na paak.17K piik paak baa siimei waas u ninjanm piik nan banle na paak. 18K piik nan yenn paak baa Asaalel waas nan u ninjanm piik nan banle na paak. 19K piik nan munle paak baa Hasaabia waas nan u ninjanm piik nan banle na paak. 20K piik muntaa paak baa suubael waas nan u ninjanm piik nan banle na paak.21K piik nan munna paak baa Maatiitia waas nan ninjanm piik nan banle na paak. 22K piik nan munŋmu paak baa Jelomot waas nan u ninjanm piik nan banle na paak. 23K piik nan munluob paak baa Hamaania waass nan u ninjanm piik nan banle na paak. 24K piik munlole paak baa Josbekasa waas u ninjanm piik nan banle na paak.25K piik nan munniin paak baa Hanaani waas nan u ninjanm piik nan banle na paak. 26K piik nan mun-yia paak baa Maaloti waas nan u ninjanm piik nan banle na paak. 27K piinle paak baa Eliijata waas nan u ninjanm piik nan banle na paak. 28K piinle nan yenn baa Hotiil waas u ninjanm piik nan banle na paak.29K piinle nan munle paak Guidalti waas nan ninjanm piik nan banle na paak. 30K piile nan munta paak baa Maasasiot waas nan ninjanm piik nan banle na paak. 31K piinle nan munna paak baa Lomamti Esel waas nan u ninjanm piinle nan banle na paak.

Chapter 26

1Baa din gann Lefit tieb nbae na;a bii tie yennu ŋaak tammɔguula ;Mecelemia ,kol bija ,Asap Buolu ni nulua .2Zakali e tie Mecelemia bi kpelik ,k jedial waa banlie ni, k zebadia ,waa bantaa ni ,k jatniel waa bnna ni,3Elam mun waa banŋmu ni ,jocana banluob ni ,kEljoena banlole ni.4ObedEdom waatee na ;Semajae tie bi kpelik k jozabad waa banlie ni ,joab waa banta ni, sacal waa banna ni , Netanel banŋu ni ,5Ammiel banluob ni, Issakal waa banlolee ni ,pelta waa banniin ni ,k maan yennu din yat yetŋanin u paake.6Semaja din mal bonjaii banluobe bi din tie niyulaeb naakuuk ni k maan b din mi tuona bonciann .7semaja waat manŋ sanaae na;Oti nan Lfael nan obed nan Elsabad nan semakia ,ŋaan Elihu nan semakia din mantik mi tuona k gal b kula.8Bkul na din tie obed Edom waate ;ŋamm nan b waat nan b yaabuona kul nba fit tun tuona taan tie niib piinluob nan banlie (62 ).9Meselemia ŋaatieb kul din taan tie piik nan banniime ,k fit b monŋ nan tuonn na.10Hosa nba nyii melali naakuuk ni na din mal bonjaii banna ;ŋamme tie simli ,k u baa tienua saakua ,ŋaan ŋua kaa din tie u bikpelik.11Hikija nan Tebalia nan seklia ,Hosa ŋaatieb kul din tie niib piik nan bantae ,k b kul tie yennu ŋasaakak na Tammoguula .12yennu ŋasaakak tanmoguula na , b din bɔktbe ŋaak ŋaak ,b be kuonn kuonn ,k wann sua kul u tuonn ŋasaakak na ni ,nan baa wann Lefit buol lieb bianŋnba na.13Lefit maalu kul din tuu tɔ natuate k gann tammɔb nba k b sii guu, k mok binba yab kuo binba waali .
15k obed Edom tɔ k gaal diitu po tammɔkuakl k u bonjaii tɔ k gaal jiet diit guunu na. 16Supim nan Hosa din tɔ k gaal yonbaa po tammɔb nan salekef tammɔb ,k l be paapo sɔnnu na ni.Bdin tuu bɔktl.17 guutiebe ;k b gaan lieb yuo kul.Niib banluobe din tu guu nyondo po tammɔbkuakl na daal nuak ni ;k niiganŋ po tammɔ guula tie niib bannak niidiitu po tammɔguula tie niib banna,k niib banna guu jiet diit na daal kul,k niib banlie guu diiuk kul.18yonbaa po dindouŋ na, guula bannae din guu sɔnu nba gaal kua l ni na ;k guula banlie mun guu l nuak ni.19Tuona nba nae k b din bokt k tul tammɔguula nba tie kola nan Melali yaabuona.20Lefit buolu ni sab mun din tuu guu yennu ŋasaakak Lklii diit nan piinii nba k b jii tul yennu na diit.21Ladann wunba din tie Gelsonn bonjaii na yenua din tie naakuut boncann yieja ,k pukin u bija Jehel naakuuk.22Ladann bia din mal bonjaii banlie pukin ,k b sana tie setam nan joel ;ŋamme din tuu guu yennu ŋasaakak Lklii diit nan jiet diit na .23Bbia din bɔkt tuona k tul Amlam yaabuona nan jeseal yaabuona nan Heblon yaabuona nan Uzel yaabuona .24k sebuel Guelsom bija k u mun tie Mois bija nae din tie binba golii yennui ŋasaakak Lklii na saakua.25Gelsom ninjam nba tie Eliezel k u bik din tie lehabia ,k u bik mun din tie Esai,k Esaii bik mun din tie jolam ,k u bik mun tien zikli ,k ubik mun din tie selom.26Selom nan u ninjame din guu yepiinii nba k bat Dafit nan ŋei saakab nan Naakuut saakab ,nan kunkonkonna saakab,jii k tul yennu na.27 B din jii tiat nba k b fat tɔb ni nae k tul yennu ,k dial k tuun nann tuona yennu ŋasaakak ni.28Selom nan u ninjame din golii linba k samuel din tul yennu ,nan saul kis bija ,nba tul linba ,nan Abnel Nel bija nba tul linba ,nan joab ,Teluja ;nan linba kul k b din tul yennu na.29Jitehali yaabuona nba tie kenania nan u ninjam din tie binba k b gaalb k b tie kada diantieb nan binba bu Islael tieb buut .30Heblon yaabuona nba tie Hasabia nan u ninjame din tie nijaana k tie tutl nan kobii ŋanlole ;k din golii Islael kul paak nan bat tuona nan yennu maan judann mokl na po.31Heblonn jelija din tie bat , bat Dafit din dii naan l bina piina nie ,k b din fiit la Heblonn yieja ŋaak ,k la nan nijaana nyii b naakuuk nie k kua jaezel galaat tinŋ ni . 32Jelija ninjame tie bnba sa fit tun tuona ,k tie tutaa ŋanlie nan kobii ŋanlole ,k tie ŋei saakab . k bat Dafit din gannib a bii be lubenn buolu ni;nan Gaat buolu ni;nan Manase buolu bɔkl nba be Judan mɔkl yondo po na ;kii ŋamiimaan nan yenjiantu ŋaak maan kul.
Chapter 27

1Islael waas nba jan bienŋ nb nan naakuut saakab, nan niib tuta saakab, nan niib kobi saakab, nan kunkɔnkɔnna saakab nba dintuun kpanbal tuuona na, k jiin l inba kul tié niib na bɔktin po. b baalu nan b kunu, ŋmalk kul, binn ŋmaali k ul ni, kuuonn kul din tu tié niib tuta punle nan ŋannae. 2Sinsinn ŋmaalk bija. U kuuonn din tié niib tuta piinle nan ŋanna. 3u din nyii pélé naakuk nié, k ŋmakt-l sinsinn ŋmaalk kuuonn na saakab.4ŋmaalk nba pukin munle tie Dodai yal, k u tié a hohi yaabuonn. K mik lo f tie wunba waa u paak. u kuuon din tié niib tuta piinle nan ŋanna. 5K ŋmaalii ŋanta ni tie b e naya yal, k u tie manntua Jehoya da bija ŋuae din tie nijaana piinta na saakua, k u bis a. a.mi sabad gaal u setu. u kuuonn din tié niib tuta piin le nan ŋanna. 6Beneja maŋ din tié kunkɔnkɔn daann-é niib piinta na ni, buuaé bie din tié l niib piinta saakua ; k amisadad, u bija dintie u kuuonn saaka yennuae.7Banna paak, ŋmalii ŋanna ni din tié l niib piinta saakua ; k amissadad, u bija din tie u kuuonn saaka yennuae. 8Banŋmu paak ŋmaalii ŋanŋmu ni din tié can ba schamehuth, wunba tie Jisalchit nua ; ku kuuonn din tie tuta piinle nan ŋanna. 9Banluob paak ŋmaatii ŋanluob ni din tié I la yal ku tie Ikes bija, k nyii t ekoa. u kuuonn din tieniib tuta piinlenan ŋanna.10Banlole paak, ŋmaalii ŋanlole ni din tie héle t yalk u yii pelonn, eflaim waas ni; u kuuonn din tié niib tuta piinle nan ŋanna. 11Banniin paak, ŋmalii ŋanniin ni, din tié sibkai yal, ku nyii huskat duuo ni, ŋaan tié sela naakuuk nilŋ. u kuuonn din tie niib tuta piinle nan ŋanna. 12banyia paak, ŋmaalii ŋanyia ni din tié abiesel yal, ku nyii anatof, k l be benjaminn buuolu yent ni u kuuonn din tié niib tuta piinle nan ŋanna.13piik paak, ŋmaatii piik ni, din tié mahalai yal, ku nyii netofa. u din nyii sela naakuuk nié. u kuuonn din tie niib tuta piinle nan ŋanna. 14piik nan yen paak, ŋmaalii piik nan yen ni, din tié benaja yal, ku nyii pilatonn k l be eflaim yent ni u kuuonn din tie niib tuta piinle nan ŋanna. 15piik nan banle paak, ŋmaalii piik nan ŋanle ni din tié heldai yal, ku nyii netofa, u din tie, otniel yaabouuoné, ku kuonn din tie niib tuta piinle nan ŋanna.16sana nba naétié Islael buolu piik nan ŋanle na tuandanm: lubénite nba tuandanɔ: elisel, ku tie sikli bija; simeonite nba tuandanɔ: schefatiaa ku tie maaka bija; 17lévite nba tuandanɔ: haschabia; ku tie kemuel bija; k nyii dlon tsadok naakuuk ni.18Juda tuandonɔ: elihu, ku tié david ninja; Isakaltuandɔ: omli ku tié micael bija;19sebulon tuandanɔ: Jischemela, ku tié abdias bija; naftali tuandanɔ: Iclimof, ku tié asliel bija; 20eflain waas tuandanɔ: hosés, ku tié Asasia bija; manassé naakuuk bɔkl niib tuandanɔ: Joel ku tié pedaja bija ; 21manassé naakuuk bɔk liel niib k sa tu Galaad tuandanɔ: Jiddo, ku tie zakali bija; benjamin: tuandanɔ Jaasiel, ku tié Abnel bija. 22Dan tiéb tuandanɔ: Azalel, ku tié Jelocham bija. ŋanmaé din tie Islael naakuut saakab.23David din k kan naasin paaunŋ nba k baal bina piile k gal na, nikant, kinaan kangbenu din senn mɔsonn nan u saa te Islael tiéb n pɔt nan ŋmaabla nba be sanpaaponae. 24Job, tsluja bija, din piin k kaan nikant, ŋaan din kgbenn, k kangbennu wutuol nba duo Islael paak na ku dat b tuba, nikant na paak, l paak, niib na munn kann din k dien pukin kpanbal david kaada saakɔkni.25Azmaveth, wunba tié Adiel bija nae din golii kpanbal mɔktin paak, Jonathan, Ozias bija din golii kpaant mɔkiny paak l digbangbenŋa ni, nan digbanbis ni, nan tinŋ na kul po. 26k ezli, wunba tié kelub bija na golii kpaant tuona paak. 27k Schimei, din nyii lama na, golii daan tiluana kpaant, k zabdi, wunba din nyii schefann na golii tiluana daan tuuona paak.28k baal hanan, wunba din nyii guédel na golii kpai saanii nantilontii nba be kunkona paak nan paanu ni na; k Joasch, mun golii kpan paak diit ni. 29kschithlai, wunba nyii salonn na din golii nai paak kin ba k b din kpaalb salonn na, k safat, wunba tie Adlai bija na golii nai paak baat ni.30Kobil, wunba nyii Ismael buuolunina din golii yokyokt paak; k Jechdia, wunba nyii mélonof na din golii bomii paak. 31k Jaziz, wunba yii hajal buuolu ni na din golii bonkobbit paak; b kul na din tie kpanbal david faadilde.32Jonathan, david baa waal din tié kpaantuaé, k tié nua nba mɔk yan, k bia mɔk banm; k Jehiel; wunba tié hakmoni bija na din be kpanbal waas buole. 33Ahitofele din tie kpanbal kpantua-e; k huschai, wunba nyii alk na din tié kpanbal n yuuak-é. 34Ahitofel puuol poe, k Abiatal nan Je Hoyada, wunba tie benaja bija na, ji din tien kpanbal na kpaan tieb. Joab-e din tie kpanbal na kunkɔnkɔnna saakua.

Chapter 28

1Bat Dafit din yiin Islael bat nba kul jelusalem ,ŋamme tie saakab nba golii buolu kul paak ,nan saakab nba golii tuona kul paak ,nan saakab nba golii nakuut paak ,nan saakab nba golii mɔkint nan bonkobit nba tie bat nba nan bonjaii yal ,k pukin bat ŋaak saakab kul nan kunkɔnkɔnna saakab nan nijaana kul ,k b taan lieb jelusalem .2Bat Dafit din fiil set b tuann e k yet a:N naa waat nan n niib gbiintl k tuln ,N luon k n maa ŋaake k lii tie t yomdanɔ yennu mɔlol lakl nba tie u taakpaktil na dindualbuol .Ntien siil nan mn maa ŋaak k baakua wa.3ŋaan yennu manŋ betin a min kaa saa maa ŋaak k tulɔ k maan n tie kunkɔnkɔnnɔe , k kpii niib bonciann .4Timm Islael tieb yomdaanɔ yennu e gannin n baa ŋaatieb ni a,min nan n yaabuonaa e saa dia Islael tieb nan yuo nba kaagbennu .Udin nyinn juda buolue a bii tie tuann damm,k juda ŋaak ni k u gann n baa ŋaatieb .ŋaak na tieb kula ,ŋaan upaldin pien nan wun gannin k tienin Islael tieb kul bat.5Yennu tuln bonjaii bonciann , b kul manŋ,ŋaan yennu gann solomon e a wuu tie daanɔ nba saa di Islael naan nba tie ŋua yennu yal na.6Yennu betn a ,Abija solomon e saa maa n ŋaak .Ngann ŋuae k u sii tie n bik ,k n mun tie u baa.7Nsaa te k u naangbounŋ n wei ,lii tie k u dia n wannu nan sennu nan waa dial mɔtana bianŋnba na .8L paak n niib i be yennu nan Islael tieb kul tuonne na.N bielii maa yii saak i yomdaanɔ yennu sennii nba k u wannit na fanu ,k ln te k yin fit kua tinŋanŋ na ni yuo kul ,k tan gaan tul ii yaabuonaa nba saa wei puol na.9KDafit yet solomon a:Nbija solomon ,n biela nan ii mi a baa yennu ,kii jiantlɔ nan a pal kul nan a yan kul .Umi t dudukt nan taa luon lnba kul.Fii bal u buol u saa gaala wa ,ŋaan fii tulɔ kpinkpaal ,u saa nyikae fas-fas .10L ŋan k fan bann nan yennu e ganna ,a fan maa u kassi ŋaak .L paak,ii kakii k maa nan palcienn .11Dafit din wann u bija solomon bianŋnba k u saa maa yennu ŋasaakak na ,nan l tiat binbebuol nan diliet nba pukn nan ,kassi yaa kassi buol,sianba k yennu sii nyikt cabt biit .12U bia din tulɔ lola nba kul k u mɔk u dudukt ni ,k jiin dindont nan diit nba kul lintil ,nan diit nba k yennu ŋaatiat nan piinii nba k b tien yennu na sii be l ni.13Dafit bia din wannua bianŋnba k u saa taan manntieb nan lefit tieb k wannb baa tuu sii tuun b tuona bianŋnba yennu ŋasakak na ni ,nanbaa bia sii ŋamii yenjiantu tuontubona bianŋnba .14Dafit din wann salimpiena nan salimmona bianŋnbae k b saa jii k ŋamm jiantu tuotunbuona manŋ .15Nan bianŋnba k b saa jii ŋamm fitil kul nan fitsaenta.16nan salimpiena tiebula ,nan salimmona tiebula nba k b tuu saa jii paanu kuna k paan l paak k tul yennu .17Ubia din wannib baa saa jii salnŋana k l yab bianŋnba ,k ŋamm l diit mɔyaalii nan senii nan boba ,nan baa bia saa jii salimpiena nan salimmona k l yab bianŋnba k ŋamm senii .18nan baa bia saa jii salnŋana k l yabnt tie bianŋnba k ŋamm binbintl nba k b sii dia bonnunubt k jokt muu l paak .Udin wannib baa saa tien bianŋnba k nan salima toluk k tul bona nba mɔk kpinkpant nba nba lat yennu mɔlol lakil na paak.19Bat Dafit din yet a;Llnba na kul tie ŋmakta nba k yennu mɔnŋ din wannime k n dian .20Bat Dafit din ŋamm yet u bija solomon a :Ii wakii k cie a pal piint tuonn na kii tuun ,k daa te k sua gɔii-ani,k t yomdaanɔ yennu nba k n jiantilɔ na sii be nana u kan nyikaani ,ŋaan u sii be nan nan faa tan saa gbenn jiantu ŋasaakak na paak tuona.21Manntieb nan Lefit tieb e yen tuona nba sii tuun yennu ŋasakak na ni .Tuontuna be ,k sua kul fit tuun tuonn nba k u tumii,k tien siil nan bn somma ,saakab nan niib na kul be a nuu ni.
Chapter 29

1kpanbal Dafid din yet niib na kula ''Nbija salomonn-e tie daanua nba k yennu gannua , ŋaan u pɔta k daa k mɔk yan Tuonn nba tie lin tun na paal bonciann , k maan ŋasaakak na k tie nisaali yal ka, ŋaan l tie kagbenu yale . 2N yabil bonciann k lon tiat nba saa maa yennu ŋsaakak nawa , l salinmɔna , nan salinpie na , nan kutmɔnt , nan kutlaana, nan taabii , nan , tanbinyinyila nba daaɔk paal , nan tanjab kala , nan tanpie na , nan tanbuolu kul k l yab bonciann3Maa lek lon linba na, ŋaan bia nyinn salinpiena nan salinmɔna n tiɔŋ jafaa ni k pukin , k maan n mɔk lonm nan yennu ŋasaa kak na paak . 4Salima nba ŋan tusa ŋan taa, nan salipiena tu sa ŋanlole a lin jii ŋann yennu ŋasaakak dikpina 5Nan salinmɔna , nan salinpiena nba k tuontunna saa jii k nanmae mun bobin ŋ bona . I ŋmee mun bobin nan wun jii u piini k tul yennu dinna?6ŋanne k naakuut saakab , nan buolu na saakab , nan kunkɔnna saakab , nan saakab nba goli kpanbal mɔkint na tul nan b pala kul 7B din tul linba nae a lin maa yennu ŋasaakak salinmɔnkuna tusaa ŋanmu. nan salinpie na tusaa piik , nan kutmɔnt tusaa piik , nan kut laana tusaa piik nan ŋanniin.8Binba din mɔk tanbinyinyila nba daaɔk paal na din jii tul wunba goli kagbenu ŋasaakak likiiliie, k b yiu jehiel , k u tie Liifi buolu k nyii Gelsonn naakuk ni na 9Niib na din tul nan b pala kule , k mɔk palpienn linba k b tul kagbenu k l yab na paak . kpanbal Dafit mun bia din kpanme .10Niib na kul tuanne k kpanbal Daafit din pak kaagbenu k yet a: dontil tie a yale mɔk mɔk nan mɔk mɔk 11Kaagbennu fine tie yenjaann , k mɔk yii ko , k a baakl yab , ka mɔk nyannu nan ŋant bonciann. fine yen tingbɔnŋ nan sanpaak kul , k tie kpanbal gbenŋil nba dia bona kul .12Mɔkint nan sanŋann kul nyi a buole , k a dia bona kul nan a panŋ nan a yii ko , k a fit dont nilɔ ku tie nijaann , k mɔk panŋ 13Mɔtaa na , yennu , t tiena nii puok , k dont a sann nba tie baakl na .14kin tie ŋmee k n niib man laa me k saa fit tula siali nan t yanbuati? bonn kul nyi a buole k t gaan linba ka tient nan a ŋant nuu na k ŋmat k tien a . 15T tie saame a nintual ni k be nan t baanba nba din be na Tman ful tinŋ na paak tie tiik maa su na e k dindann k be16kaagbennu , t yennu , a nuu nie k mɔkint na kul nyi k t bobin a tin maa a jiantu ŋaak a sanŋanŋ paak k bont kul tie a yale 17N mi nan fin yennu bikint sua kul pal , k mɔk palpienn nan binba mɔk binbenŋ . Bona nba na kul , n tula nan n pal kul nan balmɔniie , k mɔtaana nji la palpienn nba k niib na mɔk nan baa tula b piinii nan b pala kul na wa.18kaagbennu nba tie Ablattaam nan Isak nan islael t yaajanm , ŋaant k lom na buolu . ii be a nii b pala ni mɔk mɔk nan mɔk mɔk , k te k b mɔk mɔsaku nanna 19Tulin n bija salomon pal nba k u sii luon wuu saak sennu nba k n tien siil nanna .20Tɔn k Daafit yet niib na kul ''pakin i kaagbennu wunba tie b yaajanm yomdaanua yennu na . k baa fabin tinŋ ni k tul yennu baakl , k bia tul kpanbal na baakl 21Laa yent sannyiɔk , k b baal nan bonkobt k mann : najai tutl nan pejai tutl , nan pegana tutl nan bonnyunyuut yenpiinii , nan yenpiinlia nba be kul , k l janŋ islael tieb kul paak .22L daal b din mɔk palpienn bonciann k dii k bia nyuu tuann B din muant taal munlee-e nan salomon tie kpanbal , Daafit bjia . yennu sannie k b din muant kpan u paak nan ŋua e b kpanbal , k bia muant kpan sadok paak k u tie manntua 23Salomon din kal kaagbennu kok paak k ji gaal u baa Daafit sienu k tie kpanbal , nan yennu nba wann biaŋinba na . u din tie kpanbal nba laat nyannue , k islaael tieb kul , saak u mɔk .24kunkɔnkɔnna saakab kul , nan nijaana kul , nan kpanbal Daafit bonjai kul din sat mɔk nan b saa sikin b mɔnŋ kii waa kpanbal solomon . 25kagbennu din te k islael tieb kul tiin solomon , k baak tua k gal islaael kpanbal lia nba tuu diab .26Daafit wunba Isai bija din dii naan k dia Islael tieb kul 27U din dia Islaael tieb bina piinna . Heblon dua , k u dia bina ŋan lole . k kal jelusalem bina piinta nan ŋantaa 28U din tan kpete wa k kpo . u din din dii manu u manfuol ni k mɔk mɔk kint , k bia la baakl niib buol , k u bija salomon din gaal u kok u yial niŋ .29kpanbal Daafid bisin ni k tan tuu u kpetuk labaal din yennu sɔkiniinba bantaa na gbant ni ŋanmetie samuel nan Natann nan Gad . 30U labaal manŋ want waa din dia duo bianŋinba , nan waa paal biaŋinbae . nan linba kul baal , k bia baal islael tieb nan digbana nba kul kpiab .

2 Chronicles


1Dafiit bija Salomon ,be bunbonn ni u naan ni,kagbennu ,u yennu ,tuonn k ji donn u yudant sanpaapo .2Salomon din tul Islael tieb kul u sennii ,nan konboneii nba tuusaa tusa nan kobii kobii ,nan balbuulaa ,nan kpanbal waas Islael tinŋnan b baa nba ŋeii kulav 3 k salomon nan u ŋaak saakabkul b kinkaan gbenŋil buol gabaon duo ninŋ lenŋ din mok yennu molol lanbonŋ ,k Mois din can panpieunŋ ninŋ kagbennu tuontunnua.4Dafiit nba tie kiljaat Jealim jua din jii yennu molol lakl ,k saan nann sianba k u din ŋamm k caan lanbonŋ selusalem.5Leŋ mun bia ,kagbennu lanbonŋ tuann dailain binbintl nba Betsaleel din maa na,Ulii bija Hul bija ,salomon nan u niib manŋ kpann kagbenu.6k lenŋ e, dailai binbintl nba be molol lanbonŋtuann ,k salomon mann malint tusil k tul kagbennu . 7nyiaok ,yennu din dokt salomon paak k yet a boiin min linba kul ka luon kin tulaa .8Salomon jiin yennu a : Awann n baa Dafiit fa mon bianŋnba nan yiiko nba jan ,k mun bia lukit a mii tie kpanbal k gaalu yial.9Motaana ,kagbennu yennu a Dafiit mosonn nbaal gbienuu ,k maan a t k n dia niib k b yabaa k b tie nan tanbinii.10Tulimin yan nan bannu k min fit k dia n duo na jual paak,k maan ŋmee sa fit bu a niib na ,niib nba yab nna na ?11yennu yet salomon a : k maan lenŋe linba be a palni,k maan a k boii ba mokint po, kuo linba ŋan,kuo abalka kuo a dataii kuun po,kuo manfuol po,ŋaan boii a munŋ paak yan nan bannu ,k fit bu niib nba k n tulaa na.12Yan nan bannu cab tulua waa n sa tulua waa, nan lieb ,mokint ,linba ŋan,nan albalka ,nan kpanbal sua nba daa k mi la a sinsinn k sua bia kan la a polpo.13Salomon din jen jelusalem k j k tie yuudanua gabaon nan molol lanbonŋ k ji dia Islael .14Salomon din tan gbagbenŋnan tanjakilaa ,u din mokgbagbenŋa kobii piik nan ŋanna nan taanii tusaa piik nan ŋanlie ,k u din diaa li gbagbenŋaa ,nan jelusalem kpanbal kpinkpial .15Kpanbal din tul likilii nan liktann k l tie yomm ,nan tana selusalem ,cedl dat tie yomm nan sycomol nba tupa paanun ninŋ na .16Ejipt e k salomon din fial u tannii, kpanbal kpinkpeta din tu saan sa daab kuon nan li liklii.17Bdin do Ejipt k nyintn gbagbenŋl kobii ŋanlob libinaa ,k tanyenn mun likbina ,kobii ŋanmu,k kpanbal nba tie maan buolu kul kpanbal din tu baalnann ne nan siilii kpanbalaa.

1salomon din tul mob a bin maa ŋaak kagbennu sann ni ,a bia maa maa kpanbal ŋaak k tulua .2salomon din nyinn jab tusa piinlole a bin jii daat ,tusaa piinnii a bin jabl tanaa jual ni,tusaa ŋantaa nan kobii ŋanluob a bi wak sulib.3Salomon tun k pak Hulam Tyl kpanbal a ; tient nan faa daan tien Dafiit n baa na, ŋmia paak e k a tun cedl dat polpo k b maa ŋaak nba k sa ka kua lenŋi.4Gotl n golii ŋaak na kagbennu sann paak ,n yennuk luon min ji tulua nan palkul,k juo muu tulalii na u numm ,ni k wannua yuo kul damuu nba k n dukii ,k bia piu piinii ,Sanyiok ni nan daajuok ,mujuonu piinii t yennu ,k wei Islael tieb senni nba sian bianŋnba na.5ŋaak nba k n sa maa sii yab bonciann k maan t yennu yab k gal yen lia waa.6ŋaan ŋmee mok yiiko nan wun maa ŋaak k tulua ,k maan yendonŋ t k fit kua lenŋi ?,k ŋmee sa fit maa k tulua ,liktie k juo tulalii muu numm ni ka ? 7Tulmin yen jua nba mok panŋ k saa tun liktann tuonn ,liklii ,nan kuutmonn nan kut pienn .Linba nyii nan bonwuwul,k bia min bonkpielu,k fit tun nan niib nba mok panŋk kpia nan sudaa yenti na nan selusalem k Dafiit ,n baa nba gann linba .8Tulimin cedle ,nan ciipl enan santal, k maan n mi nan a tuontunaa taan a bin coa lnba daat gotl n tuonna si be nan b yal.9Dansua kul n cekin nan daat lii yab k maan yaak nba kin yaan maa na si yab k bia ŋan .10N saa tul a tuontunaa nba saa cua ,k lol daat na, lilaat sinŋa tusaa piinlie kut laana tusaa piinlie ,damunŋkpalba tusaapiinlie ,nan kpan kpalbaa tusaa piinle .11Hulann Tiil kpanbal ,jiin u jiinu kadauk ni k tulsalomon ,k maan kagbennu luon u niib na paak e te k u tiena kpanbal b paak.12Hulam bia ŋam yet a : pisin tie kagbennu sann ni ,Islael yennu ,wunba nan sapaak nan tinŋ ,nan linba kul k u tul kpanbal Dafiit jua nba colmu mun,k cek k bia sub ,k a ma ŋaak k tul kagbennu nan ŋua kpanbal ŋaak.13N tula jua nba mok panŋ k bia sub .14Hulam Abi,Dan ŋaapuo bonpo yenua ,bik ,nan baa nba tie tul juo ,u mok panŋk saa fit tuonn nan liktann, liklii,ailain ,tanaa ,daat ,bonkpikpiet nba k b tienn nan yok b maa tie bon wuwul,nan linba k maa tie bonŋmataa ,k bonsial kul ,nba tie tikpiet nan bonlia nba tie bon ninant nba k b tiennua a wun tuol ,u saa tun na a niib nba mok panii na nan n kagbennu Dafiit niib ,a baa.15Motana ,n yomdaanua tul a tuona lilaat ,kut laan,kpan ,nan damunŋ nba k b bo pak na .16k tim , mun cua linba daat bannu nba kul ,t saa jiib nyun paak ladeau kaa kaa nan Jafuok, k saa t b doselusalem .17salomon kan saan na kul nba be Islael tinŋ ni ,k nikant manŋDafiit tee din tien ,un baa ,k b la tusaa tusl nan piinŋmu nan ŋantaa nan kobii ŋanliob .18k u jii tusaa pinlole a bin jii jikaa ,tusaa piinniin a bin jabl tanaa jual ninŋ k tusaa ŋantaa nan kobii ŋanluob a bii golii k bia t k niib na n tun.

1Salomon ciil k maa kaagbennu ŋaak jerusalem mrija jual paak sai nba kuu baa David daa wɔnɔn na , yial nba David daan bob d'ornan jebusien na . 2U cill maanu u naan pulpo binna ŋanna ŋmaali ŋanle daa ŋanle daal . 3ŋaak maŋ fiakl fɔkint tintann paak din tie taabanna piiluob , yalmu taabanna piile .4Bi din kpaa kpek taabiie k dɔkit k pinɔ nan likwul ŋanna nan kaati daat nan ŋmit . 5Bi din kpaa kpek taabue k dɔkit k pinɔ nan likwul ŋanna nan kaati daat nan ŋmit .6U pin ŋaak manŋ nan taan nyi nyi la ; likwula na bo tie parvaïm tiŋ likwula . 7U pin ŋaak nan likwula , nan yɔka nan l taammɔi nan l gana paak . U dii naan ciceli k tuann l tammɔi paak .8L ŋaak saaka k niŋ ; u mɔk fɔk taabanna piile nan yalmu na , taabanna piile . K u nan likwul piina , k l dɔk tie likbina kobilob . 9Likbina piimu bo jii daa likwul nba bo saa tunn na pieni . K dii tuatit bo pinn na likwula .10L ŋaak ŋanŋ niŋ bo mɔk cincili banle , k b pim likwula . 11Cincili na kpinkpat bo tie taabana piile . Cincinyua kpinkpat bo tie taabana ŋamu , k siit diuk nadikpinn . K lua kinkpat tie taabana ŋamu k siit lua na kpikpat tie taabana ŋamu k siit lua na kpinkpat . 12Munle po cincelk kpinkpaat bo tie taabanna ŋamu k siit ŋaak na dikpinn , k kinkpoliok tie taabanna ŋamu k sit cincinn yua kpinkpet .13L cincili kpinkpaat bo tie taabana piinle . B bo sie b taa paak , k tolnuni ŋaak po . 14B dii jii yudiuk bɔŋ nan gungun bɔnwuwun nan gungu -mɔnwuwun nan gungun-mɔŋ ki luu na paak . 15ŋaak maŋ bo mɔk jonna ŋanle k l dɔkiu tie taabana piitaa nan ŋamu nan jaanna taabana ŋamu b yulaa paak . 16U din tie janit k l tie nan l nba din be ŋennu binbobul na ; tie juanna na julaa paak . K jii luana kobk k tien jalile na niŋ . 17U maa juona janti diuk tuann , ŋenn diitu liel gaŋ ; k u yii diitu yua jakin k yii gaŋ yua baaz .

1U maa malunŋ binbintl nan kut mont ,l fokint tie taabanaa piinlie k yalmuu tie taabanaa piinlie ,l dokiyu tie taabanaa pik .2Ubia din jiin kutmont k maal nyun buuk bonkunkunn ,k u l mogbanaa yalmuu tiue taabanaa piik ,l dokiyu tie taabanaa ŋanmu,k l sumiu tie taabanaa piintaa.3Bdin najaii ninɔnŋ k lint buuk na kul po.4Nyun buuk na din tua kutmont naajaii piik nan banlie na paak e ,k banta din tol b numm nii ganŋ po,k banta mun tol numm yenbaa po, k bantaa tol b numm niiditu po ,k bantaa tol b numm yendo po, k nyun buuk na ji tua b paak ,k buuk na gbanant ji tua b paak .5k nyun buuk na kpakiu din tie nan nibifuok fuakint nae ,l mogbanaa ,din tie nan kobk yale,k yat paapo nan ti puok nba tu yit bianŋnba na .Nyun buuk na din saa fit kua nan nun talaat piintaa na waa. 6k bia din ŋamm kut sont piik ,a bii dia kii wu bonkobt nant nba k b saa juol muu ,k l malunŋ yal na,k senn kut sont ŋammu ŋasaakak na nii diitu po,k senn kut sont ŋanmu niganŋ po, nunba din be buuk na ni din tie manntieb nae dia k wu b monŋ.7Bdin ŋann saalima fitsenta piik e nan sennu nba wann bianŋnba na ,k sent ŋasaakak na ni,ŋanmu nii ganŋ po ,ŋanmu mun niiditu po .8Ktien tabaa piik k senn ŋasaakak manŋ na ni ,ŋanmu niiŋanŋ po,ŋanmu niidiitu po ,k bia din ŋanm salimaa senii kobk e k b si dia mi.9B din ŋanm uakini dindɔnjok k l tie manntieb yal, k bia ŋanm nan yel po.dindonjok ,ganaa nba din be dindonjok sunsuuk ni na ,b din tan nan kut monte10B din senn nyun buuk na yenjiantu ŋasaakak na niidituu po lokil nie .11Hilanm mun bia din ŋanm boba ,nan pelnba nan senii. N nae Hilamm din gbenn boba nba k u sat mob k tul kpanbal Salomon nan u saa ŋanm k tul ŋasaakak na.12Balnta ŋanle na ni ,tuotaa ŋanlie nan l yulaa ŋanlie nba nan sennii ,k tua tuotaa na paak,nan kut jalit nba k b luu k paa tuotaa na yulaa paak.13Nan kut mont luona kobii ŋanlie k lint tuota yulaa paak.14Nan tolit piik ,nan talaat ŋmanbanaa piik.15Nan nyun buuk ,nan naajaii ninnant piik na ŋanlie nba k nyun buuk ,tua l paak na.16Nan boba ,nan pelnba nan,dit moyaalii,Hlilamm,u ba tie nuu tuontunua saakua nae din ji kutmont nba k din namml k nan bona nba na kul ,nan kpnbal salomon nba din wannua a u n ŋanml k bii dia yenjantu ŋasaakak bianŋnba na.17kpanbal na din te k ŋanm l kul sauk buol nba be sukof nan seliida sinsuuk ni ,suuda mokl na bauk ni nae.18Salomon ŋanm l bona ,l ŋant nan l yabint k sua kan fit bikn k la kut mont nba k b jii ŋanm bona manŋ yabnt nba tie.19Salomon din jii salimaa e k ŋanm bonaa nba be yenjiantu ŋasaakak nani ;l malunŋ binbintl ,nan tabl nba k paa panu k tie yennu.20Nan fit seeta ,nan kpal b ŋana fita nba k bi sii dia jokit kasii ya kasii tuann nan sennu nba wann bianŋ nba na.21Nan tipuuk bonankalaa ,nan fitaa nan babitii.22Nan fit ŋmankala ,nan senii nan sipiat nba sii jikit muu sankuanaa .B din jii kpalb ŋaanaae k nan lin nba na kul yenjantu ŋasaakak na nan yel po ganaa nan kasii yaa kasii buol ganaa na b din taan l salmaae.

1Kpanbal Salomɔn nba din gbenn Yennu jiantu ŋasaakak maanu na. U din jii bona nba k u baa Dafiit din jii k tu Yennu, k l saa maa ŋaak k u maa k tenn na, k kuan Yennu jiantu ŋasskak ŋasaakak na ni. L salpiena nan l bonmɔna, nan bona nba kul a din tenn.2
3K Islael niib na kul taan, kpanbal buol a bin di jaanm.4Yuo nba k Saakab na kul taan lieb k lefiinba naakuuk ni jab jii mɔlol lakl na. 5B din jii lakl na nan Yennu binbe-buol, nan bona nba kul be lenŋ k saan kuan. 6K panbal Salomɔn nan islaeltieb nba tikl lieb mann malunŋ, k kpii pei nan nei bonciann, k l kaa kann baa yab na paak.7Manntieb din kuan mɔlol lakl Yennu jiantu ŋassakak na ni, k senn Yennu binbebuol, sian nba k b yi ŋant yaa ŋant 8buol seliibannba mɔk kpinkpant nba fɔk k ga dɔkn lakl na, nan l bonsuota nba k tuu suol, k fiit jii lakl na.9B din k bosuota manŋ fɔk k tan gal tian, k wun nba be nuak laat, sie a i be nanyel k fɔk nan'n na, k a kan la l mobi. Lakl manŋ daat daa be nan dinna. 10Lakl manŋ nuak ni, tanpatlai ŋanle nba k Muois din gaal Oleb jual paak na kuukua be, yuo nba k Kaagbennu din senn mɔsonn nan Islaeltieb, baa din nii Ejipt na.11 Yuo nba k manntieb na din nyii sianba k b yi ŋant buol na, b kul din ŋanm b mɔnŋ e k maan, k maan din k goli wunba lii k wun nba tua. 12nan lefiitnba din tie yan-yinna, Asaaf, Eman,Sedutun nan binsaamin nan b waat kul, din lia liatpiint k sie Yendo po, k kpia binbintl, nan b naatuna nan yeli, nan biat, k manntieb kobi ŋanle nan piine din be b buol k pebl naatuna. 13yuo nba k bin nba pieb naatuna na, nan yiin yani taan yonm, b din tuu yiin k jiantl k bia don Kaagbennu Yennu sann e, k maan u ninbatinu k mɔk gbennu! K l uo Kaagbennu Yennu ŋaak na ji tuu gbien nan wunn. 14Wunn na din be k te k manntieb na ji kan fit bial lenŋ, kii tuun b tuonn k maan Kaagbennu yudant yat gbie nan Yennu jiantu ŋasaakak na.
Chapter 6

1K salomon yet kaagbennu luo u be bunbonn nie.2ŋaan min maa ŋaak nba set tie a bnbebuol e sianba kasii be,kagbennu ni.3Kkpanbal tun u nuun k yat yat ŋaak Islael mɔtauk manŋ paak.4ŋaan yet a ŋanm tiekagbenu ,Islael yennu wunba din pak u mob ni,nan Dafiit baa k tun nan panŋ tuonn k wann k pak a: 5La piin dinna nba k din nyiin n buolu Ejipt duoni n kingan dingbansial Islael yiejanm buolu ni a bin din maa, ŋaak nba k a sann be ,nbia din k gann nulua nba din sii tie bet Islael buolu ni.6ŋaan n din gann selusalem a n sann din k be lenŋ k bia gann Dafiit k dinua naan Islael l buolu ni .7Nbaa Dafiit dukin nan wun maa ŋaak Islael kagbennu yennu sanpaapo.8Kkagbennu yet nbaa Dafiit a : Nan faa dukin nan n sapone.9ŋaan fin ka ta sa maa ŋaak manŋ ,l tasii tie a bija wunba yii a ninŋ nee tasaa maa ŋaak manŋ sanpaapo .10k kagbennu tie nan maaminba k u bo pak na ,k donn monŋ k Dafiit pak ,nbaa k ji saan kaal Islael naan kok paak nan kagbennu nba bo yet na ,k maa ŋaak kaagbennu sann paak ,Islael yennu .11k din kuan lakl na ,k kaagbennu molo laklnan duanuu nba k u din tie nan Islael waas na .12Salomon din saan set kaagbennu Jegl buol Islael tieb tintaan ciaonŋ nunm po ŋaan tant u nii.Salomon din ŋamm kutmont binbintl nba nba k b sie l paak k piak maan na,l fokint nan ylimu din tie taakobii ŋanlie lie e nan waan ,ŋaan dokii taakabu nan waan . U din duo binbintl na paak ,k gbaan sianba k niib kul sa lau ŋaan donn nii sanpapo.14Kagbennu ,Islael yennu yensua k be k naan nan fin ,sanpaapo nan tinŋ ni fine dial donu nan ninbatinu a tuotna nba suom abuol nan palpienn.15Nnae k a bia calin a maan nan tuontunua.Dafiit nba naan fapaak a muob ninŋ e .A tuu tun l tuonn e nan faa myet na.16Mtana kagbennu ,Islael yennu gotl poni nba k bo tul Dafiit ŋaan pak a : A kan mi konŋ tantua nba sa kala nan kok paak ,Islael lii tie k a waas cɔlin sennii nba kaa bo dia nbuol k suon na dinna.17Li tie nne e kagbennu Islael yennu ,puotii nba k abo tul a tuontunnua Dafiit na .18ŋaan be ,yennu si be nan nisalik nan mɔnii tingbunŋ na paak ii ? sanpaak nan sanpaapo nan sapaak saa fit dia u waa ? ma maa ŋaak nba na yabint jaminlee .19Yuo kul kagbennu n yennu i gbiin n jat nan tuontunnua fabnii ,Ii gbiin u wuyikinii nan u Jatii nba kaa tuontunnua piak nanaa.20Aninbinaa ii nyuan yennu nan nyiok ŋaak na paak ,sianba k a bo yet a lenŋe e tie ŋan Ii gbiin n jantii nba k a tuontunua tie l buol .21T miya k a yabl k gbiint a tuotunua nan Islaelbuolu fabinii yuonba k b meiyaa l buol ,gatiba ŋaak na buolsanpaapo gatib nan suklu.22Nisalik ii biil u lua k b ŋmann u tubl k yaa wun pol k u baal k pol ,lii tie k u set k pol a jenŋ l buol ŋaak maan ni.23gbiitlua sanpa ŋaan tuo ,k bu a tuontunaa,ŋmant biltua tubl ,k tin u biit n tuonn u paak kuont mɔdanua monii ŋaan tumua u ŋant tuon.24Dataii i teii kon k paak a buolu Islael tieb k duukin binbila k bia tun a yudent sannpaak ,k bia tuul fabnii nan yomiatii ŋaak manŋ ni .25Cabinm b biit sanpaapo k dii Islael buolusuklu ,ŋaan tun taanm duo nba ninŋ k dintulb nan bin baa be na.26Yoba k saa bak tasolo k saak kanba ,k maan b tun k biil ,bijaant l buol a yudant sanpaapo,k bia mial sukl b biit paak k maan a ta sa tulb tub datu.27Dimin suklu sanpaapo ,dint a tuontunaa sukl ,nan a buolu Islael tieb nan wunba k a ŋmakitlu sɔnu nba k b sii tɔk ,k bia te k saak baa tinŋ nba ka bo jii k tuul faal a buolu na.28fadaan siab tasaa baal ,kɔnn nneei ka yialii duoii ni .Lluanaa tasaa bate kpaanti ni ,Lankpnaa tasa baal k tie nan sanpagbant nee ,l bia tasa fit k dataii nba kua a duo ni ,k kon naa a duo niib k bal dingban nba k a guu na ni .yuo nba buosial kul ,taa saabal yubonn nan yialii .29Islael a niigbunŋ saa ban nan falaa baal b duo ni bsaa jata k b bia puka ,b saa tuun b num ni yendonŋ po k pukua .30N nee fin sanpaapo kagbennu siannba k a be Isuolii k dii sukluu .31N nee Islael nba sii calinb lieb yuokul ,k tuu l ba kuul k a lua ,yuo kuul l ba k si be duo nba ni kabo tul b yiejanm nee.32 Buol lieb sii k yet a sangbenŋile nan a panŋ paak nnesaamua nba bao k be a buolu nii tasaa baal b buolu k jiantaa ŋasaakak ni .33Nnee fin kagbennu nba sanpaapo a suakl b jatii k tuul ba k b luo nne k buolu nba be tingbunŋ ta saa buanna.K calma nan buolu Islael buolu nba calma nee l tie a ŋaake .Islael ba ta sa saan k faa tob nan dataii ,sianba k a ta saa tunm ne ,li k kua b ta saa mial k tokin duo nba be u ŋasaakak puo nba maa k tula ne .35Nnee fin kaagbennu sanpaapo nan taktua a gbiint b maan ,yuio nba kbuuka k meia ,te k b miatii nba l gbnienu36L ta saa baal k bin bilu k maan ni saalik kul tie biit danuae k fin a ta saa donn wutuol k tun b dataii n paakib ,ŋanm ta saa tienm daabaa,k jiib k kuun nan b duoii nba fok nne ii ka k bia t jiin .37ŋaan duo nba ninŋ k b ta saa kun nanm na ,b saatienm dabaa ,b saa dual k fabn k mial yennu suklu a bila.38B ta saa jen a buola nan b palaa kul digbanaa nba ni k b tienm daabaa nae sii dontlaa ŋaan saa digbann nba po k a din tul b yiejanm na ,l digbanne k a din gann k din maa diatu diuk.39Nnee fininba be banfokl sanpaapo ,sianba k be na ,I gbiin b maan yuo nba k b mia k bia dontl sann na .tin k yenmiatii a gaal b yenmiatii .nyikin cabn b biit,yuo nba k b biila na.40Nnee yennu muantl a ninbnal.41sokii nne caanti nba k tiena ne ,jinina fuobuol,fin nan a mɔlol lakl nba tin k a mok yiiko ne .Ayet ŋaanm n pobin faata nba nan liatl ne ,A yuaas nba i yikin k kpanm nan palmann .42Kagbennu yennu, A daa bel kpanbal k a kaanua na ,I tien a naamii kul po ,nba k bo puon a tun tunua Dafit nae.
Chapter 7

1yuo nba k kpanbal Salomon gbenn yenjiantu,k muu nyii sapaapo k dii malunŋ bonkobuk na.Kagbennu yennu yudant din gbie kagbennu yennu ŋaak ni.2yennu mann tieb ja din kan fit kua yennu jiantu ŋaak ni ,k maan kagbennu yennu yudant din gbie ŋua kagbennu yennu ŋaak a.3K Islael tieb kul la kagbennu yennu muu nan yudant siku u ŋaakni .k Islael tieb tibin yulaa tinŋ ni k baa gbaan k jiant kagbenu yennu k yet a : k maan u ŋan k u ninbatinu be yuo kul.4k kpanbal salomon nan u niib mann malunŋ k tul kagbennu 5 kpanbal salomon neii tutaa piinlie nan banlie nan peii tutaa kobk nan piinlie k mann malunŋ k tul kagbennu yennu k kpanbal nan u niib tien jaanm yennu ŋaak na paak.6Mann tieb din saan set b yial ni,k Lefiit tieb mun tokin pak nan kagbennu yennu bon mumuat k kpanbal Dafiit din ŋanmil a bii jiantl yennu nan l bonmumuat k yiin yanii kii yien a :u ninbatinu k mɔk gbennu mann tieb din pieb natuna b kukua ni k Islael tieb kul be l buol.7K kpanbal Solomon mann malunŋ kagbenu yenu yennu ŋaak ni.u bia mann mujuonu malunŋ k malunŋ nant ji bo kan fit kua kagbennu yennu binbintl k b jii kut k nan na malunŋ nant ,piinii nan kpanbala din fit paan binbintl na paak.8k salomon nan Isleal tieb kul dii lanbont jaanm l yuo manŋ k sa tu daaŋanlole .nibulcionŋdin taan lieb l buol laa nyii,Amath mok mok nan Ejipt kpenu po.9Daaŋaniin daal k taan tintaacionŋ,k bia dii jaanm k saatu daaŋanlole.10k ŋmalii ŋanlole daa piinlie nan ŋanta k kpanbal Salomon kunn niib na,k b kun nan palmann naan yetŋanm,k maan ŋant nba yennu din tun k tul Dafiit nan salomon nan u buolu Islael paak na.11Yuo nba kpanbal salomon din maa yenjantu ŋaak,k gbenn nan naan ŋaak k gbenn yuo nba,12Nyiok k kagbennu yennu dɔkit kpanbal salomon paak k yetua a :n gaal a miati wa k bia gann ŋaak na e k l sii tie ŋaak nba kii tuo saa mann malunŋ ktulin .13yuo nba kin luon sanpaak k saak ji kan ba,n nae ka kin te naasuut baal k ŋman ii bonkukuot ii duo ni ,nae ka k yialbiuk baal k suol n buolu niib. 14Lii tie k n niib mialin kin boi n sonml k sinkin b monŋ k nyik tuonbiit tumu,n saa gaal b miatii ,k nyik cab b biit k bia tulb laafia b duo manŋ ni. 15N ninbina sii b paak yuo kul,k n tuba sii gbia i miatii sianba kul k i be .16Mɔtana mina gann ŋaak na k bia yetŋanm l paak,kfit kin sann i be yuokul kin ninbinaa nan n pal si mei i paak.17Fin ti tie ka yonm nan min yennu nan a baa Dafiit nba din somm na ,k tuun linba kul kin yet ma fan tun na k bia dia n sennii na fanu.18N sii dia mosonna nba k n din lol nan a baa Dafiit k yet a:ban konŋ nilua nba saa set a taal ni k kal naan kok paak.19ŋaan li tie kii yet n bob nan n sennii k n tuliina,ŋaan saan waan yenfani [ tingbanaa ] k jiantilb. 20N saa nyinnii tinŋ nba k n daan tuuli na ni,k bia yet ŋaak nba k n daan tulii na,k lin tien yann,k niib nba kul be tingbonŋ na ni saa pak k biili k dinii fei. 21Kyennu jiantu ŋasaakak nba daan ŋaan bianŋ nba wunba kul tangal lenŋ l tan sii mokɔ yaalilituk,k u saa yet a:be paak e yennu tien digbann na nan ŋaakna nna 22K b sa jiin k yeta : k maan yet kagbennu nba tie b yiejanm yennu nba din nyinnib Ejipt duo ni k b ji jii b monŋ k jiantl yenganii na,k bia tun k tienm,l paak te k wahala nba na baatb.
Chapter 8

1salomon din jii bina piinlie k maa kagbennu ŋasaakak nan u mɔnŋ ŋaak.2Ubia din ŋamm k maa doii nuak kpanbhulam din tulua na,k le k Isael,waat saan kat l ninŋ na.3Salomon din sonm Hamat nan toba po ne,k fit yent.4K ŋanm k maa palmila duo nba kun kuok paak ne,k ŋanm maa Hamaf doii nba kul k b din tuu bekii jiet lenŋ na.5Salomon bia din ŋanm k maa duo na sanpaapo,Bef Holan nan tinŋ po Bef Holan ,k ŋanm li juonaa nan l tanmo kuakaa nan gankplinkaa.6k ŋamm k maa Balath nan digbanaa nba kul k b bekii jiet ,k bia maa doii nba k u tanii nan taantit sii be ,waa lol lebanon nan doii nba kul beu yent ni ne,u din maa wa.7k buolu nba din te k tie hetien tieb,Amolentieb,filib tieb,Hivin tieb nan Jelusalem tieb din puu kin Isael tieb ni .8B puolpo yabuona nba ji din tene k be,l tinŋ ninŋ k b din k kpib ne, salomon din diab k b tuun kpikpuluk tuona nan dinne.9Salomon din k te k Islael tieb na tuun dab tuona,u din tienm kunkonkona e,k tienm bet nba ,nan sijenm sakab,nan tanolit sakab nan tanjaklaa.10Betinba k kpanbal salomon din kamm k b golii niib maan ,din tie kobii ŋanlie nan piinŋmu.11Salomon din nyinn u ŋaapuo u wun bo tien faluon bi po na ,Dafiit duo ni ,k baal kuanua ŋaak nba k u maa k tulua na ni, k yet a n ŋaapuo,kan kua Islael kpanbal Dafiit ŋaak ni, k maan sianba k kagbenu molol lakil din tu be na kul tie kasii buolee.12N nee k solomon din mann malunŋ k tul kagbennu ,kagbennu binbint nba k u din maa kl be ŋasakak na nina.13Umaan nan Moiis nba bo wann bianŋnba k b mann daal kul fuon daal ni nan ŋmaapaanŋ daal ni nan janm nba fuunu mun taa binn ninŋ na ,nan niyanaa janm nba k b k ŋman paanu na nan malunŋ kaanu binbe buol janm .14Udin tunkin sɔnu nba k u baa Dafiit din senn bianŋnba na,k ŋmaktl mann tieb na sua kul nan u daal tuonne,nan Lifiit nba nan b tuonn ŋanm dont kagbennu k bia sommit daal n tuu daal mann tieb b tuonaa ni k bia din ŋmakitl yenjiantu ŋasaakak na guulaa,k bia guu tanmoii daal kul yuo nba k b sa jii k saan nann dii bual buol naa k yennu nilua Dafiit din senn.15Bdin k cat tuonaa nba kpanbal din biit mann tieb nan Lefiit tieb b din k cat sialnan linba din tie moktuk tuonaa na kul16Nnee k b din ŋmaktl salomon tuonaa na kul k l din tun,nan daal nba k kagbennu ŋaak tan cil,n nee kl bia tan juont kagbennu ni.17 KSalomon ji saan Etsjon Guebe nan Elak kl be mok kpinŋ po.18Hulam din tun u tuontuna nba mi mokgbenŋl paak tuonaa ne fanu nan ŋalint k ŋamm nan salomon tiontunnaa la kin saan Ofil tinŋ ni k taan jen nan salin kunaa kobiinna nan piinŋmu k tan tuul kpanbalSolomon.
Chapter 9

1Puob bet seba gbat nan Salomon tie kpanmbal , kuu baal Jerusalem a wuu biknɔ nan maan kpanja . 2K Salomon jii u bubet kul , k sial k tenn k Salomon k wannɔ .3K puo bet seba laa Salomon yan nan ŋaak nba kuu maa na . 4K tie u tabl paak , nan u tuotunna binbe buol , nan tuonna nan n tuo-tunna tiat , nan u siijeme nan bin tiat , nan jaana nba paak b sii tɔki k do kaagbennu ŋaak buol .5U niŋ mɔŋ u mat kpanmbal : L tie mɔne maa gbat linba n duo po k jii a yan na binbeŋ po ! 6N daan k dan baa daan piak linba , k fit tan baal k laa nan n nibine . Gotl b k waanni a yan ne yabit bɔktl kaa a cie kpanmbal nba pakin linba .7Palman be a niib , na tuo-tunna nba be nanaa yuo kul k gbii a yan maa ! 8Kaagbennu , a yennu n gaal balk , nan waa jiia k tiena yudanɔ nan kpanmbal kaagbennu a yennu buol ! k l maa a yennu luo Israël , k luo wun be yuo kul , l paak kuu tienna kpanmbal a fin fit tie l baa ŋan nan baalmɔni .9U tul kpanmbal lik-wulaa kob nan piile , nan telali nba nan tannyinyila- telali jii dan k b k gaal puob seba nba tul Salomon linba na .10Huram tuo-tunna nan Salomon tuo-tunna baal na d'Ophin lik-wulaa , nan daat , caacat nan tan nyinyila . 11K kpanmbal jii daat nan caacat k tien jaanna k l do kaagbennu nan kpanmbala ŋei ni , naatunna nan siyali tie yaŋ yiina yal , tin k ban k laa l liel juda . 12Kpanmbal Salomon tul puob bet linba kul kuu luo , linba kul kuu boi nan linba kul baal nane kpanmbal buol . Kuu jii tunn u duo ŋua nan u tuon-tuna .13Liik-wulaa nba bo tuu baal Salomon buol binniŋ bo kpei tuntaa n luob nan piiluob nan ŋanlob . 14Kipukin lampo nba kpinkpenta pa na po . Arabi kpanmbal nan Israël yent yudam mun din bat nan salipienna nan Salimɔnae k tienɔ .15Kpanmbal Salomon maa likwula jana kobii ŋanle b kul u jii likbinna kobintaa k maa . 16K bia jii likwulia k bia maa jaanakobintaa , u jii likbina kobinta-taa k maa sua kul , k kpanmbal tiem Liban dou ni .17Kpanmbal jii bamnyann k maa jaann k jii likwul piana k pinɔ . 18L jaann buo tie taabana ŋanlob , nan taa ŋmiŋmaa buol k bin tien nan likwulaa k l do paapo ; l paak kul bo mɔ kpinkpent , k yanbɔla banle bo be lii kpinkpent buol .19K yanbɔla piik nan banle bo be taabana na kul po . L bonn liel k ban k tie jial buol . 20Salomon ŋaak nyu nyu bona kul bo tien nan likwula , Liban duo niŋ ŋei jetien bona kul bo tien na likwulaa . Sial bo k tien nan likli , Salomon yuo l bo k mɔk nyuat . 21Kpanmbal bo mɔk nyunm-lua k l jiit Huram tuon-tunna l binna ŋantaa nba baal i , l nyunm-lua bo jiit likwula , liklii , nan bamnyana , nan waani nan "paon " nba .22Kpanmbal Salomon jii tancie tiŋ na kpanmbal kul nan yan , nan mɔkin . 23Tiŋ na kpanmbala kul jii bo luo Salomon a b laa ŋan nba k yennu bo tien u palni . 24K b kul jii bat nan paab , linba tie , likli , likwula , tiat , gbiat , telali , taamii , nan yunyo kit ; l bo tie nne binne kul .25Salomon bo mɔk kunkɔ tantol tuntaa ŋaana , nan kunkɔkɔna tuntaa piik nan ŋanle k b be duo ni k dia u gbiat nan Jerusalem kpanmbal buol . 26U bo mɔk paŋ kpanmbala kul paak , laa jii baŋ kaa-kaa Philist tieb duo k saa daŋ Egypte .27Kpanmbal saan na likli nan taana ŋenm Jerusalem , nan kpeki , nan kinkana nba kpatl jaa kpat niŋ na yenm . 28Ejipt nan duo kul din daal nan taamii k tien Salomon . 29Salomon tuonba tenn , l pinpiik nan juotu dian k be masɔkni Nathan kaadɔkin , nan Achija , Silo nan jeedo dɔktuuni , masɔkini Jeroboam Nebath bijaa ? 30Salomon tien binna piinna Jerusalem Israël kul . 31K Salomon kpo , k b piu u baa David duo kuu bija Roboam gaal u yial .
Chapter 10

1Roboam din saan sichem k maan Islael nba mun din bal sichem a bin dinnua naan . 2Yuo nba k Jeloboam , Nabath bija din gbat l laabal , u din be Ejypte l yuo , k u din cial k fɔk nan kpanmbal Salomon k u din tun Ejypte .3K b din tun k yiinua . L yuo k Jelobuam nan Islael kul din bal Robon buol k pakua a ne . 4A baa din te k binbinŋ pal , u din diat nan daaba ne . Mɔntane sikt tuonu binbinŋ maan k tin fit k jianta . 5Ku matb : Daa ŋaanta dal yinun ji nbuol . K nigbɔn maan din siet k tun k kuun .6K kpanmbal Roboam din tin k l niikpela kul nba din saan u baa Salomon buol ne k u daa fuo ne k u mat : A saa pak-minle k jii ningbɔnŋ ne ? 7Nnee ku din maat : Fii man , nan ningbɔnne , fii gaam faanu , k bia piak nan calunŋ , b paala si maam b si tie a jiant tiebe8ŋaan Roboam din yet kpami nba k ninkpela din tulua nee , ŋaan i din tinkl u nasiileb-nba k b din taan k maalb ne k b din be u buol . 9Ku matb : I saa kpaminŋnlee k paa . K jii ningbɔn nba dia pinpakt nba ne ? A wuat a baa tuona nba ku din dia ne ?10U nasin-lie b nba k n din taan malb ne din paakuaane ; A saa paak niigbɔnŋ nba bua ya ne a ne : A baa din te k binbinŋ paal, ŋaa fin a waat . A saa jimm nnee , nnibisikpat k gbenŋ k gaal n baa siak . 11Mɔtanne nba dintink binbenu paal . Nmun saa te k likpeiie nba a din buoii nan gbanne , min ŋaan saa ŋmaan i tuba nan namiee .12K kpanmbal Jeloboam nan u ningbɔn tun k jeen daa ŋaanta daal nan kpanmbal nba daan pak b ne . Daa ŋanta daal yinjin . 13K kpanmbal kpan jiim nan wu tuo nba yab . Kpanmbal Roboam luu ninkpela kpaami e , 14K maat b nan u nasii lieb nba buo pakua ne nba din te ki tub-ŋmann yab , nba din ŋnann Ituba naan gbanne , min saa ŋmann i tuba nan namie .15Nnee k kpanmbal jii k gbiit nigbɔnne muo-maan k maan l tie yendu muo-maan me , nan kangbennu maan n gaal gbenu , kaagbennu din paak nne tuul Silo Achab nba nan Jeloboam Nabath bija ;16Yuo nba niigbɔnne buo baann nan kpanmbal ne k luo wungbit b maa-ne . K nigbɔnne jii kpanmbal a : Teyial tie be David buoli ? tinm k mɔk faal tim nan ! Islael a lambuot ii ; mɔtane tiatl a ŋaak puo David , k Islael din siet k tun lanbuot-ni . 17Islael waat nba din kua l digbanniŋ kuae din jiantl Roboam . 18Nne k kpanmbal Roboam din Hadolam , wunba k din gannua k u tie lanpuo gaal tua . ŋaan Islael waat din kpii Hadolame , u din kpuoe , k kpanmbal din kakt k jii u kunkɔn luol k cial k saan Selusalem . 19L tie nne k Islael bɔkt nan David waat nan dinne .
Chapter 11

1Lobuam nba din baal Selusaalenm u din tikl Suuda ŋaak nan Binsaamin ŋaajab tusaakobk nan piiniin, bin nba mɔk paalu k saa kunkɔnn nan Islael nba paak'b k b tien Lobuoam Daaba.2ŋaan kagbennu mɔmaan din pak nan Semaaja Yennu nalua a: 3Luoboam Salomɔn bija pakin nan kpanbal Suuda nan Islaeltiebkul, bin nba be Suuda nan Bensaamin. A pak'b a: 4ŋmee Yoomndaanɔ pak. I daa fua kɔnfuat' i bia daa faa i yualb tɔb. Daanɔ nba kul n tunn u ŋaak ni, k maan bona na kul nyii n buol e. k b cilin Kaagbennu maan, k ji siet kun kun, k ji pabi nan baa kɔn nan Seloboam .5Luoboam ji dinkal Suuda e,k ji maa digbangbeŋa. 6U din maa: Betlenm< Eyenm, Tekoa. 7Bet Sul.So, Aduulanm ko. 8Gaat, Melaasa Siip, 9Adolainm, Liikiis,Aseka,10Isala,Ajalɔn,nan Eblɔn, l digbana kul din be Suuda e nan Bensaamin. U din tien'm digbangbenŋa e.11U din ŋanm k pukn digbana na e panŋ, k maa ŋagbenŋa, k beel senni, kuan jiet nan kpan nan damunŋ. 12U din kuan digbana na kul ninŋ kunkɔnjatiatnan kpana,k kuan l digbana panŋ. Suuda nan bensaamin kul din taa u po e.13Manntieb lefiitnba kul nba din be Islael din siet k baal u buol e. 14Leffiitnba din yet l ŋagbenŋa e nan l mɔknt k siet saan Suuda nan selusaalenm, k maan Seloboanm nan u waas din k tuot k b tuunKaagbennu tuonn.
16Islael yaja ŋaabuolu nba k b pala lakb Kaagbennu Islael Yennu paak, din wei lefiitnba Islael, a b maan kaagbennu Yennu. 17B ji din kpukn Suuda manŋ, ŋaan maat Luoboanm Salomɔn bija a: binaŋanta, t sii sonm nan Dafiit nan Salomɔn saa pak na e, bina ŋantana ni.18Luoboanm ŋaapuo dintie Maalaat Jelemot bija nan Abiikai Daffiit bija, Ilad Isai bipo e.19U din mal'ɔ Jeus Semalia, nan saanm.20U din kua Pukin Maaca, Absolonm bipup, k u mal'ɔ Abija, Atai, Siisa nan Selomiit. 21Luoboanm din luuon Maaka, Abslonm bipuo k cie u ŋaapuob kul nan puoyana kul. K maan u din kuan puo piik nan banniin e. nan puoyana piinluob k din mal'b bonjai piinle nan banniin nan bonpoi piinluob.22Luoboanm din liinŋ Abija Maakaa bija k din tien'ɔ bat u yualb ninŋ, k maan u din yaa wun tien'ɔ kpambal e.23U tun nan subini k biit u waas digbana kul nba k u puk'm paalu na ninŋ k tul'b jiet nba yab, k pak'b nan bin kua puob bii yab.
Chapter 12/v 1 Yuo nba k Luoboanm ji din mɔk yiikuo, u duo manŋ ninŋ, u ji din yet Kaagbennu senni ŋua nan Islael kul.

2Luobuanm nba din dii naan l bina ŋanmu ninŋ, Siisaak Ejibt kpanbal din kɔn nan Selusaaenm duo kul k maan b din, k maan b din yet Kaagbennu kkua biit ninŋ. 3U din mɔk kunkɔnn lua tutl nan piinna, nan tanjakla tuta ŋanluob, k nyii Ejibt k baat nigbounŋ bonciann,sukiensnba nannba, liibiennba nan Etiennba. 4U din baal k fat Suuda dingbangbenŋa k gal k baal Selusalenm.5Nna e Semmaja Yennu tuomi din saan Luoboanm Suuda kpanbal buol nba din siet Suuda na, k saan Selusaalenm, Seisaak. Binbaalyuo k pak'b a: ŋmee Kaagbennu maat a: i ji yet'n mee? N mun saa yet'i e, ŋaan nyaabi k tul Seisak u nuu ni.6Islael tuann danm nan kpanbala kul yuo nan b tun biit a. k ji yet a Yennu nba lin nba na e ŋan.7Kaagbennu nba din la nan b gbaa dunn, k kaagbennu din pak nan Siesaak, k din maat a: b gbaan duna, n ji kan biil'b. N ji kan wei nan b sonml, k maan u wuutuol din k duo Selusaalenm paak, k dukn Seisaak paak. 8ŋaan n saa yonmb e ,bi bann nan bii tunn ŋann e sɔ nan bii tuu diganliel tuonn.9K Seisaak Ejibt kpanbal din kɔn nan elusaalenm, k fat aaakaagbenu ŋaak ninŋ faal kul, nan kpanbal ŋaak ninŋ faal kul. K b din fat l kul k din, k din jii kut laami nba k Salomn din tien na. 10Kanbal Luoboanmdin te k b tink kut laami, k u din tink k b tul nantatinna batnba k b din dia kpanbal tanmɔjal buol.11Yuo nba kul k kpanbal tuu yaa wun saan Kaagbennu ŋaak ninŋ, nantatinna din jii'u e, k bia tan tunn nan'ɔ nantatinna dieok ni. 12Nan kpanbal nba din tuu gbaan dunn na, Kaagbennu din tuu ŋaa wutuol u paak, k ji biil u kul. Bonŋana bia din be Suuda tinŋ ninŋ.13Kanbal din kal nan mɔnn u naan ninŋ. U din mɔk bina piinna e nan yenn, waa din dii naan. U din kal naan paak bina piik nan ŋanlole e,Selusaalenm kaagbennu digbann nba k u din gann k tul Islael yaajanm a bin diin u saan. U naa sann din tie Nama e k u nyii Amonit tinŋ ni.
15Luoboanm bontitiet cincina nan l juontu tie din k dian Semaeja kadaaɔk ni. Yennu tuontunna nan Ido, tuontungbenŋl sann kaa dian kadaaɔk ni? Luoboanm nan Seloboanm din faa lieb tɔb o.16Luoboanm nan u baa kul din dual tinŋ e k b pii'b Daafiit digbann ninŋ. Nna e k u bija din gaal naan.
Chapter 13

1Luoboanm bina piiknan nanniin ninŋ, k Abija mun dia naan Suuda ninŋ. 2U din naan bina ŋanta Slusalenm. U naa sann din tie Mekaaja, Uliel sapaanmɔ k u be Gibea duo ni. K kunkɔnn din baal din baal Abija nan Seloboanm sunsuuk ni. 3Abija din faa tɔb k tuok sejebiati. K b din sejenm tusa ŋanna, sejebiati, k seloboanm din kɔnan'ɔ nan sejenm tusa ŋanniin, sejebiati.4tsemalainm jual yul paak, k l din be Eflainm jual po yaka, k Abija fiil maat, ii gbiin man. Seluoboanm nan Islael kul. 5Yennu din tulDaffit tinŋ naagbounŋ mɔkmɔk nan mɔkmɔk.6ŋaan Seloboanm Nebat bija, Salomɔn tuontunnɔ Daafiit bija fiil k kɔn nan u cinnba.7Niib nba k tie sial, tondanm k b tikl u buol k Luoboanm din jaŋmaandaanɔ, k u din pɔt b buol.8Mɔtaana i duki nan i k fat Kaagbeennu duo nba din be Dafiit waas nuu ninŋ na e, ŋaan k i tie niib nba yab bonciann, ŋaan k l be i buol ninŋ lkilitann kii maa naab k tienn'ɔ seloboanm Yennu. 9I din bel Kaagbennu manntieb Alɔn bija nan lefiitnba, ŋaan tien manntieb nan digbanlia na. Wun nba din baal nan naajak-paanu nan pejai banlole, b din tuu tien'ɔ manntua, ŋaan k u k tie yenmɔnu.10ŋaan tinm ŋanin Kaagbennu e tie t Yennu, tinm k yet'ɔ Bin nba tie Kaagbennu manntieb b tie Alɔn waas e. 11Sanyiaɔk kul nan daajuouk kul, t tuu yit salk e k tul Kaagbennu. T tuu juo tulaali nba mɔk baaɔk nba man e. T tuu juab yetŋanm paanu e, k tuan tebl paak. ŋaan bia juo daajuouk kunkoni fita. k maan t waa Kaagbennu senni ŋaan k yinm ŋanin yet'ɔ.Yennu be nan't k t yula paak k u manntieb be nan katkai nba sii mɔ k kɔn t paak. Islael waas i daa faa tɔb nan kaagbennu, i baa Yennu k t kan la yuman sial.13Seleboanm dɔnŋ din tuu kɔn kunkɔna nan siab, k saan dual k liit Suuda kunkɔnna na, k lieb be btuann po. 14Suuda din fiil e k saa puolpo nan nunmpo, k boi sonml kaagbennu buol nan manntieb buol, k ji pebl b katkai.

16Islael waas kul ji din tin e, k Yennu suol'b k tul'b b nii ninŋ. 17Abiija nan u buolu kul ti wann'b nan b biil, k naasipaala kobiŋanmu din Islaeltieb n.19K Abija din bel Seloboanm k fa u digbana: Betel digbann nba kpia jesana digbann nba be kpei, Eflon digbann nba kpei. 20Seloboanm din k la panŋ Abiija buol, Kaagbennu din faa kpii'b e. 21Abija ji din la panŋ e. U ji din kuan puob piik nan banna k mal bonjai piinnle banle nan bonpoi piik nan banluob. 22Abija tuona nba k u tun, lin nba ten nan waa pak lin nba l din dian tuontunn'ɔ Ido gbounɔŋ ni e.
Chapter 14

1Abija din dual u baanba, k b din piiu Daafiit digbann ni k bija Asa din gaal naan u paak.L yuo, duo din maak bina piik. 2Asa din tuun lin nbaŋan k bia sonm Kaagbennu ninbina ni. 3U din tuun digbana ni k biil b jaansaakala binbinta kul nan b cecili kul, k bel patmannu. 4U dn tul Suuda yiikuo e, a b luo kaagbennu, b baanba Yennu kii cɔlin u senni.5U din lin k buonŋ Suuda dingbangbenŋa kul nan b Yennu cecili kul, l yuo, k duo kul ji maak u buol. 6U din maa dingbangbennŋa Suuda, k maan digbann din tie suon, k tɔb ji din kaa, k waa'u l bina ni. kmaan Kaagbennu din tulɔ fuon e.7K u maat Suuda a: T maa digbann e, ŋaan maa guonjal k luon l kul a po, k luot tanmɔb k kuan kutgana. Duo daa be t buol k maan luoŋ kaagbennu t Yennu. t bia ŋanm luon'ɔ waa. k tul fuo l kul a po. k maan k gaal. 8Asi din sejanm tusa ŋanta Suuda nikpana nan paja, k Binsamin Sejenm din tie tusa kobi ŋanle nan piinna, k dia paja nan kpana nan talbana, b kul japaala.9Etiopi jua Selaas nyii tuok'b nan sejenm tusbanm nan kunkɔnn loa kobi ŋanta k b sonm kaakaa nan Melaasa. 10Asia din sonm k gal u liik po k skin u sejenm Isefata luonŋ ni, k l kpa nan Maalaasa.
12K Kaagbennu faa Etiopi niibk kpii'b As na Suuda nunm ninŋ. K Etiopi niib niib kul tin cial. 13K As nan ningbounŋ nba dinu puol po din bel'b kaaka nan gelal, k Etiopi niib kul baa k kpo k k fit fat b mial, k maan Kaagbennu Yennu din buonŋ b mial.Asa nan u niib din la faal nba yab. 14Kaagbenn din kuan jaŋmaani k b fat digbana nba din kpia Gelaal na kul, k din yent digana manŋ k fat bonmɔna kul. Baa din fat lin nba din yab bonciann.15B din fat lanbont nan bonkobt b din kun nn bonkob-biit nba yab nan yuyuokt k b tunn k kun Selusalenm.
Chapter 15

1Yennu seek din baal Azalia wunba tie Obed bija na paak . 2K Azalia saan kpanbal Asa buol k yetɔ , kpanbal Asa gbiintil , Juda tieb nan Benjamin tieb kul . Kimongbennu be nannii , l tie k benannɔ ; l tie k nannii , i saa laawan , k l tie k nyiikɔ u saa nyiikiwan .3L din wei bonciann k Islael tieb k waa balmonii yennu , k bia mɔk manntieb nba sii wantib sennu na . 4ŋaan yee nba k daamii tan baalb , b din tuu ŋmante k kpan ŋamm Islael tieb kimongbennu . Yennu k lau . 5L yuo na sɔɔ din kaa k saafit saan sɔnu nan palmasil , kiman ŋmantil boncianu din be duo niib ni .6K buolu-yenn mukis buoleel , k doyenn mukis doled , kiman yennu e din baat nan daamii nan palbiil k tiemm . 7ŋaan yimm ŋalin , yaabit i mɔnŋ man k daa te k nii baakit , kiman tunn nba k tuu i saan la l nyɔɔntan .8Yuo nba ku gbant masɔkinkal nba k Obed sɔkinna ; k Asa yaanbil pak , u din nyik tingbana nba kul be Juda yent ni nan benjamin yent ni ; nan tigbana nba kul be doi nba k u fat k l be Ephlaim jual paak nan u bia din ŋamm maa kimongbennu malunŋ binbintil k din be kimongbennu tamɔb kuul ni . 9K niib kul dinnyii Juda nan Benjamin nan Ephlaim na Manasse nan Simeon nba din kɔɔ b ni . Islael niib bonciann din baal u bud yee nba k b din la kimongbennu u yennu b nanɔ .10K b kul lakin Jelusalem ŋmaali ŋantaa ni , Asa naan bina piik nan ŋanŋmu nie na . 11L daal nie k b jii bonkobit nba k b fat tɔb ni na , k mann malunŋ ; nei kobii ŋanlolee na pei tusaa ŋanlolee .12B din sak nan b sii jiantil kimongbennu b yiijamm yennu nan b pal kul nan seik kul . 13K daanɔ nba kul k jiantil kimongbennu nan Islael tieb yennu , b kpiiu . Waa lek tie bikii , subil tɔɔ , ko jua ko puo .14B din taan k yent nan kunkɔpaalil kimongbennu tie ŋaant daanɔ , k yiikin nan palpenn , k pebil naatuna . 15Juda tieb kul kpaame nan molol nba k b lol nan b pal kul , b din leen kimongbennu nan palmasil k bia laawa , kimongbennu tuulb fɔɔn tinŋ nan kul po .16Kpanbal Asa din liat Maaka u yaa naa saakatuku ; kiman ŋɔɔe din kpeel cicepook Astalte . Asa din cɔɔ cicelpook manŋ . K juol muu , cedlon kpenu Baauk ni . 17U din k bit Islaël tieb pat mann boa; ŋaan Asa din jii u pal k tul kimongbennu nan u manfool kul. 18U din kɔɔn bona yennu ŋasaakak ni nan u baa nba din jii likilii nan salma k tul yennu. 19Asa nba di naan, tɔɔb jii din ka. K saa tuu bina piintaa nan ŋanŋmu.
Chapter 16

1Asa nba dii naan bina piintaa na ŋanloob nie. Islaël kpanbal Baescha saan lek juda tieb k piin maa Ramas duo a wun gɔɔl Asa tieb juda kpanbal, binda kɔɔ nan binda nyii.2Asa nyiinn likilii nan Salma nan mɔɔkiit kimongbennu nŋasaakak ni; nan kpanbal ŋaank. k tun toomii Benn Hadad. Sylvie kpanbal nba kɔɔn Damas. 3K paakɔɔ ŋaant k tii mɔk lol nam leeb nan bianŋinba tii baanba din be na; guotil n teena likilii nan Salma. Mɔtana, potil fin nan Islaël kpanbal Baescha mɔtaauk nam Islaël kpanbal, wun nyinn u kunkɔnkɔnna nan n buol.4Ben hadad gbiint kpanbal Asa dudukit mannŋ, k tun u kunkɔnkɔnna Saakab nan b kunkɔnkɔnna a bin Saan lek Islaël digbana b din nyann Ijjon, Dan, Abel, Maïm, k biil Nephthali doo ni kpaafia jeet. 5Yue nba Baescha gbat linba tun, k u nyik k ji k ŋamii maa Rama doo. 6Kpanbal Asa taan jab nba kul be Juda tinŋ ni k te b saa jii tana nan taabii nba k Baesha tuu dia k ŋamii maa Rama doo; k b jiil k saa ŋamm maa Gueba nan Mispa doi.7I yuo manŋne k sɔkinii Hanani saan kpanbal Asa buol wunba tie juda kpanbal k k yetɔ a, kiman faa deen Sylvie kpanbal paak, ŋaan k deen kimongbennu yennu na paak teen k kpanbal Sylvie kunkɔnkɔnna na Ciaal a nuu ni. 8Ethiopiens tieb na Libyens tieb k buonbin kunkɔnkɔnna na taantolit nan taanjakila bonciann, kaa? ŋaan yaa maa kimongbennu paak nae teen ku te k i nyannib a nuu ni9Kiman kimongbennu i godii tiingboonŋ nan kul, k fiit sɔmm binba pala be nanɔ; a tun jatiiwa, kiman laa nyii mɔtana k saa i sii tun be tɔbii nie. 10K mɔmaan na donn Asa wutuol, k sol yennu sɔkinii na k kɔɔnɔ dansaalik, kiman u wutuol doo u paak, l yuo nae k Asa piin k mukisil niib na siab.11Tuona nba kul din tun naan piinu k saa tuu i joontu i kul sɔb be Islaël nan juda kpanbala balkpelii gbonŋn ni. 12Asa nba din dii naa, i bina piintaa na ŋanyia nie, k yialu sool u taa k u wɔb, k dii waahala k ji yial; ŋaan u di k boi yennu sommil po, ŋaan saa tebila buol.13K Asa dɔɔl gɔɔn nan u baaba na; k kpeun k mɔk u naan bina piinna na yenn. 14B din piiu, kaauk nba k b din gbiil k i be kpanbal David duo ni na b din paanɔ gaado paak, k tie tulqqlii k ŋamm u gbanat k piiu k juo bonnunubit k i tie u baakil.
Chapter 17

1Josophat, bija gaal u naan. 2U din ceekin u niib k b paal k saan k ɔn nan Islaël tieb, u din tun kunkɔnkɔnna, k b saan Juda doi nba k b maa joonn lint na; nan juda dolia, nan doi nba k Asa din fat k i be Ephlaïm yent ni na.3Kimongbennu tie piisin Josaphat paak kiman u din somm piinpiik naan binbenŋ nan David, u baa nie, k k jiantil tingbann Baal-lii. 4U din jiantil u baaba yennu-e k saak u seenii, k k waa Islaël tie binbenŋi.5Kimongbennu din tul Josaphat naa panŋ u niini, k u fit dia juda yent, k niib na kul baat nan piinii k teenɔ, k l te k u mɔkitil k bia laat baakil . 6U din waa kimongbennu na palpaali , k bit tingbanjiantboa nan cicepuok Azalia na ; ninnant , Juda tinŋ ni .7Waa di naan bina ŋantaa ninŋ k u tun saakab a bin saan Juda dei ni k sakii wantib yennu sennu ; ŋamme tie Ben Haïl , Abdias , Zachalie , Nthaneel nan Michée . 8k u tun manntieb nan Levites nba binba k yiib gbanjuuokit nan ; ŋamme tie Schemaeja , Nethania , Zebadia , Asël , Schemilameth , Jonathan , Adonija na Tob . Adonija , lévites nan manntieb Elischama na Jolam . 9Bdin jiin kimongbennu sennu gbuonŋ k lin nann Juda doi kul ni k tumii niib na .10Kimongbennu yennu te k jaŋmaanii sud Juda digbana nba kook k liint na . K b k faa Josaphat tɔb . 11K philistins siab din jiin likilii nan piinlia k Alabes din baat nan b piinii , pei tusaa ŋanlole nan ŋanlole , k buunii tie tusaa ŋanlole nan kobii ŋanlole .12Josaphat ŋamii laat panŋ k pukii , k maa ŋapaala Juda oi kul po , k l tie sianba k b bekii jeet . 13K te k tuona yaabit Juda yent ni , u din mɔk kunkɔnkɔnna sakaab Jelusalem .14 Guotil b baaba naakuut yaabt , Adae din tie kunkɔnkɔnna nba nyii Juda naakuut ni saakɔɔ . U din dia kunkɔnkɔnna tusaa kobii ŋantaae . 15K wuunba kpiau din tie Jochonan-e k u dia kunkɔnna tusaa kobii ŋanlee nan piinnin . 16K wunba pukin paa bantaa ni tie Amasia zikli bija k dia kunkɔnnu tuaa kobii ŋanlee ; ŋɔɔ Amasia din nyinn u mɔnŋ nan u saa tun kimongbenu tuona . 17Wunba din tie kunkɔnna saakɔɔ nba nyii Benjaminn Naakuut ni na din tie , Eliada-e u din tie kunkɔnnɔ nba yiabe ; k dia kunkɔnkɔnna tusaa kobii ŋanlee k b dia naagbankɔnŋa nan talbana . 18K wnba din waa paa u paak tie Zozabad. K u dia kunkɔnkɔnna tusaa kobik nan piinnii . k bia mɔk kunkɔɔn jatiat . 19B din tie damm nba be kpanbal tuunni u bia din kaan kunkɔnkɔnna ; digbanjaanlia nba be Juda tinŋ ni .
Chapter 18

1Josaphat nba din mɔkit k la baakil yoo nba k u lol pookɔɔnt k l tie u bija nan Islael kpanbal Achab bipoo . 2K bina gal waan k Josaphat , din sik Samali doo ni a wun foont Achab . K Achab din tien Josaphat nan binba waa u puolpo nanjilima k kpii pei nan nei bonciann , k tiem jaamm . U din yabil a wun sommɔ k bin lek Ramoth doo nba be Galaad-na . 3Achab , Islael kpanbal yet Josaphat Juda kpanbal , k boiɔ a ; A saa cianin k man saan lek Ramoth nan Galaad-aa ? K Josaphat jiina yuo nba kul k a tie siil nan tiin saan lekib-aa .4ŋaan k Josaphat yet Islael kpanbal : N balmaanŋe ŋaant k tin boi kimongbennu waa . 5Islael kpanbal nyiin sɔkinniinba , k b kann tie nan kobii ŋanna nawa , k u yetib : N saan lek Ramoth na Galaad , kuo n daa saa ? K b jiina , '' Saant k lekib , yennu jiinb k tiem kpanbal nuu ni waa .6ŋanne k Josaphat boi a : Kimongbennu sɔkinii sɔɔ kaa k t saa fit te wun boi sommil-ii ? 7K Islael kpanbal jiin a , yenɔkɔɔ be , ŋɔɔe tie Michée , jimla bija ŋaan n namɔe , kiman u k mi sɔkin balŋanii k jiin n po , u tuu sɔkint bonbiile k jiint u po ; k Josaphat jii a : A daa yeen nna . 8Lyuo k Islael kpanbal yiin u tuontunna saakɔɔ , k tumɔ a wun saan yiin u tuontunna saakɔɔ , k tumɔ a wun saan yiin Michée jimla bija k wun baal yian na .9Islael kpanbal na Josaphat , Juda kpanbal , k sɔɔ kul kal b naan binbiintaa paak k lia b naan liantaa . K kal Samalia duo taamɔkul yial ni k sɔkiniinba nan sɔkint maa b tɔɔ . 10Sɔkiniinba manŋ yenɔ , wunba sann tie sedekias kenaana bija ; din jii kut k nan yiina , k yet a : Kimongbenu nba paak linba na a saa jii yiinae k kɔn nan Syliens tieb k buontib . 11K sɔkiniinba sɔkin nna k yetɔ , dommi Ramoth na Galaad ! K a saa la nyannu . Kimongbennu saa jiinb k tiem kpanbal nuu ni waa .12ŋaan toomin nba saa a wun yiin Michée na poŋ donŋ yetɔ , guotil sɔkiniinba sɔkin kpanbal , nyannu nba ŋaan poe . 13K Michée jiin a , kimongbennu nba fo sann ni . N saa pak linba k yennu yaa ma pak-e . 14Waa dɔkit kpanbal Asa buol yoo nba k kpanbal yetɔ a Michée , ti saan lek Ramoth na Galaad . Amii kuo ti daa saa ? K Michée iij'a , saant k lek ,i saa laa nyannuwa ; k b sii be i nuu ni .15K kpanbal yetɔ ; a li-i tie k a piak nanin kimongbennu saan nie , fan pak balmɔnii . Taalmunŋae k n saa pak a linba na ? 16K Michée jiin-a : N la k Islael tieb kul yat juant paak nan pei nba k mɔk pekpalk na , k kimongbennu yet-a niib nan k mɔk tɔɔndaanɔ , ŋant k sɔɔ kuol n kun u ŋaank ni na palmaasil .17K Islael kpanbal yet Josaphat a : N k paka na u k ban pak sial k l tie bonŋann k jiin n po-o ? u tuun piak bonbiil k jiint n po . 18K Michée yet , gbiintil linba k kimongbennu piak n la k kimongbennu kal u nan binbintil paak k yendɔunŋ ni kunkɔnkɔnna see niidiintu po na ninganŋ po .19K kimongbennu boi a ŋmee saa saan kpann Achab wunba tie Islaël kpanbal , k wun saan k b saa kpiu ? K malakanba na yemm tuu yet yenn , k leeb mun n pak leel .20Nan seek nba tan baal k yet kimongbennu min saa kpannɔwa .21 K kimongbennu boiɔ a : A saa kpannɔ n lee ? K seek na jiin a n saa saane k te k sɔkiniinba na kul n faal faak , k kimongbennu yet : Ii saa k saa kpannɔ , Asaa nyann .22Guetil l yoo na k kimongbennu jii faak seek k tie sɔkiniinba nba be nan moie ni . ŋaan kimongbennu senn nan biilu sii be a paak .23L yuo k Sedekias , wunba tie kenaana bija nkin Michée k peḃɔ , a sɔn laaniiye k kimongbennu seek nyii n buol k baal tan pak nananii ? 24K Michée yetɔ , a : A tan saa bannil yoo nba k a gal diiuk lanpool na diiuk lan pool ni k saa bɔl nae .25K Islaël kpanbal Asa yet u saakɔyenɔ a soot Michée k saan nanɔ Amonn , wunba tie duo yudaanɔ Joas wunba tie kpanbal bija . 26A betib k bin kɔɔnɔ dansalik , kii teenɔ jalpeinn nan nyun kuukɔɔ , k tan tuu yoo nba k n tan saa jen nan laafia . 27K Michée yet l tie k a jen nan laafia , ŋann ŋalin l wann nan kimongbennu k pak nanime na k bia yet a : '' Sɔɔ kul n gbaant linba k pak ''.28Tɔn k Islaël kpanbal na Josaphat , Juda kpanbal fiil saan a bin lek Ramoth duo na Galaad yent ni . 29K Islaël kpanbal Asa yet Josaphat a : Tan saa tɔb na , n saa lia tanyanae , ŋaan finni lia naan liant . K Islaël kpanbal na lia tayana k saan tɔb . 30K Sylie kpanbal dɔnŋ tul u taantolit saakab na mɔb na daa kpi , bik koo niikpel , ŋaan yii kpi , Islaël kpanbal na kuukɔɔ .31Taantolit saakab na nba la Josaphat yuo nba k b kul yet nan ŋɔɔe tie Islaël tieb kpanbal , k b kaan liintɔ a bin lekɔ , k Josaphat fa wuuyiikini , k kimongbennu yennu fatɔ k te leku na yakib . 32K taatelit saakab na bann nan ŋɔɔ kaa tie Islaël kpanbal na , ŋanne k b nyik u weiɔ .33ŋaan k sɔɔ yek peenu k l suol Islaël kpanbal tɔb liatil nba tie naagbankɔnŋil tintaanbuol ; k gal suol u palbiil , kpanbal mɔɔ nan wunba ŋmakitil u taantolu na , a u la danŋa , ŋmantil k nyi tɔb na ni . 34Yoo nba k tɔb nunii mɔnn l daal na ; Islaël kpanbal ji kal denn taantoluk nak took Syliens tieb na daa juok k yennu taa ba k u kpo .
Chapter 19

1Josafat, yuda kpanbal din ŋmat kun u ŋaak ni nan laafia, yelusalem duo ni. 2Yehu, Hanani bija kangbennu sɔkini na, din saan u buol , k sa yet kpanbal yosafat a: adoukin l ŋan nan fan som tondanm nan binba k luon kangbennu u? faa tun linba nae tien k kangbennu wutuol duo a paak. 3ŋaAn bonŋnsial lek be a ni, kimaan a te duo na pata bot, ki bia te ka pal tun nan kangbennu loom.4Yosafat din kua yelusalem e, ku bia din lin k buolu na sunsukin k gɔnt b laanyi beelseba k saa tuu Eflaim jual, k u te k b ŋmat jin kangbennu buol, b yajamm yennu. 5wuu din gann bal buula k kaam yuda bigbangbeŋa na kul ni.6ŋaan pak tul balbuula na a : ii mi yaa sii bu maan bianŋinba. ii ki dia nisaali yiikoo kaa ki bu buut, ŋaan ki dia kangbennu yiikoo e k u sii be nani yuonba ki yaa yin pak gbint maan.7Muataa na, nba k kangbennu jaŋmaan tinu be ii paak na: Ii cek man ii tuuona ni, kimaan kangbennu t yennu ki luon yin ŋmab, kuo kii mɔk luktin, kuo kii gaan niib maan.8Yuonba k b din tunn Yelusalem duo ni na, k Yosafat din gann Lefit tieb, nan manntieb, nan tuandasiab, a bii tie balbuula, kii bu binba biil kangbennu sennu na, nan duo maan. 9U din tulb yikuo nba a: i si tuun in nae, nan kangbennu jaŋmaami ni, kii saak u mɔb nan balmɔni nan palpienn.k li tie yuo nba kul kii ninjasua tan nyii doi na yenn ni, k baal nan u maan, k li tie nikpinu maan, kuo k tie wunba biil sennu, kuo wannu na, yin wannib fanu baa saa dia b monŋ bianŋinba, buut yuo, k l daa te bi ŋami kua biit ni k biil kangbennu. Ii kii sak nna ŋann yinm nan i ninjamm na saa e kangbennu wutuol n do i paak, ŋaan lii tie ki tun i tuonafanu, ikan kua bii t ni.11Manntieb yudaanua Amalia esi mɔk yiikuo ki goli yenjiant maan kul ni, k Sebadia, wunba tie Ismael bija, k tie Yudaa yudaanua na, sii mɔk yiikuo ki bu maan nba bial, Lefit nba tuo tie bii golii k tu te maan nba k balbuula paak na, lin tunm nna. Cien i monŋ, ki dia kpaamii na, k kangbennu saa somm binba tuun tuonŋana.|.
Chapter 20

1La din gal nna, Muab waas nan Amon waas, k pukin Maoni tieb, k b saaan lek Yosafat a bin kɔn nannua. 2K b saan k saa bet Yosafat a: niib bonciann nyii, laji mɔk kpinŋ yakliel po, k baat a bin leka b dɔnŋ fat Asasona Tmal al duo na sanliele tie Engedi.3Nan u jaŋmaami ni ,Yosafatdin mial kangbennu k boi sommil po, ŋaan te k b lol moi yudaa kul po . 4Yudaa doi kul ni niib taan lieb a bin boi kangbennu sommil po.5Yosafat dinsaan set b sinsuuk nie, ŋamm na Yelusalem tieb taan k be kangbennu ŋaasakak dindonjopaann na ni tuuan po. 6ŋaan yet a: kaangbennu,t yaajamm yennu, a k tie yendɔnŋ ni yennu kaa, fin kaa dia doi nba kul be dulinyaa na ni, fin kaa mɔk panŋ nan yiikuo k sua kaa k saa fit kɔnnaana nii? 7Fin, o ti yennu kaa bel duo na niib a buolu Islael numm nii, ŋaan jii tinŋ na k tul Ablaham nba ka luonɔna yaabuona mɔkmɔk nan mɔkmɔkii?8K bkal tinŋ na ni, kimaan ŋasaakak a sann po, ŋaan yien nan: 9Lii tie k bonbisial baalt, k tie tɔb, kuo buut, kuo yialbuuk, ŋanni ka kɔn, t saa set ŋaak na tuan po nan na tuan, kimaan a sann be ŋaak na ni, t sa yiikin k tula t fla ni, k a saa gbiintit k bia nyint daami ni!10Gotl muataana,amo waas nan moab waas nan seil jual paak ieb binba buol ku din k nyuii Ejipt duo ni k baat tinŋ na ni, kimaan, b din kokin lint tinŋ manŋe ŋaan k ki biilb. 11Gotl b baa pak jin tit bianŋinba e na. k baat k biel nyiitit a faal na ni , n baa kaa din tult a ti yen na.12O ti yennu, a kan bub a buutii? kimaan t k mɔk panŋ ni bulciɔnŋ nba tuoktit na nunm ni k bia k ban ta sa tien biaŋinba, ŋaan t nunbina paa a paak. 13Yuda jab kul nan b puob nan b was nan b waabis sie kangbennu buol u tuan.14K kangbennu siek sik nibul ciɔnŋ na, benaja bija, Jeiel bija, Mathania bija, Lefit ku be Asaf waas sinsunk ni. 15K Jasazial yet a: I cek man Yuda kul nan Yelusalem tieb, naan fin, kpanbal YOsafat! Kaagbenuu yyet nan : I da ŋmaan k bia daa jiinti mɔnŋ nibulciɔnŋ na tuann, kimaan yimm ka saa kɔn, l si tie yennu e.16Wonn, ii won sik lekt, bii wonŋi baal tsits, luunu yuo nba , i won cetb baauk nba na. 17L k tie yimm kaa n kɔn kɔn na, yimm n lon sinset bua, kii guu, ki i saa la nyannu nba k kaagbennu saa tuli. Yuda nan Yelusalem tieb, i daa taantl kuo k tiin jaŋmaami.Nyinmin k tuokib man, k kaab ennu sii be nanii.18ŋaane k Yosafat tibin tinŋ ni, k yuda kul nan Yelusalem tieb kul baa kaagbennu numm ni, k bi jiant kaagbennu. 19k Lefit tieb nba nyii Ketahit waas nan koleit waas naakuut ni na fiil set k tant nan kunkɔupaaala, k pak kaagbennu, Islael yennu.20Laa yent saayapob ni k b tɔkin sɔnu k saa tekoa paan kuenŋ na po. ba saa yuo nba, Yosafat fiil set ŋaan yet a: ii gbiin man ni, yuda nan Yelusalem tieb! tient i maalin man kaagbennu ni, i yennu, k l sa te yin set fanu. tient Jaada man nan u sɔkniinba k i saa l nyannu. 21ŋua nan niibe n nba pak k gbenn, ku gann yenyjianti na,k b lia b liant na k b lia yenjianti ni na, k sonm kuukɔnna na tuann po, k din yiin yanŋa,pakin kaagbennu man kimaan u nunbatnu kaagbennu.22Yuo nba k niib din piinyani nan ddontl, k Kaagbennu Yennu luon Amɔn nan Moab wass sonu, ŋanm nan Seil jual paak niib nba din kɔn nan Suuda. k b paak'b. 23k Amɔn waas nan Moanba ji jat baa Seil jual niib paak k paak'b k buot'b. Baa paak Seil niib k gbenn yuo nba k b sonmt b niib k b kpi lieb.24Suud nba din baal sian nba k b laat paanpieonŋ, k u got sian nba po k niib yab na, k la k nikpiena dua dua k kaa bianŋ, k sua din k fit paak.25K Josaafaat nan u niib din a bin jii gbanant, k la mɔktuk bonciann, nan bonciann nba mɔk nyuat, k b din tikl bonciann, k tan gbal jiinu. B din jii daaŋant e k jaan tab nikpiana na mɔktuk manŋ, k mann l din yab bonciann. 26k daaŋanna daal k tuok lieb Beleka baaɔk ni, k pul l baaɔk beleka baaɔk, k l sann lek daa be nan dinna.27Suuda nan Selusalenm niib nba k Josaafat din b kpanbal, ji din ŋmat nan palpienn Selusalenm. K maan kaagbennu din tul'b palpienn waa nyinn'b b datai nuu ni na. 28B kun Selusalenm Kaagbennu ŋaak ni. k pieb naagbai nan duunti nan katkai.29K duo kul kpanbala ji sian Kaagbennu jaŋmaani, yuo nba k b gbat nan Yennu din kɔn k nyann Islaeltieb datai na. 30K Josafat ji be manu ni, k Yennu tul'ɔ fuon l kul a po.31K Jsaafaat din tie Suuda kpanbal. U din mɔk bina piinta nan ŋanmu, k gaal naan, k kal kok paak bina piinle nan ŋanmu Selusaalenm. B din yi u naa Asuuba k u tie Siilsi bipuo. 32U binbenŋ din tie u baa Asa binbenŋ, u din k lebtl k tuun lin nba tuok yonmdaanɔ nunm ni. 33Kunkona paak tingbana jiantu lek bia din be, k niib pala din k ŋanm lol nan b baanba Yennu.34Josafaat tuona nba tenn tuoncincina nan tuojuonti be Anaani bija Seu diani ni e, k l be Islael kpanbala kpanbala kadaaɔk ni.35L puolpo Suuda kpanbal josafaat din taan nan Islael kpabal Asaasia nba k u binbenŋ din k ŋan na. 36U taan nan'ɔ a bin tien ŋalngbenŋa nba sii saa Taasiis e. K b saan tien l ŋalnt Etsiaɔn-Gebel duoni ni e. 37 ŋann e k Dodava bija sɔkni Eliesel, nba be Maalsa sɔkn kɔn nan Josafaat, u din yet a: faa taan nan Asaasia napaak, Yennu saa biil a tuonn, k ŋalgbenŋa yie yiel, k b ji fit saan Taalssi
Chapter 21

1Yuo nba k Josapha din kpuo , b din piiu b ŋaak kakul ninŋ David digbanni . U bija Jolam din gaalua . 2Jolam din mɔk yualib k b yaaba , b kuul din tie kpanmbal Josaphat waat-e . B din tie nne Azaria , yehel Zacharie , Azarihou , Michaël nan Chefatia . B baa Josaphat din tuulb . 3Paab nba gbenŋ k mɔk likli , nan likli kuut ( liktan ) nan buona nba mɔk yuat-buocian , k bia caabib Juda digbann nba din mɔk panŋ . ŋaan Jolam naan , ŋuae ku din gannu , u din tie u bipkeke .4Jolam din gaal u baa-naan , k waann wasa kaal bianuba . U din te k b kpii'u yualib kuul nan minita nba din be naani ne kuul . 5Jolam din mɔk bina piitaa nan ŋanle , yuo nba k din dinnua naan . U naan din weii bina ŋaannime Jelusalem .6ŋaan u tak u munn din k ŋaan nan Islael kpanmbal ne-e . Nan Achab nba buolu ne k maan u din kuan Achab nba buoluni bike . U din tie l ba kuluone k tie kaagbennu . 7Ama kaagbennu din k luo wungben Dafid buolu k maan ŋue din din tie dɔnnu naan kpanmbal . Nnee kuu din puo nan b buolu a , si tunn bee Jolusalem.8L din tie Jolam naan yuo k Edom nigbɔnŋ din kɔn k faat naan Juda kpanmbal , k dinn b naan . 9Jolam din jii u sijemm sakab nan b kunkɔn tiat kuul k paan pann , nan kunkɔn lɔla kuul , ŋaan Edonit kpanmbal tun nan kunkɔn lɔla nba din cet k luom . 10L biin kaka nan din ne Edom buolu ji waa Judae . Liban digban din fii liyuo k kɔn k paak Jolam , k maan u din k calin kaagbennu u yaajam yendu .11Jolam din kaan tingbana malunŋe juol paak k tingban-maana din maan Juda jual paak k maabt solusalem nan juda niib a bind waa balmoni yendu .12Dasial Jolam gaal yendu tuntun u Elie kaadaɔk k u yaa anne kaagbennu nba paake-ne , k tuul David a yaaja , kaagbennu yendu . 13A k tɔkinŋ a baa Josaphat sanu nne-e kaa a yaaja Asa juda kpanmbal . A gaal Islael kpanmbal tuonne tuntunna-e fiine te k Selusalem nan jada tunn k jiantl faɔk yendu nan Achab buolu ne . Fin ne din kpi a munŋ yuatib binba din cia-ne . 14L paak e , k kaagbenu saa faa nan yial biu , a niigbɔnŋ nan a waat nan a puob nan a mɔkt kuul . 15A mɔnŋ , yial buoli-buoli saa suola , ŋaa yen tu saa gbata dal-dale , kaka nan yuo nba ka puol tasa put k nuat liaa a gbanant paak .16K kaagbenu te k Philistin nba nan Achab nba , Etiopiens nba natani k faa Jolam tɔɔb . K kɔn nan kpanmbal nan duo juda k pat-kua . 17B din faat l duo buona kuul nba din be kpanmbal nan dikun , k suol dansali , kpanmbal waat nan u puob . Biyenku din ten k b be Ahazia buol .18Liyuo nba din gaal , k kaagbenu te k nuakinŋ yialu suol kpanmbal , yial-kangbenuk , nuat yialu . 19K da gal , daa-ŋanle daal , yialu maanŋ kua puo linŋ k put k nuat yii k liaa u gbanant-paak , kukpuo nan faala nba yaab . Nne ku niib din k juo mu u kuu paak nan ba din tu juot u yaajanm-ni-ne . 20Jolam din dii nan k mɔk bina piita nan ŋanle . K din dia naan bina ŋannii , waa din kpuo , sua din k paabi . B din piu Dafid digbanni nŋe , ŋaan l din k tie kpanmbala kaɔk-ni .
Chapter 22

1selusalem tieb lukit Akazia ,u din tie naasinbike ,k tie solam bija ,a wun gaal u naan yiel ,k maan u yualb bia din kpiib yuo nba k Alab niib din kua k lek Judaa tieb sijenm, na ,l paak e tien k Akazia ji tie bat judaa.2Udin mok binaa piinlie k dii naan selusalem ,u naan sann din tie Atali,k u tie Omlii buolu ni bik.3Akazia din tok Akab ŋaatieb bontitiete k maan u naa din kpanua kpaan biite .4Ku tie lnba k yennu k luon ni ,nan niib nianŋ nba tun bianŋnba na ,u baa nba kpo Abab ŋaan niib kpaanua nan bonbiil .5Ktokin b kpaanii paak ,k jua nan ,yolam ,Akab bija ,Islael baat ,saan k ko nan Asayel,silii bat Ramot gaalak tinŋ ni ,kunkonn ninŋ,siilii tieb jaanm ,bat yolam6k u jii tun Islael,a wun tieb u fiat ,k Akazia wei duo manŋ ni a wun fuont yolam k maan u din jaanm bonciann.7yennu tokin u fuolin manŋ paak k baal nan yuu bonn Akazia paak,waa baal lenŋ yuo nba ,k ŋua nan yolam tuokJelu, Nimci bija,yennu din gann ŋua e k u tie bat ,a wun kpi Akab ŋaatieb kul.8Jehau jii tun linba k yennu yaa wun tun na Akab niib paak ,k u tuok u duo ni,yudanm ,suda yab nan ,u yab nba tun u buol k kpiib kul.9ŋaan ,jii lin k kpaan Akazia k u saan k laan samali ,k niib suolua k jen nanua ,b baal nanua jehu buol k a kpiu ,k piu kauk ni ,k maan b din yet a : Akazia tieb Josepla ŋaak ni ,nilua ,k luon yennu nan u paal kul . Akazia ŋaa tieb buolu nua jii kanfit di naan .10Atalii bat Akazia naa,waa gbat u bijaa kuun ,k u ji kpaan a wun kpi suda tieb bonjaii kul.11Yuo nba k u piin k kpiib,Yoseba bat yolam bija ,baal k ji joas kazia bija ,k bolua yennu ŋaak ni diuk nba ni,k b dua ŋua nan puo nba sii tienua jiet ,ŋaneyoseba ,mantua yoyada suda tinŋ ni solambat bija ,Akazia niipuo ,pikin Atalii a u da kpi Joas.12Joas tie yennu ŋaak ni bina ŋanluob ŋua nan bnba guu na.L binaa ninŋe Atalii din tie puo bat suda.
Chapter 23L bina ŋalole ninŋ,Seuoja gbie nan gbankul, k lol lola nan kunkɔnna batnba nan kobn na, Selokanm ija Asaalia, Seuokanm bij Ismaael,Obed bja Asaalia Adaaja bija Maaseja, nan Siikli bija Eliiskaafaal.

3K nibul na kul lol lola nan Yennu ŋaak kpanbal. ŋanne Seuojada yet'ba: gotl man kpanbal bija Saadia manŋ, nan Kaagbennu nba pak k jiin Daafiit waas po na.4gotl yaa tien bianŋ nba.Yuo nba k manntieb nan liefiitnba tuun tuonnfuondaal, niib na bɔkt taal munta yenn sii guu Yennu ŋaak na,5Niib bɔkliel sii guu kpanbal ŋaak, k bɔkliel mun sii guu Sesuod tanmɔb. ŋaan niib na kul ji sii sie Kaagbenu ŋaak na luoli ni.7Liefiinba saa lint kpanbal na kul po, sua kul sii dia jatiat ni, wun nba yet k kua Yennnuŋaak na ni tie bin kpi'u e: I sii sie k naak kpanbal yuo nba k u nyi nan yuo nba k u kua.8Liefiitnba nan Suuda niib kul tuo wannu nba kmanntua Seuojada wann na. Sua kul nyinn jab bin nba bin nba tuu saa piin tuonn, nan bin nba tuu saa juont tuonn fuon daal, k maan manntua Seuojada k tuo bɔktu ii be i sinsuuk ni. 9Manntua Seuojada jatiat kpana nan naagbankɔnŋa k tul saakab nan waas nba tie kpanbal maalu ni batnba na, k ji sii be Yennu ŋaak ni.10K b lint kpanbal na, sua kul dia jtiat u nuu ni, la nyii diitu bɔkl k saa ganŋ po bɔkl Yennu ŋaak na ni, k k fɔk nan malunŋ binbintl na.11K b gann kpanbal bija k tul' ɔ danml nan mɔlol siala gounŋ, k ji tien'ɔ kpanbal, kSeuojada nan u waas muan kpan u paak, ŋaan ji yien a: pakn kpanbal man.12Ataali nba gbat nibul nba tiin k yikn k tien kpanbal na kpankul k bia dont'ɔ na, k u baal niib na buol kaagbennu ŋaak na ni. 13k ji goli . k la kpanbal na sie binbintl paak kunkuabuol; k batnba nan lonfaala k b kpia kpanbal; l yuo duo na niib kul ji be palpienn ni, k ji faa loni, yan-yinna yiin k naatuna pieb, k dontl yani yiin. Ataali pat pat u tiat k yien a: b kuat'n ma! b kuat'n ma!14L yuo na k manntua suojada te kunkɔnna batnba yabtn nba baal nan kobk na nakn k yet'b a: Nyint'ɔ i sinsuuk ni man k san nan'ɔ kpinŋ po. wun nba wei u puolpo, i kpi'u nan juk. k maan manntua na bo yet a: i daa kpi'u Kaagbennu ŋaak na ni.16Seuojada lol nan u mɔnŋ niib nan kpanbal mɔlol nba want nan b ji tie Kaagbennu ŋasaakab yab e. 17Duo niib san baal ŋaak ni, k fuukt,k bet bet binbinta nan boninnant kul a, k kpii Baal manntua Maatan, binbintl na buol.18Seuojada tien Kaagbennu ŋaak ni tuonamanntieb, liefiitnba nba k Daafiit din bɔkt bɔkt, k tul'b a bii tuun Kaagbennu ŋaak ni, kii mann mujuonu na nuu ni, nan laadian Muois senni kadaaɔk ni a: b tan sii yiin yani nan kpinkpanmuk b sinsuuk ni, nan Daafiit nba din cab mɔb na. 19K jii tanmɔguula k guu'm ŋaak, k lin fit k nilɔ nba k u binbienŋ k ŋaan daa fit kua.20K jii batnba nba yabt baal nan kobk na, nan niib nba k b tien'm nibaakl nan bin nba mɔk duo niib na ni nan niib kul a, k b jii kpanbal na Kaagbennu ŋaak, k sik nan'ɔ kpanbal ŋaak ni. K tɔkn nan kpanbal na tanmɔjal na po, k ji saa kaan'ɔ kpnbal naan kok paak. 21Duo na niib kul ji din mɔk kpinkpamuk o. K digbann na ji din mei. B din jii juk e k kpii Ataali.
Chapter 24

1Suoas din mɔk bina ŋanlole e k tien kpanbal, k dia Selusaalenm bina piinna. U naa snn din yi Tsiibja, k nyi Biel sieba.2Suoas din tun lin nba ŋan Kaagbennu nunm ni,yuo nba k manntua Seuojada din be u manfuol ni na. 3Seuojada kpaan puob banle k tul Suos, k mal bojai nan bonpoi.4Yuo nba gal Suoas la dudukt nan u saa ŋanm Kaagbennu ŋaak. 5U tikl manntieb nan liefiitnba k yet'b a: Ii saa man Suuda duo ni kgaal likli Islaeltieb buol binn kul, k lin fit ŋanm Yennu ŋaak, i kakt man l paak.6Kpanbal yiin manntɔyudaanɔ seuojada k yet a: Biia paak a k ŋanm nyaant liefiinb nba be Suuda nan Seluusalenmtieb paak, k b baal nan lanpo nba k Kaagbennu tuontunnɔ muois din wann, k Islael niib nba tuu saa taanbianŋ nba, k ŋanm siala lanbounŋ na a? 7k maa kangbatl Ataali nan u waas nyik Yennu ŋaak, ŋaan ŋmat k jiant Baal nan bonninant, Kaagbennu ŋaak ni.8L pkaak tien kpanbal, tkpaa lakl, k senn kaagbeennu k senn Kaagbennu tanmɔb buol, nan-yelpo. 9puolpo k b ji muant yat nan Suuda nan Selusaalenm, a bin baal nan lanpo nba k Kaagbennu tuontunnɔ din wann Islaetieb paanpieunŋ ni, a bin tul Kaagbennu na. 10L paak batnba nan duo ninŋ niib kul ji din mɔk palpienn, k ji baat baa bo saa pa bianŋ nba, k kpie lakl na ni.11Yuo nba j b ji tu jii lakl na k baal nan'n liefiitnba buol, a bin got lin nba be lenŋ, kpanbal sann ni na, l yuo bin nba goli Kpanbal ŋaak tuona paak, nan kpanbal kadadiala nan manntieb yudaanɔ likli ŋmant-tua,ji tuu nyinn l kul ; ŋaann b bia tuu jii lakl manŋ, k jiin l sinsetbuol, b tie nna e daakul, k laat likli bonciann. 12Kpanbal Seuojada din tul bin nba goli Kaagbennu ŋaak tuona, k b tun tanjabltieb nan yɔkcuala nba saa ŋanm Kagbennu ŋaak kuutluula kuo kutŋanmtiebnba saa ŋanm Kaagbennu ŋaak.13Sua kul tun u tuonn fanu,k b ŋanm fanu nan laa luon bianŋ nba, k Yennunŋaak jen l bianŋ k mɔk fant. 14yuo nba k b gbenn, k b jii likli nba tenn k baal nan'n kpanbal Seuojada buol; k b jii k tien Kaagbennu ŋaak bona, k l saa sonm nan tuona nan mujuonu malnt, nan kutsenni nan laka. Seuojada manfuol kul ni b mann mujuonu malnt, yuo kul Kagbennu ŋaak ni.15Seuojada din kpet bonciann e waa k tan kpo. U din kpenn k ji mɔk bina kobk nan bina piinta. 16k b pii'u Dafiit duo ni ŋua nan kpanbala k maan u din boŋann k tul Islael, jii Yennu po k bia jiin u ŋaak po.17Seuojada kuun puolpo, Suuda batnba baal k gbaan kpanbal na nunm ni, k kpanbal ji gbiint'b. 18L paak tien k b nyik Kaagbennu ŋaak, b baanba Yennu na, ŋaan ji ŋmat jiantl Astaltenba nan pata.Kaagbennu wutuol ji din duo Suuda nan Islaael paak, k maa b ji din tie l biit danm e. 19L paak Kaagbennu tun b ni sɔkniinb, a bin jen nan'm u buol. ŋaan b k luon bin gbiint b wannu, k bia k sak'l.20Manntua Seuojada bija gbie nan Yennu siek. K ufiil set niib na buol k bia yet a: Yennu e piak na: Bia paak e k i yet yin cɔln Kaagbennu senni i? k pan yet cain k u mun bia saa nyik ni? 21L k b ji lol lola nan'ɔ, k ji lubn'ɔ tana nan kpanbal nba wann na, Kaagbennu Yennu ŋaaluolu ni. 22Kpanbal Suoas din tiat ŋanm nba Seuojada, Saakaali baanba din tun k tul'ɔ na k te k b kpii u bija. Saakaali kpenn ŋaan yet a: Kaagbennu la wa, ŋua e saa bu buut nan l sɔnu.23Bina nba waa na, k Siili sejenm fiil k kɔn Suoas, k baal k kua Suuda nan Selusalenm, k kppi duo niib batnba kul, k jii bmɔknt kul k saan nan'n k tul Daamaas kpanbal. 24Siili sejenm din baal nan jab waan nna ŋaan k Kaagbennu te k nyann'b k kub'n b nuu ni. Nan baa lek din tie sejebul na, k aan b yet nyik Kaagbenu, B baanba Yennu na, Siili tieb din nyann'b k maan Suoas biit paak.25Yuo nba k b fɔkt nan'ɔ na, k ji bial na, k ji bial be falciaɔnŋ ni, l paak u tuontunna ji in lol u paak, k maan manntua Seuojada waas sɔn paak, k b ji kua k cek'ɔ u kaduo, k ji kpii'u. 26Gotl, bin nb din lol u paak: SikiimeaatbibjaSaabad, Amoniit puo nan Siimlt bija Suosaaabad, muoabiit puo.27Lin nba u waas po, Sɔkniinba bonciann nba pak man nba, nan baa yonm Yennu ŋaak bianŋ nba, ŋann dia kpanbala kadaaɔk ninŋ e. U bija Amuoatia din gaal u yial.
Chapter 25

1`Ammatsia tien kpanbal k mɔk bina piinle nan bina ŋanmu e, k dia Selusalenm duo bina pinnloe nan ŋan-yia. U naa sann din tie Suoadanm , k u nyii Selusaalenm. 2U din tuun lin nba ŋan Kaagbennu nunn ni, ŋaan u din k tun nan u pal kul cib cib.3Yuo nba k naan bona kul din kua u nuu ni, k u kpii u tuontuuna nba daan kpii u baa na. 4ŋaan u k kpii b waas, k maan u din cɔln Muois senni kadaaɔk nba dian lin nba, nan Kaagbennu din wann lin nba u senni a: b kan kpi waas b baanb paak kuo k kpi baanba b waas paak,ŋaan b saa kpi sua kul u biit paak e.5Amaatsia tikl Suuda jab kul, k bɔkt'b yaaja ŋaak ŋaak, k batnba saa dia tusl tusl, k lieb mun dia kobk kobk, b saa tien nna e Suuda nan Bensaamin doi ni; k ji kan nikant laa jii bina piile ji saa. K b la jab tusa kobiinta, bin nba saa fit dia kunkɔn jatiat, bin nba saa fit yek kpann kuo k tɔtalbann.6K bia jii likli taalanba kobk k tul Islael sejenm kokbt a bin baal k taan'ɔ.L yuo k Yennu baal u buol k yet'ɔ a: OO, kpanbal, a daa te k Islael sejenm saa nan'i, k maan Kaagbennu k taa Islael po, nan Eflainm waas kul po. 8l i tie k a saan nan'm yuo nba k yin yaa kɔn kunkɔnn nan panŋ kul, ŋaan Yennu saa te k yin baa i datai nuu ni wa. K maan Yennu mɔk panŋ k sonmt niib, k bia mɔk panŋ k te k t baa.9Amaatsia ŋmat yet a: n saa yey bee k jiin likli; talanba kobk nba k n tul islael sejenm na po o? K Yennu nilɔ na jiin'ɔ a: Kaagbennu saa fit jiin'a k l cie lin nba na paak. 10L paak Ammaatsia ji din bɔkt nan sejenm nba nyii Eflainm na, lin fit te k jab manŋ n kun b duo ni. ŋann b ji din ŋmat kun nan palbiil, b wutuol din duo bonciann suuda paak yuo nba k b ŋmat kun b duo ni na.11Amaatsia la gbankul, k jii u niib k b saan, k b saan k saa guul Yalin jagbaak na ni k kɔn k nyann Seil jab tusa piik. 12K Suuda waas suol tusa piik fuotb, k saan'm jual yul paak tanfiaɔk ni, lenŋ e k b kpii'b k b tien yann.13Tɔn, jab nba k Amaatsia ŋmat jiin'm a b daa saa kɔnn na, ŋmat saan lek Suuda doi, laa nyii Saamaali k saa tuu Bet Olonn,k kpii niib tusa ŋanta k bia jii b mɔknt bonciann14Yuo nba k Amaatsia paak Edomiitnba k ji ŋmat kun na, k jii Seiil waas faak yenni na, k b ji tie u yenni; k u ji gbaa b tuann, k mann bonnunubt malunŋ k tien'm. 15L paak Kaagbennu wutuol duo bonciannk jiin Amaatsia po, k u tun sɔkni u buol k u yet'ɔ a: Bia paak e kpaan faak yenni l niib buolu ni, ŋanm nba k fit fat niib a nuu ni kunkɔnn yuo?16Baa laa piak na, k Amaatsia yet'ɔ a: b jii'a a i tie kpanbal kpaantua e e? Sietl n nbuol na, kuo a luon bin buo'a e? K sɔkni na sietl ŋaan yien'a: n la nan Yennu lol a wun biil 'a e, k maan a tun lin nba k ŋan ŋaan yet fan gbiint nkpaani.17ŋann nba gal k suolu suol, Amaatsia Suuda kpanbal tun k yet Islael kpanbal Seeu bija Suoakaas bija Suoas a: baat tin la lieb nan manu ni !18Islael kpanbal Suoas jiin a bi yet Suuda kpanbal Amaatsia a: kunkɔnbat maatk k yet a Liiban kpanbal nyankpankuonn a: tul a bipuo k wun tien n bija ! ŋann e k muuk ni bonkobiit nba Liiban, ji gaal k ciel ciel kukonbaamaatuuk manŋ. 19A k kɔn k paak Edomiittnba nba a dukn k a pal ji man, a ji luon fan wann japaat e kii dont a mɔnŋ. Ii be a ŋaak ni. Bia paak k a luon fan nan fala nba kan mi gbenn a paak , k biil a mɔnŋ k bin biil Suud a?20k Amaatsia k luon wun gbat, k maan Yennu ponŋ dɔnŋ suol nan u saa nyin'ɔ u datai nuu ni wa, k maan u kpaan Eonm duo ni faak Yenni. 21ŋann e k Edonm kpanbal Suoas , sonml paak, ŋua nan Suuda kpanbal Amaatsia,k b tuok lieb Bet SEemmes nba Suuda yent ni na. 22Islael paak Suuda, k sua kul tin k saan uŋaak ni.23Islael kpanbal Suoas jii Suuda kpanbl Suoakaasbibja,Suoas bija Amaatia, k saan nan'ɔSelusaalenm, k laa bit Selusaalenm juonjal nba k b yiEflainm tanmɔb ,k saa tuu lɔtk ni Tanmɔb, k l fɔknt tie nan tabana kobiinle na. 24k jii liktana kul nan bona nba kul be Yennu ŋaak ni, yuo k Obed Edonm din tie guutua, nan kpanbal ŋaak ni faal kul nan (Otaasnba) k ŋmat nan'n Saamaali.Suuda kpnbal Suoas bija Amaasia bia mɔk manfuol k saa janŋ bina bina piik nan bina ŋanmue, Islael kpanbal Suoakas bija kuun puol po. 26A maatsia tuona nba tenn, l piinu nan l juontu, ŋann k dian kadaaɔk na ni, ŋnan dian Suuda nan Islael kpanbala kadaat ni e.27Yuo k Amaatsia fɔkt nan Kaagbennu na, u ji lol lola u paak Selusaalenm, l paak u din tin k saan Laaki ŋaan k b tɔki u taa kaa kaa nan Laaki waa k saa kpii'u. 28K b jii'u k kpien'ɔ tantelt ni, k taani dat k kun nan'ɔ k saa pii'u ubaa buol Suuda duo ni.
Chapter 26

1Suuda niib kul jii Osias,k u tie kpanbal, u baa Amaatsia yil ni, k u mɔk binapiik nan ŋanluob. 2Osias din ŋanm maa Eluot duo k jii'u k pukn'ɔ Suuda panŋ po, yuo nba k kpanbal na dual nan u baanba na. 3Osias din bina piik nan ŋanluob e, ktien kpanbal, k dia Selusaalenm duo bina piinŋmu nan ŋanle. U naa sann din yi Sekolia, k u nyii Selusaalenm.4U din tun lin nba ŋan Kaagbennu nunm ni cib cib nan u baa Amaatsia nba din tuu bianŋ nba na. 5U din yiab k kpaan Yennu lonm bonciann,yuo nba k Saakaali di mɔk subni nan Yennu yelntu ni. L yuo,u din kpaan a wun bann Kaagbennu, l paak, Yennu din tun u lonm k tul'ɔ.6U kɔn nan faaliisianba k bet bet Gaat juonjala, Jaabne juonjala, Asdod juojala, ŋaan ji ŋanm maa Asdod yent doi na kul nan lin nba be faaliisianba doi ni. 7Yennu sonm'ɔ ku paak faaliisianba,k paak Alaabna nba kua Guul Baal, k bia maaoniitnba. 8K amoniitnba ji baat nan paab k tien Osias k u sann ŋanmt yat k tuu Ejipt kpaal, k ji ŋanm mɔk panŋ.9Osias maa Selusaalenm juonjal, laa jiiɔgbaak tanmɔb nba tie lɔtk bɔkl, laa jii tanmɔb na bɔkl, nan bianŋ nba k juonjal na bo saa maa na, k u maa l kul. 10k maa juonjal paanpieuonŋ po,k gbiil gbiet bonciann, k maan u din mɔk bonkobt bonciann, k b be jual nan paanpieuoŋ ni. u din kpakuola nan tiwuutieb juat nan paanpieuonŋ na ni, k maan u din tie wun nba luon kpaab tuona bonciann.11Osias din mɔk sejenm nba saa kɔnn paabu paabunan kadadiantua Seiil nan sejenm saakua nba bɔkt'b bianŋnba na,nan kpanbal ŋaabatnba ni yenɔ Anaaniannba wann'b bianŋnba na. 12Yaajaŋaak batnba nan bin nba kɔn kɔnn kann din fiil tusa ŋanle nan kobiinluob e. 13Bdin dia sejenm tusa kobiinta nan banlole, nan kobiinŋmu e tie bin nba saa fit guu kpanbbal u dataak buol.Osias kpaan kunkɔn jatiat, nba tie naa gbnkoɔnŋa nan kpana, nan kutfokli, nan gbanbota nan tal bana nan naaluoba.
16Yuo nba k u ji la panŋ nba gbenŋ, k u ji mɔk japaat, k u pal ji buon'ɔ, k u ji tuun k biil Kaagbennu, u Yennu. k ji k kua Kaagbennu ŋaak ni, k ji saa jokt bonnubt malunŋ binbintl paak. 17 Manntua Asaalia kua u buol ni, nan kaagbennu manntieb piinniin, 18jab nba gbie nan gbankul, k k tuo kpanbal Daafiit paak, k yet'ɔ a: A k m ɔk yikuo, Osias nan fan mann bonnunubt malunŋ k tul Kaagbennu! L malunŋ tie t yal e, tinm manntieb nba tie Alɔn waas, nba k b din luk'b k tul'b u yiikuo, a bii mann na. Nyimin Kaagbennu ŋaak ni na, k maan atun biit a. L kan fit k a tuonn manŋ n don't Kaagbennu Yennu.19Osias nba din daa dia tulaali na u nuu ni na, k u wutuol ji duo bonciann. Waa pakn yul manntieb paak, l taakpaak ni, k ŋaauk piin u nunm po, manntieb nintual ni, Kaagbennu ŋaak ni, malunŋ binbintl nba k b k b juokt mann bonnunubt malunŋ na buol.20Mannt ɔyudaanɔ Asaalia nan manntieb kul ji kpaa ninbina paak, gotlŋaaɔk ji be u nunm po. B ji kakt nyinn' ɔ na-yel po yian yian, u mɔnŋ ji tuo k nyii yian, k mann Kaagbenu te k ŋaaɔk suol'ɔ.21Kpanbal Osias din tie gbaatl kaa kaa nan u kuun, u din saan k saa be kpinŋ po k maan u din tie gbaatl e, k maan u ji din ni Kaagbennu ŋaak ni waa. K u bija Suatanm ji gaal kpanbal ŋaak sakatuk k bu duo niib buut.22Osias tuona nba tenn k u tun, l piinu nan juontu, Ammuut bibja Sɔkni Esaayi din dian. 23Osias kpo k wei u baanba k pii'u kpanbala kaat ni, ŋaan k k taan'ɔ nan u baanba k maan b yien a: u tie gbaatl e. U bija suatanm din gaal u yial.
Chapter 27

1Din mɔk bina piinle nan ŋanmu e k dii naan k kal paak Selusalenm bina piik nan ŋanluob. U naa sann din tie Selusa, Saadok bipuo. 2U din tun lin nba ŋan Kaagbennu tuann cib cib nan u baa Osias na. ŋaan u din kua Yennu jaanti ŋasaakak ni, k yuo kul niib tuu baa biit.3Suosias din maa tanmɔb nba Yennu jiaanti ŋasaakak ni paapo, k bia din maa bona bopna bonciann, jual paak. 4U din maa bona bonciann Suuda tinŋ ni, jual paak k bia maa ŋei nan dituata ful ni.5U din kɔn nan Amɔn waat kpanbal k nyann'b. L binn Amɔn din tul'ɔ likli talenba kobik, Dii yon liita tuta piik,diimɔni yon liita tuta piik. B din pa nna k saa janŋ bina ŋanta.6Suatanm din mɔk panŋ k maan u din waa Kaagbennu u Yennu bonŋann. 7 Suatanm tuona kul nan u tabi fanu nan waa tun lin nba kul, b dian dia Islaael nan Suuda kpabal kadaat ni e.8U di mɔk bina piik nan ŋanmu e, k dii naan k kal kok paak bina piik nan ŋanluob Selusaalenm. 9Suatanm daa din gbenn k b pii'u Daafiit duo ni ku bija Asaas gaal u naan.

Chapter 28

1Asaas din mɔk bina piinl nan ŋanmu e k dii naan, k tien bina piik nan ŋanluob Selusaalenm. U din tun lin nba ŋan Kaagbennu Yennu nunm ni, nan u baa Daafiit nba din tun bannu nba na. 2U din tɔkn Islaael kpanbala sonu e, k taan nann kut k tien Baal ninnanaɔnŋ.3U din jiit tulaali k jokt muu Himnon waat baaɔk ni. U bia din jikt u waas k jokt muu nan niib nba k Kaagbennu din weri'b islaael waas tuann na, nba din tuun lin nba k l k ŋan na.4B din tuu mann malunŋ juot tulaali muu juat paak, nan jɔgbai paak,nan tijakpela kul buol.5ŋann k Kaagbennu te k Siil kpanbal kɔn nyann'b. B din nyann'b k ji suol b bonciann k tien'm dansali, k saan nan'm Daamaas.Kaagbennu bia din te k Islaaetieb kɔn nyann'b, k din biil b tuona bonciann. 6Lemalia bija, Paka din kpii niib tuta kobk, nan tuta piinle dayenn kua ni, b kul bia din tie japaala e, k maan baa nyik Kaagbennu b baanba Yennu na paak.7Sikli Eflainm tabfaalɔ din kpii kpanbal bija Maasesa, nan Aslikanm wun nba din tie kpanbal ŋaak guutieb saakua nan wun nba kpanbal paak na. 8K Islaaeltieb suol b ninjanm ni dansali tusa kobi ŋanle, puob nan bonjai nan bonpoi, k bia jii b faal bonciann, k saan nan'n Saamaali.9Yennu sɔkniisua din be l buol k b yi'u Oded, k u saan Saamaali sejenm tuann po k yet''b a: Kaagbennu i baanba Yennu wutuol e duo Suudatieb paak k u te ki nyann'b k kpii'b nan wutuol nba duo sanpaapo. 10k i ji duki nan yin jii Suuda nan Selusalenm bonjai nan bonpoi k bin tien i tuontunna, ŋaan yinm ŋanin k biil Kaagbennu i Yennu uu? 11ŋann i gbiint k jiin dansali nba k i suol'b i ninjanm buol ni na k maan Kaagbennu wutuol be i paak.12IEflainm duo ni batnba yenm, Suosana bija Asaalia, nan Melsemat bija Bolikia, nan Salunm bija Esekias, nan Adulai bija Amaasa, yet bin nba din nyii kɔnn na paak. 13yet'b a: i kan kuan damsali t ni na, k maan tin tien biitdanm Yennu buol, k ŋanm k pukn t biit. T mɔk biit k Kaagbennu wutociaɔnŋ be Islaaeltieb paaak.14K sejenm na nyik dansali nan tab faal nba k b gaqal na, batnba nan niib na tuann. 15niib nba k b taa b sana na fiil gaal dansali' k jii faal manŋ k tien tiat k lann bin nba yana na. B din tul'b tat nan taasaat, k bia tul'b jiet k b dii, k bia nyuu. B din sual'b kpann k bia jakn bin nba din bak na bonipaak, k kpenn'b b kaati duo ni, Sseliiko, b ninjanm buol, ŋaan ŋmat saan Saamaali.16L yuo Asaab dein tun Assiili kpanbal buol k boi'ɔ sonml po. 17kK Edmiitnba bia baal k kɔn nyann suuda, k bia suol danali k kun nan'm. 18L taakpaak ni, k Fiiliistinba lek Suuda baaɔk nan ganŋ po, k fat Semes nan Ajalon nan Gedelot, nan Sko nan digbana nba lint doi manŋ. Timna nan digbana nba lint'ɔ, Giiso nan digbana nba lint'ɔ, k kua doi manŋ ni.19K maan kaagbennu din skn Suuda, Islaael kpanbal Asaas paak. 20U din baal nanŋmatl Suuda duo ni, k tun biil Kaagbennu. 21K maan Asaas din jii Kaagbennu ŋaak ni mɔktuk, nan kpanbal nan batnba mɔktuk k tul Asiili kpanbal paab, ŋaan din k sonm'ɔ sial.22Yuo nba k ŋua kpanbal Asaas din be palbiil ni, u bial lek din biil Kaagbennu e. 23U din tuu yit sali k tien Daamaas Yeni nba din te k b nyann'ɔ, k yet a: Asiilitieb Yenni sonmt'b, n saa yit k tul'b bin sonm'n. ŋaan b din te k ŋua nan Islaaetieb kul baa.24Asaas din tikl Yennu jaanti ŋasaakak ni tuontuntiat kul e, kul e k yiel l kul, ŋaan luon Kaagbennu ŋaak, k ji maa binbinta Selusaalenm lokl kul po, 25k tien yenlei binbinta kunkona nan juat paak, k jokt tulaali muu k tien'm, Nna e k u din tuun, k dont Kaagbennu u baanba Yennu wutuol.26U sinsinn soni nan lin nba kul juont, l dian Suuda nan Islaael kpanbala tuon kadaat ni e. 27Asaas din kpen u baanba buol, k b pii'u Selusaalenm k maan b di k pii'u kpanbala kaat ni kaa. k u bija Esekias gaal u naan.
Chapter 29

1Esekias din dii naan k mɔk bina piinle nan ŋanmu e, k kal kok paak selusaalenm k saa janŋ bina piinle nan ŋanyia. B din yi u naa Abiija, k u naa tie Sakaali. 2U din tun lin nba tuok Yennu buol nan u baa Daafiit din tun bannu nba na.3U naan dinu bincincinn, ŋmacincinn ni, u din luot Kaagbennu ŋaak tanmɔi k ŋanm. 4U din yiin manntieb nan liefiitnba k taan'm yendo po yial ni, 5k yet'b a: yinm liefiitnba, i gbiint n maan, Mɔtaana i ŋanmi mɔnŋ, k ŋanm Kaagbennu, i baanba Yennu ŋaak, k nyinn lin nba tie jakt Yennu ŋaak ni.6Kmaan i baa nba biil k tun lin nba kŋan Kaagbennu t Yennu nunm ni, b nyik'ɔ e, k ji k goli Kaagbennu lanbounŋ, k tul'ɔ puol. 7B taan luon Yennu ŋaak tanmoi, k kpienn fita, k ji k jokt tulaali kuo k mann nyikcabu malunŋ k tien Yennu.8K Kaagbennu, wutuol duo Suuda nan selusaalenm paak, k u te k kɔna baal'b, k pala biil bonciann k niib laa'b, nan yaa laat bannu nba nan i ninbina na.9k l paak k b din kpii t baanba nan jukbanjai, k suol t bonjai nan t bonpoi nan puob k saan'm dingbanfann ni, k tien'm daaba.10ŋann n luon k n ŋmat lol nan Kaagbennu Islaael Yennu, k u wutociaɔnŋ n nyik tinm. 11Mɔtaana, n waas i ji daa nyikt i mɔnŋ, k maan kaagbennu din gann'i a ii sie u tuann, kii tie u tuontunna kii jokt tulaali kii tien'ɔ.12K Lefiit nba din be tuann na ni, Maasaat amaasai bija , nan joel Asaania bija , nan keatiit nba waas, nan Merariit nba waas, nan kiis Abdii bija, nan Asaaria jehaal liel bija., nan Edenn Joas bija. 13 Nan Eliit saafann waas, simri nan Jeiiel
14nan Jeduutun waas semaaeja nan uuseil.15B din taan b ninjanm k b ŋanm b mɔnŋ k l puol po k saan ŋanm yennu ŋaak nan kpanbal nba wann'b bannunba k ltie yomdaanɔ yennu maan na. 16ŋann e k mann tieb na kua yennu ŋaak ni k saa ŋanm k yiin biit kul nba k b la yenjiantu ŋaak ni k kua muat diok ni yonmdaanɔ ŋaak ni, k lefiitinba saa jii k nyi nann nayelpo k lu Gedlon mɔkl ni. 17B din piin l ŋanmu sinsinn ŋmalik dasinsinn daal e, k ŋmaalik daannin daal k b kua yennu ŋaak baltil ni k bia tien daaŋanniin k ŋanm yonm daanɔ yennu ŋaak , k ŋmaalik dqapiik nan ŋanniin daal k b gbenn .18L puol po k b saan kpanbal Esekia buol k wann'ɔ a: t ŋanm yonmdaanɔ yennu ŋasaakak na kul k gbenn a, binbintl nba k b sii jokin malunŋ piini, nan tabl nba k nbi sii pa mɔsona paanu nan taabl nan l bona kul l paak . 19t kuan bona kul l yial ni, k ŋanm nan tuontun t nba kul k kpanbal Asaas nba din dii u naan k mɔk mɔyetu k biil linba.20 ŋanne k kpanbal Esekias fiil sannyapob ni k tikl duo na ni bat nba kul k b saan yonmdanua yennu ŋasaakak na ni. 21B din saan nan Najaii banlole, nan Pejaii banlole, nan pebit banlole, nan wajaii banlole a bin mann malunŋ naan yent po, malunŋ binbintl po, nan suuda digbann po. k kpanbal yet Aalon waas nba tie mantieb a bin man yonmdanua malunŋ binbintl paak22k maan tieb kpii najii na k tekin sɔn k mann malunŋ binbintl paak k bia kpii pebit na k muan sɔn malunŋ binbintl paak. 23k tan juont baal nan wajaii na kpanbal nan niib tuann, k b paan b nii b paak. 24k mann tieb na kɔk'b k muan b sɔn mannu binbintl nyakl, k l tie Islaael tieb kul biit paak ; k maan Islaael tieb kul biit paak e k kpanbal din senn a bin mann mujuonu malunŋ nan yenbɔm malunŋ25U din te k Lefiit nba e be yennu ŋassakak nan nanwokla, nan yeli, nan biat nan Daffit senni na. Gaad nba din tie kpanbal nunnyuantua nan Naatan yennu sɔcni. k maan ldin tie yennu sonu e k u wann u sɔkni nba. 26Lefiit nba din be linŋ nan Dafiit bonmumuat na e, k mantieb mun be lenŋ nan naatuna.27Esekias i tul mɔb a bin mann mujuonu malunŋ manu binbintl paak, yuo nba k mujuonu malunŋ manŋ piint na, l yuo mun na e piint yonmdaanɔ yennu yani nan naatuna nan Islaael kpanbal Daafiit bonmumuat na . 28Niib na kul nba din be lenŋ din tuu gbaan e k yii yani naatuna na pieb taa nan mujuonu malunŋ na nba tan saa di buont.29Mujuonu malunŋ na i gbenn yuo nba, kpanbak nan bin nba kul be lenŋ din tuu pɔl b duna e k gbaan fabin, 30 k kpanbal Esekia nan saak a b din tuu yet lefiit nba na a biijiantl yonmdaanɔ yennu nan daafiit nan sɔkni Asaaf maan. k b din tuu jiantl nan kpinkpanmuk o k gbaa k tiib.31K Esekias pak maan k yet a: mɔtana i jii i mɔnŋ k tul yonmdanua waa, baat man nan i piini na yonmdaanɔ ŋaak ni k mann malunŋ k tul'ɔ niipuok. k niib na baal nan piini k mann malunŋ k l tie niipotulu. k binba pal ni din yien na din mann mujuonu malunŋ.32 Niib na nba din jii linba k mann mujuonu malunŋ din tie nei kobik nan piinlole, nan pejaii kobik nan pebis kobi ŋanle. piini na kul din mann mujuonu malunŋo. 33Niib na bia din baal nan najaii kobi ŋanluob nan petit tussa ŋantaa.34ŋaan mantieb na din ki yab, b kua din fit kɔt bonkobit na kul, b ninjanm lefiit nba din somitib nan tuona kaka nan tuna nba tan gbenn ; k sua k mantieb na mun ŋam b mɔnŋ k pukinm. K lefiit nba na din yet b monŋ ŋammu paak k gal mantieb na.35 k mann mujuonu nipotulu malunŋ din tu yab bopnciann , k niipotulu kpapana nba din tuu nyi nat ni mun ya, k manntieb na n muan.N nae k yennu ŋaak ni tuona di tie. 36Esekias nan u niib na din mɔk kpinkpanmuk nan yennu nba din kaan u niib fannu bannu nba na , k l bont din kpil e k tien.
Chapter 30

1tun tontii Islael nan juda kul k bia dian dian kadaat k tul Eflaim nan Manase a bin nbaal jelusalem ,k di pak jaanm . 2Kpanbal nan bi saakab din tien tintaanu jelusalem,k fit dii pak jaanm b din di ŋmalii ŋanlie nie. 3B daan sa fit k di l yo ŋaan kasii malmaa din k yab l yuo k niib bia din k tikil jelusalem.4Ldaan tan baal gbienu kpanbal nan niib na paak.5Bin ji dukin a bin muant Islael tieb kul ,laa jii Belseba ,Dan ,a binbaal jelusalem k di pak jaanm kaagbennu ,Islael yennu sannn paak, niib daan k yab nan laa daan dian bianŋnba na.6K niib saan nan kadaat k tul kpanbala nan b kpaakaa ,Islael nan judaa kul, kpanbal yaa mob paak b yaa:Islael tieb jenin man kagbennu buol,Ablahanm,Isaak,nan Islael yennu buol,k l fit jen ii buol ,ii nyin Asilii kpanbal nii ni.7Ii daa tie nan ii baanba nan ii yualib na,k biil nan kagbennu nan yaa la bianŋnba na.8Ii daa buul ii nunii nan ii baanba na,tulin kagbennu nuu k bal u buol u ŋaŋanŋ nba ku wunnua ku ŋan yuo kul,kii dont kagbennu ii yennu k u wutuol ji daa do ii paak. 9Lii tie kii jen kagbennu buol,ii nijanm e nan ii waat saa la ninbatinu binba tie dabaa ,k b saa jen l duo ni,k l maan kagbennu ,ii yennu mok,lomm nan ninbatinu ,k u kan yetii lie tie kii jen u buol.10Tontii na din duo kul,Eflaim,Manase nan Zabulon,ŋaan b din laabe k sukiib .11L yuo Asen,Manase,nan zabulon sik b monŋ k baal jelusalem.12yennu nuu din be Judaa paak a wun tulb pal yenn k te bin gaal kpanbal nba pak linba na.13Niib tikl a bin din paanu nba kaa datinŋ na jaanm ŋmalii ŋanlie ni,b daan yab bonciann .14Bfiil k luu binbintaa nba k b daan mann jelusalem,nan linba paak kul bi daan tien talalii ,b daan luu l kul cedlon kpenu ninŋe.

16Sua kul daan be u yial nan moiis yuo laa tie bianŋ nba na,yennu niib ,k mantieb jii mosonn nba k lfiit tieb bo tulb na.17Nanniib nba bo be lenŋ na k kin wuul yab na,Lefiit tieb nba daan gann bonkobit nba k yaa bin kpi pak janm na e k wulib ,k jii k tiem yennu nuu ni.18Niib na ni bonciann be k daan nyii Eflaim ,Manase ,Isakal,nan Zubulon DAn ,k wuul,ŋaan dii pak jaanm k kin nan na baal Dan dia k yennu b paak, k ya.kagbennu nba ŋan a di sukilu.19Nan bnba jii b palaa a bin wei yennu,kagbennu b baa nba yennu baa lek k ŋanm b monŋ.20Kagbennu gbat Esekias mialu ,k nyik cab b biit kul.21Lyuo Islael waat nba bo be jelusalem dii paanu nba kaa datinŋ na jaanmdaa ŋanluob e,nan palmann,k daal kul lefiit tieb nan mann tieb dont kagbennu nan bon nunubit.22Ezekias piak nan yan Lefiit tieb nba wot nan yan kagbennu tuonn na,bi bonkobit na nant daa ŋanlole,k maan balk malunŋ,k dont kagbennu b baanba yennu.23B kul taan mob a bin di jaanm daa ŋanlole,k b dii nan palmann daa ŋanlole 24K l maan Ezekias judaa kpanbal bo tulb ,naajaii,tutl,peii tutaa ŋanlole,k saakab na tulb naajaii tutl nan peii tutaa piik,k mantieb bonciann b wuul kasii wuulu.25Judaa niib kul,mantieb nanLefiit tieb nan niib nba nyii Islael kul,nan saanm,nba nyii Islael kul,ko k be judaa bo be palmann nie.26K jelusalem bo be palman cionŋ ni,laa nyii salomon ,Dafiit bja Islael kpanbal yuo sial,jii k baal k tie nna jelusalem.27Mantieb nan Lefiit tieb fiil k tien niib na niipuok,k b kunkɔlaa nan b miatii k tul kagbennu buol.
Chapter 31

1Yuo nba k l kul din gbenn, Islaeltieb nba be na k b yaat saan suuda doi kul ni, k yiel yiel jiantu ciceli, k biil pata, k bial biil jiant gbenŋ binbinta suuda nan Benjaamin nan Efaim nan Manaase nan Islael waas kul din tunn b doi ni, nilɔ kul din be u yent ni e.2Esesia ŋanm senn manntieb yudanm b buolu biitu ni, manntieb nan lefiitnba k b tie salyitkab nan yetŋanm k l tie b uonn k yiin yani nan donta kaagbennu kanŋ tamɔb buol. 3Kpanbbal din tul u mɔknt bɔkn k b mann malunŋ nan ŋmapaani nan jaam yal, nan laa dian kaagbennu senni ninŋ bianŋ nba na.4K u pak niib nan selusalenm tieb a bin tuu tul mantieb b yal k bin ŋanm tun kaagbennu senni. 5yuo nba k bonna din yaat Islael waas k b ji tie b jiet cincina boncincina,Kpamn, siat, dii nan tuluana nan kpaab ninŋ jiet kul nba be. B din tuu baat nan b piik bɔktin bonciann.li nanL mun dun tie nna e nan Islael waas nba kua nan suuda digbangbenŋa ni, din tie b piik bonkobsaakat nan bonkob bit piik ni yenn kua, b din baat nan kaagbennu yal yal kl tie kaasi, k b ji din taan kpeka k l yab. 7B din tuu cint k bel kpekŋanta ni e, k tan gbenn ŋmaali ŋanluob ni. 8Esekias nan kpanbala din tuu baat k goli kpeka k yat yetŋanm k tie kaagbennu, Islael tieb paak.9Esekias din tuu boi mantieb nan lefiitnba kpeka na po.10Nna k manntieb saakua Assalia k tie Sadok ŋaak ni yua din jii yenmnba k b din piin k baat nan Yennu piini, t din dii t bia din gbuo k l tenn yab k maan kaagbennu din yat yetŋanm u buolu paak. ŋaan gotl laa tenn k bia yab.11Esekias din tul yiikuo a bin ŋanm got Kaagbennu yaak ni k b ŋanm got. 12B din baat nan b piik bɔktn yuo kul kasi ni nan kasi bona. Lefiit kanian din goli jetienu paak.K u ninja sehimei din waa u paak. 13Zehel asasia, Naact , Asael,Jipimot,Sosabat Eliel Jismakia,Maacut, nan Bbenaja din tie tuontunna nba k Konania nan u ninja Semei din goli nan kpanbal Esta nan Asalia, yennu yaak bet nba din tul'b sennina.14Lefiit nba k b yi kole k tie Jimna bijaŋua din tie dmɔb guulɔ yendo po,din goli piini nba k tienYennu k biitl bin nba din tie kasi bona nba dont Kaagbennu nan bona nba kasi. 15Digbana nba manntieb din be e na,Edem Minjamin, Josue, Sehomaja, Amalia,Sikania, din be b tuann k biitl yetŋanm ktien bwaali nan yualb nba din taa bɔkl na.16ŋaan b dian bonjai nba tie bina ŋanta k gaal saa, bin nba din kua Kaagbennu ŋaak ni daal kul k tuun tuona na n la bona bɔktin17Nan mantieb nba din k dian nuu kul nan u ŋaak ni, nan lefiitnba nba mɔk bina piinle nan b tuona nan bɔktin. 18B din dian b kul sana puob nan bonjai nan bonpoi, k maan b din tuu ŋanm b mɔnŋ e waa k fit tun kasi tuonna yuo nba kul. 19Alɔn nan bin nba din be digbanŋana nan digbabiit nan bokbt kinkalbua nba be doi na ni. Yaala na b din nyinn siab k b tie jiet k tien jab nb kul be, manntieb naakuuk ni,k bia tien bin nba dian na.20Nan Esaai nba din tun lin nba Suuda tinŋ ninŋ na, u tun lin nba ŋan, lin nba tuak,lin nba mɔn Kaagbennu u Yennu tuann. 21U tun nan u pal kul, k din laat nyannu u tuona kul ni, k luon Yennu u ŋaapo nan senni, nan yikuo.
Chapter 32

1L bona nan l tuonyana nba gal, Asiili kpanbal Sanaselib dɔkb k kua Suuda A wun fat digbana nba mɔk panŋ ni, dudkt tie a wun fat e.2Esekias nba la k Senaselib baal k bia tien siil nan wun lek Selusalenm; 3suol maaln ŋua nan u batnba nan jab nba mɔk panŋ k saa fiil kɔl nyun tuona nba be duo na kpinŋpo; k niib na tuo u dudukt manŋ. 4K nibuliciaɔŋ tikl kɔl nyun tuona kul nan kpebik nba k nyun puub k ce duo sinsuuk ni na. Niib na ji yien a bia paak e, Asiili kpanbal ii baal yuo nba b daa laat nyun, k l yab bonciann i?5Esekias la gbankul, k maa na juon nba k b din bet , k fiin juona k saa tuu l kul a po, k bia maa juon liel nayel po, k tul Milo nba be Daafiit duo na panŋ. Lenŋ e k b naan gbiat nan naagbankɔnŋa.6K lukt duo na niib ni sejenm saakab, k tikl b kul a u buol ni duo tanmɔb buol. K jii pan k yien a: 7gbien nan gankul kii mɔk pal!. Daa tiin jaŋaani k bia dda te k i gbanant jekl. Asili kpanbal nan u nibul nba be nan'ɔ buol k maan u k mɔk pansiak t buol. 8Tinm nan ŋua nisaalk nuu k mɔk panŋ, ŋaan tinm nan kaagbennu, t Yennu e saa sonm tinm; k kɔn k tul't. K duo na niib kul ji kpanbal Esekias paak.9Yuo nba gal, Seneslib, Asiiili kpanbaltun u tuontunna Selusaalenm, yuo nba ku be Laakiis buol nan u panŋ kul na. ku u tun'm k u kpanbal Esekias buol , nan bin nba be selusaalenm na, a u yet a:10Asiil kpanbal Seneselib piak nna i e; ji bin i maaln, bia yaa paak i e k i ji luon yin bial Selusaalenm ninbaatl ni i?11Esekias want'i nan i saa nyi kuun nan kon nan nyunnyuklu n i e, yuo nba k u yien a: Kaagbennu Yennu saa fat't Asiil kpanbal nuu ni i? 12L k tie ŋua Esekias kaa daa biil puokpeli nan kaagbennu binbinta, k bia tul Suuda nan Selusaalenm senni: I tuu saa gbaan binbintl yenn kua buol e, k bia pi bonnunubt ii?13I k mi taa din lin nba min nan n baaba, nan bul kul nba be digbanlia ni ii? Digbana na yenbit k fit nyinn b duo n nuu ni? 14L digbani yenbit nba kul k n baanba din biil na,lann po din fit fa u buolu n nuu ni, k i Yennu n fit k nyinn'i n nuu ni i? 15I daa te k Esekias kpanni, k u bia daa faa faak na buolu, i daa jikt i mɔnŋ k tien'ɔ! k maan yenbisiak kuo tinŋ na yent kuo tinŋ maan k fit nyinn u niib (buolu) n nuu ni nan n baanba nuu ni mun. ŋann e mantik i saa fit nyinn'i n nuu ni ii?16Saneselib tuontunna piak k biil Kaagbennu Yennu kbia biil Esekias u tuontunnɔ. 17K u ji tun nan kadaaɔk k suki Kaagbennu Islael Yennu, k wann u mɔnŋ waa tie wun nba k bia want u yent yenbis nan digbana nba k u fit nyann k fat buolu u nuu ni, l bia tie nna e k Esekias Yennu kan fit nyann'n kfat u buolu(nii) n nuu ni.18Sanaselib Tuontunna yikn sanpaapo waa nan kunsaakl a, Suuda yis nba manni, kl fit kuan'i Selusaalenmbuolu nba juonn buol na, jamŋaani nan jijekt k bin ji fit kua digbana ni lekb.19B piak k biil Selusaalenm Yennu nan tinŋ na ni buolu buolu yenbisna e. ŋann nba tie niib ni ninnaɔnŋ na.20Kpanbal Esekias sɔkni Esaai Amuot bija na ji mei yikn yi sanpaak k luon sonml.21L yuo k Kaagbennu tun malaka, k u baal kpanbaalAsiili kanŋ ni k buont b japaalb, b kunkɔnn saakab nan b banba. K kpanbal na ji ŋmat u duo ni nan fei. U ji din ŋmat kun u yenbik ŋaak ni. Lenŋ manŋ, binba nyii u tiaɔnŋ gbanant ni din kpii'u nan juk.22L paak k Kaagbennu fie kpanbal Esekias nan selusaalenm niib, Kpanbal Asiili Saneselib nuu ni, nan b kul a nuu ni k ji guul'b bin nba lint'b na. 23Niib bonciann ji baat Selusaalenm nan piini k tien Kaagbenu Yennu, k bia Suuda kpanbal Esekias paabnba mɔnŋ, yuo nba k tinŋ na niib duo kpaa ninbina b paak k goli'b na.24L yuo na k Esekias ji yial u kuun yialu. k ji mial Kaagbennu,k Kaagbennu jiin k pak'ɔ a: n saa wann'a nyinn sial. 25ŋaan Esaai k jiin sial cain k jiin tuoŋana nba, k Kaagbennu wutuol duo u paak, Suuda paak, nan Selusaalenm paak. 26L yuo na k Esekias, nan u japaat kul sikn u mɔnŋ nan Selusaalenm niib kul, k Kaagbennu wutuol ji baal b paak, Esekias manfuol kul ni.27Esekias la mɔkn bonciann nan yudant, u ji tul faal nba tie likli, kut-tan-yinyila aluomaat naagbankɔnna, nan boba nba kul k b sii luon. 28Bua nba k b sii bil jiet lenŋ, daan nan kpan bonkobt,gbeta nan bonkobloi. 29Umaa digbana k ji mɔk bonkobt bonciann, bobkobit nan bokobgbenŋa k maan yennu e tuɔl' l bona k l kaa bannu.30L tie ŋua Eskias e din kɔl nyun kŋmant'l k saan nan'n gion, k tuok saa daafiit ŋaak nintual na. Esekias tuona kul saa fanu e.31L paak e tien k Baabiilonn bat tun tuomi, a bin saan saa wann'ɔ nyinn nba daan tien duo ninŋ na. Yennu daa nyik'ɔ k luon wun bikn'ɔ k fit bann lin nba be upaal ni na.32Esekias tuona tenn nan u tuona nba ŋan, ŋann dian sɔkni Esaai, Amuot bija yelintuk Suuda nan Islael kpanbala kadaaɔk na ni e. 33Esekias dual u baanba buol ni k b pii'u siannba ŋanm k duo k gal Daafiit waas kaat kul, Suuda kul nan Selusaalenm niib tul'ɔ baakl u kuun paak. k u bija Maanaase gaal u baa naan.
Chapter 33

1Manasse din mƆk bina piik nan ŋanlee ki dii naan, ki dia bina piinŋmu nan ŋanŋmu Selusalem. 2U tien linba bii k mƆk Gbenu tunn, kl tie doii na binbenbiit nba kmƆk gbenu din berib ŋoa k mƆk gbenu waas tuan. 3U din ŋamm maa yennan kara jiantboa nba uu baa sekial din bit na. u din maa yennankara baal binbintir, ki ŋamm yennankara Asara, k bia jiunt sanpaapo kunkonkonna, k tun turb.4U maa maruŋ mƆk Gbenu ŋaak, ŋaan k mƆk gbenu din yet: Selusalem doo ni kin sann si bee yookur. Manasse maa (maruŋ) sanpaapo kunkonkonnoa kul binbintir taa pan ŋanlee dindonjok na ni. k mƆk Gbenu ŋaasakal na ni. U din gaan u waas muni Hinom waas baauk ni. 5Manasse maanŋ din too got sanpaak gbent nan wai k yet linba saa bar. 6U din tun ninnyƆƆt toona, k bia kaan niib nba piak nan nanlimbit k bann linba saa baar.7U din naa yennankar yennu ŋaak ni, sianinba yennu din yet u waas Dafiit nan Salomon nan : ŋaak na ni nann Selusalem na ni kin gann Islael waas kul naakuut na ni . 8N jik kan nyinn Islael tieb bii baaba doo na ni, li soa k bii dia fannu nba kin senn tul Moiss. 9ŋaan Manassa tien Juda nan Selusalem tieb tun k biir k mƆk gbenu k cie doi nba k mƆk gbenu din biirib I slael waas toann.10K mƆk gbenu paak nant Manasse nan u niib, ŋaan bi k gbiint. 11ŋanne k mƆk gbenu nyik cab Assyira kpanbar kunkunkonnoa k bi soor Manasse k koannoa kuta ni, k loloa arain joaruk, k saan nonnoa Babylon.12Waa koa pabiir ni, k u faabin nan k mƆk gbenu u yenu, k siikin u mƆnŋ u yijiam yennu toann. 13U miatoa miati nba na : k k mƆk gbenu nyik mak u mƆnŋ, k too u fabini na, k ŋmat jenoa Selusalem u yent ni. K Manasse jii banne nan k mƆk gbenu set tie yennu.14Li polpo k u nyi Daffit doo na ni yondoopo k jii Guihon baakuuk po k maa joann fook sanpaapo, k san too jami tan maob k akaan linn kunkon, k u nyiinn kunkonkon saakab kul Juda doo ni. 15U bit k mƆk gbenu ŋaak ni yennankara nan maruŋ binbinta k u din ma joarpak k mƆk gbenu ŋaak ni nan Selusalem doo kul ni.16U ŋamm maa k mƆk gbenu maruŋ binbintir, k tien niipok maruŋ nan tien ŋantpo, k yet Juda tunt min k tul k mƆk gbenu, Islael yennu. 17Niib na din mann biak maluŋ kounkonna paak, ŋaan bi lin tien k mƆk gbenu, yennu koa.18Manasse maluŋ nba biar, u miati nan u yennu, nan sƆkinünba momaan nba din piakoa k mƆk gbenu saani, Islael tieb yennu na din dian Islael kpanbaala tuonani. 19U miati nan bunnubo yennu din tuo u miati u bit nan u cincotin nan sianba kul ku maa yennankala nan ciceli, nan wuntan fit lebt u mƆnŋ l bonna din dian Hosai gbƆnŋ ni. 20Manasse kpo nan u baa nba na, k b pii'u u ŋaak ni. K u bija Amon gal u naan k dia.21Amon din mƆk bin piile nan ŋanlee k dii naan k dia Islael duo bina ŋanle. 22U tun bil kaagbenu nan u baa Mnasse na k mann manlƆnŋ k tie yenankala nba k u baa Manasse din nan na. 23ŋaan u din k sikin u mƆnŋ kaagbenu tuann nan u baa Manase nba din sinkin u mƆnŋ na. K Amon din ŋanmit k tunn k bil saa.24K tuontunna din tuo u pak, k kpii'u u ŋaak ni. 25ŋaan duo na ninŋ niib mun din tuo k kpii kpanbal Amon tuotunna na; ŋaan kaan Josia u bija yiel ni.

Chapter 34

2U din tun linba ŋan kagbennu numm ni k bia somm nan u baa Dafiit din somm na k saa jentupo k boi ganŋ po.3binaa ŋaniin nie ,k u din kal naan paak ,u da din tie naasinpik k u din piin k kpanŋ.Dafiit yennu u baa ,binaa piik nan ŋanliee nie k din piin ŋann sada nan jelusalem buajana k bet tingbanjant bua ,nan cicelii kiel kala nankut cicelii.4B din bet baal tingbanna nba din be k bia bil cicelii nba k b dinjiil k tien yennu yal nba din be paapo ,k bet yennankalaa nan pataa binbintaa ,nan kut cicelii nba din be k kpantl tanbiinii ,k b jiil tanbiinii k lenn binba din tie l cicelii na kaat paak .5K din jii tingban mann tieb kpabaa k juo muu b binbintaa paak ,ŋanne k u din ŋamm judaa nan selusalem k kunmkassi ni.6Manase digbangbenŋil ni Eflaim simeon nan Neftaali din be b bak sinsuuk ni.7K bet b manunŋ binbintaa k cua cua b pataa k bɔk bɔk,k bil cicelii k kpant tanbiinii ŋaan bil b cicelii nba din tie be yenanka na k jii yat nan Isilael duo ni ŋaan ŋmat kun Jelusalem.8U naan dianu binaa piik nan ŋaniin nie k u din fit kuan u duo nan u ŋaak kasii ni ,ŋaan tun safan, Asatia bija Maaseja k din tie digbangbenŋil ni kpanbal nan Joak k tie Joaz bija ŋanmalua k fit ŋanm kangbanuk ŋaak u yennu . 9b din saan mann tieb yudaanuia Hilkija ŋaan tulib likilii k din jii yennun ŋaak ni na.ŋaan lefit nba tanmoguulaa din gann Maanase nan Deflim nan Binba tenn k tie Islael buolu na suda nan Bensame nan jelusalem niib kul.10Bdin tul b nunii binba din tunn kagbennu ŋaak ni ne k b din tunn k ŋamii yennu ŋaak.11ŋaan kanpintaa nba nan tanmalaa din tu daa tankpielkalaa daat nba tie jatali nba safit ŋanm k piin diuk nba tie k suda kpanbal din bet na.12L niib din tuun nan junn b tuonani Tuonaa,manŋ yudanm dintie jasat nan Abdias, Lefit nba k b tie malali waas ninŋ yenm nan Zakalii nan Mekulam ,k mun tie kehati tieb ,binba din tenn k tie lefit nba yanyinna na paak.13K bia ŋmaktl tuonn tunnaa kul nba din tuun tuonaa paak,Lefiit nba din tenn b din tie gbandian tiebe nan sijenm nan tanmoguulaa .14 yuo nba k b din tu nyinn likilii nba din baat nanm kagbennu ŋaak ni ,Mantua Hilija din la Moii senii kadauk nba kaagbennu din tul Moii . 15N nee k Hilikija gal k mann k yet nan Sehapa gbandiantua la senni kadauk kagbennun ŋaak ni k Hilikija tul kaadauk manŋ sahapa16Ksahapa saan nan kadaauk manŋ k tul kpanbal ŋaan yetua a : A tuontunna na tun tuonaa nba kul kib bo wannib na wa .17Btul likilii nba kul be kagbennun ŋaak na ni ŋaan jikit tien tuann danm nan tuontunaa nii ni.18Sapan kadadiala bia yet kpanbal Mantua Hilikija tulin kadauk sopan din kalin kadauk manŋkpanbal buol ni.19Yuo nba k kpanbal gbat sonii maan k u suol patapat u tiat .20k kpanbaltul yiko HIlikija nan Acikan k te sapan bija Abidan k tie Misee bija seapan gban diantua nan ,Asaja kpanbal tuontunua.21Saant man k la kpanbal n pak nan Islael tieb nan suda kadaok nba k t la na maan ,k maan kagbennu maan ,k bia dink jiil k tun nan tuonn ni linba kul k b dian manŋ ni.22Hilikija nan kpanbal nba din gann binba din saan yennu sokinii buol Hulda salum ŋaapuo k tie Tokeat bija k tie Asla bija k guu tiat u din kua Jelusalem ,dgbanokliel ninŋ,nan yuo nba k b din dukin linba k yaan paakua .23K u jiinua kagbennu nba yet na ,Islael yennu ,Want nulua nba tunma buol.24yonmdaanua yennu yet a :n saa te k motont n baal nna ,nan niib na paak motont nba kul dian kadauk nba b lii kpanbal suuda tuann na ni .25k maan b yetin ,ŋaan yit b salii nba tie bonnunubit na k tien yenganii a bin te n pal n biil b tuonna nba kul k tun nan b nii k wutuol n do l yia paak ,k ji kan k maak i .26ŋaan ii yet suuda kpanbal ,yinm nba tie tuomii k baal na a :Islael tieb yennu piak linba k u gbat na po.27k maan l sii a pal ,k sikin a monŋ n tuann ,k pat pat a tiat k bia bui n tuann ,min yommdanua yennu ,n sak a .28ŋaan ,n gaan na a baanba tuonn ,k a sii be manuu ni nan yuo nba k b tan saa piinna kant ,k a ninbinaa k la bonbiil nba bo saa bal yia nan niib na paak.k niib na ŋat nan maan nak saa wann kpanbal na.29 K kpanbal na yiin sudaa nan selusalem saakab kul .30kun saanyennu ŋasaakak ni nan niib na kul, sudaa nan selusalem mann tieb nan ,lefit nba ,niib kul ,saakab k saatu waas ,k u kalin maan nba dian yennu lol kpel kadauk ni yennu ŋasaakak ni,b kul tuann .31k kpanbal na set boii binbintl paak ,k lol nan yennu nan u tuo k sii mok mosakuu nan ŋua yennu ,u sennii nan u wannu nan u pal kul ,nan u siek kul, nna e k n saa jii lol maan nba dian kadauk nina k tan nan tuonn.32Udin te k selusalem niib ,nan bensamen buolu ni niib ,nan niinba kul din be selusalem din lol nan yommdanua yennu ,yennu nba tie b baanba yennu na.33kpanbal Josias din bet tingbanaa nba be Islael tie buol ŋaan mabn niib kul din kua Islael tinŋ ni k b jiantl yommdanua yennu ,u manfuol kul ni u din k kpet yommdaanua yennu tuonaa nie wunba,tie b baanba yennu na.
Chapter 35

1Josiat din dii yukit gaal tialu jaam kagbennu sann ninŋ Jelusalem ,k baakityennu ŋmaasinsinn dapiik nan ŋanna daal k kɔt pegana k dii l jaan 2Udin senn mann manntieb na tuonna nba k b sii tuun kagbennu ŋasaakak ni k cekim k b sii tuun fanu.3Ubia din tul liifaii tieb nba Islael wann tieb k b din jiib k tul kagbennu na kpaanii k yet a :jiin yennu molol lakil na k kuan yenjiantu ŋasaakak nba k kpanbal Salomon wunba tie Dafiit bija din maa na ni .I ji daaa ban jikit k calii kaal nannii .Mɔtana ,yimme siik tien i kagbennu nan u niib Islael tieb.4Taant, Ii lieb naakuuk naakuuk,kii tuun yenjiantu ŋasakak na ni nan bianŋnba k kpanbal Dafiit nan u bija Salomon wann sua kul nan u tuonn nba tie na.5Ii ,set tuonna buol k som niib na naakuk kul yuo nba k b baal yenjiantu ŋasaakak ni nan b malunŋ bonaa.6Ii kot yukitgal malunŋ peganaa nan buunii na.Ii ŋanm i monŋ mɔtaana kii be fanuu k mann malunŋ na,k lin te ii lieb Islael tieb n fit weii sennii nba kkagbennu tul Moiis k u wannii na.7Josue din tul niib nba be lenŋ na peii nan buunii tutaa piintaa,nan naajaii tuta ŋantaa,k l tie yukit gal malunŋ yenpiinii.8U saakab mun bia din jii b pukinaa k tul niib na nan manntiebnan Liifaii tieb na a bin mann malunŋ, k saakab nba golii yejiantu ŋasaakak k tie mann tieb na yudanua Hilkia ,nan sekalia ,nan Jeheil,k b tul munn tieb na pegann nan bupaanii tutaa ŋanlie nan kobii ŋanluob nan naajaii kobii ŋantaa ,a bin jii mann malunŋ,Jaanm na yuo .9Konania,nan Semaya nan u baa bik Netaniel nan Hasabia nan Jeyel nan Josabad din tul b pukina pegann nan bupaanii tutaa ŋanmun ,a Liifaii tieb na n jii k mann malunŋ.10Bona nba din bobn gbenn k sua yukitgal tialu jaanm na yuo nba ,k mantieb nan Liifaii tieb na set b tuona buol,nan kpanbal nba wannib bianŋnba na .11k b tien yuktgal tialu malunŋ k kɔt bonkobit ,k Liifaii tieb nan mann tiebna mun ji din jii sɔn k mii mii binbintl na pak.12ŋanne k b ji biit mujuonu malunŋ bonkobt na k tul niib na naakuuk ,naakuuk,a lin te bin fit mann nan Moiis sennu nba tie bianŋnba na .Kbia tien n na nan nei yal mun biak.13K b din pul yukitgal tialu jaanm nant na muu paake nan sennii nba wann bianŋba na ,ŋaan yakn ŋant piinii nant na bobbl ni,nan sialii ni ,nansipiaat ni, ,k biit nant na k tul niib na yianyian.14Baa tun linba na k gbenn na puolpoe k Liifaii tieb na biit nant nak tul b monŋ k biabiit k tul manntieb nba tie Aalon yaabuonaa na k maan manntieb na din tun tuonnae k yonnu tan baa ,k Jokin malunŋ bonkobt muu kul nan malunŋ kpapanaa kul muu.Liifaii tieb nba tie Asaf naakuuk ,k tie yanyinnaa na din be b tuonna buol nba k kpanbal Dafiit din sennib na,ŋanme tie Asaf nan Hemann nan Jedutunn k u tie yennu sɔkinii k piak tien kpanbal na,Tanmɔgulaa nba din be yenjiantu ŋasakak ni na ,Ldin tie mabl nan bin siet tanmoii na ni,k maan b lieb Liifaii tieb nae din ŋamii b yuktgal tialu jaanm jiet k tienm.16Ton ,daal man nie k b din tun malunŋ tuonnaa ,k dii yukitgal tialu janm ,a bin baakit ,kagbennu ,k bia mann mujuonu piinii malunŋ nan bianŋnba k kpanbal Josue senn na .17Islael tieb nba din be lenŋ na din jii daaŋanlolee k dii yukitgal tialuj aanm nan kpanu nab kaa datinŋ na jaanm .18Laa nyii yennu sokinii samuel binaa ninŋ a b daa k ban dii yukitgal tialu jaanm nan linba na ,k Islael kpanbal na sua daa k bandii yukitgal tialu jaanm,nba k Josue nan manntieb na Liifaii tieb nan suudaa tieb nan Islael tieb nan Jelusalem niib dii na buolu.19B din dii yukitgal tialu jaanm na Josue naan binpiik nan ŋanniin ninŋ e.20Kpanbal Jesue nba din ŋanm kagbennu ŋasaakak na k gbenn na puobpoe ,k Ejipt kpanbal Neko jii u kunkonna ,k b saan kalkemis ,k l kpia mokl nba yi yufltes na ,k josue kol awun gualua.21ŋaan k Neko tun nan momaan na a bin yet josue a bee be min nan fin sunsuuk ni ? fin suuda kpanbal ,a paak k a k t kon dinnae l tie ŋaak nba kn kon nanua e na k yennu betin a man kakit yian ,yennu taa n po,l paak daa goin .Nna ,k a u saa biila waa.22Josue din yet nan wun nyik ,k k gbiint maan nba k yennu te Neko pak nanua na ŋaan lebit u monŋ,k saan Megido paanu ni a wun kon nan Neko.23Tob na ninŋe ,k Ejipt nilua din yet kpanbal Josue piennu ,k u yet u tuontunna a jiimin ,k yaat nanin ,n la danŋ bonciann .24k u tuontunna jiu k kunnau taantolit ni k kuanua u tantoliet nba be lenŋ na ,k saan nanua Jelusalem .Lnŋe k u saa kpo ,k b piiu kpabalaa kat ni.k suuda nan Jelusalem tieb kul mɔ k fabn u kuun paak.25k yennu sɔkkinii Jelemi yin kuun yanŋ k jiin kpanbal Josuas kuun po,k l tien kaal Islael tinŋ ni k tul yanyinnaa,Ljab nan puob, kul a bin tuu yin yanŋ na k tial u kuun po,Bdin dian yanŋ manŋ kuun fabinii yanii gbunŋ ni.
Nan linba kul k u tun u pinpiik k saa tuu u juontu,l kul dian be Islael nan suuda kpanbalaa balkpelii kadauk nie.
Chapter 36

1Duo niib jii Josaya ,Josias bija k dinnua naan u baa sienu ni Jelusalem.2Josaya din mok bina piinle nan ŋantaa yuo nba k u dii naan k kal ŋmaali ŋantaa Jelusalem.3Ejipt kpanbal din suolua k tienua yommik k te k duo suol pann salinpiena nan baaji na nan salinmona baaji 4Ejipt kpanbal din dinn kpanbalsuda yenti ni nan Jelusalem yeti ni Eliakim ,Joasas nija k saan nanɔ Jelusalem .5Jojakim mok bina piinlie nan ŋanmu yuo nba k u dii naan k kal bina piik nan yenn Jelusalem .6Nebuka nesaal nba tie Babilonn kpanbal le kua k suolua bant k saannanɔ babilonn .7kpanbal Nebukanesaal din jii kagbennu ŋasakak ni bonyena k saan nann u ŋaak ni babilonn .8Linba kul k Jehoyakin din tun ,k l tie bonbilankant nan yanbomm nba tun ,l dian be Islaael nan suuda kpanbal gbant ni ,k u bija Jojakin set u sienu ni k dii naan.9Jojakin din mok bina ŋanniin yuo nba k u dii naan k kal ŋmaali ŋantaa nan daa piik nan ŋanniin Jelusalem u din tun biil kagbennu wa.10 Binn ne nba gal yuo nba k kpanbal Nebukanesaal suolu k saan nanɔ Babilonn k jii bona nba ŋan kagbennu ŋaak ni k dinn naan suuda duo ni nan Jelusalem sedekias ,Jojakin ninja .11Sedekias din mok bina piinlie nan yenn yuo nbak u dii naan ,k kal binaa piik nan yenn Jelusalem duo ni. 12U tun biit bonciann kagbennu tuann nba tie u yennu k din sikintu monŋ Jelusalem tuann nba soknii nba piakua kagbennu po.13Nebukanasaal din te sedekaya pol yennu sann ni nan u tuumue nan balmoni ,ŋaan mob a ,sedekaya din tie tubkangbantl k yet wun lebit k jen Islael tieb kagbennu buol a.14k bia jenna ,manntieb nan suuda tuann dam nan niib na din wie ŋasaakak kmkagbennu tieaɔnŋ tienua ŋant na.15kagbennu ,b yiejamm yennu din ŋamii tuun sɔknii nba a bii kpaan u niib ,k maan u mɔk ninbatinu nan u niib nan u ŋasaakak na,k k luon wun biilib.16ŋaan b lek din salikt yennu tuomii nae ,k yien u maan ŋaan laa u sɔkinii nba na tie ee nan kagbennu wutuol nba tan duo u niib paak k l jigbal gualu.17Lpaak kagbennu din fiil b paak ,k saldean kpanbal te k b kpii nan juk naasinpaɔnŋ jiantu ŋasakak ni ,u din k mok ninbatinu nan b sua ,l nipaɔnŋ ,l bonpuoii l nikpelaa ,nan nikpelaa nba mok yuukpapienii ,k jii l kul k kubn b niininŋ.18Nebukanasaal din saat yenjiantu ŋasaakak na k jii mokint nba kul be l ni ,k bia jii kpanbal na mokint nan u saakab na mokint kul ,nan linba kul be k saan nann babilonn .19B din juo yennu ŋaak muu k bet Jelusalem duo na juonaa nan l naanŋei nan,mokint kul nba l ni na k b juo muu.20Nebukanasaal din suol niib nba bial k mok manfuol na k saan nanm Babilonn bnbaa ŋmiat nyii tɔb ni k tienm dabaa ,ŋuua nan u waat tie nan pels naangbunŋ nba din tɔkin u sɔkinii Jelmii ni k pak maan nba na ,l din tanla panŋ.21Kagbennu nba nba din tokin u sokinii Jelmii ni ,k pak maanba na l di n tan baal gbienu waa a :Tinŋ na saa bial yann kii foi binna piinlole ,k siala tuonn kii tuun l paak nan bina manŋ nba tan saa gbenn .22Sisinn binn nba ni k pesia kpanbal silus dii naan na,yennu din te k u momaan nba k u soknii Jelmii dni pak na k l tien balmonii ,u din te silus sob mɔmaan nba nae k tul yet kul po a bin kalin sapaapo waa.23Udin soba :Maanba k pesias kpanbal silus yete na ,kagbennu nba yen sanpaapo k be yendunŋ ni nae dinnin dunyaa na kul naan ,k tulin mob a man maa u ŋasaakak nba be Jelusale ,susda tinŋ ni na .Mɔtana yinm nba kul tie yennu niib ,i kul ii saa man lenŋ ,k yomdaanua yennu sii be nanii.

Ezra


1Pels Kpan baal silus, yaan dii nan binninba, k fit k kaagbennu maanm nba din nyii selemii mob ninŋ na n baal gbiinu, k kaagbennu ŋanm fien silyis siik, pels kpan baal, kute k b muant nan kunkol paaluu, k bia dian l maan k yat u duo ninŋ kula: 2Nae k pels kpanbaal, silyis yet: Kaagbennu, yennu nba nan Saapaak, k tulin tinŋ ni naan, k bia wanin a n maa ŋaak selusalem su daa yent ni k tulɔ.3ŋmee be ii nik tee u niib yuaa? u yennu manŋ i be nannɔ, k wun do selusalem sudaa yent ni, k maa kaagbennu ŋaak, Islael yennu! u tee yennu nba be selusaleme. 4Sian nin nba kul k kaagbennu niib tennbe, leŋ niib n tulb liklii, nan likmɔnaa, nan bon liaa, nan bonkobt, nan yanbua piiniinba sa som yennu nba be selusalem ŋaak na maanu.5Bat nba kul nba be : Sudaa nan Bensaamin nakuut ni, nan manlint mann tieb, nan Lifiit nba, niib nba kul k yennu sikin u siek b ninŋ, Fiil k saa maa kaagbennu ŋaak Selusalem. 6Niib nba be l yiaal ni kul tul liklii bonnaa, likmɔnaa, tiaat, bonkoobt, nan bonnaa nba ŋanm ŋan, l kul na tee yanbua piiniie.7Kpanbaal silus jiien bonnaa nba tee kaagbennu ŋaak yal, k Nebukadnasaal din jii Selusaalem k kunnann, k teen u yennu ŋaak ni na 8Pels kpanbaal, Silus, olin te k kpɔk diaalɔ, Miitldaat e nyinn, k tul sesbatsaal, sudaa bat bija.9L bonna Kann ni na: Kutmɔnaa Spiaat pintaa, Liktannaa Spiaat tutl, jukii pienle nan ŋanyiaa, 10Kutmɔnna Senbolaa pintaa, Liktannaa senbolla kobi ŋanna nan pik munle paak yal, 11bonnaa nba kul kb din teen nan kutmɔna nan liktannaa kann tee tutaa ŋanmu nan kobiiŋanna. Sesbatsaldin jii l kul Baabiilonnk baal naan Selusalem, baa bo nyii dabs ninŋ k jent na.


1Binba K Baabiilɔnk kpanbl Nebukadenesal din suolb k kunman u duo ni Baabiillɔnn, k b tan ƙŋmat jen selusalem nan suda nilua kul nanu duo ni. 2Iislaael buolu ne jab nba din ŋmat jen ne sana e ne: Saaldose, sosue, Niemi selaja, Relaaja , maaldose, Biisann, Miispal , Biikfai, Rehum nan Baama.3Paalus jab din tie tuta ŋante nan kobk nan piînlole nan banle ; 4K seFaatia jab tie tuta ŋanta nan kobk nan piinlole nan banle, 5k Alaas jab tie kobii ŋanlole nan piinlole nan banmŋu 6k paasat- muab jab, sosue bonjai, nan soab jab tie tuta ŋanle nan kobii ŋanniin nan piik nan banle7k Elaam job tie tutl nan kobii ŋanle nan piinmŋu nan banna ; 8k satu jab tie kobii ŋanyia nan piinna banmŋu 9k sakai Jab tie kobii ŋanlole nan piinlobe 10K Baani Jab tie kobii ŋanlobe nan piinle nan banta.11k Bebaai Jab tie kobii ŋanlobe nan piinle nan banta. 12k Agat mɔk jab tull nan kobii ŋanle nan piinle nan banle 13K Adonii kam mɔk jab kobii ŋanlobe nan piinlole nan banlobe. 14K biKFai mɔk jab tuta yanle nan piinnŋmu nan ŋanlobe .15k Adinn mok jab kobii nan piinŋmu nan banna, 16K Atel nba tie Esekias ŋaak nilua mɔk jab piinyia nan banniin. 17Betsai mɔk jab kobii ŋ anta nan piinle nan banta. 18K Juola mɔk jab kobk nan piik nan banle.19K Akum mɔk jab kobii nan piinle nan banta . 20K Giibaal mɔk jab kobii ŋanna nan piinta nan banŋmu. 21k betlem mɔk jab kobk nan piinle nan banta . 22K Anaztot jab tie kobk nan piinle nan banniin.23K Anaatot jab tie kobk nan piinle nan banniin . 24K Amaafet mɔk jab piinna nan banle. 25kuljat Aliim nba tie kefila nan belot mɔk jab kobii ŋanlole nan piinna nan banta. 26Raama nan Geba mɔk jab ƙobii yanlob nan piinle nan yenn.27K Miimas jab tie kobk nan piinle nan banle. 28k Betel Aii jab tie kobii ŋanle nan piinle nan banta. 29k Nebo mɔk jab piinŋmu nan banle. 30K Maabis Bonjaï tie kobk nan piinŋmu nan banlobe.31K Elam munle mun mok tutl nan kobii ŋanle nan piinŋmu nan banna. 32K Alim mɔk kobiiŋanta nan piinle 33K Lot, Adiit nan ono mɔk kobii ŋanlele nan piinle nan banŋmu.34K Seliko mɔk kobii ŋanta nan piinna nan banŋmu. 35K Sena mɔk tuta ŋanta nan kobii ŋanlob nan piinta.36Mann tieb yuudam : Jedaaja nba tie sosue ŋaak nilua, ku mɔk kobii ŋanyia nan piilole nan banta. 37Iimel mɔk tutl nan piinŋmu nan banle. 38K paskul mɔk tuta ŋanle nan kobk nan piinŋmu nan banlole. 39K Alim, mɔk tutl nan piik nan banlole.40Lefinba: Sosue nan kaadmial Bonjai nan SKulbai Bonjai tie piinlole nan banna. 41Yanyinna: AssaaF mɔk bonjai kobk nan piinle nan banniin. 42Duyuul-tieb: saalum Bonjai, Atel Bonjai, Talmonn Bonjai Akuub Bonjai Atiita Bonjai, Skobai Bonjai K b Kul taan k tie kobk nan piinta nan banle.43Tuontunna cakl: Tiisa jab, AsuFa Jab, Taabaɔt Jab, 44Kelos jab, Siaa jab, Paadon jab, 45Lebaana jab, Agaaba jab, A nan jab, 46Agaab jab, Samlai jab, A nan jab,47Giidel jab, Gakal jab, Reaja jab, 48Retsinn jab, Nekoda jab, Gaasam jab, 49Usa jab, paaseas jab,Besai jab, 50Asina jab, Maaunim jab, NeFusim Jab.51Bakbuuk jab, AkuuFa jab, Alul jab, 52Basluut jab, Meida jab, Alsa jab, 53Balkos jab, sl̂sela jab, Taamaas jab, 54Nesias jab, AtiiFa jab,55saalomon ŋaak tuontunna jab: Sotai jab, SoFelet jab, Peluuda jab. 56Jaala jab, Dalkon jab, Giidel jab, 57Sefaatia jab, Atiil jab, pokeles jab, Asebayim jab, Amii jab. 58Binba kul din tie tuntunna nan saalomon ŋaak tuontunna taan k tie kobii ŋanta nan piinyia nan banle59Bin ba din saan doi nba k b yi Tel Melas, tel Alsa nan keluub Adann din Fit wann nan b dam tie Iislacl buolu e. 60Dellaaja jab, Nekoda jab, tie kobii ŋanlob nan piinŋmu nan banle.61Mann-tieb yuudam jab ni: Abaaja jab, Akot, Balsilai jab, wun ba din jii Balsi l aï nba tie Gaalaat nilua ne bipuo k tien u ŋaapuo, l paak k b jiinnɔ. 62K b j i lon kzdzuk nba k biyajam sanna be lenŋ ŋaan k la. K ji b k pukin mantieb ne ni, b din k mok yiiko nan binmann malun. 63L paak k duodialɔ b pak k yetb nan daa di jiet nba tie yennu yal L tie k bin guule mɔk mɔk nan yuo nba k manntɔ yuudanɔ ntan baal k boi Urim nan Tuumim buntl64 Niib nba din nyii Baabiilonn k jen ne kul din tie Tuta piinna nan kobii ŋanta nan piinlob, 65ŋaan b din k kan tuontunna jab nan puob b kann din tie nan Niib tuta ŋalole nan kobii ŋanta nan piinta nan banlole. B kann ne ni yanyinna jab nan puob din tie kobii ŋanna.66K Taami tie kobii ŋanlole nan piinta nan banlob k Tanjai tie kobii ŋante nan piinna nan banŋmu. 67K yun yokt tie kobii ŋanna nan piinta nan banŋmu, k boni tie tuta ŋanlob nan kobii ŋanlole nzn piinle.68baa tunn k jen selusalem k yuudanm ne yeminba tul b lomin piini kangbennu yennu l piini sonmib k bin Fit ŋanm maan yennu jiantu ŋasaakak k senil laa tuu sie sian . 69K Daanɔ kul tul piini nan waa mɔk bianŋ nba liktanna kut boba piinlob nan yenn bɔtuot tuta ŋanŋmu nan liatFɔkt kobk.70Mann-tieb nan Lefi, Iislael tieb, Tanmoguula, yanyinna nan tuontunna tunn k kua b doi ni, k Iislael-tieb kul mun tunn k kua b doi ni, k Iislael-tieb kul mun tunn K kua b jajem doi ni baa din nyii sianinbai.

1ŋmaalii ŋanlole din tan baat binn na ni ,k islael tieb kul nba kal doii ni na fiil saan b duo ninŋ.2sosue nba tie Josadak bija na nan u walii nba tie mann tieb ;k zolobabel wunba tie sietiel bija nan u walii ;fiil k maa islael yennu binbintl ,k fit pi yennu holokot nan yennu tuontunnua Mois nba wannib bianŋnba na.3Ii sa ŋmat maa yennu binbintl na l fiakl paake ,baa din daa tiin niib nba be duo na ninŋ na .k fit tul yennu holokot ( piinii )dajuok mujuonu piinii nan sanyiok.4B din dii lanbounŋ jaam nan la dian nae ,k b piin yennu mujuonu piinii dal n tu dal ;nan taa funu bannu nba k b saa tien daal ninŋna.5L pulpo b din mann mujuonu malunŋ nan ŋma paanŋ jaam nan malunlia nba k b tuo tkl lieb ,k mann jiant yennu.6ŋmalii ŋanlole ninŋ da sinsinn ;k b saa piin k tul yennu mujuonu malunŋ ; l yuo na k yennu lanbouŋ na din k piin mannu . 7Kb din tien binba jebii tanaa nan kanpinta nba na liklii nan jiet nan daan nan ,kpan ,sidon tieb nan tili tieb ,buol .ŋaan b tulb najikuona dat nba be liban ni na ;b din waa yiko nba k kpanbal silus din tulbnae.8yuo nba k b din jen yennu ŋasaakak ni jelusalem na,l binaa ŋanlie ŋmalii ŋanlie,ni waa, k b tan piin tuonn.zolobabel salt bija ,sosuejetalak bija nan u walii nba tenn mann tieb nan lefit tieb nan binba din nyii jelusalem k jen na,k b taan k tuuntuona.lefit tieb nba din tien binaapiinlie kuo kgal nna,bdin te k b golii tuon tunnanba ŋamm maayennu ŋasaakak na.9K sosue nan ,u waalii ,kadmil nan u waat ,suda tieb Henada waat ,nan b waat nan b ninjamm nba tie lefit tieb na din taan lieb k golii bnba maa yennu ŋasaakak na.10tuon tunna nba piin k tie yennu lanbounŋ na fiakl ,k mann tieb na lia b liant k sie dia natuna,k lefit tieb nba nyii Asaf naakuuk ni na sie dia duunii,kyiin kdontl yennu nan sennu nba tie bianŋnba .laa nyii kpanbal Dafit yuo na wa.11Bdin yiin yanii,k dontl yennu ,k maan yennu ŋan k u ninbatinu nan Islael yua be yuo kul k b kul ji hot nan palmann ;k dontl yennu k maan b din piin yennu ŋasaakak fiakl nanjantiie.12ŋaan mann tieb nan lefit tieb nan nakuuk kul batnba tie nikpela k din la yennu ŋa sinsinn manu yuo .k lieb din want b palmann k hot hotii ;k dontl yennu 13Bannu nba k t kan fit gann palmann hotii nan pal biil hotii ,k l man b din hot k l gbia banfokl.

1Suda nan Bensamin datail din gbat nan daaba waas maa kangbennu jiantu ŋaak, Isael tieb Yennu .2 B baal solobabel nan naakuuk sakab buol k yet a: t saa taani, k maan nan yimna, ti si jiantl i Yennu k mann malunŋ piini kii tienɔ yuo nba Esal Adon ,tie Jiantu ŋaak ning kpanbal Assylie kpanbal nba tek tbaal nna na.3ŋaan Selobabel , Sosue nan .Isael naakuk ni saaka lieb jiin a: l ktie yimm nan timm ka saa taan maa yennu jiaantu ŋaak, t saa maa ŋaak manŋ t kukua kangbdnnu jiantu ŋaak Isael yennu nan kpanbal Sylus nba wann bannunba.4 ŋaan k duo na niib din wali juda tieb pala, k jiientib a bin daa maa. 5B din pa likli b kpaan tieb buol a bin fit baa n tuonn na . B lek din tie nna k jii yuo kul nba k Pelsel (perse) kpanbal Sylus nba din dia duo k sa tuu Pelsel kpanbal lua Dalius nba din gaal duo yuon nba . 6Assuels duo dianu piinu , kb dian jali k bil Juda tieb nan Jelusalem tieb .7Binba ne yuo Altaxelxed, Bischlam, Mithladath, Thabeel nan b lieb nba bial dian tul pesse kpanbal Altaxelxes.Gbɔ̀nŋ din dian Alame tieb binbenŋ k kpint Alamean ni.8Rehum, duo diatua ,Schimschaï gbandialɔ dian gbɔnŋ k tul Kpanbal Altaxelxes k jiin Kelusalem po, linba na.9Rehum duo diatuo, Schimschaï gbandial, k binba bia tie b lie tie Din, Alphalsathac, Thalpel, Aphalas,Elec, Babylon,Suse, Deha, Elam, 10nan buol lieb nba yudaanua nan wantua Osnapal din kpennamm k kaam Samali duo ning lia bol nba kpia an kpenu, etc.11Gbonŋ nba k btul kpanbal Altaxalxe: A tuuntunna nan niib nba be kpenu puotl na .etc. 12K kpanbal nbann nan Suf nba nyii u buol k baal t sunsuukin ninŋ Selusalem k maa kangbata nan tondam duo, k donn duo na fiakle.13K kpanbal nbannnan duo na ii ŋamm maa k fiil,b kan lanpo , tinŋ paati nan sonu paak paati k duona kpanbal ŋaak ji si tie namueŋaan ta din tuu di kpanbal ŋaak yalin ŋaan k lek jtii biil kpanbal na k wontua linba skul tiin. 15A td bin got kadakperit nb a yejamm dindian na k a saa la nan duo na din tid kangbata damm yuoe. K li niib diianu tuo paal k tul kpanbal na nan l yent diaara yaayoo ninŋ a Linba ne paak k duomanŋ din buont.́
17k kpanbal na jiin u gatu k yet a: N fuont Rehum wunba tie tiŋ na yuudanua nan Simsai Wunba tie yent na ni kadadiantua, nan b lie nba be Samali nan digbanlia nba be Yufrates mɔkil yonbapo na.18Kadauk nba ki daan dian k tulin ne 19N tul mob maa bin fiit k got, k bii fiit got k la nan Selusalem teeb yua be binba yien kpanbala mɔie yaayo niwa, ki duo mang tun gbie kpikpiluk nan daami dam20 K kpanbal jaana kal leŋa, ki bia dia yent kul nba be Yufrates mɔkle yonba pona, gaal lampo buolu buoluwaa. 21 Li paak , a senn sennu ki jab nba maa doo na, bin daa nyik maanu kii guu maa tan saa tuli yiikoo yoo nba. 22 Teent nna yiama ki daa te k l biil n naan.23Baa din kali kadaok nba gnii kpanbal buol Artaserses buol ni na ki tul Rehum nan Simsai nan bi leeb yoo nba,k b kakit k saan selusalem k tan bel Suude tieb k nyik duone maanu . 24B din nyik Yenjiantu ŋasakak na maanu k lbial sie k saa tuu Peesia kpanbal Darius naan dinu bina ŋanle ni.
Chapter 5

1Agge, Yennu sokni nan Zakaali Iiddo bija , yennu sokni pak ninyuan maan k tul suuf nba nba bo be suuda nan selusalem Iseal yennu sann po . 2N na ka solobabel , sealtiel , nan josue, Jotsaadak , fiil k cil yennu naak maanu selusalem duo ni3 L yuo mang k Taatnai , bo tie yuudanua mokpuot lielpo, setaal Bznai nan b tuontunlieb baal b buol k pak nna: Nme cabii yiikuo nan yin maa naak mang k bia fiin dikpinaa ? 4B bia din boi binba maa yennu jiantu Nasakak mang sana po. 5Naan Yennu din guu suufinba saakab na . L tan saa fit k saakab lol nan b daa kan tun sial , sie k b dian gbong k tul kpanbal dalius, k gaal u jiinu.6Momaan nba k bo dian k kpanbal Dalius tokin Tchathai wunba tie yuudaanno k jii k saa mokl po schethar Baznaii , nan b tuontunlieb d'Apharsac , wunba kua k jiin mokl pona . 7K b dian gbong k tul kpanbal Dalius k fuontua .8Tluon k canbaa bannan t daa sann suuda yakl po , Yennu nba mok pang na Naakni . B kpiel tanna e k maa Naak na k paan dikpina na paak . B tuun tuun faanu e k l bia saa yian yian . 9K t boi saakab na k bia pakib a: Nmee cabi mob nan yin fiin dikpina na k bia maa Yennu Naak mangui ? 10T mun bia boi b sana a : lin fit k fin bannib kt bia boi jab nba tie b saakab na sana .11Baa jiin jiunu nba k tul e na : T tie yennu nba tie sanpaak nan ting yennu tuontunna e , t Nanm maam Naak nba k din maa na e k l tien binna binna; Isael kpanbalgbengl na din maa Naak mang k bia kaal.12Naan t yajam din tun k biil sampaak nan yennu ting na e , k Yennu te k Nebukadnasar Babilonne kpanbal saldeen bit bit b Naak mang Naan jii b daaba k saan nanm Babiilonn duo ni. 13Ldin tie nna e , k kpanbal sulus nba din tie Baabiilonn kpanbal na , waa dii naan l bin sinsinn nie k tul mob a maa yennu Naak na.14Kpanbal sulus mange din jii liktanmona nan liktanpiena sennii nba k Nabukadnasal din jii yenjiantu Nasakak nba be Selusalem na ni k saan nan Baabiilonn , ksaa tienn tingban diiuk na ni, u din jii senni mang e k tul wunba k b yiiu Sesbaasal e jua nba ku din ganno kuu tie suuda yent ni saakua na . 15K kpanbal din yetua a : wun jii senni mang k tun k biil yenjiantu Nasakak nba be Selusalem na ni bia Nanm maa yenjientu Nasaakak man la tuu sie sianinba.16 K sasbaasal ji din baal k bil yenjiantu Nasaakak nba be selusalem na fiakl k b ji tukin l maanu nan motaana naan l k gbenn .17 Motane, lii tie kpanbal la k la Nan u po , Naan k fiittieb nan man gbant nba be baabilonn na k la tie monni kuo la k tie monni nan kpanbal silus e din cab sonnu a bin Nanm k maa yennu Nasaakak nba be Selusalem na, Naan bia wannt faa luon biangnba maan na ni
Chapter 6

1kpanbal sailus tul yiiko a bn fiit maan gbent nba k b din bil babilonn na.2k b saa la gbuo puabl Aachmetha duo nba be medie yent na. k dianii be lenŋ .3kpanbal cylas naan diinu binn sisinn ni ku tul yiiko a b ŋanm maa yennu ŋasaakak nan jelusalem k tie fiakl n mɔk panŋ.k fɔkt n tie taabannaa piinlob. k yaalmu n tie taa bana piinlob.4k maa daant juona k paa tana guunu ŋanta l paak .k maanu pann ,b nyinn naan likli ni k paa.5k bia jin salmɔnna nan salinpiena senii nba k k kpan bal Nebukanesal din jiin yenjiantu ŋasaakak jelusalem,k saa nann babilonn .6Mɔtana fin thathaii nba tie guutua mɔkl puotl po nan scnethal bznaii nan i naataaanii aphalsac nba be mɔk l puotl lie po .7I daa bil yenjiantu ŋansaakak maanu.I daa lebtl yennu ŋasaakak maanuu buo li ŋan k juif yudanua nan juu tieb tuann danm n ŋanm maa jiantu ŋasaakak manŋ la din be sinsinn sianba na.8N ji bielii ma yin sonm binba ŋamii maa jiantu ŋasaakak nan baa saa gaal l liklii bianŋinba ,l kul saa nyin naan liklii nba kb gann .k l tie lampo liklii ,k l daal tie kpanbal nba bie mɔk l puo ? nan mɔkkit I jii likli na k tulb tuontuna k daa mɔk daamii .9Daal kul i daa gbaal nan yin tul mann tieb nba be jelusalem nan .linba kul k b luo.Ii tulb naajabla,nan pejabla ,gaabuk ,bolobolo dii,yon tiluana daan nan olifie tiinii kpan.10 Ii tuun linba na k tul mannn tieb k bii mann maalounŋ nba ŋan k tul yennu nba be sanpaapo .k mialua wun tien piisin min nan i bonjaii paak.11k wunba k sak sennuu nan b kpatu ŋaayɔkl k yenn polik cianu k ŋuu saalua k u ŋaank n kpant langbounŋ .12yennu nba gann jelusalem k l tie sianba k b siijiatilua nan wu bil kpanbal kuo buolu ,k b yienm a b biil yennu ŋasaakak jelusalem .Min Dalus tul l sennu Ii saa k l fanu.13yudaanua thathnaii nan schtnal bozaii nan b yudaanua nan din tun nan kpanbal Dalius nba din tuulb sennu nan .14Juu tieb tuann danm din maa yennu ŋasaakak na fanu .nan sɔkninba ,saakab sɔkini,nan zakali ,Iddo bija k maa k gbennnanIslael tieb sennu nba wa bianŋinba na .Cylus sennu nan Dalius nan Altaxeixes,peise kpanbal.15kpanba naan dinu bina ŋanluob ni e k b din gbenn yennu yenjiantu ŋasaakak manŋ tuonna ŋmaalik nba tie Adal nan daa ŋantaa.16Islael tieb nba tie mann tieb nan Lifit tieb nan binba kul nyii babilon .k b jen jiin jianntu ŋasaakak nan k tul yennu nan kpinkpanmuk .17yuonba k din jiin ŋasaakak na k tul yennu b din kpii naajaii kobik peii kobii ŋanlie ,nan pejabila kobii ŋanna.Bujaii piik nabanlie ,k l tie biit wuulu.k buuk kul sie Eslael buolu piik nan ŋanlie nan yenn kua paak .18ku lukt siab k b mann tie nan lefit tieb a b tuun yennu ŋasaakak nba be jelusalem na,tuanu nan mois gbounŋ nba yet bianŋnba na.19Binba din nyii balmua k jenna din dii yuktgal tialu janm sinsin ŋalik daapiik nan ŋanna daal.20mann tieb nan Lifit tieb kul ŋanm b monŋ k jii yien .Lifit tieb nan kpii yukt gal tialu janm bonkobit k mann malunŋ k tul niib nba din nyii babilon k din jen na. k ŋanm b monŋ.21k Islael tieb nba din nyii babilon k din jen na. Nan binba kul din be tinŋ nan ni din nyik yenbis jiantu ŋaan jantil Islael tiebyennu.22b din jii daa ŋanlole e k dii bolobolo nba k mɔk datinŋ nan jaam nan pal pienn .b din m9ɔk kpinkpanmuk ,yennu nba te k Assyli kpanbal sonmib k b ŋanm maa Islael tieb yenjiantu ŋasaakak na.
Chapter 7

1L bona nba tan gal, l yuo k Altaselses tie Pes kpanbal, sua baal u sann yi Esdlaas , Selaasa bija, Hilkisa bija, 2Saalunm bija, Saadok bija, Asiitub bija, 3Amaalia bija, Asaalia bija,. Melaasuf bija,
5Abiisua bija, Fines bija, Eleasa bija, Aalon bija wun nba tie manntɔyudaanɔ na.7k Kaagbennu Yennu nba maan nuu b paak na, din be nan'ɔ , k kpanbal na tul'ɔ tul'ɔ lin nba kul k u din boi'ɔ na. Islaael waas bonciann bin nba tie manntieb nan liefiitnba nan yan-tinna, bin nba tie tanmɔguula nan bin nba tie netiinienba, baal selusaalenm, bina ŋalola ninŋ nba kpanbal Altaselses din dia duo na.8Esddlaas baal Selusaalenm bina ŋanlole ninŋ ŋmaali ŋanŋmu ninŋ nba kpanbal na din dia duo e. 9U din saan Babiilonn ŋmaasinsinn dasinsinn daal, k baal Selusaalenm ŋmaali ŋanŋmu dasinsinn daal, k Yennu nuuŋanu be u paak. 10L paak Esdlas tie wun nba tuo u pal ninŋ k tumi k bia jii'l nan'n Kaagbennu senni na tuonn, k tumi miila nan senni manŋ Islaael waas sinsuuk ni.11Gotl labinn nba k kpanbaal Altaselses dia k tul Esdlas, wun nba tie manntua k bia tie kadabantl, k bia tie kaagbennu yiikuot nba sian Islaael na tuontunn ɔ.12Ataaseslses, kpanbala kul kpanbal, din dia kadaauk k tul Esdlas wun nba tie manntua k bia tie kadadialɔ k mi sanpaapo po Yennu na fanu. 13n tul yiikuo maa bin nyikcab Islaael niib kul a, bin nba tie manntieb nan bin nba tie liefiitnb, bin nba kul be n yent ni na, k tie siil nan bin tɔk nan'n k ŋmat Selusaalenm na.14Atie tonti k kpanbal nan kpaantieb banlole tun'ma, a saan ŋmakt Suuda nan Selusaalenm nan Yennu Senni nba dian bianŋ, k be anunm ni na. 15K bia jii likli nan liktana nba k kpanbal nan u kpaantieb tul nan b lonm Islaael Yennu, a bin ŋanm Yennu binbintl Selusaalenm na. 16Lilkli nan liktana nba kul k a saa la Baabiilonn, nan bulcint paab nba k niib tulmanntieb a bin a bin saa ŋanm Yennu ŋaak Selusalenm na.17L paak tien, k a saa jii l likli fanu k daa naajai nan pejai, nan pebit nan lin nba kul sian piini nan malunŋ daann, a ji tuu saa mann malunŋ Yennu ŋaak nba be Selusaalenm na. 18I jii l likli nan liktana nba tenn na, kji got yaa saa tun nan'n lin nba ŋan nan'i, fin mnan a ninjanm, k lii tuok nan Yennu nba luon bannu nba.19A jii bona nba kul k b saa jii'l kii tuun nan'n Yennu ŋaak ni tuona k bil Selusaalenm. 20ŋaan lin nba pɔt Yennu ŋaak ni, fan boi kpanbal ŋaak ni likli diala. 21Min, kpanbal Altaselses, n tien yiikuo bin nba tie likdialanba mɔkl bɔkl po na, nan l i tie k Esdlaas, wun nba tie manntua k bia kadadialɔ, jii u yuo k tuun sanpaapo Yennu senni tuonafanu, lin nba kul k u boi l po, yin tuu tul'ɔ. 22k b tul'ɔ salinpiena nba likli kobk, dii botuot kobk, damunŋ nba k b yi fin na, laka kobk, nan kpan ankɔla kobk nan yaalin nba saa janŋ bianŋ nba. 23Lin nba kul k sanpaapo Yennu wann nan lin tun, i tuu kakt k tun l bannu k tul Yennu ŋaak, k u wutuol ji daa do kpanbal duo paak, nan ŋua kpanbal paak nan u niib paak.24T yaa t wann'i yin bann, sua k be k saa fiil k jient'i nan tkt, nan lanpo, nan kpaal puotu pann. sua kaa k saa gual manntieb, liefiitnba, yan-yinna nan tanmɔguula netiinienba nan Yennu ŋaak ni tuontuua.25 ŋaan fin Esdlas, Yennu yanfuon nba ka mɔk na, a jii kaan balbuula k bin fit kii bu buut, k tul niib nba be mɔkl bɔkl po na, a bin nba mi Yennu senni nan bin nba k mi na n bann. 26ŋaan wun nba kul sak Yennufanu, nan kpabal senni tie bin nba kpii'u e, kuo k nyinn'ɔ i sunsuuk ni, kuo jial'ɔ pann k u kuan'ɔ dansalk.27K kaagbennu n la dontl, t Baanba Yennu wun nba luot kpanbal na pal ni, t Yennu ŋaak nba be Selusaalenm n la yugontl, 28ŋua e tul kpanbal yanŋanm, nan u kpaantieb nan bin nba kul mɔk panŋ! Kaagbennu jii u nuu na k pukn'ɔ panŋ, n Yennu, wun nba be nan'i na, k tikl Islaael batnba, k b fit tɔk nan't
Chapter 8

1jaa jaa naakuuk ninŋ kul saakab sana bin nba saan Baabiilonn, yu nba k Ataaselsels din tie kpanbal na. 2Fine buolu waat Guelsom; Itaamol waat, Daaniel; Dafiit waat Atuuc nan Sekania waat. 3Peleɔs buolu waat Saakaalin k din mɔk bonjai kobk nan piinmun k b dian b sana.4Pesal moab buolu waat, Eljenayi Salakja bik k u mɔk bonjai kobinle. 5Sekania buolu waat, Sakasial bija, k u mɔk bonjai kobinnta. 6Adin buolu waat,j ebed, Sonstan bik, k u mɔk piinmu.7Elanm buol waat Esayi, Utaalia bija k u mɔk bonjai piinlole.8Safatia buolu waat, Sebedia' Mikayiel bija, k u mɔk waat piinniin. 9Jua buolu waat, Abdia, Seyil,bija k b mɔk bonjai kobinle nan piik nan baniin. 10Selolmil buolu waat, Josiifia bija k b mɔk bonjai kobk nan piinluob. 11Bebaayi buolu wat Sakali Bedayi bija k b mɔk bonjai piinle nan baniin.12Asgal buolu waat, Jokana, Akatan bija k b mɔk waat piik. 13Adonikanm buolu waat, bin nba juont b sana: Elifelet, Seyil, semiaja, k b mɔk bonjai piilole. 14Bigfai buolu waat, Utayi nan Sabdud, k b mɔ̀k waat piinlole.15K n taan niib manŋ kul mɔkl nba puub k saa Asafa duo ni na buol. K t dual lenŋ daaŋanta k n dudukt din be buolu na nan malnmanna paak e. ŋann n din k la lenŋ liefiitnba waat. 16Nna e k n yiin kpanbala Eliesel, Aliyel, semaeja, Elnatan, Salib, Elnatan, Natan Sakali nan Mesulanmnan baantieb banle Josalib nan Elnatan.17K n tun'm kpanbal Ido buol. K u duo be Kasifia. K n tien b mɔb ninŋ lin nba k b saa yet Ido nan u ninjanm Nefnientieb nba be Kasifia, k lin fit bin tul't niib, bin nba sii tuun Yennu ŋaak ninŋ.18Nan Yennu nba din be t paak na, k u te Selebia baal, nimɔnɔ, Miikli waat ninŋ, Liefi waat Islaael nan u waat nan u ninjanm k b kul tie piik nan banniin. 19Akabia, nan Esayi, Miika buolu ninŋ waat, b ninjanm nan b waat, k b kul tie piinle. 20Netiinien buolu, Daafiit nan betnba din gann'b k b tuunLiefiinba tuonn. Netiinien buolu din tie kobi ŋanle nan piinle. B din yiin sua kul a nan sann e,21Asafa mɔkl na buol, k muant mɔlol nba tie sikninmɔnŋ mɔlol, Yennu buol, k fit k boi'ɔ wun gaal liik sɔnu nba k t saa na; k guul t waat nan t mɔknt kul.22Fei bo sii mɔk'n, lii bo kii sua k n boi kpanbal a wun tul'n kunkɔnkɔnna bin guul'n datai buol, yuo nba k t sonml paak, soɔnu ninŋ, k l maan t yet kpanbal a: t Yennu tie bonŋann e, bin nba kul kpann'ɔ, ŋaan u panŋ nan u wutuol tuu siik bin nba kul nyik'ɔ na paak e. 23L paak e tien k t lol moi, k mial t Yennu k u tuo t mialu.24N lukt manntieb saakab piik nan banle, Selibia nan Asabia, nan b ninjanm piik. 25K janŋ likli nan liktana nanmalunŋ tie bona nba kpanbal nan u kpaaka nan betnba nan Islaaeltieb kul din tul a bin dia kii tuun tuona Yennu ŋaak ni.26k tul'b b nunŋ ninŋ, likli k l kpeiu tie kobi ŋanluob, nan malunŋ likli k l kpeiu tie kobk nan liktana kl kpeiu tie kobk. 27likmɔnn k l kpeiu tie tutl, nan likli kutseni ŋanle, k l mun ŋan nan likmɔna na.28K yet'b a:I jii i mɔnŋ k cab kaagbennu u malunŋ bona nba tie ŋant bona na. Likli nan liktana manŋ tie yanbua paab e. 29Ii sub man kii dia i mɔnŋ kaakaa nan yaa tan saa janŋ manntieb saakab, liefiitnba nunŋ ninŋ, nan Islaael, k pukn selusaalenmtieb sua kul buolu ŋaak saakab, Kaagbennu ŋaak diiuk ninŋ. 30ŋann e k malnmanna nan Liefiinba gaal lilkli na, nan l kpeiu nan likmnɔna k pukin malunŋ bona. k jii k saan nan'n Selusaalenm Yennu ŋaak ninŋ.31K t nyii Asafa mɔkl b uol k saa selusaenm, ŋmaacincinn daa piik nan ŋanle daal, k Yennu nuu be t paak kguu't, k t datai k fit tien tinm sial, taa paa sonnu k saa na. 32k t baal Selusaalenm k tien daaŋanta.33Daaŋanta daal, k t saan Yennu ŋaak, nan likli, nan likmɔna, nan malunŋ bona, k tul Melomof Uli Malnmannɔ bija; ŋua nan Eleas, Fine bija, ŋanm nan liefiit Josabbad, Josue Bija Noadia, Binui bija. 34Baa got l kul k gbenn, bokbt nba jan, nan bona kpeiu, k b taan dian l kul kpeiu.35Bin nba kul din nyii daabs k tan jen, b din baal nan mujuonu malunŋ k tan Islaael Yennu, naajai piik nan bale, k l tie Islaael niib kul paak, nan pejai piinmu; nan pebit piinnlole, nan wajai piik nan banle, k l tie biit nyikcabu bona k b juo muu, k mun tul Kaagbennu. 36K u jii kpanbabal yiikuot na k tul duo yudanm nan buolu kul ssaakab mɔkl kpinŋ, bin nba cɔln niib nan Yennu ŋaak.
Chapter 9

1Linba na kul din tun k gbenn yuonba k Isael saakab nakinin k yet a: Isael niib mantieb , nan Lafiit-tieb din k boki b mong nan l duo ni niib , k b tokii b tuonbiit , nan kanaan tieb yal , nan hetien tieb nan Felesian tieb, nan jelusian naba , nan amonit nba nan Muabit nba Ejipt-tieb nan amolean-nba. 2Naan nanm nan b bonjai din kuat bualganu bonpuoi k b nmat nan buolu nba tie nant buolu nan l duo ning niib ; nan saakab nan buut danm din liik yab nba tuun l biit.3Maa din gbat l bonn , kin din pat-pat n liant nan nliatfuok, k din kal nan n bot na. 4 N buol ning b di tikl b kul nba din te k Isael yennu maan jekil daaba waat biit paak, kin din kal k tie nan n bot na k baal daajuok Yennu piini yuo5Dajuok Yennu piini biak , kin din fiil nan sikinin mong binbeng nan n tiat nan n liatfuok nba pat kin gban k tant n nii kangbennu , n Yennu po. 6 K nyet a: n yennu , nbe nmatil ning k k fei mokin, oo n yennu , nmantl n nunm a po , k maan t tuonbiit nanm yabit k saa gal t yula paak, k t biit duo k baal yendonhni waa.7 Laa nyii t yaajanm yuo ki tan tuu motana , tinm nba tie a niib na tun yanbonm bonciann. T yanbonm na paak k tinm nan kpanbala nan mantieb na kua buolganu bet-nba nuu ni kpiit k fatit k suolit k tien t yonmi .T mantik dii fei hei nan dinne.8Naan l yuo mang kangbenu , t Yennu , a tuu mok ninbatinu nant yuo waan, k te t siab Nyii daabit ni k ji be t yamani , Nant buol . Ate k t nyii daabit i k tulit manfopaann. 9 K maan ti tie dabaa e Naan Yennu ki Nyikit t dunduun ning . U tien't nimom Pelse kpanbala tuann k Nanm t manfuol k tin fit maa t yennu Naak,k nyii maba k te k tii taant t lieb Suuda nanSelusalem .10Motana t sa yet a bia l puol po aba t Yennu ? k maan t nyik a senni 11nba ka te ka sokinii nba tie a tuontunna tulit nawa. B din betit nan ting nba k t saa atin kal l ning na tie jattit ting e, k maan niib nba kua leng na gbie nan binben-yanae; laa nyii kping yeng k saa tuu kping liel po. 12I daa kuat lieb waat , a tii biiaki mi tin somm niib mang k bin mokit koo k do nyuat.13Linba kul lek tienit k tie tubdatu , t yanbomm nan tuonbiit na paak , t mi nan fin nba tie t Yennu nae dat tuba, k l k jang faa bo saa dat t tuba biang nba , Naan te k t mok manfuol 14Ton, nlee k t bia saa yet a sennii na Naan kii b kuant niyuona ? Lii tie k t tuun nna a saa mantik donn wutuol k lin biilite cain k kan te nan yennua kuawa n tenn.15 Kangbennu , Isael Yennu , a tie balmoni danua e k maan dinne tinme tie danm nba bial. Tinm e na k sie a nintual na nan biit danm na , t k nan nan tin baal a tuann.
Chapter 10

1Yo ba k Esdras din mɔ k ba gbaan yendu jiantu buol u k din jaant k meii u biit sukl, Islael niib din tikl k yaab k bal u buol, jaab nan puob nan waas k l bualu ninsit luuŋ. 2Nnee Schecania, Jehel bija, Elam waas ninŋ gal maan, kmaat Esdla: t biil yendu waa k maan t-taan nan puo b ba k tiet t-dou bolu ning poub nee. Ŋaan Islael k juab ŋaan k tie yada.3Tii jiikitie yaa nan ti yendu k wun b el puob nan waas nekuul, k kagbenu buan ninŋ nan bin bu jegl yendu seni buol, ŋaan t jii k ban tie nan seni nba maat nee. 4Fiit yian k maan t, goli finne. T siibe nanna, paant a paal k tien.5Esdla din fiil paak a manntieb Levite ba nan, Islael. I tun biianŋ nba k b din paak nee. K fiil set pol. 6I you k Esdla din siet yendu jiantu buol k k saan Jochanan Eliaschid bija diiku-ninŋ, waa din koulenŋ, u din k ŋman kpanu u bia din k gnuu k dukinŋ biit sukl nan yangmatu nan fiituu fiit u dam waas paak.7K b muant nan Juda nan Selusalen nan fiitu waas kul n tinkl. 8Nan bet-ba, nan niik pela nba din maat nan wunba k saan, l daa ŋantaa daal b saa faat u bona kuul, ŋaa bia belɔ fiituu dam waas motɔk ninŋ.9Juda jaab nan Binjamin jaab tikl Selusalem daa ŋanta daal. L din tie gmali ŋanyia ninŋ daa piile. Buoluu kuul din tinkl jiantu diuk buol tin tanu ne din mɔŋ ŋaa saak nee din baa bua cian k nib jekl. 10Manntieb Esdras din fiil k paak a: I biil nan yaa waa puo yana yuati neek kuan Islael biit t-ba yaab ninŋ.11Mɔatanne i mial Kagbenu i biit sukl i ba yendu ki tie waa luon linba. I bɔakt i mɔn nan duo manninŋ boluu ganni poub.12Motaɔn kuul tuo k gaal nan panŋ, a b tuo nan waa yet-ne. 13Saak gaal you kuul k buoluu yaab; Suaan kan fiit k set nan yiel ŋaan k taan ne k tie dayen nnee-ka daa ŋanle, k maan niib nba yaabe mɔk biit I maan ninŋ.14T bet t ba kuul nbial tin tannu mannŋ ninŋ ŋaa duo gbana ninŋ bin ba maan nan puo yaane si bat yonba k b sien neeŋ na nipkela, nan nasiim l duo gbana kuul ni; kaka nan yendu utuo-ciɔnŋ nbata maak t paak. 15Sonathan Asaeël biija nan Sachzia Tikva bijaa, Sommtie Meschullon nan Lévites-t-ba Schbthai, ŋmanme din kɔn l maan pak.16Fiitieb waas din pakl maan k l tuo; k din gaan manntieb Esdras nan ŋaadam nan b baaŋaii k b yii b kuul sanna. B din kal lenŋ ŋali ŋanle ninŋ dasisin daal a b ŋam bɔma. 17Ŋmapaanŋ dasisi daal k jial binba din kuan bolfani maan.18Manntieb ba din mɔk puob b ba din tie buolgamii. Sesue waas Jostsadak waas nan b yalbi Maaeja, Eliezel, Jalib nan Guedalia. 19K u gal maan k yaa a binbelb puob ŋaa tulb pejak b fiituu malɔnŋ n paak.20Immel waas, Hanani nan Zebadia. 21halim waas, Haaseja, Elie, Schemaeja, Jechiel nan Ozias. 22Paschhur waas, Eljoénai, Masseja, Ismaël, Jozabad nan Eleasa.23Levit nba ninŋ: Jozabad, Schimeï, Kelaja ŋaani-ka Kelitha, Pelitha, Pethachja, Juda nan Eliezal. 24Chantl nba ninŋ: Elischib, Tan moguula: Schallum, Thelem nan Uli. 25Islael nba ni: Paleosch waas Lamia, Jizzija, Malkija, Mijamin, Eleazal, Malkija nan Benaja.26Elam waas: Matthania, Zachali, Jehiel, Abdi, Jelomoth nan Eli. 27Zatthu waas: Eljoénaï, Eliaschib, Matthania, Jelomoth, Zabad nan Aziza. 28Bebaï waas: Jochanan, Hanania, Zabaï nan Athlaï. 29Bani waas: Meschullan, Malluc, Adaja, Jaschub, Scheal nan Jelomoth30Pachath waas: Moab, Adna, Kelal, Benaja, Matthania, Betsaleel, Binnuï nan Manassé. 31Alim waas: Eliezer, Jïschija, Makija, Schemaeja, Simeon, 32Benjamin, Malluc nan Schemaria33Haschum waas: Matthnaï, Matthattha, Zabad, Eliphelelth, Jeremaï, Manasse nan Schimeï. 34Bani waas: Madaï, Amlam, Uel, 35Bénaja, Bedia, Kuluhu, 36Vania, Melomoth, Eliaschib,37Matthania, Matthanaï, Jasu, 38Bani, Binnuï, Schimeï, 39Schelémia, Nathan, Adaja, 40Macnadbïa, Schashaï, Schalaï,41Azaleel, Schelemia, Schamalia, 42Schallum, Amalia, nan Joseph. 43Nebo waas: Jeïel, Matthitthia, Zabad, Zibina, Jaddaï, Joël nan Benaja. 44Bin ba ne kuul din kuan buol-ganiee. K bia mɔb waas.

Nehemiah


1Neemi maan, Akalia bija.Kisle Mŋalik ni bina piinle ninŋe,maa daa din be Suss dingban gbingle ning na.
3K b din jiin a: binba din bial nisuot na ji be falaninŋe. Selussalem dikpina kul dii muua k ganakul mun bia dii muua.4Maa din gbat nna manŋ, n din jii daanan ŋan ŋaa na kbial mɔnini. N din ki di jiet ŋaan meii Yennu nba be sampaapaa po na kaukuaye, 5k yiena: O n yomdanua, tinŋ nan sampaak Yennu, kangnennu Yennu,finin nbadia a mɔlol nan seni ,tinin ninbaɔk dam nba luona k bia dia a sanni na fanu.6A tubl ingbiint bi fabni k ninbina ii kpaa b paak, gbiintle a tuuontunnua nba meia nana motana yennu nan yniok a tuontunlia nba tie Isaael waat na paak, k fiitl t biit nba tim nan k Issael waat tun biil, k maan min nan n baa nba ŋaatiib kul tun biila waa. 7T tun biila k bia k cɔlin a senni nan a yiikot nba k a din te k a tuuntunɔ Muoyis dian na.8Tiatl mobona nba k a din pak tul a tuontunoua Muoyis a wun yet na po.Yenii nba kii tun biit n saa yati n niib buol. 9ŋaan lii tie kii tunn jin n buol ni k bia tuun n senii ne nba wanti linba, yuo nba kii sii sampagbon liik pona n tan saa tikli k yin jen sianninba kin gann a yii be n sann nine.10B tie a buolu e k bia tie a tuun tuna k a din fatib nan a pan ciɔnŋ. 11Aa Yuomdanɔ, a tubl ii gbiin a tuuntunɔ mialu nan tuuntuna nba tiin a sann jaŋmaami.Tulin atuuntunɔ yumann, nan ninkpabɔnŋ jua na num ni. N din tie kpanbal ynun finn tua e.
Chapter 2

1Ŋmaali ŋanna ninŋ, kpanbal Altaselses nba dii naan l bina piinna ninŋ, k damunŋ k piau k n jii k tul kpanbal. U lin daa k ban la k n goli ninba nin nyuami. 2Kpanbal maatin: Bie tien kak mɔk ninŋanŋi? A yen bia k yial ŋaan k mɔk palpienn. A si mɔk duduk biit e a pal ninŋ k jaŋmaami suolin bonciann.3K n jiin kpanbal ne: kpanbal i mɔk mial nba fak yuo kul! Bie sa tek n mɔk ninŋanŋ yuo nba k duo nba k b din pii n baa-nba na bit k u gana bia dii muu waa?4K bat maatin a yen boi be? N saa jaant k mial yennu nba be san paa pona. 5K n jiin kpanbal na: Li tie k kpanbal la k l ŋan, k a pal mei a tuon tunnua paak, tunmin k n saan Juda, duo nba k b lin pii n baa nba, k man saa ŋanm k maa l duo. 6Kpanbal nba k puo bat bo kall k kpiau na maatin: a saa jii daa ŋan ŋaae k fit saan sɔnu manŋi? K a sa jen n lie yuo e? K n senɔ l yuo k kpanbal na cabin a mii saa.7K n yet kpanbal: kpanbal, li tie k a la k lŋan, tulmin kadaaɔk k n saan tul yudanm nba kpia kponu na k bin cabin k man kua Juda tinŋ ni. 8K bia tulin kadaaɔk k n tul Asaf wunbo guu kpanbal fual na k wun tulin taabi k man ŋanm ŋapaaluk nba kpia nan yen miatu ŋaak na tan moii, k bia ŋanm duo ne juona nan ŋaak nba k n saa kua na. K kpanbal tulin l dadat, k dukin yennu nuu ŋanŋ bo be nan min.9K n san yudanm nba kpia kponu ne buol k saa tulib kadaat nba k kpanbal bo tulin na, k b te k kun konkon na saakab jii taami k cianin. 10Sanbalat, wunba lin Nyii olonn, nan Tobisa nba lin tie tuon tunno k Nyii Ammonit, nba gbat nan ja sua baal a wun k paan ŋanm Islael waas po na, k b pala biil bonciann.11K n baal Selusalem, k tien daa ŋantaa. 12L puol po, k n fiil nyiok nan niib banŋaa n na, n lin k yet sua linba k yennu tienn n pal ninŋ a man tun k tul Selusalem. Bonkob sua lin k bee n buol li kii tie n tiaɔnŋ yal nba k n jaktua nee kaa.13N lin fiil duo ne ni nyiok k tɔkin k nyii baauk tanmob ne po k tɔkin waauk nyun ton n po, k saan tanpent tanmob po, maa saa na k n got k la Selusalem juana nba baa na nan u gana nba dii muu k biil na. 14N lin tɔkin nyuntonn tanmob k gial k baal kpanbal nyun duakal ne buol, yial lin k be nan man gal nan bonkobuk nba k n jakua na.15K n tɔkin nyiɔk na k sik baauk ni, ŋaan bia goli l juona. K tan kua tanmob nba k b yii baauk tanmob na k ŋmat k jen. 16Tuontun na saakab na lin k mi ma bo saan sian-nba, nan ma tun linba. K tan tuu l yuo, n lin k yet suif nba, nan mann tieb, nan tuann danm, nan tuontunna sakab sial, n bia lin k yet binba goli tuana tumu ninŋ ne sial.17K n ji yetib a: i Giot man taa be yubonn nba ne ni! Selusalem bita k u gana bia dii muu wa. Baal man k t ŋanm k maa Selusalem juona k nyi l fei ni. 18K n ji wannib bianŋinba k yennu nuŋanŋ bo be nan min. Nan kpanbal nba bo yetin linba. K b yet: fiit man k tin maa! K b ji paan b mɔnŋ nan bin tun l tuon n.19K Sabalat nba nyii olonn, nan Tobisa nba tie Ammoni tuon tunnua, nan Alab nilɔ nba k b yiiu Gesem na nba gbat taa lol a tin tun linba na, k b laa tinm ŋaan yienn: i tuun be lenŋi? I yen kon nan kpanbol e? 20K n jiinm: yennu nba be sanpaapo saa tul tinm nyannu. Tinm nba tie u tuon tunna, t saa fiil k maa. Ŋaan yinm, i k mɔk yal, i k mɔk yiikuo, i bia k mɔk nuu nan yin tan tial dasial Selusalem duo paak.

Chapter 3

1Eliaschb wunba manntieb ydaanua nan u yudaanlieb din maa duo na juon bianŋnba , b din ŋanm maa peii tanmob .najuona k kuan ganaa k jii tul yennu ,b din jii ladin jii kjii Mea k saa tuu hananolk tul yennu . 2k jelicho jab maa bɔkl nba waa na k d'Inli bija sacul mun maa bɔkliel .3senaa n jab din maa tanmob juonn din caan gacaata ,k kɔnŋ ganaa k kpal.4Melemoth wun nba d'ulie, bija ŋaan tie d'Ahot yaabuonn maabɔklel,k mosulam wun nba beleka bija ŋaan tie Messabel yaabuonn na maa bɔklel, k Tsadok wun nba tie baana bija na maa bɔkliel.5k bɔkl nba waa na ,tekoiit jab din maa ŋaan k b tuann damm na din yet duo tuonn nba k tuann saakab sennib a bin tun na waa.6jojada nan Mesilam nba tie pascanan besodia ŋanm maa ,k caan gancaata k kuaan l gana nanl kpala.7Melatia wunba nyii Melonotit na nan jab nba nyii gabaon nan mispana din maa bɔkl nba waana k saa tu yudanua ŋaak yent nan kpenu na po.8k u sial wunba tie halhaja bija, k tie salama kultua na maa bɔkl nba waa na k, hanania wunba ŋamii tulalina maa bɔkl nba waa na , k tuu juon yalunŋ na.9k hul bija lefaja wun nba dia jelusalem bɔkl nba tie digan goŋlna maa bɔklnba waa na.10k jedaja,wunba tie halumaf bija na maa bɔkl nba kpia nan u ŋaak ,k haslabnia bija hatus mun maa liel po.11k Malkija wunba tie halim bija na ,nan hasub ,wunba tie pacat muab bija din lakin maa bɔkl nba waa na .12 salum wunba tie d'haloce bija kdia jelusalem yent bɔklnba waa na.13Hannun nan sanoac duo niib din ŋanm maa Bauk tanmob na ,bi din caan ganaaŋanta k kuan ganaa nan l kpataa ,k bia ŋanm juonn na k l yalint tie tabanaa tutl k saan k saa tuu tanpenn tanmob .14Malkija, wunba tie lecab bija nba dia bef hakelem yent na din ŋanm maa Tenpenn tanmɔb ,caan gancaata, k kuan ganaa nan l kpataa.15salum, wunba tie col hose bija kdia Mispa yet na ŋanm maa nyuntonn .tanmɔb na,u din pin tanmob na yulpaake k ŋanm senn li ganaa kii uan gankpata, u bia din maa juonn na k nyii siloe k kpia nan baat gungonŋ k saa tun sonsua ,k snu manŋ sik Daf duo.16Nehemi nba tie d 'Asbuk bija nba dia bef tsul, yent po maa bɔkl nba waa na k saan tuu Dfit kaauk nan nyundɔnn na k dian kunkona ŋaak na .17U puopl po Lefit tieb na din ŋanm maa juonn na bɔklia nba waa na lehum, wun nba tie banii bija nae din maa bɔkliel na ,k Hasabia wunba diiakeila yent bɔkl na.18k bafaii wun nba tie henadad bija k dia keila bɔklnba waa na.19k esel, wunba tie josua bija k dia Mtpa duona maajuonnnba be juonn nba waa na.20k baluk ,wunba tie sabaii bija maa bɔkl nba waa na k saa tuu mann tieb yudannua Elia sib ŋaatnmob bɔk. 21k mekmot, wunba tie d'uliie bija k tie d'hakot yaabuonn na maa bɔkl nba na k saan tuul d'Eliasib ŋaak kpinŋ.22Mann tieb nae din ŋanm maa bɔka nba waa na. 23k benjamin nan Hasub maa bɔkl nba waa k be b ŋei tuann po nae .24k binniib nba tie henadad bija na maa bɔkl nba waa k jiin laa nyii d'aslia juonn asalia ŋaak k saan tuu sianba k juonn juont.25palal wunba tie usaii bija na din maa bɔkl nba be laa nyii juonn na nba juont sianba nan difuok nba be naan ŋaak bepaapo na k kpia nan guutieb dinduanu na l pejak wunba tie paleos bija na maa bɔkl nba waak jiin yendo po na k kpia nan guutieb dindounŋ na .26k Netini tieb nba kua kunkonn paak din maa bɔkl nba waa k jiin yendo po k kpia nyun tanmob ,nan saili lintl po na.27Jab nba nyii Tekoiit dinmaa bɔkl nba waa na ,bi taal munlie nie na ,b din nyii difook nba kpia .28k la jii Tanni diok tnmob paa po na, mann tieb yudanm na din maa k saa tuu u ŋaak e.29Tsadok ,wunba din tie d'imelbija na din maa u ŋaak ninŋ e, u puol po semaeja wunba tie scania bija k tie wunba .yendo po tanmob na .30k Hanania, wunba tie sebelmi bija ŋaak tie Hanun yaabuonna ,tsalf bonjaii banluob na po ,k Mesulam ,wunba tie belekia bija na maa jiin u diok po.31k Malkija wunba tie suuk kul tuona maa saa tuu Netimi nba nan kpinkpentaa ,k jiin Mifkad tanmob ,nan sanpaapo kpinŋ diok .32Sauɔk danm nan kpinkpenta ,maa tuu sanpaapo kpinŋ diok nan pei diok na.

Chapter 4

1Yo nba k san balat gbat nan t ŋam k maa guon na ku wutol duo boeiann. 2U jii di salk ŋuif nba k yei'e u niijam bol nan samoa li sejem buoi a : juf nub nbak panŋ na tuon be e? t saa : Nyikb k bi tun n na? B sii man maluŋ? b saa gbenu a ? b saa tuul tana n ba kb pii tan bini na k l dii nuu na manfuol a? 3K Tobijia, Ammɔ e nil's na ku see ki kpiau, u buol k yeta: ŋaan mi maa? ŋaan lunlon ni duo lipak, yuo bna u sa tuut b tana gon manŋ k lu tinŋ ni4gbiintl, o t yennu ba uisiint bianba! nba! A tek b sukt tun b yul a pak, k bel nyinb k saan nam tinŋ ma ninŋ k b ta si tie daba 5A da di suglu b biit pak, k b biit da piint a nu ni, k man b tun k bil bi nba maa na waa 6Tsi ŋanmt ki ma gunn nba k l kul po set sunsunk ni na k tan set yuul pak. niib na sol tuon na nan b paal ni7ŋaan sabala, tobia, arab nba Ammonit nba nan Asdood tieb, wutol di do yuo nba k gat maa guona k l tuon sa liik k b sa a b kaal k loun nan tan cieni l yuul paak 8k b kur taan lieb a b saa Pek Jerusalem k tun tuon biil b bona 9K l mielti yennu, k bian kaan niib nba si guu yedu ni nan nyi'ɔk, a guul bi nba luo k b lek dou na10l yeni suda di yet'a, panŋ puat niib nba jii jiik a na, nan boŋana nba k b biil: kan fit n maa guonn: 11k t da tai yen'a : b kom fit bann, b bia k fit laa sial nan ta sa bal b sun suk ni; t sa kpiib e, k bia te k tuana na set12ŋaan sua suf nba kua kpianan na bal tar furnu piik, k waat sia nba po kul k b sa tuak baal t poul. 13L pak k senn, l guonna puol po nan tinŋ koni pak, niib na ŋaak, ŋaak, sua kul nan u juk nan u kpann nan b talbana 14K dinŋ foli, k 'yuo nba k filk yet sokab na nan buut dam nan niib nba tenna kul a : da ŋmam man tia t'l man kagbenu po : woa nba mɔk panŋ k mɔk nan jaŋmasalui na po; k kɔan i natani, pak nan i bojai nan bo poi pak, k kɔni puob nan i ŋeii pak!15Ti da tia yaa bat nan b kum ta, k yennu bil bi luol na k sua kul tun u tuon ni guonn na buol 16la nyi l dal la, n tuo tuna bɔkti tuum e k bɔk liel be jaat pak nan kpana, nan nagba kɔŋa , nan tal ban a nan kut dɔkta kpanbal na ji din jie juda ŋaak lan puol po17bi nba di maa guun a na, na bi nba jiit nan b nba jit jika na, bi di tun nuu yen e k nuu lie k dia jaat tɔk; 18b ninŋ sua kul, i tun tuon, u juk ban jiah tuu be u siak ninŋ e u nba di pieb jaat kat kak; di sie k pia in buol e.19Ki yet sakab na, na but danm, nan niib lie nba duo manŋ ni nai tuon mɔan k bio yaab, k t yat k tua tua guun paak, k fɔk, fɔk nan lieb. 20Kaka ki m'ɔ, tikt lieb man siab po ki gbat li m'ɔ ni, t yennu sa kɔ tul tim maa21in na k t si dia tuon manŋ bua yen si dia kpana, yemon puol po k san tuu yuo nba nan bma lila yaan tu sa nyi 22l takpa ni klbiaye t niib na : a s'ɔ kul n dual nyi'ɔ na Jerusalem nan u toun tu bik, k tie guntieb Nyiɔk ŋaan ti tun yedu ni 23Tjii kan siet t tiat bol, min nan n yɔlb, na n tontun naa, nan guu tieb nba waa na; sua kul tuu dia u jaatial nan u nyun

Chapter 5

1Niibna fiil b lieb paak li jab nan b puob k piin k baat nan b daami k jiin binijam juu tieb po. 2Bi siab yenn na: tim nan tin bonjai nan tin bonpoi, tin yaabɔ k bin tultim jiet tin dii k fit ki fuo 3K lieb yaa: tin jii tin k paant nan tin daah tii nii nan tin ŋei k gaal jiet konyuo.4bi siab yeen na: tin kpent likli k fit k paa lanpo t daan tii nii nan kpaant paak. 5ŋaan tim nan tinnijaam tie gbannan ŋiete, tin waas tie nan bi waas na; k t tie tin bongai nan tin bonpuoi na daaboa k tin bonpuoi siab jii tie daabaa; t k mɔk siala Paanŋ, tin kpaant nan tin daan tiinii jiitie siab ŋaale6ŋuo nba k gbat bi fun fabni nan bi maan n wuntuon tuu doe. 7K bo ŋakii nan saakab nan bubuura, k n matib : be kii dii i ninjamme nŋaat k din yiir niib manŋ nibulniŋ. 8Kn yet b a : tin saa daa tin ninjamm juu tieb nbabkuatb dingbagan na, nan taa Fit biaŋinbo na. i kuat i ninŋamm, k tim me saa daab! k b ŋmin k ki jiint ba sial.9ŋanne k mata : linba kii tuun na ki ŋan. ibe kii suom yennu jaaŋmani paak kaa, k fit t datai nba tie buolgannu na daa sukiitii? 10n muu, nan n ninjamm nan n tuonn sunna, tin daan kpentib likli nan jiet, t nyiikb b jii daalpa! 11ii jii b kpaant, b tilɔna, b olif nan b Jei, nan b likli funu kobk, b jiet, b yon nan b kpan nba kii gaan b buol k l tie nyuntna dinna.12K b jiin a : tin saa tulb tin bia kaan boib sial, tin saa tien nna faa ŋet na. n saa yiin manntieb k pual b nunŋi na n saa dia maan na. 13ŋanne k pinn n gaaruk, ŋaan ŋet a : yennu piin nna daah sua kul nba k dia manna u ŋaak, nan u mɔk kul, nna l daanɔ baa Pinnɔ k nŋiikɔ yann! niib na kul ŋet a : ami! ŋaan pak k dont yennu. k jii gaal l maan.14daalinba kpanbal tien nne b duo ŋudaanɔ juda tinŋ ninŋ. laa nŋii bina piile k saah dany bina pinta kpanbal artaxerxes ŋuo, bina piik nan ŋanle, mini n nijaa sua k baanŋdii jesiat duo ŋudaanɔ na yuo. 15K sua n daak k gaal duo yudaant, cincin yuo yudaanm din tuu tie jikle niib nan paak u din gaan salinpeena piina k l tie jiet nan daan paak. k bi tuann, sunna din maab niib. ŋaa min din k tie nna, kl maa n din ŋmoa yennu16mɔne, n tunn k ŋaam juon nna, t k daa siala kpaab, min nan n tuonn sunna kul bo b tuonn paake. 17n din mɔk niib kabknan piimu juu nan bubu la, nan binba din nŋii din gbaan kuoki k baat.18b din tuu kpentib daal kul naab, Pei ŋaani baan luob, nan nuani; daa Piik kul ninŋ b din tuu ŋaa daame bonciann. nan l kul na n k boi duoŋudaanɔ totl kl maa tuonn na din tie niib na yalle. 19n yennu tiat npo k tɔkn l maa paak k tie k tul niib na!

Chapter 6

1K sua k in daak maa tan moï gona ne ŋanne Sanballat, Tobija, Alabe, nan t nantie. lieb Gbat nan n maaguanana wa , ana bon mint kn na waa k teen. 2ŋanne K Sanballat nan Gueschm tun k yet ma: baat k tintaan lieb paanun: ono duonii u din mali a wun tie nim bonbiil e.3K n tun tuomi k yetba n mɔk tuon nba yab k saatun, n kan fif k sik, mii sik ibuol, e yuo nba tunn na saa set e 4Ku ŋanm bai buboi tuunu munna l buboit kin bia ŋanm jino l jinu.5Sanbalat tun u tuon tunnŋ munŋmu ku dia kada bualik kl lota. 6L dindiana, bunbulmi yat k gbie i buolu ni. Gasmu betin nan Fin nan Juif nba lar yieni yeet kpanbal Mobe, l paakekii maa guonn. a yaa saa tien b bet7a kaan yennu So kinba a bin muant Jetusalem ninŋ nan Finna tie suuda kpanbal mɔtanik kpanba ji sa ban n Bona nba gaal bianŋ nba ŋann boat k tin taan lieb k got maan manŋ ni8Kin jii san ballat: Linba ka mat ne k tie bal moni, Fin ne mali 9L niib kultuon bin tientee, bi din yienna b pala saa waat kl tunne ju kan tun, mɔlaana a yennu, puktin panŋ10n din san gon Schemaeja, belaja bija Nechetabeel bija. u din luon u mɔnŋ, ŋaan yeta, t Sanyenjiantu ŋasaakak na ni kmaan b baat a bin kpia, ŋaan lie Nyioɔko kb baat a bin kpia. 11Kin jiin a Nktie Nibuolu tiin k bɔlikaa. a mali nan n sii gbaa min bɔl yenjiantu saakak na nie ktin manfuelii ? nkan tien n nna12nbann nan yennu ka tumua ŋan bsuɔkin maan na e n paak klma maan sanbalat nan Tobiija din tubua likli e. 13nan madiibna, b bo si miaan ŋmamee k dian b maolin k tien biit k lin te n sann n biil kin di fei 14o n yennu tiat Tobija nan Sanbalat nan b toona po! tiat Noadiape mun. Sɔkinba tie puo nan Sɔkinilieb din kpan a bin jienin!15T din jii daapiinle nan ŋanmu nuak ni k tun guann na tuonak gbenn, ŋmaalik nba kb yiil Elul daapiinŋmu nan ŋanle 16T datai kul nba din kua digbana nba kpiat na nba gbat linba na yuo nba. Kb bann nan bikooŋ nyannuwa, klman sua kur bann nan t tun toon ne nan yennu Lonm o.17L yoo manŋ ni suuda tin ni saakab din daa gbant bonciann k tien tobija, ku mun daa k tien m. 18nan juda tie boncian nba din taa u pa b moldni kman u diantt nan Sohecania Alak bija, kll bija Jokana din kuan Mesullam bipuo, Belekia bija. 19bi din piak u tuɔn ŋanapa n buol, k b ku miiɔ ma y et nba kul, k Tobija tienin Kadabuali a wun jiennin

Chapter 7

1Yenni nba k juona na din ma k gbenn, kin kuan gana, t din ganne b tuona ni e tan mogula, yanyina nan lefit nba. 2n din tul n yikotin anani, n ninja, nan ananio Jelusaleni kukɔnkɔnna sakua, u din tie nimɔno n ba cie niib bɔnciane k maan u din mɔk tekm k bia tiin yennu jaŋmaami.3In din yetba : Julusalem gana tu tan kan luot k yenndu k tonŋ, k b bia tan sa luɔn k kpal. ka be; Jelusalem tiebe si tie l tanmogula, nuakul si gu ba sennu siaan ba e uŋaak nuntuolni. 4Jelusalem din tie duo n ba ŋan ne, ŋaan k niib k yab l duoni ŋei bia da k yab lenŋ.5n yennu din tulin yan kin tikl niisa kab, buut saakab nan buolu na, k got b sanna ŋaak kul ni; n din la bin ba din nyi Babilonn k jen na sanna gbant, k momaanm nba dinbe lenbe na:6niib bonciann din nyii babilonn yent ni k bmat k kun Je'lusale m nan Juda yent ni, k sua kul kun wu tuɔnŋ duo ni, b ŋaatieb din be babilonn binŋ nie, laa nyii yoo nba k kpan bal nebukanesal din solb k tien m yon mi na wa 7ŋanm nan zolobabel, Josue', Nehemie, azalia, laamia, naehamani, maldoche', Bilsehan, mispe'let, Bigvai, Nehum, Baana. din kun. Islael buolu jiniɔnŋe' na.8Paleosch waas, tuuta ŋanle nan kɔbk nan piilole nan ŋanle; 9Schepatia wans, kɔbiŋan ta nan ŋanlole' nan ŋanle' alach waas, kɔbiŋan ta nan ŋanlole nanŋanle 10alach waas, kɔbi ŋan l uob nan Piiŋmu nan ŋanŋanle;11Paɔhat muab waas, nan Josue waas nan iob waas, tuuta ŋanle nan kɔbi ŋan nii nan piik nan ŋan niin. 12elma, waas, tuutl nan kɔbiŋanle nan piinŋmu nan ŋanna. 13Zatthu waas, kɔbi ŋan niin nan piin na nanban ŋmu; 14Zaccai waas, kɔbiŋanlole nan niib piinluob15Binnui waas, kɔbi ŋan luob nan Piin na nan ban niin; 16bebai, kɔbi ŋan luob nan piin le nan ban niin 17azgad waas, tuut a ŋanle nan kɔbi ŋanta nan piin le nan banle; 18adonikam waas, kɔbi ŋan luob nan piiluob nan ŋanlole19Bigvai waas, tuuta ŋanle nan piinluob nan banlole 20adin waas, kɔbi ŋan luob nan piin ŋmu nan ban ŋmu; 21athel waas, esekias ŋaak tieb, piinyie nan ban niin; 22aschum waas, kɔbit ŋanta nan piinle nan ban niin;23Betsaï waas, kɔbit ŋanta nan ban na 24halip waas, kɔbk nan piik nan ban le 25gabaon waas, piin yie nan ban ŋmu 26Betleem nan netofa tieb, kɔbk nan piin niin nan : ban niin.27anathot tieb, kɔbk nan piinle nan ban niin. 28Betth asmaveth tieb, piin nan nan banle; 29Kiljath Jealim, kefila nan Beloth tieb kɔbi ŋan lole nan piin na nan banta. 30la ma nan gu eba tieb, kɔbi ŋanluob nan piinle nan yennua31mikmas tieb, kɔbk nan piin le nan ban le. 32Bethel nan aï tieb, kɔbk nan ban ta; 33nebo liel tieb, piin ŋmu nan ban le 34elam liel tieb, tuutl nan kɔbi ŋanle nan piin ŋmu nan ban na35Halim waas, kɔbi ŋan ta nan niib piin le 36Jeliko waas, kɔbi ŋanta nan niib piinna nan banna; 37lod waas, Hadid nan ono waas, kɔbi ŋanlole nan niiyenua; 38Senaa waas, tuuta ŋanta nan niib kɔbi ŋanyie nan niib piinta.39manntieb : Jedeja waas, Josue ŋaakni tieb; niib kɔbi ŋanyie nan piinlole nan banta; 40Immel waas, tuutl nan piin ŋmi i nan ban le 41Paschhal waas, tuutl nan niib kɔbi ŋanle nan niib piin na nan banlole. 42Halim waas, tuutl nan niib piik nan banlole;43levit nba: Josue nan kad miel waas nan hodua waas, niib piilole nan ban na. 44Yanyintieb: asaf waas, kɔbk nan niib ban niin. 45Tanmɔgula: schallum waas, athel waas, Halmon waas, akkub waas, Hathitha waas, schobaï waas; kɔbk nan niib piinta nan ban niin.46nethinien nba: tsicha waas, hasufa waas, tabbaoth, 47Kelos waas, sia waas, pason waas, 48lebana waas, hagaba waas, gachal waas, 49Hanan waas, guiddel waas, gachal waas,50leaja waas, le tisin waas, nekoda waas, 51gazzain waas, uzza waas, pascach waas, 52besai waas, mehunim waas, nefischsim waas,53bakbuk waas, hakufa waas, halhul waas,54batslith waas, mehida waas, halscha waas, 55balkos waas, sisela waas, thamech waas, 56netsiach waas, Hathifa waas57salomon tuotunna waas: sotha waas, sofeleth waas, pelida waas, 58Jaala waas dalkon waas, guiddel waas, 59schefathia waas, Hatthil waas, Pokeleth Hatsebain, waas, Amon waas. 60Nethinien nba nan Salomon tuotunna waas kul taan k tie : niib kɔbi ŋanta nan niib piin yie nan banle.61Bin ba nae, k b din nyi thel melaeh, thel halseha, kelub addon, nan Immel doï nie, k din k fit wann nan b dan m ŋaï nan b buolu, kln fit wann nan b din tie Islael tiebe. 62delaja waas, tobija waas, nekoda waas, kɔbi ŋanluob nan nan niib piinna nan ban le. 63K mann tieb sunsukn : Hobaja waas, akkot waas, Balzillaï waas, k b din kuan puo ku tie Balzillaï waas bon poyenŋ, galaat tua wu sann din tie b buolu sanna,64b din lɔn sianba kb sana nan ba tie bimba, ta dien sien ba kk la k b din malunŋ duuk buol; 65k mann tieb saakua yet b a : a b daa di bona nba mankil tie ŋant bona na ka ka mann te yennu bann bono nba k b yi lulim nan thummim.66niib na kul din taain k tie tuuta ŋanna nan tuuta ŋanle nan niib kɔbi ŋanta nan piinluob. 67b din kan b tuotun jab nan tuotun paï nba din tie tuuta ŋanlole nan kɔbi ŋanta nan niib piinta nan ban lole. b sunsukin din mɔk yenyinna jab nan puuoyen yin na kɔbi ŋanle nan piin na nan ban ŋmu.68b din mɔk taani kɔbi ŋanlole nan piinta nan taani ban luobo, bon taani kɔbi ŋan le nan piin na nan ban binu, 69yok yokt kɔbi ŋan na nan piinta nan ban ŋmu. nan boni tuuta ŋan luob nan kɔbi ŋanlole nan piinle.70ŋaadan m bɔcie nn din tul tul paab nba a bin tun tuon. mann tieb sakua din tul mann tieb ŋaasakak tieb salin mona tuutl, malunŋ seni piin ŋmu, malunŋ tieb liet fuuot kɔbi ŋan ŋmu nan piinta. 71ŋaadan m saakab din tul malunŋ ŋaasakak tuon pa salin mona tuuta piinle nan salin pie na tuuta ŋanle nan kɔbi ŋanle. 72niib nba din tenn din tul, salin mona tuuta piinle, salin pie'na tuuta ŋanle' nan mann tieb liet guuot piin luob nan ŋanlole.73l mann tieb nan, levit n ba yenjientu ŋaasakakin gula, yanyinna, buolu na niib, nethienien nba, nan Islael kul ji din kal b dugbangbeŋl nie. ŋamali banlole din tan baal, K Islael waas din be b duigbangbeŋl ni.

Chapter 8

21L yuo na k niib na kul taan nan niyennua kua na yial yenn kua buol nba be tanmɔb nba mɔk nyun na. K b yet Esdlas a, gbandialua, bat nan Muois sennu kaadaaɔk, linba k Kaagbennu tul Islael tieb na. /v 2 K manntua Esdras bal nan sennu kaadaɔk na niib na tuann, k b tie jaab nan puob nan binba sa fit gbat. L din tie ŋmaali ŋanlole daa sinsinn daal e. 3Esdlas din liil kaadaɔk na sannyiɔk ni k sa tu yensuk ni, yial nba be tanmɔb nba k nyun be na jaab nan puob sinsuk ni nan binba kul din sa fit gbat. Niib na kul din tie suon na ŋan gbiin sennu kaadaɔk na.4Esdlas, gbanialua na, din tua daɔk nba fok paak k b din tien l paake. U nidiiu po din sie kpia manntelua Matitia, Sema, Anasa, Ulie, Ilkija nan Masaya, k u niiganŋe po mun, Pedasa, Misail, Malkia, Ashunm, Asbadana, Sakali nan Mesulam. 5Esdlas din luot kaadaɔk na niib na kul nunm nie, k maan u din tua linba fok paake niib na bud, k waa luot yuonba, niib na kul din set suon na bonyenn bud.6Esdlas dont Kaagbennu, yiikuo yennu, k niib na kul donn nii sanpapo ŋan jiina a, maamɔnm, maamɔnm! K b tibin tinŋ ni k gbaan Kaagbennu tuann, k goli tinŋ ni. 7Sosue, Bani, Serebia, Samin Akub, Sabetai, Hodija, Maaseya, Klita, Ayaria, Yosabad, Hanan, Pelaya, nan Lefit nba din want sennu na niib, k sua kul din sie u yial ni. 8B din lil yennu sennu kaadaɔk na buolu buolu, k b din want lipaak k b gbia.9Nehemi nba tie Gobna Esdlas manntua nan gbandialua, nan Lefite nba ba din tumii niib, k din yet niib na a: daal na tie Kaagbennu daal e, I yomdaanɔ daal, I daa be paalbiil nan ninnyuut ni! K maan niib na din mɔn baagbat sennu maan na. 10K b yetib a: I sa maan, ki ŋman naan kpanma ki nyun daan nba paal ŋan man, ki tuun k bi tien binba k mɔk sial di, k maan daal na tie yomdaanɔ daal e, i da bil i paala, k maan paalpienn nba k Kaagbennu mɔk na sa tuli panŋa.11Lefit nba din balin niib na k yien a: ŋminin man, k man dinna daal na tie daa ŋanne; da bil i paala man! 12K niib na kul siet saan di k nyuun, ŋan bia tul lieb waan, k ji jelin b yaamani. K maan bi din gbat maan nba k bin din wantib na paak.13Daa ŋanle daal, k niib na ŋaak saakob, manntieb nan Lefit nba taan Esdlas buol, gbandialua na a bin gbiint wa sa wannib sennu na. 14K b la yennu sennu ni linba k Muois din dian, nan Islael tieb tu si be lanbont ni jaanm yuo ŋmaali ŋanlole ni. 15K dont l laabal selusalem duo ni: k saan jual ni k kpaan olive yiini, muuk ni olive faat, yan pɔɔk yiini, nan kaati yiini, nan tiilei nba b k tan tien lanbont nan sennu nba wann biaŋ nba na.16Tɔn, k niib na kpaan yiini na, k fa lanbont b ŋei yula paak, nan nnyela ni, nan yennu ŋasaa kak dindonjok ni, nan niib tintaanbuol nba kpia nyun tanmɔb, k bia kpia Efraim tanmɔb na. 17Niib nba kul din nyi dabs ni k jen na din fa lanbonte k be lenŋ, b din kua l lanbont nie. La din nyi Sosue yuo, nun bija na, k tan tu l daal, Islael tieb din k ban k tien l bonn liel. Sɔ kul din mɔk palpinn k kpanm.18B din tu lil yennu sennu daal kul, daasinsinn daal k tuu duajuontik daal. B din tu dii janm k dian daaŋanlole, k daa ŋan niin daal b din tu kaal tintaankanu nan sennu nba wann biaŋinba na.

Chapter 9

1Lymalk ni daa piinle nan ŋanna dal, Islaael waas tuu sa tanlieb, k lia botuot k bia puuk mɔnŋ tanbiini, lii tie molol tiatu. 2Binnba tie Islaael buolu tu sa bɔkt nan Samm, k wann k bia fit b biit nan b banba biit.3Yuo nba k b bal k siet, b sa lii kaagbenu, b yenna senni gbonŋ, k sa jaŋ dal bɔktu munna ni yenn; k bɔktu mule ni, bi tu sa fit b biit k bia gban kangbenu b yennu tuanpo. 4Suosieu, Baani, Kadmieel, Schebannia, Buunni, Scheleebia, Baani nan Ke naani tuu sa do sian nba tie Liefitnba yial na k yikin sanpaapo, kaa-gbenu b yennu tuan.5K Liefit nba, Suosieu, kadmiel, Baani, Haschabim Schelebia, Hodisaa, Schebaania, nan Pethacia, sa yet'a: Fiit'n ma k siet, Tuln Kaagbennu, i Yennu ni puok libinna nan libinna! Sua kul n tula nipuok a Sanŋannpak, sann nba gal yetŋamm nan dotl kul na! 6Finne, fin kuae tie Kaagbennu nba nan Sanpaapo, Sanpaak nan linba kul duu dia k l b lenŋ, a tien l bonna kul manfuol, k sanpaapo kunkɔnna gba a tuann.7Finne, kaagbennu yennu, din gann Ablamm, kt ku nyi ul Chalde yentni, k tulɔ sann nba tie Ablahaamm. 8A bo la k u mɔk pal ŋanne a po, a lol molol nannɔ, k yet a sa tul u yaabuonna Kananiennba duo, Hethiennba duo, Amoliennba duo, Felisien nba duo, Subusiennba duo nan Guilgasiennba duo, k atian a mobonna, k mana ŋanne.9A la t baaba nba din di waahala Egipt na, k bia gbat b Wuyikni mɔk muuŋ na buol. 10A tun baknɔnŋ nan nyina buol bonciann k tul Faalaɔn, nan u tuontunna, nan u duo niib kul a buol, k man a mi ba bo dia t-baaba nan tonnu bianŋnbak, k a wann'b a yudant nba tie bianŋnba nan la te dinna bianŋnba.11A bɔkt mɔtl b nunm ni, k b pot tinŋ konŋ mɔki na sinsuuk ni, ŋaan bia kaat mɔkl na ni, bin nba waa k beli'b na, k b sik mɔkl na ninan tanbɔnŋ na.12A tuu ŋmatlb yennu ni nan muu nyuute, k nyiɔk muu be munyuk na ni k yentl sonnu k b tɔak k jii saa. 13A nyi Sinnai jual pak k sik, k pak'b nan kunkol saa kaal nba nyi sanpppo, k bia tul'b miila nba tɔak, k tul'b tuuntl ŋann na, nan senni nan yiikotnba nba ŋan bonciann.14tuon tuun'ɔ Nuois dian yiikoot nan senni nan miilaa. 15Sanpaapo na a tul'b paanu yuo nba k kon mɔk'b, k bia t k nyun nyi tanpiuk pak k b nyuu yuo nba k nyun nyuuluu mɔk'b na. K bia yet'b a bin koa k yent duo nba k n dan pol nan n saa tul na.16ŋaan t baaba din gbie nan japate, k tie kangbata. K yeet a senni gbintu. 17K yeet bin cɔnln, k bia tanm bonŋanna nba a tun k tul'b b po na. K ji tien Kangbata; k b moyeetu ninŋ, k b yet nan b sa kpan b bete k fit ŋmat b falaa ninŋ. ŋaan fin nba tie yennu nba tie yenyemlna, k tien sil nan nyik cabu na, k mɔk ninkpabany nan Sugluu, a wuutol k do yian yian, a pal bia mei bonciann k a k nyik a waas,18nan yuo nba k b nan kut najak, k yienna : Gotl t yennu nba dan nyinn tinm Egipt tie na l paak tien k b ŋmat tunn mlanbiit ni. 19ŋaan A ninkpanbanŋ nba yab boncianna, a k nyik a waas paan piionŋ na ni, l pak muu nyuk k nyikt nan li duakib yennu ni ki ŋmant'b sonnu, u bia k nyikt muu muunyuk nba yentl b sonnu nyiɔk k b toak saa m .20a ji a siek nie k kɔan b ni a bi mɔk yanfuo, a bia k nyik'b nan fi tien m manne k bii di b moi ni, k a bia tienm nyuu k l gbeut b nyunnyulu. 21L ji yuo k sa janŋ binna piinna, k a got'b fannu panpionŋ na ni, k sial k pɔt'b, B tiat k pat k b tapant k fantli.22A tien m duoi nan digbana a t k b tiaɔnŋ centl teli, k yentl kpanbaal Hesbonn, k u nyi sihonn, nan kpanbal Basann k u nyi ok.23At k b waas pɔt nan san paapa ŋmabla na, ka bia kɔmm duo nba k a din yet nan b baaba sa yentl na. 24k b waas set kua k gal k yent duo manŋ, a sikin b buol ni niib nba k b yib Caananeen nba na, k a nyann k tul'b , b kpanbala nan b duoi niib, k jiitienm ba luon bianŋ nba.25k b yent digbanna nba ŋan nan tinii nba kpai, k yent ŋei nba gbie nan mɔnkt buolu buolu, bunbuuna nba k b gbil, nan finŋ nba, nan olif nba nan tilonti nba luon fannu; k b di k gbot b yanma ni, k kua gbannu k b pala ji man b binbeny pak, a ninkpabɔnŋ paak.26ŋaan, k b fil nan mɔyetuk u pak. k ŋmat puol k lu senni, k kpi skninba nba mɔntl a bin ŋmat cen buol na, b binbenŋ kul tie tuon biite. 27L paak, a nyik'b b datai nu ni, k b mabinm. ŋaan yuo nba k b kua mabani, k b yiikin a pak; a besanpaapo ŋan gbat b fanb'n manŋ k a nin kpanbɔnŋ nba yab na pak, a tul'b fat tieb k b fat'b b datai nu ni.28Yuo nba k b la fuon, b jii tuu ŋanm piin bonbil tu buue a buol ni. A tu nyik'b b tatai nuu nie, k b nyannib. ŋaan , b bia tuu ŋanm k yikn a buol; k fin, a tuu gbaat sanpaapo na, k a ninkpabaɔng nba yab na pak, a tun nyit'b yuo kul. 29yuo nba a mobinnt'ba b jen a senni buol na, ŋaan ŋanm ŋannin tuu gbe nan japaate, kk luon b gbint a senni cain, k tun biil a miila, ŋaan a tien binnba sakl k bia k waal na sa la manfuol. ŋaan a tien binnba sakl k bia k waal na sa la manfuol. ŋaan ŋanm bia gbie nan japaate nan kaal banni k k luon bin gbint cain.30A bia diab binna bonciann, a tɔkin a siek buole, nan a sɔnkninba buol k wannt'b a kɔl; ŋaan ŋanm bia lek k mɔk tuba k gbint'l. L pak a tuu ŋaab nibuol gannu nuu ni k b nyanib. 31ŋaan, a ninkpabaɔny nba yab na pak, a bia lek k bontib, ka bia k nyikt'b, k mann a tie yennu nba gbie nan palmasil nan inkpabɔnŋo.32ŋaan mɔntanna, o o t yennu, yennu, nba yab, k mɔk panŋ k b bia k mɔk biknu, finin nba dia a mɔlal k bia tun nan ninkpabɔnŋ, a la goli t mabaa na, a bia da dial k tun nann tuon, tinm, t kpanbaala, t bet nba, t mantieb, t sɔnkininba, t baa nba nan t niib kula, la jii asilii kpanbaala yuo k tan tuu dinna. 33A tie wunba tie ŋaan'ɔ linba kul bat tinm na ni, k man a wann na a ka biiti, ŋaan tinm e tun bonbiil k tien na 34T kpanbaala, t bet nba , t mantieb, nan t baaba din k clɔnlin a senni, b din k luon bin gbint a senni k boi bin tuo a wannu nba k a tienm na.35Yuo nba k b din tie mitieb, bonŋanna buolu kul nba k a din tienm, duo nba yab k bia kpai k a din tul'b na, ŋaan b bia din k tuo nan b nyik b duduubiit na, ŋan jianta.36Gotl dinna, tinm e ji tie dabaa! tinm tie dabaa tinŋ nba k a din tul t babaa na, k bin fit k mɔk palmann nan tilouti nba k b mɔk nan bonŋanna na kul! 37Jet na nuabi bonciann k tien kpabaala nba dia mabt t biit pak na. B din diat nan panŋ k diat k tie ba luon bianŋ nba t gbannant, nan t bonkobt pak, l pak t ji be ninnbaatl nie!38Linba na paak, k t tan lieb k lol lola, k dian gbant, k t batnba, t liefinba, nan t mantieb na din ja tan pɔnt li pak.

Chapter 10

1gotl bin nba din yet b dɔk: neemi, duo gultua, aka lia. 2Sedesias, sela sa Asalia, Selémi, 3paasul, Amalia, Malkisa,4 Atus, Sebania, Mallus, 5Alim, Melemot Abdias. 6Daanial, guinneton, Balus, 7Mesulam, Abisa, Misamin, 8Maasia, Bilgayi, se maesa, u nba mann maaluŋ.9Levit: sosue, Asania bija, bin nuyi, enadat Waat, Kadmiel, 10nan u yualb, Sebania, odisa Kelita, pelasa, anan 11Misc, Reob Asaabia 12Saakul, Selebia, Sebaania 13Odisa, Baani, Beniinu 14b duo niŋ Bat: paleos, paasaat, Moab, Elaam, Saatu, Baani15Buuni, Asgat, Bebayi 16Adonisa, Biigayi, Adin, 17Ate, Esekias, Asul 18odisa, Asunm, Besayi 19Alif, Anatot, Nebayi 20Magpias, Mesalam, Esil 21Mesesabel, Tsaadok, sadua22pelatia, Anan, Anasa 23ose Anania, Asub 24Aloses, pilsa, sobek, 25Resunn, Asabna, Maasesa 26Asisa, Anan Aanan 27Maaluk, Alim, Baana28b nba ten tie duo mani, yab, b nba mann maluŋ, leviit nba. Tanmo guula, yanyinna, Netini nba, nan bin nba kul din bɔkt b mɔŋ duo nanŋ ni, k tie saam k din Waa yennu Seni, b puob, b Waat bijabi, bunpo, i b nba din mɔk yanfuonm, 29k b ji nankn b yuulb nbak b ŋanm luon b maan na. k b puon b maan ni, k pol mob a bi som seni nba k yennu tul Moyis, yennu tuontuns, k sii cɔnln k bia tuun seni nba k kaagbenu, t yom daanɔ, u mobona nan seni.30b puon nan b kan jii b bonpoii k tul duo manŋ niŋ niib, k bia kan jii duo niŋ bonpo ii k tul b waat bonja ii 31i daa daa sial fuon daal, nan jaam daal, duo manŋ niib nba baat nan kuatia nba k b kuat fuon daal, bin ji nyik pann nba k tu pa bina ŋanlole, k b daa pa32T maab nan yin tul nupɔŋ diknu munta k l tun yennu ŋaaktuonna. 33Lin nba tie paanu po, tsaa tul yennu paanu nba ŋam nan daal kul jeet piini nan bonkob bit nba k b saa juo mu, k l tie daal kul maaluŋ, ŋant yenpiini nba tie fuon daal yal, nan ŋmaapaaŋ jaam yal, nan jaan lia yaala, nan yenpiini nba saa nyin Islaet tieb biit nan l baa kul k b sii luon yenjiantu ŋasaakak ni.34Manntieb livit nan nilieb t tuu saa tɔ tiatia bin kul, k nyim naakuk nba tu saa baal nan daat bin kul, k bin juo manpɔŋ bona nba k b mann k tien yennu ŋaak, nan t ŋaii niŋ taa tu tie bian nba; k jokt kaagbenu yennu binbintl nan Wu seni nba Wann bian nba. 35b Kul i tu baal nan Kaagbenu ŋaak bokokocincina nba tia t tinŋ yaal, nan tiini kul luancincina. 36I baal nann yennu ŋaak, k tul manntib nba tun l tuonn yennu ŋaak, t Waat nba tie bonjaii cincina, nant bokobt, nan la dian seni kaadok ninŋ na, naacincina, nan t bokobit.37I baal nann yennu ŋaa diuk niŋ T boncincina, nan yen piinni, til u ancincina, tibuolu kup nan tiik nba k yi m out nan kpan k lii tie t kpaant nba k t ko na, yeen piik ninŋ k tul levit. nba. 38Maaluŋ tua, Aalon bik, sii be nan levit. nba. you nba ku saa nyin piik bɔktn, k levit. nba saa saan piik ua piik bɔktn yennu ŋaak, diit nba tie Faal diit na.39K Islael Waat nan levi Waat saa jii paanu yun binna na tiik nba k yi mout, nan kpan tiik luana. ŋane tie maluɔŋ buol bona, sian nba k maluɔŋ tieb sie, tanmoguula nan yanyinna ŋan ne tien k t maata t kan nyik t yennu ŋaak.

Chapter 11Buolu yudanm na din kal Selusaalenm ŋaan k bin nba din tienn buolu niib na, tɔ naatuat k gani niib piik ninŋ yenɔ kua, wun saan kua Selusaalenm doŋanu na ni. ŋaan k bin nba mun tenn n kua digbangbe ŋa, nan digbanbit ni.

2Niib na din yat yeŋanm bin nba din Selusaalenm paak e.3Gotl duo yudanm nba din kua Selusalenm na e na:Suuda dingbangbenŋa ni, sua kul din kal u yent ninŋ, digbangbennŋa ni Islael; Manntieb: Dan, Liefiitnba, Netiinianba, nan salomon tuontunna waas na mun din kal. 4Selusalenm doi ni, Selusaalenm duo ni Suuda waas nan Bensaamin waas nba din kal lenŋ na: Atasa ba tie Osias, K Osias baa tie Sakali, k saakali baa tie Amaolia, k Amadia baa tie Seftia, k sssseftia baa tie Mahalaliel, k Amahalaliel b tie Pelet, k Pelet baa tie Maasesa, k Maasesa baa tie Baluk, k Baluk baa tie Kolose,5k Kolose baa tie Asosa, k Asosa baa tie Adasa k Adasa baa tie Sosalib k Sosalib baa tie Sakali, k Sakali baa tie Siloni. 6Peles buolu ni waas din tie Jabkobiinna nan piinlole nan banniin k tie, k tie nijaana k kua Selusaalenm.7Bemsaain buolu Slalu baa tie Mesulanm k Mesulanm baa tie Soed, k soed Baa tie Padaja, k Padaja baa tie Maaseja, k Maaseja tie Itiel, k Itiel baa tie Esaai. 8Esaai puolpo k Gabai nan Salai wei, k b tie niib kobiin-yia nan piinle nan banniin. 9Soel wun nba din tie Sikkli bija din tie b yudaanɔ, k Suuda baa tie Senna bija n din waa u paak.10Bin nba din tie manntieb din tie: Sedasa k u baa tie Sosalit, Sokin nan 11Selusa, k baa tie Hilkija, k Hilkija baa tie Mesulanm, k u baa tie Sadok, k u baa tie Melsat, k u baa tie Asitub, ŋua e din tie kpanbal bik yennu ŋaak ni. 12K b waali nba din tenn k tuun ŋaak ni, din tie kobiinninn nan piinle nan banle. Ada baa tie Selosanm, k u baa tie Pelalin, k u baa tie Ainats, k u baa tie Sakali, k u baa tie Pasul, k u baa tie Malkisa.13K u waali nba din tuun ŋaak tuona na, mun din tie niib kobiinle nan piinna nan banle. Kamasai baa tie Asalel k u baa tie Dasai, k u baa tie Mesimot, k u baa tie Inimel, 14K u ninjanm nba din mɔk panŋ tie niib kobk nan piinle nan banniin, k Gedolinm bija Sabdial tie b yudaanɔ .15Bin nba din tie liefiinba: Someja baa din tie Hasub k u baa tie Agkanm, k u baa tie Asubia k u baa tie Buuni. 16Sabbetai nan Sosababad din tie b yudanm nba goli Yenjiantu ŋasaakak na-yel po tuona paak, k bia be Liefiinba saakab ni.17Matania tie Miise bija, k u baa tie Saadi, k u baa tie Asaaf, wun din tie yan-yinna saakua jaanti yuo, k Bakbukia mun din tie wun nba pukin u po u ninjanm ni, nan Adan nba din tie saamɔ, k mun yaa baa tie Galol, k mun a baa tie, k u mun a Baa tie Sedutunm. 18Bin nba din tie Liefiinba k be l doŋanu ni din tie kobiinle nan piinniin nan banna.19Bin nba din guu tanmoi: Akuub, Talmɔn, nan u ninjanm nba din pukn k tie tanmɔguula din kobk nan piile nan banle.20Bin nba din tenn Islael niib ni, Manntieb, liefiitnba ji din yat k kua suuda digbana ni, sua kul nan u yeny ni. 21Netaanianba mun din kal kunkuonn paak, k Tiisa nan Gispa din tie b yudanm.22Liefiinba yudanm nba din kal Selusaalenm din Usi Baani bija, k baa tie Asobia, k u mun a baa tie Maadaania, k u mun a baa tie Miise, Asaaf waat nin, bin nba din tie yanyinna nba goli jaanti Yennu ŋaak ni, 23k maan din tul sennu k jiin yan-yinna po k bia senn b paaɔk daal kul ni. 24Pelaaja, Mesaabel bija nan Selas waas, Suuda bija din tie sjanm, k oli niib kul tuona paak.25Digbana ninŋ nan b yent, Suuda waas din kal Kilija Albanan l digbankuoki ni, 26Sesua nan Molada nan bet Pelet, 27nan Habsal, nan Belsoba, nan l digbankuoki ni.28nan Tisaklak nan Hekonanan l digbamkuoki ni, 29nan Enn liimɔn nan Solea, nan Jalmut, 30nan Sanoas nan Adulanm nan l digbankuoki ni, nan laki nan u yent ni, nan Aseka nan l digbankuoki ni. B din kal laa nyii Bel Seba k saa tuu Himɔn baaɔk ni. 31Bensaamin waas nba din kal laa nyii Geba, Mikmas, Aja Betel nan l dingbankuoki ni, 32Anatot,Nob, Ananania,33Astol, Lama, Gitainm, 34nam Hdid, nan Sabainm, nan Nebaalet,35nan lod, nan Omo tuontunna baaɔk ni. 36Liefiinba din be k saan kal Bensaamin buolu ni. ŋaan k tie Suuda buolu ni niib.
Chapter 12

1Gotl manntieb nan lefit tieb nba din jen ŋaam nan zolobabel ku baa tie sesel, nan sosue; selasa nan selei nan Esdlas. 2Amalia nan Malue nan Hatus 3sekania nan Rehum nan Melemof4Ido nan Ginnetoi nan Abisa; 5Misamin nan Madia nan Bilga. 6Semaya nan soyalib nan sedaya. 7Salu nan Amok nan Hilkiya nan sedea din tie manntieb na b ninja yuudam sosue yuo.8Lefit tieb: sosue, Binui, kadmiel selebia, suuda, Matania nan b ninjam din yinn dɔntaa yanni. 9Bakbukia nan uni din tunn b tuon b ninjam buol.10sosue din maal sosakim, k sosakim maal Eliasib, k Elisib maal sosada, 11K sosada maal sanatan, k sosatan maal sadua.12Gotl Manntieb nba din be sosakim yuo k tie ŋaak daam n nyan: Selasa tie Melasa, k selemi ie Honamia 13Esdlas tie mesulam k Amalia tie sosana; 14Meluki tie sosef sosatan k sebania tie sosef15Halim tie Adna k Melajaf tie H elkai; 16I duo tie zakali k Guneton tie Mesulan; 17Abija tie Zieli k Minjamin nan Maadia tie Piltai; 18Bilga tie Sammua k Semaeja tie jonatan; 19Jajalib tie Matnaii k Jedaeja tie Uzzi; 20Salai tie Kalai k Amok tie Ebel; 21Hilkija tie Hasabia k Jedaeja tie Netanel.22Eliasib nan Jojada nan Josanan nan Jadua nan Lefit nba, nan ŋaak daamm nan maanntieb yuo, b din dian l saana, k Daliu tie pelse kpanbal i yuo.23Lefit waat ŋei saakab din dian Balkpelii gbɔnŋ ni, Eliasib bijaa Josana yuo.24Lefit nba saakab, Hasabia, Selebia nan sosue kaamiel bija nan u nijaam nan u lieb din tuu tuun dɔnt kaagbenu, nan yennu nulo DAfid nba din tul yiko bianunba. 25Matania nan bakbukia nan Abdias nan Mesulam nan Talmon nan akub din tie tanmɔn guula. 26Niib nba na din fɔ sosakim yuo, sosue bija, nan sosadak bija yuo nan Nehemi nba din tie kpanbal yuo, nan Esdlas nba din tie manntua nan gbandial.27yuonba kib din jii selusalem ŋamm k tuul yennu, b din yiin Lefit tieb nba kua Kaana kuul ki b baal selualem, k tien jaam ki yin nipotulu yaani, k faa siyeki nan biat nan yelii. 28Lefit tieb nba tie yaayina din taan lieb selusalem ŋamm nan Netofat tieb,29K bia nuie. Bef-Gilgal nan Geba nan Asmafif; k baal maa dobiit k lint selusalem. 30Manntieb nan lefit tieb din wuul b monŋ nan b niib k ŋann tamoyii nan jona.31Yuda buolu saakab din duo jona paak k bobin yaayin jana banle k jinjinn yuasoom dituu joan paak k saa taamɔb buol.32Hose be waa juotik yaayiina puolpo nan yuda saakab; 33Asalia, Esdlas nan Mesula, 34yuda besamen, Semaya nan Selemi, 35Manntieb bɔnjai dia naatuuna, sakali sonatan bija, Semaya bija; Matania bija, Misee bija, Sakul bija nan Asaf bija,nan bi ninjaam Semaya, Asalel, Milalaii, Gilalaii maii, Netnel, yuda nan Hanai k b dia yennu niiluo Dafid bɔmomuat tiat. Gbandialua Esdlas bo tie b yudano. 37nyun tɔnn taamɔb buol bi din tɔkin sonu nba do Dafid duo ni k baal k gaal Dafid ŋaak kaka nyun tammɔb buol ki l be yen do po.38Yaayin lieb gaal ganŋ po ki min nan niib nba bokl woyi b puol poguonn paag k somm k saa guon yalinn n buol. 39K somm gaal Eflain tamɔb nan tamɔ kpel, nan janii tamɔb,nan Hananel difuuok nan Meya difuukkaka pei tamɔb buol.T soml din gben ŋaak sakak tamɔb ni40yaayin jana banle monŋ din set yennu ŋaak ni; k t mɔ set min nan bubula nba taan be. 41K manntieb: Eliakim,Maseja, Mijami, Misee,Eljonaii, zakalii nan Hanania din dia natuuna, 42k Maseja, semaya, Eleasal, Usi, josana, Malkija, Elam nan Esel. Jislaja din ŋmaktl yaayina kib yiin ki b gbia.43L daal k b maan malɔnŋboncian k ji kpaam boncian kilma yennu tulb pamann cienn. Puob nan waat mɔn kpaam k selusalem ninŋ k wuyikii nyi k fɔktl banfɔkl.44L daal ninŋ, k b lukt jaab nba guu yenpiini diet, boncicina nan boktin piig ninŋ funnu yem, k bia t k b gaan guo ninŋ jiet nba be bi yial ni li tie manntieb nan Lefit nba yaal nan seni nba yet binunba.K yuda paak din man mann-tieb nan linba paak. 45K b got linba tie yennu tuonn nan biitnwuulu. yaayina nan tamɔb kuula din tuu tuun bi tuon nan Dafit nan u bija Salemon nba buol bianuba;46Laa nyii Dafid yuo nan Asaf yuo yaayina sakab din be nan donta yaani nan nipuok tulu yaani k tien yennu. 47Zolobabel nan neemi yuo Islael tieb din tuu tuul yenpiini daal kuul yaayina nan tamɔguula; bi din tuu tien lefit waat linba tie yennuyaal k lefit waat mɔn tien Aalon waat linba tie yennu yaal.
Chapter 13

1L yuo na k b liil muois kadauk ni niib na nunm ni k la dianii kil yaa Ammolit nba nan mmuab buolu nba ken nipukin yennu niib na ni.2k maan b din k baal nan jiet nan nyun k tul Islael tieb ,k bia din tul baalanm likili a wun mɔb mɔtonn ŋaan k tie yennu lebt mɔtom na ktie yetŋanm ti paak.3Bagbat yennu sennii k gbenn yuo nba ,k b nyinn saan nba be Islael tieb ni na kul.4Ladaa din k tien nna na k mantua Eliasib nan tobijabaa.din kua ti yennu ŋaadiet nie.5k u din mɔkdiok nba yab bonciann ,k b bilin yennu piini nba nan tuontuntiat kul l ninŋ.di nbapiini piik yenn nankpam.linba din tie .binba din tie bintul lifit tieb nan yanyinna nan tanmob guulaa na ,nan linba k b din tien mantieb na.6Linba na kul din tun k sua k kaa yelusalim ki maan n din ŋmalt baabilonn kpanbal bucp, l binna piintaa nan ŋanlie nie na .7li binn gbennu e k baabilonn balkpanbal cabn a man bmaat kun yelusalim ,k n baal k laa biit nba k Eliasib tien k maan u din jii tobijaa k bilua yennu ŋaak ni .8k n pal din biil boncian k n nyinn Tbija tiat nba kul be diok na ni k lun nanyel po. 9K to k b ŋanm diel na k lebt yennu ŋaak na tuontuntiat ,nba tie piini nan wubit,kul .10k nbia gbat nan bji k tien lifi tieb b taal ,k lefit tieb nan yanyinna nba din cial kun b doini waa.11k n yaki nan balbuulaa na k yitba li tien nlie k yaan yennu ŋ aak k nu ji tikt lifit tieb nan yanyinna na kul k jiin b tuonn ni.12k juda niib kul baal nan b dii nan b kpan piinii pikini yennkul k bil jiet diok na ni. 13k jii sadok k tie mantua selemina,nan pdaja k tie kadadiantua ,lifit tieb ni,yenua k b golii jiet diel'na paak k n bia jii sakulnan Mtania bija Anan k pukinm b po ,k maan b din mɔk sanŋanna kbia ie die die dame.k t tɔ k b biitl b lieb jiet.14Nyennu tiet'n po k daa tanmt n tuonn ŋaana nba tie bii cɔlin na po.15L yuo na k laa juda niib ŋmaa k b tiluana k jikit digbinna ,nan tilonti luanna na bonna boncian k paa bonnii paak k saa nann yelusalem fuandaal k n yaaakii nanm k jiin ba kuat b bonna daal nba po.16K tili tieb nba kua yelusalim na din baat nan b jannii nan b kuatin nba lia k b kuat juda tieb nan yelusalim tieb fuondaal . 17k n yaki nan juda saakab k bia yetib a l paak tie be k tuun biit na k biit fuaondali. 18N na k kii baa nbdin tienmii ,l paak a k yennu din te k bon biil bal tinm nant duo paaki?k bia ŋanm tuo k yennu wutuol duo Iisbil tieb paak.k n tul mob a b n tuluan .yelusalim tanmoii waa k sua fuondaal .baal ,k sua k daa be maatua k b tan da luont tanmoii na k sua fuondaal galaa.k n saa kaan n tuann siab tanmil buol k b da te k b kua nan kuantin fuondaal .20k bondalaa nan bonkuata tieb bonciann tu saa tiem yom kua nyiok munlie yelusalem nayel po.21k npikim k yet b a ,bia paak k dua juonn buol na yel po, l tie k tien na n saa ŋmann i tubaa wa ,k li yuo na k b ji k baal fuondal.22k n bia yet liifit tieb maa bin ŋanm b monŋ k baal k kuun tanmoii na k ŋanm fuondaal .o nyennu I tien n po,linba na paak k bia kii guun a ninkpabaɔnŋ nba yab na ni.23L yuo na,k n la juf tieb kuant asdodienn na nam monite nan muabit puob .24k b waat bokitin yennua piak Asdodien mame tieb ŋan k fit piak juf tiebmaain ni. b kpan din mii buol una nan buolu na mam kua.25k n yakii nam k bia polib mob k ya n saa boo yenme k ŋaabl b yuut k bia pol n yennu sann ni: ma i daa tienm i popoi k bia daa jikit b bonpoii k tiem i bonjaii kuo i mɔnŋii. 26Islael kpanbaal salomon din k tie nna k k baal biit nii? sua din k be tinŋ na n k k manua k yennu dnnua naa.ŋaan puo saamua din to k u mun tun biit. 27Nluon yin bann na i tun biit nba yabita k biit yennu ,nan ya jikt buol ŋamii puopb na ?28jo jada bonja yenua nan manntua yudaanua nba tie Eliasit bija na din tie Holonit nilua sanbaltatsiinae ,n saa te k wunfokit na ni. 29O n yennu i tien b po, kmaan bi jokin mannu tuonn nan mɔsonn nba k mantieb nan lifit nba senn wa.30N ŋanm niib na ,k nyinnib jakint ni waa, k te k manntieb nan Lifit tieb tun bi tuonna nan la wann bianŋnba na ,k sua kul ŋmat u tuonn ni waa.31Nan linba jiin daat piinn na po ,nan jiet nba ,sinsinn piinii na l yuo ni,Oo nyennu !Itien n po fannu.

Esther


1Kpanbal Assulis din te k niib nba kpia mɔkgbenŋil, li yent ni, nan binba be tinŋ sinsuuk ni na tuun mabl tuonn. 2Tuonjaana nan yiiko tuonn nba kul k kpanbal Assulis din tun na, k bia pukin waa din donn Maldose k tulua panŋ na l labaal kul diank be Piisia nan Media kpanbala balkpelii gbant ni.3K l maa Maldose nba tie Juu nilua na e din waa paa kpanbal Assulis paak. U lieb Juu tieb din cɔlmua, k luon u maan. U din tuun linba ŋan tien u niib na, nan binba saa sonm b yaabuna kul . 4K wann u na mɔk tuuk nba ŋaan bianŋinba , la yab bannu nba . U din jii daa piinnine k wann.5L daa nba bin tan gaal kpanbaal na tien niib nba kul din di jaamm Suuse ; laa nyii nikpela k la tuu waat l janm daa din tie ŋanlole , ŋua kpanbaal ŋaak ni. 6B jii kpal canpieni , nan bonbɔna nba naan tutuut, nan linba nan sanpaagbant , k tul tul , ŋan ŋmiit nan bari , k lol lol nan siminjaana: Salma nan likili gadoi, din sie saki nba k b jii tana k b nyii pɔlfil nan malbl , nan naakl , tabɔna k sel na paak.7B jii Salma kɔbi e tuol dan buolu buolu kul, k damunŋ din k nami, k maan kpanbaal na buleint paak. 8ŋaan b din mab sua, k maan kpanbaal na, paak u niib nan bin tun sua kul nba luon bannu nba.9Kpanbal puok Fasti mun din dinn jaanm k tul puob, kpanbal Asuliis ŋaak ni. 10Daa ŋanlole daal dan nba ji din kua kpanbal na yul ni yuo nba k u tun u jatuaka banlole nba din tuun ŋaak ni, Mehuma, Bista, Halbona, Bigta, Abagta, Setar nan Kalka 11A bin baal nan kpanbal ûok Fasti , k u yil u nan fokilik .12ŋaan kpanbaal puok Fasti yet baalu, jatuaka na nba pakɔi yuo nba , k kpanbal na utuol do bonciann .13ŋanne, k kpanbal na paak yonmdaanɔ nba din mii linba tdin tuu tie na, k maan n nae k b din tu paak kpanbal ŋaamaan, binba mii senni nan yikoo tuann . 14Binba din tu be kpanbal buol ni tie Kalsena, Setal , Admata, Talsis, Meles, Melsena, Memukan, kpanbala waas banlole , nba nyii Pels nan Medi doi ni ŋanme din goli kpanbal numpo, k bia din tie binba dia sinsinn kani duo manŋ ni. 15Selani e, k t saa jii k buo kpanbal puok Fasti buut waa k cɔlin kpanbal Asuelus man na a?16Memukan din jiin kpanbal nan kpanbala waas tuann a: L k tie kpanbal puok Fasti tun k biil kpanbal kuukua kaa, ŋaan u biil t kul , kpanbala waas nan niib nba kul be kpanbal Asuelus duo ni na e. 17K Maan kpanbal puok nba tun linba , puob kul saa gbata. K l saa te k b kan cɔlin b sɔlib. B tu saa yet'a: kpanbal Asuelus din yaa bin baal na u ŋaapuo Fasti u buol ni, ŋaan k u yie saanu. 18L ii tie k bat ŋaasakaab nba be Medi na nan Pelse na puob gbat linba k Fasti tun na b saa kumii b sɔlib k kan tantil. Puob nba be lokil kul po jii kan cɔlin b sɔlib . K jaab saa doon wutuol b puob paak a.19Canbaa: Lii tie k l maan a pal ni fan tul naan muontii nan Fasti ji daa ban nakii fin bat buol ii. A te kin bin dian Media nan Pesian sennii kadauk ni, k l ji daa ban lebitil ŋaan jii a ŋaapuo nan na k tul puo nba galua. 20Lii tie k b gbat muantii na digbanjaann na kul po ; puob kul saa tul u cɔlɔ cɔlunŋ; u sɔlɔ manŋi lek ii tie mɔkitua kuo nandaanɔ.21K kpanbal nan u ŋaasaakab tuo Memuka dudukna. K b dian kadat k tul yent kul. 22K yent mɔk u kadaɔk nan u maan ni k buolu mɔk yaak u ŋaak paak, kii piak nan yiiko.


1L bɔnn puolpo k kpanbal na wutuol maak, ŋaan k u bio daa dukii linba k fasti tun k tuluo na, nan ŋua kpanbal nba mun muant linba k jiin u po na. 2Ŋanne k kpanbal sonm tieb nba be u buol yoo kul ne, yetua a, bee kikan te tin lon saapnfani nba tie puomuuna?3Kpanbal a saa fit k gann saakab doi nba be a yent na ni, k t bin baal nan sapaan fanii k tan kuam puob ŋaak nba be suse, digbonsoakal na ni. K tuulb, hega kpanbal jatuakl nba guu puob na nuu ni, k wu tienm nyuwuubona nba si fanŋtb. 4Ka a ji tan gann Sapaa muo nba ka nunm gbouu k tienua a ŋaapuo, k wun tan set fasti seenu ninŋ. Kpanbal ne din dukin nan kpamii na ŋan kuugaal.5Jua din be susa kuu sann tie Moldeka k tie juu mulua k nyii binja min buolu ni, ŋaan tie simei yaakuon k simei mun tie kis bija. 6Yoo nba k babilonn kpanbal Jéhoyacinn nan u niib Jeelusalem do ni, k tiemm yommi Babilonn tinŋ minŋ na, Modekai din pukin b po.7U baa waal bipoo din be, k b yin Estel ku sanlel tie hadasa. U din tie puofanŋe, ku gbanu bia ŋan. Estel baa nanu naa kuun puolpo k Moldekai jiiu wubilo k tieno u pipuo.8Kpanbal nba din tul u sennpaana k b baal nan sapaanm bonciane sua, k Estel pukin b ni. B din kuanua kpanbal ŋaak na ni, ku be Hegai nuu ni wunba guu kanbal puo na. 9Estel binbenŋ din goo Hegai nunm ku lonu maan. U din taantl k piin k fanŋ tua k tie no je ŋant Hegai din tulua diiuk nba ŋane pob diit ne ni, k bia ganne sapaanm banlole kpanbal ŋaak na ni k b tuun tienua.10Meldekai din tul Estel kpaami nan wuu mi k wun ban yet sɔa nan u tie juu nulua, ku mun set k pak nan u tie juu nilua. 11Moldekai din tuu sonm puob diit na dindonjuok na buole daal kul. A wun laan Estel nba be bianŋ nba nan linba tuun teeno.12Bi din jii binne k fanŋ puob na bidin fanŋ nan kpanunubit nba k b yil mil na ŋmalii ŋanloob k wei nan kpanunubt nba k b yil balsam na. Ŋmaali ŋanloob. 13Linba na puol po k b jikt sapaamm ne yeno yeno, k kua nan kpanbal buo. Sapaamɔ nba kul din tu nyi puob diit na ni k kua kpanbal buo yoo nbane, u tuu lia liant nba ku loon.14Sapaamo manŋ din tu u kpanbal na buol daajoko, k li yent, bin saan tienua puob diliɔk ne ni, k tienua saasgas, jatɔɔkl nba guu kpanbal poubit na nui ni, kpanbal na: ki put sapaano nba yaa sann k yiinuai kaa u kanfit ŋmat kpanbal ne buol.15Estel din tie Abihait bipuo k Abi hait mun tie Moldekai baa waak, k Moldekai jii Estel k tie no u tiɔnŋ bik. K sua kul nunm gboo Estel u yoo nba din tan baal nan wun saan kpanbal na buol ku lia liant nba k Hegai wunbal tie jatuakl nba guu kpanbal puob kpanua a wun lia na. 16Ton kpanbal selses manŋ nba din naan, l bina ŋanlole ninŋ, l ŋmaapiik ninŋ ŋmaalik nba k b yiu Tebet na ni, k b din baal nan Estel, kpanbal selses nanŋ buol.17Kpanbal na din loon Estel k gaal sapaan lieb ne kula k, k Estel binbenŋ man kpanbal ne po, k kpanbal num gboo k gal sapanan lieb na. Kpanbal na din yi lin Estel nan fokil k tieno u ŋaapo, k u set fasti senu ninŋ. 18Kpanbal na din tie jaagbeŋil k tul Estel k yiin u tuontunna saakab nan tuandam kul u din tien l daal foon daale, u naan yent na kul po, k tul niib piinii nba yaab.19L yoo na k kpanbal ne tien Moldekai tuandaanua. 20Estel lek dink wann sua nan utie juu nilua. Moldekai ponŋ din betua man u daa yein sua, ku sak u mɔb nan biann nba kudin saak u mɔb, waa din tie bik k be u buol yo nba ne. 21Moldekai nba din tuandanua yoo nba nae k kpanbal ŋaajatua ka nba guu kpanbal ŋaatanmɔii nba gaal k kua kpanbal diit nina din donn wutol kpanbal selses paak k lol a bin nyinn u manfuol ŋamme tie Bigtana na Teles.22Moldekai din bann bi lol manŋ k saan kumii kpanbal na ŋaapuo Estel k Estel ji wannɔ Moldekai nba la linba. 23Kpanbal na jidin nyin fiit tieb k b fiit la nan li set tie balmoniie. L paak b din jɔnn jab banlee na daat paak. K kpanbal na dintek b sɔbl kul k tien tinŋ na naan ba lii gbant ni.


1L din yann waame k, Auelus tul Aaman panŋ, k tienɔ tinŋ yudaanɔ. Aaman din tie Amedata bijae k bia tie Agag yaabuonn kpanbal ne din donn u yudante, k kaanɔ yial nba cie saakab nba tuu kpiaune. 2Kpanbal ne din tul u tuontunna saakab ne kul sennue nan bii tien Aaman jilima, k tuu gbaan k jiantɔ. B kul din sak k tuun nne, sie Maldokas kua din k tunmi.3K kpanbal ne ŋaag saa lieb nba be tanmob nii ne boi Maldokase nan bee te kuk sak kpanbal sennu ne? 4Nan baa bielɔ daal kul, ku k gbiin b maan ne k b tansaan wann Aaman l kul, a bin laan Maldokase kpan sii dia waa suol ne amii; maan u din wannib nan u tie suife.5Aaman wutuol din duo bonciann, yuonba ku bann nan Maldokase kan gbaan k pukɔne. 6Ŋaan u ji din k luon wun pki Maldokase kua kaa, kmaan b din wannɔ Maldokase nba ti buolu nba anulɔ a k u cab k b kpii suif nba nba tie Maldokase ninjanm k kua Asuelus yent niine.7kpanbal Aselus naan bina piik nan ŋanle ninŋ, l binn ŋaasinsinn nba k b yil Niisan ne ni, k Aaman te k b tɔ tia-tia nba k b yi puune, ne tuona. K ŋmaali piik nan ŋanle ninŋ nba k b yil Adaal ne k b gann.8Aaman ji din yet kpanbal Aselus a: Nisiab yat gbie a yent ne nii likl kul lo, k tie niganm b binbenŋ k taa nan nilieb, k bia k waa sennu nba be a yent ne ninŋ. L paak l k ŋan k fan cabib k bii be. 9Kpanbal, lii ŋan a po, fan cab mob k bin kpib; k lii tun nne, n saa fit kuan salinpiena bɔtuot tusa ŋanlole nan kobii ŋanmu a duo likili bekil nii, k lin jii k tun tinŋ ne tuona.10K kpanbal ne pit banŋ nba tie yikuo dintl nba k u tuu dinn gbɔnŋ paak k lin tul panŋ ne, k jii tul suifnba dataa Aaman, wunba tie Amedata bija, ŋaan tie Agag yaabuonn ne. 11K kpanbal ne ji yet Aaman a: niib ne nan b likili kula tie a yale; tientib faa luon bianŋinba.12K sinsinn ŋmaalik ne daapiik nan ŋantaa daal; k Aaman yiin kpanbal gbasɔbila k tan wannib sennu ne, a bin kpintil mabuoli kul ninŋ, k jii tul duo diaala nan tuandanm nan tuontunna saakab kul. B din sɔb sennu manŋ, kpanbal Asuelus sann ninŋe jii u yikuo dintil nba tie banŋ ne k dinn. 13K tuomi jii gbant ne k lin nann yent ne kul po k l dia sennu a bin jii dayenn tua nba tie Ada ŋmaalik dapiik nan ŋantaa daal ne, k kpi suif nba kul, l nipaɔnŋ nan nikpela, l paob nan waas binba kpib, k ninbatinu daa be, ŋaan jii b mɔkint kul.14Sennu ne din tie bin wann paanunie yent ne kul po, k lin te k sua kul n tien siil kii guu daal ne baalu. 15Kpanbal ne din tul mob nan bin mɔn sennu ne k tul binba be suse, dogbansaakal ne nii; k tuomii jii labaal k saan nan yent ne nii kpanbal ne nan Aaman din kal k nyu bonnyu nyuute ŋaan k ŋmatl be suse duo ne nii.


1 Maldose nba gbat lin kul tun manŋ kuu patt pat u tiat k jii bɔtuok nan tanpint k pin k ji lin duo ne ni k yikin nan wutuol. 2U din saan k sie kpanbal tanmɔkpianou e k maan binba din tuo lia bɔtuot b din k cabtib k b kua nan l liant kpanbal ŋaak. 3kpanbala yent ninŋ kul , lii tie k kpanbal tuomi nba yiikot tan baat suuf nba din tuo lol moii e k mɔn k fabin k b bonciaan din tuo jii bɔuot nan tanpent e k tel dual.4Tuontun poii nan jatuaka nei k wɔnua linba gaal ne k kpanbal puok Estel wutuol duo kuu te k jii tiat a wun te k wun lia tiat ne ŋaan jii u bɔtuot na , K u k sak nna. 5 K u yiin Hatak , jatuk yenn nba k kpanbal din te kuu be u ŋaak ni , k tumua a wun saan boii Maldose k laan linba baal k u tie bonbuuolu na .6k Hatak saan Maldose buol duo ne ni k l tol nan kpanbal tanmob na 7Maldose ji piin k yetua linba kul baalua . k wannua Haman nba daan puuon wa saa tul likli nba kpanbal likboltua buol k lin fit te k suuf nba n yaat. 8U bia din jii kadaaɔk nba bi din dian k wann baa saa buuntib bianŋinba , k tan kit yet kpanbalpiok Estel waa saa saan kpanbal k fabin u niib paak bianŋinba.9 Hatak baal k wɔnn Estel Maldose nba pak linba kul . 10 k Estel tunmɔ a wun saan k yet Maldosee a: 11kpanbal ŋaa tuontunna , nan duo kul niib ban nan laa tie jua, puo, k a taal ŋmaa kpanbal ŋaa nanyelin k l k tie b boii a po , a buut jiialu tie kuume e . Daanuan kan kpo tie wunba k kpanbal tant u kut patu na u paak e. K jiin n po mun , l daa piinta e na u k ban yiinin. 12k b yet Maldosee Estel mɔbona,13K Maldose jin a: "A daa duki mia a benu naan kok paak sa fit te fan paak k l k tie suuf nba ka luon. 14 N nela , lii tie k a ŋmin mɔtana , somml nan nyik cabu sii tie suuf nba yal e ,ŋaan fin na a ŋaak tieb kul n kpo. ŋmee mi i ? L k kuo l paak te k l peni peni a k tɔ kpanbal yentin."15 k Estel jiin Maldose a: 16 isaa k tikl suuf kul nba be Sus k yin lol mɔii k tulin! Ii daa di , k daa nyu sial k tan saan janŋ daaŋanta yenu nan nyiɔk. N mun saa cɔlin mɔlolu manŋ ,min nan ntuontuna , k n saa tokin nne e kuo kpanbal ŋaak . N saa yakl seni ne k lii tie k n saa kpoi e min kpo. 17K Maldose saan k tun nan Estel nba yetua binŋinbane.

1Esthel mɔlol daaŋantaa dal, k u lia naan liant, k kua set kpanbal ŋaak nuak ni dindounjuok nba kpia naan duuk na. 2Kpanbal na din kal u naan gbant paake, duuk ni, k u nunm tol tanmɔkuakl na. Kpanbal na nba la u ŋaapuo Esthel dindounŋ ni yuo nba, k u pal penn, k u jii u naan salima danmil na k tant tolɔ, k Esthel kua k tan sii danmil na juak po.3Kpanbal na ji buoi'ɔ: N ŋaapuo, bee tie a daanmi ? Betlin faa luon lin nba, k sa tula, lii lekii tie k a luon, n saa bɔkit n naan yent na bɔkl k tula. 4K Esthel jiin a: Canba, lii tie k l penn a pal, n sii luon fin nan Haamaa n baal n buol ni dina nyiɔk, k tan di janm nba k n tie k guuna na.5Kpanbal na ji t k b yiin Haamaa, wun bal yian, k bin saan di Esthel janm na. ŋanne kpanbal na nan Haamaa ji saan Esthel janm dinu. 6Baa din kal nyu daan yuo nba nae, k kpanbal na boi Esthel a: Betilin faa luon lin nba, k a saa la wa. N saa tuun fa luon bianŋnba k tula, a leku boi n naan yent na bɔkl jiin a:7K Esthel jiin a: 8Canba, lii tie k l penn a pal k a saa tun ma yaan n boi lin nba na k tul mo, fin nan Haama n won jen k tan ŋanm di janm nba n saa tien tulin na, l yuoe wa k n ji saa beta lin nba k n luon.9Haamaa nba din yii janm na ni yuo nba na k u la Maldosee be kpanbal ŋaak tanmɔb na ni. Waa yaa wun gal yuo nba k Maldosee k fil set k li tulɔ cɔlunŋu. K Haamaa wutuol duo u paak. 10Ŋanne Haamaa din suol u mɔnŋ k kun u ŋaak ni, k yiin u yuasiin nba a bin bal u ŋaakni, k t k u ŋaapuo seeles pukin b po. 11K Haamaa ji fa palbiil k wanntib u mɔnkint nba tie bianŋnba, nan wa mɔk bonjai bianŋnba, nan kpanbal nba pukinɔ yudant bianŋnba, nan wa mɔk yikuo k gal kpanbal ŋaasakalieb na bianŋnba.12Haamaa din tukin k yet a: Lin nba mantik gal tie kpanbal ŋaapuo Esthel tien janm, k k tul sua sie kpanbal nan min kun kua. U bia yiint a tin won jen k di. 13Lin nba na kul lek k manŋ n pal nan ma lat Maaldosee nba tie Juif nilɔ, k u kal kpanbal ŋaa tanmɔb ni na.14Ŋanne k u ŋaapuo nan u nyuaasii nba na kul ŋmakitua a: Caant dafuouk k li fuonkiintii tie taabankaabi piinle nan ŋanŋmu. A won yet kpanbal k wun t k bin juonn Maatdosee li paak k a ji fit saan di janm na nan palpienn. K haamaa gaal; nan li tie duduk ŋante, l paak k u te k b caan daauk na.


1Li daal nyiɔk k kpanbaal na k fit guan ; ŋaanne k u te k bi baal nan yent na maan kadaat , k tan kalin tulɔ . 2Baa kalin bɔkl nba wannt niba nianŋnba k i Maldosé din lukt niib nba lol a bin kpi kanpal na . k bb tie Bigtan nan Teles , k tie Jatuaka banlee nba guu kpanbaal ŋaadiet na . 3K kpanbaal na boi a : T tien sial ki baakit kuo k pa Maldose linba na paaki ? K u tuontuuna na jii na : ti k tien sial ki tulɔ .4Kpanbaal na boi a : n ŋaasakab na sua be nna a? li yuo na k Hamaan kua dindonjouk na ni , u din baal a wun yet k bin jonn Maldose e dacaatil nba k u din tien siil lipo na paak . 5ŋanne k kpanbal ŋaa tuontuunna yet a Hamaan be nna k guu a wun laa . k kpanbaal na yet a : paakimua k wun kua . 6ŋaanne k Hamaan kua kpanbal na buol . k kpanbaal na yetɔ a ; Nisua be k n luo min tulɔ bakil , n saa tun be k tul li daanɔ ? K Hamaan dukin k tul u mɔŋ a, ŋmee k kpanbaal na ya wuun tulɔ nba yabi ? Li pɔnŋ sii tie minne .7K Hamaan jiin kpanbaal na a : a te bin baal nan liant k a tul l danɔ , k lii tie liant nba kamɔnŋ lia . 8A te k bin baal nan naan taankokit ki paan amɔnŋ taamm paak . K te nijanna na yenɔ n lannɔ liant na kjakinɔ taanmm na paak , k te wun lin nanɔ digban saakal na kul po . 9k nijaann na i muantil yuo nba k b lin na a, gotil maan kpanbaal nba dont daanɔ nba k u paal mei nan wun dontue .10Tɔn k kpanbaal na yet Hamaan a kaakitil ki saan jii liant nan tanm na ki lann Maldose nba tie suf niilɔ na k lin tulɔ baakil . tient bontkul k tulɔ nan faa yet bianŋnba na . A saa lau k u kaal n ŋaa taanmobni . K Hamaan lon liant nan taanm na , k lann Maldose liant na , k jakinɔ taanm na . 11k Hamaan jiu k lin nanɔ duo na kul . Ba sonm saa na , k Hamaan muoantil k dont daanɔ nba k u paal mei nan wun donnɔ e na .12Li puolpo Maldose din ŋmaat saa kpanbaal ŋaa tanmɔb na ni , k Hamaan ji dɔkin u ninpo k kun u ŋaak ninŋ na fei . 13K yet u ŋaapuo nan u yuantin nba na linba kul tienɔ . Ton k u ŋaapuo nan u yuanti nba , linba tie subindanm na yetɔ a : a pii kɔŋit yikuo Maldose wun nba tie suf nan buole na a kan fit nyunnɔ k maan u tie suf niilɔ e , ŋuae saa nyanna . 14Yuo nba k b kaal na , k sua kpanbal ŋaa jatuaka na taan kua yiama a bin jii Hamaan ki saan nanɔ Astial jaanm na ni .


1K kpanbal na nan Hamann fiil saan a bin di jaanm na Estaa. 2Taal munlee ni, baa din kal k nyu daan yuo nba na, k k kpanbal bia ŋanm puo bat Estaa, a luon be? Yetilin, k a saa lawa. Lii lekii tie n naan yent na bɔktin, n saa tula.3K Estaa jiin a: canbaa, lii tie k l manŋa, fan tulin sikin-n-mɔnŋ mialu na gatu. Maa luon linba tie manfuole; k n niib ii bia kii mɔk manfuol. 4K maan b kuant min nan n niib na, k buotit. Lii bonni tie k b kuatit k tient daabaa i e, n b sii ŋmine k kan daamiia k jii l po, ŋaan b luon bin buotite caïn cain. 5Kpanbal Asulis gaal maan k boi u ŋaapuo puobat Estaa a: ŋmee saa tun tuonbiit nba na buolu? L daanua be lia?6K Estaa yet a "T dataak nba tie nikpiiluk na, ŋuae tie Hamann nibiiuk na. 7Kpanbal na din fiil nan wutuol, dieok nani, k nyii nanyel. Hamann din bann nan kpanbal na wun dat tubile linba na paak, ŋanne ku bial puol, a wun balin kpanbal ŋaapuo Estaa k wun tinn u manfuol.8Yuo nba k kpanbal nyii sianinba kb kaal di jiet ku la Hamann baa gbaan Estaa duanu buol a wun boi ninbatinu po yuonba kpanbal nyii nanyel po k k kua diiuk nani kpanbal. na nba la nna na, ku tant sanpaapo a "jua luon k wun fat n ŋaapuo nae, ne nunm ni, n mɔnŋ ŋaak na ninŋi? Kpanbal na k yet gbenn kaawa, k jatuaka na dɔkin haman nunŋpo.9Tɔn, k b yennua nba k b yiu Halbona na yet a: "caanba HHamann ponŋ dɔnŋ caan dacaatil u ŋaak ni, a wun jɔnn Moldekai, wunba din tinn a manfuol na, k l fɔkint tie taakaabii piinlee nan ŋanmu. K kpanbal na tul mob a "jɔnt Hamann l paak. 10Ŋanne k b jɔnn Hamann dacaatil nba ku caan k guun Moldekai na paak. Tɔn, k kpanbal na wutuol ji maak.


1Li dalmanŋ k kpanbal Asulius tul Astial suf nba datak Hamann ŋaak , k Maldose wann u mɔnŋ kpanbal buol waa tie wunba , k maan Astial b wann kpanbal nantani nba be ŋuan nan Maldose sunsuk ni . 2k kpanbal bit bann nba ku puo Hamann k pilin Maldose nubil , Astial ji Haman ŋak tul Maldose .3K Astial ba k gbaan kpanbal nitual ni , k mɔ k fabin k mial kpanbal , nan wun da te k Agagit jua Hamann nba bo yaan biil suf nba na lin da tuun . 4K kpanbal tant u salinmɔna patu Astial paak k u suol k fit set u tuann .5K ji yeta : Li tie k kpanbal ninbatinnu , nan u suklu be n pak , k u tuo n miali , wun dian k senn suolu nba k Agagit jua Hamedata bija Hamann dian K yaa wun bil suf nba tinŋ na paak na . 6K maan n sa tien n'le k bann bobil nba sa baal n buolu , nan n ssa tie n'le ki laa muolu bilu ?7Kpanbaal Asulius din paak u ŋaa puo Astial nan suf nba nilua Maldose a : N jii Hamann ŋak tul Astial k Hamann nba daan tian nu a wun kpi suf nba na b , jɔnnua dauk pak k u kpowa . 8Diant maan yaa luo bianŋ nba k yii ni bil n sann paak k tul suf nba k bii be yann , k maan kadauk nab k b yii nibil kpanbal sann pak sua kanlink li puolpo .9Li yuo na k b kpanbal gbandiala , lidin tie ŋmalik dapiinle na ŋaan taa daal e ,ŋmaalik nba yil sifan , k b dian nan Maldose nba wannin nba k tul suf nba , banntieb , duo diala , yiko danm nba ŋmaktil digbanna piinle nan ŋanloli k be Ind Etiopi , jiaunŋ kul nan u dianni , buolu kul , nan mabuolu kul , nan suf nba maani .10B din dian kaadaat manŋ kpanbal Asulius sanninŋ e , nan kaadaat manŋ k b lin nann digbanna kul ni k biitib . 11kaadaat manŋ ni kpanbal din tul suf nba yial digban sia ni a bin tann lieb k fil la panŋ k kɔn nan binba kul fiil b paak a bin kɔn nab , k bia biil binba dia giat b paak k luonbin biil b mɔtint, 12Daa yenn kua, Asulius doi manŋ kul ni , lidin tie binn ŋmalii piik nan ŋanle daa nan ŋan taa daale k b yili ŋmalik Adal .13Li kaadat ninŋ b din yet a kpanbal senn k bia tul mɔb nan tin muant k wann suf nba nan bin tien siil k daal manŋ ni bin daan tuokib datai . 14K taan jakilaa jak taami , k tin saan duo na kul ni k sa muantib kpanbal senni Sus di gbanpienu kul ni .15K Malose nyi kpanbal ŋaak k lia nan kpanbal liant na u paak , u liatil din tie bonbɔnpionŋ , k u yii Salinpiena foklik nan li bani . k Sus nib pink wunyik ni nan palman yani k yiin . 16k Suf nba din be palmann nan kpinkpanmuk , nan dontil kua ninŋ e . 17Digbann kul nan u digban pionuni , siamba kul k kpanbal senni kadauk baal , suf nba ni paliman nan kpinkpanmuk , nan jaanm kua . k ni buolu kul nba pul b mɔnŋ suf nb k maan na din gbat suf nba pao nan b ji nmɔk yikuo na , jaŋmani din suolibe .


1Ŋmaali piik nan ŋanle nba tie Adal ŋmaalk daa piik nan ŋanta dal, i daalee k b din sa tun nan kpanbal nba sennu sennii bianŋnba na, k Islael tieb daatai duukn nan b paakib a na, ŋaan bongan na din bal, k suifnba paak b daatai. 2Suifnba din taan lieb b doi ni, nan b yent kul nba k kpanbal Asulus yen na, a bin suol b daatai nba kpaan b baak na, sua din k fit cial, k maan b din mɔk jaaŋmami b paak.3Yent kul saakab, duo diala, nan yuudann, nan kpanbal ŋaak tuontunno, din taan suifn poe, k maan maldose din te k b tiin jaŋmaami. 4K maan Maldose din mɔk panŋ kpanbal ŋaak, k u yiikuot din yat yent kul ni, k l maan u ji din ŋanmit kpaatle. 5K suifnba kpi b daatai nan juukbanjiai, k kpiib, k buontib; b din tien bi daatai manŋ ba luon bianŋbae.6Suus nba din tie b duo gbenŋl, suifnba din kpii jaab kobi ŋanŋmo, 7ŋaan kot Palsadata, Dalfon, Aspata, 8Polata, Adalia, Alidata, 9Palmasta, Alisai, Alidai, nan Feyesata, 10Aman bonjai piik, Amedata bonjoi, din tie suif nba daataie ŋaan b din k biil b bona.11L daal manŋ, niib nba k b din kpiib suus digbangbenŋl manŋ ni din yaaba, k b saan wann kpanbal na. 12K kpanbal na yet u ŋaapuo Estial a! Suifnba nba kpii suus duo gbenŋl, jaab kobii ŋanŋmo nan Aman bonjai piik na, b saa tien nlee digbanlia nba tenn na ninŋ? A luon bee ? k n tien k tula ni. A luon bee biaki? k a sa la.13K Estial jiin a! Li tie k kpanbal la k l ŋan, wun cab suifnba k bin tun wonn suus duo ni nan sennii nba nyi dinna na, k bio te bin jɔnn Aman bonjai piik na daauk paak. 14K kpanbal cab k l tun nan klaa luon bianŋnba k l sennii yat suus duo ni kul. K b jɔnn Aman bonjai piik na.15K suifnba nba din be suus na din ŋanm taan tieb Adal ŋmaalk daa piik nan ŋanna daal k kpii kpii suus duo ninŋ jab kobi nanta ŋan b din k biil b siali. 16Suifnba nba din bial k be yentnba na ni mun din taan lieb k kɔn b mɔnŋ manfuol paak, b ji din la fuon b mɔnŋ manfuol paak, b ji din la fuon b daatai na buol, k kpii niib tuusa pinlole nan ŋanŋmo binba din k gbiitibi. Ŋaan b din k bil b siali.17Linba na kul din tun Adal ŋmaalk daa piik nan ŋanta daale. Daa piik nan ŋnna daal k suifnba foi, k tien l daal janm daal. 18Binba din be suus, mun din taan lieb daa piik nan ŋanta, nan daa piik nan ŋanna dal, k foi daa piik nan ŋanŋmo, k b tien l daal palmasl nan janm daal. 19Linba na paake k suifnba nba kua digbanbis ni k b duo k mɔk juonn jal, na, tu jii Adal ŋmaalk daa piik nan ŋanna k tien kpinkpanmuk, fuon, nan janm dal k piin b lieb piini.20Maldose din dian linba na, k tul kaadabis suifnba nba be kpanbal Asielus yent nba fɔk nan linba k fɔk ni. 21K u betib binn kul bin tuu jii ŋmaalk nba tie Adal ŋmaalk na daa piik nan ŋanna nan u daa piik nan ŋanŋmo, k tient janm dal. 22L daa ninŋe k suifnba din fat b mɔnŋ b daatai nuuni, k jii ŋmaalk nba k b daan be ninbalt n kpant ki tie palpienn k b palbiil n kpant k tie jann daal, k te k l daa i tie kpinkpan muk nan pal pienn daa k bi pin lieb piini, ki biaki tien talasdanm piini.23Ŋaane k suifnba na ji din piin k tie nan Maldose nba senn bianŋnba na kl kpant b kual. 24K maan Aman nba Amedata bijo, k tie Agagit buolu, k tie suifnba daatak na ponŋ din bobin a wun buontib, k din bil suka, k l want nan ba saa tienm bianŋnba k kpiib k bio biilib; 25ŋaan k Estial saan kpanbal buol, k kpanbal na tul mɔb a bin te Haman lol tonŋ nba k u lol k jiin suifnba paak nan ŋmat ba u yul paak, k jɔnnɔ daauk paak ŋɔ nan u waas.26L paake tien k b din yiin l daal pulim, k l sann tie ŋant. Puolpo, linba din be kaadaauk na ninŋ, nan linba k ŋanm mɔnŋ ninbina din din la nan linba din saa balib na, 27K suifnba jii k l tie b yal, ŋanm nan b yaabuona, nan binba kl sa b ni, nan binn kul ni daa nba ŋanle na b si di l janm, nan la wann, nan l yuo nba senn bianŋnba. 28Li daa din si tie tiatue k tien suifnba yuo n tu yuo, nan ŋaak niib kul, nan yent nba kul be duo pienu ni nan pulim daal manŋ kan ban bot suifnba sinsuuk ni, k li tie tiatu k daa ban buol b buolu ni.29Kpanbal ŋaapuo Estial nba tie Abisail bipuo din kal nan Maldose k b dian gbonŋ fuunu munle ni k tulib yiiko k jiin Pulim janm da na po.30B din dian kaadat k tul suifnba buolu kobik nan pinlee nan ŋanlole nba be Asulus yent ni na kul. Kaadaauk manŋ din tie palmasl nan cɔlint, 31Ki dia pulim janm daa nba senn yuonba, nan Maldose nan kpanbal ŋaapuo Estial nba din senn tuuli na, b din senn k tultul ŋanm mɔnŋ nan b yaabuona, nan bianŋn ba k b dia mɔlolu nan fabini na. 32N nae k Estial din senn sennu k jiin pulim janm po, k b dian gbonŋ ni.


1Kpanbal Assueelus din t niib nba kpia mɔkgbeŋl, u yent, nan bin nba be tinn sinsuuk ni na tuun mabl tuonn. 2Tuonjaana nba kul nan yikuo tuonn nba k u tuun nan panŋ, kpanbal din tunn na, k bia pukin waa din donn Maldosee k tulɔ panŋ na. L labaal kul dian k be Peesa nan Meedi kpanbal balkpelii gbant ni.3Maldosee nba tie juif nilɔ nae din waa kpanbal pak u lieb juif tieb din bankitua, k luon u maan. U din tuun lin nba ŋan k tien u niib, nan lin nba saa sonm b yabuonna kul.

Job


1U s duoni jasua dinbe k b yiu Sɔb k l jua din tie niŋannuae; wu dinŋmaan yennu, k ki tuun biit. 2Wu din mal bonjai banlole nan bonpoi bantae. 3Wu din mɔkpei tuta ŋanlolee, yok yokt tuta ŋanta, nei tutl, boni tuta ŋanmu nan tuontunna bonciann k l jua din tie wunba k yendopo duo na niib kul mantik cɔlmuae.4Wu bonjai manŋ din saa lieb ŋaie k di jaam nua kul ŋaak, b din tuu yiin b nipuuob banta nae bin taan k di k bia nyu nanm. 5Jaam din tu dik gal, Sɔb nyiin wu bonjai na ki wunnbe, ŋaan donŋ fiil sannyafaal k mann malunŋ sua kul paak; k maan Sɔb dinduki: a mi n bonjai na si tun k biil nan yennu b palani. N nae k Sɔb dintuun wu wu boktl.6Ŋaan yennu waas din baal da yenn k set kaagbennu tuann, k sitaann mun baal k set b sunsuuk ni. 7K kaagbennu boi sitaan: anyiilee? K sitaan jiin kaagbennu a: n bo lin k gɔlin tingbonŋ paake. 8K kaagbennu yet sitaan: a la n tuuontunua Sɔb nba tie bianŋn ba waa? sua k be k tie nan ŋua na tingbonŋ paak; wu tie niŋannuae k ki luon jɔkint, k ŋmaan yennu k ki tuan biit.9K sitaann jiin kaagbennu: nan monnae k Sɔb ŋmaan yennu u? 10A tuu k guu-wu kaa, ŋua nan wu ŋaatiebii, nan linba kul ku mɔkii? A tien piisin wu nii tuuona kul paak, k wu bonkobt gbie duo. 11Ŋaan tantl a nuu, k sibona nba kul ku mɔk na paak, n tien siil nan wu saa sat maosant a nunm nie. 12Kaagbennu yet sitaann a: gotl, linba kul tie wu yale na, n cabta; ŋaan, a daa siin wu gbanant. K sitaann siet kaagbennu nunmni.13Dayenn k Sɔb bonjai nan wu bonpoi din b yuual kpel ŋaak k di diina k bia nyu damunŋ, 14K tuuomii tin k baal Sɔb buuol, k yetua a: "tibo dia naojaie ki ko kpaab, k ti bonii na ŋman muuat muuk nba kpia na ni; 15K saba tieb tan lekt, ki fat bi kul, k kpii a tumontunna na kul, sie min kuuae bial k cial k paak, k baal maan beta."16Wu yiien k saa gbent na, k sua tuontun lua baala, k yeta, "yennu mu nyii sanpaapo k sik pei nan pekpaalii na paak, k kpii b kula, k min kuae bial k baal maa man beta." 17Wu yiien ki gbent na, k suua tuuontun lua baala, k yet a, "Caldeen tieb, tie kuuonnn munta, k baal lekt, k siet nan bonii nba wa, k bia kpii a tuuontunna na kul la, min kuuae biaal k cial paak, k baal maa man beta."18Wu yien k saa gbent na k suua tuuontun luua baal, k yet, a waas na nba bo dik bia nyu damunŋ b yuual kpel ŋaak na; 19K wonpaaluk nyii tinŋ nba tie paan kuuonŋ na po, k daa ŋaak na loka ŋan na kul po k kpii nipaaonŋ na kul, min kuuae bial, k cial baal a man beta.20Ton, k Sɔb ji fiil k set ŋaan pat wu liant nan wutuuol, k kuuol wu yul, k baa fabin tinŋ ni, 21K yet a, bin din malin yanne, nbia tan saa kpo yanne kaagbennue din tulin, ŋuae bia gaal; kaagbennu sann n baal yabint! 22Linba kul lek din baal Sɔb na, ŋaan wu din k ban tun biit, wu bia din k nyiil yennu.


1Daal nba din tan baal nan malakanba na n ŋamm baal kangbenuk buol na, k sintaanii tɔk namm k baal . 2Kangbenuk buoi sintaanii, Anyii lee ? K sintaanii jiin a, N bo sonm k lin goliitingbunŋ na kul po.3K kangbenuk yetua a, a lan tuon sun sob nba tie bianŋnba wa? Sua k be tingbunŋ ne paak k waan fanu k bia tie niŋanua nan ŋuane. U jianttin k dia u mɔnŋ faanu k k tun biit a mabina man te k a lekɔ k l k mɔk paak nan waa na, ŋaan u lek tie wunba waan faanu nan wa tuu waan na.4K sintaanii jii kangbenuk a nisaalik saa nyik bon kul u manfuol paaka. 5L paak lii tie k a tonŋ u gbanant u aa sat motonte a paak. 6Ŋanne k kangbenuk yet sintaanii a tɔn u gbanant b a nuii ni, ŋaan l k tie ka kpii u ka.7Ŋanne k sintaanii siet kangbenuk buol k saante k mɔ la suol Sob gbanant kul po. 8K sob fiil saan k kal tanpenn paak k ji spacabil k kpai u mɔlaa na.9Ku ŋaapuo yetɔ a a lek bia daa waa a yennu nan fatu waau na? bee ka kan suki ŋua k kpo. 10K Sob jii na bee kapiak nan puoliinŋ na li tie k yennu tult bonŋansial t tuu gaalil fanu k n lee, k t sii piak k biilua li tie kut damii baalt, Damii nba na kul ni lek, ŋaan Sob k yet sial k biil yennu.11Job naasinyuotnba bantaa na din tie Elifas ku nyii Teman, nan Bildad ku nyii sual, nan Sofal, k tua ku nyii Naamo, Baa gbat nan Sob, yial na k b lol a bin saan k maan u pal.12Baa daabe banfokl na k b la sob, ŋaan ji k bannua. Baa tan bannua yuo nba, k b piin k mɔk fabin k pat b liant nan palbiil, k yat tant sanpaapo nan b yula paak. 13K ji tant kal u buol tinŋ ni, datunmuna ŋanlole nan l nyiɔt kul, ŋaan k k fit yet mɔbonn k tuluo, k maan baa la waa di fala bianŋinba na.


1L puol po k sɔb yaat u mɔb k biil daal nba k b din malɔ na po. 2U din gaal maan k yet a: 3T k daal nba kin din mal na te mɔtont n paak, k te mɔtont-i be nyiɔk nba k b din suol n puol na paak .4L daal n lebt ki tie bunbɔnn k yennu daa mɔk sial yaa dudukit sampaapo, k yinyiem n daa yentl k piin yennu. 5A te l daal i tie bunbɔnn k dɔkin nan sampagbonŋ na k piin yennu.6K nyiɔk mɔnŋ n nyii k kua bunbɔnn ni l binn, k ji daa te k b kaan l daal ŋmaali ni. 7Te k lii tie nyɔyann k daa be pamann ni.8A te k binba sat mɔtont na n sat mɔtont daal mɔnŋ paak kl ma ŋamme mi nyun ni bonsusuok nba k b yiu lefiatann ne dianu. 9T k sanyafaal ŋmaajal na daa yentil k bin guul yiyiem k baak, k la laat l nyiɔk sanyiɔk yentu. 10Te mɔtont-i be nyiɔk mɔnŋ paak nan waa te k b malii u mi, k te k fala nan daamii na be be n paak.11Be poe kin din k kpo n naa puol niŋanika kin din k kpo baa malin yuo nba na. 12Be tien kin naa din dian u taapaaki? K bia muantin u biimi ?13Li tie kin din b kpo, n bo sii duae suo n na, k ji foi. 14K ji bo sii guant nan kpanbala nantinŋ paak saakab nba din ŋamm maa sienyuo ŋai na.15K ji bo sii guant nan tondamm nba tuu gbien b ŋei nan salimmɔna nan salinpiena na. 16Ŋanuka n bo si guant nan bik nba k b tuu malɔ kpient na ku k la yinyiemm.17L buol k nitont na tuu nyik bituonbiit, k binba tuu bak na tuu tan la fuon. 18L buole k dansalii laat fuon k foi nan tintantii. 19L buol sua kul be ni la tie bik ŋanika sakua, k daaba ji k sikint b mɔnŋ sakab buol.20Be ka te niib be ninbaatil ni ? Be ka te niib nba be palbiil ni na yinyiemi? 21B guu kuume ŋaan k l baat, b mantik luon kuume k gal mɔkint kul. 22Ŋme si be palpienni yuo nba ku la kakuuli.23Yennu e ŋmat b tuann po binbenŋ k nyikit k b be mabil ni lokil kul po. 24N be mɔnii paak n jiet dinu ni, km wuyikini yat nan nyun ne.25Linba kul kin tiin jaŋmaanii ŋanne baatin, k linba kul kin duuki tan tie balmɔnii. 26N kin laat fuon k bia k laat palmaasil, kin da daamii k mɔk g bennu.


1K Elifas, wunba nyii Teman duo nii ne jiin a: 2Lii tie k t pak, a saa donn wutuol aa? ŋaan t saa fit kii ŋmin aa? 3A tumi niib bonciann, k bia tul binba k b nii banŋ panŋ.4Amomaan fiin binba jat baantl ne, k bia pukin duna nba banŋ ne panŋ. 5ŋaan mɔtaane, laa ji tie fin ne k a ji banyit! laa ji baala ne, k l yaal k lita! 6A yenjiantu ne k sonmit a nii? a dindaann ne kan te k sial n daa baata nii?7Dukint mɔtaane linba din gal po: nimɔnlanɔ poe nyintii? balmɔnbakl lanme k b din kpiib ii? 8Min ŋannin, n la k niib tuun tuonbiit, k kun mɔnkin nunkpint k tan duo l nyuat. 9Yennu fuontu wanme saa kpib k u wutuol n bi k buotib.10Yanbɔl bienu gbente ne, yanbɔl bila nyana fokita. 11Yanbɔl jak kpo koma, k yanbɔl naanŋ waas ji yat .12B tulin bunbɔli maan, ŋaan k l gbatu paal. 13N guan gɔciɔnŋ ŋaan k damiit daamin,14K jaŋmaani nan jijekit kuan, k n gbanu kul jekil. 15K seek gal n nunŋ po... k wajieli fiil n paak...16K n laa bonsial nne k l sie,ŋaan k n k bannil, k n tan gbat k kunkɔl bulin suominne a: 17Sua saa fit be fanu yennu tuann na?18Yennu i kii tien yada u ŋaa tuontunna nii? k goli k u malaka nbak tuak, 19K binba ji kua tangbiina nii, k nyi tant ni, k saa fit baa k yiel nan bobl ne!20Lii jii sanŋaɔkin saa nan daajuok, b tu yiele, l gbenn b poe ne, ŋaan k sua bo miil po; 21B manfuol ŋmiul cieli ne, bin kpo, k daa k kpet.


1I yiint mɔntanne k laa ŋme saa tonni? niŋamm be k saa jiant u paaki_i. 2Juotuk wutuol koiu. k waatɔn kpenn u binbenŋ paak . 3N la jatit nba goli nan b be fanane ŋaan mɔtuont sat bii ŋie paaka.4K b waas kan ban la fatinmɔŋ k sɔɔ ka k saa fatib. 5ŋuae sa di jatit jebulkala na jiet nba bul kunkonii. k binba k nunii mɔn nan b la mɔkint paak.6Yunbɔnn k nyi fant ni ko daamii k nyi tinŋ ni. 7Nisaalik te k daamii bant u mɔnŋ paak; nan musankɔɔna nba tuu put k nyii muu ni k do sanpaapo ne.8Li_i tie k bo tie fin n bo saa jiant yennu paake k jii n daamii k tulɔ. 9U tuun tuonjaana. tii kanfit bann u bakitnauŋ tuonna kann. 10U te k saak baa tinŋ ne paak k bia maant kpant nyu.11Yennu dont sikin'n mɔnŋ damm. k bia te binba mɔ fabin ne palpienn. 12ŋɔe ŋmat kpinkpanii danm lola k te balit nba k subindamm pii ŋmat sob. 13K te baa tuun linba kul k b k laat nyannu.14K daal ni k b yaa a bunbɔnn k yonsuuk ni k b kaa a nyiaɔk kii lin baalim. 15ŋaan yennue sonmi taalas daanm k nyintib b biak nii, k tintib paalib niinin. 16K dindann tieb sonmi taalas danm ŋaan te k biit daanm ŋmin suo.17Palmann be daanɔ nba k yennu ŋmatililɔ. a daa biil a pal lii tie k u yakii nana. 18ŋɔɔe bobint nal nba k ufit, k la danŋ ŋaan u nuue bia saa tula laafia. 19Taal munlob u saa nyinna danŋ ni, k taal munlole yunbɔnn kaa baala.20Yuo nba k kɔn baa u saa tinna k guua tɔb ni k a nyi kuun ni. 21U saa fat k nyinna yuo nba k b piak biila a bia daa tiin jaŋmannii yuo nba k biilu baala. 22k a sii la kon na tɔb yoo k a tiin muuk ni bonkobit jaŋmaanii.23Kimaan a sii mɔk tannu na muuk tana k muuk ni bonkobit sii mɔk paal mann na. 24K jii sii mɔk palmaasil a ŋaak ni k a bonkobit kul sii be. 25K buolu saa yaabit bonciann k taan sii tie muuk ni muat ni.26A saa kpent t wa k taan tuun a kun yoo k sik kaaɔk ni. 27Gotil t bann linba ne k weiwa gotil la tie ne, fii ne bannil balmɔni.


1K Job gaal maan jiin a: 2Oh! n damii ne nan n pal nba ŋmat bianyinba nee-i bo sa fit k tuan culu paak k bikin laa kpai bianyinba, 3L bo sii kpai k cie mɔk gbenyl ni tanbiinii wa, la paake tien k n maat nan waatua ne.4K maan yennu nba tie panŋ daanɔ ne yekin pieni k l cɔk k lontin, n gbannant kul ji gbie nan lɔbite; yennue te k bonbiil ne sakin cuncuuntuk k baal n paak. 5Bonŋi Nman sinkpinkuont u bia tu bo-e? 6ŋme saa fit k di jiet nba sabi k yaalim kaa lenyi? Jenpien ninŋ mɔk mantii?7Linba k n bo k luon man sii, k l k mɔk nianŋ n po ŋaan ŋanne tie n giet, mii dii k n pal paak puki. 8Yennu n gbat n miati k tienn linba k n boi ne po. 9N bo sun man k yennu n kpime, wun tant u nuu k buonin.10Lii tie k n bo mi nan u sa nne, n bo sii yuuk k mobt nan kpinkpanmuko, n taan bo kan boi n gbanu tonn po, n mi nan yennu tie kasie, n k ban k yet u sennii ne. 11n yen jik mɔk panŋ k s sii daan be? n sii guu be k n yuo ji k fɔki?12N yen jik mɔk panŋ k n sii daan be? n sii guu be k n yuo ji k fɔki? 13Pansial ji k be k n saa fit k tinn n mɔnŋ, sial buol k be k n saa saan k boi somil po.14Wunba be daamii ni luonn yɔnanmɔnii nba saa taanɔ l daamii ni, lii leki tie k u lek jik k jie yomdaan yennu. 15ŋaan n naataani ne tie kpinkpanni daann nan buni nba tu kuol bianŋinba yuonba k saak k baane. 16k sakaana nan nyuntana yuonba kɔl buniine. 17ŋaan yennu-i put k yenwalu baal lin bot k bunii n bial k dua kuont.18K nibulciaɔnŋ kpaan nyun k bot k lin k lintle kunkuok paak ki tan kpo. 19Tema nibulciaɔnŋ ŋmat k tol b num l po, k seba sunsom tieb gbie nan dindann. 20baa baal bunkuonii ne buol k l bakitib k fei suol nan bi dindann ne po.21I tie nan bunii many nie n buol, i tie nan i k be nie n buol. I la fala nba baalma, k ŋmat k jil puol nan jaŋmaami. 22n ban boi-i maa yin tulin piinii, kuo yin tul saa piinii n paakii, 23Kuo yin nyinnin n datak nuu ni, kuo tondaanɔ nuu nii?24I tumiin man k wannin ma biil linba k man tien suo-o k ŋmin k gbiinti. 25Balmonpakue lebitil dudukit, ŋaan i yien balyana nie ne.26K liitie ki dukii nan n k piak sial ŋaan wonŋo da; k bie tien kii jiint n mɔbona nba k mɔk dindann ne? 27Itan saa kɔn k gaal kpiebi k wubib, k jii ninmonn k kpal i yuatinba.28N balmie, Gotl man nunmpo, n saa faal faak i nunm ni waa? 29Jenin man, i laa tie faak danm; jenin man k i saa bann nan n mɔk mɔnii. 30N jelinn ban faaki, n mob k ban bonŋann nan bonbiilii?


1Nifossalik binbenŋ tie nan ninmɔnn kunkɔnkɔna tuona nae, k tie nan paŋ tuona na. 2K tie nan daabi nba tuu lin luon maasu buol na, k bia tie tuontunnɔ nba tuu guu a wun daal u paaɔk bianŋ nba na. 3K ŋmaalk n tuu ŋmaalk k n be gbanantont ni, k nyiaɔk n tuu nyiaɔk k n be fala ni.4Lii tie k n dual, n tuu yeta: bia yuoe k l tan saa yenti? k nyiaɔk saa gbenn bia yuoe? k n dua k labin k guu lin yent. 5N gbanant gbie nan nanwubaae,k pɔl nalwaka, k mɔt nyi l ni.6N daa na saa yian yian k lintl pek pek nan cincenluulɔ tuontuntiaɔk nba lintl na. k n fib. n j i k mɔk dindann i. 7A tiat nan n manfuol tenn waanminna n ninbinn ji kan ban la bonŋann i.8B laatin mɔtana yaan b ji kan ban lami; b tan sii kpaan bin lan, ŋaan n sii kaa. 9k t tie nan sanpagbounŋ nba tuu yat nae; nisaalik i kpo u ji k jent i. 10U ji kan ban jen u ŋaak ni; k u niib nba kul tuu miu na n tanm u po.11L paak n kan fit kii ŋmin n mɔbi, n wutuol duo k l tonŋima. sie k n pak. 12K jiin mɔkl ni po, a dukii nan n tie nyun ni bonsusuoko, k a guumii?13N dua tinŋ ni, k yien a: n duanu na saa tul'n fuomaa, n duanu na saa fit fatin k nyin'n gbanan jektl ni waa. 14ŋaan fine jientin nan damiit, k te k n laat yelintu(dɔktu). 15Aau! n bo luon fin cek n tulu nie; n bo luon kuume, ŋaan k n ji tan tie kpaba na!16N bak nan mii be n manfuol ni daa kula! nyikimin, k maan n manfuol k mɔk nyuati. 17Nisaalik tie ŋmie k a baka sii be upoi; a baka kaa waa tuun linba po. 18Agɔntɔ saŋaaɔk kul ni, k bia bikintɔ yuo kuli i?19Bia yuoe k a saa nyik fii golimii? nle yuoe k a saa nyik n goyu k min nak mɔsantii? 20Lii tie k n tun biitie, n tun bie k biila ni, nisaalik guultɔ? bie k a caan'n janenni? bie k n tie jikl n mɔnŋ paak i?21A kan ban nyik cab n biit, k tanm n yanbɔn tuona po i? k maan n yaa man dual kaaɔk nie, k fii kpaan'n a ji kan lan.


1Schuach bildad gaal maan k yet a: 2A saa pak l bɔnbuolu ka ka nan n le yuo e? A maan tie nan wounŋ ne k gaal. 3Yennu lebtl balmɔnii ? U lebtl linba ŋanii ?4Li tie k waas tun biit k biil yennu, l paake k u dat b tuba . 5Ŋaan fin, li tie ka fabin nan yennu, k yiin kagbenu.6Li tie ka tie niŋanua k tie kasi, l kii gal wun tina ninbaauk, k ŋmat k ŋanma fa be sian minba. 7A bin benŋinba k a tu be na ji ki tie ba sial, k maan l kan yekin nan linba k yennu saa ŋanm k tula ne.8Boi binba din gal cincinn ne, k lan b baanba din ban bee. 9K maan t tie wuonn yaabe, k t k ban ba sial, t daa tie nan meyu nee, tinŋ ne paak. 10B saa kpama, k tunba linba be b yan ninŋ.11Gaaltut saa fit k set sian minba k nyun kaa. K buuŋe saa yalk k miuok ka lenŋi. 12Nyun mi fuol u tu tuot k uolee, yuo nba ku daa be nan fa maata.13N nae binba tanm yennu ne l tu tan balib, b dun duul tu 14yaate. U dindann biila, b binbenŋ ji tie nan poluk tunte ne. 15Li tie k b duu b ŋei paak, b k fit sie ŋ lanŋe b k dia k l paak.16Nan u yan kul, yennu ninŋ u laalin nan muat ne kpaab ninŋ. 17U sikint u jina tona ninŋe, u tu buute k sik tinŋ po. 18Li tie k b ŋaabluo sianinba ku pia, tinŋ ne tu yet nan u ji k banua.19Binba tanm yennu po la tu tan juont l niibe ne k siabe tu gaal b yial ne k ji pia. 20A si yennu k yien niŋanua, u bia k gu biit danm.21U saa t ka la laat, k bia huot k yiin palmann yanni. 22A datai saa di fei, k ton danm ŋei n buot.


1Job gal maan k jiin yet a: 2N mi nan lin nba na tie balmɔnnie, nisaalik saa tie nlee k fit bann nan u tie niŋannɔ yennu buolii? 3Nlee k nilɔ saa fit nai nannɔ mɔniɔku? U saa fit boibuboiit tusil, k sua kan fit jim nan yenn kua waa.4yua kunkuae yen yanfuonm nan apny kul: k ŋmee sa fit nyi u tubŋmaanu nii? 5U cat juat ŋaan k k tielbi, u wutuol nie ku tu biilib. 6U tu ŋak tinŋ k i jekl nan li fiaka, k lin nba dia tiny k l mɔk pany na tu but but.7U saa fit gual yonnu u kan do, k bia sa fit gual ŋmaabila k b kan nyi k yentii, u bia sa fitt ŋmaabila b k be. 8ŋua kuae t k sanpagbant tantl, k u bia sonm mɔk nyun sinsuuk paapo. 9ŋuae naan ŋmaajal, nan ; ŋmana, nan ŋmalole, nan ŋmabila nba be niiditu pona.10U tuun tuonjana nba yab k sua kan fit bann I paaki, u baknauy tuonna ka tanni. 11Gotl, u gal n buol, ŋaan n k laatɔ, u saa, ŋaan n k gbia damili. 12U jikit waa luon linba, ŋme sa fit kon nanno? ŋme sa fit yetɔ a: a tuun bee?13Yennu k mant u wutuol li tie k l duo; u buol ni japaat tuu bote. 14K mini, n sa jiinɔ nlee? N sa gann mɔbolannae? 15Yuo nba k utienin niŋanɔ, n kan jiin siali, n sii mei n balbulɔe man u bu k tulin.16Lii tie k n boi u po, ŋaan u kan gbiint n mialu, n kan fit tien yada nan u gbat n kunkoli. 17U tuun wonpaaluk, k l fibitin, k tienni dany, ŋaan i k mɔk pak na waama. 18U kan nyikin man foi, ŋaan gbuon n binbeny nan tont.19U tie yennu nba mok panye, a saa fit mabnɔ waa? ŋme sa fit saan nanɔ but buoli? yua niŋannɔ na? 20N k bil siali, n mɔbona nba nyi n mɔb nie saa bilin, n tie nipienmɔe, ŋann li nba kul k n pak nae bilin.21N tie nipienmɔe, n baka ka lin nba tunin na po, ŋann n k daan n manfuol po, n bilis nbenuue. 22Ta biil kuo ta ki biil, n sa pak be? U sa buont nipienm nan nibiit kula. 23Lii tie k mabl bal nipienmɔ k u kpil kpo, ŋaan u tuu laae bikna nba balɔ na paak. 24Tiny na jii tul tuonbiit danm niinin, u dɔnkin balbuula nunm po. Li kii tie ŋuaii ka, ŋme saa fit ii?25N daa na baate yian yian nan nantatinnɔ na, k saa k k lat bonŋann ni. 26L tiine nan bulgbetl tiin nyu paak yian yian na, nan bakl nba tuu lann a wun suol bonkobuk k di na.27ŋaan mi yet a: n tuo k saa tanm n wahala po waa, k nyi n ninbaatl ni, ŋaan ji la gbankuul. 28L baktiime nan n wahala na kul. N mi nan a kan jiin k mii tie nipiennɔ. 29B bu k biilin ma; bia paake n sii bakt yannii?30Mii lek ki wul nan sakaane, k lek nit n nii nan cieb. 31A lek siknin buotuuk nba mɔk jaakint ni, k n tiat na saa tulin fei.32Nilo k b tie nan min na, k n safit jiinɔ, k min nan ŋua libiin tuak saan but buol. 33Sua kaa k saa siet ti sinsuuknni k tie kɔnpaalua, k ji u nii k paan t banle paaki.34Nyintin wahala nba be n paak na ni, k wahala many ji daa ŋmay in binbenŋi jik. 35L paak, n yaa man paake, jaŋmaani si ka, kuo, n k yen n mɔnŋi


1N bak nan n manfuol benuwa. gbiitil n pal biil maan na. 2Yennu, a daa biilin. wantin n kpiatu nba tie linba. 3A saa tuo biil n tiɔnŋ nba nan linba wa, tondanm maan paak k fiit ŋanmii?4A laat bona nan nifossalik naae? 5A daa tie nan nifosaalik daa na e, a binnaa nan nisaalik binna janmee, 6k te kaa kpaan n biit, a tonuu, 7ŋaan mi nan n k tie biit danua, k sua kan fit fatin a nunii?8A niie namin, k takin, k bia tienin ma tie linba kul k a bia saa bilin! 9Daa tamii nan a daan namin nan ba bu tant k maa bonna'e; a bia si luon ka nannin nan tan yon naa?10A daan k muanin ka nan nabii naa? k te k n gɔl nan lilat naa? 11A daan namin gbanant'e, k tulin kpaba na jiina.12A tienin suklu kin mɔk manfuol, k waa bakin paak nan gulu. 13N mi faa daan lolin linba a palninŋ k bɔlii. 14Mii biil, a tu keliime, a k din biit suklu.15Yubɔnn be n paak, mii tie biit danua! mii kii mɔk bisiat ŋaan k mɔk yugontil, fei nan ninbatil kuae yaan kpin. 16Mii bikin maan nyinnil,a tu pikininme nan yanbɔl na k ta patin nan yalituk.17A mɔk gasiat danm k b piak bilin sann, k a wutuol do n paak k pukii, a lolin lolpaana nba sa lekin.18Yennu, be paake k a te k n naa malinmi? n din bo sa fit kpo k ninbin sial k lan. 19Mii din nyii pool ni k saan kaaɔk ni yianma, l din sii sua k cie ma bena.20N manfuol k pel gbennu u? nyikinmin. ŋaant k n di manu, n manfuol nba bial na ni. 21Nan man tan fit siet, k tan mi k je , k sa b kuu bunbonn na ni. 22Duonba k bunbɔnn yab, k kuu yunyunŋ nan ŋmatl be , nan sianba k yinyieoŋ naan bunbɔnn.


1Naama Tsophar gaal maan k yaa a: 2Maan nba kaa mat jan b k jiina na, a maali a saa mat maacia nnek laa mɔni? 3A fɔk nae sa t niib n ŋmini? kaa laa a mɔŋi.4A yaa fin ban l kul, k ŋan u nuyi. 5Oo, liisua yennu bo saa pak, k bo yaat u mob k jiina, 6kuu bo wanna linba b u yan niŋ, u yan ciɔŋ na, a bo saa ban na u k buu a bit buut kaa.7A saa fit k bann yennu malimii, k bann panŋ danɔ na banmii? 8U fɔk k gaal sanpaak: a saa fit k tien be? K l sumii k gaal kpie tiŋi: a saa fit k bann nii? 9L fɔk k cie tiŋ, k ŋaali k cie mɔkl.10Liisua kuu gaal, k suol, k buu bat, ŋme saa yeti? 11K l maa u ban bit dam, k laat nikpila na. 12Ŋan nufuosalik ŋanne u subini tie nan waatɔ yaal nae, u maal k tie nan boŋbik nae.13Ŋan fin jii a paal k tul yennu, k tant a nii k tulɔ, 14Fɔktil nan bit, k daa t bit b a ŋaakin.15A yul sii guo ne k kaa jɔkit, a sii ba nan niye k jaaŋmani kaa. 16A saa tam a Faala po, a tan saa tiat kl tie na nyuu nba tuu puubl gaal nne. 17A daa sii yien nan yensukin nae, bunbɔn sii tie nan sannyiɔkin na a buol.18A sii mɔk dudul boncian, lin maa kaa luo a saa laa, a saa la kaa b ŋant niŋ yuo kul. 19A dual sia kan tiena a guanniŋ, k niib ii laa b sii bɔliye.20Ŋan bit dam nuubina saa juane; b kan laa bunbɔl buol, kuume tie b yaal.


1K Yob gaal maan k yet a: 2B saa yeta; balmɔnii, yime piak tien niib; k ii kpo yenfouon mun saa kpoe. 3N mun mɔk yenfuon nan yaa mɔk nae. sua k cien ka; ŋmee k mi yaa yet linba?4N tie laate; k tul n nasin yuat nba; ŋaan k nbe fanu; k k kaa bisiati; yuo din be k yennu gaal n miati. 5Falaa danm binbenŋ tie yaniie k tul binba be manu ni; ŋaan wunba mɔk taagbial tuo suol u mɔnŋ e. 6ŋaan nanyukii nan binba k mi yennu na be palmaatl nie; k b yennii tie panii nba k b mɔk na.7Boin nuanii; nan bonkobt k bin tumia. 8Boin bonfua nba be tinŋ ni nan nyun ni k bin waana.9Bonfo sial k be; k ki mi nan yennu jii u yiiko k nanm. 10Bonfuol kul siek be u niipaunŋ nie nisalik kul manfuol be u nuu nie.11Alanm nba bona manu bianŋ nba na n nae mun; k a tuba gbia maan. 12Yanfuon be ni kpela ninŋ; nam subnii b manfuo fuok ni.13Yanfuon nan panŋ kul be yennu buole k subnii nan kpanii tie yennu yale. 14L'nba kul k yennu bit; sua kaa k saa fit jiin maa; k lii tie yennu kuan nilɔ dansalik sua kaa; k saa fit luotɔ. 15Yennu i suol saak yuo nba yonkuonin tuo sete; ŋaan u tei ŋaa saak yuo nba k nyun mɔnn n publ.16Yennu mɔk panŋ; k bia cek; binba k b kpannib nan kpinkpannii danm kul be u yiiko nie. 17U nyin duo diala yanfuon; k bia ŋmat balbula dudukt. 18U liatl kpanbala; k tie yommii.21U siknt manntieb nan binba be panŋ ni. 19k u tuo muu binba tie kpanii danm; k niib tienm yada na.K nyint ni kpela na yanfuon. 20K dint binba be panŋ ni na fei; k bia goi duo diala yiiko.22K te linba bɔl k be bunbɔnn ni nan kpientinŋ nyi yinyiunŋ ni. 23U tien dugbana kpatu; k bia tuo tan te k bin nyanibe k biilib.24K t nyint digbana tuann danm yanfuon k te k l ŋmatib ;k b lin lintif. 25K tulin lin bunbɔnn ni; k nyuan fanu; k u te k b lin tulin nan da nyula na.


1Gotl, n ninbinn l kul a, k n tubl gbataa ŋaan daa ŋmin. 2Yaaban linba, n mun ban l bonn, n k tie bik ka ii buol.3Ŋaan n luon k n pak na n yennu nba tie panŋ daanɔ e , n luon k yennu e n kɔn n paak. 4K maan, iimalin kpan tie Faok kuukua e, ii tie dɔktaa-nba nba kan fit tien siale. 5Mii bonŋi ki ŋmin nan nii ni? I i bo sa la nin Fanme.6N blanmiie, cenŋin man n jiinu, k bia tien soo ki gbia n mob nba jient linba. 7I i duki nan ii saa Fit k faal faɔk k yet a ii taa yennu powaa? 8I i saa fit k jii mɔnŋ k janŋ nannɔ a? I i saa fit k maat yennu yiaal ninŋaa?9Wui gotii ii benbenŋ Fanu u saa la i ŋant nan waamin na a? I i duki nan ii saa fiit k bɔnt yennu nan yaabɔnt niib bannu nba nae? 10U tan saa bu k biili nnnae, lii tie kii lek bɔlii k biil u sann.11U yudant na k te k jaŋmanii n suoli nii? k u wutuol na kan baa ii paakii? 12I i makpanja na tie nan tanpent nae, k ii moniɔk na tie nan baɔkni bakl na.13Ŋminin man, ŋaan nyikin, k man pak n maanm! Linba sa baalin k linbaalin. 14Bei sa te k n dian gbanant k sakint nyannaa sinsuuk ni? n taan luon k njii n manfuol k bil paanu ninŋe. 15Gotl man, b saa fit k kpin, k n k malii sial l puolpo; ŋaan u buol ŋannin n saa bann n taasomaa waa.16Ŋann mɔnŋii sa t e k n tan la manfuol, k maan nibiuk kan fit nakin wua yennu buol. 17I i luot ii tubaa ma, k cenŋ n maan man, k caan tubaa k gbat maa saa pak linba.18Mɔtaa na n ji yaa min pak n mɔnŋ paake, n ban nan n mɔk mɔnnii. 19Sua saa fit kikɔn nannin maa? ŋaann n ji sa ŋminne, ŋaan k j kii luon minkpo.20N luon k a cabin bonna ŋanle kuukuae k min daa bɔlin num k fɔktl nanna: 21Nyint a nuu n ninŋ; k a wutuol nan daa ŋmatin binbenŋ. 22K fii yiinin, min jiien, nnaeii ka mii piak fin jiennin!23N tuonbiit nan n biit jaminlee? wantin n tuon kpetaa, nan n biit. 24Bee te k a bɔl a nunŋ nannin, k jien tien a dataaki? 25A luon fin biil tintuok nba k wonŋ diaa k lanŋee? A luon k fii waa mɔkuont ninŋee?26Bee paake kaa te k n di falaa na, a daal n tubil n biit nba k n din tun n bitin ninŋ na paakee? 27Bee tien k a jiin taa k kuan jalit ninŋ, k waa golii n binbenŋ nan n taa som maa, 28Yoonba k gbannant jinaan nan kpaleat nba k tintanii kua na?


1Nisaali daa ki yabi , ŋan kpie naan daami . TI Kpaatile , k suul yiaan-yian nan tipuuk na . 2Ti buol e nan yunyunŋ nba buol bianŋnba na . 3Yennu sa sennin kuo ki gotin ki bu u buuta a?4Linba k n piak na , bonŋansial ki fit nyi lini . 5yennu daan senn nisaalik manfuol , k janŋ u ŋmaali kann nba tie e , k u kan fit yakil . 6Li tie ka saa fit , ŋaant k wuu be binbenpaalil ni ? lekin a nunm ŋaan nyikɔ .7Bii cua tiik , ŋaan dindann be u paak u tuu jen u maanfuol nie , ki kpaatil . 8U jiina i leki kpet bianŋnba, k u nyakil na ki kpo tiŋ ni , 9wuu laat nyn , u tan saa tuke nan tipaanŋ na.10ŋaan nissalik tuu kpoe , k u juontoo kul e na , k wuu kpo , u ji be lee, 11Kpenni nba jit k k puub bianŋnba , k mɔka fuaat na . 12N nae mun ki niib kpenn , ki ji ki fi , b kan mii k fil dulinyia na ni ; b kan mii yelik bi guan ni .13Ho, n sunman ki a bo bekilin kpientinŋ a , k ŋaan mii biek leŋ ki tuu yuo nba ki a wutuol saa maak , ki a ji senn yuo nba ka saa tial n'po . 14Nilɔ i kpo u saa fit jen u manfuol ni waa ? ŋaan min saa guul k la yuo nba ŋane , k guul nan daamii yuo nba tan saa gbenn .15K a ji kii yiinin man toon , ki a sii mɔk palpienn nanin , min nba tie a namii na . 16K a sii nyuann n sonmil nba kul ki sonm , ŋaan a kan tuonbiiti : 17ki a nyik cabin k tamm n biit po . k saa piin biit nba kul kin tun .18Yuo nba k jɔjaanna tan saa bet baa , k tampiit n cat . 19Nyuun saa lukil tana , k sajakpela saa baa k pial tinŋ : nnae k a biil nisaalik dindann u manfuol po .20K a tuu nyannɔ , k te k u ji bibe , k u nunm tuu gbitk kuun ni . 21K u waat tuu tan la baakil , ŋaan k u ki mii , kuo u waat nan n di fei , k b ki kumiɔ . 22U tuu kpann bant u mɔŋ gbanantont nan u ninba dudukit na kukua e .


1K Elifas nba nyi Temann duo ni na jii a: 2Yandaanɔ pak mɔbon yana na dannyulɔ na e? N ne ka k yiit u pal biil nan wonŋ fukt k nyii yendopo na-e ? 3A sik n namɔŋe a ŋan piak a fat a mɔnŋii ? A mi nan mɔbonyana nba ka nyuat na ?4Li tie ka bo fit sɔa ka k bo saa tin yennu jaŋmaani, sɔa ka k bo saa mial yennu. 5A biit na cianta mɔb ka kamɔbona naan nan todaanm na. 6Li ji k ŋan nan minpak biila k maan a mɔbona na biilawa.7A dukii nan fine tie cin-cinn niilɔ nba k b mali-i ? yennu nba din nan jɔjaana na a din be-e ? 8A din gbia lola nba ki yennu lolimi-i ? yanfuon tie a kukua-yalee ? 9Sial kaa ki a mil ŋaan k ti ki mili.10Ti tumii yanfuon yupient buole, k b tie niib nba ki bi malib a baa liik. 11Yennu tiena palmaasile, k bia tien k i a yetili?12A mantik donn wutuol ki goliit nan nin ŋmitik na. 13A donn wutuol nan yennu-e ki piak biilɔ. 14Nisaalik sii mantik tie papienn daanɔ waa ? Sua sii fit be fanu nan yennu wa-a ?15Yennu k tien yada u ni, li sua k sanpaak k yien u buol ni. 16Banyaa-e k tie biiti nan tonu, nilɔ tie biit nan u nyu nyun na-e.17N piak ka gbiitl man, n saa yet maa lat linba. 18Yandaanm nba wunn linba, linba k b pak na, din nyi baa nba buol-e.19A yinm ku kua yan duo na, l yuo na k saanm sua da k baal. 20Tondaanɔ sii be fala ninŋ yuo kul u manfuol ni. 21Jaŋmaansoluk fuut tan sii mɔ u tuba, ni k naayika tan saa lekɔ yuo nba ki u dukii nan u be u yamani na.22K u kimɔk dindann nan wun nyi bunbɔnn ni, kimaan jukbanjiak guue sial po k saa kpieu. 23K juut guu a bin di u gbanant, u mi nan u manfuol be danŋ ni e, 24Palbiil nan kpinkpinnji suolɔ jaŋmaami k u tu kal nan kpanbal nba tu bobin k saa tɔb na.25K man u din don nu k kɔn nan yennu yabin daanɔ yennu k piak k biilɔ. 26K mɔk tub-kpaatuk, k dia u naagbankɔŋil k tuok a wun kɔn nan yennu.27Daanɔ man numpo piin kpan. 28K kua doi nba k b iil, ŋai nba gbieŋ k tie saabaa tinŋ ni.29L daanɔ ji kaa mɔkint ni, u mɔkinm kan kpaati, u niib kan pɔt yabt tinŋ na ni. 30K u kan fit nyi bunbonn ni, muue saa di u mɔkint, yennu saa ji u mɔb ni fuon wonŋna k kpiu.31Li sua k u mɔk dundu n biit ni, u bont u mɔŋe, k maan biite sii tie u paaɔk. 32Li saa baal sua daa dakigbenn k a duo na ji kan ban k bunt tiini nan muuk. 33U sii tie nan tiik nba luɔna tuu suul bonkaana-e,k bia sii tie nan kpannu tiik nba tuu suul li puuk biaŋinba na.34Biit daanɔ ŋaak tu kpant wɔlk-e, k muu di ŋmaabl daanɔ lanbonŋ-e. 35U tu pil biit puole k tan mal biit, u di bunboninŋ-jiet-e.


1Job gaal maan k jeta: 2N ban gbat kpaanii buolu wa, i tie kpaatieb nba baat nan wutuole. 3I kpan yaa yii piake yuo kulii ? I sii luon mobonjuontkla yuo kulii ?4Lii bonii tie k i b n binbenŋ na buoluni k n mun be i binbenŋ na ni, n bo saa fit yet yaa piak linba na kulawa. 5N bo sii gumii n yule nan subinii, k pak na ni mobona bonciann. Mob ninŋ cekinii kin bo saa cekinii k danm n mogbana l manŋ i pala.6Ŋaan ni-i pak sial, l k sonmtin, k lii tie k n ŋmini, l k maakit n gbanantont. 7Yennu, a te k n baka, k bia te k b kpii n ŋaatieb. 8A suolima k tie n dataak. N tie gbounŋ nan kpaba kuukuae, k niib jii k l tie n tuonbiit nyinn.9K jii wutuol k pat patin, k goliin nan nanŋ. 10K niib salkitin, k sie lintilin, k pebitin tanpakii.11Yennu e jii k kubinin nibiit nuu ni. 12N din be palmaatil ni, ŋaan yennu suol n tulu ni, k but butin k nannin. Li mine k caan k n tie jabenn.13K yekitin pienii k nyii n lokil kul po, k tie pienii nba kua saatin k tiennin danŋ. Linba na lek, ŋaan u k mɔk ninbatinu nanin. 14U tienin danŋ yuo nan yuo, k lekinin nan kunkɔnkɔnnua na.15K n mɔ fabin k lia liant nba tie bɔtuok liant, k kɔnŋ din dann, k kal tanbiinii ni, 16K mɔ, k n ninbina tan mɔnn, k faant. 17Ŋaan k n k tun jat-tuonsial, k n yenmialu tie balmɔnii.18Tingbounŋ, a daa bɔlii fala nba baalin, a daa te k yiinii nba n nyi k l tie balmɔnii po na kpakint yannii. 19Sua be yendɔnŋ ni k saa set n paak, k pak tulin.20N yuatinba laame, k n nunii, nyi ninnyuut, a yennu n la . 21N luon sua n set n paak k balin yennu, nan nilua tuu balin u yuak paak bianŋinba na. 22N bina na saa e k ji sɔnu nba saa ŋaan k jent na.


1N manfuol gbente, k daa waatib , kaauk e guun . 2Laat kɔe lintin, k n ninbin laat bi sukit. 3Yennu i be naanin, n nei ka ŋmee jiin tulimi?4K maan n luon b bannu e k b ki tanti; a daa te k bin nyanimi. 5U yiin u yɔsinba a bin bɔkit u mɔkint, ŋaan k u waas tan di faala l paak.6U te k niib laan, k n binenŋ jii k mɔk baakl. 7N pal biil na ŋman juanin ma, k n taa na n ni tie nan yinyuunŋ na. 8Binba tie niŋanm na jaŋmaami suolibe, k wun nba yaa u mɔk biit na piak biiln.9Niŋanɔ ŋaan be ffnu u sɔnnu ni, k daanɔ nba k u nii ŋan paant u pal you ntu yuo kul. 10ŋaan i kul lin jen i mɔmaan nba k i paak na ni, k n kan la yandanɔ i ninŋ.11Be e? N daa gaal k n lola biil, n lola nba daan gbie n pal. 12K b yien'a nyiɔk tie yensuuk nie, k yentu naakin yuo nba k l daa tie bunbonn na!13Kpienttinŋe waa sii tie n binbenŋ buol k n gun , l bunbon ninŋ waa k n saa biil n duanu. 14K n saa yiin kaauk a : fine tie n baa ! k n saa got k yet'a: yinme tie n naa nan n nipuob. 15N dindann na jii be lia? N dindann na ŋmee saafit laali? 16L dindann tan saa gaal kpienting buole wa, yuo nba k t kul saa saan dual tanbiini ni.


1Bildaad nba tie Suas jua na gaal maan k yet'a: 2Bia yuo e k i saa nyik balbuolu na pauu? Bia yuo k i saa nyik man paak sinsinn ni?3Bia paak e k b goli nan t tie bonkobt e na? Be k i duki nan t tie jatit e? 4O fin nin nba ji wutociɔnŋ k biil a monŋ, a mia a kua paak e tingbounŋ na saa kpant paanpuklik a mii? A saa fit bakin tana bi yial nii?5Tondaanua muyieunŋ na saa kpant bunbonn, k mupiennuu nba di na saa kpien. 6Muu nba yien u lanbonŋ ni na saa kpant bunbonn, k u fitle nba juan sanpaapo na saa kpien.7Faa mia a sonm fannu na ŋaan i sii ŋmaan , nan a panŋ kul saa bawaa. 8K maan u sonm janbaunŋ paak e u taa saa lont k baa.9Baluk suol u taagbin k gungunt filua dia. 10B pii ŋmiiuk tinŋ ni k l me baluk k dua sɔnuu ni. 11Jaŋmaani lintua waa k waa bielua.1213Kon gbaatua waa, panŋ jii ka k talat kpiu. Yial biuk saa suolɔ k kuun saa nak u kpinkpant nan taa.14B saa baal nyinnɔ u ŋaaak ni, k u saa saan kpienting . 15U lanbonŋ dua yann e sua ka lenŋ.16Jiina kuol tinŋ po waa , b gbat yiinii sanpaapo waa. 17U ji ka tingbounŋ na ni; u sann ji kan mi aa.18U tuutɔ k nyinnɔ yinyienm ninŋ k kuanɔ bunbɔnn ninŋ, k belɔ tingbonŋ ni. 19U k mɔk tennin ; suo bia k tenn be u duo manŋ ni. 20L saa bakt binba be mɔtaana , k yaabuona nba mun saa fiil l polpo nal saa bakt'b.21B j saa yet a, linba tenn kul e na k tie ŋua nan u ŋaatieb yal, sial bia ka k tie binba k mi Yennu yali.


1K Job gaal maan k yet'a: 2Bee k i piak k biil n pal, nan i maan ni?3Taal fuunu pik e na k i suki, i k tiin fei nan yii suki nna? 4Li tie k n tuun ni biit , l biit gaa n paak e.5Ii duki nan i saa tien nnae? Ii ji saa wannin nnae nan n mɔk biit'i? 6Ii k la nan Yennu e tun linba na k suolin janlaunŋ'u?7Gotl nyikin sanpaapo waa, ŋaan sua k jiint, n fabne k luon mɔni ŋaan sua k tien'n mɔni. 8B luon'n a, k n kan fit gal, n sɔni ni kul ji tie bunbɔnn na e. 9B liat nyudant a , bin yit n foklk a.10B biil'n l kul a po waa, k n saa e, b fat n dindann nan tiik na e. 11B donn wutol n paak, k n ji tie b datak. 12Nikpila manŋ tikl k lintn'a, k luot sɔnu a binbaal n buol, k ŋaa lint n lanbɔnŋ.13B te k n naatani k nak'i, k n yuosinba baaka kaa n po. 14N danm kul nyikn'na , n nikpiim kul tanm npo.15N tie saamɔe n tuotun jab nan tuontun poi bul. N ji tie wun nba k b k mi'ue b buol. 16Mii yiin n tuotunɔ? u k jiint, mii balmɔ ŋaan yann e.17N nubir u paak, n ŋaapo waa, k n mɔnŋ ninjanm k naki'n. 18K waas laa'n k yisn yuo nba k b la'n. 19K n yɔnimɔni gol'n ninkpianni, k binba k n mantik luon'm na yet'n.20K n gbananbɔŋ laak n kpaba paak, k l tenn waan na k n manfuol n gbenn. 21Yimme tie yuasin nba tin'n ninbaɔk Yennu nuu e, faabiil'n. 22Be k i waa muksin , nan Yennu nba muksin bianŋ nba na.23Ah n suman k sua n bo tial n mɔbona na e, k dian gbounŋ ni. 24Kook bo jii sinik k jab n'mɔbona na tann paak k libe yuo kul.25N mi nan n tinntua be k tan saa baal tingbounŋ na ni, l juontu k sonm'n . 26Yialu i lek k ii biir n gbanant, ŋaan sii be n gbant ni e k la Yennu. 27N saa la'u nan n nibina k u ji k tie saanmɔ, k n kɔnŋ pal duann k maan yaa yet a:28Nlee k ti saa tienɔ tonti? K i kpaan yaa saa jii linba, k nyiinl'n, k lek'n. 29Mɔtana i ji tin juk banjiak na, jaŋmaan ni, k maan yanbonm paak k Yennu saa donn wutuol k jii u juk banjiak na k dat niib tuba, k saate yin bann nan sua be k tie buut daanɔ.


1Isofal wun nba tie naa ma nilɔ gaal mɔman k yet'a. 2Job n dudut maab kin saa tul jiinu, k maan n kan fiit dia l manm n pal ni. 3N gbat faa yet linba na l tie sukit e, ŋan n mi maa saa jiinna binba.4A ki mii nan laa nyii yaayuo ni yuo nba k Yennu din nan nissalik tiŋ na ni. 5Niib nba bii k laat palpienn tiŋ ni na k l wei, k tondanɔ binbenŋ k yaab bii?6K u dont u mɔnŋ k luon u tuu sanpaak, k u yuul n tuu saapa gbant. 7ŋan u tan saa buot e nan baat na, k bin maa tuu laatɔ jii saa yet'a a be le?8U jii saa bot nan daamit na, k b jii kan ban la'u a mi faat tuula dɔktu bian nba nyiɔk na. 9Ki nininn tuu goliyɔ na jii kan gotua, sian nba kuu tu kɔna b jii kan gaalɔ.10K u waas saa jiin baa faat nandam bonna nba k u mɔk saa jiin waa faat linba nan jaat. 11U tuu mia a gbie n panŋ nan nasint, nan l kul u tan sii dua tanbini e.12Tuonbiit tumu tuu man ki tulɔ, kuu dia bɔli u lanm paak. 13K u tu dial ki k luon wun ŋnik l tuonbiit , k dia tuonbiit manŋ. K dia tuonbiit manŋ waa be sin nba na. 14ŋaan u jiet tuu tan toŋ u buol, k tie nan lɔbii na u kpanant ni.15Mɔkit nba kuu taan, u taa saa siwa, Yennu saa nyinn wuu pol ni waa. 16U dii linba lɔbiwa, bɔtl jeln na saa kpiu waa .17U ninbina jii kan la mɔka ma puub nan siat na tikpela. 18U saa jii waa gaal linba, ŋaan u jii kan laa l nyuat, wuu saa taan waa gaal linba, u jii ki be palmann i. 19Ki maan u te nandanm be faala ni, u biil ŋaa.20U nianciɔŋ na din yaab bonciann . ŋan u kan waa din mɔk linba. 21Waa din di yuo nba wuu din k ten sial, ŋaan u beŋ beŋan na jii kan wei. 22Waa manu ni na; ŋan u tan sii be talas , talas tan saa balɔ binba kuu faat na bi faala tan saa baa u paak.23Nan wun fit gbie u puol, Yennu saa yaat u wutuol muu na u paak, k dat u tubl bonciann. 24U cial nyii kuut gbiat ni, puok k ŋmuu saa jii u waa. 25U nyiin pini u gbanant ni, nba nyii u pol'nin na ŋan u lek saa kpo waa.26Linba kul kuu mɔk na saa biil, k muu maa k nilɔ kan jo na saa duu, k linba ten u lanbɔnŋ ni na sabot. 27Sanpak saa piit u biit, k tingbounŋ na mant k biilɔ.28Linba tie u ŋaak mɔkint na kul saa biil, l saa saa bot daal nba k Yennu wutuol saa do. 29Linba na e tie nyuat nba k Yennu ten gun biit danm, ŋanni tie nba nba faal nba Yennu caabua.


1K yob gaal maan k yet a: 2Gbiintl, gbiintl man n maan, k maan n pal 3Nyikn man k min pak n bal'n ie, k mii pak gbenn, i saa fit kii laan.4I la k n fabin, k tien nilɔee? 5k bee k k nkii luon min pak yiam i? 6Gotl'n man, k lin bakt'i, k yin pii n mɔb. Mii dukin jaaŋmaani tuu mɔk'n e, k n gbanu ninŋ jekl.7Bia pak e tondanm mɔk manfuol i? bia pak e, k b tuu wei, k bia mɔk yiikuoo? 8K waas nan yaabuona n kpaat, k b lakn be, k b pualu kpaatl b ninbina ni i? 9K manu be b ŋei ni, k jaŋmaani kaa; b k yennu lanbann bia k süt'b.10K naajai mɔk bia pot, k naasala maal k k miit, 11k waas yukt nan penaani, k waas lin jelt k kpanm, 12k faa gingana nan biaɔk k yiin yani, k gbiintl naagbaak mɔni.13B manfuol kul tuu be manu nie, k tan sik kpien tinŋ nan manu. 14ŋaa b tuu yien yennu a: nyik tinm tinfoi, faa luon linba k la tinm. 15Yiikuo kul daanɔ tie bee, k t sii tuun tien'ɔ? t saa la bee, liitie k waa'u?16ŋaan bee, b k be manu ninŋ kaa aa?tondaanɔ kpan n fɔkt nan'n. 17ŋaan yenn yuo tuu tan be, k b fita n kpien, k fala n baal b, k yennu n donn wutuol b paak 18K b tie nan muok nba k wounŋ tuu jii yaaat nan'n, nan tangbilunŋ nba k tanpeln tuu gbit na_aa?19Yennu daal waas tuuba, b baa nba biit paak e? 20ŋaanme bo saa la b tiaɔnŋ biilu, ŋanme tuu saa gaal yiikuo kul daanɔ wutuol paak. 21B nyuat tie bee, k jiin u waas po, li tie k b kpei i?22B saa wann yennu e linba na ŋaan k u dia sanpaapo sei kul u nuu ni ii? 23Yenɔ tuu kpo binbeŋanŋ, manu nan palmann ni. 24K u loka gbie nan kpan, k bietin gbie u kpaba ni.25Lua mun n kpo nan dudukt, k k mi la sial a bonŋann. 26K b banle kul n duo tinŋ ni, b banle kul kpant nan wu jiet .27N ban i dudukt nba tie linba, n ban dudukiit nba ki mɔk k jiin npo. 28I tuu yaa, nilɔ nba mɔk panŋ kul na, ŋaak be lee e? k danm nba tuunbiit na, ŋei be lee e.29ŋaan i k ban boi binba saa sanii? i k gaan ban baa yaa lin baa aa? 30Ninbɔnŋ ii baal, tondaanɔ tuu nyi lenŋ e, wutuol daal i baal wun fobt nyi.33ŋmee taal'ɔ waa tuun linba paak u nunm ninŋ i?ŋmee la'u waa tuun linba paani? 31B ju'u saa nan'ɔ kaaɔk ninŋ e, k goli u kaaɔk paak. 32Kaaɔk ni tant kpei u paak, bin nba kul tenn bia saa tɔkn sonu nba k u tɔkn e, nan niib boncian nba wei sonu manŋ na.34K bee k i maant n pal yann i? lin nba bial ijii nu ni tie kpankpanni e.


1Theman Eliphaz gaal din gaal maan k paak a: 2Yennu niisalik sii na-ni-i? N yet; Niikpel siian u mɔnŋe. 3Li tie kaa mɔnni l pukii kaagbenu-e? A tie mɔn-danɔ l pukiia be ?4Baa ŋmaan ne paak e k tie na jalkii, b ye kua naan na buut ni? 5A tuonu-ne k yaabti i ?. Kan paak balmɔnni-e kagbenni-i.6Anyint k k tent a yualib. A din tuu muu n nib tie te k b be yaanna. 7A k tie wun ba baak baak ne gnun, k bia k tie kɔnmmua jet. 8Paanŋ-daanɔ- e din yie duo, ŋaadanɔ n la kaanu.9A din bel pakɔii niiyanna e, ŋaan jintl kpebi taa. 10L paaketie kb pii baabt k guuna, k jii be nan jaŋmami. 11A k laa bɔnbɔnn-ne, tie bunbɔnne k l waa k bela.12Yennu k besanpapo, gotl ŋmabla be sanpapo. 13Ŋaa a paak; yennu baan a be e? U saa la bunbɔniŋ-a a? 14Wuun, wuutuk, u k laat sial, u sunm sanpagbana niŋe.15K be-e ! i yaan tɔnklinŋ pankpel nba k niikpela din paa-ne. 16B din jii k sua yuo daa k bal b dinla nyum puu ne weii u-waa. 17U din piak nan yennu ne-e. Sietl te buol yaabt daannɔ saa tiet-be?18L yuo k sua k kaagbennu tie ŋant k gbie b ŋaii waa. Todaanɔ kpami k saa banfɔkl. 19Niiŋmamm nekpanme, k binba tuu biit ne b la tu tub datu. 20N ne t datai kuul kpowa, b mɔnkt ne kaute, k dii muu.21Caabin a mɔŋ nan yennu. A sii be ayaamani, k tun be nan maamɔ ni. 22A sii benan boŋanne. A gaal kpaami nba k b tiena, k bil a paalninŋ.23A tansa paake li tie k nankiŋ yennu k bia yink yaalki a binbinŋ-ni. 24A luu a likli kut ne bununi, tanna sunsukuni, bukɔɔnni. 25K kaagbennu i tie a likli-kuut, a mɔktin,26A tun k tie yennu yaada, k baa nau yua e tie a palmatl yaakl. 27A sii puukue, bie dontua, k tan la a ŋuat. A tuo nanii, yinyemm sii bee. 28A maan sii mɔk ŋaannu . A tuona nii yinyenm sii be .29Siikmiŋ-mɔnŋ n baal, yennu taant juamua. 30Ŋua e nyint biit daannɔ, wunba sa la faabu tie wunba kpaal pien ne.


1K Job gaal maan k yet a: 2Mɔtaana biak, n faabini tie yetuko, k n faala duun n ni.3Oo ! Mi bonimi ma sa la siannba, Mii boi sa fit bal u yent, 4N bo saa jii n faabini k tulɔ, n mɔk bo sa gbie nan maama, 5N bo sa bann waa mɔk linba a wun jii nin, n bo sa la wa mɔk linba k sa paakin.6U saa jii u panŋ kule k kɔn naanin mii ? K u bo kan tien suon k gbinti mii ? 7Li bo sii tie niŋanɔ faabin naanɔ, k n baal bulɔ manŋ saa ŋaan yann nan a k mɔk biiti.8Ŋaan mii saan yendopo, u ka lenŋ, k mi bia saan yendopo, n k laatɔ. 9U tuun tuon niiditu po, n kan fit la, u bol yensuuk nie, n kan fit la wa be sian.10U mi sanjɔk nba k n tɔkin,, k li tie k u bitin nin, n sa nyi k yien nan likmɔnn na. 11N taa gaa nan u taa e, k n tɔkin u sɔnnu k ki kpeti. 12N k kpet i sennii nba k u tulin na n mɔb ni, n yet n lonme ŋaan tuun waa luon bianŋnba.13Ŋaan u luon wun tun linba, ŋmee sa fit yeti ? U lonm nba luon bianŋnba u tie ŋanne. 14U saa tun waa lol wun tun linba k tul ma, k u bia sa ŋanm lol lia k pukin.15Li paak tien mi set u tuann n yan tu puute, k mi duukin u po yuonba, jaŋmaami n suolin. 16Yennu kɔnn n pal nae, kagbennu yennu gbienin waat e. 17K maan l ki tie bunbonn na ka ya lin gbenni ni, l bia k tie bunbonn nba duak n numpo.


1Be tien k yennu k senn yuo k bu binba wau k bia bu k tulb mɔnni?2T tu nyet kpaab panbuniiye, k bia jan pei, k j kpaalib. 3T ŋmaabin boni nba tie kpiebi yala, k bia gaan pakɔi naa kuoki, k l tie pana nba k b di nae paak. 4B fial nandanm k miinib b mɔni k mukis talas danm k b tiin k bɔlii.5L paak k nandannm neji kpaan jiet kunkuok paak nan bɔnine, k sial buol j ka k b saa lon jiet k tul b waas. 6K l tie mabl nan bi jaan jiet , siab kpaant ninŋ k bia pua tini luana tuonbiit danm kpaant ninŋ. 7B tu dual gbaninbime, k k pin sial, k dua waatninŋ8Saak nba tu baa jual paak ne tu mat kibe , k b ji tun k bakint tanfiat. 9Ktuonbiit danm ne jikt waas k b daa mual b naa nba buol, k fial pakɔi mɔkint k l tie ba di pana nba ne paak. 10B tu maabinm k blin yanne, k jan jiet nan kon11B tu to kpaie, k wal kpan, k ŋmaki daan tiluana k tie daan, ŋaan k nyun-nyuklu mɔkb. 12Duo na ninŋ, niib fab ne k binba janm ne bui ŋaan yennu k gbint b miati13Nisiab k luon yinyienin,b k ban la saa siaminba b bia k tɔki l sɔnnu. 14K kukpilua ne tu fiil sanyafaal, k saan k kpi nandanm, k nyiɔk k u tie nan yukɔa15Cincionne tu gu daa juobonbnae, k wun dɔkin u numpo a sua n j daa bantua, waa mali-e ne. 16Nyiɔk b mab niibe ŋei ninŋ, ŋaan li yent b tu luo diit ninŋe, b k ban yin yiemin. 17B tin yennu niŋ ne jaŋmaamie, ŋaan bun bɔnn k mɔkb jaŋnaani18ŋaan yim tu yien a : nibiit na nyun mɔnne tu jiib, k niib kul nba be duo ninŋ piak mabiit b mɔkint paak, k b j k tun, kpaant ninŋ. 19Bianŋinba k yonkuonin, nan walu tu kuol malin na, n ne k biit danm tu tan bot tinŋ ne paak.20K u naa ponŋ j k tien u po, k nan wuba tu muau k bilua nan tik nba tu baa ne. 21B daan t k puo jkan mata ne la fala bonciann, k bia ton nan pakɔi22ŋaan, yennu mɔk panŋ k saa fit bel l nijaana li sua k yennu kut k fiil l nibuolu k mɔk yumaann nan bi mɔk manfuol. 23U tu gu be k t k b mɔk dundul, ku be nanm yuokul.24B tu fiil waanin nee, ŋaan ŋmat baa, b kul tu kpo nan lieb ne, k tie nan ba tu cua kinkaka na. 25K l tie faake? ŋme saa yet nan n fae, k ŋme bia saa fit pin ma pak linba?


1K Bildad, wunba tie sua buolu ni nilua na jiin a: 2Yennu e mɔk yiikuo, l ŋan k t kul n tinnu a jaŋmaanii, u te k palmaatil be yendɔnŋ ni. 3Sua be k saa fit kan malakanba, binba tuun u buol na wa a ? Sial buol be k k yabint yennu na k yentil lenŋi i ?4Sua sii fil be fanu koo k yien yennubuola a: 5Ŋmaalik yentu koo ŋmaabila yentu gbaa, i k yien yennu buol. 6Ŋma ji boi nissaaliiki, wunba tie nan wubil k tie bonmumuaɔk na ? Nisaalik nyuat tie bee yennu buoli ?


1Jɔb gaal maan k yaa a: 2A mantik mɔk sonmil nlee k tien nandaanua nan nuu nba k mɔk panŋ paak nna! 3Nlee k a mantik tien kpaanii kbiitil a bannu k tien min jatuk na? 4A piak maan na k tien ŋmee? K ŋmee wanta l banmii?5Kpienm sei nba be nyun ni, tinpualni na Jekil. 6Kpientinŋ na luot yae yennu buol k sial k duak u buol.7U tant sanpaak nba be niiganŋ po na, k jonn tingbounŋ na k dia fanu. 8U gbient sanpagboun nan nyun, k dia fanu k l kpiaku na k te l put.9Ŋuae lat sanpagbouŋ, k l duak ŋmaalik. 10U te k sanpaak nan mɔkgbennil cet liel, k bia bɔkit yentu k nyinnil bubɔnn ni.11Wuu tanŋi ŋak jaatalii nba dia sanpaak na yuo nba k b danm k jekil nan jaŋmaanii. 12U panŋe k u jii k nyann mɔk gbennil, k bia jii u minue k u biil japaat.13U fuome te k sanpaak yien, u nuue kpi waaɔk tiin k yaa wun paak na. 14Ŋaan linba na kul tie u panŋ na waaminnae ŋanne tie lɔkinii nba k t gbat ŋmee saa fit bann yennu nba mantik mɔk panŋ bianninba?


1K Jɔb ŋanm gaal maan suon n na k yet a: 2Yennu nba k luon wun tulin mɔnii na fo! Kaagbennu yennu nba gbien n pal nan kuku la na fo! 3Yuonba kul k daa be n manfuol ni, k yennu te k fuon nyi n miana ni na,4N mɔb kan ban paak mɔbonbiiti, k n jelinn kan faal faak. 5N duudukit n fuokit nan man tuli mɔnii! Nan daal nba k n tan saa kpo, i sii piak nan n k tun siala biiti;6N piak nan n ŋaane k kan ban baaki, n pal k taalin baa daal yennu kua nan n tun biisiati. 7N daatak nba tie n ton daanɔ, nan binba kɔn naanin na n tien yann!8Tondaanɔ mɔk dindann lannpoe, yuonba k yennu pot u manfuol k gaal u sieki? 9Yennu gbiin u wuuyikini, yuonba k u be ninbatl ninŋii? 10B teee kaagbennu yennu palman nii? B mei yennu yuokulii?11N saa tumii yennu sɔnnii, n kan bɔlii yaabint yennunba lol linba. 12Ŋaan i ban k bia tuo, k bia paake tien k i duki duudukit yaana?13Gotl yennu nba yuun tinba k tien tɔndaanɔ, faal nba k yaabint yennu tien tuonbiit danm. 14Li tie k u mɔk waas k b yaaba, ŋaan b tu tan kpib nan juuk banjiake k u yaabuona n kɔnŋ jiet.15K binba tenn na k yial biuke tu tan kpib k bin pii ŋan b paakɔi k mɔ b paaki. 16K bi mɔk liikli nan tanbiini na, k bi mɔk tiat bonciann, 17Linba kul k u mɔk na, ŋaan niŋaanɔ tan saa lia, k daanɔ nba k mɔk biite saa bɔkit u mɔkint .18U ŋaak tie nan nuanŋ ŋaak nae, nun naak guul tɔ nba tu dua sian nba na. 19U tuu dual guan k mɔkee, ŋaan u kpo k sial ka, u gokit got li kul tu bote.20Jaaŋmaami tu suolib nan nyunmonn baalu nae, k wonŋ tu jiib taansuunie. 21Yondo po wonŋ nae tu jiib k yaat nanm, k nyiinib nan ninmonn b ŋeini.22Yennu k tinm ninbaauk naanɔ, k tuonbiit daanɔ na luon wun cial paak k kua lenŋi. 23B sii waa poi niipuot u baaki ni, k waa pieb yeeli yuonba k u sietlna.


1Likli mɔk sian nba b tuu gbil k nyinɔ, k saalmɔn mɔk siannba kaa tuu gbil k nyinɔ. 2Kut nyii tiye, k tan kpaantl k tiekul mɔt.3Nua yentl bunbɔn, u tuu gbile k suŋ, k baal taana nba bo be tine po, nan kpie tiŋ laana. 4U tuu gbil buubun siannba niib kaa; u somil k mɔk nyuat, u tuu jɔncilo siannba nuakaa.5Siannba b nyit paanu na bot u niib sunsukin nan muu e dina. 6U taana mɔk nyuant nba, k nua lat k l tie saalmɔna.7Nuani nba ŋman nant k mɔk dunduol buol, k jut niibina k lau; 8Bonkoŋanni nak belɔ, k ŋanbɔl k bann goal leŋ.9Nua kuan u nuun tanfiɔku, k tuu tut jual nyakl k luu, 10U yaaktil taana, k gɔli linba ŋan leŋ k jiit; 11U tuu kɔl nyuum, k dɔk til bunbɔni bonŋ yinyeŋu .12Ŋan yan, u bele mɔtaana? suubini ŋaak bele? 13Nufuo saalik k ban l dauk; u k b nufuosali tin na paak. 14Buŋ mat a: u k b n buol; k mokl mat u k b nbuol.15U k daa nan salimɔna, u bia k daa nan likli; 16U k daa nan salimɔna nba b yii d'Ophir na, nan onyx nba, u bia k daa nan kutmɔna nba; 17B kan bokinanɔ nan saalimɔna, nan kuut sial, b kan fit k lebtɔ nan salimɔna buk.18Corail nan tannyinyila k tie sial u buol, yan gaal tanpienyinyila naa. 19Ethiopie topaze k tie u lua, k salimɔna k kpei k baalɔ.20Ŋan nyii le? k sunbini ŋaak b le? 21U bɔl nufuosali nune, k bɔl nuani nuni. 22Manfuol nan kun yaa: t gbaat u maa.23Yennu kuuae ban u sanjɔk, k bia ban u ŋaak. 24K l maa u goli k lat tiŋ na kul paak, k lat linba be sanpaapo kul niŋ. 25Ŋuae ŋmaktil woŋ, k sen nyuu nan u yaabit,26Ŋuae tien saak seni, k waat saaŋikti nan saatiani saajɔk. 27Kuu laa ŋan kuu paal maŋ, kuu tienɔ fiakl k diau lisua b biknɔ. 28Kuu mat nua: gotl yomdanɔ jaaŋma ni, l tie yanme; k fɔkt nan bonbil, l tie suubi nie.


1K job bia ŋamm gaal maan, k piak ya: 2N sun man k n binbenŋ na bo ŋmat k tie nan yennu nba din guun biaŋnba nae. 3Yuo nba k u fit din di n jul paak; k tien ninyentu yuo nba k n somm bunbɔnn ni na.4L din tie sakl nba k n mɔktile; k yennu suolin na sinyuat; k tie piisin n ŋaak paak. 5L yuo; k yennu daa din be nanin; k n waat kul be n buol k lintin. 6L yuo; n taa din puak kpan ninŋe; k n kpan tiinii pia nan tananinŋ a.7Lii tie k n nyii k saa duo tanmɔb ni; lii tie k n baal ma n ŋamm senn kok kinkal buol; 8Nasimm tuo siet k fɔkit nani me; k nikpela n fiil k set b taa paak.9Niib na yuann danm tuu ŋmin b fuute; 10Binba tie canbanba na mɔnŋ tuo ŋmine.11K wunba kul gbat n danmit b tuo pak ma ŋana ku kuae tienin k wunba lan tuo piak linba k n tun a poe. 12K maan n din sonmit talii nan kpiebi nba din fabin k luon sonmil nae. 13K l talat danm dinsaatl mɔsonŋannae k tienin; k n pal man yuokul.14K b palpienn binbenŋ; ninbinne; k tuun linba ŋan. 15N din ŋman tie juanii ninbinne; k bia tie wabii taal. 16N daan ŋman kpiebii bae; k nyint sonm b dammit ni.17K biil nitont yiikuo; k fial binba k b diinm na k nyintib b nuu ni. 18K din tuo dukii nan ; n saa wei; n manfuol nie; k tan kpo n ŋaak ni. 19N daan tuo tie nan tiik nba jiina be nyun ni nae; k bia tie nan tiik nba yiinii mei nan malin na.20K niib piak k dontilin; k n mɔk panŋ yuo kul. 21K mi tanŋi piak yuo nba suo kul din tuo ŋmine k gbiin n kpannii nba k n tienm na suona. 22Mii pak n maan gbenn; sua k jiinti; k maan din tuo mei b kul palaa.23B din tuo paak nan kpala nba tuo daan saak baalu nae. 24K n tuo laa mɔmiin yuo nba k b din tuo kua daami ni, k cie b pala.25N din taa luon min saan b ŋei nie; k kaal di nanm b janm. n din tie nan kpanbal nae b sunsuuk nin; k maant binba be palbiil ni na pala.


1Ŋaan mɔtaana jab nba ki n kpelib na laa me, bi baa nba tuu ki mɔk nyuat, lipaake ki n t u ki luon bin somm i boi ki bin kpakio pei. 2Bi tu tie Jakpela nba montik banŋ, ki kan fit tun tuosial ki tulimi. 3Bi mantik tu tie talat damm e ki kon waab ki bi ŋman jan konna mukui nyiaɔk, kun kok paak.4Kunkok na paak, bi tu ŋab tutubilae ki ŋman, mantik, tiini nba jiina gali. Ki ki man na. 5Ki sua kul bielib nan hootii, ki li tie nan bi biel nanyukie na. 6Ki biin tiin, ki kua tanfiat ni, bootii, nba ki bi lukil juat loka nina.7Ki bi be muuk nqui, ki taan lieb tiuk na ni, ki biet nan bonkobit na. 8Ki tien na niib nba ki mɔk ki mɔk ya, ki kaa nyuant na ki bi bel nyini nib tiŋ na ni.9Mɔtana ki bi ji baat ki laan, ki n ki tiesial, ŋaan tie nilaakil bi buol, 10Ki bi salikitin, ki duki nan bi mantik ŋan ki galime, ki lek baat ki siin mɔsant n numpo. 11Kimaan yennu nba te, ki n baŋ ki, ki mɔk paŋ na, ki bi ŋmat n paak nan wuntuobiil.12Ki niib maŋ lekin nan paŋ, ki te ki n ŋmat puol ki bi yiab bin kpin. 13Ki gual ma saa bot siamba po, ŋaan yiab a bin biilin ki sua ka ki saa fit guaalib.14Ki bi lekin loka kul po, ki baat ki tan do n yul paaka; 15Ki jaaŋmaani suolin, ki n yudant nan n bakil bat nan wamansin na. Ki n mɔkint kul gal nan sanpagbouŋ na.16Mɔtana n, ji yaa man kpoe na ki lebitu kaa n damii na po. 17Ki n kpaba caan nyiaɔk kul, ki u gbanant nba junt nan tont na k maakiti.19Ki yennu suol n liatil tulu ni ki ŋmakil n liant ki li tol-tol. 18Ki u lun Bakil ni, ki n ji tie nan tant na.20Yennu, mii yiina, ŋaan a ki gaat jiintin, ki mii biaki miala yuo nba a ki fiin n po. 21Ki a ŋmaŋitin nan daamii, ki diinin nan a pan kul.22A te wouŋ pebilin, ki te wonpaaluk na lianin. 23N mi nan a jikitin ki saa nanin kuun buole, siaminba tie sua kul kunkunbuolna.24Bee ki a lekin jabutiŋi? ki u tie daanɔ nba kan fit tun sial, sie wun mial nanbatinu po. 25N tuu ki mɔk sommil niib nba bee daan mii ni, kilbia ki mɔk nanbantinu nan talat dammii? 26N daan palpienn nan yennu poe, ŋaan ki palibiil nan bunbɔnnji baatin.27Ki daamii nan gbonan yekitil mantik gbatiu, ki daal kul ki be daamii ni. 28Ki n be bunbɔn cienn ni ki ki laat yendu yentu, ki sie nibul ni, ki mei sommil po. 29Ki n piak nan palibiil kuukɔl, ki li mɔnni tie nan mɔbɔk, kuo naamiaɔŋ nba mɔ biaŋinba na.30Ki n gbanant kul bɔnn, ki di muu nan gbanantouŋ. 31Siaminba ki n tuu gbia jinjeluk nan kpinkpanmuk na, mɔtana n ji gbin fabini nan mɔnii kuane leŋ.


1N daan pol mɔb nan n kan ban got sapamua nba k ban jua k ninŋ n kua u ni. 2Nyuolante k yennu guunin yendɔnŋ ni, nyua lante k panŋ daanuu sikin n paaki?3Baak k tie tondanm yalkaa, k yubɔnn munn k tie bin batuun tuonbiiti? Yennu k mi matɔkii? 4U k kaanntaa kabii?5Mii boki sonm tanpant sonmil, k tɔki nayuk sɔnni, 6Yennu n bikinin nan mɔni, k u saa bann n ŋanta!7Mii kpiat nan mamɔnni sanu, mii tuun n mɔnŋ lonm, k tatin mɔnŋ sial ya jakint, 8Mii bul nifanua n jaan, k bia ŋablin bonbilaa!9Lii tie k n niɔŋ ban kua n lua ŋaa puo paak, k n bakin kua u diuk ni, 10Ŋann a te k n ŋaa puo n bil u mɔnŋ nan naal na k sua kul ii naan, k jualieb n duananua!11K maan, kume tie li tubtatu, 12Li tuobit buolu tie muu nba di k boontile, k sa di linba kul k n mɔk13Li tie kin k gbiit n dabaa bunbulimii yuo nba kib ya n k diab fannu, 14N sa tienin le yennu wutuol ni? N sa jii be yennu tub datu yuo? 15Wunba daan namin na ka namuaa? yenyenua kua ka daan te k puob malitii?16Li tie k n yet talat danm maan, k te pakɔi be nan mɔni, 17Li tie k n ŋman paanu n kua, k k walii kpiebi, 18La nyi n bitinni wa, n tu dia kpiebi nan pakɔie fanus.19Li tie k n la tatiimua k mɔk tiat, k samua k mɔk dinduubuol, 20N tuu tulɔ liant nba k b luul nan pekobit nba nyi n peluok nie, k wun ji pakin nanu pal ku; 21Mii kɔnnan kpiebik k buo, k maan but danm kan yet sial;22N kpinkponŋ n tukit n bɔpiɔk pak k ba jint! 23K maan yennu tub datuu na mɔkin janmanii, k n kanfit tiensial u nin tual ni.24Li tie k n tien dindann salinmɔnnani, k yienna finne tie n dindann; 25Li tie kin piak dont n mɔnŋ, n mɔkint paak,;26N nai ka k jiant yonnu, u yentu na paak, 27K li tie k dudukit bɔntin, kin nu tunn n paak; 28Kume yaan tie li tub datu but danm bol, k man yeta yennu k tie!29Li tie k n daan yuk k kpanm n datak ninbɔnŋ ni, 30N k ban mial yennu abin kpo;31K jab nba kul tuun nŋakni na mi nan n tun gaan saanm. 32N tun gaan sɔngatae n ŋaak ni, k k tuot b dua sɔjot ni.33Jasiab lool a bin bɔ bɔl b biite, ŋaan mi k ban dɔkin n yali. 34Min k tiin janmani nan nib nba sa yet linba ntuu k ŋmin, koo k luo diluol kimaan b sukit paak.35Sua kan gbiint maa yien linba naa? N pol nan mɔbona nba kul k n yien na tie balmɔnie. Ŋaant yabint yennu n gat tulin. Litie linba kul k n biiltua saa pak k biilin na dian sial paak, kin bo saa la. 36N bo saa balil n bɔpiɔk paak nan palbifaant, k bo yilil n yul paak nan fokilik nae. 37N saa yet yennue linba kul kin tuu, k gont n yul nan bat bik na.38Li tie k n jan tiŋ nba ki n ko naie, n nae ka kn fat bondaanɔ bool, 39Li tie k n dii jiet nba bul lini naie, ŋaan te kpaala nba bul nu kpenn kon, 40Ŋaan a te mɔtont nan kunkonii n pialenŋ, k daa tie jiet kaa. Jɔb momaan kule na.


1Niib bant na yet k j k piak nan Sɔb k maan lin yi b mɔnŋ nimɔnm e. 2L yuo na k Eliu nba tie Balakel k u nyi Bus bija k u tie laam buolu ni na wutuol . u wutuol lin duo Sɔb paak e k maan u lin yi u mɔn ŋiŋannua e yennu buol .3k u wutuol bia lin u yuatinba bantaa na paak , k maan b lin k jiin sial ŋaan bia tien Sɔb biit . 4Baa lin tie saakab galua na paak , Eliu lin duul k l yuo baal c waa k u tan pak nan Sɔb . 5Eliu nba lin la nan Sɔb nba baataa na k mɔk sial saa pak na u wutuol lin duo bonciann6Eliu ji lin gaal maan k yet a : n tie bik e , k i tie nikpelaa ; l paak e k n tiin jaŋmaani nan man wanni maa duki l nba . 7N lin yet n mɔnŋ , nan yo baat k nikpalaa saa wann waat binbenŋ nba ŋaan .8Balmɔni yennu e tien nisaalik yanfuon. 9nimont k tie kpetuk yaal ka ; a kan kpet ka waa k fit pak balmɔni . 10bia paake k n paak n na : gbiint k n mun nwann n dudukt .11n guul maa i pak gbenn e waa , n gbiint yaa paak lin nba Sɔb maan ni . 12N tien suon nna k gbiint i maan , ŋaan i sua k fit noi Sɔb maan na .13Ii laa yien nan u ni e k t la nimɔnt i ; yennu e saa fit noi u maan l k tie nissalik ka . 14U k tol paak nan'n ka : n jiinu mun sii be l kua e .15B tin jaŋmaani waa , b j k jiint . 16N gbat nan b gbenn b maan'a ,b j k mɔk paanŋ nba saapaak17n yaa buol n mun saa jiin , n saa paak maa dukii linba . 18k maan maa gbie n pupol n i waa , n pal ni tukb e . 19N paal ni tie nan damunŋ nba mɔ na e , k tie nan linlenaa n saa yiel nan daan na .20N saa paake k i be n n yan ni , n saa yaat n mɔb k jiin . 21N kan taan suopo , n bia kan kpann sua . 22n k mi kpinkpanni : mii kpann nilua n yennu saa gbenn n manfuol'a


1Sɔb, ii cinŋ n mbonaa, caant a tublik, gbat n maanm. 2Gotl, n yaat n mob a, n jelinn jekle nan maan paku n nuak ni. 3N piak nan n manuake, n mob, piak mamonme:4Yennu siekii namin, k tuluin manfuol. 5Bobint a mɔnŋ, k jiinnin maan, lii tie k a luon fin kɔn a mɔnŋ paak.6Yennu buol n tie a ninnanŋo, b jii tante k nan min nan fin na; 7L paak n bontitiet kan fit k ŋmataa yan, k n bia kan fit mabaa.8Ŋaan a paak n tubaaninŋ, k n gbat yet a: 9N k tun biil, n k tun biil siali, n k tun kpiat, maa malaa, biit k be n ni.10Ŋaan k yennu laat n ni linba k u saa jii k guun na nin, k t paak k u sii namin, k dian nan n tie u dataak na; 11K u bobin jalit n taa ni, k goliin n taal kul wokitlnba tie. 12N saa jienna nan a k mɔk mɔnni, k maan yennu mɔk panŋ k gal Nifosaalik kul.13A luon k fin nan wua ii nɔiimoniɔk nan liibe, a u k ban wa tuon linba a? 14Yennu ii saa pak u maan, u mɔk waa piak lebtil bianŋ nba e, ŋaan niib k jiet tuonn nan tuonn. 15Yennu piak yoo nba k nua tuu dual u duanu ni, k guaan n suolɔ nae, k u piak nan nɔ, yelintu ni, nan damiit ni.16U tuu wann linba saa baalibe, k wan l nyinaa nba saa baal tie, 17K fit te k nua n lebt k nyi bonbiil ni, k tan da kua japaat ni; 18K fit te k u nalinŋ n tan daa kua muu ni k laat falaa nba be lenŋ.19Nifosaalok fit laat ceklii yenn yoo u faldinnu ninŋ e, k lie yialu e, k l pukii u gbanu n jek. 20L yoo u ji k nian jiet, u jikpanŋint mɔnŋ u ji k luon dinuu.21U gbannu tu juak e, k kpabaa ji yiek. 22U nalinŋ ji tu k fɔk nan muu buok, k u j malii kuunpo.23Ŋaan yennu malaka i baal u buol k sa sonmɔ, binba tien nan tut la na ni yennɔ, binba tuu want nua wa saa tɔkin bianŋ nba ki fo na, 24Malakaa manŋ n yeta a yennu tina ninbaɔka: Nyikin cabɔ, k wun da saa muu buotuk ni!25K u gbanu n ji maak k gal nan wa daan tu tie bik na, nan u nasint ni na. 26Li ji saa mial yennu, k yennu sa gaal u mialuu, k ŋaan wu laununŋ nan palmann, k bia tuun ŋanmɔ fanu.27K u sa yin yannii ni wol ni k yet a: N tun biita, n biil yennu sennii wa, ŋaan k u k dat n tubil nan ma bo janŋ nan tubd a tuu bianŋ nba na. 28Yennu nyinn n nalinŋ kuon muu diuk ni ŋaa, k n la manfuol, k ji nyi la yinyiem !29Gotl linba k yennu tun k tien nifosaalik ii na, u saa tun taa fuonu munle, n na ii ka taal fuonu muntaa paak, 30K fit nyin u nalin muu buok ni, k saan kuanɔ fuotib buol yinyiem ni.31Sɔb, ŋminin, ŋaan caan a tubaa soon na, k n pak maan! 32Aii mɔk sial k ya fin pak, pakin k jiennin! ŋanni ka n bo luon k n tulaa mɔnniie. 33Aii kii mɔk linba k a sa pak tulin, ka ŋmin, ŋaan cenŋin! k n saa tuntaa yanfoom.


1Elii din gaa maan yet a: 2Yandanm , i gbiin n maan man ! yinm nba sub , i caan tuba 3K maan , tubl gbiin maan nan kpanbal ŋaak baa tuu di jiet bannu nba nae.4T gann man lin nba ŋan , t got t smsuuk ni k la lin nba ŋan . 5K job yet a: N K mɔk biit , yennu yet , nan wun tul'n mɔni e . 6N mɔk mɔni ŋaan tie biiltua . N yial k l ton'n , ŋaan k n k mɔk biit .789sua be k tie nan job na , k nyu niib laat nan nyun na aa ? k tɔk nan niib nba tie bonbül , k sonm nan biit danmii? k maan u yet a nilɔ ii waa yennu , l tie yanne .10ŋann , yinm niib nba mɔk yan na , gbintl'n man min yaa buol , yennu fɔk nan wun tun, lin nba k tuok , k bia taa sua po . tien 11U tien nilɔ nan u twna nba tie bianŋ nba e , u pa sua kul lin nba janŋ nan'ɔ k jiin u binbenŋ po . 12L tie mɔni , yennu k taa sua po, L tie mɔni , yennu k taa sua po, wun nba mɔk yiikuo k tuun lin nba k tuok .13ŋmee tul'ɔ yiikuo a wu dia tinŋi ? ŋmee te ku yent dulnŋa ? 14wuun bo kii duki u kua po , k nyinn , ku siek , nan u fuon , 15gbanan kul bo saa kpei yenn, k nil'ɔ n kpant tant16Li tie k a mɔk yan , fin gbiit , k caan tubl k gbiint n mɔbona 17wun nba k luon lin nba tuok saa fit k dii naan aa A saa bu biil , daanɔ nba tuun lin nba tuok , k mɔk panŋ18k pak want kpanbal tonu , nan kpanbala waas nba tuun lin nba k tuok , k tiin nigbent , 19K bia k bɔktɔ nan talk , k maan b kul na tie u naami ee ? 20Niib tuu tan kpei e yenm kua , Tansuuni , niib n jekl jekl k kpe ; pandaanɔ n baa kpo k sua nuu k sii'u .21k maan yennu nyuan sua kul binbenŋ , k goli sua kul taabana . 22Bubɔnsial k be , nan kuun ni waa , k saa kfit dɔkn , bin nba tuun lin nba k tuok . 23Yennu k jikt yuo bonciann kaa waa, k laat bin nba ŋan nan buut u buol ni24u tuu fiin ningbenŋ k k boi sua, ŋaan bia senn siab yial ni 25K maan u ni b tuona po , u tuu kpikt lu'b nyiaɔk , k yiel'b26u tuu buol'b niib tuann e nan bin nba tuun lin nba k tuon na . 27L aan m tuu nyik'ɔ e k k waa u soni , 28B te k talk yikn , k yennu gbat , k yennu gbiint talasdanm yikni29ŋmee tien fuoni , ŋmee baat nan kpikpiluku u ? wuun bɔl u nunm po, ŋmee saa laiu ? u tuu tien duo, kuo nilɔ lin nba janŋ nanɔ e . 30A k biit daanɔ jii daa mɔk yiikuo lieb paak , k bia ji daa tie baluk k tul lieb '31k maan u k ban maat yennu a: n la tubdatu waa n ji kan mi biil 32Want'n maa k nyuan lin nba ; li tie k n jii kan mi bii lii? 33Yennu saa boi fine waa , k buut ii? fin e yien , fine ŋaan min ŋannin kaa ; faa mi lin nba ŋann fan yet .34Yandann sii taan n po e , k yanfodaanɔ nba gbiin'n, u sii duki nan min n a e . 35Job pak k k duki , u maan k tuak .36ŋaant k u tub datu n ŋann pukn ! kmaan u jiint nan nitont na e . 37K maan u bia puki bipaant e u bikpelt paak , k poi mipuot t sinsuuk ni, k ŋami k biil yennu,


1Elihu ŋanm yet a: 2yob, l k ŋan k fin yet nan a tun k biil yennu. 3Li tie k n boi yennu, n tuonbiit dami a nlee? maa k tun biit ne n nyuat tie laanne?4N luon k man gat fin nan a yuasinba ne munne kul . 5Gotle sanpaapo, a saa la nan sapagbant ne faak na nawa .6Li tie k a tun bonbiil, l kan tien yennu sial, a lek ki tunn k kpet taalmunŋawa, ŋaan l k damii yennu. 7Faa tie palpienn dannɔ ne, l sommit yennu? yennu k luon sial a buol. 8A yaa tuonbiit paake k a lua di fala, k tuonŋana nba k a tuunne k l sommtua.9Li tie k niib be mablin ninŋ, b tuu duune, k fabin k luon sua n sommib. 10ŋaan suo k yet a, yennu be lee, n naami daanuo, ŋua nba yiin yanmani k tient nyiɔuk. 11ŋua nba diat k cie bonkobt nba be tinŋ na k bia tient subni, k l gaal sanpaapo nuani.12B tun yikin k luon sɔmmil, ŋaan yennu k tienm gatu, kiman b tie japadanm k bia tie tuonbiit danm. 13Yikin yanne, yennu k gbai b kunkɔlaa yenbiit yennu k laatib. 14A yet nan a kanfit la yennu, ŋaa dii min suklu a maan be u buol.1516A duki nan yennu k daal niib tuba. k bia k fiin tuonbiit po. ŋaan k Yob yatl mɔb k k piak sial . l tie balmɔnii nan a k mi faa piak linba.


1K Eliu ŋamm k yet a: 2Setl waan k gbiint linba kin yaa min Pak jiin yendu po. 3N yaa min jii maa mi linba k wann nan taktua tie ŋammiidaanɔ nba tuun linba ŋan.4L tie mɔni n pinpakit k tie faɔk. N binbenŋ nan n tuonn a buol tie balmɔnii nan yandaanse. 5Yendu mɔk panŋ, u k lubin sua, u mɔk panŋ k dukin u yanfuom paak.6U k tetondaan fo, ŋaan tuun linba ŋan k tien nandamm. 7U guu binba tie papienn damm, k te b kal kpanbal kok paak nan kpanbal, u te k b kal yuokul k te k niib tiemm cɔlunŋ.8Ŋaan li tie k niib be baana ni k di fala baa tun linba paak. 9Bin wannib b tuonbiit nan b galuk tuona.10U saa te bin gbiint u kpaanii k nyik tuonbiit tumu. 11Li tie k b gbaat k bia sikin b mɔnŋ, b sii be bi manfuɔl nan palmaasil ni bina nba waa na. 12Ŋaan li tie k b k gbiintl bi tan saa kpoe yann k saan kpietinŋ.13Binba k mi yendu na, b wutua doe, bi lekii baamm ŋaan b k yikin k mei yendu sommil. 14B buont b mial bitimin ni, k kpenn nan nikpela ne.15Ŋaan yendu nyint yubɔndanɔ cicakimm ni, k dia wahala ki luo til b tuba. 16U nyinta daamü ni k te ka be a yamani k jiet n gbie a dindibuol.17Ŋaan li tie ka tie nan wunba k bn yendu na a saa la a tubolatu nba jan biaŋinba. 18I mik daa te k fobit kua anik, k daa te k mɔkint n ŋmanta ka tan bot.19A wuyikini saa fit nyinna Sommil ni? Ŋaan a panŋ ne kul ji kan somma l yuo. 20A daa jekil k nyiɔk n baal, k te niib n siet b yial ni. 21Daa te ka tan saa mann tun tuonbüt k lma a be cicakimm ni.22Yendu mɔk lanŋ k dukin u tuoŋana po, ŋmee saafit k tummi nan ŋua ne? 23Ŋmee saa yet yendu waa saa tun linba? ŋanikka k yeta u tun bonbiili? 24U tuu laat dontil k u tuona nba ku tuun na niib buol.25Sua kul la waa tun linbawa, k t saa fit k be banfɔkila ŋaan lat. 26Yendu yaab, ŋaan t kanfit k bann u yabint nba jaŋ biaŋinba ŋanika k bann u bina kann nba tie biaŋinba.27U fuan nyun tinŋ ni, k te kl kpantil saak. 28U te saak nyi sanpagbant ni ki baa k tien niib. 29K sua k ban sanpagbanŋ na nba bɔkiltil biaŋinba ŋanika satianii na nba nyi sanpagbonŋ ni biaŋinba sianinba ku be na.30U tuu te sanyikintii yentil sanpagbonŋ ne kul ŋaan k bɔl bunbɔnn ni nyun tinn po. 31U yaa panŋ po u bu bu niib, k tien niib jiet kl yab k kaa bannu.32U dia sanyikintũ na u nuu ni k yat u datai paak. 33U tuu cil nan saadunae k bonkobit n gbaa bann u baalu.


1N yan put k ŋmaat , n jik be n binbenŋ ni . gbiintl man , 2gbiint man u kunkɔl nba jekl kpayakit nba nyi u mɔb ni . 3U te k u sanyiknti na puln sanpaapa , k nyikntl siik tinŋ ni kul po .4K b tuu gbaat u kunkɔl na satanti , k u kunkɔl yakii nan yudant . k sanyikt i yent yuo kul yuo nba kunkɔl tant l . 5K yennu piak , k yaalituk , nan bak tinɔnnŋ tuonna tuun , k ti kan bann l paak . 6U te k sakaanna baa , k bia te k saa jakpela baa .7U te k niit tuonna puol , k want'b ŋua yennu nba saa fit tun linba . 8K muuk ni bonkbt saa b dindua buol . 9K wuun na da kyi niidiitu po , k waat da k yi niŋanŋ po .10Yennu fuon a maakt nyun , k te k l kpantl nyunntana . 11k sanyikt i yentl k nyi sanpa gbant ni12K cani nan yennu nba luon bianŋnba . b tun yennu nba senn bianŋnba . dulnya na kul po . 13Yennu e tie k saak baa k paak tingbounŋ . pasial , u saa te k saa k e n baa k daat nib tuba ko k lin wann'b u lonm nba tie bianŋnba .14Sɔb , tient suon na , k gbiint yennu baktnaɔnŋ tuonna . 15A mi yennu nba ŋmaktl u tuonna bianŋnba ? K te k u sanpagbounŋ yentl k nyŋkti ?16A mi sanpagbant nba lintl bianŋnba ? k baat naɔunŋ bann n nba ŋan bianŋnba ? 17A mi linba te k a liant ton , yuo nba k wounŋ saa niŋanŋ po ?18A saa fit laa sanpaak , k l waki nan mianu na ? 19Want't taa saa paak'ɔ linba ? K t yan liila nan taa saa yetua linba . 20N kan boi man paak nanua . Be k n saa te k wun biiln'i ?21T kan fit yet yennu k u daa yent'l sanpaapo . yuo nba k wounŋ da k yat nan sanpagbunŋ na . 22K yabint yennu nyi niiŋanŋ po nan yentu ŋan k baat nan u yent saakal k l mɔk ŋmaanni .23Yennu yiikuo mantik yab k t kan fit baal nak'ɔ , u tue popienn daannɔ k tuun linba ŋan k tien niib . L 24L paak k niib kul baakt'ɔ , u baka kan ba bin nba duki nan b tie byandan me na .


1K yennu din pak k jiin Job tangbulunŋ ninŋ k yet a: 2A tie ŋmee; k bilit n yanfuon po; k ki mi sial ŋann piak jat maan mi. 3Tient siil nan jua na; k n boia buboit: k a wann'n.4A din be yuo nba k n nan dulnya naa? lii tie k a mɔ subinii fan wannin. 5A mi wunba din senn I yabit nba sii tie bianŋnba? ŋmee jii ŋmiuk k bikin I yalimu?6Bee tie I jaantaliki? kuo ŋmee din bil I fiakli? 7L daal sannya faal; k ŋmaabila taan lieb k yin palpien yanŋ; k malaka nba yinkin palpienn wuyikini.8ŋmee din gual mɔkl nyun tona; yuo nba k u din put k nyi tinpual'ni na. 9Yuo n ba k n din dɔkin mɔk gbenŋil na nan sanpa-gbounŋ na; k pɔbinɔ k u be bunbɔnin na.10yuo nba k n din sennɔ n sennii na; k bib kpaal; k kpal l tannɔ kuaka. 11Yuo nba, k n yet a: a saa baal dian n nae; A kan gal saam na po; A nyun pana saa dian n nae.12Faa kpan be wa; a ban te k sannyiɔk yentii? 13A tan ban te k l yent tingbounŋ na paak; k nyinn tuon biit dann bi bɔla ni waa?14K yennu yentil; kunkona nan baat ni k yentil l paak fanu nan liatl nyalimu na; k bia nyuant fanu nan yɔk waali na. 15Daal yentu mantik yien k tul tuonbiit danm k l gɔi b tuon biit tumu.16A mi saan nyuntona nba be mɔkgbenyil tinŋ po na buolii? A tanban somm mɔknyun tinŋ po waa? 17Sua ban wanna kpientiny tanmɔ kuaka nba luo biany nba? 18A fit bann tingbounŋ na yabint nba jan bianŋ nbaa? pakin; lii tie k a mi linba na kul.19A mi bunbɔnn; kuo yentu nba nyi sianbaa? 20A saa cit wannib baa saa saan k fɔkit; kuo k jen nanm-aa? 21N mi nan a saa fita; k man; a mntik kpet bonciann; k din be ma naan dulnya yuo nba.22A tan ban saan k gɔn ma bɔlii; saak nan sa kaana diok nba na nii? 23N bɔl k guun daami; nan tɔ bii yuoe. 24A mi la tɔkin bianŋ n ba k yentu bɔkti i? K yendo po wunŋ na da tingbounŋ na paak ii?25ŋmee luot tanmɔ k tul saaki? K bia bual sɔnu k tul sa tia ni nan sanyi-kinti? 26K te k saak baa muuk ni: tin kuo nba ni k sua k kua leny na? 27ŋmee maan tinkuok na nyun; k muat pia?28Saak mɔk baa? ŋmee mal malin mi? 29Sa kaana; nan waat naa tie ŋmee? 30ŋme te k nyun tuo wakil nan ta na na; yuo nba k waciɔny balii?31A saa fit taan ŋmalole; k taan k lolib aa? kuo k bobit linba b dia ŋmaa jali. 32A saa fit kii ŋmakitl ŋmaajal sakil tu sakil: k bia te k bob gbenŋa nan bob bit i cali kii saa? 33A mi sennii nba dia sanpaaki? A saa fit te k sennu manŋ'n dia tingbounŋ naa?34A saa fit yiin saak wun yin sanpaapo k tan baa? 35K lii tie k a yet sanyikitii a wun nyikint, u kan baal a buol k tan yet a tinme nau?36ŋmee tien nua nii nan kolii yanfuon mi? 37ŋmee saa fit jii yenfuon k kan sanpagban-t; k te linlabil; k saak n baa? 38k te k tanbiinii n matik; k tanbul na n taan nan lieli?39A kpaan jiet k tien yanbɔlaa? Kuo a dint yanbɔl bit k b gbuotii? 40Yuo nba k b dua; b tuo b tancial nie; kuo b tuo be b dinduo buole?41ŋmee dint kinkaati yuo nba k b lin kpaaan jit na? YUo nba k b waat yikin kon na?


1A mi pawann nba maal yuo nba a? A suli mɔnei nba maal yuo nba? 2A mi baa tuu suol puob, ki l wei bian nba k tan maali?3B tuu tan buani waa k maal, k fiit nyii gbanant yetu ni. 4B waas tuu b muuk kpatl k mɔk panŋ, k jii lin k tan yaat k san banfɔkl k ji jent b buol.5Ŋmee te k boni be yanma ni, k jii baa luon lin nba? 6Minni te k b kua tinŋ nba tie paanu ni, k baa dua sianba tie bonjɔkn.7K b kua k fɔk nan doi, b ki gbia b wantua yikini. 8B lin jɔt ninŋe k laat jiet, k kpaan muat maa man k ŋman.9Munajak saa fit k tun k tul waa? U dua a naaloni nyiɔk u? 10A saa fit dia u nan ŋmuu u ka kpaab k tula waa? U saa tuo tiat nasɔk a kpaab ni waa11A fit paanu paak, k maan u panŋ yaabi? A nyiktɔ k u k tun tuona? 12A te k ŋua e jaan a jiet i? ŋua bia jiit k saa nann jatik paak i ?13Nuaŋ nba k b yiwu l autruche na kan fit yuuk yian yian nan janbuanlot na. 14Ŋan nuaŋ nba k b yiwu autruche na ŋaan u jena tiŋ ni. K tanbiini te k l toŋ it k ji tan buun . 15U tuu tanm nan b saa fit ŋma taal lin yel, muuk nibonkob bia saa fit ŋman.16U mɔk tonu nan u waas, nan u yab kaa na u baaka kaa nan waa maal na. 17K maan yennu munɔ yanfuom, k bia tien'ɔ jatik. 18U fil u tuu cial nan tanjaklɔ nba tuu cial bianba na .19Fin na tien tani panŋ, k lant tan gaal b tuuli ni? 20Fin na te b wak k mɔbt nan naasut na? B palman tuu te k b fuu fuut k jient niib.21B gbii tinŋ nan b panŋ k b palman, k dia bimɔŋ k kua tɔb ni. 22B k mi jaŋmani, k jukbanjiak ka k saa te bin tun puol. 23K b paak loul, kpann nan tanpuk na mɔk fuut.24Naatuna i tanŋi peb b tuu jekl e k luon b saan b kan fit set. 25Naatuna peb b b tuu yet'a ti saa man! k cil kɔn k l daa fɔk! k b Saakab kunkɔla jinm k yikin tɔb wuyik ni.26L tie a subni paake k kɔbiak yuuk, k saa niditu po?27Fin ne tuu wann konbiak a wun yukl k tia u tiak sanpapo? 28B kua jua ni, k l tie b binbeŋ puob, tangbant paak nan jual yuul paak.29U tuu be leŋ ŋan goli banfɔkl k guu sial gaal u kpi k di. 30U waas nyu sɔ me, sian nba k bokpinn be, konbiak be leŋ.


1K Kaagbennu paak nan Yob , k yet a : 2Fin nba pakil nan yabint daanɔ na , a duuamɔnŋ po ? wunba nei nan yennu na , a mɔk sial yaa jalikie ?3K Yob jiin k yet kaagbennu a : 4maa be na , n k tie sial , n saa jaika bee ? N pii n mobo . 5N pak yonm a , n jii siali , n ji kan pukin sial taal munle ni .6K kaagbennu paak jiin tul Sɔb , k l nyii wonpaaluk nii k yetɔ a : 7tientn siil nan bojabik na ; k gat n buboit na .8A yiaab a fan wannin nan n tuun lunba k ŋanne ? K senni biit ni , ŋan senn a mɔnŋ ŋant niin ? 9A paal nan yennu nae ? a saa fit k tian sanpapo nan ŋua na waa ?10Lii tie nnei , fan fiil k set nan baakl nan dont n mɔnŋ k tul a mɔnŋ yanbint nan yudant ! 11Gotil binba mɔk dont n mɔnŋ na , k kpaal a wutuol muan b paak , k sikinm12A nun gotu n sikin jaapadaanm , k tien nuantont daam na yann l taakpaak ni . 13Piin b kula tinŋ ni , k luon kpientinŋ ! 14L yuo na n saa paak k dont a , k yet nan a nyann nyannu ne a tiɔnŋo .15Gotil bonkob gbenŋl nba tie yienn na , mine namɔ k bia mun nama ! u ŋman muate nan naab na . 16Panŋ k nami u siak ni , ki yikuo gbie u puol nanbɔa ni .17U yuol sinsonn nan kpek na , k u nanni ni jiina kuut liel ni . 18U kpaba wakiee nan kutmɔnt na , k u taa tie nan kut lanbanna na .19Yennu naami ni kul , ŋoe cie , k wunba ndmɔ ne kukua e saa fitɔ . 20Muuk nba k nu ŋman na be juat nie , sianinba k muuk ni bonkobt jelin na . 21U dua kunkoni nba sie kaal nba be bakil ni na nyaka ni a .22K kunkoni na baak u paak , k kpenu ni wali na kaan k litua . 23U ki tiin nyunmɔnn jaŋmaani , suuldin mɔkil ii lee gbie k tan liatɔ , yaan u duae suoo .ŋmee saa fit juan u ninbina yaan suolɔ ? ŋmee saa fit juan u ninbina yaansuolɔ ? 24ŋmee saa fit suol k fut u mianaa ?


1A saa jii tanoienu k suol bantounŋ aa? A saa jii ŋmiiuk k suol lanm aa? 2A saa jii muanu k tuun u mial minŋ aa? A saa jii gɔtuk k fut yiak aa? U saa baln'ma waa aa! 3u saa pak nan'a kunkɔmann aa?4Fin nan ŋua saa fit lol, k wuu tie daal kul a daaablii? 5A saa jeln nan'ɔ nan muanŋ na waa aa? A saa lol'ɔk a sapaanm ii jeln nan'ɔ waa aa? 6Jansuola kuat b jani bunbɔnn ni ii? ŋanm nan bin nba daa biitl ee?7A saa jii satuti k puk u gbanant paak, kuu k jii kpann k caan u yul paak ii? 8Tandl a mu k tuok'ɔ, k a jii kan ban tuo k pikn'ɔ 9b kpann b mɔnŋ k guu'u; ŋaan wuu dɔkt, yuo nba b kul saa baae.10Sua kan fit te wun lebt; ŋmee saa fit set n nunm ninŋ i? 11N dia ŋmee yaa pann e?N saa pa'u tigboinŋ nna, l kul tie n yal e. N bia yaa n ŋanm. 12N bia yaa n ŋanm pak u gbananbɔka po e, nan u panŋ, nan u gbanant nba tie bannu nba ŋant.13Ŋmee saa donn u tial i? ŋmee saa fit kua u mɔb nii? 14Ŋmee saa yaat u mɔb ii? u nyana ninŋ jaŋmaani be. 15U maagbankɔnŋa nba ŋan k mɔk panŋ na, taan liel yonm e, nan b lol tabn e na.16Naagbankɔnŋa manŋ muub nan liel e, k wanmaan k gaal b ni. 17B tie nan ninjanm nba taan k lol lieb, k dia lieb k sua kan fit bɔkt'b na e. 18Wuu cintin, yentu tuu myi u manbona ni e, k u ninbina tie nan yenduol yonkpana na .19Mupienu nyi u mɔb ni e, k musanpuali yuuk. 20K munyuuk nyi u mɔb ni nan baa yak bonn mu paak, k wɔluk do bianŋ nba, k bia tie nan daaŋ nba tuu tonŋ bannu nba. 21Wuu fuont, sankuana tuu gaal muu e, k mupienu nyi u mɔb ni.22K panŋ be u tulu ni, k jaŋmaan ciaɔnŋ be u munm po. 23K u gbanant taan dia liel, k tien'ɔ panŋ nba sua kan fit tien'ɔ sial. 24k u wub waki nan tann na, k waki nan naal na25Wuu fiil jaŋmaani tuu suol bin nba paa e, k yanputuk n te bin cial. 26Bii piknɔ nan jukbanjiak, kuo kpann, kuo kut buonu, kuo nan naagbankɔnŋl, b bakt e, l kan tien'ɔ sial. 27U goli kunt k l tie man muat na e, k kutlanbann maan dadutunŋ28K sian talbanpienu, tanpotana tie nan muat na e. 29U goli gbajal k l tie nan muanu na, k wuu gbatl talban-pienu mɔni, k laat mɔk'ɔ. 30U puol paak mok piini nba poln nan penkpana na e.31U te k mɔkl nyun daan nan b yakn muu paak na e, k daan pukl, nan bobl nba k nyun tuu gbie na. 32wuu tɔknsian, yentu be u sɔnu ni e, k buotuk n yet nan nikpel yut na.33finŋ na paak, sua k yen'ɔ, b nan'ɔ a u daa sian sial e. 34U solkt lin nba kul duo e, ŋua tie bonkobt nba kul be b yanni kpanbal.


1K Yob jiin k yet kaagbennu: 2n mina a saa fit k tun bona kul nba k a luon k sial kaa k biil fin yennu dudukit. 3ŋmee k mi sial k tamii n yenfuon po ? balmɔni n b piak linba k n k bant l paake . L mantik tien bakitinanɔŋ nan mii mi l paak 'a .4Gbiintlin k man paak , n saa boia buboit k fan ŋmaktin . 5N tuubia gbia linba k lieb bielin ik jiin a poe ŋaan mɔtane n laa nan n ninbiina waa . 6L paak n dii fei nan ma yet linba na kula , k puk n monŋ tanbiini tan tanpent .7Kaagbennu nba paak nan Yob k gbenn ne puolpe , k u yet Elifas a , n wutuol duo fin nan a yuatinba banle ne paaka , k maan i k pak balmɔni k jiin n po nan bianŋnba k n tuontunua Yob paak ne . 8Jiin man naajai banloli nan pejai banloli k tul Yob . k lii tie maalunŋ i mɔnŋ paak . Yob saa mial min yennu i paak k n saa gaal i mialu na k kan daat i tuba nan k l bo janŋ nan man daati i tubawaa . i k paak balmɔni k jiin n po nan Yob nba piak bian,ŋnba ba . 9Elifas , nan Bildad nan Sofal tien nan yennu nba wannib bianŋnba na k yennu gaal Yob mialu . ,10kaagbennu te k u ŋanm mɔkit k l mɔkint gaal waa din mɔk bianŋnba na taal munle . 11Yob ninjanm nan u niipuob nan yɔkpeli na kul baal a bin gɔnɔ , k tan dii jaanm u ŋaak ni. B din wann b ninbatinu , k maan u paal nan daamii nba kul k yennu tienɔ na . k sɔa kul tulɔ likili nan salima banŋ .12Yennu lin tien piisin Yob po k l gaal u din tien u pinpiika . k Yob ŋanmm k la pei tuta ŋanluob , nan nei tuta ŋanle nan bɔnii tut'l . 13U din ŋanm k mal bonjai banloli nan bonpoi banta: 14K u pul bonpo saa kua Jemima, wuba waa banle pak saan tie Ketsia , k u baa wa bantaa paak saan tie Kelen-Happuc .15Puo sua din k be fan nan Yob bonpoi na , b baa din biit faale k tulib nan bianŋnba k u tul b ninjanm na . 16Yob bikinu na puolpoe k u din bina kobik nan pinna . u din la yaabuona nan yaabuon nna paak . 17U lin tan kpet bonciann na wwa k kpou yanbianŋ .

Psalms


1yanii gbunŋ nanmjal 1 Nisiab nba k gaan loiit danm maan k bia k k takii b binbcnŋ, koo k k tɔkii nan binba yaa yennu kaa ne, palmaatl tie b yale. 2B palmaatl nyi baa saak yennu sennu na ninŋe, kimaan b dukii sennu manŋ poe yuo kul3l nibuolu tie nan tiik nba sie kpengbiɔnŋ nee kmaan u lonm yuo i baal , u tuu lane, u tituut bia k siil B tuona kul saa Fanue4ŋaan / k tie nna kua biit danm buol . Biit donm ŋanin tie nan fouŋ nae. k wouŋ tuu da k pial yaat nann 5yennu tan saa biil biit danm, k ŋanm nan yennu niib kan lakin taan bennu.6yennu -e ŋmaktil niŋann na k nyintib bonbiil ni, ŋaan nibiit na ŋanin kpan tɔk b biilu sɔnu-e.


1Bee tien k digbana wutuol do, k niib mɔk dudukbiit i ? 2K tinŋ kpanbala kɔn nan kaagbennu nan Klesu, k kpanbala waas taant lieb, k kɔn nan kaagbenu nan u Klistu. 3T biil man b lola, k te b jalt n fɔkt nan tinm.4Wun nba kaal naagbant paak sanpaapo ŋanin laa e, yonmdaanɔ ŋanin laa'b e. 5U pak nan'm n wutuuol ni, k u ninmɔnn ninŋ k u te k b jekl.6Min e dinn n kpanbal naan n jɔŋann nba k b yi siiɔn paak. 7N saa muant mɔbona, u yet'n a: A tie n bija e, min e mala dinna.8Boi'n k saa jii digbana k tul a k li tie a faal k tinŋ kul ii tien a yal. 9A saa jii kutdanml k yiel b kul, nan yɔkmaalɔ bobl na.10Mɔtaana laa a, kpanbal, ii mɔk dudukt man ! I gbiin man maan man, tinŋ na balbuula ! 11I tuun kii tien kaagbennu nan jaŋmaani, i be palpienn ninn nan jaŋmani.12I puulwɔb bija ŋann i kaa u pal tan saa man bie, k i tan saa mann kpo i soni ni, k maan u wutuol k wa l do. Palpienn tie bin nba gul u buol yal e.


1yomdaan n mɔk datai bonciann binba kɔn nanin yab paa. 2Bi piak n po k yee na yennu kan sommin3ŋaan yennu , fine tie n sommtua, ninbɔnŋ kul niŋ. tienin nyannu nan paludanua 4N yi yennu k luan sommil, k u be u ku tuak kunkonn paak, ŋaan tienin gatu.5N tuu dua nyiɔk guant, ŋaan k yennu guume. 6N K jie n datai tussa tussa nba kok k lintin ne.7yennu , baat. somm tin, yomdaanɔ. sommin datai na biak , k te k bi daa mɔk panŋ nba saa tien ninŋ danŋi 8Nyannu nyi yennu buol nie . wun tien piisi u nüb paak.


1yennu , fin nba tie n fat tua tulimin gatu yo nba k n fabin tula. maabobe cica kin ninŋ, fine bo sommin . l tie bulcimɔ n biol mɔtane , k gbiint n mialu.2yimm nüb ne taal munŋaae ki sii dintin fei ? taal munŋaae ki saa luo linba kaa nyuat:, k bia waa linba k tie bal mɔnü? 3Bant nan yennu gann niŋamm nae k tiemm u yab . u gbiintil n fabini yo nba kin yiinɔ.4ii jekil nan yan putuk k nyik tuonbit man . ii tuu kii dua i duanü paak sun nna, yin dukin linba fanuwa. 5Mant malunŋ nba tuak k tul kangbennuk ŋaan tieno yada.6Niib bonciann fabin k yena, yennu , tien piisin t paak . ii mɔk ninbatinu nan tinm''. 7ŋaan faa tulin palpienn nba na cie bi dii nan bi tiluana daan nba saa tulib linba. 8Mii duol, n tuu guan n yamanie. kimaan fin yennu kua e guun k dian fanu.


1Daafiit bayannii nba kunyinn yanyinna saakab yanii ninŋ . 2Yomidanua, gbiitle ma piak linba kigbat in faabini 3In yennu nan in kpanbal tinte soo ki gbiin in yini, yomidanua fine kin mei.4San nyiɔkini. a gbia in yini, sannyiɔk ning in tu bob a po. 5Fini Aki tie yennu tie biit ka, ɔn danua ki nyi a buol kaa. 6Aaii, dja padanua ki nyii a buol ka A yisin binba tun büto7a tu kpi binba kpi liebe nee yemidanua a yisin ku kpiila nan naa yii kibe 8ŋan min , a ninbɔk nan a lome paak in saa fit kua a ŋaak ninnŋ nan burchinte , in tu gbaan a kassi duk buol.9yemidanua a tie kassie, ŋaaktlin ki djiin binba piikin bunbɔnin, nin, nyinte bonanba saa djaalin sandjokinba ninŋ ka tɔkinine 10Aaü, ti kan fit ki du li nii buolu paak, bi paala gbie nan biite, k b naan biil niib, bi dia b djelma k kpaan lieb11O yennu wantiiŋ nan bi tie nuubiite , bibobina na te binba, b tun biite kil yaa bit a, beelim kilma , bitie djia nanae 12ŋaan binba, bɔl a buol paalpiene, tie bi yaalee , bi paalpiene kan mi gbene, kil ma aa saa guube


1Yennu, daa jikit wutoor ki yakii nanimi. Daa jikit wutoor ki daa n tubiri 2Yennu ii mɔk nin balinu n paak , kimaan n ki mɔk paŋi turimin paŋ kimaan n bak bon chian3Ki n binbeŋ kur gbee nan daamii A saa taanlir n sommir polee? 4Yennu , baat ki tan tinin, jiin a ninbatinu ki nyinin kuun ni 5Sɔɔ ki tian a po kpeentiŋi, ŋmee saa sianta kpeetiŋi?6N bak nan parbiira, nyiɔk kur, n dindɔɔnu tuu pɔɔk N ninnyuul tuu borik n yu k pakitire 7U ninbina mor piina ki n ji ki Nyɔɔni kiman n datai nba te ki n mɔ na paak8Seetie n boor ni man , yimm biit damm na kimaan yennu gbia n moŋ 9u gbiin n bu buuk ki jiin sommir po ki saa gat n miaru wa 10Fei saa din datai, k b mɔin toŋ bonciann kmaan yennu nba saa nyannib na paak: B saa ŋmat nan fei-e


1kagbennu n baal a buol k yiin Dafiit yanŋ ne, a fin nyinnin binba waa bielin na nui ni. 2Yudaan n yendu , fin nika i nyinin bonbiil ni, nyinin, fatin binba cakinin nui ni.3ŋanika b saa patin nan yanbɔla ne k sua kan fit k fatin b nui ni. 4yudaan n yendu , mi tien ba yet lemba, li tie kin nui bül sial ,5li tie kin tien bonbiil ŋanika k tun wumba luonin lemba k ŋan ,6ŋaan kin dataak waan , bin suolin, k ŋmaan kin fo tinŋ ni, k fuulimin bakt ni. 7Kɔn yudaan k set k tuok n datai . fininba tuun ŋant , gotiu po.8ŋaa k buoli kul n nakin a buol, k fin paakib a gbanbal kɔk paak. 9yudaan fin nba bu buoli kul kun mɔnkunt n gbanbaltinŋ ni.10T K tɔndam Tuɔnbiit n set , k paan a tuonsunna, fininba mabint binba mɔk malbiit, nba fininba tie yendu nba ŋan . 11N jatiɔk nba guun tie yendu, wumba nyint niib cicakinm ni k t k b pala pie.12yendu tie mɔmoni ni but daan, ama u tie yendu nba ton daal kul. 13u ton u datak po, k ŋat u banŋiak, u tu tant u pienu ŋan tokin.14u tu bobin jatiat nba kpi, k yekit pieni nba mɔk muu. ŋaant ba tuun tɔndiit nba n tunn 15b paag k b malin in tie yann . 16b gbiil puotuk nba sumi k bia saa baa l ni.17Ba bobin bonbiil nba saa tunn b jaat nba bobin saa tunn k baa u yugbiel paag,


1yanyina sakua yanŋ nba tie Dafiit bayanu. 2kagbenu, fin nba tie t yudaanɔ na, a yudant yaab tingbonŋ na paag. A dontir yaab k gaal sanpagbant.3ŋan l tie sanpanti k nan waat KUNKOLA yaŋ, ka tuokit a datai . l tie nan jatitiɔg nba ka tu tant k jiin fuuk a datai nba bobin a po. 4Mi la sanpak nba ka nan na, ŋmaalik , nan ŋmaabila nba ka taak, 5n tu bual n mɔnŋ : nulɔ mɔn k fin fiit ki duki u po i ? ni fosaalik tie wumba ka baka si be u nii?6A din te ki b tie nan maleke nba, k te k b mɔk yudant nan daotl . 7A te ku tie naan bonn nba kuul ka taak po. A tien bonn kul ku tie l yudannɔ. 8La tie piok , waab, naab nan muɔkin bonkobit kul9bonyunyukito, nan jaani nan bonn kul nba be nyum ni.


1yanyinna saakua yanŋ. k l nyuan Daafiid bayanni 2N saa dont kaagbennunan n pal kul, n saa pak wɔnn yaal k i luluk tuonna nba kul k a tun!3n sii dont kaagbennue nan n pal kul , n sii piiak kwɔnt yaalkilutuk tuona nba kul k a tun. 4N data yi ŋmat puol poe, k jat k baa a nunŋ ni .5kmaan a sie n siak po k kɔn n paak , k bia kal a k panbal kok paak k piak balmɔk 6A biit dogbann a, k buon tondanm, a te k b sann kan mii taa.7Dataak ji ki mɔk sial yaa yikuo, duo ji yaae ! sua kan mii tiat b po. 8kaagbennu tun k tie k panbale , k maa u naan binbintil a wuu bu buut.9U bu ŋan duni ya nan balmɔnie, k bu buolu nan buolu sɔnyinŋ ni. 10kaagbennue tie binbaa k b wɔntib tala ne gungul buol, k bia tie sindandiuk fala yuo.11Binba ban a sann tuu duu a paake. k maan kaagbennu , a k ban k lu u n baa kpaana ni. 12Yinnin yanni man k dont kaagbennu , ŋuanba be siyɔn ninŋ,13k maan u k tanmit binbaa k b kpiib nan binbaa k b wantib fala ne po, u k tami b finfabini. 14kaagbennu , ii mɔk ni nba tinu nannin ! gotil n datayii nba kuanin biak nba ni, nyintin kuum ni,15k man fit set siyɔn tanmoyii ne kul ni k yin a donta, in sii kpanme, k maan a tinninma . 16Buoli ne baa buotit nba k b tiɔnŋ daan gbiil ni waa, k sik balit nba k b daan bɔl k pii ne ni .17kaagbennu mɔnt buut ne nie, k u fiil k wɔn u mɔnŋ, ŋaan biit danm ne tuu ŋmat k baa b tionŋ buotit nie. 18Nuantont danm , nan binba k cɔlin yennu ne ŋannin, kuume tie b juontu.19k maan b kan mii tanm talas danm po, k ninbadom din dann mun kan tien yanni 20OO , kaagbennu , fiit k set ! k nisaalik n daa laat nyannu! k buoli ne n baal a buut buol ni.


1Biapake, kaagbennu ! k a fɔk nant nne ? biapake k a tu bɔl a mɔnŋ yuo nba k t be mabl ni ? 2Biit danm ne mɔk dont n mɔnŋe k dint talas danm biak, b sik b balit nba k b tiɔnŋ pii ne ni waa, k maan. 3Biidaanɔ wɔnt a mɔnŋe, u yanbɔnlol ne ni, bonlonbiuk daanɔ ba kaa nan kaagbennu,4Nuantont daanɔ jalaat ni u yien a: u k mɔk tubdatuu ? Yennu taan kaa ! waa mɔk maalin nba e ne. 5U bona kul saa fanu e yuokul. A buut ne fɔk nan lin siiu, u laa u datayie.6U tuu yien u pal ni aa ! n kan mii baa, n kan mii kua mabl ni ! 7U mob gbie nan motont, nan faɔk nan nikpalue buutibuuti nan yanbɔn maan me be u jelinn paak.8U tuu bɔl dogbanbis nie, k guu a wun pki niib nba k mɔk biit ne u nunjal pkaa talas daanɔ paake. 9U tuu dua u bɔl ninŋ nan yanbɔl nee. U dua k guu talas danm ne, k u baluk tuu tan suolib: K wun jiib k yaat nanm. 10U tuu tibinne, k buan, ŋaan yik binba ka somtieb ne nan u taanyalt.11U tuu yien u nuak ni a: yendu baka kaa ! u mun u ninbina waa, u k goli sial. 12Kaagbennu, fiit k set oo yendu, dont a nuu ! a daa tamit talas danm po !13Li saa tien nlee. K tondaanɔ yisin yennu li saa tien nlee kuyien u nuak ni a: yennu ki mɔk tub datuu ! 14Ŋaan a laat, a cakin mabil nan biak kule, k tien siil nan fan som ! fine somit talas danm, fine kɔn kpiebi paak.15A biil nuatont daanɔ ne panŋ, datil u tuba, waa tun biitnepaak, k wunbot a nunŋ ni. 16Kaagbennu tun k tie kpanbale, nan yuo nba baat kul ni, buoli ne kul saa bot u tinŋ ni.17Kaagbennu, a gbiin binbaa taat falane miatuk ! A paant b pala, a caant tubt. 18A fan kun mɔni kpiebik nan u nba k b dintɔ biak, k nisaalik nba nyii tant ni ne ji daa mi baat nan kpukpuluk.


1Dontl yanni. i faat paalman wuyiikini k tul kagbennu yiim kulba kua tengbɔne paak. 2I jiant man kaagbennu nan paalmann i baat man k jianttua nan kpinkpanmuk man!3I ban nan kagbennu tie yennu ŋɔɔe nant k tie unib u tiiɔŋ niib t tie u buolue u tiiɔŋ niib.4I kɔɔman ŋasaakak ni man nan nipou tluman tulmɔ niipok, k dontua. 5K maan kagbennu ŋan k u lomm kagbennu. k u balmɔni binbenŋ be l biina nan l biina.


1Dafit bayani; kaagbennu, n yanŋ na jiin a binbenŋanŋ, nan a lonm nba tie balmɔni na poe. fine k n sii yiin yani k tiena.2Biit kaa n tuona ni, a saa baal nbuol bia yuoe? n sii sonm nan ŋant binbenŋe, kii be kasii, n ŋaak ni. 3N kan tuo kii be binbeniiki, n nan tuonbiit danme, n k mɔk siala gbiil (naataann) nanmi.4N kan tien faak daanɔ; n bia kan lol sial nan tuobi-tuna. 5Wunba bɔl k pak biil ulua, daanɔ manŋe k n saa biilɔ, wunba kiel. Gotl u lua ninŋmianŋ, k mɔk galu, n kii be nan l daanɔ. 6N saa got gann n duo ni binba saak n mɔb nae, k te k bii kua n ŋaak ni. Niganm kuae k n saa sak k bii tie n tuontuna.7Kpinkpani danm kan kua n ŋaak ni; daanɔ nba fa faak kan set n buol. 8Daal n tuu daal kul saŋaaɔk, n saa biil nuantont danm nba be duo na ni, n saa nyinn biit danm kul kaagbennu duo na niwa.


1Nibandaan fabni miati, k jiin u daami po n baal a buol. 2Kaagbennu gbiintl miatuk, k n yikini n baal a buol.3Mi be daamini a daa lekintin a numm! Mii yikin yuonba fan gbenn a tubl k gbiint ! k gaal n yikini ne yiama! 4k maan n manfuol daa saa nan munnyuut nie k n kpaba di nan muyelu ne.5B faa k bilin, k n pal kuol nan mɔkuont ne; k n j k nian jiet monɔ. 6N kukula ne te k n kuol, k n gbanant tab nan kpaba.7N tie nan gbingbankuon pak fiiuk nie k bia tie nan langbent ni fiiuk ne. 8N dua k k fit k guant; n tie nan nuanyenml nba jaak mɔpiinn paak nie.9N ninnanta sukime daal kul, k n datai puolin mɔpol_biit. 10Tante tie n jiet, n nyunyuut ŋmat nan n bonnyukal.11A wutuol nan a palbienn ne paak; k mann a wokitin k lun banfakila. 12N dana tenn nan tiig maatu nba luon lin bot nie, k n kuot nan muat ne.13ŋaan fin kaagbennu ; a tie kpanbal yuo kul, k malpaanu n tuu malpaanu kul si tian a po; 14A sa fil, k tinn ninbaɔg Siyon duo po; k maan yuo baal nan fan tinno ninbaɔkɔ, yuo nba nee janŋ; 15K maan a tuontunna luon l duo tana ne, nan l duo ni tant ne kul. 16Buolu kul saa jie yennu, tingbouŋ ne kpanbal kul sa tin u panŋ ne jaŋmaami.17Kaagbennu saa ŋmat k maa Siyon, u saa fiit u yabint ne k waan. 18U tie suoo k gbiin ninbadaan miati u k yien u fabnii.19Diant linba k yennu tun ne k guun malpaanu nba waa ne, k niib nba k b daa k malib ne n tan dont kaagbennu! 20K maan kagbennu be u kasi buol sanpaapoewa ŋan got sikin, kaagbennu be sanpaapoewa ŋaan goli tinŋ ni.21A wun gbat dansalkɔɔla kukula, k nyinn binba k b bub k biilib k yaa bin kpib ne. 22K l paak u saan sa muant Siyon duo ni, k u saa la dontl jelusalem ni.23Yuo nba k digbana niib, nan yent nba ni niib saa taan lieb k jiantɔ ne. 24U tienin nicokunŋ n sɔnu ni, u jinŋ n manfuol dana.25N yet: n yennnu, a laa daa jikitin n bina sinsiigni k maan yuo be k yab a po. 26Sian yuoe waa k a din nan tingbounŋ, k jii a tiaɔnŋ nii k nan sanpaak. 27L kul tan saa kpowa, ŋaan fin si bee yuokul; k fan lebtib nan baa tu lebt tiaɔk biaŋnba ne, l kul tan saa lebt.28ŋaan fin sii tun k be yuo kul, k bia k mɔk lebtu.


1N siek n dont kaagbennu! k linba kul be n gbannu paak n doont kasii yennu sann. 2N siek n doont kaagbennu, k daa taami u ŋaant kuul po.3ŋɔɔe nyikit k cambit n biit kuul k tieb n yiarii k ligbenn. 4ŋɔɔe tiini kuum fɔɔru ni k tulin nan fool , k tienni ŋaant na niibatinnu. 5U te k n biinbenŋ mɔk panŋ n kpentunni, k bia mɔk panŋ na baakir na.6Kaagbennue bu buut binba be mukir, k tiemm mɔnii. 7U din fiit u loofa k tul Mouis k bia te k Islael waas la tuonna. 8Kaagbennu niimba tiinnɔ yennu, a wutuol k do yian k a bia gbee na ŋaant bonciann.9U k yakii nan niib yuo kul u bia k be nan wutuori. 10U k daal t tuba fi biit nba jan biaŋnba koo k pa t biit nan t yanbɔmm nba tie biaŋnba.11Sanpaak nan tinŋ nba fɔk nan liel na n nie k u ŋaant mu yaba k tul binba tiinɔ jaaŋmaanii na. 12Yendo po nan yenba po nba fɔk liel biaŋnba na, n nie mun k yennu tuu ji t biit k fɔkit nann t buol. 13Na baa nba mɔk ninbatinu u waas paak ne n nie mun k kaagbennu mɔk ninbatinu k tien daanm nba tiinɔ jaaŋmaanii.14Kimaan u mi linba ku nant u mii na t tie tantie. 15Nisaalik daan tie na muat nie t tuu kpaat k yint nan tiik puuk nie yuo wan tin kpo. 16Yuo nba k wuonŋ daa l tuo peble sianba k bo be na a jii kanlaali.17ŋaan binba tii kaagbennu jaaŋmaamii ninbatinnu na ŋaant sii be waas na bii waas paak. 18Binba dia u mɔlor k bia saak u sinnii k bia gbient ne. 19Kaagbennu bilu biinbintil yendounŋ nie k u yiikot gaal bont kuul.20Yimm malek nba ba mɔk fiintu na paanŋ na ii dont kaagbennu k bia saak u maan k bia cuar u seinnii. 21Yimm pandanm nba tie tuotunn ne k tuu lomm ne ii dont kaagbennu man. 22Yimm n dont kaagbennu, ne ii tuonna na siaminba kul, naa yaa kɔa sian n naalinŋ dont kaagbennu.


1N siek pakin yennu. Canbaa yennu, a yab bonciann. 2A gbie nan bakil nan yanbinte, ki gbab yentu ki linta nan cincenn na a lat sapangbouŋ nan nyungbouŋ na e. 3Ki senn a duo , nyun nba be sanpaapo na paak.4A jii sanpagbente ki tien a tanitolit, ki jak wouŋ kpinkpent paak, a tuominba tie wonŋa k a tuontunna tie sanyinkiti. 5Fine senn tingbouŋ na li fiakil paak kilset fannu ki kan mi cat.6Ki jii mɔkigbenŋa ki bakin li paak nan tiat na. Ki nyun set jɔjaana na paak. 7Yuo nba ka tian nyun paak, u tuu cial. u i gbat a satiani fuut u tu kakite ki yaat.8Ki jɔjaana n kpat ki baat n sik ki jaŋ fa senn bianŋ nba. 9Fin ne senn nyun nba sa set sian, ki u ka fit ki piin tingbouŋ.10Fine te k nyun Tonna puut, k puub gaal jɔjaana sunsukini. 11K mukini bonkobil kul nyu ki kpient bi nyun nyukulu. 12Leŋ tiini na paake, ki nɔɔnii tia bi tiat ki mɔ muk ni.13Tingbouŋ na kul gbie nan a piisime; fine te ki saak nyi sa sanpaapo, ki baa maant kunkona na jɔjaana. 14Fine te ki jiet naan ki niib di, ki buul bi bonbubulit, ki muat pia k bonkobit ŋman. 15Ki b ŋaa dauŋ kil maant pal, ki wal kpan ki li ŋami gban nan jiet ki tien gbannu paŋ.16Tiini na tie yennu tiɔŋ tiini nba ki u bule, kpeki nba be lebanon na laat saak bonciann. 17Tiini manŋ paake, ki janbuanlot nan nɔɔnnü tia bi tiat. 18Sina kua tanfiat na nie, ki piali mun be jɔjaana na paak.19Fine nan ŋmaalik, a wui want ŋmaali kann. Ki yendu mii u binbayuo. 20Fine nan nyiɔk, ki li i bɔnn muukini bonkobit n nyi ki somm.21Yanbɔlpaani na tuu gaan jate, ŋan kpaan bi jiet ki mei yennu jiet nba, ki u saa tulib. 22Yendu i Tanŋi do yuo nba bin ŋmay bi duani ni.23Li yuo e ki nisaali tuu nyi, ki tuun bi tuonna. 24Yennu a nan bona bonciann tingbouŋ na kul gbie nan a naaniie a nan l kul nan a subini nba yab ne.25A nan mɔkgbenŋil ki li fɔk ki bi yalin bonciann. Ki bonfoa nba be leŋ, kan fit kan ni bonbit nan bongbenŋa kul be leŋ e. 26Ki nyun ni bongbennil nba ka namɔ na lin leŋ, ŋaan ki buligbet gbenŋa somm li paak.27Bi kula na gaa fin yennu paake, a fan tulib jiet yuo nba janŋ. 28Ki a tontil a nuu, ki tien m, jeŋant, ki bi di gboat.29Li i tie ki a lek a num bi tu Jekile, ki fi jii bi fuon, b jekile, ki fi jii bii fuon, bi tuu kpoe ki kpant tant nba ki bi bo nyii na ni. 30Ŋaan fi tulib fuon bi tuu tie bonfoae: fine tien tiŋ na bonfoa kul manfuol.31Yennu a panciɔŋ na e be yuo kul, yennu i tun ki mɔk palpienn linba kul ki nan na paak! 32Yennu e got tingbonŋ na, li tu jekile ki wi sii jɔjaana ki nyi munyuut.33N manfuol kul ni, n sii yiin ki tien yennue, n manfuol fɔkin ni kul n sii yiin ki kpakitil yennu kua. 34U palii mei n yaŋ manŋ paak, kiman n palpienn nyiu buole.35Yennu buont tuonbiit damm na tingbouŋ na kul paak ki daate nibiit na jii be. N siek, pakin yennu i dontil kaagbennu yennu man yuokul.


1Yinin k dont kaagbennu, k taa u sann ! Pakin man nisaalik waa tun linba ! 2Yinin dontl yanŋ k tul yennu ! pakin k wann waa tunn bakitnɔnŋ tuona nba . 3Ii mɔk palpienn, k dukin taa tie u niib ne paak, k wunba kul jianlɔ ii be kpunkpanmuk ni !4Kaagbennu e tie a gungul buol nan a som tua, ii jiantlɔ yuokul. 5II tien yaalkilituk nan baktnɔnŋ tuonna nba k u tun, nan buut nba k u bu ne, 6Yinm nba tie u tuontunnɔ Ablaam yaabuona ne yinm nba tie saakɔb nba k u din gann yaabuona ne !7Kaagbennu e tie t yennu, ŋɔe bu tingbonŋ ne kul po. 8U sii tunt k dia u mosuolu nee, k u mosonn ne sii tun k bee k tul maal paanu nba saa baal.9U sii dia mosuolu nba k u din suol nan Ablaam ne, nan mosonn nba k u din senn k tul Isaak ne. 10Saakɔb penŋ u bil k l tie sennue, k Islael penŋ k l tie mosuolu nba sii yua k be. 11U din yet a : n saa tula kanaan tinŋ k l sii tie a tionŋ faale.12Ŋaan b din k yabi, b tie banlenne, k tie saanm duo ne ni, 13B din yieke k luan dogbana, k nyi tent ni k tuat liel ni,14Ŋaan yennu din k saak k sua dintib biaki, b paak u din potin kpanbala a: 15I daa siit n niganm kabne, k daa tie n sɔkninba banbiili !16Yennu din te k kon baa tinŋ ne paak, k biil b jiet kul. 17Ŋaan u din tun suae k u gal b tuann, ŋɔe tie sosef, unba k b din kuatɔ k tienɔ daabl ne .18B din jii jalka k baan u taa, k jii kut k lol u tulu ni, Saa nan yuo nba k u buntil ne tan tien mɔni, 19kaagbennu momaame din pak kat nan u mɔk mɔni.20L yuo k duo kpanbal te k b lot lot k duo daanɔ manŋ nyinnɔ. 21K jiiu k te k u tie u tuontunna saakua k tienɔ tinŋ ne kul ŋmakit-tua, 22K te u mɔk yikonba gal kpanbal ne ŋaagsaakab kul, nan yaak nba k u saa fit kpaan kpanbal ne tuanndanm. 23Ŋanne k islaael baal Esipt, k saakɔb kal cam yent ni.24Yennu din te k u buolu ne tie ni pɔtie, k bia mɔk panŋ k cie b datayi. 25K te Esipt tieb ne k luon u niib ne, k diab nan moliemi. 26Ŋanne k u tun u tuontunna Moyiis nan Aalon, k b tie binba k u gannib. 27Ŋɔɔ yennu panŋ ni, k b tun baktnɔnŋ nan yalklutuk tuona cam duo ,o, b naataani.28Yennu din te k bunbɔnn penŋ baal Esipt tinŋ ni, ŋaan Esipt tieb ne din k sak yennu. 29U din te k b mo u nyunm kul kpant sɔn, k b janii kul kpo. 30B duo din gbie nan pɔntae, nan b kpanbal diuk nii waa gbaa din tie nnee.31U din te k kabii nan naalianbiaba baal k gbie dogbann ne kul po. 32U din nyik Saake, ŋaan tun sakaa ne nan sanykinti, tinŋ manŋ ni. 33K biil b daan tiini nan b sinsabii, k daa tiini manŋ kul.36U din te k waasut baal, k k mɔk kann, 35K ŋman b bonkukuol nba be duo nan k bia ŋman b tiluant kul nba be kpanant ni ne. 34U din kpii Esipt tieb ŋaak ni, bonjak nba tie bikpelk.37U din nyinn Islaael tieb ne, k b jii salan piena nan salan mɔnna, b kul din mɔk panŋ nan nlaafia. 38Baa din nyii ne, Esipt tieb ji din kpanme, k maan b din tiinne jaŋmamie. 39Yennu din te k wunn e baa k lekin b paak, k tienm muu nyiɔk, k wantib sɔnu.40Baa din mialɔ ne, k u te pinpala baa b buol ni, k bia din tulub jiet nba nyii yendɔnŋ ni k b gbuo. 41U din luot tanne, k nyun nyii lenŋ, k puub nan mɔkl ne kunkuot paak. 42K maan u din tiat u kasii mosonn nba k u din senn k tul u tuontunnɔ Ablaam ne.43K nyinn u nigannkab manŋ, k b yiin yani k oot k kpanm nan palmann. 44U din jii sisiab tinie k tulb, k b yent b salwaat. 45A lin te k u niib i dia u wan ne, k bia ki sak u senni ne ! pakin kaagnennu man.


1Pakin man kaagbennu klma u ŋan, ku lomm kaagbennu. 2Ŋmee saa wann tuona nba kul ku tuni? Ŋmee saa fit k dont u sann likul po i?3Pamann benba cɔlin u maan, k kun mɔni yokul. 4Kaagbennu i tian n po yoo nba ka sommia niib na I tien n po yoo nba kin bual a totl. 5Ŋaant kin la ŋant nan kpinkpan muk nan palmatl a niib ni, ka faal na i tie npo yudant.6T tun biit nan ti yaajam nba din biil na, t tien yambomm k tun bonbiil. 7Ejipt duo ni t yaajam bo k ban a bagtnonŋ tuona paak, b din tamm bona boncian nbɔ kɔ tun yuo nba kaa tun mɔk munŋ kpinŋ.8Ŋaan u din fielib u sann po k wanib u panŋ. 9U din yet mɔkmunŋ k l fual, ku niib jii puot tinkunŋ paak.10U din nyinnib benba k luom na nuu ni, k fatib b datai nuu ni. 11K nyun dü b datai na k din k bial baa yenɔ kua. 12K b ji gaal u mɔsonn na ni k ji yin dontɔ.13Ŋaan l puolpo k b tanm u ŋant na k k guul. U kpaani ŋaan tuun b tuona. 14B din gbie nan niembiug fual ni, k binkinɔ. 15U din tulb baa luon limba ŋaan bia t k yialbiuk baa b paak.16B paala din bie Moïs nan Aarɔn nba tie kaagbennu niib na paak fual ni. 17Ŋanne k tingbonŋ bɔkt k nak Datan, k piin bemba bo be Abilan. 18K muu dii l yeknu nan l ton danm.19Oleb jual paak b din maa naabik ninnonŋ k gaant k puuk. 20B din lebt b yendu nunŋ k l naan naab nba ŋman muat nunŋ. 21B din tamm b yendu fieltua nba dintien bonŋana Ejipt na po.22U tun bakitnonŋ tuona duo na ni nan mɔk monŋ na buol. 23K yeta bin buon l niib, k Moïs nba ku luktua na fiil k set tokinɔ k maak u wutuol na ku ji k buonm.24B baka din kaa tinŋaŋ na ni k maan b k tien kaagbennu mɔsonn na yada. 25K b be b lambont ni ki bulin, k yie bincɔlin yendu kunkɔl.26Ŋanne ku donn nuu k pol k bin baa fual na ni. 27K yat b yaabuona k kuam k bin kpo doi nba ni k b k ban yendu.28K b taan nan Peor tieb k puk tingbann nba k b yil Baal na, k dii jiet nba k b yiit salk tingbana nba kaa manfuor na paak. 29Kaagbennu din donn wutuol b tɔkbiuk paak k t k yialbiuk baa paak.30K finéya set lenŋ k kon k yialbiuk na ji gbenn. 31K b tun tian linba na po u saan ni yuo nba baat kul.32B din donn kagbennu wutuol, Meriba nyuntona buol ni, k Moïs kua daamii ni b paak. 33B din te k Moïs paal bie k gaal ku paak makaat. 34B din k kpii buolu nba k kaagbennu din wannib a bin kpib na. 35B din kua niib mɔnŋ ni k gaal b patmannu tuona. 36Niib na din jiantl yendu bite k l baal nan b biilu.37B din jikt b bonjai nan b bonpoi k mann malunŋ k tien tingbana. 38B din kpii b bonjai nan b binpoi nba k mɔk biit na k tuul kanaa tingbana k b duo ni tinŋ na biil. 39B din k waa yendu k dukin b tuonbiit na paak.40L paak k kaagbennu wutuol duo u niib na paak ku nyikib nan binba k jientlɔ. 41U din cabib nan binba k jientlɔ k b datai mɔnŋ ji diab.42B datai na din dint'b k b bia jian tilb. 43U din tun k nyint u niib daamii ni, ŋaan k b yie k be biit ni.44Yuo nba k b bia fabin k yendu bia gbaat b fabinii na k gbiint b daamii mɔnŋ. 45U din tiat Puoni nba ku puom na paak k lebit u dudukit. 46U din te k binba diab na mɔ kua nan baa dinnib na paak.47kaagbennu t yendu nyinnit digbana na ni, k tin dont u sanŋann k tien t ni u yudant. 48Yetŋam i be kaagbennu paak Islael yendu, i dontɔ mɔtana nan yuo nba baat kuul, ŋaant sua kul n yet a Ami: Dont man kaagbennu.


1tuulin kangbennu k niipuok klman u ŋan, kulomm k mok gbennu. 2Ti yein mobona ne k leei: k dont kangbénuk man, yimm nba kul ku tinni, k nyinni idataii nininŋ. 3K nyinni tinganŋ ninŋ, yendo po nan yenba po, niganŋ po nan niditupo k jen nani na.4B din yilib kunkuuk na paak k sɔnu kaa. K b k mi baa saa tɔkin sianinba k baal doo k kua. 5K kon nan nyunyukulu din sɔolb k b ponŋ ji k mɔk dindann. 6B ciacakin manŋ ninŋe k b yiin kangbénuk ku nyinnib b fala manŋ ninŋ. 7U din tɔkn nanm sɔnsunsonne k saan nanm do nba ninŋ k b si be.8Bin tul kangbénuk niipouk, klman u loncianu, nan u yaalituk tuona nba k u tun k tul yennu bijam ne paak. 9Ŋɔue gbɔnt binba k nyunnukulu mɔk b na, k bia gbɔnt kɔnma nan jeŋant. 10Siab din be bunbɔnn nba sumi nie k tie dansalii k pata diab k b be fala.11Kmaan bi din yet yabint yennu maan k bia k gaal u kpaamii. 12B din tuntuanpalaa k tan banŋ, ŋan sua kaa k saa sɔnmib. 13B daami manŋ ni k b yikin kangbenuk paak ku nyinib b fala ninŋ.14Ŋɔue nyinnib bunbɔnciɔnŋ ne ninŋ nan b kuun buunbonnin k ciel l k yonni yonni. 15Bin tul kangbenuk niipook k l ma u loncianu non u yaalituk k tuona nba k u tun k tuul yennu bijame ne paak. 16K man u jintl kuutmɔnt gana k bia jintl kut laana nba kpaal.17Siab din tie bonliinie k di falaa b biit nan b yanbɔmm paak. 18B din k mɔk jeet niɔnŋ, k ponŋ jikɔl kuum tanmɔb. 19B cicakin manŋ ninŋ k b yiikn kangbenuk paak, ku nyin nib l falaa ninŋ.20Ku tuu u man k t b laafia, k nyin i b kuun ninŋ. 21Bin tul kangbenuk niipook klma u loncianu, nan u yaalutuk tuona nba kuu tun k tuul yennu bija me ne paak! 22B jii malunŋ k tulua niipuok nan yanii nba tie palpien yanii k lin wann waa tun linba kul.23Binba din sɔnm mɔkgbeŋa paak nan ŋalint, k kpaan b daalditl mɔkgba na ni. 24B din la kangbénuk tuona, u baktanɔŋ tuona, nyun ne paak.25U din pak ŋan pebl k wonpaluk piin k da k fiin nyungona ne. 26K nyungona ne woktl ŋaluŋ na k dont k bia sikint nyunmɔn buolk ne ni. Niib ne din k mɔk din dann nan waama. 27K b niinii po fuun, k b ŋat k baantl k ŋmaan nɔlii nan dayiblane, b bannu ne kul ji din k mɔk nyuati.28B cicakin manŋ ni e k b yiin kangbénuk ku nyinib fala ninŋ. 29U din te k wonpaaluk ne maak k nyungonaa ne dual. 30L din tulb palpienne k man wonpaol k na nba mak ne. K kaagbénuk jiib k donnib gbingban n nba k b luon paak.31K b tul kangbenuk niipook klma u loncianu, nan u yalutuk tuo a nba kuu tun k tuul yennu bijanm ne paak. 32Bin muant niibul ninŋ k wann u yabint nba tie, k dont u sann, liikdanm buol.33U din te k moka fuuol, k nyuntona jit, k nyun ji k nyi. 34U te k koolin tinŋ kpant tinkun kolk kman binba kua lenŋ ne tunbiit paak. 35U din te k kuunkot kpant nyunduana, k tinŋ kuunŋ kpante jinjabii.36Ku te k konma kua lenŋ, k tien doo k be l ninŋ. 37K buul bonbubult nan tilonti tinŋ ne ninŋ k tuutan jaan jiet bonciann. 38U din yat piisin u niib paak k b yabtl k puuki boncienn, u dink te k b bonkobt waabt.39Yoo nba k siab din nyann ŋua yennu niib k diab nan tonu k dintib fala, k tieb butnn ne. 40U din salkt binba dintb fala ne, k te k b yilb kunkook k sɔnukaa ne paak,41Ŋaan fiit talot danm bacakin ninŋ k te k b pɔt nan bonkobit ne. 42Niib nba tuak laat nan b mɔk palpienn, ŋaan k biit danm muu b mɔii. 43Binba mɔk yen foŋanm kul n dukin linba na po k moli kangbénuk ŋanm paak.


1Yan mani. Divid bayani. 2N pal ciwa, ô yennu! N sa te kin yanyin bona n mɔɔ ki do: l tie n yuudante!3Fiit-man, n konn nan n yelk! N saa fiin sannyafaal! 4N saa donta nifosaali sunsuuknie-e, n yennu! k bia donta digbana sunsuuk ni.5K maan a ŋant na do k baat sanpaak, k a tekinm na mun do k siit sanpagbana. 6Want a monŋ sanpaapo, ô yennu! K ayanbint ii be tingbonŋ kul paak!7K lin fit k a waas nba ka luonm na n nyi daami ni, nyintit daaminio nan a ni dütu na, ki bia tult jiinu. 8Yennu pak wu ŋant ni a: n sa jii yiikoe, ki bɔkt sikem duo na, k bia janŋ sukof baauk na;9Galaad tie n yale, manase tien yale; Eflaïm tie n kut foklk, k juda mun tie n naan danml; 10Moab yent tie sianba tie n wunwulbuole; k bilin n taasaat Edom yent ni, k bilin palmann wuyikni filistin nba duo ni!11Ŋmee sa saan nannin digbanpaall ni? ŋmee sa cianin Edoin i? 12L k tie fin kaa, ô yennu, fin ka tunnb k tul tii, k bi jibo ki nyi nan ti kunkonkonnaa? 13Tulin tinm sonml k mɔk sial ya nyuat. Nan yennu ti saatuntuon jaana; wu sa nyann ti dataï k tult.


1Kpanbal david yanŋ. Yanŋ nba k kpanbal David din yin k dont yennu. N donta n yonmdanɔ a daa ŋmini! 2K maan b yaatl b mɔtɔnt nan b faak mɔi nae n paak. B piak nanin b faak jelma nae, 3B piak mɔbonbiit n paak. K kɔn naanin k l ka paak.4Ma lek luonm na kul, ŋaan b tie n datai e ŋaan min ŋaanin mei n yondanse. 5Mii tien ŋanm k tulb, b tun jiinin bonbil, nan manŋ n lonm paak.6Sentua balbulua nba tɔn tuonn, k te u daatak n set u nüditu po k paak bilua. 7Yuonba k b saa bu u buut, k bin jetɔ a u tie biit daanua e, k u yenmialu i tie biit.8K daa te k u daa i tie waamiina, k sua n gaal u tuonn! 9K u waas n kpant kpiebi, k u ŋaapuo n tien paakuak! 10K u waas n tien boncunconna ki li ki mei, ki kpaan b jiet langbent nba fɔk ni!11K pandaanua n gaal linba kul tie u yaal, k buolganu n biil u tunna! 12K sua daa tentua ŋaant, k bia daa tiin u kpiebi ninbaɔku! 13K u yaabuona n buont, k b saana n bot buolu nba baat na ni!14K kaagbennu yennu daa ban tanmit b jiejanm biiti, k b naa biit daa ban piinti! 15Ki tun ki be kaagbennu yennu tuann, k wun nyinn u dudukit b buolu ni, 16K maan b k tiat yennu ninkpabɔnŋ po, k dinn taali nan nan danm waahala k sa kpi ninbaatinɔa!17U luon mɔtɔnt n ba u paak e k u pal k man k u pal k man yeteŋanm paak k l fɔkit nanɔ! 18K mɔtɔnt i be u paak nan liatl na, ki tie nan nyun na k kua u gbanant ni nan kpan nba be u kpaaba ni na!19Ki tie nan liatl na k wuu lia, ki tie gbann ki buol u siak ni yuokul. 20Linba nae si tie n datai paaut k nyi kaagbennu yennu buol k tienm nan danm nba piak mɔtɔnt maan k tienin!21Fin nba tie kaagbennu yennu! tinimin ninbaɔk a sann paak, k faatin k maan ŋaant yaab bonciann! 22N tie naandanɔ nan talas danɔ e k n pal la dann n ni. 23N tie nan maasu yinunŋ juontu na, k b bielin nan ŋmaan n na.24Mɔlol te k n duuna banŋ, k n gbaanu cɔk k n waab. 25N tie nan b jiet nae, k b goliin, k ŋmaat n yul.26Kaagbennu yennu nba tie n yonmdanɔ, sonmitin, fatlin a ninbaatinu paak! 27K bin bann nan a yiki nuu na tun na.28Bii puolin mɔpola k fi tienin pusin; bi fülin n paak k fan ŋmatib k a tuotunnɔ pal n maak. 29K te k n datai n di fei bonciann ki lii tie nan b lia liatfuok e na.30N saa dont n yonmdanɔ nan kunkɔl paalib sanpaapo, k dontɔ nü bul sinsuk ni; 31K maan u sie taa tinm puolpo, k saa tinnib b datai nuu ni.


1ŋluo nbinbingy kaagbenu ninŋ-e Issa paakinn a ba ? ŋsanniny; k duo djual-ninŋ nan nuoni nba yuk-na? 2K maan tondanm gol tadbana bunbonn niny k saa tɔ nimomm.3Tin faafak t lieb- paak-e. Tin piak nan muomont-e. Tin mɔk lanlietaa-e. 4Kaagbenu be u kaasi ŋaak ŋiny. kaagbenu mɔk u naadiuk sapaapo. U ninbinaa goli. U kpaa u nunbina k goli l ba kuul k nib tuu.5Kaagbenu goli niŋam. U yiitn tɔndaam nan binba luon kpukpluk. 6U tenk - musakuana baa ton daam paak k b laat faala. Wounpa - Woun palu k tie b paabo kutiem - luk. 7K maa kaagbenu ŋan u luon baal mɔni niƴam laat u nunm.


1David bayani. Kaagbennu din yet yomdanɔ: kaal n nidiitupo kaakaa nan maatan saa jii a datai ki tiem a taakpinkpaa.2Kaagbennu sii be sion k tant a nangog: k paak a datai! 3A buolu gbie nan dundul yuo nba kaa tikl a tabfaara; nan kassii kunkɔtiat, b saa baal nan manin nba tuu baa bianŋnba nae.4Kaagbennu e pol, u kaa ban k lebt: a sii tie malmanɔe yuokul nan Melchisédek nae.5Kaagbennu nba be a niiditu na saa kpii kpanbaala u wutuol daal. 6U piak balmɔni niib sunsukin l gbie nan kpieme; k mat niib yulaa duo kul po.7U nyuu buuti niŋe u somiliniŋ: l paake te kunnŋann u datai.


1Ti dont kaagbennu yennu, n saa dont yennu e nan n pal kul, k muant u sann ni bul ni. 2Yennu tuona yab bonciann, k danm nba baktɔ luon k bin bann l paake . 3U tuona kul gbie nan baakil nan yiiko.4Yennu tie ninkpabunŋ yennue, u k te k t tanm u tuon ja naa po. 5U k tanmt u mɔlol na po, k tien binba baaktɔ na jiet. 6U jii ni buol ganu tinŋe k tul u niib, a bin bann u yiiko nba tie bianŋ n ba.7U tuona nba kul k u tun tie fanue k u sennii tie balmɔni sennii. 8U sennii manŋ sii tun bee, k maan u din tul sennii manŋ nan balmɔniie. 9Ŋuae fat u niib k ŋaab yann, k lol mɔlol nanm, k l mɔlol sii tun k b yuo kul. U tie kasii nan balmɔni danɔe.10Yenntinue tie yenfuon pinpiik, k binba kul waa u sennu na kul mɔk bannu. Dontl tie u yale yuo kul.


1Pakin kaagbennu man. Palpienn be daanɔ nba tiin kaagbennu jaŋmaani, wun nba la palmanciɔnŋ u senni pak na. 2U malu si mɔk yikuo e tinŋ na ni, niŋanmyabuonna saa la yetŋanm nba yab.3Mɔnkint nan binbeŋantin si be u ŋaak ni, k u ŋant si tun be yuo kul. 4Yentu tuu yent bunbonnie k tul niŋanm na, nan ninbatinna, nan bulcinm, nan popiendanm. 5palpienn be daanɔ nba tie ninbatinnɔ k u nuu yaa k u kpetl niib, k bia dia balmɔnni k tun u tuona k l ŋan na pak.6U kan ban k baa, k b bia si yuaa, tiatl u po yuo kul. 7U k tiin jaŋmaani nan u gbat lababiit, u yada mɔk panŋ, k u dindann be kaagbennu ni.8U k be palbiil ni kuo k tin jaŋmaani, k jii u mɔnŋ k goli nan li juontu u saa nyann u daatai wa. 9U nuu yaa e, k u piin piini k tien talasdanm, k u bulcint na kan ban gbenn, k u mɔk yugotl k lat cɔlunŋ.10Nibiuk tuu la n nae k u wtuol n do, k ŋman nyanna k liatl u mɔnŋ, k b duudukt kul n bot fas.


1Dont man kagbennu yennu, yinm tuontuna, dont kagbennu yennu sann. 2Tin pak dont kagbennu yennu sann la jii mɔtana nan yuo nba waa.3La nyi yendo yuo nan yenba yuo, t pak dont yennu sann, 4kagbennu yennu yen buolu kul, k yudant gal sanpaaka.5Ŋmee naa kagbenu yennu, t yonmdanɔ ? binbe buol be san paapoe. 6Ŋaan tu tibin k golii sanpaak nan tinŋ.7U tuu nyinm nandanua tan wuntuk ninŋe, k bia fiin talas danm ninbatl ninŋ. 8k te ŋanm nan yudanm n taan kal u buolu ni.9U tul puokanmatl waase k te k n mɔk palpienn u waas buol. Pakin kagbenu yennu.


1Yuo nba k islaael buolu din n yii Ejibt duo ni na, k jakob ŋaak tieb ji din fɔkt nan buol biik na. 2Juda din kpant u malunŋ binbintil e k Islaael buolu duo tɔ u yent.K mɔkpionŋ la u k cial, k juldain mɔkbil gbab puol. K juat mobt nan pejaana, k kunkona5Mɔkgbenŋl bie kaq tiini, mɔkbik bie k a ji tun ni puoli. 6Juat i la bie kii mabt na pejaana ? K kunkona bie kii yuuk nan pebik na ? 7K jekl kagbenu yennu tuan, ting bonŋ i jekl yenmidaanua tua ninŋ. Jakob yennu nintualninŋ.8Ŋua e kpintil tanpiuk k l tie nyunbua, k kpintil kunkona k l tie nyuntana.


1Kaagbennu fin kukɔɔe k baakl saa baal a bool, ŋan l kanbaal t bool kaa k maan a lomm nba kaa gbennu ne nan baalmoni ne paak. 2Bee k digbanna sii boit a, yennu nee bele-e .3T yennu beyendɔnni, u tuun l ba kuul kul loone. 4Tingbana nan likli nan salanmona ne, niibe jii b nii k naanm.5B tingbana manŋ mɔk mɔi ŋan kanfit paak, k bia mɔk, ninbina ŋan k laat. 6B bia mɔk tuba ŋan kanfit gbat k bia mɔk miana ŋaan kanfit gbat nublu.7B biamɔk nii ŋaan kanfit sool sial. K bia mɔk taa ŋaan kanfit k sonm. K bia mɔk manfuol. 8B nba maa tingbana manŋ ne b nba tie tingbana manŋ yaada ne. B mɔnŋ sii tie nan tingbana manŋ nee.9Yiinm Islaael tieb i tie yennu yaada ŋɔɔe sommiti k bia guui. 10I tie yennu yaada Alon ŋaa teb ŋuae golii k bia guui ŋuae bia tie naagban-konŋl. 11Yimm nba kuul jiant yennu ne i tenɔ yaada man ŋuae sommti k guui.12Yennu tian t po k saa tien piisin t paak. U saa tien piisin Islaael tieb kul paak nan ŋua yennu mantieb kul paak. 13Kaagbenu tie piisin binbe sianɔ jaawanii ne, saa kab nan waat kuul paak. 14Yennu ntuuli waat yii mm nan i yaabuona.15Kaagbennu nba nan sanpak nan tinŋ ne, n tien piisin i paak. 16Sanpak tie yennu kuukua yaale ŋaan u jii tingbɔnŋo k tuul niisali.17Kpeemm kanfit paak dont yennu wunba siik kpeentinŋ kan fit paak dont yennu. 18Ŋaan la jii mɔtana, nan yuo kuul t sii dont kaagbennu. I dont mam kaagbenu.


1N luon kaagbennu, k maan u gbia n fabini, k gbiin mialu. 2K maan u tuu caan u tuba k gbiin n , yuo nba kul k n yiinɔ.3Kuun bo lintmie, k kaaɔk ni tonu nan ninbaatl baal'n, k jaŋmaani nan dudukt kuan. 4Ŋanne k n yiin kaagbennu sann k yet a: o kaagbennu, tint'n n nalinŋ.5Kaagbennu n tie ninbatinɔ yennu nba ŋan. T yennu gbie nan nin kpabaɔnŋo. 6Kaagbennu e guu binba kaa guul tieb na, maa bo be yubɔnn ni u bo tinnime.7N siek, ii ji kii foi, k maan kaagbennu ŋanma na. 8Mɔni, a nyinin kuun niwa, k fial n ninnyuut, k bia te k sua k nyann'n.9L paak k n sonm kaagbennu tuann, k lin tingbeonŋ na fuot'b buol. 10N mɔk yada e, nan yuo nba k n yet a: N ponŋ kpo gbenna na. 11Yuo nba k n be ninbaatl nie k n yet a: Nilua kul tie faaɔk daanɔe.12N saa tul kaagbennu bie, u ŋanm nba kul k u tun k tul'n na paak. 13N saa baal nan daame k tan pi kaagbenn piinj, k tulua niipuok, waa tinn'n na paak. 14N saa tul kaagbenn, maa senn mɔsonn nan, n saa tulɔ linba na u nibulciaɔnŋ sunsuuk nie. 15Kaagbennu nilɔ yen'ɔ kua i kpo, l tuu yialɔ bonciann.16O kaagbennu ! Gbiintl n , k maan n tie a tuontunɔe, k tuun a tuonn nan n naa nba din tuun bianŋ nba nae. Fine nyin'n kuun ni. 17N saa yiin kaagbennu sanne, k jii u niipuok malunŋ piini k tulɔ.18N saa tul kaagbennu, nan maa senn mɔsona, a n saa tulɔ linba na u niib kul sunsuuk ni. 19Kaagbennu nunm nie k linba na kul saa tun, u ŋasaakak ni Jelusalemi ! pakin kaagbennu man.


12Nibuoluu kul n yin yanii , k dont kaagbennuk, niib kul'n baal k jiantɔ. K maan u lonm nant yab, k u ŋant wei bonciann. Yinin k dont kaagbennuk maan.


1Dont kaagbennu k maan u ŋan k u lonm kaagbennu. 2ŋaant k Islael tien n yet'a u lonm kaagbennu.3K Alon ŋaatieb n yet'a, k maan u lonm kaagbennu. 4ŋaant k binba jiantlɔ kul n nyet'a "lonm kaagbennu".5N daa mii ni e k n yin kaagbennu. K u tulin gatu k nyinin daa mii manŋ ni. 6Kaagbennu be nanin, k n kii jie sia, nilɔ saa fit tienin bee? 7Kaagbennu e sonmitin k n nyant n datai.8L ŋaan fin tien kaagbennu yada k cie fii maa nisaalik paak. 9L ŋaan fin tien kaagbennu yada k cie fii maa tuaann danm paak.10D atai bonciann lintin me l kul po. ŋaan k n jii kaagbennu panŋ k biil b kul. 11B daan ŋaa lintinme l kul po, ŋaan k n jii kaagbennu panŋ biil b kul. 12Bi danm waas gbangban nan sai na, ŋaan k jii Yennu panŋ k kpiib, k b buot nan nan muu nba tuu di namual na.13B daan wolin nan nimmɔnne a bin nyannin. ŋaan k kaagbennu sommin. 14Kaagbennu tulin panŋ nan yiikoo ŋua e tinnin.15Gbiintil palpienn huoti nba nyi kaagbennu niib binbe buol k jiin nyannu po na: Kaagbennu yabint yiikuo te k l tun . 16U yiiko tult e nyannu , u jii u pancianŋo k kɔn tɔb ninŋ.17N kan kpo, n sii foe k muantil linba k kaagbennu tun. 18kaagbennu dat n tubl bonciann, ŋaan nyik kin kpo.19Luotl kaagbennu ŋaasakak tanmoi na k tulin. N saa kua lenŋ k dont kaagbennu. 20Kaagbennu tanmoi na, anme kua e saa kua lenŋ. 21N donta k l maan a gbia n fabini, k maan a tulin nyannu wa.22Tann nba k tanmaala yetil na, ŋanne tan tie lɔtik ni tanŋann. 23L nyi kaagbennu bulo e, l paak l tient bakitnaunŋ24Daal nba na e tie kaagbennu daal ŋaant k tii mɔk palpienn kii kpanm man. 25O! kaagbennu, a tinnit, o! kaagbennu a tulb a nyannu.26Piisin be wun nba baat kaagbennu sann ni na paak. 27T be kaagbennu tie n yinmdaanua k yentilin ii lol biit daanua k donn paanua maalunŋ binbintil paak. 28F ine tie Yennu; kin saa donta, n yennu ! k n saa muant a yaabint.29Ii dont Yennu k l maa u ŋan k maan u lonm k mɔk gbennu.


1Palmann tie bin ba tuak ŋant sanjok, k bia sonm nan yennu sennu nba pak na yale! 2Palmann k tul bin ba blin wu senni b palani k bia luoonua nan b pala kul,3K kl tuun biit, ŋaan sonm wu senni sanjot ni! 4A wann a senni na, a tin fit k cɔlin nan balmɔnie.5K lin fit man dia ayiikoo nba na, k n taasonma fit k sont fanu! 6N nae k n kii be tuutun paak, nan a senni na kul ni.7N si donta n pal nie, ŋaan banŋ a balmɔni yiikoo nba. 8N luuon man dia a senni nae: a da nyiktin!9Naasimua satien n lee k wu binbenŋii yiienni? L tie wun nakin k gaal a momaan me. 10N luuona nan n pal kulewa: a da nyiktin k n buuol k fɔktl nan a sennii na !101N so n taale a lin fɔkt nan sanjobiit kul, k fit kn dia a mobona. 102N k fɔktl nan a sennii nba na, k maan fine tuntin.103Amomaan man k tulin, k cie siat n mobni! 104K tɔkin a wannii po, n ji tie wunba k wu yul foe, k bia k tɔki faauk sanjok.105A momaan tie ftle n taa ni, k biatie yinyiionŋ n sanjok ni. 106N pol k set nan, n sa diak biacɔlin a balmɔni yiikoo nba na wa.107N sikin n monŋ fanuwa: kaagbennu, a te k n binbenŋ ii tuuak nan a moaan na! A gaal, ô kaagbennu! 108N mob un lanbona nba k npak, na ŋaan tuntin a yiikoo nba!109Ninanfuɔl be danŋ nie yuokul, ŋaan n k tanm a yiiko. 110Tondanm na balminbalte, ŋaan n k buuol k fɔktl nan a wannii na.11N dia a momaan na n pal ni, a lin te k n da tuun biit k tiennae. 12Dontl tie a yale, ô kaagbennu! A tuntin a senni na!111A sennii tie mɔkinte k tulin yuo kul, k maan l tiennin palmanne. 112Nsuol nan n pal n n dia a senniina, yuuo kul kaaka nan juuontu.113N kiuuon niib nba k mɔk dudukt na maan, ŋaan n niien a yiiko nae. 114A tien suutuae nan n fatuae; n daan a sennii na nie.115Fɔktl man nannin, yinm tondanm, k man fit k cɔlin n yennu wannii na! 116Sonmtin nan a puuonii nba ya na, k man fit ki mɔk manfuuol, k daa te k n be ŋmatln n dindann ni!117Ii tie n sonmtua, k man fit k la fatu, ki dia a sennii na k a daa nyikt in! 118A k luuon binba kul kpiatl nan a senniina maan, k maan b bontuk na k mɔk niin ni.119A nyint nan punposuuk nae tingbonŋ paak tondanmna kul; l paake k n nien a sennin nba. 120A paake k jaŋmaami nan waat suuolin, n tiin a buut na.121N cɔlin a yiiko nan balmɔniie: a daa nyiktin nan binba wa k bielin! 122Ii du tuontunnu ŋant paak, a da nyiktk japaat danm na caknin!123N daak bak a faabu, nan a balmɔni puuonii na powa. 124A tun k jiin a tuontunnua po nan a ŋant nba ya na, ŋaan tuntin nan a sennii nba yabienŋ n ba na.125N tie a tuontunnuae: tulmin yenfuuon, k man fit k bann a sennii nba na! 126Yuo baal nan kaagbennun tun wu tuuon a: b k tuuak a yiiko na ni.127L paak e kn niien a sennii nba, k cie likmɔna nan likyon na; 128Ŋanne te k n gat k la ka wannii na tie balmɔniie, k n k luuon faauk kul sanjok.129Asennii tie bon golikalae: k n siek mun bia cɔlinnl. 130A momaan dɔktu yentle, l tiien yenfuuon binba k dont b monŋ na.13Nann mogba nae k n piak a mobona. 14N pal meï a senni weiu paak, nan n mɔk mɔkint kul nae.131N yaat mobo k fuont k sikin na kmaan n ŋakt a wannii na paake. 132Ŋmantl a nunm k jiin npo, kii mɔk ninbaatin n po nan a boktl nba ya biienŋinba k jiin binba luuon a sann na po!133A te mii sie lii paal a momaan ni, k daa te k bisiiat yentlin mi! 134Nyintin niib nba waa k diinnin na ni, k man fit k dia sennii nba na!135A yent a nunŋ a tuuontunnua paak, ŋaan tuntin a sennii nba! 136N nyunnyuut puub nan nyun nyii juual k siik nae, k maan b k cɔlin a yiikoo nbana.137A tie mɔni daanuae, ô kaagbennu! k abuut na tie yenmo; 138A tu yii a balmɔnii nan a tekin ciionŋ paake k senn a sennii nba na.139N pal di muue nan wutuuol, k maan n datai na tanm a momaan ma. 140A momaan tie balmɔniie, k a tuuontunua luuon l mamaan.141N tie bike, k b yismin; ŋaann k ban tanm a wanniina. 142A balmɔnii na tie balmɔnii nba kaagbennue, k a yiiko nun tie mɔniie.143Daaminan palbiil baatinme: ŋaan a wannii nae tiennin palmaatl. 144A sennii na tie mɔniie yuuo kul: tulmin yanfuuon, k man fit kii fo!145N yia nann pal kule: tulmin jiinu, kaagbennu, k man fit k dia a sennii! 146N yia: nyintin daami ni, k man fit k dia a sennii nba!147N yiina k yendu daak duo; n daan a puuoni ni. 148N k guuant nyiiɔk, ŋaan nyoi, a man duki a maan paake.149Ii gbiin n kunkɔl nan a ŋant nba tie na! A te k mii fo nan a balmɔnii nba ya na! 150B naki, binba wa kukpinu na, b fɔktl nana yiikooe.15N tuntin monŋ a sennii nae, k fit k laat a sajot. 16N pal man a senni na paak, n kan tanm a mobona.151A ii k fɔk, ô kaagbennu! k a wannii kultie balmɔniie. 152L wai bonciaan, k n ban k jiin a sennii na po, nan a din sennl a lii ba yuoo kule.153Gotlin fala, k nyinninlni! k maan n kan tanma yiiko. 154A konn paak, k ŋmat k daan; tulmin manfuuol nan a puuonii nba ya na!155Faabu fɔk nan tondanm, k maan b k kpaan a senii. 156Aninbatinu yab bonciann, ô kaagbennu! A tulin manfuuol nan a balmɔni na ni!157Binba caknnin nan binba tie n dataï na yab; n kan bank k fɔkt nan a sennii, 158N goli binba nyint ŋasiil na k bia k dia mɔmaan na nan wutuole.159A cɔlin nan, n luuon a wannii: kaagbennu, a te k n binbenŋ ii tie nan a ŋant na! 160A momaan fiakl tie balmɔniie k balmɔnii yiikoo nba na, kaagbennu.161Kpanbal waas caknin me kl kaaniin; ŋaan n pal jekl k jiin a momaan poe. 162N palman a momaan paak, nan wunbatu la mɔkint kl yab nae.163N k luuon, faauk, nbia nuntle, ŋaan luuon a yiiko na. 164N yabtl daal nuakni taal munlole e a sann, a balmɔnii yiikoo nba na paak.165Palmann binbenŋ yab k tul binba luuon a yiiko na, k siial yaa yubonn kan baalib. 166N daan a faabu poe, k cɔlin a wanniina, ô kaagbennu!167N siiek cɔlin a sennii na, k bia luuon n l bonciann. 168N dia a wannii na nan a sennii na, k maan n sɔnii kul be a nunŋ poe.169N kunkɔln do k baal a buuol, ô kaagbennu! tulmin yenfuuon nan a puuonii nba ya na! 170N finfabniin baal a buuol! nyintin daami ni, nan a puuonii nba la buuol! nyintin daami ni, nan a puuonii nba na!17Tient ŋank k tul a tuontunua, k lin te k mi mɔk manfuol k cɔlin a mobona! 18Luuotln ninbina, k man fit la a yiiko baktnonŋ tuuona!171N mob si yiin k dontae! k maan a tuntin a senniie. 172N jelnn ii yien a mabona! k maan a wannii kul tie mɔniie.173Anuuii sonmtin! K maan n gann a senniie. 174N ŋakt a faabu na poe, ô kaagbennu! k yiiko na tie n yenbua lonmo.175N sieiek ii fo ŋaan ki donta! ka bal mɔni na ii dian! 176N tie bonyinyekle nan pebot kak na; lomin a tuontunua, k maan n kan ban tanmm a wannii na.19N tie saamuae tingbonŋ paak: a da bɔliin a senni na! 20N siek mɔk nuonŋ nan wunani a yiikoo nba na.21A sinkint dontin monŋ danm nae, ŋanm n ba k mopola be b paak na, k buuol k fɔktl nan a senni na. 22Nyintin b sukt nan b salkin ni! K maan n cɔlin a senni nba na.23Duo diala tun cet k lol lolbiit k jiin n poe, a tuuontunnua ŋannin si tunt wu monŋa senniie. 24A mobona tien nin palpienne, l tien n kpaamiie.25N sie k lol nan tante: tulin min man fuol nan a mobana nba pak na! 26N pak k wann a n tuona, k a tulin jiinu: a tuntin a senni na!27A te k man gbat a senni na niin ni, k duki a baktnonŋ tuoma na pa! 28N siek mɔk fabin: ŋmatl k fiinnin nan a mobona nba pak na!29A fɔkt nannin faok sanjok, ŋaan tulin salya k mii sonm a yiiko na paak! 30Nyann a balmɔni sanjoko, n goli a yiikoo nba nae.31N jiin monŋ k lol nan a senni nae: kaagbennu, a da te k n be ŋmatl ni! 32N tiin a sennii nba na sanjok sunsuuknie, k maan a te k n pal laat yabint.33Kaagbennu, a tuntin, a sennii nba na sanjok, k man fit kütien nl kaka nan juuontu! 34Tulmin yenfuuon, k man fit k dia a yiiko na k bia ki cɔlnl nan n pal kul!35Tɔkintin a sennii sanjok ni! K maan n luuonnl. 36Tulmin nionŋ a sennü na po, ŋaan da tie nyuu at po ka.37A da te k n fiin bon yannu po, A te k mii fo a sennii na ni! 38Gbiient a puuonino k tul a tuuon tunnua, puuani manŋ tie bin ba tiinna jaaɔmami yalee!39Fɔktl nannin sukt nba k n tiin na ni! kmaan a buut na gbie nan ŋante. 40Gotl, n luuon mii tuuna Dante: a te k mi fo a balmɔni na ni!41Kaagbennu, a nunbaatin na nbaalin paak, k a faab u na mun n baal nan a puuonii nba pak na! 42K man fit k jiin daansua nba sicaknin, k maan n jii n monŋ k cab a momaanme.43A daa nyint balmɔ ni n mobnii! K maan n dindann be a buut na nie e. 44N sii dia a yiikoo na e yu oo kul, nan yaayuoo kul.45N sonm n yannie, k maan, k maan n tu fiit k kpaan a sennii nba nae. 46N saa muuant kpanbala a se sennii na, k kan tin jaŋmaami.47N pal mann nyi a sennii nie. N luuon l sennii maan. 48N dont n nii k toknt a wannii nba k n niien napoe, k nluuon man duki a sennii na paak.49Tiatl a puuonii na po k tula tuontunnua, k maan a tulin l nyinawa! 50Ŋanne tien n palcienn yennii nba k n be n kpinkpinn ni, k maan a puunii na e tiennin manfuol.51Dont in monŋ danm na laam e; ŋaan n kan ban k cat nan yiiko na. 52N duki a buut nba din be yaayuo po na e! k ciien n pal.53Mii la tondanm na k b nyikt a yiiko na, l tuu donn n wutuole. 54A sennii nae tienn yan mani, ŋaak nba ni k n tie saamua na.55Nyiiɔk n tuu tiat a sann poe, ô kaagbennu! Ŋaan dia a yiiko na n pal ni. 56Lenŋee yiien k tulin; k maan n cɔlin a senniie.57Ô kaagbennu, n piaak k ya, l tie mii dia a mobonae. 58N mela nan n palnule: a fiimɔk ninbatinu n, paak, nan a sennii nba pak na!59N tuu duki n taasonma poe, ŋaan tɔkin n taa a sennii na po. 60N kaktl, k bia kant tanntl nan a sennii na cɔlunŋ.61Tondanm na balt lintin ma; ŋaan n kan bank tanm a yiiko napo. 62Tansuuni n tul filk dont a sanne, a balmɔni buut na paak.63N tie binba kul tiina jaŋmaami na yuuake, nan binba kul dia a wannii na. 64Ô kaagbennu! Tinŋ gbie nan a ya ŋante; a tuntn a sennu na.65A tie ŋant k tien a tuuontunnuae, ô kaagbennu! nan a puuonii na. 66Tulmin banm nan yanfuuon! k maan n du a wannii na po.67Maa ji sikin n monŋ na, ŋaan n din tu sonm taaban kpita nie; mɔtana n ji cɔlin a mobona nae. 68A ŋanne k bia tuun; a tuntin a sennii nba na!69Japaat donm na duki duduk biit k jiin n poe; ŋaan min ŋannin dia a sennii na nam n paalkule. 70Biyan k dua nan kpapala na; ŋaan min duki a yiiko poe.71L ŋan k tulin nan man siknin monŋ, k fit banŋ a sennii nba na. 72A mobni yiiko nae sɔ npo k cie bonna nba nyili na, t utl nan likli.73A niie takin, k bia namin; a tulin yen fuuon, k n fit banŋ a wannii na! 74Binba ŋmaama tulank b pala manne, kimaan n daan a puuoni na ni.75O kaagbennu! Nban nan a buut na tie mɔnie: tekim nie k a te kn sikin n monŋ. 76A ŋant ii tien n palpaann, nan faa puuon a tuuontunnua na.77A nunbaatin na n paalin paak, k man fit ki fo! K maan a yiiko nba na tie n lonme. 78Dontin monŋ danm, nba biilin klk mɔk niin ni na n la baak! N Duki a wanni na paak.79Ŋaant k binba tiinna jaŋmaami, nan binba ban a sennii na n ŋmat jen n buuol! 80N pal i tuuak nan a sennii na nanbal mɔni ni, k man fit k daa di fei!81N siiek fabin a faabu na puuol poe; ŋaan n du apuuonii na po. 82N nunbina ji nuul a puunii na puuol poe; k ji piak a: nlee yooe k a sa maan n pali?83K maann tie nan yann nae munyuuk sunsuuk ni; n kan ban k tanm a sennii na. 84A tuuontunua daa tie ŋanŋaae? biayuuoe k a sa bu binba biilin na?85Japaat danm na gbii buuotit n nunm nie; b k tuun nana yiiko nba ya na. 86A wanniinu kul tieeke; b mabn ŋaan kl kapaak: sonmtin!87B bo ya bin siknin me k gbenn n maan; ŋaan mun, kan tanm a sennii po. 88Tulmin manfuuol, nan a ŋant n ba tie na, k man fit k dia a sennii mobona!89Yuuo kul, ô kaagbennu! A mobona tun k bee sanpaapo. 90A teknm na be niib paabu paabu kul ni yuuo kule; k a nan tingbonŋ, k u dia kan kan.91A yaa yikoo nba na paake k bonsial kul be dinna nba na, k maan fnne dia bont kul. 92A yiiko na boii ki sonmin, nbo kpo n fala ni wa man.93N kan ban k tanm a sennii na po, k maan l tɔkin l nie k a tienin manfuuol. 94N tie a yue: nyintin daami ni! k maan n luuon a wannii na e.95Tondanm na suun a bin bianin me; ŋaan k n mun cenŋ a sennii nae. 96N laat linba kul ŋan nae kpa paak: ŋaan a wannii na nannin k mɔk paak.97Munŋaae k n luuona yiiko na! L tie bont nba k daal kul k n tie maalin l paake. 98A wanniina ŋami tiennin yenfuuonk cie n datai na, k maan n mɔkl daal kuln buuol.99N ŋanm k la tunta k cie n tuntieb, k maan a sennii na tie linba k n duki l paake. 100N yul fo k cienikpela, k maan n cɔlin a senniie.


1Kpabala sakua dafit biɔk din mɔk ŋmii ŋannii-me.2Kaagbenu suomit k maa nimɔm gbente - e miŋanm yaak k nyik mibiit many. 3Tin piak faake k tie-e tilieb. t dia faake tien t lieb k piak lanlienta. 4Kaagbenu ndjii lalieta - daam. djelma nba piak nan yudant.5Binba piak a tin mɔk paŋ t muomaa ni. tin mɔk tidjelma tin muoi-ni ŋme-e biasi tie tin yuodanɔ.6Faala daanɔ laat mabl. K nan damm kuli k kaagbenu pak a : mɔtanin nfiil e na. ŋ bat nan fabu faala dam paak. 7Kaagbenu maa tie kasiie - kmaa yendu mɔmaa tie nan likut-nba k pul muniŋ talfunu munlobe - ne. 8Kaagbenu a tasa gulbe. a bia tasa bɔlbe buol bik ne buob k sial daban k baatib.


1N maabliniŋ kaagbennue k tuu yiinɔ wun jiini. 2Kaagbennu nyitin saanpat nan fɔɔk daan niŋ !3Saanpat tiena nyuatat puoe ? 4u saa jii kunkɔnkɔnna piepolmi nan musankuana.5N tie yuubɔdanua Mescnec duo, k b kedar lanbotiŋ ! 6N nalinŋ bent binba yiitin yanduanna niŋ l weiwaa. 7N luo nyanduame k b luo kunkɔna.


1Mii got jua po ...... sianninba n faabu saa nyii ? 2N faabu saa nyii kaagbennu buole wunba tak sanpaak nan tiŋ.3U kan t a taal n gbiat, wuu nba gua k guat. 4Wuu k guat u bia k dua, wuu guu Islaael.5Kaagbennu tie wunba guae, ŋuae tie a niidiitu maatu. 6Yennu nan nyiɔk bonbil kan baala.7Kaagbennu gua nan bobiil kul, k guu a naliŋ. 8Kaagbennu gua a saanuu nan a baalu kul mɔtana nan yuo kul.


1Dafid kpaatu yazni, N mɔk palimann yoa nba ki b yentin a: t saan kagbennu jiantu diuk ni ! 2T sie a tanmoiibole selusalem ! 3Selusalem, a tie nan digbanpienu nba tul nan liel nae.4A nie k bolunyi, kagbennu bolu, nan Islaael senni na, a bin yabit kagbennu sann. 5K maan ŋant naan koki b lenŋ, Dafid ŋaa naan koki.6Miat selusalem manupo, k binbalona n bent b yanmani. 7K manu ii be a doni, k a kpanbalaa ŋei ii man.8N natani nan n yɔɔinbapo, n loo a do yi man. 9Kagbennu, t yennu ŋak paak, n puota yamani binbenŋ.


12Kpaatu yanni, n yat k goli ya, fininba be sanpaapo. Nan dabijak nba goli u canbaa, k dabipoi mun goli b cannanbana, n n a e kit ninbinaa paa kaagbennu t yennu pak, kaka nan waa tan sa tint ninbaɔk.3Tint nunbaɔk, kagbennu, tint ninbaɔk ! t jia mantik yisunŋa. 4T nalinŋ jia mantik miat lalaala, nan Jagbeldanm nan dontinmɔnŋ danm yisunŋa.


1Yennu i bo k taa t po, i bo sii tie n lee? Islaael tieb n jiin k tulin gatu. 2Yennu i boi ka ŋmee bo saa kon tult, yuo nba k t datai piknti ? 3Yuo nba k b wutul duo l paak, b bo saa nakit fuote.4Nyun mɔnn bo saa dite, k nyunm piint. 5Nyun jii nii bo sa dite.6Yennu i yen ni puo, k maan u k te k t datai nyaniti. 7K t bot nyii nan nuanŋ nba tuo, yukl nyi walua baluk ni bianŋ nba na. Bluk na jinte k t nyii.8T tinnu be t younm daanɔ sann nie, ŋuae nan sanpaak nan tinŋ.


1B nba kul tien yennu yadaa na, tie nan sion jual nba kan ban danm kuo k nyat nae. 2Juat nba lint jelusalem bianŋ nba na, n nee k yennu tinnu lint u niib mɔta na nan yuo nba kul waa. 3K maan ni tont na kii tun dia ni ŋanm na ka yuo kuli, k maan bii tun diab b tan saa mann tun bita.4Yennu, yatl a yetiŋanin ni ŋanm nan binba waa a sennu na paak. 5Ŋaan biil danm nba k waa a sennu, tuun biit na kul ! yennu yetŋanin i be Islaael tieb paak.


1Kagbenu yennu nba din jen nan daaba nba din nyii sion duo ni na yuo nba na, din naan nan damiit nae.2Ti din laa laat, k bia yikin palpienn wuyikni, k yiin palmann yani bonciann k l duo ninŋ niib nan digbanlia niib na din pak k jiin t po a, yennu tun tuojaana bonciann k tul b. 3Balmɔni u set tunjaana bonciann k tulb k tgbee nan palpienn.4Kagbennu yennu jen nan a daaba k ŋamm te k tin mɔkit nan saak nba tuu baa k kuon kpenu nyun na. 5Bin baa buul nan ninsiit, tan si juan nan palmann-e. 6Wunba som k mɔa, lii sua k u mɔk bonbuoli u tan saa jen nan paienn-e lii sua k u dia senni na. B tan saa jaan k jent, ŋaak ni k yiin papienn yanii-e


1N salomon: yennu ki maa ŋaak tanmaala na baktin tie yann-e kaagbennu yennu ki guul duo niib nba guu na kan fit, b guulu si ka nyuat. 2I tuu nyi nyiɔk sannyafana k tuun tuona nan i panŋ kul; k jent kua daajobonna a t puol n gbo paak ŋaan k t kaangbuo l ka nyuat. K maan yennue piin binba ku luon na bonloŋa b guanni.3Gotilman waas tie kagbennu yennu faale b tie faale nan balmɔni k yennu piin u niib. 4Jua i mɔk bonja-i u naa si tuk ni l tie nan kunkɔnkɔnnua nba tuu dia pienii u nuu ni nae. 5Jua nba mɔk pieni manŋ niib bonciann, palpienn tie u yalee k maan wuutuok u tatai, buut buol ŋaan b kan ban nyannɔl.


1Bin nba kul tiin kaagbennu jaŋmaani k bia sonm u sonnu ni, palpienn tie u yale. 2A nii tuonna e saa tul'a a bonloŋa. A sii mɔk palpienn, k mɔkitl.3A ŋaapo tie nan finŋ nba lɔn bonciann nie a ŋaak ni, k a bonjai tie nan kpantiini kpaab nae k lint faa di sian. 4L tie n nae k piisin be tul daanɔ nba tin kaagbennu jaaŋmaani. 5Kaagbennu saa t k piisin n nyi siɔn k baal u paak. K a ninbinn n la seelusalennm k fan mɔkit k la bonŋanaa a manfuol kul ni; 6A ninbinn saa la a yaabuonna. Palmaasl i be Islaael tieb paak !


1Islaael n yet: want a datai nba biila bianŋnba, laa nyi a bisin niwa. 2N datai yua dian diabiiukuo n bisin niwa, ŋaan b k ban nyannimi. 3B cua n puolpo k tienin fiat, k l tie nan kpakolɔ nba tuu kuo tanmɔnn bianŋnba na.4Ŋaan kaagbennu tie ninŋaanɔe: k pot nibiit na ŋmii k nyannib. 5Bin nba kul yiisin siɔn na, b binbenŋ saa ŋmate k bin bia fokt nann'ɔ.6B tie nan muat nba tuu pia ŋaak yul pak nae, k kool ŋaan daa k kpaat na. 7Sua daa k mi taan l muat k gbie nuu, kuo k lol muakpaani. 8K wun nba gaal lenŋ kan yet a: Kaagbennu n tien piisin i paak, t jikit kaagbennu sanne k tie piisin i paak.


1David bayani kaadɔk 2kaakaa bia yuo kaagbennu tan saa tanm a po, k bɔlin a nuyi.3Kaa kaa bia yuo ka tan saa tat nŋal po, k daal kuol bin n wuntuol do, k bia yuo kit da tak saa fil n paaki? 4Goh - jiit kaagbennu ŋ yennu, yenh nnibina, kin fit kin daa fuo kuun nii,5Kin daatak daaa yaa au paakin kin daatail daa kpam a n tulin. 6N mɔk dundul a paak, n yin dot kaagbennu k l ma u tien bo y ann.


1Kpomɔnii yanii buotsunsunŋ tinŋ po n jianta, oh! kagbennu. 2N yonmdaanɔ gbiintil n mɔni k gbat n fabinii nba jiin sonmil po na.3Fii bonni dia t biit e, ŋmee ka bo kan biiliua? 4ŋaan a nyikin cabit t biite a tin tula baakil.5N daan kaagbennu ni, n nalinŋ daan k n guu a puoti. 6N nalinŋ du yomdaanɔ paak k gal guutua nba tuu guu sanyiaɔk yentu na.7Islael tieb tient kaagbennu dinduun nan kimaan u lonm bee yuo kul.k u bia bobin yuo kul a wun tinni. 8U saa nyinn u niib Islael tieb b biit daabitin.


1kpomɔnii yanii. Dafit buol kagbennu n nyik n japaat, k bia nyik n palbifant n baka kaa balgbenŋa ni, koo naan nba paal k tulin.2N suol n mɔnŋe, k mɔk palmaatil n pal dual sua nna nan bik nba tuu paa u naa taa paak na . 3Islael tieb, dindann kaagbennu ni nan. mɔtaana nan yuo nba kul waa.


1Kpomɔnii yanii, kaagbennu. daata nmit Daafiit fala nba u dii na po. 2U pol kaagbennu mɔsonn nba k u din senn k pol mopol k tul fin yabint daanɔ jacob.3N kan kun ŋaak ni; koo k dual n duanu paak. 4N kan nyik guan n baal n nibina ni, koo k lek nun ningbounŋ gbaa. 5Nan maa tan saa maa ŋaak k tul yennu k l sii tie yabint daanɔ jacɔb yennu manŋ yal.6Eflata duo nie k t gbat molol lakil na po k tan la jaal kpaant ni. 7ŋaant k tin saan u ŋasaakak ni, k saa gbaan u tuann. 8Kaagbennu , a tɔk nan molol lakil nba tie a yiikuo nyinn na k baal a ŋasaakak ni, kii be lenŋ yuo kul.9ŋaant k manntieb ii tunn linba tuok yuo kul ŋaant k a niib ii huot nan kpinkpanmuk. 10Dafit yaa paak, a daa yien a tuontunnua kpanbal manŋ.11Kaagbennu din senn mɔsonn k tul u tuontunua Dafit a: n saa dinn a bonjai na yennua naan k u tan saa set a sienu ni k dia a niib yuo nba k a kaa. 12Lii tie k a bonjai na dia molol nan sennii nba k n tulib na fanu. b waas saa tukin kii di naan na yuo kul .13N kaagbennu gann Sojonn duo, u luon wun tien duo manŋ u ŋaake. 14K yeta: nna nae k n sii be yuo kul nna nae k n luon mii be k maan n pal mei l buol.15N saa tien piisin u jiet paak, n saa gbuon u nandanm . 16N saa tien piisin u manntieb paak linba kul k b tuun ni, k u niib sii yiin yanii k huot .17Nna nae k n saa dinn Dafit yaabuona na yenua naan k tienna kpanbaljaann. 18N saa dinn u datai fei ŋaan te k u naangbounŋ na ii mɔkitil kii kpaatil


1Dafit yanŋ nba nyuan dontl po ii la laa ŋan k bia man niib n taan lieb kii tie bɔnyenn, k bia kii mɔk motaaɔk biaŋnba_a wa!2L tie nan kpanŋarin nba k b jii k muaan Aalon yul paak, k l luun k siik u tianŋ paak nan u liatl tulu nie. 3L tie nan Helman kunkonn paak malin nba saa baa Siyon kunkona paak nie. lenŋe k kaagbennu senn mɔsonn u piisin po, k l tie manfuol nba kaa gbennu.


1Yanii nba nyuan dontl po. pakin kaagbennu nan, yinm nba kul tie u tuontunna, yinm nba be u ŋaak ni nyiɔk kul k tuun u tuona. 2Dont man i nii sanpaapo man, yenjiantu ŋasaakak ni k dont kaagbennu!3Kaagbennu nba nan sanpaak nan tinŋ ne n tula piisin, k lin nyi Siyon ni.


1Pakin kaagbennu! pakin kaagbennu sann, pakin man, yinn nba kul tie kaagbennu tuontunna ne. 2Yinm nba kul sie kaagbennu ŋaak ni, yinm nba kul be t baa yennu ŋaak!3Pakin kaagbennu! k maan kaagbennu ŋan. yintman u sann! k maan u tie somtuae. 4k maan kaagbennu gaal Sakɔb k tienɔ u yua, k jii Islael tieb k tienm u niib.5N mi nan kaagbennu tie yenjaane, t yudaan tie yenjaan k gaal yenni kul. 6Kaagbennu tuun waa luon biaŋnba_e, mɔkgbena ni nan mɔkgbenŋa tinŋ po.7ŋua_e dont sanpagbant sanpaapo, ŋua_e te k sanyikintii be, u buol k da.8Esipt tinŋ ninŋe k u lin kpii bonjakpeli kul, laa jii nifosaali nan bonkobit kul. 9Esipt duo manŋ nie k u din tun bakitinɔnŋ tuona k kon nan Falaon nan u tuontunna kul.10U lin faa k biil digbana bonciann, k kpii kpanbala nba mɔk yiikuot ne. 11Amol tieb bat Siyon, Basan tieb bat Og, nan kaanaan bat nba kul.12U din jii b duo ne k tul u niib Islael tieb. 13Kaagbennu! a sann sii tun k be yuo kul, k malpaanu n tuu malpaanu si tunt k tian a po.14K mann yennu saa kɔn k tul u niib, u saa tnn u tuontunna ninbaaɔk. 15Digbana yanbit ne b jii salimona nan salinpienae k nanm, niibe jii b nii k nanm. 16B mɔk moï k k piak , k mɔk ninbina k k nyuan, 17k mɔk tuba ŋan k k gbia , 18b k mɔk manfuol b moï ninŋ k naan nan b nba takb na.19Islael tieb pakin kaagbennu, Alom tieb dontl man kaagbennu, 20Lefi tieb tulin kaagbennu man nipuk, yinm nba kul be tinŋ na k yennu tiini ninbaɔk tientua niipuk. 21Siyon tieb paakin kaagbennu , nan selusalem tieb dontl man u sann paapo.


1Tulin kaagbennu niipuok man , k maaan u ;nan , k man u ninbatinu kaagbennu ! 2Tulin yennu nba gal yenbit kul ne niipuok k man u ninbatinu kaagbennu ! 3Tulin wunba tie yomdanm yaa yomdaanɔ ne niipuok , k maan u ninbatinu kaagbennu .4U kukuae tuun bakitinɔonŋ tuon jaana , k maan u nibatinu kaa gbennu . 5ŋɔe jii u subini k nan sanpagbonŋ , k maan u ninbatinu kaagbennu !6ŋɔe lat tingbonŋ k l paa nyun paak , k maan u ninbatinu kaa gbennu. 7ŋɔe nan fit gbenŋa , k maan u ninbatinu kaa gbennu !8yenputkɔk sii yentil daal , k maan u niibatinu kaa gbennu ! 9k ŋmaalik nan ŋmaabila yentil nyiɔk , k maan u ninbatinu kaagbennu !10ŋoe din kpii Ejipt tie bijakpela , k maan u ninbatinu kaagbennu . 11K din nyinn Islael tieb Ejipt tinŋ ni , k maan u ninbatinu kaagbennu ! 12U jii u nuu panŋ naa u kpunkpɔnŋ e , k maan u ninbatinu kaagbennu !13ŋɔe din bɔkit mɔkimunŋ , k maan u ninbatinu kaagbennu ! 14K te k Islael tieb puot lenŋ , k maan u ninbatinu kaagbennu ! 15ŋaan tie k faalaɔn nan u sijenm kpakin mɔkimunŋ , k maan u ninbatinu kaagbennu !16ŋɔe din jii niib k saan nanm kunkuok paak k maan u ninbatinu kaagbennu ! 17ŋɔe din kpii Kpanbal jaana nba mɔk yikuo , k maan u ninbatinu kaagbennnu18ŋɔe din kpii kpanbal jaana , k maan u ninbatinu kaa gbennu ! 19Amol tieb kpanbal Siiɔn , k maan u ninbatinu kaa gbennu ! 20Baasaan kpanbal et og , k maan u ninbatinu kaa gbennu !21K jii b yent k cab u niib , k maan u ninbatinu kaagbenu ! 22U din jiil k tul u niib Islael tieb , k maan u ninbatinu k gbennu ! 23Baa din fiakit ne , u din tanm t po k maan u ninbatinu kaa gbennu !24ŋɔe din nyinnit t datayi nii ni , k maan u ninbatinu kaa gbennu ! 25ŋɔ e tien bonfuol kul u jiet , k maan u ninbatinu kaa gbennu ! 26Tulin maan , yennu nba be sanpaapo na niipuok , k maan u ninbatinu kaa gbennu !


1Baabilɔnn mɔka buol nie k t kal tinŋ ni , lenŋ e t tiat Siyɔn po , k bui . 2K lankin t bonfifaat tiini nba lenŋ ne paak ,3L penŋ , k binba kɔn k nyiannit ne pakit nan tii yiin yani , b luon tii manŋit b palaa , k yetil a : ii yiin yani nba jiin Siɔn po . 4T saa tien nlee k yin yani k tul kaagbennu bool ganu tinŋ ni ?5Miitanm Selusalem po , n daa fit k faa biaɔk ! 6Mii kii tian n palpienn nba gbenŋ , n ji daa fit k yiin yani !7Kaagbennu , tiatl Edom tieb nba din tun linba , daal nba k t datayi nyonn Selusalem na , tiatl baa din yien a : t yielɔ ma, t yielɔ nan u fia k la !8Babilonn doo , n saa biila wa, palpienn sii be bianŋ nba na pann . 9Palpienn sii be daanɔ nba jii a waat k putib tanpiuk paak .


1N yiin k dontila, k tiena niipuok nan n pal kul. 2N gbaan a ŋant ŋasaakak na ni, k dont a sann k l man a wann nan a sann nan a sennu mɔk yiiko.3Yuo nba kin yiina a gbintilen, a jikiten, k tien n nalenŋ panŋ. 4Tinŋ paak kpanbala kul saa donta, kagbennu ! bii gbat a mɔsona na.5B saa yiin yanii k jiin kagbenu po k l man u yudant na yaab. 6Kagbennu duo, u nyuan talii po, k laat fɔkin kal kanbaan damm.7Mi be daamii ni a tu nyinnin , a tuu biil wutodam nba tie n daataii na ŋaan jii a panŋ k fielin. 8Kagbennu saa tun l kul k tulin, u lomm kaa gbennu, daa nyikit tuonn nba kaa piin na.


1Dafiit yan yinaa sakua bayani, kagbenu a fiitilen k mi maa tie bianŋnba. 2A mi linba kul kin tum, fii lekii be banfɔkila ŋaan a ban n dudukit.3Maa sɔnmii, maa duanii, ŋaan a ban n dudukit. 4N tuu tan piak ne k sua ka mi maa saa pak limba. 5A kaan k lintin k maan nuu n paak. 6Faa mii linba l sumii bonciann kin kan fit k baal.7N saa saan le ka kan lami ? N saa tɔkin le ka kan bann n nanŋi ? 8Mi duo sanpagbɔnŋ ni ŋanikɔ ni sik kpietinŋ ni a ponŋ be lenŋ.9Mi yukil k saan yendo po ŋanika k saan k b mɔkl kpinŋ, 10A nuu si ŋmakitilen ka gaal n tuonn ki sommii.12N b saa yet bunbɔnn k wun bɔlin ŋaan nyiɔk saa kpant yinyiem k lintin. 11Bunbɔnn k bɔn a buol k nyiɔk yien nan yennu ne.13Fin ne nan n gbanant kul, k bia tien n gbanant n nae puol ni. 14N dont a k maan faa namin biaŋinba, a tuona mɔk yaalituk k tie bonsann kin ban l kula n pal ni.15N gbanant din k bol a buol yuonba kin be n naa puol ni sian nba kin bɔl k kpaatil. 16A din la me waa k b malin. A dien k biil a gbɔnŋ ni daa nba kin saa baal tingbɔnŋ ne ni.17Yennu, n la nan a dudukit yab k bia ŋan bonciann k tulin. 18Mi kanm l sii yab k gal tanbiini. Mi fiil guan ni n bia be a buol.19Yennu a kaan kpi biitdan ne. N suman k nikpiila ne yaat n buola. 20B piak biit k jiin a po, k biil a sann21kagbennu n k luon binba k luona ni k bia bien bal binba kɔn nana ne. 22N namm nanmɔnŋ, k b tie n datai.23Yennu fiitilen k bann n yan ni, Gotlin k bann n dudukit nba tie. 24Gotil k laan n be biit sɔnuu ni, k fin ŋmakitin kagbenu sɔnuu ni.


1Boliy piak u ŋaaniŋ a yennu kaa b bɔt b mɔye k tunn tuo biit sua k tunn tuon ŋann b niŋ.2Kaagbennu nba be paa-po goli nufuo saalik bik k laa sua mɔk yanni k kpaan yennu. 3B'kul botaa, b kul tie biit danme sua k tun ŋant b niŋ baa yennɔ.4B mba kuul tuun biit buo niima, k kpin n niib k ŋmaa, b kii yii kaagbennu saan5Yuo nba yennu tan saan dɔkt u niib paak b tan sii tulme. 6lunma bit, tuon bit dam paak, kaagbennu-e tie n gul tua.7ŋme saa saan sion k fat Israel? yuo nba kaagbennu saa yin u buoli daab is niŋ, Jacob si be paalmani, k Israel sii kpam.


1Dafid bayani: k jin yenyina sakaab po. 2Kaagbennu fatilin biit danm nu ni, A nyinnin jaat danm buol ni. 3K bin nyunt maa biit b pala ni, k be k guun tɔab fannu yuo kul .4B labii ton nan walabili: nyuana ne k b maan ton nan waajiɔŋ lobib na. 5K aagbennu i gunn k da baa tondanm nu ni. A nyinin jatdanm nii ni, b loon bin lun.6Kalinbaandanm pii baluko k guunin , b pii tanbae k bilin janb ant sɔnjok ni a bin suolin. 7N yet kaagbennu a fine tie n Yennu , kaagbennu gbiintil mɔni nba kin mɔ k luon somil na. 8Kaagbennu n yonmdaanɔ nba tie n fat-tua na, fine nyinnin tɔb ni.9K aagbennu a da tien biit danm nba lon linba, a da te k b laat nyannu b lolinbiit ni. 10A da te k datai na laat nyannu , a da te k b lolinbiit nba k b lolin n paak ne n ŋmat ba b yula paak. 11ŋaant k musankɔuana n baa b paak, ŋaant k b wolb muu ni. binba buotuk ni k da mi do.12Daa te k danm nba fa faak ne laat nyannu, a te k b lolinbiit n baa b paak. 13N mii nan kaagbennu o, taant talii po, k sommi binba be cicakin ninŋ N mi nan balmɔni danm na saa donta waa, b sii be a buol e.


1Dafid bayani kaagbennu , nyia: sommtin mɔtane . 2Mi-i yiima yoo nba n buol gbiintil n kɔnkuol, nba kin n yiana. Gaat n mialu k li tie nan wuubt ne. K maa donn n nii nba ne lii tie nan dajuok-malunŋ ne.3K aagbennu i dia n mɔb k ii guu n momaan. 4Ii guu kin daa loon biit tumu, ŋannika kin daa tokii biit danm k tuun biit . ŋaan kin daa ban puki i b jaamm dinu ni.5Balmɔnii danm saa fit dat n tubl, k ji ŋant k ŋmaktin , ŋaan nk luon biit danm baakl, k l maan yuo kul n mei k biit b tun biit na. 6Bi lu b buutdanm na k b nyii joyilin k baa yuo nba niib na saa bann nan tie baalmɔni e. 7Nan baa tu ko tanmonn, k gbiil tinŋ , n nee k kpaba mun sii doo kpiem buol biili buli.8ŋaan n yada be fin kaagbennu Yennu nie yuo kul n luon a guulin, a da a nyiik t n nalinŋ. 9Guutin balint nba k b pii k guulin ne ninŋ. 10ŋaant k tondanm ne nba baalt ninŋ ŋann k man la fatu.


1Daafiit yaani yuonba k u din be taafuok ni na k mei yennu. 2Nan n kunkɔl k n dont n yonmdanɔ, nan n kunkɔl k boi u somml.3N waant ŋɔe n daami, k wantɔa n faabni. 4Yuonba k n siek bak n ninŋ na, ŋan fin ŋannin ban n sɔjot. Sɔnjok nba k n sonm na ninŋ, k b balin baaluk. 5Gotl n niiditu po k la! suak banin, siaminba tu tie n bunbol buol na botima, sua k duki n siek po.6N yonmdanɔ, fin na k n yia N jeta a: fin na tie n gungulbuol, nan n sonmitɔ fuotib tinŋ. 7Tient suon na k gbint n yiikini k man n tie ninbadanɔe. Nyintin binba waan n nu ni! K man b mɔk panŋ k gal ma.


1Daafit yaani l n yonmadanɔ gbintl n miati, gbintl n fabini! 2Sonmitin a ŋant nan a balmɔni ni! A daa bu a tuontunnɔ buuti! k man niŋanɔ ka a tuanni.3N daatai bielin me, k kpaan bin nyinn n manfuol; k te kin n be bunbonn ni nan danm nba kpo k l wei na. 4N siek baake n ninŋ, k n yanl pal ŋmaat n bennu ni.5N tian daa nba gal na po, k tiatl a tuona po, k duuki linba k a tun nan nii na po. 6N dont n nii a poe; k n siek fabin a paak nan tinŋ nba tukuol na.7Kaktl gbintin, o n yonmdanɔ! n siek di muue. A daa bolii a nunpo! N sii tie nan danm nba siik buotsunsunŋ ni na. 8Ŋaant k man gbat a ŋant sannyiɔk ni! K man n du paak wantin sanjɔk nba k n saa sonm na! K man n mialu do a buole.9Nyintin n daatai nu ni, o n yonmdanɔ! A buole k n kpaan gungul buol. 10Tumiin k mi tie a lonm! K man fin na tie n yennu. K a sieŋanŋ n ŋmaaki tin sanjɔk nba ŋan ni.11A sann paak, N yonmdanɔ tuli min manfuol! A ni ŋant paak tin nin min ninbaɔk! 12A ŋant paak, buontl n datai, k biil binba kul wa bielin na! K man n tie a daable.


1Daafiid yanŋ paakin yonmdanɔ nba tie n tanpiuk, k ŋmaaktln kunkɔnn ninŋ, k te k n tien siil k gun kɔnn. 2Ŋɔe btie n ŋant tua nan n guultɔa, nan wunba saa fatin, k tie n panŋ nan n gungulbuol, k siikint digbana tinŋ ni.3N yonmdanɔ, nisaalik tie bee k a sii miu? Nisaalik bik tie be e k a sii ŋmaamua? 4Nisalik tie nan wonŋ nae, k u daa tie nan yinyounŋ nba gal na.5Yonmdanɔ e te k sanpagbonŋ siik! K siit juat k munyuut nyi lnŋ. 6Ten k a yinyienm n baal k yaat n daatai! Yeekin a talban piinu k l ŋmaat en daatai sɔnnü.7Tantl a nuu nba be sanpaapo na; k tünnin bia faatin nyun ciaɔnn ninŋ, k gaalin niisaanm nuu ni, 8K b mɔi nyi faak kunkɔ, k b niiditu tie taanpant na.9O n yennu! N sa yiin yanpaaŋ k donta, N saa donta nan bonmumuat nba mɔk ŋmiit. 10Finnin nba tien kpanbala manfuol, k tinn a tuontunnɔ Daafiid juuk banjai ni, 11Faatl n k bia tinnin niisaan m nü nba k b mɔi faa faak na, k b niidiitu tie faak na!12T waas tie nan tipaani nba kpatl biaŋnba b paɔnŋ ninŋ nae, k t bonpoi tie nan bon nankaala nba fan k fanŋit kpanbal kaanu nae. 13T sinsonii gbie nan jiet buolu buolu, t bonkobit pɔt tusa, tusaa piik, t doi ni;14T naasali pɔt, k ninbɔnbiuk k baat tinm, k t be ti yaamani k wuyiikini ka 15Kaagbennu yennu na.


1Daafiit dont yanŋ: N si dontae, n yennu, finii tie n kpanbal ! N bia si piak a sanne daal kul mɔk-mɔk nan mɔk-mɔk. 2Daal kul n si piakae, k bia dontl a sann yoo kul mɔk-mɔk nan mɔk-mɔk. 3Kangbennuk tie yabint daanɔe k ŋan nan dontl, k u yabint na k mɔk bkinu.4Waas nan nikpelaa k u ii piak u tuonaa nba k u tun, kii muantl u tuongbenŋaa nba jan. 5N si piak a yudant nba yaab biaŋnbaen k yiie ki want a yaalutuk tuonaa.6N saa pak a panŋ nba k mɔk biatu na e, k wann a yabint nba jan. 7B saa wann a ŋant nba bo yab bannunba, k pak a but nba tuak bannu nba !8Kangbennuk tie ninbatinnɔe nan sukulu daanɔ, u k dont wutuol yian ŋaan gbie nan ŋant. 9Kangbennuk ŋanmt nua kul-e, k tuon u tuonaa kul nan sukulu.10A naɔnŋ kul saa donta, k a niŋman kul n pakaa, o kaagbennuk! 11B saa pak a naan baakl po, k wann a yabint po, 12K linte niib kul n bonn a panŋ tuonaa nan a yiikoo, nan a naan baakl na po.13A naan na sii tun be-e yoo kul, k a panŋ na be nanaa binaa kul ninŋ.14Kaagbennuk fient binba ba na kul, k bia sontl binba buan na kul. 15Nua kul ninbinaa goli fin na k a tiem jiet yoo nba janŋ. 16A tantl a nuu, k tien binba kul mɔk manfuol na jiet.17Kangbennuk buut kul tuake sonnu kul ni, k u bia mɔk ninbatinnu u tuon naa kul ni. 18Kangbennuk kpiaa binba yiuu na buole yoo kul, nan binba yi nan b palaa kul; 19U tien binba ŋaamɔ na ba luon linba kul, k bia gbiaa b wuyiknii k tinnitb.20Kangbennuk guu binba luonɔ na kule, k bia tuu biil binba tonnanm na. 21N mob n yin k dont kangbennuk, k niib kul n yin k dont u sanŋann na, yoo kul mɔk-mɔk nan mɔk-mɔk !


1Pakin yennu man, n seek, pakin yennu. 2N saa dont ŋɔɔen manfuol kuul ni. N sii dont ŋyennu e yuo nba kuul k be.3A daa jinkt a dindaann k tie niisaalik. Niisaalik bija k taa manfo-kaangbennuk. 4B manfol gben-te, b siik tinŋninŋe l daal manŋ b luo laa kuul tu gbenne.5Paalmanm u ba jii jacob yennu k u tie u somtua, k biil u dindann kaagbenuni, u yennu. 6U aak tinŋ nan sanpak, mɔɔkl nan l ba kuul be linŋ, u dia ŋant binbeŋ yuokuul.7U bia sommit binba kuul be maaba ni, u bia tie faala damm yet k bia fiaal yuommi. 8Kaagbenu nyuatl jɔɔmi, ŋɔɔe-fiit binbaa ba-ne, k mɔk lomm nan pa-pienn damm.9Kaagbenue guu saamm, ŋɔɔe sommt paakɔɔii nan kpeebi, ŋaan biil biit daamm momaan. 10Kaagbenu-e tie yuo kuul kpanbaal, o sayɔnn yennu, finne tun be l binna nan l binna pakin man kaagbenu.


1Ii dont yennu man ! ŋan k bia tuok nan tin yin dontl yanii k pakɔ. K maan u ŋan.2Yennu ŋanmt jelusaleme, u jent nan b'nba k datai din suolb k yaat nanm nae. 3U tien binba palaa biil nae laafia, k lol'n b fial.4U mi ŋmabila kul kann, k yi ŋmabil kul nan u sann. 5T yonmdaanɔ tie yenjaanne, k mɔk panŋ nan yiiko, k u yanfuon k mɔk bikinu.6Yennu dont binba tie sikinin-mɔnŋ danm nae, ŋaan sikint tondanm na . 7Yinin dontl yanŋ k tul yennu, ii faa biɔk k dont yennu man.8Ŋuae te k sanpagbounŋ duak sanpaapo, ŋuae te bk saak baa tinŋ ni, k te k muat pia juat paak. 9Ŋuae tien bonkobit jiet k b di, k bia tint kinkaliba yuo nba k b yikin kon.10U pal k be tanpalii ni kaa, kuo u pal k mei kunkɔnkɔnna nba mɔk pal paak kaa, 11Ŋaan u luon binba baaktɔ k bia tien yadaa nan u lonciɔnŋ nae.12Jelusalem, pakin yennu, Syonn duo pakin a yennu. 13K maan ŋuae te k a tanmɔkuaka wakii k tien yetŋanin a waat paak. 14Ŋuae te k a tinŋ be liyamani, k te k a jikit jiet k l gbuonta.15U tuo tul u mɔbe tingbounŋ na ni, k linba k u yet na n tun yiama. 16U tuo te k wunn n baa nan gbent nae, k bia yat malin nan tanwunn na.17K te k sakaana n baa nan tansakina na, k sua kaa k sa fit tuok waat nba k u tuo tun na. 18Ŋaan wuu pak mɔ maan, l nyuntana kul tuo buonte, u tuo tun wounŋo k nyun puub.19U jii u mɔ-maanme k tul u niib, k tul Islaael tieb u wannu nan u sennii. 20U k tun n na kaa, k tul digban lia niib na, b k mi u sennii . Pakin man.


1Paakin yennu man ! saanpaapo bona , paakin yennu ! paakimɔ man siannba fɔk paak ! 2Pakinmɔ man, yinm nba tie u malaka nba ! pakinmɔ man yinm nba kul tie kunkɔnkɔnna na !3Pakinmɔ man, yennhu nan ŋmaalik ! ŋmaabila kul n paak dontɔ ! 4Saanpaak nan linba kul be l liik po, nan nyun nba be tinŋ pual ni n paak dontɔ !5Ŋaant k bin dont yennu sann, k maan u mɔmaan ne din nann. 6U te k be bin binbeboa yaayuo siiyuo, u tulib sennii k b kan ban kpeti.7Binba be tingbonŋ na paak n pak dont yennu, nyuun ni bona nan linba kul be nyuun tinŋ kul, 8Muu nan saakaana, sanpagbonŋ nan wunn, nan wonpaaluk nba saak u mɔb.9Juat nan kunkona, tilonti nan kpeki, 10Bonkobit kul, nan li ŋaak ni yab, bonbubokit nan nuani nba juuk sanpaapo kul,11Tingbonŋ na kpanbla nan b niib kul, kpanbaala ŋaaktieb nan balbulanba kul be tingbonŋ na ni, 12Naasinm nan saapaanm, jakpela nan waas !13B kul n paak dont yennu sann ! k maan u sann yab gal saana kul, k u baakl yab gal sanpaak nan tinŋ. 14U te u niib mɔk panŋ k l te k u niŋanm kul dontlɔ, Islaael tiebb nba tie u waas k ki fɔk naanɔ na. Paakin yennu man.


1Paakin yennu man ! yiinin yanpaanŋ k dont yennu ! pakimɔ u niib sinsuuk ni !2Islaael tieb i mɔk palpienn nan wunba nanm na paak ! k sion waas i mɔk kpinkpan muuk, k maan b kpanbl paak. 3Bi waak ki dont u sann, I dont u sann nan gingaana nan yeeli.4K maan yennu pal man u niib paak, k u dont taalasdanm k tienmn nyannu. 5Niŋaanmi kpanm nan yuudant, ki yiikin palmann wuuyikini b nyaanu paak !6K yennu dontl i be bi mɔinii, k juuk banjiai nba di bonciann nae be b nii ni. 7K te bin nyann diigbana, k dat b niib tuba,8K lol b kpanbala nan jaalik k lol b nijaana na nan ku taa, 9K bu b buut nan la sɔb gbonŋ i biaŋnba na a ! yuudant na tie niŋanm kul yaal e . Pakin yennu man !


1Yendu, nme saa fit k kua a jiantu ŋasakak ne ni? 2Wunba tuo fin yendu mɔb, k bia tuun linba tuak. K bia piak balmoni nba be a pal ni.3Wunba k kpalin u lieb, wunba k tuun bonbiil k tien u lieb, wunba k gbiin baa yaa linba.4U yi sin binba k yendu yetib ne, ŋaan baakit binba sak k tuo yendu mɔb. 5Wu kpent u lua bonn u k boi nyuat po, u k kunt monkun ninkpint. wunba tuun linba ne kul kan baa yendu nuu ni.


1Pakin yennu man; pak'n yennu u ŋasaakak ni man; pakmɔ sanpaapo nba k u jii u panŋ k nan na. 2Pakmɔ k maan waa tun tuonjaa na nba na paak. I pak dont u yabint yiiko na man.3Peb'n maatuna k dont tua man; k peb yelii nan naagbai k dontua man. 4Faan gingannaa k waa waak k dontua. I i jii biat nan yelii k dontuo! 5Ii jii duunii k pak dontua. I dontua nan duunii mɔnii bonciann.6Bonfua kul n pak dont yennu; pakin yennu man.


1N yendu I guun! k l maa fine tie n wunwuonbuol. 2N maad kangbennu:"fine yie n yonmaan, n pamann daan nan n janba saakua". 3Yendu niŋanm man u nimom kul nba be ne kul, l tie pamanne n po.4Binbaa tiin k saa tingban yei ne baat nan yubɔnn ne b mɔnypaak. n kan pukin b bokta ne ni. N kan puk b tingbana manyi.5Yendu n mok fin kunkuae fi ne tie nin maa luon linba kul n muun kul be a nuu niŋ ye. 6A piinii nba k a pin kul mok bakitinony. A piinii kul ŋan.7N dont kaagbennu k l maa u ŋmakitilin k nyiok dudukit tienin kpaami. 8Yuo kul n tian yendu po, u be n diitu, k sial ka k saa daamin.9L paak n pal man, n tienɔ niipuok. n mi nan n sie kenken. 10Fine nyintin kuun pany ni; a kan te k a ni monua gbannant n bad koo wun nyit kpien tinŋi.11A sa wannin sonu nba saa man fuol ninya. A benu tie nin kpinkpam muk bonciann.


1Kangbennul gbiintl lanbon sunsona, ii gbiin n wuyikni, gbiintl fabini n ba kin fabin nan balmɔni mogbana na! 2Ki n mont n dɔkt a nunm ni, ki a nunbina n bali n tékikinm!3lii tié kaa bikinnin, a kan la siel n ni. n dudukt ki bé jiiek nan lin ba nyi n mob ni. lii tié kaa bikinnin, a kan Ia siel n ni. n dudukt ki bé jiiek nan lin ba nyi n mob ni.4Fii got niib nba ki bi bontitiét tuuok nan a lanbona na, n tuu suuol n monŋé ki kan tɔkin kpikpiluk danm sanjok; 5n taabana tuuak a sɔnié-é, n taa ki kpat kpinŋi.6N yaaa ki maan a tiénin jiini-é o yennu! gbiintl n mobona! 7Want a lonna, fin nba nyint binba luuon bunbɔl bua danŋ ni na, ki biè nyintib nan a nuu diitu na, bi datai sunsuuk ni.8Guut in nan nungbonŋ n ba guu nunbin jinn na; jiimin ki guulin a buuk ni, 9ki nitont na daa fit tien sièl, datai na kaan lintin ma. 10Bi ki tiin nunbaauk, ŋaan piak dont bi monŋ.11Bi ŋaa lintinma, mi-u ŋmant sian nba po, bi bee, ki luuon yaak bin dat ki sikinin. 12A sa yet a nan yanbɔl nba tuu gu a wun suuol bont wu bik n gal u nunŋ po wun suuolua ki cat-catu na-é.13Kangbennu, fiit some tuuokua ki nyannua! Nyintin tondaanua nuu ni. 14Nyintin niib nuu ni nan a nuu na, kangbennu, dulnya na niib nuu ni! Bi mɔkkint be dulnya a ni-é, ki a ŋant gbié bi puua, ki bi ki luuon na bi yaabuuona.15N y a po, nan maa ki tun biit nan waama na, n saa la a nunŋa; mii yelk yuuo nba, a ninnɔnŋ sii be nannin-mé.


1Ki jiin kangbennu tuuotunnua yanyinna n ba canbaa nba po, nan David, ki bi din pak tul kangbennu yanŋ na lanbona, yuuo nba ki kangbennu din nyim bi datai kul nuu ni, nan Saul nuu ni. Wu pak a:2N luuona, o kangbennu, n panŋ! 3Kangbennu, n tanpiuk, n panŋ bé a ni-é, n fatua! N gutua, panŋ nba nyintin n datai nuu ni, n sanpaapo bunbɔl buuol!4N siié ki piak ma: kangbennu sann n la yabint! ki n yii datai nuu ni wa. 5kuun gbina daan kaané ki lintin, biilu yuuk ki gaal n paak nan nyunpla na;6kaauk gbina daan kaan ki lin tin-ma ki juun bon baankala tulin yaalituk-a7N mabl ni, n yiin kangbennu-é, n yiin n yennué, u naan koko paak, ki u gbiintin kunkɔl, ki n wuyikini paal wu buol wa tuba ni. 8Ki tiny din ŋak ŋaan jekl, ki juut fiaaka bit bit, ki ŋak ŋak, ki maan u wutuol din duowa .9Ki munyuat din nyii u manbona ni, ki mupiénu nan musankuana nyii wu mob ni. 10Wu din dat sanpaak ki nakin nan tienŋ-é, ŋaan sik: ki sanpagbon-bɔk kpietl din be wu taapant ni.11Wu din duo bonfol n ba mɔk kpikpant na paak-é, ku yukl ki wony lin tl nannɔ. 12Wu din jii bunbɔnne ki dɔkin u nonŋ, ki san-pagbon-gbakisil nba gbié nan nyun na, kaan lint u muun po-é.13Ki sakaana nan mukpana nyii ki san nyikin tii ni, wu tuaann po, ki baat tan bɔkint san-pagbonŋ na kigaal. 14Kangbennu tant sanpaapo-waa, ŋua n ba bé sanpaapo na, te ki nuua kul gbat wu kunkɔl, nan sanyikintu-é nan muukpana.15Wu din yeki wu piienii na-é ki bel ki yat n datai na, wa din ŋanm ki pukin saatianii-é ki te ki bi cial.16Ki nyun-tiny dɔkt, ki tingbonŋ fiiaka nyuuant a wutuualk-é kangbennu! nan fuul nyi a manbona ni na paak. 17Wu din tant wu sanpao nuu na, ki suuolin ki nyinnin nyunciant ni;18Wu din nyinnin n dataak nba mɔk panŋ na nuu ni, nan n dataai nb mɔk panŋ na nuu ni, nan n dataai n ba mɔk pany ki gaalin. 19Bi din pikin daalin nba kin duan bé mabl ni; ŋaan kangbennu-é din tie n sonmtua.20Wu tienin sianba yalinmé, wu nyinin damy ni, ki maan wu luuonin. 21Kangbennu tun ki tulin ki saan gaan ma tuak san sunsonn na po-é, n ŋant paaké te kuu jiinin n na;22Kimaan n cɔlin kagbennu senni-é, ki bia ki biil n yennu. 23Wu sennii na kula din be n buol ni-é. Ki n din k nyii wu yiikuo n ba na ni. 24N din ki mɔk jali nannɔ, k biè din suol n mony nan man tun biit.25Bièk kangbennu jiin ki tulin ki saan gaan nan ma tuok bieny n ba-é, nan n nii n ba ŋan bienŋ n ba wu nunm ni. 26Wunba ŋan nan na, a mun tu wann a monŋ nan a ŋan na, nua n ba tuok nan na a tu tun linba tuoké ki tul li daanu a-é,27Nua nba ŋan nan na a tu wannua a ŋante, danua nba ki sikint wu monŋ a mun tun ki tulua nan wa tié bienŋ n baa-é. 28A tuu tinn buolik nba sikint bi monyé ŋaan sikint binba dont bi mony na. 29Fine tienin yentu; kangbennu, n yendu, yentlin bunbonn.30Fine tiennin panŋ, ki fit nyann bi jatuk. 31Yennu sɔnii mantik ŋan paa, kangbennu mobona mantik waa lieel; wa tié magbankonŋle ki tul binba kul jii bi monŋ ki cabua-e. 32Kimaan ŋinié tié yennu, li ki tie kangbennu-i kaa, ki biè tié tangbonŋ, ki li ki tie ti yennu kaa?33Yennu-é tiennin panŋ, kki ŋmaktilin ki tɔkint sanjok nba soni ni. 34Wu te ki n taa tié nan pialɔ tab na-e, ki tuuatin juon jaana pak,35Wu te kin n nii fit ki faa tɔb, ki n kpinkpant mun fit ki daal talbanna, 36a tienin a faabu yiiko-é, ki a diitu na diièin, ki n tien nyaan a ŋant paak.37A tu yalk sanjoko yennii nba ki n som, ki te ki n taapant ki ŋmaan ki kpeti. 38N tuu wei ki bel n datai-é, ki baalib, ki n ki jent ki ki biilibi. 39N tuu faa biilib tinn ni, ki bin gbal fiilu ki n nyannib, ki bi dua n tuann.40Fine tiennin panŋ tɔb ni, ki te ki n datai tunn. 41Ki te ki n datai cial ki nyikin, ki n biil binba namin na. 42Ki bi yikin ki luuon sonmil, ŋaan sua ki gbiinm; ki bi yi kangbennu, ŋaan ku ki tienm jiinu.43Ki n biilib, ki bi naan nan tanbiinii nba ki wonŋ tuu pebl yaat nann na. Ki ŋmaatib nan tant nba tuu dua sanjot ni na. 44Ki a fatin ki n nyii myédanm nuu ni, ki tiennin digbana na dialɔ; niib nba ki n tuu ki mib na, ŋanme ji tiennin baakl. 45Bi cɔlinmin cincimn paak, ki dugbangann waas bontin;46Dugbangana waas tun ki biila, bii nyi bi dugbanpaala ni bi tu jeklé-é. 47Kangennufo, ki n tangbonŋ n la yaabint! ki n taabu yendu sann n la yabint,48Yennu nb kon n paak; ki banŋŋit niib nba tié buol gani na. K nyintin n datai ni! 49A te k n tu nyann n datai, k nyintin kpikpulk daanua nuu ni.50L paak, k n a dont a sann, digbana niib sunsuuk nie, o kongbennu! N sa yin yanŋ k dont fine.


1Dafit dian na k tien yanyina saakab. 2Saapaak want yennu bakil nba tie bioŋinbac k sanpagbant nuatil u niin nba ŋanm linba. 3Daal kul muantil ki tien daal nba waac, nyiok n tuu nyik want yennu bannu nba tie e.4L k tie lanbona ka k bia k tie momaanka t k gbia b kunkɔla. 5T laat b tuona tingbonŋ na ni, b nubilu gbia dunia kul po, sian nba kuu te yentu be. 6Sayniɔkni u tie nan nasimua nba kuan puo paann k nyi u diukni k be nan palmann nan panɔ danua, k saa u sennu. U tuu nyin sanpak nyakl ni k tan saangben u juok liel po ŋaan daat u panŋ.7U tuu nyin sanpak nyakl ni k tan saangben u juok liel po ŋaan daat u panŋ. 8Kagbenu senni tie balmɔni, k bia teek panŋ be fannu. Kagbenu wannu ŋan, k tien nilɔ bannu.9Kagbennu wannu tuak l manŋ, t pala, kagbennu senni yien k bia sonmit nyuɔtu fan. 10A jie kagbenu li tie boŋan na k tu la nan yuo nba k mɔk gbennu, kagbennu yikot tie balmɔni e yuo kul a.11K ŋan k ciel kut tan k man cie siat, nba tuu be sabent ni na. 12Yomdanɔ mi nin nba tie a tuontunnua n la mɔl t sii mɔk nyuat tii waa a mob.13Nme mi u biit nba ku k mi li po? A nyik cab n biit nba k n mi lipo. 14Dɔkint n tub kangbata paak, k b ji daa bat n. n na b ji daa taalin bonciann. 15. Gaat n momaan nba nyi n mɔb ni fanu nan ma duki lin nba pal ni a buol na. Kangbenu fin ne tie n somtua nan fietua!


1Yanyin bat nba Daafiit yanii. 2Kaagbennuk gaal a meitii dabiil daal, sakob yennu sann n guulaa!3A fatuu n nyinyennu ŋaak ni k baal, k siion duo ni wun diaa! 4Wun tiat a piinii kul po k gaal a malunŋ5Wun tulaa a pal nba luon linba, k bia gbien a maalin kul! 6T kpam a fiilu na paak, k dont linba tie te ninnɔnŋ na yennu sann paak, kaagbennuk gaal a puotii kulaa?7N ban nan kaagbennuk tinn wunba k b muan kpan u paakaa; u gaal u meitii sanpaapo, u ŋant binbe buol na, nan u nidiitu panŋ na sonmil ni. 8Nisiab duo b taanii paake, k lieb duo b taantolt paak; tim ŋanin tuyiin kaagbennuk, t yennu sanne.9ŋanm tuu pɔle, k bia baa; k tim ŋanin siie sanpaapo, k ki dam.


1Yanyina saakae yin yanŋ na. l yanŋtie Daffid yanŋe. 2Yennu kpanbal na kpanme, k maan a tul'ɔ panŋ a. u mɔk palmann k maan a sonm'ɔ k u la nyannu wa.3A gaal'ɔ k tul'ɔ lin nba k u luon na. a k min'ɔ li nba k u boi na po. 4A baal u buol k tul'ɔ yet ŋanm a. k yulm'ɔ naan folk.5U boi manfuol po k a tul'ɔ, lin nba saa fɔkt, k kaagbennu. 6A sonml paak e, k u yudant na yab, k te k l ŋan k bia mɔk yükuo.7A te k u tie nil'ɔ nba k a yat yetŋanm u paak yuo kul u paak yuo kul. k te k u mɔk palpienn, lii tie k a be na'u. 8Balmɔni k pal na duu yonmdaanɔ paak, k yanbt yennu nba be sanpaapo na paak k u kan baa.9OO kpanbal, a nyann datai na waa k a nuu saa nyann binba nan'a. 10K a saa juo'b musaakau ni, yuo nba k a baal'b. n t yonmdaanɔ wutuol ni u muu n di'b.11U saa buont b yaabuonna tinŋ na paak, niib nba tie b buolu ni. 12Lii tie k b kpaan a bin biil'a, k bɔli lun'a. b kan fit tien sial.13A saa yek'b a pieni na, k bel'b k bin cial.


1N yennu, n yenn be k a nyikinmii? k n mɔ fabin k luon a sonmil k a k tulin sonmili. 2Yennu, n bui yonnu nan nyiɔk kul, kk fuoi ŋaan k a k tulin jiinu.3ŋaan fine kal a naangbuonŋ paak k tie kasii, k Islael tieb dontila. 4T yejanm din tien fine yada b din tiena yada, k a fielb. 5B din yi a sann, k laat fielu, k tiena yada k k kɔnŋit a sonmil.6N ji k tie nisaalik kaa, n tie nanwubile. k niib piak k butinin, k bia salikitin. 7Bin nba kul laatin, k b salikitin, k sukiin, k laan, 8K yeen a, u tien yennu yadae, ŋant yennu manŋ n fielɔ; yennu manŋ i luonɔ, bee k u kan sonmɔ?9Fine din t k n saa naa malin sonna, k t k n tiena yada, n sanpantik ninŋa. 10N ma a pake dal nba k n naa malin nawa, k a tie n yennu nba guu yuo kul.11A daa fɔkitl nanin; wahala baala, k sua kaa k saa sonmin. 12Datai bonciann lintima, k tie nan najai na, k naan nan naajanyitii nba nyii Basaan tinŋ ni na. 13K b yatl b mɔi a bin patin, k l naan nan yanbɔl nba tuu yaatu mɔb na.14N panŋ gbenna, k n tie nan baa tuu kpaal nyun, k lin yat tinŋ ni na, k n kpaba tukit k nyi dukina ni, k wuub tie nan kpam nba tuu nann na. 15K n kunkɔl kol nan tankoont na, k n lanm tab dindak ni, k a nyikin tant ni nan n kpoe na.16K nibiit lintin k tie nan bɔjuote tan k linkin na, k lont lont n niipant nan taapant. 17K n kpaba kul nyuaan, k n datai goliin k kpanm;18K b bil suka k bil n liant. 19Yennu, a daa fɔk nanin, baat yian k tan fatin.20A fatin k man nyi kuun ni; a nyinnin bɔi na ni. 21A fatin yanbɔla na ni n panŋ gbenna, k a nyuinin naajanyiati na ni.22K n saa wann n niib faa tun ŋanm nba k tulin, k n saa dont a sann b tintaanu ni. 23Yinm nba tiin yennu jaaŋmanii, ii dont u sann; yinm nba tie Islael tieb, ii jiantɔ.24U k yeen talas danm nba be mukil ni, u k nyɔl nyikkib b wahala ni; u lekin u nunm b paak, ŋaan gbiintil k tienm, yuo nba k b fabin k tukɔ. 25Nibul tintaanu niŋe k n saa paak, k jiin n pinii nba k n senn mɔsonn na k mann malunŋ niib nba jiantila na tuann.26K talas danm sa di k gboo b yamani, k bin nba bal yennu buol saa pak u sann, bin mɔkt nan yuo nba kaa gbennu. 27Digbana na kul saa tial yennu po, k buolu kul saa jiantɔ.28Yennue tie kpanbal, k dia digbana kul. 29Kalinbaan danm kul saa gbaan u tuaan; k jiantɔ.30M aal paanu nba tan saa fiil saa jiantɔ, k b tan saa pak tul maal paanu nba saa fiil na k jiin yennu po. 31B tan saa yet niib nba k b saa malb na a, yennu fiel u niiba.


1Daafiit yanŋ. Yennue tie n gotitɔŋanɔ, n kan ban k pɔt sial. 2U te k n n fɔi sianinba mɔk jiet, k ŋmaaktlin k saa naanin nyunŋaalin buol.3U paatin siek, k te k n tɔki balmɔni sɔnnu ni, u sann paak.4Yuonba k n sonm kuun yinyuunŋ ninŋ, ŋaan n ki ŋmaami, k l, maan u be naanin: k dia a daanmil nan a patu na k tiennin palcienn.5A sent jiet n numpo, ki n daatai laat, k muan kpan n yuul paak, k l gbie k muan.6N n, n mi nan bonŋann nan a ninkpabɔnŋ sii be naanin, n manfuol ni kul, ki n si be a ŋaak ninŋ n manfuol kul ni nan n daa juontu.


1Duniya na tiengbuonŋ na bimba kul kua l ni ne tie mi kimokgbennu yale. 2Kiman u tie ki muaka na kpennii tie lii fiakil.3ŋmee sa fiint doo kimokgbennu jual paaki? ŋmee sa kua u kasii ŋasakak ni. 4K tie dan sianb nba kii bi niin ka juonkitii k tie palpienn danm, k k sie muopola.5Kimokgbennu piisin sii be i paak. k sa tinni. yennu niimba tinnu paak. 6L nibuolu tie binba jiantil jennu, k luon yennu num na Jacob ne.7Luotil i gana, ne ma; luotil yaayuo ni gana ne. ki kpanbaljaann ne kua. 8ŋmee tie kpanbaljaann manŋi? kimokgbennu panŋindaannɔ; ki kɔɔn paakit tuabii.9Luotil i gana, luotil yaayuo ni gana ni gana ne k kpanbaljaann ne kua. 10ŋmee tie kpanbaljaann manŋi? kimokgbennu kukuatua: ŋɔɔe tie yabint kpanbal.


1Dafiit yanŋ. n yonmdaanɔ, n mei a nan n pal kul. 2N yennu! fine k n du a paak: a daa te k fei dimi! a daa te ki n datai pal man n binbenŋ paak. 3Binba b du a paak kan ban di fei; binba k du a paak ŋanme sa di fei.4N yonmdaanɔ! waantin a sɔnnii; tumii a sɔnjot. 5Tumii k mii be a balmɔnii ni, k maan a tie yennu nba tie n tinntɔ, fine k n pal du a paak yuo kul.6Yennu! tiat a niinkpaabanŋ nan a ŋant po, k l maan l kagbennu. 7A daa tian n naasint biit po nan n bonkpeta po, k l maan a ŋant paak , n yonmdaanɔ.8Yennu ŋannae ki bia tuok. l paake tien k u want biit danm u sɔnnii. 9U dia binba siikint b mɔnŋ nan balmɔni, k bia tumiib u sɔni.10Yennu sɔnjɔt kul ŋannak u bia tie ninkpanbanŋ nan balmɔni daanɔe, k tien binba dia u senni nan u mɔlol na. 11K l maan a sann paak , o yennu! k a sa nyik n biit k caabin, k l maan a ŋan.12ŋmee tie nlɔ nba ŋmaan yennu? yennu saa wannɔ sɔnnu nba k u sa ŋann. 13U ssiek si be ŋant ninŋe, k u buolo sa yent duo na.14Yennu ŋɔsiinbae tie danm nba tiinɔ, k u mɔlol na tienm kpaanmi. 15N goliyennue yuo kul, k l maan u sa nyinn in bonbil ni. 16Gotlin k bia tinnin ninbaɔk, k maan ka sonmintɔa k bia tie talas daanɔ.17N palbiil pukie, nyintin n ninbatil ni. 18Gotl n wahala nan n ninbatl, k nyik n biit k caabin. 19Gotl n datai nba yab biaŋnba, nan baa waan nan nanŋ nba.20Guutin siek k bia tinnin! k daa te k n yan ŋmat; yuonba k n bal a buol a man tan gul. 21ŋ aant k bonŋane nan a balmɔni i guun,k l maan n dindann kul ga a paake.22Yennu! tiint a niib Islael tieb kul bi niinbaatl ni.


1Kaagbennu a bu balmonni buut k tulin kimaan n sonm ŋantinnie n jiin monŋ k tula. k k bilisii naana. 2Kaagbennu maant n pal ŋan bikinin kaatil n binbenŋ nan n duudukit nan n palni. 3Kimaan a baalik be n tuann po kin sonm baalimonni-ni.4N k kaal nan niib nba tie faakidaanmi kuo k mɔk luol siali. 5N yiisin binba kaal k tuu kpenta n bia k kaal nan niitonttii.6N nii tie kasie, k n be a malunŋ binbintl buol, o kagbennu yennu. 7k yiin yanii k tontila, k want a bakitinaonŋ tuona kul. 8K mɔk gbennu n luon ŋaak nba k a be na. k li tie siaminba; ka baakl be a.9Adaa biilin k kpab nan tuombiit danmii daa tie nan faa tie niikpilit bianŋba na. 10Bi tie niib nba k bii mii tie kuukpiilite k bii nii gaan fuobit piinii.11Mi ŋalin sonmil tuoka, e a fantin k bia tiinni. 12N taan nyii ninbɔnŋ niwa. k mɔk gbennu niib tintaanu buol n donta; a sann.


1Yennu e tie yentu; k bia tie n tintua; n kan tin sua jaŋmanii Yennu e dia n manfuol, k n jiii dii tin ŋmee jaŋmaanii ?2Yuo nba k tondanm nba tie n datai na ii baal a bin kpin; b sii gbiatile k baa tinŋ ni. 3Li tie : k niib set lintin : ŋaan n k tin jaŋmaani n datai lekii pikinin , n kii tin jaŋmaanii, Yennu k n tienɔ yada.4N boi n Yennu bon yenn kua po e, bon yenn kua k n luon; n luon mii be Yennu ŋaak e , n manfuol kul ni. N luon mii balii Yennu ŋaant nba tie bianŋinba ŋaan bia boiɔ u sonmil po.5K maan u tu saa bɔlin n wahala yuo; kdɔkin n paak u ŋaasakak na ni, k bɔlin fannu k donnin jɔfuok paak. 6K n saa nyann n datai nba lintin na, k u ŋaasakak ninŋ e k n saa nyikin nan kpinkpanmuk. K mann maalunŋ, k nyin yanŋ k dont Yennu.7Yennu gbiintil k tulin yuo nba; k n yiina; tinimin ninbauk k tulin gatu. 8Yuo nba k a yet a baat k tan jiantin na: k n yet a n baat e.9A daa bɔlii a nunm nanin; a da dont wutuol n paak; kuo k biel k nyintin a dabili; n tintua fine tun k tie n sonmtua, a daa yienin k nyikitin mi. 10K maan baa nan n naa ii yetin ; ŋaan fin Yennu saa galin maa.11Yennu wantin faaluon linba, k n tun tula k ŋmaakintin sɔnu nba ŋan k n tɔkin. 12A daa ŋanin k te k n datai tun baa luon linba k tienin : k maan faak siala danm fiil k biilin k nyint ma biit.1314N min nan n sii be n manfuol ni, k la Yennu bonŋaana tinŋ na paak. Cient Yennu yada vien a pal, k lii wakii; Tient yennu yaa.


1Daafiit yanŋ, kaagbennu ! n yikn k tien fin e. N tanpiiuk ! A daa kpaa a tuba kaa, gbiint n yikni. N sian nan li tie k a jiin n ŋaan yaat, mii tie nan din nba siik buotuk ninŋ na. 2Gbiint n fabni yuo nba k n yikn tien a, yuo nba k n dont n nii a ŋaak po.3A dont wutuol tondanm nan niib nba k cɔln paak bin nba pak manu maan, ŋaan subni gbie b pala ni. 4Pab k lin janŋ nan b tuona nan b subin-bontitiet. A jiinm, nan baa jii b nii k tun bannu nba . Tul'b paak nba janŋ nan m. 5K maan b k fiin kaagbennu tuona po, waa jii u nii k tien lin nba, wun tut lu k ji daa fiint.6Yetŋam, tie yonmdaanɔ yal e. K maan u gbiin a yikni. 7Kaagbennu tie n panŋ, k bia tie n naagbankɔnŋl. ŋua buol buol e k n pal be, k u sonmt'n k n yiin yani k dont'ɔ. 8Kaagbennu e tie u niib panŋ ŋua tie tanpiiuk nba k u niganntua nyint u niib lenŋ.9Fiel a niib, k yat yetŋanm a faal paak, ii tie b pekpaalk kii guub yuo kul.


1Jennu waas, pakin kaagbennu man, 2Tulin kaagbennu yudant u sann paak jiant man kagbennu nan bona nba kaa jɔknt paak,3Kaagbennu tant nyun paak, k yudant yennu te k saak tian k kaagbennu be mɔgbenŋa paak . 4K kaagbennu kunkɔl mɔk panŋ bonciann. kaagbennu kunkɔl mɔk baakl. 5Kaagbennu yakti kpeki k kaabennu kunkɔl yaktl Liiban kpeki.6K te k kpeki manŋ juukt mobt nan naabis na, k liiban siilion yuuk mobt nan mɔnaapani na. 7K kaagbennu kunkɔl tant k mupiennu nyi. 8Kaagbennu kunɔl te paanpieonŋ jekl, kaagbennu bia te k kaades paanpienŋ jekl.9Kaagbennu kunkɔl te k piali maal, kunkɔl na bia te k fual tituut siil k bin binba be yendɔunŋ ni na yikn a: yudant! 10Kaagbennu din be u naan binbintl paak noe nyungbieuk yuo. Kaagbennu be u naan binbintl paake, k dia u naan nan yuo nba kaagbennu.11Kaagbennu tien u niib panŋ. kaagbennu yat yettŋanm u niib paak, k te k b mɔk palpienn.


1Yanŋ na yin k jiin Dafiit ŋaak, luotu poe. 2N dontl'a, oo kaagbennu, k maan a lot'n nyun ninŋa. a k luon k n datai ii mɔk palmann n paak. 3Kaagbennu n yennu.4Kaagbennu! nyinn n siek kpientinŋ k donn'ɔ waa, k ŋanm tul'n manfuol, k fɔkn'n nan binba sii buotuuk ni, 5I yin k tul kaagbennu, yinm nba luonɔ, yin yani man k dont'ɔ u ŋant paak.6K maan u wutuol k wei, ŋaan k u ninbatinu wei manfuol kul ni. mɔni baal daajuok o, k palpienn baat sanyiaɔk. 7N din yienna: n mɔk gutua, n kan ban liant. 8Kaagbennu ! a ninbatinu paak, a tul jual paak n be panŋ, k bɔl'n a nunmpo, k yan ŋmat.9Kaagbennu! n yikn boi a po n baln kaagbennu. 10Ai kpii'n a saala bee l paak ü? Ai sik'n buotuk ninŋ i, tant tie dontl a buol ii?11Kaagbennu, gbintl, k tin'n ninbaaoɔk. kaagbennu sonmt'n. 12A lebt n fabni k tien palpmann. a nyinn'n kuun palbiil ni, k tulin palmann.


1A buol e, yonmdaanɔ, k n luon sonmil, guutin n siknin mɔnŋ ni yuo kul. Nyintin, k maan a tie niŋaanɔ e . 2Gbintlin, k baal k tan fatin. Fine tie n sonmtua nba waki k guun, k tie ŋaak nba mɔk panŋ k fielin.3Fine tie n sonmtua, a nyinin ninbɔnŋ nan bonbil ni, a sann nba ŋan nan baakl na paak, fine ŋmaktlin k bia guun. 4Fine fatin tanbal nba k b pii k guunin na ni, mɔnni, fine tie n sonmtua.5A nii nae k n jikt n siek k kubnt a fielin, yonmdaanɔ, yennu nba tie balmɔnni daanɔ. 6N yiitin faak yennii jiat-tieb nae, ŋaan min ŋanln, n mi nan fine tie yonmdaanɔ. 7A lonm paak t k n waa nan palmann, a laat n maba k a bia mi n ninbaatl nba tie.8A k nyinin datai nii nii, n nuunm ni, a lɔut gingaan ŋaanuue k tulin. 9Tinimin ninbanŋ, yonmdaanɔ, k maan n b ninbaatlnie. N ninbina bak nan mɔni waa, n kinkɔl nan n nɔak cɔnka.10N manfuol juontl nan nyun-nyuute, k n bina juontl nan wahala. Biite t k n buon n panŋ, k n kpaba banŋ. 11K n datai kul nan lieb kul dian diabik, bin nba tie n yɔsin nba k b tiinin jaŋmaani yuo nba k b sɔnnu paak, k cial ŋaan nyikn.12K sua kul tanm n po nan n kpoe na, k n j tie nan bont nba bit k b lu na. 13N gbia k ni bul laan k biilin l kul po k suo suolu k jiin n po, k taat a bin nyinn n manfuol.14Yonmdaanɔ, n du fin kunkua paak e, k yet a: A tie n yennu ! 15N daa kul be a nuu nie; fielin n datai nba waa a bin biilin na nii ni. 16Ŋaant k a manuunm mi be a tuontunnɔ paak, k ji a lonm na k fielin.17Yonmdaanɔ, a daa t k n di fei, min nba mɔn k yia na. Ŋaan ŋaantk niibit manŋ n di fei, kaat ni. K kua kaat ni na kpienm na ŋmiŋminn ! 18Fai danm, ŋaant k bin kpant nuui, k maan b piak k jiint niŋaanɔ po nan japaat kancɔlnt nan biilu.19A ŋant yab bonciann k a ji k tul bin nba tiin na , bin nba gul a buol tingbouŋ na kul po, a gbienn a ninkpabauŋ. 20A tuu bɔlbe sonna a nuunm po, k fɔkt nanm buuti-buuti danm buol. A tuu saan nanm siannba ŋaane k b fɔkt nan biit danm.21Pakin yonmdaanɔ, k maan u lonm nba k u tuun lin nba ŋan yuo nba k n be nibiit sunsuuk ni ! 22K jaŋmaani bo suolin k n yet a: N ji k be u nuunm po nanɔ, ŋaan k a gbat n faabni yuo nba k n yikin k mei'a.23I luon yonmdaanɔ man, yinm nba tie u niib na, yonmdaanɔ guu u niŋanm na, ŋaan daal kalbaandanm tuba nan laa kpaab bianŋ nba na. 24I waki man, ki mɔk gbankul, yinm nba kul mɔk dindann nan yonmdaanɔ na.


1Palpienn tie danm nba yennu nyik cab b yanbɔnm, k bia piin b biit na yale. 2Palpienn tie daanɔ nba k yennu k paak nan u tun k biil, k u bia k mɔk kpinkpaani na yal e.3Yuo nba k bo ŋmin k k fiit wanna n biit, n gbanant bo banŋe k ka panŋ, k maan fabniinba k n fabn dal kul m paak. 4A ji a nuuk daaln tubl yennu ni na nyiɔk kul, k n panŋ gbenn nan yenkonin yuo muat na.5K n ji fiit n biit k wanna, n k bɔlaa n tuonbiitii. N yet:N saa paak dont k tul yonmdaanɔ saa nyik cab n biit.. 6L paak wun nba be fanu nana, wun miala yuo nba k u be muukil ni, lii lenŋii pil nan nyunpana na, ŋaan lin kan tiena sial.7Fine tie n gungul buol, k a saa nyinin wahala ni, n saa yin nyinu yanŋ k tula k maan fine guun li kul po. 8N saa tumila, k wanna sɔnnu nba ka saa tɔnkin, k kpanna k bia sii guu'a.9A daa tie jatuk nan taanm kuo bonŋ nba k mɔk yan, ŋaan k b ŋmaatl'ɔ nan tanbobit nan tangalika, ŋaan sial k bat'ɔ na. 10Nuɔnbiit daanɔ saa di fala nba ka kann, ŋaan yonmdaanɔ lonm si guu bin nba tiennɔ yada na yuo kul.11Ŋaan yinm nba tie niŋanm na, i mɔk palpienn ki kpanm kii mɔbt, k maan yonmdaanɔ nba tun lin nba tuli na paak. Yinm nba sak u mɔb, i yin yani ki yikin nan kpikpanmuk.


1Niŋanm, i kpanm man kaagbennu ni !Dontl be niib nba tuok fanu paak.2Ii faa kɔnn k tul kaagbennu niipuok, ii dontɔ k faa biaɔk k tulɔ.3Ii yin yanpaanŋ k tulɔ ! k faa bonmumuant fanu k bia yikn nan i kunkɔla !4K maan kaagbennu mɔmaan tuok, k u tuona kulgbient nan teknm;5U luon balmɔni nan teknm; k kaabgennu lonm na gbie tingbounŋ na. 6kaagbennu mɔmaane k u din jii k tak sanpaak, k jii u mɔbona k tak b kunkɔnkɔna kul.7K u taan mɔkgbenŋa nyun bɔyennu kua buol, k u taan mɔkgbenŋa nba sumii na bɔyenn kua buol.8ŋaant k tingbounŋ na kul n jie kaagbennu ! k tingbounŋ na niib kul n jekl u tuonn! 9K maan u pake, k bonn manŋ baal ; k u tul mɔb, k u be.10Kaagbennu ŋmat tingbounŋ na tieb dudukt, k biil buolu manŋ lola; 11ŋaan kaagbenu pal ni lola see ken ken yuo kul , k u tuun waa luon bianŋ nba yuo n tuu yuo kul. 12Palmaan be duo nba k kaagbennu tie b yennu! palmaan be buolu k u ganib k b tie u faal!13Kaagbennu be yendɔnŋ ni , ŋaan tibin got k la nisaalk waat kul; 14u be siam nba k u ŋaak be na ŋaan goli tingbounŋ na niib kul, 15ŋuae nan b pal k mi baa tuun linba kul16L k tie kunkɔkɔna janm nna kaa saa fit tinn kpanbal, l bia k tie panŋ janm nna kaa saa fat kunkɔnkɔna saa kua;17Tɔb taanm kanfit te k nyanu n baal, nan u panŋ kul ŋaan u kan fit tinni.18Gotl man, kaagbennu ninbinn be binba jieu paak , k bia be binba guu u lonciaɔnŋ na paak, 19K nyinn b nalmi kuun ni , k bia te k bii mɔk manfuol kon yuo.20T nalinŋ maa kaagbennu paake; ku tie t tinntɔ k bia tie t naagbankɔnŋl. 21K maan u nie k t mɔk palmann, k maan t tien yada u kassi sann na nie22Kaagbennu ! ŋaant k a lunm i be nan tinm , nan taa maa t dindann a paak bianŋ nba na !


1Yuo nba k u jii Abimelik jatt k tien Davit nuu ni na , k u ji fiil k saan bel b.2Yuo kul n sii tien kaagbennu niipuoko; k u dontl sii be n mɔb nie yuo kul ! 3k n nalinŋ n la dotl kaagbennu buol ! k te k yulɔndanm i gbat k bii mɔk palpienn !4Taantin man k tin pak kaagbennu ! t dont man u sann . 5N kpaan kaagbennu, k u jiin ni; k fat nyinni jaŋmaanii k golii ɔ , 6t sii be palmaann nie , k t kan ban di fei.7K yubɔndaanɔi fabin , kaagbennu saa gbat , k nyinnɔ u falakul ni. Kaagbennu malaka guu binba jieu , k nyint'b danŋ ni . 8Bikint k got k la kaagbennu nba ŋan bianŋ nba ! palmann be wunba kpaan a wun gul u mɔnŋ u buol. 9Ii jie maan kaagbennu, yinm niiŋanm ! ki maan binba jieu sial kan pɔt'b.10Yanbɔlbit saa fit kɔnŋ jiet k kon n suol'b , ŋaan binba kpaan kaagbennu na b kan kɔnŋ bonŋana.11N waas baal man , k gbiint'n ! n saa tumii kaagbennu jijiet .12I ŋmie luon manfuoli ? K luon manfuofuok nan pamaann nii ? 13Suol a lanm nan mabiit paku , k a mɔgbanaa daa fa faak; 14fɔkt a mɔŋ nan tuonbiit , ŋaan kii tuun ŋanm ; ki kpaan yuokul kpalmaatl.15Kaagbennu ninbina kpaa niŋanm paake , k u tuba bia gbiin b fabinii. 16Kaagbennu ŋmant puol k tul tuonbiit danm , k te be maalin bot tinŋ naa paak. 17Yuo nba k niŋanm fabin , kaagbennu tuu gbaat , k nyinn'b d daami kul nii.18Kaagbennu kpia nan binba paala biil na, k bia nyint binba k b sei banŋ.19Daamii baat niŋanɔ yenn yuo , ŋaan kaagbennu n nyintɔ yuo kul. 20U guu n kpaaba kul k baa nan yenn k jitil.21Yubɔnn kpi tondannɔ, k niŋanɔ daatai saan la tubbdatu. 22Kaagbennu tint u tuontunaa nalmii, k binba kul guln u buol na kan la tubdatu


1Kaagbennu lekn bin nba tuu lekn na. Kɔn k nyann bin nba kɔn nan'n . 2Jiin naagbankɔnŋa bonbit nan bonsaaka k fiil sonm'n . 3ŋak kpann nan pajamɔliemi bin nba waan paak ! yet n siek a: a fielu tie mine !4K n fei n suol k bia ŋmat bin nba luon k bin kpin ! k bin nba duki n ninbɔnŋ po, n ŋmat nan wutuol ! 5ki bii tie nan wounŋ nba tuu jii muat nba na.K Yennu malaka bel'b. 6K b sɔni n gbie nan bunbɔnn nan ŋalnt, k Yennu malaka waa kii biel'b!7K maan b jii b janlaant k tien buotuk paak k dɔkn'n.B gbiil a bin kpi'n k i ka paak. 8ŋmatl n baal'b k daa mi baa jii b janlaant, k dɔkn buotit nba paak, bin baa l ninŋ, kii be ŋmatl ninŋ.9k n siek ii be palpienn ninŋ, kaagbennu ninŋ, k u pal ii man u fielu paak . 10K n kpaba kul saa ŋmat a: kaagbennu, ŋmee saa fit ! nan fin, a fiel yubɔndaanɔ panŋ daanɔ nuu ni. K fiel yubɔndaanɔ nan talatdaanɔ fat-tua nuu ni i?11Faak-siala-danm fiil : k boi'n lin nba paak k n mi bi po. 12K jii bonbiil k pa bonŋann paak.N siek ji be u kua e .13ŋaan n datai nba tuu yia, n lia gbatuok, k sikn n siek mɔlolu nin k mei Yennu k k nak. 14N tuu tie nan b tie n yuak kuo n ninja na e, k b palbiil ni nan n naa e kpo na, k tiib nan pa biil.15ŋaan l i tie k n yaan nba a, ŋanm tuu mɔk palpienn k tikl lint'n, b tuu tikl lint'n k n k mi, k kɔn nan'n. 16ŋaan nan l buol nibiit nan bin nba laa niib k dont wutuol k ŋman nyana nan'n.17Yonmdanɔ, l i tie k a goli nna ?Kɔn n siek paak k guuI'n, k guul n manfuol yanbɔlbiit buol ni ! 18N saa dont a sann tintaancaɔnŋ ni, n saa dont'a nibuolu bonciann sunsuuk ni.19K n datai, bin nba kul be biit sɔnu ni daa mɔk palpienn n binbenŋ paak. K bin nba kul nan'n daa suuki l i tie k b la'n . 20K maan b k pak manu maan, b duki tanpant dudukt e k jiin bin nba be manu ni paaK.21B tuu yaat b mɔi k laa'n e a : Ah! Ah! Ah! Kaagbennu a nyuan, a daa ŋmin kaa! 22kaagbennu la foktl na'n, 23fiit guan ni fiit k kɔn yiikuot pak, N yonmdanɔ Yennu kɔn n paak .24Jiin a balmɔni buut bunu k bu n buut, k b daa mɔk palpiennn paak! 25K b daa yien b pala ni a: Ah ! taa tuu luon lin nba e na ; k b daa yien a b nak'n. 26K b kul n di fei, k lin ŋmatib, binba kul fil n paak!27Bin nba kul mɔk palpienn Yennu buut bunu paak, bi yikn palpienn wuyikni k b pala ni man! k bii yien yuo kula: kaagbennu sann n do ŋua nba luon tuontunɔ paak . 28K n mɔb sii piak a buut bunu po, k piak a donta daal kul.


K 1Dafiid dian k tul yanyinna saakab . 2Tonu daanɔ yetuk maan be n pal ni, u k laat lin nba paak k u tiin Yennu.3K maan u kpann u mɔnŋ. K nak u biit, ŋaan luotl nanŋ sɔnu. 4Maan nba nyi u mɔb ni tie ŋmabl nan faaɔk o. U k tuot dudukŋant nan bonŋann.5U duanu ni u duki ŋmabl po e, u tuak sɔnu nba k ŋan e, u k nyikt bonbiil. 6Kaagbennu faa goli bonŋan bannu nba yab baal sanpaak a. K faa k lebt'l bannu nba yab k tuu sanpagbant a7Buut bunu nba tuonk bannu nba tie nan Yennu juat na e, k a buut tie nan buot sunsunŋ na. Kaagbennu a fie niib nan bonkobt. A guulu ŋan bonciann, Oo Yennu! Nisaali gul a kpinkpant maiu ninŋ e, 9k b di kgbuot a 8ŋaak ni, k a nyunt'b a palpienn kpenu ni .10K man a buol e k manfuol jatounŋ be; k a yentu paak k t laat yentu. 11Tant a guulŋanu bin nba mi'a paak, k a balmɔni ii be bin nba yaa pala tuok paak! 12A daa te k japadanɔ n baal'n, k tondaanɔ nuu daa te k n tiin! L buol k bin nba tuun bonbill baa, B caat baa e, k ji kan fit fiil .


1A daa dont wutuol nibiit paak, A daa mɔk finfin biit a danm paak . 2Balmɔni, b saa kuol yian nan muok ne e, k mɔnn nan mɔmiok na.3Ii duu a yonmdanɔ paak, Ii tuun lin nba ŋan.ŋanne k a sii be duo manŋ ni k sial kan tien'a . 4ŋaant k a pal ii man kaagbennu paak k u saa tui'b faa luon lin nba.5Jiin a manfuol k cab a yonmdanɔ, ii duu u paak k u saa tun tul'a. 6U saa te b bann nan a kaa biit nan sanyiak ni yentu na, k faa yaa lin nba ii yien nan yensiikn Yennu na.7Ii ŋmin yonmdanɔ tuann k guu'u. A wutuol daa do wun nba k l ŋan u po paak; A wutuol bia daa do wun nba tie tingbantuk paak.8Nyikn wutuol k a pal daa bie, sikn a yan, ŋann i kaa, l kan juont bonŋann. 9Balmɔni bin nba tuun bonbiil Yennu saa jiin'ma. ŋaan bin nba duu younmdanɔ paak, ŋanme tan saa yent duo manŋ. 10Yuo waan-minna tenn; nibiit ji sii kaa. A tan saa got faa tuu be sian, k sua sua kaa.11ŋaan niib nba k tie nijaan e tan sii jen duo manŋ, ŋanm e tansaa di manu nba yab. 12Nibiiuk gbi tingbiituk wun nba cɔln Yennu paak . U nyiitl u nyna e, k wantɔ u ninmɔnn. 13ŋaan yonmdanɔ ŋanin laa nan nibiiuk o, k maan u nyuan u buut daal k l baat e.14Nibiit ŋanin tu jii b kpana e. B tuu gol b talbana e, k kpi nibadaanɔ nan talatdaanɔ . 15ŋaan l kpann saa ŋmat yek nibiiuk pal paak e. K b talbana n kɔnn.16Wun nba cɔľn Yennu talas kul mɔktuk cie nibiit kul mɔktuk. 17Balmɔni nibiit yikuo saabiil, ŋaan Yennu guu bin nba cɔln'mɔ.18Kaagbnnu ban balmɔni danm daa po,k b faal kaagbennu. 19B k di fei ninbonŋ ninŋ, k kon ii mɔk'b, b tuu gbuo e.20ŋaan tondanm saa kpo e, k kaagbennu datai nba tie nan bonkobt kpaa buol nba ŋan, b saa bot, b saa not nan munyuut na e . 21Tondaanɔ tuu kpent, ŋaan kan jin k niŋanɔ di suklu k bia tien.22K man bin nba k kaagbennu yat yetŋanm b saa ŋanm yent duo manŋ, k bin nba k u pol'b mɔb kan la l duo. 23Kaagbennu paak e k nilɔ taa paal, k u pal man u sɔni paak, 24Li tie k u baa u k kpaknt tinŋ ni k man kaagbennu dia u nuu.25N din paan e, ŋaan n ji kpet a, N k mi la k Yennu nyik niŋanɔ. K u yaabuona tan mei jiet . 26Yuo kul niŋanɔ, tuu di suklu e , k bia kpetl nii k yaabuona be mɔk yetŋnanm. 27Nyikn bonbiil ŋaan kii tuun lin nba ŋan, k tuun kii be yuo kul.29K man kaagbennu luon wun nba tuok e, k k nyikt niŋanm. U tuu guub e yuo kul ŋaan ni tont yaabuona ŋanin, u tuu lub e. 28Niŋanm e tan saa yent duo manŋ kii be nan yuo nba kaagbennu 30. Niŋannɔ mɔb pak yanfo maan e, k u lanm maat lin nba tuok.31U Yennu senni be u pal ninŋ e, k u taa k jekl. 32Tondaanɔ jaan niŋanɔ e, k kpann wun kpi'u. 33ŋaan Yennu k cabt k bin kpi'u, k k tuok k luo'u l i tie k u mɔk buut34Ii daan kaagbennu ninŋ, kii tuak u sonnu, k u saa donn'a, k tul'a duo manŋ; k a saa la k bin nyik nitont .35N la nitonŋ u panŋ k u lat nan tiik nba tuu bint na. 36K u gal, k ji kaa, N kpaanɔ ŋaan n k la'u37Ii cakn niŋanɔ, ki goli wun nba tuuok. Daanɔ nba baat nan manu mɔk dindann wonn po. 38ŋaan mɔyetdanm kul saa buot e, k b kii mɔk binbeŋ wonn po.39Niŋanm fielu nyi kaagbennu buoi e, ŋuae sii tie tanfiaɔK K bonbiil yuo 40kaagbennu tuu somt'b e, k bia nyint'b.U tuu nyint'b nitont nii ni, k bia fiel'b k man b tuu gul u buol e.


1Dafit yanni nba tiatl lin ba gal po. 2Kaagbennu, daal tubl li tie k n biil a, daa wantn ninmɔnn l i tie k a wutuol duo.3K man a pieni baa n paak, k a nuu faa'n. 4Sial k b n gbanant ni k k mɔk danŋ a wutuol paak, manu kaa n kpaba ni k maan n biit paak.5K maan n biit k naan n biit kpekl fɔk'n, Daal kul l tie jik-kpiatle n paak. 6N fiat puak e, k nubl, k maan n waatuk paak.7N bua k di fala k l gal'n a, daal kul n sonm palbiil ninŋ e; 8K maan n siak mɔnn k gal a, sial k be n gbanant ninŋ k k mɔk danŋ.9N ji be e k kaa panŋ, k kɔnn g benn a; n kuli k maan n yan nba ŋmat na paak. 10N yonmdaanɔ n lonm kul be a tuann e. K n k bɔl a n dudukt.11N yan put e, k n ji k mɔ kpanŋ, k ninbina ji k nyuan. 12N gua nba nan n tɔk nan lieb ji k naki'n n ninbonŋ na ni. N nataani ji k nak'n.13Binba luon b kpi'n piin balte, k bin nba luon n biit suki'n. 14K min, n tie nan tuukpal na, k k gbia n tie nan muuk na e, k k pak.15N tie nan nilɔ nba k gbia na, k tie nan nilɔ nba k majiinkan kaa u mɔb ni na. 16Fin, kaagbennu, n guu fin e, fin e saa jiin, n yonmdaanɔ yennu.17K maan n yaa, a daa te k b pala man n binbenŋ paak k b daa fi k kɔn nan'n l i tie taa jekl. 18K maan n ji k fɔk nan baak ! k n yialu be n tuann.19K maan n bann n biit a, n be yanputuk ninŋ n biit paak e. 20K n datai mɔk manfuol k bia mɔk panŋ, k bin nba waan kaat yab bonciann.21K bin nba jiit n ŋanm k jiint'n biit kɔn nan'n k maan n luon b ŋanm e. Kaagbennu daa nyikt'n ! n yennu, daa fɔktl nan'n ! 22Baat yian k tan sonm'n, n yonmdaanɔ n fielu daanɔ


1N pak a, n saa di mintil e nan tuonna nba kin tuun e. Ki suol n jelinn nan ma yuonna paku. N kan pak mɔbonsial yuo nba ki n kpia nan nuanbiit damm.2N ki pak siali, n ŋmine suo nna k lek k pak nan mɔbonŋan na , ŋaan ki n fala na ŋammi yabitila. 3N pal biil ni, n ki mii dukin nan lin ŋamm pukin ni.4Ki n ki fit nyik buboit a, Yennu n manfɔl sii fɔk nlee, n saa kpo nlee yuo e, ŋannt man bann n manfuol fɔkit. 5A te ki nmanfuol ki fɔk. N manfuol fɔkint ki tie sial a buol, nisaalik manfuol ki fɔki.6Nisaalik nan yinyunŋ tie, yomm e, wa tiee linba kul tie yanne. U kpaan mɔkint kul, baan ki mi daanɔ tan saa yentil. 7N mɔk dindann a ni, Yennu n jie luon bee?8Sommitin, ki min nyik yenbɔntuonna. 9N ŋmine n kan pak mɔbonsiali ki man n falaa na nyii a buole e.10A ji daa ŋmani n tubili, n yaa man kpo nan nikula nba ka faa nee. 11Niisalik tubil nba ka daal, u biit paak na tie kpaaniie. Ki a biil linba ku luon nan dundula na balmɔni e, nisaalik tie nan wamaasin nae.12Yennu gbatil n mialu ki gbat n fabinii: Mii yikin fan baal ki tan sommin. N tie samɔ e ki be a buol, nan n yejamm nba din tie na, n kan wei .(nan kuumi) . 13ŋantin k n si mɔk palpienn, nan maa tan saa siet ki ji sii kaa na.


1ŋYennu sommil poe, k nguu suonna ki ,n gbiint k gbat n mɔnnii, 2Ki yabl nyinin daŋ buotuok ni, ki bia nyinin bakil nba yb ni. Ki sen nin siam nba ŋan:3Ki u tumin ki n yin yan panŋ, dontil yaŋ nba ki tien ŋua Yennu niib bonciann saa la nna ki lii tie kpaa nii ki sii daan Yennu ni. 4Niib nba daan Yennu ni tie binba ki mann pata, kuo ki ki mann tingbanna na. Palpienn tie bi yal e.5A tun bona bonciann ki tult, ti yonmdanɔ Yennu: Sua be tie nan fin na? A Bobin bonŋanna bonciann ki jiin ti po. Li yab bonciann n kan fit kan likuli i . 6A ki luon mannu na piinii k boi bonkobit mujuonnu mannu po. Kuo mannu nba saa nyinn biit po. ŋaan a tulin tubae a man gbiint a mɔmaan.7Ki sak ki yet a, mine na n baala. A kpaani nba ki a tien na be sennu kadaaɔk ni. 8Yennu a sennu be n pal ni, n luon man tun a lomm. 9Yennu, a niib mann tintannu niŋe ki n pak a baliŋanni nba jiin faa fielit na po.10N ki bɔl a wannu maan na n pal ni. N tun piak balimɔn ni binbenŋ nan sommil pue. N ki ŋan mɔmaan na paku a niib kul tintaannu ni. Ki want a luom nan a balimɔni nba tie biaŋnba. 11Yennu n mi nan a kan nyik a nibatinnu nani mi. ŋaant ki n a lomm nan balmɔn ni ii guun yuo kul.12Daamii bonciann linti maa li yab ki ka kann. N biit kuannin fataa niwa, ki n ji ki laat. Li yab ki gal yut nba bee yul paak a. Lie te ki n ji ki mɔk palpalil. 13Yennu fietin, baat yian ki tan sommin.14ŋaant niib nba kul gbaa a bin kpin na. Bin di fei ki lin bia ŋmatib. ŋaant binba kpamm n baak na, bin ŋmaat di fei. 15ŋaant binba kul laan na, lin bakitiib bi baak ni.16Tɔn binba kul baal a buol, i mɔk palpienn kii kpamm. Tɔn binba kul mɔk niipotulu a fielu na paak, i yie yuokul a Yennu tie yenjannee. 17Yennu n tie buntimɔ e, ki bia tie talik ŋaan a ki tamm n po. Fine tie n fiel tua ki tie n Yennu, baat yian ki tan sommin.


1Palpienn tie wunba baka be fala damm po na yal e. Yuo nba ki u be mabl ni Yennu saa sommɔ. 2U saa tee ki u be tiŋ na ni, ki mɔk palpienn, Yennu sii guu'u ki u mɔk manfuol. U kan ŋaa'u yann ki te ki u wantieb dia u. 3Yuo nba ki u be b baatdieok ni , Yennu saa sommɔ ki tulɔ laafia.4Yennu, n yet a, n tun ki biila waa ŋaan tinimin ninbaaɔk. Ki tulin paak (laafia) . 5N nantieb yien linba ki ŋanne ki tienin . Bi luon man kpoe ki bin tamm n po. 6Fai damm e baat ki fuontin, tanbintin maabiit, ki nyin nann ki piak suo kul buol.7Binba ki luo ni na lɔkine tien lieb ki bilin ki bikii bonbiil nba saa tienin (banŋnba). 8Ki bi kul piak a yial biuk, suolua wa u kan mi paak i. 9Wun nba kin dun u paak, ki min nan ŋua tun ki di yomm na nyii n puola.10Yennu tinimin ninbaaɔk ki tutin laafia. Ki n saa pa jiin n datai. 11N nantieb kan fit paakimi n mi na a mɔk palpienn nanin. 12Ki man a tun linba ŋanne a saa sommima.13Pakin ki kpakit Islael tieb fieltua Yennu man, pakin ki dontɔ mɔtana nan yuo nba kaagbenu. Mɔnnie lii tie n na.


1Yan yinna canba kole waat yanmanni nan pialɔ nba tuu tan ba nyuu k fuont na. 2L mu tie nne k nakinŋ fiaba a paak, n yennu.3N ninyuut tie n jiet yennu nan nyiɔk, yuo nba k b yieni: a yennu na belee? 4Mitiat linba gal n yaan tuu yet conciann, ŋamme tie, maa tuu lakin saa nan nibuk yennu ŋasaakak ni na ki tuu ŋmakitl nibul manŋ, ki bi somm nan palpienn ki yiin yanii dont yennu na kunkɔ paana.5Bee ki n be palbiil ni? bee daamii be n ni? n saa tien n dindann yennu niye, ki saa ŋamm dontɔ, ŋɔe tie n tinntua nan n yennu. 6N be palbiil niy, l paak, mii dukin yomdann mɔkil po n tuu tiat a poe. mi i bia kii dukin Helmann kunkonnpo n tuu tiat a poe, mii bia kii dukin misan kunkɔnn po na n tiat a po.7Sutik yi sutik nan fuut ki piln paak nan nyunmɔnn na, k tie nan nyunpilaa nba tuu lakitil na, ki pil piinin. 8Daaal nba kagbbennu saa tul u baal k na; niɔk n saa yii yanni k tien janti k tul n manful yennu .9K yet n yennu n taapiuk: l tie nlee kaa tam n po? l tien nlee kin sii sonm kpinkpin miyi, daatak yaa payni. 10Yuo nba n daatai fil n paak n k paaba kɔniye, k b yie niy an jennu b ba?11N naal l tien nlee kaa fabini k caakin n niŋi? ii juu jennu k l ma n bia saa dɔtua; u tie n faabu daanɔ k n yennu.


1M yennu tienme nibɔk, nyiitin nii b biit sunsuk! nyiitin tondanm nan biit dam niŋ! 2Fin n yennu gurtua, l tien nle kaa tuutin mi? l tien nle kin sii sonm kpinkpinŋi, daa taak yaa panŋ ni?3Tunne a yinyioŋ nan a tekem na lii ŋmaktl, lii kpaan kii saa na ni jua ŋanne paak nan a ŋaak kin! 4N saa san yennu binbitl paak, yennu nba tie n palman nan kpukpɔmuk danɔ, n saa dont yennu nba tie n yennu na saan!5N nalinŋ l tien nlee kaa fabini k caakin n niŋi? guu yennu k l ma nbia saa dɔtu; u tie n faabu daanɔ k n yennu.


1Wuun nba tie yanyinna saa kua , kole waat yanii . O yennu , ti gbat nan ti tubawaa , t baa nba din wann tinm faa tuun linba b yuo ni . 2Nan a nuu a din bel nibuolu buolu , aan kaa'm k faa nibuolu buolu taab k b fit tant .3ŋaan l tie nan juk banjiak kaa k b fit kɔn k gaal duo manŋ .L bia k tie nan b nii kaa k b fat bii mɔnŋ . L tie a nuujentu e , a kpinkpeunŋ , nan yinyienm nba be a nunm po nae , k maan a tuon'm . 4O yennu fin e tie kpanbal . Te k saakɔb yaabuona n la fielu .5A Yaapo , t saa nyuann t daatai waa . A yaa sann po , t saa paak t daatai waa . 6ŋaant k n talbann nan n jukbanjiak kaa saa fat'n7ŋaan fine saa fat't t daatai buol ni , k dinn bin nba tinm na fei . 8T sii dont t mɔnŋ yennu sann ni daal kul ki bia dont'a yuo nba kaa gbennu .9ŋaan mɔtanna a lutin a te k l ŋmat tinm a . A ji k nyi nan sejenm . 10A tuu a t daatai nyann t ŋmat puol k binba nan tinm na n jii t bona k l tie b nyuat . 11a tuu jiit k cab't nan bonkobik na e a bin ŋman , k ,yat tinm doi kul po.12K kɔi a buolu yann k k pukn daaɔk . 13k jiit naan bonn ninba k tie mɔk ne nii ne t tie buol ni , k tie laat nan sukt dam buolu ni . 14k jiit k t tie naan buolu nba kaa na t kunkuan -yuok nba buol .15K n gbia l paak yuo nba kul k fei be n nuun po yuo kul . 16Mii gbaat kunkɔl nba fiakt , k bia biil mii la daatai nan wun nba tuun paana . 17L Bona lkul baat ŋaan k t . k tanma po ŋaant t k yiet a t k yet lol cɔlnt .18kK t paala k tuun puol , k taasoma K fɔkt k taasonma k fɔkt nan a sɔnu , 19nan'k a tu't mɔbɔi duo ni k lu't kuunm bunbɔnn ni . 20L tie k t tanmt t yennu sann ; ŋaan dont t nii k jiant yensaani . 21yennu bo kan bann ii ? ŋuan nba min nilɔ paal ninŋ kul ,nan bɔlnii bona na a . 22ŋ aan a yaa po e , k kpit daal kul , goli k tie, k b kpi't daal kul .23Fiit ! k bie k a guanti n yonmdaanɔ ? Fiit guan ni , a daa nyik't yuo nba kaa gbennu ! 24Bee k a bɔl't a nunmi ? Bee k a tanm ti faala et t maaba ?25K man t siek ji bak l tanbiini nie , k t gbanant ji taan nan tant . 26Fiit k fieltinm a ŋaant paak


1Yanyin baat yaa , ti puut nba k b yi na paak kole waat yanii , t lonm yani . N paal lakb nan mamani e . n tuu yet a : l tie kpanbal yaal e . N lanm ii tie nan gbendiantua nba mii dianu biik na ! 2Fi ne tie jaŋann nisaali kul batuk ni . yet ŋanm be a mɔgbaana paak . L paak k yennu yat yetŋaanm a paak yuo nba kaa gbennuu .3Lol'n a jukbanjiak asiak ni k bɔkn a mɔnŋ sejekaktik a nyilii nan a ŋant . 4N nawaat ! yukt , don a tɔb talk ni k kɔn moni , nan sikn-n -mɔnŋ nan linba tuok paak . A nuuyentu n tun tuona nba gbenŋ5A pienii moi polin ; nibuolu saa ,baa a tuan a ssa kua kpanbal daatai wub ninŋ e. 6O yennu a naan kok ii tuun ki be yuo kul . A naan danmi tie danm nba tuok e . 7a luo balmɔni ŋaan yi tin tonu k maan i paak ; O yennu muan kpan a yul paak palpienn kpann ; ŋaan a tɔknantieb8Talaali nba k b jii mill nan aloes nan kass tienn tiat nublu n baa maan . bonmumuat nb k b tien nan ; ŋmiit na mɔni nyi naandieok nba k b jii luo nyuan tien na ni k manŋ 'a . 9kpanbala bonpoi e tie binba k a sii luonm . Kpaanbaal puok be a nuudiutu po ki liak salman tiat nba k b yii Ofil .10N bipuo gbintl , gotl k lia luot tubl ; a daa taanmt a niib nan a baa ŋaak . 11kpanbaal mɔk palmann u ŋaant po ; k maan waa tie yudaanɔ na ; tilmɔ Jilmaa .12k tiil sapamɔ tan saa jii piini , nan binba mantk tie mɔkta duo ni tan saa dak' a . 13Kpanbal bipuo gbie nan yuudant e naan diok ni . K salma taab u tiat paak14K b jiiu k saanɔ kpanpaal buol k u lia tiat tapupɔlt nan u sapaan lieb tɔkii saan k sapaanm nan u liek baat a buol . 15K b jeln k baat naan 'm a buol nan k kua kpanbaal ŋaak ni ;16A wwat tan saa gaal b baa nba yia k a saa kpanbaala waat duo na ni . 17N si tian a sann yabuona nan yabuona ni n na e k nibuolu sii dont a sann yuo nba kaa gbennu yuo kul .


1Kole waas yanyinna canbaa nba, yennu-e tie panŋ daanua nan tiguutua, ki tien siil nnan wunsonmt daamii ni, yuo kul. 2Li paak e tien k ti k be jaŋmaani ni yuoo nba k tinŋ ŋmat, ki juaat bekintl k ba mɔkgbenŋa sunsuk-ni, 3Yuoo nba ki mɔkgbenŋle nyun pia woktl baat ki mɔk fuut k saa te k jual danm.4Wu tie mɔkl nab tien yabint daanɔe, yennuduo nba tie wu kasii binbebol na palpiienn. 5Yennu be wu sunsuk ni, k l kan biilua, yennu tu baal ki sonmua sanyafaal-e.6Yennu kunkɔl tant, ki tingbonŋ nann, ki jaŋmaamii suol niib, ki digbana baa. 7Kangbennuk yennu be nant, wunba tie Jacob yennu na, ŋua-e tie ti gungulbuol.8Baat man ki tan got kangbennuk tuona, yaalituktuona nba ki wu tun tinŋ paak ! 9Ŋua-e te ki tɔbii gbenn tingbonŋ kul paak, wu jint talbanna, ki kɔnn kpanm, ki tia juo nagbankonŋa muu.10Setl man, ŋaan bann nan min a tie yennu: in mɔk panŋ dugbana paak, in mɔk panŋ tingbonŋ kul paak. 11Kangbennuk yennu be nant, Jacob yennu-e tie ti gungul buol


1Yenyinna saakab . Kole waas. 2Yinm ,niib ,poin-niipuuot! kii bia kii dont yennu nan kunkɔpaala.3K maan kangbennuk, ŋua nba be sanpaapo na ŋann, wu tie kpanbal gbenŋle tingbonŋ kul paak. 4Wu te ki ti mɔk panŋ duo niib paak, ki te ki digbana sikint bi monŋ ti buli ni, 5Wu lukl ti faal, Jcob palpiien- binben m nba ku luuon na-e.6Yennu do palpien wuyikini-e, kangbennuk naki yuo nba ki natun n pebl-e. 7Yinnnin man yanni ki dont yennu, yinnin man yanni ki dont ti kpanbal, yinnin man!8Yennu kal wu kassi naankok paak ŋaan dia digbana kule. 9Digbana diatiebe kul taan ki be nan niib nba tie Ablaham yennu niib na, k maan kpanballa nba be tiningbonŋ na paak tie yennu yabee ,wu ŋan nan dontl.


1kole waat yani 2yudaan tie yabint daanɔ , t yendu janŋ nan dontl duo nba tie u yaal. u jua ŋann paag. 3U do nan palpienn k tien pamann tinŋ paag na kuul; sion tie dulnya munn na digbangbenŋl, gbanbaal gbenŋl duo.4yendu golik ŋanm b duo, ban k tini luo duo na ni. 5K kpanbala taan lieb k baal a bin k ɔ n nan sion. 6Baa la yudaan k l yaal litib, k jaŋmaani soolib, k b cial.7k tinŋ jekl k suolib yenbuol, k b jii jekl nan puo nba tu mɔ matyielu na, 8nan puol wɔnŋ nba tuu tut ŋatingbeŋa ki li lian bianuuba na.9Ta gbaat k b yet lemba naan nan ta la linba t yudaan ŋandulnyo munn yendu duo ni. yendu si dia duo mɔnŋ sanpaapo. 10yendu , a ŋasaakak ni k t dukii a lomm nba kaa gbennu na po.11k nüb kul donta saan ŋandulnya munn po. A nuujetu gbie nan ŋant.12Sion jual paag, kpinkpanmuk i be, k juda doii kuul ni lin suolib yaalutuk nan buut nba ka paak ! 13Kaan k lint sion duo, k kan u juo na nba guuk;14Gotil li juona, k fiitl l maalpaala. k tan fit k wann maalpaanu nba waa na.


1kole waat yanyina sakua. 2yim nifuosali kul gbiintl man na, yin nba kul be tingbouŋ paag i cek man ,3L nisakab nan tall, l mokita nan nandamm kul : 4Ma yaan n yet limba l tie mɔmɔni, n dudukit be yinyiem ni. 5N gbiintil yanfuodamm tuntl ; k tuo k tuntib.6Bɛ poi ki mali yuo nba k siɛl k somi yok nba kin kaan wint bimba dont bi mɔŋi? 7B duu b nyuat paag, g want b monŋ b likili paag . 8NISaalik k mɔk sial yaa bimbenŋ nba saa fit k daa yendu buol u luo manfuol ŋanika wun paa likili nba tie u manfuol paag.9B manfuol daɔg paal nan daanu, l tie fin yie yuom kua i . 10A duuki fii fo yuokul k daa kpenn k siik kaaug ni.11Sua kuul laat: yandamm kpenn k jatit kpenn k nyikt b faal k siab jüt.12Nan baa mɔk b yul paag tinii; ŋaan b kaat si tie b ŋaag yuokuul. 13Nan u ŋant kul, nulɔ k ban ku saa u juok nan bonko buk nba kpenn na .14Gotil limba tuun k tien damm nba want b mɔŋ, nan b lieb nba gbiɛ baa piak linba na. 15B tutib nan pei na k saa namm kuum ni k kuum tie b kpaaltua. B siig kaɔg ni . k b gbanant saa bat yian, k kpientinŋ si tie b bin bebuol .16ŋaan yendu saa fatin kuun nuin ni k jiin mii be u buol. 17Daa duki mɔktua ni koo u mɔkint ni.18klma a u kuun, u tan kan jü sial, u mɔkint na tan kan wei yo u kaɔg ni. 19u bo be pamann ni, u man fuolin, k luo u bonn kuul i be liik bii kpakitilɔ. 20u lik tan saa kpoe k wei u yaa jamm nba liitua na , k kan ban k la yinyiem.


12Kaagbennu yennu , u yi tingbonŋ ne kul,laa jii yondopo k saa tu yonbaa po. Yennu yentu nyii siyon duo nba fan ne ni.3T yennu baat ŋaan u kan baal ŋminŋminn ni kaa, muu si di u tuann k wonpaaluk da k lintilɔ. 4K u saa yiin sanpaak nan tinŋ k bu u niib. 5Taant man n niib ne n buol, binbaa maann malunŋ k senn mosonn nan min ne.6Sanpaak muantil nan yennue tie monkundaanɔ k sa bu buut.7N niib gbiintil man, k man pak. N niib Islaael tieb;, n saa di siala ki biili mine tie yennu, k tie a yennu. 8N k fu nani i malunŋ paak, kuo i mujuonu piinii nba be n tuann po ne paak ka .9N kan gaal naajai nba be a ŋaag ni ne nan buuni kul nba be i buloi ni ne. 10K maan bonkobt nba be fual ninŋ nan binba kul be fual paak kul tie tusa, tusa ne tie n yabe. 11N ban nuani kul nba be juat pak, nan binba kul be kpaant ninŋ. Mine yen b kul.12Komi boi mokin , n bo kan wan na , k maan dulinya kul nan linba kul be l ni mine yen. 13N ŋman naajaai nantii ? Kuo n nyu bujai somii ?14I tie man balk malinŋ ki tien yennu k bia tul min yabint daanɔ linba kul ki senn mɔsonn. 15Yuonba k a be daabi ni, fan yiinin k n saa nyina l ni. K fii baakitin.16Yennu maat tondaano: L saa tien n le k apiak n senni po, be saa tien k a piak n donnu po. 17A k sak nan man ŋmakta k bia yet n senni.18A so nan nanyuki yuant, k bia pukin boncunvona ni. 19A jii a mɔb k cab faɔg, k a jelinn falk nan faɔg. 20A tu kal k piak k biil a ninja, k paa a tianɔnŋ ninja maan.21Atun linba ne kula wa, ŋaan n k pak sial k a j dukin nan n mun tie nan fin nie ,mɔlane n sa yaki nan fin, k yent a nunm po. 22Gbiintil lina ne man yinm nba yet min yennu ne, n nei kaa n saa pat-pati waa. K sua k be k saa tenn k nyi lenŋi.23Wunba mann ŋalbalk malunŋ baakit mine, k n sa tinn binbaa kul tuak n sɔnu ni ne k bin la fielu.


1Daafit yanŋ .Yanŋ nba k u din yin yuonba k yennu sɔkini Natan din bal k wɔnɔ waa din dua nan Bat seba na . O n yinmdanɔ tinin ninbaatinu paak, piint n biit. 2Wuutin fanu k man nyi yanbonm nan biit kul ni.3K maan n ban nan n be yanbonm biit ni. N tun k biilawaa, n biil fin kunkua e . 4n tie linba kul k ŋa, a numm ni wa.5N din tie yanbondaanɔe yuo nba k b din malin na. K bia tie biit daanɔ yuo nba k n naa din suol n puol ne. 6Ŋaan a luon balmɔnie i be nifosalik pal ni. Kuant yanfuonm nan bannu n ni.7Wuutin yanbontona kul k mii yien, wulimin k mii pien nan sakana ne. 8Ŋaant k man gbat palpienn nan palmasil maan , k n kpaba nba k a lek konn-konn ne si kpanm nan palpienn. 9Lekint a nunm k daa goli n biit, piint n yanbontuona kul.10Yennu! ŋanmit n pal k lii ŋan k ŋmat k pant n siek nan binbenŋanŋ. 11A daa bielin k fakitil nanin a buol ni, a daa gaan n buol a foŋanm12A tulin a tinnu kpinkpanmuk , k te k yanfɔŋanm nba ŋan lii ŋmaktlin. 13K n sa wan yanbondanm a senni, k biit danm n jen a buol ni .14Yennou n fietua ! Nyontin sonm muanu ni k n saa wan niib a ninbatinnu po. 15Yudaan luotil n mɔb k man pak k dont a sann. 16A k luon malunŋ, n nei kaa n bo saa jiie k tula, A baka bia kaa mujuonu piinii ni.17Salk nba ŋan yennu po tie sikin n monŋe, k a kan yet daanɔ nba sikin u monŋ k lebtu pali. 18Yennu tinin Sion duo ninbaog k som l duo,maan selusalem juana. 19K l paake sa te k a pal man nan fan tuo k gaal malunŋ nba ŋan nan salk piinii. K b j sii kpinajai k mann malunŋ a binbintil ne paak.


1Be kaa dont a mɔŋ nan tuobiiti fin nijaann-ne ? Yennu lonm be-e mɔkmɔk nan mɔkmɔk. 2A lolin a faa biil leeb kaamɔb di nan blepanne kaa fa faɔk.3K loulin bonbiil k gaal bonŋann k luo faɔ k gaal balmoni.4K luo fɔk nba saa paak k biil leeb faɔk daannɔ ne. 5Baalmonni yennu saa biila-e fas-fas u saa sulae k daata k yninna aŋaakninŋ u saa nyinnae niisali tinŋ ne ni.6K niŋnamm saa la linba k tin jaŋnammi k sa laat k yiet e. 7Gotl jua nba ne-e k jii u mɔŋ k tul yennu ŋaa maa u mɔkt paak. K duuki nan mɔkbiit san sommɔ.8Min ŋanniŋ tie kpan tiik ne-e k see yennu ŋaasakak- ni n yaa nyuan be u lomm nba mɔkmɔ mɔkmɔ. Yennu n sii k tie na nipuoko faa tuun l ba k tuliŋ ne paak. A saann nie k mɔdindann. K maan a saann ŋan . K saa donta a saann ŋan a niib tɔɔnn. Gotl niilua ŋba k jii yennu k yiinua sommtua. Ŋaan juab u mɔŋcab nan u mɔktuuk u taa saa ba u sub nii ne paake. ŋaan min be yennu ŋaasakak ninŋ k tie nan olivier tiik nba buntl ne yennu ŋaak ni ŋ juab n mɔŋ k caab nan yennu lbina nan lbina. 9Ŋaan min donta yuo kul k maan a tuu nannin, k n luo mii mɔk dindaan a saann ni, k maan a tie wunba mɔn, a polpo waala po.


1Yankalin damm dukii bi pala ni a yennu ki be. Sua kul tie niyonne, ki tun bonbilankanta sua kaa ki tuun linba ŋanni. 2Yennu be u ŋaak ni ŋaan golii nisaalii a wun laan siab be ki sub, ki bia jiantil'ɔ ? 3Ŋaan bi kul ŋmante ki tuun tuonbiit. Ki bi sua kaa ki tuun linba ŋan. Nan yenɔ kuawa gbaa.4Yennu boi a, Bi ki mi i ? tuonbiit damm maŋ ki mi siali i ? Bi di n niib nan nilɔ nba tuu di jiet nae ki bia ki meimi. 5Jaŋmaani bia saa ŋamm suolib ki gal baa tuu mi biaŋinba, yennu saa kpi u niib datai ki yat bi kpab a. Yennu yetibe, ki saa te ki Islaael tieb na n nyannib6N mei yennu e a nyannu n nyi sayɔn . Ki baal u niib Islaael tieb paak, yuo nba ki yennu saa te ki Islaael tieb na n mɔkit na , bi tan sii mɔk palpienn bonciann.


1Daafiid biaɔk yanŋ . 2Yoonba k ziifian nba baal k yet saaul: Daaffiit k wuo t sunsuukn nee ? 3O yennu, jiin a sann k tinnin, jJuabt a panŋ k somin !4O yennu ! gbiintl n miatuk, gbatl n mobonaant ! 5K maan saam ne fiil n paak a, nuantont danm ne luon bin kpin, b bakaa nan yennu.6Ŋaan, yennu e tie n somtua, yomdaanɔe tie n siek guutua. 7Yubɔnn ne saa ŋmat n datayii ne paake; buotilb a kasii binbenu ne paak. N saa mann palpienn malunŋ o k tula: n saa dont a sann, kaagbennu k maan u ŋan u nyinnin falaa kul ni waa, k n pal man nan maa goli n datayi k b naan.


1Daafiit biɔk yanpanŋi; 2o yennu, gbiintl n miatuk, a daa lekin a nunŋ n finfabini ne paak i ! 3Gbiintl n, k tulin gatu ! ne be palbɔnn nie k n yanm yilb, k dukin nuantontdaanɔ nan datayi paak. K maan b baat nan yubɔnn n paak. K bia waa bielin nan wutuol.4K yam put k ŋmat, k n nubil kuun; 5K jaŋmaani te k n jekil nan yam putuk.6K n yiena, mii boi mɔk pkinkpant nan ŋmann ne, n bo saa yukile, k saa la funfoyi buol, 7Gotil man, n bo saa yukil fɔkte n bo saa saan fuol nie:8N bo saa tin k paak, nan wonpaaluk nba tuu gaal nee. 9Yomdaanɔ, ŋmatil b pinpakit, l kul n tien yann ! k maan n laat kunkɔnna nan kpukpuluk dooni,10K yennu nan nyiɔk kul k b lin doo ne ni, k tuun toonbiit, k bia suki niib k daanm. 11Nuantont ku a e gbie doo na ni, k kpalk nan nanyuk yent li nii.12Lii bo kitie k dataakie sukiin, nbo sii ŋmine, dataakie bo kiwɔnt u mɔnŋ. N bo saa bɔl n mɔnŋe k u kan lami. 13Ŋaan l tie fin nisaalke nan mine ne, k tie n lua, n yɔnanmmonŋ ! 14K min nan fin tuu lakin mɔk pinpakit nan lieb, k lakint tɔki nan nibul k saa yennu ŋasaakak ni !15Ŋaant k n datayi n kpo yian, ŋaant k bin piib fuot kaat ni, kimaan tuonbiit gɔlin ŋaan dua b boole.16K min , n yiin yennu k boi somil po, k kaagbennu saa tinnin. 17Li daajuok, nan sannyiɔk, nan yensuuk ni kul, k n bui fabin k tienɔ, k u saa gbiint in kunkɔla? 18Maa tuokit tɔbnba ne, u saa te k man jen nan laafia, datayi bonciann nba lek kɔn nanin ne.19Yennu nba bo tie kpanbal pinpiik ni wa ne sa gbat n mialu, ki nyannib tulin, k maan bi yet bin lebit b binbenŋa, k bia tiin yennu.20U lek binnba tuu tie u yɔkpeli, k biil molol nba k u lol nanm ne, 21K u mob malicie siat, ŋaan k nanŋ gbie u pal, k u momaan ŋaan k polin yien nan jukbanjiak n.22Jiin a daami kul k tul kaagbennu, k u sii guua; U kan mii te k binba be fanu ne n baa. 23Yennu, fine saa sikin nikpiilik nan faɔk danm ne b kaat ni, a kan te k bii be k baal b manfool bonjinni, min ŋanin, fine k n tiena yada.


1K jin yanyinua sakua po k yin k l doo sanpapo nantiininba fook paak ne, yanɔ nba tie David gaalu yenŋ. 2Yennu, tini min ninbaoɔk, klman niib mukisime. N datai diinime yo kul. K n sanbiiltieb muki sin daal kul k niib bonciann kɔn nanin.3Yabint daanua yennu, mi i tin jaŋmaanii yo nba, fine k n saa tien yada. 4N tien yennu-e yada k k mɔk jaŋmaanii k dontl u sann, kiman u mɔsonn na paak. Nisaalik saa fit teenin bee?5Daal kul kin datai labi: n maan k yen dukii baa saa tien biŋinba k biilin. 6ki b taant lieb k baliin, k goliin sommil ni nan baa saa tien biaŋ in ba ki kpin.7Yennu, b biit na paak, a dot b tub k nyann niib manŋ nan wutool. 8Ami n fabnii nba tie bioŋinba, k la n ninnyuut kann nba tie biaŋinba k dian tien a gbouŋ ninŋ.9Daal nba k n saa boia sommil po na. n datai saa baac. ŋanne k n saa bonn nan fin yennu taa n po. 10Yennu a mosonn paake k n dontila. 11Yennu fine k n tien yada, n k tien jaŋmaanii nissalk saa fit tien n bee.12Yennu, n saa tula mosonn nba k n sat nae. N saa tula niipooko, 13kimaan a nyinnin kuun ni wa, k guun k n ki gbiatil. kn saa somm nan fin yennu, ki be a manfoo yent u ni.


1Tinimin ninbaɔk, yennu tinimin ninbaɔk, kimaan a ninŋ k n sie k gul a kpinkpant maasu k n laat fatu, cicakin nba tuu baalin nan laa tuu tan gal.2N Yennu, tinnin'm ninbaɔk, k maan n ninŋ e k n nalinŋ kpaan wun bɔl ; n kpaan k min bɔl a kpinkpant ninŋ, nan yuo nba k bonbiil tan saa gal. 3N nyikin k tien Yennu nba be sanpaapo na, k bia gaan n paak na e.4N tinnu saa nyii yendɔnŋ ninŋe, yuo nba k n dataii kpaan bin kpin; Yennu tuu baal nan u ŋant nan u luomm nae k tinnin. 5N dataii linti maa, k naan na yanbɔlaa nba su niib na, k b nyanaa tie nan kpanaa na, nan talbana pienii na , k b jelima man nan jukbanjai na .6N datai lu laanunŋ a bin soolin, k n be nan palbiil, k b gbii bootuk, sɔnu nba k n tɔkii na ni, ŋan k b mɔnŋ tan baa li ni.7B jii janbaonŋo k lu a bin suolin, k n balinŋ be palbiil ni, k n dataii manŋ gbii buotii k guontin, sonu nba k n tɔkii na ni ŋaan k b mɔnŋ tan baal l ninŋ. 8Oh, n Yennu, n pal manŋaa, k n palmanciɔnŋ ni k n luon man jii bon mumuat k yinyanii k dont a sann.9N nalinŋ, fiit guanni ! N yeli , nan naatunaa kul, fiit man! N saat e sinŋafaal n baal yiaan. 10N saa yin dont a sann tingbɔnŋ na nibuolu kul buol, nan digbana kul ni, n Yennu. 11K maan a lom baal sanpaapo wa, ka ŋant na tan saan tuot sanpagbant ni. Oh! n Yennu , fiit yendɔŋ ni k set ŋaant k a yudant a yat tingbɔnŋ na kul po.


1Yimm nba tee yudamm na, i bu buut fanu u? I bu buut nan bamɔni ki teen sɔɔ kuri i! 2Aaii, i dukii toonbiit nba ki i saa tun na kɔɔe, ki tuun ki biir leeb tiŋ na paak.3Toonbit damm fiir bisin nizewa, ki fa faɔk nan bi manfoor gbenu. 4Ki bi moi gbee nan lɔbiite nan waalaba yar na. 5Ki ji kan gbat daanua nba mazit wai para na yeriki, daanua maŋi leeki sub bianŋinba.6Yennu, a faa kɔnn nibiit maŋ nyana! 7Ŋaant ki bin bot nan nyun nbat tuu fuar, bi i dat bi tarbana yoo nba, fan ŋaan ki bi peenii na n gbidik . 8Bi-i saa, bii tee nan jayeruk nba tuu saa ki mian na.9Bituu tan banlna, ki sua kib chuab nan nan muat na wa yennu saa perib ki yaat namm nan u wutoor, nan baa lek daa be bi man foor ni na gbaa. 10Kasii damm sii mɔk parpeen lii tee ki bi la yanbɔndamm be tubdatuniŋ li yuoe ki li saa somm toonbiit damm sɔn ni. 11Ki niib ji saa yet a, bamɔni e kasii damm gaan bi paɔ ko barmoni, yennu nba bu tingbouŋ na buut na set be.


1Yennu, nyuntin n datai nuu niŋ gɔɔt datai nba fiir n paak na. 2Nyintin toobiit damm boor, ki tinnin nikpiira nuu niŋ.3Gotir baa dɔɔ ki guu bianŋinba, a bin kpin. 4Toobiit damm tikii a bin biirin. Li ki tie a n tun yanbɔmm koo ki biir siarkaa.5Yabint daanua yennu, wunba tie Israel tieb yennu, fiit ki dat binba ki jiantir na tuba, a daa tiin toonbiit damm nin bauk.6Bi tuu tan ŋmat ki jen daajoouk, ki kua dooniŋ; ki ŋmuut nan bɔi nae kilin. 7Gbiintir sukit nan mabiit nba nyi bi mɔi niŋ ki bi jerima tee nan ju k benjai na ki nyibi mɔini, ki bi dukii nan bɔɔ ki gbi baa yeen linba na.8Yennu, fin ŋarin laabe, ki sarikit binba ki jiantira maŋ. 9Yennu, n mɔk parcheenn a paŋ niŋe, fine tee n gungur-boor.10Yennu, a daa kpibi li i tee ki a kpiib n niib saa tamm bi tub clata na poe. 11A yatib nana paŋ ki bii lin, ki fan nyannib fin yennu nba tie ti guutua.12yanbomm be bi para niŋ, ki bi mɔmaan kul tie biit, ŋaant ki bi mɔi n did; kimaan bi sat mɔtont, ki bia fa fauk. 13A boontib nan a wutoor, ki boontib faɔfaɔ, ki sɔɔ kur n bann tingbouŋ na kur po, nan fin yennu e dia israel tieb, kia paŋ bia yat be tingbouŋ na kur po.14N elatai tuu tan jen daajoouk ki kua dooniŋ, ki ŋmmut nan bɔi nae ki lin. 15Nan bɔi nba tuu lin ki kpaan jeet biaŋinba na; ki mɔ li i tie ki bi ki dii jaŋi.16N saa yin yaŋ ki jiin a paŋ pe sanyiɔk niŋ kur, n saa yin yaŋ sanpaapo ki jiin a lomm nba kaa gbennu na po kimaan fine tio n gungur boor; ki tie n bunbɔrboor, yoo nba ki n be daamii niŋ. 17N saa yin yaŋ ki dont a sann, n paŋ nyi a boore, yennu e tie n gungur boor ki tie yennu nba loonin.


1Dafit mial yomdanɔ yani ni k tie yanyinna kpanbala. 2Yuo nba k tɔb baal sili tieb paak mesopotami duomi ŋan soba tieb paak k sɔb jen k tan kpii Edom sajem tu sa piik nan ŋanle. 3N yennu a te k t yat-yata, a wutuol duo wa. ŋaan a ŋann k tul t fielu.4A te k tinŋ jeka k paat : ŋanmit u fiat manŋ k maan u ji k be fanu. 5A te k a niib dii fala boncian, a te k t nyuu damunŋ nba yib.6A tien niib nba baakita na kpaani, a bin tan duo b balmoni paak. 7K lin te binnba k a luom na n la woluku nyintit nan a nuu diitu, k bia gaal t8Yennu nba tie ŋant danua yet a, n saa jii nyannu k bɔkit sisem, k janɔ sukot baauk na. 9Galaat nan manase yent tie n yale Eflaim yent tie n yul fokilik, k Juda yen tie n danmil10N saa jii moab duo k li tie tatilaak nba kin sii wuul lenŋ, k sii yikim palma wuyikini nan ma nyann filisti yent na paak. 11ŋmec saa jiin k saan nanin Edom duo ni? ŋmec saa jiin k saan nanin digbangbu ŋa na ni? 12Fin kaa, n yennu a set yetite? A ji k be nan t kunkɔnkɔnna.


1K yien yanyinna sakab po . Daafit yanii tuntun tiat nba tie yina na po . 2O yennu ! ii gbiien n yikinii , a teen suon k gbaat n mietii ! 3N yikin tinŋ nan palbiile , k luon fin jien saan B;olin tan fiɔk ninŋ k bin daa baatin !4K maan finii tie guonn nba saa dɔknin , k n dataai i kan lan ! 5N luon k mii be a lanbɔnŋ ninŋ e yookul , kii bɔlin n mɔnŋ a kpinkent ninŋ .Yennu , ŋaant k wuu kal u naan kok paak a tuann po mɔkmɔk nan mɔkmɔk !6Pukint kpanlal na manfuol bina bonciann; k u naan binaa i pukii yuo kul 7!Yennu , ŋaant k wuu kal u naan kok paak a tuann po mɔkmɔk nan mɔkmɔk !8Yennu , ŋaant k wuu kal u naan kok paak a tuann po mɔkmɔk nan mɔkmɔk !


1N nalinŋ be yennu-me k ŋmin, k n faabu nyi u ni. 2Ŋɔɔe tie n fabu tanpiuk, nan n gutitua k n kanmikba.3II saa lek jua linwei ye waa ? ii kul kpaan'a yin kpiue ? Nan juonkpioŋ nba gbien a linba a na ? 4B taan a bin tuti tuuwe wa sie nan paak k piak dontɔ ŋaan gbie nan nanŋ bi palani.5N nalinŋ, ŋminin yennu nintualini k maan ma gu linba nyi u boole. 6Finne tie fatibɔ nan faabu tanpiuk, n kan mikba.7Faabu nanin yudant be yennu buole, tanpiuk nba tienin panŋ nan bunbɔiibuol be yennu nie. 8Yennu buolu, tient ii mɔnŋ man u ni yokul, tuntlii palaa u binbenŋ ni ! yennu tie t bunbɔlibole.9Adanm waat tie manfol danme ! k nifosalik waat tie faɔk danm ! B sa kpien b kul ciluninŋ, k b fuki gaal wonŋ nba k b footil. 10Da kɔant ii mɔnŋ binba sa mabinii ni, bia da waa dindann nba ka niini, Mɔkitukuu puki, a da waant a yant ninŋ.11Yennu din pak yonme, k n gbat atalimun lie a: Panŋ na tie yennu yale. 12Fin ne tie ninbatinnɔ, yonmdanɔ !


1Daafiit yannii , yuo nba k u din be sudaa tinkuonŋ ninŋ na . 2O Yennu , a tee n yennu e , n kpaan nae ; n siek mɔk a niɔŋ , k n gbanant banŋ a paak , tinŋ nba kuol , k ynun kaa lenŋ na ninŋ .3N nae k n saa dont aa sann a ŋaak nin , k laa panŋ nan yudant na . 4N sii yiin a dont l yanii k tienna : k l maan a ŋant yab k gal manfuo la .5N manfuol kul ninŋ , n sii dont n nii e k dontl a sann . 6N siek saa di jiŋant k gbuo , k n mob sa yin palmann yanii k dont a sann .7Nyiɔk kul mii dua n duonu paak , n tuu tiat apoe k piak a sann . 8N tuu be palmann ninŋ e k maan a tie u guut u ɔe , k n be a kpinkpant ninŋ .9A nuudiit u tuu diame k n siek gaa nann aa . 10nan niib nba luon bin nyin n miaal na , b saa sik tinpuol ninŋe ;B saa kpib tɔb ninŋ e , k kinkataa saa jiib tien b jiet .11K kpanbal sii kpan yennu tuann , k binba puol moii u sann nin saa dontɔ ; k binba fa faɔk na saa pɔbin b moii kii ŋmin


1B dian k tien Daafit yanyinna, kpanbala sakabe . 2N yennu gbintil n miati n be fabini paak. Guat n datai nba k n tiim jaŋmani na.3Guutin, k min nyi nuanbiit danm lola ni, nan tuonbiit danm tintani ni. 4B ŋat b jelima, k l di nan jukbanjiak na e, k bia nyint b mɔbonbiit, tɔ nan talbanpini na.5A bin bɔl k tɔ niŋanm paak, b tuu bɔl tɔ k tin jaŋmani. 6B ciein b lie b pala b tonu maan ni, k lolin nan b lieb k pii balit, k yien a ŋmee saa lati ?7B lolin kukpinu paak, ki yaa ta lol lin nba na ŋan na , sua kul pal nan u dudukit tie lin nba sumie. 8Yennu saa yekib u pieni, k l saa tulib danɔ yiema. 9B jelinn tien k b baa, k binba kul saa lab saa pak b yula.10Ki jaŋmami sol nisalik kul, k bia muantil yennu nba tun lin nba , k bia dukin waa tun tona nba. K niŋanm sii kpanm k kpaan bin bɔl kagbenu buol. Ki binba kul pala yien saa dont u sann.


1yennu, li ŋan k tin dont a sann, seelu salem dooninŋ t saa gbien t pooti. 2Fin, a gbiin t miati boona kul saa fit naakin a buol. 3N biit mɔk panŋ k paalin, ŋaan fin, a nyik caabibe.4U be paal mann ninŋe, wunba ka lukitua, u saa fit kua a buol. ŋaakiniŋ mɔkin, kasi bona nba be jantidukniŋ tie t ŋante.5Yennu t tinntua, a gbin t miati, a yaalutuk tuonŋananinŋ. Niib nba be tingbɔnŋ na paak, nan binba be mokgbenŋaa puotil, ban-fuakaa na du a paake6Pine biil juajaana nan a panŋ k wann a ya bint panŋ nba tie bian ŋinba . 7Mɔka nyun pana nba fi biaŋinba, ŋaan fine tie ki li baŋŋit, ki fit so nyunpana fuur . Niib i sie jat paak, fine fit sikint bi wutua.8Durinya niib kul mɔk jaŋmaanii, tuangbenŋa nba k a tun na paak, k tuona nba k a tun na tie parpienn be tingbouŋ na kut po. 9A gorii tinŋ fanu, ki te saak baa, A te k l ŋan, ki kpai. Ki a gbien bi kpennii nyun k te tiŋ na naan jiet.10A te saak baa yuo kul kpaant ninŋ k nyun borikit tinŋ na. A te sam mmiiuk baa ki maant tinŋ ki te bonbuburit kul pia. 11K a te jiet naan binn kul ninŋ, k tii saan siaminba kul, ki jiet be li kul po. 12K bonkobit kpinkpaaar buol gbie nan bonkobit. K kunkona na gbie nan palpienn.13K bonkob-kpaaŋ na gbie nan pei k baat na mun gbie nan jiet k bona kul kpamm k yiin yanii nan palpienn.


2Tingbouŋ na niib kul n pak yennu. Kii yikin nan kpinkpammuk. 1Ki yin yaŋ k baakit u sann, k tulua dontil nan baakil.3K yet yennu a, toona nba k a tuun na tien bakitnaaŋ. A paŋ yab bonciann. K l te k a datai n gbaa a tuann nan jaŋmaanii. 4Sua kul nba be tingbouŋ na ni saa gbaa k jiantila. B yiin yanii ki dontila. B yiin yanii k dontil a sann.5Baat man k tan got linba k yennu tun u tuun bakitnauŋ toona, nisaalik yaa paak. 6U te ki muagbenŋil kpant tinkooŋ k te yiijamm sommtinŋ maŋ ni k poat. ŋannie k t ji kpaamm waa tun nne maŋ. 7Yennu-e dia duninya nan u panŋ, k u ninbina golii digbana kuula, muoyedamm daa fit k tookitua.8Digbana niib kul n pak yennu man, ii ŋaan k niib n gbat i dontil fuul. 9U te k t naalinŋ nuak maafuol ki guut k t taan k gbiatil baa.10Yennu, fine bikint na, a bikint nan saauk daanɔ nba tuu pul kut bianŋinba ne-e. 11A te k sik ciicaknni k bia nyakin jik kpiasil k nyaakin tii sienni. 12K te k niibiit doo ti yuula paak. K tii somm k gaal muu na nyunmɔna ni. Muatane a baal nant siamiba ki manu bewa.13N saa baal nan mujuonu piinii a ŋaak ni, n saa tula linba ki n senn mɔsonn nan n saa tula ne. 14Maa bo be daamii ni k sat mɔb nan n saa tula piinii nba ne, see ki n tula. 15N saa baal nan pei ki lin juo muu a malunŋ binbintl ne paak. N saa baal nan najai nan buunii k mann malunŋ, k lin munyuuku saa do sanpagbouŋ ni.16Baat man k gbiint yimm nba tiin yennu jaŋmaamii ne, ki n saa beti waa tun linba k tulin. 17N nyinkin k bia fabin sommil po k duontilɔ nan yanii. 18Mii buo k fiit n yambɔmm yennu buo kan gbiint n mialuo k tulmii.19Ŋan yennu gbat k tulima k bia gbiint n mialuowa. 20Yennu sann n la duontil kimm u k yet n mialuo. U bia k yet wuntulin ŋaantii.


1Yennu, a tiint ninbaauk, k tien yetŋanm t paak, k got't nan bulciint. 2K dulnya tieb kul n bann a sonnu, k bia t k digbana kul n la a fielu.3Oyennu, ŋaant niib n donta, k bia t niib kul n paka. 4Ŋaant digbana niibi mɔk palpienn k yin yanii nan kpinkpanmuk, k maan bu nüb buut nan balmɔni, k bia ŋmakitl digbana kul tingbouŋ na paak.5Yennu, ŋaant niib kul n donta, k bia t nüb kul n paka, 6K l saa t tinŋ na n nan jiet yennu, fin nba tie t yennu na, tien yetŋanm t paaka.7Yennu saa tien yetŋanm t paak, k tingbouŋ na nüb kul saa baakɔ.


1Daffiit e yin yanŋ nan k tul yan-yinna saakua . 2yennu ii fiit u daatai tuu yat , k u daatai n cial yaat. 3Nan nunyuut nba tuu yant bannu nba na , a tuu yant'b nnae , nan kpan nba tuu nan'n mmu paak bann nba, tondanm tuu bot nna a tuann .4ŋaan niŋann ŋannin tuu be palpienn ninŋ e , k mɔk nyunnu yennu tuann , k mɔk kpinkpanmuk . 5Iii yiin yani man kii dont yennu , ii dont u sann man ! buat man sanu , k tul wun nba baat , baat man sonu baat ni , k tul'ɔ . 6ŋua e tie kpiebi baa , ŋua e kɔn pakɔi paak , ŋua e tie yennu u ŋaŋanŋ ninŋ ,7Bin nba k b lub na , yennu tien 'm ŋai u luotl dansali , k tien'm palpienn kangbate kua e be sian nba paal . 8O yennu ! faa din nyii a niib tuam yuo nba k a din sonm paanpiennŋ ni .9

10A niib saa maa duo nba nio , K a manu ni , k na din bɔbŋ k guun talat danm , o yennu !11Yonmdaanɔ , tuu maat maan e , k labamann muant tieb tie sojanm nba yaab . 12k kpanbaala tiin k tiin k din nba bial ŋaak ni nna bɔktl faal ni na . 13Yuo nba k i kal naakuuk sinsiik ni na,ŋmann kpinkpant paak Mikli tien k u kobt nan salma na14yuo nba k yiikuo kul daanɔ yat kpanbala b doi ni , tinŋ ji penn nan tsalmɔn nyuntana na . 15yennu jua , baasan jual nba mɔk kunkona nba yab Basan jual . 16Bia paak e , juaa nba kunkona yab na , k i nan jual nba k yennu luon k lii tie u ŋaak i ? Yonmdaanɔ kan tien u ŋaak nba kaagbennu waa .17Kaagbennu tab loa yab bonciann , k kann , tuta piinlele tasa bonciann , k yonmdaanɔ be b sinsuuk ni , Sinai jual tie yennu binbebuol e . 18a duo sanpaapo , sanpaapo , k kangbata mun sii bia sii kpia nan kaagbennu yennu e .19Yet ŋanm ii be yonmdaanɔ paak daal kul . Li tie k b mab tinm , yenmi nyint tinm l ninŋ . 20Tinm yaa buol ni , yennu tie yennu nba nyint tinm l ninŋ e . k kaagbennu yonmdaanɔ saa kɔn t paak buol . 21mɔni , yennu saa mat u datai yula n, k mat , binba kul be biit na yula .22Yonmdaan,o yet a : n saa nyinn b Baasan , k jen nan'm , n saa nyinn'b mɔkl ninŋ k jen nan'm . 23A , a taal n set sɔn ni , k a bɔi n lenn a daatai sɔn .24B nyuan a sonml , o yennu ! b nyuann n yennu sonml . N yonmdaanɔ sonml u ŋaak ni . 25K yan yinna lii , k bonmumudanm waa , bonpoi nba faa ginpana sinsuuk ni .26Dont man yennu sann , i tintaana ni . Islael yaabuona, dont yonmdaanɔ . 27L buol e, k binsaamin nba juont na be , k mɔk yiikuo b paak . suuda kpanbala nan b niib . Saabulɔn kpanbala , nan Neftaati kpanbala .28A yennu yaa fii mɔk panŋ, o yennu te k faa tien linba tul't, nii mɔk paanŋ ? 29A kal a ŋasaakak ninŋ , ŋaan dia Selusaalem . kpanbal baat nan b piini k tien a .30A te , muuk ni bonkobuk n tin a jaŋmani . Naajai nan niib naabit , nan likli nba k b aia jiantl na , yatl niib nba kɔn nan 'a na . 31Nigbenŋa nyi Ejipt duoni , k etiopi tieb tiin ii yennu .32Tingbounŋ duo kul ii yiin yennu yani , k dont man yonmdaanɔ . Ii yin man yani kii dont wun nba nyi sanpaapo k baat . 33U be sanpaak nba kaagbennu na ni , k te , k t gbia u kunkɔl , u kunkɔl nba mɔk panŋ .34Dont man yennu . u yudant be Islael paak , k u panŋ be saapaapo . 35O yennu ! a kal a ŋaak ni e waa , ŋaan mɔk panŋ . Islael yennu tien u niib panŋ nan yiikuo , yennu sanm n baal dont'l .
Chapter 69

1Yennu sommin k maan nyun na dian yiak e. 2K i n taa k siit tinŋi, n fel bakil niŋe . N baal nyun sunsuuk niŋa, ki nyun pana yaa lin piinin me.3N bak e nan maa yikinn k luon smmil. Ki n kunkol ji ton, k n ninbina mɔnn ki kpaan fin Yennu. 4Binba namin k li ki mɔk paak yab ki gal n yul paak yuta. Niib bonciann tie n datai ki namin k l k mɔk paaki. Ki tie binba luon ki bin biilin . Ki mianin a man jiin linba ki n ki jan.5Yennu, n yanbɔmm ko bɔl a buoli ki a mii maa bianŋinba ki n jat. 6N yonmdaanɔ yabint Yennu, a daa te ki n baat nan fei Ki tien binba tiena yada na. Islael tieb Yennu, a daa te ki n dint binba jiantila na fei.7Ki maan a ya sann paak ki bi sukiin k dintin fei. 8K n tie nan samɔna, n ninjamm buol. Ki bia tie nan buolganuu na n ŋaatieb buol . 9Maa luon a ŋaak bianŋinba na, n pal di muu e. Ki sukit nba bo sii tie a yal na ki li baa n paak.10Ki n sikin n mɔnŋ, ki lol mɔb, ki niib skiin. 11Ki n lia kunn fabini liant, ki bi laan. 12Ki bi piak n paak sɔnjot ni, ki dayibila yinin yanii.13N yonmdaanɔ Yennu, min ŋalin saa miala waa. A tulin jinnu yuo nba ki a luon; gatil ki tulin ki maan a lonm paak nan faa gbient n mɔsonn ki tint niib na paak. 14A tinnin k n daa kpii bakil na ni, ki tinnin ki min nyi n dati na nuu ni, ki bia nyinnin nyun sinsuuk na ni. 15A daa te k nyunpana na piintin kuo k te k n di nyun , sinsuuk na ni kuo ki fel kpii bakil na ni.16Yennu, jiin aluonm nba ki gbent na ki tulin jiinnu, jiin a ninbanticiɔŋ na ki ŋmant n paak. 17A daa lekin a numm a tuontunnɔ paak. N be ninmɔnbiuk niŋe , tulin gatu mɔtana.18Baat nbuol ki tan tinnin, ki nyinnin n datai nuu ni. 19A mi baa sukiin, bianŋinba, ki mi ma di fei . Ki butim bianŋinba a laat n datai kul.20Sukit biil n pale, ki te ki n bial yann. Ki n kpaan wun nba saa maan , n pal , ŋaan n ki la sua. Ki kpaan wun nba saa koli min ki bia ki la sua. 21Yuo nba ki kon mɔkin na, ki bi tulin lɔbii. Ki nyun nyunkilu suolin, ki bi tulin da miituk.22A te ki bin diina jaamm n kpant barit, ki te bi maluŋ jamm na n baanib. 23A te ki bin juan, ki bi sai ni ii tun ki yial.24A donn wutuol bi paak, k te a wutuobiuk na n buontib. 25Ki ŋaan bi kaaŋ na n bial yann. Ki daa te sua kua bi binbebuol na jikii.26Bi dint binba ki a dat bi tuba nae biak. Ki bia piak niib nba ki a tulib danii na falaa po. 27Diant bi yanbɔmmn kul ki nbil a daa te ki bi laat tol a tinnu na ni.28A piin bi sanna manfuol gbounŋ na ni. A Daa te ki bi sana puki a niib na ni. 29N be na gbanantont nan ninbatile. Yennu, ŋaant ki a tinnu na ii guun.30N saa yin yanŋe ki dont Yennu sann. Ki bia muant u yabint ki tulɔ niipuok. 31Linba na saa maŋ Yennu ki cie mii tulɔ naab ki li tie piini. Ki bia cie mi jii najak nan yinna li mann mannu malunŋ.32Nan-damm nai la nna, bi sii mɔk palpienn e. 33Yennu gbiintil nandamm mialu ki ki tammit u niib nba be dansalii ni na po.34Sanpaak nan tingbounŋ, nan mɔkigbenŋa, nan banfoa nba kul be lini, pakin Yennu man. 35Ki maan u saa tinn Selusaalenm a, ki bia ŋamm maa Juda duolia. Ki niib saa kua kal lenŋ ki yent tinŋ na. Ki u tuontunna na yaabuonna saa yent tinŋna. 36Ki niib nba luonɔ, ŋamme saa kua lenŋ ki kal nan pali mann.

Chapter 70

1Daafiid e yin yanŋ na, k l be yanyinna saakua buol a wun tiat Yennu po. 2Oo Yennu, falt'n, yonmdaanɔ baat yian k somm'n . 3Fei nan baktu tie nba luon bin kpi'n na yal, ŋant bin nba mɔk palpienn n biak dinu na , n ŋmat k baa.4Bin nba laan na, n di fei k ŋmat baa tuntunna. ŋaan niib nba kul baat a buol na, b mɔk palpienn k ii kpanm. 5ŋant niib binba kul mɔk niipo-tulu a tinnu paak na i yien a: Yennu e tie yabnt daannɔ. Min, n nan m'i k bia tie talas daanɔ, oo Yennu, baat n buol yian, n sonmtua nan n guutua, tie fine, n yonmdaanɔ, daa taantli!

Chapter 71

1Kaagbennu a buol e k n luon faatu, A daa te k n difei. 2K maan faa tie palpienn-daanɔ ne a sommin k bia faatin, gbiintilin k sommin. 3Ii tie taanfieku nba tie n gungul buol, sianmiba k n sii tuumbe paakin paakin a kunnkɔl k lin tii nnin k maan fine tie gungul buol nan n guutua.aa 4Lenŋe k u kɔnn datai piinni: kɔnn b naagbankɔnŋaa nan jukbanjai. 5A tie yudaanɔ k bia mɔk panŋ ki gal juat kul, k panŋ tenn yann.6K bii paala waat ki bii bial gɔɔnt. Nikpela kul k fiit faat b mɔnŋi k b bannu tien tann. 7Saakob Yennu a belik nan ninŋe taamii nan b taanjakila dual gɔɔn-gɔɔn.8Yennu fin kinkɔɔ k t tiina jaŋmaani, li tie k a wutuol do sua kan fiit set a tuann. 9Yennu a muant a buut yendɔnŋ niŋa yuo nba ki a fiil a kan bu k somm binba k b diimm tinŋ na k jaŋmaani n kuab k bin ŋmin suonŋ.10Yuo nba k Yennu wutuol baa a datai paak niib tu tula dontil e. K binba nyii tɔb ni nan saa tien jaanm. 11Tuulin i yonmdaanɔ Yennun linba k ii senn mɔsonn a i saa tulɔ na, ii baar nan ii piini k tulɔ.12Digbana nba kul kpia na n baal nan bii piini, k tul Yennu nba k nisaalik tienɔ na. 13U te k doo dialaa sikint b mɔnŋ, k te k tingbounŋ na kpanbaala tiinɔ jaŋmaaani.14Min ŋalin n sii tun mɔk dindann yuo kul nannua. K piak a sann yuo kul. 15N saa muant a ŋant nba tie; k bia piak a tinnu po daal kul. Li lek i yab gal bannu nba tie waa. 16N saa tuo fin kaagbennu-yonmdaannɔpanŋ nie. N saa dont a saan, k maunt fin yonmdannɔ kin kua maan .17O Yennu maa din tie bik a: ki a tu min a muomaan n bia daa tian k piak a bakitnaunŋ tuona po. 18N Yennu mɔtana n ji kpeta k n yuut penn a a daa nyikitimi. Ii be nanin , k mii muatil a panŋ nan a yiiko ki tien maalu nba waa kul.19O Yennu a ŋant saa baal sanpagbuonŋa, fine tie daanɔ nba tun tuonjaana . Ki sua ki be ki tie nan fin na. 20A lek te daa mii nan wahala nan yuudonn baa tii paaka. ŋaan a saa ŋanm k tult manfuol a. ŋaan a ka n te k tiin siek kpienm tinŋ ni.21L ŋan nan maan tien nijann ki gal nan maa bo be tie bianŋinba. A bia saa ŋanm maan n paala. 22Yennu n saa faa kɔɔnn ki donta , n Yennu n saa yin yanŋ nan bon fiifaat k dont a ŋant paak. Fin nba tie Islael tieb ŋant daanɔ.23N sii dontila k yiikin nan palmaann, yuo nba k nyiin k dontila i na . K maan a tinnin maa. 24Daal kul n saa paak k muant a ŋant po, ki maan niib nba luon a bin tuulin danŋ na. A nyannib , k bin dii fei waa.

Chapter 72

1Yennu wann bat k wuu bu nan a balmɔni na; tulimɔ a tiɔnŋ balmɔni. 2K lin te k wun fit dia a niib nan balmɔni , k bia talatdanm nan naan palpienn. 3K juat ii mɔk a palmatil na; k tul a niib kunkɔna munii b naan popienn .5K na sii bu talii buut nan balmɔnii; l ii sonmit talat danm. 4A te niib na ii tun ki, jiantil nan yennu nba tuu doo na; k ii bia bia jiantila nan ŋmalik nba tuu doo na.6A te k a bat na ii tie nan saak nba tuu ba kpaant ni na , ki ii bia ki tie nan sa minmiuk nba tu ba tinŋ paak na. 7A te k a palpienn n yaapbt u manfuol yuo, k bia te k mɔkint tii tun k ii be , nan ŋmalik nba tun be bianŋinba na8k i u tinŋ yial saa lat nyii mɔkigbenŋil k saa tuu mɔkgbenŋ liel ; k nyi Yuflat mɔkil k saa tuu tingbonŋ na kul po. 9Niib nba be kunkuok paak na saa gban u tuann k u datai n baa faabin tinŋ ni. 10K Spienn bat nan binba kua tinii nba be mɔkgbenŋaa snsuuk ni na saa jiantua, k Sieba na Seba bat saa baal nan piini.11K bat nba kul saa gbaan u tuann k digbanna kul n jiantua. 12K u saa sonm talat danm nb mialua nan nandanm nba b niib yetib na.13K u sii mɔk ninbatinu nan talat danm nan nandanm ; k bia saa fiel talii manfuol . 14K fat danm nba k b ŋmanŋib , k bia mabib na k maan b manfuol mɔk nyuat k tulɔi .15B manŋ manfulo nba fɔkit ; Sieba nan Salima na ii tie u yal, k niib bi mei Yennu u paak yuo kul . K Yennu piisin ii be u paak yuo kul . 16K jiet ii be duo manŋ ni, k kunkonna; gbie nan bonbubulit ; k lon luana, nan Liban yal na, k li doi gbie nan niib ; k lii tie nan muat nba tuo pa tinŋ paak .17K u sann sii tun bee; nan yenpionŋ nba tun be na; k b tan tanm bat manŋ sann; k digbana kul nba Yennu, k wun tien piisin bi paak nan wa tien bat na paak bianŋinba na.18Donti,l i be ti yonmdaanɔ Yennu nba tie Islael tieb Yennu na paak, ŋua kua n tuun bakitnaɔnŋ tuona. 19Ti dont u baahil sann, nan yi nba kaagbennu, tingbonŋ na kul n gbie nan u baakil. 20Dafid nba tie Isai bija na yenmial juontk e na.

Chapter 73

1Yennu set ŋan k tul Islael tieb, u ŋan k tul bin nba pala yeen na, 2Minŋalin, l bo kaa waan k n ji bo kii mɔk dindann u ni n yada bo saa gbeen na, 3K maan n bo funm nan dontin n mɔnŋ danm, yuo nba k n la nuaanbiit danm mɔkitl na.4B gbanant k yekitl, k b wakii k mɔk laafia. 5B k di fala nan lieb na, b bia k lat daanmi nan lieb na.6L paak k b jii galuk k tuun k l tie tuliat, k jii kpikpiluk k pin k tie nan cincenn na. 7K b pala nyint bonbiil, k b yan dukii tuonbiit tumu k k bakitii.8K b laa lieb k piak mabiit k tienn, k mɔk kalinbaani, k lolin a bin biil lieb, 9K piak bonbil k jiint yennu nba be yendounŋ ni na po, k bia dia galuk k want tingbounŋ na niib baa sii tuun biaŋnba.10K l tie yennu niib n ŋmant tienm yada nan lin nba kul k b yeen. 11B yeen a: yennu kan banni; wun nba tie yabint daanɔ na kan banni. 12Nuaanbiit danm nba tie bianŋnbaa e na.b mɔk mɔkint bonciann k bia laat k l putiib.13Maa sool n mɔnŋ k k tuun tuonbiit na, li tie yannee? 14Yennu, a t k n bakit daa kul, k sanyiɔk ni kul k a daal n tubil. 15Lii bonii tie k n yet mabuolu na, n bo saa julin a niibe.16Maa yabil k dukin daami na po, l paakime tiee. 17Nan maa tan kua a ŋasaakak na ni, k n ji bann lin nba tan saa baal nuaantbiit danm paak.18A tan saa sennib siaminba ŋalii, k bin baa but but. 19L kpan biliibe k b ji siik k saan wolibuk ni. 20B tie nan damiit nba tuu bot sanyiɔk ni nae: yennu, fiil, b tuu bote.21Yuo nba k n pal bo biil na, n dudukit bo danmime nan n siak k ni wa, 22N bo jatike nan pieuk na, k k bant a maan na paaki.23ŋaan n lek be nanae yuo kul, k a suol n niidiitu k dian. 24K a dian nan kpaanii, k l juontik, a tan saa galin nan baakl.25N jii mɔk bee yendounŋ ni, lii kii tie fini kaa? k tingbounŋ na paak, n k luon sial k pukin a po. 26N gbanat nan n yan saa banŋ, ŋaan yennue saa tulin panŋ, ŋua kuae k n sii luon.27Niib nba nyik yennu na saa kpaakin yanne, u saa biil bin nba k b fanu nanɔ nawa. 28Min ŋalin, l ŋan bonciann nan maa naak yennu na, n jii yabint daanɔ yennue k u tien n gungul buol. n saa pak wann u tuona kul.

Chapter 74

1Asap yanŋ . Bia paake, m yennu ! k nyiikit yuokul i ? Bee tien k a donn wutuol a niib paak i ? 2Tiat a niib nba k a daan yaanib sian you, k a tiinnib k b tie a faal ! Tiat Sion jual nba daan tie a binbebuol na po.3Ŋmaan a ta sian nba biil na buol ! T daatak na biil a kasi buol a. 4A daatai yikin a ŋaak sinsuuk ni, b bil b mɔnŋ nyinn. 5T laaba, k b tie nan danm nba dia piak k cuan fual ninŋ na; 6K mɔtaana b iil a ŋaak na kula, k dia pai nan jaa k bit.7B juo muu a ŋaak na, k biil a sann nan a binbe buol na. 8B yien b pal ninŋ a: T biilib nan panŋ ! b ju duo na ninŋ kula sian nba tie kasi.9T k laat t bona, sɔkini ka t buol, k sua ka t buol k ban l yuo. 10Bia yuoe , o yennu ! daatak na saa biila ni, k daatai na si biil a sann mɔk mɔk nan mɔk mɔk i ? 11Bia paake k a nyint a nuu nan a ŋaati ? Nyiint a nu k biil !12Yennu tie n kpanbale yuo nba din gal na, ŋɔe nyint tinm tingbonŋ na ninŋ. 13A panŋe din te k mɔkl bɔkit, k yaakit bonsusuot nyun ni,14K yaakit bantɔnŋ yuul, k tul a niib jiet paanpieonŋ ni. 15Fine din luot nyun tona k nyun nyi. Fine bia te k kpengbenŋa fual.16Fine nan yennu nan nyiaɔk, k bia nan yennu nan ŋmaalk. 17Fine din wann tinŋ telik paak, k bia te k siaɔk nan pial bia be.18Yennu tiat nan a daatai biilae, k binba k mɔk yaan biil a sann. 19A daa jiikit lajelik siek k tien bonkobit i, a bia daa tanmit talasdanm po yuo kuli !20Tiat a mɔlol na po, k maan duo na gbien nan tuonbiit danme, lokl kul po. 21A daa te k binba k l dinm na n di fei ! k ninbaatl daanɔ nan taalas danm n dont a sann.22Yennu ! fiit k kɔn a paak ! Tiat niibiit nba biil a sann bianŋnba dal kul ! 23A daa tanmit a daatai nba poi niipuot na po, k fu fuut nan tintianpali k biil a sann !

Chapter 75

1Yanyinnaa saakab . Asaaf bayannii . yan manii . 2Yennu t dont a saan , a sann gbii t mɔi yaa , t saa muant a baktinɔnŋ tuonnaa na . 3Yennu yet a : N senn buut yuo e , k saa bu nan balmɔnii .4Tinŋ , nan l niib kul tan saa jekil : ŋaan minii sii diab , k b kan danm . 5N piak want binba want b mɔnŋ na kul a : ii daa want ii mɔnŋ man ! Nan nuantont danm naa bin nyik tonuu , k bia daa dont b yulaa ! 6Ii daa piak nan japaat, k bia da dont ii mɔnŋ saapaapo !7K maan nua yudant k nyi yendo po , nan yenba po , nan sial ni kaa . ŋaa l nyi yennu nba bu na buole :wua ii saa nfiit k sikin niyennɔ ,ŋaan donn nilua 8.Yennu dia nyunŋ manŋ ; k l gbii daamii nba tie u wutuol , k u kpaannua , k tingbonŋ na ni nuanbiit danm natu nyuk tannyunan l datinŋ a9. N sii piak linba na kule , yoo kul , k yiin dont saakɔb yennu na sann ni . 10N saa sikin nuanbiit danm na panŋ , ŋaan pukin , ŋiŋanm na panŋ , k donnib .

Chapter 76

1Yaŋ nyiiɔ sakuo nba dia tuotutiat k l somintua. 2Yennu baanu be Juda yent-ni k u sann la dontil Islael. 3K a ŋaak be Salem , k u binbebuol be sion.4N yennu nyiintin nuanbiit damm nuu ni k bia nyinnin nituont na tuobiil damm paŋ ni. 5Kimaan a nie k n muat dindann, kimongbennu n yuomdaanɔ, k tiena yada, taa nyii n niipaanŋ ni waa.6Laa nyii n naa puol niŋa ni be a paake, fine nyinnin n maalu ni, n sii tun piak a sanne. 7N manfuol tie nyinne ki tul niib bonciann. Kimaan a guun fanu.8N sii dontila daa kul ki muatil a yaanbint. 9A daa yeenin muatane ki yaa a n kpeta.10Kimaan n datai luon bin kpinme, bin luolin a bin biilime.11Ki yien a yennu nyikuawa, ŋaant k tin weiɔ ki suoluo, kimaan sua ji kaa k saa fatua. O yennu a daa fuokitil nanimi yennu baat yian k tan sommin. 12A te k bin kpankin fei ni, ninba luon bin biilin na n di fei k buont.

Chapter 77

1Yani na tie yan-yina saakua yennu tuan yal e k Asaaf yin.2N yiin k tien yennu k yikn a, n yiin k tien yennu k u caan tubt k gbiin. 3N palbiil daal ninŋ n tuun kpaan yonmdaanɔe nyiaɔk, n tuu mei k k bakt, k n siek k saak balunŋ.4Mii tiat yennu po, k n kuli, min duki duki k tan bak. 5K a te k n ningbant k tab liel, k n ŋan ŋmat k n k pak.6K tiatl sianyuo daa po, nan bina nba gaal k l wei na po. 7Nyiaɔk, n tiatl n yani po k duki l po n pal ni, k duki k kpaan.8Yonmdaanɔ kpan ji kpaa tuba e nan yuo nba kaa gbennu? U ji kan ban k gbiint ii ? 9U gotŋanu ji gbenne e ? Waa pak lin nba ji piine l bina nan l bina ni ii ?10Yennu ji tanm nibatinu po ee ? U wutuol ninŋ, u tanm u sukl po ee?11N yet a: lin nba tie n fala tie a yennu nba be sanpaapo na ji k tie nan laa din te na. 12N sii tial kaagbennu tuona po, k maan n tian a yaayuo ni baktnaɔnŋ tuona po mantk.13N sii duki a tuonn kul po. N sii duki a tuongbenŋa po. 14Yennu be ni e.Yenlann po e yab nan yennu na . 15Fin e tie yennu nba tuun baktnaɔnŋ tuona. A te k nibuolu buolu bann a panŋ.16K jii a nuu k fiel a niib, saakɔb nan sosef waas. 17K nyun la a, oo yennu k nyun la' a k daa balmɔni k buotsunsunt la'a k jekl.18K sanpagbana ŋaa k nyun sut. Kpeni ni saak tian sanpagbant ni wa. Namɔni, k pieni yat yuuk l kul po. 19K a tatiani tian tajapenni, k tanyiknti yent dulnya, k tinŋ danm k jekl. A sonu din be mɔkl ni e, k a sonbit be kpengbenŋa ni, k b ji k bant a fuuna. 20K a kpaal a niib nan bonkobt na Muois nan Aalon nu ni.

Chapter 78

1N niib gbiintl n tuntl ! Caant man tubl k gbiint n mɔb ni maan. 2N yaat n mɔb yin baljok k piak sian-yuo balkpeli.3Linba k t gbat, taa ban linba, t baa ba nba ŋanm paak tinm linba. 4T kan kpann b waas k ŋanm paak b yaabuona nba waa kagbennu donta nan u panŋ nan baktnaɔnŋ tuona nba k u tun.5U jii Jacb k tien siala, k senn sonnu Islael duo ni, k wann t baa nba bin wann t waas. 6A b yaabuona nba waa n bann senni manŋ, b saa mal bonjai k bin set k bia wann b waas.7B sii duu Yennu paak, b kan tanm Yennu tuona po. B sii cɔli u senni. 8B tan ki tie nan b baa nba na, k tie kangbata nan mɔyetdanm, B tan ki tie yaabuona nba ki duu Yennu paak k b dudukt k taa nan Yennu nba yaa linba.9Eflaim waas nba mɔk jatiat k bia kɔn nan talban , tan kan taaan b po kunkɔnn daal. 10B tan ki dia Yennu lol, k bia tan ki cɔln Yennu senni. 11B saa tanm u tuongbanŋaa po nan u bakitnauɔnŋ tuona nba k u din tun k b la.12B baa nba tuann u din tun bakitinauɔnŋ tuona. Ejipt duo ni nan digbanbis ni bɔkt. 13U nyun k te k b puot, k te k nyun taan puon. 14K Jii'b saa nanm k be b tuann k tie munyuut Yennu ni. K nyiɔk k u be b tuann k tie mupienu.15K ŋakt tampiit paanpieunŋ ni, k tul'b nyun k tɔ nyunkpanak b nyu. 16U din te k nyun nyi tampiit ni k puub. K te k nun manŋ tie nan mɔka na.17ŋaan b bia din tuu tun biilɔ e, k mɔk mɔyetuk nan yenjaann paanpieeunŋ ni. 18B din bikn Yennu b pala ni k boi jiet po baa luon bannu nba.19B din tuu paak k biil Yennu. B din yien a: Yennu saa fit k tul tinm jiet paanpieunŋ ni ii? 20ŋanne k u faa tampiiuk, k nyun nyiin, k nyunkpana yat puub . U saa fit tul u niib paanu ko nanti'ii?21K Yonmdaanɔ gbat k u wutuol do, k u juo muu nba saa di Jacob. K u wutuol do Islael paak. 22K maan b din tien Yennu yada. K maan b din k duu u fielu paak.23U din tul sanpaapo sanpagbana mɔb . K luot sanpaak tamɔi. 24K u te k maan baa k tie b jiet, k te yuo nba k b yaable k nyii saanpapo k baa. 25K sua kul dii Saakɔb kpanu kul. K u tul'b jiet k b gbuo.26U te k wonŋ nyii puol k daa, u panŋ ninŋ k u te wonŋ nyii ganŋ po k baal. 28U te k nant nyii sanpaapo k baa nan tanbiini na, nan mɔka paak tanbiini na k nuani baa nan kobt . 27K u te k b baa b kani sunsuuk ni , k baa k lint b binbe buol.29K b dii k gbuo. Yennu din baal nan baa luon linba k tul'b . 30L bia din k janŋ'b , jiet daa din be k mɔi ninŋe.31K Yennu wutuol nba din dob paak; yuo nba k u kpii binba din kaki. K kpii Islael naasinm,. 32Nan l kul na, k b bia tuon biit, k k tien bakitnaɔnŋ tuona yada.33K u din te k b kpo yann k b bina tie jaŋmani bina. 34Waas din tuu ya wun kpi'b yuo nba , b din kpaanɔ e, b din tuu tun jen e k kpaan Yennu.35B din tuu tiat nan Yennu e tie b tanpiuk, nan yenjaanne tie fietua. 36ŋaan b din tuu luon b jii b maan e k kpannɔ; k pan tanpant k tienɔ. 37B din k duu u paak, b bia din k waa lol sennu.38ŋua ŋanin nba mɔk suklu na, u din tuu nyiikt-cabt b biit e , k k buotl'b.39U din tuu tiatl nan b tie gbanant e siek nba saa k k jient. 40L paak k b din tuu yien u maan paanpieunŋ ni. 41K bia din tuu ŋmaat piin k biki Yennu , k kpaan Islael Yennu maan.42B din k tien u panŋ po, k boi daal nba k b din tuu nyinni'b b dataak nuu ni. 43K boi nyina nba ku din tien Ejipt duo ni. K boi baktnaɔnŋ tuona nba k Tsan muok ni.44U din kpint b mɔkl nba tie nyun k l kpaant sɔn. K b k fit nyu l nyun. 45U din te k binba lebi nan juut'b nan pɔnta k bi kpi'b . 46U din te k Nasuut biil ba kuo linba , k lankpant ŋman baa baak k kuo linba.47U din te b kpaant nba k yi fiiny na kuol, k bia te nuyuntana kpii b tiini nba k b yi sikomɔl na. 48U din te b sakaangbenŋa kpii b bonkobt, k saa tian bonkobt buolu buolu. 49U din donn u wutogbenŋil b paak nan ninmɔnn, nan waatuk nan pal biil b paak.50U din te k u wutuol do, u din k te k kuun lɔkt b sei , u din te k nikuuk baa b paak. 51U din te k ejipt wa sinsina kpo, Sam buolu ni ŋei.52U din te k niib yat nan bonkbt na e, u saan nan'm nan bonkobt na paanpieunŋ ni. 53U din ŋmaktl'b k guuib, k jaŋmaani k mɔk'b k nyun ŋmat piin b datai paak.54U din jiib k saan nan'm doŋanu kpaal paak k saan nan'm jual nba k u niditu yent na po. 55U din bel digbana b tuann. K jii ŋmiiuk k biit tini. K te Islael tieb buolu buolu maa b ŋei b duo ni.56ŋaan b bia biki yenjaann, k yet u maan , k yet u naan, k cɔln u senni. 57B din fɔkt nan Yennu, k ji kuat b lieb , nan b baa nba na. B ji din tie nan talbann nba k ŋan na e.58B din dont Yennu wutuol baa mann pata jual paak na, b din te k Yennu wutuol do ciceli paak. 59K Yennu gbat k u wutuol duo.U yan din nyi Islael tieb ni k u yet'b .60U din nyiik Siilo ŋaak ŋaak nba k ŋua nan niib din nbe na. 61K u te k b suol niib u panŋ ni, k u niŋanm be datai nuu ni.62K te k b kpii u niib k u wutuol do, u wutuol din do u faal paak. 63Muu din di u naasinm. K u sapaanmuna k la dontl.64B din kpii u manntieb na nan u jukbanjiak, k pakɔi din k mɔ. 65K yonmdaanɔ din fiil nan wun tuu guan na, nan pandanɔ nba tuu yib na. 66K faa u dayai tɔb k nyinni'b, k dinn'b fei nba kaagbennu.67ŋaan pal biil din be Josef paak, u din k taan Eflaim buolu po. 68U din taan Juda buolu po e, k maan u din luon Siiɔn Jual. 69U din maa u yenjiant buol k l tie linba be paapo, k l tie nan tinŋ nba k u nan yuo nba kaagbennu na.70U din gann Dafid k u tie u tuontunnɔ, u din nyinn'ɔ bonkob-kpaaluu nie. 71U din jii'u k u nyik benaanmati e. A wun kpaal Jacob buolu nba tie u niib Islael k tie u faaal . 72K Dafid kpaal'b nan palpienn, k kpaal'b k bia ŋmaktl'b faanua.

Chapter 79

1O yennu ! Binba k waa na lek a tinŋa b biil a kassi ŋasaakak na waa ; k but but Jelusalem nan tanbula na . 2B jii a niib gbannant , k tul juut nan muuk ni bonkobt a bin di ; 3B kpii a niib k b sɔn puub nan nyun na. sɔn puube naan nyun na Jelusalem kul po . suo k be k saa pii niib na gbanant.4Digbana nba kpiatinmnaa sukiite , k bia laatinm , k salktinm. 5Yennu a wutuol saa do t paak k lin wei nlee ? A wutuol sii tun dite nan muu naa ?6ŋmantil a wutuol k paan digbana nb k jiantila na paak . nan niib nba k mi a na paak. 7B kpii Jacob , k buont u tigbounŋ.8A daa daal t tuba , t yiijanm yanbɔnm paak . A tint ninbbaaɔŋ mɔtaana , t j k mɔk dindann. 9Yennu , a sonmit , k tinnit. A fatit k nyik cab t yanbɔnm ; kmaan a mɔnŋ sanŋann paak.10Bie tien buolganu na boit , a t yennu na be lia ? Yennu , ŋaant k tin la nan t ninbina , k a dat binba kpii t niib na tuba . 11Gbiintl dansalkuɔla na fabinii, k jii a ,panŋ k fat binba k b paak k biil'b k luon bin kpib na .12Kaagbennu , digbana nba kpiat k sukin ya k biila na jiint k pab taal munlole b biit paak . 13K tinm nba tie a niib , k tie a peluok ni pei na , sii tiena niipuok nan yuo nba kaa paak , k bia sii jiantla yuo kul .

Chapter 80

1Islaael kpaltua, luotl tubl k gbint, fint nba kpal Suosief nan bonkobt na fin nba kal seelubin nba sunsuuk ni ! ŋaan want a panŋ. 2Eflaaiim, Bensaamin nan Manaasel tuan, ŋaan want a panŋ, k jiin n fielu po ! 3Oo yennu, ŋant k tin jen ! k fan galt k tin la fielu !4kaagbennu, kunkonkɔnna yennu, n lee yuo e k a wutuol sa mak, k fan jin a niib mialu u ? 5A dintb ninbatl jiet e, k bia nyutb nyuu nan biknuu muntaa na wa. 6A jit k t kin nan nanŋ t ŋaakpiat nba buol k t datai laat.7Kunkonkɔnna yennu, ŋaant tin jen ! k fan galt a nunm ni, k tin la fielu ! 8A din fat't Egipt, k bel niib b duoi ni ŋaan kaant lenŋ.9A pial tinŋ fiig kpaab nan ŋan, k u jina yat put duo kul po. 10K u masu dɔnkin juat, k u yiini duo kpeki nba fɔk. 11K tant u yiini k l saa tu mɔkl, k u yiini put k saa tu kpengbeŋl.12Bee k a pat gɔtuk na ? K soŋalta gal k bil, 13Fualin duolik bil k muuk ni bonkobt ŋman mii.14K mɔkgbennu yennu, jenin ! sanpaak lik po wa, k goli k bia laat: gɔnt l finŋ k bia guul'l, 15Ŋua nba bul'l nan u panŋ nuu na, bik nba k a t k u kpaat yiana nan panŋ. 16Ŋɔe bil k dii muu na. A manuum bil b pak, k b bot.17K a nuu n dia u nba tenn na, nisaalik bija nba k a panŋ be u ni. 18Mɔtaa na t ji kan mi k kpiat a buol, k fan tult manfuol yuo nba k ti yi a sann.19Yonmdaanɔ, k mɔgbennu yennu, ŋant k t jen a buol, k a manuum n yent k guult, k tin la fielu.

Chapter 81

1Yiikin i palmann wuu yiikini k tul yennu, t kɔntua, tuln saakɔb yennu baakcianŋ ! 2Faan bomumuat, jiin ginganbis, 3faan biat nan natunn k li man.4Peebin natunn ŋmaapaan, jamm daal i peb ŋmaayienŋman. K maan l tie sennu e k tul islaael, k tie saakɔk yennu wannu. 5K maan l tie sialaa e k wann Suosiaf, yuo nba k b bo kɔn nan Egipt tieb na, N gbat kunkɔl nba k n k mi bannl.6N bukt bonkpiatl a buapiat pak, k a nii saa foi nan kpancub-kpiata woktu. 7Yiikin a ninbatl ni, k n fata, n jinna ŋmiŋminn satiani ni, n bikna nyinn Meeliba nyun buol.8Gbintl man, n niib ! k n saa wanni na, Islaael, lii tie k a bo gbinnt'n ! 9Yenbis k b a ŋaak ni a k gbaa k jiantl yensanu bua ! 10Mine tie kaagbennu, a yennu, wun nba din nyinna Egipt tinŋ ni, yatl a mɔb, k n saa gbenn'l.11Ŋaan n niib k gbat n mɔb, islaael bia k luon ji b mɔny k tie n nin. 12L paak k n nyik'b k b tuun b palaa lonm, k ŋmat saan tuun b yanbua lonm.13Oo ! Li tie k n niib bo gbinntl'n, li tie k Islaael bo tuak n sonnu ! 14Yuo mintk n na n bo saa dinn i datai fei, k ji n nuu k tuun ŋmat i ninnanta,15Bin nba sakt't kaagbennu nan fak dontl na, k maan b yuo si guub e k kan mi gbenn, 16Yennu si dint Islaael nan di nba ŋan, k bia si gbont'b nan mukni siat nba man.

Chapter 82

1Yennu be yennu niib tintanu ni, u be b sunsuuk ni k bu yenbis buut. 2N lie yuo e janŋ na i bu faak buut, k bil nibiit na a?3Tunmin bonŋann k tul wun nba kapalu nan kpebk, bu buut k tul wun nba be ninbatl ni nan talasdaanɔ. 4Nyint wun nba banŋ nan faladaanɔ k yab k fatb nibiit nuu ni.5K maan b k mɔk bann k bia k sub, b sonm bunbonn nie, k tinŋ saa bil nan l fiakaa waa.6N yen'n a: i tie yenbis e, k tie yennu nba be sanpaapo na waas. 7L paak i saa kpo nan nisaalii nie, i saa ba nan bat bija nie k bil.8Oo yennu, fit k bu tinŋ buut ! k maan a mɔk digbana kul fal.

Chapter 83

1Asaaf yanŋ na. 2Oo yennu a daa be ŋminŋminn ni, a daa ŋmin k bia daakaal, oo yennu.3K maan a daatai liat e k bin nba nan a na fii. 4B bobt kpal bobna e, a niib paak, k duki bin nba k a guu na po. 5B yien a, baat man k tin buont ni lieb sunsuuk ni. K sua ji daa tiatl Islaael sann po.6B kul taan k mɔk duduk yent e, k loln a paak. 7Bin nba kua Edom, nan ismaaeliit nba, nan Moab-lieb, nan Hagaaenian nba,8Gebaal tieb, Amɔn, nan Amaalek nan Fiiliis tin nba nan Tiil-tieb,9K Asiili tieb mun bia pukn b po, k bobt u bin kɔn nan lɔt waas. 10Tient'b nan Mandian tieb, nan siiela nan Jabin-tieb, Kiisɔn kpenu ni bianŋ nba !11B din kpiib, finn dot duo ni e. K b kpant tiŋ luln. 12Tient b batnba nan faa din tien Oleb seeb na k bia tien b kpanbala waas nan faa din tien sebaas nan Tsaalmuna na !13K maan b yien a: t fat yennu doi na. 14N yennu ! ŋaant k b i tie nan saapeln na k bii bia kii tie nan nuat nba k wounŋ tuu jii na. 15K yekt b pak nan muu di fual nan mupiennu nba tiu di jaul na.16Islaael tieb i mɔk palpienn nan wunba nanm na paak ! k sion waas i mɔk kpinkpan muuk, k maan b kpanbl paak. 17Oo kaagbennu, dintn't fei nba yab . A k bin fil kpaan a sann.18A te k lin ŋmat'b k jaŋmani ii mɔk'b yuo kul, k bin di feik kpo. K bin bann nan fin kuukua sann e kaagbennu fin kuukua e be paapo k gal bone kul tinŋ na ni.

Chapter 84

1Kote waas e yin yanŋ na k tul yan-yinna saakua. 2Kaagbennu, a mantk din luon a duo bonciann.3N jiek di fala, k suman k u de kaagbennu ŋaak e. N pal nan n gbanant yikn k boi yennu nba fo po. 4Kɔnbiaɔk mɔnɔ ŋaak, jab lankpiiti gbaa, mɔk b ŋei k beln b waas l ni, k l kpia nan a malunŋ binbinta.5Palpienn be bin nba be a ŋaak ni na paak, B bia saa fite k ŋanm dont'a. 6Palpienn be bin nba duu a paak na paak. B laat b sɔnu k fin tiaɔnŋ tien.7Yuo nba k b gaal baaka baaɔk ni, b tuu te k lin kpant nyunlona. K saak baa bauuk ni, k l tie yetŋanm. 8K b sonml ni b panŋ puki b soml ninŋ nan baa saa baal yennu buann siiaɔn duo ni. 9Kaagbennu, kaagbenu sajenm yennu , gbiintl n mialu ! jaakɔb yennu, tuotl a tubl. 10Fine tie naagbankɔnŋl gott oo yennu ! k gotl faa te k b muan kpan wuunba paak munm po.11Mii dua a ŋaak ni dayenn, l cie nan min dua daa tusl sial po. 12N luon k mii sie n yennu ŋaak tanmɔkul ni, k cie nan mankua n biit lanbounŋ ni.

Chapter 85

12Yennu a mɔk ninbatinu nan a duo. a te k a niib Islael tieb bia ŋamm mɔkita.3A nyik cab a niib b yanbɔmma. k bia piin b biit kula. 4A nyik k ji k dont wutuol nanmi; k suol a palpienn na. 5Yennu, fine tie t tintua; jenin nant, k nyik k daa dont wutuol nanti.6A saa donn wutuol t paak k l k mɔk yuo? a kan ban nyik a wutuol manŋi? 7A ŋanmit k tii paal k tinm nba tie a niib na n dont a sann.8Yennu want a lomm nba be yuo kul na, k bia sonmit, k fielit. 9N saa gbiint linba k t yomdaanɔ yennu yet a: b daa ŋmat baa b yat binbenŋ ni; u senn mɔsnn a u saa tul tinm u niib palmaasila.10Balmɔnii u tien siil, nan wun tinn binba baakitɔ, k u baakil saa kpakin ti tinŋ ni. 11Lonm nan balmɔni paku. ca lieb k kasii binbenŋ nan palmaasil baln lieb.12Binbenŋ saa nyi tingbauŋ na nie; k popiensim n nyi yendɔunŋ ni. 13Yennu saa tult linba ŋan k te k t tinŋ n kpiak k nan jiet. Popiensime tuu lii yennu tuɔnn, k ŋanmit sɔnu k tienɔ.

Chapter 86

1Yennu gbiintl k tulin gatu, k maan n tie tatimuɔ e, k na mii. 2I i guu n manfuol, k maan n jii n mɔnŋ k tula wa. Fine tie n yennu k a tin a daabil nba tiena yada na.3Yennu u; a tinnin ninbauk k maan n meia yuuo kul. 4Yennu; a tek a tuontunnɔ ii mɔk Palmasil; k maan n jikt n mialu k tien fine.5Yennu; a mɔk nyiki cab; kaŋant tulit k a lomm gbie nan wunba kul meia. 6Yennu gbiintil n mialu, k gbiint n fabnii nba luon sonmil. 7Yuo nba k nbe wahala ni ntu yii nae; k maa n a gaan n mialu.8Yensau k be k saa fit yekin nana tuona. 9Yennu, digbana nba kul k a nan na tan saa baal k tan saa gbaan a tuɔ nŋa k janta b tan saa tul a sann baakil.10A tie yabint daanɔe, k tuun bakti naunŋ tuona; fin kɔɔe tie yennu. 11Yennu, a wannin a sɔnii, k n saa somm nan balmɔ ni. A wannin k n jianta nan n pal kul, kii tiin a sann jaŋmanii. 12N yonmdaanɔ yennu, n saa jianta nan n pal kule. N sii baakita sann nan yuo nba kaagbennu.13K maan a lomm yab bonciann k jiin npo k a tinin manfuol; k nyinnin kuun ni. 14N yennu; japadam na fil n paaka; k nibiit na kul ji gbaa a bin kpi me.15B k dukii fin yennu po. Ŋaan fin yennu tie ninbatin yennue; k mɔk k mɔk ninbatinu nan a niib kk dont wutuol yian yianm ŋaan k a ŋant nan palmasil gbie nan a niib. 16Yennu gotilin nan a ninbanunii; k tinin ninbauk tulin a tuontunnɔ panŋ k bia tinn a daable. 17Tumin a baktinaunŋ tuonn k tulin; k m datai n la k tin bakitib. K maan fine tie n tintua k tienin palmasil yuo kul.

Chapter 87

1Yennu maa duo jelusalem kasii kunkɔnkɔnna paake. 2Kaagbennu luon jelusalem manŋ ki gal Jacob nba din kua duo nba kul ni. 3Yennu dua gbintl bonŋana nba k piak k jiint a po na.4Yuo nba k n tan saa pukin Eyipt nan Babilonn. mii tanŋi dian jelusalem tieb sana n saa pukin Filistia nan Taya nan Itiopi tieb po.5U yet Siyon tieb a: i kul maal nan u saan poe. 6Yennu tan saa dian niib sana k pukin jelusalem tieb po.7K b waa waak k yiin yanii a: t piisin kul nyi jelusaleme.

Chapter 88

12N yomdanɔ yennu; fine tie n tintɔɔ; n fabn k tiena yennu nan nyiɔk kul.3Gbiintl n mialu; gbiintl n fabnii k sommin. 4K maan palbil bonciann baaln; k n ji k fɔk nan kuumi.5N jii tie nan nilikb nba tuu yaa bin kpo nae; kin panŋ kul gbenn. 6K ji tie nan binba k b tuu kpib k b dua kaat ni; ki tie binba k a ji k tian b po na.7K a jiin k lun kasunsunŋ ni, k l tie siaminba tie bunbɔnciann k bia sumii cib.8A wutuol duo n paak k yabta; k n dua nyunpana lɔnŋ ni.9A te k n yɔnanmɔnii nyikin, k te k n nubil b buol, k n be diluol; k ji kan fit cial. 10N ninbina dinŋ nan wahala wa. yennu n yia daa kul k dont n nii; k meia.11A tuun baktinaunŋ tuana; k tien kpiemmii? kpiemm fit fil k dont a sannii? 12A lomm nba kaa gbennu na; b piak l po kaat nii? kuo k piak a binbenŋanŋ; biilu buolii?13B laat a yaalituk tuona bunbɔnn ninŋ ii? kuo k laat a tuonŋana tinŋ nba ni k b tamm a po na nii? 14Yennu; n yie fine maa a sommin; n meia sanyiok kul.15Yennu, bee k a yetimi? bee k a lek a numm nanimi? 16Maa fiil k tie bika n di wahala k pel man kpowa a tub datu jikl na baki nimma.17K a wutobiiuk na butma; k a jaŋmaansuoluk na leku na bilma. 18Daal n tu daal, l tuu lintime nan nyunmɔɔnn na; k set laanin lokil kul po.

Chapter 89

1Etan Ezlat yaniie na: 2N sii yiin yaniie yuo kul k maan a lomm na paak n saa jii mobe k mɔɔnt nan a lomm bee fanu yuo kul.3K maan u yeta: ŋant tie fiakl nba sii Tun siee kenken k bia wann a balmɔnii binbenŋ bee fanu nan sanpagbounŋ na. 4N senn mɔsonn nan n tuontunɔ Dafitee .5A maalu ni nilɔe sii tun tie kpanbal; n saa te k a mauu mɔk panŋ; buolu. 6Yennu; sanpaak yiin k dont a bakitinaunŋ tuona; k niŋamm yiin a balmɔnii binbenŋ na po.7Yennu sua kaa k tie nan fin nan malaka sua k tie nan finna. 8Niŋanm sunsuuk nie k yentinube bonciann a mɔk baakil k gal binba kul be.9Kaagbennu yennu; sua kaa k tie yabint daanɔ k bia balmɔnii daannɔ bont kul ni. 10K a dia mɔk gbenŋa; k l nyunpana. fiil yuo nba k a tuu dinŋl.11A din jii a panŋe k nyann a datai; k faa k but butb k kpiib. 12Fine nan sanpaak nan tinŋ ni linba kul be l ni.13Fine nan ni diitu nan niiganŋ po kul. tabuol kunkɔnn nan Helemon yiin yanii k dont a sanne. 14A kpinkpounŋ tie yiikuoe k a nuu mɔk panŋ. k a diitu nuu be sanpaapo;15ŋant nan balmɔniie tie a nangbounŋ fiakl k lomm nan balmɔnii be a tuann. 16Yennu niib nba tumii k sii jiantl nan yanni palpienn tie b yale.ŋanme tie binba somm a yentu ni na.17B kpanm a sann nie daa kul k donta tuonŋana paak. 18K t cɔlint manŋ nyii a buole, k a lomm ninŋe t k t fit nyann.19Yennue gann t guutua fin nba tie Islael tie balmɔnii yennu na. fine tultit t kpanbal. 20Sianyuoe k a din pak yentu ni k tul a tuontunɔ k yet a: n somm kunkɔnkɔnnɔ nan panŋa, n jii naan yiiko k tul daanɔ nba k n gannɔ niib na sunsuuk ni. 21Mine muan kpaŋamm tuontunɔ Dafit yul paak k tienɔ kpanbal. 22N panŋ sii be nanɔ; balmɔnii, n yiikuo saa te k u paal. 23U datai kan fitua, nitonsua kan ban jitua.24N saa faa but u datai k bia kpi wunba kul manŋ . 25N si luon u maan k b nanɔ fanu k t k u laat paku yuo kul. 26N saa yaabin u naanyent. laa nyii sinsuuk ni mɔkgbenŋl k saan tuu yuelat mɔk.27K u saa yetin a fine tie n baa nan n yennu, k bia tie n guutua nan n tienntua. 28K n saa jiiu k tienɔ n bijakpel k u si tie wun nba gal batnba kul 29.K n sii tun dia n mɔsonn nanɔ k n mɔlol sii tun be nanɔ yuo kul.30N saa te k u naan be yayosiiyoo, k yaabuonne sii tun tie kpanbal. 31ŋaan lii tie k u yaabuona k sak n sennu k bia waa n mɔb na, 32Lii tie k b k sak n kpanii k bia k dia n sennu na.33ŋann n saa dat b tubae k maan b biit paak. 34ŋaan n kan nyik lomm nan Dafit, kuo k kan biil n mɔlol nba k n lol nanɔ na ni.35N kan biil n mɔlol nanɔ kuo ki nyinn mɔlol nba k n lol nanɔ na siali. 36N pal man n balmɔnii sann nae, k kat nan n kan ban faal faak k tul Dafitii. 37U sii tun mɔk yaabuonae, k mine sii golii u naan yent yuo kul.38K l sii tun be nan ŋmaalik nba tun be sanpaapo biaŋnba na. 39A donn wutuol mɔtana nan a kpanbal nba ka gannɔ na wa k yetua k tabl taal. 40A biil mɔlol nba k a lol nan a tuontunnɔ nawa, luu naan foklik jakinti ni.41K yiel duo juona, k biil u ŋaŋanii na kul, k wun tien yann. 42K niib ji jaan u bona k u lieb laau. 43K a te k u datai paak'ɔ k te k b kul mɔk palpienn.44A te k kunkɔntiat tien yann, k te b paak'ɔ t'ɔb ni. 45A tiit u naan dammila k yiel u naan kok k bil tinŋ ni. K te k u jpet ŋaan k u yuo daa k baali, k te k u dii fie.46Kaagbennu; a saa bɔl a mɔnŋ nan bia uoe k kan ban nyiki? 47a wutuol saa di nan muu na k lin wei n lee? 48Tiat faa j'inŋ n manfuol bianŋnba ŋmee sii tun be kan ban kpo?49Nisaalik be k kan ban kpoo? ŋmee saa fit fɔkin u manfuol k kan ban kpo? 50Yonmdanɔ yennu a bil a ŋant nba k a din mɔk na lia? k a din pol nan Dafit a sii tun be manɔ na. 51Yennu tiat a dabaa wahala po. Tiat nan n tɔt nan nilbul cianŋo.52OO yennu tiat a datai nba fua biaŋnba ba fua konfuat nba k jiin a naangbouŋ na po, a sann n baal paku libina nan libina amen.

Chapter 90

1Yennu fine tun tie ti gungul buol yuo kul. 2K sua k a daa k nan dulnya; nan juat ŋaan sua k a tie yennu e.3Fine te k nisaalik ŋmat tant ni; k lebtl'ɔ k u kpantl tant. 4K maan binba tu sil tie nan wenn nba wen gal nae. k jin nan nyiɔk na.5K a tuo buonɔ yiama nan damit nae, l tie nan sanyiɔk ni mɔmatuk na. 6Li tu yinn puuk sanyiɔk ni; k yit; ŋaan dajuok po k lin kuol k siil.7A wutuol dii buonte e, k a palbil jek t gbanu. 8A bil t biit a nunpo; k bil t bunbɔli dudukit na yienin ni.9A wutuol cuo jinŋ ti manfuola; k t bina saa gbenn yiama kukula na. 10T manfuol janŋ bina piinlolee; k binba tie ja gbenŋa na mun bina piinŋmu; l kul na tie bankinte; k tie ninbaatil; t manfuol tu gbenne yiama.11ŋmee mi a wutuol panŋ nba saa baal nan jaŋmaansuoluk nba? 12A wannit t manfuol nba tenn k jin biaŋnba k tin layan kii subi. 13A wutuol saa do k wei nlee? yennu; tinin tinm a tuontunna ninbauk.14Gbientil nan a lomm sannyiok kul; k te k ti mɔk palpienn t manfuol kul ni. 15ŋaant k ti mɔk palpienn ; k lin weinan t palbiil nba wei bianŋ nba na. 16ŋaant k a tuontunna nla a baktinaouŋ tuon jaana; k t yaabuona n la a baakil yabnt.17T yomdaanɔ yennu; piisin ii be nant, k t k tin nyann linba kul k t tuun ni.

Chapter 91

1Wunba be yennu nba be sanpaponinŋ u be panŋ danɔ maatue. 2N yet kagbennuk a: finiitien gutua nan n bunbol, wunba k n jii n dindann k bil u ni!3K maan Ŋɔe nyinta balt ni, nan yial biuk nba kpi nna ninŋ. 4U saa jii u kpinkpant k dɔkna; k saa bɔlou kpinkpant manŋ ni; u ŋant na tie naagbenkɔnŋle nan kut foklik.5A da mɔk jaŋmaani nyiɔk bunbonciɔnŋ, nan pinii nba k b yiek yennu ni na ninŋ, 6Nan bunbonn ni yialbiuk, nan yialu nba lɔ yensiik ninŋ na. 7Niib tultl saa baa kpoo k lintaa, k niib tuta piik saa kpo a niidiut po, ŋaan sial kal tienna.8A saa la nan a ninbinnaa, tonu dam paɔk nba k b saa la. 9Oh kangbennuk! a tie n gunglbuole, a panŋ tuonaa fok bonciann.10Yubonn kan balaa, bonbiil kan baal a ŋaak ni. 11U saa t k u malaka nba n guula a sonnii kul nin;12B sa jia nan b nii, k a taal kan gbiat tann. 13A saa som yanbɔlaa nan wabɔtaa paak ŋaan b kan gaat.14Yennu yet: n saa fat wunba luonin, k bia guulɔ, k maan u min sann. 15Wul tu ki yiinin yoo nba n tu sa jienɔ; n sii be nanɔ yoo nba k u be palbiil ni, k Fatua k donn u sann. 16N saa tinnɔ, k bia t k wuu i di kiigboot yoo kul.

Chapter 92

1Laat daal yanmani 2l ŋan nan tin dont kaagbennu, k yabit u sann, paapo! 3K wann u ŋant nan u tekim yennu nan nyiɔk.4Ki jii bonmumuat nan u naagbai ki yin yanii k don tua. 5Kaagbennu, a panŋ tuona tienin papienne; faa tun linba nae te k n yiin kpinkpanmuk yanii.6A tuona tie tuoŋannae, ka dudukit sumii bonciann. 7Jatuk kan fit ban linba na, boliŋ kan fit bann linba paaki.8Biit danm kpaatil nan muatin na binba tuun tuobiit na lek sii mɔkitil, ŋan a tan saa bilibcaii. 9Kilmaan fin kaagbennu a tie yiiko daanɔ yuokul.10Kaagbennu a datai kponne; biit danm na kula bota. 11A te kin mɔk munaab panŋ nae, kaa sualin kpaŋanm.12N la kin nyann n datai, kin gbat biit danm mɔniwaa. 13Niiŋanm saa kpaat nan kaat ii nae, b sii kpaatil nan Liban kpeeki nae.14K bul kaagbennu ŋaakin, k kpaatil yennu jiantu diitu. 15Kii b tuu kpeta ŋan luo luana ki b faat mei yuokul.

Chapter 93

1Kaagbennu yennu kaal u naan gbonŋ paak ŋaan k u yiiko goli tingbonŋ na, u tie panŋ yennue. Nan tingbonŋ nba k danm biaŋnba na, u kan ban k danmi. 2Tɔn a naangbonŋ din be yuo nba gal, k sii tun be nan yuonba kaagbennu.3Mɔka donta, o n yonmdanɔ mɔka dont bi kunkɔla sanpaapo k dont a sann. 4Mɔkgbenŋa nba dont b kunkɔle sanpaapo biaŋnba k dont a sann na, n nae k n yonmd anɔ yiiko yab yendɔŋni.5B di balmɔni sialae k tienna, k ŋant (Kasi) gbie nan a ŋaak, o n yonmdanɔ! Nan yuonba kaagbennu.

Chapter 94

1Kaagbennu yennu, tubidatiua, baat! 2Finne bu tingbɔnŋ buut, fiit k bu tuobit danm, b tuana paak.3Kaagbennu! Biit danm na tie bii tun ki nyani e? 4Binba tuun biit kul dont b mɔnŋe; k tie Japadanm.5Kaagbennu! B cakin a buolu nae, k nabit a fadila; 6Pakɔi nan saanm na b kɔlibe; k kpi kpiebi na. 7K yien a: "kaagbennu k l aatit, Sakɔb (Islael) yennu k fiin t po."8N lee k n niib kii tie bonlinii? N lee yoe k ii tan saa ba yan mii? 9Wunba nan tubil k gbia? wunba nan ninbin k nyɔanii?10Digbanaa kul be u nie, u kan dat b tubaa? Ŋɔɔe tunmi nisalik kul, u k mok bannuu? 11Yennu mi baa dukii linba ku; u mi b yankalin didukit nba tie.12Yennu, palimann be daanɔ nba k a tumiiɔ na pak, wunba k a wantɔ a sennii na. 13A tuu tulɔ foome k nyinɔ bonbil ni, kaka nan daa nba k b sa gbiil buotuk k biit danm nba lenŋ na.14kaagbennu kan nyik u niib; u kan nyik danm nba tie u yab na. 15Balimɔnii sa ŋanm kii be buut danm buol, k binba tie palpienn dan sa pak mɔni. 16Ŋmee sa set n tuann k kɔnna biit danmii? ŋmee sa sonmin k tin tuok biit danmii.17Lii bonŋi kii tie kaagbennu sonmin, n siek bo sik kpientinŋ dada. 18Mii tanŋi ya man ba, kaagbennu lonciɔnŋ tu fiinin me yian mak sennin. 19Yuo nba k n gbie nan dudukit kildamin a tuu cie n pale, k tulin palimasil.20Nitont sa caba faklin b naan kok pakaa? 21Binba lolin lolbiit niŋanm paak, k te ki b kpi binbaakabiit na.22Ŋaan kaagbennu kɔn n paak, ŋɔe guu. 23U sa dat nituba b biit paak, k biilib b yanbɔnm paak, t yonmdaanɔ yennu sa biiliba.

Chapter 95

1B aat man k yin yan kpanŋi k dont kaagbennu yennu; k yiikin palmann wujikni k tul t yonmdaanɔ nba waki nan tanpiuk na. 2T suan man u tuunn ni k yin yan mani k dontua u yudant ni. 3K maan kaagbennu yennu tie yenjaane, k tie kpanbal gbenŋ! k tie yenni nba be kul canba.4Ŋua e diu tingbonŋ; k juant n kul tie u yal. 5Mɔkgbenŋa na kul u yale; k tingbonŋ tie u nuu yaann maani.6Baat man k tingbaan naami daanua yennu tuan k jintua nan sikinin mɔnŋ binbenŋ. 7K maan ŋua e tie yennu k t tie niibinba k u kpaalt, danminba ku ŋmaktilt, li sua kifit dia u senni Tigbiinn wa piak t linba.8I daa nyali tuba nan iyaajanm nba din nyal b tuba yuo nba k b din be Meliba tin kuɔŋ paak na. 9Lenŋe kii yaajanm din binkin min yennu; nan baa lek din la maa din tulinba k tulb.10N wutuol din duo b paak binapiina k n yet a niib n mantik tien tubkangbata danma, b yet bin sak n seni wa. 11N wutuol din duo k n yetba i kan ban kua n tipuan kak na-ninŋ.

Chapter 96

1Yinin yan paanii k dont yennu. Tingounŋ n na mii kul n yin yanii k dont yennu. 2Yinin yanii k pak yennu sann; k muant sann daa kul; k wann wa tun linba k tulit.3ŋaant k dulnyaa munn n gbat wa tun linba; k nibuolu kul n gbat u tuon ŋanaa nba k u tun. 4K maan kaagbennu yennu tie yenjaanne k u sann ŋan nan dontl yen sua ka k tie nan ŋua na.5K maan digbanlia yennii na tie tungbanae, k tie yann. Ŋaan yabint yennu nan sanpak nan tinŋ. 6Dontl nan yabint gbie u tuan; k panŋ nan fant gbie u ŋasaakak na ni.7Dulnya munn niib n dont yennu; bin dont u baakl nan u yabint na. 8Ti dont yennu sann nba tie baak; k baal nan pinii u ŋasaa kak ni.9Ti baa gbaan yennu tuann nan baak cionŋ; Dulnya munn niib n tin yennu jaŋmaani. 10Pakn digbanaa kul a: yennu tie kpanbal. Tingbounŋ na sie k kan ban cati; u saa but u niib but nan balmɔ nii.11Sanpak nan tinŋ ii mɔk palpienn k mɔkgbenya nan linba kul be l ni ii kpanm-nan palmann. 12Fual nan linba kul be l nii kpamm; Tinii kulii hot nan palmpienn. 13Kaagbennu yennu i bal yuo nba u saa dia u niib nan balmɔ nii dianu.

Chapter 97

1Kaagbenu (yennu) e tie kpanbal: tinŋi mɔk palpienn, mɔkgbeŋaa nba kul be i kpanm man! 2Sanpagbent nan bunbociɔn lint'ɔ waa, balmɔni nan binbeŋanŋe dia u naan yent.3Mupiennu sonm u tuonn po, k dii u datai nba lintl'ɔ na. 4U sanyikinti tuu yent tingbonŋ kul po, k tinŋ n la k jekl; 5Juafɔt tuu nanne nan kpan na, kaagbennu nba tie tinŋ na kul yonmdaanɔ na tuan.6Sanpaak mɔntl u ŋant, k tingbonŋ niib kul laat u yiikuo nba tie bian nba. 7Bin nba jiatl tingbana nan pata k dont b mɔnŋ tuu tan di feie, k b yenbis manŋ kul gbaan yennu tuann k jiantɔ. 8Siɔn niib gbat k mɔk palpienn, suuda bonpoii mɔk kpinkpanmuk, k maan a buut pak, oo kaagbennu!9K maan fin yennu, a tie yenjaanne, a yuudant gal yenbis kul. 10Yinm nba luon kaagbennu na, i yiisinman bonbil na! K maan yennu guu u niŋanm na sei; k bia nyint'b nitont na nii ni. 11Yentu tuu yent niŋanm na pake, k palmaasl be danm nba pala tok na pak.12Niŋanm kuli kpanm man kaagbennu tuann, kii dotl'ɔ nan yani u ŋant pa!

Chapter 98

1Yinin yanpaanŋ k tu kaagbennu! K l maa u tun yaalituk tuonna. U diitu nuu nba tie ŋant nuu na baal nan sonmil. 2Kaagbennu fiit u tinnu k wann u yiiko niib nunm ni.3U dia u mɔsonn nba kla din senn k tul Islael tieb na nan u mɔmɔn nan u laonciɔnŋ nba k u tulib Nisaali nba be sial kul po la yennu nyannu nawa. 4Yinin palmann yanŋ k tul kagbennu, i kul nba tie tingbounŋ na niib: luotl i palmann kii yiin.5Yini dontil yanii k tul kaagbennu faan kɔnn k yin yanŋ k tulua. 6Pebin naatuna nan yina k huot nan kpinkpanmuk k tul kaagbennu ŋuae e tie kpanbal.7Mɔk gbenŋa nan linba be lenŋ kul, ii fuu man tingbounŋ nan linba be lenŋ kul ii yiin man. 8Mɔka, ii poi niipuot yinm kunkona, ii taan kii yiin palmaasil yanii kaagbennu tuann. 9Kaagbennu tuann k maan u baate a wun bu niib buut u saa bu dulnya nan mɔmɔnm nan ŋante.

Chapter 99

1Kaagbennu yiko niib jekl: niib jeekle; u kal boninant nba mɔk kpinkpant na paaki tinŋ tu jeekle k tin gbonŋ jekl. 2Kaagbennu yennu tie yiko danɔ sion doninŋ; ŋuae tie ŋuae tie buolu kul yudanɔ. 3Sua kul saa dont u sanjaann na, u tie kasii daanɔ.4Kpanbal panŋ tie wu luon baal mɔnii e a paak linba nyua ne, a baal nan baalmɔnii e nan linba yienJakɔb ŋaakninŋ. 5I i dont kaagbennu yennu k gbaan dunapaak u nintual ninŋ! u tie kasiie!6Moïs nan Alɔn din tie mann tieb e k samial mun tie wunba mei yennu, b mial yennu, ku tuo b miati. 7U din be san-pagbonŋ ninŋewa ŋaan piak nanm k b tuo u yiikot nan senninba ku tulb na.8Kaagbennu yennu t yennu, A gbiint t miia tiyaa, A tie yennu nba nyikit cabt biite, ŋaan dal b yonbɔndanm tuubo. 9T dont man kaagbennu yennu k gbaant man u kasii jual paak, k maan u tie kasi i e; k tie kagbennu yennu.

Proverbs


1Salmon David bija, Islael kpanbal kpanjan. 2Abann kpeluk nan tuntl k flit k bann subni mann. 3K fiit k gaal tunta nba ŋaan nan buut liman, kisuomi.4K tunl binba siikinŋ bimɔnŋ yaanfuo, niipaɔnŋnlaa baamin nan dindukt. 5Kpeluuk nsuok k pukinŋu mɔnŋ baamin K Wunba suub wunla baaminŋ. 6K fiit k gbat kpanjan, nnee ka baljɔnkt niikpela maan man b suolu,7kaagbenu jaaŋmami-e tie baamin pinpiik, kaayan ninba saakpo k kpeluuk nlaa kpaami. 8Nbija suokt a baa kpami a bia daaluun a naa tuntl. 9K maan litie yennu yudant fɔklke a yul paak, k bia tie kuut-lam a a tuulu-ni.K10N bija,biit daam i paana a daat in k b ŋnania 11Biima: baat tibuol tin duoal k guul binba koal suo k kbil siale.12Tinnak b kuul fuot nan b kuun daal ne b kuul nan binba siik buotuk ninŋ-ne 13Tin Tasala buoŋana kuul, tin tasaa gbiee tin ŋaii nan buokɔbt-e 14A yaal tasibe tinbuole, kl suonmil tie tin kuul yaal.15N bija fin nan ŋaanm n data saanu, tuun a taal k tuoking sanfanu 16Bsuonmil saa biit puoe, k b kakt a bin muan sɔn 17ŋaan yaanne, b k luun janbaanŋ y l ba mɔk kpinkpant nuunpo.18ŋaan ŋaam ŋaan, b gbil b mɔnŋ buotuko k saa muan b sɔn b balinŋ b nalmi balko. 19L baat nne nilua nba tuun k lkpaɔk tuonbiak daanɔ paaɔk tie kuume20K yanfua yiikin pan-paak k duont kunkɔl l buol. 21K yiiking k kua sianba k fuut be ne duogbana tonmuobi ni u tin k gbia u kuunkɔle 22Kaka nan biadale kangbata, kibia tansi luo kangbatmi?23Tunt nam k sokl npuot mi nnee k tasa pebl n fuoŋam i paak ntasa tin k yiibaan nmaan 24k maan nyii kiyene, k maan ntaan nuu kiyet yiisole 25K maan i luun nkpamiye kibia luun npuot.26N nuun tasi laae, yuoba kitasi be falani ntasi layiie 27yuoba k jaŋmami suoli yuoba k jaŋmami tasa-soli nan wɔnpalukne, liyuo fala npɔbni naan saplinn-ne sakpel nan buobil ndii28Liyuo b sayininŋ ŋnaan nkan tuoŋ b tasi luonin ŋnaan ka laan 29Kmaan b biil balmɔniaa, k kgaa n Kaagbenu jaŋmami 30k maan b k luo nkpami k yiitinŋ npuotmi kuul.31B tasa dii b tuon luana-e b tasagba naan b kpaami-e 32K maan kangbatl kangbatinŋ kpii, jatuk ŋnuat tie unbaa-e 33Wunba suokii, u sibe u yanninŋ, u sifuoe u yanni, suo-nne u kiŋmaan buonbisial.


1N bija, li tie gaan n maan k bia dia linba kin yeene na 2Li tie caan a tuobl k gbinte yanfuo man ne a paal subni ninŋ3Nn li tie ka kpan no nan liklina na 4li tie ka kpan no nan liklina na, 5ŋanne ka sa gbat Kangbenuk jaŋma mi, k bai tan la yennu banm.6K man Kangbenuk tien yanfuom u mobin ye k bannu nan subni nyii; 7U dia nii mɔmm na fieluu, k tie gban kangbe bin nba sɔnm k tuak paak. 8U guu bin nba be balmoni sanjok k bia gann bin ba loonua kunkol na.9ŋann a sa ban n balmɔni, k man k tuoak k saa ŋant sɔnnu po. 10k lma yanfuom sa baal a paal ninŋ, k a ban min sa tuul a malinŋ mannu.11A malin si ŋmak t la, k suubni guu 12K nyiin a mɔnŋ bit sɔnnu ni, nan niib nba dia tonu maan. 13Dan minba ŋa sɔnnu nba tuak, ŋan sonm bunbone sonnu ni,14ŋanme mɔk pal matl nan bin tien bit, k tie b palmann ŋmatl bona ni, 15B tɔnkin sɔnni nba k tuak, b gaal sɔnnii nba tie son gmal ma.16K fiit nyuna mɔnŋ puo yuonna ninŋ, ni puo yuona nba piak baal manii na, 17K yet u sɔlua nba cil k kunua, k tanm u yennu mɔlol po18Klma u ŋaak gben saa kuu po, kuu sɔnnu sa kuun ni 19Binba kul san u buol b jik jent, b k laat ta mial sɔnjok.20A si sɔnm niiŋanm sanu ni, k dia ni mɔm ta sonma. 21Klma niib nba tuak e si kua l do ni, nimɔm kua sa ten. 22ŋaan tondanm tan sa nyii l do niŋ, u tan sa ŋabl binba k lonua.


1In bija daatanmit n tuuta, a paal ii tien in tindun nan in . 2K maan li sa fakin a daanna nan a biina a man fool ni, k sa pukin a palmasl3Aa danyikin binbenŋ ŋantin na fi toak faanu, jiin k lian a tulu ni , k diann bil a paal ni. 4In na a sa la ninbatunu nan mɔ ni, yennu tuann nan niib bool.5Jiin a mɔnŋ nan a paal kul tul k mɔk gbennu ,k daadun a mɔnŋ mɔnŋ miinu paak; 6Ii tiann lii kul a binbeŋ ni, k u sa ŋanm a sanjoot.7Aa daatie a mɔnŋ miitua , Ii tiin k mɔk gbennu, k nyin a mɔnŋ bon biir ni, 8li si tie laafia-e k tul a jiina , ŋaan mun maakit a kpaaba.9Ii cɔlin k mɔk gbennu nan a mɔkin kul, nan a kunt bɔn cincinn luanna: 10In na a boa sagbee bonciann k a ŋmaani mun sagbee tiiluanna nyun minmaaluk11In bija, a daayee k mɔk gbennu ŋmaatu, nan u tubl ŋmannu , 12k maan ,k mɔk gbennu daar wunba kuu loonnua tubl, nan bik baa nba daar bik loomkaak tubl nan13paalmasl tie niilua nba la yenfunmnan niilua nba mɔk suiibiini ! 14k maan nyoat nba k bii tien ŋan k cie likli, kuo nyoat nba k bii nyint leŋ cie liktann;15U ŋamm ŋan k gal laami; u ŋamm mɔk nyoat k gal boona nba dauk yaab. 16Manfofook bee u diitu poo, k yudant nan mɔkint mun bee u ganŋ poo.17U saani tie sanŋannii, k u saani tie paalmasl. 18U tie manfool tik k tul binbaa toowu, k binbaa mɔk manfool manŋ bee paalmanni.19Nan yenfuom-e k mɔk gbennu nan tingbouŋ nan subiini paak mun k u nan sanpaagbant . 20Nan u minnu ni k mpak nyn puob k maalinŋ nyi sanpaagbant ni k baa.21N bija , a daa tee k tunta na faakitl a tuann, dian yenfoom nan dukduk manŋ . 22Bii sa tul a siek manfool nan fant a tulu ni23In na a si sissoom nan paalcienn a saan ni, k a kangbiat sial. 24K a sii dua baa jaaŋmaamii, k a sii guant guanmaalinm-e25A daa tee k a yenpuk kpiikpiilu po, kao tundanm saa leka ; 26k k mɔk gbennu sii tie a gultua, k taal kangbiak sial27A daa yee yen toon , k tul uba k li tie fan tie tulua, li sua ka mɔk fiitu nan fan tien tulua. 28A daa yaa woona a lua , lii sua kaa muak nan fan tulua29A daa duki bonbil j jiin a lua poo, lii sua k u bee soo na a kpinkpiannu. 30A daa kon nan sua k liik mɔk paak, ŋaan k u k ban biila sial.31A daa ban k mɔk niion nan jat daanɔn, k bia daa ban k tooki u binbeŋ siak. 32K maan k mɔk gbennu wuutool dɔ binbaa tuun biit, ŋan tie binbaa toak nasinyoak;33k mɔk gbennu mɔtunt bee tundaanua ŋaak paak , ŋan k u yetŋan bee niiŋannoa ŋaak paak; 34u la lalara, ŋan mɔk ninbatiinu sinkninŋ mɔnŋ danm paak35Yenfoodanm faar tie paalmann, ŋan jaatidanm diifee.


1N waas gbiintit I baa wannu, ŋaant k i dudukit-ii be leŋ, k i saa la yaam. 2Kiman n tienii kpanŋaani-e. I daa luonbin n wannu.3Yuo nba k din tie buonjabik ne n tie n baa na n naa buonjayemmil-e. 4U din kpaanni ki yien a I dia n muomaan ne a pal-ni. Kii bia k cualin n wannu. Ka sii mɔk maafuol.5Gaat yam-fuomme, k bia gaal yaam k daa taami maa ne n muonbiini. 6A daa nyinkit n wannu ne kii dial, k luonnil k li sii gua.7Guotil yam-fuom sennii k dia yam-fuom na subinii kuol. 8Ii luon yam-fuom k li saa kpanta k si tie a yuudaant lii tie ka baakit. 9Ka saa la baaliik fuokilik yuudaant k lii nyintii k mɔk faant nan saaliima-ne.10N bija gbiintil n maa k a daa na a maafuol saa fuankit. 11N saa wana yam fuom suonu k bia wana suonu nba took. 12Lii tie ka suom. a tan kan daama; a bia tiin a kan jal sial.13Yuo kul i dia timinu ne - k dial fanu a mafuol ni. 14A da kua to daam suonu ni k bia da suom na niibiit. 15A da tumiil, bɔktil a mɔŋ nam yetil ŋan k took.16Kiman b k fit guont b tuo nyua-nie. sie k b tan te sua ba biit-ni. 17Kiman b tuonu tie jiet k b di k bia nyu ŋmatil daan.18ŋant daanɔ suonu tie na yentuu-nie. 19K yintil na dal nba tuo gbienn, ne todannɔ suonu bɔnne u k mi wa jal linba k ba.20N bija gbintil n ma. K bia luot a tubil n pinpankit po. 21A da te k lin fɔnkit nanna. I tian k dial a pal-ni.22Kiman l tie mafuol k bia tie laafia binba bann n maan. 23I dia a pal buont kul ni kiman dindukit nyi mafuol nie.24A da piak faak maan a mɔk ni, a da mɔk kpinkpannii a mɔbona-ni. 25A ninbina Ii goli n numpo ka ningbant tookin.26I du suonu nba ka sa tuakin. Ka suonu kul I Nan. 27A da gbant a niiditu, a bia da gbant a niiganyi k a tan daa tun biiti.


1N bija, igbiin n yenfuon, ki cenŋ n banm, 2k fit k dia malin, k a mogbana n dia banm.3K maan puo samua mob man nan siat na e, ku pinpak ban nan kpan na. 4ŋaan l t tu tan juont tont e nan gbananyekt.5U taa siik kuun po-e, u ta buuot baat kuun tinŋ. 6K fit k te kukan cɔlin manfuol sanjok, wutie wunba tulinme wu sanjot ni, ki k ban wa saa sienba.7K mɔtana jik, n bonjai I gbiin mann n, k daa bɔktl i mɔnŋ nan mobona nba nyi n mob ni 8Fɔktl nan sanjok nba sa puomanŋ ŋaa, k bia daa naki wu ŋaak tanmob.9K lin tan da te kajia panŋna ki cab lieb, nan a bina nua nba tie kukpiilua; 10K ltan da te k nigannn ji mɔkint, k a tuon nyuat tan da tie sua ŋaak yal;11K tan daa kuli; yuo nba ka manfuol gbennu jik fɔk, yuo nba ka nant nan a gbannant tan sa bot. 12K n tan daa yiiemaa: be-e kn din tuo k gaal kpaamii, k tien nle-e k n pal din gaal tub datuu?13Be e kn dinfit gbiint n tunt tieb sanjot kk luot n tuba k giint binba tuntin mi? Waamin na ka din giint binba tuntinmi? 14Waamin na k n din la yuubɔna kulduo niib sunsuk ni nan niwuluk sunsunk ni15Nyun a nyunbualin nyun, nyunmin nba nyi a bunbunn ni 16A nyunyu bua si yat nanyel po-e? a nyun pub bua si puub niib tintkl bua-e? 17li tie a yal kua, k da tie fin nan niganm yak ka.18A nyunyu buol nla yetŋanm, k fan te a pal i man a nasintuk n puo paak, 19U lonm i be a ni, kigbiie nan nunkpabaɔnŋ u paak, i mɔk palpien yuo kul u binbenŋ nan u bont tiet paak, u lonm a ni, i tuuk k da seli.20k biapaake, n bija, k a sajii a lonm k tul puo ganna, k tan suol puo nba ka k mu biili? 21K man nifosalik sɔni be kangbenu nounn ni-e ŋua e goli u sanjot kul22Tondanua tu tunn ba wu monŋ biit ni e, u biit e tu tunn k lolua. 23U sa kpoe k maan u k gaal tuntl u waatinm e sa jaljalua.


1N bik ,lii tie k a taan a lua , k jii a monŋ cabua, 2l tie a mɔb nba puon linba k lii dia fanu k lii tie k a dia mɔbona .3ŋaan yen tumiin nane.k maan a gaal a lua naan. Saant k gbaan u numm ni k tuluo baakl.4A daa guaant, a mii k mun dabi.5Yabit a mɔnŋ nan sankplunŋ nba yabl umɔŋ wauanina, k yabl a monŋ nan Nuanŋ nba tuo yabl u mon nuanbit nba suol nuna6 Gotl binbalik , faldanuana, tokint nan ŋua ne k fit baa yan, 7U k mɔk yuudaan sua k u mɔk suli tua u bia k mɔk watua. 8 U tuo bobin u pial jiet dijaanyuoe9Faldanua ne, a bia dua e? N lee yuoe k ssa fiil a guuanii? 10fii bial guanni k nyik a mɔnŋ , k nyaa nii guante, 11namu sa kpil baala nan Nanyukua nba tu kpil jan nulua k u k mi l yuo nae.12Tuunbiilit , kan pak mɔni damm ,ŋaamm somm nan faak mobonae . 13k dia subini bona k tie ynina k bonte niib.14k mɔk tonu yan,k duki bɔnbiil tumu u pal ni yukula k bia bani kunkɔnna. 15 Nna e mun k u baak yuo baat, k u kan bann l yuo, k u ta saa konn yomme k l ji mɔk tebuk.16kangbennu yitim bona ŋanluobo k saa ŋanlole:17Ninbin biit daanɔ,mɔb nba fa faak, nuu nba kpi, 18yamin nba duki bonbiil tumu, taal nba tiin k saa tuun bonbiil. 19Faak sokni nan wunba sakint niib kɔn nan b lieb.
21ŋaan dial a pal ni k tienɔ tuliat.22K l sii mŋaktla a sommil ni, k gua a guan ni k piak nana guanfiilu kul ni. 23k maan b wannu na tie fitl e tunta na tie manfuol sonu.24 k l saa te k fan suol a mɔng nan puoyuona. 25A daa mɔk nionŋ b fant paak, k bia daa te k b bandak ninbina kuanta niɔnŋ.26 K maan puocunconn b tuo fit bontua nan sial waamin na k lomɔ,ŋaan nulua ŋaapuo ŋanin tie fabuuntuko. 27 Nulua sa fit kuan muu u ninŋ ŋaan kbu tiat kan di muu ?28 Nilua sa fit somm musankuana paak ŋaan k u taa kan di muu? 29Ltie nne e mun jua nba luon u lua ŋaapuo k lek siiu mɔnŋ ŋaan b saa ŋmann u tubl a.30Nilua nba k kon mɔkua k u jan jiet kdii na a u k tie nanyuku . 31Lii tie k b suolɔ . u saa pa waa jan linba na paak taalfunu munlole. K bakl u ŋaak mckint kul.32ŋaan juan nba tun bon cuncuntin nan nulua ŋaapuo, u tie yuu kpienne. k biil u mɔnŋ. 33tam paki nan sanbiul sii tie u yale, k u feii na ka ban k gbenn.34K maan funfunn sa donne puo na solɔ wutuol k u ji kii mɔk ninbatinu nanɔ. 35Puosɔlɔ na kan tuo k gaal sial paati amii siala piini u wutul paak.
Chapter 7

1N bija, i tien na ma piaka linba, k daa ban k tanmit. 2I dia n maan na, ki tan nann, non ningbankaal nba tuu guu ninbina binŋinba na, k a sii mɔk manfuol. 3I dia n maan na ni paunŋ ninŋ, k bia diaa pal ning.4Jiin yanfuon k u tie a niipuo, k jii subnii u ti a yuak. 5K lin guula puo saan weiu ninŋ, non ba mɔk bandelmaan na ninŋ.6N daan be n tɔkalbonn buole, k dɔkl cincénn k got. 7K la naasinpaauŋ naba k b yan da k cie, ŋaan k b ninŋ k la yenua ku tie yanka daanua.8Ŋua daan sonm k saa sɔnjala gungɔnt bua nee ninŋe, sian minba k puo cincuonn na bena, k u gal sɔnnu nba kpia u yaak na. 9L daan tie dajuoko, k sua k yaa linbɔnn.10K puo na tuokua, puona daan lia nan jantonn na k daan tie Selmii. 11U daan tie puo nba mɔk pale, k bia k tiin fei k sonm sanjala paak yuo kul. 12U daan tu sie sanjala paake, nan niibinba be sian ninba, nan sɔnngonta buol, k gu jab.13U daan kakin sua nae, k balua, k got u nunŋ po, ŋaan yet a: 14L bo tie k min mann malunŋo dinna; kn manna. 15L paak k n nyii k kpaana, k ji tuoka.16N ji cabʒann cincenn nba nyii Ijipt nae, k lat n godo paak. 17N mii tulaali nba k b yii miil na, nan da loes nan sinamone n duanu paak. 18Baat na, k tin dual l paak k ten yente sannyiɔk k jelin k gbuo.19K l maan n sɔlua kaa ŋaak, u yaat k saan sial powa. 20U jii lilie nan pokl, u saa jen ŋmaa paanŋe wa. 21U jii lanonnae k kpalua, k muat u mɔb po.22L yuo na k jua na ji wei puo na k saa, nan ba tuu saa nan naab naakpibuol na, nan waatua nba k b lolua k yaan buo na. 23Ka ka nan pienu ŋmuuk saalua, nan noinŋinba tuu yuukl k saan ku balukninŋne, u k mi nan u manfual be kun ninŋe.24Mɔtana jik, n wass gbintl man, k gbat linba k n yien na. 25A daa t ka niɔnŋ kua l puo. A daa t ka niɔnŋ kua l puo buolu ninŋ, a daa waa u sɔnni.26Puo manŋ biil jab bonciann, k b yab bonciann binba k u kpiib. 27U ŋaak, tie kun sɔnnue, l saa kpientinŋe.

Chapter 8

1Yenfuom k yiknii ? banm k dont u kunkɔlii? 2kunkona nba kpia sanjoko, k yenfuon tua k bia sie sankat taana ni, 3K kpia tanmoï, duo kunkua buol, tanmoï nuak ni u te ku yikni gbia:4Jab, n yikin k tien yinm e, k n kunkɔl piak tien nifosaalk waasa. 5Kangbata na, tunmiin man banm; bonjata na tunmiin man yan.6Gbiin man, kman n mɔk bongbenŋa k sa pak, k n mob piak k tunt linba sonii e, 7K maan n mob muantl balmɔnii-e, k n mogbana k luon faak;8Maanm nba kul nyi n mob ni tie bamɔni-e, l k mɔk siala faak a mi tuntunn paak; 9L kul yiien k tul wunba mɔk yan, k tuak k tul binba la nunfanm.10I luon man n kpaani na ki cie lik li, k bia ki luon banm na ki cie liktann nba mantik nyili; 11Maan yenfuom ŋan cie laabinŋanna, l ŋan k cie bona nba kul mɔk daau k.12Min, yenfuom, n mɔk gannŋannu dudukt, k bia mɔk banm dudukt. 13Yennu jaŋmaantnu, banbiil sanjok, nan faak mobona, ma nan linba-e ne.14Kpaami nan saa nu liik tie yale; mi tie banm panŋ tie n yale. 15M in ne te k kpanbala dia doi k kpanbal waas ŋmantl linba tuak; 16Min ne te k bet, nba li nuaana, bubula kul dia doi tingbonŋ paak.17N luuon binba luuonnin-me, binba tɔkinta tu lan-me. 18Mɔkint nan baaktl, nyuat nba wɔi nan balmɔni be nannin.19N luaan-e cie liktann, k bia cie liktan nyinyil, k n buol nyuat cie likli. 20N sonm balmɔni sanjok ni-e, nan sanjobit nba soni-ni, 21K fit k tul bonŋana binba luonin, k gbiien b ŋei mɔkint.22Kangbennu sint nan mine, u tuuona pinpiik tie mine yaayuoni-waa. 23Mine din tie bonnan sinsine, k sua sial daa kaa k tan fit nan tingbɔnŋ24N din mal yuo nba k sua mɔkl daa ka, k kpenu nba mɔk nyun daa ka; 25B din malin me-waa k tan fit nan juua, nan kunkona.26U daa di k nan tinŋ, nan tiini, nan tansankin cinn kawa 27Yuo nba ku din jonn san paak, n din be-e; yuo nba k u din buant buant buan kunkunn mɔkl paak,28 Nan yuo nba ku din tabin sanpagbant sanpaapo, nan nba k nyun tɔ mɔkgbenŋl nyun tona ni nan panŋ, 29Nan yuo nba ku di wann mɔgbenŋl nba sa diin sianba, k fit k nyun daa puotl gaal wa buan k diin bianŋ nba, nan nba ku di bil tingbɔnŋ fiakl,30N din be tuuon paak e u buol k tuun daal kul wa luon linba, k jelin k kisali u buol, 31K jelin tinŋ nba tie bon kunkunne paak, k laat n palpiien lom nifosaali sunsuuk ni32K mɔtane, n bonjai, i gbiinin man, palpiien k tul binba tuuak n sanjot! 33I gbiin man kpaami, fit ki tie yen fodanm, i daa nyikt. 34Palpien k tul nua gbiinin, k goli daal kul n tanmoi, k bia gu jaana ne!35K maan wunba lan, la manfuol e, k bia la kangbennu sonml. 36ŋaan wunba tun biit k tulin nuuant u siek-e binba kul yitmin kuume.

Chapter 9

1Yanfuon ma u ŋaak, caan jana ŋanlolee. 2U kpii u bonkobt, k ŋmat u danmunŋ k ŋanm u tebt34U tun nba tie bonpuoii na, k b munt do santanani. 4U ba k mi siakl n kua n na : u yet binba tie yuukpena na:5Baat man k dii man n jiet , k bia nyu n danmunŋ nba kin ŋmat na. 6Nyin a mɔnŋ k mi sial ninŋ, ŋanne k a si fuo, k sɔnm suubni ninŋ!7li tie ka ŋmaktl nulua nba tie dontin mɔnŋ dan no, u sii suki a ee, a i kpan biit dan no a saa la 8danŋ. A da ŋmaktl dontin mɔnŋ dano nan jaŋmani ku si nama, a ŋmakt yanfodano k si lona. 9Tuulin yanfodano, lin ŋanm k puuk no yanfonn, wann kasi dano k linpuknua bannu.10Yanfon pinpiik tie kpangbenuk jaŋmani e ; k niŋanm bamin tie subni. 11Yanfon na pak e ka daana puki, k a manfuol bina yabtl. 12Li tie ka mɔk yanfon, yanfon si tie a yaale; Amuni laauu, a kua e saa jii falaa.13Puo nba mɔk fuut tie watua e, u nba k mi sial k tie liinŋ. 14Puo manŋ kaal u ŋaak tanmobin e kok paak, duo sinsik ni. 15K yikin nan danm nba gaal, k tuak b sɔnnii n na :16Au nba tie liinŋ n kua n na ! k maat nan bin ba k sub: A 17nyunjankam man , k panu jian kam nyakii. 18ŋann u k mi nan lenŋee k kpenm be, k waa jii binba be kpintinŋ.

Chapter 10

1Solmɔn kpanjan. Bik nba mɔk yantie u baa yanbuate,ŋaan bi jatil ŋaan dont u baa wutuole .2Tonu faal baat nan kuume,ŋaan tuoŋana ynint nulua kuun ni. 3Kangbennu kan ynik k kon n suol binna k u yiim niŋamm na.ŋaan u sa te k binba tie tuunbiit damm na kɔnŋ baa luɔn linba.4Fii tiin fala, namu sa kua wa , ŋaan tuun tumu e baat nan mɔkint. 5Wunba kuant u jiet dijaan yuon tie wunba ceke, ŋaan wunba guant dijaan yuo binbeng mɔk fei.6Yetŋanm be balmɔnpakla paak , ŋaan tondam mobona baat na tuunbiite. 7B tiatl tuunŋana damm poe ŋaan tuunbiit damm sana k woii nan tammu.8Niluan nba mɔk yan gaan kpaani e ŋaan niib nba pia jati laat biilu. 9Niŋamm nae mɔk tinnu nan bunbɔlbuol, ŋaan faɔk damm na faak saa nyimm paanu wa.10Daanɔ nba k piak balmɔni baat nan falae u mɔnŋ paa.ŋaan wunba piak balmɔni yiemin ni baat palmatil e.11Niŋanɔ mɔbona tie manfuol bunbunne , ŋaan k tuonbiit daanɔ mɔbona baat nan kpikpiluko.12Nanŋ baat nan kunkonae ŋann k lomm piint biit.13Subindamm piak k nan nan yamme ŋaak k jatit ŋanin janŋ tibdatu.14Yandaanɔ tun k kpaan yanfuun nba ku sa fit lae ,ŋaan jatit na ŋannin piak yuo nba k daami ji k fɔ nan baalu e 15Mɔktua mɔkint guue k namu biil nandaanɔ.16Niŋanɔ paaɔk tie manfuole ŋaan k tondaanua paaɔk kuun.17Wunba gaan kpaami na sii mɔk manfuole ,ŋaan wunba k tuo nan b biil ne be danŋ ni.18Wunba kul bɔli naŋ tie faak danua e k wunba kul muantl sanjaoɔnŋ tie jatuko. 19Fii pik bonciaan, a saa tun jat tunne. ŋaan lii tie k a mɔk yan , a sii ŋmine20Niŋanɔ mobona tie nan salinpiena nae ŋaan tɔndanɔ dudukit k mɔk ynuat. 21Niŋanɔ mobona sa tul niib bonciann ynuat, ŋaan a mɔnŋ liintin sa fit kpia.22Yennu yetŋamm te k a mɔktl , ŋaan a tuuntunciɔnŋ paak kan kit te k a mɔkt. 23L tie jatie man fii mɔk kpinkpammuk, lii tie k a tun k kpet. Subindamm palamei yanfuɔn danɔpaake.24Yentina laat baa luɔn linba ŋaan tondamm ŋaan laat ba k luɔn linba e. 25Wɔnpaluk kii baal, l tuo jii yanbɔndamm na e kbyaat namm, ŋaan k niŋamm na ŋanin laat tinnu yuo kule.26A daa ban te k gbanynak danuan tun sial k tula, K maan u tie nan damiitu na e ynanapaak ŋann nibka nan nan muynuut na a ninbina ni, 27 Sakin yennu mɔb k a sii mok manfofuokok. yanbondamm na tuo ŋaan k yio dak baal.28 Niŋamm dindane tie n kpinkpammuk ko,ŋaan niit ŋaan k laat siial. 29Yennu guu binba tie niŋamm nae ŋaan biil binba tuun biit na. 30Niŋamm na ŋanin sii mɔk linba guub yuokule.ŋaan tuunbiit damm na ŋannin kanbial tinŋ na n.31Niŋamm piak yanfomaamme ,ŋaan mɔbi nba piak mabiit na ŋann saa muuwa. 32Niŋamm mi bonŋann paku, ŋaan tuonbiit damm na ŋannin piak linba tie ninbɔnŋ yuo kul,.
Chapter 11

1Yennu k luon faak janŋl u mɔk palmann nan balmoni bi kna ninŋe. 2Japat baal, jaati muutu bale, ŋaan k subni be nan bunba sinkin b mɔnŋ.3Balmɔnie ŋmaaktl subdanm, niib b ba k piak balmɔni k mɔk faak tuu tanbilbe. 4Mɔkit kan tuula mɔni a kɔnn daal ŋaan a balmɔni saa gninna kuuni .5Binbenŋantin saa tuul niŋanɔ manfuol nba tie maanu, ŋaan tuobit danm muuniŋ baa b biit paak. 6Binbenŋantin tiee binba tie balmɔpakle-e ŋaan tuodanɔ tuba butini u subni-paake7Tuobiit daanm-i-kpo, b dindaann tuu kpo naamm-e a dudukt-i-gaa mɔnkiit paal tie yaanne. 8Yennu tuu gniin niiŋann maabl-ninŋe ŋaan kuuan biit daanɔ.9Niib binba k tii yennu b pinpakt saa fiit k biilb, ŋaanfuo- ŋaanm saa taan niimɔme. 10Niiŋaanmi mɔk , b duo tuu be nan paalmanne; ŋaan niibiiuk-u-kpo, niib tuu mɔk palmanne . 11Niiŋanm yet- ŋanm-e tin k duo kpaatl, ŋaan niibiit mɔbona saa fiit tin k duo baa.12Wunba yiitin u leeb u kaa nii, ŋaan suubdanɔ tuu ŋminne . 13Saanjaajanɔ-e-tie taan kunkuunua ŋaan wunba mɔk yenfuo tuu ŋninne.14Ceknii-a-kaa, buolik tuu- baa-e , ŋaanfeluu ŋnii kpami buocian ninŋ-e.15Fii tuoa saa pa saa mua paan a tasa mɔɔ kuanŋnaana , ŋaan a- ki-kuan a nuu leŋne lŋaan . 16Puo nba mɔk ninbatinu-e laat ca lunŋ, ŋaan puo nba mɔk binbenŋnanŋ tuu dii feii-e17A tie bulcint a tie a mɔnŋ ŋnaante. A tie tuadaanɔ a tie a mɔnŋ daanŋe. 18Niituont k laat siala-gnuat, ŋaan li tie ka -tuuŋ, lba ŋaan sie kaa tangal l paɔk.19Ŋaant tie manfuole, ŋaan biit tie kuu . 20Yennu k luo binba mɔk tuobiuk- dunduuŋ-ne ŋaan, u luo niib nba tuu tuoŋanane-e.21Mɔɔni, i minan niibit ne tasa laa tubŋannu, ŋaan l niiŋaam-egnii lini. 22Puo i faan ŋaan mɔɔk dudukŋaant u tie nan baa tuu jii saalban k tuu duolik mial nne e23Linba a k niiŋaamm luo yuo-kuul, l juotu tie ŋante niibiit ne-i la linba k b luoŋ yuo nba sua kuul wutuol tuu duo-e. 24Niisiab dia b likli kpine ŋaan mɔk k lieb muun wuunŋ ŋaan bia be na mu.25A tin ka nuui yaa, a saa duo ŋnuat,suomit a lua wum muun suo ma . 26Niib piak k salkit daanɔ nba bɔnli jiet a l duo daaɔk , ŋaan piak danɔ nba nyit k kuat.27A dudukt-i ŋaan b si piaka-e, ŋaan a-ii tuo biit a saa la ŋaan e . 28Bin ba luon mɔkint tasa ba-e, ŋaan kasi dam nbɔn nan tiik faat-ne.29Wunba ŋmaat u ŋaak tasa kal yaane , Jatuk nkpant subdanɔ daabl30Niŋanɔ luanaa tie manfiol tiike ; k yan yaatl nann . 31Gotl, niŋanɔ nba mɔk palbil tingbounŋuna bianŋ nba , k a ji joi nuanbiit nan ton danm

Chapter 12

1U ba loo ŋmaktu loo miinu, u ba k nian kayakt kaayen. 2Niiŋannua laat k mɔk gbennu nyik caabu , ŋaan k mɔk gbennu dal subin daanɔ tubl .3Niilua k cie tenu paak ka, ŋanan niŋamm jiinn kanban cel. 4Poo nba mɔk binbenŋansim tie u sɔɔlua yudant faklik, ŋaan u ba tie fei bont naan nan dindik na u sɔɔlua kpaaba ni.5Niŋamm dukdut tie i n coalin, ŋaan niibit binbenŋ tie ŋmabtk. 6Niibit maan tie bonkpiatkala nba mɔ sɔn, ŋaan niiŋamm mob tii ni-e7Tundamm biilua k tent sial, ŋaan niiŋamm ŋei too tuun sie. 8Niilua paaku nyi u yenfooni, ŋaan wunba paal tunlin bii laawuo.9Li ŋan fii tie canbaa taalik ŋaan ki mɔk tootunnua, k cie fiitie yeudaanua ŋaan k muak linba k a saa dii. 10Niiŋannua too diea u bonkoobit faannu, ŋaan niitunt malu ni tun ne11Uba koo u kpaab too gbo jiet; ŋaan uba waa bonyaanna too tan k mɔk binbenŋ. 12Tundaannua numm fak linba tundanm jiikin, ŋaan niiŋamm jiinn tie lo min13Baalu tun bee bit mɔbona ni, ŋaan niiŋaannua nyint u mɔnŋe. 14Nan a mɔb luanna k a saa gbo linba ŋan, k sua kul saa gal u nii toon pauk.15Jaatuk gooli u sanjɔɔk k lii soo nii; ŋaan uba gbiin kpaami mɔk yen. 16Jaatuk wutol ii do yoonba u too te bin banna, ŋaan wunba, sub too gal sukt.17Balminpaaklua muantl balmuani, ŋaan fak daanua kpan ne. 18Uba paak waa me blin fiok, ŋaan yendanm mɔbona tiee be.19Balmunni tun k bee yoo kul, ŋaan fak too tien yoo waaminne. 20Fak bee binba duki bonbiil tiennu pal ni. Ŋaan palmann tie binba kpaan palmaasin21Sial yuubonn k baat niiŋamm, ŋaan tundamm tun k bee bonbilni. 22Faak mɔbona k man k mɔk gbennu, ŋaan balmunnie ku nian.23Niiluoa nba sub buali u minu, ŋaan paala muantil bi jaati . 24Tuntunna nii mɔk yiikooe, ŋaan nu nba mɔk faala tie daabl .25Yenpuutuk baakin lii daanua paal, ŋaan maan nba man tien palpienn. 26Niiŋannua want u nasinyoak sanŋannu, ŋaan niitunt sanjoak too boomme.27Faala daanua k mɔk linba k u saapul, ŋaan niilua mɔkinŋant tie tuon ne . 28Monfool bee balmoani sanjook, ŋaan kuun k bee uani yial ni.

Chapter 13

1Bik nba mɔk yeanfuuon gbiin u baa kpaamiie ŋaan laalaaluoa k gbiin kpayakt. 2Balmɔni nyuat paak a tu la bonŋanne ŋaan binba luuon bii fa fai, i tu tie kunkɔnne.3Wunba gu u mob gu u sieke; wunba yaatl u mogbangbenŋa, tiin k saa u bunbot poe. 4Fal daanɔ sek tu luuon wakan la linbae; ŋaan tuontunna siek tan sa gbuue.5Nimɔnua k luon faak mobona, tondonɔ tu fa faake k tan yil fei. 6Mont gu wunba tuak sajoŋanŋo, ŋanan tonu baat nan biit danɔ baake7Sua kpaan u mɔk ŋaan k mɔk sial, k sua mun yi umonŋnandaanua ŋaan mɔk bonciann. 8Nifoslk jikt u mɔkinte k tie u manfuol ŋaan nan daanua mun sua k manbintua9Niŋanm yinyiontie palmanne, ŋaan tondanm fit tu kpienne. 10Dontin monykukua ninyefiint kukonna, ŋaan yanfuon be nan binba gbiinkpami-e.11Mɔkint nba k tɔkin ŋant ni tu waatbte, ŋaan wunba bɔli waan-waan l puki-e. 12Dunduunmi ki tie ŋann pal tu biile; ŋaan lam nba tun, l tie tiik nba mɔk manfuole.13Wunba yiinen kpaami tu bote, ŋaan wunba tiin kpaami jaŋmaami tu la nyuat-e. 14Yanfodaanua kpaami tie manfuol bunbunn-e, k ft biil kuun balt.15Mɔnii nba ŋan ,mɔ luann nba tie nunkpabɔnŋo, ŋaan todanm sɔnu tu biilu sɔnu-e. 16Yandaanua kul tu dukinnewa k tun waa sa tun linba, ŋaan bonjak ŋannin te ku wwatuk montl-e.17Tondaanua nba k b tunmua tu ba yubonninŋe, ŋaan dunduun daanu baat nan laafia-e. 18Namu nan fei tie daanua nba k gbiin kpaamiyale, ŋaan wunba gaan ŋmakta laat baakle.19Fii luon linba k tan lal l tu manna siek-e, ŋaan binba k mɔk dudukt k luon bin nyik bonbiil. 20Wunba saa yanfodanm buol tu tan tie yanfodannua-e, ŋaan wunba tɔki nan bonjata tu la ku be bonbiil ni-e21Yubonn wa binba tuun biit-e, ŋaan bonŋanna tie niŋanm nyuat. 22Niŋannua mɔkint tie u yabuona yale, ŋaan biit daanua mɔkint tan si tie niŋannu yale.23Kpaab nba k nandaanua pet nan jiet boncianne,ŋaan k l dua k biil mont kaa lin paak. 24Wunba bil u ŋmakt l lanbann k luon u bik, ŋaan wunba luonua, u gba a wun ŋmantua-e.25Nimɔnua tu di k gbuo-e, ŋaan tondanm tu be kome.

Chapter 14

1Puo nba mɔk yan tii ma u ŋaak, k puo jatl ŋan bit u ŋaak nan u nii. 2U nba sɔnm suusɔnn ŋman kaagbennu k, ŋan k u nba sɔnm sanŋ malma k ba k tuak.3Jatuk mob ning nyii kalinbani mon, ŋan k yandanuo mobona guu u. 4Fi ki mɔk nakokii a bual si be yanne ŋan fi mɔk nakukii ee ka sii laat mɔkint.5Balmoni siata daano k fafaa k, ŋan faɔk siata daano, k piak mɔnnii. 6Nilaalua kpan yantonn k k laatua, ŋan nulua nba nba mɔk subnii ba min tie linba k paal u buol.7Fɔnknamɔn nan jatuk, kman be mɔii paak ka ii gan bamin. 8Yanfodanna nba jie, ŋanne tie u subni sanjok, k watua suubni tie tutinbon.9Danm inba tie jatit nae jeli nan bonbil ŋan k niid nba tuok ninŋ ee k t laat cékli. 10Apatin ban utuol maan, k saamuo kan fiil k bɔkt nan a palmtl.11B saa bt tonu danm ŋaak, ŋan k niib nba tuak lanbont n bial k sie nan puok. 12Sanjokinba ki duuk: al ŋan ne ŋan l k kua o li saa kuun ŋaak ce.13Sien nba k lat bena paabien safit k baal l buol, k paal pien nbabe sien nba fit k juont nan fala. 14U nba tie biit sa la linba tuok nan u sɔnnu, k nulɔnba tie ŋanm saa gbo u ŋanm nyuat.15Nilua nba k mi nii gaan ba paakuo linba kuule, ŋan nilua nba cek mi u tason ma. 16Nilua nba mɔk yan tu suol u mɔnŋ k nyi bonbiil ni, ŋan nba tie jatuk ŋan tuu mɔk jaapate k tie yana yana.17Nilua nba mɔk wutobiɔk tuun jatiie, ŋan nilua nba suub tu ŋmin u mɔnŋ nanŋ ninŋ e. 18Binba k mi sial ne tuu la linba Janŋ nanm b watuk pak, ŋank unba cek ŋaan: tuu la nyuatin nba tie bannu.19Nibiit tan saa gbaan niŋanm na tuann, k nibiit no si be niŋanm fanmoï nii. 20Sua k luon nandanua nan u yaka, ŋan k mɔk tuo mɔk yuat kb yaabaa.21Unba jalk u lua tien biit ŋan pamann u nba mɔk ninbaɔnk ta lat danua po. 22Binba tuun bonbil i kitie kpetl ka? ŋaan binba tuun linba ŋan b mɔ k lonm nan baakl.23Tuun kul tie fin la l dinuu kl yaab ŋaan a kaal k faa la baal l baat nan namuu e. 24Mɔkin tie fɔklik yanfodanm po, ŋaan waatib ne waat tuuona ee want ba tie binba.25Sia la danni paak balmni u tuu tin man faolee ŋan tuk na daa nua piak faɔk.26U nba tiin kaagbennu k jaŋmani u mɔk paolu, k u waat si mɔk yan maani u buol ni. 27A ii mɔk kagbenuk jaŋmani a mɔk man fuol bunbun, a saa nyi kun ni.28Bat niib yabint tu want u nan panŋ nba tie, bika u k tie sial. 29Unba ku wutol mei ŋua e mɔk subni ŋan unbo, k l do yien-yien ŋunne want u jati nba tie.30Paal duann tien gbanant laafia ŋan nanŋ tie kaba dindiek e. 31Li tie ka mabint mandanuo a suk yennu nba namua na, ŋan li tie ka tiin nandanuo ninboɔk i want nan a bakt yennu ena.32Tondon tuon biit tu baal nan b monŋ baak, ŋan nimɔnuo tu la fa tu ba li tie u kuun ni. 33Suubindanua duudukt kuul mɔk yan fuon ŋan jatit sinsik ni b tu laa k l tie bonsann.34Balmɔni fiit do k sent, ŋan yanbonm kuant do fei. 35Kpanbal paal mei tuontunna nba tuun fanu ne paak e ŋanku paal bie binba tuun fei tuona na paak.

Chapter 15

1Suon nna gatu maakit wutuol e; ŋaan; kunkɔciaɔk ŋanin dont wutuole. 2Yandaanɔ i pak yuo nba bannu tuu cat nakne; ŋaan jatuk ŋann tuu fu fuute.3Kaagbennu goli bonsial kul po, u laat niŋanm nan ni tont tuona. 4Palmaasil mɔbona tien manfuol, ŋaan tonu mɔbona ŋann tien a siek danŋ e.5L tie jatie nan fan yet linba k a baa wanna na. L ŋan k a gaal a baa ŋmakta. 6Mɔkint bonciann n gbie niŋanm ŋei ni ŋan'n gbie nan bonbiŋmatuŋo7Yandanme baat nan bannu, ŋaan jatit ŋan'n k baat nan siali. 8Niŋanm e i mei kaagbennu yuo nba u tuu mɔk palpienne, ŋaan k k luon tuonbiit danm malunŋ nba k b tienɔ na.9Kaagbennu k luon tondanm sɔnu nba k b tɔk na, ŋaan luon binba tuun ŋant tuona nba tuok. 10Fii yet sɔnu na tɔkinu, u saa dat a tubl bonciann; fii yet ŋmak tu, a saa kpo wa.11Kpientinŋ nan buot-sunsunŋ nba bɔn gbaa, ŋaan sial k duak Kaagbennu nan wun la lenŋ, k niib ji saa tien nle k bɔlɔ b dudukt i. 12Binba laa b lieb k ban luon ŋmaktu; b kan ni boi binba tie yandanm na k bin tulib pkanii.13Niibii mɔk palpienn b tuu laa mɔmiine, ŋaan yuo nba k b mɔk palbiil k b ji goli ninbiik. 14Yandanme luon tumiu, ŋaan bonliini na ŋan'n b nunm gbuot jati nba k b mɔk nae.15Daal kul ninbadanm tuu be binbenbiik e, ŋaan danm nba mɔk palpienn l tuu tie nan b be jaanm nie na. 16Fii tiin Kaagbennu jaŋmaanii nsǝ, nan niib nba k a luom, ŋanne sɔ nan fii ŋman naajakpanma ŋaan k nanŋ be lenŋ.1718Fii tiin Kaagbennu Jaŋmaani n sə, nan fii tie mɔktjaann nba be daamii ni. Fii di kpinfaat nan niib nba k a luom, ŋanne sɔ nan fii ŋman naaja kpanma ŋaan k nanŋ be lenŋ. Danm nba dont wutoa yian yian baat nan kunkɔnae, ŋaan k suklu danm baat nan palmaasil.19Gban nyak daanɔ sɔnu ni luo kunkonie, ŋaan tuontunnɔ sɔnu yiene. 20Bik nba mɔk yan tien u baa palpienne, ŋaan bik nba tie jatuk yisin u naae.21Binba tie bonliinii na mɔk palpienn b jatii tuona paak e, ŋaan subindanm na ŋan'n tuun linba tuok sɔnue. 22Gaat kpaanii k lin sonma k fin nyann, ŋanni kaa a saa baa wa.23Gatu mɔbonn nba tuok tien palmane, k a dukin l manu sii tie nle maan nba k a pak na! 24Niib nba mɔk yan tɔk manfuol sɔnue, b k tɔkii kuun sɔnu.25Kaagbennu saa bet kalinbaan danm ŋei; ŋaan guul pakuak mɔkint. 26Kaagbennu k luon dudukbiitii, ŋaan u pal me i k u laat mɔbonŋannae u nun min.27wunba luon wun mɔkt yian baat nan daamii eu ŋaak paak, ŋaan wunba nan tuonbiit sii tun foe. 28Niŋanm tuu duknewa k tul gatu, ŋaan nitont danmii yaat mɔi yuonba b piak nuantont maame.29Niŋanmi mei Kaagbennu yuonba u gbiine, ŋaan yien nitont k fɔk nanm. 30Niibi laa mɔmiin l tuu tula palpienne, k laabas aa n ŋann tienna palduann.31Fii gbiin daal kul k b ŋmaktla; fine mɔk yan. 32Fii yet fin gaal tumii u a saa tien a mɔnŋe danŋ; ŋaan fii sak tumiiu a saa la yan bonciann.33Fii baakt Kaagbennu l tie tuntl nba mɔk yame, sie k a sikin a mɔnŋ sinsinna k fit la jilima.

Chapter 16

1Lalaa n ba k pal so nyi nifosalk ni-c, ŋaan balmɔnii n ba k mok tu tan pak nyi kangbenu buol-e. 2nfosalk san jot kul ŋan u nunbina po-e, ŋaan kangbennu-e bu, palninŋ buut.3kubint kangbennu a tuuoma, k a tuuoma sa tun fanu. 4I mɔk paak-e k kangbennu tun I kuln monŋ tuuobiit daanua nba mɔk yubonn daal na5pal kul nba mɔk dont in monɔ, tie bonbit-e kangbennu buol; ku kan mi nyitubdatu ni. 6lonn nan bal mon paku, k biit tu la piinu-e, k kangbennu jaŋmaant nu paak-e k b tu nyik bonbil.7yuo nba k kangbennu pal penn nifosalk soni paak, u tu te, ku datai ji tie u yuuas nba-e. 8liŋan fii mɔk waaninne balmɔni mɔkint, k cie fii mɔk fobt mɔkint, k i yab.9nifosalk paal duki u sanjoko, ŋaan kangbennu-e kangbennu-e tie u ŋmakt tua. 10yiikos in be kpanbal mogbana paak-e: u mob ki be tuntun paak buut yu o.11kpeint nan cilou nba tuak tie kangbennu y a l-e; bɔtuok kpeint kul tie u tuuon-e. 12kpanbala k luon bii tuun bonb iil, kmaan balmondianu nife tien naan panŋ.13kpanbala luon bin gbat balmɔni-e, k bialuon wunba piak kl tuak. 14kpanbal wutuol baat nan linba tie kume, k nua nba mɔk yan tu te ku wutuol n sike.15kpanbal mɔni nungoltin tien manfuol, k u sonmil tie nan sayunŋ nba tu baal nan saak ne-e. 16fii mɔk yanfuon, liŋan k cie fii mɔk liktann! fii biaki mɔk banm liŋan k cie fii mɔk likikli!17niŋanm sanjot, tie fan kokin bonbiile; wunba gu u siek, goli u sandoko. 18kalinbaanti baat nan biilu-é, k don tin mɔny baat nan baak-e.19liŋan fii tie siknin mony daanua-e, sikinin monŋ dann suuk ni, k cie fii biitl fatuk bo na nan dont in monŋ danm. 20wunba duki bana paak laat binbeŋantinme, k wunba ii u monŋ k cab kangbennu be u yamani-e.21wunba tie yenfodanɔ ŋua-e k b yiu bann danua, k u momantin puki bann. 22yenfuon tie manfuol bunbunne-e k tul wunba mɔkl, k binba k mɔk dudukt kpaami tie waatinme.23wunba tie yenfodanɔ, piak yenfomaanme k u banm kpaatu nyi u momaanni-e. 24momaanm nba man gbatu tie nan siet ne-e, k man k tul siek, k bia sonmt gbanant.25sɔnuu nba k nua duki a l tuak ne, ŋaan la saa sien, l tie kuun sanjoko. 26wunba tuun, tuun k tien u monŋe, k maan te k u tuun.27tuobiit daanɔ bob bonb iile, k linba be u mob paak tie nan muyelu ne-e. 28tuo biit daano fiint kunkɔna-e, k tankun daanɔ patkit nasinyuat nba.29kunkonkonnua tulin u lua-e, k te ku sonn san jok nba ninŋ kŋan. 30wunba mun nunbina k ji u mony k cab tuuobiit dudukt, wunba junt u mogbana, l daanɔ taan tun biit u palniwa.31yuup iient tie baak foklke; b laatl balmɔni sanjok ni-e. 32wunba k dont wutuol yien cie nijaan, k wunba ŋmakl u monŋ, cie gaan dugbangbenŋa.33b tu tɔ tietie a bin laan suolu nba-e, yaan suolu kul nyi kangbennu buol-e.

Chapter 17

1Fii dii jekuont nan palmatl ŋaanne suoa nan bin tie jaamk k tuula ŋaaknan kukunna. 2Daabl nba mɔk yaan mɔk yiiko k gaal canba bija yuonn, k saa bɔkt faal nannɔ.3Bii tuu jii muue k binkinŋ salanmɔna nan salanpiena ŋaan niisalik pal ŋaan yennue biki. 4Binba tie tuobiit doam Sokituobiit muobonae, k binba faat dam soki faak manŋ.5Fii laa mandaanɔ a laa wunba namuo ne e. A saa la tuudatu, k duukinŋ a lua nba kua danŋnik limɔka kpinkpammun-ne. 6Waas yaa waas tie niikpel yuu gɔme k b baanba mɔn tie waas paalmann.7Niib binba tie kasi daam kpia k faak maan, k binba tie janti ne k mɔk balmɔni k saa paak. 8Niisia duki a fuobt paaɔb tie naan nyaku ne e, k tie yaada nan i sa tun i ba kuula.9Fii luo niib l niama bii tuu ki bii la faa nyiik k caabib fii tian b biit l saa biil i yuate. 10Fii yakii naan yandanɔ yomukua ŋaan l tuu tulua kaami k gaal faa saa buo jaatuk taal fuunu kɔbk.11Kuun saa baal nant uodannɔnee tuobiit damm nba yuo nan maaba daam ne paak. 12Fii cet naa muuk nba k b suolu waas sua nan faa cet jaatuk k wuun tuun jaat tuon.13Fii dia biit k paa a ŋaant paak, bu o biil sii yuabe a ŋaak ni. 14Mɔ niɔk pinpiik tie nan mɔkl nba tuu pii paatu ne-e-i gɔɔt k daa tinkl saa foktl.15I paak biil wunba k tuun biit, nne-i-kaa kiŋnik tuobiit daanɔ yaann i kuu tie biite yennu buol. 16Fii kuan jatuk sicul l kan summua k maan u kaa yaanfuo.17Yuaat waan luimm yuokule k niinkpiimm muu baat nan summil. 18Yaan kaaling daanɔ saa tuo k gaal kɔnne k taan u lua po.19Wunba luo kɔnn luo biite, wunba fukt u gaan u luo tuobiuko. 20Jaatuk ka binbinŋanŋ, wunba jelinn yaab lablab tuu ba biit ninŋ.21Wunba mal jatuk be utuol ninŋe waatua ba yan lanŋe. 22Fii be palmaninŋ a si mɔk laafiae ŋaan fii mɔk paabiil yuo kuul l gbet a miale.23Faak bubula tuu bɔl gaal fobt piinnie k jii glɔaal baal mɔtuonu. 24Sulɔdanɔ duduk tie wun tuun yenfuo tuonne ŋaan jaatuk ŋaan tuu ŋaaŋe linŋ.25Waas nba k mɔk yenntie u baanba nan u naanba paalbie ne nan yan banni. 26L k ŋaan nan bin jial baalmɔ danɔ paan wun paa, k jii bel niim ɔmmbaalmɔni tuonu.27Bin ba suubne kpiak yuo kuul. Binba ŋnin-ne piak nan niiyetle nan yanfuo. 28Yaatuk ku ŋmin suoo nil kan baan nan u kaa yan.

Chapter 18

1U ba buakitl u kunkua loo linba niamua u wuntol do balmuoni pak. 2Li ki tie nan subinika jaatu too ji nuanŋ, ŋaan dukduk paak.3Tunnu baat nan nanŋ; k fei nyi tuonbit ni. 4Niilua mɔbona tie nyu nba summi, k subiini tie bunbunŋ nba puuk.5Li ki ŋan fan too niitunŋ maan ; ŋaan bu bil niiŋannua. 6Jaatu man baat nan kunkonna ; ŋaan ku mɔb baat nan buot7Jaatu maame biirua, ŋaan u mɔbuona tie balua k tuulua. 8Tankunkummua maan tie nan ciemansiat na, k too kua sik ti paal ni.9Gbannyakdaanua nabike tie tuonbiit daanua . 10Mɔk gbennu sann tie nan joon fook sanpaapo nba kaanlin na, k diedie daanua guulin, k bee bi yaanmani.11Mɔktua gooli u mɔkint kil tie nan doopiennu nba paal, k u duki li tie nan joon fook na . 12Nan niilua in tanba, u pal too dontua; sikinnimɔnŋ too beewa pal mann nbal.13U ba too jiinna k tanfit dunkin tie jaat tuonn, nba baat nan mɔnŋ tulummu. 14Niilua maalin nan wufo too diawu baatuk ni, ŋaan maalin nba jik ŋan, ŋme saafit lebtli.15Paalin nba sube gaan niinu, ŋaan banntieb tuba kpaan niinu. 16Niilua piini lootlua tammo-ii boncienn, k te k u bat yuudamm buol17Sinsin yua nba pii maan toonaan mondaannua , lii poolpo gaannua inbal nee wa , k bin bub 18.Yennu jiinu too kpee kunkonn mooniok, nba bee yiikoo damm sinsk ni .19Naanuak gbaatu paal k cie do piennu nba paal , k bii kunkonn paal nan naan dioku gankpaata na . 20Niilua mɔbonna luanna l u gbootu gbaannat ŋaan u momaan nba tien tien linbaa-e k u nian .21Jeelin mɔk yiikoo kun nan manfool paak k wunba niann saadii lii luanna. 22Wunba koan poo bee u yemmani, lii ninkpabɔnŋ nyi k mɔk gbennu buol.23Nandaanua piak nan baruŋo, ŋaan k mɔktua piak nan jaat. 24Wunba mɔk yuabuuluŋ lii tie u yudbonn, ŋaan yua yent too man k cie naanuak.

Chapter 19

1Fii tie balmɔnpakilɔ ŋaan be namue ŋan k cie fii tie jatuk nba fa faak. 2A nunmi mɔn ŋaan k bannu kaa, l ki ŋani, fii kɔnŋ suklu sie k a kua biit nii.3Nisua liisime tuu biilɔ, ŋaan k u ji nyiil kaagbennu. 4Mɔktua laat yuɔsinba k pukie, ŋaan nandaanɔ yaa yuak tuu nyikɔe5Faɔk siala daanɔ tan saa la tubdatua, k u nba bia fa faɔk kan ban nyanni. 6Niib panm mɔk momant nan nulɔ nba piin, k b kul a bia yɔsi nan u nba k u nii yaa7Nandaanɔ k mɔk yuɔt u ninjanm buol l paak u kan la yuɔsinba u leki yiab u mɔnŋ paak bianŋin nba, ŋaan sua kii nakiiɔ. 8Paakit a mɔnŋ k tumi linba ka saa fit, kii bia ki tian faa tumi linba ne, k lin tula nyuat9Wunba fa faak balbubuol saa la tubdatu, u kaan saan yanni. 10Li k ŋan k jatit ii be manu ni, k tan boi daabl ii mɔk nuu kpanbal waas paak.11Nulɔ nba mɔn k dont wutuol yiami, nulɔi tun biilɔ naan u yaa yudant tie un tanm l poe. 12Kpanbal wutuoli duo, l tie nan yanbɔl nba tuu bie nee, ŋaan u palmaasil tie nan malin nba tuu baa muat paak ne.13Bik nba tie bonliin tie u nba baa faal buot tua k puo nba tie baltuoluk mun tie nan nyunm nba tuu tuot kpe-kpek ne. 14Jua sa fit di u nidanm faal nba tie ŋei nan likili waa, ŋaan puo yandaanɔ ŋalin tien15Gbannyakle baat nan kan tun sial , ŋanne saa te k kom n baa. 16U nba dia yennu senni ne, u manfool saa fɔkit unba mu ni yet l dian u sie ku kpo.17Unba tul nandaanɔ piini, l tie nan u kent kaagbennu nee bont manŋ ne, u tan saapa tulɔaa. 18Ii kpaan a bik, kmaan dindann daa be, ŋaan a daa mant k diaou nan nunmɔnbiuk.19Wutuol tie u daanɔ nantɔɔe, kmaan fii nyinnɔ daal ni yom sie k a tan ŋanm k nyinnɔ taal munle. 20Gbiintil kpaani, k sak tumiiu, ki tan ŋii tie yandaanɔ wonn po.21Nifosaalik pal gbie nan lola nba k u suole, ŋaan kaagbennu lome tuun. 22Nifosaalik mɔnt paakr k u yul tuu gont, talas daanɔ e sɔ nan faak daanɔ.23A jie kaagbennu l baat nan manfuole, fii kua nyiaɔk bun bɔncinm, ninŋ ŋaan yubɔn sial kan baal a ni. 24Nisiab tuu tun nuu saaŋmanŋ ni ŋaan mɔk gbannyakil nan bin donn mob po.25L ŋan k klanbaandaanɔ n la tubdatu, k lin tumi wunba ki mi siaal ne yan, fii ŋmakt wunba mɔk yanm yoo nba ,u saa la bannue.26Nulɔ nba tie yukpienn k k tiin fei e , tie u baa yana yana , kuo k biel u naa k nyint ŋaak. 27N bija , nyikin k daa gbiin timiu, lii tie k l timiiu sa buon a minu ne.28Balmɔnii i kaa sianinba k siala daanɔ lol a wun pak k biil suɔ, nitɔnt luon tuonbiit tumue. 29Flaae guu binba laa niib, k jatit ne mun, lanbanae saa sik b bɔpiat ni .

Chapter 20

1Daan tie lalalua-e, dapaalin kulyib-e; wunba nyuk gaan k mɔk yan. 2Kpanbal wutuolii duo, l tie man yanbɔl nba tu bie be-e; wunba donn u wutuol biil k tien u mɔnŋ-e .3L tie yudante k tul nua nba sou monŋ nan kunkonna, ŋaan binba kul k mɔk dudukt, tu si b monŋ k cab man tutu-e. 4Waal paak, gbannyuakdanɔ k ko tanmonn; jinjaan yuo, ku luon wun jaan, ŋaan k sial ka nan wun jaan.5Nifosaalk palin dudukt tie nyunmin ba sumi-e, ŋaan baanmin daanua bant l buol k lu. 6Niib bonciann piak k want u lon mo; ŋaan nimɔnɔ, ŋme sa lau?7Balmondanɔ sonm u balmoni ninŋe; palmann k tul u waas yuo nba k u ta si ka ! 8Kpanbal i k l buut paak-e ku nungoltin bant linba kul tie biit.9ŋme sa fit k yetaa: n wuulin palaa, n ji ki biiti? 10Kpeu buolu munle, bikna buolu munle, tie yenn nan liel bonbiile k tul kangbenu.11Bik binbenŋ nan u bontitiet-e want nan u taasonma tan siyiien k bia tuak. 12Tubl nba gbiin, nan nunbinn nba laat, kangbennu-e tien yenn k bia tien liel.13A daa luon guan, k a tan si tie nandaanua nutl nunbina, k tan di jiiet k gbuo. 14Bondalua tu yiien maa l k ŋan! l k ŋan; ŋaan saawa, piak dont u monŋ.15Liktana nan laak nyinyila be bonciann; ŋaan ban m mogbana tie bont nba k l daauk cie bont kule. 16Jiin u liatl, k maan u sonm wa mi wunba-e manbintua, saanm na paak.17Faak paanu man k tul nifosaalk-e, k yuo nba baat u mob tu tan gbie nan tan sakna-e. 18Kpaani paak-e k suolu tu la setu kankan; faan tɔb nan subni.19Wunba lin nan sanjaɔnŋ nyint bunbɔli maanme-e; a da puki a monŋ nan wunba ku mob ya. 20Li tie k nua pol u baa nan u naa mob, u fitl tan sa kpiien bunbonn sunsuukni-e.21Faal nba di yianma sien yuo, kan pukin kawa nan yuo nba k l tan sa buont. 22Adaa ya: n sa jiin but. Ii du Kangbenu ni k nu daa faaba wa.23Kangbenu k luon kpe u fuunu munle, k k faak cilu k tie bonŋann ka. 24Kangbennu-e ŋmaktl nifosaalk taasonma ŋaan nifosaalk safit bann u sanjok.25L tie balko k tul nifosaalk nba k mont ka u suolu ni nan yennu, k kan dukin fanuwa ka k tan fit k puon puoni. 26Kpanbal yendanɔ-e bant tondanm, k daal b tuba nan nunkuoni.27Nifosaalk manfuol tie Kangbennu fitl-e; u tu kau k san baal gbanant kul ni-e. 28Kpanbal lom nan balmɔni-e dia kpanbal, k boia dia u kpanbal kok nan lom.29Nipaaonŋ panŋ-e tienm yudant, k nikpela yupiieni mun tiiem baakl. 30Danŋ fiat tie kpaami-e k tul tondaanua l bia tie n ne-e faat nba kuaa k saat laa.

Chapter 21

1Yennu ŋmaktl kpanbal dudukt nan waa t kpennu puub biaŋba nae. 2A saa fit dukii nan linba kul ka tun na tuoke, ŋaan ii tien nan wunba bikint pal kul dudukt manŋ tie yennu-e.3Fi-i tun linba tuok b bia ŋan ŋanne tien yennu palpienn k gal fan tulua piinii. 4Tuonbiit danm kalinbaandam nan b dont in monnŋe diab, linba na tie yanbonme.5Lolin a lola fanu k a tan saa la nyuat bonciann, ŋaan fi-i tie yian yian a kan ban la k lin janŋa. 6Mɔkint nba k a tɔkin faak sonu k luon na l kan yann k wa k l fiit tiana kun mɔb, niŋ, ŋaan yaat, k a konŋil.7Tondanm tuobiite tuu kpib, k maan baa yet bin tun linba tuok na paak. 8yanbondanm na toki sɔnŋmalmae ŋaan binba k mɔk biit na tuun linba tuoke.9Fii dua nanyelpo sua nan fin nan puo baltuoluk n taan diiuk. 10Tuonbiit danm na mɔk niɔŋ yuo kul nan biit tumu, k k tiin sua ninbaauk.11Kalinbaandaanua-i la tubdatu yuo nba nan binba k mɔk dudukit na, ŋaan bi tuu tumii yame, wunba mɔk yame boant linba k b tumiiɔ na. 12Yennu tie palpienn daanuae, u mi linba tuun tuonbiit danm ŋei niŋ k saa buont tuonbiit danm manŋ.13Fi i yet fan gbiint nandanua mɔnii, a mɔnŋ tan sii bui k luon sonmil, k sua kan gbati . 14Sua-i donn wutuol a paak, ŋaan k a bol turua paab, u wutuol manŋ saa maake.15Balmɔni tuomi tun yuo nba, niganm na tuu mɔk palpienne, ŋaan nibiit na ŋanin yan tuu pute. 16Wunba yien dudukŋant, kuun sie l daanua tanmɔb niŋe k guu-u.17Fi i be a yamani, ki nyu daan, kidi jeŋant nba k a luon, a kan ban mɔkiti. 18Tuonbiit danm nae tuu tan ŋmat di biak nba k b lolin niŋanm paak na.19Fi i be muuk niŋe ŋan nan fii be nan puo nba tie baltuotuk, k bia mɔk bunbulnii. 20Yandanm mɔkint be-e yuo kul k di b yamani, ŋaan jatit ŋanin tuu di b likilii kule, bi i la yuo nba.21I mɔk lonm nan yentinu, k a saa fɔkit, ŋanne k a lieb saa tuula baakl k bia dia fanu. 22Kinkɔnnu nba mɔk yan saa fit duo nba k panŋ danm guu na. nyannua, k bit lu juonpaara nba k b duo na paak.23Fi i luon faa daa kua daamii niŋ fan suol a mɔk nan maan nba k a piak. 24Wantin wunba tie japadanua, k n wanna nan u tie kalinbaan danuae, nan dontin monŋ daanuna, nan ningotkangbuok daanua.25gbannyak daanua nba yien fuon na kpi u mɔnŋe. 26U kpan kal dukii waa bo sii mɔk linba poe, ŋaan palpienn danm ŋanin nii yaae, k piin paab nan bulcint.27Yennu k luon tuonbiit danm malunŋ nba k tiennua na, mantik yuo nba k b baal nann nan dudukbiit. 28Sua k tie faak daanua siara yada, ŋaan wunba piak balmɔni b gbiin u maame.29Palpienn danm na ŋanin mi b mɔnŋ po, ŋaan tuonbiit danm na tuu kpann niib nan b ŋan.30Nisaalik yanfuon, nan bannu nan ninyentil kul, ŋaan l kan fit sonmua lii tie k yennu k taa u po. 31A saa fit lon taamii k bobin a fin saan kunkɔnn, ŋaan yennu-e tien nyannu.

Chapter 22

1bi-sen sanŋann nan mɔkint k yaa a gaan fa gann sanŋann. 2Jaatuk nan subdanɔ kuul tie yennu taakme3subdanɔ-i-laa ninbɔnn u tukɔkne, ŋaan liiyaa tuu kua leye, k tanpaali. 4tuony yennu mɔb, k sikin a mɔny suoo, nne, a saa laa mɔkint nan caalunŋnan mial iba fɔk.5wunb ŋaan mial tuu fɔkte; ŋaan balt nan kunkuoni nluo t uodaanɔ. 6tɔkt biik saanu nba ku sa paa, u tie kpet wundaa buol.7naan daanɔ tie moktua daa ble-e wunba kpint muun tie kpint - tua daabl. 8fii buul ninbɔnye saa pia faa tuu buutin a lieb bianyin ba l gben.9ŋaantbkaa nuu-ii-yaa kaa-ii-tie e naan daamm ktan laa yet-ŋaamm. 10belin laalaalua k kɔnn nset, fuut nan bulmi ngbenn.11a tie palpie nn daanɔ k piak balmɔni a sitie kpambal yuake. 12yennu saa yet faak daanɔ mɔbuona ŋaa baalmɔni nyuant.13faala daanɔ nba k luo, wun tuun sial tuu yaa sial be sanjuok-ni. 14bunbɔn-tuon tie baalko k saa suol binba bii l kaagbenu ne.15litie k waas tuu jaatuon, kaa kuan labann b paagbinna paak b saa ciale. 16k maabinn taalik k gaal u jaa! puu-kinŋ a mɔkt a tasa baa kɔme.17caant a tuuba k suokl niikpela maan k laa baaminy. 18k maan l yaan nan ka bɔl a nuak-ni k lii be nanna. 19kaa fiit kimɔk dindaan maan kaagbenu nnee, fiine dinne k luo k tuu la i tuuntl.20a mɔnyebuoktiat k dian kpami nan duuduknee. 21ki saa waan baalmɔni nba tie linba kaa fiit k t uun k waan wunba tuuma ne baalmɔni-kaa fiit k paak baalmɔni k jiiwunba tuuma ne.22a daafial naan daanɔ, k maan u k mɔk, a bia daabiel taalat daanɔ u kunkapua. 23kaagbenu tasa kɔn b paaka, ŋaan bia nyinn binba fialibne mial.24niib binba tie tuodamm ne a daa suob yuat, a bia daa suom nan utuo-daanɔ. 25kl taaku tasa maana kaman fuol njii kpant u daabl.26a daa duuki nan a sa gaal sua paann k paa, paan daanɔ. 27fii tie-i-kiifiit k paa l b saa faat naaa tiat kuula.28a daa caali panbunu nba ka baa nba buofii-ne. 29waan tua nba tuu faanu, u sie kpambala buole, u k sie niib binba kaa balmɔ ni-ne buol.

Chapter 23

1Fin nan nijaann i kal k di jiet, fin suol a mɔnŋ kii mi waa tie wunba tuonn. 2Fii mɔk niaɔnŋ ŋaan fan suol a mɔnŋ. 3A daa mɔk niaɔnŋ nan jeŋant nba k u tien na, l pasial u sii yaa wunbiknae.4A daa liint a mɔnŋ a fin mɔkti, ŋaan i tie subindaanɔ, kii mɔk yun. 5A sii waa k biel mɔkint nba saa yate e? L sii nan a mɔkint manŋ pia kpinkpante k yukl nan baakil na.6A daa di jawudaanɔ jiet nba k u tien; k bia daa jekil u jeŋant paak i. 7U tuu yet a i diwa, ŋaan u k luon nna kaa, u binbenŋ tie nan waa dukii bianŋinba nae. 8Faa dii linba na a saa siiwa k a mɔmant na kul n tien yann.9A daa piak yan maan k tien jatugu, k maan u saa yismae. 10I i mi k a ban cat kpapakpelik, kuo k fat kpiebi kpaab (tinŋ). 11K maan yiiko daanɔ be b po, k saa kɔn b paak k tui'b.12Gbiintl linba k a wanntua wanta na k tumii i kul.13A daa nyikt waas kpaanii; kuan lanbann bik sakpitapo ŋann kaa saa kpi u. 14Balmɔnii ŋmakituu saa tinn; u manfuol kuun niwa.15N bija fii mɔk yan, n sii mɔk pal-pienn bonciann. 16N sii mɔk yugontle yuo nba k n gbia k a piak yan fuon maan.17A daa mɔk funfunn nan biit danmii; ŋaan kii tiin kaagbennue daal kul. 18Fii tien nna; a tuann po benu sii yiene.19Gbinnti, n bija, ii mɔk yan k a ninbinnii mɔn k fii saa liik. 20A daa tɔkii nan niib nbanyu daan bonciann, kuo k di jiet k l gaal'b na: 21Dayibla nan podanm sii be namu nie, lii tie k a tuonn kpan tie fan tuu di k dual guanie, i kan woi k a sii lia bonciat.22Gbiintl a baa maan, k maan ŋuan te k b mala, yuo nba k a naa ciant, a daa diau gbaka gbaka nna. 23Balmɔnii, nan yanfuon, nan tumiiu, nan duduk ŋant ŋan nan fin daa ŋaan il ji k ŋan nan fin kuat.24Popiendaanɔ baa mɔk mɔnii nan waa be palpienn ni na. A bikii mɔk yan a sii mɔk yugontle . 25Ŋaant k a naa nan a baaii mɔk yugontl a paak, tulin a naa nba mala na i palpienn.26N bija jiin a pal k tulin, k kpaa a ninbina kii goli n sɔnu. 27Puojantona nan puocuncunna tie nan buotuk nba sumi, k bia tie bonyebk nna nae k fii sik a kant fit k do. 28B guu nan fal tieb nae, k te k jab bonciannn conm.29Wantin wunba nyu daan bociann, k tie wunba nyu dabuolu kul; k n saa n saa wonna na nan u be ninbaatl nie u yan tuu yet u mɔnŋ, k u baat nan daami yuo kul. K bia fabin yuo kul. k u ninbina nɔn. K u laat danŋ nba k u bo saa fit k nyi lenŋa . 30Ŋua ntuu tan juont danyubuol, daŋ mata kul u bia nyue.31A daa te k mɔnu na jan mitani, l tuu daane daŋmanŋ ni, k tan sik puol ni suon nna. 32K l tuu tan juont k tie nan, waaɔko juna na k bia tie nan kunkonn nba mɔk lɔbtie ŋmuu na. 33K a ninbina saa la bonsaana, k a saa dukin linba k tie balmɔni, k a pinpakt bia kii nyi fanu.34A sii tie nan daanɔ nba dua ŋatunŋ ni, mɔk gbenŋl paak, u pal paak pukl nae. 35B faan ŋaan n k la danŋ! k b buon ŋaan l k tonŋ'n! Nlie yuoe k n saa yelk k fiili? N saa ŋanm boi daan poe!

Chapter 24

1A daa mɔk nanŋ danm nba mɔk tonu po, a daa luon fii be nanm. 2K man b paalin dudukt daami ee k b mɔii maat k biil siab.3Yanfuom ninŋ ee k ŋaak saa k li tie k b subni i be sienba l ŋaak tuu muub ee 4K bannu ninŋ ee k diit gbd nan bonŋana nba mɔk nyuat be.5Nulua nba mɔk yanfuom gbee nan panŋ ee ŋan nba mɔk bannu l ŋanmik pukiua panŋ ee. 6ŋanne a saa fiit k tuo tɔb k k jie k nyan nu be u nba mɔk kpantieb bonciann buol ee7Yanfuo baali tu do k paak jutt na k b kan fit yaat mobii u tan mob buol8U nba maali yuo kul a u n tien bonbiil b yi u nba baat nan damie e. 9Waatua malin kul tie biit e ŋan k niila luo b k lon u man.10Fii ki paal ninmɔnn daal l wan nan a panŋ set k yab.11A nyine binba k b daal b k saa nanm ku un po, binba k b saa kpib a nyin nib l ninŋ. 12Fii yeta: ah t k mi nan u nba sikt t paala k laatua? u nba goli a nalinŋ k banua? u kanjiin danua kul u tuon n ŋmuati?13N bija ii dii man siat, k l man l ŋan; yenn ŋaak siat si man n na a naa ŋaak ni. 14A bann nan yanfuom mun bia man n ne e k tul a siek li tie ka laa u tien bannu wann po, ka malin kan bot.15Adaa bal baalt nimɔnnua ŋaak ni, k bia da fial u binbebuol. 16k l man u lekiba taal munle ŋan u tu fiil set, ŋan tondaam ŋaanin ka kii nan nubɔn tuona.17A da mɔk kpinkpanmuk yo nba k a datak baa, u be ninbɔnŋ ninŋ a paal daman. 18Kangbenuk sa bann, li tie ka mɔk papien , k unk lon n na k jikan daat b tunba.19A daa te k nubiit benu daamiia, a daa mɔk manŋ nan tondaanua. 20Klman u k daan bonŋansial u tuon n po, b tɔndanm fiitl tuu kpien ne.21N bija ii tiin Kangbenu nan kpanbala, a daa tɔki nan binba na i nanm na. 22Klman b bilu ee tan sabal binbanne binba yiitin b lieb.23Linba bia nyii yaafodanm buole na l k ŋan k buut ninŋ i mɔk ningan nii.24U nba yet tondaanua a u tuak niib si wantua mɔie k buolu wantua mɔie. 25ŋan binba daal biit danm tuuba ne si mɔk nyuat k bia laa sanŋana.26U sinkint kuukol, u nba jiit balmɔni. 27ŋanmit a mann nanyel po, ŋan mit a kpaaba k fiit maa ŋaak.28A daa piak k biil a lua, a da yaa a faak u paak? 29Ada yen no: n n saa tien k jinua a n saa jin danua kul u tuon panna.30N tokin gban nyuak danuo kpaab ninŋ a, nun u nba k mɔk yan damuɔnŋ tiini kpaabin. 31K laa kl gbee nan kunkonii k muuk pia k lonn kpaab manŋ kul, baa din maa juona nba k lint kpaab manŋ baa kul.32Kin golt kpaab manŋ soo, k nyii n bamin nan ma laa linba l paak. 33Gauan be wan, k fɔiin be waan lolin a nuii k guan 34waan!...ŋanne k namuu nbaal k leka, nan nayikua nba tuu lek a winjangbian nba na.

Chapter 25

1Salomun baljokit nba k juda kpanbal Ezekias niib din dian na. 2Yennu yudant buali boonna, k kpanbal yudant tie bin kpaan boonna. 3Sanpaak nan u fakint ,tinŋ nan u siimu, k kpanbala pal ni sua kan fit kua.4Nyint jakint lik tann ni, k sakultua saa kul sialu. 5Nyint tundaannua kpanbal tuann, k u doo diannu ni balmunpaku sii be .6A daa dont a monŋ kpanbal tuann, k daar niijaanna yial ni . K maan liŋan bin yeta :78baat in na! Nan bin tan busiima kpanbal bija tuaann. K a tan daami linba k a saa pak, li tie k a lua paana maan9Kɔnin a monŋ paak a lua bool ni, ŋaan daafitl a lua gbina, 10Nan wuu tan maan gbatb, k bann a fei, a sanbuk jik mɔk piinu11Nan salmmuana nba paa likili salimpeena pakk fan bannunba na, li tie inna mun maanminba k bii pakil fanu. 12Nan salimmuna banŋ nan lii tuliat nba fan bianŋinnba na, li mun tie inna nan baa too manŋ tuba k gbin bannetua kpayaakit.13Nan saakaana nba mei biaŋinnba bonjauŋ yoo na, li mùun tie inna toomi nba ban maan k tul wunba tuu mua ; k toomi manŋ too maa u canba pal. 14Nan sanpagbant nba too fikit nan wunŋ ŋaan saak kanba na, lii tie inna mun nan niilua nba puont moopoti ŋann k gbiant.15Nan kandonn wutol yian saa fil lebit kpanbal bija dudukit, k moomant saa fit yel kpaba.16Fii la siat, fiin di linba saa ŋanŋa, k a tan saa mann di gbo k k tan si. 17Ii saa yom yom a ŋankpiak ŋaak, k u taa saamiata, ki jik loonna maan.18Nan gbaajal, juk balik nan piinu nba tie bieŋinba na , li tien ne mun niilua nba di faak siala wulua po. 19Nan nŋann nba cable nan taagbial nba tun bieŋinba na inna lolbiit daannua binbenŋ tun daalbil daal.20Kliat u liatl waat daal, kuo k muan jian nŋan fiak ni, tie nan fan yin yaŋmaani k tul palbil daannua.21Konmiimɔk a daataak, tulmua wuni nŋunŋuluk u mɔkua tulmua nŋu wun nŋu. 22K maan li tie nan sankuanna muu na ka paant wun yul paak, k k mɔk gbennu tan saa paa li pauk.23Nan in ninmu nba tuol yonnu binba poo na ,wɔnŋ nba nŋi in nuganŋ poo baat nan saak na, lii tie inna jelinn nba fufut dont wutuol. 24Li ŋan fii dua muapin yelk ni, k cie fiitaa ki bee nan puo kunkonkonnuk .25Nan nyin maasin ŋan nan niilua nba baat na, in na baalisaani nba nyi banfaakil baalŋan. 26Nan bunbun gbil kal nan nyu nba puk bunbun mob nyu nba too gbit nan bienŋinba na, inna niiŋannua mun tie yoo nba k u tuo niitunŋ maan.27Daa di siat bonciann, ŋaan ii kpaan lie palmann , ŋanna tie yuddant . 28Nan doopienu nba paal ŋan k mɔk joon gul kal na , lii mun tie in na niilua nba k yie wmunŋ

Chapter 26

1Fii piak k dontl jatuk l k tuok, tie nan sakaana nba baa pial ne-e, k bia tie nan saak nba baa dijaamu yuo ne. 2Daanɔ nba k tun biit mopala kan fit k tienɔ siali, l tie nan nuani nba yuk k gaal k saa ŋaan k k jakint nie.3B dia taam nan tangalikae, k dia bonŋ nan gbann, jatuk mun fan buo-u nan lanbann u nyaaɔk ni. 4A laa jiint jat buboit, n nee kaa a monŋ sii tie jatuk nan wunba boia nie.5Jiint k ŋmakt wunba boia jat buboit ne k wun bann nan u k mɔk yan. 6Fii tun jatuk nan maan, l tie nan a jii juk k cua k pot a mɔnŋ taal nie, a tien a mɔnŋe linba k ŋan.7Nan wabik taa nba k mɔk panŋ bianŋinba ne, l tie n nie mun k baljok k mɔk nyuat k jiin jatuk po. 8Fii piak k tontl jatuk , l k mɔk nyuati, l tie nan faa saa jii tann k lol k tabin naaluobl nie.9Jatuk-u tokii k piak yan bali, l tie nan dayibilua nba sii yaa wun nyinn kunkonn u niipaɔnŋ ni nie. 10Tuonn saakua nba gaal jatuk u tuonn ni, u tuu baal nan danŋe k tul binba kul be tuonn ne ni.11Jatuk-u ŋanm k tun u jat tuona, l tie nan bɔk nba tu sii k ŋmat k di nie. 12Wunba tie jatuko sɔ nan wunba duki a ŋua sube ŋaan k k mi sial ne.13Gbannyak daanɔ k nyi ŋaak ni, k maan u tiin yanbɔlae. U tu maat a yanbɔla be sejok ni ! 14Gbannyadaanɔ k fii u duanu ni, u tie nan ganna nba juann yuo kul tanmɔi paak nie .15Gbannyak daanɔ tuu u nuu saaŋmanŋ ni, ŋaan fala n suolɔnan wun jii k kuan u mɔb ni. 16Gbannyak daanɔ duki nan ŋuae mɔk yan k cie niib banlole nba tuu jii yanfuon k tul gatu nba mok niimin ne.17Fii kuan a nuu balii nba k la-ani , l tie nan wunba bib k suol bɔk tuba nie.18Waatua nba tuu dia muu, nan talbana k lubin k jelin ne, 19Nilɔ-i kpann u lua ŋaan tan yet a n bo k jelima kaa? U tie nan l waatna nie20Sanjaaunŋ kaa kunkɔna tu g benne nan daat nba tu kaa k muu n kpien ne. 21Sankuana muu nyiine, k daat muu di muyelu, l tie n nie mun k binba luon kunkɔna te k mɔniɔk be yuo kul.22Sanjaanjannɔ maan tie na cicili nie k man k kua bientin ni. 23Faak nba saa dɔkin balmɔnii tie nan faa tu taan bobil nan salinpiena bianŋinba nie.24Faak daanɔ tu jii momante k dɔkin nanŋ. 25Yuo nba k u piak k l tie nan l man ne, ŋaan a laa daan u ni, k maaan u pal ni gbie nan bonbilankant nan nanŋ kuae. 26Wuu lekii dɔkin u nanŋ ŋaan sua kul sii laat u tonu nan bonbil nba k u tuun ne .27Wunba gbiil buotuk manŋ ni, wunba bilint tann a wun nyak u lua, l tuu tan ŋmat k nyak ŋuae . 28Faak daanɔ nan u liebe mɔb nba kan pak palmɔni baat nan boniile.

Chapter 27

1A daa want a mɔnŋ wonn po, k maan a k mi daal manŋ nba sa fit mal linba k tula . 2Sua i piaka, ŋaan k l da tie a nob ka, li saaua-e, ŋaan da tie a mogbana ka .3Tann tie linba kpaï-e, k tanbiini mun bia kpai. ŋaan bonjatl nba sa baal nan daamii nba kpai k cie liel. 4Wutuol bant nan tonu nan biilu-e, ŋaan ŋme tan sa set bkankan ma funfunn buolnii.5Yinyiienŋun ŋmaktl-e sɔ k cie bunbonnin nasainyuat. 6A yuak danɔ set want nan lombe i ni, ŋaan dataak tankpin muati tie bunbonti-e.7Wunba di k gbuo tabt taal siet-e, ŋaan wunba k kon mɔkua,u la jiiet nba ton kul l tu nann-e. 8Nan nuanŋ nba siet kɔkt nan u tieɔk ne, l tie n ne-e nua mun tu siet k fɔkt nan u binbe buol.9Kpan nan talaali manŋt pale, k nasinyuak, kpaanmi nba siitaa tu mann-e. 10A daa nyikt a yaak nan a baa yuak, k daa kua a ninja ŋaakni daal nba ka be daami ni, a ŋakpiak-e sɔ a ninja nba fɔk nana.11N bija, i tie yandaanɔ, k n palman, k man tan fit k jiin wunba piak k biilin. 12Subindaanua tu donŋ la bonbiil k cial k bɔl bi monŋ, binba k duki ŋannin too sonm k saa-e sa mablin.13Jiin u liant, k maan u set sua puol k sonmua wa, jiin u mɔkint, saannm na paak. 14Li tie k sua tien u lua yet ŋannin nan kpian paali sannyafaal l tie nan motont ne-e.15Nyuntektuk tukint k tuut daal nba k saak baa-e, k puo kunkonkonnua bontitiet tie n ne-e. 16Wunba fit sennua senn wonŋo, k bia kub kpannyunme u niponŋni.17Nan kut nba ŋat kut ne, l tie n ne-e nua-e tu donn nua wutuol. 18Wunba got ŋaanŋ fanu tan sa mua l luoanna, k wunba mun bia gu u tunt tua fanu tan sa la baakla.19Nan fa tu got nyun ni k la nunm po ne, l tie n ne-e nulua i got u palni u tu la u monŋ binbenŋe. 20Kpiien tinŋ nan mu buotuk nba kanban gbie ne, l tie n ne-e nulua nungoltin k gbent.2122Gbiilu ntie likli yale, k daanɔ tie liktann yak, ŋaan b tu bu nulua u benbenŋ paak-e. Yuo nba ka tan sa lek tuol kmɔk dudukt daanua tuol sunsuk ni nan togbiannu na, ŋaan u na lek kan nyi u ni.23A mi a bonkobt fanu, tulin a tebuk a bonkobt, 24K maan mɔkint k woi yuo kul ka, nan mun bia k be mɔk mɔk nan mɔk mɔk. 25Mɔkuoot nyi, k mɔbluk put, k juat ni mɔpaaŋ n pia.26Pejai benu tie bi bi lanta-e, k wajï mun ya benu tie kpaab daanu-e. 27Wanaant biin sa kpaan a jiieta, nan a ŋaak niib, nan a ŋaak tuuontuna nba tie puob na gotl.

Chapter 28

1Tuo daannɔ tuu dɔnŋ cial k suaa kbdaak kpelua. Kasi daannɔ tuu kaale suoo. 2Duo-ii-fiil nan kɔnn naan diilaa tuu yaabe ŋaan niilua nba mɔk yaan nan baaminŋ u naantuu fuokte.3Tuodaanɔ nba daamite alaat daamm tie nan saak nba tuu baa nan wɔnŋ k biil Jiet ne-e. 4Fii-ki-tuo sennu a tasi taanbiit daa mm puo-e, ŋaa fiininŋ nba tuo a saa gaal jaat naamme.5Tuobiit daamm k min iba tie baalmɔni ŋaan jaant-daamm tuu gbaate. 6Fii-tie niiŋanɔ ŋaanbe maamu-e sua nan fii tie mɔnktua ŋaa kiitie faak daanɔ.7Naasimɔ nba saak sennu ŋua-e mɔk yan wunba tɔki nan nii binba k mɔk nyuat baat nan feii-e k tie u baa. 8Fii ŋmaab niib k mɔnkt afaal manŋ saa san daannɔ nba nba tiin nandaamm ninbaaɔne buole.9Fii ki gbaat senni yennu kan gaal a janti. 10Fii kpaal niimɔnnɔ kuu biit tie baalkuo k saa tuu k suola. Binba k tuu biit saa laa gnuate buociann.11Mɔnktua yii u mɔnŋ subin daannuae ŋaan nan daanɔ nba suub-baanua. 12Baalmɔtuolua i baa i ltuutie paalmanne ŋaan tuodaanɔ fiil suakuul tuu bɔnle.13Fii niat niat a dɔnkin a biit a kan banla sukl maatinŋ a biit, k l nyii k yennu ntinna ninbaaɔ k. 14Paalmann wunba tii jaaŋmane paak, ŋaan kangaatl tuu baa yubɔnninŋne.15Nandamm k mɔk suomml tɔn dannɔ buol, u bennu tie buobiile k tuulb nan yanbɔl nne-i-kaa naamuk-ne. 16Duo daannɔ nba kmɔk dudukŋant siituu tuonu tuonnae-e, ŋaa wunba k luo fubit saa dia duo linweiie.17Wunba gbennu lua miial, u muuntie bin gbe u miale. Bin kuantua luolinŋ. 18Wunba suom nan balmɔni layeet ŋamme. Ŋaa wunba paa saankpela u tuu tan baa buokininŋe.19Atie niiŋaanɔ a saa nyii daami ninŋe fii waa faak saanu a saa baae. Tuontuunnua tuu dii k kpaan u mɔnŋe linlintua be kɔmme. 20Nuann nba tuak la at yet ŋaamme wunba luo wun mɔkt yian utuu baae21A daa jɔnbiammɔŋ k cabt nua k tuu biit jemintik ne paak. 22Fuun fuun daa nɔ tuuluowun paak liebe, ŋaan k mii nan kuon baat wuonn.23Ŋaaktle suaa nan faa sii mɔk palpien k paak linbane. 24Wunba jaanubaa nan u naa ŋaan piak a: l k tie naayuuk u tie tuonbiilua-e.25Jaapaa-daanɔ baanni kɔnne ŋaa wunba waa yennu be-e suoonne. 26Fii tie Jaatii ŋaanne sua nanfii dia a kuukua dudukt ŋaafii suomm nan yan damm a sii be a yaanninŋ.27Fii tie naandamm pii nii a kan baa kɔnŋ ŋaanfiitie jaawuu daanɔ nii sii waanta mɔtɔmmɔ. 28Tuodaannɔ ii fiil nuakuul tuu bɔle ŋaa u teii- ka ŋaan damm nfiil.

Chapter 29

1Nuluo nba danŋ nan tubdatu, k yeet k k gaal, a tan si be moblin k kɔnŋ sonmtua. 2Li tie k baalmɔni daanm piiki, niib be palman ninŋe, k tandanm i i yabt, niib be ninbatl ninŋ.3Nulua nba mɔk yanfuon, u manŋit u ba a a paal, ŋaan unba waa cincona biil u faal e. 4Kpanbal dia u duo nan mɔni buute, ŋaan unba gaan siel biil duo.5Nuluo nba kpalin u luo bal, janbaɔnŋe u taa ninŋ. 6Balkbe biit nba k nitont tie na ninŋ, ŋaan k nimɔnm ŋanin be b yamani nan palpienn.7N imɔnnua ban linba te k faala danm be, ŋan k tondannua kan gbat l bannu, 8Nilaala pieb muu duo ninŋ, ŋan nimɔnm kpient wutuol.9Li tie k nimɔnnua mɔk maan nan jatuk, u paal si bie n neika kula. k laa fia kan tien. 10N iib nba tie mont danm k luon nii mɔnnua ŋan niimonnua guu u manfuol.11Jatu tun nyin u fala nanyel, ŋan yandondo tuu tie sɔɔ n ne. 12Uba lii t i dia faɔk k maan, u tuontunna kul mun si tie tondanm e.13Nandaanua nan unba k b muksua kul tie yonm e, kangbennuk ee yentil b ninbina. 14Kpkanbal nba bu tolat danm ŋanu. u saa dia u naan k wei boncian.15Kpaamii nan tub daatu tien yanfuome ŋaan bik ii tuun wa luon biaŋnba u si diit u naa nba feii e. 16Li tie k tondanm puuki, biit yabtle, ŋaan niiŋanm ne tan saala niibiit na baak yuo.17Datl a bik tubl, k k fit la fuon u paak ŋaan e ku satuul a nalinŋ fuon. 18Sinmba k yinyinm ka, lenŋ niib tuona k waliel, ŋaan palpienn be si nmba k b cɔlin senni.19L k tie maan ku kua paak k kŋmaktl yonmik u lekigbat ŋaan u kan cɔlin. 20A ii la nuluo nba k maliwaa k kpiak, a i i mɔk dindann jatuk ninŋ ee sɔu.21Tuontuonua nba ka diaɔu son n na tu tan mali nan u tie a bik ee. 22Nulya nba mɔk wutuol baat nan kunkɔna, k jat daanua mun tie biit bonciane23Japadaanuo siik,ŋaan unba sikin u mɔnŋ u mɔk yuudant fuon. 24Unba biitl nan nyikuo tie u nalinŋ datak ee, u gbia mɔtant ŋaan u k boi sial.25Lii tie danŋe k tula, lii tie k a fiin linba k a lieb yien k jiin a po, ŋaan fii tien yennu yada, sie k a la balmɔni. 26Niib bonciann luon unba lii sonmil ee. ŋaan kangbenuk kukua e tien.27Popienn danm k luon nitont, k nitont mun k luon popienn danmi.

Chapter 30

1Linba nae tie Jak bija A guul mɔbongbanŋa: Yennu , n baka ,yennu n baka, n k mɔk sommtua. 2N naan bonkobuko k cie nisaalik, n k mɔk yan nba k nisaalik mɔk na. 3 N kban tumi yanfuon nan waama, n k mi sial k jiin Yennu po.4ŋmee mi bann sampaapo bannu? ŋmee mi suol wouŋ u nuu ni? koo ki mi pɔbinnyun cincenn ni? koo k dokit tiŋ kpaal paaki? L daanɔ tie ŋmee k a muu? k ŋmee tie u bija?5"Yennu dia mɔsona nba k u senn na kul. U tie nan nagbakɔnŋl nae k tien binba kul luun u guulu na.6Yenn-i yet linba ŋaan k a yaa u yet a, sie k u loma buol k wanna nan a faak danua e.7Yennu, n boia maa fan ŋaan k n la bona ŋanle na wa k kpo. .8A daa te k n fa faak, k bia daa tien mɔktuɔ koo nandaanɔ, ŋaan tulin jieet nba saa jaŋin. 9Fi-i tulin bonciaann, ntan saa mann yet a n k luon a sommil,ŋaan mii biaki be manu, k n tan saa mann jan k dinn fin Yennu fei.A daa ban piak biil tuuntuna b canbanba buol, k b ta saa mann sat mɔtont a paak,k a di fala lipaak.11Nisiab be ki sat mɔtont bibaanba paak , k b numm bia k gbuot b naanba 12Nisiab duki a ŋamm mantik tie kassi, ŋaan ŋamme mantik tuun biit.13Nisiab duki a ŋamm mantik ŋan paa. L nibuolu mɔk dontin mɔnŋ bɔncianne. 14 Nisiab be k fial talass damm nan nandm, b tie nnae k laat b daal diitl.15Dindal mɔk bonpoi banlee k b kula sana tie "tulmin ". Bonna ŋannae be ki siar kan ban janŋib. ŋamme tie:
17Daanɔ nbba laa u baa koo k yitin u naa, l ŋan k juut ndi u gnanant koo kinkata n kpakl u ninbina.18Bona ŋannae be k n k ban l paak; ŋanne tie: 19Baakl nba tuu yuuk sanpaapo bianŋinna na nan waauk nba tuo buak tanpiuk paak biaŋinna na nan lomm nba tuo kua jua nan puob bianŋinba k b luon lieb na.20Ton,piocuncɔnn dudukit e na: wuu dua nan jaganɔ k gbenn u ji tuo wule, ŋaan yet a:" A la kin tun siala kpetli?21Bona ŋannae ne, k tingounŋ mɔŋ k tuo lpaak: 22Dabl nba tuo tan di naan na,nan jatuk kul nba tuo tan mɔk jiet kul nba k u luon na. 23puoyuonn nba tuo tan kun jua na, daab puok nba tuo tan fat u daabnaa sɔlɔ na.24Bona ŋannae be tingbɔnŋ na k k yab ŋaan mantik sub; ŋamme tie: 25Languul : B k mɔk panŋ ŋaan b tuo bekl b jiet dijaan yuoe. 26Sina: B k mɔk panŋ, ŋaan b ŋei be juut ninŋe.27B k mɔk bet ŋaan b somm paabu paabu e. 28Dabuna: A saa fit kub b yenɔ a nuu ni, ŋaan b be kpanbala ŋeni e.29Bona ŋannae be k b Somml ŋan; ŋamme tie: 30yanbola ; b mɔk panŋ k gal bonkobit kul, k k ŋmaan sua.31Wojak sommil nam kojok sommil nan kpanbala nba tio somm b niib tuann po na.Ton, fii kii tie jatuk nba mɔk gɔluk k lolin tuonbiit fan ynik ŋaan dukin fanu.33Fii ŋak ŋak naabiin, atuo la naabikpame; k fii faa nilua mial, l tuo put sɔnme, nnae mun, fii fiin niib wutoa, lin baal nan kunkonn.
Chapter 31

1Mobon jaana nba k kpanbal Lemuel naa pak tuluae na. 2 A tie n mɔŋ bijae, k bia tievgatu k jiin n mialu po. N saa yeta bee? Fine kin din miala n puoti ni ne. 3Daa jiit a mɔnŋ k cabt puob, k bia jslmm nan puob nba tut kpanbala boncianne k lubin ne.4ŋanm ji k tie kpanbalaka, lemuel , l k tie kpanbal ka ji sii ynu damunŋ, n ne kaa duo yudanm , k asiibtiim lin kbkpaan dapaalin buoli, 5fii ghuot daanl saa fit te fan tanm sen, ŋanni kaa k b bia kan kɔn talas danm paak buut bunu ni.6B jiit dapaalin k tien binba saa kpoe, n nei ka b jiit damunŋ k tien binba ne falani. 7Bii nyuu b tuo tanm b fala ne poe , kntanm b gbananyektl po.8ŋaann fin ŋanin , pakin k kɔn k gaal mui paak, nan binba k mɔk sua kiu kɔn b paak ne. 9Fin bu buut nba tie buŋant, kɔn k gaal talas danm nan binba be falani ne paak.10ŋmee sa fit la puo nba mɔk yanmii? u mɔk nyuat k gal siak ni siktaa waa. 11L puo sɔlɔpal tuo man u puo na paak e, l puo k biil u sɔlɔ nba mɔk linba. 12L puo tie u sɔlɔ linba ŋanne, u k k tie linba bi u manfuol kul ni.
14Puo na bia naan kpinkentua e( wunba sii kɔat bona), u tuo nyi nan jiet banfɔkle wa. 15Puo na tuo fi k ldaa bɔn , k tien jiet k til u ŋaatieb , k bia wann u ŋaa tuuntun poii suakul nan waa saa tun linba.16puo na tuo dukin k daa kpaab nan liklinnba k u la na k wuu tilɔnti leŋ. 17Puona jiit u mɔnŋ k cabt u tuonn nae, k k bakit nan waan ma.18u mi bont kul nba kuu u tuun l nyuat nba tie bannunba, l paak k u tiun tuunn nan nyiɔk. 19 u jikit gungunte k luu u mɔnŋ cincena.20U nuu yaae, ku tien talas damm nan nandamm piini. 21Wat i lek kii be ŋaan l k damiɔ, k maan u ŋaatieb mɔk wat liaata.22luu gaduo bɔnlatkala k bia gab cabŋana cincena. 23Niib mi u sɔlɔ fanu k u tie duona yui damm ni yenɔ.24 U luu cincena nan gbana k kuat kpinkpinta. 25U mɔk panŋ k laat baakl, k k tiin jaŋmaani nan tuunn po binbinŋ.26U piak nan yanfuome suun suun na . 27Yuo kul,u ninbinn mɔn na, k goli linba tie u ŋaatieb bɔnlonkaa po.28U waat wantua bi numm nba gbuo buaŋinba, k u sɔlɔ mun piak ki dontua. 29U sɔlɔ yet a, " puob boncianne tieb puoŋamm, ŋaan fine mantik ŋan k gal b kul.30Kolunŋ tie kpinkpannie, k fant mun kpet, ŋaan puo nba tul Yennu baakl , li ŋaan puo nba tul Yennu baakl, l ŋan k bin pak dontua. 31pakmɔ, waa tun linba kul paak. L ŋan k sua kul n tuluɔ baakl.

Ecclesiastes


1Selusaalem kpanbal, Dafiit bija Eklesiast mɔbona e na . 2Yan , yen , Eklesias yet a: yan yann , l kul tie yanne. 3Nyɔlant po k nibɔ saa la l i tie k u mann fala k tuun yennu?4Baanba tuu gal, k waas wee, k mun tan gal, ŋaan tinŋ ŋanin tunbe e. 5Yennu tuu do tan baa, k bia ŋmat piin sian nba ku won duo, k bia ŋanm do. 6Wuonŋ tuu daa ksaaganŋ po, k tan tuun saa diitu po, k bia ŋmat piin ganŋ po, k bia saa k tuni yuo kul.7Kpeni kul puob siik mɔkl ni, ŋaan k mɔkl k 8gbiet. Kpeni manŋ tun saa baa tuu tun saa sian nba. Bonn kul tuun tionn, k l gal nilɔ nba saa maat lin nba, k ninbinn goli, k k gbuot, k tubl gbiin k k bakt.9Lin nba din be, ŋanne tan sii be, lin nba din tie ŋann e tan sii tie , sial k be k tie bonsaann yennu tinŋ po na. 10Bonn-yenn tuu tan be ,b yaabonsaann e, l bonn din be e waa. 11B k tiatl lin nba gal po e, k lin nba baat na mun, bin nba waa mun tan kan tiat l po.12Min Eklesiast n tien kpanbal selesaalenm duo ni waa, 13K jiin pal k dukik bia kpaan,maan jii yanfuon k bann linnba kul tuon tinŋ paak na. L tie tuonn nba paal, k yennu tul nisaalk bija. 14Lin nba kul yennu tinŋ pona n la nan l kul na tie yanne, l tie nan wun biet wounŋ na-e . 15lin nba buan , b kanfit naat, k lin nba mun kaa, b kan fit kan.16N yet n yaninn a n kpaat a, n mɔk yan k gal bin nba kul tien kpanbala selusaalenm duo ni na . 17N jiin yan , k tumi yanfuon, a n bann jati nan waatuk. N bia la nan l tie wounŋ belut e. 18K maan yanfuon bonciann i be ,palbiit bonciann tuu be e . K daanɔ nba kpaan u minu, kpaantu tonu e .


1N yet n paal la: tii saa n saa waana nan palman k saa laa maanu ŋaan, ŋan daa tie yanni na. 2N yet lata: jatuuk na! k palman mun: l nyuat tie be.3N duki n pal ni a n jii n gbanant k tul daam e ŋaan tɔk tin binŋann a lii tie waatuk nan maa tan saa laa linba ŋan k nisalik biik saa tien sanpaapo yuonba kuu daa fuo.4Ki tun tunjaana k m aa n mɔ ŋei, k bia tiini nba daa tilonti. 5N tien lɔmii nan kpabiit, k bia saa buol tilonti buolu kul, 6N t saa gbiil mɔka, ki mant tiuk nba kpaatl na.7N saa daa daab jai nan daab puob bonciann, k bi maal waas n ŋaak ni, ki mɔk bonkobit nei nan pei, k gaal bimba din be Selusalem. 8N bia saa gaal likili nan salima, kpanbala nba be tinii nba kin diab na buol, k jaab nan puob yiin yani, k nisalik bik sii mɔk puob bonciann.9Kin tien nijaan k gaal wun nba kul din be Selusalem kin yanfuom ki gbent. 10Li man kul kin ninbina luon, n k ban kɔŋ, n k ban muun n paal paalman; kin paal luon tuon kul, linbaa tie n yaali na.11Kin n ji dukin linba kul kin tun, gotl li kul tie yan ki k mɔk paa ti, k tie nan faa sii waa biel wouŋ biaŋinba na. k linba kaa tun na k mɔk nyɔt kaa saa laa. 12Kin tun n nuŋ yanfuon po, kin baaka bia koa sial po ki bia tien in jatuk k nilɔ nba saa wei kpanbal puol saa tien le?13Kin laa k yanfuom mɔk nyuat k cie jaati, ki l tie nan yentu nba cie b bunbonn biaŋinba na, 14yandanm fit laat baa saa siaba po, k jatit nin suom bunbonn, ŋan t kul juotu tan sii tie yomo.15Kin duki n paal ni, linba saa tien jatik ŋane mun saa tien n be paak e ki tie yanfuom daanɔ? kin bia yet n pal ni a linba na bia tie yann e. 16K maan yanfodanɔ yuukpa bot nan jatit ye u kul tie yoma k man daal baat, b tan saa kpo waa.17Kin tien nijaan k gaal wun nba kul din be selusalem kin yanfuom ki gbent manfuol k tie sial min yaa buol, k man linba kul tun yentu nin waat i paal a, k maan l kul na tie yanna n wa biel wounŋ o. 18N yiitin tuona nba kul kin tun yenntu ni, k maan ban saa nyik ki n fadiilɔ jii ki mɔk palpienn.19ŋmee mii u waa ta sii tie yandaanɔ a mii jatuku l yuo ŋua e tan sii tie n tuona kul saakua, n yanfuon tuona nba k tun na nyuat. ŋan l bia lek tie yan e 20Ki jii tan mɔ kua nan tuona kin tun yenntu ni na.21K maan nilɔ nba yan, nan bannu, miilu kul k tun linba be na, ŋaan u tan saa nyik l tuona nyuat u nba k tun sial l bia tie yan a k bia tie biit. 22Nyualant e k niib saa laa u tuon nan u paal ni dudut, tin nba tie n baakint tiŋ na ni? 23L daa kul tie gbananye tue e, k yaa bɔtil nan niib linba k l tie fabini, nyiɔk u yan k dua. l kul na bia tie yane.24Nisaalik palman tie u duk k bia nyu, k te ku siek be palman ni nan bi n beŋ ŋman manŋ. 25ŋme saa dii ki be palman ni li ki tie min kaa?26k maan danm nba k yennu luon ŋmanm k u tiem yanfuon, nan bannu nan palpienn, ban k yan bɔn danm tun tuona k laat, k bia bekii a baa kpaa laat linba na, bin tuu k tul danm nba tun k l gbuot yennu nunŋ na l k mɔk nyiɔk siat. L tie nan faa sii waa biel wounŋ biaŋ nba na.


1Bont kul mɔk yuo, yuo be bonsial kul paak yendɔnŋni. 2Matuk yuo be, k kunn yuo mun bia be; bont wunu yuo be k yuo be k tie saa nyabl lin nba wu na; 3kpinnuu yuo be nan paaku yuo; yuo be k tie saa tut daa, k yuo bia be k saa maa.4Mɔni yuo be, k laat yuo bia be; fabini yuo be, nan waak yuo; 5Yuo be k tie tan luulu, nan tan wotui yuo, yuo be k tie t'npuul wɔb, k bia be ki tie tin fɔkt nan lieb.6Bon lulont yuo be, k gaalu yuo be; be klu yuo be, k lunu yuo be. 7Bon patuu yuo be, nan bonnyalu yuo; ŋminŋminn yuo be nan pinpakt yuo be.8Lonm yuo be nan nanŋ yuo, k tab yuo be, na yuo nba t tan sii be t yanni. 9Nyɔlant be k tuontunnɔ laat u fala paak i? 10N la sian nba k Yennu bilin nisaalik a !11U tie Bonŋana kul li yuo e, u tien b pala ni dudukit nba kaa gbennu nilua nba kan fit bann yennu tuun linba li pinpiik nan gbennu.12ŋann ne kinban nan ta saa fit tun linba tie palpienn e k tul t mɔnŋ bon ŋann baa be manfuol ninŋ. 13ŋaan li tie k nilua di k ŋnuuk be u pal mann ni ŋanne tie yennu piini.14N banm nan lin nba kul k yennu tuun saa wei bonciann. l sal kan pukin sial bia kan wat sialk yenu tie n ne k b tünɔ. 15Lin nba mi tun nan lin nba saa tun yennu tuu jen nan lin nba gal.16Nbia la tinnŋ n ma sian nba k buut be tonuu be lenŋe, k sian nba k balmɔni be tonu be lenŋe. 17N yet n pal ni; yennu saa bu ni ŋanm nan nitont buut k maan yuo be bont kul nan tuona kul po.18N dukin n palin k jü^n nisaalik waas po nan yennu bikinme k b mɔnŋ la nan b k tie bonkobt ka.19Ki maan nisaalik nan bonkobuk kul juontuu tie yonm e. b kul kuun tie yonm e, b kul tie bonfua e. nisaalik yiko bonkobuk paak tie yanne. 20I kul saa bɔnyenn kua buol e; b nan likul nan tant e i kul bia saa ŋmat tant ni e.21ŋme saa fit bann nan nilua manfuol siik tinn ŋaan k bonkobuk yal siik tinŋ ni? 22N la nan nisaalik buol sial ka mɔn li kii tie k u maan u pal u tuona paak ki ka. waa sii duu lin nba yaapaak e n a. k maan ŋme saa ban bonŋann nba wa.


1Mii got k la tuo biit nba tuun tingbounŋnna. K bin nba kb mab'n n k b be nan ninnyuut k sua kaa k saa baln'n! b be ninmɔnn nie b mabtieb buo! k sua kan baln'n.2K n la kpienm k b be yan ni k cie manfodanm. 3Wun nba k b daa matɔ bia be u yan ni, k cie mmfodanm k maan ŋua k la biit nba tuun tingbounŋ na ni.4N bann nan niib gbaa bonciann b tuonna paak a bin paak lieb, k l tie funfunn. L k mɔk nyuat, tie nan faa waa biel wounŋ na e.5Jatuk nba k luon tuonn kpenn kon e. 6Li tie k a saa bak yuonn nba kaa nyuat ni, fii bo kal lol nii sɔ.7N ŋanm la sial tingbounŋ na ni k l k mɔk nyuat. 8Daanɔ na be u kukua e u k mɔk bik, u k mɔk ninja. K mɔknt nba k u laant na k guot nunm ŋme paak e k u tuun k bakt k bia noi u mɔnŋ k k di mant i? Lin nba na k mɔk nyuant.9Niib banle taan l sii mɔk panŋ k cie niyenɔ k maan b laat nyuat b tuonn paak. 10K maan yenua i baa lua saa finna, li sii paalni yenmil paak, u baa k sua kaa saa fiinua. 11Lii tie niib banle libindua l sii tone, ŋaan li tie yenua kua l saa tien nle ton ii?12Niib banle nba saa fit kɔn nyann kɔnn nba k yenɔ kan fiti ŋmiuk nba k b pian bona paal nan cielu.13Binan daanɔ nba sub cie kpanbal jaluk nba k gbia maan. 14K maan u saa fit nyi dansal k ni k di naan ko k tie bat nan daanɔ15N la niib k sonm k lint bik nba saa gaal nann l ii k kpanbal kaa. 16Kpanbal i dia niib k b jan bianŋ nba, ŋaan wuu tanŋ i kpo yuo nba, sua kan pakɔ nan waa fun lin nba. L k mɔk nyuati. L tie nan faa sii waa biel wounŋ na e.


1Suol a mɔnŋ yuo nba ka kua yennu ŋaak ni ; nankt ki gbiintl k daa mann liini malunŋ kilmaan b k ban k b tie bonbiil .2A tuu dunkna k fit k paak ŋaan daa piak yian ki tien yennu kilman yennu b sanpaapoe k fin b tingbonŋ paak , ŋann a daa piak k gaal faa bu saa pak bianŋnba . 3k l maan li tie ka be daamii ni a sii damii l daamiite . Lie tie kaa piak janmin na a tan saa pak jaat maan me4Li tie k a saat mɔb k tul yennu , a daa taantl nan fin gbennil , k maan u k luon jatuk n min faa saat mɔb linba na . 5Li ŋaan ka daa saat mɔb nan waama , ŋaan sat mɔb k tan ka gbennii.6Daa te ka mɔb n tie biit k kuana yanbɔnm nii , k lin tan te k ŋmaat yennu manntua buol k yetɔ nan a bi pak kpetaa. be ka te yennu wutuol duo a paaki ? be ka saa te wuun biil faa tun k la linba ? 7kilmaan faak be a daamiit ni , nan maaciɔnŋ ni , ŋaan li ŋaan k fin tiin yennu jaŋmaanii.8A daa te k l tie yaalutuk , li tie ka la duo yudaanm maab naandanm k k tienm mɔnii . Kilmaan saakua kul saak wunba galuɔ ne mɔb k siab bia be k gaal b liik po. 9Kpanbaal gbaa , ŋaan u laat nyuat u tuonaa ni , ŋann te k tinŋ na nyuat tie niib na kul yaal .10Wunba luon liklii k gbuot liklii , k wunba luon mɔkituk kan mii k laa linba kul k u luon . L kul tie yanne. 11Faa siimɔk bianŋnba , a bia sii mɔk diilaa n ne ; a sii mia nan a mɔke ŋaan a nyuat tie faa miina a mɔk ne.12Tuontunnɔ tu saa la u guan ni k l mannɔ , li tie k l janŋɔ ŋaanika k l k janŋɔ . mɔktua mɔk l kul ŋaan u be yanputuk ni kk guant .13Bonbiil nba k n la dulinya na ni ne : Nii bɔli b likilii a bin tuu tan jii yuo nba k b luon . 14B tuu tan juont yann li tie k b kua kpinkpon yanaa ni , k kan tenn sial k guun bi waat .15Taa lik saa tuun t tuona kul bianŋnba , ŋaan ti tan kan jii sial k san nann , ŋaan t sa ŋmat yann nan taa baal bianŋnba ne . 16L bia k ŋaan , t tan saa sann nan baal bianŋnba nae , bia nyuate be faa tun tuona nba wɔnŋ ni ? 17Taa be k laat linba t manfuol na ni tie bunbɔnn k t be palbiil nan yialii nan wutuol ni .18Maa la linbae na : L tie bɔnŋann , a nulɔi tuun linba , wun di k bia nyu k gbuon u mɔnŋ yuo nba ku daa be manfuol nba k yennu tulɔ na ni k nba k maan ŋann tie u yaal .19ŋaan li tie k yennu tul nulɔ mɔkin nan faal , k te k u dii maanu k jiin u tuonn po , l tie yennu piinie . 20u kan tiat u manfuol daa , kil maan yennu sikin palmann u manfuol nba fo na paak


1N bia la tuonbiit tuun tingbouŋ na ni , ki li daamii boncianŋ . 2Canbaa yennu fit tien nisua mɔnkit bonciann nanbakil , nan linba ki u luon kul , ŋaan u kan te daanɔ maŋ n di ki lin maakɔ. Niŋanɔe lek tan saa dil . Li ki mɔk nyati , li bia ki ŋaan.3Nilɔ sii fit mɔk waat kobik , ki bia wei dulnya na ni , ŋaan waalek saa wei bianŋnba , lii tie k u k mɔk palpienn ki bia tan ki la piiŋann , ŋann n saa yet nan bik nba ki bi malɔ kpiete sɔu n . 4Bibuolu manŋ maantiik ki mɔk nyuat , u tua saan bunbɔnn nie ki bia tanm u po .5U ki fit laat yentu , kuo ki baant manfuol nba tie linba . ŋaan u laat fuon ŋalin . 6Ki gal daanɔ nba ki dii mannu . wei leŋ ki dii bina tuta ŋanlee . Bi kil lek tan saa saan buoyenn kua buole .7Nisaalik kul tuun , u tuonna kul a wan kpan la jiete , ki di . ŋaan u ki laat k l jaanŋitɔ . 8Yandaannɔ mantik gaal jatuk nlee ? Li sonmit nandaanɔ nlee , lii tie k u mi waa saa tuok binbenŋ nba e ?9Li ki mɔk nyuasiati , li tie nan faa sii waa biel wɔuŋ nae . li ŋaan k a nuunm n gbuo faa mɔk linba ki gaal faa sii luo linba ki pukii. 10Bont nba kul tunn , lin poŋ dɔŋ senn sianyuoe waa , k ti kilbia mi na nisaalik kaan fit nei nan daanɔ nba paalɔa . 11Faa saa nei k li wei bianŋnba , nnae mun biak k li k mɔk nyuat , li mun bia kan sonma. 12Nle k nilɔ saa fit baan linba mantik tien bonŋaann k tul nisaalik nba k b manfuoa k faak na ? nlee ki nilɔ saafit bann linba tan saa tun tingbouŋ na ni , u kuun puol po ?


1Sanŋann cie tulaalii nba ki li nubilu man, daal u ba ki a saa kpae cie daal nba ki bi mala. 2Li ŋan ki fan saan sia limba ki bi mɔn kumɔnii, ki cie fan saan sialinba ki bi di jaamm. Li ŋan nisaalii n tuu tial bi monŋ nan kaan guu sua kule.3Palibiil cie laat, li pasial li saa biil a ningolitime, ŋaan tienna bannu. 4Daanɔ nba tun dukiiŋ bonŋann kaa po tie jatuko, yandaanɔ ŋalin dukii kuun poe.5Yandamni yakii nana, li ŋan, ki cie ni lii nii-i i piak ki dontila. 6Jatit, i laa yuo nba li tie nan kuukonni nba tuu punt muu ni nee, ki li mɔk nyuat siati.7Yandaanɔ i ŋmab sua, u bontitiet tie nan jatuk nae. li-i tie ka gaal fobit jiet, a biil a binbeŋe.8Sukulugal dont n moŋ, bont kul juontue ŋan ki cie li piinnu. 9Suot a mɔnŋ ki daa dont wutuol, li tie jatie, liitie ki a tun be wutuol ni.10A daa mi boi a, bee tien ki sianyuo din man ki cie mɔntanna a? Li biboit ki tie yandaanɔ yal kaa.11Daanɔ nba mɔk yan, u binbeŋ ŋanne, ki tie nan faa sa di faal na. 12Ki li saa tula sommil bonciann nan likili nba saa tula bianyinba na. Yanfuomme guua, ki tie bannu nyuat.13Nlee ki nifosaalik saa fit naal-linba ki yennu nan bony malinni, dukint linba ki yennu tun po.14Yua nba ki bonn kul ŋan fannu ki tula na, ii mɔk palpienn, ki lii tayi tie ki palibiil baal, fan ji tial nan yennue tien palpienn nan pali biil kula; ki a kan mi bann linba saa wei puol.15N binbeŋ ki mɔk nyuat, ŋaan n be li nie ki laat bonna boncianŋ niŋannɔ saa fit kpo. 16Naan ki lua mok manfuol, nan waa lek tie nibiuk na. Li paak a daa mantik ŋan kuo ki subl bee paake ki a saa kpin a mɔŋi?17ŋaan a daa mantik tie ton kuo ki mantik tie jatuku. Bee ka saa kpo yan, ŋaan ki a daal daa ki baali? 18A nyik malima na kul. lii tie ki a baakit yennu a saa nyann binbeŋ na kula.19Yanfuomm tuun bonŋann ki tien nilɔ, ki cie kpanbaala piik nba saa somm duo bianŋinba. 20Su ki be ningbouŋ na ni ki tuun linba ŋan yuo kul, ki ki mi tun kpeti.21A baka daa mantik be linba kul ki niib piak po, li pasial a tan saa gbat ki a uontunnɔɔ sukia. 22A mɔŋ mi na a mi sukii siaba.23N jii yanfomme ki bikin linba na kula, ki bol a mi mok yan ŋaan gbal. 24Nlee ki nilɔ saa fit bann manfuol paak nba tie? li mantik sumii, ki galita, ki bia paal nann tin bonn li paak. 25ŋann ki n jii yuo bonciann, ki tumii yan, ki dukin maa n luon yenfuomm na I buboit na jiinu, ki bia tumi ki bann tonnu nba tie liitin nan jatii biaŋinba. 26Puo nba tie na baaluk na mantik ton ki gal kuuma.Lomm nba ki u saa tula na. Li saa suola nan baluk nae kuo ki suola nan cicaak na. ki u kpinkpant nba ki, u saa lola na, saa suola nan jaluk na. Jua nba tuun ki li gbuot yennu numm na, ŋuae saa fit nyi puo maŋ nuu. ni, ŋaan ki wun suol yanbɔndaanɔ.27Min bontua yet a na, n kpaan linba nae, suon - suon yuo nba ki n bo luon man la li jiinn na. 28N luon maa n la li gati lia, ŋaan ŋ ki lati, ŋ la jayenɔkuae jab tutil ni; ki u tie wunba ki n saa tulɔ bakil, ŋaan puob ni ŋanlin, n ki la sua.29Lin kul ki n tumii ki la nae. Yennu nant ki ti ŋane, ŋaan timme tun ki kpet, (kuo ki biil.)


1ŋme tie nan yandaanɔ na , k bia mii bona paaki ? Nilɔ bannue te k u numpo yien yuokul .2N jeta ; cɔlin kpanbal sennii , k man puoti nba k u puon yennu na paak . 3A daa kaaki k fɔktl naanɔ k maab tie bonbiili k maan u saa fiit tien linba k u luona , 4k maan kpanbal maan mɔk panŋ , k ŋmee sa fit yetɔ a ; A tuun bee ?5Daannɔ nba cɔlin sennii k laat bonbiili ; k yandaanɔ mii yuonba tie buut yuo . 6K maan bont kul mɔk li yuo , k buut mɔk li yuo , k daami mɔk yuo k baat nilɔ . 7ŋaan u k ban linba saa baal , k ŋmee saa wannɔ la sa baal k tie bianŋnba ?8Nilɔ k mɔk panŋ k sa fit pukin u manfuol , kuo k gaan u kuun daali , linba na tie tɔb nba k u kan fit lɔkee , k tonnu binbenŋ kan fiit tinn tondaanɔ . 9N laa linba na kula , k n jii n paal kul k gaan nan linba tuun yennu ni . L mɔk yuo k nilɔ fiit dint u lua waahala .10L yuo k n la k b saan pii nibiit na b kaat ni k b foi , binba tuun linba tuok na saan kaasi buol banfɔkla k tanm duopienu na pa . Linba na kul tie yanne . 11K maan b k bu tuonbiit daanɔ buut yian yian ni , k maan u pal ni duuki k wuun tun bonbiile .12ŋaan yanbondaanɔ sa fiit tun bonbil kobik k bia be k wei , n bia ban nan bonŋann tie binba tinn yennu yale , k maan b jekl u tuann na . 13ŋaan bonŋann k tie tuonbiit daanɔ yaali , k u bia kan fiit pukin u daa , k u manfuol tie nan yinyunŋ na e , k maan u k mɔk yennu jaaŋmanii .14L tie yanne tingbonŋ na ni ; Niŋaansiab be k gaan nibiit tubdaatu , k nibiit mun gaan niŋanm piini . N yeta linba na kul bia k mɔk nyɔat . 15N pal man , k l maan nifɔsalik binbenŋanŋ tingbonŋ na ni kpan tie wun diee , k nyun ki be palmasl ni , liba na sa sɔnmɔ u tuona sinsuuk ni , daa nba k yennu tulɔ tingbonŋ na ni .16Yuo nnba kul k pal dukin a min bann linba kul gaal tingbonŋ na ni , k maan ni saalik ninbiina tie li nyɔie yennu nan nyiɔk , 17N la tuona nba kul k yennu tuuma , n bia la nan nisaalik kan fiit bann linba tuun tingbonŋ na ni , u saa fiit kpaan tan baak ŋaan u kan ban banni .


1N dukin linba na po k lwei bonciann k tan la nan yennue ŋmaktl yandanm nan niŋanm binbenŋ; k bia ŋmaktl baa luon linba dua u tuann po.2Linba baat nimɔnm paak; ŋanne bia baat tuonbiit dannɔ paa; linba baat niŋanɔ paak ŋanne bia baat nibuik paak; linba baat yenjiant tieb paak, ŋanne bia baat binba k tie yenjiant tieb paak; linba baat binba mann malunŋ paak ŋanne bia baat binba k mann malunŋ paak. niŋanɔ k gal yanbondaanɔ kaa; nilɔ nba sent mɔsonn k gal wunba k senti; l k mɔk bɔtitu.3Juontu yenn kue baat sua kul paak linbba na tie bonkpelt nba tuune tingbounŋ na ni. nisaalik binbenŋ ni kul b dudukit gbie nan tuonbiit nan maatuko k k tuu tan kpil kpo4ŋaan binba kul mɔk manfuol dulnya na ni mɔk dindansial; bɔck nba fo cie yanbɔl kpienn. 5Binba fo mi nan b tan saa kpoua; ŋaan kpienm ŋalin k mi sial; b k mɔk siala paatii, b tamm b' poe fat fat .6K b lomm; na b nanŋ; kul k mɔk niɔnŋ na ni. b tuu tan kpoe k l'n gbenn k b ji kan mi puk n tuon sial nba be dulnya na ni. 7Fi mii dit a jiet nan palmann; k bia tuo nyu a daan; k maan a pal. l ŋan k tien yennu. 8Yuo kul; a tiat i pien; k bia daa te k kpan luatl a yul paak i.9Ti be nan a ŋaapuo nba k a luonnɔ na nan palmann; dulnyuana nba k a daa be manfuol nba k yennu tulaa k l tie binben yana dulnyua na ni. daal nba k mɔk nyuat kul a tua maan a pal l ni; k maan palpienn manŋe tie a paati. 10Linba kul a la k sa fit tun nan a panŋ; fii tuun. k maan kuun pulpo; k mɔk tuonn; kuo dudukt; kuo yen sianba ka saa na.11N la siale k pukin nantatinnaa nba tiin bonciann k be tingbounŋ na ni; b k patin tiin k laat nyannu; k paldanm mun k kɔn k laat nyunnu yuo kuli . yandamn k patin laat daal jieti; k subndanm; k patin laat yudantuku. yuobonn baat sua kul paak. 12Nilɔ k ban mi u kuun yuo; n nee mun k b janlaunŋ tuo suol janii. nan baa tuo suol janii bianŋba na; nisaalik tuo k sik baluk ni yuo nba k t k daan na.13N bia la sial k pukin k l want niib nba dia yanfuon bianŋba tingbounŋ na ni. 14Digbanbik nnae din be, k niib k yab l ni; k kpanbaljaann tan lekil. u din set lint duo nae, tien siil nan wun bet li juona k kua. 15K duo manŋ ni din mɔk jasua k u tie nandaanɔ k bia mɔk yenfon; k din tinn duo manŋ nan yanfuon; ŋaan k sua k tian jua manŋ po.16K yet a: yanfuon jie panŋ. b k cɔlin nan daanɔ maammi.17A gbiint nandaan sukulu maan mi sɔ nan fan gbiint bat nba sii tian bianŋba jatit sunsuuk ni na. 18Yanfuon cie kunkɔn tiat kul; ŋaan niib biuk yenɔ kua tuo biil bonŋana bonciann.


1kpaajukpenna saa fit t k tulaali salenn nan nuubl kü pɔi, k liisin waaninba saa fit buou yan fuon nba yab. 2yandaanɔ yan be u niidiitu poe , k jatuk yan be u niiganpo. 3Jatuuk kii sonnu paak yuo nba, u yan polua , e k u piak sua kula: na tie waatua e!4Lii tie k tuonn saakua wutuol duo a paak , a daa setl a tuonni k nyikit ŋaan saa, suot a mɔnŋ k a saa la nyikcaabu.5Li tie bonbiile k n la yonnu buol, k l tie na bonbil manŋ nyi tuaanndanm buol nae . 6Liintime gal yuudaatuk nba duo, ŋaan k b yisin mɔkta k b kal tinŋ ni. 7N la k daaba jak taanni, k yentinmɔnŋ danm sonm taatini nan daaba na.8Finin nba gbil botuuk sinsunnŋ fine tan saa baa l ni, k finin nba bit juonn, fine k waauk saa juma. 9Lii tie k a koi tana, a tan saa la danŋ tankoluu manŋ nie, k finin nba mun yakitl daat, a tan saa la danŋ l daat yaktu nie.10A piaki gbitik , k a k tialua k u manŋ di, n nae kaa sie k a ŋanm puukin panŋ, k fit cua, ŋaan yanfantl mɔk yuat k l yab . 11Lii tie k a mi waauk soulu k tan ŋaan k u juumaa sinsinn, nyuat lante k a ji mɔk waauk soulu ni.12yendaanɔ mobonna gbee nan ŋante; ŋaan k jatuk mobonna tuu buontua.13U tuu pïm nan liinmaanme sinsinn, k tan juot nan waat maan. 14Jatuk ŋaan kpan piak yuo kule . sua k mi lin nba saa baalɔ, k ŋme saa paakɔ lin nba tan saa tienɔ polpo ji ki.15Jatuk tuonna kul baankintuae, k maan u kan fit saan digbangbeŋl ni.16Li si bi a paak, digbann nba k u kpanbal tie bik , k u saakab dijaanm sanyiɔk kul. 17Palpienn be a paak ! digbann nba k u kpanbal dukii lin nba ŋan , k u saakab na tuu tan di jeet dinu yuo k l jaŋitib, k b bia tie bin nba dia b mɔnŋ k k nyu daan k yibii k fit k dia b panŋ.18Daanɔ nba mantk mɔk gbannyakil nan wun ŋanm u diuuk mɔpinii, nyun si luune, k diuuk na n tan fib. 19Janm diina tiena palpienne, k daan mun maant a pal , ŋaan n kan fit la yenn k liklii ka.20A daa piak k biil kpanbal nan a palni wa, a bia daa piak biil mɔkitua, fii dua a diiuk ni gbaa, k maan sapaapo nuanŋ sa fit jii a kunkɔl manŋ k wann.


1ŋaaant k a nuu ii yaa, k a saa la nyuat daasial. 2jiin a mɔkit k tul niib banlole koo banniin, kimaan a k mi yuboninba saa baala tingbouŋ na ni. 3Sanpaagbant ii gbie nan sanyun, saak tuu baae, tiik i baa sianinba po, l dua libianŋe.4wunba kul bia golii wonpaaluk daanu, u tan kan bul, k wunba bia golii sayunŋ, u tan kan jaan. 5Nan faa k mi wonŋ sɔnu na, n na e k a mun kan bann bik nba naan puo puolin bianŋba.6A tuu bul bonbubulit sannyaɔk ni nan daajuok kul. k l maa a k mi l kul nba saa nan k gal liel bianŋba. 7Yentu man k l ŋan k tul ninbina nan waa laat yennu na. 8Bina nba k a sii be manfuol ni na, ii di manu faa lek saa wei bianŋba, ŋaan ii tian nan a saa mantik wei kpientinŋe, linba kul saa baal, l k mɔk nyuat.9Nipaaunŋ, i di manu i bisuk ni, ii mɔk palpienn, yaa daa paan na. tumin, linba k i luon k manŋ i pala, ŋaan ii tian man nan yennu tan saa bu i buut linba kul k i tun na paaka. 10Ii daa te k sial biil i pala, koo k toni. kii tuon tie tie nipaaunŋ kaa.


1L paak, ii tian a naami daanɔ lo, faa daa tie bik ne, k daa guu fan kpeta, l yuo ne k a ji yiena: n k gbia binbenŋ manu; 2ŋanne tie yuo nba k yendu yentu, nan ŋmalk, nan ŋmaabila ne yentu tan sii bɔn k yula, k a buol, l tan sii bɔn nan sayunn nee yuo kula.3K a kpinkpant nba tuu gua ne sii jekil, k a taa nba paal ne saa kpet k banŋ, k a nyana saa fokit, k a kan fit ŋman jiet, k a ninjiini saa banŋ k a kii laat fanu. 4A tuba saa kpaa k a kan gbat sɔnjal ni fuut, k lii siis paal k tula nan fan gbat yo Annɔny mɔni, nnée ka k fit gbat yani nba k b yiin, ŋaan nuanŋ mɔni gbaa tan saa fit fiina guan ni.5K a tan sii tiin kunkonn paak somil, k somil tan sii paal a paak, k a yut tan saa lenn, k l tan sii paal k tu la nan fii cali, k bona kula niɔnŋ tan saa nyii a ni-t kula saa saan sianinb a k t sii tun bee, k kpemɔni sii be sɔnjot ni;6K salinpiena jaluk ne tan saa jiel, k Salinmɔna fitil ne tan saa baa k yiel; k ŋmiuk nba be bunbunn buol ne tan saa ciel, k nyunsuɔl ne tan saa yiel. 7K t gbanant tan saa ŋmat tanbiini ni, tingbonŋ ne paak, k seek ne saa ŋmat yennu nba jiil k tult ne buol.8Min baantua yet nan l k mɔk nyuɔt, l k mɔk nyuɔt l kul k mɔk nyɔsiati. 9K maan banntua ne nba din sub ne paak, k u yua want niib linba ku mi. u din tumii baljokit, k bikin la l balmɔni nba tie biaŋinba.10K banntua ne yabl a wun lon palmaasil mobona k mobona nba k u sɔb ne tuok k tie balmɔni. 11Yandanm momaan tie nan pekpaali patii nba k b tuu kpakii pei nee, baljokit nba k a tunmi ne tie nan kpaii nba k b tuu kpaa bont k li dia ne yennu nba tie t kul a pekpaalik nee jiil k tulit.12N bija, siial bial be, l ŋ an k tii mii l po; gbɔnŋ sɔbu k mɔk gbennu, k gbɔnŋ kalunŋ bonciann tien bakint.13Linba ne kul lek, bonyenn-kuae be, k n saa yet a ii mɔk baakil nan yennu, kii saak u senni, kmaan u nan nisaalik linba ne kul paake. 14Yennu tan saa bu linba k t tuun ne buuta, nan limba k t lek tumil bunbɔnn ni, laa lek tie bonŋan koo bonbiil.

Song of Solomon


1Salmon yanŋ nba ne mant man k cie yanii yanii kula . 2Jiin a mɔb k muat n tankpinn! k maan a lonm man k i gal daama. 3A nibilu man k tie nan bonnu nubit nie k a sann tie talali nba k b mii ne L paake tien k Sakpaanbit ne luona. 4Jii min k baal nanin a buol! k tin cial ! k a sii tie n kpanbal, k jiin k kua nanin a diuk ni k tin saan ki mɔk palpienn nan kpinkpanmuk a yaa paak, k nyu k gbuo ki luonn lieb. L tie mɔniie nan sapaam kul luona.5Jelusalem sapaam, n bɔne ŋaan n fan, n bɔna nan kedal niib lanbont nie.ŋaan fan nan nanjont nba juaan kpanbal salomo ŋaak ni ne. 6Laa goli gbanan bon te ne yanni, k maan yennu cua k bonn n gbanant ne. N naa bonpɔi wutua bu duo n paake, k b te k n gu-ubtilonti kpaab ne n tilonti kpaab ne n jik fit k guuli.7Fin nba k n pal luona wantin saninba k a sa saan nan a pei k bin ŋman. sianinba k b saa foi yensiik ni; Bia paake k n sii tie nan wunba bot nea pekpalei ne buoli?8Fin nba mantik k tie puo ŋannɔ puok kul sinsiigni, a kii mi maa kpaal pei sianinba, fan nyi ki waa pei bukaa; k kpaal a buunii k lii kpia pei ne lanbont.9N yuak a te k jab nan tannanŋ nba tuu te faalaon tanjalona nba daal tantolit ne niamua bianŋinba. 10A kpianii mantik fan nan tutua paa k a tulu fan nan tuliat nba ŋan nie. 11T saa Jii salin salinmona nan salinpiena k ŋanm laam k tula.12Kpanbal kal u yial ninŋe, ŋaan k u talali na nubl k kuann. 13N lontua ne dua n biaa paake, k nubil nan bonnu nubit nba k b yi mil ne. 14N lontua ne tie nan tipuut nba be daan tiini kpant nba be Engedi nie15N lontua, a mantik fan paa, a mantik fan! a ninbina ne mantik k nyili k fan nan ŋmanjelpieni ne.16N lontua a mantik k fan, a mantik k maant n pal! t dindua buol fan nan muat nie. 17T ŋaak jaantalik sii tie kpeki, k l sanpaapo daat si tie nasei.


1n tie nan tiit puuk nba be Salaon na, k bia tie nan puuk nba be be baauk ni. 2Tiik puuk nba fan k gaal kunkoni bianŋnba, n nae k n saa paan yuak fan k gaal u bonpoi lieb.3Nan tilon tiik nba ŋan k gaal liel k be fuol sinsuuk ni na, n nae k n ton tua ŋan k gaal u jaab lieb. N luon k mii kaal u maasu, k u l luanai man n pal ni. 4U te k n kua ŋaak nab mɔk daan ninŋe, k linba k u mɔk n paak tie lon me.5Sonmitin man nan tiluan kola, paant n paal man nan tiluan mɔna, k man n yial lonm baatuko. 6K u nuu ganŋ i be n yul paak, k u niititu i baalin min!7Selusalem bonpoi, n pal man i paak, k n golii k i tie nan pialɔ nan kuak nba be kpannt ni nae, i daa fiintin i daa fintin n lonm ŋan k l yuo daa k bal.8n lontua kunkɔle na! ŋɔe na, u baat k tiin jual paak, k yuuk kunkona paak k baat n buol. 9N lontua tie nan kuak ko kuajak nba tie bianŋnba nae. Ŋɔe na, u sie juonn lanpuol, k goli taolu bonn ni, k goli laat diuk ni.10N lontua pak k yetin ma! fiit, n juak, n juaŋanŋ k bal n buol! 11K man gotl, siɔuk gaale, saak ji k ba k saana.12tiipuuk be tinŋ ni, yuonba k ti saa yin yaani baala, k t gbia lanjelik kunkɔl kpaant ni. 13Kinkaana piin mɔnnuwa, k wonŋ yaat nan tiipuuk nubilu. N yuak fiit baal, n yua ŋanŋ baat!14A tie nan ŋman daajuuk nba be taanfiɔk ni k boli u mɔnŋ nae, ŋaant k man got a numpo, ŋaant k man gbat a kunkɔl; k maan a kunkɔl tiee suon n na k a numpo fan ninpo.15Suot lunlona na k tulit, luntonbis nba biil t tiiluana kpaant; k man t tiluana yinn puukɔa.16Mine yen n yuak, k u mun yenin; u kpaal u pei tuutu bila nie. 17Yuonba k l tu tan ya linyent, k bunboonn n cial na, jent n buol! N lontua ki tie nan kuak ko kuojak nba tu tiin jual paak bɔktl bianŋnba na.


1Nyiɔk n duanu niŋ kpaan u nba k paal wonɔ; n kpaan k kin laanɔ. 2K fii k lin duokul paanapak na yial kul buol, k kpaan nba kin paal luonɔ k kin laanɔ.3Duo gul tieb cetin kin poib a: ii k laa u nba k paal luonɔ-ne? 4N kpaan bo gaalib nna k laa u nba kin paal luonɔ; kinsuolɔ k diau k saanɔ n naa baa ŋaak u nba maal na diukin.5N puol Jerusalem bonpoii, na paanni nan pialii nba be kpaatin na, ii daa fintmaan, daa fintmaan lom, k fit u fiinɔ.6Ŋmee kua muukin nan muunyut na, miil nan waaltog sunsukin nan kpinkpenta tilal jenna? 7Gotl Salomon kanŋ niŋ mɔk siijin paala piilob Israel tiŋ.8B kul dia jukbanjeiye, k bobin kunkɔn; sua kul nyia u juk banjiak u siake, k fit kɔ na u nba saa lekɔ. 9Kpanbal Salomon jii Liban daate k maa u kanŋ.10U dii jii salimpeenae ki pɔl l dansei k jiin salinmɔna k pɔl l muusulpo, jerusalem ponpoi buom. 11Sion ponpoi nyin naa k got kpanbal Salomon, lia niipiti nba kuu naa daan lannɔ u puo kuant daal, u paal mann daal.


1N yuak a mantik fan bonciann. A ninbina nba k a yuluik duak na nyili nan ŋmanpieni nae, k a yut lian k tie nan waabi nba yab k sonm Galaad jual nyakl ninŋ na.2A nyanna sal nan liel nan bonkobit nba sik nyu mɔk gbiannu k do nan bi waat k bon kob jitil ka b sukni na.3A mogbana mɔnne nan kpinkpamɔnna na k fan; fii piak yoo nba, k a tan kpin naa na mɔk fant k nyilii.4A tulu tie nan Dafid difoont nba kib maal k l fan nae, k mɔk tuliat nba tie nan nagbankɔnŋa tusile jɔɔn k link i kul po na. 5A biaa na tie nan pialii banlee di tutubila ninŋ na.6N sii be bonnunubit nba k b yi mil na Jual paake, k lii taŋi yentil k bunbɔnn na n bot. 7N yuak, a fan banciann, k a sial po k gbien.8N pooyookil, baat k tɔk nanin, k tin nyi Liban jual pak, a tɔk nyi nanin Liban jual pak! A nyi Amana juat pak k sik bal k bia nyi Senil Jual nan Helmonn Jual paak, k l tie sianinba k yanbɔla nan naamuut be na. Npooloŋil, n pooyookil, a lonm na manin, a lonm na cie daamunnŋ, a tu laalii nubilu man k cie bon nunubit kul nba be wa.9Npooloŋil, n pooyookil, a ninbina nan tuliat nba k a lia tuliniŋ yent n pal kula.10N pooloŋil, n pooyookil, a lonm na manin, a lonm na cie daamunnŋ, a tu laalii nubilu man k cie bon nunubit kul nba be wa. 11N yuak, siat manu be a mɔgbana paak; a lann na tie naabiin nan siate n buol. A liant na nubil nan bon nunubit kul nba be liban tinŋ ni nae.12N puol onŋil, n puoyookil, a tiennan kpaab nba bɔl nae, k tie nan bunbunn nba k ba maa luonna, t tie nan nyuntonn nba tie niyennua kua yal na. 13A sonmil tie nan kpinkpamɔnna nba tu baa k bitintil nae, k l luanaa fan k gaal bont kul, k l nubluu man. 14K ka daak nan jangbadui nyɔl leŋ, nan bonnunubit buolu kul nba be nyɔl leŋ; k bonnunubit nba k b yil mil nan alos nan bonnunubit buolu nba nubilu man be lenŋ.15K nyuntona maant kpaab na, k bunii nyun nba nyi Liban jual pak k puub nan paŋ k kua kpaab na ni. 16Wonŋ nba ganŋ nan diitu, fiit k da n kpaab paak. K te wanmaa sin n da nan nubilu nba man. ŋaant k n yuak n saan u kpaab ni k saa mua tiluana a nba man.


1N puoyuokil , n salkpenŋ , n kua n kpaab ni waa , n pɔ n baali nan bonnunubit nba k b yi Miil nae , n di siat nan sagbente , n nyun tiluana daan nan naabim . n yuatinba , ii di nan , kinlyu man nan yaa tan saa gbuo nan lom .2N dual k guanne wa ŋaan daami daamiit k l daamiit ninŋ k n yuak kuon gann. ŋaan yien na : n yuak , a ŋan paa ! a tie ŋmanpienŋ nie . luotle gann k man kua , k maan malin bolk n yula , k n yut ji kpie nan nyiok sunsɔnmien .3N yuak n tiata bia paaki ye k n saa ŋmaat k yuo ? N wul n taa waa bia paaki ye k n sa te k lin joki nii ? 4N lontua tun nuu gaan fanŋ ni wa , k l manyin bonciann nan wa nakinin ne .5K n fiil a man luot gann k n lontua n kua ; bonnunubbt nba k b yi Miil na pɔl n niin, k n niibila nba saank sii ganluotl , k l ji yat k nubl .6K n luot gann na k tul n lɔntua ; ŋaan sua kudonŋ k siet k botima . k n lek luon man gbat u kunkɔl . K n lik lomɔ , ŋaan k ki lau ; k n yiinɔ k ki gbaat k u tuon .7Binba lin nyiɔk k guu duo na taan cetin ; k faa k tulin danŋ ; k guula nba be duo ne iuonn buol na liat n liafuok.8N pol k maati selusalem tieb , ii la n lontua i saa maatɔ be ? i saa paakɔ k n yial lonm baatuk o .9Puo nba mantik fan kb gaal puolieb kul na , a lontua na mɔk bɔkitu nan jalieb nba ne waa ? K t saa taan k pol nan fnii10N lontua na pien k ŋaan ; bii got niib tusa piig ni u be u kuɔe , u k taa nan lieb . 11U yul tie kutmonte ; k u mogbana ŋaalii , k u bon nan naakpabonŋ na .12K u ninbinaa faan nan ŋmanpieni nba be mɔk kpinŋ na . k tie nan ŋmanaa nba k b wulib naabiin k b ji sie k foi b yan ni ne .13U kpiani ninŋ mɔk fant nk tie nan kpaab nba gbie nan kpinfaat nan baali na . k u mogbana tie nan tipuuk nba k b mii Miil talali nyun na .14u nii na pil bonnyinnyilaa k b tabin li paak , k u gbannant tie nan luobnyana nba ŋali bianŋnba na , k nyili nan tanbiinyinyilaa na ;15Ku taa tie nan tanpien nba caa k tie jaantil k b sikin salma tuota ni na . K u panŋ tie nan linba kpekii ne16K u mogbana na muatu man , k u gbanu kul po ŋaan , selusalemn puob ! n lontua nba tie bianŋnba na .


1Puo nba mantik fan k gal puo lieb kul na , a yuak na saan lie ? sɔnjolaɔnŋ poe , k a yuak manŋ tɔk ni ? K kpann'ɔ k tulau .2N yɔnanmɔnŋ na saan u kpaab ninŋa . K l tie sianm nba k tipuut be na , u kpaa-pei kpaab na nie , ŋaan ji tikii tipuuk na . 3Mi ne yen n yuak , k u muun yen'n ; u kpaa u pei tutubila na nie .4N yuak nba k n mantik luon'ɔ na fan nan Tilsa duo na e, , k bia fan nan ielusalem nba fan bianŋ nba na . ka fant mantik mɔk yaalituk .5Fii goliin , a nianŋ tuu kuame k dian . a yut na liane , k tie nan buuni nba tuu yab , k nyi Galaat kunkok paak k siik bianŋ nba nae .6A nyaana na pien k tie nan pebulunŋ nba k b daa wulib nae ; k naan nan yenna k fokiti , k l kul liel paak . 7A tankpinna nba saalk duok na nyiliie .8Kpanbali lekii mɔk puo saakab piinluob nan puobit piiniin , nan sapaanm nba kaa kanni . 9ŋaan fin kuae k n luon , k a mantik ŋan k tie nan ŋmann na . Fine tie a naa bonpoyenmil , k tie naa bilonkak . K puo saakab nan puobt yiin yanni k kpakit la10ŋmie tan nyilii nan sanyiɔk ni yenputkaɔ na ? U mantik yien k tie nan yennu na , kuo k tie nan ŋmaalik nba yien nyiɔk bianŋ nba na11N sik maan got tibisie kpaab na ni , k bia got fapant nba be daan tiina paak , k bia got tipuuk nba be t bontlia paak na . 12Fine te k a nianŋ kuan k n jekl nan tɔb tantuluk ŋmakt tua na .13Su l mit sapaamɔ , jen'n ! k waa siak , k tii golii a . Bia paake k ii luon k sulamit sapaamɔ i waa siaak nba niib banlie taanun siaki ?


1Saapamɔ a fan mantik paaka a taa fan nan tassat buocian ka panna fan fan nan tanbiyinyinla nba k gbanjablɔ tuu jab k l fan biaŋba ne.2Awuuk tie nan bolbi nba tunŋ gbee nan damanmin ne k jekpekl be lenŋ, k tiik puuk lintlɔ ne.3A biaa na naan pajaat nba nee k bia naan nan kɔi bale-ne. 4K tuulu tie nan baa tuu jii luobyanna k maan difuot_ne k a ninbina tie nan nyuntuona nba Hesbun duo ninŋe kpia nan digbangbenŋ maan; tammɔkɔɔkl ne-e a nunbina mɔk ninbaltin k fan nan lebanoonn difuok nba tul damaskuspuo ne.5Ayuul gonne nan kamel kunkonn ne. a yupiankal nyili nan cincen yninyinla k l faant sa fiit kɔɔn kpanbal niɔn, 6A mɔk fant, k ŋan boncian k gbe nan lommin.7K gbanannt ŋan k tie nan kpinkpalk ne, k bia fan nan kpinkpamɔ na_ne, 8N saa duo kpinkpalk k puol l luonna min yaa buol, a biaa na tie nan daan tilɔɔntilosɔkta ne, ka fuoŋ nubl man nan sanmane,9Ka mɔb tie nan damanin puo lomm ŋan , ajii tee k daan ne n saan nyɔɔk buol sinsonn. k gaal u mɔgbanna nan u nyanane paak.10N yɔɔk yenin k bia niamin . 11N waa nyɔɔ nɔnŋ ku buamm kuulbe n buol.12Nyɔɔ mɔnŋ baat nbuol, t nyii kpaantni, k kua digban_biit ni.13Sannyɔɔ kɔlkni t saa saan tinlotik goot timlɔɔtine kuul k laan l piaa waa? buulu man ŋii. k laan tilɔɔti_manŋ mɔɔpuukuu? l buol, n saa tula nlomm.


1N sun man k a bo tie n naa bik nba muol n naa biime, k mi-i-ceta sɔnjok ni, kin saa fiit k mual a tankpinn. K sua baka si kaa l po.2N saa jiia k saan nana n naa ŋaak kl sii tie siaminba k saa tulmin a lonm. N saa tu la damanin nba kn jii tiluana nyun k ŋaa na ka nyyuu. 3N yul kpaak a niiganŋ pak, ŋaan k a niidiitu balmin.4Jelusalem bonpobii, satul mɔb nanin nan ikan te lonm n baal ŋaan k l yoo daak baal.5Ŋma poe nyii kunkook po k luan u yuak nii k baat ne? N fiina tilontik na nyaklin, sianinba kb din maala na, l buole ku maala, ka laa daal.6A daa jikit a pal k tien sua, se min kuukua, a daa lol sua, se min kuukua lonm mantk paal k tie nan kuum nae. K nionŋ mɔk panŋ ktie nan kuum manŋ nba tie bianŋ nba na. I tuu tan yit k tie muyelu, k di nan muu nba tuu yabt k dii bianba na.7K nyun k fit k kpient, nyun monŋ, k be k saa fit kpienil. Ŋaan li tie k sua kool a wun daa lonm nan u mɔkint, li juontu tansiitie feie k u saa la.8Fi waalua be k tie sapaanbik, ku biaa daa waal. T saa tienua nle li tie k naasinbik baat k daakua?9T waalua ne i bonni tie dikpinn, t bo saa maa salinpiena di fuook u paak. K u bonni biaki tie gann, t bo saa caan kpek taabiie k kɔlua.10N tie dikpinne, k n biaa ne tie l dituatuk, nyuak mi nan mi-i be u buol n tuu mɔk pal maatle.11Salomonn mɔk damonŋ tinii kpab sianinba k b yi baal hamon ne buol. Kpaala be lenŋ manŋ ku jiktu damonŋ tinii kpab na k tienm ŋann gaan salinpienbina tusil tusil. 12K Salomonn tuu gaal salinpienbina tusil kpaala na mun tuu bial nan salinpienbina kobii ŋanlee lee. K l tie b tola kin baka kaa. N mɔk n tiɔnŋ damonŋ tinii kpab.13N yuak, a te man gbat a kunkɔl kpaab na ni n kuanan lieb na guua, a fan paak.14N yuak, baat n buol, a tie nan kuak ŋanni ka pajak nba tuu be kunkona nba k bonnunubt be lenŋ nae.

Isaiah


1Amot bija Esaai dƆktu, k jien sudaa nan selusalem po, yuo nba k kpanbal Osiaans, nan Sotam, nan Asa, nan Esekiaastie suda kpanbalaa2. Saapaak, ii sokii! tinŋ, caant a tubl! k maan Kagbennu maat. N dinn waat k bia gotb cekt, ŋaan k b fill kƆn nanin. 3Nab ban u daanŋ, bonŋ ban tumitoa jidi seŋ: Islael k ban siaal, n niib k mƆk ninfam.4Yuubonn be buulk nba mƆk biit nan niib nab tuun mƆk tonnu, nan waat nba k b bontb! B nyik kaagbennue, k k cƆlin Islael niŋanƆna. B tunn puule.5I ŋanmet tuun moyetuk tuna kpukii k luun mab lann poe? Yul kul yiale, k pal kul bakt. 6Tik nyakl ninŋ k tan tuul yul paak, sial k ŋan: L tie mitima nan fiaat kukoe, k kban wunn k fin cabl, k kbia maan kpan.7I duo buota, i digban pinuu dii muu wa, saann sa fat; kula kula i ninbinanin, B sa lekib k bilib, nan binba k ban siaal na. 8K sion bonpuok bial k tie nan daan tiini kpannb na, k tie nan kpinmiet nba be gƆkuluk ninŋ na, k tie nan duo nba nyie bonbiil ninŋ9Lii tie kangbennu yennu k bekil timnba k mok panŋ na, t si tie nan Sodom nan Gomod nae.10Sodom bat, cenŋ kaagbennuuk maam! Gomod buolu, caant a tubl yennu sennu ni! 11Kangbenuk yet a I maanlt jammin nan yaa ntiem bia? Ngboo mujuunu malunŋ nba k i mann nan pei nan najaii kpan no; n Boka a k na Naojuo sƆn, nan peii nan (wobii) buunii po.12Yii baal i tu dia want n numpoe, ŋmee yaa yii kuant n ŋaak jƆkintii? 13I I nyik kji da baat nan i piini nba k mƆk nyƆat na, nmiaat l kule; ŋmaapaanii jaam, nan fuou daal nan itintaani jaanti ŋmat nan nikpunu a.14N nalinŋ nan i ŋmaapaani nan i jaam nba kul, l tie jikile k tulin, k n kan fit jii. 15L i tie k i donni nii, n tu lek n ninbinaae; yi l ki meii k puki n k cenŋ i meitii: ii nii gbii nan sƆme.16Wunt i mƆnŋ man, k ŋnam i mƆnŋ, i nyinn tonnu nan i tuun biit nan n nunm po; k nyik k daa tie bonbiil. 17Li sian bonŋanaa tienn, kii tun linba took, k guul wunba be mabl ni, ii tun linba took k tul kpiebik, k kƆnpakuak paak.18Kangbennu yet a: baat man k mial sukl. I biiti tie nan bon munmunŋ na, n sa wuul k yin penn nan sakanaa na; li tie nanbon wultl na, sa wuul k yin penn nan pagbonpeeŋna.19Li- i tie k i luon yin tun n lom nanmƆni, i saa dijeet nbaŋan k nan duo manŋ ni; 20Ŋan lii tie k i yien, k tie nba kpi niib; b sa kpii nan juk molebie, k maan kangbenuk mobu pak.21Bee na jiki! k ŋant buol ji tant tie cumcom buoli! U bo tu gbie nan ŋante, k linba took kukoa b leŋ, k mƆtaana k nikpiilaa ji be leŋ! 22A liklii ji kpant suoko; k a daan kpant nyun.23a bat nba ji tie nikpiilaa k mƆk lol nannayikib, b kul ji lun piniie k kpaan paƆk; b k tun linba took k tien pkiibii; k bia k goni pakƆi maan ni k samitb.24L paak k yemdanƆ, kaagbenuk yennu, Isael panŋ daanŋ yet a: Ao! N saa kƆn n mƆnŋ paak n dataii bud, k jiin binba tie n dataii na panaa k biilb. 25N saa do,, , nuu a paak, k donna nan ba tuu pul kut muu ninŋ k nyinn a biit nba be a ning na.26N saa ŋ kaan a bubuula nan kpantieb, nan ba din tu be bannu nba pinpiik ninŋ na. K l yuo b ji si yiia sann duo nba took, duo nba ŋan.27K sion sa la tinnu wa took na paak, k binba mun lebt b tunbiit k tun linba took na mun sa la tinnu l paak. 28ŋaan bonbiil saa baal mƆyet dam nan biit dampaak, k binba kul yet kaagbennuk kul saakpoe.29K feii tan saa sudii nna tu jiant tiini k bia fukinttingbanaa i kpaant ni jantl na. 30Kmaan i tan si tie nan (telibint) tiik k nba suulnae, k tie nan gƆkluk nba k nyun kaalenŋ na.31Kpanŋ daanƆ nan u tunbiit na b saa taam juub muu k bii di nan muu nba k b tu kpiel lu kinkƆŋ ni kl di nae; k sua kan fit kpien.


1Esaii, Amots bija maan, k jiin Juda nan Selusalem po. 2Yuo nba baat, kunkona nba k yeŋiiatu ŋasaakak tuali paak na tan siifƆk gaal kunona kul, k be sapaapo gaal juajana kul, digbana bonciann sa tut k ball linŋ.3K b niib sii yién a, ŋaant k tin do kangbenu kunkon paak Jacob yennu ŋaak buol, k wun fit k want wu sajot, k ti ji som wu sƆni ni. Kmaan yikot nyi sion-é, k kangbenu mƆmaan nyi Selusalem.4Wu tan si tié digbanjana bubulu-é k bia senn doï boncian maan b sa ji bi ta koobii k kul sƆkt-é, k ji bi kpana k kul jiièt-é digban ji kan k yet u digbanliel piénu, k nua ji ban k gbat tƆb danml.5Jacob ŋaak - tieb baat - man, k tin som kangbenu yinyiéonŋ ni. 6K maan a nyik a buolu wa, Jacob ŋaak niib, k maan gbie nan yendapo biit-é k ji b monŋ l kpab nan nelbont tuoma nba tié nan fiilip-tiéb na, k b bia mƆ laknu nan binba k mi yennu-é duo na gbié nan salinpiéna nansalinmƆna - é.7K b mƆkint na k mƆk paak; duo na gbié nan taanii - é, k b taan tolt k nmƆk paak. 8B duo gbié nan tingbana-é; n jiontl linba k b ji b tiƆnŋ nii k nan nanm-é.99Waas tan sa bak, k sakab mun tan sa tbin: a tan daa cabin kpantlb-i. 10Kuan tanfiat ni, k bƆl a mƆnŋ tantni, k fit k nyi kangbennu wutuol nan wu yiikoo ni. 11Nua nba mƆk dont mƆnŋ nun goltin tan sa tibn-é, k japadanua n difeï; kangbenu kua - é tan sa la dontl daal manŋ12K maan kangbenu mƆk daal ku sa sikin dontin mƆnŋ dann nan japadam kul, nan binba tié yetuk- dam na kul. 13U saa sikin linba kpék-fuuot nan juat nba wa wa liel paak k bé basan na.14U saa sikin juat nba fƆk ked, nan kunkon fƆkt kul. 15ŋuok nan juojok kul sa sik-é, 16U saa k talsis ŋaalt, nan linba kul ŋan gotu na kul n baal bilu.17Japaat daanua sa sik-é k dont n mƆnŋ daanua n tbin: dontl tan sitié kangbennu yal kua-é l daal manŋ. 18Tingbana kul tan sa bot. 19Nisaalii tan gul tanfiat nba bé juat ni, nantanbiuŋ tinŋpo, k fit k bƆl nyi kangbennu wutuol nan u yiko ni, yuo nba tan sa fil a w nik tingbonŋ.20L daal i baal, b tan sa lu lu b salinmƆna nan b salin pien pata, nba, k b din ma ma k ot na-é, k myƆl k nyik nanluali nan nanjont. 21Ktan sakua tanfiat yiana ni, nan tapiit buolit ni, a bin bƆlk nyi kangbennu wutuol ni nan u yieko ni, yuo nba k u tansa fil k nik tingbonŋ. 22I nyik nan yi tié dindann ni saalk ni, wuba - a ni k manfoyenn kua bé: k maan u jan nan bee?


1TƆn ti canbaa yennu yaa wun nyinn bont kul nan Niaana kul nba ki niib maa bi paak nae, yelusalem duo ni nan Juda yet ni. U yaa wun j nyik b jiet nan bi nyun tulue. 3Nan bi padam, nan bi kunkƆnna, nan bi ninnyan tieb, nan bi tuandamm. 2Nan bi kunkƆnkƆnna saakab, nan bi kpantieb nan bi NyƆkidamm.4Yennu saate bonjabiŋ i mƆk yiikuo bi paak. 5Sua kul sii ton nan u lua naasimm ki bakit bi saakab ki niyanna ki bakit yudamm.6Yuo baat ki ŋaayeŋniŋ niib tan saa lukit bi ni yennƆbki betƆ a fine mƆk tiat, a ti yudanƆ mabit yuo nana. 7Ki u jiin a, n kan fit sommi ki mƆk jiet ku liant i daatien i yudannƆ8Sesusalem biila ki juda tiŋ bonta ki man kul kƆn nan yennue. 9Bi ningolisim saa paak biilib bi tuun biite nan sodomtieb nba din tuuna ni buontz. ŋamme kpan mi mƆnŋ biilu.10Niŋamm pala pienue ki bona kul saa fannu ki tilieb, ki bi saa di linba ki bi tun na nyuate nan patimann. 11ŋaan tondamm bonta, baa tun linba ki tul bi liab na, nnae mun ki bi saa tun ki tulib. 12Waate maab n niib ki puob mƆk panŋ bi paak, binba ŋmakitil n niib na buotibe ki bia ŋmati i sonnu nba ki tuak nani.13Yennu fiil a wun paak u maan, u tien siil wun bu u niib buut. 14Yennu saa bu binba tie u niib yudamm nan sakab na buut : a i fat daanttiini kpant, kii ŋei gbie nan linba ki fat tali buol na yaa ŋmaŋitn niib kibia biil tali na, li ki ŋani, minyennue paak na. 15Yiiko lann poe ka mɔk k ŋaat n niib, k bia pept n talas danm?16Yennu yeta, ki man Selusalem bonpei mƆk dontin mƆnŋe, ki bi somm ki tuti gone ki bi goli bandak nigosin, ki ŋmaan taabati jinni, 17ki banii nba be bi taakpakila ni damm. N saa kuol bi yut ki nyikib yupaanii, n saa dinib fei ki senib yanna.18Daal maŋ daal yennu saa jii bi bonna ki na ki yet nann, ŋanne tie baanie nba bee bi taakpakpila ni nan bonŋana nba be bi yula paak nan laanii nba bee bi tuli ni. 19Nan bi tutuuta nan bi niiba nii nan yuutit. 20Nan bi yudakat nan bi jalit nba ki bi piit taa ni nan bi gbanna, nan bi saba nba ki piil nii ni21Nan banii nba ki piil bi niibila ni ki bia tuu bi miana ni na. 22Nan bi liat foŋana, nan bi baant nan bi buali nan bi liat sunsont. 23Nan bi mianii nan bi liat woli nan gungunŋant ninfianii nan bobii.24Bi ji kii sƆ tulaalii, bi tuu sii nubil pƆie, bi ki boob gbanŋana ŋaan bi sii boob ŋmipianae, bi ki mƆk yuŋanti; bi sii tie yupaaniie, bi ki gbab cincenŋana, bi sii gbab kpal cantte, bi fant na saa kpant feie. 25Selusalem jab nba mƆk panni na ŋaan bi sakpiib tob niŋe. 26Doo na ammoi saa mƆ ki fabin ki doo na mƆŋ sii tie nan puo nba ki bi gbabitua kaanƆ yann tiŋ ni nae.


1K puob banlole tan sa suol jayenƆ l daal ŋaan yetƆ a: t sii dint monŋ, k bin gbabint t monŋ, tin ka sannibé t paak kukua! nyintit feï-ni. 2L uo manŋ, kangbennu nba bul linba tan sa kpaat k bia fanŋ? K duo na luan tan si nyili-e k biafan k tul binba la tinnu Islael duo ni na.3K binba kul bial sionna, nan binba bial Selusalem, b tan si yib ŋant danm-e, wunba kul bé Selusament b tan sa diènƆ fuuotb sunsuuk ni-é. 4Yennu-ii tan ŋi wuul sion waas, jƆkint, k bia wuul sƆm nba din muan Selusalem sunsuuk ni na, k u tƆkin balmƆni ni-en, nan biilu ni.5Kangbennu wubin, sion jual kul paak u sian nba kul tié niib tintaan buol, munyucionŋ yensukni, nan muyélu cion nyok kmaan linba kul tan k ŋan nan gotu ji tan ki nyoï. 6L tan saa bakin duo k lin nyi yennu tonu, k tien palmatl buol, k lin ny saak nan wonŋ biilu ni.


1N saa yin yanŋ k dont n naasinyoamƆnƆ. N naa sin yuak manŋ tie u daan tiinji kpaab poe. N naasinyoamonƆ din mƆk daan tiinii kpaab k l be siannin nba lulin be. 2U din gbiil tinŋ nak nyinn tannae, k buul tiinii nba man; u ji din guu a lin ni, k maa guunn k lintl. u ji din guu a lin tan lon luaŋaannae, ŋaan k l lan luuanbiit.3MƆtaanae, yim niib nba be Jelusalen nan Sudaa na, iten min nan n daan tinii buubulaa! 4Bei bia ne k n sao tien n daan tiini kpaab na, k n k tieni? Bei tien k n daan a u sa lon luanŋanaa, kulon luanbiiti?5MƆtaa na saa wanni ma sa tien n daan tinii kpaab na linba. N saa bit guun nba lintl nae k lu, k yeer guun nba guur na, k lin tien yaann. 6N sa te k lin tien yaann, n sa tek muubiit nan kunkonii pia k luun, n kan ko l muuku. N saa te k sapagbant n da te k saak baa leŋ.7Islael teeb tie yabint yennu daan tiinii kpaab, suda teeb tie daan tiinii nba k u luom bonciaann. U ba daann bin tun linba ŋane, ŋaan k b mƆ sƆn! u daan a bin tun linba tooke, ŋaan k b te nonbaƆk mƆnii mƆ.8Yuubann be binba ma ŋeii k pukii b ŋeii paak, k cuan kpaant k pukii b yal po, k yial ji tan k be, k b ji kua b kukuo duo ninŋ! 9Yabint yennu nba wanin linbae na: l ŋagbeŋaa nan l fant kul l sa tien yann na, k sua ji kii be sa kua l ninŋ. 10L daan tiinii kpaab yabint piik lek, ŋaan l daan tan sii tie lenn yenn nae, k bonbuulii nba k b bul na l tan sa nae, k bonbuulii nba k b bul na l tan sa nan waamin nae.11Yubonn be binba k sinŋaƆk kul k b lin kpaan dapaalm nba gboot, k daajiok k b gboana! 12BiƆk nan naatunn, gingann, yelk nan daan, tie b jaam; ŋaan b k tian kangbenuk yennu tunna po, b k laat wa tun linba nan u nii.13L paak te k n niib b satienm daaba, k b niib sa kpo nan kome, k nyunnyukulu n kuul nibulciƆnŋ na. 14L paak kpintinŋ yaat mob, k ŋam pukin u mob yalimu; l yuo sion nibulciƆnŋ nan u palmann, nanuŋant nan u mƆnkint na sa sik.15Waat sa bak, k saakab n di feii, k b yikoodam na sik. 16Kaagbenu yennu sann sado buut ni, k ŋant yennu sann n ŋam nan balmmonii paak. 17Peii si di nan b dindibuol nae, k saam n yent mƆktaa yial nba tien yann na.18Yuubonn be binba dia faok k tuun biit, k biit tuak nan naakuol panii na paak. 19K yiien a: Islael yennu tuunaa nba k u ya wun tun nan kakt tun, k bin la, k fit bannƆ!20Yuubonn be binba yi banbil bonŋann na, k bonŋann tie bonbil, k lebtl bunbonnk tie yinyiem, k yinyiem tie bunbonn, k lebtl tonu k l tie manu, k monu tie tonu! 21Yuubonn be binba yi b mƆnŋ ninfandam, k bia mƆk bannu na!22Yuubonn be binba mƆk bannu na! Yuubonn be binba mƆk pal nan daan nyunuu, k bia mƆk pal nan bin ŋmat dapaalm; 23K ŋaan paab ŋan ŋamt daanƆ nba biil maan k tienƆ mƆnii, k tien binba mƆk mƆnii biit!24L paak, nan jelinn nba tie muu k di kinkƆg, nan mukpann nba di mukuonŋ na, n nae k b jinaa saa bat, k b puok n yat nan tanwunn na, k maan k bin k cƆlin Islael yennu maan.25L Paak k kaagbenuu wutuul doo u niib paak, k u tant u nuu fk faau; k jual bitbit; k nikpinae yat dua dua sƆnii ninŋ. Nan linba na kul, u wutuol bia lek k sick, k u nuu bia daa tian.26U tul nyinn a wun yiin digbanaa nba be banfƆka, k fuon foonii tinŋ na kulpo: k b baat yian yiama.27B sua l bak, k sua k jalin siaal, b suak tinŋint k bia guant; k ciin. 28B talbanpinii polin polin, k b kpanaa tie bon sunsonaa; b taanii taawokaa wakii nan tanaa nae, kb toolt kobaa naan nan glin sapinn na.29U gaan jat nan yanbƆlnaann na, k mƆ nan yanbƆl bit na, u gaan jat, k su u bondikal, k saa nann, k sua kan fit k nakin k fatƆ. 30L dall manŋ, Fuul si fu k gaan jat nan mƆkgbeŋil nyun nba tuu funa; l daal tinŋ nan saapaak kul sa bonn, k palbiciƆnŋ sibe.


1Binn nba k Osias kpo, k n b k yomdaanƆ kal naan binbintl nba fok bonciann pak, k u liat fuok mogbannagbe Jiantu ŋasaakak. 2K bonfua sie k lint'Ɔ; k bonfuol kul mƆk kpinkpant ŋanlob; ŋanle tien linba donkin u nunm po, ŋanle tie linba donkin u taa po, k ŋanle tie linba k u dia k yuuk.3K b yikin k yen b lieb a: ŋannt, ŋannt, ŋannt tie kagbennu nba tie kunkonn'Ɔ yale! tingbonŋ na gbie nan u yudantel.4K tanmoï jekl k la tuu fiaka k man kunkol nba fuu na pak, k ŋasaakak maanŋ gie nan muu yuut. ŋanne k n yet a: bonbil be n pak! 5N bota, man n tie nisaalke k k mi maan paku, k man n b niib nba ya ni k mi maan pakue, k n ninbina la kunkonna kpanbal, kangbennu,6ŋaan bonfuo na yenƆ yul bal n buok, k dia tann nba nyilli u nuu ni, linba k u jii maalunŋ binbintl pak nan babt na. 7U si n mob, k yet' ma. Linba na si a mogbnan wa; a biit kul ji wa, k a biit mun bia piinna.8N gbat yonmdanƆ kunkol, yenna: n sa tun ŋmee, k u sonm n sonmaa k tul nii? K n jii na: mine na, tun min. 9K u yet ma : li saa, k yet niib na: i gbintl ŋaan k suo sial, i ninbina taat, ŋaan k bant l paaki.10Linin niib na yan, k kpab tuba, k at t k b ninbina da nyuan, k b da loot na b ninbina, k bla da gbia nan b tuba, k bia da suo sial b palaa ni, n nae, k b sa lebt bi binbenŋ k la fatu.11Yet a: n lee yuoe, yonmdaanƆ? k u jina : ka ka nan yuo nba digbangbenŋa tan sa bil k niib ji ka tenŋ, nan yuo nba k nibinn tan kantenn ŋei ni, k duo na kul dual langent, 12L yuoe want nan kangbennu fukt nan u nilb,k duo na kul dual tinkuonŋ.13K niib pik ni yanƆ kua e bial, ŋaan b sa biil'Ɔ waa; ŋaan, nan ba tu cua tik (telebnt) ŋaan u dagbel n bial k fuuk tinŋ ni nae, ŋanne want nan bonŋann sa nyi buolu manŋ ni.


1U ball, Achag yuo, Jothan bija, Ozios bija, Juda kpanbal, k Restsin; Syrie kpanbal, gaal naan pekach Remalia bija, Islael kpanbal, tuok Sesusalem a wun kaanua, ŋaan u k fil kaanua. 2B baal paak Dafid ŋaak ninŋ: Syri - tieb kal Ephraîn. K Achag yan nan u niib yan ŋmat, nan wonŋ ŋmat fual tiini na.3K kangbennuk yet Esaaii: tuokit Achag, fin nan Schear - Jaschub, a bija. Asaa lau sƆnu ni, sianinba b luu nyunduann ni na juontik buolu. 4K yetua a: I be suo-nna, k daa ŋmaan sial k a pal daa ŋmat nuu-sankuana ŋanlee nba mƆk nuuyuut na tuann Retsin wutuol nan Syerie wutuol tuann.5Na nan Syrie nba mali bonbiil nba a po na nan linba Ephraïm nan Remalia bija yien: 6B po, k bin fit dinn Tabiel bija naan.7Nnae yomdaanua paak kangbennuk l kan baal, l kan ban yila. 8K l ma Damas tie Syrie yul k Retsin tie Damas yul (Bina piilobe nan ŋanymu, Eprhraïm ji kil tie niib). 9Samari tie Ephraïm yul k Remalia bija tie Ephraïm yul lii tie kii mƆk dindann i kancial.10Kangbennuk ŋanm paak Achag k yetua a: boin nyin nba saa Soma, kangbennuk, 11Boin kangbennuk a yennu nba saa sona sianba duo, nan sianba sik. 12Achag jiin, n kan boi sial, n kan bikin kangbennuk.13K Esaaii yet a: gbintl man Dafid ŋaak l k ŋan k a te k nisaarii di sukulu k miat a saa bia te k yennu n di sukulu k miataa? 14TƆn, yennu monŋe saa tula nyinn: Sapaanuinn tan saa suol puol k mal bonjak, k pulua Emmanuel. 15Yuo nba k u ta saa subl k ji dukii linba k u saa tur na, niib tan nyu naabiime k di siat16L yuo tan sii baat, k sua kpanbala banlee nba jient na tinŋ dual yanna. 17Yennu yaa wun baal nan daamii nba ni baal, laa yuo nba k ŋlaael tingbonŋ din bƆkit u mƆkit u mƆnŋ Juda tingbonŋ ni nana. U yaa wun baal nan Sirie kpanbale18L yuo i baal, yennuu saa fuone, k l tie nyinn k yiin Egypt-tieb, k bin nyi banfƆka nil kpennii kul po k baal k tan tie nan kpajui, k Sirie tieb n nyi b tinŋ ni k baal, k tie nan sai na. 19B sii milbe jƆlƆnt ni, nan tanfiat nba be juat ni, k b tan saa piin kunkonii nan bonkobt kpinkpaal bual kul po.20L yuo i baal yennu saa te yukuolluae n nyi yufrates mƆk-puotl po: ŋun e tie Syrie kpanbal ku saa kuol i tianii, nan i yut nan igbanant paak kobt kul. 21L yuo i baal k kpaarua lek mƆk naasal yennuakua nan buunii banlee gbaa. 22ŋaan u tan saa la biin bonciann k lin janŋua balmƆni, binba tan saa tenn waan tinŋ na paak sii mƆk naabiin k nyu, k bia mƆk sial k di.23L yuo i baal, daan tiinii kpaant nba ŋank tiinii tutl-tutl, k l daaƆk tie likbina tutl-tutl na, ŋaan kunkonii nan jagotuko tun saa pia luonnii.24Niib tan sii dia pienii nan tƆdaat k gƆlin lenŋ balmƆnii, tinŋ kul tan gbie nan kunkonii nan jagotuko. 25Kunkona nba paak k b tuu buul na, ŋaan kunkonii kuae tan saapia; k sua kan ŋmaa lenŋ. L sii tie sianinba k nei an pei ŋname.


1Kagbenu yetn a: jiin dopɔk yaln, k dian l paak, nanm gbenaa: Lekin yian, kaktl fat. 2K n yiin siada danm nba mk yadaa, manntua uli, nan Saakaali, Belekia bija.3K n kpian yennu sɔkni nba tie puo na; k u Suol puol k mal bonjak kaagbenu yetna: puln mɔ sann a Mahel-Schalal-Chasch-Baz. 4K manan bik na ntan fit yiin: baa! n naa! b sii baat nan Daamaas faal nan Saamaali faal nba k b kɔn k faat nae Aasiili kpanbal tuann.5Kaagbenu bia betin, k yeta: 6Kmaan budu k cɔlin Siloe bunŋ nba puub ŋaan suoo na mɔk kpunkpɔnmuk nan Retsin nan Remalia bija, 7L paak, yonmdaan te k bunciɔnŋ nyun nan l panŋ n do k yil (Aasiili kpanbal nan u yudant); u saa gbie k saa gbie k saa paate, k yat kua bunbit.8U saa kua suuda nie, kyakl juona k gbie, k janŋ tulu u kpunkpant tantu saa gbie a dogbann na yent kula, ho Emanual!9I yikin man tɔb yikini, duo tieb! k saa yot; manŋt tubl, yinm nba kua banfakl! tient kɔnn siil man, k i saa buonta. 10I lol lola, k kul saa tien yenna; i wɔnn yaa luo na, ŋaa l kan tun siali: k manan yennu be nant.11N nae k kaagbennu pak k tulin, yonba ku nuu kubin; ku kpaan na n daa sonm buolu ne sɔnjok ni: 12A daa tie kan Sak nan buolu nenba tie kansak a daa mɔk jijei k jiin baa jie linba na po, na a bia daa jekli. 13Kaagbennu nbatie kɔnkɔntua e ki sii jantl, ŋude ki sii jie k bia tienɔ baakl.14K u sii tie ŋant binbe buol, ŋaan bia tie nan tann na k dua sonjok ni k niib gbiatl, k tie nan janmi tann Islael naa kuut ŋanle na k tie nan janboonŋ nan baluk na k dua guu niib nba kua Selusalem ni na. 15Bonciann saa gbiat; k baa k but but b saa nyint lenŋe k bin suolb.16Wuont l maan a pal ni, luont nan gan pieni faa gbat linba, n ŋaajab siikni. 17N duu kaagbennu paak, ŋua nba bɔl u nunŋ po k Saakob ŋaak daa Laat; u ninŋe k n duu. 18I goli, min nan wass nbak kaagbennu tenna, tinme tie nan nunnɔnŋ k bia tie nan maam nba fo na Islael tieb buol ni, k kaagbennu nba tie kɔnkɔntua, k kua sion na senn.19Lii tie k sua beti a: saant la ja baabuula nan nunnyuɔn danm, ŋanm nba bulin k bia lɔkin na, yin jiin yeta: buolu na kan saa k la u yennu? u sii piak nan kpienme fuotb na paaki? 20Sennu nan kasiada po! lii tie k nulɔ k piak nna, u k tul buolu na baakl.21U sii lin k yilbe duo na ni, k bakint nan kom mɔ, komi suolɔ, u saa donn wutuol, k mɔ u kpanbal nan u yennu motann, ŋaan yaat ninbina sanpaapo; 22K bia ŋmat got tinŋ ni, ŋaan, u kpan sii mɔk Daaml, palbonn nan bunbɔnn kɔa: u saa mantik kua bunbɔncinm nie.


1Bouolu nba sonm bounbo ninŋ tan la yinyénn nba yab binba bo be bunbonne kuun tiny ne ni mun ji la yinyieƆnŋ. 2U t k l buolu yabt k tulb kpin kan gaana, k b kpanm a buol, nan niib nba tuu jaan b jeet k k panm, nan batuu centl mƆkin nba k b kƆ fat k kpanm k yetkin bai nba na man.3Klma a kƆnn b yokt nba tuuŋƆƆk b paak ne wa, nan lanbana nba k b buo b sai ni na, a nyann dibann nba tuu dia k ŋmaŋit a niib digbann nba tuu dia k ŋmaŋit a niib ne wa, nan fa din nyann madiantieb daalinba.4K man taasaat nba k b piil tobn na nan b tiat nba gbé nan sƆn no, b sa ji k l u muu k buot. Kl man b maat bijabik, bik maal t paak. 5ŋƆua sii ti t diatuo b sii yiu, BakitƆnŋ - ŋmakt tua, yennu nba paal baa nba bé yookul, nan palmasl kpanbal, nié, ku sa gaal kpanbal Dafid naan yent k duo, k u yikoo sii gaal linba tuak nan bolmoni paak, la nyi mƆkmƆk nan mƆkmƆk kangbenuk kangbennuk t kuntƆntua nuu nba sa tun linba na.6K maa b malbik, b mal bojak k tulta,K panŋ nan yiiko si be u paak, U sii tie wun nba luon ŋaant K bia tie wun nba tie kpaani nan panŋ yennu nan yalmasl: n 7K tul Dafit yent yabtu nanlafia nba ka gbenu , K panu u pal nan bamɔni nba tuok, mɔtana nan yuo nba k gbenu.Linba K yiiko yennu sa tun k tul nan kpinkpanmuk k tul u niib.8Buolu kul sa la Bannuu leŋé, Etraim tieb man binba kua samali ŋanm ee piak nan jaapal k b paal bia man. 9Tant ŋaak na baawa, ŋaant sa ŋamm k maal nan tank palkae, sinsobk ŋƆko na k ŋamm kpek yƆk. 10Kangbenuk donne b datai wutuo k b lé k b.11Silien tieb nba bé yendopo nan filistin nba n ba bé yenbapo, ne yaat lek, yaat mƆii é k nok Islael tieb, linbane lek, ŋann yennu wutuol l k maak, ii nuu lek tian a u dat b tuuba. 12Niib nba k b lek dat tuba ne ŋaan b k jet u buol, b bia k kpan kangbenuk kunkƆn u buol b biak k kpan kanbennuk kunkƆntua.13Dayenn kuo ée k kangbennuk sa fat Islael teeb yuul nan jol kul, k ŋabl b kati, nan b t fokt nba be bungbionii k b yii (Rosaux)ne kuul Dayenn kua ée. 14Sakob nan kpaka nba ée tie yuula k sokni nba sokint fok tié jol. 15K binba din dia niib na din diab tuntuuno ee k ŋmaktlb muun din bot.16L paak, k yennu k cabinasiim ne la palmasl, k bia kan tin b pakƆi nan kpebii na ninbaƆuk klma b kul tie nunŋ miant donm, nan tondanm k b mƆii kul piak mabiit. 17K man niib ne biit ne di nan muu nba tuu di jagok nan kunkoni na ti di nan muu nba tu di fual, gbeŋl k munyuuk do ŋa.18K tinŋ kul ji suol kangbenuk wuotol k dia k niib kul ji tie nan b bé muu ninŋ na; sua ji k tot n ja. 19B saa jentunpo ŋan b k lat jee k dii k biib ganŋ po ŋan b k lat jéé k dii k biid ganŋ b k lat jéé k dii k biib ganŋpo ŋan b k goto sua kul ŋman u mƆnŋ nii gbanant.20Nan l kul ŋaan b wutuol k maak,k u nuu bia daa guon. 21Manase kpii Elayim buolu, K Eflayim nan Manase k b taan k lek suda buolu.


1Yubuan dan nba sent senbiit kl maab liebne paak. K bia bii lieb binbinŋ. 2K k tie talk mƆnik bielib k klaat buoŋaan. Juunbii b paakuii k tie b ŋuot . K b kpiebii tie b buokƆbt.3Tuuŋaannu daa saa tie nle? tuun biuk saa ŋnii banfuoki kl baa i paak, k faati yudaant, i tin k saan ŋme buole k laa faabua? A saz til a yudaant lee. Siab tasi buaee dansalii sunsuknii. 4Siab binba kpien sikini. ŋaan liya kuul u wuutuol taak an maak kuu nu bia tasi tianne.5Nwuutuol sitie yubƆ nn Assyrien paak; yubƆƆnn nba si paal saamm ne paak. 6ŋ tuunnb buol kangbata paake n tin k fiil k kƆƆn buolu nba tie kanpkata ne, k b mƆkinŋ palbien.7ŋaa u k buu ne. U duuduk bia tie ne. U yaal tie wuunbile n wungben duo l biil. 8K maan u paak: a baat waat din k tie kpanbala kaa. 9U din k saan Hamath nan Arpad u din k saan sa mali nan Damasii?10ŋne k nuu saa tant k baal tinggabana danm duo, sianba kibuona bee bucian nan sanalinan Selusalem ne. 11Maa tun lba samali nan tingbana ŋbia kaan tunm Selusalem nan niibii-i?12Kangbennu nba tasa gbenn u tuona Selusalem sionjual paak, nsaa ŋman sili kannbal tuuba nan paal yudant baa kuumƆk-ne, nan u jaapat nungaotinŋ ne. 13K maan u maat a: n nuu paalue k t'uun. N mƆk paanŋe, suub, k bia mƆk yaan. K maan n suube k bia faat b mƆk yaan. Minne cuon k k-faat teeli, k bia faat b mƆkint. Nne: nan palu, k ŋiak ne.14.N paa ŋnii niigbƆn mƆkt paak nan nuontiƆne, nan b tƆƆki jena kpawaatin n din faat tini kula. Sua dink be k wuokt u nuu sanpapo. Sua bia k be k saa pƆƆpt u muob k buoii wunyiikin.15Piak safiit yet a u cee wuub cuaan ne wa-a? Paajal saa fiit wuokt niilua, nan niilua nba wuol pajal ne wa-a. Kanpinta juuk see kanpita? Lanbaan saa fiit k danm wunba diau - ne wa-a? Nan daƆk saa wuol wuokt daƆk k ne. 16Lipake, k kangbennu, yaabit kangbennu saa bal nan yialu k luu kunkƆn n danm ne paak, k daat b btuuba, k lite nan muuyetu-ne.17Islael yinyiem saa kpant nue, k u ŋant tie muu, muu nba sii k naak kuunkuoni nan jinaa kuul daayenn. 18K bia tasa nak gbanant nan fual ŋnant nan duoïkuul, nan yial biuŋ nba tuu ŋiil niilua ne. 19Tiini ba ten funiŋ b tasa fiit k sua, k waat n kaan k baan libanuu.20L saali-i, binba din cialpaak nan Jacob ŋaak. Jii kan weii wunba paakii k din belb ne, bidindaann jii sii be kangbennu ninŋ nan Islael fuoŋanm. 21L ba tasa ten tie Jacob buotenne. Yendu uiiko daanƆ.22Nlee yuo-e, a niigbƆnŋ; tasi tenan mƆkltaanbiini-e, o Islael buo yenn nba teen-ne tasa jen tuonbiuuk gbenna, u suu yaabin baalmƆnye. 23Tuonbiuk koba gbeen-ne, yuomdanuu, yiikodaannƆ kangbennu, saa ŋanm l kuul duoï ninŋa.24Kangbennu , tinkƆntua kangbennu paakinŋ na, oŋ,iigbƆnŋ, yiim nba kua sion, l daagmaa Assilien nba, u tuu bua nan ninminu u din tuu wuokt u lannbonna paake nan Egyptiens. 25Aba ba din tuu wuokt na. ŋaanmit tie nne, yuo saa baala? Naanŋ saa gbena, k wuutuol ntuun u paak kpuu.26Kangbennu kƆnn daanƆ saa wuokt lanba mininu u paak. Naan wa a din faa Hadian Oleb laangbonŋ paak ne. ŋnee nanwaa din wuokt laanbonna mƆkl paak ne. Ubia saa wuoktuo nnee nan waadin wƆkt Egypt ne. 27L daal ni, k jiikl saa wƆkt u bƆppiƆk paak. - u laaƆmu tuluni. - U kpant tasa wuulu u louƆm.28U saa suomn ajjath paake k puo migno. - k ŋiik u jiikan Micmasch. 29Bgaal caaluunŋ newa k jii dual gueba rama jekl so Gue bia saan k cial.30A yiikin sanpapo, Gallim saapanue. Laïs, a suol a mƆnŋ. YubƆna paak, Anantŋoth. 31Medema siiet k yaat, Guetbin kual tin k cial. 32Daslolk tiet kunkƆnnpo, k kon nan ni sion sapanua jual paak33Goti, yonmdaanɔ, sejenm kaagbennu; pat tiini yiana nan panŋ. Yiana gbenŋ tuu kɔnne, k lin nba fɔk n pat. 34U fukti fual ni tiini tuk nan kut e, k duo k yi liiban na, tiini saa baa panŋ daanɔ tuam.


1Israel tieb tie nan tiik nba k b tu cuau k wun tuk yiinii nae biabi saa nyi l tiik nie. 2Kaagbennu foŋanm manŋe sii tien o panŋ . Foŋanm manŋ n saa te k u mƆk banm nba sii sian (ŋmaan) kaagbennu mƆk palpienn nan kaagbennu mƆsaku.3U sii mƆk palpienn nan kaagbennu mƆsaku u kii goli nunm po kaa, kuo k gbia b b yaa k bu buuti. 4ŋaan u saa bu tali buut fanu k kƆn b paaku tu saa paak k biil nibiit na k b n kpo. 5U saa jii balmƆni nan binbenŋanŋ k bobin u siak'n.6Kinkataa nan pei tan sii lim'n be man palmaasil, naamuul nan bupaar tan saa lakn k dual, naabit nan yanbƆl bit tan sii lakn di k bit tan sii kpaal'b. 7Nei nan naamut tan sii linbn di, k b waas sii lakn dual nan palmaatl, k yanbƆla nan nei tan sii libn ŋman muat nan palmaasil.8Bibonbunn tan saa fit suol waalablk ŋaan k u kan jun'o. 9Bonbiil kuo dan siak tan kii be yennu kasii ŋaak na ni kunkinn na paak, k maan yenni bannu tan sii gbie tinŋ na paak nan mƆki nba tu gbie nan nyu nae.10Daal baate k b tan sii dontƆ k tien'o baakl, k u tan sii tie nyinn k tul buol kul, k digban sii be u naani k baaklua. 11L yuo manŋ i baal kaagbennu saa ŋanm k jii u panŋ nuu k jen nan u niib nba bial yat ba Asiri na Ijipt nan Pathros nan Etiopi nan Elam nan Schinear na Hamaf tiii ni, nan mƆk gbiant nan doi nba k nyun kokn lintl ni.12U saa donn u nyinn falinŋ k wann digbanna, k jen nan u nib Israel tieb nan Juda tieb nba yat k be digbanna tingbonŋ mat kul po na. 13K Efraïm fun funn sas bot, k Juda datai saa la baak, Efraïm ji kii mƆk funfunn nan Juda , k Juda mu ji kan fill nan jat EfraÏm paak.14B saa taan k lek filistin nba-nba be yendo po na, k fat niib nba kal yendo po bona, b saa nyann Edom nan Muab tieb k b be b nuu ni, AmƆnn waas kul saa sak b mƆb. 15Kaagbennu saa te Ejibt mƆkl n kuol k put yiana, k bia donn u nuu, mƆkl paak k pebl wounŋ ton bonciann k kpenbit ŋanlolee saa tenn k sua kul tu saa fit sonm puot.16K sƆnjal saa nyi Assyrie k tul u niib nba tie Islael tieb k tinn lenŋ na, nan daal nba k b din nyii Ejibt na.


1Daal manŋ daal a saa yet a: o yennu n dontil a kiman a wutuol be duo n paak e ŋan a nyik a wutuol ne kibia somin ki man n pal. 2Gotil man, yennue tie n sommitua n sii gbie nan dindanne n kan tin sial jaŋmani kiman yennu, yennue tie n panŋ ki bia te ki n dontilƆ ŋuae fielin.3I saa lun nyun, nan palimann mafuol bunbunni (nyuntona ni). 4Daal manŋ daal, i saa yeta ti dont yennu, kii yii u sann : kii muatil u tuonna niib kul buol, ki tiat u sann, po!5I jiant yennu, kiman u tien bonna nba ŋan bonciann: ki tingbouŋ na kul tie bin bann li bonna! 6Fin nba kua siona yikin palimann woyikini nan istael ŋannƆ yabe be a sunsukini.


1Momaan nae yet Esaai, a muot bija yettu ni a u paak Babilonn. 2Dont flanŋ juol paak, k nuot nan kunkuol saakal k yet kunkonna, k kabt't ni k wanni'b a bin kua kalbaadanm na tanmoï k lekb. 3Mine tien niib nba kin gann'b na yiikuot, k yiin n kunkonkonnan wuutuol, k man b mƆk palpienn nan b saa nyann na.4K b gbat fuut juol na paak, nan nibuul nba tu fuu na, k b gbat fugbenŋel, k man duo na niib kul nba tikii na: k man kangbennu tie u kunkonna siil a b saan k kon. 5B nyi duo nba fuake, lokul po, kangbennu ji'b a bin saan u wutuol ni k biil duo na kul kula po.6I fanbin man, k man kangbennu dal na pel na: u bat nan nyingbenŋ'le nba nyi wun nba mƆk panŋ-kulbuol e. 7L paak nii kul j banŋ, k sua kul pal j k mƆk gbankul. 8K waaciaƆŋ j kuab k b gbannu j jekl; k b nan na puo nba tuu wun mal na, b j goli b lieb nan jaŋmaaciaƆŋ; k b nuuni po tie nan b bot e na.9Gotl, kagbenu dal baat e, dabil dal, wutuol dal nan yenyetciaƆŋ, k tinŋ sa dual yann, k kangbata nan sa buont. 10K maan sanpaapo ŋmabila nan ŋmaalik nan yennu (soleil) j kan mi tul k ŋmaalik kan mi tul u yentu.11N saa ŋmaan tingbonŋ b tuonuu pak, k ni biit nan mun b bit paak; n saa sikin duotin mƆnŋ danm na b japaat n pot, k n sa dat goldanm nan japadanm na tuba. 12N sa t k niib n waab nan kut tan nyinyila na, n sa ŋanm t k b waab nan kut tan nyinyila na, n sa ŋanm t k b waab nan kut tan nyinyila nba k yi (hofiil) na.13L paak n sat k sanpak saa jekl, k tinŋ n danm nan l tinŋ powa, k maan min kangbennu wutuol duo, yenyentciaƆŋ dal. 14L yuo na li sii tie nan pial'ŋ nba tuu tin k bolli tutut ni, kuo bonkobt nba k mƆk kpaltua nae, sua kul sa ŋmat sa ŋmat u buolu buol, kuo k tin kun u digbann ni.15Binba ya kul k b lab b saa ŋmuu'u kpann, k binba k b suolb saa kpo nan jukbanjak. 16B saa mat b waas b nunn ni, k k b ŋei saa but but, k b si bibt b puo k dua nanm.17Gotl, n saa t k Miadnba n bal k kon nanm, b bakaka liklii po, kuo b niaƆŋ bia ka kut tanna po. 18B saa ji talbanna k nyiann nasinm, k b bia k mƆk ninbaatinuu nan b maalu kul: b ninbinn kan tin b waas ninbaƆk.19K Babionn fan k cie digban liaakul, k saldien nba dial k faa palbia, ŋaan yennu saa bil nan waa din biil suodonm nan Gomuol na e. 20Niib j kan kua duo manŋ ni, niib j kan mi puat duo manŋni, Alaab nba kan mi caan lanbont, k bonkob.21Fual'n bonkobit saa ji lenŋ k kpant b din dual buol, fiit saa bge b ŋei manŋ, balŋmaant saa ji k kpant b din dua buaa k wajaii si lin yuuk k mƆb't. 22Kinkonmi si lin yuuk k yikin kpanbala ŋei, k muaboi ji si be b naan ŋei manŋ ni. K man yuo na balaa, k daal j kan mi k pukin.


1K l maa kaagbennu siimɔk niibatiinu Jacob paak , u bia lukt Isrël , k bilb b duo ni ; k saam saa lak kii b nam , b sii b Jacob ŋaak ni . 2Niib saa ŋiib k saa nam b ŋeini , k Israël tieb saa gaal kaagbennu yaa duo na , nan tuotun bijaabi nan tuotun poii na ; daaba na , b sii mɔk paani b daataii paak .3Yuo nba kaagbennu saa tulaa fuo ; a bankit nan kunkon puepo , nan a daabiss nba k b tienna pulpo ; 4A saa ŋin ŋaŋ na k tul Babylone kpaanbal , k yaa : Eh be ! tyran kaa ! maabl gbenna .5Kaagbennu kɔn tondam laanba , nan panŋ dam paalu . 6Wu nba u kunkon niŋ kuu buo nub k kin nyiikt , wu nba u wutuol niŋ kuu bo mabi niib k web b k tien sial .7Tiŋ na paak niib paala maŋ nan baa laa fuo nan yenduam ; k jii ŋin palmann yani . 8Cypres nba mɔŋ nan cednes du Liban paala maŋ a baak po : Faa baa sua jii k kɔna tim . 9Kpentiŋ yaab b kpentiŋ k guu b gaala a baalu yuo ; b fiit a buol b nba baa tiŋ na kul po , nfit k fiin b ŋei tiŋ na niŋ kpanbara buol .10B kul gal maan k yena : a muu kaa paŋ nan tim ne , a mu tie nan tim nae ! 11A ŋante baal kpietiŋ nan a natuna mɔnni a buol gbie nan bonfutaa , k bonfutaa kaan k linta .12Gotl a nyii paapo k baa , naŋmajaat , saan ŋanfalbik ! a kɔn nan tiŋ fin nba tie duo kul nyaanu daanɔ ! 13A bo yie a paa niŋ : N saa do paapo k nyiinn n ŋaak yennu ŋmaabilaa buol ; n saa kaal motaɔk jual paak , gaŋ po . 14N saa do saapak gbent niŋ kii tien nan yennu na .15ŋaa a daa kak yian kpietiŋ , kɔk tiŋ po . 16B nba laa kpaa b nibina a paak , k goniyaa suonna : Funkaa bo t duo niŋ na , ki biil yentii . 17K daan bɔktl duo k tie fual , kii biil duo pienu k daan k nyiikit u dansaali ?18Tiŋ na kpanbal kul jiina iii sua kul jii nan yudant , sua kul u kaakun . 19ŋan fin ŋanni a daan fɔkt nan a kɔk , nan bonniba b k luo u maa na , na juk banjiak nba tuu kpi nua b luu na , k b kpaba nann ki lu tana buo tuk ni k ŋma l paak . 20A k b nan kɔku , k l maa a bil a duo k kpii a niib : b jik k piak todam buolu po .21K maabin waat , b baa nba bit paak ! k b daa fit k saa gaal tiŋ , k gbient tiŋ na nan daatat ! 22N saa fil b paak , kaagbennu mat n saa bil babylone na u niib , u yaabona na b bolu kul , kaagbennu-e mat . 23N saa borik l duo , n saa jii ŋannue ki pial kaagbennu-e pak .24Kaagbennu kunkɔkɔna saa kua pol k mat : maa jii ŋanjakl nba bat , l maa kinluo saa baal gbienu . 25N saa bel Assyrien nba n duo , k bia bel n jua paak k b yokii saa nyii , b jikaa n jikt26Gotl suolu nba suol tiŋ na paak , nuu tant duo paak kul . 27Kaagbennu-e gaal suol nba b tul na-e ? kuu nuu tantaa a wu tunn nanii ?28Achaz kuu binne , k l maa pak : 29A daa kpamm philista tieb duo ni k l maa paatuu nba daan faa na kɔnna , waaɔk niŋ-e nyii waatɔŋ ; kuu luan niŋ nyii waayutuk . 30K taali saa din , faaladam sii b ŋanu ; ŋaan n saa tun kon i paak ki sua kan tenn k fuo .31Ii dunn kii mɔ sommil po . I kul yamii put . K l maa tangbinuŋ nyii gaŋ po ki baat k tie na kunkɔkona nba biniŋ sua k ŋmaa na . 32Niib na tami nba a saa jiim be ? kaagbennu maa sion , a u buolu nba b yubonn ni laa binbebuol .

1Maan na jiin moab niib poe Lidaal nyiuok ki Ar Moab nan kir moab digbana biir . 2Kib duo jianta diukninŋ nan Dibon, nan sianinba tie kunkanapaak, a bin buui maab tieb kul be fabininiŋe, Nebo nan Medeba bikul yuula tie yuupani, bikula kuol bi tianiye.3SƆniniŋ: niib yiir bƆtuat; ŋnening nan niib tintanbual, bikul mua nan nunsiit. 4Hesbon nan Eleale niib yikin nan paalu ki Jahat tieb gbia bi wiyikini; nan maab kunkƆkƆgbenŋa maŋ fabin, ki jaaŋmami suol bi malimi.5N paal fabin maab tieb paak; niib na chiar saan tsaa doniŋ; nan Eglaf-Selesiya; kimaan bi tien ŋaan mua-e ki do lusit kunkƆnn ki yikin paal biir wuyikini Salonayin sƆnuu paak. 6Kimaan nimrim bunu fuara; ki muat kul kuor ki sial ka leŋ ki tiebor miel. 7Lipaak niib na jii bi faarinba tenn kul, ki luan bin chiar paak.8Ki maan bi gbio bi wiyikini moab do kpal paak; ki binba be Elaim gbia bi fabini; bi fabini bia baat Beer-Elim. 9Ki sƆn te k Dimon duo ninŋ Mokaa wƆn n saa tun yubƆn liele Dimon yanbuar saa baal ki maab tiebinba teen doniŋ na.


1I jii pebit k tun k bintul duo yudaanɔ a tunm k bin nyi sela, k tɔkn paapieounŋ ni, k saa baal siɔn bipuo jual. 2Yuo k aulɔn tan sii gaal moab bonpoi tan sii tie nan nuanŋ nba ninmɔnn baalɔ ku yuuk, k bia tie nan nuanŋ nba k b tuu jienɔ tiauk ni na e.3Ii tien kpaani, kii piak balmɔni, k jii a maatu k dɔkn t paak k lii tie nan nyiaɔk na. Dɔknt bin nba k b waab na paak, k daa kuat wun nba hin. 4Ŋaant k moab kunsɔntinna n kal atinŋ ni fatilt binba luon bin biilit ne nui nil k maan nukisuk nan biilu ne saa gbenna, k binba biil duo manŋ saa yaat.5Daafiid yaabuona ni yeno tan sii tie kpanbal, k saa dia niib nan binben ŋanŋ nan lonm u sii kakii ŋanm tienu paak, k saa te k balmɔni piak.6Suuda tieb a, t gbat moab tieb nba wɔnt b mɔnŋ bianŋinba wa, t mii nan bi mɔk galuk nan palbifaant, ŋaan b galuk ne tie galyanne. 7L paak moab tieb saa bui, kmaan biak nba k b saa di ne paak b kul saa mɔ, yao nba k b tiat jeŋant nba k b tuu di, Kil Heles duo ni ne b dindann kul saa kpo.8Kpaant nba kpia Esbɔn, nan damunŋ tiini nba be sibma, k jii saa baal saesel, k duo kunkuok ne biila yii ni din lalme k saa puot mɔkl.9Mɔta ne n mɔ sibna damunŋ tiini paak, nan ma mɔ saesel paak bian ŋinba nee; n ninnyuut lɔee, kmaan esbɔnn nan Eliel doi paak, jiet kaa k saa maan b pala. 10Pal maasl nan kpunkpɔn muk bot doi nii waa; suak hoot kuo k yiin yanŋ kpaant ne ni. Sua ji k mat daan tiluana lenŋ, a wun tien daami, n sen palmann hooti ne waa.11N kulie nan pal bienn, Moab tinŋ ne paak, k duun nan pal bienn Kiil Ales duo paak. 12Moab tieb bakint b mɔnŋe k do b kunkona paak puokpeli ni, nan b jiantu diit ni k mei, ŋaan li kan somnibi.13Momaan nba k kaagbennu tul sinsinn k jiin Moab poe ne. 14Mɔtaana kaagbennu pak yet a: bina ŋanta nba baat, bina sii tie nan dobii tieb bina na e niib sii salkt Moab yudant e. nan baa yab bianŋ n,ba, bin nba tan saa tenn, sii tie waanninna e b saa.


1Yennu paak ki jin damaspo, gotil Damas ji kan mi tienduo, u siitun tie langbente. 2Daloel duoi dua yane, li tie bonkkobit dindibuol ki bi dua ki sua ki jientibe (bieli). 3Ki Damas sa kƆŋ u yet, islael tiŋ sii kaa wunban saa kƆn li paak. Ki sili tieb nba bian na si be fei ni nan aslael tieb na; min yennu paak na.4Ki daal manŋ i baal, Jakob yudante na jaa gbenne ki u gbonnant kpan na n suul. 5Li si tie nan dijontuo nba tuu jan dii, ki u nuu poti di piata (nan baa) ki woli di refaim baƆk niŋ biaŋnee.6Nan baa tuu nik tilontik ki luana ŋanlee nna n tenn ki juan tiŋ na yiini paapo nan tƆŋiniŋ biaŋ nba nee min islael tieb yennue yet na. 7Daal manŋ i baal, niib ŋmant bi naamii daanƆ yennu paak Ki luon sommil ki tunn bi nunii islael tieb yennu paak.8Maluŋ binbintaa nba ki bi maa nan bi nii na ji kan gaan bi mƆnŋ bi paaki kuo ki tien yada nan bi ciceli Asela ninnƆŋ, nan manluŋ binbinta nba kibi jokit bonnunubit li paak na. 9Daal mab daal doi nba mƆk panni na tan sa biat yennu ku tie langbant nan yuo nba ki bi din paak islael tieb na.10Kiman slael tieb; tamm I manfuol yennupo nan i tampiuk nba baak i paak na po wa, ŋan jiantil yenbis nba tie digbangana yab na. 11ŋan li kan sommi ni, Daamii nan tonnu nba kaa tebuk kua jii be nani.12Doi nba paal be wutuol niŋe, ki fufut nan mƆkigbeŋil nyun nba tu liat liel na. 13Nan nyunpona nba saa yian na nib na saa nne ŋan ki yennu yaki nam, ki bi ŋmat nan sajapelin nba tu ijiitambbinina 14Wunba kul fial ti tiŋ faat u juontu tan sii tie nnae: daajouk, bi baat nan jaŋmaanie ŋanki li tan sii yentil sanyiƆk na ki bi ji kaa.


1Tinŋ, lié k gbiet mƆƆ, l tiéopi kpénii liik po! 2Fin in ba tuun tuomi nba mƆkl paak, isaa man, tuami nba ba kaki k tuok dugbanne nba mƆk panŋ nan yiko na, k tuok budu nba k sua k fitu a wa béwa, dougbann nba m, k panŋ, k bia fit l ku, k ŋanm - é k kpenii bƆkt bƆkt b duo na.3Yi kul, dulnya ŋaak tiéb, tingbonŋ na paak tiéb, gotlman bon panŋ nba bé jual paak na, ii gbiin man naatunn nba mƆ!4K maan inn-é k kangbennu paak tulin tuntonŋ yinyioŋ, nan malin nolko té k nbé n binné buol ŋaan goli suuoo na, bon jaan sak sak yuo. 5ŋaan k sua k bon jaan yuo daa k baal, yuo nba k tiini puuk na tu kpant luan mƆno na-é, k b tu cua k gbatgbat yiini.6B tan sa ji b gbanant nba k cab jual ni nuani nba di nant -é nan bonkobt ni nuani nba di nant - é nanbonkobt nba bé paanu ni, nuani nba di nant na si di nikkpiena na-é tunton yuo, k bonkobt nba munbé paanu ni na di waat yuo. 7Yuo na, kangbennu yennu sa gaal piini nba buolu nba mƆk panŋ nan yiko na buoli ni, buolu, nba k sua k ftua labéwa, duo nba mƆk panŋ bont kul paak k mƆk a bƆktua na; b saa baal nann sianba ka kangbennu yennu sann bé-é, sion jual paak.


1Ejipt tieb labaal kaagbennu kua sanpagbon nba kaati ni, k saa Ejipt; k Ejipt tingbaanna jekl u nunŋ ni, k Ejipt tieb yaam put. 2N saa te k Ejipt nua n kon nan Ejipt nua, k ninja n kon nan u ninja, k yuak n kon nan u yuak, k digbaan n kon nan digbaan, k baa tieb n kon nan baatielieb.3K Ejipt tieb foŋaam n bot b siig ni, k buɔ u vegli; b saa puan tingbanna nan paaluuk damm, nan bemba puont nan kpiem nan binbaa piak lemba boat wɔnn. 4N saa tien Ejipt tondaanɔ nuii ni; baat tonŋ nba mɔk paanŋ b paag; nan yudan n nba yeet bianu nba.5Mɔkl n nyun saa fual k mɔk gbenŋa n kuol k puut yianna. 6K gbe nnii n kuol, Ejipt mɔ biit saa maal k bia kuol, k mɔkl n muat n suul b puuk.7L sii tie paanui mɔkl (nan mɔk gbiani kuul. Linba kuul k b buul mɔkl gbianu saa kuol k kpant tanwuntuk k juak. 8Jansuola sii faabin, k bemba kuul lunn janpieni sii buut. K suol yaalutuk benba pɔnt janbaa janbaani mɔkl ni.9Binba dia kaati k luuk cincen pienna na saa ŋmaat. 10Binba mɔk tuonna duo ni b naalmi sii be ninbaɔk ni.11Tsoan tieb tie jatite, Falaon clkl tieb tie ninfaam danm. I saa paak Falaon be: n tie yan fuoaan bik, boat kpela bikii? A 12yanfuodaam be le? T bin la dogtu k tuula, k tin baan kagbenu t kontua nba tien lenba Ejipt paag.13Tsoan tieb tie jatite, k Noph tieb tie faɔg daam, baa tieb din buon Ejipt tieb. 14Kagbenu b sikin b siigni balmɔni fuoŋaam, k bin fiit k lebt Ejipt tieb b tuon na ni nan dagbolɔ nba tuu gbuo k tan siin. 15K Ejipt si be kpinŋ k kanfite k tien yuul juol yan tie lenba; nan kaatk nan mɔklin tigbenŋl na.16L daan a ni Ejipt si tie nan puob nee: u si jékl k bia ŋmaan k duukin kagbenu t kontua paanŋ po li tie kuu donn nuu u po. 17K Juda duo si tie nan bonn nba meii k tuul Ejipt: yoo ku saa gbaat kaagbennu t konta labaal, jaŋmaani saa suolɔ.18L yuo ni Ejipt digbaana ŋanmu si piaak kana maam, k pool kagbenu nan digban yeen tan si tie digban bing.19L yuo ni b saa maa kagbenu binbindl Ejipt duo sinsukini k biil kagbenu minnɔŋ kpaal paag. 20L si tie kagbenu t kontua bamm nan gasiat Ejipt duo ni; b saa yikin kagbenu paag duukin tondaam paag k kpaan faabu daan na guul tua wun faatib.21Kagbenu saa te Ejipt tieb n bannɔ, k Ejipt tieb n baan kagbenu l daal k yiit saali, k tuulɔ piini, k puonɔ puoni k bia tien. 22L yuo kagbenu saa buo Ejipt tieb k bia teeb, b saa lebt b mɔnŋ k weii kagbenu wun gaalb k teeb b.23L yuo b saa la sɔnnu k l nyii Ejipt k saa Asili: k Asili tieb si saa Ejipt k Ejipt tieb saa Asili, k Ejipt nan Asili tieb si tuun kagbenu tuon.24L yuo ni, Islael si tie bentaa paag k puukin Ejipt nan Asili po, k doi mɔnŋ n la yetŋanm. 25K kagenu saa yet yetŋanm k yeet a: yetŋanm ibe Ejipt n buolu paag, k Asili n nuu tuonn tieb, nan Islael n Faadila.


1Biinba taaltn; sargon tuntu; Asiili bat baal kilek sdod ki faat liduo. 2Li yoona kaagbennu paak nan Esaii, Amo bija, kimatua, saant ki loot bƆtuok a Siakininŋ, ki bia piit a taa chaat a taaniŋ, kutien nne, ki jii sƆm yaan nan taabin.3Ki kaagbennu yet a: li tie nnee n tuotunua Esaai sƆm taabin nan yaann bine ŋaantaa sunsukniŋ, li sii tie nyinn nan waanu kitul Ejypte nan Etiopi. 4Li tie n na, Asiili baat saa kun nan Ejypte Etiopi nan nikplaanba ku kƆn ki nyanib na; taabin nan gbaananbin nan buanpintaa, ki li tie fei ki lul Ejipt.5Lipaak ti sibe jaaŋmami nan ŋmailninŋ ki jiin Etiopi nba kiti tien dundur u ninŋ nan Ejipte nba kit faa jaapaal u paak na. 6Li yualninŋ niib tan saa yet dasial a: gotl taa tuu duu binba paak batiem binba tilu maliya bisaafatite, kifaatit assiiri baat nuninŋ ti sa tienninle kitan faati.


1MƆmaan nba na jiin mƆkl nan tinkuonŋ poe, nan yensukankan ni tanjapelnn nba tuu pial tinkuonŋ nnae k piak saa nyi ynputuk tinŋ ni kbaal. 2K yilintu manŋ ni k n la k bonbiil tun, k tie fiktu nan biilu, Elam kunkƆna, lakn man, Medi kukƆnna duat k lint doi na k u saa gual fala nba baal na wa.3Maa la linba nan gbat linba yilint manŋ ni kuani jaŋmaanie, k tulin gbanatont, l tonu tie nan puo nba tu yaa wun mal k l to n'o nae. 4N yan ŋmate, k n numpo fuun, k janŋaani jek n gbanu. Nsunman k daajuok baala, ŋaan n k laat sial k pukn jaŋmaanciaƆnŋ po.5K n la k jaam tien siila, k b tat kuntae, a saanm n kal l paak b die, k nyu. L yuo na k mƆmaan baal a, kunkƆnkƆna saakab, ŋanmit i naagbankƆnŋa.6K kaagbennu pakn a, saant k senn tamƆguulƆ, k pakƆ k wun tu wann waa laat linba. 7Lii tie k u la jab jak taanii paak banle - le, k siab jak bonii nan laagumii nba, wun ŋanm k got fanu.8K u sa yikn u paak nan yanbƆl na, k yet a, n yonmdaanƆ, n sie nna k guue yennu nan nyiaƆg. 9MƆtana gotl, jabe jak taanii banle-lie k baat na k tanmƆguulƆ na bia ŋanm gaal maan k yet a: u baawa, babilƆnn baawa.10O, niib Israel tieb b buoli na dii nae! ŋaan mƆtana k n muantl balŋani; nba k n gbat kaagbennu i yabnt yennu buol na.11MƆmaan na jiin Duma poe. Sua be seir k yin a: TamƆguulƆ nyiaƆk na saa wei nle yentu? TamƆguulƆ nyiaƆk na na saa wei nle nan yentu? 12K tamƆguulƆ na jiin a: sanyiaƆk yentle, ŋaan nyiaƆk bia saa bƆnna fii luon fan ŋanm boi.13MƆmaan na jiin Arabi poe, yinm Edann tieb nba caant i lanbont Arabi tinkoklk ni na. 14Tuln binba k nyun nyuklu mƆkb na nyun yinm niib nba be Tenma tinŋ ni na, tuln kunsƆntina na jiet man. 15K maan niib a b n nyi tiin kukƆnjukii nba yaalin kpib na nie, k bia nyi talbana nba tien siil a lintƆ, nan tƆb ninbƆnŋ ni.16Nnae k n yonmdaanƆ pakin a, binyennkua nie kedar buolu kul yiikuo tan saa gbenn. 17Talbanfaala nba tie pal danm k be kedar na, ŋaan b waanmn nie tan saa tenn, k maan kaagbennu Israel tieb yennu maat.


1MƆnan na jin yilintu ne poe: bee tuun na, a niib ne kul duojak diit paaki? 2Duo na kul be fuuk nei, k gbie nan nyƆkl, k be kpunkpƆnmk ni! juk banjaiak kan kun nan a kpiemi, b kan kpo tƆbni.3A kpanbalaa kul lakin tina, b datayi suolb dansaka; duo niib kul kpant danba ŋaan k b kul tink fƆkt. 4Paake te k n yet a: lekin i ninbina nyikin man k man bui fanu wa; daa gbaa nan yin kolinmin salaan k manƆ.5K maan l tie kpik puluk daale, yotu nan ŋmatil, k kaagbenu nba tie kƆntua nan yomdan tun yilintu book nani. B bit juama waa, k jaŋmaami wuyikini yikin jual po. 6Elam bal tuokƆ; tƆb tolit, kƆnkƆnna nba jak taani, ji som kiil lia naagbankƆnyila. 7A baat nba ne g KƆkƆnna nba ne gbie nan tƆb tolite, k kƆnkƆnna nba ŋan ne gbie nan tƆb tolite, k kƆonkƆnna nba jak taani na tie siil a tanmoii na ni.8Suuda panŋ ne kula tien yanna, k l daal a ŋmant a nunŋ jotitiat nba be fual ŋaakin na po. 9L got juonjot nba kaan lint d Daafiid duo nae, k kƆl nyunm nba nyi mƆkil ni k baat na.10L kan Selusalem yeliye, k bitbit, a yin jii k ŋann juonm juojot nba kaanlint. 11L tuu bil buouko juama ŋanle na sunsuukni, a mƆk kpel na nynmituo kii baal lan dual. ŋaan yi k goli wunba te k l bona ne kula tun ŋaan yi k goli wunba te k l bona ne kula tun na pa, yi ki nyuan wunba daan liit k tien siil l po kl fƆk.12Yomdaan, kaagbennu nba tie kƆntua, beeli dinn daal nan yii mƆ kii tuan palbia, k kuol yuupaani k bia li buot. 13K lin yen tie kpunkpƆnnmut nan pamanne! b kƆlii neie pki pei, b ŋman nante k niib nyu damnunŋ: t di k nyu man, k maan wonnt saa kpo waa. 14Kaagbennu nba tie kƆntuae fiit k wannin: aai, l yubƆnn kan mik la sukilu nan yin daa kponni, yomdaanƆ, kaagbennu nba tie kƆntua nba yetena.15Nnae k yomdaan, kaagbennu nba tie kƆntua yet a: saant bandaklo na buol ni, i saa k la Schebna,kpanbal ŋaag tuontunna saakua; 16Bee tien a yal ne buol na, k a mƆk ŋmee n naa, a gbiil kaƆk n naa? U gbiil u fƆg paapo, u lukl u binbebuol tann nie!17Igoli, kaagbennu saa lua nan panŋe wa; u saa kunkunae nan tankuokl na, 18U saa bilintae, k bilinta nan baalƆnŋ na, tinŋ nba yalin nii, l penŋe ka saa kpo, l penŋe k a tƆb tolit nba o fin, a janbaa ni tuann daanƆ. 19N saa yaana a yial na ni waa, kaagbennu saa fiina a yiial mann ni.20L daal mony ni, n saa yiin n tuontunƆ Eliakinm, Hilkiisaa. 21N saa lannƆ a gaal luko, k bobinƆ a gbann k ji nuab a panŋ na k kubin u nuini; u sii tie binba kua Selusalem ni bibae nan suudaa ŋaak ni yab baa. 22N saa balin u bƆpiok paake Daafiid ŋaak gann pielnu yu tu ki luot, sua kanfit luon; u biukii luon, sua kanfit luot.23N saa kpau nan kpaak nae sianinnba panŋ, k u tan sii tie u baa ŋaak yudant kok. 24U tan si tie nan jaatalik nea u baa ŋaak yudant po k b lakint bonsial kul u paak, bona nba k b jƆbi k tuun malunŋ ni, ŋmani nan bobo.25L daale, k kaagbennu nba tiekƆntua yet a: b saa yabl k paak nba daan kpa a sianninba mƆk panŋ na waa, u tan saa bake k jauan a paak na kul n bill, k maan kagbennue pak.


1Mɔmaan na jiin til duo poe k be mɔgbenŋ l paak, ŋarinT ni na. I duo til biila. L ŋei nan sianinba k ŋalint sie na tie langbente. 2Ii fabin nan, yinm sidonn kpinkpenta labual na nyii kittim-tieb buol e. 3Nil nuynn ciaƆnŋ ni e k dii na nyi jial k b jaan mƆkl ma ni baat nan nyuat e k l tien niib na daak. Sidonn duo, a dii fei wa. MƆkgbenŋl nan mƆkjaann na sunsunt yenta wa, k piak a. N k ban mal waas. N k ban wubl bonjai koo bonpoi.4Sidonn duo, a dii fei wa. MƆkgbenŋl nan mƆkjaann na sunsunt yenta wa, k piak a. N k ban mal waas. N k ban wubl bonjai koo bonpoi. 5Yuo nba k Egypt-tieb saa gbat maan na, b gbanu saa jek bii gbat tiil baak po.6I gaal kii saa Taalsi; i gbiant man, yinm mƆkciaƆŋ-tieb. 7I palmann duo buol e na? U din nyii yaa yuo nie wa ka u taa saan nanua k u be siannba fƆk.8ŋmee lol k te k linba na baal taya paak, digbanjaann nba k l kpikpenta ti nijaana; k du ln ya niib kul mantik tienne baakl na. 9Kangbennuk yabinte lol linba na, a buon b palbifaant, k din n b jab na k baakit na fei.10Ilin a yab ni a duo ni, l tie nan mƆkl na e : Taalsi bonpuok! mabl ji ka. 11Kangbennuk tant u nuu mƆkl paak a u te k digbane na jekl. 12U yet a : ji daa kua palmann ni, bonpobik k baakl ka. Sidonn bipuobik; k fiit kii gaal kittim duo lenŋ liƆnŋ fuon kii be a paab.13Chalde-tieb na, b din k tie niib nba k yennu lukt i tinŋ kuenŋ tieb; wunba k asili nlua senn digbanjaann b maa juanna, k bet tyl bat nba naakuut, k te k l ba-ba. 14Li cakin na Taalsi ŋalint, k l ma i digban jaann na biila.15L yuo na, b saa tanm Til po bina pinlolee, kpanbal nanfuol nba wei binba, piinlolee sunsuukin l sii tie nan Til nae mun biak nan baa yiin puocunconn yani bianŋinba na. 16Jiin a biaƆk k lin duo na ni; boncun connba k b tunm u po, i faa fanu kii ŋanmi kii yiin a jani k b fit tial a po.17Binba piinlalee sunsuuk ni, kangbennuk saa gƆn Til k u saa ŋmat jen u paaƆk nba k ŋan na ni k u saa com tinŋ na paak digbana kul ni. 18ŋaan nyuat nba ku la nan u liklii nba tie tuonbiit liklii na sii tie kangbennuk yal e. L kan bil koo k bƆl k l ma b saa jii u nyuat manŋ k daa jiet koo tiaŋant k tul binba be kangbennuk tuann.


1Kaagbennuk saa biil duo k lin dual tinpaanu, u saa kut ŋmatƆ k yat niib na kul. 2L mantieb nanb niib, nan canbaabanan b daaba, l bonkuata n binba daa, l cannaanba nan b tuuntunbit, l kpent tieb nan binba gaan, l mƆtaa na b pandiilaa b kul saa di falaa.3Kaagbennuk pak nan duo na saa dual yanne, k tien langbent, k l set saa tuma. 4Duo na panŋ gbenn, k u be kpinkpinn ni, k niib nba kua leŋ bak - bak, k mƆk panŋ. 5Duo manŋ niib i bo te k u biil; k maan b bo k cƆlin yennu sennii, k yet u maan b bo k yennu mololaa nba kaagbennu na.6L paak te k yennu maton saa biil duo na, k niib nba kuoleŋ na sua kul n la u biit tubdatu, l paak k te k duo manŋ niib saa di muu, k ta tenn niib waamin na. 7Daan tinii kuule, k mƆk mƆnnii; k binba kul tuu mƆk palmann ji mƆk fabin.8Ginganaa mƆnii nba tu mƆk l set jaam dinu gbenn, kbiat faanu gbenn. 9Sua ji ki waa siak k bia nyudaan; binba tu nyu dapaalim k l tonŋ b paak.10K duo nabanaa kul ŋmat k biil, k ŋeii ta moii kul luu-luu, k sua kan fit kualninŋ. 11K palmann nan manu nba tu be ji bot duu manŋ ni, kwuyiknii yikin sƆniini, daan nba gbenn na paak.12Duo na ji bial tie langbent, k l tanmoii kul bit- bit. 13Duo nani banmƆn sial kan tenn leŋ, nan baa tu nik (oliit tiik) k luanna k tent, nan ba bia tu jaan jiit k gbenn k l ten yenn-yenn nae.14Binba saa tenn na saa yin palmann yanii k dont kaagnennuk yennu sann; kii yikin palmann wuyiknii yenbaapo: 15B sii dont kaagbennu yennu sann yendopo, k binba kpia nan mƆkgbenŋ l kpini sapak dont islael yennu, kaagbenuu sann.16Tingbonŋ kul pot saa gbat k b yiina: dontl tie wunba took na yala! ŋan min saa yeta : yuubonn be n paak! nbotaa! nbot a! Fat tieb na saa fatit, b babin fatu k gbennu.17Yim niib nba ku a duo na ni falaa dinu, nan buotit, nzn bzlt bzbin be ii paak! 18Wunba tin nyil falaa ni saa baa buotuk ninŋ e, k wunba nyil buotuk ni saa kua baluk ninŋ e; k maan sanpaak luota, k tinŋ fiaaki nikaa.19Tinŋ bƆkta, tinŋ buta, tinŋ tinŋte. 20Tinŋ tinŋte nan dagbolƆ na, u lanŋte nan wunŋ nba tu lonŋ lanbonŋ na; ubiit kpiikƆ, u baa, k ji kan fiil.21L yoo kaagbennuk yennu saa dat sanpapo kunkƆnna, nan tingbonŋ na ni kpanbalaa tubak biib. 22B saa taanluu dansalk ninŋ e, k luu diit nba k waluu be na ni, k lin tien daaŋanŋaawaak bin dat b tubaa. 23ŋaalk saa di feii, k yendu n fiaak, k maan kaagbennu yennue sii tie kpanbal, k kal selusalem duo ni, nan siion kunkonn paak, k dia duo manŋ, k niib tuuann dam saa la u yent saakal na.


1O kaagbenu! A tie yendue; ŋsii puu kaa-e; k duont a soon. K maan a tie baklii nƆn buonna sian yuo nan dinnz, faat taak lba kuul tie caaltun buonae. 2Kmaan a tin k duo kpant tanangbƆnŋ k dingbanŋan kpant taankp kl, paalb, l dingbaan k ban maa. 3Lipaake niigbƆnŋ nba mƆk yiikou duot aa saan. Dingbaŋngbaan - gbenŋa nba mƆk yiiko tiina djaŋmami.4Finne din tie taali kƆntua - Kbia tie faala daanm nan ninbadanm kƆntua k bia kƆnnan wuonŋ paaluuk. K bai wduakit nungbial, k bia tie nan wuonpaaluk nba tu daa diikpinne. 5Nan yennu nba faa tinkuoŋ- ne. Fiinne pƆƆbint fut dam muoii, nan sanpagbuon nba tuu dƆkinŋ waluu ne.6Sion jualpaak, duunin kuul yuomdanƆ tie jiet nba mƆk kpaan, nant, k bie muan daam nba maan lipaak, jiet nba tie jenkpaaml na daam nba ŋaan, daakpelnbu yiee. 7U pat cincenn nba duakniigbƆnŋ lijual paak; cince nba duak duo muunŋ. 8U kƆnŋ kpaak kuuŋ libiina nan libiina , fiat nunmi kuul nin sit nyuomdaan kangbennu ŋuae ŋniit u duo feiininŋ, kangbennu -e maat.9Lidaalne b saa paak a; ŋua-e tie tin yendu; tin duuŋ u paak, ŋuae k mƆk dindaan. ŋtuot libe nan kangbennu -e; tii kpanm nan palmanm, kii waa siak ŋuae suomm tim. 10K maan kangbennu paanu nuu l jual paake; l buol b nunn moab bitae-e k b baat nan muat nba k tuu nunn biƆn ninŋ, l kpant luliim-ne.11L kpenu sunsukuni kuu tant u nii, man ŋunduklua nba tuu duk ŋunm-ne ŋaan kangbennu tu siikinŋ u japaata. K bia baanŋ u nii. 12U tu tuute k yiiaa diipkinn tinŋ-ni, k tin k linbut-but tinŋ-ni, k kpant tanbinii.


1Daar baate, ki niib tan saa yin yaanŋ suuala tinŋ ninŋ: a ti doona muak paanŋ yennu tiƆŋo guu mulaii nan anpal juonne. 2Lootl nan li taammoi. KiŋAaan nimuanin kua.3Binba sie aninŋ faanu, a tuu turib yenduame, yenduame, kilma bi jii bi muanŋ ki chaabaa. 4Yin jii imuanŋ ki chaab kaagbennu yuokul, kimaan kaagbennu - e tie taanpigbƆŋ ki tun kibe.5U sikin binba tuu tooa kunkƆnna paake; ki bit digbanŋanna, u bit likul kibil linŋniŋe ki luu likul taanglounŋninŋ. 6Kibisuone lipaak taali suonm lipaak -e nun paaladaam.7Ninomua suanna yiene, fininba tie ninmonua a ŋaami nimontuuk sonniye. 8N ne kiti gua; ho kaagbennu, buute sonininŋ, tinalioŋ faabin yuonba kuu gbaat a saan, nun u tiatapo. 9N naling boi a po nyiƆk; ki n malin kpaana n ninŋ, kilma, yuonba ka buut baal tinŋ paak, niib kul tuu bann binbenŋanŋe.10L sua ki nilaa paak biit danua, u ki mii binbeŋ bi tu jii limƆŋ ki chaab nan bonbile digbanŋ, u jii kan laa yennu yaabint.11Kaagbennu; a nuu mƆk paanŋ; bikilatua bi saala faa mƆk loom nan a niib binŋ ŋaat biyaan; ki nuu n di adatai. 12Kaagbennu; fii ne tient yenduam; kilma linbakul kitituutien, fiine tuu tien kitulit.13Kaagbennu; ti yennu; chanbasiab daan tu mƆk nuu tipaak-e, ŋaan a ku kua paake kili yia saam. 14Binba kpo na jii kan fiit; biyinyunt kan fiil, kimaan a daal bitubaawa kibiirib.15Tient ki niib n puat; ho kaagbennu, tient ki niib ne n pual; a yuudaant kinyet digbanna na kpaakul.16Kaagbennu, bikpaana, yuonba ki daan be mablninŋ, kib jaant ki miala, yuo nba ka daal bi tuu ba ne. 17Nan puo nba tuu mƆk puol ne; yuo nba ku yua wun maal, u tuu ŋaaribe ŋaan yinkin limundin tie tin-ne, ki ti fƆkt nan a nunŋ ho kaagbennu.18Ki ti gaal; ti gbaanan ye kitu, ŋaan, ti biaki maal, li tie Wonŋo, duo ne ki la fatu ki bikimal duo maŋ maŋ niib.19Kpiem n fiil, kum nba n fiil yin fiil man ki kpaam nan pal maann, tanglouŋninŋ niib, kima amatintie maliminba fuo-e, ki linŋ saa tuul daal meiyuu.20N niil ikun i ŋeininŋ man ki saa kua; ŋaan loon gana, a bƆr a mƆŋ waan, kaaka nan yoo nb k u wuutuor tan saa maak. 21Kina, yennu nyi u binbe buol; ki baal a wun maabin tinŋ ne paak biit daam tinŋ ne paak biit daam tinŋ saa t binla niibinba kib kpii ne sƆn u kan bƆr ba kpii binba-ne.


1L daal kangbennu ji wu juk banjiak nba mƆk panŋ k bia wakina k cua waagbenŋl nba k b yiu levitan, k u tié ŋmalunŋo, k bé mƆkl ninŋ na k kpiiu. 2L daal manŋ, ii yiin man yenmanik jiin u kpaabpo. 3Min kangbennu, n tié guultua-né, n maantl nyunm-é yuokul; k fit k siel daa tiel, n guul nyiƆk nan yensiikin yé.4Wutuol jik bé n ni; ŋaan li-tié k n la kl tie man biill n na-é, nsa kpab k juo l kul yonmo. 5Lii ki tié k b longuul u n buuol ni-iika, lii ki tié k b manŋ nanin mi ka, lii kitié k b manŋ nanin mika.6Yuo nba baat, jakƆb tan sa baan jiinn, islael tan sa yiin puuk k yit, k tan gbié dulnya nan u luana.7Kangbennu bank biilb nan wa tu biil b dataï na waa? 8Tubdatu tié wa din jiil k saan nann dugbann k b saa tié yanmi na-é, u din saan nanm nan yndo-po wonpaaluk na-é.9N na-é k jakƆb la u biit cab-kpent luua-é na: kangbennu nant malint binbinta paak tana kul tanbiiŋo; astallé tingbana nan l cicili ji kan ban k fiil .10K maan digbanpaal ji tié langbenŋo, l tié sian badua yenn na, k ji tié nan paan-kuuoŋ na, l ji tié bonkobt kpaanŋé, sianba k b sii di, k bia foï.11Yuo nba k dagingami kuol, b tu konnkonnl-é, puob baat k jikt k jok t-é b din tié buolu nba k mƆk subnii-é, k biak, wunba tié b naantua na k mƆk nanm nunmaani wunba tié taktua k tiinminbaauk.12L yuo na, kangbennu tan sa nik luanna, laa ji mƆk sunsuuk ni k saa tu Egypte kpaal paak; k u sa tiklib-é yenua yenua, islael waas! 13L daal b tan sa pabl natun saakal, k binba din saan k asslinan Egypte doï nan tiuuk ni na, k bin tan jiak kangbennu u tuan, Selusalem jual nba k mƆk jƆkiint na paak.


1Eftaim tingbonŋ bonta. L baakl ne piak, na tipuk foklik nba k b tƆndanm nba tie dayibla na yilna b palbu tansakab na sial tula: fanu, ŋaan ji bial duo k yib k kpowa. 2Linba ne nyii yonm daano buo le nulua nba mƆk panŋ nan yiik, saa baal nan sakoa na, nan sajakpal biuk na, nan nyunmƆnpaalk na, k luu tinŋ man nan panŋ.3U sa buon EflanmtƆn dan dayibl palbifala ne tinŋ n. 4Nan t puunba tu ŋnili baƆuk nba kpai ninŋ, ŋan kol na, k bot nan sinsine kikana nba tuu mƆnne k bin pual muo na.5L daa ninŋ kangbenuk kuƆnkontu si tie nan kpanba foklik nba nyilik k bia fan n u niib nba tenn paak. 6U sa tuul binba tia babuula na mamƆnm ŋan, k bia tuul panŋ binba tuut ninnanta k nyin tib b tanmoi ninŋ.7ŋan b mum ŋmat b mƆnŋ dann ni, k dapaalin ne j tuu te k b nuuni fuun, k manntieb nan sƆkniinba na mun tuu yib daan, b niinii po ji tuu fuun k mab nyuu dapaalin, b jii tuu ŋmat b mƆnŋ aa k sƆkint, b jii k fiit tuu buu man nba k niib baat nan ne.8K taba nba k b kal l buol ne siit piina k yial ji k be.9A yaan tuumi ŋme yanfomi? Lanmé ka yaan tubl mann manŋ? Nan manŋ ŋan nan bonbuna nba ba dapiint jeedinu ne, k da tutkl biil ne? 10U yiaba un tumi nanml naml, nan gunu, nna taka takabu.11K yinmi kangbenuk sa jii niiboot ganii nba piak nagni ne ee k pak nn u buolu. 12U yetua a: n tuli foomé ne, un ba bak yin téu foon. Gotl man foon n buol le na? ŋan b k lion bingbiite.13B pak ke te k kangbenuk ya wun tu mii i nammil nammil nna guunu guunu na takabu, taakabu, isi gbaitl k baa taakabu bin ni isaa la danŋ k sik baalukin, bin kuani dansalk.14Ii gbiint linba k kangbenuk paak neyimm galuk danm nba kal Selusalem k dia niib ne. 15I yeta, a yinm, nn kuum lolk taan mƆba, kyinm nan kpientinŋ yab suol suolu wa, i daan nan mƆkli gbé k gaal ŋaanlt baal yinma, k mant malin fok k sa yet, k bia mƆk faƆƆk.16Li paakee k yonmdano, kangbenuk paak linbane, nfƆkin fiakl nba tie taan sion ninŋ, taan bikin kal, taan nba guuk mƆk daak kuu ŋanm k dia; ku nba yi u paak sa la panŋ k cial.17N sa te k niib i be sunsƆnne k mamƆni i mƆk Janŋil, k sajakpet sa wuul linba guui na, k nyunmƆne n di fak nb kituu maa l paak ne.18Ya lol nan kuun mƆb nba ne sa bil k ya suol motaak nan kpientinŋ yab ne sa tat yo nba k mƆk sagbé k paak u sa tabi taale. 19U sa gal yo nba kul, u sa soli ye; k man u si gaal saŋaƆnkin, yensikin, nan nyiƆk, k u fuut kua sitin mƆan.20K duanu ki fƆk nan fin taan, k bonpinŋl n waab nan fin pin. 21K man kangbenuk sa fiil kƆn nan wa din fiil kƆn pelatsim jual buol, nan gaboon buok buol ne. U sa tuonn n a, u yalutuk tuonn manŋ.22Odane i da te k b laaii, n ŋmaan nan bona nba ki tuul nan n cielki, k maan n gbat lol nba kangbenuk t kontua lol k dii tinŋ kul biiluu po na.23Gbiit man, kul biiluu po na. Kuan i tinŋ k gbat ma piak linba. 24U nab koo a wun buul u koo ya kul ee? U tu yeel k ŋmat k pot ee u kpab manŋ ii?25U tu k ŋnam tinŋ ne ka, k buol bonbot i ne li jummi nan nanjoi k bul kalbonta nan dii cabu cabu, k bul bonbooia u kpab ne kpinŋ ii? 26K man u yennu wanno sonmil nba ku sa tuƆkin, u tulua bonnua.27U k jikt lanbangbégbéŋe k buo juumi nanjoi ibinm u tuu jii lanban bik nba l kpiak janŋ ee. 28B buo dii, ŋaan b k buo yookul ka, b tuut tantot kob l paak ŋan li biin kyie.29Li kul ne mun bia nyi kangbenuk yonmdano buole, u paami ŋan bonciane ku yan fon yaab.


1Palbiil be Alialn Alial pak, duo nba k Dafiid kua na! Pukint, binn n tuu binn, k mi jaanm nba yuo.2Alial saa la biak; fabinii nan nimbaatl tan si be, k digbanna si tie nan Alial nae min yaa buol.3N saa caan n kannŋ li kula po, n saa tien kunkonna bin be bua, k fiit kon yanna n buol ni. 4N sa sikina, a maan sa nyi tinŋ nie, k l mƆbona saa gbie tangbuulunŋ, a kunkol sa nyi tinŋ ni ki nan na sail la nalinŋ a piak na, k tangbulunŋ nie k a nalinŋ e piak na, tangbulunŋ nie k a mƆmaan si tie linlƆkinii.5A dataï si yab nan tangbumuuŋ nae, k kunkonkonna nba yab si nan na muu sanjiant nba tuu yukl nae, l bian saa tien lin toton nae, l kan wei. 6L biilu tan sa nyi kunkonna kangbennu peinŋe, nan satiani, nan tinŋ jekluk nan fuucianƆŋ nan woncianƆŋ, k muu pieunu tan sa di.7Ltan si tie nae k damiit kuo yenltuu nae, l tan si tie nae k tingbonŋ nibulciaƆŋ sa baal k kon nanAliaal, nan bin nba lintua k sa kon tok, nan ŋua nan u bont kul, nan lin nba kul tie u yent. 8Nan wunba damii k kon mƆkua k u di, ŋaan u fiil yuo nba, k kon mƆkua, kuo wunba damii k nyunyuluu mƆkua k u nyuu fill k sua u kunkƆl tie kont nae, l tan si tie n nae nibuulcianƆŋ tan saa nyi tingbonŋ na ni k bal kon siƆn jual nae.9Ii tie bonlii nii e lk l bakti, muunin ninbina k tien juanni! B tie dayiiblae, ŋaan l k tie (fin) kaa; b lin tuuli ma, ŋaan l k tie b nyuu da paal sail ka. 10Kman kangbennu yaat i paak u siek k l tie nan i guaante na, k sƆkiniinba muun ninbiban k ninnyuaatieb, k ninnyuaatieb pin b yuula.11Ii yenltu na kul tie k jii k tulwunnba saa fiit li, ŋaan pak'Ɔ: a wun li! k u jiina : n kan fitii; k man b jaa tanpon l pakaa. 12Kuo, wunba kan fit li, ŋaan k b pak'Ɔ : a wun li! k wuu jinna: n kan fiti li.13YonmdaanƆ yet a: yuo nba k niib nakin n buol, b jiantl'n nan mƆi nan b mƆgbanii nba k b mƆk nannin, tie nisaalik kaae. 14Lpaak n saa ŋanm faa niib na nan nyina nan baktnƆunŋ tuona, k b yanfuon sa sa tien yann, subanm manŋ suubni saabuot.15Palbil si be danm nba bƆl'n kangbennu tuona na, k tun bunbonnin tuona, k yena: me tinm kuo k bant tinm mie.16l tun bonbile ŋaan luan k lin kpant bonŋann! yokimmal'Ɔ nan yok, ŋme k b piakƆ, bonankal sa fit yet a u cie wunba nanm'Ɔ aa? Bobl sa fit yet u maal'Ɔ a u k mƆk suubnii?17L bia sa yann wan, k liaban sa kpant tinŋ nba k b wuu tilonti, k tinŋ nba k wuu tilonti sa kpant fual. 18L daal manŋ, tuukpa sa gbat maan nba nyi kadaaƆk ninŋ, k saa fit nyi bunbonni k juaani saa laal. 19Falaadann si kpanm yuo nan yuo kangbennu ni, k taalas danm sa ji islael ŋaant k l si tie kpinkpaamuuk buol.20Lyuo na panŋ daanƆ si ka, k laalala j si kaa, k bin nba bo lin k nyuaan biit tuona paak saa bont, 21Binba bo saa nan lieb buut buol k b maab'bna, pii balt k tien binbattallieb k l ka pak na tanmoi nae, k manblieb mƆnni k tien kaat.22L paak kangbennu piak tien saakƆb ŋaan nan ŋƆe daa Ablahaam: mƆataana saakƆb j kan di fei k u nuunm n biljik. 23TƆn, yuo nba b waas sa la n nuu tuona b sunsuuk'n ni, ii saa ji n sann klii tie kasii, k ŋanm saakƆb saan lii tie kassi, k b saa tin Islael yennu jaŋmaani. 24Bin nbak b sei t k b tie jat't na sa la suubnii, k bin nba mƆk bunbuulii mi sa la tumnu'u.


1yubonn nan waabiatii nba jiit b tiɔy yanjakaa k tantlieb kin k ban lipo, k puki bʊt paak? 2k saa Ejipt kin k boii a pharaonii guib a bin laa bunbɔlbuol Ejipt na3pharaon guulu t tie fei ye k tuli, k Ejipt bɔlu na t kaa niin . 4l ''princes ''nba b Tsoan, k l tumi nba b Hanes. 5b saa mabl k l maa niib na k fit tie k teb, b k fit ktinib k bia k totib, yan b tan fiakb k kuam biitin.6yennu momaan ki jii bonkabit nba be diitu po kunkuok paak na; sianinba k yanbɔna be, ki wai nba mɔk lɔbʊ, nan waabʊt nba yuuk be ley na, be tuu jii b bonii nan laangomi dɔk paan a b tuul digbanna nba kan fit k sommibi. 7k i maa Egipt tinnu tie yanne kin k mɔk nyuat ; l paak kin yaa l tie fuk nba k mɔk nin .8saant k dian l bonna b buol tabl paak, k tie kaadɔkin k l fit ki b yuo kul 9b tie yetuk damnme, fɔk waat, waat nba k luo b gaal kaayb ennu seni ,10k yaa b nyuane yan kin k nyuan? a b tie maasɔninba yan kin k sɔkitit balmɔni, k piaktim fɔk maan , k sɔkt Fɔk? 11ii Fɔkt na l saanjɔk, k nyin l Sɔnuu ii Fɔkt na tim israel yennu na?12l paake israel yennu na yaa: nan yaa luu maan na, k jii caab ii kunkɔna nan nanyuk na, k jii k l tie yant . 13ii mɔk biit ii tie na juo Fuk nba mɔk yianne, k saa siik tiy niy na, k jii k l tie yant.14b bit nan biany nba buk tu bit na, ki but but, nan siipiala kan tenn k mualmuu, ko k Finn nyuu bunbunni.15nnae yomidanɔ, kaaybennu israel yennu paak :suolkua niye nan Fuo niy kii Faa bu saa nyii , ymiymin niye nan dundul niye kii pay saa baal . yan ii bo k luo? 16ii yaa a ii saa jak tamie ? k cial bot ii dataï, ii mɔk mɔnii nantaan tie linda kii saa tun, ii dukii nan ii dataii mantik kaaki k gaani17ii niiy yenɔ saa bel niib tutil , niib baanmuu n te ii kul n cial , I jab na saa kaan bial, kɔii saa bial kii b kunkonn yul paak.18kaaybennu luo wuu tieni dalk , u Fil kaaybennu tie yennu nba yanne : paamann nan binba daan u ni. 19iii sion tieb , jerusalem duo yab , a jii daa mɔ, u saa tinna nibɔkaa yuo nba kaa saa yiikin yuo nba kuu ybat wuu saa cenya20yommidanɔ saa tuli jiet kɔn yuo, naa nyuu nyuunyukulu yuo., binba tienna tuonn jii kan bɔl yaa a nibinna saa laab. 21a saa gbat a polpo kunkɔl yia k yaa : gotl sɔnue na ii sɔnm? ii saa Fit k saa gay ko diitu.22ii saa jii ii tingdanna nba k b jii salimpeena k taanil, nan linba k b jii saliimɔna k pɔl na, k lul nan bojɔkin na yan paak sanpaapo a botil n sɔnnu ni.23u saa tul saak bobuoli nba kaa buul tiy na paak , k tiy na nba sii yan k maan na diinu., l yuo a bonkobt b saa kpaalib sian ni nba yany. 24a nei nan a bomi nba ko a kpaab saa yman muuk nba yan, k b lenɔ nan ''pelle''25jua nan jaakpaat kul paak buul nan nyuu sɔni siibe, l kuu daal ''touns'' baak daal 26ymaalik yienu sii tie nan yennu yienu nae , k yenna yienu sii tie/Fuunu yanlole;nan daa yanlole yienu na .yuo nba kaagbennu sii lole u niib jaami, k tieb b buot Fiat .27kaagbennu sann nyin banfɔkle yaa u wuutuol yab , tie muu ciɔyo, u mogbannagbie nan paye , ku jelen tie nan muu nan. 28u tuu yaan woyo u tuann po, nan nyugbieku nba tuu jii bonte kul ki yaat nann na /tuu din digbanae ki biil, k buot /niib.29Ii saa yii yaani nan nyiɔk nba nua tuu din jaam na , kii paala sii maan nan wuu nba b tul , pieb naatunna kuu wann e , k saa kaagbennunjual buo , Israël tanpiukpo .30Kaagbennu saa t saa kul n gbaat u yiiko kunkɔl k bann u wutuol paŋ nba tie muyenu nan saja kpena sii be .31Assyrien nba tuu jekl yuo nba kaagbennu paak , kaagbennu tuu buob nan u paalu . 32Yuo nba kul kaagbennu fuulanbani , tuu gbia kinganna nan naatunn fut kaagbennu kɔnau nan nue .33Luol nna daan nbe l luol daan bob a lin tul kpanbal , u suumi k bia yaal ; u luol daan tie muu nan daat bɔncian ; kaagbennu muu gaal nan buŋ nba tuu gaal muu na .


1bunba saa Isipt (Egypte) k luon sommil ne, yubonn b paak, b duu Isipt kpanbal kunkɔnkɔnna panŋ paake, L taami nan tantolit, ŋaan bk duu Islael tieb kasi yennu ne paaki, b k kpaan kaagbennu somil. 2motaane, u mun I mi waa saa bieny inba, u baat nan ninbonŋ, u kan nyik waa maat linta; u saa fiil k kon nan tondann yei ne nan binba somitib k tie bon bil ne kul.3Isipt tieb k tie yenni kaa, b tie nifosaali ye b taami ne tie bonfua nba tie gbannante b k tie fuom kaa. yennu i tanr u nuu yuonba, wunba guu ne saa but-bute, k wunba k b guu-u ne n baa tiny ni; b kul saa biile.4kaagbennu pakin a : yanbɔli suol bonkobuk k bonkob kpaali lek tigl k yab bianŋinba b wuyikini nan b wuoti kan fit k jien yanbol k wun cial k siet bonkobuk nba k u kpiu ne buol.L mun tie n nie, n k la linba saa gual min kaagennu jakɔnpaalaak n kan kon k guul siyon jual nan u kunkoni.5biany inba k nuany tu tant u kpinkpant k bakin u tiaɔk paak a wun guul u waas ne, L bannu-e k kaagbennu Jakonpaalua mun sa kon k guul selusalem k fielua. 6Islael waas, i jen man wunba k i bo biilua k bia yet's ne buol. 7L daal sua kul sa lu i yenbit nba k i jii salinpiena nan salinmona k maa nan i tuon biit nii ne. 8Assili tieb sa la nimonciaɔnŋ nba k nyii nifosalik panŋ ni; l ninmonciaɔnŋ saa kpi yenn, k lieb n cial, k b naasinm n tien yon mii. 9jaŋmami sa te k u kpanbal n cial, jaymaanciaɔnŋ sa te k u jab saakab n jekl k lu b tob falmii. kaagbennu nba k u muudi siyon k u muyelcianɔŋ di jelusalem nie pak.


1Daasial kpanbal sua tan si be ki dia do diaŋantin. 2Ki duo na tan damm sii be ki dia duo nan mamƆmm bi tan si tie nan wonkutil kuo, saatekitil nae, bi ssitie nan kpenni nee ki puukb kunkok paak. Ki bia tie nan tinkolik paak tanŋmaŋil maatu nee. 3Bi tuba nan bi ninbina sii yaae, ki gbiin nnib fanu fannu.4Bi si tie yendamme ki tun nan sukulu, ki piak lin nba ŋan ki bia tok. 5Sua ji kan mii jet man jatu tie nijaani kuo nitouŋ tie niŋanƆ. 6Jati maamee ki jatuk piak duki bonbiil nba ki u saa tun. Wapiak linba nan waatuun linba tie sukite ki tien yennu, Binba ki kon mƆkib na nyunmii.7Nitouŋ tie nibiuko ki tuun biit; u lolin a wu faat faake ki biil tali, ki gualib ki bi daa laat bi mƆni.8ŋaan niŋanƆ ŋalin tuun linba ŋanne ki tua balimƆni paak yuo kul.9Gbiintil ma piak linba na, yim puob nba be i yamani ki malibit ki wa i na. 10MƆtaana i gbo wa ki be ui yamonie, ŋan binnpo nna yuo i pala saa biil kima daan tiloana ji sii ka ki saa tƆkili.11Yamanie ki tuube ki dudukibiit ki wai, ŋaan mƆtaana i tin jaŋmaani man, yokilil i tial, ŋaan jii kpalicant ki bobin i sei ni man. 12Ki man timkpiatil na nan daan tiini na biila, ii loli nii, nan yenoutuk man. 13I mƆn ŋei nba kul ki niib din mƆk palpienn li paak na, nan duo nba ki jakotuk nan monbiit fii pia n niib tinŋ na ni.14Kiman kpanbal ŋaak na saa nyint ki digbangbeŋil na saa bial yann ŋei nan joonpaala nba tuu guul na saa kpant langbent yuo kul. Boni nan pei si lin leŋe ki ŋman muat. 15Nan likul na puolpo, yennu bia tan saa tulit somila ki nan jeŋannt.16Ki tinŋ na kul po malimƆni nan ŋante sii be. 17Sua kul nba si tie ŋaat na paak, yentin mƆnŋ nan palpienn si tun be yuo kul. 18Yennu niib saa nyi maaba ni waa, bi bei sii be fanu nan palpienn.19Fuat na ni saakaanae le kii ba bet duo na. 20ŋan sua kul sii mƆk palpienn, ki maant ki sial kul po ki muat sii be ki boni nan ŋman bi yamani


1Yubonn fin nba biil k b k biila! fin nba ŋmaat k b k ŋmaa! A biil kpenn b saa biila; a ŋmaa kpenn b sa ŋmaa.2Kaagbennu, di sukl t paag! t daa a ni i tot tinm saayiak kuul k nyiin tinm ciicakim!3A nialu i yiikin, niib tuu cial; fi fiil doii tuu waat. 4B peet a kpaab nan lankpaan nan tuu peet; b kaaki l paak nan lankpaana tuu kaaki bianunba.5Kaagbennu duo klma u fo sanpaapo u tuul sion tieb baalmƆnik sontib. 6A daan a si be ŋant ni; yanfouom nan soubni tie faabui paag kaagbennu tinnu tie mƆktuuk sion paag.7Paa la daam yiikin nanyeel ni; laabamaan tieb mƆ nan panŋ. 8SƆnnii tien muat k jiik tƆki u yeet donnu, k ŋmaan doi, u k mƆk cƆlint sua buol.9K duo jii be kuum ninbaƆk ni; liban jii ŋmaat k k mƆk panŋ; k salon tie nan fual; Basan nan calmel siil faat.10Kaagbenu yeet'a n jii saafiil mƆlana; n si kpaam k donn n monŋ mƆlana. 11I piil muat, a saa maal muat i fuom tie nan muu na a saa dii k buot. 12Niib si tie nan daan toma k di muu nan kunkoni nba k b juo.13Yim nba fƆkim, i gbiin maa tien lenba. K yim nba kƆƆb i bann n panŋ nba tie! 14Jaaŋma ni suol biit daam sion ni, benba k gaal yendu ni jeekl: ŋme sa fiit k seet muu nba dii buoli? ŋme sa fiit k seet muu nba kan kpiee buoli?15Wunba sƆm mƆmoni sonnu ni, k piak mƆmoni mƆk nyat, bin niit b nui k laa tuok saial, k pi a tuubz k lz gbi maabiit nba saa kuum ni, k lƆl b nnbina k la laat bonbiil. 16U saa kua sininba dooki; tanfiok ŋanna si tie u fuon buol, kpaanu nan gbuum si tie u yaak.17A ninbina saa la kpanbal u fant'ni, k gooli duo lintl kuul. 18A naalenŋ sa tiat Jaŋmaani kpeeli po: Gbandial belai, lik dialo belai? 19Wunba gooli tuonna paag belai? A kan ban laa buolu nba tie goolk daam, buolu nba ka k ban gbaat l maam, maam nba ki gbiaa.20Goot sion, t Jaam dii buol! A ninbina saa la Selusalem, binbe ŋantin buol, lanbonŋ nba kan ban faat; kl daacaata kan ban caat, k l ŋmii kan ban loot. 21I buole ki saa baan k kaagbennu tie ŋant daant po. T see kpia mƆkgbenŋa nan gbengbenŋa, k sial yaa dataak kan puot, k sial yaa sƆnnu kan puot.22Kaagbennu tie t buut daan, t paanŋ daan, t baat nant t fiel tua.23A ŋmii loot a, l ji k so taal k k tantl cincenn. T saa faat t datai na mƆkin kuul k biit; k dianni saa gbaan. 24Sua kan yeet duo ni a u yiaal Selusalem niib gaal sugl b biit po.


1Digbannaa niib kul, i nankin man, k gbat maan! Buulu kul, caant i tuubaa man! Tinŋ nan tingbanŋ nan linba kul be l ninŋ ii gbiint man! 2K maan kaagbennuk yennu wutuol saa sik tingbonŋ nibuolu kul paak, nan u wutuciƆnŋ na kunkƆnkƆnnaa kul paak yaa wun biilb k tin yann u ponŋ bobin b kpinuu waa.3B nikpinaa na saa yat dua duu kul poe, k bat nubl, kb sƆn na n pobl k tanpiin kunkonaa. 4Sanpaapo kunkƆnkƆnnaa kul saa tabt-tabt, k sapagbonŋ n pƆbt nan kadaaƆk na, k l kunkƆnkƆnnaa n baa tinŋ ni, nan kinkonŋ (Figuier) nan daan tiinii faat nba tu suul baa tinŋ ni na.5K n juk banjiaak n bien pal sapaapo; k sik Edom niib nba k n bobin a n biilb na k kpib. 6Kaagbennu yennu juk gbii nan pijaii nan wojaii sƆn, kpijaa sanaa paa kpakpanaa miian l, l paak; k maan kaagbenuuk yennu malunŋ bonkobt be botsla, nan kukpienu Edom duo ni,7K muneii siibaa nam, nan neii nan naajaa kul tinŋ ni; k tinŋ n nyu sƆn nan kpank tan matik.8K man l tie kaagbennu yennu daal nba k u saa jiin u panttuul, binn nba k u saa kƆn sion paak l na. 9Edom mƆkaa nyun saa kpant kpabonŋ, k tantienii n kpant falwutl, k u tinŋ n di muu nan kpabonŋ nba tu di muu na. 10L sii die yennu nan nyiƆk kul, k munyuuk do k k mƆk gbennu, u pal saa wat l binaa nan l binnaa, baa nisua kan ban k gal leŋ.11Fiint, nan gutaa, nan kinkaat, nan twaantoont saa yent, kil dua leŋ. 12L biilu nan falwotl kimƆk biknu. Saakoa sii kaak sa sinn kpanbal, k kpanbalaa waat na kul saa dinŋ.13Kunkonpiini, nan jagot, nan kanlƆkbat nba saa pia k luon duo manŋ. KinkanbƆjaii nan balŋmaant si dual leŋ. 14Tinpaanpiunŋ ni bonkobt saa cet muboii, k wojaii saa yin lib leŋ, k nyiƆk bin bii tu ki jelin leŋ, k bia tu duan k foii. 15WaaƆk saa tien u jennaa ŋenŋabuol leŋ k ŋaa u jennaa, k wakin, k kaal k dina u bonbit, k leŋ sii tie konbajuut tintaan buol.16Gotk yennu gbonŋ ni, k lii man! Nan bonfoyenƆkua kan biil, b bia kan bot; k maan u mob i pak a lin tien. U seyenŋii taan b kul k b be leŋ. 17Yennu e pal tulb, k u nuu bƆkt b binbe bua k tul sua kul nanu yial, k b sii kua leŋ binnaa kul.


1Kunkuok nan tinpinpel saa kpanm, muuk saa pia, k puun puuk. 2U saa gbie nan tipuuko, k kpanm nan pamann, k yiin palman yanni k bia yikin nyannu yikini; u tan saa la liiban yudant na leele, kaalmel nan saalon ŋant na leel. Bsaa la kaagbennu yudant, k la t yennu ŋant nba k mok biknu.3I pukin man niinba bak pank, k bia paan duna nba jekil na; 4Yatil man danm nba k palaŋmat ne a; paant i pala man, daajie baa sial man; i yennue ne, u baat a un kƆni paake, yennu saa jiin l panaa wa; u saa baal i mƆnŋe, k kƆn fatii.5L yuo manŋ juani ninbina saa nyuant,tuukpa tuba n luot. 6L yuo diaanŋ ii yuuk mobil nan pialƆ ne, k muuk jelinn n yikin nan palmann k maan nyun saa saa put kunkuok paak, kt 7Tanbiintoni saa pia kaale nan galtua.8Sanjal sii be lenŋ, L sonu; l sii tie danm nba saa tƆkin l sonu, baa jatit, suakan bot. 9L sonjal paak, yanbƆl kaa; bonkob buuk kan tƆkin l sonu, sua kan cent u lua, binba k b nyinnbe sii tƆkii.10Kaagbennu nba daa bnba saa tunn, b saa saan sion nan nyannu yanie, k palmas kaagbennu tieb yulfoglk.


1I bina piik nan ŋanna nie k asili kpanbal senakelib lek Juda digbanpara k n yannib. 2U din wann u kunkƆnna saakua a wun nyi Lakis k saan Selusalem na jab bonciann k saa te kpanbal Hesekia njii u mƆŋ k cabua. Yudaanuo na dintƆkin sƆnu nba kolu cincenna nae, bunu nba knyunnyu sanpaapo nyunduann k tƆkii sii k na. 3ŋanne Eliakin, Hilkija, kpanbal ŋaak saakua, saan u buol nan schebna, nba tie gbandiann, nna Joach, Asaph bija, wunba dia naan kadaat.4Rabschake yetiba; yelt man Ezechias a: nna e k kpanbalciaƆŋ paak, Asili kpanbal : dinduun lanpoe k a ŋmae l paaki? 5Nyeta, l tie maan nba gaal sanpaapo kuukuae: l tie tab nba saa guulit nan tab nba saa tulit panŋ, ŋmee paake k a bil a dinduun, k yet n mobi?6ŋann ne: k a bilua Egypt yial ni, ŋaan l sii tie nan nilua nba saa jii nuanu k tien u patu nae. L saa jinte k ŋmuu li nuu. Egypt kpanbal tie nnae k kul wunba kul tul jii u mƆŋ k gaan u paak. 7K asili yudaanua na ŋanm paak a, koa i saa pakin nan i gaa i yamdaanua yennu paake? Yennupuo cianfei nan binbintae k Ezekia din bet yuo nba k u din paak Juda nan Sesusalem tieb a bii jiantl malunŋ binoint - yennkua.8N saa sak lol ani kpanbal sann ni. N saa tuli taanii tusa ŋanlee, lii tie kii saa la jab nba k b kann ball nnak saa jakib.9I poŋ kan fit yek nan Asili jab saakubarik kaawa ŋaan kii luon Egypt tieb n tuli taantolit nan taanjakiln. 10I dukii nan maalek i tinŋ k loiil na, l k tie yennu sonnil kaa a? Yennu tienŋo pakin a man lakil k biil.11K Eliakin nan Sebna na JOa paak saakua na a u pakin Alam buolu maan ni k tulit. T gbia l maan. Dua piak nant Heblu buolu maan ni, niib nba kul juonkok na paak gbiine. 12Raschake jiina: i dukii a yinm mn i kpanbal kuu kua paak te k k kpanbal na tumin a man tan pak linba na a? Aaii. N bia piak k tien binba kal juojook na paake, b tan, saa di b tiƆnŋ bint k bia nyu b nyalin, nan yaa tan saa di i bint k bia nyu i nyulin biaŋnba nae.13K Rabschake fiil sat, ŋaan paak Hublu maan ni nan kunkƆsaakal a: "Gbiintl linba k Asili kpanbal piaki na. 14U kpanni nan i daa te k kpanbal Esekia kpanni. Esekia kan fit fati. 15I daa te k Ezekial kpalini k yin jii mƆŋ k gaan yennu paak. I daa dulii nan yennu saa fati, ŋaan bal tim Asili kankƆnna k t kan kƆn nyann i duo na.16I daa gbiin Ezekial maan, Asili kpanbal na piaki a yin nyi duo na ni, k jii i mƆnŋ k tulua. U ba saa cab i kul k i di i tiini luan, nyu ibunbuna nyun. 17Nan yuo nba, kin bia saan nani duo nba tie nan i yal na nan duo nba mƆk dii kii tie kpanu, k ŋaa daan.18K Ezekial daa kpanni k yin na: kangbennuk saa fati. Digbansial ya tingbanne ban cat sua i ni u duo ni, Asil kpanbal nuu ni. 19Hamath yenni nan Alâd yenni be lia? Sefalvaiin yenni : be lia? b ban fat samali n nuu ni. 20Doi manŋ yenni kul ninŋ, ŋmee ban fat u duo n nuu ni a k kangbennuk n fit fat Selusalem n nuu ni.21ŋann b ŋmin na e wa, k k jiinua baa mƆbonn; k l ma yiiko a: b kan jiinua. 22K Eliakin; Hilkija bija; kpanabal ŋaak saakua, Sebna gbandialua, nan joach, Asaf bija, yiikot kadaadialuo baal Ezekias buol, nan tiaciat, k pakua Rabschake man.


1yuo nba k kpanba ! ESckias gbat Maan na; k u pat u tiat nan palbiil , yaan ji lia bɔtuot lient, k saa kua kangbennu ŋasaakak na ni . 2k tun Eliakim, wunba tie kpanbal ŋaasaakua na, nan sebna (schebna) wunba tie gbediantɔ , nan Manntieb saakab, a bin saan AMOS bija ESai nba tie sɔkni na buol. B mun bia din lia bɔtuot liante.3ESekias din yaa bin yet'ɔ a: Dinna tie biak daale, b dat t tuba k t dii fei wa . T tie nan puo nba tuu yaa wun mal ŋaan k panŋ kaa nan Matuk nae. 4Asili kpanbal tun u kunkɔnkɔna saa ks wakt!; k u baal sukii kangbennu nba fo na . A yonmdaanɔ yennu n' gbat suktna , k dat binba sukiiɔ na tuna. L paak a mial yennu t niib nba daa tenn5Esai nba gbat kpanbal Esekias mɔb yuo nba . 6k Esai tul gatu k yet a: pak i canba, nan kangbennu bie la (maatla) nan a daa te k Asili tieb jienta, nan baa yien a yennu kan fit tinni na . 7ŋua yennu n saa kuan u siek b ni, k b saa gbat b lieb maan, k ŋmat kun b tiaɔnŋ tinŋin k n saa te bin kpiu nan jukbanjiak u tiaɔnŋ duo ni8Asili saa kawaktl na din gbat nan u kpanbak saankɔn nan digbann nba k b yi Libna k l kpia nan Lakis, k u saan lenŋ a wun paak nan'ɔ. 9Mɔmasaann din baal Asili kpanbal buol , nan Etieopi kpanbal Tilhaka, be sɔnjouk k dia kunkɔnkɔna , k baat a bin tan bikin'ɔ nan kɔnn. waa. gbat nna yuonba, k u dian kadaaɔk k tul Esckias k yet a: 10Juda kpanbal Esekias , a yennu nba k a tien'ɔ yada na, nba kpana nan, Jelusalem kan kua min Asili kpanbal nuu ni na, a laa te k l kpana.11A gbia linba kul Asili kpanbal tuu tuun k tien digbana nba kul ku dukin a wunbiil'b: k fini, a saa fit k fati ! 12N yaajanme din biil Gosan , charan, Retseph (Lesef) doi, a k mi nan b din pkii Edenn niib nba be Telasal na a? k b tingbana din k fit k tinnibi. 13Digbana nba tie Hama, nan Alpad nan sefalfaim nan Hena nan Ifa na , l kpanbala be lia?14k Esekias gaal kadaaɔk na tuomi na buol, k lii, l puol po k u saan kangbennu ŋaak ni, k saa paan kadaaɔk manŋ kangbennu tuann. 15ŋaan miel yennu k yet a: 16kangbennu panciaɔnŋ daanɔ, tinm israil tieb yennu nba kal a naan binbinbit! paak, bona nba mɔk kpinkkpant na paapo , fin kuae tie tingbonŋ nan kul po kpanbal. fin n nan tingbonŋ nan sanpaak.17kangbennu gotl linba tuun tient na, gbiintl linba k kpanbal sankelib piak ksukii fin yennu nba fo na. 18O kangbennu ! T kula mi nan Asili kpanba ! manŋ biil digbana bonciann, k yaan l tinii19k juo b tingbana muu . tingbana manŋ k tie yennu kaa , b tie bonninant nba tie tikpiet nan tanae, k nisaalie tien nan b nii. 20Mɔtana kangbennu t yonmdaanɔ yennu , nyinit sankelib nuu ni. k te k tingbonŋ na digbana kul niib n bann nan fin kuae tie kangbennu !21k Amol bija Esai, nakin maat Esekias a: linba k kangbennu Islael tieb yennu pake na: N gbat faa pakin linba k jiin Asili kpanbal sankelib powa. 22A yennu kangbennu yet a:Jelusalem duo baa fin sankelibe k salkta. 23A tuu sukii ŋnie k fiaktua? A dukii a tie ŋmie ? k fit faaɔk fɔnn k goli n niŋanm Islael tie bi?24A tun tuomii k sukii yonmdaanɔ , k dont a mɔnŋ n buol, nan fin, nan a taantolt kɔnk nyann Liban jɔjaana nawat a mɔnŋ nan a cua lenŋ tifɔkt, nan lenŋ naasei nba ŋan, k kua k baal tiiuk na sunsuuk niwa. 25A want a mɔnŋ nan a gbiil bunbuna digbangana ni, k nyuu ! nyun, k a jab ŋmaa k tɔnŋ Ejipt mɔka kul k fuolil.26A k ban gbat nan n lol linba na sianyuoe waa? Mine tula yiko k a tunn digbanjaanu k tienil tangbiinkpeka. 27Binba din kua lenŋ na din kaa panŋ, b b o sian jaŋmaanie k dii l fei , b din tie nan salwaaɔk ni muat nae, kuo muat nba pia mɔpinn paak k waiuk baal k kuolil.28ŋaan n mi a binbenŋ kul,faa tuun linba nan faa saa sian. N mi faa donn wutuol n paak bianŋinba. 29N gbat labaal, k jiin a wutuol nan a palpifaant na powa. k mɔtana n saa tuun janpienu a mial ni, k kuan galika a mɔb ni, k tɔkin nana sɔnu nba k a tɔkin baal na, k jiina.30k yet a nae sii tie nyinn k tula: Binn na nan binn nba waa na i sii di muuk ni bonpipiate, ŋaan binn nba ji saa wei ŋantaa na ni, i saa bul dii k jaanil , k bultilontii k di31Binba tinn k be Juda ŋaak ni na sii mɔkle nan tiig nba k u jii na tuu sik tinpuol ni k u u luon luana bianŋ nba na. 32Niin sii be Jelusalem nan siom kunkona paak k tie binba tinn. kmaan yabint kaagbennu e lol a linba na n tun.33kaagbennu nba ŋanm k pak linba k jiin Asili kpanbal na poe na : u kan kua duo na ni, u talbanpienu kan kua duo na ni. Jab nba lia tɔb liant kan kpian duo na ni. B kan maa tɔb juon jaana k lintli. 34k kaagbennu yet a: sɔnu nba k b bo tɔkin k baal na, b saa ŋmat tɔkin l sɔnue k kun , k ponŋ kan kua duo manŋ ni kaawa.35N saa kɔn duo manŋ paak k guuli . kmaan n tiaɔnŋ baakl paak , nan n tuontunnɔ Dafid paak.36ŋanne k kaagbennu Malaka nyii saan , Asili tieb kaanŋ na ni, k saa kpii jab tusaa kobk nan piinniin nan banmu. Laa yent saŋaaɔk, k b dua kpo wa. 37k Asili kpanbal sankelib caat u kaanŋ k ŋmat kun Ninif.38Dasial k u tan jietl u tingbann Nislok jiantu dieog ni. k u bonjai banle nba tie Adlammelek nan salesal jii b takuobii k kpiiu. ŋaan cial k saan Alalat tinŋ ni, k u bijaliek wunba sann tie ESal Haddon gaal u naan.


1Ezechias din liyuo ne, k taan kpuo Esaii, Amot bija din baal u buol pkankua a: kangbennu nba paake ne-tuutina ŋaar. 2Ezechias din tuun u nuum diikkpinpo k jiant kangbennu a ne: 3Okangbennu tiatl npuo nan n din suom a nuumpuo nan balmoni nan palpak juun, k tuuŋ liba ŋaan jin siikinŋ ninsiit balbal.4Nŋne kangbenu nan Esaii mabona ne. Isz k maat Ezechias a: kangbennu nba paake ne. 5A jaati ne ŋgbata, ŋlaa nunsita; ŋsa pukinŋ a a dauna bina piik nan ŋanmu. 6ŋta sa fata fiin nan a dingbann, sitien kpanbal nuni, nba tansa guul l dingbann.7Kangbennu yaale-ne, litie dƆƆk nba waant nan kangbennu nan buo paak lianaŋ-bu ne lituan ne na. 8ŋsaa tik yennu yiiyiem ŋtun u paanŋ puolo, kuu maatu paanŋ ŋmuu siik ŋne Achac buol, k yennu lun puol k dian nan waa paak-na.9Ezecchias yoani, kanmbal juda, u yiialu nan u paak u. 10ŋdin paak a; ŋdaa nba kin fuoii, ŋsaasane kpiem toun nujual buol, ŋbiina kuul gbena. 11ŋdinpaak a; ŋtaa kanla kangbennu, kangbennu, fuotit tinŋ-ni, ŋkanban laa suaa, duo nib suunsuknii.12Bijii nbin bin ŋa, kfƆkt nannin nan pekpali lannbƆnŋ ne. ŋlaa k b jial n miel nan tialan puot ŋlaa k b jial n mie na n tialan puot gungunn, ne-e, k tasa buoŋ n mial, yennu nan yiƆk a saa gbenma. 13Nan sanyiƆni, ŋjii kitie sial nan yanbƆ kƆnkon ŋkpunba ne. Yennu nan ŋiiƆk a saa gben ŋmiala.14ŋdin yiik ne nan lablantian besanpapuo - ne nan yanbƆlne. Kuuŋmaanin kpaba. Yennu nan ŋniƆk a saa gbenna. 15ŋtasa maat, u jiinnima, u bie gaalma ŋjii sibe e kaka nan ŋbinngbennu kisua k b ŋaann ŋtubla.16Kangbennu, a ŋant paake. U paake tee k mƆk mial a buo yaan jii nmial lba kaa paake. U paake tee k fuo. A teeb-mee, k bia tee mial. 17Nnee, nfaala tantie nfaabuue.18Sua k be kpeemtinŋ k saa fit k duota; kpeemm kaant -ie nan duotl; binba siik lpeemtinŋ kanfit k tien a duotl. 19Fuotua, fuotua, ŋuaa duota; nan duotla dinne -na, nan binba piak tiwaas a mƆmipol.20Kangbennu tulin laafia waa. Li jii tie tin faa guinga-e k waa siak daal yuo-ba k tfuo-ne jiantu ŋasaakak-ni.21Esaii din maat a na : I jii kinkana k pƆƆl u naala ne, lsaa gbeen motane k Ezechias i jii kimƆk mial. 22Ezechias din maat a nne; bee tasa wunuinŋk baann nan tusa duo kangbennu ŋaakiniŋ?


1Li yuo manŋ, Melodak-baladan, baladan bija babilone kpanbal, ku dian kaa douk tun nann ki tul Eskias, kiman u din gbaat u yialu nan nan waa tan paak-e. 2Esekias paal din manŋe, ŋaamna kuu jii binba kib tuum-ne ki saan wƆnnib u faal buol likili, likitana, taalari, pawura, u faal kul; Esekias ki bƆlb sial u wuanib likule.3Esaii yenu masƆkini, baal kpanbal Esekias buol, ki boiyua: niib na yaabe, kib nyile ki baal a buoli? Esekias jiin a bi n ji duonba fuake kiball n buol ŋaanne tie babilonn. 4Ki Esaii boiyua: bi laa be a ŋaakninŋi? Esekias jiin bi la linba be n ŋaakninŋ kuula sial k biiar k kiwaanib.5Ki Esaii yet Esekias: gbintl kaagbennu kunkƆnkƆnnua saakua manaan. 6Yuobaat kib taan saa jii linbakul be a ŋaakninŋ ki kunnanne babilonn, linba ka yaajuam din mƆk kul, sial kun ten kaagbennu-e maat.77Bi saa jii a bonjainba ka mƆke, nan a yaa buona; k jaab bi tuun babilonn baatŋaak. 8Esekias jiin Esaii : kaagbennu maaminba kaa maat ne tie baar moniye, maa saatien binanba n sii be yanduam nan guuruninŋe.


1Maant n niib pala, maant n niib pala, i yennu n pak (maat). pakn tul Selusalem palcien. 2Pakn nan b dii fala k l woi bonciann ŋaan l ji gbenn a, k mƆtana na b biit la nyikcata, k maan kaagbennu jii u nuu k dat b tuba b biit paaka.3KunkƆl yikn k huot a: ŋanmt sƆnu muok ni nan kunkuok paak k tul kaagbennu, k ŋanm k piin buota kul k lat sall, k tul yennu. 4Gbient baaƆk kul, k yiel juat nan kunkona kul k lin naa. 5ŋanne k kaagbennu yiikuo saa DƆkt, l yuo manŋe k nisaali kul saa la; k maan kaagbennu tiaƆnŋ mƆbe pak na.6K kunkƆl maat a: yiknin k n boi a: k yiknaa bia a? A nisaali kul tie nan tipuuk nae, b k woi nan tipuuk nba mun k woi bianba nae. 7Muat tu juake k puuk n kuol k baa, yuo nba k kaagbennu yu wounŋ k u do k gal l paak. L mun tie nne nisaali k woi nan muat na. 8Muat tu juake k puuk n kuol k baa ŋaan t yennu mƆmaan ŋŋanin yuo be e mƆk mƆk.9Donman jƆ fuouk paak, sien tieb, i yiin nan kunkƆsaakal k muant balŋani na, k laasian jaŋmaani k maat juuda tieb a: gotl man i yennu. 10Gotl, t yondaanƆ, kaagbennu baat nan u panŋ nan yiikuo a wun dia ŋandulnya nan u niib nba k u tin'b na.11U saa got u pei na, nan u tie pekpaalg nae, k taan pebis na k diad u nii ni, k sii diab nan suklu k bia tieb'b.12ŋmie saa fit jii u niipant k bik n mƆkgnenŋil nyumi, k ŋmie saa fit jii u nii k bikn sapaaki, k sua saa fit jii tingbounŋ na tant kul k bikn ŋmanbanŋ ni? Kuo sua saa fit jii jƆjaana nan kunkona k bikn bonbinkal (cilo) paakaa?13ŋmie saa fit k wann kaagbenu waa sii tuun bianŋ nba, k ŋmie saa fit k ŋmakt yennu k tulƆ kpaani? 14U tuu boi ŋmie wa k fit k bann bont paaki, ŋmie saa tumiuƆ balmƆnmaatu? ŋmie saa fit wannƆƆ banmi k te k u bant subsi sƆnu?15Gotl, tingbounŋ na tie nan nyun nba tuu tuo kpeknae, k tie nan tangbilunŋ na bonbiknkal (cilo) paak, gtl, kunkona nba sie mƆkgbenŋa ni nafukii nan tangbilunŋ tu lien nae. 16Bonkobt nba kul be liban fual ni na malunŋ kan janŋ, k l tiinii na kul kan janŋ l muu juunu. 17Digbana kul k tie sial u buoli, l kul tie yanne.18T saa bikn yennu nan ŋmie? A saa nannua nle? U k tie nan tingbann nba k tuantuna maa na kaa. 19U k tie nan tingbann nba k saaƆk danm jii salinmƆna k pƆl, k sennil salinpiena buota ni na kaa. 20Jua nba tie talk k k mƆk nan tulu tuugann nba k dute k kpaan tikpielƆ fanu k wun kpiel bonninaunŋ nba kan fit baa.21I k mii? B din k paki yaayuo nii? I k mi gbat dulnyana nba din piin bianŋ nba a? I k ban mali tinŋ pinpiik yuo o? 22Wunba kal u naangbant paak nae din nan tingbounŋ na, u be tingbounŋ na sanpaak liik poe wa, nisaali nba be ringbounŋ na ni waal k tie nan bibiqlannyani nae; ŋuae jƆnn sanpagbounŋ nan jinjƆnŋ na, klmaan dieok nba k nilƆ sii be l ni.23ŋua siknt duo diala nba mƆk yiikuo na k tieb yann k te k tingbounŋ na bubuula tie yann. 24B k wuub kaa, b bia k bul'bkaa; b jiina na k baan nan tinŋi k wui te k wounŋ daal paak l tuu kuole k tanjapalnn wounŋ n jii nan muat k yaat nunn.25T saa bikn'o nan ŋmie? ŋant daan'Ɔ n paak na. 26Yaat kiigoli sanpaapo! k ŋmie nan bona na kuli? K ŋmie te k u nibul na lakn tƆki? Uyi sua kul nan u panciaƆnŋ nan u yii kuo, k baa nan yennƆ kua waa k buoli.27JacƆb bie ka pak n na? K buln yien a kaagbennu k mii, kuo u baka kaa nan yak laat mƆni na po. 28A k mi i? A k gbati i? Kaagbennu tie yonmdaan yennu nba yua be e yaayuo na kul; u k bakt kuo k miatli; sua k bant u du dukt nan u subni.29ŋuae tien binba bak na panŋ, k bia pukii binba pala wat na dindann. 30Binba tie bonbuna gabb banŋt (bakt) k naasinm bakt. 31ŋaan binba tien b dindann kaagbennu ni k luon sunml na, ŋami laat panŋ B sii mƆk pak nan baakaa nae k yuuk do sanpaapo, b saa tin, ŋaan k k banŋt.


1Yinm nba nyi bonfuakaa na ŋminnin nan fuut ŋaan gbinnt'n, yonmdaanƆ yet: yinn niib, suot i mƆnŋ nan gbankuul, kii ŋmin suonn, mi gbenn li saa gaal maan. 2L set tie mƆnni, naak'nt n buol nan, lk man ŋmee nyinni yendopo, wun nba k b yia nyannuudaanƆ na? k bil digbanna, k bia sink'n kpanbala? k jintl b juk saata k l kpannt tangbuulunŋ, k b talbann kpannt muusanjiant kyuuklii?3U fiil k wa beel'b, k tƆnkinn b sonnu k jal siala ninbƆnŋii, sonu nba k u taal k mi k tƆnkin faaba. 4ŋmee tie lin naba na kul a daanƆ? Wun nba daanŋ wann linnba saa baal, min, piintua, kangbennu k bia si tie n nae kakaa nan juonntuu.5MƆkaa laat'Ɔ, k gbee nan jaŋmaan, k tinŋ na lokaa kul po jekl: k b ji baat nan jek'lu. 6K b j tuot b lieba, k su kul yen u ninjaa gbankuul! 7Kanpiinta tuu yet saakudaanƆ a u yablaa wun nba luon u kul kut k nann'Ɔ siallaa bonninnnanŋ ŋƆe yen kultua a u yabla, k bia yen linba k b sua: a l fan! b tuu jii kpaiie k kpaa sennpatl a u daa danmii.8ŋaan fin, islael, n tuontunnƆ, saakƆb, fin nba kin ganna, Ablahaam buolu nba k n luon! 9Fin nba kin jii'a tinŋ na lukaa kul po, k bia yinn digbanfauaka, k ji yeta: fine tie n tuontunƆ, nba k n ganna, ka ji daa luubin ni!10Daa tin jaŋmaan, l man n benan na, daa mƆk jiijeet ningoltin nin, man n tie a yennue; n saa puukinna panŋ, k bal k tan sonmaa, k n sa dia nan n niidiituu panŋ k bia dia n mƆsonna.11Gotl, bin binbenŋ sa ŋmat, k b sa gbe nan fei, bin nba bo fil k kƆnnanna na; b kul sa tien yann , k lin biil'b, bin nba bo yek nanna na.12A tan saa kpann, ŋaan a kan daab, bin nba bo kpaan na nan maan, l saa biil'b, k biil'b caiin, bin nba sa fa tab. 13K man minnee e tie kangbennu, a yennu na, k puukii a nidiitu panŋ, n baat a sonm'l.14Da tin jaŋmaani, saakƆb buol nba k yab na, islael nba ten k k mƆk panŋ na; n saa bal k tan sonm'a, kangbennu e yet, k islael nba ŋan si tie a fientua. 15Gotl, n saa tien nan dibolanbann nae, k si tie bonpaan, k bonpaan, k bla si polin, k fan fit k bet, k naan juat, k bia t k kunkonna i naan nan ba tuu buol muat na.16A sa len'l, k wonŋ n jii'l, saajapaal'n sa bal k yaatl. ŋaan fin ŋaalin, a sii kpanm islael sanŋanl ni.17Taali nan faaladanm si kpaan nyun, ŋaan li sii kaa, nyunnkluu san kol jel'ma. Min, kangbennu, n saagbint b mialuu wa, min Islael yennu, n ji kan mi nyik'b. 18N sa t k kpenii, puub kunkona paak, nyun tona si puub baat ni, n saa ji kunkonŋ saatien biaant.19N sa bul kunkuok paak kpeki, nan kpinkpaatt, nan tuulaali ti nii nan kpantinu; sian nba nyun ka, foi, nagbasuukli nan kuan saant sa lankin be. 20K b fit la, bann, k suol k b ta tuo nan kangbennu nnue tien lin bonn, k suol k bia tuo nan kangbennu nuue tien lin bona kul, k Islael yennu tie yenyenml e.21Kangbennu yet; yi nm i mun nn i yal; yaa tun lin k l sa kƆni i paak. SaakƆb kpanbal e paak. Baat nan i maan, k mun wannlinbaa tun. 22Li mun bunt lin nba saa tien, k tin fit k maali li pu, k t mun fit bannl mƆsonna gbenuu, n nae kaa yin wann lin nba sa bal.23Pakin nan lin nba sa baal l puolpo, k t fit bann nan ii set tie yennue; tun man sil k li ŋan kuo lii bi, k tin fit k la k t kul tan k got. 24Gotl man, ii k tie sial, k i tuona bia ka nyuat; L tie bonbile k baat i mƆnŋ paak.25N ji sua e ganŋ po, k u baal. Yendo po, k u tan n saan, k ŋmaan paal'b nan nuaan na, nan bob maal'Ɔ nba tuu ŋmaa nuaan k lu na. 26Bin donŋ tuot wann pinpiin yuo wa, k t fit bann, l saa wei n lee, k t fit yet a l tie mƆnnii? Sua k wann, suak buunt, k saa mun bia k gbat ii maan.27Minne tie sinsinn yuo nba yet sinssinn yua nba yet siƆna: ii got'l man, ii got'b man! k yet : Selusaalem : n tun laabamann mƆntua! 28N got, ŋaan k sua ka, wun nba sa fit k sƆkinnt, k bia fit k jiin, lii tie k boi'Ɔ. 29Got'l, b k mƆk nyuat, b tuona k mƆk fant, b pata tie nan muu nyuut nae.


1N tuotunƆ nba kin gannƆé-é na, mz gann wunba kpaal meik, n tien n siék na paak, wun tan muant dulnya munn balmƆni. 2U kan hoot, k bia kan donn kunkƆl. Sanjot paak.3U tan kan konn lanban kuan k tant, k bia kan kpiien fit ŋmu ba k di fanu, u tan si muant balmƆni na nan sunson paak-é. 4U tan kan bank ŋaa ta ma nan dindann; kaaka nan wa tansa senn balmƆni tingbonŋ paak, k dugbana nba k mƆk a lintib na daan u senni-ni.5Min, kangbennu -é piak linba na min nba nan sapaak k jonnl, k nan tingbonŋ nan linba kul bé l ni, k tul tuuon bin ba bé binbz kul lipaak, k bia tul manfool binba sonm l paak. 6Min, kangbennu, n yiina faabu poé, k n tan si dia a nu-é, k tanŋigua, k buolu manŋ, k fit ki tié duoï buolu yinyionŋ.7K fit k munt juamii nunbina, k fit nyinn danssali daabt ni, k nyinn binba bé bunbonnnin yenyiionŋ.8N'tié kangbennu-é, n sann-é na; k n kan bank tulin yabint sua, ŋan ni ka n dontl pata. 9Gotl, lanbon sinsinna n tiennƆniwa, k n bia piak ki bonsaana-é na. N tuotl k wantié wa, k lin fit lian tun.10Yinninyen paaŋ man k tul kangbennu, dulnya kul n yin u dontl yanni k tulua, ni, nan doï nba mƆka lintib niib? 11Kpaan kuoŋin nan u doï kul n donn b kunkƆla mun! tanfiatin niib n hoot nan palpién, juat yula paak niib ii yikin nan pal mann!12Bii yabtl kangbennu, k mƆka nba lint dugbana na ii muantl u yabint! 13Kangbennu tu cat k nakin nan dijién saakua na-é, u nun m mon nan tƆb faalua na -é u tui jik konn wuyikiniie k hoot tƆb hooti, k tan nyann u dotaï.14N ŋmin kil weï bonciann; n k jiin siel; nsi taanté k tan tun l kul yonm. 15N saa biil juat nan kunkonna kul, ŋaan tek muuk nan tii ni kul n kuol n tan saa te k kpénii kul n kuol; n tan saa te k kpénii kul kpant tinnaalu, k tan te k mƆka n kuol.16N tan sa te k juanmiin tƆkin ba k ban k tƆkin sonnu nba, n tan sa tƆkin nann sanjot nba k b k bant na, n tan sa te k b nunm po bunbonn na n kpant yentu-é, k tante k sianba mƆk kpelala n kpant paanu: ma tansa tien linba k tulbe na, k n tan kanban k niykb.1717B tan sa tunn pulé, b tun sa difeï-é, binba cabt b monŋ nan tungbana nan bonninant, binba piaak font tingbana nan ŋanme tié yenni na!18Tuukpa, gbiintl man ! juuamii, muntl man ki nyanman! 19ŋme-e tié juuanŋ, nan n tuuaunnƆ na, k tié tuukpaal nan n tuuatun nƆ nba k n tumƆ na?20A la bona bonciann, ŋaan a k ji k tun nann tuon; b luot b tuba ŋann b k gbat siel. 21Kangbennu luon, o islael manu poé, k wun senn sennu nba matik ŋan.22K B tié buolu nba k b janm k bia fatbé: b baan saldiit ni; b janm k fat b bonan k sua ka k sa fatb! k saatib, k sua ka k sa jiin a: jiint man!23ŋme-e i ninŋ na sa gbiin tubl l bontitiéti? ŋme-e luon wutanŋi gbiin linba wonn po? 24ŋme-e cab jakob nan islael fatiébi? Ti biil k tuluawa, b k ban luon bin sonm u sanjot ni, k bia k ban luon bi gbiint u sennu.25Nna-é ku wutuol sikislael paak nan tƆb panŋe; tƆbgaalua l kula poe-é, k u k gbat l niin; tƆb na biilu a-é, ŋaan k l k wonnua siel.


1Kaagbennu piak ne, wunba naama ho Jacob! wunba tiena ho Islayel, daa ŋmaan ba sial mine sa fat; mine yia a saann a tie n yua-e.2Li sua ka puotl nyun n sibenana, a puotl buni a kan bank mii nyunninŋ, fiibiaki suom muuninŋ, a kan di muu, mu ye tu kan sia. 3Kilma mine tie kaagbennu a yennu, kaasi Islayel faabu da mua, n jiikit Ejipt, Etiopi nan saba ki kpintl a yialninŋ.4Kilma a tie ninmƆnua-e buol, a mƆk charunŋ kin luona n jiikl niib ki paa a paak, ki jiikl niigbonŋ ki paa a manfuol paak. 5Daa ŋmaan ba sial, kiman n be naana, n saa jii a niib yuondopo nan yuonba poki kpen namm.6N daa pak gaŋ po wan te bin hun ki bia pak diitupo wun da gƆibi, te k n niibin nyi in; diigbanfƆka ki jen. 7Binba kul yiin n sana, kin naamua maa wuudotin; ki tienua.8Binnŋiin buolu nba tie juamine, binba mƆk ninbina; nan tukpa, binba mƆk tuu ba. 9Niib ne kul n laakin lieb; buol ne kul n taalieb biininŋ ŋme maat limaami i? Lamipoe kpiapaak? Binkpaan bi daan sianba k paak nan bi mƆk monni bin jiin a li tie nne.10I tie n daansianba-e; kaagbennue yet, yim nan n tuzntunuanba kin luktua, linfit yin bann ki daan kibiaki mƆk dundul n ninŋ nan yenfaanu dinkibekaawa kintanbaal. 11Mine, Mininba tie kaagbennu; ligalin paak suaka kitie faabudaanua. Mine muant, kifaab, kituot yet, liki tie yensaani nba be i buol ne ka i tie n daan dianba-e mine tie yennu.12Mine muant, kifaab, kituot yet, liki tie yensaani nba be i buol ne ka i tie n daan dianba-e mine tie yennu. 13N tie yennu piinpininŋeya, suakan fit faat niilua n nuuninŋe, miya mintun linba ŋmee sayeti?14Kaagbennu -e piak ne, i linnu danua, Islael kaasi kƆnnan babilonn, n saa sakin binba cial ne kul tinŋninŋ, nan saldeyin nba monŋ naan ŋantu ŋinba kib mƆk dinduul lipaakne. 15N tie kaagbennu Ikasi yennu-e ; wunba maan Islael i kpanbaal.16Kaagbennu - e piak, wunba dinbuar sƆnnu nyuinninŋ, ki bia buar sƆn yaalunŋ nyuiminba yaabninŋ. 17Ku nyinn kunkƆnkƆn Lora nan gbiat, nan siije paala, kib kul baa, ki jii kanban fiil, ki kpiibn kikpiem nan muupeunu ne.18I jii daaduki tinbagal paak, I jii daa yii bonkpelane kiltie sial. 19N satien bonpaana, Iki la kil piinii Ik baanii? N saa bual sƆnnu tinkuoŋinŋ ki bia bual buuŋ t tinkƆnŋiŋ.20K kpaant niŋ bonkobt si piakin, mƆboi nan naamiant, kimaan n bial buunii nan sƆnnii tintƆnŋniŋ, ki yaa min te n niibinnyuu, binba kinluklib. 21Buolunba kinnem bisaadonlim.22ŋaan kaki yiinin, o sakob! ŋaan a nyikim-e ho Islael. 23ŋaan a ki jii a bonkobt kitien nuujuonnu malunŋ kitulin, a biaki cualimin nan a saaliik n ki ŋmaala yan ki jiin a piini-po, n bia ki bakina kitokin a bon nunubt po.24A k jii liiklii k daa bonnunub n tu lia a bia k maan n par nan a bonkƆbt kpapala ŋaan ŋmat , yan nan a biit, k te kinbak nan a bantite yena.25Mine tuu jii n paon k piin i biit k jii k tiatl i biit po. 26Fiitin maalin, tinlakin faabin boi a mƆnŋ bouboit, k ŋmaat buu a mƆnŋ.27A ya jaa din tun biila, ka maasƆk ninba tie jiak mannin. 28Liipaake tien k n biir binba tun n kaasi ŋaak-ne; kin chaab ma binbil Jacob, k te kib suki Islael niib.


1Oo sakƆb, n tuontunnƆ, i cenŋ mƆtaa na, oo Islael nba k n lukta! 2Kaagbennuk yennu wunba namaa, k senaa, k somtaa na, u mat a: daa ŋmaan sial, n tuntunnƆ sakƆb, n Islael nba k n luktƆ.3Nsaa muan nyun tinŋ nba luon nyun ni, kbia bil bunii tinŋ nba kuol nani; n saa yat n seyieŋ a buluu kul paak, nan n yatŋana yaabuonaa paak. 4B saa pƆt nan muat nae, ki buntl na tiik nba sie kpangionu na.5K b tuu saa yet a : ntie kaagbennu yennu yuae; k boii saakƆ sann po; k luandiaan kaagbennu yennu sann nan u nuu kyiin I slael sann nan lam.6Kaagbennu Islael Kpanba, nan u fatua, kaagbennuk yennu yet a: min ni tie pinpiik nan juuntuu, k min ni kaa yensua ji kaa7ŋmeeb e, k teinan min na, k saa fit wan linba baat maa din nan buul cincinn k tantuu mƆtaa na? LdaanƆ n wƆn u mƆnŋ k bia waninŋ u tuuna. Wun pak linba baat nan linba saa tun!8Dan tien jaŋmaanii, ŋmaan, k bia da jakl; n bo k yet k bia pakaa k l weii? I tie n siaala damme: Min ni kaa yensƆujinŋbee? L tanfiiƆk k be, k n k ban.9Binba naan pataa na kul tiie yennae, k baa daan a linba b tunŋann na kan fil tien ba siaal; ŋanaa e tunn dilmƆnŋ sioalaa: b nimbinaa k laat, k biaa k mƆk yanfuom, k l te k b di feii. 10ŋmee si nuun yennankal, n na eikaa patl, k tan k n yint siaal nyut ii?11Bin nba kul tuunl tuunaa k saa di feii, k b tuun tuuna kul tie nisaalii b kul na; bin taan lieb, k set k bin bu b buut, k bin jekl k bia di feii.12SaaƆk kult ua tu yaa wun kul piaak, u tuu pul sankuaanaa ninŋe, k lin mƆnn, kjiie jaal k jaa nan panŋ k lin mat wun nan piaak; ŋaa, Komi Suluo, panŋ tu gbenne; wui kii nyu u tu banŋe.13Kanpintan tu jii ŋmiiuko k bikin, kjii mƆkmuaanu k buuan buuannu daƆk paak, k bƆktua nan juk, k jii bon buuankal k buuan-buuan, k fit namƆ nuua ninnƆnŋ, k jii kuuan ŋaak ni.14B tuu cuua nyankpanŋ e, n nei ka bin la tikpal nba be fuual ni k wakii; nuua tuu bul tiinii, k saak baak l kpaatl.15L tiinii sommit nuua a wun nann. U bia saa fit jii juu muuk k tien jiit, k u bia dian k maan cicilk, k b jiiantl, k tienua potl, k gbaant jiiantua. 16U tuu bƆkt daal manŋe k juu muu yakin nant k tien jiit k di gboo, k bia juut muu k nanii, ŋaan ji yiina; ae! aa! n nanii muuc, l man bonciann!17Tii nii daat nba bia tent na k dia naan cicilk, u patl, k gbaant leŋ jiiantlƆ, k bia yiiu a : finii tie n yennu! fatlin!18B k mƆk ninfamm, k bia k gbiaa, k maan b piien b ninbinaae a bin daa laat, nan b palaa a bin daa bant sial.19U k boii u mƆnŋ buboiit, k bia k mƆk ninfamm, nan maal ŋamm nan wun yet a: n juu tiik na dajinnbƆkle muu, k yakin nant, k tien jiit k dii gboo; ŋaank linba bia tenn k n jii tien bonyann! n gbaant dajinn buol k jiantl20B ŋanm jii b dindan k gaan nan linbaa k tansƆlna, B duduukt nba buuntib na paak. B kan fit bann nan l kan fit fatua, k u bia k an fit yet a: linba k n di na k tie faaƆk bon kaa?21Oo saakƆb, Islael buolu! I tiaan bonnaa manŋ po, k maan tie n tuntuunnƆe, a tie n tuntuunnƆe, k mii nanmaa, n k an tanm a po, islael. 22N wuul a biit, kl gaal nan sapagbent na , min ni fat nyinn a, jenin n buol.23Sanpaiiak, i kpann man, kaagbennu yennu tuun u tuuni; Tingboug; kpanm! kunkonaa nan fual nan l tiinii kul i yikinnan palmann manl!24A tinntƆƆ, kaagbenNuk yennu u nba na maa na, yet a: min, kaagbennu yennu nan bont kul, linba kul ba lni. 25N saa biil faauk sƆknii nba nan b nyina na kul, ŋaan yet nan nalinbiit na tie binba k min sial, n tuu tunn yadanm na bannu nae k bia wan nan b bannu na tie waatuke.26N tuu gaal n tuntunna naanme, k bia tun linba k u yet a l saa baal na , linbaal tun; n yet selusalem a:niib saa ŋam kue leŋtun u yudant tuunn k tinn saakƆb. 27N saa yet mƆkl nyun na lin fuaal, k l bunii n kuul.28N saa yet kpanbal siilus a: waae tie n tuuntunnƆ, k u tuun nlom kul; u saa yet k bin maa selusalem, nan jiantu ŋasaakak na.


1Nne kaagbennu pak k tul u niib nba be Cyrus kuu diab u nuuni , u gann ŋuae awu kɔn k nŋann digbanna k tumɔ a wun liat kpanbala yennu saa luot doi na tammɔi k turɔ .2N sii sonm a nuŋi , k ŋanm sɔ ŋmaaka k bil kuta gaana nan kuta jaalit na . 3N saa tuulaa faalinba baabɔl , nan mɔkin nba bo k laat , k l fit fin nba nan mine tie kaagbennu nba yia a sann Israël yennu .4N tuosun Jacob lom paak nan Israël nba k lukt na , n yia a sann , n yina nan cɔlte l fit fin tan banniŋ . 5Mine tie kaagbennu sua k be , minikaa yennu jik kaa ; n daan dia kaa daak k banneŋ . 6K l fit niib nbann kaa ka yennu nan l baaka nan mini kaa yennu jik kaa , mine tie kaagbennu sua kaa .7N tie yinyeŋa k bia tie bunbɔn , n tien balk k bia tien yubɔn , kaagbennu n tie l bona kul .8Saanpaak kii be saan paapo , saanpagbent siikin balmɔni ! k tin n luot faabu n nyin , k faatuu nbia baal ! min kaagbennue tak l bonna kul .9Yubɔn nan wunba jaalk u taktua buuk bui ni ! yɔk saa fit k mat ŋɔk maalɔ na be kaa tien ne nna ? kaa tuon jik kaa nimii ?10Yubɔn nan wunba saa mat u baa a bete kaa maalimi ? nan u naa l tie nle kaa maalimi ?11Nne kaagbennu , Israël yennu , nan u taktua : a luo fin boii l nba baat poe , a tienn senni n waat nan n nuu tuonn poe ?12Mine tank tiŋ , linba paak k taak nufuosalik ; mine taak b gbiat kul .13Mine fiin Cyrus n ŋaant niŋ , n saa ŋanm u saanjot ; u saa maa n duo , k bia nyin n daaba , k kan bɔii sial , kaagbennu kunkɔkɔna saakue pak .14Nne kaagbennu pak : Ejipt tieb nan Ethiopie tieb nan sbeen nba mɔk fɔkit , b saa baal a buol kii be nannaa . L niib saa sonm nan jalte k baal , b saa gbaan a buol k balmaa , abuol kuae yennu be , yennu faanu k be . 15ŋan tie yennu nba bɔliye , Israël yennu faabudanɔ !16B kul tuun fei tuonn k tuul k saa nan fei , paat maala . 17Kaagbennu paake k Israël laa faa bu , faabu nba kaagbennu ; jik kaa din fei k bia kan tuul , kaa-kaa nan kaa-kaa .18Kaagbennue pak wunba tak saan paak yenyemila , wunba tak tiŋ nan l paak bonna , k takɔ k fit daa tamii u po , k naamɔ wu tie binbe buol : mine tie kaagbennu sua jii kaa .19N kin ban pak bubɔli maan tiŋ na paak ; n k ban Jacob ŋaak tieb nan bi kpaanin b kan laan ! min kaagbennu n piak balmɔnie k tie linba tuak .20Taalmaan lieb k baal , yii kul n naakin , nŋikin man doii ! b k mɔk ŋan binba jii enkpel kaat , k jii yennu nba kan fit k tinnib .21Ii wannɔ , k t binbaal ! sua kul n gaal kpaani , k pak pin pikaa , k mat yuowaa ? min kaa tie kaagbennu ? k yennu jii k be k bukin n po , mine tie yeneeml nba ŋan k bia faabit .22Ii ŋmant n po , kii saa laa faabu , yim nba be tiŋ na paak kul ! k l maa mine tie yennu sua jii kaa . 23N mɔŋe pol , balmoni nyii n mobin , k n maa k tie yann , dunne saa g baa n buol , jelen kul saa pɔle .24Kaagbennu saa mat a u tien kunkɔtua , balmɔni nan paŋ u niŋe ŋmaa tuuk be binba daan donn wuutuol u paak . 25Kaagbennu paake k Israël tieb saa laa dotl nan ŋant .

1Babiloun tieb din jantil beli nan nebaoe ŋan yenni na juontue na mƆtaana bonnie jiib; bi tie jika ki tien bonkobit nba bak na. 2Bi paakibe ki suolib ki yaat, namm pata na kan fit fat bimƆb, Bailoun yenni manŋ gbenue na(Juotue na)3Gbiintilim man jakob buolu, yim nba tie n niib na kul. I maalu yuo na waa mine kubi. 4I yennu tie minue, kin si dia i, ki golii nan yaa tan saa kpet, mine , kiu si diai, ki golii nan yaa tan saa kpet, mine nami ki sii diai, n saa tuli sommil yuokul.5Ki min yennu yeta, ii saa yekinin nan ŋmee? Sua be ki tie nan min na? 6Niib tun bi pakoa ki wuut kut tana nan kut nyiŋila, bituu jii saakulitua, wun nan pati ki bi gbaa ki jiantilƆ.7Bi tuu wokitile ki buk, bonpiakt paak ki saan sennil, ki li sie, ki kan fit cat baa sennil siaminba na nilƆ i mial sial li kan fit jiin, kuo ki niynƆ maabil ni.8Yim biit dam. Ii tien linba na man. Ii duki maa tun linba. 9Ii tial linba din tun sian yuo na ii sak nan min kunkuae tie yennu ki sua ji kaa ki tie nan min na.10Pinpiik ni, n din pak linba tan saa tume wa, ki wann linba tan saatien ma n lola kan mi gbal tunmu, linba kul ki mali nan man tien na saa tien na. 11N yi Jasuae yendapo maa wun baat. U saa baat nan kƆmbioƆk nee ki n lol na n gbien mine yet na ki lek saa tien na.12Yim nba ki pala wakii kii mali nan fielu buol fƆkei wa na, gbintilin man. 13N cali nan fielu daal nae ki nakint, li ki fƆk nan waama n fielu na kan wei nan baalu n saa fiel Selusalem tiebe ki islael tieb n la yudant leŋ.


1sikin, k kalintan puuluk ni, wunba k mi joa, Babilon bonpok! kalin tinŋ ni, k ba tie kinkaanu paak, salde teeb bonpok! 2Jii naa, k nann yɔn; nyit nun pintik (nundocktik), tolin a liat fuok, tintl a benii, pootl kpenii!3a yann bin la, k a fei bii saa la. in saa kon, in kan lɔkt soa. 4T nyintua, ŋua tie k mɔk gbenu kun-konkontua, nua tie Islael keasi. 5Kalin ŋminyminni, ki saa binbonni salde teeb bonpok! bii jik yia yent nba poobet.6In daan dɔnn wuutol in niib paak, in daan bil in faar, in daan jiib k tiem a nuni, a k la ninba tunnu nam, a ji a yɔk k paan niik pel paak. 7A daan yena: yoo kul in si tie poobet! A daan k ji tien a dudukt ni, A daan, k, maali nan si saa bangben.8Gbintl moatann, kpinkpamm pook, k kar nan tamatama ka, k ŋme yee a paalni: Min, min k koa! In kanban tie paakoak, In kanban konŋ waas! 9Li bona nanlee saakpel baara, daayen waas konŋle nan paakoat; li kul saa sik a paak, Nan a sook (nyɔkt) matma na kul, Nan a paal mann nba yaab biaŋanba na.10A daan mɔk dundu a toonu na ni. A daan yaa soaklatin, A yanfon nan a minu baa na. A daan yee a palni: Min, min k koa ! 11Bonbil baat a paak, a kan fit guar mabl manŋ; yubonn saa baara; a kan fit nyii leŋ k baak saa baara yemm; kpikpruk ni.12Biat ki yen niibe a paal manni nan a sook malma na, linba k a ji tien a too a niipaatuk ni; Ii bia a saa nyin nyoata, Ii bia a tan saa la panya. 13A back a mɔny nan jaba buunu : k bin fil yen tinna, bin ba mi sanpak, k suli ŋmaabila, k muant, na si tie nna nmaapaan na, linba saa baar!14ŋan me tie nan muk na, mu saa dib, bi kan fit fat bii manfol muyelu na ni: li k tie mu sankuana nba k bii naani, ko nan mu nba bii too kal kpia na. 15Linbana saa baar binba buaa jabat. Naan binba kaa tun nam a niipaatuk ni sa yat yua kul nan u bɔkl po: sua k bee sa summa.


1Saakɔb ŋaak, gbint! man, yinm nba k b yii ISael, yinm nba tie suuda yaabuona na; i i puol kaagbennu kaagbennu sann nie , k want nan i i wa ISlael tieb yennu na, ŋann i ki fiin balmɔnni mɔmaan nba piak na po. 2ŋaan bia yien na a b tie yabint duo na niibe , ŋanm yaa b tie yabint yennu duo Islael niibe, k bia yaa a i i gaa kaagbennu , kunkonkɔnna yennu pak.3Sianyuo n din piak lin nba tan saa tun sinsinne waa , k ŋanm k yaat l maan, balmɔnni k l set tun yi aama. 4N mi nan i tan sii tie tubkangbaatae, k sii waaki nan kut na, k bia kaa naatuu nan kutmɔnt na. 5N din dɔnŋ beti sianyuoe waa l bona po, k l tan fit k tun , k a tan yiena: i pata nan ii bonninante te k l tumi.6A gbat l mɔmaan sinsinne wa k l tan tun l tie yin tuoe nan ma yet lin nba kul set tunma nan balmɔnie. Mɔtaana, n saa wanni bonsaana nba saa bal, k bal k a k mi l po. 7Mɔtaanae n t k l set tuun , lin nba na buolu din k mi tun kaawa. lii mi tun, ii bo sa yet a i mi l kula po.8N mi nan ii kan tien yada, k maan ii tun tie wuol ni maan kuumi tiebe, ŋanne tien ki k mi gbat lin nba na po faba, k l maan nan waama k kua ii tuba ni.9Nsann. paak, n dia n wutuole, n dial k kan ban biil sial a lin t k niib n dont n sann . 10N jii wahalae k biknii, nan baa tuu ŋann kut saak muu ni bianŋnba na. ŋaan l k mɔk nyuat i. 11Maa tun linbanakul ; n tuun n mɔnŋ paake N kan tul sua n yudantku:12Gbintln Saakɔb! k fin ISlael nbak n yia na! L tie minee, minin nba tie sinsinn yua , k bia tie juontk yua. 13N niie din naan tinŋ na fiakl, k n niiditu jonn Sanpak : Mii Yiin tinŋ nan Sanpak , b tuu baale yian , jii b monŋ k tuln.14I kul n tikl k gbint! ŋmie sa fit ii ninŋ na k muant l bonaa? wun nba k kaagbennu gannɔ a wuu lek Baabiilonnie. Nnuue saa fit nyini Saldeennba mabl ni. 15Mine paak nanɔ, k yiinɔ a u bal k u tuona nba k u sa tun na nyanu be lenŋ.16Naknt n buol, k gbat ma piak lin nba. pinpiik ni wa , n din piak k k buoli; n din be bona na pinnu yuo. k mɔtana yonmdaa nɔ kaagbennu tun u seik na n ni k tuumin.17ISlael yennu , a fietua, kaagbennu piak nae : Mine tie kaagbennu ; a yennu , k luonn man tun k li ŋan tuuli, k wanni sɔnu nba k ii saa tɔkn. 18oo, a bonni sak n sennii, piisin buo sii puub k tienni nan mɔkl nba k fuat nae , nyannu bo saa baali nan nyun pana nba tuu bal gbingban nae.19I yaabuonna bo sii yab nan tanbiini nae . k n bo kan t k biilu n baalvi ni .20Ii nyi Baabilonn ki saa i yamanie, ii hoot nan palpienne k jiin balyanni manŋ po, k ŋaan sua kul gbat sial kul buol a. kaagbennu ŋanm da u tuontunnɔ Saakɔba.21yennu nba din jii u niib k gaal nanm tinkolik paak na, ŋaan nyunyuklu din k solib. u din t k tanpiiuk b ɔ k t k nyu nyi tann manŋ ni k b nyu. 22kaagbennu yet a: biit danm k be pal maslni.


1Yimm digban banfƆkadamm gbiitl man yimm nba te banfƆka ne. Kangbennu din yiinin yuo nba k din maalinŋ ne, u din tuukinŋ k sua k be nna puolninŋ. 2U din tie nmuob juuk-ban jiak nba man u din tieninŋ pienu nba man, u din jiime k bƆlin u luokuni.3U din maatinŋ a: a tie ntotunuae, Islael nba paak k tiet nmƆŋ yudant. 4Kmin din yet na: n tuun tuo na klaa fataae, kpie tuo-kuon k bia tie yaan k biil n panŋ, ŋaan npaƆk be kangbennu buol k ŋuat be n'yendu buol.5Kangbennu maat mƆtana, ŋua nba banŋin nmalu yuo, n mii tie u tuontuunnuaa, k fiit jin nan yatyat ne, k maan a din calunŋ kangbennu nunmi k n yendue tie npanŋ. 6U maat : k saa duonn Jacob buolu, k bia tuun nan binba ten-ne Islael n saa lin kaii tie yinyiem k tuul digbanlia kii muant n faabukaka nan tinŋ jin juok.7ŋmee k faabu daanƆ kangbennu paak k tuul kasi islael, wunba k digbana yiit mua buocian k bia yuo mi yiikuo daanƆ, kpanbaala lasa lƆaƆ, kpanbaala want saa tinkl ubuole, kangbennu nba calmua ne, kasi Islael-e gaana, suki yuo mine saa gaala, minne sa guala k tinka dia dƆnnuk nan nigbƆn, k duon duo, k fiit k biit fal nba buol ne.8Suki yuo mine saa gaala, minne sa guala k tinka dia dƆnnuk nan nigbƆn, k duon duo, k fiit k biit fal nba buol ne.9K fiit k maat binba tie dansaali iŋimun k maat binba be buobƆnmi iŋniimaan, i saa faabu sanjok paak, b saa laa b jiet l kuula puowaa.10KƆm te ki -i-mƆb, ŋmuun ŋunklu bia tankan suolib, waalu nan yennu kanfiit tee b laa faala k man wunba b ninba danƆ yue tunsitie b ŋnaak tua. ŋue bia saa ciamm ŋnuun ŋnaninŋ buol. 11Ntasa lept jua b kpant saani-e, n paana i tie pan sunsƆna.12ŋaan guotl b ŋii banfƆkle sia b yennu dinduopo siab yenbapo sia b yennu dinduopo siab yenbapo siab muun ŋii banfƆkle, siab muun ŋnii sini duonu. 13Sanpaak palmani, k maan kangbennu balinŋ u duo, u tii u fala dam nin bask.14Sion din maa a: kangbennu yet - maan, kangbennu taan npoa. 15Puo baan taam nan u muanti-i, U ktiinŋ u bual faala, yuo nba ku sa tam mi-i, min kan ban tamma.16MƆla nin n juab paa nan naninŋ biina paake. 17A dinkinn be mninbiinapaake, a waas tƆk l baa din bila k ŋautae -e, b tasa yii tapaak ninŋe. 18Jiinŋ a ninbina kuantieb guoli b kuul tinkiie k baat a buol, n fuao min kangbennu, a tansa yuo nan puo yaa tinŋ gbaa ne-e, nan baa tu muat tanpinn-e.19A yialin nba din biil k biil paa nu, a duo nba din biil ne, a duo biuk ne ni. 20B tasa biil a duo manŋ tieb a, binba din naanma ne binfuok na. B tasi pia a tuubani, a waas nba din kaa ne, yial ne maant k mƆbninma tuul min yial k fiit kaal.21A tasaamaat a palni: ŋmee tieniŋ ne, k maan n din k mƆk waas ndin tie wolk nne din niitabl-bii? ŋdin benkuae, binbane b dinbelee.22Nne tin yuomdaa kaagbenu din paak, nduon nuu ŋaandunia kuul paak, ntasa duon n yetuuk ningbƆnŋ paak k b nii, b saa a buƆpoiib bƆpiat paake.23Kpanmbala tasi tie a bie a guontieb, ta sa baa-gaan a nuuninŋe k puuk yuulnan tinŋ, b tasa luoo a taŋmaatae, ka baan nam tie kaagbennu, k bin baan nan binba daanninŋ, kan baan nan binba daan nninŋ kan baan nan binba daan nninŋ kan baan laa jalki.24Yiikuo danƆ buokƆbt tasa duo. Waa k biit ba k b tie niimƆm ne tasa buota? 25Kangbennu paak, ntua: yiikuot daanƆ taakimƆ paanŋ daanƆ buokuobt tasa paakuae, ntasa kƆn nan a daat taii, k biafaat a waas.26N sa tin ka naan tieb nyman bƆnŋ naant; b tasa gbuo b mƆnŋ sƆme nan daanne, k gbanant kuul n baan nan n tie n tie, kaagbenu a yuomi daaƆ Jacob caanba.


1Kangbennuk paak aa: litien ne be lee? ŋan ni ka mobl nba paak kin kuati? ŋan n: malinbiit paak k b kua tii nan i biit paake te k b bel; naa.2N bo baal b buol ba paake k k la sua? Bie te kinyini k sua k jiin n mi? N nuu jinŋ nan nan tini ge? N kmƆk panŋ nan nan fati ni? Nsaa fitk mabin mƆkgbeŋil kunkook klinŋjanii n kƆnŋ nyuun, k kpe nyun konn. 3Nsaa fikt te sankpaak nbonn. K ji kpal piak k dok nua.4Kangbennuk yennu, wantin na sa paak linba k kƆn binba bak ne paak u fiitn sanyiƆkn kul, u fiit n tuba, a man fikt gbiint nan binba k b tuba, a man fikt gbiint nan binba k b tuntibna.5yennu loot n tuba, k n k tant, n k tun puol. 6N cab n binbƆnŋ binba buon k cab n tankpin binba ŋab n tianŋ n k leknn n nunŋ yo nba k b sukin k siin mƆsant n paak7ŋan kangbennuk yennu ten sommil li paak ee te kin kandii feï, lipaak ee te kinwakl n nunŋ nan tann ne ŋann ne te kin gubin k dia.8U nba sa buu n but ji k fƆk k sapaak na nin k ban n nan n k mƆk biit wunba tie n datak unbaal n buol. 9ŋann kangbennuk yennu sa kon n paak, k ŋmee ji sa kpimi. Binba paanttu tua tet binba na.10Yinm nba ne ninŋ u ba ŋman kangbenuk, u i gbin u i a u yomdano kunkol kwinba sonm bunbonnin k k laat yinyioƆnŋ wun tie yada kangbenuk ninŋ, ŋan yii u yendu paak.11ŋan ne yinm nba kul jot muu, k tie mukpan jola ne, i saa man munba ki jo naninŋ nan i mu kpana ne ninŋ, n niiu ninŋ ee k l bonane sa baali, i sa dial mabl ninŋ ee.


1Gbiint l n man, yinm nba kpaan mƆnkunt, k kpaan kaagbennu! Ii kpaa nunŋ tanliuk nba k b din kpieli na po, fonn nba k b din nyinni lini ne po.2I paa i nunŋ yi baa Ablaham paak, nan Saala nba kukuae k n yiinƆ, n tulƆ piisinm k bia nƆbinƆ.3Nnee k kaagennu tiin siiƆn ninbaƆk, u baak mƆkƆ ninbaƆk; u saa te ku kunkuok n nant nan Eden, k u tinkuinŋ ne n nant nan kaagbennu kpint kpaab palmann nan kpunkpƆnmuk tan sii be u sunsunkni nupuo tulu nan yankpanyi.4N buolu, gbiitl fanu! N yent, caant a tubl! k maan sennu saa nyi n yaa buol nie, k n tan saa bil n sennue k i kii tie buoliyinyiiann. 5N mƆnkunt pel naa, n faabu saa dƆkit, k n kpunkpante tan sii duu n yaa paake, b tan saa juab b mƆnn ki cab n kpunkpante.6Yaatl ninbinna man k got sanpaapo, ŋaan bia tibin k got tinŋ paak! k maan sanpagbant tan saa bote nan nunyuut ne, tinŋ n dut nan kpalcant ne, k niib nba kua u paak tan sii yuabee, k n mƆnkunt ne kan nii gbenn.7Gbiitlin ma, yinm nba ban mƆnkunt, buolu nba, k n sennu dua a palni na! Daa ŋmaan man niib neboniit ne, k b bonmal ma bia te ki jekl. 8K maan tuntuak tan saa yokitib nan kpalcant nee, k wobii n muab nan gungunt ne; ŋaan n mƆnkount ŋanni sii yua bee, k n faabu ne tantil binn nan bin.9Fiit a guan ni, fiit a guan ni! lian a panŋ, kaagbennu fiit a guan ni, nan dindaansia ni, binna nba gal ni ne! Finkaa din yiel Esipt k din biil jaŋmaani bonnunnƆnŋ ne? 10Fin daa din te k mƆkl kuol mƆkgbenŋl nba mƆk nyun ciƆnŋ ŋaan tien sƆnjak ne nii a niib nba k a nyinnib ne n gali?11Kagbennu nba fat binbaa tan sii tunni nnee, b tan saa tunn an nyanmu yannie, k pamann nba k mƆk gbennu ji gbie nan b yula; kpunkpƆnmuk nan Pamasl saa nankin lieb. Palbiil nan yanyetuk saa bot.12Minne, minne maant yi pal. A tie ŋmapoe, k sii jie nifosaalik nba tan saa k po nifosalk bik wuu ne jaŋmaami nba naan nan muat ne?13ŋaan tann kaagbennu, bunba to k a be, wunba jƆnn sanlagbonŋ k bia bil tinŋ! k tu jakil binbaa wanta fala nan wutuol buol ni, k maan b luon bin biie! Wunba wont fala manŋ wutuol be lee?14L kan wai nan luot dansalk k ŋaa; u kan kpo sansalk nii, k u bia kan nii kƆn, u daal jiet. 15Minne tie kaagbennu , a yennu unba tu kpit mƆkgbennu k te nyun pana fuuk. N saane tie kaagbenu nba tie kƆntua.16N tien n mobona a mob ni, k bia bakita nan n nuu maasu, a fan jƆnn sanlagbonlaƆnŋ k bia bil tinpaanŋ, a fan maat siƆn : a tie n buolu!17Fiit guanni, fiit guanni! fiit set, Selusalem, a nyuu kaagbennu nuu ni u pabienn daymanŋin, k nyuu, k nyuu liisin daaŋmanŋ k saa baal dabinna! 18Baa sua k be k saa ŋmaktua u waas nba kul k u mal ne nii, Baa sua k be k saa dat u nuu waas nba kul ku wuoni ne nii.19Bonna ŋanle ne kul baala e ne: lanne man a po? Bonna biilu nan tatimu, konn nan bonjiak.n tie ŋmapoe k saa balinma nii? 20SƆngƆnt buol kul, gbanancƆkint tuu te k a niib n baa, nan piab nba tuu sik bƆluk ni k sie ne, kaagbennu wutuol panŋ ne gbatib, a yennue dat a tubl.21L paake tien, gbinntl ne, wahala daanƆ, dayiblƆ, ŋaan k nyuu daan! 22Kaagbennu, a yomdaanƆ nba pake ne, a yennu nba kƆn u buoluu paak: gotil, n kubitl a nu ni liisin daŋmanŋ, n wutuol daŋmanŋ; a ji kan nii k nyuu!23N saa senn binba wahala ne ŋaak nie, ŋanm nba daan tu yien a boant , k t gal! a daan tuujii a binbonŋ k tien tinŋe, a tien nan pann ne k niib tƆkii.


1Fiil; fiit k waan a panŋ, sian lian a jaanm liat, Selusalem digbanŋaana, klma punjuok nan biit daannua kan kuo a ŋaakinŋ.2Yokin a tantiuntuk, k fiil, k kal a maan gbƆnŋpaak, Selusalem loti a truninŋmiit. 3Kilma kaagbennu-e piak, bidaan k paa liklika k daa - i, n nun kan paa liklika k gaari.4Kmaan yoonudanua-e piak, kagbennu liyuone kinbuolu dinsiik Ejipt, k saan beleŋ k siliyinba caakim, kib k tien ba sial.5Kaagbennu yet a; moatonne n jii saa tien nlee ba daan siel nan n niib faala ne? Bina dia- ne yikin wuuyikiniye, laa tuu faa-e kul bi tu biil n saa ne. 6Liipaak n niib kul saa baan n saan siidaal, bissua baann nan, mine maal mine - ne.7Liŋaan nan fin la nua jua paak ku muant laaba mane, k piak yenduanm maan, k bia paik faabu maan, nan wunba yien siƆn nan, a yennu panŋ tun. 8Binba kaajiib kib tie dobti ne yiikin nan paalmann, k lma be la yennu ku jent nan siƆn nan bi ninbina.9Bikul libinyiikin nan palman yiik ni, Selusalem longbent, k ma kaagbennu maan u niib pala, k ŋmaat daa Selusalem. 10Yennu jii u ŋaant panŋ nuu, ki faat u niib, suakal ninlunninŋ, k dutnyaa niib kul n laa.11Nyininman I daa siit baa siala biit bonna yin nyii bibul, yiininba jii kaagbennu jiantu diiukninŋbona. I yaan yin nyii i daa luon yian i bia daa tiin, klma kaagbennu siibe. 12I unŋpo, k Islael yennu sii be u puol po.13N tuobunnua sii kpaatle, k daa, k kpaal saanpaapo wa. 14Litie ne, k suakal gbaanant din biir ku jik naan nirua.15Libia si tie n ne suakul paalin manŋaa paak, u tuann kpanbaalakul saa munbin bi moiy-e, kilma bi saala linba bik ban wuanib, k banŋ linba k b k ban k gbat


1ŋmee gaal linba k b din muantit ŋme bann kangbennuk. 2U fiil set u nin tual po nan tiik nba pia tinŋ nba k mƆk lunlin na; u din k mƆk fant, k bia k mƆk binbenŋ nba fan nan gotu k u binbenŋ k mƆk linba nian t po.3N yint i yan klƆkt niib nilua nba be tont binbenŋ nba fala binbenŋ maanua l naan nan wunba k labt u nunŋ po k t yietua k l naan na u k tie sial na.4ŋaan k mia t fala e k u gal I tonte k u ji u yul paak k jii u k u tie nan b dat u tubl a na yennu kuanua lenŋ, k u sinkin u monŋ.5ŋaan t biit paak e k u gaal fiat k bou t yanbƆm paak. I la laafia u tont nba k uu gaal na paak waa gaal tanpakii na paak t a laafia.6T din lin ana pei nba bot na e sua kul waa u tionŋ sƆnu e k kangbennuk tet kul tubdatu baa u paak.7U din dii fala k b dia nan ninmƆnn ŋaan k u gubin gaal nan sikin -n monŋ? u din k paak nan mƆbonna.8B suolua nan ninbaatl k maabnua niib nba din gaal u maan sinsuukin k nyyinnua a fuotob minŋ k b boun yaa niib paak? 9B bil u kaaƆk nitont sunsuukkin u taan kaaƆk nan mƆkta. Nan l kul na, u k tien kpikpiluk sial a mƆbonbiil k nyii mob ni.10L tie kangbennuk palmann nan wun buon fala. Yuo nba k u yit u manfuol salk biit paak k u saa la yaabuo na, k u daa n pukin. 11U fala dinu puolpo, u saa palmasil k ba nan u k dii fala, yann ka n tuontun nua nba kin pal mei u paak na saa gaal nissaali bonciann tub datu k u paak n saa nyik cabib12L paak tien n saa tulua u yal k l jan nan yuudam yal. U saa bƆkt nan yu dam nan yiiko danm nyuat k b la k l ma jii u kua k cab kuun k b kuanua nibiit ninŋ k l ma u gaal nifosaali bon ciann biit k gaal biit danm yial.


1Puo nba ki maab, mƆtana a saa fit yin yaŋ kii ŋoot nan palimann a sii mƆk waas bociann mƆtana, ki gal puo nba ki u sƆlƆ ki mi nyikƆ, yennu yet a.2Yalikit a diok nba ka dua leŋ na, ki pukin li dacaata paŋ. 3Lokil kul po a saa tant a kpal niib saa gaal tinŋ nba ki digbanganana niib kal leŋ na. Niib saa gbie doi nba dua kont na ni.4A jii kan difei, daa te ka yenputi, a kan sik tiŋi ke biit nba ki a din tie puopaŋ ki tuun na a saa tamm lipo ki bia tamm pa tuu be a kua ŋan pakuak na po.5Yenbit yennu a nantua sii tie nan sƆlƆ nee ki tula islael tieb ŋ balimƆnni yennu saa fieli ŋua e tie dulinya na kul diatua. 6ŋaan yennu yia a fan jen u buol, ki yien a, a tie nan puopaŋ nbaki u sƆlƆ tuuyat ŋan nyikƆ ki u yamin yet nee.7Yuo bonminlik nee kin ŋaau, na ŋaan n saaŋamm gaala nan lom nƆ yab. 8N saa wanna n lomm yuokul ŋaan yuomitik nee ki donn wutuol ki nyika.9N din senn mƆsonn nowa yuo nee waa kin din senn mƆsonn nan n ji kanmi ki biil dulinya nan nyuni, mƆtaa na n senn n mƆ jenn wutol a paak n kan mi ki ŋmakita nan tubidatu kuo nanmabil. 10Yennu nba luonna nee paak na: juat nan kunkona i lek i but but ŋaan n lomm nba be a ni na kan mi gbenini nsii tun dia mƆsonn nba ki n senn nan n saa tuli pali matil na yennu nba luona nee yet linba na.11Ki yennu paka, fin duo nba di fala ki kaa gaaltua, ki sua ka ki sa dinn a palina. Tambinyinjila nba ki li daƆk palina ki saa jii ki maa a fiakil. 12Nsaa jii tana nba hyilii ki maaatamoi Ki jii tanbinyinyiila nba mƆk paŋ na ki maa funfoŋ nba saa lintan.1313A niib nz, min tiƆŋee saa tumib, ki bia tulib mƆnkit. 14Balimoni nan binbeŋeŋ saa tula paalu ka saa nyi fala nan yenputuk ni.15Li tie ki sua pikina, ŋan kin ki mii lipo. Wunba kƆn nan, sie ki u baa. 16Min nee, nan saaƆkdam nba tu nan jatiat nan, ki bia nan fua nba tu jil ki nyinn nilƆ mamfuolna.17ŋan yennue paak na, a jatiƆk ka ki saa tula daŋi, ki a jii mƆk jiin nu ki tul binba kul piak ki biilana n saa kƆn n tuontunna paak ki tulib fielu.


1Yinm nba k nyun nyuulu mƆkii n, bat man nyuun buol, lii tie k wun nba lek k mƆk lilii! Baat, k daa di, bat, k da daan (fin) nan nabiin, liklii ida paa sial!2Paaki e i si bil liklii lin nba kan fit dinii ni pakii? Bia paaki e ki tua tuonn lin nba kangbenuo paaki? Gbintl man jik, k k i ji sa di lin nba ŋan, kii sei sa dijiet nba man k gal bont kul.3Lotl tuba gbint, k bal n buol man, gbintl ki sei si fuo: n sa senn nanni mƆlol n mƆsona nba kin din lol nan Daafit na. 4Gotl, n ji ŋƆe kuu tie siala n niib buol, kuu tie bat k bia tie n niib diatua.5Gotl, a sa yin digana niib nba ka k mib, k digbana niib nba bo k mia sa tin k bal a buol, k man kangbennu, a yennu paak, Islael ŋannt, saa donta.6Kpanin kangbennu yuo nba ku be, yint'Ɔ mƆntaana k u sa bal a buol, ŋmat kangbennu buol, ŋƆa nba sa tienna ninbaƆk, yennu nba tien nyikcabu yuo kul na. 7K nibiut n nyik u tuonbit sonuu na, k bit daanƆ nyik u tuonbit sonuu na, k bit daanƆ nyik u dudukbit na; ŋaan ŋmat kangbennu buol, ŋƆa nba sa tinna ninbaƆk, yennu nba tien nyikcabu yuo kul na.8K man n dudukt k tie i dudukt, k n sonii k tie i sonii, kangbennu yet. 9Sanpaapo nan tinŋ nba fok nan tiel na, n nae kin n sonii mun bia fok nan i sonii, k n dudukt mun bia fok nan i dudukt.10Nan saak nan sakaana nba tun nyi sanpaapo pia tinŋ paak, k t onboolii dannƆ n bul k tien jiet wun nba luon wun di, 11Li tie n nae n maan nba nyi n mob ni na: l k ŋmat k kan tun sial, k kan tun n luonm k bia gbe'n lin kin yaa lintun na.12MƆnnie, i sa nyi nan palmann, k b sa saan nanni nan mannu; juat nan kunkona si kpanm i tuoan, k tinii kul nba be si poi nipoot. 13Jagotuk sunsuuk ni sa pia tilontii, kunkoni sunsuuk ni sa pia tulaali tini, l sa tul kangbennu yudant, k l si tie tialu nba kan mi tanm, kuo linbil.


1Kaagbennu yennu yet a: IicƆlin linba took ki bia tuun linba ŋan; k maan l kan weii k n tinnuu saa baal, k yin la n ŋant. 2Palmann ne nua nba tiaan fuom daal k bia diaal tuun fanuu, k bia k dia u nuu k tuun tuunbiit!3SaanƆ nba jii u mƆŋ gaan nan kaagbennu yennu na ji kan yet a: kaagbennu yennu bƆkt nyinin u niib niŋ a! k jatuaakl mun bia kan yet a: gotl n tie tikuonŋe!4k maan kaagbennu yennu yet a: jatuakaa nba dia n fuo daa bia tuun ŋanuu, k lukt linba nyaa l ŋan an tummu, k bia yabii b mƆŋ k kpaatl n mosonaa ni, 5N saa tulb yiaa n ŋaak ni, k bia diaan b sann l dakpinaa paak, k l sii ŋan k ciie bonjaii nan bonpuii nba k b bo saa mal na.6K saam nba mun jii b mƆŋ gaan nan kaagbennu yennu tunnaa, k bial luon u sann paku na, binba kul diaa fuon daal, cƆlin fanuu na, k bia yabii b mƆnŋ paak k kpaatl nan n mosonnaa na. 7N saa saan nam n ŋant kunkonn na paak, k manŋ b palaa n miatii ŋaak na ni; n saa gaal b mujuonuu maluonŋ nan b malint kul n binbintl paak; k maan n ŋaak sann ji sii yi nibuoluu yenmiatii ŋaake.8YemdaanƆ, kaagbennu, wunba toant Islael daabaa na piaka: n saa taan niib kul nan ŋam b kul b tintaan bul.9Yim bonkobt nba be kpaant nan fual ni, baat k tan di man. 10Bguutiib na tie juanme, k k mƆk ninfam, B kultie bƆmuiic, k kan fit gbekin, b dua guante, k damii damiit.11B tie kpaatieb nba k ban siaale, nuakul kpaan u kuukua yale. 12Ii baat naa man, k n kpaandaan, nan i dapaalin kul k tin nyuu! T bia saa ŋam tien n nae wonn, ki bia kii ŋamii tie ki pukii!


1Niŋaanɔ kpon k sua k fatua , niŋam sietaa k sua k ban , ŋant niŋe niŋanɔ na siet . 2U saa kua yan duam niŋ , u saa dual u duanu paak wunba tuak sanjok ŋann .3ŋan yimn naakin , waa ŋanna , ciconna nan nanyiki buolu n ! 4Ii laa ŋme ? ii k tie waat nba tuun biikaa , saapant buolu5K naani kpeki buoli , tiini kul buoli , k kpin waat jaakpat paak , tanfiat niŋ i ?6Butin tanfiat niye tie a binbebuol , gotl , gotl , a yal le , b paak kaa maani maani maaluŋ , k tie a paani : a saa fit k kpin a yulnna ?7Jua nba fɔk paake kaa maa a ŋaak , leŋe kado k maani maaluŋ . 8A jiit a dindan k bil tanmoi nan jaana pulpo a tuu fɔk nannik lia a liat k do . k piak nanm kii mɔk motaɔk , kaa luo binkpunkpog kaa kpaan yial .9A saa kpanbala buol nan kpan nba , k pukii a telali nba , k goli banfɔklaa a totinba , a sik a mɔŋ kaa kpie tiŋ-po . 10A somm na paŋe k bak , k kin yaa a yet ! k bia laa k bia mnɔk paŋ a nii ni a k b baktiniŋi .11A duki ŋme paak , a ŋmaa ŋme , k kii tuaki , k kin maali n po , k bia k tiatl n po ? yua n ki ŋmi nii ? l paak ke tie kaa k ŋmaaniŋ . 12N saa wann a ŋant k a tuo kii mɔk nyuat .13Yuo nba kaa tuu yikin a paataa niib faaliya nii ? woŋ kaa tuu baal k jiibi ; ŋan wunba duunni saa laa binbebuol , u sii be n jɔ ŋann na buole .14B sii fit maan k ŋam sanjok , k nyiinn l nba tie sanjia n buolu sɔnuu ! 15K l maa nne kaagbennu nba , kuuŋaak be yokul ku sann ŋan na pak : n be sianba fɔk k b ŋantiniŋ ; ŋan nba na daanɔ nba be pal waatu ni k bia dii fei , k l fit u fii sei nba bak , k l fit palaa nba bak n fil .16N k luo mii yie yuo kul , k bia daa mɔk wutuol nba kaagbennu , n buolebaa sei nan nalmi nba kin lie na . 17K lɔk u tuo biit poe kin wutuol duo k fau , k nyiik n wutuol , k kunkɔkɔnɔ tɔk u palin saanjok .18N laa u saaajɔkɔ , n saa tebɔ kii ŋmaktilua kin saa kol ŋua nan binba mɔna . 19N saa tie yani u mobin . Yaduam , yaduam wunba be ban fɔkli k wunba be kɔmaa ! kaagbennue pak n saa tebib .20ŋan todam tie na mɔkl nba tuu gbie , k fuu nne , k jik kan fit k ŋmi , k nyuu ji fin nŋuu pilaa k gbie buŋ . 21Yanduam kaa ton danm buol yennue mat .

1Yiikin nan penŋ k la sie, donn a kunkƆl nan nagbaak na, k paak a niib b faag po, Jacob ŋaag niib b biit. 2B kpaanin daal kuul, b luo bin bann n sonnii; nan duo nba ban baal mƆni sennu, kluon wun naakin yendu.3MƆlole tie be, li tie kak laa? T sikin t nalenŋ k laa kƆn. MƆlole daal i tuu tibin, k Jaant nan paalu kunkonkonna po.4I tuu lƆle mƆb k piag k bia kƆn, k buo lieb nan tonnu.I k lƆlin nan la bual daal bian nba k fiit ki kunkƆl n gbaat sanpaapo. 5L tie mƆlole baa mƆlƆ nalenŋi? K tibin yuul nan tiig nba gon, k duan gabbtuog nan tapent paag, ŋann si tie mƆlol nba nien kaagbennu daali ?6MƆlolu nba man n po n na: lotl tonnu jaaluk, lootl maabl lool, belin binba biaak, k yooki kuul n yakit. 7BƆkitl kpaanu nann wunba k kƆn mƆkƆ, k kuan taalat daam a ŋaag ni k lann tiat wunba somm yaan, la yien wunba naana sƆml.8A yinyiem saa puut nan yennu puut kaal, ka baatuk n paag, k baalmami somm a nunŋ ni, k kaagbennu yudant i be a ni.9A saa yiin k kaagbennu n tuon, a saa yiikin wun yeet'a mine na, a fƆkin a buol yooki kuul, tƆƆk biug nan maabiit. 10A i tuul nulƆ jiet ku dii, a i diin nulƆ nalenŋ k u gbio nan yendu maan, a yi,yiem sa fiil bunbƆnn ni, ka bunbƆnn si tie nan yensuuk ni.11Kaagbennu si tie a ŋmaakit tua u saa gbuon a nalenŋ tinkuon ni, u saa tuul a nui nan a taa lanŋ, a si tie nan lƆmm nba k b maanƆ, nan nyuntuƆk nba k nyumm k fuaat.12A niib sa maa b yaakpeli ni, a saa donn fiakl nba weii; b saa yiinna guƆnuat luƆ tua, wunba ŋaami sƆnnu, k ŋaami duokuakal.13A i suol a monŋ fuondaal k k tien a monŋ buam l daal, l fuomdaal a caab kaagbennu k donn u saan, k laa saa sƆnu, k bia laa tuun toonn, ŋannika k piak maanba k mƆk nyaat.14A saa kuan kaagbennu a yaan ni, n saa donna duo paapo, k dinna maanu fin jii a baa Jacob faal klma kaagbennu moob n yeet.


1Aii, yennu nuu ki jiiy ka na u tuli somili, u tuba bia ki kpaa ka nan u gbiint ti fabini. 2ŋan ii biite te ki i fɔkit nan yennu, ki bia ki mɔk yennu somili, kiman ii yet yin jiant'ɔ wa.3kiman i niibila kpiin niibeekii nipart gbie nan sɔn, ki moi piak fai maan kukua. 4i sua ki be ki piak balmɔnii, ii tu luon yin faal faake ki la mɔnni, ki loln bonbil ki li maal kuun.5i loli biit maŋ baal nan nunbɔŋe nan waɔk jen nba kaatil weina. 6ŋaan i toli biit maŋ kan sommi, liki mɔk nyuati.7yuo kul i mali bonbile, ki kaki nan li tumu, saah sian ii tu bil leb, e ii ki tantil nan nikat kpinnu. 8linba kitun kul tie biite, i tɔk a li sɔnnu kul ki be u yamani, ki yii baal sian, sua kul tu be maba niye.9Tɔn mɔtaana ti bann liuba tien ki yennu ki fatit ti datai nuu, ni wa.ti luon yentue a tii somm leb, ŋan kil lienbunbonn kukua. 10ki ti balin nan juanii na, ki gbiatil yennu m' non li tie nyiɔko na. ki ne nan ti be kpietiŋ é na11Ti be yenputuk nan maabil nie, kiduki nan yennu n nyinnit maabil, nan falaa na niye, ŋan sial ki tuumi.12biit nba kiit lun biila na yabita, yennu ti biit na wantit nan ti biila. ki ti mii ti biit mab kul po fannu. 13Ti ki tuo a mɔb, ki bia yetawa, ki bia kituo tin weia, ti tie lieb tonue ki bia ŋmant ti nuni sial po ŋaan nyika. Ti duki biite ki ti mɔbonna tie faak.14linba ŋan kan nankit, balimɔnnikaa ti buol, ti yet balimonie ki bia ki tien niib bi mɔnii. 15balimɔnni, kimantik yabi, ki wunba nyik biitumu ki bi tio tonnu.16ki li bakit yennu nan waa laa ki sua ka ki saa somm binba ki bitieb tonnu na. yennu saa su'u tiɔŋ paye ki nyinim ki te bi la fielu.17u saa lia balmɔnni nan liatil nae, ki bia yil fielu nan kut fokilik na. ki kɔn binba ki bi tieb tonnu na paak. 18u saa dat u datai tuba nan bi tuonna nba tie biaŋ inba nae, nan binba be banfɔka na wa.19sua kul sii tiinɔ, la nyi yondo po ki saa tuu yon bapo bancis na paak. u saa baal nan nyunmɔɔnu nae ki tie nan won paaluk na. 20yennu yien u niib a, n saa baal Jelusalem ki kɔn i paak ki fiel yimm nba kul nyik i tuon biit na.21n senn mɔsonn ne ki tuli n yenfomm nan tumiu, kilisii tie i yal yuo kul. laa nyii mɔtaana ki saa. ii tie yin sak n mɔbe, ki bia tu mii i waas nan i yaabuonna ki bii saak n mɔb yuo kul.


1Fiit kii nyilii, k man yinyen baat a paak, kangbenuk yudant sa yent a paak, kangbenuk yudant sa yent a paak.2Gotl bunbƆnne piin tinŋn k niib be bunbonne ninŋ, ŋank kangbenuk ba na na ŋank yudant b a paak. 3K buolu sonm yenyenn ni k kanbalaa, sa dia b buolu yenti ne ni.4Kan klint a mƆnŋ k got binba baat na, waat ee kpent ne, ka bonpobi ne k b jiib nii paak. 5A sii be nan kpinkammuk k be na palpienn ka paal n jek k bia put. Yoo nba k mƆknt saa nyui mƆkgbeŋlpo yoo nba k baal a buol, yoo nba k buolu saa jii jiiwulaa k kpen nann a buol.6K tanii sabéa baal k gbé a do, nan yokt k nyui madian nan Efa nan sébua kul b si dio wuuba nan wuuba kul k muunt kangbennuk saann. 7Kédal bonkobt kul sa tikl a buol nebajoth peijaaii ka si tie malunŋ ŋanme si do binbintl paak kl man n po k yudant ŋaak ne sa laa dontl.8Linm po ée yuuk nan sanpagbana n k tie nan ŋmana tu ŋmat k sanpagbana ne. 9L tie nan ŋallint nba tu nyui bantƆkl k kpent nan yennu niib k t dia salin man nan salinpiena, kangbenuk yenu saanpaak, ŋua ee tie islael tie nba dont unba.10Waa saani saa ŋamm maa a joono k b kpanbala si jiantla, k maan n babe wutool ning e k dat a tuuba ŋaan n saa tina ninbaak, k sooma. 11Ka tammoi sii ya yo kul, l kaan lon yendu n aan nyiok. K lin fi te digbanak panbala n kuo nan bi mƆktut k tula.12ŋan ne saa te k man bian buoli, nan digbana nba k jiontia ne l buolu n sa gbenib. 13Liban yudant ne sibe a paak, k b saa baal nan daat nba tie foi, nan nakpaklii k tan ŋamm fanŋ yendu ŋant buol k bia ŋanm k gbénŋ n taa ŋmabuol.14Binba mabinta ne yabuona ne tan saa baal k gbaan a tuann k tula bakl k binba yisina ne kul tn saa gbaan k jianta, k bia sii yiia kangbenuk do k bia sii yiia sion nba tie Islael tieb yaal.15Fin nba k b yeta k bia nana, k sua kan kua ninŋ, n sa te k fii fan yaa kul, a sii tie kpinkpammuk buolu nan buolu ni. 16A sii dii dii siate l buolu ni, k kpanbala si muant bii me, a saa bann nan n tie kpangbennuk a fobdaano, a yabint dano Jacob bnguedano.17N kantuulo donnŋ ŋan nyii salummƆna ee, n kantuuola kuut ŋan nyii liklii, k nŋiik taabii, k nyii likii, k nyii k taabii, k nyii tana, nan tul kuut, na saa te k l lafia; b paak kigbé nan mamƆnni. 18Sua ji kan ban gbat jat fuul, a tinŋ ne ninŋ, k billu ji kan ban k buuel a tinŋ a saa tuul a dikpina faabu, ka tan mƆii be yuudantn.19Yenu ka ji si tie a yentu daal k kul ninŋ, k ŋmalk mun ji tie a yentuu nyuƆk, k kangbenuk di sitie a yentuu kul, ka yentu nyu kanƆk k kangbenuk k di si tie a yudant. 20A yennu kan ni baa, ka ŋmalik mun kan ni bonn, k man kangbenuk si tie yinyinn yo kul k nun monn daal ne sagaal.21K niimƆnm kua ji sibe, ŋnme ji sa yent l tinŋ yaayoosiiyoo, mine nammk kaamm a man fiit n yabint k ann sua kul. 22A yabik nba tie sikin n mƆnŋ ŋaak ne Sala panŋ, k t nan digbanjaane na na sate limba ne ntun yiama, min kangbenuk ee yet.


1yenua; k mɔk gbenu, sieyiŋ bee in paak, k man k mɔk gbenu gbienin a man fit jii u laaba mann k saa nann binba bée paal waatre ni; u tummin a man teb binba paala bir, k muant yamani binbŋ k tul yoomi, ŋan dansaali bii nyinu;2k muant a k mɔk gbenu nyik caabu biin, nan tii yenu kunkonne daar, k fit k maan paal biirdamm;3k fit caab sion paal bir damm, k fit k yiilm naan kantu ŋann k laa tu tan pein, paal mann kpan k li la tie paal bir, k li tie yudant liant k la tie baak ant sioyiŋ, k fit biyib baar mooni dukint tiini, nba k mɔk gbenu wuu, a wun tien u pal mann.4Bii saa ŋmat maa i angbeŋ kpel bit maa paak, Bii saa maa langbeŋ kpel muana gbeta paak, bii saa ŋamm maa doii nba bii lin faa tab, sien yoowaa. 5Saam ta sibe k kpaar ii bonkobt, saam bonjaii tan si tie ii kpaakotoa nan ii tiiluan guura.6ŋaan yiim, bi si yii k mɔk gbenu maluɔnŋ mann tieb, bii ta saa puli yenu tootun na; Ii taa sidi digbaana na mɔkt, Ii taa si dɔnti mɔny bii paal mann na po. 7Nan li tie ii niibru ni fei, ii saa gar bɔk yen tar munlee; nan li tie fei niibru ni bonciann, lii si tie pal mann ii yaapo; bii saa yent nna lii tar munlee ii dii ni, k bii pal mann taa ki mɔk gbenu.8k maan min k mɔk gbenu, in loo baar moonni, n nan fatuk nan kpikpruk; n saa trub bii pauk diedie, ŋaan sool namm lole nba k mɔk gbenu. 9bii saa bann bii booru Anduniya Doii ni, k bii matuk Anduniya niib ni; binba kul saa lab saa bann na bii tie booru nba k mɔk gbenu tiem baark.10n kpamm k mɔk gbenu boor, n siek gbie nan kpinkpammuk yenu boor; k maan u lannin tunnu tiat, nan na simua(nasim yookl) nba too lia u yuu dantiat, nan saapaan yookl nba too nyi u paal mann daar na. 11k maan, nan tiny nba put bɔn piana na, nan kpint dany nba put u bɔn bul kaara, n nee yoomidaanua, k mɔk gbenu, saa tien tunnu nan dɔntre npa, anduniya doii kul tuann.


1Maa mƆk lom nba siion nan selusalem na paak, n k ŋmin, n bia kan kan foii ka-ka nan u fiiluu yaan tan saa baal nan yenduol na, ka-ka nan waatan saa la u nyannu k l naan nan muyienu na. 2L yoo niib nan kpanbalaa saala a tinnu nan a yuudat, k niib saa yiinna sann nba k kaagbennu yennu saa wann na.3A sii tie naan foklik nba fan kbia nyilii nae k be kaagbennu yennu nuuni. 4B ji kanban yiinna kaadaanƆ, k bia kan yiin a tinŋ tinbiiuk; ŋaan b saa yiinnaa sann npalmann be u ni, k nua saa yiin a tinŋ na, jakunŋant, k maan kaagbennu yenu pal meii a paak, k a tinŋ manŋ simƆk u sƆlƆƆ.5Jua nan sipaanmunn nba tuu taan liib bannu nba na, n nae k waat saa nakin k taan nanaa, nan puoyuukl nba tu tie u sƆlƆ palmann na n nae k a mun siitie yennuu palmann.6Selusalem, n jakin guutieb a dikpinaa paak k ba sii kon a paak yennu nan nyiƆk. Yim nba tiantl selusalemna, daa foii man. 7Daa te k u tamt nan waa tan saa ŋanm selusalem k tiennƆ yuudant tinŋ.8Kaagbennu yennu jii u panŋ nan waat took nae k pol senn nan: n ji kan jii a jiet k tul a dataii k bin di, k saam namun ji kan ban nyu ii bakint daan. 9ŋ binba jaan b jiet i saa dil k dont kaagbennu yennu sann k binba mun pualb tiluannaa saa nyu l daan n binbe ŋann buol.10Ii kantl gannaa man! Ii ŋamm yennu niib sƆnnu, k piir buutaa kgbil fukt tannaa kul! Ii donn linba tie dƆk k wan Islael niib!11Kaagbennu yennu yet tinŋ kul poa: yet man siian a: gotl a tinntua i baat na, k u diaa a paauk nan a falaa nba k a dii nyuaat. 12B saa yimm buolu nba ŋan, k kaagbennu yennu fatibe; k b saa yiinnaa duo k b lunnƆ, k u mƆk fatituƆ.


1ŋmee tie wun nba 1nyi Edonm, Botslaa, k lia ta maant, k l nyilii, k sonm na panŋ nan yiikuoo? Minee tul'Ɔ fielu mƆsonn, k a tiat yiiuo nba sa fat'b. 2Bee tien ka tiat mƆnni, k a tiat mannŋ nan na wun nba ŋmaan tiban na a wun ŋaa damituuk naa?3N bo tie n kuaek ŋmaa tilua na manŋ, k nisua bo k nyi niib na ni k b nannanin n wuutol nie k n ŋmaan, n wuutol nie k n ŋmaab, n wuutociauŋ nie kin mat mat'b, k b son tat tat n tiat, k n tiat jaakin. 4K man dal bal n pal'n nan man dat n datai tuba, k man n niib fieli bin baala.5N got ŋaan k la sua k u sa sonmin k l baaktin, k sua k totin; ŋaan n nuu tie n sonmtua, k n wuutociauŋ kua nin panŋ k totin. 6N ŋmaa niib n wuutolni, n wuutociauŋ lie k tienm dayiblna, k b sƆn yat tinŋ ni.7N sa mƆnnt kangbennu tuoŋanna, k dont kangbennu, lin nba kul k kangbennu tun k tult; n sa wann u luoncianŋ nba jin islael ŋaak pak, nan wa diad nan u ninkpanbauŋ nan u luonciauŋ na paak. 8U din yet a: b set tie n biib e, waas nba kan mi k kpannin! k u din tie b feitua e.9B ninbaaltni Malaaka be u nuunm po k fiel'b; u mƆnŋ tiauŋ daab, u lonm nan u ninkpabauŋ ni, k fat'b k bia nyinïb yuo nba gaal.10ŋaan b bia din bie tie moyetdanme, k t k u ŋannt siek na la pzlbill, k u jie kpant b dataak, k j konnam.11L yuo u niib mannŋ j tial Muois da juonti na: ŋmee tie daanƆ nba nyinib mƆnkl ni, ŋanm nan b bonkobtii? ŋmee tie daanƆ nba dia tien u ŋannt siek na b sinsuuk ni.12K din ŋmaatl Muois nidituu, k ji u panŋ nuu na , k bƆkt mƆnkl nuyunb nuuni, ŋanne sa t k bin fit k bann nan u sann tie kangbennu. 13ŋuae tƆkin nanm nyun sunsuuk ni, nan taam nba tu fat u mƆnŋ k yukmobt paauŋ ninŋ bianŋ nba, lie tie ku ŋmat u taa?14Kuo bonkob nba tuu sik baauk ni, l tie n nae, kangbennu siek jii'b k saan nanm fuonbuol. L tie n nae k a ji n niib a n sann n la bakl.15Gotl sanpaak, k la, a yuudant ŋaak nba gbie nan ŋannt na: a lonciauŋ nan panciauŋ be liaa? K jeekluuk nyi t maatuk na e wa k a ninkpanbauŋ na j wannin sial. 16MƆtaana a j tie t bae, k man Ablahaam k miiti, k Islael tann ta tie wun nba waa, t baa j tie fin kangbennue, fin nba k b yia yuo kul t feituo.17Biapaakie, oo t k t bot k fuok nan a sonii, k t k kangbantin gbee t pala k t tina jaŋmaanii? Jenni, a lonm nba k a mƆk nan a tuont uu na, k yuo tien binba tie a yab na faal!18Niŋanm nae sa yent duo yuo waan minna, k t dataai na biil jiantu ŋaak. 19L yannn waan ma, t ji niib nba k a diat, k t k mi yin a sann o o, a bo pat sanpak, k oo sik, juat sa jekl a buol.


1A si tie nan dakƆnt nba di mua-ne nan nyunanba tuu daan k wƆludone k dulinyaa niib kul tu tan si jek a nintualninŋ. 2Yuonba ka tun ciila kit bo k mƆk limalin, a tu sike k juaaninŋ.3Li koban, gbaat, k bia k ban la nan ninbina yendusua ku tie nan fiinne, k tien sial k tul binba tie u yaab. 4Wunba tun ŋaant nan palman a tu be u nunŋpoe, nan binba somm a sƆniniŋ k tiatl a po ŋaan a wutul daanduowo, kl maan l tien biit. K li la faala kl woiya kt fit la paalu.5L k ul tie jƆnkt daanne, kb ŋaant kul tie nan tiokunba tu kua jaakintne. Kl kul mƆnn nan tutut ne kl bontitie biit jiililnan lilunŋne.6Sua k be k yii a sann, sua kaa k luaknaana, a mun bia k luon fin laat nan a ninbina, ka jii ŋaat k gaant biit paak kt saa kuniŋ. 7ŋaan ka tie kaagbennu t baa t tie taant-e, k fiine maat, t kula tie a nuu tuo-ne.8Daa manlik dont wuutuor, kaagbennu, a tuu daa tiatl t biit, ŋaan got, t kul tie a niibe. 9A diigbanŋaana ne kul tie digban yaanue Selusalem fii tie fua kuonn, k sion tie faa yaann.10ŋaan yiantu kasi faane, sianinba kt yaajaam din dont yennun, muu dii likula,bonŋaananba din tua beleŋ ne buil likula. 11Kaagbennu, binba ne kuli a pal si manaa? A si ŋmine k dulit mukmuki. 12??????????????????


1N tul binba k mialin sial ne, n wann n mƆnŋ binba bo k kpaanin ne waa; n yet maa: min kaa nee, min kaa nee! k tu buolu nba bo k yi k sann ne waa. 2N tantl n nui k tien buolu n tti n datayi k som sonbuuk ni ne, nan u dudukit nba ŋantƆ biannu nba ne;3Buolu nba dont n wutuol yookl, k mann tingbana kpaant ni, k jokit bonnunubt tingbana paak. 4K kaat b binbebuol, k nyiok b tuu saan tnfiat ne nie, k ŋman duo nant, k b sua ne ni gbienan jƆkint.5ŋaan yien lieb a: sietl t buol ni, daa nakii mii, k maan n tie kasiie!... Ne nba ne buolu, tie nan munyuut nee k kua n niana nii, k tie muu nba di yuo kul.6ŋaa ma suol ma saa tien biannu nbae ne: n kan mik k ŋmin ni, n saa te yin la falaa, mƆnie, n saa te yin la falaa. Iibiit paak, kaagbennu yete ne , 7nan i baa nba nba nbaa din juo bonnunubt juat paak ne biit paak, k din biil n pal kunkonna paak ne. Nsaa pab b pauuk nan baa din tun k jann nee.8Kaagbennu nba yet a ne; daan tiliƆ kaa, k maan u nii mƆk piisin! N saa tun n nee, k dukin lomba k mƆk n tuontunna po ne, ŋanne saa te k l kul n daa tie yanni.9N saa k te k yaatuona n nyi saakƆ ŋaani, k te ku nba tan saa yent n juat ne n nyi suuda; n nigann kabe tan saa yent yent ne k n tuontunnae sii kua l yent manŋ ni. 10Saalon tan sii tie bonkpb bit k paabuol, k Akool baƆk ne tie bonkob saakat dibuol, k tul n buolu nba kpaan nin ne.11ŋaan, yinnbz yet kaagbenu, k tanm u kasii jual po, ŋaan maa Gaad tingbann, nan Meni tingbann k pukib.12N saa te yubƆnne n baali, i tan saa te gbanne k tant tulu bin kƆti, k maan n yiin k i k sakii, k n pak k i k gbiin; ŋaan tun limbaa k ŋan n nunŋ po, k lukit linba man n pal paak.13L paake te k kaagbennu, t yomdaanƆ yet a: i golii, n tuontunna sii diye, k yinm be kom; k b nyu, k yinm be nyunnyuklu; b sii be palpeenn, ŋaan yin di fei. 14N tuontunna sii yiin b pamann yanni; ŋaan k yinn, ki yikin nan yanyouk.15N nigann kab saa jii i sanne k lii tie motont nyinn; yomdaan, kaagbennu tan kpii, ŋaan tul u tuontunna sanpaann. 16Unba kul luon piisin tinŋ na ni saa pol bal mƆni yendue, k wunbaa kul saa pol mob tinŋ na ni saa pol bal mƆni yennu sann nie, k maan yaayuoni daami ne kul saa gbennaa, k bin ranm l po.17K maan n yaa man nan sanpaapo paanne na tingbonpaann; b ta saa tanm linba gal kul poe fas, l kan mik jen b dudukit ni. 18Ii pala iman k yii yuokul k punkpƆnmuk ni, k dukin linbaa k n saa takne paak, k maan n saa tak Selusalem kpunkpƆnuk nie, k niib nba kua u nii be pamaan ni. 19Selusalem siitie n kpunkpƆnmuk, k n buolu tie n palman b ji kan mii gbat wuyikini nan bubuik fuuk.20L ji kii mƆk bik k boi nikpel k u kan baal u daal; unba kpo k mƆk binna kobik sii tie nipaƆnŋo, k motonn sii be unba la binna kobika ŋan baa biit ni. 21B saa maa ŋeie k kua l ni; b saa wuu damunŋ tiini k tan dii l nyuat; k maan n buolu manfuol sii wei nan tini nee, k n nigann kab saa dii b nui tuona nyuat.22B kii buul damunŋ tiini a luo kaantan mua luana. K maan n buolu tan sii wai nan tiini nee, k n nigann kab sii di tuona nyuat. 23Tuona nba k tun ne sii mƆk nyuate k b waas tn ka kua ninbaƆk ni; ŋaan b saa taan tie buolu nba k kaagbennu tulib piisin k b waas be b yamaa ni.24B tuu tan sii piak k gbent ne, l sua kn teb baa luon linbaa waa. 25Kinkatil nan pebik saa taan dinu, k yanbƆl saaŋman muat, nan nab ne, k waƆk jiet sii tie tanbiinie. K waƆk ji kii mƆk lƆbii, k saa fit tien bonbiil n ka sii jual ne paak, kaagbennu nba pak wanne ne.


1I n nee k mɔk gbenu pak: sanpak tie in book, k tinŋ in taa somm li pak. k ŋaak boor bee ii saa ma trummi, k lie boore ki saa trum li tie n binbee boor?2Lii kula bintu, k mɔk gbenu yet. Wunba n saa jii n ningortin k paannu paak, k paan wunba di musuk paak k u siek back, k paan wunba tiin n momaan.3Wunba mann maalun naab naan na wunba saa kpi niilua na, wunba mann nan pebik naan na wunba fa bɔɔk kpinkpar niyeer, wunba tien piini naan na wunba kpii doorik k yeet u suan, wunba joo wubit tie nan wunba jiantl yenankula; binbaa na kul jermee bii san jot ni, k bi sei paala man bii toobit ni4Min mun, npaal man nan bii taalat, k'n saa tien linba maa kit n baar bii paak bii taalat ni, k maan n jii, k bik tuon, k n pak, k bii k gbintin; ŋaan bii tun tinba bi n nimpo, k bii gann linba k mammin.5Gbiintre k mɔk gbenu moomam, yiim nba ŋmaan u mooman. Linba ii naaa waas yienee na, k nanmii ŋaan bia beeri n sann paak: k k mɔk gbenu n wanni u paal mann, k tin la te paal mann! ŋaan bii bee yaalutuk ni.6kunkol nba do nyi doopienu ni, kunkol nyi yenu binbe boor. Lii tie k mɔk gbenu kunkol, k paa u daataii bii pauk.7Nan wun tan fit la bii taalat diinu, poo maala; nan biak n fit kuɔw, wuu maal bonjak. 8ŋmee k ban gbat boona nna ŋme k ban k k la sial k lii ki naan n na? Bii saa fit maal digbammunn daa yena? Doo fit maal yem kuaa? Nan tooni, Sion(sanyɔnn) doo maal u bɔnjai!9N loot poob maatuk kuu, k daanyinkin bin maalii? k mɔk gbenu yet; min nba tie k bii maal, N saa guar k bii daa maali? a yenu yet.10Ii kpamman nan Jelusalm doo, yin tie nua ii paal mann bɔnt, yiim nba kul loo nua; Ii jelman nan nua paal manni, yiim nba kul bee paalbonni u yaa paak; 11nan lii fit yin dii k bian gboo naabii nba kuu dia koolmi, lin fit yin dii nan paalmann nan u paalmaan buan ni12k maaan n nee k mɔk gbenu pak: gootl, n ŋmant paal duann k jil u poo nan kpeenu na, k li saa mual; bin diai nii paak, k bran duna. 13Nan niilua nba u na too k kromua (paan paal) na N mun saa kromi(paan ni paala), bii saa paan ii paala Jelusalam.14Ii taa saa la u waa, k paala taa si bee paal maanni, Ii kpaaba saa ŋamm panŋ nan muk na; k mɔk gbenu saa wan u pany u too tunna; ŋaan u daatai saa bann u wu toor.15k maan ŋuann, k mɔk gbenu bat mu ni, k u kunkonn toolut tie nan salin japen na, u kpintre u wuutor nan mu piennu nba yaab, k u binberk nan mu yelu na. 16Nan mu ninŋ k mɔk gbenu bu u but, nan baardjiak k mɔk gbenu ŋmanni niisaarik kul, k binba k mɔk gbenu saa kpib si yaab bonciann,17Binba ŋammit bii monŋ k bia wuuni bii monŋ kpin daanini, sinsik nba k bii saa yenuayenua, k ŋman doori nant; boona nba bi nan luari, binba na kul saa kpo, k mɔk gbenu yet.18n mi bii toona nan bii diduk. yoo baar nan digbanna in tikl nan maanbooru kul; bii saa baar k tan saa la n yudant. 19N saa tiem dɔk bii sinsik ni, k n saa saan nan bi binba bial k kpo doii ni, Talsis do; pul do nan lud do, binba tua tal-ban piini, tubal do nan Jafan do, digbaanna nba myu kaanlint k bee banfaaka, k bii k ban la yuudant; (yaabint) k bii saa muant n yuudant dii na ni.20Bii saa baar nan ii nawaas na kul nba bee doii na sinsik nina, nan piini k tlu k mɔk gbenu, nan taami, nan Tantort nan Bɔnytort, Tanbɔnni paak nan yiiyɔkt (Naa gummi nba); n kaasi jual na ni, Jelusalam doo ni, k mɔk gbenu yet, nan Islael waas nba baas nan bii ni na, siatu nba yien ni, 21k n saa gann bii ninŋ munbiak Maluɔŋ damm, Tootunna, k mɔk gbenu yet.22k maan nan saapaapo paana nan tinŋ paanŋ nba k n saa nan lii si fuo u tuann, k mɔk gbenuyet, n ne si fuo a maaru nan a sann. 23ŋma paanŋ kul nan fuon daar kul, niisaarik(nifuok) kul saa baar nyuant n boor, k mɔk gbenu yet.24k yoo nba bii saa nyi, bii saa la niikpienna nba din yet kon nan min; k maan bii nanwuba kan ban kpo, k bii mu na kan ban kpian; k bii si tie gbaannant kul bɔnt lakre (lakle).

Jeremiah


1Selemie maan, Hilkia bija, Anatof manntieb ni yeenƆ Benjamin duo ni. 2Josaya, AmƆ ina bija, Juda kpanbaal binna ni k kaagbennu yeet'a. 3Jojakim, Josaya bija Juda kpenbaal u bina piig nan yenn ni kaku yuonba k b suol Selusalem tieb nan Sédésia, Josaya bija Juda kpenbaal u b b sual Selusalem tieb ŋmaali ŋammuu ni k siet namm4K kaagbennu maan yeet'a: 5k fiit k nyiina a naa puol ni n b ŋanma k t ka tie sƆkinii niib buol. 6N tuon :a a! kaagbennu n yudaan! n k mi mapaku, n tie biig.7K kaagbennu yeetin: da yien a tie biig. A saa saan binba kuul buol kin sunna, a saa paak linba kuul kin yeetaa. 8A daa sien Jaŋmaani klma n naa k saa nyiina.9K kaagbennu taant u muu k si n mƆƆb k yeet'a: n tien n maam a mƆƆb ni. 10Gootl, dinna n'tiena panŋ digbana nan kpanbaala paag k fin kƆn k faat, k daa k bia biil, k fin maa k bia buul.1111Kaagbennu maan yeetina : Selemie a la ba? 12Kin jiin : n laa tiik yiinu. K Kaagbennu yeet: a laa ŋaamu, n gooli n momaan k bia tuunan.13K kaagbennu maam bia yeetin taalmunle po a: a la be? Kin jiin: n laa boobl be ganŋ po k daan. 14K kaagbennu yeetin: k iilu saa baal ganŋ po k siik niib binba be duomonŋ ni.15N saa yiin ikuul ganŋ po yaab, k kaagbennu yeet, b saa baal k suakuul n biil u kaanu Selusalem tanmoï ni, k diin dekpina kuul lintl nan Juda doï kuul po. 16N saa buu buut k jiin b po k dukin b tonnu po, klma b yeetin ŋaan wuubint yeenu faani, k tibint k puuk ba maa yennui nba nan b nuii.17Fin, lool gbaan a siaak ni, k yeet'a linba. I piak a laa Jekl, a laa ŋmaan k jekl b nunŋ ni. 18ŋaan dinna n tiena panŋ nba ka saa seet k tuokib, a si tie nan duo nba paal ne, k tie nan kuut joonn na, k niib kuul, Juda kpanbaala, nan b sakab, nan b maantieb nan niib kuul saa kƆn na. 19K kaagbennu yeet a: b saa kƆn na, ama b kanfiit a klma n be nnba kƆn a po.


1Kaagbennu momaan nba paak, yete ne: 2K yikin Selusalem tubaa ni: Kaagbennu yaa nne daa: n tian lomnba kaa din mƆk yuo nba ka din tie nipaonŋ, a palilakibuk nba k a din mƆk k suaak a tie faa din wein kunkuok paak, tinŋ nba ninŋ k b k ka sial. 3Islael din tie nan n kasii faale, binba kul din dii dinjii jikla, k yubƆnn baa b paak, kaagbennue yet nne.4Gbiitl kaagbennu mamaan, saakƆb ŋaak yab, nan ikul nba Islael buolu ŋei! 5Yennu yet a: i yajann din la k bee pƆt n nii waa, k b yaa k nyikin, ŋan saan linbaa k mƆk nyat buol ni k mun bia ji tai binba k mƆk nyuati? 6B din k yian a: kaagbennu be lee, ŋua nba nyint Ejipt duo ni, k som nant kunkuot paak, tinŋ nba tie kunkolnŋ nan danŋ tinŋ, k tie tinŋ, tinŋ nba k nifuok k goul lenŋ, k sua nba k kaal lenŋ?7Ki n baal nani tinŋ nba mok kuodin ni, a yin tan di tiluana nan bonkukuot nba tien fanu; ŋaan ki baal, k kuan tinŋ ne jƆkint, k bia biil n faal manŋ. 8Manntieb ne k boi a: kaagbennu be lia? K n tiƆnŋ manntieb k bannmi, duo diala kƆn nannme, k n sƆkninba piak tingbann nba k b yiu baal ne k saa yenbit nba kan fit tingbann nba k b yiu baal ne k saa yenbit nba kanfit som sial buol.9L paak n saa ŋanmk pak maan k jin i po, kaagbennu e yet n ne, n saa baal nanas yaa waas. 10Saant maan tinŋ nba k mƆkl lint k l be kitinm k got man! Tumin nulƆ maan Kedaal duoni, ŋanmit ki goli man, k got k laan l naan lieli! 11Dagbann sial ki ban lebit u yenbit, nan baa lek tie yenmƆni ne wa? K n buolu juab u yudant k kpent linba kan fit k somn siali!12Kaagbennu yet a: sanpaak ŋakin nan yanlutuk nan bakitinƆnŋ nan yaalkilutuk. 13Kmaan n buolu biit taal munlee: b yƆlimm me, min nba tie bonyiant, k nyunm kan fit k dual ninŋ.14Islael tie daable k b dauu, Anii b malƆ ŋaakinye bee teen k u datai waa beelƆ? 15YanbƆlbila gaan jat u paake, k faa b wuyikini, k kpantl u duo lƆngbent; u dogbana kula dii muu waa, saa kjik kua l nii. 16Nof na Tachlanes waas mƆnŋe tan saa yiel a yuklƆbuk. 17Linba ne tan saa baala, k maan faa nyik kaagbennu tie a yennu, yuo nba k u din ŋmaktl a sƆnŋanu ni kaa?18K mƆtaane, a dukii lii tie kia saan Ejipt k nyuu niil mƆkil ni nyunm, a saa la sonmlann poe? A dukii nan lii tie k a saan Asiili k saa nyuu buun ne nii nyunm l saa pukin na bee? 19A tuonbiit nan a kan cƆlin see saa data tubi ŋanne ka saa bann nan ai lu kaagbennu, a yennu l tie linba tie bonbuokok bia ton kpatkpat yomdaan kaagbennu nba tiekƆntua nba pake ne .20Faa kƆnn a yokiil wai bonciann, k yet n mob, ŋaan kunkƆnna nba dokii paak nan tikpe la nyakaa a buan puoconn nee. 21N wua k a tie nba ŋan ne nie; a tien n lee k kpintu, k kpant daamunŋ tiibuol saanu? 22Fin le kii cieb nba paal k wul, ŋaan n bia sii laat jakint.23A saa tien nlee k maat nan a k biil a mƆnŋi, k bia k jiant tingbann nba tie baal ne? Gotl faa tun biit nba baƆk ne ni, Gotil faa tun linba a tie nan muuk ni langu mii nba k u puol suolu ii baal, 24k u lin tiin yann. Ki tiin do kunkuok nee, u puolpo suolu yuo i baal, ŋmee saafit gualƆ langgunjak luon ji ki bakiti k man u bee yuonba kul k langunjak tie wun lmƆ. 25A daa cat a taa. Koo k kuot a kunkƆl nan buolganni yenbis wei ŋaan a tuu yeta, ŋaan a tun yeta: aaii, n kan ŋmat puol, n luon buol ganni yenbis nee, ŋanme k n sii waab.26Nan baa tu tan suuol nanyukua k wun difei bianŋinba ne, nnee k Islael niib kul tan saa di fei, ŋanm, b kpanbalaa, nb sakab, b manntieb nan n sƆkinba. 27B yien tiik a: finne tie n baa k yien tan a: wua e tie a naa i kul tan saa di fei linba ne saa tun, k man ll tie ki be daami ni, i tuuyime a man baal k tinni. 28Yenbis nba ki maa tul inmƆnŋ ne be lie? Lii tie ki be daami ni, binjiik k baal nyanni, lii tie k b saa fit! Suuda tieb, ii yennii yab nan yaa mƆk doii biannu nba nee!ŋŋƆ29K kaagbennu yet a: bee tie ii daamii? Bee ki yetinii? 30N daat i tubaa, ŋaan lk wƆnn siaali i k sak man ŋmakiti i tie nan yanƆl waatk nee, k kpii n sƆkininba kul. 31Kaagbennu yet a: Islael tieb, gbinil linba k n piak ne n tie nan kunkuok nee k tulii nii? N bonn yie nan ninbƆnŋ tinŋ nee? Bee k i piak nan i sii tuun yaa luon biannu nbaen k kan ban jen n buol nii?32Puopaanŋ tannmit u Salanbanŋ po koo puoyuokil tanmit u ciann liant po o? ŋaan yiinn n niib tanm n po k b l wei gal yuowaa. 33Nan faa kakii nan fan lkaan linbaa nianma ne, l tie nnee nan tuonbiit nii waa. 34A tiat mƆnn nan talas danm nan nikaat sƆnme, l k tie fat - tieb sƆnkaa.35ŋaan linba ne kula, a yien a: nk tun biili ! yennu wutuol ji k do n paaki! ŋaan n saa dat a tubl, k maan a noi nan: a k biili. 36Bee te k a kakit k lebit sƆnjoku? A fiakl saa nyi Ejipt nie nan laa nyii siili ne. 37A saa ŋmant puol k tul Ejipt, k a yul n kpiak nan fei; k maan kaagbennu yet binbaa ki tienm yadaa ne u ki kan la nyƆsiat b buolni.


1U yonmdaan yet a: lii tie k nilɔ yet u ŋaapuo, k puo na siet k saan kun jagaanɔ, l jua bia sa tunn a u luon puo manŋaa? duo na mɔnŋ kan juanki nii? K finii, a k tun cunconm boncianm nan niliebii, ŋaan ka bia luon ka tunn n buol! kaagbenu yet. 2Yaatl a ninbinna sanpaapo, kgot! k nan a set k tun cunconmii! a buo sie soni pak, nan aalabnba nba be pauŋ ni, k jaakin duo nan boncunconm nan tuonbiit.3L paak k n gual saak k u ji k ba, k naa lon saak j ka; ŋaan a malin bia tie nan puo cunconn nae, a bia k luon fan di fei. 4Mɔntana, kaaa? ka ji yikin k taan n sann: a n baa! a bo tie n yuake n bis ni wa! 5A luon fi dia wuutol nanni mee? k dial yuokulii? j gotl a jeta, n tun bonbil, ŋaan a tuo k nak li kul.6kagbenu yet ma: kpanbal Suosias yuo: a bo la islaael nba bo tun cunconm aa? u bo saan juat kul pak nan tini nba fat mei, k ji tun boncunconmtuona. 7N yet a: ba lek tun bona nba na kul, ŋaan n mi nan b saa jen n buol.ŋaan k b yet b jen n buol. k u nipuo, suuda nba tie boncun conn na yua na la, ŋaan bia tien siala.8ŋaan ma bia la nan boncunconn islaael yet ŋaan tutn cunconm ,k n tula yentu kadaaɔk, ŋaa n bia la nan u niipuo boncunconn suuda, bia k tin jaŋmaani, ŋaan bia saan tun boncunconm manŋ nan ŋnua na. 9Islaael nba k tin jaŋmaani k biil duo na, u tun cunconm nan tana nan daat. 10Nan lin nba na kul, u niipuo cunconn sudaa, bia yet u jen n buol nan u pal kul, ŋaan fa faak a u tienna, kagbenu jet.11Kaagbenu yet ma:cunconn islaael nba waan ŋaantinŋ, ŋaan ŋɔa nan cunconn suuda k mɔk botin. 12Ii sa, k paak mɔbona na nintuol po, k yet: jennin, cunconn islaael: kaagbenu jet.n j kan goti nan ninbiiki; k man n mɔk ninkpaabauŋ, kagbenu yet; n k dia n wuutol k lin wei.13Bant nan a tie biitdaanɔe k bann nan a bo tie cunconn e kagbenu, a yennu buol, a bo saa digbangana yennii bua, nan tinii nba tie banta k fat mei. k a bia k gbint n kunkɔl, kagbenu yet. 14Jenin man, wakangbaata, agbenuyet; k man,mine tie i canba. n sa ji yenɔ duo kul ni, banle ŋaak kul ni k n saa jenani siɔn. 15N sa tuuli kpaltieb na n pal'n luonm, k b saa kpal'b nan suubni nan yanfantl.16I sa puot k i tilontii bia luon duo manŋ ni, kagbenu, yet, b ji kan pak kagbenu mɔlol lakl po jik, kuo k mɔ kua u kaalin po, k sua ji kan mi tien bongann.17L yuo manŋ, b saa yin seelusaalem kagbenu naan binbitle; digbana kul saa tikl seelusaalem, kagbenu yaa saa ni, k b ji kan mi wei dudubiit nba nyi b palaa ni. 18L daal manŋ, suuda ŋaak saa sonm nan islaael ŋaak; b kul sa nyi tuonpo k taan lieb duo manŋ ni, duo nba k lin pol nan saa tul ii banba k yent'l na.19N yeta a: l sa tien nlee, n waas ni nan ji'u u tie bisinsin nii, k man tulɔ duo manŋ u kpanm, k faal na si ŋanm ŋan k cie tingbouŋ na kul yalii? li paak, n yeta: a j saa yinin: n baa! k ji kan lin n puol. 20Tɔn,nan puo nba tuu conm u sɔlɔ buol, n nae i mun bia conm n buol, islaael ŋaak kagbenu yet.21K b gbat kunkɔl kunkona nba fuak paak, k l tie mɔnni, nan islaael waas faabiini; k man b tɔnkin sonŋanuu waa, k tanm kagbenu, t yennu po waa. 22Jenin, waakangbataa, n saa a buole k man a tie kagbenu, t yennu.23Mɔnni, fuut nba nyi kunkona nan juat paak na tie faake; mɔnni, kagbenu, t yennu nie, k islaael tieb fielu be. 24L ji t bis ni waa, pata biil t baanba tuana nyuat, la ji pei nan nei, nan bonjaï nan bonpoï. 25Fei suot t dualu ni , k t buon t yuudant, k man ta tun biit nan kagbenu, t yennu, tinm nan t baanba, la nyi t bis ni waa k tan tuu dina, k bia yeet tin gbint kagbenu, t yennu kunkɔl.


1Yennu yet islaɛl tieb, a lii tie ki i luon yii jen n buolie ,jii jet na man,pataa maam e ki n ki luon ,ii nyikil ŋan ki wan fannu. 2Li sii ŋan nan yii puol n sanni ni ki digbanna kul niib saa boin a n tie piisin bi paak. 3Ki yennu yet jelusalem nan juda- tieb a komin man gbapaaŋ,i daa bul n jiet kunkoni ni.4Juda nan jelusalem tieb ,i jii mɔb ki tulin nan i pala kul, yii ki tien nna n wuntuol sii di nan mauu nae, ki sua kan fit kpien ki man ya tuun biit nba na paak. 5Pebin naatunn tiŋ na kul po,ki pak nan kunkɔnsaakal lin nyin fannu pakin jelusalem nan Juda-tieb kul,a bin tin saa doi nba mɔk,panni na ni. 6I daa tantil, tɔkint sɔnnu nba saa sion, tin ni nman ki fat ii mɔnŋ kiman yennu saa baal nan falaa nan biilu bonciann, ki li nyii ganŋ po.7Biaŋnba k yembol tu nyi u linlabuol baat na, na nae ki doyieltua na nyii ki baat . U baat a wuun yiel a duo Juda . Ki Juda do na saa bial yanna ki sua kan kua leŋi. 8Lipaak ii mɔn man ki fabin, ki lia bantonliant, kiman yennu wuntuo ciɔŋ kan nyik juda duo na9Yennu yet a li yuo maŋni: kpanbaala nan bi saakab saa kɔŋ bi gbankule ki, Jaŋmaanni saa suol mantieb ,ki lin bakit . Yennu sɔkininba. 10K n boi a:Panŋ daanɔ yennu ,a kpann jelusalem tieb ne bi ni, ŋaan ki b ji tan be nimonn na nii ?11Yuo baat, ki jelusalem tieb saa gbat nan wontouŋ saa nyii kunkok po ki daa baal bi paak, li ki tie wonŋ nba lien fonŋkukua ka . 12Yennu nba yet a wonŋnba n baal na mɔk paŋbonciann, yennu liaɔŋ e paak a u ŋmann u niib tuba.13Gotil man,ti datai ne yat nan sapagbet na ki baat ti buol na ki bi talit tiin nan sajapelima nae, bi taani kaki nan komkiat nae, ti ji ki mɔk dindann ti buonta . 14Jelusalem tieb fiitil nba be palani na ki ji fit la fielu , ii sii duki tuonbiit du dukit ki lin wei nlee? 15La nyii Eflaim konkona paak nan dann da kul ni, tuomiinba nyii ki munatil lababiuk.16Bi baat a bin kpan digban na ki bia pak jelusalem tieb,nan bi datai nyii digban nba foɔk ni ki baat. Datai nan saa paak sanpaapo ki tul Juda doi na . 17Ki saa kak lint ki luon jelusalem nan jab nba tuu gun tiŋna. ki man u niib na ki tuo yennu mɔb na,yennu e paak na. 18Fin juda e bal nan linba na a mɔŋ paak kiman faa tuun li nba nan faa piak linba na paak, a biit e baal nan falaa na, li ŋmuu sal a wuba19Falaa bee n kan fit gunbin gaal falaa maŋ: n nauakin tonŋ bonciann, n kan fit ŋmini, n gbia naatuna ta'b fuute 20.Falaayenn tuu gale, ki liel n baal liŋ na kul tie lagbente ti ŋei na bii la k li mɔnpina na pat-pat21Ti saa laa tab nimɔnn nan li natunaa mɔnni lin wei nlee wa manti . 22Nan mɔnni n niib na tie waatieb e ,b ki mi mii, bi ki mɔk yan nan subinin bi kaki nan tuonbiit tumu e , ŋan bi ki mi tuonŋanna tun mu23mii got tiŋ na, li ki mɔk nyuati li dua yanne , k sanpaapo yentu na jii kaa. 24mii got juat kul ninŋe ki kunkonna kul jekil. 25min got ki niib kul ciala ,ki nyuk langbente , ki muuk ni nuanni yuukil yata 26.Ki li doi na bial langbent, ki tiŋnba mɔk kolin na kpant tanbiuŋo kman yennu wutuol duo bonciann .27Ki yennu yet a tiŋna kul sa kpant tambiuŋo, a ŋan n kan biil li kul cain-cain. 28yennu e pak na ,a tiŋna kul po niib sii mɔn kumɔnie,ki sanpak sa bɔnn, u suol suolu wa, u jii kan ŋmat puoli . 29Talinbantuala nan tanjakila fuut na saa te ki niib kul n cial.Sib sa cial ki kua muuk, ki siab saa da jual paak, doi kul saa bial yann, ki sua ji kan mi kal bi ni .30Jelusalem a buonta ,li tien nlee ka lia taŋanti? bee ka tia salinbana ki bian cɔlɔ? a ŋanŋ it mɔnŋ yanne , lontieb yeta waa ki luon bin kpia e. 31N gbat mɔnni ki li tie nan puo nba tu ya wun mal u sapan mal na ki jelusalem mɔ ki luon wamaasin wun fuont , ki tantil nuu yien n boonta . bi baate a bin kpin.


1Yiin linman, soluasalem sajuotinŋ kul, k kpaan k goot faanu, k lian, i saa laa sua, ku tunŋant k luont balmonii, k min caab k kpent solusalem tieb biitg. 2Baalek tu yienna : kagbennu fuo, l tie faak mopolae. 3Kagbennu, a ninbina k laat baalmoni-e ? a lek caakim ŋaan lik wantib sial . A juube ŋaan kb ki waaki nan tann ne k yet bin lebt.4Kin maat ma: Bi tie waate, bi k ban baa tie linba, klmaan bi k ban kagbennu, sɔnnu nan yennu seni. 5N saan saakab buole, k yetib, kl man ŋanm ban kagbennu sɔnnu, nan yennu seni, ŋaan bi yet yennu yiikoota k ki tuo waa ya linba. 6Li paake tien fuolninŋ yanbɔlanbba kpib k kinkaata suobe, k muukinŋ bɔi yaa mɔi tan mɔbininŋ k gunb, binba kul saa nŋi bi saa pat-patibe, kiman bimoyetuk yaabita bi kan cualin puatk yaabita.7Li saa tie ninle min caab k kpentani, a waat nyi kima, k puol patanba k mɔk manfuol n gaal bi mɔpolawaa, k b jii tun cincɔm, bi gbie jaan tɔnna ŋaak. 8B tie nan taanjai nba di gbuo, k j mɔk niɔŋ nan puo na , k sua kul nian u lua puo. 9Kagbennu yet a : N kan dat bi tuba linba ne paaki? ŋaannika minda dont wutuol niibuolunba ne paaki ?10yiindao bi kpantiniŋ, k biirik, ŋaan i da bilib cian-cien, yiin cua yiini. 11Kagbennu yet a : juda ŋaakniŋ niib nan Islayel ŋaayaab k walimin. 12K b nei kagbennu, k yiena, bon biil kan ban baal, kɔn nan tuob sika. 13Yennu sɔkni nba ne tie wonŋo, k sua k piak b ninŋ, baa piak linba linŋaat bi paak.14Li paak kagbennu kunkɔnkɔnna saakua yet a: yaapaak linba ne paak; N luon lanbona nba si nyi a moobniŋ li tie muu-e, k niib ne tie daakɔnt, k muu-ne diib. 15Kagbennu yet Islayel niib a niib saa nyii banfuokl k baal k faa tuob nanni, b si tie daminba mɔk panŋe, yaa yuoninŋ niib buolunba ka k baan b maan, k bia kangbat b maan.16U luok tie nan laak yaan-ne k b tie kunkɔnkɔn paala. 17Bi saa dii jiet kul i ŋeiniŋ, k kpi i naasim nan siipaam, bonkɔb but nan bonkɔb gbeŋaakul bi saa kpibe, k biil i kpaant ninŋ t lontikul, k jii kunkɔn tiat k biil digban ŋaananba ka palman li paak ne.18Kagbennu yet a: ŋaan lidaananinŋ n kan kpii cai-cai . 19Li sua ki yet a: be tien k kagbennu t yennu tient tin ne. Fin jiim a, nan yaa nyiikin ne, ŋaan waa yen saanine, n ne mun ki tan si tie saamm duo nba ninŋ k tie i yaal.20Paakin linbana k wuun Jacob ŋaak tieb, k muant Juda duo niŋ, k yetib a: 21Yiin gbint maan ne, niib binba tie liini, k kimɔk yaan ne, ninbina be ŋaan bi ki laat, b mɔk tuuba ŋaan k gbia. 22Kagbennu yet a: i k ŋaanimii, i k jeekl n nunŋniŋni-i ? Mine t k tanbiini kpant gbingbaan mɔklninŋ, k u kan ban puot gbingbaab manŋ k nyuin goonaamanŋ tu saa baal k lia gbingbaan ne k tun ne, u ki mɔk paanŋ, u si mɔk fuule ŋaan u kan fiit puot.232425Niib manŋ paala waakiye k tie kaal kanbaandam b tie mɔyetuk daame, k siet k saa. B k duki b paalaniŋ, nan bin ŋaan kagbennu yennu, wunba tuu t saak nba yuo nba ku luon. Saa cin-cinn nan saa juontiik, k bia lukt bonjaunŋ daa na . I biit paake tien k bona maŋ lebt ŋaane tien ki k laat l bonŋaana.26Kmaan n niib ninŋ tondam be leŋ, k tie nan waalua nba tu pii balukne, k pɔn jaan banŋ k soo niib. 27Nan nuani nba tu gbie ŋmanngɔnŋ-ne be ŋei gbie nan bon yaan kl k mɔk panŋ. 28K gbeŋit k b biit ka paak b k sommt kpiebi, ŋaan mɔkl, b k buu baalmɔni buut k tiemm. 29N kan datb tuba? Kagbennu nba yet ne ŋannika minda dont wutuol n paaki i.30Bon ti tie biit, ŋaane tie n duo ne niŋ. 31K maa sɔkninba sɔkint maan nan fauk, k mantieb mɔkl, kin nyuami; N saa tie ni nlee l juotki?


1Cial man Benjami waat Selusalem ni, pieb naatuun k tuul Tekoa, tuul Bef-Hakelem tieb baan ! Klam t laa bƆnbiil baat niiganŋ po. 2Sion bƆ npuok ŋang n saa kpia! 3Pekpalii nan b peii soom k saa u po; b caan b lembƆnt k lintua, k Saukuul ŋmaan u yaal.4I baob a yin kon nanƆ! T saan yensikin ni! YubƆnt yaa po k yennu baa k nyiok bƆnt. 5T saan man nyiok k biil buut buol.6Klma kaagbennu t kƆntua yeet'a: cuaa man tini, fiin man tinŋ Selusalem niib po, k kƆn nan l duo, panŋ k be b siig ni. 7Nan bunbun nba tuu yaat nyuum lpaag kin yaat tƆnnuu b siigni kunkonna nan mƆniok k gent, k blaat baakent nann yiali b po. 8Selusalem gaal tuuntl nba tie jaaŋmani k kanfƆkt a buol!9K kaagbennu t kontua yeet'a: Islael tinŋ saa bial yaan nan baa tuu puol damƆng tiik luanna wuun bial yaann, ŋaan suol a nuu nan wunba sie damƆng tiik nyakl ni. 10N saa paak nan ŋme, n saa jii ŋme ku tie dansia k bi gbiinƆ? B tuuboa kpauu k jiik gbiin liyaann k kagbennu labaal tie feii b eii b po?11N wutuol duo b paag nan fin kaagbennu nan kin kan fiit dia yaat biig paag sonjƆk ni, nan naasim tinton ni klma jua nan puo saa nyii l i, nan nikpeel, nan wunba gooli daal paag. 12B ŋaii si duuki lieb paag b kpaant man b puob paag, k taant nuu l duo niib paag.13Klma la jii biik kakak nan saakua b kuul luon liikli, l jii sƆkini nan mantieb b kuul tie faaog daam. 14B duuki bonbilk n na n duo sapaanƆ naal na paag: k yeet a paaman, k paaman k be. 15B maalbiit na feii, l paag b saa baa nan binba baa, n saa siikim yuo nba kin kƆn nam nan kaagbennu yaan yeet bienŋ nba.16Kaagbennu yeet a: seet man sƆnnu paag k goot k bia boii lemba tie sƆnkpela, k fiit k t naalmi n fuoui! k b jiin t kan sƆmm. 17N saa seen niib bii gbiin naatun pebila, ama k b jiin : Tkan gbiint. 18Gbiintl man buulganu na, k bann leba saa tun k tuul n niib. 19Gbiintl, tinŋ ! N baat nan tubdatu nyuat; klma b k gbiint n maam, k biil n senni.20N k luon wuubl nba ki nyii nan Seba na, ŋanika lenba k nyii nan digbanbanfƆka na? I yenpini k nianin ki maalunŋ k man n paal po. 21L paag k kagbennu yeeta: n saa te k niib na n gbiat k baa, bibaanba nan b bonjai, ŋaakpiak nan u yuak b kuul saa kpo. 22K kaagbenu yeet'a: goot, niib nyii ganŋ po duo k baat, duogbenl nba fuog fiil.23B jii b taalbana nan b puol, b tie tondam nba k sian ninbaog, b fuut tie nan mƆkgbennl fuut na, b jaak taami po k bobin a bin kƆn nan niyennƆ sion ni. 24Ba nankin nan b fuug k t nuii jii naak, k gbananyekitl jii baalT nan puo nba tuu luƆ wuun maal na.25T kan nyii kpaant ni nan sonni ni, klma t datai b nan jatiate k kaan k lent. 26N duo niib, lia mam gatuot, kii bilin tanpent ni, i be ninbaƆg ni nan bija yenn nba saa kpo yin mƆ kpemoni biaŋinba na, klma wunba saa biil t k ban u po.27N b naana a fii gooli n niib na k la baa naan lenba, k fiit k baan b sƆnu. 28B kuul tie kunkƆnkƆnna, mƆyetuk danm, k waaki nan kuut lanbann, b nyann b kuul k b lin jaan sanjaunŋ. 29Kanfintu na diimuu, k kuut na nann k boot muu ni, n baak nan min waan n niib nnan kuut jƆkint na k nyii. 30B sii yiib kanyuat niib kla kaagbennu luub a.


1Kaagbennu nba paak lanbona nba k wƆnn Selemie ne: 2Setil kaagbennu ŋaak tanmob nii, k muant labaal ne, k yet a: gbiinntil kaagbennu laball man, yinmba tie suuda ŋaak ni yab, nan k tƆkii tanmoï ne ni k kua, a yin puk kaagbennu! 33Islael tieb yennu nba tie kaagbennu nan kƆontua ne nba pake ne; lebitili bibenŋ nan i tuona, k n saa nyikii k yii be n ne. 4Ii da mƆk yada kpinkpanni bontetied, k yien a: n buole tie kaagbennu jiantu ŋasaakaka.5Ii lebit i sƆnni tuona, k kunt palmƆni i tieb siikni, 6K k ŋont saamƆ, kpiebik nan pakuak fala, k k muan niib nba k biil sial sonm n ne, k k saa yenbit ni, k maan l saa biili, 7ŋann ŋann, n saa cabii ki yii kua tinŋ nba yaa paak k n jiil k tul i yaajaanm k l sii yua tie b yal.8Gotil, ii tien yadaa faak momaan nie, linba kan domn siaal. 9I jaan, k kpi niib, k conm, k pool faak mold a k mann malunŋ k tien tingbann bal, k jiatil tingbanlia nba k i k banl! 10ŋaan tuu baak k sie n tuan, n jiantu ŋaak neni, k yien a : t be t yamanie! ŋaan l puo po ki tuun tuonbiit ne buolu kul! 11Ii gotl nan n jiantu ŋassakuk ne tie taltitieb gungulbuolee? N la yaa tuun lanba waa, kaagbennu pak nne.12buol ni, siannba kin te k n sann be ne, k maan n buolu Islael niib biit paak. 13Kaagbennu yet a, k mƆtaane i tun biit ne kula wa, k n pak nan i sanŋaaƆk ni, k i k gbiinti, k n yiini, k k tuonni. 14Na maa tun siilo bianŋinba ne, n sa tun nne k tul n jiantu ŋasaakak nba ki duu u po, nan yial nba k n cab i baa nba ne. 15N saa bel nyini n buol ni, nan naa bel nyinn ii ninjanm kul, Eflaïm tinŋ nii nne.16K fin Selemie, daa main niib ne paaki, a daa mƆ koo ki mei koo k kƆn b paaki n buol nii. 17A daa balimin k tuun linba suuda doi ni nan Selusalem sƆnni ni nne? 18Waas yi daate, jab jokit muu, k puob bu yom a bin lo linlaat k yenluok nba k b yiu sanpaapo puobat ne, a bin bia muan daan k tul yenbit ne, k lin gbatin. Kaagbennu yet a: li setik gbia minee?19k tie b tiƆnŋ kaaa, l fei katulibii? 20L paake te k kaagbennu nba tie yomdaan yet a: l paak n saa muan n wutuociƆnŋ ne n ne, nisaali nan bonkobt paak, kpaatin tiint nan bonkukuot paak; n wutuol ne sii tie nn muu nee, k kan nii kpieni.21Kaagbennu kƆntua nba tie Islael yennu yet a: taant man bonkobt nba tuu mann malunŋ k juo muu ne nan binbaa ki tuu malinyann ne nan binbaa li tuu mann malunŋ ne kul k nant kii ŋman man! 22K maan n din ki tul i yaajanm sennsaali k jiin mujuonu malunŋ, koo siala malunŋpo, daal nba k n din nyinnib Ejipt duo na ni. 23ŋaan n din pakib nan : ii gbiin n kunkƆl man, k n sii tie i yennu k i tie n buolu, ii som man sonjot nba k n bili ni, k fit k yii be i yamani.24ŋaan b din k sak n mob, b din k gbiint; b din tun linba k b moyetuk nan tubkangbatuk wannnibe, b din ŋmat puope, b din k saan tuankaa. 25Laajii daal nba k i yaajanm din nyii Ejipt ne waa ki tan tuu dinne, n yua tuun n tuontunna nba tie n sƆkninba, nae i buol ni, n din tunm dal kul, laa jie sanŋaaƆk nie. 26ŋaan sua k gbiiy, kuo k kuan u baka l nii; b din wakil b tuli nan daat nee, k tun biit k gaal b yaajanm.27A lekii pak linba ne kula k tulib jiin a po. 28ŋann a paak nna: t digbann ne ki sak kaagbennu nba tie b yennu mob k bia k luon ŋun gaal baa wantua linba; balmƆni botaa, u nyii b mob ni waa.29Kuot a yut, k lu banfƆkila; ŋaan do kunkonn paak, k mƆ kumƆnni! k man kaagbennu yet k lu buolu nba dinn u wutuol ne waa. 30K maan suudaa waas ne tun linba k ŋan tulinma, bi jii b tingbanna nba kin wutuol do l paak nee, k bit n jiantu jƆkinnƆ.31Bi maa malunŋ binbitl nba k b yi Tofef nae, Benhinom baaƆk na nii, a bii dia b bonjai nan b bonpoi kii mann mujuonu malint lenŋ. N ki wannib a bin tun linba n ponŋ k mii dukin nne. 32L paake te k kaagbennu yet nan, yuo baat, k b ji kan yiina Tofet nan Ben-hinom baaƆk, ŋaan bi sii yi a Nikpinnu baaƆk, b tan sii pii niib lenŋe, k maan yial tan sii kaa.33Nisaali gbanankpiena tan sii tie jiete k kul nuan nan muukini bonkobt, k sua sii kaa k yuabi. 34N tan saa buon suuda dogbana ni nan Selusalem sonjala paak. Linba tie palmasil fuut, nan puociann jaanm palipienn fuut, k maan duone tan sii dua yanne.


1L yuo manŋ, kagbenu jet: b saa nyinn b kaat ni suuda kpanbaala kpaaba, nan b baat nba kaala, nan manntieb kpaala, nan sɔkiiniinba kpaala, nan seelusaalenm kul niib kpaaba. 2B saa jant k bil yennu, nan ŋmaaliik, nan sanpaapo kunkɔnkona tuan, k b bo mɔk luonm nanm, k bo tun t tuul'b, k bo wei'b, k bo kpaanm k bo gbaan b tuann k jiant'b; b k gaal'b, b k pii'b, k b tie nan muunyuk n ba nyi tinŋ ni na. 3Kuun tan sii sua k cie bin nba tan si be manfuol ni, yinm nitonte buolu na, nan siannba kul n saa wei'b na, kunkonkona kagbenu yet.4Pakinm: n nae kagbennu piak: nilɔ mi k ba k k fiiliii? kuo k ŋmat tuun k k jeniii? 5Bia paakii e seelusaalenm niib tunn bot k tɔnkin sonbuukuu? k dia faak b ni, k yeet b leb't b mɔnŋ.6N ceny, k bia gbintl: b k piak nan baa bo si piak na; k yen: t tien bee? b kuul ŋmat tokin k tin, nan taanm nba tu saan kunkonna. 7Balŋmauuŋ mi sanpaapo nba leb't binŋnba,pinpaala, silantuon nani nan nakpaapeini mi yuo nba k b saa ŋmat kuo k baal. ŋaan n niib ŋanln k mi kagbenu senni.8N lee k t saa yet a: t tie yendanme, kagbenu senni b nan tiii? ltie yaane k gbabantoa tuun k ji bii k daa faak. 9Fei suol yandaanmaa b k mɔk baanm, k k mi ba be sian; gotl, b pii b mɔnŋ tanbalaa. k man b yet kagbenu mɔmaan, yan bol be k b mɔk maanii? 10L paak n saa ji b puob k tul jagaam, k b kpaant siab n yentl. k man la dji bik k saa tuu saakɔ, b kul tie ŋmabik danm e, la ji sɔkiini k sa tuu manntua, b kul tie kpinkpanni danm e.11B dia n niib gbakagbakaa n nae: ŋaan yenna mannu! mannu be! ŋaan k mannu kaa. 12L saa ŋmat b kul, k man b tun bonbilankant; b k mɔnnt ninbina, b k mii fei; l paak b saa baa nan lieb nba tuu baa na, mii ŋmann b tuu ba yuo n ba b juontu si tie yanne, kagbenu yet. 13Kagbenu yet; n luoana daan tinii bua, k bia k laa luoana kinkanŋpaak, ŋaan b faat mɔnn; N saa jii'l k tul niŋanm.14Bia paakii et jii saa ŋmat kaaliii? t taan lieb nan, k saan digbanpalaa ni, k jiikii guu kuunne, k t nyuu nyun nba mɔk miikt, k maan t biil kagbenu waa. 15T guu maanue, ŋaan banŋann k bat, t guu tebuk yuoe, ŋaan gotl jaŋmaanciany baat16. tandjaai wuuyik ni tan saa gbat dan yakl po, k b wuuyikiini manŋd fuut tan saa t k tinŋ n danm; b baal, k biil duo manŋ nan lin nba kul be lenŋ, duo manŋ nan bin nba kul kuaa lenŋ. 17K man, n saa tun wai nba mɔk laabt i sinsuuk ni, b k mɔk ninbaatinuu; b saa juun i kul, kagbenu yet.18N bo yan maan n pale; ŋaan k n pale daamii nuaak ninŋ a. 19Gbintl: n niib nba yinkin k luon sonml k nyi digbanbanfuaka; kagnenu k be siɔn kaa? u k tie kpanbal ka i sinsuuk nii? bia paaki e ki nyikin yaan jiantl digbangaana yenbis ii?20Dijaan yuo galaa, tun tonn gbenna, ŋaan tinm guu fielu! 21N niib bontitieet biiln, n j mɔn kpemɔnni, k k mɔk palmaasial nan waanma. 22Teebla ka galaad ii? tebtua ka lenŋ ii? Be tien k n niib na k la tebkuu na waanmaa?


1Oh! n yul-i buo gbe nan nyunmi n ninsit _i_buo_tie nan nyumm nba puub na n buo si mɔ daal kuule n ningbɔnŋ sapamua kuuŋ. 2Oh! mibuo_i_mɔk sinsuom tie b kaann paan_ piunni. n buo saa ŋaa n ningbɔnŋɔ ŋaa saa l buol k fuokt nam. k maan b kuul tie cuncuonae-e. 3B jilma tie nan talbane k nyiit faɔk kukua. l k tie balmɔni paak k mɔk yikuo duo ni. k maan b dia tuonu nan tuonue. k dukinŋ b k banninŋ, nan tie kagbennu.4Danɔ kuul ntie u mɔnŋ suoo k dukin u yuak paak k maan b kuul luo b pannae masin_ yuat kul tie taacialue. 5B kpaanlin lebe b k ban k yet mɔni b laptl b jilma a bin faan faɔkɔ b banŋ a bi biile . 6N ŋaak be faɔk sunsukninŋe.faɔk paake k b k luo bin baanninŋ kagbennu nba pake_ ne:7L paake k kagbennu tin kɔntua yet: nnee k tasa tɔkiib, nbia tasa waannib. k maan nsaa paak be k jii n niib bipuo_puo? 8B pinpak tie kuuŋmaame. b piak faɔk maame. b muobininŋe k piak lafia k tie b leb. ŋaan k b palpaak k blim balt. 9kagbennu paak a: i taa kan cial i lieb taa puo kaa? I tan kan kɔn nan l buolu kaa? n tan kan kɔn duo buolu_ne paak kaa?10Jual paak n luon miimɔe kibia kiyiikinŋ kuonkuolik panu_ni n tasa muant n faabnia k maan b dii muwaa, sua k gaal. b k gbia bonkobt mɔnii. sanpaapo nuanii nan bonkobt din tin k cial k buataa. 11N tasaa tie selusalam tuobiiuk tanpuotle muukuun bonkobt binbe buol. n bia saa tie k Juda n kpant paan piiɔnŋ k niib daa kua leŋ. 12Suubindaanɔ be lee k saa gbaat l buo naa? wun paak a , wunba dia kagbennu muob ne din paak be tie k duo biili-i? k dii muu nan paapiɔnne k sua k gaali?13Kagbennu yet : k maan b yet n sennie-e. k din senn b nunpuo k maan b din k gbat senni. 14K maan b din waa dudukt nba bi n palapaake. k din saan baal buol. nan b baa nba din wannib ne .15L paak tie k kagbennu te kɔn daanɔ Islael yennu yet. n saa guoin l niigbɔn nan l batuo-ne k bia te k bin nyuu nyunbiit. 16N ta saa yat_yat be duoiininŋ k baa nba k bank kua k buoii ŋaamm. k bia waam nan juuk_banjiak kaka nan yuo nba k saa gbenn b kuul.17Kagbennu te kɔnn nba yet i ne i luon maan, ki yii maan mɔnnii daan k baal. i tun puob nba kaaki puo, k b baal. k bin kaakt k baal nan faabinn tin buol. 18k ninsit baa tin ninbina ni k ŋun luuŋ tin ningbant paak.19K maan b din gbia ninbaɔk wuuyiikinie Sion ninŋ. Eh bee, tin biila. feii suoltaa l tie tincial k nyiik duoe bi ya a k tin ŋaaiia. 20Puob i suokl kagbennu maan kii tuuba ngbaat a maan u muob ni waa yet l ba. I mi buopoï ninba_yaani. i sianman ninba tinnu i ninŋ yenua yenua21K maan kua tin taakalbuo na ninŋa. u kua tin naan diit ninŋaa, u gbet waat paann paak nan b laat luulimm kpabuninŋ ne niipaaɔn nba be nanyela ni. 22Paakinŋ: kagbennu nba yet-i ne niib kuu tasi baae nan kpaabuninŋ luulinne. nan diijaan tie binba tuu cuan kinkaka ne. k sua kan wuot.23Kagbennu paak nnee k subindaanɔ ndaa duot u mɔnŋ u subni paak. k mɔktua ndaa duot u mɔnŋ u mɔnktinŋ paak. 24ŋaa wunba saa waan u mɔnŋ wii wannt. ki mɔk subni k banninŋ, k banninŋ nan ntie kagbennu k tuu buoŋaann seni nan buut tinŋ-ni k maan ŋanne tie n paal maan. kagbennu nba yete-ne.25Kagbennu yet a ne-e: gotl maan daal baat. nne kin ta saa daat binba puot bi puuna k mɔk didann ne. 26Egypt, Juda, Edom, Amon Moab waat b kuul nba kuol b tiani ne, binba kua paan-piiunŋ ni k maan b kuul k puot b puuna. Islael duoï kul k dia puujialu buotitiet.


1Islaetieb, gbiiintl man maan nba k kaagbennu paki na. 2Kaagbennu nba pak bianŋ nba e na: daa toki digbanlia binbenŋ, k bia daa sian sanpaapo nyina, k maan digbanlia nae tün .3k maan digbanlia na kaa tie yanne B tuu cua daaɔko fual ni, k tuontunnɔ n jii piak , k kpet k jii likli nan salma k ŋanm l daa ɔk, 4k jii jagbiak , k kpaa daaɔk manŋ, a l daa danm. 5yenni manŋ tie man jaana nba k tuu maa k l gbenŋ na a , ŋaan k k pak . B tuu jiib e, k maan b kan fit sonm . I daa ,k maan b kan fit tien siala bonbiil , b bia kan fit tien bongann .6sua k be k maan'a oo kaagbennu ! a yab , k a sann bia yab u panŋ paak . 7ŋmee k tiin'a ni, doi kul ni yandanm nan b doi kulniib ni, sua k be k naan'a .8B tie Djatit e , k k mɔk yan . B minu kul tie yann nan daaɔk na e. 9B tuu jii likli kut , Talsi duo ninŋ k baal nan n, k jii salma ufas duo ni, wun nba tuun k baat na, nan nan wun nba ŋanmi na e , tuu te k lin kpant bonŋann. yenni manŋ tiat tie bonbɔn-wuwula kuo bonmɔn-yen-yena e L kul na tie tuontunna tuonne. 10ŋaan kaagbennu tie yennu nan bal mɔk ni, u tie yennu nba fo e k bia tie kpanbal nba kaagbennu ; l i tie k u wutuol duo , tinŋ tuu jekle, k doi kul fit dia u wutuol.11I pak'b a nna: b yennu na nba k nan sanpaak nan tinŋ na , tan saa bot , tinŋ nba be sapaak tinŋ po na na ni 12Kaagbennu ju u yiikuo nan sanpaak nan tinŋ k jii u yanfuon k nan dulnŋa , k jii u dudukl k te k sanpaak tant . 13Li tie k nyun nba be sanpaapo na gbatu kunkɔl n tuu duune u tuu te k sanpagbent n la tinŋ paak. kaagbennu te k taak nyiki k bia baa, k nynint woung u faal ninŋ k u daa.14mlɔ kul nba mɔk minu tuu jatke , k wun nba kul bont, fei tuu suol'ɔ nan waa kul linba e , k maan b pata manŋ tie faak bona e , fuon kaa b ni 15b tie bon-yana e , fuon bona , b kul tan saa kpo, yuo nba k yennu tan saa dat niib tuba na. 16Saa kɔb yaa buolu k tie nan ŋanm na, k maan kaagbennu e nan b kul , k ISlael tie buolu nba tie u faal . u sann tie sejenm yennu e.17u tuu jii lin nba kul tie a yal e , fin nba kal palbül ninŋ na ! 18k maan nnae k kaagbennu piak : mɔtaana jik , n saa lu dua na miib banfɔkl e waa, n saa ŋmatb'b e , k bin fit nyann'b.19Ninbɔnŋ be n paak ! b kɔnnkɔnn'n waa! Nfiat yial'n Hei , ŋaan n yet a: ninbɔnŋ e. baal'n, n saa gaal e , 20N ŋaak biila, mɔŋmi kul ciel a Nwaas te k n pal biil b ji kaa N K mɔk wun saa maa ŋaak tul'n, k ŋanm n binbebuol k tul'n.21bonkobkpaali din tie bonliini e , b din k kpaan kaagbennu , l paak te , k b k la nyyat k b bonkobt kul yat. 22Mɔtaana bunbulni be ŋmat nyü ganŋ po k baat k saa te k suuda duo n dual yann, k kinkata ii kua lenŋ23N yonm daanɔ , n ban, nib kan fit kii be nan faa luon bianŋ nba na ; k u kan fit sonm k tɔkn senŋanu 24O ! kaagbennu datl n tub ! ŋaan a dat k l janŋ , k daa daal nan wutuol , k a tan saa mann pkin 25Yat a wutuol doi nba k ban'a na paak , nan doi nba k jiantl a sann paak k maan b kpi saakɔb buolu, b kpit k jokt muu . k fali b ŋai.


1Lanbonanba nba kagbennu paak k tul Selemie-ye ne: 2Gbintl loor maan, k paak k wuann suda nan Selusalem niib.3maatib nan : kaagnenu slael yenu paak, yuubonn nan daanua nba k gbint soor may maan. 4Loorinba wuann i yaajaam daalinba kindin nyiniib Ejipt kuut muuninŋ k yetib a: gbintleman n kunkƆl, k tien linba kul kin yaa yintun, i tun i si tie n niib kin tie i yennu. 5K naa puolmapuolinba k tul i yaajaam, nan n sa tulib duonba k sial nan maabiim gbie leŋ ne, nanmuotaane-ne, k b jiin a nn kaagbennu.6Kaagbennu yebin: a muant maan manŋ sudoduoninŋ Selusalem sƆnniniŋ kiyiena: yiin gbint man loor ne lanbona k jii k tun nan tuonn. 7ŋaanika n din tuot k wuann i yaajaam, daalinba kin din nyiinib Ejipt ne mƆkmƆk nan din ne, san nyiokniŋ kul n din tu tiat be k yetib a: gbintl nann n kunkƆl. 8ŋaan k b yeetgbintu, kib luot b tuuna suakul tun wua duki linbaae, maa yeetib maa binttun linba loorniŋ kin k tunna kl baal bi paak.9Kaagbennu maalin: suda niib na Selusalem niib bimƆ. 10Bikul tun bi yaa bi-itniŋe, binba din yet bin gbint n momaan, k jii saan jiantl yondufaana, suda nan Islael niib kul biil n loor ne waa, linba kin din loor nan bi yaajaam ne.11ŋaanne tien, kaagennu jii piak ne: n saa tun bonbiil linbaal biipaak kib kan fiit k nyi leŋ, b tan saa ŋmaat k yiikin n paake, kin ji ka gbintib. 12Suda nan Selusalem niib, tan sa saan k faabin nan bi yenfaani ne ŋaan u kan fiit nyiinnib b naabl ninŋ. 13Suda niib tingbaana yuab nan b doi maa yaab baanuba ne, k Selusalem niib man maluŋ biinbintakl yaab nan bi duoniŋ sƆnni nba yaab ne, k maan malunŋ k tie tingbaanbuk baal.14Ka jii k boi sial, k jiin niib maŋ paak b ki jaant k faabin k mialin sial, n tan kan gbintib yuonba kib tan si boi npo k jiin b yuu bonn paak. 15Niibinba k min yennu luom ne, tun bi maalbiit tuona-e, bii baat in ŋaakmiŋ k Tunbe, puotinba ku puon nan naantinba ku jii k juo muu ne saa fit tien k tien k yuu bƆnn kan baalua? K bi maaliya b saatien ninne k paaki -i? 16Ibi bant tik u luan ŋaana paake, saaninba kaagbennu din tule ne ŋaan yuonba k fulbool n tu jii nuue k juo u faat, k u yiin ti kul di buot.17Kagbennu kun kɔn kɔnna saakua, yiin bonbiil a paak, k saan gaan nan Islayel nan suda niid tɔnnuu paak, bi donn n wutual nan ba maan maruŋ k tul baal ne.18Kagbennu tuot k maatin kin jii ban, u te kin baan bii tuona 19N daan tie nan bonkɔbukinba kib tu saa nanua nan kpibuol ne, n daan k ban baa maali linba n paak tin cua man tiik maŋ nan u luana, k buonua tiŋne paak, bin daa ban tiatl u saaan tiŋne paak 20Ŋaan kagbennu kunkɔkɔ nnu saakua tie baal mon bulua-e, k janŋit niib yan nan bi binbeŋ, n jiikt n maaba k tien fiine, ki jiiki gooli faa saa donne a wutuol bipaak binŋinba21Lipaake tien kaagbennu piak lanbonna nba ne k tien anatot niib, binba luon bin kpia k yie a: daapiak kaagbennu saannpo n neika t saapia nan t nuula. 22ŋaanne, kaagbennu kunkƆnkƆnnua saakua yet a: n saa dat bi tubaa, bi naa simm bi saakpib nan katae, b bon jai nan bon poi kƆnme saa kpib. 23Baa sua kan ban paak leŋ, klman n saa t bon biil linboal anatot duoniŋ, bininba kin sa dat biyuba.


1Kaagbennu a tia daanɔ nba tuok, n kan fiit bu nan naa, ŋaan n luon kin paak ka man k jin a buut buunu po: bie tien k biit danm sɔni ŋan ni? bie tien bin nba ŋmab lieb be manu ni? 2A bulbe, k b baan jiina, k kpatil, k luon luana, b biak k jintib faanu, ŋaan k b paal fɔk nan naa.3ŋan, kaagbennu, a bannin, k laatin, k mii n pal ni maatie. be lin niib manŋ nan pei nba k b yaan kpik na, i cekint ki guu daal nba k b saa kpib. 4N lie yuo yaa k t tinŋ na tan sii be palibonn ni, k kpaat muat kul tan saa kuuli? duo niib tonu paak, bonkobt nan nuani sii kpo ne b kan laa ti juotu.5Li tie kaa tiin nan bin nba soom k b tan baak, a saa tie lie k po nan taa nii? Lit tie kaa k daan kukon paak a sii be a yan ni, kaa saa tie nle ki siet juldin mɔkl kpinŋi. 6Ki maan a baa nan ninjanm nan a ;naak tieb b ki luon a maan, k waa ki yikin a polpo, a ki mii nan b tan sii tie yɔkl nan nin.7N nyik n ŋaak, k nyɔl n faal, k nyik linba tie n faal k tul datai. 8N faal tie n buol nan yanbɔl maa tuu be fɔl nin bia ŋ nba na, u yikin u yikini n paak, li paak e kin jii nan mɔ. 9N faal jii tie nan nɔŋ nba k b jii u kuu tie jiet na. K kin katil mun mɔni sii tie jiet k baal u buol luoka kul po? I saa man, k tigil kpaat ni bonkob kul, k bin baal k tan ŋmanɔ!10bonkob kpaali bonciann biil n daanm tiini na waa, b biil n kpaab; b kpint n kpaab nba ŋan na k li tie k sial kaa leŋ. 11B kpint n kpaab manŋ kuu dua yann, u jii be paal bonniŋ e, l yal ŋan litɔ. K tinŋ na kul dua yan ŋan k sua k boi l po.12Tinŋ nba dua yan na kul faatieb baat leŋ e, k man kaagbennu wutol do tinŋ na paak kpinŋ nan kpinŋ; nilɔ k be u yanni. 13B buul dii ŋan jaan muat, b baak yanne. Fei mɔki nan yaa jaan linba, kaagbennu wuto buk paak.14K kaagbennu yet bin nba tie n kpiatin nba tuo nan na-ŋmee luo faal nba k tul n niib israel tieb na: n saa faat faal manŋ b tinŋ ni, k bia faat juda ŋaak b sunsuk ni. 15Nan min fit faat, n bia sii mɔk ninkpabɔŋ nanm. k jiin sua kul u fal k jiin sua kul u tinŋ ni.16Bi tuo n niib jiantu, nan b paal kul, k pol n sann k yet'a kaagbennu nba fuo! nan baa din tumii n niib a bii pol tingbann baal na, b saa pol nan palpienn n niib susuk ni. 17ŋaan bi ki gbaat n mɔb mi kaagbennu n saa biil b bolu, n saa biil b t ki b kpo.


1ti naami daanɔ yennu yet'n: a n saan daa gbann nba naŋ ki bobin n siak ni,a ŋan n daa sikin nyun niŋ. 2nan yennu nba yet na ,ki saa daa gban ŋann na ki bobin n siak ni. 3ki yennu bia ŋamme yet'n, mɔbona nba nae. 4a n fiil kinsaa Eflat mokil po, ki saa bobin ŋmann nba bob n siakin na ki gull tan fiɔk ni.5kinsaan ki saa bekil'b Eflat mɔkil buol nan yennu nba yet bianŋ nba . 6ki daa bonciann gal ,kin yennu yetin a n fiil ki ŋmaat Eflat mɔkil na buol ki saa jii kpann nba ki n daa te ki n bolna. 7ki n fiil ki saan Eflat mɔkil na buol ki saa jii gbann na ma daa bol sian na, ŋan ki gbann jii ki ŋanni ki ji kan fit tien sial ki li duuta .8k yennu pakin mɔbona na a, 9ŋan yennu e piak na ; a n nae saa biil juda nan jelusalem japadamm nba want bi mɔk na . 10ŋamm biit damme nba yet bin tuo n mɔbe ,bin tun tie tubikangbatae, ki jiantil tingbannaa bi tan sii tie nan gbanŋann na ki mɔk nynat nae . 11nan gbann nba tuu bobin t siak ni ki dia biaŋinba na, n bo luon juda nan islaɛl niib i dian nee ken- ken . n tun n nna a bi tie n niibe,ki bal nan dontil nan baakil ki tulin ŋaan bi yet n mɔb a12K islaɛl tieb yennu yentin a : jelimi pakin islaɛl niib nan dasual kul tie lin gbie nan til'ɔ n na daame . ki bi saa jii na nan bi mii li po . nan dasual kul tie lin gbie nan daamee. 13li puol po fant yetib nan min yennu yet a la fii kpanbalaa nba tie dafit yabuonna ,nan manntieb ,nan n sɔkniinba ,nan jelusalem niib kul a n luon man gbuom daame ki bi kul n yiib . 14Li puol po n saa yielib nan sua tuu lia lieb na, wannt nan saakab kul,ninbaaɔk kuo nimaanikan fit te man nyik bi biilu .15islaɛl tieb yennu yeta, ii sikin i mɔŋ k sak u maan. 16ii cɔln i yomdaanɔ yennu ki sua ki u daa ki baal nan bunbonn nba saa te yin kpiat kunkona na paak ki sua ki u daa ki lebit yentu nba ki daan na ki tien nil bunbɔnciaɔŋ. 17n saa bol mɔ waa ,li tie kan sak n mɔb, kimaan i donti mɔŋna paak, n saa bui bonciann ki n nunnyunt tan sii puu be kmaan be suol yennu niib k yat nam ki timm daaba na paak.18Ki yennu pakin a, yetil kpanbaal jua nan kpanbaal puok na , ki bin fiil bi naan koki paak ki sik tiŋ ni . kmaan bi naan foklii nba ŋan bonciann na yit baa wa . 19juda diitu po doi na kul, bi kaanlintiba ,ki sua ji kanfit nakin bi buol, juda niib kul bi suolib ki tienm daaba wa.20jelusalem gotil, a dataie nyii ŋanŋ po ki siik na, niib nba ki bi kubim a nuu ni na be lie? 21a niib nba ki a mɔk japant bi paak na be lia? lii tie niib nba ka duki nan bi tie a juasin nba na tan kɔn nan na ki paaka ki suola ni, a saa yete a bee? li sii to na puo nba tu ya wun mal ne e .22lii tie li a dukin a pal ni, lin nba paak ki na kul tunn ki tula ni, ki bi maabina ,ki liat a tiat,tie a tuonbiit nba yab na paake, 23nimɔŋ saa fit lebit u gbananta a? ki naamuuk saa fit bɔnn u pɔlia waa? li-i tie ki be saa fit tien nna ,ŋann ŋanlin .fin nba tuun tuonbiit kua na ,bo saa fit ki tumi tuonŋanna tu mu wa . 24yennu ya u saa yata nan won paaaluk nba tu yatmuat ne.25u yet a nan a juontu tan si tie n nee,kimaan a yet u wei-ue ŋan waa tingbanna nan pataa. 26Yennu tiɔŋɔ sa sokit tiat ki senna yann ka di fei. u laa ki a tuun linba kua , 27u laa ki a jiantil tingbana juat paak nan kpaant -ni ,ki a comn nan jaab nbatuu comn nan bi lieb puob na. jelusalem tieb i kab bonta man ,bia daale kii tan saa tun linba ŋanni


1Kaangbennu paak nan , k b jelemie k jiin yenkuonu po . 2Juda be kuunmɔni ninŋ , k b doi be naan yetukin , k be palbilninŋ , k tie boncɔkna , k jelusalem wuyikni doo . 3K sakaab tuun waat nyun kpaan , k waat saa bunbuna ni k kɔnŋ t nyun k ŋmat jent nan sɔkuana , nan palbiil , nan fei ni k ji nbakint b yuulaa .4Tinŋ kul , kman saak k baa tinŋ ninŋ k kpaala pala biil k b bakint b yuulaa . 5Piolua manŋ tu maal k nyol k nyik u bik k duukin muamiok kaa . 6Muukin boni se kunkonii paak k foii k ŋat nan waaii ne , k b ninbinaa dinŋ , k l man b k laat jeet .7Li tie k t biit ŋmat t paak , kaagbennu k t k ti bann t paalaa ni nana t bii la , k l maan t biit yaabt , Fii nee k t biilaa . 8Fii ne k isael t k b tien dindaann o ninŋ . Fi ne nyint t mabaani ; be kan tie nan samua ne tinŋ ne ni k tie nan sonmtua nba tuu kua a win duaal nyuɔk ne ? 9Be ka tie nan jua nba k b kpelua na ? be ka tie nan kunkɔnkɔnnua nba kaa yiiko k saa tinn nulua ne ? Kaagbennu k a setik be t sinsikin , k t yabtl a sann , daa nyiki .10Kaagbennu nba paak k jin l niib be ne , b luon bi tien ki saa n ne ki jient b k fit sob taa , kaagbennu k mɔk lol naanm , mɔla na b tiat b kuukpiint po k be biit , 11K kaagbennu paakin ma : Daa piakin nan man sonm niib na . 12Bii lekii lol mɔii , ŋaan n kan gbiint b mɔni nba jiin sonmil po , k bii le kii mann mujuonu piini nan jeet piini maluŋ k tulin ŋaan n paal kan manŋ paak .13ŋaan ne k n yet a , kaagbennu yomdaanuo gotl : a sɔkniiba ne yet niib ne a b kan laa kunkɔnn nan kɔnn . ŋaan a saa te l buol k laafia i be . 14ŋaan ne k kaagbennu yet'n maa : faak sɔkniiba ne faa k sɔnkint n sann ni n k tuun ŋannika k tuuib mɔb ŋannika k paakib sial ii , ba laat linba k piok ne , b buunta ne tie bonŋannaa nba dukii k piak nk bill b paalaa k b sɔnkint ii .15L Paak ee , k kaagbennu paak a k tuu sɔkininba nba k nk tunm , ŋaan k b piak a tɔb nan kon kan baal tinŋ ne paak na . N saa kpiib nan tɔb nan kɔn , 16K binba k b sɔnkin maan na k tuulb ne mun bia saa kpo k laal jelusalem sɔnu ni nan kɔn nan bonjiak b kan laa sua wun piibii , binba ne saa tun k tul b kulii linba tie be puob , linba tie b bonjai nan linba tie b bonpoi , n saa yat b paak bontonne .17Paak'm linba na: ninyuunt lun n ninbiina ninŋ yenun nan nyuɔk , k kan min set ,l man l buolu ninŋ bonuok nba dak baan jua , b faawu nan gbanne , k lo mal gbatua bonciann . 18Mi saa kpaak ninŋ n tuu laa jaab nba k b kpiib nan bonjai , k mi kua duo ninŋ n laat niib k b kpone kɔ, K sɔkniba nan maantieb mɔnŋ lintl doi ŋan k mi ba saa siamba .19A sik yeet Juda e fabi ? a nalinŋ ji sion nan u be biit ninŋee ? biat paak ee k buoti m k laafia qui be t po ? k t ji k laat paakuu ? K I l lon laafia ŋaan k l k baat paalpienn yuo nba k t saa paa k ne ŋan k t be wolbukin . 20Kaagbennu t mi nan ti mɔk tuonuu , t fiit t tiɔnŋ nan ti yiijanm biit k l man t biit fin ne .21A san n paak , a da yeint , a daa baat nan sanbiuk yuudant nan paal; a daa tanmit , a daa polii mɔlol nba ka lol nan tim ! 22tingbannaa na sua kaa k saa fit k tul saak , sanpaak mɔŋ kan fit te saak n baa . Fin kaagbennu yennu kua ee k t tiana t dindaann a ninŋ kman fii ne tien linba na kul


1Kaagbennuk yennu yetin a: lii tie k Miis nan Saamial siie n nunm po k fabin, n kan tin niib na ninbaaƆk. Belim k bin siet kii saa, k fƆkit nan n nunm po. 2K bii yetaa: T saa saan lee? A yetib a: kaagbennuk yet a: binba tie kuun bii saa kuunni, binbatie juk bii saa juk buol, binbaa kl tie bii tiie daabaa kon ni, binbaa kl tie bii bii tiie daabis ni!3N saa baal nan bontannaa ŋanna e, min kaagbennuk i paak, juk k kpin, boii k bin fuuli? Bonkobit nan bonyuyukit bin ŋman pat-patib k bootib. 4N saate bii tie binbaa k tinŋ na ni nibuolu kul yan put b paak sudaa kpanbal, Esekian bija, maannas paak, nan waa tun linba Selusalem na. taan5ŋmee saatinaa ninbaaƆku, Selusalem ŋmee saa set miial sukulu a po? ŋmee saa yennui yet a: a yetinme, ŋaan tunn n puolpo? ŋmee saa saan boii a po? 6Kagbennu yennu yet a: a yetinnme ŋaak tunn a puolpo; n tan n nuu a paak, k bia saabila, n lennib nan n ninbatinu nana waa. 7N lennib nan wonŋ nae duo tanmob ni; n kpiin niib, k munnib waat ŋaan u k lebt u tunbiit tumuu.8U pokoii yabint tie nan mƆkl ni tanbinii nae, n saa baat nan tuunbiitƆ, ŋanm nan bonjabik nan naa paak yesupieeŋ ni, n te k falaa nan kuun baab paak. 9Wunba bo mal bonjaii banlole paal wat, u fuoon gbenna; u yannu tu sik k daal daak gbenn, u yan ŋmat, k u dii feii. Binba tenn, n saatiemb dotaii nuuni k binkpib, kaagbennu yennue yet n na.10Youbonn ben paak n naa, nan faa malin duo nba ni k niib mƆk moniƆk nan kunkƆnna na ! n k kpentil tien, k bia k kpentil suuƆtaa na k b kul ji paalin mopolaa. 11Kagbennu yennu yet a: nbo bobin nan fiil tanŋii be palman ni, nbo bobin nan a dataiin baal k tan balma youbonn nan palbiil yuo. 12Kut saa fit konn kut monn nan kit pinn a?13N cab k l konn kut nonn nan kut pinna na yann a tuunbii nba ka tun a yiaal kul pa na paak. 14N saa te k fin nan a dataak n tƆk saa duo nba ka k ban leŋ, k maan wutuol muu yinnae, k di ii paak.15Oo kaagbennu yennu, a bun l kul, tiotl npo, daa tanmit npo, gaat n paak k kƆn nan n dataii! Daa nyintin, ka want nan a wutuol k do yian! Bant nan a paake k a di feii na kul. 16N gaala maam k naki; ka maam na tien n pal palmann nan kpinkpan muk bonciann, k man a saan yiin n paak, kaagbennu, yabint yennu.17N ji k mil kal nan tinba laa lieb na a min fit kii mƆk palmann, ŋaan a panŋ na paak, a jii n mƆŋ taan name k maan a gbiint n paal nan wutuciƆŋo. 18Bee te k n nal na tanln, k k luon lin buulii? A luon fiitien nan kpennu nba k nbyun fuuat k b k mƆk dindann u ni nae?19L paake k kaagbennu yennu yet a: Aii ŋamtaan nanin, n saa jiina jiinu, ka sii be n buol, aii fiit bƆkit linba ŋan nan linba k ŋan, a be n buol, aii fiit bƆkit linba ŋan nan linba k ŋan, a sii tiie nan n mob nae. K ŋanmii saa jen a buol,l k tii fin kaa n tunn b buol. 20Kaagbennu yennu yet a: n saata k fii tie nan kutmƆnnaaa guunnae niib manŋ buol, b saa sa tƆb, ŋaan b kan paaka, k maan n sii be nanna k fataa k ŋaa. 21N saa fataa k nyinna nibiit nuu ni, n saa tinnaa mabil danm na buol.


1Kaagbennu maan pakin nna: 2A kan jii puo, a bia kan maal bik l yialiŋ. 3Nne kaagbennu piak bonjaï nan bopoï nba saa maal l yialiŋ bin naanba nan bin baa nba saa maalib l duo. 4ŋiali saa kpib, b kan mƆb kuu paak b bia kan laa kaat, bin sie tie na tanpeŋ ne tiŋ na paak, juuk bonjiak nan konne saa kpib; bin kpiem sii tie na jiet nne paaponuani buol na tiŋ na paak bonkƆbit buol.5Klmaa nne kaagbennu paak: ii daa saa kuuŋaak, k mƆ, k mƆ nanm; k l maa n nyinn n yanduam b paaka kaagbennue mat, n ŋant nan n sukluu. 6Bik nan saakua kul saa kpo l duo, b kan piib, b bia kan mƆ ŋanoo b kuun, k b kan kuolib.7B kan koli sua a wuu dii jiet kunŋaak sua bia kan tul sua myuu puo ko jua ii kpo. 8A saa kua jaam ŋaakin, k kaal nam, k din k bia nyun nam. 9Nne kaagbennu, Islael yennu pak: n saa sen l yial niy, pamann na kpinkpaamuk, ii mƆŋ nibinna saa laa l daal, puo kuant nan jaakuut ŋaani.10Yuo nba kaa saa pak niib maŋ l bonnkul, b saa paka man: l tie nlee kaagbennu tul tinm yubƆnna? Tin biil tie be? Tin tien biilant poe nan kaagbennu tin yennu? 11Kaa saa a: ii baa nba nyikin kaagbennu mat, b saan yennu faani buol, k gbaat b buol k dotib, k tann n po, kin k cƆln seni.12ŋan ŋim iitien biit k cie ii baanba k sua kul tuu u yanbuame, k kin ceŋe. 13N saa jii duo na niŋ k saan nani digbanfann duo nba yim nan ii baanba kul k ban; k leŋ ii sii dot yenlia ne yennu nan nyiƆk, k l maa n jii kan tiini nibƆk.14L paake tien daa baat kaagbennue mat, k ua jii kan mat a kaagbennu ba, ŋua nba nyin Islael waat Ejipt! 15ŋan b sii yaa kaagbennu be yua nba nyiin Islael waat puol nan deii nba kul u dan belb! k jenam duo nba kin dan tul bin baa nbe na.1616N saa lun jantakla kaagbennu mat, k bin lekib l pulpo min tun jungƆlma bin bel jua nan kunkona nan tanfait niŋ kul paak. 17N nibina laat b sajƆkit, b kin bƆli n laatib k bia lat b iit kul. N daa sa tulb b biit pƆk l funu mun'e k l maa b bil n suo. 18Klmaa b gbei n faal nan bin palaa nant nan jƆkint.19Kaagbennue tie n paŋ daakƆ nan n som tua, nan n bubƆl buol kunkƆne daal! niib saa nyin tiŋ na kul po k baal k ŋaa tin baanba dii saapat faale, nan pataa nba kan fit k tien. 20Nua saa fit k tien yennu ŋan l k tie yennu? 21L paak n saa waanib mƆlana, n saa waanib n paŋ nan n fituu, bin saa bann nan sann tie kaagbennu.


1B jii kut maki muanue k sƆb suuda biit, k jii tacincienn k SƆbl u pol ni; nan u malunŋ binbintil lƆtiini. 2Nan baa dukiib waas po bianni nba b ne, nne k b bia dukii b tingbanna nan b ciceli nba k b yiia Astalite k l betiini yaka, kunkonna nba wokit paak ne.3N saa ŋaa k datai n biil n jual ne nan u kpannt, a bonŋanna, a faal kul, nan a binbebua nba k a mali a l ŋan ne kul, k dukin a biit paak, a yent kula nii. 4A biite saa te k fan buon faal nba k n din tula; n saa te k fii tie daabl a dataak buol, tinŋ nba ka ki mii kua ne ni; k man a juo n wutuol nan muu nee, l sii yuaa k die.5K kaagbennu yet a: yuubƆnn nifuok nba duu nitosaalik ni, k mƆk yada gbannant paak, ŋaan k u pal yet kaagbennu! 6U tie nan kunkuat paak muuk nee, k kan diann nba tie kunkuak k di mua nae, tinŋ nba tie tinjian k suak kua l paak.7Piisin be wunba jii u dindann k tien kaagbennu , k kaagbennu tiee u dindann ne paak. 8U tie nan tiik nba k wuu k kpian nyunm nee, k u jiina puak nyunm ni; walui baal ŋaan l tiou siali, u faat tun k meie, k u mƆk luana yuokula waa.9Nisaalik pal tie e ŋmak na ŋmakna, k gbie nan nuantont ŋmee saa fit k bannƆ? Min kaagbennu golii pal ni, k bikii yanm, sƆnni nan u binbenŋ nba tie na. 10DaanƆ nba ŋmab likili k mƆkit, tie nan koklik nba wƆkin jenna nba k k ŋaa nee. 11Umanfuol benu ni, sie k u mƆkint ne tan buont k l juontu ni, u sii tie jatuk o.12T yenjiantu ŋasaakane tie nan naangbnt nba mƆk baakil nee, k b pinpiikaa, t ŋant bona binbe buol e ne. 13Kaagbennu, finne tie Islael tieb dindann, binbaa yeta ne kul saa di fei waa, danm nba yetin ne kul tan saa nyint tinŋ ni waa, k aan b yet kaagbennu nba tie nynŋamin. 14Kaagbennu, tebinmin, k n saa la laafia fanu, tintin k n sii be n yama nii, k maan fine tie n dontil.15niib ne piak,k tienin a : kaagbennu mobona be liaŋaant k lin lin tun nƆtaane. 16K min, ma luom manϹϽlima ne paak,n ki yet nan mii tie momamuant tua ; aban, n k ban k sun man dabiil n baal ; a mii ma pak linba n mobni17Adaa te k n tin jaŋmaani; daamii ii baal n tuu gul a buol nie. 18Baat nan fei binba mukisin ne paak, ŋaan te k n Gbientib nan jaŋmaanciƆnŋ, ŋaan daa te k n tiin jaŋmaanii! Baat nan biak b paak, k but butib.19Kaagbennu nba pakin me ne: ii saa, k set n buolu waas tanmob na ni, siaminba k suuda kpanbala kua k bia nyi ne, k bia saan Selusalem tanmoi ne bua. 20A saa yetib a: yinm Juda kpanbala, nan Juda tieb kul, nan yinm nba kua Selusalem ni, k gaal tanmoi ni k kua.21Kagbennu paka nne daa: ii tian man i nalimii po, ii daa jikit jik sial fuon daal, k bia daa kuant sial Selusalem tenmoi n nii. 22Ii daa sial i nuuni fuon daal, k bia daa tuun tuonsial; i tuu ŋanm fuondaal, nan maa senn i yaajanm ne. 23ŋanm din ki gbiinti, b din ki manŋ tubaa; b din tetekin tulie, a b daa gbiin sial k bia daa gaan tuntil.24Kaagbennu yet nan, lii tie k a gbiint a maam, li tie k i ki gaal nan jik siaal duo ne tanmoi ne nii foun daal, k bia k tuun tuon sial l daal manŋ ni. 25ŋaanne ki kpanbal nan saakab tuu saa kua Selusalem tanmoi ne ni, kii mƆk naan yikuo nba k Daafiid din mƆk ne. K ŋanm nan Juda tieb nan Selusalem tieb saajok taantolit nan taani, k Selusalem duo sii yua gbie nan niib.kpanbala ŋei, k sua kaa k saa kpien muu manŋ.26Niib saa nyi Juda doi ni nan Selusalem digbanbis nba kuok ne ni, k saa nyi Bensaamin yent ni, baaƆ k ni, kunkƆnna n paak nan yula kul paak, b saa baal nan mujuonu piini, nan malint nan jiet piini, nan bonnubit nan niipuotulu piini kaagbennu ŋasaakak ni. 27ŋaan ii kii gbat nan maa wanii nan, ii tuu cƆlin fuon daal k ŋanmƆ, ki daa jikit jiksial, k mii gaal nann Selusalem tanmoini fuondaal ni na, ŋann i kaa n saa juo Selusalem tanmoi ne ni nuue, k l muu saa di Selusalem


1K Kaagbannu yeet Selemie u lanbonna ni: 2Fiil k siik yƆƆk maalƆ ŋaak ni l boualé ka saa gbaat n mƆmaam. 3N siik yƆƆk maalƆ ŋaak ni, k laƆk kuu maa yƆƆk. 4Lie tie k bobl nba kuu maa k ŋan u tuu yiel k ŋaan maa liel.5K Kaagbennu momaan paak k yeet a: 6N k mƆk yaak nba si diaa Islael tieb n nuii ni nan yƆƆk maalƆ nba diaa yƆƆk u nuii bienŋ nba na a? I slael tieb i be n nuii ni. 7Lyuo n piak duo paag, kpanbal duo paag k yeeta, ŋaabl man cyaa man, biil man. 8Lie tie k duo ba kin paag maan na jen b toonnu ni, n saa sikin bonbiil nba kin bo maali a tiem b paak.9L yuo n piak duo paag, nan kpanbal duo paag a bin maa k bia buul. 10ŋan duo monŋ i tie lemba k ŋaan n nunŋ ni, k k gbiin n kunkƆl, n saa jii ŋaam nba kin b luon k tuulo ne e.11Paak nan Juda tieb nan Selusalem tieb k kaagbennu yeet a : n boobint i po bonbiil, n duuki tuonsial i po, suakuul n jen u tuobiit sƆnu ni, ŋaan suol man i sƆnjƆƆt nan i tuonna. 12Amak b yeet a: T kan leebiit t si waa t maalbiit, t si piak t paala ni duduuk biit na?13L paag n t k kaagbennu yeet a : bual man du niib! ŋmee k bank gbaat lenba na? Islael tieb tuun bonbiil. 14Liban jual ban nak maalin baanu waa? B nyun nba puub suƆnsuƆn k meii ban fuala a?15MƆlana n niib taam n po, k tien paat a wuubl, u k mƆk yumaan k tƆkin l sƆni, k siet sƆnkpela buol k jii tƆk sƆnpaani. 16B tuul b duo nan welbuk a bii lab yuokuul, binba gaal kuul yaalutuk saa suolib bin paak yuul. 17N saa yaat n niib dataï nunŋ ni nan wonŋ nba tuu yaat tant na, n saa tuulb puol, n kan gootb b cicakim daal.18K b yeet a: baalman tin lƆl Selusalem po! klma l k tie maantieb tuon n ka, cekltieb ceklbiit ka, yendu sƆgninba biit ka Baalman tin paanƆ maan k k puuk; da gbiin man lenba k u piak. Kaagbennu gbiinlin! k bia gbiint n datai kunkƆl. 19B saa juab biit k jiin ŋaami? B gbiil buotuuk k yaa baa l ni kin miel lin gbeen. 20A tiat maa b set a nunŋ ni k paak naana a fin somnib k laa bient paal b po.21ŋaant b waarin kpo kom, ŋaant yiali n kpii jaab na, Ɔii, ŋaant bin kpo tƆb ni. 22T k bin gbaat wuyiikni b ŋaii ni, yuo nba ka saa tuun kunkonna b po. K l ma b gbiil buotuuk a min baa l ni, k lƆƆl Janbaani n taa ni. 23Fin kaagbennu a laa lƆl linba k luon bin kpiin, a daa cabtiib b yanbƆm, daa piint b biit nba be a nunŋ ni! A te k b datai n nyanniib tumm tuon a wutuol ni.


1N nae kaagbennu pakin : ii saa , daan tant bobl , k ji niib na saakab nan manntieb saakab k pukin a mɔnŋ po . 2K a saan Benn Hinnom baauk nba bob maala tanmɔb na ni , k lenŋ , a saa mɔnt mɔmaan nba k nyan n yeta na ; 3a saa yetb a : gbiintl maan kaagbennu mɔmaan , suuda kpanbala , nan yinm Selusalem niib , na e piak kunkonkonna kaagbennu , Islael yennu : gotl man , n saa t bonbil n baali paak lenŋ , wunba kul gbat kpinpakt k l kua u tuba ni gbanant sa jek .4B nyɔl nyik man , k kua lenŋ jaakiint , k maann bonnunubt malunŋ k tul yenganni nba bo k mi ŋanm , nan b baaba , nan b suuda kpanbala , k ji gbeen lenŋ nan niyanm sɔn . 5B bia ma malunŋ binbinta k tul tingbann Baal , k jikt b waat k mann mujuonu malunnt , k juokt'b k tien tingbann Baal : lin nba k n bo k paak linpo kuo k diaani , linba k mi baal n dudukt ni .6L Paak kaagbennu yenn a : daa bat , sianmba k b yi Toofieth k l be Been Hinnonm baouk ni na , b tan saa yiin nikpinu baauk . 7Lenŋ e k saa ŋmaat suuda nan Selusalem tieb lola , n saan t k binmba b datai nunm ni k b kpib nan juk-banjiai , k bia kubiinm bin nba k luon b manfuol na nii na , n saa ji gbanan kpiena k tul muk ni nuani nba yuk sanpaapo nan tinŋ ni bonkobt lin tien bi jet . 8N saa ji li digbann li tie gbanan jekiint nan lat buol ; bin nba kul gaal l buol si b yal-lii tuk ni nan lin nba tien na . 9N saa t b ŋman b bonjai nan b bonpoi gbanant , yenm saa ŋman b lieb gbanant , b datai nan binba k luon b manfuol sa bal lekb k mukl nan ninbatl si be b sinsuuk ni .10L yuo , a yiel bobl na , jab nba ka bo tuak saan nanm na ninbina ni . 11K a jii saa yet'ba : na e piak kunkonkonna kaagbennu : Lii si tie n nae k n sa bil duo na nan l niib , nan fa bil bobl bianŋnba na , li ji kan fit ŋmat tieni . K niib saa pii kpienm Tofef k wat lieb pak k maan tinŋ ka yial .12Kaagbennu yet a : Lii si tie n nae kin sa tun tul l duo nan u niib nba kua lenŋ , k duo nan sii naan nan Tofef na . 13Selusalem ŋei nnan suda kpanbaala ŋei si be jakint ni nan bonnunubt malunt nan saanpaapo nanlinbiit paak k b mann k mua daan k tienn k yib yensaani na .14Seelemi nyi Tofef k jen , sianŋnba k kaagbennu bo tunmɔ au sɔkin maan na . L puolpo k u saa be kaagbennu ŋaak baliintl ni , k yet niib na kula : 15N Nae piak kunkonkonna kaagbennu , Islael tieb byennu : linba nae k n saa t k l bali : duonan doi nba liinti , n sɔkin nan bonbiil saa bali , k man i tuli waki k bia tie kangbata k k luon n gbiint n maan mi .


1I mial bija, paaseuul wun nba tie mantuo k bia tie kaagbennu ŋasaakak yudaanɔ, gbatl seleemi sɔkint yonmdaanɔ maan. 2k paaseuul peb sɔkini seleemi, k bia kuananɔ daansalik, kaagbennu ŋaasaakak ni, Bensaamee tanmɔb nba be paapona.3ŋaan, l daa ŋanta dal, Paaseuul t k b nyinn Seleemi yetɔ a:l k tie Paaseuul sann ka kaaagbennu puula, l tie Maagol Miisaabib. 4K maan kagbennu pak n nae: gotl,n saa tienna jaŋmaanciauy o, fin nan a yuasinba, dataai saa ji jukbanjai e k kpib, ka ninbia saa lal.n bia saa ji suuda k kuub'n Baabiilonn kpanbal niini, bin jii'b dabis k saan nanm Baabiilonn k b kpib nan jukbanjiak.5N saa ji duo na mɔnkint kul, u tuona nyuat kul, lin nba tie bonŋanana, nan kpanbal Suuda faal kul k kubn i dataai niini, k b biil l kul, k jii'l saan nann Baabiilonn. 6ŋaan fin, Paaseuul, bin nba kul kua a ŋaak ni, i kul sa saan dabis, a sa saan Baabiilonn, k la saa kpo lenŋ, k b saa pii'a, fin nan yuasinba. nba k a bo sɔkint'b fak maan.7Kaagbennu tuo, k n tuo nyik n mɔnŋ kao kpanin. k suol'n, k nyanin. k dal kul b piak maan k biiln, niib kul j lin sinnin . 8Yuo nba kul k n yan pak, l tie miiyikn e, ki haut nan panŋ, wolbiuk nan biiluu! ŋaan kaagbennu maan na tie n suukt nan laate n yaale kul. 9Mii yet : n j kan mi dukn u po, kuo k pak u sann ni, n pal'n tie nan muu nba di nae k la tuun kpaaba ni. n luon man dial, ŋaan gbal.10K man n gbia k b piak mabiit bonciann k jin n po, bonbilankant bel kul po: taal'ɔ,t taal'ɔ! bin nba min na ŋanm bo maan yenna, t la u biit k fit puotɔ: paa sial t sa fit nyannɔ, k ji mɔk panŋ u pak, k bii'lɔ. 11ŋaan kaagbennu be nanin k u yiikuo k saa kɔn n pak; l pak n datai nba waan na saa di fei k bia k mɔk paanŋ n pak; i saa ŋmatb b gbal bin nyannin; b saa di fei n ba kan mi gbenn kuo b tanm l po.12Kunkɔnkɔnna kagbennu ŋaan mi niŋaanɔ po, u mi b binbenŋ nan b palaa ni. n saa la k fan paa bonbiil k jin n dataai, k man n jikt n mɔnŋ k tien na. 13Jinin tul kagbenu, dont kaagbennu! k man ŋuae fial taalik nitonŋ nuuni.14Puolin dal nba k b bo maalin na k yetŋanm da be dallinba k n na maalin na! 15Puolin daanɔ nba saa ji momaan na k wann n baa: nan b maalin bonjake, k ji gbenɔ nan palmann!16L niib si tie nan digbanna nba k kaagbennu biil k ninbaatinu kaa nae! sannyiɔak ni b gbia faabiini, k kunkɔnkɔna wuu yikiini b yensuuk ni! 17A dinbo kpiin yuo nba k n din be n naa pol ni! n naa pol bo din si tie n kaaul! u bo si dian yuo kul. 18Bia paakii e k n nyi n naa pol ninŋii k laat faala nan maabaa na, k n da n gbenn nan feii?


1K mɔmaan nyii Kaagbennu buol k baal jelemi; yuo nba k kpanbal sedesias tun malkija bija pasul, nan manntua sofoni wunba tie maaseja, bija na n buol; a bin yetin a: 2Dinn, suklu, k pak nan kaagbennu k tult. k maan babilɔnn kpanbal Nebukadnesal luon wun faa tinm tɔb e; l k gal kaagbennu n tun u baktnaɔnŋ tuona ni yenn k tinnit k lin te k wun fɔkt nan tinm.3K Jelemi ŋmat k jiinm k yet a: Ii yet a sedesias yet a: 4kaagbennu Islael tieb yennu yet a: N yaan fat a jatiat nba be a nuu ni k a dia k kɔn nan babilɔnn kpanbal saldean nae; n sa taan a jab na jatiat k puon duo na sunsuuk ni! 5N saa tant n nuu nba mɔk oanŋ na, k kɔn nana, nan n wutuol kul.6N saa kpi sua kul nba be duo na ni, yialbiiuko saa kpi nisaalii nan bokobt. 7Linba na puol poe, k kaagbennu yet a: fin sedesias nba tie Juda kpanbal na, nan a tuontuna nan niib nba saa nyi tɔb nan kon nan yialbiit ni na. N saa te k babilɔnn kpanbal Nebukadnetsal, nan u jab nba luon bin kpi-i na n suoli. k Nebukadnesal saa kpi-i U kan nyik i sua, k bia kan tinn sua ninbaaɔku, u tan kii mɔk ninkpabanŋ u.8K kaagbennu pakin, a man wann u buolu a: gant man. k jiin sɔnu nba saa manfuol ni; nan sɔnu nba saa kuun ni na po. 9K wunba kul bial duo na ni, b tan saa kpiu nan jukbanjiake; kuo kon nan yialbiite saa kpiu. ŋaan wunba nyii duo na nanyel k jii u mɔnŋ k tul kaldean nba ji yent duo k kal na, b kan kiu, u saa tinn u manfuola. 10K maan n lol maa n tien duo manŋ tonu e; k biilil, n saa jiil k tul Babilonn kpanbal, k wun juol muu. Kaagbennu n maat.11A pak kpanbal Juda ŋaatieb a gbiintl liba k Kaagbennu piak na! 12K Kaagbennu maat Dafid ŋaatieb a: ŋaant k ŋantii tuun daal kul. fatl wunba k b ŋmaabua na, k nyinnɔ wunba ŋmaabua na nuu ni lii tie k i tuun nna; i biit nba k i tuun na saa donn n wutuol, k l sii di nan muu nba kaa kpiennu na k maan i nuantont tuona nba k i tuun na paak.13Duo nba kul kunkonn paak, tantialuk po na. N saa kɔnniwa Kaagbennu n maat ii yien a ŋmie saa si k k tan kɔn nani ni? k ŋmie saa fit kua t duo ni? 14k kaagbennu yet a: Ii tuonbiit luana tie; min be yatie. N saa juo i ŋei muu, k l saa di kpab nan linba lintl.


1Kaagbennu pak a n saan juda kapnbal ŋaak k paak na. 2A saa mat ceŋ kaagbennu maan Juda kpanbal fin nba kaal David naan kok paak, fin nan a tuo-tunna, man a niib nba kua tanmoi na! 3Nne kaagbennu paak: li tun ŋant nan balmƆni, k nŋinn dabl todam nuni; paakuak; a daa kƆn kunkƆn, k daa kpii nua kaat l yiali.4Lisua ki tuo k gaal maan na, kpanbala saa kaal David naan kok paak, kii kua ŋaak na tanmoi, ki jaaki taami nan tantolit paak, yanm nan bin tuo-sunna, nan bin niib. 5ŋaan ii ko cƆl maan na, n pol, kagbennue mat, l ŋaak saa baa.6K maa kaagbennue paak na k Juda kpanbal ŋaak tieb a tie na tiŋ kuoŋ ne, nan liban kunkonna; n "certes" n saa tien na fuol, sianinba nua koia leŋ. 7N saa bob kunkƆkƆna nna fin,sua kul nan n gbiƆk; bin saa cua a kpek ŋana ne k lub muni.8Digban gbenŋa bocian saa gaal l duo ni, k yie a: l tie nle kaagbennu tien duo na nne? 9K b saa jii a: bin nyiik kaagbenu bin yennu matuok na, ŋan gbaa yennu faani buol k dotib.10Ii daa mƆ n nba kpo paak, ii mƆ u nba saa paake k l maa u kan ban klaa u duo .11Nne kaagbennu paak k tul Juda kpanbal schallum, josias bijaa, k gaal u baa Josias naan kok, k nyii l yialin k jik kan ik jen. 12U saa kpo duo nba niŋ k b daan tienƆ daabis, u jik kan jen duo na.13YubƆn nan wunba maa u ŋaak fƆkin nan diit biitin; k t u tua tunn kuu k paƆ, k kin tienƆ u ŋmapaƆk. 14K yaa n saa ma ŋanciƆŋ, k diit ii yali, k kuan tankalponna nan kuuta, k poltua nan bomƆŋ!15A mƆk maalu nan fin kpaat l paak kaa gaal? A baa bok din k bia my uu? ŋan u dan tunn ŋant na balmƆni, ku paalman. 16U daan buu pakƆ nan cincakolam buut kuu paalman. Nne kaa, kaabanimii? Kaagbennue mat.17ŋan a jii a nubina nan a paak k caab biite, k kpii nuun, kin maab niib k kƆ kunkƆnna. 18Nne kaagbennu pak juda kpanbal jojakim, josirs bijaa: b k mƆ k yaa: helas n nijaa! kelas n nipao! b bia k mƆk kyaa: helas yomdan U Paŋ. 19Boŋ gbannat sii dua k bin jin k lun Selusalem dut.20Ii do liban ŋan ŋiikin! k donn kunkƆlaa Bassan! k yiikin d'Abram paak! 21N daan paak nne a mƆkin yuo ŋan a daan k ceŋ, nne kaa daan tie a paatuk niŋ, a daan k gbintl n maa.22A pasteur nba kul woyo zaa jiit, binba kul luona sii tie daabae nne kaa saa fei? K laa ŋmaatuu k tƆkin a tonnu paak. 23Fin nba be liban, k dua sianba fƆk a tuu fabin nle yuo nba k l yiala ni nan puo nba tuu tunn tuonn k l yialƆ bianba ne! Npuo! kaagbennue mat, yuo nba juda kpanbal jeconia, jojakim bijaa sa jii pebik k tien n nidin niŋ, n saa nyinna l buol.24Npuo! kaagbennue mat, yuo nba juda kpanbal jeconia, jojakim bijaa sa jii pebik k tien n nidin niŋ, n saa nyinna l buol. 25N saa kuatu binba luo bin gbenn a manfuol. Binba kaa sii jekl b niniŋ, nan Babylone kpanbal Nebucadnetsan, chaléléen nba nuni. 26N saa luu fin nan a naa nba maala na duonba niŋ kii k maal, k leŋe kii saa kpo.27Duo nba b sii luo binjen ŋan kan fit k jeŋ. U tie buuk nba b luuwe, k ŋakit, l jeunia? U tie linba kaa dƆko? 28L paak k b luu ŋua nan u ŋaak yab, k lub duo nba b k bannii?29Tiŋ, tiŋ, tiŋ, gbintl kaagbennu nan! 30Nne kaagbennu pak: diant nua na nan wunba kan bik na, nan daanƆ nba kan fit k kpaat na; k l maa u ŋaakin jua kan fit k saa lik k kaal David naan kok paak kii dia juda.


1Youbonn be kpaatiib nba biil k bia yet n bonkobt muuk ni na paak! kaagbennu yennu yennuipak. 2L paakite k kaagbennu , Islael yennu pak tul yinmii bel n peii, k yatib, k got fanuu; l paak, n saa dat; tubaaii tonuu nan ii tunbiit na paak, kaagbennu yennu i paak.3N ji saa taan n peii nba tann digbanaa nba kul ninŋ k n yaatib; n saa jen nanm b dindi buol; b sii maal k bia ŋamm yabit pukin. 4Nsaa tulb kpaatiib nba sii kpaalb; k kon nan jaŋmaani kan ban suulb, k sial kan pƆtib, kaagbennu yennu i pak.5Kaagbennu yennu yet a : danaa baat k n saanyinn nua daafiit ŋaak ni k dinƆ naan, kunnaan manŋ sii kpaatl, k u diaa niib na fanu k biaa tuun linba ŋan duani. 6Uyuo suudaa saa la tinnu, k Islel sii mƆk guultua u ŋaak ni: k b sii yiu sonn a: kaagbennu yennu ŋan.7L paak kii te yennu yet a: danaa baat k suo ji kan yet a : kaagbennu yennu foo, wuanba din nyinn Islael waat Ejipt duo ni! 8ŋaan b saa yet a: kaagbennu yennu foo, wuanba te kb saan nan Islael buolu k biaa jen nanm du nba be ganŋ (yanbƆnŋ) nan digbanaa nba kul ni k u din bel nyinib nanii k b ji kua duoo manŋ ni.9K jiin sƆknii nba po, n pal ciil baan nuaak ni, k n kpabaa jekle; k n tie nan daanƆ nba tu daa gbuoo na, kaagbennuk yennu nan u maan na paak.10K maan cuncom gbii nan duu naa, duo a be pabonn ninŋ motont paak; k tinŋ paanu kuuol. B tunn tuunbiit.11Kaagbennu yennu yet a: sƆk niinba nan manntiib kul kuaa l ninŋ a; nan n ŋaak ninŋaan la b tonnuu tuunna. 12L paak ki tienk b sƆnni sii ŋat k bia bon, b sii tutib k b baal leŋ, kmaan binn nba k n yaan baal nan yuobonn b paak k dat b t tub da ii na.13Samaali sƆkinii nba n la b kalan banii yaan tie wa, b dia tingbann baal maame k want niib b buuon n buoluu Islael a. 14ŋaan Selusalem sƆkinnii nba buol n la b tuunbiit k l yabtin maa; b tie kunkƆnna, k lin fa faƆk; b ŋamit tuunbiit danm na naamk k snmit k b k luuon bin nyi tuunbiit ni, B kul tie nan soodom nae n nunŋ ni, k Selusalem niib tie nan Gomool na. 15L paak te k kaagbennu yennu pak jiin sƆkinii nba manŋ po a; n saa dimm jibiit, k biaa te k bin nyuu nyum nba k b tien japiienpuaal leŋ; k maan Selusalem sƆknii nba ii tek biit yat duo manŋ kul po.16Kaagbennu yennu yet a: ii daa ceŋ sƆknii nba manŋ dƆktuu maan! B kuaant ii bonyanaa ninŋe; b piaak n paala paak maane, l k tie maam nba nyii kaagbennu yennu mob ni kaa. 17B piaak tien binba kluonnin na a: kaagbennu yet a: ii saa la laafiaa; k bia piaak tien binba kul waa b palaa ni maam na : bonbisial kan baalii. 18ŋmee pukin kaagbennu tintaanuu ninŋ k la, k bia gbat u maanmi? ŋmee caanttubl k gbat u maanm?19Gotl man, kaagbennu yennu wutu ciƆnŋ na fuktaa, k santintantii tant, k yakitl tonnuu dam yulaa. 20Kaagbennu yennu wutol kon sik, mƆk mƆk nan waa tan saa tun janŋ u pala bo bobin a wun tun set bianŋinba. L puolpoe kii tun saa gbat.21N k ban tun l sƆkiniinba, ŋaan k tiien lin; n k pakib siaal, ŋaan k b fafaaƆk. 22Bii bonŋii be n tintuan kaannu ni, b bo saa te k n niib n gbat n maanme, k bia te k n niib n gbat n maanme, k bia te k bin nyi tuunbiit ni l tonuu tuunaa.23K kaagbennu yennu yet a: n k tiie yennu nba be buyennkua buul kaa, n tiie yennu nba be l kulaa poe. 24Nisua saa fit bƆl u mƆnŋ sial bual k n kan lauu? Ii k mi nan nbe kul buol sanpaapo nan tinŋ na kul po?25N gbat faaƆk sƆkinii nba manŋ yaan piaak k want niib faaƆk maan k sann ni k yaa: n dami damit! n dami damit! 26SƆknii nba manŋ luun k bit diaa faaƆk kii piaak weii nleii a, k diaa b palaa ni maan k piak want nii bii? 27B malii bin tien buun n sann nae n niib buol k tƆnkit b faaƆk damiit nba k b sua kul piaak want u luaa, nan b baa nba yaan bo jii tingbann baal k ji tam n sann na.28Kaagbennu yet a: n maanm na k tie nan muu na kaa? 29L biaa k tie nan jaal na kaak yatitl tangbƆŋuu? 30L paak ii te k kaagbennu yaa n kƆn nan sƆkiniinba nbaa diaa n sonn k bont b tieb na.31Gotl, kaagbennu yaan yet, n kƆn nan sƆkiniinba nbaa diaa b mƆnŋ maan k yaa l tiie n maan. 32Gotl, kaagbennu yaan yet, nkƆn nan binbaa piaak nan faaƆk nan b japaat na; n k tuum, n bia k tulib mƆb, k b biaa k tie siaal niib na buul, kaagbennu ii pak.33Lii tie k niib manŋ, n neii kaa sƆkinnii, n na eii kaa mantuaa i boit a: lann poe tie yennu mabaa? Fin yetua nan linba nae tie yennu mabaa: n saa luu. 34Lii bia ki tie sƆkinii sua, n nae ka mantua, n nae i ka niib na yenƆ nba yet a: kaagbennu yennu mabaa, n saa dat wua nan u ŋaatieb tubaa.35Ii suakul sii yiin u lua, nan u naataamua: kaagbennu yennu jinnu tie bee? Kaagbennu yennu yet bee? 36ŋaan ji daa ban k jiiena: kaagbennu yennu mabaa! Kmaan suakul maan si tie mablie k tulƆ, ii ŋmat kaagbennu yennu nba fona manmaa.37A yet sƆk niinba na a: yennu bee? Yennu pak lann poe? 38li tie k ii bia yet a: yennu mabl! Kaagbenn yennu sa yet a: 39maa tun maa bin yetii a: ii daa piak n na, ŋaan k ii piak na, l paak: n saa luiie, yinm nan duo nba k n din tul yim nan ii baa nba na k yin fokt n unŋ ni. 40N saa baal nan fal dinu nba kaagbennu nan feidinu nba kaagbennu ii paak, kii kan mii tam l po.


1Kaagbennu wuanin kpancubit ŋanlee, kil sie yennu ŋaak tan mƆb buol. Nabkanesa din suol, suda baal yaokim, bija yekonia, nan u kaalacie gbeŋa, nan kanpintaa nba, nan binba kule sauuk, k saan namm babilon. 2Kpan cub yenn niz din mƆk Tiik luananba Jaane, K liel niz mƆk luan buit, Kluann biit ne biir K Kan fit K mua. 3kagbennu boi a: n la be Selmi ? Kin jiinnua ma: n la tiiluan Jaanae nan tii luan biit K bon biit ne kan fiit mua K du kin la biir ne.4Kagbennu jiipaak lan bonna ne k wuannin. 5Kagbennu , Islayel tieb yennu-e maat ne nan faa fit bann tii luan Jaana ne n mun li tie n nee , n si jaan k jiin binba Kib suolib k saa nam babilone ne. 6N si gorib nan ninbin janae, n saa jen namm bi duoni je, k jamiib n kan biilib, n saa buliibe n kan jaablib. 7N saa tulib paalinba saa t k bin bann nan mine tie kagbennu.8Nem kinkan luanna nba biil kib kan fit mua ne, n saa tumine k tul sedelias suda baat nan u kalaciem. nan binba tenn solusalem, nan binba kua Espt ne 9N saa baat nan yubonn biipaak, k jajmani n sool tig n niib kul, niib jii si dia laabe, k saalikitib, maa tu saa piikim bin saan siminba kul. 10N jii saa sikin juuk banjiak bipaak kƆn, nan nukuk kinba, kaka nan tiŋinba kin din tulŋaam, nan bi yaajaam ne sua ta si kaa leŋ.


1Yennu din pak maan k tul Selemi k jiin Sud niib kul po, Sosakim Sosiat bija, wunba tie suda kpanbal na naan din tie Babilon kpanbal Nabukanasal naan dinu bin sinsin ne na. 2Maan manŋ k Selemi din pak Ssuda niib kul tuann, nan selusalem tieb kul tuann, k yaa:3Amon bija Josaya juda kpanbal nba dii naan l bina ŋanta sik ni, k kagbenu maan sik n pal ni ŋan k k gbiint l bina piile nan ŋan taae na. 4Kagbenu b tuun u tuontunnua nba tie u sɔkni nba na ki yet yin gbiint k kuan i yamm lenŋ.5B paki nan yin nyik tɔkbiuk binbenŋ nan i tuonbiit nba ki tuun na, k fit kii be tinŋ nba k yendu tul yimm nan i yaajamm. 6B yeti nan i da waa ŋanika k jiantl yenbit k bia daa jiantl pata nba ki mann na, li tie ki tuo yendu mɔb, u bo kan dat i tuba.7ŋaan ii k gbiint min, k mɔk gbennu yet, ŋaan ii dɔnn in wuutor nan ii nii toona, k lii tie ii bɔnbir. 8Lii paak kunkontua k mɔk gbenu yet: k maan u k ban gbünt n momaan, 9k k mɔk gbenu yet: n saa tun bin saa kpaan nübooru nba bee yendɔnŋ po[ a ganŋpo a nummu tel yendo po], k m bia saa tun Babilon kpanbal Nebukanesa boor, n tootun; k n saa te wunbaar kɔnnan do manŋ nan u niib, k bia kɔnnan digbanna nba kook na kul, k lin fit bin cualim linba kua, k lin tiem paal waatre nan laat bɔnn nba k mɔk gbenu.10N saa te bin nyik bii ninŋ paalmann nan kpinkpammu wuu yiikini na, poo kuantua nan juakuntua wuu yiikini, naal fut n ŋmin, k fiitl n kpien. 11Do na saa kua back ni, sua taaki kua do manŋ ni, k doi manŋtan saa kua 70[ biina piinlooree] Babilon kpanbal daabis ni.12Kmɔk gbenu yet: ŋaan lii biina piinloore gaal gbenn n saa ŋmann Babilonkpanbal tuble nan do na, k maan bii bit paak; k ŋmann sal de teeb do, k n saa tien back nba k gben. 13N saa te linba kul n muant yet do manŋ paak saa baar, linba kul dian gbuonŋ na ni nan linba kul jelemia dɔnŋ yet doii na paak. 14K maan digbaana nba mɔk panŋ nan p kambaara jaana muon saa soorib dabit, k in saa ŋmiam bii toona nan bii nba tun linba.15K maan nnae kuu paak in, k mɔk gbenu, Israel yennu: gaat n nuni ŋmang nba gbee nan in wuutol, k jii nyunn digbana naa kul nba ninŋ k in tuuma. 16Bii saa nyuu, k punk [ k lek], kunkonn nba in saa sikin bii sinsink ni.17K in gaal ŋmaŋ k mɔk gbenu nuni, k nyunn digbaana naa kul nba k mɔk gbenu tumm leŋ: 18Jelusalem nan Juda doo peni [ villes], nan u kpambaara nan u bet nba, k fit biirl, k tie bont nba paal waatrl, laat nan yubonn, nan baa laatl biaŋ nba dinna na:19Pharon[ pharaon], Ejipt [Egypte] kpanbaal, nan u tootunna, u bet nba, nan u jiem; 20Arabi kul nan kpambara nba bee ut[ uts] doo ni, nan kpambara kul nba bee philisia tieb doo ni, Akalon[ Askalon], Gasa, Ekon[Ekron] nan bimba biarl bee Asdo; 21Edom, moab nan Ammon waass.22Nan kpambaara kul nba bee tyr nan Sidon, nan kpambaara nba bee digbaana foo nyuu ni moki pootl, 23Dedan, Thema, Buz, nan bimba kul tiki barbe loati ni;24Arabi kpambaara kul, nan Arabi tieb kpambara kul nba tinŋ paanu konŋ, 25Nan kpambaara kul nba kou Zimri nan Elan, nan midi, 26Kpambaara kul nba bee yembonŋ, k koa kpia koo banfakl, yem koo lieb, nan kpambaara yent kul Andunyia nba bee tinŋ paak. k Sesac kpambal tan saa nyun bee poorpo.27A tan yetb: kunkonkonnua k mɔk gbenu, Israel yennu: nyumman, yibin k bia sii, k baa kan fiil lekl nba in saa baar nan ii sinsiik ni! 28Lii tie k bii yeet bin gaar aa nini k nyu yetrb: kunkonkonnua k mɔk gbenu yet: ii saa nyun! 29K maan doo pienu nba in sann yi nae in piinŋ tie bonbir; k yim, saa biar k kanlaa tuub daatuu! ii kambiar k kanla tuub daatuu; k maan in saa yiiŋ taob tinŋ gbonŋ kul paak, kunkonkonnua k mɔk gbenu yet.30K fin, aa tan soakim lii boora kul, k yetb: k mɔk gbenu saa gaar jaat sampapo; u bimbeebool kaasi ni u kunkor saa gbaat; u jaat saa kunnan u binbee boor; u wuu yikint sii tie nan wunba ŋmaki daan tiloana nyuu, k jiint bimba koa tinŋ pak. 31Fuur saa baar tinŋ gbonŋ jootu pak; k maan k mɔk gbenu kon nan doei u bu nan gbaanant kul; u konnan tundamm, k mɔk gbenu yet.32N nee kunkonkonnua k mɔk gbenu pak: ŋanm yuubonn baa doo nan doo paak, k wonŋ paaru fikt tinŋ gbonŋ looka poo. 33Bimbaa k mɔk gbenu tan saa kpib saa yaat tinŋ pinpik k saan tuu li jiijok; b kan buii bii pak, k kan gaarib koo k piib, b sii tie nan bonkoob bint na tinŋ pak.34Ii liatr, jaant duk camba nba, ki b ki yiink in ! Brintl ii mɔŋ tampinni bonkoob kpaari! k maan daa baara k bii saa koati. in saa buuti, ki saa baa nan siaru uba daok paar. 35Gungul boor sii yaab jaant diuk camba nba! tinnu sii yaab tuul bonkoob kpaari! 36Bii sii gbia bonkoob kpaari! wuuyikni nan bii liatuk, k maan k mɔk gbenu lek bonkoob kpaa boa.37Sian nba k b daan tuo be b yamani na yennu wutuol duo k u biil l kul a. 38Yennu nŋɔl nyik u bnbe buol nan yanbɔl bik nba tuo nyik u fɔlu nae, k maan b yennu wutuol duo u biil b duo, k l kpant langbenta.


1Jojakin nba tie josias bija ,nba di dii jada naan yuo nba nee, 2ki yennu yetin a saan yenjiantu ŋaasaakak dindoŋini ki saa muant lin n,nba kul kin wanna a daa beki siali,ki tul juda tieb nba baat ki jiantil yennu leŋ na . 3li pasia bi saa gbat , ki nyik b tuonbiit nba ki bi tuun na waa, ki man mun jii lebit bonbiila nba ki sa yaa min bal nan ,n bi paak ,kimaan bi tonnu tuonna nba ki tuun na paak,4k yennu paakin a yet niib na, li tie mɔnnie na yin tuo n maan ki wei n tumi u nba ki n tuli na. 5ki bia gbiint n tuontunna nba tie n sɔkiniinba ,ki n tun tuumi buol na maan ,ŋaan ki kimu ki saak linba ki bi pak na. 6lii tie ki , tuu yien bi maan ŋaan ŋalin n saa tien jiantu ŋaasaakak na nan maa din tien silo duo nee, ki niib kul saa jii duo na sann ki tien mɔntom.7ki sɔnkiniinba nan manntieb nan niib na kul gbat ki selemi piak lin ba na yenjiantuŋaasaakak ni. 8ki maa pak linba ki yennu yetin na ki gbenn yuo nba, ki niib na suolin ŋaan yinkin a li tie tin kpiae. 9bee ka pak yennu sann ni a jiantuŋaasaakak na saa tien nan silo duo na. a ki duo na sa biil ,ki sua kan kal leŋi? Ki niib na tikil lintin selemi10linba tun ki juda tuann dam gbat na ,ki bi nyii kpanbal ŋaak ki kakil ki baal yen jiantuŋaasaakak na buol ki saan sialinba ki bi yi tamnɔpaann na . 11ŋanne ki manntieb ,nan yennu sɔnkiniinba na pak tuandamm nan niib na a jua na tie bin kpiue kimaan u pak biil ti duo wa i mɔŋ gbat waa paak linba waa. 12ki selemi yet tuanndamm nan niib na kul a yennu nba tumma man yeti linba e, kii gbat kin pak jien yennu ŋaasaakak nan duo na po na.13li sian bonciann nan yin lebit i binbeŋ nan i tuinna , ki tuo yennu mɔb. jii tun nna u saa lebit maalin ki jiin biilu nba ki u yet a u saa baal nann i paak na . 14mɔtaana ,n ji be i nii nibe tientin yaa luonbianŋinba 15.ŋaan li ŋan yin bann linba na, lii tie kikpiin, duo na niib kul na yimm sii be nikal kpinnu biit ni,kimaan yennutumin a man tuli kpaani na .16Ki niib na kul nan tuanndamm na yeta, sua daa kpin ti yemidaanɔyennu sann ni e ki jua na piakit linba na . 17ki saakab na siab fill k set kipak niib nba tikil leŋ na a :18hesekia nba din tie juda kpanbal yuo nba na ,ki yennu sɔnkinii maake nba nyii molesef na pak niib na kul linba ki yennu pak na, a bi saa ko sion nan ba tu ko tambonn nee ki jelusalem sii tie langbent e ki yenjiantu ŋaasaakak konkonn na saa kpant fual e. 19kpanbal hesekia nan juda niib na din ki kpii maake ,hesekia din cɔlin yennu e ki gbaa a wun la u sommil,ki yennu din lebit u maalin ki jiin falaa nba ki u bo ya u bal nann bi paak na, ti ya tin bal nan falaa nba ka paake ti mɔŋ paak na .20yuli din tie semaya bijae ki nyii kaliaf yial ni, u mun din muant yennu sann nie ki biil duo na nan selemi nba pak na, 21ki kpanbal jehoakim nan u jab nan u saakaab nba gbat lin ba ki yuli npak na. ki kpanbal na ji din gbat li po, ki cial saan Egipt saa bol.22ki kpanbal jchayakim din tun el natann, nan jaalieb Egipt tiŋ ni a bin kpan yuli. 23bi din suol yuli kin jen nan'ɔ kpanbal jehoyakim buol ki u te ki bi kpiu ki jii u gbannant ki lun duo niib kaati niŋ. 24ŋaan safann n po na, bi din ki solin tul niib na ki bi kpiimi.


1Jojakim bija Josias nba sin Juda naan k tie kpanbal l din k woi kaa waa k kaagbennu paak Selemie mƆbona na. 2Kaagbennu din pakin a: man jii gbounŋ nan daat, k ŋanm yƆkt, k lia tulu ni. 3Tuln Edom kpanbal nan maab kpanbal nan a mon waas kpanbal, nan tir kpanabl, nan Sidon, kpanbal mƆb, k lin ny b taatala nba baal Selusalem a bin la Juda kpanbal, Sedesiassena. 4K yabint daanƆ kaagbennu nba tie Islael tieb yennu na pakn a : n wanib k bin yet b tuonn danm (kpanbala) a :5N yiikociaonŋ nan n panŋ nie k n nnan ŋandounya nan nisaalii nan bonkobt nba kul be tingbouŋ na paak, k n buu jiib k tul binba k n luon. 6MƆtana mine jii digbana kul k tien, n tuontunnƆ nebukanetstar, babilonn kpanbal nuu nie k te k muuk ni bonkabl gbaa jiatlƆ. 7K u sii dia digbanan kul k b sii tuun k tie u bija, nan u mun yaa bija, nan yuo nba k u tiaƆnŋ digbann gbennu tan saabaal (baa) l youe k u digbann ji saa tun k tul digbanjaana nan kpanbal - jaana.8ŋaan digban nba yet u woiu, k k sikin u mƆnŋ, Babilonn kpanbal, Nebukanasal buol, Babilonn kpanbal saa te k bin lann naayƆkt u tulu ni k jii tƆb nan kon nan yiali k dat l digbann tubl, kaagbennu n paak na, nan yuo nba k n tun saa jii n nuu k biilƆk gbenn.9I daa gbiin i sƆkninba, ku binba yien a b saa fit bann linba tan saa tun napo, laa lek tie damiit ni, kuo nan i daa tuun k tie Babilonn kpanbal! 10K maan faaƆk sƆkninba manŋ kpanie, k saa te k siab n jii-i, k yaat saanani digbann nba fƆk nan i digbana bonciann, k lin k min bel nyinni, k b saa biili. 11ŋaan digbann nba tuo k sak Babilonu kpanbal mƆb, k sikin u mƆnŋ k tulƆ, n saa te l niib i be tinŋ ni kii ko; kaagbennu pak na.12N pak ŋanne k tul Juda kpanbal sedasias a jii a mƆnŋ k tul Babilonn kpanbal, k sikn a mƆnŋ ŋua nan u niib tuann, k a saa la manfuƆl. 13Bie k fin nan a niib saa kpo, tƆb ni nan kon nan yiali, nan kaagbennu nba n yinn u mƆb ni k tul digbana nba kan sikn b mƆnŋ Babilonn kpanbal buol na?14I daa gbiin sƆkninba nba piak nan i daa jiikt i mƆnŋ k tien Babilonn kpanbal na! K maan b sƆknti maame. 15Kaagbennu mƆnŋe yet a: n k tunmi, a ŋaan b fae u sann ni, k tieni, l paak u saa bel nyinni, k bin kpi yienm nan faak sƆkninba manŋ.16N paak manntieb nan niib na kul nan kaagbennu yet a: i daa gbiin faak sƆkninba nba piak faak maann k yiena: kaagbennu ŋaak ni tuontun tiat b saa nyi Babilonne k baal nann mƆtana. 17I daa gbiin b maami, jiin i mƆnŋ k tul Babilonn kpanbal k i saa la manfuol bie k duo na saa kpant langbenti? 18Lii tie k b set tie bamƆni sƆkninba k set dia min kaagbennu maan, ŋaant na, k n daa te k mƆkint nba be kaagbennu ŋaak ni nan Juda kpanbal ŋaak ni nan Selusalem na, k b jikt k saa nann Babilonn.19K yabint kaagbennu pak k yet nan, u din nyik, tuota nan kutmƆnt nyunbuuk nan tot nan bonjaalia nba bial na duo na ni. 20Yuo nba k Babilonn kpanbal Nebukanedsal kpanbal Jekonia, wunba tie Jojakim bija na, nan Juda nan Selusalem tuanu danm kul, k saan nanm Babilonn.21Gbiintl linba k yabint kaagbennu, Islael tieb yennu piak k jiin mƆknt nba bial kaagbennu ŋaak ni nan Juda kpanbal ni nan Selusalem na po. 22K b saa jii k saan nan Babilonn, kl sii be lenŋe nan maa tan ŋmant n dudukt l po yuo nba, k jen nan l binbebuol, min kaagbennue pak na.


1L binni ,kpanbal seedeesias naan piinu,bina ŋanna ninŋ ŋmaalii ŋanŋmuu ni, Asuul bija, Anaaniaa,sɔkini nba nyi Gaabaaɔn, pakin kagbennu ŋaak ni, manntiebe buol ni nan niib kul nuunm ni. 2N nae k kunkɔnkɔna kagbenu, Islaael yennu piak : n biil baabiilonn kpanbal panŋ na waa!3Bina ŋanle sinsuuk ni, k n saa t k bin jen nan kaagbennu ŋaak gol nba k Baabiilonn kpanbal Neebuu kadeneetsal din ji'b k kun nann baabiilonn na. 4Kaagbennu yet n saa t k bin jen nan suda kpanbal, Suojoakiim bija Seekonia, nan Suuda niib nba k bin din jiib dabis k saan nanm Baabiilonn, k man n biil Baabiilonn kpanbal panŋ na waa.5Sɔkni seleemi jiin sɔkni Anaaniaa, manntieb nan niib kula nba be kaagbennu ŋaak ni na nunm ni. 6Sɔkni seleemi yet a: maamɔnm! kaagnennu n tun n a! kaagbennu n gbien mɔbona nba ka sɔkn na, k fit jen nan kagbennu ŋaak gol nan daaba nba be Babiilonn. 7ŋaan gbintl mɔbona nba k n yan pak a tuba nan niib kul tuba ni:8Sɔkiiniinba bo donŋ liit min nan fin, yaayoo niwaa, bo sɔkin bil doi nba mɔk panŋ nan kpanbaljaana jent a muusuuk nan yiaali si be; 9ŋaan lii tie sɔkini sɔkin mannu, u maan manŋ sɔkinuu saa wann nan u sɔkin, u set tie balmɔnni tontu nba nyi kaagbennu buol.10Sɔkini anaaniaa yɔkt yɔk na sɔkini seleemi buapiaat paak, k ji biil. 11K anaaniaa yet niib na nuunm ni: kaagbennu piak n nae: l tie n nae, bina ŋanle sinsuuk ni, n saa biil Baabiilonn kpanbal, Nebuukadnetsaal jent nan u panŋ kul nna kuu dia k buukint niib na. k sɔkini seleemi seet saan.12Yuo nba sɔkini Anaaniaa biil yɔkt nba buk sɔkini seleemi buapiak pak na, kaagbennu maan yet seleemi, mɔbona na ni: 13Ii saa, k yet anaaniaa: kaagbennu piak n nae: a biil daat jɔkt e, l setuu ni a saa la kut yɔkte. 14N nae kunkɔnkɔna kagbenu, shael yennu piak: n jikt kut yɔkte k bukin yent kul niib tuuli ni, k l saa wann nan b saa jiant Baabiilonn kpanbal, Nebukaadnetsaal, nan muuk ni bonkobiit kul saa jiant'ɔ.15K sɔkini seleemi yet sɔkini Anaaniaa: gbintl, Anaaniaa! kaagbennu k mi tuunma, k a bia tunn niib yan faat tuutaa ni. 16L paak, kaagnennu piak n na: gotl, n saa kpo, k man a maan na kon nan kaagbennu. 17k sɔkini Anaaniaa kpo l binn ni, ŋmaali ŋanlole ni.


1Linba be gbonŋ nba yennu sƆkini Selemie sƆb k tul manntieb, nan yennu sƆkininba, nan duo ne niib kul nba k Nebukadnetsal ji Selusalem k saan nn BaabilƆnn k tien yomii ne. 2Gbonŋ ne nba sƆb yuo nba ne, k sua kpanbal Jekonia, kpanbal puok, nan kpanbal yaasaakab, nan suuda tinŋ tuandanm, nan Selusalem tuandanm, nan tikpiet danm, nan yandantuon tunna kul, k b suolib ki saan nanm Baabilonn ni wa. 3K u jii gbonŋ ne k tul saafan bija Eliasa, nan Hikija bija Gemolia, wunba k suuda kpanbal Sedekaya din tuumƆ Babilonn kpanbal Nabukadnetal buol ne. Li din sƆb a:4Kaagbennu kƆntua nba tie Islael tie yennu piak k tien niib nba kul k u ab k Nebukadnetsal sudib Selusalem k saan nanm Balilonn k tienm yonmi ne a: 5Maan ŋei man, kii kua, baan kpaant man kii dii linba kii bul lenŋ ne.6Ii kuant puob, kii maal waas; ii tien i bonjai puob, ki tien i bonpoi jab, k bii maal waas. ii pƆt man yaa kua sian ne, k daa waabit kaa. 7Ii tuun linba saa som doi nba k n te ki saan lenŋ k tien yonmii ne. Ii mein kiitien doi manŋ man, kimaan lii tie k doi manŋ mƆk, i mun sii mƆke.8K maan Islael tieb yennu nba tie kƆntua ne nba pake ne: ii daa tie sƆkniinba nba be buol ne kpaamii, kuo binba yaabiban buntaa, k jiin linba ta saa tun po ne kpaamii. I daa gbiin b damiit manŋ po! 9K maan bi fa faake tieni n sannpo n k tunmi kaagbennu nba pake ne.10ŋaan kaagbennu nba pake ne; lii tie k Babilonn bima piinlole ne gal, n saa wanni n bakaa nba be i o bianŋinba, n saa wanni, n saa dia n mosonn nba k senn nan n saa jen nanni ne. 11Min kukuae mi i paak lolaa nba k n mƆk, lola nba saa tuli mƆkint k li kii tie biak kaa, lola nba saa baal nan linba k i dann tuann.12Ki saa yiinnin, i saa baal k mialin, k n saa tulii gatuu. 13I saa lomin ki lan, lii tie ki lamin nan i pal kula: 14Kaagbennu yien a; i saa lan, k man jiin kaani i tinŋ ni. N saa nyi nanni tinŋ kul ni, nan sianninba kul k n daan yat k saan nanni ne, k jen nanni tinŋ nba ni k n daan nyinni k saan nanni yonmisne.15I piak nan yennu tulit u sƆkninba Babilonn tinŋ ni waa. 16Kaagbennu nba piak linba k tien wunba di digbann nba k Daafiid din dia ne, nan niib nba be duo manŋ ni ne, nani nikpiinm nba ki b din k kpabib nanni k tien yonmi ne. 17Kaagbennu yien a: n baat nan tƆbo nan nanyialii b paak, k saa tienm nan kinkann nba tuu bat k b ji kanfit mua k dukin l biila.18N saa weib nan tƆb nan kom nan yiali, k dogbanna kul saajjek nan lambaa k b la. Min lub sianninba kul, lenŋ niib yan saa put, k b gbanni n jek, k maan linb tun tulib ne paak. Niib saa laab, ki jii b sann k puol mopola. 19K maan b ki sak momaan nba k n tien n tuontunna nba tie n sƆkininba, k n tienm yuokula ne.20ŋaan yinm nba kul k n saan nani yomisin Baabilonn ne, ii gbiint linbaa k kaagbennu, kaagbennu piak ne. 21Kaagbennu kƆntua nba tie Islael tieb yennu ne paak k jiin koloja bija Achaad nan Maaseja bija Sedesias, ŋann nba jikit n sann k fa faƆk ne a u saa jiib k tien Baabilonn kpanbal Nabukadnetsal nuu ni, k wun kpib i nunŋ ni.22Lii tie k niib nba k b din tienm yomi k nyii nanm Selusalem k saan nanm Baabilonn ne luon bin pol mpol, bi tuu saa yet a: yennu n tienna nna Babilonn kpanbal nba din juo Sedecias nan Achaad muu fuot bianŋinba ne. 23B joontu sii tie mee, k maan bonbilankan a, bi tun cunconsin, k bia faal faak n sann ni, k n yen k tulib mob. N nii baa tun linba, k tie siataa l po, kaagbennu nba pake ne.24A saa paak Nehetamit jua, Schemaja a: 25Kaagbennu kƆntua Islael yennu nba pake ne: A sƆb gbonŋ a sann ni tul selusalem tieb,nan manntua Sofani, Maaseja bija, nan manntieb kul gbonŋ manŋ ni b sƆb yet a: 26Kaagbennu tien a manntua k sen na Jehojada taan ni, k mƆtanne fine ji tie yenjantu yasaakak ne ni yudaanƆ. Li tie a tuonna ki fan te k bin suol waatƆ nba kul pul u monŋ yennu sƆkini, ki paanŋ jaluk, k jii kut kantu k lann u tuluni.27MƆtaane, bee k a ki tun me k tul Selemie nba nyii Anathot, k piak nan li tie yennu sƆkini k tien niib ne? 28K taan tun maat Babilonn tieb nan bi sii tie yomiie ki be lenŋ k lin waiwa, a bin maa ŋei, k kua li ni, k baa kpaant, kii di linba k b ka na! 29Manntu Sofoni din kalin gbonŋ manŋ l sua k sƆkini Selemie bee.30K kaagbennu tul mob Selemie, k yer a: 31Jiin maaninba jiin Schemaeja, Nechelami jua po ne, ki tul yomii nba kul be : nan Schamaeja nba piakii n maan, ŋaan k n k tumƆ ne, k bia kpanni ki duu ne, 32Min kaagbennu pak nan : n saa dat Nehalami jua Schemaeja nan u yaabuona tuba: u ŋaak ni nisua kan mii k kua buolu ne siikni, k u bia kii be u manfuol nii k la banŋanna nba ki n saa tun ki tul n niib ne, kimaan waa pakib nan bin yet in mob ne paak.


1Kagbennu nba pak Selusalem lanbana nba ne. 2Kagbennu Isilayel yennu-e piak ne, diant lanbona nba kin pak tula ne kadaukniŋ. 3Daal baat kin sa jen nan Islael nan Juda niibinba kib sudib k siet namm ne, k tulib tiŋinba kandin puon bi yaa jaam ne ki litie bi yaa4Lanbona nba kaagbennu paak tul Islael nan Juda -e ne. 5Kaagbennu piak ne, t gbia jaaŋmami wuyikini, li tie yenputuko, li k tie palmaann ka.6Yinboi k lia bonak ban maalo i, l tien ninle, bee kin laat juakulku nii bee u saakinŋniŋi, nan puo nba tuuyaa wun mal ne? Kib nuunipo ŋaani? 7Yuubonn, k man l daal yaaba u luaka, li tieyuonba bia k tuk l sakob ŋaan n saa nyinnuawa.8Kagbennu yet a lidaal n saa kƆnn yuokinba kib buukin a tulu ne, k ciel jalit, k saam ne ji ki pala. 9B saa dont kaagbennu b yennue, k David si tie b baal nba kin luktua.10K fin Jacob n tuon tunna a daa n ŋmaan, Islael a daa jie sial, n saa fataa digban banfƆk linba k b saan nanna leŋne, n saa fat yabuonnanba k b sualb dansalii ne, k Jacob ji si bée u yan niŋe sua fii ki maabua. 11Kman n bee nan naa k saa fata min kaagbennu -e maat; n saa buot niibinba kaa daan be b buol ne, ŋaan n kan tienna sial,ŋaan n saa dat a tubawa, n kan ŋaanna yann.12Kaagbennu yet a: a jan mine paal ka fiuƆk neyial paa! 13Suaka k saa gaal a paak k jii kpal sat k luol a fiuƆk, a k ban faa saa tienn biaŋinba k la laafia.14A yuat nba tamm a powa, sua ji ki fiin a po, n leka nan n tie dataak ne, n dat i tuba a wutuol, kman i nuantƆnt yab bonciann. 15Bee tien ka fabin a jamine paki, nan a fiuƆk ne? k man a buan tƆnt yab bonciann, nan a biit ŋanne te k wuanna fala.16Li pak, binba luon bin kpia n saaa kpibe, k suol a dataii dansalii, k binba tu jaama b saa jaame. 17ŋaan kaagbennu yet a: N saa teebawa n sa teeb a fiata, fininba kib yaa n nyika wa, sion nba k niib k fin a po.18Kaagbennu yet a: n saa jiin suakul waa din tu be sionninba Jacob ŋaak n tiin ninbouk b ŋei, b doi nba bit ne saa tun k maae, k saa ŋamm maa baat ŋaak nan la din tie ne. 19B kul yikin palman yikini-e, k yin yani k dont yennu, n saa te k bin pƆt n kan te bin waab ka, n si cualime bi k jaakib ka.20B waat sii tie nan ba din tu tie ne, k ŋamm senn u niib fanu binba dintib fala ne n saa dinib fala mun. 21Bdialua saa nyi u niŋe, k bi lik yua si tie b duoniŋ nuae n saa yinuae wunbaal n buol, ŋmee si mƆk pal k baal n buol ŋaan k ki yinua? 22N si tie i yennue k tie n niib.23Kaagbennu wonpaaluk, k u wutuol tie wompaaluko k baal biit damm yulapak. 24Kaagbennu wuto buk k maakit, p tu tan tun u toun ne yaa, i saa gabt li paak younba baat.


1Kaagbennu paak a, l yo ninŋ min ne sitié islael buoli kul ŋaak tieb yennu b mun tie n buolu. 2N né k kaagbennu paak; b laa ninb a tinuu kunkuok ne paak. niib nba nyii kuun ni ne, Islael sɔmm k saa u fuun buol. 3A be ban fokil k kaagbennu te kaa ban nin n lona lomm nba k mɔk gbénu. I paak ee te kin guu nan ŋant.4N bia saa fiiniwa, k fiina k fi tie nan puo nba dakban jua islael ninŋ. 5i saa ŋanm jii i naayaka ki waa waak nan palpienn. K bia saa ŋamm bul daan tiinii samali: k binba bul tiinii manŋ si pɔn i tiini luana. 6Balmɔni yo baat k guutieb tan sii be Eflaim, k yikinn k yena; fiil man k t do sion jual paak kaagbénnu t yenu buol.7Kman kaagbénnuu paak a, yinin yanii nan palpienn jacob po. Faa man nayak digbanjaann na yul paak, yinin i dontil yanɔ, a kangbénuk tinn u niiba, Isael tieb nba tenn.8Gotl, n saa nyii namm ganŋ po k baal namm k bia nyii namm tingbonŋ na kpini kul po k baal namm, k juanii nan dianii sa weiib k baal k podanm nan bi nan nba saa baal n ne niigbingbunŋ sa jen n na. 9N niib sii jent k mɔ ee k mein yo nba k n kpent namm no. N saa saan namm kpenii nba k mɔk ny un buol k tonkin namm sɔnu nba kaa bootaa k b kan gbiat kman n tie nan baa ne k tuul islael tieb, Eflaim tieb ee, tie n bijakpel.10K kangbénuk yet a : digbana, giintl n maan k muant, ban fɔka mɔkgbiant k tuulin. K paak b a wunba yaat israél tieb, u bia saa ŋmat k tikilibe k guulb nan pekpalik nba tuu guu u pei ne. 11Kman kaagbénnu daa jacob a, a nyin no winba mɔk pany k cien nu ni.12B saa baal k uin nan kpinkpan muk sion juoyul paak, b si tiin k saa kaagbénnu piinii paak ŋanne tie jeet, nan tiluana daan nan kpan nan bonkobit nan neii, b nalmi si tie nan lonnm nba k b man nyuin faa nu ne. b ji ki be faalaa ninŋ.13K sapaamm saa waa waak nan palpienn k naasimm nan jakpelaa mun sii kpamm n nee n saa kpint b mɔnii na k l tié kpinkpammuk. N saa tuulb pamann. K kpint b palbiil k li tie palmaaasil. 14N saa gbonn man ntieb ne jeet nba ŋan, k tul n niib b bonlonŋa kul. Kangbénuk e paak.15K kangbénuk paak yet a n gbai yuyiik nii Rama do ni, kpemɔnii nan fabinii k Richel mɔ u waat paak u yet k k la ninba jienu u waat paak k man b k bé.16K kangbénuk paak yet a nyikin mɔniibŋaan fial a ninsii na. ŋaan a si mɔk paak tuonna nba ka tuun po, kangbénuk e yet. a waat sa ŋmat k jeen a dataii tinŋni wa. 17Dindann be k jiin a tuon po, kangbénnu yet, a waat na sa ŋmat k jeen b tinŋ ninŋ.18N gbia k israel teeb piak nan palbiil a yenu, ti tuu te nan bonkobyiɔk nae ŋaan a tumiit mɔsakuwa. Jenin nant, ti tien siil nan tin jen a buola. Fin nba tie kangbénuk n yenu ne. 19Ti din yèta, ŋaan mɔtane tiluon tin jene. Faa daat ti tuba ne, ti yula ji sua ne nan albiil. Ti din dii fei-e k la yukpia sil, kiman ti din tuon biit t bisin niwa. 20Ephlaim fine tee n bijaloyil, bik nba kn lomm mankik be u ni. yuo nba kul kn taa a sann n tuu dukina po nan lomme. N yan tuu nyi saan a buole n sii mɔk ninbatinu nana.21Teent nyina ki dɔk sɔnu na. A ŋamm la sɔnu nba ki a tɔkin ki yaat na. Jenin man, yimm islael tieb, jenin doi nba ki i din nyii na ni man. 22I saa taantl nlee, yimm yada kanpuana-damm nba bot ne? Kman kangbénuk sa tak bompane tinŋ ne pak k li bé l kua li be i kuo nan puo nba tuu kpann jua ne.23K kangbénuk daano nba tie islael tieb yennu na yet a, mi-i jiin na bi tinŋ ni yo nba, bi saa ŋamm pak juda tinŋ ni nan li doi nia, yennu n teen piisin Jelusalem kasii kunkonn paak, 24Niib sii be Juda tinŋ nan li doi kul ni, k kpaala sii be, k pekpaalii be nan b pei. 25N saa maan binba bak na gbanu, ki bia gboon wunba ki kon baŋɔ. 26Ki nisaalii saa yet a, ngɔɔn k tan yelik, k sua kin mɔk panŋ.27Min kangbénuk piak nan daa baat kin saa gbeen israel nan Juda tinii nan niib nan b bonkobit. 28K maa la yaak nba k ŋabil, k daa bil, k bel k biil, k bet na, nnae kin saa bia la yaak k bulib k bia maa donnib. Kangbénuk e yet.29L daal li baal nisaalii ji kan yet a: Bibaanba muaagbiil kaa, ŋaan ki li mii bi waat nyana. 30ŋaan wunba muaa gbiilkaa u nyanae sii nii, ki sua kul saa kpo u tiɔnŋ biit paak.31Kangbénuk yet a gotlii, daa baat kin tan saa lol molol paann nan islael ŋaaŋ tieb nan Juda ŋaaŋ tieb. 32I tan ki tie nan mɔlol nba kin din lol nan bi baa nba, yo nba kin kub bi nui k nyinnib Ijipt tinŋ ŋin ne kaa. N lek din tie nan b tchanbaat ŋaan k b k dia mɔlol na, kangbénuk é yet.33ŋan mɔlol nba kin saa lol nan islael ŋaak tieb na sii tie nnae: n ji saa tien n sennii manŋ bi du du kt nie, ki sabl b pala ni. Mine sii tie b yennu, k b tie n niib. 34Bi sua ki tie wun ji tumii u lua ŋannika u ninja ki yaa, Bant kangbénuk kimaan b kul tan sii miu, laa nyii bik k saa tuu sakua. Kangbennu yet a, n saa nyik tchab b biit, k kan ban tial b yanbon tunaapo.35Kaagbennu yeta ŋmée tien yentu daal kul ni, k tulit ŋmaa lik nan ŋmaa bila k l tien yentu nyiɔk, yuɔe tu kut mɔkl k te kl fu. u sanne kangbénuk yabin daanua. 36U senn mɔsonn a dulinya ŋaak bona nba be li sienn ni ki yu kii bianŋ inba na, nnae k islael sii tie digbann ki yutil.37Kangbénuk yeta, li tie k b saa fit bikin sanpaak, k ŋmaa tingbonŋ na, li yoe k kaagbénnu saa yet u niib islael tieb kiman linba k b tun ne paak, kangbénuk éyet.38Kangbénuk yet a, daa baat k b saa ŋamm maa doo li tie kangbénuk yal laa nyii Hananel difouk na buol, ki saan tuu gungont buol ammɔb na. 39K paal na saa nyi yabaa po manŋ k saan baal Galeb kunkonn paak, k gont baal goa. 40Baauk na kul, baa pii kuun sian, k b lubin bonciat na, nan kpaant nba be kidlonn nyuntonn buol na kul, k saan tuu taamm Tammob nb be yondo po na, li kul sii tie ka siie k tulin. bi ji kan ban yeel doo na ŋanni ka k biilili.


1kaagbennu maan nba kuu din pak k tul jeremie, juda kpanbal sedecias naan bii na piik niŋ , Nebucadnetsar naan biina piik nan ŋannii niŋ. 2babylone kpanbal siijem bo be jerusalem ; k maasɔkni jeremie bo luo , juda kpaanbal yaa danslkin.3Sedecias juda kpanbale b luonɔ, a: l tien nle kuu piak k yaa a : kaagbennu saa jii duo na k tul Babylone kpanbali ; 4Juda kpanbal sedecias kan nyin chaldeens nba ni, u sii b Babylone kpanbal nuu , u saa pak nanɔ, b nibina n tuu liel. 5Babylone kpanbal saa kun nan sedecias Babylone, kuu sib leŋ kaa-ka maa tan saa tiat u po , kaagbennue mat ; lii saa kii k ɔ nan chaldeens6Jeremi mat a : kaagbennue paak nna : 7gotl Hanameel a baa ninjaa schallum bijaa u saa baal a buol k maata a : daan n kpaab nba be Anothoth k l ma fine kpin nani k saa daa l tie a yal .8Hanameel , n baa nijaa bijaa baal n buol nan kaagbennu nba pakɔ na, u matin : daan n kpaab nba be Anathoth na , Benjamin duo niŋ , k l ma fine mɔk nuu nan fin din n faal k, k n bann nan kaagbennu pak. 9K n daa Hanameel kpaab maŋ nba be Anathoth na , k paau, likbina piik nan yanlole10k n dia kaadɔk , k yii nu , k kpaan sialadam , k n keli likli na cinlo paak 11k n jii kaadaɔk nba k n daa niŋ na , nan senni nba wun bianba na. 12k n tuul l kaadɔk Baruc nerija bijaa, machseja bijaa , Hanameel nuyin , n baa nijaa bik , nan sialadam nba dan yii nuu l kaadaɔk paak na , nan juifs nba maa daa be dansaldiukun nan kul buol .13k n tul b nuyi Baruc l senu 14nne kaagbennu Islael yennu pak : gaat diani na , tiŋe kaadɔk na , l nba b jii nuu l paak na , sua kul buol na . k tiennɔ bobiliŋ k lin fit k wei . 15nne kaagbennu Islael yennu pak : b bia saa fit k daa ŋei , kpaant nan daamuŋ tüni l duo.16yuo nba k n tuul tiŋ kaadaɔk na Baruc Nerij a bijaa , n mial yennu nne : 17Ah ! yomdanɔ yennu , fine naan sankpaak nan tiŋ nan a paŋ nana nuu , sial k b k tie yaalituk a buol 18a mɔk ninbatinu ka-kaa buolu tun ta niŋ , k daal baa nba tuuba nan b yabuona tuuba b bit niŋ . a tie yennu nba yaab , k mɔk panŋ , kaa sann tie kaagbennu kuukɔna saakua19a ban kpaani k tuun tuo jaana ; k mɔk nuubina nba goli sua kul, k paa sua kul u tuonna paak . 20a tuun ciila yali tuk tuona Ejipt kaa-ka dinna , nan Islael , nan niib kuula buol , kaa sann kaa lebtuu nan laa tie bianba dinna na. 21a nyin a buolu Islael tieb Ejipt , nan ciila nan yaali tuk , nan a tiɔŋ nuu , nan a paŋ.22a tulb l duo , duo nba daanpɔl b baa nba a fin tulib na, duo nba siat nan naabii b na . 23b baala , k ki kaal k ki cɔlin a kunkol , k ki cɔlin a seni , k ki tie faa daan matib linba na , l paak a tun yuubɔn b paak24gotl l b bit tanpotae k fit nan kunkɔn a ; chaldeens nba saa lek duo maŋ , k nŋanib nan juuk banjai , nan kɔm, nan yialuu , linba kaa mat baala kaa laa. 25ŋan yomidanɔ kaagbennu , a mat n na n daa kpaab k jii sialadam k l maa duo na b chaldeens nba nuniŋe !26kaagbennu pak jeremie nna : 27gotl mine tie kaagbennu , sua kul yennu , sial k tie yalituk n buoli ? 28l paak kaagbennu pak a: n saa cab dua na chaldeens nba , nan Nebucadnetsar babylone kpanbal u gaal.29chaldeens nba maa saa lek duo na b saa juo l duo muu , nan b ŋei nba paak b juot wuuba k dot Baal na , k dot yenfani k l do n wuu tuol . 30k Islael tieb nan juda tieb pii bit tie nu k daa tie waate k l dont n wutuol , Islael tieb don n wuutuol b nuu tuona paake , kaagbennu e paak .31k l ma l duo don n wuutuol l maanu niŋe yaa , l paak k saa nŋinɔ n buol. 32k tɔkin bit nba paak Israel tieb nan juda tieb tien k don n wuutuol na , ŋaam , nan b kpanba la , nan b beti nba , b mantieb , b maasɔkni nba juda tieb nan jerusalem yab .33b buuliŋ b nuŋ, k k golii , b tuntib sanniɔkul ŋan b k luo b gbit n maan k gaal . 34b tie bit ŋaak nba b yin n san nne k jɔkin . 35b maa din ŋannae k kuan Baal leŋ, Ben Hinnom juol paak , a b tul moloc b bonjai nan bonpoi : l maa k bo k boib na ; k b bo k laa maalin nan b tie bite , k juda kua bitin36mɔtaana kaagbennu , Israel yennu mat duo nba paak kii yaa : Babylone kpanbale sua kpib nan juubanjai , k kuan kon nan yiali na : 37nsaa tuun jen nan duo nba niŋ k daan belib na , n wuutuolin , nan n ŋanŋetukin nan n paalbilin n saan jenam l buol , k b sii b ŋan tin .38b sii tie n buolu k n tie b yennu . 39Kin saa tulb paal yen , saajɔk yen, k l fit bii jien ; b ŋant nan b waat ŋant paak 40n saa tie lɔknu nba kaagbennu min nan ŋam sunsukin , k jii kan bɔlib n nunm , k sii tiem boŋanna , k jii n jaaŋmani k tie b paalaa , k fit b daa fɔktil nani.41n sii tiem boŋanna , k n sii b l duo nan n pal kul , nan nnaliŋ kul . 42K l maa kaagbennu paak : nan maa bo tun yuubɔn b paak na , nne k bian saa tun boŋana nba k n puo na b paak .43b sii daa kpant l duo l maa kii yaa : l tie fuale k nua kaa leŋ k boi bonkobuk , kuu b chaldeens tieb nuu . 44b saa daa kpant k tien kaadat k lon sialadam b ŋii nii. Benjamin , nan jua paak nan juakpat paak nan duo sunsukin ; k l ma n saa jeŋ nan b daaba na kaagbennue paak.


1K kaagbennu paak nan Selemie taal muunle yuo nba ku be dansaalk k yeet a: 2Kaagbennu nba gaan bia tuun ŋua nba kuu dann tie kaagbennu. 3Yiin n sann, n saa jiin na, n saa wanna bonna nba bƆƆl ka kiban.4Kaagbennu Islael yendu yeet a, duo na ŋaai nan Juda kpanbala ŋaai b saa yiel. 5T saa nakin k kƆn nan saldentieb k kpi b jaab n wutuol ni k duukin b tonnu po, n saa pii n nuunŋ duo po.6N saa teeb duo na niib k tuulb lafia, n saa teebib k tuulb paalmaakl nan binbéŋannu. 7N saa jen an Juda nan Islael tieb k ŋaamib nan baa lentie na. N saa ŋaamib k nyinib biit nba k b din biilin na ni, n saa dii suugl b biit nba po k din biilin. 8L duo si tie n paalmann, donta nan yudant tinŋ paag duoi kuul po. 9Wunba saa gbaat maa tien bonŋanaa nba b po l saa suolƆ yaalituuk; nan nyuat nba kin tuul duo na po.10K Kaagbennu yeet a, b saa gbaat l duo ni k b yaa: l tie tinkƆnŋ, niib nan bƆnkobiit k be, b saa gbaat Juda duo ni nan Selusalem sƆnjƆƆt ni, k niib ŋannika bƆnkƆƆbt k be l buol. 11Paamann nan kpinkpamuk yikini, b yiin puoyƆnnu yaani, kunkƆƆla yienna: t dƆnt kaagbennu t kƆntuo klma u ŋaan ku lomm kaagbennu. K gbiin binba tien saali kaagbennu ŋaakin na kunkƆƆnla. N saa te tinŋ na n mƆkit nan laa din tie na.12K kaagbennu yet a : l tinkƆnŋ ni niib nan bonkƆƆbt k be l doii ni. K pekpaali saa baal nan b pei l buol k bin foï. 13K duo nba be kunkona ni, nan l kunkonbiit ni, nan nudiitu po digbane, nan Benjamin duo ni, nan doi nba lint Selusalem na ni, nan Juda duo ni, k pekpaali n ŋaam k kan b pei. K min kaagbennu n yeet.14K Kaagbennu yeet a daal baat kin saa tuun k gben maaŋaam nba kin tuul Isael nan Juda ŋaag tieb na. 15L daana ni nan l yuo ni n saa gann David yaabuon nba tie paalpien daan k dinnƆ kpanbal k wuitie baal mƆni daanl duo ni. 16L daana ni Juda duo saa foi k Selusalem i be biyama ni, k b si yi duo n kaagbennu baal mƆni daan.17K kaagbennu yet a David yaabuona si dia Islael ŋaak ni naan. 18K manntieb nan levit tieb kan kƆnŋŋ nuulƆ n buol k tuulin wui juot maalƆnŋ nan wuubl mun k tien yenpiini k bia yiit saalk daal kuul.19K kaagbennu yeet k tuul Selemie. 20K kaagbennu yeeta: Isaa fiit k lƆƆl molƆƆl yennu ni ŋanika nyiƆk ni k tuu baal i binbaal yuo. 21N nae saa lƆƆl malƆƆl nan n tuontunƆ David k sua bija n laa kaal u gbanbal kok paag kin molƆƆl i tie levit tieb nan maantieb, nba tie n tuotunna na. 22Nan baa kanfiit kan sanpaapo ŋmaabila nan mƆkl ni tanbini na, David n tuontunna yaabuona saa pƆƆt k k gbie, ŋaam, nan levit tieb nba tie n tuontunna.23K kaagbennu yet k tuul Selemie. 24A laa niib na n baa piak lenba a? K ŋaai ŋanlé nba k kaagbennu b gann u luba a, l paak b jii ki gooli n niib, k bia k duuki b po nan b tie duo.25K Kaagbennu yeet a : k min n saa tien molƆƆl yennu ni nan nanyiƆk ni k bia senn senii nba si be sanpaag nan tinŋ. 26N saa luu Jacob nan n tuotunno ni binba yaabuona, n ji konjii b yaabuona ni binba paar Abraham, Isaac nan Jacob yaabuona klma n si mok ninbaƆƆk nan n niib k t bin mƆkit.


1Kaagbenu paak maan k tuul Jeremie a ne-e yuo nba k Nebuscasdnestar Babylone kpambal manu siijemm kuul, nan u jiiamm nba din be u duo yentniŋ, nan u buolu, nba din faa tɔɔb jurusalem, digbanna kuul nba din be u nuu niŋ ne a: 2Nnee kaagbenu pak - Islael yendu : Isaa paak Sédecias Juda kpanbal a ne: Nnee kaagbenu pak a : N saa i digbanna kpien Babylone kpanbaal nuuninŋ k wun juo l kuul muu. 3ŋaan fin; a tankanfiit k ŋii u nu-ni. B tansa suola-e k kpeenna u nuu ni k Babylone kpanbal goliiya nanu ninbiina k muun goliyua nan a ninbiinaa. I tan sii piak muob nan muobo k a tan saan Babylone.4Gbiitl Sédécias Juda kpanbal kaagbennu nba paak i ba e na. Nnee kaagbennu paak a: Btankankpiia nan juk-banjiak. 5A tansa kpuo a yenŋaak-kuum e-e nan ba din juo tulalii k tuul a banba nan niikpelaa nba din tie kpanbala u kaa gaalbne, nne k tansasa dɔn k tuula k niibii mɔŋ ŋaan kii piia ka: aii-i kaagbennu! k man, min kaagbenue paak l maan. sunkni Jereni, paakinŋ man ne kuul tuul b.6Séducias nbatie Juda kpanbal k be jelusalem ne. 7Babylone kpanbal Sejeenm din kɔn nan selusalemnan juda digbangbinŋaa kuul nan Lakis nan Azeka, k maan juda digbangbinna nba din bial digbanlia nin ŋe-ne.8Kaagbennu din paak nan jeremi a, yaoba k Séducia kambal nan selusalem kpanbal din suol dɔnnuu a bin muont k daannɔ kuul i be u yaannii. 9K danɔ kuul i be u yanmani puob nan jaab kuul hebru nan juif, k sua jii daa yii nlua daabl.10Niib ne kuul nan b sakab din tuo nan b ŋaa b daba ne, k bia jii daa ban k jiktib k tieb daba k b din tuo kŋaab. 11ŋaan klpuolpo k b lebt taakuu: k bia suol puob nan jaab kuul k tiemm daba.12Kaagbenu buo paak maan k tuul jelemi Min, kaagbenu minne paak a : 13kaagbenu, Islael yendu paak a nne, n tuol muolol nan yaajanm yuo nba k din ŋinnib, k fatb yɔmmt ninŋ ne. n din paakb a nne-e. 14Bina ŋanlole nii kuul, b tan yaa Islael daaba nba kuul tun tuulb nie, ŋanlob mba gaal ne ŋan k ŋaab k b siet b yamana ni a ŋaakmanŋni. ŋaan, i yaajanm din k sokl, b din k caan b tuuba k gbat.15Dinne ki bia leblt k tun imɔɔŋ paak, I buo tun lba meii n paal, k paak nan daanɔ kuul i be u yanmani, k totie dɔɔnnu min, nan yiimm ŋaak niŋi ki puol nsaann po. 16ŋaan ki biat tun puolpo k biil nsaann: k bia tun puopo k suol i daaba puob nan jaab kuul, k bia mabinm kbtie daba puob nan jaab kuul.17L paak ee tiee k kaagbenu paak a nei I k calmin, Naan buo paak nan, dannɔ kul i be u yamani. K tii louŋ te lieb. Mɔɔtanne nsaa tun i paak; kaagbennu nba paake-ne; ŋcaab juk-banjiak nan yiali, nan kɔn, ŋ saa kuanii jaaŋammii yiimm kpanbal tieb nba be tingbɔn ninyne. 18N taasa suol b k man b din k caalin dɔɔnnuuk, k bia k caalin seenni nba k b din pool, k jii aal naabil bɔka ŋaakle nnunmni k gaal i sinsukunie - ne. 19N tan saa kuat juda baat nan jelusalem baat, nan ba ŋaak gutieb nan, maantieb nan buolu kuultieb binba dingaal naabil sunsukukniŋ.20N tan sa kuatib nan b daataii; b nba luon b kuuŋ ne b nuunii. B kuu taa si tie muukuun buona jete, sanpaapo nuanni nan tinŋniŋ bonkobt. 21Sédécia, juda kpanbaal, nanu baa nba, ntaasa : kuatibe b daataii nuunii nan binba luon b kuu-ne b nuunii, nan Balylone siijeemm nba k b baann fɔk nant-ne b nuunii. 22Kaagbenu paak a: nne-e k tansa tuul n mɔb; ntansa tun dingbann maan paak - B saa kɔan naɔn, k faatua, k bia juo-u muu. N jii tan sa te k juda dingbann ntiee paanue; k sua kan kualenŋ.


1Kaagbennu pak k tul Selemi yuonba k Josaya bija Johoyakim din tie suda kpanbaal na. 2Saan lecab ŋaat ni, k saa pak namm, k jiib k baal namm kaagbennu ŋaak ni düt na yenn ni, k tulib daan bin nyu.3N jii Jaasania nba tie selemi bija ku nun tie Habasinia bija nan u ninjamm nan Licab ŋaakin nüb kul. 4K baal namm kaagbennu ŋaak ni Hana yendu nulɔ jigdalia waat düuk ni k l kpia kpanbala diiuk k be maaseja salum bija düuk yul paak, u din tie Saakuae kagbenu ŋaak na ni.5Kin senn Lecab ŋaakin niib saaŋmanii nan daaŋmanii nan daan k tulb a biinyu. 6Ŋaan k b jiin na: T k nyuu daan klma jonada Lecab bija t baa din paak timm nan t daa nyuu daan. 7U bia paakit nan t daa maa ŋei k bia daa buul sial, k daa mɔk daan tiinü kpoab, ŋaan wannit nan tü be lanbont ni yuo kuul, k linte k tü tie nan saam na tinŋ ne paak.8T sü cɔlen t yaja jonada nba yet sennu nba. T kan nyuu daan t manfuɔl ni, timm nant puob nan t bonjaï nan bonpoi. 9T ki maa ŋei k kua k k mɔk daan tüdii nan kpaont naubonbubulit. 10T siibe lanbont ni k cɔlin senü nba k t yaaja jonada tult. 11Yuonba k Nebucanesal Bablilonn kpanbaal Lek duo na din yeta: t siet k saan Slusalem ŋaan nyük saldeen jab nan sili jab, l buol k t sü be.12K kaagbennu paak maan k tul Selemi k yeta: 13Kaagbennu nba tie Islael tieb yendu na yetin a man saan k pak suda nan selusalem nüb a min yendu bual k laan bia te ki yet yin gbiint n maan, k bia k tuo n Sennii. 14Jonada yaabuona gbaat u sennu nba yaa b daa nyu daan na, k b k nyu nan dinna ŋaan k min tun k piak nani ki k gbaat n mɔb.15N tuu tunn n tuontunna nba tie sɔkiniinba ne i buol k bin paaki nau sua kul n nyiik u tuonbiit ŋaan kii tuun ŋant ni, daa saa man k jiantl yenbit, k fit kü be tinŋ nba kin tul yimm nan i yaajamm ŋaan i k gbiintl in k bia k cenŋ n maan. 16Jonada yaabuona tuo sennu nba kin senniba ŋaan yimm ŋanin k tuo n mɔb.17L paak n t k kagbenu yet a: Yendu nba tie yabint daanɔ nan Islael tieb yendu saa baal nan bülu k tul yimm suda nan Jelusalem tieb paak.18K Selemi yet lecab ŋaak niib nan kagbenu Islael yendu yet'a : k maani tuo sennu nba ki yaaja jonanada din tuline, klma i tuo n sennü nan n mɔmaan. 19L yaa paak, kaagbennu Islael tieb yendu yet a: Lecab bija Jonada sii tun k mɔk yaabuona nba tuun u sann paak.


1Suuda kpanbal,suosias bija suojakimm naan bina ŋanna ninŋ,kagbennu mɔmaan pak tul seleemi mɔbona na ni: 2Jiin kadaaɔk,k dian mɔbona nba kul k yaan paak jiin Islaael nan suuda ,nan tingbonŋ na kul,la jii dalnba k n pakaa,nan suosias yuo,k tan tuu dina. 3Yuo nba k suuda ŋaak bgat bonbil nba k n duukin maa tunm,paasial sua kul tunn nyik sonbiuuk na ;k n saa nyikcab b mɔyet'u nan b biit4Seleemi yin neelijaa bija baaluk ;k baaluk dian kadaaɔk ni;mɔbona nba k seleemi pak,mɔbona nba k seleemi pak k jiin kaabgennu po. 5K seleemi wann baaluk mɔbona na: b ji wein ,k n j kan fit saan kaabgennu ŋaak ni. 6I saa a mɔnŋ,k li kadaaɔk nba k t dian kabgennu mɔbona,niib na tubaa ni,kabgennu ŋaak ni,mɔlol daal,a saa li bin nba nyi suuda dibgaani k bal na tuba ni.7Pasial ka gbennu sa bgat faabnii waa,sua kul saa nyi tuonbiit sonuu ni k ŋmat tunn;k maan kagbennu wuutuo ciaɔnŋ saa duo nib paaka.8Neeliija bija baaluk, tun nan sɔkni seleemi nba waan'ɔ bianŋnba ,k li kagbennu mɔmaan,kagbennu ŋaak na ni9L bina ŋanŋmuu ninŋ,ŋmaali ŋanyia ni, k suuda kpanbal ,suosias bija ,suojaakimm mɔnt mɔlol kagbennu nan seelusaalenm niib nba kul nyi suuda nba be seelusaalenm yenti ni. 10Baaluk li seelemi mɔbona kadaaɔk na ni,Guemaalia diok na ni,skaafan bija nba tie gbandiatua nba be paapo baatl na ni,kagbennu ŋaak tanmɔb pann kunkua buol11Skaafan bija ,guemaalia bija Misee nba gbat kagbennu mɔbona nba dia kadaaɔk na ni, 12sik kpanbal ŋaak, gbandiatua diok na ni, siannba k batnba kul kaal ,gbandiatua Eliiskaama, skaamaaeja bija Delaajaa,Ackol bija Elnaathan,skaafan bija Guemaalia,Haanaania bija Seedeesias nan batnba nba kul puukin.13K Miisee pak'b mɔbona nba kul k u g bat,yuo nba baaluk lii gbonŋna,niib na tuba ni. 14K batnba kul tun tuomi baaluk sehuudi, Neethaania bija, skeelleemia, bija ,kussii bija buol a bin yet'ɔ: Jiin a niini kadaaɔk nba ka bo li, niib tuba ni, k baal nann! Neelija bija baaluk, jii kadaaɔk na u niini, k j saan nann b buol. 15B yet'ɔ: K kaaln ,k li kadaaɔk many t tuba ni. K baaluk li b tuba ni .16Yuo nba k b gbat mɔbona manŋ, b j gboli b lieb paak nan jiijekt, k jet baaluk: T saa jii mɔbona na k saan wann kpanbal. 17B bia ŋaanm buoi baaluk buubuoit: Pakin tinm la tien bannu nba ka dian mɔbona na u pinpakt yuo. 18Baaluk jii'ma: U mɔb nie ku pak mɔbona na k dian ,k n bia dian kadaaɔk nan bik nyunme. 19Batnba paak baaluk: ii saa, k bol,fin nan seeleemi, k sua daa baant yaa be siannba.20K b nyik kadaaɔk na kaadaadian tua Elissaama dieok ni,ŋaan j fiil saan kpanbal nanyel, k wann mɔbona na kul kpanbal na tuba ni. 21Kpanbal na tun seuudii a wun saa jii kadaaɔk na ,seuudi saan kadaadiantua Eliisaama dieok ni k ji kadaaɔk na k li kpanbal tuba ni nan u batnba kula nba kpia kpanbal na tuba ni. 22K kpanbal na kal u ŋaak ni,k kulpuot sie nan muu u buol ni.23Yuo nba seuudii li kadaabina ŋanta kuo ŋanna,kpanbal na ji'i juk-bik pot kadaadiantua kadaaɔk,k lu muu nba sie nan kulpuot na ni,k l kula di muu. 24Kpanbal nan u tuontuuna nba gbat l maan kul ,l k tienm sial k b bia k pat pat b tiat.25Elnaatan, Delaasaa nan Guuemalia bo k tuo nan kpanbal na juo kadaaɔna; ŋaan kpanbal na kgbint'b. 26Kpanbal na tul yikuo, kpanbal bija seelaakmial,nan Aslial bija seelaasa,nan Abdeel bija skeeleemia a bin suol kadaadiantua baluk, nan sɔkni seeleemi ŋaan kaagbennu bual'b.27L yuo na kagbennu mɔbona pak seeleemi, yuo nba kpanbal juo kadaaɔk nba dia baluk nba dian mɔbona nba k u cenŋ seeleemi buol: 28Ji'in kadapaɔn,k ŋanm dian mɔbona nba kul daan be kadaasinsinn nba k suuda kpanbal,suojakiim daan juo muu na. 29A saa yet: suuda kpanbal sujaakiim,kaagbennu piak nae: a juo kadaaɔk na ŋaan yien n nae: Biapaakiie k a dian mɔbona na : Baalilonn kpanbal saa baal,k biil duo na ,ŋaan buont niib nan bonkuob i ?30L paak kaagbennu pak n nae k j'in suuda kpanbal suojaakiim paak : A nisɔ yaabuonn kan mi ki di daffiit naan ,sie k u gbannant bat waaluuk ni yennu ni nan waat nyiɔk. 31L paak ,n saa bill ŋua ,nan waas nan yaabuonna ,nan u tuontuuna kul ,k maan biit nba k b tun na paak ,k bia saa t bonbiil n baal seelusaalenm nan suuda niib paak nan maa daan waan'b ,ŋaan k b daan yet b gbinnt'n.32Seeleemi ji kadaliel,k tul kadaadiantua, Neeliijaa bija Baluk . Baluk cenŋ seeleemi,k dian mɔbona nba kul daan juo muu na ni. K mɔbonlia bonciann bia naan n na k puuk'n


1Nebucadenetsal Babilɔnn kpanbal din nuab sosias bija sedesiase, k kanua sosakim bija sekonia naan kok pak suda tinŋ ni. 2ŋua nan u tuotunna nan u duoniba din k dia lanbonaa nba kagbennu yennu sɔkni Selemi din pak na.3Kpanbal Sedesias din tun Selemia bija sukal, nan k sa yet yennu sɔknii Selemi k wun fabin mial kagbennu b yennu k tulib. 4K sua k b dak suol min Selemi lansalk; k a sa k jent yennu buolu ni. K 5saldennba nba kua Babilɔnn na jab faa Selusalem tɔɔ, ŋan ba din gbat nan Falaɔn Sejenm nyi Ejipt na k puot k b tin k tunn b tinŋ ni6ŋanne k kagbennu yennu pak u sɔknii Selemi lanbonna na: 7K Islael yennu kagbennu yeta: pakin suda kpanbalaa nba tumii nbuol na, maa bo tun Falaɔn jab nba ma bin baal k sonmii na sa ŋat kun Egipt; 8K saldennbasa ŋmat jen, k lek ii dua, k yentil, k juol mu.9K Kagbennu yeta: damɔk dudukt nan saldennba sa tin k fɔkt nante, b kan nyuat saan sial po. 10Ii leki tanŋi nyann saldennba na k tenn binba k mɔk laafia kua, ŋaan b sa fil b kul ii paak k juo duona mu.11Yuo nba k saldem sejem bo la falaɔn sejenm k nyi selusalem na. 12Selemi bonyi selusalem k luo wun kua bensaminn tinŋ ni k nyik u buolu. 13Waa baal Bensaminn tan mob ni, k hanania yabuonn selemia bija sileisa nba tie sejenm sakua nabelenŋ, k suolua k yeta: a saa saldeenne!14K selemi jiina fauko n k saa saldeenn ka. ŋan sileisa na din k gbiit u maan manŋ, k ji suol selemi saan nanua saakab tuann. 15saakab manŋ pal din biil selemi paak, k b buou lanbanaa k jiu saan kuanua kadadiantua sonatann ŋaa lansalik ni.16Lansal diuk na ninŋ din mɔk buotuk, k b tie nua lenŋ tiee k tan nyinɔ nyinnɔ. 17k kpanbal sedesias tun k b yii selemi u ŋak ni k u dekin boiyɔ buboit naa: yendu kagbenu pak silaa? k selemi jii na nnn B sa suola k kubina babilɔnn bat nuni.18K selemi bia ŋanm yet kpanbal sedesias n na: n biil fin nan a tuotunna nan buolu na kul bee, k u kuannin dansalk ni? 19K Ii sɔknii nba nba tu sɔktii k yaa babilɔnn kpanbal kan mi lek fin nan a duo na belee? 20N kpanbal, n yonm danua, gbiitl n fabinii nan n miatii! Jida te k b tuni nan gbendialɔ sonatan lansal na ni k n tan sa kpo!21k kpanbal sedekias cab mob k b nyinn selemi lansal diuk ni buotuk nani, k kuanɔ gɔku luk ni, k tiee nua kpanu kuona ku di nan duo manŋ ni kpanu nba tan gbenn, k selemi lek be dansal ni.


1ki sefalia nba tie mataan bija na, nan Cedalia nba tie pasul bija, nan jchukal nba tie selemia bija ,nan pasul nba tie malek bija, gbat nan n piak niib na, 2a bin ba bial duo na ni sa kpotaab ni e, kuo kom, nan kuonŋo .nie ŋaan bin nba tuo ki nyi saan babilonn kpanbal caldeenɔ buol, bi kan kpiu u si mɔk manfuole ki be fannu. 3yennu yeta n saa jii duo na ki tien babilonn kpanbal nan u jaab nu u nie, ki bin kon ki nyannib.4ki saakab na din saan kpanbal buol ki saa bet'ɔ a,jua na tie tin kpiue. a biaŋinba kiu piak na te jaŋmaanii kua duo na, na, jab nae, ki u bia tuun nnae k tien sua kul nba be duo na ni. u k yaa wun sonm niib na kaa, u biilibe. 5ki kpanbal sedekaya jiin na, n kan fiit guali, tumin, yaa luon biaŋinba ki tulɔ.6Ki bi suolin ,ki pilimi ŋmiit ki sikinin bunbunkonn ni, ki bakil be li ni kinsik fel leŋ7Ki Ebeb melek,wunnbb tie Etiopie jatuakil nba tie baat ŋaatuontunnɔ na gbat nan bi sikin min selemi bunbunnn ni na, ki sua kpanpal na be benyamin tammɔb ni. 8Ki Ebed melek saan leŋ ki yet kpanbal na a, 9Canbaa jab na nba tun lin ba na tie biite ,bi sikin selemi bunbunn nie kome saa kpiu kimaan jiet ji ka dua na ni.10Ki kpanbal na yet Ebed melek a jiin jaab pinta , ki yen bal ki donnin bunbun na ni. 11ki Ebed lemek nan jaab piinta nan saa kpanbal ŋaadiok nba ki bil bonna leŋ na ki jii kpalicant nan ŋmiit ki sikin tulin.12Ki pakin a n kuan kpalicant na n buol ni, ki ŋniit na daa tienin daŋ, ki n tun nna. 13Ki bi dat donnin bunbunn na ni,ki ji din te ki be kpanbal na ŋaadindouŋ ni.14Ki yuo sau biak ki kpanbal sedekiy te ki bi baal nanin yenjiantu ŋaasaakak na tammɔb nba pukin ŋantaa na ni,ki u yet a, n luon ki n boia siale ki fan waninli balimɔnii kul . 15Kin jin a mi paka balimɔnii a saa kpime ki mii kpaan a kan gbiin ti. 16ki panbal jedekiya, yet a n pol yennu nba fo ki tul't manfuol na sanni nan n kan kpia n bia kan jia ki tula bin nba luon bin kpian na nii ni.17Ki selemi yet kpanbal sedekiya, a yebit yennu yeta, fi ji a mɔŋ ki daan tut babulonn kpanbal, a duo na kan bii li, fin nan a ŋaatieb kul si mɔk manfuo a ki be fannu. 18ŋan fi i ki tuo ki saan babilonn kpanbaala buol , yennu saa jii duo na ki tul babilonn jaabee ki bin juol muu. ki a kan fit nyi bi nuu ni19ki kpanbaal na yeta, n tiin n yenti ni niib nba jii bi mɔnb ki tul babilonn jaab nee. li pasia babilonn tieb n tan suolin ki dinin falaa boncian.20Ki min selemi yeta, n bali maa ee nan fii tuo yennu mɔb, ki kan suola ki tulib, ki a jii mɔk manfuol, ki bont kul sii ŋan ki tula . 21ŋaan li tie ka yet fan jii a mɔnŋ ki tuli b, yennu fiit wannnin linba saa tun, maa.22Li fiitu e na , n la ki puob nba bial juda naan ŋaak ni na, ki siab saa namm ki ten babilonn tieb kpanbal saakab na. gbintil puob nba saa ki piak linba. kpanbal na yuasin nba nae buontua, k dia u tuntuna. ki u taa nba jii fel bakil ni yuo nba, ki u yuasinba na yaat ŋaan nyikɔ. 23ki n bia yeta bi saa jii a puob nan waat kul ki saa tul babilonn tieb jab na ki fin mɔnŋ kan fit nyi bi nuu ni. Babilonn tieb kpanbal saa suola, ki juo a dingbangbeŋil na kul muu.24Ki sedekia yet jelemi: a tin pinpaŋk na a daa te ki sua gbia li po, ki a manfuol manfuol mun bia ki be daanŋ ni. 25Lii tie saakab na gbat nan fin ki tan boi a ta pak linba kul po. 26A yetib nan a bi bal, ki balimime a n daa te kibi jintin jonatan ŋaaŋ ni ki a tan saa kpo leŋi.2728Ki saakab na kul set bal ki tan boin kin wannib linba ki kpanbal kpan yetin a yetib na. Ki bi ji din ki mɔk sial ki saa tieni, ki maan sua din ki gbat ti pin pakit manŋi. Ki bin din nyikin naan ŋaak na dinduoŋ ni nan daal nba ki bi tan nyann jelusalem.


1Yuo nba b gaal Selisalem, sèdècias pulpo binna ŋanyia juda, ŋmaati piik niŋ, Babylone kpanbal ne bucadnetsar baal na u sijem Selusalem, k bin maa Selusalem. 2Sèdècias nan binna piik nan yenn niŋ, ŋmaali ŋanna daa ŋanŋai k taamƆb luol duo. 3Babylone kpanbal kul naakin sunsukin tanmƆb buol: Nergal-scharetsar, sangar - Nebu, sansekiin, kuu gu puob, Sangar-Nebu, nyunyaa tieb caanba, nan babylone kpanbala kul.4Yuo nba juda kpanbal sècècias nan kunkƆkƆna kul nba laab, b cial le duo pinuu nyiƆk k tƆk kpanbal lƆnm sanjok k nyii tamob juona ŋante sunsaki; k gaal jual sanjok. 5ŋan chaldéens nba kunkƆna web, k tan baal sedécias jericho jual paak. K jiu k saan nanƆ nebucadnetsan buol k b buu n but.6Babylone kpanbal kpii ribla sédècias waat a buol, k bia kpii Juda sankab kul. 7Kuu put sedecias nibina, k lolƆ nan kut jalt k saan nanƆ Babylone ŋua nan binba bobylone.8K chaldéens juo muu kpanba ŋaak nan niib ŋei, k bit Selusalem muuon. 10Nebuzanadan, sijem saakua b suolƆ k saan nanƆ Babylone ŋua nan binba bo bo duo pienu nan binba daan tun nanƆ, nan niib kul. 9ŋan Nebuzadan sijem saakua na, nyik juda duo taatat dam nba be niib nan sunsukin, binba daan k mƆk sial, kuu daan tulb danmuŋ tiini nan kpant.11Nebucadnetsar Babylone kpanbal daan t Nebusandan daan tul Selemie senu. 12GaatƆ, ki goliyƆ, k daan tio bo bil, ŋan kifƆna waaa saa paka binŋinba na. Nebuzanadan sijen caanba, 13Nebuschazbar puob gul tua, Nerŋal -Scharetser nyunyuan tieb caanba, babylone kpanbala kul. 14K b tun Selemi dansal diokin k tulƆ Guedalia, d'Achikann bija, schaphan bija, k bin fit k ciƆnƆ u ŋaapo. Ka jii be be niib sunsukin.15Yuo nba Selemi bo be dansaldiokin k yennu paak nƆ a: 16Sant k san paak Ebed - Melec Ethiopien na a: kaagbennu kunkƆkƆna saakua saakua, Israel yennu ; gotl n saabaal nan l duo naa dan pak l nba bo bil kaa bo ŋanne kaale; bi saa baal a buol l daal. mƆk dundul n niy kaagbennue paak.17L daal n saa fataa, kaa jii kii be binba dia na nuni. 18N saa tinna k jukbanjiak kan sia, a manfuol sii be k l maa a


1K kaagbennu pak u mɔmaan k tul Jeremi, juo nba k kunkɔnkɔna ŋmaktua Nebusaradan din ŋaa min rama na. b din jii min Jeremi nan jaluko,k kpab nan Jelusalem nan Juda niib nba k suol'b na k saan nanm Banilɔnn. 2K kunkɔnkɔnna ŋmaktɔ na yiin Jeremi k nyii nanon kpinŋ k tan yet a: kaagbennu, n senn tinŋ na biilu.3Mɔtana kaagbennu tun linba k u yet a saa tun nawaa, linba na kul tun, k maan a niib tun k bill kaagbennu k k sak u mɔb. 4Mɔtana gotl, n saa nyinn jalu na a nii ni k ŋaa,a yann, lii tie k a luon a fit tun a fit wein k saan babilonia, a saa fit tun n na, n sii golia, ŋaan lii tie k a k luon saanu faa daa saa. tinŋ na kul be a nuu ni, k a saa fit saan sianinba k a luon.5K u taatl nan jiinu k u ŋmate yetɔ a ŋmatl Gadia, wunba tie Ahikam bija ktie Safann yaabuonn na buol, ŋua nba k Bibilonn kpanbal tienɔ juda doi dialua na, a saa fit be u buol, kii be nan u niib, kuo a saa fit saa sianinba kul k a luon; k kunkɔnkɔnna saakua na tul'n piinii nan jiet, a man saan nann, k cabin k n saan. 6K Jeremi saan be nan Gedila, Ahikam bija, Mispaduo ni, k be nan niib nba din bial be tinŋ manŋ ni na.7Yuo nba k ja na siab nan Saakob na din daa k jii b mɔnŋ k cab Babilonn jab na. k b din gbat nan Babilonn kpanbal jii Gedalia, Ahikam bijae k tienɔ duo manŋ dialɔ, k jii l jab nan l puob nan l waas nan l talas danm kul nba be Babilonn k tie yonmi na k guunɔ. 8K Netania bija Ismael, nan Jochanan nan Jonatan Karea bija nan Tanhumef Serajo, nan Efa nba nyii Netofa na bonjai, nan Jesania nba nyii Maakatit na nan u bonjai na, k b saan nan b jab Gedalia buol mispa.9Gedalia,Ahikam nan Schatan bija din pol k pak k yet niib na a:ji daa te k sial mɔkii jaŋmaani nan yin jii i mɔnŋ k cab kii tuun kii tienm. kalin duo manŋ ni kii tuun kii tien Babilonn kpanbal, k i bona kul saa saan fanu h tuli: 10Gotl man, n mɔnŋ sii be Mispama, kii tie i taatal yuo nba k b baal t buol, k i mun saa fit taan i bona nba k i jaan, daan nan tiluona nan kpan k bekl, ŋaan kii be duo nba k i kal na ni.11K l yuo na juif nba nba kul, din be moab duo ni, nan Amonit nba duo ni, nan Edom duo ni, nan digbanlia nba kul din be na, gbat nan Babilonn kpanbal cab siab a bii be juda, k Gedalia Ahikam nan schafan bija i tie b dialuo. 12K juif nba din nyik boa nba k b tuu jat be be na, ŋaan ŋmat juda tinŋ ni, b din tikl b bonjaaɔnŋ bona bonciann k baal nann k tie, daan nan tiluona.13Linba na puolpo, k Johanan, Kareach bija kunkɔnna saakab taan lieb k baal Gedalia buol Mispa. 14k tan yetɔ a: a mi nan Amonit kpanbal Baalis, tun Ismael, Nethania bija, a wun kpia ni i? ŋaan Gedalia, Ahikam bija, din k tien l maan yada.15K Johanan,kareach bija, din bɔl pak Gedalia bunbɔli maan Mispa duo ni a: ŋaant k min saan kpi Ismael, Nethania bija k sua kan bann wunba tun nna. bie k u saa kpiani? l saa te k juda tieb nba kul be buol kul n cial jate. k juda tieb nba tenn na ji kan yatii i? 16K Gedalia Ahikam bija, jiin Johonan kareach bija, a daa tuun nna; kmaan linba k a piak k jiin Ismael po na k tie balmɔni koa.


1ŋmaati ŋanlole ni, k Ismael nba tie ne tania bija, ŋaan tie Elisama yaabuonn, ki nyi naan ŋaak ni, saan Mistipa nan pkanbal ŋaak ni saakab nan jab piik Achika bija Gelalia buol Mitispa tinŋ ni. 2K Islael nan u jab piik ne nuat b juki k kpii Gedalia nba tie Achikam bija ŋaan tie Schaphan yaabuonn ne. Nne manŋe k u din kpii Baabilonn kpanbal nba din lukit wunba k kaanƆ, k guunƆ duo manŋ. 3Islael ne bia din kpii Islael tieb nba be nan Gedaalia Mitsla tinŋ nii nee, nan Chalde tieb nba dinde lenŋ manŋ ne, k tie kƆnkƆnna a ne.4Laa din yent k niib tan nan bi kpii Grdaaliane, Ki jab piiniin nyi Sekem nan siilo nan saamali ki baal. 5B din kul b tianiie, k pat b tiat, k ŋmaal ŋmaal bi mƆnŋ. B din dia jiete nan bonnunubit a bin tul yenpiini kaagbennu ŋasaakak na ni.6Ki Nethania bija Islael nyii Mispaa ki tuokitib ŋaan mƆ waa baal b buol yuo nba k u yetib a: n balimiie, baat k tan got Achikanm bija Gedalia. 7Baa kua duo ne sunsuuk ni yuobba, k netania bja Islael nan u jab ne kpiib, k jii b gbanant k lu bunbunn ni.8ŋaan jab piik din be b tƆku ne ni, k yet Islael a:tibalimaae, a daa kpiti, k maan t mƆk naabililaat nan siat nan kpan nan likili kut ki l bƆl sial buol. K u dinnyikib, ki ki taan kpiib nan b lieb. 9Bunbunn nba ni k Islael din lu jab nba ki u kpiib na din tie linba yab, ki kpanbal a saa din gbiil, yuo nba Islael kpanbal Baesha din lekƆ ne. L bunbunn nie k Netania bija Islael din gbien nikpiena.10Islael ji din tien niib nba tenn Mitisla ne kul daabae, laa jii kpanbal bonpoii nn niib nba din tenn kul, binba k nabusaladam nba tie kƆnkƆnna saakua din cab Achikanm bija Gelalia ne; netania bija Islael, din suol be k tƆkin nanm Amolint nba tinŋ ni.11Kaleah bijan Jochanan nan kƆnkƆnna saakab nba din ne nanƆ ne kul din gbat netania bija Islael nba tun bombiil nba ne. 12K b ji din b jakƆnkƆnna kul, k ji tokit a bin pikin netania bija Islael b din saa laƆu k sua ki u kpia GabaƆn nyunciƆnŋ ne buol nie.13Yuo nba k niib nba kul din tƆk nan Islael ne la kaleach bija Jochanan, nan kƆnkƆnna ne kul ki bi tƆk nanno, k b pala manŋ. 14K niib nba k Islael din nyii nan Mitspaa ne ku cial, k saan taan kaleach bija Jochanan buol ni.15ŋaan netania bija Islael din paak nan jab banniin ne Jochanan buol k saan kua AamƆnn tieb buol. 16K kaleach bija Jochanan nan kunkƆnna saakab nba k u tƆk nann ne din jii niib nba k Islael kpii Gedaalia ŋaan suolib Mitispaa nei ŋanme din tie kunkƆnna nan puob nan waas nan jatuaka.17B din sonm, k sa set kinham saanm gaal buol nba kpian nan Bethlem nee, k tan tuat Ejipt. 18K fƆkit nan Chalde tieb nba k b tiinm jaŋmami k maan Netania bija Isl din kpii Baabilonn kpanbal nba din kaan Achikam bija Gedalia nba k gunnƆ yent ne wa.


1Kpanbaal cakl kuul, Jochana Kareach bija, Jezania , Hosé bija nan niib kuul laa jii biig kaka sakua b naaki. 2K yien Selemie yendu sƆkini: k t finfabini i mƆn a nunŋ ni! gaal t finfabini k tuul kaagbennu a yendu, nan lemba kuul bial klma t b yaab ama t jii ten wamana, ka ninbina laa. 3K kaagbennu aa yendu nan lenba sƆnu nba k t saa tun!4K Selemie yendu sƆkini yeet a: n gbataa n saa jaant k balin kaagbennu a yendu yaa buol lemba; k t yinbaan n kan bƆli lemba kuul k kaagbennu sa jiin. 5K b yeet Selemie : k kaagbennu i tie buam gasiat li tie k t k tie kaagbennu a yendu yan yeet'a lemba a yeet tim. 6Lie tie bonbiil ŋanika bonŋann, t saa cƆlin kagbennu t yennu maam wumba po k t tuuna, k tin fiit ki be paman ni li tie k t cƆlin kaagbennu t yendu kunkƆl.7Daapiig puol po k kaagbennu tuul Selemie lenbona. 8K Selemie yiin Jochana kareach bija, nan caka kuul kpanbala nba bo be yenƆ, nan niib kuul la ji big kaka sakua. 9Ku yeetib: kagbennu Islael yendu yeeta, i tun ŋme buole k wun wann i finfaabni. 10I be duona ni n saa ŋmakti k kan biili, n saa wui n kan ŋabli, klma n saa piin bonbiil nba kin tie i paag.11I daa ŋmaan Babilon kpanbal nba ki sianƆ; kaagbennu yeeta i daa fieli k fati u nui ni. 12N saa kuan ninbatinnu u ni i paag, u si mƆk ninbaƆk i paag k t yi be i duoni.13ŋaan li tie ki k cƆlin kaagbennu i yendu momaam. 14Lie tie ki yeet'a duo ni, sianinba k t kan la kunkƆnn, sianinba k t kan gbaat natunn mƆni, sianinba k t kan kƆnŋ kpaanu, l buole k t si be.15Gbiintl kagbennu labaal, Juda tiab nba ten, k kagbennu t kunkƆntua yeet'a, Islael yendu ; lie tie ki tunn i nunŋ k saa tunn Ejipt, i tunn yii be l duo ni, 16juuk bonjiak nba ki maali l paag guui Ejipt, kon nba ki ŋmaan saa suoli Ejipt, k yin kpo. 17Bemba kuul saa ŋmant b nuni k saan Ejipt k sai ba saa kpo nan juk bonjiak, nan kon, nan kuuk, k sua kan fiit k cial k bot bonbiil nba kin saa baal nann b paag.18Kaagbennu t kunkƆbtua Islael yendu yeet'a: nan n konn nan n pabien yan siik Selusalem niib paag, n Pabien mƆn saa siik i paag li tie ki saan Ejipt; sua la linba kin tun tuli, l sii mƆk Jaŋmani, k b dia-i diayaan k puoli mƆi. 19Juda tieb nba tan kaagbennu yett a : dinna n kuani i da saa man Ejipt.20I bont i monŋ klma i sunin kaagbennu buol i yennu k yeet'a : seet k kƆn t paag kaagbennu nunŋ ni, t yendu, t k t bann kaagbennu t yendu yaan paak t lemba, k tin sun. 21N maati i yendu maam k bia k gbiin labaal nba ku tuul a bin tuuli. 22I jii ban mƆlana ki sa kpo nan juk juk banjiak, nan kƆn, ŋnnika kuuk, duo nba ni ji luo yin saan ki lai be.


1Yuo nba seeleemi pak niib na kul kaagbennu,b Yennu mɔbona na k gbenn, mɔbona nba kul kaagbennu,b Yennu waan'ɔ a u pak na ; 2Assaaliaa, Hosee bija , suokanaan, kaaleeak bija ,nan niib nba tie wantin mɔnŋ danm na ,yet seeleemi a: A pak faak maanne : kaagbennu t Yennu ,k tul'a mɔmaan na a pakt't: T saa saan Egipt k saa k be lenŋ. 3Ŋaan neeliija bija ,Baluk ,ŋɔee jii't k tien b nuuni, k b saa fit kpii't kuo k jii't kɔnsɔnŋ nant't baabiilonn.4Kaaleeak bija,suokaanan,nan kaann kul batnba ,nan niib be na kul, k tuo cɔln kagbennu kunkɔl,nba want't nan b sii be suuda duo ni. 5K kaaleeak bija ,suokaanan ,nan kaann kul batnba ,jii binnba tenn suuda, binnba ,sianyuo k b bo yant doi ni kul,ŋaan tan tunn k jen kal suuda duo ni, 6L jaab ,puob,l waas , l kpanbal saapaanm ,nan niib nba tie guutieb,din nyk'b nan Guueedalia, Assiikaam bija ,skaafan bija ,k bia pukn sɔkni seeleemi, nan Neelesa bija Baluk . 7K b kul saan Egipt duo ni,k maan b k cɔln kagbennu kunnkɔl,k b bal Taachpania.8Kagbennu mɔmaan wann seeleemi, mɔbona na, taachpania duo ni. 9Jii'n tangbeŋaa a nunni,kpil'l,suufnba nuunni ,falaaŋɔn ŋaatuatun-baalnt'l nba be taachpania k b maa nan bliikii nba k b juo muu na. 10K a saa yet suunfunba: N nae piak Islaael Yennu ,kunkɔnkɔnn'ɔkagbennu: Got'l ,n saa tun n tuontunn'ɔ,Baabiilonn kpanbal ,neebukaadneetsaal wun bal kpaani, k n saa ji u naan kok k bal senn taananba k n pii na paak,k saa jii u naangbɔŋ k lat l paak.11U saa bal,k bil Egipt duo,wun nba ŋan nan kuun u kpo,wun nba ŋan nan juk-banjiak kuun ,wun kpo juk-banjiak kuun! 12N saa jii muu k lu Egipt ŋei nba k yenbis be na,neebukadneetsaal saa juo'l,ŋaan jii pata manŋ daabs,u saa gaan Egipt duo faal nanb bonkob-kpaalik nba tuu tabt nakpinkpaabl u liatl paak bianŋnba nae,k nyi lenŋ nan maanuu. 13U saa muumuut ciiceeli beth-scheemesch nba be Egipt duo ni ,k bia jii muu k juo Egipt ŋei nba k yenbis be lenŋ.


1Momaan na din pak k tul selemi a wun pak k tul juu niib nba be Ejipit duo ninŋ, k be mikdual k be Tapanès, k be nof, k be patilas, k yet a-na. 2Kaagbennu panŋ daanua yet a Islaael yennu I la yuubonn k n baal nann selusalem paak k nan suuda duoi paak, gotil k l ji tan k tie sial k ji k kua lenŋ. 3K maan l niib tun biit k donn n wutuola. B mann malint k tul yenbit, k bia waa tingbana nan pata nbak ŋanm, koo yinm, koo i yaajanm k ban jiant.4Yuo kul n tuun n tuonna nba tie sɔniinba nae, k b piakinan i daa tuun bonbilan kant na, k maan n k luon nna. 5ŋaan i k gbiint. I k nyik i tuonbiit, koo yenbit jiantu. 6ŋanne te k n muan n wutociaɔnŋ selusalem nan suuda dolia ni k juo duoi na muu. Duoi many din kpant langbente, k tie jaŋmaan ŋuoluk buol nan dinna.7L paak min nba tie Islaael tieb yabint daanua yennu na boii linba te kii tun bonbiil na buolu k tul imɔnŋ. I luon yin baal nan biilu, jab nan puob, na waat, nan san panti paake, k lin te kii niib na daa tent amii-i? 8Bee k i jiantil pata, kmann malunŋ k tien yenbit Ejipit tinŋ nba ki baal a yii be nani, k dont n wutuol li?9I tanm biit nba kul ki yaajanm, nan suuda kpanbala nan b puob, nan yinm, nan i puob tun suuda duoni ni, nan selusalem sɔnii ni naee? 10ŋaani i k sikin i mɔnŋ nan dinna. I tulin baa kil. koo k wei sennii nba kul k n tul yinm nan I yaajanm na.11L paak, min nba tie islaael tieb yabint daanua yennu na saa donn wutuol i paak, k biil suuda tinɔ kul. 12ŋaan suuda niib nba tenn k luon bin saan kal saa kpo Ijipit, laa tie tɔb ni, koo kon ni. B sii mɔk jaŋmaan suoluk, k niib siilaab, k jii b sann k tien mo pol.13N saa dat binba be Ejipit na tuba nan tɔbii, nan kon nan yialii nan maa dat selusalem tieb tuba bian ŋinba na. 14Suuda niib nba kul bial k saan Ejipit a bin kal na kan tin paak koo k nyi lenŋ. Nan b yenuakuawa kan ŋmat suuda tinŋ ni, sianinba k b luon bin ŋanm kal na, b waa min nae saa l manfuol k tan ŋmat.15K jab nba kul mi nan b puob mann malunŋ k tul tingbana na, nan puob nba kul bo sie lenŋ na, k kpab nan Islaael tieb nba be Ejipit diitupo na, k b yinduun, k pakin a. 16Maan nba k a piak tient kaagbennu sann ni na, t kan gbiint. T saa tun linba kul k t pak nan t saa tume. 17T saa mann t tingbann nba tie sanpaapo puobaat nae, kmuan daan yenpiinii k tulua, nan tinm nan yaajanm, nan t kpanbal, nan t tuanndanm nba tuu tuun, suuda duoi ni nan selusaalem sɔnii nina. L yuo t din mɔk jiet bonciann, k mɔkit, k sial k daamiit.18Naan taa nyik saapaapo puobat na mannu, k ji k mɔk daan piinii k tiennua na, t ji k mɔk sial; k t niib kpo tɔbii nan kon ni. 19K puob na ŋanm pak a "taa dintie cincaa k l naan sanpaapo puobat na k nann malunŋ k tiennua, k mɔ daan piinii k tiennua na, t sɔlib din sak nan linba k t tuun na ŋan.20Selemi pak tul niib na a: jab, puob nba pak nnak tulin na a; 21Malunŋ nba k yinm, mnan i yaajanm, nan i kpan bala; nan i tuann danm, nan tinŋ na niib mann suuda duoi ni na selusalem sɔnii ni na, i dukii a kaagbennu k mi l po, koo u tanm i poe e?22Nan dinna, i tinŋ tie langbente, k sua k kua lenŋ. L kpant jŋmaan suoluk buole, k niib jii i sann k tien mɔpol k maan kaagbennu ji din kan fit dia i nuantont nan i. 23Mɔtaana, mabl na baal i paak, k maan i mann moilunŋ k tul tingbanna, k tun biil kaagbennu nan yaa k sak u sennii na.24Selemi pak nii na kul, mantik puob na, linba k yabint daanua nba tie islaael tieb yennu na din piak k tien suuda niib nba be Ejipit na a. 25N nae k kaagbennu yabint daanua islaael tieb yennu pak k yaa: "yinm nan i puob kul senn mosonjaana k tul sanpaapo puobat. I senn mosonn nan i sii mann malunŋ k bia mɔ daan piinii k tiennua, k dia i mosonna manŋ. Tɔn ii dia i mosona manŋ. kii tuun i moson jaana manŋ.26Gbiintil mosonjaann nba k min kaagbennu senn n sanjaann ni, k tien yinm Islaael tieb nba be Ejipit na kul. N kan ban te k yin jiin sann k senn mosonn k yet a n pol yabint yennu nba fo na. 27N saa te k i kan mɔkit, ŋaan n saa biilie I kul saa kpoe tɔb ni koo yialii ni, k nan i yennuakuawa tan kan tenn. 28ŋaan i waamii nnae tan saa nyi kuuni, k nyik Ejipit k jen suuda tinŋ nii k binba tan nyii leny k la manfuol na saa bann wunba maan tie mɔnii, laa tie n maan koo b maan.29K kaagbennu yet a: nyinn nba k n saa tuli k want nan n saa dat i tuba nna, k ma pak nan n saa baal nan biilu i paak na saa tien mɔnii. 30K kaagbennu yet a : N saa Ejipit kpanbal hofla k kubin u datai nba luon bin kpiu na, nan ma din jii suuda kpanbal se de sias k kubin Babilonn kpanbal nebukane saal nba din tie u dataak k luon wun kpiu na.


1suuda kpanbal sosias bija sosakim nba dii naan, l bina ŋanna nie , k Baluk sɔb linba k seelemi wannɔ ne . u pak a: 2Kaagbennu , Islael yennu nba pake ne , k tul fin Baaluk: 3A piak a: biak be n paak! kmaan kaagbennu pukin pal biil n daami ni wa; kukula cɔkinme , k n laat fuomi.4ŋaan kaagbennu pak nan : pakinmɔ a: saa bit linba k n maa ne waa, k bia ŋabil linba k n bul ne , n saa tun linba ne kul k tul a yent ne kul . 5K fini , a luon kpaan manu k tul a mɔnŋ ii? daa luoni ! k maan n baat nan biake nisaali kul paak , ŋaan n saa tinn a manfuol, faa saan sianminba kul , min kaagbennu e pak ne .


1Yennu din pak ki tul seelemi ki jiin digbana bocian po. 2Ki piin Ejipt waa paak linbae na, ki jiin Ejipt kpanbaal ki babilonn kpanbaal Nabukanesal din nyannib kalkenis duo ni, ki li kpia nan yuflat mɔkil na. Juda kpanbaal yehoyakim naan bina ŋanna nie, yennu din yeta: 3Ejipt jab saakab yet a: tient siil nan i naagbankɔŋa man, ki saan taab. 4Baant i taanii ki Jakib setil caabu ki yil i kut fokilii ŋatil i kpana man. lian i jatiat.5Ki yennu boi a n laat bee? Bi ŋmat puol nan yanputuko bi paak bi jabe, ki Jaŋmaanii yentib, ki bi cial nan bi paŋ kul, ki ki jiant puolpo. 6Binba leŋ cial nan paŋ na, ŋaan bi kan paaki job na kan boti. Gaŋ po nba kpianyuflat mɔkil na nie, ki bi kpiatil baa.7Ŋmee gbiet nan nail nan nail Monkil na nan mɔkil nba tuu gbeki do mɔkigbiaɔŋ na? 8Ejipt tiŋ naan nail mɔkil na e, nan mɔkil nba tuu gbie ki do mɔkigbiaoŋ na. Ejipt yeta n saa fiile ki leken dulinya ki biil doi nan niib nba be doi maŋ ni na. 9A te ki taanii naii saa, ki tolit na ii somm ki te ki Jab na-ii saa: Jab nba nyi Libi nan Sudan ki dia naagbankɔŋa na. Nan talibaiila nba nyi lidi na.10Yabint daanɔ yennu nba tie yomdaanɔ na daale na. Dinnae ki u saa dat u datai tuba. Dinnae ki u saa pa jiin niib. U banjiak saa ŋmamm nan baa tan saa gbuoki nyu bi sɔn nan ti nan ti pal nba tan saa maak. Donnae ki yabin daanɔ yennu saa mann maluŋ nba si be gaŋ po, tiŋ nba na yuflat mɔkil na.11Ejipt tieb i saa gaalat tiŋ ni ki saa lonn tebuk. I tebuk na kpann kul tie yanne, sial kaa ki saa tuli laafia. 12Sua kut gbat ki i mɔ, digbana gbat i fei dinupowa. Jayennɔ tuu gbiat u luae, ki bi banlee n kpab baa.13Yuo nba ki Babilonn kpanbaal Nabukanesal baal a wun leŋ Ejipt na, e, ki yennu paak tulin a. 14A muant maan maŋ Ejipt doi ni kul, ŋanne tie Migdol nan nof nan tapane. Ki yet a tient sii man ki kɔn fat i mɔŋ. Yaa mɔk linba kul, bi saa biilil taab niwa.15Bee kii nijaanna nba mɔk panni na baa, ki kan fit fiiti? Yennu e faa lub tiŋ ni. 16I jab na gbiatile, ki baa, yennu tuu paak utua a kakitil, ŋaant tin kun ti uiib buol ki nyi ti datai (nuuni) taakuobini. 17I lebbit Ejipt kpanbaal, sanpann, man ki lii tie fuut daanɔ nbal ŋaan ki u yiikuo galɔ.18Min yabint yennue tie kpanbaal, mine tie yennu nbafo na. Tabol jual nba fɔk ki gal jua kul na, ki kamel kunkonn nba kpia mɔkigbeŋil ki fɔk biaŋinba na. N nae ki wunba saa leka ne paŋ siitie. 19Yimm Ejipt tieb, tient siil man ki bin suoli ki saan nani digbangann. Nof saa kpant kpant kunkuot, ki tie langbent nba ki sua kaa leŋi.20Ejipt tiŋ ŋan na naasal ŋann nae, ŋaan ki kabik nyii ŋaŋ po ki baal lekɔ. 21U jab nba ki u poib na gbal nan naabit nae. Bi ki set ki kɔni, bi kul ŋmat ciale bi biilu daal baala, bi buontu yuo baala. 22Ejipt jab tiine ki gan jat nan waɔk nba tuu foina. Yuo nba ki datai na baat bi saa lekib nan pajalaenan jab nba tu cua tiini na.23Ki biil fuoa na. Bi Jab na yab ki kaa kanni, bi yab cie naasuut nan. 24Ejipt tieb dii feiwa. Gaŋ po tieb nyanniba. Minn yennu paak na.25Yennu nba tie Islael tieb yanbint daanɔ na yeta, n saa dat Amonn nba tie Tebes tingbannu na tubil, ki kpab nan Ejipt tingbanna nan li kpanbaala. N saa jii Ejipt kpanbaale nan bin nba duu u po na kul. 26Ki kubin binba luon bin kpib na ŋamme tie Babilonn kpanbaal Nabukanesal, nan u jab. Ŋaan li puol po niib bia tan saa kua kal Ejiipt, nan baa din kal biaŋinbana min yennu e pak na.27N niib i daa tiin Jaŋmaani nan Islael tieb, i daa te ki yan puti. N saa nyinni tingban banfɔkil maŋ ni sianinba ki tie yommina. I saa jen gun ki sibe i yan ni i sii be fannu ki suakan te ki Jaŋmaani n suoli. 28N saa baal i buol ki tan fati n saa biil digbana nbakul ki n yati kiisaan leŋ na. Ŋaan n kan biil i mɔŋi. Ŋ saa dat i tubawa, ŋan mii daal yuo nba n sii daal nan lomme, min yennue pak na.


1Esipt kpanbal faalaaɔn din tan lekin gaasa ne k sua k kaagbennu pak nan seelemi k jiin Fiilistin tinŋ powaa. 2Kaakpennu yet nan: gotl, nyun do ganŋ po, k saa pubil nan nyunmɔnn ne, l saa piin tinŋ ne nan linba kul be l paak, l doi nan niib nba be lenŋ ne. niib saa yikik yikini, duo niib kula be finfabni paak,3K maan b sii gbia taani taawoka mɔnii, nan tolit mɔnii, nan fiia bilintu fuul; biboanba kan jiant b waaspo, b nii sii suanne, 4K maan daal baat k b saa biil fiilisti waa, k pot linba tun tie sonmil k nyi Tiil nan Siidɔn, kagbennue saa biil Fiilisti waas binba tenn k kua kaftɔɔl mɔkil kpinŋne.5Palbiil nba kaa paak baal Gaasa tieb a, Askaalɔn tieb nba tenn paanu ni ne ŋmine silii. a ta ta saa nyik fii sia a mɔnŋ biayoiye? 6Kaagbennu juk banjiak, a tan saa nyik atuonn bia yooi ye ? ŋmatl kua a tuok nii, setil nne, kiibe suo nne!. 7ŋaan a saa tien nlee k foi? kaagbennu tul mɔb be nan fan lek Askalɔn duo nan niib nba be mɔkgbiɔnŋ ne.


1K jiin Moab lieb po kaagbennu kun kɔkɔnua saakua Islael yennue maat, yuu bonn nan nebo kmaan lɔ saa kɔkilua wa, Kiljataim ŋmaata, b suolua waa, Misgab ŋmaata kib konnua. 2U jii k tie, muab niib yuu daante Hesbon, bi maali u k unpaake tii saa maan k lɔntua, niib niŋ, a mun Madmen bi saa biila, juuk waa a puolpo.3Kolonaim niib mɔe a: woliibuk, biilu. 4B biil moaba gbintil waas nba mɔ. 5Gbintl b mɔnni fuul, sɔnu nba saa lusit na ninŋ nan pal biil mɔnii kolonaim sɔnu ninŋ.6B yiem a, kak tl k cial k tinn i monŋ, I i cial nan kunkuok paak bonŋ na. 7Moab tinŋ, a tien yada a pay nan a mokint ninne, ŋaan mɔtana b saa nyanna wa; k b saa jii a tingbann kemos nan ni jaana nan manntieb; k saan nanm digbanfann.8Dosau kaa k saa nyi biilu na ninŋ, k baauk nan paanu kul saa biil, min yennu-e pak-na. 9Fiint katanu k caan gun moab tinŋ, l saa biil mɔtana l doi sa bial langbent, k sua ji kan kua lenŋi. 10A puol mo puol, wunba k tuun yennu tuonn nan u yan kul na paak, a puol mo puol wunba k cuan niib k kpi na paak.11K yennu yet a; Moab tieb tun be b yamanie, k sua k mi suolib k saan nanm digbanfanni moab digbann tie nan daan nba k b tuu senn a linba k lint na, k k lanŋi, k bia k kpaan lebti dalenlia ninŋ na, l baauk k lebtil, k l manu bia k gbenti. 12L paak yuo baate k n saa tun niib k bin baal k kpaal moab tieb k muant nan daan na dalena na saa bial kuont, k b bia saa yiel k buli buli.13K fei saa suol moab tieb nan baa jiantil tingbann nba tie kemos na, nan fie nba din suol Islael tieb, baa din tien b dindann tingbann nba tie Betel ninŋ na. 14Moab jab, bie k i want nan tie paalib, k tie paldanm nba k b bikni tɔb ninŋ?15Moab nan l doi kul biila, b kpii moab naasin paala na kula, min nba tie kpanbal, k tie yabint yennu-e pak na. 16Moab buolu nakina, k u biilu baate mobana. 17Yinm nba kpia digbanan manŋ, k mi u sanjaan pona yii mɔ u ku mɔni man, I, yet a; k yiikuo dianu naa biila, k l dontiil nan yabint na ji kaa.18Yinm nba be Dibonn na, i nyi i baa kl buol monŋ, k sik k tan kal tanbiinii niny, moab biil tua na be n na, k tien l ŋapaala na lengbenta. 19Yimm nba be Aloel na i sie sɔnkpinŋ ki guu. ki boi binba tiin yaatil na, k laan bie tiemi. 20B saa tuli jinu ula moab tinŋ baa wa. I mɔ u paak maan, u dii feiwa, I kokin a l non mɔkil k mɔnt nan b biil moaba.21Tub datu baal doi nba be kunkɔnn paak nawa, ŋanne tie ho lon, Jahatŋ nan Mephaath. 22Nan Dibonn, ne bo nan Beth Dibl u thaim. 23Nan kilja taim, nan Beth Gamul, nan Beth Meon. 24Nan ki liof nan Bosla, noun muonn baal moab. Doi nba be ban foka nan linba naak kul paak. 25B biil moab tieb pany nan u yii kuo nawa, min yennue paak na.26Yennu yet a; At k moab tinŋ na yiib nan daan, kmaan u yiet n mɔba, moab saa duol blint u mɔny siit ninye, k niib saa laau. 27Moab a tien faa din yisin Islayel niib bianŋinbaa? a din diab k l naan b tɔk nanyuk tɔku wa k b suolib.28Yinm niib nba be moab tiny niny na i nyi i doi ninŋ k saan k saa kua tanfiat ninŋ. I tie nan ŋmonn nba tuu tia u tiɔk tan fiiɔk mɔb buol ne. 29Moab want u mɔnŋ bonciann, n gbat binŋinba k moab tieb want b mɔnŋ, k mɔk galuk, k bia dont b mɔnŋ, nan baa dukii b mɔnŋ po bianŋinbawa.30Min yennu mi b galuk po, baa want b mony na ŋaan l kul tie yanne; linba k b tun na kan wei. 31L paak k n bui k fabin moab paak, nan kil Eles doi niny yaab paak. 32N saa bui sibma duo niib paak, k lin gal Jesel niib duo paaka, sibma duo a tie nan daan tiik nba k l yiin tii tart k puot, mok kpienn k saa baal Jasel na, Jaan mɔtana b biil a sakuok luana nan a daan tilonti.33Palmann nan kpinkpan muk ji kaa, moab nba tie tinŋanŋ na ninŋ, n t k daan nyik tuotu daaŋabuole sua kaa k sii ŋaa daan k huot palmann huoti.34Hesbon nan Eleale tieb mɔe, k b mɔni na saagbia Zahas, sual niib gbia, k holonaim tieb nan Eglaf selesiya tieb bia gbia, nimlim kpenu na fuala. 35N saa t k moab tieb n nyik b mu juonu ma lunŋ nba k b tie b jiant bua naula, nan ma lunŋ nba k b mann k tien b pata nan b tingbana na. Min yennue pak na.36N mɔe moab tiny paak k yiin kuun yanii na, kmaan ba tu mok linba kul ji kaa. 37B kul kuol b yu te, k bia puo b tianii; b ŋmaal ŋmaal b niie k lia bɔtuote.38Moab ŋei paak nan duo na kul po, sial kaa k pukin kuumɔnii, kmaan n yier moab nan boblin nba k sua ji k luon ne. 39Moab biila i yin kin man, niib ji yiisin moab tin ye, l fi tie langbente, k digbana nba kpiab na ji laabe, min yennue paak ne.40Yennu yet a digbanne saa tabint, moab tieb nan baakil nba tuu lat u kpinkpant k tabint biaŋinba na. 41ŋ gaal kelijot, k ji b panni kul, k b kunkɔn paala. na kul yan ŋmat nan puo nba be tuonn paak na.42B saa biil moabe, k b ji tie duo, kmaan b yiet yennu mɔba. 43Jaŋmaan ciony nan buotit nan balit duae k guu moab tieb, yennue paak na. 44Wunba nyi jaŋmaan ciony na ninŋ, saa baa baluk ninŋe, k maan yennue t kltie moab tieb biil u yuo.45Kunsɔntinna nba tie tali na yiabe a bin la gungul buol, Heb bon duo nba k kpanbal siɔn din dia na ninŋ ŋaan l mun di muue, muu dii kpanbal siɔn ŋaak nan l tinŋ nan mɔyietuk danm na kul a.46Tinin moab tieb ninbaauk man. Bi buol ŋanm nba jiantil tingbann kemos newa, k ji b bonjai nan b bonpoi k saan nanm digbanfana. 47ŋaan yuo waan n saa jen nan moab tieb, linba na saa tun k tul moab niib, yennue paak.


1nne kaagbennu pak ammon waat a: Israel k mɔk bonjai? u k mɔk faadilɔ ? k l tie nlee malcom gaal Gad , k u b niib b duo-piinu ni? 2k l maa daa baat kaagbennu -e mat k n saa baal nan kunkɔn wugikini rabbath nan ammon waat paak, kin saa biilib, u digban gbenŋa na jaa din muu Israel saa bel binba daan belɔ kaagbennu -e mat.3yii mɔ man Hesbon k l maa Aï biilaa ! yii yiikmaa Rabba bojai k yin lia man bɔtuot ki mɔ, kii tin kii saa kii jent kii lintl munjuonna! k l nyunyɔn tieb nan b jaakaab. 4l tie nne kaa waat a mɔŋ nan a juakpat paaki ? a jsskpat bitaa bonpuo biatik, nba daa duu a faal paak: k yaa ymee saa baal n buoli?5gotl n saa baal na yubɔn a paak, yomdaanɔe mat , kaagbennu kunkɔkɔnna saa kua, b saa jii l kulaa po k baal , sua kul b saa belɔ u ŋaakin, k sua kan ten. 6l pulpo n saa tan ammon waat nba dan tie daabaa na, kaagbennu mat .7nne kaagbennu kunkɔkɔna jaa kua pak ŋan kaa theman? suoli kua jii kaa yan dam ni? b bam jii kaa? 8Dedan tieb ii yni ma tan fiatin k l ma n saa tun yuuŋɔn Esau paak u paal maanyuo .9lii sua bon jaana baal a ŋaapo , a daa tent baa sail bin jaan liisua nayiiki baal yiɔk b tuu jii baa saa fit jii linbae 10ŋan miŋanni n saa liat Esaï, n saa fiakɔ u jii kan fit bɔl, u waat nan u nijam , nan u ŋaak pai saa kpo, u jük kii be 11nyiik ma kpiebi k min t bi fuo, k pɔkɔii duu n paal!12binba bo kan nyuu dan na nyuu waa; fin k nyuu! a kan fiit k kan nyuu, a saa nyuan. 13min kaagbennu tiɔŋo pol, Botsra sii tie y ŋmatl na bobuk bo yann nan yubɔn bonn-e, duo pionnu kul min kaagbennu saa bitl14N yet a, Edom digbann n gaal maan nba nyii yennu buol, u tun tuomu a wun bet digbana na k bin lakin bi jab bin cekin tɔb k lekib. 15K maan gotil yennu yaa wun tiena bonchɔkuŋo k sua kan tula baakil.16A want n mɔnŋ na kpanawa; fin nba kua tanfiat ni, k be kunkona yula paak, faa lek be sanpaapo na baakil na, ŋaan yennu saa sikina tinŋ niwa yennu e pak na.17Yennu yeta biilu nba saa baal ɛdom paak na, sii bi bonciann; niib binba kul saa baal u buol nt. L saa tiem yalutuk; u yan saa put u gbanu n jek. 18Yennu nba din biil sodom nan go mol nan doi nba kpia na biaŋimba na, nnae k u saa tun k tul Edom k sua ji kan ban kal lenŋi. Min yennu e pak na.19Bianŋinba ki yanbɔl tu nyi fual nba baaɔk Jɔdann mɔkil kido mɔpaa uŋ ni na, nnae ki n saa baal ki te Edom tieb n kpil cial nyi b tinŋ ni, k tuɔndaanɔ ki saa gann sii dia tinŋ na, bi saa jii ŋmee k lɔikinɔ nanimi? Kpanbal lanuɔ e saa fit kɔn nanimi?20Li paak gbiitil lol nba kin mɔk k jiin Edom tieb biilupo na, nan maa luon man tun linba k tul Temann duo niib na. Nisiab saa suol bi waas na ki yaat nanm kil saa suol sua kul jaŋmaanii.21Edom baak yuo na fuut na saa fuut saa fu bonciann k tingbonŋ na kul saa jek, k bi wuyikinii saa fɔkit baal mɔkmunŋ na. 22Datai na saa lek bosla nan baakil nba tuu yit u kpinkpant k siik na e li daal jaŋmaani saa suol Edom jab, nan puo nba tuu gbaan matdaaŋ paak ki jaŋmaani mɔkɔ na e.23Linba k yennu pak jiin Damaskus poe na a: "Niib nba be hamaf nan Alpad doi ni na li daa miibe ki b pala biil k maan b gbat laba büuka; Dudukit gben bi pala nan mɔknyun nae kibi kifit foi. 24Damas kas nüb na chɔke, k yanputuk te k bi cial b tont nan ninnyumuɔŋ nie, nan puo nba tuu kal matdaaŋ paak na. 25Ah b kan nyukɔ, digbanjaann nba tu mɔk palpienn, nan yabint na. Ji dua yanne.26Li daal b saa kpi u naasinm na sɔnii k u jab na kul saa bot tɔbni kagbennu e pak. 27N saa juo Damaskus juonjat na muu k bia juo kpanbal Ben-hadad ŋapaala muu min yabint yennu e pak na.28Linba k yennu pak ki jiin kedal buolu nan yentnba nba k kpanbal Hasol dia na po ŋanne k Babilonn kpanbal Nabukanesal din kon nyann na, lekin kedal nüb k biil yondo po buolu manŋ. 29Fatil b lanbont nan bi bonkobit tanmɔdɔ kita nan linba be lanbont ni kul, k jii bi yuyokt, ŋaan pak niib na-a jaŋmaanciɔŋo suoli k linti.30Hasol tieb min yennu, kpaami nan yin cial fɔkit k tan bɔl; Babilonn kpanbal Nabukanesal lol wun büli e, waa pak linba e n a. 31Baat man tin saan lek niib nba duki nan b be b yamani k be fanu nawa; bi doi k mɔk yuona nan gana, li bia k mɔk gankpata k te duo man yaa.32Jiin b yuyokt nan b bonkob leet n saa yat binba puon b yut na koki kul po, ki saa nyi nan biak sial kul po, k baal nann b paak. 33Hasol saa tien kunkuok yaa-yuo sii yuoo k sii tie mɔbɔi binbe buol, k sua ji kan ban kua lenŋ, min yennue pak na.34Kaagbennu yennu din pak maan k tul usɔkni selemi, k jiin Elam digbann po. 35U din yet a, "n saa kpi talbantɔla nba te ki Elam mɔk panŋ na kul. 36N saa te k wauŋ n nyi sial kul po ki da kuɔ Elam, ki yat u niib loka kul po k tan tuu yuo nba k u niib nba tie kunsɔntinna saa saan tingbɔnŋ kul ni.37N saa te k Elam niib ii tiin b data i nba luon bin kpina; N saa tulb yubon ne n wutuol nba yab ne kin saa biil Elam tieb, k te Jab n kɔn nanm k saa tuu yuo nba kin saa buotib. 38K kaagbennu yennu pak n saasenn naan kok Elam. Ŋaan biil kpanbal na bi tuɔndanm min yennue pak na. 39Ŋaan l puol po n saa te Elam tieb na mɔkit, min yennue pak na.


1Kaagbennu maan nba k u lin pak k tul u sɔkini selemi k jiin duo nba k yi Babilonn nan u niib ne po a: 2Pakin maan manŋ k tul digbana, a muantl ! Dont falinŋ k muant ! a laa te l tie bunbɔl maami. Babilonn baa wa. U tingbanna nba k yi Bel nan Metodac ne kul biila. Babilonn tingbana dii fei wa? U bonninnanbit ne kul yiala.3K maan digbann gann jab nyii ganŋ po k baal a bin lek'ɔ, k kpantil kunkuok, sua kan kal l duo ni; niib nan bonkobt kul saa cial k yaat. 5K kaagbennu yet a: L daa ni, l yuo ni, Juda nan Islael niib kul saa taan ki mɔ ki baat, k luonn min nba tie b kaagbennu yennu ne. 4B saa boi Siyon sɔnu po. B saa ŋmant monŋ k tɔkin l po. B saa lol molol nba kaa gbennu na ni n, k kan ban k tanm l molol po.6N niib tie nan pei nba bot nie; b kpaalik buom k b j yat k lin kunkonna paak. B lin nan pei nba tu nyi kunkon yenn paak k tuat kunkon liel paak nie. K tanm b binbebuol. 7Wunba lab kul tuu suolibe k kpib, k b datai ji yien a taa tiem linba ne k biil. B tun k biil tennue. B yaajanm din tien yennu e yada, k b mun bo si waau n nie.8Islael tieb, ii tin k nyi Babilonn man , i cial man k nyi tinŋ manŋ ni nan bujai nba tu sint k gaal liik po bonkobt ni ne. 9K maan n saa fiin digbanpaala nba be ganŋ po k te bin kɔn nan Babilonn. B saa set jatuk k tuok Babilonn duo ne k nyannɔ. B tie waala nba ban waaluko. B tɔ b pienii k k nɔli. 10B saa jii u faal kul . Binba saa jii ne saa jii k janŋ linba kul k b luonn.11Ii pala i man k yii kpann, yinm nba fat n niib bona ne. Yii laa ki cibt, kii yuuk nan bonkobuk nba tu be u yan ni muuk ni ne, ii yikin man nan taami nba tu jelin k yiki ne . 12I tiɔnŋ digbann ne saa di fei. Ŋua e saa juont digbana kul ni. L du tan sii tie paankuonŋo. 13Sua kan kal Babilonn kaagbennu wutuol paak l duo si tie langbente. L saa yaalk lit niib kul nba gaal l duo ne ni.14Talbantuala, i set man cuncuuntuk, k tien siil nan tɔb, ii tɔ man Babilonn i pienii kul, k k laa tent baa pienu. K maan u tun bonbiil k biil min kaagbennu a. 15II yikin man yɔb wuyikini duo ne kul po man. Babilonn fiaka, u butima. U fiakl ne baa wa, u juonpaala kul bit k sik tinŋ ni wa. Kaagbennu pa Babilonn u biit panna. Yin mun tienm nan baa mun laa tie liebbienu nba ne.16I laa te k sua buul jiet tinŋ manŋ ni kuo k jaan jieti. Jaŋmaani saa suol saam nba kul bel duo ni k dukin bɔnbiil nba saa baal l duo ne paak, k sua kul n ŋmat k kun u duo ni.17Islael tieb tie nan pei nba bɔt k yanbɔl weib k yatib nie. Asili kpanbale lekib sinsin; k Babilonn kpanbal Nabukodonosal kɔn kɔn b kpaba. 18L paak kaagbennu jakonpaalɔ yet a: min nba tie Islael yennu ne n saa dat Babilonn kpanbal nan u nib tubl, nan maa lin dat Asili kpanbal tubl bianŋinba ne.19N saa jen nan Islael tieb b tinŋ ni; B saa di jiet nba pia kunkonn nba k b kamel ne nan Basan yent nu ne. B saa di di k gbuo jiet nba kul k b luon Eflaim nan Galaad jual paak. 20Kaagbennu yet a: yuo manŋi baal b saa lɔn yanbonm nan biit Islael nan Suda tieb ni ŋaan b kan la. K maan n nyik cab binba tenn k n nyikib ne waa.21Yennu yet a: lekin man duo nba mantik kɔ kunkɔnn, leki man l doi niib. II kpib, k biilib, k belib! ii tun linba kul k min kaagbennu wanni. 22Tɔb yikini gbia tinŋ manŋ ni, k bɔna biil lenŋ bonciann.23Babilonn niib tuol ŋanduna kul k bit bit, k mɔlane l jaal mun bia biila, Babilonn ji saa baa digbanlia sinsiikin ! 24Babilonn kon nan min kagbennu. K baluk nba ni k pii k guuna ŋaa k a k mi ne.25Kaagbennu luot k yaan sian ninba k u jatiat be ne wa; U wutuol nie k u nyin u jakon tiat ne. K maan min yomdaanɔ nba tie kaagbennu jakonpala tuonn k yen tun Babionn duo ni. 26II kaan k lint man Babionn duo, luotl man b binbua kul, i taan taan linba be l ni k biil l kul. K sial laa tenn nan waa ma.27II kpi b bonkobt na kul, k kɔt kɔtib ! yubonn baal b paaka, yuo baal nan bin dat b tuba wa. 28II gbiin man kunsantinna wuyikini, binba tiin k nyi Babilonn tieb pann bianŋinba, nan baa din tun linba k biil u ŋasakak ne.29Yiint talbantuala ne, binba kul ban talban tɔnu saan man k kɔn nan Babilonn. Kokint man k lintduo manŋ k laa te k sua nyi, i tun man k jiinib nan baa tun bianŋinba k tien lieb ne. K maan b laa tuun k l tie wantin mɔnŋ tuonne k tien min kaagbennu nba Islael tieb kasi yennu ne. 30L paak b saa kpi b nasinm sɔni ni, k biil b Jakontieb kul daal, min kaagbennu e pak.31A mɔk japaat fin Babilonn ! l paak min yomdaan nba tie kaagbennu jakonpaalua ne kon naa. K maan a yuo baal nan man dat a tubla. 32Japadaanɔ saa gbiat k baa, k sua kan fiinɔ, n saa juo muu u digbanbit ne kul, k lin di l yent kul.33Kaagbennu yennu nba tie jakonpaalɔ yet a: Islael tieb nan Juda tieb kul taan k kua muksuk ninŋa, k binba kɔn k nyannib k fat'b k kun nanm sii diab, b kan tuo k ŋaabi. 34Ŋaan wunba saakon k fatib ne mɔk panŋ k paal, u sanne tie kaagbennu jakonpaalua. ŋua tiɔnŋɔ saa gaal b paak. K baal nan biak Babilonn duo ne ni.35Kaagbennu yet a Babilonn tie kuume, u niib, nan kpanbal, nan u yanfodanm ne kul, juko saa kɔn nam. 36Juko saa kɔn nam faak sɔkini nba ne kul ! b tienan jatib nie ! Jukoo sa kɔn nam u jab nba cek ne kul b mɔk jaŋmaanciɔnŋ. 37Juko saa kɔn nan b taami nan b tantolit ne ! nan nibuolu nba kul be nam ne ! Bin kpant nan puob ne ! Juko saa kon nan ŋalman ne kul ! k l kul k tien yann.38Yenkuonime saa set k b duo ne kul nyum n Fual. K l tie duo nba gbie nan tingbanae; k l tingbana. 39L paak muuk ni bɔnkob kinkata nan nuanbit kul saa baal gbie Babilonn; Niib ji kan ban k kua l duo ni. L duo ji kan ban k tant. 40Linba sa tun Babilonn ne tie nan linba din tun sodom nan Gomol yuo nba k n din biil k kpab nan doi nba kpiab nie, sua ji kan ban k kua lenŋi. Min kaagbennu pak.41Niib nyii ganŋ po digbann ne k baat digbanjaann nba be banfokil, k kpanbala tien sil nan tɔb. 42B dia b talbana nan b takuobiwa, k tie nitont nba k tiin ninbaaɔk; B fuul tie nan mɔkgbenŋa fuul nie. Yuo nba k b jak b taami. B tien siil a bin faa tɔb nan fin Babilonn. 43Babilonn kpanbal gbat labaal ne wa, u nii banŋ k suanne, k jaŋmaan ciɔnŋ suolɔ k l tonu tie nan puo nba kpan laa gbaa nan matuk ne.44Bianŋinba k yanbɔl tuu nyii fuol nba buak Suuldan mɔkil k do mɔpaaɔŋ ni ne, n nie k min yennu saa baal k te Babilonn tieb n cial k nyi b duo ni. K tuandaanɔ nba k n gann ne sii dia digbann ne. ŋme k b saa yekinɔ nan mini ?45L paak gbiintil man min kaagbennu nba lol k suol bianŋinba Babilonn duo paak, nan maa luon man tun linba k tul l duo niib, b saa suolib k cakinm nan pebit nba k mɔk paalu ne b saa bit b binbibuol. 46Babilonn baa yuo nba, tinŋ saa nik k wiyikini saa gbat digbanlia ne ni.


1Kaagbennuk pak a:gotl n fiien wonbiuuk baabiilonn nan saalde niib paak. 2Dabiuk daal na, n tuon wu nba saa lenn duo na, k buotɔ, k wun bot.3B saa yek piinuu wunba tant upiinu nan wunba kul pal man u nagbenkonŋ l paak na k kpib!B saa kpi b sojem kul! nan b naasim kul sua kan paak! 4Bin baa k jam k kpo saalde duo ni, k bin cɔk lontib baabiilonn sanjalaa paak!5K maan kaagbennuk yennu k nyik Islae nan sudaa, ŋaan k saalde duo na gbie nan nikpinuu k biil Islae ŋanɔ. 6Ii tin nyi baabiilonn, k tinn ii manfuol, k tan daakpenn duo manŋ biilu ni! k maan l tie yuo nba k kaagbennuk yaa wun jii u tunaa k pa u panaa.7Baabiilonn din tie nan likmɔnaa daŋmanŋ nae kaagbennuk nuu ni, k gbuont tingbɔŋ kul daam, nibuolu kul nyuu u daam manŋ a: l paak te k niib bo tie nan yuukpiinaa na. 8Baabiilonn baae k but-but! Ii gbiantl u paak man, ii jii kpan k maan u nalaa na, l k kua u saa la laafiaa.9T bo luon k tin teb baabiilonn, ŋaan u k la laafiaa. Nyɔlinmoa man, k sua kul i kun u duo ni; k maan u tubidatuu baal saapaapo, k dootuut sapagbent. 10kaagbennuk kon t paak k wann balmɔnii a, ii baat man k tin saan pak k wann kaagbennuk, t yennu tuonaa siion.11Ii ŋat ii piinii, k bobin ii naagbankɔŋaa! k maan kaagbennuk yaa wun kon k jiien u pann, k fiien medii kpanbalaa wutuol a wun jieb k biiel l baabii-lonn! 12Ii kpaan yaa saa tien bianŋ nba k ii sa tut baabiilonn guonaa k lu! k duan juamuu, k ŋam guol tanmoii fannu, k maan kaagbennuk suol u suoluu e, k u bia to k saa tun linba k u pak k wan nan u saa kon biil baabiilonn na.13Fin nba kua k kpiaa nan nyun ciɔŋ k bia mɔk faal bonciann na, a juontu baala, a funfunn na gbenn! 14Kaagbennuk yennu mɔŋ i pol k yet a:15U jii upanŋe k nan tinŋ, k jii yan k senn tingbonŋ, k jii ninfam k jonn sapagbɔnŋ. 16U kunkɔl i pak yoo nba, nyun tu fue sanpaapo, u tu te k sapagbant do tinŋ kul po, k te k saak baa, k sanyinkintii nyikintl, k te k wonŋ dak saa.17Niib kul bam paak te k b jik mɔk yam, k tikpieluonkul tien fei u bonninɔŋ nbak u kpiel na po; k maan pataa manŋ kul tie faɔk bonnae, b k mɔk foiien. 18L kul tie yanne, k tie faɔk tuonnaa; mabl ii baal yoo nba l kul saa biile. 19Wun nba nyiie saakɔb ŋaak na k tie nan wua na, k maan wua i nan bonn kul, k Islael tie u faal ŋaak.u sann i tie kaagbennuk yennu.20A bo tie kut jaale, k tie n jakɔn tiiok. N bo jii Fin na K mut buolik, K jiia K biil digban gbenŋaa. 21A ninŋe K n mut taam nan u jakiɔ, aninŋe k n mut taant duk nan wun nba jaak l paak.22A ninŋ e k n mut ju aa nan puo, nan nikpel nan bik, nan naasimɔ nan sipaamɔ. 23Aninŋe k n mut bonkob kpaalik nan u bonkobt, kmut naakpakolua nan u naajaa; kmut duodiaalaa nan batinba .24N saa jiien baabiilonn nan binba kul kua saalde na biit n ba kul k u tun k biil siion ii ninbinaa ninŋ, min kaagbennuk i pak nnaa.25Got, n nan fin tuonbiit jual na, kaagbennuk i pak nna, k t ul fin nba, kaagbennuk i pak nna, k t ul fin nba tu biil tingbonŋ kul na! N saa tant u nuu a paak, kblintaa tanfiaat yul paak, k bia tienna jual nba dii muu k buot. 26K b kan fit nyin lɔtikni tann nan fiakl tannaa b kanla; k man a sii yaa e yao kul, min kaagbennuk i pak...27Ii duan juamu duo ni! k peb naatunn digbanaa nuub buol! K bobin konn nanɔ, Ii yiiŋalaala duo niib, nan Miini, nan Askenoa duo niib k bin kon nannɔ! Ii dinn bat nba k bin kon nannɔ! k te k taanii ii saa liik nan naasuot nba tu gaal cenn bianŋ nba na! 28Ii bobin digbannaa, nan Medii kpanbalaa k bin kon naanɔ, nan duo diaala nan b bat nba, nan duo kul n mabim k bii tie ba daaba!29Tinŋ nik, k jekil; k maan kaagbennuk sennu nba k u senn a wun kon nan baaiilonn na baal gbiinu a ; u yaa wun tien baabiilonn palaaɔŋ nb k sua kan kua leŋ.30Baabiilonn tɔbfaalan nyik konna, b panŋ gbenn, k b tie nan puob na, k kua bɔl-bɔl. k b juo b ŋeii muu, k konn kutaa nba tu kok k guu duona. 31K gbant nan tumii nba ji saa want baabiilonn kpanbal nan b lek u duo l kulaa pa wa, 32K dataii yent gingal buol kul, k muu di mɔkaa punpuot buol, k jamanii guol tɔbfaala.33K maan kaagbannuk yennu, Iislael yennu i pak a.Baabiilonn sipaanɔ na tie nan yayoo ni jalik nba k b ŋma fit. Fit nae, k l bia kaa waam k b bia saa jaan jiet k baal buol leŋ.34Baabiilonn kpanbal, nebukane saal suolin k pat-patin k nak; k tiennin nan sɔkuonn na; u nakin nan bonkob-biuk nba tu suol bonn k nak nae, k piknin nyinin, ŋaan jii n bonnaa nba k n tu mɔk k gbien u puol. 35Ninmonn nba baalin nan n gbanant nba pat-pat na n tunn baa baabiilonn paak! siion duo kualɔ nae pak n na. k selusalem mun paka : n sɔnn tunn baa binba kua salde duo ni na paak.36L paake k kaagbennuk pak a: n saa gaal a paak, k kon k t u laa, n saa te k baabiilonn mɔkl n kuol k bia te k u sinsiuk ni nyun na n fual. 37Baabiilonn saa dual fɔkuonn, k kpant muboii dindi buol, k baa nan nua waa kan kua leŋ, k l yial sii dua k tie linlaate.38B mɔ nan yanblaa nae, k yikin nan yanbɔl bit na. 39B gbanuu i tonŋ yoo nba, n saa te bin nyu k gboo, k b palaa n manŋ k bin dual k guan k ji kan ban k nyuant. 40N saa te k bii siik nan peii nba k b saa nam a bin kɔt b nae, ki tie nan pijaa, nan wojaa na.41Bee ji tiennii! k b nyann sesaak nba k u yudant tu gbie tinŋ kul po na, k ji saa nanŋ! Bee ji tiennii! K baabiilonn paak a: mɔkl nyun panaa pien baabiilonn a. 42Mɔkl doo baabiilonn paak a: mɔkl nyun pannaa pien baabiilonn a.43U duoii na yaan, k tinŋ dual paanu k mɔk yaalutuk, u ji tie duo nba k sua k kua leŋ, k sua mɔŋ k gaal leŋ. 44N saa biil baabiinonn tingbann bel na, n saa nyinn u mob ni linba kul k u nak, k niib ji kii baat u buol. baabiilonn guonjal na monŋ baa waa!45N buolu, nyin man leŋ, k nyi kaagbennuk wutuol na ni, k fit tinn ii manfuol! 46Ii daa tien jaŋmaanii, k bia daa te k ii yan put, k maan panŋ daanɔ nan panŋ daanɔ saa tuok lieb k kɔn nan lieb k l fuot saa fu dinn na, nan binn nba waa na.47Gotl, l paak te k daal baat, k n saa biil baabiilonn tingbanaa, k u duo manŋ saa di feii, kuon sii dua dua u num ninŋ. 48Kaagbennuk yet a: tinŋ nan saapaak nan linba kul be leŋ saa yikin palmann wuyiknii baabiilonn paak, k maan biitieb saa nyi ganŋ pak baal lekua k tiennɔ yann. 49K kuon mun saa kpo kpo, nan Iislael duo ni, waa bo kpiib bannu nba na mun.50Yim nba nyii bonbiil manŋ ni, ii tin man k fokt bann, ii daa jelin! Yim nba be banfɔkaa na, ii tiaan kaagbennuk po! k bia jii selusaalem k bil ii palaa ni. 51Tim nba k t yan bo ŋmat, yoo nba k t bo gbia t sukt, k feii kpiet, yoo nba k saam bo baal k kua kaagbennuk malunŋ ŋaak ni na.52Gotl man, l paak te k min kaagbennuk pak nan daal baat, k n saa biil b tingbanaa na; k binba jam duo manŋ ni sii mɔ kfabin. 53Baabiilonn i lek kii doo k be sanpaapo waa, k tan maa u ŋacienaa lenŋ, min kaagbennuk pak nan n saa tun biiltieb k bin do k kɔn nanɔ.54wuyiknii yikin baabiilonn, k bonbiil yabt saalde duo ni. 55K maan kaagbennuk biil baabiilonn yom, k te tuonbiilaa fuut na fu nan mɔkil nyunpanaa na, k te k wuyikinnii nba tu do na ji gbenn, ŋaan k b ji gbiaa kl ji jim kukoa. 56Nn, biiltieb baal nann baabiilonn na, baabiilonn tɔbifaalaa talibanaa konnaa, k b sudib saan nam, k maan kaagbennuk jiet sua kul tuanaa e k pa u pauk,57N saa gboon u bontieb, nan yan dam, nan u duodiaala, nan tɔb faalaa, nan ubatnba na kul daan, k bin dual guan k ji kan ban fiel, min kpanbal nba k u sann tie kaagbennuk nae pak. 58Kaagbennuk yennu pak a: baabiilonn guon gbenŋaa na saa baa-baa, k muu saa di u tanmofokt nakul, k lin te k u niib na tuonn n tien yann. Niib saa bak nan muu dinuu.59Yennu sɔknii selemii nba tul maasejaa bija,nelijaa bija selaaja maam nba, yoo nba k u bo saa baabiilonn, wua nan sudaa kpanbal sedekias, waa bo dii naan l binaa ŋanna ninŋ, k selaja bo tie kpanbal diuok ni cincinn tuntunnɔna. 60Selemii bo diaan kadaok ni yubonn nba kul saa baal baabiilonn paak.61Selemii pak seleja a: yoo nba ka baal baabiilonn, a ŋam k lie maan na fanu, 62A bia yet a: kaagbennuk, fin ni pak a yial na tie lin biile, k niib nan bonkobt kul, sial kan koa lenŋ, ŋaan lii tie fuann nba yaa yookul.63A bia ki lie kadaok manŋ k gbenn yoo nba,a jiel k lol k tabin nantann k lu yuflat mɔkl ni, 64k bia yet a: baabiilonn saa mie k kan nyi yubonn nba k n saa baal nann u paak, b panŋ saa gbenn k bin baa-baa. Selemii momaan manŋ tan baal set n na nae.


1Seedeekias din mɔk bina piinle nan bin yenn l yuo kuu di naan k tien kpanbal,k u dia selusaalenm bina pik nan yenn. U naa saan din yi Hamuuthial,seleemi bipuo,k u nyi libna. 2U tun lin nba k ŋan kaagbennu nunni, nan suosakinm nba lin tun na. 3Lin nba na tun k maan kaagbennu wuu tuol do seelusaalenm nan suuda pak,l pak k u yet'b u nuun ni. ŋannii tien seedeekias fiin punpon nan baabiilonn kpanbal.4Seedeekias naan bina ŋanyia ninŋ,ŋmaali pik da pik dal, Baabiilonn kpanbal, nebuukadnetsal,baal nan u kunkonkɔnna kul na bin kɔn nan selusaalenm,k b dual lint selusaalenm,a bin bil duo na kul. 5Duo na biiluu saajanŋkpanbal seedeekias naan bina pik nan yenn juontu6ŋmaali ŋanna daa ŋannyia dal,kuon baa selusaalenm duo ni bonbit,k jesiat j kaaduo na ni k niib saa di. 7ŋanni tien,kunkɔnna na ji fa yak yak duo na juonjal na k j tiin, nyiɔk k nyi duo na ni k tiin tuaki sonu nba gaal kpanbal na gungun juonjaala ŋanlee na buol yuo nba k saaldeennba kua lint'l duo na. K b tiin tɔnki panpieuŋ sonu na. 8ŋaan saaldeennba kunkonkonna wa diin kpanbal,k sa baal seedeesias seeliiko panpieuŋni; k u kunkonkonna yat fok't nan'ɔ.9K suol kpanbal,k ji'u do nann'ɔ baabiilonn kpanbal buol liibla, Haammathnba duo ni,k j bu u buut. 10Baaliilonn kpanbal kɔt seedeesias waas u nunm ni, k bia kɔt suuda batnba kul liibla. 11ŋaan j kpakl seedeesias ninbina, k lool'ɔ kut jalt,baabilonn, k saa kuan'ɔ dansaalk kaa nan u kuun dal.12ŋmaali ŋanŋmu da pik dal ;ŋann ni tie Baabiilonn kpanbal Neelbukadneelsal naan bina pik nan ŋannyia ni,Babiilonn kpanbal tuontunn'ɔ,guutieb yudannɔ Neebusaladan bal selusaalenm . 13K juo kaagbennu ŋaak,kpanbal ŋaak, nan selusaalenm ŋei kul; k bia juo nijiaana ŋei. 14Saaldeennba kunkonkonna kul, bin nba be nan guutieb yudaanɔ, bit bit juonjaana nba lint selusaalenm na .15Guutieb yudaanɔ, Neebulsaladan ,jii nii b nba ŋanm tie taali na duo na ni k saan nanm dabs, niib nba bo kua digbangbeŋl ni,nan bin nba Baabiilonn kpanbal bo diab,nan nibul nba tenn. 16ŋaan, guutieb yudaanɔNeebusaladan; nyik bin nba kuo tilonti nba k b yi finyia na nan kpankuolsial nba ŋanm tie talas danm duo na ni.17Saaldeennba bil kut seni tintuanbua nba be kaagbennu ŋaak ni,nan telt nan kut kutsuongbeŋa nba be kaagbennu ŋaak ni,k b ji kut saan nann Baliilonn. 18k b bia jii sedeelii,nan suaflaa,nan jukbis,nan kɔbnba,nan kutsuonbis nba k dia miit sɔn, nan kuontuntiat nba kul k b dia mann malunŋ. 19Guutieb yudaanɔ bia jii kutsuontetlia ,nan bani, nan,nan kɔbnba, nan tanpentiebua, nan seedeelii, kutsuonbis nan kɔbnba maanntua dia tie fin,nan lin nba kul tie kutmonna nan liklii.20Kut laagbeeŋaa ŋanle, kut suongbeŋa,nan kut najai pik nan ŋanle nba tien fant, k kpanbal saaloomon din tien kaagbennuŋaakni,nan kut bonaz kul kpiaatu kan fit wann. 21Kut laakgbeeŋa yenn kua doki'u fonkt tie miata ŋannyia,k lintu tie miata ŋanlobe, k tie bonkɔt-luɔnŋ k u doki'u mɔk nibla ŋanna.22L paapo tua kut juonn,kl juonn kua duoki'u fuonkt tie miata ŋanle nan bojiin, l juonn yul paak mɔk kutmɔnt bonpaatik,k l fuaknt tie taabaana ŋanlole nan bonjinn, k b luu bonluluut k fanŋil nan kutmɔnt luona li kul po, k bonluluut na bia tie kutmɔnt. 23Kutmɔnt liona pimyia nan ŋanlob din be li loka ni, k kobik muun be l yul paak.24Guutieb yudaanɔ jii sslaaja,manntieb yuudaanɔ ,suofoni, manntua banle ni nan tanmɔguula banta. 25Duo na ni k b jii jatuakl nba din mɔk yiikuo k mɔk tabfaala,jab banlole nba din puukin kpanbal ŋaakpaatieb ni k b kul taan be duo na ni, nan kunkonkonna saakua gbendian nba k u tuonn din tie u gani niib duo na ni, nan jab piinlob duo na ni k b kul din be duo na ni.26Guutieb yudaanɔ neelusaladan,ji'ib, k saan nann baabiillonn kpanbal buol liibla. 27Baabiilonn kpanbal buo'b k b bia kpii'b liibla,haamaathnba duo ni. K bia jii suuda tieb k saan nanm daab's nba fuok nan b duo.28Gotl niib nba k neebukaadneetsal, ji'ib k saan nanm daab's: bina ŋanlole ninŋ,suifinba tuta ŋanta nan piinle nan banta . 29Neebukaadneetsal bina pik nan ŋannin ni, k b ji selusaalenm tieb kobiinin nan piinta nan niib banle; 30Neebukaadneetsal bina piinle nan ŋanta ninŋ, guutieb yudaanɔ neebusaaladan jii suifnba ko bii ŋanlole nan piinan nan banŋmuu,k b kul taan tuusaa ŋanna nan koobii banlob.31Suuda kpanbal, suosakin daab's bina piinta nan ŋanlole ninŋ,ŋmaali pik nan ŋanle dapiinlee nan ŋanŋmu, baabiilonn kpanbal, Efiil-Meelodak,naan binyen ni, tin suuda kpanbal suosakin ninbauŋ, k gont u yul k nyin'ɔ dansaalk ni.32K pak nann'ɔ nan luonm, k donn u kok k l gont gal kpanbal lia nba be nann'ɔ baabiilonn na. 33K leebtua dansaal tiat, k suosakin di nnan'ɔ yuo kul u teebul pak k saa tuu u manfuol kul ni. 34Baabiilonn kpanbal wann u luonmdal kul ni k sa tuu u kuun,u manfuol kul ni.

Lamentations


1Hee bee! Digbann nba mɔk niib bonciann na u kal u kua e, l duo tie nan digbangbenŋle pakuak na e. U tien digbangbanŋa ni, k mɔk panŋ doi paak b tienɔ daabl a. 2Nyiaɔk u tu mɔe e. K ninnyint puob u tankpina paak nan binba kul luonɔ kul, sua k baln'mɔ, u ŋuat nba ji k naki'ɔ, b ji tie u datai e.3B suol Suuda buolu k saan nan'm digbanfɔnn a. B jii ntie daaba e, k be mabl, k tuon tuona. B laa b nibuol fanm ninŋ e, k k laat fuon. Bin nba kul tuu waa'u tan laa'u, k u be wolbuk ninŋ e.4Siiɔ duo ni soni be pal biil ninŋ e, k maan sua ji k tɔki k saa janm. U ŋalnset bua kul , ji be yann e, manntieb kul ji kuli e, k u sapaanmuna kul pala biil k duo manŋ be kuun palbiil ni. 5Bin nba mabɔ na paaktɔ e, k u datai ji be b yama ni, k maan kaagbennu sikn'ɔ biit bonciann paak . U waas sonm, k tie daaba b mabl danm buol6Siiɔn sapaamɔ yudant kul bot a, Siiɔn batnba tie nan piali nba k laat muat ŋman na e, k b waa'b , k b kmɔk panŋ nan nantaal.7U palbiil nan fala daa ni, Selusaalenm niib tiet bonŋana k bdin mɔksian-yuo po, yuo nba k b baa b younmdanm nuu ni k k mɔk sonmtua, k bdatai la'b, k b laa'b nan baa baa.8Selusaalenm din ŋanmt tuun u biit e, l paak k b laa'u bin nba kul din baakt'ɔ, ji salkt'ɔ e, baa la u ŋann ni na, u tiaɔn ŋ ji duun e, k lek u nunm. 9U jɔknt tuona din be u liat fuok kpinkpant nie , u din k luon wu nyiik biit manŋ. U din tan baa baktnaɔnŋ baak e, k sua baln'mɔ.O kaagbennu gotl n fala gotl dataak nba mɔk panŋ bannu nba10Siiɔn duo ni mabl daanɔ, gaal gaal waa mɔk lin nba, k l ŋan Siiɔn duo la, niib nba k fin kaagbennu dinyet a bin kan lua manŋ, b kua yenjiant buol k be a niib sin suuk ni.11A niib ji duun e, k po kpaan jiet, jiet b jii b bonŋana kul k gaal jiet dii waa, a bin fit ki fo. Gotl kaagbennu, gotl ba salkt'n bianŋ nba. 12N yien yinme, yinm nba gaal nna na! gotl man k laan sua laat n fala na buolu uu? Yonmdanɔ te k l baal'n, u wuto ciaɔnŋ daal e.13U be sanmpaapɔ e waa ŋaan lu muu k l dii n kpaba. U piin baluk o, k te k ŋmat baa puolpo, u lu'n k n pabi, k mann fala daa kul. 14U jii unii k lol n biit naayɔuk, paak bukn'n, k l gbenn n panŋ kul. Yonmdaanɔ te k n be niib nba ni, k n kan fit fat.15Yennu nyia n sejenm kul n duo ni, ŋaan tikl sejenm k b kɔn nan'n k kpii n naasinm; yonmdaanɔ ŋmaa Suuda saapaan munn u taapaunŋ ni.16L paak e n mɔ, nyin nyint gbie n ninbina , k maan, yonmdaanɔ wun nba bo saa fial n nyin nyint , wun nba bo saa tul'n pabi k maan dataak paak'b a. 17Siiɔn donn u ni, ŋaan sua k baln'mɔ, kaagbennu, tun datai nba kpia'u na, k b baal k pink'nɔ. K Selusaalenm duo ni, k sua kul yan nyii u mɔnŋ ni.18Kaagbennu mɔk mɔni, k maan , n yet min cɔln u senni waa. Niib i gbiin man, Gotl man fala nba tie. B suol n sapaan muna na naasinm kul k yaat nan'm a. 19N nyiin yuaknb , ŋaan k b kpann'n k n manntieb nan nsaakab kpo duo ni.20Kaagbennu gotl n fala ! n nuak ni mute, k yan nmat , k maan n cɔln kaagbennu. K juke banjiak waa'n nan yel po, k kuun kpi'n ŋaak ni.21Niib gbia n dundun na, naan sua k sonm'n. N daatai kul gbat n ninbonŋ po waa. B pala manŋ k maan fin ebaal nan'n. A wann'b, k bia baal nan daal nba k b tan sii nan min na. 22Te k b tonu tuona kul n baal a buol, tie'm nan faa tie'n bannu nba na. K maan n ji dunn e, k n yan ŋmat.


1K be k yonmdaua din donne wutuol k te k sanpaagbana, piin Siiɔn bipobii . U te k Siiɔn mokint bonciann biil k u nyɔlk nyik u ŋaasakak na. Daal nba k u be wutuol ni na. 2K yonmdanua biil, Juda digbanbit kul k ninbatinnu ka k bit joanpaala nba guu doi ne, k te digbann na nan l bat nba dii fei.3U be wutuolin ni k biil Islael tieb panŋ buli-buli. U yet wun sonmit yuo nba k t datai baal na, k fiil t paak nan muu na, k buont bona kul. 4U tɔ u pienii na ti paak, k l tie nanu tie t dataak na, k kpii binba kul k t nunm gboob k tuu maant t pala na. Seluusaalenm na ni k t bann u wutol nba t paak bianŋin ba .5Yonmdanua biil Islael nan tie b dataak na. K te joonpaala nan nijana ŋei kpant langbent. K te pal biil nba kan gbenn daal Juda tieb paak. 6K yiel ŋasaakak nba k t jiantlua l ni na buli-buli . K yonmdanua te k b tanm kasii daal na fuon daa ne k kpanbal nan manntieb kul la wutuol nba duo b paak bianŋinba.7Yonmdanua yeet u malunŋ binbintl na k bia biil u kasii ŋasaakak na waa, k te dataak ne yiel juona na k b yikin a b la nyannu, sianminba k t tuu jiantl yonmdanua k mɔk palpienn na.8Yonmdanua k lol nan Siiɔn jua na ne n baa, u bikin li yalmu Saak nan l saa biil fas fas. K l di fuok nan l juona na kul ji bial tie lanbgont. 9K l gana na pii tangbina ni, k gancataa ne jin buli-buli . K lenŋ kpanbal nan li nijana na ne ji tie yonmi digban gann ni. K sɔk ni nba jik k laat yonmdanua sennii na.10K Siiɔn nikpel na kal tinŋ ninŋ suoo, k ŋmin. K puk tanbinii k b yula paak k bia lia bɔtociat k sapaanbit ne tinbin b yula ne tinŋ nan fei.11K n ninbina j bak na mɔnii, k n kpakin nyann. N ji baak nan ninbaatil, k lman n niib nba kpo ne paak k n waat nan sanpanti kpenn duo na sɔnjot ni. 12K b yien b naa nba aa, jiet na nyun be lee? K baa sɔnjot ni nan b la danŋ ne k ji kpenn b naa nba nii ni.13N saa paaba bee? N saa nantaa nan bee? Nlee k n saa maan a pali? Siiɔn si paanbi k, A biilu na yab k tie nan mɔkgbenŋle nba tuu yab bianu nba na. 14A sɔkinii nba na ji k mɔk sial, k saa beta see bin faal faak kuukua. B mɔmaan ne kpan nae , bi ki paak fiit b tunbiit na. B te ka k mi nan li kpaatalas nan fin lebt a binbenŋ.15K niib nba gaal u buol na yisma, b pakin yul Seluusaalenm sapaanbit biit na paak, k yien'a digbanŋann e nae? 16Duo nba k tingbɔnŋ na tuu dontil u mɔnŋ l paak nae ne? A datai kul mian b mɔi, k salk ta k yien'a t biilila. Daal nba nae k t tuu guu .17Yonmdanua ponŋ tun waa lol a wun tuun linba na waa. U biil te k ninbatinu kaa nan waa din wanni sianyoo bianŋinba na . U te k datai na la nyannu, k t bi kpanm t biilu ne paak.18Ii mɔ ninbatil yonmdnua po, Siiɔn bonpobii jona n fabin, A te ki nin nyuut-ii puub nan mɔkl na Yennu nan nyiɔk k tan banŋ. 19A tuu fiil nyiɔk kul kii fabin ki tien yonmdanua. A loot a pal, k bal mua k wuu mɔk ninbatinnu a waas nba kpenn kɔn sɔnjot ni li kul po na paak.20Yonmdanua gotil lii. Bee k a mantik daal t tuuba nna? Puob ŋman b waas nba k b loomm na nante. K b kpi manntieb nan sɔkini nba a ŋaasakak ne ni.21Nipaaunŋ nan nikpela kul dua sɔnjotin k kpo waa, k datai juk banjai na kpii naasinm nan sapaanm, k a kpiib, k k mɔk ninbatinnu nanm daal nba k a wutuol do na ni. 22A yinn a datai k b lintin k tie nan baa tuu yiin janm dinu na. K sua kaa k saa fit cial paak a wutuol daal ne ni, b kpii n waas nba k n wubilib k loomm ne waa.


1N tie niolɔ nba k sapaan munn tan saa dinin faala yuo nba baat. 2U kan saan nan nin yentu ni, ŋaan saan nan ni bonbɔn 3ni. U tunn u ni u nuu n paak daal kul . 4K tan te n gbanant tie fiat fiat; k bia kɔnn n kpaba .5U kua nin dansalk , k tien ninbatl nan palbiil bona. 6K kɔnin lint'n binbɔnn ni nan bin nba kpo sian yuo a na. 7U maa diikpinn k lint'n, a n da nyii , k baan nin jɔlit nba kpei'i. 8K n yikin sanpaapo k luon sonmil, ŋaan k u yet n miat'i.9U luon sennu nan taanfɔt, k biil n sɔnii kul . 10U guun nan namuuk nba tuu guu bianŋ nba , k tien'in nan yanbɔl nba tuu be sian nba bɔl na. 11U wei nyii na n sanjot ni, k paat paat n ŋaan nyikin.12K u tann u talban , ki kpaa n nan u talban mɔb nba k u tuu piini l paak na. 13K u yek n u lol ni pieni na k kuan n siak ni. 14K dian k tie nilakil, daal kul k b dian yiin yaani. 15U te k n dii faal biiuk, k n gbo nan baa tuu gbo jiet nan nyun na.16U jii tana k kɔn nyana, k pukin tanpent . 17Ki nyinin laafia ni, ki jii k mii palmatil, nan palpienn. 18Ki n jii yet'a n panŋ bot'a kin dindan jii kaa kaagbennu ni!19Mii dukin n gbananyektil po nan maa k mɔk binbe buol na l tie lɔbii nba ton ni me. 20Ki n siek k tiat, l tuu suolɔ baakin jɔŋo. 21ŋaan n pal ni n dindan lek tuu tan jen yuo nba kin tial sial.22Kaagbennu nimɔnt na ki gbenn, k u ninbatinu daa ten be. 23Kaagbennu nimɔt pantil sanyiɔk kul. Ku ŋant na yaab bonciann. 24Kaagbennu nba kukua kin mɔk l paak te mɔk dindann.25Kaagbennu ŋan k tul wun nba mɔk dindaan. K tul siek nba kpaanɔ. 26L ŋaan tin guul nan sukulu k wun faabit . 27L ŋaan k nilɔn dii faala u bis ni waa. 28L ŋaan u gaal nan sukulu nan ŋmiŋmin. K man kaagbennu yet'ɔ. 29U saa jii u mɔb k tien tanbini ni, k daa buot u dindann.30Bii lek i dint't fala tin gaal, ŋaan u tan saa di fei. 31Ki man t yonmdanɔ kan nyikit faa'b. 32Li tie ku nyikt, ŋaan u bia mɔk ninkpanbɔnŋ nan lomm nba yaab t paak. 33K man li manɔ nan wun dinn fei k bia nyi niib waas.34Li tie kb bel bin nba k suoli'b daaba kul doi ni. 35Li tie k bɔl nifosali mɔmɔni Yennu nba sanpaapo nan ni. 36Bi ki paak balmɔni k tul lieb nba tun linba, yonmdanɔ kan yaatai?37ŋme saa yet'a sial baat, k t yonmdanɔ k jaab mɔb u? 38N nee kaabonŋann nan bonbiil nyii Yennu nba be sanpaapo na lomm ni e ? 39Be paak e k nilɔ nba fuo sii fabni ? Nilɔ kul i fabn u biit paak.40Ti saa ŋanmt bebe, k jen kaagbennu buol. 41ŋaan t man tin donn t pal nan ti nii k wann Yennu nba be sanpaap. 42Ti tun biit a t tien jat danm a! ŋaan a nyik cab. 43A donn wutuol k bɔlt, k wei beli't ; k kpiit k ninbatinu ka;44A jii sanpagbounŋk dokin n mɔb , k t miati jii kan fiit baal a. 45A tien nan niib nba k b saakb na niib sunsuk ni. 46K binba tie t dadiab kul nan sukt, k bia laat. 47K ti benbenŋ jii be botik, nan biilu , nan ŋmatu ni kin jii mɔk jaŋmani.48K ninsit nyi in ninbina ni k man n niib biilu na paak . 50K insit nyi ki k gbent yu kul. 49Nan yuo nba k kaagbennu sii be sanpaapo ŋaan laat,5152N ninbinn te kin baak linba k n laat niib nba be n duo ni na paak . 53K be luon bingbenn n manfuol botuk ni, k luon tana paak. 54Nyun piin n yul a; k n yet'a n bot'a!55K botuk ni k n yin asann a, O kaagbennu . 56A gbat n kukɔl a: daa piint a tuba, k sokl n faabni nan n mɔni. 57Daal nba kin yiin a, k a naakin n buol, k yet'a daa tiin jaŋmani.58N yonmdaanɔ k faat n siek mabl ni, k daa n manfuol. 59Kaagbennu, a laa baa diinin faala , fan bal: kɔnin paak k tul'n. 60A laa baa mɔk jaat nba baa lol linba n paak. 61Kaagbennu a gbat baa suki maa, baa lol linba n paak.62N datai piak n maan, nan baa lol in linba npaak. 63Gotl bii dɔl yiaɔk tan fiil sannyiaɔk ni : B dia min na k yiin yan i.64O kaagbennu a tan dat b tuba ki li tie ninbaɔk paak nan baa tun linba. 65A te k bin kɔnŋ dindann b pala ni, k luu a mɔpol b paak. 66O kaagbennu a wei beli'b nan utuol k buontib tingbouŋ na paak.


1T salin nyinnyila na jii biil e; k yenjiantu ŋasaak na tana yat k dua sɔnot ni. 2Siiɔn nasinm na tuu mɔk nyuat nan salima nae k tulit , k mɔtana k b ji diab nan yɔboba na .3Naa munaaŋ mɔnŋ, u tuu muant u bonbiit, ŋaan k niib na ŋalin tie nan naamianŋ na, k ton nan b bon bilaa.4K b te sanpantii kpenn kon nan nyun nyukulu; k b waat na mei jiet , ŋaan k suo k tienm. 5K niib nba tu dii jeŋant na ji kpenn kon sɔnjet ni, binba tuu be b yanma ni nan jij ŋakitl, k kpann jiet tanpena paak6k niib na la tubdatu, k cie Sodom tieb nba din la tubdatu k l nyii Yennu buol yienma na.7Tondanm na din yien k k mɔk jɔknt nan sakanaa na, k bia pienn nan naabiin na, k b gbanant mɔk laafia nan fant nan panŋ bonciann. 8ŋaan mɔtana k b dua sonjɔt ni k kpo , k b numm po wob bonn k b gbanant kul k tie nan daa kuot na. K tab b kpaaba paak, k sua kan fiit ban nib.9Binba din kpo tɔb ninŋna yal din sɔ k cie binba din fo ŋaan kɔnŋit jiet k tan kpenn kon li puol po. 10Biilu nba din baal n niib paak na din bii paaa, k mɔk jaŋman -suoluk , k b naanba tan tat ŋaa b waat k ŋman.11Kaagbennu yan yet'a, k u wutuol do bonciann Siiɔn duo paak, k u juol muu kl l di buont.12Tingbounŋ na kpanbaala, nan duna niib kul din k tuo tien yada nan datai saa fit kua Sselusalenm tanmɔi na ni. 13ŋaan l din tan tunme, k maan Yennu sɔkini nba manntieb nba yit saali din tun yanbɔnm, k kpi binba k tun tuonbiit na waa.14K duo na tondanm lin k yilib sonjɔt ni, nan b tie juaniie nan k tie son gbalit, k sua kaa k saa fiit sii b tiat i. 15K niib na ji tant b paak a, "sietil man. Ii jɔkn ii mɔnŋa; ii da siitit". K b ji lin yilib, k nyi digban yenn k tuatil liel po, ŋaan sua k ganm saauŋu.16Yennu wutuol do k fiil b po, ŋuae yatib u tiɔnŋ, k ji k cɔlin b sali yitilaa k bia k tin nikpelaa ninbaɔk.17T daan guu sonmil e k t ninbina tan mɔnn, k bia daan niib paak ŋaan k b k nyinnit, mabl ni. 18K datai na gɔklit, a bin tin da tuni t kannun; k daa tan gbenne k t yuo n nakin k bilu baal t paak.19Binba daan cakint na kaki k gaal kɔnbacienn nba tu kua sapagbanaa nia, k pinkint nan jual ni, k bia bilit balit fual ni. 20K b suol wun nba k t manfuol dindann be u ninŋ, wun nba k kaagbennu gannua ; k u tie daanɔ nba k t dindann be u ninŋ, u saa guulit k tin nyi binba saa lekit na nuu ni.21Edonm nan Ut tieb Ii pala i man k yi be kpinkpanmuk ni! Ii mɔk palman man ya daa mɔk yak na nabituk na mun batiee; a tan saa yolib k miat a mɔnŋ k tan yotkit a mɔnŋ li yann. 22Siiɔn tieb , Ii biit na pii na; Edonm tieb, b ji kan jia dabit , b saa dat a tubil a biit paak k nyinna biit panu ni.


1Kaagbennu tiatl t po k got linba baatim nan t faala nba t din! 2Sanme gal t faal, k kpie na t ŋei. 3T tie kpiebi e, k kaa baanba t naa nba tie nan paakɔi na. 4T daa nyunme k nyuu, k daa daat.5B bielit e k buktit daat , k t bak, k fuo kaa t paak. 6T mei Ejipt tieb nan Assyrie tieb jiet. 7T baa nba din biil, k kpo ŋaan t me jin paab bit paɔk.8T tie niib daabae k sua kan fit nyint tim, b nuu niŋ. 9T kuat t manfuol k daa jiet k b muukin nan juki. 10KɔN Suolit t gbaanu tan tie nan muubuoki na.11B dua nan puob Siiɔn duo ni, k dua nan bonpoi Juda dopienu ni. 12B din kpein brti nba , l din k mɔk a tie niikpel. .13Nipaɔ din jint naae, k waat gbiattl baa nan daat. 14Nikpela din k foi , naasim nyik b yanni.15T pala k man, kpinkpin nba t niy k t jin k waa siak. 16K t yudant bot ! k t b yuubonnin, k l maan t tun bit!17Lii suo t paala b maablilini, k t k nyua. 18Siiɔn jual bit, k yɔi yii k lin19Fin kaagbennu a tuun yuo kul; kaa dieme b kaa na kul po. 20L tien nle kaa tam t po cai ni k nyik tim l binnaa? 21Kaagbennu a t tin jen a buol, k tul t daa nan sian yuo na! 22A nyik time, kaa wuutuol duo t paak bonciann.

Ezekiel


1Bina piitaa ni, l ŋmaali ŋanna ni, daa ŋammu daal k din ku nan yomi kebal mɔkl buol k sanpak luot k la yendɔn buna. 2Ŋmalik daa ŋmmudaal, kpanbal jojakin yuomibina ŋmammu ninŋii ne. 3Kaagbennu din paak nan Esekial man tua buzi bija kebar bunŋ nba kpia nan Chaldeens nba duo ne l buole k la panŋ kaagbennu nuunii.4K got k la wanpalu nyii niiganŋpo, k sanyiktin k yentl san paagbuon gbeŋŋl ni k la muu klnyili k tie nan kulmɔnt ne k nyii muu sunsukini. 5K sunsukini, k bia la buokot banna k l buon din tie nan niisalik n e. 6Ŋaan k yenɔkɔɔ kuu mɔk kuul mɔt nummi ŋanna.7K b taa tie taasunsona k mɔk taawoka k l naen naajok yaal na b sɔɔl kuul kutmɔnte ne. 8K bia mɔk niisali nii ŋanna na k pukin b numm po nan kpinkant ŋanna na puo. K nu kaal be kpinkpuoŋ kul loŋni. 9B kpinkpant kuuldin tab tab liebe b din summ sunsone, b summl ni, b din k tunni puol.10Ŋaan b nummii din naan niifosalke, b banna kuul yennua kuul din mɔk yanbɔl nummo diitu po, k banna kuul yennɔ naa mɔk numm nuuganŋ po k banna kuul yennɔ bia mɔk kɔnbankpel numme. 11B kpinkpant nan b nii din bɔkt paapoe k b kpinkpɔnŋ yen din taab nan liele, ŋann k ŋanle din pɔbin b gbannat. 12B kuul din sunn sunsonne b nunm puo, b din sunm sunsanne foŋamm nba wannib sian nba po. B din k tuuni puolpo.13Bokobt ne ninnɔn din tie nan kuana nba dii muu k jnii kpeiine, k bia tie nan nyiiɔ muu ne, k muu lintl bokobl man niŋ. K bia luun mukpana, ka bia nyinktl. 14Bokobt man din tii ne, k bia tuunnii nan saak k nba tuu gniikine.15K din goli bɔkobman nne k kɔbl din be tinŋni, k kpia nan bɔnkobte ne, b nuummi po. 16Koba ŋanna manŋ kuul jan k nyi liinan tanbi nyinyil nba k l daauk paal ne, k fiil kuulm mɔk fileelak tak l nɔɔkni.17K l kɔɔba kuul fit lintl loka ŋanna na kul po. 18K kɔbane mɔgbankoki mɔk ninbina l kuul po19Bofou ne i i calik saa yuoba koba nanmun tuu caliie. Bokobt ne i duo sanpapo koba ne muun tu duoe. 20B din saa sianba kuul k fuoŋaamm tuu me k b kɔba ne duo nam, ŋaan bokobt ne fuoŋaamm dinbe kɔba ne ninŋ e. 21Li tie k b sunm b muu tu sunme, biset b mun set kɔbanei yuukl b mun tuu yuukle k maan bokobt maan fuoŋamm be kɔba maan ninŋe.22Buofua maan yuula paak k la sial k l nan sanpagbɔnŋ k nyiili nan mii a nu ne. 23K bonfoa ne se sanpagbɔn ne lɔŋni k yennua kua tant u kpinkpant ŋannlektuu leeb leb nba see kpiiu ne nanŋel. Ŋaann pɔbin kpinkpant ŋanle nba bialne u mɔnŋ paak.24K din gbia b kpinkpant fuut, yuo nba k b din tuu sunm ne, k naa nan nyun ciɔn nba tuu puub ne, nne i kaa kaagbenu kuukɔl ne. K l fuut dintie nan sejemm yaalne. Bii te set, b kpinkpant n dual. 25Ŋaan k fuul lek daa be linba nan sanpagbɔn k be b yula paak k fu.26Linba naan sanpagbonŋ ne paapo k sialbe k tie nan nankotne k b maa nan tanbi nyinnyila nba k daɔk tuo. K l naan kɔk paak sial kaa l tie nan niiluane.27K bont maŋ nyilii k te nan kutmɔnt nba k tuu mau sunsukne k yee l kuul po. 28K yentu man nii l din mɔk niimum kul k tee nan naapuonu nba tuut bɔɔn ne k, l nba ne tink k yentu nba yab k l wan nan yendu be.


1K u yet a: nisaalik bik, n luon fan fiil set sanpaapo, k gbat n maan. 2Waa yet nna yuo nba, k u siek kua n ni kin fiil k set sanpaapo; k jii gbia kuu yien. 3K yet'a nisaalik bik, n tuuma Islael tieb buol, b niib nba tie jaat danm na, k yet n maan; ŋanm a yejanm tuun biit k tuul'n l yuo nan mɔtaane.4B tie tubkangbata k bia k gbia n maan paak ; ŋan minni tuuma b buol k a saan yet'b: A yomdaanɔ, kaagbennu yet'a. 5Bi gbat a nanmi, a mi bi gbat a maan mi k maan nba tie mɔyedanm na, ŋan bi saa bann nan n sɔkini be b sinsuk ni.6Fin nisaalik bik, daa tin jaŋmani k bia daa din jaŋmani baa yet linba na, linba a buol tuona kunkuni, fini leki be nan nani, ŋaan fin daa tiin jaŋmani b moman na paak a daa jie b nuuni po, b leki tie mɔet danm.7A paak mo maan nba kul n saa wanna na baa saa gbint tul a ni a mi b k gbint tula ni, k maan b tie mɔyetdanm e. 8ŋaan fin nisaalik bik, gbintl yaa min paak a linba. a daa mɔk mɔyet nan ŋanm. yaatl a mɔb k dii linba kin saa tuula.9L yuo na k n got k laa nuu k a tant n paak k dian gbounpɔbl. 10Kuu pɔbt gbouŋ, k diani be nunŋ nan l puolpo; fabini, nan gbianti nan kukula k l dian gbauŋ na ni.


1K u yetinma ! nisaalik biik, diin linba k a laa, diin min gbonŋ kunkunn na k saan paak Islael tieb a! 2K n yaat mɔb k ŋmaan gbonŋ na. 3K u yetin maa : Nisaalik bik ŋmaamin gbonŋ na k gbuonŋ apuol gbonŋ nba k n tiena na ! k n ŋmaamil k l man n mɔb ni naan nan siat na.4K u yetin maa: Nisaalik biik , i saa Islael tieb buol , k paakib n maan ! 5K maan b k tie buolu nba k a ki gbia b maan ka, k maan manŋ k tie linba k a k ban ka k n tuuma ni, ŋaan Islael tieb buole k n tuuma. 6B K tie buol ganu nba yab , k a k gbia b maan ka, k maan manŋ k tie maan nba k a ki ban, k bia k tgbia l paak ka. Lii tie k n tuuma b buol b saa gbiinta waa. 7ŋaan Islael tieb nan k luon bin gbiinta ni, k maan b k luon bi gbiintin mi, k Islael ŋaak tieb kul tie tub kangbatae, k b paala waaki.8Gotl n saa waakl a nimpo e, k fit fan yet nb tuann, n saa waakl a pal k fit fan yet b yal. N saa waakl a pal nan kut mɔnn nae, k li waaki nan taanpiuk na . 9A daa ŋmaami nan ba lek tie tub kangbta na.10K u yetin maa: Nisaalik biik , gbaat a pal ninŋ k bia gbiint a tuuba ni maan nba kul n saa paaka. 11Saant i daaba buol Islael tieb nba tie a buolu na, k yetib; bi saa gbiint ko bi kan gbiint , ŋaan fin nin yetib. Nae k n Yonmdanɔ kaagbennu Yennu paak .12K siek fiinin k n gbaat fuut bonciann n puolpo k yeta: Bakl nan doltil be kaagbennu Yennu binbe buole! 13K n gbat bonkobit kpinkpant fuut k l fa nan liel, nan ciecie fia fuut na, l puolpo, nan fuut nba yaab bonciann .14K siek jiin nan panŋ k siek naanin , k n saan nan ninmonn nan wutuol, k kaagbennu Yennu panŋ be naanin nan yikuo. 15K n taan baal tel Abib , sian mi nba k daaba be na k' l kpia nan Kebal mɔkl, sian nba k be na, k n bial lenŋ daa ŋanlole b sinsuuk ni.16L daa ŋanlole sinsuuk ninŋe, k kaagbennu Yennu ŋanm pak naanin k yet a: 17Nisaalik biik n jikita k a tie Islael tieb ŋaak guu tɔe . A kpint maan nba saa nyin n mɔb ni na, k kpaa nib n paak. 18Yuo nba k n yet'a niibiuk saa kpo! k a ki yetɔ, li tie k a ki paakɔ k nyinn niibiuk manŋ u binbenŋ biik ninŋ k tinn u manfuol, u saa kpo ki tie biit daanɔ e , k n saa bɔia u sɔn po. 19ŋaan li tie k pak k wann biit daanɔ , ŋaan k u ki kpint, u tuonbiit benbenŋ manŋi, u saa kpo u biit ninŋe , ŋaan k fin nin tinn a manfuol/ siek.20Li tie k niŋaanɔ nyik tuonŋana tuumu, ŋaan piin k tuun tuonbiit , n saa biil baaluk u tuann, k u saa kpo, k l maan a pak k wannɔ, u saa kpo u biit ninŋe , k b kan ban l pak u ŋaant nba k u daan tu tuun po, k n bia tan saa bɔia u sɔn po. 21ŋaan li tie k a paak niŋaanɔ nan u daan tuun tuonbiiti, k u ki tuun biiti u sii foe, k maan u gbiint kpaami kla, k a tinn a manfuol.22Lenŋe biake k Yennu panŋ bia ŋanm baal n paak k u paakin ma: 23fiit ki saa baauk na ni, lenŋ k Yennu baakl baal n paak, nan nan maa daan laal bianŋinba kebal mɔkl buol na, l yuo k n baa faabin tinŋ ni.24K Yennu siek kua n ninŋ k fiit sennin n taa paak. K Yennu pak pak naanin k yet a: kuunin a ŋaak ni k sa gbal a mɔnŋ yann. 25Niisalik bija, bi saa lola ŋmiiuk k bobin na, k a kan fit saan bi sinsuuk ni.26N saa suol a jelinn k lol k a sii tie muuk k kan fiit kpanmii, k maan b tie mɔyetuk danme e K maan. 27ŋaan yuo nba k n saa paak naana, n saa yaat a mɔb k fiit fan betib a! nae k n yonmdaanɔ Yennu yet . Wun nba luon wun kpiint wuun kpiint, k wun nba mun bia k luon wun gbiint waa daa gbiintil, k maan li tie buolu nba tie mɔyet danme.


1Fin nifosaalik bija jien bilikuu, k bil a nunŋ po, k nan seluusalem duol paak. 2A bilɔ k wui tienan duo maŋ b lekɔe nak biliku manŋ i tie nan duo na, k a maa binbintil k lii dien nan guon dauk na, k tan tuu duo na guonn yul paak, k caanb b datai kanŋ k lint, k caan dafɔkit nba gbenŋ k lint l kul po, k lii tie nan a fat duo manŋ nae. 3K caan cangbɔnŋ , k lii tie nan guonn na k puan fin nan duo manŋ sinsiuk ni, k tol a nunŋ l po, k lii tie nan saan biil duo manŋ na e. K lii tie nyinnk wann Islaael buolu.4L puolpo, fin dual a nuu ganŋ po, k n saa paan Islaael niib biit a paak, ka saa dual lenŋ daa kobii ŋantaa nan da piinyia, k di falaa, k maan b tuonbiit paak. 5N saa jii daal kul nba k a sa dual na, daal kuli tie biit nba k b tun binyenn ninŋ paake, k tie tub datu nba k b ba sa gaal.6Li tie k a gbenn l danaa, fin labit k daal a niidiitu po, k lii tie sudaa tieb tuon biit paak biak faldinu da piinna, k dayennkua sie binn yennkua paak, k si tie b tubdatu. 7A ŋmant set yann k tol nunŋ nan nii kul seluusalempo, k kpak wannib b biilu po. 8N saa jii ŋmii k lolaa, k l saa te k a kan fit labit yenn po n naii ka liel po, k tan tuu yoo nba k a saa gbenn danaa nba ka saa tien.9A jii paanu di yon, nan dimɔnii yon, nan tua yon, nan saajii yon k taan ŋmat k tien paanuu. ŋanne k a siidi daa kobii ŋantaa, nan daa piinyio nba k a sa dual a niiganŋ paak na. 10A tuu saa di jiet waanminnae daal kul ni yom, k tan tuu daal gbennu. 11Nyun mun, a tuu saa nyu nyun, nan bik nyun-nyuntik munlee, daal nuak ninŋ.12K a bia tuu saa jii nua binjin kuonaae k juo muu pul paanu na muu manŋ ni, k dil sianninba k sua kul saa la. 13K yennu ŋam yet a: N nae k Islaael tieb mun tan sii di jiet nba mɔk jɔkint nan faa di linba na, yoo nba k n tan saa yatib bin saan be siaan nba na.14K n jiin a, Aaii, yabint yennu, gotil ma fiil a n nalinŋ k ban jɔkin, ma din tie bika nan mɔtaana n k ban k ŋman bɔnkobuk nba kpo, n nanii kaa k bonkobuk nba suol linba k kpiu nant. N bia k ban dii jiet nba ka yet a l kua. 15Ŋanne k yennu ŋamm yet a: N ji saa tula naabin kuonaa e, k a tu jii k juo muu, k pul a paanuu, ŋaan nyik k ji daa jiik nua binjin kuonnaa.16K u ŋamm yet a: Nifosaalik bija n yaa min waan selusaalem tieb jiet tulue. Leŋ niib na sii be ninbaatil, k n numm sii mɔn nan bii bikint b jiet nba k b sii di nan nyun nba k b sii nyii nae wa k fit k k lin tuu janŋ. 17B jiet nan nyun kul saa pɔtib, k b sii be palbiil ni, k tan kpo yiama, k maan bi tuonbiit paak.


1Fin nisaalik bija jiin juk na di nan balik k kuol a yut nan tianŋ k jii yul k taan bɔkt taal muntaa. 2Juon bɔk yen muu duo sunsuk ni, daal nba k niib na saa yat gben, fan jii bɔk liel k pot yat yat k lint duo kul, n sii waa nan jukbanjiak b puolpo.3A saa yut manŋ waan n na k wuun a tiat jafaani. 4N na a bia saa jii waan k lu muu ni k lin di. muu saa nyii lenŋ k kua Islaael duo kul ni.5K t yomdaanɔ yennu yet a: jelusalem e tie duo nba k n lin jii tien digbana kul sunsuuk ni. 6B lin yet n senni nba k n lin wann'b k kpant biit danmb lin k tuo be binbenŋ nba gguot n nunm.7L paak k kaagbennu yennu yet a: k maan yinme lin tie bin nba k sak n mɔb k gal digbenkuoki kul, i lin k tuak sonjok nba k n luon, i a lin kwaa tingbonŋ n na senni nba k n senn. 8Ŋanne k min yennu yet a mɔtana n saa tun i paak e, maa suol n suoluu nba n saa woi l bannu e sua kul ninbina ni.9A tuonbiciaɔnŋ paak n saa tuna lin nba k n k mi tun k bia k luon man mi tun. 10L paak baa nba tan saa ŋman b waas, k waas mun saa ŋman b baanba maa luol lin nba a paak n saa tun ŋanne, n saa yat a niib kul lokaa ŋanna na kul po.11Paak yennu yet a: K maan a jii a pataa nan a bonbiil kul k jɔkin n ŋasaakak, n mun kan got a ninŋanŋ, n kan tin a ninbaɔk. 12A niib bɔktu muntaa ni yen saa kpo kon a ninbinn ni n saa kpi bɔk liel nan jukbanjiak e fan la nan a ninbinn, k saa yat bɔk l nba tenn na loka ŋanna na kul po k woi dinn nan jukbanjiak b puopo.13N saa jii n wutuol nan n ninnmonn kul k paan b paak e, ŋann n pal saa maak, n na e k b saa bann nan n piak nan wutuol. 14Digbana nba kpia nan a, nan songata kul saa saa la nan n jii a duo k tien digban kpienn nba k sua kan mi cɔlin.15K mii donn wutuol i paak k mɔk pal biil k dat i tuba, jaŋmaani saa suol digbana nba kpia na; 16N saa te k kon n baal k kpi i kul, k bia saapakin bon tonn nba ka paak, n saa te bin baal buonti kul. 17N saa tun kon nan bonkob biit k a ta ki mɔk waas. l bonkuk saa baal a paak, n saa tun nan jukbanjiak a paak min kaagbennu e piak.


1Kaagbennu mɔ maan pak mɔbona nae: 2Nisalik bija, nmantl a manunm Islael juat na po, k sɔkin mɔmaan k wannib! 3A saa yeta: Islael juat, gbiintl yonmdaanɔ kaagbennu mɔmaan! Na e piak yonmdaanɔ, kaagbennuk tien juat, nan kunkona, nan buot sinsunŋ nan bat: Gotl, n saa t k jukbanjiak n biili k bia bit bit i malunt bin binta na.4I malunt binbinta na sa beta, i yonnu cicieli sa kɔnn kɔnn na, k n saa t k i kpo kii gbanan kpienna n dual i pata buol. 5N saa t Islael waas gbanan kpienna dual b pata buol, k bia yat b kpaba b malunt binbinta buol.6Siannba kul k kua, b doi na bilee, k b malut bin binta yel, b malunt binbinta sa tien yann k b nyik, b pata sa but but k bot, b yonnu cicieli sa kɔnn kɔnn, b bona kul n tien yann. 7Nikpienna saa dual l kula po, nanne sa t k yin bann nan mine tie kaagbennu.8Ŋaann saa t k siab n bial i nin, k b kan fit kpib nan juk banjiak, yuo nba ki yat tin saa digbangana na ni. 9I niib nba bia be digbangana ni k tie kɔnsaana na saa tial nan mine t b yennu, k maan n sa lebt b pala cinconm nan kan gbat maan, k b ninbina nba t k b tuun jakt tuonna nba k b tuun b pata buol na nii b sii nan b mɔnŋ, k maan tuonbit nan yanbɔntona nba k b tuun na paak. 10Ŋanne k b saa bann nan mine tie kaagbennu, k l k tie yann kan dal kan dal b tuba k bia tienm muksub.11Nae piak yonmdaanɔ kaagbennu, poi a nii, cibin a taa k yet a: wuiwui a! k mann ninbatl, k maan tuonnu nan bonbilankant nba k Islael ŋaak tuun na paak, b saa kpo tab nie nan jukbanjiak, nan kon nan yial biit. 12Wun nba bann fuok, yial buko saa kpi'u, wun nba naak b saa kpi'u nan jukbanjiak, wun nba tenn k bial kal kon saa kpi'u, nae k b saa bann n wutuol panŋ nba tee.13K i saa bann nan mine tie kaagbennu, yuo nba ki la nikpienna dua dua b pata buol na, nan b malunt binbinta buol, nan jagbai nba doki paak, nan juant kul yula paak, nan tini masuu, nan banta kul ni nan siannba kul b mann tulali malunŋ k l nublu man k tien b pata na kul. 14N saa tant n nuu k bilib, k bia t k duo n dual yann k ninbatl i be nan Diiblaa kunkouk na, siannba kul k b kua lenŋ. Ŋanne k b saa bann nan n tie kaagbennu.


1Yennu paak nani k yet a: 2ŋaan fin nisaalik bija, yomdannɔ yennu piak Islael duo ni tieb tinŋ ne doii loka ŋanna kul gbennu.3Islael a yuo gbennue ne n donn wutuol a paak n yaa u bu i buut nan fa tuak biaŋnba. n saa pa jiini i binbenyana ne paak. k nyi bann nan mii tie yennu. 4N ninbinn sii pa a paak k ninbatunnu ka ŋan lebt a binbenŋ, k dat a tuba k a saa bann nan mii tie i yennu.5Y omdannɔ yennu piak, yubɔnn, yubɔnn liel baat. 6L gbennu bala, l gbennu baala i buontue na. 7Yimm nba be duo ne paak i juontu yuo nakina ŋmantil daal be k nyik nan palpienn taa sii ka jual paak.8L kan wei k i saa la n wutuol panŋ , n yaa n bu i buut, yaa tun k biil ne paak k pa jiini bonbilankant nba k i tuun, ne. 9N ninbinn sii pa a paak k dat a tuba k a saa bann nan mii tie i yennu.10Gotil daal baat, gotil u baat biilu daal baat Islael tieb paak jat pukkiie k dont n monŋ do. 11K jat ne baat nan tonu bonciann ba mɔk linba kul tien; yann b kan pabii b paak.12Yuo baat k daal nakinna, wunba daa da kpammii; wunba daatua, jii k mɔk nyuaatii. kimaan yennu wuntuol taa saa do b paaka. 13Aii kɔitua taa kaa fit ŋmat gaal waa kɔi linba, u bia kan wei u manfuol ni. kimaan maasɔkint nan binba tun biit k mɔk manfuoli.14K bi pieb naatuna k kunkɔntiat tien siil nan tɔb ŋaan sua kaa k saa nyi saa tɔbi kimaan min yennu wutuol ne saa baa sua kul paaka. 15Kunkɔntieb dia juukii k b naayial po k yialii nan kon b ŋei ni k wunba kal duo ni u saa kpo nan jukbanjiak k wunba b duo nan ni; yialli nan kɔn saa kpiu. 16K binba bial ne k b siab saa cial k do yuat paak nan ŋmana nba tuu te jaŋmaanii k jukil nyi baat ni biaŋnba ne sua kul saa fabin u yanbɔmm paak .17K sua kul nii saa banŋ k b duna sii jekil. 18B saa bɔtotial k wann b palpiil k jaŋmaanii sii mɔkib b saa kɔl b nyiaɔnŋ k di fei b kula. 19B tan saa lu b likilii sɔnjɔɔt ni nan l tie muat ne, kimaan saalmɔna nan saalpienna kan fiit tinnii ni. wunba k yennu wutuol do b paak kan fit jiil k maan b pala ko k gboob pua, ŋanne kuantib bii ni.20B mɔk palmann nan t liant nba ŋan k jiil k nan b pata ŋanne k yennu te k b mɔkint tonŋ b paak. 21Yennu ŋamm yet a: saa bolganu nan dayiel tieb n fat i tinŋ mɔkint i nuu nii. 22N saa fiint do danm na po yuo nba k jankint biil kasii jantu ŋasaakak ne.23Bonbiit i mɔŋ maa, k maan duo be jat nie sien duo ne wa. 24N saa baal buolu nba tɔn k tie tuonbiit danm k t b gaal i ŋei k i nipaalit nan waant mɔnŋ danm saa kɔnŋ dindann. n saa t b kɔa yenjiantbua ne k biil. 25Biilu baat, i taa sii luon manfuol ŋann kan la.26K yubonn sii baat k liel bia waa k fuul tan saa fiin fuul k i tan saa balin n sɔkininba a bin wanni ba laat linba. K manntieb nan tan tan k mɔk linba k b saa waann niib k saakab nan mun tan kii kpanii k saa tuli. 27K kpanbal ne tan saa bui fabin k duo diala tan k mɔk dindann, k niib ne kul tan saa jekil nan jaŋmaanii. n saa dat i tuba tuonbiit nba k tun na kul paak k bia bu i buut nan yaa bu lieb buut biaŋnba na. k saa bann nan mii tie i yennu.


1L bina ŋanlob, daa ŋmanmun ŋmaali ŋanlob ni, k kaal n ŋaak ni, k Juda sakab na mun din kaal n buol, k yom daanɔ kaagbennu siek siik n paak. 2Kin got, k la sial k li nan nisaalik; laa nyii u siak ni ki sikin u taa po k l tie muu, k laa nyii siak k saa don yul po k l nyiili k naan b sɔl kuut mot kpaan.3kuu sial k l nan nuu k suol n yuut. K siek na wokitin sanpapo, k saan nan nin Selusalem, k saa kua nan nin din dojok tanmɔkɔkl nba be niiganɔ po k li tie sian nba k patil be k dont kaagbennu wutotol. 4ŋan gotil k yennu yudant nba din Israel na be, nan maa din laa dɔtktu ni bɔk nin na.5Kuu yet'n: nisaalik biik, dont a ninbina k got a nuu ganŋ po, a saa laa patil nba dont yennu wutuol, k l kpia yennu malunŋ binbitl nba be tan mɔkuakl nin na. 6K wuu yet'a ni saalik bik, a laa baa tie lin nba, Islael tieb yan lun yanbɔmm mi nba. ŋan bia saa laa bonbilankant nba saa tun k gaal linba na.7L puol po kuu jiin k san nan nin nanyel po tanmob na, ki saa wannin fɔan k l be guon paak. 8Kuu yet'n maa: nisaak bik, faan guonnikin luot guon man, k jii bann nan li tie tanmɔb o. 9kuu yet'n kɔan kaa saa got niibit na nba tun bonbilankant nba.10Kin kua k got; ki laa waabolu kul nan bonkob biit, nan Islael niib pata kul k l taab dikpinn paak. 11K islael tieb niikpela piinlole sie leŋ. b sunsuk ni yaa sania nba tie safan bija, na sie patl nunɔni k sua dia ŋmanŋ u nunni k jou bonnunut. K muuŋu bonciann jii do.12Kuu yet'n maa nisaalik biik, a laa li nba k Islael ŋaak tieb niikpela nba tun li nba binbonni waa a i bi kul diit gbie nan pata e ŋaan k b yen'a : kaa gbenuu k laatit, kaagbennu nyit dou waa. 13K b bia saa yet ma: a saa laa bonbitankant nba k t bia saa tun.14Kuu jiin k saa nan nin kaagbennu ŋaak tanmɔb kuakl nba be nuuganŋ po. Sianba ki n laa k puo kaal k mɔ k fabin Tamus kun paak. 15Kuu yet'n maa a laa nisaalik biik. A saa laa bonbilankant k l cie n na.16Kuu saa nan nin kaagbennu ŋaak dindosaakɔk. Kin laa binbitl na kl jab pinle nan banmu, k b jii b pol k tul yenjiantu ŋaasakak na ŋan buan tiŋ ni k tol yendo po ŋan jiantl yenmɔn.17Kuu yet'n maa: a laa nisaalik bija waa? Suda ŋaak tieb nba tun tuonbilankant nba tie waa min na? n saa nyikib k bi puki duo na ni nan jaat, k kan nyik bi suk in mii? K naki b mia nbuol. 18L paak b saa maa saa don wutol biannba; n jii tin nibaɔk, n bia ki mɔk ninkpabanŋ, bii yikin sanpapo n tuba ni n jii kan gbaat.


1L puol pa , k n gbat yennu tant a , nakint man , yinm nba saa biil duo na , sua kul n nyi u kunkɔntiɔk ki dia! 2K jab banluob nyi yanbɔnŋ po tanmɔb ni k sonm k suakul dia u kunkɔn jatiɔk . k suo be be sinsukni k lia tapieni , k gbann buob siak ni k dianii be lipaak k b bal set kpian malunŋ binbintil .3K Islael yennu yabint yaabint jii yennu malaka nba k u yabint be u paak na k u saan set ŋaak na tanmɔb ni , ŋaan yiin jua nba lia tapieni , k buob dianii gbann na . 4k kaagbennu yetua : kuan Selusalem duo ni , k saa faajabit nib nba mɔ k jiin bonkob tuona nba kul tuu paak .5K n tubil bia gbat ku paak lieb a : Ii waa u puol man duonani , ii ninbin nba lat linba i daa tiiin nibauk . 6Ii kpiman nikpela , ja na sinm , sapanmuna i waat nan puob , ŋan i daa naki wunba kul mɔk jabit u paak , ii piin yennu ŋaak ni ŋant buol ! b din piin nikpela nba be yenjiantu diuk ninŋ nae .7k yennu yetb a ,: Ii biil jianti ŋaasakak na man , k gbien li dindonŋ nan nikpien a , piint tuon man . ŋanne k b piin k kpi niib nba be duona ni . 8Baa kpi niib na yuo nba , k n bial n kuukua , k baa fabin tinŋ ni , ŋaan yikin k yet a , " yabint yennu , a mantik donn wutuol Selusalem tieb paak , a fan kpi sua kul nba bial be Islael tinŋ ni nae e ?9K u jiinin , Islael nan suda nib biit yabta , l mantik paak e , duo na gbie nan kukpiilae , nan biit danm , k man bi yien a , kaagbenu nyik duo naa , kaagbenuu k laat sial . 10N mun , n k mɔk ninbauk nan ninbatinnu , n saa tuan bi tuonbiit b yulaapaake . 11K jua nba bo lia tapienii k buob gbann k dianni be li paak paak a , n tun fa yaa min tuun linba wa .


1K n got k la mɔpin-yelk nba be bona nba mɔk kpinkpant ŋanna na . Yul paak k l tie nan nankok nba k b ŋammii nan taaiyinyil nba k l daauɔk paal , k b yil Safil na . 2k kaagbennu yet jua nba lia cabŋann liatfuok na a , sant k kua fiaa ŋanna nba be bona nba mɔk kpinkpent na lɔnŋ ni . a jii musankuana k gbien nuu k yal musaakuana manŋ duo na paak . k n golii ŋua ku saa nan waa wannuo bianŋnba na .3K bona nba mɔk kpinkpent na sie yenjiantu ŋasaakak na nidiitu po . yuo nba ku kua l ninŋ k sanpagbɔnŋ gbie ŋaak na nuak ni . 4k kaagbennu yudannt na fiil bona nba mɔk kpinkpent na buol , k saa jiontu ŋasaakak na nanyel po tanmobni k sanpagbɔnŋ kua gbie ŋasaakak na k yentu yent dindonŋ na ni . 5k bona ne kpinkpent nba danm na fuul gbia nanyel po dindonjok na ni k l fuut tie nan yabint yennu kunkol na .6Yuo nba k kaagbennu k yet jua nba lia cabŋann liant na a wun nyinn muu nba be fiaa na yenn buol . 7k bona nba mɔk kpinkpent manaŋ yennua tant u nuu k tun muu nba be b sinsuuk ni na kpaat musankuana na k tien jua nba lia cabŋann liant na nii ni k jua ne gaal k siet . 8k n la nan bona nba mɔk kpinkpant na kul mɔk sial k tie nan nisaalik nuu na , k be bpinkpant na , k be kpinkpent t lɔnŋ ni .9K n bia la fiaa ŋanna be k jan , k fiil kul kpia bona nba mɔk kpinkpent na yenn , k fiaa na nyili k naan tanbinyinyila nba daɔk paal . 10k fiil kul mɔk fileel k l saa l nuak ni . k l tie bona nba mɔk kpinkpent na siet , b fit saa lok l kul po ,ŋaan k k ŋmantil . 11B kul tuu lakin sonm yonm e . k saa baa luon siaminba kul , ŋaan k k ŋmantl.12K b gbanant kul k kpab b puol po . nan b nii nan kpinkpant , nan fiaa na mɔk ninbina l kul po nan kpinkpant , nan fiaa na m,ok ninbina l kulpo . 13k n gbat kunkual yin a , fiaa nba lintil . 14Bona nba mɔk kpinkpent na yenua kua mɔk numpo ŋannae . sinsinn numpo na tie bona nba mɔk kpinkpant ne yal k linba waa numpo waa ni tie nisaalk numpo . linba waa muntaa ne tie yanbol numpo , k linba waa munna ne tie baakil numpo .15k bona nba mɔk kpinkpent na tie yonm nan bonkobit nba ki daan la Kebal mɔkl buol na . 16yuo nba Celube nba sonm , kɔba tuu kaa e , k yuo nba k b tant b kpinpkent na bin yukl , fiaa na bioa lek tuu waab. 17K li tie bona nba mɔk kpinkpant manŋ woktl fiaa a mun tuu wokll . k maan bonkob na fuome ŋmaktl bon na .18kaagbennu yabint danua , yentsaakal na siet jiantu ŋaak ne manyel po . 19K bona mɔk kpinkpent na nba yukl k duo sanpaapo, k n golib , k Fiaa na waa k saa , k b saa set yenjiantu ŋasaakak nba be yondo po n buol , k yent saakal na be b yula paak .20K n bonnib nan ŋmame tie bona nba mɔk kpinkpant daan be Islael yennu buol kin lab Kebal mɔk buol ne . 21K b yenua kua mɔk numpo ŋanna , nan kpinkpant ŋanna , k sial be k naan nisaalik nuu k be kpinkpɔnŋ kul lonŋ ni . 22K b numpo tie nan binba k n daan la Kebal mɔkl buol na . k bona manŋ kul saa sunsonn k b ŋmantilb .


1Yennu siek jiin k saan nanin yenjiatu ŋasaakak tanmɔb na be yendo po na k n la jab piinlie nan banŋmu; k n la;k saasania nba tie Azul bija na nan Pelatia nba din tie Benaja bija na; k b tie niib na tuann danm.2K yennu ye tin a: Nisalik bija; jab na lolin lol biite; k bia tien duo na kpaan bitii. 3B yien a: yuo dak janŋi: t saa maa ŋeie duo na tie nan kpinbolil nae; k t tie nan nant na k b l ni. 4L paak Nisaalik bija; pak'n k biilib!5L yuo na k yennu siek sik n paak k u betin a: yet a: yennu pak k yet a: yinm; Islael tieb; yaa piak linba nan yau dukii l'nba na kul n mi. 6I i mantik kpii kuun duo na ni k l yabtaa; k sɔnjot kul gbie nan nikpiena. 7L paak k yonm-daanɔ yennu yet a: duo na set tie kpinboble; k niib nba kii kpiib na mun tie nant; ŋaan yinm n saa te k binbel nyin nii duo na kpinŋ po.8I i tiin juk bonjai jaŋmanii ŋaan, n saa jii juk bonjaie k baal nann ii paak; min yonmdanɔ yennue pak na. 9N saa bel k nyinnii duo mann ni; te k saanm na n kɔn k paaki. N saa bu ii buut k biili k yin bann nan mine tie yennu. 10Saa kpii nan jukbanjiake; k n saa bu ii but Islael kpaal paake; k yin bann nan mine tie yennu.11Duo na ji kii tie ii kpinbobil ka; k bia ji kii tie nant k tulɔ Islael kpaal paake wa k n saa bu ii buut. 12K ii saa bann nan mine tie yennu, nba kii k wei u wannu; k bia k cɔlin u sennii na. Ŋaan tuun k ulaa digbana nba lintii na sennii.13Ma din piin k daa piak na; k pelatia wunba tie Benaja bija na din kpo; k n baa k fabin n nunpo; k yikin sanpaapo wa: Aa! yonmdaanɔ yennu; A yaa buont binba be Islael na kule?14K yennu pak mɔmaan na; k tulin a: 15Nisaalik bija; Jelusalem niib na piak a poe; fin nan a ninjanm; nba tie Islael niib na kul; k yien a niib na fɔkit nan b n jiant yennu wa; b duo na kul ji tie ti yale.16L paak pakinm nan yonmdaanɔ yennu yaa: Mine bel k nyinnib b tiɔnŋ duo ni; k te k b yat k saan kua digban gana; ŋaan sii be nanm duo nba k b be na ni; k bin fit jiantin. 17L paak; a pak k yetib a: yonmdaanɔ yennue pak na k yaa; N saa ŋmat taan ii kul k nyinnii doi nba kn daa yati na; k jen namii; k taan tuli; Islael tieb tinŋ na; 18Lenŋe k b sa saan kua; bii baal lenŋ b n nyinn pata nba be lenŋ nan bon yana nba k mɔk nyuant na kul k lu.19N saa tulib duduk yent kuae; k bia tulib seyien paanŋ; N saa nyiinn b gbanant ni dudukit nba wakii nan tann nae; ŋaan tulib dudukit nba tie gbanant dudukit. 20K fit k b n wei n wanu kul; k bia cɔlin; k tuo n sennii; k b sii tie n niibe; k n mun tie b yennu. 21Ŋaan binba jii b yan k gaan nan b pata, nan b tuon yana na ni; N saa tie k b tuon biit manŋ n ŋmat baa b yula paake yonmdaanɔ yennue pak na.22K l yuo; Bona nba mɔ kpinkpent na piin yukulu; k bon bilint ka na waab; Islael tieb yennu yentisaakal baak b paak. 23K yennu yent ciɔnŋ na nyii duo na ni k cat saan kunkonn nba be yon do po na paak.24K yennu siek na jiin; k ŋmat saan nanin Islael daaba nba be babilon na buol; yennu yelintu na ni; k yelintu na bot. 25K n yet daaba na linba kul k yennu wanin.


1Kaagbennu yennu din pak mɔmaan k tul n: 2Jua bik, a kua man niiyuona k be bi sinsukni, k b mɔk ninbina ŋaan k jik nyuan k mɔk tuba ŋaan k jik hbia, k maan b tie yuodaanm ŋaak e.3Jua bik i bobint a jika knyi yenuni k bii goliya, i saa yuo nba k be n k lebt buol k bin bann nan b tie kangbata e.4Bobint a bona nan a saa duo na yenunik bin la, ŋaan tan saan dajuok nan sandantina na. 5B ninbina ninŋe k a saa luot b yuonn, a tan saa nyinn a jika lenŋe. 6B ninbina pak a saa ji a jika bɔpiuk pak ŋaan nyi bunbonn ni, k piin a nunmpo, k daa nyun tinŋ, k man l sii tie dɔk k tul Islael ŋaak niib po.7K n tuo kaagbennu yennu senni na, k tun nan laaboi na, k nyi jika yenuni k bi be kgoli daajuok kn luot juonn nan nuu, k nyii nanjika bunbonn ni k b sie k goli.8K sannyiɔk ni kaagbennu yennu pak maan k tul yet a: 9Jua bik, Islael ŋaak na tie yuotuk daanme n k pak a ni? 10Min kagbennu yennu yet maan na a yet a, kanbal bik n baa be jelusalem duoni na ŋua nan Islael ŋaatieb kul nba be lenŋ na.11Yetilib nan linba ki tun na tie nyinne k jün linba tan saa baali po bi tan sii tie kunsɔtinnae nan yommu sial po. 12Kpanbal bik nba be bi sii suni na tan saa paan u ji kil bɔpiɔk paak bunbɔnn ni, ki nyi fɔnn nba k bi saa lukil dikpinn ni na tulɔ na u saa dɔkin u ninbina ku daa lat tinŋ na. 13K n saa pii baluk ki suolɔ kji jüu k saan nanɔ babilonn duo ni, Chaldeens duo ŋaan u kan ban lɔ, leŋe ki u sa saa kpo ŋaan kan la duo manŋ.14K n saa yat u ŋaasaakab, nan kpaantieb nan binba tuu guu u na, nan u bonkobt lokil kul po. Ki niib sii kpaanm abin kpib. 15Mi i taŋi yatib ki bi saan digban lia ni nan buolu kul doi ni, l yuo e a bi saa bann nan mine tie yennu. 16N saa nyik jab banŋa na e k ŋanm kan kpo bii waaminnae n nyi tɔbii ni, nankon ni, nan yialii ni. Baa sii be digbanyana manŋ ni bi saa bann nan bi, tuonbilankant nae te k bi be lenŋ, ki bia bann nan mine tie yennu.17Yennu pak nanin k yet a, 18Nisaaliki di jiet k jekl nan jaŋuamii a sii nyu nyun nan pal watue19A pak tinŋ na kul niib nan mɔmaan nba nae tie yabint yennu yal, k u tien niib nba bial be b tinŋ ni Jelusalem duo ni; bi sii jekl nan jaŋmaamii yuo nba ki bi di jiet, k bia tiin jaŋmaanii yuo nba k bi nyu nyun, bi tinŋ saa bül k bial tinkuvnŋ, ki maan bi ton ki ki waa senni. 20Doi nba gbee nan niib mɔtana na, tan saa bül ki kpant tinkuonŋ, ŋanne ki bi saa bann nan mine tie yennu.21Yennu pak nanin ki yet a 22Nisaalik bee tien ki yimmi Islael tieb ŋaami yenn baljouk na? i yeen a yuo gala ki mafü kala na ki tuumi. 23Mɔtana, yetilib linba kimin yabint yennu yaa a wannib ki jiin lipo. N saa gɔl baljouk manŋ k sua ji kan ban yetil Islael tinŋ ni yetilib nan yuo baalaa ki mafiit kala na saa tien balmɔnii.24K Islael tieb sinsuukni, faak damüt n neeka kpinkpannii masɔkinkala jikiiba. 25Ki min yennu e sii piak nanm, kilinba ki linba ki n tuu yet, ŋanne saa tun ki li tuu saa tume yiama ki yimm mɔyet damm sii be i manfuol nie ki man tun nan biaŋinba ki n yet na,min yabint yennu e pak na.26Ki yennu yetin a: 27Nisaalik nan Islael tieb na dukii na damiit nba ki a laat na nan masɔkinkala nba kin piak na, li baalu fɔkewa. 28Li paak, danü nan min yabint yennu e piak na, nan n saa tumil yiama.Linba ki yet li saa tuma. Min yabint yennue pak na.


1K kaagbennu pak mɔbona na k yet n a : 2Nsisaalk bija, pakn biil Islaael tieb sɔkini, nba dia b mɔnŋ maan k piak na a gbiintl kaagbennu maan. 3Yonmdaanɔ kaagbennu nba piaklin nba e na a: yudɔnn be faak sɔkiinba nba piak b tiɔunn duduk, k k laat sial na paak. 4Oo Islaael, sɔkni nba nba tie nan sankpali nba be dibaant ni na.5I k luot di kpinn kaa k kua, i biak maa juonn k guur Islaael ŋaak, sian nba k i sii be kunkɔnn daal, nba sii tie kaagbennu daal na. 6Sɔkni nba na yilntu tie kpinkpanni e, baa piak ma fit kala nba na tie faak maan e. B want nan b piak n mpmaan e, ŋaan min kaa tun m. B duki nan b tiɔunŋ maan na saa tien balmɔni e. 7B yirintu nba k i laat na k tie yann kaa ? Maan nba k i yien na k tie faak kaa? I yien a, kaagbennu yaa. ŋaan n pak.8L paak, yonmdaanɔ kaagbennu piak na a: bonna nba kul k i paak na tie yan e nɔ kaagbennu e yet. 9N nuu saa biir sɔkni nba nba laat yirintu yann k bia fa n sann ni na. B k pukn n mɔtaɔk niib ni, b sana ka dian Islaael niib kadaɔk ni, b bia ka n kua Islaael duo na ni. ŋanne k i saa bann nan min e tie i yonmdaanɔ kaagbennu.10L bona tun e k maan, b buont n niib, k yien a manu, ŋaan k manu kaa. K n niib maa juonn, ŋaan ŋanm tuu tien peintl l paak . 11Yetl sɔkni nba manŋ a b juonn na baa waa n saa te saak nba sakaana l paak, ŋaan k wounŋ n da. 12K juonn na saa baa k sua kul saa boi i k laan peintu sonm be.13L paak min yonmdaanɔ kaagbennu piak a: n wutuol ni, n saa te wuonpaaluk n baal, k n wutuol ni biak n saa te k sajakpel n baal, nan sakaana k lul. 14N saa lu juonn nba k i tien peintl na. n saa te k linbaa tinŋ ni, k l fiakl nan tie n yann. L saa bet k baa k pi i l ni. ŋanne k l saa bann nan min e tie kaagbennu.15Jelusaalenm tieb na nan b faak sɔkni nba na a la n wutuol nba saa do bianŋ nba k n saa muant nan duo na baa waa, k faak sɔkni nba na saa kpo waa. 16Islaael sɔkni nba piak jiint jelusaalenm po. K laat yirintu a manu be, ŋaan k manu kaa min yonmdaanɔ kaagbennu e yet.17Ŋaan fin nisaalk bija, kpaan a nunni bonpoi nba a niib nba piak momaan nba nyi b pal ni. B piak biil b mɔnŋ e. 18Betl'b nan b buont a b piil yuman banni, b ni, k bia bobint yumanbobib ula paak, ŋaan kpann b lieb nan b mi wonn po maan. B kan fit cial paak nan fai manŋ i.19B want n niib mɔmaan nba sukin ŋaan gaan dii waan nan paannu waan l paak, k fa fai k kpi niib nba k biil i, k bia piak k sonmt ni biit k ŋaan'm yann, ŋaan k n niib na gaan b maan.20Mɔtaana yabnt yennu piak a: n k luon bani nba k i piil k kpann, niib k luon yin ŋmakit manfuol nan kuun na. N saa pitil nii ni, ŋaan ŋaa niib nba k i ŋaktl'b na yann. 21N saa yit bobi nba be i yula paak na, ŋaan te k n niib na n nyi yiikuo k i dia'b na ni k i ji kan ban dia'b u, k i saa bann min e tie yennu22I fa fai k jient niŋanm k n k duki nan biil'b na, k kpanŋint nibiit na, k b ŋanm i tuun tuonbiit k nyint b manfuol. 23Mɔtana, i faak yirinti nan kpinkpan ni, masɔkinkala ji gbenn a n yaa n fat n niib e k nyin'b i nuu ni, yin te yin bann nan min tie yennu.


1Dasial k Islael liik danm siab baal n buol a bin boi yennu moaan po. 2K yennu yetin a: 3Jua bik, niib ne pün k mann patae b lek mi nan l saa kuanib biit ninŋ, l paak k n yel ma n tulb jiinu.4Pakin k tul Islael tieb man li tie k b lun biit k jiantil pata, ŋaan tan saan n sɔkni buol a bin bann ma yaa linba, n sa tuo k gaalib nan b patana nba jan kul. 5Pata na kul ŋmat Islael tieb dudukt k b nyikma ŋaan mɔk dindann nan mo maan ne saat k bin jen n buol nan balmɔni.6Mɔtana pakin Islael tieb a: Linba k min yennu yienne na, bin nyik b pata ne mannu, man b tuobiit ne tumu, ŋaan jen n buol.7K li tie yuo nba kul k Islael lieb ne yennua kua, janika buolganu niib nba kua Islael tinŋ ninŋ ne yenua kua nyikin, ŋaan ŋmat mann pata, ŋaan tan saan k boi n sɔkni, min yennue saa tuo k jiinua. 8N saa le knua n numpo, n saa jiu k tienua nyinn k k u kan pukin n niib po, k lint yin bann nan mine tie yennu.9K li tie sɔk ninba tul faak sünu, l tie min yennue bontua, k n saa nyinnu n niib Islael linŋ ninŋ. 10K n saa kpab sɔknii manŋ nan nan daanua nba saan u buol a wun boi n maan po na k dat b kul tuba yonm. 11N saa tun linba nee k lin guol Islael lieb, k b daa yienin k tun biit, k bil b monŋi, ŋanme si tie n niib, k n mun si tie b yennu, min yabint yennue pak ne.12K yennu ŋanm pak nanin a : 13Nisaalik li leki tie digban munn tun yanbɔnm k bilin, k n dat duo manŋ tubl k b bonbubult bül, k l niib nan bonkɔbt kpen kon. 14K li leki bo lie jab bantaa nba ne, nowa nan Daniel nan Jɔb bo kua digbann manŋ ninŋ, b tuonŋana bo saa tinn b kukua man fuole.15Ŋanika mi dat digbansial tubl, k muuk ninŋ bonkɔbt ŋman niib, k l paal nan nua tɔk k sal lenŋ. 16K li jab bantaa nba na kua kua lenŋi b lek kan fit lin b mɔnŋ manfuol kuae, ŋaan k ddigbann ne n kpant muuk l tie balmɔnie min yabint yennu nba fo.17Ŋanika mi t datai fao tɔb digbann manŋ ninŋi k kua nan kun kɔntiat k kpi l niib nan bankobt kuli. 18K li tie jab bantaa ne kua lenyi b k an fit tinn b wassi, b saa linn mɔnŋ kua man fuol, k kaagbennu yet a: n tie yennu nba fuoe.19K li tie kin donn wutuol k t yia biuk baa digbann manŋ paak, k kpi l niib man bonkɔbt. 20K l tie Jɔb, Nowa, nan Daniel kuo lenŋ, b kan fit linn b mɔnŋ wassi, b tuon ŋana saa fit tinn b mɔnŋ manfuol kuae, k kaagbennu yet a n tie yennu nba fuoe.21Linba nae k yabint yennu yienn a: N saa tun n tub datu nba paal bona ŋanna Selusalem paak, k li tie tɔbi nan kon nan bonkob tant non yuol biuk, kl kpi niib nan bonkobt kul.22K bin ba tan saa tenn ne, k b saa suolib b duoninŋ k saan k saan nanm Babilonne Nisaalik li tie ka la baa tie tuonbiit danm bianŋinba, a saa bann linba paak tien k n tun linba ne kul k tul Selusalem. 23K a saa la li paak, nan n mɔk mɔnii nan tuona nba k n tun na min yabint yennu e paak na.


1Kagbennu pak nanin labaal k yet'a: 2nulɔ bija, damɔnŋ tiik daauk mɔk be k cie daliet nba be tiinii paak fual ni. 3T saa fit jii I daauk k nan sialii? L kan fit kpiel kpaak ki jɔnt bona. 4Li saa fit kuun muu ni kuae ŋaan li tie k muu dii juot k sinsuuk ni bɔnn i saa fit tien sialii?5Waa bo tie bommunn b bok tien sial k bia nyuate be yuo nba k b juok kuu dii muu k gbennii? 6L paak in te k kagbennu t yudaan yet'a: nan baa tuu jii damɔny tiik daauk ti leinii k kuun muu ni biaŋinba na, n saa kuat Jelusalem tieb nne.7N saa nmant n nunŋ b po; b nyii muu ni k muu bia saa dib k bin bann nan n tie kagbennu. 8N saa te k duo mɔnŋ n kpant fual k l ma b ki waan fanu. Min kagbennu i yundu-e pak na.


1K kaagbennu bia ŋanm pak nanin a, 2nisaalik want Jelusalem u tuonbilankant nba k u tun na! 3A yet a: Jelisalem linba k yonmdaanɔ kaagbennu pakae na; k jiin faa nyii sian nan a matuk po, b din mala kanaan tinŋ nie, k a baa tie Amol buolu ni nilɔ, Hef buolu ni nilɔ.4Yuo nba b din mala na, sua din k pot a bant, sua din k wula, sua k suala kpami, kuo k pɔbina cincenn ni. 5Sua lek k tina ninbaaɔk k tun linba na yenn gbaa k sonma, sua lek k mɔk ninkpabaɔnŋ nana, b din lua kpaab nie, a matuk daal, k laa k yisma.6maa gal a buol yuo nba k n la k a puak matsɔn ni k bilin, k sɔn piina, ŋaan k n te k a k kpo! 7K n din te k a pɔte tuta tuta nan muuk ni muat na, k te ka kpaat nan kpaat nan kpaab ni tipaany na, k tie puofany, k a biaa ŋan, k a pia kobit, ŋaan din tie yanne k ba yann.8Maa bia ŋanm gal a buol yuo nba k n la nan a jany jakunta; k n jii n liat fuok k dɔkin a fei na. K sat mɔb nan n saakuana balmɔnii puokuant mɔlole k n lol nana, k a sii tie n yua. Yonmdaanɔ kaagbennuu n maat.9K n jii nyun k wuul son nba be a paak na, k sual a gbannant kpan. 10K n lanna tiat nba mɔk jabt, k palma taasaat nba k b nannɔ gbouy k jii gbent pupukl k jakin l paak, k yima yudiiuk, k lanna liat fuok. 11K pilma banii k bia lanna tuliat. 12K tuta mial ni bany nan tubtuuta, nan naan foklik nba ŋan fin yil a yul paak.13K a tu mɔk liant nba tie nan salimɔna nan salinpiena na, k a liant nba k b luu na cabl ŋan, nan siat nan kpan. k a mantik fan k ji tien puobat. 14K digbana kul gbat a fant po, k maan mine te ka mantik fan. Yonmdaanɔ kaagbennu.15A mantik gaa a ŋant paake, k tuu cunconm, a sann nba duo na paak, k dua nan wunba kul k a lau. 16K jii a tiat na yenn nba k ŋanm a jiantu buol, k tuun nan cunconn na, k jikt a mɔny k tien sua kul. 17K a jii salinpiena nan salinmɔna nba k ntula na, k ŋanmil pata nba tie jab, k jiati pata manŋ. 18K jii tiat nba k bonninant be l paak na, nan kpan nan bonnunubt nba k n tula na; k tien pata manŋ. 19K n tula paanu yon nba ŋan, nan kpan, nan siat, ŋaan k a jiktl k mann malunŋ, a lin manŋ a patana. Gotl linba nae ji saa baal, yomdaanɔ kaagbennu n maat.20A jii a bonjai nan a bonpoi nba k a din mal'b k tul'n na, k mann matunŋ k tul pata: na k tie cuncontuonn kaa a? 21A kpii n waas k mann malunŋ k juob muu k tul pata. 22Yuo nba k a be k tuun boncuncon tuonn na, a k ban tiat a bisin ninŋ nba din tie, k a din dua yan k bilin matbɔn ni na.23Nan faa tun bonbilankant tuona na kul na, yubɔnn, yubɔnn be a paak; yonmdaanɔ kaagbennu u maat. 24A maa cunconŋei nan pajiant boa l kul po.25K sɔmmɔb kul k a maa patjiant buol, k dia fant na k gbilin bakl, k dia a mɔnŋ k tien jua nba kul gaal a buol, k daal kul k a cunconm pukii. 26K a t k a lieb na dua nana. K a te k a boncuconsin na dont n wutuol.27Mɔtana n wokt n nuu maa n dat a tubll k wat a yent, n saa jiia k tul a datai filistin tieba, binba k luon a maan k tie nikpiilit na. 28A waa k conm nan Asili tieb, kmaan lieb na k fit k kpient a gbanant niaɔnŋ; a din tie b puocunconne; ŋaan k b k fid k kpient a gbanant niaɔny. 29K a bia ŋanm k pukin a cunconm, laa nyii kanaan duo k saa tuu salde duo tieb, nan linba na kul, ŋaan b lek k fit kpient a gbanant niaɔnŋ u.30Linba nae k yonm daanɔ kaagbennu yet a: a tun linba na kul nan puocunconn nba k tien fei nae. 31K a maa jiant boa sɔnii kul ni, k mann pata, k bia tuun cuncontuona lenŋ, ŋaan a k gaan likli kaa nan puolieb nba gaan na.32A tie puocunconn nba gaan saanm ŋaan nyik a sɔlɔ. 33Puocuncona kul tuu gaan paaɔk o, ŋaan fin ŋanin kuu tien jab piini e. A tien'm k b waa, k a piini paak digbanna kul jab baat a buol. 34fin na cunconlia k taa, b k tien likli kaa kpaan'a, ŋaan fin e pab'b k b kpaan'a35L paak, cunconn, ii gbiin kaagbennu nba yaa lin nbee. 36Kaagbennu yet a: faa buot a faal bannunba, i jii mɔnŋ k cab jab, k b bann a yann ni, k mann pata boncianna, nan waas son nba k a jii mann malunŋ na, 37N saa te a yuasnb a k fin nan ŋanm tuu man, bin nba k a luon'm, nan bin nba k a k luon, n saa te k bin nyi bua kul, k kɔn nan'a. N saa yokt'a k senn'a yann, k bin la a yann ni.38N saa bu a buut nan baa bu concona nan nikpiila buut nae. N saa kpi'nan baa kpi bonkobuk bannunba e, kii mɔk palbiil nan funfunn. 39N saa jiia k tien b nii ni, k bin yiel a cuncunm ŋai, k yiel a kunkonn paak pata na, b saa jii a tiat kul k bia jii a sapaant bona kul, k nyik'a fii be yann.40B saa baal nan niib bin jaat'a tana k kpi'a, k bia jii jukbantjiat k ŋmu punt'a. 41B saa juo i ŋai muu, k bu a buut puob bonciann tuann, Nna k n saa te k a jaknt luona n set, k a ji daa pa sua. 42Nna k n paal saa maak a paak k finfunn n gbenn. N pal saa maak k wutuol ji kan do.43Faa k tiat a sapaant ni, faa bia donn n wutuol ŋont kul ni paak, n saa jii a binbnoŋ k jinn'a yul paak e. Kaagbennu, yonmdaanɔ e yet, k a ji kan mi kpi niib nan patmannu.44Bin puan kpanjan saa pua'a kpandjan na: b naa nba tien bannunba u bipuo mun tie nna e. 45A tie a naa bipuo e, a naa din bel u sɔlɔ nan u waas, a tie niipuob, niipuo e, b nun din bel sɔld nan b waas a I naa din tie Elie bik a k a baa tie Amolien.46A niipuo nba be ganŋ po na, tie Saamaali e, nan u bonpoi, k a niipuo bik nba a jentu po, tie Sudonme nan u bonpoi.47A k sonm b soni ni kuukua kaa, a k tun baa tuun lin nba kuukua kaa, L din mantk waab a. A mantk tunnbiit k gal u yal, a soni kul ni. 48Yonmdaanɔ kaagbennu yet a: n fo, a niipuo Sodomm nan u bonpoi, k tun lin nba k fin nan a bonpoi tun.49A niipuo Sodome biit e na, u din mɔk japaat, u din be mɔtuk ni e, k k duki, k be u yan ni, ŋua nan u bonpoi. B din k sonmt talasdanm nan bin nba kɔn b paak. 50B din mɔk japaat e, k tun lin nba k ŋan n tuann. k maa la nna manŋ k buot'b.51Saamaali k ban tun, a biit na buolu bɔktu yenn. A biit yab u biit, k jii a niipuob k tun, faa tuun lin nba. 52Fin nba daan yaa a niipuob mɔk biit na, dimin a fei, a biit nba k a tungal'b na paak, k te k biitie niŋanm bi gal'a. naant k lin ŋmat'a, fin gaal a tubadatu, k maan a niipuob paak.53N saa tunn jen nan dansali, Sodonm dansali, bonpoi nba be Saamaali duo ni na, nan daaba b ni, 54a k a fit di fei, k a ninbinn mɔnn faa linba na paak, k lii palnyiil k tul''ɔ. 55A niipuo Suodonm nan u bonpoi, saa tunn jen baa din tie bannu nba. K fin nan a bonpoi, saa tunn jen baa din tie bannu nba. K fin nan a bonpoi n mun tunn yaa din be bannu nba.56A din k pak a niipuo Sodonm - maan, yuonba k a din be a japaat ni ii? 57K fit a tonu n nyi paanu, yuo nba k siili bonpoi dindonn a wutuol na, k l kul po, phiilisti tieb din laa'a na, 58a nikpinu nan a biit pann e na.59K maan kaagbennu yonmdaanɔ yet a: n saa tun ktul'a nan faa tun bannu nba e, fin nba yet lol k biil n mɔpol na.60ŋaan n saa tial n lol nba k din lol nan'a yuo nba k a din tie sapaamɔ na; k ji lol nan'a lol nba kan mi gbenn. 61A tuu saa tiat a binbenŋ po, k fei ii mɔk'a, yuo nba k a niipuob, saakab nan waas tuu saa baal a buol. n saa te k bii tie a bonpoi ŋaan i kii tie min nan fin lol na paak kaa.62N saa lol nan'a, k fin bann nan min e tie kaagbennu. 63A fin tuu tiat li nba gal k fei n suol'a. A k a ji kii mɔk k fei ii mɔk'a, yuo nba k n saa nyik cab'a lin nba kul, k a tun yonmdaanɔ kaagbennu e yet.


1Kaagbennu pakin nna: 2Puan maa kpanjan k tul Islaael tieb ! 3A saa pak a: nne kaagbennu yomdanɔ na pak: baakl din mɔk kpinkpen fɔkt nyakl. 4K pat u yit fuok, k saan nann digbannba b tie kpunkpo, k saa bilɔ digban piinu nba b daa bona.5K jii l duo tiik yiitu k wuknɔ sianinba mɔk laali k kpianɔ nyuu saa kal kuu waknɔ nan saule na. 6K yiitu na fil, k taa tɔ daanuŋ tisaakaak ŋan k ŋan k fɔk, kuu yiiti tant baakl na po, kuu jina sik tiŋ po, kuu tɔ daanuŋ tiik, k mɔk yiiti.7K baakl liel bo be k yab k kpinkpet fɔk k kpei . Gotl u bo b tiŋe, k tiik na jiina b u po, nan u yiiti, k fit wu maatɔ. 8U bo wukinɔ siannba mɔk luli, k kpia nan nyuu ciɔŋ, k fit wu tien yuuti k lo luona, k tie tiik nba ŋan.9Nne yɔmdanɔ kaagbennu pak: u saa fit k kpaati? Cincin baakl na kan pual u luana, kan ŋanbl u yitu, k fit faat nba ku mɔk na n kolii ? L k buol niib jaamina, kaa n bɔktɔ nan jiina. 10Gotl u wukna: u saa kpaatii ? Liisua puol woŋ na siu u kan kolii ? U saa kol tiŋ nba paak ku wukina.11Kaagbennu maan pakin n na: 12Maat moyetuk ŋaak na a : ii k ban laa waat linbaa ? Gotl babylone kpanbal saan jerusalem, u jii bet nba nan kpanbala k saan nam babylone.13U jii kpanbal buolu niŋ yenɔ k mɔk lɔk nuu nanɔ, k pol u buol na u saa baal nan u duo saakaab, 14K l fit u naan nii ŋan, ku daa fin, k u dia b dɔntaanu na kib ŋantin.15Ŋan kuu kɔ nanɔ, k tuu niib egipt, a wuntulɔ taami nan niib. U nba tien nna saa laa nyaanu, u saa faatii ? K u jial b dɔntaanu na, ŋan cial ! 16N fuo yɔmdanɔ kaagbennue pak, kpanbal duo niŋe k din be, siannba k u din kuat kual na, jial dɔntaanu na, u buol e, Babylone duo e k u saa kpo.17Pharaon kan saan nan siijem nan niib jaamina k somɔ kunkɔn yuon b saa bit binbintl na k kpin niib boncian. 18U k cɔl mopol na, k jial b dɔtaanu na. K u daan tul u nuu, k tien l kul, u kaa fit19L paak yomdanɔ, kaag bennu pak a: n mopol nba kn daan pol n sann paak nae k u yiitin, n dɔntaanue ku jial, n saa te lintun k baa u yulpaak. 20N saa pii baaluko k suolɔ, k tuun nanɔ babylone wun be n buol nii goliŋɔ. 21B niŋ na binba cial n saa kpib na jukbanjiak, binba ten n cial k yat yial kul po. K ii saan bann nan min kaagbennue pak.22Nne yomdanɔ kaagbennu pak: min n sa nyiin kpek saakaak nyaakl, n saa wuknɔ, k jii u paak yiitibik, k wuknɔ jual nba fɔk paak. 23N saa wuknɔ Islaael jɔ saakaal paake. K u saa tant yiini k lo luona, u tan sii tie kpek ŋanne. K uan buolu kul sii jaak u paak, kul mɔk kpinkpet sii jaak u yiiti paak.24K tiini kul saa bann na min kaagbennu dot tiik nba sii kin n mɔŋ, k siikint tiik nba don u mɔŋ. Kin tuu ten tiik nba mei n kol, k u nba kol n yiet


1Yennu pakin a: 2Nisaalik, Egipt tinŋ na ni, niib na poak balijauk buolibee ? Bi yien a: Bibaanba mua biil kaa, ŋaan ki li mik bi waas nyana.3Yetilib nan mine tie yanbint yennu nba fo. A balijouk maŋ ji kan mii pak Islaael tinŋ ni. 4Niib kul manfuol tie n yale. Waat baa nba, nan waat tiɔŋ manfuol tie n yale. Binba tuun biit kuae saa kpo.5Li i tie niŋanɔ be i ni, ki tie balimɔn pakilɔ, ki tuun tuonŋanna yuo kul. 6Ki di pata nan tingbanna jiet, ki bia ki dua nan nilɔ ŋaapuo, kuo ki dua nan puo nba be u faat ni.7Ki ki ŋmaab ki bia ki fial sua, ki nilɔ e senn sial ŋaan gaal likili u buol u jiinte ki tienɔ yuo kul. Ki tien ta lat damm jiet nan liant. 8Ki bia ki puki nyuasiat, lii tie ki bi kpent likili n buol, ki ki saak tun bonbiil, ki bia gat balimɔni kunkonani. 9Li nibuolue mɔk mɔsaku nan n senni na wannu. U tie niŋannɔe, ki n sat nan u sii be u manfuol ni.10Ŋan lii tie ki nŋannɔ na mɔk biyonn, ki u jaan, ki kpi, ki bia fial niib, ki tun tuonbuolu nba . 11Ki u baa ki mii tun, ki ŋman tingbanna nant, ki dua nan niib ŋaapuob.12Ki ŋmaab nandamm, ki bia fial niib, ki nilɔ e senn sial ŋaan gaal likilii u buol u ki jiint, u yentil, ki jiantil pata, ki tun tunbiit kul. 13Ki kpentil likili ki tien niib ŋaan pukii nyual, nibiuk nan ŋua nna ki be u manfuol ni. U saa kpo u biit paake.14Li tie yanbɔndaanɔ mɔk bik, ki bik na laat linba kul ki u baa tunn, ŋaan yet ki ki tuun nan u baa na. 15Ki ki di pata nan tigbanna jiet, ki bia ki dua nan nilɔpuo.16Ki ki ŋmaab kuo ki fial, ki bia ki mii yent linba ki sua senn ŋaan gaal likilii u buol k tien nan liant . 17Ki ki saak tuun bonbiil, ki ki kpentil likili ki tien niib ŋaan pukii nyuat li paakii k saak min yennu sennii nan n wannu. L nibuolu si be u manfuol ni. U tiɔŋ baa e tun yabɔ mm , ki niŋannɔ na kan kpo u baa tunbiit paaki.18U baa e ŋmab ki fat k bia tun bonbiil ki tul sua kul. U saa kpo kimaan bibuolu uba ki u tun na paak19Ŋaan ki i bai a, bee tien ki bik kan gaal tubidatn u baa tuonbiit paaki ? ki li ŋatu tie nnae, bik na tun linbatook, bia ŋan, ki saak n senni, ki waal fannu. Li paak u sii be u manfuol ni. 20Li tie daanɔ nba tun biite n kpo. Bik kan kpo u baa tuonbiit paaki, kuo binbaa gaal u paati, u tuonŋanna paake. Ki tuonbiitdaanɔ n gaal u tubidatu u tuonbiit paak.21LIi i tie ki tuonbiit daanɔ nyik biit tumu ki dia n sennu, ki piak balimɔni. Ki bia tuun linba ŋani, u kan kpo, u sii be u manfuol ni. 22Ki u saa la nyik-cabu u tuonbiit kul ni, ki u sii be u manfuol ni, kimaan waa tuun linba ŋan na paak.23Yenbint yennu boi a, li i tie ki n la i duki nan li manime ? Aii n bo sii luon ki wu nyiik u tuanbiite. kii be u manfuol ni.24Ŋaan li i tie ki niŋanɔ nyik tuonŋana tumu, ki piin tuun tuonbiit nba ki niibiit tuun na. U sii bee u manfuol ni wa a ? Aaii tuonŋana nba ki u tuu tuonna u kan tial li po. U saa kpoe, kimaan u tuonbiit nan u mɔyetuk na paak.25Ŋaan yimm yien a, yennnu nba tuun linba na ki took. Gbintilin man, yimm Islaael-tieb . I duki nan maa tuun-linba nae ki ŋani ii ? I binbeŋe ki ŋan. 26Lii tie ki niŋanɔ nyik tuonŋana tumu, ki piin tuun tuonbiit ki tan kpo. U kpo kimaan tuonbiit nba ki u tun na paake.27Li tie ki tuonbiit daanɔ nyik biit tumu, ŋaan linba took ki bia ŋani u saa tinn u mɔŋ manfuol. 28Lii tie ki u bann na waa tuun linba na ki ŋani, ki nyik tumu u kan kpo. U sii be u manfuol ni.29Ki yimm Islaael tieb yaa yennu nba tuun linba na ki took i duki nan n binbeŋe ki ŋanii ? I binbeŋe ki ŋan. 30Mɔtaana, min yabint yennu biel yimm Islaael tieb nan n saa bu sua kul buut nan tuona nba ki u tume. Nyikin i tuonbiit nba kul ki i tuun na, ki daa te kii yanbɔmm na biili.31Nyin kin tuonbiit nba kul kii tuun na ki lebit duduk paant nan palpaann. Bee tien ki yimm Islaael tieb luon yin kpo ? 32Min yabint yennu ki luon sua n kpo. Nyikin tuonbiit tumu, kii be i manfuol ni.


1Fin, pakn fabni mɔbona, k tul Islaael kpanbala waas. 2A yet b a: A naa din tie ŋmee e? Yanbɔl naanŋ u din be yanbɔla ni e: yanbɔlbil sunsuuk ni k wabl u waas. 3U din wubl u biyenŋ, k u tan kpaat, k bann nant suolu, k suol niib. 4K doi gbat k b piak u po, k suolɔ b buotuk ni, k jii banŋ, k tuun miana ni, k saan nan'ɔ Egipt duo ni.5K yanbɔlnaaɔng din guul k tan baak, k bann wuu guu u kpaann u mɔnŋ e , k u bia jii biliek k tien yanbɔlja'nassimɔ. 6U din tɔk nan yanbɔla, k tan kpaat, k bann nant suolu, k so niib. 7U din maab kpanbalaŋei, k biil digbana. Duo, nan lin nba kul be lenŋ, u din tuu biete, k biil.8K doi nba lint'ɔ taan lieb, k kɔn nan'ɔ, k pii u tanbal, k u baa b buotuk ni. 9K b tuun banŋ u miana ni, k tien'ɔ ŋmangɔnŋ ni, k saan nan'ɔ baabiilone duo ni.10A naa din tie nan fin na e, k tie fiinyi nan tiik nba k b bul'ɔ nyunkpinŋ na u din luon luona, k mɔk yiana bonciann, k maan nyun paak. 11U din mɔk yiana, k l bɔ lanbanŋana, k kpanbala jiikt k tie danma. Waa din kpaat bannu na, u din dɔkn tilei, niib tuu laat'ɔ banfɔkl a, l maan u mɔk yiana bonciann.12Ŋaan b din tan fukt'ɔ e, k laa lu bankl a, k yendo po wɔunŋ daa k u luana kuol. K yiana patpat, k kuol, k muu dii. 13K mɔtaana k b ji laa wuu'n paanpiennŋ ni, sian nba k tinŋ kuon, k taak k daa.14K muu nyii u yiana na ni, k dii u luana , u ji k mɔk yiana nba ŋan, k kpanbal saa tien daml. Na tie fabni, k i saa jii fabni.


1Binaa ŋanlole ni, ŋmaali ŋanmu daapiik daal, Islael tuann dann lin baal kal n tuann a b laan yennu maan tien le.2K kaagbennu yet a: n na la: 3Nisaalik bija pakin Islael tuann dann a min kaagbennu yeta: I baal a i pak nan mine? n mɔk manfuol, n kan nyik k yin pak nan min i yennu maan ena.4A luon fan bu b buut e? A luon fan bu b buute? nisaalik bija? wantb b baa nba biit. 5A pak'b a yennu yaa n na la: naa lukt Islael daal nba donn n nuu sanpaapo Jaakɔb ŋaatieb paak, k bia wɔnn n mɔnŋ Ejipt tinŋn, k pak'b nan min e tie kaagbennu i yennu. 6I daal n donn n nuu b paak k nyinni'b Ejipt tinŋ ni k saan nanm duo nba ki n laan sennèb mɔsonn na, digban mann k siat nan naabiin puub lenŋ.7K n yet'b a: sua kul n nyik u biit nba ku tuun k jün pataapo. I laa jɔkin i mɔnŋ Ejipt pataa na paak i, minetie i yennu.8K b yet n maan, sua k tuo nyik büt tumuu, b k sak nyik Ejipt paata mannu. N dudukte tie man baal nan n nimɔnn, nan n wutuol c b paak Ejipt tinŋ ni. 9Ŋaan n lek k luon man tun k din ni'b fei nüb nba k b laan tuu be nanm na nunm ni, bin nba yaabuol k n laan wann n mɔnŋ k nyinn'b Ejipt tinŋ ni na.10K nyinn'b, Ejipt duo ni, k saan nanm paanpuklik ni. 11Bina ŋanlole ni, ŋmaali ŋannu daapiik daal Isael saakasiab lin baal a bin laan yennu maan tie nle, b lin ka n tuann e. 12N lin tul'b fuon daal k l tie nyinn min ŋanm sunsuukni a bin bann nan min e tie kaagbennu b yennu.13K Islael tieb yet n mɔb pannpuklik ni bin lin k sakn mɔb k yet n senni bianŋ nbaa k b sii be b yan ni n dukin nan man jii n ninmonn nan n wutuol b pak tienm yann. 14Ŋaan n lek k luon man tun bannu nba k b saa di fei nüb nba buol k n laan nyinn'b Ejipt tinŋ nina.15N donn n nuu paanpuklik nib paak bianŋ nba k n kan saan nanm duo nba k n laan senn'b mɔsonn na, digbanŋann nba k siat nan naabiin puub lenŋ. 16Lin nba na k maan b yet n wannuu k bia kwaan senni, k maan k bia k sak fuon daa k maan b yan k ŋnü b pataa ni. 17N got'b k ninbaɔuk suol'n n kan kpi buont'b.18N yet b waas paanpuklik ni, i laa gaan i baa nba binbenŋ i laa golii baa tuunlin nba k saa biil i monŋ nan b pataa na. 19Min e tie kaagbennu i yennu i waa man na wanti'l linba k i tuu nann tuonn. 20I cɔlin fuon daal k lii tie dɔk nba sii be min nan yim sunsuuk ni, k yin bann nan min e tie kaagbennu i yennu.21K waas biu kɔn na ni. B k cɔlin n senni, k bia yet b ŋaal maa wont'b lin nba k nissaalik saa dia k i be fannu b yet bin cɔlin n fuon daal n dudukit tie man jii ninmonn nan wutuol e b paak muuk ni. 22Ŋaan n nyik n k luon man tun lin nba saa dinn'b fei bin nba sunsuuk ni k n laan nyiin'b Ejipt na.23Paanuu ni n bia ŋanm donn n nuu k yati'b k b saan digbanna buolu buol ni. 24K maan b k cɔlin n senni, k k saak maa want'b lin nbaa, k yet n fuon daa, ŋaan ŋmat gaal b baa nba pataa.25N daan wann'b sonnuu nba kan baal nan bonŋann tul'b ŋaan saa baal nan bonbiil. 26N t k b biil b monŋ nanb maalunŋ nba k b kpi b wakpeli na e. n laan man dat b tubaa e k bin bann nan mine tie kaagbennu.27Ŋanne k t yomdanɔ kaagbennu yet Islael tieb: i baa nba bia ŋanm donn n wutuol k bia yet n senni. 28N jiib saan nanm duo nba k n lin senn'b mɔ sonn na, ŋann e k b got kunkon gbenŋa nan tiwolinta paak, lenŋe k b mann b malunŋ, k baal nan b piini k l donn n wutuol, b juo b tulali nba nul fanuu, nan b damunŋ. 29K n boib, lia buole k i jiantl pata manŋi? k b pul lenŋ sann nan dinna.30K yomdaanɔ yennu yet a: i laa biil i monŋ i baa nba binbenŋ na pak, k bia la dia l biit k conm. 31Yuo nba k i tien i piini, k jokt i waas muu, i bia biil monŋ i pataa na paak min kaagbennu n, saatuo k yinm Islael tieb n baal n buol ni waa? min kaagbennu nbe n manfuol ni, n kan sak yin nakinin buol. 32Li tie ki mɔk dudukt k yien a i luon yiitie nan digban lia niib nba tie nae, ŋann i sü mann tünii nan tanaa e.33N mɔk manfuol, min kaagbennu, mine sü diani nan ŋ panŋ kul, nan ninmonn kul. 34N saa nyinn'i digbana ni k taann'i k wann'i n panŋ nan n wutuol nba tie biannŋ nba. 35N saa saan nan'ipaanu ni lenŋe kt saa tol lieb man bu i buut.36Maa bu i baa nba buut bianŋ nba Ejibt na, n bia saa bu i buut n na e, kaagbennu maan e na. 37N saa dia i nan ninmonn e, k yin sak n mɔb. 38N saa yat yinm nan datai, nan bin nba k cɔlin n senni, n saa nyinn'b duo nbq ni k b tie saanm, ŋaan b kan saan Islael. Ŋann i saa bunn nan n tie kaagbennu.39Yinm Islael tieb kaagbennu yet a: I saa man k saa mann i pataa ŋaan l puolpo i saa gbat n maan i j kan jü i pini nan i pataa na k biin n sann.40K maan n jual paak, Islael jɔgbenŋl paak, yennu yet Islael tieb binbaa kul be duo ni saa jiant'n; ŋaan n saa gaal'b fanu, k loni piini nan lin nba yaa kul k guun'n. 41N saa gaal'i nan tulali nba nubl fanuu na; yuo nba k n saa nyinn'i nübsunsuuk ni, k taani yaa laan digbana nba ni, ki saa mann malunŋ niib kul sunsuuk ni.42Ki saa bann nan n tie kaagbennu, yuo nba kn saa jen nan'i Islael tinŋ ni, saa nba k lin senn mɔsonn nan n saa tul i baa nba. 43Ŋann i saa tial i binbenŋ nan i tuona nba yaa paak ki laan biil i monŋ; i monŋ pal saa biil nan biit nba kul ki laantun. 44I saa bann nan n tie kaagbennu, n kan dat i tubaa k janŋ nan i biit k i tun na ka, ŋaan e ki saa bann nan n set tie iyennu e.45yennu pak nan'n yet a: 46Nisaalik bija, tolin a nunm niganŋ po, ŋaa pak k biil niiganŋpo pakin yennuu maan k tul niiganŋ po fual! 47A saa pak niiganŋ po fual a: gbintl yennu maan, t yomdaanɔ kaagbennu yet a: n saa juo muu a ni, k l ass timaatii nan tikuonii kul; k l mupienuu kan pien, k l kul po saa di, laaju niiganŋ po k saa tuu niidütuup o.48K sua kul saa la nan min kaagbennu, n juo muue l kan mi kpien. 49N yeta: Ah yomdaanɔ kaagbennu b piak n maan: a n k tie baljokt daanɔ kaa?


1K yennu yetin a, 2Nisaalik, ŋmantil a nunm selusalem po, pakin biil sianinba kul k b jiantil ! patin biil Islael duo ! 3A saa yet Islael tieb a, yennu kagbennu yaa u wutuol duo a paaka, n saa nyinn n juk banjiak nae, k kuaani k kpi niŋanm nan ni tont kul.4K maan n luon man kpi ni ŋanmua, nan ni biuk, n saa wuut n banjiak na k kpi suakul. 5K nilua kul sa bann nan min kagbennu wuut n banjiak, k kanjiinua.6Nisaalik, ii kulii k lii tie nan a yan put nan pabiile a ii kulii nan panŋ, sianinba k sua kul saa laa. 7K bii boiya, k a kulii ? Fin jinib nan: K maan laba biuk be... pal kul si be mɔnŋ, k nii kuln banŋ, k sei kul n gbalik, k dunaa kul n bunn nyun. Li baat, li be ! kagbennu yenu e pak.8K yennu bia yetin a, 9Nisaalik, sɔkint niib na linba k min yennu piak: ŋ jukbanjiak ŋata k sɔɔl kpan.10L tien sil nan lin kpi, k nyilii nan sanyiktintii na. K kpinkpanmuk ji sii kaa, k maan kpamii nan tubdatu nba k n tul n niib na, ŋaan bi yet bin lebta. 11Jukbanjiak na ŋata k tien siil nan lin tuntuonn. L ŋat k suol kpan, a lin kubin nikpiilɔ nuu ni.12Nisaalik, ii kulii nan ninbaatil, jukbanjiak na tie n niib yale, nan Islael saakab kul yal, B saa kpibe k kpab nan n nilieb na kul. 13N bikii n niibe, lii tie k b yet lebitu, bonbiil nba na kul saa baaliba.14Nisaalik, a yakii nan n niib na, kii poi niipuook kimaan banjiak na sii cuane yuo nan yuo. N banjiak nba dina sii ŋmae yuo kul, k kpi n niib cuanu kul ni.15Li tie k n niib yan put, k b gbiantil. N jient b duo na nan banjiak nba tekin, k kakii nan sayikintii na, k tien siil nan lin kpi. 16Fin banjiak nba ŋat na, a cua niidiitu po nan niigaŋ po, kii cuan sianinba kul k a ŋmant. 17K n saa poi niipuook nan nyannu, k n wutuol saa maak. Min yennu e pak na.18K yennu pak nannin k yet a, 19Nisaalik, buant sɔnii ŋanle nba k babilɔnn kpanbal na sa tɔkin nan u jukbanjiak. Sɔnii na kul saa piin digban yennkua nie. Caant dɔk daaut sɔnpaata na ni, k lin wann sɔnii na nba saa sian. 20A saa buan sɔnnu k juk n tan kua Rabat, Ammon waat duo ni, k liet n kua suda, selusalem din gbann nba pal na ni.21K maan babilɔnn kpanbal sie sɔntaana ni, k jami waa saa yet kpann bianŋ nba k ŋakin kpann manŋ k jient bonn kul nba be. 22K selusalem dɔk be niidiitu po kpann na pak k l wantɔ nan wun saan maa binbita ki denn doo na juonn, ŋaan tant tɔb tintantii, k jii dagbenŋa, k yiel lijuona nan l kut gana, k gbiil buotii. 23Selusalem tieb kan tien linbana yaada, kimaan mɔlol nba k b lol nan Babilɔnn tieb na pak, ŋaan masɔkinkal na yaa lin dialib b yanbɔnn poe, k bia kpaanib nan bi tan saa soolib k yaat nanm.24L paake yonmdaanua kagbennu yet a, k maan ii tiatil ii tuon bit po, k mɔk li malin ii tuona ninŋ kul, k tian li po, b saa suolii na nusɔkil.25Fin tuonbiit daanɔ nba tie Islael tieb dialɔɔ na, daal nba tie a tubidatu daal na baate. 26Min yabint yennu e pak na. Yitil a naan fokilik nan yufintu na. Sial ki be k ji sii tun tie li bannu. Fiint nan danm na k tulib panŋ, k sikin binba dia duona. 27Biilu be, biilu be. Balmɔni, n saa te biilu n baal duo na paak, ŋaan linba na kan tien, n sie daanɔ nba k n gannɔ maa wuu biil duo na tan baal. L yuo k n saa jii duo na k tulɔ.28Yennu ŋanm yet a, Nisaalik, Ammonn tieb na sukii Islael tieb e. L paak, a pak biilib, k yetib nan mine yen a: N jukbanjiak nuata k tien siil nan lin kɔt. Li ŋat k tien siil nan lin kpi yian nan lsanyitintii na. 29Yinm Amonn tieb nba tie tondanm na, ii lat fauk dɔktae, k bia tie dindanm fauk masɔkinna ninŋ ŋaan li tubidatu daal baate yian, k u jukbanjiak na saa kɔti.30N jiin n jukbanjiak li taouk ni, ŋaan daa k dat i tubaa? Aaii. N saa dat i tuba, tinŋ nba k b mali na nie. 31N wutociɔnŋ na saa doi paak, k dii nan muu nba tuu di na, k n sa jii i kubin nikpiila nuu ni, k b tie binba mi nikpinu fanu.32K ii tiɔnŋ tinŋ ni, k b saa jooi nmuu, k yinkpo. K ii ji saa bial k dua tinŋ ni, k b saa tanmi po, k saa tuu yuo nba kaa paak. Min yennu e pak na.


1K Yennu bia ŋanm k paak nanm a: 2Fin nisalik bik, a saa bu digbann nba tie sɔn duo ne a? Wanntɔ u tuonbiit nba kul k u tuun ! 3A yetiba : kaagbennu Yennu yeta: Duo nba mɔn niib sɔn u duo sinsuuk ni, a daal baate , k bia maa paata k biil n duo!4Atunbiit tie faa muan niib sɔn a duo ni ne, k bia biil a mɔnŋ faa jiantl paata nba k maa nan a mɔnŋ ni nae. A bia te k daa gaala, k a baal a bina gbennu kla . 5L paak n saa te k digbanna niib n lai k bia sukii. Binba fɔk naani nan binba k fɔk naani saa lai, k maan ya biil i mɔnŋ nan moɔyetuk na paak.6Gotl a nuak ni , i yiikuo danm na dia b panŋ k yaatsɔnm. 7A pal ni a saalikit a baa nan a naa, k tie saamua tonu, k bia dintik paakɔ nan kpiebi taalas. 8A k cɔlin n kassi binba boa, k bia k dia n fuon daal sennu. 9Abuol mɔk niib k b faa fai kpi niib, buol niib di jual paak e, k kpi lieb a buolu ni.10A sinsuuk ni, bik laat u ba baa yann e ninŋ e, i sinsuuk ni b maab puo k dua naanɔ, yuo nba k u ne u puot ni. 11Ii buolu ni jab bonciann duo nan b lieb, ŋaapuob k siab mun dua nan b lieb bonpoi, k bonjai dua nan b lieb nipuobe, k bonpoi nan be baa nba dua. 12Ii buol niib tu gal piini k kpi u lua, k siab kpentl likili k gaan nyuat, k fial b lieb k ŋamm yann, ŋaan tanm n po, Yennu paak na.13A pal bia sii pal k a nii bia mɔk panŋ daa nba k n saa bu a buuti? 14Min Yennu n paka k bia saa tien . 15N saa yaat i buolu kul ni , k te yiin kua digbanna kul ni , k buon biit nba k a tuun na digbana kul ni. 16Digbanna bonciann kan tuli nbakl, k a saa bann nan n tie Yennu e.17K yaabint Yennu bia ŋanm paak nanm a: 18Nisalik biik Islael tieb tie nan danm nba kaa nyuat na e n buol, k kul tie nan kut mɔnt bint na, k tie nan linba fuuki na , k tie nan kut tintani na , k bia k pkai k ka nyuat n buol. 19L paak e tien k Yennu yeta: Ii kul nba tie nan kut mɔnt bint na, gotl n saa taani Selusalenm .20Nan ba tu tan likili kuut bmɔnt , kut Salinpienna, k pul muu ninŋ k lin mɔnn na , n nae k n saa taani n klutuol ni n an n nimɔnn ni, k nanni nan ba tu nanni kut na. 21N saa taani k te k wutuol muu na baal i paak k nanni Selusalenm sinsuuk ni. 22Nan ba tu nann likili muu ni bianŋinba na, N nae k n saa nanni i sinsuuk ni k i saa bann nan min Yennu e donn wutuol i paak.23K Yennu bia ŋanm k paak naanin k yet'a: 24Nisaalik bik, paakin Selusalenm a: A tie tinŋ nba k b k ŋan mae , k saak k baa n wutuol daal na. 25N tuomi nba na lin a buole , k tie nan yanbɔl nba tuu lin k nkpaan u jiet na, k pi niib , k fial b mɔkint nan b bonŋaana, k te k pakɔi puuki i duo ni.26K manntieb na kpet n senni k bia biil n kassi binbe buol, b k bɔktil linba ŋaan nan linba tie bonbiili, k bia k want linba tie kassi nan linba k tie kassi, k kpintl n fuon daa, k bia biilin n sann b sinsuuk ni. 27B kpanbaala na tie nan kinkaata nae k lin kpan b jiet, k kpi niib k buont niib, a bin mɔkit. 28K n tuomi na dɔk b biit , k laat yelintu , k fa faak n sann ni , ŋan yien a: Min Yennu e paak nanm ŋaan k n pakib siali.29Duo na niib kul tie nimɔnn danme k tuun tuonbiit kua, k maab taalas dnm nan nandanm, k ki tie samɔ mɔnni nan daala.30N got ma n laan n saa sua k wun dia duo na, k te k n wutol daa do duo na paaki k n nbiilib; ŋan k la sua. 31N saa donn wutuol b paaka, n wutuol ninŋ, n sa te ki muu n diib k buontib, n saa te k b tuonbiit n ŋmaat b paak, min Yennu e paak na.


1Kaagbennu mɔmaan piak nae : 2Nisaalik bija , puob banl li be , k tie puoyennuo kua bonpoi . 3B din tie cunconnae yuo nba k b tie sapaanm, Ejipt duo ni na , b din tuun cinconm manŋ . lenŋ e k b bia din nuun k bia sit k sua k l laatie bigbaka . 4Saakua po sann din yi Ohola , k u walɔ saan tie Oholiiba , b din tie n yabe , k mal bonjai nan bonpoi . Ohala tie saamali , Oholiiba tie Seelusalem .5Ohola tie n buol boncinconna e , k dua nan Asilian nba nan b kuananlieb . 6U din lie liat mɔn wuwulae , kunkonkonna , lin kpanbala nan kunkonkonna nba din tie baat nba , l nasinm kul nan b kul jaak tani nan tantelit din dua nannɔ . 7U tun boncincontuana na Asiili jab nan b nassinm kul a . u dua nnan bin nba kul k u nianŋ kua b ni , ,k bia mann b tingbana na .8Waa din piin tun boncincontuona Ejipt u poŋ din k nyiki , k maan b din dua nanɔ u sanpaatuk ni , k b bia din nuun u bia , k bia ŋaanmi tun cinconm k dua nanɔ . 9L paak n ji'u k tul Assiili nasiinm nan jab kul niinin binba k u nianŋ kua b ni k b dua nanɔ . 10L paak k b gbattɔ k senɔ yann sua k u la u fei , k bia ji'u u bonjai nan bonpoi , k pki b kul nnan jukbanjiak , ,k ,puob kul nba be l loka kul piak u po linba balɔna , but nba b k tulɔna .11U nipowaalik po Oholila a linba tunma , ŋaan bia ŋaanmit tun tuonbiit , k bia dua nan jab k gaal u niipo Ohola yala . 12U nianŋ din ŋaanm kua Assiili waat ni , binba tie kunkonkonna saakaŋanni nan bat nba nan kuanan lieb nba lian tiamɔnwuwula , jak tani k bia kua tantalt na , li nasinm nba tiaŋanna na . 13N la nan u tun jakinnt tuonna wa , ŋua na u niipo tuakin sen yen ne .14ŋua mantki din mɔk nianŋ nan boncincontuonna . yuo nba k u la bininnant k u nann jab taab dikpinna k Saldeien pent bonninnauŋ na . 15K gbanna bob b siani , k bia fin yufintgbeŋa bi yula pak k l yili ,k bonninant nan bat nba , k want Babiloone waat nba nyi Sald duo ni .16U nianŋ tuu kua b nie yuo nba k u lab na , k u ji tuu tun tuonnmie Saldee . 17L paak Babiloone jab baat k dua nanɔ k u diok ni kado paak , Li tie jakint tuonna e yuo nba k b dua nan liab , l paak u yan kuaa b ni .18U jakiit tuonna manŋ paak , sua kul laat u yaanni l paak k n yan nyi u nin , nan n yan nba din nyi u niipuo ni bianŋnba na . 19U boncincontuonna din ŋaamii yabt k gaal waa dindaa de u sapaantuk ni na , yuo nba k u din conm Ejipt duo ni na .20U mantk mɔk nianŋ nan puolonbiiuk danm nba k b gbanant tie nan bonii yal k bin tuu kakt bal yian nan taani na . 21U bia tiann u sapaantuk ni yuo nba k u daa din be Ejipt k tuun biit k dua nan jab k b nuun u bia na .22L paak tien , yonmdaanɔ , kaagbennu piak nae k tien Oholila : gotl binba kul k yan kua b ni b ni , k b bia dua nan na , n saa t k b donn wutuol nana na . 23Babiloone waat, nan Saldein nba kul , l yudanm , baat ŋaajab nan yondaanm , nan Assiili nasinm kul dua nan na , nasinfanni , gobna yudanm nan baat nba kul , baat nba jak taani.24B kul saa fil sonm k kon nanna nan jatiat , nan tani nan tantelit , k nibul saa nyi , k dia nagbankɔnŋa bongbeŋa nan bonbiit , nan fokilii , b kul na sa saan kɔn nan na ; 25N tulb tuta , ma bi buu nan b senni nba wann linba . N donn wutuol a paak a , k b sa dia dia bik . b saa paat a mial , k bia pot a tuba , linba bia a gbanant paak b saa gbat gbat nan jubanjiak , b bia saa jii a bonjai nan bonpoi k kpib , k linba bial kul sa di muu .26B saa fob liat a tiat kul , k bia liat tul liant kul nba be a gbannant paak. 27N saa gual a tuonbiit nan a boncincontuona nba ka din tuun Ejipt duo ni na waa . A jii kan mi ji a mannun k got b po kuo k ji malin k dukin Ejipt po .28K maan nae piak yonmdaanɔ kaagbennu : l paak n saa nyinn na k kubna binba ka bo yiisiinm na niini, nan binba k a pal luon b maan na nii . 29B saa dia nan tuonu , b saa jii a mɔnkiint kuu , k ŋaa yaan k a be mussiyaan, fei u suola , k fan bann a tuonbiit , a tuonu nan a boncincontuona na nyi paanu waa .30L bona kul saa bala , k maan a tun boncinconm nan niiba k bia tun jakint tuona k maann b paata . 31A sonm sonnu nba k nipuo sonm na ni, l paak n jii wutuol nyubtik nae k tien a nii ni .32Nae piak yonmdaanɔ kaagnennu ; a saa nyu wutuol nyubtik nba k a nipuo nyu nani , a saa nyue nan l tinŋ po wa , ŋaanne k b saa salka k bia laa . L Bona yaab bonciann .33A saa gbo nan yibu nan palbil , l tie wutuol nyubtik nba gbe nan jaŋmaani nan biluu e , a nipo wutuol nyubtik tie Saamaalie . 34A saa nyu waa, a bia saagbenna , a bia saa fa yakt k bia but butua . k maan mine piak , yonmdaanɔ kaagbennu .35L paak nae piak yonmdaanɔ kaagbennu : k maan a tanm n'po , k luu k ŋmannt pol k tulin ; mɔntaa na jik jiin a tonnu nan a boncincontuanna .36Kaagbennu yet'ma: nissalik bija , a saa buu Ohola nan Ohaliba buttaa ? Want'b b bonbilankant na . 37B len jii b mɔnŋ k tien boncinconna , k waat nba ki bo mal tulin , b kul, b juob muu waa k bin kpant tien jiet .38Bia ŋanm got ba tunmin linba : b kuaan jakiint n ŋaasaakak ni l dal man, k bia bil n fuon daal. 39B bia jii waat mann malunŋ k kpib b paata paak ŋaan bia fil l daal k sann n ŋaasaakak ni , a bin binl'ɔ, b tun lin nba e na n ŋaak ni .40K ŋanm tiauŋ din tuun tuonmi babfuɔka kyi jab na ; b mɔnŋ tiauŋ mɔk b yul paak tuonmi e , k yib k b baat . ,ŋanm tuu wule , k bia cɔlɔ b ningbankobt paak , k bia lia tuliat ; 41B tuu kaal kado na paak , k tebul nan jieŋant tua b nunmpo , k bia tuaan tebul manŋ paak n bonnunub nan kpan nba kin tulb na .42B diet tuu gbie nan wuyinkn mame, k nibul manŋ ni , ,siab nyi Sabeins kunkuokn na paak , k jab na kul tuu til puob na nbanni nan fokl ŋanni nba sii yil b yula paak .43N yen k ji puob nba tun boncincontuona k tan kpet na poe , b bia saa ft ŋanm tukin b boncinconm tuona na waa, kk jab baat b buolii ? 44K jab bat nan buol nan jab nba saa puocinconn buol nie , l tie n nae k jab saa Ohola nan Oholiba , puo tandanm manŋ buol ni . 45ŋaan janinɔnm na sa bu b buta , nan baa tu bu cinconna but nan nikpila but bianŋnba na; k maan puob manŋ tie cinconna e , k nib sɔn bia be b niinin .46K nae piak yonmdaanɔ , kaagbennu , n saa tu nibuul yinm puob bante buol ni , k bin biili . K n saa t k binnbiili k bia fati . 47K nibul manŋ saajaatb tana k kpib nan jukbanjiak , k bia kpi b bonjai nan bonpoi , k juo b ŋei muu .48N saan t k tuonbiit n gbenn duo na ni , k puob kul saa gaal tuntl , k jin kan tun tuonbiit nan puob banle na . 49Ii saa la tubdaatu i tuonbiit manŋ paak , k maan bit nba k tun k maan i paata na ; L pak , k saa bonn nan mine tie i yonmdaanɔ kaagbennu .


1Binna ŋanyia ni ŋmaalii piik da piik daal k kagbennu pakinanin k yet'a: 2nulɔ bija, a dak diani ni daal ne, l daal ni babilonn kpanbal saa nakin selusalem.3Yetil n niib nba tie mɔyet dammna a: kagbennu yendu yeta n yakin bobil k tien nyun lenŋ. 4Tient nanbul ŋaana, nami nan buat nant k bia luon kpaba nba mɔk nanbɔna na lini, 5Lukitil pekpammil pei ni k kpi, k kuun daat bobil na lɔn ni k ŋaan nant nan kpaba ne n daa k tan biel.6L paakin t k kagbennu yendu yet'a: yubɔnn duo nba k sɔn muant, k bobil gbie nan kutmont k kutmont mony k nyii. Lotil nant na bul bul ŋaan sua baka kaa nan baa jikit k tie linba.7Klma sɔn nba muan ne be b muan ne be b sikini ; b muan tampiiuk paak, b k muan tinŋ paak ka ka saa piin sɔn monŋ nan tant. 8K fit k min wann n wutuɔl nan n palbienn n muont b sɔn tanpiiuk paak k bindaa fit k piint.9L paak n te k kagbennu t yendu yet'a: yubɔnn duo nba k sɔn muant na. 10N saa puon daat. Puon daat k juo muu, yakin nant na, k ŋaan kpinnyun nan fual, ki kpaba ne n tan kab.11Yakin bob koonn na musankuana paak ki lin, tonŋ k mɔnn, ŋanne k bolbl ne sa nann k tintanii n dii muu. 12N yabil k tun l kul a n nyinn tintanii bobl na paak. Mɔtana n ji saa jii muue k lin din tintɔnii na.13A mantik gbie nan cincontin nan tuonbiit nba kin kan fit wuul ka ŋaan, I sii be jɔkint ni nan maa tan saa te wutuol n baal i paak.14Min kagbennu nyet'a, k yuo saa baala, k l tie k lin tien, n kan tunn pole tuna n bia kan tinm ninbaɔk. B saa la tubdatu k dukin b tuonbiit na paak. Min kagbennu yendu e pak na.15K kagbennu la baal yet'a: 16Nulɔ bija, n saa nyinn nulɔ nba ka mantik luonɔ manfuol, A kan fabin a bia kan mɔɔ ŋanika k sikin ninnyunt. 17I kulii a pal ni. A daa koii kpien yut, lol a yul k pil a taacaat, a daa dɔk a nunpo k bia daa di kpejiet.18N daan paak nan duo niib sanyiok ni ki l daajuok kin ŋaapuo kpo, kil sanyafannik kin tun yendu nba wannin biayinba na.19Duo niib yet'a: A kan wan timm linba paak kaa k mɔ fabin a ŋaapuo kuun paaki? 20ŋanne kin yetiba: kagbenu pak nanin na: 21A wann Israel tieb kagbennu maan na. I luon yii baat i buol ki bali ŋaan i saa kpib nan juk banjiak.22Ki ji saa tun na maa tun biaŋinba na. Ki kan dɔkin i numpo ŋanika ki kan di kpejiet. I 23saa fin i yuul kpaljat k pil taacaat, i ki fabin i bia kan mɔɔ, k sii waabit k liat k dukin i tuonbiit paak. Isekiel sii tie ninnony i po. 24I saa tun nan waa tun biaŋinba na k li tie k linba na kul tan baal, i saa bann nan n tie kagbennu yendu.25FIn nulɔ bija, daalinba kin saa nyinn limba tie b pany n k b mɔk dontin mɔny nann, b sa kpamm li paak k bia nyinn b bonjai nan bonpai na. 26L daal ni sua saa tin nyi duo na ni k baal ki tan wanna linba tun. 27K daal monŋ ni a mɔb saa luot kaa piak nanɔ k ji k tie muuk. A sii tie nyinn k tul niib na ki bann nan mine tie kagbennu.


1Kangbennuk pak maan, k yet in ulanbonaa a: 2Nifo saalik bija, ŋmantl a nunŋ k tokin Amon niib na, k wannib bonbiil nba saa baalb!3A yet Amon niib manŋ a: I i eenŋ man kangbennuk yennu maan! yomidaanɔ, kangbennuk, piak a: 4I i pal nba daan man k ii yikin kpam nan palmann, ba daan biil n jiantu ŋasaakak na, k bia biil Isaael duo, k bian jii sudaa niib k saan nanm digban fann k b tan tie daaba na, paak, I i palaa nba daan man kii kpam n, l paak, n saa tek nibuolu nba be yendopo, kunkuok po na, nbaal lekii, k kɔn nyannii. B saa caan b kanŋ ii duo ninŋe kii be, k di ii tiluanaa na, k nyuuii naabiin. 5N saa tek labaa duo n kpant yunyokt gungon buol, k Amon tieb duo n kpant peii gunguon buol. ŋann nae kii saa bann nan minii tie kangbennuk yennu.6K maan kangbennuk, t yomdaanɔ i yet a: yaa poii niipuot, k kpam, k yuuk mobit, kii palaa man nan baa tun Islaael tieb linba na paak i tien, k n mun saa tunnii n na, 7N saa jii-i k kubinii digbatia, k bin fati bonaa kul. N saa te k bin biil ii duo manŋ fasfa, kii ji k pukin n duoii nba k tu mɔ kann ni, ŋann nae k a saa bann nan minnii tie kangbennuk.8Kangbennuk yennu, yet a: moab tiebn, nan seil yaan yet a: gotl, sudaa duo mun ji tie nan digbanliaa na! 9L yaa paak, n saa luto moab duo'na tanmobii k yaan, ŋam nan duoii nba kpiab na, Bet sesimot, nan Baal Meon, nan Kilsaaim doii, k cab, 10K niib nba be yendopo, kunkuok paak nae, a bin kua k lek Amon, k kɔn nyannɔ, k biilɔ Fas, k Amon duo niib ji da pukii n duoii kann ni. 11N saa bu Moab tieb buut k biilb. ŋannnae k b saa bann nan minniit tie kangbennuk.12Kangbennuk yennu yet a: Edom tieb nba an nan b mɔk panŋ, k fiil kɔn b wɔnŋ paak, k kɔn nan sudaa tieb, k jiien b pann na, L paak te, 13K kangbennuk yet a: N saa tant n nuu Edom paak, k kpi niib, nan b bonkobit n ba kul be duo mann ni. N saa t k duo manŋ tinɔ na, dual yann, laa nyii Teman duo k tan saan tuu Dedan duoi b kul saa kpo tɔb ninŋe.14N saa tɔkin n niib Islaael ninŋe, k kɔn nan Edom, k jiien n pann; Minkangbennuk yennu i yeta: N niib n biil Edom tieb, k tan janŋ n wutuol nba duo b paak bannu nba; ŋanne k b saa bann n pann, jiinnu nba tie bannunba.15Kangbennuk yennu yeta: fiilis tieb nba yaa b mɔk panŋ, kɔn b mɔny paak na, k lol b nuak ni, nan tonuu, a bin bii bonnaa kul k lin tien yann na, 16L paak, kangbannuk yennu yet a: N saa tant n nuu Fiilis tieb paak, k kpi keletieb, k bia biil linba tenn k kook mɔk l kpinŋ na kul. 17N pann jiinu manŋ ni, n saa donn wutuol k dat b tubaa fanu, k bin la n wutuol nba tie bianŋinba, k bann nan mine tie kangbannuk, yennu.


1Bina piik nan yenn ; ŋmaalik daa sisinn daal; k Yennu paak maan nan k tulin k yet'a: 2Nisaalik bija, k maan Til laa k kpanme jiin Selusalenm biilu po: Duo na but buta, b mɔkint na ji saa kpant t yal e. Duo na ji tie langbente.3Linba na paak e k Yonmdanɔ Yennu paak nan a a: Mɔtana fin Til, ji tie n dataak e, n saa te digbanna bonciann n kɔn nana, nan mɔkil nyunpana nba tuo luat dikpina bianŋinba na . 4B saa biil Til dikpina k bet u di tuati na, k saa kual l tante k nyik tanpiuk .5K l buol ji sii tie sianmba, k jansuola ji sii lat b janlante , k maan min Yennu e paak na , k digbanna na saa fat yinm tTil tieb mɔkint. 6K jii b juk banjai k kpi ii niib nba be digbanna nba kpie na , k yinm Til tieb n bann nan mine tie Yennu.7K maan yonmdanɔ Yennu paak a: N saa te kpanbaal n gaal kpanbaala kul , n k tie babilon kpanbaal Nabukansal na wun baal k tan lek Til. B saa bal nan b taani nan tantolt nan tanjakila, nan nibulcionŋo k lek a. 8B saa jii juk banjaie k kpi a niib a tinŋ paak. K datai na saa kpiil buotit e, k dia maa dindena k denn juona , k bia dia nagban kɔnŋa k l guub.9B saa baal nan kut jae; k tuol u dikpina, k bit k tut lunbin a di tuatit na nan be lankpena. 10K b taanii nba yab na saa kpit tangbulunŋ k luona. B tantolit nan li kɔba; nan tanjakila fuul saa bet a dikpina; yuo nba k b kua b duo tanmɔb nii na, k duo na kpant langbent na. 11B saa lin tɔkin ii duo na sɔnii kul nan taanii k kpii niib nan juk banjai; k tut a di tuatit na kul k lu tinŋ ni.12B saa jii a mɔkint kul ; k bet a juona nan ŋei nba ŋaan na kul; k jii le tana nan daat kul k saan lu mɔkil ni sinsuuk ni . 13N saa te k a ŋmin a yani fuut na, k suo ji kan ban gbat a biok mɔnii. 14N saa pial a duo nan tangbina kul, k nyik tanpiuk k lenŋ sii tie sianmba k jansuola sii lan b janlant k a duo ji kan mi seti ? Min tonmdanɔ Yennu e paak na.15Yabint Yennu paak maan nae , k tul Til tieb yuo nba k doi nba be mɔkl kpinŋ na saa gbaat ii duo biilu; nan niib nba kpenn na kukula nan wu yikin ni; k jaŋmani saa suolib. 16K kpanbaala nba kul jua k kpia mɔkil na, saa siik b nan koki paak ; k liat b naan liant. K yit b naan foklii; k gb ana jijektit saa kuab , k b saa kal tinŋ ni . K b kan fit nyik k kan jekili.17K saa yin kun yanii a : Digbann nba kpia mɔkgbenŋil na n buont a . Lenŋ e ŋalint na dii nyuma. Digbann nba daan tuu mɔk panŋ nan yiiko mɔkgbenŋil nan u niib kula. K te jaŋmaani suol niib binba kpia mɔk kpiini na ku. 18Mɔtana digban biit nba kpia nan mɔkil na jekil nan jaŋmaaniie.19Yabint Yennu paak yeta'a; N saa tien n duo na Fude; k duo manŋ ji kan ban k tien duok niib n kua lenŋi; n saa te k mɔk nyun n o piina k nant tanbiinii. 20N saa te k a wei k pukin binba donŋ sik kpientinŋ na po: binba k b din bonŋ kpiib na buol. N saa sikin a tinpoal ni waa, sianmba k a sii tuun be ; k k kpia nan binba din donŋ sik na; k a duo na jii kan tien qu; k niib n kua lenŋi. 21T saa kpo kun tuntot e ; k ji k ii be k niib saa kpaanii ŋaan kan ban lai ni. Min Yennu e paak na.


1K kaagbennu pak k yetin a: 2Fin nisaalik bija, pakin yubonn maan k tul duo nba k b yi Tiil ne. 3Pakin Tiil duo nba kuok mɔkgbenŋl k bia kpentil b kpinkonŋ nan min kaagbennu e pak. Tiil tieb i mantik dont i monŋ i fant paak.4A yent kpia mɔkgbenŋle k b ŋanma fanu k a mantik fan. 5Binba kpaa ne jii Seniil naajiae k tien taabi, k bia jii liban kpekii k tien jaantalk,6B nyii nan tikpela Basan duo ni k ŋanm ŋalunŋ daat k nyii nan lagbenŋ daad siipl duo ni k kpaatinŋ po k l fan nan luobnyana ne. 7binba ŋanma ne jii caŋann Isipt duo ni k tien jinjɔnŋ a fan fit kii som nyun paak k sɔa kul n fit kii laat. K jɔn cab wu wul a lii tie maatu.8K Sidon nan Alfad niib kan l ŋatunŋ k fin tiil tuontunna tieb saakab. 9Gebal saakab nan u tuontunna nba mi tuonn ne kul lin be a duo nie. K ŋalint nan b kanna baat a buol k kpentil kpinkponŋ k tuun a tuona ŋalint sinset buol.10K binba nyii Pelis, nan lud, nan put tieb a kunkonkonna, b tu dia naagbankonŋa, k yil kut fokili k gua, k te k a sann duo. 11K Afad niib nan a kunkonkonna guu a duo juona, k jab nba paal guu a ŋafuok, k jonn b naagbankonŋ a juona paak ŋanme tie jab nba te k a mantik fan.12A din kpentil a kpinkponŋ nan duo nba k b yi Talsis ne, a daak l di fanu k maan a lin mɔk bona bonciann, salinpiena, kut, nan walba nba. 13A saa doi nba k b yi Jafan, nan Tubal, nan Meschec k dia a tiat k kpentil daaba nan bona nba tie kut mont.14K a kuat a tiat k tien nba togalma ne k gaan taami nba tuun tuona, nan kunkɔntaami nan bontaamii b buol. 15K Dafan tieb kpentil kpinkponŋ nana, k mɔk kpinii digbana bonciann niib dia b salima k tiena ŋaan gaan tiat.16K Siili tie daa a tiat nan linba kul k a maan. B tien tanbiinyinyila nba dauk paal, nan cab buolu-buolu kul, nan tan nyinyila nba dauk paak k b yi yenn-nba kolal nan labi ne ŋaan gaan tiat. 17K Suda nan Islael tieb dia b dii, nan siat, nan Olif tiiniikpan nan bonnunubit k tiena ŋaan gaan a tiat. 18Damas tieb daa a bona nba k a naan k pa tilɔana daan nba nyii Helbon.19Vedan nan javan bo dia kutmont nan bonnunubit k kpentil nana. 20K Dedan dia tankobit gunta k tiena ŋaan gaan a tiat. 21K Alabi tieb nan kedal tinŋ dia tieb pa bebis, nan pei, nan buuni k tiena ŋaan gaan a tiat.22K sieba nan lama tieb pa tan nyinyila nba dauk paal, nan salima, nan bonnunubit nba ŋan k tiena ŋaan gaan a tiat. 23Haram nan kanne nan Eden, nan Sieba nan Kilmad doi kul kpentil kpinkponŋ nana.24B kɔia cincen buolu-buolu kul nan cincena nba mɔk bɔnninant, nan gunta nba ŋan nan ŋmipiana nba ŋan nan liata. 25K b jii a tiat nba k a naan ne, k tien ŋalint nba yab ni, k siet nan k a j tie nan ŋalunŋ nba be mɔkgbenŋil paak, k b pak jika nba kpai u ni ne.26Yuo nba k ŋalint kantieb jia k koa nana mɔkl ni ne. K yendopo wɔŋ pebila k a kɔnn. 27A mokint nba kul be ŋantunŋ ni nan kantieb ne, nan binba ŋamii ne, nan kpinkpenta nan kukɔnna kul dii nyum.28Yuonba k ŋatunŋ kpii ne k kantieb nba be ŋatunŋ manŋ ni ji yikin, k nyum nba kpia l ŋatunŋ jekil. 29K kantieb nan sunsomtieb nan l saakab kul ji sie mɔk gnenyil ne kunkonn paak. 30K b kul ji mɔ k fabin a paak k pukin tanbiinii b yula paak k dua k bilin tanpent ni.31A paake k b kuol k pit b yula, k lia bɔtuot k mɔ mɔnii nan palbiil. 32A paake k b piak bonbil k tiena: ŋme k dua mɔkgbenŋil nie. Digbana nba bo laat a tiat yuonba, l bo tie pamann ne . 33K kpanbal nba kul be lokil kul po tie mɔkita, nan a tiat nba dauk paal ne.34Mɔtane a ji kpakin mɔkgbenŋil ni, k a tiat nan niib nba kul tuun a buol ne kul kpakin nana mɔkgbenŋil ni. 35Niib nba kul kua k kuok mɔkgbenŋil ne nba gbat a biilu ne po yuo nba k jaŋmaamii suolib, k b kpanbala gbaa k jekil k ji goli jaŋmaan ningolisin. 36K kpinkpeta nba kul be dulnya ne ni nba la linba tuun ne k b yan put, k a kuun ne mɔk jaŋmaami k a sann ji kan ban k jen.


1k kaagbennu ŋanm k paakin mɔbona. 2K kaagbennu yomdaannɔ yet a nisalik biik paakin Tiil duo dialɔ na a: A donn a mɔŋ ki yet a : n tie yennu e k kaal yennu kok paak, k mɔkgbenŋa linta waa ! ŋan a tie nisaake k tie yennu kaa, kaa jiita lom k l tie yennu lom. 3Gotil mɔk yanfuom k cie Daniel e, k bunbɔlkal sial kaa ka k mi.4A yanfuon nan banm te k laa mɔkint, salimɔna nan likli be a mɔtuk man ni. 5A yanfuon nan a kpinkonŋ paak kaa laa mɔkint l paak k jii dot a mɔŋ.6L paak yomdaanɔ kaagbennu yet'a ki mann a jii a lom k l tie yennu lomm e. 7Gotil n saa baal nan saam a paak, binba mɔ jaat k cie niib kul, b saa faa tɔb kaa yanfuon nba nyili na k biil a fant na faab.8B saa tuuta luua botuk ni, ka kpo nan binba k tuu kɔn b tuulu k luub mɔkl sunsuk nin na. 9Bi baal a b kpia yuonba; A saa yet a miina tie yennu waa? l yuo na wun nba saa kpii a na buol jii sii nisaalik e a jii ki tie yennu kaa. 10Buol ganni na tan saa kpia nan baa tuu kpi bin nba k jiantl yennu biaŋ nba na min kaagbennu a yomdaanɔi maat.11K kaagbennu bia ŋanm paak nan nin mɔman: 12Nisaalik biik maatin nan paal biil k yet til kpanbal ! k yet'ɔ yomdaanɔ kaagbennu: A sia yua a din tie ninŋannɔ a k tie nba niib linba k mɔk yanfuon nan fantbonciann. 13A din kua Edin yennu tilonti kpaab na ni, tanŋana din baak a paak, nan Sardoine, Topas, na Diamant, nan chnysolithe, douyx nan jaspe, nan safil, nan descarboucle, demraude, nan u salimɔnna, gingana nan a leli tuu be k guu daal nba k b din maala.14N din jii malaka nba k b linta k guu a , n din te kaa be yennu juat paak: som tan biit nba nyili na paak. 15A din tie niiŋannɔ e, daal nba k b din mala, ŋan tan piin tun biit.16A kpinkpeciɔ paak a din yaab jaat bonciann, a din tun biit, l paak n saa bela k nyiina yennu jual paak. K bot siannba k malakanba guu a na, tanbit nba nyili na ni. 17A dont a mɔŋ a fant na paak, a k binbeŋ ŋan na yaab yanfuon, n saa luu a tiŋ ni, k li sii kpaani k tien kpanbal lieb.18A tuon biit nba yaab na paak, nan faa ŋmab niib a kpinkpounŋ paak, k biil baa jiantl yennu sian nba, ŋann tie kin nyinn muu a duo ni k l dii, a saa tien tanpet tinŋ ninŋ na, binba tuu goli yaa na buol. 19Niib nba kul tuu banna jaŋmaani saa suol b a kuun paak a jii tien yann a jii ki be.20K kaagbennu paak mɔman k yet'n maa. 21Nisaalik biik tolilin a nunŋ si do duo k sɔkin mɔmann k tul b. 22A saa yet a: Yomdaanɔ kaagbennu yet a gotil maa luona biaŋ nba n sii tie a datak a buol, k yin bann nan n tie kaagbennu, n saa dat b datai tuba yuo nba k saa tun ŋant bi buol ni.23N saa te k yiali baal b paak, k bia te k sɔn n pubil b sɔjot ni, b sii kpiib tɔb ni, b lieb nba nyii sian nba kul. B saa bann nan n tie kaagbennu. 24L paak n jii kan te Islael tieb k digbaana ŋmaatib nan kunkonii, nan peninii na k mukisil ŋann k b saa bann nan n tie yomdaanɔ kaagbennu.25yomdaanɔ k b be digbanna kul, k l te digbann lia nan bann nan n tie ŋant dannɔ, k bi kua tinŋ nba kin din tul n tuontunɔ sakɔb na. 26K b saa kaal ki biyaama ni, k maa ŋei ki buol danm tilonti na, b sii kua leŋ b yama ni nan maa ta saa dat b lieb kul tuba.


1L bina piik ŋmaali piik nan ŋnanlee daa piik daal k kaagbennu paak lanbona nba na k yetin a: 2Nisaalik bik ŋmantil a num falaɔn po, k Ejipt kpanbaal, k pol guu nan u niib kula mopol. 3A paak k yetib nan : Kaagbennu Yennu e yet nan, fin Ejipt kpanbaal bantɔnŋ , a tie n dataak e k a dua nyun ninŋ k yienn a mɔkil tie a yaale, a fin ne tienɔ.4N yaa min gann a janpiennu a yiak paak k dat k nyinna, nyun ne ninŋ. N saa gaann jani nee a waka ne paak e, ŋaan dat i kul k donni gbingbane paak k jani ne kul si taab a paak. 5N saa lua tin kuɔnŋ ninŋe fin nan a jani ne kul. A saa baa kpant ninŋ k a kan fiil k sua bia kan tɔkla , a ji saa kpant muuk ninŋ nuani nan bonkobt jiet e.6K Ejipt niib kul saa baan nan mine tie kaagbennu k l maan sonmil nba k n daan sonm Islael niib tie nan nyun mɔnn ne. 7Yuo nba k dienna a tu nyete binba k kɔnkɔnn, k j te kib ka dunduul.8L paak e tien k kaagbennu Yennu yet a: N saa tun juk banjiake a paak, k lin kpia a niib nan a bonkbt kul. 9K n saa te Ejipt n n bial yann k bin bann nan mine tie yabint Yennu. K maan yet nan mɔkl na tie b yale , a ŋname tien nɔa. 10N tie a daatak e k bia tie Nil mɔkl ne dataak. N saa te Ejipt tinŋ na kul n kpant tanpuuko, duo manŋ saa kpant tin konŋe, la nyi Migaal kaka nan Assouan k saa dian Ethiopi kpaal paak.11Baa nisaal sua, ŋannin ka bonkob sial k n gaal lenŋ k saan dian biina piinnaa. 12K n saa te Ejipt tinŋ ne mantik tien digban yann dulna na paak, l saa tien biina piinna k Ejipt daan tie langbente , k cie doi kul nba ban tien n nane, n saa te Ejipt na niib n kul yat-yat k saan digban fana.13K yabintb Yennu ŋanm k yet a; bina piinaa e na puolpo k n saa jen nanm Ejipt niib binba k n yatib digban gana ninŋ na. 14K n saa te k bin kua Ejipt niditu po, tinŋ nba tie b danduo ne ninŋ , k b sii be lenŋ, k l tie digban bik.15K b sii mantik tie digban butinŋ, k b ji kan fit ki paal lieb . N saa te k b k mɔk ba pansiak nba k b sii paal b lieb. 16K n niib Islael tieb ji ki gaa Ejipt tieb paak , sonmil Ejipt duo nba saa bileya k Islael tieb saa tiat nan bin tun bonkpetla, baa dien Ejipt tieb paak ne. K Islael niib na na saa bann nan mine tie tabint Yennu.17Biina piinle ŋmaa cincinn dayenn daal k kaagbennu paak yetin a; 18Fin nisaalik gbintl, Nabekanessa, babilone kpanbaal maabin u sejeanm k b tun tuon oaala, k, yula kɔkl k b bɔpiat bia pinte , k l k mɔk nyuat tuona manŋ ninŋ.19L paak maan nba k min yabint yennu yienne ne; N jikt Ejipt lieb tinŋ k tien kpanbaal Nabkanesa a wun saate Ejipt tinŋ ni , k jii mɔkint na, k li tie paati u tuona paak , k maan u kunkɔn kɔnnu na bo tuun k tie mine , min yabint Yennu paak . 20N tienua Ejipt itnŋ , k l tie paati u tuona paak, k maan u kunkɔn kɔnna ne bo tuun k tien mine. Min yabint Yennu paak na.21L daal n saa tul Islael tieb panŋ, k saa te k fin paak b sinsuuk ninŋ, k bin bann nan mine tie kaagbennu.


1Kaagbennu din yet'n a: 2Nisaalk bija, sɔkn n maan k yet a: yonmdaanɔ kaagbennu nba yet lin nba e na: I i kuli man, daabiil be. 3K maan dal manŋ pel na. Kaagbennu daal naki, i sii tie bunbɔciaɔnŋ daal e:l yuo sii tie digana yuo e.4B saa Ejipt tab, k jaŋmaani n suol Etiopi duo, yuo nba k b sü kpi Ejipt duo ni niib na, nan yuo nba k b saa fat duo manŋ mɔktuk, k fukt duo manŋ fiaka na. 5Etiopi duo, put duo, lud duo, nan Alaabi duo kul, nan kub duo, nan digbana nba kul man nan'm na waas b saa kpi'b nan jakbanjiak e.6Kaagbennu nba yet linnba e na; b saa kpi Ejipt tieb nan bin nba taa u po na, k b japaat nan b panŋ, n gbenn. Laa nyii Mikdol k saa tuu siann t yonmdaanɔ kaagbennu nu yet, a b saa kpi'b nan jukbanjiak. 7B saa biil doi, doi nba b k biil na sunsuuk ninŋ, k l doi ni sial sii kaa.8K bin bann nan min e tie kaagbennu, maa saa juo Ejipt duo muu yuo nba, bin nba taa u po na saa yat e. 9L daal ninŋ n saatun tuomünba, bin saan ŋalgbenŋa ni, k nmat Etiopi duo, k u daa mɔk panŋ k jaŋmaani sü be daal nba k b saa pikn Ejipt duo k maan mɔtaana, l bona baat.10T yonmdaanɔ kaagbennu nba yet lin ba e na n saa tie, k Ejipt niib nba yab bonciann na, n buot, N saa te baabilonn kpanbal Naabukodo na saal e, n buunt'b. 11Ŋua nan u niib, wun nba mankit tie kpikpituk nibuolu na ni, b saa tun'ɔ wun biil duo na b saa jii juk bonjai, k baal, k kpi niib sal Ejipt duo ni.12N saa te k nnyun soni kul n kuol, n saa jii duo manŋ, k cab nitont. N saa te k saanm n biil duo na, nan waa mɔk lin nba, min kaagbennu e yet.13yonmdaanɔ kaagbennu nba yet lin nba e na. N saa biil pata nan tingbana, k nyinnfaak yenni nba be n f duo ni Ejipt duo ni, kpanbal waas ji sii kaa n saa kuan jaŋmaan ciaɔnŋ Ejipt duo ni. 14N saa biil patlos duo, k juo Tsaan duo muu, N saa bu no duo buut.15n saa donn n wutociaɔnŋ siin duo nba tie Ejipt kann na paak, k bia buot no niib kul. 16N saa juo Ejipt duo muu, k siin pal n biil. N saa luot no duo juona. Datai saa baal yensuuk ni e, k nyann nof duo.17B saa kpi on nan pi beset naasinm nan jukban jiak k ju l doi niib k saan enan'm digbanfɔna. 18Tapnes, yennu saa bɔnn yuo nba, k n saa jint b naayɔk, k waa tuu mɔk panŋ nba k tie japat n gbenn. Sanpagounŋ saa sik dɔkn tapnes, k u bonpoi k saan nan'm digbanfɔnn. 19N saa bu Ejipt duo niib buut k bin bann nan n tie kaagbennu.20Bina piik nan ŋenn ni, sinsinn ŋmalk daa ŋanlole daal, k kaagbennu pakin k yaa: 21Nisaalk bija, n kɔnn Ejipt kpanbal Faalaaɔn nuu waa ŋaan u k teb, k saa paak, b bia k fin, k lin fit tukn, k wun fit dia jukbanjiak.22L paak e, k yonmdaanɔ kaagbennu piak: n mɔk maan nan Ejipt kpanbal Faalaaɔn, n saa kɔnn u kpinkpint n saa kpi wun b kɔnn'ɔ, nan wun k l ma'ɔ. 23N saa yat Ejipt tieb doi kul po, nsaa yat'b doi bon ciann ni. 24N saa te k babiilonn i mɔk panŋ, min jii n jukban jia jiak k kubn'ɔ, n saa kɔnn Faalaaɔn kpinkpent, ku sii kuli nan baatb nba pel kuun na.25N saa tul Baabiilonn paŋ, ŋaan k gbat Faalaaɔn kpinkpent ŋann b saa bann nan n tie kaagbennu, yuo nba k n saa jii n jukbanjiak k kubn Baabiilonn k wun pikn Ejipt duo na. 26N saa yat Ejipt tieb doi kul ni, n saa yat'b doi bonciann ni, bin bann nan min e tie kaagbennu.


1L binnaa ŋantaa ninŋ, ŋmaalii ŋantaa, dacincinn daal, k kangbennuk pakin k yet a: 2Nifosaalik bija, yetil Esibit, kpanbal Faalaonɔ, nan u niib na kul a: A want a mɔnŋ k a jan nan ŋmee?3Gotl, Asiili din tie liiban kpeke, k u mintaa fan bonciaonn, ku faat luu binm, k u mint bit na gbenŋ, k bia fɔk sanpa-a po. 4Nyun mi din te k u kpaatl yian-yian, k tinŋ na meiu te kpaatl do sanpaapo, bunnii din gaal lenŋaa, k bunnii manŋ nyun maant tieniib nba kul din be I lial ni na.5L paak ki din te k u miin taa kpaat, k fɔk gal tiinii nba kul kpia lenŋ nakul. 6Sanpaapo bon yuyuk kul din luub tiaat k ŋnaan leŋe, k muok ni bonkobit kul maal b waat u tintubilaa na ninŋ, k nibuolu kul kaal u maatu. 7U yabint, nan u mintii yabint na dinte ku fan bonciann, k maan u jiinna kul din be nyun'ninŋe k meii yoo kul.8Yennu gɔkluk ninŋ kpekii din k fit galɔ, tiinii nba k b yi (iiples) na, kan fit janŋ nan u mintaa, k wunba k b yi (plataann) na, nan u tintubit k fit k janŋ; yennu gɔkluk ni tiik din k be k b saa jii janŋ nan i kpek fant. 9N din jii u mintaa nba yab nae, k te ku fan, k tiinnii nba kul be, yennu gokluk ni na ji nan mɔ u fant na paak.10L paak i tien, k kangbennuk, yennu yet a: waa din la ku mintaa fɔk k do sanpaapo na paak, nan wa la ku mintaa yab k bia gbenŋ na paak, k u pal ji man nan waa fɔk na, l paak, 11k n blɔ, k jii u k tiennɔ buolu nba paal nan kunkɔnn nuu ninŋ, k u dat u tubil, k tan janŋ nan u tonnuu nba jan,12K nisaanm, nan buolu nba ŋam mɔk tonnu k biaat, k b cuau k luu tin ŋni, ku mintaa na kul kɔnn baabaa juaat paak, nan nan i baat ninŋ. K u tintubit na kɔnnkɔnn k yat baabaa duo na lɔtii nii k duo kul niib nba tu kaal u maatu na ciaal nyii, naan nyikɔ.13K bonyuyukt n ba be sanpaapo na kul, ji baat jakit u dajin kpiennaa na paak, k muok ni bonkobit na mun ji buunt u tintu-kuonnaa na ni, 14K lin fit t k tiinii nba be k kpiana nyun na, njii daa te ku mintaa fɔkitl, k tisiaak ji da kpaatl nan wua na, bii lekii maantɔ nyu yoo kul naan wun daa kpaatl k do sanpaapo, nan liiban kpek manŋ na. L paak tiik kul saa kpoe, nan nifosaalk nba tuu kpo k sik kpientinŋ bianŋinba na.15Kangbennuk, yomdaanɔ, yet: daal nba k tiik na saa kpo k sik kpientinŋ na, I daale k n saa te k buunii kul nyun n fual, kuol; kumɔnnii n yat nan duo kul po kii fabin.16Mii tanŋi te k u sik kpientinŋ daal nba, u baak manŋ, fuol saa jek tin gbonŋ niib kul gbannu. K yennu gɔkluk Edem tiinii kul, nan Liban tiŋannii kul nba kul k b tu maantib nyun na, I saa manŋib, nan tiik manŋ baanu paak.17K b kul n tɔk saan kpientinŋ, k tan pukin binba daan danŋ liet saan kpian tinŋ na ni, k binba daan danŋ kiet saan kpien-tinŋ na ni, k binba kul daan tu kaal tiik manŋ maatu na, ji sa yat k saan tingbonŋ kul po. 18K kangbennuk, yennu yet : faalao nan u niib na kula: A tie ŋmee k sii naan nan tiinii nba be Edem, nan a yu dant kul, nan a panŋ kulii? A kpan saa sik kpintinŋ ninŋe, danm na sinsiik ni, nan binba kpo tɔb ninŋ na buol.


1Bina piik nan ŋanle ninŋ, ŋmaalii piik nan ŋanle daal, yennu yetin u mobona a: 2Niilɔ bik, yinn yanŋ nba sa si tie sua k yaal k egipt kpaanbal ! Yet tuɔ a: a si naan nan yanbuol bik nee dii gbanlia sunsuk nii, a daan tie nan bantɔnŋ ne mɔkaanii, a daan pukiie kpeni ni, k gbut nyun nan a taa, k tie nan yiiko.3T yomdaanɔ yennu yaa nan: n si guu a mbuol k a baal nan niil bul cianŋ nan janlaanŋ, k n saa gbuo nan saa baal nan tinŋ na kul paak bonkobiit. 4N saa nyiika tinŋ ni, ŋan luu kpaant kul paak n saa t k nuanii kul ii laat fuonŋ a paak, k n saa t k tinŋ na paak kul bonkobiit gbuo.5N saa t k jual lin gbie nan bannin, k buoti t mun nin gbie a peii. 6Duo nba k a si wuul n saa maanil sɔn, ka kaa nan jua, k jiet sii be nan na.7K mi dial, n saa yukl k do sampaak, k dɔkin ŋmaal biila, sampagbanna, yennu, ŋmaaliik, ji kan tul u yentuu. 8K a kukuɔ paak n saa t k sampaapo yentu kul n bonn, k n saa t a duo kul n bonn.9N saa jek digbannaa boncian yan, liinba tie a baak diigbana kul nii, nan nba kul k miia yuo manŋ. 10A kukua paakn saa kuan diigbana boncian jaŋmaani, k b kpanbaal l saa suolɔ yaalutuuk a kukuɔa paak, k mii nyiin n jatiɔak yuonb b nunpo, daansua kul sii jekle u manfuol paak biit manŋ daal.11K maan yomdaanuɔ, yennu piak: Babylone kpanbal jatuɔ saa juont a paake. 12N saa siikin a paalu na nan japaalie, binba kul tiie nii biatii do kul nin, k saa siikin egipte wantin mun kul tinŋ ni, k u paalu kul saa tien yann.13N saa buot u bonkobiit nyun ni, k niiluɔ, taal kan ŋmat bii, k b ta woka kan ŋmaat b. 14Tɔnk k n saa t k l nyunm tie suon, k n saa t k kpenii bubl nan kpana, nan t yuomdaanuɔ yennu na.15Mii nyiin egipt duo u kuɔa, k waa mɔk linba a kul yaa lin nyiint, k n yan mabiin binba kul be duo manŋ ni, b saa bann nan n tie yennu. 16Lenŋe jii tie fabnii, k b saa yetua; duo bonpoi sa pak fabnii manŋ po. B saa yet k jiin Egipt po nan u muuk cianŋ po, t yemdaanɔ yennu po.17Biina piik nan ŋanle ni, ŋmaalik daal piik nan ŋan mun daal, k yennu paakin u mobona a: 18Niisaalik bija, fabin k jiin Egipt mu suuk po k tien niil yian, b tie diigbannba mɔk panŋ boncian bonpoii e, tinŋ sumiuni, nan binba siikbuotuk ni !19A gal nan ŋme nan fantii ? Siink, duɔat nan nba k puot b puuna na ! 20B saa ba nba k b kpiib nan jakontiat na sunsuk nie, b tuul juk banjiak, Egipt niib yanbt kul n tumii. 21Kpanbal gbenŋaa tan saa tuluɔa laabal kpiem yietu daal, naan binba din tie u puolpo kuo u somtieb na. B siik, k duɔal, k kpii nan jakontiat.22Lenŋ tie Assyrie nan u yabint kul, k u kpiem kpabaa kul kan k lintuɔa, B kul din kpo kunkonn nie. 23K l kpabaa manŋ din saa be buotutinŋ poe, k kpabaa manŋ tinŋ kul paak binba daa mɔk laa fia na kul po.24Lenŋ tie Elame, nan u yanbint kul, l kul po tie u kpiem nin nat; B kul kpowa, b kpo nan kunkonjatiate, b piib nan punjuotee, b kaat ni, ŋam nba yaat wutuol manŋ niib nba daa fuo na po, k b jii din feii k jiin nba k din jii siik tiib buot nani. 25K din biil u yial kpiem na buol nan u niib yaabt nan u niib ninnant kak lintua, k u niib din k duo na kul pak. K b jii din mɔk l fei k jiin nba jii din siik l buot nii. B jii din pukiim kpiem na niie.26Meschec nba din be lenŋe, Tubal, nan b yaabint kul, nan b bonninante l kul po, binba din k pot na kul din kpo nan jukbanjiake. K manŋ b din kuant feii nba din bial duo ni po. 27B din k taanm nan kpaanbalaa na, binba din baa binba din k pot na po, b din siik nan b jakon tiat kpiem fiulu daal, k din paan b jaakontiat b yuulaa paak, k b bii jii tie b kpaba ne, k manŋ b jii din tie fie k tul kpanbalaa daa be b manfuol ni na.28Fiin monŋ, a saa kɔn punjuot sunsuk ni; A saa duɔal nan binba k b kpiib nan jukbanjiie ne. 29Sodom din be lenŋ, u kpanbalaa, nan b waas nan b panŋ jukbanjaii nee, b taan dua nan binba k pot punna ne, nan binba siik buot na ni.30Ganŋ po din nan kpanbalaa waas, nan sidoniens ba kul, nba din siik kpiem buol, k ŋmat k maan fei paak din jiin b paalupo. B niiba din k pot punnaa din taan duo nan kpieme nba k b din kpiib ne, k b jii din dii l fei nan binba din mun siik l buot nii na.31Egipt kpanbaal saa lab, k saa paa b palaa nan b yablu po, b buolu nba kpo jubanjaii kuun, nan u suojeme kul, k t yemdaanɔ tennu yet. 32K Maan n yaat n wutuol duo manŋ kul po binba fo kul paak, k b saa dual binba k pot punana sunsuk ni, nan binba kpo jukbanjaii kuun, juu kpanbal nan u puolpo weitieb.


1Kaagbennu pakin nna: 2Nifosaalik bik a buolu waat na a: liisua k n baal nan juukbanjiak duo ninŋ, k l duo ninŋ bae mɔk tankunkumik , 3Lii sua tankunkumik manŋ, faagbokluk k pak niib na; 4Liisua nilɔ gbat gbakluk mɔniyaa ŋaan k k lebt k juuk nan kpiu, u sɔn saa muan u yulpaake.5K l maa u gbaat gbokluk mɔniyaa ŋaan k lebt, liisua kuu lebt, u saa tinne u naliŋe. 6ŋaan liisua tankunkumɔ na, gbat juuk banjiak baalu ŋaan k k faa gbokluk, k wann niib na, k juuk na kpi nilɔ, u bit paak, n saa boi tankunkumik nae l danɔ sɔ po.7ŋaan fin nifosaalik bik n t kaa tie na tankunkumik nae Imael, a tuu saa ceŋ maan nba k n piakaa, k piak niib n paak. 8Lii sua n pak tondanɔ a saa kpo! liisua a k yetɔ ku nyik sanjɔk biuk na, ŋan kuu kpo u bitin n saa boi fine u sɔn po. 9ŋaan liisua kaa pakɔ ŋan ku jet k tɔk u sanjɔk biuk na k tan kpo u bit paak, ŋaan fin kan kpo.1011ŋaan fin nifosaalik bik pakin Islael tieb a: ii yaa: t bit nan jɔkinte t tin b ybɔna ninŋ; t saa tie nle kii fuo? Yetilb: nan min yɔmdanɔ kaagbennu n fuo, n k luon tondanɔ kuukaa, ŋaan n luon wun lebte ki fuo. jeninmaan ii sanjɔk biuk na ninŋ, l tie nle kii kponnii Islael tieb.12ŋaan fin nifossalik bik pak a buolu waat na: niŋannɔ ŋant k faalɔ u maabl daalii; k bit daanɔ k baa u bit paakii. k l tie nnae niŋannɔ sii fuoe u ŋant ninŋ u maabldaal. 13Yuo nba kin yet nan nuŋannɔ sii fuoe, ŋan k u nyiik ŋant tien bit nba kuu tien na paak.14Liisua k n yet tɔdanɔ nan u saa kpo kuu nyiik tonnu, ŋaan tie ŋant. 15Liisua kuu nyiik tonnu, ŋan cɔlinŋ manfuol senni na, k k tie bit u sii fuoe u kan kpo. 16Bit nba kul kuu tien n saa tanm l poe u tie ŋant k tuak sanjɔk u sii fuoe.17A buolu waat yaa: yomdanɔ sanjɔk k ŋan b sanjɔko k ŋan. 18Lii sua niiŋanɔ nyik ŋant ŋan tie bit u saa kpo l paake. 19Lii sua niibiuk mun nyik bit ŋan tie ŋant u sii fuo l paake. 20Ii ŋaa: yomdanɔ sanjɔko k ŋan, n saa bui daan sua kul k tɔk u tuona ninŋ yim Islael tieb.21Daabis bina piik nan ŋanle ninŋ ŋmaali piik daa ŋmuu daal, sua nyii jerusalem k baal matin a: na duo na b gaalaa! 22Kaagbennu nuu daan be n paak daajɔk k sua n bacial na daa k baal, k kaagbennu luot n mob, k n jin bo k tie muuk kaa.23K kaagbennu pak nna: 24Nifuosaalik bik, binba b paana paak Islael duo ninŋ na yaa a: Abraham din tie u kunkuae k gaal duo; ŋan tim ŋan yaab k b tulit.25L paak pakim a: nne yomdanɔ kaagbennu pak: ii sii di ii jiet nan sɔme, k dot paataa, k kpi niib, k b duo manŋ ninŋ. 26Ii duu ii juukbanjai paake, k tie bit, k dua nan lieb ŋan puob k b duo!27Yetilb nne kaagbennu yomdanɔ pak: n fuo, binba b paana paak juuke saa kpib binba b kpaanti bonkobte saa dib, binba b tanfiatin yialie saa kpib. 28N saa gbenn, k Islael juat saa bit k sua kii gaal. 29B saa bann nan mine tie kaagbennu, k t duo na kpat fuol, k tɔk b bit paake.30ŋaan fin nisalik bik, a buolu waat b sii b nanan ŋei ni, b sii piak b lieb a bantin maan, gbint maan nba kaagbennu piak! 31K b saa baal a buol k yab, k n buolu saa kaal a buol, k gbint a maan, ŋan k k tuu nann tuon, k l maa b tie binba laa niibe, b paalaa gbei nan nanŋ.32A tie yanyinɔe b buol, k mɔk kunkɔl mann. b gbintl maan ŋan k k dia . 33Lii sua l bona baal, b saa bann nan b dan mɔk masɔkni b ninŋ.


1K yennu ŋanm paak nanin a: 2Nisaalik paak biil Islael tɔndanm ne sunkt k tulb, k yetib maan nba k min yanbt daanɔ yennu yet a: Islael tuann danm buota. yubonn muantitua nba muant k tien u monŋ. muaantua tuu kan muant k tee u niibii? 3K maan i gub bei ne biin k lia pei maan kobt liant k bia kpii bonkob_kpamma ne k ŋan ŋaan k guomm.4I k goli pebutmii_ne, k tee k peii maan yial, k bia k lolin binba la daanmii ne fiat. i biak luon binba buot_ne. k bia kpia nan binba buol ne ŋaan ka diab nan panŋ, nan palbeen. 5B buota k maan b k mɔɔk nuat_tua b be bossunsot nuobninŋe.b yat yata. 6ŋanne k pei ne din yat k fɔkt; jɔfɔk nan kunkonfɔokt ne paak k yat bia k luomm.7L paak, muantua sunk kaagbennu maan. 8Balmoni ŋaan maa set be ne; l buo si nan yii gkiint tulin. muuku bonkobt tuu wol n piin ne k suob, k ŋamm k maan k mɔk bonkob kpaalk. n bonkob_kpali ne k kɔnt b peii paak b goli b mɔɔkint ŋaan ŋaa bonkobt.9L paak, gbiintlin yiimm tɔndamm ne kagbennu nba paake ne. 10Min yanbt yennu-e yet nan ntie i daatake nsaa nyiin n pei ye i buol, k jii kontee k yii tieb kpaltiebi-i n jii kan ban k tee k yii goliŋ ponŋi; nsaa nyiin n peii i nunii k jii kan ban k tiee yiimm-k b jii daatie naant b buol.11N ne min mɔnŋe tan sii golii n bonkobt, k daakb. 12Pekpalik nba tuu goli u peii nba tuu yaat wun tinklib k jen biaŋnba ne, nne k n saa tinkliniib k n nyii siaminba k buo yat daabiil daal ne, k jen nanm. 13N saa nyinnib ni buol fanu na ninŋ, k lin k tiklil lokaa kul po, k taanm bojenn kua buol ni, k jennanm b duo ni; k te bin saan di Islael jual paak, siaminba k muŋant nan nyun be naninŋ.14N saasaan bilib Islael jual paak-e siaminba k b sii laat jiet nba yab k di k gboot, k b bia sii dua b yamaa ni, Islael jual nba fɔk sanpaapo na paak, lenŋe sii tie b dindual buol. 15Min nii sii waak kpaalib, min nii saa te k bin foii b yamaaninŋ; min kaagbennu i pak, l maan. 16N saa kpaan binba tu bot na kul, k jen nan b kul, k teb binba janm na kul, k bia te k binba yial na kul n la panŋ nan laafia. ŋaan biil binba nɔal k mɔk panŋ nan jat na kul. n luon k n kpaal nan biaŋnba tooke.17Ton, yim mun nba tie n pei na, min kagbennu yennu ii piak a: n saa bu buut, k bu sua kul nan u buut nba tie, k bu peii nan b uut nba tie, k bu wobii nan b yal mun yaan tie bannunba. 18I k di janŋite, k tunii bia ŋmaat jiet nba tent na k ŋmat nan tantii? k bia tu gbit nyum nba k i nyu ŋaan tent na-e? 19N peii jii ŋman muat nba k ii ŋmat nan tant na, k bia j sii nyu nyun nba k ii gbii na!20L paak i te k kagbennu, yennu yetib a: n saa bu peii nba gbenŋ nan pebutimii sua kul nan u buut e. 21K maan ii liat pebuutmii na nan ii pagbinaa, k tabintib nan dikpininaa, k bia jobtib nan iiyinaa k b baa tinŋ ni, ka_ka k tan belib k nyinnib.22N saa baal k gaal kɔn n pei paak ka, k bin ji daa be cicankinŋ ninŋ, k bia bu piiok kul na u but. 23N saa tul pekpaalk nba ŋan, k u sii tie b kpaatua, k kpalib. 24Min kaagbennu, ii sii tie b yennu, k n tuntunnɔ Dafit tie kpanbal bija b sinsiik ni. min kaagbennu, min nii pak linbana.25N saa senn manu sennu nam, k te k muuk ni bonkobt n bal yat duo ni, b sii dua l fual ni k sial kan tienm. 26N saa yat yetiŋam n paak, k bii kua k lint n kunkɔnn na paak. lenŋe k n saa yat yetiŋam b paak, k te k saak baa yuo nba k luon. 27T iinii nba be lenŋ na saa lon luannaa, k tinŋ na n nan jiet bonciann. b sii be b yammaa nie b duo ni; k yuo nba k n saa ciel jɔluk nba tu buob niib na, k ji n panŋ nuu na k fatib k nyinnib binbaa tu diab k b tie daaba na nu ni k ŋaab yann nae, k b saa bann nan min nii tie kaagbennu yennu.28B ji ki be buolu nba tu mabintb na nuu ni, k muok ni bonkobit ji kan, b ji sii be b yamaaninŋe, k sua jii kan ban k ŋmat b yan k l put. 29N saa teb kpaab nba yab k bia ŋan; k kon ji kan ban suolib duo manŋ ni, k b bia kan ban di feii nibuol fanu buol.30L yuo b saa bann nan min, b yennu, kaagbennu, set be namm, k ŋanm Islael niib tie n niib e. 31Kaagbennu, yennu i yet: yim n peii nba be n yial ni na, ii tie niib e, k n mun tie ii yennu.


1K kaagbennu pak nannin k yeta: 2nisaalik bija, ŋmantl a nuny tol sei l kunkonn po, ŋan pak biilɔ! 3A saa pakɔ a: kaagbennuu yaa man paki a: fin seil kunkonn, n pal bie a pak l n tant n nuu a paak k biila k a sii tie paan pionŋ.4N saa te ki doi n kpant langbent, k bia ŋaan k i tinŋ n bial yann, ŋanne k a saa bann nan n tie kangbennu e. 5Kmaan a nuantont ne paak, a tu te k b kpi Islael niib yuo nba k u be pabiil ninŋ, yenni nba paak k mɔnkun nunkpint sa gbennu ne, 6k kagbennuu yabint daanɔ yet, n tie unba foe! n saa tienna sɔnnie, k sɔnmi diina, k maan faa k yi sin sɔnne sɔnme sii yua k diina.7N saa te k seil kunkonn ne n dual yann, k bi kpi binba kul gaal l yial ni. 8N saa te k nikpiena n gbie juat ni; kunkona paak, baat ni, buni ni, saa gbie nan nikpiena nba k b cuab juk banjaie. 9N saa te i tiny u bial yanne nan yuo nba k mɔk gbennu, a dogban gbenya saa set langbente, k yin bann nan min ne tie kagbennu.10K maan a yien nan: a saa gaal dogban gbenya ŋanle nan dogbanbis ŋanlene k yentle, baa lii le kii tie k kagbennu lɔe gbaa, 11Min kagbennu set be k fo, n saa pa jiini, i wutuol, nan funtunu nan nany nbaa kii mɔk nan n niib paak.12A saa bann nan min, kagbennu, n gbat maan nba k a piak Islael tieb, a b tinŋ bial yann, a l be nuuni, k i saa nakl munn ne waa. 13Yaa fiil n paak, k maat maanm nb n paak kul n gbat a.14Kaagbennu yennu yeto: yen inba pak duo kul be palmaasil niine, n saa te k finn bial yann. 15Nan faa kpanm Islael tieb nb tie n tiɔnŋ niib ne biilu paak bianŋ inba ne, n nee k seil jual nan l Edom tiny kul bial yann, k sua kul saa bann nan minne tie kagbennu.


1K yennu ŋanm yet a nisaalik pakin tul Isleal tieb kunkonna . k yetib k b gbiint maan ŋba . 2k min yabint yennu yien na a : Islael tieb daatai na kpamm e , k yaa kunkɔnna na ji tie bi yal e . 3Pakin , k ji muant maan nba k min yabint yennu yien na ,yuo nba k buol gannu din kɔn nyann k fat Islael tieb kunkonna . sua kul din sukii Islael tieb e .4Li paak i yabil gbiint maan nba k min yennu yien yimm Jɔjaana nan kuukonna nan nan nyuntona nan baat , nan nba k bi din saat i doi , ki i bial yann. k digbanna nba kpia i din din laai na . 5min yabint yennu e b n wuntuo ciɔŋni . K paak bil ,digbana nba kpia na . mantik Edom tieb nba nba din mɔk kpinkpammuk nan naŋ , ki fat tinŋ , k yent li bonkobit kpinkpaak boa na , 6Li paak , pakin maan na k tul Islael tieb , yetil juat ni niib , nan kukonna paak , nan nyuntona boa , nan baat nu niib , maan nba ki min yabint yennu yien k be wutuociaɔ ni na . k maan digbana niib na sukii i k butimi .7Min yabint yennu e pol kat nan digbana nba linti na saa di nfei .8ŋaan tiini nba be Islael kunkona paak na saa ŋanm bint , k bia lon luana k tul yinm nba tie n niib Islael tieb na . li kan wei ,k saa ŋmat kun i doi niwa . 9N taa i poe , sie kin te kuo kpant ki bul benbubulit li ni .10N saa te k i niib n pɔt , k saa ŋanm maa lengbent na kul k kal leŋ . 11N saa t kii niib nan konkobil n pɔt , k niib nba nii be na sii yab ki gal niib nba tuu tie wa ; k i sii mɔk waat bonciann , k saa yin kua kaal siam nba k i tuu be na . k t yin ŋanm mokit k i ji saa bann nan mine tie yennu . 12N saa jen nan yinm n niib Islael tieb , k i ŋanm kal tinŋ na ni . k li sii tie i tiɔŋ tinŋ e . K li ji kan mii t ki waat n kpo komi13k yabint yennu yet'a : yuo nba k b paaki : Li tie mɔnie nan niib yi tinŋ na nidiilɔ , k bia li fial digbann na waat . 14ŋaan laa saa nyi mɔtana ki saa , li ji kan mii tien nidiilɔ , k bia fial i waat . min yabint yennnu e paak na . 15Tinŋ ji kan ban gbat k digbanna laau kuo k gbia k niib salikit'ɔ . tinŋ na ji kan ban fat didbann na waat min yabint yennu e paak na16Yennu ŋanm pak nanin a : 17Nisaalik , yuo nba k Islael tieb din kua b danmtinŋ ni na , b malima din kuan tinŋ na jakinta . n jii b bantiliel na ki li ki ŋann , k tie nan puo nba tu sik puokpennu k be nae . 18N din te ki Islael tieb na bann n wutuol nba tie , k maan kuun nba k b kpi nan pata nba k b maann tinŋ ba ni , k kuantil Jankit na paak .19N paak biilib ki maan b malima nba k b li ni na paak . ki yatib buol ŋanm tiŋ kul ni . 20k siam nba k b saan , bi saan , bi tu dinn n san ŋanne fei, ki maan buolŋannu na tu yien a yennu niibe na , ŋaan k u mukitib k b nyi u tinŋ ni . 21ŋann e tien k u baka be n sanŋann na po . k maan Islael tieb nba tuu saan siam nba kul b tuu dinn n san ŋann ne fei .22L paak , yetil Islael tieb mɔmaan nba k min kaagbennu yennu yien na a : a maa yaa tun linba na , l k tie yinm Islael tieb paak ka , ŋaan l tie sanŋann na paak e . sann nba k dintil fei . siamnba kul k tuu sann na . 23N saa wann buolgann na nan n sanfaann na tie kaasi , ŋanne tie sann nba k ki i dintil fei buol ŋannu ma,nŋ buo na . k b ji saa bann nan mine tie yennu . min yabint yennu paak a. n saa jii yimme k wann buol ŋanna na n tie kaasi .24N saa nyinnji buolu kul ni nan tigbana kul ni k jen nan i tiɔŋ ni . 25n saa muan nyunŋanin i paak , k wuul nyinni pata , nan linba kul kuani jakint ni .26N saa tuli palpan nan duduk paan . n saa nyiinn i paala nba waki na , ŋaan tuli mɔsaku paala ; 27n saa kuan n siek i ni , k t yin wei n senn , k bia dia u wannu kul nba k n tient na . K 28i ji saa kua kal tinŋ nba k n tul i yejanm na ni . k i sii tie n niib . k u tie i yennu na ni . k i sii tie n niib . k n tie i yennu .29k n saa nyinni linba kul kani jakint ni , n saa te jet n nan bonciann , k l daa to kon baa . 30n saa te k i tiilontii lonm nan jiet naauŋ n pukin i kpaant ni, ki kon ji sii kaa k dinni fei buol gannu buoli . 31k i saa tial tuonbiit nan binben yanna nba k i tuun , k i sii nan i monŋ, k maan i tuonbiit nan yanbonm na paak .32Islael tieb , n luon yin bann nan u ki tuun linba kul i paak kaa . N luon k yin bann k bia di fei nan linba ki i tuun na paake . min yabint yennue paak na ! 33K kaagbennu yennu ŋanm yet a : mii tanŋi wuul ŋanmi ,k nyinni tuonbiit kula ni yuo nba n saa te k yi ŋanm kal i doi na ni , k fiin langbent na 34.wunba kul tuu gaal i kpaant ni tuu laat muat nba tuu pia k sal bianŋnba , ŋaan n sa te k yin ŋanm ko kpant maanŋ35k sua kul saa paak a tinŋ nba din din tu tie langbent nae ji tan nnan Edenn kpaab. k doi nba siab din yiel , k jii li mɔkint , ŋaan nyikil langbent na , b ŋanm maal k lmɔk panŋ , k niib kua leŋ . 36K buol ŋannu niib nba kpia i k tenn mɔk manfuol na saa bann nan min yennu e tuu ŋanm fiin doi nba tie langbent k bia ŋanmi buul sali waat ni . min yennu senn mosonn nan n saa tun linba nawa k set sa tuma .37K kaagbennu yennu ŋanm yet a : n saa t k Islael tieb nan ŋanm boin sommil pa k n saa te k bin pɔt nan pei nba pɔt bianŋnba na . 38k doi nba tie langbent mɔntana na tan saa gbie nan niib . nan Selusalum nba din gbie nan pei k b din tuu dia mann malunŋ k d jaanm na k b ji saa bann nan mine tie yennu .


1Ŋanne k kaagbennu panŋ yentin, ku siek na jiin, k sik nannin baalik nba gbie nan kpaba ni. 2K lin nannin baauk na kul po, k n la nan kpaba bonciann be lenŋ, k tie kpab kuona. 3Ku boin a " Nisaalik, kpaba na saa fit jen manfuol ninnaa? K nj jii a: "yabint yennu, fin kuuku a e mi."4K u yet a "pakin tul kpaba na. Yetil kpab kuo na na k bin gbiint min kaagbennu maan. 5Betilib nan min yabint yennu e yien a: n saa kuan fuon ini, k yii mɔk manfuol. 6N saa tuli jiina nan nanbɔna, k bia dɔkin gbananbɔŋ i paak. N saa kuan fuon i ni, k yii mɔk manfuol, k i saa bann nan mine tie tie kaagbennu.7Ŋanne kn sɔkin maan na, nan yennu nba wannin bianŋinba na, Maa piak yuo baa e, k n gbat fuul kpaba nani kl piin k tukint. 8K n la jiina nan nanbɔna nan gba nanbɔnŋ na tab kpaba na paak; ŋaan k fuon kaa gbanant na ni.9K yennu betin a: "nisaalik, pakin tul wouŋ betil wouŋ na nan yabint yennu e yet a wun nyi lakil kul po, k tan kua gbanan kpienna na ni, k te bin jen b manfuol ni. 10Ŋanne k n sɔkin maan na, nan yennu nba wannin bianŋinba na, k fuon kua gbanant na ni, k b jen b manfuon ni k fül set k yab bonciann.11K yennu ŋanm betin a: "nisaalik Islael tieb tie nan kpab kuona na nae. b yien a b mantik kuola, k jik mɔk dindann manfuol po. 12L paak, a pak tul n niib Islael tieb, k yetib nan min yabint yennu yaa man luot b kaate k nyinnib, k te bin ŋmat jen Islael tinŋ ni.13lii tie k n luot kaat nba k n niib be l ni na, k nyinnib, b saa bann nan mine tie yennu. 14N saa kuan n fuon b ni, k te binjen manfuol ni, k kal b tiɔnŋ tinŋ ni, k b ji saa bann nan mine tie yennu. N senn mosonn nan n saa jen nan n niib manŋ b tinŋ ni. N set saa tun nnawa, min yennue pak na.15K yennu ŋanm pa nannin: 16K yet a "Nisaalik, jiin dakuonn k dian l paak mobona nba na a: Suuda naan yent; k bia jii dalieuk k dian l paak a: Islael naan yent. 17K ji suol daat ŋanlee na nan a nii, k tukin, k lii tie nan dayeuŋo na.18Lii tie k a niib na boi a fan wannib l paak nba tie linba. 19Fan yetib nan min yabint yennu saa jii daaok nba sie Islael tieb paak na, nan daauk nba sie suuda tieb paak na k tukin, k jii daat ŋanlee manŋ k tiennil dayenuŋ k dial n nuu ni. 20Suot daa ŋanlee na nan a nii, k te niib n lal.21K a ji yetib nan min yabint yennue yaa man nyinn n iib digbana nba k b saan be l ni na k tanm, k te bin ŋmaat jen b tiɔnŋ tinŋ ni. 22N saa tulib mɔtaaɔk, k b sii tie nibuol yenŋ be Islael tinŋ ta ni, k b sii mɔk kpanbal yennuakua, k u siitie diab, k b ji kan ban bɔkit k tie digbana ŋanlee, koo k bɔkit k tie naangbant ŋanlee. 23K bji kan ban biil b mɔnŋ nan patmannu, koo k ŋmat b mɔnŋ nan tuonbiit, k n saa nyinnib tuonbiit nba k b tun bülin na ni. N saa wuulib k ŋanmib, k b sii tie n niib, k n tie b yennu.24K b kpanbal sii tie nan ntuontunnua David na, ku sii diab, k b kul saa taan mɔb, k be kpanbal yennuakua nuuni, k sii mosaku nan n sennii fanu. 25K b saa kal tinŋ nba k n tul ntuontunnua Sakɔb k l tie tinŋ nba k b yaajanm din kal na ni k b saa kal lenŋ nan yuo nba kaa paak nnae mun k b waat nan b yaabuona kul saa kal k b kpaabal sii tie nan n tuontunnua David na, k diab nan yuo nba kaagbennu.26N saa lol nanm mɔlol nba sii guu b binbenn mɔk mɔk nan mɔk mɔk. N sii guu b, k pukinm ni pɔtuk, k te n jiantu ŋaasaakak na ii be b tinŋ ni nan yuo nba kaagbennu. 27Lenŋe k n sii be nanm, k tie b yennu, k b mun tie n niib. 28Lii tie kn senn n jiantu ŋaasaakak na b ni k saa tuu yuo nba kaagbennu, digbana niib na ji saa bann nan min yennue gann Islael tieb, k b tie n tionŋ niib.


1K yennu bi ŋamm pak nanin a: 2Nisaalik bija; a pak biil Gog, kpanbal nba dia Hesek nan Tuba digbanna, k l be Magog tinŋ ni na pakin k biilɔ. 3K yetɔ nan min yennu tie u dataake, fin gog tuann daann nba be Los, nan Mesek, nan Tubal.4N saa nyinn n pany k gaan janpienu u yiak k dat ŋua nan u kunkɔnkɔ nne na kul, k yaat l nanm. K u kunkankɔnno kul dia naagbankɔnyil nan juk banjiak. 5K jab nyiinpelse, nan Etiopi, nan put; k b kul nagbankɔnya; k yil kut faki lii. 6Gomel nan Togalma nan duo nba be niiganŋ po na kunkɔnkɔnna kul be u buol. K jasiab bia be k nyii digbana bonciann ni.7Cekint a mɔnŋ; k tien siil; fin nan a niibulcionŋ nba linta na i k a tie b kpanbal. 8Daa banciann ii gal, fine sii tie b yuudaanɔ k bina nba wa; k a saa tuok digbane nba k b niib daan nyii juk banjiak kuun ni na. K u saa lek Islael kunkona nba din bial yann k i mei, Naan ji tie sianba k niib na kul be mɔtana na yamani na. 9Fin nan a kunkɔnkɔnna kul na a niibulciɔnŋ na n saa le k nan wounŋ na; k piin b duo na kul.10K yabint daanɔ yennu bia ŋanm pak a: l daal manŋ; a tan saa lol lolbiit. 11K dukin nan fin kɔn nan digbana nba k paal; k doi many niib k yabii, k be ba yama ni; k b duo k mɔk juona na. 12K a saa fat niib nba kua doi nba din tu u tie langbent; k mɔtana k dai ji gbie nan niib nba kua digbana na sunsuuk ni; k mɔk bonkobit nan mɔint na.13K Seba nan Dedan; niib nan b kpinkpenta nba nyii speenn doi ni na tan; saa boia a; a taan a kunkɔnkɔna k lekit; a fan fat tiatec? Amantik lol ji salinpiena nan salinmona nan bonkobit nan faal; nan mɔkint nae k yaat nanmii?14L paak Nissalil bija; pakin k biil gog k yeta yonmdaanɔ yennu pak a: balmɔnii daal nba k niib Islael tieb sii be b yama ni; a saa banna. 15K a saa nyii nan kunkɔnkɔna n ba yab k bia paal yent nba be nii ganŋ po na; k bia nyi digbana bonciann ni, k b kul jak taanii. 16K a saa lek n niib Islael tieb: nan wun paaluk n ba tuo da k gaal na; lii tie k I yuo baali, n ta saa tumi yin saan lek n tinŋ na niib, k te k lin wann digbana na niib maa tie wunba, k bia wann n balmɔnii binbenŋ nba tie bianŋ nba; k li nyi maa yaa min tun linba k tul i na ni.17K yanmdaanɔ yennu yeta:L tie fine k n daan te k n tuon tunna Islael tieb sokini nba na pak a biila bina nba gal na; nan n saa te fin kɔn nanm naa? 18K yabint daano yennu yet a: I daal many daal nba k gog tieb saa tuok Islael tieb na, n wutuol sa do bonciann.19K n wutocianŋ ni n saa yet a daal manŋ Islael tinŋ saa jek bonciann. 20K j mɔkil ni janii, nan nuanii nba be sanpaapo, saa jekl n tuann; k muuk ni bonkobt nan I bon bubɔkit nba be tinŋ na kul po; tan saa jekl, jɔjaana saa bet; k tanpigbent saa yakit buli-buli, k juonn kul saa baa tinŋ ni.21N saa te k bin lekɔ nan jukbanjai; n juat na kul paak; k sua kul juk banjiak saa ŋmat ŋuu u ninjae; nin yennu e pak na. 22N saa bu k biilua; k u niib n kpo nikuuk k kpo son kuun; k sagbenyil n kpib; nan nyun tana; n saa lu muu nan woun tonyo ŋua nan u kunkɔnkɔnna paak; nan nibulcianŋ nba tan sii be u buol. 23N saa wannib n yabint nan n ŋant nba yab bianŋ nba. N saa te k niib nba yab bonciann na n bannin nan b ninbina. K bann nan mine tie yennu.


1Fini nulua bidja A pak k biil gog, kpanbal lonn fine i dia Mesek nan tubal. 2N saa te k wun ŋmat gaal sɔnjoganne k nyi niiganŋ po yent ni, nan waa taa saa baal Islael tieb kunkona buol. 3K n saa faa u talbann na k nyinn u niiganŋ ni k bia faa u pienii k nyin u niidiitu ni.4K Gog nan u kunkɔnna nan u sommtieb na saa baa k dua Islael kunkona paak. K n saa te nuanii nan muuk ni bonkobit n jii b gbanant k tien b jiet. 5K b saa baa k dua paanu ni, min kangbenuk yonmdanua n paak n na. 6N saa te muu n dii Magog tinŋ nan mɔk gbianu nba kut k niib baal k.7N saa te k bin bann n sann Islael niib sunsuk ni, k kan te k bin biil n sanŋann na; k nüb saan bann nan n tie kaagbennu Islael niŋanɔ. 8Ŋotl man, bonaa na bate, ŋanne batna, yomdanɔ kaagbennu yet a: daal nba k n yet nae na.9Islael duo ni nüb saa nyi, k juo kunkɔntiat muu, naagban kɔnŋa bongbenŋaa nan bonbit, tabana na pienii, nan kpana; b sajuo muu bina ŋanlole. 10B kan babl nan dauk a kpaant ni, b bia kan cua daat muuk ni k maan b sii jokt muu nan kunkontiat e, b mun saa jan k wot Nanyukb nba laan jan lin nba na e. Yennu maan e na.11L daal manŋ n saa tul Gog tieb yial nba sii tie b kaat Islael tinŋ ni, sinsonm tieb bauk k l be mɔkl puol po; l kaat saa luon sonm tieb gaanu, lenŋe k b saa pii Gog nan u niib kul, k b sii l bauk Gog tieb bauk.12Islael tieb saa piib, k fiit yent duo k l sii tie ŋmaali ŋanlole. 13Islael tieb kul saa piib, k l sii mɔk sanpaann daal nba k n sa la yugontl yomdaanɔ yennu maan e na .14B saa lukt niib nba ŋanm nan sunsonm tiebsi lin k tɔkii nikpiena k pii. B sii ŋanmi duo, k sii lin yuo kul k luon'm. 15B sii duo kul po, k b yenn'ɔ i tie la nilua kpabaa sian nba wun tien daɔk lenŋ, nan yuo nba k bayaï ta saa piu Gog tieb bauk ni. 16Digbansial sii be k b yi Hamona, n nae k b saa ŋanm duo.17K fin nisaalik bik n nae k kaagbennu yet a: yetl nuani nan kpinkpant danm kul, bonkobit kul, tikit man, taant man i lieb i kul po, malunŋ sii be k n saa kpi k tul'i yubondanm, mal un gbenŋl nba sii be Islael jual paak i saa ŋman nant, k nyu soan. 18I saa ŋman yu danm nant, k nyu bat bijanm soan, pejai, pegana, bujai, naajakpanma Gbonŋ paak.19I saa ŋman nankpanma k gbuo, k nyu soan k yib, yubon danm nba k n saa kpib jaam na ni. 20N kaanu na buol i saa gbuo taani nan tanjakla nant, yudanm nan tab faalaa nant, yennu maan ena.21N saa tun n yudant digbana ku ni, k sua kual saa la buut nba k n saa bu, nan tub datu nba k n saa tun. 22Islael tieb saa bann na n tie kaagbennu e b yennu.23K buoluu kul saa bann nan k jan paak tante k Islael tieb tan kua daabis ni, b kan cɔlin'm; k mun lek nunm, k jü lub b datai nuu ni, k juk banjiak saa kpi bi kul. 24N dat b tubaa janŋ nan b büt, nan b ninkuan, k lek n num.25I paak yennu yet a: mɔtaana n saa jen nan Jakɔb nüb, n sü mɔk ninbatinu! Islael tieb paak, n sü fum msann paak. 26B saa tanm b duduk biit nan kan cɔlin'm na po waa, baa lin kua duo manŋ ni b yan ni k sua lin k mukt'b. 27Maa saa jen nanm niib ni, maa saa tikl'b b saa mann malunŋ k tul'n nü kul ninbina ni.28K b saa bann nan n tie b yennu, min kaagbennu, k laan suo'b k baal nan'm nüb kul buol, k tikl'ŋ b duo ni; n kan tenn sua. 29N j kan lak n nunm, k maan n yan nan n binbenŋ kul sii paa Islael tieb paak e, yomdaanɔ kaagbennu maan ena.


1Baa di suolite na biina piinle nan biina ŋmanŋmo, l binn pinpik ŋmalik daa piik daal bina piik nan ŋanna t duo nba di biil na puolpo, l dal manŋ k Yennu siek baal, n ninŋ k jiin saan naa'n Islael duo ni. 2U din jiin k duo naanin yeelintiu ninŋ k saa bilin jual nba fɔk paak k n laa k li tie nan duo nba kb maa na.3U din saan naanin lenŋ, k n la k nilɔ sie k tie nan kutmɔnn na k dia u nuu ni ŋmiibinkinkal nba k b dia jaanŋit bona, k sie tanmɔb ni. 4K niib manŋ yetin maa: Nisaalik ,bija gotl nan a ninbina, k gbiint nan a tuba . A tien linba kul, k n wanta na k l, maan n baal nan na n nae a man tan wanna. K wann Islael tieb kul linba kul k a saa la.5Gotl , juonn daan lint ŋaak na kul po e. K nilɔ nuu ninŋ, u daan dia bobinkal ŋaanluob a wun biikin; k fɔkint kul daa mɔk gbenŋit k l yaab gaal fɔkint na. K u biikin juonn na yaaint k l tie takaabi ŋantaa kl paapo fɔkint tie nan takaabi ŋantaa na. 6K u saan tanmɔb nba be yendo po na, k duo l paak . K l yaabint tie nan tanmɔkuakal na; k l yaabint tie taaŋanta ŋanta, k l liel na po mun tie takaabi ŋantaa. 7Diuk kul lin mɔk fɔkint nan patu fɔkint nae, k bia yalin nan patu fɔkint na; k diuk kul yaalmu din tie nan takaabi ŋanŋnmo na; k diuk na tanmɔb k fɔk nan juonna na, k l sunsuuk ni yaalin nan patu fɔkint na8K u biikin tanmɔb na fɔkint k l nuakini yalin nan patu. 9U din biikin tanmɔb na fɔkint, k l mɔk takaabi ŋanniin k mɔk daacata ŋanle k l tanmɔb kuakal be l nuak ni. 10K diit nba be yondo po mɔk tanmɔi ŋantaa k liel na po bia mɔk ŋantaa, l ŋanta kul yaabint din tie yonm, k daacata nba be li kul po na bia tie yonm.11U din biikin tanmɔb luotl k l tie takaabi piik k l paapo fɔkint tie piik nan ŋantaa. 12Tanmɔi na tuann po din mɔk juonjinŋ k l tie takaabi yenn k kpia liel, k diuk kul din mɔk fɔkint takaabi ŋanluob l kul po, k liel po tie takaabi ŋanluob. 13U lin tuu biikin tanmɔb na yul paake wa k saa liel po, k l yalmu din tie nan takaabi piinle nan ŋanŋmo nae k tuok liel.14K u caan daacata k la piinluob, k l k fɔk nan tanmɔb na. 15Yaalmu nba be diuk na tanmɔb na nuak ni na din tie takaabi piinŋmo e. 16L ku din mɔk takɔl bonbiss, l paapo k daacata be l nuak ninŋ tanmɔb na buol, k takɔlbona bia be nuak nidiuk na ni k kpia liel, b din taabin tana juona paak.17K u jiin k gal naan'in puolpo k lenŋ bia mɔk diit k b sel lint, k l mɔk diit pinta. 18K k dindonŋ lint tanmɔi na kul po, k l yaabint tie nan tanmɔi na, k be li nuak ni. 19U janŋ l fɔkint tanmɔb nba be tinŋ po na k saa nyi lpuolpo, k li yaabint tue takaabi kobiik, yendo po nan l yenba po.20U din biikin tanmɔb nba be yenba po na yaabint nan l fɔkint k saa kua li nuak ni. 21L diit din tie ŋanta k be yenn po k ŋenta mun bia be liel po. K daacaata nba be tanmɔb nba kua na ni, k l yaabint tie nan sinsin tanmɔb na, k l fɔkint tie piinŋmo, k l yaabint tie piinle nan ŋanŋmo.22L takɔlbona nan l diut nba be l nuak ni na k b taabin kaatu k laat kl be yendo po, k nduo munlole sianmba mɔk diit na. 23Tanmɔi din be nuak ni diit na, k li be k k fɔk na liel nba be yendo po , k bia biikin liel po k l tie takaabi kobiik.24K u jiin k saan naan'n nidiiti po, sianmba mɔk tanmɔ kuakal . K u biikin daacaata nba l nuak ni na k l kul yaabint tie yonm. 25L tanmɔi nan l diit din mɔk tɔkol bonae k lint, nan liel nba na , k l fɔkint tie piinŋmo , k l yaalmu tie piinlie nan ŋanŋmo.26K l mɔk taaŋmata ŋanlole k l num po mɔk naakuk, l kul po din mɔk bontabin kala li daacata paak . 27K tanmɔb gaal k kua nuak ni, k u biikin u tanmɔb na k l yaalin kobik.28K u jiin k kua naan'n nuak ni nidiitu po tanmɔb , k kua biikin nidiitu po tanmɔb na k li yalmu kul tie yonm. 29Li diit nan l daacaata nan naakut l kul din tie yinm. l tanmɔi nan l nakuut kul din mɔk tokɔkolbona k lint, l fɔkint tie piinŋmo k l yaalmu mun tie piinle nan ŋanŋmo. 30L naakut din mɔk takaabi piinle nan ŋanŋmo l fɔkint. 31L naakut din tuok nan tanmɔb nba be nuak ni nae, k kaati faat tab daacaata na paak, k taaŋmaata ŋan niin be k b ŋmaan k do.32K u jiin k gal naanin nanyel po tanmɔb kuakl na. K biikin tanmɔb k l tie yonm. 33U diit , nan daacaata , nan naakut, k l bikinu tie yom. K tanmɔi nan naakut kul din mɔk tokɔlbona k lint , l fɔkint tie piinŋmo k l yaalmu tie piinle nan ŋanŋmo. 34Naakut manŋ din tol nan dindonŋ na, k l kul po din mɔk bontabin kaala , l daacata paak, k taaŋmaata ŋannin be k b ŋmaan do.35K u jiin k saan nanin niganŋ po, k janŋ k l tie yonm. 36N nae k l diit nan l daacaata nan l naakut, k l mɔk tokɔlbona k l lint l kul po, l fɔkint tie piinŋmo k l yaalmuu mun tie piinle nan ŋanŋmo. 37Naakut manŋ din tol nan dindonŋ na , k li kul po din mɔk kaati faat daacaata na paak , k l mɔk taaŋmaata ŋannin k b ŋmaan k do.38Dionŋ din be k luot l tol nan nan daacaata nan tanmɔi, k lenŋ k bi wu bonkobit nba k b mann malunŋ. 39Naakut na buol din mɔk tebl k l sie kpia nan tanmɔi na, lenŋe k b din tuu saa kpi bonkobit na, ko k mann b biit paak , ki jokit muu40L buol e k b din ŋmaan k kua , k bia do nidiitu po, tebla ŋanle sie l kul po, k kpia nan naakuk na tnmɔb. 41Tanmɔb na buol din sie tebla ŋanna; k l sie yenn po k bia sie liel po, , l kul din tie tebla n ŋanniin sian nba k b sii mann maalunŋ .42Maalunŋ tebla din tie tan jabkalak sie fɔk nan taŋmatl jinn na fɔkint, k bia yaalin nan taaŋmatl jiinn na, k paapo fɔkint tie nan taŋmaatl yenn kua na , k b tuu man malunŋ nba jokit muu na, nan juuki nba k b sii dia k kpi bonkobit , nan malunŋ liel nba be. 43Bongaata ŋanna ga ŋaak na kul po, k bonkobit nba k b mann malunŋ, bin tuu jii k paan tebla paak.44Tanmoi nba be nuak ninŋ na, diit din be k tie yanyinna yal k b e nuak ni: yenn din be tanmɔb nba be niiganŋ po na k liel be nidiitu pi , k kpia tanmɔb nba k b kua na . K 45u yetin ma: diuk nba tol nidiitu po na tie mann tieb nba goli ŋaak na yaale.46K diuk nba tol gloi nidanŋ po mun tie mann tieb nba goli malunŋ binbintil yal. ŋanme tie Sadok waas nba tie Lefiit buolu na n tu naakin kaagbennu ki tuun ki tien. 47K u janŋ dindonŋ na k u yaalin takaabi kobiik l kul po. Binbintl na din be ŋaak na tuann .48K u jiin kua naanin ŋaak na naakuk ni. K u bikin l daacaata na k la bɔkl yenn takaabi ŋanŋmo, k bɔk liel na mun bia tie takaabi ŋanŋmo biak, k ŋaak tanmɔb fɔkint tie takaabi ŋanta k liel na po mun bia tie takaabi ŋanta. 49Naakuk na fɔkint din tie takaabi piinle k l yaalin mu mun din tie takaabi piik nan yenn, b din do l paak . Paabik din be k kpia nan daacaata na, yenn be yenn po k liel be liel po.


1U jii'n k saan nan n yennu jiantu ŋasaakak ni, k bign jaana na, paba, k pabyenn yalmu tie mata ŋanta, k pabliel mun tie miata ŋanta, ŋann nan lanbounŋ na paba yalmu. 2Tanmɔb yalmu din tie miata ŋanle nan bonjinn. Tanmɔb bɔkyenn nan lie po, mun tie miata ŋanle nan bonjinn. K b bogin yennu jiantu ŋasaaka pabl nba fɔk k l tie miata piinle, k pabl nba jin, tie miata piik.3L puolpo, k u kua dieok nuak ni, k bikn jaana na paba, k i tie miat yenn, k tanmɔb yalmu tie miata ŋanta nan bonjinn. 4L fɔknt tie miata piik, k l yalmu tie miata piik, yennu jiantu ŋasaak na, tamɔb po. K pak nan nae tie buol nba mantik ŋan.5K u bingin ŋaak guonn k tie miata ŋanta. K diet nba kpia kpa na, k bikn diet nba lint na mun yaa yalmu, k l tie miata ŋanle. 6Diet nba din kpia kpia na, din tie piinta, k dituatik tie ŋanta. L diet din tuuk nan dinkpina nba din tuuk nan liel e, ŋaan k k tuuk nan yennu jiantu ŋasaakak. 7Diet manŋ din yalk e, l i tie k b maa k dont k b lintl k kua k maan b din tien taanŋmaata k b ŋmaan do jial din yab paapo, k b tɔkn sinsiik ni, k do dituatuk paak.8K n got ŋaak na dokiu, diet nba kpia nan b fiaka, k kut jaann b , k yalmu tie miata ŋanta. 9Nanyel po dikpinn kpakiiu din tie miata ŋanle nan bonjinn, yial din be, ŋaak ni diet nba kpia kpia nan liel nani.10Diet nba din lint ŋaak na, yalmu din tie nmiata piik k lint. 11Sial din k duak diet manŋ kunkua buol. Kunkuabuol yenn din be ŋanŋ po, liel mun be diitu po.12Dieok nba din sie yann ni, yendopo na, yalmu din tie miata piinta nan ŋanle e k b maa guonn lint, k l kpa kiu tie miata ŋanle nan bonjinn, k l yalmu tie miata piinna nan ŋanmu. 13K u bikn ŋaak manŋ fɔknt k l tie miata piinnmu yial nba din dua yann, nan dieok, nan dikpina fɔknt din tie miata piinmu e. 14Ŋaak manŋ nintuol po yalmu, nan yial nba din dua yann yenbaa po na, din tie miata kobk e.15K u bikn ŋaak manŋ fɔknt nan yial nba dua yann, l puolpo nan yial nba fuo na, k l tie miata piinmu. 16B din jii daat k tie yennu jiantu ŋasaakak nanyel po dikpina, nan nanyelpo naakuut na dikpina, nan tanmɔi, nan takalbona, nan yial nba din fuo fuo, k lint dituatik ŋanta na, tanmɔb na tuann po, b jii daat e, k tien, laa nyii tinŋ k laa janŋ takalbona nba luo na, 17K gal k laa duo tanmɔb na yul paak, k bia tien ŋaak na miak ni, nan dikpina nba lint na paak l nuak ni nan l puolpo b din bikn l kul e waa k tien.18K nan selubinnba nan biabfaat l paak. B din nan selubinnba, k b mɔk nuni ŋanle ŋanle e. 19K nun-yenn tie nilɔ unm k gɔli biabfaat, k nun liek tie yambɔl nunŋ k mun goli lieb po biabfaat b din tien nna e, k laa lint ŋaak manŋ. 20Laa nyi tinŋ ni, k laa tuu tanmɔi yula paak, b din nan selubinnba nan biabfaat manŋ e, k bia nan yennu jiant ŋasaakak paak a.21Yennu jiatu ŋasaakak jaanna yalmu kul din yenm e. K jaann nba tuuok yennu jiantu, ŋasaakak ni sian nba buol mantik ŋan na mun din tie n na e. 22B din jii daat e, tien yennu jiantu ŋasaak binbintl, do kiu din tie miata nan bonjinn, k fɔkn tie miatyenn. K jua manŋ yet'n a : na e tie yonmdaanɔ tiebl buol. 23Yennu jiantu ŋasaakak nan siannba buol mantk ŋan, din mɔk tanmɔi ŋanle e. 24L tanmɔi ŋanle paakn gana din tie ŋanle e, k kul na lin gann paak.25L ganna paak b din kpiel k nan selubinnba, gana paak nan dikpina paak. B din tabn taabi e, naakuuk tanmɔob yulpaak nan-yelpo. 26Takalbone din be , k luo Biabfaat din be k lint ta kalbona manŋ, nan naakuuk dikpina paak, nan diet nba lint taabi na paak.


1K u jien k nyii nanin dindonŋ ni, k saan kua nanin diuok nba be ŋaak naganŋ po, k l k fɔk nan diuok nba be ŋaak nan kpinŋ yenbaa po na. 2K diiet na fɔkint tie takaabii piinŋmu. 3K l yenn po bɔkl yial yalmu tie taakaabu piik, k kpia nan ŋaak na, k liel po bɔkl tol dindonŋ po, siann ninba po k be maal tuatuk muntaana.4K diet na kul nunŋ po, k b biil yial k l tie taakaabii ŋanŋmu, nan gaanu yial taakaabu yenn; k l tannai b yenbaa po. 5K diit nba be paapo yial na paak waal k gal linba fuo sinsuuk ni na, nan linba be tinŋ po na, k maan b din maal k l waale. 6Dituaatit ŋantaa nba din be liel paak na, din mɔk guontaa nan lniba be dindonŋ nina.7K diit na nanyelpo dikpinn na, yenntinŋpo fɔk tie taakaabii piinle nan ŋanŋmue, k l tol nan dindonŋ; 8K l maan diit nba din be sanpaapo yial na po din mɔk taakaabi piinle nan ŋanŋmu. ŋaan yenjiantu ŋaak na ŋannin mɔk yial taakaabi piinŋmue. 9Diit na tinŋ po, k jiin yendopo, sianinba dindɔnŋ na piin na, k tanmɔb be k gaal kua dindonŋ ni.10Diit bia din be ŋaak niiditu po, k k fɔk nan diliiet nba be ŋaak na yendopo. 11K diit manŋ nunŋ po, k yial be k tie ŋaanu buol, k tie nan linba be niiganŋ po na. K l yalimu tie nan l fɔkint kul jan yom; k b naaonŋ, nan l sinsetl, nan l tanmoi kul naan nan liaana. 12K gann be diit na tinŋ ni, diuok na niidiitu lokilni, yendopo, sianninba k dikpinn na piien.13K u jetin a: diiet nba be niidiutu po, nan yendopo na, tie kasii buol na, siannba k maanntua tu saa tɔkin k kua yennu buol, k kasii yenpiinii na; leŋe k b tu saa bil kasii bonaa; nan piinii , nan biit nyikcab piinii; k maan lenŋ tie kasii buole. 14K lii tie k manntieb na be yenjiantu ŋaak nani, yuo nba k b tan luon bin kua dindonŋ ni, l tie bin lial kasii tiat nba k b tuu lia k tuon yennu buol nae, k bil diit na ninŋa, k fit kua. ltie bin tuu liat l tiat bile ŋaan lia tafant k fit saa siaminba k niwol be na, k maan l tiat tie taŋante.15Wa janŋ ŋaak nbamanŋ be nuak ni na k gbennu yuo nba, k u nyininin tanmob nba be yendopo na ni, ŋaan ji fit k bikin l puolpo.16U din jii patu nba k b tu dia bikii nae k bikin guonn na puolpo yendopo, k l tie patu manŋ fuunu kobiiŋaŋmu. 17K l niidiitu po tie patu na fuunu kobii ŋanŋmu mun. 18K l niiditu po tie patu na ŋanŋmu. 19K u ŋmant bia bikin yenbaapo k l tie patu na taal fuunu kobiiŋanŋmu.20Guonn manŋ lokaa ŋannan nae taan k lint tie ŋaak na; k l fɔkint nan yalimu kul tie patuu fuunu kobiiŋanŋmu ŋmu, l kulaa po; l guonnii bɔkt siaminba tie kasii nan siaminba k tie kasii.


1K u saan'n tam;obb buol , tamɔb nba be yendo po na . 2k n la Islael tieb yennu yudant nyii yendo po . u kunkɔl din fu nan nyun sakan na e , k yudant na na yentl tinŋ na paak3L yilintu din naan yilintu nba k din la yuo k n din baal ma n biil digbann na . k l yilinti bia din din naan linba k n din la Kebaal mɔkl buol na ; k ŋann e k n din fabin tinŋ ni . 4kaagbennu yudant din kua ŋaak ni tanmɔb nba din be yendo po nae . 5ŋaann e k siek jiin 'n k kua nan 'n dindouŋ ni . k kaagbennu yudant gbie ŋaak na .6ŋann e k n gbat k sua be ŋaak ni ŋaan piak naan'n , k jua bia sie k pkian . 7k u yet'n a : nilɔ bija , n naan kok buol e na , sian nba k n sent n taapaɔnŋ , n nna e , n niib Islaeil lieb sinssuk ni nan nyuo nba kaagbennu . Islael tieb nan b kpanbala ji kan jɔkn n sann nba ŋan nan b cinconsin , nan b kpanbal kpienna gbanant nba k b jiant'l jual paak .8K b maa tanmɔkuakala nan galisent ̌a b ŋei tanmɔi ni , k kpian n ŋaak nn tanmɔkuakal nan ganselita buol , k juonn fuo sinsuuk ni . B biit n sann nba ŋan nan b tuonbiit ; L paak n wutuol duo k n buant'b.9Mɔtanaa , b ji fɔkt nan 'n nan b cinconsin nan b kpanbal kpiennaa na na waa, n jii sii ku b sinsuuk ni yuo kul .10Nisaalik bija , ŋanmt k wann Islael tieb yenjiantu ŋaak na , k te k bin got k laa l ŋanmu nba tie, k te k bin dii fei nan b tuonbiit na . 11K li tie k b dii fei nan baa tun linba na paak , fan ji wann'b jiantu ŋaasakak na biknu nba tie bianŋnba , linba tie l bonjabkala nan l tanmɔkuaka , nan l pabik , nan l ninaunŋ nan bona nba sii sent bianŋnba kul l sennii n, nan wannu kul , diant na kul nan l sennii , nan wannu kul , diant na kul kul k tul'b , k lin te k binbann bona nba sii be bianŋnba k bii dia senni na K.12Linba nae tie sennu nba jiin ŋasaakak na po , yial nba kul lintil k be kunkonn paak na , tie kaasi .13Linba nae tie mannu binbint'l na biknu yabn't . k l bik nu tie nan baa bik bikn jiantu ŋasaakak na e . k luonnu lint binbintl na kul po , k sumi taabati ŋanle , k yaln taabati ŋanle , k l mɔgbankuoki doki taabatu . 14K bintl na bɔtu munta , k nyi l tinŋ po , k doki taati ŋanna ; k b,ikl nba wei munle ŋmat puol taabatu u nan bonjinn , ,k l mun doki ŋanloli , k bɔkl nba wei munta ni , mun ŋmat puol taabatu nan bonjinn .15K l yuo paak bɔkl nba k b jokt malunŋ bona l paak na fɔknt tie taa bati ŋanloli . k binbintl na tii ŋanna na mɔgbangbati doki k gaal paapo na kul . 16k binbintl na paapo tie bonpaba ŋanna , k bɔkl kul yaln taabana piinle . 17K li siisuuk ni yalmu na mun bia tie bonpabl k bɔkl kul,taakabi ŋanniin . k ,l nan yel po mɔgbann kuoki doki tabatu , k luannu nba lintl na paak taa batu nan bonjinn , k taa ŋmaata do binbintl na paak k be yendo po .18K yonmdaanɔ kaagbennu yet'n a : Nisaalik bija want'b malunŋ binbintl seni , daal nba saa maak gbenn yuo nba , fan juo malunŋ bona l paak maa k gbenn yuo nba , fan juo malunŋ bonna l paak , bia jii bonkobt nba k b maan malunŋ na sɔn k mii mii binbintl na paak , k ŋanm'l . 19K mann tieb nba tie le fiit nba , k tie Tsaadɔk, yaabuonna na kua e tuu saa baal ,n buolk k tun n tuonna . min , yonmdaanɔ kaagbennu e yet a : a saa tul'b naajabil k mann malunŋ k l tie yanbɔnm paak .20A jii l sɔn k mii yinna ŋanna nba be binbint'l na paak na paak , bia mii lɔti ŋanna na , nan mɔgban kuoki nba lintl na . N nae k ŋanm binbinkl na k bia mii mii sɔn l paak. 21k a tuu saa jii naajak nba k b mann malunŋ , k l tie yanbɔnm paak k juo muu jiantu ŋasaakak na nanyel po , sian nba k n ŋanm na22K l yent daliel , fan jii bujak , wun nba mɔk laafia , k mann malunŋ k li tie yanbonm paak , k jii u sɔn na k ŋanm binbintl na , nan faa bo jii naa ja k tien bianŋnba na . 23Lii tie k a tun nna k gbenn yuo na , fan jii naajabil nan pejabil , k b li mɔk laafia . 24A baal nan'm n buol k mann tieb na saa mii yaln b paak , k juo'b muu , k lii tie malunŋ k tul'n .25K daal nuak ni , fan tuu buuk , nan nanjak nan pejak k saa tuu daa ŋanloli k lii tie yanbɔnm paak malunŋ k b sua daa mɔk danŋ b gbannat paak i . 26Mann tieb na tuu saa jii daa ŋanloli e k wuul ŋanm malunŋ binbintl na . k lin tien siil nan tuonn . 27K daa ŋanlole manŋ i gal , k daa ŋanniin daal nan daa nba waa , mann -lieb na tuu saa mann muujuonnu manlunŋ nan niipo tulu malunŋ . k n paal sii man ii paak . min yonmdaannɔ kaagbennu e yet .


1U jiii k saan nanni yenjiantu ŋasaakak na nanyel po tanmɔkuakl nba be yendo po na , ŋaan l tanmɔb na luo . 2K kaagbennu yet ma a : tanmɔn nba luo na , u ji kan mi luot , k sua bia kanmi gaal l po , k maan kaagbennu , Islael yennu kua l tanmɔb nie . u sii tu loe . 3ŋaan , wun nba tie yudaanɔ ŋanlin tuu saa fit kua k kal di jet nba k b tien k l tie kaagbennu yal na ; u bia tuu saa kua k tɔnkin nakutek tanmɔb sonnu , k bia ŋmat tɔnkin l sonnu k nyi .4K u bia ŋanm jiin k gaal nanin niiganŋ pa tanmɔkuakl nani , k saan nanin yenjiantu ŋasaakak na tuaan po , k n got la yennu yentsaakal na gbiuie jiantu ŋasaakak na ; k l tabaak ni k n baa fabin tinŋ ni . 5Kaagbennu yet ma a : nissalik bija , gbiintl k gbat , k la nan ninbina ! gbintl nan a tuba linba kul k n saa pakaa na k jii kaagbenu ŋasaakak na wannu nan linba kul be siam nba ŋan na ni .6A saa yet Islael ŋaak niib nba tie kangbata na : Nae piak yonmdaanɔ kaagbennu : Islael ŋaak mantk tun bonbilankant nba yabt . 7I nyik n ŋasaakak ni ŋant buol k saanm nba k b pala ni k ŋan k b bia tie punjuot , k b biil n ŋasaakak yuo nba ki mann malunŋ k tienn panu , nan nankpanma nan sɔn nba tie bonbilankant na , i bil n mɔlole .8I k tien malunŋ ka tulin n ŋasaakat ŋant buol k tulin , ŋaan i tiaɔn luonm na k mann malunŋ , ŋaan ya ai mann malunŋ tien mine , n ŋassakak ŋant buol . 9Nae piak yonmdaanɔ , kaagbennu : saan sua , wunba paal k ŋan nan punjuok , b kan mi kua n ŋasaakak ni ŋant buol kuo saanm nba min kua n ŋasaakak ni . ŋant buol , kuo saanm nba kul be Islael waat ni .10K pukin , Leefit nba nba fɔk nanin , yuo nba Islael din bil k ŋmant nyikin ŋaan ŋmat mann pat na ŋanne k saa tulb tudatu b biit paak . 11Ii tuu sii be ŋasaakak ni ŋant buol na ni tie tuontuonna , ki sii guu ŋassakak tanmoi , k bia mann malunŋ k tienin , k kpi niib bonkobit , k l tie mujuonnu yal nan malunlia , k niib sie n buol , ŋaan k ya a i tie n tuontunna . 12K maan b sonmit niib k b mann pata, ŋanmii kuann Islael ŋaak biit ni , n nyint u nuu b paake na , yonmdaanɔ kaagbennu yet : K bin ft la tubdatu b biit paak .13B ji kan mi nankin n buol a b tie n tuontunna , kuo k b kua n ŋasaakak ŋant ni siam nba ŋanm tie ŋant buol na ; ŋanne sa t k bin la fei nba yab k bia la tubdanu biit k b tuun na paak . 14N tienm n ;;nasaakak guula e , k b si tuun tuonn nba k ya bi tuun na .15ŋaan mann tie , Tsaadok waat Leeffi nba , ŋanm nba bo tuun tuonn ŋasaakak ni ŋant buol yuo nba Islael waat nyikin k fɔt nanin na . ŋanme saa nakin tienin Nankpanma naa sɔn , yonmdaanɔ kaagbennu e yet . 16B tu sa kua n ŋasaakak ni ŋant buol k tun tulin , ki sii tie n tuontunna.17nba k b tuu y b kua ŋasaakak tanmoi nba kua l dindounŋ na,18 bin tuu lia cabflaami liata , sial k be b paak k tie tiau nba kpai , ,yuo nba k tuun malunŋ tuonna ŋasaakak ŋaan tonmoi nnba kua dindounŋ na ni . 18B tu saa fin Cabflanŋ kpalcant b yula pak , k yuo piat flanŋ b siak ni , k bia daa bob gbann k b tan saa mann nyi nauk .19Yua nba k b nyi a b saan nanyel pa blantil na ni , blantil nba niib be nani , b tuu liat tiat nba k b buo lia tun malunŋ tuonna , k ji bil diouk nba tie ŋasaakak ŋant buol na , ŋaan lebt tiat k maan tiat k ŋan lin sii niib na buol .20B daa kuol yupanu , k bia daa t k b yut manŋ tie yumunt , ŋaan kuol tien yubiluk . 21mansua kan nyu tiluaana daan nba b yi Fin na yuo nba k b kua ŋasaakak ŋant buol nuak ni na . 22B kankuann puonnbatie pakuak , kuo puon nba k b yietua , ŋaan tuu kuan sapaanmunn nba tie Islael ŋaak ni buolu . k b bia saa fit fal manntua pakuak .23B saa tumi n niib k bin ft bann linba ŋan nan lin tie jakiint boktu b bia saa t k b bann linba ŋan nan nan linba k kua bɔktu . 24b saa ji n senn nae , k bu mɔnani a la but . b saa dia biak n senni nan n wannu n janm nba kul ni , k bia dia n fuondal k li ŋan25Manntua tu kan saan si kun , k lin tui'ɔ jakint , wa saa fit si wun nba k lin tul'ɔ jakiint sie k l tie u baa , nan u naa , nan u bija , nan u biipo , nan u ninja , nan u nipo nba da k kun jua . 26U fit kŋanm u mɔnŋ sie k u kan daŋanlole . 27Daal nba ku sa kua ŋasaakak ni ŋant buol , dindouk nani , a u tun tuona lenŋ , sie k u mann nyikcabu malunŋ , yonmdaanɔ kaagbenn e yet .28Lii tie faal nba k b sa gal : Min e tie b faal , ŋanm ki mɔk yent yuo nba k Islael niib cintl b tinŋ . mine tie b yent . 29B jiet si tie jiet nba k b pi piniiene, nan bit nyikcabu pinii nan pann panu pinii , nan lin nba kul k b nyinn Isleal duo ni kul k tulin k li tie pinii ŋanne si tie b yaal e .30Sinsinn njiet pinnii , nan pinii nba k b ji tulin k l tie n yal na , l kul si tie mann tieb yal e ; yuo nba ki kan i saani , i tu nukl sinsinn saaŋmanŋ k tul manntieb , k yetŋanm sii be i ŋei pak . 31Manntieb na daa ŋman nuakpienn kuo bonkob kpienn kuo lin kul bonkobuk suol k kpiu .


1Yuo nba k ii ya yin biil i duo faal, yin nyin yennu yal, k pu piinii, k l fɔkint sii tie maal tutaa piinle nan ŋanŋmu k yalimu tie maal tutaa piik; k l sii tie kasii buol l kul po. 2K tinŋ na ni yial sii be k tie yenjiantu ŋasaakak yial; k l sii maal kobii ŋanŋmu fɔkint nan yalmu kul po. k nyik maal piinŋmuk lintil.3L maal tutaa piinle nan ŋanŋmu fɔkint k yalmu tutaa piik ninŋe k a saa bikin yenjiant buol nba tie kasi yaa kasii buol na. 4ŋanne sii tie duo na ninŋ kasii tinŋ. l sii tie manntieb nba mann malunŋ kasii yaa kasii buol, nan lieb yale; binba fit nakii yennu k mann malunŋ na; lenŋe sii tie b ŋaak. k l sii mantik tie kasii buol k gal k gal duo na kul po. 5L tinŋ saa taan k tie Lefit nba tinŋe; ŋanm nbaŋaak na tuontunna na; nan diet piinlee .6Man laa duo faal na; yin bɔkit l jalmu ŋanŋmu; k lii yiek nan ; kasii tinŋ na; k li tie Islael tieb kul yal. 7K i saa nyinm tinŋ k lii tie tuann daanɔ na yal, k l yial n nyi l bɔkaa ŋanle kul po ; k nyi kasii yial na yenbaa po; k nyi kasii jual na yendopo ; k saan tun digbana na yendopa kpaak ; k l yial fɔkint ii tie yonm nan linba k ii biit k tul Islael buolu nba na yenn na.8K l sii tie tinŋ nba tie tol; k tinŋ dialɔ sii yenn k l saa te k u ji kan daa mii niib na; ŋaan te tinŋ nba bial na kul ii tie Islael tieb yal.9Yabint yennu yet a: yinm Islael tinŋ diala; i tun biit k matik wei bonciann. nyikin i tonu nan yaa mab niib bianŋ nba na. ti tun linba ŋan nan linba tuok i ji daa ban biel k nyint n niib b tinŋ ni . min yabin yennue piaki linba na. 10L ŋan k sua kul i mɔk bonbikin kal nba tuok; k ii bikii bona. 11Bonkuont bonbinkal nba k b yil Efa na; l bikinu ii tie yonm nan bonnyun bonbikinkal nba k b yil Baf na. l bona piik sii tie nan bonbikinkal nba k b yil Homel na. 12Bona kpau nba tie na; gela piinle; tie sekel yenn kuae; k sekel piinluob; tie minn yenn kua.13Yaa sii tie yennu linba; sii Efa bɔktu tal munluob ni yenn; k wunba kul ŋmant jua; saa baal nanm. 14B bia tuo saa baal nan olif tiinii kpan; k fin nbamɔk kpan bat; saa bɔkt taal fuunu munle; k ŋann nan Homel nba tie bat nba piik na sii janme. k maan bat nan Homel jame. 15K ii bia tuo saa nyin pieok yenɔ kua pei kobii ŋanle ni k tul yennu piinii k bia bal nan mu juonu malunŋ yua nan palpienn piinii k lii tie malunŋ nba k yennu saa nyik u niib biit k cabib min yennu pak na.16Niib na kul bo saa nyinn l piiniie k tul Islael tuann daanɔ. 17Tuann daanɔ tie wun mann mujuonu; nan piinii nan jaanm nba kul piinii nba sii tie Islael tieb yale; u saa bia mann mujuonu malunŋ nan palpienn malunŋ; nan biit piinu malunŋ ; k lin piin Islael tieb biit.18K yabint yennu bia ŋanm pak a: ŋmasinsinn da sinsin daal; yin tuo jii najak nba k mɔk danŋ k mann malunŋ k lin ŋanm yenjiantu ŋasaakak. 19K manntua na saa jii najak manŋ sɔn; k tien dacaata nba be yenjiantu ŋasaakak ni; l lɔtii ŋanna kul ; k lint binbintl na; nan daat nba be tammɔ kpianu yanŋil buol na. 20A bia saa tie nnae; ŋmalik daa ŋanlole daal; k tul binba k mi ŋaan tun biit na; k lin ŋanm yenjiantu ŋasaakak na.21ŋma sinsinn daa ŋanna daal; sii tie pak jaanm, k l jaanm sa tien daa ŋanlole; k ii tuo sii ŋman panu nba kaa daatinŋ nae. 22K tuann daanɔ na saa ji najak; k mann malynŋ k tul yennu; u mɔnŋ nan duo na niib kul paak; k lin piin b biit.23K l jaanm daa ŋanlole ninŋ; k u tuo saa jii maajai banlole; nan pejai banlole nba kaa danŋ mann mujuonu malunŋ k tul yennu daal kul u tuo saa kpi bonkob yuonŋo; nan bujak daal kul k lie tie b biit paak. 24Naajak nan pejak nba k u tuo saa kpiu daal kul ni na; wun bia tuo tul jiet efa (bolgnine) k pukin najak nan pejak kul paak nan olif tiinii kpan efa.(galunŋ)25K janm nba sii be ŋmaalii ŋanlole daa piik nan ŋanŋmu daal na; u bia tuo saa mann l malunŋ buolue; k janŋ daa ŋanlole k lii tie b biit paak. nan malunŋ nba jokit muu bonkob munn; nan malunŋ nba tie jiet piinii nan olif tiinii kpan piinii na nan jukit gal tialu yuo na.


1Kaagbennu yet a: dindonŋ gann, puolpo sü luoe daa ŋanlob nbo tie tuonn daal, na; fuon daal, k poukin ŋmaapaanŋ dasinsinn daal k l saa luot. 2Bat bija saa tɔkin naakuuk tanmob po nanyel po e k kua ki sie ki biak tanmɔ dauk mantieb saa mann u malunŋ k tulua, u saa gbaan dun k tibin tanmɔb buol, ŋaan nyi k tanmɔb si yaa nan daajuok.3Duo nüb saa gbaan kaagbennu tuann tanmɔb manŋ buol fuon daal nan ŋmaapaanŋ daal. 4Fuon daal bat bija saa baal nan pegana banluob, nan peja, bin nba k mɔk bi siat k tul yennu. 5U baal u sii dia jiet bolk gbinn pejak paak, ŋaantul waa la bianŋ nba pegana na paak nan kpan litl.6Ŋmapaanŋ daal u saa pi yennu naajatonn nba k mɔk büt, pegana banluob nan pejak, bin nba k mɔk biit. 7K u piinii sii tie bɔlk gbinn naajak, bɔlk gbin peja paak nan waa luon linba peja panaa na pak k pukin kpan liitl. 8Bat bija i yaa wun kua, u saa tɔkin naakuuk tanmɔb poe, k bia saa mŋat tɔkin l sɔnuu e k nyi.9Duo niib nba saa baal yennu buol, a bin jiant'ɔ, wun nba saa kua dütuu po tanmɔb saa ŋmat nyi tanmɔganŋe k wun nba saa kua ganŋ po saa ŋmat nyi dutuu e. Faa kua tanmɔb nba a j kan ŋmat nyi l tanmɔb. 10Bat bija saa bi ni ba saa ŋni yuo nba, k nyi baasaa kua yuo nba.11Janan daal u piinii sü tic bɔlk gbinn e naajak paak, bɔlk-gbinn Pejak paak, ŋaan waa luon lin nbaa sii tie peganaa na paak nan kpan litl. 12Lii tie k bat bija tul kaagbennu waa luon linb, koo k mann malunŋ waa luon bianŋ nba k tulua, b saa luot tanmɔb nba be yendopo k wun tien malunŋ k tul yennu niipuok nan waa saa tien bianŋ nba fuon daal; k u nyii bn luon gann.13A sii mann malunŋ k tien yennu daal kul nan pegann nba mɔk bin yenn k k mɔk büt. A sii tien'ɔ saanyiɔk kul. 14Malunŋ paak, a tuu saa pukin saanyiɔk kul bɔlk gbinn bɔktuu munluob niŋ yenn, nan kpan litl bɔktuu nuntaaning yenn k buun yon yennu piini e na, yiko nba be yuo kul. 15Saanyiɔk kul t sü tien yennu pegann, nan kpan yuo kul.16Yennu yet a; bat bija i tul u waas ninŋ yennɔ sial kl nyi u faal ni, l piini sii tie u waas yel'e l bont sü tie b faal'e. 17Ŋaan jii u faal ni bont k piu tuontunnɔ l piint sii tie u yal e nan binn nba k ta saa nyin'ɔ; k l saa ŋmat bat bija buol e u waas yal sii tie lin nba nyii u faal nie. 18Bat bija kan jii sial k l tie duo niib fal, u kan jii sial k l tie duo niib ya, waa saa jii lin nba k tul waas sii tie u yal e n na e k n biib ni na yenua kua waa kan nyi u yal ni.19U jün kua na ni diet nba tie mantieb yal, nüdiitu po, k sial buol be nuak ni k be yendopo. 20U yet'n a: na e tie sian nba k mantieb pul bonkobit nant nba k b mann na lunŋ a bin la yennu fielu, k ji la te k b kua muuni.21U jii kua na nin diok nuak ni, klin na nin lɔti ŋanna kul k lɔtü na kal lin mɔk l yial e. 22Lɔti ŋanna na kul lin mɔk yiale e l yabint tie: fɔkint taa banaa pinna, yalmu taabana pintaa, k l lɔtii kul lie yonm. 23K b lin maa juonn k lint l kul, k daanii juaonaa manŋ nyakaa ni. 24Nisaalik pakn: yianii nan bin nba tuun yennu ŋasaakak ni ŋanm i yak bonkobit nant nba k duo niib mann malunŋ.


1K i ua jiin ki ŋamat nanin yenjiantu ŋasaakak nba tol sianinba po na ki nyun na gɔnt ki siik ŋasaakak diitu po, ki gaal siik malunŋ binbintil na diitu po. 2Ki jua na bia jiin ki gal na nin ŋasaakab na niigaŋ po taururo kuakil na ni, ki nyi nanin nanyel, ki lin manin tamuɔkuakil nba tol yendo po na ki kpenbik nna puub ki nyi, tonrmɔkuakil na niidiitu po.3Ki jua na jii u nyumbi kin dauk na, ki bikin sikin kpenu na, ki jiin yendo po. Ki li tie taakaabii kobi ŋaŋmu nan piin luab. Ki u betin a man tɔkin nyun na ni, ki nyun na dian n taapant. 4ki u bia ŋamm bikin, ki kpennu na takaabi kobi ŋanŋmu nan piinluob ki nynn na pukin ki dian n duna. Ki u bia ŋamm bikin ki sikin kpenm na taakobi kobii ŋanŋmu nan piinlolii. Ki nyunn na dian n siak. 5Ki u ŋamm bikin taakaabi kobii ŋaŋmu nan piinluob ki pukin, ki kpenu na ji suŋ ki n ki fit somm ki tɔkin li ni. Ki li mantik suŋ ki nilɔ kan fit puot. Sie ki u duk.6Ki jua yetin a nisaalik, dutil linba na kul fanu. Tɔn ki jua na jiin ki ŋmat nanin kpengbiɔŋ. 7Maa baal leŋ yuo nba, ki n laa tiini bonciann be kpengbiant na kul po. 8Ki u yetin a nyun pub, ki saa yendo po, ki siik yudain mɔkil baaukni, ki tuatil siik mɔk-kpienn ni. Ki li i pubil siik mɔkpienn na ni yuo nba . Li tu lebit Mɔk-kpienn yalin nyun nae, ki li ji tie nyunŋann.9Ki kpennu na i taŋi pubil saan sianinba kul. Bankob buolu kul nan janbuolu kul sii be leŋ. Ki kpennu saa te ki mɔk kpienn nan nyun ŋan. Ki li i biak i pubol saan sialimba kul, li saa tul manfuol. 10laa saa nyi Engedi nyuontona buol ki saa baal En-eglain nyuntona buol, jansuolaa sii be mɔk gbenbil nan kpiŋ, ki saa denn bi janlaant a lin kuol. Ki janbuolu, bonciann sii be leŋ nan baa be sinsuuk ni mɔkgbenŋil na ni biaŋinba na.11Ŋaan nyun nba be naagboa ni, nan biant ni, ki kook mɔkil na, li saa bial ki tie yaalin nyume. 12Ki li kpengbiant nan kul po sii mɔk tibuolu kul, ki li saa kpaat, ki tien jiet ki li tutuat kan mii suul, ki bi mun kan mii nyik luonna lommii. Ki sii mɔk luanpaana ŋmaalik kul, kimaan nyun nba puub ni nyi jiantu ŋasaakak ni nae sii maantil. Ki tiini na luanna sii tie jiet, ki li ti tuut sii tie niib na lafiaa.13Ki yabint yennu ŋamm yet a tiŋ na teliee na. Kii saa bokit k tul Islaael buolu piik nan ŋanlee na, ki te Josef buolu n gaal bɔka ŋanle. 14N doŋ sat mɔb ki tul i yeejamm nan n saa tulib tiŋ na li paak i bɔkitil man.I tanŋmiɔŋ ni diedie ki sua yal daa yaab lieli.15Niigaŋ po kpaat na nyi sinsuuk ni mɔkgbenil nani, ki saa yendo po; k saa baal Hetlonn duo nan Hamaf luann, k saan tuu sedad duo, ki gaal baal Heflonn duo na nan Hamaf luannu, ki saa tuu sedad duo na. 16Ki gaal baal Belota nan sibaim doi ki gaal baat tikonn duo ki likpia Hauran yet kpaal paale. 17Tɔn niigaŋ po kpaal na nyi sunsukini mɔkgbeŋil na buol. k saa yendo po, ki tel nan Dams ku nba be niidiitu po nan Hamaf nba be niigaŋ po na.18Ki yendo po kpaal na nyi damsko nan Haalon yent na sunsuuk ni, ki saa niidiitu po, ki juldann mɔkil tie kpaal, ki Islaael tiŋ be li yenbapo, ki Gilead tiŋ be li yendo po, ki saan tuu tamal duo nba kpia mɔk-kpienn na. 19Ki niidiitu po kpaal na nyi tamal ki gaal saa yenba po, ki siik kades melib nyuntona buol. Ki gaal saa Eyiipt nba kuok niidiitu po, ki saan tuu sinsuuk ni mɔk-gbenŋil na. 20Yenba po kpaal na tul nan sinsuuk ni mɔk gbenŋil nae, ki gal duo niŋaŋ po, ki saan tuu Hamaf luannu yendo po.21Bɔkitil tinŋ na ki tul Islaael tieb na. 22li sii tie i faale yuo nba kaa paak ki buol gannu nba kua nani. Ki maat waat i buol na, ii taŋi bɔkit tiŋ na yuo nba, yin tulib tol. I diab nan be tie Islaael tiebe na. Ki te ŋamme nan islaael buolu na tuu lakin bil suka tiŋ na centu paak. 23Ki buolgannu nilɔ tuu saa gaal u tol, ki li nyi Islaal buolu nba ki u kua nanɔ na yal ni. Min yabint yennu pak na.


1Buolu kul sanaae na: la nyii niigany po kpaal na; k nyii sunsuuk ni mɔkgbenŋil na po; k jiin yendo po; k saan tuu Heltan k gal saan hmat; k bia saa tuu Enonn duo; k saa tuu Damas nan Hamat na sunsuu k ni ; k buolu kul tuu saa gaal tinŋ na bɔk yenn; k tinŋ na saa piin k nyi yendo po kpaal k saan yenbaa po ; k saan sunsuuk ni mɔkgbenŋil na po baa sii be k waa lieb paak bianŋ nbae na. 2Dan kpaal paak yendo po k saan tuu yenbaa p, Asel; buolu sii be . 3Laa nyi Asel yendo po k saa tuu yenbaa po; Neftali buolu sii ka lenŋ.4Laa mun nyii Neftali yendo po k saa tuu yenbaa po tie Manasse buolu, 5Laa nyii Manasse buolu kpaal yendo po k saa tuu yenba po K Eflaim buolu kal lenŋ. 6Laa nyii Eflaim kpal yendo po k saa tuu yonbaa po k Ruben buolu kal lenŋ. 7Laa nyi Ruben buolu kpaal yendo po k saa tuu yenbaa po , k Suda buolu kal lenŋ,.8k laa mun nyii Suda yendo po k saa tuu yenbaa po, sii tie tinŋ nba k nyinn yalmu maal tutaa piinlie nan ŋanŋmuu k fɔkjnt tie nan linba be yendo po, k saa tuu yenbaa po na yenn fɔkint te nae, k yenjiantu ŋaasakak sii be ii sunsuuk ni. 9Tinŋ k ii saa nyin k tul Yennu si mɔk mal tutaa piinlie nan ŋanŋmuu e fɔkint k yalmu tie tutaa piik.10L bia mun sii tie manntua na yale l kaasi tinŋ, k maal tutaa piinlie nan ŋanŋmuu ganŋ po , yenbaa po tie tutaa piik , k sunsuuk ni fɔkint tie maal tutaa piinlie nan ŋanŋmuu ; k yenjiantu ŋaasakak si be sunsuuk ni . 11L yial sii tie manntieb nba k b kaanm na yale; Tsadik bonjai nba tuun n yenjiantu ŋaasakak ninŋ k k yet yuo nba k Islael tieb daan bot n sɔnu ni , nan Lefit nba din bot bianŋinba na. 12L paak k b sii gaal bɔkl nba be l kuukua k kpia nan Lefit nba yal, lenŋ e sii mantik tie kassi k gal k gal l kul po.13K Lefit nba mun saa gaal b yial l kunkua; l sii be maantieb yal na niditu po, l fɔkint mun bia sii tie maal tutaa pininlie nan ŋanŋmuu e, k l yalmu tie tutaa piik. 14B kan fit boi sial po kuo k gaal sial , k b kan fit gaal tut sua; k maan tinŋ na mantik tie kassi k tul ayaennu wa.15Yial nba ten k yalmu tie tutaa ŋanŋmuu, k l fɔkint ite tutaa pinlie nan ŋanŋmuu na . Sii tie duo na niib yale, b saa fit k l ni kpaal k bonkobit , k duo na sii be l sunsuuk ni. 16L duo yalmuu, sii n nae: Nigani po si tie tutaa piinnaa nann kobii-ŋanŋmu; k yendo po tie tutaa piinna nan kobii-ŋanmuu , k yenba po mun bia tie tutaa piinna nan kobii-ŋanŋmuu17K yial saa tenn k lint duo na , k tie mal kobii ŋanlie nan pinŋmuu nigani po , k sunsuuk ni tie kobii ŋanlie nan piinŋmuu , k yendo po tie kobii ŋanlie nan piinŋmuu, k yenbaa po tie kobii ŋanlie. 18B maa duo na kassi yial na ni nidiitu po, niib nba be yial na ni sii ko yial nba tenn na ni , fɔkint tintann paak k jiin nyonbo po si tie maal ŋanna k yalin maal ŋanlie.19L tinŋ , Islael buolu kul sii kua k ltie duo na yal. 20Tinŋ nba kul k b saa nyinn sii tie tutaaa piinlie nan ŋanŋmuu l fɔkint, k l yalmu si tie tutaa piinli nan ŋanŋmuu; k bia bɔkl yial biak taa fuunu munna k li tie duo na yal;21Tinŋ nba bial , k be yial nba k jiantu ŋaasakak be na nan manntieb tinŋ na, nan Lefit nba tinŋ na, nan duo na , l yendo po nan yenbaa po tie Islael tinŋ tieb diala yale. K l saan nyi yendo po k saa tuu kpaal na ; k bia saa tuu yenbaa po, k saa tuu sunsuuk ni mɔkgbenŋil na. K nigani po kpaal tie Suda yial, k nidiitu po kpaal mun tie Bensamen yial . 22Linba sii tie tuann daanɔ yial sii be la nyii Lefit nba tinŋ paak ; k tan tuu duo na yial paak, ŋanne sii be Suda tinŋ nan Bensamen tinŋ sunsuuk ni k tie tuann daanɔ yial.23Buolu nba be k pukin i na : la nyii yendo po Benssmen buolu. 24K la nyi Bensamin tnŋ kpaal paak , yendo po k saa tuu yenba po k Simeon buolu kal; 25la nyi Simeon buolu tinŋ paak , l yendo po k saa tuu yenbaa po , k Islael buolu kal . 26La nyi Islael tieb tinŋ paak, l yendo po nan yenbaa po, Zabulon buolu kal.27La nyii Zabulon tinŋ paak , l yendo po nan l yenbaa po, k Gad, buolu kal. 28La nyii Gad buolu tinŋ paak , l nidiitu po kpaal nyi Tamal k jil l mun yaa nidiitu po k tu saa tuu Kade, nyun tona buol , k jiin niganŋ po; k kua Ejipt kpaal k saa tuu sunsuuk ni mɔkgbenŋil na. 29Yabint daanɔ Yennu ŋanm yet a: Bianŋinba k n saa bit tinŋ na bɔkl bɔkl k tul Islael tieb buolu e na k li tie b faal.30Buolu na e be duo na ninŋ : Yendo po yaakl na tie maal tutaa ŋanna nan kobii ŋanŋmuu. 31Islael buolu kul sann nan u tanmɔ kuakil; tan moi ŋantaa be nidiitu po; k yenn tie Ruben buolu tanmɔb, k liel tie Suda buolu tanmɔb, k liel tie Lefi buolu tanmɔb. 32K yendo po yakl na tie maal tutaa piinan na kobii ŋanŋmuu, k tan moi ŋantaa be l po: Sef buolu tanmɔb , nan Bensamin buolu tnmɔb , nan Dan buolu tanmɔbK.33K nidiitu po mɔk maal tutaa ŋanna nan kobii ŋanŋmuu, k tanmɔi ŋanta be l po: Simeon buolu tanmɔb, Islael buolu tanmɔb nan Zabulon buolu tanmɔb. 34La jii l yenbaa po mɔk maal tutaa ŋanna nan kobii ŋanŋmuu, k tanmɔi ŋantaa be l yakl: Gad buolu tanmɔb nan Asel buolu tanmɔb nan Neftali buolu tanmɔb. 35K duo na juona ŋanna na kul fɔkint tie maal tuuta piik. K laa nyii daal manŋ, k b pul duo sann a Yennu be nante.

Daniel


1Jehoyakim din dii suda naan bina ŋantaae k Babilonn kpanbal Nebukanesal lek selusalem k ŋaa lint duo na. 2Yennu din te k u suol kpanbal Jehoyakim k fat yenjiantu ŋasaakak na bonyena. u din tien siab yonmiie k ŋmat nanm Babilonn. k tiat nba k u fat, k u saa kuan biil tingbanŋaak tiat diit na ni.3Kpanbal na din yet u tuontunna saakua Aspenas a wun ŋann islael naasinm nba tie yonmii na siab, binba nyii naan ŋaak nan binba nyii nigaana ŋei. 4L ŋan k bii tie naasinŋanii, k i mɔk yan, k i tie binba la tumiiu fanu, kii bant bona paak yian yian k daa mɔk danŋ b gbanant paak, k lin te bin fit janŋ nan bii tuun kpanbal na ŋaatuonna. Aspenas din tie wunba saa tumiib Babilonn maan ni gbounŋ kalmu nan dianu. 5Kpanbal na bia din tul mob a bii tien naasinm jebuolu nan dabuolu nba k b tien kpanbal mɔnŋ na. b din saa diab bina ŋantaae k tumiib fanu. l puolpo, k bin ji piin kii tuun kpanbal ŋaatuonna.6Binba k b din gannib na, b siab din tie Daaniel nan Hanania nan misael nan Asalia. b din nyii juda buolu nie. 7Tuontunna na saakua din tulib sanpaana e, k Daanial sann tie Belte sasal, k Hanania sann tie Saldlak, k Misael sann tie Meak,k Asalia sann tie abednego.8Daniel din lol nan u kan di kpanbal jiét na k bia nyu kpanbal daan na k kua jakint ni. l paak k u yet Aspenas a wun sonmua. 9K yennu te Aspenas tinDanial ninbaaɔk. 10Aspenas lek din tiin kpanbal na jaŋmaanii yaa sii di k bia nyu linbawa. k lii tie k a k nɔl naasinlieb na, ŋann u saa kpina.11ŋanne Daniel fiil saan jua nba k Aspenas te ku guu ŋua Daaniel nan u yuasnba bantaa na buol. 12K yet a:canbaa bikint a daaba dapiik k got kii tient tua nan nyun kuu kua k tii di k biakii nyun. 13K tan bikin t gbanant nan naisinm nba di kpanbal ŋaa jeŋant na gbanant k laan t bɔktu nba si tie.14ŋanne ku sak k te k b bikin k saa dian daiik. 15Dapiik na gbennue k b mɔk bga nan maatil, k bia wakiii k gal naasinm nba di kpanbal na ŋaa jeŋant na. 16L paak,laa nyii l daal k jua nba guub na te k b ŋamii di tua, ŋaan k k di jiet nba kpanbal yaa bii tienm na.17Yennu din tul naasinm banna na gbouŋ bannu nan yanfuon buolu kul. u bia din tul Daniel yanfuon nba fit kpintil yilintu, nan daamiit bunta. 18Bina ŋanta nba k kpanbal senn na gbennue, k Aspenas jii naasinm na kul k saan nanm kpanbal Nebukanesal buol.19Kpanbal na din pak nan b kul, k u nunm gbuo Daaniel nan Hanania nan Msael nan Asaliae k gal naasinm nba bial kul. ŋanne k b tienm kpanbal ŋaatuontunna. 20Buboit nba kul k kpanbal na boi, koo damiit nba kul k u baal nann, jab banna tu bann l paak taalfuunu piik k gal jabaabuula koo ninyuantieb danm nba kul be u yent ni. 21Daaniel din bia be naan ŋaake k tan tuu Peesia kpanbal Sailaaus nba din tankɔn nyann Babilonn tieb nba.


1Kpanbal Nabukanesal nba din dii naan binna ŋanlee niŋe, ki u damii dammit li din daamiiɔ bonciann, ki u ki fit ŋuanni. 2Ŋanne ki u tun yiin u yandamm nan Jabaabuula nan nyɔkidamm nan ninnyuandamm nan banntieb, a bin baal ki tan wannɔ daa niit na paak.3Baa baal yuonba k kpanbaal na yetiba, n daamii damiite, ki li daamiin, ki n luon min bann li paak. 4Ki bi yetɔ, canbaa i mɔk manfuok, betilit daamiit na, ti saa wanna lipaak.5Ki Kpanbaal na yetib, n lol nan yin yetin damiit nae, ki bia wannin li paak, ki, lii tie ki i ki fit wannin, n saa patie buli-buli; ki te ki i ŋei n kpant langbent. 6Ŋaan li, tie ki saa fit yetin ki bia wannin damiit na paak n saa pai paati, ki pii piini ki tuli bakil, yetilin damiit na kibia wannin li paak man.7Ki bi bia ŋamm yet kpanbaal na, a canbaa, betilit daamiit na ki tin wanna lipaak. 8Ŋanne kpanbaal na jiina litie nan maa pakin ee; i luon ki yin biil n yuoe na, kimaan i bann nan n lol. 9Man tul i kul tubidatu die die e, li tie ki ki fit wannin damiit na i lol i tanŋmiɔŋ ni nan yii fa faie ki tiennin, kimaan i daan nan yuo baat ki bona saa lebit. I i betin damiit na nba tie linba, ki n saa bann nan i saa fit wannin damiit na paak a.10K ninnyuandamm na jiin kpanbaal na a sua ka tingbouŋ na ni ki saa fit wann fin kpanbaal fa luon linba na. Kpanbaal sua kaa, li kpanbaal jaanna nba be, sua daa ki bai jabaabuu la, kuo nyɔkidomm, kuo ninyuandamm mabolik na. 11Kpanbaal, faa bai linba na paal banciann ki sua kan fit bannil, sie tugbanna kukua, ŋaan tingbana mun k kua nan nisanlika.12K bi naan na te ki kpanbaal na wutol duo, ki u tul mɔb a bin kpi yandamm nba kul be babitonn duo ni. 13Ŋonne mɔmaan na din lin duo na kul po, a bin kpi yandamm na kul, ki bia pukin Daniel nan yuantin nba mun.14Ŋanne ki Danial fiil saan Aliok buol, wun nba tie kpanbaal guula sakua na, ŋua e ki bi tulɔ mɔb nan wun kpi yandamm na. Danial din paki nan Aliok yannfomm maan nan sikini mɔŋ; 15Ki boiɔ linba paake tien ki kpanbaal na tul mukil sennu nba na. Ŋanne aliok yol Danial linbatien. 16Ki Danial kakit yian ki saah kpanbaal na buol ki gaal yuo ki pukin, a lin fit te ki wun wann kpanbaal na u daamiit na paak.17Ki Daniel jii ŋmat kun ŋaaki ni, ki saa paak u yuantinba na: Hamania nan Misael nan Asalia linba tun. 18Ki yetib a bi mei yennu nba be yendouŋ ni, ki wi mɔk ninbantinu, ki bia boiɔki wunfiit daamiit na paak ki tulit, ki bi daa kpi ŋamm nan yandalieb nba be Babilonn na.19Tɔn lidaal nyiaɔko ki yennu fiit damiit na ki tul danial ki bia wannɔ li paak, yilintu ni ki Danial pak dont yennu nba be yendɔuŋ nina, ki yet a. 20Yennu mɔk yan nan yiikuo, pakin ki dontɔ yuo kul nan yuokul.21Ŋua e te yuo nan sakil lebitil, ŋuae dint naan ki bia liatil naan, ŋuae tien yan nan bannu. 22Ŋuae fiitil maan nba sumii, ki be bɔl ni. U mii linba bɔl bunbɔnn ni, ŋaan ki u mɔŋ be yentu ni.23N yejamm yennu, n piaka ki bakita a sann fine tulin yan nan paŋ. A gat n mialu wa, ki wannit maan nba kiti saa yet kpanbaal na.24Ŋanne Danial fiil saan Aliok nba ki kpanbaal daan tulɔ mɔba wun kpi u kpaan tieb na buol. Ki yetɔ a daa kpibi, jiimin ki tin saa kpanbaal na buol, ki man saa wannɔ, u damiit na paak nba tie, linba.25Li yuo na ki Aliok jii Danial saan nanɔ, kpanbaal Nabukanasal buol, k yet kpanbaal, na, a canbaa n la Juuf yommii na yennu, ki u saa fit wanna a damiit na paak. 26Ki kpanbaal na yet Danial, wunba ki bin pulɔ Betitesasal na, a a saafit wannin damiit na ki bia wannin li paak a?27Ki Danial jiin a, canbaa, nyɔkidaanɔ kuo ninnyuadaanɔ, kuo jabaabuula, kuo banntuasua kaa ki saa wanna damiit na paaki. 28Ŋaan yennu nba be yendɔuŋ nina, ŋua e wanna linba tan saa tun mɔtaana n saa wanna bonna nba ki a la adomiit ni na paak.29Canbaa, faa bo dua guant yuo nba, kia daamii ki la linba saa tun ki yennu nba futil wolini maan na wanna linba saa tun. 30Tɔn yennu fiit woolini maan na ki wanni ma, li ki tie a mɔk yanki gal sua kul kaa, ŋaan li tie a fin kpanbaale n bann a damiit na paak, ki bia bann a dudukit nba kia dukii na paak.31Canbaa, a damiit na ni, a la sial sie tuann ki tie nifo paaluk ninnauŋ kinyilii nyɔkit, ki mɔk jaŋmaanii nan fan got. 32Ki bi jii salinŋnna ki nan li yul, ki jii salin pienna ki nan li palibiil nan kpinkpant, ki jii kunt mɔnt ki nan siak ni nan pana. 33Ki jii kut ki nan li benni, ki jii kut na nuann ki nan li taapant.34faa gotil yonbae ki tangbeŋil nyi jual paal, ŋaan ki sua ki siili, ki jaal nifopaaluk na taapant nba bi naum kuut nan nuann ki nan na; ki yielil bulii bulii. 35Li yuo kut na nuan nan kutimɔnt nan selimpienna nan salimmɔna na yiel bulii, ki li nan kul ki yaat nann, ki ki tenn nan siala. Ŋaan ki tann na ji yabit ki tie jɔjaann ki piin tingbouŋ na kul po.36Canbaa a damiit manŋe na iii saa wanna lipaak. 37Canbaa fine tie kpanbaal, jaan ki gal kpanbaal kul. Yennu nba be yendɔuŋ ni nae tiena kpanbaal, ki tula paŋ nan yiikuo nan baakil. 38U te ki a tie kpanbaal ki dia niib nba be tingbonŋ ŋ na ni, ki te ki a golii boukobit nan nnanni kul fone tie salima yul na.39A naan na puolpo naangboutiel saa fiil, ii ki paal nan a yal na, ki lipuol po naagbou liel saa fiil munta ni, ki sii paal nan kuntimɔnt na, ki dia Tingbouŋ na kul.40ki naangbouliel saa fiil munna ni ki sii paal nan kut na. Ki saa yiel ki bia but bont kul nan kut nba but bontkul biaŋinba na. Li saa but ki bia nann dingbanlia na.41A bia la nan nifopaaluk na taapant nan li taabila tie nuann, bɔ kil nan kut bɔkile. Linba na want nan naagbouŋ na saa bɔkita, ki lisii mɔk pansiak ki paal nan kut na kimaan bi bo ŋmat kut nan nuanne. 42Taabila nba ki bi jii kut nan nuann, ki nan ua, li want nan naangbouŋ bokil siipaal ki bɔkiliel ki paali. 43A bia la nan kut nan ŋmat nan nuanne linba na want nan naagbouŋ naŋ diala sii yiab a bin taan bi ŋaatieb yomm, ki biikuant lieb, ŋaan bi kan fit tie nna, kimaan kut nan nuann kan fit ŋmati.44Naangbouŋ maŋ diala yuo, yennu nba be yendouŋ nina saa kaan nangbouŋ, sial, ki li sii be nan yuo nba kaa paak, sua kan mi nyannil ŋaan li saa buont naangboulia na kul, wa ki li sii be mɔk-mɔk nan mɔk-mɔk. 45A la tongbeŋil nba ki sua k siil, kili nyii jual paak ki tan jaal nifopaaluk nba kibi jiikut nan kutimɔnt na nuanŋ nan salimonna nan salinpienna ki nammil na wa. yabint yennu yien fin kpanbaal linba tan saa tume. N beta damiit nba kia damii nawa, ki bia wonna li balimɔni paak nba tie wa.46Ŋanne kpanbaal Nabukanesal, baa gbaan ki tinbin ki u yugbial siit tiŋ, Danial tuann, ki tulɔ baakil, ŋaan te ki bi jiipiini nan bonnunubit ki tul Danial, ki li tie maluŋ. 47Ki kpanbaal na yet a. A yennu nae tie yennu nba gbeŋ ki gal yennii kul ki tie kpanbaal kul yondaanɔ. Ŋuae bia fiitil woolini maan faa fit waan wooli ni maan na paake te ki n bonnil.48Ŋanne ki u ji tul Danial yudant ki pukin piinŋanii, nba yab. Ki te ki u goli Babilonn yent kul, ki bia te ki u tie u kpaantieb na kul tuann daanɔ. 49Danial din balin kpanbaal na a wun te Sadlak nan Mesak nan Abed-nego ii tie tuonna saakab, babilonn yent ni. Ŋaan Danial ŋanlin dinbial be kpanbaal na ŋaake.


1Kpanbal Nabukanasal din jii kut mont k nan patl ; k l fɔkint tie maal piinlob na; k yalmu tie nan maal ŋanlob na. 2K te k b sennil Dula lɔtl ni; k l b Babilonn yenti ni. K kpanbal Nabukanasal tun k yiin u saakab kul nba tie duo diala nan, tuon tunna yudanm; nan kunkɔnkɔnna saakab, nan yent saakab; nan likbɔltieb saakab,nan bubuula, nan yent saakab buolu, kul-nba be yent na ni; a b n baal k tan luot patl nba k ŋua kpanbal Nabukanasal din nan k senn na jiantu.3K b kul tikl k baal; set patl nba k Nabukanasal din nan na tuann p. 4K lanwokl faalɔ pak sapaapo k yet a: Ba yaa i tun l nba na, yinm digbana kul niib, nan yinm mabuolu kul niib. 5Yuo nba kii gbat natunn mɔnii nan yelii nan kona nan, ban mumuat buolu kul, yin baa k gbaan, k jiant patl nba k kpanbal Nabukanasal din nan k senn na.6Danɔ nba gbat natuna mɔnii, ŋaan k k baa gbaan k jiant; b saa jiu k luu, l yuo na muciɔny na ni. 7L Paak yuo nba, k suakul gbat, k b pebl natuna nan yelii, nan biat, nan bon mumuat buolu buolu kul, digbana kul niib, nan ma-buolu kul niib, n baa gbaan k jiant patl nba k kpanbal Nabukanasal din nan na.8L yuo manŋ k jasial na baal k pak, k taali suif nba . 9K gaal maan k pak kpanbal Nabukanasal a: Canba a mial n fɔkit k saa ruu yuo nba kaa paak. 10Canba a senn nan wunba gbat bon mumuat na mɔnii, wun gbaan k jiant patl nba ka mamɔ senn na.11A ŋaan wunba k gbaan k jiantɔ; suolɔ k luu miciɔnŋ na ni. 12Ŋaan suf nba n na be n na na k a tienm Babilon tuna saakab, ŋanme tie, Saldlak, Mesak nan Aba-nego , b k cɔln a sennu na Canba , b k jiantl a yennii na, b yet b n jiant patl nan k a nan senn na wa.13sK kpanbal Nabukanasal wuol duo k fuut, k u tun a b n yiin ja manŋ na. K b saan yiinm k baal nanm u tuann. 14K kpanbal Nabukanasal gaal maan k yetib a Sadlak , Mesak nan Aba-Nego, l tie mɔniie nan ii jiantl n yennii, k bia k jiantl n patl nba k n nan k senn naa?15Mɔtaana, i tien siil man; k yuo nba kii gbat bon mumuat mɔnii, yin baa gbaan, k jiant patl nba k n nan k senn na; Lii tie ki k jiantɔ, b n jii l yuo na k lui, muciɔnŋ nan ni. I mia yen sau be k saa fit tinnie?16K Sadlak, Mesak nan Aba-Nego jiin k yet kpanbal Nabukanasal a: T kan fit jiin sial k jiin l po. 17T yennu nba k t jiantlɔ na saa fit tinnit muciɔnŋ na ni; k bia fat nyinnit a nuu ni, lii tie k u luon. 18U leki kii tinnit, ŋaan t luon k bann nan t kan jiant a patl, kuo tungbann nba k a nan k senn na.19Baa pak n na yuo nba, k Nabukanasal wutuol duo k fuut, k u biil nunpo, k jiant k got Sadlak, Msak,nan Aba-Nego. Ŋaan yet a: Ti ŋanm pukn daat muu na ni, k l tonŋ k gal sinsinn yal na nan taal fuunu munlole na. 20K ji yet u kunkɔnkɔnna pandan siab ,a b n suol jab bantaa na, k lol lolib k lub mucinŋ na ni.21K b suol jab banda manŋ k lol lolib nan b tiat nba k b lia na kul, k lub muciɔnŋ ni. 22Nan kpanbal na sennii na nba din wakii bianŋ nba, k muu na bia din tonŋ bonciann na, muyelu din kpii jab nba din lu Sadlak, Mesak, Abe-nego nae. 23K jab bantaa na be nan ŋmiit muu sunsuuk ni.24K jaŋmaanii din suol kpanbal Nabukanasal k u kakt fiil set. K boi u ŋaa saakab a: T bo k lol jab bantaa ka, k lub muuna nii ? K bkiin a nn Canba t- bo lol jab bantae. 25K kpanbal na ŋanm yet a: Gotl n laat jab bonna k b sonm muu na ni, k k lol ŋmiit, k baa siala bia k tienmi; k wunba pukn bonna na nunpo naan yennu bija nunpo.26K kpanbal Nabukanasal, ji nak n muu buok na buol, k yet a : Sadlak, nan Mesak nan Aba-Nego, yiiko yennu tuontunna, nyin man k baal n buol k b nyii muu na ni. 27K u ŋaa saakab, nan tuontunna yudanm nan duo muu na k fil tien b gbanant siali, baa b yut nan yenn ku kua wa k dii muu, kuo b tiat na gba, muyelu mɔnŋ k fit baalibi.28K kpanbal Nbukanasal gaal maan k yet a: pak n k dont Sadlak, nan Mesak, nan Abe-Nego yennu na man ŋua nba tun u maalaka k u tinn u tuontun kpanbal nba nan tungbann nba jiant yen ganu.29Mɔtaana , n senn sennu nan daanɔ nba kuo mabuol ganu nilɔ nba pak k biil sadlak, nan Mesak, nan Abe-Nego yennu na, b n potua bulii bulii, k te u ŋaak n set langbounŋ; k maan yen sua kaa, k saa fit tinn nan ŋua na. 30K l puolpo, k kpanbal na ji donn? Sadlak nan Mesak , nan Aba-Nego Babilon yent kul ni.


1kpanbal Nebukanesal tul momaam nba nee k b lin nann dogbana kul, nan nibuolu kul, nan mabuolu kul buol dalnya ne ni: N fuonti 2L tien pal Lonme nan man wanni bakitnɔnŋ nan yaal k lutuk tuona nba k yabint yennu tun k tulin 3yennu nba fiit u bakitnɔnŋ tuona nba k tul niib yab bonciann! yaalkilutuk tuona nba k u tun ne mɔk panŋ! yennue tie kpanbal nan yuo nba kaagbennu, u sii dia u niib maalu n tun maalu. 4Min Nebukanesal tu be n yamaniie n ŋaani, k mɔkitil nan kpunkpɔnmuk. 5ŋaan tan danmii jaŋmaan suoluk damiit, k la cinŋcinŋ yilintu guanni. 6kin tun yiin n kpaan tieb kul nba be babilonn a bin baal k tan wannin n damiit ne paak.7Tɔn k ninnyɔdanm nan nyɔkidanm, nan jabaabuula nan bann tieb kul baal n buol, k n tieb damiit ne, ŋaan k b ki fit k wɔnnin damiit paaki. 8K daaniel tan yuant baal n buol b bia yi ŋɔɔe belte sasal, k l sann gaan nan n tingbann kasii yennu siek be u nii; ŋanne k n wannɔ damiit nba k n damii k yetɔ a: 9Beltesasal, finn nba tie ninnyɔdanm bet ne, n mii nan kasii yennu siek be a nii, k a fit bant bunbɔli maan kul paak. N damiit manŋe ne, wɔntin l paak.10Maa dua duanu ni k la yilintu nbae ne. N la tifuuok sie tingbonn ne sinsuuk ni. 11K kiaat k saa tu sanpaak, k sua kul laatɔ tingbann ne kul po. 12K u tituut mɔk fant, k tiik ne bia gboe nan luana nba k dulnya ne niib kul saa di gbuo, k muuk ni bonkobt foii u l maasu, k nuani tiab tiat l yiini paak k bonfuota kul nba be di li luana.13Maa duki ne paak yuo nbae, k n la melaka nyii yendɔnn ni, k diitl fanu. 14K u pak na kunkɔpaalil a i cuan tiik ne k lu, k pot l yiinni, k suul l tutuut, ŋaan yat l luana. Belin bonkobt nba sie l lɔnn nii ne, k bia yua nuani nba tua l yiini paak ne.15ŋaan bobin l nyakl kut bin nan kutmɔnt, k lii sie muuk ni, ŋaant nan bonkobit ne. 16Li saa jii bina ŋanlole, k u k mɔk nisaalik yan, ŋaan sii mɔk bonkobukyanme.17Malak nba diitl fanu ne lole ne, a niib nba be lokl kul po n bann nan yabint yennu mɔk panŋ nisaali naan paak, k fit dint wunba kul k u luon ne naan, lii lekii tie nibutinŋnba juont gbaa. 18Damiit nba k n damiie ne, min kpanbal Nebukanesal tɔn Baletesasal, betilin daamiit ne paak binbaa tie n kpantieb ne sa kaa k fit wɔnnin l paak, ŋaan fin saa fit k wɔnnin l paak a, k maan kasii yennu seek be a ni.19K ji jeet kua Daaniel, wunba k b yuu Beltesasal ne, k u ki fit yet sial. k kpanbal ne yetɔ a, Beltesasal, a daa te damiit ne, koo l paak mɔka jaŋmaanii. k Beltesasal jiin a canbaa, n sun man damiit ne nan laa wɔnt linba, lii bonni gaa a datay paake, ŋaan bo daa tie finii.20Tiik nba k ala ne kpaat, k mɔk panŋ, k l yiini tuut sanpaak , k sua kul saa fit lal tinŋgbonŋ ne kul po, 21k l tituut mɔk fant, k mɔk luana bonciann k saa fit gbuon dulinya niib kul, k muuk ni bonkobt foii l maasuj, k nuani kul luu b tiat l yiini paak. 22Canba, fine tie tiik nba fɔk k bia pall manŋ, a yikuo kpaat k tuut sanpaak, k a naan lat gbenn dulinya kul po;23Canbaa, a la malaka, k u nyii yendɔnŋ ni, k yeta, cuan tiik ne k biilɔ, ŋaan nyik nyakl ne k lii sie, k bobinb kutbin , nan kutmɔnt, k nyikl k lii sie muuk nii, k te k malin m ii baa l paak, k li be nan bonkobt, bina ŋanlole.24Canbaa damiit ne paak nba tiee ne, linbaa nee k yabint yennu senn, k l saa baala. 25B saa bel nyinn a niib binbebuol, k a sii be nan muuk ni bonkobt, k sii ŋman muat nan naab ne bina ŋanlole, k msii dua yieminni, siaminba k malin saa baa a paak. Bina ŋanlole saa gal a paak, ŋanne k a saa bann nan yabint yennue dia nisaali naan kul k u fit jikitl k tien wunba kul k u gann.26Malaka ne yet nan tiik ne nyakil nan l yiina n bial tinŋ nii. L paak tie a saa ŋanm dia a naan yuo nba k a sak nan yennue yen dulinya kul ne. 27L paak, canba, yabt a mɔnŋ paak k gaal n k paani ne, nyikin tuonbit tumu, kii tuun linba ŋan, kii mɔk ninbatinu na talas danm fii tuun n ne, a sii be a yamanie.28Nebunesal damiit ne din tan tien balmɔniwa 29ŋmaali piik nan ŋanle puol poe k kpanbal ne som u ŋaak dituɔtuk paak, babilonn duo ni, 30K yet a: gotil babilonn nba yab bianŋinba, mine maal a li tie n digban saakal, k maan wann n panŋ nan yiikuo nan baakil k mman wann n panŋ nan yiikuo nan baakil nan yabint nba tie.31Mɔbona ne nba nyi u mob ninŋ yuonba, k kunkol nyii yendɔnŋ nii k yeta, kpanbal Nabukanesal gbiintl maa yaa n beta linba ne, a naan yiikuo nyii a nuu ni dinne waa. 32Bi saa bel nyinna niib binbebuol, k a sii be nan muuk ni bonkobt, k a ji saa ban nan yabint yennu mɔk yiikuo nisaali naan paak, k u fit jikitl tien wunba kul k u gann.33K l taabaak ni, momaanm nba pak k jiin Nebukanesal po ne set gbee, k b bel nyinnɔ niib ni k u ŋman muat nan naab ne, k malin nyi sanpaapo k baa u paak; k u yut kpaat k fɔk nan kɔnbakpel kobt ne, k u taanyalt fɔk nan nuanŋ yala ne.34Bina ŋanlole gale, k min Nabukanesal gokit sanpaapo, k n yan jen. k ji pak dont yabint yennu k tulɔ baakil nan dontil, ŋɔɔ nba tun k fo ŋɔɔe ku naan yua be yuo kul,35U golii nisaali tingbonŋ ne po, k b k tie sial u buol: l malakanba nba be yendɔnŋ ni, nan niib nba be tingbonŋ ne ni b kul gul u lɔnŋ nie, sua kaa k saa fit gual yennu waa luon wun tun linba ne, koo k bia yeto a: bee k a tun linba ne.36L yuo manŋ k n yan jen k n baakil nan naan dontl ŋmat jen n paak, k n saakab nan nijaana gaalin, k jiin n naan yikuo k tulin, k n panŋ ne ji k paatil k puki. 37Mɔtaane, min Nebukanasal piak k baakit k dont kpanbal nba be yendonŋ nii ne waa tuun linba kull l ŋan, k tuok k u fit sikint wunba kul donn u mɔnŋ.


1Yuo nba k Belsasal din tie kpanbal na k u tien jaangbenŋl k yiin nijaana tutl, k b lakin nyuu daan nanm. 2Waa din lenm daan na yuo nba nae, k belsasal te k bi jii salimmɔna nan salimpiena nyu bi tii nan l senii nba k baa N ebukanesal din jiil yenjiantu ŋasaakak nba be selusalem ni na, kpanbal Belsasal din tun a bin jiil k ŋɔa nanu saakab nan u ŋaapuob, nan u puobit n nyu daan l ni.3Yiama k b baal nan salima wula senii nba k b din jiil selusalem yenjiantu ŋasaak ni nan k kpanbal nan saakab, nan u puob, u puobit ,k b kul jii k nyuu daan. 4K nyuu daan k ji piak dont tingbana nba k bi jii salimmɔna nan salimpiena nan kut nan daat, nan tana ki nan-na.5L taakpaak ni, k nisalk nuu dɔkit, k piin diani kpanbal ŋaa dikpinn paak, siaminba k fitl yien k tuok na, k kpanbal na la muu na k l daa. 6K janmaanii sulɔ ku numpo lebit, k u taa jekil k u siak po piin k tuktl.7K kpanbal yiinkin sanpapo-a k te biyiin nŋɔ k danm nan nin nyuandam nan bann tieb, k u yetib a, wunba fit lii diani na, k bia wann l paak n saa lannɔ naan liatil k bia lannɔ salima laanm nba mɔk baakl u tuluni, k u sii tie digbann na yiiko daanɔ nba saa pukin bantaa ni.8K kpanbal na kpantieb na kul nyii set tuɔnn po ŋaan ki sɔa ki fit lii diani na k bia kan fit wann kpanbal l paak nba tie. 9Ŋanne kpanbal Belsatsal k l din suolua jaŋmami k numpo ŋanm lebit k u ninjaana na ji k mi baa saa tien bianŋinba.10K kpanbal na naa gbaat fuut nba ki kpanbal nan u saakab fut na, k faa kua jaanm diiuk na ni ki yet a, kpanbal ii be jaŋmaamii k bia daa te k a numpo llebitil.11Jaasua be a naan yent na ni, k tie nii piemɔ k yennu seek be u ni. Yuo nn ba ki a baa din be k tie kpanbal na, Jaanna subinii nan bannu nan yanfuon din tie nan yennu yal na-e, ki baa kpanbal Nebukanesal din tienɔ ninnyɔ damm nan nyɔk damm nan jabaabula nan banntieb saakua. 12Ŋɔa tie Daniel jua nba k kpanbal Nabukanesal pul u sann Beltesasal na. U mɔk yan nan bannu k bia fit kpintil damiit paak. K fit wont baljokt paak, k bia fit piak kigbintil maan paal, l paak tumin yiin ŋua Daniel k wun liil k wanna diani na paak.13K b jii Daniel k baal nanɔ yiama kpanbal Belsasal tuɔnn. K kpanbal yetɔ a, fine tie Daniel k tie yommii nba k n baa kpanbal nyii nam Juda na yenɔ? 14N gbat nan yennu siek a be a ni, ki a mɔk bannu nan yanfuom, nan subinii.15K b yiin n kpaantieb nan nyɔdanm k baal nanm n buol a bin liil diani na, k wannin l paak, ŋaan b k fit wann l paak. 16Mɔtana n gbat nan a fit bant bunbɔ li maan paak k bia fit gbintil maan nba paal ; Li- i tie k a saa fit liil diani na k wannin l paak, n saa lanna liat mɔnfuok k bia lanna salima laanm nba mɔk baakl a tu lu ni, k a sii tie digbann na yiikuo daanɔ nba saa pukin bantaa ni.17K Daniel yet kpanbal na a, i dia a piini k li tie a yal, kuo k tul sua a punii manŋ; canbaa n saa lil diani na k tul la wa, k bia wanna l paak. 18Yabint yennu-e tien a baa Nabukanesal bat gbenŋl k tulɔ sann na baakl nan mɔkint nba yab. 19Waa din mantik tie kpanbal jaann na paake te ki digbana kul nan nubuolu kul nan mabuolu kul niib tiinɔ jaŋmaanii ki jekl. K li tie ku luon wun kpi suɔ, u tuu kpiue k li i tie k u luon wun tinn sua manfuol u tuu tinne. U tuu fit baakit kuo k dint fei wunba kul k luon wun tienɔ n na.20Ŋaan ku din tan tub kangbatil, k donnu mɔŋ k bia ton li paak, k yennu liat u naan, k u kɔŋ bakl. 21Bi din bel nyinnɔ niib buol, k u yani tie nan bonkobit yalna, k din be nan bɔnii, ki ŋman muat nan naajakna k lin dua yenni ni, k sial kaa k duakɔ k malin kanfit baa u paak; l puolpoe k u tan bann nan yabint yennu-e yen nisaalii naan yent kul, k fit jikitil k tien wunba kul k u gann.22Fin nba tie u bik na, a lek mi linba na kulawa ŋaan ki k sinkin a mɔŋi. 23K tun biil yennu nba be yendɔnŋni, k jii nyubitii nan sennii nba din tuu be yenjiantu ŋasaakak ni na, k fin nan a saakab, nan a puob nan puobit jiil k nyuu daan k ji dont yennu nba ki-i jii salimmɔ na nan salimpiena nan kutmɔnt nan kutbin, nan daat nan tana ki nan. K ban k nyun, ki k gbia k bia kanfit tie sial, k bia k ban sial, k kan bann maan paak na, ŋaan ki-i ki dont kagbennu yennu, nba diayi manfuol u nuuni na. 24Li paake tien k yennu tun nuu na a lin dian mɔmaan na.25Mɔmaan nba din dian na, kann-kann; kpaiu nan bɔkitu. 26Li paak nba tie-e na; kann paak tie : Yennu kan daa nba be a naan niwa, k te lin gbenn. 27Kpiau paak tie: Bibikin a kpiau k la nan a fukii. 28Bɔkitu paak tie; B bɔkit a naan yent k tul Mede nan peesia tieb.29K li taabak ni ki bBelsasal yet u tuontunna na a bi, lann Daniel naan liat mɔnwul k bia lannɔ salima laanm nba mɔk baakil u tulu ni, k kpanbal na tulɔ panŋ k tie yiiko daanɔ nba paa bantaa ni, u naan yent ni. 30Li daal nyiɔko k bi kpii belsasal wunba tie Babilonn kpanbal na . 31K Dalius, wunba tie Mede nilɔ na din gaal u naan yent k tien bina piinluob nan ŋanle-e i .


1Kpanbal Dalius din gann yent saa kab kobik nan piinlee k b golii tuona kul nba be u duo ninŋ. 2U din gann saa kab bantaa k b golii yent saa kab manŋ, k Danniel ti saakab bantaa na ninŋ yennua, saakab bantaa na tie bi golii yent saakab na fanue. 3L din k wei kaaula k Daniel tuona wann u saa tun tuon na k gal yent saakab na, kuo u saakalieb naula. waa dintun tuonn na fanu na paak tien kpanbal na din dukin a wun tienua yent na mun tuona saakua.4L paak te k u saa kalieb na, nan yent saakab na taan a bin la Daniel kpetil tuone ninŋ, Nan b din k fit la, kmaan Daniel din tie ninanue u din k tun k biil sur, kuo k ŋmab sua. 5K b pak nan lieb a: ti kan ban la Daniel tuonk petil nba k t saa pak biilua, li- ki tie linba jiin u yenjiantii po-i kaa.6N anne k yent saakab nan saakalieb na fiil k saan kpanbal buol, k saa yet a: Ganba Dalius; ii be manfuol ninŋ nan yuo nba kaa paak. 7Tinm nba kul tie saakab nan yent saakab nan kpaantieb nan saaka lieb na kul tuo nan fin kpanbal n senn sennu, k li sie kenken. Sent nan la nyii dinna k saa tuu daa pintaa, sua daa jiantil, yenfanu, ŋanika k mialsial, ŋaan k l k tio fin kpanbal, wunba kul biil sennu na fan siknua buoluk nba gbie nan yanbƥla na ninŋ.8L paak can baa a t bin dian Sannu a, k a sob a sann l paak, k lii tie mede nan palse nba tieb sennii nba kan ban lebti. 9Nanne t k kpanbal Dalius senn sennu na k dian u sann.10Yuo nba k Daniel gbat nan b senn sennu na, k u fiil k kun ŋaak ninŋ. U din duo u ŋaak dituatii paak. K gbaan takɔlbonn nba luot k tol Selusalem po na buol, k mei yennu nan waa tuu mei bienŋ inba na taal muntaa daal kul ninŋ. 11Yuo nba Daniel datai la nan u mei yennu na k b kul fiil.12K saan kpanbal buol, a bin pak k biil Daniel k yet a; canbaa a senn sennu nan laa nyii dinna k saa tuu daa pintaa a wunba kul jiant yen fanu, nanika k mialua sial daa mann minŋ, bin lu-u yenbɔla buo tuk na ninŋ k kpanbal na jiina, Nn sennu na sie-e konken k tie mede nan palse tieb sennu nba kan ban lebit.13ŋanne k b yet kpanbal na a, canbaa, Daniel uba tie yonmii nba nyii suda tinŋ nnŋ na yenua na, u cualin a maan, kuo sennu nba ka dian na, u bia cualin a naan, kuo sennu nba ka dian na, u bia mei yenuu-e taal muntaa daal kul ninŋ. 14Kpanbal na nba gbat nna yuo nba k u la palbiil ŋaan yabl a wun lon. Sɔnŋ paak a wun fatua; k yendu tan baa.15ŋanne niib na kul jen kpanbal na buol, k yetua a; canbaa tiat nan mede nan pelse tieb sennii wann nan kpanbali senn sennu nba, l kan ban k lebti.16L paak k kpanbal na yet a bin suol Daniel k luu buotuk nba gbie nan yanbɔla na ninŋ, kpanbal na din yet Daniel a, ŋaant yennu nba k a jiantilua fanu na n fata,17K b blinte tann k biin buotuk na mɔb k kpanbal na t k b pɔl mɔb na, ŋaan k u jii u banŋ nan u saa kab banii k dinn l paak a lin t sua n daa nyint Daniel. 18K kpanbal na ji ŋmat kun u ŋaak ninŋ, k l nyiɔk k u k dii jesiat, k k te sua tien sial k maan u pal, u bia din k fit k guan.19K l tan yentil sanŋafaal k u fiul kakit saan yanbɔla buotuk na buol. 20Waa saa pel lenŋ yuo nba, k u be nan yanpu tuk, ŋaan yiin Daniel nan kunkɔ paali la, Daniel, yennu nba fo na tuotu nnua, yennu nba k a jianlilua fanu na fit fata yanbɔla mob ninŋaa.21K Daniel jiina, canbaa ii a manfuol ninŋ nan yuo nba kaa paak. 22Yennu-e tun u malaka k u baal k suol yanbɔla na mɔi, k b k fit tienin siali.23K kpanbal na pal manŋ, k u kpanm, k tul mɔb a bin donn Daniel buotuk na ninŋ, k b dat donnua k la nan sial k dannua nan waama, kmaan waa tien yennu yada na paak.24ŋanne kpanbal na k b suol jab nba kul bo pak k biil Daniel na, nan b puob nan ba waate, k lub buotuk nba gbie nan yanbɔla na, baa siik k peel tinŋ na, k yanbɔla na tɔbin lib k kɔnn b kpaba kul. 25ŋanne kpanbal Dalius dian kadaauk k tul digbana kul nan nibuolu kul nan mabuolu kul nba be tingbounŋ na ninŋ a, n fuonti.26N senn sennu nan wunba kul be n naan yent ninŋ, wun tin jaŋmaanii k bia baakit Daniel yennu na. U tie yennu nba foe, k be mɔk mɔk nan mɔk mɔk. u naang bouŋ kan ban biili, k u yii kuo kaa gbennnu. 27U fial k bia tint man fuol, u tun baktnauŋ nan yaa lituk tuona, san paapo nan tinŋ na ninŋ, u tin Daniel k yanbɔla k kpiiu.28Daniel ji din tien nijaanne kpanbal Dalius naan yuo, nan pelse kpanbal sialus naan yuo.


1Babiilonn bat Belsatsaal bin cincinn, k Daniial la dɔktuu u damiit ni, yoo nba ku daa dua u duannu paak na ku dian l damiit k j want waa la linba k l kpaa talas. 2k Daanial pien k piak a: N damiit manŋ ni k n la lokaa ŋannaa kul po sanpaapo , k nyun pannaa fiil k liat lia mɔkgbenŋ! paak 3K bonkobit banna nyii mɔkl na ninŋ k k naan nan lieb .4Bonkob cincinn na, naan nan yanbɔl na, k mɔk konbiɔk kpinkpant, k n goliɔ nan kpinkpant na set u taa gut-gut k gbenn, k u fiel tinŋ ni k naan nua,K k b tulɔ nua pal . 5K nbia la Bonkobt banle paak dɔkt k naan kinkatl, k piaa lenŋ, k mɔk moii ŋannan,6b piakɔ a: fiet ,k ŋman nant nba yabaa. K bia got k la bonkobt bantaa paak dɔkt , k naan bonpienŋ, k u kal paak mɔk kpinkpant ŋannan , k b tulɔ panŋ k l b u ninŋ . 7K nyiɔk manŋ, n damiit manŋ ninŋ k bia la boncinann k mɔk panŋ, k b jiaak, kmɔk jaŋmaan suoluk, k mɔk kutaa nyan gbenŋaa, k bia mɔk yinaa piik , k sie ŋman k nyilii pien=pien ŋan cibt jiet nba tent nan taa k ŋmat nan tant .8k n golii yinaa na, k bia tan lak yinbik put nyii yinaa manŋ sun sick ni, k yinaa ŋan taa na ninŋ yincincinn fokt , k n lak nyii mɔk ninbinaa k l nan nuaa ninbinnaa, k mob siiab, pak nan panŋ a.9k n golii, k la k b sent naan kokii. k daal saakuɔ baal, l paak . k u tiaat pien nan nyuntanaa na, k u yut naan cab pien nyinyil, k u naan kok na nan mukpanaa, k l taa naan musankuannaa.10k mupiennu puob nan kpenu na, k nyiu nunŋ po; k niib tut bam tuon k tienɔ, k niib miilionŋ tutaa piik sie u buol. k bubuulaa kal leŋ, k pobt buut kadaat.11maa gbat kunkunkɔl cionŋ nba k yinn na pak yoo nba, kin ji golii k la k b kpii bonkobuk na, ku gbanuu maak gbenn, k b jii luu muu ninŋ. 12L yoo na k bonkobt nba tenn na panŋ nyii b ni, ŋaan k b pukin b man fool waan a bin yannaa k fit kpo.13k n damiit manŋ ni, k n la k sua nyii sapagbant ni k naan nua bija, k nakin daa saakua na buol, k b jiu k nakin nanɔ u buol. 14K j tulɔ panŋ nan yikoo, na yuu dant, k dinnɔ naan ; k duo kul niib, nan buolukul, k nibuoluu kul gbaan k jiantɔ. k u naan nanŋ kan ban k biil, k sii tun be mɔk -mɔk nan mɔk-mɔk .15KMin D anial , la k n yan put ŋmat -ŋmat n nuak nin, k linba man k n la k l be n yul ninŋ na kuanin jaŋmaanii. 16K n nakin binba bo be lenŋ na ninŋ yennɔ buol, k boiiɔ k laan balmonnii be bonnaa nba kul l k n la na ninŋ ii? k u yetin, k bia wantin a l paak tie n nae:17Bonkob gbenŋaa bannaa na tie kpanbalaa bonnaae k b fiit set tinŋ na paak; 18ŋaan niŋan mi nba tie yennu yab na ŋanmi sa gaal yennu ŋaa naan , k l naa, kimɔk gbennu, mɔk-mɔk nan mɔk-mɔk .19L puol po k n luon min bann bonkobuk nba pukin banna paak k bobe jiaak nan liieb, k mɔk jaŋmaanii, 20k mɔk nyan kutaa, k nyilii, k ŋman nant, k bia diaa taa k cibt linba tenn na k ŋmat nan tant na paak; K nbia lion min bann bonkobuk manŋ yinnaa piik nba be u yul paak, nan yinbik nba put b sinsiek ni na paak . k yinbik na nba put yoo nba, k u te yinaa ŋantaa gbiat baa, k yinbik na mɔk ninbinna,k bia mɔk mɔk, k piak nan kunkɔl paalil, k dont u mɔnŋ , k bia mɔk jaŋmaan sooluk k gal yinlia na.21k n la k l yinn kon nan niŋanm, kpaakib , 22kaka nan yoo nba k daal saakua na tan baal k tul yenn nba be sanpaapo niŋanm na yikoot k b j saan gaal naan kinkaanii.23k u pakin a: Bonkobt bannaa paak na, tie naan munnan paak nba saa baal tinŋ na ninŋ, k b l kuukoa nan naan nba be tinŋ na ninŋ , k u tan saa nak b kul , k konn konnib k ŋmat -ŋmat nan tan 24Yinaa piik na, tie kpanbalaa piik nba saa tan fiit tingbonŋ na ninŋe;. ŋaan kpanbal lua tan saa fiil b puol po k be jiaak nan cincinn kpanbalaa na, k u tan saa sikin kpanbalaa bantaa na tinŋ ni.25ku saa pak k biil yabint yennu, ŋaante yennu niib noli falaa. u saa gbaa a wun lebt yoo , nan 26yennu sennii, k bina tie yennu ŋantaa nan bɔktin. ŋaan l puolpo yen dɔnŋ ni balbuolaa tan saa bu u buot , k gaal u panŋ manŋ ŋaan biilɔ, k bia siknɔ tinŋ ni k u kan ban fiil .27k b saa jii tin gbonŋ na digbana kul panŋ nan l yabint k tul yabint yennu niib, k b naan panŋ kan ban k gbenn. k tingbonŋ na dialaa kul sii jiant lib, k bia saak b moii. 28N nae k n linba k n damiit ninŋ k la na gbenn. l yoo k jaŋmaanuu suol min daanial nan ma la linba la linba k j malii l paak, k n numpo lebt , k jii maan manŋ k bil n pal ninŋ.


1Belt saasaal naan bina ŋantaa nie , min Daanial lin la yeltuu taal munle ninŋ . 2maa la yelintuu manŋ yuo nba , i tie nan n bee sus nae , digbangbenŋ l Elam yent ni , n yelintuu yuo n lin kpia Ulai mɔkle .3n gokt k got , k la , pejak sie k kpia mɔkl , k mɔk yinna ; k yenn fɔk gal liel ; k lin nba fɔk na juont . 4K n la k pejak na diaa u yinaa k jobt yenbaa po nan niiditu po , nan niiganŋ po, k bonkob sua kaa saa fit kɔn nan'ɔ . k sua kaa k saa fat bonkob lia na , ku ji mann u yan ni , k kpant pant panŋ daanua .5Maa kal goli suon na na k n la bujak kunyii yendopo ,k tiin k l naan u taa k siit tin;n ; ;naan k yingben;nl n na caa u ninbina sun suuk ni . 6K u kaal pejak nba k n bo lau ku sie mɔk-kpinŋ na buol , nan panŋa .7K n la ku tuok pejak na nan kɔnn k faa gbiat u yinna ŋanle na k u k fit tien sial ; k u faa luu tinŋ ni k ŋmau k sua ka k saa fatua . 8K bujak na kpant pandaanua , K waa la panŋ yuo nba yingbenŋl na gbiat . yinna ŋanna pia u yul paak loka ŋanna na kul po .9K yinyenn paak yinbik put k gbenŋ k yaab niiganŋ po naan yenbaa pa . nan tin ŋnanŋ na po . 10U kpaat k saa tuu sanpaapo sajem , k faa b yenm nan ŋmaabilaa k lu tinŋ ni k ŋmaab .11U duo k saa baal yendɔnŋ ninŋ kunkɔnkɔnna saakua k biil u malunŋ nba kaagbennu , k biil u yenjiantou ŋasaakak . 12U panŋ ninŋ u lin nyiann sanpaapo yab k bnyik daal kul malunŋ b biit paak . Yinn na lin mɔk paanŋ u tuanaa kul ni .13N gbaat niŋannaa kunkɔl , k niŋaan lua piak nan'ɔ : n lee yuo e k lin ba k tie yelintu n na saa tun k jiin daal kul malunŋ nan biit na ? N le yuo e k b saa ŋmaa sanpaapo sajenm nan yennu ŋasaakak ki ? 14K u yet'n a : daajuok nan saanyiɔk tu saa ŋanle nan kobi ŋantaa k yennu ŋasaakak saa ŋanm15Min Daanial nba gbaa man gbaat yelintu na paak , n la sua sie n nunm ni k tie jua . 16K n gbaat nilua kunkɔl u lai sunsuuk ni ; u yikin a : Gaabliel wɔntua yelintuu na paak . 17L yuo kuu baal maa bo be sian nba na ; waa taanpel n buol k jaŋmaani suol'n , k n baa fiifabil . K u yet'n a suot a mɔnŋ nisaalik bija . Yelintuu na paak jiin dunyia gbennu yuo po e.18Yuo nba k u piak na'n na k n baa fab'n . k u fiin'n k sennin maa bo be sian nba . 19K u yet a : n saa wann'a lin nba saa baal wutuol gbennu yuok maan gbennu yuo be.20Pejak nba k a bo laa k u mɔk yinna na , yina bo tie med nan pels kpan bala e . 21Bujak tie jaafan kpanbal e , yingbenŋl tie kpanbal sinsinn ..22Yin bit ŋanna nba bo piaa yingbenŋl yiaal na ninŋ tie nibuolu nba tan saa fiil duop manŋ ninŋ , ŋaan j k mɔk l panŋ buolu . 23B gbennu yuo i baal , b biit nba saa maantik yabt na kpanbaal ninkɔdaanɔ .24U panŋ ssasaapukin , ŋaan l kii tie u tiɔnŋ yiko ka . u saa tuun tuonbiit bonciann , u saa la nyannu u tuonaa ni , u saa biil yennu niib nan panŋdanm . 25K maan waa sub na u saa jii kpinkpanni e k nyannib , k saa kɔn nan kpanbala kul kpanbaalm saakua , ŋaan b tan saa biilua k l k tie nisaalik panŋ ni ka .26Daajuok nan sanyiɔk ni yelintu nba k b wann a l paak na tie mɔnie . ŋaan fin ŋanin a dia l maan wuol ni k maan l saa jii yuo e waa k tan tuun .27Min, Daanial n gbaannu banŋ e k bia yiaal i tien nan daa ŋanŋaa na waa . k n tan fiil k bia tuun kpanbaal tuonnaa . n yan daan ŋmaat paa nan yelintuu na , k sua k baann n ŋanm .


1Assuelus bija nba k b din yiu Dalius ne lin tie duo nba k b yi Medes ne niloe, k u lin dii naan k dia yent nba k b din yi Saldeen ne, 2U naan binsinsin ninŋ, k min Daniel lin la yennu maan kadaoŋ ni nan bina pinlole ni k selusalem sa kpant langbent kii tie nan biaŋnba k yennu yet u sɔkinii seelemi ne.3Danne k n ŋmant n numm yamdaanɔ yennu paak k jaant k mialɔ, k lol mob k bal bɔtuok nan tanpent. 4K n mial kagbennu n yennu k pak k kat n niib biit k tulɔ, k yet a: yomdaan yennu, a panŋ yat bonciann, a tien a puonii po k bia mɔk ninbatinnu nan binba luona k bia cɔlin a sennii ne.5T tun k bila wa, t tun bonbilank para, t tie tondanme nan nikpila, t yet fa wan tinm linba a tii tuuma, k yet tin tun linba ŋan. 6T k tuo k gbiint maam nba k a tuontunna, nan a sɔknii nba ne pak a sann ni k tul t kpanbala, nan t duo diala, nan t baa nba nan t yaajanm nan duo munn kul niib ne7Fin yandaane tuun linba ŋan,ŋaan tinm nba be suda, nan seelusalem, nan Islael niib nba kul k a yetib digbana nba naak nan digbanbanfɔka ne. k maan b lin tun biit k yetawa. 8Yomdaan fei mɔk tinm nan t duo diala nan t kpanbala nan t baa nba nan t yaajanm kul k l maa t tun k biilawa.9Ninbatinnu be t yomdaan yennu buol nan taa lek tun k biilɔ ne wa. 10T k tuo k gbiint a kagbennu yennu sennii nba k u tul u sɔknii nba a bin wan tinm ne. 11Islael tieb kul biil a senni ne wa, k yet bin gbiint linba k a wannib ne k a motan nba bo dian a tuontunnɔ Moyis sennu kadaaɔk ni ne ji baat t paak, k maan t tun k biil yennu wa.12A tun linba k a din k a yet a_a sa tun k tul tinm nan t duo dialo ne wa, k baal nan bonbiil t paak, k laa ju dulnya ne munn kul sial buol laa k mi la yubonn nan tubdatu nan linba baal selusalem ne. 13Nan linba ba bo dian Moys sennu kadaaɔk ni ne, bonbiil ne kul baalita ŋaan t lek k bikin a tin pen fin kaagbennu yennu pal k nyik yanbonm ŋaan gbiint a balmɔni ne. 14Kagbennu yennu a k gbaa a fan te k bonbiil n baal tinmi, a guu tinm, k maan a tuun linba ŋanne yuo kul ŋaan t lek k gbiint a maami.15Mɔlane yomdaan yennu, fine bo nyinn a buolu Islael tieb Isipt duo ni nan a nuu paalu, k l te k a sann be nan dinne, t biila, t tun k kprta. 16Yudaan, faa tie ninbatinnu yenjaan ne nyint a wutuociɔnŋ nba be selusalem duo ni nan a kunkon ŋann ne paak. k maan t biit nan t yaajanm yanbomm te k niib kua kpiat ne yi selusalem nan tinm nba tie a niib ne yann.17Mɔlane yennu, gbiintil n miati nan n fabinini ne, yomdaan a luom po, n miata k a ŋmat k maa a jiantu ŋasakak nba bit ne. 18N yennu gbent a tubl k gbiint! muntil a ninbina k la daanii nba k be li ni, nan fala nba be duo nba ki a sann be l ni ne! t miata k maan a mɔk ninbatinnue, ŋaan l k tie a ti tuun fanu kaa. 19yomdaan, gbiintil! yomdaan nyikin k cabit! yomdaan tient suo_o k gbiint! k tun sial k laa taantil k lin te sua kul n bann nan fine tie yennu. k maan duo ne nan niib ne kul mi a sann20K n ŋamii k piak k mei yennu k kat n biit, nan nbuol Islael tieb biit, k boi n yomdaan yennu, a wun ŋanm k maa u kasi ŋasaakak ne; 21Maa piak k mei yennu yuo nba nie k n la gabliel, wunba k n bo lau damiit nie ne, k yukil yian k baal maa sie sianinba ne. l din tie daajuok malunŋ yuoe23K u baal n buol k tumiin, k yetin a: Daniel, n baal maa man luot a yanfuome. 22Yuonba k a piin k fabin k mei k tien yennu nie k u gat a fabinii nan a miatuk manŋ; k maan u luona, li paak te k n baal ma n wanna l paak. mɔlaana tient suo_o k man wanna l paak .24Bakɔi piinlole puolpoewa k yennu senn nan u tan saa ŋaa a niib nan a kasi duo ne, k bin nyi be yanbomm nan biit ni. yennu tan sa nyik cab yanbomm, yaan baal nan yant nba kan mi k gbenn, k yinlintu nan masɔkinkal ne saa tien balmɔni k b saa ŋanm kasi yaa kasi ŋasaakak ne. 25A bann k gbat linba ne paak! laa nyii yuonba k sennu senn a bin ŋamm maa selusalem ne, k saa tuu yennu niganntua nba tie tuann daanɔ na baalu, bina ŋanlole taal munlole-e saa gal. b saa ŋam maa selusalem nan l sɔnii nan juonpaala, k gual duo ne. k duo ne sii be bakɔi piinluobe nan ŋanle tal munlole, ŋaan l sii tie daamii yuoe.26L bakɔi piinlole puolpo, b tan saa nyin yennu niŋanntɔɔ k sua kan set u yial ni. k yudaanɔ nba dia l digbann ne saa baal k tan biil duo ne nan yenjiantu ŋasaakak ne. juontu ne tan saa baal nan nyunmɔnn nie, k baal nan tɔbii nan biilu nba k yennu dɔnŋ k senn ne.27K u saa lol molol jaann nan niib bonciann k tuu bakɔi yenn. k bakɔi yenn manŋ sinsuuk ni u saa gual malunŋ nan yenpiinii tulu, k saa paan bonbiil nba k yennu ne, yenjiantu ŋasaakak na yul paak, k l sii be daanɔ nba paan ne.


1Silus nba din dii pelse naan l bina ŋantaa ni, k mɔmaan baal Daniel, ŋuae k b din yiu Beltsasal na. Mɔmaan na din tie balmɔnie, ŋaan paal nan bannu. Mɔmaan na paak din fiit wanɔ damiit nie.2L yuo manŋ k min Danial be palbiil ni bakɔi ŋantaa. 3N k dii jeŋanti, n bia k ŋman nanti, k boi min nyun daan n mɔb ni. N bia k saat n yut k maan kpan kaa wa, nan l bakɔi ŋantaa nba tan gal.4L binn ŋmaa-sinsinn daa piilie nan ŋanna daal k n sie mɔkjaann nba k b yi hiddekel na buol. 5K n gokt god k la nilɔ k u lia tiat pien nyinyil, k buob salma gbanŋann u siak ni. 6K u gba nant nyilii nan tanbinyinyila na, k u nunm po nyɔkt nan mupieunŋ na (sanyikinti) k u ninbina tie nan muu na, k u nii nan u taa nyilii nan kutmɔnt nba nyilii na. K u kunkɔl naan nibul yal.7Min Daniel kuae la yenlintu na, Jab nba be nann na ŋann k siali, ŋaan k jaŋmaani suolb k b cial bɔl. 8K n bial sie n kuukua k goli yaalituk yenltu na, k pansiak k bial n ni, k n nunmpo lebit k penn. 9Maa gbat u kunkɔl yuonba k n fib k baa faab tinŋ ni.10K n la k nuu suol'n k fiin'n, k nbe n nii nan n duna paak k bia daa jekl. 11K u yet a: Daniel a daa tiin jaŋmaanii. Fine k u mantik luona, fiit k set k gbiint maan nba k u yet, a man beta na fanu. K maan n tie tontie a buol. Waa yet n na yuo nba k n fiil set k bia daa jekl.12K u ŋanm yet a: Daniel, a daa tiin jaŋmaani; kmaan u gbat a mialuwa, daal nba k fan fit k la yanfuon na. 13N baal a mialu manŋ poe. Pelse yent yudaanɔ sebiik tuu dɔkin sɔnu daa piinle nan yenn; ŋanne k Misial (Micaël) wunba tie malaka nba saakayenɔ na bual k tan sonmin, k maan min kuukuae bial be Pelse kpanbal buol.14N baal maa n wanna linba tan saa bal a niib won poe; kmaan yelintu manŋ jiin linba tan saa tun wonn poe. 15Waa pak k n gbat u maan yuonba, k n tinbin tinŋ ni k ŋmin suon nna.16K wunba dɔkt n paak k pak nanin na tie nan nisaalk bija na, k tant u nuu k sii n mɔgbana, k n yaat mɔb k yet wunba sie n tuann na a: N yonmdaanɔ yelintu na te k n banŋ k kant fit nyik jekilgu. 17N le k n yonmdaanɔ tuontunnɔ; saa set k pak nan n yonmdaanɔ? K mɔtana panŋ pɔtmaa k fuon ji kaa.18K wunba tie nan nilɔ na ŋanm siin, k n ji la panŋ. 19K u ŋanm yetin a: A daa tiin sialii, a tie nilɔ nba k n ŋanm k luonae, palmaasilii be a paak! I i mɔk gbankul, ii mɔk gbakul! Waa yet nna yuo nba k n ŋanm la panŋ. K yetɔ a: n yonmdaanɔ maatin faa yaa pakin linba. Atulin panŋa.20Ŋanne k u yet a: A mi linba paak te k n baal a buolii? Mɔtana n saa ŋmate k saa kɔn nan pelse bat na; ŋaan yuo nba k n ŋmat i yuo k Jafan bat saa baal. 21N luon k n fiit wanna linba dian balmɔnii kadaaɔk na nie. Sua kaa k saa sonmi, sie Misial (Micaël) kuukua, wunba tie ii wunba tie ii guulyua na.


1Min , Daailuus , nba tie Medi nilɔ na , u din be sinsinn ni , n din be u buol e k sonmtuɔ , k bia taantɔ . 2mɔtana , n luon k n wann na bal mɔni . kpanbaala banta saa dia Pels yent . Wun nba waa bannan na ni , saa tikl mɔkint k gal lieb na . k u mɔkt yuo nba , u saa jak u jak glek nba naan yent .3ŋaan kpanbal jaann saa dɔkt , k mɔk panŋ nana yikuo , k tun wa luon bianŋnba . 4ŋaan u panŋ nba tan saa yabt , u naan yent saa biil k ji bɔkt yaka ŋanna , k kpanbal nba k nyii u maalu ni e saa set u yial ni k din yent na , ŋaan b kan la yikuo nan bianŋ nba k u tuu mɔk na .5yensiik'n kpanbaal tan si mɔk panŋ , ŋaan u baat'n ka na ni yenɔ tan sii mɔk panŋ ki gaalɔ , k u yikuo saa gaal u yaal , k u naan tan sii mɔk yikuo paa. 6Bina ŋanŋa nna i tan i gal , Ejipt kpanbal sii lol nan siili kpanbal , k saa jii u bipuo k tul kpanbal na k wun kuan , ŋaan b lol manŋ kan yukil , k b saa kpi kpanbal bipuo na nan u sɔlɔ , nan u bik , nan u ŋaak sonmtua nba waa u paak na .7L puol po puo manŋ ninja saa di naan k saa saan lek kpanbal na kukkɔnkɔna; k kua b digban paal na ni k kɔn nyann'b . 8U saa jii b tingbanna bonninant nan bonlia nba k b ŋanmil nan salmɔnna nan salpiena k jii tul b tingbanna na , k ŋmat nan'n Ejipt . 9ŋaan wuba tan ki sonm nnan yinsik'n kpanbaal na , tan saa jen u duon na ni .10U waat saa dak niibk tikl'b k taan'm . b saa baal kpanbal buol , k tie nan nyunmɔnn na , k saan b daatai dingban paal na ni11k Ejipt kpanbal saa donn wutuol k faa Siili kpanbal taab , k suol b kunkɔnkɔnna na . 12k sii mɔk kalinbaantii a nyannu na paak , nan kunkɔnkɔna bonciann nba k u kpii'b na paak ŋaan u kii mɔk nyuannu yuo kul .13k maan diitu po kpanbal sa tikl niib paa k bii yab kii cie sinsinn yab na yuo waan nan bina waan i tan gal , u t sin mɔk sejenm nan mɔtuk bonciann.14L yuo ni , niib bonciann tan saa fiil k kɔn nan niiŋɑnŋ po kpanbal , k wutodanm nba be u niib ni, saa yet k gbien yelintu , k bin baa.15Niidiitu kpanbal saa saan kɔn k fat digbangbenŋl nba mɔk panŋ ; niiganŋ po yab nan kpanbal nijaanna kan fit tuok'ɔ , bi kii mɔk panŋ. Wun nba saatuok'ɔ nan kɔnn saa tun waa luon. 16bianŋ nba . k sua kan fit k gual'b , u saa si nba ŋan ni . k u set digbann nba ŋan ni n. K buont binba kul k u la'b .17U saa lol nan wun baal nan u duon ni nkunkɔnkɔn na kul , k ŋua nan niganŋ po kpanbal n taan mob . U saa jii u bipuo tul'ɔ k wun kuan n'ɔ , k lin fit baal nan u baak , ŋaan l kan tuo . 18U saa kɔn nan digbanna nba k mɔka na k nyuann bonciann ; ŋaan bat sua saa fiil k kpiin fei nba k u bo luon wun din'ɔ na ; k te k lin ŋmat baa u paak . 19U saa ŋmat u duo ni digban paalil ni ,ŋaan b saa kɔn nyannɔ waa , k f sii tie u kul kul e na .20Wun nba saa gaal u yial saa baal nan tuontunmɔnɔ , ŋaan l kan wei nan baa saa kpi 'u , ŋaan l kii tie wiutuol koo taab kaa . 21Kpanbal jatuk o saa gaal u yial ŋaan k k mɔk naan yudant i . U sii be mannuu sinsuuk ni , ŋaan u saa bɔl e k gaal duo . 22Sua kan fit'ɔ, u saa buon b kul , k saa juon't kpi b lol saakua .23Tinm nan ŋua nba saa taan lieb , u saa jii u kpinkpannii nae k tuoki'b , waa saa nyann bin nba sii waal . 24U saa kua digbann nba mɔk mokint , u saa tun linba , k u baa nba nan u yejanm bo k mi tun ; u saa jii mɔkint na e k biitb . U saa bobn kunkɔnkɔnna na yial manŋ ni danm . k l k mɔk yuo .25U duu u pal nan u panŋ paak , k saan tuok niganŋ po kpanbal . Niganŋ po kpanbal mun tol aal'ɔ , k u sejenm yab k bia mɔk panŋ , ŋaan u kan fit nyann'b , k maan b saa mali u tuonbiit po . 26Binba saa di nan'u na , ŋanm e saa kpi'u ; k b saa nyann u kunkɔnkɔna na waa , k bonciann saa kpo . 27Kpanbaala banle manŋ saa libn taan lieb boyenn kua buol , ŋaan sua kul nba mɔk dudukbiit na , b saa pak faak maan e . ŋaan b cetu manŋ kan wann sial , k maan yuo daa k gaali .28U saa ŋmat u duo ni nan mɔkint bonciann . u ŋmatu ni , u saa bel binba jiantl yennu , ŋaan ji kun u duo ni .29L puol po niidiitu kpanbal saa ŋmat lek niiganŋ po nyua u duo ni ; ŋaan na ŋaln ji kii tie nan sinsinn yal na . 30Binba nyii ki tim nan ŋalint na saa lek'ɔ e ; u yan n yet wun gmat tuun . u pal saa bie bin nba waa yennu na paak , ŋua nan binba yet yennu na e ji sii taa mɔb .31waa tun sejenm nba na saa baal set yennu ŋasaakak buol ki bil'ɔ . B saa piin daal kul malunŋ nba k b maann tien yennu na , ŋaan paan bonbiil binbintl paak . 32Kpanbal manŋ tiɔnŋ saa jii u kpinkpaniin e k te k niib n yet yennu lol . ŋaan binba bann yennu sii be bi yanni e .33B ni niŋanm saa wann lieb bonciann . b saa kpi siab nan jukbanjiak , nan muu , k suol siab . 34B kunn yuo , b saa la sonml bonbik n na e , binba saa taan b po na sii tie faak danm e . 35Binba tie nimɔnm na saa kpo , k binba tie niŋanm na saa kpo , k b kunm e saa yent duo, k penn duo manŋ nan gbennu yuo nba saa baal .36kpanbal na saa tun waa luon bianŋ nba e . u saa faa paabil u mɔk yikuo k gaal yenni nba be . U saa pak manyataa k tul yenjaan ; U saa tien n na e nan wutuol nba saa maak , k maan gbennu yuo saa baal. 37Kpanbal manŋ ki jɔlin yenni nba k u yejanm lin tiant'l , k boi wun nba k puob din mantik jiantl'ɔ ; u saa jii u mɔnŋ k tien nan ŋua i cie yennami kul k kan cɔlin nan sua waa .3839Lenŋ u saa jiant yennu nba be ŋasaakak ninŋ , nan naami nba k u yejanm bo k mi ; u ss tul'b kut taana , tan nyinyila nan bona kul nba mɔk nyat . Yen sana na pang nie ku saa jii k kɔon nan digbana na . binba saa tuo k wei yennu manŋ u saa tul'b yudant ; u saa tienm niib bonciann bat nba , k bia tul'b tinii40Juontuu yuo niiganŋ kpanbal saa cetua , k niidiituu yua mun saa dɔkt u paak nan wonpaaluk na nan u gbiat , nan tanjakla , nan ŋalint ; u saa baal tinŋ manŋ paak k yat nan jɔtonŋ na . 41U saa kua digbanŋanna ninŋ yen k bonciann saa kpo ; ŋaan Edom , moob , nan Danmon tiɔnŋ waat saa nyi u nuu ni.42U saa tant u nuu digbana bonciann paak ŋaan Ejipt ŋanin kan nyi lenŋ . 43U saa tien u mɔnŋ Ejipt likli nan bona kul nba mɔk nyuat saakua ; Liibi tieb nan Etiopi tieb sii waa u puol e .44Yendo po nan niidiitu maan saa baal kuanua jaŋmanii , u saa fiil nan wutuol k kpann niib bonciann . 45U saa faa u naan lanbont mɔkl nan jɔŋann sinsuuk ni , saa kpo k kan la sonmtua .


1L yuo na k Maalakaa jann Miisial wun nba guu u niib na saa dɔkt. Tɔn, li yuo sii tie biiluu yuoe, l si bi k gaal biiluu nba mi baal, laa nyii dulnya na pinpiik niwa k tan tan yuo nba l saa juont. L yuo mani i baali, niib nba kul be a digbann ni, k b sana sɔb yennu gbouny ni na saa fiel. 2K niib bonciann nba donŋ kpo k dua tanbiini ni na saa fil kun-ni. Bi siab saa la mantuol nba kaa gbennu, k lieb mun saa san kua muu nba kan mi kpien nani k di fei nba kaa gbennu.3Binnba bo tie yandanm na si nyilii nan sanpagbounŋ nae, k bin nba mun tumi niib bonciann a bi tun lin nba ŋan na sii nyilii nan ŋmaabi laa na yuo saaka. 4Fin Daanial, pobnt gbouny na, k bol l li maan nan yuo na juontu. Tɔn, niib bonciann saa li, k bannu saa pukinm.5K min Daanial, n got k la jab ban lee k b sie k kpia mɔkl, k jayennɔ sie mɔkgbingban yenn k jalua sie liel po mɔkgbingbann. 6K jayenɔ boi jua nba lia tanpienŋ k sie jiin kpen-yul po na a: l saa wei nlee k yaalituk tuonna many n tan tumii?7K n gbat juanba klia tapieny, k sie mɔkgbeŋl yul po na kunkol, u donn u niidiitu nan u niigany sanpaapo, k yet mɔson jann nba k wun nba tunbe na sann ni a lii si tie yuo waan n nae, yuo many si tie yuo jinee, l bonna tan si gbent sua k yennu niib bonciann dii biak k b pany gbenn nan lin nba kul tuma.8N gbat, naan k bann l paaki, k n yet a: yonmdaanɔ, li kul a tan saa juont nlee? 9K u jiin na: Daanial, ii saa, k maan mɔmaan na tie fan bekle, lii be bol ni, nan yuo na juontu.10K niib bonciann pala tan saa ŋanm fanu. Bin nba tie nibiit danm kan bann l paaki, bi si ŋanmi tuun tuonbiite, ŋaan bin nba sub na, ŋanme saa bann l paak. 11La saa nyi l yuo na, k b saa gual dal kul maluny k bia paan bonbiil nba kua na, l yuo daa tusl nan daa kobii ŋanlee nan daa piinyiae saa gal.12Palpienn be daanɔ nba gbat, k bia guu fanu yuo nba k daa tusl nan daa kobi ŋantaa nan daaa pintaa nan daa ŋanŋmu gbennu. 13K fin, Daanial, ii sonn fanu k saa tuu yuo na juontu. K a tan sa foi kuun ni, k a bia tan saa fil k gaal a tuonna paauk, yuo na juontu daa ni.

Hosea


1Yennu nba din pak nan Ose nba tie Beeli bijana, ki li yuo na Osia, Jonatan, Acas, Esekias, din tie Juda kpanbaala, k Jeloboan nba tie Joes bijana mun din tie Islael kpanbaal. 2Yennu din pak nan Ose sinsinn pak, Yennu din yet Ose a saant ki saa jii puo cunconn, nan waat nba ki bi cuomm ki malib na, ki man digbann na comm'e, ki niib na kul yet Yennu wa.3Ki Ose saan ki saa jii Dibilaim bi puo nba k u sann tie Gomel na ki u tie puo, ki u suol puol ki mal bonjak. 4Ku yet Ose a pulin bik na saan Joseleel, ki man li kan wei ka nan man ŋmann islael kpanbal tulib, Yeja Jehu nba muan niib sɔn Jesleel na paak. N yaa man pot Jehu maalu naangbeouŋ nee. 5Ki bia sinkin Islael kunkɔnkɔnna na paŋ, Jesleel baɔŋ na ni.6Ki Gomel bia ŋamm suol puol ki mal bonpuok, k Yennu bet Ose a pulin u sann Loluhama ki man nji kanmi wannn Islael tieb n lommi, kuo ki n yik_cabibi: 7ŋaan n si mɔk lom nan Juda tieb min bi yomdaanŋ Yennu, saa sommib, ŋan n kan sommib taab ni ka , kuo ki jii jukibanjiak, kuo talibana nan pienii ka, kuo ki ji taami nan tanjakila ka ki sommibi.8Yuo nba Lohama, subil na, ki Gomel ŋamm suol puol, ki mal bonjak. 9Ki Yennu bet Ose, a pulin u sann Loami Ki man Islael tiebe ki tie n niib, ki n mun ki tie bi Yennu.10ŋan mɔntana Islael tieb sii tie na mɔkil ni tanbinii nee, kuo ki sii yab kika kann, kuo bikinu, k yennu bielib, a i ki tie n niib, ŋaan yuo baat ki u tan saa yetib a yimme tie yennu nba fo na waate, 11Ki Juda tieb nan Islael tieb saa ŋamm taan mɔb. Bi tan saa gann tuandaanɔ yenɔkua bi tiɔŋ. Ki bi saa yabit ki bia mɔkt bi tiŋ ni. Mamɔmm, Jesleel daal si tie daajanne.


1L paak yiint a lieb Islael tieb a yennu niib, ki bia ki yiib Yennu lomm.2N waat ii yakii nan i naa manu lek ji ki tie n puo ki n mun ki tie u sɔlɔ.Ii kpaanɔ ki wun nyik cuncunsin. 3Li tie ki u ki nyik, n saa yokitua, ki wuu sie yann na ba din mal'ɔ na. N saa te ki u tie na tinkoŋ nba ki naan jiet na, ki te nyun nyunkulu kul n kpiu.5N kii tinɔ u waat ninbaɔk, bi tie puo cuncunna nba tiin fei na waate. 4Ki u mɔŋ yeta, n saa saan n yuatinba buole, ki bin tulin jiet nan nyun, nan Gungunt, nan Tabant, nan Olif tiini kpan nan daan.6Li paak n saa jii kunkonie ki luon sonnu, ki maa jonn ki wun kɔŋ sonnu. 7Ki u saa weib belib, ŋaan kan baalib, ki u saa kpaamm ŋaan kan labib ki ji yet a n saa ŋmat n sinsinn jua buole. Maa tuun be leŋ na sɔ maa ji be mɔntana na.8ŋaan ki puo maŋ yet wun tuo na, min Yennu e tuu tienɔ jiet nan daan nan oliif tiini kpan, nan kutipiena nan kutmona bona nba ki u dia jiantil tingbann buol na. 9Li paak jiet jaanu yuo,, n ki mi tulɔ, jebin nan daan, gungunt kuo tabant nba kin tu tienɔ ma wuu lia na.10U yuantinba numiniŋe, kin saa yokitua yann ki sua ka ki sa fit fatua n nuuni. 11N saa pot u palimann jaam nba kul, la tie maluŋ kuo tintaana jaam nba kul ni.12N saa tee muukini bonkobit n biil u tilonti kpaant kul, nba ki ya u yuatinba e tulɔ na ki lin kpant n kpaat fual. 13Ki maan wa tamm n po, ŋaan jokit bannu nubit ki tie tingbann baal ki bia comm paak, n saa ŋmann u tubil, min yennu e yet na.14ŋann mɔtana n ji yaa man jùue ki saan nanɔ tinkoŋ ni. Leŋe ki n saa wannɔ lomm paan u pal. 15Ki te falaa baauk na ii tie dindann tammɔb, ki n saa jii kpaant nba tie u yaai na ki tulɔ leŋe ki n saa tunta u yan nan waa di tie bik ki nyi Ejiipt yuo nba na.16Ki yennu ŋamm yet yet a Daa maŋ ni, u saa yiinin u sɔlɔ, ki ji kan mi ki yiinin canbaa naan baa yi tinbgann canbaa na. 17N saa nyinn, tinbgann baal sann u mɔb ni, ki u ji kan mi yiin sann maŋ ki boi sommil po.18Ki daa maŋ ni n saa lol mɔlol nan muuk ni bonkobit kul nan nuanni nba yuuk na bonbubonbokit kul bi kan tul sua daŋii. N bi saa nyinn talibana nan jukibajaie nan tɔbii, tiŋ na paak ki lin te n niib kuli be nan palimatil.19N saa tie Islael digbann n puoe, ki sii tie balmɔni daanɔ, nan bulicimɔ. N saa wannɔ n lomm nba tun be nanɔ. Ki a sii mɔk ninbatinu. Ki a sii n yua yuo kul. 20N sii dia n mosonn, fannu, ki a saa bann nan mine tie yennu .21Ki daa maŋ ni, n sa gat n niib nba tie Islael buolu na mialu. 22N saa te saak nba tinŋ na paak ki jiet n nan fannu, ki dann tiini nan kpan tiini lonbonciann.23N saa kaan niib tiŋ na paak ki te bin mɔkit. N saa wann, n n mbaɔk ki tul damm nba ki b yib lomm kaa na. Ki damm nba ki bi yib, i ki tie n niib na. Ki n saa yeta, i tie n niibe. Ki bi saa jii na a fine tie ti yennu.


1Yennu yetin, a, ii saa ki ŋamm jii a lomm ki tul a ŋaa puo wunba lek comm na. L ŋan ki fiu lommɔ nan maa bia daa luon Islael tieb biaŋinba na. Baa lek ŋmat ki jiantil tingbann, ki mɔk niɔŋ nan b ii dia tiluankonna ki tien pata ki tie piini na. 2Li paak ki n daa u, nan kutibinpiena piik nan ŋanŋmu, ki bia pukin jiet boligbinna pinlole nan ŋanŋmun ki pa u paak. 3Ki n yetɔ nan li ŋan ki wun guulin, lin wei bonciann ki daa waa jasua. Li yuo e ki si be nanɔ.4Ki n nee mun ki Islael tieb, sii bee ki lin wei bonciann, ŋan bi ki mɔk kpanbaala kuo tuanndamm, ki ki mann maluŋ u, kuo ki mɔk manntua liatijabiki, kuo ki mɔk pata. Kuo n man sial nba ki sii goli li buntili. 5ŋaan li puolpoe, ki Islael tieb tan saa tunn jen bi yomdanɔ Yennu nan bi kpanbaal Dafid yaboonn na buol, ki bi sii jiantil yennu ki gaal u piinŋanii, yuo nba baat nani.


1Islael tieb gbiintil maan nba ki Yennu yet na, u mɔk maan nba ki u yaa wun pak biil Islael tieb nba kua tinŋ na ni e, a sua ki be tiŋ na ni, ki waan fannu, kuo ki mɔk lommu, niib na bja mi min Yennu binbeŋ nba tie. 2Bi fafaie, ki kpi kunn, bi sent mɔsonna ŋaan biil, ki jaa, ki comm, ki tuun biit puki. ki bi kpi niib yuo kul.3Linba na saa te ki tiŋ n kuol, ki linba kuol be li paak n kpo, li bonkobit nan nuanni, nan janii nba be nyun ni kul saa kpo.4Ki Yennu yet a, i daa tesua piak biil niib na kuo ki yakii nammi. N e nyiiluk baat yimm manntieb paake. 5Yennu nan nyioɔk kul i somm k jalime, i tuonna ni, ki sɔkiniinba nba na tie niibiit nan yimm na n yaa man bùl n naa nba tie Islael tieb digbanne6N niib na nba ki min na, li biilibe, ki maan yimm manntiebe na yet yi bannin, ki bia yet n wannu na dianuwa, li paak, n mun saa yeti, ki bia ki fiin i bonjai nan bonpoi po nan nan bi tie n manntiebi. 7Ya ŋamii tun tumbit ki biilin na li paak, n saa lebit i baakil nae ki li tie fei bont.8N niib na tuonbiit paake tien ki i ŋammi mɔktil, ŋanne te ki i luon bi ŋammit tuon tuonbiit ki pukii. 9Yimm nan niib maŋ saa gaal tub_ŋamnu yomme. N saa daat i tuba, ki te yin pa tuonbiit nba ki tun na paak.10I saa di maluŋ na tola, ŋan bia kangbo, i saa tun boncuncontuona, ŋaan bia kan mal waati, kiman ya yatin ŋaan ŋmat jiantil tingbana na paak.11Yennun yet a, da paniu nan da kpel na kul biil n niib ya n me. 12Bi boi dakonn kpaanii pa, ki da konn na wanti b ba luon bin bann linba. Bi nyikime ki jii mɔŋ ki waa tingbanna, nan puo nba tu kpant boncunconn na.13Bi do jua yula paak ki mann maluŋ ki bia jokin bonnu nubit, tijakpela nyaka, ki maan li mant u mantik mei, ki i bopai tie janlonna ki i si wai kpant boncunconna. 14N kan dat i bonpoi nan i bonjai tuba, a bi cuncomm paaki, ki man ŋamn mɔnŋ lin e comme nan puo cunconna ne ki manu maluŋ namm, niib nba ki mɔk yan kpann bi monŋ biilue.15Ho,Islael tieb, i jii i mɔŋ ki comm, ki jii k waanmi,ŋaan Juda tieb ki poukin i biilu ni, i daa saa Guigal, kuo Bethel duo ni ki jiantili, ki bia daa puol mopola, ki man Yennu be, 16Ki man Islael tieb yiat nan nabik nba ki tuo kpaalu nee, ŋan mɔnntana Yennu sa kpaalɔ nan pebik nee, baɔuk nba mɔk muant, ki bia yalin ni.17Eflaim mann tigbana e, nyikino; 18Li pal nan bi nyik daa nyunnu, bi bia lin ki comme, ki bit tuonndamm tuun fei tuonna. 19Ki wonŋ saa daa ki pobin, ki bi fei bi tigban mannu na paak.


1Manntieb gbiintil na man ! Islael tieb, nan kpanbal ŋaatieb i ŋamm caan ii tuba ki gbiint fanu ki man i tie baluko Mitipa duo ni ki bia tie janlauŋ nba puane tabor paak. 2Bi maliut na te ki, tubikangbata damm ŋammit tie biit, ŋann n saa dat bi kul tuba wa.3Eflaim nan Islael kan fit bolin siali n mi bi mala po, ki man mɔnntana Eflaim a jii a mɔnŋ ki comme ki Islael jɔkinu mɔnŋ. 4Bi tuonna kan te ki bi jen bi Yennu.5Islael tieb japaat na koan namme, bi tuon biit paake te ki bi baa, ki Juda tieb mun bia baa namm. 6Bi jikt bi pei nan nei ki mann maluŋ, ŋaan bi kan lau, ki man u nyiI bi sinsukiniwa. 7Bi ki sak Yennu, ki maal waat nba tuoki, mɔntana ŋma yeŋ kukua tenn na ŋamm nan bi faa kul n boint8Pepin u natunna, Guibea nan Lama doi ni man ki yikin bet Afan duo ni fin Banjamin puolpo. 9Tube ŋmannu daal ne ki Eflaim duo sa buont, n want Islael tieb linba tie mɔnnie na.10Juda tuandamm tie nan bin nba nyali teli ne, n saa yat wutol bi paak nan nyun paalin ne. 11Ki Eflaim di falaa ki buot ki man u tun sennu nba man u poe.12N saa baal na biilue Islael tieb paak, ki bia baal nan biilu Juda tieb paak. 13Islael tieb nba tan bann nan bi be nibonŋ ni yuo nba e, k Juda tieb mun laa mɔŋ maaba na, ŋanne ki bi saan Asili kpanbaal buol ki saa mialɔ sommil po. ŋaan ki fit sommibi.14N saa bikin Islael tieb nan Juda tieb yanbol ne, mi ne saa pat_patib, ki sua kan fit n buol. 15N saa san ne, ki jen n ŋaakini, nan yuo nba kib tan tuo nan bi biila, ki ji kpan n buol, yuo nba ki bi be nimonni bi saa kpan n somil.


1Bat man, tin ŋmat Yennu buo, ki man u tient fiat ki bia saa tebita. U tient daŋ ŋaanu u saa wuul ti fiat na wa. 2Daa ŋanle_lee na niŋ u saa tul't manfuol, ki daa ŋantaa daal u saa fient ki ti fo u buol. 3ŋaant ti tumii ki bann Yennu, laa tie monni nan Yennu do na, ki bia tie monni nan saak sa ba na, li set tie nne mun nan Yennu saa baal ti buol.4Ki Yennu yeta .Juda tieb nan Islael tieb n saa tieni nlee?I ŋamm nba ki mɔk na tie nan sanyiɔkini malin nba tu kpaal yiama ne. 5Li paak kin saa te sɔkiniinba maan nee tie ii lanbann, ki n momaan maŋn kpii, ki n but na saa yet n paak nan muyiok na.6Ki man nlonŋ ŋante ki gal maluŋ, ki bia lon Yennu minu ki gal mujunu maluŋ. 7ŋaan bi yet n mosonn na waa, ki ji ki waami.8Galaat duo gbie nan tondamm, ki bi kpi niib. 9Ki l manntieb na tie nan fatieb ne ki kpi niib sikem sonnu paak ki man bi tie nikpilaa e.10Islael tieb buol n laa bonbilankant, ki leŋ Eflaim tieb comm ki Islael tieb Jɔkin bi mɔŋ. 11Fin Juda tieb, nimonn saa baal a paak yuo nba kin saa jen nan niib nba tie dansali na.


1Yuo nba ki ya man somm n niib Islael tieb na, u tu laat bi tonnu nan bi tuonbiit nae : Bi ŋmab lieb, ki kua niib ŋei ni ki jan, ki fial niib sɔnjotini. 2Bi ki duuki nan n tan saa tiat bi tuonbiit na kula. Monntana bi bit na lintiba, ki li kul be n nunpoe .3Bi kpann kpanbalaa nan bi saakab, nan bi tonnu nan bi lole biit na e. 4Bi ki sie kpanbaala nan puol, bi tonnu na tie nan muu nba tu yekitl pan pul diok nee. 5Ki kpanbala na jaam daal bi te ŋamm nan b saakab n yibe ki tuun jat_tuonna, ki tantil bi niib binba paak .6Mɔniie, bi pala dii mu nan lolibiite ki bi wotua do nyɔ munn ki li tan yentil ki li yinn mupiennu. 7Bi wotoa nba duo na paak ki bi kpii bi kpanbalaa yennɔ_yennɔ ŋaan bi sua ki mialin ki boi sommil po.8Ki Yennu yeta, Islael tieb nan paanu nba bi pul kil ki biel bokil ne, Bi dindann be duoi nba kpiab na nie. 9Ki bi ki mii nan bi bobina nba ki bi bob nnou digbanatia niib nawaant bi panŋi, bi buotu ki fɔki.10Islael tieb capaat na buoma, linba kul lek diim na, ŋaan bi ki ŋmat jen min bi yomdaanɔbuoli. 11Islael tieb lin yolib nan ŋman liiŋ nee. U niib kpan bi somil, Eyipt nan Asili tieb buole .12Baa lek saa na, ŋaan n saa tant laauŋo ki suolib nan nuaniina, bi tuonbiit nba ki bi tun na paak n saa ŋmann bi tuba . 13Ninbɔŋ saa baal bi paak ki buontib, baa nyikin na paak, n bo to luon man sommibe ŋaan ki bi fa fai ki tienin .14Bi ki mein nan bi yan kuli, ŋaan, baa tiŋ ni ki yikin nan binba ki tie n niib nba tuun biaŋinba na . Bii mialin jiet nan tiluana daan yuo nba bi tu ŋmabi mɔŋe nan tingban manntieb nba tu tie biaŋinba na . Bi tie mɔyetukidamme. 15Min ni nba din wubilib, bi laa panŋ na, ŋann bi tan lol bonbiile n paak.16Ki ŋamii yein n weiu, ŋann jiantil tingbann nba ki mɔk yiikɔ sial na. Bi tie nan nan taliban kuann ne, a kanfit timmi jate saa kpii ni saakab. Ki Eyipt tieb saa laaba, ki man baa piak galuk maan na paak.


1Pebin naatunn na, k maan datai tut k siik kaagbennu ŋaak na paak nan konbagbenŋl na, N niib na biil mɔl nba kin lol namm na, k bia yet n sennii ne. 2B sii yikin n Yennu sian k sɔɔ a buol k yaa t ban a ŋamm timm Islael tieb . 3Islael tieb yet k lu linba ŋana li paak k b datai saa wei beli'b.4B gann e b kpanbaala nan b sakaab k k yetin siali. B jii b salimpiena nan b salimmɔna k tie tingbana na, l yaa paak b biil b mɔnŋ. 5Kaagbennu yie Samali naajabil na k l maan u wutuol duo b paak. Be yuoe k b tan saa nyiik tingbana mannu .6U nyii Islael, Saauk daanɔ e kul tingbann monŋ l k ban tie Yennu. Samali naajabik na b saa jial buli-buli. 7K lii tie k b kul wonŋu b tan saa jaan sajapelinn; linba kb dia naan kpanu yɔn kli tie k l tien ŋaan buolganu saa dil .8Islael ji tie nan digbanlia nee k k mɔk nyuat nan bob jiok na. 9B tie tub kangbata nan bonŋ nee k l maa b nyiik saan Asili tinŋ ni k kpan a bitie yuatl nan Elaim. 10N ji yaa maa n lakin taamme mɔtana k dat b tuba k kuan faala ni k lpanbaala i diimm.11Eflaim din maa malunŋ binbinta k pukin k binba tunn k kua biit ni. 12N sɔb sennii bonciann k tul n niib ŋaan b yetil, k jii k ltie nan bonsaane na13B mann malunŋ k tienin ŋaan bja ŋman l nant, kaagbennu pal k man l paak ku tiat b tuonbiit po, k dat btuba, a bin ŋmat Ejibt. Islael tieb maa ŋaie ŋaan tamm b taktua po. 14K Suda tieb pukin digbangbenŋa. ŋaan n saa sikin muu lin dii b digbangbenŋa nan ŋai mɔnŋ.


1Islael, a daa mantik biat palpienn nan kpinkpaamuk ni, nan digban lia nba di b janm nba bianŋinba na. K maan i nyik kaagbennu waa ŋaan bial boncuncontuonna ni. K luon jakint jiet nba saa fit biil l kula po na. 2L kan wei jiet nba k bo jali ni nan kpan nba k ŋmaaki gbeet ni k tieni yal k damun nba k b yi fin nba k a guu na l nuubliu kan mi gal n mial po.3Sua kan bial kaagbennu duo na ni; Eflaim saa ŋmat Ejipt tinŋ ni, k saa di jakint jiet Assilii tinŋ ni. 4B ji kan maan tiluanana danm nba k b ji fin na malunŋ k tul kaagbennu, u kan mi gal l malunŋ. K lin manŋua. L mal'lint jiet sii tie nan ninbatil jiet nae. Binba kul saa di jiet na li saa kuaam jakint. K maan l jet sii tie i tiaɔnŋ yale, l kan mi kua kaagbennu ŋaak ni.5K ii ji saa tien nlee janm daa ni , daa nba ki di janm ki bakint kaagbennu? 6L tie k bilu bali k yati; Ejipt tieb saa gali, Moof tul'b kaakulaa, linba k b mɔk k l tie b mɔkint, nan bi liklii, bonŋmiŋmabte saa ŋman, k kunkonii sapiak b ŋei ni.7Tubdatu da baate, lii baal yuo nba, suo kul saa u tuonna nyuat: Islael sa banm k yet'a sɔkni na tie waatua e, nilɔ na mɔk banm u ni. K maan u tuonbiit nan mɔyetuk yabta.8Eflaim tie guutua e, k kɔn nan Yennu , k sɔkni tie wun nba luu nuaasuotl nae u sonni kul ni, k bia tie dataak Yennu ŋaak ni. 9B kul baa biit tuumuu nie nan Guiibeya tieb nba din tuun na, l paak kaagbennu saa tiel b tuonbiit po k ŋmann b tuba.10N la Islael b naan nan luanna nba be kunkuok paak nae. K bia la i baaba naan nan Figie luan sinsinnaie, ŋaan b kul na saan jiant tingbann Baal Peol, k b jii b yuo k bial pata mannu ni k ji biil gal bonnin naunŋ nba k i lonm be u ni na.12Eflaim yudant saa yukl nan nuaanŋ nie, maatutk sii ka, posuolu sii ka, posetu bia sii ka. 11Ii lek mal waas, ŋaan n saa jiibe k yat nanm n kan nyiki nan yenɔkuawaa k b tien niib, mi nyiki yuo nba bonbilankante saa baal i paak.13N jin manunm k ŋmant got Tiil poe, ŋaan nyi Eflaim duo nba be sian nba ŋan na. ŋaan Eflaim saa ji u waas k saan nanm sian nba po k saa kpib. 14A saa tulb bee, Oo kaagbennu? A saa tun lanne k tulibii? Tulinm puo wala k bi bia ki tie bikona .15B tuonbiit kula piin Guiilgale: Lenŋe k npiin k k luonmi, k maan tuonbiit nba k b tun na paak, n saa bel nyinnib n tinŋ na ni. N ji ki luonmi. B tuaandanm kul yetmaa k tie kangbaata.16Eflaiim la danŋa, u jina kul kula, u ji kan mi k lon luaana, bi leki mɔk waas, ŋaan n saa buont b waalonŋa manŋ kula. 17N Yennu yet'ba , b yet bin gbintua wa. B saa kpant nilinlinnae digbanlia ni.


1Islael din tie nan daantiionti nba gbie nan lɔna na, k b lɔna puuki , k b maa binbinta k jiantil k puuki ku duo ŋanmt puuki, k bia ciant ciceli k puuki. 2B tie niib nba k b pala ni k ŋa: b saa di faala kaagbennu saa biil b malunŋ binbinta na k bia wei ciceli na.3K b sii yien'a, t jii k mɔk kpanbal k man k baakt kaagbennu na: k kpanbal ŋan sii tie bie k tul t'i? 4K biak maan nba k mɔk nyuat, k set fɔk mɔsona, k lol lol yana: l munb tubdatu sii yaab nan muabit nba tuu paa kpaat ni na.5K jmani sa suol niib nba kua Samali duo ni na nan Salama naaja biik n nba jii kaa Bethaven na paak, niib na jii sii be pal bonn ni b tingbann na paak k b maatieb saa jiekl u paak, nan u yudant nba jii kaa b sunsuk ni. 6B saa ji b tingbann manŋ k saan nannɔ Asili, kpabaal jalieb buol. E flaiim, yan saa ŋmat k Islael saa di fei nan baa tuun lin nba na .7B saa ji Samali kpanbal k yat nanɔ, nan daauk nba tuu puuk nyun paak bianŋinba na. 8K puucianfei nba be Bethafenn kankonn yul paak Samali k Islael tieb jiantl saa biil a; k kunkonni nan muat saa pia l malunŋ binbintl paak, k kpatl k saa yet juat a bakin t paak : k bia yet kunkona a bakin t paak.9Yennu ŋanm yet Islael tieb yaa din be Gibea nan din na i bia lek daa k nyik biit tuu muu. L paak b sii sie sanpapo k tɔbi faab.10N saa daat b tuba bonciann, niib bonciann saa taan lieb k kɔn nanm, k b saa laa tubdaatu b tuonbiciaŋ paak. 11Eflaim tieb tie nan najabil nba sie, k luon dii muanu na, ŋaan n saa suol u tuulu ni. K Islael tieb nan Suda tieb bi dial naakul lii yat tant.12Bul man balmɔni k jaan nikpabɔnŋ, ŋant man kpaa paal! l janŋ nan yin kpaan kaagbennu waa! k wuu baal nan balmɔni k yaat i paak. 13Ii kuo biit, i saajaan tubdatu, i tanoant luana i na k maan i duu i tiɔŋ panŋ paak e, nan i kunkɔna nba yaab na paak.14B saa faa i niib tɔb, k i doi nba paal na kul saa bill, nan baa di biil Salman Bet Albel, daal nba k b din faa tɔb k kpi puo nan u waas na. 15K yimm Betel tieb linba saa baali e na. K maan bonbilankante nba ki tuun na paak lii yiet sanŋɔk,i k tɔb piin Islael kpanbal na saa kpo.


1Islael nba lin tie bik, n lin luon u maan , n lin pulua n bijae k dat nyinɔ Ejipt. 2ŋaan b ji lin yib k b k saak, k mann malunŋ k tien tingbanna k dia bon nunubt k tien pataa.3Min nae din dia Eflaim n ŋmatlɔ u taasonma ninŋ, ŋaan b lek k bann nan min'e ŋanmt'b. 4N datib nan lonm k baal nanm n buol ni, n tɔkli'b k diab nan kpiebii ne k tienm jiet k b di.5B j kan ŋmat Ejipt duo ni, ŋaan Asili nilua e sii tie b kpanbal k maan b yet bin nakin nan'maa. 6B saa jii juk benjiak k bit b digbana, k biil b bont kul k maan b duduk biit nba b mɔk na paak. 7N niib tin nyik'n gbenna, b yib a bin ŋanm tɔkin sonŋanu ŋaan nan Yennu kua waa k gbiint.8A yaa n tien'a nlee Eflaim? N saa kubinna Islael tieb nuu nie? N saa tien'a nan Adma nae? N saa nann'a na Seboime ? L moɔkn mal paa k te k n yan ŋmat . 9N kan jii wutociɔunŋ ka. N saa nyik k kan biil Eflai, k maan n tie Yennu e n k tie nilɔ ka; n mɔn bonciann a buol; n kan donn wutuol.10B sii waa kaagbennu k u sii nyinkin nan yanbol na, k waas saa miit mɔkl ni k baal . 11Kaagbennu yet'b a b saa nyi Ejipt k yuuk nan nuani na e, k nyi Asilii nan ŋmana nae. kn saa te k bin kun b ŋei ni.12Eflaim buot nan faak n buol nan kpinkpanni, k Juda tieb bia yien n mɔb min nba tie balmɔni Yennu.


1Eflaim tie faak danɔ; k daal kul kuu faafɔk nan kunkɔna; k mɔk lol nan Assyrie, k saa nan kpan Ejipt. 2Kaagbennu nan Juda mɔk kunkɔn u saa dat, Jacob tubil, k pau, tuona pɔk .3U naa puolin u suol u niija tangbine, k u wutuol niy k u kɔn nan Yennu. 4U kɔn nan malaaka k la nyanu, ku mɔ, k faabi u buol. Jacob daan pak nant e.5Kaagbennu e tie kunkɔ kona Yennu: U sann tie kaagbennu. 6ŋaan fin a jey a Yennu buol, k tie danɔ nba mɔk lom k piak balmɔni, kii guu a Yennu yuo kul.7Eflaim tie kpinkptua k mɔk fɔk cilo, k bont niib. 8ŋaan ku yet'a: balmɔni n mɔkta , k mɔk faal; n nuu tuon kukua paak e; n k mɔk siala biit siala kpetl.9Yan mine tie kaagbennu , a Yennu Ejipt duo niy yaa, k bia saa te fii b lanbontin nan janm daal na. 10N paak nan maa sɔkinin nba , k pukin nyunyuan tieb, k paak maan kpanjan k tul maa sɔkini nba.11Lii sua Galaad k mɔk panŋ, b saa kpib, b dia nei k yiit saali, Guigal : B malunŋ binbinta sii tie nan tanbula nae kpant e paani paak. 12Jacob cial qd'Aram duo , k Islael kpaant puo na , k puo tuu guu bonkobiit e.13Kaagbrnnu din ji maa sɔkini e k u nyin Islael Ejipt k bia din te maa sɔkini guub. 14Eflaim donn kaadgennu wutuol : u yonmdaanɔ saa luu sɔnba kuu kpina u paak. U saa dinɔ fei.


1Yuo nba Eflaim buolu din tuu piak maan jaŋmani din tuuu suol Islael buolu n ba tenn nae; ŋaan b din tan tuun biit e; k maan tingbana baal ; k kop . 2Mɔtana b bia tuk'n k tuun biit e; k dia b likilii; k maan bonninant, k jiantl linba k niaalik nuu nan na; K niib manŋ yien'a i mann malunŋ kii tien bonninant na .3L paak b sii tie nan sanyiɔk ni wunn nae; k tie nan malin nba tuu k wei nan kpaalu bianŋ nba na; k tie nan wounŋ nba tuu pebl founŋ jalik ni k yaat nan na; k bia tie nan munyuut nba tuo, nyi takɔl bonn ni bianŋ nba na.4K Yennu yet'a : Mine tie Yennu nba nyii nan ni Ejipt tinŋ ni na; a k mɔk yensau k pukin n po, sua kaa k saa fit tinnii nan min na. 5Mine din be nan ni kunkuo paak; tinŋ nba ninŋ k pia sial. 6K n dinnii , k gbuonii , ŋaan ya tan kua tinŋanŋ ni yuo kii tanm npo.7N sii tie nan yambol nae b buol , k dual sɔnji-piinŋ gulb nan namuuk nba tuu dual na. 8N saa pikinii nan namuuk nba tuo kɔnŋ u bik ; k pikin na; k pat-patii, n saa nakii nan yanbɔl nba tuo nak bonkobuk na, k patii bulii-bulii nan yanbɔl nba tuo pat muuk ni bonkobuk bianŋ nbana9Lin ba baal nan Islael tieb biilu tie ba kɔn nanin nae, wun nba bo saafit tin nii na. 10Ii kpanbal na ji belia? K saa tin nii digbana ? Ii din yaa i luon kpanbala e nan tuann danm , b saa tien nlee k tin nii nii? 11N din donn wutuol k tul ii kpanbal, k bia donn wutuol k jiu yaat nanɔ.12Islael tieb biit dian e k be kadauk ni , u biit be bɔl nie. 13Islael tieb mɔk yaak nan bii mɔk manfuol, ŋaan jati ie yabtib nan bin gaal l manfuol; nan baa tuo yaa bin mal sanpantik wun yet nyinu ŋaan be puol ni na.14N kan tinn niib na , k b daa siik kpientinŋ; n kan tat nyinnib kuun ni. Kpientinŋ baat nan a biilu na; kunn bat nan a yiel yuo na na. N kan tin niib na ninbauk nyik i.15Islael tieb lek ii bint nan muat na; ŋaan n saa te wounŋ nyi yondo po kunkuok paak k baal k da k kuol b nyun tona nan bunbuna. Wounŋ na saa jii l' nba kul mɔk nyuat e.16Samali tieb saa la tubdatu; k maan baa yet'n na paak. B saa kpib tɔb' nie; k mat-mat b waat ; k bia pit b puob nba mɔ poa na.


1Islael tieb jenin man kaagbennu, Yennu buol, i yanbɔmm nae te kii ba. 2Jenin kaagbennu buol k ŋaan i yen mialu ne ti te yenpiinii k i tienɔ a nyink cabt yanbɔmm kul; ŋann gal t mialu k tiin paka na taa senn mɔsonn ne.3L Assyrien tieb kan fit tinnit, k tɔb taanii kan fit guulit, t kan min nyet a tingbana ne a b tie t yonmdaanɔ. Yennu finie mɔk ninbatinu k tien kpiebii.4N saa ŋaanm n niib binbenŋ b jien ni n buol . N sii luonm nan n pal kul, n jii kan mi donn wutuol b paak ii. 5N sii tie nan malin ne k baa k tien Islael tieb. K bia yit nan tipuut ne k bia baan jiina nan Liban tiinii na. 6Bii sii mɔk nan kpaat ŋanu k sii mɔk fant nan Oivier kpan tiinii nae. K mɔk nubilu manu nan Liban tiinii na.7K bia jen k kal l maasu k b bul b jiet ni k l naan, k b sann saa do na Liban daan ne. 8Islael tieb jii ki mɔk tingbana, n saa gbat b mialu k golib, k bakin b paak na Cypres verdoyant tii masik ne. N paak e kaa saa lon luana.9Wun nba mɔk yan dia wannu na k wun nba mɔk sunbinii wun gbaat. K maan Yennu sɔnii took. K niŋamm nba saa do waal, ŋaan niyɔɔna na tuo baa.

Joel


1Kaagbennu fiit u mɔmaan wann suoel, pethuel bija. 2Gbiintl lin nba na, jakpela! lotl tuba k gbiint,yinm kul, duo niib kul! sial mi tien yuo nba kibe naa, kuo i yijanm yuo o? 3want maa i waas, k i waas munin wann b waas, k b waas munin wann b yabuonn-tuat tuat nba saa wei i!4Lin nba nan wubi nyik, naasuute ŋmanme, nasuutnba nyik lin nba, minmiltŋmanme, minmilt nba nyik lin nba, nasuulanpoli ŋmanme.5I cek man; da yiib la, k mɔn man! yinm kul, i kuuliman, k maanda-miimaaluk saa nyi i moi ni waa! 6k maan niib bal ŋmat n duo, k mɔk pany k bia yaab bonciann. B mɔk nyana nan yanbual nae, yiai tie nan yanbualnaann yal na. 7B ŋman n fiinye kpaab, b but but n fiinyia, k biil luona, k yuot yuot; fiinyia yiibis kul peenn.8I faabn, nan sapaamunn nba tuu liabuatok na. K mua u sɔl paany pak na! 9Piini nan daan bot kaagbennu ŋaak ni, manntien nba tie kaagbennu tuontunna si be palbiil ni. 10kpaant kul bila, tinŋ k kpai, di kul kuola, damiimaaluk ji ka, kpan fuala.11Kpakuola bak yann, fiinyia kuola fabn, k maan yoi nan dimnni k nan,k maan kpaant k mɔk sial. 12Fiinyia kpant kaa panŋ, tiini nba k b yi fiigie na siil, kpaant kul tiluanti jik.palmann j ka nisaalii waas ni.13Manntieb, i bobn i gbana ki mɔn! binointl buol tuontuunna! i fabn man! baat, k lia botuot nyiɔk, yinm yennu tuontuunna!k maan piini na daan bot i yennu ŋaak ni nwaa. 14Mɔntl molol man, yiit tintaangbeŋl! k tikl nikpela nan duo niib kul, i yennu, kaagbennu ŋaak ni, k fabn nan kaagbennu!15Aah! dabuolann e! k maan kaagbennu dal naakna: u bat nan biil'u nba mɔk yiikuo kul. 16Jiet k bot t nuuniipoo? palmann nan kpinkpaamuk k bot t yennu ŋaak nii i? 17Bonbubult kuol nan tinŋ puoe waa; bua sie kuont e, jiet diet ban baa, k maan di kaa.18Nan bonkobt nba fabna! bonkobt lin yibl yann, k maan muat kaa; k nan pei waa mann falaa. 19A kua poe k n yikiin, oo kaagbennu! k maan muu dii nan paanpieuŋ bat kula, k muupeennu di nan kpaant tinii kula. 20Muuk ni bonkobt yikin jiint a po, k maan nyunbuaa kul fuola. k muu di paanpieuŋ bat kulaa.


1Pebn katkaak siiɔn man! l peb naatunn juaŋann pak man! k duo niib kul n jekl! k maan kaagbennu dal baate, l j k fuɔk, 2bunbonn nan bunbonciaɔŋ dal, munyak nan wunn dal, u bat nan sanyafal yieuŋ dɔtl jual paak nae. Buolu nba yab k bia mɔk panŋ, t k mi la! buolu, k buolu bia sii kaa yuo nba baat na ni.3B nunn po tie biilu'u muue, k b puolpo di muu pieunu; yuo nba gal duo na din tie Edenn gɔtuk na e, ŋaan mɔtaana l tie fala tinŋ kuoe: sial kan fit fat u nuuni.4Bii lab, b saa yeta taanie, k b tiin nan tanjakl na. 5Bii gbat b danmil, b saa yet a teltefuu fuut juayuul pak k yuk mobt. B bia saa yet a muupiennue put, nan yuo nba muuk tuu di muu na. k tie nan kunkonkonna nba tuu tien siil k saa konnna.6B nunm po niib jekle, b nuniipo lebtl. 7B saa wann b mɔnŋ nan b tie kunkonna, b lotl dieɔkpina nan tabfaala na e; sua kul tɔk u soonu k saa, k k kpiatl u sonnu.8B sua k danni u lua, sua kul saak u saknuu e, sua kul kaakii'e k k luon u set u sonml ni. 9B yaat kua duo, k tim juona paak, k duo ŋei paak, k kua feniata nan nan-yukb na.10Yuo nba k b bat tinŋ jekl'e, sanpaapon ŋmat, yennu nan ŋmaalik n bonn, k ŋmaabilalan buon b yentu. 11Kaagbennu n t u kunkuol gbat u kunkonkonna nunm po; k maan u kanŋ yaabta, u mɔmaan yikuo mɔk panŋ; k maan kaagbennu dal tie dajaanne, k tie dabiil: ŋmee saa fit diaa? dabiil: ŋmee saa fit diaa?12Mɔbonaa na jik kaagbennu yet: jenin man n buol nan faabn ni ! 13Patl i palaa , l k tie i tiat, k tun k jen kaagbennu buol, i yennu; k maanu tie ninbaatinnŋɔe nan ninkpanbaanŋdaanɔ, u k dont wuutol yan k bia gbe nan mannu, k bia tien siil nan wun nyikcab bonbiil nba k u yan u wun tunna.14ŋmee mi waa sa tunn jen kuo waa kan lebt u binbenŋi kuo waa kan nyik u buol yetŋanmi, piini nan maalunŋ daan k l tie kaagbennu, i yennu yal i ?15Faan naatunn , siiɔn man ! mɔnnt'l molol; yiint tintaangbeŋl ! 16Tikl niib kul, li tie tintaanŋann ! tikl nikpela, tikl waas , nan bin nba mual b naa nba biin ! Jua n nyi u ŋaak ni, k puo n nyi u diɔuk ni !17La jii banltl nan malunŋ binbintl sunsuuk ni kaagbennu tuontunna mantieb sii mɔ, k yienna : Kaagbennu tin u niib ninbauɔk ! A daa nyint laa a niib fei, bia da t k niganm laa a niib k yien a na: B yennu na tuun bee?18Kaagbennu mɔk luonm nan u duo, k mɔk ninbatinuu nan u niib. 19K kaagbennu jiin, yet u niib : gotl , n saa tuli di, daminmaluk nan kpan, k i saa gbuo; n j kan mi jii k lu'i nibiit ni k b lai.20N saa bel i datai nba nyi niditupo, n saa tut'b k bin fuokt nanni k saan nanm paanpieuŋ nan tinkonŋ po, n saa lu b nunmpo guula na mɔm-kpienn ni,b puolpo guula na mediitelaane Mɔkl ni, b gbanan-kpiena nuublu sa yaat nan duo k mɔk labt. Kmaan u tun tuongbeŋa nba yab bonciann.21Tinŋ, da tiin jaŋmaani, i mɔk palpienn ki bia ki mɔk kpinkpanmuk, k maan kaagbennu tun tuongbeŋa nba yab bonciann! 22Yinm, bonkɔbt, i da tiin jaŋmaani, k maanpaanpieuŋ saa pia muat, k tiini saa luon luana, fiinyiana finye saa tul mɔnkint. 23K yinm siiɔn waas, i mɔk palpienn k mɔk kpinkpanmuk kaagbennu, i yennu ni, k maanu si tenni saak yuo kul, k maan u saa tuli nalɔn saak k saa tuu sajuonti, nan waa lin tuu baa na.24Joli nan napaat sa gbee nan di, k bui saa gbee nan daminmalt nan kpan. 25N saa lebt bina nba k nasuut, nanwubi, minnlt nan nasuulanpolidin ŋman na n kunkonkonna nba k n din tun i buol.26I saa di k gbuo, k dont kaagbennu i yennu sann, wun nba tun baktnauŋ tuona i buol ni, k n niib fei kan mi dib. 27K i saa bann nan n be Islaaeltieb sinsuuk ni, mine tie kaagbennu, i yennu k sua j kaa k puukin n po, k n niib fei kan mi dib.28Ŋann ni gal, n tan sii siknt n siek sua kul ^paak, i bonjai nan i bonpoi si sɔknt n maan. I jakpela tan sii dami damiit, k i naasinm tan sii laat yelntu. 29L yuo manŋ n tan sii siknt n siek manŋ, n tuontunna nba tie jab nan bin nba tie puob paak.30N tan sii tuun baktnɔunŋ tuonjaana sanpaapo, nan baktɔunŋ nyia tingbounŋ na ni, k sɔn nan muu nan munyuuk tan sii be, 31k yennu tan saa kpint k bɔnn, k ŋmalk mun tan saa kpint k mɔnn na sɔn na, k l puolpo n daal saa baal k l sii tie dagbeŋl nan dajaanne.32K sua kul nba tan boi min kaagbennu sann po, n saa fiel'ɔ waa. Fiel'u saa nyi siiɔn jual paak nan selusaalenm, nan kaagbennu nba yet, k yinm nba tenn kaagbennu saa yiinm.


1Kmaan, daa manŋ ni, yuo manŋ ni, yuo manŋ e n saa jen nan suuda nan Selusaalenm daaba. 2N saa tikl nigbounŋ kul, k n saa jiib k siknm suosaafat bauk ninŋ; lenŋ e n saa bu sua kul buut, k jiin n niib Islaael tien nba tie n faal na po, bin nba bo yaat kua nigbounŋ kul ni, k jiin n duo nba k b ceint na po. 3B tua n niib tia-tia; k jii n sasinbik k kuaat boncincontin paak, k jii n sapaabik k kuaat daan paak, k b yuu.4I luon bee, tiil nan siidon doi, k yinm muunii, fiilistinnba doi kuli? ii luon yin kɔn nannin k paa i pannee? lii tie ki luon yin kon nan mi e, n saa t k i konn manŋ n ŋmat baa i yula paak yian. 5I jii n liklii nan kut-mɔnnt; nan lin nba k n mɔk k l tie n faal lin nba daɔuk paal k bia ŋan, k i jii k la kuaan i puocianfei ni. 6I jii suuda nan Selusaalenm waas k kuaat saa fan waas, a bin fit k fuokt nan b duo.7Gotl nan, n saa t k b jen yialnba k i daan kuaat'b na ni k n saa t k i tonuu n ŋmat i yulaa paak. 8N saa jii i bonjai nan i bonpoi k kuaat tul suuda waas, k b muun saa ji'b k kuaat tul saabeeinnba, buolu nba fuok; k maan kaagbennu e pak.9Ii muaant l bonna k tul buolu kul! tient konn siil! cieknt kunkonkonna sakaab k b naakn, k bobn b duo jab nba kul tie kunkonkonna k b tok tab! 10Jiin i kuubonnii k kuul juk-banjai, k jii gɔut't k kuul kpaanna! talik n yet 'a: n mɔk paalu!11Katl man k bal, buolu nba lint tinm, k tikl lieb! lenŋ oo kaagbennu, ŋaant k a kunkonna n sik!12K doi n fiil, k sonm k sik bauŋnba k b yi suosaafat na ni! lenŋe k n saa kaal k bu doi kul nba lint buut. 13Jiin i fiaat man, k maan jinjaan yuo baala! baat man, k nmaa, k maan baa ŋmak i tilonna nyu sianm nba gbe waa, k tatlaat mun bia gbe waa. k maan b tuonu yabta.14Niib na yabta, niib na yabt bauŋ nba k; b bu buut na ni waa. K maan kaagbennu dal pel'a, buut bauŋ ni. 15Yennu nan ŋmaalik saa bonn, k ŋmaablaa ji kan yent.16Kaagbennu yikin siiɔnjual paak, la jii Selusaalenm u kunkɔal saa gbat; saanpak nan tinŋ saa jeekl. Ŋaan kaagbennu e tie u niib gungul buol, k bia tie Islaael waas binbuol buol. 17L yuo i saa baan nan minee tie kaagbennu, i yennu, k be siiɔn, n juaŋann paak. Selusaalenm sii tie ŋaante, k saanm kan gal l po jiiki'i.18L yuo na na jik, daamimaaluk sii puub juat paak, naabiin si puub juaagbai paak, k nyun si nyi suuda nyun tonna kul po, nyun tonn saa nyi kaagbennu ŋaak ni, k siik siittiim bauŋ ni. 19Ejipt saa buont, Edonm saa kpant paanpieuŋ, k maan pinponn nba k b fiin jiin suuda waas po, k kpii niŋaaanm duo na ni.20Ŋaan niib siitun kua suuda nan Selusaalenm, doi ni yabounna nan yabouonna ni. 21N saa kɔn n niib sɔn nba paak k n daa k kɔn na, k kaagbennu sii tun be siiɔn.

Amos


1Amos nba tie pekpaalk k nyi Tekaa duo ni na momaan me na. l yuo manŋe ki Ozias din tie Juda kpanbal, ki Jeloboam, wunba tie Joas bija na mun tie Islael kpanbal, ki kangbennu füt k wann Amos maan na ki jiin Islael tieb po. libina ŋanle puolpo e ki tinŋ jek. 2Ku jet, a: "Sion po e k kangbennu kunkɔl nyi, ki tantl k nyi Jelusaleme po. ki bonkobt kpinkpaal bua be kpinkpinn ni, ki kamel kunkɔn paak wak wak"3K kangbennu pak k jet a: Damas kukpinu munta k saa mun naa manŋ paak, kin kan senn nan man dat b tuba, k maan bi ŋmaŋit Galaad tiiéb. 4In sa te k muu n sik Hasael ŋaak ni, ki lin di Ben-hadad naan diit.5N sa biil kutlaana nba dia Damas tanmɔkuakl, ki nyinn niib nba kua Afen baauk ni na, nan Bef Edenn duo diatua na; nan siili tiieb ki saan tienm yonmii Kil tinŋ ni.6Kangbennu pak k yet a: Gasa tiéb kukpinu munta ki saa munna paak, n kan seen n bik tub datu na, k maan bi suol dugbanmunn ki kɔïb nan daaba na ki tulb Edom tieb. 7N saa te muue n baa Gasa duo ni k lin di li ŋajana.8N saa biil Asdod tieb, Askolon duo dialo; n saa tunn n nuu k tul Eklon, k Filistin nba n baa k biaal n na, k saa buount, yomdanɔ kangbennu-e yet.9Tiil tieb kukpinu munta k sa munna paak, n kan senn na man dat bi tuba, k maan bi suol dugbanmunn , ki tiém yonmii ki saan nanm Edom tinŋ ni, ki tien ninjantl molol po. 10N saa te muu n baa Tiil juana paak, ki di li ŋeï na.11Kangbennu ŋanm k yet a: Edom kua kpinu munta k saa munna paak-e, ki n kan senn nan man dat bi tuba. k maan bi wei k bel bi ninjanm nan juk banjiak -é, ki k tinm nunbaauk, k maan bi pal-bienn na k mɔk gɔlu, k dia l wutuol kaka nan kaka. 12N saa te muue-n baa Thémasduo paak ki di Botsla ŋei na.13Kagbennu bia pak ki yet a: Ammon waas kukpinu munta, k sa munna monŋpaak-é ki n kan senn nan man dat bi tuba, ki maan bi nyint puob pua Galaad tinŋ ni, a bin fit bi yent.1415N saa juo muu-e labba juana paak ki lin di ŋei,tɔb wuyikini sunsuk ni tɔb daal, wonpaaaluk finfiil daal sunsuk ni, Ki bi saa suol bi kpanbal nan u konbonnaï nba ki saan nanm digban gaan, kangbennu-é yet.


1Moab tieb kukpinu munta ki saa munna paak-e te ki n kan senn bi tub datu na, k maan bi juo Edom kpanbal na kpaaba ki li kpant tanpint.2N saa te mu-e n baa Moab sunsuuk ni, ki di Kelijof ŋeï, k Moab tieb n kpo tɔbi ni, yua nba ki kunkonna yikin wuyiknii, ki bia peeb naatuna na. 3N saa kpi tinŋ na ni bubulua na nan u konbonnaï nba kul , kangbennu-é yet.4Kagbennu yet a : Juda tieb kukpinu munta ki saa muna paak-e, ki n kan senn bi tubtatu na, ki maan, bi nunt kagbennu yikootin newa, ki bia dia n ennu na ki maan foaɔk yennu nba ki bi yaajamm din jiantl na kpanniba. 5N saa te muue n baa Juda duo ni, ki di Selusalem ŋeï na .6Kagbennu pak ki yet n a : Islael kukpinu munta, monŋ munna paake ki n kan senn nan man dat bi tuba. Ki maan bi kɔi nibucinm na saalinmɔna paake, k talas danm mun taasaat plutuk yonm paak.7Bi maalin tie bin la tanwuntuk taalas danm yula paak-é; ki biél nandanm ki yintib bi balmɔni sɔnu ni, ki bik nan u baa saa sapaan yennua kua buol-e . Ki biil n kasii sann. 8Bi kal ki pel yenjiant buol ku la, tiaat nba paak ki bi gaal bi pandiila buol nae, ki nyu bi yennaan kai ŋeï na ni, daan nba ki bjial nii ki bi pana.9Ŋaan bi nunm ni-e ki n biil Amolien n ba, ŋanm nba, ki bi fɔkint jan nan kpii na, ki bi panŋ mun tie nan kut jalkɔ na; N biil bi luona paapo-é, bi jiina mun tinŋ po. 10ŋaan k minne din nyinni Egipt duo ni, k bia ŋmakti ki sonm tinŋ kuoŋini bina piinna, ki lii tié i yal;11N lukt i waas sunsuuk ni-é sɔknii nba, Nan i naasinpaanŋ na sunsuukni nazilien nba. Li ki tie n ne kaa, Islael waas ? Kangbennu-é yet na. 12ŋaan kii te nazilien nba nyu daan! ki i tul sɔknii nba mun yiikoo nba na: i daa piak n maan.13Gotl, n saa nann-é buk-buka nan tolu nba tuu jii jik-kpiata ki ŋmaan mat bona biaŋinba na . 14Wunba tie natatinnua tan kan cial paaki, wunba mɔk panŋ tan kan fit fat u monŋ, ki jua n ba tie kunkonnɔ tan kan fit ki fat u manfuol.15Talban tuɔlua tan kan fit ki seti, wunba ku taajaï paal tan kan fit cial k paak. K taan jaklua tan kan fit ki fat u manfuol-i, 16Kunkonkonnua nba mɔk pal tan saa cial yann na daal manŋ ni, min kangbennu-é yet na .


1Islael tieb, gbiintil maan nba ki kaagbennu yennu pak ki jiin i pona. yimm buolu nba ki ŋyinni Eyiipt tinŋ ni na! 2Tingbouy ni niib kul ni n lukit yimme ki tie n niib, li paak n saa dat i tuba i biit paak.3niib banlee saa fit lakin somm ki ki taa mɔbi? 4yanbɔl sii biet muuk ni ki ki la u jiet kaa?5nuaŋ saa fit suol baaluk, ki fiel ka li paaki? baaluk saa fit fil ki sial ki somm li paaki? bi saa fit peb tap natunn duo ni, ki jaŋmanni ka suol niibi? 6bonbiil saa fit bal duo ni ki yennu ki mi li po?7yanbint' yennu ki tuun sial k kan fiit, ki wann u tuontunna nba tie u sɔki nii nba. 8yanbol n bie; ŋmee ki jaŋmaani kan suolɔ, li tie ki yenbint yennu pak u maan, ŋmee saa fit yet ki kan sɔkin u maan manŋi?9i mɔɔnt maan na ki tul niib nba kua Eyiipt nan Asdod naan bei ni'na - i tan lieb samaali Jɔaa nbabkpiai na, ki got ŋ matil nan tuon biit nba tuun leŋ. 10bi ki mi ba saa tun tuon ŋanna biaŋ nba, yennu yet a bi gbeint bi ŋaŋanni nan bona nba ki bi fat nan paŋ e.11li paak yennu yet a, bi datai saa lonn bi duo na ki bet bi ŋei na, ki jei bonna nba ki bi kuan bi ŋaŋanni na ni. 12yennu ŋamm yet a : lii tie ki yanbɔl suol pieok, pekpaalik tu tan la taa ŋanlee kuo tubile, n nae mun ki niib nba daa bee manuni, dinna na, baan bi waamin nee tan saa la fielu.13yanbint yennu ŋamm yet'a, gbiintil mɔntana man ki kpaan Jakob yaabonna. 14daal nba kinsaa dat Islael tieb tuba bi biit paak na, n bia saa bet jiantu binbinta kul nba be betel duo ni, ki li loti ni yunna na kul saa gbiat ki baa tiuŋni.15ki u saa bet pial nan siok bei kula, ki kpanbaala bei nba ki bi ŋamm nan luob nyana na kul saa bete ki ŋaagbenɔa kul saa biil.


1Yimm samaali puob I gbiŋint man. I di k gbeŋint nan bansa jual paak nasalaa nae k muuki lieb k bia dintib falaa k yien a I sɔlb - i tieni daan yii nyu. 2Kaagbennuk yennu pol mɔb u kasii ni; gootlman daa baat I po. K taa saa loti kul ŋanba tuu ji janpiinu k suol janii nae.3K bi dat suo kul k nyinnɔ fɔɔni k lu-u gbingbann kaagbennu yet.4Yimm Israel tieb yin saan Béthel k tun biit, k saan guigal k tun biit; nba yaab. Kii baat na buonkobit sanyiɔni kuuk kii bia baat I buonna piik-ni. yienn daaŋantaa daal kuul ni. 5Ii jikit man I jiet na daabiina k mann maaluoŋ k tul kaagbennu niipuokku; kii bia mɔk dont-n mɔŋ na luom piinii linba ba kii luo nie ne. yimm Israel waas. Yemm-daanɔ kaagbennu yet.6Mine te k kon baa I doi ni. K jiet ka I buoli. ŋan lii kuul na I bia k jen n buolii kaagbennu yet. 7Mine te k saak k baa. yuonba k liitenn ŋmaalii n taa na Ii buonjaayuo. K te ki saak baa digbanyenna nie ŋan k baa digbanlien-nie kpaayienna saak baa; k kpaalien saak ki baa. ki lii kuol.8Digbaanna ŋan taa niib kin nyunnyukulu suolb. K b saa digbaalia a bin nyuu; ŋan k nyun jaanŋi ŋan liikuol na n bia k jie n buoli kaagbennu yet. 9Kin te k waluoku da kool n bonbubulit k naasuut ŋmaa ŋman I kpaant nan daan tiluontii na kuul kii biil. Lii kuul n I bia k jie n buoli kaagbennu yet.10Kin te k yiarii suolii k tie nan laadisuol Ijipt tienb na kin kpii I niipaamm tɔɔbinni - na juuk banjeii, k jin taamii k yaat namm k niikpiena pɔɔk kaay ni ki nuubil, ŋan kii k jien n buol kaagbennu yet. 11Kin n biili nan maa din biili Sodome na Gomorre tieb bianŋinba ne. ŋan kii n siab nba bial ne tie muu-ni dataala ne. ŋan li kuul ne n bia k jien n buoli, kaagbennu yet.12Yimm Israel tien lipaak kin ya dat I tuba, k maa yaa dat I tuba ne, Israel tieb tient siil k ciet I yennu. 13Kiman gotil yennu naa juaat k bia naa wuoŋ; k fiitil u dudukit k tien Nisaalik; k te k yendu ba k nyiɔku buont. K somm tinguonŋ ne sianninba dokii paak. Kaagbennu - Yunnu kuokɔntua.


1Israel tieb, giintl kuun yonii nba k n yiin k tieni na. 2Israel nba tien nan puo nba da k bann jua na baawa, k j kan ban fiil k b yetua u tiɔnŋ tinŋ ni, k sua ka k saa fit sonmua k wun fiili.3Yabint yennu yeta: Israel digbansial tun kunkɔnkɔnna tusil, ŋan k kobik kua tan jen, k digbanliel bia tun kunkɔnkɔnna kobik ŋan k piik tan jen.4Yennu din yet Israel tieb manŋ a baat man n buol k i saa la manfuol 5i daa saa beel seba k jiantl i daa kpaan a yin lon n buol betel i kmaan betel saa tien yanna, i daa saa gilgal, kmaan u niib saa tien yuonmii digbangann ninŋa6Saant yennu buol, k i saa la manfuol, lii tie ki k saan u buoli, u saa sik yinm Israel tieb paak nan muu nae, k saa kpiennibi 7I buota, yinm nba lebitil balmoni k tie faak, k bia ŋmaab niib b balmɔni ni na.8Yennu e nan ŋmaa bila, k sennib b sinset bua, k t nyiɔk bant k san nyiɔk yenntil u nyun nba be mɔkani k l muɔ tingbouŋ na paak, u sanne tie yennu. 9U biil pan danm, k t b digbanjaana kpantl langbent.10Dua yennu yet yinm niib na i k luon daana nba luon balmɔni buut ni k tie balmɔn paklua na. 11I diin tala danm k fial b jiet li paak, i kan kua tanu ŋaŋanii nba k i maa na ninŋ k bia kan nyu daan nba nyi tilontŋanii nba k i bul na12N mi i biit nba yab bian ŋinba, nan i tuonbiit nba tie bianŋunba. I so niŋanm na, k gaan fobit piinii, k k tien talii mɔnii buutniŋ. 13L paak yinm subindanm ŋminin suon n na kman yuo nu tie yuo biiuko.14I daa tuun tuonbiit ŋaan k i dudukit tie yin tun tuonŋana k l saa te k i mɔk manfuol, k i yuomdanua yabint yennu sii be nani, nani, nan yaa yet a u be binŋinba na. 15Ii nan tuonbiit ŋaan k tuun tuonŋana k t balmɔnii piak buut buol l k kua, yennu tinni ninbaɔk niibin nba bial na paak.16ŋanne k i yuomdanua yabint yennu yeta, fabini nan ninba wuyiknii sii be duo na sanjɔkn, k b gtan saa yiin kpaala, k te ŋanm nan niib nba k b pab a bin bui kuumɔina, k b saa taan k buii kpienm paak. 17Fabinie tan sii bs kpaant kul niŋ linba na kul tan saa tun, kmaan n baaate maa n daat i tuba. min yennu-e yet na.18L tan sii tie bonbi lankante k tul yinm nba guu yennu daal manŋ na daa manŋ tan saa tan saa tan tuonŋan lanne k tuli ni-i? l tan sii tie bunbɔncienne k turi, l kii tie yentu kaa. 19L l sii tie nan nilua nba tuu cial nyi yanbol buol k saa ciete naa muuk nae, ŋannika l tan sii tie nan nilua nba kun u ŋaapo k paan nuu juon paak, waauk juma nae. 20Yennu daal na tan sii tie bunbonne, l kii tie kaa, daal manŋ sii tie bunbonncienne l kii mɔk yentu nan waama21Yennu yeta, n k luon nan i jiantii janm na. n k luon nan waama. 22Li-i tie k i baal nan mujuonu piini nan jiete piini, n kan gaali n kan gaal i bonkob gbeŋa nba ki baat nann a yin tulin k lii tie piini na.23Nyikin i yannii nba tie fuut na n k tuon man ggbiint i kɔna na mɔnt kii. 24ŋaan ii te k balmɔni-ii puub nan kpennu na, k bia t k binben ŋansin-ii tie nan mɔkil nba k fuat na.25Israel tieb, n k bai-i maluŋ nan piini po, bina piinnii, bina piinna nba kn saan nani kunkuok paak na 26Yaa din jiantl ninnauŋ nab tie sakul tingbann nba tie kaiwann k tie ŋmajal na, l paak sie k i jii bonninant manŋ.27yuo nba k n tan saa saan mani yonnisinninŋ, tinŋ nba fuɔk gaal Damas kus na, min i yuomdanua, wunba tie yabint yennu nae pak na.


1L tan sii ta k tul yimm nba be sayɔnn, i yamani, nan yimm nba dukii nan sial k be k damii samali donina, nan yimm nba tie nijanna k be Islael digbanjann na ni k tie binbak niib saa i buol Sommlpona. 2B saa got kalne duo k tɔɔt kii saa Hamaf digban a nn na ni kibia sik filistia teeb duo nba tie Gaaf na Ldigbanna din kcie Juda nan Islael digbanna. B yent din k yalin k gaali yal na.3I kan sak nan dabiil baate, ŋaa tuonbiit nba ki tuu na saa te k daal baal yian. 4l tan sii bi k tul yimm nba kaal kaaŋanni paak l digbanni paak, k ŋman naabi kpamma nan pebi kpamma na .5B din mɔniɔnŋ k yiin yanii na, k jii miaa bcie Daafit u biat faanu ni. 6ki nyu daŋmangbee , kibia k bia sua tulaa nunubt yan lek mɔfabin Joseph biilu paak na.7L paak , yiimme sii tie binba sint saan digbanŋann yommisi mi, ki jee nan Jamm nba ki di na saa gbena. 8yomdanɔ , kagbenu-e puolu mɔnŋ, k yet a, min kaagbenu , kunkɔnn yedu9k litie k jab piik teenn ŋyekua-ni , b saa kpowa. 10Nikpiimɔ nba yen kpeemmɔ ne saajii gbangbeenne k nyinn ŋaak ne ni- k nikiimɔ ne saa jiin boi wunbakul bial ŋaak nenia; sua bial nna na-a? k nilua ne saa jiina, Aaii. Tɔn, k nikpiimɔ ne saa yet a; Iŋmin. T soult mɔnŋ, kii mit in yin yebdu sann.11yuo nba k yendu tan saa tul mɔb ne, ŋajanna nan ŋabit kul tan saa yeele bulii buli.12Taami tii jua ni-l? Niib kuo nan nakoka mɔka ni-i ? ŋaan ki kpin t l balmoni k l tie lɔbii k bia kpintl buoŋann k tie bonbiil 13Kikpamm yaa faat Lodebar duo ne paak ki dont i mɔŋk yaa t mɔk panŋ nan tinfat kamain duo ne.14yomdanɔ yabint yendu tiɔŋ yet a: Islael tieb . n yaa man tun digbasial kukɔnkɔnna-e k bia kɔn k t a titinŋ . Niib manŋ sii diini k nyi Hanaf gannu nba be nügaŋ po, k saa Araba kpenu nba be niiditu po ne.


123Yonmdaanɔ, kagbenu, dokt k wann linba na. N la ku nan naasuut, kb yab bonciann, baa cua kpanbal tan muat k gbenn k mɔpao ɔnŋ piin buntl. N bo la k naa suut ŋman duo niŋ muat kul k saa k sa gbenn. Ŋanne k n yet a yonmdaanɔ kaagbennu nyikin cab a buolu Islael niib ŋanni kaa b kan di man fuol: k dukin b waal banciann.4Yonmdaanɔ kagbenu bia dokt k wann linba na. N la ku bobin k luon wun dat Islael niib tuba nan muu, k muuwɔlu te k nyun nba be tinpual n fual k tinŋ kuol. 5Ŋanne kn yet a, yonmdaanɔ kagbenu nyikin cab a buolu Islael niib, ŋann i kaa b kan di an fuol: k dukin b waal bociann. 6K kaagbennu k lebt u dudukt k bia yet a faa la linba ne ji kan tien.7K yonmdaanɔ kaagbennu bia dokt k wann linba ne n la kangbenu k k u sie guonjal buol k dia ŋuu nba k b bikint guona u nuu ninŋ. 8Ku boi: "Amos a la bia? k n jiina n la ŋuue. K kagbennuk yeta, n yaa min jii ŋanne k wann nan n niib na tie nan guon nba k b maa kl ŋmal nee. N ji kan lebt n dudukt k nyuik b tubdatu.9N saa faa biil Isaak yaabuona nba jiantil siann nba kul k Islael jaant diit na kul saa kpant langbent. N sa faa kpanbal selobuam ŋaatieb tɔb.10Ŋanne k Betel manntua Amasia tun k maat Isael tieb kpanbal Selobuam a nne, Amos lolin a win fiina Isael kpanbakok paa u pinpakt na saa biil tinŋ na niiba. 11Amos maat k b saa kpi seloboam tɔb tiŋ, k b saa suol Islael tieb na k nyinnib b tinŋ ninŋ k saa namm dingbanan fɔkl.12K Amasia yet Amos a ninnyua ntua, bot nna i ŋmat kii saa tuun a sɔkni tuonn ki laat a jiet ki di. 13A daa sɔkint yennu maan Betel na jiiki nne ne tie kpanbal ne yenjiant buol k tie digann ne jiantu buol.14Ŋanne k Amos jiin Amasia, n bok tie yennu sɔkni kaa, nbia k ban k tie yennu sɔkni wantua. N bo kpaal bonkobte k bia golii tilontii ninŋ. 15K kaagbennuk tan nyinnin bonkob kpaalu n ninŋ k yetin a man baal k tan sɔkin mɔmaan k tul u niib Islael tieb.16Ama k fin Amasia kɔn nannin kin daa sɔkint yennu maan, kin bia daa muatl yennu nba maat linba Isaak yaabuona Islael tieb po. 17Gbintl kangbénuk mobona ne: a ŋaapuo sii tie boncuncunne k be duo ninŋ, k b saa kpii a wass tɔbii ninŋ, k bia saa jii tinŋ ne k biit siab, ŋaan k a mɔnŋ ninŋ. K b tan saa suol Islael tieb ne k yaat saan namm tinganŋ minŋ.


1Yenlintu k jiin tiluana nba be kpancubukni po kin la yelintu biak i nyii yabint yennu buol yelintu manŋ ni, kin la tiluana be kpancubuk ni. 2K yennu boi a "Amos, a la bia?" k n jiinna: "n la tiluanae be kpancubuk ni." k yennu betin a, "n niib Islael tieb yuo gbenna n ji kan lebt n dudukit nan man dat b tuba. 3Daal manŋ ni, yanii nba k b tuu yiin naan ŋaak ni na, i saa kpant kpemɔnii, k ni kpie na sii dua sial kul po, k b saa lub ŋminŋminn.4Gbiintl momaan nba na, yinm nba tabit talas dann, k bia biit tinŋ na nan danm na. 5K piak i mɔnŋ a, "kasii daa na saa gal nlee yue k tin fit kɔi t jieti? fuon daal saa gbenn gbenn nlee yuoe k tin fit pii kii kɔi? L yuo e k t saa kɔi daapaaluk, kii bik kulwa junt, kii ŋmab daala. 6K t saa fit kɔi punouta daapaaluk, k saa luon nandaanua k fit pa pann, k ponŋ kan fit pa taasaat paak gba, k daa-u k tiennua daabl.7Islael tieb yomdaanua yennu pol a, "n kan ban tan tanm b tuonbiit po. 8K i saa te tinŋ n danm, k wunba kul be tinŋ na paak saa di falaa, k tinŋ na kul saa jekl, kl saa di falaa, k tinŋ na kul saa jekl, kl saa pukl do k tan maak, nan Ejipt mɔkl nba tuu publ k maakit bianŋinba na.9Min yabint yennu-e yet a: yuo baate kin tan saa te yonnu n kpil baa yonsuuk ni, k bia te lin bonn yonsupieoŋ ni. 10N saa te k i jaamm na malunŋ n kpant kuun malunŋ. n saa lebt, palpienn yanii k tien pal biil wuyikinii, n saa te k yin kuol i yut ŋaan liea bɔtuot liant k i sii tie nan bitdaanua nba tuu mɔ k fabin, u bi yenmil kuun paak bianŋinba na, yuo manŋ tan sii tone nan juontu.11Yuo baate k n tan saa te kon n baa tinŋ na paak, k kon sii mɔk niib, ŋaan l kii tie jiet kon kaa. K nyun nyunluk sii mɔk niib, ŋaan i kii tie nyun paak kaa yennu mɔmaan kon nan nyunnyuklu tan sii mɔk niib min ya bint yennu-e yet na. 12Nii saa yilib k nyi mɔk-kpié nn po, k saan sinsuuk ni mɔkgbenŋl na, k bia nyi nii ganŋ po k saan yondo po, k saa lin luon yennu mɔmaan na sial kul po, ŋaan kan lal.13K daal manŋ ni, l naa sinpaala nan sapaan fanii gba, nyunnyiklu saa te k bin fib. 14K niib nba puol Samali tingbana, ko binba puol dann tingbana, ko binba puol Balseba tingbana na, saabaa tinŋ ni k ji kan ban fiil."


1N la yennu sie kpia maluŋ binbintir na ki yet a, fann jiantu ŋasaakuk na jaan tariina yura paak nan paŋa k lin te ŋaak na kur n jek. A bitir ki lin boa niib nax paak, k niib nba biar na, n saa kpib bobii niŋ, kib sua kan chiar paak, koo ki boti. 2Ki bii lekii gbiir bue tuk ki sik kpietiŋ ŋaan n saa soriba, ŋanika bii le kii duo san-pagboŋ niŋ ŋan n saa n saa duo sikiniba.3Lii tie k b bonn kamel juar paak, ŋan n saa kpan bi bvol k sariba, lii tie kib bonin, ki si mok gbeŋin tinŋ po n saa te ki nyun ni waagbeŋire n jumm. 4Ki lii tie k b datai sarib ki yaat nammi n sa te ki bin kpib, n lor mon biiribe n ki yaa n sommib kaa.5Yamdaanua yabint yennu tuu tingboŋ noe k lin jekir, k binba kur be leŋ na mua ki fabin, ki durinya na kur saa do ki tan ŋmat sik nan Ejipt mɔkir na. 6Yennu maa u ŋaak yem (ɔŋ niŋ, ki senn li fiakir tingboniŋ na paak. U tuu yiin nyume k lin nyi mɔgbeŋa ni ki kuan tingboŋ na paak u sanne yennu.7Yennu yet a Israel tieb, n luon suelann tieb nan maa luoni biaŋinba nae, n jii filistia tieb k nyi namm kret tinŋ niŋ, ki bia jii siria tieb ki nyii namm kir tinŋ niŋ, nan ma jii-i k nyioi nani Ejipt biaŋinba na. 8Min yabint yennu gorii Israel nigboŋ nba tieb tuonbit damm noe, k saa buotib tingbonŋ na paak, ŋaan n kan buot bi maaru kuri.9N, saa yet mobe, k lin yebir Israel tieb nan baa tuu yekir jiet yekitik niŋ bianŋinba na, n saa yekiribe digbana kur niŋ, ki nyinn binba kur ki mɔk nyuat na. 10Yanbuondamm nba kur ben n niib ni na b saa kpib bobii niŋ, binba yaa yennu kan te bonbiir n baarit na.11Yennu ŋamm yeta, daar baate ki n tan saa ŋamm fiin David naan gbonŋ nba tie nan ŋaak nbo baa ki tie nam taa din tuu tie sianyoo binŋinba na. 12Ki te Israel tieb kon ki nyann Edom tinŋ nba biar na, nan digbanbia nba kur din te yar na. Min yennu nba saa te linba na kur n tun nae pak na.13Yennu, ŋam yet a: yuo baate, k b tu tan sii jaan je yent k gbent na k jee liet kpaan jaamuwa k daan tiini saa lɔn bonciann k damani sii nyi juat nan kun kɔna paak k puub.14N saa jiin niib k jen nanm b tinŋ ninŋ, k b saa fiin b langbente ki kua lenŋ, k saa bul daan tilɔnti ki nyu l daan, ki ko k paant ki di jiet nba k b bul na. 15N saa kaan n niib tinŋ nba k n tulb na ninŋe k sua ji kan ban fiinmi i yuomdaanua yennue paak na.

Obadiah


1Sɔkni abdia maan. N nae Yemdaanua k mɔk gbennu pak, k jin Edom dUo po: 2T gbat gbatpaanu k jin k mɔk gbennu po, nan u tun toomi doe ni: fit man k saan kua Edom k kɔnnau! Linba, kin saa waanna doe na ni, a si tie nancion bont.3A pal ni dont mɔnŋ boonawa, fin nba koa tanfiat ni, k kal sanpaapo, k yee a pal ni: ŋmee saa tut lun tinŋ ni? 4Yuo nba kaa tia tiauk sanpaapo nan kɔnbabonna na, yuo nba kaa toanoa ŋmabria ni, n saa tulaa k mɔk gbennu yet.5Li tie nanyukb, fat teeb baal a ŋaak ni nyiok, nan faa jebe k bak sial! ŋaan bii saa do k gal bii futu? lii tie daataï baal a ŋaak ni, bii to nyik sial k kan fataa? 6Aaa! nan Esau nba bii saataa na! nan u mɔkin nba bii laa na!7Binba kul ii too taa moi bii beeri k san too tlek, a yossin kpan na, k yanna wa, binba din di a jeet piia ba barta, ŋaan a k banla! 8Lii k tie lii daal ka, k mɔk gbennu yet, n saa booŋ Edom yandamm, nan Esau yual paak subini? 9A kunkɔnkɔnna, oo theman, lii tan aa jaar libt, k maan binba kul be Esau jual paak saa kpo srare.10Nan a jat nba kaa mɔk k jin a naabik Jakob po, a tan dii fei, k kpi mɔk mɔk k saa gbeni. 11Daal nba a si sie u tuann, daal nba saam saa jen nan u kunkɔnkɔnna, siaminba saam saa kua u tammoi ni, k luu Jerusalam, fin man a boi tie nan bii yenoa na.12A daa ŋmat pa a ningorisin paak a nabik yuubonn daal, k daa yaatl moob boncian yemputuk daal! 13A daa kua n niib tammoi ni bii baak daal, daa ŋmat pa a ningorisin paak u yuubonn daal nba tie u bak daal, k daa dont nu mokint paak u bak daal! 14A daa sie santaanani k kpi binba tii na, a daa ŋmat kuat binba nyi yemputuk daak ni!15K maan k mɔk gbennu daal naakin na; k tul diigbana kul; lii tan saa tun k tula nan faa tun na, a tuona saa ŋmat tunn a paak. 16k maan, nan yaa dun nyi n kasi jual paak na, n nae dügbana kul sa nyu mɔk mɔk ; k bia ŋamm nyu, k tan nak, ki tan nite nan bannu nba bii k ban tie.17A tunnu tan si be Sio, jual paak u tan si tie kasi, k Jekob ŋaak yaab tan saa gaal bii yent. 18Jekob ŋaak tan si tie lansont, k saa gaal mu, k dii, k sial kan bial Esau ŋaak, k maan k mɔk gbennu yet.19Binba bee yambonŋ saa yent Esau yual, k binba bee paanu ni Philip teeb duo, k bia yent Ephram tinŋ nan Samari duo; Benjami n yent Galaat.20K Islael kunkɔnkɔnna nba bii sooib saa yent duo nba Kana teeb kuat k san tu Saepta, k Jerusalam yaab nba bee soorib k bii bee Sepharad saa yent yambonŋ po. 21Kompaara tan saa do Sion jual paak, k fit bu Esau jual; ŋaan k mɔk gbennu yien ŋmaktu.

Jonah


1Kangbenu din pak Jonas , amitthai bija , lanbon nba : 2Fiit , saant ninive , dougbane nba yab , ŋaa yikin k kon naɔ ! K maan u tonu ne duo tan bal n buola . 3K Jonas fiil saan k san bɔl tarsis, k fɔkt nan kangbenu nunŋ . U din sik japho , kuji din la yat u n y nba saa tarsis ; k u din pa sann ligli , k fiil saan nan lieb Tarsis , k fɔkt nan kangbenu nunŋ .4ŋaan kangbenu din pebl mɔkl pak wun ciɔnŋ kwɔnciɔnŋ din fil mɔkl pak . Yaatunŋ . 5Yaatunŋ kanna na , daŋmann din suolb , b kul din yii b yennu , yaa jikt bona nba be ŋantunŋ pak ne k lubin mɔkl ninŋ , k lin te wun mantk fukt . Jonas din sik san dual ŋaatunŋ tinŋ po guan bonciene .6Un ba kan ŋaatunŋ nankin u bol , ŋaan matua : Be tien ka guanti ? Fit , yiint a yenu ! l k kua u te luon wun dukin te po , k t ji tan kan biel . 7ŋaa ku saan yenua bol k bie saan lua bol : Bat man , k tin tɔ tie tie , k baan unba daal yubon ne k tiente . K b tɔ tie tie , k tie tie ba Jonas pak .8Kŋane k b yetua a : Wanti t wunba te k yubɔne nba ne batit . A tuona tie lane poe , k a nŋi le ? A duo tie le , k a buol lanŋ nua e ? 9K u jiime a : N tie Hébreu e , ŋaan n ŋmaan kangbenu , sanpaapo yennu , yua nba tien mɔkl nan tinŋ . 10L niib din la gbannanjekint bɔncien , k b ji yiemua a : Bie t ka tien n ne ? k maan niib ne daanban u tiin a un fɔkt nan yennu nunŋ e , k maan u daan yetba .11K b yetua a : T sa tien na nle , k lin fit kmɔkl tie suoo k jiin t po ? 12U din jiima : Jiimin man , ŋaan lunmɔkl ninŋ , k mɔkl sa tien suooe k jiin ii po ; k maan n baan nan min ne daal wun paalaɔnŋ ne k sikt ii paak . 13L niib din pien t nŋun k luɔn binba l tinyé . ŋaan k b din fit . Kmaan mɔkl din fiktl nanm yuo nan yuo .14K ŋanna k b yi kangbenu , yaan ji yiema a : O yenu , a da te k t biet nua na manfuol paak , ŋaan da ta k t jiit sɔan min ba k t k ban ban siel ! k maan fin , kangbenu a tie fa luɔn lin ba e .
16L niib kangbenu jaŋmaanciɔnŋ din suolb , k b din yit salk k tul kangbenu , k puon puoni .17Kangbenu din te k jangbeŋl bal k nak Jonas , k Jonas din bint janŋ puol ninŋ daa ŋaan ta nan nyiat yaan ta .
Chapter 2

1Jonas , jany puol ninŋ , k din jaant kangbenu u yennu . 2U yet a : In fala ninŋ , in din yiin kangbenu k u din tulin jiini ; kpientinŋ sunsukin in yiikin , k a gbatin kunkɔl .3A lun fala ni , mɔkl sunsuknni , k nŋun pla liltin ; a nyun juoma nan nyun pla kul gal n paak e . 4N din yiiema a : N beln mɔnŋ fɔkt nan a nungoltin ! ŋaan n bia tan sa la a yendont bol ŋanna .5Nyun lintin k saan nyin n man fuol , mɔkl lintin ma , nŋun pla KAK lint n yula . 6N sik KAKA nan juat tingpo , tant din piinin laji k ji saa ; yaan ka nyinin kin mɔk manfuolbuot u k ni kangbenu , n yenu !7Yuo nba k n nling din bakn ni , n din tial kangbenu , po e , k n jaanti duo tan bal a buol , a yendont ŋaane nuak ni . 8Binba lolin b mong nan pat yaana fɔktl b monŋ nan nunbatin .9N ya po , n sa tula sali nan wuyikinŋ nba tɔk nan sugle , n sa gbien puoni nba k n din puo na : Fabu nŋi kangbenu buole . 10Kangbenu pak tul janŋ , k janŋ wukt Jonas tinŋ paak .
Chapter 3

1Kangbenu din paak munle paak , lanbona ne k tul Jonas a : 2Fiit , saant Ninive , dugbangbeŋl , k muant linŋ muant nba k waana ! 3K Jonas din fiil , k din saan Ninive , nan kangbenu lanbona nba yet na . ŋaan Ninive din tie dugbanŋl , nba sa some daa ŋanta e .4Jonas da din some duo ninŋ dale ; u din yikin k yiein ma : Da pii na biek , k Ninive sa biil ! 5Ninive niib din daan yennu ni , b din muant mɔlolu , k bie din lie bɔtuot laji sakab kaka nan bin ba mantk tie bonbit .6L bon din bal Ninive kpanbal ; u din fiil u kok paak , liet u kpanbal lietl , k jii bɔtuok k lie ŋaan kal tanpint paak . 7K u ji din te k muant muanti na , kpanbal nan sakab yiko k pak , niib nan bɔnkobt naii , nan bɔnkobbit , da di siel , b da sa mukni , k da nŋnu nŋnum palb !8Niib nan bɔkɔbt n pin bɔtuot , kii yikin k tien yennu nan panŋ , ŋaan ŋmat jin b mɔnŋ ni nan b tuobiit sanjok nan tuobiit tuona nba tie kunkɔna nba k nii tun ! 9ŋmie mi nan li tie yennu tan kan ŋmat jin ŋaan gbiantli , k bia kan ŋmat nŋik u wutuol na , k n na k t da ban k biat i ?10Yennu la k b tie n na ŋaan nyikt b tuobiit sanjok . K yennu gbiantl bonbil nba paak k u din suol a u n tiem ŋaan nŋikl .
Chapter 4

1L din te k Jonas pal wat bɔncien , k u wutuol din duo . 2U din jiin kangbenu , ŋaan yet a : Ah ! kangbenu , ma din jiien l nba k a na , yuo n ba kin din be n duo ni na ? ma din k luon l nba é na kin tiin k sa Tarsis . K maan n din ban nan a tie soml yennu é , k bie tie ninbatnu yennu , ka wutuol bie k do , a ŋant yab , k a bie gbientl bonbil paak . 3Mɔtana , kangbenu , ŋann jiin n manfuol , k maan kuun ma sɔn po k cie manfuol .4Kangbenu din jiin a : Tie l nba ŋan na nan fa dont wutuol na ? 5K Jonas nŋi duo ni , k sa kal duo yendo po , lenŋ ku pa lanbɔnŋ , k ba l méyu , kaka nan wa tan la lin ba din tan bal duo ni .6Kangbenu yennu din té ricin fiil , k kpaat duuo k gal Jonas , k tien méyu u yul paak ŋaan nŋin n u wutuol . Jonas la palman ciɔnŋ ricin na paak . 7ŋaan l won , sannyafal , yennu te k cuncuanu bal k jun ricin , k l ricin din tan kuol .8Yendu nba duuo , k yennu din nik wan tolin m nba nyi yendopo , k yendu cuua Jonas yul bienŋ nba k u panŋ tan gben . U din boi kuun , ŋaan yet a : Kuun ma sɔn n po nan manfuol . 9Yennu yet Jonas : a tie lin ba ŋan é nan fii dont wutuol ricin paakii ? K u jiin a : n tie bɔnŋanna nan don n wutuol ka ka nan n kuun .10K kangbenu yet a: a tiin nunbang ricin nba ka k la fala nan yen na , k k te k l kpaat , k l mal nyiɔk ni k b ie kpo nyiɔk ni . 11N mɔnŋ tan ki mok lom nan man tin ninbaauk ninive , dingbangbenŋl na ni , k niib koɔbk nan siial bé k k bant b ganŋ diitu , k boɔn kobt mun bie yab !

Micah


1Kaybennu mo man paak k yet Miise, nba nyii molset nak wan linba samali nan Selusaalenm you nbak satam nan Asaa nan Esekias din tie suda kpanbala na.2Gbin h man yinm kul i tie suo na tinŋ nan linnba tiɛ a yent yonm daa nɔ baatu ŋaak nba gbie nan ŋant na. 3K man goti kogbe nusa nyi u binbebol k sik som tiŋŋ kul bo. 4U ninŋe kjuat nani, k baat luoti nan sagbauŋ nba tun kpian muu k tie bionba na ktie nan nyunn nba puub k siik tintin na.5Linba na saatun k man Sacob ku kpinu paak, Isael ŋaak tieb biit paak Sacɔb kupkinu tie be? Samali kaa? Su da nba fɔkt be lee? Selusaalenm kaa?6Li paak n saa te k Samali dou kpant langbent kii tie sianba k sii buut tilonti, n saa tut dou maŋ tangbiina ki sikin baauk, ŋaan nyik, dou manŋ fiakl ki lii dua yann. 7Ki li pata nan tingbana kul saa yee l buuli buuli, linba kul k b paab b conconm paak saa dii m, uu n saa biil b paata kul: nba ku jii cun cunm kgaal k man li tie cuncunm paako.8Linba na paak n mɔ Fabin n saa som taayana n sii yikin man mɔbɔk nae, k bia kuli nan nuabuk na. 9K man u fiak na yaab becian, i mun bia baal suda tieb a, k kua nan niib tan moni waa, nan Selusaalenm ma. 10I daa yen Gaad tieb i daa mɔ aco tieb ibaa kibilin tanbini ni Bet leafa da ni .11I saa man Safi tieb k som yann nan fei Tsaan tieb i da nyi Bet nsel tieb paal bonn te ki kan laa u gungul buol. 12Malof tieb guu nan nimɔn ki, luon Fatu ki kagbenu na kin Selusaalenm a.13Yin m naba kua lakis bobint taanii ki gaan taantolit man a tien sion bopuok yu a but, nba tie cincin ni na, k man a nie k b laa Isael tieb kukpiinu. 14L paak a saa yet moliset Gat, nan Isael kpa nbal ji kan la Somil kli nyi Akis ŋaak ni.15Male sa tieb n saa jii ki tuli tuadan sanua k wun. Saan nan ni Adulam. 16Kot a yut faab waas nba k lom na paak ki tie ye panu na juu na, k ma b saa solib yaat saan nan m banfɔkl.


1Li tan sii bi bocian ki tul binba ki guat nyiɔk ŋan lolin bobil na li yent sanyiɔk yuo nba bi la yaak bi tuu tonbiit nba k bo lo na e. 2B fial b lieb kpant k gaan b lieb ŋei, k piitl, k jii jaat niib nan u ŋaak paak, niilɔ nan u mɔkint paak.3L paak k kagbenu yet a n lol bonbii lin baal bolu na paak, ki li tie linba ki kan fit bual i mɔŋ, i jii kan fit sam nan yuu goti, i saa la ki be daami ni. 4Li daal i tan ŋii baal b saa jii ki tieni bonbiil ti saa yikin k fabin, k yetia li biil fas fasa u jii n niib yen m k biit datai. 5Li paak yua nbak kagbenu jii tinŋ na ki jiin tu niib na ŋan i sua tan kii mɔk tol.6K niib na yeen a daa fitl yennu man k tient, daa paak li po ki tient yennu kan dinnit fie. 7I fiit mant na waa, Sacɔb ŋaak tieb? kagbenu k mɔk sukulu u? u saa tun linba na boluwa in piak nan paabil k tien binba tun tonŋana a? 8L yowa ki tien niib nan b tie datui e na; i tu fat binba nyi tɔb k kpet na tiat.9Ki waa biel n niib nba tie puob k nyintib bi ŋaa ni, k bia ŋmaabin b waas, ki gaan piisin nba tie b yal na. 10Fit man ki som k maan n ka tie sannba ki saa fo i, i yanbonm Paak i saa dii fala. 11Li tie k niilɔ tii k waa woŋ k fa fai kit yieni a saala danuŋ na dapatin, l niib ŋan sii yaa sokni e na.12N saa taa ni boyen kua nie, Sacɔb n saa taan Isael tieb nba ten nan pie nba tuu jen pel lo k ni biaŋinba na: ki bia sii tie nan pei nba tuu gbie pe kpaal bol na, ki tiŋ saa ŋan m gbie nan niib bocian. 13U nba saa lot senu si be b liik k jiib, k nyinnib, b kpanbal si be b liik, k kagbenu sii tie b yuu danɔ.


1Gbii tl man Isael tu an danm, yim ka sii mi paal monii? 2Ŋan ki k lon bo ŋann ŋan lon bo biil? i nya n niib ŋan k bi fo, k tabt b nant kpaba paak. 3B ŋ man n niib nant, k pin tl b gbanan boŋ k yie b kpaba k cuan bi nant nan ba cuan nan k sikint bol nin binnaba na.4Yuo baat k tan saa yikin k tul kagbenu ŋan ku kan jiim sial, u saa bɔlb u nunɔ l yuo na, k man b tun tuonbiit taa.5Moman nba nae k kagbenu yien sɔkininba tuul n niib, li tie k b dii gbuo b tuu yaat yetŋanm niib paak, ŋan yuo nbak b k dii k b maat tɔb man. 6L paak, i jii sii be bun bonni, i jii kan tien mabata, l sɔkinba jii kan la yentu, daal saa bɔn bi paak. 7Sɔ kini nba fitl wol ni man, nun jababu la saa dii fie k man yennu jii kan jinm sial.8Ŋaan min ŋanin in gbie nan panŋ, nan kagbenu yan, balmɔni, nan palcien, k saa yet Sacɔb Isael tonnbiit nba tie linba.9Gbiinti ma man Isael tɔn danm nba k luan balmɔni, ki kpintil linba ŋan ki tie bonbiil na. 10Ŋ i maa Siyon nan sɔ me k tont Selusaalenm man tonbiit. 11Duo na tuan dan m dii fobit, ki manntieb na wan sennu ki gan paauk, ki sɔkininba na fiitl wolnin man, k gan likili, ŋan k b kula duu kagbenu paak, ki yie n'a kagbenu kaa t sunsuk ni? Bonbiil kan baal t.12K man i tonbiit paak, k b saa ko siyan duɔ nan baa tuu ko kpaab biaŋinba na, k Selusaalenm saa bial ki tie tankpinkeka, k yennu ŋassa kak nba be jual paak na, saa kpant fɔl.


1Yuo baat, k jual nba tie kagbenu ŋassakak sii be jual yuul paak, u sii fɔk k gal kunkona kul, k nii b bocian sii baat libul.2Eti gbana sii saa bocian, k yie n'a: Baat mank tiin do ka gbenu jual paak, Sacɔb yetiantu ŋaak ni k u saa tun muti waa tiin tun li nba, k ti som u sɔni ni. K man Siyon saa nyiin u seni, nan Selusaalenm kagbenu man. 3U sii tie nii bocian bubulua, k bia pat kunkɔna digbana nba paal ni, k be banfɔka. U saa b juki k kuu panɣat k jii b kpana k kuul kunkɔni, digbansial juk u lua paak, sua jii kan gbat tɔb man. Sua kul sii kal.4U tilɔntik nyakal, sua ji kan fit ŋant b yan, k man kagbenu mob paaka. 5Yuo nba k nii kul sam, sua kul nan u yennu, tinm ŋanin saa sam nan sua kul kagbenu t yennu san nie, mɔkmɔk nan mɔkmɔk.6I daal manŋ k kagbenu yet'a, in saa tikl diani, in tikl binba b din bel, binba kin din dim falaa in saa te k wabi bial, bin nba din dii 7in saa ten woabi bial binba din faala na tie digbann nba mɔk panŋ, k kagbenu sii be b liik, siyen jual paak, mɔtana nan yuo kul fin nba tie bonkot gungun bul. 8Siyon bonpuok kunkonn, a po e saa baal nan a po e bia saa baal nan bebekpe nba din dia bianba, Selusaalen bopuk yennu duo.9Bapoake ka yiiki ni? a k mɔk kpabal i, a k mɔk kpantua, k tɔn te k gbanu yek nan puo nba tuu yan maal na? 10Siyon bopuok i dii fala k kuli nan pou nba tuu yan maal na. K man mɔtan a a saa nyi do ni k saan ki be kpaat ni, a saa saa Babilɔnn, le ŋe k saa nyi fala ni, leŋe k kagbene nyina datai nuu ni11Mɔtane dogbana bocian tikl a paak. K yie n'a u saa tie yaan, k t nin bina laa siyɔn ni. 12Ŋan b k mii kagbenu dudut, b k gbia u boni nant paak, b tanm nan u taam nan nuat na ja l paak na.13Siyon bo puok fiit ki saa in tie naa kuut yina nan a niiŋalt kuut mɔt k saa niib nba yaab; a saa jii b mɔkt li tie kagbenu yaal, b faal i tie yomdanɔ nba ye tingbona kul.


1Mɔtanna, bopuok nba tie juamu bopuok, tant a jua mu b kaant a; b jii bo paan k faa Isael bubulua tankinn.2K fin Betlehem Eflata a tie digbanbi nba Juda yial na ni, a nie e in nilɔ nba sii tie Isael tuan danua, k man yayo ni bo kpel, saa je n nan yuo nba kagbenu. 3I paak u saa nyikib nan yuo nba k u nba saa mal na tan saa mal, k b ninjan m nba ten na saa je Isael waas buol.4U tan ŋi bal u saa u niib nan kagbenu panŋ; nan yiiko ma tie kagbenu yal u yennu: u sii mɔk be n be buol nba ŋan, k man b saa dot u sann nan tinŋ puɔlɔ ni. 5Ŋua e sea kpe nan lafia yuo nba asilia tieb tii duo ni, k kua fiet ni t saa fin yennu tuontuna banlole nan kpanbala waaŋ banninti niib ni bin tokib.6B saa jii juuk ba n ji a k k tie b jaat kɔ tiɔk Asili nan nimlod duo i ni b tan mobi nuak ni b saa faat asili nuu ni li tie k baal t duo ni, k kua t yet ni. 7Bin nba ten Sakɔb buol na sii b nii b na sun suk k yab nan nan malin na k nyii kagbenu boul, nan nyun nba tuut muat paak na: b k duu niilɔ paak u bia k maal nisaalik biik paak. Sakɔb nii nba ten.8Sakɔb nii nba tén sii be digbangana ni nii nba yaab na sunsunk ni ni, nan yanbɔl muak bokot sunsuk ni, nan yanbɔl biik nba be pe i nba yaab sunsuk ni na: bii gaal, juum k patib buli buli k sua kan fit fatib. 9A nun saa don binba tokiya paak ka a datai saa gben.10L daal kogbenu yet a, in saa biil a sunsuk ni fin naa a taani, k bia biil i tantolit; 11In biil doi a tinŋ ni, k bia yel gona kul; in bii a nuu ni nyaku na, kaa jii kii mɔk mabta, in saa biil a sunsuk pata nan a ci celi, kaa jii mi jiant lin nba ka tie nan.12N saa jii n nuu k biil a tila kul kaa jii ki mɔk mati sial. 13N saa yal a patai nan a ce celi, nba kii jiatl na kii kan ban jiant. 14N'saa ŋabl tingbanpuok nba sanntie asela na, cecelik i tinŋ ni. 15K digbana nba ki sak n mɔb na, n saa donn wutol b paak, k dat b tuba.


1Gbiintl man kagbenu yet lin nba fiit, set juat nun ni, k kunkona n gbat a kinkɔl. 2Yimm juajana, nan yimm man tie tingbouŋ na fiakl nba tuu be na gbiitl kagbenu buut a ka, benu mɔk man u niib u yaa wun wann Isael tieb b biit.3In niib nba kin tie na bee? be paak k baak i? jiin tin. 4K man n nyi nan Ijibt do ni k faata da bas ŋaak ni k jii Moyis, nan Alaon, Mali. 5In niib tiatil man balak inba din lo i moab kpanbal na, lin nbak Balam jiinɔ, Beol nba tie Sitim niilɔn nba be Gilga dna, k jii fit bann kagbenu nba tuu ŋant in nba.6N sii dia bee k bal kugbenu boli k sik ni mɔŋ yennu nba be sanpapo na boli? N saa dia naabik nba mɔk binyen k jou muu k mann maluŋ k tulɔ? 7Kagbenu saa gal pejai tussa tussa, a mi tiloti kpan nba yabi? n saa tulɔ n biikpel n yanbɔm paak n sek biit lua nba nyi n ni? 8B te kaa bann fin nilɔ nba ŋan; nan linba k kagbenu boya na, ki dia manmi senu, a i mɔk ninkpab ɔŋ, ki mɔk sink-n-mɔŋ nɔn a yennu.9Kagbenu kukɔl yikin do ni, k u nba mɔk yan sa jeel a sann. I gbiaman sipan mun nan u nba tumua! 10Nibiit na ŋei ni mɔkint k b gal nan panŋ na bee nan b yetŋanm bo nin nba tie bo biik naa?11B keli nan sikel nba n ba k ŋan, nan fok juli bualu nii? 12Mɔkta gbie nan moyet, k b niib yuo faak, k jelma tie bɔtl mi moni.13L paak n saa dina fala, k gbena a biit paak. 14I saa di ŋn i kan gbuo i sii be ko me, a twu saa bekl bona ŋan sial kan ten; linba kul ka bekl ŋan n saa bal nan tɔbo k bil. 15A tuu saa bul ŋan a kan jaan, a tuu saa wal Olif tiini kpan ŋan a kan dii, a tuu saa ŋaa daan ŋan kan nyu.16B gaal amli kaal nan Asab ŋtieb nba tie bianba, ŋan gaal b kpami, i paak n saa nyiki yin bili, n saa baki bnba kua a do ni, ŋan yin gal n niib fei.


1N be palbil ni k man n tie nan ba tuu pual tiini luana na, ntee nan ba tuu pual tilonti k kuat ŋan ten bo biit biit na luabik jii kaa kin saa dii sial bocincin ka kin siek luon. 2Niŋanɔ na bat do ni wa, balmɔni paklua ka niib na ni, b kul bɔli a kpi kun sua kul pii balk u naa bik paak.3B niin kaki nan biit tumu k b kpabal waas mɔk maba k b balbulu boi paɔk k sakua luo u goan wa piak linba, k b tien a nan motaɔk. 4U nba panŋ daanua tie muuk nba mɔk kukoni na e bin tie niŋanm cie tintuk kin naba mɔk kunkoni daal nba ka yennu sɔkni yet na, a tubtatu pela. B sii be yal lutk ni5A daa tie a yuak dindan, a daa jiit a mɔŋ k tie a yua munŋ, u naba fin nan ŋua lek dua sat a mɔk. 6K maan bonjai ki cɔlin b baanba, k bonpoi yie bi naanba mɔi, k poubis kɔn nan bi sipounaanba, sua kul nan ŋaak niib tie datai.7Ŋaan min, sii goli kagbenu poc, min ŋani sii duu nan yennu saa fiellin ma n yennu saa gbintin maa ma. 8A daa kpanm n paak n datak, k man mi baa ŋan n bia saa fiila; mi kal bunbɔnn ni, kagbenu saa tulin yentu wa.9T saa tu o kagbenu wutal, k man n tun k biilɔ wa, nan wa tan saa kɔ n paak k tie nin niiŋanua u saa nyini k saa naa nin yentu ni, ŋan sii dia u balmɔni.10N datak saa laa nba na k fei solua, ŋua ma tuu yie n'n, a kagbenu belia, a yennu? N ninbin ni laa u sii kpan m a, k b saa faau nan taal k ŋantua nan baɔk nba be senu na.11Dalma ki saa ŋan maa i duo gona, l daal a yent tan saa yalk. 12L daal b tan nyi Asili nan Ijipt doyi, Ijipt k tan tuu mɔkl, k bia nyi mɔkgben nan u lua, nan jual nan u lua. 13Do na tan sii tie tinkukolik u niib ba tun linba na paak.14I goli a niib ki dia a gbiok, bonkot nba tie a faal, k be b kukua fual nina jual nba k b yii kalmel na sunsuk ni ŋant b saan basann nan galaad, nan sianyu ɔ na. 15Nan daal linba k nyin a Ijipt do ni, n saa te kaa laa nyinna.16K digbana na saa k l linyalitb, nan b panŋ kul; b saa pii mɔi paak, b tuba sa kpa. 17B sii leni tanbini ni nan wɔk na, nan linba buak tinŋ nin na; jaŋanni saa soulib b ŋajaana na kpiiŋ; b sii je kl kagbenu nunŋ ni t yennu, b saa ŋman ma.18Yennu laanua tie nan fin na, a nyik cab niib biit, k tan mit biit mɔkmɔk nan mɔk mɔki? U k dot wutal nan yuo nba gbenu, k man u mantik jii ninkpabɔŋ.19U bia saa ŋan mɔk mɔk ninbatinu nant u jiit yanbɔn m k pan u taa paak, a jii b biit kul uu mɔkl tinŋ po. 20A saa tuula siala Sacɔb, Abiham a nii ŋant po nan faa din senn mɔsonn siayou na.

Nahum


1Suolu nba jiin ninif po.Gbonŋ na tie naawum nba nyiinelkos doo ni na yaan la dɔktu nbae.2Kaagbennuk tie yennu nba mɔkpun-ponne, u gbie nan wutuole k kɔn u mɔnŋpaak, kaagbennuk kɔn nan bin nba kɔn nanŋ, u k nyikt cabt u dataii. 3kaagbennuk wutuol k do yian, u panŋ ninŋe k u yab, uk nyikt tubdatu. U somm wonŋ ninŋe,gbelinsapinninŋ; sapagbanttie u taa tanwuntuko.4U mabint mɔkl , k l kuot, k te k nyun fuat bunii ninn, k baasan nan kaamel ji k mɔk panŋ, k te liiban tipuuk kpint. 5Juaat jekle u nunŋpo, k kunkonaa nanii, k tinŋ fiint tingbonŋ nan niib nba kual ni kul u nunŋ po.6Ŋmee sa fit set u wutucionŋ na niŋ? ŋmee sa fit set k tol u wutuol nba tie muu na? u wutuol yat nan muu nae, k tanfiat yaktil baa u nunŋ po.7kaagbennuk ŋan, u tie t bunbɔl buol dabiil daal,u ban bin nba jii b mɔnŋ tien u ninŋ. 8Ŋaan nan nyunpanaa nba dok gaal na u saa biil duo na, k waan u dataii kakaa nan bunbɔnn ni.9Ii malii a yin kon nan kaagbennuk bee paake? wuɔ i tu biil. K dabii kan baal taalmunle ka. 10Baa taan tie nan kunkonii na, k tie nan dagbolaa na paak, b saa di muu nan muat nba tu kuol nae fas. 11A ninŋe k wunba malii bonbiil nan kaagbennuk na nyii, wunba mɔk maal biit u ninŋ.12Nan b yabint kul, b saa jaam k bin yat.N saa dinaa feii k ji kan ban laa feii.... 13N saa yakt u jik kpiat l nba ku jii, k bia biil a naataann...14Gotl kaagbennuk yaan bobin linba a paak: a ji kan la yaabuonaa k bin dia a sann; n saa nyinn ban ninnant nan bon kpielkaa nba be a yenbik ŋaak ni na; n saa bobin a kaaok, k maan a fukii bonciann.15Gotl wunba muant laafia na taa jual paak! sudaa, ii di a jaam nba , kgbiien a piotii! k maan nitonŋ na bot caiin waa, u ji kan ban gal a buol.


1Biiltuo baat a win lekaa. taant a panŋ kul! k sikinŋ gbann siaak ni! k guul a diŋannaa! kiigolii sonnuu fanuu! 2K maan kaagbennuk ŋam fiien saakɔb nan Islael yuudante, k maan fatitieb bo baal k biil l kulaa3U panŋ dam na naagbenkɔnŋaa tie bon mŋnnaae, k tob faalaa na liaa tamɔn nyinyilaa, k taantolit na kutaa nyilii k nyokt,k guu daal nba k b senn k saa kon kunkonn na, k kpannaa jekil. 4K taantolit yat kua duo ni, k kakii saa b tintaan buol; k a ii lab k ba naan mikpanaa, ktiien nan san yinktii na .5U tiaat u kun konnaa saakob na poe, ŋaan k b som k jalib; k kakii k saa guanaa po, k sua bobint a wun guulɔ.6K mɔkl tanmoii luot, k naan ŋaak lunn! 7K l tiien nna: k u ji siie yann, k b jiiu saan nanɔ, k u ŋaatuotunnaa faa palbiil, k mɔ nan lanjela na.8Niniif bo tie nan nyunbual nba gbie nan nyun nae. ŋaan ji gotilib ŋaanm ii ji tiien na ..K b yib a setil! setil! ŋaan sua k jiantl. 9Saatl nyinn liklii, nan lik mɔnaa! faal, nan bonnaa nba mɔk mɔkint buolu-buolu be leŋ. 10B bakil b bonnaa, k biil duo na, k b palaa bonn, k dunaa jekl, k siaati ni yiaal, k b num po penn.11Yanbɔlaa bunbɔl buol, nan b bonbit dindi buol, sian nba k yanbɔl jal nan bonnaan, nan bonbit tuu be k mann b yamaa ni na, siaan nba k nua kan baal k mabim na, l buol ji tan tie bee? 12yanbɔljal tuu kɔte k tul u bon naann, k pat-pat k tul bonbit, k bin gbiien bi fiaat na jiiet.13Kaagbennuk yet a got l, n namaae, n saa te k a taantolt na n kpant munyuot, k juk banjiak n kɔt a yanbɔl bit, n saa gaal faa fat linba k jii tien a yal na kul, k sua ji kan ban gbat a tuumii nba na kunkɔlaa.


1Yubann be duo nba mɔ son, k gbienan faaɔk, nan kpikpuluuk, k bia fiaal niib bonnaa na paak! 2Ii gbiaa kpaktil fuot, nan fiaa fuot, nan taa nii kak tin, nan b tolit fuot man.3K taajaklaa tien siil, k juk pekin, k kpann nyilii.. k niib tutban janm! k nikpii-naa dua k kaa kann! k b baa nikpiinaa paak 4Cinconn na cinconmcionŋ paak, nan fant nba k u diaa k daal niib, k diaa u cincom na k kuat digbanaa, nan niib na nan u fant5K kaagbennuk yet a, n nanmaa biit na paak, n saa don a biit manŋ k bil a nunŋni, n saa te k duo niib nba a niiyann, k dinaa feii digbanaa kul ni. 6N saa jii jɔkint k lu a paak k biil a fant, k senna nibul sinsiik ni. 7k binnba kul tuu laa, saa ciaal, k fokt a buol k nua kul tu saa yeta: niinif biilaa! ŋmee saa tinŋ ninbaɔku? A saa la binnba saa maan a pal lia?8A cii no-amon nba din kal nyun sinsiuk ni, k nyunpanaa kaak lint k nyun na tie gunpaalil nba kaak k guu nae? 9Etiopia nan Esipt tieb din tiinŋ panŋ, k puut nan liibia tieb siiek taantɔ.10Ŋaan b bo tan jiu k saan nanɔ digbangann ni, k u saan k be daab- s ninŋ, k b kpi b waas sonjot ni k lunn, k baan b saakab na nan jalit. 11A mun tan saa gboo daame, a saa bɔlaa; a mun tan saa kpaan a fin bɔl k a dataii daa laataa.12A ŋajaanaa na kul tie nan kinkanii nba tu dɔnŋ biele; k bii nik yoo nba, l baa wun nba kul luon wun di mɔb ninŋ 13gotil, a buolu kul tie piobe k be a buol; a duo tanmoii luot yaae k te a dataii; k muu n di kut laannaa n ba puan a tanmɔkɔɔkaa ni na.14Luont nyun, k sik tanbuok ni , k ŋmaa yɔk tant, k maa bilkpulikii! k ŋam pukin a ŋaak na fiakl panŋ. 15Lenŋe k muu saa diia, k bin kpiaa nan juk, k buotaa nan naasuut nba tuu taan bianŋ nba na. Tikt a mɔŋ k taan nan naasuut na!16K a kpinkpentaa nba tu yab nan ŋmaabilaa nba be san paapo na,k b ji tie nan naasuut nba tu yat kpinkpanaa k yuuk na. 17K a wasaakab nan kunkɔn konnaa saakab tie nan naasuut nba tu tikl k pɔl yenn buol wat yoo,ŋaan yennuu i tanŋii put yoo nba b kul n yukl yat k sua kan bann baa be sian nba na.18Aasiili kpanbal, a kpatiieb na gɔant, k a nijaannaa na dua foii, k a niib na yat juaal paak, k sua kaa k saa tiklib. 19A fiiɔk na k mɔk tebuk, l tie kuun fiiɔko. Niib nba kul gbat k b pak a po sii kpam k poii niipuote, k maan ŋmee k a tonnuuu na k baalɔ?

Habakkuk


1Tyonmdaanɔ nba jiin Abakuk bianŋinba e na. 2Nan bia yuo o'o! kaagbennu? K n yikin, ŋaan k a k gbiin i? N yikin ninmɔn yikini k tul'a, ŋaan k a k sonm!3Bee ka te k n laat lin nba k ŋaan, k a bia goli lin nba k tuok i? Bee ye k n laat mabl nan ninmɔnni? Kunkɔna be k mɔyatuk yabtl puki. 4K bia jen a senni ji kpo, k balmɔni ji k mɔk panŋ k maan tondaanɔ mɔk panŋ balmɔni paak, k b bu tanpant buut.5Lun man nibinn doi ni, gotl man ki lin yaal lit'i k jaŋaani n suol'i. K man n saa tun sial, k lii tie k b yet'i, i kan tuo. 6Mɔtaana , n saa tee nibuolu nba k b yi'b Saalden nba, buolu nba mɔk wutuok, k bia mɔk panŋ, k ŋaman lin lin doi kul po, k bin fat ŋai nba k tie b yal na. 7B mɔk jaŋmani, k yab k bia mɔk panŋ. B panŋ nan b yabnt manŋ nyi b tiaɔnŋ buol e.8B taani kaki gal naamuut, k bia paal nantaal nan laajuouk kinkata na, k b tanjakla baat nan japaat, b tanjakla manŋ nyi banfokl e waa k yuuk nan konbiaɔk nba tuu yaa wun suol u nant na. 9L nibuolu kul baat a bin tan fat e, k b goli k suman man k baal'a, k tan suol dansali nan tanbiini na.10L nibuolu laa kpanbaala e, k salkt kpanbaala waas, k sejemm kani mɔk'b laat, b tuu puon tankpeka, k do l paak k pik'm. 11ŋanne k b panŋ ji puki, k b ŋanmt saa, k biil Yennu, b panŋ tie b Yennu.12Kaagbennu, n Yennu, n ŋanɔ , a b be yuo nba kaagbennu kaa aa? T kan kpo! Oo kaagbennu, a te niib manŋ be a: A tuu jii'b k bu a buut e . Oo! tanpiuuk, a k te k b fiil a bin daat niib tuba e.13A ninbina tie ninbinŋana e, k k ŋan lin la bonbiil, a kan fit got linba k ŋan, bee k a sii goli nibiit i? A sii ŋmine yuo nba k nitɔunŋ niŋanɔ ɔɔ? 14A saa te k nilɔ ii tie nan mɔkl ninŋ jani kù bia ki tie nan bonfulkal na, k k mɔk daanɔ ɔɔ?15Nitounŋ tuu suol b kul nan janpienu ek donn'b, u tuu tikl'b u janlaaɔnŋ ninŋ e, k suol'b, k ji be palpienn na kpinkpanmuk ni. 16L paak e ku man malunŋ k tien li janlaaunŋ, k jiikit bon nu nubt k yit u janlaaunŋ lona salk ; B paak k u laat nyuat, k u jiet man. 17Nitounŋ sii nyint jani u janlaunŋ ni, k bia kɔli doi ninŋ niib k k tiin ninbaaɔk uu?


1N daan be n tuon ni, k sie li nan yel po k guu, k laan kaagbennu maa saa yeti'i, diin a faabini po .2Kaagbennu paak k yet'a: diat sɔkini: K tabin taaba paak, k lin te k bin lii faanu. 3K maan l ie sɔninba k l yuo sen na, k pele baalu waa, l kaan tien faɔk l ki bout yian faan guul, u baalu yuo ji k fɔk.4Gotil, u siek yet'a u k tua k, ŋaan niiŋannɔ didan paak e kuu saa laa manfuol. 5Ki tie nan wun nba gbuo daam, k tie yuondanɔ u k be suo na; u tuu yaat u mɔb nan kpietinŋ na, u tie nan nba k guant bianŋinba na, k yii buolu kul nan u buol na niib kul.6L kul ki tie tuonu nu, nan nii laat, nan fie i? B saa yet'a bon biil wun nba taant lin nba k tie u yaal! bie yuo ye ? Bon biil wun nba taant lin nba k tie u yaal! Bie yuo ye? Bon biil wun nba puuki u paana kpieyu. 7A datai kaan fiil a paak i ? Panŋ danm kan fiili ? Kaa sii tie b jet. 8K Maan a faat digbana mɔkint bonciann. Niib nba mun ten kuut saa faata k maan a yaat niib sɔ maa, a tun jaat tuona digbana ni, nan niib nba doi kul .9Bon biil daanɔ nba jiit u lieb buona k kuot u ŋaak ni, k bia ŋaami be be buol li ŋaan, k guul bonbiil ! 10ŋaan a lol lobùt a ŋaak ni, k biil niib bon ciann, a tun biit k tul a mɔŋe. 11K maan tan yikin dikpiinn paak k yakl jiina.12Bon biil nba maa duo nan sɔ, k senn duo nan biit . 13Gotil kaagbennu saajoom saakua buob, niib tuonu na muu tan saa dii, k doi baakik yaan. 14K man kaagbennu yudant banm taan saa gbie tingbunŋ na, nan biaŋnba nyun tuu gbie mɔkil na.15Bon biil wun nba te kuu lua nyuu l nyun, fin nba tulua daan nan luon kuu nyuu k yiib, k jii laa u fei. 16Fei saa kpiia k cie a yudant, mun nyun , k got ! kaagbennu tubdatu saa tun a paak, k faakl tuona na saa jokin a yudant.17K a man liban tieb jaat saa ba a paak, k bon'kob kpiinu na saa jiena, k maan a yaat niib sɔ maa, k tun jaat tuona digbana, nan doi niib kul.a 18Nyualan te k tun tunua nba kpel na saa laa nyualan te. Be b ninɔŋ nba nuŋ pa ŋaan ŋan kuu paan taapant nba tien na k b duu u paak i? ŋaan kuu naan tingbana nba k maat i? 19Bon biil u yet dakɔ fiit : k yien tana : fiit guani wuu saa fit tul tutil'a? Gotil likili nan tana be u paak ŋaan sial k be k ŋaanu ni sei ki be u ni. 20Kaagbennu u ŋant jiantu duk ni k tingbonŋ na kul n ŋme u tuan.


1Abaakuk Yennu sɔkini mialu.K jiin fabinn po. 2Kaagbennu n gbat faa wann lin nba waa k jaŋmaani suolin ._Tumin a tuonn bina na ni, o kaagbennu, bina na ni yabt l paak ŋaan_A wutuol ni i mɔk nibatinu.3Yennu baat teman, ŋanɔ nyii palan jual paak e...U ni mont gbie sanpaapo, ku yudant gbie tinŋ.4L tie nan muyieunŋ ne ; mukpana nyi u nuu ni, u panŋ be lenŋ e. 5Yialu bia be u fuuna paak.6U set k got ninbin k bikin tinŋ ; u got k te k digbana jekl; jɔkpela yiel bubut, kunkon kpela jinŋ jinŋ, sɔni nba bobe luot u tuann.7N laat Etiopi lanbont ta lat binbenŋ, nan Madian duo ni yal nba tie bianŋ nba. 8Kaagbennu wutuol duo mɔka na paak ee? A pal mantik bie mɔk gbenŋa paak, ŋann ni saa te fan jake a tanni, k bia do a panŋ telit paak-i?9B got a talbann na; mɔpola nyii a pinpakt ni e... (fuoin) a yaktl tinŋ e k tien mɔka soni. 10A binbenŋ ni, juat jekl, jatont puub yian yian, jɔlɔnŋni nyun fu, u dont u ni saapaapo.11Yennu nan ŋmaalik set b ŋaak ni, pieni nan kpana muyiounŋ ni. 12A ninmonn ni e ka luantinŋ kul po, ajii wutuol k buont digbana kul.13A nŋii a fan tinn a niib, k bia tinn a kpanbal, a bet nitonŋ ŋaak kpina, a biil nan l nuakin kul.14A pieni na ŋmuu luot u saakab yula wa, k kaki nan wonpaa luk na a bin yati't, k laa kpanm nan b nak nibiuk na. 15Fin nan a taani ŋmaan mɔk gbenŋl paak, nan bakl ni.16N gbat li kul na k n gbanant jekl, k n mɔgbana jekl nan jaŋmani k n duna bot : N siin ŋmine ŋaan ki guu talat daal, daal nba k mabl danm tan saa dat niib tubaa.17K maan tiik nba k byii fiigie na k yiin puuk, ba yii tiik nba fiigie na ka lon sial, ba yii yiik nba Olifie sii ka, kpaant ki mɔk jiet, pei saa bot muuk ni, nei ji sii ka naagɔtit ni.18Yuo kul n pal sii man kaagbennu paak, n pal sii man nan Yennu fielu paak. 19Yomdanɔ kaagbennu i ite n panŋ; u te k n taa naan piali taa, k bia te k n sonm sian nba ŋan. Yanyinna saakab nan biat.

Zephaniah


1Mɔmaan nae k kaagbennu din tul sofoni, u din tie kuschi bijae,k kuschi baa tie Gedalia, k u baa mun tie Amira, k u mun yaa baa tie Esekias, yuo nba k amonn bija Sosiat din tie Juuda tiebe kpanbal na. 2K kaagbennu yet a n saa biil bont kul nba be tingbounŋ na ni. 3N saa biil nisaali kul, nan bonkobt, nan nuani nba yuuk sanpaapo, nan mɔkl ni jani. N saa biil nisaali kul k sun tan kan bial tinŋ na paak k mɔk maafuoli,kaagbennu n pak na.4N saa kɔn nan Jerusalem tieb nan juuda tieb kul: n saa buont binba tan saa bial lenŋ k jiatl tingbann nba tie baal na; sua tan kan tial manntieb nba tuun tien'ɔ na po gbaa. 5N saa biil binba do ŋei jula k jiatl sanpaapo bonnankala na, n bia saa biil binba jiatl min kaagbennu k puol mɔpola a bi sii waan, ŋaan bia puol mɔpola bi kpanbal sunn ni na, 6Nan binba yet k ji waa min kaagbennu, k bia k kpaan min kaagbennu buola bin boin k min ŋmakt'b.7ŋminin man yomdaan tuann, kmaan kagbennu daal na pela, k maan kagbennu tien siil nan malunŋa, k lukt u nigannkab. 8Kaagbennu malunŋ na daal, n tan saa dat bat bijanmnan kpanbal waas, nan binba kul lia saam tiat tuba. 9L daal manŋ, n saa dat nanyuki tuba, nan binba ybie nan kpikpiluk na fatuk bona k kuant b wanntuu ŋaak ni.10L daal manŋ k kaagbennu yet, a wuyikni tan sii be jani tanmɔb buol, k fabni sii be duo manŋ digbanbik ni, yubɔnciaɔnŋ tan sii be kunkona manŋ paak. 11Macthesch tieb! ii mɔ man k ii fabin man, k maan binba kul tie kpinkpenta na la biiluwaa, lik mɔkta kul buonta.12L yuo manŋ, n tan saa jii fitle k kpaan jelusalem tieb,n tan saa dat niib nba dua b dunduani paak b yan ni na tuba, k yien b pala ni: Kaagbennu k tie ŋnm u k tie biit. 13B tan saa fat b mɔknt, b bia bet ŋei; b maa ŋei, ŋaan tan kan kua l ni, b tan ko tilonti kpaant ŋaan tan kan nyu li daam.14Kaagbennu dajaann na nakna, u nakna,u baat yian yian; kaagbennu daal manŋ u kunkɔl n saa wann, k kunkɔnkɔna nba mɔk paia yik'n wuyik'n jat wuyikni. 15L daal tan sii tie wutuol daale, l daal tie daamii nan palbiil daale k tie biilu nan buontu daal, k tie bunbɔncienn daal, wunn nan sayiunŋ daal. 16K tie daal nba gbie nan tɔb naatuna fuut nan tob kunkɔnkɔna nba tuu lek digbanjaana nba mɔk detuatii na wuyikni:17N tan saa baal nan biilu niiib paak, k b tan sii sonm k tul'n nan juaniina, k l maa b tun k biil kaagnennu; n saa yat sɔn nan tangbilunŋ na, k b gbanant sii tie nan tanpenn paak muat na. 18B likli nan likli kut tan kan fit k tinn'b, kaagbennu wutuol daal manŋ ni; k u wutuol nba tie nan muu na saa di digbann manŋ, u tan saa biil duo manŋ niib yenmkua


1Yinm buolu nba k sian fei na,ti ŋmat jen i mɔnŋ ni man, k ŋanm k mali. 2Nan u sennu n tan gbien k u daa ji ka kii yian nan gbatintana na nan man kaagbennu wutuol nba di nan muu na n tan fit sik i paak, nan kaagbennu wutuol nba daal ntan fit sik i paak! 3Kpaan kaagbennu buol man, yinm nba kul be tinŋ manŋ ni k tie siknninmɔnŋ danm na, k dia u senni, k tuon nann tuonn! k ŋanm k kpaan balmɔnnii, k ŋanm k kpaan sikninmɔnŋ! l k gal yin tan fit nyi kaagbennu wutuol na daal ni.4maan gasa duo saa yaana, k askalon duo tan saa waab kii tie tinkuonŋ, k b tan saa bel asdol tieb yensupienŋ ni, k b tan saa ŋabl ekron tieb . 5yubɔnn be binba kua k kpia mɔkgbiaɔnŋ, nan kerethie paak! kaagbennu pak biil i wa kaana filisitinŋ! n tan saa biila,a tan kii mɔk binba kua a duo ni.6Mɔkgbiaɔnŋ tan sie tie bonkobkpaabuol k tie bonkobkpaalii binbebuol, k b bonkob loi tan sii be lenŋ. 7K l tinni tan sii tie juuda tieb nba tenn k mɔk manfuol na yal, l buole k b sii kpaa b bonkobt, ŋaan ji dua askalon tieb ŋei ni, k maan kaagbennu, b yennu tan kan tanm b po, k u tan saa ŋmat jen nan binba k b din saan nanm daabs.8N gbat muab tieb, nan ammon tieb nba pot'n k sukii n buolu, k bia laab na wa, k fin nan paub fannt a bin fat b tinni. 9L yaa po,n fo! min kaagbennu kunkɔnkɔna saakua israel tieb yennu n maatt, muab tan sii tie nan sodom na, k a ammon waas tan sii tie nan gomor na, k muat saa pia k luon b doi, kii tie yaabuot, ki tie tinkuonŋ yuo kul; k n niib nba tenn saa fat'b, k n buolu nba tenn saa yennt faal.10Linba na tan saa baal'b k jiin b jagbelnpo, k l maa b sukt na b palb faant nba k b want kaagbennu, kunkɔnkɔna saa kua buolu na. 11Kaagbennu tan saa kuanm jaŋmaanii, k maan u tan biil tingbounŋ na paak yenni na kul; k sua kul tan saa gbaan u tuonn k jiantɔ u tinŋ ni nan tingbouny na lɔtii kul ni.12Yinm etiopi tieb mun, n tan saa kpi'i nan jukbanjiake. 13U tan saa donn u nuu yenbaa po, k biil asiiri tieb, u tan saa te k ninif duo i tie langbent nba kaa nyun nan tinkuony na 14L buole k bonkobt kul tan sii dua; k fiint nan gutaa tan sii dua langbent manŋ ni; k b mɔnii tan saa yat kii be takalbona ni, k biilu tan sii be u kul po, k b tan saa jii daat n ba k b jii maa duo na k jaat nann.15Gotl pal maasil digbann na, u kal u yama ni, k yien u pal ni: mini kaa, sial k be k k tie min bia bonte na! u be baak ni, l tie sianinba k muok ni bonkobt sii taant lieb k be e! binba kul tan saa gal l buol tan sii fuon fuoni k bia ŋak n nii.


1Yubɔnn duo nba ni k nibiit be k bia tie jaknt danm na, k tie duo nba k niib dint lieb fala! 2B ji k gbiin sua kunkol, b bia k luon sua ŋmaktuu, k b jikt b mɔnŋ cabt cagbennu, b k naki b yennu buol3B kpanbala nba be b sunsuuk ni na tie nan yanbɔla nae; k b balbuula tie nan daajuok kinkata nba tent sial sanyianɔk ni na. 4B sɔkni nba na tie faak danme, k k tuok; k b mantieb na lebt bona nba tie kasi na, k ji k waa sennu na.5k kaagbennu lek tuok b sunsuuk ni, k k tuun linba bi; k sanyiaɔk kul k u tienm yienyieony b mɔnni po, k l kan ban pot'b; ŋaan binba k tuok na kan bant fei.7N buont digbanjaana wa; b yuo na biila; n biil b sɔnjala wa, sua ji k gaal! b doi na ji tie langbente, baa nilɔ, sua ji k be k kua l ni! 6N daan yet: maa li sua k a bo sa tinin jaymaani, k gaal kpaani, a binbe buol bo kan biil, k tubdatu nba kul k n daan baal nann na bo kan baal; yaan l k woi kaa waa k b ŋmat be b tuon kpela ni.8K kaagbennu yet a,ŋuutn man,, daal nba k n tan saa fiil k pak k biil, k maan n suol nan ntik l buolu kul, nan naan yent kul, k wanib n wutuol nba tie bianŋ nba, tie nan;k maan n funfunn muu na po,duo mony saa di buonta.9Tɔn n saa tul n buolu mɔi nba tie ŋan, k lin fit b kul i yi kaagbennu sann, kii tannt kii tuun kii tienɔ. 10Hali nan binba be etiopi mɔka gbenŋa puot po k dontl n na, n niib nba yat yat k be l po na b tan saa baal nan piini tuln. 11Daal manŋ ni a tan kan di fei , tuona nba k a tun k biil n na paaki; k maan n tan saa nyinn a niny linba te k a pal man nan jagbesin,ka ji tan kii dont a mɔny n kasi jual paak.12N tan saa te k buolu nba siknt b mɔnŋ, k bia tie totas danm k b tan saa la gungul buol kaagbennu sann ni. 13Israel tieb nba bial ji tan kan tun bonbiil, b tan kan faa faak, k u tan kan la b mɔb ni kpinkpani mɔbonni; ŋann b sii di buote, k be b yamani, k sua tan kan ŋmat'b.14Yikn man palmann wuyikni, sion bonpuok! yikn nan kpinkpanmuk,israelniib! i mɔk pal mann k bia kii kpanm nan i pal kul, jelusalem bonpuok! 15Kaagbennu nyik a tub datu nawa, k fɔkn a datail kula; israel kpanbal yubɔnn ji kanban baala. 16L daal manŋ, b tan saa maat jelusalem a: daa jie sial! suon, a daa mɔk kpinkpengbatuk u!17Kaagbennu a yennu, u be sunsuukn, nan kunkɔnkɔn paalɔ nba feitɔ na; u tan saa te k te sii tie u pal manciaɔnn; nan u lonm ni u tan kan yet sial; u tan sii mok kpinkpanmuk yani a po. 18N tan saa taan binbe be palbiil ni, k fɔk nan kpinkpanmuk jaanm na,k tie binba nyii a ni na; k fejaann be b po na.19Gotl, l you mann, ntan saa dat binba kul dia i nan nin manŋ na tuba; n tan saa nyinn wɔbi b fala ni k bia gaal binba k b bel'b na, n saa te k bii tie binba dont'n k bia te k bii tie n siala danm doi nba k b dit'b fei na kul nie. 20L juo mann n tan saa jen nani; l yuo mann n tan saa taani; k maan n tan saa te k i laat dontl, k bia mok jilma tingbounŋ na niib kul sunsuuk ni, yuo nba k n saa ŋmat jen nan i niib nba tie daaba na i nunm ni, min kaagbennu n maat.

Haggai


1Binaa ŋanlie ninŋ ŋmaalii ŋanluobda sinsinne; k yennu din paak maan na k tul sɔkinii Ase; a wun wann suda tinŋ tuann daanɔ selubabel; wunba tie Sialtial bija na; nan mann tieb yudaanɔ i so sue wunba tie sosada bija k tie mann tieb yu daanɔ na: 2Yiko daanɔ yennu pak k yaa: niib na yet a; yuo daa k janŋ nan bin ŋanm maa yenjiantu ŋasaa kak na.3L paak k yennu pak k tul u sɔkinii Ase maan na a: 4bee k yinn ma i ŋei k kua lenŋ; ŋaan k n ŋaak dua langbenni? 5Yiiko daanɔ yennu pak k yaa: i cɔln i i sennu na fanu. 6I i tuo ko kpaab k l yabaa ŋaan tan jaan waanmina, k ii di ŋaan k gbuoti; k tuo nyu daan ŋaan kii da nyunnyu kulu k gbenti; kii tuo lia tiat ŋaan k waat mɔk ii, k tuontun nɔ pauk k janŋitɔ.7yiiko daanɔ yennu pak k yaa: li sɔln ii sennu na suonna. 8I i jii taabii, do mann kunkonn paak; k maa n jinjiant buol; k ï jiantl n nan maa luon bianŋ nba na; k n pal sii mei. 9I tuo duki nan i saa janjeiet samme ŋaan tan jaan waminna; i kun nan l'nba; k n pebl yatl. bia paak te k n tie n na? k maan n ŋaak nbla baa; k sua k fiin l po; ŋaan k sua kul gbaa nan u ŋaak maanu na paak.10L paak te k saak yet baanu; k tinŋ bia yet jiet namu. 11N yiin yenkuonin duo na paak; nan kunkona paak; nan daan tünii; nan jiet kpaant; nan niib nan bonkobit; nan l'nba kul k nilɔ s tun kul paak.12Solobabel nba tie Sialtial bija; nan manm tieb yudaanɔ sosue nba tie sosada bija na; nan niib nba bial kul din gbat b yonm-daanɔ yennu kunkɔl; nan u sɔkinii Ase maanm nba k yennu din pak tulɔ na. K ja ŋmaanii suol niib na kul. 13K yennu tontii Ase; pak niib na k jiin sennu na poa: N sü be nanii.14Yennu din tul suda yuudaanɔ solobabel; wunba tie sialtial bija na; nan manntieb yudaanɔ sosue nba tie sosada bija na; nan niib nba tenn na kul yan. K baal; k pikin yenjantu ŋasaa kak na maanu. 15Dalius naan dinu ŋmaalii ŋanlob ni daa piinlie-nan ŋanna daal.


1Ŋmaali ŋanlole daa piile nan yenn daal e k kagbennu yennu dɔkit u tuontunnɔ Ase paak, k yetɔ a: 2Paakin Solobabial nba tie Schealtiel (Saltial) nba tie Suuda yent daanɔ, nan sosue nba tie Jotsadak (Sotsadak) bija na, k bia tie manntieb yuudanɔ, nan Islael tieb nba tenn na k yet a.3Ŋmee be i sinsuuk ni k mɔk man fuol k daan la ŋaak na baakl sinsinn i? k i laal nlee mɔtaan na ? Waa tie bianŋnba na, ik la nan l kaa nyɔat nan yin goti i? 4Mɔtaanna na kagbennu yennu yet solobabial a paant a paal! paant a puol, sosue nba tie sot sadak bija, k bia tie mann tieb yuudanɔ na! Duo tieb kul n paan b paala! kaagbennu yennu e yet. I tuun man i tuona! k maan kaagbennu yennu nba tie kunkɔnkɔnna saakua na be naani. 5N cɔlin n mɔlol nba k n din lol naani yuo nba k i din nyi Ejipt na, k n siek be sinsuuk ni i aa ŋmaami!6K maan kaagbennu yennu nba tie kunkɔnkɔn na saakua na yet a, yuo waamin nnae, k n saa dann sanpaak nan tinŋ, nan mɔk gbenŋa nan tinkuseŋ. 7N saa danm buolu kul; k buolu kul mɔkint saa baal, k n te k ŋaak manŋ n la baakl; min kaagbennu yennu e paak na.8Lükli tien n yaal e, k likmɔnnbia. A yen min kagbenn yennu e paak na. 9Yaudant nba k ŋaak nba juont na saa la sii yaab gaal sinsinn yal; kagbennu yennu e yet a; lenŋe k n sa te k palmasi n baal.10Ŋ ŋmaali ŋanyia daa piinle nan ŋann daal e, kpanbal Daluis nba dii u naan binna ŋanle nae, k kagbennu yennu dɔkit Ase paak, k yetɔ a: 11Nae k kaagbennu yennu nba tie kunkɔnkɔnna saakua na pak a; boin mann tieb buboiit nba jiin senni po na. 12Lii tie k nilua ji maalunŋ nant k pɔbin u liatfuok ni, ko te k u liatl na si paanu na, ko jebient, ko jebient, ko daan, ko kpan, ko jiet buolu nba kul be, i saa fiit tien kasi ya? K manntieb na jina a: Aii!13K Ase yeta: Lii tie k nilɔ sii kpiemɔ k biil u mɔnŋ, ŋaa si jiet manŋ, li saa bila a? K mann tieb jina a li saa biila. 14K Ase gaal mann k yet a! Niib nba be na nan buolu nba be n tuann na tie n nae, b tuonn nan b nii mun tie n nae n tuann, piinii nba k b b tienin na tie jɔkinte.15I got suon n na k la linba din gaal k tan tu dinna, k b daa din k jii taana a bin maa kaagbennu ŋaak na! 16Yuonba k bin din tu baal kpeeka piinle na, b din tuu la piik kuue; yuonba k bi din tu luun nyun bokit piinŋmo na, b din tu la piinle e. 17Min na lin tun tintuni nan saak, nan sakaana k l biil tuona nba k i tun nan i nii na. Nan linba na kul, ŋaan i bia lek k jen min i yonmdanɔ yennu buoli min yennu e paak na.18I got suon n na daal nba din gal k tan tu ŋmaali ŋanyia daa piinle nan ŋanna daal, daal nba ki din bil kagbennu yennu ŋaak fiakl k gbenn na, i golii man suon na. 19Bonbuoli bia daa din tenni sinsoni boa ni i? Nan kinkaa na, nan kpan tini, nan tilonti nba kul daak lon na. Ŋaan n saa tien piisin i paak laa nyii mɔtaana k sa.20Kaagbennu yennu ŋanm paak nan Ase munlee ni, ŋmaalik daa piinle nan ŋanna k yet a: 21Pakin Selobabial nba tie suud yent yuudanɔ ne a: n saa danm san paak nan tinŋ; 22k ŋmaat kpanbaala nan b yent, k biil b paanŋ, n saa ŋmaat taantolit nan binba do l paak; k taani nan b jaakla sa kpo. B saa kpi b lieb nan juk banjaie.23K kagbennu yennu yet a l daal manŋ, n saa ji Selobabial nba tie Saltial bija, k bia tie n tuontunnɔ na, k a sii tie n niib diatɔ; k maan mina ganna, kagbennu yennu e paak na.

Zechariah


1Darus nba din dii naan binaa ŋanole,ŋmaalii ŋanniin ni,kagbennu momaan pak tul yennu suak ni sekaya wunba tie Belekia nan Iido bija na,mobona nba nae:2kagbennu wutuol din do ii baa nba paak.3yetilib a :ŋaan min k mok gbennu nba tie kunkonkon tua pak a la: ŋmatl jen n buol k mun ŋmat a buol jen ii buol.4Ii dataii nan ii baa nba nan binba jinjinn saak ni nba din piakb ,k yienm la;ŋaan k mok gbennu nba tie kunkonkon tua ya : gontl man ii sanjok biit na ni ii tuo biit na ni ŋaan kagbennu yet a : gbiintl k bia k suol bi monŋ nanin .5Ii baanba belia ? k soknii nba sa fit fo mok mok .6ŋaan ii ya po n momaan nan n ŋmatii nba din tul n tuontunaa sokinii nba din k baal ii baa nba ? k bii din ŋmat tunn b monŋ,k din yet ,k mok gbennu kunkonn tua tie tin nan waa din suol wun tiet bianŋnba k jii t sajuot nan t tuonaa na po.7Dapiinlie nan ŋanna daal ŋmalii piik nan yenn,nba tie sebat ŋmalik na mun din tie Darus naan dinu binaa ŋanlie po,k mok gbennu din pak nan sokinii sakalii nba tie seleka nan Iddo bija nan mobonaa nba na.8N daan golii njaok k tan la jasua k u do taan monn paak k see tiinii nba k b bul bii fant paak ,k ni yuyu ni, u puolpo be taan munt nan taan monkpialaa nan taanm pienii.9k n boii taanii na wont bee n yunmdanua ? k malaka nba piak nan minna yet n : saa t kaala taan nii manŋ nba tie linba .10jua nba sie tiinii nan nba k b bul b fant paak na ni gaal maan k yet : b tie binba k mok gbennu tum a bin baal ŋmaa tinŋ na.11Kbii piak nan kagbennu malakaa nba sie tiinninba b bulib b fant paak na k yeen a : t lin k ŋman tinŋ na ,k la tin gbunŋ dua suon na .12ŋaan kagbennu malaka gaal maan k yet a : kunkonkon tua k mok gbennu nan nlee yuoe ka k mok ninbaok tunu k jiin jelusalem nan juda duo pieniipo,binba yaa paak k a wutuol duo l binaa piinlolee na.13kagbennu jiin laabal manŋnba paant pal ,k tun malaka nba piak nan min .14k malak nba piak nan min na yet a :yikint ,k yet nnee k mok gbennu kunkonkon tua piak n donn punponn nba yab k jiin Jelusalem nan saon doii paak.15k n donn wutuol boncann k jiin digbanna wamina ŋaan bii pukin biit naan ni .16L paak kaagbennu pak ,n ŋmat jent Jelusalem nan ninŋ baok tinu k n ŋaak saa ŋmat maan k ŋmu bik saa tant Jelusalem paak.17ŋaan yikin k yet a : n nae kagbennu kunkonkon tua pak,n doii saa ŋamm la bonŋanaa bonciann ,kagbennu saa maan saon pal k ŋanm gann jelusalem .18ngot ninbinaa k got ,k sua yinaa ŋanaa 19k n yet malaka nba piak nan min ,na lii yiina tie bee ? k u yet yinaa nba yat juda Islael nan jelusalem .20kagbennu teen k n la sua kuol teeb gbenuu teen k n la sua kul teen bannan .21n yet bii baat a bin tun bee ? k u yet donn yul k saon danm na baal a bin jenn ,k kan nan digbanaa nba paa yiina kan nan Juda duo nan sanan k fit yat doii na niib.

1K damiliet ni k n la jua k u dia ŋmibikin kal u nuuni. 2K boiɔ a saa lia? K u jiin a, N saa maa n janŋ seluslusalem-e, k la lifɔkint nan li yalmu.3Ŋanne k malaka nba bo piak nanin na siet k saa tuɔnn po, k malaka luo cet'ɔ. 4K sinsinn malaka yet wunba cetɔ na a, I tiin k saa yet naasimɔ nba dia ŋmibikinkal na, a niib nan bonkobit sii be selusalem bonciann li paak, li saa yabit nan lii mɔk juonna wa. 5K kagbennu yennu senn mɔsonn a u mɔnŋ sii tie muujuonn, k kaanlint duo na k guulb, kii sii be lenŋ nan u yent nba yab.6K kagbennu yennu yet u niib na a , mine yati loka kul po, ŋaan mɔtana, yinm nba be babilonn yomisin ni na, bɔlin nyi ki ŋmat selusalem man. 7K wunba faai u tuu yennu ninbinne na.8Li paak , k yabint yennu tumin nan mɔnntii nba na; a n mɔt k tul u buolu nba tuu fial u niib bona na a ; 9Yennu mɔnŋ saa kon nani, k niib nba tuu tie i daaba na saa nyanni, k fat i mɔkint k yaat nann .10Kagbennu yennu yet a i yiin yanii nan palpienn man, selusalem tieb . N baate a mii be be buol ni. 11Li yuo manŋ, digbana bonciann saa baal yennu buol k kpant u niib, ku sii be i buol, ki i saa bann nan ŋɔa tumin i buol.12Ki Juda yent saa ŋanm kii tiee yennu faal kassi tinŋ na ni, k u saa ŋanm gann selusalemk li tie u mɔnŋ duo. 13Sua kul ii ŋmin suoonna yennu tuɔnn, ki maan u saa nyi u kassi binbe buol na k baal.


1U din te k n got sosue nba din tie mantueb yuudanɔ; k u sie yennu maa laka tuann; ŋaan k saatan nba din sie u niditu po na kon nanɔ. 2K yennu yet saatana: saatan, yennu saa yakii nana. yennu nba luon Jelusalemna n yakii nana. Jua na tie nan dauk nba k b dat kutl muu ni nae. 3Sosue din sie linŋ k lia ta jɔkina; k sie yennu malaka na tuonn.4K maalaka na pak binba din be u tuann na a: liatl u ta jɔkina many; k bia yet Sosue a : N jii a yenbonme na ŋaan ji saa tula ta paant ka lia. 5K n yet a bin jii yufintl nba yien k fin Sosue yul. K b tien n na, k bia jii tapaant k lann so Sosue; k madaka daa sie lenŋ.6Yennu maala ka din yet Sosue a: 7Yabnt yennu yet a, fii sak n sennii na ka tun tuonn nba k n tula na; fine sii tun tie n ŋa saa kak na nan I dindonjouk ni kul a saa kua. K n saa gaal a mialu nan maa gaan maalaka nba, nbaa be n na mialu bianŋ nba na.8Sosue, fin nba tie mann tieb yuudaanɔ gbiintl; fin nan a lieb nba be n na tuann na; k-maan yinme tie tuann po binbenŋany- nyinn. N saa baal nan n tuon tunnɔ nba k b yiu tiik yiinu na. 9N yaan bil tann nba mɔk yulaa ŋanlolée Sosue tuann; k dian dianii I paak; k daal yenn kua nie k n saa nyinn tinŋ na yanbonm.10L daal manŋ, sua kul ta saa yiin u lieb k wun baal u ŋaak ni, k biit nanua palmaasil nan yammani binbenŋ, u tilonti nyaka yabint yennu pak na


1Malaka nba din piak nanin jen, ŋanne k u fiinin nan nilua nba b tu fiinua guamin na. 2K u yetin: a la bee, kin jiin , n golii k la salma fitsentl k kpan senŋ tua l paak k fita ŋanlole tua k lintl, k fitl kul mɔk fit ŋmiikunkuan bua ŋanlole, 3k bia la kpan tiini ŋanlee, k yenn sie fitsent na niidiitu po , k liel be u ganŋ po4k gaal maan, k yet malaka nba piak nanin na linba na paak tie bee, n yomdaanua ? 5malaka nba bo piak nanin jiin na a: a k mi linba na paakii,yeta l kan fit n yomdaanua6L yuo k u ŋanm yetin a : n nae maan nba kangbennuk tien zolobabel: l k tie yiiko paak, k bia k tie yiiko paak ka, ŋaan tie n yanme ,yabint kangbennuk yet . 7A tie ŋmee ,jɔjann, zolabal tuann ni ,a saa baa, k u saa bil tanjaann laat sunsuuk ni : Nyik cab nyik cab tie u yal8Yabint kangbennuk maan tulin lanbona a: 9Zolobabel nii senn ŋaak na , k u nii bia saa juontua ,k a fit bann nan yabint kangbennuk set tumin i buol. 10K l ma binba ta saa yet talas piinu daal, b ta si kpam k tun linba dakit Zolobabel nuu niŋ. l ŋanlole tie kangbennuk ninbina, k lin tinŋ kul po. 11N gaal maan, k yet tua : kpan tii ni ŋanlee paak tie bee, fitsentl diitu nan ganŋ i ?12N gaal maan taal nu nlee, k yetua : k kpan tiik yiini ŋanlee nba kpia salima funfuonti ŋanlee nba k kpan nyi lenŋ na paak mun tie bee? 13K u jiinnin ma : A k ban baa tie linba a? N yet ; a ŋann ka, n yomdaanua .14K u bia yet : B tie banlee nba k yennu maan kpan b yuk paak k b sie yomdaanua tuann tinŋ kul po.


1K n ŋamm k gokit n ninbina, k ji la gbonpuabuk , k li yuuk 2 k u boin: a a la bee? k n jiin k yet a: n la gbonpuabuk k li yuukn sanpaapo. k l fɔkint tee ta bana pinlee; ki yalimu tee tabana piik.3K u yetin a: l tie yuubonn nba saa baal duo na paak e k maan u yaa paak wunba kul tie nanyukua bin belua, k wunba kul pol faak mopolaa bin bia belua. 4N saa muan , kangbennu kunkon konnua saakua yeta: k fit t wun kua, boinba tie nayiki nan binba puol faak mopola naa po.5 K malaka na ŋamm dokt k yetin a: goktil ninbina k bonsial baat, 6k n jiin ma bee? k u yet a li tie l'Epha ki nyii. ŋaan pukin a; b biit gbiee nan duo e. 7 ki l'Epha na biil din tie kut e k n la k biil na guaan. k puo na kuol l'Epha na paak.8ŋaane k malaka na yetin a: puo na tuun tuonbiit talninŋ ŋaan ji din jii puo na ki siknua l'Ephana ninŋ. 9 kin gokit k n ninbina , k la puob banle k b yuuk k baa n buol. k b kpinkpant panŋ nan baakl na. k b jii l'Ephan k yukil nanme.10 k boi malaka na maa b saa nann lee? 11 k u jinn a: b saa nann a bin maa b diiuko, bii maa gbenn yuon nba bi sa tien l'Ephan na lenŋe kii jiintlɔ.

1ŋann k n ŋanm k donn n nibina, k got k la lin nba: tolt ŋanna k l nyii jua ŋanle ni, k b yi'l Aiilan jua. 2Sinsinn touk na, k tamɔni daal, munle ni yal na, k tanbɔni daal, 3k munta ni toluk na, k tanpieni daal, k munna tuluk na, k tanmɔnlaka daal. 4ŋann e k n boi malaka nba piak nan'n: Maa be na, n Yonmdaanɔ tie ŋmee e?5ŋann e malaka na jiin a: L tie wounŋ o. k tie ŋanna k nyii yendaɔnŋ ni , Yonmdaanɔtuann, k tie tinŋ nan kul yal.
7K tanmɔni na nyii k boi a bin lint tingbounŋ ni, k malaka na yet'b a bii saa k lin tingbounŋ na ni. 8K yiin'n k yet a: a la waa, bin nba saa niganŋ po na, te k n bil n wutuol niiganŋ duo na paak a.9K yonmdaanɔ yet'n mɔbona na a: 10a gaal bin nba nyii yonms ni na piini. Eldai, Tobiita nan Jedaeja. K a saan a mɔnŋ mun,Josias, Sofoni bija ŋaak. B nyii Baabiilonn e. 11A jii likli nan kutnyi-nyinyila k tie naan fokli k yiln Josue Jotsaadak bik na, k wuu tie manntua,12Bet'lɔ a: yabt Yennu piak a: Gotl nisua be k u sann tie piinu, k u saa piin waa be sianba na, k maa Yennu ŋasaakak. 13U ii saa maa yedaɔnŋ ni ŋasaakak, u saa tie panŋ nyina l paak, u saa kal naagbounŋ paak, k mɔk yiikuo, k tie manntua, k manu sii b sua kul nan u lua sunsuuk ni.14K naan fokl na sii tie Elenm, Tobiija nan Jedaeja nan Enn Sofoni bija, K l sii tie lin nba k b sii tian Yennu ŋasaakak ni. 15Bin nb be banfɔka, saa baal, k tuun Yonmdaanɔ ŋasaakak ni. L yuo, i saa bann nan panŋ Yennu e tun'n i buol. Lin nba na saa tun, l i tie kii saak Yonmdaanɔ Yennu maan.
Chapter 7

1Kanbal Dalius naan dinu bina nan ŋanta ni, ŋmaali ŋan-yia daa ŋanna daal e, ŋmaalik nba k b yi'u Kislen na, k Yennu tul Saakaali u maan. 2K Bteltieb tun Salest nan Legen nan Malek na tun nii Yennu jiantu ŋasaakak ni, a bin mial Yennu piisn.3K bia boi Yennu ŋasaakak ni manntien nan u sɔkniinba a: l bia tie t mɔ k bia suol tmɔ ŋaali nŋanŋmun ninŋ kul nan taa din tuu bina bonciann nba gal na e.4Yennu nba Yennu nba nba e na. 5Pakin duo niib kul nan sɔkniinba kul na a: yaa tuu lon mɔ k bia mɔ ŋmaalil ŋanŋmumnan ŋmaali ŋanloleni, k saa janŋ bia piinlole na, a n paak k i din loln mɔi manŋ ii? 6k yuo nba k i di kbia nyu na, yinm kaa tuu di k nyu k manlŋ i pala aa? 7Yuo nba k niib din tuu be Seluusaalenm nan doi nba lint'l na, nan yenbaa po kunoknbit na ni,kul,nan niidiitu po na, Yennu din pak ktul'b, k l din nyii usisinn sɔkniinba buol e.8Min Saakaali, Yennu din tul'n mɔmaan e, 9a ii bu man balmɔni buut, k sua kul i mɔk lonm nan ninbatinu nan i lieb.
11ŋaan n niib na din k sak n mɔmaan na, B din yet e k kpaa b tuba. 12K te k b pala waki nan tanpiiuk na, baa din yet bin gbiint nba k n di tul'b na, k l nyii n sinsinn sɔkniinba buol na paak e, n donn wutociaɔnŋ b paak.13Nmun din k jii'm gatu k maan baa din k gbiint yuo nba k n din pak'b na paak. 14n din jii'e k yat'b k saan nan'm digbangbenŋa ni. Tinŋanŋna kul ji din bial dua yann e, k sua kaa lenŋ.
Chapter 8

1Kagbenu t kontua lanbonna saa dɔkt: 2Kagbenu t kontua yeeta: n juab punponn sion paag kin paal bie b paag. 3k Kagbenu yeet a: n binbebuol si tie Jelusalem sunsug ni duo nba buan, k kagbenu t kontua jual tie juaŋann.4K Kagbenu t kontua yeet a: nikpela jaab nan puob nba dia lanbanna niini si kaal senjala paag k dunkin b binna paag. 5Nasem nan sipaam si len senjala paag k jelin.6k kagbennu t kontua yeet a: sial yaa binbenŋ si tie yaalutuk l buolu paag danna na ni, l mun si tie yaalutik n 7paag.K Kagbenu t kontua yeet a: n saa faat n buolu nba be yendo po nan yenba po. 8K jennam k kuam Selusalem duo sunsung ni k bi ti n buolu kin tie b yendu nan moni9K Kagbenu t kontua yeet a: i mɔk panyiil yim nba gbaat Yendu sɔkini nba yuo labaal sianin nba maa yendu benbe buol kagbenu t kontua ŋaag ni. 10K dukin l yuo nuulo tuonn b k mok paati, k bonkolt paati b tie yaan; paman n bok be binba kua k nyii paag k dukin dataat paag, k t k niib kan nan b cieb.11K kagbenu t kontua yeet a: n kan dia n niib nba bial mɔtana nan ma bo diab bianu nba. 12B bɔnbubult sa tien k daam tinii n lon b luana, tinŋ sa tuul u luana k sɔnpaag n tuul saag; n saa te niib na paali man bona na kuul paag.13Yim suaa nan Israel ŋaag niib buolfaani din tuu poli maapola ama n saa fieli k tuuli yetŋamm. i da jie man n saa tuuli panŋ. 14K l ma kagbenu t kontua yet a: n b malii n tienii bɔnbil k dukin i yaajam paag ama n din tuun nan mayeet bianuba ne. 15N tuun puolpo danna na kin tien yaam Selusalem nan suda ŋaag ni i daa tiin jaŋmaani.16Bona nba ki si tie: i piak man lieb baalmoni, i buu man lieb baalomni nan palmaatl buut. 17K sua la duuki bonbiil u lua paag, k bia la maat faag maan k l maa in k l bonna.18Kagbenu t kontua n din tuul n mɔmam nba na. 19K kagbenu t kontua yeet a: mɔlolu nba tie ŋmaali ŋanna ni, ŋmaali ŋanmu ni, ŋmaali ŋanloli ni nan ŋmaali nan paamann jaamm daal Juda ŋaag ni. Ama i bua man baalmoni nan paaman.20K kagbenu t kontua yeet a: niib tan saa nyii doi bonciann ni k baal. 21Digbann yen niib tuu saa nyii k saan Digbann liel k yeet a: T saan k kpaan k paag nan kagbenu. 22Niib boncian nan digbana niit saa kpaan kagbenu t kontua Selusalem k mialɔ.23K kagbenu t kontua yeet a: l daana ni, niib piig maabuolu kuul ni saa baal suf nulɔ buol k yeet o: t sii tɔk daana k l maabuolu kuul ni saa baal suf nilɔ buol k yeet o: at sii tɔk naana k l ma t gbat a yendu be nana.

Chapter 9

1kagbennu pak k senn tubdatu k tul Hadlak tinŋ l tinŋ saan set Damas duoe,k maan kagbennu golii lenŋ niib nanb buolupaak nan Islael tieb na,
3Tiil tinŋ kpekin salimmonaa nan tanbiinii na,nan salinpienaa nan paan pak boakne .4ŋaan yennu saabal k jii k yat nann luu mokigbenŋl ni ŋaan juo duo na muu .5Askalon tieb sa la k jaŋmaanii sa suolib k Gaza duo mun sa lal k tinŋ joku sa tien ,nan Eklonn tieb munn ,k b dindann e ,n yaat k Gaza tieb n konŋ b kpanbal ,k sua ji kan kua Askalon.6Saann e ji sii kua Asdad duo ni ,n sa nyinn kalinbaan danm nba k filiib tieb nba mok na.7N sa nyinn sɔn b moii ni nan bonbiil nba be b yial ni b muu ji sa tien k i tie t yennu yab ,b ji sii tie kpanbal ee,Juda duo ni, ŋaan Keklon tieb sa kpant jebusin niib.8Nsaa guul n niib k b dataii nba saa jent na kan gaal lenŋi n kan sak k niib nba muksii na n gal b buol ni k maan motana n ninbinaa kpaa ii paake .9Sion tieb i mok kpinkpanmuk man Jelusalem tieb ii yikin nan palmann Gotl man,ii kpanbal ee baat ii buol na.u tie balmonii danuae k bia mok nyannu ŋaan u tie wunba sikint u monŋ k jak bonŋ paak,bonŋ nba tie bonbik.10Usaa bil Eflaim tɔb taantolit nan taanii nba be Jelusalem na,k kɔnnii tɔb tindaat,u saa muante pal maasil buolu kul ni,la nyii mokigbenŋl ,k sa tu mɔkgbenŋiliel po sii be u yent ni.La nyii mɔk gbenŋl k sa tu tinŋ saan tuusinba .11U ya paake k u lol nanii k jii Malunŋ sɔn k gbie na,n sa ŋaan k ii niib yann k bin nyi dabisin ni nba tie nan bunbunk on na ni.12Jenin man sianba kii sii be ii yamani k bia gbie nan didann din na na.mine yet k bia sa pukna munlie .13N saa jii Juda k u tie nan kɔkɔnaa Tadak na k Eflaim ii tie nan pienii na k bia sa donn sion tieb bii tie nan kikɔn na Javan,n sa te k fii mok panŋ k ii cie kunkonkonaa juuk banjak.14Kangbennu saa dɔkit k be u niib yuulaa paak u saa tɔ u pienii nan sayikin ti na ,kagbennu yennu saa peb natune k sii be wunpaluk nba saa nyi yensuk ni k baal na ni.15kagbennu panŋdanua sii guu u niib u saa bianu dataii ,u saa paak u dataii b saa paak tana nba k b sii lubinib b yugbia ,b saa nyuk ŋmat b sii yikin nan dayibilaa nee,k b sɔn npubl nan ba tuu kpaal malunŋ sɔn binbintl paak bianba na .16Ldaali baal kagbennu yennu sa tinn u niib nan pekpalik nba tu nyinn u peii ninbonŋ ni bianba nee,b sii nyilii u tinŋ ni nan tanbiin nyinyilaa nba tu be naan fokilik paak na.17Tinŋ na sii ŋan k bia kpaii bonciann k tulb k nipaɔnŋ sa di tinŋ na jiet k nyu li daan k kpaat nan panŋ.
Chapter 10

1Boin kangbennu saak po, sa sinsinn po, kangbennu saa te k muuk n pia, u saa ŋamm t k saak k baa bonciaan, u saa t jiet n pia sua kul kpaab ni 2 K maan boni nant man k mɔk nyuuat, tingbanna sɔkint faac e, k damiit kpann k man nan linba tie japaat; li paak tien k bi bot nan bonkb na. k yilib nan b k mɔk tanmo koakl na.3 N wutuol do k jiint tanmo koakl manŋ paak , k n saa belib nan buuni na; k maan kangbennu baat k sommit u niib . Suda ŋaak na ; k sa jiib k bii tie nan yudant tamm nba k b tu jii u k saan nanɔ kɔnn na;4 U nie k bat nba saa nyi, k waki nan pieni na . U nie kunkɔn talbann sa nyi, u nie k bat nba kul sa nyi. 5B tie nan jab nba mɔk panŋ kunkɔnn ni k nan lieb k ŋmat b nan tant nie; b sa kɔn , k man kangbennu be nanm; k binba kul jak taani dii fei waa.6N saa ŋamm k pukin Suuda ŋaak panŋ, k nyin Suosiaf ŋaak, k jen namm k tinm ninbaɔk , k b ji sii tie nan nbo k nyikb na k maan mintie kangbennu, b yennu, k saa gbiint b mialu.
8N ji saa yiim k saa tsm k bia nyinnib b maba ni, k b saa pɔt nan baa din pɔt bianŋnba na. 9N ji sa yatib buolu kul ni, k fɔkt nanm . banfɔka k ji si tian n po, k ji si be nan b waas, k saa tial n po. 10N sas nyinnib Esibite tinŋ ni, k ss ytamm Assilii, N saa t k jen Gallad ting ni nan Liban, k yial saa pɔtib.11B saa puot mɔkl nan ninbaatl, mɔkl nyunpana saa mat, mɔkl saa kol nan ting powa; Assilii japaat sa baa, k Egipt sa buon u panŋ. 12Kangbennu saa ŋamm pukim panŋ, k b sa somm n sann ni; min kangbennu paak.
Chapter 11

2Liban luot a gona, k muu n di a tigbeŋa. 3Yikin klma tigbeŋl baa, bimba bofiil biil! Basan fuoli yikin klma fuol nba paar b lebtɔ! 1Pekpaali yikin nibaog yikini klma b biil b binbe buol; yanbɔl biit ji buut klma b cuo Juordain ŋaant buol.4K kagbenu yeta, n yendu pa pebiit nba tie nankpibuol yaal. 5Binba daa n kɔtib; k wunba kuat yeta: yetiŋam kagbenu paag klma n mɔkt! k b kpaatieb n daa bɔktl b. 6K kaagbennu yeet a: n k mɔk ninba tinnu nan i duo ni niib, gotman n tie niib na nui, b baat nui ni, b saa buot duo, n kan tien sial b nui ni.7N kpaa pebit nba tie nankpibuol yaal, binba be fala ning. 8N jii pekpa lanbana ŋanlé: yenn tie yeteŋam k liel tie mɔtaɔg kin kpaa pebit. N saa bien pekpali bentaa na ŋnaayeng ni; kmla n yan kaa b ni, k b mɔ yaa yanm nyia n ni. 9Kin yet: n ji kan kaa i! wun nba saa kpe wun kpe, k wun nba mun saa bot wun bot, k binba ten n jun b lieb!10N jii yetŋam lanban, k jint k bokt donn taanu nba kin mɔk nan n buoli. 11L daal ku ji ŋaab; k pebit nba b ninbonŋ ni k jaant ji bann k l tie kagbenu labaal. 12N yetib a: i got kl ŋan yin paa in paati, li ki ŋan yin nyik k b ji bikin in paɔk liktana piinta.13Kagbenu yetin: lu k tuul yɔkmala, paab ŋann nba k b tulin! kin jii liktana piinta na k lu kagbenu ŋaag ni, yɔk mala yaal. 14Kin juab mɔtaɔg lamban mɔ k jint kin buon nataan nba be Juda nan Islael ni.15Kaagbennu yetin: juab pekpali nba tie liini! 16Klma, n saa kpaan duo ni pekpalik nba k mɔk malim pebiit nba buol na, u k kpaan binbatie pebi paani, u kan teb binba jaam, u kan dinn binba mɔk laafia; ama u si yman binba mɔk kpan, k patïb k nui b taawoka.17Yubɔnn pekpalik nba k ban sial, k ŋaa u pebiit! K juuk banjiak n cɔk u ditu nuu nan ninbinn! K u nuu n kuol, ku ditu ninbin n juan!

Chapter 12

1Kangbennu muksuk maan nba ku pak Israël nne kangbennu nba tak saan paak nan tiŋ na pak , k bia naan nua nalŋ . 2Gotl n saa tie jérusalem yaalituk bonn nan buolu nba litua , nan juda jérusalem niŋ . 3L daal n saa tie jérusalem buolu kul tann nba kpei . Binba kul saa yuktɔ saa kpoe ; k tiŋ gboŋ na kul niib saa taan u paak .4L ŋaa daal laa kangbennu-e mat , n saa faa nan yaalituk taami , nan b nba jaktib ; ŋaan n nibina sii kpaa juda ŋaak paak , yuo nba k luu juantin niib manŋ taami paak . 5Juda kpanbala si yie b paalan a : Jérusalem tie tin paŋ kangbennu kunkɔkɔna saa kua b yennu paak .6L daal n saa tie juda kpanbala nan daaŋ nba gbie nan daat na , nan baa tuu taab tonche muat paak na ; k bin saa kpii niib nba be gaŋ nan dituu klinte na , k Jérusalem jii be u yial jerusalem .7Kaagbennu saa tinn juda yei k l fiit David ŋaak yudant nan jerusalem tieb yudant k l daa nŋiin juda . 8L daal kaagbennu saa gul jerusalem tieb , k b niŋ na talk sii tie nan David-ne ; David ŋaak sii tie nan yennu-ne nan kaagbennu malaka bin tuann . 9L daal n saa yaabl k biil digbaana nba saa kɔ na jerusalem .10N saa yat David ŋaak paak nan jerusalem tieb paak n balk siek na nan fun fabini , bin saa tunn n paak , u nba laa daami . Bin sii mɔ u paak nan baa tuu mɔ bonjaak yemil paak na bin saa mɔ boncenn nan bik paaŋ na . 11L daal jerusalem funfani su tie nan d'Hadadrimmon meguiddon jaak paak funfani-ne .12Duo na sii be mɔniniŋ , ŋaak kul saa bɔkt : David ŋaak yaab saa bɔkt , puob b kukua ; Nathan ŋaak yab bɔkt , puob b kukua . 13Levi ŋaak yab saa bɔkt , puob b kukua ; Schimei ŋaak yab bɔkt , puob b kukua . 14ŋei nba tenn saa bɔkt bɔkt , puob b kukua .
Chapter 13

1L daal manŋ i baal nyuntona saa put Daafiit tinŋ ni nan selusalem nan binba kul kua selusalem. k bin nyi biit ni nan jokint tuona ni. 2 K Kangbennu yennu yet a: l daal manŋ i baal , n saa buon tingbanna sana na kul k sua ji kii fit tian b po. nbia saa bel binba yaa bi tie sɔkni k lin fa faak i tinŋ ni kul.3Sua bia kii ŋammt sokin maan , u baa nan u naa n ba malɔ na saa yetua a : a saa kpo k maan a fa faak e k kangbennu yennu pak. k u baa nan u naa saa cɔkua k kpiu waa yet wuntien n sɔkni na paak.v 4 lL daal manŋ i baal sɔkni ka k saa wann u monŋ nan u la yelintu k sokini. U ji kan lia masɔnkintiat nba tie bonkobuk gbonŋ na k fa faak k tien niib. 5daanɔ kul saa yet a u ji k tie sɔkni, n tie kpakolua e. 6k sua boi a: fiat nba be a nii ni na nyii lee? k u saa jiin k yet a: n la l fiaat yuun nba kin din be bin baa luopnnin na ŋaak nie. k .7kangbennu yennu yet a: juk banjiak fiit k lek wunba tie n kpaatua na, nan daanuan nba sonm nanin. Min kangbenu yennu e pak nna. kpin kpaatua na k pei na saa cial bot, n saa lek binba tatn na.8ii tinŋ niib kul, kangbenu yennu e pak n na : n saa bɔkt tinŋ bɔktu ŋanna n saa kpi bɔktu ŋanlee. ŋaan bɔktu saa bial. 9N saa jii bɔktu manŋ k juo muu, k ŋaanmib nan ba tuo juo liktanna mu k ŋanmil bianŋin nba na . B saa boi n sonmil kin saa gaal b miati; min kangbennu yennu saa yet a: ŋanme tie n buolu, k b saa yetr a: kangbennu e t yennu.
Chapter 14

2u tan saan digbana kul, bin nba k ɔn nan Selusalenm, b saa fat digbana manŋ k jaan bona k bia fat b puob. Digbann manŋ bɔktin saa kpant yonmi, lieb n kua dansalk, ŋaandigbann manŋ buolu tan kan gbenn.3Kaagbennu tan saa baal k kɔn nan digbana nan kɔnn tuu baal tab daal na e. 4L daal u tan saa jii u taal k ŋmaa Oliifienba jual paak, nba Selusalenm tuann po yendopo na. u tan saa yakt Oliifienba sunsuuk ni, yendo po nan yenbaa po, ŋaan gbiil buouk nba sumi k bɔkl n saan ganŋ po , k lie n bial sie . sunsuuk ni.5I ta sa tin kua baaɔk nba be Yennu jɔa na sunsuuk ni e. k maan yennu jɔa manŋ baaɔk na saa kaakaa k saa tuu Atsel e. I bia ta sa tin nna e, nan yaa din tin Suuda kpanbal Osias yuo na. k Kaagbennu n Yonmdaanɔ ta saa baal nan u kasi niib.6L daal yin-yienm sii kaa, waat e sii be nan nyuntana. 7L daal sii tie dayenn e, Kagbennu kua ban. L tan kii yennu ni k boi nyiaɔk, ŋaandaajuouk po yinyienm tan saa baal. 8L daal na yunŋanm ta saa nyi e Selusaalenm, k sik puob k bɔkyenn saa yendopo mɔkl ni k liel mun saa yenbaapo mɔkl ni. l sii tie Siaɔk nan nan wonfufuuk yuo e.9Kaagbennu ta sii tie tinŋ kul kpanbal e. Kaagbennu ta sii tie Kaagbennu yenɔ kua e. k u u sann tie san-yenn kua. 10 Tingbounŋ kul ta sii tie paanu e, laa nyii geba k saa tuu liimɔn, Selusalenm duo ganŋ po, b tan saa donn Selusaalenm yial ni kaakaa nan Bisaamin tanmɔcincinn buol, k dian u tanmɔb gann buol. K saan piinAnaaniil k saa tuu kpanbal kaanu buol. 11Selusaalenmtieb sii be b yamin e, Sial Jaŋmaani kii be.12Kaagbennu saa baal nan yialbiit k tul digbana nba kul fa tɔb nan Selusaalenmtieb. b gbanant ta saa pɔak, k b ninbina n put put, k b jelnma n puak ŋaan k b fo. 13L yuo Yennu saa ŋmat b dudukt, k kua'm jaŋmaani bonciann, k sua kul saa ŋmat k lak u lua nan kunkɔnn.14Selusalenm Suuda ta saa kɔn, k fat bonciann l doi ninŋ, liktana, likli nan tiat k l yab bonciann. 15ŋann e k yial ta saa bonkobt buuni, bontaani, yiyokt nan boni, naajai nan bonkobt kul nba be kanŋ manŋ ninŋ. L nala sii tie nan sisinn nala nae.16digbann kul baal kɔn nan Selusaalenm, tuu saa baal k wann u mɔnŋ k gbaankpanbal buol, k puki kpanbal, Kaagbennu yabnt daanɔ k di lanbont janm. 17L i tie k ŋai nba tinŋ ni k siab k baal Seluslenm k puki kpanbal, Kaagbennu yabt daanɔ saak ta kan baa l tinŋ ni. 18L i tie k Egipt duo k duo Selusalenm k bia k jen, saak k kan baa u paak. Nala e saa suol'ɔ nan Kaagbennu nba bo pak bianŋ nba, k tul tigounŋ nibuolu nba kan do Selusaalenm k di lanbot jaanm na e.19L sii tie janmi k tul Egibt duo, janmi nba saa suol buolu manŋ kul nba k duo Selusaalenm k dii Lanbont jaanm na.L daal l saa dian taani gbeklik paak a: ŋant tie Kaagbennu yal e. kut lena nba k b tie nuyn lenŋ na sii be Yennu ŋaak ni tan sii tie nan kobi na e. 21k lin kul b dia tie nyun Selusalenm nan Suuda duo ni na, tan sii tie Kaagbennu yal. Bin nba mannu kul saa baal nan u (nant nyuntuolinŋ) kut lena nba k tie nyun k b tie nyun lenŋ ( nyuntuolinŋ) B saa jii ŋann nba k ii ŋaa nant. Ldaal, Kpinkpinta ji saa kaa Yennu ŋaak ni.

Malachi


1Moman nba k kaagbennu din paak tul malaki a wun paak k tul Islael tieb i na. 2Kaagbennu yet'a n luon ni waa. ŋaan k b boi yuo: A luon tim n lee? K aagbennu jin, Esai nan Sakɔb k taa nanɔk kaa? ŋaan k n mantik luon Sakɔb. 3ŋaan k n biil juat Esai doi ni , ŋaan kn jii u faal k tul mɔbɔy palan ponŋ ni .4Li tie k Edom tieb na yet'a: b biil ti doi, ŋaant man k tin ŋaanm k maa! kaagbennu sejienm sakɔ na saa yet'a a: Bi maa, n saa biil a. K b jii sii yii b duo dingbanbiuk, b sii tie niib nba k kaagbennu wutuol sii tun do bi pakk e; 5Ii ninbina saa laa, ki saa tet'a : kaagbennu tie yejanne nan bin nba k tie Islael tieb a.6Biik tien u baa nibakil, ki daabl munt tien u yonmdanɔ nibakil, min tien n baa, baak lan ne ki tie mii. Ki mii tie yonmdanɔ bie kii tinin jaŋmani? Sejanm sakɔ kaagbennu yet'a yinm Yennu mantieb, yiin me biil n sann, ŋan bia yie n'a : N lee k t biil a sann i? 7Ii dia jiet nba mɔk jɔnkint ki tien piini n malunŋ binbintl paak, ŋaan bia boi a: T tien na jɔkint n lee? Mii yet'i i kua n binbintl n a jɔkint !8Yuo nba ki baal nan bunkobuk nba tie juaŋ, l k tie biit kaa? Yuo' nba ki baal nan bonkobuk ku tie baatɔ, koo kuu tie dianŋ, l k tie biit kaa? Li tie na fan jii l bonkobuk k tul duo dialɔ, kaagbennu sejanm sakɔ kan yet'a u sii mɔk palpienn a paak a mii kaa k tul sommil. 9Miat man Yennu mɔtan na e k u tint ninbɔk, i buol e k linba na kul baat: k kaagbennu sejanm sakɔ kan gaal ii mialu ?10Ii ŋmee saa fiit kpal gana ki yin jii daa fiit k juot muu k mɔk nyuat n binbintl na paak i ? N k mɔk palpienn i paak, kaagbennu bia yet'a n k mɔk palpienn i paak nan i piini nba ki tul nan i nii na k man nin po. 11K maan yuo nba yetu duo nan waa tan baa, n sann tie san jaan na doi yeti ni, l kul po b jokkit bon nunubit k tien'n k bia piin'n bona nba ŋan; kaagbennu sejanm sakɔ yet'a k maan n sann tie sann jaan doi kul ni. 12ŋaan yinm ŋaan ni k tien baabkl, k yie n'a kaagbennu binbintil jɔkina , k bia dia jiet ki mɔŋ k luon ni k mann maluonŋ.13Ii tuu yet'a ti man k bak a nan linba na waa, l yuo jii baal nan linba ki jan, nan diani, nan bonkob baatit k tan tien piini. Kaagbennu yet'a i duki mia saa gaal i piini na waa. 14Mɔpuol be tanpant daanɔ, maa senn mɔsonn nan waa saa tul Yennu bonkob jak, ŋan jii tan jii bonkob k nba tie bonkunŋ! kaagbennu sejanm saakɔ, k maan n tie kpanbal jan na k niibolu tien baakil bonciann.


1Mɔtaana , yinm nba tie manntieb buolu na, ii sennu e na. 2Kaagbennu sejenm Yennu yet'a: Li tie k i k gbiin n man l i tie k i jikt i pala k tien n sann yudant, n saa te ki bonbiil n baal'i. Mɔni n saa pol i bonŋana kul mɔb, k man i k dia'b i pala ni.3Gotl man n saa biil i bonbuoli, n saa fib bint i nuni po, bonkobt nba i jii mann maluonŋ nan bint, k bin lakn jii yinm nan ŋanm k yaat. 4K sejenm kaagbennu yet'a, ŋann e k i saa bann nan n tul'i sonnu na, a min Lefi lol na , ii tun ki be e.5Maa din lol nan Lefi na, l din lol linba sii tun be e k bia tie mannu lol . N lol nanɔ a wuu sian'n e. U din jekl n sann tuann. 6Balmɔni senni din be u mɔb ni, k linba k tuok din k nyii u mɔb ni. U din sonm nan'n manu nan balmɔni sonu ni e, u din te k niib bonciann k kua biit ni. 7K maan mantua mɔb sii gbie nan minu, k maan niib baat u buol e, k boi senni po. K maan u tie sejenm kaagbennu tonti e.8Kaagbennu yet'a: ŋaan yinm, i kpiat sonu waa, i jikt senni k te niib bonciann baa. Ii biil Lefi lol a. 9N saa te k niib ii salkt'i . K i tie yann niib kul buol, k maan n k tua n soni, k te niib bot, yuo nba k i sɔnkt Yennu senni .10T kul na k taa baa yennɔ kaa aa? Yen-yenɔ kua kaa nan tinm ii? K bee yenm k cɔln lieb k biil t baanba lol'i? 11Juda wann u mɔnŋ nan u k cɔln, k biit nba k niib tun yab Islael na selusaalenm doi n, k man b k cɔln linba , k b jii k l tie kaagbennu yal, kaagbennu nba luon linba, k b jii taan nan yensaanu bonpok . 12Kaagbennu saa nyinn danɔ nba tie nna? Kaagbennu nba goli niib paak, k bia jiint'b na, saa nyinnɔ sakɔb buo ŋai ni, k bia nyinn, wun nba saa nyinn, dannɔ mann malunŋ u paak.13Ya bia tuun linba e na: i baal k sut nyin nyint, kaagbennu binbintl paak, k mɔ k kuli, k maan u k gan i piini, k bia yien lin nba nyi i nii ni.14K i bia yien a: bia paak e? K maan kaagbennu din tie, fin nan a naasint ni puo siala daanɔ, nba k a nyikɔ ŋaan conm, ŋaan k ŋua e tie a ŋuak k bia tie a lol puo na. 15Sua kaa k tien nna nan dudukŋant, niyenɔ kua e tien, bia paak e? k maan u luon piisn nba k Yennu din senn, nan u saa tulɔ na e. ŋaan ii cek man, k sua daa nyikt u naasint puo ŋaan ki conm e! 16Kaagbennu Islael Yennu yet'a: k maan'n k luon nilɔ bel puo, kaagbennu bia ŋanm yet'a: n bia k luon nlɔ n jii finfinn , k bel puo nan nimɔnn, l daanɔ mɔk biit. L paak i suol i mɔnŋ k daa kuat i mɔsona nba k i din senn.17I te k kaagbennu bakt nan i maan, k i bia nyaa: nlee k t baknt'ɔ? I baknt'ɔ yaa yaa wun nba kul tuun biit tie niŋanɔ kaagbennu tuann na, k ŋua e k kaagbennu luonɔ na. Yennu mɔnpaku be lee?


1Yomdaanɔ yennu nba jiin yet linba e na: n tun n tontii a wun luot sonu k tul'n. Yomdaanɔ nba k t luonua na saa baal mɔtaana u yenjiontu ŋaak ni. Tonti nba k i guu na saa sennu mɔsonn nani ŋuae baat na. 2Sua be k sii mɔk manfuol waa saa baal yuo nbaa ? Sua saafit ki sie u taapaak waa saa dɔkt yuonba a? u sii tie nan muu nba tuu leni kut nae, k tie nan bonpent tua cieb na e. 3U saa kal e k nann likli kut k nŋinn jɔknt nan baa tuu wuul salma na. U saa wuul lefit yaabuonaa k nŋinn jɔknt kul b paak. B saa wann yomdaanɔ b piini nan semi nba wann bianŋ nba na.4Yomdaanɔ saa gaal Juuda nan Jelusalem niib piini nan waa tuu gaan bianŋ nba bina nba gal na. 5Tingbonŋ kul yomdaanɔ wann nan monii, n saa baal i sunsuuk ni k bu buut n saa taal bin nba tunn baktinɔnŋ tuonaa, k tuun cuncon tuona k fa faak, k mŋab tuontunna likli, k mab pakɔi nan kpiebi, k tien saam but, k k mi nan n be.6N tie kaagbennu e k k mɔk lebtuu i bia sii tun tie Jaacob yaabuona e. 7I yejanm yuo k sua k i daa lin kaa i lin k gbiintl n mann i bia k gbintl sial. I jen n buol, k n mun saa jen i buol min yomdaanɔ n piak i balmoni e ŋaan k i piak a t saa tien n lee k jen a buol i?8ŋaan n saaboiik laan l ŋan nan yin kpann yennu u ? ŋaan k i kpann n i boin nlee? bonaa piik ni bonyenn nan piini. 9i be mɔpol ciɔnŋ ni k maan i mɔk kpinpanni.10ŋaan i baal nan i mɔknt bonaa piik ni bon yenn n jiantu ŋaakni k jiet i be yuo kul i saa fit bikin min yomdaanɔ k jiin l po. Saa la nan n saa luot sapagbonŋ k tien bonŋann k tul'i. 11N saa t k bonyuyukt laa biil i jiet, k t kfiinŋ nba luon luona min e bieli. 12Digbana kul saa bet'i nan i be fanuu k maan i sii tie digban ŋann e. Yennu maan ni.13Yennu yet a i maan sii waki k tuln, k i saa yet a t pak be k biil a ni? 14Yaa yet lin nba na mɔnie na, ŋan nan tii tuun yennu tuonaa. t cɔln u maan k saa kumalunŋ a tien gaal t yomdaanɔ ninbatinu ŋaan t k la nŋɔsiat. 15Mɔtaana t dukin nan japadanme be biyani ni. tondanm paakit k tuu bikin yennu k bia nŋi lenŋ.16Bin nba tiin yennu jamŋaani piak nan b lieb, k yennu tie suon n na k gbiin k b dian gbonŋ u numm ni baa tiin yennu jamaŋaani k bia cɔlin'ɔ.17K yennu yet b sii tie n yab e. n sii yenm nan daal nba k n saa bobin. n sii mɔk ninbatinu namm nan nilua nba tuu tiin u binimɔnŋ nibaaut na. 18K l puolpo i saa la bɔktuu nimonm na tondanm sunsuuk ni, bin nba waa yennu nan bin nba k waa yennu sunsuuk ni.


1Daal baat k tan sii tie nan muu na. Japadanm nan nuantont danm tan saa di muu nan kak ana e. B tan saa di muu nan ŋyakl a kan tenn k boi jiinn 2.ŋaan yinm nba tiin'n jaŋmaani balmɔni yenkpana saa yent ii paak, k ii saa la laafia. I saa nyi k ii yuuk nan b naabis nyii nanyal na e. 3Ii tan saa ŋmaa nuantont danm, k maan b sii tie nan tanpent nee i taa ni, daal nba k n tien siil. Kaagbennu maan e na .4Ii tien man Mois senni po, n tuontunnua n baa k n tulua senni Oleb jual paak a wun wann Islael tieb. 5N saa tun n sɔkni Eli e waa k kaagbennu daal n tan baal, daal manŋ sii tie dajaan e. 6U saa taan baan nba nan b waas mɔi ŋanni kaa n saa baal nan bonbiil.