¹Yapitile wakati wa utawa wa majiti yabile njala pa nnema, ga mundu yomo Bethemu ya Yuda ayei mu nnema umo wa muabu pamope nyumbowe na banabake abele anahome. ²Lina lya mundu yomo akemelwa Elimeleki na lina lya nyumbomundu lyabile. Naomi. mainaga banabake analhome hgakemilwe mahiloni na kileoni, ambae babile baefraimu ba Bethehemu ya Yuda. baikite nnema wa muhabu no tamapoo.³Ngapo Elimeleki, nchengowe Naomi, ate waha, nga Naomi aigalii na bana bake ahele. ⁴Bana haba bakobike alwawa ba muhabu, yumo akemilwe oripa, na whenghe Ruthu. batami kwoho kati miaka khomi. ⁵Boka apo mahiloni na kileoni bote bate , Nakuneka Naomi bila nalhome wake na biila bana bake bote ablile.⁶Hapo Naomi nga muite boka mohabu pamope na kinawakabanabe no buya Yuda kwa mwanja ayuwene mu mkowa wa mohabu banga Yahweh asaidie bandu bake mumaitaji na kwapeya sakulya. ⁷nyo ateboka pandu pabile pamope na kinahaka banabe ba bana bake abhele. patehelya buyanga mu Nnema wa yuda.⁸Naomi abakee kinayumbowe banabake, ''uyende mukabuye, kila mundu yomo, munyumba ya mabake. ⁹Na Nnon'gu alaye wema jiwinu, kati mwa mulaite wema kwa habo babawili na kachangho. Nnongo abajali mwenga pata kipambolyo, kila yumo kwa nnalhome whenghe, ''Bakapo ate kwakumbatha, nga bathondholoheya malobe gabe no lhela. ¹⁰kumakia, ''lili. tulwabuya pamope na wenga kwa bandu bako,''¹¹Ila Naomi atebaya, ''mubuye banabango, kwa mwanja namani muyende na nenga? kweni balo ni bile na bana mundumbo yangho kwa ajili inu, ili bapange kinasagobinu? ¹²Mubuye, bana bangho, muyende mundela onu mwabene, kwa mwanja nenga na nngoi muno ba nanalhome, kati mbaye, ''Nipate nnalhome kilo seheseno, ''na bokapo papa bana analhome kwanyo mundawesa baliya mpaka bakholehe? ¹³Muhwa balia kotoka khonda nambleya mbheno? lili, bana bangho kiyolo muno, kuliko kiyolo sinumwe, kwa mwanja luboko lwa Yahweh yei tofauti na nee''¹⁴Ngapo kina akabanabe ngaba thondhobea molhobe gabe no lhela kabhe. Oripa anagite kwa kumkubathia, ila Ruth ate ingala nakwehe. ¹⁵Naomi atebaya, ''uphekani, nyino abuyangine kwa bandu bake na miungu yake. ubuye pamope na kwehe.¹⁶Ila Ruth atibaya, ''kana unileke mboke kutalu na wenga , kwa mwanja kwo yend, mbayenda, potama,mbatama, bandu bako ba panga bandu bangho, na Nnungo wako apanga Nnungo wangho. ¹⁷Pandu powawelya, na wehelya hapo, nahapo banjikye, Yahweh aningie, na ata namu yoti ata mwakibili sosote isipokuwa kiwho. hakika kitulekangamalii. ¹⁸Naomi pambweni panga Ruth amuite yenda nakwe , alekite taukana nakwe.¹⁹Nyo boti abhele bateyambwa mpka kilambo cha Bethehamu. pabaikete Bethehemu, Nnema woti watekwapulaikya, alwawa batebaya, ''Hayuhu Naomi.?'' ²⁰Ila atekwabakia, ''kanamunikeme Naomi munikeme uchungu, kwa nyo mwene Nnungo ambangi makowe ga golumia. ²¹Ni yhei nitwehle, ila Yahweh amkalembwiye kaya nibile ntopho bote, nyo kwa mwanja namani unikema Naomi, wakati kamubona Yahweh ateniukumu panga mwene Nnungo atenisumbuya?²²Kwanyo Naomi na Ruth muhabu, nyumbo we mwana, wake, batebuya, nyumbawe mwana wake batebuya boka mu Nnema wa muhabu. babu yangine Bethehemu pagatu mbwi mavuno ga shairi.

¹Bai Elimeleki nchangowe Naomi, abile na nnongowe akemelwa Baazi, abile tajili, na mundu maalufu. ²Ruth, mohobe, amakie Naomi, ''wende niyende nikakusanya ya maigala ga sakulyaa mununda. nalwa kumkengama wowoti ambaye napata usa pa minyo gake. ''nyo Naomi amakie. ''yenda, mwana wangho.''³Ruth ayei una mmu nunda akengime nchongho aunii. Na kumbe eneo lya nunda lya bile lya Boazi, whabile kalibu na Elemeleki. ⁴Wole, Boazi atucha Betheremu na kwabakia auni, ''Yahweh abe na mwenga, '' bate kunyangwa, ''Yahweh akubariki.''⁵Ngapo Boazi amakie nutumwa wake whayhe meleka baba unage. ubele Ngwana ayho biti wa nyai?. ⁶Mtumwa wha yemeleka ateyangwa no baya, ''ni biti wa mohabu whabuyangine na Naomi boka Nnema wa mohabu. ⁷Anibakie. 'liliwe uniluhu niune na mkusanye mabaki nga auni? kwanyo aisile una na andayendeya una mpaka nabheya mbheno, isipokuwa atephomolya pa cheni mu nyumba.⁸Boka hapo Boazi amakie Ruth, ''undaninyuwa, mwana wangho, kana ukaune mu nunda wenghe, kana uboko mu nunda wangho ila, wigale pano na biti bangho ba kazi. ⁹Ulolakeye bai minyo gako mununda wabauna analhome kwa baun na utukhegame nchogho ya alwa bhenge. buli, nabakielii analhome kanabakukunywe? napo mbona nnyota, uwesa yenda nywa mase mu kibhegha ambacho analhome bathetwlheya,''¹⁰Nga pakilikite na ngya Baazi, no kukika mwa ntwe wake mpaka pae. Atekumakia, ''Mwanja kelegani mpatike kibali pa minyo gako, hata umjali nenga na ngeni?'' ¹¹Boazi atiyangwa na kumakia, ''Nibailwe goti gogapangite mboka nchegogo yomoka, walekite bako, maboko, na Nnema whobelekwile kumkengama nkigo isa kwa bandu bangali kwa tanga. ¹²Yahweh akulhepe kwa yendo yako. Yahweh akulhepe kwa liwingi, Nnungo wa Israeli, ambae pae ya mapapayo gake bapatikye pobhutukya.''¹³Ruth atebaya, ''Nipate ruhusa pa minyo gako, Ngwana wangho kwanyo utanifaliji uyonge kie wema kachangho, ingawa nenga anga mmoja wako nnwawa.''¹⁴Wakati wa sakulya Boazi amakie Ruth, wise khono ulye badhi ya mikate, na uchuye kipande mu Divai'' Atami pamwega ya babauna, na Boazi ampeile kiasi sakulya, kukalangilwe. Ruth atelya mpaka pa tosike na nolhobha.¹⁵Pakakatweke yend una, Boazi amliye anchembe bake, baya, muneke aune paka mu masuke, na kanaumakie lyolyoti libaya. ¹⁶Na kae muneki bazi ya yeyo mu kupulusi kwa ajili ''yake, na muneki ili aune. kana mumkani kie¹⁷Kwa nyo ateuna mpaka kitamwinyo. boka hapo atenganisha nafaka na makapi ambago gaumke, nayembe nafaka yabele kati ela jimo ya shairi ¹⁸Atikwipotwa na yenda mu kilambo Ngahapo anyanibe bakimweni solo saumke. Ruth kae abaleti anyanibe nafaka yaikalangilwe yaigie mu sakulya chake.¹⁹Anyambe bamakie, ''unile kwakho kwa unile lheno? wayei panghia kwakho kasi? abalikiwe mundu wha kuyangatiye. ''hapo Ruth amakie mkiwe kuhusu mundu wha milike nnunda lyapangage kasi. Amakiye ''lina lya mundu ambaye wha miliki nunda wampangaga kasi ni Boazi.'' ²⁰Naomi amakie Ruth, abalikiwe na Yahweh, ambaye auboitelii uaminifu wake kwa badile na mwoni na babawile, Naomi atekumakia, ''Hawho mundu ni nnongwe papina twenga, ni nnongo mkombosi''²¹Ruth mmoabu amakie, ''Ni kweli, ambakie ''utame papi na anjembe bangho analhome mpaka powa yomwa una yakulya yangho yoti, '' ²²Naomi amakie Ruth ninyumbo mwana wake nnalhome, ''Ni no gelelya, mwana wangho, panga uyende na pamope na biti bake ba kasi, ili kwamba kona wapate mazala gogote mu nunda wowote.''²³Kwa nyinyo atami na akibarua alwawa ili aune mpaka yomoka yakulya ya shayiri na ya kulya ya ngano. Na atamage pamope na anyambie.

¹Naomi nkiwe, atakumakia, ''mwana wangho inila simu pala paandu pa wenga pomolya, ili makowe gako gayende kinanoga? ²Nawhembe Boazi, mundu ambaye whabile pamope na biti bake ba kasi, whembe nnongowitulii? lola kitamwinyo seno apanga kakununda shairi mu sakapu ya kobatyia.³Kwa nyinyo, uga, pakala mautaa, uwale nngumbo yako kinanoga,na uyende pa sakapu ya koba tya ila kana utanganikwe mpaka pa yomwa lya no nywaa. ⁴Na uakikise, panga, pagonja pae, upakhomboki pandu pa gonja ili kwamba bokapa wayende pake. waumukwe magolho gake, na ugonje hapo. bakapo alwa kubakia sapanga,'' ⁵Ruth amakie Naomi, ''Nilwa panga kila kilebe so baite''⁶Atehelya yenda mu sakapu ya kobatya na akengime maelekezo gapilwe na nkiwe. ⁷Boazi pa yo mwile lya na nywa na woyo wake wate ulaika, ayeigonja pae mwisho wa beka yakulya. bokapo Ruth ayei mbolembole, akakatuye magho lho ga Boazi, no gonja hapo pae.⁸Payabile kilo munamo saa nane Boazi ate ngondoka. Ategalambuka, na hapo nwawa abile agonjike mu magholo gake? ⁹Amakie, ''Wenga wa nyai? ateyangwa, ''Nnenga na Ruth namma wako na nnwawa. uniyubike shuka yako nenga na ntumwa wako nanwa wa, kwa mwanja wenga wanongo wa papipi.''¹⁰Boazi amakie, ''mwana wangho, Yahwey akubaliki. waite wema pa mwisho kuliko pa kwanja kwa nyo uyelii kwa analhome anchembe, abe tajili abe nkeba. ¹¹No boka pano kanauyogope' Nilwakupangia goti ga wa baya, kwa namna yeno kilambo cha bandu bote batangite panga wenga ni wanwawa wopalikwa.¹²Nikweli nenga nga na nongo wapipi, hata nyinyo, abile nnongo wapapipi kuliko nenga. ¹³Utame pano kiloseno, na kindae, mwana wa panga jukumu lga nnongogo wa papipi nogalelya, uneke apanga jukumu lyake lya ulongo. ila mwana apanga lii jukumu la ulongo wake, hapo nenga ngana panga kati Yahweh mwatama. ugonje mpaka kiindae''¹⁴Kwanyo Ruth agonjike mu magholho ga Baazi mpaka kiindae. Ila ayumwike mapema kabla ya whowhote kuntanga mundu whengle. kwanyo ayomile kumakia, '' kanauta nganikwe panga wanwawa waisile mu sakapu ya kobatia.'' ¹⁵Boka hapo Boazi amakie wete lmatandiyo wako na ukamulie '' papangite nyiyo, alegite ilengo nnghulho sita ya shairi mu mtandiyo no kuntweka Ruth, bikapo Boazi ayei mumuji.¹⁶Ruth pabuyangine kwa akibe, atebaya, ''wapangite buli, mwanawangho?'' Boka hapo Ruth ngamakia makowe goti gapanilwe na mundu who. ¹⁷Amakia, yeno ipemo site ya shairi yeno ambeile whembe, abaite, kanauyende mmoko gabule kwa akiloo'' ¹⁸Boka Naomi abaite, ''tama pano, mwana wangho paka pawatanga mwagabaa, kwa nyo Boazi apo molyalii mpaka paliyomwa likowe lheno leno.''

¹Nga hapo Boazi ayei mu mango wa Bethelemu no tama pae. Muda nchini tu aisile nnongo wa papipi ambae Boazi atekunongelya. Boazi atikumakia mbiga lyangho uise pano utame. bokapo mundu hawho ateisa no tama. ²Nga Boazi ngabakunya iongsi khomi ba kilambo na baya, ''utame pano. ''nganyo batami.³Boazi abakie yullo nnongo wapapipi, ''whabuyangine nakwe, ''Naomi boka kilambo cha moabu, andapimea sehemu ya oridhi ambayo abile miliki ya nkhowetu Elimeleleki. ⁴Nawasike kukujulisha na kukubakia, 'uipeme mbele ya haba babatami pano. na mbele ya iongosi ba bandu iba mwanaipangite upendile kulikhombwa, ulikombwe. ila mwaupehi kuliko mbwa, unibakie, ili nitange, ntopo whenge wha kuliko mlowa isipokuwa wenga, na nenga na nnunago'' Ngapo hayo mundu whenghe ngabaya, ''Nilwa kwikombwa.⁵Boka hapo boazi ngabaya, ''Alyo lisoba lyowapema ngunda boka mmoko ya Naomi, upalikwa kae kumtola Ruth mmoabu, mjane banaba Eliamaleki, ili kulika katu ya Lina lya marehemu kati urithi wake, ⁶''Nga hapo nnonogo wa papipi nga baya, ''Nenga niwesalii kwikombwa mwei bila leta athali mu urithi wangho binafsi. Nikupeya wenga haki ya kwiikombwa kwa ajili yako wa mwene, kwa mwanja nenga nnghombalii''⁷Yeno yabile destuli ya samani ya Israeli ukombozi no yangangana yyananoga. sibitisha makowe haga gote. mundu yulho aulike kilatu chake na kumpeya jirani yake, yeno yabile ni namna ya yekhethana ya kesalya mu Israeli. ⁸kwa nyo hayo nnongo wa papipi amakie Boazi, '' wipeme wamwene'' boka hapo alilike kilatu sake.⁹Nga hapo Boazi abakie iyongosi na bandu. boti ''mwenga mwamashaidi panga nitipema kila cha kibile cha Elimeleki na kila chakibile cha kileoni na mahilon boka mu mmoko ga Naomi. ¹⁰Pamope na hago kumusu Ruth mmoabu yumbowe mahlori, nempeile kibali panga nyumbo wangho ili ligalehe ina na urithi wa malemu, ili lina lyake kanaliobe kati ya alongobe, tabia ya bandu bake. mwenga mwa mashaidi¹¹Bandu boti na iongosi bababile mu tango, ba tebaya, '' twaki mashaidi. Yahweh ampange nwawa yuno ambae whaisili munyumba yako kati Raheli na leya. ambago abhele ba aisegite nyumba ya Israeli. Na ubarikiwe mu Efratano panga mashuuli mu Bethelehemu. ¹²Na nyumba yako kati nyumba ya peresi, ambae Tamari amapapile Yuda, phethe ubelekwe ambao Yahweh apakupea pamope na biti yuno.¹³Nyo Boazi anteti Ruth, no panga nyumbowe. Boazi atigonja nakwe, na Yahwe atekunusu pata nndumbo, na papa mwana nnalhome. ¹⁴Nnwawa yuno amakie Naomi, ''Yahweh abarikiwe, amabae anakulekalii bila nnongo wa papipi, yaani mmwana yuno. lina lyake na libe malupu mu Israeli. ¹⁵Na abe kachako wamkokii wa maisaha kipato kugoi wako, kwa mwanja mwana wako Nnkigo ambae whakupenda, ambae ni bola kachako kuliko bana analhome saba, bawapapite.¹⁶Boka hapo Naomi antweti mwana, angonjike pa kyuba sake, na kumudumia. ¹⁷Na jilani ba yulho nnwawa. pampe lina, batebaya, ''mwana abelekwile kwa Naomi '' bantinike obedi, ambae aisipanga tatebake jese, ambae. aisipanga tathebake na Daudi.²²Sino sabile kisazi cha peresi peresi ampapite Hezroni, ¹⁹Hezroni ampapite Ram, Ram ampapite Aminadabu, ²⁰Amenadabu ampapite Nashon, Nashon ampapite salmon, ²¹Salmon ampapite Boazi ampapite ¹⁸obedi, Obedi ampapite jese, na jese ampapite Daudi.

¹1 Samweli 1:1-2 Pabile na mundu ywomo ywa Rama, msifi, wa nchi ya itombe ya Efraimu, lina lyake akamelwage Elikana mwana wa Yowakimu wama wa Elihu mwana wa Tohu mwana wa sufu, mwefrahimu. ²Mundu ayo akobike alwawa abele, lina lya mwana wakwanza akimilwe hana, na yalya ywembele akemilwe panina, panina apapite bana, lakini hana apapiteli. 1 samweli 1: 3-4³Kila mwana mundu ywo ayenda kunena wae yenda kilikita napia dhahabu kwa Nngwana wa majeshi akwo shilo. Bana abele ba Eli, Hofni na Finehasi, makuhani ba Nngwana, babile akeo shilo. ⁴Kila mwana zaamu ya Elikana ya piya dhabihu payakite, abile daima kampea sehemu ya nnyama panina nyumbowe, bana bake bote analome na alwawa 1 samweli 1: 5-6⁵Lakini kwa magano wa hana apwi malaibele zaidi, kwakitumbu apendile hana, ingawa Nngwana alitabite litumbo lyake. ⁶Nkya nyine atikuchokoza muno ilimuchi kwatitumbu Nngwana alitabite itumbo kyake. 1 samweli 1: 7-8⁷Nyo kila mwaka, payedage katika nyumba ya Nngwana pamope na familia yake, nkyanyine ayendeli kuchokoza, hatimae abile mundu ywalela kila wakati naalileli kilebe sosote. ⁸Elikana nchengewe kila wakati atikunaluya, "Hana, mwanjamani wendalela? mwanja namani ulyali chakulya? mwanja namani ubi bahuzani, panoyo wako? nenga niborali kwako kuliko bana komi? 1 samweli 1: 9-10⁹Wakati fulani pabile bayomwile, lyaa na nywa akwo shilo, Hana atikakatuka. Wakati awo Eli, kuhuni atimi kanani ya kitego chake pamwango elekea nyumba ya Nngwana. ¹⁰Hana atwelile uchungu muno, anabite Nngwana naalelite muno. 1 samweli 1: 11¹¹Abei nadhiri nabaya, "Nngwana wa majeshi, mana walilola liteso lya njakazi wako na kunikombokya na mana unanibalyali njakazi wako, nakumpeya njakazi wako mwana malome, ngapana mpiya ayo mwana kwa Nngwana masoba gotengamaisha gake, nikiwembe chapetali muntwe wake, 1 samweli 1: 12-14¹²Hana ayendeli loba nnonge ya Nngwana, Eli aulingite ntwe wake. ¹³Hana atilongela nkati ya moyo wake,, nkano wake watiinaina, lakini lilobe lyake lyayowanikeli. ¹⁴Eli ngamakia, "wapanga wannevi mpaka pakubawi? ubeke kutalu divai yako" 1 samweli 1:samweli 1: 15-16¹⁵Hana ngayangwam "nyoli ngwana wango, nenga minanwawa mweno roho ya huzunia. Ninanywali wembe wala kinywaji chochote salobya, bali nabile kumijita nafsi yango nnnonge ya Nngwana. ¹⁶Kanautole mjakasi wako kati mwana nwawa duni, nabile kamilongela bokana na maumivu ma maokoleko gango" 1 samweli 1: 17-18¹⁷Kae Eli nganyangwa nalongela, " uyende kwa amani, na nnongo waisraeli akupae selo saumobite" ¹⁸Hana ngabaya, "na njakazi wako apate kibari paminyo gako" ngapo ayo mwana nwawa aye kwake nalya chakulya na auzunike kae. 1 samweli 1: 19-20¹⁹Bayumwike kindae balabula ngabayenda na nakuntukuza Nngwana nabadae abwite kasake Rama. Elikana agonjike na nyumbuu Hana, na Nngwana ngankombokya. ²⁰Baada ya muda fulani, hanaa apotwile ndumbo na ngapap amwana malome. Nankema lina lyake samweli, ngabaya, " kwakitambu aso nyo natikunnoba boka kwa Nngwana. 1 Samweli 1:21-23²¹Mara yenge, Elikama na nyumba yake, natibboka yenda kumpikia Nngwana dhabihu ya mwaka naboya nadhiri yake. ²²Lakini hana ayeili akwo, abile ayomwike kumakia chengowe, " niyendali akwo mpaka mwana aleke yanga, ngananeta ili audhurie nnonge ya Nngwana naatame akwo daima" ²³Mchengowe hana, ngamakia, " upange galo ganga kupulaisa. Ulende mpaka pawane kae yonga; nyo yolya mwana aigalile kanyongeya mwana wake mpaka palo pamakie libile. 1 samweli 1: 24-25²⁴Payomwike kimekea libele, atikumpotwa pamope nang'ombe mune wa miaka utatu, unga kati kilo thelathini na chupa ya mcingo ngampekela katika nyumba ya Nngwana akwo shilo. Nanwama yono abile bado nchene. ²⁵Banchinjite yulya ng'ombe na ngabankabidhi mwana kwa Eli. 1 samweli 1: 26-228²⁶Ngabaya, Ee ngwana wango! kati mwauluma ngwana wango, nenga nayolya mwana ywana yemi pani karibu na kaninnoba Nngwana. ²⁷Nalobite kwaajili ya mwana yono na Nngwana abile kunigagwa lilobo lya dua yango lyana lobite. ²⁸Na nenga mimpiyite kwa Nngwana, kwa maisha gake gote, nimpeile Nngwana " nga Elikana na familia yake ngabantukuza Nngwana akwo shilo.

¹Hana atiloba ngabaite, "moyo wango utukuza Nngwana mbembe yango itanganikwe katika Nngwana. Nkano wango wenda tamba dhidi ya maadai ga gango, kwakuwa miupalaikya kochopolelwa kwako 1 samweli2:2-2²Ndupo ywabile mtakatifu kati Nngwana, kwakuwa ndopo ywenge zaidi yako, ndo[po mwamba kati Nngongo witu. 1 samweli 2:3-4³Kama mwipene muno kwa kiburi, mikabo yinu kamaipite majivuno Kwakitumbu Nngwana ni nnongo wa maarifa ywembe agalunga matendo kwa mizani. ⁴Mbende ya mashijaa itekwanike, bali balo baba kabala wiwalika ngupu kati mshipi 1 samweli 2: 5-5⁵Balo babile nashibe yakatosha batikwikodisha ili bapate chakulya, balo bababile nanjala ndopo njala kae. Hata yolya ywabile tasa apapite bona saba, bali mwawa mwene bana bambone atelweke nteli. 1 samweli 2: 6-7⁶Nngwana endabulaga na yumuya. AAuluya kuzimu naeleta kae kunani. ⁷Nngwana apanga maskini, naywembe ngaywa ntajilisha mungu. ywembe endadhalilisha kae enda kwiya 1 samweli 2: 8-8⁸Ywembe kumkakatuya masikini kunani boka kuundi, kwakakatuya babapala kuunda nakwa tamika pamope na akolo nakwarithisha kitego dania ni ya Nngwananatamike ulimwengu kanani yake. 1 samweli 2: 9⁹Ywembe ailendela njayo ya bandu bake aminifu, bali adui matamikilwa liki palubando, kwamaana ndopo ywashinda kwa ngupu yake 1 samweli 2:10-10¹⁰Balo babapinga Nngwana batenilwa ipande ipande akobwa bukya kulunde. Nngwana ahukumi mwisho wa dunia, ampeya ngupu mfalme wake nakakatuya upembe lwankongo wa mauta gake" 1 samweli 11-11¹¹Nga Elikana ngayenda Rama kasake. Nayolya mwana ngantumikia Nngwama paminyo ga Eli kuhani 1 samweli 2: 12-14¹²Bai bana ba Eli babile akorofi bembe bamweshimuli Nngwana. ¹³Desturi ya makuhani nabanda yabile kwamba endapo mundu ywoywote apiite dhabihu mtumishi wa kuhani apalage icha abile na uma wa mino gatatu mmaboko gake, nyama payabile kaibela. ¹⁴Naywembe kuyeya awo uma musafurta, au mubirika, au muchombo, au mukiteleko , nyama yote ambayo ipelelopolwa na uma ipele tolelwa na kuhani mwene. Ngamwabapangite akwo shilo kwa Baisraeli bote babayei akwo 1 samweli 2: 15-17¹⁵Kae, kabla ya tiniya mauta mtumishi wa kuhani atiicha, nakumikia ywapiyite dhabihu "utonge nyama ya yocha kwa ajili ya kuhani, kwakitumbu aiyeketwali yelo yatokosa boka kwako, bali yelo mbege" ¹⁶Ibile mundu amakia, "Batinia mauta wet, na kae utole kiisi chaupala" Napabaya, "lili upalaniyeya mbeya mbeno mana nyoli naitola kwalazima" ¹⁷Dhambi ya achembeba yabile mbaya muno menge ya Nngwana kwakitumbu batikwi zarahu dhabihu ya Nngwana. 1 samweli 2: 18-19¹⁸Lakini Samweli atumikie Nngwana abele nchene kawala ngobo ya naivera yakitani. ¹⁹Kila mwaka mama yake atengenizi nganju njene na kumetya, wakite pabaichile na ncheno=gowe piga dhabihu ya kila mwaka1 samweli 2: 20-21²⁰Eli atikwabariki Elikana na nyumbowe nabaya" Nngwana akupei bona zaidi kwa mwawa ayo kwakitumbu cha ahadi yake yaipite kwa Nngwana" Baadae abuyangine kaya. ²¹Nngwana ngasaidia kae hana, apotwe ndumbo yege. Apapite bana atatu analome na alwawa abele. Wakati wowo mwana Samweli akai abile inonge ya Nngwana1 samweli 2: 22-24²²Bai Eli abile ngani muno, agayowine gote ambago bana bake gabagapangage kwa Baisraeli bate, najisi mwabatyangite na alwawa ywabile kutumike katika lilyangite na alwawa ywabile kutumika katika lilyongo lya hema lya kwembenwa. ²³Ngababakia, mwanya namani mupanga mambo go? kwamana nenda yowa matendo ginu malau boka kwa bandu bano bote. ²⁴Nyonyolo, mwabana bango, mana yeno yani yowa tarafa njema. Mwakosesha bandu ba Nngwana. 1 samweli 2: 25-26²⁵Mana mundu yumo akosile nyine nnongo amuhukumu, lakini mana akosi Nngwana ninyai ywa ntetea mundu ywo? Lakini baiyoneli lilobe lyatate bake, kwakitumbu Nngwana avaite kwabulaga. ²⁶Yole mwana Samweli ayongite umri, napata kibali kwa Nngwana nakwabandu kae. 1 samweli 2:27-28²⁷Kae mundu nnongo nganyendelya Eli nakumakia, Nngwana endabaya, je, mumukwileli namwene kwa nyumba yatete bako, pabile misri kubanda munyumba ya Farao? ²⁸Nenga nachiwi ywembe bakya makabila gote ga Israeli ube wakuwani wango, upanfe wa madhabahuni kwango, na ukikia ubani, nawala nganju yamaivera nnoge yango. Nabapei nyumba yatate bako dhabihu yate yabana baisraeli iyapilwe kwa mto. 1 samweli 2: 29-30²⁹Mwanja namani basi, achalowa dhabihu yango nasadaka ambayo nenda kwipala pandu panitama? mwanja kele waheshimu bana bako, kuliko nenga, kwakeinenepea mwanga mwabene kwa uzuri wakila sadaka ya bandu bango Israeli? ³⁰Maana Nngwana Nnongo waisraeli endabaya naidile kwamba yumba yako, ipasa yenda nnonge yanga milele, lakini mbeambeno Nngwana endebaya. Mambp gano gapete kutalu, nanenga kananipange nya, maana nabeheshimu babaniheshimu, bali baba nichalawa nenga babali nathamani. 1 samweli 2: 31-33³¹Lola masoba genda icha pamaboya ngupu yako nangupu. Ingawa Baisraeli bayapelwa jambo jema, pabali kae mundu ywoywote ngri katika nyumba yako. ³²Nawenga walilola angaiko katika matamo gango. Ingawa Baisraeli bapayelwa jambo jema, pabali kae mundu ywoywote ngri katika nyumba yako. ³³Ywoywote miongoni mwinu ywange kunoya boka pa madhabahu gango nasababisha ninyo ginu gatomboke, nambalasababisha hudhuni mmaisha ginu. Analome bote bababe;ekwile katika familia yinu bapala waa. 1 samweli 2: 34-35³⁴Hyeno ngayapanga ishara kwako ambayo yaba chiliya bana bako analome abele, kunani ya Hofri na finehas; Bote abele bawalisoba limo. ³⁵Nane mbala kunkakatuya kunani kuhani wango mwaminifu ywapanga chelo chakibile pamoyo wango na munafsi yango. Nane nachengwa nyumba madhubuti, naywembe ayenda nnonge ya mfalme wango milele 1Samweli 2: 36-36³⁶Kila yumo ywaigile munyumba yako acha nasugudu nnonge yamunda ayo, kalola kipande cha ela na nkaye gumo naywembe abaya "chonde uniajiri katika jimo ya nafasi za kuhani ili mweche ya kipande cha nkate"""

¹Yolya mwana Samweli atumikilye Nngwana pae ya utunji wa Eli. Lina lyanganana lyapatikineli kwambone masobago, abileli na mano gamara kwa mara gakinabii. ²Wakati wo ngopu ya minyo ga Eli yabile ififiite kiasi chakotoka bona vizuri, naaabile agonjike pakinda chake. ³Yelo taa ya Nngwana yabile bado kayaka na samweli abile agonjike katika nyumba ya Ngwana papabile nalisanduku lya Nnongo. ⁴Nngwana ngankema samweli, nayembe samweli ngayeketa" Nibile oano isamweli.⁵Samwe nganyendelya Eli nabaya, " nibile pano kwakitumbu utimikema" Eli ngabaya, "ngukemiteli kagonje kae" nyo Samwe ngakeleboka yogonja. ⁶Nngwana ngankema kae, "Samweli" Samweli ngayumuka kae nayenda ka Eli nabaya, nibaya, nibile pano kwakitemba utimikema" Eli ngayangwa ninakukemali mwana wango ukagonje kae"⁷Bai Samweli abileli namayobelya kuhusu Nngwana wala atwaileli pata iyumbe yuwyunde boka kwa Nngwana kuamukulilwa kwake. ⁸Nngwana ngamkema kae samweli kwa mara yene tatu. Samweli atikatuka kae nayenda kwa Eli nabaya "nibile pano, kwakitumbu utinikema" ngapo Eli ngakipwali kwamba Nngwan ngankemete muchembe 1 samwweli 3:9-9⁹Kae Eli ngamakia samueli, uyende ukagonje kaw yapanga ukumite kae, sharti ubaye longela Ngwana maaana ntumwa wako endaoekamwa, " nyoo samwelo ngaboka nayenda gonja pandu pake kae 1samweli3:10-11¹⁰Ngwana atiisa nayema, akamite nyonyo kati patumbu, " samweli, samweli" ngapo samweli ngabaya, longela kwakitumbu mtumisi wako endayawa" ¹¹Nngwana ngalongela na samweli, "lola, nibi tayaru panja lijambo katika Israeli ambalo masikilo gakila yumo maana ayowene ashituka 1samweli 3:12-14¹²Lisoba alyo natimiza kila kilene sanikilongei dhidi ya Eli kuhu nyumba yake, boka mwana mpaka mwisho. ¹³Nimekile kwamba nibihitayari ukumu nyumba yake mara jimo kwayete dhambi yaitangite kwakitumbu bana bake bailetile laana kumani yabe bene makelebwiyeli. ¹⁴Cheno ngakitumbu chanilapite kwa nyumba ya Eli, kwa dhambi ya nyumba yake yasanilwali kwa dhahbu au kwa sadaka kamwe" 1samweli 3:13-16¹⁵Samweli ngagonja mpaka kindae, baadae ngayo mityango ya nyumba ya Ngwana. Lakini samweli atiyogopa kumakila Eli kuhudu maono ago. ¹⁶Kae Eli ngamkema Samweli na baya, "samueli mwamawanyo" Samweli ngabaya, " Nibe panoni 1 Samweli 3:17-18¹⁷¹⁸Ngamaliya" nilolebe gani lya kelongelile? chonde kamamieye likowe alyo. Nnongo akupangi nyo na kukuyongekeya mana wamilya kilebe chochote kati ya gote ambago alongei nawenga. Samweli ngachimulya kila kilebe, amwiteli lijembo lyolyote. Eli ngabaya, "Nngwana napange lyalibonekana ligolou kwake" 1samweli 3:19-21¹⁹Samweli ngakola, na Ngwana abile pamope nakwe naaalekiteli timiza maneno gake gaunabi. ²⁰Israeli yote buka bani mpaka Beersheba batangite kwamba samweli ateliwe panga nabii wa Nngwana. ²¹Naywembe Nngwana abonekine kae akwo shilo, maaana ukumukwile mwene kwa samweli akwo shilo kwa lilobe lyake.

¹1 samweli 4:1-2 Lineno lya samweli lyabaikile baisraeli bote. Bai Israeli ngababuka yenda kombwana na Bafilisti nabembe ngababeka kambi hapo Ebenezeri na Afilisti babei kambi yabe akwo Afeki. ²Nabembe Afilisti batikwipanga kwaajili ya ngondo dhidi ya Baisraeli. Ngondo paipambite nito, Israeli yatishindwa kwa Afilisti bawile bandu babapata afalme palubanja lya ngondo. 1 samweli 4: 3-4³Bandu pabachile pakambi, azee Baisraeli batibaya, "mwanja namani Nngwana atifushinda nnongw ya afilisti? Hebu tulilete pano lisanduku lya ushuda wa Nngwana boka shilo, ili kwamba libe pani pamope nangutwe, ili litupange tubee salama bokana nangu uya madui gitu" ⁴Nyo babatumite bandu akwo shilo, bokya kwo balipotwe lisanduku lya ushuda wa Nngwana wamajeshi ywatama kunani ya makerubi. Hofrina na finehasi, bana abeleba Eli, babile pamope nalelo lisanduku lya yshuda wa nnongo. 1 samweli 4: 5-6⁵Lisanduku lya ushuda wa Nngwana paliikite pakambi, bandu bote Baisraeli bakobwi ndoti nanchi ngai gonya. ⁶Afilisti payowine ndoti ya malobe, ngabaya, maloba gano katika kambi ya Baehrania imanisha namani? Baadae ngabakipwa lisanduku lya Nngwana likite kambine 1 samweli 4: 7-9⁷Afilisti batiyogopa muno, "Nnongo ajingilw pakambi" ngababaya, "ole witu! kilebe kati cheno kina wailipitya akwo achogo! ⁸Ole witu! ninyai yabala kitilendela zidi ya ngupu ya nnongo mwene uwezo?? aywo ngannongo ywanashimbulie Amisri kwa ana tofauti ya makobwo gambone mpongote. ⁹Mwenga mwa Afilisti mube hodari, na mupanye kunalome, mana nyoli mwapanga mwabanda ba Baebrania, kati mwabile abandabinu mpange kinalome na mkobwane nabo" 1 samweli 4: 10-11¹⁰Afilisti bati kobwana, na Baisraeli batishindwa kila mundu abatakile kacake, namayi gabile makolo muno, maana askari Baisraeli elfu thelathimo babayenda kwa magolo kungondo, bati tomboka. ¹¹Lelo lisanduku lya nnongo lyalitolelwa na bana ba Eli Hofiri na Finehasi bati wanganga. 1 samweli 4: 12-13¹²Mundu yumo ywa Benjamini atibatuka boka lubanja lwa ngondo ngayenda shilo lisoba lyolyo, akite na magobo gake gabopwanike na matope muntwe wako. ¹³Paikite Eli atama pakitego chake karibu nabarabara kalola kwakitumbu moyo wake watilendema kwaajili ya lisanduku lya Nnongo. Mundu yolo pajingile munema napia tarifa, nnema wote walela. 1 samweli 4: 14-15¹⁴Eli payoweni ndoti ya kilelo chelo, ngabaite "kilelocho kina maana gani? kwaaraka mundu ywo atiicha nakuchimulya Eli. ¹⁵Bai Eli abile na umri wa miaka tisini nanane minyo gake gatolwike nakombili lola.¹⁶Yolya mundu ngamakia Eli, "Nenga nganicho mwike boka kungondo. Nititoeoka boka kumakobwano leno," Eli ngabaya mambo gayeo katiwi mwanwango? ¹⁷Yolya mundu ywaletike habari atiyangwa, Baisraeli batilike Afelesti. Kae bandu ba mbone bawile. Bana bako Hofiri na Finehasi, bawile nalisanduku lya Nnongo lipotolilqw" 1 samweli 4: 18-18¹⁸Alitambwi lisanduku lwa Nungu, Eliya akitumbuka akitego chake kwa nchugu, pambwega ya niyango, Ingoyake yaki kwe kya nika atiwa", maana abile ng'oi, kai atitopa. Nabile atikwa mua Israel miaka arobaini.¹⁹Bai kamwanawe nyumbowe Finehasi, abile nandumbu kalibu na papa. Payiweni kwamba lisanduku lya nnongo litekelwe nyara nawamba chengerewe na kakabake bawile, atikilikita pae napapa, lakini lwongo lwake lwatizidi na lwampei tabu muno. ²⁰akaibie waaaa, alwawa bababile kabampapia bati baya, "kana uyogope maana upapate mwana malome" Lakini ayantwili kilebe au zingitia chabakilwe. 1 samweli 4: 21-22²¹Ngakema mwana ikabodi, ngabaya, "utukufu uboi Israeli" kwakitumbu lisanduku lya nnongo litekilwe nyara, na kitumbu sakilwo cha nyambe na chengowe. ²²Naatibaya, " utukufu uboi boka Israeli, kwaki kitumbu sanduku lya Nnongo litekelwe nyala"

¹1 samweli 5:1-3 Bai Afilisti balitweti lisanduku lya Nnongo baliletike boka Ebenezeri mpaka Ashdodi. ²Afilisti batweti lisanduku lya Nnongo, baliletike nkati ya nyumba ya Dagoni, nabalitamike pabwega ya Dagoni. ³Bandu ba shdodi pabayumwike kindae lisoba lyene bele, lola, Dagoni yatitomboka ukuka nnonge ya lisanduku lya Nngwana. Nyo batweti Dagani na kwiyemeka kae katika panfu pake. 1 samwweli 5:4-5⁴Lakini panayumwikke mapema pamalao yake, lola dagoni atoa ukukama munge ya lisanduku lya Nngwana. Kitwe cha Bagoni naitenga yake ibele yati katwanika na gonja pawango. Kili cha bagoni ngasaigile bai. ⁵Cheno ngakitumbu makuhanu ga Bagoni naywpywpte ywa jingile nkati ya nyumba ya Bagoni, moaka leno akombwali lobaya nyango wa Bagoni katika Ashododi. 1 samweli 5: 6-7⁶Luboko lwa Nngwana lwabile lutopau kunani ya bandu ba Ashdodi. Ati kwaangamiza na kwatesa kwa maumbokete, Ashdodi na wilaya yake kwa pamope. ⁷Bandu ba Ashdodi pabakipwile chhabile kakipitwa, batibay, "Lisanduku lya Nnongo wa Israeli kanalitame kwituli, kwa kitumba luboko lwake nilutopau kunani itu na kunani ya Nnongo witu Bagani 1 samweli 5: 8-9⁸Bai babatumite bandu bakusanye pamope iongozi bote ba Afilisti ngababakia "Tupange namani nalisanduku lya Nnongo wa Baisraeli?" ngabayangwa, lisanduku lya nnongo wa israeli liamishilwe nakulipeleka Gathi" Bai ngabilisha alyo lisanduku lya Nnongo wa Baisrauli mpaka akwo Gathi. ⁹Lakini baada ya kulipeleka kwo, luboko lwa Nngwana lwabile kunani ya nnema awo, ngasababisha machafuko makolo. Nabatesa bandu na nnema awo, apendo na anangota, na maombokote ngaimba payega yabe. 1 samweli 5: 10-10¹⁰Bai, ngabalipeleka lisanduku lya Nnongo mpaka Ekroni. Lakini maratu lisanduku lya nnongo palyajingile Ekroni, bandu ba Ekroni bakombwile nditi kalonela, "Batuleti lisanduku lya Nnongo wa Israeli kutubalaga twenga na bandu bitu" 1 samweli 5: 11-12¹¹Bai ngabatuma bandu baakusanyepamope iongozi bote ba Afilisti ngababakia, "mulipeleke kutalu lisanduku lya Nnongo wa Israeli, nalikeleboelwe katika matano gake ili kanalyatubulage twenga na bandu bitu?" kwa maana kwabile na hofu yatisha pannema wote, luboko lya Nnongo lwabile lutupau muno akwo. ¹²Bandu ambabo bawileli batesilwe namongo pote nikilelo sa nnema chati uboka mpaka mbinguni.

¹1 samweli 6:1-2 Bai lisanduku lya Nngwana litani katika nchi ya Afilisti kwa mwei saba. ²Nga Afilisti ngabakemite makuhani na aganga; ngababakia, "Tulipangi kele lisanduku lya Nngwana? tubakie jinsi ambavyo tupalikwa kulikele boya lisandu katika nchi yake" 1 samweli 6: 3-4³Makuhani naaganga ngababaya, " mana mwalikele boya lisanduku lya Nnongo wa Israeli, kanamulipe bial zawadi, kwamaana yoyote muoelekange na sadaka ya hatia hapo ngapamwapona, namwatanga nikwanamani lebo lwake mpaka mbeambeno lunabokalo kanani yinu" ⁴Ngapala lalaya, "sadaka ya atia yapanga namani kwamba twenda kumpelekya?" ngabangwa, "majipu matano nisawa naidadi ya iongozi ya Bafilisti. Kwaitambu utamwe waaina jimo yatikunshembulia mwenga naingozi binu 1 samweli 6:5-6⁵⁶Kwanyo nilazima mutengeneze mifano ya yungo pote yinu, na mifano ya makule ginu ambayo wialibia nchi, namupei utukufu, Nnongo wa Israeli. Lenge akakatuya luboko lwake boka kanani yinu,boka kanani ya milongo yinu, naboka kunani ya nchi yinu. Mwanja namani mupange mwoyo yinu panga minonopau, kati nyalo na farao mwanapangite miyo yabe panga minonopau? acho ngakipindi ambacho Nnongo wa Israeli ati kwashughurikya muno; je, Amisri babalekili bandu, na ngababoka? 1 samweli 6: 7-9⁷Bai mbeambeno mwandae mikokoteni yayambe pamope na ng'ombe abele akongwe babayongeya. ambabo mamawaili tabilwa mila. Mwatabe ng'ombe abo mukokoteni, lakini mwakeleboye abondama bake pakaya. ⁸Kae mwalipotwe lisanduku lya ngwana nakalibike nkati ya mkokoteni. Mubeke nkati yakasha galo maumbo gadhahabu gamumpelekya ambayo ni sadaka ya hatia mbwega yake. ⁹Ngopo mwalipeleke lipate boka. Kae mwabee makini manalyaoboka yenda kwa nndela mpaka munchi yake mpaka Bethshemeshi, bai mutange kuwa Nngwana ngoywapangite lipigo leno likolo. Lakinii mana lya yendali, ngapatwatanga kwamba, liboko lwake lwalutupei mateso, badala yake twatanga kuwa gagatupatike gabile ni kwa baati mbaya bao. 1 samweli 6: 10-12¹⁰Bandu abo bapangite kati mwababakilwe, batweti ng'ombe abele babayongeya, ngabatabe mumkokoteni, nakwaigaya ndama babe kaya. ¹¹Ngabalika lisandukku lya Nngwana kunani ya mkokoteni, pamope nalelo lijasha lyali pitwile makude gadhahabu ba galo maumbiga mayongopote yabe. ¹²Habo ng'ombe bati moja kwa moja eleke Beth shemeshi bayei kwakeikengama ndela jino ngolo batielya pababilile kabayenda, na bagawikwli upande wakeya wala malyo. Iongoazi ba Afilisti bakengime kwanchogo hadi mpaka wa Beth shemeshi. 1 samweli 6: 13-13¹³Nabembe bandu ba Bethi Shemeshi babile kabe una ngano yabe katika libendel Pabakatwie minyo gake kunani nakulibona lisanduku, ngaba oalaika.¹⁴Ayo mkokoteni waikile nkati wa nng'unda wa Yoshua wa Beth shemeshi na ngayema apo pabile naliwe likolo pandu apo, ngabateyasha anju bokana na mkokoteni ayo, nangabapta ng'ombe abo kati sadaka yatini kwaajili ya Nngwana. ¹⁵Alawi baliuliya lisanduku lya Nngwana pae pamope nalikasha lyake lyalyabeo galo maumbo gadhahabu, bai ayo ilebe kunaniya alyo liwe likolo. Bandu ba Beth shemeshi bapiite sadaka ya tiniya dhahabu kwa Nngwana lisoba lyolyo 1 samweli 6: 16-16¹⁶Habo ingozi batano ba Afilisti pababweni ago, bake lebwike Ekonia lisoba lyolyo. 1 samweli 6: 17-18¹⁷Hago ngamagopote ga shahabu pababweniye kati sadaka ya atia kwa Nngwana jimp kwaajili Ashalodi jimo kwa gaza jimo kwa Ashkeloni, jimo kwa gathi, na jimo kwa Ekreme. ¹⁸Idadi ya balongule badhahabu yabile sawa na idadi ya milema yote ya Afilisti yaimilikowa naingozi batano , kwamilema yaichengilue maboma naijiji ya migunda. Lelo liwe likolo alo pambwega yake babei lisanduku lya Nngwana libile kati ushuda mpaka leno katika ng'unda wa Yoshua mbeth-shemeshi 1 samweli 6: 19-20¹⁹Ngwana ngabashambuli baadhi ya bandu ba Beth Shemeshi kwakitumba balingite nkati ya lisanduku lyake, Ababalige bandu sabini. Bandu ngabaiboleza kwa kitumbu cha Nngwana abapei bandu likobwo likolo muno. ²⁰Bandu ba Beth shemeshi ngabalongela, " ninyei mwene uwezo ywashindana na Nngwana, ayo nnongo ntakatifu? naamwoboka nyai manaboi kwitu" Je minyai ywa kobwa yema nnongo ya Nngwana ayo nnongo ntakatifu? nanikwanyai lissanduku lyayenda manaliboi pani". 1 samweli 6:21-21²¹Babatumite ajumbe yenda kwa benjaji na kirlath yearimu, kababaya, " Afilisti balikelebwiye lisanduku lya Nngwana,mueli na mdilipeleke kwinu.

¹²1 samweli 7:1-2 Bandu ba kirlath Yearimu batiicha, baltweti lisanduku lya Nngwana, ngabalileta nkati ya nyumba ya Abinadabu mwitombe ya yabile pakitombe ngabanteua Elezari, mwanawake, kalituza lisanduku lya Nngwana. Buka lichuba lisanduku lyatami akwo kiiriath Yearimu wapite muda macho, miaka ishilini. Nyumba yote ya Israeli yati amboleza naazimia kunkelebokya Nngwana. 1 samweli 7:3-4³Samweli ngababakia bandu bote Baisraeli, "mana mwankelebokya Nngwana kwamoyo winu wote, nakwiboya milongo yenge yakigeni na Ashtorethu boka katikati yinu, mwigalambuye miyo yinu kwa Nngwana na mumwabudu ywembe kichake napo amwokoa boka luboko lwa Afilisti" ⁴Ngabandu Baisraeli ngabanya baali na Ashtorethi, nangaba mwabudu Nngwana kichake. 1 samweli 7: 5-6⁵Napo Samweli ngalongela, mwelete Israeli yote mpaka nongaba mwabudu Nngwana kwaajili yenu" ⁶Ngabakusanyika mispa, ngabateka machi nakujitapae nnonge ya Nngwana. Lisobalo batifunga nabaya, "Tumpangile Nngwana dhambi" Hapo mispa samweli ati kwamalisa nakwangoza bandu Baisraeli 1 samweli 7-8⁷Bai Afilisti payoweni kwamba Baisraeli batikusanyika apo mispa, iongozu ba Afilisti bati kwashambulia Israeli Baisraeli payowinenyo, bati kwayogopa Afilisti. ⁸Napo Baisraeli ngamakia Samweli, " kanauteke kunoba Nngwana nnongo witu, ili atukosopoli boka maboko ga Afilisti" 1 samweli 7:9-9⁹Samweli atweti ngondolo mwana nakumpia salaka yatinia kikamilifu kwa Nngwana. Nga samweli ngamelya Nngwana kwaajili ya Israeli na Nngwana nganyangwa. 1 samweli 7:10-11¹⁰Hata Samweli pabile kapia sadaka ya timilwa, Afilisti baegelile papipi kwashambuli Israeli lakini Nngwana akobwele kwa unguruma ya lilobe likolo lisoba alwo dhidi ya Afilisti nakwayeya kiwewe, na ngabashindwa Nnonge ya Israeli. ¹¹Baisraeli ngababoka mispa, ngabakengemwa Afilisti na kwabulaga moaka ika nchi ya Bethkari 1 samweli 7: 12-12¹²Kae Samweli ngapotwile liwe ngaliyemeka kati mispa na Shenil Ngalekema alyo liwe Ebeneza, ngalongela, "hata mbeambeno Nngwana atasaidia" 1 samweli 7: 13-14¹³Kwanyo Afilisti batishindwa nabajingileli katika mipaka ya Israeli. Luboko lwa Nngwana lwatikwalemea Afilisti machuba gote ga Samweli. ¹⁴Milema ambayo Afilisti batikwitola boka kwa Israeli yakelebwike, boka Ekroni mpaka Gathi, Israeli yakelebweye kae sehemu ya nchi yake boka kwa Afilisti, Napayabile amani kati ya Baisraeli na waamuni. 1 samweli 7: 15-17¹⁵Samweli abile mwamuzi wa Israeli machoba gote gabwomi wake. ¹⁶Kila mwaka ayei Betheli kwateta, kayenda Gilgali, nakwi mispa. ¹⁷Kisha abuyangine Rma, kwakitumbu nnema wake wabile akwo, naakwo kae abamuete Baisraeli. Hata akwo Rama, kae achengile Nngwana madhabahu.

¹1 samweli 8:1-3 Samweli pagaime ababei bana bake panga amuzi kunani ya Israeli. ²Mwana wake wakwanza akinilwe Yoeli, namwana wake ywenebele akemelwage Abiya bana babile amuzi katika Bersheba. ³Banabake baiyeili katika ndela ya tate babebali babatwike libelo pala mapato gaudhalimu 1 samweli 8:4-5⁴Napo apendo bate Baisraeli bakwembine pamope nakunyendelya Samweli akwo Rama. ⁵Ngabamakia, "ulole wenga uyomwike panga ngori nabana bako bayendali katika ndela yako. Utacheule mfalme wakutaamua kati mwagabile mataifa. 1 samweli 8: 6-8⁶Lakini yampendezikeli samweli pababaite, "utupei mfalme ywakutuamua" nyo ngamoba Nngwana. ⁷Na Nngwana samweli, "uyowe lilobe lya bandu kwakila jambo lyabakubakia kwakitumbu bakukamili wenga, bali bangini nenga kananibe na mfalme wabe. 1 samweli 8;8-9⁸Mbeambeni baoanga kati nyalo mwabapangite tango lichoba lelya lyonaapiite akwo Misri, kwakunileka, na kwatumikia milango yenge, na nyonyo kae ngaba kupangwa na wenga. ⁹Bai mbeambeano wapekani. lakini waonye sawasawa nawamishe tabia ya mfalme ywapala kwangoza. 1 samweli 8:10-12¹⁰Kwanyo samweli ngababakia bandu bababile kabaloba mfalme maneno gote ga Nngwana. ¹¹Ngabaya, nyo nga mfalme ngapala kuntawala. ¹²Apatola bona binu analome ba kwabeka kwani ya mumutuka ya ngondo na kwaboka farasi bake, na butuka nnonge ya mimutuka yake. Ababeka ma kapteni kunani ya maelfu ya askari hamsini. Benge abapanga akulima bamgunda yake, benge auni ba mazao gake benge bayengeneza salaha yake na zana ya mimutuka yake. 1 samweli 8: 13-15¹³Nywembe abatola mabinti ginu panga batengeneza manukato, ateleki na aikamikate. ¹⁴Atola migunda yinu mizuri, migunda ya mizabibu, nagalo gamizaitumni nakwapea atumishi bake. ¹⁵Atola jimo ya kumi yinu na mizabiby nakwapea maofisa na atumisi bake. 1 samweli 8:16-18¹⁶Abatola atumwa binu na ajakazi binu naachembe binu bababile agalau na mbonda binu, atumikisha boti kwaajili yake. ¹⁷Abataza jimo ya kumo na miugo yinu, namwapanga mwaatumwa bake. ¹⁸Ngapamwalela lisoba lelo kwakitumba cha mfalme winu ywachawile kaajili yinu, lakini machoba go Nngwana anyanywangali. 1 samweli 8: 19-29¹⁹Lakini bandu bakani kunyowa samweli, ngababaya, "Lili lazima utupei mfalme kunani yitu" ²⁰Ili tuweze panga kati mataifa gange gote, nanyo mfalme witu ache kutumwa napite nnonge yitu natubwanikie ngando yitu. 1 samweli 8: 21-22²¹Naywembe samweli payowine maneno gote gabandu, ngagarudia katika masikilo ga Nngwana. ²²Nngwana ngamakia Samweli, "upekeni lilobe lyabe nawapangi mfalme" Nyo Samweli ngababakia bandu Baisraeli, "kila mundu naabuyangane kunama wake"

¹1 samweli 1-2 Bai kwabile namundu yumo boka Benjamini mundu mashuri. Lina lyake akemelwage kisha mwana wa Abieli, mwana wa Zerori, mwana wa Bekorathi, mwana wa Afia mwana wa Benjamini. ²Hayo abile nabana analome ywakemelwage sauli, muchembe ngorou kuminyo. Abileli na mwana malome, ngolou wakuminyo kuliko aywo miongoni mwabandu bote Baisraeli. Boka mapamba yenda kunani abile nacho kuliko bandu benge. 1 samweli 9:3-4³Na mbonda wa kishi, tate bake na Sauli batioba. Nyo kishi ngamakia sauli mwana wake, "utole yomo ywa atumisi, uyumuke uyende kwapala mbonda" ⁴Sauli apite katika nchi ya itombe ya Efraimu nangayenda ngapeta katika nchi ya shalisha, lakini bababwenili. Kae ngapeta katika chi ya shaallimu, lakini babileli akwo. Baadae apite katika nchi ya Benjamini lakini bababwebili balo mbonda. 1 samweli 9:5-6⁵Napabaikite nchi ya dufu, sauli amakie mtumisi wake ywabile nakwe, "wise natuke leboke, pange tate baweza leka chunga mbonda natumbwa kutofia twenga" ⁶Lakini mtumisi nga makiya pekenwe abile mundu ywa nnongo katika Nnema unono naywembe mimundu ywa hwshimiwa muno, kila lya longela panga kweli. Ebu tuyende akwo, penge awecha kutubakia ytupeti kwako katika mwanja witu 1 samweli 9: 7-8⁷Nga Sauli ngamakia ntumishi wake, "Lakini mana tayei kwake, tuweza kumi lekya kelegani? maana ta nkate katika mpako witu uyomwike, nandopo zawadi ya kumpelekya mtumisi wa nnonge. Twinakibe gani? Hayo mtumisi nganyangwa. ⁸Hayo mtumishi nganyangwa sauli nalongela, "pano nibile nobo, ya mtumishi ywa nnongo minsele gani yaikiwa tupete" 1 samweli 9:9-10⁹Zamani katika Israeli, mundu papalagtanga lineno kuhusu mapensi ga nnongo, atibayawise aya raboke kwa nondoli" kwa maana nabii weleno zamani akemelwage mondoli) ¹⁰Ngapo sauli ngamakiya mtumisi wake ubaite yema. Haya wiise tuboke" Bai ngabayenda katika myenda katika nnema ambao mandu wa Nnongo wabile. ¹¹Pababwike kitombe elekea kunnema bakwembine naanja kabayenda teka mache, Sauli namtumisi wake ngababalaluya, "nondoli aipano?" 1 samweli 9: 12-13¹²Nabembe ngabayangwa na nabaya, "Abile mulolange abile nnonge yinu. Muyombekete, kwa maana endecha kunama leno kwakitumbu leno bandu bapia dhabihu pandu pakuanai. ¹³Maratu pamwajongya munnema mwamona, kabla anaobokali pandu pakunani lya chakula. Bandu balyali chakulya mpaka, paicha, kwakitumbu ngaywaibariki dhabihu na baadae balo ambabo bati alikwa lyaa. Bai mwoboke mpala kumona mbeambeno" 1 samweli 9: 14-14¹⁴Kwanyo bati aboka yenda kunnema pabababile kabajingwi munnema,bamweni samweli kaisa nnonge yabe, kaoboka yenda pandu pakunani 1 samweli 9: 15-16¹⁵Lisoba limo kabla Sauli amaikali, Nngwana atikumumukulya Samweli. ¹⁶Malao wakati kati gono nakutumimya mundu boka nchi ya Benjamini nawenga wanyeya mauta abe mfalme kunani ya bandu bango Israeli. Abakochopolya bandu bango boka lubako lwa Afilisti, Kwa kuwa naboni lwongo bandu bango nakilelo chapala msaasa kiniikilw" 1 samweli 9:17-19¹⁷Samweli pamwene Sauli Nngwana ngamakia, "Hayo ngamundu ywani kubakie habari yake! ywembe bgapala kwatawala bandu bango" ¹⁸Nga Sauli ngaccha karibu na Samweli kati lilyango nalongela, "unibakile nyumbani ya madili ibikwako? ¹⁹Samweli nganyangwa Sauli nabaya, "Nenga ngananondolo. ulongoli nnonge mpaka pandu pakanani, nanenga nakubakia kila kilebe chakibile oanyo wako 1 samweli 9: 20-21²⁰Mama mbonda bini babaobite machoba gatatu gagapite, kana mwotie kuhusu abo mbonda kwakuwa bayomwike kwaajili ya Israeli gantombo kya nyai; sio kwako nanyumba yatate boko yote?" ²¹Sauli nganyangwa nalongela, nenga na Benjaminili kabila lyalibile lichene kwa makabila ga Israeli ? lukolo lyangoli lyalibile ucheme muno kwa kabila lya Benjamini? mwanjanamani basi unibakia namna yeno? 1 samweli 9: 22-22²²Nyo Samweli ngantola Sauli na mtumishi wake, ngabajingia pangolo, ngabatamika pandu pa heshima pabalo babakokilwe, idadi yabe takri bini bandu thelathini 1 samweli 9: 23-24²³Samweli ngamakiae nteleki, "ulete [andu pamakupeile, pandu ambapo nukubakie" upatenge" ²⁴Bai nteleki ngatola libondo lyalya kakatulilye katika dhahabu nachelo chchbile pamope nalyo, ngantenga nnonge ya Sauli. Kae Samweli ngabaya, "ilole chelo chcha bekilwe kwaajili yako. Nakwambeambeno uweza baya, naalike bandu" kwanyo Sauli alile pamope na Samweli lichoba aluo. 1 samweli 9: 25-26²⁵Pababile baelile pae baka pandu pakunani najigwa nannema, samweli alongei na Sauli paligolo. ²⁶Napakachile Samweli akemite Sauli paligolo nabaya, "uyumuke kusudi nikuandikie uyende, kwanyo Sauli atiyumuka nabote abele, yembe na Samweli batiboka yenda mumitaa, 1 samweli 9: 27-27²⁷Pababile kabayenda panja ya iunge ya mji Samweli ngamaki Sauli, "umanie ntatu misi wako alongoli nnoonge yitu (naalongolile nnonge) lakini wenga sharti ulende pachene, bipate kukubakia ujembe wa nnongo"

¹1 samweli 10:1-2 Nga Samweli ngatola chupa ya mauta ngaga pengenikia kunani ya ntwe wa Sauli nanga nnorwa. ngabaya, "je, nnongo anakuyeyali mauta ube wantawala kunani ya urithu wake? ²Pwaboka kwango leno, wababona analome abele nalikauli lya Raheli, katika nchi ya Benjamini hapo selsa. Bandu abo bakubakia, "Balo mbonda bamwabile kamwapala bapatikne. Mbeambeno tate bako balei kwatunza mbonda, nandopo afujuu inumwe, endabaya, "mbala oanga kele kuhusu mwana wango? 1 samweli 10:3-4³Kae wayenda nnonge boka hapo, nawaika katika mwaloni wa Tabori wakwembena na bandu atatu hapo kayayanda kwa Nnongo akwo Betheli, yumo kaputwa bana mbwi atatu yenge apotwile mikate itatu, nayenge apotwele kila cha wembe. ⁴Bansalimiango na bampea mikate ibele, boka mmaboka gabe. 1 samweli 10:5-6⁵Baada ya ago waika katika kitombe cha Nnongo panfu paibele gome ya Afilisti pawaika kunema, wakwembana nalikundu lya manabiii kabaelya pae boka pandu pakunani bile baknanda, matari kinubu na filimbu nnonge yabe, nabapanga kabata bili. ⁶Roho ya Nngwana yakutweleya, nawenga watabili pamope nabo nawabadilishwa napanga mundu tafauti. 1 samweli 10: 7-8⁷Bai ishira yeno manaikukile, ubange lyolyote ambalo mabako gako chayabona ibange, kwakitumbu nnongo abile pamope nawenga. ⁸Uyende ueli nnpnge yango mpaka gilgali Kae nakukengama akwo nipie dhahabu ya amani unilende kumuda wamachopa saba mpaka niche kwako mikuleya chaitakawa pango" 1 samweli 10:9-10⁹Sauli papendike nngongo aneke Samweli, nnongo apaela moyo wenga ngaishara yote yatimile lichoba alyo. ¹⁰Pabaikite pakitombe, lipenga lya manabii lya kwembine nakwe, na Roho yannongo ngai mwichilya kwa ngupu ili atabile pamope nabo.¹¹Kila mundu patangite kabla ananunali katabili pamope na manabii, bandu natibakiana bombe kwa bembe, "kilebe gani kimpatike mwana wa kishi? Hivi Sauli ni yomo wamanabii machoba gano?" ¹²Mundu yono boka eneo lyo ngayangwa, "nani nyai tate bake? kwakitumbu cha jambo leno, wabile nnongelo, "Hivi Sauli nayembe niyumo wa mahabii?" ¹³Payomwile tabili aikite pandu pakanani. 1 samweli 10: 14-16¹⁴Ngapo tatebake anuna nganaluya sauli natumishi wake, mwayei kwako? kwapala mbonda, patwabweni wamba tawezali kwapata, twayei kwa samweli. ¹⁵Tate bake ananuna ngababaya chonde umbakie chalongei samweli Sauli nganyangwa tate bake anuna, ¹⁶"Atubakie wazi wazi kwamba mbonda baoatikine" Lakini saala mfallme lyalongei Samweli jamakieli 1 samweli 10: 17-19¹⁷Bai Samweli abakemite bandu akwo mispa. ¹⁸Ngababakia bandu Baisraeli, nyo nga Ngwana nnongo mwalongei namuite Israeli boka misri, nanatikumkochopolwa boka nchi ya misri, naboka maboka ga falme yote yaimonege? ¹⁹Lakini leno mumkanile Nnongo winu ywa nkochopolwa boka mumajanga na mahangaiko. namutikumakia tubeke mfalme kunaniitu, mbeambeno mwiazurishe mwabene nnonge ya Nngwana kwa kabila na alongo binu" 1 samweli 10: 20-21²⁰Kae Samweli ngabeleta kabila yote ya Israeli karibu, na kulichawa kabila lya Benjamini. ²¹Ngabaekeya papipi kabila lya Benjamini kwake ngema alongo babe, na alongo ba Amitri ngaba chaulikwa. Lakini payei kumpala, abonekineli 1 samweli 10: 22-23²²Kae bandu bapalage kunaluya Nnongo maswali zaidi "Bado abile mundu yenge ywaicha?" Nngwana ngayangwa," ywembe mwene aiite munichigo" ²³Bayei lubilo nakunetya sauli boka amwo. payemi kati yabe, abile macho kuliko bandu bote tambwa mmapamba gake yenda kunani 1 samweli 10: 24-24²⁴Kae Samweli ngababakia bandu, "je, mwenda kumuno ambaye Nngwana ati kunchawa? ndopo mundu kati ywembe kati ya bandu bote" Bandu bote ngabakobwa ndoti, "mfalme nabe mwomi 1samweli 10:25-25²⁵Nga Samweli ngababakia bandu desturi na sheria ya mfalme, ngaiandika katika kitabu, nakwibeka nnonge ya Nngwana. Baadae Samweli ngabarahusu bandu baboke kila mundu ayende kachake 1 samweli 10:26-27²⁶²⁷Sauli kae ayei kachake akwo sibea, abile nabaadhi ya bandu bebengupu, bene miyo yakunyulikwe na Nnongo. Lakini baadhi ya bandu bangefaika batibaya, "ayo mundu atuchopolelya bali. Bandu aba batikukuchalawa Sauli nabaneteli zawadi yoyote. Lakini Sauli atini liki

¹1 samweli 11:1-2 Ngopo nahoshi nondoli atiyenda yankobwa ngambi teleta yabeshi gileandi. Bandu bote bayabeshi ngabamakia mahashi "upange mkataba natwenga natupala kukutumikia" ²Naheshi mwanoni ngayangwa, kwasharti leno mbala panga mkataba namwe, kwamba mwabote nitupwange minyo gamalyo, nakwakitendo cheno kele fedhea kwa Israeli yote 1 samweli 11:3-3³Bai axee bayebishi ngabanyangwa, utuleke kwa machupa saba, ili twatume napo, ajumbe katika nchi yote ya Israeli napo, mana ndopo mundu wakurukochopolya twasalimu amri kwako" 1 samweli 11:4- 5⁴Nabembe ajumbe ngabaika Gibea, patini sauli nangabakia bandu chelo chakipitile. Bandu bote ngabalela kwalilobe likolo. ⁵Na Sauli abile kabengema chogo maksai boka kung'unda. Sauli ngalaluya, "Bandu chapiti kele mpaka bendalela?" Ngopo ngabachimulya Sauli chelo ambacho bandu ba Yabeshi chabakilonge 1 samweli 11:6-8⁶Sauli payowine chelo chabalongei, Rohoya nnongo ngaimwichilya kwa ngupu, na ngakachilika. ⁷Ngakamwa nira ya maksai, ngabakata abo ng'ombe ipande ipande, nangaituma ayo ipande katika nchi yote ya Israeli kwakwatumwa ajumbe, ngabaya, "ywoywote ywa kotoka ng'ombe bake chaba pangilwa" Na nga Nngwana ngayajingwa nandu, nangabapita boka kwa pamope. ⁸Pabalangite apo Beseki, bandu Baisraeli babile elfu mia itatu na bandu ba Yuda elfu thelathini. 1 samweli 11: 9-10⁹Ngababakia balo ajumbe babatumilwe, "mwababakia bandu ba yabeshi Gileandi, Malao, wakati wa leumu lukale, mwakochopolelwa" Bai balo ajumbe ngayenda nakwabakia bandu bayabeshi, " ¹⁰Mlai tupala salimu amri kwako aapala weza kutupangwa chochote chawabona kigolou" 1 samweli 11: 11-11¹¹Lichoba lyalifuatike sauli abapangite bandu katika ikosi itatu. Ngabaika katikati ya kambi wakati wa kindae, ngabashambulia na kwaashinda Baamomi payaikite matwekati. Bati salimika nabembe ngabarawanyika, kiasi kwamba atabandu abele balekilweli pamope 1 samweli 11:12-13¹²Ngabaandu ngamakia Samweli, "Baikwako baba baite, hivi kweli Sauli atutawala? mwalete bandu abo ilitwabalage ¹³lakini Sauli ngabaya? Ndopo ywananulaga lichona lyaleno, kwakitumbu lebi Nngwana akochopolile Israeli" 1 samweli 11:14-15¹⁴Kaw Samweli ngababakia bandu, "mwishe tuboka gilgali naimalishe ufalme kae akwo" ¹⁵Nyo bandu bote ngabayenda Gilgali nangaba nemeka Sauli panga mfalme nnonge ya Nngwana akwo Gilgili. Nakwo bapiite sadaka ya amani nnonge ya Nngwana, na bandu bote Baisraeli batipulaika muno"

¹1 samweli 12: 1-2 Samweli ngalongela na Israeli bote, "njowene kila kilebe cha mumbakie, nimimei mfalme umaminu. ²Bai abile pani mfalme ywabile nnonge yinu, nenga nigoime nanitweli uliya, nabababango babile pamope na mwenga. Nipangite nakiongozi winu baka uchembe wango mpaka leno 1 samweli 12: 3-3³Nenga nibile pani, munishudie Nnonge ya nngwana nnonge ya nkongo wa mauta gake nitweti ng'ombe ywa nyai? Nitweti mbonda ywenyai ninyai nyani dhulumwile, nane nyai? nioki rudhua boka maboka ganyai inilolwe minyo gango? mumishudia, nane mbala kunkelebokea. 1 samweli 12: 4-5⁴⁵Nabembe ngabaya, hnatukongali kutubonela au katuyibya chochote boka luboka lwa mundu ywoywote Ngabakia, "Nngwana nishahidi kunani yinu, na masihike leno mishihidi, kwamba munabonali kilebe mmaboko gango" nabembe ngabangwa, "nngwana mishahidi" 1 samweli 12:6-7⁶Samweli ngababakia bandu "Nngwana ngateule Musa na Haruni, nangaywa bapiyete kinatate binu boka kuubanda katika nchi ya Mmisri. ⁷Bai nambembeno mwiudhulidhe, ili noweze pia utetezi kunani yinu kwa Nngwana kuhusu matendo gote ga haki ya Nngwana ambago ampengile mwenga na kunatabinu. 1 samweli 12:8-9⁸Yakobo paikite misri,, na mabokobinu bandile Nngwana. Nngwana ngantuma Musa na Haruni, babaongezike bukomini boka misri nengabaichatama pandu pano. ⁹Lakini bambalile Nngwana nnongo wabe ngabaoemia muluboka lwa sisera, jemesari wa majeshi ga Hazori, katika luboko lwa Afilisti, nakatika luboka lwa mfalme wa Moabu bano bote bakobwenie na boko binu. 1 samweli 12:10-12¹⁰Manenile Nngwana kababaya Tupangite dhambi, kwakitumbu tumekite Nngwana natwanikie madaali na Mashtoreshi. Lakini mbeambeno utikochopoli boka mmaboko gamadui gitu, natupala kukutumikia. ¹¹Nyo Nngwana ngabatuma Yerubu baali, Bedani, yefta na samweli, nangabapea ushindi zidi ya madui binu bote baba bteletike, na kwamba mwatami kwa amani. 1 Samweli 12:12-13¹²¹³Pabweni kwamba nahishi mfalme wa bandu ba Amoni achile dhidi yinu mwatibakia; Lili! Badala yake, mfalme abeata wale kunani yitu ingawa Nngwana, nnongo winu abille mfalme winu. Mbeambeno abile pano, mfalme ambeye nutikuchawa,mtikumba na ambaye Nngwana atikunteua abe mfalme kunani yinu. 1 samweli 12: 14-15¹⁴Manaibile mwenda kumwotia Nngwana, matumikie mulikeme lilobe lyake kana muikaichi amri ya Nngwana, bai mwabote mwabeli mwenga na mfalme ywa ntawala mwapanga mwafasi ba Nngwana, nnnongo winu. ¹⁵Mana mwaliyowali lilobe lya Nngwana, kamwiasi amri ya Nngwana, ngaluboko lwa lwapanga kunani yinu, kati mwalabile kunanni ya boko binu. 1 samweli 12: 16-18¹⁶Hata mbembeno mubenamubone lijambo likolo ambalyo Nngwana alipanga nnongo ya minyo ginu. ¹⁷Je, leno mauno ga nganoli? nanoba Ngwananaywembe aleta nguruno na ula ngamwobona kwamba ulau winu niwambone, wamuupangite kuminyo ya Nngwana kwilobya mfalme winu mwabene" ¹⁸Nyo samweli nganoba Nngwana, nachoba lyolyo Nngwana njatama ngurumo na ula. Nganandu bote batikunyogopa muno Nngwana pamope na Samweli. 1 samweli 12: 10-21¹⁹Kae bandu bte ngabamakia samweli, "walibi atumisi bako kwa Nngwana nnongo wako, ili kanatuwe. Kwamaana tuyongie ulau wono kuna ya dhambi yitu patwatobite mfalme twenga twabene" ²⁰Samweli ngayangwa "kananyogope. Mpangite ulau wono wote, kana ngalambuke kutulu na Nngwana bali muntumikie Nngwana kwa moyo winu wote. ²¹Wala kanang'alambuka nakengama mabo chika gange nafaida au kukochopolya, kwakitumbumubatili. 1 samweli 22-23²²Kwaajili ya lina lyake likolo, Nngwa bahakanali bandu bake, kwakitu impezike Nngwana kupanga mwenga bandu kwaajili yake. ²³Kwango nenga ibe kutalu nane kumpanga Nngwa dhambi kwalika kwalobya mwenga. Badala yake, nabafundisha ndela yaibile njema na sahili. 1 samweli 12: 24-25²⁴Munyowe Nngwana bai namutumikie katika kweli kwa moyo winu wote. Mutafakari mambo makolo gampangyangite. ²⁵Lakini mana mwadumu banga ulau mwenga mwabote namfalme winu mwangamia"

¹1 samweli 13: 1-2 Sauli abile na umri wa miaka 9 tha;athini patumbi tawale, apatawalite Israeli kwa miaka arobaini. ²Abachawile analome elfu itatu Baisraeli. Elfu ibele pamope naywembe akwo milmashi nakatika nchi ya itombe ya Betheli, wakati wo balo elfu jimo babile paope na Yonathani katika Gibea ya Benjamini. AAskari babaigalile bankelebwiye nkaya kila mundu muhema lyake. 1 samweli 13: 3-4³Yonathani ngaishinda ngome ya jeshi lya Afilisti yabile Geba na Afilisti bayoweni habari ayo. Baadae sauli nganebwa tarumbeta katika nchi yote, ngabaya muyonge mwenga mwaebrania. ⁴Israeli yote iyowine kwamba Sauli akobwile ngonia ya Afilisti. Nga askali ngaba kemelwa kwa pamope ungana na Sauli akwo Gilgali.⁵Afilisti baikunye pamope kubwana na Israeli mumutuka elfu itatu, bandu elfu sita baendesha mimutuka, na majeshi gambone kati lwangi mbwega ya bahari: Ngabaoboka nankobwa kambi akwo mikimashi, mariki mwa Beth aveni 1 samweli 13: 6-7⁶Bandu Baisraeli pababweni kwamba babile mamutatizo- kwa maana bandu bakatike tamaa, bayobite mapangi, mwichaka, mumiamba, mundoche na katika maebwa. ⁷Badhi ya Baerbania batioboka yanda Yordani katika nchi ya Gadi. Lakini Sauli aigile Gilgali, na bandu baba nkengime kabalendema. 1 samweli 12: 8-10⁸Alendike kwa machoba saba, muda wa upangilwe na Samweli. Lakini samweli aikiteli akwo Gilgali, nabandu ngabata wanyika kutalu na Sauli. ⁹Sauli ngabaya "muleti sadaka yatinia na sadaka ya amani" kae ngapiya sadaka yatinia. ¹⁰Maratu payomwile piya sadaka yatimilwe samwili ngawasili. Sauli nfapita panja bakwembane na pangana bahari. 1 samweli 13: 11-12¹¹Samweli ngalongela, "upande namomi? Sauli ngayangwa, pana bweni kwamba bandu benda kwileka, na kwamba uchelewite ichu kwa muda waupangilwe. nakwamba Afilisti mayomwile kwembana akwo mikmashi. ¹²Nganibaya mbeambeno Afilisti bapaelya dhidi yango akwo Gilgali. namlobali kibali cha Ngwana. Kwanyo nfamizimishe namwene piya sadaka ya timilwa" 1 samweli 13: 13-14¹³Napo Samweli ngamakia Sauli, "upangite mabo gakipumbavu. Uheshi,wileli amri ya Nngwana nnongo wako yakupeile. Kwamaana Nngwana apalege kutengeneza, atawala wako kunani ya Israeli milele. ¹⁴Lakini mbeambeno utawala wako uyendelyali. Nngwana apalite mundu ywa yeketelwa na moyo wake, kwakitumbu wenga byowineli chakuamushe. 1 samweli 13:15-16¹⁵Nga Samweli ngayema ngaboka yenda boka Gulgali mpaka Gibea ya Benjamini. Bai Sauli ngababalanga bandu bababile pamope naywembe, idadi yabe yabaile kati bandu mia sita. ¹⁶Sauli mwana wake Yonathani, nabandu bababile pamope nakwe, ngabaigala. Lakini Afilisti ngaba kobwa kambi hakwo mikmishi. 1 samweli 13: 17-18¹⁷Ngabateka nyara makundi, gatatu ngabaicha baka makambi ga Afilisti. Likundu lino ngalipenda yenda ofra, mpaka nchi ya shuali. ¹⁸Likundi lyenge nglaligeuka yenda Bethiloni, nakikundu lyange ngaliyenda katika mipaka kulikabili libende lya seboimu yenda mpongote. 1 samweli 13:19-21¹⁹Ndopo ata nyani ywabonekana katika nchi yote ya Israeli, kwa kitumbu Afilisti bati baya, "Abrania kana bayane mapanga au mikwa" ²⁰Lakini Baisraeli bote babile kabaelya kwa Afilisti, kila mundu nota, lingumbo lyake, salulu yake, libao lyake na mbopo yake. ²¹Gharama yanda bwoi wangambo, salulu, mabao manyola machikoo yabile thelathi jimo ya shekeli 1 samwelii 13: 22-23²²Nyo lichoba lyangondo gabileli namapanga au mikwe yaibonekine katika maboko yoyote ya askari bababile na Sauli na Yonathani; ni Sauli na mwana wake bai ngababile nayo" ²³Ikosi ya Afilisti ngabapitya katika ndela ya mikmashi.

¹1 samweli 14:1-1 Lichoba limo Yonathani, mwana wa Sauli amakia mputwa silaha wake ywabile chene, wiche tuboke mpaka upande wenga mungome ya Afilisti" Lakini amakieli tate bake. 1 samweli 14:2-3²Sauli abile katama panja ya nnema wa Gibea pae ya mkongo wa mkomamanga wabile katika mugroni. Takribani bandu mia sita babile pampe nakwe, ³Abile na Ahiya mwana wa Ahitubu (nongo ngowe ikanod) mwana wa Finehasi, mwana wa Eli kuhani wa Nngwana akwo shilo ywawati nivera. Bandu abo batangiteli kwamba Yonathani aboi. 1 samweli 14:4-5⁴⁵Katika ya ichocholo, ambayyo Yonathani aamute peta mpaka ngome ya Afilisti, kwabile na mwamba wabile nalinyenji upande gumo nalinyenji upande wenga. Jabadi limo lyakemilwe Bosesi, na lyenge nnnonge lyakumilwe sene. Lile jabali line linyenji likale zaido lyati katatuka upande wakaskazini nnonge ya mikmashi, nalyenge upande wa kusini nnonge ya Geba. 1 samweli 14:6-7⁶Yonathani ngamakia muchembe ywapotwa silaha "wiche, natulike hadi ngome ya bano bange inilwa. Penga Nngwana apanga kwaniaba itu, kwamaana ndopo kilebe cha kiweza kuzuia Nngwana kama akochopoli kwabandu bambone au kwabandu chene" ⁷Ywapotwa silaha ywake ngayangwa, "upange kila kilebe chakibile nkati ya moyo wako. Yenda nnonge, ulole, mibile pamope nawenga, mbala tii gaunilagya gote" 1 samweli 14:8-10⁸Nga Yonathani ngabaya, Twaloka tayende kwa bandu abo, natwalaya twabene kwabe. ⁹Mana batubakia, mulende pano mpaka pata waicha kwinu-bai twagala katika pandu pitu natwalokali yenda kwabe. ¹⁰Lakini mana bayangwa, "mwiche kwitu ngapatwaloka, kwakitumbu ngwana abei maboka gitu yeno ngayapanga ishara kwitu" 1samweli 14:11-12¹¹Kwanyo bote abele bati kwiumukwa nnonge ya ngonte ya Afilisti ngababaya, "ulole Abrania banda icha boka machwa gabayobite" ¹²Ngabandu bayelo ngome ngabaka Yonathani na mpaka silaha ywake, kababaya, "mwiche kano kwitu, twamaya lijambo gulani" Na Yonathani ngamakia mpotwa sila ywake, umikengamanchogo yango, kwakitumbu Nngwana amekite katika maboka ga Baisraeli. 1 samweli 14:13-14¹³Yonathani aobwike nnani kwa maboka na magolo gake naywapotwa silaha kankengema nchongo yake. ¹⁴Alyo shambali lya kwanza lyabapangite Yonathani na mpotwa silaha ywake , babalige bandu babapata ishirini katika ulacho wa nusu andaki mueka jimo ya bwe 1 samweli 14:15-15¹⁵Kwabile na ofu ngolo katika kambi, muwanda nakatika bandu. Hata ngome yajeshi nababateka nyara na bembe babile na ofu nyolo 1 samweli 14:16-17¹⁶Ngalizi ba Sauli akwo Gebea ya Benjamini ngababona likundu lya askari wa Afilisti kulitawanyika, kabayendda kono nakolwa. ¹⁷Kae Sauli ngababakia bandu babile kalibu nabo, "mwibalange ili mabone nyei abilele pano pababadangite gabandaa Yonathani na mpotwa silaha ywake babileli 1 samweli 14:18-19¹⁸Sauli ngamakia Ahiya, "ulete pano naivera ya Nnongo" Kwa maana lichoba alyo Ahiya awati naivera abile pamope na askari Baidraeli. ¹⁹Wakati Sauli kalongela nakuhani, ndoti na ghasia ngolo yatiyendelya nayongekea katika kambii ya Afilisti. Nga Sauli ngamakia kuhani. "uleke kazi ya upanga" 1 samweli 120-21²⁰Sauli nabanda bate babile pamope nabo ngabaikolwa na yenda nayenda kumakombwa lipanga lya kila Mfilisti lyabile kunani ya mfelisti nyine, na kwabile naghasia ngobo. ²¹Bai Abrania ambabo bababile bayobite katika itombe karibu ba Efraiu babayowine kwamba nabembe kae kabakengema Afilisti nakwa benge katika ayo ngondo.²²Baisraeli bote bababile bayobite katika itombe karibuna Efraimu babayowine kwamba nabembe kae kabakengema Afilisti nakwa benga katika ayo ngondo. ²³Nyo lichoba alyo Nngwana atu kwa kochopolya, namakobwano galokite petya Beth aveni 1 samweli 14:-26²⁴Lichoba lyo bando Baisraeli batifadhaika kwa kitumbu sauli abei bandu pae yakilapo ngabaya, "Naalaniwe mundu ywalya chakulya kabla ya kitamwiyo na kabla minalepyali kisasi kwa maadui gango" Nyo ndopo ata yumo kati itu twabote ywa paite chakulya. ²⁵Ngabandu bote ngabajingya mwitu nabona busi ule kunani ya bpve. ²⁶Bandu panjingile amwo mwitu, basi watitililika lakini ndopo ywabei luboka lwake mukano kwa maana bandu bayofwipe kilapo. 1 samweli 14:27-28²⁷Lakini Yonathani abile anayowali kwamba tate bake alagile bandu kwa kilapo. ngo nyosha ncha ya fimbo yaibile muluboko lwake na chuya mumaega gabusi. Kisha nganyosha luboko lwake mpaka mukano wako, naminyo gake ngababona bweya. ²⁸Nga yumo babandu abo ngamakia, "Tate bako babalagile bandu kwa mazo na kwakilapo, kwa baya, "alaniwe mundi ywalya chakulya kwa lichoba lya leno, ingawa bando bati dhoofika kwaajili ya njala" 1 samweli 14:29-31²⁹Baadaye Yonathani ngabaite, "Tate bango bapangite matatizo katika nchi. Ulole jinsi minyo gango pangilwe bweya kwa kitumbu napaite na paite basi pachene. ³⁰Je, vizurili muno mana leno bandu bakalya bila kizuiyo nyara yabapatike baka kwa madui gabe? kwakitumbu mbeambeano mauaji gabileli makolo boka kwa Afilisti" 1 samweli 14: 31-32³¹Licho alyo bashambulie Afilisti boka mikmashi mpaka Ailoni nabandu babile bachikite muno. ³²Nyo bandu ngabaivania nyara natola ngondilo, ng'ombe na ndama kwachinja apo pae. Bandu balile nyara pamope na mwei 1 samweli 14:33-34³³Kae ngabamakia Sauli "ulole bandu banpanga Nngwana dhambi kwalya pamope na mwai" Sauli ngabaya, ",upangite gange ba haki mbeambeno mwimbilie liwe likolo kwango" ³⁴Nanuyende kati ya bandu, namwabakoe, kila mundu alete ng'ombe na ng'ondolo wake, baachinje panol na kwatuna kana mipange dhambi kwa lya namwei" kwanyo bandu bote ngabeleta kila mundu na ng'ombe wake bwiku ayo na kwaachinja pandu apo. 1 samweli 14: 35-35³⁵Sauli ngachengya Nngwana madhabahu, ambapo yabile ya kwanza kwake kunchengya Nngwana 1 samweli 14:36-37³⁶Nga Sauli ngabaite, Haya natwabenge Afilisti kilo na kwateka nyara mpaka kindae, kana tuneke ata mundu yumo abile bwomi, Nabembe bgabayangwa, "uoenge lya ubona lyenda kupendeza" Lakini kuhani ngabaya Hebu natumwengeli Nnongo pandu pani" ³⁷Sauli apalage kunaluya Nnongo maswali zaidi, "Je, inipasa kwabenga Afilisti je, wababika katika luboko lwa Israeli?" Lakini lichona layo Nngwana anyangwili kilebe. 1 samweli 14: 38-39³⁸Nga Sauli ngabaya mwiche pano, iongozi bote babandu, mutange na nnole jinsi dhambi yeno mwaipitileleno. ³⁹Kwa maana kati Nngwana mwabi na bwomi, ywa bakochopolile Israeli, hata mana ikapangage mwana wango Yonathani mwabandu ywanyangwile lineno. 1 samweli 14:40-42⁴⁰⁴²Bai ngabakia Baisraeli bote, "muyemange upande gumo , na nenga na Yonathani tupala yema upande wenga kae bandu ngabamakia Sauli, " Upange lelo lya ubana jema kwako" ⁴¹Kwanyo Sauli ngamakia Nngwana, Nnongo wa Israeli, utuleye Thumimu" Yonathani na Sauli ngabatolelwa, lakini bandu ngabanusalike chauliwa. Bai Sauli ngabaya utopwe maliwe ga bati nasibu talole kati yango na mwana wango yonathano"nga Yonathani ngatolelwa. 1 samweli 14:43-44⁴³Kae Sauli ngabaya, "Nnongo apangenyo na zidi ata kwango, mana Yonathani" Nga makiya tate bake, "Napaite busi pachene kwatunya nibile pani mbala waa" ⁴⁴Sauli ngabaya, "Nnongo apangenyo na zidi ata kwango, mana Yonathani wawali 1 samweli 14: 45-46⁴⁵Bai bandu ngabamaliya, Sauli , "je. ipasa Sauli awe, minyeri ywatekelize ushindi gono nkolo kwaajili ya Israeli? kutalu na napo! kati Nngwana mwalama, atalunyili lumo lwa ntwe wake lwatombokali pae, kwa maana leno apangite kazi pamope na Nnongo nyo abo bandu bakochopoli yanathi ili kana awe. ⁴⁶Bai Sauli atisita kwakengama Afilisti, nabembe bfababuya katika makao gabe 1 samweli 14: 47-48⁴⁷Sauli patumbwi tawala kunani ya taifa lya Israeli akombwanie na adui bake bote kila upande akobwania dhidi ya moabu. dhidi ya bandu ba Ammi Edomu, Afalme ba oba na Afilisti. popote pagalambukile akombwile kwa adhabu madui gake. ⁴⁸Apangite kwa ushuja nkolo nakwa ashinda ameleki. Akochopoli Israeli boka maboka ga Bandu gabandu ambabo babatekite nyara 1 samweli 14: 49-51⁴⁹Bai bana ba Sauli babile nibano Yonathani ishui na malkishua. Na maina ga maninti gake abele gabile nigano, merabu mnelekwa wa kwanza, nammuna akemilwe mikali. ⁵⁰Lina lya nyumbowe sauli akemilwe Ahinoamu naywembe abile binti Ahimaasi. Nalina lya jemedali mwana wa Neri, tate anuna ba Sauli. ⁵¹Na Neri abile tetebake na Anneri bote babile bana ba Abieli. 1 samweli 14: 52-52⁵²Kwa bila na makobwano makale dhidi ya Afilisti katika machoba gote ga Sauli. na ywembe pamweni mundu ywoywote mwene ngupu, au mundu ywoywote jasiri, amunganishe kwake.

¹1 samweli 15:1-3 Samweli ngamakia Sauli, " Nngwana atimituma mikuyei mauta libe wamfalme wabandu bake Israeli. Nai uyowe lineno lya Nngwana. ²Nya nga Ngwana wa majeshi mwabaya, "Nali chunguza jinsi Ameleki mwabapangi Baisraeli kwa kwankobwa mundela, pababweke boka misri. ³Mbea mbeno uyende ushambuli amaleki na ukaangamize kabisa ilibe yote ya bole nayo. Kanawaleke, ngunda bote malome na mwawa, mwana na mwana kilamba, ng'ombe na ngondolo, ngamia na mbonda" 1 samweli 15: 4-5⁴Sauli ngabakema bandu nakwabalanga katika mema wa Talemu, bandu mia ibele elfu baba yenda kwa magolo, na bandu elfu kumi boka Yuda. ⁵Kisha Sauli ngaicha mpaka nnema wa ameleki ngalenda akwo kubene 1 samweli 15: 6-7⁶Nga Sauli ngababakia ageni, "Muyende muboke, mukaitenge na ameleki, kana manwangamize pamope na bembe. Kwa maana walaite wema kwa bambe bote Baisraeli, pababoi misri kwanyo ageni bati kwitenga na ameleki. ⁷Kae Sauli ngabambulia Ameleki, boka havila mpaka ika shuri, waubile mashariki mwa misri. 1 samweli 15: 8-9⁸Bai ngatola agagi mfalme wa ameleki abile nkoto ati kwaangamiza kabisa bandu bote kwa bwoi walipanga. ⁹Lakini Sauli na bandu bake ngabanela agagi abile mwoni, pamope nangondolo agolou, ng'ombe ndama anono, na bana ngondolo. Kila kilebe chachabile kigolou, bakiangamizelei. Bali baangamize muna chochote chakidhala ulike nachangeba na thamani. 1 samweli 15: 10-11¹⁰Baada aneno lya Nngwana ngalimwichilya Samweli, baya. ¹¹Yenda, niuzunisha kwanibanichawile Samweli abe mfalme, kwa maana agawike nchogo kanaanikengame naatekelizeli malangyo gango" Samweli ati kachilika, ngannelya Nngwana chekechekembe. 1 samweli 15: 12-13¹²Samweli ayumwike kindae akwembane na Sauli wakati wakindae. Samweli atibakilwa Sauli aikite karmeli naachengile ukumbusho kwaajili yake, kae atigalambuka na pae mpaka mpaka Gilgali" ngapo. ¹³Samweli nganyendelya Sauli, na Sauli nga makia" ubarikiwe na Nngwana! Nanenga nitekelize amri ya Nngwana" 1 samweli 15: 14-16¹⁴Samweli ngabaya, "Haho kilelo changondolo ni cha namni mmachikilo gangango, nayo ilolo ya ng'ombe yamiyowa? ¹⁵Sauli ngayangava, "bembe baletike boka kwa amelei kunkikitumbu bandu balikite akoto ngondolo na ng'ombe, kwaajili ya sada ya kwa Nngwana nnongo wako rayaigile twatii ngamiza kabisa" ¹⁶Nga Samweli ngamakia Sauli, "ulende mbala kubakia ambacho Nngwana akilongei kwango kilo" Sauli ngamakkiya "baya!" 1samweli 15:17-19¹⁷Samweli ngabaya, ingawa wenga mwachene paninyo gako wa mwene, je, wapangilweli wampendo kumisri ya taifa lya Israeli? na Nngwana akuyeili mauta ube wamgalme kunani ya Israeli. ¹⁸Nngwana atikutuma katika yako atibaya, "uyende naangamize kabisa bene dhambi, ameleki naikobwane nabo dhidi yabe mpaka waangamize, ¹⁹Mwanja namani baisi wiyoneli sauli ya Ngwana, Badala yake wakamwile nyara na panga ulau paminyo ga Nngwana?" 1samweli 15: 20-21²⁰Nga Sauli ngamakia Samweli" kweli kabisa nayowine lilobe lya Nngwana namikengime ndela ya Nngwana yanitumite. Nitekite agagi mfame wa ameleki, nakwangamiza kabisa ameleki. ²¹Lakini bandu bapotwile daadhi ya nyara-ngondolo nang'ombe nailebe ngolou yakusudiwe anganizilwa, ili baipie dhabihu kwa Nngwana nnongo wako akwo silgili" 1samweli 15: 22-23²²Samweli ngayangwa, "je, Nngwana apulakya sadaka ya tiniya nadhabihu kati waibile kuliyowa lilobe lyake? kunyowa ni bora kulako dhabihu, nayo nibora kuliko mauta ga bereberu. ²³Kwa maaana uasi sawa na dhambi ya bwabe, naukaidi ni sawa naulau na udhalimu. Kwa kiwa ulikani lineno lya Ngwana naywembe kae akukani kanaube wa mfalme. 1 samweli 15:24-25²⁵Nga Sauli ngamakiya Samweli, " Nioangite dhambi kwa maana ndekwanie amri ya Nngwana nalilobe lyake kwakitumbu nabayogyipebandu na kwiyowa lilobe lyabe. ²⁴Mbeambeno tafadhali unisani dhambi yango, baukeleboka name ili mipate yunda kutiii Nngwana 1 samweli 15: 26-27²⁶Samweli ngamakia Sauli, "Nibuyalo pamope nawenga kwakitumbu ulikani linene lya Nngwana naywembe Nngwana akakani kanaube wamfalme kunani ya Israeli" ²⁷Samweli pagewike boka, sauli ngakumwa upande wangenja yake, nawatipopwanika 1 samweli 15: 28-29²⁸Samweli akamwambia, Nngwana apopwanie ufalme waisraeli boka kwako leno naampeile ufalme woo jilani yako, ywabile bora kuliko wenga. ²⁹Kae, ywembe ngabaya, "Nipangite dhambi lakini chonde umbei heshima wakiti gono nnonge ya kolo wabandu bangoo nnonge ya Israeli. Ukeleboke kae pamope nane, 1 samweli 15:30-31³⁰Alafu Sauli ngabaya, "Nipangite dhambi. Lakini chonde umbei heshima wakiti gono nnonge ya kolo wabandu bango nnonge ya Israeli. Ukeleboka kae pamope nane, kusudi miweze kunyowa Nngwana nnongo wa wako" ³¹Nyo samweli ngankelelookya kae Sauli, na Sauli nganyowa Nngwana. 1Samweli 15: 32-33³²Alafu Samweli ngabaya, " unete pano kwango agagi mfalme, wa ameleki" Agagi ngaika kwake wakati atabilwe minyororo na baya, "Haki uchungu wakio uoite" ³³Naywembe samweli ngayangwa, kinsi lipanga lyako lyaipangite alwawa baobee bana, nyonyo maoboko badala na mwona mwongoni mwaalwawa" Afalu samweli nganka agagi ipande ippande nonge ya Nngwana akwo silgali. 1 samweli 15:34-35³⁴Samweli ngayenda Rama, na sauli ngaoboka yenda kacheke Gilba na sauli. Samweli amweni kae Sauli mpaka lichoba lya kio chake, lakini atikumwombolezwa Sauli. ³⁵Na Nngwana atijuta kwa kumpanga sauli mfalme kunani ya Israeli.

¹1 samwei 16: 1-1 Ngwana ngamakia samweli, upalakunelya ku kuda gani, ana ninkiri kanabee mfalme kunani ya Israeli? utweluye lupembe lwako mauta uyende. Nakutuma kwa ywsw ywatama Bethlehemu, maanannichailile mfalme katika bana bake 1 samweli 16?2-3²Samwweli ngabaya jinsi gani mbala yenda? mana Sauli ayino lijambo leno, anibulaga"Ngwana ngabaya naubaye, nichile pia dhabihu kwa Nngwana. ³Ukame yese ache kudhabihu, nane nakula ya chapanga. Wanyeya mauta kwaajili yango yolya ywama kubakia 1 samweli 16:4-5⁴Samweli apangite kati Nngwana mwabaite naeyei Bathlehemu. Azee ba nnema babile kabalendema babaichele banagana nakwe na ngananaya, "je, vuchile kwa amani" ⁵Naywembe ngabaya "kwaamani, nicheli pia dhabihu kwa Nngwana. Mwipie mwabene kwa Nngwana kwa ajili ya dhahabu na mwanda mane na nega" Nangameka wakfu yese na bana bake bote kwa Nngwana, na baadaye bote kudhabihu 1 samweli 16: 6-7⁶Pabaikite nganola Eliabu nangalongelya mwene kwamba nkongo wamauta na Nngwana, hakika ayeme nnonge yake. ⁷Lakini Nngwana ngamakia Samweli, kana uninge kuminyo yake kwa panja, au kyemo cha umbo lyake. Kwakitumba ninkani. Mundu alola kuminyo kwa panja bali Nngwana alola moyo. 1 samweli 16: 8-10⁸Kisha yese ngamkema Abinadamu ngamakia apete nnonge ya Samweli Nasamweli ngabaya, "Hata yumo Nngwana aachaili" ⁹Kisha Yese ngamakia sham apete karibu na Samweli ngabaya "Hata yono Nngwana achawili" ¹⁰Kae yese ngamkema bana bake saba ngabapeta nnonge ya Samweli. Nasamweli ngamakiya yese, ndopo ata yumo ywa chaulikwe na Nngwana ati ya bano" 1 samweli 16: 11-12¹¹Kae Samweli ngamakia Yese, "Je bana bako bite babile pano? naywembe ngayangwa, "abile kabisa lakini achunga ngondolo."Samweli ngamakia yese, "utume bandu baka mkeme, maana twatamali pae mpaka paika pano" ¹²Yese ngantuma mundu nganeta. Na muchembe yoo abile nkele namwene minyo magolou na ywaboneka ngg'olau. Nngwana yabaya, "uyenuke anyei mauta, maana ayo ngaywembe" 1 samweli 16: 13-15¹³Nga Samweli ngatweti mbembe yeno mauta na kunyeya mauta katikati ya nganyingya Daudi boka. Roho wa Nngwana yenelelya. Kisha Samweli nga kakatuka nayenda Rama 1 samweli 16: 14-16¹⁴Bai Roho wa Nngwana nganeka Sauli badala yake roho wa ubaya boka kwa Nngwana ngaisumbuya. ¹⁵Atumishi ba Sauli ngaba mikia, "ulole roho ya ubaya boka kwa Nnongo yenda kusumbuya. ¹⁶Haya Nngwama witu ebe amurisha atumishi bako bababole nnongo yako bampale mundu mwene ujuzi katika onea kunabi. Bai manaibile roho ya ubaya boka kwa Nnongo abile kunani yake, akonea kunubo nawenga wabona cuzuri" 1 samweli 16: 17-19¹⁷Sauli ngababakia, atumishi bake, "munipali mundu ywa kombwa mea vuzuri namunete kwango" ¹⁸Nga muetiembe yumo kati yabe ngayangwa, nabaya "ni mweni mwano wa yese mbethlehemu ywabile mjuzi katika mea, ni mwene ngapu na mundu jasiri, mundu ywa ngondo, mwene busara palongela, mundu mngolou kuminyo na Nngwana abile pamope makwe" ¹⁹Nyo Sauli ngabatuma ajumbe kwa yese, nabaya,"unitumi mwana wako Daudi, ywabatunja ndondolo" 1 samweli 16:20-21²⁰Yese nfantola mbonda ywapotwile mikate, na kiriba cha divai, na mwana wa mbwi na ngantama kwa Sauli pamope na ilebe ayo. ²¹Nga Daudi ngaika Sauli nafumbwa kazi yake. Sauli atikampenda sana Daudi, naabile mpotwa silaha ywake. 1 samweli 16: 22-23²²Sauli ngabatuma ajumbe kwa yese, kabaya, "unusu Daudi abe nonge yango, maana apatike kibali paminyo gango" ²³Wakati wowote roho ya usumbufu boka kwa Nnongo manaibile kunani ya Sauli, Daudi atweti kunubi na kukionea, Nyo Sauli atibaludika na pona, na ayo roho ywa usumbufu apalakumoka.

¹1 samweli 17:1-1 Bai Afilisti nakusinye majeshi gabe kwaajili ya ngondo. Bakwembine akwo soko, yabile Yuda nabembe ngaba panga kambi kati ya soko na seka katika Efeselanimu. 17:2-3²Sauli na bandu Baisraeli bati kwisusanya nabika kambi katika libende lya Eli, nangaba panga ngondo kwamba na Afilisti. ³Afilisti bayemi kuanani ya kitombe upande gumo, na Israeli nabembe kunani ya kitombe upande wenge batenganishwe nalibende pakati yabe. 1 samweli 17:4-5⁴Mundu yumo mwene ngupu atiboka katika kambi ya Afilisti mundu ayo akemilwe Goliathi wa Gathi, kwemo cheke maboko sita ndisubiru limo. ⁵Abile nachekeo lya shaba mutwe wake, a awati dirii ya kyoma hayo yatapite uzito wa shekeli elfu hamsini y a shaba. 1 samweli 17:6-7⁶Abile nalibapa lya shaba ,uma golo gake na nkwawa washaba katikati ya mapamba gake. ⁷Wolo ntope wankwaa wake wabile nkolo. Wenekamba yaibile nakatazi kwaajili ya kwatapia kanikamba ya sindano ya mfumi. Ntwe wa nkwo wake wabile na uzito wa shekeli mia sita ya choma, Ywa mpotolile ngao atwangite nnonge yake 1 samweli 17:8-9⁸Atiyema agakimbili ndoti majeshi ga Israeli mwanja namani anitiicha na mwipangite kwaaajili ya ngondo? nenga na mfilisti, nawenga mwa atumishi ba Sauli? muchawe mundu aelina icha kwango. ⁹Mana andaweza kobwana nane nakunibulaga, apo ngatwabaa twatumwa binu. Lakini mana nashinda na kululaga bai mwabaa mwatumwa bitu na kutumikia" 1 samweli 17:10-11¹⁰Mfilisti hayo ngabaya kae, "leno nipata changa moto majeshi ga Israeli. Mumbei mundu ili iweze kombwananakwe? ¹¹Sauli na Israeli bote payowini chalongoi mfilisti hayo, bakatike tamaa na yongopw muno 1 samweli 17:12-13¹²Bai Daudi abile mwana wa mwefraimu wa Bethlehemu ya Yuda, ywa kemilwe Yese naywembe abile na bana banane analome. Yese abile ng'oi katika machoba ga Sauli, mwene umri nkolo kati ya bandu. ¹³Bana atatu bayesse bankengime sauli kungondo. Maina gabana bake atatu baba yei kungondo ni Eliabu mmelekwa wa kwanza, ywa kengeme Abinadabu, naywene tatu akamilwe shama. 1 samweli 17:14-16¹⁴Dadi ngaywa bile nchene kabisa. Habo apendo atatu bankengimi Sauli. ¹⁵Bai Daudi atiyenda nabaya kapeta kati ya jeshi lya Sauli abile nangongolo batate bake akwo Bethehemu, ili kwa chunga. ¹⁶Kwa muda wa machona arobaini yole mfilisti mwene ngupu abile kaitokeza kindae na kitamwinyo kwaaajili ngondo. 1 samweli 17:17-18¹⁷Alafu yese kamakia mwana wake Daudi, "wapeleki kina kaka baka ela ya ndotolo na yeno mikate kumi, na wibeleke kiyongoyo kulo kumbini kwaajili ya akina katika bako. ¹⁸Kae upeleke yeno jibii komi kwa jemedari wa kikoso chabe cha elfu. Ukalalo babile na hali gani alafu unileti habari mwabaye ndelya cizuri. 1 samweli 17:19-21¹⁹Kina kaka bako babile pamope na Sauli nabandu, bote Baisraeli katika libende lya Ela, bankobwana na Afilisti" ²⁰Daudi ayomweke kindae bulabula nakuli leka lipenga pae ya utunji wa mchunfaji. Ngwapotwa yelo ilebe na boka, kati yese mwamwamuleshe. Aikiti pakambi wakati jeshi lyayei kudubanja lwa ngondo ngabakombwa ndoti ya ngondo. ²¹Nabembe Israeli na Afilisti baipangiti kingondo, jeshi shidi ya jeshi. 1 samweli 1:22-24²²Daudi ailekite ilebe yake kwaywatuza maitaji, ngalibutukya jeshi, na kwapanga habari kina kaka bake. ²³Palongoi nabo yolo mundu mwene ngupu, mfilisti wa Gathi lina lyake goliathi ngaifokoza boka maji ga Afilisti, naywembe ngabaya maneno gagalogalo kati apo kwanzo. Naywembe Daudi ngayowa. ²⁴Bandu bote Baisraeli pabamweni Goliathi, bati kuntila na bati yoyopa muno 1 samweli 17:25-25²⁵Bandu ba Israeli batibaya, "umweni mundu ayo yaitokezike? Achi kwipea changa moto Israeli. Bai mfalme ampeya mali ya mbone mundu ywa mulaga, ya mali ya mbone mundu ywa malaga, akondea binti ywake, na familia ya tate bake yalepali kodi katika Israeli" 1 samweli 26:27²⁶Daudi ngabalaluya bandu babayeme karibu baywembe "apangilwa namani mundu ywa mulaga mfilisti ayo nikwiboyo Israeli oni? Ninyai mfilisti hayo ywangeinilwa ywa ngatukana majeshi ga Nnongo ywa bila mwoni? ²⁷Nga bandu ngaaludi chelo chanalongoe pa kumakia, ngamwaya pangika kwa mundu ywa mulaga" 1 samweli 17:28-30²⁸Kaka bake nkolo Eliabu, ayowine wakati kalongela na bandu. Nyongo ya Eliabu ngayaka moto dhidi ya Daudi, naywembe nga nganaluya, " mwanja namani ywechele pano? balo ngondolo walai nanyai akwo kupongote? Nikipangite kiburi chako, na king'amu cha moyo wako maana wichi pano ili ubone makobwano" ²⁹Naywembe Daudi ngayangwa, "Nipangite namani mbeambeno nenga sinilalwiye liswali bai? ³⁰Nga ngalambukya mundu ywenge na kunekei ayo, nalongela nyonyo. Nabo bandu ngayengwa nyonyo kati mwanzo. 1 samweli 171-33³¹Maneno galingei Daudi pagayowanike, askari bagabaite kae kwa Sauli, na ywembe abatumite kwa Daudi. ³²Kae Daudi ngamakia Sauli, "kanaubemoyo wa mundddu wawapala induka kwa kitumbu cha mfilisti ayo, mtumishi wako apaleyenda kombwana mfilisti ayo" ³³Sauli ngamakia Daudi, "ukombwadi kumkombwa mfilisti au kombwana nakwe wenga wakijana bai, naywembe abile mundu wa ngondo boka uchembe wake" 1 samweli 17:34-35³⁴Lakini Daudi ngamakia Sauli "ntumishi wako abile kachunga ngondolo boka mulikundi, ³⁵Natakunenga nakushambulia nakumpoko nywa boka mukano wake. Napani golokole nankamwile ndeu yake, natikumkombwa na kumulaga. 1 samweli 17:36-36³⁶Mtumishi wako amulige imba na dubu ayo mfilisti ywange inilwa apanga kati yomo waanyama babe, kwakuwa gannongo ywabile mkoto" 1 samweli 17: 37-38³⁷Daudi ngabaya "Nngwana ywani kuchopolile katika yobo ya imba na mayobo ga dubu. Anikocholwa boka mboko ga mifilisti ayo" Alafu Sauli ngamakia Daudi, "uyende Nngwana ape pamope nawenga" ³⁸Sauli ngamwalika Daudi ngobo yake ya ngondo. Nga mwalika chepeo ya shaba mtwa wake, na ngamwalika likoti lya chom. 1 samweli 17: 39-40³⁹Daudi ngataba lipanga lyake kunani ya ngobo ya Sauli. Lakini akombwili yenda kwa kitumbu ayegani lweli kwa magobo ago. Nga Daudi ngamaia Sauli, "ngambwali yenda kombwana ninele na magobo gano, mana nayegani lwali kwa gano" Kwanyo Daudi ngaula. ⁴⁰Ngatola fimbo mabokao gake na ngachawa maliwe matano laini boka katika kabende, ngabagabeka mufuko wako wake wa kichungaji. Kombeo lyake lyabile muluboko abile kamwegalya yolo mfilisti. 1 samweli 17:41-43⁴¹Yolya mfilisti atiicha nakumwengelya Daudi, mpotwa ngao yake, abile nnonge yake. ⁴²Mfilisti palotite kila upande na kunona Daudi, ngachalawa maana abile muchembe bai, nkele nalicho ligolou. ⁴³Nga mfilisti ngamaluya Daudi, "Je, nenga na mbwa, ata kaumichilya na fimbo/ Naywembe mfilisti kwa milongo yake nga mtani Daudi 1 samweli 17:44-45⁴⁴Hayo mfilisti ngamakia Daudi, "wiche kwango nanyama yako mbala kwataikulya nyoni ba kunani na anyama ba mwitu" ⁴⁵Daudi nganyangwa mfilisti, "Uniichilya kwali panga na nkwa na nkwa chene. Bali nenga nikuichilya kwa Nngwana wa majeshi, Nnongo wa majeshi ga Israeli ywauchalawile. 1 samweli 17:46-47⁴⁶Leno Nngwana apala mbeya ushindi dhidi yako, nambala kukubulaga na luuboya ntwe wake muntumba bamwi. Leno napea iyoni na anyama bamwitu bababile duniani mizigo ya Afilisti ili dunia yote itange abile Nnongo ywa Israeli. ⁴⁷Nakusanyiko wono wote utange Nngwana apilyali ushindi kwalipanga wala kwa nkwa, kwa kuwa ngondo ni ya Nngwana na ameka katika maboko yitu" 1 samweli 17: 48-49⁴⁸Mfilisti palatwike akwembane na Daudi, napo Daudi ngabutuka kwa jwshi lya adui ili akwembane nakwe" ⁴⁹Daudi abei luboko mumfuko, ngatola liwe boka amwo, ngalitopwa kwa kombeo, na ngalinkumbwa mfilisti pakibonge ngatola pae ukukama. 1 samweli 17:50-51⁵⁰Daudi ashindika mfilisti kwa kimbeo na liwe limo. Ankumbei ayo mfilisti nakumulaga. Muluboka lwa Daudi mwabileli nalipanga. ⁵¹Nga Daudi ngabatuka na yema kunani ya Afilisti natola lipanga lyake, nakicholomwa malupata, ngankata ntwe wake kwalipangalyo. 1 samweli 17:52-54⁵²Nga bandu Baisraeli nabalo ba Yuda ngabayamuka kwa ndoti, nakwabenga Afilisti loka libende na malyango ga Ekonia. ⁵³Bandu Baisraeli boka kwabenga Afilisti, na ngabateka nyara kambi yabe. ⁵⁴Daudi ngatola ntwe wa mfilisti napeleka yerusalemu, lakini nfabeka ngobo ya ngondo katika hema yake 2 samweli 17:55-56⁵⁵Sauli pamwene Daudi kayenda kabiliana na yolya mfilisti ngamakia Abneri jemadari wajeshi, Abneri, muchembe ayo minyai? Abneri ngabaya, "kati mwaubile wankoto mfalme nenga ndangiteli" ⁵⁶Naywembe mfalme ngabaya, "walaluye baba weza tanga, muchembe ayo ni muchembe wanyai" 1 samweli 17:57-58⁵⁷Daudi pabwite boka kumulaga yolo mfilisti Abneri ngantola, nakuneta nnonge ya Sauli abile na ntwe wa mfilisti, Abneri atweti nakuneta nnonge ya Sauli abile na btwe wa Afilisti mmabiko gake. ⁵⁸Sauli nganalaya, wengani wamwona wa nyai? Na Daudi nganuongwa" nenga na mwana wantumishi wako yese mbethlehemu"

¹1 samweli 18: 1-2 Daudi Daudi payomwile longela na Sauli, roho ya Yonathani yakamwamie na roho ya Daudi, na Yonathano ngampenda kati roho yake mwene. ²Sauli ngameka kazini Daudi lichoba alyo, anaeili akeleboke kachake lichoba alyo 1 samweli 18:3-4³Alafu Yonathani na Daudi kabapanga ,ayeke lyano galibwiga kwa kitumbi Yonathano ati kumpenda kati roho yake mwene. ⁴Yonathani nganju yaiwati nakumpea Daudi, ngampea yake ya ngondo, pamope nalipanga naupende na shipi 1samweli 18: 5-5⁵Daudi ayei popote amba Sauli atikurituma, ywembe afanikiwe Sauli ngateuwa Daudi apange mpendo wa akomboli. Jamba leno lyati pendeza pamonyo ga bandu nakatika minyo ga atumishi ba sauli. 1samweli 18:6-7⁶Wakati kaabaya boka kwa kimbwa Afilisti, bana alwawa bapitike milema yote ya Israeli kabayemba na ina, ili kwembena na mfalme Sauli babile na matowazi, bene furaha na babile na ala ya muziki. ⁷Habo bana alwawa bayembite kwa pokyana kuno kabaina; Bayembage Sauli abulige maelfu gake, Na Daudi abilige makomi elfu gake" 1samweli 18: 8-9⁸Sauli atikachilika muno, na mwando wone wa mpendezikelo. Naywembe ngabaya, "Banumbite Daudi juu ya makumi elfu, lakini malumbite maelfu bai nenga! Apala pate kilebe gani zaidi isipokua mfalme? ⁹Tumbulya lichoba alyo nayendelya, Sauli amingite Daudi kwa mashaka.¹⁰Pamalao yake yolo roho wa ubaya boka kwa Nnong'o ngainyingya Sauli kwa ngapu. Naywembe apangage kati mwenda wazimu muyumba yake. Nyo Daudi ngaonea kifaa chake, kati mwapangite kila lichoba. Sauli abile na nkwa wake mmaboko. ¹¹Sauli ngalekya nkwaa wake mkwaawake, kwani afikirie, "nanakobalya maukuya" Lakini Dau mara ibele akwepite ubii wa Sauli. ¹²Sauli anyongwipe Daudi, kwa kitumbi Nngwana abile pamope nakwe, lakini abuleli na Sauli kae. 1samweli 18: 13-14¹³Nyo Sauli amoite nnonge yake nakuteua panga kunandda wa kikosi cha askari elfu jimo. Kwa mana yeno Daudi atiboka najingya nnonge ya bandu. ¹⁴Daudi abile kastawi kwa mambo gake gite, maana Nngwana abile pamope pakwa. 1samweli 18:15-16¹⁵Sauli pabweni kwamba Daudi enda stawi, atikunyogopa. ¹⁶Lakini Israeli na Yuda bapendi Daudi, maaana atiboka najingwa nnonge nnonge yabe. 1samweli 18: 18: 17-18¹⁷Alafu Sauli ngamakia Daudi, "yeno nibinti yango nkolo marabu. Mbala kupeya apenge nyumbogo, ilatu ube wajasiri kwaajili yango naakombwane gondo ya Nngwana" maaana Sauli afikilia, kana lwapange luboko lwango kuna yake, ila uleke luboko lwa Afisti libe kunani yake. ¹⁸Daudi ngamakia Sauli "Nonga nawai na maisha gango nikilegani au hata maisha ga gamilia yatate nango katika Israeli, kiasi chaba nakiwe mfalme.? 1samweli 18:19-19¹⁹Lakini wakati merabu, binti Sauli, apasilwe akobekelwe na Daudi, akondelwe kwa Adrieli mmeholathi. 1 samweli 18:20-21²⁰Lakini mikali binti Sauli, ampendi Daudi. Nabandu bamakie Sauli, na jambo lwno ngali mpendeze. ²¹Nga Sauli gafirla, " mbala kumpeya ayo abe nyumbowe, ila ube btego kwake, nanyo luboko lwa Afilisti penge lubee kunani yake" Kwa nyo Sauli ngamakia Daudi mara yene bele, "wenga wabaa waakiwango" 1samweli 18:22-22²²Sauli ngaba amulisha atumishi boke, "Mulongele na Daudi kwandela ya siri, namabaye ulole mfalme enda kupalaikya, naatumishi bake bote bakapendile. Mbea mbeno bai ube wakiwamfalme". 18: 23-24²³Nyo atumishi ba Sauli bagalongei maneno go kwa Daudi. Na Daudi ngabaya" kwinu mwenga mubona nijambo lichene panga nkiwe mfalme, nenga na maskini na heshima yango njone" ²⁴Atumishi ba Sauli ngabakeleboya kwake taarifa ya maneno abago Daudi ati gabaya; 1 samweli 18:25-26²⁵Na Sauli ngabaya, "nyo ngamwakia Daudi, "mfalme apalali lichengele, ispo kuwa govi miajivumo ya Afilisti; ²⁶Atumishi bake pabamakia mano aga, ngaga mutwa Daudi abe nkiwe mfalme 1 samweli 27:29²⁷Kabla machobe ago ganapetali Daudi abol nabandu bake na kwabalaga Afilsti mia ibele. Daudi ngaileta govi yabe, na kumpea mfalme lengana na idadi yake, ili awoche pangalwa mkiwe mfalme. Kwanyo Sauli kya nkondoa mikali binti yake abe byumbowe. ²⁸Bai Sauli atibona natanga kwamba Nngwana abile pamope na Daudi. Mikali binti Sauli nga mpenda Daudi. ²⁹Sauli kazidi kunyogpa Daudi. Sauli abile adui wa Daudi daima. 1 samweli 18: 30-30³⁰Nga apendo ba Afilisti ngabaipiya kwa ajili ya ngondo namala yite pabaipile Daudi. Atimikiwa azidi kuliko atumishi bote ba Sauli nyo lina lyake lyapatike heshima ngolo.

¹1 samweli 19: 1-3 Sauli ngamakiya Yonathani mwana wake naatumishi bake bote kwamba bapali kwa bamulage Daudi. Lakini Yonathani mwana wake Sauli atamanwa muno atame na Daudi. ²Nyo Yonathani ngamakia Daudi tate bango Sauli apala kukibulaga wakati wakindae wayobe pandu pasiri. ³Nenga napita panja nayema pabwega ya tate nango akwo kungunda kwaubile wenga, namalongela natate bango kuhusu wenga. Mananitangite jambo lyolyote nakubakia" 1samweli 19: 4-5⁴Yonathani amumbite Daudi munge ya Sauli tate bake kabaya, "mfalme kanaapange dhambi tate bake kabaya, "mfalme janaaoange dhambi dhidi ya mtumishi wake Daudi. Mana ywembe akupangiteli dhambi mambo gagapangite gakusaidie mano. ⁵Maa aipiite bwomi wake nakumulaja yolya mfilisti naywembe Nngwana ngabaleta Baisraeli bote wokovu nkolo. Kae atikubona na kuupulaikya. Mwanja namani ubange dhambi kwa damu yangebaa naatiya kwa kumulaga Daudi bila kitumbu? 1 samweli 19: 6-7⁶Sauli apekenile Yonathani. Sauli ngalapa kati Nngwana novalama, Yonathani awali" ⁷Napo Yonathano ngankema Daudi nakumakia mambo ago gote. Na Yonathani nganeta Daudi kwa Sauli, na Daudi abile munge yae kati zamani. 1 samweli 19: 8-9⁸Baadae kwabile nangondo kae. Daudi atiboka nakobwana na afilisti nashinda kwa mauji makolo muno. ⁹Nabembe ngabatila mange yake. Yole roho wa ubaya, boka kwa Nngwana yamwichili Sauli patami panyumba yake na nkwa maboko gake, na Daudi kaonea chombo chake. 1 samweli 19: 10--11¹⁰Sauli aaite kukombolwa mukingombe na nkwa wake, lakini ngakochopaka baka paminyo gake, nakwamba Sauli aomike nkwa mukungombe. Daudi ati butuka natoroka bwiko woo. ¹¹Bado Sauli abatumete ahume kachake Daudi nikali ngamakiya, "manaana kilo cheno malao upala balagilwa 1samweli 19: 12-13¹²Nyo mikali ngamweleya Daudi boka madirisha, Naywembe ngayenda, ngabutuka na toroka. ¹³Mikali atweti kinyago nakukigonjeka mkindanda. Alafu ngabeka mto wa singa ya mbwi oantwe wake, mangakiwekelya na ngobo. 1samweli 19: 14-15¹⁴Sauli pabatamite ajumbe kuntola Daudi nyambeye nyabaya, "Daudi nimtamwe" ¹⁵Alafu sauli ngabatuma ajumbe kunila nfabaya" munete kwango abile pangi ndada ili mimulage" 1 samweli 19:16-17¹⁶Balo ajumbe pabayingile nyumba, lola, chele kinyago chabila pakindanda pamope na mto wasinga ya mbwi painwe wake. ¹⁷Sauli ngandiya mikali, " mwanja namani kuni nonga nakumeka adui yango ayende, na kae atieike?" mikalo nganyangwa Sauli Ambakie uleke niyende mwanja namani nikubulage?" 1 samweli 19:18-20¹⁸Bai Daudi ngabutuka natoroka nangaye nda kwa samweli akwo Rama nakumakia gate ambago Sauli atikumpanga napo ywembe na samwweli nayama nayothi. ¹⁹Naywembe Sauli ngababakia kwamba, "mulole Daudi abile kwo Nayothi yaibile Roma" ²⁰Alafu Sauli ngnatama ajumbe kumoya Daudi nabembe pababweni kayema likundi lya manabii kabatari, na samweli kayema kati kiongozi wabe, Roho wannongo ngabajingya balo ajumbe ba sauli nabembe kae ngabatabiri 1 samweli 19: 21-22²¹Sauli pabakilwe nya, abatumite ajumbe benge nabembe kae ngabatabiri. ²²Kae nayembe Rama baika seku. Ngalaluya, "Samweli na Daudi babile kwako? mandu yumo ngabaya, "ulole babi nayothi akwo Rama1 samweli 19:23-24²³Nyo Sauli ngayenda Nayothi akwo Rama. Napo Reho ywa Nnongo ngaicho kunani yake kae, naywembe pabile kayenda ngatabiri, mpaka paikite akwo maythi akwo Rama. ²⁴Na ywembe kae apopwanie magobo gake, naywembe kae nyatabile monge ya Samweli lichona alyo agonjike, watopo ya jambo leno, bandu babaya, "Je, sauli kae miniongoni mwa manabii"

¹1 samweli 20: 1-2 Alafu Daudi ngabutuka boka nayothi akwo Rama ngayenda na kumakiya Yonathano, "Nipangite kelegani? ulau wango ni wako? Dhambi yango ni yako kwatate bako, yaipanga apale boya bwoni wango" ²Yonathano ngamakia Daudi "lili uwali Tate bango apangali lijambo lichene wala likolo bila kunibakiya. Mwanja kele gani inazinisha tate bango kumiiya jambo leno? bali nyali?" 1samweli 20:3-3³Bado Daudi atilapa kae na baya, "tate bako atangite wazi kwamba nibatike kibali paminyo gako. Penge endabaya, kanaatange Yonathani jambo leno, labda ablumika! lakini kweli kati Nngwana mwalama kwi naataa jino bai kati yango na mauta" 1 samweli 20: 4-5⁴Alafu Yonathani ngamakia Daudi "lwolwote lyaapala baya, nakapangava" ⁵Daudi ngamakia Yonathan, "Malaonilichoba lya mwei wa yambe naibidi tama na lya pamope na mfalme. Lakini leka neyende ili mweze yobo, mung'unda mpaka lichoba lyene tatu kitamwiyo. 1 samweli 20: 6-7⁶Tate bako mama anikosike kabisa, ngapawa baya, "Daudi amlobite ruhusu kwa kinginde lya ili abike yenda kumema wake Bethelehemu. kwa kitumbu akwo ni kipindi cha piya dhahabu ya mwaka kwa familia yabe bote. ⁷Mana abaya, pangani vema, bai ntumishi wako apanga na amani. Lakini mana achuka muno, ngawatanga kwamba auchuka kunipangwa ulau 1 samweli 20: 8-9⁸Kwanyo umpangi weme ntumishi kwa maaani umekete mtumishi wako katika kilagado cha Nngwana pamope nawenga. Lakini mana kwinadhambi nkati yango, wenga wamwene unibubulage mana mwanjamanii basi anipeleke kwa tatu bako? ⁹Yoanathami ngabaya, "lili! manaibile mitangite kwamba tate amuite mabaya gakupate nikukombwali kukubakia?" 1 samweli 20: 10-11¹⁰Napo Daudi ngamakia Yonathani, "Ninyai ywambakia manamtile, tate bako akayangwa kwa ukale?" ¹¹Yonathani ngamakiya Daudi, Wiche ebu tuboke akwo kungunda ngabote ngababoka yenda kung'anda 1 samweli 20: 12-13¹²Yonathani nfamakia Daudi, "Nngwana, Nnongo waisraeli abe shaindi malao muda kati wono naba minalwiye tate bango au lichona lyene tatu ulole, mana yabaaa lijambo ligolou upande wa Daudi je, kanana kutumi taeifa nakulidhishia kwako? ¹³Namana ipendezeki tate bango akupangilidhara, Bai Nngwana apange ago kwa Yonathano nazidi mana nakubakiali jambo nakupeleka kutalu ili kwamba uyende kwa amani. 1 samweli 20: 14-16¹⁴Mana bado nibile bwoni wenaloyali umimfu wa kilagano cha Nngwana kwamba ngwechali waa? ¹⁵Nakana utakivane kabisa uwaminifu wako wakilagano kati yako nanyumba yango, hata wakati Nngwana pababpya kila yumo wa adui ywa Daudi boka kuminyo ya Dunia. ¹⁶Bai Yonathani ngapanga kilagano na nyumba ya Daudi nalongola, "naywembe Nngwana aboya madui ga Daudi" KISWAHILI IDIOM?-------ULB ENDLISH INIOM 1samweli 22: 17-19¹⁷Yoanathani apalite Daudi alapekae kwakitumbu cha upendi wabile no juu yake kwasababu atikumpenda kati roho yake mwene. ¹⁸Alafu Yonathano ngamakia Daudi, "mala mlichoba lya mwei wayambe wabali kwanyo kitogo chao chabawazi. ¹⁹Pawatama kwo machoba gatatu, uyende araka mpaka pandu uyobite mara ya kwanza, wakati shughuli kaipangika, na wateme karibu naliwe Ezeli. 1 samweli 20:20-21²⁰Nalekya mwashale itatu mbweega ya liwe, kati mi lenga kilebe fulani. ²¹Alafu nantuma kijana wango nakumakia, uyende ukupale ayo mishale ibile upande wako; ukaetole" ngawaiche maana apo kwabaa na usalama kwako naslo madharali kati Nngwana apalite uboke.²²"Lakini maana na makia muchembe nya, Lola mishele ibile nunge yako; ngapawa yenda, mana Nngwana apalite uboke. ²³Lengena namayiketeno yitu ambago Nngwana abile kati yango nawenga milele" 1 samweli 24-25²⁴Kwanyo Daudi ngaiya mang'onda pindi mwei paibomike, mfalme atami pae alye chakulya. ²⁵Mfalme atimi kuchani ya kitego chake, kati kawaida pakitego karibu nakinjombe Yonathani, ayemi wema, na Abneri atani mulabau lwa Sauli. Lakini nafasi ya Daudi yabile wazi 1 samweli 20: 26-27²⁶Hatanyo Sauli aloneili kilebe lichoba alyo, kwa kitumbu afikirie, "kwinalijambo ya mpatike Daudi. Habilelo safi mana atani abilelo safi" ²⁷Lakini lichoba lyenebele, lichobalimo baada ya mwamo wa mwe, bado nafasi ya Daudi yabile bale. Napo sauli kanaluya Yonathani mwana wake, "mwanja namani mwana wayese hachili kuchakulya licho nata leno?" 1 samweli 20: 28-29²⁸Yonathani nganyangwa Sauli, "Daudi alopite ruhusu kwango dhati ili ayende Bethelehemu. ²⁹Atibaya"Tafadhari unirihusu myende. Maana familia yitu baina dhabihu akwo kwema, nakakabango batinilangya mbe akwo. Bai manambatike kibali paninyo sako, chonde uniruhusu nikaabone kina kaka bango! Hachili pameza ya mfalme kwasababu yeno" 1 samweli 20: 30-31³⁰Napo nyongo ya Sauli yatiyaka dhidi ya yonathani, na ngamakia, "wenga wamwana mwa mwana mwana wakaidi na wamwasi? utangiteli kwamba uchavili mwana yese kwaajili ya oni yako, na kwaajili yaotippo wa mao bako? ³¹Kwa kuwa mwana wa yese atama dunia ni simwenga, wala ufalme wako wawaimarika. Mbeambeno bai utume bandu banete kwango kwasababu atakiwe awe" 1 samweli 20: 32-34³²Yonathani nganyongwa Sauli tate bake, "kwa kitumbu gani impasa bulagilwe? Pangate namani?" ³³Nga Sauli antopile nkwa apate kumulaga. Kwanyo Yonathano ngatambua kwamba tate bake bamwite kumulaga Daudi. ³⁴Yonathani aboi pameza abile mnanyongi kale bila lya chukulya lichoba lyenebele lya mwei, kwakitumbu amutumiki Daudi nakwakitumbu tate bake ati kumwabisha. 1 samweli 22: 35-37³⁵Yabile kindae, Yonathani ayei akwo kung'anda kati mwabaligine na Daudi, abile pamope na muchembe wake. ³⁶Ngamakia yolya muchembe wake, libutake wipale felo mishale yani golweye" Namuchembe atibutuka, ngongoloya mshale wenga mnonge yake. ³⁷Mchembe paikite ambapo shale pawatoi. wolo waogopwie Yonathani, ngankema kae machembe nabaya, " awomshale ubile mungo yako?" 1 samweli 20: 38-40³⁸Alafu Yonathani ngankema yolya machembe, "kiyongoya, uyimbekete, kanaucheye! nyo machembe wa Yonathani ngaikusanya mishale nabuyangana kwa Nngwana wake. ³⁹Lakini ayo kijana atangiteli lyolyote ni Yonathani na Daudi bai ngabatangite habari yene. ⁴⁰Yonathano ngampeya muchembe wake silaha na kumakia. "uyende wipeleke kumema" 1 samweli 20; 41-42⁴¹Pundtu machembe paboi, Daudi ngayema boka upande wakusini, abile agomilke ukukama, ngalita mar, itatu bati bomwana bembe kwabembe na bote ngabalela kwa pamope, Daudi ngalela zaidi. ⁴²Yonathani kamakia Daudi, "uyende kwa amani kwakitumbu twabote talupite kwa lina lya Nngwana natwabaya Nngwana abe kati yango na wenga, nabe kati yalubelekwo lwango na lwako" milele" Alafu Daudi atiyema na baka, na Yonathani ngabaya kunnema.

¹1 Samweli 21: 1-2 Kae Daudi ngaika Nobu kunani Ameleki atiicha akwembane na Daudi kumo kulendema na umakua "mwanja namani ubile kichako na ndopo munda mundu ywalongwana na wenga? ²Daudi nganyangwa Ameleki kuhani; " mfalme anitumite kwalijambo maalumu naanibakienya, kanabe mundu atayuno ywatangite chochote kuhusu shughuli yanikutumite na chelo chani kulagilei nielwazike achembe yenda pandu falani. 1 samweli 21: 5-6³Mbea mbeno basi chakulya gani kipatikana pano? unipei mikate mitano, au chochote cha kibile pano. ⁴Hayo kuhani nganyangwa Daudi na baya, "ndopo mkate mmaboko, lakini ibile mikate mitakatifu maana achembe banatyangali na alwawa" 1 samweli 21: 5-6⁵Daudi nganyangwa kuhani, " kuhani, hakika tunatyangali na alwawa kwa machoba gano gatatu. Panatumbwi safari, yega ya achembe yabikilwe wakfu kwa Nngwana ingawa safari ya kawaida. Je, si zaidi muno leno yega yabe yabikilwe wakfu kwa Nngwana. ⁶Nyo kuhani ampei mikate yayabile ibekelwe wakfu kwa Nngwana. Maana yabileli mikate yenga pano, isipokuwa yelo yaonyesho, ambayo yaboilwe boka kwa Nngwana ili pandu pake ibekelwe mikate ya moto ipaiba ibayilwe. 1 samweli 21: 7-7⁷Bai lichoba limo atumishi ba Sauli abile pandu apo, akamuliwe nunge ya Ngwana. Lina lya mundu wa achungaji ba Sauli 1 samweli 21: 8-9⁸Daudi ngamakia Ameleki, "Je, ndopo hata nkwa wowote au lipanga? maana nenga nipotwilw lipanga lyongo wala silaha yango, maaana yelo shughuli ya mfalme yabile ya muhimu" ⁹Kuhani ngabaya, " ulolipanga lya mifilisti Goliathi, lyalimulige katika libende la Ela, libile pano uwekelikwe katika ngobo nchugo ya maivera. Mana kaupala, maana ndipo silaha yange pano" Daudi ngabaya, ndopo silaha yenge kati yeno unipei yoo" 21: 10-11¹⁰Daudi atiyumukia na butuka kutalu na sauli na yenda kwa Akishi, mfalme wa Gathi. ¹¹Mtumishi wa akishi yamakia, " Ayo sio baudi mfalme wa nchi yeno? Je. alwawa bapokyanjeli yemba na ina, sauli abulige maelfu bake, na Daudi akoni elfu bake? 1 samweli 21: 12-13¹²Daudi ngagabeka maneno ago pamoyo wake na nganyogopa mumo akishi, mfalme wa Gathi. ¹³Daudi ngabali mwenendo wake mwonge yake na ngaipanga panga minyalilo paninyo ga bandu; ngachola chola alama mumizingiti ya myango kono katomboya mata gake [pae ya ndeu yake 1 samweli 21:14-15¹⁴¹⁵Nga akisha ingamakia atumishi bake, " lolange mungu ayo ni mweu. Mwanja namani kuneta kwango?je, nenga ninaaja na mwehu, kumbu muneteke mundu yoo monge yange? nyo kweli ayo ajingya nyumba yango?

¹1 Samweli 22: 1-2 Bai Daudi ngaboka hapo nangotoeoka yenda mulipango lya Adulumu. Kaka bake na bote banyumba ya tate bake payoni go ngaberekya kenyendelya akwo. ²Kila yumo ywabile na maangaiko, kila yumo abile na deni, nakila yumo abileli nafuraha pamoyi bote baikusinye kwake na Daudi abile jemedari wabe. Kwa bile naanalome babapata mia nne bababile pamope nakwe. 1 samweli 22: 3-5³Alafu Daudi abokite akwo nayenda mispa akwo Moabu. Ngamakia mfalme wa moabi " Tafadhali waruhusu tate na mao bango matame kwako mpaka panatangakilabe gani ambacho Nnongo apanga kwaajili yango" ⁵Bai ngeleka kwa mfalme wa moabu. Tate wa moabu kwa muda mute ambao Daudi abile mungome yake. ⁴Alafu nabii gadi ngamakia Daudi, kunautame kae katika ngane yako. Uboke nanyende kunchi ya Yuda, kwanyo Daudi ngaboka apo ngajenda mwitu wa Harethi. 1 samweli 22: 6-6⁶Sauli ngayava kwamba Daudi apatikine, abile pamope na bandu babile nbabo nabo wakati wa Sauli abile katama Gibea pae y ankongo wa nkwachu akwo Rooma, abile na nkwa wako maboko gake, ba atumishi bake bote babile yemowema banteletika. 1 samweli 22: 2-8⁷Sauli ngababakia atumishi bake mbeambeno muyowangw, bandu babenjamini! Je mwana wa Yese ampeyeyunda na migunda ya mizabibu? Je ampanganga mwobote panga mwamajemedari wama elfu wa majemedari wa mamia, ⁸Hata mwenga mwabote mupanga nama dhidi yango? ndopo ata yumo wini ywanibekwa akia ndupo ata yumo winu ywani jalisha kwamba mwana wango acochea mtumishi wango Daudi abe kinyume chango. Leno atiyoba naenda nilendaili anishambulie" 1 samweli 22: 9-10⁹Alafu Deogi mwedomu, ywayeme kali na atumishi ba Sauli ngayangwa namweni mwana wa Yese kayenfa Nabo, kwa Amhimeleki mwana wahitubu. ¹⁰Anabite Nngwana ili abate kusaidia, naampeile nalipanga lya Goliathi, mfilisti" 1 samweli 22: 11-13¹¹Alafu mfalme ngamtama mundu akeme kuhani Amtimeki mwana wahitubu nabandu bote banyumba ya tate bake, makuhani bababile akwo Nobu. Boti baikite nnonge ya mfalme. ¹²Sauli ngamakia?, "mbeambeno upekani mwana wahitu" naywembe ngayangwaa nibile pano Nngwana wango". ¹³Sauli ngamakia, "mwanja namani upanga njama dhidi yango, wenga pamope na mwana wa Yese, kwa kampeya mikate nalipanga naubobite nnongo kusudi Elsaidie Daudi, kasudi amis=asi nenga, nakwiiya pamela pasiri, kati mwapangite leno" 1 samweli 22: 14-15¹⁴Nga Ahimeleki nganyangwa mfalme nabaya, "je, ninyai mongoni mwatumishi bako ywabile mwaminifu kati Daudi, minyai kiwe mfalme naabile kunani ya alizi bako, na mwene heshima oanyemba yako?, ¹⁵Je, leno nimala yakwanza kwango kunoba nnongo apate kunsadia! lili! mfalme kuumu nenga mtumishi wako kwa jambo lyolypte wala alongo bango bate. Maana nenga natumishi wako nalangiteli lyolyote kuhusu kadhia yeno" 1 samweli 22: 16-17¹⁶Mfalme nfayangwa, Hakika wawaa, Ahimeleki, wenga na alongo bote banyumba ya tate bako" ¹⁷Mfalme ngamakia mlinzi ywabile pakodiba yake, ywayemi karibu nakwe, "ugalambuke nawabulage makuhani ba Nngwana. Kwa kitumba bamanga nkono Daidi, na kwatiyomba batangite kwamba atitila, lakini bamjulishikeli Lakini atumishi ba mfalme banyoshikeli luboko lwabe kwa bulaga nakuhani ba Nngwana. 1 samweli 22: 18-19¹⁸Nga mfalme ngamakia Deogi, "ugalambake nawabulage makuhani" Nyo Deogi mwedomu, nga galambuka na kwakombwa makuhani, ngababalaga bandu themanini nabatano bawawati naivera ya kitani lichona alyo" ¹⁹Kwa boi yalipanga, aukombi nobu nnnema wama kuhani, kababalaga alwawa na analene, bana ba babayonga, ng'ombe na mbonda na nfongolo. Bote ababalige nalipanga. 1 samweli 22: 20-21²⁰Lakini yumo ywa bana ba Ahimeleki mwana wa Ahitubumyova kemilwe Abiathari, atiponyoka ba butukya kwa Daudi. ²¹Abiathari, ngamakiya Daudi kwamba Sauli abuilige manabii ba Nwana 1 samweli 22: 22-23²²Daudi ngamakia Abiathari, "Natangite kuwa lichoba lyo. Deogi mwedomi abile pandu pale, kwamba hakika apaloge kumakiya Sauli Nenda wajibika kwa kiwo cha kila mundu katika familia ya tate bako! ²³Ufalme pamope nane nakami uyogope. Maana mundu ywapala roho yako apala kaw roho yango. Wana salama mana ubile pamope nane"

¹1 samweli 23: 1-2Ngaba makia Daudi " lola, afilisti bankobwa kaila napora nafaka yaipurwa" ²Nyo Daudi ngamoba Nngwana kwaajili ya msaada, na ngamakiy, "Je niyende ngankombwa aba Afilisti? Nngwana ngamakia Daudi uyende ukaakobwe Afilisti na kunkochopolya keila" 1 samweli 23: 3-4³Daudi ngabakilwa nabanda bake, "ulole pano Yuda twenda yogopa. Je zaidili muno mana tweyenda keola na kukobwa na jeshi lya Afilisti" ⁴Napo Daudi ngamba Nngwana kwaajili ya msaada, bado kae keila. Mana nakupeya ushindi dhidi ya Afilisti" 1 samweli 23: 5-6⁵Daudi nabanda bake ngabayenda kaila na nakimbwana na Afilisti. Baamishike ng'ombe babe bakwakombwa kwa mauji makolo muno nyo Daudi ngabaokoa benyeji bakeila. ⁶Abiathari mwana wa Ahimeliki pabile abutukile kwa Daudi akwo keila, apotwi naivera mmoboko gake. 1 samweli 23: 7-9⁷Sauli abakilwe kwamba Daudi ayei kaila Sauli ngabaya" Nngo amei mmbaboko gango bala shaka atibilwe nyumba kwakitumbil ajingile katika mema waubile na malyango na makoneo" ⁸Sauli ngakema majeshi gake kwaajili ya ngomelo, bayende mpaka keila, bonteke Daudi na banda bake. Daudi atangite kuwa Sauli apangage njama nakudhuru ywembe. ⁹Ngapo ngamakia kuhani Abiathari kuhani, "ulete pano naivera" 1 samweli 23: 10-11¹⁰Alafu Daudi ngabaya, " Nngwana Nnongo wa Israeli, ntumishi wako hakika ayoune kwamba Sauli apala namna yaicha kaela, ili ateketeze mmema kwaajili yango. ¹¹Je, bandu ba keila banisalimisha mmaboko gake? Je, Sauli aluka mpaka akwo, kati mtumishi wako mwayniine? Ngwana Nnongo wa Israeli, nenda kusihi tafadhali umakie mtumishi wako, "Nngwana endabaya "aicha akwo" 1 samweli 23: 12-12¹²Alafu Daudi ngalalaya, " Je, bandu ba keila banisamisha nenga na bandu bango katika luboko lwa Sauli/" Nngwana ngabaya, " Banda abo babasalimisha kwabe 1 samweli 23: 13-14¹³Alafu Daudi nabandu bake bababile katimia sita, batiboka nayenda kutalu na kuila, nyi kasitishike kukengama. ¹⁴Daudi atami mungeme katika jangwa, munchi ya itombe katika jangwa lya zifu. Kila lichoba Sauli atimpala, lakini Nnongo ameili mmaboko gake. 1 samweli 23: 15-16¹⁵Daudi abweni kwomba Sauli aipiite angamiza maisha gake, bao Daudi abile katika lipongote Zifu hakwo Horeshi. ¹⁶Kae Yonathani mwana wa Sauli ngayumuka ngayenda kwa Daudi hakwo Horshi naywembe nganyeya muyo amwobeli Nnongo. 1 samweli 23: 17-18¹⁷Ngamakiya" Kamayogope kwamaana luboko lwa tate bango Sauli lwakapatali. Wabanga wafalme kumame ya Israel, nonenga napanga na msaidizi wako. Tate bango Sauli kae atangite nya" ¹⁸Bai bote abele ngaba panga kilangano Nnonge ya Nngwana. Alafu Daudi aigile Horeshi, na Yonathani ngayenda kaya. 1 samwweli 23: 19-20²⁰Napo Aziti ngabanyendelya Sauli hakwo gibei ngababaya, "Je Daudi ayobiteli kati itu kungome hakwo Horeshi, kunani ya kitumbe Hakila, waabile kusini mwa Ywshimoni? ¹⁹Bai, wiche mfalme! lengana na matakwa gako, wiche! kazi yitu yabaaa kunyeya katika maboko ga mfalme" 1 samweli 23: 21-23²¹Sauli ngabaya, "mbarikiwe na Nngwana. Kwakitumbu muniboni luongo. ²²Muyende muakishe sawasawa. Mukapale na mutange maficho gake gabile pangegani naminyai ywa mweni hakwo. Nibakilwe kwomba ywembe ni ng'anya muno. ²³Kwanyo muchunguze, mutange pandu pote mwayobeya. Baada mabuyange kwango mubile natarifa kamili na kae na longwana namwenga mena abile katika nchi, nampala boka miongoni mwa elfu tote ga Yuda" 1 samweli 23: 24-25²⁴Napo ngabayumuka nayenda mpaka zitu mnonge ya Sauli wakati wo Daudi na bandu bake babile katika jangwa lya maoni, akwo araba upanfe wa kusini mwa Yeshimoni. ²⁵Sauli na banda bake ngayenda kumpala Daudi naudi ngabakilwa habari ayo, nyo atielya mpaka pakitombe cha mwamba natama katika mpongote la Maoni. Sauli pauowine ago ngamenga Daudi katika mpongote lya kiono. 1 samweli 23: 26-27²⁶Sauli ngayenda na abile upande gumo wakitombe, na Daudi na bandu bake babile kabayenda upande wenge wakitombe. Daudi kwaraka ngaboka atame kutalu na Sauli kwakitumbu Sauli na bandu bake bonde kunteleta Dauldi na bandu bake baaboywe. ²⁷Mjombe yumo achile kwa Sauli nabaya" mwache, araka maana Afilisti bapangite uvamizi kunani ya nchi" 1 samweli 23: 28-29²⁸Kwanyo Sauli ngabuyangana kana ankongame Daudi na ngayenda pombana nabo Afilisti. Kwanyo pendo palo pakamilwe mwamba wa kwoyobega. ²⁹Daudi ngaiboka boka hakwo natama katika ngome ya Engedi.

¹1 samweli 24: 1-2 Sauli pankelebwike kwabenga, atebakiilwa wafilisti, atekiilwa panga, Daudi abile katika jangwa lya Engedi. ²Apo Sauli ngatola Bandu elfu baba Sauli kwe buka Israeli bote, bayei kumpala Daudi na Bandu bake mumiamba mbwii mwitu. 1 samweli 24:3-4³Aikite payungulu ya ngondolo mbwega yandela, panfu papabile na lipango. Sauli ngapajingya nkati yake kwisaidia. Mudawo Daudi na Bandu bake babile batami kutalu muno nkati ya lipango lelelulelu. ⁴Bandu bake Daudi ngabamakiya, linonga lisuba ambalyo Bwana atekwibaya mwana akubakiye, Bakuwo kumeka adui wako moko gako, ili umpengi kati mwalala"" Kabe Daudi atekatuka na kungwema kwa nunge liko, liki, na kulikata lipindo lya likanju lya Sauli. 1samweli 24:5-7⁵Baadaye mwoyo wa Daudi watekumwosa kwa sababu akatike lipindo lya nganju ya sauli. ⁶Ababakiye Bandu bake, Bwana anisami, napaliteli ninpangi likowe leno Bwana wangu, ywayeyelikwe mauta na Bwana kwa kunyosha luboko lwangu kunani yake kwamaaana ywembe ni masihi wa Bwana. ⁷Apo Daudi ababekile Bandu bake kwa makowe gano, na kwaibiliya kane bankumbwe Sauli. Sauli ateyema, nopita maliembwa obuka kwake 1 samweli 24: 8-9⁸Baadaye kabe Daudi ayemi panani no pita mulembwa, nakunkema sauti Bwana wangu mfalme. Sauli paloi nsugu, Daudi ngapalita pae nakunaya heshima. ⁹Daudi ngapamakiya Sauli, mwanja anamani ubapekanyya Bandu ambapo babaya. Ulole Daudi apala akuzulu. 1 samweli 24: 10-11¹⁰Leno minyo gako gabweni panga Bwana mwakubei moko gake patwabile nkati ya lembwa benge bani bakiye ngubulage lakini nakulei wa nkoti nabaite ni nyoo shali luboko lwangu panani ya bwana wangu: kwa kuwa ni misili wa Bwana. ¹¹Ulole tatebangu ulole lipindo lya nganju yako mumoko gangu. Kwa maana menena atike lipindo lya nganju yako na gubuuligeli, bai na utange na ubone panga ntupu ubou na likosa katika moko gangu, na ninapangali sambi kunani yako, ingawa wendo yubelya kuubuya ukoti wangu. 1 samweli 24: 12-13¹²Bwana amuwe kati yangu na wenga, Bwana anilepi kisasi kunani yako, lakini luboko lwangu ngani lwabalii kunani yako. ¹³Kati misali ya apendo mwaibaya, katika ubou buka ubou lakini luboko lwangu lwapangali panani yako. 1 Samweli 24: 14-15¹⁴Mfalme wa Israeli atebuka kumwandama nyai? umwaka nyai? uako mzoga wa mbwa uaka maloboto! ¹⁵Bwana naapange mwamusi na ywapiya hukumu kati yangu na wenga, akabone na akayemi sababi yangu na anilusu. Ku;u epuka luboko lwake. 1 samweli 24: 16-16¹⁶Daudi payomwile longela makowe gano kwa Sauli, Sauli pabaya, lino ni lilone lyako, mwana wangu Daudi? Sauli atundubiye lilobe lyake lela. 1 samweli 24: 17-18¹⁷Pamakiya Daudi, wenga wamwene aki kuliko nenga. Kwa sababu unilepike gana ng'oloka, wakati nenge nikulepote masupu. ¹⁸Leno utangasike jinsi mwauningile gene ng'oloka, kwa sababu unibuligeli wakati. Bwana panibeimu reheema yako 1 samweli 24: 19-20¹⁹Kwa kuwa mundu mwana ampeile adui wane. aneka ayene kwake kwo salama? Na Bwana akupei mema kwa selu soni pangile leno. ²⁰Bai ndangite kwo uwakika panga ulwo panga wa mfalme na panga ufalme wa Israeli walu wo imalika katika luboko lwako 1 samweli 24: 31-22²¹Nilapi kwa Bwana panga baada yangu waluwo kwa katilili kutalu libelekwe lyangu, na panga waluwoliabiyali lina lyagu katika nyumba ya tate bangu. ²²Apo Daudi anapile sauli kilapo. Kae sauli ayeikasake, lakini Daudi na bandu bake bateubuka yenda ngomeni.

¹1 samweli 25: 1-1 Bai Samweli ngapamoka. Aisraeli bone ngapakwembana pamope na kunu bya bo kunsika kasake akwo Roma. Kabe Daudi pakatuka na uluka mpaka jangwa la panani 1 samweli 25: 2-3²Abile mundu jumo akwa maoni, na ilebe yake yabile akwo karmali Mundu ywo abile litajili muno. Abilena ngondolo elfu itatu na mbwii elfu jimo naywembe abile kababuya manyunya ngondolo bake akwo kalmeli. ³Na mundu ywo akemelwage Nabaili, nalinalya nyumbowe akemelwage Abigaili. Nwawa aywo abile na busala na sapi kwa kuminyo. Lakini nnalume abile nkaidi ma mwo mwovu katika makowe gake. Abile wa libelekwe lya nyumba ya kalebu. 1 samweli 25: 4-6⁴Daudi ayuwine buka jangwani panga nabii abile kabakata manyunya ngondolo bake. ⁵Kwaiyo Daudi abatumike ansembe kumi nakwa bakiya bula ansembe, mu ubuke yenda karmeli, munyelyange Nabli, na mukansalimiye kwa lina lyangu. ⁶Mukamakiye, utame katika baraka, ubee na amani na nyumba yako ibe na Amani na bote bobile nabo na Amani 1 samweli 25: 7-8⁷Niyuwa panga wendo kwakata manyunya asungaji bako babile pamope natwenga, na twapangileli ubaya, na muda woti babile karmelo nabaobelweli na kilebe sosoti. ⁸Ubalokiye ansembe bako, balu wokubakiya. Bai ansembe bangu bapate kibali minyo yako, maana tuikite lisuba lya sherehe. Tafazali upiye sosote sabilenaso moko kwa apangakazi bako nakwa Daudi mwana wako 1 samweli 25: 9-11⁹Ansembe ba Daudi pabaisile, bamakiye Nabali gote gano kwa niaba ya Daudi na kae batelenda. ¹⁰Nabali atekunyangwa mpangaksi wa Daudi, Daudi ni nyai? nani nyai mwana wa yese? masuba gano babile apangakasi benembone baba atoloka akina senga babe. ¹¹Je nitole nkate wangu na mase gangu na nyama yangu ambayo nitekunsinjilya babakata manyunya ganyu, na napei bandu babapala kwangekutanga? 1 samwweli 25: 12-13¹²Kwaiyo ansembe ba Daudi bategala buka no kelebuka, nakumakiya kila kilebe sabalongei. ¹³Daudi ngapababakiya bandu bake, kila mundu atebe lipanga lyake. Kila mundu atabite lipanga lyake. Daudi naywembe atabite lipanga lyake. babile bandu mia nchenche balongwaniye na Daudi na bende miya ibele bateigala lindela misigo yabe. 1 samweli 25: 14-15¹⁴Lakini msembe jumo wabe amakiye Abisraeli, nyumbowe nabali pabaya, Daudi wabatumite ajumbe buka jangwani baise saba nsalimie Bwana witu, naywembe atekubatukana. ¹⁵Bado bandu aba batu pangile mema. twazulikeli twaobiyeli sosote wakati woti watu tyangite nabo patwabile mbugani. 1 samweli 25: 16-17¹⁶Babile mukingumbe situ kilo na ntwekati, wakati woti twabile pamope katu sunga ngondolo. ¹⁷Kwaiyo utange leno na uzingatiye wapanga namiani, aana ubaya wendo kungwema bwanawitu, na wabaa kunani ya nyumba yake yoti ywembe mundu jwangali faika nna ntupu ywawesa kumakiya. 1 samweli 25: 18-19¹⁸Apo abigaili ateyumbeteka no putwa nikate mia ibele, chupa ibele ya divai, ngondolo batano baba andaliwe, ilengo tano ya bisi, ishada miya jimo ya zabu, na mikate miya ibele ya tini na kwipakiya panani ya mbunda. ¹⁹Ngapamakiya munsembe wake, ulongoli nunge yangu, nanenga nilwoisa nsugu yako. Lakini amakiyeli nchengowe Nabii. 1 samweli 25: 20-20²⁰Pabile kapala yenda panani ya mbunda wake no uluka pene peolya kitumbe, Daudi na bandu bake bauulwike paye kabanyendelya Abigaili, nembe akwembine nabo. 1 samwweli 25: 21-21²¹Bai Daudi abile atebaya ngubakiyanilendelike wabule yote yabile nayo mundu ayu akwo nyikani, nayotiyabile nayo ntupu sakiobi, pamope ago anilepite mabaya badala ya mema. ²²Nnungu na anipangi anyo nenga, Daudi kabe abe zaidi, penge nanekali mundu atejimo wa kwake, mana abile mwiumi payaika malau kindae. 1 samweli 25: 23-24²³Abigaili pamweni Daudi, ateyumbeteka na uluka. Pae ya mbunda wake, agonjike waku kama na kwijinamika pae. ²⁴Antumbukile mumagulu gake nobaya kunani yangu bai, bwana wangu na ubeuovu. Tafazili uleke mundu wako alongele na wenga, kae ugapekani makowe ga mundu wako. 1 samweli 25: 25-26²⁵Nendo kubakiya bwana wangu kenenjali mundu ayo ywangefaika, nabali kwa mwana mwana lina lyake mwalibile ngamwalibile lina lwake ni Nabali, na upumbapu ubile pamope na ywembe. Lakini nenga na mundu wako nabwenili ansembe ba bwana wangu, babatumite. ²⁶Sayeno lelo, bwana wangu, kati Bwana mwatama, na kati mwotama, kwa kuwa jita myyai, no leka lipya kisasi kwa moko gake mwene, bai adui bako balu ambao banda pala kumpangya ouvo bwana wangu, babe kati Nabali. 1 samweli 25: 27-28²⁷Na sayino zawadi yino mtumishi wako letike kwa bwana wangu, na bapeyelwe ansembe ambao bankengama bwana wangu. ²⁸Tafazali ulisamii likosa lya mundu wako maana Bwana hakika apala kumpangyi bwana wangu nyumba imara, kwa sababu bwana wangu wndokumwana ngondo na li nkati yako maasamu wendotama 1 samweli 25: 29-29²⁹Na panga bandu bandekatuka na kukukengama ili bakubulage, bado bwumi wa bwana wangu waluwo tabilwa katika kupulusi sa bababile ba bwumi na Bwana Nnungu kutalu, kati buka katika mpuko wa kombeo. 1 samweli 25: 30-31³⁰Napanga Bwana paluwapanga antimiziye bwana wangu makowe gote ganangoloka ambayo atekulangya, na mwakupangite kiongosi panani ya Israeli. ³¹Likowe leno lya pangali lya uzuni kwako, wala lo usikali kumwoyo kwa Bwana wangu kwa sababu upengineli myai bila sababu ba wilepili kisasi. Na Bwana mwana akuletile mafanikiyo, unkumbuki mundu wako 1 samweli 25: 32-33³²Apo Daudi ngapamakiya Abigaili, Bwana Nnungu wa Israeli, abarikiwe, ywakutumite ukwembane na nenga leno. ³³Na hekima yako ibarikiwe, nawenga ute barikiwa, kwa sababu leno utekunike lebuya kwane nibena hatiya yo pengana myai na kwilepya kisasi kwa luboko lwangu namwene. 1 samweli 25: 34-35³⁴Kwa kweli kati Bwana Nnungu wa Israeli ambaye atekuniibilya kwane ngulumiye kati ungekotoka yumbeya isa ukwemba na nenga, kwa hakika malua kindae apegalali hata mwanajumo nalume kwa Nabali. ³⁵Kwaiyo Daudi ateipokya buka makogake yule yayabile anetile, oamakiya, uyenda kwa amani mpaka kasake. Ulole nitipekanywa lilobe lyake naniyeketile 1 samweli 25:36-36³⁶Abigaili akelebwike kwa Nabali, ulolle abile kapanga sherehe katika kilambo sake, kati sherehe ya mfalme na mwoyo nabali watepulaika nkati yake, kwa sababu atelobya muno. Kwa iyo amakiye sosote kabisa mpaka pakusile 1 samweli 25: 37-38³⁷Paiikite kindae, divai paimui nabali, bai nyumbowe ngapamakiya makowe anga mwoyo wake watewa nkati yake, abilekati liwe. ³⁸Pagapite masuba kumi, Bwana ankumbwi Nabali nembe ngowaa. 1 samweli 25: 39-30³⁹Nembe Daudi payuwine nabali awile, pabaya Bwana abarikiwe,ywanitolila hatuwa ya shutuma yangu buka moko ga Nabali na kumwobiliya mpangakasi wake kene apange gananyata na atekunkelebuya Nabili likowe lyana nyara panani ya ntwee wake mwene" Apo Daudi abatumite Bandu bakalongele na Abigaili, ili antole apange nyumbowe. ⁴⁰Apangakasi bake Daudi pabaikite kwa Abiga ili akwo karmeli, batelongela nakwe nobaya, Daudi utukututuma kwako satukutola moaka kwake ubenyumbowe 1 samweli 25: 41-42⁴¹Abigaili atekatuka alitile pae kuminyo yake nobaya, ulole, mundu wako ni ntumwa ywagulwa magulu ga apangakasi ba bwana wangu. ⁴²Ateyumbeteka na yumuka, noubuka mbunda abile na ijakasi bake batano baba longwa aniye nabo, abakengime ajumbe ba Daudi na kumpanga nyumbowe wake 1 samweli 25: 43-44⁴³Daudi kabe atweti Ahinoamu wa Yezreeli atekunkobeka, bote abele nopanga akinajumbobe. ⁴⁴Wakati wo Sauli abile ampeile palti, mwana wa Laishi mundu wa Galimu, mikalibiti wake, ywabile nyumbowe Daudi.

¹1 Samweli 26: 1-2 Azifi banyendelile sauli akwa Gibea nobaya, je Daudi ayubiteli katika itumbi ya Hakila, ambayo ibile nunge lijangwa? ²Kabe Sauli ateyumuka noyenda pae ya jangwa la zifu, abile na Bandu elfu itatu baba Sauli likwe katika Israeli, bampale 26: 3-4³Sauli abei kambi pakitumbesa Hakila, sakibile nunge ya jangwa, mbwega ya ndela. Lakini Daudi abile katama nyikani na abweni panga Sauli abile ka mpala kuno jangwani. ⁴Apo Daudi atekwatuma apelelezi na atangite panga hakika Sauli abile aisile 1 samweli 26: 5-5⁵Daudi ateyumuka no yenda mpaka pandu Sauli akumbwi kambi, abweni panfu pagonjike Sauli, na Abneri mwana wa Neri mpendo wa jeshi lyake, Sauli agonjike pakati ya kambi na bandu nakumbwi kambi kuntindiya, na bote bagonjilele 1 samweli 26: 6-8⁶Apo Daudi ngapamakiya Ahimeleki Mhiti, na Abishai mwana wa Seruya, nunawe Yoabu, nyai alwo ngwana na nenga kukambi ya Sauli? Abi shai pabaya, nenga nilwouluka pamope na wenga. ⁷Apo Daudi na Abishai pabaliyendelya jeshi kilo na Sauli abile kagosa nkati ya kambi, nkwaa wake. Abneri na AAskari bake bagonjike kwa kuntindiya. ⁸Kabe Abishai pamakiya Daudi, leno Nnungu amei adui wako moko gako. Bai tafazali uleke nimwome nkwaa nimwotwe mpaka pae kwa kunkumbwa mala jimo ni kkumbwali mara ibele. 1 samweli 26: 9-10⁹Daudi pamakiya Abishai, kwene umwangamizeli kwa maana nyai ywawesa losupiya luboko lwake zidi ya ywayeye likwwe mauta ga Bwana nakeneabe na atiya? ¹⁰Daudi abaite, kati Bwana mwatama Bwana aluwo kumulaga au lisuba lwa waa kwake ilwoisa au alwoyenda ungondo na apala angamia 1 samweli 26: 11-12¹¹Bwana apeye kutalu kwane nilasupiye luboko lwangu zidi ya nyeyelekwa mauta wake. Lakini lelo,, nendo kubakiya utola nkwaa waubile kuntwee wake na jangi lya Mase, tubuke. ¹²Apo adui atweti nkwaa najagi lya mase buka kuntwee wa Daudi, nobuka ntupu mundu ywababweni au kwatanga habari ikoqw yeno, wala ntupu ywapitike mulugono, maana bote bagonjelile, kwasababu lugono luna ntopa buka kwa Bwana watekubatumbukya. 1 samweli 26: 13-14¹³Kabe Daudi ayei upande wenge noyema panani ya kitumbe kutalu sana, ubile kutalu muno pakatikati yabe. ¹⁴Daudi akumbwi nduti Bandu abona Abneri mwana wa Neri; pabaya, uyangwa likele Abneri? Apo Abreri payanga, wenga wanyai woakumbulya nduti mfalme 1samweli 26: 15-16¹⁵Daudi pamakiya Abneri wenga siyo wa mundu jasiri? nyai ywabile katiwena katika Israeli? mwanja namani utamili minyo kunendela bwana wako mfalme? kwaama mundu fulamni ajingile pala kumulaga mfalme, bwana wako. ¹⁶Likowe leno lyoli pangite linogeteli mwana Bwana mwatama, uwalengani waa kwa sababu unendeli keli bwana wako nyeyelekwa mauta ga Bwana na sayino ulole pabile nkwaa wa mfalme, najagi la mase lyalibile kuntwee wake 1 samweli 26: 17-18¹⁷Sauli aitangite lilobolya Daudi pabaya, alyolilobe lyako buni, Daudi mwanawangu? Daudi pabaya, lilobe lyangu mfalme bwana wangu. ¹⁸Daudi pabaya, mwanja namani bwana wangu amwandama mpangakasi wangu? nipangite namani? luboko lwangu kwina ubou gani 1 samweli 26: 19-20¹⁹Kwaiyo lelo nendokubakiya bwana wangu mfalme apekani makowe ga mpangakasi wake. Kati Bwana ngaywakuyogwiye zidi yangu, na aiyeketi sadaka lakini mwana binadamu, na alanike nunge ya Bwana maana leno atenibenga, kwane nikote na urisi wa Bwana banibakiye, uyende ukalube ki Nnungu bengee. ²⁰Apo lelo kwanewileke miyai yangu ita umbuke pae mubwii kutalu na kwabile Bwana, kwa kuwa mfalme wa Israeli apitike panja pala kilobote, kati mundu mwawinda ngwale mwitumbe. 1 samweli 26: 21-21²¹Kabe Sauli pabaya, nipangite sambi ubuye mwana wangu, Daudi, maana niku pangali kilembe kwasababu lino maisha gangu gabile nipangite upumbafu na nikosite muno. 1 samweli 26: 22-23²²Daudi payangwa nobaya, ulole nkwaawako ubile pano, mfalme, umakiye munsembe yumo aise satole na uapeleke kwako. ²³Na Bwana annepe kila mundu kwa ajili ya uadilifu wake nakwo ubelekwa kwako kwa sababu leno Bwana akubei moko gangu, lakini nikakotoka kunkumbwa nyeyelekwa mauta wake. 1 Samweli 26: 24-25²⁴Na ulole mwana maisha gako leni mwa gabile ga samani kuminjo yangu nyonyonyo maisha gangu gasaminiwe sana kunyominyo ya Bwana na awe sekunikombwa katika shida yangu. ²⁵Apo Sauli pamakiya Daudi, na ubanuwe, mwanawangu Daudu, ili uwese panga makowe makulu, na hakika uwese fanikiwa. Apo Daudi pakuka kwake, na Sauli akelebwike kwako.

¹1 Samweli 27:1-1 Daudi alongea namwoyo, lisoba limo naluwoangamia kwa luboko lwa Sauli: ntuu likowe lina ngoloka kwangu kuriko toroka mpaka kilambo sa wafilisti Sauli atesalawa nakotoka kumpala kabe bkati ya mipaka yote ya Israeli kwa ndela yeno nilwo ponyoka buka moko gake 1 samweli 27: 2-4²Daudi atebuka no umba, abile pamope na bandu miya sita mpaka kwa akishi mwana wa Maoki, mfalme wa Gathi. ³Daudi atami na akishi akwo Gathi pamope na bandu bake, na kila mundu, na familiya yake, na Daudi abile na akinayumbobe abele, Ahinoamu, na Abigaili mkaemeli ywabile nyumbowe Nabali. ⁴Sauli ngapakiilwa panga Daudi atilile Gathi, kwa iyo ampeliteli kabe 1 samweli 27: 5-7⁵Daudi pamakiya akisha, mwana nipatike kibali minyo yako. wambeya panfu katika jimo yo kilambo sanchi, ili nitame kwoo, mwanja namani mpangakasi wako atame pamope na wenga katika kilambo sa mfalme? ⁶Kumbe lisuba alyo akishi ampeile Daudi ziklagi: kumbe sababu kilambo sa ziklagini mali ya Afalme bayuda mpaka leno. ⁷Idadi ya masuba ambago Daudi atetama katika kilambo sa wafilisti wabile mwaka gumo na myei mchenche 1 samweli 27: 8-9.⁸Daudi na bandu bake bate kwikumbwa sehemu yenembone, noteka nyara wageshuri, wagilizi na waamaleki, kwo kuwa mataifa ago wo yendabile babatama pakilambo, na uwelekeo woyenda shuri mpaka ika kilambo sa misri babile batama katika kilambo aso buka masuba ga samani. ⁹Daudi aikumbwi kilambo na aneili nalumwala nwawa abile mwumi, abuite ngondo ng'ombe mbunda, ngamia, na ngubo bake atekelebuka no ika kae kwa akishi 1 samweli 27: 10-10¹⁰Apo akishi ngalokiya, je leno upangite hambulizi zidi ya nyai? Daudi payangu nipangite zidi kusini mwa Yuda, au zidi ya kusini mwa wayerameeli, au zidi ya kusini mwa wakemi" 1 samweli 27: 11-12¹¹Daudi akakotoka kuneka nalume wala nwawa abile nkoti abalete mpaka Gathi, pabaya, ili kwane sabatupangekilebe Daudi apangite aga na galu" ago nga gapangite kipindi sote satami katika kilambo sa Afilisti. ¹²Akishi atekumwubilya Daudi, nobaya Asababishe bandu bake Israeli bamusiki muno, kwa ito alwo panga mpangakasi wangu milele.

¹1 Samweli 1-2. Yabile katika masuba ago wafilisti bate wembana pamope na majeshi gabe kwa ajili ya ngondo bakumbwane na Israeli. Akishi pamakiya Daudi, utange kwa hakika pangawaluwo yenda na nenga nkati ya jeshi wenga na bandu bako. ²Nembe Daudi ngapamakiya akishi, lelo ulwatanga selu ambaso mpangakasi wa awesike kukipanga. Akishi ngamakiya Daudi Bai lelo nipakupanga ube wa kuni lendela nenga binafsi daima 1 Samweli 28: 3-4³Samweli abile awile: Baisraeli bote bate kunubya na kunsika akwo Rama, katika kilambo sake mwene. Wakatiwo Sauli abile abengite buka pakilambo bote batelongela na wafu au mashetani. ⁴Afilisti batekwembana bembe bene bateisa nobeka kambi akwo shunemu: na sauli abakusinye Israeli bote pamope na beka kambi yabe akwo Gilboa. 1 samweli 28: 5-7⁵Sauli pabweni jeshi la Adilisti, ateyogopa na mwonyo wake watelendema muno. ⁶Sauli pannumbitu Bwana kwa ajili ya kunsaidiya, Bwana panyangwa sikwo lota wala kwa urimu, wala kwa manabii. ⁷Apo sauli ngapabakiya apangakasi bake munipali nwawa ambaye andawesa longela na mashetani ili ni yendeli na kumpala nsada wake, mpangakasi wakengamakiya, ulole abile nwawa akwo Endori ywawesa longela na masetani 2 samweli 28: 8-10⁸Bai Sauli ngapaigalambwa, aweti ngubuyenge tofauti, nobuka ywembe na bandu abele na kunjendelya yulu nwawa wakari wa kilo nobaya, unilondoli nendokuluba, kwo masetani au mizimu. ⁹Yulu nwawa ngapamakiya ulole. utangite sokipangite sauli, jinsi mwababengite buka katika kilambo sabalongela na matani aau misimu bai mwanja namani mmute mupendeka ntego kwa ajili ya bwumi wangu ili niwe? ¹⁰Sauli ngapalaya kwa Bwana no baya, kati Bwana mwatama,ntupu azabu yawaluwa pata bukana na likowe lino. 1 samweli 28: 11-12.¹¹Kabe yulu nwawa pabaya, je ngukakatu kiyengai? Sauli pabaya, unikatukiye samweli. ¹²Yulu nwawa pamwene samweli, atelelakwa lilobe likulu nobaya na Sauli, pabaya manja mani utekuni konga? maana wenga wa sauli. 1 samweli 28:13-14¹³Mfalme ngapamakiya, kene yogope ubna kilabe gani? yulu nwawa ngapamakiya Sauli, nobo na Nnungu apita katika kilambo ngano kiya yulu nwawa. ¹⁴Je ulandana na nyai? nwawa payangwa mundu ng'oi endoyuka nambe aweti nganju Sauli ngapatanga panga aywo kuminyo yake nolaya heshima. 1 samweli 28: 15-15¹⁵Samweli ngapamakiya auli, mwanja namani utekuni auyana kunikatuya kunani? Sauli payangwa, nitetabika muno maana wafilisti bapangite ngndo zidi yangu na Nnungu anilekite na anipeyali majibu kabesi kwa manabii, wala kwo lota. Kwa iyo ngukemike, ili umbakiye silu sapala kukipanga. 1 samweli 28: 16-17¹⁶Samweli ngapabaya, kwa kuwa Bwana atekuleka, bai inilokiya namani, nembe apangite adui wako? ¹⁷Bwana akupangile kila sobaite panga apekuki panga. Bwana apapwaniye ufalme buka moko gako na ampeile ufalme mundu ywenge ampeile Daudi 1 samweli 28:18-19¹⁸Kwa kuwa uyekitileli lilobe lya Bwana no tekeleza nyongo yake ngale kunani ya Amaleki, kwaiyo leno nembe apangite leno kwako. ¹⁹Zaidi ya ago, Bwana apala kumeka Israeli pamope na wenga katika lunoko lwa Afilisti malau wenga na bana bako mwana pamope na nenga. Bwana kabe apalakulibeka lijeshi lya Israeli katika luboko lwa Afilisti. 1 samweli 28: 20-21²⁰Apo gafla Sauli atumbwike pae wakukamana ateyogopa kwa sababu ya alu makowe samweli abile ntupu makakala payiga yake, kwa kuwa lisuba lyo abile analyali sakulya, ata kwa kilo siti. ²¹Kae yulu nwawa ateisa kwa Sauli na abweni panga Sauli apatite shida, nemba ngapamakiya, ulole mjakazi wako aiyuwine lilobe lyako: nigabei maisha gangu mako gangu na nigapikanisha makowe gonibakeye. 1 samweli 28: 22-23²²Kwaiyo lelo, nendokuluba, upekani kae lilobo lya mundu wako, unisusu nilete sakulya kisene nunge yake, ulye ili upate makakala go buka kulu kwoyenda. ²³Lakini Sauli atekana nobaya, nilyalii" lakini apangakasi bake, pamope na yulu nwawa, batekunasimisa atimaye abapekanile lilobe lyabe. Ivyo atekatuka buka paenatama pakindanda. 1 samweli 28: 24-25.²⁴Yulu nwawa abile na ndama mnono apokasake apangite kiyunguya na kunsinja atweti, bwembe nno kanda, noteleka nkate yangeyeya chachanduka lwa bwembe awo. ²⁵Aletike nunge Sauli na apangakasi bake, nabembe balile. Baadaye batekatuka nobuka kilo sososo.

¹1 samweli 1-2. Bai Afilisti batekusanya pamope majeshi gabe goti akwo Afeki. Aisraeli bakumbwi kambi papipi na chemi chemi yaibile Yezreeli. ²Nabembe apendo ba Afilisti batepetelwa na mamiya na maelfu. Daudi na bandu bake bapite babile ba mwisho pamope na Akishi 1 samweli 29:3-3³Kabe apendo ba Afilisti batebaya, aba Abrania bapanga namani pano? akishingapamakiya apendo bende ba Afilisti, ngapamakiya apendo benge ba Afilisti. ayu Daudi , mpangakasi wa sauli, mfalme wa Israeli ambaye atami na nenga kwa masuba gano, au kwa miyaka yeno, nanenga nibweni ntupu likosa buka ase kwangu mpaka leno? 1 samweli 29: 4-4⁴Lakini balu apendo ba Afilisti batekumusa kya akishi, ngapabamakiya amenge mundu ayu, abuke kwake kulu kwantweti kene umakiyo alongwane na twenga kungondo ili kwane apange asui witu katika ngondo kwa mwabile mundayu anfawesa panga amani na bwana wake? sio kwa galama ya mitwee ya bandu bitu? 1 samweli 29: 5-5⁵Je ayu siyo Daudi ambaye anyembite kwa kumpongoza no ina, nobaya, Sauli ulige maelfu gake, na Daudi makumi elfu gake? 1 samweli 29: 6-7⁶Apo akishi ngapakea Daudi nakuimaliya, kama Bwana mwatama, abile mwema, na buka kwako nojingya kwako amope na nenga katika jeshi ni kwema kati mwanibona nengam maana ninaboli likosa kwako buka lisuba loisile kwangu mpaka lisuba lya lwno ata anyo apendo bakupendili. ⁷Bai lelo ukebuke na uyende kwa amani, ili kene wakwaze apendo ba Afilisti 1 samweli 29:: 8-9⁸Daudi pamaki akishi, lakini nipangite manani? kilebe gani sokibweni kwa mpangakasi wako kwa muda ambao nabile nunge yako mpaka leno, kiasi panga kene yende kum bwana na adui ba bwana wangu mfalme? ⁹Akishi ngapayangwa na kumakkiya Daudi ndangite panga ntupu lawama nunge yangu kati mwabile malaika wa nnungu: Hata anyoo balu apendo ba Afilisti babaite, kabe aubukali pamope twenga mpaka kungondo 1 samweli 29: 10-11¹⁰Bai lelo uyumuke kindae na mapema na apangakai bwabawako babaisile pamope wenga mara tu pamulwa yumukanga kindae na mapema no pata bweya, ubukange. ¹¹Apo Daudi ateyumlike mapema, ywembe pamope na bandu bake, babuke kindae, babuye kulu katika kilambo sa Afilisti lakini Afilisti bateubuka yenda Yezreeli.

¹1 samweli 1:1-3 Yapangite Daudi na bandu bake pababile baikite ziklagi lisuba line tatu, waameleki bapangite mashambulizi katika Negevu na ziklagi baukumbwi ziklagi, bayo site mwoto mase. ²Na kubatola mateka alwawa na kila jumo abile nkati yake, nkulu kwa msene bembe babuligeli ate jumo, lakini batwete bandu no buka nabo 1 samweli 30:3-4.³Daudi na bandu bake baikite mukilambo sabile kisonjelikwe mwoto na akinajimbo babe babe alalume na alwawa baputulikwe mateka. ⁴Apo Daudi na bandu babile naba bakumbwi malobe gabe nolila mpaka babile ntupu makakala zaidi yolela 1 samweli 30:5-6⁵Alwawa abile ba Daudi baputulikwe mateka yaani Ahinoamu myezreeli na Abigaili ywaile nyumbowe nabali mkarmeli. ⁶Daudi abile ba Daudi kunkunywa muno maana bandu bababile kabalongela usu kumbwana maliwe, kwa sababu miyo ya bandu boti batezunika, kila mundu kwa ajili ya mwana wake nalume nanwoa, lakini Daudi atekwisimalika katika Bwana, Nnungu wake 1 samweli 30:7-8⁷Daudi ngapamakiya Abiathari, kuani maana wa Ahimeeleki, Tafazali unileti panoyilu naivera" Abiatheri aya naivera kwa Daudi. ⁸Daudi ngapanuba, Bwana kwa ajili ya kuniongoza, pabaya, je mwana naliandamalijeshi lino, nipala kulipata? Bwana ngapanyangwa, wakengame, maana kweli ulwakwapata, na kwa hakika upalakelebuya kila kilebe" 1 samweli 30: 9-10⁹Apo Daudi alyai ywembe na balu bandu sita baba bile pamope nabo na bembe baukite katika libende lya Bethono, pandu pabatami balu babalekite nsungu. ¹⁰Lakini Daudi ateyelya kwakengama, ywembe na banda miyanchenche: maaana balu miya ibele baigalile nsungu, babile basokite kiasi sa kotokawesa umbalibende lya Besori. 1 samweli 30: 11-12¹¹Nabembe bankolile mmisri mkungundana batenike kwa Daudi, bampeile nkate, na alile bampeille mase go nywaa. ¹²Kabe bampeile kipande sakeki yatini na ishada ibele ya zabu. Payomwile lyaa, apatike makaka;a kabe, kwakuwa abile analyali mkate wala nywaa mase, masuba gatatu ntwekati na kilo 1 samweli 30: 13-14¹³Apo Daudi atenokiya, wenga wa mundu wa nyai? je abaka kwaku? nembe payangwa nenga na munsembe wa misri, nampangakasi wa mwamaleki jumo: bwana wangu atekunileka, kwa sababu masuba gatatu gagapite nendeminya. ¹⁴Twapangite mashambulizi zidi ya Negevu ya wakerethi, na yaibile pae ya Yuda na yelu Negevu ya kalebu, na yosa mwoto zilagi 1 samweli 30: 15-15¹⁵Daudi ngapamakiya, je ulwonipeleka mpaka kwalibile jeshi lyali pangite mashambulizi? Hayo mmisri pabaya, unilapi kwa Nnungu panga wanibulaga li au kunisaliti na nakunibeka moko ga bwana Nnungu wangu nanenga mbala kupeleka kwalibile jeshi 1 samweli 30: 16-17¹⁶Yulu mmisri pampelike akwo Daudi,abababateka nyara babile batawanyike kila semu, kabalyaa no nywaa, no ina kwasababu ya nyara yote yayabile baibaipiyi buko kilambo sa Afilisti na buka kilambo sa Yuda. ¹⁷Daudi ate kubashambulya buka lisuba palitipike mpaka kitamwinyo ywaponywike ila ansembe miyanne, babaubwike ngaya notila 1 samweli 30: 18-20.¹⁸Daudi aelebwiye yoti ambaya Amale babile batekwitola: na Daudi atekukwombwa akina jumbobe abele. ¹⁹Ntupu sakibite, siokisene, au kikulu si bana alalume wala nwawa simali yabatekite, wala sosote ambaso avamizi bate kukitola kwa ajili yabe. Daudi atekilebuya kila kilebe. ²⁰Atweti makundi goti ngondolo na ng'ombe ambayo bandu balongwiye nunge ya ng'ombe benge kababaya yeno nyara ya Daudi. 1 samweli 30: 21-22²¹Daudi aikete kwa balu bandu mia mibele na babile basokite longwana nakwe, balu nanalei batame palibende lya Besori bandu bo bapitiki kunkwendelya na bandu babile nabo. ²²Yabile bandu bote asapu na bange faika miongoni mwa babaye na Daudi, pababaye kwa sababu bandu aba bayeili natwenga, twapeyali sosote buka mu nyara yatukelebweye ila kila mundu awesatola nyumbowe na bana bake, baoiye no buka nabo. 1 samweli 30: 23-25²³Apo Daudi pabaya, nwalongobangu kene mupango nyoo, kwa ibele ambayo Bwana atekutupeya atekutuifazi na kutubeka. ²⁴Nyai aluwo kumpekanyya likowe lino? kwa maana baganilwa ni kwa bote babayensa kungondo, bai baganilwa ywoywote ywalendelike nsigo: nabembe baluwo pata sawa. ²⁵Yabile anya buka masuba ago mpaka leno, maana Daudi aamuite ibe sheliya na amri kwa israeli. 1 samweli 30: 26-28.²⁶Daudi paikite ziklagi, atumite semu ya nyara kwa apendo nayuda, kwa mambwigalye no kwabakiya, mulole yeno zawadi yinu bukama nyara ya adui ba Bwana. ²⁷Zawadi yayei kwa apendo bababile Betheuli, na balu bababile Ramothi yaibile kusini, na kwa abo bababile yatiri. ²⁸Na kwa abo bababile Aroeri, nawabo bababile sifmothi na abo bababile Eshtemoa 1 samweli 30: 29-31²⁹Kabe kwa apendo bababile Rakali, nakwa abo bababile katika kilambo sa Wayerameeli, na kwa bababile katika kilambo sa Wakemi. ³⁰Na kwa abo bababile Harma, nakuabo bababile Borashani, na kwa abo bababile Athaki. ³¹Na kwa abo bababile Habroni, na kwa semu yote ambayo Daudi mwana bandu bake bayobelile yenda.

¹Bai Afili batekumbwana zidi ya Ashi Aisraeli. Aisraeli batetila nunge ya Afilisti na batetumbuka nowa nganga katika kitumbe sa Gilboa. ²Afilisti bankengine sauli na bana bake kwa papipi bababulige bana bayo nathani, Abinadabu na Malkishua. ³Ngondo yatekumwelemea sauli, na baaba kumbwa kimbekecha bampatike. Apatike maumivu makulu kwa sababu yabe 1samweli 31: 4-6.⁴Kabe Sauli amakiye ywaputwa sila yake usomwe lipanga lyako uniotwe nalyo. mwanabuli aba bange inilwa baluwoisake ayeketileli. Kwa uwa ateyogopa muno. Kwaiyo sauli atweti lipanga lyakke mwene na kuutumbukya. ⁵Yulu mputwa sila abweni panga sauli au awile, naywembe nyonyo atumbukile pa lipanga lyake na ywembe waa pamope nakwe. ⁶Kwaiyo sauli awile na banabake atetu na mputwa sila wake bandu aba bate bawile pamope lisuba lyo lyolyo 1samweli 31:9-10⁸Bandu ba Israeli bababile upande wenge wa libende na abo babile kwiyee ya Yordani,pababweni panga Aisraeli bati lite, na panga sauli na bana bake bawile bailie ilambo yabe botila na bembe Afilisti bateisa noti=ama apo. ⁷Yabile masuba genge, Afilisti bate isatola nyara ya babawile, Apo ngabamwene sauli na bana bake atatu batumbwike kunani ya kitumbe sa Gilboa 1 samweli 31: 9-10⁹Nabembe ngapabakata ntwee wake nobuya sila yake, na kubatuma ajumbe yenda ponde yoti katika kilambo sa wafilisti tangaza abari ayo katika makanisa gabe ga Sanamu na kwa bandu. ¹⁰Baibei sila yake katika hekalu lya Ashrethi, nabembe bakungelile ntweke mukingumbe sa kilambo sa Bethi 1 samweli 31: 11-13¹¹Na benekaya ba Yabeshi Gileasi payuwine se;i Afilisti sabampangite sauli. ¹²Babakumbwana bote batekatuka na yenda kilo soti na kubuya mwili wa sauli na yiga ya bana bake buka nkingumbe sa Bethshani. Nabembe baya Yabeshina baiyosite mwoto ayomiili akwo. ¹³Kabe batweti iyupa yabe na kwisika pae ya nkongo wa nkwasi akwo yabeshi, na bate funga masuba saba.

¹Baada ya kiwo sa sauli, Daudi atekelibuka buka kwashambuliya waamaelki notama siklaga kwa masuba gabele. ²Lisuba lenetatu, mundu jumo ateisa buka kambi ya Sauli ng'ubo yake yabile itepapwanilwa na abile na luokumbe kunani ya ntwe wake. Paikite kwa Daudi ilitike kuminyo yake paeno kwipanga ywembe kilebe li.³Daudi nfapanokiya, "ubyka kwaku? ywembe ngapayangwe, "nitetila buka kambi ya Israeli. ⁴Daudi ngapamakiya, tafazahi uni bakiye jinsi makowe mwagabile" ngapayangwa bandu batetila buka kungondo. Benembone batetumbuka, na benembone bawile. Sauli na yonathani mwana wake bawile. ⁵Daudi ngapaluya muchembe, utangitekitiwi panga sauli na yonathani mwana wake bawile?⁶Yulu musembe ngpayangwa, "kwabati nabile panani ya kitumbe Gilboni, palu abile sauli ayegekile nkwaaa wake, na mimutuka ya farasi na babaongoza babile papipi kumaywa. ⁷Sauli pagalambwike anibweni nokunikema. natayangwa nenga pano.⁸Atekunikiya wenga wanyai? natekunangwa nenga na mwamaleki, ⁹Ngapanibakiya, Tathazari uyime panani yangu unibulage, kwa kuwa shida ngulu nipatite, lakini lama bado kubile nkati yangu. ¹⁰Hivyo nateyima panani yake na kumulaga kwa maana natangite pango alwewesali tama baada yo tumbuka ngapanitolataji lya lyabile panani yake ya ntwee wake na kakuku sasaabile mokogake niletike pano kwako, Bwana wangu.¹¹Kae Daudi nga papwana magubo gake na bandu bote bababile pamope na ywembe bapangite nyanyalunyulu. ¹²Batelila, no amboleza na punga mpaka kitamwiyo kwa ajili ya Sauli, Yonathani mwana wake bandu ba yanwe, na lwa ajili nyumba ya Israeli kwa maana baterumbuka kwa lipanga. ¹³Daudi nga pamakiya yulu musembe, ubuka kwaku? nenga na munsembe wwa ngeni mwamaleki"¹⁴Daudi nga pamakiya mwanja anamani uyongwipeli kumulaga mfalme, nyiyili kwa mauta na yahwe luboko lwako? ¹⁵Daudi nga pankema jumo wabe wa ansembe na kumakiya, uyende ukamulage" Hivyo munsembe ywo ateyenda na kunkumbwa pae, mwamaleki mpaka waa. ¹⁶Bukopo Daudi ngapamakia mwamaleki ywawile, myai yako ibee panani ya ntwee wako kwa kuwa ntwee wako ubweni zidi yako no baya, nimulige mfalme ywayiyilikwa mauta na yajwe.¹⁷Bukopo Daudi ngapayimba mwambo wa kunubya panani ya sauli na Yonathani mwanawake. ¹⁸Ngapabakiya bandu kwayigana mwambo wa Bow kwa bana ba Yuda, ambao wateandikilwa katika kitabu sa yashali. ¹⁹Utukufu waka, Israeli utebuywelwa, utebuywelwa panani ya mahali pa panani jinsi mwene makakala mwatumbwika. ²⁰Kwane mubaye katika Gathi, kwene mu tangaze katika miitaa ya Ashekeloni, ili aenja na wafilisti, kene ba pulaike, ili aenja bange inilwa kene pulaike.²¹Itumbe ya Gilboa, keneube umande ula oanani yitu. Wala migunda kene ibalike kilebe kwa ajili ya sadaka, kwa maana opo ngao ya mweme makakala ilebalikiwa ngao ya Sauli iwesalikae yeyelwa mauta. ²²Bukamu myai ya bababulagilwe, bukamu yiga ya bene makakala, upinde wa Yonathani ukelebwikeli ndugu, upanga wa Sauli ubuiteli nyanya.²³Sauli na Yonasani bate pendelwa na babile na Neema maishani, hata wakati wa mauta gabe babile pamope. Babile na kasi kuliko tai, babile na makakali kuliko imba. ²⁴Mwenga mwaenja ba Israeli mulelange panani ya Sauli, ywa ngwalike magubo ga thamani pamope na vito ga thamani, na ywayeilw mpambo ga zabu katika magubo ginu.²⁵Jinsi mwabene makakala mwabatumbwike kungondo. Yonathani abulagilwe panani ya pandu pako papabile panani. ²⁶Nitesiki tisha sana kwa ajili yako. Yonathani nu nangu, wabile wampendwa wangu sana. Upendo wako kwangu wabile wa ajabu, wapiteupendo wa nwawa. ²⁷Jinsi bene makakala mwabatumbwike na sinaha ya ngondo mwaiteketiye.

¹Yapangite baada ya aga Daudi ngapano kiya yahwe, je yenda wezekana ubuka moja ya miji ya Yuda? Yahwe ngapanyangwa uobuke, Daudi ngapanaluya, ni uyendili mji waku? yahwe ngapanyanwa Hebrono. ²Hivyo Daudi ngapaubuka na akinajumbobe abile, Ahinoamu wa Yezeeli, na Abagai wa kalmeli, mjane wa Nabali. ³Daudi ngapabaleta bandu bababile pamope naywembe, na kila jumo aletike familia yake katika mji wa Hebroni [abatumwile tama.⁴Kae bandu ba Yuda bateisa na kunyi ya Daudi mauta panga mfalme nyumba ya Yuda. bama kiye Daudi, bandu ba Yebeshi Gileadi batekunsika sauli. ⁵Hivyo Daudi atumite ajumbe kwa bandu ba Yebeshi Gileadi nakwabakiya, mbali kiwe na yahwe, kwa kuwa mulaite utiifu wonu kwa bwana winu sauli ywamunsikite.⁶Sada yahwe ashirikishie utiifu na uaminifu wa lagana. Na nenga nanaya wema wangu kwa sababu ya galu gamuga pangite. ⁷Sasa lelo mokoginu gapeyelwe bwana winu awilw, nanyumba yote ya Yuda iniyeilw mauta nibe na mfalme wabe.⁸Lakkini Abneli mwa wa Neli, moendi wa jeshi la Saudi, antweti ishboshethi mwana wa Sauli anetike mahanaimu. ⁹Ampangite Ishboshethi mfalme panani ya Gileadi, Asheri, Yezreeli, Efraimu, Benjamini, na pananiya Israeli yoti.¹⁰Ishiboshethi mwana wa Sauli abili na myaka arobaini patumbwile tawala panani ya Israeli, atawaliti myaka ibele lakini nyumba ya Yuda yaambatinena na Daudi. ¹¹Muda ambao Daudi abile mfalme panani ya nyumba ya Yuda akwo Hebroni myaka saba na mwei sita.¹²Abreli mwana wa Neli na abanda ba Ishboshethi mwana wa sauli babukite mahanaimu yenda Gibeoni. ¹³Yoabu mwana wa seuya na abanda ba daudi batebuka na kwembana nabo katika libedela Gibeoni note mapalu, likundi limo upande wuno wa libende nalikundi lyengi upande wenebile.¹⁴Abneri ngpamaki Yoabu, aya mwa nchembe na mukatuke no sindana nnungi yitu" Yoabu ngabaya, haya ma mukatuke. ¹⁵Apo anchembe pabakatuka no kwembana kumi nebele kwa ajili ya Benjamini na Ishboshethi mwana wa Saulik nakumi nebele buka kwa abanda ba Daudi.¹⁶Kila mundu aboyile ntwee wa adui wako na kukikumbwa kwa lipanga lyake katika mambauya adua wake, batumbwike pae bote. Kwa niyp pandu palu pakemilwe kwa kiebrania Helkath Hazzrim, yaani kondola lipanga, lyalibile Gibeoni. ¹⁷Ngondo yabila ngale muno lisuba lelu na Abneri na bandu ba Israeli batesindwa na abanda ba Daudi.¹⁸Bana atatu ba seluya babile palua Yoabu, Abishai, na Asaeli. ¹⁹Asaeli abile nkele mgulu kati mbala ankengime abneri kwa papipi bila galambuka upande wowoti.²⁰Aboneri alolite nsugu yake nobaya, wenga wa Aseeli? payangwe nganenga. ²¹Abneri ngpamakiya ugalambuke upande wako wa malyo ama nkeya umoywe yumoywa anchembe no tola silaha yabe lakini Asaheli agalambwikeli.²²Ngapo Abneri ngapanuba kae Asaheli, uyime kene unikengame. Kwa namani nikukumbwe mpaka pae? naubona buli kuminyo ya nnunago? ²³Lakini Asaheli ayikitileli galambuka. Kwaiyo Abneri atekumwotwa kwa pae ya nkwa wake ata wapitile upande wene bele. Asaheli atumbwike paye no yomoka hata panga kila yumo ywaikile oandu palu asaheli patumbwike no yomoka, ayimi popo.²⁴Lakini Yohabu na AAbishai bankengime Abneri wakati lisuba kaliswikya babile baikite kitumbe sa Amma, sakabile karibu na Gia katika ndila yaiyenda nyika ya Gibeoni. ²⁵Abenjamini batekwembana kusugu ya Abneri noyima panina ya kitumbe.²⁶Kae Abneri ankemite Yoabu nobaya, "je lazima lipanga liyenseli papwana kilasa? je utangiteli mwisho wake wa woba uchungu? kae wabakiye bandu wako baleke kwakengama alongo bangu. ²⁷Yoabu ngapayangwa mwana nnungu mwama, upekebayali nyoo, askari bangu batekwakingama mpaka kindae.²⁸Ngapo Yoabu ngakumba tarumbeta, na bana u bake bote yemanga na bayendeleli kwa kingama Israeli kae nawala bakumbu waniyeli kae. ²⁹Abneri na bandu bake batebuka kilo sote pitya Araba baumbite yoldali, batwangite kindae sote pakwasile, na moaka nakite mahanaimu.³⁰Yoabu atekelebuka buka katikakunkingama Abneri ate kwakema bandu bake bote, ambapo Asahali na askari binge kumi na tisa ba Daudi batepungwa. ³¹Lakini bandu ba Daudi babulige bandu 360 ba Benjamini Abneri. ³²Kae bantweti Asahali na kunsika katika likaburi tate bake, lyalibile Bethalehemu. Yoabu na bandu bake batebuka kilo bote, kwa selile baikite Hebroni.

¹Kwabile na ngando ya mmuda mlefu kati ya hyumba ya sauli na nyumba Daudi. Daudi ayendelile pata makakala zaidi, lakini nyumba sauli yayendelile soka no soko.²Bana batelekwa ka Daudi hakwo Hebrono ywakwanza bele kwa abile Amoni, kwa Ahinoamu wa Yezreeli. ³Mwanawake ywenebele, kileabu, abelewile kwa abagaili, mjane wa Naba liwa karmeli wa ywene tatu, Absalomu, abile mwana wa maaka, binti Talmai, mfalme wa Geshuri.⁴Mwana yuna nchembe ywa Daudi, Adoniya, abile mwanaywa Hagithi. mwana wake ywatano abile shefatia mwana ywa Abitali. ⁵Na ywa sita, ithreamu, abile mwana ywa Elga nyumbowe Daudi. Hababote babelekwileka Daudi akwo Hebroni.⁶Payabile ngondo kati ya nyumba ya sauli na nyumba ya Daudi Abneri aipangite mwene makakala katika myuma ya sauli. ⁷Sauli abile na ksuria linalyake Rispa, binti Aiya. Ishboshethi anokiya Abneri, mwanja namari ugonjike na suria wa tati bangu?⁸Hata ikapanga Abneri apeusika muno tokana na makowe ga Ishboshethi nembe ngapabaya, je nenga na ntwee wayahudi nilaya udhaifu mu nyumba ya Sauli tate boka, kwa alongobe, na mabwi galyake kwokotoka kukubeka, moko ga Daudi. Na bado leno wendi kuni longela husu nwawa.⁹Nnungu na anipangi nyonyonyo, Abneri, na azidi mwana apanga kwa Daudi kati yahwe mwanapile. ¹⁰Kuamiya ufalme buka mu nyumba ya sauli no yimika kitegu sa enzi sa Daudi panani ya Israeli na kunani ya Yuda, buka Dani mpaka Beersheba. ¹¹Ishboshethi awesikeli yangwa Abneri kae kwani atekunjogopa.¹²Kae Abneri abapalite ajumbe kwa Daudi baya kilambo seno sa nyai? upange kila gano na nema, nawe wolowo bona panga luboko lwangu lubile na wenga kwileta Israeli yoti yoti kwako. ¹³Daudi ngapayangwa, sawa nilwo panga kilagano nawenga. Lakini likowe limo lyanilipala buka kwa kowe panga twaubonali, binti sauli, paisa kwembana na nenga.¹⁴Kae Daudi ngapatuma ajumbe kwa Ishboshethi, mwana wa Sauli pabaya unipiimikali, nyumbo wangu ywanipiyite kwa ajili yake govi mya jimo ya wafilisti. ¹⁵Kwa hiyo Ishboshethi ngatuma kamikali, na kuntola buka kwa nchengowe, paltie mwana wa laishi. ¹⁶Nchengowe ngapalongwana nakwe, kuno kala, ngayendelya mpaka Bahurimu. Kabe Abneri ngammakya bai ukelebuka kaye ngapabuya.¹⁷Abneri ngapalongela na apindo ba Israeli ngapabaya, zamana mupalage Daudi abay mfalme winu. ¹⁸Bali lelo muango nyoo kwa maana yahwe abaite usu Daudi abaite, luboko lwa Daudi mfilisti wangu naluwo kumwoko wa mwa bandu nangu Israeli buka mu luboko lwa wafilisti nobuka mulubokalwa adui babe boti.¹⁹Kae Abneri alongei na bandu ba Benjamino sunge. Kae Abneri ayei longela na Daudi Nebroni ngapabaya kila likowe Israeli na nyumba yoti ya Benjamini bapendile kulitimiza. ²⁰Wakati Abneri na bandu ishilini kati ya bandu bake baikite Hebroni kunola Daudi" Daudi aandaite shere kwa ajili yabe.²¹Abneri ngapamakia Daudi, naluwo katuka nokukupeya aisraeli bote, bwana wangu mfalme, ili panga bapange agano nawe, panga utawale kunani yoti yoipala hivyo Daudi ngapanusu Abneri buka Abneri ngapabuka kwa Amani.²²Kae askari ba Daudi na Yoabu pabakelebuka buka teka nyara no isa na nyara yabe nayembone. Lakini Abneri abile Hebroni pamope na Daudi. Daudi ate kumlusu buka, na abui kwa Amani. ²³Wakati yoabu na lijeshi lote, pabaikite, Yoabu abakiilwe, Abneri mwana wa Neli ateisa kwa mfalme, na mfalme atekumlisu buka, na ywembe Abneri abui atekumlisu buka, naywembe Abneri abui kwa Amani.²⁴Kae Yoabu ateisa kwa mfalme nobaya upangite namani? lola Abneri ateisa kwako kwa mwanja namani utekumlusu abukenakwe amanda? ²⁵Utangiteli panga Abneri mwana wa Neri aisile kukukonga no pepeleza ali yako nolola kila lyolipanga? ²⁶Yoabu pabui kwa Daudi, atumite ajumbe kunkengama Abneri nabembe batekumelebuya buka luse lwa sirah, lakini alitangiteli.²⁷Abneri pakilebwike Hebroni, Yoabu atweti kando kati ya lango ili alongelee nakwechemba. Popopo Yoabu atekumwosa pakitumbo myai ya Asaheli nunawe.²⁸Daudi [ayuwine likowe lino atebaya Nenga na ufalmu wangu ntupu ati ya kwa yahwe daima, husiana na myai ya Abneri mwana wa Neri. ²⁹Hatiya ya myai ya Abneri naibepanani ya Yoabu na nyumba yoti ya tate bake. Na kwene akosemu nyumba ya Yoabu mundu mwene ilondi, au mwene koma, au kirama ywa tyanga na lukogoso au ywabulagilwe kwa lipanga au ywa kosita sakulya. ³⁰Kwa iyo Yoabu na Abishai nunawe ngabamulige Abneri, kwa sababu amulinge Asahelu nuna wabe kungindo akwo Gebeoni.³¹Daudi ngapamakiya Yoabu na bote bababile pamope na ywembe, mupapwane magubo ginu, muwalange nguba ya mabunyaa, na muombolezange nunge ya yiga ya Abneri na mfalme Daudi aukingime mwili wa Abneri wakati wo sika. ³²Batekunsika Abneri akwo Henroni mfalme atelela kwa lilobe katika likaburi lya Abneri, nabandu bote batelela.³³Mfalme atekunubya Abneri naywembe ateyemba, je yaweze kine Abneri awe kati mwawa moumbapu? ³⁴Moko gako gatabilikweli. Magulo gake gatabilikweli na minyororo. Katu mundu umwatumbuka nunge wa bana aovu, ngamwatumbwike bandu bote bate kunelya kweli.³⁵Banfu bate bate isa kumpala Daudi alye kubile ntwekati, lakini Daudi atelapa, Nnungu na anipange nyoo. Mwana naluwa paya ,kate au sosote silu kabla ya lisuba lina pilyali. ³⁶Bandu bote babwe akiya ya Daudi nayate kwa nogelya, hivyo kila sapangite mfalme atekiplumba.³⁷Kwaiyo bandu bote na Israeli bote ngapatanga lisubalo panga yabileli niyaya mfalme Abneri mwana wa Neri awe. ³⁸Mfalme ngapababakiya ababdu bake. Je mutangiteli panga mundu nkulu atetumbuka lino katika Israeli? ³⁹Nanenga lino nidhofike, japo kuwa yalikwe mauta panga na mfalme. Bandu bano bana ba seruya na atari sana kwangu. Yahwe na ankilibukeye mwovu kwa kunepa kwa ajili ya uovu wake kati mwaipalikwa.

¹Yapangite Ishboshethi, mwana wa Sauli, payuwine panga Abneri aeile akwo Habroni, moko gake gatedhofika, Israeli yoti yatetabika. ²Basi mwana wa sauli abile na bandu abele bababile apindo ba ikosi ya askahi jumo wabe abile Baasa na ywinge abile Rekabu, bana ba Rimonia Mbeerothi ba bana ba Benjamini kwa maana Benothi yatebala ngwilwa kati semu ya Benjamini. ³Na waberothi batilile Gitaimu na batami palu mpaka sayino.⁴Bai Yonathani, mwana wa Sauli, abile na mwana ywalemile magulu. Abile na makamo ga miyaka mitano abati usu Sauli na Yonathani paikite Yezreeli yaya wake atekuntola ili atile. Lakini patilage, mwana wa yonathani atetumbuka nopanga kilema. Lina lyake akemelwage Mefiboshethi.⁵Kwaiyo bana ba Rimoni mbee rothi, Rekabu na Baana, batebuka ntwekati wakati wa lilumu likulu mpaka kasaha ishbothethi, ywembe atepumulya ntwe kati. ⁶Nwawa ywalindilage nnyango ategonja bajingile nkati mbolembole na ku moita. ⁷Kwa iyo pabajingile nkati ya nyumba batekunkumbwa na kumulaga wakati agonjike kusuba sake. Kae kunkata ntwee wake nobuka naso, batesafili mndila kilo sote mpaka Araba.⁸Bapelike ntwee wa Ishboshethi kwa Daudi akwo Hebroni, nabembe bamakye mfalme, ulole wuno nntwee wa ishboshethi mwana wa Sauli, adui wako, ywaupalage bwumi wako, lino yahwe anepile kisasi bwana witu mfalme zidi ya Sauli na libelekwe lyake. ⁹Daudi ngapabaya Rekabu na Baana nunawe, bana ba Rimoni mbee rothi ngabakiya, kati yahwe mwaisha ywa uokowite bwumi wangu na kila shida. ¹⁰Mundu jumo atakumakiya, lola sauli awile: abayege aletike abana njema, nateku monywa na kumulaga akwo si klangi awo nga ujira wanipeile makowe gake.¹¹Panga kwake kitiwi mundu mwovu pamulaga mwene haki kitandi sake nnkati ya nyumba, je kene ni pale miyai yake buka katika moko ginu, no kumuya duniani? ¹²Kae Daudi nga palagya anchembe, bakababulaga babakatike mokona nagulu gabe na kwa kungelya mbwega ya libende akwo Hebroni. Ila batweti ntwee wa Ishboshethi na no kisika katika likabulu la Abneri katika Herboni.

¹Kabe makabila gote ga Israeli banyendelile mfalme akwo Hebroni nabembe ngababaya, ulole twenga ninyama na iupa yako. ²Masuba gagapite, Sauli pabile mfalme panani yitu, ni wenga waongozike jeshi la baisraeli mandu bandu Israeli, na walu wa kwatawala panani ya Israeli.³Kwaiyo apendo bote ba Israeli bateisa kwa mfalme kulu Hebroni na mfalme Daudi apangite nabo kilagani nnunge ya yahweh batekuchambisa Daudi apange mfalme wa Israeli. ⁴Daudi abile na makamo ga miyaka salasini patumbwi tawala, naywembe atawate miyaka arobaini. ⁵Atawalite panani ya Yuda miyaka saba na mijeisita akwo Hebroni, na kulu ya lusalemu atawalite miyaka salasini netatu panani ya Israeli yoti na Yuda.⁶Mfalme na bandu bake bote bayei yerusalemu kumbwana na ayebusi, bababile benekaya oa palu bamakiye Daudi, ukomwali isa pano kwani ata ipofu na ilema ba wesa kuzuia njingya. Daudi awesa isa pano. ⁷Lakini Daudi atekwiteka ngome ya sa abayo sayino ni muji wa Daudi.⁸Wakati wo Daudi atebaya, babashambuliye ayebusi bapalikwa pita mufeleji wamase ili baikyange ilema na ipofu ambao ni adui ba Daudi yeno ga maana bandu babaye ipofu na ilema kenebajigi kasri. ⁹Kwaiyo Daudi atami ngemeni naywembe au kemite kilambo sa Daudi. Atindikiye ukuta, buka kusega mpaka nkati. ¹⁰Daudi abile na makakala sana kwa maan yahwe, nnungu wa utukufu abile pamope na ywembe.¹¹Kabe Hiramu mfalme wa Tiro atumite ajumbe kwa Daudi, na mikongo ya mierezi, mapundi selemara na asengi bansengile Daudi nyumba. ¹²Daudi ngapangite panga kumbe yahwe abile atekumeka ili abe mfalme kunani ya Israeli, no panga atentukuza ufalme wakw kwa ajili ya Israeli Babdu bake.¹³Baada ya Daudi buka Hebroni no yenda yelusalwmu, atekwipeya bake na masuria bene mbone akwo yelusalemu nabanaba biti benembone batebelekwa kwake. ¹⁴Gona ga maina ga bana bake bababelekwile kwake akwo yelusalemu: Shamua, Shobabu, Nathani, Selemani, ¹⁵Ibhari, Elushua, Nefegi, Yafia. ¹⁶Elishama, Eliada, na Elifeleti.¹⁷Bai afilisti pabayawine panga Daudi banyeile mauta panga mfalme kunani ya Israeli, bayeibote kumpala. Daudi pawine lyo ateuluka mungome. ¹⁸Bai Afilisti bateisa noyoloka palibende la mrefai.¹⁹Kabe Daudi ngapaluba nsada buka kwa yahwe. Nobaya, je nashumbuliye. Afilisti je waluwo mbeya ishindi panani yabe? yahwe ngapamaki Daudi, washambuliye, kwa hakika nakupeya ishindi panani ya wafilisti. ²⁰Kwaiyo Daudi ngapashambulia akwo Baali perasimu, naywembe atesinswa, pabaya yajwe ayekwawekelya adui bangu nunge yangu kati mapuliko ga mase kwaiyo lina lya oandu palu lyabile paali penasimu. ²¹Wafilisti balei inyango yabe palu, na Daudi na bandu bake batekwibuya.²²Kae Afilisti bateisa kwa mara yinge kae no kwiyongea kae palibende la mrefai. ²³Kwaiyo Daudi alubite nsada kae bukakwa yahwe, nembe yahwe ngapamakiya, kene wa shambuliye kwa nunge, lakini watindiye kwa nnchugu na wajendeli petya mikongo ya miforosadi.²⁴Pawa yuwa malobi go yenda katika upepo wawayuwanika kunani ya mikongo yamiforosadi, hapo ushambuliya kwa makakala upange anyoo kwa kuwa yahwe aluwo logolya nunge yako kulishambuliya lijeshi la wafilisti. ²⁵Kwa iyo Daudi apangite kati yahwe mwamakiye. Atekwabulaga wafilisri mu ndela mwote buka Geba mpaka Gezeri.

¹Bai kwa mara yenge Daudi atekudanya ateule ba Israeli, elfu salasini. ²Daudi atekutuka no buka na Bandu bake bote bababile pamope na ywembe buka baala waubile Yuda ili alilete lisanduku lya nnungu lyalikeme lwa lina lyake yahwe wa majeshi, atama panani ya makerubi.³Balibei lisanduku lya nnungu panani nkokoteni wayambe. bali piyite nyumba ya Abinadabu, yaibile panani ya kitumbe. Uza na Ahio, bana bake, baongozike nkokoteni. ⁴Baubuite nkokoteni na lisanduku lya Nnungu panani yake panyumba ya Abinadahu panani ya kitumbe. Ahio atelo ngolya nungo ya lisanduku. ⁵Kabe Daudi na nyumba yake ya Israeli batumbwi ina nunge ya yahwe, nopilai kwa yombo ya muziki, inubi, inanda, matatu kayamba, na matowazi.⁶Hata pabaikite katika shinikkizo la Nasoni balu ng'ombe batekwama,uza wanyostiite lubuko lwake no kulikumbatya lisanduku lya Nnungu, na ywembe atelikamuliya. ⁷Kae nyongo ya yahwe yateyake kae ya uza. Nnungu atekunkumbwa kwa ajili ya sambi yake. Uza atwwa papalupalu mbawega ya lisanduku lya Nnungu.⁸Daudi ateusika wa kuwa yahwe atekunkumbwa uza, naywembe apakemite pandu palu peresi uza. Eneo lyo lyakemilwe peres uza mpakalino. ⁹Daudi ngapanyogopa yahweh lisuba lyo pabaya lisanduku lya yahwe liwesabuliisa kwangu nenga?¹⁰Kwa iyo Daudi abileli teyari kae kulitola lisanduku la yahwe katika kilambo sa Daudi. Badala yake, alibei mbwega katika nyumba ya Obedi Edamu mgiti. ¹¹Lisanduku lya yahwe lyatami katika nyumba ya Obedi Edomu mgiti kwa miyei itatu. Kwanyo yahwe atembariki ywembe na nyumba yake yoti.¹²Kabe mfalme Daudi atebakiilwa, yahwe atekwibariki nyumba ya Obedi Edomu na kila kilebe sabulenaso kwa sababu ya lisansuku lya Nnungu kwaiyo Daudi ate yenda no liobuya lisanduku la Nnungu buka munyumba ya Obedi Edomu mpaka kilambo sa Daudi kwo pulaika. ¹³Yabile babali putwile lisanduku lya yahwe pabaputwile atuwa sita, apiyite sadaka ng'ombe na likindo lyalinonike.¹⁴Daudi ateina nunge ya yahwe kwa makaka gake gote: abile aweti na ivena yakitanipeke. ¹⁵Kwaiyo Daudi na nyumba yote ya Israeli bali ubwiye lisanduku la yahwe kwa vifiji na malobe ga talumbeta.¹⁶Hata paipangite lisanduku lya yahwe liikite kilambo sa Daudi, mikali, biti sauli, alolite pa silisha. Amweni mfalme Daudi kaumbano no ina nunge ya yahwe. Atekunsalawa pamwoyo wake. ¹⁷Baliji ngiye lisanduku lya yahwe nokulibeka pandu pake, pakatikati ya lihema ambalyo Daudi atekulibekya. Kabe Daudi apiyite sadaka yotiniya na matoleo ga amani nunge ya yahwe.¹⁸Payomwile Daudi piya sadaka yotiniya na sadaka ya amani, atekwabariki Bandu kwa lina lya yahwe wa majishi ¹⁹Kae abapeile Bandu bote, umati wote Israeli alalume kwa alwawa, kipinde sankate, nyama na keki ya zabibu. Kabe bando bote bate buka: kila jumo atenukya kasake.²⁰Kae Daudi atebuya ili abariki familiya yake. Mikali, biti sauli, atebuka ili akwembane na Daudi naywembe ngapabaya, jinsi gani mtukufu mfalme wa Israeli mwabile leno, atami kitupu nunge ya minyo ga ljakazi miongoniu mwa apanga kasi bake, kati jumo wa apumbavu ambaye bila oni aiumukwa mwene.²¹Daudi ngapabaya mikali, napangitenyo nunge ya yahwe, ywanisawile panani ya tate bake na panani ya familiya yake yoti, ywanibeo nipange nakiongozi panani ya bandu ba yahwe, panani ya Israeli nunge ya yahwe naluwo pulaika. ²²Naluwo panga nangali ishima ata zaidi ya pano, naluwokwiluya nunge ya minyo gangu namwene. ²³Kwaiyo mikali, biti sauli, abileli na bana mpaka awile.

¹Yabile mfalme pabile tayari atami katika nyumba yake, na baada ya yahwe panga ampeile stare tokana na adui boka bote babantindiyite. ²Mfalme ngapamakiya Nabii Nathani, ulole nenga nitama katika nyumba ya milele lakini lisanduku lya Nnungu libile mu lihema.³Bai Nathani ngapamakia mfalme, uyende ukapange lyalibile pamwoyo wako, kwa maana yahwe abile na wenga. ⁴Lakini kilo sososo lineno la yahwe lya tekumwisilya Nathani atenaya. ⁵Uyende na umakiye mtumishi wangu Daudi, ganogakaya yahwe: je ulwokunisengya nyumba yotama?⁶Kwa maana ninawaili tama katika nyumba buka lisuba lyanabaletike bana ba Israeli buka misri hata lino: bandu la yake nendetwanga katika mahema, lihema lyo kwembana. ⁷Pandu pote ambapo panabile kanaiama miongoni kwa bana bote ba Israeli, Je nawehe baya sososte na viongozi ba Israeli bana babei kwasunga Bandu bangu Israeli, baya mwanja namani munani sengyali nyumba ya Mielezi?⁸Sasa lelo mummakya Daudi, mtumishi wangu, seno nga sabaya yahwe wa majeshi natekubuya buka machungani, buka katika kwakengama ngondolo, ili upange wantawala panani yangu Bandu bandu Israeli. ⁹Nibile pamope na wenga popote pawayenda na nakatile kutalu adui bango bote nunge yako. Mbala kukutengeneselya lina likulu, kati lina lya jumo wabe wa apendo ba babile pananiya kilambo.¹⁰Naluwo pala pandu kwa ajili ya Bandu bangu Israeli nane na baubuka palu, ili panga bawese tama pandu pabe bene na kenebasubuliwe kae. Aovu baluwo kwate sali kae, kati mwabapangite patumbu. ¹¹Kati mwabapangite buka masuba galu panabaite waamuzi panani ya Bandu bangu Israeli nane na kustarehesha tokana na adui bako bote zaidi ya ago nenga, na yahwe nikubakiya panga nakusengya nyumba.¹²Masuba gako pagayomoka nogonja pamope na tate bako, naluwo tundubiya mzao baada yake, ywapita payiga yako wamwene, nauli malisha ufalme wako. ¹³Naywembe aluwo senga nyumba kwa lina lyangu, nanenga naluwo kukiimalisha kitegu sakesa enzi daima. ¹⁴Na panga na tate bake, naywembe apanga mwanawangu. Aluwopanga sabi, naluwo kunkumbwa kwo bokola ya Bandu na kwa mapigaga bana ba bandu.¹⁵Lakini ubelekwa kwa agano lyangu wamuyali, kati mwaniboi buka kwa sauli ywanimuite nunge yako. ¹⁶Nyumbani yako na ufalme wako waluwo sibitisha nunge yako daima. Kitegu sako sa enzi sapama imara daima. ¹⁷Nathani ngapamakiya Daudi na kumakiya makowe gano gote, na kumakia panga sakibweni.¹⁸Kae mfalme Daudi ajingile nyumba no tama nunge ya yahwe bobaya, nenga na nyai, yahwe Nnungu, na familia yangu ni namanai hata uniletike pani panibile? ¹⁹Naleno lyabile likowe lisene nunge yako, Bwana yahwe. Hata pobaite usu familiya na nkulu familiya ya mpanga kasi wako wakati nkulu wauisa nawe unilaite vizazi aiisa, Bwana yahwe! ²⁰Nenga na Daudi, nibaye namani kwako? utekumweshimu mpangakazi wako, Bwana yahwe.²¹Kwa ajili ya likowe lyako, nakwa ajili yotimiza kusudi lako wamwene, upangite likowe likulu namna yimo na kulisibitisha kwa mpangakasi wako. ²²Kwaiyo wenga wampendo, Bwana yahwe kwa maana ntupu twenge ywabile kati wenga, na ntupu Nnungu ywemge badala yako, kati mwaibile mwatuyuwine kwa masikilo gitu twabene. ²³Kwani kwina taifa lyaku lyalibile kati Bandu bako Israeli, taifa limo panani ya kilambo ambalo wenga wa Nnungu wate yenda na kwakomboa kwa ajili yako wenga wamwene? wapangite nyano ili panga babe bandu kwa ajili yako wamwene, kwipangya lina kwa ajili yako wamwene, no panga matendo makulu na goyogoya kwa ajili ya kilambo sako. Eabuite mataifa na miungu yabe buka nunge ya Bandu bako, watekwako mbowa buka Misri.²⁴Utekuliimalisha Israeli kati Bandu bako daima, na wenga yahwe, panga Nnungu wabe. ²⁵Bai lelo, yahwe Nnungu, kilagani sakipangite usu mtumishi wako na familiya yake ibe imara daima. Upanga kati mwobaite. ²⁶Na lina lyako lipange likulu daima, ili Bandu babaye, yahwe wa majeshi ni Nnungu wa Israeli wakati nyumba yangu Daudi mtumishi wako paya[anga imara nunge yako daima.²⁷Kwa maana wenga, wa yahwe wa majeshi, Nnungu wa Israeli, utethihilisha kwa mpanga kasi wako panga wansengya nyumba ndiyo maana nenga, nampanga nyumba ndiyo maana nenga, nampanga kasi wako, nipatike ukasiri luba kwako. ²⁸Sasa, Bwana yahwe, wenga ni wa Nnungu, na makowe gako go aminika, na upangite kilagano sino kijema kwa mpangakasi wako. ²⁹Sasa lelo, na wipende wibariki nyumba ya mpangakasi wako, ili iyendelii nunge yaka saima. Kwa maana wenga, Bwana yahwe nyumba ya mpangakasi wako upala kwibariki saima.

¹Yapangite baada ya aga Daudi ate kwa shambulia wafilisti no kwishanda. Kwaiyo Daudi aitweti Gathi na ijiji yake buka katika mamlaka ga wafilisti.²Kae ateshinda moabu na kwalenga Bandu bake kwa nsitali na kwapanga bagonje payeya bwee. Alengite misitali ibele yo bukaga, na nsitali gumo kamili kwabeka akoti. Hovyo Amoabu babile apanga kasiba Daudi na na batumbwi kunepa kodi.³Kabe Daudi atekushinda Hadadezeri mwana wa Rehobu, mfalme wa soba, hasadezeri pabui kelebuya ufalme wake katika mto Frati. ⁴Daudi atekite mimutuka 1,700 ya farasi na askari ishirini elfu babayenda na magulu. Daudi abakatike magulu farasi ba mimutuka, lakini atebeka bene mbone mi mutuka myajimo.⁵Wakati washami wa Dameski pabaisile kunyangatiya Hadadeziri mfalme wa soba Daudi abuluge katika washami Bandu ishilini nebele elfu. ⁶Daudi abei ngome akwo shamu ya Dameski ma washami babile apangakasi bake no leta kodi.. Yahwe ampeile Daudi ushindi kila kwayei.⁷Daudi atweti ngao ya zabu yababile nayo apangakasi ba Hadadezeri na ywembe ailetike yelusalemu. ⁸Mfalme Daudi atweti shama yene mbone buka Beta na Berosai, kilambo sa Herdadezeri.⁹Wakati Tou, mfalme wa Hamathi, payuwi ne panga Daudi alishindike lijeshi lote lya Hadadezeri. ¹⁰Tou antumite Hadoramu mwanawake kwa mfalme Daudi kupeya salamu na kumbakiri, kwa kuwa Daudi abile atekumbwana na Hadadezeri na kushinda, maana Hadadezeri akumbwaniye ngondo zidi ya Tou. Hadoramu ateisa pamope na ilebe ya mbanje zabuk na shaba.¹¹Mfalme Daudi aibei wafu ilebe yelu kwa ajili ya yahwe, pamope na mbanje na zabu buka katika mataifa goti gagashindike. ¹²Buka shamu, moabu, waamoni, wafilisti waamaleki, pamope na nyara yote yaitekite buka kwa Hadadezeri mwana wa Rehobu, mfalme sa soba.¹³Lina lya Daudi lyatetanganikwa muno pabashindike waashami katika libende lya mwinyo, pamope na bandu babe bababile elfu kumi na nane. ¹⁴Abei ngome katika Edomu yote na waedomu bote babile apangakasibake yahwe ampeole Daudi ushindi kila payei.¹⁵Daudi atetawala panani ya Israeli yoti, naywembe kwa akina usawa kwa kwa Bandu bote. ¹⁶Yoabu, mwana wa seruya abile mpendo wa jeshi, na yehoshafati mwana wa Ahiludi abile mwene ywo andika taarifa. ¹⁷Sadoki mwawa wa Ahitubuna Animeleki mwana wa Abiathari babile makuwani, na seraya abile mwandishi. ¹⁸Benaya mwana wa yehoyada abile panani ya wakeresi na wapelthi, na bana ba Daudi babile ashauri ba mfalme.

¹Daudi ngabaya, kwina ywoywoti ywaigile ywa familia ya sauli ambaye niwesa kuna ya kwa fadhili kwa ajili ya Yonathani? ²Abile mpangakazi katika familia ya sauli lina lyake siba, akemilwe kwa Daudi. Mfalme ngapanokiya, Je wenga gawa siba? enga nganampangakasi wako.³Kwaiyo mfalme ngapabaya, "Je ntupu ywaigile wa familia ya Sauli ambaye andawesa kunaya wema wa Nnungu?" siba ngapanyangwa mfalme, Yonathani ntupu mwana, ambaye ni kilema wa magulu. ⁴Mfalme ngapamakiya, abile kwako? siba ngapanya ngwa mfalme, ulole abile katika nyumba ya makiri mwana wa Amisli akwo lo Doberi.⁵Apo mfalme Daudi ngatuma Bandu nakumuya katika nyumba ya makiri mwana wa Amieli akwo Lo Debari. ⁶Kwa hiyo mafuboshethi mwana wa Yonathani mwana wa Sauli, aisile ka Daudi naywembe atelita kuminyo yake mpaka katika sakafu kwo kuweshimu Daudi. Daudi nga pabaya, mefiboshethi." naywembe ngapayangwa, ulolenenga nampenga kasi wako.⁷Daudi ngapamakya, kene uyogope, mana hakika naluwo kukufadhiri kwa ajili ya Yonathani tate bako nanena kukele bukea bwee wote wa Sauli bukubo, nave waluwo lyaakatika mwza yangu daima. ⁸Mafiboshethi atelita nobaya, mpangakasi wako nyai, ata konola kwa fadhili ngupu namfu kati mwanibile.⁹Kae mfalme ankemite siba, mpangakazi wa sauli, na kumakiya, gote gagabile ga sauli na familia yake nimpelile nhukulu wa Bwana wako. ¹⁰Wenga bana bako na apangakasi bako mwalima migunda kwa ajili yake na mwenga mwaluwa una ilebe ili panga nsukulu wa Bwana wako apata sakulya. Kwa maana mefiboshethi nsukulu wa Bwana, aluwo lyaa katika meza yako daima. Bai siba abile na bana kumi na batano na apangakasi ishirini.¹¹Kae siba amakiye mfalme, mpangakazi wako aluwopango gote ambayo Bwana wangu mfalme atekumakiye mpangakadi wake mfalme ngapayongeya baya, kwa mefiboshethi ywembe alya katika meza yangu kati jumo ywabe ywa bana ba mfalme. ¹²Mofeboshethi abile na mwana nsene lina lyake miki. Na botetebabile kabatama katika nyumba ya siba babile apangakasi ba mefiboshethi. ¹³Kwaiyo mefiboshethi atami yelusalemu na ywembe alile sakulya sa daima katika meza ya mfalme, kabe abile mlemavu wa magulu.

¹Yabile baadaye mfalme wa bandu ba Amoni, atewa, na Haruni mwana wa abile mfalme panfu pake. ²Daudi ngapabaya, nalaya fadhili Hanuni mwana wa Nahashi, kwa kuwa tate bake atekunisitili" kwaiyo Daudi atumite apangakasi bake kumpembela Haruni kwa abari ya tate bake. apangakazi bake baingiile katika kilambo sa Bandu ba Amoni. ³Lakini iongobu ba Bandu ba Amoni bate kumakiya Hanuni bwana wabe, je utangita kwa hakika Daudi andakumwishimu tate Bako mpaka atumite Bandu kukuyeya mwoyo/⁴Kwahiyo Hanuni abatweti apangakazi ba Daudi, atwkwasekwa nusu ya ndeu yabe, no papwana ngubo yabe mpaka mumatako, no kwalekanga babukenge. ⁵Daudi pabakiyilwe husuleno, atumite Babdu yenda kwalaki, kwa kuwa babile batefezeeshwa muno. Mfalme atekwabakiya, mutamnge yeriko mpaka ndeu yinu ibalike, bukapo kamubuya.⁶Bandu ba Amoni pababweni panga batenunga kwa Daudi batumite ajumbe nokwaajili washami wa Bethi Rehobu na soba, asikali elfu ishirini babayenda kwa magulu na mfalme wa maaka pamope na bandu elfu na bandu ba Tobu elfu kumi nebele. ⁷Daudi payuwene, antumite yoabu na jwshi loti la asikari. ⁸Waamoni batebuka na panga misitali ya ngondo katika kuujingilya nywawa kilambo sabe, wakati waaashami wa soba nabalu ba Rehobu, na bandu ba Tobu, na miaka, bateyemanga kisabe mbwega.⁹Yoabu pabweni misitali ya ngondo kainnenda kwoti nunge na nsugu, asawile baazi ya baisraeli babawesa kubwana cuzuri no kwa panga zidi ya waashami. ¹⁰Na semu yaiigile ya jeshi yababei pae ya Abishai nunawe,numbe ababei katika misitali ya ngondo zidi ya jeshi, lya Amoni.¹¹Yoabu atebaya, meneipangite waashami balu wabaa na makakala ga ngondo enembone panani yangu, kabe wenga wa Abishai, lasima unikobwe. Lakini manalibile lijeshi lya Amoni lyaluwabaa na makakala gene mbone panani yako, naluwoisa kukuokowa. ¹²Mube na makakala, natwee tubonekane panga tubile na makakala kwa ajili ya bandu bitu na kilembo sa Nnungu witu, kwa maana yahwe apanga gagagolwike kwa ajili ya kusudi lyake.¹³Kwaiyo Yoabu na asikariba lijeshi betee gelya nunge katika ngondo zidi ya waashami babalasimilwe tila nunge ya jeshi la Israeli. ¹⁴Jeshi lya Amoni palibweni panga washami, nabembe batetila buka kwa Abishai no buya nkati ya kilambo. Kabe youbu atebuya buka kwa bandu ba Amoni no kelebukya yelusalemu¹⁵Washami pababweni panga basindilwe na Israeli, bakwembine kae pamope. ¹⁶Kabe Hahalezza atumita leta ikosi ya washami kwiye ya libende Frati. baisile Helamu pamope na shobaki moendo wajeshi lya Hedareza panani yabe.¹⁷Daudi pabakiyilwe, atekwakema Israeli bote pamope, aumbite yordani no ika Helamu. Washami Bate kwipanga katika msitali ya ngaondo zidi ya Daudi no kubwana nakwe. ¹⁸Washami bate tila nunge ya Israeli. Daudi abullige asikali miya saba na mimutuka na asikali ba farasi elfu alubainii shoka mpendo wa jeshi lyabe ate lumya no waa kwokwokwo. ¹⁹Afalme bote bababile apangakasi ba Hadareza pababweni panga bashilwe na Israeli bapangite amani na israeli na panga apangakasikabe. Kwaiyo washami bate yogopa kwa saidiya Bandu ba Amoni kae.

¹Yabile wakati wa majita ga kipepwe, wakati ambapo kwa kawaida adalme bayendayenda kungondo, Daudi ngapantuma Yoabu, npangakasi wake, na lijeshi lyote lya Israeli bakolialibiye jeshi lya Amoni na kuusuru Raba lakini Daudi atami yelusalemu.²Kwaiyo kwabile lisuba limo muda wa kitamwiyo Daudi ateyumuka buka pakindanda na atyangite kunani ya kasri. Abile palu na ngapamona nwawa kauga, nwawa yulu abile. ng'olou sana kwa nunola. ³Kwaiyo Daudi atetuma no kwalokiya Bandu babantangite yulu nwawa. Mundu juma ga abaya, " je ayu siyo Bathshebm biti Eliamu, na ayu siyo nyumbowe uria mhiti.⁴Kwaiyo ngapatuma ajumbe nabembe pabayenda kuntola noisa kwake, no gonja nokwa (kwani ga atekwitakasa buka masuba gati) kae nobuya kasake. ⁵Nwawa abile na ndumbu, naywembe atetuma na kunakiya Daudi, Nenga nibile na ndumbo"⁶Kabe Daudi ngapatuma Bandu kwa yoabu nobaya untume kwangu uria mhiti kwaiyo yoabu antumite uria kwa Daudi. ⁷Uria paikite, Daudi ngapatuma Bandu kwa Yoabu jinsi jeshi mwalibile lyendoyendelya, najisi ngondo mwaizidiyendelya. ⁸Daudi ngapamakiya uria, "uleke kasako, na uluwe magulu gako, kwaiyo uria atebuka katika kasri ya mfalme, mfalme ampeile zawadi uria.⁹Lakini uria agonjike pamope na apangakasi ba Bwana wake katika nnyango wa asikari, wala ayeili kasake. ¹⁰Daudi pabakijilwe, uria ayeili kasake, ngapamakiya uria, je ubwili safari? mwanya namani uyeili kasako? ¹¹Uria ngapanyangwa Daudi lisanduku, la Israeli na Yuda bbile mulihema, na Yoabu na apangakasi ba Bwana wangu bakumbwi hema mbwega jinsi gani nenga niwesa yenda kasangu yenda lyaa, nywaa, no ngonja na nyumbo wango? kwa hakika kati mwotama, nipangali nyoo.¹²Kwahiyo Daudi ngapamakia Uria, utamelino, na malua nakubakiya ubuke" kwanyoo uria atetama yelusalemu isubalyo na malua yake. ¹³Daudi pankemite, atelyaa no nywaa pamope nakwe, Daudi ampelite alobi: ayeili kasake.¹⁴Kabe kindae Daudi amwandikile yoabu barua, naywembe aitumite kwa lubok lwa Uria. ¹⁵Nkatiya barua aandika nyanya, umeke Uria nunge ya ngondo ngali sana, alafu uneke, ili bankubwe na awee.¹⁶Kwahiyo Yoabu pabweni kilambo kijingili kweamekite Uria katika semu yaitangite asikari adui bene makakala belwekumbwana. ¹⁷Wakati bandu bakilambo pabapalage kumbwana zidi ya jeshi la Yoabu, bazi yaa asikari ba Daudi natetumbuka, na Uria mhitinembe awile.¹⁸Wakati Yoabu patumite lineno kwa mfalme usu aliya ngondo, ¹⁹Anangile mjumbe, no baya pawayomwa kumakia mfalme usu aliya ngondo. ²⁰Yendo wexekana mfalme aluwo usika, nembe ngapamakiya, kwa mwanja namani mwakumbwaniye na kilambo papipi, mwatagiteli panga muwesa sambula buka nkingumbe?²¹Nyai ywamulige abimeleki mwana wa yerube shethi? siyo nwawa ywa gulwiye liwe lyosagya panani yake buka kuuta, ata ngawile kwo Thebesi.²²Kwahiyo mjumbe atebuka yenda kwa Daudi nakumakia kila likowe ambalo Yoabu atekuntuma akabaye. ²³Na mhumbe ngapamakia Daudi, Mwanzoni adui babile na makakala kuliko twenga, batekutu kaba mbwega, lakini twatekwakele buya nsugu bakana jingilya nywango.²⁴Na baba kumbwa mishale babembe bate kwa gulukiya apangakasi bako buka kingumbe, na bazi ya apangakasi ba mfalme bawile, na mpangakasi wako uria mhiti nembe awile. ²⁵Kae Daudi ngapamakia mjumbe, unakianya Yoabu, kwenearusu likowe lino lyaluwo kuuzunisha, kwa maana lipanga lyandolumia yuno kati mwalinumiya ywenge. Wipange ngondo yake panga na makakala zaidi zidi ya kilambo mubuye. Umpei mwoyo Yoabu.²⁶Kwaiyo nyumbowe uria payuwine panga nchengowe awile, atekunnnubya sana kwa ajili yake. ²⁷Akiya yake paiyomwike, Daudi atetuma no yenda kuntola kwake katika kasri lyake, na kumpanga nyumbowe na kumpapya mwana sakipangite Daudi sampulaiseli yahwe.

¹Kae yahwe antumite nathani kwa Daudi. Aisile kwake na kummakiya, kwabile na bandu abele katika kilambo yumo abile na ywinge abile nkeba. ²Yulu tajili abile na likundi lua ng'ombe na ngondolo bene mbone sana. ³Lanini nkeba abileli na kilebe sosote isipokuwa mwana wa ngondolo, ate kumpema nakuneleya na kunela. Akuipamope na ywembe na pamope nana na bake. Yulu mwana wa ngondolo ata andelyanakwe no nywaa nakwe buka mukikombe sake, nogonja moko gake na abile kati wake.⁴Lisuba limo tajili ngapapate ngeni, lakini ywembe abileli tayari kuntola kinyama buko mulikundi lyake lya ng'ombe au likundi lya ngondolo ili kumwandaliya sakulya. Badala yake atweti mwana wa ngondolo wa yulya nkeba na kumpeya kwa ajili ya ngeni wake. ⁵Nyongo ya Daudi yate yaka zidi tajili yulu nambe nga pamakiya Nathani kwa nyongo, kati yahwe mwaishi, mundu ywapangite likowe lino astaili bulagilwa. ⁶Ni lasima alepe mwana wangondolo mara nchenche zaidi kajili ya silu sakipangite , na kwasababu abileli na akiya kwa mundu nkeba.⁷Kae Nathani ngapamakia Daudi, wenga ga wa mundu? yahwe, Nnungu wa Israeli ngabaya nakuyiile mauta ube wa mfalme panani ya Israeli natekuikowa buka mumoki ga sauli. ⁸Nikupeile nyumba ya Bwana wako, na akiyajua mbobo moko gako. Nakupelie kae nyumba ya Israeli na Yuda. Na mwana aga gabile mase zaidi kwako, nipelekuyongekeya genembone zaidi.⁹Kwaiyo basi mwanja namani usala wile maaagizo ga yahwe, hata upangite masapu nunge yake ubulige uria mhiti kwa lipanga na ntweti nyumbo waka ubulige kwa lipanga lya jeshi lya Amoni. ¹⁰Kwaiyo bai lipanga lyaluwo bukali kasako, kwa kuwa utesalawa na untweti nyumbowe uria mhiti kumpanga nyumbogo.¹¹Yahwe pabaya, ulole mbala mbala lete maafa zidi yako buka atika nyumba yako wamwene mbalatola akinajumbogo , nunge minyo gako na kumpeya jirani yako, nogonja nabo akinajumbobo muda wa ntwekati. ¹²Kwa maana wenga wapangi sambi ya yino kwasiri lakini nenga mbala panga likowe lino ntwekati nunge ya Israeli bote. ¹³Apo Daudi ngapamakia Nathani, nimpangilesambi yahwe. Nathani ngapanyangwa Daudi yahwe ailekekiye sabi yako uwali.¹⁴Lakini kwaku kwa kilebe seno unsalawile yahwe, mwana ywabelekwilwe kwako uluwowa. ¹⁵Apo Nathani atebuka yenda kwake. yahwe ate kunkumbwa mwana ambaye nyumbowe uria apapitenakwe Daudi, nembe ateminya sana.¹⁶Kae Daudi anubite Nnungu kwa ajili ya muchembe Daudi atefunga nakwe nojingya nkati no gonja kilo soti panani ya sakafu. ¹⁷Apindo ba nyumba yake bateyima batekatuka no yema mbwega yake, ili bankatuye buka musakafu. Lakini akatwikeli, na alileli pamope naabo. ¹⁸Lyabile lusuba lya saba mwana ngawile apangakazi ba Daudi bateyogopa kumakilya panga mwana awile, kwamaana atebaya, mulole muda mwana abile abile nkoti tweti longela nakwe, lakini aituwineli malobe gitu. Apangabuli patwa makiya muchembe awile!¹⁹Daudi pabweni panga apangakasi bake kabe yuyutana, ngawasa panga mwana awile. Ngabalaluyaje mwana awile? ngabamakiya awile. ²⁰Apo Daudi ngaku mpaka sakafuni naywembe ngapauga, kwipakaya mauta, no badilisha lyo kwembana no abbudu palu, kae atebuya katika kasri lake. Apalite sakulya kipelekelwe,bate kumwandalia, naywembe ngolyaa.²¹Apo apanagakasi bake ngapabamakiya, mwanja namani upangite likowe lino? watefunga no lela kwa ajili ya mwana wakati abile nkoti lakini mwa pawile, utakatuka no lyaa. ²²Daudi ngapabayangwa, wakati mwana abile nkoti natifunga no lela. Natebaya, nyai ywatangite panga yahwe awesa kuni urumia mwana lame au lii? ²³Lakini sayino awile, hivyo nipange namani? je miwesakunkelebuya kae? Nayenda kwake, lakini ywembe awesali kuni buyanga nnya.²⁴Daudi atekumfariji Bethsheba nyumbowe, ajigile kwake, no gonja nakwe. Baadaya apapite mwana nalume, nambe ankemite selemani yahwe atekumpenda. ²⁵Nambe atumite likowe petwa Nabii Nathani kenkema yadidia, kwa sababa yahwe atekumpenda.²⁶Bai yoabu atumite ajumbe kwa Daudi no baya, nikumbwaniye na Raba, nane ngamilikye semu yaisambaza masi ga kilambo. ²⁷Lakini yoabu atumite ajumbe kwa Daudi nobaya, nikumbwaniye na Rba, nane ngamulikiye sem yaisambaza masi ga kilambo. ²⁸Kwa nyoo mulikusanye lijeshi lyaliii ngile mutindiye kilambo na kukitola, kwa mana mananakitola, nakema kwa lina lyangu.²⁹Kabe Daudi atekulikusanya jeshi lyoti no yenda Rabi: atekumbwana nabo na kutola. ³⁰Daudi atweti litajila Zabu buka muntwee wa mfalme wabe yabile na na uzito wa talanta na kwabile na liwe lya samani nkati yake, taji lyabekilwe panani ya ntwee wa Daudi kabi atweti nyara ya kilambo yenembone.³¹Ababuite Bandu bababile mjini nembe abala simise panga lyengo kwa misumeno, selulu, na libago kabi abalasi mide tengesa matodahi ba Amoni panga lyengo lyo kabe Daudi jeshi lyote babuye yelusemu.

¹Yabile baada ya ago panga Amoni mwana wa Daudi, atekutaniya sana Tamari numbuwe wa kombo abile ngolou, abile kindumbo simona Ansalome, mwana ywenge ywa Daudi. ²Amnoni atesononeka sana kiasi sominya kwa ajili ya Tamari numbuwe. Tamari abile Bikra na kwanyoo yabonekine iwesekanali Amnoni panga kikowe sosote kwake.³Lakini Amnoni abile na mbwigaye lina lyake yehonadabu mwana wa shama, nunave Daudi. Yohanadabu abile mundu ywaelewasana. ⁴Ngapamakiya Amnoni" mwanja namani, nwana wa ufalme, andazofika kila masuba? mwanja namani unikiya lii? Amononi ngapanyangwa nimpendile Tamaei, numbuwe Absalome munangu.⁵Apo Yehonadamu ngapamakiya, agonje pakindanda sako nawipange wendominya. Paluwo isatate bako kukulola, wamakiye tafazali umakiye numbwangu Tamari aandaye sakulya nunge yangu, ili panga nikibone na lyaa buka moko gake? ⁶Kwaiyo Amnoni ategonja na kwipanga endominya mfalme paisile kunolo, Amnoni ngapama kiya mfalme, Tafazali untume Tamari numbwangu aandaye sakulya kwa ajili ya utawe wangu nunge yangu nunge yangu ili panga nikilye buka moko yake.⁷Apo Daudi katika kasri lake atumite likowe kwa Tamari, baya, uyende kunyumba na nunago Amnoni na umoeusakulya. ⁸ApoTamari ayei mu nyumba ya Amnonu nunawe kwabile ategonja. Aputwile bwembe nakuimmuata na teleka nkate nunge yake, na kulyaa. ⁹Atweti sabakalangya na kumpeya nkate, lakini atekana lyaa. Kabe Amnoni ababakiye bababile, kila mundu abuke" Apo kila mundu atekuba.¹⁰Amnoni ngapamakiya Tamari, uletesakulya kusumba sanfu nilye moko gako. Tama atweti nkate wautelike, na kutempelekya kusumba sa Amnonu mwasawe. ¹¹Papelike sakulya kwake, Amnonu ate kunka mulikiya na kumakiya, wise songonje nanenga wa numbwangu. ¹²Nyine ngapanyangwa, lili nwasangu, kene ilasimise, kwani ntupu likowe katiale lyalipo pangika katika Israeli. Kwane upanga makowe ga oni kiasi chee.¹³Nalowo yenda kwaku ili nijibushe na oni ambayo likowe lino lyaleta panani ya maisha gangu? Na litendo leno lyakulaya panga wapumbapu wange bana na oni katika Israeli yati. Tafazari, nendo kuluba ulongele na mfalme ywembe akulusu unikobeke. ¹⁴Lakini Amnoni awesikeli kumpekanya kwa kuwa abile zaidi atekymwonywa no gonja nakwe.¹⁵Kae Amnoni atekusukya Tamari kwo usika muno. Ansukile munojinsi mwantamanile. Amnoni ngapamakia, ukatuke na ubuke. ¹⁶Lakini ywembe atekunyangwa, lili! kwa maana uovu wa nipanga nibuke ni mbaya zaidi ya selu sonipangite! lakini Amnoni ampekaleli. ¹⁷Badala yake ankemite mpangakasi wake, nobayango Tamani awelinguba lyate nakishiwa kwani banaba afalme bababile mabikila ngami walo yabe.¹⁸Hata nyoo mpangakasi wake atekumuya nojigala nnya banaba aweti ngubo lyatenakishiwa kwani banaba afalme bababile mabikila ngamawalo yabe. ¹⁹Tamari abei maligu panani ya ntwee wake nolipa pwana ngubo yake.²⁰Absalome, mwasawe ngapamakiya, Amnonu, mwasago abile wna wenga? lakini sayino ukotokem wanumbwangu. Ywenbe mwasago, kene ulibike lino oamwoyo" Kwaiyo Tamari atami kisake nyumba ya Absalomu mwasawe. ²¹Mfalme Daudi payuwine gano gote, ateusika muno. ²²Absalome abaiteli sosote Amnoni, kwamaana Absalome ateusika kwa silu sakipangite, kunzalilisha Tamari numbuwe.²³Paikkite miyaka ibile nzima AAbsalome abile na babakata ngondolo manyunya kabapanga lyengo akwa baali Hazori, waubile papipi na Efraim, naywembe Absalome atekwapala bana bote ba mfalme baike akwo. ²⁴Absalome anjendelile mfalme nobaya,, ulole mpangakazi abile na baba kata ngondolo manyunya. Tafazari, niluba ba apangakasi wako.²⁵Mfalme ngapayangwa Absalomu lili mwana wangu, kwane tuyende twenga twabote kwani wapanga nsigo nkulu. Absalomu amwakikishile mfalme, lakini ywembe keneyekiti yenda, ila ate kumbari Absalomu. ²⁶Kae Absalomu ngabaya, mwana bule basitafazali uneke nunago Amnoni ayende basi, Mfalme ngapanokia, mwanya namani AAmnonu ayendali na muenga?²⁷Absalome ngapandi Daudi, kwaiyo unuswilw Amnon na bana bige ba mfalme yenda nabo. ²⁸Absalomu ngapababakiya apangakasi bake bobaya. mupekani kwa makini. Amnonu papanga alonile wimbe, panamakiya munkumbwe Amnoni mumkubwe, kene mwayogopa mumulage jenengali mamibaite? mwene ujasiri na odani. ²⁹Kwaiyo apangakasi ba Absalome banpangile Amaoni kati mwababakilwe kae bana bote mfalme batekatuka na kila jumo aubwike nyumba wake notila.³⁰Hata paipangite babile mundila abali yaikite kwa Daudi yoobaya, Absalomu abulige bana boti ba mfalme na ntupu atujumo ywaigalile. ³¹Apo mfalme atekutuka no papwana ngubo yake yote no ngonja pa sakafu: apangakasi bake bote batemanga papipi naywwembe magubo gake gaoaowanike.³²Yehonadabu mwana wa shama,nunawe Daudi, ateyangwa nobaya, Bwana wange keneubaye ansembe bote abao bana mfalme bawile, kweni maana Amnoni kisake ga ywawile. ³³Absalomu alibei likowe lino buka lisuba lelu Amnonu kisake bai. Absalomu atrtila mpangakasi ywabule kalola atundubiye minyo gake no buna bandu benembone kabaisa kundela mbwega ya kitumbe upande wake wa magalibi.³⁴Kae Yehonadabu amakiye mfalme ulole bana ba mfalme bendoida kati mpangakasi wako mwakubakiye. ³⁵Kae Yehonadabu amakiye mfalme, ulole bana ba mfalme bendoida. Kati mpangakasi wako mwakubakiye. ³⁶Yabile mala payomwile longela bana bamfalme kabaika, batindubiye malobe gabe no lela na mfalme pamope na apangakasi bake bote nabembe batelela kwa uchungu.³⁷Lakini Absalomu atetila no yenda kwa Taimari mwana wa Amihudi mfalme wa Geshuri, mfalme ateluba kila lisuna kwa ajili ya mwanawake. ³⁸Apo Absalomu atetila no yenda Geshuri no tama kwoo miyaka itatu. ³⁹Mwoyo wa mfalme atetila no yenda wapendile yenda kumona Absalomu, kweni abile atefalijika kwa Habari ya kiwo sa Amnoni.

¹Yoabu mwana wa seruya atangite panga mwoyo wa mfalme wapendile kumwona Absalomu. ²Kwahiyo Yoabu atumite likowe akwo Yekoa kuneta kwake nwawa ywatangite na kumakiya, Tafazali uwale ngubo yo lubya kwa wipange kati woluby. Kwanewi pakaye mafuta, lakini wipange kati wanwambone kwa ajili ya ywaeile. ³Kabe ujingi kwa mfalme na umakiye makowe gani pala kubakiya apo yoabu ngapamakiye makowe mbago gapelebaya kwa mfalme.⁴Wakati nwawa buka Tekoa palongei na mfalme alitike ntwee wake nobaya; ⁵Mfalme na anisangatiye, mfalme ngapamakia sjida yako ninamani? ngapayangwa, ukweli ni kwamba nenga nanumilanga nsengo wangu awile. ⁶Nenga nampangakasi wako, nabale na bana abele, bate tumana kungunda, na ywakwakenga ntupu. jumo ankumbwi nine mpaka kumulaga.⁷Na mpaka sayino lukolo lyote luyeme kunani ya mpaka kasiwako, babaya, unuyeywa nkumbwi nunawe,ili tunulage lipa bwomiwa nunawe, ili tumulage na kwanyoo bapala angamiza ulisi. Hivyo bapalabalmie likala laliyakage lyalo igile ata kulibuya lina lya nsengu wangu na libelekwe lyaka panani na kuminyo ya kilambo.⁸Apo mfalme pamakia yulu nwawa, uyende kasako, na nenga mbalalagya tikikowe so panga. ⁹Nwawa buka Tekoa atekunyangwa mfalme Bwana wangu mfalme, atiya ibee kun panani yangu, napanani ya familia ya tatebangu. Mfalme na kitegu sake sa enzi ntupu atiya.¹⁰Mfalme ngapabaya, ywoywoti ywaluwo kubakia likowe wanete kwangu, naywembe akukunywali kae. ¹¹Kae nwawa ngapabaya, Tafazali mfalme ankumbuki yahwe Nnungu wake, ili panga alepa kisasi samyai kenealibiye miuno ili panga kenebanumiye mwanawangu. Mfalame ngayangwa, kati Nnungu mwatama, ntupu ata lunywili lumo lwa mwanawako lwaluwo tumbokya pae.¹²Kwaiyo nwawa ngapabaya, Tafazali ubeke moangakasi wako alongele likowwe limo zaidi kwa bwana wangu mfalme atebaya. ¹³Kwahiyo nwawa ngapabaya, kwa namani nasi upangite kwa hila zidi ya bandu ba Nnungu maana kwo baya nyaa,, mfalme ni kati mundu ywa kosite, kwa kuwa mfalme munkelembukiyeli mwana wake ywabui. ¹⁴Kwamaana twenga twaboti twaluwo waa, kwa kuwa tubile kati mase gaganyitanilwa panani ya bwee nopanga gavesali kugobeka pamope kae. Lakini Nnungu atolali bwumina dala yake apala ndela kwa bababile kutolu kwakelubuya.¹⁵Lelo, nibaite likowe leni kwa bwana wangu mfalme, kwasababu bandu batekuniyogoya. Kwaiyo mpangakasi wako atelongela nkati yake, leo nilwolongela na mfalme. kwali mfalme ampeya mpangakasi wake hajayake. ¹⁶Kwa maana mfalme aluwombekanya,ili panga kumiya mpangakasi ambaye apelekunirumiya nenga na mwanawangu pamope tubuke katika ulinsi wa Nnungu. ¹⁷Kae mpangakasi wako atekuba, yahwe tafazali ubaye likowe lya bwana wanga mfalme limbei nsada, kwa maana bwana wangu mfalne ni kati malaika wa nnungu kwo tofautisha wena na ubaya yahwe Nnungu na abe pamope nawenga.¹⁸Apo mfalme ngapayangwa nakubakia yulu nwawa, tafazali keneuniiye likowe lyolyoti mwana nilokiye" Nnwawa ngapayangwa bai bwana wangu mfalme naabaye lelo sayeno. ¹⁹Mfalme ngapabaya, je siyo luboko lwa Yoabu waubile pamope na wenga katika gano goti? Nnwawa ngapayangwa no baya" kati mwotama bwana wangu mfalme, ntupu ywawesa yenda luboko lwa malyo wala lubokolwa nkeya kwa galu bwana wangu mfalme mwabaite. ²⁰Ni mpangakasi wako Yoabu nganibakiye na kunilangyabaya silu kwa mpandakasi wake sabaite.Mpangakasi wako Yoabu apangite nyanya ili badilisha kila sakipangika. Bwana wangu ni mwene malango kati hekima ya malaika wa Nnungul ywatangite gote gaga pangika nkati ya kilambo.²¹Kwahiyo mfalme ngapamakia Yoabu, ulole na panga likowe lino uyende na unkelebuye ayo musembe Absalomu. ²²Kwaiyo Yoabu alitike kuminyo yake kunani ya bwii katika eshima no shukuru kwa mfalme Yoabu ngababaye, mpangakasi wako atangite panga upatike neema nunge yako bwana wangu mfalme kwa vile mfalme anleipe mpangakasi wake haja ya yamwoyo wake.²³Kwaiyo Yoabu atekatuka no buka Geshuri kunkelebuya Abdalomu Yelusalemu kabi. ²⁴Mfalme pabaya, nendokelebuka sasake, lakini keneanibone kuminyo yangu. Apo Absalomu atebuya munyumba yake mwene, awesikeli kukubona kuminyo ya Nnungu.²⁵Kwabile lina mundu katika Israeli ywalumbilikwe kwo goloka kati Absalomu buka mulwayo lwa lugulu lwake mpaka pondotoi yake kwabileli na liwaa loloti. ²⁶Akatile nywili yake muntwee wake mwishoni mwa kila mwaka, kwa vile yabile yendotopa panani yake, atelenga nywili zaidi ya shekeli miya ibile, kwa kiwango sa kilengi sa mfalme. ²⁷Kwake Absalomu babelekwile bana atatu na biti jumo, linalyake Tamari abile nwawa ngolou.²⁸Kae Absalomu atami yelusalemu miyaka ibele bila kukubona kuminyoya mfalme. ²⁹Kae Absalomu atumite likowe kwa Yoabu panga a mpeleke kwa mfalme ila yoabu ayeilii kwak. bai Absalomu alitumite likowe maha yaenebile, ila yoabu aisili kabe.³⁰Kabe Absalomu ababakiye apangakasi bake mulolange ngunda wa yoabu ubile papipi na nenga, naywembe ndupu shayiri kulu. Muyende mukasenje mwot kwaiyo apangakasi wa Absalomu baliyosike mwoto wulu ngunda. ³¹Kabe Yoabu atekatuka noyenda kasake Absalomu na kumakiya, mwanja namani apangakasi bako basonjike ngunda wanfu?³²Absalomu anyangui Yoabu, Lola, natumike Kasako, baya, wiseka sangu, linga nikipeleke kwa kwa mpwalume, baya, mbona niisile boka geshuri? Yabile boola ka sangu nikaba ka sangu akuo atalino", bai saino nukulole kuminyo ya mpwalume", manaugile ulau kasangu, unibulage. ³³Bai Yoabu anyendeli mpwalume, amakiego, nagende kankemike Abisalomu, najwende atiyenda kwa mpwalume, atiita uku kama mpaka pai nungi ya mpwalume", na jwende mpwalume atikumbusu Abisalomu.

¹Yapangite baadaya Absalomu apalite mutukwa wa falasi kwa aji yake pamope na bandu amsini botenda nunge yake. ²Absalomu abile yumuka mapema no yima mbwega kundela yaiyei kunyango wa kilambo mundu ywoywote ywabile na lishauli lo isakwa mfalme kwa ajili ya ukumu, Absalomu atekunkema na kumakiya na kunokiya, ubuka kilambo gani? Na mundu yulu ngapayangwa mpangakasi wako abuka jimo ya kabila la Israeli.³Kwaiyo Absalomu ngapamakiya, ulole, lishitaka lyako ni lijema na lya haki ila ntupi ywapeilwe mamlwaka ga mfalme pekannya lishitaka lyako. ⁴Absalomu ngayongeya, Niminyikiya panga bangembanga na mwamuzi wa nkati ya kilambo ili panga kila mundu ywabile na lishitaka alwewesa isa kwangu nenga nilwekumpeya haki.⁵Kwaiyo yabile kwa kila mundu ywaisile kumweshi Absalome ywembe anyosha luboko na kunkamwa na kumbusu. ⁶Absalomu apangite nyaa kwa Israeli babaisile kwa mfalme kwa ajili ya ukumu kwaiyo Absalomu atekwi potosha mwiyo ya bandu ba Israeli.⁷Payabile mwisho wa miyaka nchence Absalomu amakiye mfalme, Tafazali ubulusu niyende lili nitimise nazili yanai bei kwa yahwe akwo Hebroni. ⁸Kwa maana mpangakasi wako abei nazili pabile Geshuri katika shamu ngabaite, yelusalemu, apo naluwo kumwabudu.⁹Kwaiyo mfalme ngapamakiya, uyende kwa Amani" Absalomu atekatuka no yenda kwa Hebroni. ¹⁰Kabe Absalomu abatumite apelezi katika alonge boti ba Israeli, baya, pamwayuwa lilobe lya tarumbeta mwabaya, Absalomu atawala katika Hebroni.¹¹Bandu miya ibile baba bakiilwe buka yelusalemu balongwaniye na Absalome bayei katika ujinga wabe bila tanga Absalomu saki pangite. ¹²Wakati Absalomu kapiya dhabui, atumite bandu kwa abithofeli kata mukilambo sake akwo gilo ywembe abile shauli wa Daudi moindi wa Absalomu abile na makakala kwa kuwa Bandu babankengime bayendelile yonge keya.¹³Mjumbe ateisa kwa Daudi nibaya, myoyo ya bandu ya bandu baisraeli ilanchinena Absalomu. ¹⁴Kwaiyo Daudi aabakiye apangakasi bake bababile pamope na ywembe akwo yelusalemu, haya na tukatuke no butuka keni ntupa ata jumo ywaluwo igala kwa Absalomu twiandaye nobuka nahajimo ekenetukolya mala hata akenesababisha mazala panani yitu kukishambuliya ya kilamo kwa makale lipanga. ¹⁵Apangakasi ba mfalme batetila, batekumakiya, ulole, apangakasi bako babile tiyari pango lyolyoti bwana witu mfalme lapala amua.¹⁶Mfalme atebuka na familia yake yote pamope naywembe, ila mfalme abalei alwawa kumi bababile masulia ba mfalme ili baitunze kasri. ¹⁷Baada ya mfalme yenda na bandu bote pamope na ywembe, bayimi karika nyumba ya mwisho. ¹⁸Lijeshi lyake lyoti lyayei pamope naywembe na nunge yake bayenda wakerethi na wapelesi, wagiti mia sita bate bababile bate kunkengama buka Gathi.¹⁹Kabe mfalme ngapamakiya itai mgiti kwa mwanja namani nawenga ulongwana na twenga? ubuye ukutame na mfalme Absalomu kwa vile wenga wangeni kabe wantabilwa ubuye kasako wa mwene. ²⁰Kwani ni lisobai ngobui, kwa mwanja namani upange utindiye na twenga popoti? Hata ndangiteli kwaniyenda. Kwahiyo ubuyepamppe ma aino utiifu na uwaminifu ilongwane nawenga.²¹Lakini itai atekunyangwa mfalme no kumakiya, kati yahwe mwatama na kati bwana wangu mfalme mwatama, kwa hakika pandu popoti bwana wangu mfalme kila kwayenda mpangakasi wako kae nibile kila kwayenda, panga ni malisha au waa. ²²Kaiyo Daudi ngapamakiya itai, haya ulongoli tubuke na twenga" Kwahiyo utai mgati alongwaniye na mfalme, pamope na bandu bake boti na familiya yabe yoti. ²³Kilambo soti satelela kwa lilobe kadili bandu mwababile kabaumba libende lya kidhoni, mfalme naywembe atemba. Bandu bote batebuka yenda nyikani.²⁴Babile kae sadoki pamope alwawi bote baputwile lisanduku lya nnungu la agano balibei lisanduku lya Nnungu pai nakae Abiathali atelongwana nabo batelemda mpaka bandu bote babuo mjini pababilebapite. ²⁵Mfalme ngapamakiya sadoka, wakelebweye lisanduku lya Nnungu mjini mwana nabo na neema minyo ga yahwe anikelebukya na kunilaya kae lisanduku na palitama. ²⁶Lakini mwana abaya li, nakupendali ulole nenga nibile panol na anipangi gagabile mema minyo ya yake.²⁷Kabi mfalme ngapamakiya sadoki kuanil je wenga sio nfa wolola? ubuye mjini kwa Amani na bana bako abele, Ahimaazi mwana wako na Yonathano mwana wa aniathani. ²⁸Ulole nile lwolinda katika ivuko ya Araba mpaka panapata likowe buke kwini pamwani bakiya. ²⁹Kwahiyo sadoki na aniathalo batelikelenuya lisanduku lya Nnungu yelusalemu na bembe batami kwoo.³⁰Lakini Dudi ayiibila ilatu kunikalela hafa kitumbi sa mizeitunum naywembe abile awekelile ntwee wake. Kila mundu mio ngono mwabe abile pamope nakwe awikilile ngoni mwabe abile pamope nakwe awikililw ntwee wake, nabembe bayei kuno kabalela. ³¹Mundu jumo akakiya Daudi baya, ahithofeli ni miongani mwa waamini bababile pamope na Absalomu kwaiyo Daudi ateluba, ee yahwe, tafazali ubadilise ushauli wa Ahithifeli panga upumbapu.³²Yapangite Daudi paokite kunani mundela mala Nnungu pabile kaabudiwa, Hushai mwaki ateisa kumlaki ngubo yake yatepapwanila na luu kumbe muntwe wake. ³³Daudi ngapamakiya, mwana wayenda nanenfa waluwa pango kigombo sangu. Lakini mwanawabuya mjini. ³⁴Lakini mwanaubyte mjini na kumakiya Absalome napanga na mpandakazi wako ngapawagalambwa mashauli ga Ahithifeli kwa ajili yangu.³⁵Je ubonali pamope na bana bako pamope na bana ba aino abele, Ahimaasi, mwana wa sadoki, na Abiathati makuhani. ³⁶Ulole bana bako pamope na bana ba aino abele, Amaasi, mwana wa sadoki, na yonathani mwana wa Abiathari. Munileti abarikunani kila samukiyuwa. ³⁷Kwahiyo Hushai, mbwigalye, Daudi aisile mjini wakati Absalomu kaika na kajingya yelusalemu.

¹Daudi pabile ateyenda kitambo kunani ya kumwisho wa kitumbe, siba mpangakazi wa mefiboshethi ateisa kuwendelya abile na mbubda abele babile baputwile ipande miya ibele ya nkate, ishoda miyajimo ya mizeituni ishada miya jimo ya tini namuko wa lisambala wautwililw mvinyo. ²Mfalme ngapanokia siba, mwanja namani uletike ilebe yino? siba ngapayangwa mbundani kwa ajili ya familia yako mikate na matunda nikwa ajili matumizi ga asikari nbako, na mvinyo nikwa ajili ya babaluwo induka munjenga.³Mfalme ng[alaluya, na sukuwe bwana wako abile kwaku? siba ngapayangwa mfalme, ulole ywembe aigile yelusalemu kwa maana atebaya, lino nyumba ya 15 raeli ilwongelebukya ufalme wa tate bangu. ⁴Kabe mfalme pamakia siba, nendolita kwa nyenyekeya kwako bwana wangu mfalme nani pate kibali nunge yako.⁵Mfalme Daudi paenfelile Bahurimu, alisile mundu buka kulukolo lwa Daudi, lina lyake shemei mwana wa Geha, kadili mwaibile katyanga abile kalani. ⁶Anteikulile Daudi maliwe na maopisa ga mpwalume, bala wasa jeshi na babanemdela mmpwalme bababile malyoo na makiya kwa mpwalme.⁷Shimei atelaani, uyendekwako ubuke pano wamwovu wenga wa mundu wa myai! ⁸Yahwe alepite goti kwa ajili ya myai ya familiya ya sauli, ambaye endotawala badala yake. Yahwe abei ufalme katika moko ga Absalomu mwana woko. na sayino aangamiye kwa kuwa ni munsu wa myaii.⁹Apo abishai mwana wa ruya, ngamakiya mpwalme mwanja namani mbwa ywawile amlani bwana wangu mpwalme? Tafazali unileke niyende nikamukeye ntwee wake. ¹⁰Lakini mpwalme pabaya, ni pange namani na mwenga mwa bana ba seruya? penge mwendokulilani kwa kuwa nywailelo ywawesa kumakkiya, mwanja namani umlani mpwalume.¹¹Kwaiyo Daudi ngapamakiya AAnishai na apangakasi bake bote, munole mwana wangu ywabile kwile buka muyiga yangu apala bwumi wangu. Siyo muno mbinjamini, ayu apendile tumbuka kwangu? muneke alani, kwa maana yahwe atekumwamuru apange ago. ¹²Kwale yahwe atelola angaika kwani yabilwe na kunikelebu kya mema kwa jinsi mwanilanike leno.¹³Kwaiyo Daudi na bandu bake bateyende lya mundila wakati shimei mbwega yake mumbau ya kitumbe, ayendelile la anina kungulukeya lwukumbe namaliwe kuno kayenda. ¹⁴Kabe mpwalme na Bandu bake bote bate soka, na atepumulya wakati wa kilo pabapumulile bote.¹⁵Absalomu na Bansu bote ba Israeli babile pamope nakwe baisile yelusalemu na Ahithofeli abile pamope nakwe. ¹⁶Yabile Hushai mwarki, bwigalye Daudi aisile kwa Absalomu, nembe ngapamakiya Absalomu, mpwalme atama daima mpwalme atama daima.¹⁷Absalomu pamakia Hushai, je wunogautii wako kwa mbwigalyi? mwanja namani uye ili pamope nakwe. ¹⁸Hushai pamakiya Ansalomu, busu badala yake, yulu ambaye yahwe, bandu abana bandu bite ba Israeli batekunsawa ayo nganaba nakwe upande wake nganatama nakwe.¹⁹Kwanini njai ywapalikwa kuntumikiya? je nipanswa litumi nunge ya mwana? kati mwanitumike nunge ya tati bako ngamwana panga nunge yako.²⁰Kabe AAbsalomu ngamakiya Ahithofeli utupei lishauli lyako usu satupala kipanga. ²¹Ahithifeli pamakiya Absalomu, uyende ukagonje na masuria ga tate bako baba lekite kwitunza kasri, na baisraeli bote baluwa yuwa panga upangite kilebe sakinunga kwa tate bako, kabe moko gabote bababile pamope nawe iluwopelwa makakala.²²Kwaiye basengite lihema kwa ajili ya Absalomu panani ya kasri na Absalomu ategonje na masuria ga Tate nunge ya Israeli boti. ²³Wakati wo ushauri wabile kapiya Ahithofeli wabile kati mundu ywayuwine buka katika munkano wa Nnungu mwene. Apo ga jinsi ushauri wa Ahithofeli mwabonekine kwa Daudi Absalomu.

¹Kabe Ahithofeli amakiye Absalomu, unirusa lelo nisawe Bandu elfu kumi na bele nanenga nae luwobuka na kunnkengama Daudi kilo seseno seno. ²Nampata kwa gafla wakati asokitena uzaifu nanenga nalowo kungondoya kwaofu. Bandu baba bile pamope nakwe balu wotila namenga naluwo kunshambulya mpwalme kisake. ³Nalowo kwa buyanganiya bandu kwakowe kati bibi arusi mwaisa kwa Bwana wake ba bandu bote baluwo panga na amani. ⁴Sakibaite ahithofeli satekumpulaisa mpwalme na apendo bote ba Israeli.⁵Kabe Absalomu pabaya sayino munkeme kabe Hushai mwaika ili tulyuwe kae mwabaya" ⁶Hushai paikie kwa Absalome, Absalome ate kumakiya selu ambaso Ahithofeli abile aekibaya na kabe kunokiya Hushai, Tupange mwaibaite Ahithofeli? manaibile lili utubakiye selu sapalatubakiya. ⁷Apo Hushai ngapama kiya Absalomu, u Sauli waupiyite Ahithofeli ugolwikeli kwa wakati wuno.⁸Hushai ateyongeya, untangite tate bako na panga Bandu bake ni mashujaa na kwasaye no babile na usungu, ni kati subu ywapoko nyolilwe na bana bake mwitu tate bako ni mundu wa ngondo: alwogonja na jeshi kilo seno. ⁹Ulole kwa wakati wuno penge ayubiti muliembwa fulani au pangu penge. Lwo panga penge bazi ya bandu bako pabaluwo panga bawile mwanzoni yuwa aluwobaya, mauaji gapangike kwa asikari babankengama Absalomu. ¹⁰Kabe ata asikari jasiri muno ambabo mwoyo wabe kati mwoyo wa imba, baluwa yogopa kwa kuwa Israeli yote itangite panga Tate bako ni mundu mwene makakala na panga bandu bandu babile nabo ni bene makakala muno.¹¹Kwaiyo ni Sauli panga Israeli boti bakwe mbane pamope buka Dani mpaka Beersheba, benemboni kati lwangi mbwega ya barino panga wenga wamwene uyende kungondo. ¹²Kae twankwembo popoe paluwo ba na twenga twamwekelya kati umande mwautumbuka panani ya kilambo twanekyali ata jumo ywabile nkoti bandu bake hata mwene.¹³Meneipangite ajingya nkati ya kilambo kaw Israeli boti waluwa letakamba panani ya kilambo soti na kukwakwatya minde, ata kwaneibonekane ata liwe limo lisene lyaliigalile. ¹⁴Kabe Absalomu na bandu ba Israeli bate baya, lishauri lya Hushai mwark ni lijema kuliko lya Ahithofeli yahwe abapangite bakane lishalijemalya Ahithofeli ili kunami ya Absalomu.¹⁵Kabe Hushai pamakiya sadoki na Abiathari apendo, Ahithofeli ate kumakiya Absalomu na apendo ba Israeli selu nyanyanya ata nenga nimakiye mwenge. ¹⁶Sasa bai, uyende kiyunguya na umakiye Dachi abaye, kwane ukumbwe kambi kiloseno katika mabende ga Araba. Lakini kwana mna yoyoti uombe, tofauti na hapo mpwalme aluwomililwa pamope na bandu bate bababile pamope nakwe.¹⁷Yonathani na Ahimaasi babile katika chemichemi ya enRogeli hivyo mpendo yumo abile kayenda na kwapeya abari yapalite naitanga, lili panga kwene baata talishemi masuba kwo bona kwana bajingi mjini ujumbe pasikite ga pabayenda na kumakiya mpwalme Daudi. ¹⁸Lakini munsembe yumo atekubabona mara amakiye Absolomu. Hivyo Yonathani na Ahima asi bayenda kwo yumbeteka na bakaji ngya katika nyumba ya mundu jumo hakwo Berurimu, ywabile na luse kuluwa yake bajingile amo.¹⁹Nyumbowe mundu ayu aputwile kiwekilyo no wekilya ku nnyango wa luse kabe ayanike nafaka kunani yake, hivyo ntupuywatangite panga Yonathani na Ahimaasi babile kwimbwa. ²⁰Bandu ba Absalomu baisile kwa nwawa na kunokiya, Ahimaasi na Yonathani babile kwaku? nwawa ngapabaya, baumbite libende, hivyo baasa ya kwapala bila kwabona buya yelusalemu.²¹Yapangite baada buka Yonathani na Ahimaasi baoitike nkati ya luse, bayei kumpala mpwalme Daudi na kumakiya ukatuke na wombe mase kiyunguya kwa maana Ahithofeli apiyite mashauri gano na gano panani yako. ²²Kabe Daudi atekatuka pamope na bandu bote babaisile pamope naywembe, nabembe bateumba yordani hata paiikite kindae ntupu atu jumo ywaigile kwa bila umba Yordani.²³Yapangite Ahothofeli pabweni panga ushauri wake baukengimeli, aupwike mbunda wa nobuka ayei kasake katika kilambo sake mwene, no beka makowe gake katika utaratibu na kabe kwikungela. Kwaiyo ate nsikilwa mulikabuli lya Tate bake.²⁴Apo Daudi ateisa mahanaimu, lakini Absalomu ywembe aumbite yordani ywembe na bandu bote ba Israeli bababile pamope na ywembe. ²⁵Absalomu abile amei Amasi panani ya jeshi badala yoabu. Naywembe Amasa abile mwana wa Yetheri mwishmaeli, abile ategonja na Abigaili, ywabile biti Nahashi na Numbuwe seruya, mabake Yoabu. ²⁶Kabe Israeli na Absalomu bakumbwi kambi kilambo sa Gileadi.²⁷Yabile wakati Daudi paisile mahanahimu, ayu shobi mwana wa Nahashi buka Raba ya waamori na makiri mwana wa Amieli ywo buka lo Debari, na Berzilau mgileadi wa Regelimu. ²⁸Baletike magodolo na mabulangeti, mabakuli na iteleko, na ngano, bwembe wa shayiri nafaka yaikalangilwe malage na dengu. ²⁹Busi na siagi ngondolo na samli, ili panga Daudi na Bandu bababile pamope nakwe bawese lyaa" Bandu babile na nyala, basokite na babile na nyota hakwo kunyenga.

¹Daudi atekwambalanga asikari bababile pamope naywembe na abei akida elfu na akida miya panani yake. ²Kae Daudi apelike jeshi, thelusi jimo pae ya Yoabu, selusi yinge pae ya Abishai mwana wa seruya, nunanwe Youbu, selusi pae ya itai Mgiti. Mpwalme alibakiye jeshi, kwa hakika nenga namwene kae naluwo yenda pamope namwenga.³Lakini bandu babaya, wenga keneuyenda kungondo, kwani mwanatwatila batu jalili twenga, ama nusu yitu mwana bawile baluwo jalili lakini wenfa zaidi ya elfu kumi yitu kwa iyo nifaari zaidi mwana watusangatiya mwana tubile mjini. ⁴Kwaiyo mpwalme ateyangwa, mbalapango lolote lyalibone kana jema kuminyo yenu. Mpwalme ateyima kati ya nnyango wa kilambo wakati jwshi paliui katika nannia na katika maelfu.⁵Mfalme ngapanangya Yoabu, Abishai, naltai nobaya, pangi musembe, Absalomu bayuwine jinsi yangu. Bandu bote nayuwine jinsi mpwalme mwabalagile maakida usu Absalomu.⁶Kwaiyo lijeshi, lyateyenda nyikani zidi ya Israeli, ngondo yatendlya mu mwitu wa Efraimu. ⁷Jeshi lya naisraeli lyatesindwa nunge ya asikalo ba Daudi, kwabile no sinjana muno kwa bandu elfu ishirini kwa lisuba lyoo. ⁸Ngondo yate enea katika eneo lyote na Bandu bebembone batelumyanga na mwitu kuliko lipanga.⁹Yapangite panga Absalomu akwembine na asikari ba Daudi. Absalomu abile aubwike kunani ya nyumbu apite paeya matawi makulu makulu gamkongo wa mwaloni, na twee wake watekola katika matawi ga nkongo banei kakungela kati ya kilambo na anga wakati nyumbu payei nunge. ¹⁰Mundu jumo abweni lyali bweni na kumaliya Yoabi, ulole namweni Absalomu kakungela katika mwaloni" ¹¹Yoabu ngapamakia kwamakiye panga Absolomu, ulole wamweni mwanja na mani unkumbwili pae. Mbekupeya shekeli kumi ya mbanje na nkanda.¹²Yulu undu payangwa, hata anyoo nilwepeyelwa shekeli elfu ya mbanje ata anyoo nilwekatuyali luboko lwangu kunani ya mwana wa mpwalme, kwa maana twenga taboti twampekanile mpalmd kanagya wenga, wa Abishai na itai nabaya, mundu kene akunywe musembe Absalomu. ¹³Mene ipangite ni atalishe maisha gangu kwabusu (na ntupu likowe lyililiikwa kwa mpwalme) ukaibawa nanenga.¹⁴Apo Yoabu ngapabaite, nikulendali. Kaengatola michale itatu moko gake nakwiguluya katika mwoyo wa Absalomu wakati abile mwumi na kakungila katika mwaloni. ¹⁵Kabe andembe kumi babaputwile silaya Yoabu nakuntindiya Absalomu, bateku nkumbwa na kumulaga.¹⁶Kae Yoabu akumbwile tarumbeta najieshi lyatekelebuka buka kwakingama baisraeli, kwahiyo Yoabu atelikelebuya jeshi. ¹⁷Bantweti Absalomu nakuntaikwa mulikembwa likulu mwitu, batekulya yinga yake pae ya lilundo lya maliwe, wakati ba Israeli boti pabatilike kila mundu kasake.¹⁸Wakati Absalomu pabile abile mwumi ate kwinyenyukeya lutima lukulu lwa maliwe katika libende lya mpwalme, keni atebaya, ntupu mwana ywotola kumbukya lina lyangu no kema luyema kwalina lyake ivyo ikemelwa mnara wa Absalomu mpaka leno.¹⁹Kabe Ahimaisa mwana wa Sadoki ngabaya, uniruhuniyenda kwa mpwalme na habari njema, jinsi yahwe mwamwokowitw buka moko ga adui bake. ²⁰Yoabu ngapayangwa, wanga upangali wa mputwa abalileno: walowopanga lisuba lyenge leno uputwali abari yoyoti kwa maana mwana wa mpwalme bamulige.²¹Apo Yoabu ngapabamakiya mkushi, uyende ukamakiye mpwalme sakibweni, mkushi atekunitwaa Yoabu nakabe tila. ²²Kabi Ahimaasi mwana wa Sadoki amakiye Yoabu, pamoja na ago goti gagawesa pita, tafazali unilusu na nenga niyenda kukingama mkushi, Yoabu ngapayangwa, mwana wangu kwamanja namani upala yenda upatali thawabu yoyoti kwa ajilli ya abaliyino? ²³Mwomwote ,wayaluwo panga nileke nibuke, Ahimaasi ateyangw, kwayo Yoabu ateyangwa, uyende. Apo Ahimaasi atetila mundila ya tambalale na kumpeta mkushi.²⁴Bai Daudi abile atetama mannyangowa nkati na nnyango wa panya na mlizi abile kunani ya nnyango muukingumbe nembe atundubiye minyo gake, pabile kalola, amwei mundu kaegelya kuno katila kisake. ²⁵Mlizi atekema kwa lilobe na kumakiya mpwalme. Apomfalme ngapabaya, mwana anile kisake abile na haki kati ka liki yake ywabutuka abile na papipi na kukukolya kilambo.²⁶Kbe mlizi amweni mundu yinge katika kisake mfalme ngapabaya, ywembe nembe aleta habari. ²⁷Apo mlinzi pabaya, nibona butuka kwake mundu ywabile nunge nikati butuka kwake Ahimaasi mwana wa Sadoki. Mpwalme ngapabaya, ywembe ni mundu mwema naywembe aisa na likowe jema.²⁸Apo Ahimaasi ate kema nobaya mfalme goti ni mema, kabe atelita ywembe mwene kuminyo yake pae nunge ya mfalme nobaya, Atukuzwe yahwe Nnungu wako, ywababyite Bandu babakatwiye luboko lwabe kuchugu na Bwana wangu mfalme. ²⁹Kwaiyo mfalme atelokia, jagu munsembe Absalomu nkati? Ahimaasi payangwa, wakati Yoabu kanituma kwako mfalme nenga nampangakasi wa mfalme, nabweni puyo ngulu sana lakini natangiteli panga ipalange namani. ³⁰Mfalme ngapamakiya, ugalambuke uyime mbwega. Kwaiyo Ahimaasi ategala

¹Yoabu atebakililwa, ulole, mfalme endolela na kunubya Absalomu. ²Kwaiyo lisuba lilu ushindi wategalambuka panga maombolezo kwa jeshi lyote kwa maana jeshi lyayuwine kalibaya lisuba alyooo, mfalme endoomboleza kwa ajili ya mwanawake.³Lisuba asikari batejingya mjini kwo wima liki kata Bandu bababona, oni baada ya tila ngondo. ⁴Mfalme atewikilya kuminyi yake no lela kwa lilobe, mwanawangu Absalomu, Absalomu mwanawangu, mwanawangu.⁵Apo Yoabu ajingile nkati kwa mfalme nakumakiya, leno wiaibishe kuminyo ya Askari bako, babakukobwele maisha ga Bana bako na mabiti bako, maisha ga akinajumbogo na maisha ga masuri ako. ⁶Kwa maana wapendile babakusukya nakwa usikya babakupendile kwa kuwa leno ulaite panga maakida na Askarintupukilebe kwako. Nibona panga kati Absalomu akigala natwenga pani tupelewaa alyo lilwe kupulaisa.⁷Sasa lelo ukatuke na uyende ukangele na asikari bako mbolembole. kwani ngulapya kwa yahwe, mwana wayenda ntupu mundu ata, jumo ywaigala na wenga nayinoni mbaya muno kwako kuliko mazalagogote ku gagawaile kukukolya buka ujena wako. ⁸Apo mfalme atekatuka notama kati ya nnyango wa kilambi, sa Bandu bote bakiilwa, ulole mfalme atama pakati ya nnyango wako.⁹Bandu bote batela luyana bene kwa bene katika alongo bote ba Israeli bate baya mfalme atekutukombwile na lubokombwa na luboko lwa asai yitu. Atikombwile na luboko lwa Afilisti lakini dayino atekwirila kilambo nunge Absalomu. ¹⁰Na Absalomu ywatunyiile mauta pananiyitu awile kungondo hivyo mwanja namani tulongelali juu ya kunkelebuya mfalme witu? kae.¹¹Mfalme Daudi atumite kwa sadoka nakwa Abiatheli makuwani nobaya, mulangele na apendo ba Yuda nabaya, mwanja namani mubile mwa bamwisho kunkelebuya mfalme kmu karisi lyake, kae kwa vile ubaya Israeli bote bapela mfalme abuye katika karisi lake. ¹²Mwenga mwalangabangu, yiga na iyupayangu mwanja namani mubile mwa bamwisho kunkelebuya mfalme?¹³Na mumakiye Amasa, je wenga siyo yinga na iyupa yangu? Nnungu na apange anyoono zidi kae wapangali jeme dari wajeshi lyangu buka sayino na baadaye pandu pa Yoabu. ¹⁴Nembe atekwisinda myoyo ya bansu bote ba Yuda kati mundu jumo, hata [abatumite kwa mfalme nobaya, ubuye sayino na Bando bako bote. ¹⁵Kwaiyo mfalme atekele buka nakwe isa Yordani.¹⁶Shimei mwana wa Gera, mbenjamini, buka Bahurimu, ateyumbeya uluka pamope na Bandu ba Yuda ili kumlaki mfalmeDaudi. ¹⁷Kwabile na bandu elfu jimo buka Benjamini bababile pamope naywembe nasiba mpangakasi wa sauli na banabake kumi na tano na apangakasi bake ishilini babile pamope nakwe baumbite Yordani nunge ya mfalme. ¹⁸Bateumba ili umbiya familiya ya mfalme na kumpangya loloti lyalibweni jema. Shimei mwana wa Gera atelitapae nunge ya mfalme mara patumbwile umbe Yordani.¹⁹Simei amakiya mfalme, Bwana wangu kwane unibone mwene hatiya au kagabeka pamwoyo ambago mpangakasi wako apangite kwa akale lisuba Bwana wangu mfalme pobui yerusalemu. Tafazari mfalme kwane agabeke kumwoyo. ²⁰Kwa maana mpangakasi wako atangitepanga akosite. Ulole, nga maana niisile le no wakwanza katika nyumba ya Yusufu panga nimlaki Bwana wangu mfalme.²¹Lakini Abushai mwana wa seruya atengwana baya, jeshimei kene awe kwalino kwa vile mwanaabile nyeyelekwa mauta ga yahwe? ²²Apo Daudi ngapabaya, nipange namani mwenga mwa bana ba saruya, mpaka leno mupange mwa Adui bangu? jo mundu ywote apalabulagilwa leno katika Israeli? kwanindangiteli panga leno nenga na mfalme panani ya Israeli? ²³Kwaiyo mfalme ngapamakia shimei uwalii mfalme atekumakiya kwo lapa.²⁴Kabe mefiboshethi mwana wa Sauli ate uluka ili kumkwedeya Bwana mfalme. Abile abaiwalikali magulu gake wala sekwa ndeu yala wala kusa ngabo yake buka lisuba mfalme pubui ata lisuba lyabuite kwa Amani. ²⁵Na apo pabui Yerusalemu ili kukwendelya mfalme, mfalme m=ngapamakiya, mefiboshethi, mwanja namani mulongwaniyeli pamope na nenga?²⁶Payangwa, Bwana wangu mfalme mpangakasi wangu atekunikonga, kwa nabaite naluwo ubuka panani ya Mbunda ili ni nilongwane na mfalm, kwa kuwa mpangakasi wako, atelemala. ²⁷Mpangakasi wako siba, anibakiyo ubusu, mpangakasi wako, kwa Bwana wangu mfalme lakini Bwana wangu mfalme ni kati malaika kwa Nnungu kwaiyo upange lyalibile jema kuminyo yako. ²⁸Kwa maana nyumbo yoti ya Tate bangu babile maiti nunge ya Bwana wangu mfalme lakini meimpangakasi wake miongonu mwa babalyaa pameza yako kwaiyo nileli akigani kwa mfalme?²⁹Kabe mfalme ngapamakiya, "mwanja mamani baya gote zaidi? Niteamuwa panga wenga na siba mupaka bagana migunda. ³⁰Apo mefiboshethi ngapayangwa mfalme, sava uleke, atole yote kwa vile Bwana wangu mfalme akelebwike salama kasake.³¹Kabe Berzilai mgileadi ateuluka Rogeli mu ili aumbe Yordani pamope na mfalme, nambe ansangatiye mfalme umba Yordani. ³²Bai Berzilai abali mpendo muno mwene makamo ga miyaka themanini. Abile atekunsangatiya mfalme kwa maitaji pabile mahanaimu kwani abile na ilebeyene mbone. ³³Mfalme pamakiya Berzilai, uise pamope na nenga, nanenga naluwa andaa kwa ajili yako ikwa yerusalemu.³⁴Berzali ngapanyangwa mfalme, kweni kubile na masuba galenga gagaigile maishani mwangu, ata nilongwanena mfalme akwo yelusalemu. ³⁵Nibile na makamo ga miyaka semanini je niwesa tafautisha genen ng'oloka na gangegoloka? je mpangakasi wako analobwa paya sanilya na sani nywaa? niwesa yuwa lilobe zaidi lya Analume na alwawa babayumba? Kwa mwanja namani mpangakasi wako apange nsingo kwa Bwana wangu mfalme. ³⁶Mpangakasi wako akapenda tu umba Yurdani pamope na mfalme mwanja namani mfalme anipei kwa thawabu kati ayo?³⁷Tfazali unirusu mpangakasi wako abuye kayo, ili panga niwa katika kilambo sangu katika likabuli lya tate bangu na mabungu. Lakini ulole, ayupayu mpangakasi wako kimhamu. Haya na ywembe aumbe na Bwana wangu mfalme na umpangi lyo lyote lyaligolwike kwake"³⁸Mfalme ngapayangwa, kimhamu aluwoalongwana na nenga, nenga nalowokumpanga kila lyali bone jema kake, na lolote lyoliminyikiya buka kwangu naluwo kupangya. ³⁹Kabe bandu boti bateumba Yordani, mfalme naywembe aumbike, kabe mfalme atekumbusu Berzilai na kumbariki. Kabe Berzilai akelebweka kasake.⁴⁰Kwahiyo mfalme ateumba yenda Gilgali, na kimhamu uambite pamope nakwe, lijeshi lya Yuda ;yote na nusu ya jeshi lya Israeli lyanetike mfalme. ⁴¹Mara bandu ba Israeli boti batumbwile isa kwa mfalme na kumakiya, mwanja namani anunangu bote, bandu na Yuda. Bate kunjiba na kuneta mfalme nafamiliya yake kunani ya yordani na bandu bote ba Daudi pamope nakwe?⁴²Kwaiyo bandu ba Yuda batekwayangwwa bandu ba Israeli, Ni kwa kuwa mfalme, enolandana kwa papipi mwanja namani muusike kunani ya lino? je twenga twendolya sosote ambaso mfalme atekipiya? je atupeile kilebe sosote. ⁴³Bandu ba Israeli bate kwayangwa Bandu ba Yuda, twenga tubile na makabila kumi zaidi kwa mfalme kwaiyo twina semungulu zaidi kwa Daudi kuliko mwenga mwanja namani mwatekutusalawa? je twanileli ba kwanza twabakwanza pendekeza kunkelebuya mfalme witu lakini makowe ga bandu ba Yusa ata gabile makale kuliko makowa ga Israeli.

¹Yatepitwa panga katika eneo lelelulelu bilele na mpanga pugo lina lyake sheba mwana wa Bikri mbenjamini. Akumbwi talumbeta no baya, twenga ntupu sehemu panfu katika Daudi, wala ntupu ulisi katika mwana ya yese. Haya nakila mundu na ayende kasake Israeli. ²Kwaiyo Bandu bote ba Israeli banekite Daudi na kunkengama sheba mwana wa Bikni. Lakini bandu ba Yuda bankengime mfalme wabe kwa papipi muno, bua yordani ndila yoti mpaka yelusalemu.³Daudi paikie katika kasri lyake akwo yelusalemu abaputwile ilumbu yake bababile atekwaleka kwitunza karisi, atekwabeka katika nyumba pai ya kwali ndila. Ate lwaandliya maitaji gabe lakini agonjikeli nabokae. Kwaiyo babile kwabe, batami kati awelekwe.⁴Kabe mfalme amakiye Amasa, wakeme Bandu ubayuda nkati ya masuba gatatu, nawenga wabe pano. ⁵Kwaiyo Amasa ateyenda kwa koka Bandu boti ba Yuda pamope, lakini atumileli muda wenembone ika mfalme mwabile atekumakiya.⁶Kwaiyo Daudi amakiye Abishai, lelo sheba mwana wa bikra alwotupangya mazala zaidi kwa Absalomu. utole apangakazi na bwana wako, asikali bangu na wakenga. bakene jingya pa kilambo bebe ngome nakotokabuka. ⁷Apo bandu ba yoabu batekukengama, pamope na akelethi na mashaja bote. Bate buka yelusalemu ili kunkengama sheba mwana wa bikra.⁸Pababile paliwe likulu lyalibile Gibeoni, amasa areisa kubakwindilya, yoabu abile aweti sila ya ngondo ngaweti, abile kae nali panga lyalitabilikwe na nkanda katika kibuno sake. Kadili mwayeo nunge lipanga lya tetumbuka.⁹Kwaiyo Yoabu ngapamakiya Amasa, wankotu Binamu yangu? kwa mbolembole yoabu akamwile kileu Amasa kwa luboko lwake lwa nkeya ili alukumbati. ¹⁰Amasa atangiteli panga kwabile na lyembe katika luboko lwa nkeya lwa Yoabu. Yoabu amwomite Amasa nowaa. Kwaiyo Yoabu aamwomite nunawe bankengime sheba mwana wa bikra.¹¹Apo jumo wa bandu ba Yoabu ayimimbwega ya Amasa nembe pabaya, ywabile upande wa yoabu na ywabile upande wa Daudi na ankengame yoabu. ¹²Amasa abile kagalabuka katika miyai yake pakatikati ya ndela. Munduywoo pabweni panga bandu bote bayemi, amputwile Amasa na kumeka mugunda mbwega mundela. ¹³Baada ya Amasa yendelya mundela Bandu bote bankengime yoabu katika kunkengama sheba mwana wa Bikri.¹⁴Sheba aipite kabila yote ya Israeli mpaka Abeli wa Beth maaka, na katika kilambo sote sa Berite ambao nabembe bate kwembana pamope kae na kunkengama sheba. ¹⁵Banpatike na kuntindiya kuno Abeliwa Bethi maaka. Basengite burujiyozuru kilambo pamope na yoabu lyakong'ondike kingumbe ili litumbuke. ¹⁶Apo nwawa ywatangite akumbwile nduti buka nkati ya kilambo, upekani, yoabu tafazali upekeni uwegeli papipi, nanenganilongele na wenga.¹⁷Apo yoabu ateengelwa nwawa, ngapamakiya jewenga gawa yoabu? ngapayangwa,, nganenga nwawa ngapabaya, upekani makowe ga mpangakazi wako, ngapaya ngwa nendoyuwa. ¹⁸Apo ngapabaya, Hapo samani, yate bailwa. Bila shaka tukengame ushauri akwo Abeli no panga ushuri awo waluwo kata makowe. ¹⁹Twenga ni kilambo sakibile miongoni mwa mji yene makala no ubele kwa muno katika Israeli. Mupala alabiya kilambo ambaso ni mau katika Israeli, mwanja anamani upala kuumila ulisi wa yahwe?²⁰Apo yoabu payangwa nobaya, ibe kutalu ibekatalu na nenga ata ni kamile au alabiya. ²¹Apo busu, lakini mundu katika lalambo sa kitumbe sa Efraimu, ywakemelwa shena mwana Bikri, akatwiye moko gake nsugu na mfalme, nsugu Daudi mumoye ywembe nanenga napala kukileka kilambo" Nwawa ngapamakiya Yoabu, ulwoguelwa ntwee wako mukingumbe. ²²Kabi nwawa abayendelile Bandu bote bakilambo kwa hekima yake. Batekubuya ntwee wa sheba mwana wa Bikri na kungulukiya Yoabu. Apo ngakumnwile talumbeta na bandu ba Yoabu baulekite mju kila mundu kasake na Yoabu abuite yelusalemu kwa mfalme.²³Yoabu abile kunani ya jwshi lyoti lya Israeli na Benaya mwana wa Yehoiasa abile panani ya Akelethi na wapelethi. ²⁴Adoramu abile ya Bandu babapangite lyengo lya shokoa na yahoshafati mwana wa Ahiludi abile ywakumbukiya. ²⁵Sheva abile mwandishi na sadoki na Abiathari babile makuwani. ²⁶Ira wa yairi abile ywa tumikiya nkuluwa Daudi.

¹Kwabile na njala kwa miyaka itatu katika utawala wa Daudi, na Daudi palite kumi njo ya yahwe" kwaiyo yahwe atebaya, njala yeno no kwasababu bulaga sauli na familiya yake, kwa kuwa ababulige Agibeoni".²Bai wagibeoni babelekwileli na Israeli babaigilw ba Aamoli. Babdu ba Israeli babile batelapa kwabulangakini sauli apalite kubaangamiza bote kwa usuda kwa ajili ya Bandu ba Israeli Yuda. ³Apo Daudi pabakemite pamope wagibeoni na kwa bakkiya, ni mpanga na mani kwa ajili yopotanisho? ili panga muwese kubabaliki Bandu ba yahwe babalisi wema na langyi kwabe.⁴Wagibeoni ngabanyongwa, leno siyo likowe lya mbanje wala zabu kati yitu na sauli na familia yake. Na siyo itaji tupala kumulaga mundu ywoywoti katika Isaeli. Daudi pabaya, sosote samupala nipalakumpangya.⁵Ngabanyangwa mfalme, mundu ywapala kuutula ywapangite nsungu yitu, ili kutuangamisa nakosa kilambo yitu, ila kutuangamisa na kosa kilambo katika mipaka ya Israeli. ⁶Haya na batupei Bandu saba buka katika libelekwe lyake, natwenganga twaluwo ya kuntabya nunge ya yahwe katika Gibea ya Sauli, papa Sauli kwe na yahwe mfalme ngapabaya mbala kumpeya.⁷Lakini mfalme atekunyubiya mefibishethi mwana wa Yonathani, mwana wa Sauli kwa ajili ua kilepo sa yahwe kati ya Daudi na Yonathani mwana wa Sauli. ⁸Mfalme atekubatola bana abele ba Rispa biti Ayia ywampapile sauli, aba bababele bakemilwe Armoni na mafibo shethi na kabe Daudi atekubatola bana batano ba mikali biti sauli, yampapele mwana wa Berzilai mmeholathi. ⁹Ababei katika moko wagibeoni nabembe batekwakungelya kunani ya kutumbe nunge ya Bwana, na bote saba bawile pamope. So una, katika masuba ga kwanza mwanzo ni mwo maono ga shayiri.¹⁰Kabe Risp biti aiya, atweti ngubo ya libunyya na ateyubeka mwene kunani ya kitumbe mbwega ya yiga ya babawile buka mwanzo wa uba moaka wakati ula patumbi niyaa. Aluusuli kiyuni ywa kunani tula kunani ya yiga ntwekati wala ayawani wa mwitu muda wa kiloo. ¹¹Daudi abaite sakipangate Risp, biti Aiya, suria, wa Sauli.¹²Kwaiyo Daudi ateyenda notola iyupa ya sauli nayupaya Yonathani mwana wake buka kwa Bandu na ya beshi Gileadi, yayabile ba tejiba buka mukilambo sa jumuiya laBethshai, wafilisti, pababile bakungelile baada ya afilisti kumulaga Sauli katika Gilboa. ¹³Daudi atwkwibuya pulu iyupa ya sauli naiyupaya Yonathani nmwanawake na bokusanya kabe iyupa ya balu bandu saba babakungelikwe.¹⁴Batekwisika yupa ya Sauli na Yonathani mwanawake akwo zela katika kilambo sa Benjamini, katika likaburi la kishi Tate bake. bakipangite kila salagile mfalme. Apo Nnungu ngapayangwile luba kwabe kwa ajili ya kilambo.¹⁵Kabe afilisti bateyenda kabe katika ngondo na Israeli. Apo Daudi na lijeshi lyake bateuluka nokumbwana na Afilisti. Abile kungondo Daudi atesoka na ngondo. ¹⁶Ishbibenobu, wa uza wa majitu, ambaye nkwaa wake wa shaba wabile na uzito wa shekeli mia itatu na abile na lipanga lyayambe, apala kukulaga Daudi. ¹⁷Lakini Anishai mwana wa seruya amwolowite Daudi, ankumbwile mfilisti na kumulaga,. Apo bandu ba Daudi batekunapilya baya, waye ndali kungongo pamope na twenga kabe wa kanaiya taa ya Israeli.¹⁸Yabile baadaya bana ngondo kae katiya wafilisti akwo Gobu, wakati sibekai mhushathi pamulige safu, ywabile miongo ni mwa libelekwe lya warefai. ¹⁹Yabile kabe katika ngondo na Afilisti akwo Gobu, aywo Elnanani mwana wa Jari mbethehemu amuliye Goliathi mgiti, ambango fumo lya mkwaa wake lyabile kati nkongo wa ywafuma.²⁰Yabile katika ngondo yange akwa Gothi abile mundu nnaso muno mwene ngonji sita katika kila luboko ngonjii sita katika kila lugulu jumla yake ishilini na nchenche ywembe nembeabile na uzao wa warefai. ²¹Pabatukine Israeli Yonathani mwana, mwana wa shama, nunawe Daudi, atekumulaga. ²²Haba babile na libelekwe lya Arefai wa Gathi, babungilwe kwa luboko lwa Daudi na kwa luboko lwa asikali bake.

¹Daudi ngapamakiya yahwe makowe ga mwambowuno lisuba lelu yahwe pamwokowite katika moko ga adui bake boti na katika luboko lwa sauli. ²Alubite nyano, yahwe ni mwamba wangu, ngome yangu, ywanikombowite.³Nnungu ni mwamba wangu, ywembe kubukyo wangu ngao yangu, mbembe ya wokovu wangu, ngome yangu na kubutukyo wangu, ywanioko wa na gana nyatagoti. ⁴Mbalakunkema yahwe, ywastaili kuntukuza, na nenga naokolewa buka kwa Adui bangu.⁵Maana mavimbi ga mauti gate kunitindiya, mapuliko ga mase go alabiya gate kunisinda. ⁶Ipungo ya kumambi yatekunitindiya upelawa kiwo natekola.⁷Katika sida yangu nankemite yahwe, nankemite, nungu wangu: aliyuwine lilobe lyangu katika hekalu lyake na kilelo sangu sa msada saikute mumasikilo sangu sa nsada saikite mumasikilo gake.⁸Apo kilambo sateinaina no lendema misingi ya liunde yatelendema no inaina, kwa kuwa Nnungu ateusika. ⁹Lyoi lyapitike mumbelo yake, mwanga wa mwoto yapitike minkano wake, makala ateyakanagembe.¹⁰Aitabwike mbingu na uluya lubindu totho lwabile paeya magulu gake. ¹¹Aubwike bukani ya itigu noomba. Abonekine katika maunde ga nchunga. ¹²Nembe alupangite lubendu panga lihema lyo kunyinfiya akusinye maunde makulu gala kunani.¹³Makala ga mwoto gatetumbuka nunge yake buka munjai. ¹⁴Yahwe ateuluka buka katika muliunde. Ywabile kunani apelike nduti. ¹⁵Akumbwile misale nakwapengana adui bake miale ya njai apelike nduti.¹⁶Kabe ndila ya mase yateboneka misingi ya lunia yabile yanga wekelya katika kilelosa ngondo ya yahwe, katika lilobe lo pumwa kwa mbulo yake.¹⁷Buka kunani mpaka pae, ate ni kamulikiya: Aniatekunibuya katika kinywanyu sa mase. ¹⁸Atekunikombwa buka muadui bangu bene makakala, kwaba babaniusikile, kwa kuwa babile na maka kala muno kwangu.¹⁹Baisile kinyume sangu lisuba lya sida yangu lakini yahwe abile msaada kwangu. ²⁰Kabe abibei pandu papabile na napwasi. Atekunikombwa kwapanga atepulaika nanenga. ²¹Yahwe atekunitunza, kwa kipimo sa haki yangu atengelebuya kwa kiwango sa usapi wa moko gangu.²²Kwa kuwa niteikamwa ndila ya yahwe na ninapangali uwovu kwa galambuka buka kwa Nnungu. ²³Kwa kuwa langya kwake kweti kwa haki gabile nunge yangu, kwa panga sheyake, kwiegeya nayo.²⁴Nibile bila natia nunge yaka kae na nitekwuegeya na sambi. ²⁵Kwaiyo yahwe atekungebuya kwa kiasi sa uadilifu wangu, kunilenga usapi wangu nunge yake.²⁶Kwa ubelekwa, wilaya panga nendoubelekwa, kwake ywabile ntupu atia: wilaya panga ntupu wipanga hatiya. ²⁷Kwa usapi wilaya wansapi lakini kwabangeyuwa wipanga uyuwali.²⁸Undakwa kombwa babateseka, lakini miyogako kinyume sabene kibuli bawa ulukiya pae. ²⁹Kwa maana wenga ga kitaa yangu, yahwe yahwe apiya bweya katika lubendu lwangu.³⁰Kwa maana kwa ajili yake nendowesa kwipeta ipangamizi, kwo nisaidiya Nnungu wangu niwesa umba kunani ya kingumbe. ³¹Maana ndela ya Nnungu ni kamilifu likowe lya yahwe ni sapi ywembe ngao yabe babamutukya.³²Maana nyai ywabile Nnungu kati yahwe? na nyai ywabile mwamba isipokuwa Nnungu? ³³Nnungu nga kwani butukya, na kuniongoza katika ndela yake mundu ywange bana atiya.³⁴Aipanga nyuyuu magulu langu kati kurungu na kuni beka katika itumbendaso. ³⁵Aipundisa mako gangu kwa ngondo, na iganja yangu kuoenda mpende wa shaba.³⁶Unipeile ngao ya wokovu wako, na matakwa gako ganipangite na mpendo. ³⁷Utengenise magulu gangu nafsi pae yangu, hivyo magulu gangu gakubileli.³⁸Nabakengime adui bangu na kwaaangamiza nikelebwikeli nsungu mpaka bawumiye. ³⁹Natekuba papwana nakwabinganga, bawesali katuka batumbika paeya magulu gangu.⁴⁰Wendo bika makakala nkati yangu kati nkanda wa ngondo: wendokubabeka oae yangu babakatuka kibyume sangu. ⁴¹Wani peile mingongo ya ingoya adui bangu natekwaangamisa kabisa balu babani usikya.⁴²Batelile kwa nsada, lakini ntupo ywabako mbwile, bannelile yahwe lakini ayangwileli. ⁴³Natekubaponda katika ipande katiluokumbi panani ya bwii, natekwalebata kati matupe mitaani.⁴⁴Utekuni kimbwa kae buka katika mashutumu ga bandu bangu unibei kati ntweee wa mataifa. Bandu bungekwatanga bendo kunitumikiya. ⁴⁵Ageni bateshulutishwa kunilitya mahapabayiwine usu nenga, bate kuniyawaa. ⁴⁶Ageni baisile kabalendema buka atika ngome yabe.⁴⁷Yahwe endotama! mwamba wangu utukuziwe. Nnungu na akakatuilwe, mwamba wa wokovu wangu. ⁴⁸Ayu ga Nnungu ywanilepya kisasa, ywababeka bandu pae yangu. ⁴⁹Uni beke uhu kutalu na adui bangu hakika watenikatuya kunani yabe babakatwike kinyume sangu. Watekubikombwa buka kwa Bunda bene gasia.⁵⁰Kwaiyo nendokushuru yahwe kati ya mataifa: mbala kuliyembyia sifa lina lyako. ⁵¹Nnungu apiya ushindi nkulu kwa mfalme wake, no laya uwaminifu wake wo langana kwa nyeyelekwa mauta gake. Kwa Daudi na libelekwe lyake Daima.

¹Anoni makowe ga mwisho ga Daudi -Daudi mwana wa Yese, mundu ywa eshimike sana, ywayeyelikwe mauta na Nnungu wa Yakobo, ywaandika sapi zaburi ya Israeli. ²Mwonyo wa yahwe walongei na nenga, na likowe lyake lyabile mululimi lwangu.³Nnungu wa Israeli endolongela, mwambawa Israeli watekunibakiya, ywatawala kwa aki panani yangu, ywatawala kwa kunyogopo Nnungu. ⁴Apanga kati bweya wa kindae lisuba palipita, kindae yange muende, waka mchamwororo pauipuka yange maunde, waka nchamwaroro pauipuka buka mu bwiii pety bweyawa ngalite wa lumu badala ya ula.⁵Hakika je familiya yangu ibile li anyenunge ya Nnungu? apangiteli nenanga kilagani samilele, mbolembole uwakika kwa kilandela? je ywembe ayongayali wokovu wangu notimi za kila hitaji lwangu?⁶Lakini gange pwaika goti galuwa panga kati mimimwana kwitgaikwa kutalu, kwa mana iwesekanali kwisanya kwa moko. ⁷Ywagakunywa lasima atumi sombo sasuma au fumo la nkwaa. Lasima gayoselwe pandu pagabile.⁸Ano maina ga asikali ba Daudi yashobeamu mhakmoni, abile kiongozi wa mashujaa. Abuli ga Bandu miya nchenche kwa wakati gumo.⁹Baada yake abile Eliaza mwana wa Dodo, mwana wa mwanoni, jumo ywa mashujaa ntu ba Daudi. Abile pababa shindike adilisti babile batekongo lekana kwa ngondo na waka bandu ba Israeli pababile batilite. ¹⁰Elieza ateyema na kwa kumbwa Afilisti ata luboko lwake soka, mpaka luboko lwake lwatelendendya ntope walipanga lyake. Lisubalyo yahwe apiyite ushindi nkuwojesni lyate buya kwa ajili yo kubateka bai nyara ya babawile na Elieza.¹¹Badala yakw yabile shama mwana wa Agee, Mharari afilisti batekwembana pamope paubile ngunda wa dengu najeshi lyatekwatila. ¹²Lakini shama ayime pakati kati yangu ngunda na kuliyemya ababulige Afilisti na yahwe aletike ushindi nkulu.¹³Atatu kati ya asikali selasini baulwike kwa Daudi muda wo una katika lipango lya Adulamu jwshi lya wafilisti lya bile li kumbwile kambi katika libende lya mrefai. ¹⁴Wakati wo Daudi abile mungeme yake, muliimbwa, wakati Afilisti babile kabaimiliki Bethehemu.¹⁵Daudi apalage mase na atebaya ingepanga mundu jumo akanipeya mase go nywaa buka kulusi lwalubile Bethelehemu, luselwa ubile munyango. ¹⁷Kwaiya mashuja bana atatu ba pite kati ya jeshi la wafilisti noteka mase katika luse lya Bethehemu, sakibile munnyago batweti mase na kumpelekya a Daudi lakini nyabe ate kukgakana nywaa badala yake atekugajita nunge ya yahwe. ¹⁶Kabe atebaya ibe kutalu na nenga, yahwe panga niganjwee ano je ninywe miyai ya Bandu baba atalishe maisha gangu? kwaiyo atekana nywaa gano ni makowe gagapangilwe na mashujaa atatu.¹⁸Abishai nunawe Yoabu na mwana wa Seruya, abile asikali wa balu atatu. Kumbwaniye kwa nkwaa wake na Bandu miya itatu na atwekwa bulaga bote. ¹⁹Abileli marufu kuliko balu atatu? bampangite kiongozi wabe. Lakini yowanika kwake walandineli na umalufu wa na mashujaa atatu.²⁰Benaya buka kabseli mwana wa Yehoyada abile mundu odali ywapangite makowe makulu Ababulige bana abele ka Arieli wa Moabu. Kae aulwike muliembwana kumalaga imba wakati wa theruji. ²¹Naamulige mmisri ywabile mundu nkukunkuu sana. Mmisri abile na nkwaa moko, lakini benaya atekumbwana nakwe kwa lwasi bai. Autweti nkwaa moko ga mmisri nakabe kumulangya nawo.²²Benaya mwana wa Yehoyada apangite mokowe gano,, nembe bantambwikati ya mashujaa atatu. ²³Abile na eshima kuliko mashujua salasini kwa pamope bembe lakini babileli na eshima kati mashujaa atatu. Hata anyo Daudi eamei apanga mlinzi wake.²⁴Bababkengama ni balu bandu salasini. Asaheli, nunawe yohabu, Elhanani mwana wa Dodo buka Bethehemu, ²⁵Shama mharodi, Elika mharodi. ²⁶Helesi Mpeloni, Ira mwana wa Ikeshi mtekoi. ²⁷Abi Ezeli mwana thothi, Mebundi muhu shathi, ²⁸Salmoni mhahoi, marahai mnetofathi.²⁹Helebu mwana wa Baana, mnetofathi, itai mwana wa Rabai buka Gibea, yawabenjamini. ³⁰Benaya Mpirothoni, Hidai wa mabende ga Gaashi. ³¹Ableliboni mwarbathi, Azmawethi mbarhumi, ³²Eliaba msahlboni, banaba yasheni, Yonathani mwana wa shama mhanani.³³Ahiamu mwana wa Sharari mharari. ³⁴Elifeleti mwana wa Ahashai mmaakathi Eliamu mwana wa Ahithofeli mgiloni. ³⁵Hezro mkarmeli, parai, mwaobi. ³⁶Igali mwana wa Nathani buka soba, Bani buka kabila la Gadi.³⁷Zeleki mwamoni, Naharai mbeerothi, kiputuliwa silaha wa Yoabu mwanawa seruya. ³⁸Uri mwithti, Garebu, mwithi. ³⁹Uria mhiti jumla yabe salasini na nane.

¹Kabi nyongo ya yahwe yateyaka ndidi ya Israeli, naywembe natekunsongya Daudi kinyume sabe Abaite, uyende ukabalange Israeli na Yuda. ²Mfalme ngapamakiya Yoabu, jemadali wa jwshi, ywabile pamote nakwe, uyende upete kabila yote ya Israeli, buka dani mpaka Beersheba, ubalange Bandu bote, ili niwese tanga idadi kamili ya bandu babafaika kwa ngondo.³Yoabu ngapamakiya mfalme yahwe Nnungu wako na ayongaye hesabu ya Bandu mara miya, na minyo ga bwwana wangu mfalme ulole mwagapangika. Kwakini mwanja namani bwana wangu mfalme alipola likowelono? ⁴Lakini likowe lya mfalme lyabile lyamwisho zidi ya Yoabu na zidi ya majemedali ba jeshi. Ilayoabu na majemedali bate buka nunge ya mfalme kwabalanga Bandu ba Israeli.⁵Baumbite Yordani ni kumbwa kambi papipi na Aroeri, kusini mwa kilambo sa mende. Kae batesafili pitwa Gadi mpaka yazeri. ⁶Baisile Gileadi na kkilambo sa Tahtmu Hodshi, kae Dani jaani na papipi noyenda sidoni. ⁷Baikite ngome ya Tiho na miji yote ya wahui na wakaanaani. Kabe bayei Negebu kati ka Yuda akwo Beersheba.⁸Pababile bapite katika kilambo yote, batebuya yelusalemu mwisho mwa mwei na masuba ishilini. ⁹Apo Yoabu papiyite taarifa yo balanga kamili kwa mfalme usu bandu babawesa kumbwana ngondo. Katika israeli kwabile na bandu 800,00o jisiri babawesa piya lipanga na balu na Yuda babile Bandu 500,000.¹⁰Apo mwoyo Daudi watekumwoma pababile kababalanga Bandu. Kwaiyo amakiye yahwe, kwo panga anya nipangite sambi ngulu, sasa yahwe, abuye aibuye atiya ya mpangakasi wake, kwani ni pangite kwa upumpapu.¹¹Daudi pakatwike kindae, likowe lya yahwe lamwisilile nabii Gadi, ywanola Daudi na kumakiya. ¹²Uyende ukamakiye Daudi: Hanya nga mwaba ya yahwe, nikupeya makowe gatatu. Usawa limo.¹³Kwaiyo Gadi ayei kwa Daudi na kumakiya je miyaka itatu ya njala ise katika kilambo sako? au mwei itatu ibutuke buka kwa adui bako kuno kabakukengama? au babe tauni ba masuba gatatu. Katika kilambo sako? Abaye lelo lijibu gani nikelebukeye ywanitumite. ¹⁴Apo Daudi oamakiye adui nibile mushida ngulu aya natutumbuke mumoko gayahwe kuliko tumbuka moko ga Bunadamu kwani matendo gake ga rehema nu makkulu sana.¹⁵Kwaiyo ayumite tauni kunani ya Israeli buka kundae kwa muda wababakiyilwe, ba bandu sabini natano elfu buka Dani mpaka Beersheba batewa. ¹⁶Malaika panyoshite luboko lwake yenda yelusalemu ili yenda alabiya, yahwe abadilishe wasa kwake usu mazala, na kumakiya malaika ywabile tiyari kubabulaga Bandu, ilengani ukelebuye luboko lwako sayino" wakati wo malaika wa yahwe abile ayimi katika lubanja lwa kupulia, cha Arau ana myebusi.¹⁷Daudi pamweni malaika ywabakumbwile Bandu, pabaya yahwe baya, nipangite sambi na nipangite kwa upumbapu. Lakini ngondolo aba, bapangite namani/ Tafazi luboko lwako naluniazibunenga na familiya ya tate bangu.¹⁹Kabe Gadi aisile lisuba alyo kwa Daudi na kumakiya, upina usinge mazabahu kwa ajili ya yahwe katika lubanja lwa kupuria sa Arauni myebusi. ¹⁸Apo Daudi ate upya kati Gadi mwamakiye panga, kati yahwe mwanagile. ²⁰Aruana alolite na kumona mfalme na apangakasi bake kabaegelya mfalme. Apo Arauna atebuka na kunsujudiya mfalme kuminyo yake mpaka kunani ya bwee.²¹Kabe Arauna ngapabaya, mwanja namani Bwana wangumfalme aisi kwangu mpengakasi wake? Daudi ngapayangwa pema lubanja lwako lwo kupuria ili ninsengi yahwe mazabau, ili panga tauni ibuyilwe kwa Bandu. ²²Arauna ngapamakiya Daudi, utole liwe lyako Bwana wangu mfalme, ulipangi sosote lyalibilejema kuminyo yako. ulole ng'ombe kwa ajili ya sadaka yatiniya na migandi yo yaniyana nira kwa anyuu. ²³Gano gote Bwana wangu mfalme, nemga Arauna nendo kupeya, kabe ngapamakiya mfalme, yahwe Nnungu wako na abe nawenga.²⁴Mfalme ngapamakiya Arauna, lili niimiza kunipema wa samani yake nipiyali kati sadaka yotiniya kwa yahwe sosote sange kigalamiya" kwaiyo Daudi atepima kibanja yangya ng'onbe kwa shekeina msini ya mbanje. ²⁵Daudi atesenga mazabau kwa yahwe palu no piya panani yake sadaka yotiniya na sadaka ya Amani. Kwaiyo batekunuba yahwe kwa niaba ya kilambi kwaiyo atekwisibya tauni katika Israeli yote.

¹Mpwalume Daudi pabile nzee muno, banyobike ngubo, lakini apatikeli lyoto. ²Kwa nyo atumwa bake bamakie, "Na tupale mwinja bikra kwajili ya mpwalume bwana witu. Lenga antumikie na kuntunja. Najwembe agonja maboko gake lenga bwana mpwalume witu apate lyoto.³Kwa nyo bapalike nwawa nang'oloka mumipaka yoti ya Israeli. Banpatike Abishagi Mshunani nanetike kwa mpwalume. ⁴Yu'lu mwenja abile nang'oloka sana. Najwembe antumikie mpwalume na kuntunja lakini mpwalume antangite.⁵Wakati awo, Adoniya mwana wa Hagithi atikwitonso beya kabaya, "Napanga na mpwalume kwa nyo akwiandalile mimutuka na aoboka garasi amusini linga bakumwelybilo nnungi yake. ⁶Tate bake abile anawaili kwasumbuya, "mwanja namani upangite ale na leku?" Adonia abile balihe na ng'oloka muno jwabelekwole buka pa Absalomu.⁷Ashaurianie na Yoabu mwana wa Seruya na Abiatheri kuhani. Bankengime Adoniya batikunsaidia. ⁸Lakini Sadoki kuhani, Benaya mwana wa Yehoyada, nabii Nathani, shimei, Rei na na bandu mashijaa ba Daudi nankengime lii Adoniya.⁹Adoniya apiite dhabihu ya ngondolo na ndama babanonike mu liwe lya Sohelethi, ambalyo libile kalibu na Eni Rogeli. Abakazi bishe alongobe boti bona ba mpwalume alalume boti ba Yuda na atumishi ba mpwalume. ¹⁰Lakini ankalibishe lii nabii Nathan, Benaya, alalume mashujaa, au nnongowe Sulemani.¹¹Alafu Nathani amakie Bethisheba mabake Selemani atikwibaya, "yembe unayowali panga Adoniya mwana wa Hagathi apangite mpwalume na Daudi bwana witu alitangite lii alyo? ¹²Kwa nyo nambiyambino ngupeya ushauli lenga panga uwese okoa maisa gako na maisa ga mwana wako Sulemani.¹³Uyende kwa mpwalume Daudi, ukamakie Bwana wangu mpwalume yembe wanapige lii ntumishi wako, kobaya "kweli Selemani mwana wako atawala badala yangu na atama pa kitego sangu sa enzi?" kwa mwanja kile Adoniye andatawala?" ¹⁴Wakati ubile pahi kolongela na mpwalume najingya badala yako nosibitisha ago.¹⁵Kwa nyo Batihseba ajingile musumba sa mpwalume. Wakati awo mpwalume abile mpindo muno na Abishagi mshunani abile kuntunja mpwalume. ¹⁶Bathisheba atilita ukukama nnongi ya mpwalume. Na apo mpwalume ngabaite, "ubile na aja gani?" ¹⁷Najwembe atikumakiya, "Bwana wangu, wanapiye ntumishi wako kwa lina lya BWANA, Nnungu wako kobaya kweli Sulemani mwana wako atawala, badala yangu na jwembe atama pakitego sangu sa enzi.¹⁸Nambiyambino Adoniya ni mpwalume, na bwana wangu mpwalume atangite lii lijambo ale. ¹⁹Apiite dhabihu ya makasai, ndama babanonike na ngondolo bambone, na akalibishe bana boti ba mpwalume, Abiathori kuhani na Yoabu jemedari wa jeshi, lakini anakunkalibisha lii Sulemani ntumishi wake.²⁰Mpwalume bana wangu, minyo goti ga Israeli gabile kwako galenda ubaye nyai jwalwatomiya kitego sako sa enzi badala yako, wabwana wangu. ²¹Malayenge yapitya, bwana wangu pagonja na akina tati bake, panga nenga na,wana wangu Sulemani balangilwa twaaini.²²Wakati pabile kayendelya na mpwalume nabii nathani atijingya. ²³Atumishi bamakie mpwalume "Nabii Nathani abile pano" Najwembe pajingile nnunge ya mowalume, agonjike ukukama nnunge ya mpwalume na kuminyo yake kwa lolile pae"²⁴Nathani atikumakiya, "mpwalume bwana wangu yembe ubaite, Adoniya alwatawala badala yangu na atama pakitegu sangu sa enzi? ²⁵Kwani leno atiuluka na apiite dhabihu ya makisai, ndama baba boti na mpwalume jemedari wa jeshi na Abitahari kuhani. Nabembe banda lyo no nywa nnunge yake no baya, mpwalume Adoniya na aishi milele"²⁶Lakini nenga nantumishi wako Sadoki kunani, Benaya mwana wa Yehoyada, na ntumishi wako Sulemani, anatukaribisha lii. ²⁷Yembe bwana wangu mpwalume apangite aga bile kutubakia twenga, twatumishi bako nyai jwatamiya kitegu sa enzi baada yake?"²⁸Ngapo mpwalume Daudi ngajibwile nobaya, "Munkemange Bathisheba akelebuke Najwembe ateisa noyima nnongi ya mpwalume. ²⁹Mpwalume apangite kilapo atibaya, "kati BWANA mwaishi, jwaniokowite buka mutabu yoti, ³⁰Kati mwani kulapiye kwa BWANA Nnungu wa Israeli kanibaya, "Sulemani mwana wako atawala badala yangu jwembe ngajwatama pakitegu sangu sa wnzi pandu pangu ndwa[anga lino" ³¹Ngaapo Bashi Bethisheba agonjike ukukama na kuminyo yake kwalolike pae nnonge ya mpwalume atibaya, "Bwana wamgu mpwalume Daudi nindaishi milele"³²Mpwalume Daudi ngapabaya, "Mungemi sadoki kuhani nabii Nathani na Benaya mwana wa Yehoyada" Na bembe baisile nnunge ya mpwalume. ³³Mpwalume atikwabakia. "watole atumishi bangu bwana wako, na wapange Sulemani mwana wangu aubuke kunani ya nyumba yangu nenga na akamuluye mpaka pae Gioni. ³⁴Na Sadoki kuhani nabii Nathani bantawaze abe mpwalume wa Israeli na talumbeta ikumbulwe mpwalume Sulemani na uishimilele.!³⁵Alafu mwise mubile nchungu yake najwembe aisa no tamo pakitegu sangu sa enzi kwani jwembe ngalwapanga mpwalume pandu pangu. Ninsawile jwembe panga ntawala wa Israeli na Yuda" ³⁶Benaya mwana wa Yehoyada atikumjibu mpwalume, atibaya, "Naibe nyo! na BWANA Nnungu wa mpwalume bwana wangu atisibitisha alyo. ³⁷Kati nyahi BWANA mwabile mpwalume bwana wangu na abe na Sulemani nyo nyonyonyo, no kwipanga enzi yake panga ngulu kuliko zaidi ya enzi ya bwana wangu Daudi"³⁸Kwa nyo Sadoki kuhani, nabii Benaya mwana wa Yehoyada, na wakerethi na wapelethi mwana wa Yehoyada, na wakerethi ma wapelethi bampangite Sulemani aubuke kunani ya nyumba ya mpwalume Daudi banetike Gihoni. ³⁹Najwembe sadoki kuhani atweti lipembe lyene mauta maliema anyiile mauta Sulemani alafu bakumbwile tarumbeta, na bandu boti babaite mpwalume Sulemani na aishi milele! ⁴⁰Ngapo bandu boti batikunkingama na bandu bakumbwile zumari batipulaika pula ngulu muno, kiasi panga lunia watilendema kwa malobe gabe.⁴¹Ngapo Adoniya na ageni bake babile nabo pamope bayuwine ago pabayomwile lya Yoabu pagawine malole ga panda atibaya, mwanja kele lijiji libele maali taharuki?" ⁴²Wakati pabile kalongela Yonathani mwana wa Abiathari kuhani atiika. Adoniya atikumakiya karibu kwa mwanja wenga undastaili leta habati".⁴³Najwembe Yonathamni atikumjibu Adoniya, mpwalume bwana witu Daudi ampangite sulemani panga mpwalume. ⁴⁴Na mpwalume antumite pamope na jwembe sadoki, nabii Nathani Benaya mwana wa Yehoyada, na wakerethi pamope na wapelethi Bamwobiye Sulemani kunani ya nyumba ya mpwalume. ⁴⁵Sadoki kuhanina nabii Nathani bantawazike baa mwalume nga manna lijiji libile mutaruki na aga ngamalobe gogayowine.⁴⁶Kae Sulemani atami mukitigu sa enzi sa upwalume. ⁴⁷Zaidi ya gati, atumishi ba mpwalume baisi kumbaliki mpwalume bwana witu Daudi, kababaya, Nnungu wako alipange lina lya Sulemani panga linanogo shida lina lyako, nopanga enzi yake ngulu kuliko yako na mpwalume atisujudu mwene pakindanda. ⁴⁸Mpwalume kae atebaya Abarikiwwe kae atebaya, Abarikiwe BWANA Nnungu wa Israeli yangu lisubu leno lyaleno no panga minyi gangu gabweni lyo"⁴⁹Ngapo ageni boti ba Adoniyo pabayogwipe sana Batiyima na kila mundu ayii nndila yake. ⁵⁰Kae Adoniya anyogwipe Sulemani na atiyima no buka, atweti lipembe lya madhabauni. ⁵¹Kwa nyo Sulemani atibakilwa alyo, batebaya "ulole, Adoniya anyogwipe mpwalume Sulemani kwa mwanja akamuliye lipembe lya madhabahuni kabaya, "mpwalume Sulemani ntumishi waka kwa lipanga"⁵²Sulemani atibaya mana akwilaya panga mundu wa kweli ntupu ata huywili humo lwa lwatu mbuka duniani, lakini manaitei alaya uovu kwake awa" ⁵³Kwa nyo mpwalume Sulemani atunite bandu babanetike Adoniya buka madhubahuni najwembe atiisa bopiga magoti kwa Sulemani na Sulemani atikumakiya, "uyende kasako"

¹Daudi paegelile waa amwamulishe Suleimani mwana wake, kabaya, ²Nenga nambiyambino niyendelya nndela ya dunia yoti kwa nyo ube imala na ukwilaye wamwene kati wa nalume. Wilendele amri ya BWANA, Nnungu wako utwange mundila yake, utii malagiyo gake amuli yake, ³Mamuzi gake, na malagyo majiketyano gake, ube wa mwaminifu panga gahi gagandikilwe katika salya ya Musa, Lenga ufanikiwe katika goti gopala panga popoyi palu popala baa, ⁴Na BWANA agatimiza maneno gake gabaite kuusu nenga, pabaito manaitei bana bako nnunge yangu kwa uaminifu kwa mioyo yabe yoti na kwa roho yabe yoti bakoma lii ba na mundu jwatami pakitegu sa enzi sa Israeli.⁵Wenga kae utangite sanipangile Yoabu mwana wa seruya, na silu sabapangile majemedari ga majeshi ga Israeli, kwa Abina mwana wa Neri na kwa Amosa mwana wa Yetheri, ambaye atikumalaga. Ajitike damu kuvila wakati wa amani na kwibika yilu damu munshipi wawabile muleibuno sake na mulu mwilatu magulu gake. ⁶Unshuguliki Yoabu kwa hekima yokwiyigine lakini kane uleke uliya yake ijingimulikabuli kwa amani.⁷Ata nyo ulaye utu kwa bana ba Balizilai mgileadi, na waleke babe mionyoni mwa bahi babalya mumeza yako, kwa mwanja baisi kwangu wakati wanantilite nunangu Absalomu.⁸Ulole, shimei mwana wa Gera abile pamope na wenga, wabenjamini wa Bahurimu, babanilanile kwa lana ya puyo lisoba lyanayii kwa mahanaimu. Shimei atihuka isa kunilola palu. Yorodani, na natikunapia kwa BWANA nabaite, nimulaga lii kwa lipanga. ⁹Kwa nyo kane waneke aikwepe adhabu wenga ni wamwene hekima, na ulwatanga mwaibidi kumpangya wauleta awo ntwe wene uliya pae mulikabuli"¹⁰Ngapo Daudi ngagonjike na wakina babu bake na asikilwe munji wa Daudi. ¹¹Masoba gatawalite Daudi Isreli yabile miaka arobaini. Atawalite miaka saba kulu Hehroni na kwa miaka salasini na itatu kulu Yerusalemu. ¹²Ngapo Sulemani ngatami pakitigu sa enzi sa tati bake Daudi, na utawala wake wabile imala.¹³Ngapo Adoniya mwana wa Hagathi aisile kwa Bathisheba mabake Suleimani. Najwembe atikunokiya, "We wisa kwa amani?" Najwembe atiyangwa kwa amani" ¹⁴Kae ngabaya, "Nina kilebe so kubakiya" najwembe atikumyangwa, "ubaye" ¹⁵Adoniyo ngapabaya, "utangite panga upwalume wabile wangu, no panga Israeli yoti initegemeyage nenga [anga na mpwalume. Atanyo upwalume utigalambulilwa na upangite wa nungo wangu, kwani wabile wake buka kwa BWANA.¹⁶Nambiyambino nibile na liombi limo kwako kane unikani Bathisheba atikumakiya, "Beya" ¹⁷Najwembe atikumakiya, Tafadhali umakiye mpwalume Suleimani kwa mwanja akukaniya lii lenga anipei.Abishagi mshunami apange nyumbo wangu. ¹⁸Bathisheba atikumakiya, "inogite muno, namakiya mpwalume.¹⁹Kwa nyo Bathisheba ayei kumakya mpwalume Sulemani kwa niaba ya Adoniya mpwalume atikakatuka kumpokya na akumbwile magoti nunge yake. Ngapatama pakitegu sake sa enzi na sabile na kitegu senge sa enzi sakiletilwe kwa mwanja ya mabake mpwalume. Najwembe atami kuluboko lwa malyo lwa mpwalume. ²⁰Apo ngapamakiye "Nipendi kukuluba liombi limo lisene. Kane unikani mpwalume atikunyangwa "mau mulube mwanja ninkaniya lii" ²¹Najwembe atikumakiya, "Niluba Abishagi mshunamo apeyelwe Adoniya nungo wako apange nyumbowe"²²Mpwalume Sulemani abayangwile mabake, "mwanja namani unnubya Adoniya ayu Abishagi mshunami? mwanja namani kaneu nubi na mpwalume kae, kwa mwanja nmingo wangu nkulu? au abiathari kuhani, au Yoabu mwana wa Seruya?" ²³Ngapo mpwalume Sulemani atilapa kwa BWANA, kabaya, Nnungu wangu na anipange nyo na zaidi kae manaitei Adoniya amagabayha lii aga kinyume na maisha gake.²⁴Manaitei bai kati BWANA mwaishi ambaye jwembe ambangite nenga ba no kunipeya kitegu sa enzi sa Daudi tati bangu no ambaye ambangile nyumba kwa ahadi yake, kweli Adoniya lazima abulagilwe leno. ²⁵Kwa nyo mpwalume Sulemani antumite Banaye mwana Yehoyada najwembe ankwembite Adoniya na kumulaga.²⁶Ngapamakiya Abiathiro kihani, "ueyende kwa Anathothi mumigunda yake ustaili lakini ngubulaga nambiyambino kwa mwanja wapu twile lisanduku lya BWANA nunge ya Daudi tati bangu na kwitabisha kwanamna mbale mbale kati tati bangu mwabapatike tabu" ²⁷Kwa nyo Sulemani amengite Abiathari kane apange kuhani wa BWANA, gabaite kunani ya nyumba ya Ela.²⁸Habari ayo yamwikile Yoabu, kwani Yoabu amungite luboko Adoniya, ingawa amungite lii luboko Absalomu. Kwa nyo Yohabu abutuki mulihema lya BWANA karibu na madhabahu na aputwile mapembe ga madhabahu. ²⁹Suleimani pabakilwe panga Yoabu abutukile mulihema lya BWANA na abile kalibii na madhabahu. Ngapo Suleimani antumite Benaya mwana wa Yehoyada, kabaya, "Uyende"³⁰Kwa nyo Beyana ayii kuliema lya BWANA na kumakiya, "mpwalume abaya upite mulihema "Yoabu atikunyangwa, "Nipitalii ndwawelya pano, kwa nyo Benaya akelebwike kwa mpwalume atibaya, "Yoabu abaite awelya pa madhabahu. ³¹Najwembe mpwalume amakiye ukapange kati mwabaite. Umulaga na ukansike, lenga panga wipiya kwangu na munyumba ya tati bangu damu ambayo Yoabu apengine bila sababu.³²BWANA na ankelebukeye damu yake mutwe wake, kwa sababu ababulige alalume abile bande makosa na bema shinda jwembe na ababulige na lipanga, Abimeri mwana wa Neri wa jeshi la Israeli, na AAmasa mwana wa Jelheri jemedari wa jeshi lya Yuda, bila tati bangu Daudi tanga. ³³Kwa nyo damu yabe na inkelebuki Yoabu pa ntwe wake na mumitwe ya upapi wake milena mile. Lakini kwa Daudi na upapi wake, na nyumba yake, na pakitigu sake enzi pabe na amani yodumu buka kwa BWANA"³⁴Nga Benaya mwana yehoyada atiyenda kumpamya Yoabu na kumulaga. Asikilwe munyumba yake kulu jangwani. ³⁵Mpwalume ankakatwiye Benaya mwana wa Yehoyada yamga kunani ya jeshi badala yake, na amekite Sodoki kuhani panogaso ya Abiatahari.³⁶Ngapo mpwalume abatumite bandu kunkema shimei, na atikumakiya, "ukakwisengi nyumba kwa ajili yako kulu Yerusalemu na uishi kwo na kane upite panja ya mji wo no yenda pandu pinge. ³⁷Kwa mwanja lisoba lyawayenda pandu pinge, nopita mulibende lya kidroni, utange kwa uakika panga ulwawa. Damu yako yabaa kunani ya ntwe wako" ³⁸Kwanyo shimi amakiye mpwalume "sobaya ni semo. Kati mpwalume bwana wangu ,wobaite ntumishi wako ngapala panga kwa nyo shimei aishile yerusalemu kwa miaka ya mbone.³⁹Lakini mumwisho wa mwaka unetatu, atu mishi abile ba shimei babutuka kwa akishi mwana wa maaka, mpwalume wa Gathi kwa nyo bamakiye shimei kababaya, "ulole atumishi bako bayii Gathi," ⁴⁰Ngapo shimei atikakatuka, aubwike mbunda wake ayii kwa Akishi akwo Gathi kwapala atumishi bake. Atiyende na kwaleta atumishi bake buka Gathi.⁴¹Sulemani pabakilwe panga shimei abuii Yerusalemu yenda Gathi na akelebwike, ⁴²Mpwalume atikunkema shimei na kumakia, "wenga, nakulapiye liii kwa BWANA na ushuhudia kwako, kanibaya utange panga lisoba lyawabuka yenda panja no yenda pandu popoti hakika ulwa waa? Na wanibakiye panga sobaya ni sema.⁴³Mwanja namani basi ushindilwe lendila kilapo sako kwa BWANA na amri yanikupeile?" ⁴⁴Kae mpwalume amakiye shimei, "utangite katika mwoyo wako gananyata goti gogapangite kwa tati bandu Daudi kwa nyo BWANA akukelebukya gananyata gati muntwe wako.⁴⁵Lakini Suleimani abarikiwa na enzi ya Daudi yaimalike nunge ya BWANA milele" ⁴⁶Kwa nyo mpwalume amwamulishe Benaya mwana Yehoyada yenda kumalaga shimei kwanyo wolu utawala wabile mwema kwa luboko lwa Sulemani.

¹Sulemani abile na ushilikiano wa kindowa na farao mpwalume wa misri, Ankobike mwinja wa Farao na kuneta mumji wa Daudi mpaka payomwile senga nyumba yake, nyumba ya BWANA na ukuta wa yerudalemu. ²Bandu bapiyage sadaka semu ya kunani kwa sababu pabile ntopo nyumba yayasengilwe kwalina lya BWANA. ³Sulemani alaite upendo wake kwa BWANA kwo twanga mumalagyo ga Daudi tati bake, isipokuwa tu apiyite dhabihu no yose uvumba pandu pa kunani.⁴Mpwalume ayei Gibioni yopiya sadaka kulu kwa mwanja alyo ngalyabile lieneo liulu lya kunani Suleimani apiyite sadaka maelfu katika madhabau ago. ⁵BWANA atibonekana kwa Suleimani Gibionii katika ndotoya kilo atebaya, "ulube upala nikupei namani?⁶Kwa nyo Suleimani atebaya, "ulaite uaminifu wa lilagano linkulu kwa ntumishi wako Daudi tati bangu kwa mwanja atwangite nunge yako kwa ukweli na uaminifu, katika aki ya mwoyo na katika unyofu wa mwoyo utunjike kwa mwanja jwembe lenga lilagano likulu kwa uaminifu na umpeile mwana wake tama pakitigu sake sa enzi leno.⁷Na nambiyambino, BWANA Nnungu wangu umpangite ntumishi wako panga mpwalume katika napwasi ya Daudi tati bangu japo nenga na mwana nchini. Ndangite lii namna yojingya nopita. ⁸Ntumishi wako abile pakatikati ya bandu bako bawasawile, likundi linkulu bandu bambobne bange balangikwa. ⁹Kwa nyo unpei ntumishi wako mwoyo wa uelewa kwaukumu bandu bako. Kwani ni nyai jwawesa kwaikumu bandu bako aba bababile bambone?"¹⁰Liombi ale lya Suleimani lyapendezite bwana. Kwa nyo Nnungu atikumakiya, ¹¹"Kwa mwanja ulubite lijambo leno na unakilubya li maisha malaso au utajili au bwimi wa maduwi bako, lakini libite ufahamu wa tanga ukumu ya jaki, ¹²Ulole nambiyambino ndwapanga goti gonilibite wakati pawenilubite liombi lyako. Niliupeya mwago wa hekima na ufahamu kwa mwanja panawailina na mundu woba kati wenga kabla yako na ntopo jwo ba kati wenga jwa kaakatuka baada yako.¹³Kae nikupeya ata gokotwike liba, yoti heshima na afajili lenga panga kane paisepanga na mpwalume woba kati wenga katika masoba gako goti. ¹⁴Mana watwanga mundela yangu na kugalende la malagyo yangu kati mwapangite tati bako Daudi, ngapo panagayongeya masoba gako"¹⁵Nga Suleimani pajumwike, na ulole, yabile ndoto. Aisile yerusalemu na ayimi nunge ya lisanduku na lilagano lya Bwana. Apiiyite sadaka yoteketezwa na sadaka ya amani, na abapangile sherehe atumishi bake boti.¹⁶Ngapo alwawa abile bababile makahaba baisile nunge ya mpwalume bayimi nunge yake. ¹⁷Nnwawa jumo atibaya, "Aa, bwana wangu, nnwawa ayu na nenga tuishi munyumba jimo, napapite mwana tubile pamope najwembe katika nyumba itu.¹⁸Yapitile lisoba linetatu baada yopapa na jwembe atipapa. Twabile twenga twenga tu. Abileliba na mundu jwenga jwojwoti katika nyumba itu, lakina twenga tu twabile munyumba ayo. ¹⁹Nga mwana kwa mwanja atikungonjelya. ²⁰Kwanyo atijumuka wakati wo wa kilo musanane mwo antweti mwana wangu buka pambwe ga yangu wakati nenga ntumishi wako panabile mulugono, na angonjike pa kyuba sake, na angonjike mwana wake ywawile kunani ya kyuba sangu.²¹Kindae panijumwike lenga kumwidumiya mwana wangu namweni panga abile awile. Lakini panannolike kinanoga wakati awo wa kindae, nakwipwile panga abile liyulu mwana wangu jwanimpapite" ²²Yolo nnwawa jwenge atebaya, "Kwelili yolo nnwawa ywawile nga ywako, na ayo nkoto ywangu "Nyo ngabalongei nunge ya mpwalume.²³Mpwalume ngapabaya, "jumo winu andabaya ayo ywabile nkoto nijwangu na kumbe mwana wako ngajwawile, na jwenge najwembe andabaya mwana wako ni yulu ywawile na ayo nkoti mwana wangu nenga" ²⁴Mpwalume ngapabaya "munileti lipanga kwa nyo baletike lipanga kwa mpwalume. ²⁵Ngapo mpwalume ngabaya, "Umagane mwana jwabile nkoto katika ipande ibele na ayo nnwawa apeyelwe nusu na yolo jwenge najwembe apeyelwe nusu.²⁶Yolo nnwawa mwene mwana nkoto amakiye mpwalumw, kwa mwanja mwoyo wake wabile na akiya muno kwa mwana wake, abaite, "Aa, bwana wangu umpei mwana yo jwabile nkoto, na kane umulage kamwe" Lakini yulu nnwawa jwenge atibaya, apangali jwangu wala jwako umagane" ²⁷Ngapo mpwalume ngabaite, "upei yolo nnwawa jwa kwanza mwana nkoto, na kamwe kaneumulage. Jwembe nga mamundu wa mwana ayo" ²⁸Israeli boti payayowine ukumu ambayo mpwalume atikwipiya, batikunyogopo mpwalume, kwa sababu babweni panga hekima ya Nnungu yabile nkati yake kwajili yopiya ukumu.

¹Mpwalume Sulemani abile mpwalume wa Israeli. ²Aba ngabababile apindo bake. Azaria mwana wa sadoki abile kuhani. ³Elihorefu na Ahiya mwana wa shisha, babile makatibu Yehoshafati mwana wa Ahilii abile mwandishi. ⁴Benaya mwana wa Yehoyada abile nkulu wa jeshi. Sadoki na Abiatahari babile makuhani.⁵Azaria mwana Natahani ngabile nkulu ya aba maakida. Zabudi mwana wa Nathani abile kuhani na limbwiga wa mpwalume. ⁶Ahishari abile nkulu wa nyumba. Adoniramu mwana wa Abda abile nkulu wa babapanga kasi.⁷Sulemani abile na maakida kumi na ibile kunani ya Israeli yoti, ambabo bapiyute sakulya kwa mpwalume na bandu bake boti kila mundu abile na zamu youdumiya kwa mwei gumo katika mwaka. ⁸Maina gabegabile ngaaga: Beni Huri, buka itombi ya Efraimu. ⁹Beni Dekeri wa Makazi, shaalibimu, Beth shemeshi, na Elonbethi Hanaani, ¹⁰Beni Hesed, wa Arubothi (buka kwake apatikine sokohi na nchi yoti ya Hefa)¹¹Ben Abinadabu, jwa wilaya yoti ya Dori (abile na Tafathi mwenja wa mpwalume ambaye abile nnyumbowe), ¹²Baana mwana wa Ahiludi, wa Taanaki na Megido, na Bethshani yaibile upande winge wa Zarethani pae ya Yezreel, buko Bethishani mpaka Abeli mehola yaibile upande winge wa Jokimeamu, ¹³Ben Giberi, ya Ramathi Gileadi (buka kwake tupata mijiya Yairi mwana wa manase, ambayo ibile Gileadi, na nkowa wa Arigobu wabile wake, ambawo ubile Bashani, miji sitini yene maboma na yene nguzo ga malyango ga shaba) ¹⁴Ahinadabu mwana wa Ido, wa Mahanaimu;¹⁵Ahimaazi, wa Naftali (ambaye kae ankobike Basimathi mwenja wa Suleimani panga nnyumbowe) ¹⁶Baana mwana wa Hushai, ya Asherina Bealothi; ¹⁷Yehoshafati mwana wa Ela, wa Benjamini;¹⁸Shimri mwana wa Ela, wa Benjamini; ¹⁹Na Geberi mwana wa Uri, katika nchi ya Gileadi, ambayo ni nchi ya Sihoni mpwalume wa waamori na ogi mpwalume wa Bashani, na jwembe nga akida kisake jwabile munchi ayo.²⁰Yuda na Israeli babile bambone katika iwangi lya mubali. Nabembe babile kabalya nonywa no palaika. ²¹Suleimani atitawala utawala woti buka kumto mpaka kunchi ya Afiristi na adi mumpaka wa Misri. Boti baletike kodi na kuntumikiya Suleimani katika masoba ga maisha gabe goti. ²²Mahitaji ga Suleimani kwa lisoba limo gabile kori thelathini ya mbwembe unanoga na kori mbwembe wa ngano, ²³Makisai kumi bababonike na fahari ishirini ba malisho, na ngondolo miya jimo, panja y aayala, pae na kulungu na ngu'ku' babanike.²⁴Kwa mwanja atawwla wake wabile zaidi ya nchi yoti upande awu wa nto, buka Tifsa mpaka Gaza, kunani ya apwalume boti ba upande awuwa mto, na jwembe abile na amani kila upande. ²⁵Yuda na Israeli baishile usalama, kila mundu pae ya nzabibu wake na pae ya mtini wake, buka Dani mpaka Beerisheba masoba goti ga Suleimani.²⁶Suleimani abile na mabanda ga farasi alubaini elfu kwajili ya magali gake, na aubuka farasi elfu kumi na ibile' ²⁷Na maakida baletike sakulya kwa Sulemani na kwa balu babatamu pa meza ya mpwalume Suleimani, kila mundu katika mwei wake. Baakikoshe ntupu sakipungwa. ²⁸Nakae baletike paeneo lyaliusika shayiri na makapi kwajili ya balu farasi na agali na kwa balu farasi ba lubilo kila jumo aletike kadri mwawesike.²⁹Nnungu ampeile Sulemani hekima ngulu ufahamu, na upana woelewa kati lwangi lwa mubali. ³⁰Hekima ya Sulemani yazidile hekima ya bandu boti ba mashariki na hekima yoti ya Misri. ³¹Abile na shinda alalume boti kuliko Ethani muerezi, Hemani, kuliko na Dard, wana Maholi na abali yake yatieneya mpaka muma taifa goti gaganzungukite.³²Alongei mithali elfu tumbulya na idadi ya miyambo yake yabile elfu jimo na tano. ³³Afafanite mimeya, tumbulya mierezi yaibile lebanoni hadi Hisopo imeao ukutan. Abafafanute anyama, ijuni, ilebe yaikwaba na omba. ³⁴Bandu baisi buka mataifa goti yuwa hekima ya Suleimani. Bandu baisile buka mpwalume yoti ya duniya babayuwine juu ya hekalu yake.

¹Hiramu mpwalume wa Tiro abatumite atumishi baka kwa Suleimani kwa mwanja ayuwine panga bantawazike panga mpwalume pandu pa tati bake, kwani Hiramu ampendile Daudi. ²Suleimani atumite ujumbe kwa Hiramu, atebaya, ³"Utangite panga Daudi tati bangu asengite nyumba kwa lina lya BWANA, Nnungu wake kwa mwanja ya yilo vita yayanzungukite, kwa mwanja wakati wa mbumi wake BWANA abikkite maduwi gake pae ya njayo ya magulu gake.⁴Lakini nambiyambino BWANA ambeile nenga pumolya buka pande yoti. Ntupu madui wala majanga. ⁵Kwa nyo nikusudya senga hekalu kwa lino lya BWANA, Nnungu wangu kati BWANA mwabaite kwa Daudi tati banfu atebaya, mwana wako mahali pako, ngajwanisengya hekalu kwa lina lyangu'.⁶Kwa nyo nambiyambino uamulu bakate, mierezi buka lebanoni kwajili yangu atumishi bangu balumbana na atumishi bako, na nenga nakulepa kwajili ya atumwa baka lenga panga upate mlepo gannanoga kwa kila kilebe sawayeketya kulipanga. Kwa mwanja utangite panga ntopu mundu kati iju kwamanyi kata mikango kati wasidoni"⁷Hiramu pauowine makowe ga Suleimani atipulaika muno nobaya, "BWANA na abarikiwe leno, ambaye ampeile Daudi mwana wa hekima kunani ya likundu leno likulu" ⁸Hiramu atamite lineno kwa Suleimani, "Niupatike ujumbe wolu wonitumile. Ndwapiya mikongo yoti ya mierezi mikongo ya miberoshi ambayo yoipala.Atumishi bangu baileta mikongo buka lebanoni mpaka kabali, nanenga naulendsha mubahali mpaka pandu pawanielekesa. Naibagana palu, mawenga waitola. Wapanga selu sanikipala sa kwapeya sakulya atumwa bangu.¹⁰Kwa nyo Hiramu ampeile Sulemani mikongo yoti ya mierezi na mikongoya miberoshi yailikwage. ¹¹Suleimani ampeile Hiramu kori elufu ishirini ya ngano kwaajili ya sakulya sa atumwa bake na kori ishirini ya mauta safi. Suleimani aipiite aye kwa Hiramu mwaka baaada ya mwaka. ¹²BWANA ampeile Suleimani hekima, kati mwa mwaidile. Kwabile na amnai kati ya Hiramu na Suleimani no boti abile bapangite lilagano.¹³Mpwalume Suleimani abaandilike apanga kazi buka Israeli yoti. Idadi ya apanga kasi babaabdalilwe yabile alalume alufu themanini. ¹⁴Abatumite yenda lebanoni, abatumite kwa samu ya bandu elufu kumi kila mwei kwa mwei gumo bayii lebanoni na miei ubile batami kaya Adoniramu ngajwabile nnyemeleki wa apangakasi.¹⁵Suleimani abile na bandu elufu sabini bababile aputwa misgo na bandu elufu samanini bokata maliwe mwitombii, ¹⁶Zaidi ya abo, babile maali 3,300 ambabo kae babaiyemelekae kasi ayo.¹⁷Kwa amuli ya mpwalume baletike maliwe makulu ga thamani kwajili yogonjeka munsingi wa hekalu. ¹⁸Kwa nyo asengi ba Sulemani na asengi ba Hiramu na wagabaliti bapangite kasi yo kati no andaa mbao kwajili yosenga hekalu.

¹Kwa nyo Sulemani atumbwile senga hekalu yabile mwaka wa 480 baadaye bana ba Israeli buka munchi ya Misri katika mwaka unancheche wa utawa wa Sulemani akwo Israeli katika mwei wa iv, ambao nga mwei unebele' ²Hekalu ambalyo mpwalume Sulemani ansengite BWANA lyabile na ulaso wa mita 27, na upana wa mita 9, na kiyumo sa mita 13.5³Na ukumbi wawaile nnunge ya hekalu wabile na ulaso wa mita 9 na upana wa mita 4.5 sawa na upana wa pandu pakulu pa hekalu. ⁴Lelu hekalu lyatengenezilwe madirisha ambago furemu yake kwa panja gapangite gobonekane machini kuliko ye'lu' semu ya ngati.⁵Na kinyumbii sa nyumba ateletiye yumba teleta pande yoti kamwana na yumba ya panja na ya nkati ya hekalu. Asengite yumba katika ponde yoti. ⁶Selu sumba sa pae sabile na upana wa mita 2.3 selu sapakati sabile na upana wa mita 2.8 na selu kinetatu sabile na upana wa mita 3.2. Upande wa panja atikupunguya ukuta wa nyumba pande yoti, lwnga boriti kaneikamwane na kingombi sa nyumba.⁷Hekalu lyasengilwe na maliwe gagachongilwe pagaembilwe. Ntopu nyundo, wala libago au chombo chochoti cha kioma satiyowanika wakati hekalu palyabile kalisengelwa. ⁸Upande wa kusini wa hekalu kwabile na niyango wa pae, ambao mundu ubuka kwa madaraja mpaka kunani kusumba sa pakati no buka pa sumba sa pakati adi sumba kinetatu.⁹Kwa nyo Sulemani alisengite hekalu mpaka paliya mwile, aliyobike hekalu kwa boriti na mbao ya mwerezi. Asengite yumba ya mbwega ya hekalu, kila upande mita 2.3 yende kunani. ¹⁰Nayembe yalumbine na hekalu kwa mbao ya mierezi.¹¹Neno lya BWANA lyamwisili Suleimani kalibaya ¹²"Kuhusu ale hekalu ambalyo undalisenga, mana watwanga mumalagyo gangu na kuhukumu kwa haki, no tunza amri yangu no ishi kwa ayo, apo nganasibitisha hadi yangu na wenga ambayo maiadile kwa tati bako Daudi. ¹³Ndwaishi pakati ya bandu ba Israeli nane nataikwa lii"¹⁴Kwa nyo Sulemani alisengite hekalu mpaka paliyo mwite. ¹⁵Kae asengite ingumbe ya nkati ya hekalu kwa mbao mwerezi. Tumbulya sakafu ya hekalu hasi boriti ya kunani kwa nkati aiyobike kwa mikongo na aiyobike sakafu kwa mbao ya miberoshi.¹⁶Asengite mita 9 nkati hekalu kwa mbao ya miberoshi buka musakafu adi kunani. Ase ni sumba sa nkati, sa papeletau muno. ¹⁷Wolo ukumbi nkulu, wabile pandu pakatifu ambao wabile nunge ya papeletau muno, wabile wa mita 18 hapo pabile na mbao mwerezi nkati ya hekalu, yayachongilwe kwa sura ya malonji na maua gagachanuwite. ¹⁸Yoti yabile ya mierezi kwa ngati pabonekine lii sosoti nkati sakitenezilwe kwa maliwe.¹⁹Suleimani atengenize sule sumba sa nkati kwa lengo lyo bika lisanduku lya lilagano lya BWANA. ²⁰Sule sumba sa ngati sabile na upana wa mita 9, Suleimani aiwekelile ingumbi kwa dhahabu na madhabau awikeli kwa mbao ya mierezi.²¹Suleimani awekelile nkati ya hekalu kwa dhahbu safi na abikile mikufu ya dhahabu yaipite nunge ya sumba sa nkati na kuliwikelya eneo lya nunge kwa dhahabu. ²²Alisakafiue kwa dhahabu eneo lyoti. Kae alisafishite kwa dhahabu lieneo lyoti lya nkati mpaka payomwite hekalu loti. Kae alisafishite kwa dhahabu goti ga sumba sa nkati.²³Suleimani atengenize makerubi gabili kwa mbao ya mizaituni, kila limo lyabile na kiyemo sa mita 4.5 kwaajili ya sumba sa nkati. ²⁴Lipapayo limo lya kerubi wa kwanza lyabile na ulaso wa mita 2.3 kwa nyo buka ncha ya lipapayo limo hadi ncha ya lipayo lenge kwabile na utalu wa mita 4.5 tule. ²⁵Kerubi jwenge na jwembe abile na lipayo lene kilengo sa 4.5 makwrubi aba balandanage kwa liumbo na kwa ilengo. ²⁶Kiyumo sa kerubi jumo mita 4.5 na yulu yunebile abile nyonyonyo.²⁷Suleimani ababikite abo kerubi pa sumba sa papeletau muno. Lipapayo limo lya kerubi lyatieneya kiasi panga lipapayo limo likunywe kingumbi sino na lipanyo la yu'lu yumebile nalyembe lyakunywile kingu'mbi sa upande wenga. ²⁸Ago mapapayo gakwembanage pakatikati ya sumba sa papeletau muno.²⁹Atikwinogeyu ingumbi yoti kwa sura ya makerubi mikongo mitende, na mauwa gaga chanuwite, kwa nyumba ya nkati na panja. ³⁰Suleimani abawekelile abo kerubi kwa dhahabu.³¹Suleimani atengenize milyango ya mbao ya mizeituni pa lilyango lyojingilya nkati. Abikite izingiti na miimo mu pande tano. ³²Kwa nyo atengenize na milyango ibilu ya mizeituni ainakshile kwa makerubu, na mitende, na mauwa gagachanuwite. Asakafie kwa dhahbu na atandazite dhahabu mumakerubi na kwenye mitende.³³Kwa ndela aye, alitengenezi hekalu miimo ibile ya mbao ya mizeituni yene pande ncheche. ³⁴Na milyango ibile ya mbao ya mierezi. Ye'lu' mbao ibile ya niyango gumo indekwikunja na mbao ibile ya niyango ubebile na yembe indela wikunja kae. ³⁵Atikwinakeshi kwa makerubi, mitende na maubwa gagachanuwite na kaae aisakafie na dhahabu kunani ya yelu' nakshi.³⁶Alisengite korido nkati kwa safu itatu ya maliwe go songwa na safu jimo ya mwimili wa mlerezi.³⁷Nsingi wa hekalu wasengilweee katika mwaka unancheche, mwei wa ZIV. ³⁸Mwaka wa kumi na jimo mwei wa Buli, ambawo nga mwei unancheche, semu yoti ya hekalu yayomwike na sharti yake yoti. Suleimani alisengite hekalu kwa miaka saba.

¹Tantweti Sulumani miaka kumi na itatu senga ikulu yake. ²Aisengite ikulu yaokemilwe mwitu wa lebanoni ulaso wake wabile mita 46, na upanfa wake wabile mita 23, na kiyemo sake sabile mita 14. Nayembe yabile na safu ncheche ya nguzo ya mierezi na mithili mwerezi kunani ya nguzo.³Palya ikulu lyabile lya mwerezi ambalya lyabile kunani ya mihimili. Mihimili ayo yakamulilwe na nguzo. Kwabile na mihimili alubaini na tano, ambayo yabile katika safu kumi na tano. ⁴Nayo mihimili yabile safu itati, na kilo lidirisha lya kabilile ldirisha lenga katika madoraja gatatu. ⁵Milyango yoti na miimo yatengenezilwe kwa mraba, na madirisha gabile kaga kabiriana katika madaraja gatatu.⁶Atengenize sene ulaso wa mita 23 na upanda wa mita 14 nunge yake kwabile na ukumbi waajipilwe.⁷Suleimani asengite sega sene kitengu sa enzi ambaso apikiye ukumu ya haki. Nayembe yajipilwe kwa mwerezi buka musakafu jimo hadi yinge.⁸Nyumba ya Suleimani ambayo akusudile ishi, katika libewa lenga nkati ya sehemu ya pae ya ikulu yatengenezilwe kwa kazi yoyoyo. Kae ansengilwe mwenja wa Farao nyumba kati ayi ambaye abile nnyumbowe.⁹Majengo aga gapambilwe kwa ilebe ya thamani, maliwega Hanani, gagachongilwe nokatilwa kwa nsumeno kingama ilengo sahihi no lainishwa pande yoti. Maliwe ga namna aye ngagali gagatumike tumbulya munsingi hadi kunani, kae na panja hadi pasega. ¹⁰Nsingi wasengilwe kwa maliwe makulu muno na ga thamani gene ulaso wa mita 3.7 na genge mita 4.8¹¹Kwa kunani yapambilwe na maliwe ga thamani gagachongilwe sawasawa kwa msimeno na kwa mihimili ya mierezi. ¹²Na libehewa likulu yayabile kuizunguka ikulu yabile na safu itatu ya maliwe gagakatilwe na safu jimo ya mihimili ya mierezi kati mwaibile pasega sa nkati se hekalu la BWANA na wolu ukumbi wa hekalu.¹³Mpwalume Suleimani atumite bandu kuneta Haramu bu'ka Tiro. ¹⁴Huramu abile mwana wa mjane wa kabila lya Naftari, tati bake abile mundu wa Tiro, nkusa shaba. Huramu abile jwambone wa hekima na ufahamu na stadi yo panga kasi ngu'lu ya shaba Aletilwe kwa mpwalume lenga panga lyengo lyaliusiana na shaba kwa mpwalume.¹⁵Haramu ailembite yi'lo ibile ya shaba, kila jimo yabile na kiyimo sa mita 89.3 na mzingo wa mita 5.5. ¹⁶Atengenezite taji ilebe ya shaba yobikya kunani ya yi'lu nguzo. Kiyimo sa kila yabile mita 2.3 ¹⁷Kwabile na nyavu yopanga kati kasi yo lu'ka na masongo ga mikufu, kwa ajili yokwipamba yi'lu mitwe ya nguzo, na gembe gabile saba kwa kila ntwe.¹⁸Kwa nyo Hutamu apangite safu ibile ya koma manga teletiya yilu mitweya nguzo lenga kwipambo yilu mitwe. ¹⁹Ye'lu taji mo'lu mumitwe ya nguzo ya ukumbi yabile ipambilwe kwa mauwa, yene iyemo ya mita 1.8²⁰Ayo taji munguzo yo ibile mumtwe yake, kwabile na makomamanga mia ibile goti gabile musafu. ²¹Ayimike nguzo munfuzo ya ukumbi wa hekalu, yilu nguzo ya lwamalyo aipeile lina lya yakini, na yilu ya lwankeya aipeile lina lya Boazi. ²²Na kunani yilu nguzo kwabile na mapambo kati muuwa. Nganyo nguzo mwayetengenezilwe.²³Kae apangite baliii ya kusubu, mita 2.3 buka ukingo hadi ukingi kiyimo sake sabile mita 4.6, mzingo wake wabile mita 13.7. ²⁴Na pae yili bilii yabile na ibuyu yaizungukite yabile ibuyu kumi na nane katika kila mita, yaibikilwe katika kila aso kipande wakati wa balii paipanga karibu.²⁵Balii yatami kunani ya mksai kumi na ibile itatu, yalolike kaskazini, itatu yalolite maghalibi, itatu yalolike kusini na itatu yalolike kusini na itatu yalolike mashariki na yilu balii yabikilwe kunani yabe, na pande yabe yoti ya nchungu yabule nkati. ²⁶Balii yabile ibabebepa kati uoana wa luboko, na ukingo wake wabile kati ukingo wa kikombe, kati liuwa lya yungi ingya bathi elfu ibile ya masi.²⁷Haramu atengenezite matamyo kumi ga shaba kila litamyo lyabile na uluso wa mita 1.8 upana wa mita 1.8, na kiyimo sa mita 1.3. ²⁸Nganyo kazi ya matamyo mwaipangilwe. Gabile na papi ambayo yatami pakati kati ya iulukwo. ²⁹Na kunani ya papi na iobukyo kwabile na imba, makisai no makerubi. Pae na kunanni imbo kwabile na mosongo ga kasi yo yanilwa.³⁰Kila litamyo lyabile na magurudumu ga shaba na ipini, na pande yake ncheche na magulu gake ncheche yabile na mataruma pae birika. Pae biriko gabile maruma ga kusubu gene masongo katika kila upande. ³¹Na nkano wake wabile wo bilingana, sene upana wa sentimita alubaini na sita, na lelu litaji yabile na sentimita ishirini na tatu na nkano wake wabile na nushi, na papi yake yabile ya mlaba, na wala yamviringo lii.³²Galu magurudumu gabile gabile pae ya pai, na maboko ga magurudumu gabile nkati ya matamyo kiyimo sa galu magurudumu sabile sentimita sitini na tisa. ³³Galu magurudumu gabile kati ga matuka. Maboko gake, na nduara, matindi gake, na ipande ya nkati yoti yabile ya kusubu.³⁴Kwa bile na mataruma ncheche katika pande yake ncheche ya matamyo, gagabile gakumwaniilwe na litamyo lene. ³⁵Kunani ya matamyo kwabile na duara lyene ulaso wa sentimeta ishirini na itatu, na kunani ya matamyo makamulyo gake na papi yake yabile ikamwaniilwe.³⁶Kunani ya mabamba na papi yake Huramu acholite makerubi, imba, na mitende ambayo yawikeli napwasi ya kunani nayembe yazungukilwe na masongo. ³⁷Atengenize atengenizite birika kumi kwa namna aye Goti gatengenezilwe kwo landana, na gabile na ilengo sawa na sura yailandana.³⁸Haramu atengenezite birika kumi ya shaba. Birika jimo lyawesike patwa bathi arobaini ya mase. Kila birika lyabile mita 1.8 buka birika jimo hadi yinge na kwabile na birika jimo katika kila litamyo kati ya galu kumi. ³⁹Atengenize matango matano upande wa kusini woepeleke ya upande wa hekalu. Alengenezite bahari katika upande wa mashariki, kaelekea upande wa kusini wa hekalu.⁴⁰Haramu alengenize birika na kleo na besini nyunyizia. Ngapo ngayomwile kaziyoti yapangite kwa mpwalume Suleimani katika hekalu lya BWANA. ⁴¹Yule nguzo ibile, na lelu besini lindayaka kati litaji ambalya lyabile kunani ya yilu nguzo, na nyavu ibile ya mapambo yowikelya yelu besini ibile yo panga kati taji yayabile kunani ya nguzo.⁴²Kae atengenize makowe manga mia ncheche kwajili ya yule nyavu ibile ya mapambo. Safu ibile ya makoma manga kwa kila kasi ya ngavu kwajili yo wekelya yelu besini ibile kati tayi yaibile kunani ya nguzo. ⁴³Galu matamyo kumi na birika kumi mumatamyo.⁴⁴Atangenize bahari na makisai kumi pae yake. ⁴⁵Na masufuria, koko, birika na yombo yinge yoti, Haramu atengenezite kwa shaba yaikundilwe kwaajili ya mpwalume Suleimani na kawa kwaajili ya hekalu lya BWANA.⁴⁶Mpwalume alikwisabu katika uwanda wa Yorodani, mu bwe mfinyanzi kati ya sukoti na Zarethani. ⁴⁷Suleimani anakwilenga yombo yoti kwa mwanja yabile yambone kwilenga, kwa mwanja uzito wa shaba uwesage lii lengelwa.⁴⁸Suleimani atengenize mapambo goti gagabile muhekalu lya BWANA kwatumya dhahbu. Yelu madhabahu ya dhambi na yelu meza yayabikilwe mikate ya wonyeshe. ⁴⁹Yelu inala ya dhahbu, ambayo tano yabile upande wa malyo na tano uoande wa luboko lwa nkeya nunge ya samba sa nkati, yabile ya dhahabu safi, na mauwa na taa na koleo yabile ya dhahbu.⁵⁰Yelu ikombe, na makasi, mabakuli, na ijiko, na vyetezo yoti yatengenezilwe kwa dhahbu safi na bawaba za dhahabu ya milyango ya nkati, ambapo nga pandu papeletau muno, na milyango ya ukumbi nkulu, yoti yatengenezilwe kwa dhahabu.⁵¹Kwa ndela aye kasiyoti ambayo mpwalume Suleimani atikwapanga kwajili ya hekalu yaliyomoka kwa nyo Suleimani aijingiye nkati yake ilebe yellu yayabikilwe wakfu na Daudi, tati bake na fedha na dhahabu na mapambo ba yelu ya nkati ya hazina ya BWANA.

¹Ngapo Suleimani abakusinye azee ba Israeli, akulu boti ba makabil, na iongozi ba fffamilia ya bana ba Israeli, nunge yake kulu Yerusalemu, Tenga batijingiye nyumba leku lisanduku lya lilagano lya BWANA buka kumji wa Daudi, ambao ni sayuni. ²Alalume boti ba Israeli batikwembana nunge ya mpwalume Suleimani pa sherehe, katika mwei wa Ethanim, ambao nga mwei wa saba.³Apindo boti ba Israeli bateisa, na makuhani ngo kuliputwa lelu lisanduku. ⁴Baliletike lelu lisanduku lya BWANA, lelu lihema lyo kwembanika na mapambo goti mataifa ambago gabile mulihema. Makuhani na walawi bailetike ilebe aye. ⁵Mpwalume Suleimani na nkutano woti wa Israeli bisi pamope nunge ya lisanduku bapiiite sadaka ga ngondoli na makisai ambabo bawesi keti balangika.⁶Makuhani balijingiye nyumba lelulisanduku lya lilagano lya BWANA na balibikite pandu pake, nkati ya sambi sa nkati, papeletau muno, pae ya galu mapapayo ga makerubi. ⁷Kwa mwanja makerubi batandazike mapapayo gabe hadi pandu pa lisanduku lya lilagano, na baliwikeli lisanduku na mikongo yake yayatumike kuliputalya. ⁸Yelu mikongo yabile milaso muno kiasi panga miyomokwo yake ibonekane buka kulieneo takatifu nunge ya sumbi sa nkati, lakini yawesike lii bonekana buka panja. Mikongo ayo abile mpaka leno.⁹Nkati ya sanduku kwabile na kilebe sosoti isipokuwa yelu idonge ya maliwe ambayo Musa atikwibika pabile pakitombi Horebu, wakati wa BWANA papangite lilagano na bandu ba Israeli pababui kunchi ya misri. ¹⁰Yapitile panga wakati makuhani pabapitike panfu papeletau, lelu liunde lyawekelike hekalu lya BWANA. ¹¹Makuhani bawesikeli yima kwajili yo tumika kwa sababu wa BWANA wayobike hekalu.¹²Nga Suleimani atebaya, "BWANA atebaya panga andaweza ishi ata palubindu lukulu. ¹³Lakini nikusengile makao go kwipuniya, pandu pako poishi milele"¹⁴Ngaapo mpwalume atigalambuka na kwa bariki nkusanyiko wa bandu ba Israeli, wakati awo nkwembano wa waisraeli babile bayemi. ¹⁵Atebaya, "BWANA", Nnungu wa Israeli alumbilwe. ambaye alongei na tati bangu Daudi na atimizite kwa maboko gake, kabaya. ¹⁶Buka lisoba lyanabuite bandu bangu Israeli buka misri, nasawile mjiwowote buka kwa makabila goti ga Israeli ambako ndweisenga nyumba, kwajili ya lina lyangu ba amo. Hata nanchawile Daudi kwatawala bandu bandu Israeli.¹⁷Sasa yabile mumwonyo wa Daudi tati bangu senga nyumba kwa lina lya BWANA, Nnungu wa Israeli. ¹⁸Lakini BWANA amakiye tati bangu Daudi, yabile nkati ya mwoyo wako kunisengya nyumba kwa lina lyangu, wapagite kinanoga nyummba kwa nkati ya mwoyo wako. ¹⁹Ingawa wanisengya lii nyumba, badala yake mwana wako, jumo ya bana bako jwabelekwa buka mukibuno sako, anisengya nyumba kwa lina lyangu;²⁰Bwana aliputwile lelulineno lyabaite kwa mwanja nikakatwike pandu pa tati, bangu Daudi na nitami pakitigu sa enzi sa Israeli, kati BWANA mwaidile nid=sengite nyumba kwa lina llya BWANA, Nnungu wa Israeli. ²¹Nitengenize pandu kwajili ya lisanduku nkati yake, ambano nkati yake kubile na lilagano lya BWANA, ambalyyo apangite na akina tati bitu pababuite buka kunchi ya misri.²²Sulemani ayimi nunge ya madhabahu ga BWANA, nunge ya nkwembaniko woti wa waisraeli najwembe anyoshike maboko gake elekeya mbinguni. ²³Atebaya, "BWANA, Nnungu wa Israeli, ntopu Nnungu kati wenga kunani mbinguni au pae duniani ambaye jwatunzike lilagano lyake kwa uaminifu kwa atumishi bako ambabo tyanga nunge yako kwa mioyo yabe yoti. ²⁴Wenga ambaye utunzike ahadi yako na ntumishi wako Daudi tati, bangu yelu yomwaidile. Naam, wabaite kwa nkano wako na nambiyambino utumisite kwa luboko lwako, kati mwaibile leno.²⁶Nambiyambino bai, BWANA, Nnungu wa Israeli, utimise selu sawa mwaidile ntumishi wako Daudi tati bangu palu pobaite washindwalii kunipeya mundu nunge ya minyo gangu, ambaye atama pakitegu sangu ya minyo gangu ambaye tei tu upapo wako bapanga bangalifu tyanga nunge yangu kati wenga mwotyangite nunge yangu. ²⁵Nambiyambino bao, Nnungu wa Israeli nindaluba panga yilu ahadi yopangite kwa ntumishi wako Daudi tati bangu itimi.²⁷Yembe ni kweli panga Nnungu aishi luniani? ulole, ulimwengu woti na mbingu ilengana liii sembuse nyumba aye yanisengite. ²⁸Kwa nyo Nnungu ndaluba ugajali maombi aga ga ntumishi wako na maombi, BWANA, Nnnungu wangu; upiani kilelo na maombi ambago ntumishi wako andakuluba leno.²⁹Nalaluba ulilole hekalu ale muntwe kati na kilo, pandu ambapo watibaya, lina lyangu no baa kwangu wabaa lenga niwese panga ndapikaniya maombi ambago ntumishi wako aluba panfu pano. ³⁰Kwa nyo uyowe maombi ga mtumishi wako na ga bandu bako Israeli patupanga katuluba panfu apa Aya, uyowe bukya pandu ambapo undaishi, buka katika mbingu za mbingu, no poyowa tafazali usamii.³¹Mana bandu ampangya uovu jirani yake naapeyelwa sharti lya kilapo, na manaaisa no lapa nunge ya madhabahu gako katika nyumba aye. ³²Bai uyowe buka mbinguni ukapange na kwaukumu atumishi bako, ukamwukumu mwovu, lenga kwaletya tabiya yake muntwa wake, no kuntunza mwene haki panga ntopo hatia, na kumpeya thawabu yake ya haki.³³Bandu bako Israeli pabakumbulwa na adui kwa sababu yopanga sambi dhidi yako, na mana bakukelebukya, na kulikili lina lyako, na kukusihi, no luluba nsama kwako katika hekalu ale. ³⁴Tafadhali nguluba upikani buka mbinguni na usami sambi ya bandu bako Israeli, walekebuye katika nchi ambayo wabapeile mababu babe.³⁵Manaitei mbingu yajigalilwa na ula aniya lii kwa sababu bandu bakupangile sambi wenga na mana baluba pangu pano, na kulikili kati utikwa kumbwa. ³⁶Bai uyowe buka mbinguni no usami sambi ya atumishi bako na ya bandu bako Israeli, pawa ba fundisha ndela njema yabapasa, bai wineli ula nchi yako, ambayo yabapeile bandu bako panga urithi.³⁷Na mana kabile na njala katika nchi, au mana gabile matamwe, au ukungu nzige au matekenya au manaitei aduwi avamiya malyamgo ga mji katika nchi yabe, mana kubi na tauni matamwe gogoti. ³⁸Na manaabile mundu au bandu ba Israeli balyba kila jumo akaitanga ayo tauni mumwoyo wake wakati kunyosha maboko gake katika hekalu ale.³⁹Bai uyowe buka mbinguni, pandu poishi upange na usami, na umpei kila mundu thowabu yastaili selu sapanga, wenga utangite mwoyo wake, kwa sababu ni wenga kisako ngotangite mioyo ya bandu. ⁴⁰Upange nyo lenga panga babe na hofu kwako katika masoba goti ga maisha gabe gabaishi mundu ya kutalu kwa sababu ya lina lyako.⁴¹Na nyongeza yake, usiyana na ngeni ambaye ni mundu wako hii wa Israeli paisa buka kunchi ya kutalu kwa sababu ya lina lyako. ⁴²Kwa mwanja bayowa lina lyako mwalibile likulu luboko lwako lwene nguvu, na luboko lwako lwalukakatuyilwe paisa no luba pandu pa pachekalu. ⁴³Tafadhali upikani buka mbingu mali poishi na umpangi ajwo ngeni sakuluba. Upange nyo lenga makundi ga bandu boti duniani bakutange lina lyako na kukuofiya, kati mwabapanga bandu Israeli. Upange lenga batange panga nyumba aye yanisengite ikemelwa kwa lina lyako⁴⁴Na mana bandu bako bayenda kuvita zidi ya madui kwa ndela yoyoti yoweso kwatuma, na mana bakuluba wenga, BWANA, elekeya kunji awo, wousawile no elekeya kunyumba ambayo nisengite kwa lina lyako. ⁴⁵Bai uyuwe buka mbinguni maombi gabe, dua yabe na wasaidiye sabale pala.⁴⁶Na mana bapangite sambi dhidi yako, kwo mwanja ntopo ata mundu jumo jwangepanga sambi, na mana ubile na nyongo zidi yabe na kwapelekakwa maduwi, lenga panga maduwi batole mateka kunchi yabe, katalu au pakaribu. ⁴⁷Na mana ba kwipwa panga babile munchi ya utawa;a, na mana batubu no luba nnema kwako bukya kunchi ya atekaji. Na mana babaya, tupangite kwo kaidi na tupangite sambi. Tupangite kwa uovu.⁴⁸Na mana kelebuka kwako kwa mioyo yabe yoti no roho yabe yoti katika maduwi ambabo banda kwa bojwa, na mana bakuluba wenga elekea kunchi yabe, ambayo wabapeile mababu babe, bo elekeya kumji wo usawile, no elekeya kunyumba ambayo nisengite kwa lina lyako.⁴⁹Bai upikani maombi gabe, na dua yabe buka mbinguni, pandu poidhi, na ukayimeleke haki yako. ⁵⁰Wasani bandu bako babapangite sambi dhidi yake, na sambi yabe yoti ambayo mwanzo bakukosiye wenga zidi ya amri yako waurumige nunge ya maduwi babe ambabo babatweti mateka, lenga panga madui babe kae waulumiye bandu bako.⁵¹Aba ni bandu bako bawasawile, ambabo wabaokuwite buka kunchi ya misri kati panga babile pakatikati ya litanuru ambano ioma inayeyushilwa. ⁵²Ndaluba panga minyo galole dua ya ntumishi wako ja kwa suwa ya atumishi bako Israeli lenga bayowe kila pabakulelya. ⁵³Kwa mwanja watikwatenga buka kwa bandu binge ba duniya lenga babe bako nopokya ahadi yako, kati nyulu babuite akina tati bitu buka misri, BWANA.⁵⁴Kwa nyo yapitile wakati Suleimani payomwile liba maombi aga na duwa yake kwa BWANA, atijumuka buka madhabahu ga BWANA, palu papigite magoti na maboko gake gabile ganyashilwe elekeya mbinguni. ⁵⁵Atiyima na kubari mwoti wa Israeli kwalilobe likulu atibaya, ⁵⁶"Alumbilwe BWANA, jwabapeile pumwa bandu ba Israeli katunja adidi yake yoti; Ntupu ata jimo ambayo inatekelezwa ili katika ahidi njema ya BWANA ambayo atidi pabile na Musa ntumishi wake.⁵⁷BWANA, Nnungu witu abe pamope na twenga, kati mwabile pamope na akina babu bitu kene atu;eke wala kututelekeza. ⁵⁸Panga alumbaniye mioyo itu ne jwembe, lenga tumishi mundela yake na kwikamwa amri yake na taratibu yake na malagyo gake, ambayo bati kwalagya akina tati bitu.⁵⁹Na maeneo aga ambago ndibaya ambayo ndidihi nunge ya BWANA yuwe karibu na BWANA Nnungu witu kilo na muntwekati, lenga panga ansaidiye katika haki ya ntumishi wake na haki ya bandu bake Israeli, kati mwabaluba kila lisoba. ⁶⁰Panga bandu boti duniani batange panga BWANA nga Nnungu na ntopu Nnungu jwenge' ⁶¹Kwa nyo mwipange mioyo inu ibe ya hali nunge ya BWANA. Nnungu witu, lenga tutwange katika malagano ga kwikamwa amri yake, kati mwaibile leno.⁶²Kwa nyo mpwalume na bandu boti pamope na jwembe bapiite sadaka kwa BWANA. ⁶³Suleimani apiite sadaka ya amani, ambayo aipangite kwa BWANA. Nayembe yabile makisai elufu ishilini na ibile, na ngondolo 120,000 kwa nyo mpwalume na bandu ba Israeli baibikite wakfu nyumba ya BWANA.⁶⁴Lisoba lyo mpwakume abikite wakfu mulibechewa lya pakati nunge ya hekalu lya BWANA kwa mwannja palu ngapapiite sadaka yoteketezwa, sadaka ya bwembe na sadaka ya mauta ga amnai, kwa mwwanja ajilu madhabahu ya shaba yayabile nunge ya BWANA yabile mjini muno kwa sadaka yoteketezwa, sadaka ya bwembe, na mauta ga sadaka amani.⁶⁵Kwa nyo Suleimani apangite sherehe wakati awo, nayo Israeli yoti pamope najwembe nkwembano nkulu buka lebo Hamathi hadi kabinde ka misri, baisile nunge ya BWANA, Nnungu witu kwa muda wa masoba saba ginge ambaya jumula yake masoba kumi na ncheche. ⁶⁶Na payaikite lisoba nane atekwatawanya bandu, na bembe batikumbariki mpwalume alafu bayoo mumajumba gabe kwo palalei na mioyo ya shangwe kwa gabe woti ambao BWANA atikwalaya Daudi, ntumishi wake, na kwa bandu bake, Israeli.

¹Suleimani payomwile kusenga hekalu lya BWANA na ikulu ya mpwalume no baada yo kamilisha yoti yakusudilepanga. ²BWANA abonike kwa Suleimani kwa mana inebile katimu abanile kulu gIBEONI.³Na BWANA ati kumakia" Nigayowine maombi gako na dua yako yaulebite. Nitakasate nyumba aye ambayo utikusenga, kwa ajili yangu limga nibike lina langu amo milele. Minyo gangu na mwoyo wangu ga bamo kwa nyatika yoti.⁴Lakini kai na wenga mana watyanga nunge yangu kati Daudi tati bako mwatyangite kwa na unyoofu katiki mwoyo mwatyangite kwa na unyoofu katiki mwoyo wako, mana wagatii goti ganikuamulishe no kugayowa malagio na salia yangu" ⁵Ngapo nganaimarisha kitigu sa emsi kwa Israeli milele kati mwanimwaidile tati bako Daudi kanibaya, upapi wako wabukali katika kitugu sa Israeli.⁶Lakini mana wagalambuka, wenga au bana bako na kwikamwa amri yangu na malagio gangu ambago nigabekite nunge yako, mana wayenda abudu ki Nnungu benge na kuisujudia, ⁷Bai naikatya kwokwo Israeli buka mu ardhi yanimpwale, na nyumba ayei yanitaleasite kwalina lyangu naitakulya kwokwo na minyo gangu, na Israeli yapagna m=nfano wo kejeliwa na kilebe so tukanilwa katika mataifa foti.⁸Ijapokuwa hekalu ale ltitukuka muno, kila mundu jwapita pambwega yake ang'ondoka no yobya. Bakwilokiya, mwanja namani BWANA apangile ale katika nchi yino na kwa nyumba yino?" ⁹Nabinge bayangwa, ni kwa mwanja banekite BWANA, Nnungu wabe ambaye abaletike mababu babe buka misri, na nambi ya mbino bagakambukile ku Nnungu binge ambayo batikwilitya na kwisujudu. Ayo nga sababu ya BWANA kwaletya ago majanga.¹⁰Yapitile mu meisho wa miaka ya ishilini, Suleimani ayomwile senga majendo goti gabile, hekalu lya BWANA na ikulu ya mpwalume. ¹¹Bai Hiramu mpwalume wa Tiro, anetile Suleimani mbaoya mierezi na miboreshi, pamope na dhahabu ilebe yoti ambayo Suleiamni atikwimimikiya. Kwa nyo mpwalume Suleimani ampeile Hiramu miji ishirini akwo Galilaya.¹²Hiramu ateisa buka Tiro kwilola yilu niki ambayo Suleimani atikumpeya, lakini apendezilwe lii nayo. ¹³Kwanyo Hiramu atebaya, "wanongo wangu no miji gani aye, yaunipeile? Hiramu aikemite nchi ya likabuli mpaka leno. ¹⁴Hiramu antumile mpwalume tani ncheche ya dhahabu.¹⁵Yaiisa nga igezo amboyo mpwalume Suleimani atikwibika lenga kulisenga hekalu lya BWANA na ikulu yake, kwisenga milona ukuta wa Yelusalemu, na Hazori, migolo na Gezari. ¹⁶Farao mpwalume wa misri ayii kwitola Gazeri, aitiniye mwoto, na kwabulaga wakanani katika mji nga farao ampeile biti wake wolu mji, nnywambone Suleimani panga sawadi ya ndowa.¹⁷Kwa nyo Suleimani aisengite Gezeri na Bethi Heroni ya Loweri, ¹⁸Baalethi na Tamari jangwani mundu ya Yuda, ¹⁹Na miji ya hazina yoti yayabile yake, na miji ya mimutuka yake, na miji ya aubyka farasi wake, na ata mana atioeyelwa senga kwaajili ya fahali yake kulu yulusalemu, lebanoni na muichi yoti mutawala wake.²⁰Na kwa bandu boti babaigile waamori, wahiti, waperezi, wihivi na Yebu, ambabo babile ili baisraeli. ²¹Na upepo wabe babaigile baada yabe mundu, ambabo waisraeli nawesike kwaangamiza kabisa Suleimani abapangite panga ibahuwa, ambabo habile mpaka leno.²²Hat nyo Suleimani abapangite lii ba shoko a bandu ba Israeli. Badala yake, abapangite panga bana jeshi bake na atumishi bake, maakida bake, na akulu bake na majemedari bake na aobuka farasi bake.²³Aba ngababile maakida akulu babayenelekae kazi ya Suleimani, bandu 550, babile ayemelekiba bandu babapangage kazi.²⁴Biti wa farao aamite buka mji wa Daudi yenda ku yilu nyumba ambayo Suleimani atikunsengya. Badaye, Suleimani aisengite milo.²⁵Mala itatu kwa kila mwaka Suleimani apiite sadaka yoteketezwa na sadaka ya amani pa madhabahu ambayo ansengile BWANA, kaukiya uvumba oamope nayo kunani ya madhabahu yayabile nunge ya BWANA kwa nyo aliyomolile hekalu na nambi yambino abile kalitumya.²⁶Kae Suleimani atengenize maerikebu kulya Ezioni Geberi ambayo ibile kalibu na Elathi katika ufukwa wa balii ya shamu, mundiya ya Edomu. ²⁷Hiramu atumite atumishi mumerikebu ya Suleimani bana masi babaitangite balii, pamope na atumishi bake Suleimani. ²⁸Bayii kwa ofri pamope na atumishu ba Suleimani buka kwo baletike takribani tani 14.5 ya dhahabi kwa Suleimani.

¹Milkia wa sheba payowine uvumi wa Suleimani usiane na lina lya BWANA, ateisa kumpaya kwa maswali gananonopa. ²Aisile Yerusalemu na nsafara nnacho, pamope na ngamiya babaputwile misigo ya manukato, dhahabu yambone, na maliwe gambone gathamani amakiye Suleimani goti gagabile mumwonyo wake.³Suleimani ajibwile maswali gake goti. Kwabile lii na liswali ambalyo atikiya na mpwalume shindwajibu. ⁴Malkia wa sheba ngapaibweni hekima yoti ya Suleimani na ikulu yaisengite. ⁵Sakulya sapameza uake, tama kwa atumishi bake, kazi ya atumishi bake no wala kwabe, kae anywelei bake, na jisi mapiite sadaka yi teketezwa katika nyumba ya BWANA, roho yake yatiinduka.⁶Amakiye mpwalume, "Ni kweli, yilu tarifa yaniyowine kunchi yangu kunani ya maneno gake na hekima yako. ⁷Naaminile lii selu sanikiyowine mpaka paniikite pano, na minyo gangu ngakwibonile. Hata nusu ya hekima na letajili wako! uzidile ata uvumi wanauhowine.⁸Ulole jinsi mwababarikiwe akina jumbogo na jinsi mwababarikiwe atumishi bako ambabo daima yima nunge yako, kwa mwanja bayowa hekima yako. ⁹BWANA Nnungu wako alumbilwe, ambaye apende zilwe na wenga, na nambiyambino akupangite wenga ba wapwalume, lenga panga upiye ukumu ya kweli na ya haki.¹⁰Bai malkia mpeile mpwalume zaidi ya kilo 4500 ya dhahabu na kiasi kikulu sa maliwe ga thamani yabile inawaili pitya kiasi kikulu sa iungo kati aye amboyo malkia wa sheba atipiya kwa mpwalume Suleimani waipiilwa kae.¹¹Yulu merikebu ya Hiramu, ambayo yaletike dhahabu buka afri, kae yeletike buka ofri kyasi kikulu sa mikongo ya msandali na vito vya thamanni. ¹²Mpwalume atengenize nguzo ya hekalu kwamwanja hekalu lya BWANA na kwa nyumba ya mpwalume, na inubi na inanda kwa abo ayimbaji. Inapityali kiasi cha mikongo ya misandali kati acho ambacho kiwaile pitya hadi leno.¹³Mpwalume Suleimani ampeile milkia wa shena kila kilebe sapalike, na kila kilebe Salubite, na zaidi ya goti Suleimani ampeile kwa ukarimu wake ilebe ya kipwalume mwisho akelebwike kasake na atumishi bake.¹⁴Kyasi cha dhahabu yayatetilwe kwa Suleimani kwa mwaka gumo sabile takribani kilo elufu ishirini na itatu dhahabu. ¹⁵Zidi ya dhahabu ambayo apanga byashara na achunzi batileta. Apwalume boti ba Uarabuni no maliwa ba nchi kae baletike dhahabu na fedha kwa Suleimani.¹⁶Mpwalume Suleimani atengenize ngao mia ibile ya dhahabu yauyanilwe, shekeli mia sita ya dhahabu atitilellwa pamope na ngao. ¹⁷Kae atengizine mia itatu za dhahabu yaiyanilwe. Mane itatu ya dhahabu yayambatine pamope na ngao jimo jimo, mpwalme aibikite muikulu ya mwitu ya lebanoni.¹⁸Nga mpwalume apangite kitegu sa enzi kwa pembe na atikisafisha kwa dhahabu laini. ¹⁹Aso kitegu sabile na ngazi sita, na kitako sake sabile samviringo. Na sabilingilwe kwa maboko pande yake yoti. na imba ibile babayimi pambwega ya galu maboko. ²⁰Kwabile na imba naibile babayimi molu mu ngazi jumo kila ipande wa ngazi ayo. Sabile ntopo kitegu katiaso mwam=pwalume binge'²¹Ikombe yoti yoywelya ya mpwalume Suleimani yabile ya dhahabu. Naikombe yoti yonywelya ya ikulu ya mwitu wa Lebanoni yabile ya dhahabu safi pabile lii na kikombe sa fedha, kwa mwanja fedha yabi ntopu thamani katika masoba ya Suleimani. ²²Mpwalume abile na merikebu yosafiri pamope marikebu ya Hiramu mali jimo kila mwaka merikebu yaletike dhahabu, fedha, na mbembe ya ndembo, pamope na mayani na itumbile'²³Kwa nyo mpwalume Suleimani abazidile apwalume boti ulimwenguni katika utajjili na hekima. ²⁴Duniya yoti yapalite uwepo wa Suleimani lenga yuwa hekima yake ambayo Nnungu abikite mumwo wake. ²⁵Na boti babantyangilile balepite kodi, yombo ya fedha nadhahabu, na nguba na manukato na silaha na farasi na nyumba, mwaka hadi mwaka.²⁶Suleimani akusanye pamope magari aubuka farasi. Abile na mamutuka 1400 na aubuka farasi elfu kuni na ibile ambabo ababikite mu miji ya mimutuka pamope na jwembe Yerusalemu. ²⁷Mpwalume abile na fedha kulu Yerusalemu pamope na maliwe muardhi. Atengenezite mikongo ya miesezi panga yambone kati mikuyo yaibile nyanda ya pae.²⁸Suleimani amilikite farasi babapimilwe buka misri na kilikia Achuuzi ba mpwaume babapimite kwa makundi, kila likundu na bei yake. ²⁹Magali gopimilwe misri kwo shekeli miyasita ya fedha kila limo, na farasi kwa shekeli 150 kila jumo. Ilen=beaye katika aye, badaye yapimeilwe kwa afalme boti ba wahiti na Aramu.

¹Bai mpwalume Suleimani abapendi alwawa bambone ba kigeni biti jwa farao alwawa ba wamoabu waamori waedomu wasidonim no wahiti na. ²Mataifa mabago BWANA atikwabakiya waisraeli panga, kene mwakobeke, wala kibiti binu kanebako bekelwa nabo, kwani kwaaakika baigalabwa mioyo inu lenga mwawengame kinnungu bake" Lakini Suleimani inabapendi alwawa abo.³Suleimani abile alwawa alali mia saba na masuria mia tatu. Akinajumbo be baugeuzite mwoyo wake ⁴kwa mwanja Suleimani atigoima, akinajumbo be baugala mbeile mwoyo wake. Kwa kinnungu binge aupiite lii mwoyo wake woti. Kwa BWANA, Nnungu wake, kati mwawabile mwoyo wa Daudi tati bake.⁵Kwani Suleimani ankengime Ashtoreth, nnungu nnuwa wa wasidoni, na ankengime milkom, ambayo ni sanamu lichukizo lya waamori. ⁶Suleimani apangite ganannyata nunge ya BWANA ankengime hii BWANA kwa mwoyo wake woti kati mwapangite Daudi tati bake.⁷Nga Suleimani asengite pandu pa kunani pa kemoshi, ambayo ni sanamu yaichukiza kwa wamohabu, mashariki mwa yerusalemu kunani ya kitombi na nyonyonyo na moleki, sanamu yayachikiza waamori. ⁸Na kadhalika nga nyo mwabapangite alwawa bake ba kigeni, ambao baute uvumba napiya sadaka kwa kunnungu babe.⁹BWANA atiuzilwa na Suleimani kwa nyo mwoyo wake watikuneka Nnungu wa Israeli ingawa akwilaite kwake mala ibile. ¹⁰Na kumwamura kunani ya mabo aga, panga kane ayendile kunnungu bunge lakini Suleimani ayiketile lii selu ambaso BWANA ate kumwamuru.¹¹Kwa nyo BWANA amakiye Suleimani, "Kwa mwanja upangite aga ulikamwileli lilagano lyangu na malagyo ganikulagile, basi nswakubaga na upwalume buka kwako no kwapeya atumushi bako. ¹²Hata nyo, kwa mwanja ya Daudi, nalipangali alyo wakati wa uhai wako, bali naubagana wakati ubile pae ya mwana wako. ¹³Bado naubagani lii upwalume woti, nampeya mwana wako kabila limo kwaajili ya Daudi ambayo ndikeisawa"¹⁴Ngapo BWANA antondubikiye Suleima uadui Hadadi mwedomu. Abukage mufamiliya ya mpwalume wa Edomu. ¹⁵Daudi pabile Edomu yoabu nkulu wa jeshi ayei kunsika mundu jwawile, kila mundu jwabulagilwe kulu Edomu. ¹⁶Yoabu na Israeli yoti baigile kwo kwa mei sita mpaka pababulige analume boti ba Edomu. ¹⁷Lakini Hadadi atolwena Aedomu benge na atumishi ba tati bake hadi misri, tumbuli Hadadi pabile mwana nchene.¹⁸Babui midiani baisi parani, ambapo batolilwe na analume mpaka misri, kwa Farao jwa misri, ambaye apampeile nyumba na bwe wene sakulya. ¹⁹Hadadi apatike neema ngulu paminyo ga Farao kwa nyo farao ampeile nnwawa, umbu wa nyumbo wake mwene, umbu la Tapenesi jwabile malkia.²⁰Najwembe ajwo umbu la Tapenesi amppapile Hadadi mwana bankemite lina lyake Genibathi. Tapenesi anetike muikulu ya Farao. Kwo nyo Genubathi abile muikulu ya Faraona bana ba Farao. ²¹Najwembe pabale akwo misri, Hadadi ayowine panga Daudi agonyike na akina babu bake bo panga Yoabu mkulu wa majeshi awile Hadadi amakiye Farao uleke mibuke kunchi yangu" ²²Lakini Farao atikumakiya, "upungukilwe namani kwangu, sakipanga nambi yambino upala kelebuka kunchi yako? "Najwembe Hadadi atikunyangwa, "ntopo kilebe lakini tafadhali unileke niyende"²³Kae Nnungu antondubikiye Suleimani aduni jwenge Rezoni mwana wa Eliada, jwabile antilite bwana wake Hadaderi mpwalume wa soba. ²⁴Rezoni akwikusanyile analume najwembe apangite nkulu wa jeshi lichini, Daudi abakumbwile analume ba soba. Balu analume Rezoni bayii Dameski yoishi akwo, na Rezoni atawalite Dameski. ²⁵Najwembe abile aluwi wa Israeli katika masoba goti ga mpwalume Suleimani zaidi ya mazara ambago Hadadi atikugasababisha. Rezoni abasukwile Israeli na abile kunani ya shamu.²⁶Ngaapo Yeroboamu mwana wa Nebati, mwefraimu wa sereda, akida Suleimani, ambeye lina lya mabake lyabile seruya, mjane, kae atondibiye luboko lwake zidi ya mpwalume. ²⁷Kisa sotundobeya luboko nchugu na mpwalume yabile mpwalume Suleimani. Senga milo no taba pandu papa bomwanike katika mji wa Daudi tati bake.²⁸Yeroboamu abile mundu odeli na dhujaa Suleimani abweni panga ayu kijana abile na bidii kwa nyo ampeile panga na mamlaka kunani ya apengakazi mu nyumba ya Yusufu. ²⁹Wakati awo, Yeroboamu pabukage yerusalemu nabii. Atiya mshilo ankwembite mubalabala. Nambi ya mbinu Ahiya abile aweti licazi lya yambi no panga aba abile babile kisabe kondeni. ³⁰Ngaapo Ahiya alikamwile "utole ipande kumi kuani BWANA, Nnungu wa Israeli, 'ulole naubaga na upwalume buka muluboko lwa Suleimani na nenga nakupeya manabila kumi.³¹Amakiye Yeroboamu "utole ipande kumi kwani BWANA, Nnungu wa Israeli andabaye, ulole, naubaga na upwalume buka muluboko lwa Suleimani na nenga nakupeyo mauabila kumi. ³²(Lakini Suleimani aigala na kabila limo, kwaajili ya ntumishi wangu Daudi na kwa mmwanja ya muji wangu Yerusalemu mji ambao waniusawile buka mumakabila goti ga Israeli) ³³Kwa mwanja anilekite na kumwabudu Ashtorethe Nnungu wake wa wasidoni kemoshi Nnungu wa wamaabu na milikomu Nnungu wa bandu ba Amoni, Bailekile ndela yangu bapangile lii sakibile sema muminyo gangu wala bana kwikamwo lii amri na malagyo gangu kati mwapangite Daudi tati bake.³⁴Ata nyo nautoleli upwalume woti buka muluboko lwa Suleimani. Badala yake, nimpangile panga ntawala katika masoba gake goti ga nkoti wake, kwa mwanja ya Daudi ntumishi wangu ambaye natikunsawa, munduambaye aikamwi amri na malagyo gangu. ³⁵Nga nautola upwalume abile ya luboko lwamwa nawake na nakupeya wenga, makabila kumi. ³⁶Nampeya kabila limo mwana wa Suleimani lenga panga Daudi ntumishi wangu aigala panga bweya bubge yangu akwo Yerusalemu mji wani uwawile lenga nibike lina lyangu.³⁷Nanenga na kutola wenga, na wenga watawala kati moyo wako na yote wa minya, na wenga wa panga wa mpwalume. ³⁸Na wanpanga menewagayuwa, wagayuwa gote ganakubakia noyenda mundila yangu, nopanga gananoga mundila yangu, Nopanga gananoga paminyogangu, Linga kwikamwa amri yangu na ukumu yangu kati Daudi manda wangu mwapandite, bai, na baa pamope na wenga, nakusenya nyumba yaibile imara, kati mwaninsengi le Daudi, na nenga na kupeya wenga Israel. ³⁹Kai na luwa kwa lumiya abelekwo ba Daudi kwa mwanjanyo, ila muda wo teli.⁴⁰Kwanyo Suleimani apaite kumulaga Yeroboamu. Lakini Yeroboamu atijumuka notilya misri, kwa shishaki mpwalume wa misri najwembe aingile misri mpaka Suleimani.⁴¹Na kwa mabo gange gagamwusu Suleimani Goti ambago atipanga na hekima yake, yembe gandikilwe lii mukitabu sa matukiyo ga. ⁴²Suleimani? Suleimani atawalite Yerusalemu kunani ya Israeli yoti kwa myaka alubaini. ⁴³Najwembe agonjike na akina bake na asikilwe pa muji wa Daudi tati bake. Rehoboamu mwana wake apangite mpwalume pandu palu"

¹Rehoboamu ayii shekemu, kwa mwanja Israeli yoti bayei shekemu kumpanga abe mpwalume. ²Yapitile panga Yeroboamu mwana wa Nebati agayowine aga ( kwa mwanja abile bado misri ambaleo atibutukya kunyepa mpwalume Sulemani) kwani Yeroboamu atamage misri.³Kwa nyo batumite bandu kunkema, na Yeroboamu pamope na nkutano woti wa Israeli bateisa kumakiya Rehoboamu, ⁴Tati bako bapangite nira itu panga inantopa. Nambii ya mbino wipange kasi inanonopa ya tati bano panga inanyoyoka kuliko nira yangu ambayo tati bako batitubikya, natwenga twakutukiya" ⁵Najwembe Rehoboamu atikwabaloga, "Mubukange kwa masoba gatatu, alafu mwabuyange" kwa nyo bandu bati buka.⁶Mpwalume Rehoboamu apalite usauli kwa apindo babayemi nunge ya Suleimani tati bake waka wa ukoti wake, najwembe atebaya, "munishali nayangwe buli aba bandu?" ⁷Na bembe batikunyangwa, "manaitei wenga wapanga wa ntumwa wa bandu ba na wabatumikiya, na wabapeya majibu ga maneno mema, nga pababa atumishi bako daima"⁸Lakini Rehoboamu atipuza ushaudi wapeilwe na a[indo na ayei luba ushauli kwa anchembe ambabo babile pamope nakwe bayimi nunge yake. ⁹Alikabakiya, "munbeya ushauli gani lenga niwese kayangwa aba bandu bababaite na nenga panga, wipange inanyoyoka nira ambayo bako batiti bikya"¹⁰Bali anechembe bababile pamope na Rehoboamu batikunyangwa, kababaya, wabakiye aba bandu panga tati bako Suleimani aipangite niro inu panga inanto pa lakini mwenga mwabena mundowesa kumpanga laisi. Uwabakiye nyonyo , lukonjilwangu lusene ni kinenepau kuliko kibuno sa tati bangu. ¹¹Kwa nyo ingawa tati bangu' antwekite kongwa inantopa nange naiyongeya kongwa linu. Tati banfu apwatile kwa ibok. Lakini nenga namwazibu kwa nge"¹²Kwa nyo lisoba tati bangi angwekite kongwa inantopa nage naiyongeya kongwa kinu. Tahi bangu apwatile kwa iboko. Lakini nenga namwazibu kwa nge" ¹³Najwembe mpwalume ababakiye bali bandu kwa ukale no kupuza ishauli wa bulu apindo mwaba mpeile. ¹⁴Atikwabakiya kakingama ushauli wa balu anchembe, atebaya, Tati bangu antwekite likongo linantope ampwatile kwa iboko, nenga na mowatya kwa nge"¹⁵Kwa nyo mpwalume abapikanili balu bandu, kwa mwanja yabile zamu ya tukiyo lyaliletilwe na Bwana, lenga panga awese kulitimiza lineno lyake ambalyo atikulibaya pitya kwa Ahiya.¹⁶Israeli yoti paibweni panga mpwalume apikanile lii, bandu batikunyangwa kabamakiya, "yembe tubinasemu gani kwa Daudi? Tubi lii na ulisi kwa mwana wa Yese! uyende muhema yako, wenga wa Israeli. Nambu yambi no ulole munyumba yako, Daudi kwa nyo Israeli akelebwike mulihema lyake. ¹⁷Lakini kwa bandu ba Israeli bababile kabaishi mumiji ya Yuda, Rehoboamu apangite mpwalume kunani yabe.¹⁸Ngapo mpwalume Rehoboamu antumite Adoramu, jwabile kuani ya shokoa lakini ba Israeli boti bankumbule kwa maliwe atilite kwa haraka na matuka wake yenda Yelusalemu. ¹⁹Kwa nyo Israeli ba apangite apinzani mu nyumba ya Daudi mpaka leno.²⁰Ngapo Israeli yoti paiyuwine panga Rehoboamu akitibwike, bati kunkema pa nkwembano wabe bamekite panga mpwalume wa Israeli pabile li mundu jwaikingime familia ya Daudi isipokuwa kabila lya Yuda.²¹Yehoboamu paikite Yerusalemu, abakusinye boti kabila lya Yuda na katika lya Benjamini, ba sauli lwe analume banajeshi 180,000 lenga baku bwane na nyumba ya Israeli lenga bakelebuye upwalume kwa Rehoboamu mwana wa Suleimani.²²Lakini lineno lya Nnungu lyamwisile shemaya, munde wa Nnungu atibaya. ²³Umakiye Rehoboamu mwana wa Suleimani, mpwalume wa Yuda, na kwa nyumba yoti ya Yuda na Benjamini, na bandu boti wabakiye, ²⁴BWANA abayanyo, kane ukubwane wala kane wapami alongo bako a Israeli kila mundu lazima akelibuke kasake, kwa mwanja jambo ale nilisababishe nenga" Kwa nyo balipi kane lineno lya BWANA na bake lebwike kaya kwa ndela yabe na baliyekitile neno lyake.²⁵Nga Yeroboamu ati kwisenga shekemu katika nchi ya lintombe ya Efraimu, na atama kwo Abui kwo nikulasenga penueli. ²⁶Yeroboamu atiwaaa mumoyo wake, "Nambiambino upwalume ulwake buka kunyuba ya Daudi. ²⁷Mana aba bandu bayenda yopiya sadaka mwehekalu lya BWANA kulu yerusalemu, bai mioyo ya abo bandu yakelebuko wa Yuda banibulaga no kelebuka kwa Rehoboamu mpwalume wa Yuda"²⁸Kwa nyo mpwalume Yeroboamu apalite ushauri na apangite abile ba dhahabu ababakiye bandu, "Ni ngumununo kwinu yenda Yerusalemu mulolanga, aba nga kinnungu binu, Ee Israeli, yayabuite buko kunchu ya misri" ²⁹Amekite jumo Betheli na jwenge Dani. ³⁰Kwa nyo lijambo ale lyapangite sambi. Bandu bayei kwa ajwo na binge kwa aba mpaka akwo Dani.³¹Yeroboamu asengite nyumba pandu pa kunani no panga makuhani pita kwa bandu boti ambabo bapangite lio bana ba lawi. ³²Yeroboamu apangite sikukuu katika mwei uno ncheche katika lisoba lya kumi na tano lya mwei, kati sikukuu yaibile Yuda, na ayei kunani kumadhbahu Apangite nyo kuhi Betheli, abapikaniye sadaka balu ndama babatengenize na abikite kuhani akwo Bethali pandu pa kunani papatengenezike.³³Yeroboamu atibuka yenda kumadhabahu ambayo atikwisenga kulu Betheli katika lisoba lya kunani nano lya mwei wa nane, nga mwei wafikiliye muakili yake, apangite sikukuu kwa bandu ba Israeli na ayii madhabahuni ukiya uvumba.

¹Mundu wa Nnungu ateisa bukya Yuda kwa lineno lya Bwana kulu Betheli najwembe Yeroboamu abile ayemi karibu na madhabahu lenga ukiya uvumba. ²Alete kinyumba na galu madhabahu kwa lineno lwa Bwana "Ee madhabahu, madhabahu" nyo ngamwabaya ka familiya ua Daudi, na kunani inu anchinja makuha ni ambabo nambii yambino bauya uvumba pandupano pa kunani kwaajili yako. Kunani yako bayosa yupa ya bandu" ³Nga munduwa wa Nnungu apiiite ishala lisoba lyolyo, kabaya, "Aye nga ishara yopanga Bwana atibaya ulole, madhabahu yatekwanika, na maligu gagabile kuani gapenganika"⁴Najwembe mpwalume payoeine selu munsu wa Nnungu sabaite, panga alelite kinyume na galu madhabahu kulu Betheli, Yeroboamu anyoshike luboko lyake brika madhabahuni kabaya, "mumoywe" Ngwapo lulu luboko lwalunyoshike zidi ya bandu ba Nnungu lwatiyoma, kiasi panga awesike kulukelebuya mwene. ⁵Na yuhi madhabahu yatekwanike ipande ipande, na galu maligu gajitike buka madhabahuni, kati mwaya fafanulilwe panga nga ishara yo[onga mundu wa Nnungu, apeiwekwa lineno lya BWANA.⁶Mpwalme Yeroboamu alijibu kamakiye mundu wa Nnungu unsiki BWANA, Nnungu waki akupei nnema lenga unilubo, lenga panga luboko lwangu lukelebuke kwangu kae" Kwa nyo mundu wa Nnungu anubite BWANA na luboko lya mpwalume lwatikelebuka muali yake kae, na lwabile kati mwalwabile mwanzo. ⁷Yulu mpwalme amakiye mundu wa Nnungu, "buka kasangu ukapate sakulya, nanenga nakupeya zawadi"⁸Yulu mundu wa Nnungu amakiye mpwalme, "Atamanawambeya nusu ya miliki yako niyenda lina wenga, wala nilyali au nywa mase pandu pano. ⁹Kwa mwanja BWANA atikuniamulu kwa lineno lyake, walya lii nkate wala nywaa mase, wala kelebuka kwa ndela yoisilile" ¹⁰Kwa nyo mundu wa Nnungu atubuka nokele buka kaya kwa ndela yaisilile nayembe akwo Betheli.¹¹Nambiya mbino kwabile na nabii jwenge, nzee jwatamage Betheli, na jumo wa lwawa ateisa kumakiya mambo goti ambago mundu wa Nnungu atigapanga lisoba lyo kulu Betheli alwawa batikumakiya kae maneno ambayo Yulu mundu wa Nnungu amakiye mpwalume. ¹²Tati babe ati kwabakiya" ayei ndela gani? Balu bana bake bamweni yulu mundu wa Nnungu buka Yuda ndela yatumile kelebuka. ¹³Kwanyo ababakie bana bake, "munitandiki mbunda kwa nyo bantandikile mbunda najwembe ati mwibuka.¹⁴Yulu nabii mzee arikengime mundu wa Nnungu na akwemite atami pai yamkongo wa mwaloni, ati kumakiyo, "wenga ngawa mundu wa Nnungu wobui Yuda?" Najwembe ati kunyangwa nfanenga" ¹⁵Nga yulu nabii mzee ati kumakiya, "Tubike kaa sangu tukalaye sakulyo" ¹⁶Yulu mundu wa Nnungu ati kunyangwa, "Niwesali kelebuka na wenga wala jingya nyumba na wenga kae nilyalii sakulgana wenga wala nywaa mase na wenga panfu pano, ¹⁷Kwa mwanja naamulilwe nyo kwa kineno lya Bwana, walyalii sukulya walanywa mase kulya wala kelebuka kwa ndila yoisile nayo".¹⁸Kwa nyo yulu nabii nzee atikumakiya, "Nenga kae nambii kati wenga, na malaika abaite na nenga lineno lya BWANA kabaya, unkelebuye aise na wenga munyumba yako, lenga awese lya sakulya nonywa mase" lakini ¹⁹Kwanyo yulu mundu wa Nnungu akelebwike na yulu nabii mzee na alile sakulya kaa sake na anywile mase"²⁰Pbatami pameza lineno lya BWANA lyamwisilile yulu nabii jwankelebuye, ²¹Najwembe atilela kwa mundu wa Nnungu jwabui Yuda, kaabaya, "BWANA andobaya kwa mwanja ushindilwe kulitii lineno lya Bwana na ushindilwe kuika mwa amri ya BWANA ambayo Nnungu wako atikupeya. ²²Bali uti kelebuka na ulile sakalya na unyuwile mase pandu ambapo BWANA akubakiye kane ulye sakulya wala nywaa mase bai tiga yako yasikilwa liipa makaburi ga akina tati bako"²³Baada ya sakulya no nywa mase Yulu nabii atandike mbunda wa mundu wa Nnungu yulu mundu atikelebuka nakwe. ²⁴Baada ya mundu wa Nnundu buka, akwembine na imba mundela na kumulaga mubarabara, na yiga yake yalekilwe mubalabala. Na yulu mbinda ayemi pabwega yake na yulu imba najwembe ayemi pa mbwega ya walu mwili. ²⁵Bandu pabapite nakubona wiilu mwili ulekilwe mubalabala na yulu imba ayimi kalibu na wulu mwili, bati isa noelesa habali ayo mjini kulu ambako yulu nabii nzee patamage.²⁶Yulu nabiii jwankelebeiye buka mundila payowine atibaya, "jwembe mundu wa Nnungu ngashundilwe kulitii lineno lya BWANA. ²⁷Kwa nyo BWANA ampiite kwa imba ambaye atikumlawa ipande ipande na kumulaga, kati nyalu lineno lya BWANA mwalya mwonyike" Kwa nyo yulu nabii nzee ababakiye bana bake, kabaya "mutandike mbunda wanguri nabambe bati kuntandakia. ²⁸Atiyenda aukwembite mwili ulekilwe mubaladala, mbunda na imba bayimi pa mbwega ya wulu mwili. Yuli imba ailile lii wuli mwili, wala anshambuliye lii yulu mbunda.²⁹Yulu nabii autweti wulu mwili wa mundu wa Nnungu augonjike kunani ya mbunda na ati kukele buya aisile ku mji wake omboleza na kunsika. ³⁰Augonjeke mwili mulikabuli lyake, nabende bati kumuomboleza, kaba baya, "Aa! nongo wangu!³¹Nga baada ya kumzika, yulu nabii mzee ababakie bana bake, atibaya, "panawa, mwanisika mulikabuli lyatusikike mundu wa Nnungu mwagonjeka yupa yangu pwa mbwega ya yupa yake. ³²Kwa mwanja mulu ujumbe waibaite BWANA zidi ya madhabahu kulu Betheli na zidi ya nyumba ya pandu pa kunani katika mji wa samaria, kweli ga pitia.³³Baada ya ago Yeroboamu alekiteli mabou gake, ayendelile sawa makuhani ba kawaida kwa mwanjaya pandu pa kunani buka kwa bandu ba kila aina, jojote ambaye elwewesatumika ati kumtukasa panga juhani. ³⁴Liyambo ale lyabile sambi mu familia ya Yerobohamu no sababisha familia yake angamizwa nobuilwa kabisa kuminyo ya dunia.

¹Wati awo Abaya mwana wa Yeroboamu abile ntumwe muno. ²Yeroboamu amakiye nyumbowe, "ujumuka ukwo galambwe, lenga kanebakutange panga wenga nga wanyumbo wangu, na uyende shilo, kwa mwanja nabii Ahiya abile kwo, jwembe nganinenile nenga panga napanga na mpwalume kunani ya bandu baa. ³Utole mikata kumi, na keki na kibega sa busi, na uyende kwa Ahiya. Najwembe akubakiya sakipala pitya kwa mwana"⁴Nyumbowe Yeroboamu apangile nyo, ayeishilo mpaka kunyumba ya Ahiya. Wakati awo Ahiya awesage hii lola, kwanja minyo gake gayomokilwe ngupu kwa sababu ya umri wake. ⁵Bwana amakiye Ahiya, "ulole nyumbowe Yeroboamu andaisa aisapala ushauli buka kwako usiana na mwana wake. Kwa mwanja andaminya wamakoye nyo na nyo kwa mwanja paika akwipanga nnwawa jwenge bai"⁶Najwembe Ahiya payowine lilobo lya magulu gake panegelile niango, alibaya, "karibu nyumbowe Yeroboamu. Kwa mwanja namani ukwipanga wamundu jwenge? nitumitwe kwaki nibile na abali inanyata. ⁷Uyende ukamakiye Yeroboamu panga Bwana, Nnungu wa Israeli, andebaya, Nakutondubiye buka pakiti ya bandu na kukupanga wa kongozi wa bandu bangu Israeli. ⁸Naubagine upwalume buka kwa Daudi nokupeya wenga, lakini bado ukani baa kati ntumishi wangu Daudi ambaye aikamwile amri yangu na kunikengama kwa nyoyo wake woti, na panga salibile sawa nunge ya minyo gangu'⁹Badala yake upangite maovu, zaidi ya boti babakulingolite. Utengenoze kunnungu bange, na utengenize sanamu yoyeyushilwa lenga kuniusi na kubitaikwa nchungu yako. ¹⁰Kwa nyo ulole, ngwaleta majenga mifamiliya yako nfwawataikulya kutalu mana bako boti alalume katika Israeli, manaite, ntumishi auni huru, na ndwakwibuya familiya yako, kati mundu jwa yosa mai mpaka gayokoke.¹¹Jwojwoti ambaye ni mwana familiya yako ywawilya mjini alelelwa na mbwa, na jwojwoti ywawilya kungunda alelelwa na ijuni ba angani, kwa mwanja nenga na Bwana, ndibaya, ¹²Kwanyo ukakatuke wenga wa nyumbowe Yeroboamu, na uyende kasako, na lugulu lwako palwalebata mjini, yulu mwana wa Abiya awaa. Na Israeli yoti yomwemboleza na kunsika. ¹³Ni jwembe kisake katika familiya ya Abiya jwapelekwa kumasiko, kwa mwanja ni jwembe kisake buka munyumba ya Abiya, ambaye Bwana Nnungu wa Israeli amweni pangani mwema.¹⁴Kae Bwana atondubiya mpwalume katika Israeli ambaye aifutiliya kutalu familiya Yeroboammu katika lisoba alyo. Leno ngalisoba lyo, nambi ya mbino. ¹⁵Kwa mwanja Bwana aishambuliya Israeli kati nyalu makapi mwagatikilwa mumase na aitupwa Israeli mundi aye nyema ambayo abapeile mababu. Abatawanya ata kuyeto yo mto Frate kwa mwanja apangite nguzo za Ashera kumusi Bwana. ¹⁶Ailelea Israeli kwa mwanja ya sambi ya Yeroboamu, sambi ambayo atipanga, na kwa nyo aipangite Israeli panga sambi.¹⁷Kwa nyo nyumbowe Yeroboamu atikakatuka no buka na ayii mpaka Tirza. Najwembe paikite pakizingiti sa nyumba yake yulu mwana ati waa. ¹⁸Israeli boti batikunsika na kumwomboleza, kati nyalu mwababakiye kwa lineno lya Bwana ambalyo atikuliboya pitya kwa ntumishi wake nabii Ahiya.¹⁹Na kwa makowe ginge gagamwusi Yeroboamu jinsi mwakombwaniye vita na jinsi mwatawalite, ulole gaandikilwe muletabu sa matukio ya apwalume ba Israeli. ²⁰Yeroboamu atawalite kwa miaka ishilini na ibile na jwembe agonjike na akina bake, na Nadabu mwana wake apangite mpwalume pandu pake.²¹Nambiyambino Rehoboamu mwana wa suleimani abile ntawala wa Yuda. Rehoboamu abile na umri wa miaka alubaini na jimo pabile mpwalume, na atawalike kwa miaka kumi na saba kilya Yerusalemu, mji ambao Bwana lina lyake kulu lina lya mabake abile Naama mwamori. ²²Yuda yapangile maovu ninge ya minyo ga Bwana banyeile bwigu kwa makosa gabe, zaidi ya goti ambago akina tati babe batigapanga bapangite.²³Kwa mwanja bakwisengi bene pandu pa kunani, nguzo ya maliwe, na nguzo ya Ashera katika kila pandu pa kunani na katika kila nkongo wene makapi mabige. ²⁴Kae kwabile na ikahaba wa kipagani munchi. Bapangite masukizo gagalugalu kati ga mataifa galu ambago Bwana atikwabinga buka bandu ba Israeli.²⁵Yapitile pa mwaka wa tano wa mpwalume Rehoboamu wakati shishaki abile mpwalume wa Misri, aidi kinyume na Yerusalemu. ²⁶Aitweti hazina yayabile munyumba ya Bwana, na yelu hazina yayabile munyumba ya mpwalume. Atweti kila kilebe, kae aitweti yelu ngao ya dhahabu ambazo Suleimani atilengeneza.²⁷Mpwalume Rehoboamu atengenize ya shaba pandu [ake na aikabizike kwa akulu ba alinzi ambabo balendelite malyango gojingya kwa mpwalume. ²⁸Na yabile kila mpwalume pajingile munyumba ya Bwana, balu alinzi batikwiputwa na baadaye batikwikelenuya mu sumba sa alinzi.²⁹Lakini katika ginge gagausiana na Rehoboamu, na goti galu gagapangite yembe, gandikilwa lii mukitabu sa matukiyo ga apwalume ba Yuda? ³⁰Kwa bile na makubwano gangekotoka kati ya nyumba ga Rehoboamu na nyumba ya Yeroboamu. ³¹Kwa nyo Rehoboamu agonyike na akina babu bake najwembe asikilwe pamope nabo pa mji wa Daudi lina lya mabake lyabile Naama Mwamori AAbiya mwana wake abile mpwalume pandu pake.

¹Katika mwaka wa kumi na tano wa mpwalume Yeroboamu mwana wa Nebati, Abiya atumbule tawala kunani ya Yuda. ²Atawalite kwa miaka itati kulu Yerusalemu kinalya mabake lyabile maaka. Abile binti wa Absolomu. ³Najwembe atyangite muzambi yoti ambayo tati bake atikwipanga kablayake. mwonyo wake watani lii wa Bwana, Nnungu wake kati mwoyo wa Daudi, tati bake mwawabile.⁴Ata nyo, wa mwanja Daudi, Bwana Nnungu wake ampatike Yerusalemu kwa kunkakatuya mwana wake baada yake lenga kwiimari yerudalemu. ⁵Nnungu apangite aga kwa mwanja Daudi apangite, mema paminyo gake, wakati woti wa nkoti wake ageukile lii wala kosa katika goti gamakiye, isipokuwa tu swala la uria mkati. ⁶Nambiya mbino kwabile na vita kati ya Rehoboamu na jero bomu katika masoba ga maisha ga Abiya.⁷Kwa makowe genge ga Abiya, goti gagapangite, yembe, gandikilwe lii mukitabu sa matukio ya apwalume ba Yuda? nambiyambino kwabile na vita kati ya Abiya na Yeroboamu. ⁸Abiya agonjike na akina babu bake, na bembe bansikitu pa mjiwa Daudi. Asa mwana wake apangite mpwalume pandu pake.⁹Katika mwaka wa ishirini wa Yeroboamu mpwalume wa Israeli, Asa atumbwile tawala Yuda. ¹⁰Atawalite kwa miaka alubaini na moja kulu Yerusalemu. Bibibake abile maaka, binti wa Absalomu. ¹¹Asa apangite gagabile mema muminyo ga Bwana, kati mwapangite Daudi, babu bake.¹²Jwembe ababengite buka munchi ya balu makahaba ba kipagani na abuite sanamu yoti ambayo akina babu bake batikwitengeneza. ¹³Kae ababute bibibake kane apange malkia, kwa mwanja apangite sanamu yochukiza kwa Ashera. Asa sanamu yochukiza no kwitekeleza mulibinde lya kidroni.¹⁴Lakini palu pandu pa kunani patolilwe lii. Ata nyo mwoyo wa Asa watikamilika nunge ya Bwana katika masoba gake goti. ¹⁵Aikelebwiye munyumba ya Bwana ilebe yilu yayatengilwe kwa ajili ya Bwana na yelu ilebe yake yayatengenezilwe kwa fedha na dhahabu na yombo.¹⁶Basi yabile vita kati ya Asa na Baasha mpwalume wa Israeli, kwa miaka yabe yati. ¹⁷Baasha mpwalume wa Israeli, aivamiite na kuisanga Rama, kiasi panga anuseileli jwoti buka au jingya munchi ya Asa mpwalume wa Yuda.¹⁸Alafu Asa aitweti yelu fedha na dhahabu yayaigilwe mu hazina munyumba ya Bwana, na katika hazina ya ikulu ya mpwalume. Abikite katika maboko ga atumishi bake na kwituma kwa Beni Hadadi mwana wa Tibrimoni mwana wa Hezioni, mpwalume wa shamu abile katama Dameski. Atikumakiya, ¹⁹"Ni liba upanga lipatano kati yangu na wenga, kati mwayabile kati ya tati bangu na tati bako ulole, nikutumile zawadi ya fedha na dhahabu. Lenga utekwane lilagano lyako na Baasha mpwalume wa Israeli, lenga panga anileke"²⁰Beni Hadadi ampikanile mpwalume Asa notuma akuluba majeshi gake, nabembe baishambuliye miji ya Israelli. Baishambuliye ijoni na Dani, Abeliya Bethi maaka, na kinenothi yote, pamope na nchi yoti ya Naftali. ²¹Yabile Baasha payowine ago, alekite kwisenga Rama akelebwike Tirza. ²²Nga mpwalume Asa aitangaziye Yuda yoti ntopu jwalekilwe bagaputwile maliwe na mikongo ya Rama ambayo. Baasha andekwisengya mji. Alafu mpwalume Asa aitumile ayo ilebe sengya Geba ya Benjamini na Mispa.²³Mambo genge gagausu utawala wa Asa, uweso wake woti, goti gapangite, na miji yaisengite, yembe, gaandikilweli muletabu sa matukio ga apwalume ba Yuda? Lakini wakati wa upindo wake apatike utamwe wa magulu. ²⁴Alafu Asa agonjike akina babu bake na asikilwe pamope nabo munji wa Daudi babu yake. Yehoshafati mwana wake apangite mpwalume pandu pake.²⁵Nadabu mwana wa Yerobiumu atumbwile tawala akwo Israeli wakati wa mwaka unebele wa Asa mpwalume wa Yuda, Aitawalite Isaeli kwa miaka ibile. ²⁶Apangite gagabite machapu nunge ya minyo ga Bwana na jwembe atyengite mundela ya tati bake na katika sambi yake, aisababishe Israeli panga sambi.²⁷Baasha mwana wa Ahiya, jwe familiya ya Isakari, apangite zidi ya Nadabu; Baasha amulige akwo Gibesoni, ambawo wabile mji wa wafilisti, kwa mwanja Nadebu na Israeli bandekwiusudi Gibethoni. ²⁸Katika mwaka unetatu wa Asa mpwalume wa Yuda Baasha amuliye Nadabu na jwembe apangite mpwalumwe pandu pake.²⁹Papangile mpwalume, Baasha abulige bandu boti ba familiya ya Yeroboamu. Anikitelii ata jumo wa upapo wa Yeroboamu aba nkoto, kwa ndela ayei alualibiye lukolo lwoti lwa kipwalume kati Bwana mwabaite pitya ntumishi wake Ahiya mshilo, ³⁰Kwa mwanja ya sambi Yeroboamu ambayo atikwipanga na aisababishe Israeli panga sambi, kwa mwanja amusile Bwana, Nnungu wa Israeli.³¹Makowe genge gagamwusu Nadabu, na goti gagapangite, yembe, ganaandikilwa liii mukitabu sa matukio ga apwalume ba Israeli? ³²Alafu yabile na vita kati ya Asa na Baasha mpwalume wa Israeli kati masoba yabe goti.³³Katika mwaka unetatu wa Asa mpwalume wa Yuda, Baasha mwana wa Ahiya atumbwile kwitawala Israeli yoti akwo Tirza na jwembe atawalite kwa miaka ishirini na ncheche. ³⁴Najwembe apangite gananyata [a minyo ga Bwana na atyangite mundela ya Yeroboamu na katika sambi yake ambayo aipangite Israeli panga sambi.

¹Lineno lya Bwana lyamwisilile yehu mwana wa Hanani kinyume cha Baasha, kalibaya, ²Ingawa natikuvatuya biika mumavumbi na kukupa panga wakiongozo wa bandu bangu Israeli, lakini utyangite mundela ya Yeroboamu na wpangite bandu bangu Israeli panga sambi lenga kuniusi zidi ya sambi yako.³Ulole, ndwakupaya kabisa Baasha na familiya yake na ndwakwipanga familiya yako kati familia ya Yeroboamu mwana wa Nebati. ⁴Mbwa baniya jwojwoti jwabuka kwa Baasha babawilya mjini, na ijuni ba anguni baniya jwojwoti jwawelya kungunda"⁵Lakini kwa makowe genge gagausina na Baasha, gupangite, na uweso wake, yembe gaandikilwe lii mukitabu samatukio ga apwalume ba Israeli? ⁶Baasha agonjike na akina bake na asikilwe Tioza, na Ela mwana wake apangite mpwalume pandu pake.⁷Kwo pitya nabii yehu mwana wa Hanani lineno lya Bwana lyaisile kinyume na Baasha na familiya yake, boti kwa mwanja ya mabou goti gagapangite muminyoga Bwana, atikumgazabisha kwa kazi ya maboko gake, kati familiya ya Yeroboamu na kwa mwanja aibulige familiya yoti ya Yeroboamu.⁸Katika mwaka wa kumi na sita wa Asa mpwalume wa Yuda Ela mwana wa Baasha atumbwile tawala kunani ya Israeli kulya Tirza, atawalite kwa miaka ibilei. ⁹Ntumishi wake Zimri, mkuliwa wa nusu ya mimutuka yake atengenize hila zidi yake. Wakati awo Ela Tirza, kwanywa no lobya munyumba ya Arza, ambaye abile nkubu ba atumwa ba kaya akwo Tirza. ¹⁰Zimri ajingile nyumba, atikushambulya na kumulaga, katika mwaka wa ishirini na saba wa Asa mpwalume wa Yuda, najwembe apangite mpwalume pandu pake.¹¹Zimri patumbwile tawala,, patami ti pakitengu sa enzi, ababulige bana familiya boti ba Baasha. Aneili mwana ata jumo nalume ntopo ata jwanongowe wala wali mbwiga lyake. ¹²Kwa nyo imri aingamize familiya joti ya Baasha kati mwabakilwe kwa kineno lya Bwana ambalyo linenilwe kinyume na Baasha na nabii Yehu, ¹³Kwa sambi ya Baasha na ya Ela mwana wake yabaipengite, ambayo ni kwazo baisababishiye Israeli panga sambi, kiasi sa kumgazabisha Bwana, Nnungu wa Israeli sukwa sanamu yabe.¹⁴Kwa makowe ginge gagamusa Ela, goti gagapangite yembe, gandikilwe lii mukitabu sa matukio ga apwalme ba Israeli?¹⁵Katika mwaka wa ishirini na saba wa Asa mpwalume wa Yuda Zimri atawalite kwa masoba saba bai kulu Tirza jeshi lyapangite kambi kulu Gibethoni ambao ni mujiwa Afilisti. ¹⁶Lelu jeshi lyalyabikilwe kambi kulu lyolyowanike kalibaya, "Zimri apangite njama na amulige mpwalume "Kwanyo lisoba lyo apopakambi, Israeli yoti yantangizite Omri, nkulu wajwshi, panga mpwalume wa Israeli. ¹⁷Omri aubwike buka Gibethoni na Israeli yoti pamope nakwe, na bembe batishukuru Tirza.¹⁸Kwanyo zimri pabweni panga mji utekilwe, ajingile mungome na aivamiite ikulu ya mpwalume no kuliyosamwoto jengolyoti pamope na jwembe, kwa nyo awile na mwoto. ¹⁹Aye yabile kwa mwanja ya sambi yapangite kwopanga mabou nunge ya minyo ga Bwana, kwa tyanga mundela ya Yeroboamu na katika sambi yaipangite, kiasi sa kuipanga Israeli bapange sambi. ²⁰Kae kwo makowe ginge gagamwusu Zimri, na fitina yake yapangite yembe, gaandikilwa liii mukitabu sa matukio ga apwalume ba Israeli?²¹Nambi yambino bandu ba Israeli babaganike mumakundi kabile. Nusu ya bandu bankengime Tibri mwana wa Ganathi bampangite panga mpwalume, na nusu bankengime Omri. ²²Lakini bandu baba nkengime Omri babile na ngupu kuliko balii baba nkengime Tibni mwana wa Ginathi kwanyo Tibni atiwa, na Omri apangite mpwalume.²³Omri atumbwile tawala kumaniya Israeli kwatika mwaka wa thethini na moja wa Asa mpwalume wa Yuda, na jwembe atawalite miaka kumi na ibile! ²⁴Atawalite abile Tirza kwa miaka sita. Akipimite kitombei cha smaria buka kwa shemeri kwa kilo sita ya fedha. Asengite mji kunani ya kitombi na woli mji aukemite samaria, kwa mwanja ya lina lya shemeri, jwakimilikyage mala ya kwanza selu kitombii.²⁵Omri apangite gananyata nunge ya Bwana na apangite gananyata zaidi kuliko balu bababile kabla yake. ²⁶Kwa mwanja atyangite mundela yoti ya Yeroboamu mwana wa Nebeti na katika sambi yake ambayo kwa ayo abaongozite waisraeli panga sambi, lenga kumusi Bwana Nnungu wa Israeli, lenga panga na nyongo kunani ya sanamu yabe ya ubatili.²⁷Kwa makowe ginge gagamwusu Omri ambago atigapanga, na ngupu yake yalaite, yembe, gandikilwe lii mukitabu sa matukio ga apwalume ba Israeli? ²⁸Kwa nyo Omri agonjike na akina babu bake na asikilwe samaria na Ahabu mwana wake apangite mpwalume pandu pake.²⁹Katika mwaka wa thelathini na nane wa Asa mpwalume Yuda, Ahabu mwana wa Omri atumbile tawala la kunani ya Israeli. ³⁰Ahabu mwana wa Omri atawalite Israeli kulu samaria kwa miaka ishirini na ibili. Ahabu mwana wa Omri apangite gananyata nilnge ya Bwana, zaidi ya boti bababile kabla yake.³¹Yabile pasene bai Ahabu agayendeli makosa ga Yeroboamu mwana wa Nebati, kwa nyo ankobike yezebeli binti wa Ethibaali, mpwalme wa Wasidoni, ayei kumwabudu baali na atikunsujudia. ³²Ansengile madhabahu Baali, ambayo aisengite kulu samaria. ³³Ahabu atengenize Ashera. Ahabu apangite mabou zaidi kumwusi Bwana, Nnungu wa Israeli atikumusi kuliko apwalume boti ba Israeli bababile kabla yake.³⁴Katika masoba gake Hieli mbetheli asengite kae yeriko. Aisengite misingi ya mjikwo wilekwa na Abiramu melekwa wake wa kwanza najwembe agasengite malyango ga mji kwo wolkwa na mwana wake nchini segebu, ba bapangite nyo kwa mwanja batikulitii lineno lya Bwana, ambaluo atikulinena kwa nkano wa Joshua mwana wa Nuni.

¹Eliya ntishibi, buka Tishibi ya Gileadi, amakiye Ahabu kati Bwana Nnungu jwa Israeli mwaishi, naniyema kwa bali na umande wala ula ipokuwalineno lyangu"²Ngati lineno lya Bwana, lya mwisili Eliya kalibaya. ³Ulibuke pano uyende mashariki, ukayobe papipi na kiyito sa kerithi, mashariki mwa Yorodani. ⁴Na wenga wanywa mase, ga kijito na amulishe kungulu kukuleleya pandu po"⁵Kwa nyo Eliya ati yendda kati lineno lya Bwama mwalimakiye, Aye tama karibu kijto cha kerithi mashariki mwa yorodani. ⁶Na bembe kungulu bane tile nkate na nyama kindai na nkate na nyama kitamwinyo, naywembe anywange masi yo kijito sehi. ⁷Lakini baada ya muda kijito sehi sati yoma kwa mwanja pabileli naula pa nchi.⁸Lineno lya Bwana lyati kurmwisilga, kalibaya, ⁹Ukakatuke, uyende sarepta, ambao ni mji wa Sidoni, na akatame kwo. Ulole nimakie mjane kukulisha" ¹⁰Kwa nyo atikakatuka nooyenda sarepta na paikite pa lilyango lya mji, kwabile na mjane atondwage anyukwo nyo ati kumkema na kuonakiya, "Tafadhali uni;eti mase masene mu yagi ninywe"¹¹Nayembe payendege utu letu mase ati kumkema na kumakiya, nilubo ubileti na kipande sa nkate muluboko. ¹²Naywembe ati kunyangwa, "kati Bwana Nnungu wako mwaishi ni bileli na nkate wowoti wa bali konzi limo lya bwembe muchombo na mauta masini mu chupa. Ulole, nitondwa anyu ibile nikateleke kwa ajili yangu na mwana wangu linga tulye,na tulinde waa" ¹³Eliya ati kumakiy, "kune uyogope uyene ukapange kati mwo baya lakini unitendenezi witu nenga na inuleti baafdae wakwitengenezi wenga na mwana wako.¹⁴Kwa mwonyo Bwana Nnungu wa Israeli anda baya lili lipipa lyabwembe lyauomokali, wala yelu chupa ya mauta yakomali piya mauta mpaka lisoba lelu Bbwana patuma ula duniani. ¹⁵Kwa nyo yulu mjane apangite kati Eliya mwamakiye ywembe na Eliya na mwana wake balile kwa masoba ga mbone. ¹⁶Lelu lipipa lya unga lyayomwikeli, wala yetu chupa ya mauta yakotwikeli piya mauta, kati nyali lineno lya Bwana mwalibaite, pitya mu nkano wa Eliya.¹⁷Baada ya ago makowe yulu mwana wa yulu nnwawa, yulu nnwawa mwene nyumba, atiminya utamwe wake watizidi ayomokilwe punzi kabisa. ¹⁸Kwa nyo mabake amakiya Eliya, "yembe ubile na namani na nenga, wenga wa mundu wa Nnungu nga wisi kwangu linga kunikumbukia sambi yangu na kululaga mwana wangu?"¹⁹Naywembe Eliya ati kunyangwa, "umbei pano mwana wako" Amputile mwana mumaboko gake na ampelike mpaka kusumbu sa tamage, angonyike yulu mwana pa kindanda sake mwene. ²⁰Anelile Bwana kabaya, "Bwana Nungu wangu mwanja na mani uletike majanga kwa mjene ambapo nenga nindatama, kwa kumulaga mwana wake?" ²¹Nga Eliya akwinyishike mwene kunani ya mwana mala itatu, anelile Bwana kabaya, "Bwana Nnungu ulangu ndakuluba tofadhali uhai wa mwana ayu umkilibuki"²²Bwana alipikani lilobe lya Eliya bwomi wa mwana watikumkelebukya no ba nkoto. ²³Eliya atweti mwana na ati kumpiya buka kusumba sake anetika kuyelu nyumba ampeile mabake yulu mwana atibaya" ulole mwana wako nkoti" ²⁴Yulu nnwawa amakiye Eliya, "Nambi ya mbino nitambuite panga wenga ni wa mundu wa Nnungu no panga lineno lya Bwana munkano wako ni lya kweli"

¹Kwanyo baada ya masoba gambone lineno lya Bwana lyamwisili Eliya, katika mwake unetatu wa ukame, lyatibaya, "uyende ukakwilaye wamwene ka Ahabu na nenga nainelya ardhi ula" ²Eliya ayei kwilaya mwene kwa Ahabu; muda amonjala yabile ngate muno kulu samaria.³Ahabu ankemite Obadua jwabile nkuli wa ikulu. Obadi atikumweshimu mumo Bwana, ⁴kwa mwanja wakati Yezebeli pababulagae manabii ba Bwana Obadia atweti manabii mia abaiite mumakunchi ga amisini mulipangano na ati kwalisha kwa mikate mase"⁵Ahabu amakiye Obadia, "upite katika nchi yoti katika chemichemi yato ya mase na vijito. Yamkini tuwesa pata mase na manyei lenga twakombwe aba faradi na nyumba, linga kanetwakose anyana boti. ⁶Kwa nyo baibagine nchi kati yabe linga bapite pakati yake kabapala mase. Ahabu ayeindela yake mwene na Obadia najwembe ayei ndela yale.⁷Wakati Obadia pabile mundela, akwembine na Eliya pange tengemea. Obadia atikunkwipwa na agonjike pae ukukama. Atikumakiya, "Nga wenga, wa bwane wangu Eliya?" ⁸Naywembe Eliya?" Na jwembe Eliya atikunyangwa, Nganenga uyenda nkamakiye bwana wako, "Ulole, Eliya abile pano"⁹Obadia atikunyagwa "Nikoseitebuli panga upiye mtumishi wako katika maboko ga Ahabu lenga anibulage? ¹⁰Kati Bwana Nnungu wako maisha, ntopo taifa wala upwalume ambao bwana wangu anatumali bandu kukupala. Kila taifa au upwalume pobaya, "Eliya abileli pano; Ahabu apangabalape kati kweli bana kubonali. ¹¹Na nambino wenga ubaya, "uyende, ukamakiye bwana wako panga Eliya abile pano.¹²Pano panakuleka tu roho wa Bwana autola na kumpeleka pandu ambapo napatangali. Alafu niyende na kumakiya Ahabu, na pakotoka kupona, anibulaga. Bado, nenga, nantumishi wako, nipangite kanimwabudu Bwana buka ujana wangu. ¹³Yembe, unabakilwa, bwana wangu, sanikipangite wakati wa Yezebeli pababulige manabii ba Bwana, jinsi mwanabaite bali mabii miajimo ba Bwana katika makundi ga amusini mulipangone kwalisha kwa mikate na mase?¹⁴Na nambi yambini ubaya, 'uyende nkamakiye bwana wako panga Eliya abile pano anibulaga" ¹⁵Nga Eliya nganyangwile, "kati nyalu Bwana wa majeshi mwaishi, ambaye nenga nindayema, kwa hakika na keila kwa Ahabu leno"¹⁶Kwanyo Obadia ayei kwembara na Ahabu, nakamakiya selu Eliya samakiye. Ngapo mpwalme payei lwembana na Eliya. ¹⁷Ahabu pamweni Eliya, atikumakiya, "Na wenga? wantabishaji wa Israeli"¹⁸Eliya atikumakiya, "Nenga nitabishileli Israeli, lakini wenga na familiya ya tati bako nga mwatashaji kwa kwileka amuloye Bwana no kengama sanamu za Baali. ¹⁹Kwanyo nambi yambino utume lineno unikwe mbanje Israeli yoti pakitombe sa kameli, pamope na mahabii 450 wa Baali ba balu manabii 400 ba Ashera babalya mumeaa ya Yezebeli"²⁰Kwanyo Ahabu atumite lineno kwabandu boti ba Israeli na atikwakwambaniya manabiiboti pakitombe sa kameli. ²¹Eliya aisi kalibu na bandu boti atibaya, "mulweyendelya galambwa mawaso ginu mpaka pakubawi? kati Bwana ni Nnungu, munkengame jwembe, lakini mana Baali ni Nnungu basi munkengame jwembe," lakini banddu banyangwilelii.²²Alafu Eliya ababakiye bali bandu, "Nenga kisangu nganiigalile panga nabii wa Bwana lakini manabii ba Baali babile 450. ²³Hebu mutupikiye ng'ombe abile. Nabembe bakwi Sauli ng'ombe jumo na bamchinje na kumwelegana ipanade, na maneke muanju, na kane bayei mwoto pae yake, Nanenga na mwandaa yulu yunebile na kumeka kunani ya anju na nenga nabika lii mwoto kunani yake. ²⁴Alafu mwalikema lina lya Nnungu winu, nanenga nalikema lina lya Bwana, na Nnungu jwa yangwa kwa mwoto ajwo nga Nnungu" Bandu botibatiyangwa nobaya, "Alyo nilikowe lyema"²⁵Kwanyo Eliya ababakiye manabii ba Baali, "musawe ng'ombe jumo kwajili inu na mube mwa bakwanza kwa mwanja mwenga ni mwabanambone, alafu mwali kene lina lya nnnungu winu, lakini kane muwashe mwoto" ²⁶Nabembe bantweti yulu ng'ombe ywabapeilwe na mwandaa, na ngapabali kemite lina lya Baali buka kindae mpaka muntwe kati, kababaya Baali, utuyowe" Lakini pabileli na lilobe, na wala ntopu jwa yangeile. Batinganda ng'anda tindiya madhabahu gabatebgenezi.²⁷Payaikite muntwe nkati Eliya atikwakejeli kabaya "munkane kwa ngupu! Ajwo ni Nnongo kwale awasa kilebe, au atipimolua au ubile masafa au pinge atigonja sharti ajumwilwe" ²⁸Kwa nyo bankemiye kwa ngupu, bati kwo kata kata kati kawaida yabe mwaibile, kwalipnanga na iwembe, mpaka damu yatikwapenganika. ²⁹Yabile wakati wa muntwekati pawapite, na bado bayendelyage tabili mpaka wakati wa kitamwinyo wopiya dhabihu, lakini pabile ili na jwoti jwo yangwa wala lola.³⁰Nga apo Eliya ababakiye bandu biti, "Muniegelii, na bandu boti batikumwegelya. Najwembe atengenize yelu madhabahu ya Bwana ambayo yatibomwanika. ³¹Eliya atweti maliwe kumi na gabile kila liwe limo lyawalishe kabilalino lya bana ba Yakobo nipitya Yakobo panga lineno lya Bwana lyatiisa, kalibaya, "lina lyako lyapanga Israeli. ³²Kwa tumya ago maliwe aisengite yelu madhabahu kwalina lya Bwana aembite nkulyo kwizunguka yelu madhabahu ngulu kiasi so putwa kita kumi na tano ya mase.³³Alafu abukite anju kwaajili ya mwoto na amwelegine yulu ng'ombe katika ipande na abikite yelu ipande kumi ya annju. Naatibaya, "mwitweleye mase ayo yombo na nuganite amo musadaka yoteketezelwa na kunani ya anju" ³⁴Abaite kae mpange nyo mala ibile, "na bembe batipanga kwa malanebil. Alafu atibaya, "mupangange kwa mala inetatu. ³⁵Mase gatindite yelu madhabahu na kutweleya wolo nkulyo.³⁶Yabile wakati wopiya dhabihu ya kitamwinyo, nabii Eliya atiegelya nabaya, "Bwana nnungu wa Abrahami wa Isaka, na wa Israeli, na itanganikwe leno panga wenga nga Nnunfu wa Israelu, no panga nenga nga na mtumishi wako, na panga nipangiye makowe aga goti kwalina lyako. ³⁷Unijowe, Bwana, uniyowe lenga aba bandu batange panga wenga wa Bwana, nga Nungu na panga wilelebwiye mioyo yabe kwako kae"³⁸Ngapo mwoto wa Bwana watuuluka wailambite yelu sadaka, pamope na yelu anju, maliwe na macumbi, na kugalamba gali mase gagabile munkulyo" ³⁹Bandu bote pababweni aga, bagonjike ukukama pae batibaya, "Bwana nga Nnungu! Bwana nga Nnungu! ⁴⁰Kwa nyo Eliya alikwabakiya, "mwabojwange manabii ba Baali. Kene muneke atajumo atoloke" kwanyo batikwabojwa, na Eliya abaletike manabii na Baada pae pa kijito sa kishoni na atikwabulaga akwo.⁴¹Eliya amakiye Ahabu, "ukakatuke, ulyena unywe, kwa mwanja kubi na lilobe lya ula nkulu" ⁴²Kwa nyo Ahabu atiyenda lya no nywa AAlafu Eliya ayei kunani ya kitombi kameli, alisajudu pae na abikite kuminyo yake pakati kati ya majuwa.⁴³Amakiye ntumishi wake, "uyende nambi yambino ukalole mpande wa baliii, "ntumishi buka kubali, lichini kati luboko wa munsu" Eliya atikumakiya, uyende kae, mpaka mala saba" ⁴⁴Yelu malaya saba ntumishi wake atibaya, "ulole, kubole na liunde lindaubuka buka kubali, lichini kati luboko ma mundu" Eliya atikunyangwa uyende nkamakiye Ahabu, uandae mutuka wako na uluke kabla ula kuibya lii"⁴⁵Yapitile baada ya muda mwipi mbingu yabile mbili kwa maunde na upepo, na kwabile na ula mulu Ahabu aubwike mutuka wake ayei Yezreeli, ⁴⁶Lakini mboko lwa Bwana lwabile kunani ya Eliya akazike livazi lyake kwa mshipi wake na abutuki nunge ya Ahabu paliyango lya Yezreeli.

¹Ahabu amakiye Yezreeli makowe goti ambago Eliya atipanga na jinsi mwababulige manabii bote kwa lipanga. ²Nga apo Yezebeli ngatumite mjumbe kwa Eliya kabaya, "kinnungu banipange nyona nenga, na zaidiyake, kati malavu muda kati awo nagangali maisha gako panga kati jumo wa abo manabii babawile" ³Eliya payowine aga, atikatuka notila kwa mwanja yo akowa maisha gake aisile mpaka Beerisheba, ambao mji wa Yuda, na anekite ntumishi wake akwo.⁴Lakini jwembe mwene ayei mwendo wa lisoba lime akwo jangwani, atami pae ya nkongo wa mretemu. Akwibibile mwene waa, atibaya, "Nambi yambino ilengani, Bwana witole roho yangu kwa mwanja nenga nenga ninogite liii kuliko akina babu bangu babawile" ⁵Kwa nyo agonjike pae ya mretenu Gafula malaika atiku nkunywa na atikumakiya, "ukakatuke ulye" ⁶Eliya atilola, kulibu na ntwe wake kwabile na nkate wo oka kwa makala na gudulia lya mase kwanyo atilya nonywa gonja kae"⁷Malaika wa Bwana ateisa kae mala inebile atikunkunywa nakumakiya, ujemuke ulye kwa mwanja sapwali balo ndaso kwako" ⁸Kwanyo ak=tikakatuka nolya nonywa, najwembe atisafili kwa ngupu ya sakulya acho kwa masoba alubaini muntwekati na kilo ata aikite Horebu, kitombe sa Nnungu.⁹Ajingile mumbango atamiamo ngalineno lya Bwana lyatikumwisilwa kali wakiya, "upanga kele apa, Eliaya?" ¹⁰Eliya atiyangwa, Nibweni bwigu wa mbone kwa Bwana Nnungu wa majeshi, kwa mwanja bandu ba Israeli balilei lilagano lyako, baialibiye madhabahu yako, na babulige manabii bako kwa lipanga. Nigile nenga kisangu, na bapala kwitola roho yangu.¹¹Bwana atikumakiya, "uyende panja ukayeme pa kitombi nunge yangu" Alafu Bwana apita na upepo kale watipita kitombi satikwaniye miamba katika ipande ipande nunge ya Bwana lakini Bwana abile hii amo mukitombi. Ngwa baaadaya upepo, tetemeko lyatiisa, lakini Bwana abile hii mutetemeko alyo. ¹²Ngabaadaya tetemeko, mwoto wateiso, lakini Bwana abilelii mumwoto awo. Bga baadaya mwoto lilobe lya upole lyatisa.¹³Najwembe Eliya payowine lilobe, awekeli kuminyo yake kwa livazi lyake, apitike panja, ayimopalilyango lya ayo mbango. Nalilobe lyaisite kwake kalibaya, "upanga namani apa? ¹⁴Eliya atiyangwa, "nibweni bwigu muno kwa ajili ya Bwana, Nnungu wa majeshi, kwa mwanja bandu ba Israeli baliletikite lilagano lyako, baisegwaniye madhabahu yako, na babulige manabii kwalipanga. Nigilenenga kisangu; na bandapaya kutola toho yangu"¹⁵Alafu Bwana atikumakiya, "uyende, ukete buke kwa ndela yako mulijangwa lya Dameski, na pawaika wanyeya mauta Hazaeli apange mpwalme wa shamu. ¹⁶Na wanyeya mauta yehu mwana Nimshi panga mpwalume wa Israeli, na wenyeya mauta Elisha mwana wa shefati wa Abeli panga nabii panfu pako.¹⁷Yapanga nyo yehi amalaga kila jumo jwapaya totoka lipanga lya Hazaeli, no panga Elisha amulaga kila jwapaya kwepa lipanga lya yehu. ¹⁸Lakini nabaleka bandu elufu saba Israeli kwaajili yangu, ambabo majua gabe ganawaili kumbulwa kwa Baaali, na mikano yabe makumbusulii"¹⁹Kwa nyo Eliya atibuka pandu palu na ankembite Elisha mwana wa Shafati, kalema na jozi ya maksai kuimina ibile nunge yake, na jwembe mwene endelema na yili jozi ya kimi nebile. Eliya atiyenda mpaka kwa Elisha antaikulile livazi lyake kunani yake. ²⁰Elisha najwembe atikwaleka bahi makisai amutukile Eliya; atikumakiya, "Tafadha niluba nikambusi tati bangu na maband=gu alafu nakukengama" Najwembe Eliya atikumakiya, "ukelebuke, lakini uwase juu ya selu sanipangile"²¹Kwa nyo Elisha atikelebuka buka kwa Eliya na atweti yelu jozi ya makisai,, ababulige balu anyama, na atiteleka yulu nyama kwa anju ya yelu mira. Nga abapeile bandu batilya. Alafu atijummuka, ankengime Eliya atikuntukiya.

¹Beni Hadadi mpwalume wa shamu akusinye jeshi lyake lyoti pamope. Kwabile na apwalume thelathini na ibile asaidizi pamope na mwana na mamutuka na farasi, akaihusuru samaria no kubwana nayo. ²Atumite ajumbe munji wa Ahabu mpwalume wa Israeli, atikumakiya, "Beni Hadadi abaya nyo. ³Fedha yako na dhahabu yako ni yangu. Kae akina jumbogo na bana, balu banangoloka, nibangu"⁴Mpwalume wa Israeli atikunyangwa atibaya, "Naibe kati mwobaya, bwana wangu mpwalume nenga pamope na yanibilenayo ni mali yako" ⁵Bulu ajumbe bateisa kae batibaya, "Beni Hadadi abaya nyo, Natumite lineno kwako nabaite panga lazima ukabisi kwangu fedhe yako, dhahabu yako, alwawa bako na bana bako. ⁶Lakini malao natuma atumishi bangu kwako wako

¹Bai yabile baadaya ago, Nabothi myezreeli abile na ngunda kulu Yezreeli, papipi na ilulu ya Ahabu mpwalme wa samaria. ²Ahabu amakiye Nabothi manaabaite, umbei ngunda wako lenga nipange bustani ya mboga, kwa mwanja abile papipi na nyumba yangu Badala yake nakupeya ngunda umanoga wa mizabibu au mana upendi nakupeya thamani yake kwa fedha" Nabothi anuangwile Ahabu, Bwana na alizuwiye alyo kanenapiye ulithi wa mababu mabgu kwako"³Nabothi anyangwawile Ahabu, "Bwana na liziwiye alyo kanenapiye ulithi wa mababu banfu kwako" ⁴Ahabu ajingile muikulu yake achokite na mwene nyongo kwa mwaja lijibi ambalyo Nabothi myezreelo atikumpeya pabaaite "Ngupeya jii ulithi wakina babu bangu" Agonyike pakindanda sake, agalambwile kuminyo yake upande wolu na agomite lya sakulya sosoti.⁵Yazebeli nyumboowe ajingile kwake, atimaliya, "mwanja namani mwoyo wako ubile na uzuni kyasi panga ukani lya?" ⁶Nywembe atikunyangwa, "nalongei na Nabothi myezreeli namakiye, umbei ngunda wako na nega nakupeya ela, au mana kopala nakupeya ngunda winge lenga ube wako najwembe aniyangwile, ngupeya lii ngunda wangu" ⁷Najwembe yezebeli nyumbowe atikunyangwa "yembe, wenga si wantawala wa upwalume wa israeli? Ukakatuka ylte, no mwonyo wako ube na amani Natulola awo ngunda wa mizabibu wa Nabothi myezreeli kwaajili yako.⁸Kwa nyo Yezebeli aandike baluwa kwalinalya Ahabu, aiyeile muhuru wake, aitumite kwa pindo na kwabandu matajiri batani nabo mwitano, na ambabo kae baishile kalibu na Naboothi. ⁹Katika yelu yaansika yabaite nyo, mukuimbwe mbiu yo taba makantamike Nabothi kunani ninge ya bandu. ¹⁰Kae mwabike bandu abile baaminifu ili pamope na jwembe na balu bandu bapie ushiidi kunyume na jwembem babaye, unanile Nnungu na mpwalume "Halafu mupiye panja mukankumbe kwa maliwe mpaka awe.¹¹Kwa nyo bandu nji wake, epindo na matajiri babaishi munji wo, bapangite kati yebezeli mwababakiye, kati mwayandikile mulu mubaluo ati kwatumya ¹²Bakumbwile mbiu yotaba batikuntamika Nabothi kunani nnunge ya bandu. ¹³Na balu bandu abele bababile aminifu lii bate isa tamannungi ya Nabothi nabembe bapite ushuhuda wabe kuusu Nabothu panga ananile Nnungu no mpwalume. "alafu batweti panja ye mjibati kukubwa kwa maliwe mboka atiwa. ¹⁴Nga po apendo batumite lineno kwa yezebeli, kabanaya, "Nabothi akumbwilwe maliwe na awile"¹⁵Naywembe yezebeli payowine panga Nabothu akumbulilwe maliwe na aeile, amakiye Ahabu, "Ukakatuke na ukamiliki ngunda wa mizabibu wa Nabothi myezreeli, ambalyo atikana kukupinikeya, kwa mwanja Nabothi abile lii nkati, bali awile" ¹⁶Ahabu payowine panga Nabothu awile, atikakatuka lengaayende kulu kungunda wa mizabibu wa Nabothi myezreeli no miliki.¹⁷Ngali lineno lya Bwana palyamwisilile Eliya mtishibi, kalibaya, ¹⁸Ukakatuke uyende ukabonane ba Ahabu mpwalume wa israeli, yuatama samaria, Abile mungunda wa Nabothi ambako ayeitola uniliki wa ngunda awo.¹⁹Ukalongela nakwe ukamakiye panga Bwana andabaya, yembe utibulaga na kwimilikisha na wamakiya panga Bwana andabaya pandu palu ambapo mwa barumbeta damu ya Nabothi ngapo mbwa pabaramata damu yako, elo, damu yako" ²⁰Ahabu amakiye Eliya, "yembe umbeile adui yangu?" Eliya ati kunyangwa nikupatike wenga, ukwipimie wa mwene panga bagabile mabou nnunge yamiyoga Bwana.²¹Bwana akubakianyo ulole, ndwalete lijanga kwako nalilwa kuangamiza kabisa no futulia kutalu kila mwana nalume na mtumwa na mundu hulu katika Israeli. ²²Naipanga familia yako kati familia ya Yoroboamu mwana Nebati, na kati familia ya Baasha mwwana wa Ahiya, kwa mwanja utiniusi na wasababidhe Israeli panga sambi.²³Kae Bwana alongei kulusu yezebeli,atibaya, bwabaniya Yezebeli mbega ya kungumbi sa yezreeli. ²⁴Ywoywote ambaye ni mundu wa familia ya Ahabu yiwa welya mjini mbwa baniya. Na ywoywotw ambaye uwelya kungunda alitelwa na iyuni ba angani"²⁵Kwabileli na mundu kati Ahabu ambaye akui pimie mwene panga maovu nnungu ya minyo ga Bwana ambaye nyumbo wake yezebeli atikunchochea panga sambi. ²⁶Ahabu apangite matendo gagachikiza kwamwanja ya sanamu yapangite, kati galu goti ambago waamoni batapanga, Bwana ati kuwanenga nnungi ya bandu ba Israeli.²⁷Ahabu yapowine maneno ago, apopwaniye mavazi gake na aweti mabuniya mumwili wake na atitaba, na atigonja mumaguniya naativizunika sana. ²⁸Alafu lineno lya Bwana lyatikwisilya Elia mtishibi lyatibaya. ²⁹Yembe, undakumona jishi Ahabu mwakwiinye nyekeza nnunge yangu? kwa mwanja andakuinyenyekeza mwene nnunge yangu niletallii lelu liyanga katika masoba gake, ni katika masoba ga mwana wake ngana lileta alyo lijanga katika familia yake"

¹Miaka itatu yatipita bila baana vita kati ya washamu na waisraeli. ²Yabile mwaka unetatu, yehoshafatu mpwalume wa Israeli atiuluka kwa mpwalume wa Israeli.³Mpwalume wa Israeli ababakiye atumishi bake, "Yembe mutangite panga Ramothi Gileadi ni itu, ila tupangali sosoti kwitola buka muluboko lwa mpwalume wa shamu?" ⁴Kwa nyo amakiye Yohoshafati, "yembe, wayendo na nenga kwita akwo Ramothi Gilead?" Yehoshafati anyangwile mpwalume wa Israeli, "Nenga ni kati wenga, bandu banguni kati bako, na farasi bako ni kati farasi bandu"⁵Yehoshafati amakiye mpwalume wa Israeli, "Tafadhali upale mwongozo brika kulineno lya Bwana juu ya selu sopala kukipanga wite" ⁶Ngapo mpwalume wa Israeli abakunye manabii pamope babile analume elufu ncheche, atikwabakiya, "Bulu, niyende Ramothi Gileadi kumbwana au kane niyende?" Nabembe batimaliya, "wivamie kwa mwanja bwana aipiya muluboko lwa mpwalume"⁷Lakini Yehoshafati atibaya, "Buli, pano ntope nabii jwenge jwa Bwana ambaye tuwwesa pata ushauli?" ⁸Mpwalume wa Israeli atikumakiya Yehoshafati "Bado kubi mundu jumo ambaye tuwesa pata ushauri buka kwa Bwana lenga saidiya, makaya mwana wa imla, lakini ndakunsukwa kwa mwanja anitabiliyaga lii gananoga gagani usu, lakini anitabiliaga matatizo bai" lakini Yehoshafati atibaya, "mpwalume na kane abayenyo" ⁹Alafu mpwalume wa Israeli na kumwamuru, "ukanete makaya mwana wa imla, nambi yambino"¹⁰Wakati awo Ahabu mpwalume wa Israeli na Yehoshafati mpwalume wa Yuda babile batami kila jumo pakitegu sake sa enzi, baweti navazi gabe, palieno lya wazi pa lilyango lyojingilya samaria, na manabii bende kwatabiliya. ¹¹Sedekia mwana wa kenaana akwitengenezile mbembe ya kiuma atibaya, "Bwana abaya nyo kwaale wabasukuma Ashami mpaka pabayomoka" ¹²Na manabii benge boti babaite nyo, kababaya, "wishambuliye Ramothi Gileadi na ushinde, kwa mwanja Bwana abikite muluboko lwa mpwalume.¹³Yulu mjumbe jwanyei kunkema makaya atikumakiya, kabaya, "ulole nambi ya mbino , makowe ga manabii kwa nkono gumo batabili makowe nema kwa mpwalume. Tafadhali maneno gako gakabe kati gabe ukabaye mambo mazuri" ¹⁴Makaya atiyangwa, "kati Bwana mwaishi, selu Bwana sabaya kwangu ngasanabaya" ¹⁵Najwembe paisile kwa mpwalume, mpwalume atikumakiya, "makaya, Buli tuyende Ramothi Gileadi kuibwana au kane tuyende?" Makaya atikunyangwa, "wivamiye na ushinde. Bwana aipiya muluboko lwa mpwalume.¹⁶Alafu mpwalume atikumakiya "Bali, nikwembane mala ilenga lenga kunilapiya ukweli kwa lina lya Bwana?" ¹⁷Makaya atibaya, "Nibona Israeli yoti itilandala mwitombi, kati ngondolo bange ba no mahungaji, na Bwana atibaya, 'Aba babile na mchungaji. Kila mundu na akelebuke kasake kwa amani"¹⁸Kwanyo mpwalume wa Israeli amakiye Yehoshafati "Yembe nakubakiye lii panga anitabiriaga lii mambo mema gaganiusu, ila majanga bai?" ¹⁹Ngapo makaya atebaya, "kwa nyo upikani lineno lya Bwana. Niweni Bwana atami pakitegu sake sa enzi, na majwshi goti ga mbinguni gabile gayemi pakalibu yake upande wake wa malyo na upande wake wa nkeya. ²⁰Bwana atibaya, Ni nyai jwankonga Ahabu, lenga panga aubuke akaweli Ramothi Gileadi? na mundu jumo atiyangwa kwa ndela aye, na jwenge atiyangwa kwa ndela yelu.²¹Ngapo setani jimo atikwipiya, ayemi nunge ya Bwana, atibaya, Nenga ndwakunkonga Bwana kanokiya, mwanja namani?" ²²Yulu setani atikunyangwa, 'Nayenda no panga roho yaikonga munkati ya mokono ya manabii bake. Bwana atikunyangwa, wawesa kunkonga, na wafanikiwa uyenda nambi yambino ukapange nyo" ²³Ulole nambi ya mbino, Bwana abiki roho yaikonga mikono ya eba manabii bako, na Bwana atangazike lijanga kwako"²⁴Alafu Sedekia mwana wa kenaana, ateisa azabuite makaya mumagomo, atibaya, "yenmbe yulu roho Bwana apitile kwangu lenga alongele na wenga?" ²⁵Makaya atibaya, "ulole, "watambua alyo katika lisoba lyo pawabutukya masumba sa nkati yoba"²⁶Mpwalume wa Israeli amkiye ntumishi wake, "Umojwe makaya umpeleke kwa Amoni, liwali wa mji, na kwa mwana wangu, Yoashi. ²⁷Umakiye impwalume abaya umeke ayu gerezani na abe kampeya nkate mchini na mase masini, mpaka panabuya salama" ²⁸Najwembe makaya atibaya, "Mana wakelebuka salama bai Bwana amabaya hii pitya nkano wangu" Na atiyongeya, "mupikani leno, mwenga mwabandu"²⁹Ahabu, mpwalume wa Israeli, na Yehoshafati mpwalume wa Yuda, baibwike Ramothi Gileadi. ³⁰Mpwalume wa Israeli amakiye Yehoshafati, "Nakwibadilisha na mwene niyende kuvita lakini wenga uwale livazi lyako lyo kipwalume" kwa nyo mpwalume wa Israeli atikwigalambwa no ayei kuvita.³¹Najwembe mpwalume wa shamu abaamulishe majemedali thelathini nebile ba mamutuka gake, kabaya, "Kane mu mwangamize askali wa muhimu au wamuhumu lii, badala yake mushambuliye mpwalume wa Israeli bai" ³²Yabile wakati wa majemedari ba mimutuka pabamweni Yehoshafati batibaya, "Hakika ayuinga mpwalume wa Israeli. "Batigalambuka lenga kunshambuliya, kwanyo Yehoshafati akuimbwi ndoti" ³³Yabile majemedari ba mimutuka pababweni panga jwembe lii mpwalume wa Israeli, batikuneka.³⁴Lakini mundu jumo autike lipinde lwake kwobatisha ankumbwile mpwalume wa Israeli pakati kati ya lombana mavazi gake ga kiuma. Ahabu amakiye dereva wa mutuka wake, "uyeuke unikelebuye buka kuvita, kwa mwanja ndilumiilwa muno"³⁵Vita yabile nyati lisoba lyo na mpwalume batikungonjeka mumutuka wake kabakabili Ashami ati waa kitamwinyo nso. Damu yatipenganika buka palibanga lyake nkati mutuka. ³⁶Yabile wakti wo swilya lisoba, kilelo satitawala kwa jeshi lyoti, kababaya, "kila mundu akelebuke kunji wake na kila mundu akelebuke ku nkowa wake"³⁷Kwa nyo mpwalume Ahabu atiwaa na aletilwe samaria, bansikite akwo samaria. ³⁸Baligulwile leli limutuka mubirika lya samaria na mbwa balambite damu yake (apani ni pandu ambapo makahaba baugyagemase) kati nyali lineno lya Bwana mwalyabaite.³⁹Kwa makowe genge gagausina na Ahabu, goti ambago atipanga, yelu nchungu yo lipembe lyasengite na muji yote yasengite, yembe, ganaandikilwa lii mukito bu sa matuo ga apmwalume ba Israeli. ⁴⁰Kwa nyo Ahabu agonjike na akina babu bake, na Ahaziya mwana wake apangite mpwalume panfu pake⁴¹Ngaapo Yehoshafati mwana wa Asa atumbile lawala kunani Yuda katika mwaka unancheche wa Ahabu mpwalume wa Israeli. ⁴²Yehoshafati abile na umri wa thelathimi na tano patumbwile tawala, na atawalite yerudalemu miaka ishilini na mitano mabake babile Azuba, binti wa shilhi.⁴³Atyangite mundela ya Asa, tati bake, ailekite lii apangite gagabile mema nunge ya minyo ga Bwana lakini bado panfu pa kunani pabile pana bomwanilwa lii. ⁴⁴Bandu bado beudeyendelya piya dhabihu no ukiya uvumba pandu pa kunano. Yehoshafati apangite amani na mpwalime wa Israeli.⁴⁵Kwa makowe genge usiyana na Yehoshafati na ngupu yake yalaite, na jinsi mwakimmbwaniye nita, yembe, ganaandikilwa lii mukitabu sa matukio ga apwalume ba Israeli? ⁴⁶Atikwabuya buka munchi ya baki mwakahaba ba kipagani babaigile babaigilile katika masoba ga tati bake Asa. ⁴⁷Abile ntopo mpwalume katika Edomu isipokuwa abile jwakaimu.⁴⁸Yoshafati asengite merikebu: iyende Tarshishi na offri yoleta dhahabu, lakini ya safililehii kwa mwanja yelu merikebu yatite kwanika kulu Esioni Geberi Alafu. ⁴⁹Ahazia mwana wa Ahabu amakiye Yehoshafati, " Niliba atumishi bangu bayende pamope na atumishi bako mumerike "Lakini Yehoshafati ayeketile liialyo. ⁵⁰Yohoshafati agonyike na akina babu bake na asikilwe pamope nabo munyi wa Daudi babu bake, Yeromu mwana wake apangite mpwalume pandu pake.⁵¹Ahazia mwana wa Ahabi atimbwile tawala kunani ya Israeli ya samaria katika mwaka wa kumi na saba wa mpwalume Yehoshafati mpwalume wa Yuda, na atawalite kwa miaka ibile kunani ya Israeli. ⁵²Najwembe apangite gagabile mabou nunge ya minyo ga BWANA atwangite mundela yatati bake, katika ndela ya mabake na mundela ya Yeroboamu mwana wa Nebati, ambayo ni kikwazo aipangite Israeli panga sambi. ⁵³Antumikiye Baali no kumwabudu na kwa nyo atikumusi BWANA, Nnungu wa Israeli, munyongo kati nyalu tati bake mwabapangite.

¹Kati ya mwaka wa kwanza wa koreshi, mpwahime wa Uajemi, Yahwe, a timizike lineno Lyake ambalyo Yeremia atibayo, no tindo'be'a roho ya koreshi. Lilobelya koreshi lyatisambaa no yuwanika kati na Upwalume wake. Hachi ngacha andikilwa no bailwa. ²Koreshi mpwalume wa Uajemu, andabaya Yahwe, Nu'ngu' wa mbinguni ambaibe nenga Upwalume wote wa Lunia, na anichawile nenga kunchengy jwembe nyumba muyehisalemu ya Yuda.³Swojwoti katika bandu bake [Nmingi abe pamope na kwe] awesa yenda Yekisalem na senga nyumba kwajili ya Yahwe, Nmi'ngu' wa Israel, Nmi'ngu ambaye abile Yerusalemu. ⁴Bandu ba kila pandu katika Upwalume babaigile muichi no ishi bapalikwa kwapeya bembe fedha na dhahabu, mali na anyama pamope no bu'ka kwaiyali munyumba ya Nnu'ngu' Yerusalemu.⁵Ngapo aku'hi' ba jamii ya Yuda na Benjamini, makuhani na walawi, na kila jumo ambaye Roho wa Nnu'ngu' atikunkakatuya bu'ka nosenga nyumba yake atiyi'ma. ⁶Balu'' babatindiike pa karibu bab ayangatie kwakwapeya fedha na ili''be ya dhahabu, mali na anyama, ilibe ya dhamani nopia kwa hiali.⁷Mpwalume koreshi aluswilwe ili''be Yayabile nkatii ya nyumba ya Yahwe, ambayo Nebukadreza apiitebu''ka Yerusalem' na kuibi''ka munyumba ya ibi''kilio yake. ⁸Koreshi aikabidhile monko ga Mithredathi jwabi''ka hela ambaye yatikwipia na kuibalang kwa sheshbaza, kiongozi wa Yuda.⁹Ayee yaabile idadi yake: Mabeseni thelathini ga dhahabu, mabeseni elfu jimo ga fedha, mabeseni gi''ngi ishirini na tisa. ¹⁰Mabakuli, mabakuli salasini ga dhahabu, mabakuli machini ga feza 410, ili''be elfu jimo yoyongekea. ¹¹Kwabile na ili''be 450 ya feza na dhahabu. Sheshbaza aileti''ka yoti wakati wa Uamisho. bu''ka babeli yenda Yelusalemu.

¹Abaaa ngabanduu kati jimbo baba tolitwe mateka no yeenda kwa mpwalume Nebukadneza, jwembee abatweti kutumwa babeli ''bandu bakile ''bwike mumiyi yabe Yelusalem na Yuda. ²Baisile pamope na Zerubabeli, Yoshuwa, Nehemia, Sera ya Reelaya, modrekai, Bilshani, Mispai, Bigwai, Rehumu na Baahana.aye'' nga idadi ya alalume ba banda ba izilaeh.³Waporoshi: 2172. ⁴Bana ba Shefatia: 372.⁵Bana ba Ara: 775. ⁶Bana ba Path-moabu, pitia Yeshua na Yohabu 2812.⁷Bana ba Eliamu: 1254. ⁸Bana ba Zatu: 945. ⁹Bana ba Zakai: 760. ¹⁰Bana ba Binui: 642.¹¹Bana ba Bebai: 623. ¹²Bana ba Azgadi: 1222. ¹³Bana ba Adonikamu: 666. ¹⁴Bana ba Bigwai: 256.¹⁵Banan ba Adini: 454. ¹⁶Bana ba Ateli: pitia Hezekiha: tisini na nane. ¹⁷Bana ba Besai: 323. ¹⁸Bana ba Harifu:112.¹⁹

¹Yabile miei saba baada ya bandu nba Israeli Kelebu'ka mumiji yabe, ngaba kwembanike pamope kati mundu Jumo nkati ya Yerusalem. ²Yeshua mwana wa Yosodaki na kaka bake kuhani, na zerubabeli mwanna wa sheatieli na kaka bake batikakatuka no senga madhabau ga Nmu'ngu' wa Israel nopia sadaka ya teketezwa kati mwayatagilwe musheria ya musa, Mundu wa Nmu'ngu'.³Apo ngabatumbulishe madhabau kunani ya nsingi, kwa kiolo sababile naso kwa sababu ya bandu ba nchi/bapiite sada yoteketezwa kwa Yahwe kindae na kitamwinyo. ⁴Kae nyanyalu'nyalu' bachunguzile sikukum ya banda kati mwayaandikilwe na bapiite sadaka yoteketezwa lisoba kwa lisoba kati mwayatagilwe, kila lisoba kwalisoba lyake. ⁵Kwabile na sadaka yo kila lisoba yoteketezwa na mwei mala jimo na sadaka ya lisoba lya Yahwe ya dunu, pamopo na sadaka yoti ya iyali.⁶Batumbwi piya Sadaka yoteketezwa ya Yahwe lisoba lya kwanza lya mwei wa saba, ingawannn hekalu lyabile linatuinbwali Sengelwa. ⁷Kwa nyo bapiite ela kwa wahunzi na fundi wa maboko, na babapeile sakulyo yonywa na mauta kwa bandu ba Sidoni naTiro, Lenga Panga balete mikongo ya mierezi pitya mubali bu'ka Lebanoni mpaka Yafa, na kati mwabayeke ti'lilwe na mpwalume Koreshi wa Uajemi.⁸Nga mwei unebi'le' mwaka Unebi'le' badae baisei munyumba ya Nnu'ngu' Yerusalem, Zerubabeli, Yoshua mwana wa Yosadaki, na baazi ya makuani na alawi babile na miaka ishirini na zaidi yi'meleka kasi ya nyumba ya Yahwe, ⁹Yoshua anyi'mike, munchembe wake na kaka bake, Kadmiel na bana bake, na ubeleko wa Yuda ye'mi'le'ka panga lyengo munyumba ya Nnu'ngu' panga pe na bembe kwabile na bana ba Henadadi, na ubeloko wabe, na kae alongo babe alawi.¹⁰Asengi bayemika nsingi wa Hekalu la Yahwe, Na ayi' yabapangite makuanai yi'ma na magu'bo gabe babile na mata rumbeta, na alawi bana ba Asafu, kuntukiza Yahwe kwa matoazi kati Luboko kwa mpwalume Daudi wa Israeli Mwalagile. ¹¹Bayi'mbite kwa kunumba na kunshukuru Yahwe. ''Jwemnbe ni mwema lilagano lyake ni kwali kwa Israel lindadumu milele.'' Bandu boti baku'mbwi ndoti kwa lilobe Liku'lu' hya Shangwe Kabanumba Yahwe kwa mwanja misingi ya Hekalu yapangite Ikimilike.¹²Lakini makuani bambone, alawi api'ndo ba kale, na api'ndo ba Samani baba ibweni nyumba ya kwanza, wakati misingi payabi'kilwe bati'bona kwa minyo gabe. bati'lila kwa liloba. Lakini bambone bakombwi ndo'ti kwa lilobe lya Shangwe no pulaika kwa lolibe lya Shangaza. ¹³Na matokeo yake bandu bawesikeli tofautisha lilobe lyo pulaika na lilobe lya Shangilia na malobe ga bandu baba Li'lage, kwa mwanja bandu bali'lage kwa lilobe liku'lu' lya Shangwe na lilobe Lyayowanike bu'ka kutalu.

¹Nga madui ba fuda na Benjamini pabayo wine panga bababile kuamisho basengage Hekalu la Yahwe, Nnu'ngu wa Israel. ²Kwa nyo bamwegelile Zerubabeli na aku'lu' ba jamii yabe. Ngababakie, mutulusu tusenge pamope na mwenga, kati mwenga, tumpala Nnu'ngu'n Witu, na tukwipiite kwake bu'ka lisoba ambalyo, Esar-hadoni, mpwalume wa Ashuru patuletike pandu pano.³Lakini Zerubabeli, Yoshua na aku'lu' ba kale ba jamii batibaya, ''Wengali, Lakini twenga ngatuwajibika Senga nyumba ya Nnu'ngu' witu twenga ngatulwa kunseng ya Yahwe, Nnu'ngu' wa Israel, Kati nyalu' mpwalume Koresha mpwalume wa Ashuru mwalagile''⁴Kwa nyo bandu ba munchi bazofishite maboko ga ayaudi, babapangite ayaudi bayogope Senga nyumba. ⁵Kwa nyo babaongite ashauri lenga kwa yangabana mumipango yabe. Bapangite aga Kipingi Soti sa Koreshi na Kipindi sa Utawala wa Dario Mwalume wa Uajemi. ⁶Kae katika tumbwa tawala kwake Ahasueno baandike masitaka kwa benyeji ba Yuda na Yerusalem⁷Gabile masoba ga Ahasuero ambago Artashasta, Mithredathi, na Tabeeli na aine bamwandikile Ahasuero. Balua Jaandikilwe Kialamu no tafasiliwa. ⁸Rehumu jemedali na Shimshai mwandishi baandike nyo kwa Artashasta, kusu Yerusalam.⁹Kae Rehumu, Shimshai na ayabe ambabo ni bamuzi na mafsa bi'ngi ba Selikali bu'ka Waarkewi, Wababeli na Washushani katika Waelami, ¹⁰na bembe baandike barua na bahimbine-pali abalazimishe tama Samalia pamope na babaigile Pa Kijiji sa kwiye ya mto.¹¹Aye ni nakale yabatumite kwa Artashasta:'' Atumishi bako, bandu ba mji wa kwiye ya mto, baandika nyo: ¹²Mpwalume atange panga Ayaudi baba bu'i kwako bapangile Kinyume Situ pano Yerusalem basengite mji wa Uasibakamilishe Ingombi' na balekebishe misingi.¹³Kwa nyo mpwalume atange panga manaitei mji wasengelwa na Ingu'mbi yake kamilika bapiya li Ushuru na kodi, Lakini babazulu apwalume.¹⁴Kweli mwanja tulite mwinyo wa Ikulu, yaendeza li tenga bona Isima ya mpwalume kaitekwani, kwa sababu ayo tupeya mpwalume talifa. ¹⁵Panga Uchunguzi wa ku'mbu' ku'mbu' ya tati' bake na kwilizisha panga mji wo'no wabile wa Ualibifu amabao wabazulu apwalume na miji. Wa sababisha matatizo gambone kwa apwaluma na miji. Sabile kituo Saalibia bu'ka masoba ga mbone. Na kwa nyo mji watiteketezelwa. ¹⁶Tuntalifu mpwalume panga manaitei mji na kingu'mbi' mana Usengi lwe, ntu'po Sasaigala kwajili yako katika mji waubile kwiyi ya mto''¹⁷Nga po mpwalume ngakelebwiye majibu kwa Rehumu na Shimshai na ayabe katika Samalia na babaigile mumji kwiyi' ya mto. ''Amani ibe pamope na mwenga. ¹⁸Barua yamunitumile ititafasiliwa no Somelwa kwangu' ¹⁹Kwa nyo nalagile Uchunguzi Upangi lwe na yatanganikwe panga Samani Watiasi na kwafitinisha apwalume.²⁰Afalme aku'lu' batawalike Yerusalem yoti noongoza kila pandu pa mji kwiyi' ya mto. Ada na kodi bale'pilwe. ²¹Sasa, mulagi kwa bandu ba kane baye ndeli no Senga mji mpaka pana pia amri . ²²Mube mwaangalifu kane mulisalawe ale. mwanja Kile kulilusu tishio ale' liyongekeke no sababisha asala kwa mwabapala apwalume?²³Baada ya amuli ya mpwalume Artashast Somelwa nnu'nge' ya Rehumu, Shimshai na ayabe, batibu'ka araka yenda Yerusalem, na babalazimishe ayahudi leka Chenga. ²⁴Kwa nyo kasi ya nyumba ya Nnu'ngu' Yerusalem yatiyimi'kilwa mpaka tawala mala inebi'le kwa mpwalume' Dario wa Uajemi.

¹Nga po Hagai nabii na Zakaria mwana wa Ido nabii batabilile kwa lina lya Nnu'ngu' wa Israeli kwa ayahudi wa Yuda na Yerusalem. ²Zerubabelia mwana wa Shealtieli na Yoshua mwana wa Yosadaki batikakatuka no tumbwa Senga nyumba ya Nnu'ngu' Yerusalem pamope na manabii ambabo babaamasishe bembe.³Nga po Tatenai iku'lu' wa mji wa kwiye ya mto. Shelhar-Bonzenai, na mshilika wabe, bateisa nobaya kwabe,''Nyai jwa nnagile Senga nyumba ayi' no Kamilisha Kingo'mbi'? ⁴Nyonyonyo batibaya, ''Ni maina ga bandu gani babashugulika nosenga kwoo?'' ⁵Lakini liyo lya Nnu'ngu' lyabile pamope na iongozi ba ayahudi na madui babe bawesite li kwazuiya. Bale'ndage barua itumilwe kwa mpwalume na amuli ke'le'bu'ka kwabe kwaajili ya liswala ale.⁶Aye' ni nakala ya barua Kwa Tatenai, nku'lu' wa mji kwiye' ya mto, Shethar-Bozenai na ine katika mji kwiye' ya mto ambabo babatumite kwa mpwalume Dario. ⁷Batumite Ujumbe, kumwandikya mpwalume Dario, '' Amani yambone ibe kwako.⁸Mpwalume atange panga twaye'i Yuda munyumba ya Nnu'ngu' Nku'lu'. Isengilwe na maliwe maku'lu' na mabao Ibi'kilwe mwi ngu'mbe'. Aye' . Kasi ipangilwe kwa utaratibu na indayendelya kinanoga kwa maboko gabe. ⁹Twabalokiye azee, nyai jwanagile Senga nyumba na Kingu'mbe'?. ¹⁰Kae' azee, tuwabaloke' maine gabe li'nga panga tutanger maina ga kila mundu jwabaongozite.¹¹Nabembe batutuyangwa nobaya,'' Twenga twatumishi ba Nnu'ngu' wa mbingu na nchi na twenga twisenga nyumba aye' ambayo yasengilwe miaka yambone yaipite wakati mpwalume nku'lu' wa Israel atisenga nokwikamirisha.¹²Ingawa, babatulongolile pabanchukizite Nnu'ngu' wa mbinguni, Nnu'ngu' abayeile mmaboko ga mpwalume wa Babeli Nebukadineza, amabaye ate' kwanie nyumba na kwatola bandu mateka Babeli. ¹³Kae' katika mwaka wa kwanza tawa koresha mpwalume wa Babeli, Koresha ahamurishe nyumba ya Nnu'ngu' Isengelwe'¹⁴Mpwalume Koreshi kae akae'le'bwiye ile'be ya dhahabu na fedha ya nyumba ya Nnu'ngu' ambayo Nebukadineza alikwitola muekalu Yerusalem na kwipeleka muekalu Babeli. Najwembe atikwitunza kwa Sheshbaza, ambaye asawile panga kiongozi. ¹⁵Najwembe atikumakia, '' Utole ile'be aye'. Ubo'ke na kibi'ka muekalu Yerusalem. Na nyumba ya Nnu'ngu' Isengelwe ku'lu'.¹⁶Nga po Sheshbaza paisili nobi'ka nsingi kwa nyumba ya Nnu'ngu' katika Yurusalem. na yayendelile Sengelwa, lalini bado inakamilika li.¹⁷Sasa mama yanapendeza mpwalume, na uchunguzi upamgike munyumba yo ku'mbo' kyo Babeli payabile muukumu ya mpwalume Koreshi yo senga nyumba ya Nnu'ngu' Yerusalem. Na mpwalume awesa tuma uamuzi wake kwitu.

¹Na mpwalume dario amuite Uchunguzi Upangike munyumbani ya kumbukumbu. ²Na katika mji wa Akmetha akwo media chuo Sabonekine: Kumbukumbu yake yatebaya:³Katika mwaka wa kwanza mpwalume Koreshi, Koreshi apiite amri kuusu nyumba ya Nnu'ngu' Yerusalem: Na nyumba Isengelwe ibe pandu popia dhabihu, misingi yake ibi'ke'lwe waso wake upange Sitini, ⁴na Upana wake upange sitini, Semu itatu ya maliwe mku'lu' na semu jimo ya ambao yayambi', na garama ayo yalepi' lwa bu'ka munyumba ya mpwalume. ⁵Ike'lebu' yelwe kae' ile'be ya dhahabu na fedha yayabile munyumba ya Nnu'ngu' ambayo Nebukabuneza atikwitola kwipeleka Babeli bu'ka' muekalu Yerusalem. Na aike' lebo'ye kae' Yerusalem Hekaluni. Na waibai'ka Kae' munyumba ya Nnu'ngu'.⁶Sasa Tetanai, nk'u'l'u' wa jimbo kwiye' ya mto, Shethar-Bozenai na ayabe bababile katika mji waubile kwiye ya mto, batikwitenga, ⁷Balekite kasi ya nyumba ya Nnu'ngu' bai. Iongozi azee ba kiyahudi basenga nyumba ya Nnu'ngu' pandu pake.⁸Nindalagy panga lazima lipangike kwa azee ba kiyahudi babasenga nyumba ya Nnu'ngu': Nchango bu'ka kwa mpwalume Ushuru kwiye' ya mto, yatumika katika kwale'pa bandu ba lenga panga lyengo lyabe kaneliwese yi'ma. ⁹Sosoti sasapalikwa, banang'ombe, ngondolo au ngondolo ba sadaka yoteketezwa kwajili ya Nnu'ngu' wa mbinguni, ngano mwinyo, divai na mauta kadili ya mwabalagile makuani ba Yerusalem- wapei ile'be aye kila liso'ba bila kotoka. ¹⁰Upange nyo le'nga panga baleta sadaka kwa Nnu'ngu' wa mbinguni na balu'ba kwajili yangun' Mpwalume na bana bangu'¹¹Nenga nindalagya panga jwojwoti jwate kwana amri aye', kio'ma kiboye'lwe munyumba yake. Na abi'kelwe kunnani yake. Na nyumba yake yagalambulwa panga takataka kwa sababu aye'. ¹²Nnu'ngu' yo' jwasababishe lina lyake ba amu'ya mpwalume au mundu jwa galambwa agizo alen' au bu'ya nyumba Nnu'ngu' katika Yerusalem. Nenga na Dario nilagile lino, lipangike kwa makini.¹³Na kwa mwanja amli yaitumilwe na mpwalume Dario, Tatena kiongozi wa mji wa kwiye' ya mto na Sheshthar-Bozenai na ayabe bapangite kila kile'be kati mpwalume Dario mwalagile. ¹⁴Kwa nyo azee ba kiyahudi basengite kati Hagai na Zakaria mwabaelekez'lwe kwo tabili' basengite kati amli mwaipitike kwa Nnu'ngu' wa Israel na koresh Dariona Artashasta mpwalume wa Uajemi. ¹⁵Nyumba Jakamilike lisoba linetatu lya mwei wa adari, katika mwaka wa sita wo tawala mpwalume Dario.¹⁶Bandu ba Israel, makuhani, Walawi, na bandu babaigalile babaamite bashelekie bi'ka wakfu nyumba ya Nnu'ngu' kwa pulaina. ¹⁷Bapiite ng'ombe mia jimo na ngondolo bi'nge' mia nche nche kwajili yobi'ka wakfu nyumba ya Nnu'ngu'. Mbwi malo'me ku'mi na ibi'le' bapiilwe kati sadaka ya sambi kwajili ya baizilaeli boti kila kabila nkati ya Israel. ¹⁸Kae' babapeile wajibu makuani' na walawi panga mmangano wa mengo ga Nnu'ngu' katika Yerusalem. Kati mwaiandikilwe mukitabu sa Musa.¹⁹Kwa nyo balu' bababile kutumwa bapulaikile pasaka liso'ba lya ku'mi na nche nche lya mwei wa kwanza. ²⁰Makuani na walawi bakivitnakasike bene na machinjike pasaka ya sadaka kwajili ya bababile mateka pamope na bene.²¹bandu ba Israel ambabo bali'le nyama ya pasaka ni balu' babake'le'bwike bu'ka kuamisho na bakwibaguite bene bu'ka kwa bandu bababile asafi li ba nchi yelu' na kunsawa Yahwe, Nnu'ngu' wa Israel. ²²Batipulaika noshangilia sikukuu ya mikate yaikotoka kila maso'ba saba, kwa mwanja Yahwe ake'le'bo'kie' pulaika na angala mbile mwoyo wa mpwalume wa Ashuru, na kwa yia ngupu kwa kasi ya nyumba, nyumba ya Nnu'ngu' wa Israel.

¹Tumbwe baada ya ale', kipindi sa utawala Artashasta mpwalume wa Uajemi, Ezra ateisa bu'ka Babeli. Alagulizi ba Ezra babile|: sereya, Azaria, Hilkia, ²Shalumu, sadoki, Akutubu, ³Amaria, Azaria, Merayothi, ⁴Zerahia, Uzi, Buki ⁵Abishaua, Fineasi, Eliazari ambaye ni mwana wa Haruni nku'lu'.⁶EZRA aisile bu'ka Babeli na abile ntalamu mwandishi wa salya ya Musa, ambayo Yahwe, Nnu'ngu' wa Israe afikwapeya, mpwalume ampeile kila kile'be salu'bite kwa mwanja luboko kwa Yahwe lwabile pamope. ⁷Baazi ya abelekwa ba Israel, na makuani, walawi, waimbaji, walinzi, na balu' babsa ulikwe udumu muhekalu kae' bayii Yerusalam mwaka wa saba wa mpwalume Artashasta.⁸Najwembe aikite Yerusalem mwei wa tano kati mwako wo. ⁹Najwembe abu'kite Babeli liso'ba lya kwanza lya mwei wa kwanza. Lyabile lisoba lya kwanza lya mwei wa tano ngapaikite Yerusalem, kwa mwanja luboko lunanoga lwa Nnu'ngu' lwabile pamope na jwembe. ¹⁰Ezra apiite mwoyo wake soma, panga, no fundisha malagyo na salya yaYahwe.¹¹Aye' nga amuli ambayo mpwalume Artashasta ampeile Ezra kuhani na mwandisi wa salya ya Yahwe na mala gyo kwa Israel. ¹²Mpwalume wa Apwalume Artashasta, kwa kuhani Ezra, mwandisi wa salya ya Nnu'ngu' wa mbinguni. ¹³Nipia amuli panga mundu jwojwoti Israel katika upwalume wangu' pamope na makuhani na walawi ambabo babamimikia yenda Yerusalemu, bawesa yenda pamope na wenga.¹⁴Nenga na mpwalume na ashauri bangu' saba, tunda kuntuma mwaboti yenda tanga kuusu Yuda na Yerusalemu usiana na salya ya Nnu'ngu' ambayo ibile maboko gako. ¹⁵Ya kubidi ulete Dhahabu na fedha ambayo bapiite kwajili ya Nnu'ngu' wa Israel. ambaye makasi gake Yerusalem. ¹⁶Fedha yaipiilwe kwa iiyali na Dhahabu yoti yaipiilwe Babeli pamope na mapiyoga iyali gabapiite bandu na makuani kwajili ya nyumba ya Nnu'ngu' katika Yerusalem¹⁷Bai upi'me yoti sadaka ya ngondolo, beberu, ngondolo, bwembe no yonywa, wibu'ya pamadhabahu ambayo ni nyumba ya Nnu'ngu' wako apa pa Yerusalemu. ¹⁸Upange nyo pamope na semu ya fedha na dhahabu, mwomwoti mwawabona indakunogelya wengi na alongobo, kumpendeza Nnu'ngu'.¹⁹Wibike ile'be yaibui'lwe kwa iyali nnongi yako kwa mwanja ya huduma ya nyumba ya Nnu'ngu' Yerusalem. ²⁰Kile'be se'nge' sosoti ambaso kindapalikwa munyumba ya Nnu'ngu' wako ambaso Undalipala, Galama yapite muazina yango'.²¹Nengan nampwalume Artashasta, mbiya amri kwa atunza hazina boti mjini kwiyi' ya mto, sosoti Ezra salu'ba kwinu apalikwa peyelwa soti, ²²ata zaidi ya talanta mia jimo ya fedhna ile'ngo mia ya ngano, balhi mia ya divai bathi mia ya mauta, na kae' mwinyo bila kilingo. ²³Sosoti ambaso kiamulilwe bu'ka kwa Nnu'ngu' wa mbinguni, Ukipange aso kwa usufu wa nyumba yake. Mwanja namani nyongo yake Ise kupwalume wangu' na bana bangu'?²⁴Tebapeya talifu bembe kusu mwenga panga kane bantose ushuru wowoti au kodi kwa kuhani, mlawi, nnyimbi, ninzi au kwa mundu jwa sulikwe muuduma ya Hekalu na ntumishi katika nyumba ya Nnu'ngu'²⁵Ezra, kwa hekima yakupeile Nnu'ngu' ikulazimu sawa amuzi na mundu jwaelewa kwaudumia bandu kati mji kwiye' ya mto no saidia jwo jwoti jwatangite salya ya Nnu'ngu' waho. Kae ipalikwa wafundishe bahi baba kotwike tanga salya. ²⁶Upiye azabu kwa jwojwoti jwenge salya ya Nnu'ngu' au salya ya mpwalume manaiwezekine kwa kiwo, amiilwa, tolelwa maliyake au tabilwa.²⁷Atukuzwe, Yahwe, Nnu'ngu' wa alongoh' bith, ambaye abi'kite nkanti ya mwoyo wa mpwalume ili kilendela nyumba ya Yerusalem, ²⁸ambaye aendelize lilagano kwangu' kwa Uaminifu nno'ngi' ya mpwalume na ashaudi bake na nku'lu' wake mumamlaka, nayiitwe ngupu, na maboko ga Yahwe, Nnu'ngu' wangu, nanenga nabakusinye iongozi bu'ka Israel yanda pamope na nenga.

¹Aba ni ongozi ba alongili familia ambayo yabui babeli pamope na nenga kipindi sa utawala wa pwalumw Artashasta. Mwana wa Finahasi, Gershoni. ²Mwana wa Ithamari Daniel. Mwana wa Daudi, Hutushi ambaye ni mwana wa Shekania, ³ambaye kae' mwana wa porosho na Zakaria na pamope na jwembe kwabile na analu'me miajimo a musini batambulikwe mulukolo lwake.⁴Bana ba pahath-mohabu, Eliehoenai mwana wa Zerahia na pamope na jwembe alalu'me mia ibi'le'. Banan ba ⁵Shekaniah, Yahazieli na pamope na jwemben alalu'me mia itatu. Bana ba ⁶adini, Ebadi, mwana wa Yonathani pamope na jwembe baandikwe alalu'me amusini. ⁷Bana ba Elamu, Yeshaya mwana wa Alhalia pamope najwembe baandikilwe alalume sabini⁸Bana ba Shefatia, Zebadia, mwana wa mikaeli pamope na jwembe baandikilwe alalu'me themanini. ⁹Bana ba Yohabu, Obadia mwana wa Yehieli pamope na jwembe baandikilwe alalume mia ibi'le na kumi na nane. Bana ba Bimi. ¹⁰Shoromithi, mwana wa Yosifia na pamope na jwembe baandikishwe alalu'me alalume mia jimo na sitini. ¹¹Bana ba Bebai, Zekaria mwaa wa Bebai pamope na jwembe baandikilwe alalu'me ishirini na nane.¹²Bana ba Azgadi, Yohana mwana wa Hakatavi' pamope na jwembe baandikilwe alalu'me mia jimo na ku'mi. ¹³Balu' bana ba Adorikamu baisile badaye. Na aga nga maine gabe: Elifereti, Yeueli na Shemaga na pamope na bembe baisi alalu'me sitini. ¹⁴Bana ba Bigwai, Uthai, mwana wa Zebudi na pamope na jwembe baandikilwe alalu'me sabini¹⁵Nabakusinye asafili bandali yaielekeage Aheva. Twabi'kite kambi mudawe masoba gatatu, nabalolite bandu na makundi, lakini na babweni li bana levi nkati yabe. ¹⁶Kwa nyo natumite kwa Eliezeri, arieli, Shemaya, Elnathani, Yaribu na Elnathani na Nalhani, Zakaria na Meshulamu bababile iongozi na kwa Yoyaribu na Ennathani ambabo babile balimu.¹⁷Kae' nabatumite kwa Ido, kiongozi wa kasifia, nanbabakie si'lu' sabamakia Ido, na jamaa bake, atumishi ba Hekalu baishile kasifia, kwa nyo tuma kwitu atumishi kwajili ya nyumba ya Nnu'ngu'¹⁸Kwanyo batutumite twenga kwa Nnu'ngu' na luboko lunanoga lwabandu jwakemikue Ishekeli. Abile mwana wa mali mwana walevi mwana wa Israel. Aisile na bana ku'mi na anane na alongo. ¹⁹Pamope najwembe Hashabia, pamope na Yeshaya wa bana ba merari na alongo bake na bana baka jamula bandu ishini boti. Nkati yabe. ²⁰Mwabe basaulikwe tumikia katika Hekalu, ambapa Daudi na aku'lu' babapeile kwaudumia Alawi: mia ibi'le ishirini kila jumo wabe alagilwe kwa maina²¹Kwae' natangazite taba mto Ahava ili, kwinyenyekeza nno'ngi' ya Nnu'ngu' pala nde'ta yainyokite bu'ka kwabe kwajili itu, bana bitu na mali itu, ²²Nabwai Oni kumi'ba mpwalume kwajili ya jeshi au mwo'buika farasi kwajili yokutule'nde' la patwa baa munde'la, bu'ka tumakie mpwalume ''luboko lwa Nnu'ngu' lubile pamope na boti babampala kwa gananoga. Lakini uwezo wake na nyongo yake ni kunani ya balu' boti baba mwasi jwembe. ²³Kwa nyo twatifunga na kunsi Nnu'ngu' kwa lijambi lyo.²⁴Kae nasawile bandu ku'mi na ibi'le buka kwa kuhani. Sherebia na Hashabia na alongo ba bi'ngi' ku'mi. ²⁵Nagilinga kwajili yabe fedha, dhahabu no yombo ya sadaka kwajili ya nyumba ya Nnu'ngu' kwa apwalume, ashauli, na akulu' ba Israel boti. bapiite kwa iyali.²⁶Kwa nyo nabale'ngite maboko gabe talanta ya fedha mia sita na hamsini, talanta mia jimo ya yombo na fedha, talanta mia jimo ya dhahabu. ²⁷Ifaa ishirini ya dhahabu kwa pamope ya bile na thamani ya elufu jimo dorkoni na ile'be ibi'le' ya sanamu yayapangilwe kati dhahabu yainoge lile. Alafu natikwabakia, mubikilwe wakfu kwa Bwana, na ile'be nayembe na fedha na dhahabu, ipiilwe kwa ajili kwa Yuhwe, Nnu'ngu' ba alongoli bitu.²⁸Alafu natikwabakia, mubi'kilwe wakfu kwa Bwana, na ile'be nayembe na fedha na dhahabu ipiilwe kwa ayali kwa Yahwe, Nnu'ngu' ba alongoloi bitu. ²⁹Mwilole na kwitunza mpaka pamwailinga nnu'nge' ya makuhani, walawi, na iongozi ba alongoli ba jamii ya Israel katika Yerusalem katika nyumba ya Nnu'ngu'. ³⁰Makuhani na walawo bayeketile ile'ngo ya fedha na dhahabu na ile'be kwaji yo kwitola na kwipeleka Yerusalem, munyumba ya Nnu'ngu' witu.³¹Twatibu'ka yenda mto Ahava lisoba lya ku'mi na ibi'le' katika mwei wa kwanza yenda Yerusalem, Luboko lwa Nnu'ngu' Lwabile pamope natwena, watule'nde'lite na maboko ga adui na bahi babapalage panga fujo munde'la. ³²Kwa nyo twajingile Yerusalem notama mo kwa masoba gatatu.n³³Lisoba linanche che kae' fedha na dhahabu na yombo yatile'ngi'lwa nkati ya nyumba ya Nnu'ngu' witu kwa maboko ga Meremothi mwana wa Uria kuhani, na pamope nabo abile Eleazari mwana wa Finehasi, Yozabadi mwana wa Yeshua, na Noadia wa Binui, Walawi. ³⁴Idadi no topa kwa kila kile'be yawezike tanganikwa uzito woti wawesike andikilwa katika kipindi aso³⁵Na balu' bu'ka tekelwa, bandu ba Uhamisho bapiite sadaka yateketeze lwa kwa Nnu'ngu' wa Israel, ngondolo tisini na sitini na sita bana kondoo sabini na saba na mbwi alalu'me ku'mi na abi'le' kati sadaka ya zambi. Yoti yabile sadaka yoteketezwa kwajili ya Yahwe. ³⁶Kae babapeile amri ya mpwalume kwa aku'hi ba mpwalume na nku'lu' katika mji wa kwiyi ya mto, na babasaidie bandu ba nyumba ya Nnu'ngu'

¹Kipindi Sangapangike mambo ago, aku'lu' baise kangu no kunibakia, 'Bandu ba Israel, Makuani na walawi bawesike kwibagua bene bu'ka kwa bandu ba nchi yi'ngi' na maovu gabe: Wakanani, Wahiti, waperuzi, wamo habu, wamisri na waamri. ²Kwamwanja batweti baazi ya ainja na bana alalu'me, bakwiyangabine bandu atakatifu na bandu ba nchi yo'nge' na aku'lu' ba iongozi pangite bakwanza katika Imani aye potofu.³Panayo'wine aga, naopwanie ngu'bo yangu' na likanju nosekwa nywilli mutwe na ndeu na natami pae' wasa. ⁴Na balu' babalendime kwalineno lya Nnu'ngu' wa Israel kuhusu imani mbou bakusanyike kwangu' wakatik natami pae nabile no oni adi ika kipindi cha sadaka ya kitamwinyo.⁵Lakini katika sadaka ya kitamwinyo nayimi panafasi yangu' nibile nanyenyekevu na ngu'bo yaipopwanik na nganju, na napigite majua nonyosha maboko gangu kwa Yahwe Nnu'ngu'. Nabaite. ⁶''Nnu'ngu' wangu', nibi na Oni nistaili li ata tu'ndo'bi'a kuminyo yangu' kwako, makosa gitio gatuku'la adi loka ntwe na mabou gitu gatiyo ngekeka Iha mbinguni⁷Bu'ka li'soba lya alongoli bitu mpaka na mbi' yambino tubile mumakosa maku'lu'. Makosa gitu, iongozi, Makuhani, babile mumaboko ga mpwalume wa lunia luno, katika upanga, tekelwa no nyanyasilwa na tubi na oni ya kuminyo ato lino.⁸Nambia'mbi'no kwa kipindi kiipi, neema bu'ka kwa Yahwe Nnu'ngu' witu isikutuleka twatuigile twachini na kutupeya imili semu mbeletau. Ayi yabile kwajili ya Nnu'ngu' witu kuyi'ya nura muminyo gitu na kufupeya nafu twenga twatubile twatumua. ⁹Mwanja twenga twatumwa, latikini Nnu'ngu' balo anatulibalya li lakini ayongiye lilagano la Uaminifu witu, agapangite ga nnu'ngi' ya minyo ga mpwalume wa Uajemi. Lenga panga awese kutupeya ngupu ya yambi' lenga panga tuwese senga nyumba ya Nnu'ngu' na tiwesa bu'ya mojuto. Apangite ga le'nga awese kutupeya nsingi wa Usalama katika Yuda na Yerusalem.¹⁰Lakini nambiya mbi'no Nnu'ngu' witu tubaye namani baada ya aga? Tulibalile amuli yako. ¹¹amuli ambayo wabape, manabii atumishi bako, paki pawabaite, ''Nchi aye' yamujingya kwimiliki nchi njapu. Iyangabanike na bandu bange utalatibu, utieneya bu'ka pandu pamo yenda pi'nge' kwa usapu wabe. ¹²Kwa nyo nambiyambi'no kane mwapei bale' binu kwa bana babe, kane mutole bale' babe kwajili ya bana binu, kane mupale' amani kwabe na fadhili, lenga panga muwese ba imala no lya inanoga ya nchi, kwa nyo wasababisha bana binu miliki kwa wakati woti'''¹³Baada ya goti pilya kwitu kwa sababu ya uovu witu na makosa gabe maku'lu', bu'ka apo, Nnu'ngu' witu, kutubia makosa gitu no kutuazibu mwatustaili na watulekite kati mabaki. ¹⁴Tuwesa ti'kwana Kae' amri yako nojingilyana mundoa, na able bandu baba kotoka kota utaraitibu? Yembe wasukwa li na kutubu'ya twaboti ntopo jwoigala, ntopo jwotoloka.¹⁵Yahwe, Nnu'ngu' wa Israeli, wenga anga mwene haki kwa mwanja tuigile twa chini maigalo hadi lisoba lya le'no. Lola, tubinnu'nge' yako na makosa gitu, kwa mwanja ntu'pu' ata jumo jwawesa yima nnu'nge' kwa sababu ya ale'.

¹Wakati Ezra kalu'ba notubu, atile'la na kwitu'mbuya pae' nnu'ngi ya nyumba ya Nnu'ngu', nkusanyiko nkulu' wa analu'mu ba Israel, alwana na bana bakusanyike kwake, kwa mwanja bandu bendele'la sana. ²Shekania mwana wa Yehieli, mwana wa Elamu amakiye Ezra, 'Tupangite twaaminifu li kwa Nnu'ngu' na tukobile alwawa ageni bu'ka nchi yinge'. Lakini pamope na alyo, bado kubile na tumaini kwa Israel.³Sasa tubi'ke lilagano pamope na Nnu'ngu' witu kwabu'ya alwawa boti na bana babe boti. Le'ngana na maelekezo ga Bwana, na maelekezo ga balu' babalendema, bu'kana na amuli ya Nnu'ngu' witu, na aye' ipangike bu'kana na salya . ⁴Uye'me' lijambo ale likuusu wenga, na twenga tubile pamope nawenga, ube imara nopanga ale.⁵Kwa nyo Ezra aliyima nopanga makuhani na walawi na waisrael boti baadile panga kwa nde'la ayo. Kwanyo boti bapiite kilapo. ⁶Nga apo Ezra pakakatwike bu'ka nnu''ngu' ya nyumba ya Nnu'ngu' no yenda musumba sa Yohohanani mwana wa Eliashibu na balu. bene imani ntu'pu' bababile kuamisho.⁷Kwa nyo batumika lineno katika Yuda na Yerusalem kwa bandu boti babake'le'bwike bu'ka kutumwa kusanyika Yerusalem. ⁸Jwojwoti kotoka Isa katika masoba gatatu bukana na maelekezo bu'ka kwa aku'lu' na iongozi atolelwa mali yoti na atengelwe na likusanyiko liku'lu' la bandu ambabo bateisa bu'ka Uhamishoni.⁹Kwa nyo bandu boti ba Yuda na Benjamini baku sanyikeYerusalam kwa mso'ba gatatu. Yabile mwei wa tisa na lisoba lya ishirini lya mwei bandu boti bayi'mi nnu'nge' ya nyumba ya Nnu'ngu' na batilendama kwa mwanja ya neno na ula. ¹⁰Ezra kuani aliyi'ma no baya, ''mwenga mwabe mpangite uasi, mweng muishile na alwawa ageni no yongeya makosa ga Israel.¹¹Lakini nambi'no mupei sifa Yahwe, Nnu'ngu' wa alongoli binu' na munge mapena'gake, mukwitenge na bandu ba nchi na alwawa bakigeni.¹²Mkwembaniko wote wajibwile kwalilobe. ''Tulwapanga kati mwobaite, ¹³ijalisha li, babile bandu bambenie na kipindi sa Ula. Tubile li na ngupu yoyi'ma panja na aye liso''ba limoli au gabi'le' go panga lyengo, kwa mwanja tukoseite katika jambo le'no.¹⁴Kwa nyo api'ndo bitu bawakilishe nkwembano woti ibe panga boti babarusiwite alwawa ageni ishi mumiji itu baise katika muda waupangilwe na iongozi ba mji bamuzi ba nyi adi apo nyongo ya Nnu'ngu' payabu'ka bu'ka kwitu. ¹⁵Yohanathani mwana Asaheli na Yazeya mwana wa Tikwa batipinga ale' Meshulamu na shabethai mlawi babaungite luboko lwabe.¹⁶Kwa nyo bandu bababu'i kuamisho bapangite nyo, Ezra kuhani asawile alalu'me, iongozi alongoli ba lukolo na nyumba, abo boti kwa maina na balilolite liswala ale' liso'ba lya mwei wa ku'mi. ¹⁷Liso'balya kwanza lya mwei wa kwanza bayomwile chunguza baki alalu'me babaishi na alwawa ageni.¹⁸Nkati ya bana ba kikuhani kubile na baki babaishi na alwawa ba Kigeni. kati yabe ni mwana Yoshua mwana Yosadaki nna akina kaka bake ambabo babile Maa sela, Eliazeri, na Yaribu na Gedalia ¹⁹Kwa nyo baamuite kwabu'ya ajumbo babe. Kwa mwanya babile na makosa, bapiite sadaka ya ngondolo mumingo kwanja makosa gabe.²⁰Nkati ya bana ba Imerik Hanani, na Zebadia. ²¹Nkati ya bana ba Harimu, Maaseya, na Eliya na Shemaya, na Yehieli na Uzia. ²²Nkati ya bana ba pashiri, Elasa.²³Nkati ya walawi: Yozabadi na shimei na kelaya [ngajwembe kelita] na petha ia, na Yuda na Eliezeri, nkati ya ayimbi Eliashibu na kati ya alinzi Shalumu, Telemu na Uri. ²⁴Nkati Israel babaigile ²⁵Nkati ya bana ba paroshi, Ramia na Izia na malkiya na miyamini na Eliazari na Malkiya na Benaya²⁶Kati ya bana ba Elamu, Mataniana Zekaria, na yeehieli, na Abdi na Yeremolhi na Eliya. ²⁷Nkati ya bana ba zatu: Elionai, na Eliashibu, na Matania na Yeremothi na Zabadi na Aziza. ²⁸Nkati yabe banaba Bebai Yehohanani, na Hanani na Zakai na Athlai. ²⁹Nkati ya bana ba bani: Meshulani na Maluki, na Adaya na Sheali na Yeremothi.³⁰Nkati ya bana ba pahath-Mohabu, Adna na kelali na Benaya na Maaseya na matamia, na Besaleli na mwe'njawa wa Manase. ³¹Na kati ya bana ba Harimu. Eliezeri na Ishiya, na Malkiya na Shemaya na Shimeoni, na ³²Benyamini na Malule na Shamaria³³Kati ya bana Hashumu' Matenai, na Matatana Zabada, na Eliferesti na Yeremai, na shimei ³⁴Nkati ya bana na Bani: Maadai, na Amramu na Aueli, na ³⁵Benaya, na Bedeya na Keluhi, na ³⁶Wania na Meremothi, Eliashibu,³⁷³⁹Matania, na Matenai' na ³⁸Yaasi. Kati ya bana ba Binui. Shimei, Sheremia, na Natham, na Adaya, na ⁴⁰Maunadebai, na Shashai, na Sharai⁴¹Azareri, na Sheremia, na Shemaria, na ⁴²Shalumu, na Amaria na Yusufu. ⁴³Nkati ya bana ba Nebo: Yeieli, na Mathiana zabadi, na zebina, na Ido, na Benaya ⁴⁴Aba boti bakobike alwawa ageni na bazi yabe bapapite bana.

¹Makowe ga Nehemia mwana wa Hakalia abile, kwa mwei wa kisleu, kwa mwaka wa Ishirini, nabile pa nema nkolo wa sushani, ²Yemoo wa alongo bango, Hanani, aisilepamope na bandu benge boka Yuda, nane nganalokia panga hayahudi babalamite, hayahudi babaigile bababile kwoo, na kuhusu Yerusalemu.³Ngabanibakia, ''Balo bababile pene n'koa golo babaokwike kwa tabilwa poo kwa shida ngolo na oni kwa mwanjaa kingombe cha Yerusalemu utebomoka na milyango yake ilakaswike na mwoto.''⁴Na popo tu paniyowine makowe ganoo, nganitama no lela, na kwa masuba na yendelile ombolenza na funga no loba nnunge ya N'nongo wa Mbinguni. ⁵Bokapo nganibaya, ''Wenga nga wa ngwana, N'nungo wa mbinguni, N'nongo waubile nkolo na ywaomongelwa, na tekelenza langana na upendo wangeyomoka pamope na balo babakupendile no kamwa amli yake.⁶Upekani loba kwango na umukwe minyo gako, lenga upekani sala mtumishi wako panga nambeambeno nendasali N'nunge yako mutwekati kilo kwa mwanja ya bandu ba Israeli atumishi bako. Nenga nendayeketya dhambi ya bandu ba Israeli, ambayo tuteipanga dhidi yako. Bote nenga na nyumba ya tante banga tupangite dhambi. ⁷Tupangine maakau kwele kunani yako, na twiangalielii amri, sheria, na tuselwa wawa mwamulise mbalia wako musa.⁸Chonde ukomboki likowe lomwa mulise mbalia wako musa, pamwapangite bila aminika, nalwa kupalagana kati ya amataifa. ⁹Lakini mana muyangine kwango na kangama amli yango na kuipanga, menaipangite bandu bako bamesekine pae ya mbingu ya kutalu, Nanenga na lwakwabeka pamope boka kwoo na kwaleta pandu palo panipachaile lenga nilipange lina lango.¹⁰Nambeambe bembe ni abalia bako na bandu bako, balo bawaokowike kwa ngupu yako ngoloo na kwa luboko lwako lwene ngupu. ¹¹Ngwana, niluba, upekani lelo maombi ga mabalia wako na sala ya abilia bako balo babapulaikya heshimu lina lako. lelo unifanikishe mbalia wako leno, na unjali rehema nonge ya mundu yoo'' Nabile mkengei wa mfalme.

¹Kwa mwei wa Nisani, kwa mwaka wa ishirini wa mfalme artashasta, achawile wembe, na nganitola wembe na kumpea mfalme. lelo ni waileli kokoleka Nnunge yake. ²Lakini mfalme nganibakia, ''kwa kelee kuminyo yako kubile na huzuni? ubenekanali panga watamwee. Yenoo lanzima ibee huzuni wa moyo '' Boka poo nganiyogopa sana.³Nganimakia mfalme, '' Mfalme, ilamee bile mwisho. kwa kelee kuminyo yango keneku pange na huzuni? menaipangite nema, pandupa masiko ga tante bango, gabile katika makachakacha, na milyango yake gaharibike kwa moto''⁴Bokapo mfalme nganibakia, upala kelee nipangee? kwa nyoo nganinoba N'nungo wa mbinguni. ⁵Nganimakia mfalme, ''Mfalme menaumbweni kinanoga, na menaibile abalia wako apangite gananoga paminyo gako uweso kunituma Yuda, nema wa masiko ga tante bango, lengo ni pate kuusenga kabe'' ⁶Mfalma ngajibu [na malkia kae abile atami pamopenakwee], Watama kwa muda gani mpaka ubuyee? mfalme ngabona kinanogaa kunipeleka nanenga nganimpaa muda.⁷Nganimakia mfalme, ''Menaibile ya kupulaisa mfalme, unipe barua kwa mwanjaa ya hapendo kwiye ya libende, lenge, lenga bawese kwiyeketea nipete katika kilambo chambe mundela yenda Yuda. ⁸Nakabe ibee barua kwa Asafu, nendeli wa mwitu wa mfalme, lenga anipei mkongo wa pangya kilengo ya malango na ngome karibu na hekalu, na kwa kingombe cha kilambo, na kwa nyumba ambaya mbatama, ''kwa nyoo kwa mwanja luboko lunanoga lwa N'nungo lwabile kunani yango, mfalme anieile hitaji lango.⁹Naikite kwa apendo kwiye ya libede, na kupeya barua ya mfalme. Bai mfalme abile apelike maafisa ba jeshi na aomboka farasi pamope nanenga ¹⁰Sanbalati mhoroni na Tobbia mbalia wa Amosi pabayowine likowe lino, batekulipulaikya sana na kwa mwanja mundu ateisa ambaye abile kapaya kwa saidia bandu ba Israeli.¹¹Bai nganibuya Yerusalemu, na nabile kwoo masoba gatatu. ¹²Nayumwike kiloo, nenga na bangu achenee pamope na nenga. Nimakiye lii mundu yoyote chela N'nungo wango chabei ngati ya moyo wango panga Yerusalemu. Habileli na kinyama pamope na nenga, Ua yaloo ywabile nimwombwike.¹³Nateboka kiloo kwa ndela ya niyango wa mende, nalengite loche lwa N'Gambo na kwene niango wa jaa, na kabwa ingombe ya Yerusalemu ambayo ibomolilwe, na milango ya mbao ialibika na moto. ¹⁴Bokapoo nginiyenda pene lango na chemchemiya mfalme. Nafasi yabile njene sana kwa mnyama ywabile nimwombwike peta.¹⁵Kwa hiyo nayei kiloo choo mbwega ya libendee no lola kingombe, nganibuya nchogoo no jingia kwa niango wa mende, na nyoo nganibuya. ¹⁶Hatawala batangitelii paniyeni au chelo chanipangite, na nabakiye lii hayahudi, wala hapendo badini, wala hapendo, wala hatawala, wala benge babapangite kazi yoo.¹⁷Nganabakia, ''mundabona shida yatubile nayo, jinsi Yerusalemu ibile katika makachakacha na milyango yake laribike kwa moto. muise, tusenge upya kingombe cha Yerusalemu, lenga kenetubee na oni kabee. ¹⁸Natekumakia panga luboko lunanoga lwa N'nungo wango wabile kunani yango na kabee kuhusu makowe ga mfalme ambagoo atekuni bakia gababaya, '' Hebu tuboke na senga'' kwa ngoo ngabaimalika moko gabe kwa ajili ya kazi inanogaa.¹⁹Lakini sanbalati mhoroni, na Tobia mbalia wake mwamoni, na Geshemu, mwarabu, payowine ikowe yoo, ngabatueka na kututukana, ngababaya, ''Upanga kelee? atee, uyomana na mfalme?.. ²⁰Bokapo nganayangwa, ''N'nungo wa mbinguni alwatupeya Ufanisi. tuwenga ni abalia bake twaboka ba senga. Ila ntopo sehemu, ntopo haki, na ntopo longa la kihistoria kwa Yerusalemu.

¹Bokapo Eliashibu, mpendo wa dini nkolo, ngayemaa pamope na alongo bake apendo ba dini, ngabasenga niyango wa ngondolo. batekwa nogea na beka milyango yake. Babe wakfu mpaka nala wa Hamea na mpaka nala wa Hananeli. ²Badala yabe bandu ba Yeriko batesenga, na badala yabe zakuri mwana wa Imri atesenga.³Bana ba senaa ngabasenga ni yango wa o'mba. Bandabeka yakamulikia yake na beka milyango yake na yoma yake na makomeo ngake. ⁴Meremoth atetayarish sehemu yaigelile. ywembe ni mwana wa Uria mwana wa Hakosi. Na badala yambe mushulamu ngatengenenza ywembe mwana wa Berekia mwana wa Meshezabeli. Karibu naboo sadoki. ngatengenenza ywembe ni mwana wa Baana. ⁵Badala yabe watekoi ngabatengenenza, ila ayemeleki babe batekana panga kazi yabalagilikwa na apendo babe.⁶Yoyada mwana wa pesea, na Meshulamu mwana wa Besodeya, batetengenenza niyango wa samani. ngababeka yokamulikia, no beka milyango yake na yomaa yake na makomeo gake. ⁷Nebembe meletia mgibeoni, na Yadoni meronothi, bando ba Gibeoni na mispa, bapangite matengenenzo kunani ya sehemu ambayo mpendo wa nkow na kwiye ya libende atetama.⁸Na badala yake Uzieli mwana wa Harhaya, yomoo wa ayani dhahabu, ngabatengenenza, nga badala yake Hanania, ywatengenenza wa mauta. Ngabasenga kabe Yerusalemu mpaka kingombe nkoloo. ⁹Na badala yabe Refa ya mwana wa Huri ngasenga. Abile mtawala wa nusu ya wilaya ya Yerusalem. ¹⁰Na badala yabe Yedaya mwana wa Harumafu ngasenga karibu na nyumba yake. Na badala yake Hatushi mwana wa Hashabne ya ngasenga.¹¹Malkiya mwana wa Harimu na Hashubu mwana wa pahati moabu, basenge sehemu yenge pamope na nala wa tanuu. ¹²Badala yake shalumu mwana wa Halohashi, mpendo wa nusu ya wilaya ya Yerusalemu, ngasenga pamope na aenja bake.¹³Hanuni na benekaya ba zanoa batesenga ta niyango wa mende. Batesenga kabe no beka milyango yake, na yoma yake na makomeo ngake. Basengite dhiraa elfu mpaka lango la twelya.¹⁴Malkiya mwana wa Rekabu, mpendo wa wila ya ya Beth- Hakeremu, ngasenga lango la twelya. Atesenga no beka milyango ya yake, na yoma yake na makomeo gake. ¹⁵Shalumu mwana wa kolhaze, mpendo wa wilaya ya mispa, ngasenga niyango wa kinywanywu. Atesenga, no beka kiwekelyo kunani yake na makomeo gake. Atesenga kambe kingombe cha kumbwani wa silowamu kwa bostani ya mfalme, mpaka ngazi ya longoya boka nema wa Daudi.¹⁶Nehemia mwana wa Azbuki, ntawala wa nusu ya wilaya ya Beth - sura, ngasenga sehemu yoo, boka masiko ya Daudi, mpaka birika lalisengilwe na bandu, na nyumba bandu bene ngupu. ¹⁷Badala yake, walawi batesenga, pamope na Rehemia mwana wa Bana na Badala yake, Hashabia, ntawala wa nusu ya wilaya ya keila, kwa wilaya yake.¹⁸Badala yake bandu ba nemaa wabe basenite, babile pamope na Binui mwana wa Henadadi, mpendo wa nusu ya wilaya ya keila. ¹⁹Badala yake asengite Ezeri, mwana wa Yeshua, ntawala wa mispa, asengite sehemu yenge lenga ghala ya silaha, pene kona ya kingombe.²⁰Badala yake Baruku mwana wa Zakai, ngasenga kwa penda sehemu yenge, boka kona ya kingo mbe mpaka niyango wa nyumba ya Elishibu, mpendo wa dini mkoloo. ²¹Badala yake Meremothi, mwana Urio, mwana wa Hakosi, ngasenga sehemu yenge, boka niyango wa nyumba ya Eliashibu mpaka mwisho wa nyumba ya Eliashabu.²²Bokapo badala yake apendo ba dini, bandu ba eneo lyoo karibu na Yerusalemu, Batesenga. ²³Badala yapo Benyamini na Hashubu batesenga lenga nyumba yake. ²⁴Badala yabe Azari mwana maaaseya mwana wa Anania, atesenga karibu na nyumba yake. Badala yake Binui mwana wa Henadadi asengite sehemu yenge, boka nyumba ya Azaria mpaka kona ya kingombe.²⁵Pilali, mwana wa Uzai, ngasenga kunani ya kona ya kingombe na nalaa waulandala kunani boka nyumba ya kunani ya mfalme katika uwanda wa ayemeleki. Badala yake padea mwana wa paroshi ngasenga. ²⁶Nambeyambeno ayemeleke ba hekalu babatamii ofali batesenga mpaka upande wa kibekyo cha mache upande wa mashariki wa nalaa waubonekana. ²⁷Badala yake, Wateko, batesenga sehemu yenge, yenda nalaa mkoloo waubile panja, mpaka kingombe cha ofeli.²⁸Apendo ba dini basengite kunani ya lango la farasi, kila yamoyumo yenda kunyumba yake. ²⁹Badala yabe sadoki yoo yenda kunyubani yake. Nabadala yake shema ya mwana wa shekania, nyemelekei wa ninyongo wa mashariki ngasenga. ³⁰Badala yake Hanania, mwana wa Shelemia, na Hanania, mwana wa Shelemia, na Hanuni, mwana wa sita wa salafu, ngasenga sehemu yenge. Mushulamu mwana wa Berekia ngasenga. yenda kwene nyumba yake.³¹Badala yake Malkiya yomo wa hayana dhahabu, ngasenga mpaka nyumba ya atumishi ba hekalu na hapanga biashara bababile kabayenda lango la gereza na mpaka chumba cha kunani cha mbwega. ³²Apanga biashara ba dhahabu na apangabishala babasengite kati ya chumba cha kunani cha kana na lango la ngondoloo.

¹Sanbalati payowine twabile katusenga kungombe, ateusika ngati yake, na nywembe ateusika sana, ngaeka ayahudi. ²Nonge ya alongo bake na jeshi la samaria, ngabaya, '' hayahudi hapeiwa baa bapanga kelee? ate, balwakupanga nema bene? ate bapia dhahabu? au, balwayomwa kazi lisoba limoo? ate. balwakunetya maliwe boka pene kifusi badala ya chonjelwa moto? ³Tobia mwa moni abile pamope, nakwe na ywembe ngabaya, manaibile tu mbweha akaoboka kunani ya hichi yabasenga, apelebomwa kugombe cho cha maliwe,''⁴Utupakani, N'nungo witu, kwa mwanjaa twenga tundatukanwa ukeleboge malalamiko gabe kunani ya mitwee yabe na kwapea bapate kutek kwa nema ambao bembe ni hatabilwe. ⁵Keneuwekeli maakau gabe, wala keneubege dhambi yabe nonge yakio, kwa mwanja batekwa usi babasenga. ⁶Kwa yoo twatesenga kingombe na kingombe yote watelombana kwa nusu ya ulasu wake, kwa mwanjaa bandu babile na kilolo chopanga kazi.⁷Ila sonbalati, Tobia, waarabu, Waamoni, na Waashdodi pabayowine panga kazi ya ukarabati wa kingombe cha Yerusalemu yabile kaiendelya, na panga sehemu yaitekwanike pene kingombe yabile itabilikwe, nyongo ngoloo yate yaka ngati yabe. ⁸Bote bapangite ushaulu pamope, na baisile kombwana dhidi ya Yerusalemu na sababisha machapuko ngati yake. ⁹Lakini twalobike kwa N'nungo witu no beka,alinzi ngati ulinzi dhidi yabe mutwekati na kiloo kwa mwanjaa yo goya kwabe.¹⁰Baka poo bandu ba Yuda ngababaya, ''nguvu ya bala babapotwa misigo indashindwa. Kubile na kifusi kikolo, na tuwesalii chenga kingombe.'' ¹¹Na abaya bitu bakabaya, '' wala balwa tanga lii au bona mpaka patwaisa kati yabe na kwabula gaa, na kuiyemeka kazi.''¹²Wakati woo hayahudi bababile kabatama karibu naboo bababo. mbate yote no longela na twee mara komi, bateuonya juu ya mipangao yabapangite dhidi itu. ¹³Kwa nyoo nganibeka bandu katika sehemu ya pae ya kingombe kwa sehemu yaibile yabule. Naibei kila njengo bene lipanga, mikwaa, na upinde. ¹⁴Ganilolaa, nganiyemaa,nganabakia apendo, na atawala , na bandu benge, kene muyogope. Mukomboki ngwana, ambaye ni mpendo na wa shangalilwa. apigania alongo bitu, bana bitu, ainja bitu, ayombo bitu na nyumba hitu.¹⁵Payabile wakati adui bitu pabayowine panga mipango yabe yabile yaitanganikwe kwitu, na N'nungo abile abadilishe mipango yabe, twabote twabuyangine mukingombe, kila yomo na kazi yake. ¹⁶Kwa yoo boka wakati woo nusu ya atumishi bango bapangite kazi tu kunani no senga kingombe, na nusu yabe ngabakamwa mikwaa, ngao, pinde, na wala silaha, wakati ayemeleki bayemi chogoo ya bandu bote ba Yuda.¹⁷Na nyoo apangakazi boboo ambao bababile kabasenga kingombe na mpotwa igombo babile kabe kabalendela nafasi yabe. kila mundu apangite kazi kwa luboko lomoo, na kwa luboko lwenge abile na silaha yake. ¹⁸Kila chengi aweti upanga wake mumbau yake na nyoo ngabasengite. Yolo ywakombwile mpolimbo atami karibu na nengaa.¹⁹Natekwabakia apendo na ayerumeleki na bandu benge, ''Kazi inogite na ya kina na twitenginte pene kingombe, kutaru na mundu ywenge. ²⁰Lanzima mubutuki sehemu ambao mwayoa lilobe la mpolimbo no kolyana poo. N'nungo witu alwatukombwa ni kia''.²¹Kwa nyoo twapangite kazi yoo. Nusu yabe babile bapotwele mikwaa boka pakuchile kindai mpaka pitya kwa ndondwa. ²²Ganabakia bandu wakati woo, '' kila mundu na mtumishi wake ayende kiloo katikati ya Yerusalemu, lenga babe alendeli wakati wa kiloo na apangakazi wakati yoo'. ²³Bai nganengalii, wala alongo bango, wala atumishi bango, wala bandu ba alinzi bababile kabanikengama, ntopo wala yumo wetu ywagalambwile ngobo yake na yomoo witu aputwile silaha yake, hata mana eyendae kwa ajili ya teka mache.

¹Boka poo analome na kinayumbo babe batelela kwa ngupu dhidi ya hayahudi ayabee. ²Kwa mwanjaa kwabile na baadhi ya bandu ambao babaite, ''Tenga na bana bitu na aenja bitu tubile twambone. Bai hebu tupate nafaka tupate lyaa na tutamee tulemee''. ³Kabe kwabile na baadhi ya bandu ambao babaite,'' Tubeka laani migunda itu, mizabibu itu na nyumba itu lenga tupate nafaka masoba ga ngalaa.''⁴Benge kabe batebaya , ''Tukopeshike mbanje lepa kodi ya mfalme pene migunda itu ya mizabibu. ⁵Hata nyoo nambeyambeno yega itu na damu ni sawa na alongo bitu, na bana bitu ni sawa na bana babe. Twandalanzimisha pemeya bana bitu na aenja bitu panga atumwa, Baadhi ya aenja bitu teyari bapangite atumwa. Lakini ntopo ngupu ya kwasaidia kwa mwanjaa bandu benge na mbeyambe babile na migunda itu ya mizabibu itu''⁶Nalekasilika sana panayowine kilelo chabe na makowe gaa. ⁷Boka poo natewasa juu ya halyo. no leta mashitaka dhidi ya apendo na kayemeleki. ''Ganabakia, ''Mwenga mupala liba, kila yumo boka kwa nongo wake mwene'' Ganakwembania kusanyiko nkolo juu yabe. ⁸Na kwabakia,'' Twenga, kwa kadiri mwatuwesike, takombwile boka utumwani alongo bango ba kiyahudi amabao babile bapemie kwa matifa, lakini ata kamupemea alongo na dada binu lenga bapemeyelwe kabe kwitu. 'babile ikii na bapatikelii likowe lo baya.⁹Kaba nganibaya, chamupanga kwenda kinanogalii eti mpalikwali lii tianga kwa kunyogopa N'nungo witu lenga ibilia malalamiko ya mataifa ambao ni adui bitu? ¹⁰Nenga na alongo bango na atumishi bango tumpeya mbache na nafaka. lakini lazima tuleke tosa riba juu ya mikopo yoo. ¹¹Mwakelembokeye leno leno migunda yabe, mizabibu yabe migunda yabe ya mizeituni, na nyumba yabe na asilimia ya mbanj, nafaka, divai yayambe, mauta gamwatosike.''¹²Gababaya, ''Twakeleboya chelo chatwa tweti boka kwabe. wala twapala lii kilebe boka kwabe. Twapanga ngati mwaubaya'' nganakema apendo ba dini na kwalapia kwapanga ngali mwabaaidile. ¹³GanikuN'gunda mawalo gango. ngani baya ''Bai N'nungo aboye nyumba na mali ya kila mundu ywangetekeleza ahadi yake. kwa nyoo akung'utilwe no bonekana mtopo kilebe, babakolyanie bote ngababaya Amina,'' na kunumba ngwana Na bandu ngaba panga ngati mwabahadile.¹⁴Kwa hiyoo boka wakati wanibekilwe panga na mpendo wabe katika nema wa Yuda, boka mwaka wa Ishirini mpaka mwaka wa thelathini na ibele wa mfalme Artashasta, miaka konina ibele, nenga na alongo bango tulileli chakulya chakipiyilwe na gavana. ¹⁵Lakina apendo ba samani bababile kamla yango babekite bandu misigo misigo, no tola kwabe mbanje arobaini za mbanje kwa ajili ya chakulya na wembe wabe wa kila lisoba. ata atumishi. babe batekwa zulumu bandu. lakini nipangitelii nyoo kwa mwanja ya hofu ya N'nungo'¹⁶Nayendelile panga kazi pene kingombe tupemike lii mbwee.Na atumishi bango bate kwembana hakwa kwa hajili ya kazi yoo. ¹⁷Katika meza yango babile hayahudi na maafisa bandu iso, ilaa balo babaisile kwitu boka kwa mataifa bababile kabatuteleta.¹⁸Kila kilebe chachaandaliwe kila lisoba chabile ng'ombe yomo, ng'ongolo sita babachauliwe, na iyuni, na kila masuba komi aina yote ya wembe wambone. Na hata kwa nyoo yote nitalike lii mitaji ga chakulya cha gaUana, kwa mwanjaa longa kwabile kutobapau sana kunani ya bandu. ¹⁹Uni komboki we N'nongo wango, kwa mwanjaa ya gote ganipangite kwa bandu baa.

¹Masoba sanbalati, Tobia, Geshemu mwarabu na abaya bitu benge pabayowine panga nasengite kabe kingombe no panga ntompo sehemu yoyoti yailekilwe yapala, menaipangite nabekalii milyango kwa malango, ²Sanbalati na Geshemu ngatuma ajumbe ngabaya. ''Muise, tukolyane pamope sehemu falani kwa mkaya ya one '' ila apalae kunizuru.³Nnganatuma ajumbe kwabe, nganibaya, ''Napanga kazi ngoloo na niwesalii uluka. kwa mwanja namani kazi iyemee wakati. panaboka no isa kwako?'' ⁴Batumika ujumbe wowoo mala chechee, na nenga natekwayanga nyonyo kila wakati.⁵Sanbalati atekwatuma atumishi bake kwango na ndela yeloyeloo mara tao, na balua yaibile wanzi moko gake. ⁶Yaiandikilwe, ''Inalipati kati ya amataifa, na Geshemu kabe ngabaya. panga wenga na hayahudi mwina mpango wa asi, kwa mwanja nyoo mwendasenga kingombe. bokana na mahalifa haga, uegelya panga mfalme wabe.⁷Nawenga wachawile alondolii tanganza habali yako kunani ya Yerusalemu. ngababaya, '' kwii na mfalme akwoo Yuda,'' uwesa panga na uwakika mfalme ayowa lipoti ayee. Bai, hebu isaa tulongele.⁸Bokapo nganituma ilikowe nganibaya, ''makowe ngati goo gapangiteli ngati mwaubaite. kwa mwanja ngati ya moyo wako uteyabuni.'' ⁹Kwa mwanja gote bapalage kutuyo goya. bawasagee. ''Balwaleka moko gape panga kazi yoo, na yapanga. lwalii'. Lakini lelo Nnongo. chonde wii malike maboko yangu.¹⁰Ganiyenda kasake kw shemaya mwana wa Delaya mwana wa mehetabeli. ywatabilwe kunyumba yake. Gabaya. Hebu tukolyane pamope katika nyumba ya N'nongo. ngati ya hekalu. na bujigale milyango ya hekalu. kwa mwanja apaisa kukubulagaa. kiloo bais kukubulaga.'' ¹¹Ganiyangwa, ate mundu ngati nenga ni wesa butuka? Ns mundu ngati nenga ni wesa jingya hekalu lee nipate lamaa? Nijingyalii.''¹²Natekwipwa panga kwenda N'nongo ywatumike, lakini abilie kamanga ulongolii dhidi yango. Tobia na Sanbalati, batekumwajilii. ¹³Bampeile kazi kunipanga nibe na hofu. lenga nipange chelo chabaite no panga dhambi, hata nyoo bapewesa kunipaa lina lyakau lenga kunialibia. ¹⁴N'nongo wango, wakomboki Tobia na Sanbalati, na bote babapangite. Kabe ukomboki nondolii Noadia na alondolii benge ambao babanipangite niyogope.¹⁵Kwa nyoo kingombe ngakiyomwike lisoba la ishirini na tano ya mwei wa Eluli. Baada ya lisoba la hamsini na ibele. ¹⁶Adua bitu bote pabayowine agoo, mataifa bote babatutelite. bateyogopa no kata tamaa sana paminyo pabe bene. kwa mwanja batangine kazi yoo yapangite kwa msada wa N'nongo witu.¹⁷Wakati woo apendo ba Yuda batumike barua yambone kwa Tobia. na barua ya Tobia gayaisilya. ¹⁸Kwa mwanja babile bambone hakwo Yuda babatabilwe kwa kilapo chake, kwa mwanja abile mkiwee Shekania, mwana wa Ara. Mwana wake Yehohanani abile apangite nyumbowe Meshulamu mwana wa Berekia. ¹⁹Kabe balongei manenga panga makowe gake magolou na makowe gango. Barua yateletewa kwango boka kwa Tobia kuniyogoya.

¹Wakati kingombe pakiyomweke na milyango niyomwile yemeka, na alendelii pa malango na hayembi na Walawi babile basauliwe, ²Ganimpaa nunangoo Hanania panga na amri kunani ya Yerusalemu, pamope na Hanania ambaya abile nyemeleki wa kijiji, kwa mwanjaa abile mwaminifu na anyogwipe N'nongo muno kuliko benge.³Nanee nganimakia, kenemoyowe niyango wa Yerusalemu mpaka lisoba palapanga likalee. Wakati alendeli pa ni yango kabalendela. uwesa jigala milanga no jigaa. Uchawaalendeli boka kwa balo babalama Yerusalemu, benge sehemu ya kituo chabe cha alendeli. na benge nonge ya misengo yabe bene. ⁴Nambeambeno jiji labile lipanuka na likolo, ila kwabile na bandu achene ngati yako. na ntopo nyumba yaisengilwa kae.⁵N'nongo wango abei mumoyo wango, kwa kwembania pamope apendo, maafisa, na bandu kwa handikisha katika familia yape. Napatike kitabu cha lubeleko cha balo ambao batebuya kwanza na nganibana panga iandikilwe moo.⁶Haba gabandu ba jimbo ambao bateyenda boka kwene uwamisho wa balo babahamike amboa Nebukadreza mfalme wa babeli hatekwatola mateka ngababuya Yerusalemu na Yuda, kila nyumo yenda kwene nema wake. ⁷Aisile na zerubabeli, Yoshua, Nehemia, Seraya, Reelaya, Nahamani, Mordekai, Bilshani, Mispari, Bingwai, Rehumu na Baana. Idadi ya bana ba Israeli ngayabile.⁸Bana ba paroshi, 2,172. ⁹Bana ba Shefatia, 372. ¹⁰Bana ba Ara, 652.¹¹Bana ba pahath Moabu, ¹²Kwa bana ba, Yeshua na Yoabu, 2,818. ¹³Bana Elamu, 1,254. ¹⁴Bana ba Zalu, 845 Bana ba Zakai, 760.¹⁵Bana ba Binnui, 648. ¹⁶Bana ba Bebali, 628. ¹⁷Bana ba Azgadi, 2,322. ¹⁸Bana ba Adonikani, 667.¹⁹Bana ba Bigwai, 2,067. ²⁰Bana ba Adini, 655. ²¹Bana ba Ateri, wa Hezekia, 98 ²²Bana ba Ashumu, 328.²³Bana ba Besai, 324. ²⁴Bana ba Harifu, 112. ²⁵Bana ba Gibeon, 95. ²⁶Bandu baka Bethehemu na Netofa, 1888.²⁷Bandu ba Ana thothi, 128. ²⁸Bandu ba Beth Azmaweth. 42. ²⁹Bandu ba kinath Yearimu, kefira na Beerothi, 743. ³⁰Bandu ba Rama na Gaba, 621.³¹Bandu ba Mikmasi, 122, ³²Bandu ba Betheli na Ai, 123. ³³Bandu ba Nebo 52. ³⁴Bandu ba Elamu wenebele, 1,254.³⁵Bandu ba Harimu, 320. ³⁶Bandu ba Yeriko, 345. ³⁷Bandu ba Lodi, Hadidi na ono, 721, ³⁸Bandu ba senaa 3,930.³⁹Apendo ba dini bana ba Yedaga [ba numba ya Yeshua]973. ⁴⁰Bana ba Imeri, 1,052. ⁴¹Bana ba Pashuri 1,247, ⁴²Bana ba Harimu 1,017.⁴³Walawi, bana ba Yeshua, wa kadmieli, wa Binu, ba Hodavia, 74 ⁴⁴Ayembii bana ba Asafu, 148. ⁴⁵Babatabilwe niyongo bana shalumu, bana ba Ateri, bana ba Talmoni bana ba Akubu, bana ba Hatita, bana ba Shobai, 138.⁴⁶Atumishi ba Hekalu bana ba Siha, bana ba Hasufa, bana ba Tabaothi, ⁴⁷Bana ba Keresi, bana ba siaha, bana ba padoni, ⁴⁸Bana ba Labana, bana ba Hagaba, bana Salmai, ⁴⁹Bana ba Hanani, bana Gidili bana ba Gahari.⁵⁰Bana ba Reaya bana ba Resini, bana ba Nekoda, ⁵¹Bana ba Gazamu, bana ba Uza, bana ba pesea, ⁵²Bana ba Besai, bana ba Meunimu, bana ba Nefusimu.⁵³Bana ba Bakbuki, bana ba Hakufa, bana ba Harhuri, ⁵⁴Bana ba Mehida, bana ba Harsha, ⁵⁵Bana Barkosi, bana ba Sisera, bana ba Tema. ⁵⁶Bana ba Nesia, bana ba Hatifa.⁵⁷Bana ba Sulemani, bana ba Sotai Bana ba sofeereth, bana ba peruda, ⁵⁸Bana ba Yaala, bana ba Darkoni, bana ba Gideli, ⁵⁹Bana ba Shefatia, bana ba Hatili, bana ba pokerethi Sebaimu, bana ba Amoni. ⁶⁰Atumishi bote ba Hekalu, na bana ba atumishi ba Sulemani, babile 392.⁶¹Haboo ga bandu babyei boka Tel mela, Tel harsha, kerub Addon, na Imeri. Ila ba wesikelii angalia panga bembe au kinalongo ba ntate babe babile bana ba Israeli. ⁶²Bana ba Delaga, bana ba Tobia na bana ba Nekoda. 642 ⁶³No boka kwa hapendo ba dini bana ba Hayaba, Hakosi, na [ngamtola nyumbowe boka kwa mwenja ba Banzilai ba Gileadi na ngakemelwa kwa lina labee]⁶⁴Aba bapalike redodi yabe kati ya babaiungite na lubeleko lwabe, ila bawesike lii nonikana, kwa nyoo bate kwaboya kwa upendo wa dini ngati babile najisi. ⁶⁵Naywembe mpendo wa gavana ngabakia kenebayeketeye lyaa chakulya cha apendo ba dini boka kwene dhabihu mpata pakakatuka mpendo wa dini pene Ummu na Thumimu.⁶⁶Kolyana koti yabile 42,360 ⁶⁷Ila atumishi babe hanalome na atumishi babe halwawa, ambao babile 7,337, babile na hanalome na alwawa bo yemba 245.⁶⁸Farasi babe babile 736 kwa idadi, nyumba babe 245 ⁶⁹ngamia babe, 435 na mbonda babe 6,720⁷⁰Baada ya apendo ba chengo na ntante babe bapiite zawadi kwa mwanja ya kazi. Gavana apiite Sadaka ya darkoni elfu ya dhahabu, mabakuli so na ngombo 53 ya apendo ba dini. ⁷¹Baadhi ya apendo ba chengo na ntante babe bapeile kati ya hazina kwa kazi darkoni elfu ishirini ya dhahabu elfu ⁷²Bandu benge bapeile darkoni ya dhahabu ishirini elfe, na dhahabu elfe ibele ya mbanje, na mawalo sitini na saba apendo ba dini.⁷³Bai apendo ba dini, Walawi, alendeli ba milango, agembi, bandu benge, atumishi ba hekalu, na Isra Israeli bote batami katika mji wabe. Hata mwei wa saba bandu Ba Israeli babile kabatama katika miji yabe.

¹Bandu bote batekwembana ngati mundu yomo kwa lieneo la pabwaa nonge ya lango la mase. Gabanoba Ezra ywaandika alete kitabu cha Sheria ya musa, ambacha ngwana atekumwa mulu Israeli. ²Lisoba la kwanza la mwei wa saba Ezra, mpendo wa dini ngaleta sheria nonge ya kutano, analome na alwawa, na bote bababile na uwenzo wa yowa na elewa. ³NGalinga eneo lalibile lyabule nonge ya lango la mase, na ngasoma boka kindai mpaka mutwekati, nonge ya analome na alwawa. na yoyote ambae ywawesa elewa. Nabote ngaba pekania kwa makini kitabu cha sheria.⁴Na Ezra, mwandishi, ngayema kunahema, ni ya kitabu cha ambao ambapo bandu babile batetengenenza kwa kusudi lyoo. mbwega yake ageni matithia, Shema, Anaya, Uria, Hilkia na maaseya, upande wake wa malyo, na pedaya, Misbaeli, Malkiya, Hashumu, Hashbadani Zakaria na Meshulimu ywabile ayeni upande wa makeya. ⁵Ezra ngaumukwa kitabu nonge ya bandu bote, kwa mwanja abile ayeni kunani ya bandu, payowile bandu bote bateyemaa.⁶Ezra ngashakuru ngwana, NGongo mkoloo'' na bandu bote ngabakakatuya moko gabe na, gabe yangwa, Amina, ngabalitia mitwee yabe, kumwabudu ngwana kwa kuminyo yabe ibile pae. ⁷Yeshua, Bani, Sherebi Yamini, Akubu, Shabethai, Hodai, maaseya, kelita, Azaria, Yozabidi, Hanania, pelaya na boo ni walawi, basadie bandu elewa sheria, bandu ngabatama sehemu yabe. ⁸Bambe basomike katika katabu, sheria ya N'nongo ngabayauliya wazi kwa tafasiri no pia maana lenga bandu baelewe yabasomike.⁹Nehemia gavana, na Ezra mpendo wa dini na mwandish na walawi bababile kabata fasili kwa bandu, ngababakia bandu bote, lisoba leno nilitakatifu kwa ngwana, N'nongo wetu. kene muombolenze wa lelia. kwa mwanja bandu bote batelela wakati pabayowine makowe ga sheria. ¹⁰Nehemia ngabakia, Muyende, mulyee chakuno ngine, mkate na mase ga nywaa. na mupeleke mundu ywange kilebe, kwa mwanja lisoba leno ni takatifu kwa ngwana witu. kenemubee na huzuni, kwa mwanja pulaika kwa ngwana ngupu itu.¹¹Bai walawi ngabapanga bandu panga no tulia, Gababaya, ''Mukotoke. kwa mwanja lisoba lino takatifu. Kenemubee na huzuni.'' ¹²Bandu bote ngabayenda lyaa no nywaa no ba gana chakulya no sherekea kwa pulaika kutolo kwa mwanjaa bateelewa makowe yaga ubiliwe.¹³Lisoba lenebelee Viongozi ba nyumba ga mababu boka kwa bandu bote, apendo ba dini na walawi, batekolyana kwa Ezra, mwandishi lenga apete ufahamu boka kwene makowe sheria. ¹⁴Gababona Iandikilwe kwa sheria namna ngwana mwa mwamulisa musa panga bana ba Israeli balamee katika hema wakati wa sikuku ya mwei wa saba. ¹⁵Bapalikwa pia lilobee katika miji yabe yote, nakwoo Yerusalemu, ngababaya. Muyende panja pene nema wa Itombe, na mkalete matawi boka pene mzaituni mwitu, na matawi ya mihadsi, na matawi ga mitende na matawi ga nkongo lenga panga ibaada ya balikia ngati mwaiandikilwe.''¹⁶Bai bandu ngababoka no leta matawi, ngabapanga mahema kila yomo kunani ya paa yabe, katika maua gabe, katika mahakama ga nyumba, sehemu yabule pa lango la mase, na katika mraba wa lango la Efraimu. ¹⁷Boka poo babakolyanie bote la balo bababuyangine boka kutabilwe ngabapanga mahema no tama ngati yake. kwa mwanja boka lisoba la Yoshua, mwana wa Nuni hata lisoba liyoo, bandu ba Israeli bapangite hii sikukuu yenu. ni pulaika kukolo sana.¹⁸Kabee lisoba kwa lisoba, boka lisoba la kwanza mpaka mwisho, Ezra atasoma boka katabu cha Sheria ya N'nongo. Bapangite sikukuu kwa masuba saba na lisoba la nane kwabile na makolyano genanoga, kwa tulia na mri

¹Lisoba la ishirini na ncheche ya mwei wowo wowo bandu ba Israeli batekolyana, na bembe babile batabilwe, na bembe baweti mabuniya, na bembe ba bei miangi kunani ya mitwee yabe. ²Lubeleko wa Israeli batekwitenga na ageni bote. Bateyema no yeketya dhambi yabe bene na makowe mabou ga ntante babe.³Bateyemaa Sehemu yabe, na roho ya lisoba lenge la lisoba bateyeketya no lita nonge ya ngwana N'nongo wabe. ⁴Walawi,Yeshua, Bana, kadmieli, shebani ya, Buni, sherebia, Bani na kenani, bateyema kunani ya ngazi, ngabakema ngwana, N'nongo wabe kwa lilobe likolo.⁵Bokapo walawi, na Yeshua, na kadmieli, na Bai, na Hashabneya, na sherebiaa na Hodia, na shabania, na pethalia, ngababaya, ''muyemee, mukunumbe ngwana, N'nongo winu, wangee mwisho na mwisho ''Libalikiwe lina lako tukufu, alitukukwe kuliko baraka yote na sifa yote. Wenga ngwana. ⁶Wenga kichako. wenga upangite mbinguni, mbingu ya kunani, na malaika bote ba ngondo ngondo, na dunia na kila kilebe chakile kunani yake. na bahari na yote yaibile. wapeya bote ukotim na majeshi ga malaika babakukusujudi.⁷Wenga nga wa ngwana, N'nongo ywa cha wiitele Ibraimu. ngamoite boka uri wa wakaldayo, ngamkema Ibraimu. ⁸Waubweni moyo wake wabile kamilifu nonge yako. na wenga ngopangite pamope nakwe agano lo beka lubeleko lwake nema wa wakanaani, na Mhiti, na mwamori, na perizi, na myebusi, na wagingashi, ubekite ahadi yako kwa mwanjaa wenga mwene haki.⁹Wabweni shida ya ntante bitu misri na ¹⁰uyowine kilelo chabe bwega ya bahari ya shamu. Wenga wapangite alama na maajabu kuna ni ya Farao, na atumishi bake bote. na bandu ba nema wake, kwa mwanja watangite panga hamisri bapangite kwa kwipunia. Lakini wapangite lina ambalo lindayemaa hadi leno.¹¹Wabagine bahari nonge yabe, ngabaloko pakati kati ya bahari kunani ya nema nyomoo. na kwataikwa balo batewaa ngati ya kina, ngati liwe ngati mache ga kina.¹²Wenga walongo ya kwa nguzo ya liunde wakati wa ntwakati, na kwa nguzo ya moto wakati wa kiloo, lenga baku mulikie mundela uwese tyanga kwa nuru yake. ¹³Waulwike kunani ya kitombe sinai wate longela nabo boka mbinguni wapeile amri ya haki na sheria ya kweli, amri inanogaa na kwalagya.¹⁴Wabakie sabato yako takatifu, wapeile amri, kwalagya, na sheria petya musa mtumishi wako. ¹⁵Wapeile chakulya boka mbinguni kwa mwa njaa njala yabe, na mase boka mwamba kwa nyota yabe. ngawabakia bayende bakahabi bembe nema wahapile kwa kilopo kwapeya.¹⁶Ila bembe na ntante bitu bapangite uasi. na bembe babile makatili. wala baitii lili amri yake. ¹⁷Bate kana pekaniya, na bawasike lii kunani ya majabi yaugapangite kata yabe, lakini babile makatili. na kwa uasi wabe babei kiongozi lenga abuyanganie hali ya utu mwa lakini wenga ni N'nongo ambae utwelile samaha, mwene rehema na kiya, wala nyombeketi wa nyongo, na wambone katika upendo thabiti wenga waleilili.¹⁸Wala huleilili hataa pauyomwile pia libunda katika kiyoma chakichonjilwe no baya, ''Ayoo ga N'nongo winu ywanetike boka misri.'' wakati pabaobike sana. ¹⁹Wenga kwa kiya chako, waleilili katika jangwa. Nguzo ya liunde yawahanganzie mundele waleilii wakati wa mutwekati, wala nguzo ya moto kiloo yatekwaangaza mendele ambayo bapalikwe tiyanga.²⁰Wapeile moyo mzuri kwa jegana, na mana yako kwajimikelii mukano wako, na kwapeya mose kwa nyota yabe. ²¹Kwa miaka arobaini wate waruzuku jangwani, na bakosikelii chochote. Ngobo yabe galaili yalaili na magolo gabe gaimbike hii.²²Wapeile falme na bandu, na kwapeya nemaa katika kila kona ya kunanipa. Bai ngaumi liki nema wa sihoni mfalme wa Heshboni, na nema wa ogu mfalme wa Bashani.²³Wapangite bana babe panga bambone ngati ndondwa ya mbinguni, na kwajingia katika nema. Wawabakie ntante babe bajingi no miliki. ²⁴Bai bandu ngabajingya, ngabaumbiliki nema ngabashinda benyeji ba nema woo, wakanaani. ngawayea moko gabee, pamoja na wafalme babe na bandu ba nema, lenga Israeli apange nabo ngati mwapala²⁵Bembe bautekite nema wene ngupu na nema wene ustawi, nabembe ngabatola nyumba itu ilebe itu vyema, birika yaya embilwe, mizabibu na mikongo ya mizaituni, na mikongo ya matunda gambone. kwa iyoo batelyaa no yokuta no lengana, no pulaika kwa wema wako.²⁶Bai bakutilili no asi. Bataikwile sheria yako chogo ya migongo yabe. Babulige manabii bako watekwaonya bakubuyangani wenga, nabembe ngaba panga ukatili nkoloo. ²⁷Kwa nyoo ngawabeka moko ya adui babe, babatesike. Na wakati wa mateso gape, batekuletyaa na wenga watekwayowa boka mbinguni na mara ya mbone watekwaokoa kwa moko ga adui babe, kwa mwanja huruma yakeo yambone.²⁸Lakini badala ya pumolya, ngabanga mabaya kabenga ndongo yako, na wenga ngawaleka moko ga adui babe, kwa nyoo adui babe ngabatawala kunani yabe. Hata pababuyangine na kukulelya, wateyowa boka mbinguni, mara ya mbone watekwa okoa kwa mwanjaa ya huruma yako. ²⁹Watekwa kweleka lenga bapate buyangana kwene sheria yako. Hata nyoo bapangite kiburi na bapekanilelii amri yako. Bapangite dhambi dhidi ya amri yako ambao upeye ukoti mundu yoyote gwaitii. Baitiilili, paipangitelii kwepekanya na kana kwipekaniya.³⁰Kwa miaka yambone watetolyana nabo na kwaonya kwa Roho wako kwa ndela ya manabii bako. Hata nyoo bapakanileli. kwa hiyo ngawayeya moko ga bandu ba jirani. ³¹Lakini kwa huruma yako ngoloo wakomeshike kabisa, au kwaleka, kwa mwanja wenga ni N'nongo mwene rehema na mwene kuruma.³²Baii, N'nongo witu, N'nongo wetu nkoloo, mwene ngupu na mwene tisha, waubeka agani lako na upendo wako, shida yote yaitupatike twenga, afalme bitu, apendo bitu, upendo ba dini bitu na manabii bitu na ntante bitu, na bandu bako bote boka lisoba la afalme wa Ashuru mpaka leno kene ubalange panga ni njenee. ³³Wenga ni mwene haki katika yote yayatupatike, kwa mwanjaa utepanga kwa uwaminifu, na tupangite uovu. ³⁴Wafalme bitu, apendo ba dini bitu, na ntante bitu, baikamwilielii sheria yako, wala bazingatielii amri yako au shuhuda yako yawashudie.³⁵Hata katika ufalme wabe bene, wakati batepulaika wema wako kwabe, katika nema nkolo na wene lubeleko waubui nonge yabe, bakutumikielii au leka ndela yabe.³⁶Nambea mbeno twenga twabanda katika nema wawapeile ntante bitu pulaikaya matunda ngake na zawadi yake nzuri, na lolaa, twenga ni abanda. ³⁷Mauno manzuri boka nema witu huyenda kwa afalme bawabei kunani hitu kwa mwanja ya dhambi itu. Hatawala kunani ya yega itu na kunani ya mifugo ngati mwabapendile. Tubile na shida ngoloo.³⁸Kwa mwanjaa ga gote haga, tupanga agano thabiti kwa andika. kwene hati yaitabilwe na maina ga apendo bitu, walawi na apendo ba dini.''

¹Balo ambao bababei maina gabe kwene nyaraka yaiwekelile abile Nehemia mwana wa Hakalia gavana, na apendo badini bababekilwe sedekia, ²Seraya, Azaria, Yeremia, ³Pashuri, Amaria, Malkiya,⁴Harimu, Shekania, Maluki, ⁵Harimu, Meremothi, obadia, ⁶Danieli, Genethoni, Baruki, ⁷Meshulamu, Abiya, miyamini, ⁸Maazia, Bilgai na Shemaya, Haba babile apendo ba dini.⁹Walawi babile Yeshua mwana wa Azania, Binui wa alongo ba Henadadi, kadmieli, ¹⁰Na walawi ainee, shebania, Hodia, Kelita, pelaya, Hanani, ¹¹Mika, Rehobu, Hashabia, ¹²Zakuri, Sherebia, Shebania, ¹³Hodiya, Bani na Beninu. ¹⁴Viongozi ba bandu babile poreshi, pahath - moabu, Elamu, Besai,¹⁵Buni, Azgadi, Bebai, ¹⁶Adoniya, Bigwai, Adini, ¹⁷Ateri, Hezekia, Azuri, ¹⁸Hodia, Hashumu, Besai, ¹⁹Harifu, Anathoth, Nobai, ²⁰Magpiashi, Meshulamu, Haziri, ²¹Meshezebeli, Sodokia, Yadua,²²Pelatia, Hanani, Anaya, ²³Hoshea, Hanania, Hashubu, ²⁴Haloheshi, pilha, Shobeki, ²⁵Rehumu, Hashabna, Maaseya, ²⁶Ahia, Hanani, Anani. ²⁷Maluki, Harimu na Baana.²⁸Na bandu benge bababile apendo ba dini, na malawi, na alinzi ba malango, na ayembii, na atumishi ba hekalu, na bote bababile baitengite bene na bandu ba nema wa jirani kwa sheria ga N'nongo, na alwawa babe, na Bana babe, na aenja babe, bote bababile na ujinzi no tanga. ²⁹Baiungite na alongo babe, apendo babe, na kwitabaa katika kilapo cho lyanga katika sheria ya N'nongo, yaipitike na musa mtumishi wa N'nongo, na Zingatia no tii amri yote ya ngwana N'nongo witu na hukumu yake na sheria yake.³⁰Twateaidi pangu tuwesa lii kwapeya aenja bitu bandu pa nema au tola aenja babe kwa bana bitu. ³¹Kabee twaaidi panga menaibile mundu wa nema balete bidhaa au nafaka yoyote ya pemeya lisoba la sabato, twawesa hii pema boka kwinu lisoba la sabato au lisoba lolote takatifu. kila mwaka wa saba twaleka migunda itu pumolya, no pala madeni gote yagabokite na ayahudi benge.³²Twayeketile amri ya pia shilingi ya shekeli kila mwaka kwa ajili ya huduma ya nyumba ya N'nongo witu, ³³pia mikate ya uwepo, na Sadaka ya nafaka ga kawaida, sadaka yo tiniya lisoba la sabato sikukuu yayambee ya mwei na sikuu ya tiniya, na sadaka takatifu, na sadaka ya dhambi yo panga upatanisho kwa Israeli, pamoja na kazi yote ya nyumba ya N'nongo wetu.³⁴Na apendo ba dini, walawi na bandu gabakombwa kura kwa ajili ya sadaka ya anjuu. kura yachawile ni nyai na wa familia itu aleta anjuu ngati ya nyumba ya N'nongo wetu kwa nyakati yaibekilwe kila mwaka. anju yoo ya chonjilwe kunani ya madhahabu ya ngwana N'nongo wetu. ngati mwaiandikilwe katika sheria. ³⁵Twahaidi leta kunyumba ya ngwana matunda ga kwanza gagabokana na ukando witu, na matunda ga kwanza ga mkongo kila mwaka. ³⁶Na ngati mwaiandikilwe sheria, twahaidile leta kunyumba ya N'nongo na kwa apendo ba dini babatumika pano abelekwa ba kwanza ba bana binu na inyama binu.³⁷Twaleta unga wa kwanza na sadaka inu ya nafaka, na matunda ga kila mkongo, na divai yayambe na mauta twaleta kwa apendo ba dini kwene vyumba mwa beka mwa nyumba ya N'nongo wetu, twaletya walawi, sehemu ya komi boka kwene ukando witu kwa mwanja walawi kusanyaa zaka katika nema wote watupanga lyengo. ³⁸Mpendo wa dini, lubeleko lwa Haruni, lazima habe na walawi wakati papotya zaka. Walawi bapalikwa leta sehemu ya kumi ya zaka katika nyumba ya N'nongo witu kwene chumba cha ifadhi hazina.³⁹Kwa mwanja Bana ba Israeli na bana ba lawi, baleta sadaka ya nafaka, divai yayambe, na mauta katika vyumba vya kuhifadhi ambapo ilebe ya patakatifu. Indayemekelwa, na sehemu pa apendo ba dini, atumishi, na alinzi ba niyango, na ayembii. Tuwesalii kwaleka nyumba ya N'nongo witu.

¹Viongozi ba bandu batetama Yerusalemu, na bandu benge bapigite kura lenge leta yumo kati ga bandu komi tama Yerusalemu, nema mtakatifu, na benge tisa bateigala katika milema yenge. ²Na bandu batekwabariki bote batekwipia kwa hiari tama Yerusalemu.³Haba ga viongozi ba mkoa ambao batetama Yerusalemu. Hata nyoo, katika milema ya Yuda kilo mundu atami katika nema yake mwene, abile na pamope na waisraeli, apendo ba dini, Walawi, atumishi ba hekalu , na aine ba atumishi ba sulemani, ⁴katika Yerusalemu batami baadhi ya bana ba Yuda na baadhi ya bana ba Benyamini, bandu ba Yuda babile pamope na Athaya, mwana wa Uzia, mwana wa Zakaria, mwana wa Amaria, mwana wa shafatia, mwana wa mahalaleli, mwana wa peresi.⁵Na maaseya, mwana wa Baruki mwana wa kolhoze, mwana wa Hazaya, mwana wa Adaya, mwana wa Yoyaribu, mwana wa Zakaria mwana wa mshelani, abile mwana wa Baruki. ⁶Bana bote ba peresi babatami Yerusalemu babile 468. babile mashujaa.⁷Aboo nga bana ba Benyamini, Salu, mwana wa Meshulamu, mwana wa Yoeli, mwana wa Yehaya. ⁸Na badala yake, Gabai na Salai, bandu 928, ⁹Yoeli mwana wa Zikri abile mwangalinzi wabe, na Yuda mwana wa Hasenua abile mpendo wa wenebele kunani ya nema.¹⁰Boka kwa apendo ba dini Yedaya, mwana wa Yoyaribu, Yakini, ¹¹Seraya mwana wa Hilikia, mwana wa Meshulamu mwana wa Sadokia, mwana wa Merayoti, mwana wa Ahitubu, mpendo wa nyumba ya N'nongo ¹²na aine babapangite kazi ya lukoloo, bandu 822. na Ada ya mwana wa Yerohamu, mwana wa pelalia mwana wa Amzi, mwana wa Zakaria, mwana wa pashuri, mwana wa malkiya.¹³Nabembe babile na shirika bake bababile apendo ba alongo analome 242, na maasia mwana wa Azaria, mwana wa Azai, mwana wa Meshilemothi, mwana wa Imeri, ¹⁴Na alongo babe, 128 akambwanikii bene ujasiri, bene ujasiri, waziri wabe babaongonzike abile zabdieli mwana wa Hageoli.¹⁵Na walawi shemaya mwana wa Hashubu, mwana wa Azrikamu, mwana wa Hashabia, mwana wa Buni. ¹⁶na shabethai, na Yozabadi ambae abiile i kiongonzi wa walawi, babayemelike kazi ya panja ya nyumba ya N'nongo.¹⁷Abile matania, mwana wa mika, mwana wa Zakri, mwana wa Asafu, ywabile mkurugei ywatumbwele shukrani kwa sala, na Bakbukia, wenebele miongoni mwa alongo bake Abela mwana w Shemaya, mwana wa Galali, mwana wa Yeduthuni. ¹⁸Katika milema yote mtakatifu babile walawi 284.¹⁹Alinzi wa niyango Abuku, Talmoni, na washirika babe. ambao babalendelike milyango. analome 172. ²⁰Na balo babaigile ba Israeli, na apendo ba dini, na walawi babile katika milema yote ya Yuda. kila mundu atani katika miliki yake mwene. ²¹Hapanga kazi ya hekalu batani ofeli, na siba na Gishpa babile kabaongoza.²²Mtawala mkoloo kunani ya walawi bababile kaba tumika Yerusalemu abile Uzi, mwana wa Bani, mwana wa Hashabia, mwana wa matania, mwana wa mika wa bana Asafu, ambao babile ayembii wa kazi katika nyumba ya N'nongo. ²³Babile pae ya maagizo boka kwa mfalme na maagizo imara gapitike kwa ayembii kila lisoba pabapalikwae. ²⁴Pethahia mwana wa Meshezabeli, mwana wa zero mwana wa Yuda, abile upande wa mfalme kwa habari yote ya bandu.²⁵Kuhusu vijiji na migunda yabe, baadhi ga bandu ba Yuda bate tamaa,kiriath - arba. na kijiji yake, na Diboni, na ijiji yake, na Yekabzeeli na ijiji yake. ²⁶ngabaishi katika Yeshua, molada, Beth -pereti, ²⁷Hazar - shuali, Beersheba na vijiji yake.²⁸Na bembe ngabatama siklagi, na Mekona, ijiji yake. ²⁹Enrimoni, sora, Yarmuthi. ³⁰Zanoa, Adulamu na ijiji yake, na lakishi, na migunda yake, na Azeka na ijiji yake. Bai ngabatama boka Beer - sheba mpaka libende la Hinomu. ³¹Bandu ba Benyamini kabe babile kabatama boka Gebo, yenda Mikmashi na Aiya, na Beth - eli na ijiji yake. ³²Batetama Anathothi, Nobuu, Anania, ³³Hazori, Rama, Gitaimu, ³⁴Hadidi, seboimu, Nebalati, ³⁵Lodi, na Ono, Libende la wapundi. ³⁶Walawi benge batamii Yuda benge Benyamini.

¹Haba ga apendo ba dini na walawi babaisele pamope na Zerubabeli mwana wa shealueli, pamoja na Yashua seraya, Yeremia, Ezra, ²Amaria, Maruki, Hatushi, ³Shekania, Harimu na Meremothi.⁴Babile na Iddo, Ginethani, Abiya, ⁵Miyamini, Maazia, Bilgai, ⁶Shemaya, Yo yarimu, Yedaya, ⁷Salu, Amoki, Hilkia, na Yedaya. Abaa babile apendo ba apendo ba dini na ashirika babe katika lisoba la Yoshua.⁸Walawi babile Yeshua, Binui, kadmieli, Sherebia, Yuda, na Matania, ywabile kaongoza miambo ya shukrani, pamope na ashirika yabe. ⁹Bakbukia, na Uno, ashirika babe bayemi mbwega yabe wakati wa huduma.¹⁰Yoshua abile ntante bake Yo yakimu, Yoyakimu abile ntante ba Eliashibu, Eliashibu abile ntante bake Yo yada. ¹¹Yo yada ampapile Yonathani, Yonathani ampapite Yodua.¹²Katika lisoba la Yoyakimu habaa babile apendo ba dini apendo ba alongo. Mareya abile abile mpendo wa Seraya, Hanani abile kiongozi wa Yeremia, ¹³Meshulamu abile kiongozi wa Ezra, Yehanani abile kiongozi wa Amiria. ¹⁴Yonathani abile kiongozi wa Maluku, na Yusufu abile kiongozi wa Shekania.¹⁵Lenga yendelya, Adna abile kiongozi wa Harimu, Helkai kiongozi wa Meremothi, ¹⁶Zakaria, abile kiongozi wa Ido, Meshulamu abile kiongozi wa Ginethoni, na ¹⁷Zikri abile kiongozi wa Abi wa miyaamini, pltai abile kiongozi wa Maazia. ¹⁸Shamua abile kiongozi wa Bilgai, Yehonathani abile kiongozi wa Shemaya. ¹⁹Matanai abile kiongozi wa Yoyaribu, uzi abile kiongozi wa Yedaya, ²⁰Kalai abile kiongozi wa Salu, Eberi abile kiongozi wa Amoki, ²¹Hashabia abile kiongozi wa Hilkia, na Nethand abile kiongozi wa Yedaya.²²Katika lisoba la Eliashibu, walawi Eliashibu, Yodaya, Yohana, na Yadua baandikilwe kwa mitwee. ya familia, na apendo badini baandikilwe wakati wa utawala wa Dariyo wa persia. ²³Bana ba lawi na viongozi babe ba familia bate andikilwa katika kitabu cha tarehe mpaka lisoba la yohana mwana wa Eliashibu.²⁴Apendo ba walawi babile Hashabia, sheribia na Yeshua mwana wa kadmieli, pamoja na ashika babe baba bile bayemi nonge yabe kukwao na kushukuru, kaba yangwa sehemu, kwa kutii amri ya Daudi, mundu wa N'nongo. ²⁵Matania, Bakbukia, Obadiya, Meshulamu, Talmoni na Akubu a babile alinzi ba malango bababile bayemii katika chumba cha hazina pene malango. ²⁶Batetumika katika lisoba la Yoyakimu, mwana wa Yoshua, mwana wa Yosadaki, na katika lisoba la Nehemia, gavana na Ezra mpendo wa dini na mwandishi.²⁷Katika kwitolea kwa kingombe cha Yerusalemu, bandu bapalike walawi popoti pababile kabatama ngabaleta Yerusalemu. Lenga sherekea kwitolea kwa pulaika, pamoja na shukrani no yemba kwa ngomaa, inanda na inubi. ²⁸Ushika wa ayembii batekolyana pamope boka wilaya yayatalite Yerusalemu na boka ijiji ya wanetofathi,²⁹Bateisa boka Beth - gilgali no boka katika migunda ya Geba na Azmawethi, kwa mwanjaa ayembi baisengile ijiji karibu na Yerusalemu. ³⁰Apendo ba dini na walawi ngabaitakasa, bokapoo ngabatakasa bandu, milyango na kingombe.³¹Boka po nabile na kiongozi wa Yuda yenda kunani ya kingombe, na nenga chawa mikutano ibele mikoloo ya boo babashukuru. yumo ayei upendo wa malyoo lenga lango la jaa .³²Hoshaya na nusu ya viongozi ba Yuda atekukenga maa. ³³na baada yake ngabeyenda Azaria, Ezra na Meshulamu. ³⁴Yuda, Benyamini, Shemaya, Yeremia. ³⁵Na bana ba apendo ba dini bababila na tarumbeta, Zekaria mwana wa Yonathani mwana wa Shemaya, mwana Mataniya, mwana wa Mikaya, mwana wa zakuri, mwana wa Asafu.³⁶Na kabee alongo ba Zekaria, shemaya, Azareli, milalai, Gilalai, Maai, Nethaneli, Yuda, Hanani, pamoja na yombo ya mziki ya Daudi mundu wa N'nongo. Ezra mwandiki ywabile nonge yabe. ³⁷Na kwa niyango wa kinwanyuu ayei yumo yumo na madaraja ga nema wa Daudi kunani, no oboka ukuta, kunani ya nyumba ya Daudi, pene niyongo wa mase upande wa mashariki.³⁸Na ayembii benge ambao bateshukuru ngabeyanda upande wenge. Natekwakengama kunani ya kigombe pamoja na nusu ya bandu, kunani ya mnara wa inyago, mpaka kingombe kikoloo. ³⁹na kunani ya lengo la Efraimu, na niyango wa samani, na kwa lango la omba na mnara wa Hananeli na mnara wa Hamea, kwa niyango ngondolo. no ngabayemaa pene niyongo wa alinzi.⁴⁰Kwa iyoo mikutano ibele ya balo babashukuru bapatike nafasi yabe katika nyumba ya N'nongo, na nenga kabe nganitola nafasi yango ya nusu ya viongozi pamope nanenga. ⁴¹Na apendo ba dini ngabatola nafasi yabe Eliakimu, maaya Miyamini, Elioenai, Zekaria, na Hanania, bene turumbeta, ⁴²Maaseya, na Shemaya, Elezari, Uzi, Yehohanani, Malkiya, Yezrahia ngati ayemelekii.⁴³Bapiite dhabibu ngolo lisoba liloo ngabapulaika, kwa mwanjaa N'nongo abile atekwa pulaisa kwa furaha ngolo. kabe alwawa na bana batepulaika. nganyoo pulaika kwa Yerusalemu ngaiyowanika boka kutaluu.⁴⁴Lisoba loo bandu batechauliwa kunani ya nyumba ya hazini kwa hajili ya michango, matunda ga kwanza na zaka, lenga kwikusanya ngati ya sehemu yaipalikwe katika sheria ya apendo ba dini na walawi. kila yomo atecha aliwa panga lyengo migunda karibu na nema. kwa mwanjaa Yuda atepulaika kunani ya apendo badini na walawi bababile bagemi nonge yabe. ⁴⁵Bapangite utumishi wa N'nongo wabe, na huduma ya utakaso, kwa mujibu wa amri ya Daudi na ya mwana wake Sulemani, na nyoo.⁴⁶Samani ya kale, katika lisoba la Daudi na Asafu, kwabile na ayeweleke wa ayembii na kwa bile na miambo ya sifa na shukarani kwa N'nongo. ⁴⁷Katika lisoba la Zerubabeli na katika lisoba la Nehemia, Israeli bote bapiite sehemu ya kila lisoba kwa ayembi na alinzi wa malango ngababeka mbega sehemu ya walawi, na walawi ngababeka sehemu ya bana ba Haruni

¹Lisoba loo basomike kitabu cha musa katika masikilo ga bandu. yabonike iandikilwe ngati yake panga mtompo mwamoni au mmoabu nywapalikwa isa katika kusanyiko la N'nongo, milele. ²Ayee yabile sababu baisilelii bandu ba Israeli na mkate na mase, ila babile bamwanili Balaamu kulaani Israeli, hata nyoo, N'nongo witu agalambwele laana panga baraka. ³kwapwe tu payowine sheria, batekwatenga Israeli boka kwa kila mgeni⁴nga kamla ya poo Eliashibu kuhani abekite kunani ya yumba nyumba ya N'nongo witu abile na uwelewano na Tobia. ⁵Eliashibu amwandalie Tobia chumba kikoloo, hambapo hapo awali babei sadaka na nafaka, uvumba, makala, na sehemu ya komi ya nafaka, divai, na mauta, ambayo yabekilwe kwa ajili ya walawi, ayembii, alinzi wa niyango, na michango kwa apendo ba dini.⁶Lakini wakati wo wote nabileli Yerusalemu. kwa mwaka wa thelathini na ibele wa Artashasta mfalme wa babeli, ayei kwa mfalme baada ya mud nganinoba mfalme ruhusa ya boka. ⁷na nganibuya Yerusalemu nganitanga mabaya ambago Eliashibu abile apangite kwa kumpeya Tobia chumba cho beka, katika mahakama ga nyumba ya N'nongo.⁸Nabile na nyongo sana na nganitaikwa itabu ya nyumba ya Tobia mpenja ya chumba cha bekya. ⁹Nateamulisa panga batakase ituo ya bekya, nane nganikeleboa ngati yabe makala ga nyumba ya N'nongo, sadaka ya nafaka, na uvumba.¹⁰nganikwipwa panga sehemu yabapiite kwa ajili kwa peya walawi bapiitelii kwabe, lenga bawese boka haraka hekaluni, kila mundu yenda migunda yake, ngati ayembii babapangite pababo. ¹¹Kwa nyoo nganiwasiliana na maafisa no baya, kwa kele nyumba ya n'nongo mutekwilekaa? Nakwembanie pamope na kumeka pene nafasi yabe.¹²Bokapoo Yuda bote ngabaleta zaka ya nafaka, divai yayambee, na mauta kwene ituo ya bekya. ¹³Ganabeka ngati angalii hazina kunani ya hazina, shelemia kuhani, na sadoki mwandishi, na walawi, pedaya, Hanani, mwana wa Zakuri, mwana wa Matania, ywabile na benamase babe, kwa mwanjaa babalangilwe panga waminifu. kazi yabe yabile taikwana ifaa kwa ashirika babe. ¹⁴Munikomboki Ee N'nongo wango, kunani ya tenoo, wala keneubeye makowe makowe nganigapangita kwa ajili ya nyumba ya N'nongo wango na huduma yake.¹⁵Masoba goo nganabona bandu ba Yuda babalebite wembe lisoba la sabato, no leta makundi ga nafaka, no kwapakia mbunda, na divai, na zabibu, na tini na kila aina ya igombo inamtopa, babaletike Yerusalemu lisoba la sabato. Ganishudia panga babile kabapemea chakulya lisoba loo.¹⁶Bando boka Tiro babatami Yerusalemu baletike omba na kila aina ya ilebe, no pemea lisoba la sabato kwa bandu ba Yuda na katika nema. ¹⁷Bakapo ngabamakia kiongozi wa Yuda, ''Ate, ni wakaugani goo wampanga, kunajisi lisoba la sabato? ¹⁸Ate, ntante bunu bapangitelii nyoo? ate N'nongo witu aletike li maakau haga kunani itu nema goo? lelo weta ghadhabu zaidi kunani ya Israeli kwa kukusalawa sabato.¹⁹Kapwee payabile lebendo kwene niyango wa Yerusalemu kabla ya sabato, naamulishe milyango ijigalilwe no panga ifaikalii kwiyowa mpaka baada ya sabato,. Mabei baadhi ya atumishi bangu pene malango lenga chigoo wowote keneuse leta lisoba la sabato. ²⁰Apanga biashara na wapemei wa kila aina ya bidhaa batebutuka panja ya Yerusalemu mara jimo au Ibele.²¹Lakini natekwakweleka, ''Mbona mutama panja ya ukuta? manamubile kamupanga nyoo kabe, na meka moko '' boka wakati golo mwaisilelii lisoba la sabato. ²²Nganaamuru walawi kwitakasa, no icha lendela milango, lenga takasa lisoba la sabato. Unikomboki kwa leno kabe, N'nongo wangu na kunipeya huruma kwa mwanjaa ya uaminifu wa a gano laubile nalo kwango.²³Katika lisoba loo nabweni ayahudi bababile bakobike alwawa ba Asheladi, Amoni, na Moabu. ²⁴Nusu ya bana babe balongei lugha ya Ashdodi, ilaa bawesikelii longela lugha ya Yuda, ila lugha ya yumo wa bandu benge.²⁵Nanenga nganiwasilana nabo, nanenga natekwahadhibu, na kwako mbwa baadhi yabe no uta nyili yabe. natekwa lapia kwa N'nongo, nganibaya, kwnemwapei bana babe aenja bitu, wala kenemwatole ainja babe kwa ajili ya bana binu, wala mwenga mwa bene. ²⁶Ate sulemani mfalme wa Israeli , hapangitelii dhambi kwa mwanjaa ya alwawa haba?Miongoni mwa mataifa gambone hapakawa na mfalme ngati ywembe, no pendelwa na N'nongo wake. N'nongo ngampanga abe mfalme kunani ya Israeli bote. Hata nyoo, alwawa bake ba kigeni bampangite apanga dhambi. ²⁷ate, tupalikwa kukupakaniya no panga uovu woo hata kumwalifu N'nongo wetu na kwakobeka alwawa hageni?²⁸yumo wa bana ba Yoyoda, mwana wa Eliashibu, kuhani mkoloo, abile mukwe wake na sanbalati mhoroni. kwa hiyo na moite boka nonge yango. ²⁹Bakukombokeye.N'nongo wango, kwa mwanjaa hutekunajisi ukuhani, na agano la ukuhani na walawi,³⁰kwa iyoo nitekutakasa boka kila kilebe kigeni, na Imarisha lyengo la makuhani na walawi, na kila yumo kwa lyengo lake mwene. ³¹Napiite sadaka ya hanjuu wakati wabekilwe na matunda ga kwanza. Unikomboki, N'nongo wango. kwa magolou.

¹Mu masoba ga utawala wa Ahasuelo [AYO nga Asuelo Ywatawalite boka india mpaka Ithiopa, zaidi ya majimbo 127, ²Mu masoba go nkulungwa Ahasuelo atami mukitego sake sa utawala ku ngome ya shushani,³Mwaka unetatu wa utawala wake abapngile sikuku iongosi bake na atumwa bote. Bababile mu sikuku Yo bai apendo ba majesi ga umedi na uajemi, bandu bote bene Yeo, na iongosi ba majimbo. ⁴Nkulungwa abei wazi utajili na utukupu na isima na ukolo waupatike boka masoba ga nsogo, kwa masoba 180⁵Masoba go pagatimile, nkulungwa aandaika kalamu Yayatami kwa masoba saba. kalamu yee yabile kwa ajili ya bandu bote bababile ku ikulu ya Shushani, boka nkolo mpaka nchini. Behewa ya busitani ya Ikulu ya nkulungwa ngapayapangilwe kalamu. ⁶Behewa Ya Bustani yapambile kwa itambulauu ya pamba na ulujuani, yayatabilwe na lusi lwa kitani sapi ya zambalau, gabagatandasike kwa pete ya ela. na nguso ya malumalu. kwabile na makochi ga ela na dhaabu na kunani ya sumenti ya malumalu. maliwe makele na maliwe mapili, mauu na ga vijano.⁷Na inywo yaandaliwe mwikombe ya dhaabu kila kikombe sabile sa aina yake na kwa mwanja woga mwoyo kwa nkulungwa kwabile na wembe wambone. ⁸Nkulungwa ababakie audumu babagane inywo kila mundu kati mwapala. Maana tayali nkulungwa alagile kwa alumisi ba Ikulu kwapangya ageni bokana na mwpala kila ng'eni.⁹Alwawa nabembe bakokilwe akwo ku ayo kalamu na malikia vasfi ku ikulu ya nkulungwa Ahasuelo. ¹⁰Ika mu lisoba Lya saba mwoyo wa nkulungwa kwopulaika kwa mwanja mwalobile wembe, ngabalagya Mehumani, Biztha, Harbona, Bigtha, Abagtha, Zethari na karikasi [ aba saba ngabaudumiage nnonge ya nkulungwa.] ¹¹kunneta malkia Vasti aweti ngobo yake ya kimalikia. Abile na lengo lya kwa laya maakida bake na bandu bote ugolou wake, maana abile ng'olou.¹²Pamope na mwalagile nkulungwa, malikia Vasti atikana Yenda kati nkulungwa mwabalagile baloiongosi bake. kwa nyo nkulungwa atekasilika mumo, nyongo yake naiyaka nkati yake.¹³Nkulungwa ngabayendelya bene ikima,babatangite nyakati [ Kwa mwanja awo ngawabile utalatibu wa nkulungwa kwayendelya bene ikima na ataalamu ba salya na hukumu. ¹⁴Carshena, Shethar, Admatha, Tarshish, Meres, Marsena, na Memucani, majimbo saba ga umedi na uajemi babile papipi na nkulungwa na babile na yeo ngolo kwa nkulungwa. ¹⁵Katika lolekea kilebe sako kipangilwe bokana na mwakani malkia vasiti wolo nkemo wa nkulungwa mwaibaya salya.¹⁶Yumo kati ya balo, Memukani ngabaya nnonge ya nkulungwa na nnonge ya iongosi aine, malkia vasti ankoseite nkulungwa kisake na apendo bote na bandu bote bababile mu majimbo ga nkulungwa Ahasuelo. ¹⁷Na kwa nyo ale Iyalipangite malkia lililuatanganikwa na alwawa boti, balua kwapangya akinasongo babe kinanyata. Baluabaya, Nkulungwa, Ahasuelo malkia vasiti amwesimule li nsengowe, nkulungwa Ahasuelo papalike aise nnonge yake. ¹⁸kabula ya lisoba le alwawa ba apendo ba uajemi na umedi bapatike abali ya goma kwa malikia vasiti baluakwapangya akinasengo babe, iongosi ba nkulungwa, kwaluabaa puyo na nyongo yambone.¹⁹Manaitei ale likowe Iyatubaya linogile, Nkulungwa ulusu Tangaso lipiyilwe, na ibe mu salya ya ajemi na amedi, yaikotoka bo yelwa na mundu ywoyweti, panga vasiti awesali isa kae nnonge ya nkulungwa kati malkia. Nafasi ya vasiti apeyelwe ywenge ywabile bola muno kuliko vasiti. ²⁰Tangaso iya nkulungwa palyaluapiyilwa mu kulungwa wake wote, alwawa bote baluakwaisimu akina sengo babe, boka mwene seo hala ywange seo.''²¹Usauli wolo wapangi unanoga kwa nkulungwa na kwa apendo benge nkulungwa apangite kati mumuleani mwapendekise. ²²Ngatuma balua majimbo gote ga nkulungwa, kwa kila jimbo na liandiko Iyake, na kwa bandu ba makabila gabe. Alagile panga kila nnalome abe nga Ywayemeleka mu nyumba yake mwene. Tangaso le Yapiyilwe kwa kila lugha kwa kila mundumu ukulungwa.

¹Bakapo paipite aye ikowe yote na nyongo ya nkulungwa pola, ngang'wasa malikia vasiti na sakipangite kuusu malikia vasiti na sakipongite na tangaso iyalipiyite na malikia vasiti obeya umalikia ²Bokopo anchembe babantumikiage nkulungwa ngababaya, Nkulungwa apalilwe mabikila agolou.³Nkulungwa asawe ayemelekei mukulungwa wake, lenga baakusanye bale bote agolou harem ku ikulu ya susa Aba bale babe pae ya nyemelekei Hagai, nyemelekei nkolo ywa alwawa, na bapeyelwe mbambo yabe yote. ⁴Na yolo biti ywampulaisa nkulungwa ngaywaluaba malkia pandu pa vasiti.'' Nkulungwa aupendile wolo ushauli, na apangiti kati mwabanshaulike.⁵Akwo ku muji wa shushani abile muyahudi lina lyake mordekai mwana wa Jaira mwana wa shimei mwana wa kishi ywabile wa kabila ya Benyamini. ⁶Ywembe abile pamope na balo bandu babapotolikwe mateka na Yekonia, nkulungwa wa yuda boka yerusalemu nopelekelwa kugeni na nkulungwa Nebukadreza.⁷Modekai anelage, Hadasa, Yaani Esta, biti wa njomba bake kwa mwanja awelikwe na apendo bake bote abele mao na tate. Modekai autweti kati biti wake. Esta abile na liumbo Iyonogelya na kuminyo kunang'o loka.⁸Aenja bambone baletilwe ikulu kulo shushani, baada ya tangazo lya nkulungwa na amuli ya nkuluungwa piyilwa. Babekilwe pae ya nyemelekei Hegai, Ywabalolekea alwawa. ⁹Esta atikumpulaisa, na apatike kibali kwa Hegai Ampeile mbambo na sakulya. Ampeile aenja saba bakumudumia boka ku ikulu ya nkulungwa, na ampendalike na audumu alwawa pandu pamanoga ku nyumba ya alwawa.¹⁰Na Esta aianammakia li mundu kuusu alongo bake kwa mwanja Modekai atikunkanikia. ¹¹Kila lisoba modekai anageyenda wo keleboka kuluwa lwa nyumba ya alwawa, lenga ayowe ikowe ya Esta na mwalua pangilwa.¹²Paikite zamu ya kila mwenja yenda kwa nkulungwa Ahasuelo kwo kengama maelezo ga alwawa, kila menja apalikwae ayomwe mwei kumi naibele ya kwipamba, kwei sita ya mauta ga manemane na mwei sita ya mbambo Yenge. ¹³Mwenja payei kwa nkulungwa, apeyilwe kilebe sosole sakiamanile boka mu nyumba ya alwawa lenga ayende naso ku nyumba ya nkulungwa.¹⁴Mwenja apalikwa ayende kilo no buyangana kunyumba ya alwawa, na kwa uyemelekei wa shaashigazi, nymelekei wa nkulungwa ywabile kasi yake kwalendela masulia. Mwenja alusiwe li kae Yenda kwa nkulungwa ila kwale ampulaise muno nkulungwa, na nkulungu amulisa akeleboke kae.¹⁵Zamu ya Esta payaikite [ mwana wa Abiashili njomba bake modekai antweti panga kati mwana wake] yenda nnonge ya nkulungwa, apaliteli kilebe sosote ila selo Hegai nyemelekei Ywa alwawa samakie potwa. ¹⁶Esta apatike kibali kila ywa mwoni. Esta apelekilwe kwa nkulungwa Ahasuelo ku makazi ga ntulungu mu mwei wa komi, mwei wa wa tabeti mu mwaka wa saba wa utawala.¹⁷Nkulungwa ampendile ampendile Esta kuliko alwawa benge, na apaatike kibali kuliko benge na wema muno kuliko mabikila benge, na nkulungwa nga n''gwalika taji ya panga malikia pandu pa vasti. ¹⁸Nkulungwa ngabapangya kalamu ngolo muno ayemelekei na ahudumu bake bote, karamu ya Esta na abapeile male malepo ga kodi mu majimbo gote. kae abapeile zawadi kwa ukalimu.¹⁹Modekai atami pa lilyango lya nkulungwa palo mabikila pabakwanyike kwa mala inebele. ²⁰Esta aukengime usauli wa modekai wo kotoka kummakia mundu Ywoywote kuhusu alongobe. Aukengime ushauli wa modekai kati mwa mmakie pabile nchini. ²¹kwa masoba go modekai pata mi pa ilyango kwa nkulungwa, Bighani na Tereshi, ayemelekei ba kulungwa babalendelage lilyango,, balikasilika na bapalite kumulaga nkulungwa Ahasuelo.²²Likowe iyo lyabekilwe palyabekilwe wazi kwa modekai ampalite malkia Esta, na Esta amakie sabaite modekai. ²³Na ikowe ye paipalikwe kwa nkati no bo nekana ukweli wake balo analome abele ngabanyo ngelwa kunani muukongo. Na aga makowe gaandikilwe mukitabu sa taalifa sa nkulungwa.

¹Baada yopeta ikowe yee, nkulungwa Ahasuelo nga pamwobo ya seo Hamani mwana wa Hamedatha mwagagi,na abei kitego sake sa ukolo kunani ya akolo bote bababile pamope nakwe. ²Na atumisi bote ba nkulungwa bababile pa lilyango lya nkulungwa bapalikwage kunkilikitya Hamani, kati mwalagile nkulungwa. Lakini modekai ankilikitile li wala kunsujudia Hamani.³Bokapo atumishi ba nkulungwa bababile pa lilyango lya nkulungwa ngabammakia modekai, kwa mwanja namani ukotoka kuesimu amuli ya nkulungwa? ⁴Bandekumakia lisoba kwa lisoba, lakini Ywembe ayendeli kama mwabapala bembe. kwa nyo ngabalongela na Hamani lenga lolekea mwapanga modekai liluaigala buli maana ywembe abile myahudi.⁵Hamani pabweni modekai ankilikitya li wala kunsujudia, yamwobwike nyongo. ⁶Abile na liwaso lya kumulaga Modekai, ba nkulungwa, atumisi tayali bammakie panga modekai na alongo bake babile ayahudi. Hamani ngapanga mipango ya kwa bulaga ayahudi bote, bandu ba modekai, bababile mukulungwa wa Ahasuelo.⁷Mumwei wa kwanza, [ wawabile mwei wa Nisani] nkati ya mwaka wa komi naibele wa nkulungwa Ahasuelo, bakombwile kula nnonge ya Hamani kura kila lisoba na mwei, sawa lisoba na mwei mpaka pabasawile mwei wa kominaibele, [ mwei wa Adari.⁸Bokapo Hamani ngammakia nkulungwa Ahasuelo, ''kubile na bandu fulani mu majimbo gote ga ukulungwa wako babakotoka kengama salya yako. Na kwa tabia yabe yo kotoka kengama salya yako bapalikwali lama. ⁹Mana kaipendeza nkulungwa, upiye amuli bandu ba bote babulagilwe, na nee naluapiya mbanje talanta elfu komi ya mbanje mu moko ga balo babayemeleka aga makowe ga nkulungwa, lenga panga babeka mu hazina ya nkulungwa.''¹⁰Nga apo nkulungwa ngaula pete yake yene mnuli na kumpeya Hamani adui wa ayahudi. ¹¹Nkulungwa ngamakia Hamani, ''Mbala hakikikisha panga mbanje yote ikeleboka kwako na kwa bandu bako lenga mwitumi kati mwampendile.''¹²Ngobokapo aandisi ba nkulungwa bakwembine lisoba lya komi naitatu ya mwei wa kwanza, na mbiu yayabile na matakwa ga Hamani yatiandikilwa na pelekelwa kwa ayemelekei ba majimbo, na balibote bababile kunani ya ayemeleki ba majimbo, gote, na ayemelekei ba bandu na luga yabe. Mbiu ye yaandikilwe kwa lina lya nkulungwa Ahasuelo na kombwa muhuli wa pete yake. ¹³Balua aye yopala kwabulaga Ayahudi yapelekilwe mu majimbo gote ga nkulungwa Ahasuelo, kwaangamisa, bulaga na kwaalabiya Ayahudi bote, boka nchini mpaka nkolo, bana na lwawa, kwa lisoba limo lisoba lya komi na itatu mu mwei wa komi naibele [ ambao mwei wa Adari] na tola mali yabe.¹⁴Nakala yo yapangilwe salya napelekelwa kila jimbo. Taalifa ya angamizilwa Ayahudi yaeneite mu kila jimbo panga bandu bote baiandae kwa lisoba lyo. ¹⁵Apeleki ba abali bapelike mwalagile nkulungwa. Tangazo ale kae lyapiyilwe mu muji wa shushani. Nkulungwa abile na Hamani batitama na nywa, lakini muji wa Shushani wabile mu angamivu.

¹Modekai payowine sakipangilwe kwaajili yabe, ngapapapwana ngobo yake no wala mabunia na kwijitya maligu. ²Ngapayenda pakatikati ya muji kono kalela kilelo kikolos uchungu wambone. Ngapayenda pa niango wa nkulungwa, kwa mwanja ntopo ywalusiwage jingya kwa nkulungwa aweti mabunia. ³Amuli yee paikite mu kila jambo, kwai na kilelo kikolo kwa ayahudi, na funga , lela na maomboleso. Bambone bagonjike mu maligu.⁴Malikia Esta papatike abali boka kwa ahudumu bake, apatilwe na moli. Ngabatuma bandu bampeleki ngobo ya ibile sapilenga aule mabunia na wala ngobo sapii, ila modekai ayeketile. ⁵Bokapo Esta ngankema Hathaki, yumo kati ya ayemelekei ba nkulungwa, ywapeyilwe wajibu wa kumudumia. Ngannagya yenda kwa Modekai lenga atange kwa mwanja na mani Modekai amuwite panga nyo.⁶Kwa nyo Hathaki ngayenda kwa Modekai mu mujinnonge ya lilyango lya nkulungwa. ⁷Modekai ngamwelesa Hathaki makowe gote usu maamgamisi ga Ayahudi gagapangilwe na kiasi cha mbanje ya aidile lepa Hamani kwa balo bote babapanga kasi yo angamisa Ayahudi. ⁸Kae ngapampeya nakala ya mbinu yaipangilwe akwo shushani kwa kwaangamisa Ayahudi.⁹Apangite nyo lenga Hathaki akammakie Esta manainesekine atole jukumu lyo yenda kwa nkulungwa lenga kunnoba kwa ajili ya Ayahudi, kwa nyo Hathaki ngapayenda kwa Esta kumakia selo sabakiilwe na Modekai. ¹⁰Esta ngalongela na Hathaki na kumaikia auyangane kwa modekai. ¹¹Esta nganimakia Hathaki, '' Atumishi bote ba nkulungwa na bandu bote ba majimbo batangite panga mundu ywoywote ywajingya kwa nkulungwa pange lusa balagilwa ila yolo ywanaya pimbo yake ya dhaabu. Masoba sa lasini nayenda li kwa nkulungwa. ¹²Hathaki ngammakia modekai makowe gote ga bakiilwe na Esta.¹³Modekai ngakeleboya lilobe kwa Esta, ''kana uwase wenga waluasalimika kuliko Ayahudi bote ¹⁴Mana utami liki kwa wakati gono, N''nongo alualeta wokopu kwa ndela yenge,lakini wenga na nyumba ya tatebako mwalua angamia. Nyai ywatangite panga waisile mu nafasi ye kwa wakati kati wono.¹⁵Kae Esta ngatuma ujumbe kwa modekai . ¹⁶Uyende ukamakie aleusanye Ayahudi bote babatama mu muji wa shushani, bafunge kwa ajili yangu kana balye wala nywa maseli kwa muda wa masoba gatatu. Na nee na atumisi bango tupalafunga kwa masoba ago. Na bokapo naluayenda kwa nkulungwa kunyume sa saly. Na mana nalua wa na nawe. ¹⁷Modekai ngayenda panga gole ganagile Esta panga.

¹Baada ya masoba gatatu, Esta ngatola ngobo yake ya kimalikia wala no yema pandu pa nkati mu luwa Iwa ikulu ya nkulungwa, nnonge ya nyumba ya nkulungwa, nkulunwa atami pa kitego sake sa lenji kalinga panja pa niango wa jingilya. ²Nkulungwa pamweni malkia Esta apatike kibali kwa nkulungwa. Ampeile pimbo ya dhaabu moko ya Esta. kwa nyo Esta ngamwegelya nkulungwa na kwikamwa pimbo ya utawala.³Bokapo nkulungwa ngammakia malkia Esta, ''upala upeyelwe namani? Ombi lyako kilebe gani?Hata nusu ya ukulungwa wanago uluapeyelwa. ⁴Malkia Esta ngammakia nkulungwa, mana nipatike kibali pa minyo gako, niloba leno wenga na Hamani muise ku karamu yaniandaite kwa ajili inu''⁵Nkulungwa ngabaya, ''Munnete Hamani kiyongoya lengana na mwapala Esta '' Nkulungwa na Hamani pamope ngaba hudhulia ku kalamu yaiandaite malkia Esta. ⁶Wembe pauyendeli nyweleka palo pa kalamu , nkulungwa ngapannokia Esta, saupa kile? na ombi lyako kwango na mani? uluapeyelwa hata nusu ya ukulungwa.⁷Esta nganyangwa nkulungwa, ''Sanipala na saniloba ase, ⁸Manaite, nikupendisite nkulungwa, kwa kunipe ya yanipala na kulieshimu lyanililoba, wenga na Hamani mwaise kae malao ku kalamu yanaiandaa malao na apo nganakubakia sanikipala.⁹Hamani ayei kasake kono atwelile pulaa pamwoyo wake. Lakini pamweni modekai pa lilyango lya nkulungwa, modekai ayema li na wala alendem, li nnonge yake, atwelile nyongo kwa mwanja modekai . ¹⁰Lakini atikwikeleboya na ayei kasake. Ngabakoka mambwika bake bati kwembana pamope na zereshi, nyumbowe. ¹¹Hamani ngababakia utukufu wa mali na bana babile nabo, na mwabile na seo kikolo peta ayemelekei bote na atumisi bote ba nkulungwa.¹²Hamani ngababakia, '' Hata liso malkia Esta aiandaite karamu kwa ajili ya nkulungwa nenga tu na nkulungwa twatwahudhurie ku kalamu yaiandaite malkia Esta. Na malao atukokite kae pamope na nkulungwa. ¹³Lakini aga gote kilebe li manaitei modekai ayendelile tama pa lilyango lya nkulungwa.¹⁴Bokapo zereshi, nyumbowe Hamani ngammakia nsengowe na mambwiga gake bote, '' Muandae nkongo wa ulaso wa futi amusini. Na saa ya kindae wa longele na nkulungwa lenga modekai atundikilwe munkongo wo. Bokapo wayende pamwoyo wako pelete kulamu yaiandaite malkia Esta na nkulungwa.

¹Kila selo nkulungwa apatike li ingomo. Ngalagya itabu yaiandikilwe gagapitya na gagapitile mu ukulungwa wake ngailetelwa na somelwa nnonge yake. Habu isome iwe kwa lilobe nnonge ya nkulungwa. ²Ngaikwembelwa panga modekai apiyite abali usu Bighana na Tereshi, alendeli babalendela lilyango, babapangite mipango ya kumulaga nkulungwa Ahasuelo. ³Nga nkulungwa ngalokia, Modekai apangilwe kilesa isima kwa abali yaipiyite? Apo atumisi ba nkulungwa ngabammakia, ''Apangilwe li kilebe sosote''⁴Kae nkulungwa ngalokia, '' Nyai ywabile nkati ya lua'' Na Hamani tayali abile nkati ya lualwa nkulungwa lenga annobe nkulungwa apiye kibali lenga modekai atundikilwe munkongo wauandaite. ⁵Atumisi ngabanyangwa, ''Hamani ayemi nkati muluwa lwa nkulungwa. '' Nkulungwa ngabaya, '' mmmakie ajingi nyumba.'' ⁶Pata tu Hamani pajingile, nkulungwa ngapanokia, apangilwe namani mundu yolo nkulungwa ywampendi na kumwesimu?'' Hamani ngawasa pa mwoyo wake, ''Nyai nkulungwa Ywampendile na kumweshimu peta nenga?⁷Hamani nganyangwa nkulungwa, kwa mundu yolo nkulungwa ywampenda na kumwesimu. ⁸Ang'walike ngobo ya kikulungwa, ngobo yelo yawaile kwiwala na falasi yolo ywawaile tumilwa na nkulungwa na mwene taji ya kikulungwa muutwe wake. ⁹Ngobo yoo na falasi apeyelwe nyemelekei yabile bola peta ayemelekei boe. Na bamwalike yolo nkulungwa ywampendile na kumweshimu, na bamwoboye mu falasi na kumpetea mu mita yote ya muji. Na batangase nnonge yake, ''Nyo nga mwapangilwe mundu yolo nkulungwa ywampendile na kumwisimu.''¹⁰Kae nkulungwa ngapammakia, Hamani, ''pama kiyongoya, ung'walike modekai ngobo na umwoboye mu falasi, na kana lipongwe hata likowe limo kwa ago gaubaite.'' ¹¹Boka Hamani ngatola ngobo na falasi . Ngang'walika Modekai na kumpetea mu mitaa yote ya muji. No tangasa nonge yake, Aye ipangilwa kwa mudu yolo nkulungwa ywampendile na kumwesimu.''¹²Baada ya ago gote modekai ngabuya pa lityango lya nkulungwa. Kono Hamani abuite kiyongoya kasake, kuno kaombolesa, na kono alitike ntwe wake. ¹³Ngabaelesa mambwiga bake na zereshi nyumbwe. kae mambwiga bake bene hekima na zereshi niyumbowe. Manaitei modekai, ywautumbwile tomboka nonge yake ywa lubelekwo iwa kiyahudi, ukombwa li ila uluayendelya tomboka nnonge yake''. ¹⁴Pabayendelyage longela, ayemetekei ba nkulungwa ngabamwisilya Hamani lenga ayende kukalamu yaiandaite Esta.

¹Kwanyo nkulungwa na Hamani ngabayenda selekea pamope na malkia Esta. ²Pa lisoba linebele, pauletilwe wembe, nkulungwa ngammakia Eata, ''Namani saukipala pa mwoyo wako? Na namani sauloba? Hata nusu ya ukulungwa wangu uwesa peyelwa''³Apo malkia ngammakia nkulungwa, manaitei nipatike kibali pa minyo gako, na mana ikupendezite, nipeyelwe ukoto wango, na aye nga haja ya mwoyo wango, na ale ngalyanililoba kwa ajili ya bandu bango. ⁴Kwa mwanja nenga na bandu bango tupemeyilwe, lenga tualibiyilwe, tubulagilwe na tuangamiswe. Iapangage tupemeyilwe kuutumwa, analome na alwawa, mbekotoka liki, na nipekunsumbuya li nkulungwa.'' ⁵Apo nkulungwa Ahasuelo ngammakia malkia Esta, ''Ayo nyaiwe? Nyai ywakusudile pamwoyo wake panga likowe lee?⁶Esta ngabaya, ''Ayo Hamani mwovu kae nndumu.'' Hamani ngakamulwa na kitete nnonge ya nkulungwa na na malkia. ⁷Na kwa nyongo nkulungwa ngaboka apo pa kalamu apo pa wembe no yenda ku bustani ya Ikulu, lakini Hamani aigile popo lenga kunnoba malkia Esra lenga aokoe ukoto wake. Abo abweni nkulungwa ankusudile gananyata.⁸Nkulungwa ngabuya boka kubustani ya ikulu, no jingya kusumba sasabile na wembe. Hamani atombwike pae palikochi lyalitamile Esta. Nkulungu aliusika ngabaya, '' Apala kumpujaji malkia nnonge yango kae mu nyumba yango?'' Ago makowe pagapitile munkano wa nkulungwa, atumishi ngaawekelya kuminyo ya Hamani.⁹Bokapo Habona Yumo katika balo babantu mikiage nkulungwa ngammakia nkulungwa, ''Nkongo wa ulaso wa futi amusini ubile kasake Hamani. Waandaliwe kwa ajili ya modekai, ywapiyite abali yopala angamiswa kwako'' Nkulungwa ngabaya, ''muntundike Hamani kunani yake.'' ¹⁰Kwa nyo ngabantundika Hamani muukongo wanandaite kwa ajili ya modekai. Na nyongo ya nkulungwa ngaitulia.

¹Lisoba lyo nkulungwa Ahasuelo ngampeya malkia Esta mali yote ya Hamani, ndumu wa Ayahudi. Na kae ngamwoboya seo modekai atumike nnonge yake, kwa mwanja malkia Esta ammakie nkulungwa ulongo wake na modekai. ²Bokapo nkulungwa ngampeya pete yake yampeile Hamani. Malikia Esta ngamwoboya modekai lenga abe nkolo ng'unda wa Hamani.³Esta ngalongela kae na nkulungwa. Ngatomboka pae no lela nnonge ya nkulungwa kunoba agalambwe mipango ya kwabulaga ayahudi bote yayatangazilwe na Hamani Muagagi. ⁴Kae nkulungwa nganaya Esta pimbo yake ya dhaabu, ngakakatuka no yema nonge ya nkulungwa.⁵Esta ngabaya, '' manaitei ikupendesike na nipatike kibali nnonge yako, ulagi mbiu ikombolwe yo galambwa balau ya yaandikilwe na Hamani mwana wa Hamedatha muagagi, balua yayaandikilwe lenga kwaanga misa Ayahudi bote bababile mumajimbo ga ukulongwa wako wote. ⁶Niwesabuli bona ubaya kobapata bandu bango? Niwesa buli lolekea ualibifu wa alongo bango?⁷Nkulungwa Ahasuelu ngababakia Esta modekai, myahudi, lola nimpeile Esta nyumba yote ya Hamani na bantundike Hamani munkongo kwa mwanja akusudile kwaangamisa Ayahudi bote. ⁸kwa nyo uandike mbiu yenge kwa ajili ya Ayahudi kwa lina lya nkulungwa na ukombwe muuli kwa pete ya nkulungwa na iwesali galambuka. ''⁹Kae aandishi ba nkulungwa ngabakwembana kwa wakati wowowo mu mwei unaitatu, wawabile mwei wa sivania, lisoba lya ishilini lya mwei unaitatu. mbiu ngaiandikilwa gote ga amulise Modekai Ayahudi bapangilwe kwa kila bene jimbo. Mbiu ya andikilwe kwa magavana na kwa apendo ba majimbo bote na maakida majimbo gote gagabile boka india mpaka Ithiopia, majimbo 127 na kila jimbo lyaandikilwe kwa maandishi gake, na kila bandu kwa milongelo yabe, na kwa Ayahudi kwa maandiko ga lugha yabe.¹⁰Modekai aandike kwa lina lya nkulungwa Ahasuelo na kombwa muhuri kwa pete ya nkulungwa. Ngapeleka ayo nyalaka kwa matalishi, abaobwie farasi babayenda kiyongo ya babatumikae kwa huduma ya nkulungwa, bababelekwile kwa nkulungwa. ¹¹Nulungwa ngabapeya Ayahudi bote mu majimbo ga utawala wake kibali so kwembana kwilendela na luusa ya angamisa, bulaga na kumwalabia mundu ywoywote ywabile na liwaso lya kwabulaga Ayahudi bote no kwapokonywa mali yabe. ¹²Likowe le lipalikwae lipongilwe mu majimbo gote ga nkulungwa Ahasuelo, lisoba lya komi netatu lya mwei wa komi nebele, wawabile mwei wa Adari.¹³Yelo nakala ya mbu yapalikwe ipiyilwe kati salya notangasilwa kwa bandu bote. Ayahudi babile tayali lipa kisasi kwa andumu babe. ¹⁴Kwa nyo matalishi babaendeshike falasi babatumikage mu huduma ya kikulungwa. Bayei kwa kiyongoya muno. Mbiu ye yapiyilwe ku muji wa shushani.¹⁵Bokapo modekai aboi nnonge ya nkulungwa aweti ngobo ya kikulungwa, ngoba ya buluu na uu na taji ngolo ya zaabu na lijoo lya zambalau muji wa shushani ngampulaika. ¹⁶Ayahudi babile na nulu, na balipulaika na heshima. maji wowoti wolo mbiu yelo payako mbolilwe, Ayahudi atipulaika nopanga mapomolyo. ¹⁷Bandu bambone batamanile panga Ayahudi kwa mwanja hofu ya Ayahudi yabile kunani yabe.

¹Tumbwele mu mwei wa kominebele mwei wa lisoba lya kominetatu yayabile lisoba lya Adari, lisoba lyalyabile andumu ba Ayahudi lyabawasilyage kwitimisa salya ya nkulungwa nopata likakala kwa Ayahudi. Nakumbe Ayahudi papatike likakala kwa andumu babe. ²Ayahudi bote batikwembana mu miji yabe kumajimbo gote ga nkulungwa Ahasuelo, beka moko kwa balo babakusudile gananyata. Ntopo ywabile tayali yema nnonge yabe kwa mwanja hofu yabe yabatombokile bandu bote.³Apendo bote ba majimbo maakida na magavana, na atawala ba nkulungwa, babasaidie Ayahudi kwa mwanja hofu ya modekai yatikwatombokya. ⁴Kw mwanja modekai abile mpendo mu nyumba ya nkulungwa, na uamaarifa wake wasambaite mu majimbo gote, kwa mwanja modekai apagilwe nkolo. ⁵Ayahudi ngabavamia andumu babe kwa mapanga, babapangite kinanyata, kati mwababakusudile kwapanga bembe kinanyata, babapangite kati mwababweni indafaika kwapanga pa minyo gabe.⁶Ku ngome ya muji wa shushani kisake majimu ga andumu bababulagilwe noalibiwa na Ayahudi baikite nnya tano. ⁷Katika babawile ni pamope na parisha datha, Dalfoni, Aspatha, ⁸Poratha, Adalia, Aridatha, ⁹Parimashila, Arisai, Vaizatha, ¹⁰Na bana komi ba Hamani mwana wa Hamedatha ndumu ywa Ayahudi. lakini batweti li mateka gogoti,¹¹Isaba ya babawile lisoba lya mu muji wa shushani yaikiyilwe kwa nkulungwa Ahasuelo. ¹²Nkulungwa ngammakia malkia Esta. '' Ayahudi babulige analome myatano ku muji wa shushani, nkati yake babile bana komi ba Hamani ndumu ywa ayahudi. Je bapangite namani ku majimbo genge? Na kwa mbeyambeno uloba kele na upala namani?¹³Esta ngayangwa, '' Nkulungwa mana ikupendesike, Ayahudi bababile ku muji wa shushani bakombwe mbiu aye na malao, na maiti ga bana ba Hamani gatundikilwe mumikongo. ¹⁴Nkulungwa nga amulisa mwalobite Esta ipangilwe. Na mbiu yakombolikwe ku muji wa shushani na bana komi ba Hamani ngabatundikilwa mikongo.¹⁵Na Ayahudi ku muji wa shushani bakwembine pamope lisoba lya komi ba nsese lya mwei wa Adari, na kwabulaga andumu babe bandu myaitatu ku muji wa shushani lakini bakunywile li nyara yabe. ¹⁶Na Ayahudi boka majimbo genge batikwembana lenga, kwilendela na bapatike panjolelya boka kwaa andumu na bababulige andumu babe bandu elfu sabini na tano, lakini bakunywi limoko gabe kwa ilebe ya mali yababile nayo andumu babe babababulige.¹⁷Mulisoba lya komi netatu lya mwei wa Adari, Ayahudi atipomolya lisoba lya komi na nsese, bati pomolya lisoba lyo lya kalamu na pulaika. ¹⁸Lakini Ayahudi babatamage ku muji wa shushani baisile pamope lisoba lya komi naitatu na komi na nsese. Na lisoba lya komi natano batipomolya no panga kalamu no pulaika. ¹⁹Aye nga mwanja Ayahudi ba mwijiji batama mwijiji, no azimisha lisoba lya komi na nsese lya mwei wa Adari panga lisoba lyopulaika na kalamu na lisoba lyotumyana zawadi kwa kila yumo.²⁰Modekai, ngagabei gamambo na tuma nyalaka kwa Ayahudi bote bababile mutawala wa Ahasuelo, ²²Abapalite azimisha lisoba lya komi na nsese na komi na tanto ya mwei wa Adari kila mwaka. ²¹Aye ngayabile mbonjolelyo ya Ayahudi boka kwa andumu babe na wakati go ngawabile wo galambulilwa uzuni ya Ayahudi panga pulaa, no boka mu maombolezo mpaka pomolya. Bapalikwae kwipanga masoba ga kalamu no pulaika no tumyana zawadi ya sakulya, na zawadi kwa masikini.²³Ayahudi bayendelile no azimisha no panga selo sakibaite modekai sabaandikile. ²⁴Na wakati wo Hamani mwana wa Hammedatha mwagagi, nndumu wa Ayahudi ywapangite njama ya kwabulaga Ayahudi, na kwa kombwa puri [ Yaani kombwa kula ] lenga kwa angamisa mpamo. ²⁵Lakini nkulungwa Ahasuelo papatike taalifa ya mipango inanyata yaipangilwe na Hamani kwa Ayahudi, alagile kwa nyalaka apangilwe mwene, na ywembe na bana bake banyongelwe mu nkongo.²⁶Kwa nyo Ayahudi ngabagakema masoba go purimu, bokana na lina lya puri. kwa mwanja ya galo makowe goti gagaandike mu balua, na makowe gote gabagabweni mu minyo gabe, na galo gabagapatike. ²⁷Na Ayahudi bapatika jukumu na mila yayambe. Destuli ye ibe kwa mwanja bembe, bana babe, na kila ywalombana nabo. Na yaluapanga aga maadhi gapangilwa mu kila mwaka. Baluagapanga kwa namuna fulani na wakati wowo wa mu kila mwaka. ²⁸Masoba go gapalikwa azimishwa kwa kila lubelekwe, kila familia kila jimbo na muji wake. Ayahudi ba na bana babe balei lia azimisha masoba go ga purimu, lena bakoma libalya.²⁹Malkia Esta na modekai ngabaandika kwa mamulaka gote no thibitisha aye balua inebele usus purimu.³⁰Balua yapelekilwe majimbo 127 ga nkulungwa Ahasuelo, yababakie Ayahudi bote amani na kweli. ³¹No thibitisha masoba ga purimu sawa mwabaite Esta na modekai gagabapalite Ayahudi azimisha. Ayahudi baeshimwile mwabalagililwe kwa mwanja bembe na bana babe, yaani lubelkwo lwabe, kati mwabaesimu wakati wo funga na Ombelesa, ³²Lilagyo lya Esta lyaakikishe salya aye usu purimu, na ya andikilwe mukatabu.

¹Kae nkulungwa Ahasuelo abei kodi munema na maeneo ga baaku. ²Mafanikio goti na makakala na ukolo wake, pamope na wa modekai ywamwobwiye nkulungwa, ga andikilwe mukitabu sa kambokya sa akulungwa ba Amedi na Ajemi.³Modekai muyahudi abile yunebele boka kwa nkulungwa Ahasuela. Abile nkolo na maalufu kwa alongobe Ayahudi, kwa mwanja agateteite gabagapala bandu bake na haki ya bandu na ateteile amani kwa bandu bote.

¹Gano ngamaneno ga mwalimu, mwana wa Daudi Mfalme katika Yerusalem. ²Mwalimu abaya nyinya, ''kati muke walipundugulu, katik upepo mwanana katika upepo, kila kilebe chandapeta naleka maswali gambme. ³Nifaida gani binadamu kwipata bka katika kazi yota yabaipanga pae yalisoba?⁴Lubelekwo lumo yenda na libelekwo lwenge icha, lakini nchi igala bila mwisho. ⁵Lisoba lyendapita na lisoba lyendchukya nayenda kwa kasi, nabuya pandua pali mtile kae. ⁶Upepo upukatya kusini na uteleta kazikazini, namala yote uteleta katika ndela yake nabuyangana kabe.⁷Mabende gote gabutukya yenda kubahari, lakini bahari itwelyali. Pandu mabende kwagayenda, ngakwagayenda kae. ⁸Kila kilebe panga kichoka nanndopo yao ywote ywa kombwa kukichimulya. Liiyo liyukatali nachelo chalikibona wala lisikilo liyakatali nakilebe chalikiynua.⁹Sosote chakibilengachachaba, kila cha kipangate nga chachapanga. Nndopo lya yambe pae yalichuba. ¹⁰Je kwnalikowe lyolyote ambalyo bandu baweza longela, lola leno lyayambe? chochote chakibile kiyomwike baa muda nnacho, wakazi wawa kabla ¹¹yitu.Ndupu ywakombwa kombokya, chakipitile wakati waazamani, Namambo gagapitele masoba gagapite nagalo gagapitya masoba ga nnonge gagakombokilwa''.¹²Nenga ninamwalimu nanipangite na falme kunani ya Israel na katika Yerusalemu. ¹³Nayeile akili yango, katika soma na pala kwa hekima kila kilebe sakipanngilwa pae yalyunde. Leno nalyemse nilijukumu litopyau ambolyo Nningo abapei bana babandu shughulika nalyo. ¹⁴Nibeni matendo gote ambayo gagapangika pae yalichoba, nalola gote ni muke mpaya kuchunga upepo. ¹⁵Papa pendeke pawezali nyoshelwa, sange baa kwesali balangika.¹⁶Niubakie moyo wango kanibaya,'' Lola nipatike hekima ngolo kuliko babatami Yerusalemu kabla yango. Akili yango ibweni hekima ngolo na utangi.'' ¹⁷niyeile moyo wango tanga hekima na upumbavu na lyinga. Ngamgunduwite leno nalembe kae lyabile sawa nakuuchunya upepo. ¹⁸Kwa kitumbu katika wingi wa hekima kwinamasumbufu gambone, makokoleko.

¹Nganibaya pamoyo, '' mwiche, nambala kupaya kwa pulaika'' Lakini lola, wono nawembe wabile ni upepo wa muda. ²Natilongela kunani ya longola, ''Niwazimu,'' na kuhusu palaika ifaika namani?³Natikwipeleza pamoyo wango katika jinsi ya timiza hamu yango, katika wimbi. natiruhusu lunda lwango lilongolelwe na hekima ingawa bado nabile kanishiriki lyinga. nipalage pala likowe lyalibile ligolou kwabinadamu panga pae lyunde wakati wamachoba ga maisha gango⁴Natimizike mambo makolo. Nasengite nyumba kwajili yango napanda mikongo ya mizabibu. ⁵Natengeneze bustini, naibanja napandike aina yote ya matunda nkati yake. ⁶Natengeneze mabwawa ga mache ilijitya nnitu pandu pamikongo payapandilwa⁷Napemete atumwa analome na alwawa, nabile naatumwa baba belekwile katika ikulu yango. Kae nabile na mapenga gambone naanyana baugilwa, Zaidi ya mfalme ywoywote ywatawalite kabla yango katika Yerusalemu. ⁸Kae naikusanyile fedha na dhahabu hazina ya afalme na majimbo. Naapatike ayembe alwawa na analome kwaajili yango, napulaikya bokya kwa bana ba binadamu, masulia na awalwawa.⁹Nyo nabile nampendo natijiri kuliko bote bababile Yerusalemu, kabla yangok na hekima nyango yabile nkati yango. ¹⁰Lyolyote ambago minyo gango gatitanwa nagakele bwiyeli. Naukale bwiyeli moyo wango katika furaha yoyote, kwakitumbu moyo wango watipulaika katika kazi yango yote nafuraha yabile nitumu kwa kazi yangu yote.¹¹Kae nganilinga magendo gote amabago maboko gango gayamuwike kugapanga, lakini kae, kila kilebe chabile ni muuke napaya kuchunga, upepo. Wabileli na faida pae yalichoba. ¹²Kae nganigeuka kwipambambanua hekima, na ulogelonge na ujinga. Kwamaana ni kilebe gani mfalme ywaicha badala yango apange, ambaso kinapangikali?¹³Kae nganitumbwa tanga kwamba hekima inafaida kuliko ulogelonge, kati bweya mwaubile bora kuliko libendo. ¹⁴Mwene hekima atumya minyo gake katika ntwe wake bone pandu payenda, lakini nnogeloge atyanga, mulubendo, ingawa ndangite mwisho wa aina jimo utuzilwe kwakila yumo.¹⁵Kae nnganibaya paunyo wango. ''chakipitya kwa uloge loge, ngachapitya nakwango. Nyo kwinatofauti gani kati nenga, namwene hekima muno? '' kamitimisha moyo mwango, '' Wono kae nimuke bainnn' ¹⁶Kwakuwa mwene hekima, kati mpumbavu, hakumbokelwali kwa muda nnaso - katika masoba gagaisa, kila kilebe chapanga kilibalilwe. Mwene hekima endawaa kati mwawaa nnogeloge.¹⁷Nyo nauchukile bwomi kwa kitumbu kazi yote yaipangite pae yalisoba ya bile mbaya kwango. Yeno nikitumbu kila kilebe ni muke napaya kuuchunga upepo. ¹⁸Nagachukieti gote ganigatimizike, nayomwike kugapangg pae yalisoba kwakitumbu nilazima nigaleke kwa mundu ywaisa badayango.¹⁹Naninyai yatannga kwamba abaa mwenehekima au nnongeloge? ila apanga nyemeleki wakila kilebe, pae yalisoba ambayo kazi yango na hekima yango yatikugasenga. Wone kae nimuuke. ²⁰Kwanyo moyo ngautumbwa kata tamaa kunini ya kazi yote yaniipangite pae yali soba.²¹Kwakuwa kwaweza baa namundu ywa panga kazi kwa hekima ufahamu na umahili, lakini aleke kila kilebe sabile nacho kwamundu ambeyen anapangali chochote, wono nembe nimuke na ataringolo. ²²Kwamaana kwinafaida gani mundu pata ambaye apangite kazi kwajuhudi napaya moyo wake panga kazi yake pae yalisoba? ²³Kilalisoba kazi yake nimaumivu nauna sikitiko, nyo wakiti wakilo roho yake ipono lyali . Wono ni muke.²⁴Ndopo jambo jema kwa mundu yauywote zaidi yalya na nywa naridhika naselonn sakibile chem katika kazi yake. Nganibona kwamba Ukweli wono uboka mmaboko ga Nningo. ²⁵Kwakuwa, minyai endaweza lyaa au endweza pata furaha yoyote zaidi ya Nnonge?²⁶kwakuwa kila ywapulaisa ywembe, Nnongo upeya hekima na utangi na furaha. Ingawa kwamwene dhambi umpya kazi ya kusanya natuza ili kwamba ampei mundu ywampendeza Nngongo, wono kae nisawasawa na muuke na paya kuchanga upepo

¹Kwakuwa kila kilebe nawakati wake, namajila kwa kila kusudi pae ya mbingu. ²Kwinawakati wabelekwa na wakati wa waa, kwinawakati wapanda na wakati watupwa gagapandilwe ³Wakati wabulaga na wakati waponyesha, wakati wa bumwana na wakati wachenga.⁴Keinawakati walela na wakati waeka, wakiti waomboleza na wakiti waina, ⁵Wakati watondwa maliwe na wakati wataikwa maliwe wakati wa kumbatya bandu benge na wakati wa kumbatyali.⁶Kwinawakati wapala ilebe nawakati wakotoka pala, wakati watuza ilebe nawakati wa kotoka kwituza, ⁷Wakati wapopwana magobo nawakati wakuyashona, wakati watamaliki nawakati walongela.⁸Kwinawakati wapenda na wakati wachukia, wakati wa ngondo na wakati wa amani. ⁹Nifaida gani mpanga kazi yaipata katika kazi yake? ¹⁰Nibweni kazi ambayo Nnongo' apeile binadamu kwitimiza¹¹Nnongo apangite kila kilebe faika kwa wakati wake. Kae abei umilele nkati ya miyo yabe. Lakini mwanadamu awezali elewa matendo ambayo Nnongo' atikuga panga, boka mwazo wabe mpaka mwiso.¹²Ndakite kuwa ndopo sakibile bora kwa mundu ywoywote kuliko palaika na panga magoloua madamu ainabwomi. ¹³Nakwamba kila yamo atakiwa alye na anywe natakiwa elewe jinsi yapulaikya nmagolou ambago gapita katika kazi yake yote.Yeno ni zawadi boka kwa Nnongo.¹⁴Ndangite kwambo chochote cha panga Nnongo' sanda dumu milele.Ndopo sakiweza yongekea au nboyelwa, kwakitumbu Nnongo' ywakipangite, ilikwamba bandu bamwegeli kwa heshima. ¹⁵Chochote sakibile kiyomwike baa, chochote chachabaa kiyomwikebaa. Nnongo' apanga binadamu palailebe yaiite.¹⁶Nani bwene kwamba pae yalisoba ulau ubile pandu papapasilwe panga na haki, napanda pahaki maryambone palinaulali. ¹⁷Nganibaya pamoyo wango ''Nnongo' apalahukumu mwene haki na naukwawakati mwafaka kwakila jambo na kila kitendo.¹⁸Nganibaya pamoyo wango, ''Nnongo' kwa paya binadamu kwaleya kwamba bembe ni kati anyama.'¹⁹Kwakuwa mwiso wabana ba binadamu namwiso wa anyama ni sawa. Kimocha yumo sawa nakiwo saywenge. Bote baina pumzi sawa. Ndopo faidi kwa mwanadamu zaidi ya anyama. Kwakuwa ndopo kilakilebe ispokuwa pumzi? ²⁰kila kilebe kiyenda, pando pamo. kila kilebe kiboka mulitikwili, nakila kilebe kibuyangana malitikwili.²¹Ninyai ywatangite kati roho ya binadamu iyenda kunani na roho ya anyama iyenda pae ya nchi? ²²kwanyo kae mbalatanga kwamba ndopo lyalibile ligolou kwa hwohwote zaidi yapalaikya kazi yake, kwakuwa alyo nga jukumu lyake. Ninyai ywa kumbwa kuneta kae Lola sakipitya badayake?

¹Badae kae nganifikilia kuhusu mateso gote gagabile pae yalisoba. Lola moli gabandu gabalumilye. Ndopo ywabafariji kwaajili yabe. Ngupu ibile katika maboko gaatasaji, lakini atasi babileli namfariji.²Nyo nganapongeza bandu baba wile, balo ambabo tayari bawile, sio babaishi, balo ambabo babile baomi. ³Ingawa ni bahati muno kuliko bote abele niyolye ambaya anaishio8k ywembe ambaye anabanali matendo gote malau ambago genda pangike paye yalisoba.⁴Kae nganibona kila litende lya kazi na kila kazi ya utashi yabile bwigu wajilani ya mundu. Wono kae ni muuke napaya kuuchunga upepo.⁵Nngogeluge kulukonja luboko lwake napangali kazi, nyo sakulya sake niyega yake. ⁶Lakini afadhari kuzi ya faida ya pamope na kazi yaharaka kuliko kazi ibele pamope na kazi ambayo upaya kuuchunga upepo.⁷Kae ngani wasa kae kuhusu ubatili, muuke unuoba pae yalisoba. ⁸Kwinaaina ya mundu ambaye abile kisake. Habileli na mundu, abileli na mwana wala nnongowe. Ndopo mwiso wakazi yake yote na minyo gake gatoshekali kwapata utajiri. Endashangala, '' Nenda kwisubwa na alibia furaha yango kwaajili ya nyai? Wono kae nimuke, hali mbaya.⁹Bandu abele bapanga magolou, muno zaidi ya yumo, kwa pamope benda weza pata malepo magolou kwaajili ya kazi yabe . ¹⁰Kwakuwa mana yumo mana atumbwike, yenge endaweza kumkakatuya, bwigalye. igawa uzuni ifata ywembe kisake patumboka mana nndopo mundu wakunka katuya. ¹¹Namana abele bagonjike pamope, baweza pata lyoto, lakini, mundu yumo wazakitiwi pata lwoto abile kisake?¹²Mundu abile kisake aweza shindwa ngupu, lakini abele bendaweza yuma katika shambuliwa, namana ya nyuzi italu ikatikali kiyongoya.¹³Nibora panga wakijana maskini kuliko mfalme ngoi na nnogeloge ambeye atangiteli namna yapekanwa maonyo. ¹⁴Yeno nikweli ata mana, mundu mnanguta panga mfalme boka gerezani au ata mana abelekwile maskini katika ufalme wake.¹⁵Ingawa nibona kila yumo ywabile na bwomi nateleta pae yalisoba kabaye ya pae ya kijana nnangota ywakaka twike kati mfalme. ¹⁶Ndopo mwiso wabandu bote baba pala kumtii mfalme ywa yambe, lakini bambone banumbali ywembe. Hakika hali yeno ni muke napaya kuuchunga upepo.

¹Ulendele nyendo wako bayenda munyumba ya Nnongo - uyende kolya upekani pekanwa nibora kuliko alogeloge pabama dhahabu wakati batangiteli chaba kipanga katika maisha nikilau.²kanaabe wanmwepesi walongela kwa nkano wako, nakanaupange nuyo wako leta jambo lyolyote kwakiyongoya nnonge ya Nnnongo. Nnongo. abile kumbingu lakini abile pae, kwanuo maneno gako gabe machene. ³Mana ubile nambo gambone gapanga nagai ngaika, penge wapata ndoto mbaya. Napenge walongela maneno gambone ga ulogeloge.⁴Manaubei nadhiri kwa Nnong, kanauchelewe kwipanga, kwakuwa Nnongo' apulaikyali ulogeloge. Upange selo saulopite upala kipanga. ⁵Nibora kotoka beka nadhiri kuliko beka bila kwipanga.⁶Kanahurusu mkauo wako sababisha yega yako panga dhambi. Kanaulongele kwa mfumwa wa kuhani, ''selo kilapo sabile kwa makosa ''mwanjanamani kampanga Nnongo akachilike kwalapa kwa ubocho, kumcho pya Nnongo alibie kazi ya maboko gako? ⁷kwakuwa katika ndoto yambobne, kati mwibile katika maneno gambone kwina ubatili. Nyo unyogope Nnongo.⁸Paumona maskini kateselwa na pokonyolelwa haki napangi vibaya katika lijamba lyako, kanaushangale kati nndopo ywatangite, kwakitumbu katika mamlaka ambabo bendalola, kwina atababile kunani yabe. ⁹kwa Yongeya uzalishiji wa bwe nikwakila yamo, namfalme mwene endatola uzalishi bokya migunda.¹⁰Ywoywote ywapendi hela atoshekali na hela, na ywoywote ywapendi utajiri mara yote apala zaidi. Wono kae ni muke. ¹¹Kadri mafanikio mwagayongekea ngamwaba yongekea bandu babatumya. Kwinafaida gani katika utajiri kwa ywamiliki ispokuwa lola kwa minyo gake?¹²Lugono lwampanga kazi nilunogau, manakalya pasene au muno lakini utajiri wamundu tajiri mlusuli lya vizuri.¹³Kwinalajambon libaya muno ambalyo mtilibona pae yalisoba. Mali yaibekilwe akiba na mwene, isababishia tabu mwene. ¹⁴Wakati tajiri paobeya utajiri wake kwa bahati mbaya, mwana wake ambaye atikumpapa, hagailwali chochote mmaboko gake.¹⁵Kati mundu mwabelekwa watopo boka mundumbo ya mae bake, nyonyo aboka katika maisha gano abile watopo. Apotwali chochote boka katika kazi yake. ¹⁶Jambo lyenge libaya muno, kati mundu mwaisile lazima aboko nyonyo. Kwanyo nifaida gani mundu ywaipata katika panga kwaajili ya upepo? ¹⁷Wakiti wamasoba gake alya nalubendo naenda fedheheshwa sana na matamwe na nyongo.¹⁸Lola sanikibweni panga kigolou nilya nanywa napulaika faida boka katika kazi ya yitu yote, yatwipanga pae yalisoba wakati wamasoba ga bwomi gono ambao Nnongo' atitupea. Kwakuwa wono mwajibu wa mundu.¹⁹Ywoywote ambaye Nnongo' ampeile mali nautajiri nauwezo wopokya sehemu yake napalaika katika kazi yake Yeno ni Zawadi boka kwa Nnongo' . ²⁰Kwakuwa mara kadhaa akombokyali kazi ya maboka gake, kwa kitumbu Nnongo' angaike namambo ambayo endalulaika kagapanga.

¹Kwinaubaya ambao nitakuubona pae yalisoba, nanimbaya kwa bandu. ²Nnongo'n awechna kumpeya mundu mali na utajiri na heshima kwa kiasi kwamba hakosali chochote sakitamanwa mwene,n lakini kae hapeyali uwezo wakipulaikya. Badala yake mundu ywenge atunyailebe yake. Wono nimuke liteso libaya.³Mana mundu apapite bana miajimo naatama muka yambone, ilikwamba masoba ga miaka yake niyambone, lakini mana muyo wake utoshekali kwa mema na hasikilwali kwa heshima, kae nibaya kwamba, mwana ywabelekwi ubile awile ni bora kuliko mwabile. ⁴Hata mwana ayo abelekwi bila faida nnna apeta katika lubendo, nalina lyake higala litiilwa.⁵Ingawa mwana ayo abonali lisoba au tangan kilebe chochote,aina pumziko ingawa mundu ayo apomolileli. ⁶Hata mana mundu ashile miaka elfuimbele lakini ayeganali pulaikya ilebe ngolou, aende pandu pano kati mundu ywoywote yolya.⁷Ingawa kazi yote ya mundu nitweleya nkano wake, ila hamu yake nyukutali. ⁸Hakika nifaida gani yabile nayo mundu mwene hekima kuliko nnogeloge? Nifaida gani yabile nayo mundu maskini ata mana atangite panga monge ya bandu?⁹¹¹Nibora nalidhika naselo ambacho minyo gendalinga kuliko tamani selo ambacho hamu yangefulia yenda tamanwa, ambayo kae nimuke napaya kuuchunga upepo. ¹⁰Chochote ambaso kitiba, tayari kiyomwike peyelwa lina lyake, nanyale mundu mwa bile nikati tayari ayomwike tanganikwa. Nyo ibile itaikali yomana nayolya ambaye ni muhukumu nkolo wa bate. Maneno gambone ambogo gendelongelekwa, nagangemana ngagayongekea, kwanyo nifaida gani yabile kwa mwanadamu. ¹²Kwakuwa ninyai ywatangite namani sakibile kizuri kwa mundu katika maisha gake wakati waubatili wake, masoba gagabalangike ambayo wago endapeta kati kiwile? ninyai ywa kumba kumuikia mundu selosaka pala isa pae yalisoba baada ya peta?

¹Lina ligolou nibora kuliko manukato gagharama nilisoba lya waa nibora kuliko lisoba lya belekwa. ²Nibora yenda nyumba yamaombolezo kuliko nyumba ya karamu, kwakuwa maombolezo gasa kwa bandu bote wakati wamwiso wa bwoni, kwanyo bandu babaishi nilazima babeke lino paunyo.³Huzuni ni bora kuliko lwala, kwakuwa baada ya kuminyo ya huzuni isa furaha na moyo. ⁴Moyo wamwene hekima ubile katika nyumba ya maombolezo, lakini moyo wannogeloge ubile katika nyumba ya karamu.⁵Nibora pekanwa maonyo gamundu mwene hekima kuliko pekanwa mwambo wa nnogeloge. ⁶Kwakuwa kati mlio wa miminw pae ya kiteleko, nga mwakibile lwala lwa mundu nnogelonge. Yuna kae nimuuke.⁷Kweli jeuli umpanga mundu mwene hema nnogeloge, na rusha alibiya moyo.⁸Niheri mwiso walijambo kuliko mwazo, nabandu bene uvumilivu nibora kuliko bandu bene majivuno muroho. ⁹Kamaukasirike araka muroho yako, kwakitumbu nnyongo itama nyoyo ya alogeloge.¹⁰Kanaubaye, '' kanamani masoba gazamani yabile bora kuliko masoba gano? kwakuwa sio kwakitumbu ya hekima kwamba alaluya liswali leno.¹¹Hekima nijema kati ilebe yathamani yaturithi boka kwaapendo bitu. Ipia faida kwabalo babalibona lisoba. ¹²Kwakuwa hekima katinyalo hela mwaicha piya ulizi, lakini faida ya malifa nikwamba , hekima hupeya bwonmi kwa ywoywote ywabile nayo.¹³Utafakari matendo ga Nnongo'; Ninyai ywakombwa kukiimarisha chochote sakiobwiye?¹⁴Wakati paiba nyema wishi kwafuraha kwawakati awo, lakini wakati paibaa mbaya utafakari leno.Nnongo' atiruhusu hali yote ibee, kwakitumbu leno, ndopo mwanadamu ywoywote hwatanga sosote sakiisa baada yake.¹⁵Nibweni mambo gambone katika masoba gango ga ubatili . Kwina bandu bene hekime ambao bendaangamoa licha yakwamba baina haki, napanga bandu alaua ngababila nabwoni nacho licha yakwamba malau. ¹⁶Kanaube wamwene haki katika minyo gako wa mwene. mwanja namani kwiali bia wamwene?¹⁷Kanaube wanau muno au wannogeloge mwanja namani uwe kabla ya wakati wako? ¹⁸Nivema kwamba ukamwe hekima yeno, nakwamba kanauleke haki iyende, kuwa mundu ywa meha Nnongo' atimiza ahadi yake yote.¹⁹Hekima inangupu nkati ya mwene hekima, zaidi ya atawala komi katika nnema. ²⁰Ndopo mundu mwene haki kunani ya nchi ywa panga mema napangali dhambi.²¹²²Kanaupekani kila lineno lalilongelwa, kwakitumbu uweza yowa mtumwa wako kakulani. yonyo utangate wamwene nkati ya moyo wako watanile benge mara kadhaa.²³Gano gote nigathibitishe kwa hekima. Ngambaya ''nabaa na mwene hekima '' lakini zaidi ambayo mbele baa. ²⁴Hikima yeno ibele kutalu na kina muno.. ninyai ywa kombwa kwipata? ²⁵Nageuzike moyo wango kwiyegana na changuza napala hekima naufafanuzi waukweli, natanga kwamba ubaya ni ujinga na kwamba niupumbavu ni wazimu²⁶Nganipata tanga kwamba uchungu kuliko kiwo, ngamwabile mwananwawa ywoywote mbaye moyo wake utweli mitego, na mbelele, nambaye maboko gake ni nyororo. HwoHwote ywa mpeza Nno'ngo' aponyoka boka, kwake, lakini mwene dhambi atolelwa nakwe,²⁷Tafadhali selo chanivumbuvite, '' abaya mwalimu. ''Nibile kanyongea uvumbuzi gumo adi wenge ili kwamba nipate ufafanuzi wa ukweli. ²⁸Yeno nibado kanipala, lakini bado ninapatali. Ninapatali nnolume mwa elfu, lakini nipatali mwana nnwawa nno'ngo' ni mwabalo bote.²⁹Nigunduwite leno. kwamba Nno'ngo' amumbite binadamu abile mnyofu, lakini bapitike katika hali ya unyofu kabapala manonopau gambone.

¹Nimundu gani mwene hekima' Ambaye atangite matukio gaina maana gani katika maisha? Hekima nkati yamundu sababisha kuminyo yake kumelemeti, na unonopau ya kuminyo yake kubadilike.²Nikushauri utii amri ya mfalme kwakitumbu cha kilapo sa Nnongo' nakunywa ywembe. ³Kanauyomnbekete boka nnonge ya kuminyo, yake, nakanauyene ungalubuko jambo lyangefaika, kwakuwa mfalme apanga chochote chatamanwa. ⁴Lineno lya mfalme lyenda tawala, kwanyo ninyai ywapala tumakia, upanga kele?⁵ywoywote ywakanwa amri ya mfalme akwepa madhara. Moyo wamwene hekima tanga mwelekeo mwafaka na muda wa yenda. ⁶Kwakuwa kila lijambo linamwelekeo waubile sahii, nawakati wayangwa, kwakitumbu taabu ya mundu ningolo. ⁷Ndopo ywatangite sakifuata. Ninyai ywa kumbwa kumakia namani sakiisile⁸Ndopo mwene uwezo kunani ya roho aikeleboye roho. Wala habileli na mamlaka juu yalisoba lya waa, wala ndopo ruhusiwa katika ngondo Yelya, wala ulau wamwokoali yolya ywauyobelile. ⁹Mambo gano gote nigabweni, niyei moyo wango katika kila kazi yaipangite pae yalisoba. Kwina wakati ambopo mundu yumo abile namamlaka juu ya nyine kwanyongo yake.¹⁰Nyo nababweni abaya kabasikilwa adharani. Baboilwe pandu patakatifu na sikilwa pandu pabalumbelwe nabandu katika nnema wababile kabapanga malau. Yeno nayembe ifaikali. ¹¹Wakiti ukunu, dhidi yalitendo lilau ihukumilwali araka, ishiwishi myoyo yabinadamu panga ulau.¹²Hata mana mwene dhambi apange ulau mara miajimo nabado alama kwa muda nnacho, bado ndake yapaka vema. kwabalo baba mweshimu Nnongo', baba heshima ubile wake bababile nakwe. ¹³Lakini yapangali safi kwa mundu nnu, nyumbowe acheleweshelwa. masoba gake kati kigolou chakiboka kiyongoya, kwa kitumbu amweshimuli Nnongo'.¹⁴Kwina muke wenge wangefaika, lijambo lyenge lyalipangika, kunani ya Dunia. mwagapitwa kwa bandu alau namabo pitwa kwabene haki kati mwagapitwa kwau, Nibaya leno kae nimuke waukotoka fauka. ¹⁵Kwanyo nganipendekeleza, furaha, kwaki tumbu mundu ndopo jambo bora pae yalisoba zaidi ya lya na nywa nabaa na furahil Furaha ngaipala kunifuati katika kazi yake kwa masoba gote gamaisha gake ambayo Nnongo atikumpea pae yalisoba.¹⁶Naubei moyo wango tanga hekima nnatanga kazi yaipangike kunani ya nchi, kazi ambayo yendapangika mara ya mbone ponge wilitya nninyo kilo na mutwekati. ¹⁷Kae ngamitafakari matendo gote ga Nno'ngo', na kwamba mundu awezali kazi yaipangilwa pae yalisoba. Bila jali mundu enda panga pata majibu, hagapata, Ingawa mwene hekima aweza aminwa kwamba atangite, kilebe kweli atangiteli.

¹Kwakuwa nafikirie gano gote kwa lunda lwanyo tanga kuhusu bandu bene haki nabene hekima namtenolo gabe. Bote babile katika maboko ga Nno'ngo'.²Kila yumo aina mwiso sawa. mwisa sawa wenda lenda bandu bene haki na alau, bababile safa nabababileli safi, ywembe ywapiya dhabibu nayolya ywanyepia dhabihu. Kati nyalo yolya ywapata mwawaa, nyonyo mundu yolya ywapata ywayogopa beka kilapo nembe awaa.³Kwina mwiso nnau kwakila kilebe chakipangika pae yalisoba, namwiso wakila mundu. moyo wa binadamu utwelile ulau, na wzimu ubile katika moyo yabe wakati wabaishi. Nyo baad yalyo bayenda kwa wafu.⁴Kwakuwa ywote ywa ungana nabate bababile bweni kwina tumaini, kati nyalyo mbwa mwabile hai nibora kuliko imba ywa wele. ⁵Kwakuwa bandu bababile baomi, lakini baba wile batangiteli chochote. Babilelei kae natuzo lyolyote kwakitumbu kumbukumbu yabe ilibalikwe.⁶Upendo wabe, chuki na bwigu ikanilwe kutalu muda nnaso. Bapatali pandu katika kilebe chochote chakipa ngika pae. ⁷Uyende ukalwelibumunda lyako kwa palaika, nanyw wembe wako na moyo wapulaika, kwakuwa Nno'ngo' wndaruhusu sherekea kazi njema. ⁸Ngobo yako ibe masoba gote, nantwe wako upakae mauta.⁹Utame kwapulaika nannwaw ywaumpende masoba gote ga bwomi wako ga ubatili. Nyo nithawabu kwaajili ya kazi yako pae yalisoba. ¹⁰Sosote sakipanga luboko lwako, ukipange kwa ngupu yako kwakitumbu ndopo kazi, au ufafanuzi au utangi au hekima katika sheol, pauyenda.¹¹Nibweni ilebe yautya pae yalisoba. Mashindano gabakanali nabandu bene lubelo. Ilebe ibakanali na na bandu imara. Mkate ubakanali nabandu bene busara. Mali ibokanali na bandu bene utangikibali kibokanali na bandu bene utangi. Badalayake muda na bahati waathiri abo bote. ¹²Kwakuwa ndopa ywatangite wakati wake wa waa kiti nyalo Omba mwayonjelwa katika lupelele lwa kiwok au katinyalo kiyuni mwaboyolwaga katika ntego. Kati anyama binadamu batitabilwa katika nyakati mbaya ambaya ghafla lobokaya.¹³Kae nibweni hekima pae yalisoba kwanani na ambayo kwango yabonekine ngolo. ¹⁴Kwabile na nneme sene na bandu achene katika yake, na mfalme nkolo asile kinyume na nnema ayo nangazingira nacheniga maandaki kwaajili ya shambulia. ¹⁵Nakatika Nnema kwabele na maskini, mundu mwe hekima, ambaye kwa hekima yake aukosopolilo nnema. Ilabadae ywanko mbnokile maskini.¹⁶Nyo nganibaite, ''Hekima ni bora kuliko ngupu, laki hema yamundu maskini salauliwa, na maneno gake gapekanilwali?¹⁷Maneno gamundu mwene hekima galongelikwe mbole mbole gatipekanilwa kuliko ndoti ya mtawala ywoywote nnongoni mwaalogeloge. ¹⁸Hekima nibora kulika silaha ya ngondo. Lakini mwene dhamba yuno aza alibia magolou gambone

¹Kati mabebe babawele sababisha nungu pia lumba lya bola, nyonyo Ulongologe passene kwisnda hekima na heshima. ²Moyo wamundu mwene hekima elekea mmalya lakini moyo wa nnogelonge uelekeka makeya. ³Wakati nnogeloge patwanga mubalabala, fikiria kwake kwinamapungufu, mana ithibitike kwakila mundu kwamba ni upumbavu.⁴Mana nyongo yantawala ikakatwike nawenga, kamauleke kazi yako. uwezatuliza ukatili nkolo.⁵Kwina ulau waniubweni pae yalisoba, aina yalikosa ambalo hisa boka kwantawala. ⁶Alogeloge bapeyelwa nafasi yaongoza, wakati bandu bashindike nafasi ya kunani bapeyelwa nafasi ya pae. ⁷Nabweni atumwa kabaoboka farasi, nabandu babafulile kabatwanga kati atumwa kunani ya bwe.⁸Ywoywote ywamba lyemba azatumbukya, napopote mundu pabomwana kingombe ngambo aweza kunnuma. ⁹Ywoywote ywachanga maliwe, awaza linnilwa nago. Namundu ywa chonga mbao, aweza kwiatarisha kwa ayo.¹⁰Kati choma champapata sange tema, na mundu anolali, kae lazima utumi ngupu ya mbone, lakini hekima ipiya faida kwa ufaulu. ¹¹Manang'ambo alumete kabla anapulaikali, nyo ndopo faida kwaywapulaisa.¹²Maneno ga nkano wa mundu mwene hekima gabile na lwongo. Lakini mikano ya nnogeloge umila mwene.¹³Kati meneno mwaga tumbwa tiririka mukano wa nnogeloge, ujinga wenda boka, na mwiso akano wake tiririka lilalo libaya. ¹⁴Nnogeloge yongeya maneno, lakini ndopo ywatangite sakiisa. ninyai ywa tangite baada yake?¹⁵Lyusu lya nnogeloge, nyo batangiteli ata ndela yayenda kannema.¹⁶Ole wako bwe mana mfalme wako ni machembe chene, namana iongozi yako ba tubwa karamu kindae . ¹⁷Lakini ubarikiwe bwe mana mfalme wako ni mwana wa mungwana, namana ingozi bako balya wakati. mwafaka, kwa ngupu nasio kuulevi.¹⁸Kwakitumbu saukata ng'omba tumbuka, na kwakitumbu sakikotoka panga kazi nyumba ipata luga. ¹⁹Banda baanda sakulya kwa ekaa, Wembe uleta furaha mumaisha, na hela hitima kila kilebe.²⁰Kana umlani mfalme, hata katika lunda, nakanawalani bene mali katiika chumba sako sagonja. Kwakuwa iyuni baku nini bawesike potwa lilobe lyake. Sosote sakibile na mapapayo kiweza sambaza jambo.

¹Upeleke nkate wako kunani ya mase, kwakuwa uapala pata kabe baada ya masoba ga mbone. ²Ushiriki mkate na bandu saba, hata banane kwakuwa utangiteli ninajanga gani ga gapalaisa kunani ya nchi. ³Namana nkongo lyilwike lolya kusini au lolya kaskazini, popote nkongo paujiluka ngaugala popo.⁴Ywoywote ywaulinga upepo yendawekana kanaaboke, na ywoywote ywagalinga maunde yenda wezekana kana aune. ⁵Kati mwaukotwike tanga ndela ga upepo, wala nyalo mwana mwakola mundumbo, nyonyo uwezali kuielewa kazi ya Nnongo. ywa umbie kila kilebe.⁶Kindae upande mbeya yako. mpaka kitamwiyo, upange kazi kwa maboko gako kati mwaipalikwa kwakuwa utanguteli ni yako ipalafanikiwa, kindae au kitamwiyo, au yeno au yelye au yote yabaa mzuri. ⁷Kweli bwea ni nnogau, nakilebe sapulakya kwaminyo lola lisoba. ⁸Mana mundu alamite miaka yambone, naipulaki yote, lakini nifikiri juu yamasoba gagaisa galubendo, kwakuwa yabaa yambone. Kila kilebe sakiisa nimuke wauteketea.⁹Upalaiki muchembe, katika uchembe wako, namoyo wako upalaiki masoba gauchembe wako, sosote sakibile nnonge ya minyo gako. Ingawa utange Nno'ngo' akuleka muhukmu kwaajili yailebe yeno yote. ¹⁰Oboye nyongo boka pamoyo wako, nakanalyali maumivu gogote katika yega yako, kwa kitumbu uchembe na ngupu yake ni muke.

¹Kae ukomboki mumba wako katika masoba gauchembe, kabla yamasoba ganonopa ganaisali, nakabla ya miaka hanaikali pawabaya, '' Nenga nibileli nafuraha katika ayo,'' ²Upange nyo kabla ya bweya walisoba na mwei na ndondwa inapangali lubendo, naunde buyangana kabla ya ula.³Awo wapanga wakati ambapo nendeli wa ikulu alendema, na andome imara kabalita na alwawa babapola koma, kwakitumbu niachene, nabalo babalinga mudilisha balali vinzuri kae.⁴Hayo wabaa wakati nilyango ijigalikwe katika mtaa, na mlio wasaga koma. Wakati analome bang'ondoelwa kwa nilongelo ya iyuni, na mwambo walilobe lyaanja wa koma.⁵Wabaa wakati bandu boyogopa yaikaka twike naatari yaibile mubarara, nawakati ambapo mlozi wapanga maloba, nawakati mapai bakokota bene, nawakati ambapo hamu ya asili yashindwa. Kisha mundu ayende katika nyumba yake yangeba na mwisho naombolezaji kabaelya mumitaa.⁶Ukomboki muumba kabla yakamba ya fedha inakatilwali, au bakuli lya dhahabu linapuwanikali, au guduli pawanilwa paki nywanyu, au toroli lyamase puwanika kulose, ⁷Kabla ya litikwili kilebokya pandu paga pitike, na roho kelebokya kwa Nno'ngo' ywaipiite.⁸Kati lipundugulu lya muke, ''abaya mwalimu, kila kilebe nimuke waoba. ⁹Mwalimu abile na hekima naafundishike bandu matifa. Atisomo na azimia tonga mithili ya mbone katika mpangilio.¹⁰Mwalimu atipala naandika kwatunya ithibitisho dhahiri, mwaneno ga ukweli gagabile wema. ¹¹Maneno gabandu bene hekima nikati mchokoo, kati misumari yaiko ng'ondilwe kwa nkakati, ngamwagabile manena ga mangwano katika mkutano wa mithali yabe, ambago gafundishilwe na mchungaji yumo.¹²Mwanawango ube makini lakilebe zaidi, utengenezi waitabu ya mbone, ambaso ndopo mwiso, nasoma kwambone leta choka yega.¹³Mwiso walijambo baada yakila kilebe uyewine, ni kwamba lazima unyowe Nno'ngo' na kwamwa amri yake kwakuwa leno ngajukumu lyote lya binadamu. ¹⁴Kwakuwa Nno'ngo' aleta kilalitendo muukumu, pamope nakila kilebe sakiilwe, kigolou au chanyat.

¹Mwambo unanoga wa sulemani, Nnwawa nchene kalogula na mpenzi wake . ²kwale ukanibusu na mabusu ga mkono wako, kwa mwanja upendo wako bora kuliko wembe. ³Mauta gako yaupako gaina mauta gananungya, lina lyako kati marashi kagaogelya, kwa hiyo alwawa asene benda kupenda. ⁴Unipotwe kachako na tulowa kukubutukya. Nnwawa kalogula mwene mfalme anipeli ke kachake. Nnwana kalogela na mpenzi wake nitepurahika, nitapulaika kuhusu wenga anileke ni pulaiki upendo wako, ni bora kuliko wembe. Yabisapi alwawa benge kabapenda. Nnwawa kalogela na alwawa benge.⁵Nenga na mpili lakini nang'olou, mwenga mwana binti na alwawa ba Yerusalemu wapili kati hema ya kedari, unang'oloka kati mapazia ga sulemani. ⁶Keni uni sangale kwa mwanza wa pili kwa mwanja lisobo litinitinia, Bana ba maobango babi ya nyongo nane, banipangite na nendeli wa migunda ya mzabibu, na ng'unda wango wa zabibu na utunza lili. Alwawa kabalo gela na mpenzi wake.⁷Nibakiya wenga wanikupendile, kwako kwo sungwa mifungo yako? kwako kwabapomo lya mifungo yako, mutwekati? mwanja na mani nibe kati na mundu jwa nianga ika kati na mifungo ya bwigalye? mpenzi wake kanyangwa.⁸Manautangite kwako, wobi unanoga, kati ya alwawa, ukengame njayo ya mifungo yabe walishe bana bako na bwii karibu na hema ya mchungai.⁹Nenda kufananisha, mpenzi wango, na farasi mzuri mkongwe kati mamutuka ga farao. ¹⁰Magomo gako gatigoloka na mapambo, ingo yako na mkupu wa madini. ¹¹Nitowa kupangwa mapambo ga dhahabu yai yangabanike na ela. Nnwawa kalongela mwene.¹²Wakati mfalme agonjike pakindanda chake mauta gango gande tawala kagamu ngya. ¹³Mpenzi wango kasango kati mkebe wa mauta wangonja pambele gango kilo. ¹⁴Mpenzi wango kachango kati kitondo cha mauwaya hena mu nng'unda wa mizabibu ya Eni Ged. Mpengiwake enda longela nakwe.¹⁵Lola, wenga ugolwike, mpenzi wango, lola, wenga wang'olou, minyo gako kati mauwa Nnwawa alogela na mpenzi wake.¹⁶Lola, wenga wolitanwa lishati, mpenzi wango, mwobiwa wa mpanwa lishati. ¹⁷Ngobo ya nyumba yitu ya ndambe ya mierezi. na nkati jitu ndambe ya matawi ga miberoshi.

¹Nenga na liloba mulalaja, nyinyoro mu lubende. Nnalome kalogela na kwe. ²Kati nyinyoro mumaliwe, ngawenga,l mpenzi wango niongoni mwa enja benge bote. Nnwawa alongula na wenga.³Kati nkongo wa mpela mwaubile kati ya nkongo wa mwitu, nga wampenzi wango mwaubile miongoni mwa alalome. ⁴ndama pae ya kiwili chake kwa furaha sana na kipoyo chake kinanoga kwa ladha yango.⁵Lyomoke kwa keki ya mizabibu na kuni peya mapera, kwa mwanja nitikombala kwa mpenzi Nnwawa kologela mwene. ⁶Luboko lwake lwa nkeya lubi pai ya ntwe wango na luboko lwake lwa mmalyo kuni kumbatya, Nnwawa kaloela na alwawa aine.⁷Nipala muhaidi, mabinti ba Yerusalemu, kwa swala na mbala wa mwitu, mufulu ga lili mapenzi gitu mbaka patwa yomwa twabene. Nnwawa kalogula mwene.⁸Lilobe lya mpenzi wango lyoo, O, ajwo andaisa, kangoloka ngoloka kunani ya kitombe, kagoloka nkitombe. ⁹Mpenzi wango kati swala aokati mwana nchini wa mbala. lenga, ayemi nchogo ya ukota witu, kusangala peta pa dirisha, kalolekeya lupelele.¹⁰Mpenzi wango alogeinane kabaya, ''Yumuka, mpenzi wango, Nanoga wango, tuboke pamope na nenga. ¹¹Linga, mbepo ipite, ulaanilie ndenda mwanja.¹²Maloba gipitike kunani ya nnema, wakati wo pangwa ndambe no yemba kwe yuni wisile, nalilobe lya ngunda iyowanike pannema witu. ¹³Nkongo wa tini utabwiye tini yake na ya kijani, na mizabibu itinembulya, ipiya lumba lwake, Ukatuke, mpenzi wango, nanoga wango, wise nane.¹⁴Luwa lwango mumaliwe, munyamba ya siri yopuwanika kwaitombe, leka, nikubone kumi nyo yako. Leka nipekani lilobe lwako, mwanza lilobe nong'omwa, kuminyo yaku nong'omwa '' Mnwawa kalogela mwene.¹⁵Umoyo kibweya kwa mwanza nenga, kibwe nchini jwaa labia nng'unda wa mizabibu, kwa mwanza nng'unda wa zabibu itinembulya.¹⁶Mpenzi wango ngajwango nanenga na jwake, alya pene nyinyoro kwo pulaika. Mnnwawa alongela na mpenzi wake. ¹⁷Uyende kachako mpenzi wango, kabla upepo wa kitamwinyo unaisa lili pakatya nakiwili boka. uyende kachako panga kati ayali ao mwana nchene wa mbala mu kitombe cha maliwe gananchima.

¹Kilo mu kindanda chango na bina hamu na jwembe janimpendike, natikumpala, lakini na mwenilili. ²Natibaya kisango , '' Nilowakatuka no yenda, petya mjini, petya mitaa ya sokoni, nilowakumpala, ''Natikupala, lakini na mweni lili.³Babalendela batinipala pababile kabalendela mu muji Natikwalaluya, ''Mumweni mpenzi wango?'' ⁴Kwa muda mwipi pela patu pitu na mpatike jwanimpendike. Natikumkamwa na bila kumkamwa mpaka paninetike kaya kwa maobango, mu chumba cha jwembe jwapotwi ndumbo. Nnwawa kalogula na nnwawa nyine.⁵Nipala mulape, aenja na alalome ba Yerusalemu, kwa ayala na mbala wa mwitu, bahalabiya lili mapenzi ngitu mpaka pato ga yomwa twe bene. Nnwawa nchini kalogela mwene.⁶Namani yoo yaipita kumpongote kati ya njema ya lyoi, utinya mane mane na ubani, pamope na mbwembe wote wa manukato wenda pemeyelwa na apanga Biashara? ⁷Linga, nikindaa cha sulemani mashujaa sitini batikitindia, Banajeshi elfu sitiniwa Israeli.⁸Bembe azoefu ba lipango, bayobeleli ngondo. kila mnalome abina lipanga lyake pambwega, kaibeka sawa kwa maothambi ya kilo. ⁹Mfalme sulemani atikwisengya kitengo cha kifalme cho potolya na mbao ya lebanoni.¹⁰Mapepele gake gasengilwe kwa ela, nyumba yabekilwe dhahabu, na kitengo kitambala cha zambarau. ngali yake kwa mbambilwe na upendo na aenja na alalume ba Yerusalemu. Nnwawa nchene kalogela na alwawa ba Yerusalemu. ¹¹Yenda panja, alwawa na alalome ba sayuni, unole mfalme sulemani, aweti taji lya weti maabake lisoba lwa ndoa yake, lisoba lya furaha ya maisha gake.

¹O, wenga unogite, mpenzi wango, wenga una noga, minyo gako ga mana ncho kitambala choko cha kuminyo. Nyili yako kali likundi lya bwii keyenda pae buka nkombe Gileadi.²Mino gako kati gondolo sekwile, kababoka pandupo ogai bene mapaga, na mtopo hata jumo.³Nkano wako kati hisi lusini lusini, nkano wako unanoga. Magomo gako kati manyei ga koma manga nchogo ya kitambala chako cha kuminyo.⁴Ingoyako kati mnara wa Daudi ubile usengilwe mumistari ya mahwe, na ngao ndacho jimo kaikogela kunani yake, ngao yote ya kimajeshi. ⁵Mabele gako gabele kati swala abele, mapanga ba ayala, kabalya kati ya nyinyoro.⁶Mpa kitamwi nyo kike na kiwili kiboke, nalowayenda kwitombe na manemani na itombe ya ubani. ⁷Wenga wananoga kwa kila kilebe, mpenzi wango ntupo la wama nkati yako.⁸Mwise nanenga buka lebanoni, bibi arusi wango, wise nanenga boka lebanoni, wiche boka kunani ya Amana, boka kunani ya seneri na Herimoni, buka shimoni mwa imba, buka maebwa ga itombe ya obe.⁹Ulopwi moyo wango, mnobwango, bibiarusi wango, uyibitemwoyo wango, kwo lingalimo tu, kachako kachango, kwa mkufu ngumo mgo yako.¹⁰Kwa kitiwi kwo upande wako mwobile unanoga, Nnobwango, bibi arusi, wango.? buli upendo wango mwaubile imari kuliko wembe, na rumba lya mauta gako kuliko mauta ngote. ¹¹Mikano yako bibi arusi wango, Tolwabusi, busi na maziwa pae ya lulimi lwako, lumba lwa ngobo yako kati mauta ga lebanoni.¹²Nnobwango, bibi arusi wango kati bustani ya itabilwe, kinywanyu sakitabilwe kwa muhuri. ¹³Ndambe yako kitongoro cha mikongo ya koma manga chene matunda mbale mbale, ya mikongo ya hina na nardo. ¹⁴Nardo na zafarani, mchaina mdalashi pamope na aina yote ya uvumba, mane mane na udi na aina tofauti ya mauta. Nnwawa nchene kalogula kichake.¹⁵Wenga wa kinywanyu, lose lwa mase lwa mase sapi, libende lyalieli buka yailuka buka lebanoni. ¹⁶Uyumu ke, upepowa kundondi,. wise, upepo wa kumbende, vuma mu bustani yango lenga mauta gake ga piye nungya. Mpenzi wango aise mu bustani yake na lya matunda gaga chawile.

¹Nisi mubustani yango, Nnobwango, bibi arusi wango, Naakusinye adui bango na mauta gango. Nilile njige bango na busi na busi wango. mabele mabwigalyana balogela na mpenzi kolo, mabwiga, munywangange mulobi na mpenzi Nnwawa nchene alogela na wenga.²Natigonja, lakini mwoyo wangu, watiyumuka kanilota lilobe lya mpenzi wango kepanga olino baya, ''Uniyongoli, nnobwango, mpenzi wango, luwa lwango, wango wage ndoa, kwa mwanja ntee wango utepengi na matondwa, nywili yango na bwimi wa kilo''³''Niulike likoti lyango, lazima niliwale kae? Niuluwi maguluganga, lazima nisapuke?'' ⁴Mpenzi wango abeka maboko gake mukitasa, mwoyo wango kanyaka kwa mwanza jwembe.⁵Natiyumuka kunyogolya mpenzi wango, maboko gango kagabutuka na ibii ngonji yango na utepengau wa ibii, mu komeo ya nywango.⁶Nanyong'oli nniya ngo mpenzi wango, lakini mpenzi wango ati galambuka no boko. moyo wango watilumya, nakoseke aniniya. Natikupala, lakini na mwenilili, natikukema, lakini ayekite lili.⁷Baba lende lange mji batikunitindiya no kunipata nenga, bati kunikobwa na kupoteka, askari mukingombe batotwi ngobo yango kunani, Nnwawa nchini kalongela na alwawa ba mjini.⁸Nipala amaidi, aenja ba Yerusalemu, mana mu mweni, mpenzi wango, banima kiye nenda minya kwa mwanza ya kumpena kwake.⁹Mpenzi wango aina ubora gani kuliko nnwawa jwengei, wenga, waubile wananoga kwa alwawa? kwa mwaya namani mpenzi wako ni boro kuliko mpenzi jwenge Nnwawa ncheme kabakiya alwawa ba mjini.¹⁰Mpenzi wango atinawili na enda nembu lya, kati ya alalume eflu komi. ¹¹Nndwewaka dhahabu sapi, nywili yake laini na mbili kati kunguru.¹²Minyo gake kati huwa palwega ya lubende lwa mase, gagolwi na ndandai, galengenesilwe kati lukupu.¹³Magomo gake kati indanda ya mauta, yaipiya lumba lwa marashi. mikano yake laini yaibutuka udi.¹⁴Maboko gake kati milai ya dhahabu yai bilingilile lukufu, litumbo lyake kati lupembe lwalu wekelike yakuti.¹⁵Magolo gake lipepele ya mari mari aibekilwe kunani ya dhahabu sapi, mwaibone kana kati lebanoni, inanogakati mierezi.¹⁶Mkono wake unanong'omwa, nng'olou sana hayo ga mpenzi wango, na yo ga bwiga lyango, aenja ba Yerusalemu.

¹Mpenzi wako ayei kwako, waubii unanoga kati ya alwawa? kwandela gani mpenzi wako yapite? lenge tumpale nawenga? Nnwawa ncheme kalogela mwene.²Mpenzi wango ayei kubustani yake, kwene ibanda, ya manukato, yolya mu bustani na kumba nyinyoro. ³Nengo na jwa mpenzi wango na mpenzi wango uga jwango nolya mu nyinyoro kwa raha, mpenzi wa nnwawa kologela nakuwe.⁴Wenga wa ng'olou kati Tirza, mpenzi wango, uligoloka kati kati Yerusalemu, wanda yogoya, kati lijeshilyene bendela nnoge.⁵Ugalambuye minyo gako kutalu na nenga, mwanza banizidi ukale, Nywili yake kati likundi lya bwi kabaelya pakitombe cha kitombe Gileadi.⁶Mino gako kati likundi lya ngondolo kaiuluka buka kabayui oga. kila yumo abina mapanga ntopo hata yumo jwa welike. ⁷Magomo gako kati manyei ga komamanga nchogo ya kitambala chako cha kuminyo. Mpenzi wa mwana nnwawa kalongela kiyake.⁸Kwina malkiya sitini, masuria themanini, na aenja bila idadi. ⁹Ngunda wango jwange lidoa ngajwembe ki chaketui, mwinja muhimu wa maobake. nga kipenzi cha nnwawa jwa mmelike. Aenja ba ango bamweni na kirikema mbalikiwa, wamali kiya na masuria ba mweni kae, batiku numbai chelo chalongei kimrikia na masulia.¹⁰''Nyai yoo jwa bonekana mene kakusa, mng'olou kati mwi, enda melemetya kati lisoba, shituya kati bendela ya jeshi? '' mpenzi wa alwawa kalongula mwene.¹¹Niyei pakitogoro cha mikongo ya milozi kwibona mitombo milele kaikola mmende, yolola kati mizabibu yendaipuka, kati mikomamanga kenembutya. ¹²Natipurahika naibweni kati nipaki mmutuka wa farasi ya mfalme yene. mwoto mpenzi wa alwawa kolongela nakwe.¹³Ugalambuka nchongo, wenga wa nnwawa wa makamilifu, galambuka nchongo, galambuka nchogo lenga ni kusangale, Nnwawa nchene kalongula na mpenzi wake kwani atikusangola, Nnwawa mkamilifu, panga kati kaninganda nkati kati ya mistari ibele ya achezaji.

¹Kwa buli magolo ngako mwanga bonekine ganongite mukilatu, mwenja wa mfalme, mabando gako kati lukufu, katikazi ya jwa chenga.²Nku wako kati umbilingo wa bakuri, kene yakose yanga bana kwa wembe. Ndumbo yaka kati ngano yai umwike no tindiya nyinyoro.³Mabele goko gabele mwagabile kati bana abele ba ayala, mapanga ba ayala. ⁴Ingo yako kali mnara wa mbembe, minyo gako kati maziwa ga Heshiboni muniango wa Bathi Rabimu pulo yaka kati mnara wa lebanoni waulole, Damasko.⁵Nntwe wako kati karmeli, nywili mutwe wako ya zambalau mbili. andesangala na mwaundike nywili. ⁶Kwabuli mwaubile wazulino pendeya, mpenzi, no noga kwako.⁷Uloso wako kati nkongowa ntende, na mabele gako kati mapungu ga matunda. ⁸Natiwasa, ''mbala kupanda hago nkongo wa tende, mbala kamwa ndambe yake. '' mabele gake gabee kati lipanga lya mizabibu, lumba lya mbulo yako gabe kati mapera.⁹Nkano wako ube kati wembe mmabau, kau uluka mbole mbole kwa mpenzi wango, kau tyalambukya munkano witu na mino, nnwawa nchene kalogela mwene.¹⁰Nenga wampenzi wango, unda kunitamaniya. ¹¹Wise mpenzi wango, tuboke mbwega ya kijiji, tukagonje kilo akwo ku kijiji.¹²Tuyumuke mapema tuboke kung'unda wa , mizabibu, twibone panga zabibu ipambike, maipwike, na mana mikomamanga ipiyete malobe.¹³palo nalowa kupeya lipenzi lyangu.

¹Nitamaniya upanga wa mwasango, jwayongete libele lya mao bangu. Linga panga kila pani kumona panja nikubusu bila mundu kunisalau.²Twalowa longwana na kukupeleka kunyumba ya maobango, na walowa kunifundisha. nakupeya wimbe wo babite unyee na koma manga. Nnwawa nchene kalongula mwene. ³Luboko lwake lwankeya lubile pae ya ntwe wango na luboko lwake lwamalyo lyanikumbati. Nnwawa kalongela na alwawa benge.⁴Nipala mulape, aenja, na alalome ba Yerusalemu kabalongela.⁵Nyai yo jwaisa boka kupongote, anindiki mpenzi wake? Nnwawa nchini kalongela na mpenzi wake ni kuyumwiye pai ya nkongo wa mpera, palo maubako bapotwi ndumbo, palo pakubeli ke akubeluke wenga.⁶Nibekitu kati muhuri mu mwoyo wako, mpenzi matopau lazima gabuyawe yanda kuzimu, malimi gake kaga yaka, malimi ga mwoto yauyaka, malimi gune kuliko mwoto wenyewe. lyoto.⁷Mache gagaelile ngawesali imiya upendo wala mafuliko gawasali boya. Nnalome apiyite mali yake yote kwo penda, ukarimi wa walowa salauliwa. kikaka bake nnwawa nchene kalogela na wenga⁸Twi na dada nchene mabele gake gana kola lili. Namani tumbangi nnombo witu masoba gapala konda?⁹Kati ukoto, twalowa kuchengu kunani yake mnara wa ela. ao nniyango, twalowa kupanabakwa mbao ya miurezi. Nnwawa nchini kalongula kisake.¹⁰Nabi no ukota, lakini mabele gango sanyenoka ti lipepele imara, ngani komile paminyo gake Nnwawa nchene kalogela mwene.¹¹Silamani abile na ng'unalawa mizabibu akwo baali hamoni. akodishike baba weza kulituya. kila yumo apalikwa leta shekeli elfu jimo ya ela kwa matunda gake. ¹²Nng'unda wango wa mizabibu wango, shekeni elfu jimo yako, sulemani mpenzi na shekeli mia ibele ya balo baba tunza matunda, gake. mpenzi wa Nnwawa kalogula nakwe.¹³Wenga waulama mubustani yake, aina bwiga lyango bapekaniya lilobe lyako. uleke na nenga Nnwawa nchini kalongela na mpenzi wake.¹⁴Uyong'oye, mpenzi wango, na ube kati wa mbala ao mwana wa mbala mwitombe ya manukato.

¹Kilambo sasa tumbwale baa na bandu banambone lelo kitama kichake. ubile kati ng'weleka, hata abile nnema nkulo. abile mwana n'ngwena kati ya milhemla ua lelo bampagite mmanda. ²Andalhela no kwilombola kilo, ba moligake awikelya magomo gake. Ntope ata whampendile whamuwaza. mambwiga gake boti bamsalitile bapangite mandui bake.³Baada ya ukabla no tesalwa, Yuda ayei tekelwa, atama pamope na mataipwa na akibonalii kipumolyo sosoti. babinga ga bapatike mu ukaeba wake.⁴Barabara ya sayuni indakwelhombola kwa mwanja ntopu whaicho mushelee yaiandaliwe. milyango yake yoti niukheba. mkuwani bake boti bandamungumka. mabikila pake bandausunika na whembe abile mu ukumu. ⁵Mandui bake bapangite kinasenga bake, mandui bake banda fanikiwa Yehweh ampeile asabu kwa sambi yake yanambone. bana bake achini achini aayenda tekelwa na mandui bake.⁶Ugolou unekite biti wa sayuni bana ba ngwana babile kati akiba babakotoka bona po lya, na loayenda bila uweso kwa ba bhenganga.⁷Kwa lisoba lya mateso gake no kotoka loa na nyumba, Yerusalemu yalwa khombo kye akiba yake ya samani ya bilenayo mwanja. wakati bandu bake pabatombo kile mmoko ya adui, ntopu whausaidie maandui bati kwa bona na kwaeka mwabaa ngamia.⁸Yerusalemu yapangiti sambi muno, nyo bai, ati dalilika kati kilhebe sapu boti baba mweshimwile tumbweni le ban chalawile mwanja bambweni untopo wake. anda nungunika no paya gala mbukye pambwega. ⁹Abile nsapu pahe ya siketi yake. awasike lii mwisowake. ntomboka kwake kwabile kina nyata abilelii whakumponjolya. Aatelhelah, '' wolhe gangu, Yahwe, mwanja andui abile nkulbo muno''¹⁰Adu abhekite lumboko lwake muakiba itu ya samani. ambweni matipwa kapajigye bandu pake patakatifu, japo wa alie kanabajingi pa ndu pako pakwemba.¹¹Bandu boti bandu sono neka pabapala nkate bapiite akiba yabe ya samani kwa ajili ya chakulya kwo kwaleboya mbwomi wate lola, Yahwe, umkhomboki nenga, kwa mwanja na ngali faida. ¹²Kilabelii'' kachako mwaboti mwampeta? ulole na ubone mwana abile mundu mwene uzuni kati uzuni wande swa, nao, boka Yahwe amtesuke nengomu masoba gake ya nyongo yake ngalhe.¹³Mboka kunani ngapatumite mwoto mu yupa yango na unisindike. apangite ngavu kwa maghulu ganghu na kumigalambwa ampangite ukeba nauzaipu. ¹⁴Nila ya makosa gangho itabilwa na moko gake. Hesokotelwa no bhekelwa paingo yango. ampangite uweso wangu sintwa. Ngwana anipeile mmoko ya, na niwesahi yhema.¹⁵Ngwana ataikwi pampwega analome banga odali baba mokowite. akemite ikundi izidi yangho kwa tumba analome bangho imala. Ngwana alhebite biti bikila ba Yuda mu sombo so sangia wembhe.¹⁶Kwa ilebe yeno mindalhela. minyo gangha mase gandaelya pae ya minyo gangho boka mfaliji wha palikwae kelheboya maibana bangho abile kutalu na nenga bana bangho babile akeba kwa mwanja andui wangha atisinda. ¹⁷Sayuni atandasike maboko gake, ntopu wa kumpambela. Yahwe amulu abo kalibu na yako, bo babe mandui bake. Yerusalemu ni kilebe kisapu kwabe.¹⁸Yahwe mwene aki, kwamwanja mteasi zidi ya amuli yake. mupekani mwenga mwabandu, na mubone sononeka kwangho mabaikala bangho na analome bangho imala ba yai mumateka. ¹⁹Nakemite mambwigalyangho, ua babile na kipele kasangho. makuwani bangho na zehe baangamie pa kilambo, pabale, kaloa pala sakulya sakheleboya mbwomiwabe.²⁰Lola, Yahwe, mwanja nibile mugumu, ndumbo yangho indalo ngela, na mwoyo wangho unatimbilikana nkati yangho, mwanja ni bile na muasi muno. panja lipanga linaite mau nkatik ya nyumba kwina mauti bai.²¹Bayowine sononeka kwangho, ila ntopo wha kunoliwaza. madui gangho boti bayo wine sida yangho na bapulake mwombangile nyo. Watike lisoba lya uaidia, tumbwele wake babe kati nee. ²²Uleke uopu wote uwise nnonghe yake. usugulike nabo kati mwosugulike na nee kwa mwanja ya makosa gangho gote. masono neko gangho gambone na mwoyo uwinduke.

¹Ngwana anyubike biti wa sayani pae ya lyunde lya nyongo yake. ataikwi utufu wa Israeli pae inola pae mpaka mbinguni mpaka duniani. Anakumba lii stuli yake ya mmanghulo lisoba lya nyongo yake. ²Ngwana atemila na au nalii lwonghu kwa kulambo sote sa Yakobo. lii soba lya nyongho yake atethomboya kila mba imala cha biti wa Yuda, kwa oni auluye pae ufalume na utawala wake.³Kwa nyongo ngalhe akatike mbembe ya Israeli . aukhelepweya luboko lwake boka kwa andui. anyosike. Yakobo kati mwana nkali wonyungu nyia kila kilebe pa pipi yake. ⁴Kati andui mwaphendea nchale wake lumulya kwitu, bolhama bake babile tayali kwo sambuliya. achinjike boti baba nogeage muhema ya biti sayuni, Aijitine gazabu yaka kati mwoto.⁵Ngwana apangite kati andui. amilike Israeli. amilike mayumba gake gote. Aulibie ngome yake. Ayongekie kilhelo na bambolya kati ya biti wa Yuda. ⁶Aivamiite hema yake yo kwemba mkiana kati kuyumba cha busitani. alibie pandu pa kwembamkiana. Yahwe asababishe kusanyika sabato no libalikwa sayuni, kwa manja mfalume atekunsalawa na kuhani mukalhe wa nyongo yake.⁷Ngwana agakini mazabau gake no kana pandu pake patakatipu. aobite pa kingombhe cha mayumba ya Yahwe, kati masoba ga shelehe.⁸Yahwe ahamuite alibia kinghombhe cha kilambo kilhengho na lukelhebhaya lii luboko lwake kotoka alibiya kinghomble. apagite minara na kunghumbhe kilombolya, oba pamope. ⁹milyango yake ithombluke, pae, atealibuya no thakwana yhuma ya kinghomble. mfalume wake na bana ba mfalume abile nkati ya matipwa, salya ibelelii kae kwa alondoli bake bapatalii maono boka Yahwe.¹⁰Agoi na ahenja basayuni batamii palie na likii. bagholwiye undi muntwee wabe no wala mabunia. mabikila ga Yerusalemu alitike palie bailitiye mitwe yabe palie.¹¹Minyo gangho gayhomelile moli, litumbo lyangho undalunduma,lwingo lwangho lwa nkati lutipenganika palie kwa mwanja ulibifu wa bite wha bandu banghe, bana na ilemba atiinduka mumusengo ya ilambo. ¹²Bandabaya kwa akina mababe,'' mbeyu ubile kwakho na wimbe?'' kati whainduka kati mundu wha whapotekilwe mumusengo ya kilambo. mbwomi wabe baujitile mu kuyuba cha mababe.¹³Namani samwesa longela kwako biti Yerusalemu? Niwesa landanisha na mani ili ni kuliwaze biti bikila wa sayuni? libai lyako ni likholho kati bahali. Nyai whawesa kukuponeyha? ¹⁴Alondolii bako bambweni uboso na maono go batili kwa ajili yako. Babhekitelii wazi sambi yako khaleboya mali yako, ila wenga upiite matamuko go mboso no gopotosa¹⁵Boti babapheta mmbwega ya ndela bakho mbwa makopi kasako. banda kumwa noti katika mintehe yabe zidi biti wa Yerusalemu na baya, ''Whono nga kilambo cho kikamite'' ukamilifu na uzuri, ''Fulaha ya Dunia yote?'' ¹⁶.Mandui bako boti bayulikwi mkano yabe no kukudhiaki. bateyoba no tumba min no baya, ''Tumilike whembe, lheno lisoba lyatulilndike, Tutitama twimbweni''.¹⁷Yahwe apangite mwapendi panga. Atumisike likowe lyake. Akugalambwile bila lwongho. kwa mwanja amlusule adui kukulhophelya, akakatwiye mbembe ya maadui bako.¹⁸Nyoyo yabe yanelile Ngwana, kuta ya biti wa sayuni ugapange mmolii gako aimbilite pale kati libende kilo na muntwekati. kana wipai hauweni, minyo gako bila haweni. ¹⁹katuka, whale kilo, patubwa bwiku wa manane, ujite mwoyo wako kati mase nnonghe ya kumiyo ya Ngwana. utumbalie mmoko gako kunani kwa mwanja ukoto wa bana bako babainduka njala mu mndala ya kila kilambo.²⁰Ulole Yahwe, na wakhomboki habo boba pangite haga. alwawa balho, litumba lyaupapei kwe wabe, bana babajali? makuhani na alondo lii bachinjilwe panda pa takatifu pa Nngwana?²¹Boti achini kwa akholho bana bapakii bene uchini wa mitaaa. Alwawa bangho achini kwa analhome bangho chini bathombwike kwa lipanga, batikwa chinja pasipo kwa lwohongo. ²²Utikwitisa, kati ukakema bandu mu masoba maakuli, hofu yangho kila bande, mu masoba ga nyongo ya Yahwe ntupu whato luke, abo banebajali na kwakhoya, adui balugho bhalibie.