Nyungwe: Bible for 1 Corinthians, 1 Thessalonians, 1 Timothy, 2 Corinthians, 2 John, 2 Peter, 2 Thessalonians, 2 Timothy, 3 John, Acts, Colossians, Deuteronomy, Ephesians, Galatians, Genesis, Hebrews, James, John, Jude, Luke, Mark, Matthew, Philemon, Philippians, Revelation, Titus

Formatted for Translators

©2022 Wycliffe Associates
Released under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Bible Text: The English Unlocked Literal Bible (ULB)
©2017 Wycliffe Associates
Available at https://bibleineverylanguage.org/translations
The English Unlocked Literal Bible is based on the unfoldingWord® Literal Text, CC BY-SA 4.0. The original work of the unfoldingWord® Literal Text is available at https://unfoldingword.bible/ult/.
The ULB is licensed under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Notes: English ULB Translation Notes
©2017 Wycliffe Associates
Available at https://bibleineverylanguage.org/translations
The English ULB Translation Notes is based on the unfoldingWord translationNotes, under CC BY-SA 4.0. The original unfoldingWord work is available at https://unfoldingword.bible/utn.
The ULB Notes is licensed under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
To view a copy of the CC BY-SA 4.0 license visit http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/
Below is a human-readable summary of (and not a substitute for) the license.
You are free to:
The licensor cannot revoke these freedoms as long as you follow the license terms.
Under the following conditions:
Notices:
You do not have to comply with the license for elements of the material in the public domain or where your use is permitted by an applicable exception or limitation.
No warranties are given. The license may not give you all of the permissions necessary for your intended use. For example, other rights such as publicity, privacy, or moral rights may limit how you use the material.

Genesis

Chapter 1

1Pakutoma Mulungu adalenga kudzaulu na dziko lapansi. 2Dziko lapansi likhali lakusaya makonzedwe na lakusaya chinthu. M'dima ukhadampsinkha padzaulu pakuzika. Mzimu wa Mulungu ukhafamba famba padzaulu pa madzi.3Mulungu adati, "Mbakuchene," apo kudachena. 4Mulungu adaona kuchenako, kuti kukhali kwabwino. Iye adagawanisa kuchena na m'dima. 5Mulungu adachemera kuchenako "masikati," apo m'dimayo adauchemera "usiku" Ndiye pakhana maulo apo pakhana machibese, nsiku yakutoma.6Mulungu adati, "Mbapakhale mbuto pakati pamadzi na madzi manzache, apo igawe uku madzi uku madzi." 7Mulungu adagawanisa mbuto ya kunsi kwa madzi na madzi ya padzaulu pa mbutoyo. Bzikhali tenepo letu. 8Mulungu adachemera mbutoyo "mdzaulu." Apo pakhana maulo, na machibese, nsiku yachiwiri.9Mulungu adati, "Madzi ya pansi pa thambo mbayagwezekane pabodzi, apo mbuto yakuuma mbaioneke." Bzidachitika tenepo. 10Mulungu adachemera mbuto yakuumayo "dziko lapansi," na madzi yakugwezekanayo "nyanza." Iye adaona kuti bzikhali bwino.11Mulungu adati, "Dziko lapansi mbalimere bzakumera: mbeu zakukololewa njere zache na miti ya bzipaso yakumbabala bzipaso bzomwe njere zache ziri mchipasomo, chirichense na mtundu wache wache." Bzikhali tenepo. 12Dziko lapansi lidachosa bzakumera, mbeu kuchosa njere zamtundu wawo, na miti ichibala bzipaso bzomwe njere zache ziri mkatimo, za mtundu wache. Mulungu adaona kuti bzikhali bwino. 13Apo pakhana maulo apo pakhana machibese, nsiku yachitatu.14Mulungu adati, "Mbabzikhale bzakubvunika mdzaulu kugawa masikati kwa usiku apo mbabzikhale ninga bzizindikiro, bza nyengo, pala nsiku na magole. 15Mbapakhale bzakubvunika mdzaulu kupereka kutoya kudziko lapansi." Bzikhali tenepo.16Mulungu adalenga bzakubvunikira bziwiri bzikulu bzikulu, chakubvunikira champhamvu kumbatonga masikati, na chakuchepa mphamvu kumbatonga usiku. Adalenga pomwe nyenyezi. 17Mulungu adabziikha mdzaulu kumbabvunika padziko lapansi, 18kutonga masikati na usiku, na kugawa kubvunika na m'dima. Mulungu adaona kuti bzikhali bwino. 19Apo pakhana maulo na machibese, nsiku yachinayi.20Mulungu adati, "Madzi mbayadzale na bzakulengiwa bzamoyo bzizinjitsa, na mbalame zimbuluke mbuto ya mdzaulu ya dziko lapansi." 21Mulungu adalenga bzinyama bzikulu bzikulu bza mnyanza, na mtundu pomwe wachirichense cha moyo, bzalulengiwa bzakumbafamba kumbadzala madzi palipense, na mbalame iriyense yamaphapidwe mwa mtundu wache. Mulungu adaona kuti bzikhali bwino.22Mulungu adabzidalisa bzimwebzo, kulewa kuti, "Bzikhale bzakubala na kubalana, na kudzala madzi mnyanza mwense. Mbalame mbaziwande pa dziko lapansi." 23Apo pakhana maulo na machibese nsiku yachichanu.24Mulungu adati, "Dziko lapansi mbalibale bzamoyo, chirichense mwamtundu wache, ng'ombe, bzinthu bzakukwawa, na nyama zakuthengo, iriyense mwa mtundu wache." Bzikhali tenepoyo letu. 25Mulungu adalenga nyama zakuthengo za mtundu wache, na chirichense chakukwawa pansi cha mtundu wache. Iye adaona kuti bzikhali bwino.26Mulungu adati, "Mbatiye tilenge munthu mchilinganiro chathu, ninga chikhalidwe chathu. Iwo akhale na chinyang'aniro pa nsomba za mnyanza, pambalame za mdzaulu, pa ng'ombe, padziko lense lapansi, na pachirichensene chakukwawa padziko lapansi." 27Mulungu adalenga munthu mchilinganiro chache. Mchilinganiro chache adamulenga iye. Mwamuna na mzazi adawalenga iwo.28Mulungu adawadalisa achiti kuna iwo, "Mubalane, na kuwanda. Dzazani dziko lapansi, na kuligonjesa. Khalani wa kunyang'anira pa nsomba zamnyanza, pa mbalame za mdzaulu, na pa chirichense chamoyo chakufamba padziko lapansi." 29Mulungu adati, "Onani, ndakupani mbewu iriyense yakubala njere ndiyo iri padziko lapansi, na muti uliwense na chipaso ndicho china njere mkati mwache. Bzimdzakhala bzakudya bzanu.30Kuchilombo chirichense chapadziko lapansi, kumbalame iriyense yamdzaulu, na kuna chirichense chakukwawa padziko lapansi, na kuna chakulengiwa chirichense chakukhala na kupuma kwa moyo ndapereka therere liwisi kukhala chakudya." Bzikhali tenepoyo. 31Mulungu adaona chirichense ndicho adachilenga. Onani, chikhali bwino maninge. Apo pakhana maulo na machibese, nsiku yachitanthatu.
Chapter 2

1Tsapano kudzaulu na pansi kudamaliziwa, na bzinthu bziribzense ndibzo bzikhadadzala momo. 2Pansiku yachinomwe Mulungu adafika pamapeto pa basa lache ndilo akhadachita, apo adapuma nsiku yachinomwe kubasa lache lensene. 3Mulungu adadalisa nsiku yachinomweyi achilichenesa, thangwe paimwei adapuma kubasa lache lensene ndilo adalilenga na kulikonza.4Imweyi ndiyo mmibwado ya bza kudzaulu na padziko lapansi, nthawe ndiyo adabzilenga, pansiku ndiyo Mulungu Yahova adalenga dziko lapansi na kudzaulu. 5Padziko lapansi pakhanati kukhala bzakumera bza mthengo, apo chakumera chirichense chakuthengo chikhanati kuphuka, thangwe Yahova Mulungu akhanati kubvumbisa mvula pa dziko lapansi, apo pakhalibe munthu wakulima pamataka. 6Soma nkhungu ikhabula kunja kuchoka mmataka mkumbathirizira padzaulu pensene pa mataka.7Yahova Mulungu adaumba munthu kuchokera ku pfumbi la mataka, achimupumira mu mphuno zache mphuye ya moyo, apo munthuyo adasanduka munthu wa moyo. 8Yahova Mulungu adabzala munda mbali za kumabvadzuwa, mu Edeni, apo momo adaikha munthu adamuumbayo.9Kuchoka mmataka Mulungu Yahova adameresa muti uliwense wakudeka kuunyang'anisa na wabwino kukhala chakudya. Uku mkuphatanidza na muti wamoyo ndiwo ukhali pakati pa munda, na muti wakudziwisa bzabwino na bzakuipa. 10Mkulo udabula mu Edeni wakuthirizira mundayo. Kuchoka popo udagawanikana mkukhala mikulo minayi.11Mkulo wakutoma ni Pisoni. Ndiwo umbayerera kumbuto yensene ya Havila, ndiko kuna oro. 12Oro wakumbuto koko ngwabwino. Kuna minyala pomwe ya bedola na sohamu.13Dzina la mkulo wachiwiri ni Gihoni. Uyu umbayerera kumbuto yensene ya Kusi. 14Dzina la mkulo wachitatu ni Hidikeli, omwe ubayererera kumachibese kwa Asuri. Mkulo wachinayi ni Firate.15Mulungu Yahova adatenga munthu mkumuikha mmunda wa Edeni kumbalima na kuutchenkha. 16Mulungu Yahova adatonga munthuyo,kulewa kuti, "Muti uliwense mmundamu udye. 17Soma muti wakudziwisa bzabwino na bzakuipa nampodi kuudya umweyo, thangwe nsiku ndiyo umdzadya chakuchoka momo umdzafa chadidi."18Kinangoka Mulungu Yahova adati, "Mpsabwino lini kuti mwamuna akhale yekha. Nimdzamuikhira wakumuthandizira wakuthemera iye." 19Kuchoka ku matala Mulungu Yahova adaumba nyama iriyense yakuthengo na mbalame iriyense ya mdzaulu. Ndiye adabzibweresa kuna munthuyo kuti awone am'bzichemera kuti chani. Dzina lirirense la chakulengiwa ndilo munthuyu adalisandula, dzina lache lidakhaliratu limwero. 20Munthuyo adapa madzina ya bzinyama bzensene, ya mbalame zensene za mdzaulu, na la chilombo chirichense cha kuthengo. Soma pala mwamunayo pakhanati kugumanika wakumuthandizira wakumuthemera iye.21Yahova Mulungu adagonesa mwamunayo tulo twa kufa nato, ndiye munthuyo adagona. Yahova Mulungu adachosa mbabvu ibodzi achifunga na mnomfu pomwe adachosa mbabvupo. 22Na mbabvu ndiyo Yahova Mulungu adatenga kuna mwamunayo, adalenga mkazi achiyenda naye kuna mwamunayo. 23Mwamunayo adati, "Panthawe ino, uyu ni pfupa la mafupa yangu, na mnomfu wa minomfu yangu. Amdzachemeriwa 'mkazi,' thangwe adatengiwa kuchokera kuna mwamunayo."24Ndiye tsono mwamuna amdzasiya babache na mai wache, achidzaphathika kwa mkazache, achidzakhala thupi libodzi. 25Wensene akhali pezi, mwamuna na mkazache, soma iwo akhabva lini manyazi.
Chapter 3

1Tsapano nyoka ikhali yakuchenjera kuposa chilombo chirichense chakuthengo ndicho Yahova Mulungu akhadachilenga. Iyo idati kuna mkaziyo, "Mulungu adati chadidi, 'Nampodi kudya chipaso chirichense cha mmundamu'?" 2Mkazi adati kuna nyokayo, "Adati tidye bzipaso bza miti ya mmundamu, 3soma bza muti ndiwo uli pakati pa munda, Mulungu adati, 'Nampodi kuudya, nampodi neye kuuphata, ayai mumdzafa.'"4Nyoka idati kuna mkaziyo, "Chadidi letu umdzafa lini. 5Thangwe Mulungu akudziwa kuti nsiku ndiyo umdzaudya maso yako yamdzafunguka, apo umdzalingana na Mulungu, kudziwa chabwino na chakuipa." 6Pomwe mkaziyo adaona kuti mutiyo ukhali bwino pala kudya, apo kuti ukhali wakudeka mmaso, na wakukwanisa kupereka nzeru, adatchola chipaso chache chinango mkudya. Kinangoka adapasambo chinango kuna bayache omwe akhanaye pabodzi, apo iye adadyambo.7Maso yawo wensenewo yadafunguka, apo adazindikira kuti zjai ali pezi. Ndiye adasona masamba ya mkuyu achibisa upezi bwawo. 8Iwo adabva mafala yakuchoka kuna Yahova Mulungu akufamba mmunda mkujejera kwa maulo, ndiye mwamunayo na mkazache adabisalika pamaso pa Yahova Mulungu pakati pa miti ya mmundamo.9Yahova Mulungu adachemera mwamunayo achiti kuna iye, "Uli kuponi" 10Mwamunayo adati, "Ndakubvani imwepo mmundamu soma ndikhagopa, thangwe ndikhali pezi. Ndiye zjai ndidabisalika." 11Mulungu adati, "Mbani adakuuza kuti ukhali pezi? Kani wadya bza mmuti ndiwo ndidakutonga kuti nampodi udye ule?"12Mwamunayo adati, "Mkazi ndiye mudandipa kuti ndikhale nayeyu, wandipa chipaso cha mmutimo, ndiye zjai ndidadya." 13Yahova Mulungu adati kuna mkaziyo, "Mchani ndicho wachita iwepo?" Mkazi adati, "Nyoka idandinyengeza ine, ndiye ndidadya zjai."14Mulungu Yahova adati kuna nyokayo, "Thangwera kuti wachita bzimwebzi, ndiwe wekha wakutembereriwa pakati pa bzinyama bzensene na bzilombo bzensene bzakuthengo. Umdzapsenda na mimba yako, na kudya pfumbi nsiku zensene za moyo wako. 15Nimdzaikha chiwengi pakati pa iwepo na mkazi, na pakati pa mbeu yako na mbeu yache. Iye amdzadya msolo wako, apo iwe umdzadya katendene wache."16Kuna mkaziyo adati, "Nimdzathimizira kwene kwene kuwawa kwako pakubala; mkuwawa kumweko ndiko iwepo umdzabva pakubala wana. Umdzakhumba bayako, soma iye amdzakutonga iwepo."17Kuna Adamu iye adati, "Thangwe wabvera mafala ya mkazako, apo wadya bzakuchokera mmutimo, omwe ndidakutonga, kulewa kuti, 'Nampodi kudya bzakuchokera momo,' mataka zjai ndayatemberera thangwera iwepo; umdzadya na kuphatira basa lakuwawa nsiku zensene za moyo wako. 18Yamdzayambisa minga na bzitsotso pala iwe, apo umdzadya bzakumera bza mmunda. 19Umdzadya chakudya na kaluma yakunkhope kwako, ate udzabwerere kumataka, thangwe udatengiwa kuchoka kumweko. Nakuti ndiwe pfumbi, apo kupfumbiko umdzakubwerera."20Mwamunayo adachemera dzina la mkazache Hava thangwe akhali mayi wa wamoyo wensene. 21Yahova Mulungu adakonzera Adamu na mkazache bzakubvala bza makhanda achiwabvazika iwo wale.Yahova 22Mulungu adati, "Tsapano mwamunayo wasanduka ninga m'bodzi wa ife, kudziwa bzabwino na bzakuipa. Tsapano nampodi kumubvuma kufuthula boko lache, kutengambo kuchoka mmuti wa moyo, kudya chimwecho, na kukhalambo na moyo kunthawe za nthawe." 23Ndiye Yahova Mulungu adamuchosa mmunda wa Edeni, kukalima munda ndiwo akhadatengedwera. 24Ndiye Mulungu adabulisa mwamunayo mmundamo, achiikha anjero kumachibese kwa munda wa Edeni, na lupanga la malambi ya moto ndilo likhachungunusiwa pensenepo, pala kukoya njira ya ku muti wa moyo.
Chapter 4

1Mwamuna adadziwa Hava mkazi wache achitenga pathupi mkubala Kaini. Mkaziyo adati, "Ndabala munthu na chithandizo cha Yahova." 2Ndiye adabala pomwe m'bale wache Abele. Tsapano Abele adakhala makabusa wa mabira, soma Kaini akhambalima pamataka.3Bzidachitika kuti mkupita kwa nthawe Kaini adabweresa bzipaso bzakumunda ninga nsembe kuna Yahova. 4Pomwembo Abele, adabweresa wina wa wana wakutoma wa mabira na mafuta yache. Yahova adatambira Abele na nsembe yache, 5soma Kaini na nsembe yache alibe kubzitambira. Ndiye Kaini adakalipa kwene kwene, achinyang'ana mwakubzokola.6Yahova adati kuna Kaini, "Thangweranyi ukukalipa apo thangweranyi ukunyang'ana mwa kubzokola? 7Penu umbachita bzakulungama, umdzatambiriwa lini kani? Soma penu umbachita lini bzakulungama, chakuphonya chimdzakotama pa msuwo pako na kukhumba kudzakutonga iwe, soma umfunika udzachitonge ndiwe."8Kaini adasewera na Abele m'bale wache. Idafika nthawe yakuti pomwe iwo akhali mthengo, Kaini adagandukira Abele m'bale wache achimupha iye. 9Ndiye Yahova adati kuna Kaini, "Ali kuponi m'bale wako Abele?" Iye adati, "Ndikudziwa lini. Kani ndine wakukoya m'bale wanguyo?"10Yahova adati, "Wachita chani iwepo? Mulopa wa m'bale wako ukundichemera ine kuchokera pansi. 11Tsapano wakutembereriwa ndiwe kuyambira pansi, pomwe pafungula pakamwa pache kutambira mulopa wa m'bale wako kuchoka mmanja mwako. 12Ungakalima pansipo, kuchokera tsapano ate pamdzakubalira lini mphamvu yache. Umdzakhala wakuthawathawa na wakukhala apa na apa mdziko lapansi."13Kaini adati kuna Yahova, "Chilango changu mchikulu kwakusaya kupiririka. 14Mchadidi, mwandithamangisa lero kuchoka pansi pano, apo nimdzabisalika pamaso panu. Nimdzakhala wakuthawathawa na wakumbakhala apa na apa padziko lapansi, apo aliyense wakundigumana amdzandipha ine." 15Yahova adati kuna iye, "Penu wina anipha Kaini, amdzabwezeriwa kanomwe." Ndiye Yahova adaikha chizindikiro pa Kaini, pala kuti wina angamugumana, munthu umweyo nampodi amuchite chakuipa.16Ndiye Kaini adachoka pamaso pa Yahova achikakhala kudziko la Nodi, kumabva dzuwa kwa Edeni. 17Kaini adadziwa mkazi wache achimupa pathupi. Iye adabala Inoki. Kaini adamanga mzinda achiupa dzina la mwanache Inoki.18Kwa Inoki kudabadwa Irade. Irade adabala Mehuyaeli. Mehuyaeli adabala Metusaeli. Metusaeli adabala Lameki. 19Lameki adabzitengera yekha akazi awiri. Mkazache m'bodzi akhali Ada, apo dzina la winangoyo likhali Zila.20Ada adabala Yabala. Iye akhali babawo wa wale akhakhala mmisasa omwe akhana bzifuwo. 21Dzina la m'bale wache likhali Yubala. Iye adabala wale akhaimba azeze na bzitolilo. 22Angakhala Zila, adabala Tubala-Kaini, wakusungunula bzipangizo bza mkuwa na bzitsulo. Nana wache wa Tubala-Kaini akhali Nama.23Lameki adati kuna akazache, "Ada na Zila, tetekerani mafala yanguya; imwe akazi wa Lameki, tetekerani mafala yangu. Thangwe ndapha munthu omwe adandidzonga ine, mnyamata pakundidzonga ine. 24Penu Kaini anibwezeriwa kanomwe, ndiye kuti Lameki amdzabwezeriwa makumi manomwe na kanomwe."25Adamu adadziwa pomwe mkazi wache, apo adabala Mwana wina wachimuna. Mkaziyo adasandula dzina la mwanayo kuti Seti achiti, "Mulungu wandipa mwana winango wachimuna kupita m'buto ya Abele, nakuti Kaini adamupha iye." 26Mwana wachimuna adabadwa kuna Seti apo adamusandula Inosi. Panthawe imweyo wanthu adayamba kuguma dzina la Yahova.
Chapter 5

1Uyu ni mndandanda wa wana wa Adamu. Pansiku ndiyo Mulungu adalenga wanthu, adawalenga mchilinganiro chache. 2Iye adawalenga mwamuna na mkazi. Adawadalisa achiwachemera kuti wanthu pomwe adawalenga.3Nthawe ndizo Adamu akhadakhala magole dzana libodzi na makumi matatu, adabala mwana wachimuna wakulinganira na iye, wachilinganiro chache, apo adamusandula dzina lache Seti. 4Adamu atabala kale Seti, adakhala magole madzana masere. Iye adabala wana azinji wachimuna na wachikazi. 5Adamu adakhala na moyo magole madzana mapfemba na makumi matatu, apo kinangoka adasaika.6Nthawe ndizo Seti adakhala magole dzana libodzi na machanu, adabala Enosi. 7Iye atabala Enosi, adakhala magole madzana masere na manomwe achibala wana azinji wachimuna na wachikazi. 8Seti adakhala magole madzana mapfemba na khumi na mawiri, apo kinangoka adasaika.9Nthawe ndizo Enosi akhadakhala magole makumi mapfemba, adabala Kenani. 10Atabala Kenani, Enosi adakhala magole madzana masere na khumi na machanu. Iye adabala wana azinji wachimuna na wachikazi. 11Enosi adakhala na moyo magole madzana mapfemba na machanu, apo kinangoka adasaika.12Nthawe ndizo Kenani akhadakhala magole makumi manomwe, adakhala babache wa Mahalalele. Iye atabala Mahalalele, 13Kenani adakhala magole madzana masere na makumi manayi. Iye adabala wana azinji wachimuna na wachikazi. 14Kenani adakhala na moyo magole madzana mapfemba na khumi, apo kinangoka adasaika.15Nthawe ndizo Mahalalele akhadakhala magole makumi matanthatu na machanu, adabala Yaredi. 16Atabala Yaredi, Mahalalele adakhala magole madzana masere na makumi matatu. Iye adabala wana azinji wachimuna na wachikazi. 17Mahalalele adakhala na moyo magole madzana masere na makumi mapfemba na machanu, apo kinangoka adasaika.18Nthawe ndizo Yaredi akhadakhala dzana libodzi na makumi matanthatu na mawiri, adabala Enoke. 19Atabala Enoke, Yaredi adakhala magole madzana masere. Iye adabala wana azinji wachimuna na wachikazi. 20Yaredi adakhala na moyo magole madzana mapfemba na makumi matanthatu na mawiri, apo kinangoka adasaika.21Nthawe ndizo Enoke akhadakhala magole makumi matanthatu na machanu, adabala Metusela. 22Enoke adafamba na Mulungu magole madzana matatu atabala kale Metusela. Iye adabala wana azinji wachimuna na wachikazi. 23Enoke adakhala na moyo magole madzana matatu na makumi matanthatu na machanu. 24Enoke adafamba na Mulungu, apo kinangoka adaguduka, thangwe Mulungu adamutakula iye.25Nthawe ndizo Metusela akhadakhala magole dzana libodzi na makumi masere na manomwe, adabala Lameke. 26Atabala Lameke Metusela adakhala magole madzana manomwe na makumi masere na mawiri. Iye adabala wana azinji wachimuna na wachikazi. 27Metusela adakhala na moyo magole madzana mapfemba na makumi matanthatu na mapfemba. Kinangoka adasaika.28Nthawe ndizo Lameke akhadakhala magole dzana libodzi na makumi masere na mawiri, adabala mwana wachimuna. 29Adamusandula dzina lache, Nowa, kulewa kuti, "Uyu amdzatipa kupuma ku basa lathu na kuwawa kwa basa la manja yathu, ndilo timfunika kuphata thangwera pansi ndipo Yahova wapatemberera."30Lameke adakhala magole madzana machanu na makumi mapfemba na machanu atabala kale Nowa. Iye adabala wana azinji wachimuna na wachikazi. 31Lameke adakhala na moyo magole madzana manomwe na makumi manomwe na manomwe. Kinangoka iye adasaika.32Nowa atakhala magole madzana machanu, adabala Semu, Hamu, na Yafeti.
Chapter 6

1Bzidachitika kuti ndipo wanthu adadzayamba kuwanda padziko lapansi na wana wachikazi mkumbabadwa kuna iwo, 2zjai wana wachimuna wa Mulungu adadzaona kuti akaziwo akhali wakudeka. Adabwitengera okha akazi, aliyense wache ndiye angasankhuleyo. 3Yahova adati, "Mzimu wangu umdzakhala lini mwa amunawa ku nthawe zanthawe, nakuti akali watsapano. Iwo amdzakhala na moyo magole dzana libodzi na makumi mawiri."4A Nefilimu akhali padziko lapansi nsiku zozo, na kutsogolo kwache. Ibzi bzidachitika nthawe ndizo wana wachimuna wa Mulungu adaloola wana wachikazi wa wanthu, mkumbabala nawo wana. Awa akhali wanthu wamphamvu wachikalekale, wanthu wakubvekera.5Yahova adadzaona kuti kupanduka kwa wanthu kudakula padziko lapansi, na bzakukumbuka bza maganizo ya miyoyo yawo bzikhalemwerera kukhala bzaupandu bzokha bzokha. 6Yahova zjai adabuza kulenga munthu padziko lapansi, apo bzidamuipira mumtima mwache.7Ndiye Yahova adati, "Nimdzapfudza wanthu ndiwo ndidawalenga padziko lapansi---munthu na nyama, na bzinthu bzakukwawa na mbalame za mdzaulu, thangwe zjai ndikubuza pakubzilenga ibzo." 8Soma Nowa adagumana udidi pamaso pa Yahova.9Iyi ni mbiri ya Nowa. Nowa akhali munthu wakulungama, wakusaya chirema pamaso pa wanthu wa munthawe yache. Nowa adafamba na Mulungu. 10Nowa adabala wana atatu: Semu, Hamu, na Yafeti.11Dziko lapansi likhadabvunda pamaso pa Mulungu, nakuti likhadadzala na upandu. 12Mulungu adaona dziko lapansi; onani, likhali lakubvunda, nakuti wanthu wensene akhadabvundisa njira zawo mdziko lapansi.13Mulungu adati kuna Nowa, "Ndikuona kuti nthawe yakwana kuti ndimalise wanthu wensene, thangwe dziko lapansi lalemwa ladzala la upandu thangwera iwo. Mchadidi, nimdzawadzonga pabodzi na dziko lapansi. 14Ubzitsemere wekha chimwadiya cha muti wa mnjale. Ugobe masubi mchimwadiyamo, apo upalange mtoto kunja na mkati mwache. 15Uchikonze terepayu: Kutalika kwa chimwadiyacho kukhale maboko madzana matatu; mulifupi mwache mukhale maboko makumi machanu, apo kutalika mdzaulu kukhale maboko makumi matatu.16Ukonze nsodzi ya chimwadiyacho, apo uyimalize na boko libodzi kuchoka padzaulu pa m'bali mwache. Konza msuwo m'bali mwa mwadiyayo nakukonza nyumba yamnyansi, yachiwiri, na yachitatu. 17Tetekera, ndasala pang'ono kubweresa chigumula cha madzi padziko lapansi, kudzonga bzamoyo bzensene bwakupuma mphuye yamoyo pansi pa thambo lakudzaulu. Chirichense chiri padziko lapansi chimdzafa.18Soma nimdzakhazikisa mpangano na iwe. Umdzabwera mchimwadiyamo, iwe, na wana wako wachimuna, na mkazako, na akazi wa wana wako wachimuna na iwepo. 19Pa chamoyo chirichense cha nyama zense, bziwiri bziwiri bza mtundu uliwense, ubzipise mchimwadiyamo, kuti bzikhale na moyo pabodzi na iwe, bzikazi na bzimuna kubodzi.20Mbalame za mtundu wache, na nyama za mtundu wache, na chakukwawa chirichense cha pansi cha mtundu wache, bziwiri bziwiri bza mtundu uliwense bzimdzabwera kuna iwe bzamoyo. 21Bzigwezekere wekha bzakudya bzensene bzakudyewa ubzikoye, pala kuti bzidzakhale bzakudya bzako na bzawo." 22Ndiye Nowa adachitadi bzobzi. Malingana na bzense ndibzo Mulungu adamutonga iye, adachita tenepo letu.
Chapter 7

1Yahova adati kuna Nowa, "Bwera, iwe na banja lako lensene, mchimwadiya, thangwe ndaona kuti ndiwe wakulungama pamaso pangu mu m'bwado uno. 2Pa nyama iriyense yakuchenesiwa ubwerese zinomwe zimuna na zinomwe pomwe zikazi. Pa nyama zakusaya kuchenesiwa, bweresa ziwiri ziwiri, imuna na ikazi yache. 3Na kuna mbalame pomwe za mdzaulu, bweresa zinomwe zimuna na zinomwe zikazi, kukoya mbewu yawo ikhale na moyo padziko lensene la pansi.4Thangwe mu nsiku zinomwe zikubwerazi nimdzagwesa mvula padziko lapansi ate masikati makumi manayi na usiku makumi manayi. Nimdzadzonga chinthu chirichense cha moyo chapadziko ndicho ndachilenga." 5Nowa adachita bzensene ndibzo Yahova adamutonga.6Nowa akhana magole madzana matanthatu nthawe ndizo chigumula chidabwera padziko lapansi. 7Nowa, wana wache wachimuna, mkazache, na akazi wa wana wache adakapita pabodzi mchimwadiyamo thangwera chigumula cha madzi.8Nyama zakuchenesiwa na zakusaya kuchenesiwa, mbalame, na chirichense chakukwawa padzaulu pa mataka, 9bziwiri bziwiri, chimuna na chikazi, bzidabwera kuna Nowa bzichipita mchimwadiya, ninga ndimo Mulungu adamutongera Nowa. 10Bzidachitika kuti patapita nsiku zinomwe, madzi ya chigumula yadabwera padziko lapansi.11Mgole la dzana la chitanthatu la moyo wa Nowa, mwezi wachiwiri, pansiku yakhumi na chinomwe ya mwezi, pansiku yokha yokhayo, mphuno za lowe zensene zikulu zikulu zapansi pamataka zidaphoka, na majanera yakudzaulu yadafunguka. 12Mvula idayamba apo idagwa padziko lapansi kwa masikati makumi manayi na usiku makumi manayi.13Pansiku ibodzinodziyo Nowa na wana wache wachimuna, Semu, Hamu, na Yafeti, na mkazi wa Nowa, na akazi atatu wa wana wa Nowa na iwo, adapita mchimwadiya. 14Adapita pabodzi na iriyense ya nyama zakuthengo ya mtundu wache, na chifuwo chirichense cha mtundu wache, na chakukwawa chirichense ndicho chimbakwawa padzaulu pa mataka cha mtundu wache, na mbalame iriyense ya mtundu wache, chakulengiwa chirichense chakukhala na maphapidwe.15Ziwiri ziwiri za nyama zakupuma mphuye yamoyo zidabwera kuna Nowa zichipita mchimwadiyamo. 16Nyama zakupita momo zikhali zimuna na zikazi zamoyo zensene; zidapita momo ninga ndimo Mulungu adamutongera iye. Kinangoka Yahova adawafungira na msuwo momo.17Kinangoka chigumula chidafika padziko lapansi kwa nsiku makumi manayi, apo madzi yadawanda yachidzusa chimwadiyacho mdzaulu mwa mataka yadziko lapansi. 18Madzi yadampsinkhiratu kumaliza padzaulu pense padziko lapansi, chimwadiya chichiberuka padzaulu pa madziyo.19Madzi yadakwira maninge padziko lapansi mwakuti mapiri yensene ya pansi pa thambo yadampsinkhika. 20Madzi yadakwira maboko khumi na machanu kupitirira pakatolotolo pa mapiri.21Bzamoyo bzensene bzakufamba padziko lapansi bzidafa---mbalame, bzifuwo, nyama zakuthengo, bzamoyo bzensene ndibzo bzikhakhala mwakuwanda padziko lapansi, na wanthu wensene. 22Bzalulengiwa bzense bzamoyo bzakukhala pamataka, ndibzo bzikhapuma mphuye ya moyo na mphuno zawo, bzidafa.23Ndiye chamoyo chirichense chakukhala padzaulu pa mataka yadziko lapansi chidapfudzika, wanthu na nyama na bzinthu bzakukwawa na mbalame za mdzaulu. Bzidadzongewa bzensene kuchoka padziko lapansi. Nowa yekha na wale ndiwo akhanawo mchimwadiya ndiwo adasala. 24Madzi yadakhala padziko lapansi kwa nsiku dzana libodzi na makumi machanu.
Chapter 8

1Mulungu adakumbukira Nowa, na nyama zakuthengo, na bzifuwo bzensene ndibzo bzikhana iye mchimwadiyamo. Mulungu adachitisa chonzi kukuntha padziko lapansi, apo madzi yadayamba kuphwera. 2Mphuno zalowe zapansi na majanera yakudzaulu bzidafungiwa, apo mvula idalekeza kubvumba. 3Madzi yachigumula yadayenda pang'ono pang'ono kuchoka padziko lapansi, apo patamala nsiku dzana libodzi na makumi machanu madzi zjai yadatera pansi.4Chimwadiya chidakapuma mwezi wachinomwe, pansiku yakhumi na chinomwe ya mwezi, pa mapiri ya Ararati. 5Madzi yadapitirira kuphwera ate mwezi wachikhumi. Pansiku yakutoma ya mwezi, nsonga za mapiri zidaonekera.6Bzidachitika patapita nsiku makumi manayi kuti Nowa adafungula janera yachimwadiyacho ndiyo akhadaikonza. 7Iye adatuma mbalame ya psololo apo ikhambuluka kumbayenda ichibwera ate madzi kudzauma padziko lapansi.8Kinangoka adatuma nkhangaiwa kukaona penu madzi yaphwera padziko lapansi, 9soma nkhangaiwayo iribe kuona mbuto yakumbutha nzayo zache, apo idabwerera kuna iye mchimwadiyamo, nakuti madzi yakhadampsinkha basi padziko lensene lapansi. Iye adatanthawira na boko lache, achiiphata mkuibweresa mchimwadiyamo.10Iye adadikhira nsiku zinango pomwe zinomwe kinangoka adatuma pomwe nkhangaiwa kuchoka mchimwadiyamo. 11Nkhangaiwa idabwerera kuna iye maulo. Nyang'anani! Kumulomo kwache kukhana tsamba la zitona liwisi lakuthotholewa bwino. Ndiye Nowa adadziwa kuti zjai madzi yaphwera padziko lapansi. 12Iye adadikhira pomwe nsiku zinomwe, achituma pomwe nkhangaiwayo. Iribe kubwerera pomwe kuna iye.13Bzidachitika kuti mugole la madzana matanthatu na libodzi, mwezi wakutoma, pansiku yakutoma yamwezi, madzi yadauma kuchoka padziko lapansi. Nowa adachosa chakumpsinkha cha mwadiya, mkunyang'ana kunja, mkuona kuti, onani, padzaulu pamataka pauma. 14Mu mwezi wachiwiri, pansiku ya makumi mawiri na zinomwe zamwezi, dziko lapansi lidauma.15Mulungu adati kuna Nowa, 16"Ndoko kunja kwa mwadiya, iwe, mkazako, wana wako, na akazi wa wana wako na iwepo. 17Bulisa chamoyo chirichense chakulengiwa ndicho china iwe---mbalame, nyama, na chakukwawa chirichense chapadziko lapansi---kuti bzipsane kwene kwene padziko lapansi, kuti bzibalane na kuwanda padziko lapansi."18Ndiye Nowa adabula na wana wache wachimuna. mkazache, na akazi wa wana wache na iye. 19Chakulengiwa chamoyo chirichensene, chinthu chirichense chakukwawa, na mbalame iriyense, chirichense chekufamba padziko lapansi, na mabanja yawo, bzidabula mchimwadiyamo.20Nowa adamanga guwa lansembe la Yahova. Iye adatenga zinango mwa nyama zakuchenesiwa na zina mwa mbalame zakuchenesiwa, mkuthira nsembe yakupserereza paguwapo. 21Yahova adabva kununchira kwakudeka achiti mumtima mwache, "Nimdzatemberera lini pomwe mataka thangwera wanthu, napo kuti bzakukumbuka bza mitima yawo bziri bzaupandu kuchoka paubwana. Ayai kudzadzonga pomwe chirichense cha moyo, ninga ndachitabzi. 22Pomwe dziko lasalira, nthawe yakubzala na yakukolola, kujejera na kupsa, chirimo na mainza, masikati na usiku bzimdzalekeza lini."
Chapter 9

1Ndiye Mulungu adadalisa Nowa na wanache wachimuna, achiti kuna iwo, "Mubalane, muwande, mudzale dziko lapansi. 2Kugopsa kwanu na kuchitisa mantha kwanu kumdzakhala pa chinthu chirichense chamoyo padziko lapansi, pa mbalame zensene za mdzaulu, pa chirichense ndicho chimbafamba pamataka, na pansomba zensene za mnyanza. Bzaperekiwa mmanja mwanu.3Chakufamba chirichense cha moyo chimdzakhala chakudya chanu. Ninga ndimo ndidakupasirani therere liwisi, tsapano ndikukupani chirichense. 4Soma nampodi kudya nyama na moyo wache kubodzi---omwe ni mulopa wache---mwemo.5Soma pala mulopa wanu, moyo ndiwo uli mmulopa wanu, nimdzaufuna. Kuchoka pa boko la nyama iriyense nimdzaufuna. Kuchoka pa boko la munthu aliyense, ndiye kuti, kuchoka pa boko la ule wakupha m'bale wache, nimdzafuna kulewengera za moyo wa munthu umweyo. 6Aliyense wakujojeza mulopa wa munthu, na munthu mulopa umweyo umdzajojezewambo, thangwe ni mchindendemezo cha Mulungu kuti iye adalenga munthu. 7Mungakhala imwepo, balanani, muwande, mudzale padziko lensene lapansi na kuwanda mwemo."8Ndiye Mulungu adasewera na Nowa na kuna wanache na iye, kulewa kuti, 9"Ninga mwa ine, tetekerani! nimdzakhazikisa mpangano wangu na imwe na mbumba yanu pambuyo panu, 10na pa bzamoyo bzense na imwe, na mbalame, na bzifuwo, na bzakulengiwa bzensene bza padziko lapansi pabodzi na imwe, kuchoka kuna bzensene ndibzo bzidabula mchimwadiya, kuna bzinyama bzensene bza padziko lapansi.11Nimdzakhazikisa mpangano wangu na imwe, kuti bzamoyo bzensene bzimdzadzongewa lini pomwe na madzi ya chigumula. Pamdzakhala lini pomwe chigumula kudzonga dziko lapansi." 12Mulungu adati, "Ichi ndicho chizindikiro cha mpangano wangu ndiwo nimchita pakati pa ine na imwe na pa bzamoyo bzensene ndibzo bzina imwe, pala mibwado ya mtsogolo: 13Ndaikha chitalaleza changu mu mtambo, apo chimdzakhala chizindikiro cha mpangano wangu pakati pa ine na dziko lapansi.14Bzimdzachitika bzakuti nimdzabweresa mtambo kumpsinkha dziko lapansi apo chitalaleza chimdzaoneka mu mtambo, 15ndiye nimdzakumbukira mpangano wangu, ndiwo uli pakati pa ine na imwe na bzamoyo bzensene bzakukhala na moyo. Madzi yamdzakhala lini pomwe chigumula chakudzonga bzamoyo bzensene.16Chitalaleza chimdzakhala mmitambo apo nimdzachiona, pakukumbukira mpangano wachikhalire wa pakati pa Mulungu na bzamoyo bzensene bzakukhala na moyo padziko lapansi." 17Ndiye Mulungu adati kuna Nowa, "Ichi mchizindikiro cha mpangano ndiwo ndaukhazikisa pakati pa ine na bzamoyo bzensene bza padziko lapansi."18Wana wachimuna wa Nowa omwe adabula mchimwadiya akhali Semu, Hamu, na Yafeti. Hamu akhali babache wa Kenani. 19Atatuwa akhali wana wachimuna wa Nowa, apo kuchokera mwa amwewa dziko lensene lapansi lidadzala.20Nowa adayamba kukhala munthu wakulima pamataka, apo adalima munda wa mpesa. 21Iye adamwa wina mwa vinyu achiledzera. Adagona ali pezi pezi mkati mwa chihema chache.22Ndiye Hamu, babache wa Kenani, adaona kukhala pezi kwa babache achikauza abale wache awiri panja. 23Ndiye Semu na Yafeti adatenga chakufunika achichimanika pamapewa pa wensene awiriwo, achifamba cha mfadambuyo achimpsinkha upezi bwa babawoyo. Nkhope zawo adazinyang'snisa kumbali, seye nkuona upezi bwa babawo.24Nthawe ndizo Nowa adalamuka kuchoka pa vinyu wache, adabva ndibzo mwanache wachimuna wachimalizira adachita kuna iye. 25Ndiye adati, "Wakutembereriwa ni Kenani. Mbaadzakhale kapolo wa akapolo wa abale wache."26Iye adati pomwe, "Yahova, Mulungu wa Semu, adalisike, apo Kenani akhale kapolo wache. 27Mulungu mbaathimizire mbuto ya Yafeti, apo iye mbaamange muyi wache mmahema cha Semu. Kenani mbaakhale kapolo wache."28Chitapita chigumula, Nowa adakhala magole madzana matatu na makumi machanu. 29Nsiku zensene za Nowa zikhali magole madzana mapfemba na makumi machanu, kinangoka adasaika.
Chapter 10

1Awa akhali wana wa wana wachimuna wa Nowa, omwe ni, Semu, Hamu, na Yafeti. Wana wachimuna adabadwa kuna amwewa chitapita chigumula.2Wana wachimuna wa Yafeti akhali, Gomeri, Magogi, Madai, Yavani, Tubala, Mesheki na Tirasi. 3Wana wachimuna wa Gomeri akhali Asekenazo, Rifata, na Togarma. 4Wana wachimuna wa Yavani akhali Elisa, Tarisisi, Kitimu na Dodanimu. 5Kuchoka mwa amwewa wanthu wa mmagombe adagawikana achikakhala ku mbuto za kunja kumataka, aliyense na chiseweredwe chache, malingana na mitupo yawo, na madzinza yawo.6Wana wachimuna na wa Hamu akhali, Kusi, Mizraimu, Puti, na Kanani. 7Wana wachimuna wa Kusi akhali Seba, Havila, Sabita, Raama, na Sabiteka. Wana wachimuna wa Raama akhali Sheba na Dedane.8Kusi adakhala babache wa Nimrode, omwe akhali wamphamvu meju padziko lapansi. 9Akhali kasadolo wamphamvu pamaso pa Yahova. Mnthangwerache bzimbalewedwa kuti, "Ninga Nimrode penu, kasadolo wamphamvu pamaso pa Yahova." 10Kutoma kwa ufumu bwache kukhali Babele, Ereke, Akadi na Kaline mdziko la Sinara.11Atachoka mdziko limwero iye adayenda ku Ashuri achikamanga Nineve na muyi wa Rehoboti , Kala 12na Resene pakati nakati pa Nineve na Kala. Ukhali muyi ukulu. 13Mizraimu adabala Ludimu, Anamimu, Lehabimu, 14Nafituhimu, Patrusimu, Kasiluhimu (komwe kudachokera Afirisiti), na Kafitorimu.15Kanani adabala Sidonia, mwana wache wakutoma, na Heti, na wa Ajebusi 16na Amori pomwe, Agirigasi, 17a Hivi, a Aariki, a Asini, 18a Aaravadi, a Aazemari, na a Ahamati. Pambuyo pache mabanja ya a Kanani yadawanda.19Malire ya a Kanani yadayambira pa Sidoni, kuyendera ku Gerari, ate ku Gaza, na pakuyendera ku Sodomu, Gomora, Adima na Zeboimu, ate ku Lasa. 20Awa akhali wana wachimuna wa Hamu, na mabanja yawo, na bziseweredwe bzawo, mmadziko yawo, na mmadzinza yawo.21Wana wachimuna adabadwa pomwe kwa Semu, mkulu wache wa Yafeti. Semu akhali pomwe kholo la wana wensene wa Ebere. 22Wana wachimuna wa Semu akhali Elamu, Ashuri, Aripakasadi, Ludi, na Aramu. 23Wana wa Aramu akhali Uzi, Huli, Getere, na Masi.24Aripakasadi adabala Sela, apo Sela mkubala Ebere. 25Ebere adabala wana wachimuna awiri. Dzina la m'bodzi likhali Pelege, thangwe munsiku zache dziko lapansi lidagawikana. Dzina la mng'ono wache likhali Yokitani.26Yokitani adabala Alamodadi, Selefe, Hazaramaveti, Yera, 27Hadorimu, Uzari, Dikila, 28Obali, Abimaele, Sheva, 29Ofiri, Havila, na Yobabi. Wensenewa akhali wana wa Yokitani.30Kwawo kudayambira pa Mesa, pakuyenda ku Sefere, phiri la kumachibese. 31Awa akhali wana wachimuna wa Semu malingana na mabanja na bziseweredwe bzawo, mmadziko yawo, malingana na madzinza yawo.32Aya yakhali mabanja ya wawa wachimuna wa Nowa, kutengera mibwado yawo, na mmadzinza yawo. Kuchoka kuna amwewa ndipo madzinza yadamwazikana tsapano yachiyenda padziko lapansi chitapita chigumula.
Chapter 11

1Tsapano dziko lensene lapansi lidaphatisa chiseweredwe chibodzi na chibodzi apo chikhana mafala mabodzi. 2Pomwe adanyamuka kuyendera ku machibese, adagumana chigwa mphimba ya Sinara apo adakhala pamwepo.3Iwo adati kuna wina na mwayache, "Bwerani, mbatiye tiumbe njedwa tizitenthe bwino bwino." Iwo akhana njedwa achiziyesa minyala na katondo kumuyesa matope. 4Iwo adati, Bwerani, Mbatiye tibzimangire tekha muyi na nsaka yakuti pansodzi pache pagunse kudzaulu, apo mbatiye tibzikonzere tekha dzina. Tingasaya kutenepo, timdzamwazikana padziko lensene lapansi."5Ndiye Yahova adabuluka kudzaona muyiyo na nsaka ndiyo wana wa Adamu akhamanga. 6Yahova adati, "Nyang'anani, ni wanthu abodzi na chiseweredwe chakulingana, apo zjai akuyamba kuchita ibzi! Tsampanopali palibe ndibzo akufuna kuchita ndibzo bzimdzatazika kuna iwo. 7Bwerani, mbatiye tibuluke kukasongoneza chiseweredwe chawo kumweko, pala kuti nampodi ambabvane wina na mwayache."8Ndiye Yahova adawamwaza kuyambira popo ate padziko lensene lapansi apo iwo zjai adalekeza kumanga muyiyo. 9Tsono, dzina lache adauchemera Babele, thangwe Yahova pampwepo adasongonezera chiseweredwe cha dziko lensene lapansi nakuti pomwe mpamwepo ndipo Yahova adawamwazira pa dziko lensene lapansi.10Awa akhali wana wa Semu. Semu akhana magole dzana libodzi, apo adabala Aripakasadi magole mawiri chitapita chigumula. 11Semu adakhala magole madzana machanu atabala kale Aripakasadi. Iye adabala pomwe wana winango wachimuna na wachikazi.12Pomwe Aripakasadi akhana magole makumi matatu, Adabala Sela. 13Aripakasadi adakhala magole madzana manayi na matatu atabala kale Sela. Iye adabala pomwe wana winango wachimuna na wachikazi.14Pomwe Sela akhana magole makumi matatu, adabala Ebere. 15Sela adakhala magole madzana manayi na matatu atabala kale Ebere. Adabala pomwe wana winango wachimuna na wachikazi.16Pomwe Ebere akhadakhala magole makumi matatu na manayi, adabala Pelege. 17Ebere adakhala magolemadzana manayi na makumi matatu atabala kale Pelege. Iye adabala pomwe wana winango wachimuna na wachikazi.18Nthawe ndizo Pelege akhana magole makumi matatu, adabala Reu. 19Pelege adakhala magole madzana mawiri na mapfemba atabala kale Reu. Iye adabala pomwe wana winango wachimuna na wachikazi.20Nthawe ndizo Reu akhana magole makumi matatu na mawiri, adabala Serugi. 21Reu adakhala namoyo magole madzana mawiri na manomwe atabala kale Serugi. Iye adabala pomwe wana winango wachimuna na wachikazi.22Nthawe ndizo Serugi akhana magole makumi matatu, adabala Nahori. 23Serugi adakhala namoyo magole madzana mawiri atabala kale Nahori. Iye adabala pomwe wana winango wachimuna na wachikazi.24Nthawe ndizo Nahori akhana magole makumi mawiri na mapfemba adabala Tera. 25Nahori adakhala magole dzana libodzi na khumi na mapfemba atabala kale Tera. Iye adabala pomwe wana winango wachimuna na wachikazi. 26Tera atakhala magole makumi manomwe, adabala Aburamu, Nahori, na Harana.27Tsapano awa akhali wana wa Tera. Tera adabala Aburamu, Nahori, na Harani, apo Harani adabala Loti. 28Harani adafera pamaso pa babache Tera mdziko ndilo adabaliwa iye, mu Uri wa ku Akaldayo.29Aburamu na Nahori adatenga akazi. Dzina la mkazi wa Aburamu likhali Sarai apo dzina la mkazi wa Nahori likhali Milika, mwana wa Harani, omwe akhali babawo wa Milika na Yisika. 30Tsapano Sarai akhali ngomwa; akhalibe mwana.31Tera adatenga mwanache wachimuna Aburamu, Loti mwana wachimuna wa mwanache wachimuna Harani, na Sarai kunyada wache, mwanache wachimuna Aburamu mkazi wache, apo pabodzi adachoka mu Uri waku Akaldayo, mkuyenda kukakhala kudziko la Kanani. Soma adabwera ku Harani achikhala koko. 32Tera adakhala na moyo magole madzana mawiri na machanu apo kinangoka adasaika.
Chapter 12

1Tsapano Yahova adati kuna Aburamu, "Ndoko choka mdziko lako, na pa abale wako, na pa banja la abereki wako, uyende kudziko ndilo nimdzakulatiza iwe. 2Nimdzakusandusa iwe dzinza likulu, ndichidzakudalisa, na kukulisa dzina lako, apo umdzakhala mdaliso. 3Nimdzadalisa wale ndiwo ambakudalisa, soma omwe ambakunyoza nimdzawatemberera. Mabanja yensene yadziko lapansi yamdzadalisika thangwera iwepo.4Ndiye Aburamu adayenda, ninga ndimo Yahova Adamuuzira kuchita, apo Loti adayendambo na iye. 5Aburamu akhana magole makumi manomwe na machanu pomwe adachoka mu Harana. Aburamu adatenga Sarai, mwana wa mng'ono wache, bzombo bzawo bzensene ndibzo akhadakontcheza, na wanthu ndiwo akhadabala mu Harana. Iwo adachoka achiyenda kudziko la Kanani, kubwera kudzakhala kudziko la Kanani.6Aburamu adapitirira kuyenderatu mdzikko la kutali ku Sekemu, kufika ate ku muti wa thundu waku More. Panthawe yoyo wanthu waku Kanani akhakhala mdzikomo. 7Yahova adaonekera kuna Aburamu, achiti, "Kuna wana wako nimdzawapa dziko limweli. Ndiye popo Aburamu adamanga guwa la nsembe la Yahova, omwe akhadaonekera kuna iye.8Kuchoka Popo adafulukira kudziko la mapiri kumachibede kwa Beteli, komwe adakamanga chihema chache, komwe Beteli akhali kumaulo apo Ai kumachibese kwache. Apo kumweko adakamanga guwa lansembe la Yahova achichemera dzina la Yahova. 9Kinangoka Aburamu adapitiriza ulendo, kumbayendera ku Negevu.10Kukhana njala kudziko limwero, ndiye Aburamu adapolika kuyenda ku Aigupto kukakhala, thangwe njalayo ikhadanyanya mdzikomo. 11Atatsala pang'ono kufika mu Aigupto, adati kuna mkazache Sarai, "Ona tsapano, ndikudziwa kuti ndiwe mkazi wakudeka. 12Wanthu waku Aigupto angakakuona amdzati, 'Umweyu ni mkazache,' apo amdzandipha ine, soma iwepo amdzakuleka namoyo. 13Ukalewe kuti ndiwe nana wanngu, pala kuti bzikandikhalire bwino ine thangwera iwepo, na kuti pomwe moyo wangu upulumuke thangwera iwepo."14Bzidachitika kuti pomwe Aburamu adapita mu Aigupto, wanthu wa mu Aigupto adaona kuti Sarai akhali wakudeka kwene kwene. 15Akulu akulu wakuphata basa kwa Falawo adamuona iye achimuthembeza kuna Falawo, apo mkaziyo adatengiwa kukakhala kubanja la Falawo. 16Falawo adamukoya bwino Aburamu thangwera iye, apo Aburamu adatambira mabira na ng'ombe, abulu wachimuna, anyabasa wachimuna, anyabasa wachikazi, abulu wachikazi, na ngamira.17Ndiye Yahova adaboneresa Falawo na banja lache na muliri mikulu thangwera Sarai, mkazi wa Aburamu. 18Falawo adachemeresa Aburamu, achiti, "Mchani ndicho wachitachi kuna ine? Thangweranyi ulibe kundiuza kuti akhali mkazako? 19Thangweranyi udati, 'Ni nana wangu,' pala kuti ndidamtenga kukhala mkazi wangu? Ndiye tsapano, mkazako uyu. Mtenge, ndoko njira Zako," 20Ndiye Falawo adapereka malangizo kuna anyabasa wache bzakuguma iye, apo iwo adamulekera, pabodzi na mkazache na bzense ndibzo iye akhanabzo.
Chapter 13

1Aburamu adakwira kuchoka ku Aigupto kuyenda ku Negevu, iye, mkazache, na bzense ndibzo iye akhanabzo. Loti adayenda nawombo. 2Tsapano Aburamu akhadabala kwene kwene na ng'ombe, siriva na oro.3Iye adapitiriza ulendo bwache kuchoka ku Negevu kuyenda ku Beteli, kumbuto ndiko chihema chache chikhali pakutoma, pakati nakati pa Beteli na Ai. 4Iye adayenda kumbuto ndiko kukhana guwa la nsembe lomwe akhadalimanga pakutoma. Apa adachemera dzina la Yahova.5Tsapano Loti, omwe akhafamba na Aburamu, akhanambo mabira, ng'ombe na mahema. 6Mbuto ikhakwanisika lini kuwathandiza wensenewo kukhalira pabodzi pafupi na pafupi. 7Pakhana pomwe mkangano pakati pa amakabusa wang'ombe za Aburamu na a amakabusa wang'ombe za Loti. Akanani na Aperezi akhakhala mphimpha zimwezo panthaweyo.8Ndiye Aburamu adati kuna Loti, "Nampodi pakhale ndewo pakati pa ine na iwe, na pakati pa amakabusa wangu na amakabusa wako; chensecho pomwe ndife ubale. 9Dziko lenseli liri lini mmanja mwako kodi? Pitiriza tenepo timwazane iwe na ine. Ungayenda mphimpha za kumadzere, ndiye kuti nimdzayendera kumadidi. Ayai ungayendera kumadidi, ndiye kuti nimdzayendera kumadzere."10Ndiye Loti adamwaza maso, achiona kuti chigwa chensene cha Yorodano chikhana madzi mazinji palipense ate ku Zoare, ninga munda wa Yahova, ninga dziko la Aigupto. Apa ikhali nthawe ndiyo Yahova akanati kudzonga Sodomu na Gomora. 11Ndiye Loti adabzisankhulira yekha chigwa chensene cha Yorodano achifamba kuyendera ku machibese, apo achibale adamwazana wina na mwayache.12Aburamu adakhala mdziko la Kanani, apo Loti adakhala mmiyi ya mchigwamo. Iye adakhazikisa bzihema bzache kutali ninga ku Sodomu. 13Tsapano wanthu waku Sodomu akhali wakuphonya kwakunyanya kuna Yahova.ml ki14Yahova adati kuna Aburamu Loti atachoka pana iye, "Nyang'ana mbuto ndiyo waimayo kunyang'ana kumpotoku, kumwera, kumachibese, na kumaulo. 15Mphimpha yensene ukuonayi, nimdzakupa iwe na mbeu yako kwa nthawe zensene.16Nimdzayesa mbeu yako ninga pfumbi lapansi, pala kuti wina angakwanisa kulewenga pfumbi lapansi, mbeu yakombo amdzailewenga. 17Lamuka, famba famba mdzikomu mulitali na mulifupi mwache, nakuti nimdzalipa kuna iwe limwelo." 18Ndiye Aburamu adafulusa chihema chache achibwera kudzakhala pa miti ya thundu ya pa Mamre, ndiyo iri mu Hebroni, achimanga guwa lansembe la Yahova popo.
Chapter 14

1Bzidachitika nsiku za Amarafele, mfumu ya ku Sinara, Arioki, mfumu ya ku Elasara, Kedorelaomere, mfumu ya ku Elamu, na Tidala mfumu ya ku Goimu, 2kuti adachita nkhondo kulimbana na Bela, mfumu ya ku Sodomu, Birisa mfumu ya ku Gomora, Sinabi, mfumu ya ku, Adima, Semebere, mfumu yaku Ziboimu, na pa mfumu yaku Bela (yakubvekera pomwe na dzina lakuti Zoari).3Mafumu machanu yakumaliziraya yadaphatanidzana mchigwa cha Sidimu (chakudziwika pomwe na dzina la Nyanza ya Munyu). 4Magole khumi na mawiri akhadatumikira Kedorelaomere, soma mgole lachikhumi na chitatu zjai adagandukira. 5Kinangoka mgole lachikhumi na chinayi, Kedorelaomere na mafumu ndiyo akhanayo adabwera achidzamenya a Refai mu Aseteroti Karnaimu, na Azizi mu Hamu, a Semi mu Savekiriataimu, 6na Ahori mdziko lawo la mapiri la Seiri, kufika ate ku Eliparana, komwe mkufupi na chipululu.7Kinangoka adazungunuka achibwera ku Eni Misipati (Kwakuchemeriwa pomwe kuti Kadese), achigonjesa dziko lense la Aamaleki, na Aamori pomwe ndiwo akhakhala mu Hazezoni Tamara. 8Ndiye mfumu ya ku Sodomu, mfumu yaku Gomora, mfumu yaku Adima, mfumu ya ku Zedoimu, na mfumu ya ku Bela (yakuchemeriwa pomwe kuti Zoari) adayenda kunja achikakonzekera nkhondo mchigwa cha 9Sidimu kulimbana na a Kedorelaomere, mfumu ya Elamu, Tidala, mfumu ya Goimu, Àmarafele, mfumu ya Sinara, Arioki, mfumu ya Elasara; mafumu manayi kulimbana na machanu.10Tsapano chigwa cha Sidimu chikhadadzala na madindi, apo pomwe mafumu yaku Sodomu na Gomora yadathawa, yadagwera momo. Wale ndiwo adasala adathawira kumapiri. 11Ndiye mafumu yadatuta bzinthu bzensene bza ku Sodomu na Gomora na vida yawo yensene, achiyenda njira zawo. 12Pomwe iwo adayenda, adatenga pomwe Loti, mwana wa mano wache wa Aburamu, omwe akhakhala mu Sodomu, pabodzi na bzombo bzache bzensene.13M'bodzi omwe akhadathawa adabwera kudzauza Aburamu m'Heberi. Iye akhakhala pafupi na miti ya thundu ya ku Mamre, M-Amori, omwe akhali m'bale wache wa Esakolo na Aneri, omwe wense akhali anzache wa Aburamu. 14Tsapano pomwe Aburamu adabva kuti awengi akhadaphata abale wache, adatsogolera akamuna wache madzana matatu na khumi na asere wakupfunzira omwe akhadabadwa mnyumba mwache, apo achiwapsaga ate ku Dani.15Iye adagawa wanthu wache usiku, iye na anyabasa wache, achiwathamangisa ate ku Hoba, ndiko ku boko lamadzere la Damasiko. 16Kinangoka adabweresa bzombo bzensene, achibweresa pomwe m'bale wache Loti na mitolo yache, pabodzi pomwe na azimayi na wanthu winango.17Nthawe ndizo Aburamu adabwerera kuchokera kwakukagonjesa Kedorelaomere na mafumu ndiyo yakhana iye, mfumu yaku Sodomu idabula kukamuchingamira pa chigwa cha Save (chakuchemeriwa pomwe kuti chigwa cha mfumu). 18Melekizedeke, mfumu ya ku Salemu, idabula nawo mkate na vinyu. Iye akhali wansembe wa Mulungu Mkulukulu.19Iye adamudalisa kulewa kuti, "Wakudalisika na Mulungu Mkulukukuluyo ni Aburamu, Wakulenga kudzaulu na dziko lapansi. 20Wakudalisika mbaakhale Mulungu Mkulukukuluyo, omwe wapereka awengi wanu mmanja mwanu." Kinangoka Aburamu adamupa iye chibodzi cha magawo khumi ya chirichense.21Mfumu ya ku Sodomu idati kuna Aburamu, "Ndipenimbo wanthu, apo ubzitakulire vidayi wekha." 22Aburamu adati kuna mfumu yaku Sodomu, "Boko langu ndalitukulira kuna Yahova, Mulungu Mkulukulu, Wakulenga kudzaulu na dziko lapansi, 23kuti nimdzatenga lini usalu, chingwe cha nsapato, ayai chirichense chako, pala ungati, 'Ndamudaza Aburamu.' 24Nimtakula lini chirichense kupambula ndibzo anyamata adya na gawo la wanthu omwe adayenda na ine. Lekani Aneri, Esikolo. na Mamre atenge gawo lawo."
Chapter 15

1Bzitamala bzobzi mafala ya Yahova yadabwera kuna Aburamu mmasomphenya, kulewa kuti, Nampodi kugopa, Aburamu! Ndine mtetezi wako na mpfupo yako ikulutsa,' 2Aburamu adati, "Mbuya Yahova, mumdzandipa chani, nakuti ndikalibe mwana basi, apo wakudzapita manyumba yangu ni Eliezekere wa ku Damasiko?" 3Aburamu adati, "Nakuti mulibembo kundipa mbeu ine, onani, wakubadwa mnyumba mwangu ndiye amdzakhala wakudzapita manyumba yangu!"4Ndiye, onani, mafala ya Yahova yadabwera kuna iye, kulewa kuti, "Munthu uweyu amdzakhala lini wakudzapita m'buto mwako; soma iye wakudzachokera mchuno mwako chaimo ndiye amdzapita m'buto mwako. 5Kinangoka adamubulisa panja, achiti, "Jiguma kudzauluku, apo ulewenge nyenyezi, penu unikwanisa kuzilewenga." Ndiye adati kuna iye, "Umu ndimo mbeu yako imdzakhalira."6Iye adakhulupirira Yahova, apo iye adatenga kuti chikhali chilungamodi meju. 7Iye adati kuna iye, "Ndine Yahova, omwe ndidakupulumusa kuna Uri wa ku Akaldayo, kukupa iwe dziko ili likhale lako lako." 8Iye adati, "Mbuya Yahova, nimdzadziwa tani kuti limdzakhala langu ine?"9Ndiye adati kuna iye, "Kanditengere ng'ombe ikazi ya magole matatu, mbuzi ikazi ya magole matatu, nkhangaiwa, na kamwana ka njiwa." 10Iye adamubweresera bzensebzi, achibzigwata pakati, mkutula agwatabzo mwakunyang'anizana china na chinzache, soma mbalamezo alibe kuzigwata. 11Nthawe ndizo mbalame za anyamg'omba zidabwera mkumbutha panyamazo, Aburamu adazithamangisa.12Tsono pomwe dzuwa likhamira, Aburamu adagona tulo apo, onani, m'dima ukulu wakugopsa udamugwera iye. 13Kinangoka Yahova adati kuna Aburamu, "Dziwa meju kuti mbeu zako zimdzakhala alendo mdziko lakuti ndawo lini, apo zimdzasandusiwa akapolo achiboneresewa kwa magole madzana manayi.14Nimdzayeruza dzinza ndilo amdzalitumikilalo, apo pambuyo pache amdzabula na vida izinjitsa. 15Soma umdzayenda kuna abereki wako mwamtendere, apo iwe udzafuchiriwa utakalamba bwino. 16Mu m'bwado wachinayi amdzabwera pomwe kuno, nakuti mphumbza za Amori zikamati kufika pamapeto."17Nthawe ndizo dzuwa lidamira m'dima utagwa, onani, ng'anjo yakufukutira utsi na mtsatso wamoto wakubvunika bzidapita pakati nakati pa nyama adagwata ire. 18Pansiku yoyo Yahova adapangana mpangano na Aburamu, kulewa kuti, "Kuna mbeu yako ndikukupa dziko ili, kuchokera mkulo waku Aigupto kukafika ku mkulo ukulu, Firate--- 19Akeni, Akenizi, Akadimoni, 20Ahiti, Aperezi, Arefai, 21Aamori, Akanani, Agirigasi, na Ajebusi."
Chapter 16

1Tsapano Sarai, mkazi wa Aburamu, akhalibe kumubalira mwana aliyense iye, soma akhana nyabasa wachikazi, waku Aigupto, omwe dzina lache akhali Hagara. 2Ndiye Sarai adati kuna Aburamu, "Onani tsapano, Yahova wandilambiza kukhalambo na wana ine. Ndiye chonde ndokoni kuna nyabasa wanguyu. Aburamu adatetekera mafala ya Sarai. 3Ikhali nthawe yakuti Aburamu atakhala magole khumi mdziko la Kanani pomwe Sarai, mkazi wa Aburamu adapereka Hagara nyabasa wache waku Aigupto, kuna bayache kukhala mkazi wache. 4Ndiye adayenda kuna Hagara, apo iye adatenga pathupi, iye akhabzokola mwa kupepusa Sarai.5Ndiye Sarai adati kuna Aburamu, "Kuboneraku inepano thangwera iwepo. Ndidapereka nyabasa wangu wachikazi pamtima wako, apo ataona kuti watenga pathupi, zjai ndidapepuka mmaso mwache. Yahova ayeruze pakati pa ine na iwe." 6Soma Aburamu adati kuna Sarai, "Ona pano, nyabasa wako mkaziyo zjai ali mmanja mwako, chita kuna iye chakuti chikudekere iwe." Ndiye Sarai adamuboneresa iye, achithawiratu pamaso pache.7Mnjero wa Yahova adamugumana iye pafupi na lowe wa madzi mchipululu, pa lowe ndiye akhali panjira yakuyendera ku Suri. 8Iye adati, "Hagara, nyabasa wa Sarai, wachokera kuponi apo ukuyenda kuponi?" Ndiye iye adati, "Ndikuthawa mbuyangu wachikazi Sarai.9Mnjero wa Yahova adati kuna iye, "Bwerera kuna mbuyako wachikazi, ukabzichepse wekha pamaso pache." 10Kinangoka mnjero wa Yahova adati kuna iye, "Nimdzawanza mbeu yako kwene kwene, mwakuti amdzakhala azinjitsa wakusaya kulewengeka.11Mnjero wa Yahova adati pomwe kuna iye, "Ona, una pathupi apo umdzabala mwana wachimuna, apo umdzamuchemera dzina lache Ismayeli, thangwe Yahova wabva kubonera kwako. 12Iye amdzakhala nkhandwe yamunthu yamchipululu. Iye amdzakhala wakugazana na munthu aliyense, na munthu aliyense kumugaza iye, apo amdzakhala lini phathi na abale wache wensene."13Ndiye adapa dzinali kuna Yahova omwe adasewera naye, "Ndimwe Mulungu omwe mumbandikonda," nakuti iye adati, "Ndikupitiriza chadidi kuona, napo kuti iye wandiona kale ine?" 14Mthangwerache mcherayo udachemeriwa Beerelahai-roi; onani uli pakati nakati pa Kadese na Berede.15Hagara adabalira Aburamu mwana wachimuna, apo Aburamu adasandula dzina lache, omwe Hagara adabalayo, Ismayeli. 16Aburamu akhana magole makumi masere na matanthatu pomwe Hagara adam'balira Aburamu Ismayeli.
Chapter 17

1Nthawe ndizo Aburamu akhana magole makumi mapfemba na mapfemba, Yahova adaonekera kuna Aburamu achiti kuna iye, "Ndine Mulungu Wamphamvu zense. Famba pamaso pangu, apo khala wakusaya chirema. 2Ndiye nimdzapangana mpangano pakati pa ine na iwe, apo nimdzakuwanza kwene kwene."3Aburamu adakotamisa nkhope yache pansi apo Mulungu adalewalewa na iye, kulewa kuti, 4"Ningakhala ine, onani. mpangano wangu una iwe. Umdzakhala baba wathimu la madzinza. 5Dzina lako umdzachemeriwa lini pomwe Aburamu, soma dzina lako umdzakhala Aburahamu---thangwe ndakuikha kukhala baba wa thimu lamadzinza. 6Nimkubalisa iwe maninge, apo nimdzakuyesa iwe madzinza, apo mafumu yamdzabula kuchokera mwa iwe.7Nimdzalimbisa mpangano wangu pakati pa ine na iwe na mbeu yako pambuyo pako, kupita mmibwadwo yawo yensene kuti ukhale mpangano wa nthawe zensene, kuti ndikhale Mulungu wako na wa mbeu zako za pambuyo pako. 8Apo kuna iwe na mbeu za pambuyo pako nimdzakupani dziko la maulendo yanu, dziko lensene la Kanani, likhale lako nthawe zensene, apo ine nimdzakhala Mulungu wawo."9Ndiye Mulungu adati kuna Aburahamu, "Ungakhala iwe, ukoye mpangano wangu, iwe na mbeu yako mmibwado yawo yensene pambuyo pako. 10Uyu ni mpangano wangu, ndiwo iwe umfunika kuukoya. pakati pa ine na iwe na mbeu yako pambuyo pako: Mwamuna aliyense waiwe agwatiwe. 11Mugwatiwe Khandwa la kunsonga kwa kumaso kwanu, apo ichi chimdzakhala chizindikiro cha mpangano pakati pa ine na imwe.12Mwamuna aliyense waiwe wa magole masere agwatiwe, kupita mmibwado yawanthu wako wensene. Uku mkuphatanidza na iye wakubadwa mnyumba yako na iye wakuguliwa na kobiri kuchoka kuna wakunja aliyense omwe ngwako lini wa mbeu yako. 13Iye wakubadwa mnyumba yako na iye wakuguliwa na kobiri zako agwatiwe basi. Apo mpangano wangu umdzakhamthupi mwako mpangano wakusaya kumala. 14Mwamuna aliyense wakusaya kugwatiwa omwe alibe kugwatiwa khanda la kunsonga kwa kumaso kwache adzaphiwe pakati pa wanthu wache. Wapsa mpangano wangu."15Mulungu adati kuna Aburahamu, "Angakhala Sarai mkazi wakoyu, nampodi kumbamuchemera pomwe kuti Sarai. Soma, dzina lache amdzakhala Sara. 16Nimdzamudalisa iye, apo nimdzakupa mwana wachimuna na iye, apo iye amdzakhala Mayi wa madzinza. Mafumu ya wanthu yamdzachokera mwa iye."17Ndiye Aburahamu adakotamisa nkhope yache pansi, achiseka, achilewa mumtima mwache, "Mwana angabadwedi kuna mwamuna wamagole dzana libodzi? Sara, wamagole makumi mapfemba angakhale tani na mwana?" 18Aburahamu adati kuna Mulungu, "Oh mpsakuti Ismayeli akhale na moyo pamaso panu!"19Mulungu adati, "Neye, soma Sara mkazi wako amdzakubalira iwe mwana wachimuna, apo udzamupe dzina lakuti Isaki. Nimdzalimbisa mpangano wangu na iye ninga mpangano wakusaya kumala wa mbeu yache pambuyo pache. 20Soma bza Ismayeli, ndakubvera iwe. Onani, ndamudalisa iye apo nimdzamuwanzisa iye kwene kwene. Amdzakhala kholo la atsogoleri khumi na awiri, apo nimdzamuchitisa kukhala dzinza likulu. 21Soma mpangano wangu nimdzalimbinimdzalimbikisakisa na Isaki, omwe Sara amdzakubalira iwe panthawe ninga ino gole lamangwana."22Atamaliza kusewera naye, Mulungu adakwira kuchoka kuna Aburahamu. 23Ndiye Aburahamu adatenga Ismayeli mwana wache, na wensene ndiwo adabadwa m'banja mwache, na wensene ndiwo adaguliwa na kobiri zache, mwamuna aliyense pakati pa amuna wabanja la Aburahamu, achigwata Khanda la kumaso kwawo nsiku yoyo letu, ninga ndimo Mulungu akhadamuuzira iye.24Aburahamu akhana magole makumi mapfemba pomwe adagwatiwa khanda la kumaso kwache. 25Ismayeli mwana wache akhana magole khumi na matatu pomwe adagwatiwa khanda la kumaso kwache. 26Pansiku yokha yokhayo ndiyo Aburahamu adagwatiwa pabodzi na Ismayeli mwana wache. 27Amuna wensene wa m'banja mwache adagwatiwa pabodzi naye, kuphatanidza na iwo wakubadwa m'banja na iwo wakuguliwa na kobiri kuchoka kwa alendo.
Chapter 18

1Yahova adaonekera kuna Aburahamu pa miti ya thundu ya ku Mamre, pomwe akhadakhala pamsuwo wa chihema mkupsa kwa masikati. 2Iye adakwiza maso apo, onani, adaona amuna atatu ataima pafupi na iye. Pomwe adawaona, adathamanga kukagumana nawo kuchoka pamsuwo wa chihemacho achikotama kutsulima pansi.3Iye adati, "Mbuyangu, penu ndagumana udidi pamaso panu, nampodi kupitirira pa kapolo wanu." 4Mbaabwerese madzi pang'ono, usambise nzayo zakozi, apo upume wekha pamuti. 5Apo nimdzatenga chakudya pang'ono, pala mujejerese mitima yanu. Pambuyo pache muyende njira zanu, thangwe mwafika kuna kapolo wanu." Iwo adatawira, "Chita ndimo walewera."6Kinangoka Aburahamu adapita kamkulumize mchihema kwa Sara, achiti, "Kulumiza, Monza kamangu miyezo mitayu ya ufa bwa tirigu, umunye ukonze mikate." 7Kinangoka Aburahamu adathamangira kuna thimu la ng'ombe, achikatemga ksmkono katete kwabwino, achikapasa kuna kapolo, achikulumiza kukaphika. 8Adatenga mafuta na mkaka, na kamkono kadaphikiwako, achiwaikhira chakudya pamaso pawo, apo adaima pafupi na iwo patsinde pamuti pomwe iwo akhadya.9Iwo adati kuna iye, "Mkazako Sara ali kuponi?" Iye adatawira, "Umo mchihemamo." 10Iye adati, "Nimdzabwerera pomwe kuna iwepo pakufika nthawe yache, apo ona, Sara mkazi wako amdzakhala na mwana wachimuna." Sara akhatetekera pamsuwo wa chihemapo, omwe ukhali kumbuyo kwache.11Tsapano Aburahamu na Sara akhadakalamba, adapitirira kwene kwene nsiku zawo, apo Sara akhadapitirira msinkhu ndiwo mkazi angadabalira wana. 12Ndiye Sara adaseka yekha yekha, kulewa yekha, "Ndasukwa sukwa na mbuyangu pomwe zjai wakalamba, ndiye nimdzadekedwa bwino tsapano?"13Yahova adati kuna Aburahamu, "Thangweranyi Sara adaseka achiti, 'Nimdzabaladi mwana ine, uko ndakalamba kalamba'? 14Chiripo chimtaza kukwanisa Yahova? Pakufika nthawe yakuikhika na ine, munthaweyo, nimdzabwerera kuna iwe. Panthawe ninga ino gole lamangwana Sara amdzakhala na mwana wachimuna." 15Ndiye Sara adagaza achiti, "Ndiribe kuseka ine," thangwe iye akhagopa. Iye adatawira, "Neye, udaseka iwe."16Kinangoka wanthuwo adalamuka achinyamuka kunyang'ana kuphompho ku Sodomu. Aburahamu adayenda nawo kuwaperekeza njira yawo. 17Soma Yahova adati, "Ndim'bisire Aburahamu ndibzo nimfuna kuchita, 18nakuti Aburahamu amdzakhala chadidi dzinza likulu lamphamvu, apo madzinza yensene yadziko lapansi yamdzadalisika thangwera iye? 19Thangwe ndamusankhula iye pala kuti atonge wana wache na banja lache pambuyo pache kukoya njira ya Yahova, kuchita chilungamo na chiyeruziro, pala kuti Yahova abwerese pa Aburahamu bzobwe walewa kuna iye."20Kinangoka Yahova adati, "Thangwe kulira kwa Sodomu na Gomora kwakula, nakuti pomwe chakuphonya chawo chalemera meju, 21nimdzabuluka tsapano koko kukaona kulira kwawoko pala iwo ndiko kwandifikira ine, kuti penu achitadi chimwecho. Penu neye, nimdzadziwa."22Ndiye wanthuwo adatembenuka kuchoka koko, achiyendera ku Sodomu, soma Aburahamu adasalira ataima pamaso pa Yahova. 23Kinangoka Aburahamu adafendera achiti, "Kodi mumdzapsaira wakulungamawa pabodzi na wakuipa?24Pinangopense alipo makumi machanu wakulungama mmuyimu. Mumdzapsaira basi neye kusiya m'buto thangwera wakulungama makumi machanu ndiwo ali momowo? 25Nampodi kuchita tenepoyo neye, kupha wakulungama!a pabodzi na wakuipa, pala kuti wakulungama achitiwe mwakulinganira na wakuipa. Nampodi kutenepoyo! Kodi wakutonga wadziko lense lapansiyo amdzachita lini bzakuthemera? 26Yahova adati, "Ningakagumana wakulungama makumi machanu mu mzimda wa Sodomu, ndiye nimdzaleka m'buto yensene thangwera iwo."27Aburahamu adatawira achiti, " Onani tsapano, ndabziyesera kusewera kuna Mbuya wangu, napo kuti ndine pfumbi na dotha! 28Tani angakagumanika kuti alipo wakusalira achanu kuti akhane makumi machanuwo? Mumdzadzonga mzimda wensene thangwera kuti akuperewera achanu?" Ndiye iye adati, "Nimdzaudzonga lini, penu ningakagumane momo makumi manayi na achanu."29Adasewera naye pomwe, achiti, "Tani penu mungakagumane makumi manayi momo?" Iye adatawira, "Nimdzachita lini thangwera makumi manayiwo. 30"Iye adati, "Chonde nampodi kukalipa, Mbuya, kuti ndilewelewe. Pinangopense makumi matatu angakagumanika momo." Iye adatawira, "Nimdzachita lini basi ndichikagumana makumi matatuwo momo." 31Iye adati, "Onani tsapano, ndabziyesela kulewa kuna Mbuya wangu! Pinangopense makumi mawiri angakagumanike momo." Iye adatawira, "Nimdzaudzonga lini thangwera makumi mawiriwo."32Iye adati, "Chonde nampodi kukalipa, Mbuya, apo nimdzasewera ichi kwakumaliza. Pinangopense khumi amdzagumanika momo." Ndiye adati, "Nimdzaudzonga lini basi thangwera khumiwo." 33Yahova adayenda njira zache atatondo kumaliza kusewera na Aburahamu, apo Aburahamu adabwerera kumuyi.
Chapter 19

1Anjero awiri adabwera ku Sodomu maulo, nthawe ndizo Loti akhadakhala pamsuwo wa mu Sodomu. Loti adawaona iwo, mkulamuka kukagumana nawo, achitsulima nkhope yache pansi. 2Iye adati, "Onani tsapano, ambuyangu, tembenukirani kupita kunyumba kwa kapolo wanu, Khalani usikubu, apo musambise nzayo zanu. Kinangoka mumdzalamuka machibese bese mkuyenda njira zanu." Iwo adatawira, "Neye, timdzakhala usiku bwense mkhwalaamu." 3Soma adawakumbira mwakungingimira, ndiye adayenda naye, achikapita mnyumba mwache. Iye adakonza chakudya achiphika mkate wakusaya bzakufufumisa, iwo achidya.4Soma akanati kugona, wanthu wammuyimo, wanthu wamu Sodomu, adazungulira nyumbayo, ang'ono na wakukalamba kubodzi. Wanthu wensene wakuchokera mbali zensene za muyiyo. 5Iwo adachemera Loti, achiti kuna iye, "Alikuponi wanthu ndiwo abwera muno kuna iwe maulo yamweyano? Abulise kuna ife, kuti tiwadziwe."6Ndiye Loti adabula panja achifunga msuwo. 7Iye adati, "Ndikukukumbirani, abale .wangu, nampodi kuchita bzakuipa. 8Onani tsapano, ndina wana wachikazi awiri ndiwo akanati kudziwa mwamuna aliyense. Chonde dikhirani ndikubulisireni amwewo kuna imwe, apo muchite nawo ndicho mumchiona chabwino mmaso mwanu. Nampodi kuchita chakuipa wanthuwa, thangwe abwera mu mthunzi wa nsodzi yangu."9Iwo adati, "Bakaimani!" Iwo adati pomwe, Uyu adabwera Kuno kudzakhala ninga mlendo, apo tsapano zjai wasanduka wakutitonga! Tsapano timdzakuchitita kuipa iwepo kuposa iwo." Iwo adamungingimiza munthuyo , Loti meju! achifendeza kuti apse msuwo.10Soma wanthuwo adabulisa manja yawo achibweresa Loti mnyumbamo na iwo achifunga msuwo. 11Tsapano alendo wa Loti adachitisa chidima wanthu omwe akhali panja pa msuwo wa nyumbayo, ang'ono na akuluwo, mwakuti adafika pakuneta pomwe akhayezera kupsaga kuti aphate msuwo.12Ndiye wanthuwo adati kuna Loti, "Una winango pomwe muno? Mkuwasa aliyense, wanako wachimuna na wachikazi, na wina ndiye unaye wa mmuyi muno, abulise panja pano. 13Thangwe tatsala pang'ono kudzonga mbuto ino, thangwe kulira kwawo kwakula pamaso pa Yahova apo Yahova watituma kuti tiudzonge."14Loti adabula panja achikasewera na mkuwasa wache, wanthu ndiwo adalonjeza kuloola wanache wachikazi, achiti, "Kulumizani, bulani pambuto pano, thangwe Yahova ali pafupi kudzonga muyi uno." Soma kuna mkuwasa wache akhaoneka ninga akutondo kulewa bwamsobwe. 15Pomwe manyika yadaoneka, anjero adakumbira Loti, kulewa kuti, "Lamuka uyende, takula mkazako na wanako awiri wachikazi omwe ali panowa, pala kuti nampodi mupsairiwe mchilango cha muyiyu."16Soma adachedwa. Ndiye wanthu adamuphata boko lache, na boko a mkazache, na manja ya wanache awiri wachikazi, thangwe Yahova akhamubvera nsisi. Iwo adamubulisa iye panja, achikawatula kunja kwa muyi. 17Atawabulisa panja m'bodzi wa wanthuwo adati. "Pulumusani miyoyo yanu! nampodi kucheuka mmambuyo, ayai kuima pachigwa palipense. Thawira kumapiri pala kuti ungadzongeke."18Loti adati kuna iwo, "Neye, chonde, azimbuyangu! 19Onani tsapano, kapolo wanu wangumana udidi pamaso panu, apo mwandionesera chikondi chikulu pakupulumusa moyo wangu, soma ningakwanise lini kuthawira kumapiri, thangwe chakuipacho chingandipinzule, apo ine nimdzafa. 20Onani tsapano, muyi uyu apo ngung'ono. Chonde, ndilekeni ndithawire koko---Ngung'ono lini kodi? ---apo moyo wangu umdzapulumuka."21Iye adati kuna iye, "Chadidi, ndakutawiriza, nimdzadzonga lini muyi ndiwo wandiuzayu. 22Kulumiza! Thawa popo, thangwe ningachite lini chinthu ate ukafike kumweko." Mnthangwerache muyiyo udachemeriwa Zoari.23Dzuwa likhadabula padziko lapansi pomwe Loti adafika ku Zoari. 24Kinangoka Yahova adabvumbisa pa Sodomu na Gomora minyala ya sufule na moto kubula kwa Yahova kuchoka kudzaulu. 25Iye adadzonga miyiyo, na chigwa chensene, na bzense bzakukhala mmiyimo, na bzakumera bza pansi.26Soma mkazi wa Loti, omwe akhafamba pambuyo pa iye, adanyang'anisa mmambuyo, apo adasandula chulu cha munyu. 27Aburahamu adalamuka machibese bese kuyenda pambuto ndipo akhadaima pamaso pa Yahova. 28Adanyang'anisa kuphompho ku Sodomu na Gomora na ku mbuto ya chigwa. Iye adanyang'ana apo onani, utsi mukhakwira kuchoka pansi ninga utsi bwa ng'anjo.29Ndiye pomwe Mulungu adadzonga miyi ya mchigwa, Mulungu adakumbukira Aburahamu. Adamuchosa Loti pakati pa chidzongeko cha miyi ndiyo Loti akhadakhala.30Soma Loti adakwira kuyenda ku Zoari kukakhala mmapiri na wanache wachikazi awiri, thangwe zjai akhana mantha kukhala mu Zoari. Ndiye adakakhala mu mphanga, iye na wanache wachikazi awiri.31Mwana wakutoma adati kuna mng'ono wache, "Banathuwa akalamba, apo palibe mwamuna kwinangombo ndiye amdzapita kuna ife ninga akhachitira padziko lensene lapansi. 32Bwera, mbatiye tiwamwese vinyu babawa, apo timdzagona nawo, pala kuti tikoye mbeu ya banja lathu na moyo kudzera mwa babathuwa." 33Ndiye babawoyo adamumwesa vinyu usikubo. Ndiye mwana wakutomayo adayenda momo achigona nawo babachewo; iwo alibe kudziwa pomwe iye adadzagona popo, ayai nthawe ndiyo iye adalamuka.34Mangwana yache mwana wakutomayo adauza mng'ono wacheyo, "Tetekera, pano ndagona usikubu na babangu. Mbatiye tiwamwese pomwe vinyu usiku, apo uyendembo ukagone nawo, pala kuti mbeu ya banja lathuli tiikoye na moyo kudzera mwa babawa." 35Ndiye adawamwesa pomwe vinyu babawowo usikubo, apo mng'onoyo adayendambo achikagona nawo. Iwo alibe kudziwa pomwe basi nthawe ndizo iye adadzagona ayai nthawe ndizo iye adalamuka.36Ndiye wana wa Loti wachikazi awiriwo adatenga pathupi pa babawo. 37Wakutomayo adabala mwana wachimuna, achimusandula dzina lakuti Moabu. Iye adakhala kholo la Amoabu ate lero. 38Angakhala mwana wachikazi mng'onoyo, adabala pomwe mwana wachimuna, achimusandula dzina lakuti Ben-Ammi. Adakhala kholo la wanthu wa Aamoni ate lero.
Chapter 20

1Aburahamu adayenda ulendo kuchoka popo kuyendera kudziko la Negev, achikakhala pakati nakati pa Kedesi na Suri. Akhali mlendo wakukhala m'Gerari. 2Aburahamu adati bza Sara mkazache, "Ni mpfumakazi yangu." Ndiye Abimeleke mfumu ya ku Gereri idatumiwa kukatenga Sara. 3Soma Mulungu adabwera kuna Abimeleke mmaloto usiku, achidzati kuna iye, "Ona, ndiwe munthu wakufa thangwera mkazi ndiye watengayu, thangwe ni mkazi wa mwenekachiro."4Tsapano Abimeleke akhanati kubwera pafupi na iye apo Abimeleke adati, "Mbuya, mumdzapha kubodzi na dzinza la kulungama? 5Alibe kulewa yekha kuna ine, 'Ni mpfumakazi yangu?" Neye iye mwenekachiro achitawira pomwe kuti, 'Ni mano wangu." Ndachita bzimwebzi na mtima wangu wangwiro na manja yangu ya lazau."6Ndiye Mulungu adati kuna iye mmaloto, "Inde, ndikudziwadi kuti wachita ichi na mtima wangwiro, soma ine ndidakulambiza kuti nampodi kundiphonyera. Mnthangwerache ndidakulambiza kumukhuya mkaziyo. 7Mnthangwerache bwezera mkaziyo kuna mwenekachiro, thangwe bayacheyo ni mneneri. Amdzakupempherera iwepo, uchikhala na moyo. Soma ungasaya kumubzezera, dziwa kuti iwe na wensene ndiwo uli nawo mumdzafa meju."8Abimeleke adalamuka na machibesebese achichemera akapolo wache. Iye adawauza bzensebzi, apo wanthuwa akhana mantha kwene kwene. 9Ndiye Abimeleke adachemera Aburahamu achiti kuna iye, "Wachita chani kuna ife iwepo? Ndakuphonyera tani iwepo, kuti wafikisa pa ine na pa ufumu bwangu chakuphonya chikulu? Wachita bzinthu ndibzo lini kuna ine."10Abimeleke adati kuna Aburahamu, "Chidakuchitisa mchani kuchita bzinthu bzobzi?" 11Aburahamu adati, "Thangwe ndidakumbuka, 'Kuno wanthu ambagopa lini Mulungu, apo amdzandipha thangwera mkazanguyu.' 12Kupambula bzobzo, ni mpfumakazi yangudi, mwana wa babangu, soma sikuti mwana wa mayi wangu; soma adakhala mkazangu.13Pomwe Mulungu adachitisa kuti ndichoke mnyumba ya babangu mkumbafamba mbuto iyi na iyi, ndidati kuna mkaziyo, 'Undionesere kukhulupirika uku ninga mkazangu: Kumbuto kulikwense tiniyendako, lewa bza ine, "Ni mano wangu.""' 14Ndiye Abimeleke adatenga mabira na ng'ombe, na akapolo wachimuna na wachikazi achimupa Aburahamu. Kinangoka adabwezera Sara, mkazi wa Aburahamu, kuna iye.15Abimeleke adati, "Nyang'ana, dziko langu liri pamaso pako. Khala ndipo pamkudekerapo." 16Kuna Sara adati, "Nyang'ana, ndapa mano wakoyu chulu chibodzi cha kobiri za siriva. Mkumpsinkha mulandu uliwense pa iwe mmaso mwa wense ndiwo unawo, apo pamaso pa wensene zjai ndiwe wakulungama bwino bwino."17Ndiye Aburahamu adapemba kuna Mulungu, apo Mulungu adalimbisa Abimeleke, mkazache, na akapolo wache wachikazi kuti zjai akhakwanisambo kubala wana. 18Thangwe Yahova akhadafunga zjai bziberekero bza wapabanja la Abimeleke thangwera Sara, mkazi wa Aburahamu.
Chapter 21

1Yahova adamunyang'anira Sara ninga ndimo adati, apo Yahova adamchitira Sara ninga ndimo adamlonjezera. 2Sara adatenga pathupi achibala mwana wachimuna kwa Aburahamu mumsinkhu wakukalamba, pa nthawe yakuikhika ninga ndimo Mulungu adamuuzira iye. 3Aburahamu adasandula mwanache wachimuna, omwe adabadwa kuna iye, omwe Sara adamubalira iye, Isaki. 4Abulahamu adagwata kumaso kwa mwanache Isaki pomwe iye akhana nsiku zisere zakubadwa, ninga ndimo Mulungu adamutongera iye.5Aburahamu akhana magole dzana libodzi pomwe adabala Isaki. 6Sara adati, "Mulungu wandisekeresa; aliyense wakubva amdzasekera nande pabodzi." 7Adati pomwe, "Mbani angadalewa kuna Aburahamu kuti Sara angamamise wana, apo tsono ndamubalira iye mwana wachimuna mu msinkhu wache wakukalamba!"Mwanayo adakula achiletsewa kumama, apo Aburahamu adakonza madyerero makulu nsiku ndiyo Isaki adaletsiwa kumama. Sara adaona mwana wachimuna wa Hagara waku Aigupto, omwe adabadwa kuna Aburahamu, ali mkuseka.10Ndiye iye adati kuna Aburahamu, "Thothani pano mkazi nyabadayu na mwanache wachimunayu, thangwe mwana wachimuna wa mkazi umweyu amdzakhala lini mpita nyumba na mwanangu, Isaki." 11Mafalaya yadaipira kwene kwene Aburahamu thangwera mwanache wachimunayo.12Soma Mulungu adati kuna Aburahamu, "Nampodi kuipidwa thangwera mnyamatayu na thangwera kapolo wako wachikazi. Tetekera mafala ya Sara mu bzense anilewa kuna iwe pa nkhani yoyi, thagwe mbeu zako zimdzachemeriwa mdzina la Isaki. 13Nimdzaikha pomwe mwana wachimuna wa kapolo wakoyu mdzinza lako thangwe ni mbeu yako."14Aburahamu adalamuka na machibese bese, mkutenga mkate na chikasi cha madzi, achichipereka kuna Hagara, mkukupika paphewa. Adamupa iye mnyamata achimutuma. Iye adanyamuka achidzungaira mchipuluku cha Beereseba. 15Nthawe ndizo madzi yadamala mchikasimo, adataya mwanayo pansi pa chitsamba chibodzi. 16Kinangoka adayenda, kukakhala pansi pakatali pankiti kuchoka pakhana iyepo, ninga pakuti kuthusa msewe wauta kufika, nakuti mkaziyo adati, "Nampodi ine ndione rere imfa ya mwanayu." Pomwe iye adakhala popo kunyang'anizana naye, adakwiza mafala yache kumbalira.17Mulungu adabva mafala ya mnyamatayo, apo mnjero wa Mulungu adachemera Hagara kuchoka kudzaulu, achiti kuna iye, "Chikukunesa mchani iwe, Hagara? Nampodi kuchita matha, thangwe Mulungu wabva mafala ya mnyamatayo mbuto aliyo. 18Lamuka, mulamuse mnyamatayo, apo muphate boko; nakuti nimdzamusandusa iye dzinza likulu.19Kinangoka Mulungu adafungula maso yache, apo adaona mchera wa madzi. Adayenda kukadzaza chikasicho na madzi mkumupa mnyamatayo chakumwa. 20Mulungu akhana mnyamatayo, apo adakula. Iye adakulira mchipuluku achisanduka kasadolo wa mauta. 21Iye adakhala mchipululu cha Parani, apo mayi wache adamuloolera mkazi wa mdziko la Aigupto.22Idafika nthawe yakuti Abimeleke na Fikolo kapitawo wa anyankhondo wache adasewera na Aburahamu, kulewa kuti, "Mulungu ali nawe mu bzense ndibzo umbachita. 23Tsapano undilumbirire ine pano pa Mulungu kuti umdzandinyengeza lini, ayai na mwanangu, ayai azukulu wangu. Udzandichitire ine na kudziko ndilo wakhala ninga mlendo udidi ndibo ndidakuonesera iwepo. 24Aburahamu adati, "Ndikulumbirira ine."25Aburahamu adadandaula kuna Abimeleke bza mchera wa madzi ndiwo akapolo wa Abimeleke adapsokonyola kuna iye. 26Abimeleke adati, ""Nimmudziwa lini ndiye wachita bzobzi. Mulibe kundiuza kamangu tsapano; Ndikhanati kubva ate lero lino." 27Ndiye Aburahamu adatenga mabira na ng'ombe achizipereka kuna Abimeleke, apo wanthu awiriwa adachita mpangano.28Kinangoka Aburahamu adapambula patokha tuntchere twa mabira tukazi tunomwe. 29Abimeleke adati kuna Aburahamu, "Thanthauzo lache mchiyani la kupambulira patokha tuntchere tunomwe tukazi twa mabiratu?" 30Iye adatawira, "Ntchere zinomwe zikazizo umdzatambira pamanja pangu, pala kuti budzakhale umboni bwangu, kuti ndidachera mcherayu ndine."31Ndiye adachemera mbuto yoyo Beereseba, thangwe popo ndipo wense awiriwo adalumbira lumbiro. 32Iwo adachita mpangano pa Beereseba, apo kinangoka Abimeleke na Fikolo, kapitawo wa anyankhondo, adabwerera kudziko la Afirisiti.33Aburahamu adaokera muti wa usika mu Beereseba. Popo adachemera dzina la Yahova, Mulungu wa muyaya. 34Aburahamu adasalira ninga mlendo mdziko la Afirisiti nsiku zizinjitsa.
Chapter 22

1Bzidachitika kuti bzitamala bzinthu ibzi Mulungu adayezera Aburahamu. Iye adati kuna iye, "Aburahamu!" Aburahamu adati, "Ine ndiri pano." 2Ndiye Mulungu adati, "Tenga mwanako wachimuna, omwe umbamukondayo, Isaki, apo uyende kudziko la Moriya. Ukamuthire nsembe yakupserereza padzaulu pa libodzi la mapiri ya koko, lomwe ine nimdzakupanganiza." 3Ndiye Aburahamu adalamuka na machibese bese, mkutchobva bulu wache, mkutenga anyamata wache awiri pabodzi na iye, na mwanache wachimuna Isaki. Iye adagwata nkhuni za kuotchera nsembe yakupserereza, achinyamuka ulendo bwache kuyenda kumbuto ndiko Mulungu adamupanganiza.4Pansiku yachitatu ali mkufamba Aburahamu adakwiza maso achiona mbutoyo patali. 5Aburahamu adati kuna anyamata wache, " Khalani pano na buluyu, apo ine na mnyamatayu tiniyenda apo. Tikukanamata apo tinibwera pomwe kuna imwe." 6Ndiye Aburahamu adatenga nkhuni zansembe yakupserereza achiziikha pa mwanache wachimuna Isaki popo. Adatenga mmanja mwache moto na chisu; apo adayenda wense awiri pabodzi.7Isaki adasewera kuna Aburahamu babache achiti, "Babamwe," apo iye adati, "Ndiri pano, mwanangu," Iye adati, "Onani, moto na nkhuni ibzi, tsono birayo ali kuponi pala nsembe yakupsererezayo?" 8Aburahamu adati, "Mulungu mwenechiro anipereka bira wansembe yakupserereza, mwanangu." Ndiye adayenda, awiri wensene pabodzi.9Pomwe adafika pambuto ndipo Mulungu adamupanganiza, Aburahamu adamanga guwa la nsembe popo achitula nkhuni zache pampwepo. Kinangoka adamanga Isaki mwanache wachimunayo, achimuikha pa guwapo, padzaulu pa nkhuni. 10Aburahamu adafuthula boko lache achitenga chisu kuti aphe mwanacheyo.11Kinangoka mnjero wa Yahova adamuchemera kuchoka kudzaulu achiti, "Aburahamu, Aburahamu!" 12apo iye adati, "Ine ndiri pano." Adati, "Nampodi kuikga boko lako pa mnyamatayo, ayai kuchita chirichense chakumudzonga iye, thangwe tsapano ndadziwa kuti umbagoopa Mulungu, kuoneka kuti ulibe kundilambiza ine mwanako, mwanako yekhayo basi.13Aburahamu adajiguma kudzaulu apo onani, kumbuyo kwache kukhala tonde wa bira atakoloweka upsa pa manyanga yache. Aburahamu adatenga tonde wa birayo achipeteka nsembe yakupserereza kupita mbuto ya mwanache wachimuna. 14Ndiye Aburahamu adasandula mbutoyo, "Yahova amdzampereka, " apo ikuchemerewa tenepo ate lero, ", Paphiri ka Yahova imdzaperekiwa."15Mnjero wa Yahova adachemera Aburahamu kachiwiri kuchoka kudzaulu 16achiti---uku mkulewa kwa Yahova---pa ine ndekha ndalumbira kuti popeza wachita chinthu ichi, apo ulibe kundilambiza mwana wakoyu. mwana yekhayo basi, 17nimdzakudalisa chadidi iwepo na kudzawanzisa mbeu yako ninga nyenyezi za kudzaulu, apo ninga pomwe mchenga wa mgombe mwa nyanza, apo mbeu yako imdzagonjesa bzipata bza awengi wawo.18Mu mbeu zako madzinza yensene yapadziko lapansi yamdzadalisika, thangwe watetekera mafala yangu." 19Ndiye Aburahamu adabwerera kuna anyamata wache, apo adanyamuka mkuyenda ku Beereseba, apo adakakhala ku Beereseba.20Bzidachitika kuti bzitamala bzinthu ibzi Aburahamu adauziwa, "Milika wabala wana, pomwe, kwa mng'ono wako Nahori." 21Akhali Uzi mwanache wakutoma, Buzi mng'ono wache, Kemueli babache wa Aramu, 22Kesede, Hazo, Pilidasi, Yidilafi, na Betuele.23Betuele adabala Rebeka. Awa akhali wana asere ndiwo Milika adabala na Nahori, mng'ono wache wa Aburahamu. 24Mkazi wache mng'ono dzina lache Reuma, adabalambo Teba, Hamu, Tahasi, na Maaka.
Chapter 23

1Sara adakhala na moyo magole dzana libodzi na makumi mawiri na manomwe. Aya yakhali magole ya moyo waSara. 2Sara adasaikira ku Kiriyati Araba, kumweko mku Heburoni, mdziko la Kanani. Aburahamu adalira nkhawa ya Sara.3Ndiye Aburahamu adalamuka achiyenda kuchoka pakhana mkazache wakusaikapo, achikasewera na wana wachimuna wa Heti, achikati, 4"Ine ndine mlendo na wakutsakalira pakati panu. Chonde ndipasenimbo mbuto ya thenje, pala kuti ndifuchire nkhawa yanguyi."5Wana wachimuna wa Heti adamutawira Aburahamu, kulewa kuti, 6"Tetekerani ife, mbuyangu. Ndimwe mfumu ya Mulungu pakati pathu. Fuchirani nkhawa yanu mnthenje mwathu chaimo. Palibe m'bodzi wa ife angakulambizeni thenje lache, pala kuti mufuchire nkhawa yanui."7Aburahamu adalamuka achikotamira wanthu wa mdzikomo, kuna wana wachimuna wa Heti. 8Iye adalewalewa nawo, kulewa kuti, "Penu mwaphatizana nabzo kuti ndifuchire nkhawa yanguyi, ndiye ndibveni na kukandiuzirambo kuna Efuroni mwana wachimuna wa Zohari. 9Mundikumbirire andigulisirembo phanga la Makipela, lomwe liri mmanja mwache, pansonga pa munda wache. Na nsengwa yache yense andigulisire padecha ninga thenje langu langu."10Tsapano Efuroni akhadakhala pakati pa wana wachimuna wa Heti, apo Efuroni waku Hiti adamutawira Aburahamu wana wachimuna wa Heti akubva, na wensene ndiwo akhadabweran pa mpita wa muyiyo, kulewa kuti. 11"Neye, mfumu, bvani ine. Ndakupani mundayu, na phanga ndilo liri momo. Ndakupani pamaso pa wana wa wanthu wangu. Ndakupasani fuchirani wakufa wanuyo."12Ndiye Aburahamu adakotama pamaso pa wanthu wa mdzikomo. 13Adasewera na Efuroni wana wachimuna wa wanthu wamdzikomo ali kubva, kulewa kuti, "Soma penu mulikufuna, chonde ndibveni. Nimpagali mundayo. Thoma tengani kobiri kuna ine, apo nimdzafuchira bwino wakufa wanguyu mwemo."14Efuroni adamutawira Aburahamu, kulewa kuti, 15"Chonde, mfumu yangu, ndibvereni. Kambuto ka munda kakukwana masekele madzana manayi ya siriva, mchiyani yoyo pakati pa ine na imwe? Fuchirani wakufa wanu." 16Aburahamu adatetekera Efuroni apo Aburahamu adapima kuna Efuroni kuwanda kwa siriva omwe adalewayo wana wa Heti ali mkubva, masekele madzana manayi ya siriva, malingana na kapimidwe kwabwino ka wamalonda.17Thangwe munda wa Efuroni, omwe Khali mmanja mwa Makipela, omwe ukhali patsogolo pa Mamre, ndiye, munda, phanga ndilo likhali momo, na miti yensene ndiyo ikhali mmundamo na yense ya mmalire mwache, idayenda 18kuna Aburahamu pa kugula pamaso pa wana wachimuna wa Heti, pamaso pa wensene ndiwo akhadabwera pampita wa muyi wacheyo.19Bzitamala ibzi, Aburahamu adafuchira Sara mkazi wache mu phanga la mmunda wa Makipela, omwe uli patsogolo pa Mamre, ndiye. Heburoni, mdziko la Kanani. 20Ndiye munda na phanga likhali momolo bzidasanduka bza Aburahamu kukhala thenje kuchoka kuna wana wachimuna wa Heti.
Chapter 24

1Tsapano Aburahamu akhali wakukalamba kwene kwene apo Yahova akhadamudalisa Aburahamu mu bzinthu bzensene. 2Aburahamu adati kuna kapolo wache, omwe akhali mkulu letu wa pabanja pache iye pomwe akhali mkulu wakukoya bzense ndibzo akhanabzo iye, "Ikha boko lako kutseri kwa ntchafu yangui 3apo nimdzakulumbirisa kuna Yahova, Mulungu wa kudzaulu na Mulungu wadziko lapansi, kuti nampodi udzatenge mkazi pala mwanangu kuchoka kuna akazi wa a Kanani, omwe ndikukhala pakati pawo. 4Soma udzayende kudziko langu, na kuna abale wangu, uchikatenga mkazi pala mwanangu Isaki."5Kapoloyo adati kuna iye, "Tani mkaziyo achidzakalamba kunditewera kubwera nande kundziko lino? Kodi ndidzatenge mwananuyu kuyenda naye kudziko ndilo mudachokera?" 6Aburahamu adati kuna iye, "Chenjera nampodi kudzamubwezera pomwe mwanangu koko! 7Yahova, Mulungu wakudzaulu, omwe adanditenga ine kunyumba ya babangu na kudziko la abale wangu, na omwe adandilumbirisa ine chilumbiro kulewa kuti, 'Kuna mbeu yako nimdzakupa dzikoli,' amdzatumiza mnjero pamaso pako, apo umdzatenga mkazi pala mwananguyu kuchokera koko.8oma penu mkaziyo amfuna lini kukutewera, zjai umdzakhala na lazau pa chilumbiro changuchi. Soma nampodi kutengera mwanangu kumweko." 9Ndiye kapoloyo Adaikha boko lache kutseri kwa ntchafu ya ,Aburahamu mbuyache, achilumbira kuna iye bza nkhani imweyi.10Kapoloyo adapambula ngamira khumi za mbuyacheyo achinyamuka. Adatenga pomwe bzombo bza mbuyache bza moda wense. Adanyamuka achiyenda ku mphimpha za ku Aramu Naharaimu, ku muyi wa Nahori. 11Adagodamisa ngamira kunja kwa muyiyo pafupi na mchera wa madzi. Yakhali maulo, nthawe yakubula azimayi kukatunga madzi.12Ndiye adati, Yahova, Mulungu wa mbuyangu Aburahamu, ndifambiseni bwino lero na kumuonesera chikhulupiriro cha mpangano kuna mbuyangu Aburahamu. 13Nyang'anani, pano ndaima pafupi na lowe wa madzi, apo wana wachikazi wa wanthu wa mmuyimu amkubwera kudzatunga madzi. 14Mbabzichitike tenepoyo. Ningalewa kuna mtsikana, 'Chonde tula mtsuko wako kuti ndimwembo.' apo achilewa kuna ine, 'Mwani, apo nimdzamwesambo ngamira zanuzi,' ndiye umweyo mbaakhale letu ndiye mwamusankhula pala kapolo wanu Isaki. Pa ichi nimdzadziwa kuti mwaonesera chikhulupiriro cha mpangano wangu kuna mbuyangu."15Bzidachitika kuti napo akanati kumaliza kulewalewa, onani, Rebeka adatulukira na mtsuko wakutungira madzi paphewa pache. Rebeka adabadwa kuna Betuele mwana wachimuna wa Milika, mkazi wa Nahori, mng'ono wache wa Aburahamu. 16Mtsikanayo akhali namwali wakudeka. Pakhalibe mwamuna ndiye akhadamudziwa kale. Iye adapolikira ku mcherako, achikadzaza mtsuko wacheyo achikwira kubwera.17Ndiye kapolo adathamanga kukagumana naye achiti, "Chonde ndipasembo madzi pang'ono ndimwe kuchoka mumtsuko mwakomu." 18Iye adati, "Mwani, mbuyangu," apo iye kamkulumize adatula mtsuko wamadziyo kuchoka mmanja mwache, achimupa iye chakumwa.19Atamaliza kumupa chakumwacho, iye adati, "Nimkatunga pomwe madzi yangamira zanuzi, ate zimamalize kumwa." 20Ndiye adathamanga kukakhuthula madzi ya mu mtsukoyo mu chakumwera, mkuthamanga pomwe ku mchera kukatunga madzi, achitunga madzi ya ngamira za iye zensene.21Mwamunayo adanyang'anisa chete kuona penu Yahova adamfambisa bwino ulendo bwache ayai neye. 22Pomwe ngamirazo zidamala kumwa, munthuyo adasokolosa kamphete ka oro ka pamphuno kakulemera meya ya sekele, na bzibangiri bziwiri bza oro pala kumaboko yache bzakulemera masekele khumi, 23achibvunza, "Ndiwe mwana mkazi wambani? Ndiuze chonde, subi iripo mnyumba mwa babako kuti ife tingakagone usiku?"24e adati kuna iye, "Ndine mwana wa a Betuele wana wa a Milika, omwe adabala na a Nahori." 25Iye adati pomwe kuna iye "Tina pomwe, upsa buzizinji na bzakudya kubodzi na subi pomwe yakuti mungakagone usiku."26Kinangoka munthuyo adakotama achinamata Yahova. 27Iye adati, "Athembeke Yahova, Mulungu wa mbuyangu Aburahamu, omwe alibe kutula mpangano wache wachifundo na kukhulupirika kwache pa mbuyangu. Ningakhala ine, Yahova wandilatiza kubzatika nyumba ya abale wawo wa mbuyangu.28Kinangoka mtsikanayo adathamanga kukauza wwakubanja la mail wache bzinthu bzensebzi. 29Tsapano Rebeka akhana mano wache, apo dzina lache akhali Labani. Labani adathamanga kuna munthu omwe akhali kunja pamsewu pafupi na loweyo. 30Pomwe iye adaona kamphete kapamphuno na bzibangiri mmaboko mwa nana wache, na kubva mafala ya nana wache Rebeka kuti , "Ibzi ndibzo munthuyo adalewa kuna ine," Labani adayenda kuna munthuyo, apo, onani, akhadaima pafupi na ngamirazo pa lowe pale.31Ndiye Labani adati, "Bwera, iwe wakudalisika na Yahova. Thangweranyi ukuima panja? Ndakonza mnyumba, na mbuto ya ngamira." 32Ndiye mwamunayo adabwera kunyumbako mkubulusa mitolo pa ngamirazo. Ngamirazo zidapasiwa upsa na bzakudya, apo adamupa madzi kutsuka nzayo zache na nzayo za wanthu ndiwo akhana iye.33Adamuikhira chakudya kuti adye, soma iye adati, "Nimdya lini kamangu ate ndisewere ndibzo nimfuna kusewera." Ndiye Labani adati. "Sewerani." 34Iye adati, "Ndine kapolo wa Aburahamu. 35Yahova wamudalisa mbuyanguyo kwene kwene apo wasanduka mkulu. Amupa mabira na ng'ombe, siriva na oro, akapolo wachimuna na akapolo wachikazi, na ngamira na mabulu.36Sara, mkazi wa mbuyangu, adabala mwana wachimuna na mbuyanguyo pomwe Sara akhali wakukalamba, apo Aburahamu amupa iye vida yense ndiyo akhanayo. 37Mbuyangu adandilumbirisa, kulewa kuti, 'Nampodi kutenga mkazi pala mwanangu kuchoka mwa akazi wamu Kanani, mdziko mwawo ndimo ndikukhala ine. 38Soma, uyende kubanja la babangu, na kuna abale wangu, apo ukatenge mkazi pala mwanangu.'39Ndidati kuna mbuyangu, "Pinangopense mkaziyo amdzanditewera lini.' 40Soma iye adati kuna ine, 'Yahova, omwe ndikufamba pamaso pache, amdzatuma mnjero wache na iwe achidzakufambisa bwino njira yako, pala kuti ukatenge mkazi pala mwanangu wachimuna kuchoka kuna abale na kuchoka ku chipande kwa banja la baba. 41Soma umdzakhala na lazau ku lumbiriro langu penu unibwera kuna abale wangu neye kukakupa iye. Ndiye umdzakhala na lazau ku lumbiriro langu.'42Ndiye ndafika lero pa lowe pale, ndichiti, 'O Yahova, Mulungu wa mbuyangu Aburahamu, chonde, penu mumfunadi kundifambisa bwino njira yanguyi--- 43ndiri pano ine, kuima pafupi na lowe wa madzi---chitani bzakuti mkazi ndiye anitulukira kudzatunga madziya, mkazi omwe nimmuuza kuti, "Chonde ndipasembo madzi pang'ono kuchoka mumtsuko mwako ndimwe," 44mkazi ndiye anilewa kuna ine, "Mwaya, apo nimkatunga pomwe madzi pala ngamira zanuzi" ---chitani kuti umweyo akhale letu omwe imwe, Yahova, mwasankhula pala mwana wachimuna wa mbuyangu.'45po ndikanati kumaliza kulewalewa mumtima mwangu, onani, Rebeka adatulukira letu na mtsuko wache wamadzi paphewa pache apo adapolika kuyenda ku loweko achikatunga madzi. Ndiye ndidati kuna iye, 'Chonde ndipasembo chakumwa.' 46Iye adatula kamkulumize mtsuko wache kuchoka paphewa achiti, 'Mwani, apo nimdzapa pomwe ngamira zanuzi madzi.' Ndiye ndidamwa, apo iye achimwesa pomwe ngamirazi.47Ndidamubvunza ndichiti, 'Ndiwe mwana mkazi wambani?' Iye adati, 'Mwana wa a Betuele, wana wachimuna wa a Nahori, omwe adabala na a Milika.' Ndiye ndidaikha mphete pamphuno pache na bzibangiri ku maboko yache. 48Ndiye ndidakotama kunamata Yahova, ndichitenda Yahova, Mulungu wa mbuyangu Aburahamu, omwe wanditsogolera njira yabwino kudzagumana mkazi wa abale wawo wa mbuyangu pala mwana wawo wachimuna.49Tsapano mnthangwerache, penu mwakonzeka kuonesa ufulu bwa chikondi na chikhulupiriro kuna mbuyanguyo, mundiuze. Soma penu neye, ndiuzeni, pala kuti ndipambukire kuboko lamadidi ayai lamadzere."50Ndiye Lebani na Betuele adatawira achiti, "Chinthuchi chachokera kuna Yahova; tingasewere lini kuna imwe bzakuipa ayai bzabwino. 51Nyang'anani, Rebeka ali pamaso panu. Mtengeni mumbayende, kuti akakhale mkazi wa mwana wachimuna wa mbuyanu, ninga ndimo Yahova wasewerera."52Pomwe kapolo wa Aburahamu adabva mafala yawoyo, iye adakotama pansi pamaso pa Yahova. 53Kapoloyo adasokolosa bzinthu bza siriva na bzinthu bza oro, na bzakubvala, achipa Rebeka. Adapa pomwe mpaso za kuumira kuna mano wache na kuna mai wache.54Ndiye iye na wanthu omwe akhanawo adadya achimwa. Iwo adaphuphudza popo usiku bwense, apo atalamuka machibese yache, iye adati, "Nditumizeni ine kuna mbuyangu." 55Mano wache na mai wache adati, "Mulekeni mtsikanayu abakakhale na ife kwa nsiku zina zing'onong'ono, pafupifupi nsiku khumi. Kinangoka akhoza kudzayenda."56Soma munthuyo adati kuna iwo, "Nampodi kundichedwesa ine, nakuti Yahova wandifambisa kale bwino njira yangu. Ndilekeni ndimbayende kuna mbuyangu." 57Iwo adati, "Timuchemere mtsikanayo timubvunze." 58Ndiye adamchemera Rebeka achimubvunza, "Uniyenda na munthuyu?" Iye adatawira, "Niyenda inde,"59Ndiye adatumiza mpfumakazi yawoyo Rebeka, pabodzi na kapolo wachikazi pa ulendo bwache na kapolo wa Aburahamu na wanthu wache. 60Adamudalisa Rebeka, achiti kuna iye, "Mpfumakazi yathuwe, ukakhale mayi wa bzulu na bzulu khumi, apo mbeu yako idzagonjese chipata cha wale wakuwawenga."61Ndiye Rebeka adalamuka, apo iye na kapolo wachikaziyo adapakira ngamirazo, achitewera munthuyo. Kapoloyo adatenga Rebeka, achiyenda naye njira yache. 62Tsapano Isaki akhakhala ku Negevu, apo akhadabwerera kunene kuchoka ku Beere Lahai Roi.63Isaki adayenda kunja kukazonda mmunda maulo. Pomwe iye adatukula maso mkuona, onani, pakhana ngamira ndizo zikhabwera! 64Rebeka adanyang'ana, apo pomwe adaona Isaki, adamogera pansi kuchoka pa ngamirayo. 65Iye adati kuna kapoloyo, "Mwamuna uyu mbani akufamba mmunda kudzagumana nafeyu? Kapoloyo adati, "Ni mbuyangu umweyu." Ndiye Rebeka adatenga chakumpsinkha chache, achibzigugudiza.66Kapoloyo adasimbira Isaki bzinthu bzensene ndimo bzidachitikira. 67Ndiye Isaki adabweresa Rebeka mchihema cha mayi wache Sara achitenga Rebeka, mkukhala mkazache, apo Isaki adamukonda iye. Ndiye Isaki adanyamalizika mtima kusaika mayi wache.
Chapter 25

1Aburahamu adatenga mkazi winango; dzina lache akhali Ketura. 2Iye adamubalira Zimerani, Yokesani, Medani, Midyani, Yisebaki na Sua. 3Yokesani adabala Seba na Dedani. Wana wa Dedani ikhali wanthu wa Aasuri, wanthu wa Aletusi, na wanthu wa Aleumi. 4Wana wachimuna wa Midyani akhali Efa, Efere, Hanoki, Abida, na Elida. Wensenewa akhali wana wa Ketura.5Aburahamu adapereka bzense ndibzo akhanabzo kuna Isaki. 6Apo nthawe ndizo iye akana moyo, adapereka mphaso kuna wana wachimuna wa azikazache ang'ono achiwatumiza kudziko la kumachibese, kutali na Isaki, mwanache wachimuna.7Izi zikhali nsiku za magole ya moyo wa Aburahamu, magole dzana libodzi na makumi manomwe na machanu. 8Aburahamu adapuma kwakumaliza achisaika pa msinkhu wachikalamba wabwino, Munthu wakukalamba na moyo wache wakudzala, apo adatengiwa kukakhala na wanthu wache.9Isaki na Ismayeli, wana wache wachimuna, adamufuchira iye mu phanga la Makipela, mmunda wa Efroni mwana wachimuna wa Zohari wa ku Hiti, omwe uli pafupi na Mamre. 10Munda wa Aburahamu udaguliwa kuna wana wachimuna wa Heti. Aburahamu adafuchiriwa popo na Sara pomwe mkazache. 11Aburahamu atasaika, Mulungu adadalisa Isaki mwanache wachimuna, apo Isaki adakhala pafupi na Beere Lahai Roi.12Tsapano awa akhali wana wa Ismayeli, mwana wachimuna wa Aburahamu, omwe Hagara wa ku Aigupto, kapolo wa Sara adamubalira Aburahamu.13Aya yakhali madzina ya wana wachimuna wa Ismayeli, kutengera ndondokeko ya kabadidwe: Nebayoti---wakutoma kubadwa wa Ismayeli, Kedara, Abideele, Mibisamu, 14Misima, Duma, Masa, 15Hadada, Tema, Yeturi, Nafisi, na Kedema. 16Awa akhali wana wachimuna wa Ismayeli, apo aya yakhali madzina yawo, kudziwika na miyi yawo, na matsasa yawo; akuluakulu khumi na awiri malingana na madzinza yawo.17Aya yakhali magole ya moyo wa Aburahamu, dzana libodzi na makumi matatu na machanu. Iye adapuma kwakumaliza achisaika, apo adakonkhobzewa na wanthu wache. 18Iwo adakhala kuyambira ku Havila ate ku Suri, komwe mkufupi na Aigupto, wina angakhala akuyenda ku Aasuri. Adakhala mwakumbapokana wina na mwayache.19Iyi ni mbiri ya Isaki, mwana wachimuna wa Aburahamu. Aburahamu adabala Isaki. 20Isaki akhana magole makumi manayi nthawe ndizo adatenga Rebeka kukhala mkazache, mwana wachikazi wa Betuele waku Srameya wa ku Padanaramu, mfumakazi ya Labani wa ku Arameya.21Isaki adapemba kuna Yahova pala mkazache thangwe mkaziyo akhali ngomwa, apo Yahova adatawira pembo lache, apo Rebeka mkazache adatenga pathupi. 22Wanawo adabonera pabodzi mkati mwache, apo Rebeka adati, "Msabwanyi ibzi bzikuchitika kuna ine?" Adayenda kukabvunza Yahova bzimwebzi.23Yahova adati kuna iye, "Madzinza mawiri yali mmimba mwako, apo wanthu awiri amdzalekanisiwa kuchoka mkati mwako. Thimu libodzi limdzapambana mphamvu na linzache, apo likululo limdzatumikira ling'ono."24Itakwana nthawe yakubala, onani, mukhana wana wapamphase mchiberekero mwache. 25Mwana wakutoma adachoka mfwira thupi lensene ninga chakubvala chaukuse. Adamusandula dzina lache Esau. 26Kumala popo, mano wache adabulambo. Boko lache likhadaphata katendene wa Esau. Adasanduliwa Yakobo. Isaki akhana magole makumi matanthatu pomwe mayi wawo adabala iwowa.27Anyamatawo adakula, apo Esau adakhala kasadolo waluso, Munthu wa mthengo; soma Yakobo akhali Munthu wakupfatsa, omwe akhambakhala nthawe zezense mmahema. 28Tsapano Isaki akhambakonda Esau thangwe akhambadya nyama ndizo iye akhambakapha, soma Rebeka akhakonda Yakobo.29Yakobo adaphika nzama. Esau adabwera kuchoka kuthengo, apo akhadalenguka na njala. 30Esau adati kuna Yakobo, "Ndipembo ndidye nzama zifwirazo. Chonde, ndalenguka!" Mnthangwerache dzina lache adamchemera Edomu.31Yakobo adati, "Utome kundigulisira ukulu bwakobu." 32Esau adati, "Nyang'ana, ndasala pang'ono kusaika. Ukulu buna ubwino bwanyi kuna ine?" 33Yakobo adati, "Utome kulumbirira kuna ine," ndiye Esau adalumbira lumbiro apo mu lumbiro limwero zjai adagulisa ukulu kuna Yakobo. 34Yakobo adapa Esau mkate na kamphodza wakuphika. Adadya na kumwa, kinangoka achilamuka mkuyenda njira zache. Mukutenepayuku Esau adanyoza ukulu bwache.
Chapter 26

1Tsapano mdziko mule mudachitika njala, kupambula njala ndiyo ikhalipo mu nsiku za Aburahamu. Isaki adayenda kuna Abimeleke, mfumu ya Afilisiti ku Gereri.2Tsapano Yahova adaonekera kuna iye achiti, "Nampodikupolika kuyenda ku Aigupto; khala mdziko ndilo nimkuuza ukakhale. 3Khala mdziko mommuno, apo nimdzakhala nawe ndichidzakudalisa iwe; thangwe kuna iwe na mbeu yako, nimdzakupani madziko yenseya, ndichidzakwanirisa malumbiriro ndiyo ndidalumbirira kuna Aburahamu babanu.4Nimdzawanzisa wana wako ninga nyenyezi zakudzaulu, ndichidzapa wana wako dziko lenseneli. Kudzera mwa wana wako madzinza yensene yadziko lapansi yamdzadalisiwa. 5Nimdzachita ibzi thangwe Aburahamu adabvera mafala yangu achikoya malangizo yangu, bzitongi bzangu, manemba yangu, na mitemo ya bzitongi bwangu."6Ndiye Isaki adakhala mu Gerari. 7Pomwe wanthu wambuto imweyo adamubvunza bza mkazache, iye adati, "Ni mpfumakazi yangu." Adagopa kulewa, "Ni mkazangu, "Wanthu wakuno amdzandipha mkutenga Rebeka, thangwe ngwakudeka." 8Isaki atakhala popo nthawe itali, Abimeleke mfumu ya Afilisiti adasuzumira pa janera. Iye adaona, onani, Isaki akhasisita Rebeka, mkazache.9Abimeleke adachemera Isaki kuna iye achiti, "Nyang'ana, uyu nimkazako meju. Thangweranyi udati, ni mfumakazi yangu?" Isaki adati kuna iye, "Thangwe ndikhakumbuka kuti wina angandiphe mkumutenga." 10Abimeleke adati, "Mchani wachitachi kuna ife? Munthu m'bodzi akhadasala pang'ono kugona na mkazakoyu, ndiye ungadatiphonyesa iwepo." 11Ndiye Abimeleke adatonga wanthu wensene achiti, "Omwe aniphata munthu uyu ayai mkazache chadidi amdzaphiwa meju."12Isaki adabzala mbeu mdzikomo achikolola gole limwero kufunya dzana libodzi kuwanda kwache, thangwe Yahova adamudalisa iye. 13Munthuyo adadala, achikwirira kwirira ate kukhala mkuluwense. 14Akhana mabira mazinji na ng'ombe, na banja likulu. Afilisiti akhanunkhidwa naye.15Tsapano michera yensene ndiyo akapolo wa babache akhadafukula mu nsiku za Aburahamu babache, Afilisiti adaifunga 16pakuifuchira na mataka. Abimeleke adati kuna Isaki, "Bula pana ife pano, thangwe zjai ndiwe mkulu kuposa 17ifepano." Ndiye Isaki adanyamuka kuchoka popo achikakhala mwakudikhira Mchigwa cha Gerari, achikhala popo.18Isaki adafukula pomwe michera yamadziyo, yomwe akhadafukula munsiku za Aburahamu babache. Afilisiti akhadawafungisa atasaika Aburahamu. Isaki adaichemera pomwe madzina mabodzi bodziyo ndiyo babache akhayachemera.19Pomwe akapolo wa Isaki adafukula mchigwa, adagumana mchera wamadzi yakuyerera. 20Amakabusa wa mu Gerari adapokana na amakabusa wa Isaki, achiti, "Madziya ngathu." Ndiye Isaki adauchemera mchera umweyo "Eseki," thangwe adapokana naye.21Ndiye adachera mchera winango, apo achipokana nawo, pomwe, ndiye adaupa dzina lakuti "Sitina." 22Adachoka popo achikacheta mchera winango, soma alibe kupokana nawo umweyo. Ndiye adauchemera Rehoboti, apo adati, "Tsapano Yahova wakonza mbuto pala ife, apo timdzabalana mdziko muno.23Kinangoka Isaki adakwira kuchoka popo kuyenda ku Beereseba. 24Yahova adaonekera kuna iye usiku bokha bokhabo letu achiti, "Ndine Mulungu wa Aburahamu babako. Nampodi kugopa, thangwe ndiri nawe apo nimdzakudalisa na kuwanza mbeu yako, thangwera Aburahamu kapolo wangu." 25Isaki adamanga guwa lansembe achichemera dzina la Yahova. Popo adamanga chihema chache, akapolo wache achifukula mchera.26Ndiye Abimeleke adayenda kuna iye kuchoka ku Gerari, na Ahuzati, mwayache, na Fikoli, kapitawo wa achikunda wache. 27Isaki adati kuna iwo, "Thangweranyi mukubwera kuna inepano, pomwe mumbandiwenga muchindithotha pamaso panu?"28Ndiye iwo adati, "Taonesesa bwino kuti Yahova wakhala nawedi. Ndiye tidakumbuka kuti pakhale lumbiro pakati pa ife, inde, pakati pa ife na iwepo. Ndiye mbatiye tipangane mpangano na iwe, 29kuti umdzatichita lini chakuipa, ninga ndimo ife tiribembo kuchita chakuipa kuna iwe, apo ninga ndimo takuchitira iwe bzabwino apo takubvuma uyende mumtendere. Mchadidi, wadalisika na Yahova."30Ndiye Isaki adawakonzera iwo madyerero, apo adadya na kumwa. 31Adalamuka na machibese bese mkulumbirirana lumbiro wina na mwayache. Kinangoka Isaki adawabvumiza kuyenda, apo iwo adamusiya iye mumtendere.32Nsiku yoyo letu akapolo wa Isaki adabwera mkudzamuuza iye bza mchera ndiwo akhadafukula. Iwo adati, "Tayagumana madzi." 33Iye adauchemera mcherayo Seba, ndiye dzina la muyi umweyo ni Beereseba ate lero lino.34Pomwe Esau akhana magole makumi manayi, adatenga mkazi, Yuditi mwana wa Beeri waku Hiti, na Basemati mwanamkazi wa Elone waku Hiti. 35Iwo adawawisa mtima wa Isaki na Rebeka.
Chapter 27

1Nthawe ndizo Isaki adakalamba apo maso yache yakhachita nkhungu mwakuti akhakwanisa lini kuona, adachemera Esau, mwanache wachimuna mkulu, achiti kuna iye, "Mwanangu." Esau adati kuna iye, "Ine ndiri pano, " 2apo Isaki adati, "Ona tsapano, ine ndakalamba. Ndikudziwa lini nsiku yangu ya kusaika kwangu.3Ndiye tenga bzida bzako, khanda lakuikhira misewe yako na uta bwako, uyende mthengo ukandisakire nyama. 4Undiphikire chakudya chakununchira, ndicho nimbachikonda, undibweresere kuno kuti ndidye na kukudakisa ndikanati kufapa."5Tsapano Rebeka adabva pomwe Isaki akhasewera na Esau mwanache. Esau adayenda mthengo kukasaka nyama achibweresa. 6Rebeka adasewera kuna Yakobo mwanache wachimuna achiti, "Ona pano. ndabva babako akulewalewa na mano wako Esau. 7'Undibweresere nyama apo kinangoka undikonzere chakudya chakununtchira, kuti ndidye ndikudalise pamaso pa Yahova ndikanati kufapa.'8Ndiye tsapano mwanangu, bvera mafala yangu ndiyo nimkutonga iwe. 9Ndoko kuna mabira, apo undibweresere ntchere ziwiri zabwino; apo nimdzaphika chakudya chakununtchira cha babako, ninga ndimo ambakondera iwo. 10Udzatakule kukawapa babako, kuti akadye, pala kuti akudalisiretu imfa yawo ikanati kufika."11Yakobo adati kuna Rebeka mayi wache, "Onani, Esau mano wangu ni munthu waukuse thupi lache, apo ine ndine munthu wakunyalala. 12Pinangopense babangu amdzandiphata, apo nimdzaoneka ninga wakuwanyengeza. Nimdzabzibweresera themberero sikuti mdaliso neye."13Mai wache adati kuna iye, "Mwanangu, themberero lirilense mbaligwere pa ine pano. Utondo kubvera mafala yanguya basi, apo zijai, ukandibweretsere." 14Ndiye Yakobo adayendadi achikatenga ntchere zambuzizo achizibweretsa kuna mai wache apo mai wache adakonza chakudya chakukoma ninga babache akhakondera.15Rebeka adatenga bzakubvala bzabwino bza Esau, mwanache mkulu, ndibzo bzikhana iye mnyumba, achimubvazika Yakobo, mwanache mng'ono. 16Adabvazika khanda la ntchere zire kuboko kwache na mkhosi mwache. 17Adapa chakudya chakununtchira na mkate bzomwe akhadakonza mmanja mwa mwanache wachimuna Yakobo.18Yakobo adayenda kuna babache achikati, "Babamwe." Babache adati, "Ndau ndiri pabodzi; ndiwe mbani, mwanangu?" 19Yakobo adati kuna babache, "Ndine Esau mwananu mkulu. Ndachita ndibzo mudandiuza ine. Tsapano khalani tsonga mudye nyama yangu ina, kuti mundidalise ine."20Isaki adati kuna mwanache, "Bzachitika tani kuti wakaigumana kamkulumize tenepayu, mwanangu?" Iye adati, "Thangwera Yahova Mulungu wanu adaibweresa kuna ine." 21Isaki adati kuna Yakobo, "Ngafendera kuno, kuti ndikuphate, mwanangu, ndidziwe penuri ndiwe mwanangu chaiye Esau ayai neye."22Yakobo adafendera kuna babache; apo Isaki adamuphata achiti, "Mafalaya ni mafala ya Yakobo, soma manjaya ni manja ya Esau." 23Isaki alibe kumuzindikira iye, thangwe manja yache yakhana ukuse, ninga manja ya mano wache Esau, ndiye Isaki adamudalisa iye.24Iye adati, ""Ndiwe mwanangudi Esau chaiye iwepo?" Iye adatawira, "Ndinepano." 25Isaki adati, "Ndibweresere chakudya, apo nimdzadya nyama yako, pala kuti ndikudalise bwino." Yakobo adabweresadi chakudya kuna iye. Isaki adadya, apo Yakobo adamubweresera, vinyu, achimwa.Ndiye 26babache Yakobo adati kuna iye, "Bwera pafupi tsapano undimpsompsone, mwanangu." 27Yakobo adabwera pafupi achimumpsompsona iye, apo adabva khwema la bzakubvala bzache achimudalisa. Iye adati, "Ona, khwema la mwanangu liri ninga khwema la munda ndiwo Yahova waudalisa.28Mulungu akupe mbali ya mame yakudzaulu, mbali ya bzakunenepa bza dziko lapansi, na tirigu mzinji na vinyu mupsa.29Wanthu mbaakutumikire iwe na madzinza yakukotamire iwe. Ukhale mkulu pakati pa abale wako, apo wana wachimuna wa mayi wako ambakukotamire iwe. Aliyense wakukutemberera iwe atembereriwe; aliyense wakukudalisa iwe adalisike."30Isaki atatondo kumaliza kudalisa Yakobo, apo Yakobo mkutondo kubula pamaso pa Isaki babache, Esau mano wache adatulukira kuchoka kwakusaka kwache. 31Adaphikambo chakudya chakununtchira achichibweresa kuna babache. Iye adati kuna babache, "Babamwe, lamukani mudye ina mwa nyama ya mwananu, kuti mundidalise ine."32Isaki babache adati kuna iye, "Ndiwe mbani iwepo?" Iye adati, "Ndine mwananu, mkulu, Esau." 33Isaki adanjenjemera maninge achiti, "Mbani wakasaka nyama achibweresa kuna ine? Ndadya kale yensene ukanati kubwera, apo iye ndamudalisa kale zjai. Mchadidi, amdzadalisika iye."34Pomwe Esau adabva mafala ya babache, adalira na mkuwe ukulu wakuwawa, achiti kuna babache, "Ndidaliseni, inembo, babangumwe." 35Isaki adati, "Mano wako wabwera pano mwachinyengo apo wapsokonyola mdaliso wako."36Esau adati, "Ndipopa lini adamuchemera kuti Yakobopa? Thangwe iye wandinyengeza kawiri kense. Adapsokonyola ukulu bwangu, apo, onani, tsapano wapsokonyola pomwe mdaliso wangu." Ndiye adati, "Mulibe kundikoyerambo mdaliso ine?" 37Isaki adatawira achiti kuna Esau, "Nyang'ana, Ndamuikha kukhala mkulu wako zjai, apo ndamupa iye abale wache wensene kukhala akapolo wache, apo ndamupa iye tirigu na vinyu mupsa. Mchani pomwe chinango ndicho ningakuchitire, mwanangu?"Esau adati kuna babache, "Mulibiretu neyembo mdaliso ubodzi okha pala ine, babangu? Ndidaliseni, inembo pomwe, babangu," Esau adalira mwakukuwa.39Isaki babache adatawira achiti kuna iye, "Nyang'ana, mbuto ndiyo ukukhalayi umdzakhala kutalitali na vida ya dziko lapansi, kutali na mame yamdzaulu. 40Na lupanga lako umdzakhala na moyo uchimbadzatumikira mng'ono wakoyu. Soma ungagandukira, umdzachosa chigologolo chache mkhosi mwako."41Esau adachita njiru pa Yakobo thangwera mdaliso ndiwo babache adamupa iye. Esau adati mumtima mwache, "Nsiku zakulira nkhawa ya babangu zafendera; pambuyo pache nimdzapha mano wangu Yakobo." 42Mafala ya Esau mwanache yadabveka kuna Rebeka. Ndiye adatuma mtumi kukachemera Yakobo mwanache mg'ono achiti kuna iye, "Ona, mano wako Esau akunyamaliza yekha mtima wache bzaiwe pakukonza chiwembu kufuna kupha iwe.43Ndiye tsapano, mwanangu, ndibvere ine apo uthawire ku Labani, kuna mano wangu ku Harani. Kakhale naye kwa kanthawe, 44ate ukhali bwa m'bale wakoyu budzaphwere, 45ate ukhali bwa m'bale wako budzamale pa iwe, apo adzayebwe ndibzo wamuchitabzi. Kinangoka nimdzatuma mtumi kudzakutenga kuchoka koko. Thangweranyi kuti nditaye awiri mwensemwe nsiku ibodzi?46Rebeka adati kuna Isaki, "Ndaneta moyo wangu thangwera wana wachikazi wa Heti. Yakobo achitenga m'bodzi wa wana wachikazi wa Heti kukhala mkazache, ninga bzimchita akazi awa, akazi winango wa mdziko muno, moyo zjai umdzandikomera ine?"
Chapter 28

1Isaki adachemera Yakobo, mkumudalisa, achimutonga iye, "Nampodi kutenga mkazi kuchoka mwa akazi waku Kanani. 2Lamuka, ndoko ku Padani Aramu, kunyumba kwa Betuele babawo wa mayi wako, apo ukatenge mkazi koko, m'bodzi wa wana wachikazi wa Labani, mano wawo wa mayi wako.3Mulungu wamphamvu zense mbaakudalise iwe, akubalise na kukuwanzisa iwe, kuti ukhale thimu lawanthu. 4Iye mbaakupe mdaliso wa Aburahamu, kuna iwe, na kuna mbeu yako pambuyo pako, kuti upite mdziko ndilo ukukhala ndilo Mulungu adamupa Aburahamu.5Ndiye Isaki adamubvuma Yakobo kuyenda. Yakobo adayenda ku Padani Aramu, ku Labani mwana wachimuna wa Betuele waku Arameya, mano wache wa Rebeka mai wao wa Yakobo na Esau.6Tsapano Esau adaona kuti Isaki wadalisa Yakobo achimubvuma kuyenda ku Padani Aramu, kukatenga mkazi koko. Iye adaona pomwe kuti Isaki akhadadalisa iye achimupa pomwe chitongi, kulewa kuti. "Nampodi kutenga mkazi kuchoka mwa akazi waku Kanani." 7Esau adaona pomwe kuti Yakobo akhadabvera babache na mayi wache, apo akhadayenda ku Padani Aramu.8Esau adaona kuti akazi wa ku Kanani alibe kudekera babache Isaki. 9Ndiye adayenda kuna Ismayeli, achikatenga, pambali pa akazi ndiwo iye akhanawo, Mahalati mwana mkazi wa Ismayeli, mwana wachimuna wa Aburahamu, nana wache wa Nebayoti, kukhala mkazache.10Yakobo adachoka ku Beereseba achiyendera ku Harani. 11Iye adabwera pambuto pinango achikhala popo usiku bwense, thangwe dzuwa zjai likhadamira. Adatenga ubodzi wa minyala ya popo, achiuikha kunsi kwa msolo wache, achitandika popo mkugona.12Iye adalota achiona matambiko yataimisiwa padziko lapansi. Kudzaulu kwache kutajima kudzaulu apo anjero wa Mulungu alimkumbakwira na kumbabuluka pamwepo. 13Onani, Yahova, adaima kuyapitirira achiti, "Ndine Yahova, Mulungu wa Aburahamu babako, na Mulungu wa Isaki. Dziko ndilo wagonalo, nimdzakupa iwe na mbeu yako.14Mbeu yako imdzakhala ninga pfumbi lapadziko lapansi, apo mumdzafalikira kutali kumaulo na kumachibese, kumpoto na kummwera. Kudzera mwa iwe na mbeu zako mabanja yensene yapadziko lapansi yamdzadalisika. 15Ona, ndiri nawe, apo nimdzakutchenkha kulikwense ndiko umdzayendako. Nimdzakubweresa pomwe mdziko lino; thangwe nimdzakulekerera lini. Nimdzachita bzense ndibzo ndakulonjeza iwe."16Yakobo adaphephuka pa tulo twache, apo adati, "Chadidi Yahova ali pambuto pano meju, apo ine ndiribe kudziwa bzobzi." 17Iye akhana mantha achiti, "Mbuto ino njakugopsadi! Iyi njinango lini soma nyumba ya Mulungu. Ichi mchipata chakudzaulu."18Yakobo adalamuka na machibese bese achitakula mwala ndiwo iye akhadatsamira kumsolo kwache. Adamuikha ninga chipilala achikhuthua mafuta padzaulu pache. 19Adachemera dzina la mbutoyo Beteli, soma dzina la muyiyo pakutoma likhali Luzi.20Yakobo adalumbira lumbiro, kulewa kuti, "Penu Mulungu amdzakhala nande achidzanditchenkha mnjira iyi ndiyo ndikufambayi, mkudzandipa mkate mkumbadyadi, na bzakubvala mkumbabvala, 21mwakuti ine mkubwereradi bwino bwino kunyumba ya babangu, ndiye Yahova amdzakhala Mulungu wangu. 22Ndiye mwala uyu ndiwo ndauimisa ninga chipilala umdzakhala mwala wakupambulika. Kuchoka kubzinthu bzense ndibzo mumdzandipa ine, nimdzapereka chibodzi cha magawo khumi kuna imwe."
Chapter 29

1Ndiye Yakobo adayenda ulendo bwache achikafika kudziko la wanthu wakumachibese. 2Pomwe adanyang'ana, adaona mchera mmunda, apo, onani, mathimu matatu ya mabira yakhadagona gona pafupi na mundayo. Thangwe akhamwesera madzi yakuchokera mu mcheramo, apo mwala wakufungira pakamwa pa mcherayo ukhali ukulu. 3Pomwe mabira yensene yadagwezekana popo, amakabusa akhambagwinya chimwalacho mkumwesera mabirayo, kinangoka mkuikha pomwe chimwalacho kukamwa kwa mcherayo, m'buto mwache.4Yakobo adati kuna iwo, "Abale wangu, ndimwe wakuponi?" Iwo adatawira, "Ndife waku Harani." 5Iye adati kuna iwo, "Mumbamudziwa Labani mwana wachimuna wa a Nahori?" Iwo adati, "Timbamudziwa." 6Iye adati kuna iwo, "Tani ali bwino iye?" Iwo adati, "Ali bwino bwino, apo, nyang'anani pale, Rakelo mwanache wachikazi ali kubwera na mabira."7Yakobo adati, "Onani, ni masikati chaiyo yano. Ni nthawe lini yakuti mabira yangagwezekane pabodzi. Muyamwese madzi kinangoka mukayadyesere." 8Iwo adati, "Tingayamwese lini madzi ate yensene yagwezekane pabodzi. Wanthuwa kinangoka amdzagwinya chimwalachi kuchoka pakamwa pa mcherapa, apo tichiyamwesera mabiraya."9Pomwe Yakobo ali mkati kulewalewa nawo, Rakelo adabwera na mabira ya babache, nakuti akhayadyesera ndiye. 10Pomwe Yakobo adaona Rakelo, mwana wachikazi wa Labani, mano wawo wa mai wache, na mabira ya Labaniyo, mano wawo wa mayi wache, Yakobo adafendera, mkugubuduza chimwala kuchoka pakamwa pa mcherayo, achimwesera mabira ya Labaniyo, mano wawo wa mayi ache.11Yakobo adampsompsona Rakelo achilira mwakukuwa. 12Yakobo adauza Rakelo kuti iye akhali m'bale wao wa babache, apo kuti iye akhali mwana wachimuna wa Rebeka. Ndiye Rakelo adathamanga kukauza babache.13Pomwe Labani adabva nkhani ya Yakobo mwana wa nana wache, adathamanga kukagumana naye, achimukumbatira mkumumpsompsona, achimubweresa kumuyi kwache. Yakobo adauza Labani bzinthu bzensebzi. 14Labani adati kuna iye, "Ndiwe chadidi pfupa na mnomfu wangu." Kinangoka Yakobo adakhala naye pafupifupi mwezi ubodzi.15Kinangoka Labani adati kuna Yakobo. "Unganditumikire fovolo thangwera kuti ndiwe m'bale wangu? Ndiuze, malipiro yako yamdzakhala chani?" 16Tsapano Labani akhana wana awiri wachikazi. Dzina la winangoyo likhali Leya, apo dzina la mng'ono likhali Rakelo. 17Maso ya Leya yakhali yakuwala, soma Rakelo akhali wakudeka mmaonekedwe. 18Yakobo adakonda Rakelo, ndiye adati, "Nimdzakutumikirani basa magole manomwe pala Rakelo, mwana mng'onoyu.19Labani adati, "Mpsabwino kuti ndimupereke iye kuna iwe, kusiyana zjai nakuti ndipase munthu winango. Khala na ine." 20Ndiye Yakobo adatumikira magole manomwe pala Rakelo; apo kuna iye zidaooneka ninga nsiku zing'ono ng'ono, thangwera chikondi ndicho akhanacho pa iye.21Ndiye Yakobo adati kuna Labani, "Ndipeni mkazangu, thangwe nsiku zangu zamalizika---pala kuti ndiyende kuna iye!" 22Ndiye Labani adakontcheza wanthu wensene wapambutopo mkukonza madyerero.23Maulo yache, Labani adatenga Leya mwanache achimubweresa kuna Yakobo, omwe adayenda kuna iye. 24Labani adapereka kapolo wache wachikazi Zilipa kuna mwanache wachikazi Leya, kukhala kapolo wache. 25Machibese yache, Onani, akhali Leya! Yakobo adati kuna Labani, "Mchani mwachitachi kuna ine? Ndiribe kukutumikirani basa pala Rakelo? Thangweranyi tsono mukundinyengeza?"26Labani adati, "Ni mtemo lini wanthu kupereka mng'ono uko mkulu akanati. 27Maliza sumana yachinamwali cha mkaziyu, apo timdzakupa pomwe winangoyo mmalo akuti utumikire pomwe magole inango manomwe."28Yakobo adachita tenepo, achimaliza sumana ya Leya. Kinangoka Labani adapereka Rakelo kukhala mkazache pomwe. 29Labani adapereka pomwe Biliha kuna mwanache wachikazi Rakelo, kukakhala kapolo wache. 30Ndiye Yakobo adayenda kuna Rakelo, pomwe, soma akhakonda Rakelo kwene kwene kuposa Leya. Ndiye Yakobo adamtumikira pomwe Labani magole ina manomwe.31Yahova adaona kuti Leya akhakondewa lini, ndiye adafungula chiberekero chache, soma Rakelo akhali ngomwa. 32Leya adatenga pathupi achibala mwana wachimuna, apo adamuchemeta iye dzina lakuti Rubeni. Thangwe iye adati, "Thangwe Yahova waona matsautso yangu; chadidi tsapano bayangu amdzandikonda ine."33Kinangoka adatenga pomwe pathupi achibala mwana wachimuna. Iye adati, "Thangwe Yahova wabva kuti ndikukondewa lini, iye wandipa pomwe mwana wachimuna uyu," apo adamuchemeta dzina lache Simeoni. 34Ndiye adatenga pomwe pathupi achibala mwana winango wachimuna. Iye adati, "Tsapano nthawe zino zjaimbo bayangu amdzakhalisa kuna ine, thangwe ndamubalira wana atatu." Mnthangwerache dzina lache adamuchemeta Levi.35Iye adatenga pomwe pathupi achibala mwana wachimuna. Iye adati, "Ulendo buno nimtenda Yahova." Mnthangwerache adamuchemeta dzina lache Yuda; kinangoka adalekeza kukhala na wana.
Chapter 30

1Pomwe Rakelo adaona kuti alibe kum'balira wana Yakobo, Rakelo akhana njiru na nana wacheyo. Iye adati kuna Yakobo, "Undipe wana, ayai nimfa." 2Kukalipa kwa Yakobo kudamutentha mumtima Rakelo. Yakobo adati, "Ndiri pambuto ya Mulungu, omwe waletsa mphaso ya mwana mchinerekero chako?"3Iye adati, "Ona, kapolo wangu ali apo uyo Biliha. Ndoko kuna iye, kuti akabale wana pa mabondo yangu, apo nimdzakhala na wana thangwera iye." 4Ndiye iye adamupa iye kapolo wache Biliha kukhala mkazi, apo Yakobo adayenda kuna iye.5Biliha adatenga pathupi achim'balira Yakobo mwana wachimuna. 6Ndiye Rakelo adati, "Mulungu wandipulumusa ine, apo wabva mafala yangu achindipa mwana wachimuna." Na thangwe limweri iye adamusandula dzina lache Dani.7Biliha, kapolo wa Rakelo, adatenga pomwe pathupi achibala mwana wachiwiri wachimuna. 8Rakelo adati, "Na kuthatha kukulu ndathatha na nana wanthuwa tichipambana." Adauchemera dzina lache Nafitali.9Pomwe Leya adaona kuti waleka kukhala na wana, adatenga Zilipa, kapolo wache, achimpereka kuna Yakobo kukhala mkazi. 10Zilipa, kapolo wa Leya, adam'balira Yakobo mwana wachimuna. 11Leya adati, "Uyu ni mwayi!" ndiye adamchemera dzina lache Gadi.12Ndiye Zilipa, kapolo wa Leya, adam'balira mwana wachiwiri wachimuna. 13Leya adati, "Ndasekera ine! Thangwe wana wachikazi amdzandichemera ine wakudekedwa." Ndiye adamchemera dzina lache Aseri.14Ruben adayenda nsiku zakumweta tirigu achigumana bzibalobalo bza mankhwaya ya chikondi mmundamo. Adawabweresa kuna mayi wache Leya. Ndiye Rakelo adati kuna Leya, "Ndipe bzina bza bzibalo balo bza mankhwaya ya chikondi bza wana wako." 15Leya adati kuna iye, "Ni nkhani ing'ono kuna iwe, kuti wandipsokonyola bayangu? Ndiye ukufuna pomwe kutenga bzibalo balo bza mankhwaya ya chikondi bza wana wangu?" Rakelo adati, "Ndiye amdzagona nawe usiku buno, pakusinthana na bzibalo balo bza mankhwaya ya chikondi bza wana wako wachimuna"16Yakobo adabwera kuchoka kumunda maulo. Leya adayenda kukagumana naye achiti. "Ubwere kuna ine, thangwe ndakulogali iwepo na bzibalo bzachikondi bza wa wana wangu" Ndiye Yakobo adagona na Leya usiku bobo. 17Mulungu adamtetekera Leya, apo adatenga pathupi achim'balira Yakobo mwana wachimuna wachichanu. 18Leya adati, "Mulungu wandipa malipiro yangu, thangwe ndidapereka kapolo wangu wachikazi kuna bayangu." Adamuchemera dzina lache Isakara.19Leya adatenga pomwe pathupi achim'balira yakobo mwana wachitanthatu wachimuna. 20Leya adati, "Mulungu wandipa mpfupo yabwino. Tsapano bayangu amdzandilemekeza ine, thangwe ndamubalira wana atanthatu." Iye adamchemera dzina lache Zebuluni. 21Pambuyo pache adabala mwana wachikazi achichemera dzina lache Dina.22Mulungu adamkumbukira Rakelo achimutetekera. Iye adamchitisa kutenga pathupi. 23Adatenga pathupi achibala mwana wachimuna. Iye adati, "Mulungu wandichosa manyazi yangu." 24Adamchemera dzina lache Yosefe, kulewa kuti, "Yahova wandithimizira mwana winango wachimuna."25Rakelo atabala Yosefe, Yakobo adati kuna Labani, "Nditumizeni, pala kuti ndiyende kumuyi kwangu na kudziko langu. 26Ndipeni azikazi wangu na wana wangu omwe ndakutumikirani imwe, apo ndilekeni ndiyende, thangwe mukudziwa basa ndilo ndakuphatirani imwepo."27Labani adati kuna iye, "Penu tsapano ndagumana udidi pamaso pako, dikhira, thangwe ndazindikira pakuphatisa basa kubvimira kuti Yahova wandidalisa thangwera iwe." 28Ndiye adati, "Lewa malipiro yakoyo, apo nimdzakupagali iwe."29Yakobo adati kuna iye, "Mukudziwa ndimo ndakutumikirani, na ndimo ng'ombe zanu zachita kuna ine. 30Thangwe ndikanati kubwera mukhana zing'ono ng'ono, apo zathimizirika kwene kwene. Yahova wakudalisani kulikwense ndaphata basako. Tsapano ni liti ndilo nimdzaphindulirambo banja langu?"31Ndiye Labani adati, Nimdzakupagali chani?" Yakobo adati, "Mumdzandipa lini chirichense. Mungadzachita bzobzi kuna ine, nimdzadyesera pomwe mabira yanu na kuyakoya. 32Ndilekeni ndifambe fambe pathimu la mabira yanu yenseya lero, nakuchosa yamathotho na yamabanga, na mapsipa yense pakati pa mabira, na zamathotho na zamabanja pakati pa mbuzi. Zimwezo zimdzakhala malipiro yangu.33Chilungamo changu chimdzandichitira umboni mtsogolo, pomwe mumdzabwera kudzazonda malipiro yangu. Iriyense yakusaya mathotho mathotho na yakusaya mabanga pakati pa mbuzi, na ipsipa pakati pa mabira, penu mumdzayagumana yana ine, mudzatenge kuti ngakuba." 34Labani adati, "Bzabveka. Bzichitike ninga mafala yako."35Nsiku yoyo Labani adapambula mbuzi zimuna ndizo zikhana mizere mizere na mathotho, na mbuzi zikazi za mathotho na mabanga, iriyense ya kuchena mwemo, na yakupsipa yense pakati pa mabira, mkuyapereka mmanja mwa wanache wachimuna. 36Labani pomwe adatalikisana na Yakobo ulendo bwa nsiku zitatu. Ndiye Yakobo adasala achinyang'aniira mabira ya Labani.37Yakobo adatenga mitawi miwisi ya muti walibune, katungulume na wa arimoni achikupula mizere michena mwemo achikonzera mizere michena ya mwakutcholamo. 38Ndiye adaikha mitawi ndiyo adapululayo kutsogolo kwa mabirayo, kutsogolo kwa ngalawa zakumwesera madzi pambuto ndipo zikhabwera kudzamwa. Izo zidatenga madzamu pomwe zidabwera kudzamwa.39Mabirayo yadatenga madzamu patsogolo pa nthotchozo; apo mabirayo yadachoka ya mizere mizere, mathotho, na mabanga mabanga. 40Yakobo adapambula ntchere zimwezi, soma adachitisa zakusalazo kunyang'anizana na zamizerezo na yense mabira yakupsipa pathimu ya mabira ya Labani. Ndiye adapambula mabirayo mwa iye yekha apo alibe kuyasanganiza pabodzi na mabira ya Labani.41Pomwe mabira yamphamvu yakhatenga madzamu, ndiye Yakobo akhatandika ntchotchozo mungalawa zakumwera madzi patsogolo pa mabira, pala kuti zitenge madzamu pakati pa ntchotchozo. 42Soma pomwe yakulefuka yakhabwera, akhaikha lini ntchotchozo kutsogolo kwa izo. Ndiye zakulefukazo zikhali za Labani, apo zamphamvuzo zikhali za Yakobo.43Munthuyo adakhala wakudala maninge. Akhana mabira mazinjitsa, na akapolo wachimuna, na ngamira na mabulu.
Chapter 31

1Tsapano Rakelo adabva mafala ya wana wachimuna wa Labani, kuti adati, "Yakobo watenga bzensene ndibzo bzikhali bza babathu, apo mkuchoka mwa vida ya baba kuti iye akhale na vida yenseneyi." 2Yakobo adaona kanyang'anidwe ka nkhope ya Labani. Adaona kuti makhalidwe yache kuna iye yakhadachinja. 3Ndiye Yahova adati kuna Yakobo, "Bwerera kudziko la abereki wako na la abale wako, apo ine nimdzakhala nawe."4Yakobo adatuma mtumi achichemeresa Rakelo na Leya kumunda kukhana mabira yache 5achiti kuna iwo, "Ndikuona kuti makhaliro ka babanu kuna ine zjai yachinja, soma Mulungu wa babangu wakhala nande. 6Mukudziwa kuti ni mphamvu zangu zense ndizo ndatumikirira babanuwa.7Babanu wandinyengeza ine achichinja malipiro yangu kakhumi, soma Mulungu alibe kumubvuma andichite ine chakuipa. 8Angalewa kuti 'Bzifuwo bzamathotho mathotho bzimdzakhala malipiro yako,' ndiye mabira yensene yakhapsa ntchere zamathotho. Angati, 'Yamizere mizere yamdzakhala malipiro yako,' ndiye mabira yensene yakhapsa ntchere zamizere mizere. 9Na tenepo Mulungu wapsokonyola bzifuwo bza babanu apo wapa ine.10Apo pa nthawe yakutenga madzamu, ndidaona mmaloto atonde wa mbuzi omwe akhamemesa mabira. Atondewo akhali wamizere mizere , wamathotho, na wamabanga. 11Mnjero wa Mulungu adati kuna ine kumalotoko, 'Yakobo,' Ndidati, 'Ine ndiri pano,'12Iye adati, 'Tukula maso yako uwone atonde wa mbuzi akumemesa mabira. Mbamizere mizere, wamathotho, na wamabanga, thangwe ndaona bzense ndibzo Labani akuchita kuna iwe. 13Ndine Mulungu wa Beteli, mbuto ndiyo udadzoza chipilala, pambuto pomwe udalumbira kuna ine. Tsapano lamuka ubule mdziko lino ubwerere kudziko ndilo udabadwira iwe."'14Rakelo na Leya adatawira achiti kuna iye, " Kodi tinabzo mbali iriyense ayai chakupita chamasiye mnyumba ya babathu? 15Ambatitenga lini ninga alendo umweyu? Thangwe watigulisa na kumala pomwe kudzonga kobiri zathu. 16Thangwe vida yensene ndiyo Mulungu wapsokonyola kuna babathu njathu zjai na wana wanthu. Tsapano kinangoka, chirichense ndicho Mulungu wakuuzani chitani chimwecho."17Ndiye Yakobo adalamuka achipakiza wana wache wachimuna na akazache pa ngamira. 18Adakumba bzifuwo bzache bzensene patsogolo pache, pabodzi pomwe na bzombo bzache bzensene, kuphatanidza na bzifuwo ndibzo adabzigumana nthawe ndizo akhali ku Padani Aramu. Kinangoka adanyamuka mkuyenda kuna babache Isaki mdziko la Kanani.19Nthawe ndizo Labani akhadayenda kukasenga mabira yache, Rakelo adaba milungu ya babache mnyumba mwawo. 20Yakobo adanyengeza pomwe Labani wa ku Arameya, pa kusaya kukuuza kuti akhathawa. 21Ndiye adathawa na bzense ndibzo akhanabzo achiyambuka mkulo kamkulumize, achiyendera ku dziko la mapiri la Gileadi.22Mkucha wache Labani adauziwa kuti Yakobo adathawa. 23Ndiye adatenga abale wache na iye achimupsaga iye kwa ulendo kwa nsiku zinomwe. Adakamugumana mdziko la mapiri la Gileadi.24Tsapano Mulungu adabwera kuna Labani waku Arameya mmaloto usiku achiti kuna iye, "Ucheniere kuti nampodi usewere bzabwino ayai bzakuipa kuna Yakobo." 25Labani adamugumana Yakobo. Tsapano Yakobo akhadakunga chihema chache m'phiri. Labani adakhala pomwe na abale wache mdziko la mapiri la Gileadi.26Labani adati kuna Yakobo. "Wachita chani iwepo, kundinyengeza ine mkutakuliratu wana wangu wachikazi, ninga akapolo wa lupanga na? 27Thangweranyi udathawa kanonono mkundipusisa ine apo seye kundiuza? Ningadakufusula na madyerero na nyimbo, na lingaka na zeze. 28Ulibe kundibvumiza kumpsompsona azukulu wangu na kugonekana na wangu wachikaziwa. Tsapano wachita bzakupusa iwepo.29Na mphamvu zangu ningakwanise kukuchita chakuipa iwepo, soma Mulungu wa babako wasewera nande usikubu achiti, 'Chenjera kuti Yakobo nampodi kukamusewra bzabwino ayai bzakuipa.' 30Tsapano wathawa thangwe udakhumba kudzabwetera pomwe mnyumba ya babako. Soma thangweranyi udaba milungu yangu?"31Yakobo adatawira achiti kuna Labani, Thangwe ndikhana mantha na kukumbuka kuti mumdzayamba bzakunditengera wana wanguwa kuna ine mwakungingimiza ndidanyamukadi mwa kanonono. 32Omwe waba milungu yanuyo amdzapitiriza lini kukhala na moyo. Pamaso pa abale wanthu, zindikirani chinthu chanu muchitenge." Thangwe Yakobo alibe kudziwa kuti Rakelo ndiye akhadaba bzobzo.33Labani adayenda mchihema cha Yakobo, mchihema cha Leya, na mmahema ya akapolo awiri wachikazi, soma alibe kuigumana. Adabula mchihema cha Leya achikapita mchihema cha Rakelo.34Tsapano Rakelo akhadatengadi milungu ya mnyumba, achiikha pa chakukhalira cha ngamira, achikhalira popo. Labani adapsaga mchihemaa mwensenemo, soma alibe kuigumana. 35Iye adati kuna babache, "Nampodi kukalipa, mbuyangu, kuti ningakwanise lini kuima pamaso panu, thangwe bzakuchitika bza akazi bziri paine." Ndiye adapsaga pdaga soma alibe kuigumana milungu ya mnyumba mwache.36Yakobo adakalipa achikekedzana na Labani. Adati kuna iye, "Ndaphonya chani kodi? Chakuphonya changu mchiponi, kuti munditewere tewere ine? 37Thangwe mwapsaga mubzombo mwangu mwense. Mwagumana bzombo bzanyi pa bzensene bza mnyumba mwanu? Bziikheni padecha pamaso pa abale wathu, kuti ayeruzembo pakati pa awirife.38Kwa magole makumi mawiri ndidakhala namwe. Mabira yanu makazi na mbuzi zanu zikazi ziribe kupoloza, ayai ndiribe kudya neye tonde wanu kuchoka pathimu la mabira. 39Yomwe yakhambazomoliwa na bzilombo ndikhambayabweresa lini kuna imwe. Ndikhapagali chakutaika. Mudangingimira malipiro pa manja yangu, ayai pa chakubewa masikati ayai chakubewa usiku. 40Ndikhali popo; kupsa kwa masikati kukhandiboneresa ine, na zawe wa usiku; apo ndikhagona lini tulo.41Magole makumi mawiriya ndakhala mnyumba mwanu. Ndidakuphatirani basa magole khumi na manayi pala wananu wachikazi awiriwa, na magole matanthatu pala mabira yanu. Mudachinja malipiro yangu kakhumi. 42Mwayi kuti Mulungu wa babangu, Mulungu wa Aburahamu, na omwe Isaki ambamugopa, akhali nande, chachidi meju mukhafuna kundichosa neye kundipa chinthu. Mulungu waona kubonera kwangu na basa la manja yangu, apo wakutsimulani usikubu."43Labani adatawira achiti kuna Yakobo, "Wana wachikaziwa mbanangu, azukuluwa mbaazukulu wangu, na mabiraya ngangu. Bzense ukuonabzi mpsangu. Soma ningachite chani lero kuna wanangu wachikaziwa, ayai kuna wana abalawa? 44Ndiye tsapano, mbatiye tichite mpangano, iwe na ine, apo pakhale mboni pakati pa iwe na ine."45Ndiye Yakobo adatenga mwala achiuikha ninga chipilala. 46Yakobo adati kuna abale wache, "Gwezekani minyala." Ndiye adagwezeka minyala ichikhala mudwi. Ndiye adadyera pafupi na mudwiyo. 47Labani adauchemera Yegara Sahaduta. soma Yakobo adauchemera Galeeda.48Labani adati, "Mudwiyo ni mboni pakati pa ine na iwe lero." Mnthangwerache dzina lache adauchemera Galeeda. 49Umbachemeriwa pomwe Mizipa, thangwe Labani adati, "Yahova mbaaone pakati pa iwe na ine, pomwe tasiyana wina na mwayache. 50Ungaboneresa wanangu wachikaziwa, ayai ungatenga pomwe akazi winango pambali pa wananguwa, napo palibe munthu pano, ona, Mulungu ni mboni pakati pa iwe na ine."51Labani adati kuna Yakobo, "Nyang'anisa mudwiyu, apo nyang'anisa chipilalachi chomwe ndachiikha pakati pa iwe na ine. 52Mudwiyu ni mboni, apo chipilalachi ni mboni, kuti nimdzapitirira lini mudwiyu kuna iwe, na kuti umdzapitirirambo lini mudwiyu na chipilalachi kuna ine, kudachitirana chakuipa. 53Mulungu wa Aburahamu, na Mulungu wa Nahori, milungu ya kholo lawo, mbaayeruze pakati pa ife." Yakobo adalumbirira na Kugopsa kwa babache Isaki.54Yakobo adapereka nsembe paphiri mkuchemera abale wache kudzadya chakudya. Adadya achikhala usiku bwense paphiripo. 55Machibese bese Labani adalamuka, mkumpsompsona azukulu wache na wanache wachikazi achiwadalisa. Kinangoka Labani adachoka mkubwerera kumuyi.
Chapter 32

1Yakobo adayenda pomwe njira zache, apo anjero wa Mulungu adagumana naye. 2Pomwe Yakobo adaona iwo, adati, "Iyi ni mbuto ya Mulungu," ndiye adachemera dzina la mbutoyo Mahanaimu.3Yakobo adatuma mitumi kutsogolo kwache kuna mano wache Esau mdziko la Seiri, mphimpha yaku Edomu. 4Iye adawatonga iwo, kulewa kuti, "Ibzi ndibzo muti mukalewe kuna mbuya wangu Esau: Ibzi ndibzo walewa kapolo wako Yakobo: Ndidakhala na Labani, apo wachedwesa kubwerera kwangu mpaka pano. 5Ndina ng'ombe na mabulu, na mabira, akapolo wachimuna, na akapolo wachikazi. Ndatuma mtumi uyu kuna mbuyangu, pala kuti ngigumane udidi pamaso pako"'6Mitumi ire idabwerera kuna Yakobo ichidzati, "Tikhadayenda kuna mano wanu Esau. Iye akubwera kudzagumana namwe, na amuna madzana manayi pabodzi naye." 7Ndiye Yakobo akhana mantha kwene kwene na ukhali. Ndiye adagawa wanthu ndiwo akhanawo mmathimu mawiri, na mabira pomwe, mathimu ya ng'ombe, na ngamira. 8Iye adati, "Penu Esau anibwera pa thimu libodzi achilithira nkhondo, ndiye kuti thimu lakusalalo limdzathawa."9Yakobo adati, "Mulungu wa babangu Aburahamu, na Mulungu wa babangu Isaki , Yahova, omwe adati kuna ine, 'Bwerera kudziko lako na kuna abale wako, apo nimdzakuchitira bwino iwe,' 10Ndikuthemera lini pa bzichito bzensene bzakukwanirisa mpangano na bzachadidi bzense ndibzo mwamchitira kapolo wanu. Thangwe na mpsimbo yangu yokha ndidayambuka Yolodanoyu, apo tsapano ndasanduka mathimu mawiri.11Chonde ndipulumuseni mmanja mwa mano wangu, kuchoka mmanja mwa Esau, thangwe ndikubva naye mantha, kuti amdzabwera kudzandithira nkhondo na azimai na wana. 12Soma mudati, 'Nimdzakuchitira bwino iwe. Nimdzachitisa mbeu yako ninga mchenga wamu nyanza, omwe ungalewengeke lini thangwera kawandidwe kache.13Yakobo adakhala popo usiku bumwebo. Adatenga bzinango bzomwe akhanabzo ninga mphaso kukapa Esau, mkulu wache: 14mbuzi zikazi madzana mawiri nambuzi zimuna makumi mawiri, mabira makazi madzana mawiri na atonde wa mabira makumi mawiri, 15ngamira makumi matatu zakumamisa na tumphulu twache, ng'ombe zikazi makumi manayi na zimuna khumi, abulu akazi makumi mawiri na atonde wamabulu khumi. 16Ibzi adabzipereka mmanja mwa akapolo wache, thimu lirirense palokha. Iye adati kuna akapolo wache, "Ndokoni kutsogolo mukakonze mipata pakati pa thimu lirirense."17Adapanganiza kapolo wakutoma, kulewa kuti, "Esau mano wangu angagumana nawe mkukubvunza, kulewa kuti, 'Ndiwe wambani? Ukuyenda kuponi? Bzifuwo bziri patsogolo pakobzi mpsambani?' 18Ndiye udzati, 'Mpsa kapolo wako Yakobo. Ni mpaso yakutumiziwa kuna mbuyangu Esau. Ona, iye akubwera pomwe mmambuyo mwathumu."'19Yakobo adapanganiza pomwe thimu kachiwiri, lachitatu na wanthu wensene ndiwo akhali pambuyo pa thimu la bzifuwobzo, Iye adati, 20"Mudzalewembo bzibodzibodzi kuna Esau mungadzagumana naye. Mudzalewembo kuti, 'Kapolo wanu Yakobo alikubwera mmambuyo mwathumu."' Thangwe iye adakumbuka, "Nimdzamunyengerera na mphaso ndizo ndikutumiza patsogolo panguzi. Ndiye kinangoka, pomwe nimdzamuona iye, pinangopense amdzanditambira ine." 21Ndiye mphasozo zidatsogoladi patsogolo pache. Iye mwenekachiro adakhala usiku bobo pambutopo.22Yakobo adalamuka mkati mwa usiku, achitenga akazache awiri, akapolo wache wachikazi awiri, na wanache wachimuna khumi na m'bodzi. Adawatumiza kuyambuka pa gombe la Yaboki. 23Munjira ninga yoyi adawatumiza kuyambuka kamkulo pabodzi na bzense ndibzo akhanabzo.24Yakobo adasala yekha yekha, apo adalimbana na munthu kufika ate kuoneka manyika yamachibese. 25Pomwe munthuyo adaona kuti angakwanise lini kumugonjesa iye, adamenya mchiuno mwa Yakobo, mafupa yamchiunomo yachilekanaka letu m'buto mwache pakulimbana naye. 26Munthuyo adati, "Ndileke ndiyende, thangwe manyika yakuoneka." Yakobo adati, "Nimkulekera lini kuti uyende pokha pokha utome kundidalisa ine."27Munthuyo adati kuna iye, "Dzina lako ndiwe mbani?" Yakobo adati, "Yakobo." 28Munthuyo adati, "Dzina lako umdzachemeriwa lini pomwe Yakobo. Soma Isarayeli. Thangwe walimbana na Mulungu na wanthu apo wapambana."29Yakobo adamubvunza iye, "Chonde undiuze dzina lako." Iye adati, "Thangweranyi ukubzunza dzina langu?" Ndiye adamudalisa iye popo. 30Yakobo adasandula dzina la mbutoyo Penieli thangwe adati, "Ndaonana na Mulungu nkhope na nkhope, apo moyo wangu zjai wapulumuka."31Dzuwa lidamumilira Yakobo pomwe akhafamba kupita mu Penieli. Akhagwidoma thangwera chiuno chache. 32Mnthangwerache ate pano wanthu wa mu Isarayeli ambadya lini mnomfu wakugumanidza mafupa ya mchiuno yomwe yali pakugumikidzira mchiuno, thangwe munthu adadzonga bzakugumikidzira pomwe adabzugudula chiuno cha Yakobo.
Chapter 33

1Yakobo adakwiza maso, Onani, Esau akhabwera, na wanthu madzana manayi. Yakobo adagawa wana kuna Leya, Rakelo, na akapolo awiri wachikazi. 2Kinangoka Adaikha anyabasa wachikazi na wana wawo patsogolo, pambuyo pawo Leya na wanache, pambuyo pawo Rakelo na Yosefe pakumalizira pa wense. 3Iye mwenekachiro adatsogolera patsogolo pa wense. Adakotama kutsulima pansi kanomwe, ate kufendera pakhana mkulu wachepo.4Esau adathamanga kukagumana naye, mkumukumbatira, mkugwa pamaso pache, mkumumpsompsona. Kinangoka iwo adalira. 5Pomwe Esau adatukula maso, adaona akazi na wana. Iye adati, "Mbani wanthu unawowa?" Yakobo adati, "Wana ndiwo Mulungu adakomera mtima kumupa kapolo wanu."6Kinangoka akapolo wachikazi wale adabwera pafupi na wana wawo, apo adakotama pansi. 7Mkubwera pomwe Leya na wanache adabwera patsogolo achikotama pansi. Pakumalizira Yosefe na Rakelo adabwera patsogolo achikotama pansi. 8Esau adati, "Bzikulewa chani tenepa mathimu yense ndagumana nayoya?" Yakobo adati, " Kuti ngigumane udidi pamaso pa mbuyangu."9Esau adati, "Ndinabzo bzakukwana, mano wangu. Khala nabzo bzomwe unabzobzi pala iwe wekha." 10Yakobo adati, "Neye, chonde, penu ndagumana udidi pamaso panu, ndiye bvumani mphaso yangu kuchoka pa boko langu, thangwe chadidi, ndaona nkhope yanu, apo bziri ninga kuona nkhope ya Mulungu, apo mwanditawira ine. 11Chonde bvumani mphaso ndiyo ndabweresa kuna imwe, thangwe Mulungu wachita mwakukoma mtima kuna ine, nakuti pomwe ndinabzo kale bzizinjitsa." Ndimo Yakobo adamungingimizira iye, apo Esau adabzibvuma.12Ndiye Esau adati, "Mbatiye tiyende. Nimfamba pambuyo pako." 13Yakobo adati kuna iye, "Mbuyangu akudziwa kuti wanawa akali ang'ono ang'ono, nakuti mabira na ng'ombezi zikumamisa ntchere zawo. Zingakumbiwa mwakuthamanga neye nsiku ibodzi yokha, zinimala kufa. 14Chonde mbuyangu mbaayende patsogolo pa akapolo wache. Ine nimdzafamba pamkiti pamkiti, kuteweza mathanya ya bzifuwo ndibzo bziri mmambuyo mwangu, na mathanya yawanawa, ate ndikafike kuna mbuyangu ku Seiri."15Esau adati, "Dikhira ndikusiire wanthu winango omwe ana ine." Soma Yakobo adati, "Thangweranyi kuchita tenepo? Ndileke ndigumane udidi pamaso pa mbuyangu." 16Ndiye Esau nsiku yoyo adabuyamba ulendo bwakubwerera ku Seiri. 17Yakobo adafamba kuyenda ku Sukoti, achimanga nyumba yache popo, achimanga mathanga pala bzifuwo bzache. Mnthangwerache dzina la mbutoyo imbachemeriwa Sukoti.18Pomwe Yakobo adabwera kuchoka ku Padani Aramu, adafika na mtendere ku muyi wa Sekemu, omwe uli mdziko la Kanani. Iye adamanga tsasa pafupi na muyipo. 19Ndiye adagula mbuto kuchoka kuna wana wa Hamori babache wa Sekemu pa nsengwa masiriva dzana libodzi. Popo adakunga chihema chache. 20Pampwepo adaikha guwa la nsembe achipachemera Elelohe Isaraeri.
Chapter 34

1Tsapano Dina, mwana wachikazi wa Leya omwe adabala na Yakobo, adabula kunja kukagumana na akazi wa mdzikomo. 2Sekemu mwana wachimuna wa Hamori m' Hivi, mkulu wa dzikolo, adamuona iye. Iye adamutenga achigona naye, apo adamuipisa iye. 3Iye zjai mtima wache udakhumba Dina, mwana wachikazi wa Yakobo. Adamkonda mtsikanayo achimusewera mwakunyodoka iye.4Sekemu adasewera na babache Hamori, kulewa kuti, "Tengani mtsikanayu pala ine akhale mkazangu." 5Tsapano Yakobo adabva kuti iye akhadaipisa Dina mwanache wachikazi. Wanache wachimuna akhali mthengo na bzifuwo bzache, ndiye Yakobo adaphata mtendere wache ate iwo kubwera.6Hamori babache wa Sekemu adabula kuyenda kuna Yakobo kukasewera naye. 7Wana wachimuna wa Yakobo adatulukira kuchokera mthengo pomwe adabva bza nkhaniyi. Wanthuwa adakalipa. Iwo akhali wakukalipa kwene kwene thangwe iye adanyazisa Isarayeli pa kugona na mwana wachikazi wa Yakobo, thangwe chinthu ninga chimwecho chikhafunika lini kuchitika.8Hamori adasewera nawo, kulewa kuti, "Mwanangu Sekemu akukhumba mwananu wachikazi. Chonde mupeni iye akhale mkazache. 9Mulowolerane na ife, perekani wananu wachikazi kuna ife, apo bzitengerenimbo wanthu wachikazi pala imwe. 10Mumdzakhala na ife, apo dziko limdzafunguka kuna imwe kukhala na kuchita malonda mwemo, na kukhala nabzo bzanu bzanu."11Sekemu adati kuna babache na kuna abale wache, "Ndilekeni ndigumane udidi pamaso panu, apo chirichense mungandiuzecho nimpereka. 12Ndikumbireni nseulo ingakule maka na bzafovolo ndimo mumfunira, apo ine nimpereka ndicho mungalewecho, soma ndipeni namwaliyo akhale mkazangu." 13Wana wachimuna wa Yakobo adamutawira Sekemu na Hamori babache mwakunyengeza, thangwe Sekemu akhadaipisa Dina mfumakazi it yawo.14Iwo adati kuna iwo, "Tingakwanise lini kuchita chinthu ichi kupereka mfumakazi yathu kuna munthu wakusaya kugwatiwa; thangwe chimwecho chingadzakhale cha manyazi kuna ifepano. 15Pa ichi chokha ndicho tiniphatizana namwe: Ungadzakhala wakugwatiwa ninga tiriri ife, penu mwamuna aliyense wa imwe amgwatiwa. 16Ndiye ningadzapereke bwino mfumakazi yathuyi kuna imwe, apo tichidzatengambo wananu wachikazi kukhala wathu, apo timdzakhala namwe mkudzasanduka wanthu abodzi. 17Soma penu mumtitetekera lini na kukhala wakugwatiwa, timtenga mfumakazi yathuyi tichiyenda."18Mafala yawo yadadekera Hamori na mwanache Sekemu. 19Mwamunayo alibe kuchedwa kuchita ndibzo iwo adalewa, thangwe adadekedwa na mwana mkazi wa Yakobo, na kuti pomwe Sekemu akhali munthu wakulemekezeka kwakunyanya kuposa wa m'banja lense la babache.20Hamori na Sekemu mwanache adayenda pa mpita wa muyi wawo achikasewera na wanthu wammuyi mwawomo, kulewa kuti, 21"Wanthu awa ali pa mtendere na ife, ndiye alekeni akhale mdziko muno na kuchita malonda mwemu thangwe, chadidi, dzikoli ndikulu bwino pala iwo. Mbatiye timbatenge wana wawo wachikazi kukhala akazathu, apo tiwapembo wanthu wachikazi.22Pa ichi chokha ndicho wanthuwa amdzabvuma kukhala nafe tichikhala wanthu abodzi: Tichikhala amuna tensefe tagwatiwa, ninga iwo ndimo aliri wakugwatiwa. 23Bzifuwo bzawo na bzombo bzawo--- nyama zawo zensene zingadzakhale linimbo zathu? Ndiye mbatiye tiphatizane nawo, apo amdzakhala pabodzi nafe."24Wense ndiwo adabula kuyenda ku mipita ya muyi wache adatetekera Hamori na Sekemu, mwanache. Amuna wensene adagwatiwa, wense omwe adayenda ku mipita ya muyi wache. 25Mkucha wache, pomwe iwo akadali mkuwawa, awiri wa wana wachimuna wa Yakobo (Simoni na Levi, nkhopse zache za Dina), aliyense adatakula dipa achikathira nkhondo muyi wakusaya chitetezo, apo adapha amuna wensene. 26Iwo adapha Hamori na mwanache Sekemu na nsonga ya dipa. Adatenga Dina kuchoka kunyumba kwa Sekemu achiyenderatu.27Wana wina wa Yakobo adabwera kuna matupi yakufayo achipfudza muyiyo, thangwe wanthu akhadaipisa mfumakazi yawo. 28Iwo adatenga mabira yawo, bzifuwo bzawo, mabulu yawo, na chirichense mumzindamo na mminda yakuzungulira. 29Adatenga vida yawo yense, wana wawo wense, na azikazawo. Adapfudza chirichense ndicho chikhali mnyumba zawo.30Yakobo adati kuna Simoni na Levi, "Mwandibweresera ngwete inepano, kundinunkhiza kuna wenekachiro wa mdziko muno, a Kanani na a Perezi. Ndine wa wanthu wakulewengeka. Achidzagwezekana mkundikutira ine ndiye kuti nimdzadzongewa, Ine na banja langu." 31Soma Simeone na Levi adati, "Mukhafuna Sekemu ambatenge mfumakazi yathuyi ninga puta?"
Chapter 35

1Mulungu adati kuna Yakobo,"Lamuka, kwira ndoko ku Beteli, ukakhale koko. Kamange guwa la nsembe koko la Mulungu, omwe adaonekera kuna iwe pomwe udathawa Esau m'bale wako." 2Ndiye Yakobo adati kuna banja lache na wense ndiwo akhana iye, 'Chosani milungu ya chilendo ndiyo ili pakati panu, bzicheneseni mwekha, na kuchinja bzakubvala bzanu. 3Ndiye mbatiye tinyamuke na kukwira kuyenda ku Beteli. Nimdzamangira Mulungu guwa la nsembe koko, omwe adanditawira ine mu nthawe ndikhali pa ngwete, apo wakhala nande kulikwense ndiko ndikhayendako."4Ndiye adamupa Yakobo milungu yensene yachilendo ndiyo ikhali mmanja mwawo, na mphete ndizo zikhali mmakutu mwawo. Yakobo adaifuchira pakuti wa thundu ndiwo ukhali kufupi na Sekemu. 5Pomwe iwo akhafamba, Mulungu adachitisa kugopsa kwache kugwera pa miyi yakuzungulira iwo, ndiye wanthu amwewo alibe kutewera wana wachimuna wa Yakobo.6Ndiye Yakobo adafika ku Luzi (ndiko ku, Beteli), omwe uli mdziko la Kanani, iye na wanthu wensene ndiwo akhanawo. 7Iye adamanga guwa la nsembe popo achisandula dzina mbutoyo Eli Beteli, thangwe popo Mulungu adabzizimbula yekha kuna iye, pomwe iye akhathawa mano wache. 8Debora, mlezi wa Rebeka, adasaika. Iye adafuchiriwa kunyansi kwa Beteli pansi pa muti wa thundu, ndiye adapachemera Aloni Bakuti.9Pomwe Yakobo adabwera kuchoka ku Padani Aramu, Mulungu adamuonekera pomwe iye achimudalisa. 10Mulungu adati kuna iye, "Dzina lako ndiwe Yakobo, soma dzina lako umdzachemeriwa lini pomwe Yakobo. Dzina lako umdzakhala Isaraeli." Ndiye Mulungu adamuchemera dzina lache Isaraeli.11Mulungu adati kuna iye, "Ndine Mulungu Wamphamvu yense. Mubalane na kuwanda. Dzinza na thimu la madzinza yamdzabula mwa iwepo, na mafumu yamdzachokera mu mbeu yako. 12Dziko ndilo ndidapa Aburahamu na Isaki, nimdzalipa kuna iwe. Kuna mbeu yako pambuyo pako nimdzaipa pomwe dziko." 13Mulungu adakwira kuchoka kuna iye mu mbuto ndiyo iye adasewera naye.14Yakobo adaimisa chipilala pambuto ndipo Mulungu adasewera naye, chipilala cha mwala. Adathira nsembe ya chakumwa padzaulu pache. 15Yakobo adachemera dzina la mbutoyo ndipo Mulungu adasewera nayepo, Beteli.16Iwo adafamba ulendo kuchoka ku Beteli. Pomwe akhali pakatali na Efrati, Rakelo adamonyiwa kufuna kukabala. Iye akhana mimba yakunesa. 17Pomwe akhali pakumonyewa chaipo, mzamba adati kuna iye, "Nampodi kuchita mantha, thangwe tsapano umdzakhala na mwana winango wachimuna." 18Pomwe iye akhamalizika, na kupuma kwa kuthatha nako adamuchemera dzina lakuti Benoni, soma babache adamuchemera kuti Benjamini. 19Rakelo adasaika apo adafuchiriwa panjira yakuyendera ku Efrati ( ndiye kuti, Beterehemu) 20Yakobo adaimisa chipilala panthutu pachepo. Mchizindikiro cha nthutu ya Rakelo ate lero.21Isaraeli adafamba achikakunga chihema chache kupitirira nsaka yakulindira mabira. 22Pomwe Isaraeli akhakhala mdziko limwelo, Rubeni adagona na Biliha mkazi mng'ono wa babache, apo Isaraeli adaibva. Tsapano Yakobo akhana wana wachimuna khumi na awiri.23Wanache wachimuna wakubala na Leya akhali Rubeni, mwana wakutoma wa Yakobo, na Simeoni, Levi, Yuda, Isakara, na Zebuluni. 24Wanache wachimuna wakubala na Rakelo akhali Yosefe na Benjamini. 25Wanache wachimuna wakubala na Biliha, kapolo wachikazi wa Rakelo, akhali Dani na Nafitali.26Wana wachimuna we a Zilipa, kapolo wachikazi wa Leya, akhali Gadi na Aderi. Wensenewa akhali wana wa Yakobo omwe adabaliwa na iye ku Padani Aramu. 27Yakobo adabwera kuna Isaki. babache, ku Mamre mu Kiriati Araba (ndendende na Heburoni), komwe Aburahamu na Isaki akhadakhala.28Isaki adakhala namoyo magole dzana libodzi na makumi masere. 29Isaki adapuma kwakumaliza achifa, achitsonkhanisiwa na wanthu wadzinza lache, munthu wakukalamba na nsiku zakukwana. Esau na Yakobo, wanache wachimuna, adamufuchira iye.
Chapter 36

1Awa akhali wana wa Esau (wakuchemeriwa pomwe Edomu). 2Esau adatenga akazache kuchokera ku a Kanani. Awa akhali akazache: Ada mwana wachikazi wa Eloni m'Hiti; Oholibama mwana wa Ana, mzukulu wachikazi wa Zibeoni m'Hivi; 3na Basemati, mwana wachikazi wa Ismayeli, mpfumakazi yache ya Nabayoti.4Ada adabala Elifazi kwa Esau, apo Basemati adabala Reueli. 5Oholibama adabala Jeusi, Jalamu, na Kora. Awa akhali wana wwchimuna wa Esau omwe adabadwa kuna iye mdziko la Kanani.6Esau adatenga mkazache, wanache wachimuna, wanache wachikazi, na wensene wa pabanja pache, bzifuwo bzache---na nyama zache zinango, na bzombo bzache bzense, bzomwe akhadabzikontcheza mdziko la Kanani, mkuyenda mdziko lakutali kumwazana na mano wache Yakobo. 7Adachita bzobzi thangwe vida yawo ikhadawanda kwakunyanya pala kukhalira pabodzi. Dziko ndilo akhakhalalo lingadakwanisa lini kuwathandiza thangwera bzifuwo bzawo. 8Ndiye Esau wakudziwika pomwe na dzina la Edomu, adakakhala mdziko la mapiri la Seiri.9Awa akhali wana wa Esau, kholo la a Edomu mdziko la mapiri ya Seiri. 10Aya yakhali madzina ya wana wachimuna wa Esau: Elifazi mwana wachimuna wa Ada, mkazi wa Esau; Reueli mwana wachimuna wa Basemati, mkazache wa Esau. 11Wana wachimuna wa Elifazi akhali Temani, Omari, Zefo, Gatamu, na Kenazi. 12Timna, mkazi mng'ono wa Elifazi, mwana wachimuna wa Esau, adabala Amaleki. Amwewa akhali azukulu wa Ada, mkazi wa Esau.13Awa akhali wana wachimuna wa Reueli: Nahati, Zeta, Sama, na Miza. Amwewa akhali azukulu wa Basemati, mkazache wa Esau. 14Awa akhali wana wachimuna wa Oholibama, mkazache wa Esau, omwe akhali mwana wachikazi wa Ana na mzukulu wachikazi wa Zibeoni. Iye adabala na Esau Jeusi, Jalamu, na Kora.15Aya yakhali mafumu ya wana wachimuna wa Esau: Wana wa Elifazi, mwana wakutoma wa Esau: mfumu Temani, mfumu Omari, mfumu Zefo, mfumu Kenazi, 16mfumu Kora, mfumu Gatamu, na mfumu Amaleki. Aya akhali mafuju yakubaliwa kuchoka kuna Elifazi mdziko la Edomu. Akhali azukulu wa Ada.17Aya yakhali mafumu kuchoka kuna Reueli, mwana wachimuna wa Esau: Nahati, Zera, Sama, Miza. Aya yakhali mafumu yakubuluka mkubaliwa kwa Reueli mdziko la Edomu. Akhali Azukulu wa Basemati, mkazache wa Esau. 18Aya yakhali mafumu ya Oholibama, mkazache wa Esau: Jeusi, Jalamu, Kora. Aya yakhali mafumu yakubuluka mkubaliwa kwa mkazi wa Esau Oholibama, ntchembere ya Ana. 19Awa akhali wana wachimuna wa Esau (wakudziwika na Edomu), apo yamweya yakhali mafumu yawo.20Awa akhali wana wachimuna wa Seiri m'Hori, mbadwa za mdzikomo: Lotani, Sobala, Zibeoni, Ana, 21Disoni, Ezeri, na Disani. Awa akhali mafumu ya a Horiti, mbadwa za mu Seiri mdziko la Edomu. 22Wana wachimuna wa Lotani. akhali Hori na Hemani, apo Timna akhali mpfumakazi yache ya Lotani.23Awa akhali wana wachimuna wa Sobali: Alivani, Manahati, Ebali, Sefo, na Onamu. 24Awa akhali wana wachimuna wa Zibeoni: Aia na Ana. Uyu ni Ana omwe adabulukira lowe wa madzi yakupsa mchipululu, pomwe akhadyedera mabulu ya babache Zibeoni.25Awa akhali wana wa Ana: Disoni na Oholibama, mwana wachikazi wa Ana. 26Awa akhali wana wachimuna wa Disoni: Hemadani, Esibani, Itirani, na Kerana. 27Awa akhali wana wachimuna wa Ezeri: Biliha, Zavani, na Akani. 28Awa akhali wana wachimuna wa Disoni: Uzi na Arana.29Awa akhali mafumu ya a Hori: Lotani, Sobala, Zibeoni, na Ana, 30Disoni, Ezeri, Disani: Awa akhali mafumu ya a Hori, kutengera mndandanda wa mafumu mdzko la a Seiri.31Aya ni mafumu ndiyo yadatonga mdziko la Edomu mfumu iriyense ikanati kuti itonge pa wana wa Isaraeli: 32Bela mwana wachimuna wa Beori, adatonga mu Edomu, apo dzina la miyiyu likhali Dinaba. 33Pomwe Bela adasaika, kinangoka Jobabi Mwana wachimuna wa Zeta wa ku Bozara, adatonga m'buto yache.34mwe Jobabi adasaika, Husami omwe akhali wa mdziko la Atemani, adatonga m'buto yache. Pomwe 35Husamu adasaika, Hadadi mwana wachimuna wa Bedadi omwe adagonesa a Midyani mdziko la Moabu, adatonga m'buto yache. Dzina la muyi wache likhali Avita. Pomwe 36Hadadi adasaika, kinangoka Samila wa ku Masereka adatonga m'buto yache.37Pomwe Samila adasaika, a Sauli wa ku Rehoboti pafupi na mkulo adatonga m'buto yache. 38Pomwe Sauli adasaika, kinangoka Baal-Hanani Mwana wachimuna wa Akibori adatonga m'buto yache. 39Pomwe Baal-Hanani mwana wachimuna wa Akibori, adasaika, kinangoka Hadari adatonga m'buto yache. Dzina la muyi wache likhali Pau. Dzina la mkazache likhali Mehetabeli, mwana wachikazi wa Matiredi, mzukulu wachikazi wa Me-Zahabi.40Aya yakhali madzina ya mafumu makulu yakubadwa kuna wana wa Esau, kutengera ku mafumu yawo na mbuto zawo, na madzina yawo: Timna, Aliva, Jeteti, 41Oholibama, Ela, Pinoni, 42Kenazi, Temani, Mibezari, 43Magidieli, na Iramu. Aya yakhali mafumu makulu ya mu Edomu, malingana na kukhala kwawo mdziko lawo lawo. Uyu akhali Esau, baba wa a Edomu.
Chapter 37

1Yakobo adakhala mdziko ndilo babache akhadakhala mdziko la Kanani. 2Iyi ni mbiri ya Yakobo. Yosefe, omwe akhali mnyamata wa magole khumi na manomwe, akhadyesera mabira na abale wache. Iye akhana wana wachimuna wa Biliha na wana wachimuna wa Zilipa, akazi wa babache. Yosefe adabweresa mafala yakuipa kuna babawo yakuguma iwo.3Tsapano Isaraeli akhamkonda Yosefe zedi kuposa wanache wensene wachimuna thangwe akhali mwana wakubadwa iye atakalamba. Adamukonzera chakubvala chakudekeseriwa na mamtikade. 4Abale wache adaona kuti babawo akhamkonda iye kwene kwene kuposa abale wache wensewo. Iwo adaipidwa naye mwakuti zjai akhasewera lini naye pomwe mwamtendere.5Yosefe adalota loto, apo adaliuza kuna abale wache. Iwo ndiye adanyanyiratu kumuwenga zjai. 6Iye adati kuna iwo, "Chonde tetekerani loto iri ndilo ndidalota.7Onani, tikhamanga mphuthu za tirigu mmunda apo onani, mphuthu yangu idalamuka ichiima dzololo, apo onani, mphuthu zanu zidabwera zichidzakotamira pansi kuna mphuthu yangu ire." 8Abale wache wale adati kuna iye, "Kodi umdzatitongadi ife iwepo na? Umdzatitonga chadidi iwepo?" Iwo adamuwenga maninge na loto lachelo na thangwera mafala yache.9Iye adalota loto linango achilewa pomwe kuna abale wache. Iye adati, "Nyang'anani, ndalota pomwe loto linango: Dzuwa na mwezi na nyenyezi khumi na ibodzi zidandikotamira ine." 10Iye adasimbira babache mwakulinganira na kuna abale wache, apo babache adamutsimula iye. Iwo adati kuna iye, "Loto lanyi loli walotali? Mayi wako na ine na abale wakowa meju tingadzabweredi kudzakotamira pansi pala iwepo?" 11Abale wache akhanunkhidwa naye, soma babache adakoyera nkhaniyi mumtima.12Abale wache adayenda kukausa mabira ya babawo ku Sekemu. 13Isaraeli adati kuna Yosefe, "Abale wako akudyesera lini mabira ku Sekemu kodi? Bwera, apo ndikutume uyende kuna iwoko." Yosefe adati kuna iye, "Ndine wakukonzeka." 14Iye adati kuna iye, "Ndoko tsampanopali, ukaone penu ali bwino abale wako na mabira pomwe, apo adzandiuze," Ndiye Yakobo adamutuma kunja kwa Chigwa cha Heburoni, apo Yosefe adayenda ku Sekemu.15Munthu wina adagumana Yosefe. Onani, Yosefe akhafambafamba mthengo. Munthuyo adamubvunza iye, "Ukupsaga chani?" 16Yosefe adati, "Ngikupsaga abale wangu. Ndiuzeni, chonde, ndiko ali akudyesera mabira." 17Munthuyo adati, " Mbuto ino zjai adachoka, thangwe ndidabva akhati, 'Mbatiye ku Dotana."' Yosefe adatewera abale wache achikawagumana ku Dotana.18Iwo adamuona iye kuchokera patali, apo akanati kufendera kuna iwo, adapangana bza kumupha iye. 19Abale wachewo adati kuna wina na mwayache, "Nyang'anani, mbuya wa maloto ule akufendera. 20Bwerani tsapano, ndiye mbatiye timuphe apo timuthuse mu libodzi la madindiya. Timkalewa kuti, 'Wadyewa na chilombo cha mnthengo.' Timdzaona ndicho chimdzachitika na maloto yacheyo."21Rubeni adabva bzobzi achimupulumusa iye mmanja mwawo. Iye adati, "Nampodi tichose moyo wache." 22Rubeni adati kuna iwo, "Nampodi kujojeza mulopa. Muthuseni mdindi lomwe liri mchipulululi, soma nampodi kuikha boko pa iye"--- kuti adzamupulumuse kuchoka mmanja mwawo pakumubulisa kuyenda naye kuna babache.23Bzidachitika kuti pomwe iye adafendera kuna abale wachewo, adamukhundula chakubvala chache chamamtikade chire. 24Adamuphata mkumuthusa mdindi. Dindilo likhalibe bzinthu lakusaya madzi momo.25Iwo adakhala pansi mkumbadya mikate. Adatukula maso yawo achiona, apo, onani, ulendo bwa a Ismayeli akhachokera ku Gileadi, na ngamira zawo zitanyamula bzakununtchira na mafuta ya mankhwala na libano. Akhafamba kubzitakula kupolika nabzo kunyansi ku Aigupto. 26Yuda adati kuna abale wache, "Pana phindu lanyi tichipha m'bale wathu mkufuchira mulopa wache?27Bwerani, apo timugulise kuna a Ismayeli apo nampodi timuphe iye. Thangwe ni m'bale wathu umweyu, thupi lathu." Abale wache adamutetekera iye. 28Wamalonda waku Midyani adagwata pafupipo. Abale wache wale adamudzusa Yosefe mdzaulu achimubulisa kunja kwa dindi. Adamugulida Yosefe kuna a Ismayeli pa nsengwa ya kobiri masiriva makumi mawiri. A Ismayeli adayenda naye Yosefe ku Aigupto.29Rubeni adabweresa ku dindi kule, apo, onani, Yosefe akhali lini mdindimo. Iye adaphadzula bvakubvala bzache. 30Adabwerera kuna abale wache wale achikati, "Mwana ule mulibe! Apo ine, niyenda kuponi?"31Iwo adapha mbuzi apo kinangoka mkubvwika chakubvala chache mmulopa. 32Kinangoka adabweresa chakubvala chakudekeseriwa na mamtikade chire kuna babawo achikati, "Tagumana ichi. Chonde nyang'anani penu mchakubvala cha mwananu ayai neye." 33Yakobo adachizindikira achiti, "Mchakubvala cha mwanangu ichi. Chinyama cha mnthengo chamudya iye zjai. Yosefe wanyodzoliwa m'bzidupsa.34Yakobo adaphadzula bzakubvala bzache achibvala chiguduli mchiuno mwache. Adalira mwanache kwa nsiku zizinji. 35Wanache wense wachimuna na wachikazi adalamuka kumbamunyamaliza iye, soma iye adalamba kunyamaliziwa. Iye adati, "Mchadidi letu ate nimdzaguduka kuthenje la Siolo ndikulira nkhawa ya mwananguyo basi." Babache adamuriradi iye. 36A Midyani wale adamugulisambo ku Aigupto kuna Potifala, nduna ya Falawo yakunyang'anira alindiri.
Chapter 38

1Bzidachitika nthawe yoyo kuti Yuda adaphadzana na abale wache wale achikakhala na munthu wina wa ku Dulami dzina lache Hira. 2Yuda adagumana koko na mwana wachikazi wa munthu wa ku Kanani dzina lache Sua. Adamutenga achigona naye.3Iye adatenga pathupi achikhala na mwana wachimuna. 4Iye adachemeriwa dzina la Eri. Adapasiwa pomwe pathupi achikhala na mwana wachimuna. Adamuchemera dzina lache Onani. 5Adakhala pomwe na mwana wachimuna achimuchemera dzina lache Sela. Pakhali pa Kezibu pomwe adam'balira iye.6Yuda adanyang'ara mkazi pala Eri, mwanache wakutoma. Dzina lache akhali Tamara. 7Eri, mwana wakutoma wa Yuda, akhali wakuipa pamaso pa Yahova. Yahova adamupha iye.8Yuda adati kuna Onani, "Ndoko kuna mkazi wa mano wako. Chita basa la mkuwasa kuna iye, apo ukuze mwanayu pala mano wako." 9Onani adadziwa kuti mwanayo angadakhala lini wache. Nthawe zense angayenda kuna mkazi wa mano wacheyo, akhatayira pansi kuti nampodi akhale na mwana pala mano wache. 10Bzomwe adachitabzo bzikhali bzakuipa pamaso pa Yahova. Yahova adamupha pomwe iye.11Ndiye Yuda adati kuna Tamara, muloola wache, "Bakakhala mbeta mnyumba mwa babako ate Sela mwanangu wachimuna, akule." Thangwe iye adagopa, "Iye angadafa pomwe. ninga abale wache." Tamara adachoka achikakhala mnyumba mwa babache.12Patapita nthawe itali, mwana wachikazi wa Sua mkazache wa Yuda adasaika. Yuda adanyamalizika achikwira kuyenda kuna eakusenga mabira yache ku Timna, iye na mwayache Hira waku Dulami. 13Tamara adauziwa, "Nyang'ana, mabzala wako wachimuna akukwira kuyenda ku Timna kukasenga mabira yawo." 14Iye adakhundula chakubvala chaumasiwa achibzigugudiza na chakubvala pa maloozi achibzitsengedera. Iye adakhala pa mpita wa Enaimu, omwe ukhali pafupi na Mary waku Timna. Thangwe adaona kuti Sela akhadakhala soma akhalibe kupasiwa kuna iye ninga mkazi.15Pomwe Yuda adamuona iye akhakumbuka kuti akhali puta thangwe akhadampsinkha nkhope yache. 16Iye adayenda kuna iye m'bali mwa mseu achiti, "Bwera, chonde ndileke ndibwere kuna iwe"---thangwe alibe kudziwa kuti akhali muloola wache---apo iye adati, "Um'dipasa chani kuti ubwere kuna ine?"17Iye adati, "Nimdzakutumizira ntchere ya mbuzi kuchoka pa thimu." Iye adati, "Umdzandipa luphato kufikira udzaitumize?" 18Iye adati. "Luphato lanyi ningakupe iwepo?" Iye adatawira, "Mphete yako na chingwe, na mpsimbo ndiyo iri mmanja mwakoyo." Adabzipereka kuna iye apo adayenda kuna iye, achipasiwa naye pathupi.19Iye adalamuka achiyenda. Adakhundula chakubvala chamaloozicho achibvala chaumasiwa. 20Yuda adatumiza mwayache wa ku Adula ntchere ile pala kuti iye akatambire luphato kubwezera mmanja mwa mkaziyo, soma alibe kukamugumana mkaziyo.21Ndiye waku Dula ule adabvunza wanthu wapambutopo, "Alikuponi puta wakubvekera ule omwe akhali pa Enaimu m'bali mwa mseu?" Iwo adati, "Pakhalibe puta wakubvekera pano." 22Iye adabwerera kuna Yuda achiti, "Ndiribe kukamugumana. Wanthu wapambutopo adati pomwe, 'Pakhalibe puta wakubvekera pano."' 23Yuda adati, "Mulekeni akoye bzinthu, kuti nampodi tichite manyazi. Mchadidi, ndidatumiza ntchere yambuzi, soma ulibe kukamugumana."24Bzidachitika kuti patapita pafupifupi miyezi mitatu kuti adauziwa Yuda, "Tamara muloola wako wachita uputa, apo chadidi, anabo pathupi." Yuda adati, Mubwereseni kuno apo adatenthiwe." 25Pomwe iye adamubulisa panja, adatumiza kuna amabzaka wache wachimunawo mafala, "Ndina pathupi pa mwenekachiro ibzi." Iye adati, "Zindikirani chonde ibzi mpsambani, chibangiri na bzingwe na mpsimbo." 26Yuda adabzizindikira achiti, "Iye ngwakulungama kuposa inepano zjai, thangwe ndiribe kumupa ninga mkazi kuna Sela, mwanangu wachimuna." Iye alibe kumudziwa pomwe.27Bzidachitika pa nthawe yakuti abale mwana kuti, Onani, mamphase yakhali mchiberekero mwache. 28Bzidachitika nthawe ndizo iye akhabala kuti m'bodzi adabulisa boko, apo mzamba adatenga usalu bufwira achibumanga pa boko lache achiti, "Uyu wabula panja pakutoma."29Soma kinangoka adabwezera boko lache mkati, apo, Onani, mano wache adabula panja pakutoma. Mzamba adati, "Wapsa tani tenepa!" Ndiye adamusandula Pereze. 30Ndiye mano wache adabula, omwe akhana usalu bufwira ku boko lache Ile, apo adamusandula Zera.
Chapter 39

1Yosefe adabwera naye kunyansi ku Aigupto. Potifala, nduna ya Falawo omwe akhali kapitawo wa alindiri iye achikhala pomwe wa mu Aigupto, adamugula iye kuchoka kuna a Ismayeli, omwe adamubweresa iye kunyansiko. 2Yahova akhali naye Yosefe apo adasanduka munthu wakupambana. Iye adakhala mnyumba ya mbuyache wa chi Aigupto.3Mbuyache adaona kuti Yahova akhali naye iye na kuti pomwe Yahova adapambanisa chirichense ndicho iye adachita. 4Yosefe adagumana udidi pamaso pache. Iye adatumikira Potifala. Potifala adamuikha iye kukhala mkulu wakunyang'anira pamuyi pache, na chirichense ndicho akhanacho, adachiikha mmanja mwache.5Bzidachitika kuchoka pa nthawe ndiyo adamuikha mkulu wanyumba yache na chirichense ndicho akhanacho, kuti Yahova Mulungu adadalisa nyumba ya a Aiguptowo thangwera Yosefe. Madaliso ya Yahova yakhali pa chirichense ndicho Potifala akhanacho mnyumba na kumunda. 6Potifala Adaikha chirichense ndicho akhanacho mmanja mwa Yosefe. Akhabonera lini pomwe kumbakumbuka chirichense kupambula chakudya ndicho akhadya. Tsapano Yosefe akhali wamaonekedwe yakudeka na yakutenga mtima.7Bzidachitika bzitamala ibzi kuti mkazi wa mbuyache adadyerera maso yache pa Yosefe achiti, "Gona na ine." 8Soma iye adalamba achiti kuna mkazi wa mbuyacheyo, "Nyang'anani, mbuyangu ambadziwa lini chirichense ndicho nimbachita mnyumba muno, apo waikha chirichense ndicho anacho mmanja mwangu. 9Palibe winangombo mkulu mnyumba muno kuposa ndimo ine ndiriri. Ambandilambiza lini chinthu chirichense soma imwe basi, thangwe ndimwe mkazawo. Nimchitiranti chakuipa chikulu ichi tsono ndichiphonyera Mulungu?"10Iye adasewera kuna Yosefe nsiku na nsiku, soma adalamba basi kugona naye ayai kukhala naye. 11Bzidachitika nsiku inango kuti iye adapita mnyumba kukaphata basa lache. Mukhalibe munthu aliyense wapamuyipo mnyumbamo. 12Adamupfekeza bzakubvala bvache achiti, "Gona nande." Iye adasiya bzakubvala bzache mmanja mwamkaziyo, achithawa, mkubula panja..13Bzidachitika, pomwe mkaziyo adaona kuti iye wamusiyira bzakubvala bzache mmanja mwache apo wathawira panja, 14kuti achemera wanthu wa pamuyi pachepo achiwauza iwo, "Onani, Potifala wabweresa m'Heberi muno kudzatiseka ife. Adabwera kuna ine kuti adzagone nande, apo ndidachita kudzidzimuka. 15Bzidachitika kuti atabva kuti ndadzidzimuka, kuti adasiya bzakubvala bzachebzi na ine, mkuthawa, achiyenda panja."16Mkaziyo adabziikhira bzakubvala bza Yosefe pafupi na iye ate mbuyache kubwera pamuyipo. 17Iye adafokotozera iye bzobzi, "Nyabasa wachi Heberi ndiye mwatibwereserayu, adabwera muno kudzandiseka. 18Bzidachitika kuti pa nthawe ndiyo idadzidzimuka, adasiya bzakubvala bzachebzi kuna ine mkuthawira panja."19Bzidachitika kuti, pomwe mbuyache adabva kufokotoza kwa mkazache adamuuzako, "Ibzi ndibzo nyabasa wanu wandichita," iye adakalipa kwene kwene. 20Mbuya wa Yosefe adamutenga iye mkumuikha mkaoko, mbuto ndiyo wamkaoko wa mafumu akhaikhiwa. Iye akhali momo mkaokomo.21Soma Yahova akhanaye Yosefe achionesa chikwaniriso cha mpangano kuna iye. Adamupa iye udidi pamaso pa wakunyang'anira kaoko. 22Wakunyang'anira kaoko adapa Yosefe wamkaoko wense omwe akhali mkaokomo mmanja mwache. Chirichense akhachita momo, Yosefe ndiye akhanyang'anira chocho. 23Wakunyang'anira kaokoyo akhadandaula lini chinthu chirichense ndicho achisiya mmanja mwache, thangwe Yahova akhanaye. Chirichense akhachitacho, Yahova akhachipambanisa.
Chapter 40

1Bzidachitika kuti bzitamala bzinthu bzobzi, wakupereka mkombo wa mfumu ya ku Aigupto na wakuphika mkate wa mfumu adaphonyera mbuyawo, mfumu ya Aigupto. 2Falawo adakalipa na nduna zache ziwiri, mkulu wa anyakupereka mkombo na mkulu wakuphika mkate. 3Adawaikha iwo mkaoko mnyumba ya kapitawo wa alindiri, mkaoko yokha yokhayo ndiyo Yosefe adaikhiwa.4Kapitawo wa alindiri adapereka Yosefe kuna iwo, apo iye adawatumikira iwo. Adakhala mkaoko basi kwa kanthawe. 5Awiri wensewo adalota loto---wakupereka mkombo na wakuphika mkate wa mfumu ya mu Aigupto omwe adatsekerewa mkaoko wale---munthu aliyense payekha pa awiriwa adalota loto lache lache usiku bubodzibodzibo, apo loto lirirense likhana kuthumbudzulira kwache.6Yosefe adabwera kuna iwo machibese achiwaona. Onani, iwo akhadapsoma. 7Iye adabvunza nduna za Falawo ndizo zikhana iye mkaoko mule mnyumba ya mbuyache, kulewa kuti, ""Thangweranyi mukuoneka wakupsoma lero?" 8Izo zidati kuna iye, "Awiri tensefe talota maloto ndiyo palibe wakutithumbudzulira. Yosefe adati kuna iwo, "Kuthumbudzulira mesa mkwa Mulungu? Nduizeni ine pano chonde."9Mkulu wa wakupereka mkombo adauza Yosefe loto lache. Iye adati kuna iye, "Mu loto langu, ona, mpesa ukhali pamaso pangu. 10Mumpesamo mukhana mitawi mitatu. Pomwe ukhaphuka, maluwa yache yadaphuka apo matsapfundu yache yachibala nkhunje zakufwira. 11Mkombo wa Falawo, ukhali mmanja mwangumu, Ndidatenga mpesa ule ndichiupsinyira mu mkombo wa Falawo, apo ndidapereka mkombo ule mmanja mwa Falawo.12Yosefe adati kuna iye, "Uku mkuthumbudzula kwache. Mitawi mitatuyo ni nsiku zitatu. 13Mkati mwa nsiku zitatu Falawo amdzatukula msolo wako achidzakubwezeresa pa basa lako. Umdzapereka pomwe mkombo wa Falawo mmanja mwache, ninga kalekale pomwe ukhali wakumbapereka mkombo wache.14Soma undikumbukire ine bzingakufambira, apo chonde dzandioneserembo chifundo ine. Dzandigume kuna Falawo na kundibulisa panja pa kaoko ino. 15Thangwe chadidi ndidachita kubewa mdziko la a Heberi. Kuno pomwe ndiribe kuchita chinthu chakuti andiikhire m'dindi la mdima lino."16Pomwe mkulu wa wakuphika mkate ule adaona kuti. thumbudzulo lire likhali labwino iye adati kuna Yosefe, "Ndidalotambo loto, apo, ona, bzisero bzitatu bza mikate bzikhali pamsolo pangupa. 17Mchisero cha padzaululetucho mukhana mikate ya Falawo ya moda wense, soma mbalame zikhaijonkhona kuchoka mchiseromo pamsolo pangupa.Yosefe adatawira achiti, "Kuthumbudzula kwache mkulu. Bzisero bzitatubzo ni nsiku zitatu. 18Mkati mwa nsiku zitatu Falawo amdzachosa msolo wako kuchoka kuna iwepo achidzakumanika pa muti. Mbalame zimdzadya mnomfu wako kuchoka kuna iwe.20Bzidachitika mkucha wache kuti ikhali nsiku yakubadwa Falawo. Iye adakonzera madyerero anyabasa wache wensene. Iye adadzusa msolo wa mkulu wa wakupereka mkombo na msolo wa mkulu wakuphika mikate, pakati pa anyabasa wache. 21Adabwezeresa mkulu wa wakupereka mkombo ule pa udindo bwache, apo adapereka pomwe mkombo mmanja mwa Falawo. 22Soma adamanika mkulu wa wakuphika mkate, ninga ndimo Yosefe adawathumbudzulira iwo. 23Chensecho mkulu wa wakupereka mkombo ule alibe kukumbuka Yosefe, soma adamuyebweratu iye.
Chapter 41

1Bzidachitika pakumala magole mawiri yamtelo kuti Falawo adalota loto. Onani, adakhala pafupi na mkulo wa Nailo. 2Onani, ng'ombe zinomwe zikazi zidanuka kuchoka mu Nailomo, zakudeka zichikhala zakunenepa, apo zidadya mmitete. 3Onani, ng'ombe pomwe zinomwe zikazi zidanuka pomwe pambuyo paizo kubula mu Nailo, zakuipa zichikhala zakuonda. Zidaima pambali pa zinzachezo mgombe mwa mkuloyo.4Ndiye ng'ombe zakuipa zichikhala zakuonda zire zidadya ng'ombe zakudeka na kunenepa zire. Kinangoka Falawo adaphephuka. 5Kinangoka adagona achilota pomwe kachiwiri. Onani, ngalengale zinomwe za tirigu zidamera pa tsinde libodzi, zabulungire zichikhala zabwino. 6Onani, ngalengale zinomwe, zakuonda zichikhala zakubvuka na chonzi chakumachibese, zidamera pambuyo pa izo.7Ngalengale zakuonda zire zidakhudyula ngalengale zabulungire zichikhala za kunenepa zire. Falawo adaphephuka, apo, onani yakhali maloto. 8Bzidachitika machibese yache kuti mtima wache udabonera. Iye adatuma mitumi kukachemera wense wamatsenga na wanthu wanzeru wa mu Aigupto. Falawo adawauza iwo maloto yache, soma pakhalibe angadakwanisa kumuthumbudzulira Falawo.9Ndiye mkulu wa wa wakupereka mkombo ule adati kuna Falawo, "Ndakumbukira bzakuphonya bzangu lero. 10Falawo adakalipa nawo anyabasa wache, achindiikha ine muno mkaoko mnyumba ya kapitawo wa alindiri, mkulu wakuphika mikate na inepano. 11Tidalota maloto usiku bubodzibodzibo, iye na inepano. Tidalota munthu aliyense malingana na kuthumbudzula kwa loto lache.12Akhana ife momo mnyamata winango wachi Heberi, nyabasa wa kapitawo wa alindiri. Tidamuuza iye achithumbudzula maloto yathuyo. Adathumbudzula kuna ife malingana na loto lache. 13Bzidachitika kuti pomwe iye adatithumbudzulira ife, tenepo bzidachitika Falawo mkundibwezeresa ine pa udindo bwangu, soma winangoyo adamumanika."14Kinangoka Falawo adatuma mtumi kukachemera Yosefe. Kamkulumize iwo adamubulisa panja kuchoka m'dindi la mdima. Adabzimeta, mkuchinja bvakubvala bzache, achibwera mkati muna Falawo. 15Falawo adati kuna Yosefe, "Ndidalota loto, soma palibe wakulithumbudzulira . Soma ndabva bza iwepo, kuti ungabva loto ukukwanisa kulithumbudzula." 16Yosefe adamutawira Falawo, kulewa kuti, "Chiri lini mwa ine. Mulungu amdzamutawira Falawo na udidi."17Falawo adasewera na Yosefe, "Mu loto langu, ona, ndidaima pagombe lamkulo wa Nailo. 18Ona, ng'ombe zinomwe zikazi zidanuka mu Nailo, zakunenepa zichikhala zakudeka, apo zidadya pakati pa mitete.19Ona. ng'ombe pomwe zinomwe zikazi zidanuka pambuyo paizo, zakulenguka, zakuipa kwene kwene zichikhala zakuonda. Ndikhanatimbo kuona kale mdziko la Aigupto zakuipa ninga zozo. 20Ng'ombe zakuonda na kuipa zire zidakhudyula ng'ombe zinomwe zikazi zakunenepa zire. 21Zitazikhudyula, ziribe kudziwika kuti azikhudyula, thangwe zikhali zakuipa basi ninga pakutoma. Kinangoka ndidaphephuka.22Ndidanyang'ana mu loto langu, apo, ona, ngalengale zinomwe za tirigu zidamera pa tsinde libodzi, zipulumira bwino zichikhala zabwino. 23Ona, ngalengale pomwe zinomwe---zidafofoloka, zakuonda, zichibvuka na chonzi chakumachibese---zidamera pambuyo paizo. 24Ngalengale zakuonda zire zidakhudyula ngalengale zinomwe zabwino zire. Ndidawauza malotoya wamatsenga, soma palibe adakwanisa kuyathumbudzula kuna ine."25Yosefe adati kuna Falawo, "Maloto ya Falawoya ngabodzibodzi. Ndicho Mulungu amfuna kuchita, wachipereka kuna Falawo. 26Ng'ombe zinomwe zabwinozo ni magole manomwe yamweyo, apo ngalengale zinomwezo ni magole manomwe. Malotoya ngakulingana.27Ng'ombe zinomwe zakuonda zichikhala zakuipazo ndizo zidabwera pambuyo paizo ni magole manomwe, apo pomwe ngalengale zinomwe zakubvuka na chonzi chakumachibesezo yamdzakhala magole manomwe ya njala. 28Ichi mchinthu ndidasewera kuna Falawo. Ndicho Mulungu amfuna kuchita wachizimbulratu kuna Falawo. 29Nyang'anani, magole manomwe ya mpfumba yakunyanya yamdzabwera mdziko lensene la Aigupto.30Magole manomwe ya njala yamdzabwera yangadzamala yoyo, apo bzense bzakuti mukhana mpfumba mu Aigupto bzimdzayebweka, apo njalayo imdzasukwisa dziko. 31Mpfumba imdzakumbukika lini pomwe padziko thangwera njala ndiyo imdzabwerayo, nakuti imdzakhala ikulutsa. 32Bzakuti lotolo lidabwereziwa kuna Falawo ni thangwe lakuti nkhaniyi yakhazikisiwa na Mulungu, apo Mulungu tsampanopa amdzaichita.33Tsapano Falawo apsage munthu wakuzindikira na wanzeru, apo amuikhe wakunyang'anira dziko la Aigupto. 34Falawo anembe wakunyang'anira dziko, apo iwo atsonkhese gawo libodzi la machanu ya bzakukolola bza mu Aigupto mmagole manomwe yampfumba.35Iwo mbaakontcheze bzakudya bzensene mmagole yabwino yamkubweraya na kukoyeratu tirigu pa mkutonga kwa Falawo, pala chakudya chakudzaphatisiwa basa mmiyi. Iwo mbaachikoye. 36Chakudyacho chimdzakhala chakutsonkhera dziko kwa magole manomwe ya njala yomwe imdzakhala mdziko la Aigupto. Munjira yoyo dziko limdzasukwa lini na njala."37Langizo limweri likhali labwino pa maso pa Falawo na pa maso pa anyabasa wache wensene. 38Falawo adati kuna anyabasa wache, "Tingakwanise kumugumana munthu ninga umweyu, omwe mwa iye muna Mzimu wa Mulungu?"39Ndiye Falawo adati kuna Yosefe, "Nakuti Mulungu wakuonesera iwe bzensebzi, palibe winango wakuzindikira na wanzeru ninga iwepo. 40Umdzanyang'anira nyumba yangu, apo na mafala yakoya wanthu wangu wensene amdzatongewa. Pakadera yangu yokha yachifumu ndiye nimdzakhala mkulu kuposa iwe." 41Falawo adati kuna Yosefe, "Ona, ndakukhazika iwe wakunyang'anira dziko lensene la Aigupto."42Falawo adakhundula mphete yakudindiwa kuboko lache achiibvazika kuboko la Yosefe. Adamubvazika iye bzakubvala bza bafuta, achiikha korenti ya oro mkhosi mwache. 43Adampakiza galeta lache lachiwiri ndilo akhali nalo. Wanthu akhambakuwa patsogolo pache, "Funyani mabondo." Falawo adamuikha iye kukhala wakutonga dziko lensene la Aigupto.44Falawo adati kuna Yosefe, "Ndine Falawo, apo kupambula iwe, palibe munthu amdzadzusa boko lache ayai nzayo yache mdziko lensene la Aigupto." 45Falawo adachemera dzina la Yosefe "Zafenati-Panea." Adamupa iye Asenati, mwana wachikazi wa Potifera wanwembe wa ku Oni, kukhala mkazache. Yosefe adazunga zunga wakutonga mdziko la Aigupto.46Yosefe akhana magole makumi matatu pomwe adaima pamaso pa Falawo, mfumu ya Aigupto. Yosefe adabula kuchoka pamaso pa Falawo, achizunga mdziko lensene la Aigupto. 47Mgole lachinomwe la mpfumbalo mataka yadabala bzizinjitsa.48Iye adagwezeka chakudya cha magole manomwe chomwe chikhali mdziko la Aigupto achiikha chakudyacho mmizinda. Adaikha mu mzinda uliwense chakudya cha mminda yakuzungulira mzindayo. 49Yosefe adakoya chakudya ninga mchenga wa mnyanza, chizinji kuti adalekeza kulewenga, thangwe chikhadapitirira pa kulewengapo.50Yosefe akhana wana wachimuna awiri njala ikanati kubwera, omwe Asenati mwana wachikazi wa Potifera wansembe wa ku Oni, adamubalira iye. 51Yosefe adasandula dzina la mwanache wakutomayo Manase, thangwe adati, "Mulungu wandiyebwesa matsautso yangu yensene na banja lense la babangu." 52Iye adasandula dzina la mwanache wachiwiri Eferemu, thangwe adati, "Mulungu wandibalisa ine mdziko la kusaya kwangu."53Magole manomwe ya mpfumba ndiyo ikhali mdziko la Aigupto yadafika ku mapeto. 54Magole manomwe ya njala yadayanbika, ninga ndimo Yosefe akhadalewera. Mukhana njala mmadziko yensene, soma mdziko lensene la Aigupto mukhana chakudya.55Pomwe dziko lensene la Aigupto likhana chakudya, wanthu adachemera mwakukuwa Falawo pala chakudya. Falawo adati kuna wanthu wensene wa mu Aigupto, "Ndokoni kuna Yosefe apo mukachite ndibzo iye amkalewa." 56Njala ikhali pa nkhope pa dziko lensene. Yosefe adafungula nyumba zense zakukoyera achigulisira wanthu wa mu Aigupto. Njalayo ikhali ikulutsa mdziko la Aigupto. 57Dziko lense lapansi likhabweta ku Aigupto kudzagula tirigu kuchoka kuna Yosefe, thangwe njala ikhali ikulutsa padziko lense lapansi.
Chapter 42

1Tsapano Yakobo adabva kuti kukhana tirigu ku Aigupto. Iye adati kuna wanache wachimuna, "Thangweranyi mukunyang'anisana?" 2Iye adati, "Onani pano, ndabva kuti ku Aigupto ndiko kuna tirigu. Polikani muyende koko mukatigulire pala tikhale na moyo seye kufa." 3Abale wache khumi wa Yosefe adapolika kuyenda kukagula tirigu wakuchoka ku Aigupto. 4Soma Yakobo alibe kutumiza Benjami m'bale wache wa Yosefe, kuyenda na abale wache wale, thangwe adati, "Ndikugopa kuti chakuipa chingakamuchitikire."5Wana wachimuna wa Isarayeli adabwera kudzagula pabodzi na adabwerawo, thangwe njalayo ikhali mdziko la Kanani. 6Tsapano Yosefe akhali wakutonga dzikolo. Ndiye akhali wakumbagulisira wanthu wense wadziko. Abale wache wa Yosefe adabwera achikotama nkhope zawo pansi kuna iye.7Yosefe adaona abale wache wale achiwazindikira, soma adabzibisa yekha kuna iwo achisewera nawo kwene kwene. Iye adati kuna iwo, "Imwepo mwachokera kuponi?" Iwo adati, "Kudziko la Kanani kudzagula chakudya." 8Yosefe adawazindikira abale wache wale, soma iwo alibe kumuzindikira.9Ndiye Yosefe adakumbukira maloto ndiyo adalota yakuguma iwo, apo iye adati kuna iwo wale, "Ndimwe wakuzonda! Mwabwera kudzaona mbuto zakusaya kuteteziwa za dziko lino." 10Iwo adati kuna iye, "Neye, mbuyangu. Akapolo wanu abwera kudzagula chakudya. 11Tense ndife wana wachimuna wa munthu m'bodzi. Ndife wanthu wachadidi. Akapolo wanu ndife lini wakudzazonda.12Iye adati kuna iwo, "Neye, mwabwera kudzazonda mbuto zakusaya kuteteziwa zadziko lino." 13Iwo adati, "Ife akapolo wanu tiripo khumi na awiri paubale bwathu, wana wachimuna wa munthu m'bodzi mdziko la Kanani. Onani, mng'ono letu pali pano ana babathu, apo mano wathu m'bodzi ali lini na moyo."14Yosefe adati kuna iwo, "Ndibzo ndakuuzani imwepo; ndimwe wakuzonda. 15Pa ichi muniyezeriwa. Na moyo wa Falawo, mumdzabula lini muno, pokha pokha mano wanu mng'onoletuyo abwere kuno. 16Tumani m'bodzi wa imwe akatenge m'bale wanuyo. Mum'bakakhala mkaoko, kuti mafala yanuya yaezeriwe, penudi muna chadidi mwa imwe. Seye apo, na moyo wa Falawo, meju ndimwe wakudzazonda." 17Iye adawaikha iwo mkaoko kwa nsiku zitatu.18Yosefe adati kuna iwo mkucha wacheyo, "Chitani ichi apo mukhale na moyo, thangwe ine nimbagopa Mulungu. 19Penudi ndimwe wanthu wachadidi, winango mbaabakakhale mkaokomu, soma imwe muyende, mutakule tirigu wa njala ya mmiyi mwanu. 20Kabwereseni mng'ono wanu letuyo kuna ine kuti mafala yanuya yatsimikizike apo mumdzafa lini." Ndiye iwo adachitadi tenepo.21Iwo adati kuna wina na mwayache, "Ndife wakuphonyadi kwene kwene pa ndibzo tidachita kuna m'bale wathubzo munjira yakuti tidachita kuonadi kubonera kwa mtima wache pomwe iye adatidandaulira soma ifepano tidalamba basi kumutetekera. Mthangwerache kubonera uku mwabwera kuna ife." 22Rubeni adawatawira iwo, "Ndiribe kukuuzani ine, 'Nampodi kumuphonyera mwanayu.' Tsapano, onani ndipo, mulopa wache ukufunika pa ife."23Alibe kudziwa kuti Yosefe akhawabva, thangwe pakhana wakuthumbudzulira chiseweredwe pakati pawo. 24Iye adawafokotozera iwo achilira. Adazungunuka kuna iwo achisewera nawo. Iye adaphata Simeone pakati pawo achimumanga pamaso pawo. 25Kinangoka Yosefe adatonga abale wache wale kudzaza masakha yawo na tirigu, na munthu aliyense kuikha kobiri zache msakha wache wache, na kuwapa kaliboso wa pa ulendo. Bzidachitika kuna iwo.26Abale wache wale adaidzaza mabulu yawo na tirigu wawo achinyamuka kuchoka popo. 27Nthawe ndizo m'bodzi wa Iwo adatsudzula sakha wache kuti ape chakudya bulu wache pamtetete, adaona kobiri zache zire. Onani, zikhali kukamwa kwa sakha wache. 28Iye adati kuna abale wache, "Kobiri zangu andibwezera. Nyang'anani izi; ziri mkakha mwangumu." Mitima yawo idapsipa apo zjai adabwerera akunjenjemera kuna wina na mwayache, kulewa kuti, "Mchani ndicho Mulungu wachita kuna ifepano?"29Iwo adayenda kuna Yakobo, babawo mdziko la Kanani achikamuuza bzense ndibzo bzikhadachitika kuna iwo. Iwo adati, 30"Munthu, mbuya wa dzikolo, adasewera mwakuipa kuna ife achiganiza ninga tikhali wakukazonda mdzikomo. 31Tidati kuna iye, 'Ndife wanthu wachadidi. Ndife lini wakudzazonda neye. 32Tiripo khumi na awiri ubale bwathu, wana wachimuna wa babathu. M'bodzi zjai ali lini na moyo pomwe, apo mng'ono letu ana babathu mdziko la Kanani.'33Munthuyo, mbuya wadzikolo, adati kuna ife, 'Na ichi nimdzadziwadi kuti ndimwe wanthu wachadidi. M'bale wanu m'bodzi musiyeni na ine, takulani tirigu pala njala mmiyi mwanu apo muphate njira yanu muyende. 34Kabwereseni m'bale wanu mng'ono letuyo kuna ine. Apodi nimdzadziwa kuti ndimwe lini wakudzazonda, soma kutidi ndimwe wanthu wachadidi wale. Kinangoka nimdzakutsudzulirani m'bale wanuyo kuna imwe, apo mumdzachita malonda mdziko muno."'35Bzidachitika nthawe ndizo iwo adakhuthula masakha yawoyo, kuti, onani, aliyense kobiri zache zakugulira sakha zikhali msakha mwache. Pomwe iwo na babawo adaona kobiri za siriva zakukagulira masakhayo, akhana mantha. 36Yakobo babawo adati kuna iwo, "Mwanditengera wanangu imwe. Yosefe ali lini na moyo, Simoni adayenda, apo mumdzachosa pomwe Benjaminiyu basi. Bzinthu bzensebzi bzakugwera ine."37Rubeni adalewa kuna babache, kulewa kuti, "Mumdzapha wanangu wachimuna awiri penu nimdzabwezera lini Benjamini kuna imwe. Muikheni mmanja mwangu, apo nimdzamubweresa pomwe kuna imwe." 38Yakobo adati, "Mwanangu ampolika lini namwe. Thangwe mano wache adafa nabzo apo iye wasala yekha. Penu chakuipa chimmugwera iye panjira ndiyo mukuyenderayi, ndiye mudziwiretu mumdzachita kubwerera kunyansi imvi zanguzi na nsisi ku thenje la Siolo."
Chapter 43

1Njala ikhali ikulutsa mdzikomo. 2Bzidachitika kuti pomwe adamala kudya tirigu ule adabweresa kuchoka ku Aigupto, babawo adati kuna iwo, "Ndokoni pomwe; mukatigulire chakudya."3Yuda adawauza iwo, "Munthuyotu adatichenjeza chaibzo, 'Mumdzaiona lini nkhope yangui pokha pokha mng'ono wanuyo mukabwere naye pabodzi.' 4Mungatituma pabodzi na mng'ono wathuyo, timpolika kukakugulirani chakudyacho. 5Soma penu munimtumiza lini, timpolika lini. Thangwe munthuyo adati kuna ife, 'Mumdzaiona lini nkhope yanguyi pokha pokha mng'ono wanuyo mukabwere naye pabodzi."'6Isaraeli adati, "Thangweranyi mundandichita kuipa tenepo ine kumuuza munthuyo kuti mukhana pomwe mng'ono wanu winango?" 7Iwo adati, "Munthuyo adabvunza kuti timuuzitsitse bwino bza banja lathu. Iye adati, 'Babanu akana moyo? Muna m'bale wanu pomwe winango?' Ife tidamutawira iye malingana na mabvunzo yoya. Tingadakwanisa tani kudziwa kuti amfuna kulewa kuti, 'Kapolike nayeni kuno?'"8Yuda adati kuna Isaraeli babache, "Mtumizeni mnyamatayo na ine. Tinilamuka tichiyenda kuti tikhale na moyo seye kufa, tense awirife, imwe na wanathu pomwe ang'ono. 9Nimdzakhala chiphatiro cha iye. Mumdzadziwa ine. Penu nimkabwerera lini naye kuna imwe ndichidzamuimisa pamaso panu, ndiye thangwe limweli mbalidzakhale pa ine ate mtsogolo. 10Thangwe tingadakhala tiribe kuchedwa, chadidi pakufika nthawe zino zjai tingadakhala tabwerera kale pomwe kachiwiri."11Babawo Isaraeli adati kuna iwo, "Penu bziri tenepoyo, tsapano chitani terepayu. Takulani bzipatso bzinango bzabwino kwene kwene bza mdziko muno mbzakutakulira bzanu. Mumutengere mphatso munthuyo mupolike nazo---mafuta ya mankhwala pang'ono, uchi pang'ono, bzakununchira na mure, mpfula na katungulume. 12Takulani kobiri zakupita kawiri mmanja mwanu. Kobiri ndizo adakubwezerani kumilomo kwa masakha yanu zire, muzitakule pomwe mmanja mwanu. Pinangopense kukhali kuphonyesa.13Tengani pomwe m'bale wanuyu. Lamukani muyende pomwe kuna munthuyo. 14Mulungu Wamphamvu zense akakuchitireni chifundo imwe pamaso pamunthuyo, pala kuti akakuchosereni m'bale wanuyo pabodzi na Benjamini. Penu ine nimkhala wakusaya wana wanguwo, mbandikhake nyamalira." 15Wanthuwo adatakula mphaso ire, apo mmanja mwawo adatakula kobiri zakukwana kawiri, pabodzi na Benjamini. Adanyamuka achipolika ku Aigupto achikaima pamaso pa Yosefe.16Nthawe ndizo Yosefe adaona Benjamini ana iwo, adati kuna tsanyumba wache, "Abwerese wanthuwo mnyumba muno, phaya nyama uyikonzekonze, thangwe wanthuwa anidya na ine masikati Yano." 17Tsanyumbayo adachita ndimo Yosefe adalewera. Adabweresa wanthuwo kunyumba ya Yosefe.18Wanthuwo akhana mantha thangwe adapisiwa mnyumna ya Yosefe. Iwo adati, "Ni thangwera kobiri ndizo zidabwezeriwa mmasakha mwathu pakutoma pale pomwe tidatumiwa muno kuti ationere thangwe. Pala iye atimange Ife mkutitenga ninga akapolo, apo atitengere abulu wathuwa. 19Iwo adafenderera tsanyumba wa Yosefeyo, achilewalewa naye pamsuwo wanyumbayo, 20kulewa kuti, "Mbuyangu, tidapolika pakutoma kudzagula chakudya.21Bzidachitika, nthawe ndizo tidafika pambuto yakugona, kuti tidatsudzula masakha yathu, apo, onani, kobiri za munthu aliyense zikhali kukamwa kwa sakha wache, kobiri zathu mkulemera kwache kwense. Tazibweresa mmanja mwathu. 22Kobiri zathu zinango tapolikanazo pomwe mmanja mwathu kudzagulira chakudya. Tikudziwa lini ndiye adaikha kobirizo mmasakha mwathumo." 23Tsanyumbayo adati, "Mtendere ukhale kuna imwe, nampodi kugopa. Mulungu wanu na Mulungu wa babanu angakhale iye adaikha kobiri zanu mmasakha mwanumo. Ndidatambira kobiri zanu." Tsanyumbayo kinangoka adawabweresera iwo Simeoni.24Tsanyumba adatenga wanthuwo mkupita nawo mnyumba mwa Yosefe. Adawapa madzi, achitsuka nzayo zawo. Iye adapa bzakudya mabulu yawo. 25Iwo adakonzesera mphaso pala kubwera kwa Yosefe masikati, thangwe akhadabva kuti iwo amdzadya pampwepo.26Nthawe ndizo Yosefe adabwera pamuyipo, iwo adabweresa mphaso ndizo zikhali mmanja mwawo mnyumbamo achikotama pansi pamaso pache kuna iye. 27Iye adawamusa iwo bza moyo wawo achiti, Babanu ali bwino, nkhalamba mukhalewayo? Iwo akana moyo?"28Iwo adati, "Kapolo wanu babathu ali bwino bwino. Iwo akana moyo." Apo iwo adakotama achimupa iye ulemu. 29Pomwe iye adadzusa maso yache adaona mano wache Benjamin, mwana wachimuna wa mayi wache, apo iye adati, "Umweyu ndiye m'bale wanu mng'ono letu mudandiuzayo?" Ndiye iye adati, "Mulungu mbaakhale wachifundo kuna iwe, mwanangu."30Yosefe adafulumiza kubula msubimo, thangwe akhali wakukhudzika na mano wacheyo. Adapsaga mbuto inango kukalira. Iye adayenda kusubi kwache kukalira momo. 31Adasamba nkhope yache achibula panja. Adabzilimbisa yekha, kulewa kuti, "Dyani chakudya."32Akapolowo adamupa Yosefe payekha apo abalewo paokha. Aiguptowo popo adadya naye paokhambo thangwe Aigupto angadadya lini mkate pabodzi na Aheberi, nakuti kutenepo Aigupto mkubzipsipiza. 33Abalewo adakhala pamaso pache, wakutoma kubadwa malingana na ukulu bwache, apo wakumalizira kubadwa malinganambo na umwana bwache. Wanthuwo akhali wakudabwa pabodzi. 34Yosefe adatumiza mitanda kuna iwo kuchoka mu chakudya pamaso pache. Soma mtanda wa Benjamini ukhali wakukula kachanu kuposa mtanda wa aliyense wa abale wachewo. Iwo adamwa bwino bwino achisekerera pabodzi na iye.
Chapter 44

1Yosefe adatonga tsanyumba wache, kulewa kuti, "Dzaza masakha yawanthuya na chakudya, chakuwanda ndimo angakwanisire kutakula, na kuikha kobiri za munthu aliyense kukamwa kwa sakha wache. 2Ikha kaneka yangu, kaneka ya siriva, kukamwa kwa sakha wa mng'onoletuyo, na kobiri zache pomwe za tirigu." Tsanyumbayo adachita ndimo Yosefe adalewera.3Machibese yadaonesa manyika, apo wanthuwo adanyamuka, iwo na mabulu yawo. 4Nthawe ndizo adabula kunja kwa muyiyo soma akhali lini patali letu, Yosefe adati kuna tsanyumba wache, "Lamuka, uwatewere wanthu wale, apo ungakawapinzula, ukalewe kuna iwo, 'Thangweranyi mwabwezera chakuipa mmalo mwa chabwino? 5Iyi ni kaneka lini ndiyo mbuyangu ambamwera, na kaneka ndiyo ambaphatisa basa kuombezera ula? Mwachita chakuipa, ichi ndicho mwachitachi."'6Tsanyumbayo adawapinzula iwo achisewera mafalaya kuna iwo. 7Iwo adati kuna iye, "Thangweranyi mbuyangu ambasewera mafala ninga yoya? Bziri kutali kuti akapolo wanuwa angachite chinthu ninga chimwecho.8Nyang'anani, kobiri ndizo tidazigumana kukamwa kwa masakha yathu, tidakubwereserani pomwe kuchoka nazo ku dziko la Kanani. Tingabe tani pomwe siriva na oro ya mbuyanu? 9Penu wina wa akapolo wanuwa anigumanika nayo aferetu umweyo, apo pomwe ife timdzakhala akapolo wa mbuyangu." 10Tsanyumba ule adati, "Tsapano mbabzichitike ninga ndimo mafala yanu yalewera. Iye anigumanika na kanekayo anikhaliratu kapolo wangu umweyo, apo winango mwensemwe munikhala na lazau.11Kinangoka munthu aliyense adakulumiza kubulusa sakha wache pansi, apo munthu aliyense adatsudzula sakha wache. 12Tsanyumba ule adafununkhula. Adayamba na mkulu letuyo kumalizira na mng'onoletuyo, apo kanekayo idagumanika msakha mwa Benjamini. 13Kinangoka iwo adaphadzula bzakubvala bzawo. Munthu aliyense adapakiza bulu wache achibwerera pomwe mmuyimo.14Yuda na m'bale wache adabwera kunyumba ya Yosefe. iye mkuti akali popo basi, apo iwo adakotama pansi pamaso pache. 15Yosefe adati kuna iwo, "Mchani ichi ndicho mwachita? Mukudziwa lini kuti munthu ninga ine nimbachita bzakubzimira?"16Yuda adati, "Tingalewe chani kuna mbuyangu? Timsewera chani? Ayayi tim'bzipidigula tani tekha? Mulungu wagumana mphumbza za akapolo wanu. Nyang'anani, ndife akapolo wa mbuyangu, ife pabodzi na iye ndiye wagumanika na kaneka mmanja mwache." 17Yosefe adati, "Bziri kutali na ine kuchita tenepoyo. Munthu ndiye kaneka yagumanika mmanja mwacheyo, munthu umweyo amdzakhala kapolo wangu letu, soma pala winangomwe, kwirani mumtendere kuna babanu."18Kinangoka Yuda adabwera pafupi na iye achidzati, "Mbuyangu, chonde bvumani kapolo wanuyu asewere mafala mmakutu mwa mbuyangu, apo nampodi ukali bwanu bukhale pa kapolo wanguyu, thangwe muli ninga Falawo chaiye. 19Mbuyangu adamubvunza kapolo wache, kulewa kuti, 'Una baba ayai mano?20Ife tidati kuna mbuya, 'Baba tinawo , munthu wakukalamba, na mwana wa muukalamba bwawo, ni mwana mng'ono. Soma mano wache adasaika, apo iyeyu yekha basi ndiye wasala kuna mayi wache, apo babachewo umweyu ambamukonda.' 21Ndiye mudati kuna akapolo wanu, polika nayeni kuno kuti ndidzamuone.' 22Kumala popo, tidati kuna mbuyanguyo, 'Mnyamatayu angasiyane lini na babache. Thangwe achitondo kusiyana na babache babachewo amferatu.'23Ndiye mudati kuna akapolo wanu, "'Pokha pokha mng'ono wanu letuyo apolike na imwe, mumdzaona lini pomwe nkhope yanguyi. 24Ndiye bzidachitika nthawe ndizo ife tidakwira kuna kapolo wanu babangu, tidamuuza iye mafala ya mbuyangu. 25Babathu adati, "Ndokoni pomwe, mukatigulire chakudya.' 26Ndiye tidati, 'Tingapolike lini. Angakhala mng'ono wathuyu tiri naye, ndiye kuti timdzapolika, thangwe timdzakwanisa lini kuona nkhope yamunthuyo pokha pokha mng'ono wathuyo tiri naye.'27Kapolo wanu babangu adati kuna ife, 'Mukudziwa kuti mkazangu adandibalira ine wana awiri wachimuna. 28M'bodzi waiwo adandichokera ine apo ndidati, "Mchadidi iye wakhadzuliwa mbzidupsa, apo kuyambira popo ndiribe kumuona pomwe." 29Tsapano munganditengera pomwe uyu, apo chakuipa chimdzamuonekera iye, mumdzapolika na imvi zanguzi na nsisi ku thenje la Siolo.'30Tsapano, mnthangwerache, ningabwera kuna kapolo wanu babangu, uko mnyamatayu palibe, nakuti moyo wache wamangika mmoyo wa mnyamatayu, 31bzimdzachitika, nthawe ndizo amdzatondo kuona mnyamatayu ali lini na ife, iwo amdzaferatu. Akapolo wanu amdzapolika na imvi za kapolo wanu babathu na nsisi ku thenje la ku Siolo. 32Thangwe kapolo wanuyu adakhala chiphatiro cha mnyamatayu kuna babangu achiti, 'Ningadzasaya kumubweresa kuna imwe, ndiye kuti nimdzatenga pikado kuna baba ate mtsogolo.'33Tsapano mnthangwerache, chonde kapolo wanuyu mbaasale mmalo mwa mnyamatayu ninga kapolo kuna mbuyangu, apo mulekeni mnyamatayu akwire na abale wachewa. 34Thangwe ningayende tani kuna baba pomwe mwanayu ana lini ine? Ndina mantha kukaona chakuipa ndicho chimkabwera pa baba.
Chapter 45

1Ndiye Yosefe alibe ukwanisa kubzilambiza pa akapolo wense ndiwo akhadaima pambali pache. Iye adati mwakukuwa, "Mwensene mundichokere pano." Ndiye pakhalibe kapolo wakuima pafupi na iye pomwe iye adabzidziwisa kuna abale wache wale. 2Iye adalira mwakukuwa, Aigupto adabva bzobzo, na nyumba ya Falawo idabva pomwe bzimwebzo. 3Yosefe adati kuna abale wache, " Ine ndine Yosefe. Kodi babangu akana moyo na?" Abale wache wale alibe kumutawira, thangwe akhadaphatiwa na mantha pakumuona iye.4Ndiye Yosefe adati kuna abale wache, "Bwerani pafupi na ine, chonde." Iwo adafendera pafupi. Iye adati, " Ine ndine Yosefe m'bale wanu ule, omwe mudandigulisa ku Aigupto. 5Nampodi kuwawidwa mtima ayai kubzikalipira mwekha kuti mudandigulisa ine kuno, thangwe Mulungu adanditsogoza patsogolo panu kufuna kukoya moyo. 6Pa magole mawiriya mwakhala njala mdziko muno, apo yasala magole machanu ndiyo pamkhala lini kulima ayai kutsenga.7Mulungu adanditumiza ine patsogolo panu ninga wakusalira padziko lapansi, na kukukoyani imwe namoyo na chipulumuso chikulu. 8Ndiye ndimwe lini omwe mudanditumiza kuno neye soma ni Mulungu, apo wandisandusa babache wa Falawo, wakutonga nyumba yache yensene, na mtongi wa dziko lensene la Aigupto.9Kulumizani muyende kuna babangu mukawauze kuti, 'Ibzi ndibzo mwananu Yosefe walewa, "Mulungu wandisandusa mtongi wa dziko lense la Aigupto. Bwerani polikani kuna ine, nampodi kuchedwa. 10Mumdzakhala mdziko la Goseni, apo mumdzakhala pafupi na inepano, imwe na wana wanu, na wana wa wana wanu, na mabira yanu na ng'ombe zanu, na bzense ndibzo munabzo. 11Nim'badzakudyesani kumweko, thangwe pakana magole machanu ya njala, pala kuti nampodi musauke, imwe, mabanja yanu, na bzense ndibzo muli nabzo."'12Nyang'anani, maso yanu yakuona, na maso ya m'bale wangu Benjamini, kuti ni mulomo wangu ndiwo ukusewera kuuza imwe. 13Mumkawauza Babanguwo bza ulemu bwangu muno mu Aigupto na bzensene ndibzo imwe mwaona. Mukakulumize mukapolike nawo babanguwo kuno."14Iye adakumbatira mkhosi mwa m'bale wache Benjamini achilira, apo Benjamini adalira pakhosi pachepo. 15Iye adampsompsona abale wache wensewo achiwalirira iwo. Kumala popo abale wachewo adalewalewa naye.16Mbiri ya nkhaniyo adauziwa wa kunyumba la Falawo: "Abale wache wa Yosefe abwera." Ibzi bzidakomera kwene kwene Falawo na akapolo wache. 17Falawo adati kuna Yosefe, "Lewa kuna abale wako, 'Chitani ichi: Pakizani nyama zanu apo mumbayende mdziko la Kanani. 18Katengeni babanu na mabanja yanu mukabwere kuna ine. Nimdzakupani bzabwino bza mdziko la Aigupto, apo mumdzadya bzakunenepa bza dzikoli.'19Tsapano mukutongewa, 'Chitani ichi, muwatengere kalosa wana wanu na akazanu kuchoka nazo mu Aigupto. Katengeni babanu mukabwere. 20Nampodi kuchita thupo na vida yanu, thangwe bzabwino bzensene bza mdziko la Aigupto mpsanu meju."'21Wana wachimuna wa Isaraeli adachita tenepoyo. Yosefe adawapa makalosa, malingana na chitongi cha Falawo, na kuwapa bzakuthemera paulendo. 22Kuna wensewo adapa munthu aliyense bzakubvala bzakumbachinja, soma kuna Benjamini adamupa kobiri madzana matatu za siriva na bzakubvala bzichanu bzakumbachinja. 23Pala babache adatumiza ibzi: mabulu khumi yakupakiziwa na bzinthu bzabwino bza mu Aigupto; na mabulu khumi makazi yakupakiziwa kudzala na tirigu, mikate, na bzinthu bzinango pala babache paulendobo.24Ndiye adawayendesa abale wachewo iwo achinyamuka. Iye adati kuna iwo, "Onesesani kuti munjiramu nampodi kupokana." 25Iwo adakwira kubula mu Aigupto achibwera mdziko la Kanani, kuna Yakobo babawo. 26Iwo adawauza iwo kulewa kuti "Yosefe ule akana moyo, apo zjai ni mtongi wa dziko lensene la Aigupto." Mtima wawo udadabwisika, thangwe alibe kukhulupirira ndibzo akhawauzabzo.27Iwo adawauza babawowo mafala yensene ya Yosefe yomwe adalewa kuna iwo. Nthawe ndizo Yakobo adaona makalosa ndiyo Yosefe adatumiza kudzawatakula, mtima wa Yakobo babawo udatsitsimuka. 28Isaraeli adati, "Bzakwana. Yosefe mwanangu akana moyo. Nimdzayenda ndikamuone ndikanati kufapa."
Chapter 46

1Isaraeli adalonga ulendo bwache na wense ndiwo akhanawo achiyenda ku Bereseba. Kumweko adakathira nsembe kuna Mulungu wa babache Isaki. 2Mulungu adasewera na lsaraeli mmasomphenya usiku, kulewa kuti, "Yakobo, Yakobo." Iye adati, "Ine ndiripano." 3Iye adati, "Ndine Mulungu, Mulungu wa babako. Nampodi kugopa kupolika ku Aigupto, thangwe kumweko nimkakusandusa kukhala dzinza likulu. 4Nimdzapolika nawe pabodzi ku Aigupto, apo chadidi nimdzakubweresa pomwe kudzaulu apo Yosefe amdzampsinkha maso yako na boko lache."'5Yakobo adalamuka kuchoka ku Bereseba. Wana wa Isaraeli adanyamuka Yakobo babawo, Wana wawo, na akazawo mmakalosa ndiyo Falawo adatumiza kukamunyamula iye. 6Iwo adatakula ng'ombe zawo na vida zawo ndizo akhadazigumana mdziko la Kanani. Iwo adabwera mu Aigupto, Yakobo na wanache wensene na iye. 7Iye adabweresa ku Aigupto wanache wachimuna na Wana wachimuna wa wana wawo, wanache wachikazi na wana wachikazi wa wana wawo wachimuna, na mbeu yache yensene.8Aya ni madzina ya wana wachimuna wa Isaraeli omwe adabwera ku Aigupto: Yakobo na mbeu yache, Rubeni, mwana wakutoma wachimuna wa Yakobo; 9wana wachimuna wa Rubeni, Hanoki, Palu, Hezroni, na Karmi; 10wana wachimuna wa Simoni, Yemueli, Yamini, Ohadi, Yakini, Zohari, na Sauli, mwana wachimuna wa mkazi wa ku Kanani; 11na wana wachimuna wa Levi, Gerisoni, Kohati, na Merari.12Wana wachimuna wa Yuda akhali Eri, Onani, Sela, Perezi, na Zera (soma Eri na Onani akhadasaika kale mdziko la Kanani). Wana wachimuna wa Perezi akhali Hezroni na Hamuli. 13Wana wachimuna wa Isakara akhali Tola, Pua, Yasubi, na Simuroni. 14Wana wachimuna wa Zebuluni akhali, Seredi, Eloni, na Yaleeli. 15Awa akhalimbo wana wa Leya omwe adabala na Yakobo ku Padani Aramu, pabodzi na mwana wachikazi Dina. Wanache wachimuna na wachikazi akhakwana makumi matatu na atatu.16Wana wachimuna wa Gadi akhali Zifloni, Hagi, Suni, Ezboni, Eri, Arodi, na Areli. 17Wana wachimuna wa Aseri akhali Yimna, Yisiva, Yisivi, na Berita; apo Sera akhali mpfumakazi yawo. Wana wachimuna wa Beriya akhali Hebere na Malikieli. 18Awa akhali wana wachimuna wa Zilipa, omwe Labani akhadawapereka kuna Leya mwanache wachikazi. Wana wachimuna wa iye adabala na Yakobo---khumi na atanthatu wense pabodzi.19Wana wachimuna wa mkazi wa Yakobo Rakelo akhali Yosefe na Benjamin. 20Mu Aigupto Manase na Eferemu adabadwa kuna Yosefe omwe Asenati, mwana wachikazi wa Potifera wansembe wa ku Oni adamubalira iye. 21Wana wachimuna wa Benjamin akhali Bela, Bekeri, Asiberi, Gera, Janani, Ehi, Rosi, Mupimu, Hupimu, na Aridi. 22Awa akhali wana wachimuna wa Rakelo omwe adabadwa kuna Yakobo---khumi na anayi wense pabodzi.23Mwana wachimuna wa Dani akhali Husimu. 24Wana wachimuna wa Nafitali akhali Yazeeli, Guni, Yezera, na Silemu. 25Amwewa ndiwo akhali wana wachimuna wakubaliwa kuna Yakobo kwa Biliha, omwe Labani adapa kuna Rakelo mwanache wachikazi---anomwe wense pabodzi.26Wensene ndiwo adayenda ku Aigupto na Yakobo, omwe akhali wambeu yache chaiwo, seye kulewengera wana wachimuna wa mkazi wa Yakobo, akhali makumi matanthatu na atanthatu wense pabodzi. 27Na wana chimuna awiri wa Yosefe ndiwo adabadwa kuna iye mu Aigupto, wanthu wa ku nyumba ya Yakobo omwe adayenda ku Aigupto akhali makumi manomwe wense pabodzi.28Yakobo adatumiza Yuda patsogolo pache kuna Yosefe kukamulatiza njira iye akanati kuti ayende ku Goseni, apo adabwera kudziko la Goseni. 29Yosefe adakonzekera galeta lache achiyenda kukagumana naye Isaraeli babache ku Goseni. Iye adamuona iye, mkumukumbatira khosi lache, achilira pakhosi lache nthawe itali. 30Isaraeli adati kuna Yosefe, "Tsapano ndilekeni ndife zjai, thangwe ndaona nkhope yako, kuti ukana moyo."31Yosefe adati kuna abale wache wale na kuna nyumba ya babache, "Nimdzakwira kukamuuza Falawo , kulewa kuti, 'Nyumba ya abale wangu na nyumba ya babangu, ndiwo akhali mdziko la Kanani, abwera kuna ine. 32Wanthuwa mbaamakabusa wamabira, thangwe akhala wakumbafuwa ng'ombe. Iwo abweresa mabira yawo, ng'ombe zawo, na bzense ndibzo anabzo.33Bzimdzachitika, nthawe ndizo Falawo amdzakuchemerani na kudzabvunza, 'Baea lanu mchiyani?' 34kuti mudzalewe, 'Akapolo wanufe timbafuwa ng'ombe kuchoka paubwana ate lero lino, ife, pabodzi na abereki wathu.' Chitani bzobzi pala kuti mukhale mdziko la Goseni, thangwe amakabusa wamabira wense Aigupto ambanyansidwa nawo."
Chapter 47

1Kinangoka Yosefe adapita momo achiuza Falawo, "Babangu na abale wangu, mabira yawo, ng'ombe zawo, na bwense ndibzo anabzo, afika kuchoka ku dziko la Kanani. Onani, ali mdziko la Goseni." 2Iye adatenga achanu mwa abale wache achiwadziwisa kuna Falawo.3Falawo adati kuna abale wache wa Yosefe, "Basa lanu mchiyani?" Iwo adati kuna Falawo, "Akapolo wanu mbaamakabusa, ninga abereki wathu." 4Ndiye iwo adati kuna Falawo, "Tabwera ninga wakutondo kudzadikhira mdziko muno. Palibe upsa bwakudyesera bzifuwo bza akapolo wanu, thangwe njala yakula mdziko la Kanani. Ndiye tsapano, chonde bvumani akapolo wanu akhalembo mdziko la Goseni."5Kinangoka Falawo adalewa kuna Yosefe, kulewa kuti, "Babako na abale wakowa abwera kuna iwe. 6Dziko la Aigupto liri pamaso pako. Uwakhazike babako na abale wakowa pa mbuto yakudekesesa, mdziko la Goseni. Penu ukudziwa wanthu wanzeru pakati pa amwewa, uwaikhe anyang'anire ng'ombe zanguzi."7Kinangoka Yosefe adabweresa momo babache Yakobo achiwadziwisa kuna Falawo. Yakobo adadalisa Falawo. 8Falawo adati kuna Yakobo, "Mwakhala magole mangasi?" 9Yakobo adati kuna Falawo, "Magole ya ulendo bwangu ni dzana libodzi na makumi matatu. Magole ya moyo wangu yakhala yakuchepa na yakuwawa. Yalibe kukhala yakutalika ninga nsiku za abereki wangu' zaulendo." 10Kinangoka Yakobo adadalisa Falawo achichoka pamaso pache.11Kinangoka Yosefe adakhazika babache na abale wache. Iye adawapa iwo pakukhala mdziko la Aigupto, pakukomesesa mdzikomo, mdziko la a Ramese, ninga ndimo Falawo adatongera. 12Yosefe adapereka chakudya kuna abale wachewo, na wabanja lensene la babache. malingana na kuwanda kwa wana wawo.13Tsapano mukhalibe chakudya mdzikomo; thangwe njala ikhadakula. Dziko la Aigupto na dziko la Kanani yakhadasukwa thangwera njala. 14Yosefe adakontcheza kobiri zensene ndizo zikhali mdziko la Aigupto na mdziko la Kanani, pakugulisa tirigu kuna wamzdikomo. Tsapano Yosefe adabweresa kobiri ku nyumba yachifumu ya Falawo.15Pomwe kobiri zense zamu Aigupto na Kanani zidasakazika, Aigupto wense adabwera kuna Yosefe kudzati, "Tipenimbo chakudya! Thangweranyi kuti tife na njala uko imwe mulipo thangwera kuti kobiri zathu zayenda?" 16Yosefe adati, "Penu kobiri zanu zayenda, bweresani bzifuwo bzanu nimkupani chakudya timbachite matsintha na bzifuwo bzanubzo." 17Ndiye iwo adabweresadi bzifuwo bzawo kuna Yosefe. Yosefe adawapa chakudya kuchita matsintha na akavalo, na mabira, na ng'ombe, na abulu. Iye adadyesa iwo chakudya chakusinthana na bzifuwo bwawo bzense gole limwelo.18Pomwe gole limwelo lidamala, adabwera kuna iye gole linzachelo kudzati kuna iye, "Tinibisila lini mbuyathu kuti kobiri zathu zayenda zense, na kuti ng'ombe mzambuyathu. Palibe chasala pamaso pa mbuyangu, kupambula matupi yathuya na dziko lathuli. 19Thangweranyi tife ife pamaso panu, ifepano na dziko lathu kubodzi? Mugule ifepano na dziko lathu kubodzili kuchita matsintha na chakudya, apo ife na dziko lathuli timdzakhala akapolo kuna Falawoyo. Tipenimbo mbeu pala kuti tikhale na moyo seye kufa, nakuti pomwe dzikoli nampodi lisanduke matere."20Ndiye Yosefe adagulira Falawo dziko lensene la Aigupto. Thangwe munthu aliyense mu Aigupto adagulisa munda wache, thangwe njala ikhali ikulutsa maninge. Munjira yoyi, dziko lidasanduka la Falawo. 21Angakhala wanthu, iye adawasandusa akapolo wache kuchoka kumalire ya Aigupto kufika kumapeto kwinango. 22Ni dziko lokha la ansembe ndilo Falawo alibe kugula, thangwe ansembe akhapasiwa gawo la kwa Falawo. Iwo akhambadya gawo ndilo Falawo akhawapasalo. Mnthangwerache iwo alibe kugulisa dziko lawo.23Kinangoka Yosefe adati kuna wanthu, "Onani, ndakugulani imwepo na dziko lanu lero kukhala wa Falawo. Tsapano iyi ni mbeu yanu, apo mumdzakabzala mdziko. 24Pakudzakolola, mudzapereke libodzi la magawo machanu kuna Falawo, apo magawo manayiyo yamdzakhala yanu, thangwe mbeu ya mmunda na ya chakudya cha mabanja yanu na ya wana wanu."25Iwo adati, "Mwapulumusa miyoyo yathu. Mbatigumane udidi pamaso panu. Timdzakhala akapolo wa Falawo." 26Ndiye Yosefe adakhazikisa kukhala chizerewezi ndicho chikuphata basa mdziko la Aigupto ate lero lino, kuti libodzi la magawo machanu yambakhala ya Falawo. Dziko lokha la ansembe ndilo liribe kusanduka la Falawo.27Ndiye Isaraeli adakhala mdziko la Aigupto, mphimpha ya ku Goseni. Wanthu wache adagumana vida zawo mumwemo. Akhali wakubala achiwanda kwene kwene. 28Yakobo adakhala mdziko la Aigupto magole khumi na manomwe, ndiye magole ya moyo wa Yakobo yakhali dzana libodzi na makumi manayi na manomwe.29Pomwe nthawe idafendera kuti Isaraeli afe, adachemera mwanache wachimuna Yosefe achiti kuna iye, "Penu tsapano ndagumana udidi pamaso pako, bzatika boko lako kutseri kwa ntchafu yangu, apo undionese bzabwino na bzachadidi. Chonde nampodi kudzandifuchira mu Aigupto. 30Ningadzagona na abereki wangu, mudzandichose mu Aigupto mkudzakandiikha mnthenje la aberekiwo." Yosefe adati, "Nimdzachita ndimo mwalewera." 31Isaraeli adati, "Lumbira kuna ine," apo Yosefe adalumbira kuna iye. Kinangoka Isaraeli adakotama pa msolo wa msolo wache.
Chapter 48

1Bzidachitika bzitamala ibzi, kuti winango adalewa kuna Yosefe, "Nyang'anani, babanu akudwala." Ndiye adatengana na wanache awiri wachimuna, Manase na Eferemu. 2Pomwe Yakobo adauziwa, "Nyang'anani, mwananu wachimuna Yosefe wafika kudzakuonani," Isaraeli zidadzerera mphamvu achilamuka kukhala tsonga pa kugona pache.3Yakobo adati kuna Yosefe, "Mulungu wamphamvu zense adandionekera ine pa Luzi mdziko la Kanani. Iye adandidalisa 4achiti kuna ine, 'Ona, nimdzakuchitisa kukhala wakubala, na kukuwanzisani. Nimdzakusandusa iwe kukhala thimu la wamadzinza. Nimdzapereka dzikoli kuna mbeu yako ya pambuyo pako ninga lawo lawo chikhalire.'5Tsapano wanako wachimuna awiri, omwe adabadwa kuna iwe mdziko la Aigupto ndikanati kubwera ine mu Aigupto, mbangu. Eferemu na Manase amdzakhala wangu, ninga ndimo aliri wangu Rubeni na Simeone. 6Wana wakubaliwa pambuyo pawo amdzakhala wako; iwo amdzandandaliziwa pansi pa madzina ya abale wangu wa mmibadwo yawo. 7Soma ningakhala inepano, pomwe ndidabwera kuchoka ku Padani, kuna wamisozi wangu Rakelo adafera mdziko la Kanani panjira, tikadali patali kuti tifike ku Efrati. Ndidamuikha pampwepo panjira ya ku Efrati" (ndiye kuti, Beterehemu).8Pomwe Isaraeli adaona wana wachimuna wa Yosefe, adati, "Ngwayani amwewa?" 9Yosefe adati kuna babache, "Mbangu, omwe Mulungu wandipa kuno." Isaraeli adati, "Abwerese kuna ine, kuti ndiwadalise." 10Tsapano maso ya Isaraeli yakhatazira thangwera kukalamva kwache, ndiye zjai akhakwanisa lini kuona. Ndiye Yosefe adawabweresa iwo pafupi na iye, achiwampsompsona na kuwakumbatira.11Isaraeli adati kuna Yosefe, "Ndikhadikhira lini kuona pomwe nkhope yako, soma Mulungu wandibvuma kuona wana wako." 12Yosefe adawabulisa kuchoka pa mabondo ya Isaraeli, achikotama nkhope yache pansi. 13Yosefe adawatenga awiri wensewo, Eferemu kuboko lache lamadidi kunyang'ana boko lamadidi la Isaraeli, achiwabweresa pafupi na iye.14Isaraeli adafuthula boko lache lamadidi achibzatika pa msolo pa Eferemu, omwe akhali mng'ono, na boko lache lamadzere pa msolo wa Manase. Adapingasa manja yache, thangwe Manase akhali mwana wakutoma. 15Isaraeli adadalisa Yosefe, achiti, "Mulungu omwe abereki wangu Aburahamu na Isaki adafamba pamaso pache, Mulungu omwe wanditchenkha ine kufika ate lero, 16mnjero ndiye wanditeteza inepano ku bzakuipa bzense, mbaadalise anyamatawa. Dzina langu mbaligumiwe mwa iwowa, na dzina la abereki wangu Aburahamu na Isaki. Mbaakule kukhala thimu padziko lapansi."17Pomwe Yosefe adaona babache kubzatika boko lawo lamadidi pa msolo pa Eferemu, bziribe kumukomera. Iye adatenga boko la babache mkuligwinya kuchoka pamsolo pa Eferemu kuyenda pamsolo pa Manase. 18Yosefe adati kuna babache, "Si tenepa, babangu; thangwe uyu ni mwana wakutoma. Boko lanu lamadidi ikhani pamsolo pache."19Babache adalamba achiti, "Ndikudziwa inepano, mwanangu, ndikudziwa. Iye pomwe amdzakhala wanthu, apo iye pomwe amdzakhala mkulu. Ndiye mng'ono wacheyo amdzakhala mkulu kuposa iye, apo mbeu yache imdzakhala thimu la madzinza." 20Isaraeli adawadalisa iwo nsiku yoyo na mafala yoya, "Wanthu wa ku Isaraeli amdzaguma madaliso na madzina yanu kulewa kuti, 'Mulungu mbaakuikhe iwe kukhala ninga Eferemu na ninga Manase'." Munjira yoyi, Isaraeli adaikha Eferemu wakutoma pa Manase.21Isaraeli adati kuna Yosefe, "Onani, ndiri pafupi kufa, soma Mulungu amdzakhala nawe, achidzakubwezeresa kudziko la makolo yako. 22Kuna iwe, ninga omwe uli padzaulu pa abale wako, nimkupasa phompho la phiri ndilo ndidatenga kuchoka kuna Amori kuphatisa basa dipa langu na uta bwangu."
Chapter 49

1Kinangoka Yakobo adachemera wanache wachimuna, achiti: "Gwezekanani pabodzi, kuti ndikuuzeni bzomwe bzimdzakuchitikirani mtsogolo. 2Gwezekanani kuti mutetekere, imwe wana wachimuna wa Yakobo. Tetekerani kuna Isaraeli babanu.3Rubeni, ndiwe mwanangu wakutoma, mphamvu zangu na chiyambi cha mphamvu zangu, ulemu bwakupambana, na mphamvu yakupambana. 4Wakusaya kutetezeka ninga madzi yakuthamanga, umdzapambana lini, thangwe udayenda ate pa kama ya babako. Kinangoka udaipsipiza; udayenda ate ndipo nimbagonapo.5Simeoni na Levi mbubale bwawo. Bzida bza mphumbza ndibzo madipa yawo. 6O mtima wanguwe, nampodi kupita mmalangizo mwawo; Ulemerero bwanguwe, nampodi kubziphathika mmagumano mwawo, thangwe mtima wangu una ulemu bukulutsa pachimwecho. Thangwe mu ukali bwawo adapha wanthu. Mkufuna kwawo adapungula ng'ombe zapakalosa.Ukali bwawo mbabutembereriwe, thangwe kukhali kwakugopsa--apo ukali bwawo, nakuti bukhali bukulu. Nimdzawagawa mwa Yakobo na kuwabalalisa mwa Isaraeli.8Yuda m'bale wako amdzakutenda iwepo. Boko lanu limdzakhala pakhosi pa awengi wanu. Wana wachimuna wa babanu amdzakukotamirani imwepo.9Yuda ni mwana wa mphondolo. Mwananguwe, wayenda kukwira kuchoka kuna wakugwedwa wako. Iye adakotama pansi, adakhwathama ninga mphondolo, ninga mphondolo ikazi. Mbani angabzithembe kukamulamusa iye?10Mpsimbo yachifumu imdzachoka lini mwa Yuda, ayai mpsimbo ya mtongi kuchoka pakati pa nzayo zache, ate Silo kubwera. Madzinza yamdzamubvera iye.11Adamangirira bulu wache pa mpesa, na mphulu ya bulu wache pa mpesa wakusankhuliwa, Wafula malaya yache mu vinyu, na chakufunika chache mmulopa wa mpesa. 12Maso yache yamdzakhala mapsipa ninga vinyu, na mano yache kuchena ninga mkaka.13Zebuluni amdzakhala m'phepete mwa nyanza. Amdzakhala gombe la mimwadiya, na malire yache yamdzafika ku Sidoni.14Isakara ni bulu wamphamvu, akugona pakati pa makhola yamabira. 15Iye waona mbuto yabwino yakupumira na mbuto yakudeka. Amdzakotamisa phewa lache pa kachitigu kutakula na kukhala kapolo wa kuphata basa lakungingimiza.16Dani amdzayeruza wanthu wache ninga m'bodzi wa dzinza la Isaraeli. 17Dani amdzakhala nyoka m'phepete mwa njira, nyoka ya ndulu munjira ndiyo imbaluma makatendene ya akavalo, pala kuti wakupakira wache agwere chakumbuyo. 18Ndikudikhira chipulumuso chanu, Yahova.19Gadi---akapondolo amdzamumpsinkha, soma amdzawampsinkha pa akadendene wawo. Chakudya cha 20Aseri chimdzadala, achidzapereka bzakulongosoka bzachifumu. 21Nafitali nswala yakutsudzula; amdzakhala na mafala yabwino.22Yosefe mtawi wakubala, mtawi wakubala pafupi na lowe, omwe mitawi yache yayanga pa litsito. 23Wenekachiro uta amdzamubvutisa iye kwene kwene achimuthwika iye na chibonereso.24Soma uta bwache bumdzakhala bwakuteya teya, na manja yache yamdzakhala yakuzerewera thangwera manja ya Wamphamvu zense wa Yakobo, thangwera dzina la makabusa, Thanthwe la Isaraeli.25Mulungu wa babako amdzakuthandiza na Mulungu Wamphamvu zense amdzakudalisa na madaliso ya kudzaulu kupitirira, madaliso ya madzi yakuzika ndiyo yali kuseri, na madaliso ya masuku na chibaliro.26Madaliso ya babako mmakulu kuposa madaliso ya mapiri ya kalekale ayai bzinthu bzakudeka bza mmapiri yachikalekale. Mbabzikhale pamsolo pa Yosefe, ayai pomwe pa korona wa pamsolo pa iye wakulekanisiwa na abale wache.27Benjamin ni mphumphi ya njala. Machibese amdzadya chilombo chakuzomola, apo kumaulo amdzamwaza wakudzaphotolawo."28Aya ni madzinza khumi na mawiri ya Isaraeli. Ibzi ndibzo babawo adawauza iwo nthawe ndizo adawadalisa. Aliyense adamudalisa na mdaliso wakuthemera. 29Ndiye adawalangiza achiti kuna iwo, "Ndasala pang'ono kuyenda kuna wanthu wangu. Mundiikhe pabodzi na abereki wangu wakale mgwinza ndilo liri mmunda wa Efroni m'Hiti, 30mgwinza la mmunda wa Makipela, ndilo liri patsogolo pa Mamre mdziko la Kanani, munda ndiwo Aburahamu adagula kusandusa thenje kuchoka kuna Efuroni m'Hiti.Popo adamuikha Aburahamu na Sara mkazache; Popo adamuikha Isaki na Rebeka mkazache; apo popo ndidaikha Leya. Mundayo na gwinza ndilo liri momo bzidaguliwa kuchoka kuna wanthu wa ku Heti." Pomwe Yakobo adamaliza malangizoya kuna wanache wachimunawo, adafunya nzayo zache pakama, achipuma kwakumaliza, achiyenda kuna wanthu wache.
Chapter 50

1Kinangoka Yosefe adadandaula zedi mwakuti adagwa pa nkhope ya babache, achimlilira iye, achimumpdompsona. 2Yosefe adatonga akapolo wache anyabezi kuikha babache mankhwala yakuletsa thupi kubvunda. Ndiye anyabeziwo adathira Isaraeli mankhwalayo. 3Iwo adatenga nsiku makumi manayi, thangwe ndiyo ikhali nthawe yakukwana kuthira mankhwalayo. Wanthu wa mu Aigupto adamulira iye nkhawa nsiku makumi manomwe.4Nthawe ndizo nsiku zakulira nkhawayo zidamala, Yosefe adauza wakunyumba ya Falawo, kulewa kuti, "Penu ndagumana udidi pamaso panu, chonde sewerani kuna Falawo kulewa kuti, 5'Babangu adandilumbirisa, kulewa kuti, "Ona, ndasala pang'ono kufa ine. Undiikhe mgwinza langu ndilo ndidabzigobera mdziko la Kanani. Mwemo ndimo udzandiikhe inepano." Tsapano Ndilekeni ndikwire ndikaikhe babanguwo, apo kinangoka nimdzabwerera.'" 6Falawo adatawira, "Ndoko ukaikhe babakowo, ninga ndimo iwo adakulumbirisila."7Yosefe adakwira kukaikha babachewo. Akapolo wensene wa Falawo adayenda naye---akulu akulu wapabanjapo, nduna zense zikulu zikulu za mdziko la Aigupto, 8na wapabanja lense la Yosefe na abale wache, na wakubanja la babache kubodzi. Soma wana wawo, mabira yawo, na ng'ombe zawo zidasala mdziko la Goseni. 9Magaleta na wakupakira akavalo adayenda naye pomwe. Likhali thimu lizinjitsa la wanthu.10Pomwe iwo adafika pa mataka yachipfuku pfuku ya Atadi ng'ambu ya mkulo wa Yolodano, adalira nkhawa na nsisi zikulutsa. Popo Yosefe adachita nsiku zinomwe akulira babachewo. 11Pomwe wanthu wa mdzikomo, a Kanani, adaona kulira kwa pamataka yakupfukuka ya Atadi, adati, "Ichi mchakuchitika chakuipira Aigupto chikulu." Mnthangwerache dzina la mbutoyo imbachemeriwa Abeli Mizraimu, ndiyo iri ng'ambu ya Yorodano.12Ndiye wana wache wachimunawo adachita kuna Yakobo ninga ndimo iye adawapanganizira. 13Wanache adamutakula iye kuyenda naye mdziko la Kanani achikamuikha mgwinza mmunda wa Makipela, patsogolo pa Mamre. Aburahamu akhadagula gwinzalo na mundayo kudzakhala mbuto ya thenje. Akhadagula kuchoka kuna Efroni m'Hiti. 14Atamala kuikha babachewo, Yosefe adabwerera ku Aigupto, iye, pabodzi na abale wache, na wensene ndiwo akhadamperekeza iye kukaikha babache.15Nthawe ndizo abale wa Yosefe adaona kuti babawo adasaika, adati, "Tani achikhala kuti Yosefeyu wapitiriza kutikalipira ifepano mkukhumba bzakutibwezera meju bzachadidi pa bzense bzakuipa ndibzo tidamuchitira?" 16Ndiye iwo adafuna pakhale Yosefe. kulewa kuti, "Babako adasiya malangizo akanati kufa, kulewa kuti, 17'Muuzeni Yosefe tere, "Chonde lekerera chakuipa cha abale wako na chakuipa chawo nthawe ndizo adakuchita chakuipa iwepo."' Tsapano chonde lekerera akapolo wa Mulungu wa babako." Yosefe adalira pomwe iwo akhasewera kuna iye.18Abale wache adayendambo achigwesa nkhope zawo pansi pamaso pache. Iwo adati, "Ona, ndife akapolo wako." 19Soma Yosefe adawatawira iwo, " Nampodi kubva mantha. Kodi ine ndiri m'buto ya Mulungu? 20Mungakhala imwepo, mudafuna kundipha ine, soma Mulungu adasanduliza kukhala bzabwino, kupulumusa miyoyo ya wanthu azinji, ninga mukuoneka leroli. 21Ndiye tsapano nampodi kubva mantha. Nimdzakuchezesani imwe na wananu ang'ono." Adawanyamalizq tenepo achiwasewera mwakukoma mmitima yawo.22Yosefe adakhala mu Aigupto, pabodzi na wabanja la babache. Iye adakhala magole dzana libodzi na khumi. 23Yosefe adaona wana wa Eferemu ku m'bwado wachitatu. Iye adaona pomwe wana wa Makiri mwana wachimuna wa Manase, omwe adakhazikiwa pamabondo pa Yosefe.24Yosefe adati kuna abale wache, "Ndiri pafupi kufa; soma Mulungu amdzabwera chadidi kuna imwe achidzakutsogolerani kubula mdziko muno kuyenda kudziko ndilo adakumbukira kudzapa Aburahamu, kuna Isaki, na kuna Yakobo." 25Tsono Yosefe adachititsa wana Isarayeli kulumbirira lumbiro. Iye adati, "Mulungu adzabwera chadidi kuno imwepo. Nthawi zozo mudzatukule mafupa yangu kuchoka pano." 26Ndiye Yosefe adasaika, ali na magole dzana limodzi na khumi.

Deuteronomy

Chapter 1

1Aya ni mafala ndiyo Mose adasewera kuna a Isaraeli wensene ng'ambu ya Yorodano mchipululu, mchigwa cha Mkulo wa Yorodano kunyang'anizana na ku Sufu, pakati pa Parani, Tofeli, Labani, Hazeroti, na Dizahabi. 2Ni ulendo bwa nsiku khumi na ibodzi kuchoka ku Horebe kudzera njira ya Phiri la Seiri kufika ku Kadesi Barineya.3Bzidachitika mu gole lachi makumi na manayi, mwezi wa khumi na ubodzi, pa nsikubyakutoma ya mweziyo, kuti Mose adasewera kuna wana wa Isaraeli, kuwauza ndibzo Yahova adawatonga kuchita bzakuguma iwo. 4Apa pakhali pomwe Yahova atamenya Sihoni mfumu ya Aamori, ndiyo ikhakhala ku m'Heziboni, na Ogi mfumu ya Basana, ndiyo ikhakhala mu Asitaroti ku Edreyi.5Ng'ambu ya Yorodano, mdziko la Moabu, Mose adayamba kufokotoza malangizoya, kulewa kuti, 6"Yahova Mulungu wathu adasewera kuna ife ku Horebe, kulewa kuti, 'Mwakhalisa mwakukwana maninge mdziko lino la mapiri.7Chungunukani phatani ulendo bwanu, muyende kudziko la mapiri la Aamori na kumbuto zensene zakufupiko mchigwa cha Mkulo wa Yorodano, mdziko la mapiri, kuchidikha, mu Negevi, na mgombe mwa nyanza---mdziko la a Kanani, na mu Lebanoni ate kutali ku mkulo ukulu, wa Firate. 8Nyang'anani, Ndakuikhirani dzikolo pakati panu; ndokoni momo mukakhale mdziko ndilo Yahova adalumbira kuna abereki wanu---kuna Aburahamu, kuna Isaki, na kuna Yakobo---kuwapa iwo na kuna wana wawo pambuyo pawo.'9Ndidasewera kuna imwepo nthawe yoyo, kulewa kuti, 'Ningakwanise lini kukutakulani ndekha pandekha. 10Yahova Mulungu wanu, wakuwanzisani imwe, apo nyang'anani, lero muli ninga thimu la nyenyezi za kudzaulu. 11Yahova Mulungu wa abereki wanu, mbaakuthimizireni kuwanda ka chulu chibodzi kuposa mulirimu, achikudalisani, ninga ndimo wakulonjezerani imwepo!12Soma ningakwanise tani ndekhandekha kutakula mitolo yanu, kachitigu zanu, na kupokana kwanu? 13Tengani wanthu wanzeru, wanthu wakubvesesa, na wanthu wa mbiri yabwino kuchoka mdzinza lirirense, apo nimdzawaikha iwo kukhala misolo misolo pakati panu.' 14Mudanditawira muchiti, 'Chinthu ndicho mwaseweracho mchakudeka pala ife kuchichita.'15Ndiye Ndidatenga misolo misolo ya madzinza yanu, wanthu wanzeru, na wanthu wambiri yabwino, mkuwaikha misolo misolo pakati panu, akapitawo wa bzulu, akapitawo wa madzana, akapitawo wa makumi machanu, akapitawo wa makumi, na akapitawo wa dzinza na dzinza. 16Ndidatonga wakutonga milandu wanu nthawe zozo, kulewa kuti, 'Mbabvani mipokano pakati pa abale wanu, na kutonga mwachilungamo pakati pa munthu na m'bale wache, na mlendo ndiye akukhala naye.17Nampodi kudzaonesa mbali kuna aliyense pakutonga mulandu; mudzatetekere ang'ono na akulu mwakulingana. Nampodi kudzachita mantha na nkhope ya munthu, nakuti chiyeruzo mcha Mulungu. Mulandu wakukunesani kwakunyanya, mudzaubwerese kuna inepano, apo nimdzaubva.' 18Ndidakutongani nthawe zozire bzinthu bzensene bzakuti mumbachite.Tidayenda ulendo kuchoka mu Horebe tichipita na mchipululu chikulu na chakugopsa ndicho mudachiona chire, njira yathu ya kudziko la mapiri la Aamori, ninga ndimo Yahova Mulungu wathu adatitongera ife; apo tidabwera ku Kadesi Barinea.20Ndidati kuna imwe, 'Mwabwera kudziko la mapiri la Aamori, ndilo Yahova Mulungu wathu akutipa ife. 21Nyang'anani, Yahova Mulungu wanu waikha dzikoli pamaso panu; kwirani, tambirani, ninga ndimo Yahova, Mulungu wa abereki wanu, wakuuzirani imwe; nampodi kugopa, ayai kuchita thupo.'22Aliyense wa imwe adafendera kuna ine achiti, 'Mbatiye titume wanthu patsogolo pathu, pala kuti akatizondere dzikolo, mkudzatiuza mafala ndimo tingakalimenyere, na miyi ndiyo titi tidzakafike.' 23Langizoli lidandikomera bwino; Ndidatenga amuna khumi na awiri wa imwe, munthu m'bodzi wa dzinza lirilense. 24Amwewa adatembenuka achikwira kuyenda ku dziko la mapiri, mkubwera ku Chigwa cha Ekisolo, achikachizonda.25Iwo adatakula bzakukolola bzinango bza mdzikomo mmanja mwawo achipolika nabzo kutibweresela ife. Adatibweresera pomwe mafala achiti, 'Ni dziko labwino ndilo Yahova Mulungu wathu akutipa ife.26Chensecho mudalamba kukamenya, soma mudapikisana na chitongi cha Yahova Mulungu wanu. 27Mudadandaula mmahema yanu muchiti, Nithangwera kuti Mulungu ambatiwenga ife ndipopa watigulisa mdziko la Aigupto, kutipereka mmanja mwa Aamori kuti atidzonge ife. 28Tiniyenda kuponi tsapano? Abale wathu atinyukisa mitima, pakusimba kuti, 'Wanthu amwewo mbaakulu akulu na atati atali kuposa ndimo tiliri ifemu; miyi yawo mmikulu mmikulu yakukhaka na malitsito ate kudzaulu; ndiponso takaona wana wachimuna wa Anaki kumweko."'29Ndiye ndidati kuna imwe, 'Nampodi kugopsiwa, ayai kubva nawo mantha. 30Yahova Mulungu wanu, omwe ambayenda patsogolo panu, amdzakumenyerani nkhondo, ninga chirichense ndicho adachita mu Aigupto pamaso panu, 31na mchipululu pomwe, ndiko mwaona ndimo Yahova Mulungu wanu adakunyamulirani, ninga ndimo munthu ambanyamulira mwanache wachimuna, kulikwense ndiko mukhayenda ate kubwera pambuto ino.'Chensecho mmafalaya mulibe basi kukhulupirira Yahova Mulungu wanu, wakuti adayenda patsogolo kukakupsagirani mbuto pala imwe mukakhale mwakudikhira, mu moto nthawe ya usiku na mu mtambo kungachena.34Mulungu adabva mafala ya kulewa kwanu apo adakalipa; iye adalumbira achiti, 35'Chadidi neye m'bodzi wa wanthu awa wa m'bwado wakuipayu ndiye amdzaona dziko labwino ndilo ndidalumbirira kuna makolo yanu, 36kupambula Kalebi basi mwana wachimuna wa Yefune. Iye amdzaliona ndichidzamupa iye na wana wache dziko ndilo wapondalo, thangwe adalimbika kutewera Yahova.'37Mulungu adakalipa pomwe na ine thangwera imwepo, kulewa kuti, 'Iwepo pomwe umdzapita lini momo; 38Yoswa mwana wachimuna wa Nuni, wakuima pamaso pako, ndiye ati adzapite momo; umulimbikise mtima, thangwe iye amdzatsogolera Isaraeli kumuletsetsa.39Apo, wana wanu ang'ono, ndiwo mudalewa kuti amdzakhala wakuguliwa, ndiwo lero lino amdziwa lini chakuipa ayai chabwino---iwo amdzapita momo. Kuna iwo nimdzawapa ili, apo amdzalitambira. 40Soma mungakhala imwepo, chungunukani apo phatani ulendo bwanu bwa ku chipululu kuyendera ku Nyanza Ifwira.'41Ndiye mudatawira muchiti kuna ine, 'Taphonyera Yahova; timdzakwira kukamenya nkhondo, apo timdzateweza bzensene ndibzo Yahova Mulungu wathu watitonga ife kuchita.' Munthu aliyense wa imwe adabzimangira mchiuno bzida bza nkhondo, apo mukhadakonzeka kumenya nkhondo mdziko la mapiri. 42Yahova adati kuna ine, 'Uwauze iwo, Nampodi kuwatekenya apo nampodi kumenya, thangwe nimdzakhala lini namwe, apo mumdzagonjesiwa na awengi wanuwo.'43Ndidasewera kuna imwe munjira iyi, soma mulibe kutetekera. Mulibe kubvera chitongi cha Yahova; mudagazana na mafala ya Yahova muchikwira basi kukathira nkhondo dziko la mapirilo. 44Soma Aamori, wakukhala mdziko la mapiriro, adabula kunja achikuthothani ninga nyuchi, achikumenyani mu Seiri, ate ku Horima.45Mudabwerera muchidzalira pamaso pa Yahova; soma Yahova alibe kukutetekerani mafala yanu, ayai kukutcherani khutu. 46Ndiye mudakhala mu Kadesi nsiku zizinji, ninga mwa nsiku zense ndizo mudakhala momo.
Chapter 2

1Ndiye tidabwerera mkuphata njira yathu kuyendera mchipululu kutewera njira ya ku Nyanza Ifwira, ninga ndimo Yahova adalewera kuna ine; tidayenda kuzungulira phiri la Seiri kwa nsiku zizinji. 2Yahova adasewera kuna ine, kulewa kuti, 3'Mwafamba kuzungulira philiri mwakukwana; tembenukirani kummpoto.4Uza wanthuwo, kulewa kuti, "Munipita na mmalire mwa abale wanu, mbeu ya Esau, ndiwo akukhala mu Seiri; iwo amdzabva namwe mantha. Ndiye chenjerani 5nampodi kuti mukalimbane nawotu, nakuti nimdzakupani lini lirirense la dziko lawo, neye, neye pakutondo kukwana nzayo kuponda popo; thangwe ndapa Phiri la Seiri kuna Esau kukhala lache lache.6Mumdzagula chakudya kuchoka kuna iwo na kobiri, pala kudya; mumdzagula pomwe madzi na kobiri, pala kumwa kuchoka kuna iwo. 7Thangwe Yahova Mulungu wanu wakudalisani imwe mmabasa yense ya manja yanu; iye wadziwa mafambidwe yanu kudzera mchipululu chikuluchi. Thangwe magole makumi manayiya Yahova Mulungu wanu wakhala namwe, apo mulibe kusaya chinthu."'8Ndiye tidagwata pafupi na abale wanthuwo, mbeu ya Esau wakukhala mu Seiri, kutali na mseu wa Araba, kuchoka ku Elati na kuchoka ku Ezioni Geberi. Ndiye tidatembenuka tichigwata na njira ya chipululu cha Moabu.9Yahova adati kuna ine, 'Nampodi kubvutisa Moabu, apo pomwe nampodi kumenyana naye nkhondo. Thangwe nimdzakupani lini dzikoli kukhala lanu lanu, thangwe ndapa dziko la Ari kuna wa mbeu ya Loti, kukhala lawo lawo.'10(A Emi akhakhala popo kale kale, wanthu akulu akulu, azinji, atali atali ninga a Aanaki; 11amwewa pomwe akhambawatenga kuti mba a Refai, ninga a Aanaki; soma a Moabu ambachemera iwo a Emi.12A Hori adakhala pomwe mu Seiri kale kalelo, soma mbeu ya Esau adapisirana nayo. Iwo adawadzonga iwo kuchoka pa maso pawo iwo achikhaliratu m'buto mwawo, ninga ndimo Isaraeli adachitira kudziko lache lache ndilo Yahova adawapa iwo.)13"'Tsapano lamukani muyambuke kamkulo ka Zeredi.' Ndiye tidayenda ng'ambu ya kamkulo ka Zeredi. 14Tsapano nsiku zakuchoka nthawe ndizo tidabwera kuchoka ku Kadesi Barinea kufika ndipo tidayambuka kamkulo ka Zeredi, zikhali magole makumi matatu na masere. Zikhali nthawe zozo ndizo m'bwado wensene wa wanthu wakuthemera kumenya nkhondo ukhadamala kuchoka pa wanthu, ninga ndimo Yahova akhadalumbirira kuna iwo. 15Chensecho pomwe, boko la Yahova likhawengana na m'bwado umweyo pala kuti audzonge kuchoka pa wanthu kufikira ate adamala.16Ndiye bzidachitika, nthawe ndizo wanthu wense wakuthemera kumenya nkhondo adafa na kumala pakati pa wanthu, 17kuti Yahova adasewera kuna ine, kulewa kuti, 18'Lero mumgwatira mphimpha ya ku Ari, malire na Moabu. 19Mungakafika kufupi kunyang'anizana na wanthu wa ku Amoni, nampodi kukalimbana nawo ayai kukawamenya; thangwe nimdzakupani lini neye mbuto iriyense ya wanthu wa mdziko la Amoni kukhala yanu yanu; thangwe ndalipa kuna wa mbeu ya Loti kukhala lawo lawo."'20(Limwero pomwe limbalewengiwa kuti ni dziko la a Arefai. A refai adakhala popo kale kale---soma a Amoni ambawachemera iwo a Zamzumi --- 21wanthu akulu akulu, azinji, atali atali ninga a Aanaki. Soma Yahova adawadzonga pamaso pa a Amoni, achiwatengera mkupita m'buto mwawo. 22Ichi Yahova adachitira pomwe kuna wanthu wa Esau, wakukhala mu Seiri, nthawe ndizo iye adadzonga a Hori kuchoka pamaso pawo, apo wa mbeu ya Esau adawatengera iwo achikhala m'buto mwawo mpakana lero.Tingalewa bza Aavi omwe akhakhala mmiyi ate ku Gaza, Akafitori, wakuchokera ku Kafitori, adawadzonga iwo achikhaliratu m'buto mwawo.)24"'Tsapano lamuka, ndoko ulendo bwako, apo uyambuke chigwa cha Arinoni; nyang'ana, ndakupa mmanja mwako Sihoni wa mu Amori, mfumu ya Hesiboni, na dziko lache. Yamba kulitambira kukhala lako lako, na kumenyana naye nkhondo. 25Lero niyamba kuikha mantha na kunjenjemera pa iwe kuna wanthu ndiwo ali pansi pa thambo lensene; iwo amdzabva mbiri ya iwe achidzanjenjemera na kuwawidwa thangwera iwepo.'26Ndidatuma mitumi kuchoka mchipululu cha Kedemoti kuyenda kuna Sihoni, mfumu ya Hesiboni, na mafala ya mtendere, kulewa kuti, 27'Ndibvume ndigwatembo na mdziko mwako; nimdzatewera njira yokha yokha; nimdzapambuka lini kuboko la kumadidi ayai kumadzere.28Umdzandigulisira chakudya na kobiri, pala kuti ndidzadye; ndipe madzi na kobiri, pala kuti ndimwe; tondo ndibvuma ndigwate kufamba pansi; 29ninga wa mbeu ya Esau wakukhala mu Seiri, apo ninga ndimo a Moabu wakukhala mu Ari, adachita kuna ine; ate ndigwate kuyambuka Yorodano kupita mdziko ndilo Yahova Mulungu wathu akutipa ife.'30Soma Sihoni, mfumu ya Hesiboni, imdzatibvumiza lini kugwata pafupi na iyo; thangwe Yahova Mulungu wako waumisa mzimu wache na kulimbisa mtima wache, kuti amupereke mmanja mwanu ninga lero lino. 31Yahova adati kuna ine, 'Nyang'ana, ndayamba kumpereka Sihoni na dziko lache pamaso pako; Yamba kulitambira, pala kuti likhale lako lako.'32Kinangoka Sihoni adabula kulimbana na ife, iye na wanthu wache wense, kudzachita nkhondo pa Yahazi. 33Yahova Mulungu wathu adamupereka kuna ife tichimugonjesa na wanache wachimuna na wanthu wache wensene.34Tidatenga miyi yache yense nthawe zozo na kudzongeratu muyi uliwense---amuna na akazi na wana ang'ono; tiribe kusiya wakupulumuka. 35Ni ng'ombe zokha ndizo tidabzitengera, ninga bzakupsokonyola pabodzi na kudzonga miyi ndiyo tikhadatengayo.36Kuyambira ku Aroeri ndiko mkumphepete kwa Chigwa cha Arinoni, na kuchoka ku muyi ndiwo uli mchigwa, ate ku Gileadi, pakhalibe muyi wakutalikiratu litsito lache kuna ife. Yahova Mulungu wathu adawapa iwo mmanja mwathu. 37Mkudziko la wana wa Amoni kokha ndiko mulibe kuyenda, na mbali zense pomwe za Mkulo wa Yaboki, na miyi ya mdziko la mapiri---kulikwense ndiko Yahova Mulungu wathu adatilambiza kuyenda.
Chapter 3

1Kinangoka tidachungunuka tichikwira njira ya ku Basana. Ogi, mfumu ya Basana, adabwera kudzatithira nkhondo, iye na wanthu wache wense, kudzamenya pa Edrei. 2Yahova adati kuna ine, 'Nampodi kumugopa; thangwe ndakupa iwe chipambano pa iye apo ndaikha wanthu wache wense na dziko lache mmanja mwako. Umdzachita kuna iye ninga ndimo udachitira kuna Sihoni, mfumu ya Aamori, omwe adakhala mu Hesiboni.'3Ndiye Yahova Mulungu wathu adatipa chipambano pa Ogi mfumu ya Basana, na wanthu wache wense adaikhiwa mmanja mwathu. Tidawapha kufikira neye m'bodzi wakupulumuka kusala wa iye. 4Tidatenga miyi yache yense nthawe zozo. Pakhalibe neye m'bodzi wa miyi makumi matanthatu ndiye tiribe kumutenga kuchoka kuna iwo---mphimpha yense ya Arigobi, ufumu bwa Ogi mu Basana.5Yensei ikhani miyi yakuzunguliriwa na malitsito matali, bzipata, na mipiringidzo; apa pakhali pambali pa miyi mizinjitsa yakusaya malitsito. 6Tidawadzongeratu kwakumaliza, ninga ndimo tidachita kuna Sihoni mfumu ya Hesiboni, kumaliratu kudzonga muyiyo-- amuna na akazi na wana ang'ono. 7Soma ng'ombe zense na madzongedwe ya miyi tidaitenga ninga bzakukolola bzathu.8Panthawe zozo tidatenga dziko mmanja mwa mafumu mawiri ya Aamori, omwe akhali ng'ambu ya Yorodano, kuchoka mchigwa cha Arinoni kufika ku Phiri la Herimoni 9(Phiri la Herimoni a Sidoniya ambalichemera Sirihoni, apo a Aamori ambalichemera Seniri) 10na miyi yensene ya mchigwa, Gileadi wense, na Basana wense, njira yensene ya ku Saleka na Edrei, miyi ya ufumu bwa a Ogi mu Basana."11(Thangwe wakusalira mu Arefai, Ogi yekha basi mfumu ya a Basani ndiyo idasala. Nyang'anani! Kama wache akhali kama wa fero. Mukhali lini mu Raba, ndimo wa mbeu ya Amoni ambakhala? Ikhali maboko mapfemba kutalika na maboko manayi mulifupi, ndimo wanthu ambapimira.)12"Dziko ili ndilo tidatenga kukhala lathu lathu nthawe zozo---kuchoka ku Aroeri, ndiye mumphepete mwa Chigwa cha Arinoni, na meya ya dziko la mapiri la Gileadi, na miyi yache---ndidaipa kuna wene Rubeni na kuna wene Gadi. 13Gileadi wense wakusalirayo na Basana wense, ufumu bwa Ogi, ndidapa kuna meya ya dzinza la Manase. (Mphimpha yense ya Arigobi mu Basana likhachemeriwa dziko la Arefai.14Yairi, wa mbeu ya Manase, adatenga mphimpha yensene ya Arigobi kumalire na a Gesuri na a Maakati. Iye adaichemera mphimphayo Basani, ninga mwa dzina lache, Havoti Yairi, mpaka lero.)15Ndidapa Gileadi kuna Makiri. 16Kuna wene Rubeni na kuna wene Agadi ndidawapa mphimpha yakuyambira ku Gileadi ku Chigwa cha Arinoni---pakati nakati pa chigwacho ni malire ya mphimphayo--- na ku Mkulo wa Yaboki, yomwe ni malire na wa mbeu ya Amoni.17Inango yamarire yache ni nsansa pomwe ya chigwa cha Mkulo wa Yorodano, kuyambira ku Kinerete ku nyanza ya a Araba (ndiyo, Nyanza ya Munyu) patsinde pa Phiri la Pisiga kumachibese kwache.18Ndidakuuzani imwe nthawe zozo, kulewa kuti, 'Yahova Mulungu wanu wakupani dziko ili kukhala lanu lanu; imwe, amuna wense wamphamvu zao, amdzabvala bzida bzao pamaso pa abale wanu, wana wanu wa Isaraeli.19Soma akazi wanu, wana wanu ang'ono, na ng'ombe zanu (Ndikudziwa kuti muna ng'ombe zizinji), bzimdzakhala mmiyi yanu ndiyo ndakupani imwe, mpakana Yahova apereke kupuma kuna abale wanu, ninga ndimo adapumisiraq imwe, 20mpakana adzatambirembo dziko ndilo Yahova Mulungu wanu akuwapa iwo ng'ambu ya Yorodano; ndiye mumdzabwereradi, munthu aliyense wa imwe, ku chinthu chache chaicho ndicho ndakupani.'21Ndidauza Yoswa nthawe zozo, kulewa kuti, 'Maso yako yaona bzense ndibzo Yahova Mulungu wanu wachitira mafumu mawiriya; Yahova amdzachita bzibodzi bodzi kuna mafumu yensene ndiko muniyendako. 22Mumdzawagopa lini iwo, thangwe Yahova Mulungu wanu ndiye amdzakumenyerani imwe nkhondo.'23Ndidakumbira mwa nyong'o kuna Yahova nthawe zozo, kulewa kuti, 24'O Mbuya Yahova, mwayamba kuonesera mtumiki wanu ukulu bwanu na boko lanu la mphamvu; thangwe ni mulungunyi kudzaulu ayai dziko lapansi ndiye angachite mabasa yakulingana ninga mwachitaya, na bzichito bzakulingana na bzikulubzi? 25Ndilekeni ndiyende, ndikukukumbirani, apo ndikaone dziko labwino ndilo liri ng'ambu ya Yorodano, dziko labwino ilo la mapiri, na Lebanoni pomwe.'26Soma Yahova adakalipa na ine thangwera imwepo; alibe kunditetekera. Yahova adati kuna ine, 'Ibzi bzikukwanire kuna iwe---nampodi kumanza manza kusewera pomwe kuna ine chinthu chochi: 27ndoko kwira kudzaulu ku Pisiga ukakwize maso yako kunyang'ana kumaulo, kumpoto, kummwera, na kumabvadzuwa; Nyang'ana na maso yako, thangwe umdzayenda lini kuyambuka Yorodano.28Mwakutenepo, langiza Yoswa na kumulimbisa mtima na kumkhumisa, thangwera amdzayambuka patsogolo pamaso pa wanthuwa, apo iye amdzawachitisa iwo kutambira dziko kukhala lawo lawo ndilo imwe mumdzaliona.' 29Ndiye tidakhala mchigwa kunyang'anizana na Beti Peori.
Chapter 4

1Tsapano, Isaraeli, tetekerani ku bzitongi na malangizo ndiyo nditi ndikupfunziseni, kuchita; pala kuti mukhale na moyo na kupita momo na kukatambira dziko ndilo Yahova, Mulungu wa abereki wanu, akukupani imwepo. 2nampodi kudzathimizira mafala ndiyo nimdzakutongani imwe, ayai kuyachepsa. pala kuti mukoye bzitongi bza Yahova Mulungu wanu ndibzo nditi ndikutongeni imwepo.3Maso yanu yadaona ndibzo Yahova adachita thangwera Bala Peori; nakuti amuna wense ndiwo adapumpsika kutewera Baala wa Peori, Yahova Mulungu wako waadzonga iwo kuchoka pa imwe. 4Soma imwe omwe mudaphathika kuna Yahova Mulungu wanu muna moyo lero lino, aliyense wa imwe.5Nyang'anani ndakupfunzisani mitemo ya utongi na manemba, ninga ndimo Yahova Mulungu wangu wandiuzira ine, kuti mumbachite tenepo mkati mwa dziko ndilo mukuyendalo kuti mukalitambire likhale lanu lanu. 6Mnthangwerache uyakoye na kuyachita; nakuti ichi ni nzeru zanu na chidziwiso chanu pamaso pa mitundu ya wanthu ndiwo amdzabva bza manemba na kulewa, 'Chadidi dzinza likululi nda wanthu wa nzeru na wakuzindikira.'7Nakuti dzinza la wanthu ndiponi lakukhala na Mulungu pafupi nalo, ninga ndimo Yahova Mulungu wathu aliri nthawe iriyense timimchekerayo? 8Mdzinza liponi la wanthu ndilo lina mitemo ya utongi na mayeruzo yakulungama ninga mtemo uyu ndiwo ndikuuikha pakati panu lero lino?9Chokhacho chenjerani mwekha na kubzilindira mwekha, pala kuti nampodi muyebwe bzinthu ndibzo maso yanu yaona, kuti nampodi bzichoke mumtima mwanu mu nsiku za moyo wanu wensene. Bzidziwiseni ibzo kuna wana wanu na kuna wana wa wana wanu. 10Pa nsiku ndiyo mudaima pamaso pa Yahova Mulungu wanu pa Horebu, nthawe ndizo Yahova adati kuna ine, 'Ndigwezekere wanthu, apo nimdzawachitisa kubva mafala yangu, kuti apfunzire kundigopa nsiku zense zakukhala iwo padziko lapansi, na kuti apfunzise wana wawo.'11Mudafendera pafupi muchiima patsinde pa phiri. Phirilo lidagaka na moto kufika pakati pa thambo, na m'dima, mtambo, na m'dima wakuthonera. 12Yahova adasewera namwe kuchoka pakati nakati pa moto; mudabva mkuwe na mafala yache, soma mulibe kuona maonekedwe; mudatondo kubva mafala yokha basi.13Adakufokotozerani mpangano wache ndiwo adakutongani imwe kuuchita, Bzitongi Khumi. Iye adabzinemba pa magome mawiri ya minyala. 14Yahova adanditonga ine pa nthawe zozo kukupfunzisani manemba na bzitongi, pala kuti mubzichite ibzo mdziko ndilo mukuyambukiralo kukalitenga kukhala lanu lanu.15Ndiye bzinyang'anireni mwekha bwino bwino --- thangwe mulibe kuona moda wa maonekedwe pa nsiku ndiyo Yahova adasewera namwe pa Horebu kuchoka pakati nakati ya moto--- 16kuti mulibe kubzinyengeza mwekha pa kukonza fano lirirense mchilinganiro chirichense, chakulinganira na mwamuna ayai mkazi, 17mchilinganiro cha nyama iriyense ya padziko lapansi, mchilinganiro cha mbalame iriyense ya maphapidwe ndiyo imbambuluka mdzaulu, 18chilinganiro cha chirichense ndicho chimbakwawa pansi, ayai chilinganiro cha nsomba iriyense ndiyo iri mmadzi pansi pa dziko.19Nampodi kukwiza maso yanu kudzaulu mkunyanganisa dzuwa, mwezi, ayai nyenyezi---thimu lensene la bzakudzaulu---na kupumpsika kubzinamata ibzo na kubzisirira--- bzinthu ndibzo Yahova Mulungu wanu wabzigawira ibzo kuna wanthu wense wapansi pa thambo. 20Soma Yahova wakutengani imwe na kukubulisani kunja kwa ng'anjo, kunja kwa Aigupto, kukhala kuna iye wanthu wa chakupita chache, ninga muliri lero lino.21Yahova adakalipa nande thangwera imwepo; adalumbira kuti nimdzayambuka lini Yorodano, na kuti nimdzatenga lini dziko labwino ndilo Yahova Mulungu wanu akukupani ninga chakupita. 22Soma, ndifere mdziko lino; nampodi ndiyambuke Yorodano. Soma mumdzayambuka kukatenga dziko labwinolo kukhala lanu lanu.23Chenjerani mwekha, kuti nampodi muyebwe mpangano wa Yahova Mulungu wanu, ndiwo adakuchita na imwe, nakuti mungabzikonzere mwekha chilinganiro chakutsema mchilinganiro cha chirichense ndicho Yahova Mulungu wanu wakulambizani imwe kukonza. 24Thangwe Yahova Mulungu wanu ni moto wakupserereza, ni Mulungu wa nsanje.25Muchikabala Wana na azukulu, apo mungakhala nthawe itali mdzikomo, apo mkukabzinjengeza mwekha mkukakonza chilinganiro chakutsema mchilinganiro cha chirichense, na kukachita chakuipa pamaso pa Yahova Mulungu wanu, kukaputa ukhali bwache --- 26ndikuchemera kudzaulu na dziko lapansi kukhala mboni pa imwe lero kuti tsampanopali mumdzadzongeka kuchosewa mdziko ndilo mukuyendalo ng'ambu ya Yorodano kukakhala lanu lanu; mumdzatalikisa lini nsiku zanu mwemo, soma mumdzadzongeweratu kwene kwene.27Yahova amdzakumwazani pakati pa wanthu, apo mumdzasala wakulewengeka pakati pa madzinza, komwe Yahova amdzakutsogolerani kwawo. 28Kumweko mumdzatumikira milungu ina, basa la manja ya wanthu, miti na minyala, ndiyo imbaona lini, kubva, kudya, ayai kubva pfungo.Soma kuchokera koko mumdzapsaga Yahova Mulungu wanu, apo nimdzamuona iye, nthawe ndizo mumdzamupsaga iye na mtima wanu wense na moyo wanu wense.30Mungakhala pa matsautso, na nthawe ndiyo bzinthu bzensebzi bzimdzabwera pa imwepo, nsiku zimwezo mumdzabwerera kuna Yahova Mulungu wanu na kudzatetekera mafala yache. 31Thangwe Yahova Mulungu wanu ni Mulungu wachifundo; amdzakutazirani lini ayai kukudzongani, ayai kuyebwa mpangano wa abereki wanu ndiwo iye adalumbira kuna iwo.32unzani tsapano bza nsiku ndizo zapitazi, ndizo zikhalipo mukanati kukhala imwe, kutoma ndipo Mulungu adalenga munthu padziko lapansi, bvunzani kuchoka kumalekezero ya kudzaulu kufika kwinango, penu padakhalambo kale chinthu chikulu ninga ichi, ayai chirichense ninga chochi penu chidabvekambo kale? 33Wanthu adabvambo kale mafala ya Mulungu kulewalewa kuchokera pakati pa moto, ninga mudabvera mule, mkukhala na moyo?34Ayai Mulungu adayezerambo kale kukabzitengera yekha dzinza pakati pa dzinza linango, kuphatisa basa mayezero, na bzizindikiro, na bzakudabwisa, na kuphatisa basa nkhondo, na kuphatisa basa boko lache lamphamvu, na boko lache lakufuthuka, na kuphatisa basa bzakugopsa bzikulu, ninga chirichense ndicho Yahova Mulungu wanu adakuchitirani imwe mu Aigupto pamaso panu?35Kuna imwe bzinthu ibzi bzidaonesiwa, pala mudziwe kuti Yahova ni Mulungu, nakuti palibe winango pomwe pachisaya iye. 36Kuchoka kudzaulu iye adachitisa imwe kubva mafala yache pala kuti akupfunziseni; pa dziko lapansi adachitisa imwe kuona moto wache ukulu; mudabva mafala yache kubula pakati nakati ya moto.Thangwera adakonda abereki wanu, adasankhula wa mbeu yawo yakuwatewera pambuyo pawo, na kukubulisani kunja kwa Aigupto na kuoneka kwache, na mphamvu zache zikulu, pakufuna kuthamangisa pamaso panu madzinza makulu na yamphamvu kuposa imwepo, kukupitisani mkati, kukupani dziko lawo ninga chakupita chanu, ninga leroli.39Dziwani tsono lero, na kuchikhazikisa mumtima mwanu, kuti Yahova ni Mulungu mdzaulu kupita na kutseri kwa dziko lapansi; palibe winango pomwe. 40Mumdzakoya manembaya na bzitongi bzache ndibzo nimkuuzani lero lino, kuti bzikufambireni bwino na wana wanu pambuyo panu, na kuti mutalimphise nsiku zanu mdziko ndilo Yahova Mulungu wanu akukupani iwe kunthawe zense."41Ndiye Mose adasankhula miyi mitatu mbali yakumachibese kwa Yorodano, 42pala kuti aliyense athawire ku ubodzi ya iyo angapha munthu mwangozi, wakuti akhali lini muwengi wache m'buyomu. Pakuthawira ku ubodzi mwa miyiyo, amdzapulumuka. 43Ikhali: Bezeri mchipululu mwemo, dziko la nsansa, pala wene Rubeni; Romoti mu Gileadi, pala wene Gadi; na Golani mu Basani, pala wene Manase.44Ichi mchitongi ndicho Mose Adaikha pamaso pa wana wa Isaraeli; 45aya ni mafala ya mpangano, mitemo ya utongi, na chipfunziso ndicho iye adasewera kuna wana wa Isaraeli nthawe ndizo adabula mu Aigupto, 46pomwe iwo akhali kumachibese kwa Yorodano, mchigwa kunyang'anizana na Beti Peori, mchigwa cha Sihoni, mfumu ya Aamori, ndiwo akhadakhala pa Hesiboni, omwe Mose na wana wa Isaraeli adawagonjesa iwo nthawe ndizo adabula mu Aigupto.47Adatenga dziko lache ninga lawo lawo, na dziko la Ogi mfumu ya Basani---aya, mafumu mawiri ya Aamori, ndiyo yakhali ng'ambu ya Yorodano kuyendera kumachibese. 48Mphimpha imweyi idayenderatu kuchokera ku Aroeri, kumapeto kwa chigwa cha Arinoni, kufika ku Phiri la Siyoni (ayai Phiri la Herimoni), na kuphatanidza 49na nsansa yensene ya Mkulo wa Yorodano, kuyendera ku Nyanza ya Araba, mtsinde mwa Phiri la Pisiga.
Chapter 5

1Mose adachemera a Isaraeli wensene achiti kuna iwo, "Tetekerani, Isaraeli, ku mafala na malangizo ndiyo nimsewera mmakutu mwanu lero, kuti muyapfunzire na kuyakoya. 2Yahova Mulungu wathu adachita nafe mpangano pa Horebu. 3Yahova alibe kuchita mpangano umweyu na abereki wathu, soma na ife, tensenepano wamoyo lero lino.4Yahova adasewera namwe maso na maso pa phiri kuchokera pakati pa moto 5(ndikhadaima pakati pa Yahova na imwepo nthawe zozire, kukuzimbulirani mafala yache; thangwe mukhana mantha na motoyo, apo mulibe kuyenda padzaulu paphiriro). Yahova adati, 6'Ndine Yahova Mulungu wanu, omwe ndidakubulisani kunja kwa dziko la Aigupto, kunja kwa nyumba ya ukapolo.7Nampodi kukhala nayo pomwe milungu inango kupambula inepano. 8Nampodi kubzikonzera mwekha chilinganiro chakutsema ayai chilinganiro chirichense chakuyezezera bzinthu bza kudzaulu, ayai pa dziko lapansi, ayi ndibzo bziri mmadzi ya padziko.9Nampodi kubzinamatira ibzo ayai kubzitumikira ibzo, thangwe ine, Yahova Mulungu wako, ndine Mulungu wansanje. Nimbalanga wana thangwera abereki wawo, ku m'bwado wachitatu na wachinayi wa iwo wakundiwenga ine, 10na kuonesa chifundo kuna wanthu bzulu na bzulu, kuna wale ndiwo ambakondana nande achikoya bzakutonga bzangu.11Nampodi kuguma dzina la Yahova Mulungu wako papezi, thangwe Yahova amdzayesa lini wakusaya kuphonya ndiye aniguma papezi dzina lachero .12Tchenkha nsiku ya Sabudu ikhale yakupambulika, ninga ndimo Yahova Mulungu wako adakutongera iwepo. 13Pa nsiku zitanthatu umbaphate na kumaliza basa lako lensene; 14soma nsiku yachinomwe ni nsiku ya Sabata ya Yahova Mulungu wako. Pansiku yoyi nampodi kuphata basa lirilense---neye iwepo, ayai mwanako wachimuna, ayai mwanako wachikazi, ayai nyabasa wako wachimuna, ayai nyabasa wako wachikazi, ayai ng'ombe yako yapakalosa, ayai bulu wako, ayai chifuwo chako chirichense, ayai mulendo wako aliyense ndiye ali mmuyi mwako. Ibzi bziri tenepo pala kuti nyabasa wako wachimuna na nyabasa wako wachikazi apumembo ninga iwepo pomwe mwenekachiro.15Umbakumbukire mumtima mwako kuti ukhali kapolo mdziko la Aigupto, nakuti Yahova Mulungu wako adakubulisa kuchoka mwemo na boko la mphamvu na lakuthamuka. Ndipopa Yahova Mulungu wako wakutonga iwepo kukoya nsiku ya Sabudu.16Lemekeza babako na Mayi wako, ninga ndimo Yahova Mulungu wako wakutonga iwe kuchita, kuti moyo wako utalike mdziko ndilo Yahova Mulungu wako wakupa iwe, na kuti bzikufambire bwino.17Nampodi kupha. 18Nampodi kuchita chigololo. 19Nampodi kuba. 20Nampodi kuchitira umboni bwakunama kunamizira mwayako.Nampodi kusirira mkazi wa mwayako, nampodi kusirira nyumba ya mwayako, munda wache, ayai nyabasa wache wachimuna, ayai nyabasa wache wachikazi, ng'ombe yache ya pa kalosa, ayai bulu wache, ayai chinthu chirichense cha mwayako.'Mafalaya Yahova adayasewera mwakukuwa kuna wanthu wense pa mtsonkhano paphiripo kuchoka pakati pa moto, pa mtambo, na pa m'dima wakuthonera; iye alibe kuthimizira pomwe mafala inango. Iye adayanemba pa magome mawiri ya minyala achiyapereka kuna ine.23Bzidachitika, pomwe mudabva mafala kuchoka pakati pa mdima, nthawe ndizo phiri likhagaka, kuti mudafendera kuna ine--- mafumu yanu yensene na akulu akulu wa madzinza yanu. 24Mudati, 'Nyang'anani, Yahova Mulungu wathu wationesera ulemerero bwache na ukulu bwache, apo tabva mafala yache kuchoka pakati pa moto; taona lero kuti pomwe Mulungu wasewera na wanthu, iwo angakwanise kukhala na moyo.25Soma thangweranyi kuti tife ife? Nakuti moto wache ukuluyo umdzatimaliza ife; penu tinibva mafala ya Yahova Mulungu wathu kwakunyanya, timdzafa. 26Nakuti mbanimbo wa bzamoyo bzense adabva kale mafala ya Mulungu wamoyo kumbalewalewa ali pakati pa moto ninga ifepano achikhala na moyo, ninga tachitiramu? 27Mungakhala imwe, ndokoni mukatetekere bzense ndibzo Yahova Mulungu wathu walewa; tibwerezereni bzensene ndibzo Yahova Mulungu wathu wakuuzani; timdzatetekera na kudzabzibvera.'28Yahova adabva mafala yanu pomwe mudasewera kuna ine. Iye adati kuna ine, 'Ndabva mafala ya wanthuwa, ndiyo adalewa kuna iwe. Bzomwe adalewabzo bzikhali bwino. 29Oh, kuti angadakhala nawo mtima tenepa mwa iwo, wakundilemekeza ine na kumbakoya bzakutonga bzangu nthawe sense, kuti chiwakomere iwo na wanawo wense ate mpakana! 30Ndoko kawauze, "Bwererani ku mahema yanu.Soma ungakhala iwe, ima kuno na ine, apo nimdzakuuza bzakutonga bwense, manemba, na mayeruzo ndiyo uti udzakawapfunzise, pala kuti akayakoye mdziko ndilo nimdzawapa kukhala lawo lawo.'32Mudzakoye, tsono, ndibzo Yahova Mulungu wanu wakutongani imwe; mumdzapambuka lini kuboko lamadidi ayai kumadzere. 33Mumdzafamba munjira zense ndizo Yahova Mulungu wanu wakutongani imwe, pala kuti mukhale na moyo, na kuti bzikufambireni bwino, na kuti mudzathimizire nsiku zanu mdziko ndilo limdzakhala lanu lanu.
Chapter 6

1Tsapano ibzi ni bzitongi bzangu, mafala na mayeruzo ndiyo Yahova Mulungu wanu wanditonga ine kukupfunzisani, pala kuti mukayakoye mdziko ndilo mukuyendalo ng'ambu ya Yorodano kukhala lanu lanu; 2kuti mulemekeze Yahova Mulungu wanu, pala mukoye mafala yache yensene na bzakutonga ndibzo ndikukutongani---imwe, wananu wachimuna, azukulu wanu, nsiku zense za moyo wanu, pala kuti nsiku zanu ziwande.3Mnthangwerache atetekereni iwo, Isaraeli, apo muyakoye, kuti bzikufambireni bwino, pala muwande kwene kwene, mdziko lakuyerera mkaka na uchi, ninga Yahova Mulungu wa abereki wanu, wakulonjezerani kuchita.4Tetekerani, Isaraeli: Yahova Mulungu wathu, Yahova ni m'bodzi. 5Mumbakonde Yahova Mulungu wanu na mtima wanu wense, na moyo wanu wense, na mphamvu zanu zensene.6Mafala ndiyo ndikukuuzani lero yamdzakhala mumtima mwanu; 7apo mumdzayapfunzisambo mwakukwana kuna wana wanu; mum'badzayasewera mutakhala mnyumba mwanu, pakufamba pa mseu, pakugona, na pakulamuka.8Mumdzayamanga ninga chizindikiro paboko lanu, chimdzakhala ninga chapamkuma pakati pa maso yanu. 9Mumdzayanemba pa nsandamira za misuwo yanyumba zanu na pa bzipata bzanu.10Yahova Mulungu wanu angadzakubwetesani mdziko ndilo adalumbira kuna abereki wanu, kuna Aburahamu, kuna Isaki, na kuna Yakobo, kuti amdzakupani, na miyi mikulu na yabwino kwene kwene ndiyo mulibe kuyimanga ndimwe, 11na nyumba zakudzala na bzinthu bzense bzabwino ndibzo mulibe kubzikonza ndimwe, na michera ndiyo mulibe kuichera ndimwe, na minda ya mpesa na miti ya azitona ndiyo mulibe kuibzala ndimwe, mumdzadya muchikhuta--- 12ndiye chenjerani kuti nampodi muyebwe Yahova, omwe adakubulisani kunja kwa dziko la Aigupto, kunja kwa nyumba ya akapolo.13Mumbagope Yahova Mulungu wanu; iye mumbamunamate, apo pakulumbira mumbalumbirire dzina lache. 14Nampodi kumbatewera milungu inango, milungu ya wanthu wina wense ndiwo akuzungulirani--- 15thangwe Yahova Mulungu wanu pakati panu ni Mulungu wa nsanje, penu mumchita, ukali bwa Yahova Mulungu wanu bumdzakhala pa imwe achidzakudzongani kukuchosani pa nkhope yadziko lapansi.16Nampodi kumbamuyezera Mulungu wanu ninga ndimo mudamuyezerera ule waku Masa. 17Mumbakoye kamkulumize bzakutonga bza Yahova Mulungu wanu, bzakutonga bzache chaibzo, na manemba yache, yomwe wakutongani imwe.18Mumbachite bzakulungama na bzakukoma pamaso pa Yahova, kuti bzikufambireni bwino, na kuti mupite na kutambira dziko lanu lanu labwino ndilo Yahova adalumbira kuna abereki wanu, 19kufulusa awengi wanu wensene kuchoka pamaso panu, ninga ndimo Yahova walewera.20Mwananu angakubvunzani bza mtsogolo likubweralo, kulewa kuti, 'Mayeruzo ya mpanganoyo, manemba na mayeruzo inango ndiyo Yahova Mulungu wathu adakutongani imwepoyo ngaponi? 21ndiye mudzati kuna mwananuyo, 'Tikhali akapolo wa Falawo mu Aigupto; Yahova adatibulisa kunja kwa Aigupto na boko lamphavu, 22apo iye adaonesera bzizindikiro na bzakudabwisa, bzikulu na bzakukwawa, pa Aigupto, kuna Falawo, na kuna nyumba yache yensene, pamaso pathu; 23achitibulisa kuchoka momo, kuti atibwerese muno, kutipa dziko ndilo iye adalumbira kuna abereki wathu.24Yahova adatitonga kukoya manemba aya yense, kugopa Yahova Mulungu wathu kuti tione ubwino, pala kuti atikoye ife na moyo, ninga tiliri leromu. 25Penu tinikoya kuchita bzense bzakutonga iye pamaso pa Yahova Mulungu wathu, ninga ndimo watitongera ife, ichi chimdzakhala chilungamo chathu.'
Chapter 7

1Yahova Mulungu wanu angakutengerani kudziko ndilo mukuyenda kuti likakhale lanu lanu, amdzafulusa madzinza mazinji pamaso panu--- Ahori, Agirigazi, a Aamori, a Kanani, Aperizi, Ahivi. na Ayebusi---madzinza manomwe makulu na yamphamvu kuposa imwepo.2Ni Yahova Mulungu wanu ndiye ambawapereka kuna imwe kuti mukawagonjese, apo kinangoka muwadzongeretu iwo. Nampodi kuchita nawo mpangano, ayai kuwaonesera chifundo. 3Nampodi kuloolerana nawo. Nampodi kupereka wananu wachikazi kuna wanawo wachimuna, nampodi pomwe kutenga wananu wachikazi kupereka kuna wananu wachimuna.4Thangwe amdzatembenuza wananu wachimunawo kuleka kutewera ine, pala kuti anamate milungu inango. Ndiye ukali bwa Yahova bumdzagaka pa imwe, achidzakudzongani kamkulumize. 5Umu ndimo muti mudzachitire nawo: Mudzapasule maguwa yawo yansembe, kubodola bodola mmbzidupsa bzakuimisira bzawo bzaminyalabzo, kugwata bzamiti bzawo bza Asela, na kutentha bzilinganiro bzao bzakutsema.6Thangwe ndimwe dzinza lakupambulika kuna Yahova Mulungu wanu. Wakusankhulani imwe kukhala wanthu wache wache wa iye, kuposa wanthu winango wensene ndiwo ali pa nkhope yadziko lapansi.7Yahova alibe kuikha chikondi chache pa imwe ayai kukusankhulani thangwera kuti mukhali azinji kuposa wanthu wina wense neye --- nakuti mukhali wakuchepetsetsa pa wanthu wense--- 8soma thangwera ambakukondani, apo akhafuna kukoya chilumbiro ndicho iye adalumbira kuna abereki wanu, Ili ni thangwerache Yahova wakubulisani kunja na boko lache la mphamvu na kukuombolani mnyumba ya akapolo, kuchoka mmanja mwa Falawo, mfumu ya Aigupto.9Mthangwerache dziwani kuti Yahova Mulungu wanu--- ni Mulungudi, Mulungu wakukhulupirika, omwe ambakoya mipangano na chifundo cha mibwado bzulu na bzulu bza iwo wakumukonda na kukoya bzakutonga bzache, 10soma ambabwezera kuna iwo wakumuwenga pamaso pawo, kuwadzonga iwo; iye amdzasasatisa lini kuna aliyense wakumuwenga iye; amdzamubwezera iye pankhope yache. 11Ndiye mumbakoye bzakutonga, manemba, na mayeruzo ndiyo ndikukutongani imwepo lero lino, pala kuti muyachite.12Mungatetekera mayeruzoya, mkuyakoya na kuyachita, bzimdzachitika kuti Yahova Mulungu wanu amdzakoya namwe mpangano na chifundo ndicho iye adalumbira kuna abereki wanu. 13Amdzamukondani, kukudalisani, na kukuwanzisani. Amdzadalisa bzipaso bza mchibaliro chanu, bzipaso bza mataka---tirigu wanu, vinyu wanu mupsa, na mafuta yanu---mphulu za ng'ombe zanu na nthere za mabira yanu mdziko ndilo iye adalumbira kuna abereki wanu kudddzakupani.14Mumdzadalisika kwene kwene kuposa wanthu winango wense; pamdzakhala lini mwamuna wakusaya mwana ayayi mkazi ngomwa pa imwe ayai pakati pa bzifuwo bzanu. 15Yahova amdzachosa matenda yense pa imwe; palibe iriyense ya nthenda zakuipa za mu Aigupto ndizo mumzidziwa zire ndiyo imdzaikhiwa pa imwe, soma amdzaziikha pa iwo wense wakukuwengani.16Mumdzamala wanthu wensene ndiwo Yahova Mulungu wanu amdzapereka kuna imwe, apo diso lanu limdzawabvera lini nsisi. Nampodi kumbanamata milungu yawo, thangwe umweyo udzakhala mulapu kuna imwe.17Penu munilewa mumtima mwanu, 'Madzinza yoya mmazinjitsa kuposa ine; niyathotha tani?'--- 18nampodi kuchita nawo mantha; mukumbukire ndibzo Yahova Mulungu wanu adachita kuna Falawo na kuna Aigupto wensene; 19ngwete ikulu ndiyo maso yanu yadaona, bzizindikiro, bzakudabwisa, boko lamphamvu, na boko lakufuthula ndilo Yahova Mulungu wanu adakubulisirani imwe kunja. Yahova Mulungu wanu amdzachita bzibodzibodzi kuna wanthu wense ndiwo ambamugopa iye.20Komanso, Yahova Mulungu wanu amdzatumiza malume pakati pawo, ate wensene wakusalawo na wakubisalika okha pamaso panu atadzongeka kuchoka pamaso panu. 21Nampodi kudzawagopa neye, thangwe Yahova Mulungu wanu ali pakati panu, Mulungu mkulu na wakugopsa. 22Yahova Mulungu wanu amdzataya madzinza yoya pamaso panu pang'ono na pang'ono. Mukufunika lini kuwagonjesa wensewo kabodzi na kabodzi neye, kuti bzilombo bzakuthengo bzingadzakuwandireni.23Soma Yahova Mulungu wanu amdzakupambanisani pa iwo mungadzagumana nawo ku nkhondo; amdzawazunguzisa maninge ate iwo atagonjesiwa. 24Iye amdzapereka mafumu yawo mmanja mwanu, apo mumdzachitisa dzina lawo kupfudzika pansi pa thambo. Palibe ndiye amdzakwanisa kuima pamaso panu, ate mutawagonjesa.25Mumdzatentha bzilinganiro bzakutsema bza milungu yawo---nampodi kusirira siriva ayai oro ndibzo bziri paiwo mkubzitengera mwekha, thangwe mungachita tenepoyo, mumdzakolowekedwa nabzo---thangwe ibzi bzimbanyansira Yahova Mulungu wanu. 26Nampodi kubweresa chakunyansa chirichense mnyumba mwanu mkuyamba kuchinamatira chocho. Mumbanyansidwe nacho na kuipidwa nacho, thangwe mchinthu chakuthemera kudzongewa.
Chapter 8

1Mukoye bzakutonga bwense ndibzo ndikukupani lero lino, pala kuti mukhale na moyo na kuwanda, apo ndokoni mwemo mukakhale mdziko lanu lanu ndilo Yahova adalumbirira kuna abereki wanu. 2Mukumbukire mumtima mwanu njira zense ndizo Yahova Mulungu wanu wakutsogolerani magole makumi manayiya mchipululu, pala kuti akuchepeseni, kuti akuyezereni kudziwa ndibzo bziri mumtima mwanu, penu mungakoyedi bzakutonga bzache ayai neye.3Adakuchepesani, achikubvesani njala, achikudyesani na mana, ndiyo mukhanati kuyadziwa kale na ndiyo abereki wanu akhanati kuyadziwa kale. Adachita bzobzo kukudziwisani kuti ni mkate lini okha ndiwo wanthu akhakhalire na moyo; soma, mchirichense ndicho chimbabula mkamwa mwa Yahova ndicho wanthu angakhale nacho na moyo.4Bzakubvala bzanu bziribe kusakala na kukutayikirani, apo nzayo zanu ziribe kugwera mmagole makumi manayi. 5Mumbakumbuke mumtima mwanu, ndimo, ninga munthu ambalangira mwanache, ndimombo Yahova Mulungu wanu ambalangira imwepo. 6Mumbakoye bzakutonga Yahova Mulungu wanu, kuti mufambe mnjira zache na kumugopa.7Thangwe Yahova Mulungu wanu akukubweresani mdziko labwino, dziko la tumikulo twa madzi, alowe na maiwe, wakuyerera mbzigwa na mmipata mwa mapiri; 8dziko la tirigu na barele, la mpesa, mikuyu, na makangaza; dziko la miti ya azitona na uchi.9Ni dziko lakuti mumdzadya lini mkate mwakupereweza na lakuti mumdzasaya lini chinthu chirichense; dziko ndilo minyala yache njakukonziwa na fero, na mmapiri mwache mum'badzachera mkuwa. 10Mumdzadya muchikhuta, muchidzatenda Yahova Mulungu wanu thangwera dziko labwino ndilo wakupani.11Chenjerani kuti mungayebwe Yahova Mulungu wanu, pakutazira kukoya bzakutonga bzache na mayeruzo yache na manemba ndiyo ndikukutongani lero. 12Apo neye, mungadya muchikhuta, na nthawe ndizo mwamanga nyumba zabwino mkumbakhala momo, mumdzakula mtima.13Chenjerani nthawe ndizo ng'ombe zanu na mabira yanu zawanda na pomwe siriva na oro bziniwanda, na bzense ndibzo munabzo bzingawanda, 14ndiye mtima wanu umbadzakula zjai muchidzayebweratu Yahova Mulungu wanu, omwe adakubulisani mdziko la Aigupto, kunja kwa nyumba ya akapolo.15Nampodi kumuyebwa ndiye adakutsogolerani kudzera mchipululu chikulu na chakugopsa, na nyoka zache mwemo zakugopsa na mphiriri na mataka ya nyota pomwe pakhalibe madzi, omwe adakubulisirani madzi kuchoka Ku thanthwe la nsongolobwe. 16Adakudyesani mchipululu na mana yakuti abereki wanu akhanati kuyadziwa kale, pala kuti akuchepeseni na kukuyezerani, kukuchitirani bzabwino kumapeto kwache, 17soma mumbati mumtima mwanu, 'Mphamvu zangu na mphamvu za boko langu izi zidandipsagira vida yenseneyi.'18Soma kumbukirani Yahova Mulungu wanu, thangwe ndiye ambapereka mphamvu zakuphatira vida, kuti akhazikise mpangano wache ndiwo adalumbirira abereki wanu, ninga ndimo bziliri lero lino. 19Bzimdzachitika kuti, mungayebwa Yahova Mulungu wanu na kutewera milungu ina, na kuinamata, na kuitumukira, nimkuchitirani umboni lero lino kuti mumdzadzongeka meju. 20Ninga madzinza ndiyo Yahova wayadzonga pamaso panu, mterepoyombo mumdzadzongeka, thangwera kusaya kubvera mafala ya Yahova Mulungu wanu.
Chapter 9

1Bvani, Isaraeli; mwasala pang'ono kuyambuka Yorodano lero, kupita na kutambira madzinza makulu na ya mphamvu yakuposa imwe, na miyi mikula na yakukhala na malitsito yakuguya kudzaulu, 2wanthu akulu na atali, wana wachimuna wa Aanaki, omwe mukuwadziwa wale, na ndiwo mwakhala mukubva wanthu kumbati, 'Mbani angaime pamaso pa wana wachimuna wa Aanaki?'3Dziwani tsono lero kuti Yahova Mulungu wanu ndiye ambayambuka patsogolo panu imwe mukanati ninga moto walupsa; iye amdzawadzonga iwo, achidzawagwesa iwo pamaso panu; ndiye mumdzawathotha na kuwadzonga kamangu, ninga ndimo Yahova wakuuzirani imwe.4Nampodi kulewa mumtima mwanu, Yahova Mulungu wanu waathotha pamaso panu, 'Chikhali chilungamo changu ndipopa Yahova wandibweresera muno kudzatambira dziko kukhala langulangu.' thangwera bzakuipa bza madzinza yoya ndipopa Yahova akuwathothapa pamaso panu.5Nithangwera lini chilungamo chanu ayai kuthamuka kwa mtima wanu kuti mukuyenda kukatambira dziko lawopa, soma thangwera kuipa kwawo kwa madzinza yamweya ndiyo Mulungu wanu akuyathotha kuchoka pamaso panu, nakuti achitise mafala kukhala yachadidi ndiyo adalumbirira kuna abereki wanu, kuna Aburahamu, Isaki, na Yakobo.Dziwani tsono, kuti Yahova Mulungu wanu akukupani dziko labwinoli kukhala lanu lanu thangwera chilungamo chanu, thangwe ndimwe wanthu wakutayika.7Kumbukirani apo nampodi kuyebwa ndimo mudamputira Mulungu achikalipa mchipululu; kuchoka nsiku ndiyo mudabula mdziko la Aigupto ate kudzafika mbuto ino, mudapikisana na Yahova. 8Pa Horebu pomwe mudamputa Mulungu achikalipa, apo Yahova akhadakalipa mwakuthemera kukudzongani.9Nthawe ndizo ndidakwira paphiri kukatambira magome ya minyala, magome ya mpangano ndiwo Yahova adachita namwe, ndidakhala paphiripo masikati makumi manayi na usiku makumi manayi; ndiribe kudya mkate ayai kumwa madzi. 10Yahova adandipa magome mawiri ya minyala yakunemba na chala chache; pamwepo pakhadanembiwa chirichense ninga mafala yense ndiyo Yahova adapangana namwe paphiri kuchoka pakati pa moto pa nsiku ya mtsonkhano.11Bzidachitika pamapeto pa masikati makumi manayi na usiku makumi manayi bule kuti Yahova adandipa magome mawiri ya minyala, magome ya mpangano. 12Yahova adati kuna ine, 'Lamuka, ndoko polika kamkulumize kuchoka pano, thangwe wanthu wako ndiwo waabulisa mu Aigupto wale, abzinyengeza okha. Kamkulumize zjai apambuka munjira yangu ndiyo ndidawatonga. Abzikonzera okha chilinganiro chakunyengeza.'13Kuthimizira apo, Yahova adasewera kuna ine achiti, 'Ndaona wanthuwa; mbanthu wakutayika. 14Ndilekeni, ndiwadzonge zjai na kupfudza dzina lawo pansi pa thambo, apo nimdzakuyesani dzinza lamphamvu na likulu kuposa iwo.'15Ndiye ndidazungunuka ndichibuluka paphiripo, apo phirilo likhagaka. Magome mawiri ya mpanganoyo yakhali mmanja mwache. 16Ndidanyang'ana, apo onani, mudaphonyera Yahova Mulungu wanu. Mwabzikonzera mwekha mwana wa ng'ombe. Mwakulumiziratu kupambuka munjira ndiyo Yahova adakutongani.17Ndidatakula magome mawiri ndichiyathusa kuchoka mmanja mwangu. Ndidayapsa iyo pamaso panu. 18Ndidagwesa pomwe nkhope yangu pamaso pa Yahova kwa masikati makumi manayi na usiku makumi manayi; ndiribe kudya mkate ayai kumwa madzi, thangwera bzakuphonya bzanu bzense ndibzo mudachita, pakuchita chimwecho chomwe chikhali chakuipa pamaso pa Yahova, kuputa ukali bwache.19Thangwe ndikhana mantha na ukali na kutentha mtima ndiko Yahova akhadakalipa namwe kwene kweneko kufuna kukudzongani. Soma Yahova adanditetekera ine nthawe zozo letu. 20Yahova akhadakalipa maninge na Aloni kuti amudzonge; ndidampempherera pomwe Aloni pa nthawe yoyo.21Ndidatenga bzakuphonya bzanu, mwana wang'ombe ndiye mudakonza ule, mkumutentha, kummenya, mkumutswanya na kumpeya kukhala kang'ono ng'ono, ate kunyalala ninga pfumbi. Ndidathusa phumbi lache mu mkulo ndiwo udabuluka kuchoka m'phiri.22Ku Tabera, ku Masa, na ku Kibiroti Hatava, mudaputa ukali bwa Yahova. 23Pomwe Yahova adakutumizani kuchoka ku Kadesi Barinea achiti, 'Kwirani ndokoni mukatenge dziko ndilo ndakupani.' ndiye mudapikisana nayo mafala ya Yahova Mulungu wanu, neye kumukhulupirira ayai kumubvera mafala yache. 24Mudapikisana na Yahova kuchoka pansiku ire ndiyo ndidakudziwani imwepo.25Ndiye ndidagwesa nkhope pamaso pa Yahova masikati makumi manayi na usiku makumi manayi yamweyo, thangwe akhadalewa kuti amdzakudzongani imwepo. 26Ndidapemba kuna Yahova ndichiti, 'O Mbuya Yahova, nampodi kudzonga wanthu wanu ayai chakupita ndicho achipulumusa kuchoka mu ukulu bwanu, ndicho mwachibulisa kuchoka mu Aigupto na boko la mphamvu.27Kumbukirani akapolo wanu Aburahamu, Isaki, na Yakobo; nampodi kunyang'anira kutaika kwa wanthuwa, ayai kuipa kwao, ayai pa bzakuphonya bzao, 28pala kuti dziko ndilo imwe mudatibulisa lilewe, "Thangwera Yahova adatazira kuwabweresa mdziko ndilo adawalonjeza iwo, na thangwera akhawawenga, wawabulisa kukawapha mchipululu." 29Chensecho mbanthu wanu na chakupita chanu, ndiwo mudawabulisa na mphamvu zanu zikulutsa na kuonesera mphamvu zanu.'
Chapter 10

1Nthawe zozo Yahova adati kuna ine, 'Tsema magole mawiri ya minyala ninga yakutoma Yale, ukwire mayo kuna ine paphiri pano, apo utseme likasa la muti. 2Nimdzanemba pa magomeyo mafala ndiyo yakhali pa udapsa yale, apo udzayaikhe mulikasamo.'3Ndiye ndidakonza likasa la muti wa sitimu, ndichitsema magome mawiri yaminyala ninga yakutoma yale, ndichikwira paphiripo, nditatakula magome mawiri mmanja mwangu. 4Adanemba pa magomepo, ninga kunemba kwakutoma kule, Bzakutonga Khumi ndibzo Yahova akhadasewera kuna imwe paphiri pale pakati pa miti nsiku ya mtsonkhsno; kinangoko Yahova adayapa kuna ine.5Ndidazungunuka ndichipolika kuchoka paphiripo, ndichiikha magomeyo ndiyo ndikhadakonzayo mu likasamo; yali pale, ninga Yahova adanditongera ine."6Wana wa aIsaraeli adafamba ulendo kuchoka ku Beroti Bene Yaakani kuyenda ku Mosera. Kumweko Aroni adasaika, achiikhiwa koko; Eliezara, mwanache wachimuna, adaphata basa la unsembe kupita m'buto mwache. 7Kuchoka popo adafamba ulendo bwa ku Gudigoda, apo kuchoka Ku Gudigoda kuyenda ku Yotibata, dziko la mikulo ya madzi.8Panthawe yoyo Yahova adasankhula wadzinza la Levi kumbatakula likasa la mpangano wa Yahova, kumbaima pamaso pa Yahova mkumbamutumikira, na kudalisa wanthu mdzina lache, ninga leroli. 9Mnthangwerache Levi alibe gawo ayai chakupita cha dziko na abale wache; Yahova ndiye chakupita chache, ninga Yahova Mulungu wanu adasewerera kuna iye.)10"Ndidakhala paphiripo ninga nthawe yakutoma ire, masikati makumi manayi na usiku makumi manayi. Yahova adanditetekera pomwe nthawe zozo; Yahova alibe kufuna kukudzongani imwepo. 11Yahova adati kuna ine, 'Lamuka, ndoko pamaso pa wanthu ukawatsogolere pa ulendo bwawo; amdzakapita momo kukatambira dziko ndilo ndidalumbirira kuna abereki wawo kudzawapa.'12Tsapano, Isaraeli, Yahova Mulungu wanu amkufuna chani kuna imwe, kupambula kugopa Mulungu, kufamba mnjira zache zense, kumukonda iye, na kunamata Yahova Mulungu wanu na mtima wanu wense na moyo wanu wense, 13kukoya bzakutonga Yahova, na manemba yache, ndiyo ndikuuzani imwe lero pala bzikukomereni?14Onani, kuna Yahova Mulungu wanu mpsache kudzaulu na kudzaulu kwa kudzaulu, dziko lapansi na bzense bziri momo. 15Yahova yekha ndiye adakomedwa na abereki wanu na kuwakonda, apo adasankhula imwe, mbeu yawo, pambuyo pawo, kwene kwene kuposa wanthu wina wense, ninga ndimo ambachitira lero.16Ndiye gwatani khanda la mtima wanu, apo nampodi kutaika pomwe. 17Thangwe Yahova Mulungu wanu, iye ni Mulungu wa milungu na Mbuya wa azimbuya, Mulungu Mkulutsa, Wamphamvu Zense na Wakugopeka, omwe ambapondera lini aliyense na kutambira bzakukomesera milandu.18Ambayeruzira wana wamasiye na akazi wamasiye, apo ambakonda mlendo na kumupa chakudya na chakubvala. 19Ndiye kondani mlendo; thangwe mukhalimbo alendo mdziko la Aigupto.20Mumbagope Yahova Mulungu wanu; iye mumunamate. Kuna iye muphatisise, apo mu dzina lache mumbalumbire. 21Ngwakumunamata wanu, apo ni Mulungu wanu, omwe wachita bzinthu bzakudabwisa na bzakugopsa bzikulubzi, bzomwe maso yanu yaona.22Abereki wanu adapolika kuyenda ku Aigupto ninga wanthu makumi manomwe basi; tsapano Yahova Mulungu wanu wakuwanzisani ninga nyenyezi zakudzaulu.
Chapter 11

1Ndiye tsono mukonde Yahova Mulungu wanu na kukoya malangizo yache nthawe zense, manemba yache, mayeruzo yache, na bzakutonga bzache.2Dziwani kuti ndikusewera lini kuna wana wanu, ndiwo akanati kuona kale chilango cha Yahova Mulungu wanu, ukulu bwache, boko lache la mphamgu, ayai boko lache lakufuthuka, 3bzizindikiro na bzichito ndibzo adabzichita pakati pa Aigupto kuna Falawo, mfumu ya mu Aigupto, na kudziko lache lensene.4Ayai iwo kuonambo okha ndibzo iye adachita kuna wankhondo wa ku Aigupto, akavalo wao, magaleta yao, ndimo adachitira kuna madzi ya Mnyanza Ifwira kuwamiza kule pomwe akhakutewerani pambuyo panu pale, na ndimo Yahova wawadzongera ate lero, 5ayai ndibzo adachita kuna imwe mchipululu ate kudzafika pambuto ino.6Akhanati kuona iwo ndibzo Yahova adachita kuna Datani na Abiramu, wana wachimuna wa Eliabu mwana wachimuna wa Rubeni, ndimo dziko lidafungulira kukamwa kwache lichiwakhudyula, mabanja yawo, mahema yawo, na chirichense cha moyo ndicho chidawatewera iwo, pakati pa Aisarseli wensene. 7Soma maso yanu yaona mabasa makulu yense ya Yahova ndiyo adayachita.8Ndiye koyani bzitongi ndibzo ndikukuuzani lero lino, kuti mukhale wa mphamvu, na kuyenda momo kukatambira dziko ndilo mukuyambuka kukalitambira, 9nakuti mukawanzise nsiku zanu ndizo Yahova adalumbirira kuna abereki wanu kudzawapa iwo na wa mbeu yawo, dziko lakuyerera mkaka na uchi.10Thangwera dziko, ndilo mukuyenda kukatambiralo, liri lini ninga dziko la Aigupto neye, ndilo mudachokera lire, ndilo mudafesaa mbeu zanu mkumbathirizira na nzayo yanu, ninga munda wa therere; 11soma dziko, ndilo mukuyenda kukatambiralo, ni dziko lamapiri na bzigwa, na kumbakamwa madzi ya mvula yakudzaulu, 12dziko ndilo Yahova Mulungu wanu ambalitchenkha; maso ya Yahova Mulungu wanu yali pa ilo nthawe zensene, kuchoka kwakutoma kwa gole ate kumapeto kwa gole.13Bzimdzachitika, penu munitchenkha bwino bzakutonga bzangu ndibzo nimkuuzani lero lino, kukonda Yahova Mulungu wanu na kumtumikira iye na mtima wanu wense na moyo wanu wense, 14kuti nimdzapereka mvula mdziko lanu pa nthawe yache, Mvula yakutoma na yatsapanoyi, kuti mukolole tirigu wanu, vinyu wanu mupsa, na mafuta yanu. 15Nimdzapereka maupsa mthengo mwanu pala ng'ombe zanu, apo mumdzadya muchidzakhuta.16Chenjerani mwekha pala kuti mtima wanu nampodi unyengezeke, kuchungunuka kumbani mkumbanapata milungu ina nakumbaigodamira; 17pala kuti ukali bwa Yahova nampodi bufike pa imwe; kuti nampodi afunge mvula kudzaulu kuti kungadzakhale kwakusaya mvula, dziko lichidzataza kubala bzipaso, pala kuti mungadzamale kamangu kuchoka mdziko labwino ndilo Yahova akukupani imwe.18Ndiye koyani mafala yanguya mumtima na mmoyo mwanu, yamangeni ninga chizindikiro cha paboko panu, apo yakhale ninga bzapamkuma pakati pa maso yanu. 19Mumbadzayapfunzise kuna wana wanu na kuyasewera nthawe ndizo mumkhala mnyumba mwanu, pakufamba pamseu, pakugona, na pakulamuka.20Mumbadzayanembe pa nsandamira za nyumba zanu na pa bzipata bza miyi yanu 21kuti nsiku zanu na nsiku za wana wanu zidzathimizirike mdziko ndilo Yahova adalumbirira kuna abereki wanu kudzawapa ninga ndimo kudzaulu kuliri kutali na pa dziko lapansi.22Thangwe mungakoyesesa bzakutonga bzensebzi ndibzo nimkuuzani imwe, kuti mubzichite, kukonda Yahova Mulungu wanu, kufamba munjira zache zensene, na kuphathika kuna iye, 23ndiye Yahova amdzathotha madzinza yenseneya kuchoka pamaso panu, apo mumdzapsokonyola madzinza makulu na ya mphamvu kuposa imwe.24Mbuto iriyense ndiyo nzayo yanu imdzaponda imdzakhala yanu; kuchoka mchipululu kufika ku Lebanoni. kuchokera ku mkulo, Mkulo wa Firate, ate kunyanza ya kumachibese ndiyo yamdzakhala malire yanu. 25Palibe munthu amdzakwanisa kuima pamaso panu. Yahova Mulungu wanu amdzaikha mantha pa imwe na mantha pa imwe kudziko lense ndilo mumdzapondalo, ninga ndimo wakuuzirani.26Nyang'anani, ndikuikha paimwe lero mdaliso na themberero; 27mdaliso, mungabvera bzakutonga bza Yahova Mulungu wanu ndibzo ndikukuuzanibzi lero, 28na themberero, mungasaya kubvera bzakutonga bza Yahova Mulungu wanu, soma lekani njira nimkuuzani lero, kumbatewera milungu ina ndiyo muniidziwa lini.29Bzimdzachitika, pomwe Yahova Mulungu wanu amdzakubweresani mdziko ndilo mukukatambiralo, kuti mumdzaikha mdaliso pa Phiri la Gerizimu, na themberero pa Phiri la Ebala. 30Yali lini ng'ambu ya Yorodano yamweya, kumaulo kwa mseu wakumaulo, mdziko la a Kanani omwe ambakhala ku Araba, kuyambuka ku Giligala, pafupi na mathunda ya More?31Thangwe muniyambuka Yorodano kupita momo kukatambira dziko ndilo Yahova Mulungu wanu akukupani, apo mumdzalitambira muchikhala momo. 32Mumbakoye manemba yense na mayeruzo ndiyo nimkuikhirani pamaso panu lero lino.
Chapter 12

1Aya ni manemba na mayeruzo ndiyo muti mukayakoye mdziko ndilo Yahova, Mulungu wa abereki wanu, wakupani kukhala lanu lanu, nsiku zensene zakukhala padziko lapansi. 2Mumdzadzonga chadidi mbuto zense ndizo madzinza ndiyo mumdzayapsokonyola yakhanamatira milungu yawo, mmapiri matali matali, mtumapiri, na patsinde pamuti uliwense uwisi.3Mudzaphasule malikasa yawo, kupsa mmapidaso nthutu zawo, na kutentha miti yawo ya Asela. Mudzagwate bzilinganiro bzakutsema bza milungu yawo na kupfudza dzina lawo kuchoka pa mbuto yoyo. 4Nampodi kudzanamata Yahova Mulungu wanu ninga tenepoyo.5Soma kumbuto ndiyo Yahova Mulungu wanu wasankhulira mwa madzinza yanu yensene kuikha dzina lache, imweyo imdzakhala mbuto ndiyo iye ambakhala, apo mkumweko ndiko mumdzayenda. 6Na kubwera nazo nsembe zanu zakupserereza, na nsembe zanu zakuphera, bzachikhumi bzanu, na nsembe yakukwiza ya boko lanu, na bzakutoma kukhuma bzanu, nsembe zanu zaufulu, na bzakutoma kubadwa bza ng'ombe zanu na mabira na mbuzi.7Kumweko mumbadye pamaso pa Yahova Mulungu wanu na kusekera pa chirichense ndicho mudachiphata na boko lanu, imwe na wapabanja lanu, ndiko Yahova Mulungu wanu wakudalisani.8Nampodi kumbadzachita ninga bzense mukuchita kunobzi lero lino; tsapano aliyense akuchita ndicho akuona kuti mchakuthemera pamaso pache; 9nakuti mukanati kufikira mpumo, ku chakupita ndicho Yahova Mulungu wanu akukupani.10Soma mungayambuka Yorodano mkukakhala dziko ndilo Yahova Mulungu wanu akutambirisani amdzakupani mpumo kuna awengi wanu wense kuzungulira popo apo mumdzakhala mwakukhazikika. 11Ndiye kumbuto ndiyo Yahova Mulungu wanu amdzakusankhulirani kuchitisa dzina lache kukhala momo---koko mumdzabweresa bzense nimkuuzanibzo: nsembe zanu zakupserereza, bzachikhumi bzanu, na bzakupereka bzakuphata na boko lanu, na bzakutoma kukhuma bzanu, bzakupereka bzaufulu ndibzo mum'bzisankhulira ndibzo mum'bzilonjezera kuna Yahova.12Mumdzasekera pamaso pa Yahova Mulungu wanu--imwe, wana wanu wachimuna, wana wanu wachikazi, anyabasa wanu wachimuna, anyabasa wanu wachikazi, na Alevi ndiwo ali mmiyi mwanu, popeza alibe gawo ayai chakupita pabodzi na imwe.13Chenjerani mwekha kuti nampodi mupereke nsembe zakupserereza mbuto iriyense ndiyo munionayo; 14soma pambuto ndipo Yahova amdzasankhula mwa libodzi la madzinza yanu kuti mudzapereke nsembe zanu zakupserereza, apo kumweko ndiko mumdzakachita chirichense ndicho nimdzakuuzani.15Ndiye, mumbaphe na kudya nyama za mmiyi mwanu, ninga ndimo mumfunira, kumbatambira madaliso ya Yahova Mulungu wanu pa bzense ndibzo wakupani; wanthu wakupsipiziwa na wakuchena wensewo ambadye, nyama ninga mphoyo, na ngondo. 16Soma mulopa nampodi kumbadya; mumbautsanulire pansi ninga madzi.17Nampodi kumbadya chachikhumi cha tirigu wanu mmiyi mwanu, vinyu wanu mupsa, mafuta yanu ayai yakutoma kubaliwa ya ng'ombe ayai mabira na mbuzi zanu; apo nampodi kudya nyama iriyense ndiyo mwaipereka nsembe pabodzi na bzakutoma kukhuma na bziribzense ndibzo mum'bzilonjeza ayai nsembe zanu za ufulu, ayai nsembe zakukwiza za boko lanu.18Soma, mumbadye pamaso pa Yahova Mulungu wanu pambuto ndipo Yahova Mulungu wanu wasankhula---imwe, wana wanu wachimuna, wana wanu wachikazi, akapolo wanu wachimuna, akapolo wanu wachikazi, na Alevi ndiwo ali mmiyi yanu; mudzasekera pamaso pa Yahova Mulungu wanu pa chirichense mumdzaphata na boko lanu. 19Chenjerani mwekha kuti nampodi muwaswaye Alevi nthawe ndizo mukukhala mdziko lanu.Nthawe ndizo Yahova Mulungu wanu amdzakuza malire yanu, ninga ndimo wakulonjezerani, apo mungadzati, 'Ndidye nyama,' thangwera chikhumbo chanu chakudya nyamacho, mudzadye nyamayo, ndimo moyo wanu umfunira.21Penu mbuto ndiyo Yahova Mulungu wanu amdzaisankhula kuikha dzina lache yangakutalimphirani , mumbadzaphe mwa ng'ombe zanu na mabira yanu ndiyo Yahova adakupanizo, ninga ndimo ndakuuzirani; mkuzidya mmuyi mwanu mokha mokhamo, ninga ndimo mtima wanu umdzafunira. 22Ninga mphoyo na ngondo zimbadyedwera, ndendembo mumdzabzidya tenepo; wanthu wakusaya kuchenesiwa na wakuchena ambadzadye mwakundendemera.23Soma onesesani nampodi kudya mulopa, thangwe mulopa ni moyo; nampodi kumbadyera kubodzi moyo na nyama. 24Nampodi kudzaudya; mumbautsanulire pansi ninga madzi. 25Nampodi kumbaudya, pala kuti bzikufambireni bwino, na wana wanu pambuyo panu, mungambachita bzakulungama pamaso pa Yahova.26Soma bzinthu bza Yahova ndibzo munabzo na bzakupereka bzanu bzakutoma kukhuma---mubzitenge kuyenda nabzo kumbuto ndiyo Yahova wasankhula. 27Kumweko mupereke nsembe zanu zakupserereza, nyama na mulopa, pa guwa lansembe la Yahova Mulungu wanu apo mudye nyamayo.28Tchenkhani na kutetekera mafala yense nimkuuzaniya, pala bzikufambireni bwino na wana wanu pambuyo panu kwa muyaya, mungachita bzabwino na bzakulungama pa maso pa Yahova Mulungu wanu.29Pamene Yahova Mulungu wanu akudzagwata wa madzinza kuchoka pa maso panu, pomwe munipita kukawatambira, apo mungawatambira na kukhala mdziko lawo, 30chenjerani mwekha kuti nampodi mupite mmulapu wakuwatewera iwo, angadzamala kudzongeka kuchoka pamaso panu --- mungapite mmulapu wakupsaga milungu yawo, mkumbabvunza, 'Madzinza yoya yambanamata tani milungu ina? Nimchitambo bzibodzibodzi.'31Nampodi kunamata Yahova Mulungu wanu munjira yoyo, thangwe chirichense chakunyansira Yahova, bzinthu ndibzo ambawengana nabzo--- iwo ndiye kuti ambabzichita na milungu yawo; ambabvuma kutentha wana wawo wachimuna na wana wawo wachikazi pamoto thangwera milungu yawo. 32Chirichense nimkuuzanicho, chioneseseni. Nampodi kuchithimizira ayai kuchipunguza.
Chapter 13

1enu pakati panu pamdzaoneka mneneri ayai wakumbalota maloto, apo penu amkuonesani chizindikiro ayai chakudabwisa, 2apo penu chizindikiro ayai chakudabwisacho chimdzaonekadi, ndicho adachilewalewa kuna imwe na kuchisewela, 'Mbatiye titewere milungu ina, ndiyo mukanati kuidziwa kale apo mbatiye tiinamate,' 3nampodi kutetekera mafala ya mneneri umweyo ayai nyakulota imweyo; thangwe Yahova Mulungu wanu akukuyezerani penu mumbakondadi Yahova Mulungu wanu na mtima wanu wense apo na moyo wanu wense.4Mudzafambe pambuyo pa Yahova Mulungu wanu, mulemekezeni, koyani bzakutonga bzache, apo bverani mafala yache, so mudzamunamate na kumumamatira iye. 5Mneneri umweyo ayai nyakulota maloto umweyo mumuphe, thangwe wasewera bakugazana na Yahova Mulungu wanu, ndiye adakubulisani mdziko la Aigupto, na ndiye adakulombolani mnyumba ya akapolo. Mneneri umweyo amfuna kutondo kukusocheresani mnjira ndiyo Yahova Mulungu wanu adautongani imwe kumbafamba. Ndiye chosani letu kwakunyanya chakuipa pa imwe.6Achikhala m'bale wanu, mwana wachimuna wa m'bale wanu, ayai mwananu wachikazi, ayai mkazi wa kumtima kwanu, ayai mwayanu ndiye kuna imwe ali ninga moyo wanu chaiwo, akukungingimizani mtseri kuti, 'mbatiye tikanamate milungu ina' ndiyo mukanati kuidziwa, neye imwe ayai abereki wanu--- 7aliyense wa mulungu wa wanthu ndiye ali pafupi na imwe, pafupi namwe ayai kutali namwe, kuchoka kumalekezero kwa dziko kufika ku malekezero kwinango.'8Nampodi kumutawira ayai kumutetekera, apo nampodi kubvuma diso lako kumubvera nsisi, apo nampodi kumuleka, ayai kumubisa. 9Soma, umuphe meju; boko lako likhale lakutoma kumupha, kinangoka manja bwino yawanthu winango.10Mudzamuphe kuchita kumuboma minyala, thangwe wayezera kukusocheresani kuna Yahova Mulungu wanu, ndiye adakubulisani mdziko la Aigupto, kuchoka mnyumba ya akapolo. 11Isaraeli wense amdzabva achigopa, apo amdzapitiriza lini kuchita bzakuipa bza mtunduyu paimwe.12Mungabva wina akulewa kuguma ubodzi wa miyi yanu, ndiyo Yahova Mulungu wanu wakupani kuti mukhale momo: 13Amuna wina wa pezipezi apambuka pakati panu mkupumpsa anzanu wina wakukhala namwe mmuyi kuti, 'Mbatiye tinamate milungu ina ndiyo mukanati kuidziwa kale.' 14Ndiye mukhale na umboni, fufudzani, apo unguzani bwino bwino. Mungabulukira kuti mpsachadidi na bzakutsimikizika kuti chakunyansachi chachitikadi pa imwe, ndiye muchite chinthu.15Mumbamenye wakukhala mmuyimo na lupanga lakuthwa, na kudzongeratu kubodzi na wanthu wense ndiwo ali momo, na ng'ombe zache kubodzi, na lupanga lakuthwa. 16Mudzagwezeke bzakudzongeka bzense bza momo pakati pa muyi mkutentha muyiyo, na bzakukolola bzache bzense, ninga nsembe yakupserereza ya Yahova Mulungu wanu. Muyiyo umdzakhala mudwi wa mauwo ate muyaya; nampodi udzamangiwe pomwe.17Neye kuti chibodzi cha bzinthu bzapambuliwa pala kudzongewabzo bzimamatire mmanja mwanutu. Ichi chikhale tenepo, kuti Yahova aleke kukalipa kwa ukhali bwache pa imwe, mkukuoneserani chifundo, kukubverani nsisi, na kukuchitisani kuwanda, ninga ndimo adalumbiririra kuna abereki wanu. 18Amdzachita bzobzi thangwe mukutetekera kuna mafala ya Yahova Mulungu wanu, kukoya bzakutonga bzache bzense ndibzo ndikukuuzani imwe lero, kuchita bzobzo ndibzo mpsabwino pamaso pa Yahova Mulungu wanu.
Chapter 14

1Ndimwe wana wa Yahova Mulungu wanu. Nampodi kubzigwata mwekha, ayai kumeta mbuto iriyense ya kunkhope kwanu thangwera nyakufa. 2Thangwe ndimwe dzinza lakupambulika kuna Yahova Mulungu wanu, apo Yahova wakusankhulani kukhala wana wache wache, kuposa wanthu wense ndiwo ali padziko lapansi.3Nampodi kumbadya chinthu chakunyansa. 4Izi ni nyama ndizo mumbadye: ng'ombe, mabira, na mbuzi, 5mphoyo, ngondo, nswala, mphalapala, ngoma, nyumbu, na mbalale.6Mumbadye nyama zakugawanika bziboda, ndiye kuti, ndizo zidagawanika bziboda pawiri, na ndizo zimbabzukula zichitampfuna ndibzo zakhudyula kale. 7Soma, nampodi kumbadya nyama zinango ndizo zimbabzukula ayai ndizo zina bziboda bzakugawanika pawiri: ngamira, asulo, na mabira; thangwe zimbabzukula zichitampfuna ndibzo zadya kale soma ziribe kugawanika bziboda, mzakupsipiziwa kuna imwe.8Nkhumba njakupsipiziwa pomwe kuna imwe thangwe njakugawanika bziboda soma imbabzukula lini; njakupsipiziwa kuna imwe. Nampodi kumbadya nyama ya nkhumba, na kumbaphata thupi lache.9Bzinthu bzina ibzi ndibzo bziri mmadzi mumbadye: chirichense ndicho china minga na makakanamba; 10soma chirichense ndicho chiribe minga na makakanamba nampodi kudya; mpsakupsipiziwa kuna imwe.11Mbalame zense zakuchenesiwa mumbadye. 12Soma izi ni mbalame zakuti nampodi mumbadye: mphungu, nkhwazi, chikambi, 13kamtande na khwangwala, chimbalame chirichense chakudya zinzache.14Nampodi kumbadya, psololo, khungubwe, 15na nthiwatiwa, na chipudo, kakowa, na kabawi aliyense, 16kaukutu, mantchichi, tsekwe, 17bvuwo, dembu, chipsa nkhono.18Nampodi kumbadya indwa, nyantchengwe aliyense, nsadzu na kalimpsimpsi. 19Bzense bzamatenga bzakumbuluka mathimu mpsakupsipiziwa kuna imwe; nampodi bzimbadyiwe. 20Mumbadye bzakumbuluka bzakuchenesiwa basi.21Nampodi kumbadya chirichense chakufa chokha; mumbapase mlendo ndiye ali mmuyi mwanu, kuti abzidye; ayai mugulise kuna mlendo. Thangwe ndimwe dzinza lakupambulika kuna Yahova Mulungu wanu. Nampodi kuphika ntchere yambuzi ya mu mkaka wa mai wache.22Mumbapereke chachikhumi cha mbeu zanu, ndizo zachoka kumunda gole na gole. 23Mumbadye pamaso pa Yahova Mulungu wanu, kumbuto ndiko amdzasankhula kukhala kwakukhala dzina lache, chachikhumi cha mbeu zanu, cha vinyu wanu mupsa, na mafuta yanu, na zakutoma kubaliwa za ng'ombe zanu na mabira yanu na mbuzi zanu; kuti mupfunzire kulemekeza Yahova Mulungu wanu nthawe zense.24Penu ulendo bwakutalikirani maninge kuti ningakwanise lini kuitakula, thangwera mbuto ndiyo Yahova Mulungu wanu amdzasankhula kuikha dzina lacheyo mkutalitsa na imwe, ndiye, pomwe Yahova wakudalisani, 25mudzachinje chakuperekacho kukhala kobiri, mangani kobirizo zikhale mmanja mwanu, apo muyende kumbuto ndiko Yahova Mulungu wanu amdzasankhula.26Kumweko mumkaphatisira basa kobirizo pa chirichense mumdzakakhumbacho: ng'ombe, mabira, vinyu, ayai chakumwa chakulimba, ayai chirichense mumfunacho. Ndiye mumbadzadye kumweko pamaso pa Yahova Mulungu wanu na kusekera, imwe na banja lanu. 27Mlevi ndiye ali mmiyi mwanu --- nampodi kumuswaya, thangwe alibe namwe gawo ayai chakuipira.28Pamapeto pa magole matatu yaliyense mumbadzaonese bzachikhumi bzanu mgole lolo, apo mumbadzagwezeke mmiyi mwanu; 29na Mlevi, thangwe alibe namwe gawo ayai chakupita, apo mlendo, na wakusaya baba, na amasiwa ndiwo ali mmiyi mwanu, amdzabwera kumbadzadya achimbadzakhuta. Dzachiteni ibzi pala kuti Yahova Mulungu wanu adzakudaliseni pa basa lense la boko lanu ndilo mumbachita.
Chapter 15

1Pamapeto pa magole manomwe yaliyense, mumbapfudze mangawa. 2Uyu ni mana wakutsudzulana: Wakufiyaliwi aliyenseyo ambalekerere ndicho adakumbiza kuna mwayache; amdzasunda lini pomwe kuchoka kuna mwayache ayai m'bale wache thangwe kupfudza mangawa kwa Yahova kwalalikiwa. 3Kuchoka kuna mlendo mbasundani; soma chanu chirichense ndicho china m'bale wanu boko lanu lichitsudzule.4Ndiye kuti, nampodi pambakhale nyakusaya pakati panu (thangwe Yahova amdzakudalisani chadidi mdziko ndilo wakupani kukhala chakupita chanu chanu), 5penu mudatetekera bwino mafala ya Yahova Mulungu wanu, kukoya bzakutonga bzache bzensebzi ndibzo ndikukuuzani lerobzi. 6Thangwe Yahova Mulungu wanu amdzakudalisani, ninga adakulonjezerani ; mumdzafiyalisi kuna madzinza mazinji, soma mumdzafiyali lini; mumdzatonga madzinza mazinji, soma iyo yamdzakutongani lini.7Penu Pana nyakusaya pakati panu, wina wa m'bale wanu, mkati mwa miyi yanu mdziko ndilo Yahova Mulungu wanu akukupani, nampodi kuumisa mtima wanu ayai kufunga boko lanu kuna m'bale wanu nyakusayayo; 8soma mufungule chadidi boko lanu kuna iye mkumufiyalisi bzakukwana meju ku bzakufuna bzache.9Chenjerani nampodi kukhala na bzakukumbuka bzakuipa mumtima mwanu, kulewa kuti, 'Gole lachinomwe, gole lakulekerera, lafendera,' pala kuti diso lanu lingaipire m'bale wanu wakusaya neye kumupa chinthu neye; angadzakulirireni kuna Yahova, apo chimdzakhala pikado kuna imwe. 10Mumupe bzachadidi iye, apo mtima wanu nampodi umbasale ukudandaula mungamupa iye, thangwe pakubwezera chochi Yahova Mulungu wanu amdzakudalisani imwe mmabasa yanu yense na mubzense ndibzo mwaikha boko lanu.11Thangwe wakusaya amdzalekeza lini kukhala mdziko; mnthangwerache ndikukuuzani ndikuti, 'Mumbafuthule bzachadidi boko lanu kuna m'bale wanu, kuna wakusaya wanu, na kuna wakusaya mdziko lanu.'12Penu m'bale wanu, mwamuna m'Heberi, ayai mkazi m'Heberi, wagulisiwa kuna imwe mkukutumikirani kwa magole matanthatu, kinangoka mgole lachinomwe 13mumubvume ayende bzaufulu kuchoka kuna iwe. Mungamubvuma kuyenda bzaufulu, nampodi kumuyendesa seye chinthu. 14Mumupasembo bza mabira yanu, bzakuchoka pa kubagula pansi panu, bzakusala pakupsinya vinyu wanu. Ninga ndimo Yahova Mulungu wakudalisirani imwe, mumupasembo.15Mukumbukire kuti mukhali akapolo mdziko la Aigupto, na kuti Yahova Mulungu wanu adakulombolani; mnthangwerache ndikukuuzani lero kuchita ichi. 16Bzimdzachitika kuti angadzakuuzani kuti, 'Nimchoka lini pano,' thangwe ambakukondani na nyumba yanu, nakuti mwamudekera, 17ndiye mumbatenge mkuluzo mkupsondera chipapa cha khutu lache kuchitseko, apo amdzakhala kapolo wanu kwa moyo wache wense. Muchite bzibodzibodzi na kapolo wanu wachikazi.18Nampodi bzioneke bzakunesa kumubvuma kuyenda waufuluko kuchoka kuna imwe, thangwe wakuphatirani basa magole matanthatu mkukupani kale ninga kawiri kense achikhala munthu wakupagaliwi. Yahova Mulungu wanu amdzakudalisani mu bzense mumdzachitabzo.19Atonde wense wakutoma kubadwa mu ng'ombe zanu na mabira yanu na mbuzi apambuliwe pambali pala Yahova Mulungu wanu. Mulibe nawo basa atonde wang'ombewo, ayai kusenga ukuse bwa atonde wakutoma wa mabira. 20Mumbadye atonde wakutomawa pamaso pa Yahova Mulungu wanu gole na gole pambuto ndipo Yahova amdzapasankhula. 21Penu ana chirema --- ninga, kupunduka ayai wakusaya maso, ayai chirema chirichense---nampodi kumpereka nsembe kuna Yahova Mulungu wanu.22Mudzadye mmiyi mwanu; wanthu wakupsipiziwa na wakuchenesiwa mpsibodzibodzi ambadzaidye, ninga mumbadyera mphoyo ayai nswala. 23Soma nampodi kudya mulopa wache; mutsanulire mulopa wache pansi ninga madzi.
Chapter 16

1Zindikirani mwezi wa Abibu, apo koyani Pasaka kuna Yahova Mulungu wanu, thangwe mu mwezi wa Abibu Yahova Mulungu wanu adakubulisani mu Aigupto na usiku. 2Mumbapereke nsembe ya pasaka kuna Yahova Mulungu wanu na ina mwa mabira yanu na ng'ombe pambuto ndiyo Yahova amdzasankhula kukhala pakukhala dzina lache.3Nampodi kumbadyera mkate wachakufufumisa, nsiku zinomwe mudye mkate wakusaya chakufufumisa; thangwe mudabula mu Aigupto mwakamkulukize. Mbachitani bzobzi nsiku zensene za moyo wanu kuti mumbakumbukire nsiku ndiyo mudabula mdziko la Aigupto. 4Bzakufufumisa nambodi bzioneke pa imwe mkati ma malire yanu yense mkati mwa nsiku zinomwe; ayai damba nyama iriyense ndiyo mwaipereka nsembe maulo ya nsiku yakutoma mkusala ate machibese yache.5Nampodi kuphera nsembe ya pasaka mmuyi wanu uliwense ndiwo Yahova Mulungu wanu wakupani. 6Soma, pherani nsembe pambuto ndipo Yahova Mulungu wanu wasankhula kukhazikisa dzina lache. Pamwepo chitani mwambo wa nsembe ya Pasaka maulo pakumira dzuwa, nthawe yapagole ndiyo mudabula mdziko la Aigupto.7Muiphike na kuidya pambuto ndipo Yahova Mulungu wanu wasankhula; machibese yache mudzabwerere kuyenda ku mahema yanu. 8Kwa nsiku zitanthatu mudzadye mkate wakusaya bzakufufumisa; pa nsiku yachinomwe pamdzakhala mtsonkhano wa Yahova Mulungu wanu; nsiku yoyo nampodi kudzaphata basa.9Mudzabzilewenere mwekha sumana zinomwe; kuchoka nthawe yakutoma kumweta tirigu wakuima chiriri mulewenge sumana zinomwe. 10Muchitire Yahova Mulungu wanu Madyerero ya Masumana ndiwo mtsonkhano waufulu wa boko lanu ndiwo muti mupereke, malingana ninga Mulungu wakudalisirani.11Musekere pamaso pa Yahova Mulungu wanu---imwe, wananu wachimuna, wananu wachikazi, akapolo wanu wachimuna, akapolo wanu wachikazi, Mlevi ndiye munaye mmuyi mwanu, na mlendo, na wakusaya baba, na akazi wamasiwa ndiwo ali pakati panu, pambuto ndipo Yahova Mulungu wanu wasankhula kukhazikisa dzina lache. 12Mukumbukire kuti mukhali akapolo mu Aigupto; muzindikire na kuchita manembaya.13Muchite Madyerero ya Misasa kwa nsiku zinomwe mutagwezeka bzakukolola bza pansi na bza mwakupsinyira mpesa. 14Musekere pamadyerero yanu---imwe, mwananu wachimuna, mwananu wachikazi, kapolo wako wachimuna, kapolo wanu wachikazi, Mlevi, na mlendo, na wakusaya baba na mkazi wamasiwa ndiye ali mmiyi mwanu.15Kwa nsiku zinomwe muchitire madyerero Yahova Mulungu wanu pambuto ndipo Yahova wapasankhula, thangwe Yahova Mulungu wanu amdzakudalisani imwe mu bzakukolola bzanu bzense na basa lensene la manja yanu, apo mukhale wakudekedwa kwakunyanya.16Katatu pa gole amuna wanu wense ambaonekere pamaso pa Yahova Mulungu wanu pambuto ndipo amdzapasankhula: pa Madyerero ya Mkate Wakusaya bzakufufumisa, pa Madyerero ya Masumana, na Madyerero ya Pamisasa. Palibe adzaonekere pamaso pa Yahova seye chinthu mmanja. 17Soma, mwamuna aliyense adzabwerese mphaso ninga ndimo angakwanisire, kuti mudziwe madaliso ndiyo Yahova Mulungu wanu wakupani.18Mubziikhire wakuyeruza na akapitawo mmiyi yanu yensene ndiyo Yahova Mulungu wanu wakupani; atengiwe kuchoka mdzinza lanu lirilense, apo ayeruze wanthu mwa chiyeruzo cha kulungama. 19Nampodi kumbagonyosa chilungamo mwakungingimiza; nampodi kumbanyang'ana munthu ayai kutambira chakukomesera mlandu, chimbapsipiza maso ya wanzeru na kumpsinkha mafala ya wakulungama. 20Mutewere chilungamo, mutewere chilungamo chokha, pala kuti mukhale na kutambira dziko ndilo Yahova Mulungu wanu wakupani.21Nampodi kubziikhira mwekha Asela, muti wina uliwense, pambali pa guwa la nsembe la Yahova Mulungu wanu kuti mubzimangire mwekha. 22Ayai kubziimisira chipilala chirichense cha mwala, ndicho Yahova Mulungu wanu akuwengana nacho.
Chapter 17

1Nampodi kupereka kuna Yahova Mulungu wanu nsembe ya ng'ombe ayai bira ndiye ana chirema ayai chirichense chakuipa, thangwe chimdzakhala chakunyansira Yahova Mulungu wanu.2Angaoneka pa imwe, mkati mwa ubodzi wa miyi yanu ndiyo Yahova Mulungu wanu wakupani, mwamuna aliyense ayai mkazi wakuchita chakuipa pamaso pa Yahova Mulungu wanu na kuphonyesa mpangano wache, 3aliyense ndiye wayenda kukanamata milungu ina na kuigodamira, ayai dzuwa, mwezi, ayai thimu lirirense lakudzaulu --- ndicho ndiribe kulewa --- 4apo mungauziwa ichi, ayai mwachibva, apo fufudzani bwino bwino. Penu mchadidi na kutsikimizikadi kuti chakuipacho chachitikadi mu Isaraeli, muchite tenepayu.5Mum'bwerese mwamuna ayai mkazi umweyo, ndiye wachita chakuipachi, ku bzipata bza miyi yanu, mwamuna umweyo letu ayai mkaziyo, apo mumuphe kuchita kumuboma na minyala. 6Pakhale pakamwa pa mboni ziwiri, ayai mboni zitatu, iye wakufuna kuphiwayo aphiwe bwino tsapano; soma pakamwa pa mboni ibodzi nampodi aphiwe. 7Boko la mbonizo likhale lakutoma kumupha iye, kinangoko mkubwera bwino boko la wanthu wense; apo mumdzachosa wakuipa pakati panu.8Penu panioneka nkhani yakunesa kuitonga imwepo --- pinangopense yakujojesa mulopa ayai inangombo, yakuchitana makani ayai inangombo, ayai yakumenyana ayai inangombo---yakutengerana bzipata bza miyi yanu---ndiye mumbakakwire kumbuto ndiko Yahova Mulungu wanu wasankhula. 9Mumbayende kuna ansembe, wa mbeu ya Levi, na kuna mtonga nkhani wakutumikira nthawe yoyo; mukabvunze chiyeruzo chawo, apo amdzakupanganizani mayeruzidwe yache.10Ndiye mumbachite ndibzo amkuuzani kuchita, pambuto ndipo Yahova wasankhula. Chenjerani kuchita bzense amkupfunzisanibzo. 11Tewezani bzakutonga amkupfunzisanibzo, apo chitani bzakukumbuka ndibzo amkupanibzo. Nampodi kupambusa ndibzo amkuuzanibzo, kuboko lamadidi ayai kulamadzere.12Aliyense wakuchita mwakubzithusa, kulamba kutetekera wansembe wakukhala chiriri kutumikira pamaso pa Yahova Mulungu wanu ayai kuna wakuyeruza---munthu umweyo afe; mumdzachoseratu chakuipa kuchoka mu Isaraeli. 13Wanthu wensene amdzabva achigopa, neye kubzikuza pomwe.14Mungadzabwera kudziko ndilo Yahova Mulungu wanu wakupani, apo mungadzalitenga kukhala lanu lanu mkuyamba kukhala momo, apo mumdzati, 'Nimdzabziikhira mfumu pakati pangu, ninga madzinza yense ndiyo yandizunguliraya,' 15ndiye mudzabzisankhulire mfumu pakati panu munthu ndiye Yahova Mulungu wanu wasankhula. Mudzabziikhire mfumu munthu ndiye ni m'bale wanu. Nampodi kuikha mlendo, ndiye ni m'bale wanu lini, pakati panu.16Nampodi abziwanzisire yekha akavalo, ayai kuchitisa wanthu kubwerera pomwe ku Aigupto kuti awanzise akavalo, thangwe Yahova adati kuna imwe, 'Mumdzabwetera lini pomwe njira yoyo.' 17Nampodi abzitengere yekha akazi azinji, pala kuti moyo wache ungazungunuke. Nampodi abzigwezekere siriva na oro mzinji.18Angakhala pa kadera yaufumu bwache. abzinembere yekha m'bukhu chitongi chakulingana na chochi, kuchoka mchitongi ndicho chiri pamaso pa ansembe, omwe mba Alevi. 19Bukhulo likhale na iye, apo ambalilewenge nsiku zensene za moyo wache, pala kuti apfunze kulemekeza Yahova Mulungu wache, pala kuti akoye mafala yensene ya chitongi ichi na manembaya, kuyachita.20Achite ichi kuti mtima wache nampodi ukulire abale wache, na kuti nampodi apambukire kumbali kwa bzakutonga ibzi kuboko lamadidi ayai kulamadzere, kuti awanzise nsiku zache mu ufumu bwache, iye na wambeu yache pakati pa Isaraeli.
Chapter 18

1Wansembe, omwe mba Alevi, na wadzinza la Alevi wense, alibe phathi ayai chakupita pabodzi na Isaraeli; ambadye bzakuperekiwa nsembe bza Yahova bzakukonziwa na moto ninga chakupita chawo. 2Akhale alibe chakupita pakati pa abale wawo; Yahova mwenekachiro mchakupita chawo, ninga iye adalewera kuna iwo.3Ili ni gawo lakupasa ansembe, lakupasiwa iwo kuchoka kuna wanthu wakupereka nsembe, penu ingakhala ng'ombe ayai bira: phewa, maputu mawiri, na bza mmimba. 4Bzipaso bzakutoma bza tirigu wanu, bza vinyu wanu mupsa, na bza mafuta yanu, na ukuse bwakutoma kusengiwa bwa mabira yanu, mumupase iye. 5Thangwe Yahova Mulungu wanu wamusankhula iye kuchoka pa wadzinza wanu wense kuima pulu kutumikira mdzina la Yahova, iye na wana wache wachimuna kwa muyaya.6Penu Mlevi anibwera kuchoka mu uliwense wa mzinda wanu pa Isaraeli wenseneyu ndiwo akukhala mkukhumba na moyo wache wense kubwera kumbuto ndiko Yahova wasankhulako, 7ndiye atumikire mdzina la Yahova Mulungu wache ninga abale wache wense wachi Levi ambachitira, ndiwo ambaima popo pamaso pa Yahova. 8Gawo la kudya kwawo lilingane, seye kulewengera ndibzo aphata atagulisa bzakupita bza banja lache.9Penu munibwera mdziko ndilo Yahova Mulungu wanu wakupani, nampodi kupfunzira kuchita bzakunyansa bza madzinza yoyo. 10Nampodi pagumanike wina wa imwe wakupereka nsembe mwanache wachimuna ayai mwanache wachikazi pamoto, ayai aliyense wakuphatisa basa matsenga kumbabvimira mwai ayai kumbathumbudzulira malodza, 11ayai wanyanga ayai nyachiwindo ayai nyabezi ayai nyamizimu ayai nyakubvunza anyamuya.12Thangwe aliyense wakuchita bzinthu ibzi ngwakunyansa kuna Yahova; Ni thangwera bwakunyansabzi ndipopa Yahova Mulungu wanu amkuwathotha pamaso panu. 13Mukhale wakusaya chirema pamaso pa Yahova Mulungu wanu. 14Thangwe madzinza yoya ndiyo mumdzayatambiraya yambatetekera wakuchita bzakumbabvimira na madimonyo; soma imwepo, Yahova Mulungu wanu akukubvumizani lini kuchita tenepoyo.15Yahova Mulungu wanu amdzakumusirani mneneri kuchoka pakati panu, m'bodzi wa abale wanu, ninga inepano. 16Ichi ndicho mudakumbira kuna Yahova Mulungu wanu pa Horebe panjira ya ku mtsonkhano, kulewa kuti, 'Nampodi tibve pomwe mafala ya Yahova Mulungu wathu, ayai kuona pomwe moto ukuluyu, ayai timdzafa nabzo.'17Yahova adati kuna ine, 'Ndibzo alewabzo mpsabwino. 18Nimdzalamusa mneneri pala iwo kuchoka pa abale wawo, ninga iwepo. Nimdzaikha mafala yangu mkamwa mwache, apo amdzasewera kuna iwo bzense ndibzo nimdzamuuza iye. 19Bzimdzachitika kuti penu wina amdzatetekera lini ku mafala yangu ndiyo amdzasewera mdzina langu, nimdzamubvunza.20Soma mneneri wakusewera mwakubzithusa mdzina langu, fala lakuti ndiribe kumutonga kuti asewere, ayai wakusewerera milungu ina, mneneri umweyo afe.' 21Ichi ndicho mumsewera mumtima mwanu: 'Timdzazindikira tani mafala ndiyo Yahova alibe kuyasewera ndiye?'22Mumdzazindikira uthenga ndibo Yahova wasewera penu amkusewera mdzina la Yahova. Penu chinthu chocho chinioneka lini ayai kuchitika, ndiye kuti mchinthu chakuti Yahova alibe kuchisewera ndiye apo mneneriyo wasewera mwakubzikuza, apo nampodi kuchita naye mantha.
Chapter 19

1Nthawe ndizo Yahova Mulungu wanu atadzonga madzinza, iwo omwe dziko lawo Yahova Mulungu wanu wakupani, mungabwera pambuyo pawo mkukhala mmiyi na mnyumba zawo, 2mubzisankhulire miyi mitatu pakati nakati pa dziko lanu ndilo Yahova Mulungu wanu wakupani kukhala lanu lanulo. 3Mumange mseu na kugawa malire ya dziko lanu mmagawo matatu, dziko ndilo Yahova Mulungu wanu akukuchitisani imwe kulitambira, pala kuti aliyense wakupha mwayache athawire momo.4Ili ni langizo lakuguka munthu wakupha mwayache achithawa kuchoka koko kufuna kupulumusa moyo wache---ule ndiye alibe kupha utowa mwayache neyembo kuwengana naye panthawe yanzoziyo neye. 5Ningati tere, achikhala kuti munthu wayenda mnkhalango na mwayache kukagwata miti, achitamula mbadzo pakugwata mutiyo, apo mbadzoyo mkugululuka kuchoka kumpiniko mkutenga mwayacheyo mkumupheratu---ndiye munthu umweyo athawire ku ubodzi mwa miyi Imweyi kupulumusa moyo wache.6Pinango pense wakukabwezera mulopayo amdzamutewera watenga moyo ule, apo na kutentheka mtima mkumuposa mphamvu, penu ulendobo m'butali kwene kwene, mkumumenya mkumupha, napo kuti munthuyo akhathemera lini kufa, thangwe akhalibe kuwengana naye mwayacheyo m'buyomu. 7Ndipopa ndikukutongani mubzisankhulire mwekha miyi mitatu.8Penu Yahova Mulungu wanu anikuza malire yanu, ninga adalumbirira mule kuna abereki wanu kudzachita tenepo, mkukupani dziko lense ndilo adalonkeza kudzapa abereki wanu; 9penu mumkoya bzakutonga bzensebzi kubzichita, ndikukutongani imwe lero--- bzitongi kukonda Yahova Mulungu wanu na kufamba munjira zache nsiku zense, ndiye muthimizire pomwe mwekha miyi mitatu, pambali pa mitatuyi. 10Chitani ichi kuti mulopa wakusaya kuphonya nambodi ujojezewe pakati pa dziko ndilo Yahova Mulungu wanu wakupani ninga chakupita chanu, pala nampodi pikado ya mulopayo ikhale pa imwe.11Soma penu wina aniwenga mwayache, Mkumbakhala mwakudikhirira iye, kumugandukira iye, mkumudzonga ate kumupha, ndiye achithawira mu ubodzi wa miyi imwei--- 12ndiye akulu wa muyiyo atume mtumi kumubweresa iye m'buyo kuchoka koko, mkumupereka mmanja mwa wakubwezera mulopa, kuti iye afe. 13Diso lanu nampodi limubvere nsisi; soma, Chosani wakujojeza mulopa azao kuchoka mu Isaraeli kuti bzikufambireni bwino.14Nampodi kumbachosa bzizindiro bza malire ndiyo yadaikhiwa m'buto mwache kale kale, mu chakupita chanu ndicho munitambira, mdziko ndilo Yahova Mulungu wanu wakupani kukhala lanu lanu.15Mboni ibodzi nampodi igandukire munthu pa mphumbza iriyense, ayai pachakuphonya chirichense, munkhani iriyense aniphonyayo; pakamwa pa mboni ziwiri, ayai pakamwa pa mboni zitatu, nkhani iriyense itsimikizike. 16Bzichikhala kuti mboni yakusaya chilungamo yagandukira kuchita umboni kuukira munthu kuti wachita chakuipa.17Pamwepo wanthu awiri, ndiwo aimisana nkhaniwo, ayime pamaso pa Yahova, pamaso pa ansembe na amtonga nkhani wansiku zozo. 18Amtonga nkhaniwo achite kafukufuku wakukwana; onani, penu mboniyo ni mboni yakunama apo yachitira umboni bzakunama kwa m'bale wache, 19ndiye muchite kuna iye, ninga ndibzo iye akhakhumba kumchitira m'bale wacheyo; apo mumdzachosa wakuipa pamaso panu.20Ndiye wakusala amdzabva achigopa. apo kuchoka Popo mpakana amdzachita lini chakuipa chocho pakati panu. 21Maso yanu nampodi yabve nsisi; moyo umdzapagali moyo, diso pala diso, dzino pala dzino, boko pala boko, nzayo pala nzayo.
Chapter 20

1Mungayenda kunkhondo kukalimbana na awengi wanu, mkukaona akavalo, magaleta, na wanthu azinjitsa kuposa imwepo, nampodi kuchita nawo mantha; thangwe Yahova Mulungu wanu ali namwe, iye omwe qdakubulisani mdziko la Aigupto.2Mungatsala pang'ono kupita mu nkhondo, wanwembe afendere mkutewera kuna wanthu. 3Iye alewe kuna iwo, 'Tetekerani, Isaraeli, mukuyenda kunkhondo kukalimbana na awengi wanu. Nampodi mitima yanu ifumuke. Nampodi kugopa ayai kunjenjemera. Nampodi kuchita nawo mantha. 4Thangwe Yahova Mulungu wanu ndiye aniyenda namwe kukakumenyerani nkhondo kulimbana na awengi wanuwo na kukupulumusani.'5Akapitawo alewe kuna wanthu kuti, 'Mbani munthu alipo kale adamanga nyumba ipsa apo neye kuipita? Mbaayende abwerere kunyumba yacheyo, pala kuti nampodi afere kunkhondo apo mkudzaipita ni munthu wina.6Mbani ndiye adabzala munda wa mpesa soma neye kudya bzipatso bzache? Mbaayende kumuyi umweyo, pala kuti nampodi afere kunkhondo apo munthu wina mkudzadya ndiye bzipasobzo. 7Mbani munthu alipo ndiye adatomera kale mkazi soma neye kumuloola? Mbaayende kumuyi umweyo pala kuti nampodi afere ku nkhondo pala mkudzamuloola ni munthu wina.'8Akapitawo apitirize kusewera kuna wanthu kuti, Mbani munthu alipo ndiye akugopa ayai kufumuka mtima? Mbaayende abwerere kumuyi kwache, pala kuti mtima wa abale wache nampodi usungunuke ninga bzachita wacheyo.' 9Nthawe ndizo akapitawo amaliza kusewera kuna wanthu, asankhule akulu akulu wankhondoyo paiwowo.10Mungafamba kukathira nkhondo muyi, akuwizeni wantuwo bza mtendere. 11Angatawira mwamtendere mkukufungulirahi bzipata bzawo, wanthu wense wakugumanika momo akhale akapolo wanu apo ambakutumikireni.12Soma angasaya kukutawirani bzakufuna namwe mtendere, soma mkuchita namwe nkhondo, ndiye muuzungulire, 13apo penu Yahova Mulungu wanu amkupani chipambano mkuwapereka mmanja mwanu, muphe mwamuna aliyense mmuyi umweyo na nsonga ya lupanga lakuthwa.14Soma akazi, wana ang'ono, ng'ombe, na chirichense ndicho chiri mmuyimo, na bzankhondo bzache, mubzitutire mwekha ninga mauwo yanu. Mudzadye mauwo ya awengi wanu, omwe Yahova Mulungu wanu wakupani. 15Muchite tenepo kuna miyi yense ndiyo muli nayo kutalitsa na imwe, miyi ndiyo ni miyi lini ya wadzinza amwewa.16iyi ya wanthu amwewa ndiyo Yahova Mulungu wanu wakupani kukhala chakupita chanu, nampodi kusiya chinthu ndicho chimbapuma. 17Mudzongeretu bzense: a Hiti, na a Aamori, a Kanani, a Perizi, a Hivi, na a Yebusi, ninga ndimo Yahova Mulungu wanu wakutongerani. 18Chitani ibzi pala kuti nampodi akupfunziseni kuchita njira zawo zakunyansa, ninga ndizo iwo achita kuna lungu yawo. Penu mumchita, muniphonyera Yahova Mulungu wanu.19Mungauzungulira muyi nthawe itali, nthawe ndizo muniuthira nkhondo mkuutenga, nampodi kuphata mbadzo kugwesa miti yache kulimbana nawo. Thangwe mungakhoze kudya bzakuchoka mwemo, ndiye nampodi kuigwata. Thangwe muyiyo ni munthu pomwe kuti ate muchite kuuzungulira? 20Miti yokhayo ndiyo mukudziwa kuti njabzakudya lini, mukhoza kuidzonga kumbaigwata; muyi wakuchita namwe nkhondoyo muumangire matchemba ate, ugwe.
Chapter 21

1Penu wina anigumanika atafa mdziko ndilo Yahova Mulungu wanu wakupani kukhala lanu lanulo, ali gone mmunda, apo seye kudziwika ndiye wamupha; 2apo akulu na amtonga nkhani wanu abule kunja, akayeze mmiyi ndiyo yamuzungulira iye nyakuphiwayo.3Ndiye akulu wa muyi wakufupi na munthu wakufayo atenge msoti wa ng'ombe kuchoka pathimu lache, ndiwo ukanati kale kuphatisiwa basa, ule ndiwo ukanati kupfuwa gejo. 4Ndiye awuse msotiyo kupolika nawo ku chigwa chakufamba madzi, chigwa ndicho chikanati kale kulimiwa ayai kubzaliwa, apo kuchigwako akagwate khosi la msotiyo.5Wanwembe, wambeu ya a Levi, abwere kutsogolo, thangwe Yahova Mulungu wanu adawasankhula iwo kumutumikira iye na kuwapa mdaliso mdzina la Yahova na kutonga mulandu uliwense wampokano na kumenyana kuphatisa basa lupanga lawo.6Akulu wense wa muyi ndiwo uli kufupi na munthu wakuphewayo asambire mmanja mwawo padzaulu pa msoti ndiwo wagwatiwa khosi mchigwa ule; 7apo atawire ku mulanduyo kuti, 'Manja yathu yalibe kujojeza mulopayu, neye maso yathuya kuona kokha.8Tambirani, Yahova, wanthu wanu Isaraeli, omwe mwawapulumusa, apo nampodi kuikha mulandu pa mulopa wakusaya kuphonya pakati pa wanthu wanu Isaraeli.' Ndiye kujojeza mulopako kumdzawalekerera iwo. 9Munjira yoyo mumdzachoseratu mulopa wakusaya kuphonya kuchoka pakati panu, mungachita bzakulungama pamaso pa Yahova.10Mungabula kunja kukachita nkhondo kulimbana na awengi wanu apo Yahova Mulungu wanu mkukupambanisani mkuwaikha iwo mmanja mwanu, mkuwatenga ukapolo, 11penu muniona pakati pa akapolowo mkazi wakudeka, apo imwe mkudekedwa naye mkufuna kumutenga kukhala mkazi, 12ndiye mumubwerese pamuyi panu; iye adzasenge mumsolo mwache achigwata ntchala zache.13Ndiye akhundule bzakubvala akhadabvala pakutengewa ukapolobzo apo akhale mnyumba mwanu akulira nkhawa ya babache na mayi wache mwezi wamtero. Angamala popo ndokoni mukakhale bayache, apo iye amdzakhala mkazanu. 14Soma penu mulibe kudekedwa naye, ndiye mulekeni ambayende ndiko amfunako. Soma nampodi kumugulisa na kobiri, apo nampodi kumusandusa ninga kapolo, thangwe mwamuchepesa.15Penu munthu ana akazi awiri apo m'bodzi ambakondewa apo winangoyo ambawengiwa, apo wensewo amubalira iye wana---mkazi wakukondewayo na mkazi wakuwengiwayo wensewo--- penu mwana wachimuna wakutoma ngwa nyakuwengiwayo, 16ndiye pansiku ndiyo babamunthuyo amdzagawa vida yache ndiyo akhanayo kuna wanawo, nampodi asanduse mwana wakutoma wa nyakukondewayo pamaso pa mkazi nyakuwengiwayo, mwana wachimuna ndiye ngwakutomadi kubaliwayo. 17Mmalo mwache, atawirize mwana wakutoma, wa mkazi nyakuwengiwayo, pa kumupa kawiri ka bzinthu bzense ndibzo babamunthuyo akhanabzo, thangwe mwana umweyo mkutoma kwa mphamvu zache. Ufulu bwa nyakutoma kubadwa m'bwache.18Penu munthu ana mwana wachimuna maluku nyakuzunguza ndiye ambabvera lini mafala ya babache ayai mafala ya mayi wache, na ndiye, neye kumuyeruza, ambawabvera lini basi; 19ndiye babache na mayi wachewo amuphate mkumuyendesa kunja kuna akulu wa muyi wache na kuchipata cha muyi wache.20Iwo akalewe kuna akulu wa muyi wache, 'Mwanathuyu ni maluku nyakuzunguza; ambabvera lini mafala yathu; ngwakudzonga kobiri na chigona m'bawa.' 21Ndiye wanthu wensene wa muyi wache amuphe na kuchita kumuboma na minyala; apo mumdzachosa chakuipa pakati panu. Isaraeli wense amdzabva bzobzi achidzagopa.22Penu munthu wachita chakuipa chakuthemera kuphiwa, apo mkuphiwa, mkumumanika pamuti, 23ndiye thupi lache nampodi liphuphudze pamutipo. Mumufuchire chadidi nsiku imweyo; thangwe aliyense wakumanikiwa ngwakutembereriwa na Mulungu. Nampodi kupsipiza dziko ndilo Yahova Mulungu wanu wakupani kukhala chakusiiriwa chanu.
Chapter 22

1Nampodi kunyang'anisa ng'ombe ayai bira wa m'Isaraeri mwayanu akusochera apo imwe mkubisalika; mumfunika chadidi kuzibweresa kuna iye. 2Penu m'Isaraeli mwayanuyo ali lini pafupi namwe, ayai penu mukumdziwa lini, ndiye ikusireni kumuyi kwanu, ichibakakhala na imwe ate iye ayipsage, apo kinangoka muibwezere kuna iye.3Muchite bzibodzibodzi na bulu wache; muchite bzibodzibodzi na chakubvala chache; muchite bzibodzibodzi na chakutayika chirichense cha m'Isaraeli mwayanu, chirichense ndicho iye wataya apo imwe mkulokota; nampodi kubzibisa. 4Nampodi kuona kuti bulu ayai ng'ombe ya m'Isaraeli mwayanu yagwa mumseu apo imwe mkubzibisa kuna iwo; mumfunika chadidi mumuthandize kuilamusa pomwe.5Mkazi nampodi abvale chakundendemera na mwamuna, apo ayai mwamuna kubvaka chakubvala cha mkazi; thangwe aliyense wakuchita ibzi aninyansira Yahova Mulungu wanu.6Punu chitsa cha mbalame chiri kutsogolo kwanu munjira, mmuti uliwense ayai pansi, chichikhala na wana ayai mazai mwemo, apo mamunthu mkubwamira wanawo ayai mazayiyo, nampodi kutengera kubodzi mamunthuyo na wanawo. 7Muchite chadidi kuti mamunthuyo ayende, soma wanawo mukhoza kubzitengera mwekha. Bverani chakutongachi pala kuti bzikufambireni bwino, na kuti mutalimphise nsiku zanu.8Mungamanga nyumba ipsa, mumbamange litsito pansodzi yanu pala kuti nampodi kujojeza mulopa panyumba yanu wina angagwa kuchoka popo.9Nampodi kubzala munda wanu wampesa na mbeu zamitundu miwiri, pala kuti bzakukolola bzense nampodi bzitengiwe na mbuto yakulemekezeka, mbeu mwabzalazo na bzakukolola bza mmunda wa mpesayo. 10Nampodi kumbalimisa ng'ombe na bulu pabodzi. 11Nampodi kubvala chakubvala chakukonziwa na ukuse na thonje kubodzi.12Mubzikonzere mwekha chakukolowekera mmaponta manayi ya chakufunika chanu ndicho mumbafunika.13Achikhala mwamuna watenga mkazi, apo achiyenda kuna iye, apo kinangoka mkumuwenga zjai, 14apo mkumulewera iye bzakuchita bzakupasa manyazi apo mkumupasisa mbiri yakuipa, apo mkuti, 'Ndidatenga mkaziyu, soma pomwe ndidafendera kuna iye, ndiribe kugumana bzizindikiro bza udende mwa iye.'15Ndiye baba na mayi wa mtsikanayo atengere bzizindikiro bza udende bwache kuna akulu pa chipata cha muyi.16Babache wamtsikanayo alewe kuna akukuwo, 'Ndidapa mwanangu wachikaziyu kuna mwamuna uyu kukhala mkazache, apo zjai akumuwenga. 17Onani, akumulewera bzinthu bzakuchitisa manyazi kuti, "Ndiribe kugumana bzizindikiro bza udende mwa mwananuyu." Soma ichi mchizindikiro cha udende bwa mwanangu.' Ndiye afuthule nguwo pamaso pa akulu wa muyiyo.18Akulu wa muyi umweyo atenge mwamuna umweyo amupe chilango; 19apo amungingimize kupereka chakupusa nacho cha masekele dzana libodzi ya siriva, kuyapereka kuna babache wa mtsikanayo, thangwe mwamunayo wapasisa mbiri yakuipa kuna dende la Isaraeli. Akhale basi mkazache; nampodi amuleke nsiku zache sense.20Soma penu bzinthu bzobzo mchadidi, kuti chizindikiro cha udende chiribe kugumanika mwa mtsikanayo, 21ndiye abulise mtsikanayo panja pa nyumba ya babache, apo amuna wa mmuyimo amuphe kuchita kumuboma na minyala, thangwe wachita chakunyazisa mu Isaraeli, kuchita ninga puta mnyumba mwa babache; apo mumdzachosa chakuipa pamaso panu.22Penu mwamuna anigumanika kugona na mkazi wakuloodwa na mwamuna winango, apo wensewo afe, mwamuna akhagona na mkaziyo na mkaziyo pomwe; apo mumdzachosa chakuipa mu Isaraeli.23Penu pana mntsikana ndiye ali dende, wakubvunziriwa na mwamuna, apo mwamuna wina mkumugumana mmuyimo mkugona naye, 24atengereni wensewo pachipata cha muyi, apo mukawaphe kuchita kuwaboma na minyala. Mubome mtsikanayo, thangwe alibe kukuwa, napo kuti akhali mmuyimo. Bomani mwamunayo, thangwe adadzonga mkazi wa mwayache; apo mumdzachosa chakuipa pamaso panu.25Soma penu mwamunayo anigumana mkazi wakubvunziriwayo mnthengo, apo achimuphata mkugona naye, ndiye mwamuna yekha adagona nayeyo ndiye afe. 26Soma kuna mntsikanayo nampodi kumuchita chinthu; palibe chakuipa chakuthemera kufa mwa mtsikanayo. Thangwe mulandu umweyu uli ninga pomwe mwamuna aniphata mwayache mkumupha. 27Thangwe adamugumana mnthengo; mtsikana wakubvunziriwayo adakuwa, soma pakhalibe aliyense wakumupukumusa.28Penu mwamuna anigumana mtsikana ndiye ni dende soma alibe kubvunziriwa, apo achimuphata mkugona naye, apo penu anigumanika, 29ndiye mwamuna adagona nayeyo apereke masekele makumi machanu ya siriva kuna babache wa mkaziyo, apo iye akhaliretu mkazache, thangwe wamudzonga iye. Nampodi amuleke nsiku zache zense.30Munthu nampodi atenge mkazi wa babache kukhala ninga wacheretu; nampodi apsokonyole ufulu bwa kuloola bwa babache.
Chapter 23

1alibe munthu wakusunuliwa ayai wakugwatiwa ndiye angapite mu mtsonkhano wa Yahova. 2Mwana wachigololo angapite lini mu mtsonkhano wa Yahova; ate ku m'bwado wachikhumi wa mbeu yache, palibe m'bodzi wa iwo angakhale nawo mu mtsonkhano wa Yahova.3M' Amoni ayai m'Moabu angakhale lini pamtsonkhano wa Yahova; ate ku m'bwado wachikhumi wa mbeu yache, palibe m'bodzi wa iwo angakhale pa mtsonkhano wa Yahova. 4Ichi ni thangwera kuti alibe kukuchingamirani na mkate na madzi munjira ndipo mukhadabula mu Aigupto, na thangwera kuti adakugulirani Balamu mwana wa Beori kuchokera ku Petori mu Aramu Naharaimu, kukutembererani imwe.5Soma Yahova Mulungu wanu alibe kumutetekera Balamu; soma, Yahova Mulungu wanu adazungunusa themberero kukhala mdaliso kuna imwe, thangwe Mulungu wanu adakukondani. 6Nampodi kupsaga mtendere wawo ayai chakuwakomera, mu nsiku zanu sense.7Damba kunyansidwa naye munthu wa ku Edomu, thangwe ni m'bale wanu umweyo; nampodi kununkhidwa naye munthu wa ku Aigupto, thangwe mukhali mlendo mdziko lache. 8Wana wa m'bwado wachitatu ndiwo akubadwa kuna iwo amdzakhala nawo ku mtsonkhano wa Yahova.9Mungabula kunja ninga wankhondo kukalimbana na awengi wanu, ndiye mubzikoye ku chakuipa chirichense. 10Penu pana wina waimwe ndiye wabzipsipiza na bzakuchitika bza usiku, ndiye damba umweyo kupita mu msasa wa anyankhondo; nampodi kuti abwerere mu msasa. 11Maulo yangafika abzisambise yekha mmadzi; dzuwa lingamira, abwerere mkati mwa msasa.12Mukhale pomwe na mbuto kunja kwa msasa ndiko mumbayende; 13apo mukhale na chinthu china pa bzida bzanu chakucherera; pomwe muninjunga kubzithandiza, muchere na chimwecho mkufuchira na mataka ndibzo bzabula mnthupi mwanu. 14Thangwe Yahova ambafamba pakati pa msasa wanu kukupulumusani na kupereka awengi wanu mmanja mwanu. Ndipopa msasa wanu ukhale wakupambulika, pala kuti nampodi ambaone chakunyansa pakati panu kuti angakutayeni.15Nampodi kumpereka kuna mbuyache kapolo ndiye wathawa kuchoka kuna mbuyacheyo. 16Mulekeni akhale namwe, mmuyi uliwense angasankhuleyo. Damba kumuboneresa.17Nampodi pakhale puta pakati pa wana wachikazi wa Isaraeli, ayai nyachigololo pakati pa wana wachimuna wa Isaraeli. 18Nampodi kubwera nayo mpfupo ya nyachigololo ayai mpfupo ya mbwaya mnyumba ya Yahova Mulungu wanu pala ninga chakutoma kukhuma; thangwe bziwiri bzensebzi mpsakunyansira Yahova Mulungu wanu.19Nampodi kufiyalisi pa mpangano wa banyira kuna m'Isaraeli mwayanu---banyira la kobiri, banyira la chakudya, ayai banyira la chirichense chakufiyaliwi pa banyira. 20Kuna mlendo mukhoza kumufiyalisi pa banyira; soma kuna m'Isaraeli mwayanu nampodi kufiyalisi pa banyira, pala kuti Yahova Mulungu wanu akudaliseni mu bzense ndibzo muniphata na boko lanu, mdziko ndilo mukuyenda kukapasiwa kukhala lanu lanu.21Mungalonjeza kuna Yahova Mulungu wanu, nampodi kuchedwa kukwanirisa chimwecho, thangwe 22Yahova Mulungu wanu chadidi letu amdzachifuna; chimdzakhala chakuphonya kuna imwe seye kuchikwanirisa. Soma penu munikhala nabzo kutali kumbalonjeza bzakutoma kukhuma, mkuphonya lini kuna Yahova. 23Icho ndicho chabula pamilomo panu muchionesese na kuchichita; malingana na kulonjeza kwanu kuna Yahova Mulungu wanu, chirichense ndicho mwalonjeza mwaufulu na pakamwa panu.24Mungayenda mmunda wa mpesa wa mwayanu, mudye mpesa uzinji ndimo mumfunira, soma damba kuikha wina mchakutakulira chanu. 25Mungapita muna tirigu wakukhuma wa mwayanu, mutsidibule ngalengale za tirigu na boko lanu, soma nampodi kumweta na chikwakwa tirigu wakukhuma uli chiriri wa mwayanu.
Chapter 24

1Mwamuna angatenga mkazi mkumuloola, penu aniona lini udidi mmaso mwache thangwera kuti wagumana chinthu china chakupasa manyazi mwa iye, ndiye anembe tsamba la chizimbu, aliikhe mmanja mwache, apo mkumubulisa panja pa nyumba yache. 2Angayenda kunja kwa nyumba yache, akhoza kuyenda kukakhala mkazi wa mwamuna winango.3Penu bayache wachiwiriyo animuwenga mkunemba tsamba lachizimbu, mkumufumbatisa mmanja mwache, mkumubulisa kunja kwa nyumba yache; ayai penu bayache wachiwiriyo wafa, mwamuna ndiye adamutenga kukhala mkazacheyu--- 4ndiye bayache wakutoma ule, ndiye adamubulisa kunja pakutoma ule, nampodi amutenge pomwe kukhala mkazache---, atapsiziwa iye; thangwe chimdzakhala chakumunyansira Yahova. Nampodi kuphonyesa, dziko ndilo Yahova Mulungu wanu wakupani kukhala chakutambira chanu.5Mwamuna angatenga mkazi mupsa, nampodi ayende kunkhondo na achikunda, ayai kutongewa kuyenda ku basa lakungingimiziwa, amdzakhala waufulu kukhala pamuyi kwa gole libodzi apo amdzabweresa nsangala kuna mkazache omwe amutengayo.6Munthu nampodi atenge mphero ayai mwana mphero ninga chikole, thangwe kutenepoyo kumdzakhala ninga kutenga moyo wamunthu kukhala chikole.Penu munthu aniba m'bale wache aliyense kuchoka pakati pa wana wa Isaraeli, apo mkumusandusa ninga kapolo apo mkumugulisa. mbava imweyo ife; apo mumdzachosa chakuipa pakati panu.8Chenjerani ku mliri uliwense wa mapere, pala kuti mumbatchenkhe bwino na kuteweza malangizo yensene yakuperekiwa kuna imwe na ansembe, Alevi, kukupfunzisani; ninga ndimo ndidawauzira iwo, mtenepo ndimo mumdzachitira. 9Kumbukirani ndimo Yahova adachitira kuna Miriamu pomwe mukhabula mu Aigupto.10Mungafiyalisi mwayanu ngongole iriyense, nampodi kuyenda kunyumba kwache kukaphatira chinthu. 11Muyime panja, apo munthu mudamufiyalisiyo amdzabula nacho panja kukupani yekha chakuphatiracho kuna imwe panjapo.12Penu ni munthu wakusaya, nampodi kugona muli nacho mwaphatira iyecho. 13Mumubwezere chadidi mwaphatiracho pakumira kwa dzuwa, pala kuti akagone mchakufunika chache mkukudalisani; chimdzakhala chilungamo pamaso pa Yahova Mulungu wanu.14Damba kuboneresa wakuphata ganya omwe ngwakusaya na nyakubonera, penu ni m'Isaraeli mwayanu ayai wachilendo ndiye ali mdziko lanu mu bzipata bza miyi yanu. 15Nsiku zense mumupe malipiro yache; dzuwa nampodi likamire nkhaniyi ikanati kumala, thangwe iye ngwakusaya apo akulewengera imweyo. Chitani ichi pala kuti nampodi akulirireni imwe kuna Yahova, na kuti nampodi chikhale chakuphonya chanu ndicho mwachita.Abereki nampodi aphiwe thangwera wana wawo, ayayimbo wana kuphiwa thangwera abereki wawo. Aliyense aphiwe thangwera chakuphonya chache.17Damba kuponyongola chilungamo cha kwa mlendo ayai wamasiye, ayai kuphatira chakubvala cha mkazi mmasiwa. 18Kumbukira kuti ukhali kapolo mu Aigupto, na kuti Yahova Mulungu wako adakupulumusa iwe kuchoka momo. Ndipopa ndikukulangiza iwe kubvera chitongi ichi.19Mungakolola bzakukolola mmunda mwanu. apo mungayebwa mudwi wa tirigu mmundamo, nampodi kubweresa kukautenga; ukhale wa mlendo, na wamasiye, ayai mkazi mmasiwa, pala kuti Yahova Mulungu wanu udaliseni pa bzense bzakuphata bza manja yanu. 20Mungakunkhumula azitona mmuti wanu wa azitona, nampodi kuyenda pomwe mmitawi; amdzakhala wa mlendo, wa wamasiye, ayai wa mkazi mmasiwa.21Mungagwezeka bzipatso bza mpesa wanu, nampodi kuphalasa pomwe khunkha. Ndibzo bzasalabzo bzimdzakhala bza mlendo, bza wamasiye, na bza mkazi mmasiwa. 22Mumbakumbukire mumtima kuti mukhali kapolo mdziko la Aigupto; mnthangwerache ndikukuuzani kubvera chitongi ichi.
Chapter 25

1Penu pana mpokano pakati pa amuna apo iwo mkuyenda kunyumba yakutongera milandu, apo wakutongayo mkuwatonga iwo, ndiye ambatsudzule walazauyo mkumanga nyakuphonyayo. 2Penu munthu nyakuphonyayo akuthemera kumenyiwa. nyakutonga mulanduyo amugonese pansi pamaso pache na mitchamu ndiyo yatongewa, malingana na kuipa kwache.3Wakutonga mulanduyo akhoza kumupa mitchamu makumi manayi, soma nampodi apitirize kawandidwe kamweko; thangwe angapitiriza kawandidwe kamweko mkumumenya mitchamu mizinjitsa, ndiye m'Isaraeli mwayanu anichepsewa pamaso panu.Nampodi kufunga kumulomo kwa ng'ombe yapakalosa ingambapuntha tirigu.5Penu umano bwawo anikhala pabodzi apo m'bodzi mkusaika, seye mkusiya mwana wachimuna aliyense, ndiye mkazi wa nyakusaikayo nampodi aloodwe mkutakuliwa na winango wakunja kwa banjalo. Soma, mano wache wa bayacheyo ayende kuna iye mkumutenga kukhala mkazi wache, mkukachita basa la mwamuna kuna iye. 6Ibzi bziri temepo kuti mwana wakutoma ndiye anibalayo apite m'buto yakutenga dzina la mano wache adasaikayo, kuti dzina lache nampodi lipfudzike kuchoka mu Isaraeli.7Soma penu mano wacheyo amfuna lini kubzitengera mkazi wamano wacheyo, ndiye mkazi wamano wacheyo akwire kuyenda pachipata cha akulu mkukati, 'Mano wache wa bayangu akulamba kukuza dzina la mano wache mu Isaraeli; amchita lini basa la mano wache kuna ine.' 8Ndiye akulu wa muyi amuchemerese mkusewera naye iye. Soma tiyezezere kuti achingingimira basi apo mkuti, 'Ndikufuna lini basi kumutenga.'9Kinangoka mkazi wa mano wacheyo abwere kuna iye pamaso pa akulu, mkumukhundula chango zache kuchoka nu nzayo yache, mkupsipira mata kunkhope kwache. Apo amutawire kulewa kuti, 'Ibzi ndibzo bzimbachitika kuna mwamuna ndiye amfuna lini kumanga nyumba ya m'bale wache.' 10Dzina lache limdzachemeriwa mu Isaraeli, 'Nyumba ya ule ndiye chango yache yakhunduliwa.'11Penu amuna animenyana, apo mkazi wa m'bodzi mkubwera kudzalatsetsa bayache kuchoka mmanja mwa ule ndiye wamumenyayo, apo penu mkaziyo anifuthula boko lache mkuphata kumbuto kwakubisika, 12ndiye mugwate boko lachelo; diso lanu nampodi lichite nsisi.13Nampodi kukhala na minyala yakupimira yakusiyana mchola chanu, ukulu na ung'ono. 14Nampodi kukhala na mphino zakusiyana mnyumba mwanu, ikulu na ing'ono.15Mwala wamphimo wabwino ndiwo mukhale nawo; mphimo yabwino ndiyo mukhale nayo, pala kuti nsiku zanu ziwande mdziko ndilo Yahova Mulungu wanu wakupani. 16Thangwe wensene wakuchita bzinthu bzimwebzo, wensene wakuchita mwakusaya kulungama, mbakunyansa kuna Yahova Mulungu wanu.17Kumbukirani ndibzo Amaleki adachita kuna imwe panjira pakubula mu Aigupto, 18ndimo anagumanirana namwe panjira mkumenya wale wa imwe mmambuyo, wensene wakulobwa akhali mmambuyo mwanu, pomwe mukhali wakulefuka na kuneta; iye alibe kulemekeza Mulungu. 19Mnthangwerache, pomwe Yahova Mulungu wanu wakupani kupuma kuchoka kuna awengi wanu wakukuzungulirani, mdziko ndilo Yahova Mulungu wanu wakupani kukhala lanu lanu ninga chakusiiriwa chanu, nampodi kuyebwa kuti mumfunika mupfudze chikumbukiro cha Amaleki kuchoka pansi pa thambo.
Chapter 26

1Nthawe ndizo mwabwera mdziko ndilo Yahova Mulungu wanu wakupani ninga chakusiiriwa chanu, apo pomwe munilitambira mkukhala momo, 2ndiye mutenge bzina mwa bzipaso bzensene bzakutoma bza mdziko ndibzo mwabweresa muno kuchoka mdziko ndilo Yahova Mulungu wakupani. Mubziikhe mchitundu mkuyendesa pambuto ndipo Yahova Mulungu wanu amdzasankhula kukhala pakukhala dzina lache.3Muyende kuna wansembe ndiye amdzakhala akutumikira nsiku zozo mkulewa kuna iye, 'Ndikutawiriza lero kuna Yahova Mulungu wako kuti ndabwera mdziko ndilo Yahova adalumbirira kuna abereki wathu kutipasa.' 4Wansembe atenge chitundu kuchoka mmanja mwanu mkutula pansi pa guwa la Yahova Mulungu wanu.5Mulewe pamaso pa Yahova Mulungu wanu, 'M'bereki wangu akhali m'Aramu wakukhala apa na apa. Iye adapolika kuyenda ku Aigupto mkukakhala koko, apo wanthu wache akhali wakuchepa kuwanda kwawo. Kumweko adakakhala dzinza likulu, lamphamvu, na lakubvekera.6Waku Aigupto adatichita bzakuipa na kutidzonga ife. Adaikha basa lakukhuma pa ife. 7Tidalirira kuna Yahova, Mulungu wa abereki wathu, apo adabva mafala yathu na kuona masada yathu, basa lathu, na kubonera kwathu.8Yahova adatibulisa kunja kwa Aigupto na boko la mphamvu, na boko lakuthamuka, lakukhala na chakugopsa chikulutsa, na bzilatizo, na bzakudabwisa; 9apo watibweresa ku mbuto ino apo watipa dziko lino, dziko lakuyerera mkaka na uchi.10Tsapano nyang'anani, ndabweresa bzipaso bzakutoma kukhuma bza dziko ndilo imwe, Yahova, mwandipa ine.' Mubziikhe pamaso pa Yahova Mulungu wanu na kunamata pamaso pache; 11apo musekere mu bzabwino bzense ndibzo Yahova Mulungu wanu wakuchitirani imwe, pala nyumba yanu---imwe, na m'Levi, na mlendo ndiye ali pakati panu.Mungamaliza 12kupereka chachikhumi cha bzakukolola bzanu mgole lachitatu, lomwe ni, gole la chachikhumi, ndiye mupereke ibzo kuna Alevi, kuna mlendo, kuna wamasiye, na kuna akazi wamasiye. pala kuti adyere mkati mwa bzipata bza miyi yanu achikhuta. 13Mulewe pamaso pa Yahova Mulungu wanu, 'Ndamaliza kuchosa mnyumba mwangu bzinthu bza Yahova, apo ndapereka kuna Alevi, kuna mlendo, kuna wamasiye, na kuna akazi wamasiye, malingana na bzitongi bzanu bzense ndibzo mwandipa. Ndiribe kuphonyera china mwa bzitongi bzanu, ayai kubziyebwa ibzo.14Ndiribe kudya chibodzi mwa ibzo mkulira nkhawa kwangu, ayai kuikhambo mbuto inango pomwe ndikhali wakupsipiziwa, ayai kupasa china mwa ibzo kulemekeza anyamuya. Ndatetekera mafala ya Yahova Mulungu wangu; Ndabvera chirichense mudanditonga kuchita. 15Nyang'anani pansi kuchoka kumbuto yakupambulika ndiko mumbakhala, kuchoka kudzaulu, na kudalisa wana wanu Isaraeli, apo dziko ndilo mwatipa ife, ninga mudalumbirira kuna abereki wathu, dziko lakuyerera mkaka na uchi.'16Lero Yahova Mulungu wanu akukutongani imwe kubvera manemba na mayeruzo aya; ndiye tsono mumdzayakoya na kuyachita na mtima wanu wense na moyo wanu wense. 17Mwalonjezetsa lero kuti Yahova ni Mulungu wanu, na kuti mumdzafamba mnjira zache na kukoya manemba yache, bzakutonga bzache, na mayeruzo yache, na kuti mumdzatetekera mafala yache.18Lero Yahova walewesesa kuti ndimwe wanthu omwe muli wache wache, ninga adakulonjezerani imwe, na kuti mumdzakoya bzakutonga bzache bzense, 19apo amdzakukwizani padzaulu pa madzinza inango yense ndiyo wayakhazikisa, apo mumdzatambira mnamato, kubvekera, na kulemekezeka. Mumdzakhala wanthu wakuikhiwa pambali na Yahova Mulungu wanu, ninga iye adalewera."
Chapter 27

1Mose na akulu wa mu Isaraeli adatonga wanthu achiti, "Mukoye bzitongi bzense ndibzo nimkuuzani lero. 2Pa nsiku ndiyo mumdzayambuka Yorodano kuyenda kudziko ndilo Yahova Mulungu wanu wakupani, muyimise minyala inango mikulu mikulu mkuipalanga na mtoto. 3Munembe popo mafala yensene ya chitongichi mungayambuka, pala kuti muyende mdziko ndilo Yahova Mulungu wakupani, dziko la kuyerera mkaka na uchi, ninga ndimo Yahova, Mulungu wa abereki wanu, adakulonjezerani.4Mungayambuka Yorodano, imisani minyala Imweyi ndiyo ndikukutongani lero, pa Phiri la Eba, apo mupalange na mtoto. 5Pamwepo mumange guwa kuna Yahova Mulungu wanu, guwa la minyala; soma nampodi kuimisa chipangizo cha chitsulo kuphatisira minyalayo.6Mumange guwa la nsembe la Yahova Mulungu wanu la minyala yakusaya kuphatisa kale basa; mumbapereke nsembe zakupserereza kuna Yahova Mulungu wanu, 7apo mudzapereke nsembe yaubale na kudya pamwepo; mumdzasekera pamaso pa Yahova Mulungu wanu. 8Mudzanembe pa minyala mafala yense ya chitongi ichi. Munembe mwakuoneka bwino."9Mose na ansembe, Alevi, adasewera kuna Isaraeli wensene achiti, "Nyamalani mutetekere, Isaraeli: Lero mwasanduka wanthu wa Yahova Mulungu wanu. 10Mumfunika tsono kumbabvera mafala ya Yahova Mulungu wanu na kuteweza bzitongi bzache na manemba ndiyo ndikukutongani imwepo lero lino.11Mose adawatonga wanthu nsiku yokhayokhayo achiti, 12"Madzinza aya yaime pa Phiri la Gerizimu kudalisa wanthu angayambuka Yorodano: Simeoni, Levi, Yuda, Isakara, Yosefe, na Benjamini.13Aya ni madzinza ndiyo yaime pa Phiri la Ebala kulengeza matemberero: Rubeni, Gadi, Aseri, Zebuluni, Dani, na Nafitali. 14Alevi amdzatawira achiti kuna amuna wense wa Isaraeli mwakukuwa:15Mbaatembereriwe munthu wakukonza chiringanilo chakutsema ayai kusula chiringanilo cha chitsulo, chakunyansira Yahova, basa la manja ya misiri, na ndiye ambaikha mwakanonono.' Ndiye wanthu wense atawire kulewa, 'Amen.'16'Munthu umweyo mbaatembereriwe omwe ambanyoza babache ayai mai wache.' Ndiye wanthu wensene alewe kuti, 'Amen.' 17'Munthu umweyo mbaatembereriwe omwe ambachoka chizindikiro cha malire ya mwayache.' Ndiye wanthu wense alewe. 'Amen.'18Munthu mbaatembereriwe ndiye ambasocheresa zimola pa mseu.' Ndiye wanthu wense alewe, 'Amen.' 19Munthu mbaatembereriwe ndiye ambaphatisa basa mphamvu kulamba chilungamo kuna mlendo,wana wamasiye, ayai mkazi wamasiye.' Ndiye wanthu wense alewe, 'Amen.'20'Munthu umweyo mbaatembereriwe omwe ambagona na mkazi wa babache, thangwera zjai watenga udindo bwa babachewo.' Ndiye wanthu wensene alewe, 'Amen.' 21Munthu umweyo mbaatembereriwe omwe ambagona na nyama iriyense,' Ndiye wanthu wensene alewe, 'Amen.'22Munthu umweyo mbaatembereriwe omwe ambagona na nana wache, mwana wachikazi wa babache, ayai na mwana wachikazi wa mai wache.' Ndiye wanthu wense alewe kuti, 'Amen.' 23'Munthuyo mbaatembereriwe omwe ambagona na amabzala wache wachikazi.' Ndiye wanthu wensene alewe kuti, 'Amen.'24'Munthu mbaatembereriwe omwe ambapha mwayache mwakanonono.' Ndiye wanthu wensene alewe kuti, 'Amen.' 25'Munthu umweyo mbaatembereriwe omwe ambatambira chiphuphu kukapha munthu wakusaya kuphonya.' Ndiye wanthu wense alewe kuti, 'Amen.'Munthu umweyo mbaatembereriwe omwe akutsimikiza lini mafala ya chitongichi, kuti amdzayakhulupirira.' Ndiye wanthu wense alewe, 'Amen.'
Chapter 28

1Mungatetekera bwino mafala ya Yahova Mulungu wanu pala kuti mukoye bzitongi bzache bzense ndibzo ndikukuuzani imwe lero, Yahova Mulungu wanu amdzakukwizani padzaulu pa madzinza yense padziko lapansi. 2Madaliso yenseneya yamdzabwera pa imwe, mungatetekera mafala ya Mulungu.3Mumdzakhala wakudalisika mu mmuyi na wakudalisika mmunda. 4Chakudalisika chimdzakhala chipaso cha mmimba mwanu, chipaso cha mataka yanu, na chipaso cha bzifuwo bzanu, na kuthimizirika kwa ng'ombe zanu na ntchere za mabira yanu.5Chakudalisika chimdzakhala chitundu chanu na chamumunyira chanu. 6Mumdzakhala wakudalisika mungadzapita mkati, na kudalisika mungadzabula panja.7Yahova amdzachitisa awengi wanu wakukugandukirani kuphiwa pamaso panu; amdzabula panja kukugandukirani kuchokera njira ibodzi soma amdzathawa pamaso panu njira zinomwe. 8Yahova amdzatonga madaliso kubwera pa imwepo mmagwangwa mwanu na mwense ndimo mumbapisa boko lanu; iye amdzakudalisani mdziko ndilo wakupani.9Yahova amdzakukhazikisani imwe kukhala wanthu wakupambulika pala iye yekha, ninga ndimo walumbirira kuna imwe, mungakoya bzakutoma bza Yahova Mulungu wanu, na kufamba mnjira zache. 10Wanthu wense wa dziko lapansi amdzaona kuti mwachemeriwa na dzina la Yahova, achidzabva namwe mantha.11Yahova amdzakupambanisani maninge mchipaso cha mmimba mwanu, mchipaso cha bzifuwo bzanu, na bzipaso bza mataka yanu mdziko ndilo iye adalumbira kukupani. 12Yahova amdzakufungulirani imwe nyumba yache yakukoyera yakudzaulu kupereka mvuna pala dziko lanu pa nthawe yache chaiyo, achidalisa basa lense la boko lanu; mumdzakumbiza kuna madzinza mazinji, soma imwepo mumdzakumbira lini.13Yahova amdzakusandusani msolo sikuti mchira neye; mumdzakhala padzaulu pokha basi, apo mumdzakhala lini panyansi, mungatetekera bzakutonga bza Yahova Mulungu wanu ndibzo ndikukuuzanibzi imwe lero, pala mubzitchenkhe na kubzichita, 14apo penu munipambusira lini kumbani mafala yense ndiyo ndikukuuzani leroya, kuboko lamadidi ayai lakumadzere, pala kutewera milungu inango mkutumikira imweyo.15Soma mungasaya kutetekera mafala ya Yahova Mulungu wanu, pala kuti mukoye bzakutonga bzanu bzensene na manemba yache ndiyo ndikukuuzani leroya, ndiye matemberero yenseya yamdzabwera pa imwe yachikupinzulani.16Mumdzakhala wakutembereriwa mmuyi mwanu, apo mumdzakhala wakutembereriwa mmunda mwanu. 17Chakutembereriwa chimdzakhala chitundu chanu na chombo chanu chakumunyira.18Chakutembereriwa chimdzakhala chipaso cha mmimba mwanu, chipaso cha mataka yanu, ntchere za ng'ombe zanu, na ntchere za mabira yanu. 19Mumdzakhala wakutembereriwa mungadzapita mkati, muchidzakhala wakutembereriwa pakubula panja.20Yahova amdzakufungulirani matemberero, chisokonezo, na bzitsimulo mu bzense ndibzo mumbaikha boko lanu, ate mutadzongeka, na kufikizana mutamaliratu kamkulumize thangwera kuipa kwa bzakuchita bzanu ndibzo mwandilamwira ine. 21Yahova amdzachitisa muliri kuphathirira pa imwe kufikizana atakudzongani imwe kuchoka mdziko ndilo mukuyenda momo kukakhala lanu lanu.22Yahova amdzakumenyani imwe na matenda yakupasirana, na manungo, na chibayo, na chilala, na lupanga, na chonzi chakupsa, na mame ibzi bzimdzakutewerani kufikizana mutamala .23Mdzaulu pamsolo panu mumdzakhala mkhuwa, apo mataka mwapondayo yamdzakhala chitsulo. 24Yahova amdzachitisa mvula ya mdziko lanu kukhala ufaufa na pfumbi; imdzachokera kudzaulu kugwa paimwe, kufikizana mutadzongeka.25Yahova amdzachitisa imwepo kuphiwa na awengi wanu; mumdzawayendera kutewera njira ibodzi soma mumdzathawa pamaso pawo kutewera njira zinomwe. Mumdzathusiwa kutsogolo na mmambuyo pakati pa maufumu yensene ya dziko lapansi. 26Matupi yanu yakufa yamdzakhala chakudya cha mbalame za mdzaulu na nyama zadziko lapansi; pamdzasaika munthu wakuzigopsa kuti zithawe.27Yahova amdzakumenyani na mapute ya Aigupto na bzilonda bza mmimba, mphere, na kupfika, ndiko mumdzalimba lini nako. 28Yahova amdzakumenyani na misala, na uzimola, na kuzungulira msolo. 29Mumdzampsampsadzira mbzee masikatisikati ninga zimola ambampsampsadzirira mum'dima, apo mumdzapambana lini mnjira zanu; mumdzakhala wakumbaboneresiwa basi na kumbaberiwa, apo pamdzakhala lini aliyense wakukupulumusani.30Mumdzabvunzira mkazi, soma mwamuna wina dzamupsokonyola achimuphatirira. Mumdzamanga nyumba soma neye kuikhala; mumdzabzala munda wa mpesa soma neye kudyerera bzipaso bzache. 31Ng'ombe yanu yapakalosa imdzaphiwa pamaso panu, soma nyama yache mumdzaidya lini; bulu wanu amdzatengiwa mwakungingimiza kuchoka pamaso panu apo amdzabwezeriwa lini kuna imwe. Mabira yanu yamdzaperekiwa kuna awengi wanu, apo pamdzasaika wina wakukubwezerani.32Wananu wachimuna na wachikazi amdzaperekiwa kuna wanthu wina; maso yanu yamdzawapsaga nsiku yamtero, soma yamdzatazira na kudikhira iwo. Mumdzakhala mulibe mphamvu mmanja mwanu.33Bzakukolola bza mdziko lanu na bza mabasa yanu yense---dzinza ndilo mukulidziwa lini ndilo limdzabzidya; mumdzakhala muchiboneresiwa basi na kumbaphiwa, 34mwakuti mumdzakhala wamisala na bzakumbaona bziri mkumbachitika. 35Yahova amdzakumenyani mmabondo na mmiyendo na mapute makulu ndiyo mumdzachira nayo lini, kuchokera kunyansi kwa nzayo zanu kufikira pamsolo.36Yahova amdzakutengani imwepo pabodzi na mfumu ndiyo mwaisankhula pakati panu kuyenda namwe kudzinza ndilo mukanati kulidziwa kale, neye imwe ayai abereki wanu; kumweko mumdzakanamata milungu inango ya matabwa na minyala. 37Mumdzakhala chiyambi cha bzakuipa, mwambi, na mafala, pakati pa wanthu wense ndiwo Yahova amdzakutsogolerani.38Mumdzakabzala mbeu zizinji kumunda, soma mumdzakolola bzakuchepa, thangwe bziwala bzimdzalala kubzidya. 39Mumdzabzala minda ya mpesa mkumbailima, soma mumdzamwa lini vinyo wache, ayai neyembo kugwezeka bzipaso, thangwe nkhonye zimdzabzidya.40Mumdzakhala na miti ya azitona mphimpha yanu yense, soma mumdzabzidzoza lini na mafuta yache, thangwe miti yanu ya azitonayo imdzadodeza bzipaso bzache. 41Mumdzakhala na wana chimuna na wachikazi, soma amdzakhaliratu lini wanu wanu ate kalekale, thangwe amdzayenda kuukapolo.42Miti yanu yense na bzakukolola bza mataka yanu---bziwala bzimdzalala kudya. 43Mulendo ndiye ali pakati panu amdzalamuka kukhala achimbakulakula; imwepo mwekha mumdzakhala muchigwa pansi nthawe na nthawe. 44Iye amdzakufiyalisini, soma imwe mumdzamufiyalisi lini; iye amdzakhala msolo, apo imwe mumdzakhala mchira.45Matemberero yenseneya yamdzabwera pa imwe apo yamdzakutewerani yachikupinzulani ate mutadzongeka. Ibzi bzimdzachitika thangwe mulibe kutetekera Yahova Mulungu wanu, kuti mukoye bzakutonga bzache na malamulo ndiyo adakutongani imwepo. 46Matemberero yoya yamdzakhala pa imwe ninga bziringaniro na bzakudabwisa, na pa wambeu yanu ate mpakana.47Thangwera mulibe kunamata Yahova Mulungu wanu na chimwemwe na kusekera kwa mtima pomwe mukhana vida, 48mnthangwerache mumdzatumikira awengi ndiwo Yahova amdzakutumizirani; mumdzawatumikira pa njala, nthawe ya nyota, mum'dima, na muumphawi. Amdzakhala chipsinjo cha chitsulo ayai pa Khosi panu kufikira atakudzongani imwepo.49Yahova amdzabweresa dzinza pa imwe lakuchokera kutali, kuchokera ku malekezero ya dziko lapansi, ninga mphungu ndimo imbambulukira pa nyakuipha wache, dzinza ndilo chiseweredwe chache mumbachibva lini; 50dzinza la nkhope yakugopsa ndilo limbalemekeza lini wakukalamba na kuchita nsisi wana. 51Iwo amdzadya wana wa bzifuwo bzanu na bzakukolola bza dziko lanu kufikira mutadzonongeka. Amdzakusiirani lini neye tirigu, vinyu mupsa, ayai, mafuta, neye wana wa ng'ombe zanu ayai ntchere za mabira yanu, kufikizana atakuchitisani kumaliratu.52Amdzakuzungulirani imwe mbzipata bzanu bzense, kufikira malitsito yanu matali na yakutetezekayo yatagwesiwa palipense mdziko lanu, malitsito ndiyo mukhayakhulupirira. Iwo amdzakuzungulirani mbzipata bzense bza miyi yanu mdziko lense ndilo Yahova Mulungu wanu wakupani. 53Mumdzadya bzipaso bza thupi lanu, nyama ya wana wanu wachimuna na wachikazi, omwe Yahova Mulungu wanu adakupani, mtsasa na mmatsautso ndiyo awengi wanu amdzakuboneresani nayo.54Mwamuna wakulobwa mnkhongono na wakusaya mphamvu pakati panu---amdzakhala wa nsanje kuna m'bale wache na kuna mkazi wache wakukondeka, na kuna wana aliwense ndiwo wasiya. 55Ndiye amdzampereka lini kuna aliyense wa iwo nyama ya wanache chaiwo ndiyo akufuna kudya, thangwe amdzakhala lini na chakusala nacho mtsasa na mmatsautso ndiyo muwengi wanu amdzakuboneresani mbzipata bzensene bza miyi yanu.56Mkazi wakulobwa mnkhongono na wakulefuka pakati panu, ndiye amdzayezera lini kuikha kutseri kwa nzayo yache pamataka thangwera kulobwa na utete bwache---iye amdzakhala wansanje kuna bayache chaiye, kuna wanache wachimuna, 57na kuna wanache wachikazi, na kuna tcheche lakubula pakati miyendo yache, na wa wanache ndiwo amdzabala. Iye amdzawadya iwo mwamtseri thangwera kusaya chirichense, nthawe ya matsasa na mtsautso ndiwo awengi wanu amdzaboneresa nawo imwe mbzipata bza miyi yanu.58Penu munikoya lini mafala yense ya chitongi ichi ndiyo yanembiwa mmbukhu iri, pala kulemekeza dzina lache lakupambana na lakugopsa, Yahova Mulungu wanu, 59ndiye Yahova amdzachitisa miliri yanu kukhala yakugopsa, na ire ya abereki wanu; imdzakhala miliri mikulu, ya nthawe itali, na matenda makulu, ya nthawe itali.60Amdzakubwereserani pomwe pa imwe matenda yensene ya ku Aigupto ndiyo mukhayagopa; yamdzakukakamirani. 61Matenda yaliyense pomwe na muliri ndibzo bziribe kunembiwa m'bukhu la chitongi ichi, yamweyo pomwe Yahova amdzayabweresa pa imwe kufikira mutadzongeka. Mumdzasala wakuchepa kuwanda kwanu, 62napo kuti mukhali ninga nyenyezi zakudzaulu kuwanda kwanu, thangwera mulibe kutetekera mafala ya Yahova Mulungu wanu.63Ninga ndimo Yahova adasekerera pa imwe pakukuchitirani bzabwino, na kukuwanzisani, mtenepoyo amdzasekera pa imwe pa kukumalisani na kukudzongani. Mumdzathotholiwa mdziko ndilo mukuyenda kukalitambira. 64Yahova amdzakumwazani imwe pakati pa wanthu wensene kuchoka kumalekezero kwa dziko kufika ku malekezero kwinango; kumweko mumdzanamata milungu ina ndiyo mukanati kuidziwa, neye imwe ayai abereki wanu, milungu ya matabwa na minyala.65Pakati pa madzinza yoya mumdzagumana lini udidi, apo pamdzakhala lini kupuma kutseri kwa nzayo zanu; Yahova amdzakupani koko mtima wakunjenjemera, maso yakutazira, na moyo wakulira. 66Moyo wanu umdzakhala mchikaiko pamaso panu; usiku na masikati mumdzachita mantha apo mumdzakhala lini na chikhulupiriro cha moyo wanu.67Machibese mumdzati, 'Ndikufuna yatakhala maulo!' apo maulo mumdzati, 'Ndikukhumba yatakhala machibese!' thangwera mantha mmitima yanu na bzinthu ndibzo maso yanu yamdzaona. 68Yahova amdzakubweresani pomwe ku Aigupto kupakira bzombo, kudzera njira ndiyo ndikhadati kuna imwe, 'Mumdzaona lini pomwe Aigupto.' Kumweko mumdzabziikha mwekha pamalonda kuna awengi wanu kukhala akapolo wachimuna na akapolo wachikazi, soma palibe ndiye amdzakugulani."
Chapter 29

1Aya ni mafala ndiyo Mose adatonga wana wa Isaraeli mdziko la Moabu, mafala ndiyo yadaphatidziwa pa mpangano ndiwo iye adauchita pabodzi nawo pa Horebu.2Mose adachemera a Isaraeli wense achiti kuna iwo, "Mwaona bzense ndibzo Yahova adachita pamaso panu mdziko la Aigupto kuna Falawo, kuna akapolo wache wensene, na kuna dziko lache lense --- 3ngwete ikulu ndiyo maso yanu yadaona, bzilatizo, na bzakudabwisa bzizinji bzire. 4Soma ate lero Yahova akanati kukupani mtima wakudziwa, maso kuona, ayai makutu kubva.5Ndakutsogolerani kwa magole makumi manayi mchipululu; bzakubvala bzanu bziribe kusakala pathupi panu, na chango zanu ziribe kupereseka kunzayo kwanu. 6Mulibe kudya mkate uliwense, na kumwa vinyu aliyense ayai chakumwa chirichense chakuledzeresa, pala kuti mudziwe kuti ndinedi Yahova Mulungu wanu.7Pomwe mudabwera kumbuto ino, Siho, mfumu ya Hesiboni, na Og, mfumu ya ku Basani, idabula kudzamenyana nafe, apo ife tidawapha. 8Tidawatengera dziko lawo tichiripereka ninga chakusiiriwa kuna wadzinza la wene Rubeni, kuna Agadi, na kuna meya ya dzinza la Manase. 9Mnthangwerache koyani mafala ya mpangano uyu na kuyachita, pala kuti mupambane pa chirichense ndicho mumchita.10Mukuima lero, mwensemwe, pamaso pa Yahova Mulungu wanu; mafumu yanu, madzinza yanu, akukuakulu wanu, na anyamata wanu --- amuna wense wamu Isaraeli, 11wana wanu ang'ono, akazi wanu, na mlendo omwe muli naye pakati panu mtsasa mwanu, kuchoka kuna iye wakukugwatirani muti wanu kuyenda kuna iye wakukutungirani madzi yanu.12Muli pano kuti mupite mu mpangano wa Yahova Mulungu wanu na mu chilumbiriro ndicho Yahova Mulungu wanu akuchita namwe lero, 13pala kuti akuchitiseni imwe lero kukhala wanthu wache, na kuti akhale Mulungu wanu, ninga adasewerera kuna imwe, na ninga ndimo iye adalumbirira kuna Abereki wanu, kuna Aburahamu, kuna Isaki, na kuna Yakobo.14Thangwe ndimwe lini mwekha kuti ndikuchita namwe mpangano uyu na chilumbirochi-- 15na aliyense waima pano na ife lero pamaso pa Yahova Mulungu wanu---soma na wale pomwe ndiwo ali lini pano na ife lero lino. 16Mukudziwa ndimo tidakhalira mule mdziko la Aigupto, na kabweredwe kache kudzera pampikiti pa madzinza ndiyo mudadzera.17na bzilinganilo bzao bzakutsema bzakunyansa bzakukonziwa na matabwa na mwala, siliva na golide, ndibzo bzikhali pakati pawo. 18Onesesani kuti pakati panu palibe mwamuna aliyense, mkazi, banja, ayai dzinza ndilo mtima wache ukusandulika kulamba Yahova Mulungu wathu, pala kunamata milungu ya madzinza yamweyo. Onesesani kuti pakati panu palibe muzi wakubala chipaso chakupha ayai mabade. 19Pomwe munthu umweyo wabva mafala ya themberero limweri, amdzabzidalisa yekha mumtima mwache mkuti, 'Nimdzakhala na mtendere, Napo ndikufamba mbzakusamwa bza mtima wangu.' Ichi chimdzadzonga kutota pabodzi na kuuma.20hova amdzamu......lini iye. Soma, ukhali bwa Yahova na nsanje yache bzimdzafukiza munthu umweyo, apo matemberero yensene ndiyo yadanembiwa m'bukhuli yamdzagwera pa iye, apo Yahova amdzapfudza dzina lache kuchoka pansi pa thambo. 21Yahova amdzamuikha pambali pala ngozi pa wanthu wense wa mu Isaraeli, mkukoya kwa matemberero yensene ya mpangano ndiyo yanembiwa m'bukhuli la chitongi.22M'bwado ukubwerayo, Wana wanu omwe amdzakugandukirani, na mulendo wakubwera kuchokera ku dziko lakutali, amdzalewalewa angadzaona miliri imweyi mdziko limweri na matenda ndiyo Yahova walidwalisa nayo --- 23apo pomwe soma kuti dziko lensene lasanduka sufure na munyu wakugaka, ndiko chirichense chimbafesewa lini ayai kubala chipaso, ndiko kumbamera lini bzakumera, ninga kugwa kwa Sodomu na Gomora, Adima na Zeboimu, ndiwo Yahova adawadzonga mu ukali bwache na chilango--- 24iwo amdzalewa ali pabodzi na madzinza yensene inango, 'Thangweranyi Yahova wachita ichi kudzikoli? Kupsa kwa ukali bukulu terepayuku nkhwanyi?25Ndiye wanthu amdzati, 'Mnthangwera kuti iwo adalamba mpangano wa Yahova, Mulungu wa abereki wawo, ndiwo adauchita na iwo pomwe iye adabulisa iwo mdziko la Aigupto, 26apo thangwera iwo adayenda achikatumikira milungu ina achiigodamira iyo, milungu ndiyo akhanati kuidziwa kale na ndiyo alibe kuchita kuwapa iwo.27Mnthangwerache ukali bwa Yahova bwanyanduka kudziko ili, pala kulibweresela matemberero yensene ndiyo yadanembiwa m'bukhuli. 28Yahova waazula iwo kuchoka mdziko lawo mwa ukali, na chilango, na mu ukali bukulu, apo waathusa iwo mdziko linango, ninga lero.'29Nkhani zachinsinsi mza Yahova yekha Mulungu wathu; soma bzinthu ndibzo bzaonekera mpsathu ate kale kale na kuna abereki wathu, pala kuti tichite mafala yensene ya chitongicho.
Chapter 30

1Pomwe bzinthu bzense bzabwera kuna imwe, madaliso na matemberero ndiyo ndakuikhirani pamaso panu, apo mungayaikha mumtima pakati pa madzinza yensene ndiko Yahova Mulungu wanu waku.....imwe, 2apo mungabwerera kuna Yahova Mulungu wanu mkubvera mafala yache, kuteweza bzense ndibzo ndikukutongani lero--- imwe na wana wanu ---na mtima wanu wense na moyo wanu wense, 3ndiye Yahova Mulungu wanu amdzabweza ukapolo bwanu achidzakuchitirani nsisi; amdzabwerera mkudzakugwezekani kuchoka kuna wanthu wensene ndiko Yahova Mulungu wanu wakumwazani.4Penu wina wa wanthu wanu waukapopo ali mbuto yakutalitsa pansi pa thambo, kuchoka popo Yahova Mulungu wanu amdzakugwezekani, apo kuchoka popo iye amdzakubweresani imwe. 5Yahova Mulungu wanu amdzakupitisani mdziko ndilo abereki wanu adatambira kukhala lawo lawo, muchidzakhala nalo pomwe; iye amdzakuchitirani bzabwino na kukuwanzisani kuposa ndimo adachitira na abereki wanu.6Yahova Mulungu wanu amdzauchita mgwatidwe mtima wanu na mtima wa wana wabubadwa pambuyo panu, ndiye mumdzamkonda Yahova Mulungu wanu na mtima wanu wense na moyo wanu wense, pala kuti mukhale na moyo. 7Yahova Mulungu wanu amdzaikha matemberero yenseneya pa awengi wanu na iwo wakudana namwe, iwo omwe ambakulondanilondani. 8Mumdzabwerera mkudzabvera mafala ya Yahova, apo mumdzachita bzakutonga bzache bzensene ndibzo ndikukuuzani lero.9Yahova Mulungu wanu amdzakupambanisani kwene kwene mmabasa yanu yense ya boko lanu, mchipaso cha mmimba mwanu, mchipaso cha bzifuwo bzanu, na mchipaso cha mmataka yanu, pala ............ Thangwe Yahova amdzakomedwa pa kukupambanisani. ninga ndimo adakomedwera na abereki wanu. 10Iye amdzachita bzobzi mungabvera mafala ya Yahova Mulungu wanu, pala kukoya bzakutonga bzache na manemba ndiyo yadanembiwa mmbukhu iri la malamulo, mungatembenukira kuna Yahova Mulungu wanu na mtima wanu wense na moyo wanu wense.11Thangwe chitongi ndikukuuzani lerochi mchakunesa lini zedi pala imwe, ayai chakunesa kwene kwene kuchifikira. 12Chiri linimbo kudzaulu neye, kuti mungati, 'Mbani amdzatikwirira kudzauluko achikatibweresera pansi mkutichitisa kukwanisa kuchibva, pala tichichite?13Ayayi kuti yali ng'ambu ya nyanza kuti mungati, 'Mbani amdzatiyambukira nyanzayo kudzatibweresera mkudzatichitisa kuchibva, kuti tiyachite?' 14Soma mafalayo yali namwe pafupi zedi, mkamwa mwanu na mumtima mwanu, pala kuti muyachite.15Onani, lero ndakuikhirani pamaso panu moyo na chabwino, imfa na chakuipa. 16Mungabvera mayeruzo ya Yahova Mulungu wanu, ndiyo ndikukuuzani leroya kukonda Yahova Mulungu wanu, kufamba mnjira zache, na kukoya bzakutonga bzache, ........, na manemba yache, mumdzakhala na moyo na kuwanda, apo Yahova Mulungu wanu amdzakudalisani mdziko ndilo mukupta kukakhala lanu lanu.17Soma mtima wanu ungachungunuka, apo neye kubvera mkufumuka mkumbagodamira milungu inango mkumbainamata, 18ndiye ndikukuuzani lerolino kuti mumdzamala meju; mumdzatalimphisa lini nsiku zanu mdziko ndilo mukuyambukira Yorodanolo mkukapita momo kukakhala lanu lanu.19Ndachemera kudzaulu na dziko lapansi kuchitira umboni bwanu lero lino kuti ndakuikhirani pamaso panu moyo na imfa, madaliso na matemberero; mnthangwerache sankhulani moyo pala kuti mukhale na moyo, imwe na wana wa pambuyo panu. 20Chitani ibzi kuti mukonde Yahova Mulungu wanu, kubvera mafala yache, na kuphathika kuna iye. Thangwe iye ni moyo wanu na kutalimpha kwa nsiku zanu; chitani ichi kuti mukakhale na moyo mdziko ndilo Yahova adalumbirira kuna abereki wanu, kuna Aburahamu, kuna Isaki, na kuna Yakobo, kuwapa iwo."
Chapter 31

1Mose adayenda achikasewera mafala aya kuna a Isaraeli wensene. 2Tsapano ndina magole dzana libodzi; ningayende lini pomwe panja mkubwera pomwe muno; Yahova walewa kuna ine, 'Uniyambuka lini Yorodanoyo.' 3Yahova Mulungu wanu, iye amdzayenda patsogolo panu; amdzagonjesa madzinza yoya kuchoka pamaso panu, apo mum........ iwo. Yoswa, iye amdzatsogola patsogolo panu, ninga ndimo Yahova wasewerera.4Yahova amdzachita kuna iwo ninga ndimo adachitira kuna Siho na kuna Ogi, mafumu ya Aamori, na ku dziko lawo, lomwe adalidzonga. 5Yahova amdzawapereka iwo mmanja mwanu, apo mumdzachita kuna iwo malingana na bzense ndibzo ndidakutongani. 6Khalani wa mphamvu na wakulimbika mtima bwino bwino, nampodi kugopa, apo nampodi kuchita nawo mantha; thangwe Yahova Mulungu wanu, iye ndiye omwe ambayenda namwe; amdzakutazisani lini ayai kukulekererani imwe."7Mose adachemera Yoswa achiti kuna iye pamaso pa a Isaraeri wensene, "Khala wa mphamvu na wakulimbika mtima bwino, thangwe umdzayenda na wanthuwa mdziko ndilo Yahova adalumbira kuna abereki wawo kuwapa iwo; umdzawachitisa iwo kulitambira. 8Yahova, iye ndiye amdzayenda patsogolo panu; iye amdzakhala namwe; amdzakutazisani lini ayai kukulekerani; nampodi kuchita mantha, nampodi kubvesewa utofu."9Mose adanemba chitongi Ichi achichipereka kuna ansenbe, wana wa Levi, omwe adatakula likasa la mpangano la Yahova; adapereka pomwe bzakundendemera bzache bza iyo kuna akulu akulu wensene wa Isaraeli. 10Mose adawauza iwo kulewa kuti, "Pakumala kwa magole manomwe yaliyense, pa nthawe yakuikhika pala kupfudza mangawa, nthawe ya Madyerero ya Matsasa, 11pomwe a Isaraeli mwensene mwabwera kudzaonekera kuna Yahova Mulungu wanu pa mbuto ndiyo iye amdzasankhula pala....... yache, umfzalewenga chitongichi pamaso pa Isaraeli wensene pakubva pawo.12Agwezeke wanthu, amuna, akazi, na wana ang'ono, na mlendo ali mbzipata bza muyi wanu, pala kuti abve na kupfunza, na kuti alemekeze Yahova Mulungu wanu na kukoya mafala yensene ya chitongi ichi. 13Chita ichi pala kuti wana wawo, ndiwo akanati kumudziwa, abve na kupfunza kulemekeza Mulungu, Panthawe ndiyo mukukhala mdziko ndilo mukuyambukira Yorodano kukakhala lanu lanu."14Yahova adati kuna Mose, "Nyang'ana nsiku ikubwera ndiyo umdzafa; chemera Yoswa ubzionesere wekha mchihema cha kugumanirana. pala kuti ndimupe lamulo, " Mose na Yoswa adayendadi achikabzionesera okha mchihema chakugumanirana. 15Yahova adaonekera mchilinganiro cha mtambo; mtamboyo udaima pamsuwo wa chihemacho.16Yahova adati kuna Mose, "Nyang'ana, umdzagona ndiko kudagona abereki wako; wanthuwa amdzasandulika achidzachita ninga maputa kutewera milungu inango yachilendo ndiyo iri mdziko ndilo akuyendalo. Amdzandisiya inepano mkupsa mpangano wangu ndiwo ndachita nawo.17nangoko, pa nsiku yoyo, ukhali bwangu bumdzanyanduka pa iwo ndichidzawalamwa amwewa. Nimdzawabisira nkhope yangu apo amdzaphwirira. Miliri mizinji na mabvuto yamdzawafikira iwo mwakuti amdzati nsiku yoyo, 'Khali miliri imweyi iribe kutigwera ife mthangwera kuti Mulungu wathu ali lini pakati pathu?' 18Nimdzampsinkha chadidi nkhope yangu kuna iwo pansiku yoyo thangwera bzakuipa ndibzo amdzakhala achita, thangwe zjai amdzakhala akutewera milungu inango.19Tsapano nemba nyimboyi ya iwe wekha uyipfunzise kuna wana wa Isaraeri. Uyiikhe mkamwa mwawo, pala kuti nyimbo yoyi ikhale mboni yangu kugazana na wana wa Isaraeli. 20Thangwe pomwe nimdzakhala nditawabweresa mdziko ndilo ndidalumbirira kuwapa abereki wawo, dziko lakuyerera mkaka na uchi, apo angadzakhala adya achikhuta mkudala, amdzatewera milungu inango achidzaitumikira apo zjai amdzandinyoza inepano apo amdzapsa mpangano wanguyo.21Pomwe bzakuipa bzizinji na matsauto yabwera pakati pa wanthuwa, nyimboyi imdzawachitira umboni pamaso pawo ninga mboni (thangwe imdzayebweka lini kuchoka mkamwa mwa azukulu wawo). Thangwe ndikudziwa nzeru ndizo iwowa akukonza lero lino, napo ndikanati kuwabweresa iwo mdziko ndilo ndidawalumbiriraro."22Ndiye Mose adanemba nyimboyi nsiku yoyo letu achiipfunzisa kuna wana wa Isaraeli. 23Yahova adapa Yoswa mwana wachimuna wa Nuni lamulo achiti, "Khala wamphamvu na wakulimbika mtima bwino bwino: thangwe umdzabweresa wana wa Isaraeli mdziko ndilo ndidalumbirira kuna iwo, apo ine nimdzakhala nawe."24Bzidachitika kuti pomwe Mose adamaliza kunemba mafala ya lamulo limweri m'bukhu, 25lomwe iye adatonga Alevi omwe adatakula likasa la mpangano la Yahova, apo adati, 26"Tenga bukhu la chilamuloli uliikhe pamphepete pa likasa la mpangano wa Yahova Mulungu wako, pala kuti likhale popo ninga mboni yakugazana nawe.27Thangwe ndikudziwa kugandukira kwanu na khosi lanu la kuuma; nyang'ana, nthawe ine ndikana moyo na iwe neye lero, wakhala ukugandukira Yahova; kuna tani ningafa? 28Ndigwezekere akulu wense wa madzinza yako, na anyamata wabasa lapano, pala kuti ndisewere mafalaya mmakutu mwawo na kuchemera kudzaulu na dziko lapansi kudzachitira umboni kugazana nawo. 29Thangwe ndikudziwa kuti ningadzafa mumdzanyengezana kwene kwene mwekha mwekha mkudzaphinduka kuchoka mnjira ndiyo ndakutongani imwe; muliri umdzakugwerani mu nsiku zakutewera zache. Ichi chimdzachitika thangwe mumdzachita chakuipa pamaso pa Yahova, pala kumunyosa iye ukali bwache kudzera m'basa la manja yanu."Mose adasewera mmakutu mwa thimu lensene la Isaraeli mafala ya nyimboyi ate kuyamaliza.
Chapter 32

1Kutchere khutu, mdzaulu, apo ndilekeni ndisewere. Dziko lapansi mbalitetekere mafala ya pakamwa pangu. 2Lekani chipfunziso changu chidode pansi ninga mvula, mafala yangu yadode ninga mame, ninga mvula yakuderekha pa mauswa matete, ninga mvula pa bzitsamba.3Thangwe nimdzalalika dzina la Yahova, na kulewa ukulu kuna Mulungu wathu. 4Thanthwe, basa lache ndangwiro; thangwe njira zache zensene mzakulungama. Iye ni Mulungu wakukhulupirika, wakusaya tsankulo. Iye ngwakulungama na wakuipa dzololo.5Achita mwachinyengo kugazana naye. Iwo ni wanache lini. Ichi mchakunyazisa chawo. Iwo ni m'bwado wakusochera na wakuponyongoka. 6Mumbamubwezera Yahovayo tenepayu, imwe wanthu wakupusa na wakusaya nzeru? Iye ni Babanu lini, omwe adakulengani? Adakulengani achikukhazikisani.7Kumbukirani nsiku zakalekale, kumbukirani bza magole ya m'bwado wapitayo. Bvunzani babanu apo amdzakuonesani, akulu akulu wanu apo amdzakuuzani. 8Pomwe Wa Mdzauluyo adapa madzinza chakusalira chawo--- nthawe ndizo iye adagawa wanthu wensene, Adaikha malire ya wanthu kutengera kuwanda kwa wana wa Isaraeli.9Nakuti gawo la Yahova ni wanthu wache; Yakobo ndiye muyezo wa chakusiiriwa chache. 10Adamugumana mchipululu, mchipulu cha kuuma na chakusaya chinthu; adamukhotcherera iye achimutchenkha iye, adamulindira ninga mwanadiso wache.11Ninga mphungu ndiyo imbalindirira chitsa chache mkumbazungulira padzaulu pa wanache, Yahova adatambalalisa matenga yache achiwatenga iwo, mkuwatenga pa maphapidwe yache. 12Yahova yekha adawatsogolera iwo; palibe mulungu wachilendo omwe akhana iwo.13 Adamufanbisa pa mbuto zakumapiri ya dzikolo, achimudyesa bzipaso bza mmunda; iye adamudyesa iye uchi bwa pa thangwe, na mafuta kuchokera mmataka ya mminyala.14Iye adadya mkaka kuchoka Ku ng'ombe na kumwa mkaka kuchoka ku mabira, na mafuta ya ntchere zamabira, atonde wa mabira ya ku Basani na mbuzi, na tirigu wabwino---apo mudamwa vinyu wa thobvu wakukonzewa kuchoka ku mulopa wa mpesa.15Soma Yesuruni adanenepa achitazira---wasanduka wakunenepa, ukhali wanunenepa kwene kwene, apo ukhadadya mwakudzala kwako--- adasiya Mulungu omwe adamulenga iye, apo adalamba Thanthwe la chipulumuso. 16Adachitisa Yahova kukhala wa nsanje na milungu yawo yachilendoyo; na bzakunyansa bwawo iwo adamukalipisa iye.17Iwo adabziphera nsembe bziwanda, bzomwe ni Mulungu lini---milungu yakuti akhanati kuidziwa kale, milungu ndiyo yaonekera tsampanopa, milungu ndiyo abereki wanu alibe kuigopa. 18Mwalithawa Thanthwe ndilo, lidasanduka Babanu, apo mudayebwa Mulungu omwe adakulengani.19Yahova adaona ichi apo iye adawalamba iwo, thangwe wanache wachimuna na wanache wachikazi adamuputa iye tenepo. 20"Nimdzawabisira nkhope yangu,"iye adati, "apo nimdzaona kuti chimaliziro chawo chimdzakhala moda wanyi; thangwe ni m'bwado wakutayika, wana omwe mwa iwo mulibe chikhulupiriro.21Iwo andichitisa nsanje na chinthu chakuti ni mulungu lini mkundikalipisa na bzinthu bzao bza pezi pezi. Nimdzawachitisa nsanje na iwo wakuti neye ni wanthu lini; na dzinza lakupusa nimdzawachitisa kukalipa.22Thangwe moto wagasiwa na ukali bwangu apo ukugaka ate kunyansi kwa thenje la Siolo; ukukhudyula dziko lapansi na mbeu zache; ukugasa moto matsinde ya mapiri.23Nimdzawagwezekera miliri iwo; nimdzathusa mapsimo yangu yensene pa iwo; 24Amdzaonda nayo njala na kukhudyuliwa na moto wakugaka na chionongeko chakuwawa; Nimdzawatumizira iwo mano ya bzilombo bzakuthengo, na venenoya ya nyama zakukwawa mu pfumbi.25Panja lupanga limdzapsokonyola, na mmasubi mantha yamdzachita tenepoyo. Yamdzadzonga anyamata na namwali kubodzi, tcheche lakumama, na munthu waimvi. 26Ndidati nimdzawabalalisira kutali, kuti nimdzachitisa mphamvu yawo yakukumbuka kuchepa pakati pa wanthu.Ningadasaya kugopa ukali bwa muwengi, na kuti awengi wawo amdzakumbuka mwakuphonyeka, apo kuti angadzati, 'Boko lathu lakwiziwa,' Ningadachita bzensebzi.28Thangwe Isaraeli mi dzinza lakusaya utsaphungu, apo mulibe kubvesesa mwa iwo. 29O, iwo khali ali wanzeru, angadabvesesa bzobzi, kuti kubwera kwao iwo angadakulewa tsoka!30M'bodzi angathamangise tani wakukwana chulu, apo awiri kuikha bzulu khumi kukamenya nkhondo, pokha pokha thanthwelo kuwagulisa iwo, apo Yahova akhadawalamba? 31Nakuti thanthwe la awengi wathu liri lini ninga thanthwe lathu, ninga ndimo awengi wathu aonerambo pakumaliza.32Thangwe mpesa wawo umbachokera ku mpesa waku Sodomu, na kuchoka kuminda ya Gomora; mpesa wawo ni mpesa wa veneno; matsangwi yawo ngakuwawa.33Vinyu wawo ni veneno ya bzinyoka na veneno yakuipa ya bvumbwe. 34Kodi nzeruyi iribe kukoyewa mwakanonono na ine, yakuikhiwa pakati pa vida yangu chaiyoiyo?35Kubwezera mkwangu kupasa, na kubwezera, pa nthawe yomwe nzayo zawo zaphuzunyuka nsiku ya ngozi pala iwo yafendera, na bzinthu ndibzo bzikubwera pa iwo bzimkulumiza kuchitika."Thangwe Yahova amdzapereka chilungamo kuna wanthu wache, apo amdzachitira nsisi akapolo wache. Iye amdzaona kuti mphamvu zawo zamala, nakuti palibe wakusala pomwe, ayai akapolo ayai wanthu afulu.37Ndiye iye amdzati, "milungu yawo iri kuponi, thanthwe ndilo akhayesa kwakuthawira, 38milungu yomwe ikhadya mkaka wa nsembe zawo na kumwa vinyu wa chakumwa chawo cha nsembe? Alekeni alamuke akuthandizeni imwepo; alekeni asanduke pakubisala panu.39Nyang'anani tsapano kuti ine, apo ine, ndine Mulungu, na kuti palibe mulungu pambali pangu; nimbapha, na kukonza moyo; nimpapasa bzilonda, apo nimbachiza, apo palibe wina omwe angakupulumuseni kuchoka mu mphamvu yangu. 40Thangwe ndadzusa boko langu kutosa kudzaulu mkulewa, 'Nakuti nimkhala kwa nthawe za nthawe, nimdzachita.41Pomwe nimnoza lupanga langu lakuyetima, na pomwe boko langu liniyamba kubweresa chilungamo, nimtsanulira chibwezero changu pa awengi wangu, ndichidzawabwezera chilango wakundiwenga ine.42Nimdzamwesa mapsimo yangu na mulopa, apo lupanga langu limdzakhudyula thupi na mulopa wa anyakuphiwa na akapolo, na kuchoka kuna akulu wa atsogoleri wa awengi."'43Sekerani, imwe madzinza na wanthu wa Mulungu, thangwe amdzabwezera mulopa wa akapolo wache; amdzapereka chibwezero kuna awengi wache, apo amdzapfudza bzakuipa pala dziko lache, pala wanthu wache.Mose adabwera achidzasewera mafala yensene ya nyimbo iyi mmakutu mwa wanthu, iye, na Yoswa mwana wachimuna wa Nuni. Ndiye Mose adamaliza kusewera mafala yenseneya kuna a Isaraeli wensene.46Iye adati kuna iwo, "Ikhani mitima yanu pa mafala yensene ndiyo ndayachitira umboni kuna imwe lero, pala kuti mutonge wana wanu kuyakoya, mafala yensene ya chitongi chochi. 47Thangwe iyi ni nkhani lini yakusaya basa kuna imwe, thangwe ni moyo wanu, apo kudzera mchinthu ichi mumdzatalimphisa nsiku zanu mdziko ndilo mukuyambukira Yorodano kukakhala lanu lanu."48Yahova adasewera kuna Mose pa nsiku yoyo achiti, 49"Ndoko kwira mu phiri la Abarimu, pa phiri la Nebo, lomwe liri mdziko la Moabu, kunyang'anizana na Yeriko. Mumdzanyang'ana dziko la Kanani, lomwe ndikupereka kuna wanthu wa Isaraeli ninga lawo lawo.50Umdzakafera pa Phiri unikwiralo, apo umdzagwezekiwa kuna wanthu wako, ninga ndimo Aroni wa ku Isaraeli mwayako adafera pa Phiri la Hori achigwezekiwa kuna wanthu wache. 51Ichi chimdzachitika thangwera mukhali wakusaya kukhulupirika kuna ine pakati pa wana wa Isaraeli pa madzi ya Meriba mu Kadesi, mchipululu cha Zin; thangwe mulibe kundipa ulemu na kulemekeza pakati pa wanthu wa Isaraeli. 52Thangwe umkaona dziko pamaso pako, soma umdzayenda lini mwemo, mdziko ndilo ndikupereka kuna wana wa Isaraeli."

Chapter 33

1Ili ni daliso ndilo Mose munthu wa Mulungu adadalisa nalo wana wa Isaraeli akanati kufa. 2Iye adati: Yahova adachokera ku Sinai achilamuka kuchoka pa Seiri kubwera pa iwo. Iye adatoya kuchokera pa Phiri la Parana, apo adachokera kuna wakupambulika bzulu khumi bza wakupambulika. Kuboko lache la madidi kukhana kupenya kwa chiphaliwali.3Mchadidi, ambakonda wanthu; wanthu wache wensene wakupambulika ali mmanja mwako, apo adagodamira pa nzayo zako; iwo adatambira mafala yanu. 4Mose adatiuza lamulo ife, chakusiiriwa cha mtsonkhano wa Yakobo.5Ndiye mukhana mfumu mu Yeduruni pakutsonkhana mafumu ya wanthu, madzinza yensene ya mu Isaraeli pabodzi. 6Rubeni mbaakhale na moyo nampodi kufa, soma wanthu wache akhale wakulewengeka.7Uyu ni m'daliso wa Yuda. Mose adati: Tetekerani, Yahova, mafala ya Yuda, apo mubwereseni pomwe kuna wanthu. Mmenyereni nkhondo; khalani thandizo lache kuna iwo wakumuukira.8Bza Levi, Mose adati: Tumimu na Urimu wanu bzimkhala na wakukondeka wanu, omwe mudawaezera pa Masa, omwe mudalimbana naye pa madzi ya Meriba,9omwe adasewera bza babache na mai wache, "Ndiribe kuwaona iwo." Iye alibe kuzindikira abale wache, ayai kudziwa wana wache chaiwo, Thangwe adakoya mafala yanu achikoya mpangano wanu.Ambapfunzisa Yakobo mayeruzo yanu na Isaraeli chilamulo chanu. Iye amdzaikha chakufukiza pamaso panu na nsembe yakupserereza yamtero pa guwa lanu lansembe.11Dalisani, Yahova, mphamvu yache, apo bvumani basa la manja yache. Menyani mchiuno mwa iwo wakugandukira iye, na bza wanthu omwe ambamuwenga iye, pala kuti iwo nampodi alamuke pomwe.12Bza Benjamini, Mose adati: Wakukondeka na Mbuya ambakhala mwachitetezo pambali pache; Yahova ambamukhotcherera iye nsiku yense yamtero, pomwe amkukhala pakati pa manja ya Yahova.13Bza Yosefe, Mose adati: Dziko lache mbalidalisike na Yahova na bzinthu bzakuumira bza kudzaulu, na mame, na madzi yakukhala pansipo.14Dziko lache mbalidalisike na bzinthu bzakuumira bza bzakukolola bza dzuwa, na bzinthu bza bzakukolola bza pamiyezi, 15na bzinthu bzakudeka maninge bza mapiri yakale, na bzinthu bzakuumira bza mapiri yachikhalire.16Dziko lache mbalidalisike na bzinthu bzakuumira bza dziko lapansi na kudzala kwache, na mafuno yabwino ya iye omwe akhali pachitsamba. Madaliso mbayakhale pamsolo pa Yosefe, na pamsolo pa iye wakukhala mkulu pakati pa abale wache.17Mwana wakutoma wa ng'ombe, ulemerero bukhale bwache, apo nyanga zache ni Nyanga za mkati. Na nyangazo amdzagwinya wanthu, wense wa iwo, kufika nawo kumalekezero kwa dziko. Awa ni bzulu khumi wa Eferemu; awa ni bzulu wa Manase.18Bza Zebuloni, Mose adati:. Sekera, Zebuloni, pa kubula panja kwako, na iwe, Isakara, mmahema yako. 19Iwo amdzachemerera wanthu kumapiri. Kumweko amdzakapereka nsembe za kuchita chilungamo. Thangwe amdzamama bzakuwanda bza mnyanza, na bzakuchoka mumchenga pa gombe.20Bza Gadi, Mose adati: Wakudalisika ndiye omwe wakuza Gadi. Iye amdzakhala popo ninga mphondolo ikazi, achidzakhadzula boko ayai msolo.21Adabzisankhulira Mbali yabwino ya iye yekha, thangwe arakoya kambali ka mbuto ya myongi. Iye adabwera na atongi wawanthu. Iye adatakula chilungamo cha Yahova na mayeruzo yache na Isaraeli.22Bza Dani, Mose adati: Dani ni mwana wa mphondolo wakumogamoga kuchoka ku Basani.23Bza Nafitali, Mose adati: Nafitali, wakukhuta na bzakumudekera, na kudzala na mdaliso wa Yahova, tambira dziko la kumaulo na kummwera.24Bza Aseri, Mose adati: Wakudala ni Aseri kuposa wana wachimuna winango; iye akhale wakutawirika kuna abale wache, apo iye abvwike nzayo yache mmafuta ya azitona. 25Bzakutchinga bza muyi wanu bzikhale bza chitsulo na mkuwa; na nsiku zako pomwe, na mphamvu yako kubodzi.26Palibe wina ninga Mulungu wa Yesuruni, wakufamba kukwira pathambo kukuthandiza, na ukulu bwache pa mitambo.27Mulungu wamuyaya ndiye pakukhala, na pansipo pana manja yakusaya kumala. Iye anipsamira awengi pamaso pako, apo adati, "Dzonga!"28Isaraeli adakhala mwakukhazikika, Lowe wa Yakobo akhali wakukhazikika mdziko la tirigu na vinyu mupsa; mchadidi, kudzaulu kujojeze mame pa iye.29Madaliso yanu mmazinjitsa, Isaraeli! Wakukhala ninga iwe, wanthu wakupulumusiwa na Yahova, chishango cha chithandizo chanu, na lupanga la ukulu bwako? Awengi wako amdzabwera ali kunjenjemera kuna iwe; umdzapondedza pa mbuto zawo zakulemekezeka.
Chapter 34

1Mose adakwira kuchoka mbzidikha bza Moabu kuyenda ku Phiri la Nebo, pakatolotolo pa Pisiga, lomwe liri kunyang'anizana na Yeriko. Popo Yahova adamulatiza dziko lense la Gileadi ate kutali ku Dani, 2na Nafitali wense, na dziko la Eferemu na Manase, na dziko lense la Yuda, ku nyanza yakumaulo, 3na Negevi, na nsansa ya chigwa cha Yeriko, Muyi wa Migwalangwa, ate ku Zoari.4Yahova adati kuna iye, "Ili ni dziko ndilo ndidalumbira kuna Aburahamu, kuna Isaki, na kuna Yakobo, kulewa kuti, 'Nimdzalipereka kuna wa mbeu yako.' Ndakubvuma kulinyang'ana na maso yako, soma umdzayambuka lini koko." 5ndiye Mose mtumiki wa Yahova, adasaika Popo mdziko la Moabu, ninga ndimo mafala ya Yahova yadalonjezera. 6Yahova adamufuchira mdziko la Moabu kunyang'anizana na Beti Peori, soma palibe ambadziwa pana thenje lachelo ate lero.7Mose akhana magole dzana libodzi na makumi mawiri pomwe adasaika; maso yache yakhalibe kuchita mdima, ayai mphamvu zache kutazira. 8Wanthu waku Isaraeli adamulira Mose mbzidikha bza Moabu kwa nsiku makumi matatu, kinangoko nsiku zakulira Mose zidamala.9Yoswa mwana wachimuna wa Nuni akhali wakudzaziwa na mzimu wanzeru, thangwe Mose akhadabzatika manja pa iye. Wanthu wa mu Isaraeli adamutetekera iye achichita ndibzo Yahova akhadatonga Mose.10Pakhanati kuoneka kale mneneri chikhalidwe ninga Mose, omwe Yahova adamdziwa maso na maso. 11Pakhanati kale kuoneka mneneri aliyense mubzilatizo na bzakudabwisa ndibzo Yahova adamtuma iye kuchita mdziko la Aigupto, kuna Falawo, na kuna atumiki wache wense, na kudziko lache lense. 12Pakhanati kale kukhala mneneri ninga iye mu mphamvu, na mubzakuchitika wakugopsa ninga Mose nakachita pa maso pa Isalaeli bzonse.

Matthew

Chapter 1

1Bukhu lakufotokoza za m'bado wa Yesu Khilisitu, mwana wa Davite, mwana wa Abulahamu. 2Abulahamu adabala Isaki, na Isaki adabala Yakobo, Yakobo adabala Yuda na bale wache. 3Yuda adabala Perezi na Zera omwe mayi wao akhali tamala, Perezi adabala Hezironi, Hezironi adabala Ramu.4Rama adabala Aminadabu, Aminadabu adabala Nason, Nasoni adabala Salimoni. 5Salimoni adabala Bowazi ndipo mayi wache akhali Rahabu, Bowazi adabala Obedi omwe mayi wache akhali Rute, Obedi adabala Yese. 6Yese adabala Davite pfumu. Davite adabala Solomoni omwe mayi wache akhali mkazi wa Uriya.7Solomoni adabala Rehobuwamu, Rehobuwamu adabala Abiya, Abiya adabala Asa . 8Asa adabala Yehosafati, Yehosafati adabala Yolamu, Yolamu adabala Uziya.9Uziya adabala Yotamu, Yotmu adabala Ahazi, Ahazi adabala Hezekiya. 10Hezekiya adabala Manase, Manase adabala Amoni, Amoni adabala Yosiya. 11Yosiya akhali atabala Yekoniya na abale wache pomwe Yuda adatengi ukapolo ku Babulo.12Pomwe akhali kuukapolo ku Babeloni, Yekoniya adabala Selatiyeli, Selatiyeli akhali babache wa Zeubabele. 13Zelubabele adabala Abiudi, Abiudi adabala Eliyakimu, Eliyakimu adala Azolo. 14Azolo adabala Zadoki, Zadoki adabala Akimu, Akimu adabala Eliudi.15Eliudi adabala Eliezala, Eliezala adabala Matani, na Matani adabala Yakobo. 16Yakobo adabala Yosefe bayache wa Mariya, omwe iye adabala Yesu, wakuchemeliwa Khilisitu. 17Mibadwo yensene kuyambila pa Abulahamu kufikila Davite pana mibadwo khumi na manayi, napo kuchoka pa Davite kufika kutengiwa ukapolo ku Babulo panami badwo khumi na manayi, nakuti kuchoka kuukapolo kufikilana kubadwa kwa Yesu pana mibadwo khumi na manayi18Kubadwa kwache kwaYesu bzida chitika terepayi. Mayi wache, Mariya, akhada bvunziliwa na Yosefe, koma akhanati gona pabodzi, iye adagumanika anamimba yamphamvu za Mzimu Oyera. 19Tsono Yosefe, bayache akhali munthu wachilungamo alibe kufuna kumchitisa manyazi kumulamba padecha, adakumbuka kumuleka mwamderekho.20pomwe iye adakumbuka bzinthu bzomwebzi, mngelo wamulungu adamuonekera iye mkulota, nkumuuza, ''Yosefe mwana Davite, nampodi kugopa kumutenga maliya ninga mkazako , thangwe mwana omwe akudikilayo ngwamphamvu yaMzimu Wakuchenna. 21Ndpo amzabala mwana wa mwamuna ,udzamutchula dzina lache Yesu , iye adzapulumusa wanthu ku bzakuyipa bzawo."22Bzensenebzi bzdachitika pakukwanilisa bzomwe mulungu adalewa kudzela mwa mneneri, kuti, 23''Onani , namwali adzakhala na mimba ndipo adzabala mwana wamwamuna adzamupasa dzina lache Manuwere'' ndibzo kuthumbudzula kuliti, ''Mulungu alinafe.''24Yosefe adalamuka kutulo kwache achichita bzomwe angelo wa Mulungu adamutongela iye, tsono iye adamutenga mkazache. 25Tsono iye alibe kugona naye mkazacheyo ateye adabala mwana mwana. Iye adamuchemera dzina la che Yesu.

Chapter 2

1Atabadwa Yesu ku Betelehemu waku Yudeya mu nthawi ya mfumu Herodi, adafika ku Yelusalemu amuna wa nzeru kuchokera ku machibese mkulewa, 2''Iri kuponi Mfumu ya Ayuda yomwe ya badwayo? Tawona nthanda yache yakumachibese yabwera kudzamunamatira iye.'' 3Pomwe mfumu Helodi adabva bzimwebzi, adabonela mumtima, pabodzi na wanthu wense mu Yerusalemu.4Herodi adachemelesa wanthu wense akulu wa nsembe na apfunzisi wa malamulo, apo adawabvunza iwo, ''Kodi Mkhirisitu anzabadwila kuponi?'' 5Iwo adamutawira iye, ''Betelehemu wa Yudeya, thangwe ibzi mbzomwe adanemba aneneri, 6'Tsono iwe, Betelehemu, mbali ya Yuda, ndiwe lini wakumalizira pa atongi wachi Yuda, pakuti anyakutsogolera amdzachoka mwa iwe, omwe anzatsogolera wanthu wangu Aizalaeri.'''7Tsapano Herodi adachemera amuna wanzeluwo zawo mkuwabvunza nthawi chayiyo ndiyo adawona nthandayo. 8Iye adawatumiza ku Betelehemu, achiti, ''Ndokoni mukapsage mwanayo palipense. Mungakamugumana, mudzandiuzembo pala kuti inembo ndikamunamatire iye.''9Atamala kubvera mafala ya mfumu, adanyamuka ulendo bwawo, ndipo nyenyezi yomwe adayiwona kumachibese ile idawatsogolera ate ichikayima pulu mdzaulu pomwe mwana ule akhali. 10Pomwe adawona nyenyeziyo, adasekera kwenekwene.11Adapita mnyumbamo mkuwona mwanayo pabodzi na mayi wache Mariya. Adagodama mkumpembedza iye. Adatsudzula pamwepo mitolo yawo mkupeleka mpfupo zawo za kobiri za golide, lubani, na mure. 12Mulungu ku atulo adawapasa basopo kuti nampodi kudzela kuna Herodi, mwakuti pakubwereradi kudziko lakwawo adadzela njira inango.13Pambuyo atachoka, mnjelo wa mbuya adawonekera kuna Yosefe kutulo achiti, ''Muka, thawa naye mwanayu na mayi wache, thawira ku ku Aiguputo. Kakhaleni koko ate ndidzakuuzeni, thangwe Herodi amdzamupsaga mwanako pala adzakuphele.'' 14Usiku bumwebo Yosefe adamuka mkunyamula mwanayo pabodzi na mayi wache ulendo bwa ku Aiguputo. 15Adakhaladi kuoko ate Herodi kusaika. Ibzi bzidakwanirisa mafala ndiyo Mbuya adasewera kudzela kwa mneneli kuti, ''Kubula mu Aiguputo ndadachemela mwanangu.''16Tsapano Herodi, pomwe adabulukila kuti wanzeruwo adampusisa adabva chiya kwenekwene. Iye adatonga kuti wana wense wachimuna mu Betelehemu na miyi yense yakuzungulira wakuyambila magole mawiri kubwerera m'buyo aphiwe, malingana na nthawi yomwe iye adaganizira ndendende kuchoka kuna wanzeru wacheo.17Apo bzidakwanirisiwa bzomwe bzidalewedwa na mneneli Yelemiya, kuti, 18''Kulila kukubveka ku Rama, kubula na kulira, Rakelo kulilira wana wache, apo iye akulamba kunyamaliziwa, thangwe wana wache palibe.''19Pomwe Herodi adasaika, onani, mnjelo wa Mbuya adamuwonekela Yosefe kutulo ku Aiguputo kulewa kuti, 20''Muka tenga mwanayo na mayi wache ndoko kudziko la Izalayeli, pakuti omwe akhafuna kuchosa moyo wa mwanayo adasaika.'' 21Yosefe adalamuka, achitenga mwanayo na mayi wache, kuyenda kudziko la Izalayeli.22Soma atabva kuti Alekiyesi akutonga mu Yudeya kupita nthaka ya babache Herodi, adagopa kuyenda kumweko. Atachenjeziwa na Mulungu kutulo, adayenda ku Galileya 23adayenda mkukakhazikika ku Nazaleti. Ibzi bzidakwanirisa bzomwe adalewa aneneri, kuti anzachemeliwa Mnazareni.

Chapter 3

1Msiku zimwezo Yohani m'batizi adabwera mkumbalalikira mchipululu mwa Yudeya kuti, 2''Lapani, thangwe ufumu bwa kudzaulu bwafendera.'' 3Ibzi bzomwe mneneli Yesaya akhafotokoza, kulewa kuti, ''Mafala yawinango kukuwa m'chipululu, 'Konzani njira ya Mbuya, thamulani njira zache.'''4Tsono Yohani akhabvala bzakubvala bzakukonziwa na ukuse bwa ngamira na mcheka wakhanda m'chuno mwache. Bzakudya bzache bzikhali uchi na bziwala. 5Tsapano Yerusalemu, Yudeya wense , na mbali yensene ya mkulo wa Yolodani akhayenda kuna iye. 6Iwo akhabatiziwa na iye mu mkulo wa Yolodani, akatawiriza nakulapa bzakuphonya bzao.7Soma pomwe adawona Afarisi na Asaduki azinji kubwera kuna iye kudzabatiziwa, adalewa kuna iwo, wana wa nyoka imwe, mbani wakuchenjezani kuthawa ukali bomwe bukubwela? 8Balani chipatso chakutembenuka mtima. 9Nampodi kumwa nakulewa mwekha, 'Tinaye Abrahamu pala babathu.' Thangwe nilewa na imwe kuti Mulungu angakwanise kulamusa wana pala Abrahamu ayayi kuwasandusa kuchoka ku minyalayi.10Mbadzo njakukonzakonza kugwatira mizi ya miti. Tsono muti uliwense omwe um'bala lini bzipatso bzabwino umdzagwatiwa uchithusiwa pa moto. 11Ine ndikukubatizani na madzi pala mutembenuke mtima. Soma iye akubwera pambuyo pangu ngwakuposa ine, apo ndikuthemera lini kunyamula shango zache. soma iye amdzakubatizani imwe na Mzimu Wakuchena na moto. 12M'manja mwamwe muna chiselo amdzapepeta bwinobwino achidzakonza pambuto nakudzagwezeka tirigu mu nyumba ya kukoyera. Apo amdzatentha gaga wensene na moto wakusaya kuthima.''13Tsono Yesu adabwera kumkulo wa Yolodani kuchokera ku Galileya kuti adzabatiziwe na Yohani. 14Soma Yohani adayezeza kumulamba, kuti, ''Ndikuthemera ndine kubatiziwa na imwe, apo zjai mukubwera kuna ine?'' 15Yesu adamutawira kuti, ''Bvuma tsapano, nakuti m'bzakuthemera kuti tikwanilise chilungamo chense.'' Apo Yohani adamubvuma.16Atabatiziwa, Yesu adabula kamkulumize m'madzi mule , apo onani, kudzaulu kudafungukira iye. Adawona Mzimu wa Mulungu ukubuluka ninga nkhangayiwa mkudzambutha pa iye. 17Onani, kudabveka mafala kuchoka kudzaulu kulewa kuti, ''Uyu ni Mwanangu wakukondeka. Nimbadekedwa naye maninge.''

Chapter 4

1Pambuyo pache Yesu adatsogoziwa na Mzimu kuyenda kuchipululu kukayeziwa na satana. 2Adasala kudya masiku makumi manayi usiku na masikati, iye akhabva njala. 3Nyakumuyezerayo adabwera mkumuuza iye kuti, ''Penu ndiwedi mwana wa Mulungu uza minyalayi kuti isanduke mkate.'' 4Soma Yesu adatawira achiti kuna iye, ''Kudanembidwa, 'Munthu ambakhala lini na moyo thangwe la mkate okha, soma thangwera fala lirilense lakuchokera pakamwa pa Mulungu.'''5Pambuyo pache Satana adamutengera munzinda wakuchena mkukamuyimisa pakatolotolo pa tchalitchi, 6apo adati kuna iye , ''Penu ndiwe mwana wa mulungu bzithuse wekha pansi, nakuti, kudanembiwa, 'amdzauza anjelo wache kuti akukonkhobze, apo anzakunyamula mdzaulu m'manja mwawo, pala kuti nzayo zako nampodi zidzadzongeke na minyala.'''7Yesu adalewa kuna iye, ''Kudanembiwa pomwe, 'Nampodi kumuyezera bza utowa Mbuya Mulungu wako.''' 8Thimize, satana adamutengera pomwe pa phiri litali mkumuwonesa mafumu yense yadziko lapansi na ulemelero bwawo. 9Adalewa kuna iye, ''Nimkupa bzensenebzi, ungandigodamira na kundi pemba.''10Kinangoka Yesu adalewa kuna iye, ''Bula pano, Satana! Nakuti kudanembiwa, 'Umdzapemba Mbuya Mulumgu wako, nakumupemba iye yekha.''' 11Pambuyo pache satana adachoka, achiyenda, apo anjelo adabwera kudzamutumikira iye.12Tsapano pomwe Yesu adabva kuti Yohani alikukayidi, iye adabwerera ku Galileya. 13Iye adachoka ku Nazaleti mkuyenda kukakhala ku Caperenawo, mphepete mwa Nyanza ya Galileya ku mbuto za Zebuloni na Nafutali.14Ibzi bzidachitika kuti akwanirise bzomwe bzidalewiwa na Yesaya mneneri, 15''Dziko la Zebuloni na dziko la Nafutali, njira yakunyanza, ng'ambu ya Yolodani, Galileya wa wanthu wachikunja! 16Wanthu wakukhala mu mdima awona kutoya kukulu, na iwo omwe ambakhala mumthunzi wa nkhwawa, kubvunika kwafikira pa iwo.''17Kuchokera nthawi yoyo Yesu adayamba kupfunzisa achiti, ''Lapani, pakuti ufumu bwa kudzaulu bwafendela.''18Pomwe akhafamba mphepete mwa Nyanza ya Galileya, adawona wanthu awiri ubale bwao, Simoni wakuchemeriwa Petulo, na m'bale wache Andireya, akhathusa bwazi munyanza, thangwe akhali akhombwe wa nsomba. 19Yesu adalewa kuna iwo, ''Bwerani, munditewele ine, ninzakusandusani kukhala asodzi wa wanthu.'' 20Kamfulumize adasiya bwazi bwawo mkumtewera iye.21Pomwe Yesu akhayenda patsogolo kuchoka popo adawona pomwe amuna awiri ubale bwao, Yakobo mwana wa Zebedayo na m'bale wache Yohani. Iwo akhali m'wadiya pabodzi na babawo Zebedayo kuteya ma bwazi yawo. Iye adawachemera iwo, 22Kamfulumize adasiya ngalawayo na babawoyo mkumutewera iye.23Yesu adafamba kuzungulira mu Galileya mwense, kumbapfunzisa m'ma sunagogue, kulalikira mafala yabwino ya ufumu na kumbalimbisa matenda yaliyense na ma dwale yense pakati pa wanthu. 24Mbiri ya iye idabvekera ku Siriya kwense, apo wanthu adamubwelesera iye wense omwe akhadwala matenda na bzakuwawa, iwo omwe akhadaphatiwa na bziwanda, wa mpfayi na anyakupunduka. Yesu adawalimbisa iwo. 25Chithimu chawanthu chidamutewera kuchokera ku Galileya, Dekapoli, Yerusalemu, na Yudeya, na ng'ambu ya Yolodani.

Chapter 5

1Pomwe yesu adawona thimu lawanthu, adayenda padzaulu pa phiri. Adakhala pansi, wakupfunza wache adabwera kwa iye. 2Iye adafungula pakamwa pache ndipo adawapfunzisa iwo, achiti, 3''Wakudala ni wale wakusauka muuzimu, pakuti ufumu bwa kudzaulu m'bawo. 4Wakudala ni wale omwe ambalira, thangwe amdzanyamaliziwa.5Wakudala ni ale waku pfatsa, thangwe adzatambira dziko lapansi. 6Wakudala ni wale akubva njala na nyota ya chilungamo, thangwe amdzakhuta. 7Wakudala ni wale wakuchita chifundo, thangwea amdzachitiriwambo chifundo. 8Wakudala ni wale wakuchena mtima, thangwe amdzaona Mulungu.9Wakudala ni wale wakubweresa mtendere, thangwe amdzachemeriwa wana wa Mulungu. 10Wakudala ni wale omwe amdzabonera' thangwera chilungamo, thangwe ufumu bwa kudzaulu m'bwao.11''Wakudala ndimwe wanthu omwe winango amdzadana namwe achikuboneresani achikusemerani milandu mizinji yakunama thangwera dzina langu. 12Sekerani nakusangalala thangwe mpfupo yanu ikulu iri kudzaulu. Thangwe munjira ninga imweyi wanthu adaboneresa aneneri omwe akhalipo imwe mukanati kubadwa.13''Ndimwe munyu wa dziko. Soma munyu ukamala kunyung'unya kwache, bzingachitike tani pomwe kuti ukhale munyu? Umdzaphatisiwa lini pomwe basa pa chilichense soma kutaya basi pala kuti wanthu akauponde na nzayo zawo. 14Ndimwe kubvunika kwa dziko lapansi. Mzinda wakumangiwa pa dzaulu pa phiri umbabisiwa lini.15Palibe wanthu omwe ambagasa nyale achiyigwanankhira pa dengu, soma ambayiikha pakumanikira nyale, apo imbabvunike kuna aliyense mnyumba. 16Bvumani kuwala kwanu kuunike kuna wanthu kuti ambaone bzichito bzanu kuti bzilemekeze Baba wanu wakukhala kudzaulu.17''Nampodi kuganiza kuti ndabwera kudzaononga lamulo ayayi aneneri. Ndilibe kubwera kudzayaononga, soma kudzayakwanirisa. 18Thangwe chadidi ndikukuuzani kuti pokha pokha kudzaulu na pansi kudzamale, palibe ne nemba libodzi ne kankitikiti komwe kamdzamala mbzitongi bzache munjira iriyense, mpakana bzense bzitakwanirisiwa.19Thangwe lache omwe anipsa libodzi la bzitonji bzache mkupfunzisa winango kuchitambo terepoyo amdzachemeriwa wakumalizira letu mu ufumu bwa kudzaulu. Soma iye wakuyakoya achiwapfunzisa iwo amdachemeriwa mkulu mu ufumu bwa ku dzaulu 20Terepoyo ndikukuzani kuti pokha pokha chilungamo chanu chipose chilungamo cha alembi na afalisi, mumdzapita mu ufumu bwa kudzaulu.21''Mwabva kuti kudalewedwa kwa iwo kalekalelo, 'Nampodi kupha.' ndipo, 'Aliyense wa kupha anzakhala pa mpholemphole ya chiweruzo.' 22Soma ndikulewa kuna imwe kuti aliyense wakukalipira m'bale wache ali pa mpholemphole yakutambira chilango; ndipo omwe anilimula m'bale wache kuti, 'Ndiwe wa pezipezi!' amdzalakhala pa chigopsero cha kutongiwa; ndipo ule wakulewa kuti, 'Iwe chilema!' anzakhala pa chigopsero cha kudzayenda ku ng'anjo ya moto.23Thangwe lache mukambapereka chakupereka cha mphatso pa guwa pamwepo mukumbukire kuti m'bale wanu wakusungirani mathangwe. 24Tulani mphatso yanu kutsogolo kwa guwa, muchiyenda njira yanu. Chakuyambilira utome kuyanjanisana na m'bale wako, kinangoko bwera udzapereke mphatso yako.25Bveranani na ule omwe mwaputana naye kamfulumize pomwe mulinaye pabodzi mukadali mjira kuyena ku nyumba ya utongi, mukasaya kuterepoyo mwamuputayo anzakakuperekani kuna mtongi, apo mtongiyo angakakuperekeni kuna mphabvu za umangi, apo mungadzathusiwe mkaoko. 26Chadidi ndikukuzani, mumdzabula lini mwemo pokha pokha mutapagali ate kumaliza kobiri zense zomwe munazo.27''Mwabva kuti kudanembiwa, 'Nampodi kuyenda kumalume yaku mphasa.' 28Soma ndikulewa kuna imwe kuti aliyense wakuyang'ana mkazi achimu khumba kugons naye wachita naye kale chigololo mumtima mwache.29Penu diso lako lakumadidi likukuphonyesa, lichose ulitaye kutali na iwe. Thangwe nkhasa kuti mwayanu m'bodzi akapse na moto kulekana na kuti thupi lako lense likathusiwe kumoto. 30Penu boko lako lakumadidi likukuphonyesa, ligwate ulitaye kutali na iwe. Thangwe nkhasa kuti mwayanu m'bodzi akapse, kusiyana nakuti thupi lako lense likayende ku moto.31Bzidalewiwa pomwe kuti, 'Omwe anileka mkazache, amupase tsamba la chizimbu.' 32Soma ndikulewa kuna imwe kuti aliyense wakuzimbula mkazache, kupambula mathangwe ya chigololo, akumuchitisa uputa. Omwe anilowolambo omwe wazimbuliwayo neye chitsamba wachitambo chigololo.33''Pomwe, mudabva kuti bzidalewiwa kale kuna iwo kalekalero, 'Nampodi kulumbira malonjezano yakunama, soma tengani malonjezano yanu kwa Mbuya.' 34Soma nilewa kuna imwe, nampodi pomwe kumbalumbirira, ne kuguma kudzaulu, thangwe nku mpando wa Mulungu; 35Ne kulumbira dziko kuguma dziko lapansi, thangwe ndiye pakuponda nzayo zache; pinango kulumbira kuguma Yerusalemu, thangwe ni mzinda wa Mpfumu ikulutsa.36Nampodi pomwe kulumbirira msolo wanu, thangwe mungathelini kusandusa tsisi lanu kukhala lichena pinango lipsipa. 37So kusewera kwanu mumbaondo kuti 'Inde, inde,' pinango 'Ne, ne.' Chilichense chakuthimizira apa nchakuchokera kwa wakuipayo.38''Mwabva kuti bzidalewiwa, 'Diso pa diso, na dzino kuli pa dzino.' 39Soma ndikuti kuna imwe, nampodi kupirira kwa wakuipayo. Mmalo mwache, ule omwe amkumenya phutu lako lamadidi, Zungunuka amenye pomwe linangolo.40Penu winango amkakusumira mlandu achitenga mabota yako, mpase pomwe bulande lako. 41Omwe amkungingimiza kuyenda naye mayadi dzana libodzi, ndoko naye madzana mawiri. 42Aliyense ndiye ankukumbirayo mpase, apo nampodi kulambiza omwe amfuna kukumbira chinthu chako.43''Mwabva kuti bzidalembiwa kale, 'Konda mnansi wako ndipo dana na mdani wako. 44Koma ndikuti kwa imwe, kondani adani wanu apo pemphererani wale omwe ambakuboneresani imwe, Bzakunemba bza kalekale bzikhalibe mafalaya yakuti Dalisani wale ndiwo ambakutembererani, chitani bzabwino kwa omwe ambakuwengani. 45Apo kuti mukhale wana wa Baba wakudzaulu. Thangwe ambawalisa dzuwa pa wanthu wakuipa nawabwino kubodzi, apo ambagwesa bvula pa wabwino na pa wakuipa.46Thangwe ukakonda wale omwe ambakukonda, ni mphfupo yanyi yomwe mumdzatambira? Wakukhomesa mitsonkho ambachitambolini pomwe bzokha bzokhabzi? 47Mukapa moni abale wanu okha, mumtchita pomwe chani chakuposa winango? Ne wachikunja mbachita lini pomwe bzomwebzi? 48Thangwe lache bzimfunikana mukhale wakuchena bzachaibzo, ninga ndimo Baba wakudzaulu alirimbo wakuchena.

Chapter 6

1Chenjerani kuti nampodi kumbachita chilungamo pala kuti mubzionesere kuna wanthu, penu mtenepo mumdzatambira lini mpfupo kucoka kuna Baba wa kudzaulu. 2Tsapano mungapa wina chinthu, nampodi kumbachita kuimba lipenga ninga ndibzo wachinyengo ambachita mma sunagogue na mmizinda, pala kuti wanthu awatende. Chadidi ndikulewa kuna imwe, amwewo atambiriratu, mpfupo yao yensene.3Soma mungapereka chinthu, nampodi kubvuma kuti boko lanu lamadzere lidziwe bzomwe boko la madidi likuchita 4pala kuti chakupereka chanucho chikhale mwa kavindivindi. Kuti Babanu omwe ambaona mwa mchibisira akupeni mpfupo.5Pakupemphera, nampodi kukhala ninga wachinyengo,thangwe ambakonda kuima nkumba pemphera mma sunagogue na mmaponta mwa mizinda pala kuti abzionesere kuna wanthu. Chadidi ndikulewa kuna imwe, atambira kale mpfupo yao. 6Soma imwe, pakupemphera, pitani mka subi ka mkati. Fungani msuwo apo pempherani kuna Baba wanu, omwe ali mwa kubisa. Tsapano Babanu ndiye ali mwa kubisayo amdzakupani mpfupo. 7Pakupemphera, nampodi kumbabwerezera bwerezera bza pezi ninga ndibzo wakusaya kudziwa Mulungu ambachita, thangwe ambakumbuka kuti amdzawabvera thangera kuwanza mafalako.8Mthangwe lache, nampodi kukhala ninga iwo, nakuti Babanu ambadziwa kale bzomwe munkufuna mukanati kumukumbira. 9Natenepo pempherani tenepayu: Mulungu wathu wakudzaulu, dzina lanu lichenesiwe. 10Ufumu bwanu mbabubwere. Kufuna kwanu kuchitiwe pa dziko lapansi bzibodzibodzi pomwe na kudzaulu.11Tipeni ife lero chakudya chathu ca lero. 12Tilekerereni mathangwe yathu, ninga ndimo ifembo timbalekererera ndiwo tinaombo mathangwe. 13Nampodi kutitengera ife kwa kukatiyezera, soma tiletsetseni kuna wakuipayo.'14Thangwe mungawalekerera wanthu mphumbza zao, Babanu wa kudzaulu amdzakulekereranimbo. 15Soma penu munilekerera lini mphumbza zao, neye Babanumbo amdzakulekererani lini mphumbza zanu.16Mungambasala kudya, nampodi kumbagwesa nkhope ninga ndimo wa chinyengo ambacitira, nakuti ambachinja nkhope zao pala kuti ambabzionesere kuna wanthu kuti akusaladi kudya. Chadidi ndikulewa kuna imwe, atambira kale mfupo yao yensene. 17Soma imwe, pakusala kudya, dzolani mumsolo mwanu na kusamba nkhope yanu 18pala kuti nampodi kuoneka kuna wanthu kuti mukusala kudya, soma Babanu yekha omwe ali mwa kubisala ndiye adziwe; apo Babanu wakuona mwakabisira ndiye ati adzakupeni mpfupo.19Nampodi kubzigwezekera vida ya pa dziko lapansi, pomwe ingakhoze kudzongeka na mabethe na furuju, na pomwe mbava zingatchole zichiiiba. 20Soma, bzisungireni vida yanu kudzaulu, ndiko neye mabethe ayayi furuju ingadzonge lini, na ndiko neye mbava ingatchole lini achaiiba. 21Nakuti ndipo pana vida yanu, mtima wanumbo umbakhala popo.22Diso ni nyale ya thupi. Mthangwe lache, penu diso lanu ndabwino, thupi lensene limbadzala na kutoya. 24Soma penu diso lanu ndakuipa,thupi lanu lensene limbadzala na kupsipa. Mthangwe lache, penu kutoya ndiko kuli mthupi lanulo ni mdima,ndiye kuti mdima umweyo ngukulu tani! 23Palibe ndiye angatumikire ambuya awiri, thangwe ayayi amdzawenga m'bodzi achikonda winangoyo, apo ayayi amdzakhazikika kuna m'bodziyo achinyoza winangoyo. Ungatumikire lini Mulungu na vida.2526Tsono ndikulewa kuna imwe, nampodi kuchita thupo na moyo wanu, kuti mumdzadya cani ayayi mumdzamwa cani; ayayi bza thupi lanu, kuti mumdzabvala cani. Nakuti mesa moyo umbaposa chakudya apo thupi lichiposa bzakubvala? Nyang'anani mbalame za mdzaulu. Zimbabzala lini ayayi kukolola ayayi kugwezeka mgwangwa, soma Babanu wa kudzaulu ambazidyesa. Ndimwe lini wakufunika maninge kuposa mbalame?27Mbani m'bodzi wa imwepa na kuchita thupo angakwanise kuthimizira kutalika kwa moyo wache ninga boko libodzi lokha? 28Thangweranyi mumchita thupo na kubvala? Ganizirani bza mafolori ya mthengo, ndimo yambakulira. Yambaphata lini basa, apo neye yambasona lini bzakubvala. 29Ndiye ndikulewa kuna imwe, neye mfumu Solomoni chaiyoyo mu ulemerero bwace ilibe kubvala neye chakubvala chibodzi chakudeka ninga libodzi mwa mafololiya.30Ninga Mulungu ambabvazika upsa bwa mthengo, bomwe bumbakhala lero mangwana buchithusiwa pamoto, ndiye kuna tani imwepo kukubvazikani kwache, imwe wa chikhulupiriro chakuchepa? 31Mthangwerace nampodi thupo kulewa kuti, 'Timdzadya cani?' ayayi 'Timdzamwa chani?' ayayi 'Timdzabvala bzakubvala bzanyi?'32Thangwe wachikunja ambapsaga bzinthu bzobzi, apo Babanu wa kudzaulu ambadziwa kuti mumbawafuna. 33Soma chakutoma psagani ufumu bwache na chilungamo chache, apo mumdzapasiwa bzensebzi. 34Mthangwe lache, nampodi kuchita thupo na mangwana, thangwe mangwanayo yamdzakhalambo na thupo lache. Nsiku iriyense ina bzakuipa bwache bzakukwana.

Chapter 7

1''Nampodi kutonga, thangwe mudzatongiwambo lini. 2Nakuti nautongi bomwe imwe muntonga, imwembo mudzatongewa, nakuti muyezo omwe muniyeza nawo, omweyo mumdzayeziwa nawo.3Thangwe lanyi iwe ulikuona kachitsotso kali m'diso la m'bale wako, pomwe iwe ulikuona lini mtanda omwe uli m'diso lako? 4Iwe ungalewe tani kwa m'bale wako, 'Bwera ndikuchose kachitsotso komwe kali m'diso lako,' pomwe mtanda uli m'diso lako? 5Iwe nyakunama! Chakutoma chosa mtanda m'diso lako, kinangoko umkwanisa kuona bwinobwino chitsotso chili mudiso la m'bale wako.6Nampodi kupereka chuku pambuliwa chako kuna mbwaya, pomwe nampodi kuthusa ngalengale zako kutsogolo kwa nkhumba. Nakuti izo zidzadzonga zichipondedza, kinangoko zidza zungunuka zichikukhadzula iwe.7''Bvunzani, ndipo chidzaperekiwa kuna imwe, Nyang'anani, ndipo mudzabziona. Gogodzani, ndipo chidzafunguliwa kuna imwe. 8Nakuti aliyense omwe am'bvunza, anitambila; aliyense omwe anyang'ana, adza bziwona; na munthu omwe agogodza, adzafunguliiwa. 9Pinango mbani wa imwepo, penu mwanache angakumbile mkate, iye achimpasa mwala? 10Pinango iye mkukumbira nsomba, achimpasa iye nyoka?11Pamwepa, ninga imwepo anyakuphonya mubadziwa kupasa wana wanu mphatso zakudeka, kuna bzakuwanda tani kuna Baba wakudzaulu angapase bzinthu bzabwino kwa omwe animkumbila iye? 12Pamwepa, chinthu chili chense chomwe mufuna wanthu akuchitileni, muchitembo bzomwebzo kuna iwo, nakuti ili nilamulo na aneneli.13''Pitani pa msuwo wakupsindiza. Nakuti msuwo ngukulu njira njikulu pomwe yakuyenda nayo kudzonongeko, ndipo alipo wanthu azinjialikupita njira imweyi, 14Tsono msuwo waku psindiza nikanjira kamng'ono nkhakunesa kakuyenda nako kumoyo, ndipo mbang'ong ng'ono amwe aniyiwona.15Khalani wakungwala naaneneri wakunama, iwo ambabwera kuna imwe ninga mabila komabzachadidi bzache nimphumphi. 16Nabzakubala bzawo mudzawa dziwa iwo. Nandi wanthu ambatcha mphesa pa minnga pinango nkhuyu kuchoka pa nthula? 17Tenepoyo, muti uliwense wabwino umbala bzibalo bza bwino, na muti wakuipa umbabala bzibalo bzakuipa.18Muti wabwino umbabala lini bzibalo bzakuipa, neye penu muti wakuipa kubala bzibalo bzabwino. 19Muti uliwense wakusaya kubala bzibalo bza bwino adzaugwata achiuthusa pamoto. 20Tsono pamwepo, mudzaudziwa iwo na bzibalo bzache.21Neye wensene omwe anilewa kuna ine, 'Mbuya, Mbuya,' adzayenda kuufumu bwakudaulu, koma iwo wense omwe achita bzakufuna bza Baba omwe ali kudzaulu. 22Wanthu azinji adzalewa kuna ine nsiku zozo, 'Mbuya, Mbuya, ife tilibe kunenera mudzina lanu, tichibulisa bziwanda mudzina lanu, ndipo mudzina lanu tida chita bzinthu bzakudabwisa?' 23Pomwepo nidzalewa kwa iwo, ndikukudziwani lini imwe! chokani kuna ine, ndimwe anyakuchita bza kusaya kutongeka!'24Pomwe pale, aliyense omwe adzabva mafala yangu achiyabvera adzakhala ninga munthu nya nzeru omwe am'manga nyumba yache pa pfefe. 25Pomwe mvula idabvumba, madzi yadabwera, nachonzi chidabwera ndipo chidamenya nyumba ile, koma ilibe kugwa, nakuti iyo idamangiwa pa pfefe.26Koma munthu aliyense amwe nibva mafala yangu achisaya kubvera iye adzakha ninga munthu chilema nyakumanga nyumba yache pa m'chenga. 27Mvula idabvumba, madzi yadawera, napo chonzi chidamenya chichigumula nyumba, iyo ichigwa, ateye ichidzongekelatu yensene.''28Ndipo bzitamala ibzi Yesu adamaliza kulewalewa mafala yomweya, thimu lidadabwisika na mapfunzisidwe yache, 29nakuti iye adapfunzisa iwo ninga m'bodzi wamphamvu zautongi, neye ninga anyakunemba wawo.

Chapter 8

1Pomwe Yesu adabwera kuchokera kuphiri, thimu la wanthu lidamutewera iye. 2Nyang'anani ,Nyamapere adabwera kunaiye achimu godamira iye, achilewa, ''Mbuya, penu muliku funa, munga kwanise kundilimbisa.'' 3Yesu adafuthula boko lache achimuphata iye , mkulewa, ''Ine ndikufuna. limba.'' Pomwepo mapere yache yadamala pa iye.4Yesu adalewa kuna iye, ''Nyang'ana iwepo nampodi kulewa kuna munthu aliyense. Ndoko njira yako, ukabzionesere wekha kuna wa nsembe, ukapereke chakupereka ninga Mose adatongera, ninga umboni kuna iwo.''5Pomwe iye akhapita m'Kapelenawo, kentuliyo adabwera kuna iye, mkumukumbila iye 6achilewa, ''Mbuya, nyabasa wangu aligone kumuyi akudwala manthenthe wabonera kwenekwene.'' 7Tsono Yesu adalewa kuna iye, ''Nibwera nidzamulimbisa iye.''8Kentuliyo adatawira achilewa, ''Mbuya, Ndikuthemera lini kuti mupite pa nsodzi ya nyumba yangu. Mukando kulewa mafala nyabasa wangu anilimba. 9Poti inembo ndine munthu wakutetekera ulamuliro, ndili nawo achikunda ambandibvera. Ndikalewa kuna m'bodzi, 'Ndoko,' iye ambayenda, kuna winango, 'Bwera,' iye ambabwera, kuna nyabasa wangu, 'Chita ibzi,' iye achichita.'' 10Pomwe Yesu adabva ibzi, adadabwa achilewa kuna wale omwe akhamutewera iye, ''Chadidi ndikulewa kuna imwe, ndilibe kuona m'bodzi wachikhulupiliro ninga ichi mu Isarayeli.11Ine ndikukuuzani imwe, azinji adzabwera kuchokera kumachibese na kumaulo, iwo adzabwera adzakhala pa meza pabodzi na Abulahamu, Isaki, na Yakobo, muufumu bwa kudzaulu.komweko kuddzakhala 12Tsono wana waufumu adzataiwa kunja kwa m'dima,komweko kudzakhala kulila na kukuta mano.'' 13Yesu adalewa na kentuliyo, ''Ndoko! Nam'mene iwe wakhulupira, ibzo bzinkachitika kuna iwe.'' Na nyabasa ule adalimbisiwa nthawe yibodzi bodziyo.14Pomwe Yesu adafika kumuyi kwa Petulo, adaona amabzala wache wa Petulo aligone kudwala manungo. 15Yesu adaphata boko lache, napo manungo yachimalilatu pa iye. Pamwepo iye adalamuka achiyamba kumuphatira basa.16Pomwe maulo yadakwana, Adabwera nawo kuna Yesu wanthu azainji wakuphatiwa na bwiwanda.Iye adabulisa bziwanda bzakuipa na mafala anyakudwala wense adalimbisiwa. 17Na telepoyo bzidakwanisiwa bzomwe bzidalewidwa na Yesaya m'neneri, kuti, ''Iye adatakulabzakutazila bzathu nthenda zathu.''18Tsono pomwe Yesu adaona thimu lamuzulira iye, iye dawatonga kuti alamuke ayende ng'ambu inango ya nyanza ya Galileya. 19Tsono mlembi adabwera kuna iye achilewa, ''Mpfunzisi, Ine ni,baku tewerani imwe kulikwense komwe imwe muniyenda.'' 20Yesu adalewa na iye, ''Mphumphi zina mphako zawo, na mbalame za m'dzaulu zina bzitsa bzawo, soma Mwana wa Munthu alibe pakutsimira msolo wache.''21Wakupfunzira winango adalewa kuna iye, ''Mbuya, ndibvumeni ndiyambe kayikha babangu.'' 22Tsono Yesu adalewa kuna iye, ''Nditewere ine, aleke wakufa ayikhane wakufa okhaokha.''23Pomwe Yesu adapita m'mwadiya, anyakupfunzira wache adamutewera iye momo. 24Nyang'anani, chonzi chikulu chida nyanduka pa nyanza, tsono mwadiya udatchingiwa na mabimbi. Tsono Yesu akhagona. 25Wakupfunza adayenda kuna iye achikam'musa, achilewa, ''Ttipulumuseni ife, Mbuya; tili kutayika!''26Yesu adalewa na iwo, ''Thangwe lanyi mukuchita mantha, ndimwe wa chikhulupiliro chakuchepa?'' Tsono iye adamuka achitsimula chonzi na nyanza. 27Tsono kunja kudakhala zii. Wanthu wale adadabwitsika achilewa, ''Ni munthu wa mtundu wanyi umweyu, mphepo na nyanza kubodzi kumubvera iye?''28Pomwe Yesu adabwera ng'ambu inango ya dziko la Gadala, wanthu awiri omwe adaphatiwa na bziwanda adagumana naye iye. Iwo akhabula m'thenje ali kukalipa kwenekwene, nakuti pakhalibe munthu akhadzera njira yomweyo. 29Nyang'anani, adakuwa achilewa, ''Tinamwe chiyani naimwe, Mwana wa Mulungu? Mwabwera kuno kudzati ife nthawe ikanati kukwana?''30Patsoglo pawo pakhana gunyenye la nkhumba zizinji zomwe zikhadya, neye patali letu na iwo. 31Bziwanda bzile bzidakumbira Yesu mkulewa, '' Penu mumtibulisa ife, mutiyendese kuna gunyenye la nkhumba kule. 32Yesu adalewa kwa iwo, ''Ndokoni!'' Bwiwanda bzile bzidabula bzichiyenda mwa nkhumba; nyang'anani, gunyenye lense la nkhumba zile zidabuluka m'phili zichikamila m'nyanza izo zichifera m'madzi.33Iwo omwe akhadyesera nkhumba zire ada thamanga achiyenda mum'mzinda kukalewa bzense, bzokha bzokhabzo bzomwe bzidachitika na wanthu wa wakuphatiwa na bziwanda wale. 34Nyang'anani, wense wamu mzinda adabwera kudzagumana na Yesu. Pomwe adamuona iye, iwo adamukumbila iye kuti achoke mbali yawoyo.

Chapter 9

1Yesu adapita mmwadiya, nkuyambuka, achipita mu mzinda wache. 2Onani, adabweresa kuna iye mwamuna wakupunduka atamugonesa pa makha ya mphasa. Nakuona chikhulupiriro chawo, Yesu adati kuna nyakupundukayo, '' Mwana iwe, limba mtima. Bzakuipa bzako bzalekereriwa.''3Onani, anembi winango adasewera okha okha, ''Munthu umweyu akuchita makiriyado.'' 4Yesu adabvima bzakukumbuka bzao achiti, ''Sabwanyi munkukumbuka bzakuipa mmitima mwanu? 5Nakuti kodi chapafupi mchiyani, kulewa, 'Bzakuipa bzako bzalekereriwa,' ayayi kulewa, 'Muka ufambe'? 6Soma ndicho mudziwe mchakuti Mwana wa Munthu ana mphamvu padziko lapansi pano yakulekerera bzakuipa,... '' adati kuna nyakupunduka ule , ''Muka, takula mphasa yako, uyende kumui kwako.''7Apo munthu ule adanyamuka achiyenda kumui kwache. 8Pomwe thimu la wanthu lidaona bzobzi, lidachita mantha lichitenda Mulungu, omwe adapereka mphamvu imwei kuna wanthu. 9Pomwe Yesu adapitirira kucoka pamwepo, adaona munthu dzina lache Mateu atakhala pa kanyumba ka munthu nyakukhomesa mitsonkho. Adati kuna iye, ''Nditewere ine.'' Adamuka achimutewera iye.10Pomwe yesu adakhala pansi kudya mnyumba, onani, wakukhomesa mitsonkho na anyakuphonya azinji adabwerambo nkumbadzadya na Yesu na anyakupfunzira wache. 11Pomwe Afarisi adaona bzobzi, adati kuna wakupfunzira wache, ''Sabwanyi mpfunzisi wanuyu ankudya na anyakukhomesa mitsonkho na anyakuphonya?''12Pomwe Yesu adabva bzobzi, adati, ''Wanthu wakulimba ambafuna lini nyabezi, soma okhawo ndiwo ankutsautsika. 13Ndokoni mukapfunzire bzobzi kuti bzinkulewanyi: 'Nimbafuna chifundo sikuti nsembe.' Thangwe ndiribe kubwera kudzachemera wakulungama kuti alape, soma wakuphonya.''14Tsapano wakupfunzira wa Yohani adabwera kuna iye achiti, ''Thangwelanyi ife na Afarisi timbasala kudya nthawe zizinji, soma wakupfunzira wanu ambasala lini?'' 15Yesu adati kuna iwo, '' Wanthu wa pa ma loozo angalire pomwe mulooli akadali popo na iwo? Soma nsiku zinkubwera ndizo mulooliyo amdzatengiwa kuna iwo, apo tsapano amdzasala kudya.16Palibe ambasonerera chigamba chipsa pa chakubvala chakusakala,thangwe chigambacho chimdzalekera ku cakubvala chakalecho ,apo kung'ambika kukulu kumdzachitika.17Neye wanthu ambatsanulira lini vinyo wakusasa mu mitsuko ipsa. Achitenepo, mitsukoyo imdzaphoka, vinyo wense achitaika, apo mitsukoyo ichipseka. Soma, ambaikha vinyo mupsa mmitsuko ipsa, apo bwensene bzimdzakoyeka.''18Pomwe Yesu ali mkati kusewera bzobzi kuna iwo, onani, mkulu winango waboma adabwera achidzagodama kuna iye, Achiti, ''Mwanangu mkazi wasaika tsampanopali, soma bwerani mudzamubzatikembo manja, apo anilimba.'' 19Apo Yesu adalamukadi achimutewera, na wakupfunzira wache pabodzi.20Onani, mkazi winango ndiye akhatsautsika na matenda ya kuchoka mulopa ate magole khumi na mawiri adabwera nkuwenda mmuyo mwa Yesu achikhuya pa ponta pa chakubvala chace. 21Thangwe adati mumtima mwace, ''Ndichitondo kukwanisa kukhuya bzakubvala bzache bzire, nilimbiratu.'' 22Soma Yesu adachungunuka achimuona iye, achiti, Mkaziwe, limba mtima; chikhulupiriro chako chakulimbisa.'' Apo mkaziyo adalimbadi nthawe imweyo letu.23Pomwe Yesu adabwera mnyumba mwa munthu ule, adaona wakuimba bzitolilo na thimu lawanthu wakulila, 24Adati, ''Ndoko uko, thangwe mwanayo alibe kusaika, soma watondo kugona.'' Soma wanthu adamuseka mwakumunyongodola.25Pomwe thimu lire lidabulisiwa panja, adapita momo achimuphata boko lache, apo mtsikanayo adalamuka. 26Nkhani imwei idabveka kudziko kwenseneko.28Pomwe Yesu adapitirira kuchoka popo, azimola awiri adamutewera. Akhakuwa kumbati, ''Tichitirenimbo chifundo, Mwana wa Davide!'' 27Pomwe Yesu adapita mnyumbamo, azimola wale adabwera kuna iye. Yesu adati kuna iwo, ''Mukukhulupirira kuti ningachite bzobzi?'' Adati kuna iye, ''Inde, Mbuya.''29Kinangoka Yesu adaphata maso yawo achiti, ''Lekani bzichitike kuna imwe malingana na chikhulupiriro chanu,'' 30apo maso yawo yadapenya. Tsapano yesu adawatsinda bzachadidi bzire achiti, ''Chitani bzakuti munthu wina nampodi adziwe bzobzi,'' 31Soma amuna awiriwo adayenda achimbasimba bzobzi kuna aliyense kwenseneko.32Pomwe amuna awiriwo akhayenda, onani, bewewe wakuphatiwa pomwe na chiwanda adamubweresa kuna Yesu. 33Pomwe chiwandacho chidabulisiwa, beweweyo adasewera. Wanthu azinji popo adadabwa achiti, ''Ibzi bzikanati kuoneka kale muno mu Isaraeli!'' 34Soma Afarisi popo akhalewa kuti, ''Akuchosa bziwandabzi, na mphamvu ya mkulu wa bziwanda.''35Yesu adamala kuzunga mmizinda na mmiyi yensene. Adapitiriza kupfunzisa mma sunagoge yao,kulalika mafala ya ufumu na kulimbisa matenda ya mitundu yense na madwale mazinji. 36Pomwe adaona thimu lawanthu, adachita nawo nsisi, thangwe akhadabonera achifika pa kuphwiriziwa . Akhali ninga mabira ya kusaya nyakabusa.37Adati kuna wakupfunzira wache, ''Bzakukolola bzawandisa, soma anyabasa achepa. 38Mthangwe lache kamkulumize pempherani kuna Mbuya wa bzakukololayo, pala kuti atumize anyabasa muna bzakukololamo.''

Chapter 10

1Yesu adachemera wakupfunzira wache wensene khumi na awiri wale achiwapa mphamvu pa bziwanda, kubzibulisa, na kulimbisa matenda ya mtundu uliwense na kudwala kwamoda wense.2Tsapano madzina ya wakupfunzira wale yakhali aya. Wakutoma, Simoni (ndiye akhamuti pomwe Petulo), na Andreya mano wache, Yakobo mwana wa Zabedayo, Na Yohani mano wache,' 3Filipi, na Batumeyo; Yakobo mwana wa Afiyasi, na Tadeyo; 4Simoni Mkanani , na Yudasi Isikariyoti, wakudzampereka Yesu.5Awa ndiwo khumi na awiri ndiwo Yesu adawatumiza. Adawapanganiza kuti, ''Nampodi kuyenda kulikwense ndiko kumbakhala wa chikunja, apo nampodi pomwe kukapita mu mzinda wa a Samariya. 6So ndokoni kuna mabira yakutayika ya ku Isarayeri ; 7apo pakuyenda, kalalikeni kuti, 'Ufumu bwa kudzaulu buli pafupi.'8Kalimbiseni atenda, kalamuseni wakusaika, kalimbiseni wa mapere, apo pomwe kabuliseni bziwanda. Mwatambira fovolo, kapeni fovolo. 9Nampodi kutakula oro, siliva, ayayi kopa mu mchuno mwanu. 10Nampodi kutakula chola cha pa ulendo pa ulendo bwanu, ayayi nsapato inango, ayayi shango, ayayi mpsimbo, thangwe nyabasa ambathemera na chakudya chace.11Mzinda ayayi muyi uliwense munkapitayo, kaoneni wakuthemera mbani mwemo, apo kakhaleni momo ate kudzabula. 12Pakupita mnyumbamo, ipaseni moni. 13Penu nyumbayo njakuthemera, mtendere wanu ukakhale pa iyo. Soma penu njakuthemera lini, mtendere wanu ukabwerere kuna imwe.14Kuna iwo ndiwo ankakutambirani lini ayayi kukubverani mafala yanu, pakubula mnyumba yoyo ayayi mzinda umweyo, kakunkhumuleni pfumbi lanu ku nzayo zanu. 15Chadidi ndikulewa kuna imwe, zjai bzimdzapusa kudzalekerera chakuipa kuna Sodomu na Gomorra pa nsiku ya kumaliza kusiyana na mzinda umweyo.16''Nyang'anani, ndikukutumani ninga mabira pakati pa mphumphi, na tenepo khalani wa kuchenjera ninga nyoka na wakusaya kuphonya ninga nkhangaiwa. 17Khalani tcheru na wanthu! Amdzakutengerani ku mbuto za kutongera milandu, apo achidzakutchangani mma sunagogue mwao. 18Kinangoka amdzakupfuwirani kuna atongi na mafumu thangwera ine, pakukhala umboni kuna iwo na wakunja.19Angadzakuperekani, lekani kudzakhala na thupo kuti mumdzasewera tani,thangwe bzomwe mudzalewelewe mumdzapasiwa letu nthawe imweyo. 20Thangwe ndimwepo lini omwe mumdzakalewalewa, soma ni Mzimu wa Babanu ndiwo umdzasewera mwa imwepo.21Mano na mano kumdzakhala kuperekana kukaphiwa, na baba kuna mwanace. Wana amdzapandukira abereki wao achiwaphesa. 22Mumdzazondiwa na aliyense thangwera dzina langu. Soma ndiye amdzapirira ate kumamaliziro, umweyo amdzapulumuka. 23Angadzakuboneresani mu mzinda, dzathawireni ku mzinda winango, nakuti chadidi ndikulewa kuna imwe, mungadamaliza lini kufamba mu mzinda wa Isaraeri Mwana wa Munthu akanati kubwera.24Wakupfunzira amposa lini mpfunzisi wace, ayayi nyabasa kuposa mbuyace. 25So bzingakwanisike kuti nyakupfunzira akhale ninga mpfunzisi wace, na nyabasa ninga mbuyace. Ningati mbuya wa pa muyi pawo akumuchemera kuti Berezebule, kuna tani kuipa kwa madzina ndiyo amdzachemera wanthu wa pa muyi pace!26Mthangwe lace nampodi kuwagopa, nakuti palibe chinthu cakubisala ndico cimdzazimbulika lini, na cinthu ca kumpsinkhika ndico cimdzadziwika lini. 27Ndico ninkuuzani mu mdima, mukacilewe pa decha, na comwe mumchibva nung'u nung'u mmakutu mwanu, mukachikuwe pa nsodzi pa nyumba.28Nampodi kugopa wale ndiwo ankwanisa kupha thupi lokha soma nkutazira kupha kubodzi na mzimu, so gopani ule ndiye amkwanisa kudzonga thupi na mzimu kubodzi ku jahena. 29Nserenga ziwiri zimbagulisiwa lini kakobiri ka mkitikiti? Pamene palibe neye nserenga ibodzi ndiyo ingambuthe pansi Babanu seye nkuidziwa. 30Soma neye tsisi la munsolo mwanu lokha ambalidziwa basi kuwanda kwace. 31Nampodi kugopa. Ndimwe wakufunikira maninge kusiyana na nserenga zizinjizo.32Mthangweracembo aliyense ndiye amdzanditambira padeca pana wanthu, nimdzamutambirambo pa maso pa Babangu ndiye ali kudzaulu. 33Soma ndiye am'dilamba pana wanthu, nimdzamulambambo pamaso pa Babangu ndiye ali ku dzaulu.34Nampodi kukumbuka kuti ndidabwera kudzathusa mtendere pa dziko la pansi, soma lupanga. 35Thangwe ndidabwera kudzasiyanisa mwana mamuna na babace, na mwana mkazi na mamace, na muloola na mabzala wace wa chikazi. 36Anyakumuwenga munthu amdzakhala wa pa muyi pache chaiwo.37Iye wakukonda babace ayayi mamace kuposa ine umweyo akuthemera lini ine; iye wakukonda mwanace wachimuna ayayi wachikazi kuposa ine ankuthemera lini ine. 38Iye omwe amtakula lini mtanda wace nkunditewera akuthemera lini ine umweyo. 39Iye wakupsaga moyo wache amdzautaya. Soma iye wakutaya moyo wache thangwera dzina langu amdzaugumana.40Iye wakutambira iwe watambira ine, apo iye wakutambira ine watambira iye ndiye adandituma. 41Iye wakutambira mneneri mudzina la mneneri amdzatambira mpfupo ya mneneri, apo iye wakutambira munthu wakulungama mu dzina la munthu wakulungama amdzatambirambo mpfupo ya munthu wa kulungama.42Aliyense wakupereka kuna ang'ono ang'ono awa neye mkombo wa madzi yakujejera okha mu dzina la mneneri, chadidi ndikulewa kuna imwe, bzingadzakwanisike lini kuluza mpfupo yace.''

Chapter 11

1Bzidachtika kuti pomwe Yesu adamaliza kulangiza wakupfunza wache khimi na awili wale, adalamuka pomwepo kukapfunzisa na kulalika m'mizinda yawo. 2Tsopano Yohani adabva mkawoko bzichito mkhilisitu, iye adatumiza mtumi kwa wakupfunza wache 3ndipo adalewa kuna iwo, ''Kodi ndimwe mbodzi waomwe mukubwera, pinango tidikilire winango?''4Yesu adawatawira achilewa kuna iwo, ''Ndokoni mukafotokoze kwa Yohani bzomwe mwaona na kubva. 5Azimola ali kutambila kuona, anyakupunduka miyendo ali kufamba, wamapele ali kukonzewa, agonthi akuyamba pomwe kubva, wakufa ali kumusiwa achikhala pomwe na moyo, ndipo mafala ya Mulungu yakulikiwa kuna anyakusauka. 6Wakudala ngule alibe kupitiwa thangwe la ine.''7Amuna wense wale adapita njira zawo, Yesu adayamba kulewa na thimu lile bza Yohani, ''Kuchipululu mudayenda kaona chiyani_ mitete kutetemera na chonzi? 8Tsono mudayenda kunja mudakaona chiyani_ munthu wakubvala chakubvala chakufewa? Chadidi, iwo omwe ambabvala bzaku bvala bzakufewa ambakhala m'nyumba za mafumu.9Tsono mudaona chiyani_ mneneri? Inde, ndikulewa na imwepo, ndipo kuposa mneneri. 10Uyu ndiye omwe kudanembiwa, 'Nyang'anani, ndikutumiza mthenga wangu maso panu, omwe amdzakonza njira yanu.'11Chadidi ndikulewa kwa imwe kukanati kuoneka kale m'mbodzi wakubaliwa na azimayi, mkulu kuposa Yohani M'batizi. Chensecho munthu nyafuniwa mu ufumu bwa kudzaulu nimkulumbo kuposa iye. 12Kuchokela nsiku za Yohani M'batizi ateye pano, ufumu bwa kudzaulu buku bonera na chiwawa, ndipo wanthu wa chiwawa ambabzitengera nsimba.13Mwa aneneri wensene na wachilamulo wense adalewera kufikila Yohan; 14neye penu mukufuna kubvuma, iye ni Eliya omwe akubwera. 15Iye omwe anamakutu yakufuna kubva, mulekeni iye abve.16Ni chiyani chomwe ninga ndendemezere na m'badwo uno? Uli ngati wana wakusenzeka msika achimba chemerezana, 17achilewa, 'Tidasenzeka na fuluti pala imwe, tsono imwe mulibe kubzina. Tidalira, tsono imwe mulibe kubveka mkuwe.'18Nakuti Yohani adabwera se kudya mkate neye kunwa badwa, ndipo iwo adalewa, 'Iye ana chiwanda; 19Mwana wa Munthu wabwera akudya nakumwa tsono iwo akulewa, 'Nyang'anani, iye ngwadyera ndipo mchiledzelere, mwanzawo ni anyakukhomesa msonkho na anyakuphonya!' Tsono nzeru imba dziwika na bzakuchitika bzache.''20Kinangoko Yesu adayamba kutsimula mizinda yomwe adaichitira bzakudabwisa bzache thangwe wanthu akhalibe kulapa. 21''Tsoka kuna iwe, Cholazini! tsoka kuna iwe, Betania! bzikadakhala kuti bzakudabwisa bzidachitikila ku Tiro na Sido bzomwe bzida chitikila imwebzi, akada lapa kalekle akadabvala bzi guduli na kudzola dotha. 22Tsono, ndikukuzani imwe kudzakhala bzizinji bza kunesa ku Tiro na Sido pa nsiku ya chiweruzo kusiyana na imwepo23Iwe, Kaperenawo, ukukumbuka kuti ndiwe wakusankhika kudzaulu? ukukumbuka kuti udzakwiziwa ateye kudzaulu? Neye, udzabuluka kufika ateye kwa kufa. Thangwe bza mphamvu bzomwe bzida chitika na iwe bzingadakhala bzidachitila Sodomu, angadakhala wa kusungiwa ateye lero. 24Tsono ndikulewa kuna imwe nsiku yatonga mulandu wa Sodomu udzachepa na iwe.''25Panthawe yomweyo Yesu adalewa, ''Ndikukutendani imwe, Baba, Mbuya wakudzaulu na dziko la pansi, thangwe imwe mudabisa bzinthubzi kuna wanthu wa nzeru na wakudziwa bwino, achi bziuzambo wana wao. 26Inde, Baba, ichi chikhali chakudeka pamaso panu. 27Bzinthu bzense bzaperekiwa kuna ine kuchokera kwa Baba, palibe m'bodzi akudziwa Mwana kupambula Baba, napo palibe m'bodzi akudziwa Baba kupambula Mwana na aliyense omwe Mwana wasankhula kuti adziwe chinsinsi chache.28Bwerani kuna ine, mwense waku bonera na kuneta, nakuti nidzaku pumisani. 29Bzitengereni goli lanu pa ine napo mupfunze kuchoka kuna ine, nakuti ndine waku bzichepsa naku pfatsa mtima, pomwe mudzaugumana mpumulo wa mzimu wanu. 30Poti goli langu ndakusaya kunesa napo chilango changu nchakupepuka.''

Chapter 12

1Pa nthawi imweyo Yesu adayenda nsiku ya Sabata pakati paminda ya tiligu. wakupfunzira wache akhana njala apo adayamba kutsudubula ngalale achidya. 2Soma pomwe Afarisi adawona bzobzire, adamuuza Yesu, ''Onani, wakupfunzira wanu akuchita bzomwe mpsakutayana na mtemo kuchita nsiku ya Sabata.''3Soma Yesu adalewa kuna iwo ,'' Kodi mulibe kulewenga bzomwe Davide adachita pomwe akhana njala, na amuna omwe akhanao? 4Adayenda mu nyumba ya Mulungu apo adadya mikate ya chioneso, yomwe ikhali yakuletsiwa kuna iye kudya ayayi pomwe omwe akhanawo, soma pa mtemo wace akhabvumiziwa kudya akhali wansembe okha basi.5Kodi imwe mulibe kulewenga mtemo wa utongi omwe unkuti pa Sabata wansembe mtchalitchi ambaipisa nsiku ya Sabata soma ambakhala se pikado? 6Soma nilewa kuna imwe kuti m'bodzi nyakuposa kachisiyo ali pampano.8Mucikhala mukhadziwa kuti bzobzi bzikulewa chani, 'Ine nimfuna chifundo se kuti nsembe neye ,' imwepo mungadatsimula lini anyakusaya kuphonya. 7Nakuti Mwana wa Munthu ni Mbuya wa Sabata,''9Apo yesu adachoka pamwepo , achikapita mu sunagogue mwao. 10Onani, pakhana munthu omwe akhana boko la ku mpsimpsinika. Afarisi adabvunza yesu, achiti , ''Mpalamulo lace kulimbisa nsiku ya Sabata?'' pala kuti amulewe iye kuti ngwakuphonya.11Yesu adalewa kuna iwo , ''Munthu mbani kuna imwe ,omwe , achikhala naye bira m'bodzi , apo achigwera mdindi nsiku ya Sabata, angaleke kumuphata achimucosa kunja? 12Tsono kupita kwanyi kwa nsimba, komwe , kuna bila! Natenepoyo mpalamulo lace kucita bwabwino pa Sabata.''13Apo Yesu adalewa kuna munthuyo, '' Futhula boko lako '' Iye adalifuthula, napo lidabwerera mwache, ninga linango lire. 14Soma Afarisi adabula achikhala gwere kumpangana iye. Iwo akhanyang'ana mule mwakuti am'phere iye.15Yesu, pakubvimira bzobzi, adachoka pompale. Wanthu azinji adamutewera iye, achiwalimbisa wensene. 16Iye adawatsinda iwo kuti nampodi winango adziwe bza iye, 17kuti bzikwanirisiwe, ndibzo bziidalewiwa na Yesaya mneneri, kuti,18''Nyang'anani, kapolo wangu omwe ndidamusankhula; nyakukondewayo, mwa iye mzimu wangu unidekedwa naye. Nimdzaikha Mzimu wangu pana iye, apo iye amdzalalikira chilungamo kuna Wachikunja.19Amdzalimbana lini ayayi neye kukuwa; pinango m'bodzi yekhambo kumubva mafala yace mmakwalala. 20Iye neye mtete wakupseka amdzaukhobola lini neye kuthimisa chikoloboyi cha ku fukutira mpakana atatsogolera chilungamo ku chipambano, 21apo mudzina lache Wachikunja amdzakhala na chikhulupiriro.''22Pamwepo adabwera naye kuna yesu munthu zimola akhali pomwe bewewe akhana pomwe bziwanda. Iye adamulimbisa, ate achiyamba kusewera achiona pomwe. 23Apo thimu lense la wanthu lidadabwa lichilewa, '' Kodi munthu umweyu angakhale mwana wa Davide ule na?''24Soma Afarisi pakubva bzakudabwisa ibzi adati. ''Munthu umweyu ambachosa lini bziwanda soma ni mphamvu ya Belezebule, mkulu wa bziwanda.'' 25Soma Yesu adabvimira bzakukumbuka bzawo, achiti kuna iwo, ''Ufumu bulibwense bwakugawanika bumdzachedwa lini kupasuka, namzinda ayai muyi wakugawanika umdzafudzika.26Penu Satana ambachosa Satana, iye ndiye kuti wagawanika kale yekha. Ndiye kuti ufumu bobo bumdzakhala tani? 27Apo penu ine nimbachosa bziwanda na mphamvu ya Berezebule, tsono wana wanu ambachosa na mphamvu yayani? Na thangwe ili amdzakhala wakutonga imwe.28Soma penu nimbachosa bziwanda na Mzimu wa Mulungu, ndiye kuti ufumu bwa Mulungu bwafika kuna imwe. 29Bzingakwanisike tani munthu kukapita mnyumba mwa munthu wa mphamvu kukamubera bzinthu bzensene se kutoma kukamupima? Salipo iye nkudzabwera bwino kudzaba bzinthubzo mnyumba mule. 30Iye omwe analini ine ni muwengi wangu apo pomwe ndiye ambatsonkhana lini pabodzi na ine ambabalalikana.31Mthangwe lace ndikulewa kuna imwe, bzakuphonya na makiriyado yensene bzimdzalekeleriwa kuna imwe soma wakuchitira makiriyado Mzimu wakuchena amdzalekereriwa lini. 32Iye wakusewera makiriyado yaliyense kuna Mwana wa Munthu amdzalekeleriwa chakuipa cace. Soma iye wakuchitira makiriyado Mzimu Wakuchena amdzalekereriwa lini chakuipa chache, neye mudziko lapansi lero lino neye mtsogolo.33Chitani bzakuti muti udeke bzibalo bzache pomwe bzideke , chitani kuti muti uyipe bzibalo bzache bwiyipe pomwe, thangwe muti umbadziwika na bzakubala bzache. 34Imwe wana wa nyoka , nakuti ndimwe wakuphonya, mungalewe tani bzinthu bzabwino? Thangwe mulomo umbasewera bzomwe bzadzala mumtima. 35Munthu wabwino wakuchokera mu vida ya mtima wache wabwino ambachosambo bzabwino, napo munthu wakuipa wa kuchokera mu vida yakuipa ya mtima wache ambachosambo bzakuipa.36Ndikukuuzani kuti pa nsiku ya ku dzatongewa wanthu amdzatawira mulandu wa fala lirilense ndilo adalewalewa. 37Thangwe mumzayezeriwa wakulungama na mafala napo mumdzagaziwa na mafala yanu pomwe.''38Tsapano anembi na Afarisi winango adamutawira Yesu achiti, '' Mpfunzisi , tikufuna bzizindikiro kuchokera kuna imwe.'' 39Soma Yesu adawatawira achiti, ''M'bwado wa wanthu wakuipa na wa chigololo umbafuna bzizindikiro. Soma palibe chizindikiro ndicho chimdzaperekiwa kupambula cha mneneri Yona. 40Pakuti Yona adakhala mmimba mwa chinsomba chikulu nsiku zitatu na usiku pomwe butatu, ndendende pomwe na Mwana wa Munthu amdzamala nsiku zitatu na usiku butatu pomwe pa mtima wa dziko lapansi.41Tsapano amuna wa ku Nineveh amdzaima pa chitongero pabodzi na wanthu wa mbadwo uno apo amdzautsimula. Thangwe adalapa na ulaliki bwa Yona, napo onani, winango mkulu kuposa Yona ali pano.42Mfumukazi ya ku m'wera imdzalamuka pa nsiku ya chitongero na wanthu wa mbwado uno napo imdzagaza bzobzi. Imdzabwera kuchokera kumalekezero ya dziko lapansi kudzabva nzeru za Sololmoni, apo onani winango mkulu wakuposa Solomoni ali pampano.43Pomwe mzimu wakuipa wachoka mwa munthu umbapitirira mbuto zakusaya madzi kukanyang'ana mbuto kuti ukapume soma umbaisaya. 44Apo umbati, 'Zjai nim'bwerera ku nyumba yangu ndiko ndidachokera,' Ungabwerera, umbakagumana nyumbayo idapsaira bwino apo iri mu mchikonzero chabwino. 45Ndiye umbabwerera kukatengana na inzache minomwe yakuipa kuposa iwo, apo imbakabwera kudzakhala pomwe mwa munthu ule. Tsapano khalidwe lakumaliza la munthu ule limbadzalemweratu kunyanya kuposa pakutoma pale. Bzimdzaterepoyombo na mbadwo wakuipa uno.''46Pomwe Yesu akhali mkati kulewalewa kuna mathimu ya wanthu yale, onani, mayi wache na abale wache adaima panja, kufuna kuti alewelewe naye. 47Winango adati kuna iye, '' Nyang'anani , mai wanu na abale wanu aima panjapa, akufuna kusewera namwe.''48Soma Yesu adamutawira achiti kuna adamuuzayo, ''Mayi wangu mbani na abale wangu mbani?'' 49Kinangoka adafuthula boko lache kuna anyakupfunzira wache achiti, ''Onani, mayi wangu na abale wangu mbawa! 50Thangwe munthu aliyense omwe ambachita bzakufuna bza Baba wangu ndiye ali kudzaulu, umweyo ndiye mano wangu, mfumakazi, na mayi wangu.''

Chapter 13

1Pa nsiku imweyo Yesu adayenda kunja kwa nyumba achikakhala m'gombe mwa nyanza. 2Thimu lizinji kwene kwene la wanthu lidagwezekana kumuzungulila iye, apo adapita m'wadiya achikhala mwemo apo thimu lensene lire lidakhala pansi m'gombe mule.3Ndiye Yesu adawauza bzinthu bzizinji mbwifanizo. Adati, ''Onani, mulimi adayenda kukafesa mbeu, 4Pomwe akhafesa, mbewu zinango zidagwera m'bali mwa njira, apo mbalame zidabwerra kudzazijonkhona. 5Zinango zidagwera pa minyala, pomwe pakhalibe mataka mazinji. Kamfulumize zidamera thangwe pakhalibe mataka mazinji . 6Soma ndipo dzuwa lidachoka, zidabvuka thangwe zikhalibe mizi, apo zidafota.7Njere zinango zidagwera pa uzuzu bwa minga. Mingazo zidakula zichikoloweka mbeu zire. 8Njere zinango zidagwera pa mataka ya ndovolo zichibala bzipatso, zinango njere dzana libodzi kupitirira , zinango makumi matanthatu, zinango makumi matatu. 9Iye ndiye ana makutu abve.''10Wakupfunzira adabwera kuna Yesu achiti, ''Sabwanyi mumbasewera kuna thimu lawanthu mbzifanizo?'' 11Yesu adawatawira kuti, ''Mwapasiwa mwai wa kubvesesa bzakubisika bza bzakudabwisa bza ufumu bwa kudzaulu, soma kuna iwo alibe kupasiwa. 12Nakuti ule ndiye anabzo amdzapasiwa bzizinji, achidzakhala nabzo mtaye mtaye, Somandiye alibe, neye ndibzo anabzobzo bzimdzatengiwa kuna iye.13Nithangwe lace nimbasewerra mwakuphiphirisa kuna iwo : Pala kuti neye akuona, nampodi aone; napo neye akubva, nampodi abve, ayayi kubvesesa. 14Kuna iwo kubvimira kwa Yesaya kwakwanisiwa, kule ndiko kumbati, 'Pakutetekera , mumdzabva,soma mumdzabvesesa lini; kuona, mumdzaona, soma mumdzadziwa lini.15Thangwe mtima wa wanthu awa wasanduka wakufa, na makutu yambabva mwakubonerera, aphophoma maso yao, Pala kuti angaone na maso yao, achibva na makutu yao,napo achibvesesa na mitima yao nkutembenuka pomwe, nakuti ningawalimbise.'''16Soma yakudala maso yanu,thangwe yambaona; na makutu yanu thangwe, yambabva. 17Inde chadidi nilewa kuna imwe kuti aneneri azinji na wanthu wakulungama adakhumba kuona bzinthu bzomwe mukuonabzi, apo alibe kubziona. Adakhumba kubva bzinthu ndibzo mukubvabzi apo alibe kubzibva.18Tetekerani tsono chifanizo cha mulimi ndiye adakafesa njere zace. 19Pomwe wina anibva mafala ya ufumu soma neye kuyabvesesa, wakuipayo ambabwera kudzapsokonyola chomwe cha fesewa mumtima mwace. Iyi ni njere ndiyo idagwera m'phepete mwa mseu.20Yomwe idafesiwa pathantwe ire ni munthu ndiye ambabva mafala apo nthawe ya kuchepa ambayatambira mwa kudekedwa , 21chensecho yalibe mizi muna iye apo ambapirira mka nthawe kakuchepa. Masada ayayi mzunzo ungabwera thangwera mafalayo, kamkulumize ambagwa.22Ndiyo idafesiwa pa ,minga ,uyu ni munthu ndiye ambabva mafala, soma bzakuchitika bza m'dziko lapansi na chinyengo cha vida chidathawisa mafala yache, opo ambabala lini bzipatso. 23Njere ndiyo idagwera pa mataka ya ndovolo, uyu ni munthu ndiye ambabva mafala achiyaphatisa basa. Ambabala bzipatso bzichikololewa, apo chigoba chibodzi chichichosa njere makumi khumi, chigoba chinango makumi matanthatu,apo chigoba chinango kukwana makumi matatu kuposa zomwe adabzala zire.''24Yesu adawauza pomwe chakuyezezera chinango. Adati, ''Ufumu bwa kudzaulu buli ninga munthu ndiye wabzala mbeu mmunda ,mwache. 25Soma pomwe wanthu adagona, nyakumuwenga adabwera achiwazambo upsa bwa nyamsongole mmapando mwa tirigumo achiyenda. 26Pomwe misonjo idamera nkukula nkubala bzipatso, upsa bule budaonekerambo.27Anyabasa wa mwenekachiro munda adabwera achiti kuna iye, 'Mbuya, mulibe kubzala mbeu zabwino mmunda mwanu mule? Bzachita tani tsapano kuoneka nyamsongole?' 28Adati kuna iwo, ''Mnyakundiwenga wachita bzimwebzoyo.' ''Anyabasa wale adati kuna iye, 'Tsono mumfuna tiyende tikabuzule?'29''Mwenekachiro munda adati, 'Nada. Thangwe pakukazula nyamsongoleyo, mungakazule kubodzi na tiriguyo. 30Bwilekeni bzikulire pabodzi mpakana pa kudzakolola.Pa kudzakololapo nimdzauza anyakukulolawo, ''Chakutoma zulani upsa bwensene mubumange mphuthu mukatenthe, soma tiriguyo konkhobzani muikhe mgwangwa mwangu.'''''32Kinangoka Yesu adawauza pomwe chifaniziro chinango. Adati, ''Ufumu bwa kudzaulu buli ninga kanjere ka muti wa mpiru komwe munthu adakatenga nkukafesa, mmunda mwace. 31Njere imweyi njing'ono maninge kuposa njere zensene. Soma ingakula, imbaposa mbeu za mmunda. Imbasanduka muti, kuti ate mbalame za mdzaulu zimbabwera kudzamanga bzitsa mmitawi yache.''33Yesu adawauza pomwe chifaniziro chinango. ''Ufumu bwa kudzaulu buli ninga chakufufumisa mkate chomwe mkazi adatenga achisanganiza na magaba matatu ya ufa bwa tirigu ate bzakumunyabzo bzidafufuma,''34Bwensebzi yesu akhabziphiphirisa mu bza kuyezezera; apo akhalewalewa lini kuna iwo se bza kuyezezera. 35Uku kukhali pala kuti bzire bzomwe adalewa aneneri bzikwanirisiwe, pomwe adati, ''Nimdzafungula pakamwa pangu mu bzakuyezezera. Nimdzalewa bzinthu ndibzo bzikhadafuchirika pansi pa dziko.''38Kinangoka Yesu adachoka pa thimu la wanthu pale achikapita mnyumba.Wakupfunzira wache adabwera kuna iye achiti, ''Tifokotozereni bwino chifanizo cha uswa bwa nyamsongole mmunda.'' 37Yesu adatawira achiti, ''Iye omwe akhabzala njere zabwino ule ni Mwana wa Munthu. 36Mundayo ni dziko lapansi; apo njere zabwinozo,awa ni wana wa mu ufumu. Uswabo ni wana wa satana. 39Apo nyakundiwenga adakawazayo ni satana.Kukololako ni chimaliziro cha dzik,apo anyakututawo ni anjero.40Mthangwe lache, uswa bule budagwezekiwa achibugasa moto, mtenepoyo letu ndimo bzimdzachitikira pa nsiku ya chimaliziro. 41Mwana wa munthu amdzatuma anjero wache, apo iwo amdzagwezeka pabodzi bzinthu bzense mu ufumu bwace bzense bzakuipa bzakuyambisa machimo na wense wakusaya kuweruzika. 42Amdzawathusa mu ng'anjo ya moto, ndiko amdzalira achikukuta mano. 43Kinangoka wanthu wakulungama amdzatoya ninga dzuwa mu ufumu bwa Babawo. Iye omwe ana makutu, abve.44Ufumu bwa kudzaulu buli ninga vida yakubisika mmunda. Munthu adaigumana achiibisa. Mwakudekedwa achiyenda kukagulisa bzensene ndibzo akhanabzo, nkukagula mundayo. 45Pomwe, ufumu bwa kudzaulu buli ninga munthu wa malonda wakunyang'ana ngalale yakuumira. 46Pomwe adaigumana ngalale ibodzi ya kuumira maningeyo, adaenda kukagulisa bzensene ndibzo akhanabzo nkukaigula.47Pomwe ufumu bwa kudzaulu buli ninga khoka ndilo lidathusiwa mnyanza, lichikusa mtundu wensene wa nsomba. 48Pomwe litadzala, akhombwe wale adalinula khoka lawo kunja kwa gombe. Apo adakhala pansi achigwezeka zabwino kuziikha mu bzombo, soma zakuipa achizitaya.49Bzimdzatenepoyombo pa nsiku ya kumaliza. Anjero amdzabwera kudzakhetha wakuipa pakati pa wakulungama. 50Amdzawathusa mu ng'anjo ya moto ndiko amdzalira achibubuda mano.51Kodi mwabvesesa bzinthu bzensebzi?'' Wakupfunzira wace adati kuna iye, ''Inde.'' 52Apo Yesu adati kuna iwo, '' Mthangwe lache mnembi aliyense ndiye wasanduka mneneri ku ufumu bwa kudzaulu ali ninga munthu mwenekachiro nyumba,omwe ankucosa bzakale achiikha bzipsa mu thungwa lace. 53Ndiye idafika nthawe yakuti Yesu atamaliza bzifanizo bzire, adacoka pa mbutopo.54Kinangoka Yesu adapita mdziko la kwao achipfunzisa wanthu mu sunagoge mwao. Mapeto yache wanthu wensene adadabwa achiti, ''Munthu umweyu nzeru zozi ambazitenga kuponi na msumba za kuchitira bza kudabwisabzi? 55Ngumweyu lini mwana wa mpala matabwa ule? Mayi wache uyu si Mariya? Ngumweyu lini m'bale wao wa wene Yakobo,Yosefe,Simoni na Yudasi? 56Mfumakazi zache zense si zozi tinazo pabodzizi? Bzinthu bzensebzi adabzitenga kuponi?57Iwo adaipidwa naye. SomaYesu adawauza kuti, ''Mneneri ambalemekeziwa lini kwao ayayi ku banja lace chailo.'' 58Iye alibe kuchita bzakudabwisa bzizinji thangwera kusaya kukhulupirira kwao.

Chapter 14

1Pa nthawe yomweyo, Herodi Mfumu adabva bza mbiri ya Yesu. 2Iye adalewa kuna anyabasa wache. ''umweyu ni Yohani m'batizi; iye wamuka kuna wakufa. Nithangwe lache mphamvu zikuphata basa mwa imweyu.''3Nakuti Herodi akhada m'manga Yohani, adamuphata iye, achumukoya iye mu kadeya thangwe la Herodiya, mkazi wa m'dzinza wache Filipi. 4Tsono Yohani adalewa kuna iye, ''Bzakuthemera lini kuna iwe kuti engamutenge iye ninga mkazako.'' 5Herodi akadamupha iye, soma iye adagopa wanthu, thangwe iwo akhamuyesa ninga m'neneri.6Soma pakufika nsiku yakubaliwa kwa Herodi, mwana wachikazi wa Herodiya adabvina pa mpikiti pawo achikomedwa naye Herodi. 7Mwakulumbira, iye adamulonjeza achilumbilra kuti animpasa iye cilichense chomwe iye angakumbire.8Pomwe iye adapanganiziwa na mayi wache, iye adalewa, ''Mundipase ine popano, mpalato, msolo wa Yohani m'batizi. 9''Mfumuyo idaphatiwa nsisi na kukumbira kwacheko, soma thangwe la kulumbira kwache na thangwe la wanthu wense omwe akhanawo pa bzakudyapo, iye adalamula kui bzichitike tenepoyo.10Iye adawatuma achikagwata msolo wa Yohani mkadeya. 11Kinangoko adaunyamula msolo wache m'palato achimupasa tsikanayo iye adautenga achiupereka kuna mayi wache. 12Kinangoko wakupfunza wache adabwera, achidzatenga mtembo wache achikaufuchila m'thenje. Bzitamala bzobzi, iwo adayenda achikamuuza yesu.13Tsapano pomwe Yesu adabva bzobzi, iye adachoka kumweko mumwadiya achiyenda kumbuto yachipululu. Pomwe thimu lidabva bza ibzi, iwo adamutewera iye pakatali kuchokera mumzinda. 14Pomwe Yesu adabwera kuna iwo adaona thimu likulu. Iye adadzaliwa chifundo na iwo adawachiza nthenda zawo.15Pomwe kunja kudadoka, anyakupfunza adabwera kuna iye achirewa, ''Kuno mkumbuto yachipululu, nthawe yayenda kale. Limwazeni thimuli, kuti ayende m'mamiyi kuti akague bzakudya bzawo.''16Soma Yesu adalewa kuna iwo, '' Bzimfunikana lini kuti iwo ayende. Imwepo muni wapasa bzinthu kuti adye.'' 17Iwo adalewa kuna iye, ''Ife tinanayo pano ni mikate michanu na nsomba ziwiri basi.'' 18Yesu adalewa, ''Ibwereseni kuna ine.''19Kinangoka Yesu adalilamula thimulo kuti likakhale pansi pamauswa. Iye adatenga mikate michanu na nsomba ziwiri. Adanyang'ana kudzaulu, iye adanamata achibedula mikate achiyi pereka iyo kuna wapfunza, anyakupfunza achiipereka kuthimu. 20Iwo wense adadya achikwana nayo. Kinangoko iwo adalokota bzakudya__bzomwe bzidasala madengu khumi na mawiri yakudzaza. 21Wense omwe adadya akhali ninga amuna bzulu bzichanu, kupambula akazi na wana.22Kankulumize iye adawauza wapfunza kuti akapite m'mwadiya atsogole ng'ambu inango, pomwe iye akhauza thimu lire kuti liyende. 23Pomwe iye adamaliza kulimwaza thimu lire, iye adayenda kukakwira m'phiri yekha kukapemphera. Pomwe kunja kudadoka, iye akhali yekha. 24Soma mwadiya akhali patali pakati pa nyanza, akhazunzika na mafunde, thangwe mphepo ikhavunga mwakugumana nayo.25Chaku machibese munthawe ya chinayi usiku Yesu adayenda kuna iwo,akufamba pa nyanza. 26Pomwe anyakupfunza adamuwona iye akufamba pa nyanza, iwo ada njenjemera achilewa, ''Umweule ni mzukwa,'' iwo adakuwa namantha. 27Soma yesu adalewa na iwo alikutali achilewa, ''Limbani mtima! Ndine! nampodi kuchita mantha.''28Petulo adamutawira iye achilewa, ''Mbuya, penu ndimwepo, ndiuzeni ine ndibwerembo kuna imwepo pamadzipa.'' 29Yesu adalewa, ''Bwera.'' Tsono Petulo adabula kuchoka m'mwadiya mule achifamba pamadzi kuyenda kuna Yesu. 30Soma powe petulo adaona mphepo ikunyanya kuwanda, iye adayamba kuchita mantha. Iye adayamba kumira, iye adakuwa achilewa, ''Mbuya, ndipulumuseni ine!''31Yesu kamkulumize adafuthula boko lache, achimuphata Petulo, achilewa kuna iye, ''Ndiwe wachikhulupilo chakuchepa, thangwe lanyi wakaiyikira?'' 32Kinangoka Yesu na Petulo adakapita mwadiya, mphepo idaleka kuvunga. 33Kinangoka anyakupfunza omwe akhali mumwadiya wale adamugodamira achimulemekeza Yesu eachilewa, ''Chadidi ndimwedi Mwana wa Mulungu.''34Pomwe iwo adayambuka, adayenda kumtunda ku Genesareti. 35Pomwe wanthu waku mbuto imweyo adazindikira Yesu, iwo adamwaza mithenga palipense kuzungulira mbuto imweyo, iwo adabwera nawo kuna iye aliyense omwe akhaduwala. 36Iwo adamukumbila iye kuti iwo atondo kuphata chakubvala chache, ndipo wense omwe adakwanisa kuphata adachiziwa.

Chapter 15

1Pomwepo Afalisi winango pabodzi na apfunzisi wa malamulo adabwela kunayesu kuchokela ku yelusalemu. Adalewa, 2''Thangwe lanyi anyakupfunzila wanu adaphonya mtemo wakulu wakulu? Iwo ambasamba lini m'manja pakudya m'kate. 3''Iye adawatawila kulewa kuna iwo,''Thangwe lanyi mumbaphonya malamulo ya Mulungu pakufuna kuteweza mtemo wa makolo yanu?4Nakuti mulungu adalewa, 'Lemekeza baba na mayi wako; na Iye omwe anyoza babache na mayi wache afe basi.' 5Tsono imwe mukulewa, 'Omwe anilewa kuna babache na mamache, ''Thandizo lense lomwe muntambila kuna ine nithandizo lakuchokela kuna Mulungu,'' 6munthu omweyo afuna lini kulemekeza babache.'' Khalidwe lomweli limbapepusa mafala ya Mulungu. Mubzakunembiwa bzinango bzina mafala yamulungu pomwe bzinanango bzina malamulo. Psakunesa kufuna kusankhula bzakuwelenga. Bzabwino pakufuna kuteweza chikhalidwe chanu.7Imwe anyakunama! m'neneri Yesaya adalewa kale bwino bzayimwe kuti. 8'Wanthu aw ambandilekeza ine na milomo yawo ,tsono na mitima yawo ali kutali na ine. 9Iwo ambandi pembedza ine papezi thangwe ambaphunzisa malangizo yawo na na malamulo ya wanthu.''10Kinangoko iye adachemera thimu lire kuna iye achilewa kuna iwo, ''Tetekerani ndipo mundibvesese_ 11Palibe bzomwe bzimbapita na pa mulomo pamunthu bzichimu ipisa. soma, bzomwe bzinichoka pa mulomo, ibzi ndibzo bzini muipisa.''12Kinangoka wakupfunza adabwera achilewa kuna Yesu. ''Mukudziwa kuti Afalisi wale bzawayipila pomwe abva bzomwebzi?'' 13Yesu adawatawira iwo, ''M'mela uliwense omwe Baba wakudzaulu alibe kuubzala udzazuliwa. 14Alekene iwo okha, iwo mbakusaya kuona. Penu munthu zimola ambatsogolera mwanzache nyakusaya kuona, wense amkagwera m'chidindi.''15Petulo adatawira achilewa kuna Yesu, ''Tithumbudzulileni fanizoli ife.'' 16Yesu adalewa, ''Kani na imwepo kubodzi mukubvesesa lini? 17Imwepo mukubvesesa lini kuti bzense bzakupita na pamulomo bzichipita m'mimba kinangoko bzimba tayiwa kuthengo?18Tsono bzinthu bzomwe bzimba choka pa mulomo bzimba chokera mumtima. Ibzi ndibzo bzimbamuyipisa munthu. 19Nakuti mumtima ndimo mumba chokera malingalilo yakuipa, kupha, bzauputa, bzachigololo bzaumbava kulewera umboni bwakunama, na makiliyado. 20Ibzi ni bzinthu bzomwe bzimba muipisa munthu.''21Kinangoka Yesu adachoka pomwepo nkuyenda kumbali inango ya mzinda wa Tiro na Sidoni. 22Nyang'anani, mkazi wa Kukanani adabwera mumzindamo. Iye adakuwa achilewa, ''Ndichitilenimbo chifundo ine, Mbuya, Mwana wa Davide! Mwanangu mkazi waphatiwa na chiwanda.'' 23Tsono Yesu alibe kumutawila chinthu. Anyakuphunzila wache adabwera achimukumbila iye, achilewa, ''Muthamangiseni ayende, thangwe umweyu akukuwa kwenekwene.''24Tsono Yesu adatawira achilewa, ''Ine ndilibe kutumiwa kuna aliyense kupambula mabila yokhayo yakutayika ya nyumba ya Isarayeli. 25''Tsono mayiyo adabwera achigodama kuna iye, achilewa, Mbuya, ndithanizenimbo ine.'' 26Iye adatawila achilewa, ''Psabwino lini kutenga bzakudya bzawana nkhuthusira tunsinza twa bwaya.''27Mayiyo adalewa, ''Inde, Mbuya, neye tumbwaya tumbadyambo nyenyeswa zakugwa pameza ya mbuya wao.'' 28Kinangoko Yesu adatawira achilewa kuna m'mayiyo, ''Mkaziwe, chikhulupiliro chako nchikulu kwenekwene; leka bzense bvichitike ninga momwe iwe ufunila.'' Mwana wache wamkazi adachilisiwa nthawe yomweyo.29Yesu adachoka mbuto yomweyo adayenda kufupi na nyanza ya Galileya.Tsono iye adayenda kukakwira pa phiri mkukhala pansi. 30Chithimu cha wanthu chidabwera kuna iye. Adabwera nawo kuna iye wanthu wakupunduka, azimola, abewewe. wakupunduka miyendo, na winango azinji wakudwala Iwo adawakhazika pansi pa nzayo za Yesu, napo iye adawachiza iwo. 31Tsono thimu la wanthu lire lida dabwisika pomwe adaona abewewe akusewera, awakupunduka akulimba, wakupunduka miyendo akufamba, na azimola ali kuona. Iwo alikutenda Mulungu wa isarayeli.32Yesu adachemera wakupfunza wache kuna iye achilewa, ''Ndikubva nsisi na thimuli thangwe akhala kale na ine nsiku zitatu alibe kudya chinthu. Ndikufuna lini kuti iwo ayende neye kudya, thangwe angakomoke munjira.'' 33Wakupfunzira adalewa kuna iye, ''Tingaone kuponi mchipululu muno mikate yakukwanisa kudyesa thimu lenseli?'' 34Yesu adalewa kuna iwo, ''Muna mikate mingasi?'' Iwo adalewa, ''Minomwe, na nsomba zing'ono ng'ono.'' 35Tsono Yesu adalamula thimu lire kuti likhale pansi.36Iye adatenga mikate minomwe na nsomba, tsono adatenda Mulungu, iye adabudula mikate achiyi pereka kuna wakupfunzira wache. Wakupfunzira achiyipereka kuna thimu lire. 37Wanhu wense adadya achikuta. Kinangoka iwo adalokota nyenyeswa zakusala madengu manomwe yakudzaza. 38Wense omwe adadya akhali bzulu bzinayi azimuna, kupambula azikazi na wana. 39Kinangoka Yesu adaliuza thimu lire kuti liyende tsono iye adapita mwadiya achiyenda mbali ya Magadani.

Chapter 16

1Pomwe Afarisi na a Saduki adabwera kudzamuyezera iye adamubvunza iyekuti awaonese chilatizo chakudzaulu. 2Tsono iye adawatawira iwo, ''Maulo yakafika, munilewa, 'kudzakhala kwaku chena, pomwe thambo lidzakhala likugaka.'3Pomwe ni kumachibese, mukulewa, lero kukujejera, pomwe kudzaulu kuna cheza chakudoka.' Mumbadziwa bzizindikiro na mawonekedwe ya kudzaulu, koma bzizindikiro bza nthawe yino mukubzitaza. 4M'badwo wakuipa na wauputa mumfuna chizindikiro, tsono palibe chizindikilo icho mudzapasiwa kupambula chizindikiro cha Yona.'' Pomwepo Yesu adawaleka iwo iye achichoka.5Pomwe anyakupfunzira adafika ng'ambu inangoyo iwo adayebwa kutakula mikate. 6Yesu adalewakuna iwo, ''Nyang'anani mugope bzakufufumisa mikate bza Afarisi na Asaduki.'' 7Anyakupfunza ada bvunzana wokhaokha ndipo achilewa , ''Thangwe tilibe kunyamula mikate.'' 8Yesu adadziwa bzobzi adalewa, Ndimwe anya chikhulupiliro chakuchepa, thangweranyi mukubvunzana mwekhamwekha, mukulewa kuti thangwe mulibe kutenga mikate?9Kodi imwe mukudziwa lini? kodi imwe mukukumbuka lini mikate michanu na wanthu dzulu bzichanu, nimadengu mangasi mudalokotesa yensene? 10Pinango mikate minomwe pa bzulu bzinayi, nimadengu mangasi ndiyo mudatenga?11Mukubvesesa lini tani mukati ndiribe kukuuzani imwepo bza mikate? Nyang'anani gopani bzakufufumisa bza Afarisi na Asaduki.'' 12Apo iwo adadziwa kuti akulewa lini kuti agope bzakufufumisa mikate, koma kutiagope bzakupfunzisa Afarisi na Asaduki.13Tsono pomwe Yesu adawera ku mzinda wa Kaisaleya Filipi, iye adawabvunza anyakupfunzira wache, achilewa, ''Wanthu winango akumbati Mwana wa Munthu mbani?'' 14Iwo adalewa, ''Winango akulewa Yohani Mbatizi; winango, Eliya; na winango, Yeremiya, pinango m'bodzi wa aneneri.'' 15Iye adalewa kuna iwo, Tsono imwepo mumbati ndine yani?'' 16Adatawira, Sinoni Petulo mkulewa, ''Ndimwe Khilisitu, Mwana wa Mulungu.''17Yesu adatawira achilewa kuna iye. ''Ndiwe nyakudala, Simoni mwana wa Yona, poti thipi na mulopa bziribe kukuzimbulira iwe koma Baba wangu wakudzaulu. 18Ine ndikulewa kuna iwe kuti ndiwe Petulo, tsono pa thathwe limweri nidzamanga tchalitchi yangu. Misuwo ya wanthu wa kufa idzawutaza.19Nidzakupasa bzavi bza ufumu bwa kudzaulu. Chilichense chomwe udzamanga pansi pano chidza mangiwa kudzaulu, na chilichense chomwe udzatsudzula pansi pano chidzakhala chakutsudzuliwa kudzaulu.'' 20Kinangoko yesu adawatonga akupfunzira wache nampodi kuti awuze munthu aliyense kuti iye akhali khilisitu.21Kuchokera pa nthawe yomweyo Yesu adatoma kuwauza anyakupfunza kuti iye aniyenda ku Yelusalemu, kuka bobeneresewa na bzinthu bzizinji m'manja mwa akulu wa nsembe na alembi, naku phewa koma nsiku ya chitatu adzamuka. 22Tsono Petulo adamutenga iye pambali achimugaza iye, ''Ibzi bzikhale kutali na imwe, Mbuya! Ibzi bzidza chitika lini kwa imwe!'' 23Tsono Yesu adazungunuka achilewa kuna Petulo, ''Ndoko kumbuyo kwangu, Satana! Ndiwe wakuika chakuipa kuna ine, poti iwe umbakumbuka lini bzinthu bza Mulungu, koma bza wanthu.''24Kinangoka Yesu adalewa na anyakupfunzira wache, Penu munthu akufuna kutewera ine, iye abzilambize yekha, atakule mtanda wache, mkunditewera ine. 25Soma aliyense amfuna kupulumusa moyo wache adza utaya, na aliyense adzaluza moyo thangwe la ine adzaugumana. 26Tsono munthu adzapindulanyi kutambira dziko lense la pansi achiluza moyo wache? Munthu adzapereka chiyani cha kuchinjana na moyo?27Tsono Mwana wa Munthu adzabwera na ulemelero bwa Babache pabodzina angelo. Iye adzapereka kwa munthu aliyense malingana nabzichito bzache. 28Chadidi ndikulewa kuna imwe, alipo winango wa imwe adzalawidza lini imfa kufikana adzaona Mwana wa Munthu akubwera na ufumu bwache.''

Chapter 17

1Tsono zitagwata nsiku zitanthatu Yesu adatenga Petulo, yakobo, na Yohani m'bale wache achiwatenga adawatenga kuyenda nawo paphiri litali wense. 2Iye adasandukapamaso pawo. Nkhope yache adagaka ninga dzuwa na bzakubva bzache bzidakhala ninga kuchena.3Nyang'anani, Mose na Eliya adawoneka akulewalewa na iye. 4Petulo Petulo adatawira Yesu achilewa kuna Yesu, Mbuya, nkhwabwino kuti ife tikhale pano. Penu mukufuna, nidzamanga matsasa matatu ubodzi wa imwe naubodzi wa Mose, na ubodzi wa Eliya.''5Pomwe iye akhalewalewa, nyang'anani, mtambo waku ngwerewera udawapsinkha iwo. Nyang'anani, mafala yadabveka mumtambomo, yakulewa, ''Uyu ndiye Mwanangu wakumukoewa, mwaumweyu nimbakomedwa. Mubvereni umweyu.'' 6Pomwe anyakupfunzira adabva ibzi, iwo adatsulia nkhope za pansi iwo adagopa kwenekwene.'' 7Tsono Yesu adabwera nkuwaphata iwo nkuwauza , ''Mukani nampodi kugopa.'' 8Pomwe iwoadayang'ana maso yawo alibe kuona winango koaYesu yekha basi.9Pomwe iwo akhapolika kuchoka m'phiri, Yesu adawatonga iwo, achilewa, ''Nampodi kulewalewa masomphenya kuna winango kufira mwana wa munthu kulamuka kwa kufa.'' 10Anyakupfunza adamubvunza iye, kuti,'' Thangweranyi anembi ambalewakuti Eliya adzatoma kubwera?''11Yesu adatawira achilewa, ''Nchadidi Eliuya adzabwera kudzabweza bzinthu bzense. 12Tsono ndikukuuzani kuti, Eliya adabwera kale, soma iwo alibe kumudziwa iye. M'malo mwache adamuchita bzomwe iwo akhafuna kuna iye. Mchibodzi bodzi na Mwana waMunthu adzaboneresiwa m'manja mwawo.'' 13Apo anyakupfunza adadziwa kuti akulewa bza Yohani M'batizi.14Pomwe iwo adabwera kuna thimulire, munthu adabwera kuna iye, kudza mugodamira iye, achilewa, 15''Mbuya, muchitileni chifundo mwanangu, poti iyeakudwala pfayi ,Nthawe zizinji ambagwera pamoto pinango m'madzi. 16Ndikhadabwera naye kwa anyakuphunmza wanuwa atazila kumuchiza.''17Yesu adatawira achilewa, ''Wakubaliwa seye chikhulupiriro na dzunguzo, nidzakhala namwe mpakana liti? Nidza kulekani mwekha liti? Bweranayeni kuna ine.'' 18Yesu adachilamula chiwandacho, icho chidachoka kuna iye, pomwepo mulumbwanayo adachira pomwepo.19Kkinangoko anyakupfunzira adabwera kuna Yesu payekha achilewa, ''Thangweranyi ifepano tatazira?'' 20Yesu adawatawira iwo,''Thangwe chikhulupiriro chanu ntching'ono. Mchadidi ndikukuuzani, penu mukhala nacho chikhulupilo ninga cha kambewu kalobo , mudzalewa kuna phiri, 'Muka choka bwerakuno,' ilo lidzabwera, palibe chinthu chidzalambika naimwe.'' 21Mabukhu inango mulibe vesi imweyi, Bziwanda bzobzi bzimba choka pokhapkha mukanamata na kusala kudya.22Pomwe iwo adakhala kuGalileya, Yesu adalewa na anyukuphunzisa, ''Mwana wa Munthu adzaperekiwa m'manja mwa wanthu, 23ndipo adza mupha iye, koma nsiku yachitatu iye adzalamuka,'' Anyakuphunzira adadabwa nabzo kwenekwene.24Pomwe iwoadabwera ku Kaperenawo, wanthu anyakukhomesa mtsonkho adayenda kuna Petulo achilewa, ''Mpfunzisi wanu ambakhoma lini mtsonkho?'' 25Iye adalewa, ''Inde'' Pomwe Petulo adabwera mnyumba, Yesu adasewera kuna iwo chakutoma achilewa, ukukumbuka tani Simoni. Mawufumu ya dziko lapansi yadzatambira kwambani mtsonkho? Kwawana wawo pinango kwa anzawo?26Petulo adatawira, ''Kuna nzawo.'' Kinangoka, Yesu adalewa, 27''Thagwe lache wana aona ufulu.'' Nampodi kuti ife tiwakalipise na bzilatizo bza kukhomesa tsonkho, ndoko kunyanza ukathuse mbedza, nkhukayilokota nsomba yakuyambirira kumedza. Pomwe umkayigabadula pakamwa pache umkawona lupiya. Katenge limweri ukawapase la tsonkho wako na wangu.''

Chapter 18

1Pa nthawe imweyo anyakupfunzira wache adabwela kuna Yesu achiti, ''Mbani mkulu mu ufumu bwa kudzaulu ?'' 2Yesu adachemela kamwana kang'ono kunayiye, achikaimisa pakati pawo, 3achilewa kuti, ''Chadidi ndikukuzani imwe, penu mum'chinjalini kumkhala ninga tuwana tung'ono, mumdzapita lini mu ufumu bwa kudzaulu.4Telepoyo, aliyense ndiye ambzichepese ninga kamwana kamweka ndiye mkulu maninge mu ufumu bwa kudzaulu. 5Aliyense omwe amtambila kamwana kang'ono ninga aka mudzina langu watambila ine pomwe. 6Tsono ninga winango aliyense amchitisa m'bodzi mwa wanawa omwe amkhulupilira ine kuti aphonye, bzingadakhala bwino achimangiliriwa chimwala m'khosi mwache, apo achikamuthusa pansi pa nyanza.7''Tsoka ku dziko lapansi thangwe la bzakundundumisa ! Thangwe mbzakuthema kuti bwakundundumisabzo bwibwere , Soma pikado kuna munthu omwe ambzibweresa bzimwebzi! 8Penu ni boko lako pinango mwendo wako umkuphonyesa, ungwate utaye. Bzili bwino kupita mmoyo ule wakupunduka ayayi wakusaya mwendo kusiyana nakudzapita ku moto wakusaya kumala na manja mawiri ayayi nzayo ziwiri.9Penu diso lako limkuphonyesa, ulichose mkulitaya kutali na iwe . Bzili bwino kuna iwe kudzapita ku moyo wakusaya kumala na diso libodzi kusiyana nakudzathusiwa kumoto wa jahena na maso yensene mawiri.1011Onesesani kuti nampodi kupepusa m'bodzi wa ang'ono ang'ono awa. Nakuti nilewa kuna imwe kuti kudzaulu anjero wawo nthawi zense ambanyang'ana pankhope pa Babangu ndiye ali ku dzaulu.12Mukukumbuka tani? Penu munthu ana mabila dzana libodzi, apo m'bodzi mkutayika, ambasiyalini makumi mapfemba na mapfemba yale kuphiri nkuyenda kukapsaga m'bodzi wakutayikayo? 13Angamuona, m'chadidi ndikukuzani, ambasekera kwene kwene kuposa mabila makumi mapfemba na mapfemba yomwe yalibe kutayikayo. 14M'chibodzi bodzi pomwe na Baba wangu wakudzaulu ambafuna lini kuti m'bodzi mwa wana wache akapse.15''Penu m'bale wako wakuphonyela iwe, ndoko kamutsimule bzakuphonya bzache, mwekha pa awiri. Penu akubvela, ungadamubweza m'bale wakoyo. 16Soma penu alibe kukubvela, tenga m'bodzi pinango awiri na iwepo pala kuti milomo ya awiri ayayi atatu imdzakhala mboni ya fala lililense ndilo linzatsikimizila.17Apo akalamba basi kuwabvera, tengerani nkhaniyo ku mpingo. Akalamba pomwe kubvera wa mpingo,mleke akhale kuna iwe ninga wachikunja na ninga wakukhomesa mitsonkho.18Ndikukuuzani chadidi kuti,chirichense ndicho chamangiwa padziko lapansi pano chamangiwa pomwe kudzaulu, apo ndicho chatsudzuliwa pansi pano chimdzatsudzuliwambo kudzaulu. 19Ninkuuzani pomwe chadidi, penu awiri apangana pa dziko lapansi pachirichense amkumbiracho, chimdzachitiwa pala iwo na Baba wangu ndiwo ali kudzaulu. 20Nakuti pomwe awiri ayayi atatu agwezekana mu dzina langu, popo ndiri pakati pawo.''21Tsapano Petulo adabwera kuna Yesu achibvunza kuti, ''Mbuya,penu m'bale wangu wandiphonyera ningamulekerere kangasi? Mpakana kanomwe?'' 22Yesu adati kuna iye, Ndikukuuza lini kuti kanomwe, soma makumi manomwe kukhala pomwe manomwe.23Apo ufumu bwa kudzaulu buli ninga mfumu inango ndiyo ikhafuna kuwerengera kobiri na anyabasa wache. 24Ndipo adatoma kukontali, adachemera nyabasa m'bodzi ndiye akhana ma talente madzana khumi. 25Soma nakuti akhalibe manera yakubwezera kobirizo, mbuyacheyo adatonga kuti iye agulisiwe, pabodzi na mkazi na wana wache na chirichense ndicho akhanacho, na kobirizo achipagali pomwe basi.26Apo nyabasayo adagwa pansi, achigodama kuna iye, achiti, ''Mbuya, ndicitireni nsisi, apo ninkubwezerani bzensene.' 27Apo mbuya wa nyabasayo, nakuti zjai adabva nsisi, adamutsudzula achimulekerera mangawayo.28Soma nyabasa ule adayenda achikagumana m'bodzi wa anyabasa anzache, omwe akhadafiyali dzana libodzi la denari. Adamuphata, achiyamba kumushipa, achiti, 'Ndipase bzomwe udandifiyali.' 29Soma nyabasayo adagodama achimukumbira, kuti, ''Ndichitireni nsisi, apo nimkupani.'30Soma nyabasa wakutoma ule adalamba. Mmalo mwache, adayenda kukamuthusa mkaliboso ate adzabweze ndibzo adafiyalibzo. 31Pomwe anyabasa anzache adaona ndibzo bzidachitikabzi, adabva nsisi maninge. Adabwera kudzauza mbuya wao bzense ndibzo bzidachitika.32Apo mbuya wa nyabasa ule adamuchemera achiti kuna iye, Iwe nyabasa wakuipa, ndidakulekerera mangawa yako yensene thangwe udandikumbira. 33Ungachitembo lini nsisi kuna nyabasa mwayakoyu, ninga ndimo ndidakuchitirambo mule?'34Mbuya wache adakalipa achimupereka kuna anyakutchanga ate adzabweze bzense ndibzo akhadafiyali. 35Mtenepoyo pomwe ninga Baba wangu wa kudzaulu ndibzo amdzakuchitani penu munilekerera lini chakuipa kuna m'bale wanu kucoka pansi pa mtima.''

Chapter 19

1Bzidachitika kuti pomwe Yesu adamaliza mafala yomweya, iye adachokela ku Galileya ndipo adabwera kumbuto ya Yudeya yomwe ni ng'ambu ya mkulo wa Yolodani. 2Thimu la wanthu azinji lidamutewera iye, ndipo iye adawachiza iwo kumweko.3Afalisi adabwera kuna iye, kumuyezera iye, adalewa kuna iye, ''Loli ni lamulo kuti mamuna aleke mkazache na thangwe lililense? 4Yesu adawatawira achilewa, ''Imwepo mulibe mulibe kulewennga kuti omwe adalenga kuchokera pa kutoma adalenga iwo mamuna na mkazi?5Iye omwe adalenga iwo adalewa pomwe, 'Nathangwe limweli mamuna adzaleka babache na mayi wache achidza phatana na mkazache, ndipo adzakhala thupi libodzi.' 6Tsono iwo adzakhala lini pomwe awiri,soma thupi libodzi. Pomwepo chomwe Mulungu wachi phatanidza pabodzi munthu nampodi kuti agwatanise.''7Iwo adalewa kuna iye, ''Thangwe lanyi tsono Mose adatilamulira ife kupeleka mzimbu napo pomwe mukumuyendesa kwawo iye?'' 8Iye adalewa kuna iwo, 'Thangwe la kuwuma moyo kwanu Mose adakubvumani imwepo kuleka akazanu, soma kuchokela pakutoma bzikhali lini ninga tenepoyo. 9Nini lewa kuna imwe, aliyense anileka mkazache , napo achikalowola winango, wachita uputa,' napo mamuna ndiye animulowola umweule walekewaule, wachita uputa.''10Anyakupfunza adalewa kuna Yesu, ''Ningati mpsimwebzo kuna mamuna pala nimulandu kuna mkazache, mpsabwinolini kulowola,'' 11Soma Yesu adalewa kuna iwo, ''Naye winango aliyense angati bvume kulewa kumweku, soma kuna wokha wokha ndiye chidapasiwa kuna iwo. 12Nakuti pana ngomwa zomwe zidatondo kubaliwambo tenepoyo kuchokela m'mimba mwa mayi wawo, napo pana ngomwa zakuti zidachita kusunuliwa, napo pinango mwa zinango zomwe zidabzichitisa zokha ungomwa thangwe la ufumu bwa kudzaulu. Iye ule amkwanisa kubvuma chipfunziso chimwechi mulekeni iye achibvume''.13Tsono wana winango ang'ono ang'ono adabwera nawo kuna iye pala iye awayike maboko na kuwa pempherera, soma anyakupfunza adawaletsa iwo. 14Tsono Yesu adalewa, ''Bvumana wana ang'ono, nampodi kuwaletsa iwo kubwera kuna ine, nakuti ufumu bwa kudzaulu buli mwakuterepayu.'' 15Iye adyika maboko yache pa wana wale,tsono kinangoka iye adachoka pomwe16Nyan'ganani, munthu adabwela kuna yesu ndipo achiti , ''Mpfunzisi, ningachite ine pinango ningakhale na moyo wakusaya kumala?'' 17Yesu adalewa kuna iwo, ''Thangwe lanyi mukundibvunza ine bzachinthu chabwino? M'bodzi yekha ndiye wabwino, soma penu unfuna kupita mu moyo, koya malamulo.''18Munthu ule adalewa kuna iye, ''Malamulo yache yapano?'' Yesu adalewa, ''Nampodi kupha, nampodi kuchita uputa, nampodi kuba, leka kuchita umboni bwakunama, 19lemekeza babako na mayi wako, ndipo konda mwanzako ninga ndimo umbabzikondela mwenekachilowe.''20Mulumbwana adalewa kuna iye, ''Bzinthu bzensebzi nimbabzibvera. Nchiyani pomwe chasala ninfuna? 21Yesu adalewa kuna iye, ''Penu unfuna kukhala nyakulungama, ndoko, kagulise bzinthu bzomwe unabzo, ndipo ukawapase anyakusaya, ndipo udzakhala navida kudzaulu; ndipo ubwere, unditewere.'' 22Soma pomwe mulumbwana ule adabva bzomwe bzidalewa Yesu bzire, iye adachoka achiyenda wansisi, nakuti iye akhana vida izinji.23Yesu adalewa kuna anyakupfunza wache, ''Chadidi ninilewa kuna imwe, mpsakunesa nyakudala apite mu ufumu bwa kudzaulu. 24Ninilewa pomwe kuna imwe, kuti mpsakupusa kuti ngamila ipite pakadiso nsingano na munthu nyakudala kuti akapite ufumu bwa Mulungu.''252627Pomwe anyakupfunzira adabva ibzi, adakalipa kwenekwene ndipo adalewa, ''Mbani tsono angapulumuke? Yesu adawanyang'ana iwo ndipo achiti, ''Nawanthu ibzi bzingakwanisikelini,'' soma na Mulungu bzense bzakukwanisika.'' Ndipo Petulo adatawira kuna iye, ''Nyang'anani, ife tidachoka tichisiya bzinthu bzense ndipo tidakutewelani imwepo. Nchiyani tsono ndicho ife tidzakhala nacho?''28Yesu adalewa kuna iwo, ''chadidi ninilewa kuna imwe, imwe omwe mudanditewera ku bwado pomwe mwana wa munthu adzakhala pa ulemelero bwache, terepoyo kuna imwe omwe mudanditewera ine, mudzakhala pa mipando khumi na mawiri, kutonga mitundu khumi na iwiri ya izalayeri.29Aliwense omwe adasiya nyumba zawo, mano, nana, mayi, wana,pinango mbuto thangwe la dzina langu, adzatambira bzakubwezeriwa madzana mazinji ndipo adzapita m'moyo wakusaya kumala. 30Soma azinji anyatoma adzakhala kwakumalizira, na wa kwakumalizira wadzakhala wakutoma.

Chapter 20

1Pakuti ufumu bwakudzaulu buli ngati mwenekachilo munda omwe adayenda kumachibese kukanemba wakuphata basa kumunda wa mpesa. 2Pomwe adapangana malipilo ya dinali libodzi nsiku ibodzi, adawatumiza kumunda kwache.3Iye adayenda pomwe nthawi ya 9 machibese adawona wanthu winango atayima pansika. 4Adawawuza iwo, 'imwe pomwe, ndokoni kumunda wangu wa mpesa, mukaphate basa ndipo ninzakupasani mwabwino.' Ndipo iwo adayenda kaphata basa.5Adayenda pomwe nthawi ya 12 masikati na 3 mawulo pomwe achikachita chibodzi bodzi. 6Pa nthawi ya 5 maulo adayenda pomwe achikawona winango adawondo yima. Adati kwa iwo, 'Thangwe lanyi mwaondo yima tsiku lense?' ''Iwo adati kwa iye, 'Thangwe palibe watinemba basa.' 7''Iye adati kwa iwo, '

Imwepo ndokoni mukaphate basa kumunda wangu wa mpesa.'

8Ndipo pakufika maulo, mwenekachilo munda adauza kapitawo wache, Chemela anyabasa nakuwapasa malipilo yao, kuyambila anyakumalizila kudzamaliza wakuyamba.' 9''Pomwe anyabasa omwe adamalizila atafika, adapasiwa kobili ibodzi(dinaliyasi). 10Pomwe wakuyambilira adabwela, akhakumbukila kuti amtambila zizinji. iwo pomwe adatambila kobili ibodzi(dinaliyasi) aliyense.11Pomwe adatambila malipilo yao, adadandaulila mwenikachilo munda. 12Iwo adalewa, Anyabasa wakumalizilawa aphata basa ola libodzi, mwatindendemeza na ife, pomwe ife taphata basa tsiku lense ndipo dzuwa latimalira pansana.13''Ndipo mwanikachilo adatawila mkulewa kwa m'bodzi wa anyabasawo, 'Mwadzangu, Ndilibe kukuphonyera. Tilibe kugwirizana kupeleka kobili ibodzi? 14Tenga malipilo yako umbayende. Mkufuna kwangu kupeleka ndendende kwa wakumalizila pabodzi na imwepo wakuyamba.15Kodi ndilibe ufulu bwakuchita bzomwe nimfuna na bzomwe ndinabzo? Kapena ukuipidwa thangwe ndine wabwino?' 16Telepoyo wakumalizila anzakhala wakuyamba, ndipo wakuyamba anzakhala wakumalizila.''17Ndipo pomwe Yesu akhayenda ku Yelusalemu, adatenga anyakupfunzila wache khumi na awiri pamphepete, ndipo munjira adalewa na iwo, 18''Onani, tikuyenda ku Yelusalemu, ndipo mwana wa munthu anzapelekiwa kwa akulu wa nsembe na apfunzisi wamitemo. anzamutonga kuti aphedwe 19ndipo anzamupeleka kwa wanthu wamitundu inango kuti amunyoze, kumutchanga, na kumkhomela pa mtanda. Ndipo pa nsiku yachitatu anzamuka.''20Pambuyo pache mayi wache wa Zabedayo adabwera pabodzi na wana wao kwa Yesu.Iye adamugodamira mkukumbira chinthu kwa iye. 21Yesu adabvunza iye, ''Ukufuna chiyani?'' mayiyo adalewa kuna iye, ''Bvumani kuti wana wangu awiriwa akhale, mmbodzi kuboko la didi winango kuboko la dzere, mu ufumu bwanu.''22Ndipo yesu adatawira achilewa, ''mukudziwa lini chomwe mukukumbira. Imwepo mungakwanise kumwera mkombo omwe nimdzamwera?'' Iwo adamutawira, Tingakwanise.''

23Iye adalewa kwa iwo, ''Mchadidi mumdzamwera mkombo wangu. Tsono kukhala kumbali yangu yadidi kapena boko ladzere neye ine kupereka, koma bziri kwa iwo omwe adakonzekeriwa kale na Baba.'' 24Pomwe wakupfunzira khumi adabva ibzi, adakalipira abale awiriwo.25Tsono yesu adawachemera kuna iye achiti, ''Mukudziwa kuti anyakutonga wamitundu inango ana mphamvu pa iwo, ndipo wanthu wakufunikira ambawatonga. 26Tsono nampodi bzikhale tenepoyo kuna imwe. Mmalo mwache, ule omwe amfuna kukhala mkulu pakati panu akhale kapolo wanu, 27ndipo aliyense omwe amfuna kukhala wakuyamba akhale kapolo wanu, 28Natenepo mwana wamunthu alibe kubwera kudzatumikiriwa koma kudzatumikira, na kupereka moyo wache dipo la wazinji.''29Pomwe iwo akhachoka ku Yeriko, chithimu cha wanthu chidamutewera iye. 30Pakhana azimuna awiri azimola akhakhala pansewu. Pomwe iwo adabva kuti Yesu akupita, adakuwa, ''Mbuya, mwana wa Davite, tichitileni chifundo ife.'' 31Chithimu chidawaletsa iwo, kuwauza iwo kuti akhale zii, tsono iwo adalira kwakukwiza mafala, ''Mbuya, mwana wa Davite, tichitileni chifundo ife.''32Ndipo Yesu adayima chilili ndipo adachemera iwo mkulewa, ''Mukufuna ndikuchitileni chani?'' 33Iwo adalewa kwa iye, ;;Mbuya, tikufuna kuwona.'' 34Ndipo Yesu, adabva nawo nsisi, mkuphata maso yawo. Nthawe yomweyo adawona mkuyamba kumutewera iye.

Chapter 21

1Pomwe Yesu na wakupfunzira wache adafendera mu Yerusalemu achifika ku Betefage, ku phiri la Azitona, apo Yesu adatuma wakupfunzira wace awiri, 2achiwauza kuti, ''Ndokoni mmuyi winangoyo, apo kamfulumize munkagumana bulu mkazi adamangirira ana mwanache pamwepo. Kamutsudzuleni mukamubwerese na mwanacheyo kuno. 3Penu winango ankasewera chirichense kuna imwe bza mabuluyo, mukalewe kuti, 'Mbuya akuyafuna,' apo munthu umweyo ankakutsudzulirani nkukupani.''4Tsapano bzensebzi bzidachitikadi pala kukwanirisa ndibzo bzidaseweriwa na mneneri, kulewa kuti, 5''Uzani mkazi wa ku ziyoni, 'Onani, mfumu yanu ikubwera kuna imwe, yakubzichepesa itapakira bulu_pa mwana wa bulu,mwana wa bulu -wakutakula mitolo.'''6Apo wakupfunzira wale adayendadi achikachita ndimo Yesu adawapanganizira. 7Adabweresa bulu na mwanache achitandika bzakubvala bzawo pamsana pa mabuluyo. 8Wanthu pomwe azinzi adatandika bzakubvala bzawo mu msewu, apo winango achigwata bzitsamba achitandika pomwe mu msewu.9Tsapano wanthu ndiwo akhafamba patsogolo na mmambuyo mwa Yesu akhakuwa, ''Hosanna kuna mwana wa Davide! Wakudalisika ndiye ule ankubwera mu dzina la Mbuya! Hosanna kuna wa mdzauluyo!'' 10Pomwe Yesu adafika mu Yerusalemu, mzinda wense udasokonezeka achimbati, ''Mbani umweyu?'' 11Thimu lire lidatawira, ''Uyu ni Yesu mneneri wa ku Nazarene ku Galileya.''12Kinangoka Yesu adapita mtchalitchi. Adabulisa wensene omwe akhambagula na kugulisira mtchalithimo, achimala kugwinya meza za akasinthesinthe na makadera ya anyakugulisa nkhangaiwa. 13Iye adalewa kuna iwo, ''Kudanembiwa, 'Nyumba yangu imdzachemeriwa nyumba ya kunamatira,' soma mwaisandusa nyumba ya mbava.'' 14Tsapano azimola na anyakupunduka adabwera kuna iye mtchalitchimo, apo adawalimbisa.15Soma pomwre akulu wa ansembe na anembi adaona bzakudabwisa bzomwe adachitabzo, napo kubva pomwe wana akukuwa mtchalitchimo kuti, ''Hosanna mwana wa Davide,'' adapsoma kwene kwene. 16Adati kuna iye, ''Mukubza ndibzo akulewabzi?'' Yesu adati kuna iwo, ''Inde! Soma mukanati kulewenga, kuti mkamwa mwa matcheche na anyakumama mudafokotoza bza kulemekeza'?'' 17Kinangoka Yesu adachoka nkuyenda ku mzinda wa Betaniya achikagoneratu koko.18Tsapano machibese pakubwerera pomwe mu mzinda ule, akhabva njala. 19Pakuona muti wa mkuyu m'bali mwa msewu, adayenda popo nkukagumana mulibe chinthu kupambula masamba yokha. Adati kuna mutiyo, ''Zjai umdzabala lini pomwe bzipatso iwepo,'' apo kamkulumize muti wamkuyuyo udatutumuka.20Pomwe wakupfunzira wache adaona bzobzi, adasusumwa achiti, ''Kodi muti wa mkuyuyu watutumuka tani kamangu tenepayu?'' 21Yesu adatawira achiti kuna iwo, ''Chadidi ndikulewa kuna imwe, penu muna chikhulupiriro se kupenekera, mumdzachita lini ninga bzomwe bzachitika na mkuyuyu, soma mumdzalewa kuna phiri, 'Bzichose popa ukabzithuse mu nyanza,' apo bzimdzachitika. 22Chirichense ndicho munkumbira na pemphero, khulupirirani, mumdzatambira.''23Pomwe Yesu adabwera mtchalitchi, akulu wa ansembe na akulu wa wanthu adabwera kuna iye pomwe akhapfunzisa achiti, ''Bzinthu bzobzi umbachita na mphamvu yayani, apo mbani adakupa mphamvu zozi?'' 24Yesu adawatawira achiti, ''Ninkubvunzanimbo bvunzo libodzi. Mungandiuza, ninkuuzanimbo kuti nimbachita na mphamvu yayani bzobzi.25Ubatizo bwa Yohani_ budachokera kuponi? Kuchokera kudzaulu ayayi kuna wanthu?'' Adasewera okha okha, kulewa kuti, Tingatawira kuti, 'Kuchokera kudzaulu,' anilewa kuna ife, "Sabwanyi tsono mumbamukhulupirira lini?' 26Soma tingatawira pomwe kuti, kuna wanthu,' tikugopa thimu lawanthuli, thangwe wensenewa ambakhulupirira kuti Yohani akhali mneneri.'' 27Kinangoka adamutawira Yesuyo kuti, ''Timdziwa lini.'' Iye adati pomwe kuna iwo, ''Basimbo nimkuuzani lini tsono ndiko nimbatenga mphamvu zanguzi.28Soma mukukumbuka tani? Munthu winango akhana wana awiri wachimuna. Adayenda kuna mwana wakutoma achiti, 'Mwanawe, ndoko lero ukalime kumunda wa mpesa.' 29Mwana ule adatawira kuti, 'Ndanyonyo,' soma kinangoka adachinja maganizo achiyenda. 30Apo babamunthuyo adayenda pomwe kuna mwana wachiwiriyo nkukamuuza bzibodzibodzi. Adatawira kuti, 'Niyenda,baba,' soma alibe kuyenda.31Mbani mwa wana awiriwa ndiye adachita bzakufuna babache?'' Adati, ''Wakutomayo.'' Yesu adati kuna iwo, ''Chadidi ndikulewa kuna imwe, ate anyakukhomesa mitsonkho na maputa amdzakapita ufumu bwa Mulungu imwepo mukanati basi. 32Thangwe Yohani adabwera kuna imwe munjira pomwe ya chilungamo ninga yoyi soma mulibe kumubvera. Soma anyakukhomesa mitsonkho na maputa adamubvera. Soma imwe, pomwe mudaona bzobzi, mulibe kulapa pambuyo pache muchimukhulupirira.33''Bveserani chifanizo chinango. Pakhana mamuna winango, na mwenekachiro mbuto. Adabzala mpesa, achimanga litsito la maluwa kuzungulira, achikonza chakupsinyira mpesa momo, nkumanga nsaka ya mdzaulu, nkuulogalisi kuna wakulima mpesa, Kinangoka adayenda ku dziko lina. 34Pomwe nthawe yakukolola mpesa itafendera, adatuma anyabasa winango kuyenda kuna wakulogali munda wale kuti akatambire kobiri.35Soma wakulima mpesa wale adawaphata anyabasa wale, m'bodzi mkummenya, winango mkumupheratu, winango nkumuboma na minyala. 36Bwereze, mwenekachiro munda ule adatuma pomwe anyabasa winango, azinji kuposa wakutoma wale,soma wakulima wale adachita bzibodzibodzi. 37Atamala popo, mwenekachiro ule adatuma mwanache chaiye mamuna kuna iwo, nkuti, 'Amkamulemekeza mwananguyu.'38Soma pomwe wakulima mpesa wale adaona mwana ule, adati okhaokha, ' Uyu ni mwanache letu chaiye. Bwerani, mbatiye timuphe zjai vidayi ikhaliretu yathu.' 39Apo adamuphata, nkumuthusira kunja kwa munda ule achimupha.40Tsapano pomwe mwenekachiro munda wa mpesa ule atabwera, amdzachita tani kuna wakulima mpesa wale?'' 41Adati kuna iye, ''Amdzadzonga anyabasa wakuipawa, nkudzalogalisi kuna winango, wanthu omwe angadzamupasembo bzakukololabzo pa nthawe ya kukolola.''42Yesu adati kuna iwo, ''Mulibe kulewenga mafala ya Mulungu, 'Mwala ndiwo amisiri wakumanga nyumba adaulamba udasandulika nkukhana wakufunika maninge. Uyu adachokera kwa Mbuya, apo ngwakudabwisa zedi mmaso mwathu'?43Mthangwe lache ndikulewa kuna imwe, ufumu bwa Mulungu bumdzatengiwa kuna imwe buchidzaperekiwa kudziko ndilo limdzabala bzipatso. 44Ndiye amdzagwera pa mwala umweyu umdzamtsotola. Na ndiye pomwe umdzamugwera umdzamupeya.''45Pomwe akulu wa ansembe na Afarisi adabva bzobzi, adabvesesa kuti akhalewa iwo. 46Kupsaga manera kuti amumange, akhana mantha na thimu la wanthu, thangwe wanthu akhamutenga kuti ni mneneri.

Chapter 22

1Yesu adasewera pomwe kuna iwo mu bzifanizo, kuti, 2''Ufumu bwa kudzaulu buli ninga mfumu inango ndiyo idakonza phwando la maloolo kuna mwanache wachimuna. 3Adatuma anyabasa wache kukauza wanthu ndiwo adawachemera kuti abwere ku phwando limweri, soma ndiwo alibe kubwera.4Mfumu ire idatuma pomwe anyabasa winango, ichiti, Kauzeni ndiwo tawachemerawo, Onani, ndakonza phwando languli. Ndapha ng'ombe yangu yapa kalosa na inango yakunenepa, apo bzinthu bzense bzakonzeka. Bwerani kuphwando la maloololi.5Soma alibe kubziphatisa basa achiyenda ku bwakufuna bzawo, winango kumunda kwache, winango ku malonda. 6Winango adaphata anyabasa wa mfumu wale achiwaboneresa mwa kubvesa manyazi, nkuwapha. 7Mfumu ire idakalipa, ichituma anyankhondo wache achikadzonga anyakuphawo achitentha mzinda wawo.8Apo adalewa kuna anyabasa wache, 'Maloozo yakonzeka, soma ndiwo achemeriwawo akhali lini wakuthemera. 9Tsono ndokoni mu mphambano ya mmisewu mukachemere wanthu azinji ku phwando la maloololi ndiwo mungakawagumane.' 10Anyabasawo adayendadi mmisewuyo achikagumana wanthu azinji nkuwagwezeka pabodzi. wabwino na wakuipa kubodzi. Mwakuti nyumba ya mwambo wa maloolo ire idadzala na anyakuchemeriwa.11Soma pomwe mfumu ire idabwera kudzaona wakuchemeriwao, idaona mamuna winango akhalibe kubvala bzakubvala bza maloozi. 12Mfumu ire idati kuna iye, 'Mwayangu wapita tani muno se nkubvala bza ma loozi?' Soma mamuna ule alibe kuuona mulomo.13Kinangoka mfumu ire idalewa kuna anyabasa wache, 'Mmangeni uyu miyendo na manja, mukamuthuse panja pamdima, komwe ankalira na kukukuta mano.' 14Thangwe wanthu azinji achemeriwa inde , soma wakusankhuliwa mbang'ono ng'ono.''15Tsapano Afarisi adayenda achikapsaga manera kuti angakamutape tani mkamwa na mafala yache. 16Apo adamutumizira wakupfunzira wache pabodzi na a Herodiya. Adati kuna yesu, ''Mpfunzisi, tikudziwa kuti ndimwe wa chadidi, nakuti mumbapfunzisadi njira ya Mulungu bzachadidi bzire meju. Mumbasamala lini bzakufuna bza munthu, apo pomwe mumbapondera lini munthu. 17Tsono tiuzeni, mukukumbuka tani? Mbzakuthemera kupereka mtsonkho kuna Caesara ayayi neye?''18Soma Yesu adadziwa kuipa kwao achiti, Mukundiyezera sabwanyi, imwe wachinyengo? 19Ndioneseni kobiri mukumbapereka mtsonkhoyo.'' Kinangoka adabweresa ka dinari kuna iye.20Yesu adati kuna iwo, ''Chibvulibvuli na dzina bziri popabzi mbzayani?'' 21Adati kuna iye, ''Mbza Caesara.'' Tsapano adati kunaiwo, ''Tsapano perekani kuna Caesara bzache bza Caesara, napo kuna Mulungu bzachembo bza Mulungu,'' 22Pomwe atabva tenepo, adadabwa achichoka popo nkumusiya.23Pa nsiku imweyo Asaduki winango, ndiwo akhambati kulibe mmukiro wa anyamuya, adabwera kuna iye. Adamubvunza, 24kulewa kuti, ''Mpfunzisi, Mose adati, 'Munthu angafa, se nkusiya wana,mano wache wa nyamuyayo apite manyumba mkazacheyo kuti akuze wana wa mano wachewo.'25Pakhana wanthu anomwe pa ubale pawo. Wakutomayo adaloola achisaika. Nakuti alibe nkusiya wana, adasiya mkazache kuna mano wache. 26Tsapano wachiwiri pomwe adachita bzibodzibodzi, wachitatu, tenepoyo basi ate mano wao wachinomwe ule. 27Atamala wensene, mkaziyo adasaika pomwe. 28Tsapano pa nsiku ya mmukiro, mkaziyo amdzakhala wambani pa anomwe wensene wale? Nakuti wensene wale adamuloolambo.''29Soma Yesu adawatawira achiti kuna iwo, ''Mukuphonyesa thangwe mukudziwa lini manemba ya Mulungu na mphamvu yache. 30Thangwe mu mmukiro ambaloola lini ayayi pomwe kuloodwa. Soma, ali ninga anjero wakudzaulu.31Soma kulewa bza mmukiro wa anyamuya, mulibe kulewenga ndibzo bzidalewiwa na Mulungu kuna imwe, kulewa kuti, 32Ndine Mulungu wa Abrahamu, Mulungu wa Isaki, na Mulungu wa Yakobo'? Mulungu ni Mulungu lini wa anyamuya, soma wa anyamoyo.'' 33Pomwe wanthu adabva bzobzi, adadabwa na mapfunzisidwe yache.34Soma pomwe Afarisi adabva kuti Yesu wachitisa Asaduki kukhala chete, adagwezekana pabodzi. 35Mbodzi wa iwo, mdziwi mkulu wa mitemo ya utongi, adamubvunza bvunzo, kumuyezera bzautowa_ 36''Mmpfunzisi, mtongero ukulu kuposa yensene nguponi pa mitemo yensene ya utongi?''37Yesu adati kuna iye, '''Konda Mbuya Mulungu wako na mtima wako wensene, na mzimu wako wensene, na maganizo yako yensene.' 38Ichi ni chitongi chikulu na chakutoma.39Apo chitongi cha chiwiri nchichi_'Konda mwayako ninga iwe mwenekachiro.' 40Pa bzitongi bziwiribzi ndipo pamangirira bzitongi bzense na aneneri kubodzi.''41Tsapano ndipo Afarisi wale akadagwezekana basi pompale, Yesu adawabvunza bvunzo. 42Adati, ''Mukukumbuka tani bza Mkhirisitu? Mwanache mbani?'' Adati kuna iye, ''Mwana wa Davide.''43Yesu adati kuna iwo, ''Tani tsono Davide mu Mzimu ambachemera iye Mbuya, kulewa kuti, 44'Mbuya adati kuna Mbuya wangu, ''Khala ku boko langu la madidi, ate ndichitise anyakukuwenga wako kukhala pakuponda nzayo zako'''?45Penu tsono Davide ambachemera Mkhirisitu 'Mbuya,' ni mwanache tani pomwe wa Davide?'' 46Palibe adakwanisa kumutawira neye fala libodzi, apo palibe adayezera kumubvunza pomwe bvunzo kuchokera nsiku yoyo ate mpakana.

Chapter 23

1Tsono Yesu adasewera kuna thimu la wanthu na wakupfunza wache. 2Iye adalewa, ''Anembi na Afalisi ambakhala pa mpando wa Mose. 3Ndipopa chili chense iwo akuuzani imwe muchite, chitani bzinthu bzense muchiwa dziwa iwo. Soma nampodi kuwatewezera bza kuchita bzawo, anyaya iwo ambalewa bzinthu bzomwe iwo ambachita lini.4Inde, iwo ambasenzesa mitolo yakunesa kutakula, iwo ambayika bzithu pamapewa ya wanthu. Tsono iwo okha ambakwanisa lini kudzusa na chala chawo. 5Iwo ambachita bzinthu bzawo bzense bzakuti awoniwe na wanthu. Nakuti iwo ambabziyika mipukutu yamafala mikulu, achikuza pomwe bzakubvala bzawo.6Iwo ambakonda mbuto za ulemelero m'maphwando mwa mafumu nakukhala m'matchalitchi, 7nakumba musiwa bza ulemu m'misika, achimbacemeriwa 'Rabbi' na wanthu.8Soma nampodi kumba chemeredwa 'Rabi' thangwe muna mpfunzisi m'bodzi basi, ndipo mwense ndimwe paudzinza panu. 9Ndipo nampodi kuchemera munthu wa dziko la pansi kuti Baba, thangwe muna Baba m'bodzi basi, ndipo ali kudzulu. 10Nampodi kumba chemelewa kuti 'mpfunzisi,' thangwe muna mpfunzisi m'bodzi, khilisitu.11Soma omwe ali mkulu wa imwe adzakhala nyabasa wanu. 12Iye ndiye amba bzikuza adzamuchepsa, na iye waku bzichepsa adzamukuza.13Koma tsoka kwa imwe anembi na Afalisi, waku bzikuza! Mukutsekereza wanthu ufumu bwa kudzulu. Tangwe munkabupitalini mwekha, ndipo na iwo adzapiwo mukuwalambiza pomwe. Mabukhu ya kalekale mukhalibe mafala ya ndime 14(Mabukhu inango yamba phatikidza ndime na ndime.) Tsoka kwa imwe, anembi na afalisi, wakubzikuza! Thangwe mumba dzonga nyumba, za azimayi wafedwa. pomwe mukumbabzionesela na mapemphero yanu matali matali. Thangwe lache mu'mdzatambira chitsimulo chikulu. 15Tsoka kuna imwe Anembi na Afalisi, wa kubzithusa! Mumba yenda kunyanza na kunja kukayezera munthu m'bodzi kuti akhale wakusandulika, ndipo akasandulika terepoyo, mumbamusandusa mwana wa gehena kawiri kuposa imwepo.16''Tsoka kuna imwe, imwe anyakulondolela azimora, ''omwe mumbalewa kuti, iye ndiye anilumbila achithula tchalitchi, palibe bvuto. so iye ndiye anilumbila mkumbatchula golide wa m'tchalitchi, wabzimanga goli na kulumbira kwache.' 17Imwe bzilema bzi azimora! Chikulu m'chiponi, golide ayayi tchalitchi yomwe imbachitisa golide kuchena?18Ndipo, 'Omwe anilumbira kuguma guwa la nsembe, palibe bvuto. Koma iye ndiye anilumbila kuguma golide wa m'tchalitchi, ali pa goli na lumbiliro lache.' 19Imwe azimora! Chikulu m'chiponi, mpfupo pinango guwa la nsembe lomwe limbachenesa mpfupo?20Mthangwe lache, iye wakulimbila kuguma gula la nsembe na chilichense cha pamwepo. 21Wakulumbira kuguma tchalitchi walumira kubodzi na bzense bza momo. 22Na iye wakulumbira kuguma kudzulu akulumbira ku mpando wa cifumu pabodzi na iye ndye ambakhala pa mpando umweyo.23''Tsoka kuna imwe, anembi na Afalisi, wakubzikuza! Thangwe mumbapereka tumphilipiri, tumbewu twa kununtchira na chitowe, koma mumbaleka bza kulemelera kwa chilamulo kuchita chifundo na kukhulupirika. Koma mukachita bzobzi nampodi kuleka bzinangobzi. 24Imwe wakutsogolera azimora wakukuntha mbulu soma ngamira mkumbaikhudyula!25''Tsoka kuna imwe, anembi na Afalisi, wakubzithusa! Thangwe mumbatsuka kwa mkombo na ma palato, soma mu mtima mwanu mudadzara na dyera na kusaya kubzilambiza. 26Imwe Afalisi azimora! Chatoma tsukani mkati mwa mkombo na palato, kuti kunjaku kukhale kwa kuchena pomwe.2728''Tsoka kuna imwe anembina Afalisi, wakubzithusa! Thangwe muli ninga ntumbira wakupalangiwa ntoto ,omwe kunja umbaoneka wakudeka kwene kwene, soma mkati mwache mudadzala mafupa nachilichense chakunyansa cha munthu wakufa. Mchibodzibodzi,kunja kwanu mumbaoneka ninga wanthu wakulungama ,soma mkati mwanu mudadzala na chinyengo nakusaya kuweruzika.29''Tsoka kuna imwe, anembi na Afalisi, wachinyengo! Thangwe mumbamanga mitumbira ya aneneri na kuikha bzidekesero mitumbira ya wakulungama. 30Imwe mumbati , 'Tikadakhala tikhalipo nsiku za makolo yathu, tikadachosalini mulopa wa aneneri,' 31Thangwe lache mwekhambo mukuchitira umboni kuti ndimwe wana wa wale omwe adapha aneneri.32Mumbadzazikira mphimo za azibaba wanu. 33Bzinyoka imwe, wana wa abvumbwe, mudzathawa tani chilango cha ku moto?34Thangwe lache, nyang'nani, ndikakutumizirani aneneri, anyanzeru na anembi. Winangowo mumbawapha nkumbawakhomera pa thanda, winango mumbawatchanga ma tchalitchi nkumbafamba pembera m'mizinda kukawa nyang'ana. 35Mamaliziro yache ngakuti mulopa wense wa wanthu mwapha wale pa dziko la pansi, udzakhala pa imwe. Kuyambira mulopa wakulungama ule wa Abele ate wa mulopa wa Zakariya mwana wa Belekiya, omwe mumdaphera pakati kuti uku guwa la nsembe uku tchalitchi. 36Chadidi ndikukuuzani kuti, pikado yense idzagwera wanthu wa m'bwado uno.37''Yerusalemu, Yerusalemu, omwe mumbapha aneneri na kumba boma minyala wale omwe akutumizirani! Koma kuti ndiwa kontcheze pabodzi wana wanu, bzidatengera nthawe ikulu, ninga ndimo nkhuku imbachitira kwa mwanapiye m'maphapidwe mwache, soma mukhafuna lini! 38Nyang'anani, nyumba yanu yapfudzika. 39Thangwe ndikulewa kuna imwe, mum'dzandiona lini ate mudzalewe kuti, ''Nyakudala iye wakubwera mu dzina la Mbuya.'''

Chapter 24

1Yesu adabula ku chokera m'tchalitchi achifamba njira yache. Anyakupfunzira wache adabwera kuna iye nkumba muonesa mamangidwe ya tchalitchi. 2Tsono iye adawatawira achilewa kuna iwo, ''Mudza bziona lini bzinthu bzensenebzi? Mchadidi ndikulewa kuna imwe, palibe mwala ubodzi udzasala padzaulu pa unzache omwe udzagwesiwa lini.''3Pomwe iye adakhala pansi pa phiri ra Azitona, wakupfunzira wache adabwera kuna iye payekha achilewa, ''Tiuzeni ife, niliti bzinthu bzimwebzi bzinzachitika? Tsono bzizindikilo bzaku bwera kwanu na chimalizilo kumala kwa nthawe mtchiyani?'' 4Yesu adatawira achilewa kuna iwo, Chenjerani nampodi kuti winango akunamizeni. 5Nakuti azinji anzabwera mudzina langu. Iwo adzalewa, 'Ndine khilisitu,' adzanyengeza azinji.6Imwe munzabva bza nkhondo na mbiri za nkhondo. Onesesani kuti nampodi kudzidzimuka, poti bzinthu bzobzi bzakuthema kuchitika; soma chimalizilo chinati kufika. 7Nakuti mtundu ubodzi udzapokana na mtundu unzache, na ufumu kupokana na ufumu bunzache. Napo kudza khala njala na bziteketeke mbuto zinango. 8Tsono bzinhtu bzensenebzi m'kuyamba kwache kwa mazunzo.9Pomwepo adzakuperekani imwe kumazunzo achikuphani. Imwe mudzawengiwa na wannthu wense thangwe la dzina langu. 10Pomwepo azinji adzakuwengana, adzataya chikhulupiliro chawo mkuyamba kuperekana winango na mwanzache. 11Aneneri azinji wa kunama anzaoneka nakupupsa wanthu azinji.12Thangwe la kuwanda kwa bzakuipa, lifoyi lawanthu azinji lidzamala. 13Tsono ule omwe adzapilira ateye chimalizilo adzapulumuka. 14Aya mafala ya uthenga bwabwino bwa ufumu yadza falisiwa dziko lense ninga umboni kuna wanthu wamitundu yense. pamwepo chimalizilo chidzafika.15Naterepoyo, pomwe mudzaona chinthu chakuipa chakudzonga, chomwe chidalewiwa na m'neneri Danieri, chitayima pa mbuto ya kuchena'' (Iye nya kuwerenga adziwe), 16''iye omwe ali kuYudeya athawire kumaphiri, 17iye omwe ali pa nsodzi nampodi kubuluka kukachosa chilichense cha nyumba mwache, 18apo uyo alikumunda nampodi kubwelera kukatenga bzakubvala bzavhe .19Tsono kunzakhala kwakugoswa kuna mayi wamimba na iwo ndiwo akumamisa pa nsiku zimwezi! 20Pembani pala chimaliziro chanu nampodi chidzachitike pa nthawe yakujejela pinango pa nsiku ya sabudu (sabata). 21Pakuti bzimwebzi bzinzakhala bzakuwawisa bzikulu bzomwe bzikanati kuwoneka kale chiyambile kufikila lero, ndipo bzinzaoneka lini pomwe. 22Zingadakhala nsiku zimwezo zilibe kuchepesiwa pakhalibe na mbodzi angadadza pulumuka. Soma thangwera wakusankhulidwawo nsikuzo zimdzafupikisiwa.23Tsono penu winango anzalewa kuna imwe, 'Nyang'anani, khristu ali kuno!' ayayi, 'Khilisitu ali uko!' nampodi kudzakhulupilira bzomwebzo. 24Thangwe akhirisitu anyakunama na aneneli adzawoneka na kuchita bzizindikiro bzikulu na bzakudabwisa kuti akapusise anyakusankhuliwawo. 25Nyang'anani, ndakuuzani letu nthawe ikanati kufika.26Ndipo, penu winango anilewa kuna imwe, 'Nnyang'anani, uyo ali kuchipululu, imwe nampodi kudzayenda; Pinango, 'Nyang'anani, iye ali musubi yamkati,' nampodi kudzakhulupilira ibzo. 27Ninga pomwe kupenya kwa chiphaliwari chimbapenya kuchokera kumachibese ate kumaulo, tenepo kudzakhala kubwera kwa Mwana wa Munthu. 28Kulikwense komwe kuna chinthu chakufa, makhwangwala yadza gwezekana kumweko.29''Tsono yakadzandomala masautso ya nsiku zomwezo dzuwa lidzapsipa, na mwezi udzaleka kubvunika, nyenyezi zidzagwa kuchoka kudzulu, ndipo mphamvu za kudzulu zidzatekenyeka.30Ndipo chizindikiro cha Mwana wa Munthu chidzawoneka kudzauluku, ndipo mitundu yense dzko la pansi idzalira. Adzaona Mwana wa Munthu akubwera m'mitambo na mphamvu ulemelero bukulu. 31Iye adzatumiza angero wache na kulira kukulu kwa lipenga, ndipo adzawagwezeka pabodzi anyakusankhuliwa wache kuchokera ku mphepo zense zinayi, kuchoka kumphepete inango yathambo kufikira mbali inango.32Pfunzirani pfunziro kuna muti wa mkuyu. Pomwe mtawi wayamba kumbweza zitete zichiyamba kuphuka masamba, dziwani kuti mayinza yafendera. 33Naterepoyo, pomwemuniona bzinthu bzensenebzi, imwepo mudziwe kuti iye ali pafupi, pamsuwo chayipo.34Chadidi ndikukuuzami imwe, m'badwo uno udzamala lini wense bzimwebzi bzinati kuchitika. 35Kudzaulu na dziko bzimdzamala, soma mafala yangu yamdzamala lini.36Soma kulewa bza nsiku na nthawe palibe ndiye adziwa, neye penu angero waku dzauulu, neye Mwana, soma Baba yekha.37Ninga nthawe ya Nowa ikhalili, kudza terepoyo kubwera kwache kwa Mwana wa Munthu. 38Ninga terepoyo nsiku zomwezo chigumula chikhanati kubwera iwo akhadya achimbamwa, achilowola na kulowodwa ateye nsiku yomwe Nowa adapita m'chombo, 39iwo adakhala neye kudziwa chinthu kufikana chigumula chidabwera chichi wamiza wense_terepoyo ndibzo bzidzakhalira pakubwera kwache kwa Mwana wa Munthu.40Kudzaterepo amuna awiri adzakhala ali m'munda_m'bodzi adzatengiwa winango adzasala. 41Azikazi awiri adzakhala akupeya pa mpheyo_m'bodzi adzatengiwa, winango adzasala. 42Terepoyo imwepo nyang'anani, poti imwepo mukudziwa lini nsiku yakubwera Mbuya wanu.43Tsono dziwani ibzi, kuti mwene kechilo nyumba angadadziwa nthawe yakubwera mbava penu ni siku; iye angada dikila angada bvuma lini nyumba yache ichitcholewa. 44Terepo imwembo khalani wakukonzeka, thangwe Mwana wa Munthu adzabwera nthawe yomwe imwe mukudikila lini.45Ni nyabasa uponi wa nzeru wakukhulupilika omwe mbuya wache adamuika m'nyumba kuti apereke bzakudya kuna wanthu wache panthawe yache? 46Ngwaku dalisika nyabasa umweyo omwe mbuya wache adzamuguna ali kuchita pamene iye am'bwera. 47Chadidi ndikulewa kuna imwe kuti mbuya adzamuyika kukhala wakunyang'anila bzinthu bzache bzense.48Tsono penu nyabasa wakuipa adzalewa mumtima mwache, 'Mbuya wangu akuchedwa kubwera,' 49napo mkuyamba kumenya anyabasa anzache, kumbadya kumbamwa na bziledzelere, 50kinangoko mbuya wa anyabasa ule mkudzabwera nsiku yomwe anyabasa akhadikila lini na nthawe yomwe akuidziwa lini. 51Mbuya wache adzamugwata iye nthindinthindi adzamuika iye mbuto na wanthu wa chipha maso ,komwe kudzakhala kulira na kuku kuta mano.

Chapter 25

1Apo ufumu bwa kudzaulu bumdzakhala ninga anamwali khumi omwe adatenga nyale zawo kukagumana na nyakuloola. 2Ashanu wa iwo akhali wakupusa apo ashanu akhali wakuchenjera. 3Nakuti pomwe anamwali wakupusa wale adatenga nyale zawo, alibe kutakula pomwe mafuta ya pambali. 4Soma anamwali wakuchenjera wale adatakula pomwe mafuta inanango mbzakutakulira bwawo pabodzi na nyale zawo.5Tsapano ndipo nyakuloola ule adachedwa, wensene adaodzira achigona. 6Soma pakati pa tsiku padabveka kukuwa, 'Nyang'anani nyakuloola! Ndokoni panja mukagumane naye.7Apo anamwali wensene wale adamuka achikonza nyale zawo. 8Wakupusa wale adati kuna wakuchenjera wale,' Tipasenimbo pang'ono mafuta yanu inangoyo thangwe nyale zathuzi zikuthima zjai.' 9Soma wakuchenjera wale adatawira achiti, ' Pinango pense yamkwanambo lini kuna ife na imwe, so ndokoni basi kuna ndio ambagulisa mukagule.'10Pomwe iwo adayenda kukagula, nyakuloola ulembo zjai adafika, apo ndiwo akhadakonzeka wale adayenda naye ku madyerero ya malowoloyo, apo msuo zjai udafungiwa. 11Pambuyo pache anamwali winango walembo adabwera achiti, Mbuya, Mbuya, tifungulireni.' 12Soma adawatawira achiti, Chadidi ninilewa kuna imwe, nimkudziwani lini imwepo.' 13Khalani tcheru tsono thangwera kuti mumdziwa lini nsiku na nthawe.14Nakuti bziri ninga munthu adafuna kucoka kuenda dziko linango. Adacemera anyabasa wace apo adawapasa mbali ya cuma cace. 15Kuna m'bodzi wa iwo adampasa kobiri za ma talente mashanu, apo winango ziwiri na winango ibodzi. Aliyense adatambira kuwanda kwa kobiri na kukwanisa kwace, apo munthu ule adanyamuka ulendo bwace. 16Mbodzi omwe adatambira kobiri za ma talente mashanu ule adenda kukaziphatisa basa achikaphindula zinango zishanu pomwe.17Ndendende pomwe na ule adatambira talente ziwiri ule adaphindula zinzace ziwiri pomwe. 18Soma nyabasa omwer adatambira talente ibodzi ule adayenda, kukachera dindi achikaifuchira pansi.19Tsapano patapita nthawe itali mbuya wao ule adabwera achidzakontcheza nawo pabodzi kobiri zense zire. 20Nyabasa ndiye adatambira talente zishanu ule atabwera adabweresa zinango pomwe zishanu. 21Mbuya onani ine ndaphindula pomwe ma talente mashanu. Mbuya wace adati kuna iye, ' Wacita bwino ndiwe nyabasa wabwino wakukhulupirika! Wakhulupirika pa bzinthu bzing'ono. Ninkuikha umbanyang'anire bzinthu bzizinji. Pita mchisekerero cha mbuya wako.22Nyabasa adatambira talente ziwiri ule adabwera achiti, 'Mbuya mudandipasa talente ziwiri. Onani ndaphindula pomwe talente ziwiri.' 23Mbuya wace adalewa kuna iye, 'Wacita bwino, ndiwe nyabasa wabwino wakukhulupirika! wakhulupirika pa bzinthu bzing'ono. Ninkuikha umbanyang'anire bzinthu bzizinji. Pita mchisekerero ca mbuya wako.24Apo nyabasa ndiye adatambira talente ibodzi ule adabwera achilewa, 'Mbuya, ndikudziwa kuti ndimwe munthu wa kuuma moyo. Mumbakolola ndipo mulibe kubzala, opo muchikolola ndipo mulibe kufesa. 25Ine ndidagopa, opo ndidayenda kukaifuchira talente yanu irepansi. Onani, yanu yensene ire iyi.'26Soma mbuya wace adamutawira achiti, 'Iwe nyabasa wakuipa ntofu udadziwa kuti nimbakolola ndipo ndiribe kubzala nakukolola ndipo ndiribe kufesa. 27Penu ntenepo ungadakakoyesasa kobiri yanguyo kuna anyakukoya ku bank, apo pakubwerapa ningadadza gumana zawanda na yakubzatikira yache.28Tsapano tengani talentezo kuna iye apo mumpase nyabasa ule ana ma talente khumi ule. 29Apo aliyense omwe anabzo amdzapasiwa, bzizinji apo amdzakhala nabzo bzakuwanda. Soma aliyense omwe alibe chinthu, neye bzakuchepa bzomwe anabzo bzimdzatengiwa kuna iye. 30Apo thusani nyabasa wakusaya phinduyo kunja kwa mdima,komwe kumdzakhala kulira nakukukuta mano. '31Pomwe Mwana wa Munthu akubwera mu ulemerwro bwache apo na anjero wense pabodzi na iye, amdzakhala pa mpando wache wa ulemerero. 32Pomwe pana iye pamdzakontcheziwa madziko yensene.apo iye amdzamwazisa mb'odzi na mwayache, ninga ndimo nyakabusa ambapambulira mabira na mbuzi. 33Iye amdzaikha mabira kuboko lache la madidi, apo mbuzi kuboko lache la madzere.34Apo mfumu imdzalewa lewa nawo iwo wensene waku boko lace la madidi, ' Bwerani imwe omwe mwadalisiwa na Baba wangu, pitani mu ufumu bwa kukonzerewa kuna imwepo kuchokera pakutoma pa dzikoli. 35Thangwe ndikhana njala mudandipa chakudya;Ine ndikhana nyota apo imwe mudandipa cakumwa; Ine ndikhali mulendo apo imwe mudanditambira; 36Ine ndikhali pezi apo imwe mudandibvazika ine; Ine ndikhadwala imwe mudandikhongobza ine;Ndikhali mkaoko apo mudabwera kudzandimusa.37Tsapano wakulungama amdzatawira kuti, Mbuya, ni lini tidakuonani nanjala tichikudyesani? Ayayi na nyota tichikupani madzi? 38Ni lini tidakuonani mulendo tichikutengerani mnyumba? Ayayi pezi tichikubvazikani? 39Ni lini tidakuonani mukudwala ayayi muli mkaoko tichibwera kuna imwe? 40Apo mfumu imdzatawira ichiti kuna iwo, ' Chadidi ndikulewa kuna imwe, bzomwe mudachita kuna m'bodzi wa abale wangu wale, mudachitira pomwe ine;41Apo iye amdzauza wa ku boko la dzere wale, ' Chokani kuna ine, imwe anyakutembereriwa, nkumoto wa muyaya ndiwo wakonzerewa pala satana na anjero wace, 42thangwe ndikhana njala soma mulibe kundipa chakudya; ndikhana nyota, soma mulibe kundipa chakumwa; 43Ndikhali mulendo, soma mulibe kunditengera mnyumba; pezi, soma mulibe kundibvazika; kudwala na mkaoko, soma mulibe kundikhongobza.'44Apo amdzatawirambo achiti,Mbuya, lini tidakuonani imwe muna njala, pinango nyota, pinango mulendo, pinango pezi, pinango kudwala, pinango mkaoko, pomwe tiribe kukutumikirani?' 45Apo amzawatawira iwo achiti, Chadidi ndikulewa kuna imwe, bzomwe mulibe kuchitira kuna m'bodzi wa omwewa, mulibe kuchitirambo ine,' 46Awa amdzaenda ku chilango cha muyaya, soma wakulungama ku moyo wamuyaya.'

Chapter 26

1Bwidachitika kuti pomwe Yesu adamaliza mafala yenseneya, adati kuna wakupfunzira wache, 2''Mukudziwa kuti pakapita nsiku ziwiri pasika zjai ikubwera, apo Mwana wa Munthu anzaperekiwa kukakhomeriwa pa mtanda,''3Ndiye akulu wa ansembe na akulu akulu adagwezekana pabodzi kunyumba kwa mkulu wa ansembe, wakuchemeriwa Kayafa . 4Adapangana pabodzi kumanga Yesu mkavindivindi pala amuphe . 5Thangwe akhalewa kuti, ''Nampodi idzakhale nthawi ya chisangalalo cha mapemphero, kugopesa kuti wanthu angadzachite phiringu.''6Tsapano ndipo Yesu akhali mu Betaniya mnyumba mwa Simoni wamapere, 7pomwe akhadatsalira pa meza, mkazi adabwera kuna iye na chikasi cha alabastero cha mafuta ya kuumira kwene kwene ,achiya tsanulira pamsolo pa Yesu. 8Soma pomwe wa kupfunzira wache adaona ibzi, adakalipa achiti, ''Mthangwe lanyi akudzonga tenepayu? 9Akadayagulisa mwa kuumira maninge achipasa kobilizo anyakusaya.''10Soma Yesu pakudziwa ibzi , adati kuna iwo, '' Thangwe lanyi mukumuboneresa mkaziyu? Pomwe wachita chinthu chabwino kuna ine. 11Wakusaya mumbakhala nawo nsiku zensene, soma ine mumdzakhala nande lini nthawi zense.13Pakuti pomwe adakhuthulira mafuta ya ku nuntchira yale mthupi mwangu, wachita ibzi pakukonzekera kuikiwa kwa ine ku thenje. 12Chadidi ndikulewa kuna imwe, kwensene ndiko mafala yabwinoya, yakulalikiwa mdziko lensene la pansi, bzomwe mkazi umweyu wachitabzi bzimdzakhala bzi kusimbiwa kumkumbukira umweyu,''14Apo m'bodzi wa wakupfunza khumi na awiri wale, wakuchemeriwa Yudasi Isikariyoti, adayenda kuna wkulu wa ansembe 15achikalewa kuti, ''Mukufuna mundipase chiyani pala kuti ndikupasireni iye? Apo iye adamupa kobiri za ngwi ngwi ngwi makumi matatu. 16kuchokera kanthawi kamweko iye adapsaga manera yaku mperekera Yesu kuna iwo.17Tsapano pa nsiku ya kutoma ya mkate wakusaya bza kufufumisa wakupfunzira adabwera kuna Yesu achiti, ''Mumfuna phwando la pasaka tikachitire mbuto iponi? 18Iye adati, Ndokoni mu mzinda ule kuna munthu winango mukamuuze kuti mpfunzisi wati, '' Nthawi yangu yafendera. Nimdzakoya chakudya changu cha pasaka pamuyi panu na wakupfunzira wangu.''''' 19Wakupfunzira adachita ninga ndimo Yesu adawauzira, apo adakonza chakudya cha pasaka.20Maulo yatakwana, iye adakhala pansi kudya na wakupfunzira wache. 21Pomwe akhadya, adati, '' Chadidi ndikulewa kuna imwe kuti m'bodzi wa imwepa amdzandipereka.'' 22Adaphatiwa na nsisi, apo aliyense adatoma kubvunza, '' Bzacadidiletu ndine lini, Mbuya?''24Iye adawatawira,'' Omwe anibvwika boko lache pabodzi na ine mpalato mwangumu umweyo ndiye amdzandipereka. 23Mwana wa Munthu amdzaenda, ninga ndimo bzidanembewera pala iye. Soma pikado kuna iye wakudzapereka Mwana wa Munthuyo! Bzikadakhala nkhasa munthu umweyo zjai angadasaya kubadwa.'' 25Yudasi, omwe akhafuna kumpereka Yesu adati, '' Kodi ndine Rabbi?'' Adati kuna iye, ''Wanenepoyo ndiwe.''26Pomwe akhadya, Yesu adatenga mkate, achiudalisa, adaubedula. Achipereka kuna wakupfunzira wache achiti, '' Tengani, dyani. Ili ni thupi langu.27Adatenga mkombo achitenga achiwapasa iwo achilewa kuti, '' Mwani ichi mwensene . 28Nakuti uyu ni mulopa wangu wa mpangano omwe wathiriwa thangwera wanthu azinji pala kukuchosani mu bzakuphonya bwanu. 29Soma ndikulewa kuna imwe, nimdzamwa lini pomwe chipatso ichi cha mpesa ate nsiku ndiyo ndidzamwe chatsampanopa pabodzi na imwe mu ufumu bwa Baba wangu.30Pomwe adaimba nyimbo adachoka kuenda kuphiri la Azitona. 31Pamwepo Yesu afalewa kuna iwo, '' Mwensene mumdzapsoma usiku buno thanwera ine, nakuti kwanembiwa, 'Nimdzamenya nyakabusa napo thimu la mabira yache limdza mwazikana.' 32Soma nimdzalamuka, ndichidzakutsogolerani imwe ku Galileya.''33Soma petulo adalewa kuna iye, '' Neye wensene achidzakulambani imwe, ine nimdzakulambani lini nthawe zense.'' 34Yesu adati kuna iye, ' Chadidi ndikulewa kuna iwe, usiku bombuno, chongwe akanati kulira, umdandilamba ine katatu. 35Petulo adalewa kuna iye, Neye ine nimfa pabodzi na imwe nimdakulambani lini,'' Wakupfunza wensene adaterepoyo pomwe kusewera bza kufanana.36Pamwepo Yesu adayenda nawo kumbuto yakuchemeriwa Getsemane achilewa kuna wakupfunzira wache. '' Bakakhalani pano pomwe ndikuenda uko kukapemphera.'' 37Apo adatenga Petulo na wana awiri wa Zabedayo pabodzi na iye achitoma kuphatiwa na nsisi zakubonera nazo. 38Apo adalewa kuna iwo, '' mzimu wangu waphatiwa na nsisi zakunyanya zakufika nazo ku imfa. Khalani pano tione pabodzi.''39Adayenda pakatsogolo pang'ono, achigwesa nkhope yache pansi achipemphera. Kuti, ''Penu mpsakukwanisika, mkombo uyu undipitirire. Sikuti ndimo nimfunira soma ndimo imwe mumfunira .'' 40Adabwera kuna wakupfunzira wache achiwagumana akugona, apo adalewa kuna Petulo, ''Mchiyani, mungatazembo kundidikhira nthawi ibodziyi? 41Khalani tcheru na kupemphera thangwe mungapite mmayezero ya sathani. Mzimu chadidi ukufuna, soma thupi ndakugoboka.''42Adayenda pomwe kachiwiri kukapemphera. Adati, ''Baba wangu, penu ichi chimdipitirira lini pokha _pokha nditamwa basi, kufuna kwanu kuchitiwe.'' 43Adabwerera nkudzawagumana atagona pomwe. Nakuti maso yawo yakhadalemera. 44Tsono adawasiya pomwe, achiyenda pakatali kukapemphera kachitatu, acikalewa pomwe mafala mabodzi bodziyo.45Kinangoka Yesu adabwera kuna wakupfunzira wace achiti kuna iwo, "Mukugona basi meju nkumbapuma? Onani nthawi yatsala pankiti, apo Mwana wa Munthu ankuperekiwa mmanja mwa anyakuphonya. 46Mukani, timbayende, Onani nyakundipereka ine wafendera.''47Pomwe akhali mkati kulewalewa, Yudasi, m'bodzi wa khumi na awiri wale, adabwera. Thimu lizinji lidabwera naye kuchokera kuna mkulu wa ansembe na akulu wawanthu. Adabwera na madipa na bzibonga. 48Tsapano munthu wakufuna kupereka Yesu ule adawapasa chizindikiro, kulewa kuti, 'Ndiye ninkamu mpsompsonayo ngumweyo letu. Kam'pateni.''49Kamfulumize adafika pafupi na Yesupo achiti, ''Moni Rabbi! apo adamumpsompsona iye. 50Yesu adalewa kuna iye, ''Mwayangu cita bzomwe wabwerera kudzacita.Kinangoka. Kinangoka iwo adabwera, nkuikha manja pa Yesu achimuphata mkumumanga.51Apo onani, munthu m'bodzi omwe akhana Yesu adafuthula boko lace, achisolola lupanga, achimenya nalo kapolo wa mkulu wa ansembe, achigwatiratu khutu lace. 52Apo Yesu adati kuna iye,Bwezeresa lupanga lako m'buto mwace, thangwe wense wakufamba na lupanga amdzafa na lupanga. 53Ayayi ukukumbuka kuti ningataze kupemphera kukumbira Baba wangu,apo angakwanise kunditumizira mathimu ya anjelo yakuposa khumi na mawiri. 54Soma tsono manemba yamdzakwanisiwa tani bzomwe yadalewa kuti bzimdzacitika?''55Panthawi imweyo Yesu adalewa kuna thimu lire ''Mwacita kubwera na malupanga na bzibonga kudzandiphata ninga ndine mbava? Nsiku zensene ndikhakhala mtchalitchi, apo neye kundimanga. 56Soma bzensenebzi bzacitika kuti bzakunemba bza aneneri bzipherezere .'' Kinangoka wakupfunzira wace wensene adabalalika kumuthawa.57Wale omwe adaphata Yesu adayenda naye kuna Kayafa mkulu wa ansembe, kumene anembi na akulu akhadagwezekana pabodzi. 58Soma Petulo adamutewera pambuyo pakatali na kumuyi kwa mkulu wa ansembe ule. Iye adapitambo mkatimo acikhala pansi na ndiwo akhalondera Yesu pala kuti awonembo ndibzo bzimchitika.59Tsapano mkulu wa ansembe na akulu wa kutonga milandu adanya

ng'ana umboni bwa kunama kuti anamizire Yesu pala kuti amuphe.

60Adabusaya umboni, ngakhale kuti mboni zizinji zakunama zikhadabwera pompale. Soma kinangoka mboni ziwiri zidabwera, 61''Zichiti ''Munthu umweyu adati, ''Ningakwanise kugwesa tchalitchi ya Mulunguyi ndichiimanga pomwe nsiku zitatu basi,'''62Mkulu wa ansembe adamuka achiti kuna iye,''Ulibe cakutawira? Nimulandu wanyi ndiwo akukuzenga iwepo?'' 63Soma Yesu adakhala chete. Mkulu wa ansembe adati kuna iye, ''Ndikukutonga iwe kuna Mulungu wa moyo, tiuze penu ndiwedi mkirisitu, Mwana wa Mulungu.'' 64Yesu adati kuna iye, ''Mwatenepoyo ndimwe. Soma ndikukuuzani kuti,kucoka lero ate mtsogolo mumdzaona mwana wa Mulungu kukhala ku boko lamadidi la mphamvu, na kubwera mmitambo ya ku dzaulu.''65Kinangoka mkulu wa ansembe adang'amba bzakubvala bzace achilewa kuti, ''Wasewera makiriyado! Nimfuniranyi pomwe mboni zinango? Onani, mwabvambo mwekha makiriyadoya. 66Mukukumbukambo tani?'' Iwo adatawira achiti, ''Akuthemera kuphiwa.''67Kinangoka iwo adampsipira mata ku nkhope kwace achimmenya mabakera, pomwe winango ma bofutada 68achilewa kuti,Bvima kuna ife Mkhirisituwe.Mbani wakumenya iwepo?''69Tsapano Petulo akhadakhala panja pa mbuto ile, apo nyabasa wachikazi adabwera kuna iye achiti, Ukhana Yesu wa ku Galileya iwepo.'' 70Soma adagaza pamaso pa wense kulewa kuti, ''Ndikudziwa lini bzomwe mukulewabzi.''71Atabula pa msuwo wa litsito, nyabasa winango pomwe wa chikazi adamuona iye achiuza wanthu popo, ''Munthu uyu pomwe akhali pabodzi na Yesu wa ku 72Nazareti.''Adagaza pomwe achilumbira, '' Nimbamdziwa lini ine umweyu!''73Patapita kanthawi pang'ono ndiwo akhadaima pakambali adati kuna Petulo, ''Mchadidi ndiwe pomwe m'bodzi wa wanthu amwewo, thangwe maseweredwe yakoya ukubvekeratu. 74Kinangoka adayamba kutemberera na kulumbirira,'' Ndikumdziwa lini Munthuyu,'' apo kamkulumize chongwe adalira. 75Petulo adakumbukira mafala ndiyo Yesu adalewa yale, ''Chongwe akanati kulira umdzandilamba ine katatu.'' Apo adayenda panja achikalira maninge.

Chapter 27

1Tsapano pomwe kudachena machibese, akulu wensene wa ansembe na akulu wawanthu adapangana bzakuti Yesu amuphe. 2Adamumanga, nkumutsogoza nkukamupereka kuna mtongi Pilato.3Tsapano pomwe Yudasi, omwe adamupereka iye, adaona kuti Yesu watongiwa kuti akaphiwe, adalapa achikabweza kobiri makumi matatu zire kuna akulu wa ansembe na akulu wawanthu, 4achiti, '' Ndaphonya kupereka munthu wakusaya kuphonya.'' Soma adati.''Mchiani chochi kuna ife? Umbzionambo wekha.'' 5Apo adathusa tukobiri twa siriva tule pansi mtchalitchi, achinyamuka, nkuyenda panja nkukabzimangirira yekha.6Akulu wa ansembe wale adalokota tukobiri tule achiti, ''Mpsakubvumiziwa lini kukoya tukobiritu mthungwa mwakukoyera kobirimu thangwe mza mulopa.'' 7Atakambirana adaphata mfundo yakuti akagulire munda kuna nyakuumba mitsuko kuti likhale thenje la anyakubwera. 8Mthangwe lace mundayo umbachemeriwa , ''Munda wa mulopa'' ate lero.9Tenepo ndibzo bzidasewera mneneri Yeremiya

bzidakwanisiwa, kuti, ''Adatenga tukobiri makumi matatu twa ngwi ngwi ngwi, nsengwa ndiyo wana wa Isaraeri adatchaja pala iye,

10apo achikapagali munda kuna nyakuumba mitsuko. ninga ndimo Mbuya adandipanganizira.''11Tsapano Yesu adaima pa maso pa mtongi, apo mtongiyo adati kuna iye, ''Ndiwe Mfumu ya Ayuda?'' Yesu adamutawira, ''Mwalewa tenepo ndimwe.'' 12Soma pomwe adazengiwa na akulu wa ansembe na akulu wawanthu, alibe kutawira chinthu. 13Apo Pilato adati kuna iye, ''Unkubva lini ni milandu mingasi akukuzenga kodi?'' 14Soma alibe kutawira neye fala libodzi, mwakuti mtongiyo adadabwa maninge.15Tsapano pa phwando la pasaka ukhali mtemo wa mtongi kutsudzula nyakumangiwa m'bodzi ndiye wanthu angamusankhule. 16Pa nthawe imweyo pakhana mkaidi kapondo mkulu wakuchemeriwa Barabba.17Apo pomwe adagwezekana pabodzi, Pilato adalewa kuna iwo, ''Mumfuna ndiku tsudzulireni yani? Barabba, ayayi Yesu omwe ankuchemeriwa Mkhirisitu?'' 18Adadziwa kuti Yesu adamupereka utowa kuna iye thangwera nsanje. 19Pomwe akhada khala pa mpando wa kuzengera milandu, mkazache adatumiza mafala kuna bayacheyo achiti, ''Nampodi kumuchita chinthu munthu nyakusaya kuphonyayo.Thangwe lero ndabonera maninge na atulo kulota bza munthu umweyo.''20Tsapano akulu wa ansembe na akulu wawanthu adanyengerera thimu lire kuti litawire kuti atsudzule Barabba nkupha Yesu. 21Mtongi ule adawabvunza, ''Mbani mwa awiriwa ndiye mumfuna kuti ndikutsudzulireni? Adati, ''Barabba.'' 22Pilato adati kuna iwo, ''Ndichite chani na Yesuyu ndiye ankuchemeriwa Mkhirisitu?'' Wensene adatawira, ''Mmanikeni.''23Apo iye adati, ''Thangweranyi, wachita chakuipa chanyi?'' Soma adanyanyiratu kukuwa zjai, ''Mmanikeni.'' 24Tsapano pomwe Pilato adaona kuti akhamubvera lini, soma zjai pakhayambika phiringu, adatenga madzi achisamba mmanja pamaso pa wanthu, achiti, ''Ndikukhudziwa lini na mulopa wa munthuyu, Mukuonambo mwekha.''25Wanthu wensene adati, ''Mulopa wacheyo mbaukhale pa ife na wanathu kubodzi.'' 26Tsapano adawatsudzulira Barabba ule, soma adamtchanga Yesu achimpereka kuti akammanike.27Kinangoka anyankhondo wa mtongi adamtenga Yesu achiyenda naye kuna likulu la boma komwe adakagwezekana thimu lensene pabodzi. 28Adamutchanga achimubvazika chimkanjo chifwira. 29Adakonza kankhata kaminga achimubvazika kumsolo, achimuphatisa mtete m'boko lache lamadidi. Adagodama pafupi na iye achimuchita makiriyado, kuti, ''Tikuoneni mfumu ya Ayuda!''30Adamupsipira mata, achitenga mpsimbo nkumutchanga kazinji. 31Atamala kumuchita makiriyadoya, adamukhundula mkanjo ule nkumubvazika bzakubvala bzache chaibzo, nkumutsogoza kukamumanika pa mtanda.32Atabula mommule, adagumana na munthu winango wakuchokera ku Kerene wakuchemeriwa Simoni, omwe adamungingimiza kuti awatewere pala kuti atakule mtandayo. 33Adafika naye pambuto yakuchemeriwa Gologota, ndiye kulewa kuti ''Mbuto ya Bade.'' 34Adamumwesa vinyo wakusanganiza na ndulu. Soma pomwe adalawidza, alibe kumwa.35Atamukhomera pa mtanda , adamenya njuga achigawana bzakubvala bzache, 36adakhala pansi achimukhalirira pamwepo. 37Padzaulu pache adanemba mulandu wache, kuti, ''Uyu ni Yesu, mfumu ya Ayuda.''38Adamukhomera pabodzi na mbava ziwiri, kumadidi ibodzi na kumadzere kwache pomwe ibodzi . 39Omwe akhapita na njira akhamunyoza, kumbagwedeza misolo yao 40achimbati, ''Iwe ndiwe ukhayenda kukadzonga tchalitchi uchimanga pomwe nsiku zitatu, bzipulumuse wekha! Penu ndiwedi mwana wa Mulungu, buluka pa mtandapo tione!''41Ndendende pomwe akulu wa ansembe akhamuchita makiriyado, pabodzi na anembi na akulu wa wanthu, kumbati, 42Akhambapulumusa winango umweyu, soma apa angabzipulumuse lini yekha. Ni mfumu ya a Isaraeri. Mulekeni abzibuluse pa mtandapo, apo ndiye tingamukhulupirire tsapano.43Ambakhulupirira Mulungu umweyu, mulekeni Mulunguyo amupulumuse tsapano. Nakuti akhalewa pomwe kuti, 'Ndine mwana wa Mulungu.''' 44Ndendende na mbava ziwiri zire zidamusewera pomwe makiriyado.45Tsapano kutomera pa nthawe zitanthatu mdima udagwa pa dziko lensene la pansi ate nthawe zipfemba. 46Itatsala pankiti nthawe ya chipfemba, Yesu adalira mwa kukuwa, achiti, ''Eli,Eli, lamasabachthani?'' ndiye kulewa kuti, '' Mulungu wangu, Mulungu wangu, sabwanyi mwandilekerera?'' 47Pomwe winango wakuima popo adabva bzobzi, adati, '' Akuchemera Eliya.''48Kamkulumize m'bodzi wa iwo adatenga chibvenje, achichibvwika mu vinyo wakusasa, nkuchiikha ku mtete, mkumupasa iye kuti amwe. 49Winango wensewo adati, ''Muleke. Mbatiye tione penu Eliya anibwera kudzapulumusa.'' 50Kinangoka Yesu adalira pomwe mwakukuwa achipereka mzimu wache.51Onani, chinguwo cha mtchalitchi chidang'ambika pawiri kuchokera padzaulu ate panyansi, apo dziko lapansi lidatekenyeka, apo mathanthwe yaching'ambika pakati. 52Nthutu zidafukuka padecha, apo mathupi ya anyamuya wakulemekezeka yadalamusiwa. 53Adabula kuchoka mu nthutu zire iye atalamusiwa, nkupita mu mzinda wakulemekezeka, achionekera kuna azinji.54Tsapano pomwe kenturiyo na ndiwo akhali popo akhanyan'ganira Yesu ataona chiteketeke na bzinthu ndibzo bzidachitikabzo adacita mantha achiti, ''Mchadidi uyudi akhali mwana wa Mulungu.'' 55Akazi azinji ndiwo akhadatewera Yesu kuchokera ku Galileya kudzakhala nawo pa bzakuchitika bzache akhali pakatali kumbanyang'anisa. 56Wina mwa iwo akhali Mariya Magadalena, Mariya mayi wao wa Yakobo na Yosefe, na mayi wao wa wana wa Zebedayo.57Pomwe yadakwana maulo, kudabwera munthu wa vida zache kuchoka ku Arimateya, wakuchemeriwa Yosefe, omwe akhali pomwe wakupfunzira wa Yesu. 58Adafenderera kuna Pilato achikumbira thupi la Yesu. Kinangoka Pilato adatonga kuti amupase thupilo.59Yosefe adatenga thupilo achilitsedengera mu nguwo yabwino, 60achikaliikha mu gwinza lache lache ndilo akhadaligoba ku thanthwe. 61Kinangoka adagudubuza chimwala achifunga mkuyenda. Mariya Magadalene na Mariya winango ule adatsalira popo basi ali khale pa mphepete nkumbanyang'anisa thenjero.62Mangwana yache, yomwe ikhali nsiku ya kukonzekera, akulu wa ansembe na Afarisi adakagwezekana kwa Pilato. 63Adati, ''Mfumu, takumbukira kuti ndipo wakunyengeza ule akhana moyo, adati, Pangadzapita nsiku zitatu nimdzalamuka pomwe.' 64Tsono tongani kuti pa nthutu pache pale pakakhaliririwe ate nsiku ya chitatu, pinango pense wakupfunzira wache angabwere kudzamuba nkudzalewa kuna wanthu, 'Walamuka kuna anyamuya,' apo chinyengo chakumalizachi chingadzapose chakutoma chire.''65Pilato adati kuna iwo, ''Tengani mulonda. Ndokoni mukakhalirire ninga ndimo mumbadziwira.'' 66Apo adayendadi kukakhalirira nthutuyo mwakuteteza, achiikha chizindikiro pa mwalapo achiikha mulonda.

Chapter 28

1Tsono nsiku ya sabata, machibese kukuyamba manyika kuti kuchene nsiku yakutoma ya sumana, Mariya Magadala na Mariya winango adabwera kudzawona kuthenje. 2Tsono nyang'anani, pakhana chiteketeke chikulu, thangwe mngelo wa Mulungu ada mbuluka kuchoka kudzaulu, achibwera kudzagwiinya chimwala,chomwe chikhali popo.3Maonekedwe yache yakhali ninga chiphaliwali na bzakubvala bzache bzichena ninga matalala. 4Wakulondera popo adatemera namantha ndipo adakhala ninga wanthu wakufa.5M'ngeloyo adatawira azimayi wale kuti, ''Nampodi kugopa, thangwe ndikudziwa kuti mukupsaga Yesu, omwe wa khomeriwa pa mtanda. 6Iye mulibe muno, soma wamuka, ninga bzomwe adalewa. Bwerani mudzaone mbuto yomwe Iye akhada gona. 7Ndokoni kamangu mukawauze wapfunza wache kuti, 'Iye wamuka kwa wakufa. Nyang'anani, iye amkutsogolerani ku Galileya. Kumweko mumkamuona iye; Nyang'anani, ndakuuzani imwe.''8Azimayi wale adachoka kamfulumize mthenje mule na mantha na kudekedwa kwenekwene, achithamanga kukauza wapfunza wache. 9Nyanganani, Yesu adagumana nawo achilewa, ''Moni!'' Azimyi wale adabwera, achimphata nzayo zache achimugodamira iye. 10Tsono Yesu adalewa kuna iwo, ''Nampodi kugopa. Ndokoni mukawauze abale wangu ayende ku Galileya. Ine amkandiona kumweko.''11Tsono pomwe azimayi wale akhayenda, Nyang'anani,alonda winango adafika mumzinda mule achikawauza wa nsembe bzense bzomwe bzidachitika bzire. 12Pomwe wa nsembe adagumana na akuluakulu adawauza nkhani imweyi, adawapasa achikunda kobiri zizinji 13achiwauza iwo, ''Muwauze, 'Wakupfunza waYesu adabwera usiku kudzaba thupi la Yesu ife tikhali mtulo.'14Nkhani imweyi ikabveka kwa anyakutonga, tidzamunyengerera kuti imwepo muchoke thupo.'' 15Naterepoyo achikunda wale adatmbira kobiri zire achichita bzense bzomwe iwo adauziwa. Nkhani imweyi idabveka basi kwense ku khana Yuda ndipo ikupitilira kubveka ateye na relo.16Tsono wakupfunza khumi na m'bodzi wale adayenda ku Galileya, kuphiri lomwe yesu adawalangiza iwo. 17Pomwe adamuona iye , adamupembedza koma wina adakayikira.18Yesu adabwera kuna iwo achilewa nawo iwo achiti, ''Mphamvu zense zapasiwa kuna ine kudzauulu na dziko pansi. 19Thangwe lache ndokoni mukapfunzise wanthu wa mitundu yense. Abatizeni mu dzina la Baba, na Mwana, na Mzimu wakuchena.20Apfunziseni kubvera bzinthu bzense bzomwe ndidalewa namwe. Onani, ine ndiri namwe nthawe zense, kufikira kumapeto ya nthawe.''

Mark

Chapter 1

1Ichi chikhali chakutoma chamafala yadidi ya yesu nkhilisitu, mwana wa Mulungu. 2Ninga kudanembiwa na Yesaya mneneli, ''Nyang'anani, Ine ndikutumiza mtumiki wangu patsogolo pa nkhope zanu, Iye ndiye ankonza njira yanu. 3Fala la m'bodzi ndiye ankuwa ntchipululu , 'Konzani njira yache ya Mbuya; konzani njira yache yakulungamira.''4Yohani adabwera, achibatiziwa ntchengo, na achilalikira ubatizo bwa kutembenuka mtima na bwa kulata ku chikhululukiro cha machimo. 5Dziko lense la Yudeya na wanthu wense waku Yerusalemu kwa iye. Adabatizidwa na iye mu Mkulo wa Jorodani, pakuwulula machimo yawo. 6Yohani adamvala chakumvala cha ukuse bwa Ngamira na mtcheka wa khanda mtchiuno mwache, ndipo akhadya bziwala na uchi bwa mthengo.7Iye achilalika, achiti, ''m'bodzi alikubwera wa mphamvu kuposa ine; nsapato zache ningakwanise lini kutsudzula ne kumanga. 8Ine ninkubatizani na madzi, tsono iye adzakubatizani na Nzimu wakuchena.''9Bzidachitika nsiku zomwezo Yesu adabwera kuchokera ku Nazaleti waku Galileya, ndipo iye adabatiziwa na Yohani mu mkulo wa Yorodani. 10Pomwe Yesu adanuka m'madzi, adaona kudzaulu kudafunguka na nzimu wakuchena ndipo ukubwera kuna iye ninga Nkhangayiwa. 11Mafala yadamveka kuchokera ku dzaulu, ''Uyu ni mwanangu womwe nimbamkonda.Ndakomedwa nawe kwenekwene,''12Tsono nzimu wakuchena udamungingimiza kuyenda kuthengo. Iye adakhala mtchipululu nsiku makumi manayi, akuyesedwa na satana. 13Iye akhakhala na bzilombo bza mthengo, tsono angelo akha mtchinjilidza.14Tsono atamangiwa Yohani, Yesu adabwera ku Galileya achilalika mafala ya Mulungu. 15Iye achiti, ''Nthawe ya mala, ndipo ufumu bwa Mulungu bwafika. Chinjani mukhulupire mafala ya bwino.''16Pomwe akhafamba mphepete mwa nyanza ya Galileya, adawona Simoni na Andileya M'bale wache wa Simoni akhathusa bwazi nyanza, thangwe iwo akhali asodzi. 17Yesu adalewa nawo , ''Bwerani, nditewereni ine, ninzakusandusani asodzi wa wanthu,'' 18Pamwepo adatula bwazi achimutewera iye.19Tsono Yesu adafamba pang'ono, adawona Yakobe mwana wa Zebedayo na Yohani abale wache; akhali mwadiya kokonza bwazi. 20Iye adawachemera popo adaleka babawo Zebedayo ali mwadiya na anyabasa, achimutewera iye.21Tsono iwo adabwera ku Kaperenawo, nsiku ya sabudu , Yesu adapita ntchalitchi achi pfunzisa. 22Tsono iwo adadabwisiwa nachi pfunziso chache, iye adapfunzisa ninga mwenekachiro mphamvu neninga alembi.23Tsono pomwepo pakhana munthu ntchalitchimo wa nzimu wakuyipa adakuwa, 24achiti, ''Tilinamwe chani ife, Yesu wa kunazaleti? Wabwera kudzati dzonga ife? Ine ndikukudziwani. Ndimwe m'bodzi wakuchena wa Mulungu!'' 25Yesu adatsimula chiwanda achiti, ''Nyamala ndipo uchoke mwa uyu!'' 26Tsono nzimu wakuyipa udachoka mwa iye uchiyenda kutali pomwe adakuwa namafala makulu.27Wanthu wense adadabwa , iwo adamvunzana wina na mwanzache, ''Nchiyani chochi? Bzakutoma kupfunzisa na ulamuliro! Iye akukwanisa kutonga mizimu yakuyipa iyo ichimumvera iye!'' 28Nkhani iyi ya iye idabveka palipense mu nzinda wa Garileya .29Pomwe adachoka mtchalitchi, iye adayenda mnyumba mwa Simoni na Andireya, pabodzi Yakobo na Yohani. 30Tsono amabzala wache wa simoni akhali gone kudwala manungo, iwo adamuza Yesu ibzi. 31Tsono iye adabwera, adam'phata boko, achimmusa, manungo yadamala, achiyamba kuphata basa pabodzi.32Maulo ya nsiku imweyo, adabwera nawo atenda wensene na anyakuphatiwa na bziwanda. 33Tsono muyi wense adagwezekana pabodzi pa msuwo. 34Iye adachirisa azinji omwe akhadwala nthenda achifulusa bziwanda bzizinji, koma alibe kubvuma bziwanda kusewera thangwe bzidamdziwa iye.35Iye adabesera kumuka, kukana mdima, adawaleka achiyenda kumbuto ya chete kukapemba. 36Simoni na anzache adamuyang'ana yang'ana iye. 37Adakamugumana achimuuza iye, ''Wanthu wense akukuyang'anani.''38Iye adalewa, ''Tiyendeni kulikwense , kumizinda yakuzungulira, kuti ndikalalikire pomwe kumweko. Nithangwe lache ndabwera kuno. 39''Iye adazunga mu Galileya mwense, achilalika mmatchalitchi achifulusa bziwanda.40Wamapere adabwera kuna iye. .Adamukumbira iye; adagodama achilewa kuna iye, ''Penu mukufuna, mungakhoze kundichenesa.'' 41Adaphatiwa na nsisi, Yesu adatamula boko lache achim'pata iye,adalewa naye, ''Ine nimfuna. Chena.'' 42Pamwepo mapere yadachoka, ndipo adachenesiwa.43Yesu popo adamutsinda achimuchosa popo. 44Iye adalewa naye, ''Bvesesa nampodi kulewa kwa munthu aliyense , tsono ndoko, ukabwionesere wekha kuna wa nsembe, ukapereke chakupereke chako chomwe Mose adakulamulirani, ngati umboni kwa iwo.''45Tsono iye adayenda achiyamba kufalisa achizimbula mafala , naterepo Yesu alibe kukwanisa kupita mu mzindamo padecha tsono adakhala mbuto za mderekho. Chensenecho wanthu akhabwera kwa iye kuchokera kuli kwense.

Chapter 2

1Pomwe iye adabwerera ku kaperenao patapita nsiku zing`onong`ono, bzidabveka kuti akhali pamuyi. 2Azinji adagwezekana pamwepo ndipo pakhalibe mbuto, ndipo Yesu adalalikira mafala kwa iwo.3Kinangoka amuna winango adabwera kwa iye atatakula payi wakupunduka; adanyamuliwa na azipayi anayi. 4Pomwe adatazira kufika naye pafupi na iye thangwe la chithimu, adapasula nsodzi yomwe mukhana Yesu, adabola una kupisa na pompale makha adagonesela payi ule.5Pakuona chikhulupiriro chao, Yesu adalewa kwa nyakupunduka ule, ''payi iwe, bzakuphonya bzako bzakhululukiwa. 6Kenangoka alembi akhabzimvunza m`mitima mwawo, 7''Payiwa akuseweleranyi mafala yamweya? anamakiriyado! mbani angakhululukire bzakuphonya ni mulungu yekha?''8Kakulumize Yesu adadziwa na mphamvu ya nzimu wache bzomwe wanthu wale akhakumbuka. Iye adalewa kwa iwo, ''Thangwe lanyi mukukumbuka bzobzi m`mitima mwanu? 9Chapafupi nchani, kuwuza payi wakupunduka, 'bzakuphonya bzako bzakhululukiwa; kulewa kuti, 'Muka, nyamula mphasa yako ufambe`?10Tsono kuti mudziwe kuti mwana wamunthu ana mphamvu padziko lapansi yakukhululukira bzakuphonya,'' adalewa kwa nyakupundukayo, 11''Ndikulewa kwa iwe, muka, takula mphasa yako, umbayende kumuyi kwako.'' 12Adamuka kankulumize nkunyamula mphasa, nkubula panja aliyense akuona, ndipo wense adadabwa nkuyamba kuthemba mulungu, achilewa kuti, ''Tikanati kuona kale bzobzi.''13Iye adayenda pomwe mphepete mwa nyanza, ndipo thimu lense lidabwera kwa iye, achiwa pfunzisa. 14Pakuyenda, adawona Levi mwana wa Alufeyo atakhala pakakhumbu ka anyakukhomesa misonkho iye achiti kwa iye, ''Tewera ine. ''Adamuka nkumutewera.15Yesu akhadya mnyumba mwa Levi ndipo azinji wakukhomesa misonkho na nyaphonya akhadya naye pabodzi na wakupfunza wache, thangwe popo pakhana azinji ndipo adamutewera. 16Pomwe alembi wale akhali wa kwa afalisi, adaona Yesu akudya pabodzi na anyakuphonya na wakukhomesa misonkho, adati wa wakupfunza wache, ''Thangwe lanyi akudya pabodzi na anyakuphonya?''17pomwe Yesu adamva ibzi adati kwa iwo, ''Wanthu wakulimba ambafunalini nyabezi; okhawo omwe akudwala ndiwo ambafuna. Ndilibe kubwerera wanthu wakulungama, so wakuphonya.''18Tsapano wakupfunza wa Yohani na afalisi akhasala kudya. Wanthu winango adabwera achiti kwa iye, ''Thangwe lanyi wakupfunza wa Yohani na wa afalisi ambasala kudya, koma wanu ambasala lini?'' 19Yesu adati kwa iwo, ''bzingakwanisike wanthu wapa chikwati kusala kudya nkwati akali naye popo? Nkwati angakhala alipopo angasele lini kudya.20Tsono nsiku zilikubwera nkwati anzatengiwa pakati pawo, ndipo nsiku zimwezo, adzasala kudya tsapano. Palibe munthu ambasonera chigamba chipsa pa chakumvala chakusakala. 21Thangwe chigambacho chinganyothoke, chipsa kuchoka pa chakale, ndipo pambakhala kung`ambika kwakulemwa.22palibe amene angatsanulire bwadwa bwa tsapanopa mmitsuko ya bwadwa bwa kalekale. Achiterepoyo bwadwabo bungapse mitsukoyo.Mmalo mwache bwabwa bupsa bumbayikiwa mmitsuko yipsa.23Nsiku yasabudu Yesu akhafamba mminda ya tiligu, tsono wakupfunza wache adayamba kupulula njere zache. Afalisi achiti kwa iye, 24''Nyang`anani, thangwe lanyi akuchita chinthu chakulambiziwa nsiku ya sabata?''25Iye achiti kwa iwo, ''Mukanati kuwerenga bzomwe Davite adachita pomwe akhana njala-iye na wanthu wache omwe akhanawo- 26Momwe adayendera mnyumba ya Mulung pomwe Abiatala akhali mkulu wa ansembe, achidya mikate yomwe ikhadaperekedwa kuguwa, bzomwe mbzakuletsiwa kwa aliyense kudya kupambula wansembe okha, ndipo iye adapasa pomwe wanthu omwe akhanawo?''27Yesu achiti, ''Sabudu adayikira wanthu, neye munthu pala sabudu. 28Kinangoko, mwana wa munthu ni mbuya, pomwe wa sabudu.''

Chapter 3

1Nthawe inango Yesu adapita mtchalitchi, mukhana munthu wakupunduka boko. 2Wanthu akhadayima pafupi kuti awone penu angamuchize nsiku ya sabudu kuti atonge mlandu.3Yesu adalewa namunthu wakupunduka bokoyo, "muka udzaime pakati pa wanthuwa. 4''Tsono adalewa kuna wanthu, "chabwino mchiyani kuchita bzinthu bwino kapena bzakuipa nsiku yasabudu; kupulumusa moyo kapena kupha?'' Tsono iwo adakhala zii.5Yesu adawa nyang'ana na ukali, tsono adawawidwa namitima yawo yakuma,tsono adamuuza munthu ule, "Futhula boko lako." Iye adafuthula, pomwepo boko lache lidachila. 6Pomwepo Afarisi adabula mkuyamba kukonza chwembu na Herodi kuti anga muphe tani iye.7Tsono Yesu, na anyakupfunsira wache, adayenda ku nyanza ,chithimu cha wanthu ku Ggalileya na ku Yudeya 8na waku Yerusalemu na Idumeya na wense waku Yorodano na anyaku zungulira Turo na Sidoni. Pomwe iwo adabva bzinthu bzizinji bzomwe iye adachita, thimu la wanthu lidabwera kuna iye9Iye adawauza anyaku pfunzira wache kuti akonzekere ka ngalawa ka iye thangwe la thimu, kuti na mpodi ku manikiza. 10Tsono iye adachiza azinji, aliyense yemwe akhali ku mpaknikiza kuti amu khuyemmalo mwa ku mphatai ye.11Pommwe bzimizimu bzakuyipa bzidaona iye, bzidagwa pafupi na iye ichikuwa, ''Ndimwe Mwana wa Mulungu.'' 12Iye adabzitonga ibzo kuti bzisamu dziwe iye.13Iye adayenda paphiri, mkuchera omwe akhawafuna, tsono iwo adabwera kuna iye. 14Iye adasankhula khumi na (ad

awachemera apositoli) kuti akhale na iye na kumbawatuma kukafalisa mafala,

15nakukhala mphamvu zakuchosera mizimu yakuipa. 16Iye adasankhula khumi na awiri Simoni omwe adapasiwa dzina lakuti petulo;17Yakobo mwana wa zebededeyo,na Yohan mbale wa Yakobe, ndiko kuti ,mwana wa mphezi, 18na Andireya,Filipi,Batumeyo, na mateyu, na Tomasi,Yakobe mwana wa Alufeyo, Tadeyo, na Simoni wa Ziloti, 19na Yudasi Sikaliyoti, omwe adadza mpereka iye.20Tsono iye adayenda kumuyi, tsonothimu lidagwezekana pomwe,tsono akhabe nthawe yakuti angadye chakudya. 21Pomwe azibale wache adabva bzimwebzi, adayenda kuti akamutenge iye, iwo akhalewa, ''Iye ali kukumbuka lini bwino.'' 22Tsono anembi omwe adachokera ku Yerusalemu adlewa, ''Iye waphatiwa na Berezebule" na "Mphamvu ya bziwanda iye ali kufulusa bziwanda."23Yesu adwachemera yekha na kulewa nawo bzifanizo , "bzinga kwanisike Satana mkuthamangisa Satana? 24Penu ufumu bukugawikana bokha, ufumu bomwebo bunilimba lini. 25Penu ninyumba ikugawikana yokha, nyumba imweyo imkwanisa lini kulimba.26Penu Satana amuka achibzi gaza yekha tsono wagawanika iye aniyima lini, apa wabwera kudzamala. 27Tsono palibe munthu angapite nyumba wa mphamvu achimbera bzinthu bzache akanati kummanga munthu wa mphamvuyo chatoma, kinangoko mnkhubera bwino nyumbamo.28Mchadidi ndikulewa kuna imwe , bzakuphonya bzense bza munthu bzidzalekeleriwa, neye penu khuphonya kuli kwense, 29soma iye aphonyenyera Mzimu wa Chena adzalekeeleriwa lini lini, ni tchimo ate muyaya .'' 30Yesu adalewa bzimwebzi thangwe iwo akhalewa, "Iye ana bzimizimu bzakuipa.''31Tsonomayi wache na azibale wache ada bwera mkuyima kunja. Iwo adatuma winango kuna iye kukamuchemera 32. Thimu likhada khala kumuzulira iye, "mayi wanu na bale wanu ali panjapa akukunyang'ananani.''33Iye adawatawira iwo, ''Nimbani mayi na abale wangu?'' 34Adanyang'ana wanthu omwe akhala mkuzungulira iye achilewa, 35"Nyang'anani, pano mayi wangu na abale wangu! Mwachifuniro chache Mulungu ambapereka mchimene, nana, namayi''

Chapter 4

1Pomwe adayamba kupfunzisa m'phepete mwa nyanza, thimu lizinji la wanthu lidagwezekana kuzungulira iye. Iye adapita m'mwadiya, achikhala pansi m'mwadiyamo. Thimu lense la wanthu lidakhala mphepete mwa nyanza. 2Iye adapfunzisa bzizinji m'dzifanizilo, ndipo mubzakupfunzisa bzache, ichi ndicho adalewa.3''Bverani! Mulimi adayenda kukafesa mbewu zache. 4Pomwe iye adafesa, mbewu zinango zidagwera munjira, ndipo mbalame zidabwera zichijonkhona. 5Mbewu zinango zidagwera pathanthwe, pomwe pakhalibe mataka mazinji. Zidakulumiza kuwuma thangwe mbewuzo zikhalibe kuzika mizu.6Pomwe dzuwa lidagaka, mbewuzo zidafota thangwe zikhalibe mizu. Mbewu zinango zidagwera paminga. 7Pomwe mingazo zidakula zidatazisa kukula, ndipo zilibe kubala bzipatso8Mbewu zinango zidagwera pa nthaka yabwino zidamera, zidakula zichibeleka bzipatso, zinango bzakuwanda makhumi matatu, zinango makhumi matanthatu ndipo dzana libodzi.'' 9Iye adalewa, ''Omwe anamakutu yakubva, abve.''10Pomwe Yesu akhali yekha, iwo omwe akhali pafupi na iye pabodzi na anyakupfunzira wache khumi na awiri adabvunza iye bza chifaniziro chile. 11Iye adalewa kuna iwo, ''Kuti, chinsinsi chamulungu chaperekedwa kunayimwe. Koma kwa omwe alikunja bzinthu bzense bzidalewiwa m'bzifanizilo, 12Natelepoyo pomwe kuwomwe anzawona koma neye kuwona chinthu ndipo kubva anzabva koma neye kubvesesa kuti pinango angachungunike mulungu achiwakhululukira iwo.''13Pamwepo Yesu adawauza kuti, ''Kodi mukubvesabe lini fanizoli? Tsono munzazindikira tani fanizo linango lililense?'' 14Nyakufesa ambafesa mafala. 15Wanthu winango alingati mbewu zakugwera munjira, ndipo mafala yakafesedwa. Akatondo kuyabva satana ambabwera mkuchosa mafala yomwe yafesedwayo mwa iwo.16Ndipo mbeu zakufesiwa paminyala ndio omwe ambabva mafala ndipo panthawi yomweyo ambayatambira nakukondwa. 17Ndipo yambamera lini mizu pa iwo, naterepoyo yambakhala lini kanthawi. Mabvuto kapena masautso yakafika thangwe la mafala yamulungu, ambagwa kamkulumize.18Ndipo winango alininga mbewu zakufesedwa pakati pa minga. 19Koma bzakusamalira bza dziko lino chinyengo chachuma na bzakubinga bza bzinthu bzinango bzimbabwera m'kukhotcha mafala, ndipo bzimbachitisa kuti asaye kubala bzipatso. 20Ndipo iwo wakufesiwa pa ndovolo ndiwo wale omwe ambabva mafala ya mulungu, achiyatambira ndipo ambabala bzipatso makumi matatu winango makumi matanthatu winango dzana libodzi kuthumizira popo.21Yesu adati kwa iwo, ''Kodi mumbatenga nyale kuyenda nayo mnyumba mkuyika m'dengu kapena pansi pa kama? Mumbabwera nayo muchitula pa chakuyikira chache. 22Pakuti chilichense chakubisika chinzachosiwa padecha, ndipo chilichense chachinsinsi chinzachosiwa padecha. 23Penu winango anamakutu yakubva wabva!''24Iye adalewa kwa iwo, '' kumbukirani bzomwe mudabvunza, pakuti muyezo omwe mumphatisa basa ngomweyo unzaphatisiliwa basa kuyezela imwe ndipo anzathumiziliwa kwa imwe. 25Thangwe omwe iye alinabzo anzapasiwa bzinango, ndipo uyo alibe ne chomwe aniyesa kuti alinacho chinzatengiwa.''26Iye adalewa pomwe , ''Ufumu bwa mulungu buli ngati munthu womwe adafesa mbewu zache pansi. 27Iye akhagona na kumuka usiku na masikati, ndipo mbewu zingamera zikhakula, iye anidziwa lini momwe zinichitira. 28Mataka yanibala bzibalo bzache bzokha: Chakutoma ni mmera, chachiwiri ni ngalengale, pamwepo maso yakukhuma mungalengale. 29Pomwe mbewu zile zakhuma, iye mwakamangu anitumiza chikwakwa thangwe kukolola kwafika.''30Pomwe adalewa, ''Tinidza ndendemeza na chani ufumu bwa Mulungu, pinango tinzandendemeza na chani pabzifanizo bzache? 31Ili ningati mbewu ya lobo, yomwe, pomwe yafesiwa, njing'ono kwa mbewu zense padziko la pansi lino. 32Koma, pomwe inibzaliwa, imbakula ndipo ichibala kuposa mbewu zense za m'minda, ndipo imbakonza mitawi ikulu ikulu yakuti mbalame za m'dzawulu zimbakonza bzitsa bzawo m'mithunzi mwache.''33Na mandendemezo ningati limweli iye adalewa mafala kuna iwo, ningati momwe iwo adakwanisa kubvesesa, 34ndipo iye alibe kusewera nawo pakusaya m'dendemezo. Soma pomwe iye akhali yekha, iye adafotokoza chilichense kuna anyakupfunzira wache.35Pansiku imweyo, maulo yatakwana, adati kwa iwo, ''Mbatiye ng'ambu inango ire.'' 36Naterepoyo adasiya thimu lire, achitenga Yesu momwe akhaliri mu mwadiya. Pakhana pomwe mi mwadiya inango ikhaendambo ng'ambu imweyo. 37Pomwe akhali pakati pa nyanzapo padayambika chonzi chakunyanya, ndipo madzi yakhakhaphwikira kupita mu mwadiyamo mwakuti kusala pankiti kudzala.38Koma Yesu akhali mtulo, atatsamira nsago wache. Adamumusa, achiti, ''m'phunzisi, mulibe nabzo basa kuti timfuna kufa ife? 39Iye adalamuka, achitsimula chonzicho achiti kwa nyanzayo, ''Mtendere! Khala chete!'' Ndipo chonzicho chidalekeza, zyai pakhana bata la mphabvu40Ndipo adati kwa iwo, ''Thangweranyi muna mantha? mukalibe chikhulupiliro basi?'' 41Adadzalidwa na mantha makulu achilewa kwa wina na mwayache, ''Uyu tsono m'bani, thangwe onani neye chonzi pomwe chikumbamubvera?''

Chapter 5

1Iwo adabwera mbali inango ya nyanza, mphimpha za Geresa. 2Pomwepo Yesu adabuluka mu mwadiya, payi wa mzimu wakunyansa adabwera kuchokera kuthenje.3Munthuyo akhakhala kuthenge. Ndipo pakhalibe ne m'bodzi akadakwanisa kumumanga, ne na njema. 4Pakuti akhambamangiwa kawiri kawiri na matandadza na njema. Ndipo adaphwedza njema na kugwatagwata matandadza.Ndipo pakhalibe munthu womwe akadakwanisa kumufuwa.5Nsiku zense akhakhala kuthenje nakumapiri, iye akhambalira nakumbabzichekacheka naminyala. 6Pomwe iye adawona Yesu napatali, adamuthangira na kumugodamira iye.7Iye adalira mwakukuwa, ''Tsono ndinachiyani ine kwayimwepo, Yesu, mwana wa Mulungu.mkuluwense? Ndikukukumbilani kuna Mulungu wanu, nampodi kundibonelesa ine. 8''Pomwe iye adalewanaye, ''Bulakunja chimzimu chakuyipa kwa payiwa.'' Iwe chi mzimu chakuyipa.''9Adamubvunza iye, ''Dzina lako ndiwe mbani?'' Iye adamutawira, ''Dzina langu ndine Legio, thangwe tilipo azinji.'' 10Adamukumbila pomwe iye kuti nampodi kuwabulisa kunja kwa Legio.11Ndipo pakhana thimu la nkhumba zikhadya ku phiri, 12ndipo adakumbira iye, achiti, "Titumizeni ife munkhumba; kuti tipite momule.'' 13Ndipo iye adawabvuma; mizimu yakuyipa idabula nkukapita mwa nkhumbazire, ndipo zidathamanga nkhupolika nkhukapita mnyanja, ndipo pafupifupi nkhumba bzikwi bziwiri zidapita mnyanja.14Ndipo omwe akha dyesa nkhumbazire adathamanga kukalewa bzomwe bzidachitika mumphimpha na chipande cha dzikolire, ndipo wanthu adayenda kuti akawone bzomwe bzidachitika bzire. 15Ndipo adabwera kwa Yesu adawona payi ule akhadaphatiwa nabziwanda bza Legio, akukhalapansi, akhadabvala mwakulongosoka mwa nzeruzache ndipo iwo adagopa.16Iwo omwe adaona bzobzile adafotokozera anzawo bzomwe bzikhachitika bzile,ate adafotokozera pomwe bzankhumba bzile. 17Ndipo adamukumbila iye kuti achoke kumbuto kwawo kule.18Pomwe iye adapakila mu mwadiya, payi wa bziwanda adakumbiriwa kuti akhale naye. 19Koma Yesu alibe kumubvuma iye, Tsono adalewa na iye, ''Ndoko kumuyi kwanu na kwawanthu wako ukawauze iwo bzomwe mbuya wakuchitira iwepo, na momwe iye wakuchitira chifundo.'' 20Ndipo adamuka nkhuyamba kulalikira ku Dekapoli bzinthu bzikulubzikulu bzomwe Yesu adamuchitira iye, ndipo wanthu wense adadabwa.21Pomwe yesu adayambukapomwe ng'ambu inango pa mwadiya,Thimu la wanthu lida gwezekana kumuzungulila iye, pomwe iye akhali mphepete mwa nyanza. 22Pamwepo mkulu mbodzi wa sunagoge dzina lace Jairo adabwera, ndipo pomwe adamuona iye.adagwa pansi panzayo zace. 23Adakumbira kwenekwene ,achiti, ''Mwanangu mkazi wasalapankiti kufa. ''Ndikukumbirani, bwerani mudzabzatike maboko pana iye kuti angakhalebwino komanso namoyo.'' 24Tsono iye adamutewera, ndipo thimu la wanthu lidamutewera nakupsindiza iye.25Tsapano pakhana mayi omwe akhana nthenda yakutaya mulopa kwa magole khumi na mawiri. 26Adabonera kwenekwene kufamba mwa anyabezi ate adamala kudzonga bzithu bzizinji bzomwe iye akhanabzo, koma mmalo mwakuti alimbe bzikhayipiratu khenekwene. 27Pomwe adabva mbiri ya Yesu, adabwera kumambuyo kwa thimu la wanthu ate adakhuya nkanjo wa Yesu.28Ndipo iye adalewa kuti, ''Ndikatondo kuphata chakubvala chache iye, ine ninzachira. 29''Pomwe atandomuphata iye, mulopa adaleka kuchoka, ndipo adabva mthupi mwache kuti walimba kumatenda yache ya nsundi.30Yesu mwakamangu mangu adadziwa kuti mphabvu mthupi mwache zabula. Iye adatembenuka nkhubvunza thimu la wanthu achiti, ''Nimbani waphata bzakubvala bzangu?'' 31Ndipo wakupfunzira wache adalewa naye, mukuwona thimu likukunyederaniri, koma mukulewa kuti, Mbani wandiphata?'' 32Koma Yesu adanyang'ana nyang'ana kuti awone iye wachita bzobzi.33Mayiyo, pakudziwa chomwe chidamuchitikira, adagopa nakunjenjemera. Adabwera nkugwa pafupi na iye achimuwuza bzachadidi bzense. 34Iye adalewa naye, ''Dende iwe, chikhulupiliro chako chakupsuzunyusa. Ndoko mwamtendere ukhale mwakuchira kuchibonereko chako.''35Uko iye akusewera, wathu winango adabwera kuchokera kwa anyakutsogolera wa sunagoge, achiti, ''Dende lako lafa. Ukumubonereseranyi pomwe mpfunzisiyi?''36Ndipo Yesu alibe kubziphatizira basa bzomwe bzikhaseweriwa bzire, tsono adawuza nyakutsogolera sunagoge, ''Nampodi kugopa. Undokhulupilira.'' 37Alibe kubvuma kuperekeziwa na wina aliyense kupambula Petulo, Yakobo, na Yohani nchimwene wache wa Yakobo. 38Iwo adabwera kumuyi kwa nyakutsogolera sunagoge ndipo adawona wanthu akuchita baludya; iwo akhakuwa nakulira kwenekwene.39Pomwe iye adapita mnyumba, iye adalewa nawo, ''Thangwe lanyi mukukuwa nakumbalira? Mwana alibe kufa koma wandogona.'' 40Ndipo adamuseka iye. Koma iye adawabulisa panja wanthuwense adatenga babache na mayi wache na omwe akhanaye pabodzi. Adayenda nawo pomwe pakhana mwana ule.41Iye adatenga boko la mwana nkhulewa naye kuti, ''Talitha, Koum!'' Komwe kuthumbudzulira kwache ni, ''Kadende iwe, Ndikulewalewa na iwe, muka,'' 42Mwaka nkulumize dendelire lidamuka nkhufamba (iye akhana magole khumi na mawiri yakubadwa). Iwo mwakamangu mangu adadabwa kwenekwene . 43Iye adawatsindika nakuwauza kuti wina aliyense nampodi adziwe bzobzi. Kinangoka adawauza kuti amupase chinthu kuti adye.

Chapter 6

1Pomwe iye adabulukira kudziko kwawo, waku pfunzira wache adamutewera iye. 2Tsiku la sabudu litafika, iye adapfunzisa mma sunagoge. Wanthu azinji adamubva iye ndipo adazimbwa. Adalewa, ''Umweyi wabzitenga kuponi bzobzi?'' Nzeru yakupasiwa na munthuyu njakutani?'' ''Na bzamphabvu bzomwe iye alikuchita na manja yache?'' 3''M'neye misiri wamiti uyu, mwana wa Maliya na adzinza wache wa Yakobo na Yose na Yuda na Simoni? azinana wache tilinawo lini pabodzi pomwepano?'' Kinangoka adanyansidwa naye.4Yesu adalewa na iwo, ''Mlaliki ambakhala alibe ulemu, kupambula kumuyi kwao na pakati pa adzinza wache na mnyumba mwache.'' 5m'mpomwe komkule alibe kuchita bza mpfabvu, bzense soma adaika manja yache pa wanthu atenda ang'onong'ono adalimba. 6Iye kinangoka adazimbwa nakusaya chikhulupiliro chawo. Kinangoka adafambafamba miyi yense achipfunzisa.7Iye adawachemera khumi na awiriwo achiyamba kuwatumiza awiri awiri, adawapasira nyonga ya bzimizimu bzakuyipa, 8adawauza nampodi kutenga kachinthu kalikense kapaulendo, soma m'psimbo yokha- ne mkate, ne sakha, pinango kobiri bolosa mwawo- 9soma mubvale nsapato nampodi kubvala makamiza mawiri.10Iye adalewa na iwo, ''Kulikwense komwe mumpita mnyumba, mukakhale kumweko kufikira na kubwerera. 11Kulikwense kumbuto yomwe amkutambilani lini, amkumvelani lini imwepo, pakuchoka kumweko, bzikhupheni pfumbi lili kunzayo zanu bukhale bumboni kuna iwo.''12Pomwe adabula kukalalikira wanthu adatembenuka mitima. 13Adachosa bziwanda, nakupaka chomada wanthu azinji atenda adalimba.14Mfumu Helodi idabva ibzi, telepa dzina lache la Yesu likubvekera. Pomwe adalewa terepayi, ''Yohani wamuka kwa wakufa, thangwe lache alikuchita bza mphanvu iye'' 15Ndipo winango adalewa, ''Telepa ni Yeriya. ''Iye ni mlaliki, Winango adalewa, pinango m'bodzi mwa alaliki wale.''16Pomwe Helodi adabva ibzi adalewa achiti, ''Yohani, Womwe ndam'ngata msolo, wamuka iyeyo.'' 17Kinangoka Helodi mwanikachiro adatuma wanthu kukaphata Yohani nkhum'manga mnyumba ya akaidi thangwe la Helodiya (mkazi wa filipo), thangwe adalola iye.18Pomwe Yohani adalewa kwa Helodi, ''mpsakusaya kubvumiwa iwepo kukhala naye mkazi wa dzinza wanu,'' 19Pompale Helodiya adadana naye kufuna kumupha, soma iye alibe kukwanisa, Pompale 20Helodi adagopa Yohani; pakudziwa ni munthu wakulungamira na wakuchena moyo, mpomwe adamukoya iye pabwino. pomwe adabva iye adamala nzeru, nakusekerera na kubvera iye.21Pompale padafika nsiku chaiyo nsiku ya kubaliwa kwache kwa Helodi iye adawakonzera madyerero ya malinge yache na akazembe wache na wanthu wakubveka mu Galileya. 22Pompale mwanache wa Helodiya mkazi adapita yekha kudzabvina, adamukomedwesa Helodi mkukhala naye pa bzakudya. Pfumu ile idalewa kuna mkazi ule, ''Kumbira chirichense ukufuna kwa ine ninzakuchitira iwepo.''23Pompale adamulumbirira telepayi, ''Chilichense chomwe undikumbira ninzakupas aneye upfumu bwangu. 24Iye adabula kuna mayi wache, ''Ninzakumbira chani?'' Iye achiti, ''Msolo wache wa Yohani m'batizi.'' 25Iye mwakamkulumize adayenda kwa pfumu, kukakumbira terepayi, achiti, ''Ine ndikufuna mundipase, tsampanopali, Msolo wache wa Yohani M'batizi mumbidzi.26Kinangoka pfumu idabva nsisi maningi, soma thangwe la malumbiro yache na womwewale akhakhala pa chakudya alibe kufuna kumulambiza. 27Pompale pfumu idatuma msilikali mkumutonga akatenge msolo wache iye adayenda kukagwata msolo mnyumba ya pelezo. 28Adatenga msolo wache mumbidzi nkhumupeleka kwa mkazi ule pompale mkazi ule, adaupereka kwa mayi wache. 29Pomwe anyakupfinzira adabva ibzi, adabwera kudzatakula chitanda chache mkuchika muthenje.30pamwepo anyakupfunzira adagumana kuna yesu mkumuuza cilichense adacita na bzense bzomwe 31adapfunzisa.Iye adalewa nawo; ''Bwerani imwepo mwekha kumbuto ya chipululu mupume kanthawi pang'ono.'' Kinangokoka wakubwera na wakuchoka akhali nyalunyalu, akhalibe nthawichaiyo yakudya . 32Pamwepo adachokera mwadiya kuyenda kumbuto inango okha.33Pamwepo adawaona akumuka pompale azinji adawabulukira, adawathamangira pabodzi kumwekule kuchokera mmiyi mwense, nakuwapinzula. 34Iye adabula mkuona, thimu lizinji la wanthu, adaphatiwa na nsisi nayiwo, thangwe akhali ngati mabila yakusaya nyakabusa. Popale adayamba kuwapfunzisa bzinthu bzizinji.35Popale dzuwa lidapendeka, anyakupfunzira wache adabwera kuna iye achilewa, ''Mbuto ya wanangu ni chipulu, dzuwa lapendeka chadidi. 36Mumuze alamuke kumilaga na kumiyi yakufupikirana akabzigulire okha chinthu chakudya.''37Soma iye adatawira kuna iwo, ''Apaseni chakudya ndimwepo.'' Adalewa kuna iwo, ''Ndokoni mukagule buledi madzana mawiri iwo adye?'' 38Iye adalewa kuna iwo, ''Munamikate mingasi? Ndokoni mukawone.'' Pomwe adakaona , achiti, ''Mikate michanu na nsomba ziwi.''39Adawatonga wense kuti akhale pansi magwere magwere pamawupswa yakubiliwira. 40Iwo adakhala magwere magwere bzulu khumi na bzichanu. 41Iye adatenga mikate michanu na nsomba ziwiri, nakunyang'ana ku dzaulu, nakudalisa, nakugawa mikate nakugawira nakupeleka kwa anyakupfunzira wache kulonza wanthu. Iye adawapasa nsomba ziwiri wensenewo.424344Wense adadya adakhuta. Popale adalokota makombo bzutundu khumi na bziwiri na msomba. Popale omwe adadya mikate akhali amuna bzulu bzichanu.45Mwakamangumangu iye adakakamiza wakupfunzira apita mwadiya mphepete, ku Betasaida, pomwe iye yekha akhauza thimu lire kuti lilamuke. 46Pomwe adalamuka iye kuyenda, kuphiri kukapemba. 47Pakukwana mawulo mwadiya akhali pa kati pa nyanza. Na iye akhali yekha pa dzaulu.48Pakuwona akubonelesiwa, nakutchobva, mphepo idabwera mkugumana nawo. Mkati mwa usiku bwa chinayi adabwera kuna iwo. 49Pomwe adamuona akufamba pa dzaulu pa nyanza, kiti awapinzule iwo. akhayesa ninga chipoko ndipo adalira, 50pomwe adamuwona iye wense adatetemera. Popale adalewa nawo, Limbani moyo! Ndine pano! nampodi kugopa!''51Pamwepo iye adapakira pabodzi mwadiya, napo mphepo idaleka. Adadabwa kwelekwene mwa iwo okha. 52Pomwe akhalibe kubulukila mikateyo. Miyoyo yao ikhadauwa.53Pomwe adayambuka, adafika pa dzaulu pa Genesarete nakuwa kotcheza padoko. 54Pomwe adabuluka mwadiya wanthu adamuzindikira pamwepo, 55adathamangira miyi yense mkuyamba kutakula wanthu anyakudwala pa mphasa zao kukafika komwe adabva akhali iye.56Kuli kwense iye adapita mmiyi, pinango mmilaga, pinango dziko, kinangoka wanthu adagonesa anyakudwala kusika. Mkukumbira iye aphate mphonje yachakubvala yokha, wense womwe adaphata adalimbisiwa.

Chapter 7

1Tsono Farisi na anyakunemba winango adabwera kuchokera ku Yerusalemu mkugwezekana mwaku mzungulira iye.2Tsono adawona akupfunzira wache winango akhadya na kusaya kusamba mmanja, mukhali mwakupswipa. 3(Nakuti Afarisi na yuda wense ambadya lini neye kusamba mmanja, mwa mwambo wamakolo yawo. 4Tsono Afarisi pakucholera kumsika, ambadya lini neye kusamba mmanja, nakuti akaphata nkutamira bzinthu, ninga mikombo, bzikakalango,bzisero, na bzinango bzakunyamulira bza kudya.)5Tsono Afarisi na anyakunemba amdabvunza Yesu, "Thangweranyi anyakunzira wanu akueweza lini mitemo yamakolo, iwo aili kudya neye kusamba mmanja?6Tsono adalewa kuna iwo, ''Yesaya adaleweratu bwino bza mtsogolo kwa imwe. Ninga kudambiwa, 'Wanthu awa ambanditenda ine namilomo yawo, soma namitima yawo aliktali na ine. 7Mmwa iwo ambanditumikira ine ,nakupfunzisa malangizo kwa wanthu.'8Imwe mwaleka malamulo ya mulungu mukoya miyambo ya makolo wanu.'' 9Iye adalewa nawo iwo, ''Mukulamba kukoya ya Mulungu soma mukukoya miyambo ya chikiunja! 10Tsono Mose adalewa, 'Lemekeza babako na mamako ;nakuti, 'Iye wakuwa chakuipa babache neye mamache afe basi.'11Tsono imwe mukulewa, 'Penu munthu anilewa babache pinango mamache, ''Chilichonse chomwe chimbaku thandizani Corban''' (iyi timbalewa kuti 'Chakupasa cha Mulungu',), 12tsono anibvumiziwa lini pomwe kuchita kuchita chili chense kuna babache neye mamache. 13Imwe mukuipisa mafala ya Mulungu na miyambo yomwe mwaphata. Na bzinthu bzinango bzizinji ibzo mwachita,''14Iye adachemera pomwe thimulire achiliuza kuti, ''Nditetekerani ine, mwensene, ndipo mubvesese. 15Palibe chinthu chakuchoka kunja chomwe chingamuipise chikapita mthupi mwache, soma chomwe chimba choka mthupi ndicho chinga muipise.'' 16Mubzakunembera bzakale mulibe ndime imweyi. Penu munthu anamakutu, abve.17Tsono pamene Yesu pa thimupo adapita nyumba, ankupfunziraadabvunza mwakumuyesa. 18Yesu adalewa, ''Imwepo mukubvesesa lini basi? Mukuona lini kuti chilichense chakupiita mwa munthu kuchokera kunja chingamuipise lini, 19thangwe chimbapita lini mumtima, soma chimbapita m'mimba nkhukachoka kuthengo?'' Nakulewa terepoyo Yesu adachenesa bzakudya bvensene.20Iye adalewa. ''Chomwe chimba choka mthupi mwa munthu ndicho chimbamuipisa. 21Nakuti mkati mwa mtima munthu, ndimo mumba chokera nzeru zakuipa,chilakolako cha chigololo,umbava na kupha, 22chigololo, kuphakuba masiliro, bvakuipa,chinyengo, chinyanso, makiliyado, kubzikuza, kupusa. 23Bzakuipa bzensebzi bzimbachokera nkati mwache,ndibzo bzimba muipisa munthu.''24Iye adamuka achichoka komweko achiyenda kumzinda Turo naku Sidoni. Kumweko adatita nyumba, kuti wanthu nampodi adziwe komwe iye ali, koma alibe kukwanisa kubisala. 25Pomwepo mkazi winango akhana mwana wa mkazi ankhagwa bziwanda adabva bza iye adabwera kudza godamapa nzayo zache. 26Tsono mkaziyo akhali Muherene ntundu wache Msurofonika. Tsono adamukumbira iye kuti afuluse bziwanda mwa mwanayo.27Iye adalewa naye, ''Mudikireni mwana ayambe kudya. Poti m'bzabwino lini kutenga mkate wa mwana kupasa mbwaya.'' 28Tsono iye adatawira achilewa kuna iye, ''Inde, Mbuya, neye mbwaya zimbadya bzakusala pa meza ya kudyera wana.''29Iye adalewa kuna iye, ''Thangwe la bzomwe walewa, podi kuyenda. Chiwanda mwa mwanako chachoka.'' 30Iye adabwerera kuyenda kumuyi kwache achikagumana mwanayo atagona pa talima, na chiwandacho chita choka.31Kinangoka adayendapomwe ku mzinda wa Turo, achidzera ku Sido mpakana ku nyanza ya Galileya mpakana kumbuto Dekapoli. 32Adabwera naye kwa iye munthu winango akhali nkhuthwi na chikukumira, iwo adamukumbira kuti amubzatike manja.33Kinangoka achiyenda naye patali na thimu payekha, iye adapisa bzala mkhutu mwache ,ndipo ampsipira achiphata lilime lache. 34Kinagoka adajiguma kudzaulu, achipuma mwakuwusa moyo achilewa kuna iye, ''Ephphatha,'' ndiko kulewa kuti, ''Fungula!'' 35kabodzi nakabodzi makutu yache yada funguka, chaku manga lilime lache chidatsudzuka,pomwepo adayamba kulewalewa bzakubzeka bwino.36Yesu adawatsinda kuti nampodi awuze munthu aliyense, kuwatsinda adachita kule ndiye lemwe kufamba achilewa bzobzi. 37Iwo adabwa kwenekwene, achilewa, ''Wachita bzinthu bzensene bzabwino. Iye akuchitisa akhuthwi kuyamba kubva na abewewe kulewalewa.''

Chapter 8

1Nsiku zomwezo, kukhana pomwe thimu, tsono pakhalibe bzakudya. Yesu adachemera anyaku pfunzira

wache adalewa nawo,

2''Ndikubva nsisi na wanthuwa thangwe ndakhala nawo nsiku zitatu tsono alibe bzakudya. 3Ndikawauza kuti neye kudya, angayambe kukomokera panjira . Winangowa achokera kutali.'' 4Anyaku pfunzra wache adamutawira iye, ''Nkhuponi tingamane na bzakudya mchipululu muno kuti wanthu akwane?''5Tsono adawabzunza, ''Muna mikate mingasi? iwo adalewa, ''Minomwe.'' 6Iye adalilamula thimulo kuti likhale pansi. Iye adatenga mikate minomweyo,achiyi pempherera,achii bedula iyo. Iye adayipereka kwa anyakupfunzira wache akanati kuwapasa, pambuyo pache adalipasa thimulo.7Tsono akhana pomwe tunsomba tung'onong'ono, tsono atamaliza kupemphera, iye adalamula anpfunza kuti awapase. 8Iwo adadya achikhuta, adalokotesa bzakusala bzisero bzinomwe bzakudzaza. 9Pakhana wanthu pafupifupi bzulu bzinai. Kinangoka adawauza kuti ayende. 10Pomwepo iye adakapita mwadiya na anyakupfunira wache, tsono iwo adyenda ku mzinda wa Dalmanuta.11Tsono Afarisi adachoka nkhuyamba kubvana na iye. Iwo adafuna iye awaonese chidziwiso cha kudzaulu, kukhali mmuyezera utowa. 12Iye adabulusa moyo na mzimu wache achilewa, ''Thangwe m'badwo uwu ukufuna chidziwiso? Mchadidi ndikulewa kuna imwe, kulibe chidza perekiwa na m'badwo uno.'' 13Tsono iye adawasiya iwo, achipita pomwe m'mwadiya, achiyenda ng'ambu inango.14Tsono anyakupfunza akhada yebwa kutenga mikate , Iwo akhalibe kutakula mizinjikoma koma m'bodzi m'mwadiyamo. 15Iye achiwalangiza iwo, achilewa, '' Nyang'anani ndipo nyang'anisisani bzakudya bza Afarisi na bza bzakudya bza Herodi.''16Anyapfunzira adang'aniza winango na mwanzache pankhani mkate. 17Pamene iye dadziwa ibzi, iye adawabvunza iwo, ''Thangwe lanyi muku yang'anizana kuti mulibe mkate? mpakana lero munat kuona neye kuddziwa? kani muna mitima yakuuma?18Maso munayo, soma imwe mukuona lini? Makutu munayo soma imwe mukubva lini? 19Imwe mukukumbukani? Pamene ndidabedula mikate michanu pampikiti wa wanthu bzulu bzichanu ,nimadengu mangasi yadasala yakudzaza yamikate yomwe muda lokota?'' Iwo adatawira, ''Khumi na miwiri.''20''Pamene ndidabedula mikate minomwe pampikiti pa wanthu bzulu bzinai, nimadengu mangasi yadasala ya mikate kakudzaza?''Iwo adamutawira, ''Minomwe.'' 21Iye adalewa, ''Imwepo mukudziwa lini?''22Iwo adayenda ku Betisaida.Wanthu adabwera naye munthu zimola kuna iye achikumbira Yesu kuti am'phate iye. 23Yesu adam'phata boko munthu zimolayo achi choka naye kunja kwa muyi. Pamene adapsipirara mata m'maso mwaso mwache achi sanjika manja pa iye , iyeadabvunza iye, ''Ukuona chinthu chili chense?''24Iye adajiguma, achilewa ,''Ndikuona wanthu ngati miti iku fambafamba.'' 25Kinangoko adaika manja pa im'maso mwache ,tsono maso yache yada funguka, iye maso yache yadabwerera, iye achiona bzinthu bzense bzakuchena. 26Yesu adamuuza iye ayende kumuyi kwache a chimuuza, ''Nampodi kuyenda pomwe m'muyi.''27Yesu adabula na anyakupfunzira achiyenda ku miyi ya Kaisala wa Filipi. Ali m'njira iye adawabvunza anyakupfunzira, ''Wanthu akambandiona ambati ndine mbani?'' 28Iwo adamutawira iye achilewa, ''Yohani M'batizi. Winango ambalewa, Eliya; na winango, 'M'bodzi wa aneneri,''29Iye adawabvunza, ''Apa imwepo mumbati ndine yani?'' Petulo adamutawira iye, ''Ndimwe khilisitu.''

30Yesu adawacheuza nampodi kuti alewe kwa munthu aliyense.31Iye adayamba kuwapfunzisa kuti Mwana wa Munthu adzabva kuwawa bzinthu bzizinji, adza lambiwa na akulu na akulu wa nsembe na anyakunemba, achidzaphewa, pakumala kwa nsiku zitatu adzamuka. 32Iye adasewera mafalaya padecha.Tsono Petulo adamutenga pambali achiyambna kumgaza iye.33Tsono Yesu adacheuka achinyang'ana anyakupfunzira wache adamugaza Petulo achilewa, ''Choka ndoko kumbuyo kwangu, Satana! '''Iwepo ukuyang'ana lini bzinthu bzinthu bza Mulungu, koma bza wanthu.'' 34Tsono iye adacchemera thimu pabodzi na anyakupfunzira wache, iye adalewa na iwo, ''Penu munthu akufuna kundtewera ine, iye ayambe kubzilambiza yekha, anyamule mtanda wache, achindi tewera ine.35Tsono wense afuna kusunga moyo iwo adzauluza, na iye aniluza moyo na chifunilo cha ine na mafala adzaugumana. 36Munthu adzapindula chiyani kutambila dziko lense lapansi achitaya moyo 37wache?Munthu ankapereka chiyani chaku chinjana na moyo wache?38Tsono wense wakuchita manyazii thangwe la ine na mafala yangu mu m'badwo uno wauputa na wakuphonya, Mwana waMunthu adza nchitirambo manyazi pamene iye adzabwera muulemero wa Babache na agelo wakuchena.''

Chapter 9

1Ndipo adalewa nawo, ''Chadidi ndikulewa na imwe, alipo winango pano adayimirira pano omwe anzalawidza lini imfa ate anzawona ufumu bwa Mulungu butabwera na ng'onga.'' 2Nsiku zi tanthatu zitamala, yesu adatenga Petulo na Yohani adakwira nawo pa phiri litali pambali pawokha, ndipo adasandulika pamaso pawo. 3Bzakubvala bzache bzidaoneka bzakuyetimira, bzakuchena mbu ninga muwomba wakutsukira nguwo padziko lapansi angabzichenese lini okha.4Kinangoka Yeriya na Mose adawonekera kwa iwo, ndipo akhasewera na Yesu. 5Petulo adatawira achilewalewa na Yesu, ''Rabbi, bzatidekera ife kukhala pano, tsono bwerani timange tumakhumbi tutatu, kabodzi kanu, kabodzi ka Mose, na kabodzi ka Yeriya.'' 6(Pakuti iye akhadziwa lini chomwe amnzalewa.)7Mtambo udabwera ndipo udampsinkha iwo. Mumtambomo mudachoka mafala, ''Uyu ndiye mwana wangu nimbamfuna. Mtetekereni iye.'' 8Mwadzidzidzi, pomwe adatembenuka, alibe kuwona munthu aliyense na iwo, adaona Yesu yekha.9Pomwe iwo akhabuluka m'phiri, iye adawalamula iwo kuti nampodi kawuza wanthu pabzomwe adabziwona kufikira pomwe mwana wa Payi akadzamuka kwa kufa. 10Ndipo adakoya mafala mwa okha, ndipo adabvunzana bvunzana iwo okha, kuti, ''Kuti kumuka kwa kufa'' kukuthanthawuza chani.11Iwo adamubvunza, ''Anyakunemba adalewa kuti chani anzayamba kubwera ni Yeriya?'' 12Ndipo iye adalewa nawo, ''Yeriya wayamba kubwera kudzakonza bzithu bzense. Tsono kwanembiwa chiyani kuti mwana wa payi akuthemera kubva bzakuwawa bzizinji na kuyeziwa bzautowa? 13Koma ndakuwuzani kuti Yeriya wa bwera, ndipo adawachitira chilichense chomwe iye akhafuna, pakuti bzidanembewa bza iye.''14Pomwe adabwera anyakupfunza, adawona chithimu chawanthu wakuzungulira iwo, ndipo anyakunemba akhabvunzana nawo. 15Pomwe iwo adamuwona Yesu, thimu lense lidadabwa na kumuthamangira iye ndipo adamseweza. 16Iye adawabvunza anyakupfunza, ''Mukubvunzana chiyani?''17Ndipo winango wapa thimulo adamutawira, ''m'pfunzisi, ndabwera naye kwa imwe mwanangu,. Anamzimu wakusaya kusewera. 18Ndipo pensene pomwe um'phata umugwesa, ndipo adachita thobvu pakamwa, achikukuta mano, na ofoka. Ndidawawuza anyakupfunzira wanu kuti amuchose iye, ndipo alibe.'' 19Iye adawatawira iwo achilewa, mtundu wakusaya kukhulupilira, ninzakhala namwe kufikira ate liti? ninzakulekelerani nthawi yanyi? mubwere naye kwa ine. ''20Ndipo adabwera nalo tswaka kwa iye. Ndipo pomwe chimzimu chire chidamuwona Yesu, popo udangwamba kwenekwene. Ndipo iye adagwa pansi achibvubvunyika nakuchita phobvu kukamwa. 21Yesu adabvunza babache, kuti bzimwebzi bzidayamba liti kumuphata?'' Babache adalewa kuti, ''Bzidamuyamba alimwana. 22Ndipo kawiri kawiri akhamtaya kumoto na mmadzi na kumudzomga. Penu munkwanisa chitani chilichense, tichitireni chifundo na kutithandiza.''23Yesu adalewa naye, ''Penu mungakwanise'? Bzinthu bzensene bzinkwanisika kwa iye amkhulupilira.'' 24Popale babache wa mwana ule adalira achiti, ''Ndakhulupilira! Thandiza kusaya kukhulupilira kwangu!'' 25Pomwe Yesu adawona thimu lawanthu likuthamangira iwo, adamugaza mzimu wa kuyipayo achiti, ''mzimu wakutazisa kulewalewa na kutazira kubva, Ine ndikutonga iwe, choka mwa umweyu, ndipo nampodi kupita pomwe mwa umweyi.26Ndipo pomwe adakuwa adachita ngati wakomoka ndipo udachoka. Tswakayo adakhala ngati wakufa, terepo wanthu azinji adalewa kuti, ''Iye wafa.'' 27Ndipo Yesu adamuphata boko lache achimudzusa, tsono tswakalo lidamuka.28Pomwe Yesu adapita mnyumba, wakupfunzira wache adamubvunza mbvunzo, ''Thangwe ranyi tatazira kuchosa mzimuyo?'' 29Iye adalewa nawo, ''Mtundu umweyu unkwanisika lini kuchoka na chinthu chilichense koma nakupemphwera.''30Ndipo adachoka kumweko, adayenda ku Galileya. Ndipo iye alibe kufuna kuti aliyense adziwe komwe iwo akhali. 31Pomwe iye akhapfunzisa wakupfunzira wache. Iye achiti kunaiwo, ''Mwana wa munthu anzaperekiwa kwa wanthu, ndipo anzamupha. Ndipo angadzamupha pakumala nsiku zitatu anzamuka pomwe kukhala na moyo,'' 32Ndipo iwo alibe kumubvesesa mafala yamweyo, ndipo adachita mantha kumubvunza.33Kenangoko adayenda ku kaperenao. Pomwe adapita mnyumba mule adawabvunza, "Mukhauzana chani munjira mule?'' 34Koma iwo alibe kumutawira. Iwo akhagazana munjira kuti mkulu mbani. 35Khalani pansi, iye adachemera wakupfunzira wache khumi na awiri achiwauza, ''Omwe iye akufuna kukhala wakuyamba akhale wakumalizira na wakutumikira wense.''36Adatenga kamwana kang'ono achikayikha pakati pawo. Adamutakula mmanja mwache adalewa nawo, 37''Ule omwe amtambira mwanangu mudzina langu watambira ine; iye wakutambira ine sikuti akutambira ine koma akutambira omwe adandituma.''38Yohani adalewa kuna iye, ''mpfunzisi, tidawona winango akhachosa bziwanda mudzina lanu tsono tidamuletsa, thange akhalilini mwanzathu. 39Koma Yesu adalewa tere, ''Nampodi kuletsa, thangwe palibe omwe anzaphata basa langu mudzina langu omwe tsampanopa lache achindisewera kuna wanthu bzakuyipa kuna ine.40Omwe akuipidwalini nafe ngwathu umweyo. 41omwe ankupasani kaneka ya madzi yakumwa mudzina langu ndimwe wangu wa khilisitu, chadidi ndikukuzani imwe, anzaluzalini mpfupo.42Omwe amchitisa m'bodzi wa maswakaya omwe ambandi khulupilira mkuwakhumudwisa, nibwino munthu wakuterepo kumumangirira chimwala chikulu mkosi mwache achithusiwa mu nyanza. 43Penu boko lako limkuchoseresa, ligwate. Nibwino iwe kudzatambira moyo wa muyaya utapunduka thangwera ine kusiyana nakukhala na manja yense mawiri koma mkudzayenda kumoto, kumoto wakusaya kumala. 44Bzakunemba bzakalekale bzilibe kunemba bzobzi, komwe nyongolotsi zao zinzafa lini, ndipo moto wache unzathima lini. Mafala aya yambawoneka mu ndime 48.45Penu nzayo yako ikambakuphonyesa, igwate. Ndiponi kudzatambira moyo wakusaya kumala utapunduka kusiyana nakukhala na nzayo zako ziwiri koma mkukathusiwa ku ng'anjo ya moto. 46Bzakunemba bza kalekale bzilibe mafala aya. Komwe nyongolotsi zao zinzafa lini, na moto wao unzathima lini .47Penu diso lako likukusocheresa, lichosa. Ndiponi kukapita mu ufumu bwa Mulungu na diso libodzi kusiyana nakukhala na maso yense uchikathusiwa ku ng'anjo ya moto, 48Komwe nyongolosi zawo zinzafa lini na moto wao unzathima lini.49Pakuti aliyense anzayenda kumoto. 50Munyu ngwabwino, koma mphabvu yache ikamala, mungayibwezerese pomwe tani? Mukhale na munyu pa mwekha, nakuti pomwe mukhale na mtendere na anzanu wense

Chapter 10

1Yesu adanyamuka kuyenda kudziko la Yudeya ndipo adayenda ng'ambu ya nkulo wa Yolodano, tsono chithimu cha wanthu chidamutewera pomwe. Iye akhawapfunzisa pomwe, pakuti iwo akhadazerewera kale. 2Ndipo Afalisi adabwera kwa iye kudzamuyeza na kumubvunza, ''Kodi bzakubvumika kuti mamuna aleke mkazi wache?'' 3Iye adawatawira, ''Mose adakulamulani chani?'' 4Iwo achiyi, ''Mose adabvuma payi kunemba tsamba lakulekana na kulekana naye.''5''Thangwe kuyipa mitima yanu adakunemberani mtemo ,'' Yesu achiti kwa iwo, 6Koma kuyambira pa kutoma, 'Mulungu adalenga mamuna na mkazi.'7Na thangwe limweli payi anzalekana na babache na mamache ndipo anzaphatinidzana na mkazi wache. 8Ndipo awiriwa anzakhala thupi libodzi.' 9Thangwe lache chomwe mulungu adamanga, palibe munthu omwe anzachigawanisa.''10Pomwe iwo akhali mnyumba, anyakupfunza wache adamubvunza pomwe chinthu ichi, 11Iye adati kwa iwo, ''Aliyense wakulekana na mkazache achikalora mkazi winango wachita upombo. 12Ndipo mkazi angalekana na bayache achikalodwa na mamuna winango, iye wachita uputa,''13Ndipo adachemeresa wana kwa iye kuti awaphate, koma wakupfunzira wache adawaletsa. 14Koma pomwe Yesu adadziwa, iye adakalipa achiwauza, ''Lekani tuwana tubwere kwa ine, thangwe ufumu bwaku dzaulu buli kwa wana ang'ono.15Inde ndikulewa namwe, ngati munthu amtambira lini ufumu bwaku dzaulu ngati kamwana kang'ono anzapita lini,'' 16Adatenga tuwana adatudalitsa pakutusanjizira maboko pa ito.17Pomwe adayamba ulendo bwache, mamuna m'bodzi adamuthamangila nakumugodamila ndipo adamubvunza iye, ''apfunsisi wabwino, ndichite chani kuti ndidzatambile moyo wakusaya kumala? 18Yesu adalewa,thangwe lanyi ukundichemela ine wabwino? Palibe wabwino kupambula mbuya basi. 19Umbadziwa M'temo; Nampodi kupha,nampodi kuchita uputa,nampodi kuba,nampodi kuchita umboni bwakunama,nampodi kunama,lemekeza Babako na mamako.''20Payi achiti, ''Bzensene nimbabzidziwa kuyambila ndili mwana.'' 21Tsono Yesu adamunyang'ana ndipo adamufuna. Iye achiti kwa naye, ''Chinthu chibodzi chikusayika. Ugulise bzako bzense upase anyakusauka, ndipo kudala unzakhala nako kudzaulu. Ndipo bwera undilonde ine,'' 22Namafala yamweya nkhope yache idatsulima pansi ndipo adachoka wakupasa nsisi, thangwe akhali wakudala kwenekwene.23Yesu adayang'ana ndipo adawuza anyakupfunzira wache, ''Kodi nkwakunesa iwo anyakudala kudzapita ufumu bwa Mulungu!'' 24Anyakupfunzira adadabwa na mafala yache. Ndipo Yesu adawauza pomwe iwo, ''Wanamwe, Psakunesa kwenekwene kwa iwo omwe adadala kukapita mu ufumu bwa Mulungu! 25Psapafupi kuti ngamira iwone una bwansingano kuti nyakudala akapite mu ufumu bwa Mulungu.''26Ndipo iwo adadabwa kwenekwene adabvunzana; Tsono mbani omwe anzapulumuka?'' 27Yesu adawayang'ana achiti, ''Tsono psakukwanisika lini na wanthu koma psakukwanisika na Mulungu,'' 28Petulo adayamba kusewera naye, ''Onani, tidasiya bzense ndipo tidakulondani imwe.''29Yesu adati, ''Chadidi ndikulewa na imwe, palibe munthu adasiya nyumba, ne m'bale wache ne mlongo wache ne mayi ne baba ne mwana ne munda thangwe la ine koma ni mafala yabwino. 30Ndipo iwo omwe amtambira lini bzikwi bzitanthatu padziko; manyumba na azibale na alongo na mayi na baba na wana na minda, pabodzi na masautso, ndipo m'dziko ukubwera moyo wakusaya kumala. 31Ndipo iwo wakuyamba anzamalizira, wakumalizira anzayambilira.32Iwo pomwe akhali munjira kuyenda ku Yerusalemu, koma Yesu akhayenda patsogolo pawo. Wakupfunzira wache adadabwisika, ndipo wense omwe akhamutewera pambuyo adachita mantha. Ndipo Yesu adatenga wakupfunzira wache khumi na awiri adayamba kuwauza ndicho chiniwachitikira pa nthaweyo. 33''Onani, tikuyenda ku Yerusalemu, ndipo mwana wa payi ankaperekiwa kwa akulu wa nsembe na anyakunemba. Iwo anzalewa kuti iye akufuna aphewe ndipo adamupereka kwa wamitundu winango. 34Ndipo adamunyoza iye, achimupsipira mata, adamutchanga, ndipo adakamupha koma nsiku yachitatu adamuka. ''35Yakobo na Yohani, wana wa Zabedeyo, adafika pa iye achiti, ''Pfunzisi tikufuna mutichitilile chilichense chomwe tinkubvunzani.'' 36Iye adawauza iwo, ''mukufuna ine ndikuchitileni chani?'' 37Adat, ''Tibvumeni ife kuti tikhale namwe mu ulemelero wanu, m'bodzi ku boko lanu la madidi ndipo winango ku manzere kwanu.''38Ndipo Yesu adawatawira, ''Mukudziwa lini chanu mukukumbira. Kodi imwepo mungakwanise kumwera mkombo ubodzi na ine kapena kubatiziwa na ubatizo omwe nim'batiziwa ine?'' 39Ndipo iwo adamutawira iye kuti, ''Inde tinkwanisa.'' Yesu adawauza kuti, ''Mkombo womwe ninzamwera ine munzaumwerambo, na ubatizo bomwe ine ndidabatiziwa nabo imwepombo munzabatiziwambo nabo. 40Koma iwo ndiwo an'khala kuboko langu la madidi na ine an'khala ku la manzere ne wangu wa kupa, koma iwo ndiwo adawakonzera.''41Ndipo pomwe anyakupfunzira wache khumi adabva bzobzi, adayamba kukalipa kwa Yakobo na Yohani. 42Yesu adawachemera kwa iye achiti, ''Kodi mukudziwa kuti iwo aniyesedwa na mbuya anzachita na iwo, ndipo ukulu wawo ambachita pa iwo.43Koma kwa imwepo bzinzatelepoyo lini. Omwe amfuna kukhala nkulu pa gulu panupa akhale kapolo wanu, 44omwe amfuna kukhala wakutoma pa mwensemwe akhale kapolo wa mwense. 45Pakuti mwana wa payi alibe kubwera kudzatumikiriwa, koma kudzatumikira, nakupasa moyo wache ngati chuma kwa azinji.''46Adafika ku Yeriko. Pakuchoka ku Yeriko na wakupfunzira wache na chithimu cha wanthu, mwana wa Tomeyo, Batumeyo, zimola wakukumbira, adakhala pa nsewu. 47Pomwe adabva kuti akhali Yesu waku Nazareno, adayamba kukuwa achiti, ''Yesu, mwana wa Davite, ndichitirenimbo nsisi!'' 48Azinji ada mtsimula zimola ule, kumuwuza kuti anyamale. Ndopo adalemwa kukuwa basi, ''Mwana wa Davite, ndimverenimbo nsisi!''49Yesu adayima achitonga kuti amuchemere iye. Adamuchemera zimolayo, achiti, ''Limba mtima! Muka! Akukuchemera.'' 50Adathusa uko chakubvala chache, achidzudzundika, achiyenda kwa Yesu.51Yesu adamutawira achiti, ''Umfuna ndikuchitire chani iwepo?'' zimola ule adalewa, ''Rabbi, ndikufuna nditambire kuwona kwangu.'' 52Naterepo Yesu adalewa kwa iye, ''Ndoko. Chikhulupiriro chako chakuchiza.'' Kankulumize adayamba kuwona pomwe, ndipo adamutowera mu njira iye.

Chapter 11

1Tsapano atafika ku Yerusalemu, kufupi na Betifaje na Betania pa phili la Azitona, tsono Yesu adatuma wakupfunza wache awiri 2achiwauza kuti, ''Ndokoni mmuyi ng'ambu ile. Mukakatondo kapita mwemo,munkaona kamphulu ka bulu komwe kakanati kupakiriwa. Kadamanga kakatsudzuleni mubwere nako kwa ine. 3Winango akakati, Thangwe lanyi mukuchita bzobzi?' Mukamuze kuti Mbuya Yesu akukafuna ndipo tsampanopa ankabweresa kuno.''4Adayendadi achikakagumana katamangirira panja pa mu mzinda, tsono adakatsudzula. 5Wanthu winango womwe akhadayima pomwepo adawamvunza, ''Mukuchita chiyani, kutsudzula ka mphulu tere?'' 6Adawatawira bzomwe Yesu adawawuza, ndipo wanthuwo adawaleka achiyenda.7Adayenda nako ka mphulu kale kwa Yesu ndipo adamanika bzakumvala bzawo pakansana pache,ndipo iye adakakhalira. 8Wanthu azinji adatandika bzakumvala bzawo munsewumo, ndipo winango adatandika bwitsamba bzomwe adakhwaula mminda. 9Iwo omwe akhafamba patsogolo na iwo omwe adatewera baludya, ''Ulemerero! Wakudalisika ndiye wakubwera mudzina la Mbuya. 10Kudalitsike kubwera kwa ufumu wa Baba Davite! Ulemerero ku dzawulu!''11Kinangoko Yesu adayenda ku Yelusalemu achikapita mtchalitchi achicheuka chilichense. Tsapano kwadoka, adayenda ku Betaniya na wale khumi na awiri. 12Mangwana yache pakubula mu Betaniya, akhabva njala.13Pakuwona napatali muti Wankuyu omwe akhana masamba, adafendera kukaona penu akhadabala bzipatso, ndipo pomwe adafika , Iye alibe kuona chinthu koma masamba yokhayokha, poti ikhalilini nthawe yakubala Nkhuyu. 14Iye adawuza mutiyo, ''Palibe anzadyapomwe bzakubala bzako. ''Ndipo wakupfunza wache adamva bzobzo.15Adafika ku Yerusalemu, ndipo adapita Mtchalitchi achiyamba kuthamangisa wakugulisa na wakugula malonda Mtchalitchimo. Iye adazungunuka achigwinya Meza za kobili na anyachinga na makadera ya wale wakugulisa Nkhangaiwa. 16Akhamvumizalini aliyense kutakula chirichense chakugulisiwa kuyenda nacho Mtchalitchi.17Iye adawapfunzisa achiti, ''Bzilibe kunembiwa, ' Nyumba yangu idzachemeriwe nyumba yakupemba wanthu wensene'? 18Akulu wa nsembe na anyakunemba adamva bzomwe iye adalewa, Ndipo adanyang'ana manera kuti amuphe. Thangwe akhagopa kuti chigulu chensene chikhachita mantha na bzomwe akhapfunzisa. 19Maulo yatakwana, adabula mzindamo.20Atayenda kukazunga machibese, adagumana muti wa nkuyu ule utauma namizi kubodzi. 21Petulo adakumbukira achiti, ''apfunzisi, onani! mkuyu mudautemberera ule wauma.''22Yesu adawatawira iwo, ''Khalani na chikhulupiliro kwa Mulungu. 23Bzachadidi ndikukuzani kuti penu winango anzalewa kwa phiri iri, 'Choka ukabzithuse mnyanza; ndipo iye achileka kukayikira mumtima mwache bzomwe walewabzo nkukhulupiriradi ndipo bzinzachitika, ndibzo mulungu anzachita.24Thangwe lache ine ndikulewa kwa imwe: Chirichense mumkhumbira na kupemba,khulupirirani kuti munzapasiwa, ndipo chinzakhala chanu. 25Mukayima mkumpemba, mukhululuke mathangwe yense yomwe munayo kwa wanthu wense,ndipo Mbuya wathu wakudzaulu adzakhululukirambo bzakuphonya bzanu. 26Mabukhu ya Maliko yakalekale yakhalibe mafala yamweya: Koma penu munkhululuka lini, Baba wathumbo wakudzulu anzati khululukirambo lini bzakuphoka bzathu.27Adabwelera pomwe ku Yelusamu. Pomwe Yesu akhafamba mtchalitchi, akulu wa nsembe, anyakunemba, na akulu akulu adabwera kwa iye. Adalewa kwa iye, 28''Nimphamvu zayani ukuchitira bzinthu bzimwebwi, ndipo mbani wakupasani mphamvu zakuchita?''29Yesu adalewa kwa iwo, ''Ndikumvunzeni mvunzo ubodzi. Mundiwuze inembo ninzakuzani komwe ndidatenga mphamvu zangu zakuchitira bzimwebzi. 30Ubatizo bwa Yohani budachoka ku dzaulu kapena kwa wanthu? Nditawireni.''31Adakambirana okhaokha achigazana achilewa kuti, ''Tikalewa kuti, 'Budachokera ku dzaulu; iye anilewa kuti, 'Thangwe lanyi tsono mukasaya kukhulupirira?' 32Tsono tikati, 'Budachoka kwa wanthu; ....''Akhana mantha na wanthu, thangwe aliyense akhadziwa kuti Yohani akhali mneneri. 33Kinangoka adamutawira Yesu achiti, ''Tinziwa lini. ''Kinangoka Yesu adawauza kuti, ''Tsono ninkuzani lini komwe ndimbatenga mphamvu zakuchitira bzinthu bzimwebzi.''

Chapter 12

1Tsono Yesu adatoma kupfunzisa iwo bzifanizo. Iye adalewa, ''Munthu adalima munda wa bzipaso,achizunguliza tchinga, achichera pakukonzera bwabwa. Iye adamanga matambiko adaudekesa achiupereka mundayo kwa anyakulima .Tsono iye adayenda ulendo bwache. 2Munthawe yache iye adatuma nyabasa kuti akatambire bzipaso kwa nyakulima. 3Tsono adamutenga iye, achimmenya, achimochosa neye chilichense.4Adabwereza pomwe kutuma nyabasa winango, iwo adamudzonga msolo achimuchitisa manyazi. 5Iye adtumiza pomwe winango, tsono uyu adamupha. Adachita bzibodzi bodziwi na winangowo, achiwamenya, winango achiwapha.6Iye adsala munthu m'bodzi wakumtuma, mwanache wa kubverana naye. Akhali wa kumaliza kumtua kwa iwo. Iye adalewa, 'Iwo adzamu nthenthemerera mwana wangu.' 7''Tsono anyakulima wale adalewa , 'Uyu ndiye adzakhala mwenekechilo muyi. Bwerani , tiendeni timuphe uyu, mundayu udzakhala wathu;8Adamutenga iye, achimupha, achimutaya kunjakwa munda. 9Pomwepa mwenekechilo munda achite tani? Iye adzabwera achidza dzonga anyakulima wense tsono adzapereka mundayo kwa winango.10Imwepo mulibe kuwerenga malemba? Kuti mwala omwe amisiri anyakumanga nyuma ad adulammba udadzakhala pakhona. 11Ibzi bzakuchukera kwa Mulungu, ateye bzakusaya kuoneka m'maso mwathu.'' 12Bzitamala ibzyi akuluakulu wa Yuda adayezera kufuna ku m'manga Yesu thangwe akhasewera bzifanizo bza kuwagaza iwo. Tsono adagopa thangwe la thimu la wanthu. Tsono adamuleka iye mkuyenda.13Tsono adtuma Afarisi na a Herodi kuti kuna iye kuti akaphate na mafala. 14Pomwe iwo adafika, adalewa ibzi kwa iye, ''Pfunzisi, tikudziwa kale kuti ndimwe wa kulungama mumba werenga lini bza munthu , thangwe mumba gopa lini aiyense. Imwe mumba pfunzisa bza chadidi bza Mululngu. Bzaku themera kugwata mtsonkho kwa Kayisala owo neye?Timba gwate owo neye?'' 15Tsono Yesu akhada dziwa kale kunama kwawo, ''Thangweranyi mukundiyesa? Ndipaseni kobilyo ndiyi yang'ane iyo.''16Iwo adatenga achimpasa Yesu. Adalewa kwa iwo, ''mchibvulibvuli chayani chili apachi ?''Iwo adalewa, ''Kaisala,'' 17Yesu adalewa, '' Pelekani bzinthu bza Kaisala bzache bza Kaisala, na bzinthu bza Mulungu kwa mulungu.'' Iwo adabwa naye iye.18Tsono Asaduki, omwe akhalewa kuti kulibe kumuka, adafika kuna iye. Iwo adambvunza iye, achilewa kuti, 19''Pfunzisi, Mose adatilera, ' Penu munthu m'bale wache wafa tsono wasiya mkazi ,alibe naye mwana, munthu atenge mkaziyo, kuti abale naye iye m'malo ,mwa m'bale wache.'20Iwo akhalipo anomwe pachibale; wakuyamba adatenga iye mkufa, alibe naye mwana. 21Tsono wachiwiri mkutenga iyekufa, neye mwana, wachitatu mkuchita pomwe bzokhabzokhabzo. 22Anomwe wense neye kusiya mwana. Kumaliza kwache, mkaziyo mkufambo. 23Tsono pachiukiso mkazi adzakhala wayani? Poti abale wense anomwe adakhala naye mkaziyo.''24Yesu adlewa, ''Nithangwe lini lomwelo mukuphonyesa , thangwe neye mafala ya Mulungu neye mphamvu ya Mulungu? 25Pakuti kumuka kwa wafa,ambalowola lini neye kupasiwa banja, koma alingati angelo wa kudzaulu.26Koma bza kukhudzana na wakufa omwe adzamusiwa, mulibe kulewenga mabukhu ya Mose, kulewa bza thengo lire, momwe Mulungu adamuuzira achiti; 'Ndine Mulungu wa Abulahamu na Mulungu wa Isaki na Mulungu wa Yakobo'? 27Iye ni Mulungu lini wa wanthu wa kufa, koma wa wanthu wa moyo. muli kuphenyesa kwene kwene.''28M'bodzi wa anembi adbvanawo mkambilanoyo; adaona kuti Yesu adawatawila bwino. Adamubvunza iye , ''Ni chitongi chiponi chafunika kuposa chense?'' 29Yesu adtawira , ' Lakufunika kwenekwene ndiri, 'Bvaya, Isaraeri,Mbuya wa Mulungu, Mbuya ni m'bodzi. 30Umukonde Mulungu na mtima wako wense, na mzimu wako wense, na nzeru zako zense na mphamvu zako zanse; 31Chitongi chachiwiri nchichi, 'Umukonde mwanzako ninga umbabzikonda wekha.' Palibe chitongi chikulu chiniposa ibzi.''32Mnembi ule adalewa, ''Pfunzisi Wabwino! Mwalewadi bzachadidi kuti Mulungu ni m'bodzi nakuti palibe winango. 33Kumukonda iye na mtima wense na kumubvesa bzense na mphamvu zense, na kukonda mwanzako ninga kubzikonda wekha kukuposa nsembe za kuika pa pamoto.'' 34Pomwe Yesu adawona kuti watawira mwanzeru , adamuuza kuti , ''Uli lini kutali na ufumu bwa Mulungu.'' Bzitamala ibzi, palibe adakhumba kum'bvunza pomwe Yesu mibvunzo inango.35Pomwe yesu akha pfunzisa mbuto za tchalitchi,iye adalewa , ''Thangweranyi Afarisi ambalewa kut Khilisitu ni mwana wa Davite? 36Davite yekha, na mphamvu za Mzimu Wachena, adalewa, Mbuya adalewa kwa Mbya wangu, ''Khalani kuboko langu lamadidi ateye ndidzayike adani wanu pansi pa nzayo zanu.'' 37Davite makayo adamuchemera iye 'Mbuya.' tsono khilisitu angakhale tani pomwe mwana wa Davite?'' Chithimu cha wanthu chida mutetekera iye.38Mwa bzaku pfunzisa bzache Yesu adalewa , ''Chenjeran na anembi, amba konda kufamba adabvala mikanjo mitali nakumusiwa bzaulemu mumsika, 39ambafuna kukhala m'makadera yaulemu mtchalitchi na mbuto zaulemu m'madyerero. 40Iwo amba pondereza nyuba za akazi wamasiye, ambapemphera mapephero matali kuti wanthu awatende. Wanthu omwewa adzatambira chilango chikulu.''41Kinangoko Yesuadakhala pambali pa bokosi la chakupereka mtchalitchi; iye akhyang'ana wanthu omwe akhathusa kobiri zawo mbokosi. Wanthu azinji anyaku dala akhathusa kobiri ziinji. 42Tsono kudadwera nkusauka mkazi wamasiye adathusa kobiri ziwiri zangwinjiri, adasala alibe chinthu.43Iye adachemera anyakupfunzira wache achilewa kuna iwo, ''Chadidi ndikukuuzani imwe, uyu nyakusauka wamasiyeyu wathusa zizinji kuposa wense omwe athusa chakupereka m'bokosimu. 44Kwa wense apereka malingana na bzomwe anabzo. Tsono mkazi wasiyeyu, mwakusauka kwache, waperka kobiri zense zomwe akhanazo.''

Chapter 13

1Pomwe Yesu adabula kuchokera mtchalitchi, m'bodzi wa anyakupfunzira wache adalewa kuna iye, ''Apfunzinzisi, onani minyala ya kudeka na nyumba zakudeka!,' 2Yesu adalewa kuna iye, ''Ukuona nyumba zamangiwa zikuluzikuluzi?Palibe mwala ubodzi omwe udzakhala paunzache neye kugwesewa.''3Pomwe iye adakhala pa phiri la Azitona kunyang'anizana tchalitchi, Petulo, Yakobe, Yohani, na Andileya adbvunza iye payekha, 4''Tiuuzeni ife, bzimwebzi bzidzachitika liti? Tidzaonela bzizindikilo bziponi kuti nthawie yafendera?''5Yesu adayamba kuwauza iwokuti, ''Chenjelani nampodi winango kuti akusocheresen. 6Azinji adzabwera mudzina langu achilewa kuti, 'ndine ule; adzasocheresa azinji.7Pomwe mudzabva nkhondo na mphekesera za nkhondo, nampodi kudza dzidzimukana chimwechi ,chimalizilo chinati kufika. 8Pakuti dziko na dziko lidza nyandukirana ufumu na ufumu nyandukirana. Kudzakhalabzibvomelezi na njala mbuto zinji. Ichi mchiyambi cha bwakuwa.9''Mukhale cheru. Iwoadza kuperekani ku mphala, ndipo mudza menyiwa tchalichi, Mudzaima pamaso pa anyaku tonga namafumu thangwe la dzina langu. 10Koma mafala ya yabwino yayambe kulalikiwa kwa mitundu yense.11Pamene iwo adzakumanga achikuperekani, nampodi kudza dandaula kuti munkalewa chiyani. Panthawe yomweyo, chakuti musewere chidzapasiwa kwa imwe; mudza khala lini imwe wa sewera, koma Mzimu waWakuchena. 12Mbale adzapereka m'mbale wache kuti aphedwe , na baba mwana wache. Wana adza pereka abereki wao kukapereka kuti akaphedwe. 13Mudza wengiwa thangwe la dzina langu,Koma ndiye adza pilira ateye chimalizilo ndiye adzapulumuka .14Pomwe mudzaona chinthu chakuipa chakudzonga chitaima pa mbuto ndipo mphache lini ;(anyakuwerenga adzadziwe) ''pomwepo amene ali ku Yudeya athawire kumapiri, 15Iye ali pa nsodzi ya nyumba nampodi kuti abuluke kuti apite nyumba kukatenga chinthu kubula nacho panja, 16munthu ali yense ndiye ali kumunda nampodi kubwera kudzatenga chakubvala.17Koma tsoka kwa azikazi omwe adzakhala na mimba na azikazi wakumamisa nsiku zimwezo! 18Pembani kutibzimwebzi nampdi kuti bzibza chitike nthawe ya jejera. thangwe nsiku zimwezi zidzakhala za kuwawa, zakusaya kundendemera na zakupita kuyambira pachiyambi,pomwe. 19Mulungu adalenga dzikoli kufikila lero, ndipo bzidza ndendemera lini na yinango. 20Mbuya angadasaya kuchepesa nsikuzo palibe nam'bodzi angada pulumuka. Tsono thangwe la anyakusankhulika,na omwe iye adawasankhula adazifupikisa nsikuzo.21Tsono penu winango anilewa kwa imwe , 'Nyang'anani, 'Khilisitu ali kuno!' pinango 'Nyang'anani, iye ali kuno nampodi kukhulupira. 22Thangwe a Khilisitu wakunama na aneneri wakunama adzaoneka achidzachita bzizindikilo na bzaku dabwisa kufuna kusocheresa, penu nkhuknisika, nawakusankhulika kubodzi. 23Khalni tcheru! Ndakuuzani bzensebzi nthawe ikanati kufika.24''Tsono pambuyo pakumala pa masautso nsiku zomwezo, 'dzuwa lidzaleka kugaka, mwezi udzaleka udzaleka kugaka, 25nyenyezi zidzagwa kuchokera kudzaulu na mphamvu zomwe ziri kudzaulu zidza gwededzeka; 26Pomwe adzaona Mwana waMuthu alikubwera m'mitambo na mphamvu zakuwanda na ulemerelo. 27Tsono iye adzatutumiza achidza gwezeka pabodzi wakusankhuliwa kuchokera ku mphepo zinayi, kuchokera kumalezero ya dziko kukafika mapeto inango.28Pfunzilani pfunzilo la muti wa mkuyu.Pomwe songa za nthambi zikhala ziikupuka masamba, mumbadziwa kuti mayinza yayambika. 29Pomwepo, pomwe mudzaona bzizindikiro ibzi bzikuchitika, dziwani kuti ine ndiripa pafupi, ndafendera pamsuwo.30Mchadidi ndikuuzani, m'badwo uyu udzamala lini mpakana bzinthu bzensebzi bzibzaoneke. 31Kudzaulu na dziko lapansili bzidzamala koma mafala yanguya yadzamala lini. 32Tsono bza kulewa bza nsiku kapena nthawe, palibe ndiye adziwa neye penu mba angero wa kudzaulu, neye penu Mwana, koma Baba yekha.33Khalani tchearu nyang'anani, thangwe mukudziwa lini nthawe. 34Mabukhu yinanango yakale ya chi Herene yadambiiwa kuti; Dikhirani! Nyang'anani pemperani.Bzili ngati munthu wakufamba paulendo -adasiya nyumba yache naksiya anyabasa pamuyipo aliyennse nabasa lache ,achilamula alonda akhale natceru nakupenya.35Terepoyo khalani na kupenya mukudziwa lini nsiku yaku bwera mwenekechilo wanyumba adzafika pamuyi; pinango yadzakhala maulo, pakati pa usiku, penu achonwe alikulira, o pinango machibese. 36Pinango iye adzafika mwakudzidzimusa, nampodi adzaku gumaneni mukugona. 37Bzomwe ndikukuuzanibzi ndikuuza aliyense; Dikhilani.''

Chapter 14

1Tsopano pakanati kupita nsiku ziwiri pannzakhala Pwando la Pasaka na mikate yakusaya bzakufufukisa. Ndipo akulu wa nsembena anyakunemba adamunyang'ana nyang'ana mwakumcchitira ukambowa bwa kummanga nakumupha. 2Ndipo adalewa kuti, ''Mmapwando neye, kuti panga khale kusokosa kwa wanthu.''3Pomwe yesu akhali kubetaniya mnyumba mwa simoni nyamapere ,pomwe adakhala nkumbadya pa meza ,mkazi adabwera kuna iye na nsupa ya alabasitelo ya mafuta yakunutchira, ya nalido wacadidi ya nsengwa ikulu. Adatsotola nsupa nkhuya khuthulira pamnsolo pache. 4Ateye pakhana winango omwe akhadakalipa .Iwo adalewalewa kuti,''Thangwelanyi ukudzonga bzobzi? 5Pakuti mafutaya yakadagulisiwa ma denarii ,yakupitilira madzana matatu, nakupasa pomwe anyakusauka.''Tsono adamudandaulira mkaziyo.6Tsono yesu adalewa , "Mulekeni yekha.Thangwelanyi mukuboneresa? Wandichitira chinthu chabwino kwenekwene. 7Pakuti munawo anyakusauka nsiku zense, ndipo palipense pomwe mungafune kuwachira bza bwino mungachite, koma ine mulilini nande nsiku zense. 8Iye wachita bzomwe angakwanise. Walikathupi langu mthenje. 9Bzachadidi ninilewa na imwepo, palipense pomwe uthenga bwangu buli kulalikiwa padziko lense, bzomwe mayiyu wachitabzi m'bzalewedwa ningabzakumba kumbukira iye.''10Tsono Yudasi Isikaliyoti, m;bodzi mwa khumi na awiri, adachoka nkhuyenda kwa akuluakulu wa nsembe kuti akamupereke iye kuna iwo. 11Pomwe mkulu wa nsembe atabva ichi , adakhala wakusangalala ndipo abvana naye kuzampasa iye kobiri. tsono iye adapsagapsaga kuti animuperekatani kuna iwo.12Pansiku yakuyamba ya mkate wakusaya chakuwandisa ,pomwe akhakonza pasaka apfunzi wache adalewa kuna iye . ''Kodi mufuna kuti tiyende kuponi kukakonza pasaka, kuti mukadyere pasakayo?'' 13Iye adtuma apfunzi awiri ndipo achiwauza kuti, Ndokoni mumzinda, mukagumana na munthu wakusenza tsuko wa madzi . Kamutewereni iye. 14Pomwe iye amkapita nyumba kamutewereni nkukamuuza mwenekechilo nyumbayo, 'Mpfunzisi alewa, ''Ili kuponi subi yangu ya alendo yakuti ndikadyere Pasaka na apfunzi wangu?''15Iye adzakuonesani subi ikulu yomwe njakukonza kale. ''Momo mutikonzere ife.'' 16Tsono apfunzi adachoka nkuyenda kumzinda kule. Adaona bzense ninga aduzidwira mule kokule, ndipo adakonza bzakudya bza pwando la Pasaka.17Ndipo budafika usiku , adabwera iye pabodzi na khumi na awiriwo. 18Pomwe adakhala pameza kumbadya, Yesu adalewa, ''Mchadidi ndi ndikukuuzani, m'bodzi omwe tili kudya naye pabodzi adzandipereka ine.'' 19Iwo wense adaphatiwa na nsisi, ndipo m'bodzi na m'bodzi adatoma kulewa naye, ''Bzachadidi ndine lini?''20Yesu adawatawira kulewa kua iwo, ''Ni m'bodzi wa khumi nawiiri, m'bodzi omwe ndi kunchocha naye mpalato ibodzi. 21Poti Mwana wa Munthu ampita mowe bzida nembiwa kale bza iye. Koma ni tsoka kwa munthu omwe wa pereka Mwana wa Muthu! Kungada khala bwino kwa munthuyo angadaleka kubadwa.''22Pomwe iwo akhali kudya, Yesu adatenga mkate, mkhuudalisa, nkhuu bedula. Adamutenga nkhuwapasa iwo nkulewa, ''Tengani. Ili ni thupi langu.'' 23Iye adtenga chikho ,adatenda, achiwapasira iwo, ndipo wense adamwa. 24Iye adawauza, ''Uyu ni mulopa wangu wa pangano, mulopa omwe utsanuliwa pa azinji. 25Bzachadidi ndikukuuzani, nidzamwa lini pomwe chakubala cha mpesayu ateye nmsiku yomwe nidzamwa chamwa ufumu bwa mulungu.''26Pomwe iwo adayimba nyimbo, adyenda kuphiri la Azitona. 27Jesu adawauza iwo, ''Mwense mudzawawidwa nakuti bzakunembiwa, 'nidza kuntha nyakabusa ndipo mabira ya dza mwazika.''2829Koma ndikadzamuka, nidzaku tsogolerani imwe ku Galileya.'' Petulo adalewa naiye, ''Neye penu wense adzathawa, koma ine neye.''30Yesu adalewa kuna iwo, ''Nchadidi ndikulewa kuna imwe, lero inde usiku buno chongwe akanati kulira kawiri udzandi lamba katatu.'' 31Koma Petulo adalewesesa, penu ine nidzafa namwe, nidzakulambani lini.'' Wensene adauzana tenepoyo.32Iwo adabwera kumbuto yaku chemeriwa Getsemani, ndipo Yesu na anyakupfunzira wache. ''Khalani pano ndikapemphere.'' 33Iye adatenga Petulo, Yakobe, na Yohani adayenda nawo pabodzi koma adatoma kubonera nakubva nsisi. 34Iye adalewakuna iwo, ''Mzimu wangu unansisi kwenekwene ateye kusala pang'ono kufa . Dikirani pano nakungwala,''35Adayenda patsogolo pang'ono , Yesu adagwa pansi nkupemphera kuti penu bzingada kwanisika nthawe yimweyi imupte. 36Iye adalewa , ''Aba, baba.bzinthu bzense mpsakukwanika naimwe. Mundi chosere chikho chimwechi.''37Iye atabwerera adawona iwo akugona, ndipo adalewa na Petulo, ''Simoni, kani muku gona? Mwatazira kupenya kwa nthawe ibodzi? 38penyani mupemphere thangwe mungapite mkuyezeriwa Mzimu wangu ulikufuna, koma thupi likulamba.'' 39Kinangokaiye adayenda pomwe nkukapemphera, adaphatisa mafala mabodzibodzi.40Pomwe iye adabwera, adawa gugumana atagona, thagwe maso yawo yakhada lemera. Adatazira kudziwa chaku wauza iwo. 41Iye adabwerera pomwe kachitatu adailewa na iwo, ''Mukugona basi kupuma? Bzakwana! Tnthawe yafika. Nyang'anani! Mwana wa Munthu akuperekiwa m'manja mwa anyaphonya. 42Mukani; tiyendeni. Nyang'anani, m'bodzi wakundipereka ine wafendera.''43Alimkati mwa kusewera ,Yudasi, m'bodzi wa khumi na awiri wale, adafika, na kwimbi la wanthu litanyamula mapsimo na mabonga, kuchokera kwa akulu akulu wa ansembe, na anembi, na wachikulire. 44Tsopano nyakumuperka ule adwapasa chizindikilo, kuti, ''Iye nimkamu psopsonayo ngumweyo letu. Kududuluza nkumtengedzana na akulu waboma mphepete mwache.'' 45Pomwe Yudasi adafika, kamkulumize iye adafika kuna yesu achilwa, ''Rabbi,'' achimu psopsona iye. 46Tsono adamubzatiika manja achimutenga.47Koma m'bodzi wa iwo omwe akhadaima pamphepete adasolola chipsimo achimenya nacho nyabasa m'bodzi wa mkulu wa ansembe achigwata khutu lache. 48Yesu adalewa kwa iwo, ''Mukuchita kubwera terepayu ninga mukudzaphata mbava, namadipa, namabonga, kudzamanga ine? 49Pomwe ndikhanamwe ndichimba pfunzisa tchalitchi, mukhandimanga lini.'' 50Wense omwe akhana Yesu adamwazikana kumuthawa.51Wachinyamata winango, omwe akhadabvala chiguwo chokha mkukhuphira mthupi mwache, adamutewera yesu. Pomwe amuna adam'phata, 52iye adakhundula bzakubvala nkuthamanga pezipezi.53Adayenda naye Yesu kwa akulu wa nsembe. Kumweko akhada gwezekana akulu wa nsembe, akuluakulu, na anembi. 54Tsono petulo akhatewera patali, pakhali ngati kumuyi kwa wa mkulu wa nsembe. Iye adakhala pagulu pa wakulondera iye omwe akhaotha moto.55Tsono akulu wa nsembe na thimu lense la Yuda adayang'ana umboni bwa mulandu wa Yesu kuti amuphe. Koma alibe kuuona mulandu chaiwo. 56Pakuti azinji adbweresa umboni bwakunama kwa iye, tsono umboni bomwebo bulibe kuphata basa.57Winango adayima achipereka umboni bwa kunama kwa iye; achilewa, 58''Tidamubva iye akulewa, 'Ninga gumule tchalitchi yakumangiwa na manja, pansiku zitatu ndimanga pomwe inango se kumanga namanja.'' 59Tsono umboni bumwebu bulibe kuphata .60Mkuluwa nsemba adayima pagulu pale achimbvunza Yesu, ''Unitawila lini? Wanthuwa akuchita umboni pa mulandu wanyi paiwe?'' 61Tsono iye adakhala zii neye kutawila. Mkulu wa nsembe adambza pomwe yesu kuti, ''Ndiwe Mkhilisitu, Mwana Wakudalisika Ule?'' 62Yesu adalewa ,''Ine ndine; ndipo mudzaona Mwana wa Munthu adakhala boko maladidi la mphamvu ndi[po akubwera na mitambo ya kudzaulu.''63Tsono mkulu wa nsembe adang'amba chaku bvala chache mkulewa, ''Tikufunilanyi umboni bwinango? 64Mwabva mwano wache. mukukumbuka tani?''Ndipo wense adamugaza iye kuti akuthemera kufa. 65Tsono winango adayamba kumupsipira mata akumbamupsinka m'maso nkhumba muuza, ''Vimira!''Ndipo alumbwana adamutenga achi m'menyaiye.66Tsono Petulo akhali panyansi pa bwalo, m'bodzi wa anyabasa wa mfumu dende adabwera pana iye. 67Adamuona Petulo akubziwamiza tsono iye adumu yang'anisisa achilewa, ''Uyu akhanaye Yesu ku Nazaleti. 68''Soma iye adalamba ibzi, achilewa,Ndimudziwa lini neye ndikukubvesesa lini bzomwe ukusewera .''Kinangoko adabula nkhuyenda pamsuwo. Pomwepo chonwe adalira.69Koma nyabasa nkazi ul;e adamuona pomwe apo adalewa kwamunthu akhadaima naye, ''Uyu ni m'bodzi wa iwowa!'' 70Koma iye adalamba pomwe. Patayenda nthawe pang'ono wanthu wale adalewa kwa Petulo, ''Mchadidi m'bodzi wa iwo, poti ndiwembo waku Galileya.''71Koma adagundika kubzitemberera yekha nakulumbila , ''Nini mudziwa lini munthuyu mukulewayo.'' 72Pomwepo chongwe adalira kachiwi .Pomwepo Petulo adakumbuka mafala yomwe Yesu adamuuza; ''Chongwe akanati kulira kawiri udzanilamba ine katatu,'' ndipo adtsulima nkhuyamba kulira.

Chapter 15

1Nthawe yaku machibese, akulu wa nsembe , pabodzi na akuluakulu na anyakunemba na anyakulamula milandu wense apangana pfundo. Adam'phata Yesu achiyenda naye. Kampeleka kwa Pirato. 2Pirato adabvunza iye, ''Iwepo ndiwe pfumu ya yuda?'' Iye adamtawira, ''Mwaterepoyo ndimwepo.'' 3Akulu wa nsembe adamulewera iye bzinthu bzizinji.4Pirato adamubvunza pomwe, ''Umnditawira lini? Ona bzizinji bzomwe akukulewela iwebzi!'' 5Tsono Yesu alibe kumutawira Pirato, pamwepo adadabwisika na iye.6Tsono nthawe yachikondwerero, Pirato adawatsudzulira wakayidi, wakayidi omwe iwo akhamfuna. 7Pakhana baba winango dzina lache Balaba mu kayidi pabodzi na wakupanduka omwe adapha wanthu panthawe ya chipolowe. 8Ndipo chithimu chawanthu chidabwera kwa Pirato kuti awachitire bzomwe ambawachitira nthawe zense.9Pirato adawatawira achiti, ''Mukufuna ndikutsudzulireni mpfumu ya Yuda?'' 10Pakuti iye adadziwa kuti akulu wa nsembe adamupereka Yesu mwadima kwa iye. 11Tsono akulu wa nsembe adatsudzulira kwa wanthu kuti atsudzule Balala mmalo mwa Yesu.12Pirato adawatawira pomwe achiti, ''ndichite naye chiyani mpfumu ya Yudayi?'' 13Adakuwa pomwe, ''Mmanikeni iye.14Pirato adawabvunza iwo, ''Waphonya chani iye?'' Tsono adakuwa kwenekwene, ''Mmanikeni,'' 15Pirato adafuna kukomedwesa thimulo, tsono adatsudzulira Balaba iwo. Iye adatenga Yesu achimpereka kwa iwo kuti aka mmanike.16Tsono asilikali adamutengera ku mbuto ya chiyeruzo(komwe kuli ku likulu la boma), adachemerezana wense pabodzi asilikali wa boma. 17Adabzazika chaku bzala chifwira Yesu, achisona chipewu chaminga achibzazika iye. 18Achiyamba kusenzeka naye achiti, ''Tikuoneni, mpfumu ya Yuda!''19Adammenya mu msolo na mphsimbo achipsipira mata iye. Adayenda kamugodamira iye. 20Pomwe adamala kumuchita makiriyado iye, adamukhundula iye chakubvala chifwira achimubvazika chakubvala chache iye, achiyenda naye kammanika iye. 21Baba winango, Simoni waku keleni, akhabwela kuchokera kudziko la kwawo(akhali babache wa Alekizanda na Lufasi), adangingimiziwa kunyamula mtanda.22Asilikali adayenda naye Yesu kumbuto ya kuchemeriwa Gologota(kumasulira kwache ''Ndiye kuti mbuto yachibade''). 23Adampasa vinyu wakusakaniza na ndilu, koma iye alibe kumwa. 24Adammanika iye ndipo achigawana bzakubzala bzache adagawana bzakubzala bzache pakuchita njunga kuti awone asilikali amtenga chani.25Ikhali nthawi yachitatu pomwe iwo adamumanika iye. 26Pachithabwa adayika chidziwiso chakunembedwa bza mulandu wache , ''Mpfumu ya Yuda.'' 27Pambali pache adamanika mbava ziwiri, ibodzi kuboko la didi inangoyi boko la dzele. 28Tsono bzakunemba bzinango bzimbafotokoza kuti, ''Iye adayikidwa mgulu la wanthu wakuyipa.29Iwo omwe akhapita pafupi na iye, adagunduza misolo yawo achiti, ''Aaa! Iwe omwe ukhalewa kuti unzagwesa tchalitchi m'kudzayimanga nsiku zitatu, 30bzipulumuse wekha buluka kuchoka pamtandapo!''31Chibodzi bodzi pomwe akulu wa nsembe adamunyoza iye, pabodzi na afalisi wa nsembe, ndipo achiti, ''Iye adapulumusa anzache, koma angabzi pulumuse lini yekha. 32Mulekeni kristu , mpfumu ya Isalayeli, abuluke pansi pano kuchoka pa mtanda, kuti tiwone na kukhulukilira.'' Iwo omwe adamanikiwa pabodzi na iye adamu sasatira.33Panthawi ya chitanthatu, mndima udagwa pa dziko lense lapansi kufikira lachipfemba. 34Panthawi yachi pfemba Yesu adalira namafala makulu, ''Eloi,Eloi, lamasabakata?'' Bzomwe bzikhalewa kuti, ''Mulungu wangu, mulungu wangu, thangwe lanyi mwandisiya ndekha?'' 35Iwo omwe akhali pafipi adabza kukuwa kwache achiti, ''Onani, iye akuchemera Yeliya.''36Winango adathamanga, ikani chibvenje adachiyika icho ku psimbo, adampasa iye kuti amwe. Payi achiti, ''Dikirani tiwone ngati Yeliyayo abwera kudzam'bulusa pansi.'' 37Ndipo Yesu adalira namafala makulu mkufa. 38Chiguwo chatchalitchi chidang'ambika kuchokera pa dzawulu kukafika pansi.39Pomwe Kenturio adabva achiwona Yesu adawona wafa terepoyo, iye achiti, ''Mchadidi munthuyi ni mwana wa mulungu.'' 40Pakhana azimayi omwe akhanyang'ana ali patali. mwa omwewo pakhana Maliya wa Magadalena, Maliya(mamache wa Yakobo omwe ni ng'ono wa Yose), payi akuchemeriwa Yose pano ndiye akuchemeriwa Yosefe pa Maliko 6:3.Tsono dzina la Yosefe likuyimira ninga momwe akhali chemerera mchi Hebiri, tsono dzina la Yose limbayimira ninga momwe akhali chemerera muchi Giriki na Salome. 41Pomwe iye akhali ku Galileya adamutewera iye. Azimayi azinji naye iye ku Yerusalemu42Pomwe usiku mudafika, thangwe ikhali nsiku yakukonzekera, iyi ikhali, nsiku ya chichanu, 43Yosefe waku Arumatiya adafika pamwepo. Iye akhali munthu nkulu wakugopiwa omwe akhadikira ufumu bwa Mulungu. Iye mwa unthu bwache adayenda kuna Pirato achikabvunza thupi la Yesu. 44Pirato adadabwisiwa kuti Yesu akhadafa kale; iye adachemera Kenturiyo kuti akabvunze iye penu Yesu adafa.45Pomwe pirato adadziwa kuchokera kwa Kenturiyo kuti Yesu adafa, adamupasa thupi yosefe. 46Yosefe adagula nguwo yakununtchira. Iye adamubulusa kumuchosa pa mtanda , achimukulungiza iye na nguwo yakununtchira, tsono adamugonesa iye mthenje la mphako yakusemiwa . Iye adagwinyira mwala kufunga pansuwo. 47Maliya Magadalena na Maliya mayi wache wa Yose adawona mbuto iyo Yesu adayikiwa.

Chapter 16

1Pomwe idapita nsiku ya sabudu, Maliya Magadala, Mariya mayi wache wa Yakobe na Salome adagula bzakununkhira nkyenda nabzo kukamu dzoza thupi la Yesu. 2Machibese nsiku yakuyamba ya sumana, adayenda kuthenje dzuwa likuchoka kumene.3Iwo akhasewezana wingo namwanzache, ''Mbani amkati gwinyira mwala ule pa msuwo wa thenje?'' 4Pomwe adadza kwiza maso, adawona kuti mwala ule ngwakugwinya kale, poti ukhali ukulu kwenekwene.5Pomwe adapita mthenje mwana mng'ono adabvala mkanjo uchena , adakhala pambali kuboko ladidi, ndipo iwo adadabwa naye. 6Iye adalewa kunaiwo, '' Nampodi kudabwa. Mukufuna Yesu, waku Nazaleti, amene adapanikiwa. Iye wamuka! Iye kulibe kokuno .Nyang'anani mbuto yomwe mukhadamuika iye. 7Tsono ndokoni, kawauzeni anyakupfunzira wache na Petulo, ''Iye amkutsogolerani imwe ku Galilereya. Kumweko mumkamuona iye, ninga momwe adakuuzini imwe.''8Iwo adachoka akuthanga mthenjemo ; iwo akhatemera nakudabwa. Iwo alibe kulewa chinthu chili chense thangwe iwo akhana mantha.9Machibese ya nsiku yakuyamba yasumana, iye atamuka kale, adawoneka kakuyamba kwa Mariya magadala, omwe iye adamu chosera bziwanda bzinomwe. 10Iye adayenda kukauuza wale omwe akhanawo , wale omwe akhalira mwansisi. 11Pomwe iwo adabva kuti iye anamoyo nakuti iye amuona, alibe kumukhulupira.12Bzitamala bzobzi adawoneka pomwe moda winango kwa awiri wa iwo omwe akhafamba mdzikomo. 13Iwo adabwerera achikawauza anzache, tsono iwo alibe kuwa khulupirira.14Pambuyo pache Yesu adaonekera pomwe khumi na m'bodzi pomwe iwo akhadya pa meza, iye adawatsimula thangwe lakusaya chikhulupiriro, nakulambisisa kwao kukhulupirira iwo pomwe adamuona pakumuka iye. 15Iye adawauza, ''Ndokoni kudziko mukalalikire mafala ya Mulungu kwa wense. 16Iye omwe adzakhulupirira nakubatiziwa omwewo adzapulumuka, na wale omwe amkakhulupirira lini adzabonera.17Bzizindikilo ibzi bzidza watewera iwo wakukhulupirira; Mudzina langu adzachosa bziwanda. Iwo adzasewera malilime. 18Iwo adzaphata nyoka na manja, adzamwa bzinhtu bzakupha, koma adzafa lini nabzo. Adzasanjika boko nyakudwala, ndipo adzachila''19Pomwe Mbuya Yesu adamaliza kusewera nawo, adatengiwa kuyenda kudzaulu achikakhala ku boko lamadidi la Mulungu. 20Anyakupfunzira wache adayenda achilalikila palipense, pomwe Mbuya akhaphata nawo pabodzi basa akhatsimikizira mafala na bzizindikiro bzomwe iwo akhachita.

Luke

Chapter 1

1Azinji akuphata basa la kugwezeka bzinthu bzomwe bzakwanisiwa na manemba pakati pathu, 2ninga ndimo bzidafikirambo kuna ife kuchoka kuna omwe kuyambira pakutoma akhali mboni za chadidi zakuona na maso yawo na akapolo wa mafala. 3Naterepoyo bzidaoneka bzabwino kuna ine pomwe, thangwe ndapsaga bwino bwino letu kucoka pa kutoma, kunemba mwa kandondondo bza imwe, Theofilo wa bwino kwerne kweneyo, 4pala kuti mudziwe bzinthu bzomwe mukhapfunzisiwa m'buyomu.5Mu nsiku za Mfumu ikulu Herodi ya ku Yudeya pakhana wansembe winango wakuchemeriwa Zakaliya wakuchoka mu mgawaniko wa Abija; mkazi wace Elizabeti akhali pomwe wa dzina la Aaron. 6Wense awiriwa akhali wakulungama pamaso pa Mulungu, wakumbafamba seye thangwe m'bzitongi bzense na bzicito pamaso pa Mbuya. 7Soma akhalibe mwana thangwe Elizabeti akhali ngomwa, apo wensewa akhadakalamba.8Tsapano bzidachitika kuti Zakaliya akhali pamaso pa Mulungu nsiku inango, ali mkati mwa kuphata basa lace la unsembe pa kuteweza mitemo ya mabasa yace. 9Malingana na chitewrezo cha mtemo wace wakasankhulidwe ka kuti ni wa nsembenyi wakuti apite m'basa, iye adasankhuliwa na Loti kupita mkachisi wa Mulungu kukathira nsembe. 10Thimu lense la wanthu likhanamata panja pa nthaqwe yomwe nsembe ire ikhathiriwa.11Tsapano mjero wa Mulungu adaonekewra kuna iye achiima ku boko la madidi la guwa la nsembe lire. 12Pomwe Zakaliya adaona iye, adabonera mumtima , apo adagwedwa na mantha. 13Soma mjero ule adati kuna iye, ''Nampodi kubva msantha, Zakaliya, thangwe pemphero lako labveka. Mkazi wako Elizabeti amdzakubalira mwana. Umdzamuchemera dzina lache Yohani.14Umdzakhala uchisekera na kudekedwa, apo azinji pomwe amdzasekera na kubadwa kwache. 15Thangwe amdzakhala mkulu pa maso pa Mulungu. Nampodi adzamwe vinyo ayai bzakuledzeresa, apo amdzadzaliwa na Mzimu Wakuchena kuchokera mu chiberekero cha mai wace.16Azinji wa dzina la Isaraeri amdzatembenuziwa kukhala kwa Mbuya Mulungu wao. 17Amdzafamba pa maso pa Mbuya mu mzimu na mphamvu ya Eriya, kukatembenuza mitima ya abereki wa wana wa kusaya kubvera nzeru za wakulungama___kukonzekera pala kuti Mbuya wa wanthu akonzesere bza iye.''18Zakaliya adati kuna mjero, ''Bzimebzi nimdzabzidziwa tani? Thangwe ndine nkhalamba na mkazangu pomwre nsiku zace zayenda.'' 19Mjero ule adamutawira kuti, ''Ndine Gabirieri omwer ndaima kutumiwa na Mulungu. Ndidatumiwa kuti ndilewelewe nawe, kukubweresera nkhani ya bwinoyi. 20Ona! umdzakhala chete kutazira kusewera ate bzobzi bzidzachitike. Thangwera kuti ulibe kukhulupirira mafala yanguya, yomwe yamdzakwanisiwa pa nthawe yache.''21Tsapano wanthu panja pale akhadikira basi Zakaliya ule. Adadabwa kuona kuti Zakaliya adakhala nthawe maninge seye nkubula. 22Soma pomwe iye adabula panja akhakwanisa lini kusewera kuna iwo. Wanthu wale adadziwa kuti iye adaona masomphenya panthawe yomwe akhali zii zii mkati mule. Adapitiriza kumbalewalewa na manja seye nkubveka mafala na pakamwa. 23Idafika nsiku yakuti wamaliza nsiku za pfoti lache, apo adayenda kumuyi kwache.24Patapita nsiku zozi, mkazi wace Elizabeti adatenga pathupi apo kwa miyezi mishanu adakhala mwa kubisala. Iye adati, '' 25Ibzi ndibzo Mulungu wachita kuna ine pomwe adandinyang'ana na nsisi kuchosa manyazi yangu kuna wanthu.''27Mu mwezi wa chitanthatu, mjero Gabirieri adatumiziwa na Mulungu kuyenda mu mzinda wa dziko la Galileya wakuchemeriwa Nazareti, 26kuna dende ndili likhadatomeriwa na mamuna dzina lace Yosefe, omwe akhali wa dzinza la Davide, apo dzina la dendero likhali Mariya. 28Adabwera kuna iye achiti, ''Mamukom iwe omwe wakonderiwa kwene nkwene! Mbuya ali nawe.'' 29Soma akhali wa kuzunguzika kwene kwene na mafala yache apo adadabwisika na mamuko yale na moda wace omwe yakhaliri.30Mnjero adalewa kuna iye, ''Nampodi kubva mantha, Mariya, thangwe wagumana na nsisi za Mulungu. 31Ona, umdzatenga pathupi mu chiberekero chako uchidzabala mwana wachimuna. Umdzamuchemera dzina lache 'Yesu.' 32Iye amdzakhala mkulu maninge apo amdzachemeriwa mwana wa wakudzaulu mkulu maningeyo. Mbuya Mulungu amdzamupa Ulemerero bwa m'bereki wa ku dzinza lache la Davide. 33Amdzatonga wa kunyumba ya Yakobo kwa muyaya, apo ufumu bwace bumdzakhala seye malekezero.''34Mariya adati kuna mnjero, ''Bzobzi bzimdzachitika tani, pakuti ndikanati kudziwa mamuna aliyense?'' 35Mnjero adatawira achiti kuna iye, ''Mzimu Wakuchena umdzabwera pa iwepo, apo mphamvu ya mkulu maninge ule imdzagwera pa iwe. Mwakuti wakulemekezekayo amdzacemeriwa Mwana wa Mulungu.36Ona, m'bale wako Elizabeti watenga pomwe pathupi pa mwana wa mamuna pa msinkhu wakukalamba anawo ule. Uno ni mwerzi wachitanthatu ana pathupipo, iye omwe akhacemeriwa ngomwa. 37Pakuti palibe chomwe chimdzasaya kukwanisika na Mulungu.'' 38Mariya adati, ''Onani, ndine kapolo wa chikazi wa Mbuya. Bzimwebzi bzichitike kuna ine ninga momwe mafala yanu yakulewera.'' Kinangoka mnjero ule adamuchokera.39Ndipo Mariya adanyamuka nsiku zimwezo achiyenda kamfulumize ku dziko la, mapiri mu mzinda wa Yudeya. 40Iye adayenda mu nyumba ya Zakariya achikapasa mamuko Elizabeti. 41Tsapano bzidachitika kuti pomwe Elizabeti adabva kupasiwa mamuko na Mariya, mwana wa mmimba mwa Elizabeti adabveka kumoga mchibaliro mwace, apo Elizabeti adadzaziwa na Mzimu Wakuchena.42Adakwiza mafala yace achisewera mwakukuwa,'' Wakudalisiwa ndiwe pakati pa azimayi apo chakudalisiwa ni chipatso ca mchibaliro chako. 43Bzachitikiranyi kuna ine kuti mai wache wa mbuya kubwera terepayu kuna ine? 44Thangwe ona, pomwe muungiro wa makuwo yako wapita mmakutu mwangu, mwana wa mchibaliro changu wamoga na kusekera. 45Wakudalisiwa ndiye omwe wakhulupirira kuti pamdzakhala chikwaniriso ca bzinthu bzomwe iye adauziwa na Mbuya.''46Mariya adati, ''Mzimu wangu ukutenda Mbuya.'' 47apo mzimu wangu wadekedwa mwa Mulungu mpulumusi wangu.48Pakuti waona kubonera kwa kapolo wace wa chikazi. Thangwe nyang'anani, kuchokera tsapano ate ku mibwado yensene imdzandichemera wakudalisiwa. 49Pakuti iye omwe ngwa kudala wachita bzinthu bzikulu kuna ine apo dzina lace ndakuthembiwa.50Nsisi zace mzakusaya kumala kuna mibwado na mibwado kuna iwo omwe ambamugopa. 51Waonesa padecha mphamvu na boko lache; wabalalisa wense omwe akhasamwa na maganizo ya mitima yao.52Wagwesa pansi wana wa mafumu mmipando yao apo wakwiza mipando omwe akhali wakunyozereka. 53Wakhutisa wanjala na bzinthu bzabwino, soma wakudala achiwaleka nkuyenda chimanja manja.54Wapereka chithandizo kuna Isaraeri kapolo wace,pala kuti akumbuke kuonesa chifundo 55(ninga ndimo adalewera kuna abereki wathu) kuna Abrahamu nawadzinza wache kwa muyaya.''56Mariya adakhala na Elizabeti pafupifupi miyezi mitatu kinangoka adabwerera kumuyi kwace. 57Tsapano nthawe idakwana kuti Elizabeti abale mwana apo adabala mwana mamuna. 58Wapafupi na nyumba yace na adzinza wace adabva kuti Mbuya waonesa chifundo chikulu kuna iye, apo adasekera naye pabodzi.59Tsapano bzidachitika kuti nsiku yachisere adabwera kudzamugwata ku maso mwanayo. Akadakhoza kumusandula kuti ''Zakariya,'' dzina la babache. 60Soma mai wache adatawira achiti, ''Nada amchemeriwa Yohani.'' 61Iwo adati kuna iye, ''Kulibe aliyense kudzinza kwathu wakuchemeriwa dzina ninga loli.''62Iwo adachita bzizindikiro bzakusewera na manja kuna babache bzakubvunza dzina la mwanayo kuti limkhala mbani. 63Babache adakumbira kuti awape chakunembera apo adanemba, "Dzina lache ni Yohani.'' Wensene adadabwisika na bzimwebzi.64Kamfulumize mulomo wa Zakariya udafunguka apo lirime lache pomwe lidatsudzuka. Adasewera achitenda Mulungu. 65Mantha yadaphata wensene wale akhakhala pafupi na iye. Bzakuchitika bzensenebzi bzidabvekera pense pense mdziko la mapiri lire la Yudeya. 66Wense omwe adabva adabzikoya mmitima yao, nkumbasimba kuti ''Ndiye kuti mwana umweyo tsono amdzakhala wa moda wanyi?'' Thangwe boko la Mbuya likhali pa iye.67Babache Zakaliya akhadadzaliwa na Mzimu Wakuchena achisewera mwa kubvimira, achiti, 68''Wakuthembewa ni Mbuya, Mulungu wa Isaraeri, thangwe wabwera kudzathandiza na kukwanirisa chipulumuso kuna wanthu wache.69Walamusa nyanga ya chipulumuso kuna ife mu nyumba ya kapolo wache Davide. 70(ninga ndimo adasewerera na pakamwa pa aneneri wace wa kulemekezeka kuchokera kalekalelo), 71chipulumuso kuchoka kuna awengi wathu na mmanja mwa wensene omwe ambatiwenga.72Amdzachita bzobzi kuonesa nsisi kuna azibabathu na kukumbukira mpangano wakunyanya, 73lumbiriro lomwe adalewa kuna Abrahamu babathu. 74Adalumbirira kudzatipa kuti ife, pakukhala wakulombolewa kuchoka mmanja mwa wakutiwenga, timdzamutumikira mwa kusaya mantha 75mwakulemekeza na kulungama pa maso pache mu nsiku zathu zensene.76Inde, apo imwe, mwana, amdzachemeriwa msewe wa wakulemekezekayo, pakuti mumdzayenda pamaso pa Mbuya kukakonzesera njira zace, kukakonzekeresa wanthu bza kubwera kwache, 77kudzapereka nzeru za chipulumuso kuna wanthu wace na chilekerero ca bzakuipa bzao.78Ibzi bzimdzachitika thangwera nsisi zipsa za Mulungu wathu, thangwe kuti kubula kwa dzuwa pa dzaulu kumdzabwera kudzatithandiza ife, 79kutoyera wale wakukhala mu m'dima na mu m'thunzi wa imfa. Amdzachita ibzi kudzatsogolera nzayo zathu munjira ya mtendere.''80Tsapano mwana adakula achikhala wa mphamvu mu mzimu, apo adakhala mu chipululu ate nsiku yomwe adaonekera padecha ku Izaraeri.

Chapter 2

1Tsapano nsiku zire bzidachitika kuti Caesara Augusto adatonga kuti wanthu wense wakukhala mdziko lapansi awerengiwe. 2Ichi cikhali chiwerengero ca kutoma kuchitika pomwe Quiriniasi akhali mtongi wa Siriya. 3Apo aliyense adayenda kumzinda wa kwao kuti akawerengiwe.4Yosefe adayendambo kuchoka ku Galileya, mu mzinda wa Nazareti, kuyenda ku Yudea, mzinda wa Davide, wakucemeriwa Beterehemu, thangwe akhali wa dzinza la banja la Davide. 5Adaenda kumweko kukanembesa na Mariya omwe akhadamutomera apo akhana pathupi.6Tsapano bzidachitika kuti pomwe akhali kumweko, nthawi idakwana kuti abale mwana. 7Adabala mwana mamuna, mwana wakutoma, apo adamukulungira mu nguo zitali zakulenza lenza achimuikha mu kangalawa kakudyera ng'ombe, thangwe mu nyumba zakugona alendo mmasubi yache yensene mukhalibe mbuto.8Mmathengo ya mbali imweyo mukhakhala amakabusa kumbadyesera mabira kumbagoneratu koko. 9Mjero wa Mbuya adaonekera kuna iwo, apo ulemerero bwa Mbuya budatoya kuwazungulira, apo adaphatiwa na mantha makulu.10Apo mjero adalewa kuna iwo, ''Nampodi kubva mantha, thangwe ndakubwereserani nkhani yabwino yomwe imdzabweresa kudekedwa kuna wanthu wense. 11Lero mpulumusi wabadwa pala imwe mu mzinda wa Davide! Iye ni Mkhirisitu Mbuya. 12Ichi ni chizindikiro chomwe cimdzaperekiwa kuna imwe: Mumkaona kamwana kakulungiwa na nguwo za kulenza lenza kagonesiwa mu kangalawa kakudyera ng'ombe.''13Mwachidzidzi padafika thimu lizinji la anjero kuchoka kudzaulu kudzayangazana na mwayaoyu achiimbira Mulungu achiti, 14''Ulemerero kuna Mulungu wa kudzaulu, apo pa dziko lapansi pakhale mtendere pakati pa wanthu omwe akudekedwa naye.''15Bzidachitika kuti pomwe anjero wale adawachokera kubwerera kudzaulu,, amakabusa wale adasewera kuna wina na mwayache, ''Mbatiye tsapano ku Beterehemu tikaone bzomwe bwachitikabzo, ndibzo m,buya watidziwisa,'' 16Adanyamuka kamfulumize achikaonadi Mariya, Yosefe na mwanayo adagonesadi mu chakudyera ng'ombe.17Atamuona, adafokotoza bzomwe adabva bza mwanayu. 18Wense omwe adabva akhali wakudabwisika na bzomwe amakabusa wale adalewa. 19Soma Mariya adapitirirabe kumbalingirira bzense bzomwe akhabva, achimbakumbukira mumtima mwache. 20Amakabusa wale adabwerera ali kumbatenda na kumbaimbira Mulungu thangwera bzense bzomwe adabva na kuona, ndendendedi ninga ndimo akhauziwira.21Pomwe kukhali kumaliza kwa nsiku ya chisere, pomwe adagwatiwa ku maso, adasanduliwa dzina kuti Yesu, dzina ndilo adapasiwiratu na mjero iye akanati kubzaliwa mchiberekero cha mai wache.22Pomwe nsiku za kuchenesiwa zitamala, malingana na chitongero cha Mose, adamubweresa kutchalitchi ku Yerusalemu kudzamuonesa kuna Mbuya. 23Ninga ndimo bzidanembedwera mchitongi ca Mbuya, ''Mwana aliyense wakutoma wachimuna kufungulira chibaliro amdzapambuliwa pala Mbuya.'' 24Natenepo adathira nsembe ninga ndimo bzidalewedwera mchitongi ca Mbuya, ''nkhangaiwa ziwiri ayai tuwana tuwiri twa njiwa.''25Onani pakhana munthu winango mu Yerusalemu dzina lace Simiyoni, apo munthu uyu akhali wakubvera na wakuchena kwa kunyanya. Iye akhadikira cakunyamalizira Izaraeri, apo Mzimu Wakuchena ukhali pa iye. 26Bzidazimbuliwa kuna iye na Mzimiu Wakuchena kuti amdzafa lini akanati kuona Mkhirisitu wa Mbuya.27Mwakutsogoziwa na Mzimu, Simiyoni adabwera kutchalitchi. Pomwe abereki wale adabweresa ka tcheche kale kakuchemeriwa Yesu, kuti adzakachitire bzomwe mtemo wa citongi ukhalewa, 28adakadzusambo mmanja mwace achitenda Mulungu, achiti, 29''Tsapano lekani kapolo wanu anyamuke mu mtendere, Mbuya kuteweza ndimo mudalewera mafala yanu.30Pakuti maso yangu yaona chipulumuso, 31chomwe mudakonza pa maso pa wanthu wense. 32Kutoya kwa cipulumuso kuna wacikunja na ulemerero kuna wanthu wanu wa ku Izaraeri.''33Babache na mai wace adadabwisiwa na bzomwe bzidaseweriwa bza kuguma iye. 34Simiyoni adawadalisa achiti kuna mai wace, ''Onani, mwana uyu waperekiwa pala kuti wanthu azinji agwe na kumuka mu Izaraeri na chizindikiro ca kulambiwa__apo dipa limdzapsonda mzimu wanu__ 35mwakuti maganizo ya mmitima mizinji yamdzazimbulika.''36Mneneri wachikazi dzina lace Anna akhali popo. Akhali mwana wa Fanuwero wakuchoka ku dzinza la Asha. 37Iye akhali wakukalamba. Iye akhadakhala magole manomwe na bayache atakula kale chinamwali. Apo adakhala mmasiwa kwa magole makumi masere na manai. Akhalova lini kutchalitchi soma kumbakhalira kusala kudya na kunamata, usikun na masikati. 38Pa nthawe imweyo adabwera pafupi na iwo achiyamba kutenda Mulungu kuna aliyense ndiye akhadikhirira cipulumuso ca Yerusalemu.39Pomwe adamaliza bzense ndibzo akhafunika kucita malingana na chitingi ca Mbuya, adabwerera ku Galileya, kumzinda wao wa Nazareti. 40Mwana adakula achikhala na mphamvu, kuthimizirika mu nzeru na cifuniro ca Mulungu chikhali pa iye.41Abereki wace gole lirirense akhayenda ku Yerusalemu pala mwambo wa pasaka. 42Pomwe akhana magole khumi na mawiri, adayenda naye pomwe ku mwambo ule. 43Atakhala ate nsiku zensene za kumaliza mwamboyo, adayamba kubwerera kumuyi: Soma mwana ule Yesu adatsalira mmambuyo mu Yerusalemu abereki wache wale seye nkudziwa bzobzo. 44Akhatondo kuganiza kuti akhali mchithimu comwe chikhjafamba nawo, mwakuti adafamba ulendo bwa nsiku yamtero. Kinangoka adayamba kumupsagapsaga mwa abale na ashamwali wao.45Pomwe adamusaya, adabwerera pomwe ku Yerusalemu achikayamba kumupsaga ppomwe kumweko. 46Bzidachitika kuti patapita nsiku zitatu adamugumana mu tchalitchi, atambinga pampirikiti pa apfunzisi, kumbawatetekera na kumbawabvunza mabvunzo. 47Wense omwe akhamubva adadabwisika thangwera kubvesesa kwace na matawiridwe yace.48Pomwe adamuona iye, adadabwa. Mai wace adati kuna iye, '' Mwanawe, msabwanyi kucita tenepayu? Ona, babakowa na ine takupsaga kwene kwene.'' 49Iye adati kuna iwo, '' Msabwanyi mukhandipsaga? Mulibe kudziwa kuti ndikufunusisa kuphata basa la Baba wakudzaulu? 50Soma alibe kubvesesa ndibzo mafala yace yakhalewa.51Kinangoka adabwerera nawo ku Nazareti apo akhawabvera bwino. Mai wace adakumbukira bzinthu bzense mumtima mwao. 52Soma Yesu adapitirira kukula mu nzeru na msinkhu, apo adapitirira pomwe kutumikira Mulungu na wanthu.

Chapter 3

1Mugole la khumi na chishanu la utongi bwa mfumu Tiberiyo Caesara ___ pomwe Pontiyo Pilato akhali kazembe wa Yudea, Herodi akhali wachinai mu Galileya, m'bale wace Firipi akhali chiwanga cha mbali ya Itureya apo Traconitisi na Lysania akhalimbo chiwanga ca Abirene, 2pomwe ukulu bwa unsembe bukhali mwa Annasi na Caiaphasi___mafala ya Mulungu yadafikira Yohani mwana wa Zakariya mchipululu.3Adazunga mu mbuto zense za kuzungulira mu Yorodano kukalalikira ubatizo bwa kutoma kulapa kuti bzakuipa bzilekereriwe.4Ninga ndimo bzidanembidwira m'bukhu la mafala ya Yesaya mneneri, '' Mkuwe wa m'bodzi kuchemera mchipululu, ' Konzesrrani njira ya Mbuya, thamulani njira zace.5Khwawa lirirense limdzanyalaziwa, apo phiri lirirense limdzanyalaziwa, apo miseu yakugonyoka ichidzathamuliwa, 6apo minomfu yensene imdzaona chipulumuso cha Mulungu.''7Tsapano Yohani adasewera kuna thimu lawanthu lomwe likhadabwera pompale kuti iye alibatize, ''Imwe wana wa nyoka! Mbani adakuchenjezani kuthawa chilango chikulu chomwe chinkubwera?8Mthangwe lace, balani bzipatso bzomwe bzingakwanise kudzalapa, apo nampodi kutomeratu kubzithemba mwekha, 'Tina Abrahamu penu babathu, 'thangwe ninkuuzani kuti Mulungu angakwanise kusandusa minyalai ichikhala wana wa Abrahamu.9Neye tsapsano mbadzo ayibzatika pa muzu wa miti. Ndiye muti uliwense ndiwo umbabala lini chakubala chabwino unilibuliwa achiuthusa pamoto.''10Kinangoka mathimu ya wanthu yadapitiriza na kumbamubvunza basi, kuti, ''Tsapano tichite tani?'' 11Adawatawira aciti kuna iwo, '' Omwe ana mikanjo miwiri, ubodziyo ape omwe alibiretu, apo ndiye ana chakudya achitembo tenepo.''12Wakukhomesa mitsonkho adabwerambo kudzabatiziwa, apo adati kuna iye, ''Mpfunzisi, ifembo tichite chani?'' 13Iye adati kuna iwo, ''Nampodi kumbakhomesa kobiri ndizo zimposa zomwe mwauziwa na boma.14Achikunda wankhondo adamubzunzambo, kuti, '' Tsapanombo ife? Tichite chani?'' Iye adati kuna iwo, ''Nampodi kumbapsokonyola wanthu bzinthu thangwera mphamvu, apo pomwe nambodi kumbanamizira bzautowa wanthu milandu. Mumbakwanisiwe na kupagaliwi kwanu.''15Tsapano nakuti wanthu akhali dyoko dyoko kudikhira kubwera kwa Mkhirisitu, wensene akhadabwa zjai mmitima mwao bza Yohani, kuti pinango pense Mkhirisituyo akhali iye letu. 16Yohani adawatawira wensenewo, ''Ninga mwa ine, nimkubatizani na madzi, soma winango alinkubwera ndiye ana mphamvu za kuposa ine, kuti neye ine ndikuthemera lini neye kutsudzula milau ya shango zace zokha. Iye amdzakubatizani na Mzimu Wakuchena na moto.17Galufu lache lakukokonolera, liri mmanja mwache kukokonola bzitsotso bzensene bza pansi na kugwezekera tirigu mnyumba mwakukoyera. Soma amdzatentha bzingalale bzakusaya njere pa moto omwe ungadzathimisiwe lini.18Na malangizo mazinji ya mphamvu, Yohani akhazimbula uthenga bwa bwino kuna wanthu. 19Pomwe Mfumu Herodi adatsimuliwa thangera kuloola mkazi wa m'bale wace Herodia, na bzakuipa bzense ndibzo Herodi akhadabzichita, 20adathimizira mathangweya kubwezera kuna iwo wense, mwakuti adatsekera Yohani mkaoko.21Tsapano bzidachitika kuti pomwe wanthu wensene adamala kiubatiziwa, Yesu adabatiziwambo, apo ndipo akhapemphera, kudzaulu kudafunguka 22apo mzimu wakuchena udabuluka ninga nkhangaiwa kudzamumbutha, apo mafala yadabvera kucoka kudzaulu, ''Ndiwe mwanangu wapamtima. Nimbadekedwa nawe.''23Pomwe Yesu adayamba utumiki bwace akhana magole kuthamangira makumi matatu. Akhali mwana mamuna (ninga ndimo bzidalewedwera) wa Yosefe, mwana wa Heli, 24mwana wa Matati, mwana wa Levi, mwana wa Meliki, mwana wa Yanai, mwana wa Yosefe.25Yosefe akhali mwana wa Matatio, mwana wa Amosi, mwana wa Nahumu, mwana wa Esli, mwana wa Naggai, 26mwana wa Maati, mwana wa Matatio, mwana wa Semeini, mwana wa Yosechi, mwana wa Yoda.27Yoda akhali mwana wa Yoanani, mwana wa Resa, mwana wa Zerubaberi, mwana wa Salatieti, mwana wa Neri, 28mwana wa Melki, mwana wa Adi, mwana wa Kosamu, mwana wa Elmadama, mwana wa Ere, 29mwana wa Yoswa, mwana wa Eliezere, mwana wa Yorimu, mwana wa Matati, mwana wa Levi.30Levi akhali mwana wa Simioni, mwama wa Yuda, mwana wa Yosefe, mwana wa Yonama, mwana wa Eliakimu, 31mwana wa Meleya, mwana wa Mena, mwana wa Matata, mwana wa Netanu, mwana wa Davide, 32mwana wa Jese, mwana wa Obode, mwana wa Boazi, mwana wa Salimoni, mwana wa Naasoni.33Naasoni akhali mwana wa Abinadabu, mwana wa Adimini, mwana wa Arni, mwana wa Hezironi, mwana wa Perezi, mwana wa Yuda, 34mwana wa Yakobo, mwana wa Isaki, mwana wa Abrahamu, mwana wa Tera, mwana wa Nahor, 35mwana wa Serugi, mwana wa Reu, mwana wa Perege, mwana wa Ebere, mwana wa Shera.36Shela akhali mwana wa Kainane, mwana wa Arfaksadi, mwana wa Semu, mwana wa Nowa, 37mwana wa Metusela, mwana wa Enoki, mwana wa Yaredi, mwana wa Malaleeli, mwana wa Kainane, 38mwana wa Enosi, mwana wa Seti, mwana wa Adamu, mwana wa Mulungu.

Chapter 4

1Kinangaoka Yesu, pakukhala wakudzaziwa na Mzimu Wakuchena, adabwera kuchoka ku Mkulo wa Yorodano atasogoziwa na mzimu wakucena kuyenda mchipululu, 2kumene kwa masiku makumi manai akhaezeriwa na satana. Alibe kudya chinthu nsiku zensenezo, apo pakumala nthaweyo akhabva njala.3Satana adati kuna iye, ''Penu ndiwedi mwana wa Mulungu, tonga kuti mwalayu usanduke mkate.'' 4Yesu adamutawira, '' Kudanembiwa, munthu amdzakhalira lini kumbadya mikate yokha.''5Kinangoka satana adam,utenga Yesu nkuyenda naye pa katolotolo pa phiri kukamuonesa maufumu yensene ya dziko lapansi mu kanthawe kakucepa. 6Satana adati kuna iye, ''Nimdzakupa mphamvu na ulemerero bwense, thangwe bzidapasiwa kuna ine, apo ndikhozambo kupasa aliyense nimfunayo. 7Apo tsapano, ukandigodamira na kundinamatira, bzimdzakhala bzako.8Soma Yesu adatawira achiti k,una iye, ''Kudanembiwa, 'Udzanamatire Mbuya Mulungu wako, na kudzatumikira yekhayo basi.'''9Kinangoka satana adatsogolera Yesu ku Yerusalemu achikamukwiza pa katolotol;o pa nyumba ya Mapemphero, achiti kuna iye, ''Penu ndiwedi ,mwana wa Mulungu, bzithuse pansi kuchokera pano. 10Thangwe kudanembiwa, 'amdzatumiza anjero wace kuna iwe kudzakukhotcherera,' apo, ' 11'ati amdzakudzusa mmanja mwao, pala kuti nzayo zako nampodi zidzakakwecheke pa minyala.'''12Pakumutawira iye, Yesu adati, ''Kudanembiwa, 'Nampodi kuikha mbuya Mulungu wako pa mayezero.''' 13Pomwe satana dadamaliza kumuyezera Yesu, adachoka popo nkuyenda ate nthawe zinango.14Kinangoka Yesu adabwerera ku Galileya mu mphamvu ya Mzimu, apo nkhani yace idabvekera mbali yenseneyo kuzungulira koko. 15Kinangoka adayamba kupfunzisa mmatchalitci achinamatiwa na wensene.16Adabwera ku Nazareti, komwe adakulira, apo, ninga bzikhaliri pa mtemo wace, adapita msunagoge nsiku ya sabudu achiima, nkulewalewa mwa kukuwa. 17Chitsamba chikulu ca mneneri Yesaya chidaperekiwa kuna iye. Adachifuthula achigumana pomwe pakhadanemba,18''Mzimu wa Mbuya uli pa ine, thangwe adandidzoza pala kuti ndilewelewe mafala yabwino kuna anyakusaya. Wandituma kudzalengeza mtendere kuna akaidi na kubwezeresa kuona kuna azimola, na kudzatsudzula wale ndiwo ali nkutsautsika, 19kudzalengeza bza gole la chifundo cha Mbuya.''20Kinangoka adafunya chitsamba chire, achichipereka kuna omwe adamupa wale, achikhala pansi. Maso ya wensene mu sunagoge mule yadamunyang'anisisa. 21Iye adayamba kulewalewa kuna iwo, ''Lero mafala ya Mulunguya yakwanisiwa na kubva kwanu ndiko mwachitaku.'' 22Aliyense popo adasewera bzabwino bza iye apo adadabwa na mafala ya chifundo yomwe yakhachoka pakamwa pache, apo adabvunza, ''kodi umweyu ni mwana lini wa Yosefe uyu?''23Adati kuna iwo, ''Mchadidi mumdzalewa mwambiyu kuna ine, 'Nyabeziwe, bzilimbise wekha. Bzense ndibzo tidabva mudachita mu Caperenao, bzichitenimbo mu mzinda uno wa kwanu.''' 24Soma iye

adati, '' Mchaidi ndikulewa kuna imwe, palibe mneneri amdzatambiriwa mu mzinda wa kwao.

25Soma mu chadidi ndikukuuzani kuti mukhana anyamfedwa azinji wa chikazi mu mzinda wa Izaraeri mu nthawe ya Eliya, pomwe kudzaulu kukhadatsekiwa ate magole matatu na miyezi mitanthatu seye nkugwa mvula kuchigwa kambzombzo mkulu kunyanya ku dziko lensene lire. 26Soma Eliya alibe kutumiwa kuna winango soma ku Zarefati ku Sidoni kokha basi, kuna nyamfedwa wachikazi wakukhala kumweko. 27Mukhana anyamapere azinji mu Izaraeri mu nthawe ya Elisa mneneri, soma palibe omwe adachirisiwa soma Naamani yekha wa ku Siriya.''28Wanthu wense mu sunagoge mule adaphatiwa na ukali pomwe adabva bzinthu bzobzi. 29Iwo adalamuka, achimuthotha mu mzinda mule, achimtengera pa katolotolo pa phiri pomwe pakhana mzinda wao, pala kuti akamponyere kuchiphompho kucokera pa katolotolo pale. 30Soma adawapita pachithimupo achiyenda ku mbuto inango.31Kinangoka adabuluka achiyenda ku Caperenao, mzinda wa mu Galileya, achikayamba kuwapfunzisa wanthu nsiku ya Sabubu. 32Adadabwisika na kapfunzisidwe kache, thangwe akhambasewera na mphamvu.33Tsapano mu sunagoge mule mukhana munthu omwe akhana mzimu wakuipa wa chiwanda, apo adalira mwa kukuwa achiti, 34''Ah! timchita nawe chiani iwe, Yesu wa ku Nazareti! Kodi wabwera kudzatidzonga? Ndikudziwa kuti ndiwe mbani___Wakulemekezeka wa Mulungu!''36Yesu adatsimula chiwandaco, achiti, Nampodi kusewera! Bula mwa umweyu!'' mmene chiwandaco cidamumenyesera pansi pakati pa iwo, chidabula muna iye, apo seye kumudzonga munjira iriyense. 35Wanthu wensene akhali wakudabwisika zedi apo achiyamba kusewera wina na mwayache kumbaguma bzobzi. Adati, ''Ni mafala moda wanyi yoya? Akutonga mizimu yakunyansa na mphamvu ichibuladi.'' 37Apo nkhani yoyi idayamba kumbabvekera pense pense kuzungulira mphimpha zimwezo.38Kinangoks Yesu adabula msunagoge mule achikapita mnyumba mwa Simoni. Tsapano amabzala wace wa chikazi wa Simoni akhadwala manungo makulu, apo adamukumbira kukadziwisa Yesu mmalo mwa iwo. 39Tsapano adabwera achiima pambali nkutsimula manungo yale, apo yadabula. Kamfulumize adalamuka achiyamba kuwatumikira iwo.40Pomwe dzuwa likhamira, wanthu adabweresa kuna Yesu aliyense ndiye akhatsautsika na matenda yaku siyanasiyana. Iye adabzatika boko pa aliyense achiwalimbisa. 41Bziwanda bzidachoka pomwe mwa wanthu azinjisa popp, kumbalira kuti, '' Ndiwe Mwana wa Mulungu!'' Yesu adabzitsimula bziwandabzo apo alibe kubzibvuma kusewera thangwe bzikhadziwa kale kuti iye akhali mkhirisitu.42Mangwana yace kutachena, iye adayenda pa mbuto ya mderekho. Mathimu ya wanthu yakhamupsaga pa mbuto pomwe iye akhali. Akhadayezeza kuti iye nampodi achoke pakhana iwopo. 43Soma iye adati kuna iwo, ''Nimfuna ndikalalikire pomwe mafala ya Mulungu ku mizinda inango, thangwe nibzomwe ndidatumiziriwa kuno. 44Kinangoka adapitiriza kukalalikira mma sunagoge kuzungulira Yudea.

Chapter 5

1Tsapano bzidachitika pomwe thimu la wanthu likhadamuzungulira Yesu kumbatetekera mafala ya Mulungu, pomwe iye akhadaima mu gombe la nyanza ya Genezareti. 2Adaona mi mwadiya miwiri ikhanuka kunja kuchoka m'bali mwa ,nyanza ire. Akhombwe akhadabula mwemo apo akhatsuka ma khoka yao. 3Yesu adapakira mu mwadiya m'bodzi, wa Simoni, achimukumbira kuti amugwinyire pakatali pang'ono kuchoka mu gombemo.Kinangoka adakhala pansi mu mwadiyamo achipfunzisa wanthu wa kunja kwa mwadiyayo.4Pomwe adamaliza kusewera, adati kuna Simoni, ''Tenga mwadiya wako uyende nawo kwakuzika kule ukathuse khoka lako uphe nsomba..'' 5Simoni adatawira achiti, ''Mbuya, taphuphudza kuphata basa seye kupha chinthu, soma na mafala yanu, ninkathusa khokali.'' 6Atachita bzobzi, adakokonola nsomba zizinji maninge, kuti ate makoka yao kufuna kung'ambika. 7Apo adavuzula manja kuna anzao mu mwadia winango kuti adzawathandize. Adabwera achidzadzaza pomwe mwadiya winangoyo, kuti zjai mimwadia ire ikhayamba kumira na kulemera.8Soma Simoni Petulo. ataona bzobzi, adagodama pa nzayo za Yesu, nkulewa kuti, ''Nyamukani pana ine pano, thangwe ndine munthu wakuphonya, Mbuya.'' 9Thangwe iye na wense ndiwo akhali popo adadabwa nabzo maninge bza kaphedwe kansomba kadachita iwo. 10Ntenepo pomwe na Yakobo na Yohani, wana wa Zabedayo, omwe akhali pabodzi na Simoni mmadiya winango ule. Yesu adati kuna Simoni, ''Nampodi kugopa, thanwe kuchoka lero ate mtsogolo umdzamba kokonola wanthu.'' 11Atanuna mimwadiya ire kunja, adatula bzense achimtewera iye.12Bzidachitika kuti pomwe akhali mu mzinda winango, munthu wina wamapere thupi lense akhali mwemo. Pomwe adaona Yesu, adagodama pa Yesu nkumukumbira, kulewa kuti. ''Mbuya penu mumfuna, mundilimbisembo.'' 13Kinangoka Yesu adafuthula boko nkumuphata, nkulewa, '' ndikufuna. Limba.'' Kamfulumize mapere yale yadachokeratu.14Adamupanganiza kuti nampobi auze munthu soma adamuuza, ''Ndoko uko, ukabzionesere kuna wansembe na kukapereka nsembe ya kulimba kwako, kuteweza ndimo Mose adatongera, pala umboni kuna iwo.''15Soma bzobzi bzidabvekera basi kutalitsa, apo anthu azinji akhambabwera kuna iye kudzabvesera kupfunzisa kwace na kudzalimbisiwa matsautso yao. 16Soma akhambachoka kuyenda pa mderekho kukapemphera nkumbabwera pomwe.17Bzidachitika nsiku ibodzi kuti akhapfunzisa, pomwe Afarisi na apfunzisi wa mitemo ya utongi azinji akhadakhala popo kuchoka mmiyi ya mphimpha za Galileya, Yudea na ku Yerisalemu. Mphamvu ya Mbuya ya kulimbisa ikhali mwa iye.18Tsapano amuna winango adabwera atatakula mamuna wakufa bziwalo pa makha ya mphasa, apo adayang'ana manera yakumupisira mkati kuti amufikize pakhana Yesupo momo. 19Adatazira kuona mpata thangwera kuwanda wanthu, tsono adakwira nkupasula pa nsodzi ya kupsumphira na ma tailosi, nkumutsitsira mkatimo pa mpikiti pa wanthu, kutsogolo caiko kwa Yesu.20Pakuona chikhulupiro chao, Yesu adati, ''mamunawre, bzakuphonya bzako bza lekereriwa.'' 21Anembi na Afarisi wale adaysamba kubvunmza bzobzi, kuti, ''Mbani umweyu ankusewera makiriyadoyu? Mbani winango angalekerere bzakuipa si Mulungu yekha basi?''22Soma yesu, pakubvimira bzakukumbuka bzao adati kuna iwo, Msabwanji munkubvunza bzobzi mmitima mwanu? 23Chapafupi mchani kutondo kulewa, 'Bzakuipa bzako bzalekereriwa' ayai kulewa 'Muka ufambe'? 24Soma chakuti mudziwe mchici Mwana wa Munthu wapasiwa mphamvu yakulekerera bzakuipa pa dziko la pansi pano,''__adati kuna nyakufa bziwalo ule__''Ndikukuuza kuti, lamuka, nyamula mphasa yako ndoko kumui keako.''25Kamkulumize iye adalamuka wanthu akuona nkutakula mphasa akhadagonerayo. Kinangoka adayenda achitenda Mulungu kumui kwao. 26Aliyense adadabwa achitenda Mulungu. Iwo adaphatiwa na mantha, kumbati, ''Taona bzakudabwisa lero.''27Bzitachitika ibzi, Yesu adachoka popo achiona nyakukhomesa mitsonkho dzina lace Levi atakhala pa kanyumba kakukhomesera mitsonkho. Adati kuna iye, ''Nditewere ine.'' 28Apo Levi adalamuka nkumutewera, nkusiya bzensene akhababzo.29Kinangoka Levi adakonza phwando likulu kumui kwache pala Yesu. Padabwera wakukhomesa mitsonkho na wanthu pomwe azinji pampale nkutsamira meza ire iye nkumbadya nao pabodzi. 30Soma Afarisi na anembi adadandaulira wakupfunzira wace, kuti, ''Thangweranyi mukudya pabodzi na anyakukhomesa mitsonkho na anyakuphonya?'' 31Yesu adawatawira kuti, Wanthu omwe adalimba ambafuna lini nyabezi; soma okhao omwe akudwala. 32Ndiribe kubwera kudzachemera wakulungama kale, soma wakuphonya pala kuti akalape bzakuphonya bzao.''33Iwo adati kuna iye, ''Wakupfunzira wa Yohani ambasala kudya na kupemphera pafupi pafupi, wakupfunzira wa Afarisi ntenepo pomwe. Soma wakupfunzira wanuwa ambatondo kudya na kumbamwerera.'' 34Yesu adati kuna iwo, '' Kodi wina achiloola wanthu ana iye popowo angasale kudya nyakuloolayo akadali naye popo? 35Soma nsiku zinkubwera pomwe nyakuloolayo amdzatengiwa kuchoka pa iwo, nsiku zozo iwo ndipo ati adzasale kudya tsapano.''36Kinangoka Yesu adalewa chifanizo kuna iwo. ''Palibe ambang'amba chakubvala chipsa achiphathika kanguwo koko kukhala chigamba pa chakubvala ca kusakala. Achicita tenepoyo, zjai wang'amba nguo ipsayo, apo chigamba cha nguwo ipsa ire chimdzathemera lini pa chakubzala ca kusakala chire.37Palibe ambatsanulira vinyo mupsa mmitsuko ya kale. Achicita terepoyo, vinyo mupsayo amzaphokesa mitsuko ire, vinyoyo ate angafunthukire, mitsukoyo ichipsekeratu. 38Soma vinyo mupsa kutsanulirambo mmitsuko ipsa. 39Palibe ndiye achimwa vinyo wakale angafune pomwe mupsa, nakuti ambati, 'Zjai wakaleyu nkhasa.''

Chapter 6

1Tsapano bzidachitika kuti ikhali nsiku ya Sabudu pomwe Yesu akhafamba mminda ya tirigu, apo wakupfunzira wace akhatsudubula ngalale za tirigu, nkumbapsikisa mmanja mao mkumbabwira. 2Soma Afarisi winango adati, ''Thangwe lanyi munkuchita bzinthu bzakulambiziwa kuchita nsiku ya Sabudu?''3Kuwatawira kwace, Yesu adati, ''Mukanatimbo kulewenga bzomwe Davide adachita pomwe iye na wanthu omwe akhanawo akhabva njala? 4Iye adayenda mnyumba ya Mulungu achikatenga mikate ya chakupereka achidya inango achipambo wale ndiwo akhanawo kuti adyembo, yomwe pa pamtemo wache akhabvumiziwa kudya akhali wansembe okha basi.'' 5Kinangoka adati kuna iwo, ''Mwana wa Munthu ni Mbuya wa Sabata.''6Bzidachitika pomwe nsiku ina ya Sabata kuti adayenda mu sunagoge kukapfunzisa wanthu mwemo. Mwamuna winango akhali momo omwe boko lache la madidi likhali la kumpsimpsinika. 7Anembi na Afarisi akhamunyang'anisa kuti aone bwino penu angalimbise munthu nsiku ya Sabatayo, pala kuti aone thangwe la kumuzengera mulandu. 8Soma adabvimira bzakukumbuka bzao achiti kuna nyakupunduka bokoyo, ''Lamuka uyime pampikiti pa wanthupa.'' Apo munthu ule adalamukadi achiima popo.9Yesu adati kuna iwo, ''Nkikubvunzeni, nsiku ya Sabudu mpsakubvumuziwa kuchita bzabwino ayai kudzonga, kupulumusa moyo ayai kuudzonga?'' 10Kinangoka adachungunuka kuna iwo achiti kuna munthuyo, ''Futhula boko lako.'' Adafuthuladi. apo boko lire lidalimba lichilinganira ninga pa kutoma. 11Soma iwo adadzaliwa na ukali bwakusaya nabo lazau, achisewezana wina na mwayace kupangana bzomwe angachite kuna Yesu.12Bzidachitika kuti adayenda kuphiri kukapemphera. Adaphuphudza usiku bwense koko kupemphera kuna Mulungu. 13Kutachena, adachemera wakupfunzira wache, achisankhula khumi na awiri, omwe akhambawati atumwi.14Madzina ya atumwiwo yakhali Simoni (omwe akhamuti pomwer Petulo) na m'bale wace Andreya, Yakobo, Yohani, Filipi, Batumeyo, 15Mateu, Tomasi, Yakobo mwana wa Alufasi, Simoni omwe akhamuti pomwe zeloti, 16Yudasi mwana wa Yakobo, na Yudasi Isikariyoti, omwe adasanduka kapirikoni.17Kinangoka Yesu adabuluka nao pabodzi ku phiri lire achiima pa chithiphwa na thimu lense la wakupfunzira wace na thimu la wanthu azinji wakuchoka mphimpha za ku Yudea, Yerusalemu na ku magombe ya nyanza ya ku Tiro na Sido. 18Akhadabwera ,kudzabvesera na kudzalimbisiwa matenda. Wanthu wakutsautsika na mizimu ya kuipa adalimbisiwa pomwe. 19Aliyense popo adayezerayezera kuti atondombo kumukhuya thangwe mphamvu ya kulimbisa zjai ikhammalira, apo adalimbisa wenseo.20Kinangoka adacheukira wakupfunzira wace achiti, ''Wakudalisika ndimwe wakusaya, thangwe ufumu bwa kudzaulu m'bwanu. 21Wakudala ndimwe wakubva njala panopa, thangwe mumdzakhuta. Wakudala ndimwe wakulira pano, thangwe mumdzaseka.22Wakudala ndimwe omwe wina ankuwengani, na kukusankhulani achikulimulani nkulilamba dzina lanu kuti ndakuipa, thangwera Mwana wa Munthu. 23Sekerani nsiku nyoyo aop mogani na kusekera, thangwe mumdzakhala na mpfupo ikulitsa kudzaulu, thangwe abereki wao adachitambo tenepo kuna ananeri kalekalero.24Soma tsoka kuna imwe wa vida, thangwe mwatambira kale chinyamalizo chanu. 25Tsoka kuna imwe omwe mudakhuta lero, thangwe mumdzabva njala mtsogolo. Tsoka kuna imwe omwe mukuseka lero, thangwe mtsogolo mumdzalira maliro na kubonera.26Tsoka kuna imwe omwe wanthu ambasewera bzabwino bza imwe, thangwe ntenepoyombo ndimo abereki wao wakalekale akhachita kuna aneneri wakunama.27''Soma ndikulewa kuna imwe omwe mukundibva, kondani anyakukuzondani. 28Dalisani iwo wakukutembererani apo pemphererani wakukuboneresani.29Kuna iye wakukumenya phutu libodzi, perekera pomwe amenye linangolo. Penu winango amtenga chakubzala chako, nampodi kusunda kuti akubwezere. 30Pasani aliyense ankukumbiraniyo. Penu winango amtenga chinthu chanu, nampodi kusunda kuti akubwezereni.31Ndimo mumfunira kuti wina akuchitireni, chitanimbo tenepoyo kuna iwo. 32Penu mumbakonda okha omwe ambakukondani , kuna mpfupo yanyi kwa imwe? Thangwe neye anyakuphonya ambakonda omwe ambawakonda. 33Mukambachita bzabwino kuna okhawo wakukuchitiranimbo bzabwino, kuna mpfupo yanyi kwa imwe? 34Neye wakuphonya ambakumbizambo wakuphonya, kuti atambire pomwe ninga bzomwe adakumbizabzo.35Soma kondani anyakukuwengani apo achitireni bzabwino. Kumbizani, ndipo nampodi kudikhira kuti adzakupenimbo, apo mpfupo yanu imdzakhala ikulu, ndipo mumzakhala Wana wa Mulungu, thangwe iye ngwa chifundo kuna wanthu wakusaya kutenda na wakuipa. 36Khalani wa chifundo, ninga ndimo Baba wanu aliri.37Nampodi kuzenga, apo mumdzazengiwambo lini. Nampodi kutsimula, apo mumdzatsimuliwambo lini. Lekererani chakuipa cha winango, apo mumdzalekereriwambo.38Pasani, ndipo chimdzapasiwa kuna imwe. Mphimo yabwino-yakupondereza, wakugwedezeka pabodzi na wakukhaphwikira-umdzapunguzidwira mmanja mwanu. Thangwe mphimo yomwe mukuyezera, imdzapimidwambo tenepoyo pala imwe.39Kinangoka iye adawauza pomwe chifaniziro. ''Kodi zimola anga tsogolere zimola mwayache? Penu achichita tenepo, adzagwera wense m'dindi, iwo amdzatelepoyo lini ? 40Wakupfunzira angakule lini kuposa mpfunzisi, soma aliyense akapfunza kwenekwene ndipo iye ambakhala ninga mpfunzisi wace.41Thangwe lanyi mukuona kachitsotso kamkiti mdiso la mwayanu, soma neye kuona chitsotso chikulu chili mdiso mwanu? 42Ungauze tani mwayako, 'Mwayangu, bwera ndikuchose chitsotso mdiso mwako; pomwe iwe ukuona lini chitsotso chikulu ndicho chili mdiso lako? Wakubzithusa iwe! Chakutoma yamba kuchosa chitsotso mdiso mwako, kinangoko umdzaona bwino kuti uchose ching'ono chili mdiso la mwayako.43Thangwe palibe muti wabwino ndiwo umbabala bzibalo bzakubvunda, ayai muti wakubvunda kubala bzabwino. 44Thangwe muti uliwense umbadziwika na bzibalo bzache. Thangwe wanthu ambatchola lini nkhuyu mmuti wa minja, ayai kutchola mpesa pa mtungwi.45Munthu wabwino wakuchokera muchuma chabwino cha mumtima wache ambachosa bzabwino, apo munthu wakuyipa wakuchokera pa chuma chakuyipa cha mtima wache ambachosa bzakuyipa. Thangwe bzomwe bzadzala mumtima mwache ndibzo mulomo wache umbasewera.46''Thangweranyi mumbandichemera, 'Mbuya, Mbuya,' pomwe mumbabvera lini bzinthu bzomwe nimbalewa? 47Aliyense wakubwera kwa ine achibva mafala yangu achiyaphatisa basa, ninkuuzani ali ninga chiyani. 48Ali ninga munthu wakumanga nyumba, omwe adachera kwene kwene pansi achiimanga pa thanthwe lakulimba.Pomwe madzi yakudzala munkulo yadakhaphwikira, yakukhaphwikirayo yadakamenya nyumbayo soma neye kugwedeza, thangwe ikhadamangiwa bwakulimba bwino.49Soma munthu wakubva mafala yangu soma neye kuyaphatisa basa, ali ninga munthu wakumanga nyumba padzaulu pamataka seye kuchera. Pomwe madzi yakukhaphwikira kumenya nyumbayo, kankulumize idangwa, ndipo mulundo wache udamaliratu.''

Chapter 7

1Pomwe Yesu atamala kusewera bzense wanthu akubva adapita mu Caperenawo.2Tsapano kenturiyo akhana kapolo wace wakumukonda zedi ndiye akhadwala mwa penupenu. 3Pomwe kenturiyo adabva bza Yesu, adatuma akulu wa Ayuda, kukamukumbira kuti adzalimbise kapoloyo. 4Pomwe adakafika kwa Yesu, adakamukumbira mwakungingimira, kuti, ''Akuthemera kuti imwepo mumuchitire bzobzi, 5thangwe ambakonda dziko lathu, apo pomwe ndiye omwe adatimangira sunagoge yathu.''6Yesu adapitiriza ulendo kuyenda nao. Soma pomwe adafendera pafupi na nyumba ire, kenturiyo adaatuma anzace kukamuuza kuti, ''Mbuya, nampodi kubziboneresa, thangwe ndikuthemera lini kuti imwe mungabwere mnyumba mwangu. 7Na thangwe limweri ndikuthemera lini kubwera kuna imwe, soma tondosewerani na mafala yokha apo nyabasa wanguyo anilimba basi. 8Nakuti ine ndina mpandombo wakutonga, ndina achikunda wa nkhondo wakuwanyang'anira. Ningati kwa wina, 'Ndoko,' apo ambayenda, na kuna winango, 'Bwera,' achibwera, na kuna kapolo wangu, Chita ichi,' ambachita.''9Pomwe Yesu adabva bzobzi, adadabwa naye, achichungunuka kuna thimu likhana iye lire achiti, ''Ndikulewa kuna imwe, kuti ndazunga mu Isarayeri neye kugumana chikhulupiriro ninga chochi,'' 10Pomwe akhadatumiwa wale adabwerera kunyumba kukhana mtenda kule, adakagumana zjai mtenda ule walimba.11Kutondo kuchoka popo, Yesu adayenda ku Naini, ndipo wakupfunzira wace na thimu lizinji lidayenda naye. 12Atafendera pafupi na msuwo wa mzinda ule, onani wanthu akhadatakula mwamuna wakufa kumbabula naye, mwana yekhayo kwa mai wace (omwe akhali a masiwa), napo thimu lizinji la wanthu wamumzindamo akhamuperekeza maiyo kuthenje. 13Pomwe Mbuya adamuona maiyo, adabva naye nsisi maninge achiti kuna iye, ''Nampodi kulira.'' 14Kinangoka adafendera achiphata baulu la matabwa ndilo akhadaikha thupiro, apo omwe akhadatakula wale adaima pulu. Adati, ''Mwanawe, ndikulewa kuna iwe, lamuka.'' 15Wakufa ule adalamuka nkukhala thonga nkuyamba kulewalewa, apo Yesu adampereka kwa mai wace.16Mantha yadawaphata wense, achipitiriza kutenda Mulungu, kuti, ''Mneneri mkulu walamusiwa pakati pathu'' na Mulungu pomwe waona wanthu wace.'' 17Nkhani ya Yesuyi idabvekera mu Yudeya mwensene na mphimpha za kuzungulira koko.18Wakupfunzira wa Yohani adamusimbira bzensebzi. Kinangoka Yohani adachemera wakupfunzira wace awiri 19nkuwatuma kwa Mbuya kukati, ''Kodi ndimwe omwe muli ,mkubwera, ayai tinyang'anire winango?'' 20Pomwer adakafendera pakhana Yesu, amuna wale adati, ''Yohani M'batizi watituma kudzabvunza kuti, ''Kodi ndimwe omwe muli mkubwera, ayai tinyang'anire winango?''21Nkanthawe kamwekoletu adalimbisa wanthu azinjitsa ku matenda yao yakusiyana siyana na wa mizimu ya bziwanda, ndipo na kwa azimola azinji pomwe achiwapa kupenya. 22Yesu adatawira achiti kuna iwo, ''Mungabwerera njira yanu, kuna Yohaniyo mukamuuze bzomwe mwaona na kubva. Azimola akutambira kuona, wakupunduka miyendo akufamba, wamapere akulimba, agonthi akubva, wanthu wakufa akulamuka pomwe achikhala na moyo, wakusaya achiuziwa mafala yabwino. 23Munthu ndiye anilekeza lini kukhulupirira ine thangwera bzomwe ndinkuchitabzi umweyo ngwakudalisika.''24Atumiki wa Yohani wale atayenda, Yesu adayamba kuuza thimu la wanthu bza Yohani, ''Mudaenda mchipululu mudakaona cani? Mtete kugwedezeka na mphepo? 25Soma mutaenda mudakaona cani? Munthu atabvala chakubvala chakungwerewera? Onani omwe ambabvala bzakuumira achikhala moyo wakusangalala ni omwe ali mu nyumba ya mpfumu. 26Soma mudaenda kukaona cani? Mneneri? Inde,ndikulewa kuna imwe, ndipo kuposa mneneri.27Uyu ni ule omwe kwaiye kudanembiwa, 'Onani, ndikukutumizirani mtumi wangu pa maso panu omwe amdzakonza njira yanu kutsogolo kwanu. 28Ndikulewa kuna imwe, mwa omwe abadwa mwa mkazi palibe ankula kuposa Yohani. Chensecho omwe ali pambuyo mu ufumu bwa Mulungu ni mkulu kuposa iye momwe aliri.''29(Pomwe wanthu wense adabva bzobzi, kuphatikidza na anyakukhomesa mitsonkho, adazindikira kuti Mulungu ngwa kulungama, thangwe adabatiziwa na ubatizo bwa Yohani. 30Soma Afarisi na adziwi wa bza mitemo ya utongi adagaza bzakulinga bza Mulungu pa iwo okha, thangwe akhalibe kubatiziwa na Yohani.)32''Na cani, tsono, ningandendemezere na wanthu wa mbwado uno? Ali ninga cani? 31Ali ninga wana wakusenzeka mu msika, omwe ambatambalala achimbachemerezana kumbati, 'Tidayimba bzitoliro pala imwe soma mulibe kubzina. Tidaimba nyimbo za pa nkhawa soma mulibe kulira.'33Nakuti Yohani m'batizi pakubwerabwera pache akhadya lini mkate neye kumwa vinyo, apo mukuti, 'Ana chiwanda.' 34Mwana wa munthu adabweta kudzadya achimwa, ndipo mukuti, Onani, ngwadyera ndipo mchiledzerere, mwayao wa anyakukhomesa mitsonkho na anyakuphonya!' 35Soma nzeru zimbaonekera na wana wace wensene.''36Tsapano m'bodzi wa Afarisi adachemera Yesu kukadya naye. Pomwe Yesu adapita mnyumba mwa Mfarisiyo, adatsamira pa meza mkumbadya. 37Onani, mukhana mkazi wa kuphonya mu mzindamo. Atazindikira kuti Yesu ali mnyumba mwa Mfarisiyo tsamire pa tebulo, adabweresa kamtsuko ka mafuta ya alabastero yakununtchira. 38Pomwe adaima kumbuyo pafupi na nzayo zace, nkumbalira, ada jojezera pa nzayo zace na misozi, nkumbapukusa na tsisi lache litali nkumbampsompsona nzayozo nkumbazipalanga mafuta ya kununtchirayo.39Pomwe Mfarisi adachemera Yesu ule adaona bzobzi, adaganiza mwa iye yekha, kulewa kuti, "Penu mamuna umweyu ni mneneri, ndiye kuti amdziwa yekha kuti mkaziyu nimbani na kubvimira pomwe kuti akumuphatayu mbani, kuti pomwe ana bzakuphonya.'' 40Yesu adamutawira achiti, ''Simoni, ndina chakuti ndikuuze.'' Adati, Chileweni, Mpfunzisi!''41Yesu adati, ''Nyakufiyalisi kobiri nwinango akhana wa mangawa awiri. M'bodziyu akhadafiyali ma denani madzana mashanu, winango makumi mashanu. 42Pomwe akhatazira kumubwezera, adawalekerera wensenewo. Tsapano mbani mwa awiriwa omwe amdzamukonda kwene kwene?'' 43Simoni adamutawira achiti, ''Ndikuona kuti ndiye adamulekerera zizinjiyo.'' Yesu afati kuna iye, ''Walewa bwino.''44Yesu adacheuka kuna mkaziyo achiti kwa Simoni, ''Ukuona mkaziyu. Ndapita mnyumba mwako. Ulibe kundipa madzi ya kutotesera nzayo zangu, soma iye watotesa nzayo zangu na misozi yace nkupukusa na tsisi lace. 45Ulibe kundimpsompsona, soma chipitire muno akanati kulekeza kumpsompsona nzayo zanguzi.46Ulibe kudzoza mumsolo mwangu na mafuta, soma iye wadzoza nzayo zangu na mafuta ya ,kununtchira. 47Na thangwe lori ndikulewa kuna iwe, bzakuphonya bzace, bzomwe bzikhali bzizinjitsa, bzalekereriwa----thangwe wandikonda maninge. Soma omwe walekereriwa pamkiti ambakondambo pamkiti.''48Kinangoka adati kuna mkaziyo, ''Bzakuphonya bzako bzalekereriwa.'' 49Omwe akhadatsamira naye pabodzi pa meza pale adayamba kusewezana wina na mwayace, ''Mbani umweyu ate mpakana kambalekerera bzakuipa?'' 50Kinangoka Yesu adati kuna mkaziyo, ''Chikhulupiriro chako chakupulumusa. Ndoko njira zako na mtenderer.''

Chapter 8

1Bzidachitika kuti patapita kanthawe pankiti Yesu adayamba kuzunga mmizinda na mmiyi mizinji, kupfunzisa na kulalikira mafala yabwino ya ufumu bwa Mulungu. Khumi na awiri wale akhali naye, 2na azimai pomwe winango omwe akhadalimbisiwa matenda na mizimu yakuipa: Mariya omwe akhamuti pomwe Magadalene, omwe mwa iye mudabulisiwa bwiwanda bzinomwe; 3Joanna, mkazi wa Chuza, kapitao wa Herodi; Susanna; na azinjisa pomwe winango, omwe, ndibzo bzikhali mwa iwo, bzikhawagumanisa bzakusaya bza moyo wao wa nsikku na nsiku.4Pomwe thimu lizinji lidagwezekana, na wanthu winango kumbabwera kuchokera mmizinda ya uku na uku, adawauza chifanizo: 5''Mulimi winango adayenda kukafesa mbeu zace. Pomwe akhafesa, zinango zidagwera mmphepetere mwa mseu wina pakupita mkumbaziponda na nzayo, na mbalame pomwe za mdzaulu mkumbazijonkhona. 6Zina zidagwera pa thanthwe, apo pomwe zidatondo kukula pankiti, basi zjai zidaunyala thangwe pakhalibe mnyontho.7Zinango zidadodera pa uzuzu bwa minga, pomwe minga zire zidakurira pabodzi zidakoloweka mbeu zire. 8Soma zinango zidagwera pa mataka ya ndovolo bwino zichibala bzipatso dzana libodzi kuposa zidabzaliwa zire.'' Yesu atamala kusewera bzobzi, adlewa kuti. ''Omwe ana makutu yakubva, abve.''9Wakupfunzira wace adabvunza kuthumbudzula kwa chifanizochi. 10Iye adati, ''Chinsinsi cha kudziwa bza ufumu bwa Mulungu chaperekiwa kuna imwe, soma kuna winango nimbasewera m'bzifanizo basi, pala kuti podi 'kupenya soma nampodi aone, napo podi kubva soma nampodi abvesese.'11Tsapano uku ndiko kuthumbudzula kwache: Njerezo ni mafala ya Mulungu. 12Zomwe zidagwera mumseuzo ni wale omwe abva mafala, soma satana ambabwera kudzatenga mafalayo kuchoka mmitima mwao pala kuti nampodi akakhulupirire na kukapulumuka. 13Zomwe zidagwera pa thanthwe ni wale omwe, pomwe abva mafala, ambayatambira na nsangala. Mazi yalibe mizi, ambakhulupirira mkamphindi basi, soma munthawe ya mayezero ya satana ambafulumiza kugwa.14Njere zomwe zidagwera pa minga ni wale omwe ambabva mafala, mazi akatondo kuchoka popo kuyenda, ambakatanganika na bzakusamalira moyo, vida na bzakusangalasa moyo uno, ndipo bzakubala bza mafalayo bzimbakhwima lini. 15Soma mbeu ndizo zidagwera pa mataka ya ndovolo, awa ni wale, pakubva mafala bza chadidi bzire na mtima wabwino, ambayakoya pa bwino ndipo yambabala bzibalo na kupirira mwa kuderekha.16Palibe ndiye ambagasa nyale achiigwanankhira pa mtsuko ayai kuiikha kunyansi kwa kama.So, ambaiikha padecha pala kuti aliyense wakupita ambaone kutoya kwache. 17Nakuti palibe chakumpsinkhika chirichense ndicho chimdzakhala chakubisika basi neye kuonekera padecha. 18Ndiye tetekerani bwino bwino, thangwe kuna iye ndiye anabzo, amdzapasiwa bzakuthimizira popo, soma iye omwe alibe kale, neye bzomwe akuthemba kuti anabzobzo amdzatengeriwa.''19Kinangoka mai wache na abale wache adabwera kuna iye, soma adatazira kumufenderera pafupi thangwera thimu la wanthu. 20Iye adauziwa, '' Mai wanu na abale wanu abwera panjapa akudikhira kuti akuoneni.'' 21Soma yesu adawatawira, ''Mai wangu na abale wangu ni wale ndiwo akubva mafala ya Mulungu achiyachita.22Tsapano nsiku ina adapakira mwadiya na wakupfunzira wache, apo adawauza kuti, ''Tiyendeni ng'ambu ire ya nyanza.'' Adanyamuka. 23Soma pomwe iwo akhachapa mwadiya ule iye adagona tulo. Chonzi cha mphamvu maninge chidapuntha pa nyanza pale, apo mwadiya waoyo zjai udayamba kudzala madzi yakukhaphwikira, mwakuti aklhali pa mphole mphole.24Ndiye wakupfunzira wa Yesu wale adayenda pa iye achimutekenya nkummusa, kulewa kuti, ''Mbuya! Mbuya! Tiri mphole mphole kufa!'' Iye adalamuka achitsimula chonzicho na madzi yakukhaphwikirayo, zjai bzibvekeni nkunyamaliratu nkukhala zii. 25Apo adati kuna iwo, ''Chikhulupiriro chanu chiri paponi?'' Soma akhana mantha na kudabwa, ndipo adabvunzana, ''Munthu umweyu ngwa moda wanyi, wakuti kutondo kutsimula chonzi na madziya bzensene nkumubvera?''26Adayambuka na mwadiya ate ku mphimpha za wanthu wa ku Gerasa, komwe ni ng'ambu ya nyanza kuchoka ku Galileya. 27Pomwe Yesu adaponda ng'ambu ya gombe, adagumana mwamuna winango wakuchoka mu mzindamo omwe akhana bziwanda. Kwa nthawe itali akhambakhala pezi pezi seye kubvala chinthu, apo akhakhala lini mnyumba soma mu nthutu za mnthenje.28Pomwre adaona Yesu, adalira achigwa pafupi na iye achilewa mwakukuwa, ''Mumfuna kundichita chani, Yesu, Mwana wa Mulungu Wakulemekezekayo? Ndikukumbira kuti nampodi kundidzonga. 29Thangwe Yesu akhadatonga kuti chiwandaco chibule mwa munthuyo. Kazinji chikhambati chingagwa mmaso, neye kuchita kumumanga na waya na bzitsulo mmiyendo mwace nkumudikhirira popo, akhabwedza bzensebzo achithamangira mthengo.30Kinangoka Yesu adamubvunza iye, Dzina lako ndiwe yani?'' Iye adati, ''Legiyo,''thangwe bziwanda bzizinji bzikhadapita mwa iye. 31Bzidapitiriza kumukumbira kuti nampodi atonge kuti abziyendese kuchiphompho kwakuzika.32Tsapano thimu la nkhumba zizinji likhadyeseriwa m'phepete mwa phiri. Apo bziwandabzo bzidakumbira kuti abziyendese mwemo apo adabzibvuma. 33Natenepoyo bziwandabzo bzidabula mwa iye bzichikapita mwa nkhumbazo, apo nkhumba zensenezo zidathamangira kuchiphompho zichikamira mnyanza.34Pomwe amakabusa wa nkhumbazo adaona bzomwe bzachitikabzo, adathamanga kukasimba mmizinda na mmiyi. 35Kinangoko wanhtu adayenda kukatsimikiza bzidachitikabzo achikafika pomwe pakhana Yesupo achikaonadi mwamuna adabulisiwa bziwandayo. Akhali khale pa nzayo za Yesu, atabvala bzakubvala bzali phee; ndipo wanthuwo adachita mantha.36Tsapano omwe akhali popo kumbaona adawasimbira ndimo munthu wabziwandayo adalinmbisidwira. 37Kinangoka wanthu wensene wa mphimpha za ku Gerasako adauza Yesu kuti achoke kumweko, thangwe akhadaphatiwa na mantha makulu. Apodi iye adapakira mwadiya ule achibwerera mmambuyo.38Kinangoka mwamuna omwe adamuchosa bziwandayo adakumbira Yesu kuti ayende naye, soma Yesu adamubweza, nkumuuza kuti, 39''Bwerera kwanu ukalewe bwino ndibzo Mulungu wakuchitira.'' Munthu ule adabwereradi achimbasimba mu mzinda mwense ndibzo Yesu adamuchitira.40Tsapano pomwe Yesu adabwerera, thimu la wanthu lidamutambira iye, thangwe likhamudikhirira. 41Onani, mwamuna winango dzina lache Jairo, omwe akhali m'bodzi wakutsogolera sunagoge, adabwera kudzagodama pa nzayo za Yesu, nkumukumbira kuti afike kumui kwace 42thangwe mwanace mkazi wa magole khumi na mawiri omwe akhali yekhayo basi akhadwala mwa penu penu. Pomwe Yesu akhayenda kumui koko thimu lensero la wanthu lidatsomoka nyomi kumutewera.43Tsapano ,mkazi pomwe winango akhali popo omwe adamala magole khumi na mawi akudwala matenda ya kuchoka mulopa mwakuti aliyense adatazira kumulimbisa . 44Adaphathika mmambuyo mwa Yesu achiwenda nkukwanisa kukhuya pa ponta pa chakubvala chache, apo kamkulumize mulopayo udadumiratu kubulako.45Yesu adati, ''Mbani wandiphatayu?'' Pomwe wensene adagaza, Petulo adati, ''Mbuya, thimu la wanthu lakuzungulirani kuchita kutinyana terepayu pafupiletu na imwepo.'' 46Soma Yesu adati, ''Winango wandiphata utowa, ndadziwa thangwe ndabva mphamvu zangu zabula mwa ine.''47Pomwe mkaziyo adadziwa kuti bzafika pakuti angabisike lini seye kumuzindikira, adabwera ali kunjenjemera achigwa pansi patsogolo pa Yesu. Pamaso pa wanthu wense mkaziyo adazimbula zjai thangwe ndiro adaphatira iye na ndimo adalimbira kamkulumize. 48Kinangoka adati kuna iye, Mkaziwe, chikhulupiriro chako chakulimbisa. Ndoko mu mtendere.49Pomwe akali mkati kulewalewa, winango adafika kuchoka mnyumba ya mkulu wa sunagoge, achiti, ''Mwananu mkazi ule wamalizika. Nampodi kuboneresa pomwe mpfunzisiyu,'' 50Soma pomwe Yesu adabva bzobzi, adamutawira Jairo, Nampodi kubva mantha; khulupirirani basi, anilimbisiwa.''51Pomwe adafika panyumbayo, adalambiza aliyense kupitambo mkatimo, so kupambula Petulo, Yohani, Yakobo na mai wache na babache wa mwanayo basi. 52Tsapano wanthu wensene popo akhalira na kumbadandaula bza mwanayo, soma iye adati, ''Nampodi kulira; alibe kusaika uyu soma watondo kugona.'' 53Soma adayamba kumunyongodola, pakudziwa kuti akhadasaika meju.54Kinangoka adamuphata boko lache achimuchemera mwakukuwa, kuti, ''Mwanawe, lamuka!'' 55Mzimu wache adabwerera, achilamuka kamkulumize. Adawauza kuti mwanayo amupe chinthu kuti adye. 56Abereki wache akhali wakudabwa, soma iye adawatsinda kuti nampodi auze munthu bzomwe bzachitikabzi.

Chapter 9

1Iye adachemera khumi na awiri wale pabodzi achiwapa mphamvu na ulamuliro kubulisa bziwanda bzense na kulimbisa matenda. 2Adawatuma kukalalikira bza ufumu bwa Mulungu na kulimbisa atenda.3Iye adati kuna iwo, ''Nampodi kutakula chirichense pa ulendo bwanubu----neye mpswimbo, neye chakuikhira kobiri, neye mkate, neye kobiri, neye pomwe nsapato zakumbakachinja. 4Nyumba iriyense ndiyo munkapitayo, kakhaleni momo mpakana kudzanyamuka.5Mbuto ndiyo ankakutambirani lini, pakukachoka mumzinda umweyo, kakunkhumuleni pfumbi kunzayo zanu ninga umboni kuna iwo pa mangwana. 6Kinangoka adanyamukadi kuyenda nkumbapita na mmiyi, kufamba achimbalalika bza mafala ya Mulungu na kumbalimbisa atenda palipense.7Tsapano Herodi wachiwanga adabva bzense bzomwe bzikhachitika, ndipo adawawidwa mtima thangwe bzikhabveka kuti nyamuya Yohani walamuka, 8apo winango nkumbati Eliya waonekera, apo winango pomwe akhambati nyamuya mneneri winango wa kale maninge walamuka. 9Herodi adati, ''Yohani ndidamugwata msolo. Mazi mbani pomwe umweyo ndiri mkubva kuchita bzobzi?'' Apo adayezera yezera kuti mpaka amuone.10Pomwe atumi wale adabwerera adamusimbira bzensene ndibzo adachita. Kinangoka iye adawatenga iwo nkuyenda nawo mwa kachete chete ku mzinda wa Bitisaida. 11Soma pomwe thimu la wanthu liadabva bzobzi, lidamutewera basi. Iye adawatambira achiwauza mafala ya ufumu bwa Mulungu, achilimbisa wale ndiwo akhafunika kulimbisiwa.12Tsapano kukhafamba kuchidoka, apo khumi na awiri wale adabwera kuna iye achidzati, "Balalisani wanthuwa pala kuti ayende mmiyi ya pafupi pano na mdzikomu kukanyang'ana mbuto za kugona na bzakudya, thangwe tiri pano mpa mtetete patekha.'' 13Soma adati kuna iwo, ''Apeni ndimwe bzakuti adye.'' Iwo adati, ''Tina mikate minayi yokha na nsomba ziwiri basi---pokha pokha tichite kuyenda kukawagulira bzakudya wensenewa.'' 14(Pakhana amuna pafupifupi madzana mashanu.) Iye adati kuna wakupfunzira wace, ''Akhazikeni mmagulu ya wanthu makumi mashanu mashanu.''15Adachitadi bzobzo achiwauza kuti akhale pansi. 16Nkutenga mikate mishanuyo na nsomba ziwiri zire, achijiguma kudzaulu, achibzidalisa nkubzinyema nyema bzidupsa, achibzipasa kuna wakupfunzira wale mkubzigawa kuna wanthu mmathimu mule. 17Wensene adadya achikhuta, bzakusala bzichikhongobzewa---ate kudzala bzitundu khumi na bziwiri bza mvululu.18Bzidachitika pomwe ndipo Yesu akhapemphera payekha, wakuphunzira wache akhali nawo pabodzi. Adawabvunza, kuti, ''Wanthuwa akumbati ndine yani inepano?'' 19Iwo adatawira achiti, ''Yohani M'batizi. Soma winango akumbati ndimwe Eliya, apo winango pomwe akumbati ndimwe nyamuya mneneri winango wakalekale mwalamuka.''20Kinangoka iye adati kuna iwo, ''Tsono imwepombo mukumbati ndine yani?'' Petulo adatawira, ''Mkhirisitu wa Mulungu.'' 21Soma adawachenjeza na kuwapanganiza kuti nampodi ambazimbuliretu kuna wanthu bzimwebzo, 22kulewa kuti, ''Mwana wa Munthu akufunika kumbabonera kumene na bzinthu bzizinji apo pomwe kuti amdzalambiwa na akulu wa wanthu na akulu wa ansembe na anembi, apo achidzaphiwa ndipo nsiku yachitatu achidzalamusiwa.''23Kinangoka adati kuna iwo wense, ''Penu winango amfuna kutewera inepano, abzilambe yekha achitakula mtanda wache nsiku zense anditewere bwino. 24Aliyense wakupulumusa moyo wache amdzautaya, soma wakubvuma kutaya moyo wache thangwera ine amdzaupulumusa. 25Kodi phindulo liri paponi munthu kubzitengera bza mdziko mwense, chensecho mkudzataya ayai kupagali moyo wache.26Wakuchita manyazi na inepano na mafala yangu kubodziya, kuna iye Mwana wa Munthu amdzachita nayembo manyazi pakudzabwera mu ulemerero bwa Baba na anjero. 27Soma ndikulewa chadidi kuna imwe, kuti pana winango ndiye aima pano omwe amdzalawidza lini imfa akanati kuona ufumu bwa Mulungu.28Tsapano patapita nsiku zisere Yesu atasewera mafala yoya, adatenga Petulo, Yohani na Yakobo kuyenda nawo kuphiri kukapemphera. 29Pomwe akhapemphera, nkhope yache idachinja maonekedwe, apo bzakubvala bzace pomwe bzidachinja kukhala bzichena mwakutoya.30Onani, amuna awiri akhalewalewa naye,Mose na Eliya 31omwe adaonekera mu ulemerero, kumbasewera naye bzakunyamuka kwace, komwe ati adzakamalizire mu Yerusalemu.32Tsapano Petulo na wale akhanawo akhali mtulo, soma pomwe akhanati kugona adaonadi ulemerero bwache na wanthu awiri omwe akhadaima naye. 33Pomwe akhayenda kuchoka pakhana Yesupo, Petulo adati kuna iye, ''Mbuya, mbzabwino ife kuoneka mbuto ino. Mbatiye tiomange bzikhuthi bzitatu, chibodzi chanu, chinango cha Mose na chinango cha Eliya.'' ( Akhadziwa lini bzomwe akhalewalewa.)34Pomwe akhalewalewa bzobzi, mtambo udabwera kudzawampsinkha, apo akhabva mantha kupita mumtambomo. 35Mafala yadabveka kuchoka mumtambomo, kulewa kuti , ''Uyu ni, mwanangu omwe adasankhukambo; mutetekereni.'' 36Mafalaya yataseweriwa, Yesu zjai adaoneka ali yekha. Iwo adakhala chete nsiku zimwezo neye kuuza munthu ndibzo adaonabzo.37Tsapano mangwana yache pakubuluka m'phiri mule, thimu la wanthu lidakagumana naye. 38Onani, mamuna wina pa chithimu pale, adakuwa kulewa kuti, ''Mpfunzisi, ndikukumbirambo mukaone mwanangu wachimuna, thangwe ndina mwana m'bodziyo basi. 39Mukuona, ana chiwanda ndipo ambadzidzimuka dzidzimuka nacho; chimbamuchitisa kugwa pansi nkumbachoka thobvu kukamwa. Chimbanesa kunyaula apo chimbamusiya na mpsukuda zakugopsa. 40Ndidakumbira wakupsunzira wanu kuti achibulise nsiku zinango atabwera soma adachitazira.41Yesu adatawira achiti, ''Imwe mbwado wakusaya chikhulupiriro na wa mphumbza, nimdzakhala namwe mpakana lini kumbakulekererani basi? Bweresani mwananuyo kuno.'' 42Pomwe mnyamatayo akhabwera naye, chidamumenyesera pansi na kumng'ambisa. Soma Yesu adatsimula chiwandacho achilimbisa mwanayo, nkumubwezera kuna babache.43Apo wensene adadabwa na ukulu bwa Mulungu. Pomwe wense akhali mkati kudabwa bzomwe bzidachitikabzo, iye adati kuna wakupfunzira wace, 44''Bvumani mafalaya yakhazikike mmakutu mwanu: Mwana wa Munthu amdzaperekiwa mmanja mwa wanthu.'' 45Soma alibe kubvesesa mafala yoya. Yadabisiwa kuna iwo, pala kuti nampodi adziwe kuthumbudzula kwache, chensecho pomwe adachita mantha kubvunza kuthumbudzula kwacheko.46Kinangoka okha okha tsapano adayamba kumbabvunzana kuti mkulu pa wensewo mnbani. 47Soma Yesu, pakubvimira bzomwe akhakumbuka mmitima mwaobzo, adatenga kamwana kang'ono achikapfuwira pakhadaima iyepo 48achiti kuna iwo, ''Omwe amtambira mwanayu mu dzina langu, watambira ine; apo wakutambira ine, watambirambo iye ndiye adandituma. Thangwe omwe ali mng'ono maninge pa mwensemwe ndiye mkulu umweyo.''49Yohani adatawira, ''Mbuya, ife pomwe tidaona winango akhabulisa bziwanda mu dzina lanu tidamuletsa, thangwe tikhalibe kutsagana naye pabodzi pa ulendo bwathubo.'' Yesu adati, 50''Nampodi kumbamuletsa,'' ''Thangwe aliyense ndiye akukuwengani lini ngwanu umweyo.''51Pomwe nsiku zidafendera kuti iye atakuliwe, adafuna kuti nkhope yace ikaonekere ku Yerusalemu. 52Iye adatuma mitumi kutsogoloko, apo idayenda ichikapita mmuyi wa ku Samariya kukakonzesera bzense pala iye. 53Soma wanthu koko alibe kukamutambira thangwe akhadakonza kale bzakukaonekera nkhope yache ku Yerusalemu.54Pomwe wakupfunzira wache Yakobo na Yohani adaona tenepoyo, adati, ''Mbuya, mukufuna tichemerese moto kudzaulu udzawadzonge awa?'' 55Soma adazungunuka achiwatsimula, 56apo basi zjai adaenda muyi winango.5758Pomwe akhafamba mu mseu, winango adati kuna iye, ''Nimkutewerani kulikwense muniyendako.'' Yesu adati kuna iye, ''Nkhandwe zina mauna yakukhala, apo mbalame za mdzaulu pomwe zina bzitsa, soma Mwana wa Munthu alibe neye pakutsamira msolo wache pokha.59Apo adati kuna winango, ''Nditewere,'' Soma adati, ''Mbuya, nditome kuyenda ndikafuchire babangu.'' 60Soma adati kuna iye, ''Leka wakusaika afuchirane wakusaika okha okha. Soma pala iwe, ndoko ukalalikire kutali bza ufumu bwa Mulungu.''61Ndiye winango pomwe adati, ''Nimdzakutewerani, Mbuya, soma nditome kukagoneka wa kumuyi kwangu.'' 62Yesu adamutawira, ''Palibe munthu ambaphata gejo achinyang'ana mmambuyo omwe angathemere mu ufumu bwa Mulungu.''

Chapter 10

1Tsapano bzitamala ibzi, Mbuya adasankhula winango makumi manomwe (bzakunemba bwinango bzakale bzimbati pomwe makumi manomwe soma bzinango bzimbati makumi manomwe na mawiri) achiwatuma kunja awiri awiri kutsogola mmizinda na mmiyi yentsene komwe iye akhadasala pang'ono kuyenda. 2Iye adati kuna iwo, "Bzakukolola bzawandisa,soma anyabasa achepa. Tsono kumbilani Mbuya wa bzakukololabzo atume anyabasa akakolole.3Ndokoni njira zanu. Onani, ndikukutumani ninga ntchere za mabira pampikiti pa mphumphi. 4Nampodi kutakula chola chakuikhira kobiri, ayai chola chapaulendo, ayai shango, apo nampodi kupasa moni munthu munjiramu.5Nyumba iriyense munkapitayo, katomeni kulewa kuti, 'Myendere ukhale pa nyuma iyi!' 6Penu mwana wa mtendere ali popo, mtendere wanu umdzakhala pa iye, soma penu neye, umdzabwerera kuna imwe. 7Kakhaleni mu nyumba yoyo kudya na kumwa bzomwe amkakupanibzo, thangwe nyabasa ambathemera na malipiro yache. Nampodi kumbakachita kubula nyumba iyi mkumbakapita inango.8Mzinda uliwense mumkapitayo angakakutambirani, kadyeni ndicho ankakupanicho 9apo kalimbiseni atenda omwe mumkawagumana momo. Kaleweni kuna iwo. 'Ufumu bwa Mulungu bwafendera kuna imwe.'10Mungakapita mumzinda wanthu seye kukutambirani, kayendeni mmiseu yache mukakuwe kuti, 11Neye pfumbi lokha ndiro laphatirira kunzayo kwathuku tikulikunkhumula kuna imwe! Soma dziwani ichi: Ufumu bwa Mulungu bwafendera.' 12Ndikulewa kuna imwe kuti pa nsiku imweyo zjai mzinda wa Sodomu ungadzabveriwe nsisi kusiya na mzinda umweyo.13Tsoka kuna iwe,Chorazini! Tsoka kuna iwe, Betisaida! Lichikhala basa likulu ndilo lidaphatika kuna imwe lidaphatika ku Tiro na ku Sido, khali zjai wanthu koko atalapa kale, khali akhala kubvala bziguduli na kudzola dotha. 14Soma Tiro na Sido bzingadzapuse kuwalekerera bzakuipa bzao pa nsiku ya kutonga kusiyana na imwe. 15Iwe, Caperenao, ukukumbuka umdzakwiziwa kudzaulu? Nada, umdzagwesiwa mu Hade.16Omwe ambabvera imwe wabvera ine apo omwe ankulambani walamba pomwe ine, apo ndiye anilamba inepano walamba pomwe ndiye adanditumayo.''17Makumi manomwe wale adabwerera achisekera, kulewa kuti, ''Neye bwiwanda bzikhabula basi mu dzina lanu.'' 18Yesu adati kuna iwo, '' Ndikhaona Satana akugwa kuchoka kudzaulu ninga mpheni. 19Onani, ndakupani mphamvu zakufamba pomwe pana nyoka na mphiriri, na pense pomwe pana nyakukuwengani, apo palibe chinthu ndicho chimdzakudzongani munjira iriyense. 20Soma nampodi kusekera na bzokhabzi basi nada, kuti mizimu ikhakubverani, soma sekerani kuti madzina yanu yanembiwa kudzaulu.''21Panthawe yokha yokhayo adasekera mu mzimu wakuchena achiti, ''Ndikukuthembani, Baba, Mbuya wakudzaulu na pansi, thangwe mudampsinkha bzinthubzi kuna adziwi na anyakubvesesa muchib zizimbula kuna wale omwe ambapfunzisika lini, ninga wana ang'ono. Inde, Baba, nakuti tenepoyo bzidakudekerani pakubziona.22Bzinthu bzense bzaperekiwa kuna ine kuchoka kuna Babangu, apo palibe ndiye amdziwa kuti Mwanayu mbani kupambula Baba, apo pomwe palibe ndiye amdziwa kuti Babayu mbani kupambula Mwana na wale omwe Mwanayu wawasankhula pala kuti azimbule bza iye.''23Apo iye adachungunuka kuna wakupfunzira wache achiwauza mwa kanonono. ''Wakudalisika ndiwo omwe akuona bzomwe mukuonabzi. 24Ndikulewa kuna imwe kuti aneneri azinnjitsa na mafumu makulu yadakhumba kuonambo bzinthu mukuonabzi soma alibe kubziona, na kukhumba kubva bzomwe mukubvabzi, soma alibe kubzibva.''25Onani, mdziwi mkulu wa mitemo ya utongi adaima kuti amuyezere iye, nkulewa kuti, ''Mpfunzisi, ndichite tani kuti ndikapite mmoyo wa muyaya?'' 26Yesu adati kuna iye, ''Mumtemo wautongi mudanemba tani? Mumbalilewenga tani?'' 27Iye adatawira achiti, ''Ukonde Mbuya Mulungu wako na mtima wako wensene, na mzimu wako wensene, na mphamvu zako zensene, na bzakukumbuka bzako bzensene, na mnansi wako na iwepo pomwe mwenekachiro.'' 28Yesu adati kuna iye, ''Watawira bwino.Chita bzobzi tsono, apo umdzakhala na moyo.''.''29Suma iye, pakufuna kubzikomesera yekha adati kuna Yesu, ''Kodi mnansi wangu mbani?'' 30Yesu adamutawira achiti, ''Munthu winango akhafamba kuchokera ku Yerusalemu kuyenda ku Yeriko. Panjira adaphatiwa na akapondolo, omwe adamupsokonyola bzinthu bzache achimmenya, mkumusiya atatsala pang'ono kufa.31Mwamwayi wansembe akhafambambo njira imweyo, apo pomwe adamuona, adapandulira kumphepete achipitirira. 32Ndendende pomwe adafikambo mu Levi, atafika pambutopo mkumuona, adapandulira kumphepete achipitirira pomwe basi.33Soma Msamariya winango, pakupitambo na njira zache pomwe ninga wale, adafika pomwe ule akhali. Atamuona, adabva naye nsisi. 34Adamufenderera achimumanga ma galagadula bzilonda bzachebzo, atabzithira mafuta na vinyo. Adamupakiza pa nyama yomwe akhadapakira iye yekha achikamutula mmanja mwa wakutchenkha alendo, achimusamala. 35Mangwana yache kutachena adachosa kobiri ziwiri za denarii, nkupagali kuna wenekachiro wa pambutopo, achiti, ' Mutchenkheni uyu, apo chirichense munimudzongeracho, pakubwerera nimdzapagali ine.'36Nguponi pa atatuwa omwe ukukumbuka kuti akhali mnansi wache wa omwe adamenyiwa na akapondolo ule? 37Iye adati, ''Omwe adaonesa nsisi kuna iyeyo.''Yesu adati kuna iye, '' Tsono ndoko umbakachitembo tenepoyo.''38Tsapano pomwe akhafamba, adapita mmuyi winango, apo mkazi winango dzina lache Malita adamutambira mnyumba mwache. 39Akhana nana wache dzina lache Mariya, omwe akhakhala pa nzayo za Mbuya nkumbabva mafala yache.40Soma Malita akhadatanganika maninge kukonzesera chakudya. Adabwera kuna Yesu achiti, ''Mbuya, mulibe nabzo basa kani kuti nana wangu ule wandisiyira ndekha basa lense lakuphikali? Muuzeni tsono andithandizembo.'' 41Soma Yesu adamutawira achiti, ''Malita, ukubziboneresa na bzinthu bzizinji, 42soma chakufunika mchinthu chibodzi. Mariya ule wasankhula chomwe mchabwino maninge, chomwe chimdzatengiwa lini kuna iye.''

Chapter 11

1Bzidachitika nsiku inango kuti Yesu akhanamata mbuto inango. Atamaliza, m'bodzi wa wakupfunzira wache adati kuna iye, ''Mbuya, tipfunzisenimbo kapempheredwe ninga ndimo Yohani akhapfunzisira wakupfunzira wache.2Yesu adati kuna iwo, ''Pakupemphera lewani kuti, 'Baba, mbalithembeke dzina lanu thangwedi ndakulemekezeka. Ufumu bwanu mbabubwere.3Tipeni ife lero chakudya chathu cha lero. 4Tilekerereni bzakuipa bzathu, ningambo ndimo timbalakererera ndiwo tinawo mathangwe. Nampodi kutitengera kwa kukatiyezera.'''5Yesu adati kuna iwo, ''Mbani waimwe achikhala na mwayache, nkumuyendera pakati pa tsiku, kukamuuza kuti, 'Mwayangu, ndikumbizembo pau zitatu zamtero, 6thangwe mwayangu wabwera kuchoka kumseu, apo ndiribiretu neye kalikense kakumupa'? 7Kinangoka ali myumba ule mkumutawira kuti, 'Nampodi kundinesa. Ndafunga kale msuwo, ndipo wana wangu, na ine, tensene zjai tagona kale. Ningakwanise lini kumuka pomwe nkukupa pauzo. 8Ndikulewa kuna imwe, neye achikhala kuti iye walamba basi kumuka soma nakuti iye ni mwayanu, muchisaya manyazi nkukumbira pomwe basi, anilamuka achikupani pau zizinji ate zjai kuposa zomwe mukhadafunazo.9Ndikulewa pomwe kuna imwe, kumbirani, ndipo mumdzapasiwa; psagani, ndipo mumdzabzigumana; gogodani, ndipo chimdzafunguliwa kuna imwe. 10Thangwe aliyense wakukumbira amdzapasiwa, ndipo wakupsaga psaga amdzabzigumana; ndipo kuna iye wakugogoda, chimdzafunguliwa.11Mbani baba pa imwepa, mwananu achikukumbirani nsomba, mungamupase nyoka mmalo mwa nsombayo? 12Ayai achikumbira dzayi, angampase mphiriri? 13Mthangwe lache, penu mudaipa dziwani kupasa mphatso zabwino kuna wana wanu, mtenepo pomwe Baba wanu wakudzaulu amdzapasa Mzimu Wakuchena kuna iwo wakumukumbira?''14Tsapano Yesu adabulisa chiwanda chakusaya kulewalewa. Pomwe chiwandacho chidabula, mwamuna omwe akhali bewewe ule adayamba kulewalewa, apo thimu lawantu lidadabwa. 15Soma wanthu winango adati, ''Mthangwera mphamvu ya Berezebule, mtongi wa bziwanda, ndipopa akukwanisa kubulisa bziwanzabzi.''16Winango adamuyezera achifuna kutoma kuona chizindikiro chakuchokera kudzaulu. 17Soma Yesu adabvimira bzakukumbuka bzao achiti kuna iwo, ''Ufumu bulibwense bwakugawanika bumdzapasuka, apo muyi wakugawanika okha umdzamala.18Penu Satana ngwakugawanika yekha, ufumu bwache tsono bumdzalimba tani? Pakuti mwati nimbabulisa bziwanda thangwera mphamvu ya Berezebule. 19Penu nimbabulisa bziwanda thangweradi Berezebule, tsono wanuwambo ambabulisa na mphamvu yayani? Thangwera ibzi, iwo amdzakhala atongi wanu. 20Soma penu nimbabulisa bziwanda na chala cha Mulungu, ndiye kuti zjai ufumu bwa Mulungu bwafika kuna imwe.21Pomwe munthu wamphamvu omwe ana bzida bzakukwana anilindira nyumba yache, bzombo bzache bzimdzakhotchererewa, 22soma penu panionekambo nyamphamvu kuposa iye achimugonjesa, wamphamvuyo amdzapsokonyola bzensene bzomwe akhathemba achituta bzombo bzace bzensenebzo. 23Omwe ana lini ine akundiwenga umweyo, apo ndiye ambagwezekana lini na ine amdzamwazikana.24Pomwe mzimu wakuipa wabula mwa munthu, umbakafamba kupita mbuto zakusaya madzi kupsaga kuti ukapume. Ungakasaya mbuto, umbati, 'Zjai ndibwerere kumuyi kwangu ndiko ndikhakhala pakutoma.' 25Ungabwerera, umbakagumana mnyumba mule zjai mudapsairiwa ndipo mudalongosoka. 26Kinangoka umbabwerera kukatengana na inzache minomwe yakuipa maninge kuposa iwo ndipo yensene imbabwera kudzakhala momo. Tsapano mumdzaona kuti khalidwe la munthu ule limbakhala lakuipa kunyanya zjai kuposeratu ndimo akhaliri pakutoma pale.27Bzidachitika kuti pomwe akhasewera bzobzi, mkazi winango adakuwa pa thimu lire achiti kuna iye, ''Chakudalisika chiberekero chidabala imwe na tsuku ndiro mudamama imwe. 28''Soma iye adati, Pomwembo, mbakudalisika ndiwo ambabva mafala ya Mulungu achiyakoya.''29Pomwe thimu likhafamba lichiwanda, Yesu adayamba kulewalewa kuti, ''Mbwado uno ni mbwado wakuipa. Umbapsaga bzizindikiro, seye kudziwa kuti palibe chizindikiro ndicho chimdzaperekiwa kupambula chizindikiro cha Yona. 30Pakuti ninga ndimo Yona adakhalira chizindikiro kuna wanthu wa ku Nineve, mtenepoyombo ndimo Mwana wa Munthu amdzakhalira chizindikiro kuna mbwado uno.31Mfumukazi ya ku m'wera imdzalamuka pa nsiku ya kudzatongiwa na wanthu wa mbwado uno ichidzawatsimula, thangwe imdzabwera kuchokera ku malekezero ya dziko lapansi kudzabva nzeru za Solomoni, ndipo onani, winango mkulu kuposa Solomoniyo ali pompano.32Amuna wa ku Nineve amdzaima pa chitongero na wanthu wa mbwado uno achidzatsimula, thangwe adalapa na kulalika kwa Yona, ndipo onani, winango mkulu kuposa Yona ali pompano.33Palibe, ndiye angagase nyale, achiyiikha pakumpsinkha ayai pa dengu, soma padecha, pala kuti aliyense wakupita mwemo ambaone kutoya kwache. 34Diso lanu ni nyale ya thupi. Pomwe diso lanu liri bwino, thupimbo lensene limbadzala na kutoya. Soma pomwe diso lanu laipa, thupi lanu lensene limbadzala kupsipa na mdima. 35Tsono, chenjerani kuti kuwala kuli mwa imwe nampodi kusanduke mdima. 36Tsapano thupi lanu lensene lingadzala na kutoya seye nkukhala na mbalawande ya mdima, ndiye kuti thupi lanu lensene limdzakhala ninga ndimo nyale imbangwerewerera kutoya pa imwe.''37Pomwe adamaliza kulewalewa, Mfarisi adamukumbira kuti akadye naye kumuyi kwace, natenepo Yesu adayendadi achikakhala nkutsamira pa meza. 38Mfarisi ule adadabwa kuona kuti Yesu alibe kutoma kusamba mmanja pakulalira pale.39Soma Mbuya adati kuna iye, ''Tsapano, imwe a Farisi mumbatsuka kunja kwa kaneka na palato pamene mkati mwanu mudadzala na umbava na upandu. 40Imwe wanthu wakunyansa! Nim'bodzibodziyo lini omwe adalenga kunja ndiye adalenga pomwe mkati? 41Perekani bzomwe bziri mkati ninga chithandizo, apo bzinthu bzense bzimdzakhala bwino kuna imwe.42''Soma pikado kuna imwe Afarisi, thangwe mumbapereka tumbeu twakununtchira, chitowe na bzense bzakumela bza mmunda, soma mumbadana na chilungamo na chikondi cha Mulungu. Mbzakufunika kuchita bzachilungamo na kukonda Mulungu, seye kutazila kuchita pomwe bzinthu bzinango.43Pikado kuna imwe Afarisi, thangwe mumbakonda bzakukhalira bza kutsogolo mma sunagoge na kumbamusiwa mwa ulemu mmisika. 44Tsoka kuna imwe thangwe muli ninga nthutu zakusaya bzizindikiro zomwe wanthu ambaponda nkumbafamba popo seye nkudziwa.''45M'bodzi mdziwi mkulu wa mitemo ya utongi adati kuna iye, ''Mpfunzisi, bzomwe mukusewerabzi mukulimula pomwe na ife kubodzi.'' 46Yesu adati, ''Pikado kuna imwe, apfunzisi wa bzamitemo ya utongi! Thangwe mumbasenzesa wanthu kachitigu zakunesa kutakula, soma imwe neye kudzusambo chala chibodzi chokhambo kuwathukula kuti apepukidwe kachitiguzo.47Pikado kuna imwe thangwe mumbawaka nthutu za anenerri, pomwe mba abereki wanu omwe adawapha. 48Tsono ndimwe mboni apo mukutawiriza ku mabasa ya abereki wanuwo, thangwe mchadidi kuti adawapha ndiwo apo mukuwakadi nthutu zaozo.49Na thangwe iri pomwe nzeru ya Mulungu idati, ''Nimdzawatumizira ananeri na atumwi, apo amdzawaboneresa ate na kumbadzapha winango.' 50Mbwado uno tsono, ndiwo umdzatawira mulandu wa mulopa wensene wa ananeri omwe udajoja kuyambira pa kutoma pa kulenga dzikoli, 51kuchokera pa mulopa wa Aberi mpakana mulopa wa Zakaliya, ndiye adaphiwa pakati pa guwa la nsembe na nyumba ya kachisi. Inde, ndikuti kuna imwe, mbwado uno umdzatawira milandu imweyi.52Pikado kuna imwe adziwi wa mitemo ya utongi, thangwe mwathawisa chavi cha nzeru; mumbapitambo lini mwemo mwekha, apo mkumbakhotcha pomwe wale wakufuna kupita mwemo.''53Pomwe Yesu adachoka popale, anembi na Afarisi adamugaza achigegedzana naye pa bzinthu bzizinji. 54Kukhala kudikhila iye kuti amubve mafala ya pakamwa pache yomwe angasewere.

Chapter 12

1Panthawe yoyo , pomwe wanthu bzulu bzizinji adagwezekana pabodzi mwakuti kumbachita kupondana, iye afayamba kusewera kuna wakupfunzira wache chakutoma, ''Chenjeani na Afarisi wamtima wa kufufuma kuli kubzithusa.2Soma palibe ndicho chimdzabisika seye nkuzimbulika padecha, apo palibe ndicho chimdzabisala seye kudzadziwika. 3Tsono chirichense chomwe mukusewera mu m'dima chimdzabvekera padecha, napo bzomwe mumsewera pakhutu mmasubi yakumata bzimdzabvekera pansodzi pa nyumba.4Ndikulewa kuna imwe, abale wangu, lekani kugopa wale ndiwo amdzapha thupi lanu, apo akamala alibe chakuchita nalo. 5Soma ndikukuchenjezani bza ndiye mumbamugope. Gopani ule ndiye, angapha, ana mphamvu yakukuthusani mu ng'anjo ya moto. Inde, ndikulewa kuna imwe, gopani umweyo letu.6Nserenga ziwiri kodi zimbagulisiwa lini tungwingwingwi tuwiri tumkiti tumkiti? Chensecho neye ibodzi yokha imdzayebwiwa .lini pa maso pa Mulungu. 7Soma neye tsisi lokha la mumsolo mwanu limbadziwika basi kuwanda kwache. Nampodi kugopa. Ndimwe wakufunikira kuposa nserenga zizinjizo.8Ndikulewa kuna imwe, aliyense ndiye ambandibvuma pamaso pa wanthu, Mwana wa Munthu amzamubvumambo pamaso pa anjero wa Mulungu, 9soma ndiye amndilamba pamaso pa wanthu amndzalambiwambo pamaso, pa anjero wa Mulungu. 10Aliyense wakusewera makiriyado kuna mwana wa Munthu, amdzalekereriwa, soma iye wakuchitira makiriyado Mzimu Wakuchena amdzalekereriwa lini.11Angadzakupfuwirani mma sunagoge, kuna atongi, na kuboma, nampodi kuchita thupo kuti mumdzakasewera tani pa kubzikhotcherera kwache, ayai kuti mumdzakasewera chiyani, 12thangwe Mzimu Wakuchena umdzakupfunzisani pa nthawe yoyo bzakuti mulewelewe.''13Apo winango pa thimu pale adati kuna iye, ''Apfunzisi, muuzeni mano wanguyu tigawane vida ya masiyei. 14Yesu adati kuna iye, ''Munthu iwe, mbani adandiikha mtongi ayai mkhala pakati wanu?'' 15Iye adati kuna iwo, ''Bzitchenkhe wekha pala kuti ukhale kutali na chilakolako cha dyera, thangwe moyo wa munthu sikuti umbatengera kawandidwe ka vida ndiyo anayo.''16Tsapano Yesu adawauza chifaniziro, kuti, ''Munda wa munthu winango udabala bzinthu kwenekwene, 17ndiye adakumbuka mwaiye yekha kulewa kuti, 'Ndichite tani, thangwe ndiribe mbuto ya kukwana kukoyera bzakukololabzi?' 18Iye adati, 'Nimchita tene, nimpasula magwangwaya ndipakase makulu yache, apo mwemo tsapano ndimo nimdzakoyera mbeu na bzinthu bzinango. 19Nilewa kuna mzimu wangu, 'Mzimu, unikoya bzombo bzizinji ate magole mazinji. Puma bwino, dyaya, mwaya, khala wa kusekera.'''20Soma Mulungu adati kuna iye, 'Munthu wakupusa iwe, maulo yano mzimu wako wakukwanira, apo tsono bzinthu wakonzekerabzi, bzimdzakhala bza yani?' 21Umo ndimo munthu ambakhalira mkumbakhala na vida mwa iye yekha soma mkukhala seye wakusauka pa maso pa Mulungu.'22Yesu adati kuna wakupfunzira wache, ''Natenepo ndikukuuzani, nampodi kukhala na thupo na moyo wanu, kuti mumdzadya chani, ayai bza thupi lanu, kuti mumdzabvala chani. 23Thangwe moyo umbaposa chakudya apo thupimbo limbaposa bzakubvala.24Ganizirani mbalame za apsololo, zimbabzala lini ayai kukulola. Ziribe ma gwangwa ayai nkhuti, soma Mulungu ambazidyesa. Ndimwe wakufunikira maninge kuposa mbalame! 25Mbani wa imwe na kudandaula angakwanise kuthimizira kutalika pankiti pokha kwa moyo wache? 26Penu tsono mukukwanisa lini kuchita kachinthu kamkiti kokha, msabwanji tsono mumkukhala na thupo na ndiko kwatsalaku?27Ganizirani maluwa---ndimo yambakulira. Yambaphata lini basa, yambangwereka lini. Tsono nimkuuzani kuti, neye mfumu Solomoni chaiyo muulemerero bwache bwensene iribe kubvala neye ninga dzuluwa libodzi la yamweya. 28Ningati Mulungu ambabvazika upsa bwa mthengo, ndibo bulipo lero lokha, apo mangwana zjai bukutenthiwa, ndiye tani kuna imwe amdzakubvazikani moda wanyi, O wanthu wakuchepa chikhulupiriro imwe!29Nampodi kubonera kupsaga bzakuti mudzadye na bzakuti mudzamwe, apo lekani thupo. 30Pakuti wanthu wensene padziko pano ambapsaga bzinthu bzobzi, neye apo Babanu ambadziwa pomwe kuti imwe mumbabzifunambo.31Soma psagani ufumu bwache, apo bxinthu bzobzi bzimdzathimiziriwa kuna imwe. 32Nampodi kugopa, tumabira imwe, thangwe Babanu akufuna maninge kukupani ufumu.33Gulisani bzomwe munabzo mupase wakusaya. Bzikonzereni phukusi la kusaya kumala--- vida ya kudzaulu yomwe imdzamala lini. Yomwe neye mbava ingafikire lini, ayai pomwe mchenje kuidzonga. 34Pakuti pomwe pana vida yanu mtima wanumbo umdzakhakla popo.35Khalani wakubzimangira mchiuno apo nyale zanu zikhale zakugaka, 36apo khalani ninga wanthu wakudikhira mbuya wao pomwe akubwera kuchoka ku phwando la maloozi, kuti pomwe wafika achigogoda kamkulumize adzamufungulire.37Wakudala mba anyabasa omwe mbuya wao amdzawagumana adapenya pa kubwera kwa iye. Indetu ndikulewa kuna imwe, iye amdzabzimangira mchiuno achidzawakhazika pansi pa meza bwino, apo amdzabwera kudzawatumikira. 38Apo mbuyayo achibwera pomwe kudzazonda kachiwiri ayai kachitatu, mkudzawagumana adapenya pomwe basi, zjai mbakudalisika anyabasa amweo.39Soma dziwani ichi, achikhala mwenekachiro nyumba akhadziwa nthawe ya kubwera mbava, angadabvumalini nyumba yache kutcholiwa. 40Khalanimbo wakukonzeka, thangwe Mwana wa Munthu ankubwera pa nthawe ndiyo mukuidikhira lini.''41Petulo adati, ''Mbuya, chifanizochi mukuchilewa pala ife tekha ayai kuna aliyense?'' 42Mbuya adati, ''Mbani tsono bwana wakukhulupirika na wanzeru ndiye mbuyache amdzampasa anyabasa wace kuti awapase mbali yao ya chakudya pa nthawe yache. 43Wakudala ni kapolo ndiye mbuya wache amdzamugumana akuchita bzobzi pakudzabwera iye. 44Indetu ndikulewa kuna imwe iye amdzamusiira kuti anyang'anire bzinthu bzache bzense.45Soma penu kapoloyo anilewa mumtima mwace, 'Mbuyayu akuchedwa kubwera,' achiyamba kumbamenya anyabasa wachimuna na wachikazi nkumbadyerera na kumwa na kumbaledzera, 46mbuya wa kapolo umweyo amdzafika nsiku ndiyo iye akhakhulupirira lini na pa nthawe yakuti iye akudziwa lini apo amdzamugwata ma pidaso achidzaikha winango wakusaya kulungama mmalo mwa iye.47Kapolo umweyo, pakuchita kudziwa bzikufuna mbuyache soma neye kukonzekera kuchita bzimfuna mbuyachebzo, amdzamenyiwa na mabakera mazinji. 48Soma ndiye alibe kudziwa achichita bzakuthemera kumenyiwa nabzo, amdzamenyiwa na mabakera yakuchepa. Soma wense ndiwo apasiwa bzizinji, kuchokerambo kwa iwo bzizinjibzo bzimdzafunika, napo ule ndiye walongesiwa bzizinji, bzizinjimbo amdzakumbiriwa kuchoka kuna iye..49''Ndidabwera kudzagasa moto dziko lapansi, apo zjai nimbafuna terepayu litagasiwa kale. 50Soma ndina ubatizo bwa kubatiziwa nabo, napo ndimo ndachitisiwira manyazi mpakana bzitamala!51Mukukumbuka ninga ndidabwerera kudzapereka mtendere pa dziko lapansi? Nada, ndikukuuzani soma kugawanisa pang'ono. 52Pakuti kuchokera tsapano mpakana mtsogolo muno amdzakhala ashanu mnyumba ali wakugawikana---atatu kugandukira awiri, apo awiri kugandukira atatu. 53Amdzagawikana, babamunthu kugandukira mwana napo mwana kugandukira babache, mamunthu kugandukira mwanache wachikazi napo pomwe mwana kugandukira mamache, mabzala wachikazi kugandukira muloola wache napo muloola kugandukira mabzala wache wachikazi.''54Yesu adalewa pomwe kuna thimu la wanthu, ''Mungaona mtambo ukuchokera kumadokero, kamfulumize mumbati, mvula ikubwera,' apo bzimbachitikadi. 55Chonzi chingambachokera kum'wera, mwati, kunipsa maninge,' apo bzimbachitikadi. 56Wachinyengo imwe, mumbadziwa kuzindikira bza nyengo ya dziko lapansi na kudzaulu, soma mumbataza tani kubvimira bza nthawe za tsapanopa lino?57Thangweranyi mumbataza kudziwa bzabwino bza imwe wenekachiro. 58Pakuti mungatsagana na nyakuphonyerana naye pakuyenda kuna nyakutonga mirandu, panjira chitani bzakuti mukhale naye pansi mwayanuyo pala kuti nampodi akakufikizeni kuna nyakutongayo, na tenepo nyakutonga ule amdzakuperekani lini kuna apolisi, ndipo mpolisiyo amdzakuthusani lini mkaoko. 59Ndikulewa kuna imwe, mungadzabule lini pomwe panja mpakana mutapagali kobiri zensene ndizo mumdzatchajiwa.

Chapter 13

1Panthawe imweyo, wanthu winango popo adamuuza iye bza wanthu waku Galileya winango omwe Pilato adatenga mulopa wao mkusanganiza na nsembe zao. 2Yesu adawatawira kuti, ''Mukukumbuka kuti a Galileya amwewo akhali wakuphonya maninge kuposa a Galileya winango wense thangwera kuti adabonera terepoyo? 3Nada, ndikukuuzani. Soma penu munilapa lini, mwensenemwe mumdzamalambo psiti moda umweyo.4Ayai wanthu khumi na asere waku Siloamu wale omwe nsanza idawagwera achiferatu, mukukumbuka kuti akhali wakuphonya maninge kuposa wanthu wense wa mu Yerusalemu? 5Nada, ndikukuuzani pano. Soma penu munilapa lini, mwense mumdzamala psiti.''6Yesu adalewa fanizo iri, ''Munthu winango akhana muti wa mkuyu ataubwala mmunda mwache mwa mpesa ndiye adayenda pamutiyo kukanyang'ana nkhuyu mwemo soma alibe kukagumana neye ibodzi. 7Munthu ule adati kuna nyabasa wache, 'Ona, ate magole matatu tsapano ndikumbabwera kuyezera kuti ndidzatchembo nkhuyu mmutimu soma nimbagumana mulibe basi. Ugwate zjai. Mazi phindu lache ndiponi pala kutondo kusukwisa mataka?'8Nyabasa wa mmunda ule adatawira achiti, 'Mbuya , ulekeni gole libodzi lino lokha ndiukonzere mkulekule kuzungulira komanso ndiuthire ndovolo. 9Gole la mangwana ungabala nkhuyu, ni bwino; soma ungatazira pomwe, mudzaugwate tsapano!'''10Tsapano Yesu akhapfunzisa mu sunagoge inango nsiku ya sabudu. 11Onani, mkazi winango akhali popo omwe adamala magole khumi na masere akutsautsika na chiwanda cha kulefula thupi. Akhadagongonyekeratu msana apo zjai akhatha lini pomwe kumbaima bwino bwino dzololo.12Pomwe Yesu adamuona, adamchemera achiti, ''Mkaziwe kulefuka kwako kwatsudzuliwa. 13''Adamubzatika manja yache, apo zjai kamkulumize udathamuka achitenda Mulungu. 14Soma mkulu wa sunagoge ire bziribe kumukomera pakuona kuti Yesu adalimbisa munthu nsiku ya sabudu. Apo mkulu ule adatawira achiti kuna thimu lire, ''Pana nsiku zitanthatu zakuthemera kuphata basa. Penu mumfuna kulimbisa wanthu mumbabwere nsiku zozo, neye kuti nsiku ya sabudu nada.15Mbuya Yesu adamutawira achiti, ''Wanthu wachinyengo imwe! Kodi imwepo mumbatsudzulira lini ng'ombe za pa kalosa ayai mabulu yanu pachingwe muchikazimwesera kumadzi nsiku ya Sabata? 16Mbzibodzibodzimbo na uyu mwana wa Abrahamu, omwe Satana akhadamumanga ate magole khumi na mawiri yamtero, tsapano mumfuna kuti mfundo zachezo nampodi zitsudzuliwe nsiku ya Sabata''17Pomwe adasewera bzobzi, wensene omwe akhamugaza wale zjai adachita manyazi, soma thimu lizinji likhasekera na chifundo ndicho adamuchitiracho.18Ndiye yesu adati, ''Ufumu bwa Mulungu buli ninga chani, apo ningabundendemezere na chani? 19Buli ninga kanjere ka muti wa mastade ndiko munthu adakatenga achikathusa mmunda mwace, apo kadakula mkusanduka chimuti chikulu, mwakuti mbalame za mdzaulu zidamanga bzitsa mmitawi yace.''20Iye adalewa pomwe, Ningabundendemezere na chani ufumu bwa Mulungu? 21Buli ninga bzakufufumisa mkate bzomwe mkazi adatenga achisanganiza na magaba matatu ya ufa bwa tirigu mpakana bwense budafufuma.''22Kinangoka Yesu adafamba kumbapita mmizinda na mmiyi, kupfunzisa kumbayendera ku Yerusalemu. 23Munthu winango adati kuna iye, ''Ati amdzapulumuka ni wanthu wakuchepa basi?'' Iye adati kuna iwo, 24''Bonerani pala mudzapite pa kamsuwo kakupsindiza, thangwe, ndikulewa kuna imwe, azinji amdzayezera kuti apitembo, soma amdzatazira kupita.25Mwenekachiro nyumba akadzatondo kumuka mkufunga msuwo, basi mumdzaima panja mkumbadzamenya msuwoyo mkumbadzati, Mbuya, Mbuya, tifungulirenimbo kani.' Iye amdzakutawirani kuti, ' Nimkudziwani lini imwepo neye kuti mwachoka kuponi.' 26Ndiye mumdzati, 'Tikhambadya nkumbamwa namwe ife pale ate muchimbapfunzisa mmiseu yathu mwayebwa zjai.' 27''Soma amdzatawira, 'Ndati, nimkudziwani lini ndiko mwachokera. Bulani popa, imwe mwense wakusaya kulungama!'28Ndiye kumdzakhala kulira na kububuda mano mungadzaona Abrahamu, Isaki, na Yakobo, na aneneri wensene mu ufumu bwa Mulungu, imwe mkudzaponyiwa kunja. 29Amdzabwera kuchoka ku machibese, kumadokero, kumpoto na ku mmwera, achikhala pa meza mu ufumu bwa Mulungu. 30Dziwani ichi, wakunyozekeratu amdzakhala wakutoma, apo ndiye mumbamtenga kuti ngwakufunikira maninge amdzakhala wakumaliziraletu umweyo.''31Pa nthawe ibodzibodziyo, Afarisi winango adabwera achiti kuna iye, ''Ndokoni chokani pano thangwe Herodi amfuna kukuphani.'' 32Yesu adati, ''Ndokoni mukaiuze nkhandweyo, 'Onani, ndikubulisa bziwanda na kulimbisa matenda lero na mangwana, apo nsiku ya chitatu nimdzakwanisa bzomwe nimfuna.' 33Natenepo, mbzabwino kupitiriza lero, mangwana na mkucha, thangwe mbzakubvumiziwa lini pala mneneri kuphedwera kunja kwa Yerusalemu.34Yerusalemu, Yerusalemu omwe umbapha aneneri na kumbaboma ndiwo atumiziwa kuna iwe. Kazinji nimbafuna kukhongobza wana wako ninga ndimo nkhuku imbakulubzira mtumba wace mmaphapidwe mwace, soma ulibe kufuna bzobzi. 35Ona, nyumba yako yalamwiwa. Ndikulewa kuna iwe, umdzandiona lini pomwe mpakana udzalewe kuti, 'Wakudala ndiye omwe wabwela mdzina la Mulungu.''

Chapter 14

1Bzidachitika pa nsiku inango ya Sabudu, pomwe adakapita mnyumba mwa mkulu m'bodzi wa Afarisi kukadya mkate, kuti akhamunyang'anisisa maninge. 2Onani, pamwepo pakhana mwamuna wina wakudwala matenda ya edema. 3Yesu adabvunza adziwi wa mitemo ya Ayuda na Afarisi, ''Mbzakubvumiziwa kulimbisa nsiku ya Sabudu, ayai neye?''4Soma iwo adakhala chete. Tsono Yesu adamuphata iye boko, achimuuza kuti ambayende. 5Iye adati kuna iwo, ''Mbani wa imwe ndiye achikhala na mwana mamuna ayai ng'ombe ya pakalosa yomwe ichikhala yagwera mumchera nsiku ya sabudu angakaichose lini kunja?'' 6Iwo adatazira kutawira bzinthu bzobzi.7Pomwe yesu adaona omwe akhadachemeriwa atasankhula bzakukhalira bzabwino, adaasewera chifanizo kuna iwo achiti, 8''Mungachemeriwa kumadyerero ya maloozi, nampodi kumbafikira kukhalira pakulemekezeka neye, thangwe pinango pense winango amdzakhala wachemeriwambo wakulemekezeka kuposa imwepo. 9Munthu ndiye wachemera awiri mwensenemwe ule angadzafika, amdzati kuna imwe, pasani awa mbuto yanu mwakhalayi,' apo zjai na manyazi mumdzapitirira muchikakhala pa pezipezi chaipo.10Soma mungachemeriwa, ndokoni mukakhale pa pezi pezi, pala kuti ndiye wakuchemeraniyo angabwera, adzachite kukuuzani kuti, 'Mwayangu, ndoko kakhale pabwino pale.' apo tsapano mumdzapasiwa ulemu na wense omwe akhalambo pa mezapo na imwe. 11Thangwe nyakubzikuza yekha napamdzachepesiwa apo wakubzichepesa amdzakwiziwa.''12Yesu adati pomwe kuna ule nyakuchemera wanthuyo, ''Mungambapereka chakudya chakulalira ayai phwando, nampodi kumbatondo kuchemera anzanu, azimano wanu, ayai adzinza okhaokha ayai anansi wanu wa vida, thangwe amweo angadzakuchemereranimbo bzao, zjai mumdzakhala ninga mukupagaliwi.13Soma mungakonza phwando, chemerani wale wakusaya, wakupunduka, wakudzedzemwa, na azimola, 14apo mumdzadalisiwa , thangwe amwewo angathe lini kukubwezerani. Na tenepo mumdzapagaliwi pa nsiku ya mmukiro wa anyakulungama.''15Pomwe mwam'bodzi omwe akhadakhala pa meza pale na Yesu adabva bzobzi, adati kuna iye, ''Wakudalisika omwe amdzadya mkate mu ufumu bwa Muliungu!'' 16Soma Yesu adati kuna iye, ''Munthu winango adakonza phwando achichemera wanthu azinjitsa. 17Pa nthawe ya phwandolo adatuma nyabasa wache kukauza omwe akhadawauza kale wale kuti, 'Bwerani, thangwe bzense tsapano bzamala kukonziwa.'18Wensene adayamba kupereka mathangwe yakutazira kubwera komkule. Wakutoma adati kuna iye, Ndagula kumene munda, ndiye ndikufuna kuyenda kukauona. Pirizi ndikupepesa.' 19Winango pomwe adati, 'Ndagula kumene ng'ombe khumi za pa kalosa, apo zjai ndikuyenda kukaziyezera. pirizi ndikupepesa.' 20Apo winango adati, 'Ndaloola kumene mkazi, natenepo ningakwaniselini kubwera.'21''Nyabasa ule adabwera kudzauza mbuya wache bzobzi. Apo mwenekachiro wa nyumbayo adakalipa achiti kuna nyabasa wache. ''Zjai ndoko kamfulumize mmiseu na mmizinda ukachemere anyakusaya, wakupunduka, azimola na anyakudzedzemwa. 22''Nyabasa ule adati, 'Bzanu mwatonga bzachitika apo pomwe mbuto ikalipodi.'23Mwenekachiro ule adati kuna nyabasa wache, 'Ndoko zjai mmiseu na mmaluwa apo ukakuse wanthu abwere muno, pala kuti nyumba yangui idzale. 24Nakuti ndikulewa kuna imwe, wale wense omwe ndikhadawachemera, amdzalawidza lini phwando languli.'''25Apo thimu lizinji likhamutewera, ndiye adazungunuka achiti, 26''Penu alipo wakubwera kuna ine ndiye ambawenga lini, babace, mamace, mkazache, wana wache, azimano wache chaiwo, angathe lini kukhala wakupfunzira wangu umweyo. 27Omwe angakwanise lini kutakula mtanda wache mkunditewera angakwanise lini kukhala wakupfunzira wangu umweyo.28Pakuti mbani wa imwe ndiye angakhumbe kumanga nsaka seye kutoma kukhala pansi kuwerengera kuti wakontcheza bzipangizo bzakukwana kumalizira basa lache lense? 29Seye apo, angachera kuti aimange mkutazira kuimaliza, wensene wakumuona amdzayamba kumunyogodola, 30kuti, 'Munthu uyu akhadayamba kumanga soma adatazira kumalia.'31Apo ayi nimfumunyi ingayende kukachita nkhondo na inzache, seye nkutoma kukhala pansi kubvunza nzeru kuti penu ingakwanise na wanthu wache bzulu khumi kukamenyana na mfumu inango ndiyo inambo wache bzulu makumi mawiri? 32Penu neye yaona kuti ingakwanisanenao lini, nthawe ndiyo thimu lankhondolo likadali kutali, imdzatumiratu mtumi wakukumbira chibverano cha mtendere. 33Apo tsono, omwe akhathe lini kutula bzense bzomwe anabzo angakwanise lini kukhala wakupfunzira wangu umweyo.34Munyu ngwabwino, Soma penu wamala mphamvu ya kukoma kwace, ungasanduke tani pomwe munyu? 35Bziribe phindu kuti mataka ayai mudwi wa ndovolo. Umbataiwa,. Ndiye ana makutu yakubvera abve bzobzi.''

Chapter 15

1Tsapano wense wakukhomesa mitsonkho na anyakuphonya adabwera kuna Yesu kudzabvesera. 2Afarisi na anembi adang'ung'dza kuna wina na mwayache, kumbalewa kuti, ''Munthu uyu ambatambira anyakuphonya, ate kufikzana kumbadya nawo pabodzi.''3Yesu adasewera nawo mchifanizo, achiti, 4''Mbani wa imwe, achikhala nayo mabira yache dzana libodzi ndiye bira m'bodzi achitayika , angasiye lini makumi mapfemba na mapfemba yale mthengo, mkuyenda kukapsaga m'bodziyo ate mpakana kumugumana? 5Ndiye angakamugumana ambamukupika pa phewa achisekera.6Akafika pamuyi, ambachemera anzache na anansi, achiwauza, 'Sekera nandeni pabodzi thangwe ndagumana bira wangu ndiye akhadatayika.' 7Ndikulewa kuna imwe kuti mdendendembo, kumdzakhala kusekera kudzaulu thangwera nyakuphonya m'bodzi ndiye walapa, kusiyana na makumi mapfemba na apfemba omwe amfuna lini kulapa.8Ayai mbani mkazi achikhal na tukobiri khumi twa ngwingwingwi, omwe achitaya kabodzi, angagase lini nyale, achipsaira mnyumbamo, mkupsaga palipense ate kukabulukira. 9Angakagumana ambachemera anzache na anansi, kuti, 'Sekera nandenimbo pabodzi, thangwe ndagumana kobiri ndiyo ikhadataika.' 10Mdendendembo, ndikulewa kuna imwe, kumdzakhala kusekera pamaso pa anjero wa Mulungu pala m'bodzi ndiye watembenuka.'11Apo Yesu adati mwamuna winango akhana wana wachimuna awiri. 12Apo mg'onoyo adati kuna babache, 'Baba, ndipasenimbo mbali ya vida yanui ine.' Apo adamugawira vidayo.13Tsapano patapita nsiku zakuchepa mg'ono ule adalongedza bzache bzensene achichoka mkuyenda dziko la kutali, apo kumweko adakadzonga vida yache yensenene ire mwa kalabvadza. 14Tsapano atamala kusakaza bzensene bzire mdiko mule mudagwa kambzombzo mkulu maninge, apo zjai adayamba kubonera.15Adayenda kukaphata basa kuna munthu winango mdzikomo, omwe adamutumiza kumunda wache kumbakadyesera nkhumba. 16Akhambaumirizika kudya bzakudya bza nkhumbabzo thangwe pakhaliube munthu wakumupasa chakudya chirichense.17Soma pomwe adakhala pansi kukumbuka, adati, 'Anyabasa wa baba mbangasi ndiwo ana chakudya chakukwana, soma ndiri kuno kufanayo njala terepayu? 18Nimnyamuka zjai ndimbabwerere kuna babangu, apo nimkalewa kuti, ''Baba, ndaphonyera kudzaulu na imwe kubodzi. 19Ndikuthemera lini pomwe kuchemeriwa mwana wanu; mundisanduse ningati m'bodzi wa anyabasa wanu.'''20Apo mnyamata ule adanyamuka kubwerera kumui kuna babache. Pomwe akadali patali, babache wale adamouna achibva naye nsisi, achithamanga kukamukumbatira achimumpsompsona. 21Mwana ule adati kuna iwo, 'Baba, ndaphonyera kudzaulu na imwepo kubodzi. Ndikuthemera lini kuchemriwa mwana wanu.'22''Babache wale adati kuna anyabasa wache, 'Bweresani kamfulumize chakubvala chabwino maninge chire, mumubvazike, mumubvazike pomwe chibangiri ku boko lache na shango kunzayo zache. 23Kinangoka bweresani kamkono ka ng'ombe kakunenepa kale muphe tichite phwando na kusekera! 24Thangwe mwanayu akhadafa, apo tsapano zjai ana moyo. Akhadatayika, apo tsapano waoneka.' Kinangoka adayamba kusekera.25Tsapano mkulu wace akhali kumunda. Pomwe akhabwera achifendera pa muyi pale, adabva nyimbo na kubzina. 26Adachemera nyabasa m'bodzi achimubvunza chomwe chikhachitika. 27Nyabasa ule adati kuna iye, 'Mano wako wabwera apo babanu apha kamkono kakunenepa kale thangwe wabwera ali bwino bwino.'28''Mkulu wacheyo adakalipa apo alibe kupita momo, apo babache adabula achimuuza kuti apite. 29Soma mkuluyo adatawira babachewo achiti, 'Onani, magole yenseya ndakuphatirani basa pano, apo ndiribe kulamba bzomwe mukhanditonga kuti ndichite, soma mulibe kundipa neyembo kantchere kambuzi kamkiti pala kuti ndisekererembo na anzangu. 30Soma pomwe mwananuyu wabwera, omwe adadzonga vida yanu kukamalira maputa uko, mubveke zjai mkumuphera letu kamkono kakunnepa bwino.'31Baba ule adati kuna iye, 'Mwanawe, ukhana ine pano nthawe zensenezi, apo bzangu bzensene mbzako pomwe. 32Soma mbzabwino kuti ife tisekere thangwe mano wakoyu akhafa, tsono zjai tsapano ana moyo,' akhadatayika, apo tsapano waoneka.'''

Chapter 16

1Yesu adauza wakupfunzira wache, ''Pakhana munthu winango wakudala omwe akhana nyabasa mkulu wakumbanyang'anirambo anyabasa anzache, apo mwenekachiro ule adauziwa kuti nyabasa mkuluyo akhadzonga vidayo. 2Apo mwenekachiro vida ule adachemera nyabasa mkuluyo achimuuza kuti, 'Mchiyani ndicho ndikubva kuna iwe? Ndipase bzakunemba bzense bza mawerengero ya vida yangu, thangwe zjai ukuthemera lini pomwe kukhala nyabasa wangu iwepo.'3''Nyabasa ule adakumbuka, 'Ndichite tani popa, nakuti zjai mbuya wangu akundichosa basa? Ndiribe mphamvu zakulima, apo pomwe ndina manyazi na kukumbira. 4Ndadziwa zjai ndibzo nimchita, pala kuti angandichosa basali, wanthu adzanditambire basi mmiyi mwao.'5Kinangoka nyabasa ule adachemera wensene omwe akhana mangawa yache, apo adabvunza wakutoma ule, 'Paja una mangawa zingasi kuna mbuya wangu?' 6Adati, 'Dzana libodzi la magaloni ya mafuta ya kudya.' ''Adati kuna iye, 'Tenga nsengwa imweyi, khala pansi kamfulumize, nemba kuti makumi mashanu.' 7Kinangoka nyabasa mkulu ule adati pomwe kuna winango, 'Paja iwe unande mangawa zingasi?' ''Adati, 'Malata dzana libodzi ya tirigu.' Adati kuna iye, 'Tenga nsengwa yakoi nemba kuti makumi masere.'8Mbuya ule zjai adamutenda nyabasa wakusaya chilungamo ule thangwe adachita bzakudeka. Thangwe wanthu wanthawe zino ambachita bzabwino pa wanthu wawo wakuwadziwa basi kusiyana na wana wachilungamo. 9Ndikulewa kuna imwe kuti bzikonzereni mwekha ashamwali thangwera kuchita chilungamo pakobiri, pala kuti zikadzamala adzakutambireni mmiyi mwao.10Omwe ambakhulupirika pa bzing'ono, ambakhulupirika pomwe pa bzikulu. 11Penu mulibe kukhulupirika pa kobiri zakusaya chilungamo, mbani amdzakukhulupirirani pa kobiri chaizo? 12Penu mulibe kukhulupirika pa kuphatisa basa bzinthu bza mwenekachiro, mbani amdzakupani kobiri zanu chaizoizo?13Nyabasa angakhale lini na ambuya awiri, thangwe pinango pense amdzakonda m'bodzi pa awiriwo achiwenga winangoyo, ayai amdzatumikira m'bodzi achinyozera bza winangoyo. Mungatumikire lini Mulungu na vida.''14Tsapano Afarisi omwe akhakonda kobiri, adabva bzensebzi, apo adamulimula iye. 15Iye adati kuna iwo, ''Mumbabzisandusa wachilungamo pa maso pa wanthu, soma Mulungu ambadziwa mitima yanu. Iybze wakubzithusa pa maso pa wanthu , amdzachepesiwa pa maso pa Mulungu.16Mitemo ya utongi na aneneri bzikhaphata basa nthawe ndiyo Yohani adabwera. Kuchokera nthawe imweyo ate pano mafala ya ufumu bwa Mulungu yakulalikiwa basi, apo aliyense akuyezera kuterezera. 17Soma mbzakupusa kuti kudzaulu na dziko lapansi bzimale kusiyana na fala neye libodzi lokha la mtemo kumala basa.18Aliyense wakuzimbula mkazache mkukaloola winango, wachita chigololo, apo pomwe mamuna nyakukaloola mkazi wakuimbuliwayo wachita pomwe chigololo.19''Tsapano pakhana mkulu wina wakudala omwe akhambabvala bzakuumira achimbasangalala na vida zace. 20Wakusauka winango wakumbakhalira kukumbira dzina lace Lazaro akhambadzatuliwa pa mpita wa litsito lace, uku thupi lense liri nsungu zokha zokha 21achimbadya mvululu zomwe zikhambagwa pa meza ya nyakudala ule. Mbwayambo zikhambabwera kudzanyanguta bzionda bzachebzo.22Bzidachitika kuti nyakusauka ule adasaika achitakuliwa na anjero mkuyenda naye kuna Abrahamu. Nyakudala ule adasaikambo achikafuchiriwa, 23apo mu Hade, pakubva kupsa, adajiguma maso yache achiona Abrahamu patali na Lazaro pamphepete pache.24Apo adakuwa kulira kuti, 'Baba Abrahamu, ndichitirenimbo nsisi ine mtumeni Lazaroyo, pala kuti adzabvwike nsonga ya chala chache mmadzi adzajejeresembo lirime languli, thangwe ndikubva kupsa maninge mu moto muno.'25''Soma Abrahamu adati, 'Mwanawe kumbukira mmoyo wako udatambira bzabwino bzensene, apo Lazaro umo akhali ninga wakuchita bzakuipa. Soma tsapano akunyamaliziwa muno, apo iwe uli mu bzakuwawa. 26Pambali pa bzensebzi, chiphompho chakuzika chiri pakatipa, pala kuti wakufuna kuchoka kuno kufika koko atazire, ayai pomwe kuchoka koko pala kufika kuna ife kuno.'27''Nyakudala ule adati, 'Ndikukukumbirani Baba Abrahamu, kuti mumutume kumuyi kwa babangu------- 28thangwe ndinambo abale wangu ashanu-------pala kuti akawachenjeze, kuti nampodi ayezere kudzafikambo mbuto ya matsautso ninga ino.'29''Soma Abrahamu adati, 'Iwo ana maso na aneneri; alekeni abvere amweo.' 30''Nyakudala ule adati, Neye, Baba Abrahamu, soma kuchiyenda nyakuchoka kuna anyamuya kukuwauza, amkalapa.' 31Tsapano Abrahanu adati kuna iye, "Penu anibvera lini Mose na aneneriwo, amdzatheka lini kuwanyengerera neye achichita kuyenda ni wakumuka kuna anyamuuayo.'''

Chapter 17

1Yesu adati kuna wakupfunzira wace, 'Mbzakukwanisika kuti kumdzakhala matsautso soma pikado kuna iye wakudzayabweresa! 2Zjai nkhasa kuna iye kumukolombecha mwala wa mpheyo mkhosi mwache achikathusiwa mu nyanza kusiyana kuti akhumudwise m'bodzi wa ang'ono ang'ono awa.3Chenjerani mwekha. M'bale wanu angaphonya mutsimuleni, apo iye angapepesa mulekerereni. 4Penu ankuphonyerani kanomwe pansiku, achimbabwera kanomwe kenseneko kuna imwe, kudzati, 'Ndalapa,' mulekerereni basi!''5Wakupfunzira wache adati kuna Mbuya, ''Thimizirani chikhulupiriro chathu.'' 6Mbuya adati, ''Mungadakhala na chikhulupiriro ninga kanjere ka muti wa mpiru, mungadalewa kuna muti uyu wa ,mkuyu, 'Uzuleni mukaubzale mnyanza,' ndiye ungadakubverani.7Soma mbani wa imwe, ndiye ana nyabasa wakulima ayai wakudyesera mabira, angalewe kuna iye achikhala wabwera kumunda , 'Bwera kamkulumize ukhale pansi udye'? 8Amdzachita lini kulewa kuna iye kuti ndikonzerenimbo chakudya ndidye., apo manga bande mchiuno mwako unditumukire mpakana ndimalize kudya na kumwaku. Pakumaliza adzadye bwino na kumwa?9Akuthokoza lini nyabasayu thangwera kuti adachita bzomwe adamuuza neye, mtenpoyo? 10Neye na imwe pomwe mungamaliza kucita bzomwe mukhadatongewa mulewe kuti, 'Ndife akapolo wa pezi pezi. Takwanisa kucita ndibzo tikhathemera kuchita.'''11Bzidacitika kuti pomwe akhayenda ku Yerusalemu, akhafamba mmalire ya Samariya na Galileya. 12Atapita mmuyi winango adagumana na amuna khumi wakudwala mapere. Iwo adaima pakatali 13na iye achikuwa, kuti, ''Yesu, mbuya, tichitirenimbo ife chifundo.14Iye ataona iwo adati, ''Ndokoni mukabzionesere kuna wansembe.'' Atazungunuka zjai adaona alimba. 15Pomwe m'bodzi wa iwo ataona kuti walimbisiwa, adabwerera, achikuwa kutenda Mulungu. 16Adagwesa nkhope yache achigogama pa nzayo za Yesu kumutenda. Tsapano uyu akhali Msamariya.17Kinangoka Yesu adati, ''Mwalimbisiwa lini khumi kodi? Apfemba wale ali kuponi? 18Winangowale neye kubwererambo kudzatenda Mulungu neye. Kupambula mulendo nyakutaliyu basi?'' 19Iye adati kuna iye, ''Muka ndoko. Chikhulupiriro chako chakulimbisa.''20Pakubvunziwa na Afarisi kuti ufumu bwa Mulungu bumdzabwera liti, Yesu adatawira achiti, ''Ufumu bwa Mulungu bumdzabwera lini kuchita kuonekeratu bwino bwino. 21Ayai kuti mwina amdzachita kulewa kuti, 'Onani, ubu!' ayai, Ubo uko!' Nakuti onani, ufumu bwa Mulungu buli mwa imwepo.''22Iye adati kuna wakuppfunzira, ''Nsiku zikubwera zomwe mumdzakhumba pomwe kuona masiku ya Mwana wa Munthu soma gidu mumdzayaona lini. 23Apo amdzalewa kuna imwe, 'Onani, apo! Onani, pano!' Soma nampodi kudzabula panja ayai kudzawathamangira, 24thangwe momwe mpheni imbapenyera mwakutoya kuchokera mbali iyi kuyenda mbali inango, mtenepoyombo na Mwana wa Munthu pansikuyo.25Soma pakutoma amfunika abonere na bzinthu bzizinji achilambiwa na mbwado uno. 26Ninga ndimo bzidachitikira nsiku za Nowa, mtenepoyo pomwe nsiku za Mwana wa Munthu. 27Iwo adadya, achimwa, achiloola na kuloodwa., apo adapasiwa mmabanja ate nsiku ndiyo Nowa adapita mu chombo apo chigumula chidafika chichiwadzonga wensenewo.28Ndendembo ninga bzikhachitikira nthawe ya Loti---akhadya na kumwa, kugula na kugulisa, kubzala na kumanga nyumba. 29Soma nsiku ndiyo Loti adayenda kubula mu Sodomu, kudagwa moto na sufuli kuchokera kudzaulu bzichiwadzonga wensenewo.30Bzitamala ninga bzobzi, ndiyo nsiku tsapano Mwana wa Munthu amdzazimbulika. 31Nsiku yoyo ule ali padzaulu pa nyumba nampodi adzabuluke pansi kuti akatenge bzombo mnyumba mwace, apo ule amdzakhala ali kumunda nampodi adzabwerere.32Kumbukirani mkazi wa Loti. 33Wakupsaga moyo wache amdzautaya, soma ule wakutaya moyo wache amdzaupulumusa.34Ndukulewa kuti, usiku bobo pamdzakhala wanthyu awiri pa kama ibodzi. M'bodzi amdzatakuliwa, apo winango amdzasiiwa.'' 35Pamdzakhala akazi awiri akukonola njera pabodzi. Wina amdzatakuliwa, wina amdzasiiwa.'' 36Pamdzakhala wanthu awiri mmunda; m'bodzi amdzatengiwa apo winangoyo mkusiiwa.37Iwo adamubvunza iye, '' Kuponi Mbuya?'' Iye adati kuna iwo, ''Pomwe pana thupi, pamdzakhala pomwe nkhonye zitagwezekana pabodzi.

Chapter 18

1Tsapano adawauza chifanizo ca ndimo angambapempherere pala kuti nampodi ambagwesiwe mphwayi, 2kulewa kuti, ''Mumzinda winango mukhana nyakutonga milandu winango omwe akhagopa lini Mulungu ayi kulemekeza wanthu.3Tsapano mukhana mmasiwa mkazi momo, omwe akhambabwera kuna iye, kumbadzati, 'Ndithandizeni kuti ndione chillungamo na ndiye ndaputana naye.' 4Kwa nthawe itali akhafuna lini kumuthandiza, soma patapita kanthawe adati, 'Neye apo nimbagopa lini Mulungupo ayai kulemekeza wanthu, 5soma thangwera kuti mmasiwayu akundinesa, nimdzamuthandiza kuona chilungamocho, pala kuti nampodi andiondese na kumbabwera bwera kwacheku.'''6Kinangoka Mbuya adati, ''Bveserani bzomwe nyakutonga wakusaya chilungamo ule adalewa. 7Tsapano kodi Mulunguyo amdzabweresambo lini chilungamo kuna wakusankhuka wace ndiwo ambamulirira masikati na usiku? 8Ndikulewa kuna imwe kuti amdzawabweresera chilungamo kamfulumize. Neye kuti apo, pomwe Mwana wa Munthu angadzabwera, amdzaonadi chikhulupiriro pa dziko la pansi?''9Kinangoka adasewera pomwe chifanizo kuna winango ndiwo akhambabzithembeza okha kuti akhali wakulungama kale achimbanyoza anzawo, 10''Amuna awiri adayenda kutchalitchi kukapemphera----wina akhali Mfarisi apo winangoyo akhali nyakukhomesa mitsonkho.11Mfarisi ule adaima achibzipempherera yekha tene, 'Mulungu, ndikukutendani kuti ndiri lini ningati wanthu winangowa ine---wakuba, wanthu wakusaya chilungamo, wakukonda kuchita chigololo----ayai pomwe ninga nyakukhomesa mitsonkhoyu. 12Nimbatsotsa kudya kawiri pa sumana. Nimbapereka ca khumi cha bzense ndibzo nimbaphata.'13Soma nyakukhomesa mitsonkho ule, adaima patali, alibe neye kujiguma kudzaulu, soma kuguguda pamtima pace, kulewa, 'Mulungu, ndibverenimbo nsisi ine, nyakuphonya.' 14Ndikulewa kuna imwe, munthu uyu adayenda kumuyi kwace atalekereriwa bzakuphonya bzace kusiyana na winangoyo, thangwe aliyense wakubzikuza yekha amdzachepesiwa, soma ule wakubzichepes amdzakuziwa.''15Wanthu akhambabweresa wana wamatcheche kuna iye pala kuti awaphate, soma pomwe wakupfunzira adaona adawatsimula. 16Soma Yesu adawachemera kuna iye, achilewa, ''Abvumizeni wana abwere kuna ine, nampodi kuwaletsa. Thangwe ufumu bwa Mulungu m'bwao. 17Chadidi ndikulewa kuna imwe, aliyense ndiye amdzatambira lini ufumu bwa Mulungu ninga mwana gidu amdzakabupita lini.''18Mtongi winango adamubvunza, kuti, ''Mpfunzisi wabwino, ndichite tani pala kuti ndikapitembo moyo wamuyaya?'' 19Yesu adati kuna iye, ''Msabwanyi ukunditi wabwino? Palibe wabwino, kupambula Mulungu Yekha. 20Umbadziwa bzitongero bwa Mulungu iwepo-----nampodi kuchita chigololo, nampodi kupha, nampodi kuba, nampodi kupereka umboni bwa kunama, lemekeza babako na mai wako.'' 21Mtongi ule adati, ''Bzensenebzi nimbabziteweza kale kutoma ndikali mwana mng'ono.22Pomwe Yesu adabva terepoyo, adati kuna iye, ''Chibodzi ndicho cha sala. Ukagulise bzense ndibzo unabzo ukapase anyakusaya, apo umdzaona umdzakhala na vida kudzaulu---apo bwera, nditewere. 23Soma pomwe mtongi ule adabva ibzi, adakalipa maninge, thangwe akhali wakudala kwene kwene.24Pomwe Yesu adaona kuti iye wakalipa adati, ''Mbzakunesa kuna nyavida kukapita ufumu bwa Mulungu! 25Thangwe zjai bzidapusa pala ngamira kupi p kadiso ka nsingano, kusiyana na nya vida kukapita mu ufumu bwa Mulungu.''26Omwe akhabva ibzi adati, ''Tsono mbani ndiye amdzakapulumuka?'' 27Yesu adatawira, ''Bzinthu bzakutazika na wanthu mbzakukwanisika na Mulungu.''28Petulo adati, ''Chabwino, tatula bzathu tikhanabzo mkukutewerani.'' 29Yesu kunangoka adati kuna iwo, ''Chadidi, ndikulewa kuna imwe kuti palibe apa ndiye wasiya nyumba, mkazi, ayai abale, ayai abereki, ayai wana, pala ufumu bwa Mulungu, 30wakuti amdzatambira lini bzinthu bzizinji munthawe ino na magole ya mtsogolo, moyo wakusayakumala.''31Atagwezeka khumi na awiri wale pakhana iyepo, adati kuna iwo, ''Onani tikuyenda ku Yerusalemu, apo bzense ndibzo aneneri adanemba bza Mwana wa Munthu bzimdzakwanirisiwa. 32Thangwe amdzaperekiwa kuna wachikunja, apo achidzaboneresiwa, achidzachitisiwa manyazi, achidzapsipiriwa mata. 33Atamala kumutchanga, amdzamupha, apo pa nsiku yachitatu amdzalamusiwa pomwe.''34Alibe kubvesesa ibzi neye chibodzi, apo fala iri lidabisiwa kuna iwo, apo alibe kubvesesa ndibzo bzikhalewiwa.35Idafika nthawe yakuti, pomwe Yesu adafendera ku Yeriko, zimola winango akhadakhala mkumbakumbira mmphepete mwa mseu, 36apo pakubva chiwowo cha thimu a wanthlu chikugwata, adabvunza chomwe chikhachitika. 37Adamuuza kuti ni Yesu wa ku Nazareni akhagwata.38Apo zimola ule adalira kukuwa, kulewa, ''Yesu, Mwana wa Davide, ndichitirenimbo ine nsisi.'' 39Omwe akhafamba patsogolo adamutsimula zimolayo, kumuuza kuti anyamale. Soma iye adalemweratu kukuwa maninge, ''Mwana wa Davide, ndichitirenimbo chifundo ine.''40Yesu adaima pulu achiwauza kuti munthuyo amubwerese kuna iye. Apo zimolayo atafendera, Yesu adamubvunza, 41Ukufuna ndikuchitire chiyani?'' Iye adati, ''Mbuya, ndikufuna nditambire kupenya kwangu.''42Yesu adati kuna iye, ''Tambira kupenya kwako. Chikhulupiriro chako chakulimbisa.'' 43Kamfulumize adatambira kupenya kwace achimutewera, kumbatenda Mulungu. Wanthu wensene, pomwe adaona bzobzi, adatenda Mulungu.

Chapter 19

1Yesu adapita apo pomwe akhafamba mu Y,erico. 2Onani, mukhana munthu winango dzina lache Zakeyo. Iye akhali mkulu wa anyakukhomesa misonkho ndipo akhali wakudala.3Iye akhayezera kuti aone kuti Yesu akhali mbani, soma akhatazira thangwera thimu la wanthu, thangwe iye akhali mfupi. 4Tsono adathamangira kutsogolo achikakwira mmuti wa mkuyu pala kuti amuone basi, thangwe Yesu akhadasala pang'ono kugwata na njira imweyo.5Pomwe yesu adafika pamwepo, adajiguma achiti kuna iye, Zakeyo, buluka kamfulumize, thangwe lero nimkakhala mulendo kumui kwako.'' 6Apo adabuluka kamfulumize achimutambira mwakusekera. 7Pomwe aliyense adaona ibzi, adadandaula, kulewa kuti, 'Wayenda kukacheza na munthu wakuphonya.''8Zakeyo adaima achiti kuna Mbuya, ''Nyang'anani, Mbuya, meya ya bzinthu bzangu ninipasa anyakusaya, napo pomwe penu winango ndidamunyengeza, pa chirichensene, nimdzapagali kanai bzimwebzo.'' 9Yesu adati kuna iye, ''Chipulumuso chafika lero mu nyumba ino., thangwe iye pomwe nimwana wa Abrahamu. 10Thangwe Mwana wa Munthu asabwerera kudzapsaga na kudzapulumusa wanthu wakutayika.''11Pomwe adabva bzobzi, iye adapitiriza kusewera achilewa chifanizo, nakuti akhadafendera zjai ku Yerusalemu, apo wanhu wale akhakumbuka kuti ufumu bwa Mulungu bwafendera. 12Mthangwerache adati, ''Munthu wa mtundu wakubvekera adayenda kudziko la kutali kukatambira ufumu pala kuti akamala adzabwerere pomwe.13Iye adachemera anyabasa wache winango khumi achiwapa kobiri zakuchemeriwa mina mkuwauza kuti, 'Chitirazi bizi kobirizi ateye ndidzabwerere. 14Soma wanthu wa mwemo akhamuzonda ndiye adatuma mtumi kuna iye, kukalewa kuti, ' Timfuna lini umweyu kuti adzatitonge ife muno. 15Bzidachitika kuti pomwe adabwerera Atakatambira ufumu bule, adachemeresa anyabasa adawapa kobiri wale kuna iye, kuti amfuna adziwe phindu ndilo achita nazo pa bizi akhachitalo.16''Wakutoma adabwera kuna iye, achilewa kuti, 'Mbuya, mina yanu ibodzi ire ndaphindula nayo izi khumi.' 17Mwenekachiro ule adati kuna iye, 'Wachita bwino nyabasa wabwino. Thangwe wakhulupirika pa bzing'ono, zjaimbo um'batonga mizinda khumi.'18''Wachiwiri adabwera, mkudzati, 'Mina yanu ibodzi ire, mbuya, yabala zinzache zishanu.' 19Mwenekachio ule adati kuna iye, 'Um'banyang'anira mizindambo mishanu.'20Winango adabwera, mkudzati, 'Mbuya, mina yanu ire iyi, ndikhadaikoya bwino pa pfundo la nguwo, 21thangwe ndikhagopa imwepo, thangwe paja mumbanesa. Mumbatenga ndibzo mulibe kuikha, apo muchikolola ndibzo mulibe kufesa.'22Ule adati, 'Na mafala yakoya nimkuuuza tere, nyabasa wakuipa moyo iwe. Udadziwa kuti ndidaipa kuti nimbatenga ndibzo ndiribe kuikha, nakukolola ndibzo ndiribe kufesa. 23Tsono thangweranyi ulibe kukakoyesa kobiri yangui kuna thenthe lakukoyesa kobiri, pala kuti ndingabwera terepayu ndidzazitenge na banyira?'24Mwenekachiro ule adati kuna iwo omwe akhadaima ninga apo, 'Mtengereni mina yanguyo, mupase ule anazo khumi ule.' 25Iwo adati kuna iye, 'Mbuya, ana kale mina khumi umweyu.'26Ndikulewa kuna imwe, ule anabzo amzapasiwa bzizinji, soma kuna iye alibe, neye bzakuchepa anabzobzo bzimdzatengiwa kuna iye. 27Soma anyakundiwengawa omwe adalamba kuti nimbawatonge, abwereseni muwaphe ndikuona.'''28Pomwe adasewera bzobzi, adapitiriza ulendo, kuyenda mpakana ku Yerusalemu.29Bzidachitika kuti pomwe adafendera ku Betipaje na Betaniya, kuphiri la Azitona, adatuma wakupfunzira awiri, 30kuwauza kuti, Ndokoni mmuyi mule. Mungakapita momo, mumkagumana kamphulu ka bulu ndiko kakanati kupakiriwa kale na munthu. Kakatsudzuleni mukabwere nako kuna ine. 31Penu winango amkakubvunzani, 'Msabwanji mukutsudzula kamphuluka?' kamutawireni kuti, 'Mbuya akukafuna.''32Omwe adatumiwao adakagumanadi kamphuluko ndendende ninga momwe Yesu adawapanganizira. 33Pomwe akhakatsudzula, wenekachiro adati kuna iwo, ''Thangweranyi mukutsudzula kamphuluka?'' 34Iwo adati, ''Mbuya akukafuna.'' 35Adakabweresa kuna Yesu, iwo achitandika bzakubvala bzao pakamsana pachepo achimupakiza Yesu popo. 36Pomwe akhayenda, iwo adatandika bzakubvala bzao mumseumo.37Pomwe adafendera kumbuto kule komwe phiri la Azitona lidapolikira, thimu lensene la wakupfunzira wale lidayamba kumbasekera na kuyimba kutenda Mulungu pa mabasa yensene ndiyo iye adaphata na ndibzo akhabziona, 38kulewa kuti, Yakudalisika ni mfumu ndiyo ikubwera mudzina la Mbuya! Mtendere kudzaulu na ulemerero kuna wakudzauluyo!''39Afarisi winango mchithimu mule adati kuna iye, ''Mpfunzisi, tsimulani wakupfunzira wanuwa kani.'' 40Yesu adawatawira achiti, ''Ndikukuuzani kuti, amwewa achitondo kukhala chete, zjai ingasewere ni minyalayi.41Pomwe Yesu adafendera mu mzinda, adaulirira, 42kuti, ''Mungadatondo kudziwa lero lino, neyembo imwe, bzinthu ndibzo bzimbabweresa mtendere! Soma tsapano bzabisiwa pamaso panu.43Thangwe nsiku zikubwera kuna imwe zomwe wakukuzondani amdzamanga bzakutchinga kukuzungulirani achikukupsindizani kuchokera mbali zensene. 44Amdzakumangani mkukugwesani pansi, na wana wanu ndiwo munawo. Amdzasiya lini mwala neye ubodzi okha pa unzache thangwe mulibe kuzindikira nthawe ya kufika kwanu.''45Yesu adapita mu tchalitchi achiyamba kufulusa omwe akhagulisa malonda, 46kuwauza kuti, ''Kudanembiwa, 'Nyumba yangu imdzakhala nyumba ya kunamatira,' soma mwaisandusa numba ya mbava.''47Tsono Yesu akhapfunzisa nsiku zensene mu tchalitchi. Mkulu wa ansembe na anembi akhapsaga kuti amudzonge, ningati pomwe atsogoleri wa wanthu, 48soma adasaya njira yakuchitira ibzi thangwe wanthu wensene akhamubvesera mwa chidwi.

Chapter 20

1Bzidachitika nsiku inango pomwe Yesu akhaphunzisa mu tchalitchi na kupfunzisa mafala ya Mulungu pomwe akulu wa ansembe na anembi adabwera kuna iye na akulu wa wanthu. 2Adalewalewa, kumuuza kuti, "Tiuze bzobzi umbachita na mphamvu yambani, ayai mbani adakupa mphamvu yoyi.''3Adatawira achiti kuna iwo, ''Nimkubvunzanimbo bvunzo, apo mundiuze. 4Ubatizo bwa Yohani: Budachokera kudzaulu ayai kuna wanthu?''5Iwo adalingirira, kuti, ''Tingati, 'Budachokera kudzaulu,' iye amdzati, 'Tsapano thangweranyi mulibe kumukhulupirira?' 6Soma tingati, 'Kuchokera kuna wanthu,' wanthu wensenewa amdzatiboma, thangwe ambadziwa kuti Yohani akhali mneneri.''7Tsono adatawira kuti akhadziwa lini komwe budachokera. 8Yesu adati kuna iwo, ''Nimkuuzanimbo lini kuti nimbachita na mphamvu yayani bzobzi.''9Iye adauza wanthu chifanizo ichi, ''Munthu adabzala munda wa mpesa, achiulogalisi kuna wanthu wakulogali wakufuna kubzala mpesa, achichoka mkuyenda mdziko linango kukakhala nthawe itali. 10Panthawe yomwe adabverana iye adatuma nyabasa kuna wakulima mpesa wale, kuti akamupase bzipatso bza mpesa wa mmundamo. Soma wakulima mpesa wale adamumenya, achimuthamangisa chimanjamanja.11Kinangoka adatuma pomwe nyabasa winango apo adamumenya pomwe, achimuchitisa manyazi, acimuthotha pomwe seye kumupa chinthu. 12Adatuma pomwe wachitatu apo adamupweteka pomwe, achimuthusa kunja.13Ndiye mwenekachiro munda ule adati, Ndichite tani? Nimtuma mwanangu wakukondeka. Pinangopense amkamulemekeza.' 14''Soma pomwe wakulima mpesa wale adamuona, adakambirana, kuti, 'Uyu ni mwanache chaiye. Mbatiye timuphe, pala kuti vidayi ikhale yathu.'15Adamuthusa kunja kwa munda achimupha. Mwenekachiro munda ule amdzachita tani kuna iwo? 16Amdzabwera kudzadzonga wakulima mundawa, achidzapereka mundayo kuna winango.'' Pomwe adabva ibzi, adati, ''Nampodi bzidzachitike tsono!''17Soma yesu adawacheukira, achiti, ''Thumbudzulo la bzomwe bzidanembiwabzi mchiyani: ''mwala omwe wakumanga nyumba adaulamba udasanduka wakufunika maninge'? 18Aliyense wakudzagwera pa mwala umweyo amdzanyedzeka apo pomwe iye omwe umdzamugwera amdzapeyeka.''19Tsapano anembi na akulu wa ansembe adapsaga kuti amumange iye pa nthawe yoyo, thangwe adadziwa kuti adasewera chifanizochi kulewa iwo. Soma akhagopa wanthu. 20Kumunyang'anisisa, mwakusamala, adatuma akapirikoni omwe adakanamizira ninga wanthu wachilungamo, kuti anyang'ane mathangwe mubzakusewera bzache, pala kuti amupfuwire kuna wamphamvu za atongi akamutonge.21Adamubvunza, kulewa kuti, ''Mpfunsisi tikudziwa kuti mumbasewera na kupfunzisa bzakulungama, apo mumbakondera lini aliyense, soma mumbapfunzisa bzachadidi bza njira ya Mulungu. 22Mbzakuthemera ifepano kumbapereka mtsonkho kuna Caesara, ayai neye?''23soma Yesu adabvesesa kunamizira kwaoko, achiti kuna iwo, 24''Ndioneseni kobiri ya dinariyo. Pana dzina na nkhope yayani pamwepo?'' Iwo adati, 'Ya Caesara.''25Iye adati kuna iwo, ''Tsono perekani kuna Caesara bzache bza Caesara, na kuna Mulungu bzache bza Mulungu.'' 26Alibe kugumana bvuto pa bzomwe adalewabzi pa maso pawanthupo, soma pakudabwa na kutawira kwacheko, adakhala chete.27Pomwe asaduki winango adabwera kuna iye, omwe akhambati kulibe mmukiro wa anyamuya, 28adamubvunza, kulewa kuti, ''Mpfunzisi, Mose adatinembera kuti mwamuna angasaika, omwe akhana mkazi, apo seye kusiya mwana, mwamuna podi kuloola mkazi wa mano wacheyo, pala kuti akuze wana wa mano wachewo.29Pakhana wanthu anomwe paubale pawo apo wakutomayo adaloola mkusaika seye mkusiya mwana 30wachiwiri pomwe. 31Wachitatu adamutengambo, apo ndendende pomwe wensenewo kusaika seye mkusiya wana. 32Kinangoka mkaziyo adasaikambo. 33Pa nsiku ya mmukiro tsono, amdzakhala mkazi wambani? Nakuti anomwe wensene wale adamuloola kukhala mkazao.''34Yesu adati kuna iwo, ''Wanthu wa nsiku zino amaloola apo ambapasiwa mabanja. 35Soma omwe ambayesiwa wakudala mmasiku yoya ambatambira mmukiro kucoka kuna anyamuya amdzaloola ini ayai kutuliwa mmaukwati. 36Ndipo amdzasaika lini pomwe thangwe ali ninga anjero ndipo ni wana wa Mulugu, pakukhala wana wa mmukiro.37Soma kuti wakusaika amdzalamusiwa, neye Mose chaiyeyo adaonesa, kumbuto kwa kuguma bza thengo, komwe adachemera Mbuya Mulungu wa Abrahamu na Mulungu wa Isaki na Mulungu wa Yakobo. 38Tsapano ni Mulungu lini wa anyamuya, soma wa wale wamoyo, thangwe wense ambakhala kuna iye.''39Anembi winango adatawira, 'Mpfunzisi mwatawira bwino.'' 40Thangwe alibe kuezera kumubvunza mabvunzo pomwe inango.41Yesu adati kuna iwo, ''Ambalewa tani kuti Mkhirisitu ni Mwana wa Davide? 42Nakuti Davide mmbukhu la Masalimo adalewa akuti, Mbuya adati kuna Mbuya wangu, 'Khalani kuboko langu lamadidi, 43mpakana ndisanduse wakukuwengani kukhala pakuponda nzayo zanu.' 44Davide mthangwerache akhachemera Mkhirisitu 'Mbuya.' tsapano nimwana tani pomwe wa Davide?''45Mwakubvekera kuna wanthu wensene adati kuna wakupfunzira wache, 46"Chenjerani na anembi, omwe ambakonda kufamba atabvala mikanjo mitali, na kumbakonda kupasiwa moni mmisika na mipando yabwino mma sunagoge na mbuto za kulemekezeka mmaphwando. 47Ambatukulira pomwe nyumba za amasiwa, ndipo mwakubzionesera ambapemphera mapemphero matali matali. Wanthu ninga owa amdzatambira chitsimulo chikulu.''

Chapter 21

1Yesu adakwiza maso achiona wantyu wa vida omwe akhathusa mphatso zao mthungwa. 2Adaona mkazi mmasiwa winango wakusaya akhathusambo tukobiri twace tuwiri twa mite. 3Ndiye adati, ''Indetu ndikulewa kuna imwe, mkazi wakusayayu sapereka zizinji ate kuposa wensene. 4Wensenewa apereka mphatso zao mkusala nazo zizinji. Soma mmasiwa uyu, neye apo ali wa kusaya, wathusa zensene ndizo akhadalira.''5Pomwe winango akhasewera bza tchalitchi, momwe idadekeseriiwa na minyala ya kudeka na bzakupereka bzire, adati, '' 6Bzikakhala ibzi mukuonabzi, nsiku zikubwera ndizo neye mwala ubodzi umdzasiiwa lini padzaulu pa unzache seye mkuchosiwa.''7Ndiye adamubvunza, kulewa kuti, ''Mpfunzisi, bzinthu bzobzi bzimdzachitika liti?'' 8Yesu adatawira, ''Khalani wa kuchenjera pala kuti nampodi kunamiziwa. Nakuti azinji amdzabwera mdzina langu, kumbadzati, 'Ndine iye,' apo, 'Nthawe yafendera.' Nampodi kudzawatewera. 9Mungambadzabva bza nkhondo na maphiringu, nampodi kudzanjenjemera, thangwe ibzi m'bzakuthemera kudzachitika kwa kutoma, soma chimaliziro chimdzachitika lini kamfulumize.''10Kinangoka adati kuna iwo, ""Dziko na dziko limdzagandukirana, na ufumu na ufumu kugandukirana. 11Kumdzakhala bziteketeke bzikulu, na mbuto zakusiysnasiyana njala na miriri. Kumdzakhala bzakuchitika bzakupasa mantha na bzizindikizo bzakugopsa kuchokera kudzaulu.12Soma bzikanati bzensebzi, amdzakumangani achiuboneresani, kukupfuwirani kuma sunagoge yao na kumakaoko, mkukupfuwirani kuna mafumu na atongi thangwera dzina langu. 13Bzimdzakulatizani kuchitira umboni kuna imwe.14Na tenepo tsapano dziwani letu mmitima mwanu kuti nampodi kubonera kudzakonzekera kukabzikhotcherera, 15thangwe nimdzakupani mafala na nzeru kuti wensene wakudzakuzengani milanduwo amdzakwanisa lini kubzikhotcherera ayai kuchita namwe makani.16Soma mumdzaperekiwa pomwe na abereki, azimano, abale, na ashamwali, apo winangomwe amdzakuphani. 17Mumdzawengiwa na aliyense thangwera dzina langu. 18Soma neye tsisi la mumsolo mwanu limdzamala lini. 19Mukupirira kwanu mumdzapulumusa miyoyo yanu.20Mungadzaona Yerusalemu kuzunguliriwa na asirikari, ndiye dzadziweni kuti chionongeko chache chafendera. 21Ndiye omwe amdzakhala ali mu Yudeya adzathawire kumapiri, omwe ali mmizinda adzabule mwemo, omwe ali kunja kwa mizindayo nampodi adzapite mmizindamo. 22Thangwe aya ni masiku ya matsautso, pala kuti bzire bzensene bzidanembiwa bzikwanirisiwe.23Tsoka kuna iwo wamimba, nawale wakumamisa mmasiku yoyo! Thangwe pamdzakhala mazunzo makulutsa padziko, na chilango kuna wanthu awa. 24Amdzagwera kunsonga kwa mapsimo, achiphatiwa ukapolo kuyenda mmadziko yensene, na Yerusalemu amdzapondewa na wachikunja kufikirana nthawe za Wachikunjawa zitakwanirisiwa.25Kumdzakhala bzizindikiro kudzuwa, kumwezi, na kunyenezi, na padziko lapansi. Madziko yamdzakhala pa matsautso, kumala nzeru thangwera kugunda kwa njanja na mafunde. 26Kumdzakhala amuna kukomoka na mantha na bzakudikira bzomwe bzimdzafuna kubwera kutsogolo padziko lapansi. Nakuti mphamvu za kudzaulu zimdzatekenyeka.27Kinangoka amdzaona Mwana wa Munthu akubwera mmitambo na mphamvu na ulemerero bukulu. 28Soma bzinthu ibzi bzingadzayamba kuchitika, dzaimeni na kudzalamusa misolo yanu, thangwe chipulumuso chanu chafendera.''29Yesu adawauza chifanizo, ''Nyang'anani muti wa mkuyu, na miti yensene. 30Ingayamba kuphukira, mumbaona mwekha na kudziwiratu kuti mainza yafendera. 31Mtenepoyombo, pomwe mumdzaona bzinthu ibzi kuchitika, zindikirani kuti ufumu bwa Mulungu bwafendera.32Indetu ndikulewa kuna imwe, mbwado uno umdzamala lini mpakana ibzi bzitachitika. 33Kudzaulu na pansi bzimdzamala, soma mafala yanguya yamdzamala lini.34Soma khalani tcheru pa imwe mwekha, pala kuti mitima yanu nampodi ilemesewe na kumwa mwakunyanya na kuledzera na ngwete za moyo, apo nsiku iyo nampodi idzakufikireni mwa kudzidzimusa 35ninga mulapu. nakuti imdzafikira kuna aliyense wakukhala pano padziko lensene lapansi.36Soma khalani wakusamala nthawe zensene, pempherani kuti mudzakhale na mphamvu zakukwana kudzathawa bzinthu bzensene bzakudzachitikabzi, na kudzaima pa maso pa Mwana wa Munthu.''37Soma mmasiku ndiyo akhapfunzisa mmatchalitchi, apo usiku adayenda achikakhala pa phiri lakuchemeriwa Azitona. 38Wanthu wensene adabwera machibesebese kudzamubvesera mtchalitchimo.

Chapter 22

1Tsapano phwando lamkate wakusaya ca kufufumisa likhafendera ndilo likhachemeriwa pasaka. 2Akulu wa ansembe na anembi adapsaga manera ya kuphera yesu, nakuti akhana mantha na wanthu.3Kinangoka Satana adpita mwa Yudasi, wakucheriwa Isikariyoti, omwe akhali m'bodzi wa khumi na awiri wale. 4Yudasi adayenda kuna akulu wa ansembe na akapitawo kukapangana nawo ndimo angamperekere yesu kuna iwo.5Iwo adadekedwa achipangana bza kumupa kobiri. 6Iye adabzuma achipsaga manera yakumperekera kuna iwo kuchokera pa thimu lire.7Tsapano nsiku ya mkate wakusaya bzakufufumisa ire idakwana, pomwe ntchere ya bira idaperekiwa nsembe pala pasaka. 8Tsapano Yesu adatuma Petulo na Yohani, achiti, ''Ndokoni mukatikonzere chakudya cha pasaka, pala kuti tidye. 9Iwo adalewa kuna iye, ''Mumfuna tikakonzere kuponi?''10Iye adawatawira, ''Nyang'anani, mukapita mumzinda mule, mwamuna wina wakutamula mtsuko wamadzi mumkagumana naye. Kamutewereni mpakana mnyumba ndimo amkapitamo. 11Tsapano kauzeni mwenekachiro nyumbayo, 'Mpfunzisi akubvunza kuna imwe, ''Subi ya alendo njiponi, ndiyo nimdzadyera pasaka na wakupfunzira wangu?''12Amkakulaani subi ya mdzaulu yakupfalaza bwino yamadekesero. Mukakonzekere mwemo. 13Apo adayendadi achikagumana bzensene ninga ndimo adapanganiziwira. Apo adakakonzeseradi chakudya cha pasaka mwemo.14Nthawe idakwana, adakhala pansi na wakupfunzira mwemo. 15Kinangoka adalewa kuna iwo, ''Ndafunisisa kudya pasakai na imwe ndikanati kubonera. 16Nakuti nilewa kuna imwe, nimdzaidya lini pomwe mpakana itakwanisiwa mu ufumu bwa Mulungu.''17Kinangoka yesu adatenga kaneka, apo atapereka kutenda, adati, ''Itengeni, muigawane mwensene. 18Nakuti ndikulewa kuna imwe, nimdzamwa lini pomwe chipatso ichi champesa mpakana ufumu bwa Mulungu kubwera.19Kinangoka adatenga mkate, apo atapereka kutenda adaubedula, achiwapasa, nakulewa, ''Ili ni thupi langu, ndilo ndikupereka kuna imwe.Chitani tenepa na kudzandikumbukira.'' 20Atamala kudya adatenga kaneka terepoyo pomwe mkulewa, ''Kaneka iyi ni mulopa upsa mu mpangano wangu, ndiwo ukutsanuliwa pa imwe.21Soma chenjerani. Boko la omwe amdipereka ine ali naine pa meza pompano. 22Nakuti Mwana wa Munthu aniyenda ninga ndimo bwidanembiwira. Soma pikado kuna iye omwe pakundipereka anidzera mwa iye!'' 23Iwo adayamba kusewera wina na mwayache bzakuti nimbani waiwo ndiye amdzachita bzobzi.24Kinangoka padayambika pomwe mkangsno okhaokha kuti mbani wa iwo ndiye nimkulu kuposa wensene. 25Iye adalewa kuna iwo, ''Wachikunja akaona mafumu yao mba azimbuya wao, na wale ndiwo ana mphamvu zakuwatonga ambawachemera wakuchita bzinthu bzabwino.26Soma nampodi bzikhalembo tenepo kuna imwe. Mmalo mwache, ule omwe nimkulu kwene kwene kuna imwe, akhale mng'ono zedi, apo ule wakufunikira zedi akhale ninga wakukutumikirani. 27Kodi mkulu mbani, ule ambakhala pa meza ayai wakutumikira? Tsono ndiri pakati panu ninga wakutumikira.28Soma ndimwe mwapitirira kukhala nande mu mayezero yangu. 29Ndikukuikhani pa ufumu ninga ndimo Baba wangu adandiikhira pa ufumu, 30kuti mudye na kumwa pa meza pangu mu ufumu bwangu, apo mumdzaima pa kadera ya ulemereroa bwangu kutonga mitundu khumi na miwiri ya mu Isaraeri.31Simoni,Simoni, chenjera, Satana wakumbira kukhala nawe, pala akutsetsete ninga tirigu. 32Soma ndakupempherera, kuti chikhulupiriro chako nampodi chitazire. Ukabwerera pomwe, ukalimbikise abale wako.''33Petulo adalewa kuna iye, ''Mbuya, ndakonzeka kuyenda namwe kwense mkaoko na kuimfa kubodzi.'' 34Yesu adamutawira, ''Ndikukuuza, Petulo, chongwe anilira lini lero, ukanati kundilamba katatu kuti umbandidziwa lini.''35Kinangoka Yesu adalewa kuna iwo, ''Pomwe ndidakutumani kunja seye chakuikhira kobiri, chola cha bzakuikha bzinango, ayai shango, mudakasaya chirichense?'' Adatawira, ''Palibe.'' 36Apo adalewa kuna iwo, ''Soma tsapano ndiye ana chola chakuikha kobiri, atakule, na chola pomwe chakuikha bzinango. Ule ndiye alibe dipa agulise chakubvala chache agule.37Nakuti ndikulewa kuna imwe, bzomwre bzidanembiwa bza ine bzimfunika bzikwanirisiwe, ' Adawerengiwa kubodzi na wakusaya mitemo wale.' Nakuti ndibzo bzidabvimiriwa pala ine bzikukwanirisiwa.'' 38Kinangoka iwo adati, ''Mbuya, onani! Pano pana madipa mawiri.'' Iye adati kuna iwo, ''Bzakwana.''39Yesu adayenda, ninga ndimo akhachitira, kuphiri la Azitona, apo wakupfunzira wache adamutewera. 40Pomwe aadakafika, adati kuna iwo, ''Pempherani pala kuti mungapite mmayezero.''41Iye adayenda pakatali na iwo kuti kuthusa mwala ungafike, achikagodama mkupemphera, 42kuti, ''Mbuya, penu mukufuna, chosani mkombo uyu kuna ine. Sikuti kufuna kwangu, soma kufuna kwanu kuchitike.''43Kinangoka mjero wakudzaulu adamuonekera, kumulimbikisa. 44Nakukhala mmatsautso, adapemphera mwakhama, apo misozi yache idakhala ninga mjojo makulu ya mulopa kujojera pansi.45Pomwe adalamuka pakupemphera pace pale, adabwera kuna wakupfunzira wace achiwagumana akhagona thanwera nsisi zao 46apo adawabvunza, ''Thangweranyi mukugonapa? Mukani mupemphere, kuti mungapite mkuyezeriwa.''47Pomwe akhali mkati kulewalewa, onani, thimu lidatulukira, lina Yudasi, m'bodzi wa khumi na awiri wale, kuwatsogolera. Adafendera pafupi na Yesu kudzamumpsompsona, 48soma Yesu adati kuna iye, ''Yudasi, ukupereka Mwana wa Munthu na kuchita kumpsompsona?''49Pomwe omwe akhali pafupi na Yesu adaona bzomwe bzikhachitikabzi, adati, ''Mbuya, tiwamenye na psimoli? 50Kinamgoka M'bodzi adamenya kapolo wa mkulu wa ansembe, mkugwata khutu lache lakumadidi. 51Yesu adati, ''Bzakwana!'' Adaphata khutulachero, achilibwezeresa.52Yesu adati kuna mkulu wa ansembe, kuna akapitawo watchalitchi, na akulu wa wanthu omwe adabwera kudzathana naye, ''Mukuchita kubwera ninga mukdzalimbana na mbava, na madipa na bzibonga? 53Pomwe ndikhali namwe pabodzi nsiku zensene mtchalitvhi, mulibe kundithira manja. Soma ino ni nthawe yanu, na ulamuliro bwa mdima.''54Kumuphata, adamutsogoza achimuyendesa kunyumba ya mkulu wa ansembe. Sonma Petulo adatewera pakatali. 55Atamala kuphatiza choto pakati nakati ya kumbutoko apo adakhala pansi pabodzi, Petulo adakhalambo pampikitipo.56Nyabasa winango wachikazi adamuona atakhala pakutoyewa na motoyo achimunyang'anisisa mkuti, '' Mwamuna uyu pomwe akhana iye.'' 57Soma Petulo adagaza, kuti, ''Mkaziwe, ndikumudziwa lini.'' 58Patapita kanthawe pang'ono winango pomwe adamuona, achiti, '' Ndiwe poomwe m'bodzi wa iwo, ''Soma Petulo adati, ''Mamunawe, ndinelini..''59Patapita pafupifupi nthawe ibodzi, mwamuna wina adangingimira achiti, ''Chadidiretu mwamuna uyu akhana iye, thangwe ngwaku Galileya umweyu.'' 60Soma Petulo adati, ''Mwamunawe, ndikudziwalini bzomwe ukusewera.'' Kamfulumize, ali mkati mwakusewera bzobzi, dzongwe adalira.61Kuchungunuka, Mbuya, adanyang'anisa Petulo, apo Petulo adakumbukira mafala ya Mbuya, pomwe adati kuna iye, ''Dzongwe akanati kulira lero umdzandilamba katatu.'' 62Petulo adabula panja achikalira kwene kwene.63Kinangoka wanthu omwe akhakoya Yesu mkaoko adamunyongodola achimumenya. 64Adamumpsinkha kumsolo achimubvunza, kuti, ''Bvimira! Mbani wakumenya? 65Adasewera bzizinjitsa bzakumuipira yesu, bzamakiriyado.66Kutatondo kuchena, akulu wa wanthu adagwezekana pabodzi, akulu wansembe na anembi. Adamutsogoza kuyenda naye kwakutongera Milandu 67achikati, ''Penu ndiwe Mkhirisitu, tiuze.'' Soma adati kuna iwo,''Ndichikuuzani, mungakhulupirire lini, 68apo ndichikubvunzani, munganditawire lini.69Soma kuchokera tsapano mpakana mtsogolo, Mwana wa Munthu amdzakhala kuboko la madidi la mphamvu ya Mulungu.'' 70Wensene adati, ''Ndiye kuti ndiwedi Mwana wa Mulungu?'' Yesu adati kuna iwo, ''Mwaterepoyo ndimwe.'' 71Iwo adati, ''Thangweranyi tikufuna pomwe mboni? Pamene tabva kale tekha kuchokera pakamwa pache.''

Chapter 23

1Thimu lensene la wanthuwo lidalamuka lichibweresa Yesu kuna Pilato. 2Adayamba kumuzenga milandu, kuti, ''Tidamuona akhasocheresa dziko lathu umweyu, kuletsa kukhoma mtsonkho kuna Caesara, na kumbalewa kuti iye ni Mkhirisitu, mfumu.3Pilato adamubzunza, ''Ndiwe Mfumu ya Ayuda?'' Yesu adamutawira kuti, ''Mwatenepo ndimwe.'' 4Pilato adati kuna wansembe na wanthuo, ''Ndikuona lini kuphonya kwa munthuyu.'' 5Soma akhangingimira, kuti, ''Akhaputa wanthu umweyu, kumbapfunzisa kuzunga mu Yudeya mwensene, kuyambira ku Galileya mpakana kumbuto ino.''6Tsapano pomwe Pilto adabva bzobzi, adabzunza penu munthuyo akhali wa mu Galileyadi. 7Pomwe adabva kuti akhali wa mbali yakutongewa na Herodi, adamtumiza Yesu kuna Herodi, omwe akhali ku Yerusalemu nsiku zozo.8Pomwe Herodi adaona Yesu, adasekera zedi, thangwe akhakhumba kumuona kwa nthawe itali. Akhadabva bza iye apo adadikhira kuona bzizindikiro bzinango bzakuchitika na iye. 9Herodi adamubvunza Yesu mmafala mazizinji, soma Yesu alibe kutawira chinthu. 10Akulu wa ansembe na anembi adaima, mwakunyansidwa kumuzenga mulandu.11Herodi na asirikali wace adaonesa kuipidwa achimunyoza. Kinangoka adamubvazika bzakubvala bzabwino achimutumiza kuna Pilato. 12Nakuti Herodi na Pilato adakhala chishamwali pa nsiku imweyo, nakuti nsikui ikanati kufika akhawengana.13Pilato kinangoka adachemera akulu wa ansembe na akulu wa wanthu na thimu la wanthu lire 14achiti kuna iwo, ''Mwabweresa munthuyu kuna ine ningati munthu wakusocheresa wanthu, apo onani, ine, nditamubvunza pamaso panu, ndikuona lini mulandu kuna munthuyu wakukhudza bzomwe mukumuzengabzi.1517Neye, Herodi pomwe, nakuti adamutumiza kuna ife, apo onani, palibe chakuthemera kufa chomwe wachita. 16Tsono nimtondo kumutchanga basi ndimutsudzule.''18Soma adakuwa pabodzi wensene, kuti, ''Aphiwe munthu umweyu, apo mutitsudzulire Barabba!'' 19Barabba akhali munthu omwe akhadathusiwa mkaoko thangwera phiringu linango mumzindamo na kupha.20Pilato adawauza pomwe, kukhumba kumutsudzula basi Yesu. 21Soma adakuwa, kuti, ''Mmanikeni, mmanikeni.'' 22Iye adati kuna iwo kachitatu, ''Thangwe, nimulandu wanyi ndio munthuyu wachita? Ndiribe kuona mulandu wakuthemera imfa kuna iye. Tsono ningamala kumulanga, nimmutsudzula.''23Soma adangingimira mwa kukuwa, kuti amukhomere pa mtanda. Mafala yao yadamulimbikisa Pilto. 24Apo Pilato adabvuma bzakungingimira bzaobzo. 25Adatsudzuladi omwe adakumbira ule omwe akhathemera kukhala mkaoko thangwera phiringu na kupha. Soma adawapasira Yesu kuti achite bzomwe akhafunabzo.26Pomwe adamutsogoza, adaphata Simoni waku Kerene,akhachokera mdziko, apo adamubzatika mtanda kuti atakule, kumbatewera mpambuyo mwa Yesu.27Thimu lizinji la wanthu, na la azimai omwe akhambamulirira, akhamutewera. 28Soma pakuwacheukira, Yesu adati, ''Azimai wa mu Yerusalemu, nampodi kulirira ine, soma bzilireni mwekha na ana wanu.29Nakuti onani, nsiku zikubwera zomwe amdzalewa kuti, 'Wakudalisika ni ngomwa na bzibaliro bzomwe bziribe kubala, na masuku ndiyo yalibe kumamisa.' 30Kinangoka amdzayamba kulewa kuna mapiri, Tigwereni.'' na kuna tumpiri tung'ono, 'Timpsinkheni.' 31Ningati ambachita ibzi pomwe muti uli uwisi, chimdzachitika mchiyani ungadzauma?''32Amuna winango, bzipandu bziwiri, bidatsogoziwa pabodzi na iye kukaphiwambo.33Pomwe adafika pa mbuto yakuchemeriwa ''Bade,'' pamwepo adamumanika pabodzi na bzipandu bzire---mmbodzi kuumadidi kwace na winango kumadzere. 34Yesu adati, ''Baba, alekerereni, nakuti akudziwalini bzomwe akuchita.'' Kinangoka adatchobva njuga kugawana bzakubvala bzace.35Wanthu adatondo kuima kumbanyang'anisa pomwe atongi akhamunyongodola, kumbati, ''Akhapulumusa winango. Mulekeni abzipulumuse yekha, penudi ni Mkirisitu wa Mulungu, wakusankhuliwayo.''36Achikunda wa nkhondo adamunyoza iye, kumufenderera, mkumumwesa vinyo wakusasa, 37na kumbati, ''Penudi ndiwe Mfumu ya Ayuda, bzipulumuse.'' 38Pakhana pomwe chizindikiro padzaulu pa msolo wace, ''Uyu ni Mfumu ya Ayuda.''39M'bodzi wa bzipandu bzire atakhomewa popo adamunyoza pa kulewa kuti, ''Ndiwe lini Mkhirisitu iwe? Bzipulumuse kani na ife kubodzi. 40Soma winangoyo adamutsimula , kuti, ''Umbagopa lini Mulungu iwe eti, pala kuti uli pa chilango chakufana? 41Ifedi tikuthemera kukhala pano, thangwe ikutambira bzakuthemera mabasa ndiyo tikhachita. Soma munthu uyu alibe kuchita chakuphonya.''42Kinangoka adati, ''Yesu, dzandikumbukireni ine pakudzabwera mu ufumu bwanu.'' 43Yesu adati kuna iye, ''Indetu ndikulewa kuna iwe, lero umdzakhala na ine mu paradaizo.''44Ikhali nthawe pafupifupi ya chitanthatu, apo m'dima udagwa pa dziko lense mpakana nthawe yachipfemba 45pomwe dzuwa lidapsipa. Kinangoka chinguwo cha mu tchalitchi chidang'ambika pakati nakati.46Kukuwa na mafala makulu, Yesu adati, Baba, mmanja mwanu ndikupereka mzimu wangu.'' Atalewa ibzi, adasaika. 47Pomwe kenturiyo adaona bzachitikabzi, adatenda Mulungu, kulewa kuti, ''Chadidi meju uyu akhali munthu wakulungama.''48Pomwe thimu la wanthu lomwe lidabwera kudzachitira umboni bzakuchita kuonabzi adaonadi bzachitika, adabwerera ali kuguguda bzifuwa bwao. 49Soma wensene omwe akhamdziwa iye, na azimai omwe akhamutewera kuchokera ku Galileya, adaima pakatali, kumbang'anisa bzobzi.50Onani, pakhana munthu dzina lache Yosefe, omwe akhali m'bodzi wagulu lire. Akhali munthu wabwino wakulungama. 51Munthu umweyu alibe kugwirizana na mpangano wao na ndibzo adachitabzo. Akhali waku Arimateya, mzinda wa Ayuda, apo akhanyang'anira kubwera kwa ufumu bwa Mulungu.52Munthu uyu, adafenderera Pilato, adakakumbira thupi la Yesu. 53Adalibulusa, mkulikulunga mu nguwo zakuchena, mkuliikha muthenje lagwinza lachimwala, lomwe munthu winango akhanati kuikhiwa kale.54Ikhali nsiku yakukonzekera, apo Sabudu likhadasala pang'ono kuyamba. 55Azimai omwe adabwera na Yesu kuchokera ku Galileya adatewera achikaona gwinzalo na momwe thupilo adaligonesera. 56Iwo adabwerera kukakonzeka bzakununtchira na mafuta yabwino. Kinangoka nsiku ya Sabudu adapuma malingana na chitongero.

Chapter 24

1Machibesebese ya nsiku ya kutoma ya sumana, adabwera pa thenje pale, kubweresa bzakununtchira bzire bzomwe akhadakonza. 2Adagumana mwala wagudubuziwa kucoka pa gwinzapo. 3Adapita momo, soma alibe kukagumana thupi la Mbuya Yesu.4Bzidachitika kuti, pomwe alimkati mwa kudzungaira na bzobzi, mwachidzidzi, amuna awiri adaima pambati pao ali mu bzakubvala bzakuchena makutoya. 5Pomwe akazi wale akhachita mantha na kutsulima nkhope zao pansi, adati kuna akaziwo, ''Thangweranyi mukupsaga wamoyo pakati pa anyakusaika?6Palibe pano, Soma walamusiwa! Kumbukirani ndimo adalewera pomwe akhali mu Galileya 7kulewa kuti Mwana wa Munthu amdzaperekiwa mmnja mwa anyakuphonya achidzakhomeriwa pa mtanda, apo pa nsiku ya chitatu achidzalamuka pomwe.''8Akaziwo adakumbuka mafala yace 9apo adabwerera kuchoka pa nthutu ire achikasimba bzensebzi kuna khumi na m'bodzi wale na kuna winango wensene. 10Tsapano Mariya wa Magadalene , Joana, Maria mai ace wa Yakobo, na akazi winango omwe akhanao adakasimba bzobzi kuna atumwi.11Soma mafalaya yakhabveka ninga bzakunama kuna atumwi, mwakuti alibe kukhulupirira akhasewera akazibzo. 12Kinangoka Petulo adadzambatuka achithamangira kuthenjeko, apo, kukotama mkusuzumira , adaona nguwo zokha. Petulo kinangoka adanyamuka kubwerera kumui, alikudabwa bzomwe bzidachitikabzo.13Onani, awiri waiwo nsiku yoyo akhayenda kumuyi winango wakuchemeriwa Emau, omwe ukhali ma sitadiya matanthatu kuchokera ku Yerusalemu. 14Akhasimbirana ndibzo bzidachitikabzo.15Bzidachitika kuti ali mkati mwa kusimbirana na kumbabvunzana pabodzi, Yesu adafendera mkumbayenda nawo. 16Soma maso yao yadakhotchiwa pala kuti nampodi amuzindikire.17Yesu adati kuna iwo, ''Mukusimbirana chiyani mukufambapa?'' Iwo adaima popo alikuoneka waukali. 18M'bodzi waiwo, dzina lache Cleopa, adamutawira, ''Kodi ndiwe wekha mu Yerusalemu omwe ukudziwalini bzomwe bzachitika momo nsiku izi?''19Yesu adati kuna iwo, ''Bzinthu bzanyi?'' Adamutawira, ''Bza Yesu waku Nazarene, omwe akhali mneneri, wa mphamvu meju mmafala yace kuna Mulungu na kuna wanthu wensene, 20na ndimo akulu wa ansembe na atongi wathu adamperekera kukazengiwa milandu mpaka kufa na kukhomeriwa pamtanda.21Soma ndiye tikhakhulupirira kuti angadadzalombola Izaraeri, Inde, apo lero ni nsiku ya chita chichitikireni bzobzi.22Soma pomwe, akazi winango ndiwo tikhambakhala nawo pabodzi atidabwisa, 24atayenda pa thenjepo machibese. Pomwe akasaya tupi lache, abwera, kudzasimba kuti akona pomwe masomphenya ya anjero omwe awauza kuti iye ana moyo. 23Amuna winango omwe tikhali nao akhadayendambo pa thanjepo, akaonadi ninga ndimo akaziwo akhadasimbira. Soma alibedi kukamuona.''25Yesu adati kuna iwo, ''O amuna wakupusa imwe na wamtima wakuchedwa kukhulupirira mu bzensene ndibzo aneneri akhasewera! 26Bzikhali lini bzakufunika kuti mkhirisitu abonere na bzobzi, apo mkukapita mu ulemerero bwache. 27Kinangoka kuyambira nthawe ya Mose mpakana ya aneneri wensene, Yesu adazimbula kuna iwo bzinthu bzensene bza iye mmafala yensene ya Mulungu.28Atafendera mmuyi ndiwo akhayendawo, Yesu adachita ninga akhayenda kutali. 29Soma adamukumbira kuti, ''Khalani na ife, thangwe maulo zjai yatsala pang'ono apo pomwe nsiku yatsalla pang'ono kumala.'' Apo Yesu adapita momo achikhala nawo.30Bzidachitika kuti, pomwe adakhala nao pansi kudya, adatenga mkate, achiudalisa, achiubedula, adawapa iwo. 31Tsapano maso yadafunguka, adamuzindikira, apo iye adachoka pamaso pawo. 32Iwo adati kuna wina na mwayache, ''Mtima wathu ukhatitentha lini, apo adatiuza panjira pale, pomwe adatifungulira mafala ya Mulungu?''33Iwo adalamuka nthawe imweyo letu achiyenda ku Yerusalemu. Adakagumana khumi na awiri wale atagwezekana pabodzi na omwe akhanaombo, 34mkumbati, ''Mbuya walamukadi meju, mwakuti waonekera kuna Simoni.'' 35Tsapano adasimba ndibzo adaona panjira pale, na ndimo Yesu adamuzindikirira pakugebula mkate pale.36Pomwe akhasewera ibzi, Yesu mwenekachiro akhadaima pakati pawo, achiti kuna iwo, ''Mtendere ukhale kuna imwe,'' 37Soma akhanjenjemera achidzaliwa na mantha apo akhakumbuka kuti akhaona mzimu.38Yesu adati kuna iwo, ''Thangweranyi mukubziboneresa? Mabvunzo mumtima mwanu yakubwereranyi? 39Dingani mmanja mwangumu na nzayozi kuti ndinedi. Ndiphateni muone. Thangwe mzimu umbakhala lini na minomfu na mafupa, ninga mukuonera inemu.'' 40Atalewa ibzi, adawalatiza mmanja mwache na nzayo zache.41Alibe kukhulupirira basi thangwera kudekedwa, apo pomwe akhadabwa. Yesu adati kuna iwo, ''Muna chakudya chirichense?'' 42Adamupa chidupsa cha nsomba ya kukazinga 43apo adatenga achidyeratu popo iwo akuona.44Iye adati kuna iwo, ''Aya ni mafala yangu ndiyo ndidasewera pomwe ndikhanamwe, kuti bzense ndibzo bzidanembiwa mchitongero cha Mose na aneneri na masalimo bzimfunika bzidzakwanirisiwe.''45Kinangoka iye adafungula mitima yao, pala kuti abvesese mafala ya Mulungu. 46IYe Adati kuna iwo, ''Paja kudanembiwa kuti Mkhirisitu bzimfunika adzabonere achidzalamuka pomwe kwa anyamuya nsiku ya chitatu. 47Kalapidwe na kulekerera kwa bzakuipa kumfunika kulalikiwe mudzina lace kuna madziko yensene, kuyambira mu Yerusalemu.48Ndimwe mboni za bzensenebzi. 49Onani, ndikukutumizirani ndibzo Babangu adalonjeza. Soma khalani mu mzinda mpakana mutabvazikiwa na mphamvu zakuchokera kuna iye mdzaulu.''50Tsapano Yesu adawatsogolera ate kufupi na Betaniya.Adadzusa manja yache achiwadalisa. 51Bzidachitika kuti, ali mkati kuwadalisa, iye adawachokera achitengiwa kuyenda kudzaulu.52Tsono adamunamata achibwerera ku Yerusalemu na chisekerero chikulu. 53Iwo adapitiriza kukhala mtchalitchi, kudalisa Mulungu.

John

Chapter 1

1Pakutoma pakhana Mafala, apo Mafalayo yakhana Mulungu, apo Mafalayo yakhali Mulungu. 2Uyu akhali pakutoma na Mulungu. 3Bzinthu bzensene bzidakonziwa kudzera mwa iye, apo pangadasaya iye pakhalibe neye chibodzi chakulengiwa ndicho chingadalengiwa.4Mwa iye mukhana moyo, apo moyoyo ukhali kubvunika kwa wanthu. 5Kubvunikako kukhatoya mumdima, apo mdimayo ulibe kuugonjesa.6Pakhana munthu ndiye adatumiwa kuchoka kuna Mulungu, omwe dzina lache akhali Yohani. 7Iye adabwera ninga mboni kudzachitira umboni bza kubvunika, kuti wensene akakhulupirire kudzera mwa iye. 8Yohani akhali lini kubvunikako, soma adabwera kuti adzachitire umboni bza kubvunika.9Kubvunika kwachadidi, ndiko kumpereka kutoya kuna wanthu wensene, kukhabwera mdziko lapansi.10Iye akhali padziko lapansi, apo dziko lapansi lidalengiwa na iye, apo dziko liribe kumudziwa iye. 11Iye adabwera kwa iye yekha, apo wache wa chaiwowo alibe kumutambira iye.12Soma kuna wensene wakumutambira iye, omwe adakhulupira dzina lache, iye adawapa ufulu bwakukhala wana wa Mulungu. 13Awa alibe kubadwa na mulopa, ayai kufuna kwa thupi, ayai na kufuna kwa munthu, soma kwa Mulungu.14Mafala yadasanduka thupi yachikhazikika pakati pathu. Taona ulemerero bwache, ulemerero ningadi bwa wakubadwa yekha mwa Baba, bwakudzala na chisomo na chadidi. 15Yohani adachitira umboni bza iye achikuwa, kulewa kuti, "Uyu ngule ndiye ndikhati, 'Iye wakudzabwera pambuyo panguyo nimkulu kuposa ndimo ndiriri, thangwe akhali patsogolo pangu."'16Nakuti nakudzala kwache tatambira chifundo kuchoka chifundo. 17Nakuti chitongi chidaperekiwa na Mose. Chifundo na chadidi bzidabwera na Yesu Mkhirisitu. 18Palibe adaona kale Mulungu; Mulungu yekhayo, omwe ali kumbali ya Baba, iye wachitisa Mulungu pala adziwike.19Ubu ni umboni bwa Yohani pomwe Ayuda adatumiza ansembe na Alevi kuna iye kuchoka ku Yerusalemu kukamubvunza, "Ndiwe mbani kodi?" 20Iye adatawira---alibe kugaza, soma kutawira---"Ndine lini Mkhirisitu." 21Apo iwo adamubvunza, "Ndiwe mbani tsono? Ndiwe Eliya kodi?" Iye adati, "Ndine lini." Iwo adati, "Kodi ndiwe mneneri?" Iye adatawira, "Neye."22Kinangoka adati kuna iye, "Ndiwe mbani, pala kuti tikwanise kuwatawira ndiwo atituma? Iwepo pawekha umbabziti ndiwe mbani?" 23Iye adati, "Ndine mafala yakukuwa mchipululu: "Thamulani njira ya Mbuya,' ninga ndimo Yesaya mneneri adalewera."24Tsapano winango wakuchokera kuna Afarisi adatumiwa, 25apo adamubvunza achiti kuna iye, "Thangweranyi tsono ukubatiza penu ndiwe lini Mkhirisitu ayai Eliya ayai mneneri?"26Yohani adawatawira, kulewa kuti, "Nimbabatiza na madzi. Soma pakati panu pana wina mukumudziwa lini. 27Ni omwe akubwera mmambuyo mwangu, neye milawu ya shango zache ndikuthemera lini kuitsudzula." 28Ibzi bzidachitika ku Betaniya ng'ambu ya Yolodano ndiko Yohani akhabatizira.29Mangwana yache Yohani adaona Yesu akubwera kuna iye achiti, "Nyang'anani, pana Mwana wabira wa Mulungu ndiye ambabulisa bzakuipa bza padziko! 30Uyu ngule ndidati, 'Omwe akubwera pambuyo panguyo ngwakuposa ine.' 31Ndiribe kumudziwa iye, soma bzikhali kuti adziwike ku Isaraeri kuti ine ndidabwera kudzabatiza na madzi."32Yohani adaikhira umboni kulewa kuti, "Ndidaona Mzimu ukubuluka ninga nkhangaiwa kuchoka kudzaulu, apo udambutha pa iye. 33Ndiribe kumuzindikira iye, soma ule adandituma kudzabatiza na madzi adati kuna ine, 'Omwe ndiye mudamuona Mzimu ukubuluka kudzamumbutha ule, ndiye amdzabatiza na Mzimu Wakuchena.' 34Ndaona na kuikhira umboni kubodzi kulewa kuti uyu ni Mwana wa Mulungu."35Mangwana yache, pomwe, pomwe Yohani akhadaima na wakupfunza wache awiri, 36adaona Yesu akhafamba pafupi na iwo, apo Yohani adati, "Nyang'anani, Mwana wabira wa Mulungu!"37Wakupfunza wache awiri adabva iye akulewa terepoyo apo adatewera Yesu. 38Kinangoka Yesu adacheuka achiona iwo akumutewera achiti kuna iwo, "Mukupsaga chani?" Iwo adatawira, *Rabbi" (ndiye kuti "M'pfunzisi"), "Mukumbakhala kuponi?" 39Iye adati kuna iwo, "Bwerani mudzaone." Kinangoka iwo adabwera achiona pomwe iwo akhakhala; iwo adakhala na iye nsiku yoyo, nakuti ikhathamangira nthawe yachikhumi.40M'bodzi was awiri ndiwo adabva Yohani akusewera kinangoka mkutewera Yesu akhali Andreya, m'bale wache wa Simoni Petulo. 41Iye adatoma kugumana na m'bale wache chaiye Simoni achiti kuna iye, "Tagumana Mesiya" (ndiye kuti Mkhirisitu"). 42Adamubweresa kuna Yesu, apo Yesu adamunyang'anisa achiti, "Ndiwe Simoni mwana wa Yohani. Umdzachemeriwa Kefasi" (ndiye kuti "Petulo").43Mangwana yache pomwe Yesu akhafuna kuchoka kuyenda ku Galileya, adagumana Filipi achiti kuna iye, "Nditewere ine." 44Tsapano Filipi akhali wa ku Betisaida, muyi wa Andireya na Petulo. 45Filipi adagumana Natanieli achiti kuna iye, "Iye omwe Mose adanemba mu mtemo wa utongi, na aneneri, tamugumana iye: Yesu mwana wa Yosefe wa ku Nazareti."46Natanieli adati kuna iye,"Chinthu chabwino chingachokerembo mu Nazareti?" Filipi adati kuna iye, "Bwera udzaone." 47Yesu adaona Natanieli akubwera kuna iye achiti kuguma iye, "Ona, waku Isaraeri chaiyeiye uyu, omwe mwa iye mulibe chinyengo!" 48Natanieli adati kuna iye,"Ukundidziwa tani?" Yesu adatawira achiti kuna iye, "Pomwe Filipi akanati kukuchemera, nthawe ndiyo ukhali patsinde pamuti wamkuyu, ndidakuona."49Natanieli adatawira, "Rabbi, ndimwe Mwana wa Mulungu! Ndimwe Mfumu ya Isaraeli!" 50Yesu adatawira achiti kuna iye, "Thangwera ndakuuza, 'Ndidakuona patsinde pamuti wamkuyu,' wakhulupiriratu? Uniona bzikulu kuposa ichi." 51Kinangoka iye adati, "Indetu, indetu, ndikulewa kuna iwe, umdzaona kudzaulu kutafunguka, apo anjero wa Mulungu akubuluka pa Mwana wa Munthu."
Chapter 2

1Patapita nsiku zitatu, kukhana msinda wa maloozi ku Cana na ku Galileya, apo mai wache wa Yesu akhali nawo popo. 2Yesu na wakupfunza wache adachemeriwa nawo ku malooziko.3Pomwe vinyu akhagawidwa, mayi wa Yesu adati kuna iye, "Alibe vinyu awa." 4Yesu adati kuna iye, "Mkaziwe, msabwanyi ukubwera kuna ine? Nthawe yangu ikanati kukhana." 5Mayi wache adati kuna wakutumikira, "Chirichense amkuuzanicho, mbachitani."6Tsapano pakhana mathenthe matanthatu yakuikhira madzi yakukonzewa na minyala yakuphatizira Ayuda pamisinda ya kufula, lirirense lakutalika maboko mawiri ayai matatu. 7Yesu adati kuna iwo, "Dzazani mathentheya na madzi." Apo adayadzaza ate pamulomo. 8Tsapano iye adauza wakutumikira, "Bulisani inangoya panja mukapase mkulu wakugawa bzinthu." Apo adachitadi tenepoyo.9Mkulu wakugawa ule adalawidza madziyo yomwe yakhadasanduka vinyu, soma alibe kudziwa komwe adachokera (soma wakutumikira omwe adakatunga madzi wale adadziwa). Kinangoka adachemera nyakuloolayo 10achiti kuna iye, "Munthu aliyense ambatoma kupereka vinyu wakukoma kinangoka wakusaya kukoma wanthu angamala kuledzera. Soma iwe wakoya vinyu wakutapira ate nthawe zino."11Chizindikiro chakutoma Yesu adachitira ku Cana waku Galileya, apo adazimbula ulemerero bwache, apo wakupfunza wache adamukhulupirira iye.12Bzitamala ibzi, mayi wache, abale wache na wakupfunza wache adayenda kunyansi ku Caperenawo achikakhala koko nsiku zakuchepa.13Tsapano pasaka ya Ayuda idafendera, apo Yesu adayenda ate ku Yerusalemu. 14Adakagumana wakugulisa ng'ombe zapakalosa na mabira na nkhangaiwa mkachisi, na akasinthesinthe atakhala momo.15Apo adawatchanga na mnchamu wabzingwe achiwafulusira panja wense kubula mkachisimo, kuphatanidza na mabira na ng'ombe kubodzi. Adambweza kobiri zangwingwingwi za akasinthesinthe achigunkhuliza meza zawo. 16Kuna wakugulisa nkhangaiwa iye adati, " Chosani ibzi muno. Lekani kusandusa nyumba ya Baba wangu kukhala mbuto ya msika."17Wakupfunza wache adakumbukira bzomwe bzidanembiwa, "Kamfulumize kanu kamdzandidya ine." 18Kinangoka Ayuda adatawira achiti kuna iye, "Mumtionesa chizindikiro chanyi, nakuti mukuchita ibzi?" 19Yesu adatawira, Gwesani kachisiyu, apo nsiku zitatu ndiuyimise."20Kinangoka Ayuda adati, "Kachisi umweyu adamangiwa magole makumi manayi na matanthatu, apo mungauyimise nsiku zitatu?" 21Soma, akhalewa bza kachisi wathupi lache. 22Atalamusiwa kuna wakusaika, wakupfunza wache adakumbukira kuti iye adasewera bzobzi, apo adakhulupirira manemba na mafalaya ndiyo Yesu akhadasewera.23Tsapano pomwe iye akhali mu Yerusalemu pamsinda wa pasaka, azinji adakhulupirira mdzina lache pomwe adaona chizindikiro ndicho iye adachita. 24Soma Yesu alibe kuwakhulupirira iwo thangwe akhawadziwa wensene, 25thangwe alibe kufuna wina kuti achitire umboni kuna iye bza munthu, thangwe akhadziwa ndibzo bzikhali mwa munthu.
Chapter 3

1Tsapano pakhana Mfarisi dzina lache Nicodemo, mkulu wa Ayuda. 2Munthu uyu adabwera kuna Yesu usiku achidzati kuna iye, "Rabbi, tikudziwa kuti ndimwe m'pfunzisi wakuchoka kuna Mulungu, thangwe palibe angachite bzizindikiro ndibzo mumbachitabzi pokha pokha Mulungu achikhala ali naye."3Yesu adamutawira, "lndetu, indetu, pokha pokha wina achibadwa pomwe ndiye angaone ufumu bwa Mulungu." 4Nicodemo adati kuna iye, "Munthu angabadwe tani pomwe uko iye wakula kale? Angakapite lini pomwe kachiwiri mchiberekero cha mayi wache mkubadwa, angathe?"5Yesu adamutawira, "Indetu, Indetu, pokha pokha wina achibadwa pomwe na madzi na Mzimu, ndiye angakapite mu ufumu bwa Mulungu, 6Iye wakubadwa kuthupi ni thupi, apo iye wakubadwa mwa Mzimu ni mzimu.7Nampodi kudabwa kuti ndakuuza kuti, 'Ukabadwe pomwe.' 8Chonzi chimbayenda ndiko chimfuna, mumbachibva kuunga kwache, soma mumbadziwa lini ndiko chikuchokera ayai ndiko chikuyenda. Mtenepoyombo na munthu wakubadwa mwa Mzimu."9Nicodemo adatawira achiti kuna iye, "Bzobzi bzingakhale tani?" 10Yesu adatawira achiti kuna iye, "Mesa ndiwe m'pfunzisi wa Isaraeri iwepo, tsono ukubvesesa lini tani bzobzi? 11Indetu, indetu, ndikulewa kuna iwe, timbasewera ndibzo tim'bzidziwa, tichimbachitira umboni ndibzo tabziona. Soma umbalamba kubvuma umboni bwathu.12Ningati ndikukuuza bzinthu bza padziko lapansi pano ukukhulupirira lini, unikhulupirira tani ndichikuuza bzinthu bza kudzaulu? 13Palibe ndiye adakwira kale kudzaulu kupambula iye omwe adabuluka kuchoka kudzauluko---Mwana wa Munthu.14Ninga ndimo Mose adadzusira mdzaulu nyoka mchipululu mule, mchibodzibodzi ndimo Mwana wa Munthu amdzadzusiwira mdzaulu, 15pala kuti wensene wakukhulupirira iye akhale nawo Moyo wakusaya kumala.16Nakuti Mulungu adakonda dziko lapansi, natenepo adapereka Mwanache wakubadwa yekha, kuti aliyense wakukhulupirira iye nampodi atayike soma akhale nawo moyo wakusaya kumala. 17Nakuti Mulungu alibe kutuma Mwanache kuti adzayeruze dziko lapansi, soma kudzapulumusa dziko lapansi kudzera mwa iye. 18Wakukhulupirira mwa iye amdzayeruziwa lini, soma iye wakusaya kukhulupirira wayeruziwa kale thangwe alibe kukhulupirira mdzina la Mwana yekhayo wa Mulungu.19Iri ni thangwe la kudzayeruzira: kubvunika kwafika padziko lapansi, apo wanthu adakonda mdima kusiyana na kubvunika thangwe bzakuchita bzawo bzikhali bzakuipa. 20Thangwe aliyense wakuchita chakuipa ambawengana na kubvunika, apo ambabwera lini padecha, palakuti bzakuchita bzache nampodi bzionekere. 21Soma, iye wakuchita bzachadidi ambabwera padecha pala kuti bzionekere kuna wense kuti bzakuchita bzache bzachitika mwa Mulungu."22Bzitapita ibzi, Yesu na wakupfunzira wache adayenda kudziko la Yudeya. Kumweko adakhala kwa kanthawe achibatiza. 23Tsapano Yohani akhabatizambo ku Anoni kufupi na Salimu thangwe kukhana madzi mazinji kumweko. Wanthu akhabwera kuna iye apo akhadzabatiziwa, 24nakuti Yohani akhanati kuthusiwa kale mkaoko.25Tsapano padayambika mkangano pakati pa wakupfunzira wa Yohani na m'Yuda thangwera msinda wakufula. 26Iwo adayenda kuna Yohani achikati kuna iye, "Rabbi, omwe akhana imwe ng'ambu ya Mkulo wa Yolodano, omwe mudamuchitira umboni ule zjai, nyang'anani, akumbabatiza, apo wensene zjai akumbayenda kuna iye."27Yohani adatawira, "Munthu angatambire lini chirichense pokha pokha chitapasiwa kuna iye kuchoka kudzaulu. 28Imwe mwekha mungachitire umboni kuti ndidalewa kuti, 'Ndine lini Mkhirisitu,' soma mmalo mwache, 'Ndatondo kutumiziwa mwakutsogola.'29Muloodwi ambakhala wache was mulooli. Tsapano mwayache wa mulooli, omwe ambayima achimubva iye, ambasekera kwene kwene thangwera mafala ya mulooli. Ichi, tsono, mchisekerero changu chakukwana. 30Iye akakule, soma ine ndikachepe.31Iye wakuchoka kudzaulu ngwakuposa wense. Iye wakuchoka padziko lapansi ngwa dziko lapansi basi apo ambasewerambo bza padziko lapansi. Iye wakuchokera kudzaulu ngwakuposa wense. 32Ambachitira umboni ndibzo waona na kubva, soma palibe ambabvuma umboni bwache. 33Iye omwe watambira umboni bwache adaikha chizindikiro chache kuti Mulungu ngwa chadidi.34Nakuti wakutumiwa na Mulungu ambasewera mafala ya Mulungu. Nakuti ambapasa lini Mzimu na mphimo. 35Baba ambakonda Mwana apo wapereka bzinthu bzense mmanja mwache. 36Iye wakukhulupirira Mwana ana moyo wakusaya kumala, soma wakusaya kubvera Mwanayo amdzaona lini moyo, soma ukali bwa Mulungu bumkhala pa iye."
Chapter 4

1Tsapano pomwe Yesu adadziwa kuti Afarisi akhadabva kuti iye akhatenga na kubatiza wakupfunza azinji kuposa Yohani 2(napo kuti iye Yesu akhabatiza lini, soma wakupfunza wache ndiwo), 3adachoka mu Yudeya mkubwerera pomwe mmambuyo ku Galileya.4Soma bzikhali bzakufunika kuna iye kudzera ku Samariya. 5Ndiye adabwera mu mzinda wa Samariya, wakuchemeriwa Sika, pafupi na mbuto ndiyo Yakobo akhadapasa mwanache Yosefe.6Mchera wa Yakobo ukhali kumweko. Yesu akhadaneta na ulendo bwache ndiye adakhala pafupi na mcherayo. Zikhathamangira nyhawe zitanthatu. 7Mkazi wa ku Samariya adabwera kudzatunga madzi, apo Yesu adati kuna iye, "Ndipasembo madzi ndimwe." 8Nakuti wakupfunza wache akhadayenda mumzinda kukagula chakudya.9Ndiye mkazi wa ku Samariya ule adati kuna iye, "Bzakhala tani kuti imwe, pakukhala mu Yuda, mkukumbira ine, mkazi waku Samariya, chinthu kuti mumwe?" Nakuti Ayuda alibe basa na Asamariya. 10Yesu adatawira achiti kuna iye, "Ungadadziwa mphatso ya Mulungu, nakuti mbani akusewera, nawe, 'Ndipase chakumwa,' ungadamubvunza, apo angadakupasa madzi ya Moyo."11Mkaziyo adati kuna iye,"Mbuya, mulibe m'golo apo mcherayu pomwe ngwakuzika. Madzi ya moyoyo tsono yali ku? 12Ndimwe lini mkulu, neye tenepo,kuposa baba wathu Yakobo, omwe adatipa mcherayu iye achimwambo mwemu, ninga akhachitira wanache na bzifuwo bzache?"13Yesu adatawira achiti kuna iye, "Aliyense wakumwa mumchera uyu amdzabva pomwe nyota, 14soma ndiye animwa madzi ndiyo nimmupa ine amdzabva lini pomwe nyota. Mmalo mwache, madzi ndiyo nimdzamupa yamdzakhala lowe wa madzi kuna iye, kufumphukira ku moyo wakusaya kumala."15Mkaziyo adati kuna iye, "Mbuya, ndipeni madzi yamweyo kuti nampodi ndidzakhale na nyota na kuti nampodi nimbadzabwere pomwe pano kudzatunga madzi." 16Yesu adati kuna iye, "Ndoko, ukachemere bayako, apo mukabwere pomwe kuno."17Mkaziyo adatawira achiti kuna iye, "Ndiribe mwamuna." Yesu adatawira, "Walewa bwino,' 18thangwe wakhala nawo kale amuna ashanu, apo ndiye uli naye panoyo ni bayako lini. Bzomwe walewabzi mchadidi."19Mkaziyo adati kuna iye, "Mbuya, ndikuona kuti ndimwe mneneri. 20Azibabathu akhanamatira pa phiri iri, soma mumbati Yerusalemu ndiyo mbuto yakukanamatira."21Yesu adati kuna iye,"Khulupirira ine, mkaziwe, kuti nthawe ikubwera ndiyo mumdzanamata Baba sikuti paphiripa ayai mu Yerusalemu. 22Mumbanamata ndibzo mum'bzidziwa lini. Timbanamata ndiye tikumudziwa, nakuti chipulumuso chimchokera kuna Ayuda.23Soma, nthawe ikubwera, mwakuti tsapano yafika, pomwe wakunamata bzachadidi amdzanamata Baba mu mzimu na mchadidi, nakuti Baba akupsaga wanthu ninga amwewo kukhala wakunamata wache. 24Mulungu ni Mzimu, apo wanthu wakunamata iye amunamate mu mzimu na mchadidi."25Mkaziyo adati kuna iye, "Ndikudziwa kuti Mesiya akubwera (ule wakuchemeriwa Mkhirisitu) Angabwera, amdzatifokotozera bzensene." 26Yesu adati kuna iye, Ndine letu umweyo, ndikusewera nawe panone."27Pakamphindi kamweko wakupfunza wache adabwerera. Tsapano akhadabwa thangweranyi iye akhalewalewa na mkazi, soma palibe adati, "Mukuchita chani?" ayai "Thangweranyi mukulewalewa naye?"28Tsapano mkaziyo adamusiira mtsuko wamadzi, achibwerera mumzinda, Achikati kuna wanthu, 29"Bwerani, mudzaone mwamuna omwe wandifokotozera bzense bzomwe ndakhala ndikuchita. Umweyu angakhale lini Mkhirisitu ule, si tenepo?" 30Iwo adachoka mumzindamo achibweradi kuna iye.31Panthawe yoyo, wakupfunza wache akhamukumbira iye, kulewa kuti, "Rabbi, dyani." 32Soma iye adati kuna iwo, "Ndina chakudya kuti ndidye chakuti mumchidziwa lini." 33Ndiye wakupfunza wale adati kuna wina na mwayache, "Palibe ndiye wawabweresera chakudya kuti adye, alipo?"34Yesu adati kuna iwo, "Chakudya changu mkuchita chifuniro cha iye ndiye adandituma na kumaliza basa lache. 35Kodi mumbati lini, 'Pakana miyezi minayi kinangoka bzakukolola bzifike'? Ndikulewa kuna imwe, nyang'anani muone mminda, thangwe bzakhuma kale pala kukolola! 36Iye omwe akukolola ambatambira malipiro achigwezeka bzipatso pala moyo wakusaya kumala, kuti iye. wakufesa na iye wakukolola asekerere pabobdzi.Nakuti adati, 'Wina ngwakufesa, wina ngwakukolola,' mchadidi. Ndakutumani kukamweta chomwe mulibe kuphatira basa. Wina waphata basa, apo mwapita m'basa lawo."39Asamariya azinji mumzindamo adamukhulupirira thangwera kulewa kwa mkaziyo omwe adachitira umboni, "Adandiuza chirichense chomwe ndachita." 40Tsapano pomwe Asamariya adabwera kuna iye, adamukumbira kuti akhale nawo, apo adakhala popo nsiku ziwiri.41Azinji adakhulupirira thangwera mafala ya iye. 42Iwo adati kuna mkaziyo, "Tikukhululupirira lini pomwe thangwera kuti udalewa bzire, soma thangwera kuti ife tabva tekha, apo tikudziwa kuti uyudi ni Mpulumusi wadziko lapansi."43Patapita nsiku ziwirizo, adanyamuka kuchoka pamwepo kuyenda ku Galileya. 44Nakuti Yesu mwenekachiro adalewa kuti mneneri ambalemekeziwa lini mphimpha zakwawo. 45Pomwe adabwera mu Galileya, wanthu waku Galileya adamutambira. Akhadaona kale bzomwe iye adachita mu Yerusalemu pa madyerero, nakuti iwo akhadayendambo ku madyereroyo.46Tsapano adabwera pomwe ku Kana mu Galileya, kule ndiko adasandusa madzi vinyu. Pakhana mkulu waboma omwe mwanache mamuna akhadwala ku Kaperenawo. 47Pomwe adabva kuti Yesu wachoka ku Yudeya wabwera ku Galileya, adayenda kuna Yesuko kukamukumbira kuti apolike kunyansi akalimbise mwanache, omwe akhadasala pang'ono kusaika.48Kinangoka Yesu adati kuna iye, "Pokha pokha utome waona bzizindikiro na bzakudabwisa, ndiye kuti ungakhulupirire. 49"Mkulu ule adati kuna iye, "Mbuya, polikani letu mwanangu akanati kusaikapa." 50Yesu adati kuna iye, "Ndoko. Mwanako zjai walimba." Munthuyo adakhulupirira mafala ndiyo Yesu adamuuza, apo adayenda.51mwe akhayenda kupolika, akapolo wache adagumana naye, mkumuuza kuti mwanacheyo walimba. 52Tsono iye adabvunza nthawe ndiyo adayamba kulimba. Iwo adamutawira kuti, "Dzulo pa nthawe zinomwe manungo yadamuchoka."53Kinangoka babachewa adazindikira kuti ikhalidi nthawe yoyo ndiyo Yesu adati kuna iye, "Mwanako walimba." Tsapano iye na banja lache lensene adakhulupirira. 54Ichi chikhali chizindikiro chachiwiri ndicho Yesu adachita atabula mu Yudeya kuyenda ku Galileya.
Chapter 5

1Bzitamala ibzi pakhana madyerero ya Ayuda, apo Yesu adayenda ku Yerusalemu. 2Tsapano mu Yerusalemu pafupi na mpita wa litsito la mabira pana mchera, ndiwo mu chiseweredwe chachi mchi Heberi ambati Betesda, apo una nsodzi zishanu zakupsumphira bwino. 3Wanthu azinji wakudwala, azimola, wakupunduka, ayai wakujejera bziwalo akhadagonesewa popo. Bzakunemba bzakale bziribe ndime 4 iyi yakumbati, 4Nakuti mnjero wa Mbuya adayenda kukabvundula madzi nthawe zina apo aliyense wakupita momo madziyo yakanati kudemba adalimba nthenda iriyense ndiyo akhadwala.5Munthu wina akhali popo omwe akhadadwala kwa magole makumi matatu na masere. 6Pomwe Yesu adamuona atagonesewa popo, nakuzindikira kuti akhadakhalisa popo, adati kuna iye, "Kodi ukufuna kulimba?"7Wakudwalayo adatawira, "Mbuya, ndiribe aliyense wakundipisa mnthawalemu madzi yangabvunduliwa. Ningabwera, wina atsogole kutchithima na nsikadazi." 8Yesu adati kuna iye, "Lamuka, takula mphasa yako, ufambe."9Kamfulumize munthuyo adalimbisiwa, achitakula mphasa yache mkufamba. Tsapano nsiku yoyo ikhali ya Sabudu.10Tsapano Ayuda adati kuna ndiye adalimbisiwayo, "Ni Sabudu apo ukubvumiziwa lini kutakula mphasa yakoyi." 11Iye adatawira, "Omwe wandilimbisayo wanditi, 'Takula mphasa yako ufambe.'"12Iwo adamubvunza iye, "Ni munthunyi umweyo adakuuza kuti, 'Itakule ufambe'?" 13Tsono, munthu adalimbisiwayo alibe kudziwa kuti akhali mbani thangwe Yesu zjai akhadayenda kale kachete chete, thangwe pakhana thimu pambutopo.14Kinangoka, Yesu adagumana naye iye mkachisi achiti kuna iye,"Ona, zjai walimba! Nampodi kuphonya pomwe, pala kuti chinango chakuposa popa chingadzakuchitikire." 15Munthuyo adayenda kukawauza Ayuda wale kuti akhali Yesu adamulimbisa ule.16Tsapano thangwera bzinthu bzobzi Ayuda adaboneresa Yesu, thangwe adachita bzobzi pa Sabudu. 17Yesu adawatawira, "Baba wangu akuphata basa pakali pano, na ine, pomwe, ndikuphata basa." 18Thangwera bzobzi, Ayuda zjai adakumbuka bzakumupha iye thangwe alibe kupsa Sabata yokha, soma pomwe adaguma Mulungu kuti ni Babache, zjai kubzindendemeza yekha na Mulungu.19Yesu adawatawira, "Indetu, indetu, Mwana angachite lini chinthu chayekha, kupambula bzokhabzo achiona Baba akuchita, nakuti chirichense akuchita Baba, Mwanambo ambachita ndendende. 20Nakuti Baba ambakonda Mwana apo ambamuonesa chirichense ndicho iwo ambachita, apo amdzamuonesa mabasa makulu kuposa yoya kuti ate mumdzadabwa.21Thangwe ninga ndimo Baba ambalamusira anyamuya achiwapa moyo, m'bzibodzi bodzimbo Mwana ambapa moyo kuna aliyense animfunayo. 22Nakuti Baba ambayeruza lini aliyense soma adapa chiyeruzo chense kuna Mwana 23pala kuti aliyense akamulemekeze Mwanayo ninga ndimo ambalemekezera Baba. Omwe ambalemekeza lini Mwanayo ambalemekeza linimbo Baba omwe adamutuma.24Indetu, indetu, iye wakubva mafala yangu na kukhulupirira iye omwe adandituma ana moyo wakusaya kumala apo amdzatongewa lini mulandu, soma wapambana kuchoka kuimfa kuyenda ku moyo.25Idetu, indetu, ndikulewa kuna imwe nthawe ikubwera, apo iripo ndiyo wakufa amdzabva mafala ya Mwana wa Mulungu, apo omwe amdzabvayo amdzakhala na moyo.26Nakuti ninga ba ana moyo mwa iye kha, ndendendembo adapa kuna Mwana moyo kukhala mwa iye yekha, 27apo Baba amupa mphamvu zakutonga thangwe ni Mwana wa Munthu.28Nampodi kudabwa na bzobzi, nakuti iripo nthawe ikubwera yakuti aliyense ndiye ali mu nthutu amdzabva mafala yache 29achidzabula: omwe wachita bwino ku mmukiro wakumoyo, apo wakuchita bzakuipa ku mmukiro wa kukatongiwa.30Ningachite lini chinthu pa ine ndekha. Pomwe ninibva, nimtonga, apo matongedwe yangu ngakulungama thangwe ndikupsaga lini bzakufuna bzangu bzandekha soma bzakufuna bza iye omwe adandituma. 31Penu nimchita umboni bwa ine ndekha, umboni bwangubo bumdzakhala lini bwa chadidi. 32Pana winango omwe ambachitira ine umboni, apo nimdziwa kuti umboni ambachitira inebo m'bwa chadidi.33Mudatumiza kuna Yohani, apo wachitira umboni chadidi. 34Soma umboni ndibo ndatambira m'bwakuchoka lini kuna munthu. Ndikusewera ibzi kuti mukapulumusiwe. 35Yohani akhali kandiyero yakugaka na kubvunika, apo mukufuna kusekera na kubvunika kwache mkanthawe kakuchepa.36Chensenecho umboni ndibo ndinabo m'bukulu kuposa bwa Yohani, nakuti mabasa ndiyo Baba andipa kuyakwanirisa, ni mabasa yokha yokhayo ndiyo nimbachita, uchitire umboni bza ine kuti 37Baba ndiye andituma. Baba omwe adanditumayo wachitira pomwe yekha umboni bza ine. Mukanati kubva kale mafala yache ayai kumuona maonekedwe yache neye nthawe inangombo. 38Imwe mulibe mafala yache yakutsalira mwa imwe, nakuti mukukhulupirira lini mwa iye omwe adatumiwa.Mumbapsaga mafala ya Mulungu thangwe mumbakumbuka kuti mwemo imwe mumkagumana moyo wakusaya kumala, 39apo mafala mabodzi bodziyo yambachitira umboni bza ine, apo mukufuna lini kubwera kuna ine kuti mukhale na moyo.41Nimbatambira lini ulemerero kuchoka kuna wanthu, 42soma ndikudziwa kuti mulibe chikondi cha kwa Mulungu mwa imwe mwekha.43Ndabwera mu dzina la Baba, apo mukunditambira lini. Winango angadati abwere mudzina lache chailo, apa mungadamutambira. 44Mungakhulupirire tani, imwe omwe mumbabvuma ulemerero bwakuchoka kuna wina na mwayache soma mukupsaga lini ulemerero bwakuchoka kuna Mulungu yekhayo?45Nampodi kukumbuka kuti nimdzakulewerani kuna Baba. Wakudzakulewerani ni Mose, omwe mwaiye mwamuthemba. 46Penudi mudamkhulupirira Mose, mungadakhulupirira pomwe ine, thangwe iye adanemba bza ine. 47Penu mungakhulupirire lini bzakunemba bzache, mungakhulupirire tani mafala yangu?"
Chapter 6

1Bzitamala ibzi Yesu adayambuka ng'ambu ina ya Nyanza ya Galileya, yakuchemeriwa pomwe kuti Nyanza ya Tiberiyo. 2Thimu lizinji likhamutewera thangwe adaona bzakudabwisa ndibzo iye akhachita kuna atenda. 3Yesu adakwira paphiri achikakhala pansi na wakupfunza wache popo.4(Tsapano Pasaka, madyerero ya Ayuda, yakhali pafupi.) 5Pomwe Yesu adajiguma achiona thimu lizinji likubwera kuna iye, adati kuna Filipi, "Umkagula kuponi mikate kuti amwewa adye?" 6(Soma Yesu adasewera bzobzi kufuna kumuyezera Filipi, thangwe akhadziwa kuti iye ndiye amchita.)7Filipi adamutawira iye, "Dinari madzana mawiri kugula mikate ingakwane lini kuti aliyense atambire neye pankiti pankiti pokha." 8M'bodzi wa wakupfunza, Andireya, m'bale wache wa Simoni Petulo, adati kuna Yesu, 9"Pana mnyamata m'bodzi pano omwe ana mikate zishanu ya tirigu wa barere na nsomba ziwiri, soma zozi mchiyani kuna azinjiwa tere?"10Yesu adati, "Akhazikeni pansi wanthuwa." Tsapano pakhana upsa buzinji pambutopo. Apo amunawo adakhala pansi, pafupi fupi bzulu bzishanu kuwanda kwao. 11Kinangoka Yesu adatenga pawu zire apo atapereka kutenda, adazigawanisa kuna akhadakhala pansi wale. Adachita bzibodzi bodzi na nsomba zire, mwakuwanda ndimo adafunira. 12Pomwe wanthu adakhuta, iye adati kuna wakupfunzira wache, "Khongobzani mvululu zakusalazi, kuti nampodi patayike chinthu."13Ndiye adazikhongobza zichidzala bzitundu khumi na bziwri bza mvululu zakuchoka mu mikate mishanu ya barere zakusiiwa na omwe akhadadya. 14Kinangoka, pomwe wanthu adaona chakudabwisa ichi ndicho iye adachita, adati, "Mchadidi uyu ni mneneri omwe amkubwera mdziko lapansi. 15Pomwe Yesu adazindikira kuti iwo akhadasala pang'ono kudzamuphata mwa kungingimiza kuti amuikhe ufumu, adathawira pomwe kuphiri yekha.16Pomwe maulo yadakwana, wakupfunza wache adapolika kuyenda ku nyanza. 17Adapakira mwadiya, achiyenda napanyanza ku Kaperenawo. Kukhadadoka nthawe yoyi, apo Yesu akhanati kubwerera kuna iwo. 18Chonzi cha mphamvu chikhakuntha apo nyanzayo ikhagwedezeka.19Atachapa ma sitadiya makumi mawiri na mashanu ayai makumi matatu, adaona Yesu akufamba pa nyanzapo kumbabwera kufupi na mwadiyayo, apo iwo adabva mantha. 20Soma iye adati kuna iwo, "Ndine! Nampodi kubva mantha." 21Kinangoka adabvuma kumutambira mmwadiyamo, apo kamkulumize mwadiyayo udafika ng'ambu ndiyo iwo akhayenda.22Mangwana yache, thimu ndilo likhadaima ng'ambu ire lidaona kuti pakhalibe mwadiya wina kupambula umweyo, nakudziwa pomwe kuti Yesu akhalibe kupakiriratu na wakupfunza wachewo soma kuti wakupfunzira wachewo akhadatoma kupakira okha. 23Tsapano, pakhana mimwadiya inango yakuchoka ku Tiberiyo kufupi na kumbuto ndiko akhadadya mikate ire Mbuya atapereka kutenda.24Pomwe thimu lidazindikira kuti neye Yesu ayai wakupfunza wache wense pakhalibe, lidapakira mwadiya lokha mkuyenda ku Kaperenawo kukapsaga Yesu. 25Atakamugumana ng'ambu inango ya nyanzayo, adati kuna iye, "Rabbi, mudabwera liti kuno?"26Yesu adawatawira, kulewa kuti, "Indetu, indetu mukundipsagapa ine, sikuti thangwera mudaona bzakudabwisa, soma mudadya nawo mikate ire muchikhuta. 27Nampodi kubonera na chakudya chakumala, soma bonerani na chakudya chakukhalisa kukufikizani ku moyo wakusaya kumala omwe Mwana wa Munthu amdzakupani, nakuti Mulungu Baba waikha chizindikiro pa iye."28Kinangoka iwo adati kuna iye, "Tichite chani, pala kuti tiphate basa la Mulungu?" 29Yesu adatawira achiti kuna iwo, "Iri ni basa la Mulungu: Kuti mukhulupirire iye omwe wamutuma."30Ndiye adati kuna iye, "Mchizindikiro chanyi tsono ndicho munichita, pala kuti tione na kukukhulupirirani? Munichita chani? 31Makolo yathu yadadya mana mchipululu, ninga ndimo bzidanembewera, 'Iye akhawapa mikate kuchoka kudzaulu kuti adye.'"32Kinangoka Yesu adawatawira, "Indetu, indetu, ni Mose lini ndiye akhakupani mikate kuchokera kudzaulu, soma ni Babangu ndiye akukupani mikate chaiyo kuchoka kudzaulu. 33Thangwe mkate wa Mulungu ngule umbagwa kuchoka kudzaulu uchipereka moyo kudziko lapansi." 34Ndiye adati kuna iye, "Mbuya, mbatipani mkate umweyu nthawe zense."35Yesu adati kuna iwo, "Ndine mkate wamoyo; iye wakubwera kuna ine amdzabva lini njala, na wakukhulupirira ine amdzabva lini nyota. 36Soma ndidakuuzani kuti chadidi mwandiona ine, apo mukukhulupirira lini. 37Aliyense ndiye Baba amndipasira kubwera kuna ine nimdzamutaya lini kunja.38Nakuti ndabuluka kuchoka kudzaulu, sikuti kudzachita bzakufuna bzandekha, soma bzakufuna bza iye omwe adandituma. 39Uku mkufuna kwa iye omwe adandituma, kuti nampodi nditaye neye m'bodzi omwe wandipasira, soma amdzawalamusa pansiku ya chimaliziro. 40Nakuti uku mukufuna kwa Babangu, kuti aliyense wakuona Mwana mkumukhulupirira adzakhale na moyo wakusaya kumala apo nimdzamulamusa pansiku yachimaliziro."41Kinangoka Ayuda adang'ung'udza bza iye thangwera adati, "Ndine mkate omwe wabuluka kudzaulu." 42Iwo adati, "Ngumweyu lini Yesu Mwana wa Yosefe, omwe Babache na mayi wache tikuwadziwawa? Bzikukhala tani tsono kulewa, 'Ndabuluka kudzaulu'?"43Yesu adatawira achiti kuna iwo "Lekani kung'ung'udza mwekha. 44Palibe angabwere kuna ine pokha pokha Baba omwe adandituma kumufendeza, apo nimdzamumukisa pansiku ya chimaliziro. 45Bzidanembiwa mwa aneneri, 'Aliyense amdzapfunzisiwa na Mulungu.' Aliyense ndiye wabva na kupfunza kuchoka kuna Baba ambabwera kuna ine.46Sikuti kuti aliyense waona Baba, kupambula iye omwe ngwakuchokera kuna Mulungu---ndiye waona Baba. 47Indetu, indetu, iye omwe ambakhulupirira ana moyo wakusaya kumala.48Ndine mkate wamoyo. 49Abereki wanu adadya mana mchipululu, apo adafa.50Uyu ni mkate wakubuluka kuchokera kudzaulu, pala kuti munthu adye wina wa iwo kuti nampodi afe. 51Ndine mkate wamoyo omwe udabuluka kuchoka kudzaulu. Penu wina anidya wina wa mkateyu, amdzakhala kunthawe za nthawe. Mkate ndiwo nimdzaperekayo ni thupi langu kuti ukhale moyo wapadziko lapansi."52Pamwepo Ayuda zjai adakalipa achiyambiratu kung'ung'udza, kulewa kuti, "Munthu umweyu angatipe tani thupi lache kuti tidye?" 53Ndiye Yesu adati kuna iwo, "Indetu, indetu, penu munidya lini thupi la Mwana wa Munthu na kumwa mulopa wache, mumdzakhala lini na moyo mwaimwe mwekha.54Omwe anidya thupi langu na kumwa mulopa wangu ana moyo wakusaya kumala, apo nimdzamulamusa pansiku yakumalizira. 55Thangwe thupi langu mchakudya chachadidi, apo mulopa wangu ni chakumwa chachadidi. 56Iye wakudya thupi langu na kumwa mulopa wangu am'khaliratu mwaine, na ine mwa iye.57Ninga Baba wamoyo adandituma ine, apo inembo ndina moyo thangwera Baba, ndendende wakundidya ine, amdzakhalambo thangwera ine. 58Uyu ni mkate ndiwo wabuluka kuchoka kudzaulu, sikuti ninga udadya makolo achifawo neye. Iye wakudya mkate uyu amdzakhala ku nthawe za nthawe." 59Soma Yesu bzobzi adasewerera mu sunagoge pomwe akhapfunzisa mu Caperenawo.60Kinangoka wakupfunza wache azinji omwe adabva ibzi adati, "Mafalaya ngakunesa; Mbani angayabvese?" 61Yesu, thangwe adadziwa mwa iye yekha kuti wakupfunza wache akhang'ung'udza nayo, adati kuna iwo, "Yakuipirani kani?62Tsono tani muchiona Mwana wa Munthu akuyenda pomwe kudzaulu ndiko akhali pakutoma? 63Ni Mzimu ndiwo umbapasa moyo; thupi limbathandiza lini chinthu. Mafala ndiyo ndasewera kuna imwe ndiyo Mzimu, apo ndiyo moyo.64Ndiye pana wina wa imwe omwe mumbakhulupirira lini." Thangwe Yesu adazindikira kuyambira pakutoma kuti akhali aponi omwe amdzakhulupirira lini na ndiye amdzamupereka iye. Iye adati, 65"Nithangwera chochi ndidakuuzani kuti palibe angathe kubwera kuna ine pokha pokha chitapasiwa kuna iye na Babangu."66Thangwera ichi, wakupfunza wache azinji adabwerera mmambuyo apo alibe kufamba naye pomwe. 67Ndiye Yesu adati kuna khumi na awiri wale, "Imwe mukufunambo lini kuchoka, mumfuna?" 68Simoni Petulo adamutawira iye, "Mbuya, mkwambani ndiko tingayende? Muna mafala ya kumoyo wakusaya kumala, apo takhulupirira mpaka kufika pakudziwa kuti ndimwe Wakuchena wa 69Mulungu."70Yesu adati kuna iwo, "Ndiribe kuchita kukusankhulani, khumi na awirimwe, apo zjai m'bodzi wa imwe ni mdyerekezi?" 71Tsapano iye adasewera bza Yudasi mwana wa Simoni Isikariyoti, thangwe akhali iye, m'bodzi wa khumi na awiri wale, wakumpereka Yesu.
Chapter 7

1Bzitamala inzi, Yesu adazunga mu Galileya, thangwe akhafuna lini kuyenda ku Yudeya nakuti Ayuda akhamupsaga kuti amuphe. 2Tsapano madyerero ya misasa ya Ayuda yakhali pafupi.3Abale wache tsono adati kuna iye, "Chokani pano ndokoni ku Yudeya, pala kuti wakupfunza wanu akaonembo mabasa mumbachitaya. 4Palibe ambachita chinthu mwakubisa angakhala akupsaga kuti adziwike padecha. Penu mumbachita bzobzi, bzionesereni kudziko lapansi."5Nakuti neye abale wache alibe kumukhulupirira iye. 6Yesu mnthangwerache adati kuna iwo, "Nthawe yangu ikanati kufika, soma nthawe yanu njakufikafika kale nthawe zense. 7Dziko lapansi lingakuwengeni lini, soma limbawenga ine thangwe nimbalichitira umboni kuti mabasa yache ngakuipa.8Mumbakwira kuyenda ku madyerero; Ine ndikumbayenda lini kumadyerero thangwe nthawe yangu ikanati kukwanirisiwa." 9Atamala kulewa bzobzi kuna iwo, iye adakhala mu Galileya.10Soma pomwe abale wache akhadakwira kuyenda ku madyerero, kinangoka iye adakwirambo, sikuti mwakuonekera soma mwakubisala. 11Ayuda akhamupsaga pa madyereropo achiti, "Iye ali kuponi?"12Pakhana bzakuuzana bzizinji pathimupo kumbaguna bza iye. Winango adati, "Ni munthu wabwino." Winango adati, "Neye, ambasocheresa wanthu azinji." 13Chensenecho palibe adasewera padecha kuguma iye thangwera kugopa Ayuda.14Pomwe madyerero yadafika pakati, Yesu adakwira kuyenda mkachisi mkukayamba kupfunzisa. 15Kinangoka Ayuda adadabwa, mkulewa kuti. "Munthu umweyu ambadziwa tani bzizinji tenepayu? Kupfunza akanati," 16Yesu adawatawira achiti, "Bzakupfunzisa bzangubzi m'bzaine lini, soma m'bza iye omwe adandituma.17Penu wina anikhumba kuchita bzakufuna bzache, amdzazindikira bza chipfunzisochi, kuti mchakuchokera kuna Mulungu, ayai nimbatondo kusewera bzangu bzandekha. 18Omwe ambasewwera bzache bzayekha ambapsaga ulemerero bwache bzayekha, soma ndiye akupsaga ulemerero bwa omwe adamutuma, munthu umweyo ngwachadidi, apo mwaiye mulibe chakusaya kulungama.19Kodi Mose alibe kukupani chitongi? Soma palibe neye. m'bodzi waimwe ndiye ambachikoya. Mthangweranyi mukupsaga kufuna kundipha?" 20Thimu lire lidatawira, "Muna chiwanda imwe. Mbani akupsaga a kukuphaniyo?"21Yesu adatawira achiti kuna iwo, "Ndidachita basa libodzi, apo mwensene mudadabwa nalo. 22Mose adakupani mgwatidwe (sikuti udachoka kuna Mose, soma kuna makolo), nsiku ya Sabudu mumbagwata munthu.23Penu munthu anitambira mngwatidwe pa Sabudu mkuti chitongi cha Mose chiribe kupsewa, thangweranyi mukukalipa na ine thangwe ndidalimbisiratu bwino bwino munthuyo pa Sabudu? 24Nampodi kutonga kutengera maonekedwe, soma tongani mwachilungamo."25Wanthu winango wa iwo wakuchokera ku Yerusalemu adati, "Ngumweyu lini akumupsaga kuti amuphe ule? 26Onani, akusewera padecha, apo akumuuza lini chinthu. Bzingakhale lini kuti akulu akuluwa akudziwadi kuti umweyu ni Mkhirisitu, mtenepo lini? 27Soma tikudziwa ndiko iyeyu akuchokera. Soma Mkhirisitu pakudzabwera, palibe ndiye amdzadziwa ndiko amdzachokera."28Kinangoka Yesu adakuwa mkachisi, "Ine mumbandidziwa na ndiko nimbachokera kubodzi. Ndiribe kubwera bzandekha, soma iye omwe adandituma ngwachadidi, apo mumbandidziwa lini. 29Ine nimbamudziwa thangwe nimbachokera mwa iye apo adachita kundituma."30Iwo akhayezera yezera kuti amumange, soma palibe adaikha manja pa iye thangwe nthawe yache ikhanati kufika. 31Soma azinji pathimu lire akhamukhulupirira, apo adati, "Mkhirisituyo angabwera, amdzachita bzizindikiro bzizinji kuposa ndibzo wachita uyubzi?" 32Afarisi adabva thimu lire likusewera kawerewere bzakuguma Yesu, ndiye akulu wa ansembe na Afarisi adatuma anyamata kukamumanga iye.33Tsapano Yesu adati, "Ndikali namwe kwa kanthawe kakuchepa, kinangoka ndiyende kuna iye omwe adandituma. 34Mum'dzandipsaga soma mum'dzandigumana lini; komwe niyendako, mum'dzakwanisa lini kubwera."35Ayuda tsono adati okha okha, "Munthu umweyu am'dzayenda kuponi ndiko tingadzakwanise lini kumugumana? Kodi am'dzayenda kuna Ahelene wakubalalika wale kukapfunzisa Ahelene? 36Mafala waseweraya nga chani, 'Mum'dzandipsaga soma mum'dzandigumana lini ine; Ndiko nim'dzayendako, mum'dzakwanisa lini kubwera'?"37Tsapano pakumaliza, nsiku ikulu ya madyerero, Yesu adaima achikuwa, kulewa kuti, "Penu wina akubva nyota, abwere kuna ine adzamwe. 38Iye wakukhulupirira ine, ninga ndimo mafala ya Mulungu yambalewera, mikulo ya madzi ya moyo im'dzayerera kubula mmimba mwache."39Soma adalewa ibzi bza Mzimu, wa iwo ndiwo akhakhulupirira iye kuti ati adzatambire; Mzimu ukhanati kuperekiwa thangwe Yesu akhanati kulemekeziwa panthawe yoyo.40Wanthu winango wa thimulo, pakubva mafalaya, adati, "Uyu ni mneneri." 41Winango adati, "Umweyu ni mkhirisitu." Soma winango adati, "Kodi Mkhirisitu ambachokera ku Galileya? 42Manemba yalibe kulewa kuti Mkhirisitu amdzachokera ku dzinza la Davide na ku Beterehemu, muyi ndiwo Davide akhali?"43Ndiye padayambika m'gawaniko pa thimulo thangwera iye. 44Winango wa iwo ate angadamumanga iye, soma palibe adaikha manja pa iye.45Kinangoka anyamata wale adabwerera kuna akulu wa ansembe na Afarisi, omwe adati kuna iwo, "Thangweranyi mulibe kumubweresa?" 46Anyamatawo adatawira, "Palibe adasewera kale tenepayu."47Ndiye Afarisi adawatawira iwo, "Kani mwanyengezewambo? 48Alipo m'bodzimbo wa akulu ayai Afarisi ndiye adamukhulupirira kale iye? 49Soma thimu ili lomwe likudziwa lini chitongi, ndakutembereriwa."50Nicodemo (m'bodzi wa Afarisi, omwe adabwera kuna iye mwakuyambirira) adati kuna iwo, 51"Kodi chitongi chathu chimbatonga munthu tikanati kubva kuchoka kuna iye na kudziwa bzomwe ambachita?" 52Iwo adatawira achiti kuna iye, "Kani ndiwe m'Galileya pomwe iwepo? Saka sakani muone kuti palibe mneneri ambachoka ku Galileya."53[ Kinangoka aliyense adayenda kumuyi kwache.
Chapter 8

1Yesu adayenda ku phiri la Azitona. 2Machibesebese adabwera pomwe ku kachisi, apo wanthu wensene adabwerambo; iye adakhala pansi achiwapfunzisa. 3Anembi na Afarisi adabweresa mkazi wakuphatiwa akuchita chigololo. Iwo adamuikha pakati.4Kinangoka iwo adati kuna iye, "Mpfunzisi, mkazi uyu waphatiwa akuchita chigololo. 5Tsapano pachitongi, Mose adatitonga kumbaboma minyala wanthu wakutenepayu; munilewa tani bza iye?" 6Adasewera bzobzi pala kunyang'ana thangwe lakumuzengera mulandu, soma Yesu adakotama mkunemba pansi na chala chache.7Pomwe iwo adapitiriza kumbamubvunza mabvunzo, iye adaima achiti kuna iwo, "Omwe mwa imwepa alibe chakuphonya, akhale wakutoma kumuboma na mwala." 8Adakotama pomwe, mkunemba pansi na chala chache.9Pomwe adabva bzobzi, adachoka m'bodzi m'bodzi, wakutoma akhali akulu letu. Pakumaliza Yesu adasala yekha, na mkazi omwe akhali pakati ule. 10Yesu adaima achiti kuna iye, "Mkaziwe, wakukutonga milandu wako wale ali kuponi?" 11Iye adati, "Palibe, Mbuya." Yesu adati, "Ine ndikukuzengambo lini mulandu. Ndoko nampodi kukaphonya pomwe."]12Yesu adasewera pomwe kuna iwo, kulewa kuti, "Ndine kubvunika kwa dziko lapansi; iye wakutewera ine amdzafamba lini mum'dima soma amdzakhala na kibvunika kwa moyo." 13Afarisi adati kuna iye, "Mumbabzichitira umboni mwekha; umboni bwanubu m'bwachadidi lini."14Yesu adatawira achiti kuna iwo, "Napo ndichibzichitira ndekha umboni, umboni bwangubo m'bwachadidi. Ndikudziwa ndiko. ndidachokera na ndiko ndikuyenda, soma imwepo mukudziwa lini ndiko ndidachokera ayai ndiko ndikuyenda. 15Mumbatonga kutengera kuthupi; ine nimbatonga lini munthu. 16Chensecho ndichiti nditonge, kutonga kwangu mkwachadidi thangwe ndiri lini ndekha, soma ndina Baba omwe adandituma.17Inde, apo muchitongi chanu. mudanemba kuti umboni bwa wanthu awiri m'bwachadidi. 18Ndine iye omwe nimbabzichitira ndekha umboni, app Baba omwe adandituma ambachitirambo umboni bza ine."19Iwo adati kuna iye, "Babanuwo ali kuponi?" Yesu adatawira, "Mukundidziwa lini ine ayai Babangu; mungadandidziwa ine, mungadadziwa pomwe Babanguwo," 20Adasewera mafala yoya mnyumba ya thenthe la kobiri pomwe akhapfunzisa mkachisi, apo palibe adamumanga thangwe nthawe yache ikhanati kukwana.21Tsono iye adalewa pomwe kuna iwo, "Ndikuyenda; Mumdzandipsaga ine apo nimdzafera mu bzakuphonya bzanu. Ndiko ndikuyenda ineko mungakubwere lini." 22Ayuda adati, "Kodi amdzabzipha yekha kani? Nithangwerache ambati, 'Ndiko ndikuyenda ine mungakubwere lini'?"23Yesu adati kuna iwo, Ndine wakuchokera kudzaulu. Imwe ndimwe wadziko lapansi lino; ine ndine lini wadziko lapansi lino. 24Nithangwerache, ndikulewa kuna imwe kuti mumdzafera mubzakuphonya bwanu. Nakuti penu munikhulupirira lini kuti NDINEDI, mumdzafa mu bzakuphonya bzanu."25Iwo tsono adati kuna iye. "Imwepo ndimwe mbani?" Yesu adati kuna iwo, "Ndibzo ndakhala ndikulewa kuna imwe kuyambira pakutoma. 26Ndina bzizinji bzakusewera na kutonga bza imwe. Tsono, omwe adandituma ineyo ngwachadidi; apo bzinthu ndibzo ndidabva kuchoka kuna iye, bzinthu bzobzo nimbabzilewa kudziko lapansi. 27Iwo alibe kubvesesa kuti iye akhalewa bza Baba kuna iwo.28Yesu adati, "Mungadzakwiza Mwana wa Munthu, ndiye mumdzadziwa kuti INE NDINE, nakuti nimbachita lini bzandekha. Ninga ndimo Baba adandipfunzisira, nimbasewerabzi. 29Iye omwe adandituma ine alinande, apo alibe kundisiya ndekha, thangwe nthawe zense nimbachita bzakumudekera iye." 30Pomwe Yesu akhalewalewa bzobzi, azinji adamukhulupirira iye.31Yesu adati kuna Ayuda omwe adakhulupirira iye, "Mungakhazikika mu mafala yanguya, kinangoka munikhala wakupfunza wangu wachadidi wale; 32apo chadidi chimdzakutsudzulani." 33Iwo adamutawira iye, "Ndife dzinza la Abulahamu apo tikanati kale kukhala akapolo wa wina aliyense; mungalewe tani kuti, 'Mumdzatsudzuliwa'?"34Yesu adawatawira iwo, "Indetu, indetu, ndikulewa kuna imwe, aliyense wakuchita. chakuphonya ni kapolo wa chakuphonyacho. 35Kapolo ambakhala lini mnyumba ate muyaya; mwana ambakhala ate muyaya. 36Nithangwerache, penu Mwana amkutsudzulani, mum'dzakhala wakutsudzuliwa bzachadidi bzire.37Ndikudziwa kuti ndimwe wadzinza la Abulahamu; mukupsaga kundiphapa thangwe mafala yangu yalibe mbuto mwa imwe. 38Ndikulewa ndibzo ndaona na Babangu, apo mumbachitambo ndibzo mudabva kuna babanu."39Iwo adatawira achiti kuna iye, "Babathu ni Abulahamu." Yesu adati kuna iwo, "Mungadakhala ndimwe wanache wa Abulahamu, mungadambachita mabasa ya Abulahamu. 40Chensenecho, mukupsaga kupha ine, munthu wakuti ndidakuuzani chadidi ndicho ndidabva kuchokera kuna Mulungu. Abulahamu alibe kuchita bzobzi. 41Mumbachita mabasa ya babanu." Iwo adati kuna iye, "Tiribe kubadwira mchigololo; Tina Babathu m'bodzi: Mulungu."42Yesu adati kuna iwo, "Angadakhala Mulungu ni Babanudi, mungadandikonda ine, thangwe ndidachokera kuna Mulungu apo ndiri pano; nakuti ndiribe kubwera bzandekha, soma adachita kundituma. 43Thangweranyi mumbabvesesa lini mafala yangu? Thangwera kuti mumbayabva lini mafala yanguya. 44Ndimwe wa Babanu, mdyerekezi, apo mumbafuna kumbachita bza babanuyo. Akhali wakupha kuyambira pakutoma apo ambaima lini pa chadidi thangwe mwaiye mulibe chadidi. Angasewera chakunama, ambasewwera chakuchoka mchilengedwe chache thangwe ngwakunama na babawo wa bzakunama.45Chensecho, thangwera kuti nimbasewera bzachadidi, mumbandikhulupirira lini. 46Mbani waimwe ambandigaza pa bzakuphonya? Nimbasewera bzachadidi, thangweranyi tsono mumbandikhulupirira lini? 47Iye omwe ngwa Mulungu ambabva mafala ya Mulungu; kusaya kumbayabvaku thangwe ndimwe lini wa Mulungu."48Ayuda adatawira achiti kuna iye, "Timbalewa lini chadidi ife kuti ndimwe waku Samariya apo muna chiwanda?" 49Yesu adatawira, "Ndiribe chiwanda, soma nimbalemekeza Babangu, apo imwe mkumbandipepusa.50Mumbapsaga lini ulemerero; alipo m'bodzi nyakubutewera na kubutonga. 51Indetu, indetu, ndikulewa kuna imwe, penu wina anikoya mafala yangu, amdzaona lini imfa."52Ayuda adati kuna iye, "Tsapano tikudziwa kuti muna chiwanda. Abulahamu na aneneri adasaika, soma mumbati, 'Penu wina anikoya mafala yangu, amdzalawidza lini imfa.' 53Kodi ndimwe lini mkulu kuposa Abulahamu adasaika ule? Aneneri adasaika pomwe. Imwepo mumbabzitenga kuti ndimwe mbani?"54Yesu adatawira, "Penu ine nim'bzilemekeza ndekha ulemerero bwangu m'bwapezi; ni Babangu ndiye ambandilemekeza---omwe mumbalewa bza iye kuti ni Mulungu wanu. 55Imwe mumbamudziwa lini iye, soma ine nimbamudziwa. Ningadati, 'Nimbamudziwa lini,' ningadandendemera namwe, nyakunama. Tsono, nimbamudziwa nakukoya mafala yache. 56Babanu Abulahamu adadekedwa kuona ntsiku yangu; iye adayiona apo akhali wakudekedwa."57Ayuda adati kuna iye, "Mukanati kufikiza magole makumi machanu, ndiye mudamuona Abulahamu imwepo?" 58Yesu adati kuna iwo, " Indetu, indetu, ndikulewa kuna imwe, akanati kukhala Abulahamu mkuti, INE NDIRIPO." 59Kinangoka iwo adalokota minyala kuti amubome iye, soma Yesu adabzibisa yekha achibula mkachisimo.
Chapter 9

1Tsapano pomwe Yesu akhapita, adaona munthu zimola kuchokera pachibadwire chache. 2Wakupfunza wache adamubvunza iye, "Rabbi, mbani adaphonya, ngumweyu ayai abereki wache, pala kuti abadwe zimola?"3Yesu adatawira, "Alibe kuphonya ngumweyu, ayai abereki wache, soma pala kuti mabasa ya Mulungu yazimbulike mwa iye. 4Bzimfunika tiphatiretu mabasa ya iye omwe adandituma kukadachenapa. Usiku bukubwera bomwe palibe angakwanise kuphata basa. 5Pomwe ndiri padziko lapansi pano, ndine kubvunika kwa dziko lapansiri."6Yesu atasewera bzobzi, adapswipira pansi, mkumunya tumatope na matayo, achipalanga matopeyo pamaso yache. 7Iye adati kuna iye, "Ndoko ukasambe muthawale la Siloamu" (lomwe ndiye kuti "Kutumiwa"). Ndiye munthuyo adayendadi kukasamba, achibwerera zjai akuona.8Kinangoka anansi wache wa munthuyo na omwe akhambamuona kale ninga nyakukumbira akhambati, "Ngumweyu lini munthu akhambakhala pansi mkumbakumbira ule?" 9Winango adati, "Ndiye inde." Winango adati, "Neye, soma ali ninga iye." Soma iye adati, "Ndine."10Iwo adati kuna iye, "Tsono maso yakoya yadapenya tani?" 11Iye adatawira, "Munthu wakuchemeriwa Yesu adamumya tumatope achipalanga pa maso yanguya achiti kuna ine, 'Ndoko ku Siloamu ukasambe.' Ndiye ndidayendadi kukasamba, apo ndidatambira kupenya kwangu." 12Iwo adati kuna iye, "Iye ali kuponi?" Adatawira, "Ndikudziwa lini."13Iwo adabweresa munthu akhali zimolayo kuna Afarisi. 14Tsapano ikhali nsiku ya Sabudu pomwe Yesu adamumya tumatope achifungula maso yacheyo. 15Tsono Afarisi adamubvunza pomwe ndimo adatambirira kuona kwacheko. Iye adati kuna iwo, "Adaikha tumatope pamaso yanguya, ndidakasamba, apo zjai tsapano ndikuona."16Afarisi winango adati, "Munthu umweyu alibe kuchoka kuna Mulungu thangwe ambakoya lini Sabata." Winango adati, "Bzikutheka tani munthu wakuti ngwakuphonya kuchita bzizindikiro bzobzi?" Ndiye pakhana mgawikano paiwo okha okha. 17Tsono adamubvunza pomwe zimolayo, "Ulikuti tani bza iye, nakuti adafungula maso yako?" Zimolayo adati, "Ni mneneri." 18Tsapano Ayuda alibe kukhulupirira basi bzaiye kuti akhali zimola apo watambira kuona kwache ate kuchita kuchemeresa abereki waiye adatambira kuona kwacheyo.19Iwo adabvunza aberekiwo, "Nimwananu uyu omwe mulikuti akhadabadwa zimolayu? Bzakhala tani tsono kuti tsapano zjai akuona?" 20Ndiye abereki wache wale adawatawira, "Tikudziwa kuti uyu ni mwanathu apo akhadabadwadi zimola. 21Pala kuti bzakhala tani kuti tsapano awone, tikudziwa lini, na ndiye adamufungula maso yacheyo, tikumudziwa lini pomwe. Mubvunzeni, nimkuluwense umweyu. Angalewelewe yekha."22Abereki wachewo adasewera bzobzi, thangwe akhana mantha na Ayuda. Nakuti Ayuda akhadapangana kale kuti penu winango anitawiriza kuti umweyu ni Mkhirisitu, animuthusa kunja kwa sunagoge. 23Thangwera bzobzi, abereki wache adati, "Nimkuluwense umweyu, mubvunzeni."24Tsapano kachiwiri adamuchemera pomwe munthu akhali zimola ule achiti kuna iye, "Pereka ulemerero kuna Mulungu. Tikudziwa kuti munthu umweyu ana bzakuphonya." 25Ndiye munthu ule adatawira, "Ndikudziwa lini kuti ana bzakuphonya. Chinthu chibodzi ndicho ndikudziwa: Ndikhali zimola, apo tsapano zjai ndikuona."26Ndiye iwo adati kuna iye, "Adachita chani kuna iwe? Maso yakoya adayafungula tani?" 27Iye adatawira, "Ndakuuzani kale, apo mulibe kutetekera! Thangweranyi mukufuna kubva pomwe? Mukufunambo lini kukhala wakupfunzira wache, mumfuna?"28Iwo adamulalatira achiti, "Ndiwe wakupfunza wache, soma ife ndife wakupfunza wa Mose. 29Tikudziwa kuti Mulungu walewalewa kuna Mose, soma tikudziwa lini kuti munthu uyu wachokera kuponi."30Munthuyo adatawira achiti kuna iwo, "Ichi mchakudabwisa, kuti mulikudziwa lini kuti ngwakuponi, chensecho adafungula maso yangu. 31Tikudziwa kuti Mulungu ambatetekera lini wanthu wakuphonya, soma penu wina aninamata Mulungu mkuchita bzakufuna bzache, ambamutetekera umweyo.32Chiyambireni cha dziko lapansi bzikanatimbo kubveka kuti wina adafungula kale maso ya munthu wakubadwa zimola. 33Angadakhala munthu umweyu ngwakuchokera lini kuna Mulungu, angadachita lini chinthu." 34Iwo adatawira achiti kuna iye, "Udabadwira mu bzakuphonya chaimo, ndiye ukutipfunzisa?" Kinangoka adamuthusa panja.35Yesu adabva kuti iwo adamuthusa iye panja pa sunagoge. Adakamugumana iye achiti, "Umbakhulupirira Mwana wa Munthu?" 36Adatawira a chiti, "Iye mbani, Mbuya, kuti ndimukhulupirire?" 37Yesu adati kuna iye, "Si wamuona, apo ndiye letu akusewera kuna iweyu." 38Munthuyo adati, "Mbuya, nimbakhulupirira," apo adamunamata iye.39Yesu adati, "Padziko lapansi ndidabwerera kudzayeruza kuti wakutaza kuona awone nakuti wakuona akhale azimola." 40Afarisi winango omwe akhana iye adabva bzobzi achimubvunza iye, "Apa ife ndifembo azimola?" 41Yesu adati kuna iwo, "Mungadakhala azimola, mungadakhala mulibe chakuphonya, soma tsapano mumbati, 'Timbaona,' soma bzakuphonya bzanu bzikalipo."
Chapter 10

1Indetu, indetu, ndikulewa kuna imwe, iye omwe anipita lini na pamsuwo kuyenda mkhola la mabira, soma anichita kukwira na kwinango, munthu umweyo ni mbava,na gandanga. 2Omwe anipita na pamsuwo ni makabusa wa mabira.3Wakukhala pamsuwoyo animufungulira. Bira anibva mafala yache, achichemera mabira yacheyo na madzina achiyatsogolera kunja. 4Angayabulisa kunja yacheyo, aniyatsogolera, apo mabirayo. yanimutewera, nakuti yambazindikira mafala yache.5Yamdzatewera lini mulendo soma mmalo mwache yamdzamuthawa, thangwe yamdziwa lini mafala ya alendo. 6Yesu adasewera fanizoli kuna iwo, soma alibe kuzindikira kuti bzikhali chani bzomwe akhasewerabzi kuna iwo.7Ndiye Yesu adati pomwe kuna iwo, "Indetu, indetu, ndikulewa kuna imwe, ndine msuwo wa mabira. 8Wense wakubwera patsogolo panguwo ni mbava na magandanga, soma mabira yalibe kuwatetekera.9Ndine msuwo. Penu aliyense anipita na inepano, amdzapulumusiwa; amdzayenda kunja na mkati kukagumana upsa bwakupsipirira. 10Mbava imbabwerera lini bzinango kupambula kuba na kupha na kudzonga. Ine ndabwera kuti adzakhale na moyo na kukhala nawo wakuwanda.11Ndine makabusa wabwino. Makabusa wabwino ambataya moyo wache thangwera mabira. 12Nyabasa wakupagaliwi ni makabusa lini apo mabirayo ngache lini. Waona mphumphi zikubwera ambasiya mabira mkuthawa, apo mphumphizo zimbazipsokonyola mkuzibalalisa. 13Iye ambathawa thangwe ngwakupagaliwi apo ambatchenkha lini mabira.14Ndine makabusa wabwino, apo nimbazindikira zangu chaizo, apo zangu zimbandizindikira ine. 15Baba ambandidziwa, apo inembo nimbawadziwa Babawo, apo nimbapereka moyo wangu thangwera mabira. 16Ndina mabira inango ndiyo ngakuchokera lini mkholamu. Nimfunika ndiyabwerese pomwe, ndiye yamdzabva mafala yangu apo pamdzakhala thimu libodzi na makabusa m'bodzi.17Ili ni thangwerache Baba ambandikonda: Nimbapereka moyo wangu pambuto pakuti ningakautenge pomwe. 18Palibe ndiye amnditengera, soma nimbapereka ndekha. Ndina mphamvu yakuutaya, na mphamvu yakuutenga pomwe. Ndatambira chitongi ichi kuchoka kuna Babangu."19M'gawaniko udaoneka pomwe pakati pa Ayuda thangwera mafala yoya. 20Azinji waiwo adati, "Ana chiwanda uyu apo pomwe ni nyamsala. Thangweranyi mumbamutetekera?" 21Winango adati, "Aya ni mafala lini ya munthu wakuphatiwa na chiwanda. Chiwanda chingakwanise kufungula maso ya zimola?"22Ndiye ikhali nthawe ya Madyerero ya Kukonza pomwe mu Yerusalemu. Yakhali mainza, 23apo Yesu akhafamba famba mkachisi mkhumbi la Solomoni. 24Ndiye Ayuda adamuzungulira achiti kuna iye, "Ate lini mumdzatiikha ife mwakupenekera basi? Penu ndimwe Mkhirisitudi, tiuzeni padecha."25Yesu adatawira kuna iwo, "Ndidakuuzani, soma mukukhulupirira lini. Mabasa ndiyo nimbachita mudzina la Babangu, aya yambachitira umboni bza ine. 26Chensenecho mumbakhulupirira lini basi thangwe ndimwe lini mabira yangu.Mabira yangu yambabva mafala yangu; ine nimbayadziwa, apo yambanditewera ine. Nimbayapa moyo wamuyaya; yamdzafa lini, apo palibe ndiye amdzayapsokonyola kuyapsomphola mmanja mwangu.29Baba wangu, omwe wandipasa iyo kuna ine, nimkulu kuposa winango wensene, apo palibe ndiye angakwanise kuyapsokonyola mmanja mwa Baba. 30Ine na Baba ndife abodzi." 31Kinangoka Ayuda adalokota pomwe minyala kuti amubome.32Yesu adawatawira iwo, "Ndakulatizani mabasa mazinji yabwino kuchoka kuna Baba. Ndiponi mwa mabasa yoya mukufuna kundibomera nalo?" 33Ayuda adamutawira iye, "Tikukubomerani lini thangwera basa labwino, soma thangwera makiriyado, thangwe imwe, munthu, zjai mukubziyeseratu Mulungu."34Yesu adawatawira, "Bziribe kunembiwa mchitongi chanu, 'Ndidati, "Ndimwe milungu"'? 35Ningati adawachemera milungu, kuna ndiwo mafala ya Mulungu yadawafikira (apo mafalaya yangapseke lini), 36mukulewa kuna iye omwe Baba adamupambula achimtumiza mdziko lapansi, 'ukuchita makiriyado zjai,' thangwera ndidasewera kuti, 'ndine Mwana wa Mulungu'?37Penu ndikuchita lini mabasa ya Babangu, nampodi kundikhulupirira. 38Soma penu ndikuyachita, neye muchisaya kundikhulupirira, khulupirirani mabasaya kuti muzindikire na kubvesesa kuti Baba ali mwa ine nakutimbo ine ndiri mwa Baba." 39Iwo adayezera kumuphata pomwe, soma adaphuzunyuka mmanja mwao.40Adayenderatu pomwe kuyambuka Yolodano kumbuto ndiko Yohani akhabatizira pakutoma, apo adakhala kumweko. 41Wanthu azinji adabwera kuna iye apo iwo adati, "Yohani indedi alibe kuchita bzizindikiro, soma bzensene ndibzo Yohani akhadalewa bza munthu umweyu m'bzachadidi." 42Wanthu azinji zjai adamukhulupirira iye popo.
Chapter 11

1Tsapano munthu winango dzina lache Lazalo akhadwala. Akhali wa ku Betania, muyi wa Mariya na nana wache Malita. 2Akhali Mariya omwe adadzoza Mbuya na mafuta yakununchira bwino achipukusa nzayo zache na tsisi lache, omwe mano wache Lazaro akhadwala.3Azinanawa kinangoka adatumiwa kuna Yesu, kukalewa, "Mbuya, onani, mumbamkonda ule akudwala." 4Pomwe Yesu adabva bzobzi, adati, "Matendayo ngakuimfa lini soma nga ulemerero bwa Mulungu kuti Mwana wa Mulungu akatambire nayo ulemerero."5Tsapano Yesu akhakonda Malita na nana wacheyo na Lazaro. 6Tsapano pomwe iye adabva kuti Lazaro akudwala, Yesu adayamba kubakakhala nsiku pomwe ziwiri pambuto akhalipo. 7Kinangoka bzitamala ibzi, adati kuna wakupfunzira, "Mbatiye pomwe ku Yudeya."8Wakupfunza wale adati kuna iye, "Rabbi, pakalipano Ayuda akuyezera yezera kufuna kukubomani na minyala, ndiye mukubwerera pomwe mmambuyo kumweko?" 9Yesu adatawira, "Kodi si pana nthawe khumi na ziwiri zakutoya kwa masikati? Penu wina anifamba masikati, amdzakhukhumudwa lini, thangwe ambaona na kutoya kwa dziko lino lapansi.10Tsono, penu anifamba usiku, amdzakhukhumudwa thangwe kutoya kuli lini mwaiye." 11Iye adasewera bzobzi, apo atamala bzimwebzi, adati kuna iwo, "Mwayathu Lazaro wagona, soma ndikuyenda pala kuti ndikamulamuse pa kugona pachepo."12Wakupfunzawo tsono adati kuna iye, "Mbuya, penu wagona, amkalimba." 13Tsapano Yesu akhadasewera bza imfa yache, soma iwo akhakumbuka kuti akhalewa bza kugona kwa kupuma. 14Kinangoka Yesu adalewa kuna iwo padecha, "Lazaro wasaika.15Ndine wakudekedwa thangwera imwe, nakuti ndikhali lini koko pala mukhulupirire. Mbatiye kuna iye." 16Tomaji, wakuchemeriwa Didimo, adati kuna wakupfunzira anzache, Mbatiyembo pala kuti tikafe naye pabodzi Yesu."17Pomwe Yesu adabwera, adagumana kuti Lazaro zjai akhadafuchiriwa kale mnthenje patapita kale nsiku zinayi. 18Tsapano Betania akhali kufupi na kufupi na Yerusalemu, pafupifupi mastadiya khumi na machanu. 19Ayuda azinji akhadabwera kuna Malita na Mariya, kudzaponda masamba bza mano wawoyo. 20Kinangoka Malita pomwe adabva kuti Yesu akhabwera, adayenda kukamuchingamira, soma Mariya akhadakhala mnyumba.21Malita kinangoka adati kuna Yesu, "Mbuya, Mungadakhala mukhali pano, mano wangu angadasaika lini. 22Napo tsapano lino, ndikudziwa kuti chirichense muchikumbira kuna Mulungu, amdzakupani." 23Yesu adati kuna iye, "Mano wako anilamuka pomwe."24Malita adati kuna iye, "Ndikudziwa kuti amdzalamuka pomwe mu mmukiro pansiku yakumaliza." 25Yesu adati kuna iye, "Ndine mmukiro na moyo; iye wakukhulupirira ine, napo achisaika, amdzakhala pomwe na moyo; 26apo aliyense wakukhala na moyo achikhulupirira mwa ine amdzasaika lini. Kodi ukukhulupirira ichi?"27Iye adati kuna iye, "Inde, Mbuya, ndikukhulupirira kuti ndimwe Mkhirisitu, Mwana wa Mulungu, omwe akubwera kudziko lapansi." 28Pomwe adalewa ibzi, iye adayenda achikachemerera nana wacheyo Mariya pamphepete. Iye adati, "Mpfunzisi ali muno apo akukuchemera." 29Pomwe iye adabva bzobzi, adalamuka kamkulumize achiyenda kuna iye.30Tsapano Yesuyo akhanati kufikiratu mmuyimo soma akhali pambuto pomwe adagumana na Malita pale. 31Tsono pomwe Ayuda, omwe akhana iye mnyumbamo kumuponda masamba, adaona Mariya kulamuka kamkulumize kubula panja, adamutewera, kukumbuka kuti akhayenda kuthenje kukalira koko. 32Pomwe Mariya adabwera pambuto ndipo pakhana Yesupo mkumuona, adagwa pansi panzayo zache achiti kuna iye, "Mbuya, Mungadakhala mukhali pano, mano wangu angadasaika lini."33Pomwe Yesu adamuona iye kulira, na Ayuda adabwera nayewo kumbalira pomwe, adakhudzika maninge mumtima mwache achibonera; 34iye adati, "Mwamuikha kuponi?" Iwo adati kuna iye, "Mbuya, bwerani mudzaone." 35Yesu adalira.36Kinangoka Ayuda adati, "Onani ndimo akhamukondera Lazaro!" 37Soma wina waiwo adati, "Bzingatheke lini kuti munthu umweyu, omwe adafungula maso ya zimola ule, kuchitisa pomwe kuti munthuyu nampodi asaike?"38Kinangoka pomwe Yesu, pa kukhudzika mwayekha, adayenda kuthenjeko. Tsapano likhali phanga, apo akhadayedzeka chimwala popo. 39Yesu adati, "Gwinyani mwalayu." Malita, nana wache wa Lazaro, omwe adasaikayo, adati kuna Yesu, "Mbuya, nthawe zino thupiro zjai likubvunda penu, thangwe wakhala nsiku zinayi atasaika kale." 40Yesu adati kuna iye, "Kodi ndiribe kukuuza kuti, ungakhulupirira, umdzaona ulemerero bwa Mulungu?"41Ndiye adagwinya mwalayo. Yesu adajiguma maso yache achiti, "Baba, ndikukutendani kuti mudandibvera. 42Ndidadziwa kuti mukhandibvera nthawe zense, soma nithangwera thimu lawanthu lomwe laima kundizungulirali ndipopa ndalewa bzobzipa, pala kuti akhulupirire kuti mudachita kundituma."43Atamala kusewera bzobzi, adalira na mafala makulu, "Lazaro, bula panja!" 44Munthu wakusaikayo adabula panja; nzayo na maboko yache yakhadamangiwa na nguwo, apo nkhope yache ikhadampsinkhiwa na nguwo. Yesu adati kuna iwo, "Mutsudzuleni ambayende."45Kinangoka azinji mwa Ayuda omwe adabwera kuna Mariya mkuona bzomwe Yesu adachitabzo, adakhulupirira mwa iye. 46Soma wina wa iwo adayenda kuna Afarisi kukawauza bzinthu ndibzo Yesu adachitabzo.47Kinangoka akulu wa ansembe na Afarisi adakontcheza wakutonga milandu pabodzi achiti, "Timchita chani popa? Munthu umweyu ambachita bzizindikiro bzizinjitsa. 48Tingamulekerera yekha tenepayu, wensene amdzakhulupirira mwa iye; Aroma amdzabwera kudzatenga mbuto yathuyi na dziko lathuli kubodzi."49Tsono, munthu wina waiwo, Kayafa, omwe akhali mkulu wa ansembe gole limwero, adati kuna iwo, 50"Mukudziwa lini chinthu imwepo. Mukulewengera lini kuti zjai nkhasa munthu m'bodzi kufera wanthu kusiyana nakuti mtundu wensene udzadzongeke."51Tsapano ibzi sikuti adalewa mwayekha. Soma, pakukhala iye mkulu wansembe gole limero, adabvimira kuti Yesu amfunika kudzafera mtundu wa wanthu; 52apo sikuti pala mtundu okha, soma pala kuti wana wa Mulungu ndiwo amwazikana agwezekiwe pabodzi kukhala m'bodzi. 53Ndiye kuchokera nsiku yoyo kuyenda mtsogolo adapangana ndimo angaphere Yesu.54Yesu alibe kufamba pomwe padecha pakati pa Ayuda, soma adanyamuka kuchoka popo kuyenda mdziko lakufupi na chipululu mumzinda wakuchemeriwa Eferemu. Kumweko iye adakakhala na wakupfunzira. 55Tsapano Pasaka ya Ayuda ikhali pafupi, apo azinji adakwira kuyenda ku Yerusalemu kuchoka mdzikomo Pasaka ikanati kuyamba kuti akabzichenese.56Iwo akhapsaga Yesu, achimbasewera wina na mwayache ataima mkachisi, "Mukukumbukambo tani? Mkuti iye amdzanwera lini ku madyerero?" 57Tsapano mkulu wa ansembe na Afarisi akhadapereka chitongi chakuti penu wina anidziwa ndiko Yesu ali, alewe pala kuti iwo akamuphate.
Chapter 12

1Kutasala nsiku zitanthatu kufika Pasaka, Yesu adabwera ku Betania, ndiko Lazaro akhali, omwe Yesu adamulamusa kuna anyamuya. 2Ndiye iwo adamukonzera chakudya pala kulalira koko, apo Malita ndiye akhachikonza, soma Lazaro akhali m'bodzi wawanthu wakuyadzamira pamezapo na Yesu. 3Kinangoka Mariya adatenga javero ya mafuta yakuumira na kununchira kwene kwene, mkuyapalanga nzayo za Yesu, mkupukusa nzayo zachezo na tsisi lache. Nyumbayo idadzala na kununchira kwa mafutayo.4Yudasi Isikariyoti, m'bodzi wa wakupfunzira wache, wakudzampereka iye, adati, 5Thangweranyi mafutaya yalibe kugulisiwa dinari madzana matatu mkugawira wakusaya?" 6Tsapano iye adasewera tenepopo, sikuti akhabvera nsisi wakusayawo, soma thangwera akhali mbava. Akhana chola chakuikhira kobiri ndiye angadaba chakuikhiwa momocho.7Yesu adati, "Mulekeni akoye ndibzo anabzobzo pala nsiku yangu yakudzafuchiriwa. 8Mumdzakhala nawo basi wakusayawo. Soma ine mumdzakhala lini nande pomwe."9Tsapano thimu lizinji la Ayuda lidadziwa kuti Yesu akhali koko, ndiye iwo adabwera, sikuti pala Yesu yekha, soma kudzaona pomwe Lazaro, omwe Yesu adamulamusa kuna anyamuya. 10Akulu wa ansembe adapangana kuti zjai aphere kubodzi na Lazaro; 11nakuti ni thangwera iye kuti Ayuda azinji atembenuke mkukhulupirira Yesu.12Mangwana yacheyo wanthu azinji adabwera ku madyereroyo. Pomwe iwo adabva kuti Yesu akhabwera ku Yerusalemu, 13adakhwaula mitawi ya kanjedza achiyenda kakamuchingamira alikukuwa "Hosanna! Wakudalisika ndiye wakubwera mdzina la Mbuya, Mfumu ya Isaraeri."14Yesu adagumana kamphulu kabulu achikapakira popo; ninga kudanembewira, 15"Nampodi kugopa, mkazi waku Ziyoni; ona, Mfumu yako ikubwera, itakhala pa kamphulu ka bulu."16Wakupfunza wache alibe kubvesesa ibzi pakutoma; soma pomwe Yesu adatambira ulemerero, adakumbukira kuti ibzi bzikhadanembiwa bza iye pomwe nakuti iwo akhadachita ibzi kuna iye.17Tsapano thimulo lidachitira umboni kuti likhadakhala naye nthawe ndizo iye adachemera Lazaro kubula kunja kwa nthutu achimulamusa kuna anyamuya. 18Ndipopa pomwe kuti thimu liyende kukamuchingamira, thangwe adabva kuti iye akhadachita chizindikirochi. 19Afarisi tsono adati okhaokha, "Nyang'anani, mungachite lini chinthu chabwino; onani, dziko lapansi lamutewera zjai."20Tsapano Aherene winango akhali wina mwaiwo kukwira kuyenda kukanamata pa madyereroyo. 21Awa adayenda kuna Filipi, omwe akhali waku Betisaida mu Galileya, achimukumbira iye, kulewa kuti, "Mbuya, tikufuna kuonambo Yesu." 22Filipi adayenda kukauza Andireya; Andireya adayenda na Filipi, achikamuuza Yesu.23Yesu adawatawira iwo achiti, "Nthawe yakwana kuti Mwana wa Munthu atambire ulemerero. 24Indetu, indetu, ndikulewa kuna imwe, penu mbeu ya tirigu inigwa padziko lapansi neye kufa, imbakhala basi yokha; soma penu inifa, imdzabala chipatso chambiri.25Wakukonda moyo wache amdzautaya; soma iye wakuwenga moyo wache mdziko lino lapansi amdzaukoyera kumoyo wakusaya kumala. 26Penu wina anitumikira ine, mulekeni anditewere; apo ndiko ndiri ine, kumwekombo kapolo wanguyo amdzakukhala. Penu wina amnditumikira ine, Baba amdzamuchitira ulemu.27Tsapano moyo wangu wabonera apo ndilewe chani? 'Baba, ndipulumuseni ine nthawe iyi'? Soma na thangwe loli ndafika kunthawe ino. 28Baba, lemekezani dzina lanu." Kinangoka mafala yadabwera kuchoka kudzaulu yachiti, "Ndalilemekeza apo nimdzalilemekeza pomwe." 29Kinangoka thimu ndilo likhadaima pafupi lidabva achiti kudagunda mpheni. Winango adati, "Mnjero adalewalewa naye."30Yesu adatawira achiti, "Mafalaya yalibe kubwerera ine, soma pala imwe. 31Tsapano ni chitongero cha dziko lino lapansi: Tsapano mtongi wadziko lino lapansi amdzathusiwa kunja.32Ningadzatakuliwa kuchoka padziko lapansi, nimdzapfuwa aliyense kuna ine ndekha. 33Iye adalewalewa ichi kulatiza ni imfa moda wanyi ndiyo iye amdzafa nayo.34Thimulo lidamutawira iye, "Tabva kuchokera mchitongi kuti Mkhirisitu amdzakhala muyaya. Munilewa tani, 'Mwana wa Munthu akufunika kudzusiwa'? Mwana wa Munthu umweyu mbani?" 35Yesu kinangoka adati kuna iwo, "Kubvunika kumdzakhala namwe kwa kanthawe pamkiti. Fambani letu pomwe mukana kubvunikaku, pala kuti m'dima nampodi ukupinzuleni. Iye wakufamba mum'dima ambadziwa lini ndiko akuyenda. 36Pomwe muna kubvunika, khulupirirani kubvunikako pala kuti mukhale wana wa kubvunika." Yesu adalewa ibzi apo kinangoka zjai mkunyamuka apo mkubzibisa kuna iwo.37Napo kuti Yesu akhadachita bzizindikiro bzizinji pamaso pawo, soma alibe kumukhulupirira basi 38pala kuti mafala ya Yesaya mneneri yakwanirisiwe, yomwe adati: "Mbuya, mbani wakhulupirira kulalikira kwathu, apo mkwambani ndiko boko la Mulungu lazimbuliwa?"39Nathangwe iri angadakhulupirira lini, thangwe Yesaya akhadalewa pomwe, 40"Iye wapsipiza maso yao, na kulimbisa mitima yao, pala kuti na maso yao awone achibvesa na mitima yao, na kutembenuka, apo ine ningadawalimbisa iwo."41Yesaya adalewa ibzi thangwe adaona ulemerero bwa Yesu achilewalewa naye. 42Soma kupambula bzobzo, azinji mwa atongi adakhulupirira basi Yesu; soma thangwera Afarisi, iwo alibe kutawira kugopa kuwalambiza msunagoge. 43Iwo kazinji akhakonda ulemerero bwakuchoka kuna wanthu kusiyana na bwa kwa Mulungu.44Yesu adakuwa achiti, "Iye wakukhulupirira ine, sikuti wakhulupirira ine ndekha soma wakhulupirira pomwe ndiye adandituma, 45apo iye wakuona ine waona iye omwe adandituma.46Ndabwera ninga kubvunika pa dziko lapansi, pala kuti omwe anikhulupirira ine nampodi atsalire mum'dima. 47Penu wina anibva mafala yangu soma neye kuyakoya, nimmutonga lini; nakuti ndiribe kubwera kudzatonga dziko lapansi, soma kudzalipulumusa.48Iye wakulamba ine na omwe anisaya kutambira mafala yangu, ana m'bodzi wakumutonga. Dziko lapansi ndalewali limdzamutonga pansiku yakumaliza. 49Nakuti ndiribe kusewera bzandekha, soma ni Baba ndiwo adandituma, omwe adandipa chitongi chakuti ndisewere chani. 50Ndikudziwa kuti chitongi chache ni moyo wamuyaya, pala kuti bzomwe nilewa---ningambo ndibzo Baba asewera kuna ine, nimsewera ndendende tenepoyo letu."
Chapter 13

1Tsapano yakhanati kuyamba Madyerero ya Pasaka. Yesu adadziwa kuti nthawe yache yafika yakuchoka padziko lino lapansi kuyenfa kuna Baba. Atakonda wache omwe akhali padziko lapansi, adawakonda kufikiza kumapeto. 2Tsapano Mdyerekezi akhadachikhazikisa kale mumtima mwa Yudasi Isikariyoti mwana wa Simoni, kupereka Yesu. Ndiye pakulalira,Yesu--- omwe adadziwa kuti Baba 3akhadamutulira chirichense mmanja mwache nakuti adachoka kuna Mulungu apo akhabwerera pomwe kuna Mulungu---- 4adalamuka pakularirapo achikhundula chakubvala chache chakunja. Kinangoka adatenga mpango achiutsimpha. 5Kinangoka adathira madzi m'basiya achiyamba kutsuka nzayo za wakupfunza wache achimbaumisa na mpango ndiwo akhadautsimpha ule.6Iye adabwera kuna Simoni Petulo, apo Petulo adati kuna iye, "Mbuya, munisambisa nzayo zanguzi?" 7Yesu adatawira achiti kuna iye, "Bzomwe ndikuchita mukuzindikira lini pakali pano, soma mumdzazindikira bwino patsogolo." 8Petulo adati kuna iye, "Nzayo zanguzi munisambisa lini ndipo." Yesu adamutawira iye, "Penu nimkusambisa lini zjai ulibe pomwe mbali na ine." 9Simoni Petulo adati kuna iye, "Mbuya, nampodi kundisambisa nzayo zokha, soma manja yanguya na msolo wanguyu kubodzi."10Yesu adati kuna iye, "Iye omwe wasamba kale amfunika lini kusamba pomwe, kupambula kutondo kusamba nzayo zache, soma ngwakuchena kwene kwene; mudachena soma sikuti aliyense." 11(Nakuti Yesu adadziwa mbani ndiye amdzampereka; Iri ni thangwe lache iye adati, " Sikuti mwensene mudachena neye.")12Tsapano pomwe Yesu adasambisa nzayo zawo achitenga bzakubvala bzache mkubvala pomwe, adati kuna iwo, "Kodi mukuzindikira bzomwe ndachitabzi kuna imwe? 13Mukumbandichemera 'mpfunzisi' apo mukumbalewa bwino, thangwe ndinedi. 14Penu tsono, Mbuya na M'pfunzisi wasambisa nzayo zanu, musambisanembo nzayo za wina na mwayache. 15Nakuti ndakupasani chitewezo pala kuti muchitembo ninga ndimo ndachitiramu kuna imwe.16Indetu, indetu, ndikulewa kuna imwe, kapolo ambakula lini kuposa mbuyache, ayai nyakutumiwa kukula kuposa ndiye adamutumayo. 17Penu mukudziwa bzobzi, ndimwe wakudala penu mumbabzichita. 18Ndikulewa lini bza mwensemwe; ndikudziwa iwo omwe ndawasankhula---soma ibzi bziri tenepa pala kuti manemba yakwanirisiwe: 'Iye omwe anidya mkate wangu adadzusa katendene wache kutsamiza ine.'19Tsapano ndikukuuzaniletu ichi chikanati kuchitika pala kuti chingachitika, mukhulupirire kuti NDINEDI. 20Indetu, indetu, ndikulewa kuna imwe, iye ndiye anitambira omwe nimmutuma watambira ine, na iye wakutambira ine watambira ndiye adandituma."21Pomwe Yesu adasewera ibzi, akhadabonera mumzimu. Iye adachitira umboni achiti, "Indetu, indetu, ndikulewa kuna imwe kuti m'bodzi wa imwe amdzandipereka ine. 22"Wakupfunzawo adacheukirana, kudabwa bza ndiye akhamulewayo.23M'bodzi wa wakupfunza wachewo omwe Yesu akhamukonda, akhadayadzamira pamezapo kumbali ndiko Yesu akhali. 24Simoni Petulo adakodola wakupfunza m'bodzi achiti kuna iye, "Abvunzeni mbani akumulewayo." 25Ndiye iye adayadzamira kumbali kukhana Yesuko achiti kuna iye, "Mbuya, mbani umweyo?"26Ndiye Yesu adatawira, "Ni omwe ine nimdzamusaizira msuwa wa mkate ndichimupasa." Ndiye atasaiza msuwa wa mkateyo, adaupereka kuna Yudasi mwana wa Simoni Isikariyoti. 27Kinangoka pambuyo pache pa msuwayo, Satana adapita mwa iye, ndiye Yesu adati kuna iye, "Bzomwe ukuchitabzi, chita kamkulumize."28Tsapano palibe ndiye akhadayadzamira pamezapo omwe adazindikira thangwe ndilo adalewera ibzi kuna iye. 29Winango adakumbuka kuti, nakuti Yudasi akhana chola cha kobiri, Yesu adati kuna iye, "Gula bwomwe tikufuna pala madyereroya," ayai kuti akapase chinthu kuna wakusaya. 30Yudasi atatambira mkateyo, adabula panja kamkulumize. Bukhali usiku.31Yudasi atabula, Yesu adati, "Tsapano Mwana wa Munthu walemekezeka, na Mulungumbo walemekezeka mwa iye. 32Penu Mulungu walemekezeka mwa iye, Mulungu amdzalemekezambo Mwanayo mwa iye yekha, apo amdzamulemekeza iye tsampanopa. 33Wana ang'ono, ndikanamwe kwa kanthawe kakuchepa basi. Mumdzandipsaga, apo ninga ndidalewera kuna Ayuda, 'Ndiko ndikuyendako, mungakubwere lini.' Tsapano ndikulewa pomwe ichi kuna imwe.34Ndikukupani chitongi chipsa, kuti mukondane wina na mwayache; ninga ndakukonderani inemu, ndendendembo mukondane wina na mwayache. 35Thangwera ichi aliyense amdzazindikira kuti ndimwe wakupfunzira wangu, penu munacho chikondano wina na mwayache."36Simoni Petulo adati kuna iye, "Mbuya, mukuyenda kuponi?" Yesu adatawira, "Ndiko ndikuyendako, unganditewere lini tsampanopa, soma umdzanditewera bwino. 37Petulo adati kuna iye, "Mbuya, thangweranyi ningakwanise lini kukutewerani tsampanopa? Nimdzataya moyo wangu thangwera imwepo." 38Yesu adatawira, "Umdzataya moyo wako thangwera ine? Indetu, indetu, ndikulewa kuna iwe, jongwe anilira lini ukanati kundilamba katatu."
Chapter 14

1"Mtima wanu nampodi ubonere. Mumbakhulupirira Mulungu; khulupirirani pomwe ine. 2Mnyumba ya Babangu muna masubi mazinji. Bzingadakhala mtenepoyo lini, ningadakuuzani, nakuti ndikuyenda kukakukonzerani imwe mbuto. 3Ningayenda kukakukonzerani mbuto, nimdzabwera pomwe apo nimdzakutambirani imwe kwa ine ndekha, pala kuti ndiko ndiri ineko mukakhalembo.4Mukudziwa njira ya ndiko ndikuyenda." 5Tomaji adati kuna Yesu, "Mbuya, tikudziwa lini ndiko mukuyenda; tingaidziwe tani njira?" 6Yesu adati kuna iye, "Ndine njira, chadidi, na moyo; palibe ambabwera kuna Baba seye kudzera mwa ine. 7Mungadandidziwa ine, mungadadziwa pomwe Babangu. Kuyambira lero ate mtsogolo mwamuzindikira iye apo mwamuona iye."8Filipi adati kuna Yesu, "Mbuya, tioneseni Babayo, apo bzimtikwana ife." 9Yesu adati kuna iye, "Ndakhala nawe kwanthawe itali tenepayu apo ukundidziwa lini basi, Filipi? Omwe waona ine waona Baba. Ungalewe tani kuti, 'Tioneseni Baba'?10Umbakhulupirira lini kuti ndiri mwa Baba apo Baba ali mwa ine? Mafala ndiyo nimbalewa kuna imwe nimbalewa lini kuchoka mu mphamvu yangu yokha, soma Baba wakukhala mwa ine akuphata basa lache. 11Ndikhulupirireni kuti ndiri mwa Baba, na Baba ali mwa ine, ayai neye khulupirirani thangwera mabasa yokhaya.12Indetu, indetu, ndikulewa kuna imwe, iye wakukhulupirira mwa ine amdzachita mabasa ndiyo nimbachita, apo amdzachita mabasa makulu kuposa yoya thangwe ine zjai ndikuyenda kuna Baba. 13Chirichense ndicho mumkumbira mdzina langu, nimdzachichita pala kuti Baba atambire ulemerero mwa Mwana. 14Penu mumndikumbira chirichense mdzina langu, nimdzachichita.15Penu mumbandikonda koyani bzitongi bzangu, 16apo nimdzapemphera kuna Baba, apo amdzakupani Wakukunyamalizani winango wakuti mumdzakhala naye kunthawe zense--- 17Mzimu wa chadidi. Dziko lapansi lingamutambire lini thangwe limbamuona lini ayai kumudziwa, nakuti ambakhala namwe apo amdzakhala namwe.18Nimdzakusiyani lini ninga wamasiye; nimdzabwerera pomwe kuna imwe. 19Katsala kanthawe pang'ono apo dziko lapansi limdzandiona lini pomwe. Thangwe ndina moyo, mumdzakhalambo na moyo. 20Pansiku yoyo mumdzadziwa kuti ndiri mwa Baba, nakuti muli mwa ine, nakuti ine ndiri mwa imwe.21Iye omwe ana bzitongi bzangu achibzikoya ndiye omwe ambandikonda, apo iye omwe ambandikonda amdzakondewa na Babangu, apo nimdzamukonda ndichidzabzionesera ndekha kuna iye." 22Yudasi (sikuti Isikariyoti) adati kuna Yesu, "Mbuya, thangweranyi bziri tenepo kuti mumdzabzionesera mwekha kuna ife sikuti kudziko?"23Yesu adatawira achiti kuna iye, "Penu wina amndikonda ine, amdzakoya mafala yangu. Babangu amdzamukonda, apo timdzabwera kuna iye tichidzamanga muyi wanthu na iye. 24Iye omwe ambandikonda lini ambakoya lini mafala yangu. Mafala ndiyo mumbabvaya yambachokera lini kuna ine soma kuna Baba omwe adandituma ine.25Ndalewa ibzi kuna imwe, pomwe ndikukhala namwe. 26Tsono, Wakunyamalizayo---Mzimu Wakuchena omwe Baba amdzautuma mdzina langu---umdzakupfunzisani chirichense uchidzakukumbusani chirichense ndicho ndidalewa kuna imwe. 27Ndikukusiirani mtendere; ndikukupani mtendere wangu. Ndikukupani lini ninga ndimo dziko lapansi limbaperekera. Mtima wanu nampodi ubonere, apo nampodi kugopa.28Mudabva kuti ndidakuuzani, 'ndikuyenda, apo nimdzabwera pomwe kuna imwe.' Penu mukhandikonda, mungadasekera thangwe ndikuyenda kuna Baba, nakuti Baba mbaakulumbo kuposa ndimo ndiriri ine. 29Tsapano ndakuuzani letu bzikanati kuchitika pala kuti, bzingachitika, mudzakhulupirire.30Nimdzasewera lini namwe pomwe bzizinji, nakuti mtongi wadziko lapansi lino akubwera. Iye alibe mphamvu pa ine, 31soma kuti dziko lapansi lidziwe kuti nimbakonda Baba, nimbachita ninga ndimo Baba adanditongera ine. Mbatiye lilamuke tiyende kuchoka pano."
Chapter 15

1"Ndine mpesa wachadidi, apo Babangu ni mwenekachiro munda. 2Ambakhwaula mtawi uliwense mwa ine ndiwo umbabala lini bzipatso, apo ambatengula mtawi uliwense omwe umbabala bzipatso bzizinji.3Ndimwe wakuchena kale thangwera mafala ndiyo ndasewera kuna imwe. 4Khalani mwa ine, na ine mwa imwe. Ninga mtawi ungabale lini chipatso paokha pokha pokha utakhala mumpesa, ndiye mungathe lini, pokha pokha mungakhala mwa ine.5Ndine mpesa, imwe ndimwe mitawi. Iye wakukhala mwa ine na inembo mwa iye, ambabala bzipatso bzizinji, nakuti seye ine mungachite lini chinthu. 6Penu wina anikhala lini mwa ine, ambatayiwa ninga mitawi achiuma, apo iwo ambakusa mitawiyo mkuyithusa pamoto, apo imbatenthiwa. 7Penu munikhala mwa ine, apo mafala yangu mkukhala mwa imwe, kumbirani ndicho mumfunacho, apo chimdzachitiwa pala imwe.8Babangu ambatambira ulemu tenepayu, kuti mumbabala bzipatso bzizinji na kuzindikirika kuti ndimwe wakupfunzira wangudi. 9Nakuti Baba andikonda, ine ndakukondanimbo. Khalani mchikondi changu.10Mungakoya bzitongi bzangu, mumdzakhala mchikondi changu, ninga ndimo ndakoyera bzitongi bza Babangu ndichikhaliratu mchikondi chache. 11Ndalewalewa ibzi kuna imwe kuti kusekera kwangu kukhale mwa imwe nakuti kusekerera kwanu pomwe kukhale kwakudzala.12Ichi mchitongi changu, kuti mukondane wina na mwayache ninga ndimo ndakukonderani. 13Palibe ana chikondi chikulu kuposa ichi---kuti wina kutaya moyo wache pala anzache.14Ndimwe anzangu penu munichita bzinthu ibzi ndibzo nimkutongani. 15Nimbakuchemerani lini pomwe akapolo wangu, thangwe kapolo ambadziwa lini ndibzo mbuyache akuchita. Ndakuchemerani kuti anzangu, thangwe chirichense ndicho ndidabva kuna Babangu ndakuzindikirisani.16Mulibe kundisankhula ine, soma ndidakusankhulani na kukuikhani pala kuti muyende mukabale chipatso, nakuti chipatso chanucho chisalire. lbzi bziri tenepo pala kuti chirichense munikumbira Babacho mdzina langu, adzakupeni. 17Bzinthu ibzi ndikukutongani, pala kuti mukondane wina na mwayache.18Penu dziko lapansi limbakuwengani, dziwani kuti lidatoma kuwenga ine likanati kuwenga imwepo. 19Muchikhala mukhali wadziko lapansi, dziko lapansi lingadakuwengani lini imwe pakukhala wache wailo. Soma thangwe ndimwe lini wadziko lapansi pomwe nakuti ndidakusankhulani kubula mdziko lapansi, nithangwerache dziko lapansi limbakuwenganipa.20Kumbukirani mafala ndiyo ndidakuuzani, 'Kapolo ambakula lini kuposa mbuyache.' Penu adaboneresa ine, imwe amdzakuboneresanimbo; penu adakoya mafala yangu, yanu amdzayakoyambo. 21Iwo amdzachita bzensenebzi kuna imwe thangwera dzina langu, nakuti ambamudziwa lini iye ndiye adandituma. 22Ningadakhala ndiribe kubwera kudzalewalewa nawo, angadakhala alibe chakuphonya, soma tsapano alibe chakuwiningula na chakuphonya chawo.23Iye wakundiwenga wawenga pomwe Baba. 24Ningadakhala ndiribe kuchita basa lakuti palibe adalichita pakati pawo, akhadakhala alibe chakuphonya, soma tsapano awona ine na kundiwengeratu na Babangu kubodzi. 25Soma uku mkukwanirisa mafala ndiyo yadanembiwa mchitongi, 'Adandiwenga ine seye thangwe.'26Nyakunyamaliza angabwera---omwe nimdzamutumiza kuchoka kuna Baba, ndiwo, Mzimu wachadidi, omwe umbabula kuchoka mwa Baba---Iye amdzachitita umboni bza ine. 27Imwe pomwe bzimfunika muchitire umboni, thangwe mwakhala nande kuyambira pakutoma.
Chapter 16

1Ndasewera bzinthu ibzi kuna imwe pala kuti nampodi mubwerere mmambuyo. 2Amdzakuthusani kunja kwa ma sunagoge. Soma nthawe ikubwera yakuti aliyense wakudzakuphaniyo amdzaona ninga akuphatira Mulungu basa.3Amdzachita bzinthu bzobzi thangwe akanati kudziwa Baba ayai ine. 4Ndaseweratu ibzi pala kuti nthawe yawo ingafika, mudzakumbukire kuti ndidakuuzani bza bzimwebzi. Ndiribe kukuuzani bzobzi pakutoma, thangwe ndikhalinamwe.5Soma tsapano ndikuyenda kuna iye omwe adandituma, 6soma palibe waimwe wandibvunza, 'Mukuyenda kuponi?' Soma thangwe ndalewa ibzi kuna imwe, nsisi zadzala mumtima mwanu. 7Soma chadidi ndikukuuzani, zjai bziri nkhasa kuna imwe kuti ndiyende. Thangwe ningasaya kuyenda, Wakukunyamalizani amdzabwera lini kuna imwe, soma ningayenda, nimdzamutumiza kuna imwe.8Angabwera, Wakunyamaliza amdzabulukira kuti dziko lapansi laipa na bzakuphonya, bza chilungamo, na bza chitongero--- 9bza kuphonya, thangwe iwo ambandikhulupirira lini; 10bza chilungamo, thangwe ndikuyenda kuna Baba, apo mumdzandiona lini pomwe; 11na bza chitongero, thangwe mtongi wadziko lapansi zjai watongewa.12Ndina bzizinji bzakulewa kuna imwe, soma mungabziphatise lini basa pakali pano. 13Soma pomwe Mzimu wa Chadidi, wabwera, umdzakutsogolerani ku bzachadidi bzense, nakuti umdzalewalewa lini bzaokha. Soma umdzasewera chirichense ndicho umdzabva, apo umdzakuuzani bzinthu ndibzo bziri mkubwera. 14Umdzandilemekeza ine, thangwe umdzatenga bzangu mkudzakuuzani.15Chirichense ndicho Baba alinacho mcha ine. Nithangwerache, ndidalewa kuti Mzimu umdzatenga bzangu mkudzakuuzani. 16Mkanthawe kakuchepa mumdzandiona lini pomwe, apo pangadzapita kanthawe pomwe kakuchepa mumdzandiona."17Kinangoka wakupfunzira wache winango adati kuna wina na mwayache, "Mchiyani akumbalewabzi kuna ife, 'Mkanthawe kakuchepa mumdzandiona lini mkanthawe kakuchepa mumdzandiona,' na, 'Thangwe niyenda kuna Baba'?" 18Ndiye iwo adati, "Mchani akumbalewabzi, 'Mkanthawe kakuchepa'? Ife tikudziwa lini bzomwe akulewalewa."19Yesu adaona kuti akhafuna kumubvunza, apo iye adati kuna iwo, "M'bzimwebzi mukubzunzanabzo, chomwe ndikhalewa pakulewa kuti, 'Mkanthawe kakuchepa' apo mumdzandiona lini pomwe, na mkanthawe kakuchepa pomwe apo mumdzandiona'? 20Indetu, indetu, ndikulewa kuna imwe, mumdzalira na kudandaula, soma dziko lapansi limdzadekedwa. Mumdzabva nsisi, soma nsisi zanuzo zimdzasandulika kusekera. 21Pomwe mkazi akubala ambabva nsisi thangwe nthawe yache yafika, soma angabala mwana, ambakumbukira lini pomwe kubonera kwache kule thangwera kusekera kuti munthu wabadwa mdziko lapansi.22Ndiye muna nsisi tsapano, soma nimdzakuonani pomwe, apo mtima wanu umdzasekera, apo palibe amdzatenga chisekerero chanu kuna imwe. 23Pansiku yoyo mumdzandibvunza lini chirichense. Indetu, indetu, ndikulewa kuna imwe, 24ate pano mukanati kukumbira kale chinthu mdzina langu. Kumbirani apo mumdzatambira, pala kuti chisekerero chanu chikwanirisiwe.25"Ndalewa bzinthu ibzi kuna imwe mmaphiphiriso, soma nthawe ikubwera kuti nimdzasewera lini pomwe kuna imwe mmaphiphiriso, soma nimdzakuuzani bzakubveka bza Baba.26Pansiku yoyo mumdzakumbira mdzina langu apo ndikulewa lini kuna imwe kuti nimdzakupemphererani kuna Baba, 27nakuti Baba paokha ambakukondani thangwe mwandikonda na thangwe mwakhulupirira kuti ndidachokeradi kuna Mulungu. 28Ndidachokera kuna Baba, apo ndabwera kudziko lapansi. Ndikuchoka pomwe padziko lapansi apo ndikuyenda kuna Baba."29Wakupfunza wache adati, "Onani, tsapano mukusewera letu bzakubveka apo mukuphatisa lini basa kaseweredwe ka maphiphiriso. 30Tsapano tikudziwa kuti mukudziwa bzinthu bzensene, apo mumfuna lini wina akubvunzeni pomwe mabvunzo. Thangwera bzobzi, tikukhulupiriradi kuti mwachokera kuna Mulungu," 31Yesu adawatawira, "Mukukhulupirira tsapano na?32Onani, nthawe ikubwera, inde, apo chadidi yafika, yomwe mumdzabalalikana, aliyense kumuyi kwache, muchidzandisiya ndekha. Soma ndiri lini ndekha thangwe Baba ali nande. 33Ndasewera bzinthu ibzi kuna imwe pala kuti mudzakhale na mtendere mwaine. Mdziko lapansi muna masada, soma limbikani mtima, ndagonjesa dziko lapansi."
Chapter 17

1Yesu atalewa bzobzi, adajiguma maso yache kudzaulu mkulewa kuti, "Baba, nthawe yakwana, lemekezani Mwana wanu kuti Mwanayo adzakulemekezeni--- 2ninga ndimo mudamupasira utongi bwathupi pala kuti apereke moyo wakusaya kumala kuna aliyense omwe mwamupa iye.3Uyu ni moyo wakusaya kumala: Mulungu yekhayo wachadidi, na iye ndiye mudamutuma Yesu Mkhirisitu. 4Ine ndidalemekeza imwe padziko lapansi. Ndamaliza basa ndilo mwandipa kuti ndiphate. 5Tsapano, Baba, lemekezani ine na imwe mwekha na ulemerero ndibo ndikhali nabo na imwe likanati kukhala dziko lapansi.6Ndidalionesera dzina lanu kuna wanthu omwe mudandipa kudziko lapansi. Iwo akhali wanu, apo mudawapa kuna ine, apo akoya mafala yanu. 7Tsapano akudziwa kuti chirich ense mudandipa ine mchakuchokera kuna imwe, 8thangwe ndawapa mafala yensene ndiyo mudandipa ine. Ayatambira achizindikira chadidi kuti ndidachokera kuna imwe, apo akhulupirira kuti imwe mudanditumadi ine.9Nimbawapempherera iwo. Nimbapempherera lini dziko lapansi soma iwo omwe mwandipa, nakuti mbanu. 10Bzaine bziribzense m'bzanu, apo bzanu m'bzangu, apo ndadalisika mwa iwo. 11Ndiri lini pomwe mdziko lapansi, soma wanthuwa ali mdziko lapansi, apo ndikubwera kuna imwe. Baba Wakuchena, akoyeni mdzina lanu lomwe mwandipa kuti akakhale abodzi, ninga tiririmbo abodzi.12Pomwe ndikhali nawo, ndidawatchenkha mdzina lanu, ndicho mwandipa. Ndidawalindira, apo palibe neye m'bodzi ndiye adadzongeka, kupambula mwana wa chionongeko, kuti manemba yakwanirisiwe. 13Tsapano ndikubwera kuna imwe, soma ndikulewa bzinthu ibzi kudziko lapansi kuti akhale na chisekerero changu chakukwanirisiwa mwa iwo. 14Ndawapa iwo mafala yanu, apo dziko lawawenga thangwe iwo mbadziko lini lapansi, ninga ine ndiririmbo lini wadziko lapansi.15Ndikukukumbirani lini kuti muwachose padziko lapansi, soma kuti imwe muwatchenkhe iwo kuna wakuipayo. 16Iwo ali lini wadziko lapansi, ninga inembo ndiriri lini wadziko lapansi. 17Pambulani iwo muchadidi. Mafala yanuya ndiyo chadidi.18Ninga ndimo mudanditumira kudziko lapansi, ndendendembo ndawatuma kudziko lapansi. 19Thangwera iwo ine ndabzipambula ndekha, kuti iwombo abzipambule okha mchadidi.20Ndikupempherera lini pala okhawa neye, soma pomwe na ndiwo amdzandikhulupirira ine kudzera mmafala 21kuti wensene akhale abodzi, ninga ndimo imwe, Baba, muliri mwa ine, apo ine ndiriri mwa imwe. Mbaakhalembo mwa ife iwo kuti dziko lapansi likhulupirire kuti mwachita kundituma.22Ulemerero ndibo mudandipa, ndawapa iwo, pala kuti akhale abodzi, ninga ndimo tiririmbo abodzi: 23Ine mwa iwo, na imwe mwa ine---kuti akabweresewe ku ubodzi bwachaiboibo, pala kuti dziko lapansi lidziwe kuti mudachita kundituma, na kuti mwawakonda ninga ndimo mudakondera ine.24Baba, ndikufuna omwe imwe mwandipa ambakhale na inepano pomwe ine ndiri, na kuona ulemerero bwangu, ulemerero mudandipabu thangwe mudandikonda yakanati kukhazikiwa maziko yadziko lapansi.25Baba wachilungamo, dziko lapansi liribe kukudziwani, so ine ndikukudziwani; soma amwewa akudziwa kuti mudachita kundituma. 26Ndidachitisa dzina lanu kudziwika kuna amwewa, apo nimdzachitisa kuti alidziwe basi pala kuti chikondi mudakonda nacho ine chikhale mwa iwo, apo ine nimdzakhala mwa iwo."
Chapter 18

1Yesu atamala kusewera mafalaya, adayenda na wakupfunza wache ku ng'ambu ya Kamkulo ka Kedroni, komwe kukhana munda ndiwo iye na wakupfunza wache adakapita. 2Tsapano Yudasi, omwe akhayenda kukampereka iye, adadziwambo mbutoyo, thangwe Yesu akhamanzamanza kumbakagumana popo na wakupfunza wache. 3Kinangoka Yudasi atatsogolera thimu la achikunda na anyamata winango wakuchokera kuna akulu wa ansembe na Afarisi, mkuyenda kumweko na makandiyero, bzakubvunikira, na bzida.4Kinangoka Yesu, omwe adadziwa bzinthu bzense ndibzo bzikhachitika kuna iye, adafendera kutsogolo mkuwabvunza, "Kodi mukupsaga mbani imwepo?" 5Iwo adamutawira, "Yesu waku Nazareti." Yesu adati kuna iwo, "Ndinepano." Yudasi, omwe adampereka iye, akhadaimambo na achikundawo.6Tsono pomwe adalewa kuna iwo, "Ndinepano," Iwo adafundukira mmambuyo achigwa pansi. 7Kinangoka iye adawabvunza pomwe, "Kodi Mukupsaga mbani imwepo?" Iwo adalewa pomwe, "Yesu waku Nazareti."8Yesu adatawira, "Ndakuuzani kuti ndine. Ndiye penu mukupsagadi ine, awa ambayende." 9Uku kukhali kukwanirisa bzomwe adalewa: "Pala iwo omwe mwandipasira, ndiribe kutaya neye m'bodzi yekha."10Kinangoka Simoni Petulo ndiye akhana dipa, adalimolola achimenya nalo kapolo wa mkulu wansembe achitsengeratu khutu lache lakumadidi. 11Tsapano dzina la kapoloyo likhali Malko. Yesu adati kuna Petulo, "Bwezeresa dipa mchakuikhira mwache. Kodi ine nim'wera lini mkombo ndiwo Baba wandipa?"12Ndiye thimu la achikunda na msupayi, na anyamata wa Ayuda, adaphata Yesu achimumanga. Pakutoma 13Adamutsogolera kuna Anasi thangwe akhali mabzala wache wa Kayafa, omwe akhali mkulu wansembe gole limwero. 14Tsapano Kayafa ndiye akhadalewa kulangiza Ayuda kuti zjai nkhasa munthu m'bodzi afere wanthu wensene.15Simoni Petulo adatewera Yesu, na wakupfunza pomwe m'bodzi. Tsapano poti wakupfunzayu akhadziwika kuna mkulu wansembeyo, adapita mkati mu mbuto ya mkulu wansembeyo; 16soma Petulo akhadaima panja pamsuwo. Ndiye wakupfunza winangoyo omwe akhadziwika kuna mkulu wansembeyo, adabula panja mkukasewera na wakufungula pamsuwo, apo iye adabweresa Petulo momo.17Kinangoka nyabasa wachikazi, wakumbafungula pamsuwo, adati kuna Petulo, "Ndiwe lini m'bodzi pomwe wa wakupfunza wa munthuyu?" Iye adati, "Ndinepano lini." 18Tsapano anyabasa na anyamata akhadaima popo, apo akhadakombeza choto cha masimbe, nakuti kukhajejera, apo zjai mkumbaotha. Petulo akhali nawombo popo, ataima popo mkumbaothambo.19Mkulu wa ansembe kinangoka adabvunza Yesu bza wakupfunza wache na chipfunziso chache. 20Yesu adamutawira, "Ndasewera bzakubveka kudziko lapansi. Ndikhapfunzisa nthawe zensene mmasunagoge nammakachisi ndimo Ayuda akhambabwera pabodzi. Ndiribe kusewera chinthu mwakubisa. 21Mwandibvunziranyi? Bzunzani omwe abva ndibzo ndidalewa. Nyang'anani, wanthuwa akudziwa ndibzo ndidalewa."22Pomwe Yesu adalewa ibzi, m'bodzi wa anyamata wakuima popo adamenya Yesu achiti, "Mkulu wansembe ungamutawire terepoyo?" 23Yesu adamutawira, 'Penu ndamutawira kuipa, chitira umboni bzakuipako, soma penu mmwabwino, thangweranyi ukundimenya?" 24Kinangoka Anasi adamutumiza iye ali wakumanga kuna Kayafa mkulu wa ansembe.25Tsapano Simoni Petulo akhadaima kumbaotha moto. Wanthu kinangoka adati kuna iye, 26"Kodi ndiwe lini pomwe m'bodzi wa wakupfunza wache iwepo?" Adagaza achiti, "Ndinepano lini." M'bodzi wa anyabasa wa mkulu wansembe omwe akhali m'bale wache wa ndiye adagwatiwa khutu na Petulo ule, adati, "Ndiribe kukuona mmunda mule naiye iwepo?" 27Kinangoka Petulo adagaza pomwe; apo kamkulumize chongwe adalira.28Kinangoka iwo adatsogolera Yesu kuchoka kuna Kayafa kuyenda kulikulu la boma. Yakhali machibesebese, apo alibe kupita mulikulu la bomalo kuti nampodi apsipiziwe soma kuti akwanise kudya Pasaka. 29Ndiye Pilato adabula kunja kuna iwo achikati, "Ni thangwe liponi ndilo mukumuzengera mulandu munthuyu?" 30Iwo adatawira achiti kuna iye, "Angadakhala munthuyu ngwakuphonya lini, tingadamupereka lini kuna imwe."31Pilato tsono adati kuna iwo, "Mutengeni mwekha, mukamutonge malingana na chitongi chanu." Ayuda adati kuna iye, "Mbzakubvumiziwa lini kupha munthu aliyense ife." 32Iwo adasewera ibzi pala kuti mafala ya Yesu yakwanirisiwe ndiyo akhadasewera kulatiza ni imfa yanyi ndiyo iye amdzafa nayo.33Kinangoka Pilato adapita pomwe mu likulu labomamo achichemera Yesu apo iye adati kuna iye,"Kodi ndiwe Mfumu ya Ayuda?" 34Yesu adatawira, "Kodi mukusewereratu mwekha, ayai winango achita kukuuzani bza ine?" 35Pilato adatawira, "Ndine lini m'Yuda, ndine? Wanthu wanu chaiwo na akulu wa ansembe ndiwo adakuperekani kuna ine. Mudachita chani?"36Yesu adatawira, "Ufumu bwangu sikuti m'bwadziko lapansi lino. Bungadakhala ufumu bwangu m'bwadziko lapansi lino, anyamata wangu angadalimbika nkhondo mwakuti ningadaperekiwa lini mmanja mwa Ayuda. Soma ufumu bwangu m'bwapano lini." 37Pilato kinangoka adati kuna iye, "Ndimwe mfumu tsono?" Yesu adatawira, "Mwalewa ndimwe kuti ndine mfumu. Nithangwe loli ndilo ndikhadabadwira, ni thangwe loli ndilo ndidabwerera padziko lapansi, kudzachitira umboni chadidi. Aliyense wakukhala mwachadidi ambabvesera mafala yangu."38Pilato adati kuna iye, "Chadidi ndiye kuti chani?" Pomwe atalewa ibzi, adabula pomwe kunja kuna Ayuda achikati kuna iwo, "Ndikuona lini chakuphonya mwa munthuyu. 39Soma muna mtemo kuti ndikutsudzulireni munthu m'bodzi pa pasaka. Ndiye mukufuna ndikutsudzulireni Mfumu ya Ayuda?" 40Kinangoka adakuwa pomwe achiti, "Munthu umweyu neye, soma Barabba." Tsapano Barabba akhali gandanga.
Chapter 19

1Kinangoka Pilato adatenga Yesu achimutchanga. 2Achikunda adapakasa kankhata kaminga. Adakabvazika pamsolo pa Yesu achimubvazika chakubvala chifwira. 3Iwo adabwera kuna iye achiti, "Tikuoneni, Mfumu ya Ayuda!" apo adamumenya.4Kinangoka Pilato adayenda pomwe panja achikati kuna iwo, "Onani, ndikumubweresa panja pano kuna imwe pala mudziwe kuti ndiribe kugumana thangwe mwa iye. 5Ndiye Yesu adabula panja, atabvala nkhata yaminga na chakubvala chifwira. Pilato adati kuna iwo, "Nyang'anani, munthuyu!" 6Nthawe ndizo akulu wa ansembe na anyamata wao adaona Yesu, adakuwa achiti, "Mmanikeni, mmanikeni!" Pilato adati kuna iwo, "Mtengeni mwekha mukammanike, thangwe ine ndikugumana lini thangwe mwa iye."7Ayuda adamutawira iye, "Tina chitongi, ndiye malingana na chitongicho afe thangwe akhabziyezezera kuti ni Mwana wa Mulungu." 8Pomwe Pilato adabva mafalaya, adaphatiwa na mantha, 9achipita pomwe mu likulu la bomalo achiti kuna Yesu, "Mumbachokera kuponi?" Soma Yesu alibe kumutawira?"10Kinangoka Pilato adati kuna iye, "Munilewalewa lini na ine kodi? Mukudziwa lini kuti ndina mphamvu yakukutsudzulani, na mphamvu ya kukumanikani?" 11Yesu adamutawira, "Mungadakhala mulibe mphamvu pa ine imwe mungadakhala mulibe kuchita kupasiwa kuchoka kudzaulu. Nithangwerache, iye omwe adandipereka kuna imwe ana pikado ikulu,"12Nakutawira koku, Pilato adayezera kumutsudzula, soma Ayuda adakuwa kulewa kuti, "Penu munimutsudzula umweyu, ndimwe lini mwayache wa Kaesara. Aliyense wakubziikha yekha mfumu ambasewera bzakugazana na Kaesara." 13Pomwe Pilato adabva mafalaya, adabulisa Yesu panja achikhala pakadera yakutongera milandu pambuto pakuchemeriwa "Mbuto yaminyala," soma mchiseweredwe chachi Heberi "Gabata."14Tsapano ikhali nsiku yakukonzekera Pasaka, pafupifupi nthawe zitanthatu. Pilato adati kuna Ayuda, "Onani, Mfumu yanu!" 15Iwo adakuwa, "Mbaachoke, Mbaachoke; mmanikeni!" Pilato adati kuna iwo, "Ndimanike Mfumu yanuyi?" Akulu wa ansembe adatawira, "Tiribe mfumu ife soma Kaesara." 16Kinangoka Pilato adapereka Yesu kuna iwo kuti amumanike.17Kinangoka iwo adamtenga Yesu, achibula naye panja, atabzitakulira yekha mtanda kuyenda kumbuto yakuchemeriwa, "Mbuto yabade," yomwe mchi Heberi imbachemeriwa" Gologota." 18Adamumanika Yesu popo, apo pabodzi na iye wanthu pomwe awiri, wina uku wina uku, Yesu pakati.19Pilato adanemba pomwe chizindikiro mkuchiikha pamtandapo. Pamwepo chikhadanembiwa: YESU WA KU NAZARETI, MFUMU YA AYUDA. 20Azinji mwa Ayuda adalewenga chizindikirochi thangwe mbuto ndiyo Yesu adamanikiwayi ikhali pafupi na muyi. Chizindikirochi chidanembiwa mchi Heberi, mchi Roma na mchi Herene.21Kinangoka akulu wa ansembe wa Ayuda adati kuna Pilato, "Nampodi kunemba, 'Mfumu ya Ayuda,' soma, 'Umweyu adati, "Ndine Mfumu ya Ayuda,"'" 22Pilato adatawira, "Bzomwe ndanembabzi ndanemba basi."23Pomwe achikunda adamumanika Yesu, adatenga bzakubvala bzache achibzidedza mbuto zinayi, chibodzi aliyense; na malaya pomwe. Tsapano malayayo yakhalibe msono, mabodzi na mabodzi kuchokera padzaulu. 24Ndiye adati okha okha, "Nampodi tiyang'ambe, soma mbatiye timenye njuga tione yamkhala yambani," Ibzi bzidachitika kuti manemba yakwanirisiwe ndiyo yadati, "Amdzagawana bzakubvala bzangu okha okha achidzamenya njuga pala chakubvala changu."Ibzi ndibzodi achikunda adachita.25Tsapano wakuima pambali pa mtanda wa Yesu akhali mayi wache, nana wao wa mayi wache, Mariya mai wache wa Kleopa, na Mariya Magadalene. 26Pomwe Yesu adaona mayi wache na wakupfunza ndiye akhamukonda ataima pafupi, adati kuna mayi wache, "Mkaziwe, ona, mwanako!" 27Kinangoka adati kuna wakupfunzayo, "Ona, mayi wako!" Kuchokera nthawe yoyo wakupfunzayo adatakula mayiyo kuyenda naye letu kumuyi kwache.28Bzitamala ibzi, pakudziwa kuti chirichense chamala nakuti manemba yakwanirisiwa, Yesu adati, "Ndikubva nyota." 29Chakutengera chakudzala na vinyu wakusasa chidaikhiwa popo, ndiye adabvwika chibvenje chakudzala na vinyu wakusasa pa phesi la hisope achidzusa mkumubzatika pakamwa pache. 30Pomwe Yesu adamwa vinyu wakusasayo, iye adati, "Bzamala." Iye adatsulimisa msolo wache achipereka mzimu wache.31Kinangoka Ayuda, thangwe ikhali nsiku yakukonzekera, kuti matupiyo yangadakhala lini popo nsiku ya Sabata (thangwe Sabata ikhali makamaka yakufunikira), adakumbira Pilato kutchola miyendo yawo mkuyabulusa. 32Kinangoka achikunda adabwera kudzatchola miyendo ya munthu wakutoma na ya wachiwiri omwe akhadamanikwa pabodzi na Yesu. 33Pomwe adafika pa Yesu, adaona kuti iye khadafa kale, ndiye alibe kutchola miyendo yache.34Tsono, m'bodzi wa achikunda adapsonda mbali yache na psimo, apo kamkulumize mulopa na madzi bzidabula. 35Omwe adaona ibzi wachitira umboni, apo umboni bwachebo m'bwachadidi. Akudziwa kuti bzidalewa iye m'bwachadidi Pala kuti imwe mukhulupirirembo.36Thangwera bzinthu ibzi bzidachitika kufuna kukwanirisa manemba, "Neye libodzi la mafupa yache limdzatcholewa lini," 37Pomwe, mafala inango yambati, "Iwo amdzamubzokola iye omwe wapsondewayo."38Bzitamala bzinthu ibzi, Yosefe wa ku Arimateya, nakuti akhali wakupfunza wa Yesu (soma mwakanonono kugopa Ayuda)' adakumbira Pilato penu angatengembo thupi la Yesu. Pilato adamubvumiza. Ndiye Yosefe adabwera achitakula thupi la Yesu. 39Nicodemo adabwerambo, ule ndiye pakutoma adabwera kuna Yesu usiku. Adabweresa chisanganizo cha mure na aloe, pafupi fupi miyezo dzana libodzi.40Ndiye iwo adatenga thupi la Yesu achilitsedengera na nguwo zabafuta na bzakununtchira, kuteweza ukhaliri mtemo wa Ayuda pakufuchira matupi. 41Tsapano pambuto ndipo adakhomewera pale pakhana munda; apo mmundamo mukhana gwinza la tsampanopa lakuti palibe munthu akhadaikhiwa kale. 42Thangwe ikhali nsiku yakukonzekera ya Ayuda apo nakuti gwinzalo likhali pafupi, iwo adamugonesa Yesu momo.
Chapter 20

1Tsapano machibese ya nsiku yakutoma ya Sumana, kukana mdima, Mariya Magadalene adabwera pagwinzapo mkuona chimwala chitagwinyiwa kuchoka pagzinzapo. 2Ndiye adathamanga kubwera kuna Simoni Petulo na kuna wakupfunza winango ndiwo Yesu akhawakonda, apo adati kuna iwo, "Adamuchosa Mbuya pagwinza pale, apo tikudziwa lini ndiko akamuikha."3Kinangoka Petulo na wakupfunza winango adabula, apo akhayenda pa gwinzapo. 4Wense awiri adathamangira pabodzi, apo wakupfunza winangoyo adathamanga kamkulumize patsogolo pa Petulo mkutoma kukafika ndiye pagwinzapo. 5Kinangoka kukotama adaona nguwo zabafuta, zitatandika momo, soma iye alibe kupita mkatimo.6Simoni Petulo adakafika pambuyo pa iye achipita mkati mwa gwinzalo. Adaona nguwo zabafuta zitatandika momo 7na nguwo ndiyo ikhali kumsolo kwache. Ikhalibe kutandika pabodzi na nguwo za bafutazo soma ikhadafunya pambuto payokhambo.8Kinangoka wakupfunza winangoyo, omwe adatoma kukafika pagwinza ule, adapitambo mkatimo, apo adaona achikhulupirira. 9Thangwe ate kufika nthawe zozo akhanati basi kudziwa manemba kuti iye amdzalamuka kuna anyamuya. 10Ndiye wakupfunza wale adabwerera pomwe kumuyi.11Soma Mariya akhadaima panja pa gwinzalo kumbalira. Pomwe akhalira, akhadakotamira mgwinzamo. 12Iye adaona anjero awiri atabvala bzichena atakhala pansi, winango kumisolo, na winango kunzayo kwa pale ndipo akhadagonesa thupi la Yesu. 13Iwo adati kuna iye, "Mkaziwe, msabwanyi ukulira?" Iye adati kuna iwo, "Thangwe adachosa Mbuyangu, apo ndikudziwa lini ndiko akamuikha."14Pomwe iye adalewa ibzi, adazungunuka achiona Yesu ataima popo, soma alibe kudziwa kuti akhali Yesu. 15Yesu adati kuna iye, "Mkaziwe, msabwanyi ukulira? Ukupsaga mbani?" Iye akhakumbuka kuti akhali wammunda, apo adati kuna iye, "Mbuya, penu mwamutenga ndimwe, ndiuzeni ndiko mwamuikha, apo ndikamutenge."16Yesu adati kuna iye, "Mariya." Mariya adazungunuka achiti kuna iye mchi Heberi, "Rabboni" (ndiye kulewa kuti "M'pfunzisi"). 17Yesu adati kuna iye, "Nampodi kundiphata, thangwe ndikanati kuyenda kudzaulu kuna Baba, soma ndoko kuna abale wangu ukawauze kuti niyenda kudzaulu kuna Babangu na Babanu, na Mulungu wangu na Mulungu wanu." 18Mariya Magadalene adabwera kudzauza wakupfunzira, "Ndamuona Mbuya," nakuti iye akhadalewa ibzi kuna mkaziyo.19Maulo ya nsiku yoyo, nsiku yakutoma ya Sumana, misuwo ikhali chitsekere ndiko kukhakhala wakupfunzirako thangwera kugopa Ayuda, Yesu adabwera achidzaima pakati pawo achiti kuna iwo, "Mtendere kuna mwe." 20Atamala kulewa ibzi, adawaonesa manja yache na mbabvu zache. Wakupfunza adasekera pomwe adaona Mbuya.21Yesu adalewa pomwe kuna iwo, "Mtendere kuna imwe. Ninga ndimo Baba wanditumira, ndendende ndikukutumanimbo." 22Pomwe Yesu akhadalewa ichi, adawapumira achiti kuna iwo, "Tambirani Mzimu Wakuchena. 23Bzakuphonya bza aliyense mum'bzilekererabzo, bzinilekereriwa; bzakuipa bza aliyense mum'bzikoyabzo, bzinikoyeka."24Tomaji, m'bodzi wa khumi na awiri wale, wakuchemeriwa Didimo, akhali lini nawo ndipo Yesu adabwera. 25Wakupfunza winango pambuyo pache adati kuna iye, "Ife tamuona Mbuya." Iye adati kuna iwo, "Pokha pokha nditaona mmanja mwache mbonje za perego, nakubzatika boko langu mu mbabvu zache, ndiye nimkhulupirira bwino."26Patapita nsiku zisere wakupfunza wache akhali mkati pomwe, apo Tomaji akhali nawo. Yesu adabwera nthawe ndizo misuwo ikhadafunga, achiima pampikiti pawo, achiti, "Mtendere kuna imwe." 27Kinangoka iye adati kuna Tomaji, "Fika pano na boko lakolo ubzatike mumbabvu zanguzi. Nampodi kumbakhala wakusaya kukhulupirira,soma mbakhulupirira."28Tomaji adatawira achiti kuna iye, "Mbuyangu na Mulungu wangu." 29Yesu adati kuna iye, "Zjai thangwera kuti wandiona ine, ndiye wakhulupirira. Wakudalisika ni wale akhanati kuona, na kukhulupirira."30Tsapano Yesu adachita bzizindikiro bzina bzizinji pamaso pa wakupfunza, bzizindikiro bzakuti bzikhanati kunembiwa kale m'bukhuli, 31soma ibzi bzanembiwa pala mukhulupirire kuti Yesudi ni Mkhirisitu, Mwana wa Mulungu, apo kuti kukhulupirira, mungadakhala na moyo mudzina lache.
Chapter 21

1Bzitamala bzinthu ibzi Yesu adabzidziwisa pomwe yekha kuna wakupfunza wache panyanza ya Tiberiyo. Umu ndimo iye adabzidziwisira yekha: 2Simoni Petulo akhali pabodzi na Tomaji wakuchemeriwa Didimo, Natanieri waku Kana mu Galileya, wana wa Zebedayo, na wakupfunzira winango wa Yesu. 3Simoni Petulo adati kuna iwo, "Ndikuyenda kukapha nsomba." Iwo adati kuna iye, "Ife, tinibwera namwembo." Adayenda achikapita mumwadiya, soma alibe kupha chinthu usiku bwense.4Tsapano, pomwe machibesebese yakhadakwana kale, Yesu adaima pagombe, soma wakupfunza alibe kudziwa kuti akhali Yesu. 5Ndiye Yesu adati kuna iwo, "Wanamwe, kodi muna chinthu kuti mkudya?" Iwo adamutawira iye, "Neye." 6Iye adati kuna iwo, "Thusani makoka yanu mbali yakumadidi kwa mwadiya wanu, apo mumdzazigumana." Ndiye adathusadi makoka yawo apo alibe kukwanisa kuyapfuwa thangwera kuwanda kwa nsomba.7Tsapano wakupfunza ndiwo akhamkonda Yesu adati kuna Petulo, "Ni Mbuya." Pomwe Simoni Petulo adabva kuti akhali Yesu, adabzibvazika malaya mnthupi thangwe (nakuti akhali wakusaya kubvala), achibzithusa mnyanza. 8Wakupfunza winangowo adabwera mumwadiya (thangwe akhali lini kutali na gombe, pafupi fupi ma cubiti madzana mawiri kunja), apo akhapfuwa makoka yakudzala na nsomba. 9Pomwe adabula kunja kumataka. adaona moto wa masimbe popo na kansomba katabzatikiwa popo na mkate.10Yesu adati kuna iwo, "Bweresani zina mwansomba mwapha tsampanopazo." 11Simoni Petulo kinangoka adayenda kukanula khokalo kunja, lakudzala na nsomba zikulu zikulu, 153 za izo, soma na zizinji pomwe, khokalo liribe kuphadzuka.12Yesu adati kuna iwo. "Bwerani mudzadye matabitchu." Palibe neye wakupfunza m'bodzi adayezera kubvunza, "Ndimwe mbani?" Adadziwa akhali Mbuya. 13Yesu adabwera, kutenga mkate, achiwapa iwo, na nsomba pomwe. 14Aka kakhali kachitatu Yesu kubzidziwisa yekha kuna wakupfunza atalamuka kuna anyamuya.15Iwo atamala kudya matabitchu, Yesu adati kuna Simoni Petulo, "Simoni mwana wa Yohani, umbandikonda kuposa awa?" Petulo adati kuna iye, "Inde Mbuya, mukudziwa nimbakukondani ine." Yesu adati kuna iye, "Dyesa wana wangu wamabirawa." 16Adati pomwe kuna iye kachiwiri, "Simoni mwana wa Yohani, umbandikonda?" Petulo adati kuna iye, "Inde Mbuya, mukudziwa kuti nimbakukondani." Yesu adati kuna iye, "Usa mabira yanguya."17Adati kuna iye kachitatu, "Simoni mwana wa Yohani ine umbandikonda ?" Simoni adaphatiwa na nsisi thangwe Yesu adalewa kachitatu, "Umbandikonda kodi?" Adati kuna iye, "Mbuya, mukudziwa bzense, 18mukudziwa nimbakukondani." Yesu adati kuna iye, "Dyesa mabira yangu. Indetu, indetu, ndikulewa kuna iwe, pomwe ukhali mnyamata, ukhabzimangira wekha mchiuno mkumbafamba kulikwense ukhafunako, soma pomwe wakulapa, umdzafuthula manja yako, apo munthu winango amdzakumangira mchiuno achimbadzayenda nawe ndiko umfuna lini kuyenda."19Tsapano Yesu adasewera ibzi kufuna kulatiza ni moda wanyi wakafedwe ndiwo Petulo angadzalemekeze nawo Mulungu. Atamala kulewa ibzi, adati kuna Petulo, "Nditewere ine."20Petulo adazungunuka achiona wakupfunza ndiye Yesu akhamukonda akuwatewera,ule ndiye akhadayadzamira kumbali kukhadakhala Yesu pakulalira ndiye akhadalewa kuti, "Mbuya, mbani amdzakuperekaniyo?" 21Petulo adamuona iye kinangoka achiti kuna Yesu, "Mbuya, munthu umweyu amdzachita chani?"22Yesu adati kuna iye, "Penu nimfuna kuti iye akhale ate ine kubwera, iwepo unabzo basa lanyi?" Nditewere ine." 23Ndiye mafalaya yadabveka pakati pa abalewo, kuti wakupfunza umweyo amdzafa lini. Chensecho Yesu alibe kulewa kuna Petulo kuti wakupfunza winango amdzafa lini, soma, "Penu nimfuna kuti iye akhale ate ine kubwera, iwepo unabzo basa lanyi?"24Uyu ngwakupfunza ndiye ambachitira umboni bwa bzinthu ibzi, na ndiye adanemba bzobzi, apo tikudziwa kuti umboni bwachebu m'bachadidi. 25Pana bzinthu pomwe bzinango bzizinjitsa ndibzo Yesu adachita. Chingadakhala chirichense chidanembiwa, nimganiza kuti neye dziko lapansi palokha lingadakwanisa lini kukhala na mbuto ya mabukhu ndiyo yangadanembiwayo.

Acts

Chapter 1

1Mafala ya kutoma ndidanemba, Teofilo, adalewa bzense ndibzo Yesu adatoma kuchita na kupfunzisa, 2ate nsiku ndiyo iye adatakuliwa kuyenda kudzaulu, atapereka bzitongi kudzera mwa Mzimu Wakuchena kuna wakupfunzira ndiwo akhadawasankhula. 3Kutamala kubonera kwache, adabzionesera yekha wamoyo kuna iwo na bzitsimikizo bzizinji bzakuphata moyo. Kwa nsiku makumi manayi iye adaonekera kuna iwo, achisewera bza ufumu bwa Mulungu.4Pomwe iye adagwezekana nawo pabodzi, adawatonga iwo kuti nampodi abule mu Yerusalemu, soma kudikhira lonjezo la Baba, bza ndiye adamuti, ''Mudabva kuna ine 5kuti Yohani akhabatizadi na madzi, soma imwe mumdzabatiziwa na Mzimu Wakuchena nsiku zakuchepa zikudzazi.''6Pomwe iwo adagumana pabodzi adamubvudza iye, "Mbuya, kodi nthawe ino mumdzabwezeresa ufumu ku Isaraeri?'' 7Iye adati kuna iwo, ''Mbzakuti lini pala imwe mudziwe nthawe na nyengo ndizo Baba adaziikha mu utongi bwa iye yekha. 8Soma mumdzatambira mphamvu nthawe ndizo Mzimu Wakuchena umdzagwera pa imwe, apo mumdzakhala mboni zangu mu Yerusalemu na mu Yudeya mwense kubodzi na mu Samariya, na kumalekezero ya dziko lapansi.''9Pomwe Mbuya Yesu adalewa bzimwebzi, pomwe iwo akhanyang'anisa kudzaulu, iye adatakuliwa, apo mtambo udamumpsinkha iye mmaso mwawo. 10Pomwe iwo akhanyang'anisisa kudzaulu pomwe iye akhayendapo, mwachidzidzi, amuna awiri adaima pambali pawo atabvala bzichena. 11Iwo adalewa, ''Imwe amuna wa mu Galileya, thangweranyi mukuima apa kunyang'anisa kudzaulu? Yesu uyu ndiye watakuliwa kuyenda kudzaulu, amdzabwerera pomwe kulingana ninga tenepayu mwamuona akuyendera kudzaulupa.''12Kinangoka iwo adabwerera ku Yerusalemu kuchoka kuphiri lakuchemeriwa Azitona, ndilo liri kufupi na Yerusalemu, ulendo bwa nsiku ya Sabudu. 13Pomwe iwo adafika, adakwira msubi ya mdzaulu, komwe akhakhala. Akhali Petulo, Yohani, Yakobo, Andireya, Filipi, Tomaji, Batumeyo, Mateu, Yakobo mwana wa Alifeyu, Simoni wa Zelote, na Yuda mwana wa Yakobo. 14Iwo wensene akhakangalika na chakulinga chibodzi cha pemphero, pabodzi na akazi, na Mariya mai wache wa Yesu, na abale wache.15Nsiku zimwezo Petulo adaima pampikiti pa abale, pafupifupi madzina dzana na makumi mawiri 120, achilewa, 16''Abale, bzikhalibwino kuti manemba yakwanisiwe, kuti Mzimu Wakuchena udaseweratu pakutoma na pakamwa pa Davide bzakuguma Yudasi, omwe adsatsogolera omwe adakamanga Yesu.17Pakuti iye akhali m'bodzi wa ife, achitambira nawo mbali ya utumiki ubu.'' 18(Tsapano munthu uyu adagula munda na bzomwe adatambira pa kuipa kwache, apo popo adagwa chamsolo, thupi lache lichitumbuka, apo matumbo yache yensene yadafwantchuka panja. 19Wense wakukhala mu Yerusalemu adabva bzimwebzi, ndiye mundayo mchiseweredwe chawo adauchemera ''Akeldama,'' ndiko kuti, ''Munda wa Mulopa.'')20"Nakuti bzidanembiwa mu Bukhu la Masalimo, 'Munda wache mbaukhale matere, apo nampodi kubvuma neye munthu m'bodzi yekha kukhala momo'; 'Winango mba apite nkhankha yache ya unyang'aniro.'21Mpsakufunika, tsono, kuti m'bodzi wa amuna ndiwo adaperekeza nafe panthawe yense ndiyo Mbuya Yesu akhapita achibula pakati pathu ife, 22kutoma pa ubatizo bwa Yohani kufikizana nsiku ndiyo iye adatakuliwa kuyenda kudzaulu kuchoka pakati pathu, akhale mboni na ife ya mmukiro wache.'' 23Iwo adaikha patsogolo amuna awiri, Yosefe wakuchemeriwa Barsaba, omwe akhachemeriwa pomwe Yusto, na Matiya.24Iwo adapemba achiti, ''Imwe, Mbuya, mumbazindikira mitima ya wanthu wensene, ndiye zimbulani nguponi mwa awiriwa ndiye imwe mwamusankhula 25kupita nkhankha ya utumiki na utumwi ndipo Yudasi adapanduka achiyenda kumbuto yakudziwa yekha.'' 26Iwo adatchita m'bvimo, apo udalatiza Matiya, achimulewengera na wakupfunza khumi na m'bodzi wale.

Chapter 2

1Pomwe nsiku ya Pentekositi idakwana, wense akhali pabodzi pambuto ibodzi. 2Mwachidzidzi, mafala ninga kuvunga kwa chonzi champhamvu yadabveka kuchoka kudzaulu, yachidzala mnyumba yense ndiyo iwo akhadakhala. 3Yadaoneka kuna iwo ninga malirime ya moto ndiyo yadagawikana, yachikhala pa munthu aliyense payekha payekha. 4Wensene adadzaziwa na Mzimu Wakuchena apo adayamba kulewalewa malirime inango, nakuti Mzimu udawapa kukwanisa.5Tsapano mukhana Ayuda wakukhala mu Yerusalemu, amuna wakunamata, kuchokera dziko lirilense lapansi. 6Pomwe mafalaya yadabveka, thimu lawanthu lidabwera pabodzi lichidzungaira thangwe aliyense adabva iwo zjai akusewera chiseweredwe chache chache. 7Iwo adadabwa achisewera; achiti, ''Chadidi, wensene akusewerawa mba a Galileya lini amwewa?8Thangweranyi tikuwabva iwo, aliyense ali mchisewerredwe chathu ndicho tidabaliwa nacho? 9Aparti na Amedi na Aelami, na wale wakukhala mu Mesopotamia, m'Yudeya, na m'Kapadokiya, mu Ponto na mu Asiya, 10Frugiya na Pamfuliya, mu Aigupto na mphimpha ya Libya kufupi na Kurene, na alendo wakuchokera ku Roma, 11Ayuda na wakupanduka, Akrete, na Aarabu, tikuwabva akusewera bziseweredwe bzathu kuguma mabasa makulu ya Mulungu.''12Wense adadabwisika achimalidwa nzeru; achiti kuna wina na mwayache, "Kodi bzimwebzi bzikuthanthauza chani?'' 13Soma winango akhawaseka, achilewa, "Akhuta vinyu walero."14Soma Petulo adaima pabodzi na khumi na m'bodzi wale, iye adalewa mwa kukwiza mafala, achilewa kunaiwo, "Amuna wa m'Yudeya na imwe mwense wakukhala ku Yerusalemu, ibzi mbabzidziwike kuna imwe; bveserani mafala yanguya. 15Thangwe wanthuwa alibe kuledzera ninga ndimo imwepo mukuganizira, pakuti ikadali nthawe yachitatu yansiku.16Soma ibzi ndibzo bzidaseweriwa kudzera mwa mneneri Yoeli: 17'Zimdzakhala nsiku zakumaliza,' Mulungu wati, 'Nimdzatsanulira Mzimu wangu pa thupi lirilense. Wana wanu wachimuna na wachikazi amdzabvimira, anyamata wanu amdzaona masomphenya, na akulu amdzalota matulo.18Chadidi pa akapolo wangu na akapolo wachikazi mu nsiku zozo nimdzatsanulira Mzimu wangu, apo amdzabvimira. 19Nimdzaonesa bzakudabwisa mu thambo la kudzaulu na bzizindikiro padziko lapansi, mulopa, moto, na mphepo ya utsi.20Dzuwa limdzasandulika mdima na mwezi kukhala mulopa ikanati kufika nsiku ikulu na yakuonekera ya Mbuya. 21Bzimdzakhala kuti aliyense wakudzachemera padzina la Mbuya amdzapulumusiwa.'22Amuna wa mu Isaraeri, bveserani mafalaya: Yesu waku Nazareti akhali munthu wakuchokera kwa Mulungu na bzakuchita bzamphamvu na bzakudabwisa na bzizindikiro bzomwe Mulungu adabzichita kudzera mwa iye pakati panu, ninga ndimo imwe mwekha mukudziwira. 23Munthu umweyu adaperekiwa na uphungu bwakuikhiwa na kudziwikiratu na Mulungu; apo imwe, na boko la wanthu wakusaya kuyeruzika, mudamupha pakumukhomera pa mtanda. 24Soma Mulungu adamulamusa, kumutsudzula ku bzakuwawa bza imfa, thangwe bzikhali bzakusaya kukwanisika kuna iye kuphatiwa nayo.25Nakuti Davide akulewa bza iye, 'Ndidaona Mbuya nthawe zense pamaso pangu, thangwe ali ku boko langu la madidi kuti ningasinthike. 26Mwa ichi mtima wangu udadekedwa na lirime langu kusekera. Thupi langu pomwe limdzakhala mchidikiriro.27Thangwe mumdzasiya lini moyo wangu ku Hade, ayai kubvuma Wakuchena Wanu kukaona kubvunda. 28Mwandidziwisa ine njira za moyo; mumdzandidzala na chisekerero pa maso panu.'29Abale, mpsabwino kuna ine kusewera kuna imwe padecha bza m'bereki ule Davide, kuti iye adafa na kufuchiriwa kubodzi, apo nthutu yache ikana ife mpakana nsiku ya lero lino. 30Ndiye iye akhali mneneri apo adadziwa kuti Mulungu akhadalumbirira na lumbiro kuti amdzaikha m'bodzi wachipaso cha mchiuno mwache pa kadera yache ya ufumu. 31Iye adaoneratu bzakudzachitika kutsogolo na kulewalewa bza mmukiro wa Mkhrisitu, kuti alibe kumulekerera ku Hade, ayai thupi lache kuona kubvunda.32Yesu umweyu---Mulungu adamulamusa, omwe ife tensene ni mboni. 33Ndiye, pakukwiziwa kuboko lamadidi la Mulungu na pakutambira lonjezo la Mzimu Wakuchena kuchoka kuna Baba, watsanulira bzomwe mukuona na kubva.34Nakuti Davide alibe kukwira kudzaulu, soma adati yekha, 'Mbuya adati kuna Mbuyangu, ''Khalani kuboko langu la madidi 35ate ndiikhe awengi wako kukhala kadera yakupondera nzayo zako.'' 36Tsono, alekeni wa nyumba ya Isaraeri akadziwe kuti Mulungu wamuikha iye kukhala Mbuya na Mkhirisitu kubodzi, yesu uyu ndiye imwe mudamukhomera pomtanda.''37Tsapano pomwe iwo adabva bzobzi, adalasiwa mmitima yawo, achiti kuna Petulo na atumwi wensene, ''Abale, tichite chani?'' 38Ndiye Petulo adati kuna iwo, ''Lapani mubatiziwe, aliyense wa imwe, mudzina la Yesu Mkhirisitu pala chikhululukiro cha bzakuphonya bzanu, apo mumdzatambira mphaso ya Mzimu Wakuchena. 39Nakuti lonjezo liri kwa imwe na wana wanu na kwa wense ndiwo ali kutali, wense ndiwo Mbuya Mulungu wathu amdzawachemera.''40Na mafala mazinji adawachitira umboni achiwadandaulira iwo, kuti, ''Mubzipulumuse kuna mbwado uyu wakugonyoka gonyoka.'' 41Ndiye iwo adatambira mafalayo achibatiziwa, apo kuwaphatanidza nsiku yoyo pafupifupi wanthu madzana matatu. 42Iwo adabzipereka kuna atumwi mchipfunziso na mchiyanjano, mu kunyema kwa mkate na mmapembo.43Mantha yadagwera munthu aliyense apo bzakudabwisa na bzizindikiro bzizinjitsa bzidachitika kudzera mwa atumwi. 44Wense omwe adakhulupirira akhali pabodzi achimbakhala nabzo bzense bzakudyerana, 45achimbagulisa bzombo na bzinthu bzao mkumbabzigawa kuna wense, malingana na kusaya ndiko aliyense akhanako.46Tenepo nsiku na nsiku akhali chikhalire na chakulinga chibodzi mkachisi. Iwo adabedula pomwe mkate mnyumba zawo, achigawana chakudya pabodzi mwa nsangala na mitima yakukomedwa, 47kutenda Mulungu na kuchitira bzabwino wanthu wense, apo nsiku zense Mbuya akhawathimizira kuwanda kwawo wale wakuti apulumusiwe.

Chapter 3

1Tsapano Petulo na Yohani akhakwira kuyenda kukachisi pa nthawe yampembo, nthawe zipfemba. 2Tsapano munthu wakupunduka kuchokera mchiberekero cha mayi wache akhadamutakula kuyenda pa msuwo wa kachisi wakuchemeriwa Wakudeka. Akhamutula popo nsiku zense kuti ambakumbire wale wakugwata kuyenda mkachisimo. 3Pomwe iye adaona Petulo na Yohani atasala pang'ono kupita mkachisimo, adatchatcha kuwakumbira.4Petulo, pakumunyang'anisisa maso yache, na Yohani, adati, ''Tinyang'anise ife.'' 5Wakupundukayo adawanyang'anisa, kudikhirira kutambira chinthu kuchoka kuna iwo. 6Soma Petulo adati, ''Ndiribe siriva na golide, soma chomwe ndinacho, nimkupa. Mudzina la Yesu Mkhirisitu waku Nazareti, famba.''7Kumuphata boko lamadidi, Petulo adamulamusa, apo kamkulumize nzayo na mpfundo zamunthuyo zidalimba. 8Kunzandamuka, munthu wakupundukayo adalamuka achiyamba kufamba; achipita pabodzi na Petulo na Yohani mkachisimo, kufamba, kumogamoga, na kumbatenda Mulungu.9Wanthu wense adamuona akufamba zjai na kutenda Mulungu, 10Iwo adamuzindikira kuti ngumweule akhakumbira wanthu pa Msuo Wakudeka wakachisiyo; apo adadzaziwa na kudabwa na kudabwisika thangwera ndibzo bzidachitika kuna iye.11Pomwe akhadaphatamira kwa Petulo na Yohani, wanthu wense adathamanga pabodzi kuna iwo mkhumbi lakuchemeiwa la Solomoni, uku akudabwa maninge. 12Pomwe Petulo adaona ibzi, adawatawira wanthuwo, ''Imwe amuna waku Isaraeri, thangweranyi mukudabwa? Thangweranyi mukunyang'anisa maso yanu paife, ninga kuti tamuchitisa kufamba na mphamvu yathu yatekha ayai chinamato chathu?13Mulungu wa Abraham, na Isaki, na Yakobo, Mulungu wa makolo yathu, walemekezeka mtumiki wache Yesu. Ngule omwe mudampereka na kumulamba pamaso pa Pilato, pomwe iye akhadakumbuka bza kumtsudzula. 14Mudalamba Wakuchena na Wakulungama, muchikumbila kuti akupasireni munthu wakupha.15Imwe mudapha Mwenekachiro moyo, omwe Mulungu adamulamusa kuna wakufa apo ife ndife mboni ya bzimwebzi. 16Mukhulupiriro la mudzina lache, dzina lache lidakonza munthuyu, omwe mumbamuona na kumudziwa, wamphamvu zache. Chikhulupiriro ndicho mkudzera mwa Yesu chamupasa chikhulupiro ichi chabwino pamaso pa imwe mwense.17Tsapano, abale, ine ndikudziwa kuti imwe mudachita mwakusaya kudziwa, ninga ndimo adachitira atongi wanu. 18Soma bzinthu ndibzo Mulungu adasewereratu na milomo ya aneneri wense, kuti Mkhirisitu wache anzabonera, tsapano wakwanirisa.19Lapani, tsono, bwererani, kuti bzakuipa bzanu bzipfudziwe, 20nakuti nthawe yakutsitsimuka ibwere kuchoka kuna mbuya; nakuti angatumize Mkhirisitu omwe adasankhuliwa pala imwe.21Iye ni M'bodzi ndiye kudzaulu kumutambire ate nthawe ya kubwezeresa bzinthu bzense, ndibzo Mulungu adasewera kuchoka kunthawe zakale na pakamwa pa aneneri wache wakuchena. 22Mose chadidi adati, 'Mbuya Mulungu anzalamusa mneneri ninga mine pakati pa abale wanu. Mudzamutetekere bzense ndibzo amdzakuuzani. 23Bzinzachitika kuti munthu aliyense ndiye amdzabvera lini mneneri umweyo amdzadzongeka kwenekwene kuchoka pampikiti pa wanthu.'24Inde, aneneri wense kuyambira Samueri na omwe adabwera pambuyo pa iye, adasewera na kulengeza bza nsiku zimwezi. 25Imwe ndimwe wana wa aneneri na wampangano ndiwo Mulungu adachita na abereki wanu, Ninga ndimo adati kuna Abulahamu, 'Mumbeu yako mabanja yense ya padziko lapansi yamdzadalisiwa.' 26Mulungu atalamusa wakutumikira wache, adamutumiza iye kwakutoma kuna imwe, kuti akudaliseni pakubweza aliyense wa imwe ku bzakuphonya bzanu."

Chapter 4

1Pomwe Petulo na Yohani akhalewalewa kuna wanthu, wansembe na mdindo wa mkachisi na Asaduki adabwera pa iwo. 2Iwo adaipidwa kwenekwene thangwe Petulo na Yohani akhalalikira wanthu na kupfunzisa mwa Yesu bza kulamuka kwa anyamuya. 3Iwo adawaikha manja achiwathusa mkaoko ateye machibese yache, nakuti zjai yakhali maulo. 4Soma wanthu azinji omwe akhadabva mafalayo adakhulupirira; apo kuwanda kwa amuna omwe adakhulupirirawo akhali pafupifupi madzana machanu.5Bzidachitika kuti machibeseyo atongi wao, akulu, na anembi adagwezekana pabodzi mu Yerusalemu. 6Anasi mkulu wa ansembe akhali popo, na Kayafa, na Yohani, na Alesandro, na wensene omwe akhali abale wa mkulu wansembe. 7Pomwe adakhazika Petulo na Yohani pakati pawo, adawabvunza, ''Na mphamvu zayani, ayai mmudzina la mbani, mwachitira ibzi?''8Kinangoka Petulo, pakudzaliwa na Mzimu Wakuchena, adati kuna iwo, ''Imwe atongi wawanthu, na akulu, 9penu tirikutongewa lero thangwera mabasa yabwino ndiyo tidachita kuna wakudwala ule, na manera yanyi ndiyo yadalimbisa munthuyu, 10chidziwike kuna imwe na kuna wanthu wense wa mu Israeri kuti munthuyu waima apayu walimba mudzina la Yesu Mkhirisitu waku Nazareti, omwe mudamumanika ule, soma omwe Mulungu adamulamusa kwa anyamuya.11Yesu Mkhirisitu ni mwala ndiwo amisiri adaulamba soma udasanduka wakufunikira. 12Mulibe chipulumuso mwa winango aliyense, nakuti palibe dzina linango pansi pa thambo lakudzaulu lakupasiwa pa wanthu ndilo tikuthemera kupulumuka nalo.''13Tsapano ataona kulimbika mtima kwa Petulo na Yohani nakuzindikira kuti akhali wakusaya kupfunza na wakupulukira, adadabwa, pakuzindikira kuti Petulo na Yohani adakhala na Yesu. 14Thangwe adaona munthu omwe adalimbisiwayo ataima na iwo, iwo alibe kuuona mulomo wakugaza.15Soma atawatonga kuti abule pa mbuto ya kutongerayo, adasewera okhaokha. 16Adati, "Tichite nawo tani wamthu amwewa? Thangwe chizindikiro chakuzindikirika chachitiwa na iwo, apo ni umboni kuna wanthu wensene wakukhala mu Yerusalemu, mwakuti tingagazembo lini. 17Soma pakufuna kuti nampodi yafike kutali kuna wanthu, mbatiye tiwachenjeze kuti nsampodi asewere pomwe kuna munthu aliyense mdzina loli.'' 18Kinangoka adawachemera achiwatonga kuti nampodi kulewalewa ayai kupfunzisa pomwe mdzina la Yesu.19Soma Petulo na Yohani adatawira achiti kuna iwo, ''Tongani, penu pamaso pa Mulungu mbzakuthemera kubvera imwepo ayai iyeyo. 20Tingakwanise lini kulekeza kusewera bzomwe taona na kubzibva.''21Atapitiriza kuchenjeza Petulo na Yohani, adawaleka ayende. Iwo alibe kukwanisa kugumana thangwe lirilense la kuwalangira, thangwe wanthju wensene akhalemekeza Mulungu pa bzense bzidachitika. 22Munthu ndiye adatambira chizindikiro cha kulimbisiwayu akhali wakuposa magole makumi manayi.23Atsatsudzuliwa, Petulo na Yohani adabwera kuna wanthu wawo achidzasimba ndibzo akulu wa ansembe wensene na akulu adalewa kuna iwo. 24Pomwe adabva, adakwiza mafala yawo na mtima ubodzi kuna Mulungu achiti, ''Mbuya, mudalenga kudzaulu na dziko lapansi na nyanza, na bzense bziri momo. 25Mudasewera na Mzimu Wakuchena na pakamwa pa mtumiki wanu, babathu Davide, 'Thangweranyi madziko ya Wamitundu yadakalipa, na wanthu kulingirira bzakusaya basa?'26Mudati, 'Mafumu yadziko lapansi yadakontchezana pabodzi, na atongi kugwezekana pabodzi kulimbana na Mbuya, na kulimbana na Mkhirisitu wache.'27Mchadidi, Herodi na Pontiyo Pilato, pabodzi na Wachikunmja na wanthu wa Isaraeri, adagwezekana pabodzi mumzinda uyu kulimbana na mtumiki wanu Yesu, omwe mudamudzoza. 28Iwo adagwezekana pabodzi kuchita bzense ndibzo manja yamu na nzeru zanu zidakumbukiratu bzimdzachitika.29Tsapano, Mbuya, adaona machenjezo yawo achiyapereka kuna atumiki wanu kuyasewera mafala yanu na mtima. 30Futhula boko lako kuti ulimbise na kupereka bzizindikiro na bzakudabwisa kudzera mwa mtumiki wanu wakuchena mtima Yesu.'' 31Atamala kupemphera, pambuto ndipo akhadagwezekanapo padatekenyeka, apo adadzaziwa na Mzimu Wakuchena achisewera mafala ya Mulungu mwakulimbika mtima32Azinji wa wanthu wakukhulupirirawo akhali wa mtima ubodzi na moyo ubodzi. Palibe ndiye adalewa kuti chomwe akhanacho mchache cha iye yekha, soma akhanabzo bzense bzachidyerano. 33Na mphamvu zizinji atumwi akhalalika bza umboni bwawo bwa mmukiro wa Mbuya Yesu, apo chisomo chikulu chikhali pa iwo wense.34Pakhalibe munthu pakati pawo wakusaya chinthu, nakuti wense akhana minda neye ming'ono tani ayai nyumba akhagulisa achibweresa kobiri zache zomwe adagulisazo 35achidzazitula panzayo pa atumwi, apo zikhagawidwa kuna aliyense malingana na kusaya kwawo.36Yosefe, omwe atumwi akhamuchemera Banaba (omwe kuthumbusula kwache ni Mwana wa chilimbikiso), mu Levi, mwamuna waku Kupro, 37adagulisa munda wache achibweresa kobiri mkudzazitula panzayo za atumwi.

Chapter 5

1Tsapano munthu winango dzina lache Hananiya, na Safira mkazi wache, adagulisa mbali ya bziinthu bzawo, 2achipambula zinango mwa kobiri zomwe adagulisazo (mkazi wache adadziwambo bzimwebzi), achibweresa zinango zakusalazo achidzazitula panzayo za atumwi.3Soma Petulo adati, Hananiya, thangweranyi Satana wadzala mumtima mwako mkunyengeza Mzimu Wakuchena kubisa nsengwa yamunda? 4Pomwe ukhanati kuugulisa, ukhali lini wako kodi, apo utagulisa ukhali lini mmanja mwako? Thangweranyi chidapita ichi mumtima mwako kuchita terepayu? Ulibe kunyengeza wanthu, soma Mulungu.'' 5Pakubva mafalaya, Hananiya adagwa pansi achipuma kakumaliza, apo mantha makulu yadagwera wensene ndiwo adabva ibzi. 6Alumbwana adalamuka achimutsedengera tsedengera, ndipo iwo adamutakulira panja achikamufuchira iye.7Patamala pafupifupi nthawe zitatu, mkazache adabwera momo, neye kudziwa ndicho chidachitika. 8Petulo adati kuna iye, ''Ndiuze ndimo mudagulisira munda kuti njakuti.'' Iye adati, "Inde, njakuti.''9Ndiye Petulo adati kuna iye, ''Thangweranyi kuti mudaphatizana pabodzi kuyezera Mzimu na Mbuya? Nyang'ana, nzayo za amuna ndiwo afuchira bayako ziri pamsuwo, apo amdzakutakulira panja iwepo. 10''Iye kamkulumize adagwa pansi panzayo zache achipuma kakumaliza. Pomwe alumbwana adabwera momo, adagumana iye zjai wasaika, achimutakulira panja mkumufuchira pamphepete pa bayache. 11Mantha makulu yadaphata mpingo wense na kuna wensene wakubva bzinthu bzobzo.12Bzilatizo bzizinjitsa na bzakudabwisa bzidachitika pakati pa wanthu kudzera mmanja mwa atumwi. Iwo akhali wensene na mtima ubodzi Mkhumbi la Solomoni. 13Soma palibe wakusalawo adalimba mtima kuphatizana nawo; soma, wanthu adawakuza.14Wakukhulupirira azinji adathimizirika basi kuna Mbuya, mathimu ya amuna na akazi, 15mwakuti akhambanyamula wanthu kuyenda nawo mmisewu mkuwagonesa pa makama na mphasa, pala kuti Petulo angambagwata, chibvulubvuli chache chikhuye pa wina waiwo. 16Padagwezekana pomwe wanthu azinji kuchoka mmizinda yakuzungulira Yerusalemu, kubweresa atenda na wakutsautsika na mizimu yakunyansa, apo wensene adalimbisiwa.17Soma mkulu wansembe adaima pabodzi na wensene ndiwo akhali nawo (omwe akhali wachipambuko cha Asaduki); 18achidzaziwa na kuipidwa mkuikha manja pa atumwi, achiwathusa mkadeya ya wanthu wapezi.19Ndiye nthawe ya usiku mngero wa Mbuya adafungula misuwo ya kadeyayo achiwabulisa panja, achiti, 20''Ndokoni, mukaime mkachisi mukalewelewe kuna wanthu mafala yensene ya moyo uno.'' 21Pomwe iwo adabva bzobzi, adakapitadi mkachisi machibese kukapfunzisa. Soma mkulu wa ansembe adabwera, na iwo akhanawo omwe na wakutonga milandu pabodzi, akulu wensene wa wanthu wa Isaraeri, achiwatuma kukadeya kukabweresa atumwi.22Soma anyamata omwe adayendawo alibe kukawagumana iwo mkaokomo, apo adabwerera kudzalewa, 23''Takagumana kaoko iri chifungire na alindiri ataima pamsuwo, soma pomwe taifungula, tiribe kugumana munthu mkatimo.''24Tsapano pomwe kapitawo wa kachisi na mkulu wa ansembe adabva mafala yoya, nzeru zidawamalira kuti bzachitika tani. 25Kinangoka winango adabwera kudzawauza, ''Wanthu mudawafungira mkaoko wale adaima mkachisi akupfunzisa wanthu.''26Tenepo kapitawo adayenda na alumbwana kukawabweresa, soma mwakusaya chiwawa, thangwe akhagopa wanthu, kuti angawabome na minyala. 27Pomwe adawabweresa iwo, adawakhazika pambuto yakutongera milandu. Mkulu wa ansembe adawabvunza iwo, 28kulewa kuti, ''Tidakutongani na chitongi nampodi kupfunzisa mdzina iri, soma nyang'anani mwadzala Yerusalemu na chipfunziso chanu na kufuna kutibweresera mulopa wa munthu ule kuna ife.''29Soma Petulo na atumwi adatawira, ''Timfunika kubvera Mulungu kuposa wanthu. 30Mulungu wa abereki wathu adalamusa Yesu, omwe mudamupha pakumumanika pamuti. 31Mulungu adamukwiza kuboko lache la madidi kukhala mtsogoleri na mpulumusi, kuti apereke kulapa ku Isaraeri, na kulekerera bzakuipa. 32Ndife mboni ya bzinthu bzobzi, mtenepo pomwe na Mzimu Wakuchena, omwe mulungu wapa omwe ambamubvera iye.''33Pomwe atongi wakutonga milandu adabva bzobzi, adakalipa mwakuti akhafuna kuwapheratu atumwiwo. 34Soma Mfarisi wakuchemeriwa Gamarieri, mpfunzisi wa mitemo ya utongi omwe akhalemekeziwa na wanthu wensene, adaima pamaso pa wakutonga milanduwo achitonga kutenga wanthuwo kuwabulisa panja kwa kanthawe kakuchepa.35Kinangoka adalewa kuna iwo, ''Amuna waku Isaraeri, chanjerani bwino na ndibzo mumkufuna kuchita na wanthu amwewa. 36Nakuti zikanati kufika nsiku zino adabvekera Teuda adaima achilewa kuti iye akhale winango, ndiye wanthu wina adaphathikana naye, pafupi fupi madzana manayi, yadaphathikana naye. Iye adaphiwa, apo wense ndiwo akhamubvera adamwazikana achimala. 37Atamala munthu iweyu, Yuda waku Galileya adabvekera munsiku za kanembera achikusa wanthu kumutewera iye. Iye adadzongewa, na wensene akhamubverawo adabalalikana.38Tsapano ndikulewa kuna imwe, khalani kutali na wanthu awa alekeni, thangwe penu uphungu ayai basali ndakuchoka kuna wanthu, muniligonjesa. 39Soma penu nda Mulungu, munikwanisa lini kuwagonjesa; zjai munioneka kuti mukulimbana na Mulungu.'' Ndye iwo adanyengerereka.40Kinangoka adachemera atumwi wale mkutondo kuwatchanga mkuwatonga kuti nampodi alewelewe pomwe mdzina la Yesu, achiwaleka kuyenda. Iwo 41adabula pamaso pa wakutonga milanduwo alikusekera kuti adayesiwa wakuthemera kubonera thangwera Dzina lache. 42Atamala popo adapitiriza basi mkachisi na nyumba na nyumba kupfunzisa na kulalikira mafala yabwino kuti Mkhirisitu ni Yesu.

Chapter 6

1Tsapano nsiku zozo pomwe wakupfunza akhafamba achiwanda, dandaulo la Ayuda wa chi Heleniste lidayambika pa Aheberi, thangwe wamasiye wawo adayebweka pa chithandizo cha bzakugawa gawa bza nsiku na nsiku.2Khumi na awiriwo adachemera thimu la wakupfunzira kuna iwo achiti, ''Mpsabwino lini kuti ife titule pansi mafala ya Mulungu kutumikira pakudyera. 3Ndiye musankhule, abale, amuna khumi kuchoka mwa imwepo, amuna wa mbiri yabwino, wakudzala na Mzimu na nzeru, omwe tiwaikhe kukoya basa iri. 4Tingakhala ife, timdzalimbika mmapembo na kutumikira mabasa ya Mbuya.''5Kusewera uku kudakomera thimu lensene. Ndiye padasankhula Sitifano, munthu wakudzala na chikhulupiriro na Mzimu Wakuchena, na Filipi, Prokoro, Nikanora, Timo, Parmena na Nikolao ndiye wakupanduka waku Antiokea. 6Wakukhulupirirawa adawabweresa wanthu amwewa pamaso pa atumwi, omwe adapemba achiwabzatika manja.7Ndiye mafala ya Mulungu yadalemwa kumwazika, apo mbogo ya wakupfunza mu Yerusalemu idanyanyiratu kuwanda chaibzo, apo mbogo izinji ya wansembe adasanduka wakubvera ku chikhulupiriro.8Tsapano Sitifano, wakudzala na chisomo na mphamvu, akhachita bzakudabwisa na bzizindikiro bzizinji pakati pa wanthu. 9Soma padayambika wanthu winango wakusunagoge yakuchemeriwa sunagoge ya Wanthu wakutsudzuliwa, wa Akurenayo na Aalesandreyo, na wina wakuchoka ku Kilikiya na Asiya. Wanthu amwewa akhambagazana na Sitifano.10Soma alibe kukwanisa kulimbana na nzeru na Mzimu omwe Sitifano akhasewerera. 11Kinangoka adadicha amuna winango kuti alewe, ''Tabva Sitifano akusewera makiriyado kuguma Mose na Mulungu.''12Iwo adanyosa wanthu, akulu, na anembi, apo adafenderera Sitifano achimuphata mkumubweresa pakati wa mbuto ya wakutonga milandu, 13Iwo adabweresa mboni zakunama, zomwe zidati, ''Munthu umweyu akulekeza lini kusewera mafala yakunyoza mbuto yakupambulika na chitongi. 14Thangwe tamubva akusewera kuti Yesu waku Nazareti amdzadzonga mbuto ino na kuchinja mitemo ndiyo Mose adatisiira ife.'' 15Aliyense ndiye akhadakhala pa mbuto yakutongera milandupo adanyang'anisisa maso yawo pa iye achiona nkhope yache zjai ninga ya mnjero.

Chapter 7

1Mkulu wansembe adati, ''Kodi bzimwebzi mpsachadidi?'' 2Sitifano adati, ''Abale na azibaba bveserani: Mulungu wa ulemerero adaonekera kuna m'bereki wathu Abulahamu pomwe akhali ku Mesopotamiya, akanati kukhala mu Harani; 3adati kuna iye, 'Siya dziko lako na abale wako, uyende kudziko ndilo nimkulatiza ine.'4Kinangoka adachoka mu dziko la Akaldayo achikakhala ku Harani; kuchoka koko, babache atasaika, Mulungu adamubweresa mdziko iri, ndilo mukukhala pakali pano. 5Alibe kumupa cholowa chache momo, neye, neye pakukwana kuponda nzayo zache zokha. Soma adalonjeza---napo kuti Abulahamu akhanati kukhala na mwana---kuti angadamupa dziko ngati chache cha iye na kuna mbeu yache atapita iye.6Mulungu akhasewera kuna iye ninga tenepayuletu, kuti mbeu yache imdzakhala kwa kanthawe mdziko lachilendo, nakuti wakukhala momo amdzawatenga ukapolo na kumbawaboneresa kwa magole madzana manayi. 7Soma nimdzayeruza dziko ndilo akutumikiralo,' adatenepo Mulungu, 'apo pambuyo pache amdzabula mkubwera kuna ine kudzandinamata mbuto ino.' 8Kinangoka Mulungu adapa Abulahamu mpangano wa mgwatidwe, ndiye Abulahamu adakhala babache wa Isaki achimugwata pansiku ya chisere; Isaki adakhala babache wa Yakobo, na Yakobo baba wa abereki khumi na awiri wale.9Thangwera kuti abereki khumi na awiriwa akhaipidwa naye Yosefe, adamugulisa ku Aigupto; soma Mulungu akhali naye basi 10achimupulumusa ku matsautso yache yensene. Iye adapa Yosefe chisomo na nzeru pamaso pa Falao, mfumu yaku Aigupto, omwe adamuikha iye kazembe wa Aigupto na wa nyumba yache yense.11"Tsapano kambzombzo na matsautso makulu yadagwa mu Aigupto mwense na ku Kenani, mwakuti abereki wathu alibe kuona chakudya. 12Soma pomwe Yakobo adabva kuti kukhana tirigu ku Aigupto, adatuma abereki wathu pa ulendo bwao bwakutoma. 13Pa ulendo bwao bwachiwiri Yosefe adabzizindikirisa yekha kuna abale wache, apo banja la Yosefe lidadziwika kuna Falao.14Yosefe adatuma abale wache kukachemera Yakobo babache kubwera ku Aigupto, pabodzi na abale wache wensene, wanthu makumi manomwe na achanu wense pabodzi. 15Ndiye Yakobo adapolika kuyenda ku Aigupto, achikafa, iye na abereki wathu. 16Adatakuliwa kiuyenda ku Sukemu achiwaikha muthenje ndilo Abulahamu akhadagula na kakobiri kuchoka kuna wana wa Emori mu Sekemu.17Pomwe nthawe yalonjezo idafendera, lonjezo ndilo Mulungu adalichita kuna Abulahamu, wanthu adakula achiwanda mu Aigupto, 18mpakana padayambika mfumu inango mu Aigupto, mfumu ndiyo iribe kudziwa bza Yosefe. 19Iyo idanyengeza wanthu wathu na kuboneresa abereki wathu, kuwangingimiza kuonesa padecha wana wao wamatcheche kuti nampodi akoyewe na moyo.20Panthawe yoyo Mose adabadwa; akhali wakudeka kwenekwene pamaso pa Mulungu apo adalerewa miyezi mitatu mnyumba mwa babache. 21Pomwe adakaikhiwa kunja, ntchembere ya Falao idamutenga kukamukuza ninga mwanache chaiye.22Mose adapfunzira munzeru zense za Aigupto, apo akhali wakupambana mu mafala yache na mabasa. 23Soma pomwe akhali pafupi kukwana magole makumi manayi yakubadwa, chidabwera mumtima mwache kukazonda abale wache, mbeu ya Aisaraeri. 24Pakuona munthu waku Isaraeri akuboneresewa, Mose adamuteteza achibwezera pakumenya waku Aigupto akhaboneresa mwayacheyo: 25iye akhakumbuka kuti abale wache anibvesesa kuti Mulungu, na boko lache, akhawapa chipulumuso, soma iwo alibe kumubvesesa.26Mangwana yache iye adaonekera kuna iwo nthawe ndizo iwo akhamenyana achiyezera kuwaletsetsa, kulewa kuti, 'Amunamwe, ndimwe ubale bwanu; thangweranyi mukuchitirana bzakuipa ?' 27''Soma omwe adaputa mwacheyo adamugwinyira uko, achiti, 28'Mbani adakuikha kukhala mtongi na mkulu waife? Kodi ukufuna kundipha ine , ninga ndimo udaphera waku Aigupto ule dzulo?'29Mose adathawiratu atabva mafala yoya, adakakhala mulendo mdziko la Midyani, komwe adakakhala baba wa wana awiri wachimuna. 30Magole makumi manayi yatapita, mnjero adaonekera kuna iye mchipululu pa Phiri la Sina, mchilambi cha moto mchitsamba.31Pomwe Mose adaona motoyo, adadabwa nawo pakuuona; apo pomwe iye adafendera kukaona, mafala ya Mbuya yadabwera, kulewa kuti, 32'Ndine Mulungu wa abereki wako, Mulungu wa Abulahamu, na wa Isaki na wa Yakobo.' Mose adanjenjemera apo alibe kulimba mtima kunyang'anisisa.33Mbuya adati kuna iye, 'khundula chango kunzayo kwako, nakuti mbuto waimayo ni mbuto yakulemekezeka. 34Ndaona kubonera kwa wanthu wangu wamu Aigupto; ndabva kung'ung'udza kwawo, ndabuluka kudzawapulumusa; tsapano bwera, nimdzakutumiza ku Aigupto.'35''Mose omwe adamulambayu, pomwe adati, 'Mbani adakuikha mtongi na mkulu waife?'---iye akhali omwe adamutuma kudzakhala mtongi na wakudzaombola. Mulungu adamutumiza na boko la mnjero omwe adaonekera kuna Mose mchitsamba. 36Mose adawatsogolera kubula mu Aigupto, atamala kuchita masalamusi na bzizindikiro mu Aigupto na pa Nyanza ya Mitete, na mchipululu mkati mwa magole makumi manayi. 37''Mpsibodzibodzi Mose adalewa kuna wanthu wamu Isaraeri, 'Mulungu amdzalamusa mneneri pala imwe kuchoka pakati pa abale wanu, mneneri ninga ine.'38Uyu ni ,munthu ndiye akhali mumpingo mchipululu na mnjero omwe akhadalewalewa kuna iye pa phiri la Sina, omwe akhana abereki wathu, na omwe adatambira mafala ya moyo yakudzatipa ife. 39Soma abereki wathu adalamba kumubvera iye; adamugwinyira uko kuchoka pakhana iwo, apo mmitima mwao mudabwerera pomwe mmambuyo ku Aigupto. 40Panthawe yoyo iwo adati kuna Aroni, 'Tikonzereni milungu yakuti ititsogolere. Nakuti bzingakhala bza Moseyu, omwe adatitsogolera kubula mdziko la Aigupto, zjai tikudziwa lini ndicho chamchtikira iye.'`41Ndiye adakonza mwana wa ng'ombe nsiku zozo achibweresa nsembe kuna fanolo, achisekrera thangwera basa la manja yawo. 42Soma Mulungu adatembenuka achiwapereka kunamata nyenyezi za kudzaulu, ninga bzidanembedwera m'bukhu la aneneri, 'Kodi mudandibweresera imwe nyama zakuphewa na nsembe mkati mwa magole makumi manayi mchipululu, nyumba ya Isaraeri?43Mudabvuma chihema cha Moleki na nyenyezi ya mulungu Refani, na bzibvuluibvuli bzomwe mudabzibvuma kubzinamata: apo nimdzakutengani kukupitiirizani kutsogolo kwa Babulo.'44Abereki wathu akhana chihema cha umboni mchipululu, ninga ndimo Mulungu adatongera atasewera na Mose, kuti achikonze icho mwakulingana na chibvulibvuli ndicho akhadachiona. 45Pambuyo pache, abereki wathu, na Yoswa, adatambira chihema achichibweresa pabodzi na iwo pomwe adatenga mbuto yakukhala. Mulungu adatenga mbuto kuchoka kuna wamitundu achiwafulusa iwo pamaso pa abereki wathu. Chihema chidakhala basi pambutopo mpakana nthawe ya Davide, 46omwe adagumana chisomo pamaso pa Mulungu, achikumbira penu angagumanembo mbuto yakukhala nyumba ya Yakobo.47Soma akhali Solomoni ndiye adamanga nyumba ya Mulungu. 48''Soma, Wamdzauluyo ambakhala lini nyumba zakumangiwa na manja, ninga ndimo mneneri adalewera, ' 49Kudzaulu mkwa kadera yangu ya chifumu, apo padziko lapansi mpakuponda nzayo zangu. Ninyumba moda wanyi mungandimangire inepano? watenepo Mbuya, ayai nimbuto yanyi yakupumira ine? 50Kodi niboko lini langu lidakonza bzinthu bzensebzi?'51''Wanthu wakuuma khosi, wakusaya kugwatiwa mumtima na makutu imwe, mumbalamba Mzimu Wakuchena nthawe zense; mumbachita ndimo adachitira abereki wanu. 52Mba aneneri aponi ndiwo abereki wanu alibe kuwaboneresa? Adapha aneneri ndiwo adaoneseratu bza kubwera kwa Wakulungamayo; apo tsapano mwakhala wakumpereka na kumupha pomwe iye, 53imwe wanthu omwe mudatambira chitongi ndicho chidaikhiwa na angero, soma mulibe kuchikoya.''54Tsapano pomwe wakutonga milandu wale adabva bzinthu bzobzi, adakalipa mmtitima mwao achimkukutira mano Stefano. 55Soma iye, pakukhala wakudzaziwa na Mzimu Wakuchena, adajiguma mwakunyang'anisisa kudzaulu achiona ulemerero bwa Mulungu; apo adaona Yesu ataima kuboko la madidi la Mulungu. 56Stefano adati, ''Nyang'anani, ndikuona kudzaulu kwafunguka, apo Mwana wa Munthu waima kuboko lamadidi la Mulungu.''57Paichi wakutonga milandu wale adaziwa makutu yawo, achikuwa na mafala makulu, achitsomokera kuna iye na mtima ubodzi. 58Adamuthusa kunja kwa muyi achimuboma na minyala. Mboni zidatula bzakubvala bwawo bzakubvala kunja panzayo pa mnyamata winango wakuchemeriwa Saulo.59Pomwe akhamuboma Stefano, iye akhakuwa kuchemera Mbuya kumbati, ''Mbuya Yesu, tambirani mzimu wangu.'' 60Iye adagodama achikuwa na mafala makulu, ''Mbuya, nampodi kuwaikhira chakuipa ichi kuna iwo.'' Pomwe adalewa ichi, adagona tulo.

Chapter 8

1Saulo adatawizana nawo pa imfa yacheyo. Ndiye nsiku yoyo padayambika matsautso makulu kuna wampingo wa mu Yerusalemu; apo wense wakukhulupirira adamwazikana mphimpha zense za Yudeya na Samariya, kupambula atumwi basi. 2Wanthu wakunamata adamufuchira Stefano achimulira nkhawa kwenekwene. 3Soma Saulo adayezera kupasula mpingo. Akhapita nyumba na nyumba, kududuluza amuna na akazi, kumbawathusa mkaoko.4Chensecho wakukhulupirira omwe adamwazikanawo akhafamba achilalikira basi mafala. 5Filipi adapolika kuyenda kumuyi wa Samariya achiwalalikira iwo Mkhirisitu.6Mathimu mazinji ya wanthu yakhatetekera bwino bzomwe Filipi akhasewera; iwo adamubva iye na mtima ubodzi, achiona bzizindikiro ndibzo adachita. 7Mizimu yakunyansa idabula mwa azinji ndiwo adanayo, kumbakuwa na mafala makulu, apo azinjitsa wakupuwala na kupunduka adalimbisiwa. 8Ndiye mukhana chisekerero chikulutsa mmuyimo.9Soma mukhana munthu winango mmuyimo wakuchemeriwa Simoni, omwe kale kale akhambachita bzamasalamusi; akhambadabwisa wanthu wamu Samariya pomwe akhambabziti ni munthu wakufunikira. 10Msamariya aliyense , kuyambira mwanaletu na mkululetu, akhambamutetekera iye; kumbati, ''Munthu uyu ni mphamvu za Mulungu zakuchemeriwa Zikulu,'' 11Iwo akhamutetekeradi iye thangwe adakhala nthawe itali ali mkumbawadabwisa na masalamusi yache.12Soma pomwe adamukhulupirira Filipi nthawe ndizo adalalikira bza ufumu bwa Mulungu na dzina la Yesu Mkhirisitu, adabatiziwa, amuna na akazi kubodzi. 13Neye Simoni chaiyeyo adakhulupirira, apo atabatiziwa adakhala na Filipi mwakuphathikana naye. Pomwe adaona bzizindikiro na mabasa makulu yalimkuchitika, adadabwa.14Tsapano pomwe atumwi mu Yerusalemu adabva kuti Samariya adatambira mafala ya Mulungu, adawatumizira Petulo na Yohani. 15Pomwe iwo adapolika, adakawapempherera, kuti atambire Mzimu Wakuchena. 16Thangwe ate nthawe yoyo, Mzimu Wakuchena ukhanati kugwa pa wina waiwo; akhadatondo kubatiziwa mdzina la Mbuya Yesu. 17Kinangoka Petulo na Yohani adabzatika manja pa iwo, achitambira Mzimu Wakuchena.18Tsapano pomwe Simoni adaona kuti Mzimu Wakuchena Udaperekiwa na kubzatika manja kwa atumwi, adapereka kobiri. 19Iye adati, ''Mundipasembo mphamvu yoyi, pala kuti omwe nimmubzatika manjayo ambatambirembo Mzimu Wakuchena.''20Soma Petulo adati kuna iye, ''Kobiri yakoyo mbaidzongeke kubodzi na iwepo, thangwe udakumbuka kukhalambo na mphaso ya Mulungu kuperekera kobiri. 21Ulibe phathi ayai mbali na nkhani yoyi, thangwe mtima wako uli lini wakulungama kuna Mulungu. 22Mthangwerache lapa chakuipa chako ichi, na kupemba kuna Mbuya, pala kuti pinango pense angakulekerere iwe pa malingiriro ya mumtima mwako. 23Thangwe ndaona kuti waphatiwa na chakuwawa na nsinga za wakusaya kulungamayo.''24Simoni adatawira achiti, ''Ndipemberenimbo kuna Mbuyayo, kuti ndibzo mwasewerabzi nampodi bzindichitikire ine.''25Pomwe iwo atachitira umboni achisewera mafala ya Mbuya, Petulo na Yohani adabwerera ku Yerusalemu, kulalikira mafala ya Mulungu mmiyi mizinji ya aSamariya.26Tsapano mnjero wa Mbuya adasewera na Filipi achiti, ''Lamuka uyendere mphimha zaku mwera kumseu wakuyendera kunyansi kuchoka ku Yerusalemu kuyenda ku Gaza.'' (mseu umweyu uli mchipululu) 27Iye adalamuka achiyenda. Onani, mukhana mamuna waku Etiopia, mdindo wamphamvu wa Kandake, mfumukazi ya ma Etiopia. Iye akhali wakukoya mathungwa yache yense. Akhadabwera ku Yerusalemu kudzanamata. 28Iye akhabwerera atakhala pa galeta yache, achimbalewenga mneneri Yesaya.29Mzimu udati kuna Filipi, ''Ndoko ukakhale pafupi na galetali,'' 30Ndiye Filipi adathamanga kuna iye, achimubva akulewenga Yesaya mneneri, achiti, ''Kodi ukubvesesa ndibzo ukulewengabzi?'' 31Ndiye iye adati, ''Ningakwanise tani, pokhapokha winango anditsogolere?'' Iye adachemera Filipi kubwera kudzapakira mgaletamo mkukhala naye.32Tsapano ndime ya mafafa ya Mulungu ndiyo waku Etiopiyayu akhalewenga ikhali iyi, ''Iye adatsogoleriwa ninga bira kwakukaphiwa, apo ninga mwana wabira ali du pamaso pa nyakumusenga, mwakuti alibe kufungula pakamwa pache. 33Mwakubzichepesa kwache chiyeruziro chache chidachosiwa. Mbani angapereke ndondomeko yensene ya mbwado wache. Nakuti moyo wache udachosiwa padziko lapansi.''34Ndiye waku waudindoyo adabvunza Filipi, ''Ndikukukumbirani, mbani mneneri amkulewedwayo, ndiyeletu, ayai winangombo?'' 35Filipi adayamba kusewera, nakuyamba na mafala ya Mulungu adalalikira mafala ya Yesu kuna iye.36Pomwe akhayenda mumseu, adafika pa madzi inango apo waudindoyo adati, ''Nyang'anani pana madzi pano. Chingatazise mchani kuti ine ndibatiziwe?'' 37Bzakunemba bzakale bziribe ndime imweyi, Filipi adalewa, ''Penu unikhulupirira na mtima wako wense, ungabatiziwe.'' Waku Etiopiayo adatawira, ''Ndikukhulupirira kuti Yesu Mkhirisitu ni Mwana wa Mulungu.'' 38Ndiye waku Etiopiayo adatonga kuti galeta liime. Iwo adayenda mmadzimo, Filipi na mdindoyo kubodzi, apo Filipi adamubatiza iye.39Pomwe adabula kunja mmadzimo, Mzimu wa Mbuya udamtakula Filipi kuyenda naye, apo waudindoyo alibe kumuona pomwe iye, soma adayenda njira zache alikusekera. 40Soma Filipi zjai adakaoneka ku Azotu achizunga mphimpha yoyo, kulalikira mafala ya Mulungu kumiyi yensene mpakana adabwera ku Kaisareya.

Chapter 9

1Soma Saulo, alikusewera basi bzakugopsa ate kupha wakupfunza wa Mbuya, adayenda kuna mkulu wansembe 2achikakumbira chitsamba pala ma sunagoge mu Damasiko, pala kuti angakagumana aliyense wakutewera Njira, mwamuna ayai mkazi, akamubwerese wakumanga ku Yerusalemu.3Pomwe akhafamba, bzidachitika kuti atafendera ku Damasiko, mwachidzidzi padatoya kumuzungulira iye kubvunika kwakuchoka kudzaulu; 4apo iye adagwa pansi achibva mafala kulewa kuna iye, ''Saulo, Saulo, thangweranyi ukunditeweratewera ine?''5Saulo adatawira, ''Ndimwe mbani, Mbuya?'' Mbuya adati, ''Ndine Yesu, omwe ukunditeweratewera; 6soma lamuka, pita mumzindamo, apo chimdzauziwa chakuchita kuna iwe.'' 7Amuna omwe akhafamba naye Saulo adaima du kuusaya mulomo, kubva mafala, soma neye kuona aliyense.8Saulo adalamuka pansi pale, apo pomwe adafungula maso yache, alibe kuona chinthu; apo adamuphata

boko mkumutsogolera kumubweresa mu Damasiko.

9Kwansiku zitatu akhali wakusaya kuona, apo alibe kudya ayai kumwa.10Tsapano mukhana wakupfunza mu Damasiko wakuchemeriwa Hananiya. Mbuya adati kuna iye mmasomphenya, ''Hananiya!'' Iye adati, ''Ona, ndiri pano, Mbuya.'' 11Mbuya adati kuna iye, ''Lamuka, apo ndoko kumseu omwe umbachemeriwa Kubzatika, apo pamuyi pa Yuda ukabvunze munthu waku Tariso wakuchemeriwa Saulo, thangwe akupemba. 12Iye waona masomphenya munthu wakuchemeriwa Hananiya alikubwera momo achidzamubzatika manja pala kuti akwanise kuona pomwe.''13Soma Hananiya adatawira, ''Mbuya, ndabva kuna wanthu azinji bza munthu umweyu, ndimo wachitira bzakuipa kuna wanthu wanu wakuchena mtima mu Yerusalemu. 14Ana utongi bwakuchoka kuna akulu wansembe kumanga aliyense pano omwe anichemerera padzina lanu.'' 15Soma Mbuya adati kuna iye, ''Ndoko, thangwe zjai ni chipangizo changu chakusankhuliwa, kutengera dzina langu pamaso pa Wachikunja na mafumu na wana wa Isaraeri; 16nakuti nimdzamuonesa ndimo ati abonerere thangwera dzina langu.''17Hananiya adanyamuka, achikapita mnyumba. Mkubzatika manja yache pa iye, iye adati, ''M'bale Saulo, Mbuya Yesu, omwe adakuonekera panjira pomwe ukhabwera, wandituma kuti utambire kuona kwako nakuti udzaziwe na Mzimu Wakuchena.'' 18Kamfulumize bzinango bzakukhala ninga makakanamba bzidadoda kuchoka mmaso mwa Saulo, apo adatambira kuona kwache; adalamuka achibatiziwa; 19achidya achikhala na mphamvu. Iye adakhala na wakupfunza mu Damasiko kwa nsiku zizinji.20Kuchoka popo adalalikira bza Yesu mmasunagoge, kulewa kuti ni Mwana wa Mulungu. 21Wensene omwe adamubva iye adadabwa achimbati, ''Ngumweyu lini munthu ule ndiye akhadzonga wale mu Yerusalemu omwe akhachemera dzina iri? Wabwera kuno kudzatenga wakumanga iwo kuyenda nawo kuna akulu wansembe.'' 22Soma Saulo adafamba achikula kula mu mphamvu, apo akhambakalipisa Ayuda wakukhala mu Damasiko pakuwatchimikizira kuti Yesu ni Mkhirisitu.23Patapita nsiku zizinji, Ayuda adapangana pabodzi kumupha iye. 24Soma chiwembu chawo chidadziwika kuna Saulo. Adadikhirira mmisuwo ya litsito masikati na usiku kuti amuphe basi. 25Soma wakupfunza wache adamutenga usiku achimutsitsira na kulitsito, mkumutsetseresera na mchitundu.26Pomwe adabwera ku Yerusalemu, Saulo adayezera kuphathikana na wakupfunza, soma wensene akhachita naye mantha, neye kukhulupirira kuti akhalidi wakupfunza. 27Soma Banaba adamutenga iye kuyenda naye kuna atumwi, achiwauza ndimo Saulo adaonera Mbuya panjira pale nakuti Mbuya akhadasewera naye, na ndimo ku Damasiko Saulo adasewerera mwakulimbika mtima mdzina la Yesu.28Iye akhali nawo, kumbayenda kunja na mkati mwa Yerusalemu. Adasewera mwakulimbika mtima mdzina la Mbuya Yesu 29achigazana na Ayuda waku Heleniste; soma adayezera basi kumupha iye. 30Pomwe abale adadziwa bzobzi, adamubweresa kunyansi ku Kaisareya achimutumiza kutali ku Tariso.31Ndiye tsono, mpingo mu Yudeya mwense, Galileya, na Samariya ukhana mtendere uchikhazikika; na, kufamba mwakugopa Mulungu na mchinyamalizo cha Mzimu Wakuchena, uchikula mwakuwanda. 32Tsapano bzidachitika kuti, pomwe Petulo akhafamba kuzunga mphimpha yenseneyo, adafika pomwe kunyansi kukhana wanthu wakuchena mtima wa Mulungu wakukhala ku Luda.33Kumweko adagumana munthu wina wakuchemeriwa Eneya, omwe akhali pakama pache kudwala kwa magole masere, nakuti akhali wamanjenje. 34Petulo adati kuna iye, ''Eneya, Yesu Mkhirisitu wakulimbisa iwe. Lamuka tandukula mphasa yako.'' apo pamwepo letu iye adalamuka. 35Ndiye aliyense wakukhala mu Luda na mu Sarona adaona munthuyo iwo achitemnbenukira kuna Mbuya.36Ndiye kukhana ku Yopa wakupfunza wina wakuchemeriwa Tabita (ndiye kuti ''Dolika''). Mkazi umweyu akhali wakudzaziwa na mabasa yabwino na bzichito bzachifundo ndibzo akhachitira wakusaya. 37Bzidachitika nsiku zozo kuti adadwala achisaika; pomwe atamusambika, adakamugonesa msubi ya mdzaulu.38Nakuti Luda akhali kufupi na Yopa, apo wakupfunza akhadabva kuti Petulo akhali koko, adamutumizira wanthu awiri, kukamukumbira iye, ''Bwerani kuna ifeku mwakusaya kuchedwa.'' 39Petulo adalamuka achiyenda nawo. Pomwe adafika, adamubweresa msubi ya mdzaulu, apo wamasiye wensene akhadaima pamphepete kumbalira, kumbamuonesa malaya na bzakubvala ndibzo Dolika akhasona nthawe ndizo iwo akhali naye.40Petulo adawabulisa wensene panja pasubiyo, mkugodama pansi, mkupemba; kinangoka, kuchungunukira kuna thupiro, adati, ''Tabita, lamuka.'' Kinangoka adafungula maso yache, apo pakuona 41Petulo iye adakhala tsonga. Petulo kinangoka adamupa boko lache achimulamusa; apo pomwe adachemera wanthu wakuchena mtima wa Mulungu na wamasiye, adamupereka iye wamoyo kuna iwo. 42Nkhani imweyi idadziwika mu Yopa mwensene, apo wanthu azinji adakhulupirira pa Mbuya. 43Bzidachitika kuti Petulo adakhala kwa nsiku zizinji mu Yopa na munthu wakuchemeriwa Simoni, wakufukuta makhanda.

Chapter 10

1Tsapano mukhana munthu wina mumzinda wa Kaisareya, Korneliyo dzina lache, kenturiyo wakuchemeriwa wa Thimu la Achikunda wa Italia. 2Iye akhali munthu wakunamata, omwe akhagopa Mulungu na banja lache lensene, adapereka kuna wanthu bzachifundo bzizinji achimbapemba kuna Mulungu mwakusaya kulekeza.3Iri pafupi kukwana nthawe yachipfemba yamasikati, iye adaona padecha mmasomphenya mnjero wa Mulungu alikubwera kuna iye. Mnjeroyo adati kunma iye, ''Korneliyo!'' 4Korneliyo adanyang'anisa mnjeroyo apo akhana mantha maninge achiti, ''Mchiyani, mbuya?'' Mnjero adati kuna iye, ''Mapembo yako na bzachifundo bzako bzakwira kudzaulu ninga chakupereka chachikumbuso pamaso pa Mulungu. 5Tsapano tuma amuna ku mzinda wa Yopa kukabweresa munthu wakuchemeriwa Simoni omwe ambamuti pomwe Petulo. 6Akukhala na wakufukuta makhanda wakuchemeriwa Simoni, omwe nyumba yache iri m'bali mwa nyanza.''7Pomwe mnjero adalewalewa na iye ule adachoka, Korneliyo adachemera awiri mwa anyabasa wache, na mchikunda wakunamata bzachadidi kuchokera mwa omwe akhamutumikira iye. 8Korneliyo adawauza bzense ndibzo bzidachitika achiwatuma ku Yopa.9Tsapano mangwana yache papufifupi nthawe zitanthatu, pomwe akhali paulendo bwawo achifendera kumzindayo, Petulo adayenda padzaulu panyumba kukapemba. 10Ndiye kinangoka iye adabva njala achifuna chinthu kuti adye, soma pomwe wanthu akhaphika chakudya, iye adagwa chikomo, 11apo adaona kudzaulu kutafunguka apo chakutakulira chinango chikubuluka, chinthu china ninga chinguwo chikulu chikubuluka kugwa pamataka, chikubulusiwa na maponta yache manai. 12Mwemo mukhana nyama zaminyendo minayi zamitundu yense na bzense bzakukwawa bzapadziko lapansi, na mbalame za mdzaulu.13Kinangoka mafala yadasewera kuna iye: ''Lamuka, Petulo, phaya udye.'' 14Soma Petulo adati, ''Neye mtenepo lini, Mbuya; nakuti ndikanati nakale lense kudya chirichense chapezi na chakusaya kuchena.'' 15Soma mafala yadabwera pomwe kuna iye kachiwiri: ''Ndicho Mulungu wachichenesa, nampodi kuchichemera chapezi.'' 16Ibzi bzidachitika katatu; kinangoka chakutakulira chire chidatakuliwa kamkulumize kubwerera kudzaulu.17Tsapano petulo akadali mkati mwa kudzungaira na ndibzo masomphenya adaonayo yakhalewa, onani, amuna ndiwo adatumiwa na Korneliyo adaima pamsuwo wa litsito, atabvunza njira yakuyenda kunyumbako. 18Adachemera kuti pinango Simoni, omwe akhamti pomwe Petulo, akhali momo.19Pomwe Petulo akali mkati mwa kukumbuka basi bza masomphenyayo, Mzimu udati kuna iye, ''Ona, amuna atatu akukupsaga iwepo. 20Lamuka upolike uyende nawo. Nampodi kiuchedwa kuyenda nawoko, thangwe ndachita kuwatuma.'' Ndiye Petulo adapolikadi kuna amunawo achiti, 21''Ndine iye omwe mukumupsagayo. Thangweranyi mwabwerapa?''22Iwo adati, ''Kenturiyo wakuchemeriwa Korneriyo, munthu wakulungama na wakugopa Mulungu, apo ambasimbiwa bzabwino na wadzinza lensene la Ayuda, adachenjeziwa na mnjero wakuchena kutuma iwepo kubwera kumuyi kwache, pala kuti iye abve uthenga bwakuchoka kuna iwepo.'' 23Ndiye Petulo adawachemera kubwera mwemo kudzakhala nawo, apo abale winango wakuchoka ku Yopa adamuperekeza iye.24Mangwana yache iwo adapita mu Kaisareya. Korneliyo akhawadikhira iwo; akhadachemera pabodzi abale wache na anzache chaiwoiwo.25Bzidachitika kuti pomwe Petulo adapita, Korneliyo adagumana naye achigwa panzayo zache kumunamata iye. 26Soma Petulo adamulamusa, kulewa kuti, ''Lamuka! Inembo ndine munthu pomwe.''27Nthawe ndizo Petulo akhalewalewa naye, adapita momo achikagumana wanthu azinji atagwezekana. 28Iye adalewa kuna iwo, ''Imwe mwekha mumdziwa kale kuti mpsakulambiziwa kuti m'Yuda ambaphathikane ayai kuzungirana na wadzinza lina. Soma Mulungu wandionesera kuti nampodi ndichemere munthu aliyense wapezi ayai wakunyansa. 29Nithangwerache ndabwera seye kulamba, pomwe ndidatumiziwa, kuna imwe. Tenepo ndikukubvunzani kuti mwandi chemereranyi.''30Korneliyo adati, ''Nsiku zinayi zapitazi nthawe pomwe ninga ino, ndikhapemba mnyumba mwangu pa nthawe zipfemba, ndiye onani, munthu adaima pamaso pangu ali mubzakubvala bzakuyetima. 31Iye adati, 'Korneliyo, pembo lako labveka na Mulungu, na bvachifundo bzako bzamkumbusa Mulungu bza iwepo. 32Ndiye tuma winango ku Yopa, akachemere munthu wakuchemeriwa Simoni omwe ambamti pomwe Petulo. Iye akukhala mnyumba mwa wakufukuta makhanda wakuchemeriwa Simoni, m'bali mwa nyanza.' 33Ndiye kamkulumize ndikukutumizirani. Mwachita bwino kubweraku. Tsapano ndiye, tiri tense pano kuonekera pamaso pa Mulungu kubva chirichense ndicho Mbuya adakutongani kusewera.''34Kinangoka Petulo adafungula mulomo wache achiti, ''Chadidi ndikuzindikira kuti Mulungu alibe tsankhulo. 35Soma, mmadzidza mwensene aliyense ndiye ambamugopa achichita bzakulungama ngwakutambiriwa naye.36Mukudziwa mafala ndiyo adatumiza kuna wana wa Isaraeri, pomwe atalalikira uthenga bwabwino bwa mtendere kudzera mwa Yesu Mkhirisitu, omwe ni Mbuya wa wensene--- 37imwe mwekhambo ate mukudziwa bzinthu ndibzo bzidachitika, bzomwe bzidachitika mu Yudeya mwensene, pakutoma ku Galileya, utamala ubatizo ndibo Yohani adalalikira; 38bzakuchitika bza Yesu waku Nazareti, ndimo Mulungu adamudzozera na Mzimu Wakuchena na mphamvu. Iye adafamba achizunga kumbachita bzabwino na kumbalimbisa wensene ndiwo akhatsautsika na mdyerekezi, nakuti Mulungu akhali naye.39Ndimwe mboni za bzense ndibzo Yesu adachita, mzdiko la Ayuda na mu Yerusalemu kubodzi. Iwo adamupha iye pakumumanika pa muti, 40soma mulungu adamulamusa pansiku yachitatu achichita bzakuti aonekere, 41sikuti na wanthu wensene, soma kwa mboni ndizo zidasankhuliwiratu na Mulungu---na ife omwe tidadya na kumwa naye pomwe adalamuka kuna anyamuya.42Iye adatitonga kulalikira kuna wanthu na kuchitira umboni kuti uyu ndiye wasankhuliwa na Mulungu kukhala wakuyeruza wamoyo na wakusaika. 43Bza iye aneneri wense achitira umboni, kuti aliyense wakukhulupirira mwa iye ambatambira chilekerero cha bzakuipa kudzera mdzina lache.''44Nthawe ndiyo Petulo ali chisewerere bzobzi, Mzimu Wakuchena udagwa pa wensene ndiwo akhabvesera mafala yacheyo. 45Wanthu ndiwo akhali wa gulu lakugwatiwa la wakukhulupirira---wensene waiwo omwe adabwera na Petulo---adadabwisika, thangwe mphaso ya Mzimu Wakuchena idatsanuliwa pa Wachikunja.46Thangwe adabva zjai Wachikunjawa akusewera malirime kukwiza Mulungu. Kinangoka Petulo adatawira, 47''Pana wina ndiye angakwanise kulambiza madzi kuti wanthu awa nampodi abatiziwe, wanthu awa wakuti atambirambo Mzimu Wakuchena ninga ife?'' 48Ndiye iye adatonga iwo kuti abatiziwe mdzina la Yesu Mkhirisitu. Kinangoka iwo adamukumbira iye kuti akhale nawo kwa nsiku zizinji.

Chapter 11

1Tsapano atumwi na abale omwe akhali mu Yudeya adabva kuti Wachikunja adatambirambo mafala ya Mulungu. 2Pomwe Petulo adakwira kuyenda ku Yerusalemu, wale omwe akhali wakagulu kakugwatiwa adagazana naye; 3iwo adati, ''Mudapita kwa wanthu wakusaya kugwatiwa ate kudya nawo!''4Soma Petulo adayamba kuwafokotozera nkhaniyo mwakubveka bwino, kulewa kuti, 5''Ndikhapemba mmuyi wa Yopa, apo ndidagwa chikomo ndichiona masomphenya ya chakutengera chiri kubuluka, ninga chinguwo chikulu chikubulusiwa kuchoka kudzaulu na maponta yache manayi. Chidabuluka pana ine. 6Ndidachinyang'anisisa ndichikumbuka bzaicho. Ndidaona nyama zamiyendo minayi zapadziko lapansi, bzilombo bzakuthengo, bzinthu bzakukwawa, na mbalame za mdzaulu.7Kinangoka ndidabva mafala kulewa kuna ine, 'Lamuka, Petulo; phaya udye!' 8ndidati, 'Neye mtenepo lini, Mbuya; thangwe palibe chakusaya kuchena ayai chakunyansa chidapita kale pakamwa pangu.' 9Soma mafala yadatawira pomwe kuchoka kudzaulu, 'Ndicho Mulungu wachichenesa, nampodi kuchichemera chakupsipiziwa.' 10Ibzi bzidachitika katatu kense, ndiye kinangoka bzensene bzidatakuliwa kubwerera pomwe kudzaulu.11Onani, pamwepo letu pakhana wanthu atatu ataima kutsogolo kwa nyumba ndiyo tikhaliyo; akhadatumiziwa kuchoka ku Kaisarea kubwera kuna ine. 12Mzimu udanditonga kuyenda nawo wanthuwo, nakuti iwo nampodi ndiwasiyanise. Abale atanthatuwa adayenda nande, apo tidayenda mnyumba ya munthuyo. 13Iye adatifokotozera ndimo mnjero adaimira mnyumba mwache achilewa, ' Tuma wanthu ku Yopa akachemere Simoni omwe ambamti pomwe Petulo. 14Iye amdzasewera mafala yakuti umdzapulumuka nayo---iwe na wabanja lako wensene.'15Pomwe ndiyayamba kusewera kuna iwo, Mzimu Wakuchena udawagwera, ninga ndimo udachitira kuna ife pakutoma. 16Ndidakumbukira mafala ya Mbuya, ndimo adalewera, 'Yohani mchadidi adabatiza na madzi; soma imwepo mumdzabatiziwa na Mzimu Wakuchena.'17Ndiye penu Mulungu adawapambo mphaso ninga adatipa ire nthawe ndizo tidakhulupirira Mbuya Yesu Mkhirisitu pale, ndikhali mbani ine kuti ningagaze Mulungu?'' 18Pomwe iwo adabva bzinthu bzobzi, alibe kuuona mulomo wakutawira, soma adalemekeza Mulungu achiti, ''Ndiye Mulungu waperekambo kutembvenuka mtima ku moyo kuna wachikunja.''19Tsapano omwe adabalalikana na matsautso ndiyo yadabwera pa Stefano adamwazikana ate ku Foinika, Kupro, na ku Antiokeya, kumbasewera mafala kuna Ayuda okha. 20Soma wina waiwo, amuna waku Kupro na ku Kerene, adabwera ku Antiokeya achidzasewera pomwe kuna a Helene, kuwalalikira mafala yabwino ya Mbuya Yesu. 21Boko la Mbuya likhanawo; azinjitsa adakhulupirira achitembenukira kuna Mbuya.22Mbiri yao idabveka mmakutu ya wampingo wa mu Yerusalemu, apo adatuma Barnaba kukafika ku Antiokeya. 23Pomwe iye adabwera achiona chisomo cha Mulungu, adadekedwa apo adawadandaulira wensene kukhalabe na Mbuya na chakulinga cha mtima ubodzi. 24Nakuti akhali munthu wabwino na wakudzaziwa na Mzimu Wakuchena na chikhulupiriro, apo wanthu azinji adathimizirika kwa Mbuya.25Barnaba kinangoka adayenda ku Tariso kukapsaga Saulo mwamderekho. 26Pomwe adamugumana, adabwera naye ku Antiokeya. Bzikhali kuti kwa gole lamtero adagwezekana pabodzi na mpingo achipfunzisa wanthu azinji. Wakupfunza adayambira ku Antiokeya kuchemeriwa kuti Akhirisitu.27Tsapano nsiku zozo aneneri winango adapolika kuchoka ku Yerusalemu kuyenda ku Antiokeya. 28M'bodzi waiwo , Agabo dzina lache, adaima achibvimira mwa Mzimu kuti njala ikulu imdzaoneka padziko lensene lapansi. Ibzi bzidachitika munsiku za Klaudiyo.29Ndiye wakupfunza, ninga aliyense adakwanisira, adatsimikiza mtima kutumiza bzakuthandizira abale wakukhala mu Yudeya. 30Iwo adachita bzobzi; adatumiza kobiri kwa akulu pamanja ya Barnaba na Saulo.

Chapter 12

1Tsapano panthawe yoyo Herodi mfumu adaikha manja pa winango omwe akhali wa mpingo kuti awabonerese. 2Iye adapha Yakobo m'bale wa Yohani na lupanga.3Pakuona kuti bzobzi Ayuda akomedwa nabzo, adapitiriza mkumanga pomwe Petulo. Zozo zikhali nsiku za mkate wakusaya chakufufumisa. 4Atamumanga, adamuikha mkadeya, adamuikhira mathimu manai ya anyankhondo kumbamudikhirira iye; akhafuna bzakuti amubwerese kuna wanthu Pasaka ingamala.5Apo Petulo adakoyewa mkaoko, soma pembo lache lidachitiwa mwanyongo kwa Mulungu na wale wamu mpingo. 6Usiku Herodi akanati kumubulisa kunja kukamutonga, Petulo akhadagona pakati pa anyankhondo awiri, atamangiwa na njema ziwiri, pomwe alindiri pamsuwo akhanyang'anira mkadeya.7Onani, mngero wa Mbuya mwachidzidzi adaonekera pambali pache, apo kutoya kudaoneka msubi ya mkadeya. Iye adamenya Petulo mumbabvu achimulamusa achiti, ''Lamuka kamangumangu,'' apo njema zache zidadoda kumanja kwache. 8Mngero adati kuna iye, ''Bzimangire mchuno ubvale chango zako.'' Petulo adachita tenepo. Mngero adalewa kuna iye, ''Bvala chakubvala chako chakunja unditewere ine.''9Apo Petulo adatewera mngeroyo achibula panja. Iye alibe kukhulupirira kuti ndibzo wachita mngeroyo mpsachadidi. Akhakumbuka akuona masomphenya. 10Atagwata pa mulindiri wakutoma na pa wachiwiri, adafika pa msuwo wafero omwe ukhanyang'ana mumzinda; udafunguka okha. Iwo adabula achipolika kumsewu, apo mngeroyo adamuchokera.11Pomwe Petulo adatsitsimuka, adati, ''Tsapano ndakhulupiriradi kuti Mbuya watuma mngero wache kudzandiletsetsa mmanja mwa Herodi, na kuna chirichense ndicho Ayuda akhadikhira.'' 12Pomwe iye adazindikira ibzi, adayenda kwa Mariya mayi wache Yohani, omwe akhamti pomwe Marko, pomwe wanthu azinji akhadagwezekana apo akhapemba.13Pomwe iye adagogodza pamsuwo walitsito, nyabasa dende wakuchemeriwa Roda adabwera kudzatawira. 14Pomwe iye adazindikira mafala ya

Petulo, nakudekedwa adatazira kufungula msuwoyo; soma, adabwerera ali kuthamanga msubimo; adalewa kuti Petulo waima pamsuwo.

15apo iwo adalewa kuna iye, ''Una msala.'' Soma iye adangingimira kuti mchadidi. Iwo adalewa, ''Ni mngero wache umweyo.''16Soma Petulo adapitiriza kugogodza basi, apo pomwe iwo adafungula msuwoyo, adamuonadi iye apo iwo achidabwisika nabzo . 17Petulo adavuzula boko lache kuna iwo kuti anyamale, apo adawafokotozera ndimo Mbuya adamubulisira kunja kwa kadeya. Iye adalewa, ''Mukalewe bzobzi kuna Yakobo na abale wache.'' Kinangoka iye adachoka achiyenda kumbuto inango.18Tsapano pomwe kudachena, pakhana lini baludya pang'ono pakati pa achikunda pa bzomwe bzidachitika kuna Petulo. 19Herodi atamala kumupsaga seye kumugumana iye, adabvunzisisa alindiri achitonga kuti iwo aphiwe. Kinangoka Herodi adapolika kuyenda ku Kaisareya achikakhala koko.20Tsapano Herodi adaipidwa kwene_kwene na wanthu waku Tiro na Sido. Iwo adayenda kuna iye na mtima ubodzi, achinyengerera Blasto, m'dindo wa mfumu, kuwathandiza iwo, adakumbira mtendere thangwe dziko lawo likhatambira chakudya kuchoka mdziko la mfumuyo. 21Pansiku yakuikhika Herodi adabvala chakubvala chachifumu achikhala pakadera yachifumu; achiwauza mafala.22Wanthuwo adakuwa, ''Aya ni mafala ya mulungu, sikuti ya munthu neye!'' 23Kamkulumize mngero wa Mbuya adammenya iye, thangwe alibe kupereka ulemerero kuna Mulungu; iye adadyewa na nkhonye achifa.24Soma mafala ya Mulungu yadawanda basi yachithimizirika. 25Ndiye pomwe Barnaba na Saulo akhadamaliza utumiki bwawo, adabwerera kuchoka ku Yerusalemu, kubweresa Yohani, omwe amkhamti pomwe Marko.

Chapter 13

1Tsapano mumpingo waku Antiokeya, kukhana aneneri na apfunzisi. Iwo akhali Barnaba, Simeoni (omwe akhamti pomwe Nigeri), Lukiya waku Kurene, Manayeni (wakulerewa pabodzi na Herodi wachinayi) na Saulo. 2Ali mkati mwa kutumikira Mbuya na kusala kudya, Mzimu Wakuchena udalewa, ''Mundipambulire ine Barnaba na Saulo, kuti achite basa ndilo ndawachemerera.'' 3Atamala kusala kudya, na kupemba, achibzatika manja pa wanthu amwewa, iwo adawatumiza.4Ndiye Barnaba na Saulo, pakutumiziwa na Mzimu Wakuchena, adayenda ku Selukeya; atachoka koko adayambuka na mwadiya kuyenda ku Kupro,. 5Pomwe akhali mumzinda wa Salamisi, adalalikira mafala ya Mulungu mma sunagoge ya Ayuda. Iwo akhana pomwe Yohani wakuwathandizira.6Atamala kuzunga pansuwa yensene ku Pafo, adagumana na nyamatsenga winango, mneneri wakunama wachi Yuda, omwe dzina lache akhali Bar-Yesu. 7Nyamatsengayu akhambabverana na kazembe, Sergio Paulo, omwe akhali munthu wanzeru. Munthu umweyu adanembera tsamba Barnaba na Saulo, thangwe akhapsaga kubva mafala ya Mulungu. 8Soma Elima ''nyamatsengayo'' (umu ndimo dzina lache limbathumbudzulidwira) adawalambiza; iye adayezeza kumusocheresa kazembeyo ku kuchikhulupiriro.9Soma Saulo, omwe ambamti pomwe Paulo, pakudzaziwa na Mzimu Wakuchena, adamunyang'anisisa 10achiti, ''Iwe mwana wa mdyerekezi, ndiwe wakudzala na chinyengo na bzakunyansa bza moda wensene. Umbawengana na chilungamp chirichense. Umdzalekeza lini kugonyolesa njira za Mbuya , umdzaleka iwepo ?11Tsapano nyang'ana, boko la Mbuya liri pa iwepo, apo unzakhala zimola. Unzaona lini dzuwa kwa kanthawe.'' Mwachidzidzi Elima idamugwera nkhungu na m'dima; adayamba kufamba famba kupsaga wanthu kuti amuphate boko. 12Kazembe ule ataona ndibzo bzidachitikabzo, adakhulupirira, thangwe akhali wakudabwisika pa chipfunziso cha Mbuya.13Tsapano Paulo na anzache adayambuka na mwadiya kuchoka ku Pafo ,kuyenda ku Perge waku Pamfuliya. Soma Yohani adawasiya achibwerera ku Yerusalemu. 14Paulo na anzache wale adafamba kuchoka ku Perge achibwera ku Antiokeya waku Pisidiya. Kumweko adayenda mu sunagoge nsiku ya sabudu achikhala pansi. 15Atamala kulewenga chitongi cha aneneri, atsogoleri wa sunagoge adawatumira mtumi, kulewa kuti, ''Abale, penu muna mafala pano yakudandaulira wanthu yaleweni.''16Ndiye Paulo adaima achivuzula boko lache; achiti, ''Amuna wamu Isaraeri na imwe wakugopa Mulungu, bveserani. 17Mulungu wa wanthu awa wamu Isaraeri adasankhula abereki wathu achikwiza wanthuwo nthawe ndizo akhadagonekera mdziko la Aigupto, apo na boko lakudzusira adawatsogolera kubula mwemo. 18Nakuti kwa pafupifupi magole makumi manayi adawalekerera mchipululu.19Atadzonga madzinza manomwe mu Kanani, adapasa wanthu wathu dziko lawo ninga chakusiyiriwa. 20Bzensenebzi bzidachitika pa magole madzana manayi na makumi machanu. Bzitamala bzinthu bzensebzi, Mulungu adawapa wakuyeruza ate mneneri Samueri.21Kinangoka wanthu adakumbira mfumu, apo Mulungu adawapa Sauli mwana wa Kisi, munthu wa dzinza la Benjamini, kukhala mfumu kwa magole makumi manayi. 22Mulungu atamuchosa iye pa ufumu, adamukwiza Davide kukhala mfumu yawo. Bzikhali bza kuguma Davide ndipo Mulungu adachitira umboni, kulewa kuti, ''Ndagumana Davide mwana wa Jese kukhala munthu wapamtima pangu, omwe ambachita bzensene ndibzo nimbafuna iye kuti achite.'23Kuchoka mu mbeu yache Mulungu wabweresa mpulumusi ku Isaraeri, Yesu, ninga ndimo adalonjezera kuchita. 24Yesu akanati kufika, Yohani adalalikira ubatizo bza kulapa kuna wanthu wensene wa mu Isaraeri. 25Pomwe Yohani akhamaliza basa lache, adati, 'Imwepo mumbakumbuka kuti ndine mbani? Ndine lini iye. Soma bveserani, winango akubwera pambuyo pangu, chango zache zokha neye ine milawu yache ningaikwanise lini kuitsudzula.'26Abale, wana wa mbadwa ya Abulahamu, na wale waimwe wakugopa Mulungu, mkwaife ndiko mafala ya chipulumusoya yatumiziwa. 27Thangwe iwo wakukhala mu Yerusalemu na atongi wawo alibe kumutawiriza iye, apo iwo adakwanirisa mafala ya aneneri ndiyo yambalewengiwa la Sabata lirilense la kutsimula iye.28Napo kuti iwo adagumana thangwe lakumuphera, adakumbira Pilato kupha iye. 29Pomwe iwo adamaliza bzinthu bzense ndibzo bzidanembiwa bza iye, adamubulusa kuchoka pamutipo achimugonesa mphanga.30Soma Mulungu adamulamusa kwa anyamuya. 31Adaonedwa kwa nsiku zizinji na wale ndiwo akhadabwera naye pabodzi kuchoka ku Galileya kufika ku Yerusalemu. Wanthu amwewa lero lino ni mboni zache kuna wanthu.32Apo tikukuuzani mafala yabwino: Lonjezo ndilo lidabwera kuna abereki wathu 33Mulungu wakwanirisa kuna ife, wana wawo, pa kulamusa Yesu. Ninga ndimo bzidanembewera mu Masalimo wachiwiri: 'Ndiwe mwanangu, lero ndasanduka Babako.' 34Bzingakhala bzakumulamusa kuna anyamuya, neye kubwerera pomwe kukabvunda, wasewera tenepayu: 'Nimdzakupani madaliso yakuchena na yakukhulupirika yakulonjezewa kwa Davide.'35Nithangwerache iye akusewera pomwe mu masalimo winango, ' Mumdzalekerera lini Wakuchena wanu kuona chibvunde.' 36Nakuti pomwe Davide adatumikira chifuniro cha Mulungu mu m'bwado wache chaiwo, adagona; adaikhiwa na abereki wache achiona chibvunde. 37Soma iye omwe Mulungu adamulamusa alibe kuona chibvunde.38Apo mbabzidziwike kuna imwe, abale, kuti mwa munthu uyu chilekerero cha bzakuipa chalalikiwa kuna imwe. Chitongi cha Mose chingadakusandusani lini wakulungama. 39Soma na munthu uyu Mulungu anisandusa wakulungama aliyense omwe anikhulipirira.40Apo khalani wakuchenjera kuti bzinthu ndibzo aneneri adasewera nampodi bzichitike kuna imwe: 41'Nyang'anani, wakupepusa imwe, apo dabwisikani mumale psiti; Thangqwe ndikuchita basa munsiku zanu, basa ndilo mungadakhulupirira lini, neye angadakhala winango kukuuzani.''42Pomwe Paulo na Barnaba adachoka, wanthu adawakumbira kuti adzasewere pomwe mafala mabodzibodziyo Sabudu linzachero. 43Pomwe wakugumana wa sunagoge adabalalikana, azinji wa Ayuda na wakuphinduka mkunamata adatewera paulo na Barnaba, omwe akhasewera kuna iwo achimbawa nyengerera kupitiriza mchisomo cha Mulungu.44Pansiku ya Sabata, pafupifupi muyi wensene udagwezekana kudzabva mafala ya Mbuya. 45Pomwe ayuda adaona thimu la wanthulo, adaphatiwa na nsanje achisewera mwakugazana na ndibzo Paulo akhasewera achimuchita makiriyado.46Soma Paulo na Barnaba adasewera mwakulimbika mtima achiti, ''Bzikhali bzakufunika kuti mafala ya Mulungu yatome kusewerewa kuna imwe. Pakuona kuti mudayagwinyira uko mwekha muchibzisandusa wakusaya kuthemera kutambira moyo wakusaya kumala, onani, timdzatembenukira kuna Wachikunja. Nakuti tenepo Mbuya watitonga ife, kulewa kuti, 47'Ndakuikha iwe ninga mbvuniki wa Wachikunja, kuti ubwerese chipulumuso kufikira ku malekezero yadziko lapansi.'''48Pomwe wachikunja adabva bzobzi, adadekedwa achitenda mafala ya Mbuya. Azinjitsa omwe adaikhiwa kumoyo wakusaya kumala adakhulupirira. 49Mafala ya Mbuya yadayenderera mu mphimpha zensenezo.50Soma Ayuda adangingimiza akazi wakunamata wakubvekera na akulu wamuyiyo. Iwo adanyosera chitsautso Paulo na Barnaba achiwatenda kunja kwa mphimpha yawoyo. 51Soma Paulo na Barnaba adawakunkhumulira pfumbi la kunzayo zawo. Kinangoka iwo adayenda kumuyi wa Ikoniyo. 52Apo wakupfunza adadzaziwa na kudekedwa na Mzimu Wakuchena.

Chapter 14

1Bzidachitika mu Ikoniyo kuti Paulo na Barnaba adapita pabodzi mu sunagoge ya Ayuda achisewera mwakuti thimu lizinji lawanthu Ayuda na a Helene kubodzi adakhulupirira. 2Soma Ayuda wakusaya kukhulupirira adanyosa mitima ya Wachikunja achiwakalipisa kuukira abalewo.3Apo adakhala popo nthawe ikulu, kusewera mwakulimbika mtima na mphamvu ya Yesu, pomwe akhapereka umboni bwa mafala ya chisomo chache. Iwo adachita ibzi pakupereka bziratizo na bzakudabwisa kuti bzichitike na manja ya Paulo na Barnaba. 4Soma wanthu wammuyimo akhadagawikana; winango akhali kumbali ya Ayuda, winango kwa atumwi.5Wachikunja na Ayuda kubodzi (pabodzi na atsogoleri wawo) adachita manera kuti awabonerese awabome na minyala, 6soma atatondo kudziwa bzobzi, adathawira ku mizinda ya ku Lukaoniya waku Lustro na Derbe na mphimpha yakuzungulira, 7komwe adakapitiriza kulalika mafala ya Mulungu.8Pa Lustro munthu winango akhadakhala pansi, nzayo zache zikhalibe mphamvu, wakupunduka kuchoka mchiberekero cha mayi wache, omwe akhanati kufamba kale. 9Munthu umweyu adabva Paulo akulewalewa. Paulo adamunyang'anisisa achiona kuti iye akhana chikhulupiriro chakulimbisiwa. 10Apo iye adalewa kuna iye mwakukuwa, ''Ima na nzayo zakozi.'' Kinangoka munthuyo adamoga achifambafamba kumbazungulira.11.Pomwe thimulo lidaona ibzo Paulo adachitabzo, adakuwa mafala yawo, kulewa mchiseweredwe chachi Lukaoniya, ''Milungu yabwera ninga wanthu apo yabuluka kuna ife.'' 12Adachemera Barnaba ''Zeu na Paulo ''Herme,'' thangwe akhali wakutsogola kusewera. 13Wansembe wa Zeu, omwe kachisi wache akhali kunja kwa mzinda, adabweresa ng'ombe yapangolo na nkhata yapa misuwo; iye na thimulo akhafuna kupereka nsembe.14Soma pomwe atumwi, Barnaba na Paulo, adabva bzobzi, adang'amba bzakubvala bzawo kamkulumize achithamangira pathimu lawanthulo, kumbakuwa, 15''Wanthumwe, thangweranyi mukuchita bzinthu bzimwebzi? Ifepanombo ndife wanthu pomwe, wakulengiwambo ninga imwepo. Tikukuuzani nkhani yabwino kuti mutembenuke kubzinthu bzapezipezi kuna Mulungu wamoyo, omwe adalenga kudzaulu, na dziko lapansi, na nyanza, na bzense ndibzo bziri mmwemo. 16Kalekale, adabvuma wamadzinza yensene kumbafamba munjira zakufuna kwawo.17Soma tenepo, alibe kubzisiira yekha seye mboni, mukutenepo iye adachita bzabwino achipa mvula kuchokera kudzaulu na nyengo zakubala bzipaso, achidzaza mitima yanu na chakudya na chisekerero.'' 18Neye namafala yoya, Paulo na Barnaba padecha adakhotcha thimulo kuwaperekera nsembe.19Soma Ayuda winango wakuchoka ku Antiokeya na Ikoniyo adabwera kudzanyengerera thimulo. Iwo adaboma Paulo na minyala achimuthusira kunja kwa muyiyo, kukumbuka kuti iye wafa. 20Soma pomwe atumwi adaima kumuzungulira iye, adalamuka achipita mumzindamo. Mangwana yache, adayenda ku Derbe na Banabasi.21Atamala kulalika mafala ya Mulungu mumzinda umweyo achisandusa azinji wakupfunza, iwo adabwerera ku Lustro, ku Ikoniyo, na ku Antiokeya. 22Iwo adapitiriza kulimbikisa mitima ya wakupfunza na kuwadandaulira kuti apitirize mchikhulupiriro, kulewa kuti, ''Timfunika kupita mu ufumu bwa Mulungu kudzera mu bzitsautso bzizinji.''23Pomwe iwo adawasankhira akulu wampingo uliwense, achipemphera na kusala kudya, adawapereka kwa Mbuya, mwa omwe adamukhulupirira. 24Kinangoka adapita kudzera mu Pisidiya achibwera ku Pamfuliya. 25Pomwe iwo adasewera mafala mu Perga, adapolika kuyenda ku Ataliya. 26Kuchoka popo adapakira mwadiya kuyenda ku Antiokeya, komwe adaikiziwa ku chisomo cha Mulungu pa basa lomwe iwo akhadalimaliza27Pomwe iwo adafika ku Antiokeya achigwezeka wampingo pabodzi, achiwauza bzinthu bzense ndibzo Mulungu adawachitira, na ndimo adafungulira msuwo wachikhulupiriro kuna Wachikunja. 28Iwo adakhala nthawe itali na wakupfunzawo.

Chapter 15

1Amuna winango adapolika kuchoka ku Yudeya kuyenda ku Antiokeya apo akhapfunzisa adzinza, achilewa kuti, ''Penu mumgwatiwa malingana na chitongi cha Mose, imwe mungapulumusiwe lini.'' 2Ibzi bzidanyosa Paulo na Barnaba kusaya kubvana nawo na kuchita nawo makani. Paulo na Barnaba pabodzi na winango omwe akhanawo, adasankhuliwa kukwira ku Yerusalemu kukagumana na atumwi na akulu bza abvunzo limweri.3Tenepo iwo, pakukhala wakutumiwa na mpingo, adapita na mu Foinike na mu Samariya kubodzi achilengeza bza kutembenuka kwa Wachikunja. Adabweresa kudekedwa kukulu pakati pa abale wensene. 4Pomwe iwo adabwera ku Yerusalemu, adatambiriwa na wampingo na atumwi na akulu, achilengeza bzinthu bzensene ndibzo Mulungu adawachitira iwo.5Soma wanthu winango omwe adakhulupirira, omwe akhali thimu la Afarisi, adaima achiti, ''Mpsabwino kuwagwata amwewa na kuwatonga kuti akoye chitongi cha Mose.'' 6Apo atumwi na akulu wa mpingo adagwezekana pabodzi kuti awuwone mulanduyo.7Tsapano pomwe pakhana mabvunzano makulu, Petulo adaima achiti kuna iwo, ''Adzinza, mukudziwa kuti pambuyopa Mulungu adasankhula mkati mwa imwepo, kuti na pamulomo pangu Wachikunja abve mafala ya Mulungu na kukhulupirira. 8Mulungu, omwe akudziwa mtima, wawachitira umboni pakuwapa Mzimu Wakuchena, ninga ndimo iye adachitira kuna ife. 9Alibe kulekanisa ife na iwo atachenesa mitima yathu na chikhulupiriro.10Tenepo tsapano thangweranyi mukumuyezera Mulungu, kuti muikhe goli mkhosi mwa atumwi lakuti neye abereki wathu ayai ife tingakwanise lini kulitakula. 11Soma tikukhulupirira kuti timdzapulumuka mwa chisomo cha Mbuya Yesu, ninga iwo akhaliri.'12Thimu lensene lidanyamala pomwe akhabvesera Barnaba na Paulo kufokotoza bzizindikiro na bzakudabwisa bzomwe Mulungu adachita kuna Wachikunja kudzera mwaiwo.13Iwo atalekeza kulewalewa, Yakobo adatawira, kulewa kuti, ''Wadzinza, nditetekereni ine. 14Simoni walewa ndimo Mulungu adathandizira mwachisomo Wachikunja mwakuyambirira kuti atenge mwaiwowo wanthu wa dzina lache.15Mafala ya aneneri yakugwirizana na bzobzi, ninga ndimo bzidanedwera, 16'Bzikadzamala bzobzi nimnzabwerera, apo nimnzamanga pomwe chihema cha Davide, chomwe chagwa pansi; nimdzamanga pomwe bzakupasuka bzache ndichidzachiimisa pomwe, 17pala kuti wanthu wakusalira adzakwanise kupsaga Mbuya, kuphatanidza na Wachikunja wensene ndiwo achemeriwa na dzina langu.' 18Ibzi ndibzo mbuya walewa, omwe wachita bzensenebzi bzomwe bzakhala bzikudziwika kuchoka kalekaletsa.19Ndiye tsono, ndaganiza kuti nampodi tibonerese wachikunja ndiwo atembenuka kwa Mulungu. 20Soma tiwanembere kuti akhale kutali na mafano , kutali na chigololo, na kudya nyama za kufa, na mulopa. 21Thangwe Mose walalikiwa mmizinda yensene kuyambira mmibwado yakalekale apo ambalalalikiwa mma sunagoge nsiku ya Sabata iriyense.''22Tsapano bzidaoneka bzabwino kuna atumwi na kuna akulu, na kumpingo kwensene, kusankhula Yudasi omwe ambamti pomwe Barsaba, na Sila, omwe akhali atsogoleri wa abale, mkuwatuma ku Antiokeya pabodzi na Paulo na Barsaba. 23Adanemba ibzi na manja yawo, ''Kuchoka kuna atumwi na akulu, abale wanu ife, kuyenda kuna abale Wachikunja ku Antiokeya, Suriya, na Kilikia: Kulimba!24Nithangwe tabva kuti wanthu winango atichokera, seye kuchita kuuziwa na ife, achikusocheresani na mafala na kuboneresa mitima yanu, 25bzidaoneka bzabwino kuna ife omwe takhala na mtima ubodzi, kusankhula wanthu nkuwatumiza kuna imwe na wakukondeka wathu Barsaba na Paulo, 26wanthu omwe apereka miyoyo yawo thangwera dzina la Mbuya Yesu Mkhirisitu.27Ndiye tatuma Yudasi na Sila, omwe anzakuuzani bzokhabzokhabzi na mafala yawo chaiyo. 28Thangwe bzidaoneka bzabwino kuna Mzimu Wakuchena na kuna ife, neye kukusenzesani chipsinjo chakuposa bzinthu ndibzo bzimfunika: 29kuti mukhale kutali na bzinthu ndibzo bzaperekiwa ku mafano yakutsema, mulopa, bzinthu bzakuchita kuchipiwa, na bzachigololo. Mungalamba bzinthu bzobzi, mumdzachita bwino. Ndokoni bwino.''30Ndiye iwo, pomwe adanyamuka, adapolika ku Antiokeya; atakagwezeka thimu pabodzi, adapereka tsamba. 31Atailewenga, adasekera thangwera chilimbikiso. 32Yudasi na SIla, na aneneri pomwe, adalimbikisa abalewo na mafala mazinji na kuwapasa mphamvu iwo.33Atakhala kwa kanthawe popo, adatumiziwa mwa mtendere kuchoka pa abalewa kuyenda kuna ndiwo akhadawatuma. 34Soma Sila adasakhula kuti akhale kumweko 35Soma Paulo na Barsaba adakhala basi mu Antiokeya, kupfunzisa na kulalika (pabodzi na winango azinji) mafala ya Mbuya.36Patamala nsiku zinango Paulo adalewa kuna Barsaba, ''Mbatiye tibwerere tikazondere adzindza mmiyi yensene ndiyo tidalalika mafala ya Mbuya, na kukawaona ndimo aliri.'' 37Barsaba akhafuna kuti ayende pabodzi na Yohani, omwe akhamti Marko. 38Soma Paulo adakumbuka kuti mpsabwino lini kutenga Marko, omwe akhadawasiya ku Pamfuliya apo alibe kuphata nawo basa kuyenda patali.39Kinangoka padakhala kusaya kubvana, mwakuti adamwazana wina na mwayache, apo Barnaba adatenga Marko achiyambuka naye kuyenda ku Kupro. 40Soma Paulo adasankhula Sila achinyamukambo, wakuikhiziwa na abale ku chisomo cha Mbuya. 41Kinangoka iye adayenda kudzera mu Suriya na Kilikiya, kulimbikisa mipingo.

Chapter 16

1Paulo adabwera pomwe ku Derbe na ku Lustro, apo onani, wakupfunza winango wakuchemeriwa Timoteo akhali kumweko, mwana wa mkazi winango m'Yuda omwe akhali wakukhulupirira, soma babache akhali Mhelene. 2Iye akhali wakusimbiwa bzabwino na abale wa mu Lustro na Ikoniyo. 3Paulo akhafuna iye afambe naye, apo adamutakula achimugwata thangwera Ayuda omwe akhali kumbuto zimwezo, nakuti wensene akhadziwa kuti babache akhali Mhelene.4Pomwe iwo akhafamba mmiyi, akhapereka bzitongi bzakuti abziteweze bzomwe bzidaganiziwa n a atumwi na akulu omwe akhali mu Yerusalemu. 5Apo mipingo idalimbikisiwa mchikhulupiriro na kuthimizirika kuwanda kwawo nsiku na nsiku.6Paulo na anzache adayenda kudzera mphimpha za Frugiya na Galatiya, thangwe akhadalambiziwa na Mzimu Wakuchena kulalikira mafala mchigawo cha Asiya. 7Pomwe adafendera ku Musiya, adayezera kuyenda ku Bituniya, soma Mzimu wa Yesu udawalambiza. 8Apo pakudzera iwo na mu Musiya, adapolika kumzinda wa Trowa.9Masomphenya yadamuonekera Paulo usiku: Munthu waku Makedoniya akhadaima popo, kumukumbira kumbati, ''Bwerani ku Makedoniya mudzatithandizembo ife.'' 10Pomwe Paulo ataona masomphenyayo, kamkulumize tidakumbuka bzakuyenda ku Makedoniya, kukumbukiratu kuti Muliungu adatichemerera kukawalalikira mafala ya kuna iwo.11Tidachoka na mwadiya ku Trowa, tidafamba kulatiza ku Samotrake, apo mangwana yache tidabwera ku Neapoli. 12Kuchoka popo tidayenda ku Filipi, omwe ni mzinda wa ku Makedoniya, mzinda wakufunika maninge m'boma limwero na dzikondilo kale lidatongewa na Aroma, apo tidakhala mumzinda umweyo kwa nsiku zizinji. 13Pansiku ya Sabudu tidayenda kunja kwa gedi m'bali mwa mkulo, ndiko tikhakumbuka kuti kukhana mbuto ya mapembo. Tidakhala pansi tichisewera na azimayi omwe akhadagwezekana pabodzi.14Mkazi winango wakuchemeriwa Lidiya, wakugulisa chibakuwa wakumuyi wa Tiyatira, omwe akhanamata Mulungu, adatibva. Mbuya adafungula mtima wache kutetekera ndibzo bzikhalewiwa na Paulo. 15Pomwe iye na wanyumba yache adabatiziwa, adatikumbira ife, kulewa kuti, ''Penu mutandiyezera mwaona kuti ndine wakukhulupirika mwa Mbuya, bwerani mudzakhale mnyumba mwangu.'' Apo iye adatingingimiza ife.16Bzidachitika kuti, pomwe tikhayenda kumbuto kwa mapembo, tidagumana na nyabasa winango dende omwe akhana mzimu wambwebwe. Akhabweresa phindu likulutsa kuna omwe akhawaphatira basawo lakumbabwebweta bzakubvimira. 17Mkazi umweyu adatewera Paulo na ife achikuwa, kulewa kuti, ''Wanthu awa mba atumiki wa Mulungu Mkulu. Akulalikira kuna imwe njira yakuchipulumuso.'' 18Iye adachita bzobzi nsiku zizinji. Soma Paulo, pakukalipa naye, adachungunuka achiti kuna mzimuyo, ''Ndikukutonga mdzina la Yesu Mkhirisitu kubula mwa iye.'' Apo udabuliratu nthawe yoyo.19Pomwe akhawaphatira basawo adaona kuti mwayi wawo wakuchita phindu wapfudzika, adaphata Paulo na Sila achiwaduduluzira mumsika pamaso pa waboma. 20Pomwe adawabweresa kuna wakutonga milandu, iwo adati, ''Wanthu awa akunyosa mabvuto mmuyi mwathumu. 21Mba Ayuda amwewa. Akulalikira mitemo yakulambiziwa kuitambira ayai kuichita ife Aroma.''22Kinangoka thimu lensene lidaukira Paulo na Sila; wakutonga milanduwo adawang'ambira bzakubvala bzawo achitonga kuti awabute na miti. 23Pomwe atawamenya bzibakera bzizinji, adawathusa mkaoko achitonga mdindo wakaokoyo kuwakoya bwino. 24Atamala iye adatambira chitongichi, adawathusa msubi ya mkati achimanga nzayo zawo mchigologolo.25Kati na kati ya usiku Paulo na Sila akhapemba na kuyimba mingoli ya Mulungu, apo akaidi winango akhawabvesera iwo. 26Mwachidzidzi pakhana chiteketeke chikulu, mwakuti maziko ya kaokoyo yadagwedezeka; apo mwachidzidzi misuwo yensene idafunguka, apo aliyense njema zache zidatsudzuka.27Mdindo wakaoko ule adalamuka patulo achiona misuwo yakaoko yakufunguka; adathusa pansi dipa lache apo akhali pafupi kubzipha yekha, thangwe akhakumbuka kuti akaidi athawa. 28Soma Paulo adakuwa na mafala makulu, kulewa kuti, ''Nampodi kubzidzonga wekha, thangwe tensene tikali muno.''29Mdindoyo adachemeresa bzakubvunikira achithamangira momo apo, nakunjenjemera na mantha, adagwa panzayo za Paulo na Sila, 30achiwabulisa panja achiti, ''Mbuya, ndichite chani kuti ndikapulumuke?'' 31Iwo adati, ''Khulupirira mwa Mbuya Yesu Mkhirisitu, apo umdzapulumuka, iwe na banja lako lensene.''32Iwo adasewera mafala ya Mbuya kuna iye, pabodzi na wensene wa banja lache. 33Kinangoka mdindoyo adawatenga panthawe yoyo letu yausikubo, achikawatsuka bzilonda bzawo, apo iye na wensene wamnyumba mwache adabatiziwa kamkulumize. 34Apo pomwe adatengera paulo na Sila mnyumba mwache adawaikhira chakudya, iye na wanyumba yache adasekera kwene kwene, kuti iye wakhulupirira Mulungu.35Tsapano pomwe kudachena, wakutonga milandu adatumiza mafala kuna alindiri, kulewa kuti, ''Alekeni wanthu wale ambayende.'' 36Mdindoyo adakalewa kuna Paulo, kulewa kuti, ''Wakutonga milandu anditumiza mafala ati mumbayende. Tenepo tsapano bulani panja, apo muyende mu mtendere,''37Soma Paulo adalewa kuna iwo, ''Atimenya menya padecha seye mkutitonga mulandu, napo kuti ndife waku Roma---apo adatithusa mkaoko basi. Ndiye amfuna kuti timbayende kachetechete? Neye! mbaabwere okha adzatibulise panja.'' 38Alindiri wale adakalewa mafalaya kuna wakutonga milanduwo, apo atabva kuti Paulo na Sila akhali waku Roma, adaphatiwa na mantha. 39Wakutonga milanduwo adabwera kudzapepesa kuna iwo achiwabulisa panja, achiwakumbira kuti ayende kunja kwa muyiyo.40Apo Paulo na Sila adabula panja pa kaokoyo achibwera panyumba ya Lidiya. Pomwe Paulo na Sila adaona abalewo, achiwalimbikisa iwo achinyamuka bwino kubula mmuyimo.

Chapter 17

1Tsapano atapita kudzera mu mzinda wa Amfipoli na Apoloniya, adabwera ku mzinda wa Tesalonika, komwe kukhana sunagoge ya Ayuda. 2Paulo, ninga mwa mtemo wache ukhaliri, adayenda kuna iwo, apo kwa nsiku zitatu za Sabata adasewera nawo bza mmanemba achiyathumbudzulira.3Iye adafungula manemba achifokotoza kuti bzikhali bza kufunika kuti Mkhirisitu abonere apo achilamuka pomwe kuchoka kwa wakufa. Iye adalewa, ''Uyu ni Yesu omwe ndikukulalikiraniyu ni Mkhirisitu.'' 4Ayuda winango adatengeka achibziphathika kwa Paulo na Sila, kuphatikidza na a Helene azinji wakunamata, apo na akazi akulu sikuti wakulewengeka.5Soma Ayuda wakusaya kukhulupirira, pakukhala na njiru, adatenga wanthu winango wakuipa kuchoka mumsika, achigwezeka thimu lawanthu pabodzi, achiyambisa phiringu mmuyimo. Achigumukira kunyumba ya Yasoni, akhapsaga kuti abwerese Paulo na Sila padecha pa wanthu. 6Soma pomwe alibe kuwagumana, adaduduluzira Yasoni na abale winango pamaso pa akulu akulu wa mmuyimo, uku akumbakuwa, ''Wanthu awa ndiwo asanduliza dzikoli tsono abwera pomwe kuno. 7Wanthu amwewa ndiwo Yasoni wawatambira akuchita bzakulamba chitongi cha Kaisara; akuti pana mfumu pomwe inango---Yesu.''8Adabvutisa thimu lawanthulo na akulu wamuyi omwe adabva bzobzi. 9Soma pomwe iwo adatambira chitetezo kuchoka kuna Yasoni na winangowo, adawatsudzula kumbayenda.10Usiku bumwebo abalewo adatumiza Paulo na Sila ku Bereya. Pomwe adafika koko, adakapita msunagoge ya Ayuda. 11Tsapano wanthu awa akhali waufulu kuposa wa mu Tesalonika, thangwe adatambira mafala na kukonzekera kwensene kwa mtima, achisankhula manemba nsiku zense kuona penudi bzinthu bzikhali tenepo. 12Nithangwerache azinji waiwo adakhulupirira, kuphatanidza na azimayi azinji wachi Helene wakubvekera na amuna pomwe azinji.13Soma pomwe Ayuda waku Tesalonmika adabva kuti Paulo akhalalikira pomwe mafala ya Mulungu ku Bereya, adayenda kumweko achikanyosa na kubvutisa thimu lawanthulo. 14Apo mwachidzidzi, abalewo adachosa Paulo mkuyenda ku nyanza, soma Sila na Timoteo adakhala basi koko. 15Iwo omwe akhatsogolera Paulo adamutenga mpakana kutali ku Atene. Pomwe adakamusiya Paulo koko, adatambira kuchoka kuna iye malangizo yakukauza Sila na Timoteyo kuti abwere kuna iyeko kamangumangu.16Tsapano pomwe Paulo akhawadikhira ku Atene. mtima wache udabonera pakuona muyi wensene kudzala na mafano. 17Apo adagazana na Ayuda nsiku zensene mma sunagoge na wina omwe akhanamata Mulungu, na wina pomwe mmisika omwe akhali momo.18Soma wanzeru wina waku Epikureya na Stoiki adamupingiza. Wina akhati, ''Kodi mchiyani ndicho wakubwebweta uyu akulewa?'' Wina mkumbati, ''Akuoneka ninga ule wakumbakopa wanthu kutewera milungu yachilendo,'' thangwe iye akhalalikira mafala yakumbaguma Yesu na mmukiro.19Adamuphata Paulo mkumubweresa ku Areopagi, kulewa kuti, ''Timfuna tidziwe chipfunziso ichi ndicho ukulewalewachi? 20Thangwe ukubweresa bzinthu bzachilendo mmakutu mwathumu. Tenepo, timfuna tidziwe kuti bzinthu bzobzi bzikuthandauza chiyani.'' 21(Tsapano wamu Atene wense na alendo kubodzi adakakhala nthawe yawo mwemo neye kulewalewa ayai kutetekera pomwe bzinthu bzinango soma bzinthu bzipsa.)22Apo Paulo adaima pakati pa wanthu waku Areopagi achiti, ''Imwe wanthu waku Atene, ndikuona kuti ndimwe wanthu wakunamata mchirichensene. 23Thangwe pomwe ndikhambapita ndaona bzinthu ndibzo mumbanamata, Ndaona guwa lansembe lakunemba tenepa, ''Kwa Mulungu Wakusaya kudziwika.'' Bwomwe bzikulatiza kuti mumbanamata seye mkudziwa, chomwe nimkulalikirani imwe.24Mulungu ndiye adalenga dziko lapansi na bzensene ndibzo bziri momo, nakuti iye ni Mbuya wa kudzaulu na dziko lapansi, ambakhala lini mmakachisi yakumangiwa na manja. 25Pinango pomwe kutumikiriwa na manja ya wanthu, ninga nyakusaya chinthu, thangwe iye ndiye ambapa wanthu moyo na mphuye yakupuma na chirichensene.26Kuchoka mwa munthu m'bodzi adachitisa dzinza lirilensene la wanthu kukhala padziko lapansi, atakonzeratu nthawe zawo na malekezero ya pakukhala pawo, 27pala kuti apsage Mulungu nakuti pinangopense angabzibve iwo kukhala pafupi na iye na kumugumana. Napo kuti iye ali lini kutali na ife.28Pakuti mwa iye timkhala na moyo na kufambafamba na kugumana mkhalidwe wathu, ninga wabzinzano wanu wina adalewa, 'Nakuti ife pomwe ndife mbadwa zache.' 29Ndiye, nakuti ndife mbadwa za Mulungu, timfunika lini kukumbuka kuti umulungu buli bwakulingana na golide, ayai siliva, ayai mwala---bzifani bzakukonziwa na madu yekutsema na nkhumbukira za wanthu.30Ndiye munthawe yakusaya kudziwa Mulungu adalekerera, soma tsapano akutonga wanthu wense kulikwense kulapa. 31Iri n'thangwera kuti waikha nsiku ndiyo anzatonga dziko lapansi mchilungamo na munthu wache ndiye wamuikhiratu. Mulungu wapasa chitsimikizo cha munthuyu kuna aliyense pakumulamusa iye kuna wakufa.''32Tsapano pomwe wanthu wa ku Atene adabva bza mmukiro wa wakufa, wina adamunyongodola Paulo; soma winango adati, ''Timkutetekerani pomwe imwe bza nkhani imweyi.'' 33Atamala popo, Paulo adawachokera iwo. 34Soma wanthu winango adamuphathika achikhulupirira, kuphatanidza Dionisiyo wa ku Aeropagi, na mkazi dzina lache Damarisi, na winango pomwe pabodzi.

Chapter 26

1Apo Agripa adalewa kuna Paulo, ''Unkwanisa kubzisewerera wekha.'' Apo Paulo adafuthula boko lache achibzikhotcherera. 2''Ndikubzitenga wamwayi, Mfumu Agripa, kuima na mulandu wangu kubzigazira pamaso panu lero lino pa bzensene ndibzo Ayuda andilewera ine, 3lemwelemwe kuti ndimwe mdziwi wa mitemo na mabvunzo. Apo ndikukukumbirani kundibvesera mwakuderekha.4Mchadidi, Ayuda wensene akudziwa ndimo ndakhalira kuchokera pa ubwana bwangu mu dzinza langu na mu Yeusalemu. 5Andidziwa amwewa kuchokera pakutoma, penu akufuna kutawiriza bzobzi, kuti ndidakhala ninga Mfarisi, chipambuko chakukhwimisisa cha chipembedzo chathu.6Tsapano ndaima pano kutongiwa thangwera cidikiriro cha lonjezo lidachita mulungu kuna abereki wathu. 7Ni lonjezo limweri ndilo madzinza yathu khumi na mawiri yale yakudikhirira kutambira pomwe akunamata Mulungu mwanyongo masikati na usiku, ndipo ni chidikiriro chochi, mfumu, ndicho Ayuda akundilewera mulandu ine. 8Thangweranyi aliyense wa imwe akukumbuka kuti mpsakusaya kukhulupirika kuti Mulungu ambalamusa wakusaika?''9Tsapano mchadidi, ine ndidakumbukadi kuti nimbachite bzinthu bzakugazana na Yesu waku Nazareti. 10Ndidachita ibzi mu Yerusalemu chaimomo. Ndidatsekera mkaoko wanthu azinji wakuchena mtima wa Mulungu na mphamvu yakuitambira kuna akulu wansembe; apo pomwe iwo adaphiwa, ndidatawiriza. 11Ndidawalanga kazinjitsa mmasunagoge yensene ndichiyezera kuwangingimiza kusewera makiriyado. Ndidakalipa nawo kwenekwene ndichiwalondalonda iwo ate ku miyi yakunja.12Pa nthwe ndiyo ndikhachita bzobzi, ndidayenda ku Damasiko na mphamvu ya akulu wansembe; 13apo pakuyenda koko, masikati chaiyoiyo, mfumu, ndidaona kutoya kuchoka kudzaulu komwe kukhatoya kuposa dzuwa, apo kudatoya kuzungulira ine na wanthu ndiwo ndikhafamba nawo kubodzi. 14Nthawe ndizo tensene tidagwa pansi, ndidabva mafala kusewera kuna ine mchiseweredwe chachi Hebri, 'Saulo, Saulo, thangweranyi ukundilondalonda ine? Mpsakunesa kusaya kubzidzonga wekha pomwe ukulimbana na ine.'15Kinangoka ndidati, 'Ndimwe mbani, Mbuya?' Mbuya adatawira, 'Ndine Yesu 16ukundilondalondane.Tsapano lamuka uyime pa nzayo zako; thangwe na chakulinga chochi ndidaonekera kuna iwe, kukuikha iwe kukhala mtumiki na mboni wabzinthu ndibzo ukudziwa bza inepano tsapanolino na bzinthu ndibzo nimdzakuonesa mtsogolo; 17apo nimdzakuletsetsa kuna wanthu na kuna Wachikunja ndiko ndikukutumizako, 18kufungula maso yawo na kuwatembenuza kuchoka mumdima kuyenda kwakubvunika na kuchoka kwa utongi bwa Satana kuyenda kuna Mulungu, pala kuti akatambire chilekerero cha bzakuipa kuchoka kuna Mulungu na chakusiiriwa ndicho nimpereka kuna iwo wakuchenesiwa na chikhulupiriro cha mwa ine.'19Tsono, Mfumu Agripa, ndiribe kusaya kubvera masomphenya yakudzaulu; 20soma, kuna waku Damasiko pakutoma, na waku Yerusalemu, na kuzungulira mdziko lensene la Yudeya, na Wachikunja pomwe, ndidawapa mafala kuti alape na kutembenukira kuna Mulungu, kuchita bzinthu bzakuthemera kulapa. 21Na thangwe lori Ayuda adandimanga ine mkachisi achifuna kundipha.22N'thangwerache ndatambira chithandizo chakuchoka kuna Mulungu ate lero lino, apo ndaima kuchitira umboni kuna ang'ono na akulu kubodzi bza bzinthu lini bzinango soma ndibzo aneneri na Mose adasewera kuti bzimdzachitika--- 23kuti Mkhirisitu amdzabva bzakuwawa, apo pakukhala wakutoma kumuka kwa wakusaika amdzalalikira kubvunika kuna wanthu wathu chaiwo na kuna Wachikunja."24Nthawe ndizo Paulo adamaliza kubzikhotcherera kwache, Festo adati na mafala makulu, ''Paulo, una msala; kulewenga maninge kwako kwakuchitisa msala.'' 25Soma Paulo adati, ''Ndiribe msala, wakubvekera Festo, soma ndikusewera mafala yachadidi na yakubzilambiza. 26Thangwe mfumu ikudziwa bzinthu bzobzi; ndiye ndikusewera mwakusaya kugopa kuna iye, nakuti ndikudziwadi kuti palibe cha ichi chakubisika kuna iye; thangwe ichi chiribe kuchitikira mtseri.27Kodi mumbakhulupirira aneneri, Mfumu Agripa? Ndikudziwa kuti mumbakhulupirira.'' 28Agripa adati kuna paulo, ''Mkhanthawe kakuchepa kodi ungandinyengerere ate kundisandusa Mkhirisitu?'' 29Paulo adati, ''Pembani kuna Mulungu, kuti penu munthawe yakuchepa ayai itali, sikuti imwe mwekha neye, soma na winango wensene alikundibva lero, akhale ninga ndiriri inepanomu, soma seye njema zamkaokozi.''30Kinangoka mfumuyo idaima, na kazembe, na Benesi pomwe, na iwo omwe akhadakhala nawo; 31pomwe adachoka pachinyumbapo, adasewera kuna winango na mwayache achiti, ''Munthuyu alibe kuchita chinthu chakuthemera imfa ayai kumangiwa.'' 32Agripa adati kuna Festo, ''Munthuyu angadatsudzuliwa angadakhala kuti alibe kukakachali kuna Kaisara.''

Chapter 27

1Pomwe bzidatchimikizika kuti tiyambuke pamwadiya kuyenda ku Italiya, adampepera Paulo na wamkaoko winango kuna kenturiyo wakuchemeriwa Yuliyo, omwe akhali phathi la achikunda wa Augusto. 2Tidapakira chombo cha mmadzi kuchokera ku Adramutiyo chomwe chikhadasala pang'ono kuyenda mbaliya ku gombe la Asiya. Apo tidayenda kunyanza. Aristarko waku Tesalonoka mdziko la Makedoniya adayenda nafe.3Mangwana yache tidakafika pa muyi wa Sido, pomwe Yuliyo adatambira Paulo mwansangala achimubvumiza kuyenda kuna anzache kukatambira udidi bwawo. 4Kuchoka popo tidayenda ku nyanza mkukayambuka pamadzi na kutseri kwa Kupro, pafupi na nsuwo, thangwe chonzi chikhakuntha mwa malinkhuma. 5Nthawe ndizo tikhadayambuka nyanza kupitirira Kilikiya na Pamfiliya, tidafika pa Mura, muyi wa Lukiya. 6Pamwepo, kenturiyo adagumana chombo chapamadzi chakuchoka ku Alesandriyo chomwe chikhayenda kukatsama ku Italiya. Adatiikha ife momo.7Pomwe tidayandama pang'ono pang'ono kwa nsiku zizinji apo tichifika mwakubonerera kufupi na Knido apo chonzi chiribe kutibvuma pomwe kumbayendera njira yoyo, tidayandama kutewera mumphepete mwa Krete, mwakuyang'anizana na Salmone. 8Tidayandama kutsetsemba gombe mwakubonerera, ate tidabwera kumbuto inango yakuchemeriwa Pakucheza Pabwino, yomwe iri pafupi na muyi wa Laseya.9Tsapano tikhadatenga nthawe itali, nthawe ya kusala kudya kwa Ayuda ikhadapita pomwe, ndiye tsapano kukhali kwakugopsa kuyandama. Apo Paulo adawachenjeza iwo, 10achilewa, ''Wanthumwe, ndikuona kuti ulendo timfuna kunyamukabu mumdzakhala na kubzidzonga na kuluza kuzinji, na miyoyo yathu kubodzi.'' 11Soma kenturiyo adakhulupirira kwene_kwene wa tsigiro na mwenekachiro ngalawa kusiyana na bzinthu ndibzo Paulo adasewera,12Thangwea kuti pagombepo pakhathemera lini kugona nthawe yakujejera, azinji wakuyandama pamadzi adalangiziwa kuchoka popo, apo pinangopense tikhathemera kukafika pa muyi wa Foinika, kukagona nthawe yakujejerayo koko. Foinika, ni doko laku Krere, kunyang'ana kumwera chakumaulo kwache na kumpoto chakumaulo kwache . 13Nthawe ndizo chonzi chakumwera chidayamba kukuntha pang'ono pang'ono, wakuyandama pamadziwo adakumbuka kuti agumana nzibzo akhafuna. Apo adafunya chakumangiririra chombo achiyandama kuyenda ku Krete, kufupi na gombe.14Soma patamala nthawe yakuchepa chonzi champhamvu chakusanganiza na mvula, chakuchemeriwa Eurokulo, chidayamba kumenya kuchokera pansuwapo. 15Pomwe chombo chidaphatiwa na chonzi cha mvulacho apo chingadakwanisa lini kufamba pomwe mchonzimo, tidagonjesewa na chonzicho tichigwinyiwa nacho. 16Tidayandama kutseri kwa nsuwa ing'ono ya Kauda, apo mwa kubonerera tidakwanisa kumangisa chiyandamiso cha mwadiyayo.17Pomwe adakwiza chiyandamisi cha mwadiyayo mdzaulu, adaphatisa basa bzingwe bzache kukulunga mwadiyayo. Iwo akhana mantha kuti anigunsa mchenga wa pa Surti, ndiye adakotamisa chakumangirira pa nyanza achigwinyika kutsogolo. 18Tidafamba mu kukuntha kwakunyanya kwa chonzicho mwakuti mangwana yache adayamba kupunguza mkutaya mitolo.19Pansiku yachitatu wakupakirawo adataya bzipangizo bza chombocho na manja yawo. 20Nthawe ndizo dzuwa liribe kutitoyera kwa nsiku zizinji, apo chonzicho chikukuntha basi paife, chidikiriro chomwe tikadapulumusiwa nacho chidatayika.21Pomwe adakhala nthawe itali seye mkudya chinthu, Paulo adaima pakati pa wakupakirawo achiti, ''Wanthumwe, mungadanditetekera, tingadakhala tiribe ku Krete kule, mphsino tiribe kudzongeka na kuluza tenepa. 22Tsapano ndikukukumbirani mulimbike mtima, pala kuti nampodi pakhale kutayika miyoyo pakati panu, soma kuchikhala kuluzika mwadiyayu.23Thangwe usikubu mngero wa Mulungu omwe ndiri mmanja mwache, omwenso nimbamunamata ine---mngero wache adaima pambali pangu 24achilewa, 'Nampodi kubva mantha, Paulo. Ungaima pamaso pa Kaisara, apo ona, Mulungu mwa kukoma mtima kwache wakupasa wensene ndiwo ukufamba nawo m'wadiyawa.' 25Tsono limbikani mtima, amunamwe! Thangwe nimbakhulupirira Mulungu kuti bzimdzachitika ninga ndimo adandiuzira ine. 26Soma tinitayika pa nsuwa inango.''27Pomwe usiku bwa khumi na bunayi budafika, pomwe tidagwinyikira kwinango na kwinango mu Nyanza ya Adriya, tiri pafupi pakati patsiku wakupakirawo adakumbuka kuti afendera ku gombe. 28Adatenga bzakupimira mmadzi achiona miyezo makumi mawiri; patapita kanthawe pang'ono, adatenga pomwe bzakupimira bzinango achiona miyezo khumi na michanu. 29Akhana thupo kuti tingagunse mathanthwe, ndiye adatereza bzakukolowekera bzinayi kuchoka ku mwadiya achipempherera kuti machibese mbayafike kamangu.30Wakupakirawo akhapsaga njira yakuthawira mwadiyamo apo zjai akhadatereza mnyanza bzakuyandamisa mwadiya, achinamizira kuthusa bzakukolowekera kuchoka kumwadiya. 31Soma Paulo adalewa kuna kenturiyo na kuna achikunda, ''Pokhapokha wanthu awa akhale basi mmwadiya muno, mungapulumuke lini.'' 32Kinangoka achikunda adagwata bzingwe bza mwadiyayo achiuleka kuyandama.33Pomwe manyika yakhafendera, Paulo adawadandaulira kudya chakudya. Iye adalewa, ''Lero ni nsiku yakhumi na chinayi yomwe mwabzinyang'anira apo mwakhala seye mkudya chinthu---mulibe kudya chinthu chirichense. 34Apo ndikukukumbirani kugawana chakudya, thangwe mpsakufunikira pala mukhale na moyo. Nakuti palibe m'bodzi waimwe ndiye amnzataya tsisi kuchoka mumsolo mwache.'' 35Pomwe iye adasewera bzobzi, adatenga mkate achitenda Mulungu aliyense akuona. Kinangoka adanyema mkateyo achiyamba kudya.36Kinangoka wensene adalimbikisika apo achidya pomwe chakudya. 37Tikhalipo miyoyo 276 mmwadiyamo. 38Pomwe iwo adadya mwakukwana, adapepusa mwadiyayo nakuchita kuthusa tirigu mnyanza.39Pomwe kudachena, alibe kuzindikira mbutoyo, soma adaona gombe likhana mbuto yakusenzekera, apo adakambirana penu angadafambisa mwadiyayo popo. 40Apo iwo adagwata bzakumangira achibzisiya mnyanza. Panthawe ibodzibodziyo adathethesa tsigiro achikwiza chinguwo mdzaulu pala chonzi; achiyendera mbali za kugombe lakusenzekera. 41Soma mwadiyayo udakhuya mudwi wamchenga uchitcherera. Chakunyansi kwache chidakhuya chichitazika kugwinyika, ku makaliro kudapseka na mphamvu ya kugwedera kwa madzi.42Nzeru ya achikunda ikhali yakupha wamkaoko wensene pala kuti nampodi awoneke winango waiwo kuthawa. 43Soma Kenturiyo akhafuna kupulumusa Paulo, apo iye adawaletsa kukumbuka kumweko; apo adauza omwe angadakwanisa kuntchayira kuti ayambe kumogere kunja akafike kunja. 44Kinangoka amuna winangowo abwere pambuyo, winango pa matabwa, winango pa bzinthu bzinango bza mmwadiyamo. Bzidachitika tenepoyo letu ate tensene kuponda kunja bwino bwino.

Chapter 28

1Pomwe tidapulumuka bwino bwino, tidadziwa tsapano kuti nsuwayo ikhachemeriwa Malita. 2Wanthu wa popo alibe kutipa chifundo chabwino chokha, soma adaphatiza moto achititambira ife tensene thangwera mvula yakusaya kulekeza na kujejera.3Soma pomwe Paulo adagwezeka mtolo wankhuni achiziikha pamoto, nyoka ya bvumbwe idabula thangwera kupsa ichitsedengera kuboko lache. 4Pomwe wenekachiro popo adaona chilombocho kutsedengera kuboko lachero, adati kuna winango na mwayache, ''Munthu umweyu ngwakupha omwe wapulumusiwa mnyanza; chilungamo chikumunesa lini kuti akhale namoyo pomwe.''5Soma adakutumulira chilombocho pamoto seye mkulumiwa. 6Iwo akhadikhirira iye kugwera ayai mwachidzidzi kugwa pansi kufa. Soma pomwe adamunyang'anisa nthawe itali mkuona kuti palibe chakuchitika kuna iye, adachinja maganizo yawo achilewa kuti pinango iye akhali ka mulungu.7Tsapano pafupipo pakhana minda ya mkulu wapansuwapo, munthu wakuchemeriwa Popliyo. Iye adatitambira achitichezesa nsiku zitatu. 8Bzidatenepo kuti babache wa Pupliyo akhadagona kuphatiwa na manungo na kamwazi. Pomwe Paulo adayenda kuna iye, adapemba, kubzatika manja paiye, achimulimbisa. 9Bzitachitika ibzi, wanthu wensene pansuwapo omwe akhadwala adabwerambo achidzalimbisiwa. 10Wanthu adatilemekeza na ulemu buzinji. Pomwe tikhakonzekera kuyandama pa mwadiya, adatipa ndibzo tikhafuna.11Patamala miyezi mitatu tidanyamuka na mmwadiya omwe ukhadakhala mainza yense pansuwapo, mwadiya waku Alesandriya, wakunemba ''wana wa pamphase'' ninga chilatizo chache chakunembiwa padzaulu. 12Titafika pa muyi wa Surakusa, tidakhala popo nsiku zitatu.13Titachoka popo tidanyamuka na mwadiya tichikafika pa muyi wa Regio. Itamala nsiku ibodzi chidayambika chonzi cha mwera, apo kwa nsiku ziwiri tidafika pa muyi wa Potiyolo. 14Pamwepo tidagumana abale tichiumiriziwa kukhala nawo kwa nsiku zinomwe. Mtenepoyo letu ndimo tidafikira ku Roma. 15Kuchoka popo abalewo atamala kubva bza ife, adabwera kudzagumana nafe ku Mbuto ya Apiyo na ku Nyumba za alendo Zitatu. Pomwe Paulo adaona abalewo, adatenda Mulungu achilimbika mtima.16Pomwe tidapita mu Roma, Paulo adabvumiziwa kukhala yekha na mchikunda m'bodzi wakumulindira iye. 17Kinangoka bzidati kuti patamala nsiku zitatu Paulo adachemera pabodzi wale omwe akhali akulu pakati pa Ayuda. Pomwe iwo adabwera pabodzi, iye adati kuna iwo, ''Abale, napo ndiribe kuchita chakuipa kuna wanthu wamtemo wa abereki wathu, ndidaperekiwa ninga wakumangiwa kuchoka ku Yerusalemu kuyenda mmanja mwa Aroma. 18Atandibvunza bvunza, akhadafuna kunditsudzula, thangwe pakhalibe thangwe lakuphiwira mmulandu wanguyo.19Soma pomwe Ayuda adawagaza maganizo yawoyo, ndidaumiriziwa kukakachali kuna Kaisara, napo kuti bzili lini ninga kuti ndikhakachaliri wadzinza wangu. 20Na thangwe limweri, tsono, ndakuchemerani kuti ndikuoneni na kulewalewa namwe, nakuti ni thangwera la chidikiriro cha Isaraeri kuti ndabvala njema izi.''21Kinangoko iwo adati kuna iye, ''Tiribe kutambira masamba kuchoka ku Yedeya yakuguma imwepo, ayaimbo m'bale wina kubweresa mtumi ayai kulewa bzakuipa bza imwepo. 22Soma ndikufuna kubva kuchoka kuna imwe kuti mukukiumbuka tani bza mpambukoyu, thangwe tikudziwa kuti bzidaseweriwa bzakuipa kulikwense.''23Pomwe iwo adakhazikisa nsiku ya iye, wanthu azinji adabwera pakhakhala iyepo. Adapereka nkhaniyo kuna iwo, achichitira umboni bza ufumu bwa Mulungu. Adayezera kuwanyengerera bza Yesu, kuchoka kuchitongi cha Mose na cha aneneri kubodzi, kuchoka machibese ate maulo. 24Winango adakopeka na bzinthu ndibzo bzida seweriwabzo, pomwe winango alibe kukhulupirira basi.25Pomwe alibe kuphatizana wina na mwayache, adabalalikana pomwe Paulo adasewera fala libodzi iri: ''Mzimu Wakuchena udasewera kudzera mwa Yesaya mneneri kuuza abereki wanu. 26Iye adalewa, 'Ndoko kuna wanthu awa ukawauze, ''Kubva mumdzabva, soma mumdzabvesesa lini; kuona, mumdzaona, soma mumdzadziwa lini.27Thangwe mtima wa wanthu awa wafa, na makutu yawo yambabva lini, apo aphophoma maso yawo. Pinango angambaone na maso yawo, na kumbabva na makutu yawo, na kumbabvesesa na mtima wawo mkutembenuka pomwe, apo nimdzawalimbisa iwo.'''28Mthangwerache, mudziwe kuti chipulumuso cha Mulungu chatumiziwa kuna Wachikunja, apo iwo amdzatetekera.'' 29Paulo adalewa mafala yamweya, Ayuda wale adachoka alikugazana kwene_kwene30Paulo adakhala magole pomwe mawiri mnyumba yache yakulogali yekha, apo akhatambira wensene ndiwo akhambabwera kuna iye. 31Iye akhalalikira ufumu bwa Mulungu achimbapfunzisa bzinthu bza Mbuya Yesu Mkhirisitu na kulimbika mtima kwensene mwakusaya kuphingiziwa.

1 Corinthians

Chapter 1

1Paulo, wakuchemeriwa na Khilistu kuti akhale wakutumikira mwakufuna kwa Mulungu, na Sositeni m'bale wache, 2ku tchalitchi ya Mulungu ya ku Akorinto, iwi ndiwo adachenesiwa kuna Yesu Khilistu na kuchemelewa kuti akhale wakuchena, pabodzi na wense omwe ali pa mbuto ikulu omwe ambachemera pa dzina la Mbuya wathu Yesu Khilistu, omwe ni Mbuya wawo na ifepano. 3Chisomo na mtendere bzikhale na imwe bzakuchoka kuna Mulungu Baba wathu na Mbuya Yesu Khilistu4Nthawe zense nimbatenda kuna Mulungu wangu thangwe la chisomo cha Mulungu chomwe Khilistu Yesu adapereka kuna imwe. 5Iye adakuchitisani imwepo mukhale anyakudala mu njira ninga imweyi. Mu mafala yense na nzeru zense, 6ninga umboni bwa Khilistu budatsimiziriwda ninga chadidi kuna imwe.7Thangwe lache musaikiralini mphatso ya mzimu pomwe mukudikhilira m`zimbulo wa Mbuya wathu Yesu Khilistu. 8Iye omwe adzakukhazikani imwepo mpakana kumamaliziro, kuti mudzakhale anyakusaya kuphonya pa nsiku ya Mbuya wathu Yesu Khilistu. 9Mulungu ngwakukhulupirika, omwe adakuchemerani imwepo ku chibverano cha Mwana wache, Yesu Khilistu Mbuya wathu.10Tsapano nimkudandaulirani , imwe adzinza, kuna dzina la Mbuya wathu Yesu Khilistu, kuti mwense mubverane, ndipo pasakhale kumwazana pakati panu. Ine nimkundaulirani imwe kuti mukhale wakugumana pabodzi na bzakukukmbuka bzibodzi na bzakufuna bzakulingana. 11Nakuti ine ndidauziwa bzaimwepo, adzinza wangu, na wanthu wa ku Kloe kuti pa pana makani pakati pa imwepo.12Ine ndikulewa ichi, kuti penu winango wa imwe anilewa, ''kuti ine ndili pabodzi na paulo,'' Ine ndili pabodzi na apolo, ''Pinango kuti ine ndili pabodzi na Khilistu." 13Kodi khilistu adagawanika? Kodi Paulo adamanikiwa pa muti thangwe la imwe? Kodi imwepo mudabatiziwa na dzina la Paulo?14Ndikutenda Mulungu tangwe ndilibe kubatiza winango wa imwepo, kupambula Krispo na Gayo. 15Ibzi bzili telepoyo kuti palibe m`bodzi omwe angalewe kuti adabatiziwa na dzina langu. 16( Ine ndidabatiza pomwe banja la Sitifano. Kupitilira popo, ndikudziwalini penu ndidabatiza pomwe wanthu winango.)17Pakuti Khilistu alibe kundituma ine kuti ndidzabatize soma kuti ndilalikire mafala yabwino__neye na mafala ya nzeru, kuchitira kuti mtanda wa Khilistu usakayeziwe ninga ulibe chinthu mu mphamvu yache.18Nakuti mafala ya mtanda yadapusa kuna iwo wakutayika. Soma kuna iwo ndiwo adapulumusiwa, ni mphamvu ya Mulungu. 19Nakuti bziodanembiwa, ''Nidzadzonga nzeru za anyanzeru. Nidzasokoneza kubvesesesa kwa wakuchenjera.''20Alikuponi munthu wa nzeru? Alikuponi nyakunemba? Alikuponi wakugazana na dziko lino lapansi? Kodi Mulungu alibe kusintha nzeru za dziko zichikhala za kupusa? 21Kuchokera nthawe ndiyo dziko lapansi na nzeru zache likhadziwalini Mulungu, Mulungu adakomedwa kupulumusa iwo ndiwo ambakhulupilira chakupusa cha kulalika.22Nakuti Ayuda ambabvunza bzizindikiro bzakudabwisa ndipo Ahelene ambabvunza nzeru. 23Soma ife timbalalika kuti Khilistu adamanikiwa, kuna Ayuda nchakupsomesa ndipo kuna wanthu wakunja nchakupusa.24Soma kuna iwo ndiwo Mulungu adawachemera, wense Ayuda na Ahelene, timbalalikira bzakhilistu ninga mphamvu na nzeru za Mulungu. 25Thangwe lakuti chakupusa cha Mulungu chimbaposa wanthu, na chitofu cha Mulungu china mphamvu kuposa wanthu.26Nyang`anani machemeredwe yanu, adzinza. Niwazinjilini wa imwe omwe akhana nzeru tikatengera ku thupi. Niwazinjilini wa imwe ndiwo akhana mphamvu. Niwazinjilini wa imwe ndiwo nimfulu. 27Soma Mulungu adasankhula bzinthu bzakupusa bza dziko la pansi kuti achitise manyazi anyanzeru. Mulungu adasankhula adasankula chinthu chakusaya mphamvu cha dziko la pansi kuti achitise manyazi chomwe china mphamvu.28Mulungu adasankhula bzinthu bzakusaya basa nabzakunyozeka bza dziko la pansi. Iye adasankula bzinthu bzomwe bzimbakhala ninga kulibe, kuti abwerese bzinthu bzakusaya basa ninga bzabwino. 29Iye adachita bzobzi kuti thupi lilirense lisakhale na thangwe lakubzitamandira pamaso pa iye.30Thangwe la bzomwe adachita Mulungu, tsapano muli mwa Khilistu Yesu, omwe adakhala nzeru kuna ife yakuchokera kuna Mulungu.Iye adakhala chadidi chathu, kuchena kwathu, na chipulumuso chathu; 31Ninga kutawiriza, ninga bzidanembidwira, ''Lekani munthu ndiye akubzitamanda, abzitamande mwa Mbuya."

Chapter 2

1Pomwe ndida bwera kuna imwe, adzinza,ndiribe kubwera nakuposa kwa mafala pinango na nzeru pomwe ndikha lalikira bzakubisika bza chadidi bza Mulungu. (Mabukhu inango yadanemba kuti, pomwe ndikha lalikila umboni bwa Mulungu.) 2Nakuti ndidakumbuka kutindikhale munthu wakusaya kudziwa chili chense panthawe yomwe ndikhanamwe pabodzi kupambiula Yesu Khilistu, na iye ndiye adamanikiwa.3Ine ndikhanamwe imwepo munthawe yakufooka na mantha na kunjenjemera kwenekwene. 4Tsono mafala yangu nakulalioka kwangu kulibe kukhala mafala yakukopa mwa nzeru, soma yachikhala yachidziwiso cha Mzimu na cha mphamvu, 5kuti chikhulupiro chanu chisakhale cha nzeru za umunthu, soma cha mphamvu ya Mulungu.6Tsono ife tinisewera nzeru kuna imwe wakukhuma, soma ni nzeru lini za dziko la pansi, pinango za anyakutonga wa nsiku zino, omwe mbaku mala kufa. 7M'malo mwache, ife tinisewera nzeru za Mulungu zachadidi zomwe nizakubisika, nzeru zakubisika za zomwe Mulungu adaziyiki pakanati kukhala pansi pano ulemereeo bwathu.8Palibe m'bodzi wa anyakutonga wa dziko lino adzabvesesachimwechi, nakuti akadakhalak kuti adabvesesa chimwechi iwo akadamanika lini Mbuya wa ulemerero. 9Soma ninga kudanembiwa, ''Palibe diso ndiroliniona, palibe khutu ndiro linibva, palibe mtima wa munthu omwe bzidapita bzomwe Mulungu adawakonzera iwo omwe ambawakonda iye''__10Soma Mulungu adatizimbulira bzinthu bzobzi kuna ife kudzera mwa Mzimu. Nakuti Mzimu umbanyang'ana chili chense chakunja, bzinthu bza pansi bza Mulungu. 11Nakuti mbani adziwa bza kukumbuka bza munthu kupambula mzimu wamunthu omwe una iye? Tsono, palibe m'bodzi ndiye adziwa bzinthu bza pansi pa Mulungu kupambula mzimu.12Soma tilibe kutambira mzimu wa dziko la pansi soma Mzimu omwe niwakuichokera kuna Mulungu,kuti ife tidziwe bzinthu bzakupasiwa bza fovolo na Mulungu kuna ife. 13Tikusewera bza bzinthu bzimwebzi mu mafala neye kupfunzisiwa na nzeru za munthu soma Mzimu, kuzimbula bzinthu bza mzimu kuna wanthu wa mzimu.14Munthu wakusaya mzimu angatambire lini bzinthu bzakuchokera kuna mzimu wa Mulungu, nakuti iwo ambaoneka wakupusa kuna iye.Iye ambawa bvesesa lini iwo thangwe iwo ambayeziwa na zimu. 15Munthu ndiye ana mzimu ambayeruza bzinthu bzense, soma iye ambayeruziwa lini na winango. 16''Nakuti mbani angadziwe bzakukumbuka bza Mbuya, kuti akamuyeluze iye?''Soma ife tina mtima wa Khiolistu.

Chapter 3

1Tsono ine, adzinza, ninisewera lini na imwepo ninga wanthu wa mzimu, soma m'malo mwache ninga wanthu kuthupi, ninga wana ang'ono mwa Khilistu. 2Ine nimbaku mamisani mkaka, neye bzakudya bzakuuma, mukhali lini waku konzeka pa bzimwebzi; neye pakali pano imwepo mukanati kukonzeka.3Nakuti pamene mukhali waku thupi. Nakuti pamene pakhana nsanje nakuipidwa pakati panu,Kodi mukukhala lini na moyo kutengera kuthupi, napo imwe mukufamba lini mwa makhalidwe ya wanthu? 4Nakuti pamene winango anilewa kuti, ''Ine ndikutewera Paulo,'' winango anilewa kuti, ''Ine ndikutewera Apolo,'' kodi imwe ndimwe lini wanthu? 5Tsono Apolo mbani? Paulo ni mbani? Nyabasa kudzera kuna imwe omwe mumbamu khulupira, ninga momwe Mbuya adaperekera kuna aliyense.6Ine ni bzala napo Apolo adzathilizira madzi soma Mulungu adzabzi kulisa. 7Tsono, kulibe chinthu kuna nyakubzala pinango nyakuthilizira madzi. Soma ni Mulungu omweambpereka na kukuza.8Tsapano iye omwe adabzala na iye omwe adathilizira madzki niabodz, aliyense adzatambira malipiro yache nakutengera basa lomwe adaphata. 9Nakuti ife ndife anyabasa wa Mulungu. Imwe ndimwe munda wa Mulungu, chakumangiwa cha Mulungu.10Ninga mwa chisomo cha Mulungu chomwe chidapasiwa kuna ine mwenekechiro nyakumanga wa luso, ine ndidayikha maziko ndipo winango akumanga pamwepo. Soma lekani munthu aliyense akhale wakusama na momwe iye akumangira pamwepa. 11Nakuti palibe munthu aliyense omwe adayika maziko yinango kuposa m'bodzi omwe adayikayo, umweyo ni, Yesu Khilistu.12Tsapano penu winango animanga pa maziko yamweya na golide, siliva, minyala yakuumira, miti, uswa, pinango bziputu, 13basa lache lidza zimbuluwa, nakuti pa nsikuyo bzi dzazimbuliwa ibzi. Nakuti bzidza zimbuliwa na moto. Moto udzayeza chilichense ndicho munthu adachita.14Penu basa la munthu winango lidzasala, iye adzatambira pfupo; 15soma penu basa lamunthu winango lidzapsa, iye adzabonera nakudzongeka, soma iye payekha adzapulumuka, ninga mwakuthawa kudzera pamoto.16Kodi imwe kudziwa lini kuti imwe ndimwe kachisi wa Mulungu napo kuti Mzimu wa Mulungu umbakhala mwa imwepo? 17Penu winango anidzonga kachisi wa Mulungu, Mulungu adzamudzonga munthu umweyo. Nakuti kachisi wa Mulungu ngwakuchena, na imwembo ndimwe wakuchena.18Nampodi munthu aliyense abzinamize yakha. Penu winango wa imwepo ambakumbuka kuti iye ana nzeru pa dziko lino, mulekeni umweyo asanduke ''chilema'' kuti iye akhale nyanzeru. 19Nakuti nzeru ya dziko lino njakupusa na nzeru ya Mulungu. Nakuti kwanembewa, ''Iye aniphata nzeru mwa kuchenjera kwache.'' 20Kinango, ''Mbuya ambadziwa kuti mathangwe ya nzeru ngakusaya basa.''21Nakuti thangwe la bzimwebzi, lekani munthu aliyense abzitamandire kuna wanthu. Bzinthu bzense ni bzanu, 22pinango Paulo, pinango Apolo, pinango Kefa, pinango dziko, pinango moyo, pinango imfa, pinango bzinthu bzakugumanika, pinango bzinthu ndibzo bzikubwera. Bzinthu bzense nibzanu, 23ndipo imwe ndimwe wa Khilistu, na Khilistu gwa Mulungu.

Chapter 4

1Tenepayu ndibzo bzimfunika kuti munthu atiyeze ife, ninga anyabasa wa Khilistu na atongi wa bzinsinsi bza chadidi bza Mulungu. 2Tsapano chiyani chakufunikira atongi kuti iwo akhale wakukhulupirika.3Soma kuna ine nichinthu ching'ono kuti ine ndiyeruziwe na imwe pinango na mbuto iliyense ya nutongi. 4Nakuti ine ninga bziyeruze lini ndekha. Ine ndikuchita lini mantha na chakutongiwa chilichense chomwe chingandi gaze ine, soma kuti nampodi kundiyeruza ine. M'bodzi omwe angandiyeruze ine ni Mbuya.5Thangwe lache lekani kuyeruza chinthu chili chense ikanati kufika nthawe, Mbuya akanati kubwera. Iye adzabweresa padecha bzinthu bza kubisika bza mum'dima na kuzimbula bzakutsimikiza bza mtima. Kinangoko munthu aliyense adzatambira pfupo yache kuchokera kuna Mulungu.6Tsapano, adzinza, ndabziyikhila bzaku phimbilidzira ndekha na Apolo thangwe la imwe, kuti kuchokera kuna ifepano muka pfunzire tanthauzo la kusewera, ''Nampodi kupitirira bzomwe bzida nembiwa.'' Ibzi bzili terepayu kuti palibe m'bodzi wa imwe waku bzikuzira mwanzache na winango. 7Nakuti mbani ambaona kusiyana pakati pa imwe na winango? Chiyani chomwe munacho chomwe imwe mulibe kutambira? Penu imwe muda tambira, thangwe lanyi mukubzikuza ninga imwe mulibe kutambira?8Mwakhala nabzo kale bzense bzomwe mukufuna! Imwe mwakhala kale anyakudala! Imwe mwayamba kale kutonga__ife kulibe! Chadidi, ndikhakumbuka kuti munichita ufumu, kuti ifembo tichite namwe pabodzi. 9Nakuti ndikukumbuka kuti Mulungu adatiika ife atumiki padecha ninga wakumalizira, ninga tinilewera ife na ninga wanthu wakuweruzira ku imfa.Takhala wakuonesewa kudziko lapansi__ kuna angelo, na kuna wanthu.10Ife ndife bzilema thangwe la khilistu, soma imwe ndimwe wanzeru kuna Khilistu. Ife ndife anyakusaya mphamvu, soma imwe ndimwe anyamphamvu. Imwe ndimwe wakulemekezeka, soma ife ndife wakunyozeka. 11Kufika nthawi ino tikubva njala na nyota, ife ndife wakusaya bzakubvala, tamenyiwa, ndipo tilibe pakukhala.12Tiphata basa kwenekwene, kuphata basa na manja yathu. Panthawe ndiyo adatizuna, ife tidawa dalisa. Panthawe ndiyo tinilala tilidwa, timbalisiwa. 13Panthawe ndiyo timbabonelesiwa, ife timbasewera mwa kukoma mtima. Tasanduka ninga wakunyansa wa dziko lapansi na tsuzu la bzinthu bzense, kuchokerapamwepo na pano.14Ndilibe kunemba bzinthu ibzi kuti ndikuchitiseni manyazi imwepo, soma kukuchenjezani ninga wana wangu wakukondeka. 15Nakuti penu munawo apfunzisi bzulu khumi kuna Khilistu, mulibe azi baba azinji. Nakuti ine ndidakhala babanu kuna Khilistu Yesu kudzera mu mafala yabwino. 16Tsono nimkukumbirani kuti mukhale wakutewezera wa inepano.17Thangwe lache ndakutumizirani Timoteyo, mwanangu wakukondeka na wakukhulupilika kuna Mbuya. Iye adzakukumbusani imwepo njira zangu mwa Khilistu, ninga ndidawapfunzira iwo kulikwenseko na tchalitchi iliyense. 18Tsapano winango wa imwepo mwayamba kubzikuza, kuchita ninga ndikhalibe kubwera kuna imwepo.19Soma nidzabwera kuna imwe tsapanopa, Mbuya angafuna. Ndipo ine nidza zindikira lini mafala ya wale wakubzithusa, soma nidzaona mphamvu zawo. 20Nakuti ufumu bwa Mulungu buli lini mu mafala soma mu mphamvu. 21Mchani munifuna kodi? kodi ndibwere kuna imwe na mpsimbo pinango mwachikondi na nzimu wakudelekha?

Chapter 5

1Ife tikubva kuti chadidi pakuchitika bza chigololo pakati pa imwepo, bza chigololo bzomwe bzimbabveka lini kuna anzinza wa mitundu inango: Munthu alinaye mkazi wa babache. 2Imwe mukubzikuza! kodi imwe munilira lini m'malo mwache, kuti iye omwe anichita achosiwe pakati panu?3Nakuti ngakhale kudzera kuna ine thupi langu kulibe, soma ine ndilipo mwa mzimu. Ine ndidakwanisa kale kutongiwa kuna m'bodzi omwe adachita bzobzi, ninga kuti ine ndikhanawo kumweko. 4Panthawe yomwe imwe muniyikiwa mwa dzina la Mbuya wathu Yesu ine nidzakhala namwe mwa mzimu, na mphamvu ya Mbuya wathu Yesu idzagumanika, 5achimu pereka munthu umweyu kuna Satana kuti thupi likadzogiwe, soma kuti mzimuwache ukapulumusiwe pa nsiku ya Mbuya.6Kubzikuza kwanu mkwabwino lini. Kodi imwe mukudziwa lini kuti chakufufumisa ching'onong'ono chimbafufumisa bzakudya bzense? 7Bzitsukeni mwekha kuna chakufufumisa chakale kuti imwe mukakhale chakukonziwa chabwino, wakusaya kufufuma, ninga imwe mukhalili. Nakuti Khilistu, bila wa Pasika wathu, iye adaphewa. 8Tsono lekeni ife tisekerere Pasika, neye kuti chaku fufumisa cha kale, chaku fufumisa chama khalidwe yakuipa na chakuchepa mphamvu. M'malo mwache, tilekeni ife tisekerere na mkate wakusaya chaku fufumisa wa kuchene mtima na chadidi.9Ine ndidanemba kuna imwe tsamba langu lire kuti nampodi kusanganikira nawo wanthu wa chigololo. 10Neye njira zense zomwe ine ndikulewa za wanthu wa chigololo padziko lapansi, pinango kusirira, pinango mbava, pinango wa bzifanifani, tenepo mukakhale nabzo kutali imwe mukufunika kuti mufambe kunja kwa dziko lapansi.11Soma tsapano ine ndikunemba kuna imwe kuti nampodi kusanga nikirana na aliyense omwe ani chemeriwa dzinza soma iye ambakhala na moyo wa chigololo, pinango wakusirira, pinango wa bzifanifani, pinango wakulewa lewa, pinango wakuledzera, pinango mbava. Nampodi kudya naye pabodzi bzakudya munthu umweyo. 12Nakuti ine nimkahala nawo tani ni nzeru zanyi zomwe ninga khale nazo wakunja kwa mpingo akawayeruza iwo? M'malo mwache, imwepo muniwa yeruza lini omwe ali mkati mwa mpingo? 13Soma Mulungu aniwatonga iwo omwe alikunja. ''Chosaniwanthu wense wakuchita bzakuipa pakati panu.''

Chapter 6

1Kodi penu winango wa imwepo ana mulandu na mwanzache, kuyenda kukatongiwa kwa atazi akanati kuyenda kuna wachilingamo pinango kuna wanthu wakuchena moyo wa Mulungu? 2Pinango kodi mumdziwa lini kuti wanthu wakuchena moyo wa Mulungu anzatonga dziko lapansi? penu ninga dziko lapansi limdzatongiwa na imwe, muli wakutaza kutonnga tunkhani tung'ono tung'ono? 3Kodi mumdziwa lini kuti mudzatonga angelo? Bzikulu tani, tsono, ife kutonga bzinthu bza moyo uno?4Peni pinango imwe munikonza ninga bzinthu bza moyo uno, thangwe lanyi imwe milandu yomweyi muntongesa iwo ninga omwe aniyezewa mbali mutchalitchi? 5Nilewa bzimwebzi kukuchitisani imwepo manyazi. Kodi pakati panu palibe m'bodzi m'dziwi omwe angakwanise kutonga milandu pakati pa abale? 6Soma m'bale anilewa milandu na abale _ nachibodzi bodzi wakusaya kukhulupira!7Soma pomwepo pana bzakusaya lamulo kuna imwe kuti munayo milandu winango namwayache. Thangwe lanyi mumbasankhula kubvuma kuipisiwa? Thangwe lanyi mumbasnkhula kubvuma kunamiziwa? 8Soma imwepo mwekha mukuchita bza kuipa nakunyengeziwa, napo imwepo mukuchita bzimwebzi kuna abale wanu!9Kodi imwepo mum'dziwa lini kuti wakusaya kulungama amdzatambila lini ufumu bwa Mulungu? Nampodi kunamiziwa: Wakusaya kuchena, pinango wakupembedzela bzifani, pinango wachigololo, pinango mtofu nabzakuipa, pinango wakufambizana na amuna? 10Pinango mbava, pinango wakuledzela, pinango wakusilira, pinango wakulewalewa, pinango wakutenga bza wenekechilo am'dzayenda lini ufumu bwa Mulungu. 11Winango wa imwe akhali telepoyo, soma mudasambikiwa, soma mudachenesewa, mwa dzina la Mbuya Yesu khristu na mwa mzimu wa Mulungu wathu.12''Bzinthu bzense mpsakubvumiziwa kuna ine,'' tsono ni bzense lini bzindi thandiza ine. ''Bzinthu bzense mpsakubvumiziwa kuna ine,'' tsono ine nimdzalamuliwa lini nacho chibodzi. 13Bzakudya bzidakonzewera m'mimba, ndipo mimba zidakonzewera bzakudya.'' tsono Mulungu anzatonga bzensebzo. Thupi lilibe kukonzewera chigololo. M'malo mwache, thupi ni la Mbuya, ndipo Mbuya ni mwenekechilo wa thupi.14Mulungu mu bzense adamusa Mbuya terepo iye adzatimusa tense na mphamvu yache. 15Kodi imwe mukudziwa lini kuti thupi lanu ni chiwalo cha Khilistu? tsono ine ninga tenge bziwalo bza Khilistu kubzisandusa ibzo bza chigololo? Bzinga kwanisike lini!16Kodi imwe mukudziwa lini kuti iye omwe ambafambizana na mkazi wa chigololo ali ninga thupi libodzi na iye? Ninga bzakunembera bzikulewa, ''Awiriwo adzakhala thupi libodzi.'' 17Soma iye omwe aphathikana na Mbuya akhala mzimu ubodzi na iye.18Thawani chigololo! Bzakuyipa bzense bzomwe munthu ambachita bziri kunja kwa thupi, soma munthu wakuchita bzakuipa bza chigololo iye waphonyera thupi lache.19Pinango mumdziwalini kuti thupi lanuli ni kachisi wa Mzimu Wakuchena, omwe uli mwa imwepo, omwe muli naye kuna Mulungu? Apo mumbakhalalini mwa imwe mwekha? 20Nakuti mudaguliwa na muti wache wapatali. thangwe lache lemekezani Mulungu na thupi lanu na mu mzimu, omwe ukuimira mulungu.

Chapter 7

1Soma bza ibzi mudanembabzi: ''Kuli kwachadidi kuna munthu kusaya kukhuya mkazi.'' 2Soma thangwe la madama, munthu aliyense akhale naye mkazache wache yekha, na mkazi aliyense akhale naye bayache wache yekha.3Mamunayo apase kuna mkazache mangawa, na telepo pomwe mkazi kuna bayache. 4Mkazi alibe utongi kuna thupi lache la iye yekha, Soma mamuna ndiye anautongi. Soma telepo pomwe, mamuna alibe utongi kuna thupi lache la iye yekha, Soma mkazi anabo.5Neye kulambizana, Soma na kutawilizana kwanu ndiko kwa nthawe. Chitani ibzi kuti mukabzipereke kuna kupemphera. Kinangoko kukakhala pomwe pabodzi, kuti satana angakuyezeni thangwe la kubzilambiza kwanu. 6Soma ibzi ndikulewalewa ninga mwa kubvuma neye ninga mwa kutonga. 7Ndikadabva kukoma aliyense akadakhala ninga momwe ndilili inepano. Soma munthu aliyense alinayo mphatso yache ya iye yekha kuna Mulungu. Winango mphatso ina, na winango yamtundu winango.8Soma nilewalewa kuna wakusaya kulowola na kuna akazi amasiye kuti kukhali kwadidi kuna iwo akhale wakusaya kulowola, ninga ine. 9Soma penu amdziwalini kubzilambiza, alowozesewe. Poti mkwadidi kulowola kuposana na kuwawidwa mtima.10Soma wakulowodwesewawo niwalamulira__ neye ine, Soma Mbuya__kuti mkazi asaleke bayache 11(soma penu amuleka bayache, akhale wakusaya kulowodwa pinango ayanjanisiwe pomwe na mamuna), apo mamunayo asalekane naye mkazi wache.12Soma kuna wakusalawo niwalewa__ ine, neye Mbuya__ ninga mdzinza winango alinaye mkazi wakusaya kukhulupira, apo iye adamutawira mumtima akhale naye pabodzi, asalambane naye. 13Apo mkazi omwe ali naye mamuna wakusaya kukhulupira, adamutawira mumtima iye akhale naye pabodzi asalambane nye mamunayo. 14Nakuti mamuna wakusaya kukhulupirayo anichenesewa mwa mkaziyo, na mkazi wakusaya kukhulupilrayo anichenesewa mwa mdzinzayo. Ninga kukada telepoyo lini wana wanu akadakhala wakusaya kukonzeka, Soma tsapano akhala wakuchena.15Soma wakusaya kukhulupirayo anichoka, mulekeni achoke. Mmilandu yakutelepa, ambamangiwa lini ukapolo mdzinzayo pinango nanayo. Soma Mulungu watichemera ife mu ufulu. 16Nakuti unidziwatani, mkazi, iwe ninga udzapulumusa mamunayo? Pinango unidziwatani, mamuna, iwe ninga udzapulumusa mkazi?17Soma, momwe Mbuya wagawira kuna wense, momwe Mulungu wachemelera wense momo afambe. Apo telepo niika m'mipingo yense. 18Kodi wakuchemeliwa winango wagwatiwa? Asakhale wakusaya kugwatiwa kodi wachemeliwa winango wakusaya kugwatiwa. Nampodi agwatiwe thangwe iye wachemeriwa na chikhulupiro? Iye alibe kugwatiwa. 19Nakuti mgwatiwe ulibe basa na kusaya kugwatiwa kulibe basa. Soma kukoya kwa malamulo ya Mulungu.20Aliyense akhale m'machemeliwe ya iye momwe Mulungu adachemeliwamo. 21Kodi udachemeliwa uli kapolo? Ibzi nampodi bzikubonereseni. Soma ngati mungakwanise kutsudzuka, tsudzukani. 22Nakuti iye omwe akhale kapolo pomwe adachemelewa na Mbuya ni mfulu ya kuna Mbuya. Telepo pomwe, omwe akhali mfulu pomwe adachemelewa ni kapolo wa mbuya. 23Ndimwe wakuguliwa nampodi kukhala akapolo a wanthu. 24Adzinza aliyense pakukhala wache wa mulungu adamuchemera.25Tsopano bza madende, ine ndilibe lamulo lakuchoka kuna Mbuya. Soma ni nipereka malingiliro yangu ninga munthu omwe, mwa chifundo cha Mbuya, kukhala wakukhulupilika. 26Nakuti, ndikukumbuka kuti thangwe la bzakunesa ndili nsiku zino, nakuti mkwadidi kuna munthu kakhala momwe ali.27Kodi wamangiwa kuna mkazi? Nampodi kutsudzuka. Penu mwatsudzuka kuna mkazi, nampodi kufuna mkazi. 28Soma ngati unilowola, ulibe kuphonya, apo penu ni dende linilowodwa, lilibe kuphonya. Soma awo wakupita m'banja amdzagumana na bzakunesa bzizinji mthupi, apo nimkulekani.29Soma nilewa ibzi, adzinza: Nthawe yafupika, Kuchokera tsapano awo akukhala nawo akazi akhale ninga ngati alibe. 30Wakulira akhale ninga wakusayakulira, wakudekedwa akhale ninga wakusaya kudekedwa, wakugula chinthu akhale ninga nkwanisa lini kukuyenera kukoya, 31wakuphatisa basa bzadziko lapansi lino akhale ninga bzikuwakhudzalini. Poti momwe dziko lapansi lino lili pali pano lili kuyenda.32Ine ninifuna kuti imwe mutsudzuke kuna bza kukumbuka. Munthu wakusaya kulowola ambatondo kukumbikira bza Mbuya, momwe angadekezele mbuya. 33Soma wa pa banja ambakumbukira bza dziko lapansi lino, momwe angadekezere mkazache__ 34na mkazi wakulowodwa. Na dende ambasiyana uyo wakusaya kulowodwa ambakumbukira bza mbuya, pala akhale wakuchena m'thupi na mzimu. Soma wakulowodwayo ambakumbukira bza dziko lapansi kuti akomedwese bayache.35Soma ibzi ndikulewa mwa kuphindula kwanu, kuna imwe mwekha neye kuti ndikukuteyela mulapu. Soma kukuthandzizani kuchita bzomwe bziniyenera, na kutewera chitewerere Mbuya pakusaya kupanikiziwa.36Penu winango ankumbuka akumuchitira mwa kuphonya dende lomwe atomelana nalo ubwenzi apo__ngati dendelo lapita bzaka apo aniwona kuti__mkwakufunika. Kumulowola aniyenera kuchita telepo. Ninga wafunira nkuphonyalini alowolane. 37Soma uyo omwe aniyima wakukhazikika mumoyo mwache, wakusaya chakukakamiza soma ali nabo ulamuliro wapachakufuna cha iye yekha, nkutsimikiza ichi mmoyo, mwache kukoya mwanache wa mkazi, amdzachita bwino. 38Telepo tsono omwe anilowoza dendeli anichita bwino, telepo pomwe omwe anilowozalini dendelo anichita bwino kwenekwene.39Mkazi ngwakumangika kuna bayache pomwe mamunayo akanamoyo. Soma ngati mamunayo anifa, anikhala wakutsudzuka kulowodwa na winango omwe angamufuna, Soma mamunayo akhale wa kuna Mbuya. 40Soma anikhala wakudekedwa kwenekwene ngati anikhala ninga momwe ali. Ninga mwa kuyeza kwangu apo nimkumbuka pala inepano pomwe ndili naye mzimu wa Mulingu.

Chapter 8

1Tsapano bza nyama yakupelekewa nsembe kuna bzifanifani: Ife tidziwa kuti tense tina chidziwiso. Chidziwiso chibzikuza, soma chikondi chibzi mangilira. 2Munthu omwe ankumbuka kuti ambadziwa chinthu, kinango ambadziwa lini ninga momwe ambafunira kudziwira. 3Soma mumthu omwe ambakonda Mulungu, ambadziwika na Mulungu iyeyo.4Telepo, kulewa bza kudya nyama yaku pelekewa ninga nsembe kuna bzifanifani; Ife tikudziwa kuti bzifani nchinthu lini napa ng'onopo pa dziko lapansi nakuti palibe Mulungu winango soma m'bodzi yekha. 5Tsono ngakhale pomwe pana bzaku lewedwa milungu, penu nkudzaulu pinango padziko lapansi (poti ilipodi ''milungu'' mizinji na ''ambuya azinji''), 6soma kuna ife pana Mulungu mbodzi yekha, Baba, kuna iye bzinthu bzense bzida chokera nakuti iye ifepano tin ikhala, ndipo pana Mbuya mbodzi Yesu khristu, omwe bzinthu bzense bzida chokera, na mwa iye ife tina moyo.7Nthawe zinango, nzeru zozi zimbakhalalini na aliyense. M'malo mwache, wanthu winango amba pempherera bzifanizo, iwo ambadya nyama na bzakudya bzobzi ninga penu nyamayo idaperekiwa nsembe ya bzifanifani. Iwo chakukumbuka chawo chaku pswipisiwa thangwe mchakusaya mphamvu.8Soms bzakudya bzimbati fendeza lini chifupi na Mulungu. Ife tini tayika lini penu ife tinidya lini, pinango kukhala bwino penu tinidya. 9Soma chenjerani kuti ufulu bwanu pakuchita bzinthu nampodi ufike paku khumudwisa wanthu omwe mbakusaya mphamvu pa chikhulupilo. 10Nakuti nyang'anani kuti winango akakuonani, omwe munacho chidziwiso, mukudyra bzakudya mkachisi wa bzifanifani. Kodi nyakusaya mphamvu adzalimbikisiwa tani kudya bzomwe bzaku perekiwa nsembe ku bzifanifani?11Thangwe la chidziwiso chanu cha chadidi chomwe munacho pa bzifanifani, iye nyakusaya, Mdzinza omwe Khilistu adamufera, ani dzongeka. 12Bzomwebzo, pomwe mukuwa phonyera adzinza wanu na kubaya chikumbu mtima chawo chakusaya mphamvu, mukuphonyera Khilistu. 13Thangwe lache, penu bzakudya bzini khumudwisa dzinza wangu, ine nidzadya pomwe nyama, kuti ningamu khumudwise dzinza wangu.

Chapter 9

1Kodi ndine lini waku tsudzuka?Kodi ndine lini mtumiki? Kodi ine ndikanati kuona Yesu Mbuya wathu? Kodi ndimwe lini anyabasa wangu mwa Mbuya? 2Penu ine ndine lini mtumiki kwa winango, tsono ndiri namwe imwe. Nakuti imwepo ndimwe chizindikiro cha utumiki bwangu mwa Mbuya.3Uku nikubzi teteza kwangu kuna omwe akufuna kundizenga milandu ine: 4Kodi ifepano tiribe utongi bwa kudya pinango kumwa? 5kodi ifepano tilibe utongi bwakutenga mkazi omwe niwaku khulupira,ninga akhachitira atumiki winango, na adzinza wa Mbuya, na kefa? 6Pinango kodi ine ndekha na Baranaba tilibe utongi bwaku phata basa kuti tigumane thandizo?7Mbani msocha ambaphata basa kuti abzigumanire yekha bzakufunika? Mbani amba bzala munda wa bzipatso neye kudya bzipatso bzache? Mbani ambafuwa mabira neye kumwa mkaka kuna mabirayo? 8Kodi ndiku lewa bzinthu bzobzi na ulamuliro bwaku thupi? Kodi malamulo yambalewa lini bzobzi nthawe zense?9Nakuti ibzi bzida nembiwa mu malamulo ya mose, ''Nampodi kumanga ng'ombe kukamwa pamene iyo ili kutapfuna bzakudya.'' Ibzi bzachadidi kuti Mulungu ambakumbukira ng'ombe? 10Bzobzi Mulungu akulewera lini ife pano? Ibzi adabzi nembera ife pano, thangwe pomwe waku galauza ani galauza na chidikizo, na pomwe nyaku puntha ani puntha na chidikizo cha kudzagawana pa kukolola. 11Penu ife tini bzala bzinthu bza mzimu pakati panu, ibzi bzikhala bzakunesa kuna ife kuti tikolole bzinthu bzaku thupi kuna imwe.12Penu winango ana ufulu bwakuthandiziwa na imwe, kodi ife tingakhalelini nabo ufulu buzinji? Soma ifepano tilibe kuphatisa basa ufulu bomwebu. M'malo mwache ife timba bvuma chinthu chili chense pinango pakusaya kufungira mafala ya bwino ya Khilistu. 13Kodi mukudziwa lini kuti iwo omwe amba phata basa mkachisi ambadya bza momwemo? Kodi mumba dziwa lini kuti iwo omwe ali kukonza pa guwa la nsembe amba gawana nawo bzomwe bzimba perekewa pa guwapo? 14Nanjira yomweyi, Mbuya adati lamula kuti iwo omwe ani lalikira mafala yabwino akhale na moyo kuchokera ku mafala yabwino.15Soma ine ndilibe kuphatisa ufulu bulibwense. Ndipo ndilibe kukunembelani ibzi kuti chinhtu chinango chikwanisike thanbwe la ine. Bzikhali bwino kuti inepano ndife kusiyana nakuti__ Winango ayese chinthu ndicho nimbabzitamandira nacho ninga chakusaya basa! 16Nakuti penu ine ninilarika mafala yabwino, ndilibe thangwe la kubzitamandira, thangwe ine nin'kufunika kuchita bzobzi. Ndipo thembelero likhale kuna ine penu ninilalika lini mafala yabwino!17Pakuti penu ninchita ibzi mwakufuna kwangu, nidzatambira mphotho. Soma penu nimfunalini, ndikali nyauudindo ndiwo udapasiwa kuna ine. 18Tsono mphotho yangu mchiyani? Kuti panthawe ndiyo nilalika, ndikupereka mafala yabwino mwafovolo nakuti nampodi ndiphatise basa ufulu bwangu mu mafala yabwinoya.19Napo ndine mfulu kuna wense, nimbabzi sandusa nyabasa wa aliyense momwe ninga kwanisire. 20Kuna Ayuda ndidakhala ninga Ayuda, kuti ndikopse Ayuda. Kuna wakumangika na utongi, nimbakhala ninga wakumangika nawo pabodzi ndida khala ninga wakumangika na utongi. Ine ndida chita bzobzi ngakhale ine ndekha ndine lini wakumangika na utngi.21Kuna anyakusaya utongi, ndidakhala ninga wakusaya utongi, ngakhale ine ndine lini wakutsudzuka ndekha kuna utongi bwa Mulungu, soma ndiri pansi pa utongi bwa Khilistu. Ndida chita bzobzi kuti ndikopse anyakusaya utongi. 22Kuna anyakusaya mphamvu ndida khala ninga wakusaya mphamvu, kuti ndikakopse anyakusaya mphamvu. Ndida chita bzinthu bzili bzense kuna wanthu wense, kuti mwa njira iliyense ndikwanise kupulumusa wanthu winango. 23Ndidachita bzensebzi thangwe la mafala yadidi, kuti ine ndigawane nawo madalitsoyache.24Kodi imwe mumba dziwa lini kuti pa mpikisano waku thamanga liwiro, soma m'bodzi yekha ndiye ambatambira pfupo? Tsono thamangani kuti mukatambire pfupo. 25Aliyense wakuchita nawo mpikisano ambakonzekera yekha bzakulimba pa bzinthu bzense. Iwo ambachita terepoyo kuti akatambire kolona omwe niwa kubvunda. Tsono ifepano timba chita bzobzi kuti tikatambire kolona wakusaya kumala. 26Thangwe lache ine nimba thamanga lini, ninga munthu wakusaya chakulinga; napo pomwe nimbachita mpikisano wakumenyana, nimbatondo lini kumenya papezi. 27Soma ine ndikupanikiza lini thupi langu naku liyika pa ukapolo. kuti pakumaliza kulalikira winango, kuti nampodi ndichosiwe neye kutambila pfupo.

Chapter 10

1Nakuti ine ndikufuna lini kuti imwe mukhale wakusaya kudziwa, adzinza, makolo yathu yakhali pansi pa mtambo adayambuka wense pa nyanza. 2Iwo wense adabatiziwa mwa Mose mu mtambo namu nyanza, 3iwo wense adadya chakudya chibodzi cha uzimu. 4Wense adamwa na mzimu ubodzi. Nakuti iwo adamwa kuchokera ku thanthwe la mzimu lomwe adafamba nalo. ndipo thanthwe limwe ilkhali Khilistsu.5Soma Mulungu alibe kudekedwa nawo, nakuterepo azinji wa iwo adasochera chipululu. 6Tsono bzinthu iabzi bzidachitika ninga chakuyezezera na ife, kuti ife nampodi tiyike mitima yathu ku bzinthu bzakuipa ninga iwo adachitira.7Nampodi kupembeda bzifani fani, ninga adachitira winango wa iwo. ibzi bzili ninga bzida nembiwa, ''Wanthu adakhala pansi chidya na kumwa, adamuka achisenzeka.'' 8Ife nampodi kuti tichite chigololo, ninga azinji wa iwo adachitira. Pa nsiku ibodzi, wanthu bzulu makumi mawiri na matatu adafa thangwe labzobzi.9Nampodi kumuyeza Khilistu, ninga azinjiwo adachitira kumuyeza iye ndipo iwo adadzongeka na nyoka. 10Nakuti nampodi kumba dandaula, ninga azinji wa iwo adadzongeka na angero wa kupha.11Tsapano bzinthu bzobzi bzidachitika kuna iwo ninga chaku yezezerakuna ife. Iwo adanemba ninga chenjezo__ kuna ifepano kukwanilisiwa kwa nthawe kwafika. 12Telepo pala mukukumbumbuka kuti muli chiimire samalani kuti mungagwe. 13Palibe mayezero yomwe mwagumana nayo yakugopsa yomwe wanthu winango wense adagumana nayo. M'malo mwache Mulungu ngwakukhulupilika. Adzabvumalini kuti imwe muyeziwe mpakana muyezo omwe mungakwanise kupilira. Soma pomwe mudzayeziwa, iye adzakupasani njira yakuti mukwanise kupilira.14Thangwe lache, wakukondeka wangu thawani kuchoka kwa kunamatira bzamafano. 15Ine ndili nkusewera kuna wanthu ndiwo ana nzeru, kuti mukwanise kuweruza mwekha bzomwe ndikulewabzi. 16Chikho cha m'dalitso ndicho tinidalitsa, kodi nchakuphatanalini na mulopa wa Khilistu? Kodi mkate ndiwo timbanyema ngwakuphatanalini na thupi la Khilistu? 17Thangwe pana mkate ubodzi, ife napo tilipo azinji soma ndife thupi libodzi. Nakuti tense pabodzi timbadya mkate ubodzi.18Nyang`anani Asrayeri ninga mwa thupi. Kodi ndiwolini akudya nsembezo alibe kuphatana na guwa la nsembe? 19Kodi ndikulewa chiyani tsono? Kuti fano ni chinthu chilichense? Pinango kuti chakudya chakupekewa nsembe kuna fano nichilichense?20Soma ninilewa kuti bzomwe adzinza apeleka nsembe, ambabzipeleka kuna bziwanda neye kuna Mulungu. Ndipo nimbafunalini kuti imwepo mumbaphatane na bziwanda! 21Mungamwelini chikho cha Mbuya nkukamwa pomwe chikho cha bziwanda. Mungadyelini pa meza ya Mbuya mkukadya pomwe pa meza ya bziwanda. 22Pinango tikufuna kunyosa Mbuya kuti atichitire nsanje? Kodi ife tinamphamvu kuposa mmene iye alili?23''Chilichense nchakubvumiwa," soma nichilichenselini chomwe china phindu. ''Chilichense nchakubvumiziwa," soma nchilichenselini chomwe chimbathandiza wanthu. 24Palibe, munthu aliwenseyo asanyang`ane bzabwino bza iye yekha. M'malo mwache, munthu aliwense anyangàne bzabwino bza mwanzache.25Dyani chilichense chakugulisiwa pa nsika wa nyama mwakusaya kubvunza na kukumbuka. 26Pakuti ''dziko la pansi nda Mbuya, ndipo lidadzala na bzobzo" 27Penu nyakusaya kukhulupilira wakuchemerani imwepo kuti mukadye chakudya, ndipo mukufuna kuyenda, kadyeni chilichense chomwe akukonzerani lekani kubvunza mibvunzo ya chikumbumtima.28Soma winango akalewa kuna imwe kuti, ''ibzi bzaperekewa nsembe'' lekani kudya bzobzo, kuti muthandize omwe wakuuzani ule na chikumbumtima__ (Mabukhu inango yadathimizira kunemba kuti dziko lapansi na bzense bzili momo bza Mulungu. Soma mabukhu inango yakalekale yakhalibe ibzi. anyakupfunza azinji ambaona ninga ibzi bzakutengera ndime 26) 29ndikulewa, chikumbumtima cha winangoyo, osati cha imwepo. Thangwe lanyi ufulu bwangu bukuweruziwa na chikumbumtima cha munthu winango? 30Penu ine ninidya chakudyacho na chisomo, thangwe lanyi ine ningalewedwe bzakuipa pakuti ine ndapereka kutednda.31Thangwe, chilichense ndicho munidya pinango kumwa, pinango chilichensecho ndicho munichita, chitani na ulemelero bwa Mulungu. 32Lekani kukhala wakuphonya kuna wanthu wense Ayuda na Ahelene, na ku tchalitchi ya Mulungu. 33Munjira ninga imweyi ine ndikuyezera kukomemedwaesa munthu aliwense mu bzinthu bzense. Ndikunyang'analini phindu langu, soma phindu la wanthu azinji. Ndikuchita ibzi kuti iwo akapulumusiwe.

Chapter 11

1Khalani waku nditewezera ine, ninga ine nimba tewezera Khilistu. 2Tsapano ndikukutdani imwe thangwe imwe mumbandi kumbukaine pa chili chense. Ndikuku tendani pomwe thanwe la kukoya bwino bzipfunziso ninga ndida kuuzirani imwe. 3Tsapano nikufuna imwe mudziwe kuti Khilistu ndiye msolo wanthu aliyense, nakuti mamuna ndiye msolowamkazi nakuti Mulungu ndiye msolo wa Khilistu. 4Mamuna aliyense waku pemphera pinango kunenera atabisa msolo wache wanyoza msolo wache.5Tsono mkazi aliyense ani pemphera pinango kunenera wakusaya kubisa msolo wache iye wanyoza msolo wache. Nakuti ibzi bzili chibodzibodzi na kumetewa mu msolo mwache. 6Nakuti penu mkazi anibisa lini msolo wache, iye amete tsisi lache. Penu nicha manyazi kuti mkazi kumeta mpala pinango kuyepula tsisi mu msolo mwache, mulekeni abise msolo wache.7Nakuti bzikufunika lini mamuna kuti abise msolo wache, poti iye ni chifaniziro cha ulemerero bwa Mulungu. Soma mkazi ni ulemerero bwa mamuna. 8Nakuti mamuna alibe kukonziwa kuchoka kuna mkazi. M'malo mwache, mkazi adakonziwa kuchoka kuna mamuna.9Nakuti pinango mamuna alibe kukonzeriwa mkazi. M'malo mwache, mkazi adakonzeriwa mwamuna. 10Ili ni thangwe lache mkazi alibe chizindikiro cha utongi pa msolo wache, thangwe la angero.1112Mwaku terepoyo, mwa Mbuya, mkazi nampodi akhale wakusaya mamuna, pinango mamuna nampodi akhale wakusaya mkazi. Nakuti mkazi adachokera kuna mamuna, terepo mamuna adachokera kuna mkazi. Ndipo bzinthu bzense bzikuchokera kuna Mulungu13Bziyeruzeni mwekha:Kodi dzachadidi kuna mkazi kuti apemphere kuna Mulungu wakusaya kubisa msolo wache? 14Kodi nichikhalidwe lini pachokha kupfunzisa imwe kuti penu mamuna anatsisi litali, bzakuchitisa manyazi kuna iye? 15Kodi ni chikhalidwe kukupfunzisani kuti mkazi asunge tsisi litali, ubu ni ulemerero bwache? Nakuti tsisilawo adapasiwa kuti abisire msolo wao. 16Soma penu winango akufuna kugaza bzobzi, ife tilibe bzakuchita bzinango, pinango mpingo wa Mulungu ulibe bzakuchita.17Tsono ndikufuna ndikuzeni malangizo aya,ndikufuna lini kukutendani imwe. Nakuti pomwe imwe muda bwera pabodzi, mumumbachita lini bza bwino soma bzakuipa. 18Chakutoma, ndikubva kuti mukagumana ninga mpingo, pakumbakhala kugawana pakuti panu, nimkhulupira bzachadidi. 19Nakuti pakumba khala pomwe bzakuchitika pakati panu, kuti omwe mbaku tawilizika aonesesiwe pakati pa imwe.20Nakuti pmwe munigumana pabodzi, mumbadya lini bzakudya bza Mphamvu ya Mbuya. 21Pamene muli kudya, aliyense ambadye bzakudya bzache akanati kukhala na bzakudya bza mwanzache. Winango ambakhala na njala, pomwe winango ambakhala aledzera. 22Kodi imwe mulibe nyumba yakudyera na ku yaku mwera? Kodi imwe mukupepusa mpingo wa Mulungu na kuchitisa manyazi omwe alibe chilichense? Kodi ndingalewe chiyani kuna imwe? Kodi ine ndikutendeni imwepo? Ine nidzakutendani lini imwepo thangwe la bzobzi!23Nakuti ine ndida tambira kuchokera kuna Mbuya chomwe ine nichipereka kuna imwe,chinichokera kuna Mbuya Yesu, usiku bule pomwe adaperekewa, adatenga mkate. 24Pomwe adamaliza kutenda, iye adabedula achilewa, ''Ili ni thupi langu, lomwe lili kuna imwe, mumba chite bzobzi kuti mumbandi kumbukire ine..''25Adachita chibodzibodzi iye atamala kudya adatenga mkombo, achilewa, ''Mkombo umweyu nipangano langu la mulopa wangu. Mumbachite bzobzi pamene imwe mukumwa, kuti mumbandi kumbukire ine.'' 26Nakuti nthawe zense pamene mukudya mkate na mkombo umweyu, imwepo muni lalikira imfa ya Mbuya ateye iye adzabwere.27Thangwe lache, aliyense, wakudya mkate na kumwa mkombo wa Mbuya minjira yakusaya kutawizika adzakhala wakuphonyera thupi na mulopa wa Mbuya. 28Lekani munthu abziyeze yekha chakutoma, nanjira imweyi mulekeni iye adye mkate na kumwa bzamu mkombo. 29Nakuti iye omwe anidya na kumwa mwakusaya kudziwa thupi la mbuya wadya na kumwa chiweruzo chache. 30Nithange lache pakati panu azinji ambafooka na kuduwala, nawinango waimwe ambagona tulo.31Soma penu tibzi yezeza tekha, tiniyeruziwa lini. 32Soma pamene ife tiniyeruziwa na Mbuya, ndiye kuti akutikonza chikhalidwe chathu, kuti ife tisaye kugaziwa na dziko la pansi.33Thangwe lache, adzinza wangu, pamene mukugumana pabodzi kuti mudye, mudikirane winango na mwanzache. 34Penu winango ana njala, mulekeni iye adye pamuyi, kuti pamene mukugumana pabobzi nampodi kuti afike paku yeruziwa. Tsono bza bzinthu bzinango bzomwe muda nemba, ine nidzakupasani malangizo panthawe yomwe nidza bwera.

Chapter 12

1Soma bza mphatso ya uzimu, adzinza, nifunalini kuti mukhale neye kudziwa. 2Imwe mukudziwa pomwe mukhali wakunja, mukhali wakutengeka njira zakulekana lekana na kugonyosiwa na bzifani bzomwe bzimba sewera lini, mwanjira yinango imwe mukha lamuliwa nayo . 3Telepo ine ndikufuna mudziwe kuti palibe munthu omwe angasewere na Mzimu wa Mulungu omwe ungalewe, ''Yesu atembereredwe.'' Apo palibe nyakusewera kuti, ''Yesu ni Mbuya,'' kupambula na mzimu wakuchena.4Pana mphatso zakulekanalekana, soma mzimu omweyo. 5Pana mautumiki yakulekana lekana, soma Mbuya omweyo; 6pana maphatiwe ya basa wakulekana lekana, soma Mulungu omweyo amphata basa mwensenemo mwa wanthu wense.7Tsopano mzimu adapasa mphatso kuna aliyense kuti ikapindulire wense. 8Nakuti aliyense adapasiwa mzimu wa kusewera mwa nzeru, kuna winango kusewera kwa chidziwitso mwa mzimu ubodzi omweyo.9Kuna winango adapasiwa chikhulupiliro mwa mzimu womweyo, kuna winango mphatso yakuchiza na mzimu omweyo. 10Kuna winango mphamvu zakuchita bzakudavwisa, kuna winango kunenera. Kuna winanango luntha lakukwanisa kusiyanisa mizimu, kuna winango luntha lakusewera bzinenero bzakulekanalekana, napo pomwe kuna winango kumasuliramalilime. 11Bzensebzi ni basa la mzimu m'bodzi omweyo, ndipo ambapasa mphatso kuna munthu aliyense, ninga momwe mzimuyo wafunira.12Nakuti thupi ni libodzi lakonziwa na bziwalo bzizinji napo bziwalo bzache bzense bzizinji zakukonza thupi libodzi, telepo pomwe na momwe alili Khilistu. 13Nakuti tense tidabatiziwa na Mzimu ubodzi mu thupi libodzi, penu mu Yuda, pinango mu Hereni, pinangi ni nyabasa pinango mfulu, kuti tense takonziwa timwe mzimu ubodzi omwewo.14Tsapano thupi lilibe kukonziwa na chiwalo chibodzi, soma na bziwalo bzizinji. 15Penu nzayo lichilewa kuti, ''Thangwe ine ndinelini boko, ndili lini mu thupi,'' bzinga kwanisike lini na thangwe limweli kuti lileke kukhala chiwalo cha thupi, 16Penu khutu lichilewa, ''Thangwe ine ndinelini diso, ndili lini mu thupi,'' bzinga kwanisike lini na thangwe limweli kuti lileke kukhala chiwalo cha thupi. 17Penu thupi lense likadakhala diso, tsono tikadambabvera chiyani? tsono penu thupi lense likadakhala khutu, tsono tikadambanunkhiza na chiyani?18Soma Mulungu adaika bziwalo mthupi, chilichense cha ibzo, ninga momwe iye adafunira kuti bzikhale. 19Penu bzense bzikadakhala chiwalo chibodzi, apo thupi likadakhala kuponi? 20Tsapano pana bziwalo bzizinji, soma thupi libodzi.21Diso lingauzelini boko, kuti ''Ndinkufunalini iwe.'' Apo msolo ungauzelini nzayo kuti, ''Ndinkufuna lini iwe.'' 22Mwalo mwache bziwalo bzathupi bzomwe bzimbaoneka ninga bzakufooka ndibzo bzili bzakufunika, na 23bziwalo bzomwe timbziyesa bzakuchepa ulemu, ndibzo timbzi lemekeza, mwapambali ndipo bziwalo bzakusaya kuwoneka mwadidi ndibzo bzimbatambira ulemu. 24Tsono pomwe bziwalo bzathu bzakufunika bziniyenera chisamaliro chapambali. Pinango, Mulungu walumikidza bziwalo bza thupi, wapereka ulemu bwakuposa kuna bziwalo bzomwe bzikhausaya.25Iye adachita bzobzi kuti pasaye kukhala kugawanikana mu thupi, soma kuti bziwalo bzache bzimbadalilane chinango na chinzache. 26Penu chiwalo chibodzi chikubonera, bziwalo bzinango bzense bzibonele nacho pabodzi, penu chiwalo chinango chatambira ulemu, bziwalo bzense bzinkomedwa nabzo pabodzi. 27Tsapano imwe ndimwe thupi la khilistu apo aliyense mwa imwe ni chiwalo pathupilo.28Nakuti Mulungu chakutoma mu mpingo adaika atumiki, kachiwiri aneneri, kachitatu ampfunzisi, kinangoka wakuchita bzakudabwisa, kinangoko wamphatso ya kuchiza, na iwo waku pereka chithandizo, na iwo pomwe wa mphatso yakulongosola basa, na pakumaliza awo wakusewela malilime. 29Kodi wensewa ni atumwi? Kodi wensewa ni aneneri?Kodi wensenewa ni apfunzisi? Kodi wensewa ambachita bzakudabwisa?30Kodi wensewa ana mphatso ya machiziro? kodi wensewa ambasewera malilime? Kodi wensewa ambatsudzulira malilime? 31Soma funisisani mphatso yakupitisira patsogolo. Apo tsapano ninkuonesani njira yachadidi kwakunyanya.

Chapter 13

1Napo kuti nimsewela malirime ya wanthu na ya angelo.Soma ndilibe chikondi, ndili ninga chinganga chabaludya telepo pinango chitsulo chakutondokulira. 2Ngati ndina mphatso ya uneneri nkumbazindikila bzinsinsi na kumbadziwa bzense, ndipo ngati ndina chikhulupilo kuchosa mapili. Soma wakusaya chikondi ine ndine lini chinthu. 3Ngati nimpeleka bzangu bzense kuna wa kusauka, na kupeleka thupi langu alitenthe. Soma penu ndilibe chikondi ine niphindulalini chinthu. (Mubzakuneba bza kale bza Chiherene na bza kutsudzulira bzimbati nimpeleka thupi langu kuti litenthewe. Mubzakuneba bzakuchepa bza Agiliki na bza kutsudzulira, bzimbalewa " nimpeleka thupi langu pala ndikule ).4Chikondi nchakuleza na chakukoma moyo. Chikondi chilibe nsanje nakuti chimbabzikuza lini.Chimbabzitamandira lini 5pinango chilibe mwano. Chimbabzikonda lini. Chimbakalipalini kamangu, chimbakoya lini mangawa. 6Chimbakomedwa lini na bzakuipa. Mmalo mwache, chimbakomedwa na bza chadidi. 7Chikondi chimbafuchila bzinthu bzense, Chimbatchinjiliza nthawe zense, chimbakhala na chidikizo nthawe zense, chimbapilira nthawe zense.8Chikondi chimbamala lini. Soma ngati pana mphatso ya mauneneri, imdzamala. Pomwe pana bzakusewera malirime, bzimdzamala. Pomwe pana chidziwiso, chimdzamala. 9Poti timbadziwa pangono telepo na kulewera pangono telepo. 10Soma chipulumira chikadzabwera, chakusaya kukwanacho chimdzachoka.11Pomwe ndikhali mwana, ndikhasewera ninga mwana, ndikhakumbuka ninga mwana, ndikhalingirira ninga mwana, pomwe ndidakula, bzinthu bzense bzachimwana ndidabzileka. 12Nakuti tsapano tikuona bzinthu mwakusaya kuoneka bwino ninga m`galasi lakunyang`anira, soma kenangoka tidzabziona maso na maso. Soma tsapano nidziwa mwakusaya kukwana, soma pano nidzadziwa mwakukwana ninga momwe ndidadziwikira. 13Soma tsapano bzasala nibzitatu: chikhulupiliro, chidikizo, na chikondi. Soma chikulu cha bzinsebzi ni chikondi.

Chapter 14

1Tewerani chikondi na funisisa mphatso ya mzimu, makamaka kuti muka lewere. 2Nakuti munthu ndiye ambasewera malilime ambasewera lini kuna wanthu soma kuna Mulungu. Nakuti palibe munthu ambamubva iye thangwe iye ambasewera bzinsinsi bza Mzimu. 3Soma iye omwe ambalewera ambasewera kuna wanthu kuti amangirire iwo, na walimbikisa iwo, na kuwa komedwesa iwo. 4Iye omwe ambasewera malilime ambabzi mangirira yekha, soma iye omwe ambalewera ambamangilira tchalitchi.5Tsapano ine ndikufuna imwe mwense musewere malilime. soma kwene kwene kuposa bzense, ine ndikufuna kuti muka lewere. Munthu omwe ambalewera nimkulu ambaposa wakusewera malilime (pokhapokha winango achimasulira kuti tchalitchi itambire bzaku mangiririka) 6Soma tsapano, mdzinza, penu ine nibwera kuna iwe ndi kusewera malilime, nidza pindula chiyani kuna imwe? Palibe ndicho ninga pindule, pokhapokha ine ndisewere mwa bvumbuluso, pinango mwa chidziwiso, pinango mwakulewera, pinango mwachipfunziso.7Nanjira yokha yokhayo, pamene bzinthu bzakusa moyo bzimba chosa mafala__ ninga chitiliro, pinango sansi__ penu bzini chosa lini malilidwe yakusiyana, bzidza dziwika tani kuti chikuliziwa ni chitolliro pinango sansi? 8Nakuti penu ni lupenga lini liziwa na malilidwe yinango, munthu aliyense adzadziwa tani kuti nthawe ya nkhondo ya kwana achikonzeka? 9Bzili chibodzibodzi na imwe omwe muna malilime. Penu imwe munisewera bzakusaya kubveka bwino, bzomwe bziku seweredwabzo bzidzabveka tani? Imwe mukusewera bzidzakhala dzakuyenda na mpepo.10Bzilipo bzakusewera bzamitundu mizinji pa dziko lapansi, napo palibe chinthu chakusaya thandauzo. 11Soma penu ninidziwa lini thandauzo la chiseweredwe, nidzakhala mulendo kuna nyakusewerayo, nanyakusewera adzalhala mulendo kuna ine.12Bzili terepoyo na imwepo. Kuchokera pamene imwe mudalonjeza bza Mzimu, nyang'anani kuti muwandise kumangililika kwa tchalitchi. 13Thangwe lache wakusewera malilime apemphere kuti amasulire. 14Nakuti penu ine ninipemphera na malilime, mzimu wangu unipemphera nachidziwiso, soma chidziwiso changu chinikhala lini wa kubala chinthu.15ndichite chiyani tsono? Nidzapemphera na mzimu wangu, soma nidzapemphera pomwe na mzimu wangu. Nidzaimba na mzimu wangu, nidzaimba pomwe na mtima wangu. 16Nithangwe lache penu nimdalisa Mulungu na mzimu, anyakunja adzalewa tani ''Ameni'' pamene imwe mukupereka kutenda penu iye adziwalini kuti imwe mukusewera?17Nakuti iwe uniyang'ana bwino, soma wanthu winango animangililikalini. 18Nimbapereka kutenda kuna Mulungu kuti ine nimbasewera malilime kuposa imwe mwense. 19Soma mu tchalitchi ndikufuna kusewera mafala machanu na kudziwa kwangu kuti ine ndikalangize winango, kinangoka bzulu khumi bza mafala pamalilime.20Adzinza, nampodi kukumbuka ninga wana. Pinango, kunyang'anira bzakuipa, khalani ninga tuwana. Soma mukumbuke ninga wakukhuma. 21Ninga bzidanembiwa mwa malamulo, ''Na wanthu wamalilime wakugopsa na milomo ya kugopsa nidzasewera nawo wanthu omwewa. Ngakhale iwo adzandibveralini ine,'' walewa Mbuya.22Telepo, malilime yambakhala nachizindikiro, neye kwa iwo anyakukhulupilira, soma kuna wakusaya kukhulupilira. Soma kulewera, kuna chizindikiro, neye kuna anyakusaya kukhulupilira, soma kuna anyakukhulupilira. 23Penu, mtelepo, matchalitchi yense yadzabwera pabodzi napo wense achisewera malilime ndipo anyakunja na anyakusaya kukhulupilira amdzabwera, iwo adzalewalini kuti imwe mwayaluka?24Soma penu wense anilewera na anyakusaya kukhulupilira na anyakunja anibwera, iye adzagaziwa na wense wakubva. Iye adzaweruziwa na wense wakulewa. 25Bzakubisika bzamoyo wache bzidzazimbuliwa. Nakutelepo, iye adzagwa pakhope pache achipemphedza Mulungu. Iye adzadziwa kuti Mulungu mgwachadidi pakati pa panu.26Chinango chasala nchiyani, adzinza? pa nthawi yomwe mwabwera pabodzi, aliyense analo salimo , alinalo pfunziro , alinalo fumbuluso , alinalo lilime, alinacho chimasuliro. chitani bzilibzense kuti mukamange mpingo. 27Penu winango anisewera malilime, lekani iwo akhale awiri pinango atatu, pomwe winango anibwerera, winango animasulira bzomwe iye anisewera. 28Soma penu palibe nyakumasulira, lekani wense akhale chete mu tchalitchimo. Lekani bodzi asewere yekha na mulungu wache.29Lekani awiri pinango atatu alewere na kusewera, na winango abvesere na kuzindikira bzomwe bzikuseweledwa. 30Soma penu pana mavumbuluso kuna bodzi omwe adakhala, lekani nyakutoma akhale chete.31Nakuti aliyense wa imwe angalewere bodzi na bodzi kuti aliyense apfunzire nakuti wense achosiwe. 32Nakuti mzimu wakulewera nichipfunziso kuna wakulewera. 33Nakuti Mulungu ni Mulungu lini wakuphonyesa, soma Mulungu wamtendere. Iye ninyakutonga watchalitchi yense ya wanthu wakuchena wa Mulungu.34Akazi akhale chete tchalitchi. Nakuti iwo mbakubvumiziwalini kusewera. Mmalo mwache, akhale wakubvera, ninga na malamulo yakulewera. 35Penu pana chilichense chomwe iwo angafune kupfunza, alekeni iwo apfunze kuna ambayo. Nakuti

nicha kunyazisa kuna mkazi kusewera mtchalitchi.

36Chitani mafala ya Mulungu. Kodi mafala ya Mulungu yanbachokera kuna imwe? Kodi ndimwe abodzi omwe mudafika?37Penu winango anikumbuka iye yekha kuti ni mneneri pinango ni wauzimu, iye abzidziwe kuti bzinthu bzomwe ndabzinemba kuna imwe nimalamulo yakuchoka kuna Mbuya. 38Soma penu winango akhali wakusaya kudziwa, mulekeni akhale nyakusaya kudziwa39Thangwe lache, adzinza, funisisani kulewera, ndpo nampodi kuletsa aliyense omwe akufuna kusewera malilime. 40Soma lekani bzinthu bzense bzichitike mwadidi na mwakulongosoka.

Chapter 15

1Tsapano ine ndikufuna kukonza kuti mudziwe imwe, adzinza, mafala yabwino yomwe ine ndikulalika kuna imwe, yomwe imwe mumbatambira napomwe imwe imwe muniyimira, 2na mwe imwe munga pulumusiwire, penu imwe muniphata bwino mafala yomwe ine nini lilikira kuna imwe, pokha pokha imwe muka khulupira bzobzi.3Nakuti chakutoma ine ndidapereka kuna imwe chakufunika chomwe ine ndida tambira, kuti Khilistu adafa thangwe la bzakuipa bzathu malingana na bzakunembera, 4kuti iye adafuchiriwa, nakuti iye adamuka nsiku yachitatu malingana na bzakunumbera.5Khilistu adawoneka kuna Kefa, na kinangoko kuna khumi na awiri wale; 6kinangoko iye adawoka kuna kuna azinji ninga adzinza madzana machanu paka bodzi. Azinji wa iwo akana moyo, soma winango adagona wakufa. 7Kinangoko iye adawoneka kuna Yakobo, kinagoko kuna atumiki wense.8Pakumalizira pa bzense, iye adawoneka kuna ine, ninga mwana m'bodzi wakubadwa kumene. 9Nakuti ine ndiri nawo pandandanda wa atumiki. Ine ndine lini wakudala pa kuchemeriwa thangwe ine ndidazunza tchalitchi ya Mulungu.10Soma na chisomo cha Mulungu ine ndiri ninga m'mene ndiririmu, na chisomo chomwe chili mwa ine chilibe kukhala chakusaya basa. M'mali mwache, ine ndidaphata basa kupitilira wense wa iwo. Pamwepo ndikhali lini ine, soma chisomo cha Mulungu ndicho chikhana ine. 11Terepo penu ndikhali ine pinango mbawewo, tsono ife tida lalikila na imwe muda khulupira.12Tsapano peenu Khilistu akufalisiwa kuti adamuka kuna wakufa, winango wa imwe anilewa tani kuti kulibe kumuka kuna wakufa? 13Soma penu penukumusiwa kuna wakufa, ndiye kuti ngakhale Khilistu alibe kumusiwa; 14ndipo penu Khilistu alibe kumusiwa, ndiye kuti kulalika kwathu mkwakusaya basa, na chikhulupiro chathu chakusaya basa pomwe.15Ngakhale pomwe, ife tini woneka tikukhala mboni zakunama kuna Mulungu, thangwe ife tidachitira umboni kuti Mulungu adamukisa Khilistu kuna wakufa. Soma iye alibe kumukisa iye,penu bza chadidi wakufayo alibe lumusiwa. 16Nakuti penu wakufa alibe kumusiwa, ndiye kuti powe Khilistu alibe kumusiwa; 17penu Khilistu alibe kumusiwa, chikhulupiro chanu chakusaya basa na imwe mukali nayo machimo yanu.18Tsono wale omwe akugona mwa Khilistu ndiye kuti adzongiwa. 19Penu moyo uno okha ife tikhulupira mwa Khilistu, pa wanthu wense ife anyakusauka.20Soma tsapano Khilistu wakhala wakumusiwa kuna wakufa ninga bzipatso bzakutoma kuna omwe adagona. 21Nakuti kuchokera pamene imfa idabwera na munthu, na munthu pomwe padabwera chimukiso cha wa kufa.22Nakuti ninga Adamu wense anifa, tsono pomwe na Khilistu wense adzakhala na moyo. 23Soma aliyense na dongosolo lache: Khilistu, omwe ni chipatso chakutoma, na wale omwe ali mwa Khilistu adzakhala na moyo pa kubwera kwache.24Kinangoka kudzala chimaliziro, pamene iye adzapereka utongi bwache kuna Mulungu Baba, pamene iye adzafudza malamulo yense na ulamuliro bwense na mphamvu. 25Nakuti iye ngwakuthemera kuchita ufumu kufikira iye ayike adani wache wense pansi pa nzayo zache. 26Mdani wakumalizira adzamu dzongeka ku imfa.27Nakuti ''iye wayika chilichense pansi pa nzayo zache.'' Soma pamene alewa ''iye wayika chilichense,'' bzakubveka kuti ibzi bzikuphata nidziwa lini na ule omwe ayika bzense pansi pa nzayo zache. 28Pamene bzinthu bzense bza gongesewa kuna iye, kinangoko Mwana iye yekha adzagongesewa pansi ule omwe aniyika bzinthu bzense mu chigonjeso chache iye, kuti Mulungu akhala mubzense kwa bzense.29Pinango chiyani chomwe chidzachitika kuna wale omwe ali kubatiziwa thangwe la wakufa? Penu wakufa adzamusiwa lini kwense, thangwe lanyi iwo ali kubatiziwa? 30Nithangwe linyi tsono tili wa kugopesiwa nthawe zense?31Ine imbafa nthawe zense! uku mkuku tsimikizirani kubzi themba kwangu kuna imwe, komwe ine ndinako mwa Khilistu Yesu Mbuya wathu. 32Ine nidzapindula chiyani, kuchoka kuna munthu wakusakhuliwa achiwonesiwa, penu ine ndida menyana na bzilombo ku Efenso, penu wakufa alibe kumusiwa? Tilekeni ife tidye na kumwa, nakuti mangwana ife tinifa.''33Lekani kuna miziwa: '''Magulu yakuipa yambawonesa makhalidwe yabwino.'' 34Mukani! Khalani wachilungamo! Nampodi kukhala wakuphonya. Nakuti winango wa imwe alibe nzeru za chidziwiso cha Mulungu. Ine nimbalewa ibzi na manyazi yanu.35Soma winango adzalewa, ''Wakufa adzamusiwa tani, iwo adzabwera na thupi la ntunduwanyi?'' 36Iwe wakupusa! Bzomwe imwe muni bzala bzidzabwera lini na moyo pokhapokha bzikafa.37chimene imwe unibzala nithupi lini lomwe lidzakhala, soma nimbewu. Angakhale tiligu pinango chinthu chili chense. 38Soma Mulungu adzatipasa thupi ninga iye akufuna, ndipo mbewu iliyense thupi lache. 39Nimathupi yense yali chibodzibodzi. M'malo mwache, pana thupi libodzi la munthu, na thupi linango bzinyama, na linango la mbalame, na t linango la nsomba40Pana matupi pomwe yakudzaulu na matupi ya pansi pano. Soma ulemelero bwa thupi la wakudzaulu ni mtundu ubodzi ndipo na ulemwlero bwa pansi ni bwinango. 41Pana ulemelero bubodzi bwa dzuwa, na ulemelero bwinango bwa mwezi, na ulemelero bwinango bwa nyenyezi. Nakuti nyenyezi ibodzi imbasiyana na nyenyezi zinango mu ulemelero.42Soma pana chimukiso cha wakufa. chomwe chabzaliwa na chidzongeko, ni chomwe chini muka na nachi kufudzika. 43Chomwe chini bzaliwa na nyozo, chini musiwa na ulemerero. Chomwe chini bzaliwa na kuchepa mphamvu, chini musiwa na mphamvu. 44Chini bzaliwa na thupi la chilengedwe; chini musiwa na thupi la mzimu. Penu pana thupi la chilengedwe, pana thupi la mzimu.45Tsono bzidanembiwa pomwe, ''Munthu wakutoma Adamu adakhala na mzimu wa moyo.'' Adamu wakumalizira adakhala na moyo wakupereka mzimu. 46Soma mzimu ulibe kubwera pakutoma soma mzimu chilengedwe, napo kinangoka mzimu.47Munhtu wa kutoma niwa dziko la pansi , wakukonziwa na mataka. Munthu wa chiwiri niwa kuchokera kudzaulu. 48Ninga m'bodzi wakukonziwa na mataka alili, tsono pomwe ni wale omwe adakonziwa na mataka, napo ninga munthu wa kudzaulu alili, tsono pomwe niwale omwe ali kudzaulu. 49Ninga ife takhala wakubaliwa na chifaniziro cha munthu wa mataka, ife tidzabvala pomwe na chithunzi cha munthu wa kudzaulu.50Tsopano ine ndikulewa ibzi, adzinza, kuti yhupi na mulopa bzingapite lini mu ufumu bwa Mulungu. Pinango pense chakubvunda kupita mu chakusaya kubvunda. 51Nyang'anani! Ine ndikukuuzani imwe bzakubisika: Ife tidza gona lini, soma ife tense tidza sinthiwa52Ife tidzasinthawa mkanthawe, mukuphethira kwa diso, pa chitoliro chakumaliza. Nakuti chidzalira chitolilo, apo wanthu wakufa adzamuka kuchidzongeko, apo ife tidzasinthiwa. 53Nakuti thupi lathu laku dzongekali likuthemera kuyikiwa chakusaya kudzongeka, na thupi lakufali lidzayikiwa chakusaya kufa54Soma pomwe thupi la kudzongekali lidzayikiwa chakusaya kudzongeka, likudzongekali laikhiwa pa lakusaya kudzongeka, ndipo pomwe thupi ili lakufali liniyikhiwa kuna lakusaya kufa, popo panzachitika mafala ya kunembiwa, ''Imfa inikhudyuliwa na chigonjeso''. 55''Imfa, chigonjeso chako chilikuponi imfa, uli nkukhala paponi''.56Pakukhala pa imfa ni chakuphonya, ndipo mphamvu yachakuphonya ni lamulo. 57Soma kutenda kuyende kuna Mulungu, omwe ambatipasa ife chigonjeso kupitila mwa Mbuya wathu Yesu Khristu!58Telepo, abale wangu wakukondewa, khalani wakukhazikika na wakusaya kufambafamba.Na wakuwonza mabasa ya Mbuya, thangwe mukudziwa kuti basa lanu kuna Mbuya lili lini lakusaya basa.

Chapter 16

1Tsapano bza chakupeleka cha wanthu wa Mulungu wakuchena moyo; ninga momwe ndidatongela makachisi ya ku Galatia, natelepo imwepo chitani pomwe. 2Pansiku yakutoma ya pa sumana, aliyense waimwe akoye yekha ninga momwe adaphindula. Chitani bzobzi pala nampodi padzakhale bzakupeleka pomwe ine ndili nkubwela.3Pomwe nimfika, kuna wale mudawayesa wakuchena, nimdzapeleka matsamba ya chidziwiso kuna iwo ndipo nimdzawatuma na mphatso zanu ayende nazo ku Yelusalemu. 4Penu kuli kwakufunika kuna ine pomwe ndiyende, anzayenda nande.5Soma nimdzabwela kuna imwe pomwe nimdzapita kudzela na ku Makedoniya. Thangwe lakuti ninzadzela ku Makedoniya. 6Pinango pense nidzakhala kwenekwene na imwe neye kukhala nthawe yense yakujejelayi, kuti mungandi thandize pa ulendo bwangu, kuli kwense komwe niyenda.7Pakuti ndililini kutondo kufuna kukuwonani pakalipano paulendo bwa kutondo pita. Pakuti nimbakhulula kukhala na nanthawe izinji na imwe, penu Mbuya anibvumiza. 8Soma nidzakhalisa ku Efeso ateye Pentekositi, 9nakuti pandifungukila pamsuwo ukulu kuna ine, napo alipo anyakugazana nafe mbazinji.10Tsopano pamene Timuteyo alikubwela , yangananisa kuti asaye kukhala namwe mantha , pakuti akuphata basa la Mbuya, ninga ndilikuchita. 11Aliyense asamunyoze iye. muthandizeni iye panjira yache mwa ntendele, ku pinango pense abwele kunaine. Nakuti ndilikudikilira iye kubwela pabodzi na abale. 12Tsapano kulewa bza adzinza wathu Apolo, ine ndamungingimiza iye, abwele kuna imwe pabodzi nadzinza. Soma kukhali lini kufuna kwache kubwela tsapano. Natelepoyo, iye anzabwela pa nthawe yache yabwino.13Khalani wakudikila , imani mwa changu m'chi

khulupiliro, chitani ninga amuna, khalani wamphamvu.

14Bvumani kuti bzense mun'chita imwe bzichitike muchikondi.16Imwe mukudziwa banja la stefano, kuti alichipatso chakutoma kuna Akaya, ndipo kuti adabziyika wokha kutumikira wanthu wa Mulungu wa kuchena. Tsopano ndikukumbi lani imwe, adzinza, 15kukhala wakubzipeleka kuna wanthu womwewa na pomwe kuna aliwense womwe anithandizana mu mabasa na yife.17Ine ninidekedwa pakubwera kwa stefano, fortunato, na Akayiko. Iwo adabzikonzera chakutazila chanu. 18Nakuti iwo adapasa mphamvu mzimu wangu na wanu. Natelepo tsono, muwazindikilise wanthu wakutelepawa.19Matchalitchi ya ku Asiya inkusewezani imwe. Akula na Pulisika alikukupasani moni mwa Mbuya, na tchalitchali yomwe ili m'muyi mwawo. 20Adzinza wense alikukupasani moni imwe. Pasanani moni wakumphsomphsonana wakuchena winango na mwanzache.21Ine, pawulo, wakunemba ichi na boko langu. 22Penu aliyense ambakonda lini Mbuya, agaziwe. Mbuya wathu, bwelani! 23Chisomo cha Mbuya Yesu chikhale na imwe. 24Chikondi changu chikhale na imwe Yesu Khilisitu.

2 Corinthians

Chapter 1

1Paulo, mtumiki wa Khilistu Yesu mwakufuna kwa Mulungu, na Timoteyo dzinza wathu, kuna mpimgo wa Mulungu omwe uli mu akolinto, na wanthu wense wakuchena wa Mulungu wamzinda wa Akaya. 2Chisomo ckhikhale kuna imwe namtendere wakuchokera kwa Mulungu Baba na Mbuya Yesu Khilistu.3Mulungu wathu na Baba wathu Mbuya Yesu Khilistu atamandiwe.Iyeni Baba wa chifundo na Mulungu wakunnyamaliza wense. 4Mulungu watinyamaliza ife tense wakusautsika, kuti ife tikanyamalize wale omwe ali mkusautsika. Ife tinyamalize winango na chinyamalizo ndicho Mulungu adaphatisa basa kutinyamaliza ife.5Ninga mwakubonera kwa khiilstu kutiwandira ife, tenepo kunyamalizana kutiwandire kudzera kwa Khilistu. 6Soma penu ife tini sautsiwa, ni thangwe lachinyamalizo na chipulumuso; penu ife tini nyamaliziwa, ni thangwe la chinyamalizo chanu. Chinyamalizo chanu nichimene chinichitisa kupirira pakubonera komwe ife tikubonera. 7Chidikizo chathu nichakukhazikika pa imwe, nakuti ife tikudziwa kuti imwe mumbayanjana pakubonera, nakuti imwe mumbayanjana pomwe pa kunyamalizana kwathu.8Tsono ife tikufuna lini kuti imwe mukhale wakusaya kudziwa, adzinza, bza masautso yomwe tidagumana nayo ku Asiya. Ife tidazunzika kwenekwene kuposana na mphamvu zathu, tenepo ife tikhadapsipa moyo. 9Chadidi, ife tikhanacho chisautso chakusala pangóno kufa. Soma bzidatichitisa ife kuti nampodi tikhale na chikulupilo chathu chokha, soma cha pa Mulungu, omwe ambamukisa wakufa. 10Iye adatipulumusa ife kuimfa ikulu ninga imweyi, ndipo iye adatipulumusadi ife. Mwa iye ife tidatambira chidikizo chathu chakuti iye adzatipulumusa ife.11Iye adzachita bzobzi malingana imwe mungatithandiza ife na mapemphero yanu. Kinangoka azinji adzapereka bzakutenda m'malo mwa ife kuti ife tikatambire kukondewa kudzera na kunamata kwa azinji.12Ife kubzitamandira kwathu mkuku: Umboni bwathu na chikumbu mtima chomwe tinacho tidabzi phatanida tekha kudziko lapansi na nachisomo chakuchena, neye kuti nzeru yakuchokera kuthupi soma ni chisomo cha Mulungu. 13Ife tilibe kunemba chinthu kuna imwe chomwe mulibe kulewenga nakudziwa, ndinacho chidikizo chakuti imwe muni dziwisisa 14ninga imwe mumbadziwa kale bzobzi, kuti imwe muda bzitamandira kuna ife pa nsiku ya Mbuya wathu Yesu, naterepo ife tikudza bzitamandira thangwe la imwe.15Thangwe ine ndikhalimbika na bzobzi, chakutoma ine ndikhafuna ndi bwere kuna imwe, kuti imwe mudzatambire chisomo chachiwiri. 16Ine ndikhakumbuka kuti ndikufambireni imwe paulendo bwangu bwakuyenda ku Makedoniya. Nakuti ine ndikhafuna kuti ndikufambireni pomwe paulendo bwangu bwaku chokera ku Makedoniya, thangwe la imwe mudandituma ine pa ulendo bwakuyenda ku Yudeya.17Pomwe ine ndidadza kumbuka terepayi, ine ndidadza bzigaza?Kodi ndikukumbuka ninga mwa thupi, ine ndidalewa ''Inde, inde'' na ''neye, neye'' pa nthawe yokha yokhayo? 18Soma ninga mwa chikhulipiro cha Mulungu, mafala yathu kuna imwe nampodi yakhale ''Inde'' na ''Neye.''19Nakuti Mwana wa Mulungu,Yesu Khilistu, omwe silivano, Timoteyo na ine ndidakhala namwe, ndilebe ''Inde'' na ''Neye.'' 20M'malo mwache, iye nthawe zense ni ''Inde'' Nakuti bzense bzomwe Mulungu adalonjeza bzimbakhala ''Inde''21Tsopano ni Mulungu omwe akutitsimikizilara ife kuti na imwe mwa Khilistu, na iye adatidzoza ife, 22iye adakhazika chizindikiro pa ife na iye adatipasaife Mzimu m'mitima mwathu ninga wakukhazikika kuna bzomwe bzikubwera.23Soma ine ndidachenera Mulungu ninga mboni ya moyo wangu kuti ine ndisaye kubwera ku Akolinto thangwe ine ndikhada kusungira imwe. 24Ili nithagwe lini kuti ife tikufuna ufumu bwanu bwa chikhulupirilo.M'malo mwache, ife tini khala wakuthandizana namwe chisekerero chanu, ninga momwe imwe mumbaimira pa chikhulupiro chanu.

Chapter 2

1Soma ine ndikhada kumbuka mwaine ndekha kuti ndisa bwere pomwe kuna imwe na nsisi. 2Penu ine nimkubvesani nsisi, mbani omwe adzandikomedwesa ine soma aliyense omwe adzandi bvesa nsisi ine?3Ine ndanemba ninga nimba chitira kutipomwe ine ndiku bwera kuna imwe ndisapase nsisi wanthu omwe akundichitisa kuti ine ndikomedwe. Ine ndikukhulupira kuti imwe mwense omwe mumbandi komedwesa ni chibodzibodzi kukomedwa komwe imwe munako. 4Nakuti ndanemba kuna imwe kuchokera kuchizunzo chikulu, na kuwawiwa mtima, na misozi yangu. Ndiribe kunemba kuna imwe kuti mukhale na nsisi. M'malo mwache, ndikufuna kuti imwe mudziwe chikondi chikulu chomwe ine ndinacho kwa imwe.5Penu winango anichitisa nsisi ine, iye alibe kuchitisa nsisi ine ndekha, soma nampodi kuti__ndikutakuliseni imwe __mwense. 6Chilango chochi nichakukwana wanthu azinji. 7Tsopano kusyana na kumulnga iye, imwe mumukhulukire na chinyamalizo chache. Chitani bzobzi kuti iye nampodi kuti amiziwe na nsisi zakuwanda.8Nithangwe lache ine ndikuku tsikizirani chikondi chanu kuna iye. 9Ili nithangwe lache ndadanemba, kuti ndikuyezeni imwe mudziwe kuti imwe ndimwe wakubvera pa bzense.10Imwe penu muni khululukila aliyense, Ine ndidza kukhululukirambo munthu omweyo. Chomwe ine ndakhululuka__penu ine ndakhululuka chinthu chili chense__chomwecho chakhululukiwa kwa imwe pamaso pa Khilistu. 11Ibzi ndiye kuti Satana antigwesa lini ife. Nakuti ife ndife lini wakupusa pa bza kuchita bzache.12Msuwo udandi fungukira ine mwa Mbuya pomwe ine ndikhabwera ku mzinda wa Trowa kudzalika mafala yabwino ya Khilistu kumweko. 13Ndikhalibe kutsudzuliwa mu mzumu wangu thangwe ndikhalibe kumgumana nzinza wangu Tito kumweko. Tsono ine ndidawasiya iwo kumweko ndichipitirira kuyenda ku Makedoniya.14Soma kutenda kuyende kuna Mulungu, omwe mwa Khilistu nthawe zense umbatitsogolera ife kuchigonjeso. Kudzera mwa ife iye adati zimbulira bza kutapira na pa pfungo la chidziwiso cha iye pali pense. 15Nakuti ife wakutapila wa Mulungu pa pfungo la Khilistu, tense pakati pa wense omwe adapulumusiwa na pakati wense omwe adadzengewa.16Kuna wanthu omwe adzongeka, kuna pfungo lakuchera imfa na imfa. Kwaule omwe wa pulumusiwa, ana pfungo lakuchokera ku moyo na moyo. Mbani abzikwanisa bzinthu bzobzi? 17Nakuti ife tili lini ninga wanthu azinjiwo omwe amba gulisa mafala ya Mulungu kuti achite phindu. M'malo mwache, ninga mwakuona mtima, ife tikusewera mwa Khilistu, ninga wakutumiwa na Mulungu, pamaso pa Mulungu.

Chapter 3

1Kodi tayamba pomwe kubzitawiriza tekha? Ife tikufuna lini tsamba lakutawiwiza kuna imwe pinango lakuchokera kuna imwe, ninga ambachitira wanthu winango, bzabveka? 2Imwepo pamwekha ndimwe tsamba laku tawirizika, lakunembiwa m'mitima yathu,lakudziwika na kulewengiwa na wanthu wense. 3Imwe muku oneseratu kuti ndimwe tsamba lakuchokera kwa Khilistu, wathandizana kutumikila na ife. Ibzi bziribe kunembiwa na tinta soma na Mzimu wa Mulungu wa moyo. Ibzi bziribe kunembiwa pa khoma la mwala soma pa khoma la mitima ya wanthu.4Uku ndiko kulimbika komwe ife tinako mwa Khilistu kuchokera kwa Mulungu. 5Ife ndife lini wakukwana patekha kuti kuyezera chinthu chomwe chikuchokera kwa ife. Pinango, kulimbika kwathu kwachokera kwa Mulungu. 6Mulungu ni omwe anichitisa ife kuwanisa kuti ife tikhale anyabasa wa pangano la tsapano. Pangano limweri liribe kunembiwa pa tsamba soma na Mzimu. Poti lakunemba linipha, soma la Mzimu limbapasa moyo.7Tsapano utumiki bwa kufa__bwanembiwa pa m'minyala__ulemerero bobu budabwera kuti wana wa Isaraeri nampodi kuti abunyangáne pankhope ya Mose. Thangwe ulemerero bobu bwa nkhope yache, ni ulemerero bomwe budza chosewa. 8Ni ulemerero bukulu tani bomwe budzakhala na utumiki bwaMzimu?9Nakuti penu utumiki bwakugaziwa bukhali ulemerero, ni kukula kwanyi komwe utumiki bwa chilungamo budzakhala ulemerero! 10Nakuti bzachadidi, kuti bzomwe bzidachitisa ulemerero kuti busakhale ulemerero bwakugopiwa, thangwe ulemerero bumwebo budaposewa. 11Nakuti penu chomwe ni chakuchosewa chakhala ulemerero, ni kukula tani komwe kudzakhala na ulemerero bwaku khazikika!12Kuchokera pomwe tidakhala nacho chidikizo, ife tidakhazikika kwenekwene. 13Ife tili lini ninga Mose, omwe adayika bzakuyipa pankhope pache kuti wana wa isarayeri asaye kukwanisa kunyangánisisa chimalizilo cha ulemerero bomwe budachosiwa.14Nakuti iwo akhada umisa mitma yawo. Na nsiku zino, pomwe iwo ali kulewenga pangano lakale, bzakuipa bzobzire bzasalira. Bzilibe kuchosiwa, thangwe chini chosewa na Khilistu yekha. 15Soma pakali pano, pamene Mose ali kulewengiwa, bzakuipa bza bisa mitima yawo. 16Soma pamene munthu ani bwerera kuna Mbuya, bzakuipa bzini chosewa.17Tsapano Mbuya ni Mzimu. kumene kuna Mzimu wa Mbuya, kumweko kuna ufulu. 18Tsapano ife tense, tasambisiwa nkhope, taona ulemerero bwa Mbuya. Ife tasandulika mu ulemerero bumwebu ninga kuchoka kuulemerero kuyenda mu ulemerero bwinango, ninga ngati kuchoka kwa Mbuya, omwe iye ni Mzimu.

Chapter 4

1Tsono, thangwe ife tina utumiki bumwebu, ninga ife tida tambira chifundo, ife tini khala lini wakufooka. 2M'malo mwache ife tidalamba bzachinsinsi bza kuchitisa manyazi. Ife tini famba lini mwa kuchenjera, ife tini chita lini bzakusaya kulongoka na mafala ya Mulungu, soma tidzachita bza chadidi, ife tidzabzi tawiriza tekha chikumbu mtima kuna aliyense pamaso pa Mulungu.3Soma penu uthenga bwathu tini bubisa, bunibisika kuna wale omwe mmbakutayika. 4Nankhani imweyi,mulungu wa dziko la pansi wawachitisa uzimola maganizo yawo kusaya kukhulupira, mapeto yache, iwoanikwanisa lini kuona kugaka kwa mafala yabwino ya ulemerero bwa Khilistu, omwe ni chubvulibvuli cha Mulungu.5Nakuti ife tikulikira lini bza ife tekha, soma Khilistu Yesu ninga Mbuya, na ife tekha ninga anyabasa wanu wa malo mwa Yesu. 6Nakuti Mulungu ndiye m'bodzi omwe adalewa, ''Kugaka kudza ngwerewera mu m'dima.'' Iye adza oneka mitima yathu, adzatipasa kugaka kwa kudziwa ulemerero bwa Mulungu pamaso pa Yesu Khilistu.7Soma ife tilinacho chuma mu bzakutengera bzamadongo, bzomwe bzikuwoneseratu kuti ukulu bwakuposa mphamvu bwakuchokera kuna Mulungu bwakuchekera lini kuna ife. 8Ife ndife wakupanikizika mbali zense, soma nampodi kusautsika. Ndife waku kumbuka soma nampodi kuchita mchikha. 9Ndife waku londewa soma neye wakutayika; ndife waku gwesiwa soma neye waku dzongeka; 10nthawe zense tikuzungulira tatakula m'thupi mwathu kufa kwa Yesu, kuti moyo wa Yesu uwoneke m'thupi mwathu.11Kuna ife omwe tina moyo nthawe zense tini tambira bzakuwawa bza imfa ya Yesu, kuti moyo wa Yesu uwoneke kuna ife m'thupi lathu lakufali. 12Terepo imfa iniphata basa pa ife, soma moyo uphate basa pa imwe.13Soma ife tirinawo mzimu wakundendemera wachikhulupiro, kutengera ninga bzida nembiwa: ''Ine nimba khulupira, ndipo nimba lewalewa.'' Ndipo ife timbakhulupira, ndipo ife timba sewera, 14thangwe ife timbadziwa kuti m'bodzi omwe adamusa Mbuya Yesu adzatimusa ife pabodzi na Yesu ndipo adzatitenga ife na imwe pa nkhope yache. 15Nakuti bzense bzi bzakuchokera kuna imwe, kuti chisomo cha ulemerero chizinji na wanthu azinji apeleke kutenda mwakuwanda kuthumizira ulemerero bwa Mulungu.16Tsono ife tinifooka lini. Ngakhale umunthu bwathu bwakunja buni bvunda, soma bwa mkati mwathu bunikonzewa nsiku na nsiku. 17Nakuti chisautso chimwechi, chapepuka kanthawechinichitira ife ulemerero bwakusaya kumala bomwe bunikula kwenekwene. 18Nakuti ife tikunyang'ana lini bzinthu bzakuoneka, soma bzinthu bzakusaya kuoneka. Bzinthu bzomwe ife tikubziona bzakuyezeza, soma bzinthu bzomwe bzikuoneka lini bzakusaya kumala.

Chapter 5

1Ife tense tikudziwa kuti penu nyumba yathu ya pansi pano ni__ khumbi__lidza fudzika, ife tamananga yakwa Mulungu. Iyi ni nyumba yakusaya kumangiwa na manja ya munthu, soma nyumba yakusaya kumala, kudzaulu. 2Nakuiti mkhumbimu tining'ng'u dzika, kunyang'ana bzakubvala nachikhaliwe chathu cha kudzaulu. 3Ife timbaphonya pabzobzi thangwe ife tikabvala tidzagumanika lini tili pezi.4Nakuti chadidi ife tikhala mkumbi, timba ng'ung'udzika, nakubva kuwawa. Ife timbafuna lini tikhale pezi. M'malo mwache, ife timbafuna tikhale wakubvala, kuti chomwe chiri chakufacho chikhudyuliwe na moyo. 5M'bodzi wakutikonzesa ife pa chili chense ni Mulungu, omwe ambatipasa ife Mzimu wakukhazikika wa omwe ukubwerayo.6Tsono nthawe zense khalani wakulimbika, nakudziwa kuti pamene tikukhala kwathu kuno kuthupi, tili kutali na Mbuya. 7Nakuti tifamba mwa chikhulupilo neye kuti mwamaonekewe. 8Tenepo tinikhala nako kulimbika. Ife tinikomedwa kukhala kutali na thupi tichikhala pafupi na Mbuya.9Nakuti ife timbakonza bzakufuna bzathu, pamene tiri kwathu pinango kutali, kuti timukomedwese iye. 10Nakuti ife tense tidzaonesiwa kumpando wa kuyeluza wa Khilistu, kuti aliyense akatambire malingana na mmene adachitira bzinthu ku thupi, pinango bzabwino pinango bzakuipa.11Tsapano, dziwani kugopsa kwa Mbuya, ife tinikopsa wanthu. Kuti ife tionesewe bwino kuna Mulungu, napo ndikhale na chidikizo kuti ndimwe wakuchena chikumbumtima chanu. 12Ife tini tawiliza lini tekha kuna imwe, soma ife timkupasani imwe thangwe kuti mutende pa ife, kuti imwe mukakhale na kutawira kuna wale omwe ambabzikuza mawonekedwe yawo soma alibe chinthu mumtima.14Nakuti penu ife tachoka m'maganizo mwathu, ni bza Mulungu; penu ife tiri mwa nzeru yathu, ni bzimene imwe muli. 13Nakuti chikondi ch Khilistu chimbati konza ife, thangwe ife taphathikana pabodzi; Munthu m'bodzi adafera tense, naterepoyo tense tidzafa. 15Iye adafera tense, kuti iwo omwe ana moyo nampodi kuti akhale na moyo bza iwo okha soma kuna iwo omwe adawafera achimuka.16Nathangwe limweli, kuchera tsapano ife tiningána lini aliyense ninga mwa thupi, terepoyo ife tini nyangána Khilistu ninga mwa thupi. Soma tsapano ife tini nyangána lini pomwe iye terepoyo. 17Thangwe lache, penu aliyense ali mwa Khilistu, iye ngwakulengiwa mwa tsapano. Bzinthu bzakale bzayenda. Nyangánani bzasala bza tsapano.18Bzinthu bzensebzi bzakuchokera kwa Mulungu. Iye adati phatanisa ife kuna iye yekha kudzera kuna Khilistu adatipasa ife utumiki bwa chiyanjaniso. 19Ibzi bzili terepoyo, Mulungu mwa Khilistu wa kuyanjanisa dziko la pansi yekha, wakusaya kulewenga bzakuphonya bzawo. Iye adaiyikiza ife mafala ya chiyanjano.20Tsono ife tidasankhiwa ninga wakuyimirira wa Khilistu, ninga pomwe Mulungu ali kutidandaulira kudzera mwa ife. Tikuku nginginmizani imwe, m'malo mwa Khilistu: ''Yanjanani mwa Mulungu!'' 21Iye adakonza iwo omwe alibe kudziwa tchimo na kuyezera tchimo kuna ife, m'malo mwache ife tinikhala wachilungamo mwa Mulungu yekha.

Chapter 6

1Kuphata basa pabodzi na iye, ife tikuku kumbirani imwe kuti nampodi kutambira chisomo cha Mulungu pakusaya basa. 2Nakuti iye akulewa, ''Panthawe yakutambirika ndidapereka ulemu kuna imwe, ndipo pansiku ya chipulumuso ndida kuthandizani imwe.'' Nyang'anani, tsapano ni nthawe ya bwino yakutambilika. Nyang'ánani, tsapano ni nsiku yachipulumuso. 3Ife tiniyika lini chinthu chakunesa kutsogolo kwa aliyense, nakuti ife tikufuna lini kuti utumiki bwathu bulewedwe.4M'malo mwache, pa bzense ife tikutsimikiza tekhaninga anyabasa wa Mulungu kwenekwene pa kupirira, pakubonera, bzikakamizo, paku panikiziwa, 5paku menyiwa, mukadeya, pakuzunziwa, pakuphatisiwa basa, pasaya pakugona, pakusaya bzakudya, 6pama chenedwe, pa bzidziwiso, paku lekelerewa, paku komamtima, pa Mzimu Wakuchena, pa chikondi cha chayicho, 7pa mafala ya chadidi, mu mphamvu ya Mulungu. Ife tina chamuna cha chilungamo yaku boko la madidi na ladzere.8Iwi tiniphata basa mwa ulemerero na mwakunyoza, mu bzakuipa na bzabwino, ninga wakusocheresa chikhala wa chadidi. 9Ife tini phata ninga ife tikudziwira, ngakhale ife tikubzidziwa kale bwino, ninga penu tinifa, lekani__nyang'anani!__ ife tinamoyo, ninga ife wakulangiwa na bzakuchita bzathu, soma wakusaya kuphewa. 10Timba phata basa ninga wansisi, soma ife timbasekera nthawe zense, ninga anyakusauka, soma ndife anyakudala kwenekwene, ninga tilibe chinthu, soma tinabzo bzinthu bzense.11Ife tida sewera bzense bzachadidi kuna imwe, Akolinto, napo mitima yathu njakufunguka. 12Imwe muni panikizika lini na ife, soma imwe muni panikizika na mitima yanu. 13Tsapano pakusinthana kwabwino__ine ndikulewa ninga kuna wana__fungulani mwekha mukuziwe.14Nampodi kumangiwa pabodzi na anyakusaya kukhulupira. Nakuti nimgwilizano wanyi omwe wachilungamo angakhale nawo na anyakusaya kulungama? Nakuti mchiphatano chanyi chomwe kubvunika kungakhale na mdima? 15Mchitawilizo chanyi chomwe Khilistu angakhale nacho na Beliyali? Pinango wakukhulupira angapasane chiyani pabondzi na nyakusaya kukhulupira? 16Mchitawirizo chanyi chomwe chilipo pakati pa kachisi wa Mulungu na bzifaniziro? Nakuti ife ndife kachisi wa Mulungu wa moyo, ninga momwe Mulungu adalewa: ''Nidza khala pana iwo ndipo nidza famba pana iwo, Ine nidza khala Mulungu wao, na iwo adzakhala wanthu wangu.''17Tsapano, ''Bulani pakati pawo, khala naoni kutali,''

Mbuya walewa. ''Nampodi kuphata bzinthu bzakupsipa, ndipo ine nidzabwera kuna imwe.

18Ine nidzakhala Baba wa imwe, na imwe mudzakhala wana wangu wachimuna nawa chikazi,'' walewa ni Mbuya Wamphamvuyense.

Chapter 7

1Wakukondewa, ife pakukhala nayo malonjezano yomweya, bwerani tibzikonze tekha kuleka bzakuipa bza thupi na bza mzimu. Bwerani timalize chakuchena na kugopa Mulungu.2Tikonzereni mbuto yathu! ife tidzaphonyera lini munthu aliyense. Ife tidzachenjeresa lini munthu aliyense pinango kumutengera chinthu chili chense. 3Ndikulewa lini bzobzi kuti ndikugazeni imwe. nakuti inendidalewa kale kuti imwe muli mumtima mwathu, kuti ife tikafe pabodzi na kukhala na moyo pabodzi. 4Ine ndikulimbika mtima kwenekwene na imwe, na kubzitenda kwangu pa imwe mkukulu. Ndadzaziwa nacho chinyamalizo. Ngakhale pachitsautso chense chisekeso chikutayikira.5Pamene tikhabwera ife ku Makedoniya, matupi yathu yakhali yakuneta. M'malo mwache, ife tidabonera munjira yensene na kulimbana kunja na kugopa mkati. 6Soma Mulungu, omwe ambanyamaliza wakusaya mphamvu, adatinyamaliza ife mpakana tidafika kuna Tito. 7Bzomwebzo lini bzokha nakufika kuna Mulungu adatinyamaliza ife. Nachinyamalizo chomwecho Tito adatitambira kuna imwe. Iye adatiuza ife bza kufunisisa kwanu, nsinsi zanu, nakufulumiza kwanu kuna ine. Ine ndidasekera kwenekwene.8Ngakhale kuti tsamba languli limkubvesani nsisi, nie ninileka lini kuwawidwa mtima. Soma niniwawidwa mtima pamene niniwona tsamba langu limkubvesani nsisi, ngakhale kanthawe kang'onong'ono. 9Tsopano ine nini sekera, neye thangwe lakuti imwe muna nsisi, soma thangwe lakuti nsisi zanu zakutengerani kwa kutembunuka mtima. Imwe mwabvesa nsisi Mulungu, soma muni bonera pakusaya chinthu thangwe la ife. 10Nakuti nsisi za Mulungu zintitengera ife kwaku tembenuka mtima komwe kumtitengera chipulumuso chakusaya kuwawa. Nsisi za dziko lapnsi, zimbachitisa imfa, nthawe zense.11Nyang'anani chikulu ichi chomwe mudabvesewa nacho nsisi chakwa Mulungu chidachoka kwa imwe. Nikhama likulu tani lidachoka kwa imwe lichitsimikiziwa kuti ndimwe wakuderekha. Kuipidwa kwanu mkukulu tani, kugopa kwanu, kubzikonza kwanu, kukulumiza kwanu, nakufunisisa kwanu kutimunyang'ane chilango chomwe chichitike! Pa bzensebzi imwe mwabzitawiliza mwekha kuti ndimwe waku derekha pankhani yimweyi. 12Ngakhale ndanemba kuna imwe, ndiribe kunemba thangwe lakuti mwachita bzakuipa, pinango thangwe la iye omwe adachitiwa bzakuipa, soma kuti kufulumiza kwanu kuna ife kudziwike kuna imwe pamaso pa Mulungu.13Na thangwe limweli kuti ife tikalimbikisiwe. kusanjikidza pa chinyamalizo chathu, ife tikusekera pomwe kwenekwene thangwe la kusekerera kwa Tito, thangwe mzimu wache watsitsimuka na imwe mwense. 14Thangwe penu ine nintamandiwa kuna iye bza imwe, ine ninichita lini manyazi. Na bzobzi, ninga bzense tidasewera kale kuna imwe bzachadidi, kubzitamanda bza imwe kuna Tito kwatitsimikizira bzachadidi.15Chikondi chache kuna imwe mchikulu ninga iye angakumbuka kubvera kwa imwe mwense, Mmene mudamutamirira iye na kugopa naku nthunthumira. 16Ine ndikusekera thangwe ndamaliza na kulimbika mtima pa imwe.

Chapter 8

1Ife tikufuna imwe mudziwe, adzinza, bzakukhudzana na chisomo cha Mulungu chomwe chida perekewa ku mipingo yaku Makedoniya. 2Panthawe yakuyezewa chitsautso chikulu, kuchosiwa kwa kusekerera kwao, na kuwanda kwa kusauka kwao kudachitisa kuwanda kulemera kwa mtima kwao.3Nakuti ine ndikuchita umboni kuti iwo adatipasa ife bzizinji ninga bzomwe iwo adakwanisa, ngakhale adaposa bzomwe iwo akadakwanisa, iwo adachita ninga adafunira 4iwo adatikumbira ife na kutingingimira na kutidandaulira kugawana chisomo cha Mulungu kuna wanthu wakuchena. 5Ibzi bzilibe kuchitika ninga ife tikhadikirira, soma chakutoma iwo adabzipereka okha kuna Mbuya kinangoko kuna ife mwakufuna kwa Mulungu.6Tsono ife tiku kumbira Tito, omwe adayambaka kale chinthu chimwechi, kuti amalizise chisomo chimwechi kuna imwe. 7Soma imwe muwande pa bzinthu bzense__pa chikhulupiro, pakusewera, pa bzidziwiso, na khama lense, na chikondi chanu pa ife. Tsono nini onesesa kuti muwandise chisomo chimwechi.8Ine ndikulewa lini mwa kulamula soma nakuyezeza chikondi chanu cha chadidi na khama la wanthu winango. 9Nakuti imwe mukudziwa chisomo cha Mbuya wathu Yesu Khilistu. Ngakhale kuti iye akhali wakudala, soma iye adasauka thangwe la imwe, soma kudzera mukusauka kwache imwe mudakhala wakudala.10Nankhani imwe nimkupasani malangizo yakuti yakuthandizeni imwe, Gole lamalali, mukanati kuyamba kuchita chinthu chili chense, soma mukhakumbuka kuchita icho. 11Tsapano malizani. Ninga momwe tikha tawiliza na kufuna kuchita ibzi, imwepo tsono takulani chimalizilo, ninga nomwe munga kwanisire. 12Nakuti penu imwe munitawiliza kuchita bzobzi, ni chinthu chabwino na chakutawirizika. Bzikutengera na m'mene munthu alili, neye kuti m'mene alibe kuchitira.13Nakuti ibzi bzikuchitisa lini kuti winango akamasuke kumasautso yanu, soma bzabwino bwino. 14Kusaya kwanu nthawe yino kunikwanisa kuchita bzomwe iwo akufuna. Ibzi bzini chitisa pomwe kuti kusaya kwawo kunichitisa kukwanisa bza kufuna bzanu, ndiye kuti ibzi bzidzakhala bwino. 15Ninga momwe bzida nembiwa: '' munthu ndiye anabzo bzizinji adzakha adzakhala alibe chinthu, naiye omwe na bzing'onong'ono adzakhala alibe chakusaya,''16Soma kutenda kuyende kuna Mulungu, omwe adyika mumtima mwa Tito khama lomwe lida chengeta imwe. 17Nakuti iye alibe kutambila kudandaula kwathu, soma iye adakhala nalo khama lakunyanya. Iye adabwera kuna imwe nakufuna kwache.1819Ife tidatumiza na iye m'dzinza omwe adalalikira mafala ya bwino kuna mipingo yense bza basa lache. Bzomwebzi lini bzokha, soma iye adasankhuliwa pomwe na mipingo kuti afambe nayo pabodzi na kuchita chisomo, chimene chinitumikiriwa na ife mu ulemerero bwa Mbuya yekha na kufuna kwathu bzabwino.20Ife tikufuna kulamba bzakuchitisa kuti winango adandaule na bzichito bzomwe tikuchita bomwe ife tatakula. 21Ife tikukonzeratu kuchita bzinthu bza bwino, neye kuti thangwe pana Mbuya, soma kuti pana wanthu.22Tatumiza pomwe m'dzinza winango pabodzi na iye. Ife tawayezera iwo munjira zizinji ndipo taona kuti iwo anikwanisa njira zizinji. Iye watsimikizika kwenekwene tsapano thangwe la chitsimikizo chikulu chomwe iwo anacho pa imwe. 23Ninga kuna Tito, iye ni mwanzangu nyakuphata naye basa. Ninga mwa adzinza wathu, iwo mbatumiki kuchokera kumipingo. iwo mbaulemerero mwa Khilistu. 24Tsono awoneseni iwo chitsimikizo cha chikondi chanu, ndipo onesani kumipingo mathangwe yanu ya kubzitamandira kwanu.

Chapter 9

1Kulewa bza wanthu wakuchena wa Mulungu, bzakunikira lini kuna ine kuti ndinembe kuna imwe. 2Ine ndiku dziwa kukumbuka kwanu, komwe ine ndikubzitamdira kuna wanthu waku Makedoniya. Ine ndidawauza iwo bza Akaya kuti adakonzekeratu gole lamalali. Kukulumiza kwanu kwawachitisa iwo kuti amuke.3Tsapano ine ndatumiza m'dzinza kuti kubzitamandilakwathu pa imwe kusakhale kwakusaya chinthu, soma kuti imwe mukhale wakukonzeka, ninga ndidalewa kale kuti mukhale. 4Pinango pense, penu niwaku Makedoniya ninibwera naye mkudzakugumanani mukanati kukonzeka, ife tidzachita manyazi__nidza sewera lini chinthu kuna imwe__thangwe la kulimbikila komwe imwe munako. 5Tsono ndikukumbuka kuti bzakufika kukumbira adzinza kuti abwere kuna imwe kuti adzakonzeretu ikanati kufika mphatso ndiyo mudalonjeziwa. Ibzi nikuti bzikonziwe ninga madalitso, niye ninga chinthu chakuumiliziwa.6Chakulinga ni ich: Iye omwe anibzala bzing'ono ng'ono adzachosa bzing'onong'ono, na iye omwe anibzala bzizinji adzachosambo bzizinji. 7Lekani aliyense apereke ninga mtima wache wafunira, neye mwa nsisi pinango mwakupanikizika, nakuti Mulungu ambakonda wakupereka namtima wense.8Napo Mulungu ambakwanisa kukonza chisomo chense kuna imwe, tsono kuti, nthawe zense, mubzinthu bzense, imwe mudzakhala nabzo bzimene mukubzifuna. 9Ninga momwe bzida nembiwa: ''Iye adzakonza kudala kwache achipasa anyakusauka. Nachilungamo chache chidzamala lini nthawe zense.''10Iye omwe ambapereka mbeu kana nyakulima omwe ambabzala na mikate kukhala bzakudya ambakwanisa pomwe kupereka nakuthumizira mbeu yanu kuti mubzale. Iye adzathumizira bzakukolola bzanu bzachilungamo. 11Imwe mudzakhala wakudala mbali zense kuti imwe mukakwanise kukhala. Ibzi bzidzatakula bzakutenda kupereka kuna Mulungu kudzera mwaife.12Nakuti kutakula utimiki bumbwebu bzifunika lini kugumana nabzakufuna bzawanthu wachena wa Mulungu, soma kuti bzidzawanda bzinthu bzomwe bzidzachitisa kupereka kutenda kuna Mulungu. 13Thangwe la kuyeziwa kwanu na kutawizika pa utumiki bobu, imwe mudza lemekeziwa na Mulungu thangwe la kubvera komwe imwe mudachita pa mafala ya bwino ya Khilistu. Imwe mudza lemekezewa pomwe na Mulungu na kugawana kwanu kuna iwo na kuna aliyense. 14Kuna iwo na imwe, iwo ali kuku namatilani imwe. Iwo alikuchita bzobzi thangwe la chisomo chikulu cha Mulungu chomwe anacho pa imwe. 15Kutenda kuyende kuna Mulungu thangwe la mphatso yache yakusaya kukwanisika kuleweka.

Chapter 10

1Ine, Paulo, ndekha ndkukumbilani imwe, mwa umunthu bwangu na kufatsa kwa Khilistu. Ine omwe pamaso panu nikhala wakubzichepesa, soma ine pakukhala wakubzi chepesa pakati pa imwe pomwe ine ndiri kwinango. 2Ine ndikukumbilani imwe kuti, pamene ine ndikugumanika naimwe, ndikifuna lini kulimbika mtima na kulimbika komwe ndinako kuti ine ndikukumbuka kuti bzikufunika kulimba pomwe ine ndiku nyang'anizana na bzomwe bzikukumbuka kuti ife tinifamba ninga mwa thupi.3Nakuti ngakhale ife tinifamba na thupi, ife tinichita lini nkhondo na thupi. 4Nakuti bzipangizo bzomwe ife tinimenya nabzo bzathupi lini. Pinango, iwo anamphamvu yakudzona bzakunanga. Iwo adzachita lini chinthu chilichense.5Ife tikudzonga chinthu chakukwizika chichense chomwe chini muka kugazana na kudziwa kwa Mulungu. Tini gazana kukumbuka kuli kwense komwe kunibvera Khilistu. 6Nakuti ndife wakonzeka kulanga machitachita yense yakusaya kubvera, nakufulumiza kubvera kwanu kudzamaliziwa.7Nyang'anani bzomwe bzini oneka kutsogolo kwanu. penu aliyense anilimbika payekha kuti ni Khilistu, mulekeni abzikumbuse yekha kuti ninga iye Khilistu, ife ndife. 8Nakuti penu ine nibzi tamandira bza bzhinthu bzizinji nza ulamuliro, bzimene Mbuya adatipasa ife bzakunangirira imwe kuti musaye kudzongeka, ine nidzachita lini manyazi.9Ine ndikufuna lini ndioneke ninga ndikuku gopsani imwe na tsamba languli. 10Soma wanthu winango akulewa, '' Tsamba lache ndamphamvu na kulemerera, soma thupi lache ndakuoneka lakusaya mphamvu. Mafala yache ngakusaya kulemerera mukayabvesera.''11Lekaniwanthu omwewa adziwisiwe kuti achite ninga momwe ife timbachita mumafala ya tsamba lathu pomwe ife palibe nipamene ife tinichita ninga ife tili pamwepo. 12Ife tilibe kulimba mtima kubzi lewengera ife tekha pinango kubzi linganiza tekha na omwe amba bzilinganiza okha. Soma pamene iwo aniyezeza okha wina na mwanzache ambabzi linganiza okha winango na mwanzache, iwo amba kumbuka lini.13Ife, pinango pense,tini bzitamandira lini mwakupitira muyezo. M'malo mwache, ife tinichita bzomwe tinga kwanise bzomwe Mulungu wati pasira ife, muyezo wakufira ninga momwe tinga kwanisire kuna imwe. 14Nakuti ife tinikwanisa lini kuginchimira tekha ninga ife tinga fikire kunaimwe. Ife tikhali wakutoma kufika ninga imwe pa mafala ya bwino ya Khilistu.15Ife tilibe kubzitamandira mwakupitira muyezo pamabasa ya wanthu winango. Pinango, chidikizo chathu ndicho chikhulupiro chanu chipitire kuwanda, mabasa yathu pakati panu yapitilire kuwanda, 16nakuti tilalikire mafala yabwino kuyenderatu kumizinda yense komwe kuna imwe, mwakusaya kubzitamandira pa mabasa yomwe yaphatiwa kale mbali zinango.17''Soma lekani iye omwe abzitamandira, abzitamandire mwa Mbuya.'' 18Nakuti iye omwe abzaitandira lini yekha anitawirizika, soma iye omwe Mbuya animutawiliza.

Chapter 11

1Ine ndikhafuna mukadandiyika ninga wakupusa, Soma imwe mudandiyika chadidi ine! 2Nakuti ine ndikuchita nsanje na imwe. Ndina nsanje yakwa Mulungu na imwe, kuchokerapomwe ina ndidaku lonjezani imwe bza kuloodwa na mwamuna m'bodzi. Ine ndidaku lonjezani kutiimwe mukhale ninga dende mwa Khilistu.3Soma ine ndikugopa kuti pinango pense, ninga nyoka idanyengerera Heva na kuchenjera kwache, kukumbuka kwanu pinango kungaipisiwe kusiyana na kuchena mtima kwa Khilistu. 4Nathangwe limweri winango angabwere achilalikila bza Yesu winango kulekana na omwe ife tini lalikira. Pinango kukhala ninga imwe mudatambira mzimu wakusiyana na omwe imwe mudatambira. Pinango kukhala ninga imwe mudatambira mafala yakusiyana na yomwe imwe mudatambira.5Nakuti ine ndiku kumbuka kuti ndiri lini mgulu la atumiki omwe adachemeriwa. 6Soma penu ndikuoneka ninga nyakusaya kumpfunza, ndine lini nyakupfunza na chidziwiso. Mwa njira iliyense na bzinthu bzense ife tidakonziwa kuti tikudziweni imwe.7Kodi ndidaphonya nakubzichepesa ndekha kuti imwe mukakuziwe? Nakuti ine ndida tsudzuka kulalikira mafala yabwino ya Mulungu kuna imwe. 8Ine ndidatenga bza mipingo inango nakutambira malipiro kuna iwo kuti ine ndikawa namatire iwo. 9Pomwe ine ndikha namwe imwe inde ndikha na imwe, ndiribe kusausa munthu aliyense. Nakuti bzakufuna bzangu bzida gumana nabza adzinza omwe akhabwera kuchokera Makedoniya. Nabzense bzomwe ndikhada koya ndekha kuchokera kwakukusautsani imwe, ndini pitiriza kuchita bzobzi10Ninga cha chadidi cha Khilistu chili mwa ine, kubzitamandira ndinakoku kudzaletsiwa lini kumbali yaAkaya. 11Thangweranyi? Thangwe ine ndilibe kukukondani imwe? Mulungu ndiye amdziwa.12Napo chomwe ine ndimbachita nimdzachichita pomwe, kuti ine ndikagwate bzomwe bzimbachitika kuna wale omwe ambafuna kuchita bzachigwatira kutiakagumanike ninga ife mubzinthu bzomwe iwo ambabzitamandira nabzo. 13Nakuti wanthu omwewa ni atumiki wakunana wakuchita bzakuchenjeresa. Iwo ambabzionesa okha ninga waku tumikira waKhhilistu.14Ibzi bzakudabwisa lini, nakuti ngakhale Satana adabzionesa yekha ninga mngero wakubvunika. 15Ibzi bzakudabwisa lini kwenekwene nakuti anyabasa wache adabzionesa pomwe okha ninga anyabasa wachilingamo. Nakuti chimaliziro chawo chidzakhala ninga bzakuchita bzawo.16Ine ndikulewa pomwe: Lekani munthu akumbuke ninga ndine nyakusaya nzeru. 17Soma penu imwe minichita, ndtambireni ninga wakusaya nzeru kuti ine ndikabzitamandire pang'ono. Bzomwe ndikusewerabzi ndikusewera lini ninga wakulimbika kubzitamandira__ ine ndikusewera lini ninga Mbuya angachitire__ ine ndikusewera ninga nyakusaya nzeru. 18Kuchokera pamene wanthu akhabzitamandira ninga mwa thupi, inembo ndidabzitamandira.19Tsono imwe munibvuma kukhala wakusekerera wakusaya nzeru. Pakukhalaimwe wanzeru zanu! 20Nakuti imwe munibvuma winango akuyeseni nyabasa, penu iye amkudyani, penu iye anitenga bzanu, penu iye abzikuza, pinango penu iye amku menyani kunkhope. 21Ine nimdzalewa na manyazi yathu kuti ife ndife wakusaya mphamvu kuchita bzobzi. Ngakhale penu winango anilimbika mtima__ine nimsewera ninga wakusaya nzeru__ inembo nidza limbika mtima.22Apa omwewa mba Ahebri? Inembo ni tenepo. Apa omwewa mba Aisrayeri? Inembo ni tenepo. Apa omwewa ni mbeu ya Abulahamu? Inembo ni tenepo. 23Apa omwewa ni anyabasa wa Khilistu? (ndku sewera ninga nyakuyaluka.) Kwenekwene ine: ndinabzizinji bzakuku boneresani, bzaku kadeya bzizinji, bza kuku menyani mwaku pitirira muyezo, bzakuti mugumane na bza kupha bzizinji.24Kuchekera kwa Ayuda ndida tambira kachanu ''makumi manayi ya bzakuwawa kupambula kabodzi.'' 25Ndida menyiwa katatu na mchamu. Adandi thusira minyala kabodzi. Katatu ndida tayika. Ine ndidakhala pakuzika usiku na masikati. 26Ndikali pa ulendo bwa kamphindiza, m'mikulo mwaku gopsa, mwa mbava zaku gopsa, mwa wanthu waku gopsa wa m'muyi, mwa wanthu waku gopsa wa mtundu winango, mu mizinda yakugopsa, muchipululu chaku gopsa, munyanza zaku gopsa, kuchokera kuna adzinza waku gopsa.27Ndida pulumuka kubza kunesa bza kuipa, usiku bwa kunesa, mu njala na nyota, ngakhale pakusaya kudya, mwakujejera na pamene ndiri pezi. 28Kupambula chinthu chili chense, pana chakundi tsimikizira nsiku na nsiku kulewa bza mipingo yense. 29Mbani alibe mphamvu, ine ndine lini wakusaya mphamvu? Mbani aniyambisa bzaku khumudwisa, ine ndiya mbisa lini?30Penu ine nibzi tamandira, nibzi tamandira na kusaya mphamvu kwangu. 31Mulungu na Baba wa Mbuya Yesu, iye omwe ani lemekeziwa nthawe zense, akudziwa kuti ine ndiku nama lini!32K u Damasiko, mkulu wankhondo wa Mfumu Areta akha nyang'anira mzinda wa Damasiko adandi manga ine. 33Soma ndida thusiwa m'dengu kudzera pa zyanera ya nyumba, ndipo ndida pulumuka m'manja mwawo.

Chapter 12

1Ine ndimba bzitamandira, ngakhale ndiribe phindu. soma ninifamba na masomphenya na mavumbulutso yakuchokera kuna Mbuya. 2Ine nimba mudziwa munthu wa Khilistu omwe magole khumi na mayi yapitayo omwe__ ninga thupi pinango kunja kwathupi, ndiku dziwa lini, Mulungu akudziwa__ ada nyamuliwa kuyenda naye kudzaulu kwachitatu.3Ine ndikudziwa pomwe munthu umweyu__ pinango ni mkati mwa thupi, pinango ni kunja kwa thupi,ine ndikudziwa lini, Mulungu akudziwa__ 4adanyamuliwa kuka khala ku paradaiso achibva masewerebwe yakusaya kukwanisika yomwe wanthu anga kwanise lini kusewera. 5M'malo mwa munthu omweyo ine nidza bzitamandira. Soma pa ine ndekha nimkwanisa lini kubzitamandira, kupambula bzaku fooka bzangu.6Penu ine nisankhula kubzitamandira, nidzakhala lini nyakusaya nzeru, thangwe ine nidza sewera bza chadidi. Soma ine nibzi koyera kubzitamandira, napo palibemunthu anikumbuka bzi zinji kuna ine kusiyana na bzomwe aniona kuna ine pinango kubva kuchokera kuna ine. 7Kuti ndikakuziwe ine kwenekwene ndekha thangwe la ukulu bwa kunyanya na mavumbuluso, na minga mthupi zidaperekiwa kuna ine, tsono mnero wakuchoka kwa Satana adandi menya ine__ kuti ine ndikabzikuze ndekha.8Ndida namata katatu kwa Mbuya pachochi, kuti iye atenge bzense kuna ine. 9Soma iye adalewa kuna ine, ''Chisomo changu chaku kwana kuna iwe, nakuti mphamvu yangu inimala.'' Nithangwe lache nidzabzi tamandira na kusaya mphamvu kwangu, nakuti mphamvu ya khilistu ikhale ine. 10Thangwe lache ine ndikusekera mwa khilistu nakusaya mphamvu kwangu, mu bzakuwawa, paku bonera, paku panikizika, pa bzaku pinga. Nakuti ndine wakusaya mphamvu, pamwepo ndina mphamvu.11Ine ndakhala nyakusaya nzeru! Imwe mudandi ngingimiza ine kuchita bzobzi, nakuti ine ndida tawirizika na inwe. Nakuti ndiribe pomwe kuperewera na atumiki_ wakucheriwa, ngakhale ndikhalibe chinthu. 12Chinthu chaicho cha chadidi chaku zindikilika pakati pa atumiki chida chitika pa imwe na chipiriro chense, bzizindikiro, bzaku dabwisa, na bza mphamvu. 13Nakuti kuna chiyani chomwe imwe muda chepesiwa nacho na mipingo inango yakusala, kupambula yomwe ine ndikhalibe kuyisaukisa imwe? Ndikhululukireni ine pa chaku phonyeka chimwechi!14Nyang'anani! Ine ndakonzeka kubwera kna imwe kachitatu. ine nidzaku saukisani lini imwe, nakuti ine ndikufuna lini chinthu chomwe ni chanu. Ine ndikufuna imwepo. Nakuti wana amb fuwa lini makolo. M'malo mwache, makolo ndiyo yamba fuwa wana. 15Ine nidzasekera paku pereka na kupereka moyo wanu. Penu ine nimba kukondani kwenekwene, nimba kukondani pang'ono?16Soma ninga bziliri, ine nimku saukisani lini imwe. Soma poti ine ndine wakuchenjera, ndine m'bodzi omwe nimku phatani imwe pa bzakunama. 17Kodi ndidaku chenjeresani imwe pamene ndidatuma winangi kuna imwe? 18Ine ndida kumbila Tito kubwera kuna imwe, napo ndidatuma pomwe m'dzinza winango pabodzi na iye. Kodi Tito adaku chenjeresani imwe? Kodi ife tilibe kufamba na mzimu ubodzi? Kodi ife tilibe kufamba matanya ma bodzi?19Kodi imwe muku kumbuka nthawe zensezi ife timbakhala tikubzi khocherera tekha kuna imwe? Bzili pamaso pa Mulungu bzomwe ife timbasewera bza khilistu, na bzense bza kumangilira kwanu, bzakukondewa.20Nakuti ine ndigopa kuti pameneine nidza bwera kuna imwe ine nidzaku gumanani lini imwe ninga ndikufunira. Ine ndikugopa kuti imwe mundi gumana lini ninga imwe mukufunira. Ine ndikugopa. Ine ndikugopa kuti padzakhala kulewana, njiru, kaduka, kukalipa, bzilekaniso, kusaya kubva, ukapilikoni, kubzikuza, na kuchita ndewu. 21Ine ndiku gopa kuti pomwe nidza bwerera, Mulungu wangu adzandi chepesa ine kuna imwe. Ine ndiku gopa kuti angandirire azinji omwe adaphonya kuyambira tsapano omwe alibe kulapa bzakuipa na chigololo na kukhumba bzakuipa bzomwe ambachita.

Chapter 13

1Iyi ni nthawe yachitatu ndikubwera kuna imwe. ''Nkhani ieyense imbakhala na pakamwa pa mboni ziwiri pinango zitatu.'' 2Ini ndidalewa kale kuna omwe ambachita bzakuipa akanati kuchita na omwe adachita kale pamene ine ndikhanawo nthawe yachiwiri, ndipo ine ndidalewa pomwe: Pamene ine ndzabwera pomwe, ine nidzawa koya lini iwo.3Ine ndikuku uzani bzobzi thangwe imwe muku nyang'ana chitsimikizo cha Khilistu chomwe chikusewera kudzera mwa ine. Iye alibe kufooka kuna imwe. Pinango, ana mphamvu mwa imwe. 4Nakuti iye adamanikiwa mwakusaya mphamvu, soma ana iye ana moyo mwa mphamvu ya Mulungu. Nakuti ife tilibe mphamvu mwaiye, soma ife tidzakhala na moyo naiye mwa mphamvu ya Mulungu pa imwe.5Bziyezezeni mwekha, kuti muone penu imwe muna chikhulupiro. Bziyezeni mwekha. Kodi imwepo mukubzi dziwa lini mwekha, kuti Yesu Khilistu ali mwa imwe?_pokhapokha, muchitise, imwe mukhale wakusaya kudziwa. 6Tsono ine ninizindikila kuti imwe munidziwa kuti ife tilibe kutaza mayezezo.7Tsapano ife tini pemphera kuna Mulungu kuti imwemusaye kuchita chaku phonyeka chili chense. Ine ni mpephera lini bzobzi kuti ife tioneke waku kwanisa ku mayezezo. Pinango, ine ni mpemphera kuti imwemuchite bzakulongosoka, ngakhale ife timbaoneka wakutaza mayezezo. 8Nakuti ife timbakwanisa lini kuchita chinthu chakugazana na chilungamo, soma chilungamo chokha.9Nakuti ife timba sekera pamwe ife tilibe mphamvu napo imwe muna mphamvu. Ife tini pemphera pomwe kuti imwe mukachite mwaku maliza. 10Ine ndiku nemba bzinthu bzobzi pamene ine ndiri kutali na imwe kuti pamene ine ndina imwe ndisaye kuchita bzakuku wawani kuti na imwe ndika phatise basa lamulo__ lomwe Mbuya adapereka kuna ine kuti ine ndikakumangirireni imwe, neye kuti ndika kulizeni imwe.11Pakumaliza, adzinza, sekererani! Phatani basa bzabwino, munyamaliziwe, kumbukani bzadidi, khalani na ufulu. Mulungu wa chikondi na ufulu akhale namwe. 12Musanani winango na mwanzache na chipsopsono chakupa mbulika. Wanthu wense wakuchena wa Mulungu akuku musani imwe.13Chisomo cha Mbuya wathu Yesu Khilistu, na chikondi cha Mulungu, na chiyaphatano cha Mzimu Wakuchena chikhala na imwe mwense.

Galatians

Chapter 1

1Paulo, mtumiki-- neye mtumiki wakuchokera kuna wanthu pinango mwa munthu, soma mwa Yesu khilisitu na Mulungu Baba wathu, ndiye adamulamukisa iye kwakufa-- 2na adzinza ndiwo alipabodzi na ine, ku matchalitchi ya ku Agalatiya:3Chisomo kuna imwe na mtendere wakuchoka kuna Mulungu Baba wathu na Mbuya Yesu khilisitu, 4womwe adabzipereka yekha thangwe la bzakuphonya bzathu kuti akatiletsetse ife ku nthawe ya bzakuipa bzathu, ninga chakuna cha Mulungu na Baba wathu, 5kuna iye kukhale ulemelero bwa nthawe za nthawe. Amen.6Ndikudabwisika kuti mukupupsika kamangu kuchoka kuna iye ndiye adakuchemelani imwe na chisomo cha Khilistu. Ndikudabwisika kuti mukupupsikira ku uthenga bwakusiyana, 7neye thangwe lakuti kuna uthenga bwinango, soma kuti kuna amuna winango ndiwo ambayambisa mabvuto na kupotoloza uthenga bwa Khilsitu.8Soma penu ndifepano pinango angero wakuchokera kuna kudzulu akukulalikirani uthenga bwakusiyana na ndimo tidakulalikirani, iye am'khala wa kutembelelewa. 9Ninga ndimo tidalewa kale, tsapano ndikulewa pomwe, ''Penu winango amkulalikirani uthenga bwakusiyana na bomwe mudabutambira, iye am'khala wakutembelelewa.'' 10Nakuti tsapano ndikunyang'ana kukondelewa kuna wanthu pinango Mulungu? Ndikunyang'ana kukomedwesa wanthu? Penu nimpitiliza kuyezera kukomedwesa wanthu, ndinelini nyabasa wa Khilisitu.11Pakuti nimfuna kukudziwisani, adzinza, kuti uthenga ndibo ndidalalika neye bwamunthu. 12Ndilibe kubutambira kuchoka kuna munthu waliwense, pinango kukupfunzisa. M'malo mwache, ni thangwe la kuvumbulusiwa kwa Yesu Khilistu kuna imwe.13Imwe mudabva kale bza makhalidwe yangu mwa chiyuda, kuti ndidalondalonda mpingo wa Mulungu kwelekwene na kuuyezera kuti ndiupfudze. 14Ndidawaposa na kutsogola mwa achi Yuda azinji ndiwo ali wa misensela yangu, kuchokera kuna wanthu wa thundu wangu. Apo ndidakhal wa kutsogola kuposa miymbo ya abeleki wangu.15Soma pomwe Mulungu, adandisankula ine kundipambula kuchoka m'mimba mwa mayi wangu na kundichemera kudzera mu chisomo, kuti azimbure 16mwana wache kuna ine, kuti ndimulalikire iye kuna Wanthu wa Mitundu, ndilibe kubvunzana na thupi na mulopa. 17Ndilibe kuyenda ku Yerusalemu ndiko kuna iwo ndiwo adakhala atumiki ndikanati kukhala ine. M'malo mwache, ndidayenda ku Arabiya kinangoko ndidabwelela ku Damasiko.18Kenangoka padapita magole matatu ndidayenda ku Yerusalemu kukadziwana na Kefa ndipo ndidakhala naye mnsiku khumi na zichanu. 19Soma ndilibe kuona winango mwa atumiki kupambula Yakobo, m'dzinza wa Mbuya. 20Mu bzomwe ndidanemba kuna imwe, ndikukutsimikzirani pamaso pa Mulungu kuti ndikunamalini.21Kinangoko ndidayenda kumbari za ku Siriya na ku Kilisiya. 22Soma ine ndikhali wakusaya kudziwika nkhope yangu ku matchalitchi ya ku Yudeya ndiyo yakhali mwa Khilisitu. 23Akhandokubva bzikulewedwa, ''Kuti ule ndiye akhatilondalonda kalekale lire tsapano akulalalikira nkhani yabwino ya chikhulupiliro ndichoadayezera kuchidzonga.'' 24Ndipo akulemekeza Mulungu thangwe la ine.

Chapter 2

1Kinangoka padapita magole khumi na manayi ndidayenda pomwe ku Yerusalemu pabodzi na Banaba, ndidantenga pomwe Tito pabodzi na ine. 2Ndidayenda thangwe la kuzimbuliwa nakuti ndikawauze uthenga bwabwino ndibo ndilalikira kuna wanthu wa Mitundu wasaya kupemphera. Ndidasewera mkabisila kuna iwo ndiwo akhaoneka kuti mbakufunikira kuti ndiwatsimikizire kuti ndikuthamanga lini--pinango ndikumanga_lini bzakusaya basa.3Soma neye Tito, ndiye akhali pabodzi na ine na omwe akhali M'herene, omwe adakakamiziwa kuti agwatiwe. 4Adzinza wakunamizira adabwera mkabisira kudzazondera ufulu ndibo tikhanabo mwa Khilisitu Yesu. Iwo akhafunisisa kutisandusa anyabasa ife, 5soma tilibe kuwafundukira mwakuwatazira neye nakabodzi, kuti choonadi cha uthenga bwabwino chikhale na imwepo nampodi chichoke.6Soma iwo wakuoneka kuti mbakufunikirai(chilichense ndicho anacho chilibe basa kuna ine, Mulungu ambatambiralini nkhope ya munthu)_iwo, ndikulewa, iye ndiye anioneka wakufunikira alibe kuthimizira chinthu kuna ine. 7Pakunyang'anasisa, adaona kuti adaikha kuna ine uthenga bwabwino kuna ndiwo alibe kugwatiwa, ninga Petulo adaikhiliwa uthenga bwabwino kuna iwo ndiwo adagwatiwa. 8Nakuti Mulungu, omwe adaphata basa kuna Petulo kumtuma kuna iwo wakugwatiwa, umweyo waphata pomwe basa kwa ine kundituma kuna wanthu wa Mitundu.9Pomwe Yakobo, Kefa, na Yohani, omwe adayeziwa ninga ma khoma, adazindikira chisomo ndicho chipasiwa kuna ine, adamupasa Banaba boko la madidi la chibvelano na ine. Iwo adatawiliza kuti ife tiyende kuna wamitundu na wakugwatiwa. 10Iwo adakumbira pokhapo kuti tikumbuke anyakusauka, chinthu chokhacho chomwe ndidakulumiza kuchichita.11Soma ndipo Khefa adabwera ku Antiyokeya, ndidagazana naye iye pa nkhope yache thangwe adaima mwakuphonyeka. 12Pomwe akhanati kufika amuna winango kuchokera kuna Yakobo, Kefa omwe akhadya pabodzi na wa Mitundu. Soma ndipo adafika amuna amwewa, iye adabzipambula ndipo adakakhala kutali na wa Mitundu wale. Iye akhachita mantha na wale ndiwo adagwatiwa.13Ndiye pale Ayuda wakusala wale adaphata pomwe m'maso pabodzi naye. Neye Banaba adatengiwa na kuphata m'maso pabodzi na iwo kuna iwo. 14Soma pomwe ndidaona kuti khalidwe lawo lilkulondalini chadidi cha uthenga bwabwino, ine ndidasewera kuna Kefa kutsogolo kwa wanthu wense, ''Penu imwepo ndimwe Ayuda soma mukukhala ninga wa mitundu neye ninga ayuda, mungawauze tani wa Mitundu kuti akhale ninga Ayuda?''15Ife patekha ndife ayuda mwakubalidwa ndifelini wakuphonyeka kuna wa Mitundu; 16nakuti inkudziwa kuti palibe munthu adzayeziwa wakusaya kuphonya na basa la lamulo soma kudzera mwa chikhulupiliro cha Khilisitu Yesu. Tsono ife tidakhulupiliradi mwa Khilisitu Yesu kuti tikayesewe wakulungamira na chikhulupiliro cha Khilistu neye kut na basa la lamulo. Nakuti na basa la lamulo. Nakuti na basa la lamulo palibe ndiye angayeziwe wakulungama.17Soma penu, tikunyang'ana kuyeziwa wakulungamira kuna Khilisitu, ife tense tidzagumanika wakuphonya, kodi Khilisitu ni mtumiki wa tchimo? Ndikuhulupilira kuti neyee! 18Nakuti penu ndikumangapomwe bzinthu ndibzo ndidabzidzonga, nditsimikizira kuti ni dzamanga pomwe ndekha. 19Nakuti kudzera mwa lamulo ndidafa mwa lamulo, kuti ndikakhale na moyo mwa Mulungu. Ndidamanikiwa pa mtanda pabodzi na Khilisitu.20Ndine lini pomwe wa moyo, soma Khilisitu omwe ali mwa ine. Moyo ndiye tsapano ndinawo mwathupi ndilinawo mwa chikhulupiliro cha Mwana wa Mulungu, omwe adandikonda achibzipeleka yekha kuna ine. 21Ine ndikuchiyesa lini chakupambana chisomo cha Mulungu, nakuti penu chikhulupiro chimbachoka ku lamulo, ndiye kuti Khilisitu adafa pakusaya basa!

Chapter 3

1Agalatiya wakupusa imwe! Mbani adakulodzani imwe? Pakhali pomwe Yesu Khilisitu akhanati kuonesiwa pa maso panu ninga wakumanikiwa pa mtanda. 2Ichi ni chinthu chokhacho ndicho ndikhafuna kuti ndipfunzire kuchokera kuna imwe: Kodi mudatambira Mzimu thangwe la basa la lamulo pinango thangwe la bzakubva bzachikhulipiliro? 3Kodi ndimwe wakupusa? Wakuti mudayamba na Mzimu, tsapano mufuna kumaliza na bzakuipa bza thupi?4Kodi im we mudabva bzakuwawa bzizinji pakusaya basa_ penu mterepoyo mpsakusaya basa? 5Apa iye omwe adakupasani Mzimu wa basa achichita mwa imwe bza mphamvu na mabasa ya lamulo pinangokubva bza chikulupilo?6Ninga Abulahamu ''adakhulupila Mulungu iye adayesiwa wachilungamo,'' 7na terepoyo, dziwani, kuti, iwo omwe anachikhulupiro ni wana wa Abulahamu. 8Bza kunemba, bzikuoesa kuti Mulungu adzayesa wakulungama wanthu wa Mitundu na chikhulupiro, adayamba kale kulalika mafala ya bwino ya Abulahamu, akulewa, ''Mwa imwe mitundu yense idza dalisiwa.'' 9Na terepoyo, iwo omwe anachikhulupiro adzadalisiwa pabodzi na Abululahamu, munthu wachikhulupiro.10Wense omwe ambatenda mabasa ya lamulo ali pansi pa themberero; ninga momwe bzida nembiwa, ''Ngwakutembereriwa aliyense omwe ambakondwa lini na bzinthu bzakunembiwa m'tsamba ya malamulo, achiyachita iwo.'' 11Tsapano psakudziwikiratu kuti palibe munthu angayesiwe wa wakulungama pamaso pa Mulungu na lamulo, thangwe, ''kungama kumbakhala na chikhulupiro.'' 12Tsono lamulo limba chokera lini kuchi khulupiro, soma, ''Munthu omwe ndiye ambachita mabasa ya lamulo adzakhala na moyo na bzobzi.''13Khilistu adatiombola ife ku themberero la lamulo na themberero mkukhala m'malo mwa ife_ ninga kuda nembiwa, ''Wakutembererewa aliyense ni omwe adamanikiwa pa muti''_ 14soma na madalitso ya Abulahamu yadabwera kuna wanthu wa Mitundu na Khilistu Yesu, soma na chikhulupiro tidatambira lonjezo la Mzimu.15Adzinza, lekani ine ndisewere ninga munthu. Munthu adakonziwa kuti kukhale na lamulo, palibe munthu ndiye aniyezera pinango kuthumizira. 16Tsapano aya ni malonjezo yomwe yadaseweredwa kuna Abulahamu na mbewu yache. Iyo yalibe kulewa, ''kuna mbewu,'' yakuyenda kuna azinji, m'malomwache kuna m'bodzi, ''na mbewu yako,'' omwe ni khilistu.17Tsapano chomwe ine ningasewere ni ichi: Lamulo, lomwe lidaiyikiwa magole madzana manayi namakumi matatu yapitayo, lilibe kuti likhale laku ndendemera na pangano lakuikiwa kale na Mulungu, kuti likhale lonjezo. 18Nakuti penu nyakupita manyumba anibwera na lamulo, ndiye kuti palibe pomwe kubwera na lonjezo. Soma Mulungu adapereka fovolo lonjezo kuna Abulahanu.19Chasala, nchiyani, nichakulinga cha lamulo? Bzida thumizirika thangwe labzakuphonya kufikizana mbewu ya Abulahamu idza bwera kuna omwe lonjezo lidawa konzewera. Lamulo lidakonzewera angero na m'manja mwa nkhopse. 20Tsapano nkhopse mba zinji neye munthu m'bodzi. Soma Mulungu ni m'bodzi.21Apa lamulo likugazana nalonjezo la Mulungu? Mwachidziwire neye! Nakuti penu lamulo lidaperekiwa kuti lika pereke moyo, na chilungamo chikukonza kwera na lamulo. 22Soma bzakunemba bzidatsekereza chili chense pansi pa tchimo soma kuti lonjezo na chikhulupiro mwa Yesu Khilistu chikaperekiwe kuna omwe akhulupira.23Tsapanochikhanati kubwera chikhulupiro, ife tikhadasungiwa pansi pa lamulo, tikhadafungiriwa kufikana chikhulupiro chidadzati tsudzula. 24Tsono apa lamulo lidadzakhala phungu wathu kutifikisa kuna Khilistu, na ibzi ife tidakhala wa chilungamo na chikhulupiro. 25Soma tsapano chikhulupiro chidabwera, ife tikhala lini pomwe na pansi pa phungu. 26Nakuti imwe mwense ndimwe wana wa Mulungu kudzera na chikhulupilo cha Khilistu Yesu.27Nakuti azinji wa imwe omwe muda batiziwa na khilistu muda bzivazika mwekha na Khilistu. 28Apa palibe pomwe Myuda pinango Mherene, apa palibe pomwe nyabasa pinango nyaumfulu, apa palibe pomwe mamuna pinango mkazi, nakuti imwe mwense ndimwe m'bodzi mwa Khilistu Yesu. 29Kinangoka penu ndimwe Khilistu, ndimwe mbuya ya Abuluhamu, wamanyumba omwe adalonjezewa.

Chapter 4

1Ine ndikulewa kuti wakupita manyumba, panthawe yomwe iye akhali mwana, akhalibe kusiyana na nyabasa, ngakhale iye akhali mwenekechilo wa bzinthu bzense. 2Soma iye akhali pansi pa phungu na nyakutonga kufikana pansiku zomwe zidayikiwa na baba.3Tsono pomwe, pamene ife tikhali wana, ife tikhali anyabasa wakubvera miyambo ya dziko lansi. 4Tsono pomwe nthawe idakwana, Mulungu adatumiza mwana wache, achibaliwa na mkazi, kubaliwa pansi pa lamulo 5kuti iye atichoserebzense bza lamulo, kuti ife tikatambire mzimu wakukhala ninga mwana.6Na thangwe lakuti ndife wana, Mulungu adatumiza Mzimu wa Mwana wache m'mitima mwathu, omwe timbakuwa nao kuti, ''Abba, Baba.'' 7Tsono ndimwe lini pomwe nyabasa, soma mwana, penu mwana, kinangoka imwe ndimwe wakupita manyumba kuna Mulungu.8Tsono panthawe yomweyo, pomwe imwe mukhadziwa lini Mulungu, imwe mukhali nyabasa wa bzomwe mukhali, soma na mphamvu yawo yakulengiwa, neye milungu yawo. 9Soma tsapano mudabwera nakudziwa Mulungu, pinango kuti imwe mudadziwika na Mulungu, tani apa imwe mukubwerera pomwe mbuyo kufooka na kutewera pomwe miyambo yakusauka? Kodi mwe mukufuna kubwerera pomwe kukhala nyabasa?10Imwe mumbasunga nsiku na miyezi nthawe na magole! 11Ine ndikuchita mantha na imwe kuti pinango ndatondo kubonera namwe palibe ndicho ndachita.12Ine ndikukumbirani imwe, adzinza, khalani ninga ine, nakuti ine ndiri ninga imwe. Mumbandi chitira lini chakuipa. 13Soma imwe mukudziwa kuti thangwe la kufooka kwa thupi ine ndidakulalikirani bza mafala yabwino kuna imwe pa nthawe yakutoma, 14na cha thupi langu chidaku yezezani imwe, mulibe kuchipepusa pinango kundi lamba ine. M'malo mwache imwe mudandi tambira ine ninga ndikhali ngero wa Mulungu, ninga ndikhali Khilistu Yesu ndekha.15Yali kuponi pomwe madalitso yanu tsapano? Nakuti ine ndikukutsikizilani imwe kuti, penu ibzi bzakukwanisika, mukada konopfola maso yanuyo muchindipasa ine. 16Kinangoka, ndikadakhala nyakuipa kuna imwe thangwe ine ndikukuuzani imwe bzachadidi?17Iwo achita kankulumize kukupisulani imwe, soma bzabwino lini bzobzi. Iwo akufuna kukufungilani panja kuti imwe mutazire kufulumiza na iwo. 18Nthawe zense bzabwino kufulumiza pakuchita bza bwino, neye kuti poti ndili namwe pabodzi imwe.19Tuwana twangu,ndikuleza pomwe kubvza bzakuwawa bzakukubalani imwe kufikila Khilistu adakonziwa mwa imwepo. 20Ine ndikhafuna ndikadakhala namwe pabodzi tsapano kuti ndikwanise kuchinja fala langu, thangwe ndikukumbukakumbuka bza imwe.21Ndiuzeni ine, imwe omwe mukufuna kukhala wakubvera, kodi mukubva imwe lini lamulo? 22Nakuti ibzi bzida nembiwa kuti Abulahamu akhana wana awiri, m'bodzi wa nyabasa wache mkazi na winango adabala na mkazache wakutoma. 23Mbodzi omwe adabaliwa kuna nyabasa wache mkazi akhali ninga kuthupi, soma winango omwe adabaliwa kuna mkazache wakutoma akhali wa kulonjeziwa.24Bzinthu bzobzi adabzi thandauzira mwaku phimbilidza, kuti akazi omwewa akhana mapakangano mawiri. M'bodzi mwa omwewa akhali wawakuchokera ku Phiri la Sinai iye adabala wana ninga nyabasa. Uyu ndiye Hagara. 25Tsapano Hagara ndiye akundendemera na Phiri la Sinai ku Arabiya; iye akundendemera na Yerusalemu wa tsapano, nakuti iye ni nyabasa pabodzi na wana wache.26Soma Yerusalemu wa pakudzaulu ngwaufulu, iye ndiye mamathu. 27Nakuti bzanembiwa, ''Sekerera, ngomwa nyakusaya kubala iwe; kuwa kwenekwene na kuimaba nthungulu yakusekera, iwe omwe ulibe kubva kuwawa na kubala; thangwe wana wache omwe ni mbeta awanda kuposa wana wache wa iye omwe adalowodwa.''28Soma imwe, adzinza, ninga Isaki, ndife wana wakukulonjeziwa. 29Panthawe yomweire iye omwe adabaliwa ninga mwa thupi admuzunza iyeomwe adabaliwa ninga mwa Mzimu. Bziri terepoyo tsapano.30Tsono bzakunemba bzikulewa kutitani? ''Thamangisa nyabasa wako mkazi na mwana wache. Nakuti mwana wa nyabasa adzapita lini manyumba pabodzi na mwana wa mkazi mfulu.'' 31Thangwe lache, adzinza,ife ndife lini wana wa mkazi nyabasa, soma wa mkazi mfulu.

Chapter 5

1Na ufulu bwa Khilistu adatisandusa ife kuhala wa ufulu. Imani bzakulimba, thangwe, nampodi kumangiwa pomwe tsinga zaunyabasa. 2Nyang'anani, ine, Paulo, ndikulewa kuna imwe kuti penu imwe mubvuma mwekha kugwatiwa, Khilisitu mudzapinula lini naye chinthu chili chense.3Ine ndikuchita pomwe umboni kuti munthu aliyense wakubvuma yekha gwatiwe iye namangawa yakuchita malamulo yense. 4Imwe mwabzi lekanisa na Khilistu, imwe omwe mudayesiwa wakulungama na lamulo; imwe muniyesiwa lini pomwe wa chisomo.5Nakuti ife kudzera mea mzimu, na chikhulupiliro, tikudikira chitawirizo cha chilungamo. 6Nakuti mwa Yesu Khilistu pinango wakugwatiwa pinango wakusaya kugwatiwa bzilibe basa, soma chikhulupiliro chabasa kudzera mwachikondi. 7Imwe mudathamanga bzabwino. Mbani omwe adakuletsani imwe kuti musaye kubvera bzachadidi? 8Kukopa kumweku kukuchokeralini kuna iye omwe adakuchemerani!9Chakufufumisa pang'ono chimbafufumisa mnsuwa wense. 10Ine ndikukhulupilira imwe mwa Mbuya kuti mudzakhalalini nawo mtima winango wakukumbuka bzakusiyana. Soma iye omwe ankuzunzani imwe iye adzamva kuwawa pa tsiku lachiyeruzo, kulikwense komwe iye ali.11Adzinza, penu ine ninilalikira bza mgwatiwe, ine nidzazunzikiranyi? Nankhani yomweyi pomwepo nidzaipidwa na mtanda omwe umdzachosiwa. 12Ninga iwo omwe adakugwesani imwe, ine ndikufuna iwo adzabzigwate okha!13Nakuti imwe adakuchemerani mwa ufulu, adzinza. Soma nampodi kuphatisa basa ufulu bwanu ninga chakuthandizira ku thupi; pinango, nachikondi chitirani winango. 14Nakuti chilamulo chense chidakwanisiwa na mafala: "Umbakonde mwanzako ninga umbabzikondera iwepo wekha." 15Soma penu munilumana na kudyana winango na mwanzache, nyang'anani kuti nampodi kudzongana winango na mwanzache.16Soma ine ndikulewa, fambani na mzimu soma nampodi kunyamula bzilakolako bza thupi. 17Nakuti bzilakolako bza thupi bzimbagazana na mzimu, na bzilakolako bza mzimu bzimbagazana na thupi. Na thangwe lomweli chilichense, imwe mungachitelini bzinthu bzomwe imwe munfuna. 18Soma penu mzimu ankutsogolerani imwe, ndimwelini wakubvera lamulo.19Tsopano mabasa ya thupi yambawoneka: uputa, bzakuipa, kukhumba bzakunyansa, 20kupembedza mafano, nyanga, kuipidwa, kuchita ndewu, kununkhidwa, kubva chiya, bzakulewana, kufuna bzakuipa, kugawanikana, 21njiru, kuledzera, kusenzeka na kumwa, na bzinthu ninga ibzi. Ine ndikukuzani, ninga ndidakuuzani kale pakuyamba, kuti omwe ndiwo ambachita bzinthu ibzi amdzapitalini mu ufumu bwa Mulungu.22Soma bzipatso bza Mzimu ndicho chikondi, kuseka, mtendere, kuleza mtima, chifundo, kuchita bzabwino, chikhulupiliro, 23kupfatsa, kubzilambiza wekha; mukagazana na bzinthu bzimwebzi palibe lamulo. 24Iwo omwe ali mwa Yesu Khilistu adamanikiwa na thupi na bzakukhumba bzache na bzilakolako bzache.25Penu ife tinikhala na moyo mwa Mzimu, lekani ife tifambe na Mzimu. 26Nampodi kuti tikhale wakubzikuza, wakugazana winango na mwanzache, nampodi kukhala na njiru winango na mwanzache.

Chapter 6

1Adzinza, penu winango wa imwe aphatiwa nako kuphonya kwakuti, imwe omwe muna mzimu mumubweze na mzimu wakupfatsa. Nakubzi nyang'anisisa mwekkha, kuti imwe nampodi kuyeziwa. 2Munyamulirane bza kutaza mwanzanu, kuti mukwanise malamulo ya Khilistu.3Soma penu winango anikumbuka ninga iye anachinthu pomwe iye alibe chinthu, iye ali kubzinamiza yekha. 4Aliyense abziyeze yekha na basa lache, kinangoko iye adzabzikuza yekhayekha neye thangwe la winango. 5Nakuti aliyense adzatakula mtolo wache.6Iye omwe ambaapfunzisa mafala akhale wakucheza bzinthu bza bwinino na omwe aniwa pfunzisa. 7Nampodi kunyengeziwa. Mulungu ambanyoziwa lini, soma chomwe munthu wabzala, chomwecho iye adzanyamula. 8Nakuti iye omwe abzala mbewu yache na thupi, na thupi adzatuta bzakungeka. Iye omwe abzala mbewu na Mzimu, na mzimu adzatutamoyo wakusaya kumala.9Tiyendeni tisamale nakuchita bza bwino ,nakuti pa nthawe yache ife tidzatuta bzakukolola, penu ife tini neta lini. 10Penu ife tinichita ninga tina nthawe, tiyendeni tichitire wanthu wense bzakukoma, makamaka kuna wale omwe tinawo nyumba ibodzi mwa chikhulupilo.11Nyang'anani bzakunemba bzikulubzikulu bzomwe ine ndanemba kuna imwe na boko langu. 12Iwo omwe amfuna kuoneka ninga wabwino kuthupi amkungingimizani imwe kumgwatisa. Akuchita bzobzi kuti angakule na mtanda wa Khilistu. 13Nakuti wale omwe adagwatisa okha anisunga lina lamulo, soma iwo akufuna imwepo mugwatise kuti iwo abzikuze na thupi lanu.14Soma ine nibzikuza lini kupambula na mtanda wa Mbuya Yesu Khilistu,kudzera mwa iye dziko lapansi lidamanikiwira ine, na ine kuna dziko lapansi. 15Nakuti penu ni mgwatiwe ulibe basa penu mkusaya kugwatiwa kulibe pomwe basa, soma kulengiwa pomwe papsa ndiko kuni lewengiwa. 16Kuna wense omwe ambafamba achitewera chilangizo chochi, mtendere na chifundo bzikhale na iwo, bzikhale pomwe napa Isarayeri wa Mulungu.17Kuyambira tsapano ine palibe munthu ndiye andinesa, nakuti tsapano ine m'thupi mwangu ndatakula bzizindikiro bza Yesu. 18Chisomo cha Mbuya wathu Yesu Khilistu chikhale na msimu wanu, adzinza. Ameni.

Ephesians

Chapter 1

1Paulo, nyakutumiwa na Yesu mkhrisitu na kufuna kuna Mulungu, kuyenda kuna wanthu wakuchena moyo mu Aefeso, wale omwe wakukhulupilika muna Yesu mkhrisitu. 2Mtendere namwayi wakuchoka kuna Baba wathu Mulungu na Mbuya Yesu mkhirisitu.3Tinitenda Mulungu na Baba wa Mbuya wathu Yesu Mkhirisitu, ule omwe adatipa ife mpfupo ya mzimu uliwense wakudzaulu muna Mkhirisitu. 4Mulungu adatisankhula ifepano mwa iye kuchokera pakutoma pa dziko lapansi , kuti tikhale wakuchena moyo na wakusaya kuphonyeka pamaso pache mu chikondi.5Mulungu adatikonzeratu ifepano pakuwoneseriwa na wakuthumbudzulira winango kuchokera mu bukhu la Aefeso kumamaliziro kwache kwa msolo 1:4 paku ndendemera pomwe kuna ndime zishanu tenepo pambalewa telepayi, Mukufuniwa tidasankhuliwiratu na Mulungu. Pakuyambisa kukhala ninga wana kuchoka kuna Yesu mkhrisitu, malingana na kukoma moyo kwabwino mukufuna kwache. 6Kufuwiwa kwathu kudachitisa kunamata kuna ulemerero bwa chifundo chache ndicho watipa fovolo mwa Ndiye ambamukonda.7Mwa Yesu Mkhrisitu tina chipulumuso thangwera mulopa wache na chikhululukiro cha bzakuphonya bzathu, malingana na kuwanda kwa chifundo chache. 8Iye adawanzisa chifundo chache kuna ifepano na nzeru zense na kubvesesa.9Mulungu adatizindikirisa ifepano chinsinsi cha chifuniro chache, malingana na ndibzo bzakumukomera iye, na bzire pomwe adabziwonesera muna mkhrisitu, 10na pamakonzedwe ya makhalidwe ya kukwana kwa nthawe , pakubweresa bzinthu bzense pabodzi, bzinthu bzense bzakudzaulu na pansi pano, pakunyang'aniriwa na m'bodzi, mwa Mkhrisitu.12Mwa Mkhrisitu tidapasiwa chakusiiriwa, popeza tidakonzekeratu ninga mwa chikonzero cha iye wakuphata basa ninga mwa chakulinga cha chifuniro chache. 11Mulungu adatiikha ife ninga wakumunamata wache pala ife, omwe ndife wakutoma kukhulupirira mwa Mkhirisitu, tikakhale wakukhulupirira ulemerero bwache.13Mwa mkhrisitu, imwepo pomwe, mudabva mafala yachadidi, mafala ya chipulumuso chanu, mudakhulupilira mwa iye apo mudaikhiwa chilatizo na Mzimu Wakuchena wakulonjeziwa, mzimu wakuchenayo 14ndiye chikole cha cholowa chathu mpakana chipulumuso cha bzinthu bzathu, kuna wakutenda ulemerero bwache.15Nathangwe limweli, kuyambila nthawe imweyo ndidabva chikhulupiriro chanu mwa Mbuya Yesu mkhirisitu na chikondi chanu kuna wanthu wensene wakuchena mtima wa Mulungu, 16Ndiribe kulekeza kutenda Mulungu thangwera imwe ningambakugumani mu mapemphero yangu.17Ndikupemphera kuti Mulungu wa Mbuya wathu Yesu Mkhrisitu, Baba wa ulemerero, ankupani mzimu wanzeru na chibvumbuluso kuti mukamudziwe iye. 18Ndikupemphera kuti maso ya mtima wanu yakabvunikiriwe, kuti muikadziwe chidikiriro ndicho akuchemererani imwe na vida ya ulemerero bwa chakusiiriwa mwa wanthu wakuchena mtima wensene nwa Mulungu.19Mumapemphero yangu ndikukumbira kuti mudziwe mphamvu yakusaya kundendemezeka ya ukulu bwache kuna ife wakukhulupirira, malingana na kuphata basa kwa mphamvu yache yakulimba. 20Iyi ni mphamvu ibodzibodziyo ndiyo adaphatisa basa mwa Mkhirisitu pomwe adamulamusa kuna anyamuya achimukhazika kuboko lache lamadidi kudzaulu. 21Iye adakhazika Mkhirisitu padzaulu pa ulamuliro na mphamvu na ufumu, na dzina lirirense lakuchemeriwa. Mkhirisitu amdzatonga, sikuti mu mbwado uno okha, soma na munthawe pomwe ziri mkubwera.23Mulungu adapereka bzinthju bzensene pansi pa nzayo za Mkhirisitu achimuikha pa mpingo ninga mkulu wa bzinthu bzensene. 22Mpingo ni thupi lache, madzalidwe ya iye omwe ambadzala bzense mu bzense.

Chapter 2

1Apo ninga kuna imwepo, mukhali wakufa mu bzakuphonyeka bzanu na bzakuphonya, 2momwe mudafamba kale, ninga mwa mafambidwe ya dziko lapansi lino. Mukhakhala malingana na mtongi wa mphamvu za mdzaulu, mzimu ndiwo ukuphata basa mwa wana wakusaya kubvera. 3Pomwe tikhakhala mwa wanthu awa, kukwanirisa bzakukhumba bza thupi lathu, na kuchita bzifuniro bza kuthupi na maganizo. Tikhali ninga mwachibadwire wana wa ukali, ninga mwa wanthu wakutsalawo.4Soma Mulungu ngwakudzala na chifundo thangwera chikondi chache chakudzala chomwe ambatikonda nacho. 5Pomwe tikhali wakufa mu bzakuphonya, adatipa moyo pabodzi mwa Mkhirisitu--- na chifundo mwapulumusiwa. 6Mulungu adatilamusa pabodzi na Mkirisitu, apo Mulungu adatikhazika pabodzi mdzaulu mwa Mkhirisitu Yesu, 7kuti mu nthawe ya mtsogolo akationesere ife vida yakudsaya kundendemezeka ya chifundo chache chakuonesiwa mchikondi kuna ife mwa Mkhirisitu Yesu.8Nakuti na chisom,o mwapulumusiwa mu chikhulupiriro, apo ichi chiribe kuchokera kuna imwe, ni mpfupo ya Mulungu, 9sikuti bzakuchokera kumabasa, kuti munthu aliyense nampodi abzithembeze. 10Nakuti ife ndife wakuphata basa wa Mulungu, wakulengiwa mwa Mkhirisitu Yesu kuchita bzichito bzabwino bzomwe Mulungu adabzilengeratu pala ife, kuti tikafambe mwemo.11Mthangwerache kumbukurani kuti mukhali Wachikunja kuthupi. Mukuchemeriwa ''wakusaya kugwatiwa'' na iwo wakuchemeriwa wa ''kugwatiwa'' mthupi omwe udachitika na manja. 12Nakuti panthawe yoyo mukhadalekanisiwa na Mkhirisitu, alendo na mbumba ya Isaraeri, alendo ku mapangano ya malonjezano, yakusaya chidikiriro na yakusaya Mulungu mdziko lapansi.13Soma tsapano mwa Mkhirisiyu Yesu imwe omwe mukhali kutali na Mulungu mwabweresewa pafupi thangwera mulopa wa Mkhirisitu. 14Nakuti iye ndiye mtendere wathu, thangwe adatichitisa tensene awiri kukhala m'bodzi. Nathupi lache adagumula litsito la kugwatisa pakati. 15Iye adachosa lamulo na bzitongi bzache na malangizo kuti alenge mwa iye yekha munthu m'bodzi mupsa mwa awiri, mwaicho mkubweresa mtendere. 16Mkhirisitu adaphatanidza wanthu awiriwo kuna Mulungu mthupi libodzi kudzera pa mtanda, kupha kuwengana.18Yesu adabwera achidzalengeza mafala yabwino ya mtendere kuna imwe omwe mukhali kutali na mtendere kuna wale akhali pafupi. 17Nakuti kudzera mwa Yesu tensene tina mwayi wa Mzimu ubodzi kuna Baba.19Apo tsono, tsapano imwe Wachikunja zjai ndimwe lini pomwe wakunja, ayai alendo. Soma kuti ndimwe mbumba pabodzi na wanthu wakuchena mtima wa Mulungu na wana wa banja la Mulungu. 20Mwamangiwa pa maziko ya atumwi na aneneri, na Mkhirisitu Yesu mwenekachiro mwala wakufunika maninge. 21Mwa iye chakumangiwa chensene chinilumikidzika pabodzi na kukuila ninga kachisi wakuchena mwa Mbuya. 22Ni mwa iye kuti imwe pomwe mukumangika pabodzi ninga chakukhala Mulungu mwa Mzimu.

Chapter 3

1Na thangwe iri, ine, Paulo, mkaidi wa Mkhirisitu Yesu pala imwe Wachikunja--- 2ndikukhulupirira kuti mudabva bza basa la chisomo cha Mulungu lomwe adandipa ine pala imwe..3Chinsinsi chidadziwika kuna ine kudzera mu kuzimbulika, ninga ndimo ndidanembera mwa chigwatira. 4Mungalewenga bzobzi, mumdzakwanisa kubvesesa chidziwiso changu mu chinsinsi cha Mkhirisitu. 5Mmibwado ina chinsinsi chimwechi chidadziwika kuna wana wa wanthju. Soma tsapano chazimbuliwa na Mzimu kuna atumwi wache wakuchena mtima na aneneri.6Chadidi chakubisika ichi mchakuti Wachikunja ni bziwalo bzinzathu, na wakutambira nafe pabodzi pa lonjezano la mwa Mkhirisitu Yesu kudzera mmafala ya Mulungu. 7Nakuti ndidakhala kapolo wa mafala ya Mulunguya thangwera mphatso ya chifundo cha Mulungu yakuperekiwa kuna ine kudzera mkuphata basa kwa mphamvu yache.8Kuna ine---napo ndine wakuchepesesa mwa wakuchena mtima wensene wa Mulungu---chifundo ichi chidaperekiwa, kulalikira kuna Wachikunja bza vida yakusaya kulondolozeka ya Mkhirisitu 9na kubweresa padecha nzeru ya aliyense kuti----adziwe chinsinsi chakubisika cha kale na kale cha Mulungu, omwe adalenga bzinthu bzense.10Nzeru iyi idadziwika kudzera kumpingo natenepo akulu na mautongi mdzaulu adzadziwe nzeru ya moda na moda ya bzakuchita bza Mulungu. 11Ibzi bzidachitika malingana na nzeru zachikhalire ndizo adachita mwa Mkhirisiotu Yesu Mbuya wathu.12Nakuti mwa Mkhirisitu ndimo tina kulimbika na mwayi na chikhulupiriro pakukhala na chikhulupiriro mwa iye. 13Mthangwerache ndikukukumbirani kuti nampodi kugwesewa utofu na matsautso yangu pala imwe, yomwe ni ulemerero bwanu.14Nathangwe lori ndikufunya mabondo yangu kuna Baba, 15omwe kuchokera kuna iye banja lirilense kudzaulu na padziko lapansi ambaliguma dzina. 16Ndikupemphera kuti iye akupeni imwe, malingana na vida ya ulemerero bwache, na kulimbikisiwa na mphamvu kudzera mwa Mzimu, omwe uli mkati mwanu.17Ndikupemphera kuti Mkhirisitu akhale mmitima yanu kudzera mchikhulupiriro nakuti muzikike mizi na kugumanika mchikondi chache, 18pala kuti mukwanise kubvesesa, pabodzi kusangana na wanthu wensene wakuchena mtima wa Mulungu, bzomwe bziri mulifupi, mulitali, kutalika mdzaulu, na kuzika , 19na kuzindikira chikondi cha Mkhirisitu, chakuposa mazindikiridwe, kuti mudzaziwe na chidzalo chense cha Mulungu.20Tsapano kuna iye wakukwanisa kuchita kuposa bzense tikukumbirabzi ayai kukumbukabzi, malingana na mphamvu yache ndiyo inkuphata basa mwa ife, 21kuna iye ,kukhale ulemerero mu mpingo na mwa Mkhirisitu Yesu kuna mibwado yensene kunthawe zanthawe. Amen.

Chapter 4

1Ine, mthangerache, ninga mkaidi mwa Mbuya, 2ndikukudandaulirani mufambe mwakuthemera mchichemero ndicho mudachemeriwa nacho. Ndikukudandaulirani mukhale wa kubzichepesa kukulu na kuderekha nakupirira, kuphatizana wina na mwayache mchikondi. 3Chitani bzakuti mukoye ubodzi bwa Mzimu mchimangiriro cha mtendere.4Pana thupi libodzi na Mzimu ubodzi ninga ndimombo adakuchemerani mchidikiriro chibodzi cha machemeredwe yanu. 5Apo pana pomwe Mbuya m'bodzi, chikhulupiriro chibodzi, ubatizo bubodzi, 6na Mulungu m'bodzi na Baba wa wense, omwe ali padzaulu pa wensene na mwa wense na mkati mwa wense.7Kupfunzisa m'bodzi wa ife chifundo chaperekiwa malingana na mphimo ya mpfupo ya Mkhirisitu. 8Ni mafala ya Mulungu yambati: ''Pomwe iye adakwira kudzaulu, adatsogolera wakaidi ku ukaidi, apo achipa mpfupo kuna wanthu.''9Tanthauzo lakuti, ''iye adakwira,'' kupambula kuti adabuluka kumphimpha zakunyansi kwa dziko lapansi? 10Iye omwe adabulula ndendende ni munthu m'bodzibodziyo omwe adakwira kutali kupitirira mdzaululu mwense, kuti akadzaze bzinthu bzense.11Mkhirisitu adapa winango kukhala atumwi, wina ninga aneneri, wina ninga alaliki, apo wina ninga azibusa na apfunzisi 12kuti akonzere wakuchena mtima ku basa la utumiki, kumangirira thupi la mkhirisitu, 13kufikira ife tense titafika ku ubodzi mchikhulupiriro na kudziwa kwa Mwana wa Mulungu, pala kuti tikhume na kufika ku mphimo ya chidzalo cha Mkhirisitu.14Mkhirisitu wachita bzakuti nampodi tikhale wana watcheche wakumbagwedezekera mmbuyo na kutsogolo na magwede ya madzi, wakumbatengeka na chonzi chirichense cha bzipfunziso na kutewerera kwa wanthu mu bzakuipa bzawo. 15Mmalo mwache, kusewera chadidi mchikondi, timfunika tikule munjira iriyense mwa iye omwe ni msolo, omwe ni Mkhirisitu. 16Mkhirisitu ambalumikidza thupi lense, apo limbaphatanidzika na kuphatika pabodzi pa kuthandizana mfundo zense, apo pomwe mbali zensene ziniphata basa pabodzi, kuchitisa thupi kukula pala kuti limangike mchikondi.17Mnthangwerache, nimbasewera na kungingimira pa ichi mwa Mbuya, kuti nampodi mumbafambe ninga ndimo Wachikunja ambafambira, mu uchitsiru bwa mitima yawo. 18Wakupsipiziwa mmaganizo yawo, wakuyesewa alendo pa moyo wa Mulungu thangwera chipulukiro chiri mwa iwo, thangwera kulimbisa kwa mitima yawo. 19Asanduka wakusaya manyazi apo akukhumba iwo okha bzakunyansa, na kuchita bzakuwapsipiza bzensene na mingululi.20Soma umu ndimo lini momwe mudapfunzirira bza Mkhirisitu. 21Ndikukhulupirira kuti mwabva bza iye, apo kuti mudapfunzisiwa mwa iye, mongadi kuti chadidi chiri mwa Yesu. 22Mudapfunzisiwa kukhundula bza makhaliro yanu ya moyo wakale, kukhundula munthu wakale. Nimunthu wakale omwe ni wakubvunda na wakutewera bzikhumbo bzachinyengo.23Mudapfunzisiwa kukhala watsapano mu mzimu wa mitima yanu, 24na kubvala munthu mupsa wakulengiwa mchifaniziro cha Mulungu---mchilungamo na machenedwe.25Mwa ichi, tayani bzakunama, aliyense na mwayache asewere bza chadidi kuna mwayache, thangwe ndife abodzi wina na mwayache. 26Psomani soma nambodi kuphonya. Nampodi kubvuma dzuwa limire mukali chipsomere. 27Nampodi kupasa mwayi kuna mdyerekezi.28Omwe akhaba nampodi abe pomwe. Soma, aphate basa, kuphata basa labwino na manja yache, pala kuti akwanise kupasambo wakusaya. 29Nampodi kubvuma kaseweredwe kakubvunda kubula mkamwa mwanu. Phatisani basa mafala yokhayo yabwino pala yapase mwayi kuna iwo wakuyafuna, kuti mafala yanu yapereke mwayi kuna wakuyabva. 30Apo nampodi kubvesa nsisi Mzimu Wakuchena wa Mulungu, ndiwo wakupani chizindikiro pa nsiku ya kudzalombolewa.31Tayani uko bzakuwawa bzense, kubvunduka mtima, kukalipa, kupoka, na makiriyado, pabodzi na chakuipa chirichense. 32Khalani wachikondi kuna wina na mwayache, wamtima wachifundo, wakumbalekererana chakuipa, ninga ndimo Mulungu mwa Yesu adakulekererani imwe.

Chapter 5

1Mntangwerache khalani wakuterezera Mulungu, na wana wakukondeka. 2Apo fambani mchikondi, ninga ndimo Mkhirisitu adakondera ife achibzipereka yekha thangwera ife, chakupereka chapfungo lakununchira bwino na nsembe kuna Mulungu.3Soma chigololo ayai chirichense chakunyansa ayai cha mingululi nampodi neye kuchiguma kokha pakati panu, nakuti ibzi mbzakulambiziwa kuna wanthu wakuchena mtima wa Mulungu. 4Nampodi pakhale chakunyansa, neye kulewalewa bzakupusa neye nthabwala zatsinjiriro---bzenze bzomwe m'bzakusaya kuthemera. Soma pakhale kupereka kutenda.5Thangwe mukudziwa kale kuti chigololo, wachipsipizo ayai wakalisirira, ayai wamingululi----ndiye kuti pomwe , omwe aninamata mafano--- alibe mpfupo mu ufumu bwa Mkhirisitu na kuna Mulungu. 6Nampodi wina akunyengezeni na mafala yapezipezi, nakuti thangwera bzobzi ukali bwa Mulungu bukubwera kuna wana wakusaya kubvera. 7Mnthangwerache, nampodi kusanganizikana nawo.8Nakuti kale kale mukhali mdima, soma tsapano ndimwe kubvunika mwa Mbuya. Fambani ninga wana wakubvunika 9( nakuti chipatso cha kubvunika timchigumana mu bzabwino bzense, mchilungamo na mchadidi), 10apo yezerani na kutsimikiza chakudekera kuna Mbuya. 11Nampodi kusangana nayo mabasa yamdima yakusaya kubala bzipatso, soma muyagaze. 12Nakuti m'bzakuchitisa manyazi kubziguma ndibzo ambachita mtseri.13Soma pomwe bzense bzinionekera na kubvunika, bzimbakhala padecha. 14Nakuti chirichense chomwe chimbakhala chakuonekera mnthangwera kutoya. Mthangwerache ambati, Muka, wakugonawe, apo muka kuna anyamuya, apo mkhirisitu amdzatoya pa iwe.''15Nyang'anani bwino ndimo mumbafambira---sikuti ninga wakusaya nzeru soma ninga wanzeru. 16Pulumusani nthawe thange nsiku zaipa. 17Mthangwerache, nampodi kukhala wakupusa, soma bvesesani chifuniro cha Mbuya mchiyani.18Apo nampodi kuledzera naye vinyu, nakuti ambachitisa chikhalidwe chakutayika. mmalo mwache, mudzale nawo Mzimu Wakuchena, 19nakubzisewerera mwekha mu masalimo na mkutenda na mubzimbo bzauzimu, kuyimbira na kuyimba mmalimba ya Mbuya na mtima wanu wense, 20nthawe zense kumbapereka kutenda mu bzense, mudzina la Mbuya wathu Yesu Mkhirisitu kuna Mulungu Baba, 21nakubverana winango na mwayache mukugopa Mkhirisitu.22Akazi, bverani abayanu, ndendende na kuna Mbuya. 23Thangwe mamuna ni msolo wa mkazi ninga pomwe Mkhirisitu aliri mkulu wa mpingo, iye ni Mpulumusi wathupi. 24Soma ninga ndimo mpingo umbabverera Mkhirisitu, mtenepo pomwe akazi ambabvere abayawo mu bzinthu bzense.25Amuna, kondani akazanu, ninga ndimo Mkhirisitu adakondera mpingo achibzipereka yekha kuna iye 26kuti akamupambule iye, atamuchenesa iye nakumusambisa na madzi na mafala, 27kuti akabzionesere yekha kumpingo ninga wakuchena, wakusaya mbalawande ayai tsinya ayai chirichense chakulingana, soma chakuchena na chakusaya chirema.28Ndendendembo amuna akuthemera kukonda akazawo ninga ndimo iwo ambakondera matupi yawo. Iye wakukonda mkazache wabzikonda yekha. 29Nakuti palibe adawenga kale thupi lache, soma ambalilera achirikoya mwakulitchenkha, ninga ndimo Mkhirisitu adalerera na kukoya mpingo mwakuutchenkha. 30Thangwe ndife bziwalo bza thupi lache.31''Na thangwe limweri mwamuna amdzasiya babache na mamache mkudzaphathika kwa mkazache, apo awiriwo amdzakhala thupi libodzi.'' 32Chadidi chakubisika ichi mchikulu---soma ndikusewera bza Mkhirisitu na bza mpingo. 33Soma pomwe, aliyense waimwe akonde mkazache ninga iye mwenekachiro, apo mkazi agope bayache.

Chapter 6

1Wana, bverani abereki wanu mwa Mbuya, thangwe ichi mchabwino. 2''Lemekezani babanu na mai wanu''( chomwe mnchitongi chakutoma chakukhala nalo lonjezano), 3kuti bzikhale bwino kuna imwe nakuti mukhale na moyo utali padziko lapansi.''4Azibaba, nampodi kunyosa wananu kuti akalipe. Mmalo mwache, akuzeni mchikhalidwe chabwino na malangizo ya Mbuya.5Akapolo imwe, khalani wakubvera ambuyanu ninga mwa thupi na kuwagopa na kunthunthumira, na mtima wanu wakusaya kukumbuka chinthu china. Abvereni iwo ninga ndimo mungachitire na Mkhirisitu. 6Abvereni sikuti angakhala ambuyanuwo ali kuona kokha neye, pala kutondo kufuna kuti adakedwe. Soma, khalani wakubvera ninga akapolo wa Mkhirisitu, omwe ambachita chifuniro cha Mulungu kuchoka pansi pa mtima wao. 7Tumikirani na mtima wanu wensene, ningati kuti mukutumikira Mbuya sikuti wanthu, 8thangwe tikudziwa kuti chabwinio chirichense ndicho ambachita munthu, amdzatambira nacho mpfupo kuchoka kuna Mbuya, penu ni kapolo ayai mfulu.9Azimbuya, chitirani akapolo wanu bzibodzibodzi. Nampodi kuwagopsa. Mukudziwa kuti iye omwe ni Mbuya wao na wanu ali kudzaulu, apo mulibe kupondera mwa iye.10Pakumaliza, limbikani mwa Mbuya na kulimba kwa mphamvu yache. 11Bvalani bzida bzensene bza Mulungu. Pala kuti mukwanise kulimbana na machenjerero ya mdyerekezi.12Nakuti kulimbana kwathu tikulimbana lini na thupi na mulopa, soma maukulu, kulimbana na mphamvu za utongi, kulimbana na mphamvu za mdima uno, kulimbana na mphamvu za uzimu bwakuipabo kudzaulu. 13Mthangwerache bvalani bzida bzense bza Mulungu, pala kuti mudzakwanise kujirika pa nsiku yakuipayo, apo mungamala kuchita bzense, mumdzaima njii.14Imani njii tsono, mutabzimangira mu mchuno mwanu na chadidi mutabvala pomwe cha pakadedema cha chilungamo, 15apo, mutabvazika nzayo zanu na makonzekeredwe ya mafala bwabwino ya mtendere. 16Mu bzakuchita bzense,mutabzitengera pomwe khanda la chikhulupiriro, lomwe mumdzakwanisa nalo kuthimisa madipa yensene yakugaka moto ya nyakuipayo.17Apo tengani chipeu cha chipulumuso na dipa la Mzimu, lomwe ni mafala ya Mulungu. 18Na pemphero lirilense na pembedzero, pempherani nthawe zense mu Mzimu. Kumapeto kuno, khalani wakudikhira nthawe zense na kupirira kwense ninga mumbapempherera kuna wanthu wense wakuchena mtima wa Mulungu.19Apo ndipemphereni ine, kuti andipe mafala pomwe nimfungula pakamwa pangu. Pempherani kuti ndizindikirise mwakulimbika chadidi chakubisika cha mafala yabwino. 20Nithangwera mafala yabwino kuti ndine mtumiki wa munjema, pala kuti ndikasewere mwakulimbika, ninga ndimo nimthemera kusewera.21Tukiko, m'bale wakukondewa na mtumiki wakukhulupirika mwa Mbuya, amdzakudziwisani chirichense, pala kuti mudziwe ndimo ndiriri. 22Ndamutuma kuna imwe pa chakulinga chibodzi bodzichi, pala kuti mudziwe ndimo tiriri, kuti akalimbikise mitima yanu.23Mtendere ukhale kuna abale, na chikondi na chikhulupiriro chakuchokera kuna Mulungu Baba na Mbuya Yesu Mkhirisitu. 24Chisomo chikhale na wensene wakukonda Mbuya wathu Yesu Mkhirisitu na chikondi chakusaya kudzongeka.

Philippians

Chapter 1

1Paulo na Timoteo, akapolo wa Yesu mkhirisitu, kuna wanthu wa Mulungu wensene wakuchena mtima mwa Yesu mkhirisitu wakukhala ku Filippi, pabodzi na wakunyang'anira na atumiki. 2Chidalitso mbachikhale kuna imwe na mtendere wakuchokera kwa Mulungu na Baba wathu na Mbuya Yesu mkhirisitu.3Ndikutenda Mulungu wangu nthawe zensene pakukumbukira imwe, 4nthawe zensene, mu pemphero langu kuna mwensemwe, nimchita pemphero langu na nsangala 5thangwera chibverano chanu cha kuthandizira uthenga bwabwino kuchoka pa nsiku ya kutoma ate lero lino. 6Ndine wakukhutira na chinthu chochi, kuona kuti iye omwe adayamba mabasa yabwino amdzayamaliza kufikira nsiku ya Yesu mkhirisitu.7M'bzakuthemeradi ine kubva moda umweyu kuna imwe thangwe ndinamwe mumtima mwangumu. Nakuti imwe mwakhala anzangu mu chifundo na mkaoko kubodzi na pomwe ndikhabwikhotcherera pale na kuzindikira bza mafala ya bwinoya. 8Nakuti Mulungu ndiye mboni yangu, kuti ndikulakalaka imwe mwensene mu nsisi zache za Yesu Mkhirisitu.9Tsapano ili ni pemphero langu: kuti chikondi chanu chifambe chichiwanda mu kudziwa kwanu na kubvesesa kwense 10pakuti mukadziwe bzachaibzo, kuti mukakhale wa mtima wa chadidi wakusaya kuphonya kufikira pa nsiku yakubwera Mkhirisitu, 11kudzaziwa na chipatso ca kulungama ndicho chinibwera kudzera mwa Yesu Mkhirisitu na kuchitira ulemerero na kutenda kwa Mulungu.12Tsapano ndikufuna mudziwe, abale, kuti ndibzo bzandichitikira inebzi bzatumikira zedi kuti mafala ya Mulungu yaende patsogolo. 13Mwakuti, bzakumangira bzangu bzidaonekera mu mbuto ya alindiri na kuna wensene. 14Abale azinji tsapano ana chikhulupiriro mwa Mbuya thangwera bzakumangira bzangubzi, apo tsapano ana kulimbika mtima pa kulewalewa mafala mwakusaya kugopa.15Winango chadidi ambalalikira nkumbaguma bza Yesu mwa makiriyado na ndeu, na winango pomwe wakumufuniradi bzabwino. 16Winango ambachitadi thangwera chikondi na kudziwa kuti ndidaikhiwa pano pala kukhotcherera mafala ya Mulungu. 17Soma wina ambalalikira bzakuguma Mkhirisitu mwa thangwe la kubzikonda, sikuti bza chadidi neye, akukumbuka kuti ningagumane chitsautso pomwe ndiri wakumangiwapo.18Mchani tsono? Chokha chakuti munjira iriyense----penu m'bzakunama ayai bza chadidi---Mkhirisitu anilalikiwa, apo tenepoyo ni m'dekedwa. Inde, apodi nimdzasekera, 19nakuti nimdziwa kuti mapeto yache ngakuti bzimdzandichitira ine chipulumuso kudzera mwa mapemphero yanu na chithandizo cha Mzimu wa Yesu Mkhirisitu.20Mwa kulakalaka na chidikiriro changu na chikhulupiro kuti nimdzachitisiwa lini manyazi, soma mwa kulimbika mtima kwense, tsapano lino na kunthawe zense, Mkhirisitu amdzakwiziwa mthupi langu, pinango mwa moyo ayai mu impfa. 21Pakuti kuna ine kukhala na moyo ndiye Mkhirisitu na kusaika ndiye kuphindula.22Soma penu nimkhala na moyo ku thupi, ndiye kuti ni chipatso cha basa pala ine. Kuti ndisankhule chiponi? Ndikudziwa lini. 23Pakuti nimpaniwa nabzo bziwiribzi. Chakukhumba changu mchakunyamuka kukakhala na Mkhirisitu, chomwe mchabwino maninge, 24soma kukhazikika mu thupi mkwakufunika kwene kwene pala imwe.25Pakukhulupirira ichi, nimdziwa kuti nimdzapitirira kukhala na imwe mwense, na kuthimizira kukomedwa na mchikhulupiriro 26pala kuti kubzithemba kwanu kuwande mwa Yesu Mkhirisitu pomwe nimdzabwera pomwe. 27Chakufunika mchakuti mukhale na makhaliro yakuthemera bwino mu mafala ya Mkhirisitu, pala kuti neye ndibwere kudzakuonani ayai neye, ndiri pano basi pala imwe, kuti mwaima nji mu mzimu wachiphatano, na nzeru pomwe zibodzi kulimbana pabodzi pala chikhulupiro cha mafala ya Mulungu.28Nampodi kugopa anyakukuwengani mu njira iriyense. Icho ni chizindikiro cha chionongeko kuna iwo, soma kuna imwe mchipulumuso---apo ichi mchakuchoka kuna Mulungu. 29Thangwe chaperekiwa fovolo kuna imwe pala Yesu sikuti pala kukhulupirira iye kokha nada, soma pala kubva bzakuwawa pomwe thangwera iye, 30nakukhala imwe pa chikangano chibodzibodzichi ndico mudaona mwa ine, apo tsapano mumchibva mwa ine.

Chapter 2

1Penu pana chilimbikiso mwa Mkhirisitu, penu pana chinyamalizo cha mchikondi, penu pana chibverano na mzimu, penu pana nsisi, 2apo kwanirisani chisekerero changu chidzale pakukhala cha moda wa kufanana, chakukhala na chikondi chakufanana, chachiphatano mu mzimu, na kukhala na chakulinga chibodzi pomwe.3Nampodi kuchita cha bzakukhumba bzanu ayai bzakutsangalaza moyo wanu. Mmalo mwache mwakubzichepesa mtima ganiziranimbo anzanu mwakuwatenga kuti mbakufunikira ate zjai kuposa imwepo wenekachiro. 4Chitani bzakuti aliyense wa imwe nampodi ambabzilewengere bzakufuna bzache yekha neye, soma na bzakufunambo bza anzache.5Khalani na mtima mwa imwe ninga omwe ukhali mwa Mkhirisitu Yesu, 6omwe, mwakukhala nayo maonekedwe ya Umulungu, alibe kubzitenga kuti ngwa kundendemereratu na Mulunguyo. 7Soma, adabzikhuthula yekha kubzindendemeza na kapolo, apo adabadwa mwakundendemera na munthu. Na kuoneka mwakukhala ninga munthu, 8adabzichepesa achikhala wakubvera na kukhosoma mpakana kufa kwache, ate impfa ya pamtanda!9Mthangwe lache Mulungu adamukwiza maninge achimupa dzina ndiro limposa madzina yansene, 10pala kuti mu dzina la Yesu bondo lirilense lidzamugodamire, kudzaulu na pansi pano na kunsi kwa dziko, 11pomwe kuti lirime lirilense litawirizedi kuti Yesu Mkhirisitu ni Mbuya, pa ulemerero bwa Mulungu Baba.12Apo, tsono, wakukondeka wangu, ninga mwakubvera kwanu kwa nsiku zense, sikuti pokhapokha ningakhala popo neye soma na nthawe ndiyo ine palibe kubodzi, phatani basa na chipulumuso chanu na mantha na kunjenjemera. 13Nakuti ni Mulungu ndiye akuphata basa mwa imwe mu bzakufuna na mmabasa kubodzi ya kudeka mtima kwace.14Chitani bzobzi mwakusaya kudandaula ayai kuchita makani 15kuti mudzakhale wakusaya kuphonya na wangwiro, wana wa Mulungu wakusaya kupunduka pampikiti pa wanthu wa mbwado wakugongonyeka na kuphongonyoka, momwe mukutoya ninga maluju mdziko. 16Phatisani mafala ya moyo pala kuti pa nsiku ya Mkhirisitu nimdzakunyadirirani kuti ndiribe kubonera kuthamanga pa pezi ayai kuphata basa pa pezi.17Soma neye apo kuti ndikukhuthuliwa kuna imwe ninga nsembe na chikhulupiriro cha mabasa yanu, ndiri wakudekedwa na kusekera na imwe mwense. 18Munjira yoi terezeranimbo kukhala wakudekedwa na kusekera na ine.19Soma ndikukhulupirira mwa Mbuya Yesu pa kutumiza Timoteo kuna imwe tsampanopali, pala kuti ndikalimbikisike mtima pakudziwa bzinthu bza imwe. 20Nakuti ndiribe winango ninga iye, wakuikhira mtima bzachadidi kuna imwe. 21Nakuti wensene ambapsaga bzakukomera iwo okha basi, sikuti bza Yesu Mkhirisiti neye.22Soma mumzindikira matsimimikizidwe yache, ninga mwana wachimuna na babache, na tenepo adatumikira na ine mu uthenga bwabwino. 23Tsono ndikukhulupirira bza kumutuma pa nthawe ndiyo nitondo kuona momwe bzinthu bzafambira kuna ine. 24Soma ndina chikhulupiro mwa Mbuya kuti nimdzabwera pomwe tsampanopali.25Soma ndikukumbuka kuti m'bzabwino kutuma Epafrodito kubwerera kuna imwe. Ni m'bale wangu na nyabasa mwayangu na msirikali mwayangu, na mtumi wanu na kapolo wa bzakufuna bzangu. 26Nakuti adabonera mumtima, achikhumba kukhala namwe mwense, thangwe mudabva kuti akhadwala. 27Nakuti akhadadwala chadidi mwa penu penu kutsala pang'ono kusaika. Soma Mulungu adamuchitira chifundo, sikutinso kuchitira iye yekha neye , soma na ine kubodzi, pala kuti nampodi ndikhale na nsisi za kuthimizira pa nsisi.28Na tenepo ndidamtuma iye mwa kufunisisa kamfulumize, pala kuti mungamuona pomwe musekere, kuti ndikhale na nsisi zakuchepa. 29Mthangwe lache, mutambireni mwa Ambuye na chisekerero chense. Chitirani ulemu wanthu ninga iye. 30Nakuti thangwera mabasa ya Mkhirisitu adafikira pafupi impfa. Adaikha moyo wache pamphole mphole kubweresa pa mpikisano bzomwe bzikhasaika utumiki bwanu kuna ine.

Chapter 3

1Chakumalizira, abale, sekerani mwa Mbuya. Pala ine kunemba bzokha bzokhabzi kuna imwe ni bvuto lini

kuna ine nada, apo bzimbakukoyesani pakutchenkheka.

2Chanjerani na mbwaya. Chenjerani pomwe na anyabasa wakuchita bzakuipa. Chenjerani na wa bzakugwata gwata. 3Thangwe ife ndiye wenekachiro mgwatidweyo-----wenekachiro wa kupembedza Mzimu wa Mulungu, apo nyadirani mwa Yesu Mkhirisitu, na kuleka kukhala na chikhulupiriro ku thupi.5Neyembo inepano, ndiri nako kukhulupirira muthupi. Penu wina akukumbuka kuti ana chikhulupiriro mu thupi, ine ndiye nyanye kukhala naco 4.Ndidatambira mgwatidwe pansiku ya chisere, wa mbwado wa a Isarayeri, wa pfuko la Abenjamini, mu Heberi wa mwa Ahaberi; ninga mwa chitongi cace, Mfarisi.6Ninga mwa kamfulumize, ndidalonda londa kuzunza wakupemphera, ninga mwa chilungamo mwa chitongi, nakukhala wakusaya kuphonya. 7Soma bzinthu ndibzo bzidaoneka bzaphindu kuna ine, ndabzitenga kuti ni chitayiko thangwera Mkhirisitu.8Somatu, tsapano bza chaibzo ibzo pomwe ni mbzitenga bzikhale chitayiko thangwera mapambanidwe ya chizindikiriso ca Mkhirisitu Yesu Mbuyangu. Thangwera iye ndipopa ndidataya bzinthu bzense---kubziyesa lisho zjai----pala kuti ndiganyali makhalidwe ya Mkhirisitu 9na kuoneka mwa iye, sikuti kukhala na chilungamo mwa ine ndekha kuchoka mchitongi neye, soma chikhulupiriro chire chakuchokera mwa Mkhirisitu---chilungamo cha kwa Mulungu chomwe mcha mchikhulupirodi. 10Na tenepo tsapano ndikufuna kumudziwa iye na mphamvu ya kumuka kwace na chibverano cha bzakuwawa bzace, pa kufaniziwa na impfa yace, 11pala kuti pinangopense bzichikwanisika ndikafikire kumuka kuna wakusaika.12Sikuti ndagumana kale bzinthu bzobzi, ayai kuti ndiri bwino kale, soma nilimbika kumuphatisisa ninga mule ndimo ndidaphatisisira Yesu Mkhirisitu. 13Abale, ndikubzilewa lini kuti ndaphatisa kale. Soma chibodzi nimchita ine: Kuyebwa bza mmambuyo na kufunisisa bzire bza mtsogolo, 14ndikung'ananisisa chakulinga na kuona bza mpfupo ya kuchemeriwa kwace kwa Mulungu mwa Yesu Mkhirisitu.15Ife tense ndiye takhwima mu chikhirisitu, mbatiye tiganize terepayu; apo penu mukukumbuka mwakusiyana pa bzobzi, Mulungu amdzazimbula chimwechi kuna imwe. 16Na tenepo, mbatiye tikhale wakulinganira ninga ndimo timbakhalira kale.17Khalani wakuterezera ine, abale. Nyang'anisisani bwino omwe ankufamba na chitewezo ndico munacho mwa ife. 18Azinji ankufambawa---ni azinji wale ndiwo ndikhambakuuzani, apo tsapano ndikukuuzani na msozi mmaso mwangu---ninga adani wa mtanda wa Mkhirisitu. 19Mamaliziro yao mchidzongeko. Nakuti mulungu wao ni mimba zao, apo pomwe ulemerero bwao ni manyazi yokha yokha. Pamkhala iwo ambakumbuka bza dziko lapansi bzokha basi.20Soma unzika bza ufulu bzathu buli kudzaulu, kuchokera komwe tikudikhira Mpulumusi, Mbuya Yesu Mkhirisitu. 21Amdzasanduliza matupi yathu kukhala ningati thupi la ulemerero bwache, ya kukonzewa na mphamvu zache kubzigonjesera nayo bzinthu bzense.

Chapter 4

1Mthangwe lace,abale na alongo wakukondeka, chisekerero changu kuna imwe mchikulutsa kwene kwene, tenepayu chaima nji mwa Mbuya, anzangu wa kukondeka. 2Ndikudandaulira Euodiya, ndikudandaulira pomwe Suntuke, khalani na mtima ubodzi mwa Mbuya. 3Inde, ndikukukumbirani, anzangu chaiwo, kuthandiza akazi awa omwe aphata basa na ine kufalisa uthenga bwabwino, pabodzi na Klementoso na wense anzangu wakuphata nao basali, omwe madzina yao yali Mbukhu la Moyo.4Sekerani nsiku zense mwa Mbuya. Ndikubwereza pomwe kuti, sekerani. 5Chitani bzakuti kukhosoma kwanu kudziwike kuna wanthu wense. Mbuya ali pafupi. 6Nampodi kuchita thupo na chirichense. Mmalo mwache, mu mapemhero yanu yense kumbirani Mulungu pa bzomwe mumfuna, chitani bzakuti bzakukumbira bzanu bzidziwike kuna Mulungu, 7apo mtendere wa Mulungu, omwe umposa kubvesesa kwense kwa munthu, kumdzalindira mtima wanu na maganizo yanu mwa Mkhirisitu Yesu.8Pakumalizira ninti, abale, bzense bzomwe m'bzachadidi, bzinthu bza kulemekezeka, bza kulungama, bza kudeka, bzakukondeka, bzakukoma kubzisewera, penu pana china chabwino maninge, chakuthemera kuchinamatira, ganizirani bzinthu bzobzi. 9Bzinthu ndibzo mwabziphunzira na kubzitambira na kubzibva na kubziona mwa ine, chitani bzobzi, apo Mulungu wa mtendere amdzakhala namwe.10Ndikusekera maninge mwa Mbuya thangwe tsapano mudatsitsimusa pomwe kulingirira mtima bza kwa ine. Mukhalingirira kale bza ine nthawe ndiyo ndikanati kubwera, soma pakhalibe mwai kuna imwe wakuthandiziwa. 11Ndikusewera lini ibzi thangwera kuti ndikufuna chiithandizo neye. Thangwe ndapfunzira kukhala wakukhutira mu bzinthu bzense. 12Nimdziwa kuti kusaya mchiyani, apo nimdziwa pomwe kukhala nabzo bzakuwanda mchiyani. Mu njira iriyense na bzense ndapfunzira chinsinsi chakukhala wakukhuta nakukhala wanjala, na ndimo ningakhalire nabzo bzizinji ayai kukhala wakusaya. 13Ningachite bzensebzi kudzera mwa iye omwe ambandipa mphamvu.14Na tenepo, mudachita basa labwino kukhala nande mmatsautso yangu. 15Imwe wakukhala ku Filippi mukudziwa pa kutoma pa mafala ya bwinoya, pomwe ndidachoka ku Macedonia, palibe mpingo udaonesa kundithandiza mu kutambira na kupereka ninga imwe. 16Neye nthawe ndiyo ndikhali mu Atessalonica, mudanditumizira chithandizo kazinjitsa sikuti kabodzi neye. 17Sikuti nimbachita kupsaga bzakuti wanthu andipe. Soma, nimbapsaga chipatso chakuwandira ku chiwerengero chanu.18Ndatambira bzense mwa kudzala, na mwakuwanda kunyanya. Popeza ndatambira bzense kuchoka kuna Epafrodito ndibzo imwe mudatumiza. Bzakununtchira pfungo_ labwino, nsembe yakutambirika ya kukondesesa Mulungu. 19Mulungu wangu amdzakwanirisa bzakusaya bzanu bziribzense ninga mwa vida yache mu Mkhirisitu Yesu. 20Apo tsapano kuna Mulungu na Baba wathu kukhale ulemerero bwa kunthawe za nthawe. Amen.21Mutiperekere kulimba kuna wanthu wakuchena mtima mwa Yesu Mkhirisitu. Abale omwe ndinao kuno akupereka kulimba kuna imwe. 22Wanthu wense wakudala wa Mulungu akupereka pomwe kulimba kuna imwe, makamaka wakubanja kwa Caesara. 23Chisomo cha Mbuya Yesu Mkhirisitu chikhale na mzimu wanu.

Colossians

Chapter 1

1Paulo, mtumiki wa Khilistu Yesu kudzera mwa kufuna kwa Mulungu, Timoteyo m'dzinza wathu, 2kuna wanthu waku chena wa Mulungu na m'bale wakukhulupilika mwa Khilistu omwe ali ku Akolose. Chisomo chikhale na imwe, na mtendere wakuchokera kuna Mulungu Baba wathu. 3Ife tikupereka kutenda kuna Mulungu, Baba wa Mbuya wathu Yesu Khilistu, ife nthawe zense timku pemphererani imwe.4Ife tidabva bza chikhulupilo cha mwa Khilistu Yesu na chikondi chomwe imwe munacho kuna wanthu wense wakuchena wa Mulungu, 5thangwe la chidikizo chomwe chakoyedwera imwe kudzaulu, cimene imwe mudabva mufala ya chadidi, ya uthenga bwa mafala bwino 6chimene chidabwera kuna imwe. Chibodzi bodzi na njira imweyi uthenga bobu bwa mafala ya bwino yabala chipatso na iyo yakula pomwe padziko lense la pansi__ninga momwe bzikha chitikira pakati panu kuchokera nsiku yomwe imwe mudabva ibzi na kudziwa bza chisomo cha Mulungu mwa chadidi.7Aya ni mafala yabwino ninga yomwe imwe muda pfunza kuchokera kuna Epafala, nyabasa mwanzathu wakukondewa, omwe ni nyabasa wakukhulupilika wa Khilistu m'malo mwathu. 8Epafala adakonza kudziwika kuna ife chikondi chanu kuna Mzimu.9Thangwe la chikondi chimwechi, kuchokera nsiku yomwe ife tidabva ibzi ife tilibe kuyimisiwa kukunamatirani imwe. Ife tikunamata kuti imwe mudzaziwe na chidziwiso cha kufuna kwache mu nzeru zense na mzimu wa chidziwiso, 10kuti imwe muka fambe mubza kukoma bzomwe ni bza ulemerero bwa Mbuya na kumu komedwesa iye mwa njira iliyense: na kubala chipatso mu mabasa ya bwino yense na kukula mu nzeru ya Mulungu,11nakukhala wa kulimbisiwa mu mphamvuzense, kutengera mu ulemerero bwache, kuti imwe mukhale wakukula pachipirilo na kukoma mtima na kusekerera 12nakupereka kutenda kuna Baba, omwe anikonza bzanu bzense kukwanisika kuti mukhale nakugawana na mbewu ya wanthu wakuchena wa Mulungu pa decha.13Iye adati pulumusa ife kuchoka ku ulumuliro bwa mdima achitiyendesa ife ku ufumu bwa mwana wache waku kondeka, 14mwa iye ife tapulumusiwa, nakukhululukiwa ku bzakuipa.15Iye ni chifaniziro cha Mulingu wakusaya kuoneka, mwana wache wakutoma pa bzaku lengiwa bzense. 16Nakuti mwa iye bzinthu bzense bzida lengewa, bzomwe bzili kudzaulu na bzomwe bzili pa dziko lapansi, bzakuoneka na bzinthu bzakusaya kuoneka. Pinango mipando yaufumu pinango ufumu pinango ukulu pinango ulamuliro, bzinthu bzense bzida lengewa kudzera mwa iye na kwa iye. 17Iye payekha ni wakutoma pa bzinthu bzense, ndipo mwa iye bzinthu bzense bzili pabodzi18Iye ni msolo wa thupi, tchalitchi. Iye ni wakutoma kubaliwa kuchokera kuna wakufa, tsono iye ali pa mbuto yakutoma pa bzinthu bzense. Nakuti 19Mulungu bzidamukomera kukhala na iye chikudzala chense kukhala mwa Mwana, 20na kudzera mwa Mwana kuyanjanisiwa bzinthu bzense mwa iye yekha, wakonza mtendere kudzera ku mulopa wache pa mtanda, pinango bzinthu bza dziko la pansi pinango bzinthu bza kudzaulu.21Kale kale imwe mukhali alendo na anyakuipa m'malingalilo na bzakuchita bzakuipa. 22Soma tsopano iye waphatanisa imwe na thupi lache kudzera mu imfa kuti muoneke imwe wa wakuchena, wakusaya chilema, na wakusaya kugaziwa nacho pamaso pache, 23penu imwe munikhaladi na chikhulupiro, wakukhazikika na kulimbika, neye kuchosewa kuchoka pa chidikizo cha mafala ya bwino yomwe imwe mudabva, yomwe yada lalikiwa kuna munthu aliyense walengewa pansi pa kudzaulu. Aya ni mafala yadidi yomwe ine, Paulo, ndakhalirira mtumiki.24Tsapano ine ndikukomedwa na kubonera kwangu thangwe la imwe, napo ine ndiku kwanisa thupi langu chomwe chikha perewera pa chizunzo cha Khilistu thangwe la thupi lache, lomwe ni tchalitchi. 25Ni tchalitchi yomweyi ndidakhala nyabasa wache, ninga mwa udindo bwa Mulungu omwe mudandipasa ine wakuchitila imwepo, wakukwanilisa mafala ya Mulungu. 26Ichi ni chinsinsi chomwe chidakhala chikubisiwa kwa nthawe na kwa mibadwe soma tsapano chidaululiwa kuna wakuchena moyo. 27Kuna awo omwe Mulungu adawasankhula kuti awadziwise pakati pa amitundu, ulemelero bwa chuma cha chinsinsi ichi omwe ni Khristu mwa imwe, chidikizo cha ulemelero.28Ifepano tinilalika iyeyo, kulangiza na kumpfunzisa aliyense mwa nzeru zense, telepo ife tinimupeleka munthu aliyense wangwiro mwa Khristu. 29Na chakulinga chimwechi ine ndikuphata basa mwakulimbika na mwamphamvu yense yomwe iyeyo anichita mwa inepano.

Chapter 2

1Nakuti ine ndimfuna palkuti imwe mudziwe nkhawa yomwe ndinayo kuna imwepo, na awo aku Laodikaya, na wense omwe akanati kundiwona nkhope yangu kuthupi. 2Chakulinga changu ni chakuti iwo alimbikisike mu mtima na kuphatizana pabodzi mchikondi telepo kuti akhale na chuma chense chachidziwiso nakuti pakutelepo adziwe, chinsinsi cha Mulungu chomwe chomwe chili mwa Khristu. 3Mwa iyeyo chuma chense cha nzeru na chidziwiso chidabisiwa.4Ine ndikukuwuzani kuti aliyense nampodi akunamizeni na mafala yakukukopani. 5Ngakhale kuti ndili lini namwe pabodzi kuthupi, ine ndinamwe pabodzi mumzimu. Apo ndikukomedwa kuwona kuti mukulongosola bzense bwino napo pomwe kuti chikhulupilo chanu mwa Khristu ni chakukhazikika.6Tsono ninga momwe mudatambilira Khrisu Yesu Mbuya, mupitilize kukhala mwa iyeyo. 7Mukhale wakukhazikika, na wakumangililika kuna iye, na waku khazikka m'chikhulupiro ninga momwe muda mpfunzisiwila, na kuwandisa na kupeereka kutenda.8Nyang'anisisani pala winango nampodi akutengeni kudzela mnzeru za wanthu na chinyengo, bzomwe bzimbadalila miyambo ya wanthu, na malingiliro ya wanthu wa dziko lapansi neye kuna Khristu. 9Nakuti mwa iye chilichense chikhale chakudzala na thupi la moyo wakuchokera kuna Mulungu.10Nakuti ndimwe wakudzaliwa mwa iyeyo, iye ndiye msolo wa ukulu bwense na utongili. 11Mwa iye imwepo pomwe mudagwatiwa pa kukhundula chikhalibwe chanu cha machimo neye kuti ni mgwatiwe wakuchitiwa na manja ya wanthu, soma ni mgwatiwe wakuchitiwa na Khristu. 12Imwe muda fuchiliwa naye iye mu ubatizo, na iye kulamuka naye pabodzi mwa chikhulupiro m'mphamvu ya Mulungu, omwe adamulamukisa iye kuna kufa.13Nthawe yomwe imwe mukukhala wakufa mdzakuphonyeka na kusaya kugwatiwa kwa thupi lanu, iye adakupasani moyo pabodzi na iye ndipo ife adatikhululukira bzakuphonyeka bzathu bzense. 14Iye adafudza bzakunembewa pabodzi na mfundo zache zomwe zikhali zakutigaza ife ndipo bzidaima kugazana nafe. Iye adatichosela nkukabzikhomela pa mtanda. 15Iye adakhundula maukulu na mautongili adawawonesera padecha, nakupambana thangwe la mtanda.16Thangwe lache, munthu aliyense nampodi akuyeluzeni imwe na chakudya pinango chakumwa, pinango kulewa bza nsiku ya phwando, pinango nsiku yakukhala mwezi, pinango bza nsiku Sabata. 17Ibzi ni chibvulibvuli cha bzinthu bzomwe bzikhabwela, soma chachadidi chaichoicho chikuoneka mwa Khristu.18Nampodi kubvuma aliyense omwe ambakonda kubzichepesa mwa gunkha na nakupembedzera angelo akutaziseni mu kutambila mphatso. Munthu wakutelepo adalewalewa mwa chadidi bza bzinthu bzomwe ati adabziwona wakubzikuza m'malingiliro omwe mpsauzimu lini pa mfundo zache za pezi. 19Waku telepoyo ambataza lini pomwe kuphatizana na mtsogoleri. Omwe ambatsogolela thupi lense lakuzungulira na kumangililiwa pabodzi mu uzingo bwache na m'nomfu; lomwe limbakula ninga momwe Mulungu waperekera.20Penu imwe mudafa pabodzi na Khilistu kulekana nabzo bza mzimu wa dziko lapansi, thangwe lanyi imwe mukukhala wakugonjera kuna dziko lapansi: 21''Nampodi kuphata na manja, pinango kulawidza, pionango kulakhuya''? 22Bzinthu bzensene bzidza dzongeka pakubzi phatisa basa, pakutengera malamulo nama pfunsiro ya wanthu. 23Malamulo yomweya yana mawonekedwe ya nzeru, na kutumikira kwa chifuniro chache na kubzichepesa na kusaya kubzi tengera ku thupi. Soma iwo alibe mphamvu yakugazana na bzakufuna bza thupi.

Chapter 3

1Penu ninga Mulungu adakumusani imwe mwa Khilistu, nyang'anani bzinthu bza kudzaulu, kumene kuna Khilistu adakhala wakulungama kuboko la Mulungu. 2Kumbukani bzinthu bza kudzaulu, neye bzinthu bzapa dziko lapansi. 3Nakuti imwe mudafa, na moyo wanu wabisala na Khilistu mwa Mulungu. 4Panthawe yomwe Khilistu waoneka, omwe ni moyo wanu, kinangoko imwe mudzaoneka pomwe na iye mu ulemerero.5Bzife bziwalo bzanu, kinangoko, bziwalo bzomwe bzili bza dziko lapansi__ bza chigololo, bzakuipa, kukumbuka kwakuipa, naku sirira, na bzaku chita mafano. 6Na bzinthu bzobzi bzini kuza kukali bwa Mulungu kuna wana wakusaya kubvera omwe alikubwera. 7Mubzinthu bzobzi bzomwe imwe mukha famba kale panthawe yomwe imwe mukhana moyo mwa iwo. 8Soma tsapano imwe mutaye bzinthu bzense__ bzaukali, bzaku wawisa mtima, kukhala na nsanje, mwano, na kusewera bzakunyansa bzakuchokera pa mulomo wanu.9Nampodi kumbanamizana winango na mwayache, nakuti mudachosa munthu wakalekale pabodzi na bzakuchita bzache, 10napo mudabvala watsapano omwe akukonzeka mwatsapano kuti akhale nacho chidziwiso ninga mwa chifanizo cha iye omwe adamulenga iye, 11pomwe palibe Mhelene na Myuda, mgwatiwe na kusaya kugwatiwa, wakuchemeriwa wakunja, Mskuti, nyabasa, mfulu, soma Khristu ndiye bzense kwabzense.12Thangwe lache, Mulungu adasakhula m'bodzi, wa chena na kudekwdwa, wakuyika mtima wa chifundo, wakunda, waumnthu, wabzichepesa, na wakuderekha. 13Wakutawirizana na winango. Wakukhulu pirilana na winango. Penu winango ani dandaula kugazana na winango, mukhululukirane na njira yimweyi kuti Mbuya adakukhululukilani imwe. 14Padzaulu pa bzinthu bzensebzi, mukhale na chikondi, chomwe chakumangilila mitima wense.15Lekani mtendere wa khilistu ulamulire mitima yanu, ni thanwe la mtendere umweyu omwe imwe mudachemeriwa mu thupi libodzi. Napo khalani wakutenda. 16Lekani mafala ya Khilistu yakhale na kuwanda kwanu, kupfunzisa na kulangizana winango na mwanzache na nzeru zense, kuyimba masalimo, kuyimba bza kutenda, na nyimbo za uzimu na kutenda m'mitima yanu kuna Mulungu. 17Chnthu chili chense chika chitika kuna imwe, mu mafala pinango bzakuchita, muchite bzense na dzina la Mbuya Yesu. Perekani kutenda kuna Mulungu Baba kudzera mwa iye.18Akazi walulowodwa, mumbabvere abayanu, ninga nibza kufika kuna Mbuya. 19Amunamwe mukonde akazanu, napo nampodi kuwa bvesa kuwawa iwo. 20Wana, ambalekemekeze makolo mubzinthu bzense, thangwe bzobzi bzimba komedwesa Mbuya. 21Baba nampodi kuwaputa wana, kuti iwo angatayike mitima.22Anyabasa, mulemekeze mabwana yanu bbzinthu bzense ninga mwakuthupi, nampodi ninga maso yakuwonera, ninga ambakomedwesera wanthu, soma na mtima wachadidi. Gopani Mbuya. 23Chilichense ndicho imwe muni chita, phatani basa kuchokera pansi pa mtima ninga kuna Mbuya neye ninga kuna wanthu. 24Imwe mukudziwa kuti imwe mudatambira kuchokera kuna Mbuya mphatso yachakulowa. Ni Mbuya Khilisitu omwe ambakufuwani imwe. 25Nakuti aliyense omwe anichita bzakusaya kulungama adzatambira chigamulo chakusaya kulungama cha bzomwe iye akhachita, napo palibe kusankhula

Chapter 4

1Imwe ma bwana, perekani kuna anyabasa wanu chomwe chili chakulungama na chakulinganira, nakudziwa kuti imwembo muna bwana wanu kudzaulu.2Pitilizani kulimbika pa kunamata, khalani wakudikila na kupereka kutenda, 3namatirani pabodzi thangwe la ife, kuti Mulungu afungule msuwo wa mafala, kuti tisewere bzakubisika bza Khilistu, thangwe la bzobzi ndine wakumangiwa. 4Namatani kuti ine ndikaonesiwe bwino, ninga momwe ine ndikufunira kusewera.5Fambani mwa nzeru na iwo wa kunja, kulumizani kuchitira nthawe ingamale. 6Lekani mafala yanu khale ya chisomo nthawe zense. yalekeni yakhale yakukwana munyu, kuti imwe mukadziwe momwe imwe munga mutawirire munthu aliyense.7Ninga mwabzinthu bzense bza kukhudza ine, Tikiko adzawakonza iwo kuti imwe mudziwike. Iye ni m'dzinza wangu wakukondeka, nyabasa wakukhulupilika, na kapolo mwanzangu mwa Mbuya. 8Ine ndamutumiza iye kuna imwe thangwe la bzobzi, kuti imwe mukadziwe bwana waku khudzana na ife, na kuti iye akalimbikise mitima yanu. (Mabukhu inango yakale yachi Herene yadanemba terepa: Ine ndidatuma iye kuna imwe thangwe la chimwechi, kuti adziwe bza kukhudza imwepo, nakulimbisa mitima yanu). 9Ine ndamutuma iye pabodzi na Onesimasi, waku khulupilika na mdzinza waku kondewa, omwe ni m'bodzi wa imwe. Iwo adzakonza kukudziwisani imwe chinthu chili chense chomwe chidzachitika kuno.10Arisitarika, nyakadeya mwayangu, akupereka kulimba kuna imwe, chibodzibodzi ninga Maliko, mng'ono wache wa Banaba (bza iye omwe adatambira bzakufunikira; penu iye ani bwera kuna imwe, mutambireni iye), 11na pomwe Yesu omwe akuchemeriwa Yasitasi. Omwewa mbaku gwatiwa paokha ali anyabasa anzangu mu ufumu bwa Mulungu. Iwo adakhala na chitsimikizo pa ine.12Epafala akupereka kulimba kuna imwe. Iye ni m'bodzi wa imwe na nyabasa wa Khilistu Yesu. Iye nthawe zense akubonerera imwe m'manamato, kuti imwe mukayime mwa kumaliza na chikhulupililo chense mu bzense bzakufuna Mulungu. 13Thangwe lache ine ndikuchita umboni kuti iye akuphata basa kwenekwene thangwe la imwe, na iwo omwe ali ku Laodikeya, na iwo omwe ali ku Hirapoli. 14Luka mng'anga waku kondewa na dema akupereka kulimba kuna imwe.15Akupereka kulimba kuna adzinza waku Laodikeya, Nifa, na tchalictchi yommwe ili mnyumba mwache. 16Panthawe yomwe tsamba limweri liku lewengiwa pakati panu, imwe mulewengembo mu tchalitchi ya ku Leodikeya. 17Lewa kuna Arikipasi, ''Nyang'anisa utumiki bomwe iwe watambira kuna Mbuya, kuti iwe ukwanise.''18Kupasana kulimba uku kuli m'manja mwangu__ Paulo. Kumbukani kumangiwa kwangu. Chisomo chikhale na imwe.

1 Thessalonians

Chapter 1

1Paulo Silivalo, na Timoteo ku mpingo wa ku Atesolonika kuna Mulungu Baba Mbuya Yesu Khilisitu. Chisomo na mtendere bzikhale na imwe. Bzakunembera bzinango bza kale bza chi Heleni bzidanemba kuti, Chisomo na mtendere ukhale namwe kuchokera kuna Mulungu Baba wathu naMbuya Yesu Khilisitu.2Nthawe zense timbalemba kwa Mulungu pa bzense bzanu bzomwe timbatchula m'mapemphero yathu kawirikawiri. 3Ife timbakumbuka basa la chikhulupiliro chathu pamaso pa Mulungu Baba, kupilira kwa chikondi, na chiyembekezero chathuu mwa Mbuya Yesu Khilistu.4Adzinza adakondiwa na Mulungu, tikudziwa kuti adakusankhulani imwe, 5thangwe lakuti uthenga bwathu bwabwino bulibe kubwera kwa imwe m,mafala yokha, koma budabwera pomwe mu mphamvu, na Mzimu Wakuchena, na kuwanda kuzinji. Munjira ninga iyi, tingadziwe pomwe kuti nimtundu wanyi wa munthu omwe tinaye pabodzi.6Mudakhala wakutewezera wanthu na pomwe Mbuya mu nthawe ndiyo mudatambira mafala mu nthawe yakubonera kukulu na kukondwa kwakuchokera kwa Mzimu wa Kuchena. 7Pambuyo, pache mudadzakhala chilatizo cha wense wa ku Makedoniya na Akaya ndiwo ambakhulupilira.8Kuchoka kwa imwepo mafala ya Mbuya yadabula kunja, neye kwaokhawo waku Makedonia na Akaya, koma chikhulupiliro chanu mwa Mulungu chidayenda palipense. Tsono tikufunikalini kufewera chilichense pabzimwebzi 9.Nakuti okhawo wakulewa kuna ife mapitidwe yathu kwa imwe na kuti tidasandulika tani kuna Mulungu kuchoka ku bzamafano kubwera kwa Mulungu, 10nakuti mukudikira Mwana wache kuchoka kudzaulu, iye omwe adalamusa_ Yesu, iye ndiye adzatipulumusa ife pano ku chiyeruziro chomwe chikubweracho.

Chapter 2

1Adzinza, paimwe mwekha mudziwe, kuti kubwera kwathu kwa imwe sikuti nkhwakusaya basa. 2Tsono, penu mukudziwa, kuti ngakhale tidabonera na kuchitiwa manyazi pakuyamba pale ku Afilipi, soma tidakonziwa mwa Mulungu kuti tilewe kuna imwe uthenga bwabwino bwa Mulungu mwakugazana kwenkwene.3Pakuti kudandaula kwathu kukuchokalini kwa katza pinango kwa chakusipa, neye kwachinyengo. 4Koma nakuti, tidabvumiwa na Mulungu kuti tikhulupililidwe na uthenga bwabwino. Tsono tikusewera neye kuti tikomedwese munthu soma Mulungu. Ngomweyo omwe ambayeza mitima yathu.5Nakuti mumdziwa kuti tilibe kubwera na mafala yakunyengeza, poti mukudziwa, na kupsinyira kusilira umboni_ bwa Mulungu. 6Neye kunyang'ana ulemelero kuchoka kwa wanthu, aya kuchoka kwa imwe ayai winango.7Nakuti tinkanayo mphamvu ninga wakupfunzira wa Khilistu. Soma, tikhale ninga wakudelekha kuna imwepo ninga mayi wakuderekhesa mwana wache. 8Mabukhu yinango yakalekale yadanembiwa telepayi soma tikhale ninga mwana kuna imwe ninga nthawe ndiyo mayi ambaderekhesa mwanache. Munjira yomweyi tikhana chifundo koma neye . Tikhadekedwa kugawana namwe nee kuti uthenga bwa Mulungu bokha soma napomwe miyoyo yathu. Thangwe mudasanduka wakukondedwa kuna ife. 9Thangwe lache mukumbuke, adzinza, bvuto na chiphatiso chathu . Tidaphata basa usiku na masikati kuti nampodi tilemese m'bodzi wa imwe pomwe tikhalalika uthenga bwabwino bwa Mulungu kuna imwe.10Imwepo ndimwe mboni, napomwe Mulungu mkhuchena kwanyi, kulungamira na kusaya kuphonya kwa makhalidwe yathu kuna imwe wakukhulupilira. 11Munjira imweyi mukudziwa kuti tikhali wakutani kuna imwe, ninga baba na mwana wache, 12kukulangizani imwepo nakukudekhesani na kukukonzani kuti mufambe mwakulongosokera Mulungu, iye omwe akukuchemerani mu ufumu na ulemelero bwache .13Thangwe la bzimwebzi timbatenda Mulungu mwakukhazikika, kuti nthawe yomwe mwatambira uthenga bwa Mulungu bomwe mabva kuchokera kwa ife, mumbatambire neye mwakuti mafala ya munthu, soma kuti ngachadidi, mafala ya Mulungu, yomwe yakuphata pomwe basa kuna imwe wakukhulupilira.14Kuna imwe, adzinza, tikhale chilatizo cha mipingo wa Mulungu yomwe ili ku Yudeya mwa Khilistu Yesu. Nakuti tidabonera pomwe mu bzinthu ninga bzimwebzi kuchokera kwa wanthu wakudziko lanu, ninga bzomwe adachita kwa Ayuda 15omwe adawapha wense wa Mbuya Yesu na aneneri ,na iwo omwe adatichosa kunja. Alibe kunkomedwesa Mulungu. M'malo mwache, akhali wakugazana na wanthu wense. 16Adatilambiza ife kuti tisewere na wanthu wakusaya kupemphera kuti akapulumusiwe. M'malo mwache nthawe zense akhadzaza matchimo yawo. Soma kupsoma kukubwera kuna iwo kuchimaliziro kwache.17Soma ife, adzinza, tidagawanikana kuchokera kuna imwe kwa kanthawe pang'ono, muthupi nee mumtima. Tidayezera kazinji,naku funisisa kukulu, kuona nkhope zanu. 18Tikhafuna kubwera pomwe kuna imwe_inde ine paulo, soma pomwe_ Satana akhatilambiza ifepano. 19Nakuti chiyembekezero chathu, pinango kusekererera, pinango kolona wa kubzithusa kutsogolo kwa Mbuya Yesu pakubwera pache? Ndimwepo lini? 20Kuna imwe ni ulemelero na chimwemwe chathu.

Chapter 3

1Thangwe lache, yomwe tilibe kulekelera, tidakumbuka kuti bzikhali bzabwino Atene atileke tekha. 2Tidatuma Timoteo, m'bale wathu na pomwe nyabasa mwanzathu mwa Mulungu mu uthenga bwabwino bwa Khilistu, kuti akulimbikiseni na kukudekhesani muchikhulupiliro chanu, mabuku inango yakalekale yadanembiwa kuti (tidatuma Timoteo m'bale napomwe nyabasa wa Mulungu mu uthenga bwabwino bwa Khilistu). 3Kuti munthu nampodi atekenyeke na kubonera komweku. Nakuti pamwekha mukziwa kuti na bzobzi tidasankhuliwa.4Chadidi nthwe ndiyo tikhali pabodzi na imwe, tidakuuzani letu kuti tasala pang'ono kuti tibonere, ninga mudziwa, ndimo bzidachitikira. 5Thangwe la ibzi, pakusaya kulekelera, ndidatuma kuti ndidziwe chikhulupiliro chanu . Kuti nyakuyezeyo angakuyezereni imwepo, na kuti mabvuto yathu yakadakhala yakusaya basa.6Soma Timoteo adabwera kuna ife kuchokera kwa imwe na kutibweresera nkhani yabwino ya chikondi na chikhulupiliro chanu. Adatiuza kuti nthawe zense mukhakumbuka bzabwino bza ifepano, nakuti mukumbukire kutiona ifepano ninga ifembo tikufuna kukuonani imwepo. 7Thangwe la ichi, adzinza, tidalimbikisiwa na imwe thangwe la chikhulupiliro, chanu mwa kubonera na kupsinyika kwathu kwense.8Pakuti tsapano tinamoyo, penu imwepo munilimbika mwa Mbuya. 9Nikutenda kwanyi komwe tingapereke kwa Mulungu thangwe la imwe, thangwe la chimwemwe ndicho tinkanacho kwa Mulungu kwa imwepo? 10Usiku na masikati tikhapemphera mwakulimbika kuti penu tingaonembo nkhope zanu na kukupasani ndicho muchisaya chikhulupiliro chanu.11Mulungu wathu baba mwa iye yekha, na Mbuya Yesu atitsogolele nanjira yathu ya kwa imwe. 12Soma Mbuya akukuzeni kuti mukhale azinji na kukondana munthu na mwanzache na kuna wanthu wense, ninga tidachitira ife kuna imwe. 13Akulimbikiseni mitima yanu yakusaya thangwe pamaso pamaso pa Mulungu Baba pakubwera pa Mbuya wathu Yesu na wanthu wense wakuchena.

Chapter 4

1Pakumalizira, adzinza tikukumbirani na kukudandaulirani mwa Mbuya Yesu. Nakuti mudatambira malangizo kwa ife kuti mungafambe tani na kumkomedwesa Mulungu, munjira yoyi mumbafambe, na kumkomedwesa Mulungu kuposera pakuyamba. 2Pakuti mukudziwa malangizo ndiyo tidakupasani kudzera mwa Mbuya Yesu.3Pakuti ichi nchifuniro cha Mulungu, kubzichenesa kwanu, kuti mudabzichosa ku uputa, 4kuti aliwense adziwe chakubzitengera chacho na kuchena kwache na ulemu, 5neye mwabzakunyansa (ninga wanthu wakusaya kudziwa Mulungu). 6Nampodi kuti munthu aliyense apsomese wa dzinza wache munjira imweyi . Pakuti Mbuya ndiye nyakubwezera bzenzebzi, ninga tidakuzaniletu na kukhala mboni.7Nakuti Mulungu akuchemeralini ku chakuipa, soma ku bzakuchena. 8Tsono iye, ndiye ambachosa bzobzi neye wanthu, soma Mulungu, omwe ambapereka Mzimu Wakuchena kuna imwe.9Pakutengera chikondi cha paudzinza, bzikufunika lini munthu winango kuti akunembereni kuti pa imwe mwekha, mudapfunzisiwa na Mulungu kuti mumba kondane munthu na mwanzache. 10Mchadidi, muchite ibzi kuna adzinza wense wakuhala ku Makedonia. Soma ndikuku limbikisani imwe, adzinza, kuti muchite bzobzi kwenkwene. 11Tikuku limbikisani pomwe kuti mukhale wakudelekha, wakusamalira mipingo yanu na basa la maboko yanu, ninga ndimo tidaku tongerani imwe, 12kuti mumbafambe mwakulongosoka pamaso pa wanthu wakunja nakuti nampodi musaye chinthu.13Abale, tikufunalini kuti mukhale anyakusaya kudziwabza, wale ndiwo adagona, kuti imwembo mungalirembo ninga wense anyakusala, wale ndiwo alibe chiyembekezero. 14Nakuti timbakhulupilira kuti Yesu adafa achilamuka pomwe, tenepo Mulungu adzawatenga na Yesu wense omwe adasaika na iye. 15Thangwe lache tikulewa na mafala ya Mbuya, yakuti ife anyamoyofe, omwe tasalafe ate kubwera kwa Mbuya, tidzakhala lini wakutoma kuposera anyakufa.16Nakuti Mbuya adabuluka yekha kuchoka kudzaulu. Iye adzabwera achipfuula, na fala la angero, na pomwe chitoliro cha Mulungu, ndipo wale ndiwo adasaika ali mwa Khilisitu ndiwo adzatoma kulamuka. 17Kinangoko ife tsapano anyamoyofe, omwe tikhadasalafe, tidzakagumana nawo m'mitambo kuti tikagumane na Mbuya m'dzaulumu. Munjira imweyi tidzakhala nthawe zense na Mbuya. 18Tsono, tinyamalizane munthu na mwanzache na mafala yamweya.

Chapter 5

1Tsapano bza nthawe na nyengo, adzinza, bzinkufunika lini chinango chache chakuti akunembereni. 2Nakuti imwe mukudziwa kale kuti nsiku ya Mbuya idzabwera ninga mbava usiku. 3Nthawe ndiyo adzalewa kuti, ''Mtendere na chitetezo,'' Kenangoko kudzabwera kudzonga kuna iwo. Bzidzakhala bzakuwawa ninga ndimo ambabvera mkazi pa nthawe ya kubala. Padzakhala palibe njira yakuthawira.4Soma imwe, adzinza , mulilini mu m'dima kuti nsiku imweyi idzakugwerani ninga mbava. 5Nakuti mwense ndimwe wana wakugaka wana wa masikati. Ndife lini wana wa mdima na usiku. 6Tsono, nampodi tigone ninga adachitira wakusalawo. M'malo mwache, tendeni tikhale tidapenya na wakusaya kuledzera. 7Nakuti iwo omwe nigona ambagona usiku, nawale aniledzera ambaledzera usiku.8Soma pakuti ifepano tili wa ku masikati, nampodi tiledzere ndipo tikhale nachikhulupiliro na chikondi ninga chakubvala cha pakadedema, na chapewu cha chiyembekezero cha chipulumutso. 9Nakuti Mulungu alibe kutisankhula kuti tikayeruziwe soma kuti tikapulumusiwe mwa Mbuya wathu Yesu Khilistu, 10ngumweyo ndiye adafa thangwe la ifepano, kuti penu tinamoyo pinango tafa, tikakhale pabodzi na iye. 11Tsono chenjezanani na kumangirilana munthu na namwanzache, ninga moda mukuchitayi.12Tinkukumbirani imwe, adzinza, kuti mudziwa wanthu ndiwo nkaphata nawo basa na iwo ndiwo ali akuluakulu wanu ndiwo ambakulangizani mwa Mbuya, 13tikukubvunzani kuti mumbawapase ulemu mwa chikondi thangwe la basa lawo. Khalani mwa mtendere pa imwe mwekhamwekha. 14Tili nkukudandaulirani imwe, adzinza: Achenjezeni iwo ndiwo mbaatofu, alimbiseni asaye kugopa, limbasani mitima kwa wanthu wense .15Nyang'anani kuti palibe ndiye ambabwezele chakuipa thangwe la chakuipa kuna munthu mwanzache. Soma, londani ndicho chili chabwino kuna anzanu na kuna wense. 16Komedwani nthawi zense. 17Namatani nampodi kuwodzira. 18Pachili chense mbatendani. Nakuti ibzi ndibzo anfuna Mulungu mwa Khilistu Yesu kuna imwe.19Nampodi kuthimisa Mzimu. 20Nampodi kunyoza bzakulewa aneneri. 21Yezelani bzinthu bzense. 22Phatisisani chinthu ndicho nchabwino. Khalani kutali na chilichense chakuipa.23Mulungu wa mtendere akucheneseni mwakumaliza. Mzimu wanu, moyo wanu, na thupi lanu bzikoidwe bzakusaya kuphonya pakubwera kwa Mbuya Yesu Khilistu. 24Wakuchemera imwe ngwakukhulupilika, ni omweyo omwe adzachita pomwe terepoyo .25Adzinza, muti namatire ifepano. 26Muwaseweze adzinza wense na mphsomphsono wakuchena. 27Ndikukulamurilani mwa Mbuya kuti tsambali lilewengiwe na adzinza wense. 28Chisomo cha mbuya wathu Yesu Khilistu chikhare na imwe.

2 Thessalonians

Chapter 1

1Paulo,Silivano, na Timoteyo, ku tchalitchi ya ku Atesalinika mwa Mulungu Baba wathu na Mbuya Yesu Khilistu. 2Chisomo kuna imwe na mtendere kuchoka kuna Mulungu Baba wathu na Mbuya Yesu Khilistu.3Tikufunika kuti timbapereke kutenda kuna Mulungu thangwe la imwe, adzinza, nakuti mphsakufinikila, Thangwe la chikhulupilo chanu chininyaya kulakula, napo chinyanyire kuwanda chikondi cha imwe mwense chikhale cha winango na mwanzache. 4Tsono bza ife tekha timbabzitamandira bza imwe m'matchalitchi ya Mulungu thangwe la kupilira na chikhulupilo na kudeka mtima kwanu, nakubonera kwanu kwense na masautso muli kuyabva. 5Ichi ni chitsimikizo cha chiyeruzo chakulungama cha Mulungu, kuti mudzakhale waku lewengedwa wakuchena mu utongi bwa Mulungu, nomomwe mukubvera bzakuwawa.6Nakuti chadidi, ibzo bzakulungama kuna Mulungu kubwereza bzakuipa kuna wale omwe ambakuchitilani bza kuipa, 7nakupuma kuna imwe omwe kuwawa pabodzi na ife, mu nthawe ndiyi Mbuya Yesu adzabuluka kuchoka kudzaulu na angero wache wamphamvu 8na kugaka kwa moto, anidza bwezera chilango kuna wale omwe ambamudziwa lini Mulungu na wale omwe ambabveralini mafala ya bwino ya Mbuya wathu Yesu.9Iwo adzabva kuwawa nachilango na chidzonongeko chakusaya kumala kutali nankhope ya Mbuya na ulemerelo bwa mphamvu yache. 10Iye adzachita ibzi pa nthawe yomwe iye adzabwera pa nsiku imweyo kuti akalemekezewe kuna wanthu wache wakuchena na kukhala wakudabwisa kuna wense omwe ambakhulupila, thangwe umboni bwathu kuna imwe mudabu khulupila kale.11Thangwe la ibzi ife timbakunamatilani imwe, kuti Mulungu wathu akulewengereni imwe wakuchena kumchemereso wanu na mphamvu yache iye akakwanise bzabwino bzense na basa la chikhulupilo. 12Ife timbanamata terepayi kuti dzina Mbuya wathu Yesu lika lemekeziwe na imwe, na imwe kuna iye, malingana na chisomo cha Mulungu wathu na Mbuya Yesu Khilistu.

Chapter 2

1Tsapano malingana nakubwera kwa Mbuya wathu Yesu Khilistu na kugumaniwa kwathu pabodzi kuti tikhale na iye, ife tili kukumbira imwe, adzinza, 2kuti nampodi mitima yanu itekenyeke kamangu pinango kubonera, penu na mzimu pinango mafala, pinango na tsamba ndilo limbawoneka ninga likuchoka kuna ife, ninga nsiku ya Mbuya yafika kale.3Nampodi kubvuma munthu winango akunyengezeni imwe nanjira iliyense. poti nsiku idzafika lini pokhapokha ufike mpanduko nakuti azimbuliwe munthu nyakuphonya, mwana wa chidzongeko. Mabukhu inango yakale ya chi Herene yadanemba kuti, munthu nyakuchita chakuipa azimbuliwe. 4Iye ndiye omwe ambagazana na kubzikuza yekha pa bzense bzomwe bzimba chemeriwa Mulungu pinango ndibzo bzimbanamatiwa. Kumamalizilo yache, iye ambakhala tchalitchiya Mulungu achibzi onesera yekha kuti ni Mulungu.5Imwe mukukumbuka lini kuti pa nthawe yomwe ine ndikhanamwe ndidakuuzani bzinthu bzobzi? 6Tsapano imwe mukudziwa chakumulambiza iye, kuti akazimbuliwe yekha pa nthawe yache. 7Nakuti chinsinsi cha kusaya kuyeruzika chikuphatakale basa, pana kale winango omwe akumulambiza iye kufila adzamuchose iye pakati pathu.8Ndipo popo nyakusaya kuyeluzikayo amdzazimbuliwa, omwe Mbuya Yesu amdzamumaliza na mzimu wapakamwa pache amdzamudzonga iye namawonekedwe kubwela kwache. 9Kubwela kwache iye kuli ninga machitiwe yasatana na mphamvu yense, bzizindikilo, nabzakudabwisa bzakunama, 10nabzachinyengo bzense nabzakusayakulungma koma iwo wakudzongeka thangwe chikondi chawo alibe kuchitambila kuti akapulumusiwe iwo.11Na thangwe lomweli Mulungu anitumiza kuna iwo bzakukusocheresa bzamphamvu tsono kuti akakhulupirire bzakunama 12nakuti akaweluziwe wense omwe ambakhupira lini bzachadidi malo mwache ambakomedwa nabzakusaya kulungama.13Soma ife nthawe zense timbapeleke kutenda kuna Mulungu thangwe la imwe, adzinza wakukondeka na mbuya, thangwe Mulungu adakusankhulani imwepo ninga chipatso chakuyamba kuti mupulumusiwe mwa kuchena kwa Mzimu na chikhulupiliro m'chadidi. (Mabukhuinango yakale adanembewa kuti, pakuti Mulungu adakusankhulani pakuyambilira kuti mukapulumusiwe.) 14Iye adakuchemelani imwe kuchi kudzera mu mafala yabwino, kuti mutambire ulemelero bwa Mbuya wanthu Yesu Khilisitu. 15Tsono, adzinza, imani mwakulimbika nakumangika mwa kuchena phatisisani miyambo ndiyo tidakupfunzisani, pinango mwa mafala ayayi mwa tsamba lathu.16Tsopano Mbuya wathu Yesu Khilisitu iye yekha na Mulungu Baba wathu, ndiye adatikonda ife pano na kutipasa mphamvu zakusaya kumalana chiyembekezo chabwino mwa chisomo, akukhazikiseni 17nakudekedwesani mitima yanu mu basa lense labwino na mafala.

Chapter 3

1Tsono, adzinza, tinamatilireni ifepano, kuti mafala ya Mbuya yakulumize nakuti yalemekeziwe, ninga kuna imwembo, 2nakuti tikachosiwe m'manja ya wanthu wakuipa na wakusaya chilungamo, nakuti sikuti niwense ndiwo ana chikhulupiliro. 3Soma Mbuya ni nyakukhulupilika, ndiye anzakupasa mphamvu na na kukudikilirani imwepo kuti alimbise nyakuipa.4Tina chikhulupilo mwa Mbuya bza imwe, kuti imwe mwense muchite bzense nakupitiliza kuchita bzinthu bzomwe ife tidakulamulani. 5Na Mbuya akutsogolereni mitima yanu kuna chikondi cha Mulungu na chipiliro cha Khilisitu.6Tsapano ife tikukulamulani imwe, adzinza, mu dzina la Mbuya wathu Yesu Khilisitu, kuti imwe mumba gope wanthu omwe akufamba lini bwino na iye ndiye ambakhala mwakusemphana na miyambo ndiyo mudauziwa na ife. 7Tsono imwepo pa mwekha dziwani kuti nibwino kuna imwe kutewezera ifepano, thangwe ife tinikhala lini wakuipa munthawe yomwe ife tinikhala na imwe. 8Ife tilibe kudya mkate wa munthu aliyense mwakusaya kulipila, soma ife tini phata basa usiku na masikati mubzakuwawa na mazunzo, kuti nampodi winango wa imwepo alemedwe. 9Ife tidachita ibzi neye thangwe ife tikhalibe ulamulilo, soma tida chita ibzi kuti tikhale chakuya yang'anira chanu, kuti imwe ,ukhale wakutewezera ife.10Nakuti mu nthawe yomwe tikhanamwe imwe, ife tidakulamulani imwe, ''Iye ndiye aphata lini basa nampodi kuti adye.'' 11Thangwe ife tikubva kuti winango wa imwe akumbando kufamba, akufuna lini kuphata basa, soma akuchita bzinango na bzinango. 12Tsono wanthu omwewa tikuwauza na kuwadandaulira Mbuya wayhu Yesu Khilisitu, kuti iwo ambaphate basa mwakusaya kusewera sewera ndipo ambadye bzakudya bzawo.13Soma imwe, adzinza, nampodi kuneta nakuchita bza bwino. 14Napo penu iwo anibvela lini mafala yathu mu tsamba limweri, muwa nyang'ane iwo napo nmpodi kukhala nawo mbuto ibodzi iwo, kuti iwo achite manyazi. 15Soma nampodi kuwaona ninga wakuwawenga, soma mucheze nawo iwo ninga adzinza.16Tsono Mbuya wathu wamtendere pa iye yekha akupaseni mtendere nthawe zense munjira zense. Mbuya akhale namwe mwense. 17Ine, Paulo, ndanemba ibzi na boko langu, chomwe nichizindikilo cha tsamba lili lense ndiro ndanemba. 18Chisomo cha Mbuya wathu Yesu Khilistu chikhale na imwe mwense. Ameni.

1 Timothy

Chapter 1

1Paulo,mtumwi wa Mkhirisitu Yesu malingana na chitongi cha Mulungu Mpulumusi wathu na chikhulupiriro chathu mwa Yesu, 2kuna Timoteo, mwana wa chadidi mchikhulupiriro: Chifundo, nsisi, na mtendere wakuchoka kuna Mulungu Baba na Yesu Mkhirisitu Mbuyathu.3Ninga ndimo ndidakudandaulirira pomwe ndikhagoneka kuyenda ku Macedoniya, tsala mu Aefeso pala kuti uwuze wanthu winango kuti nampodi apfunzise chipfunziso chakusiyana. 4Neye pomwe kuti atetekere nkhani zapezipezi na mawerengedwe yakusaya kumala ya chi makolo. Ibzi bzimbanyosa kusaya kubverana zjai kusiyana na udindo bwa Mulungu, bwa Mchikhulupiriro.5Tsapano chimaliziro cha chitongi ni chikondi chakuchoka mumtima wakuchena, na chikum bumtimma chabwino, na chakuchoka kuchikhulupiriro chachadidi. 6Wanthu wina asochera nabzo apo zjai asanduka wakumbasewera mbwambwa. 7Akufuna kukhala apfunzisi wa mitemo ya utongi, soma akumbabvesesa lini bzomwe akulewa ayai bzomwe akungingimirabzi. 8Soma tikudziwa kuti chitongi mchabwino ungambachiphatisa basa mwakuchiteweza.9Tikudziwa tere, kuti chitongi chiribe kuikhiwira munthu wakulungama, soma pala wanthu wakusaya kuyeruzika na wakusaya kubvera, wakusaya kuchena mtima, wakusaya kunamata, wakuphonya, wakunyoza, wakumbapha azibabawo na azimayi wao, wakupha anzao, 10wanthu wachigololo, wakumbachita chigololo na amuna anzao, wakumbaba wanthu kukawaphatisa ukapolo, pala wakunama, wakumbachita umboni bwakunama, na wensene wakumbagaza chipfunziso chachadidi. 11Uthenga ubu m'bwaulemerero bwa kwa Mulungu wakulemekezeka bomwe iye adatikoyesa ine.12Ndikutenda Mkhirisitu Yesu Mbuya wathu. Adandipa mphamvu, nakuti ambanditenga wakukhulupirika, achindiikha ku utumiki. 13Napo kuti kalekale ndikhali wamakiriyado, wakuboneresa, na maluku. Soma adandichitira chifundo thangwe ndikhachita mwakusaya kudziwa na mwakusaya kukhulupirira. 14Soma chifundo cha Mbuya wathu chidawanda pabodzi na chikhulupiriro na chikondi cha mwa Mkhirisitu Yesu.15Mafalaya ngakukhulupirika na yakuthemera kuna wensene kuyabvuma, kuti Yesu adabweradi padziko lapansi kudzapulumusa wakuphonya waiwowa omwembo ine ndine mkulu. 16Soma na thangwe loli adandichitira chifundo, kuti mwaine, mkulu, Mkhirisitu Yesu akaonesere kugwesa mtima kwache kwense. Iye adachita bzobzi kuti chikhale chitewezo kuna wale wakukhulupirira iye mtsogolo ku moyo wakusaya kumala. 17Tsapano kwa mfumu yakusaya kumala, yakusaya kubvunda, yakuti imbaoneka lini, Mulungu yekhayo, kukhale ulemu na ulemerero kufikira nthawe zanthawe. Amen.18Ndikuikha chitongi ichi kuna iwe, Timoteo, mwanangu, malingana na kusewera kwa kubvimira ndiko kudaseweriwa kalekale bza iwe, kuti ulimbane nayo nkhondo yabwino, 19kuphatisa chikhulupiriro na chikumbumtima chabwino. Pakulamba ibzi, winango adabwedza achitaya chikhulupiriro chawo. 20Amwewo ni Humenayo na Alesandriyo, omwe ndawapereka kuna Satana pala kuti akapfunzisiwe kulekeza kusewera makiriyado.

Chapter 2

1Mthangwerache, pakutoma, ndikukumbira kuti kukumbira kwangu kwakubzichepesa, mapemphero, bzakukumbira, na kupereka kutenda bzichitike kuna wanthu wensene 2kuna mafumu na wensene wale ana mphamvu zakutonga, pala kuti tikhale mumtendere na moyo waphee mwa kulemekeza Mulungu na kulemekeza wensene. 3Ichi mchabwino na chakutambiriwa pamaso pa Mulungu Mpulumusi wathu. 4Iye akufuna kuti wanthu wensene akapulumuke nakufika pakuzindikira chadidi.5Nakuti pana Mulungu m'bodzi, apo na mkhotchererii m'bodzi wa Mulungu na wanthu, munthuyo ndiye Mkhirisitu Yesu. 6Adabzipereka yekha ninga chakulombolela kuna wensene, ninga mboni panthawe yache. 7Nathangwe limweri ndidasankhuliwa mulaliki na mtumwi----ndikulewa chadidi, ndikunama lini----nakukhala pomwe mpfunzisi wa Wachikunja mchikhulupiriro na mchadidi.8Mthangwerache, ndikufuna amunawo mbuto zensene kuti apemphere nakukwiza manja yakuchena seye kukalipa ayai kuchita makani. 9Ndendende pomwe, na akazi abzibvazike bzakubvala bzakudekera, mwakumbabva manyazi na kubziletsa, sikuti kuikha tsisi lakupakasa ayai oro ayai ngale ngale ayai bzakubvala bzakuumira, 10soma bzomwe m'bzakuthemera pala akazi wakutawira kulemekeza Mulungu na mabasa yabwino.11Mkazi apfunzire kukhala wachete, mkubvera kwensene. 12Nimbabvumiza lini mkazi apfunzise ayai kutonga mamuna, soma kukhala mwakunyamala.13Nakuti Adamu adalengiwa pakutoma, kinangoka Hava. 14Adam alibe kunyengeziwa. soma mkazi adanyengeziwa achipita mukuphonya. 15Soma, amdzapulumusiwa kudzera mwa kubala wana, penu iwo ampitiriza mchikhulupiriro na chikondi na chicheneso pabodzi na kubzilambiza.

Chapter 3

1Mafala aya ngakukhulupirika: Penu wina anikhumba basa lakunyang'anira, wakhumba basa lakudeka. 2Tsono wakunyang'anira akhale na mbiri yabwino. Akhale mamuna wamkazi m'bodzi. Akhale wakubzikoya, wakubzilambiza, wakulongosoka, na wakukonda kuchezesa alendo. Wakukwanisa kupfunzisa. 3Nampodi akhale wakumbaledzera, sikuti wakumbapoka, soma akhale, wakuderekha, wamtendere. Nampodi akhale wakukonda kobiri.4Akhale wakumbatonga bwino muyi wache, apo awonesese kuti wana wache ambamubvera na kumulemekeza munjira iriyense. 5Thangwe penu munthu amtaza kudziwa kutonga pamuyi pache, amdzakoya tani mpingo wa Mulungu?6Nampodi akhale wakutembenuka kumene, pala nampodi akhale na madumwa apo angagwe mukutsimuliwa ninga Satana. 7Akhale pomwe na mbiri yabwino kuna wale wakunja, pala kuti nampodi agwe mmanyazi na mmatchera wa Satana.8Ndendende pomwe, atumiki akhale wakulemekezeka, wakusaya kumbasewera pawiri. Nampodi ambamwe vinyu ayai kukhala wa mingululi. 9Wakukhala na chinsinsi cha chikhulupiriro na chikumbumtima cha chadidi. 10Iwo pomwe atome ayezeriwa, apo tsapano atumikire bwino nakuti zjai alibe mathangwe.11Mtenepo pomwe, na akazawo akhale wakulemekezeka, wakusaya kumbasasata, soma wakubzikoya na wakukhulupirika mu bzense. 12Atumiki akhale amuna wamkazi m'bodzi. Wakutonga bwino wana wao na iwo mnyumba zaiwo okha. 13Nakuti iwo angatumukira bwino am'bzitengera okha mbiri yabwino na kulimbika kukulu mwa chikhulupiriro cha mwa Mkhirisitu Yesu.14Pomwe ndikunemba ibzi kuna iwe, ndikudikhira kubwera kuna iwe tsampanopa. 15Soma penu nimchedwa, ndikunembatu kuna iwe pala ubakadziwe kufambisa wekha m'banja la Mulungu, lomwe ni mpingo wa Mulungu wamoyo, nsandamira na chakujirikira cha chadidi.16Tensene pakutawiriza kuti chinsinsi chakuchitira Mulungu mchikulu: ''Iye omwe adaonekera kuthupi adayezeriwa wakulungama mu Mzimu, adaoneka na anjero, chidalalikiwa kuna wamitundu, wakukhulupiriwa mdziko lapansi, na wakutambiriwa mu ulemerero.''

Chapter 4

1Tsono Mzimu ukulewa mwakulewesesa kuti munthawe yakumaliza wina amdzataya chikhulupiriro achidzapumpsika na mizimu yakusocheresa na mapfunziro ya bziwanda 2na maonekedwe yakunyengeza ya iwo wakusewera bzakunamawo, chikumbumtima chao chimdzapumpswika.3Amdzalambiza wanthu kukhala na mabanja na kawalambiza bzakudya bzomwe Mulungu adabzilenga pala wachikhulupiriro na wakuzindikira chadidi kuti abzitambire mwakutenda kwao. 4Nakuti chakulengiwa na Mulungu chirichense mchabwino, apo palibe kachinthu kakuthemera kutayika kakuti kadatambiriwa mwakutenda ndiko kanilambiwako. 5Nakuti kambachenesiwa na mafala ya Mulungu na pemphero.6Penu unikumbusa abale bzinthu ibzi, umdzakhala mtumiki wabwino wa Yesu Mkhirisitu. Wakuleredwa mmafala yachikhulupiriro na malangizo yabwino ndiyo udayatewera. 7Soma lamba nkhani zapezi pezi zakukondewa na akazi wakukalamba. Soma, bzizereweze kuchita chinamato. 8Thangwe chizerewezi cha thupi chimbaphindula pang'ono, soma chinamato chimbaphindula mu bzense. Popeza chimbakhala nalo lonjezano la moyo uno na ndiwo ukubwera.9Mafalaya ngakukhulupirika na yakuthemera kutambiriwa mwakudzala. 10Nakuti nithangwe lache timbaphata basa na kuyezeza. Nakuti chidikiriro chathu tiri nacho pa Mulungu wamoyo, omwe ni mpulumusi wa wanthu wensene, maka maka wa anyakukhulupirira.11Langiza wanthu uchiwapfunzisa bzobzi. 12Wina nampodi apepuse umwana bwako, soma ukhale chitewezo kuna iwo wakukhulupirira mmafala, mmafambidwe, mchikondi, mchikhulupiriro, na mkuchena mtima. 13Ate ndidzabwere ine, uwanze kulewenga, kuchenjeza, na kulangiza.14Nampodi kumpswinkha mphatso ndiyo iri mwa iwe, yomwe idaperekiwa mwa iwe kudzera muuneneri, na kubzatika manja kwa akulu. 15Tchenkha bwio ibzi. Khala mwa ibzi, pala kuti kupitiriza kwako kukhale umboni kuna wanthu wensene. 16Bzinyang'anisire wekha na chipfunzisocho. Pitiriza mu ibzi. Nakuti pakuchita tenepoyo, umdzabzipulumusa iwe wekha na iwo wakukutetekera iwe

Chapter 5

1Nampodi kutsimula mumthu mkulu. Soma, umudandaulire ninga ni babako. Maswaka ninga abale, 2akazi akulu ninga azimai, na akazi ang'ono ninga azinana, m'kuchena mtima kwensene.3Lemekezani akazi wamasiye, wamasiye chayiwoiwo. 4Soma penu wamasiyeyo ana wana ayai azukulu, atome iwo kupfunzira kuchitira ulemu wam'banja mwao. Nakubwezela kuna abereki thangwe ichi m'chakudeka pamaso pa Mulungu.5Soma iye omwe ni wamasiye chaiyeiye, wasiyiwa yekha, waikha chikhulupiliro chache mwa Mulungu nakupitiriza kubzipereka mwanyongo na mmanamato usiku na masikati, 6soma mkazi wakukhala mwakubzikomedwesa ngwakusaika napo iye ana moyo.7Alangizeni pomwe iwo bzobzi, kuti akhale wakusaya thangwe. 8Soma penu winango anithandiza lini abale wache makamaka wale wapabanja pache chaiwo, iye walamba chikhulupiliro apo aniyipa kuposa wakusaya kukhulupilira.9Nampodi kumulewengela wamasiye omwe akanati kufikiza magole makumi matanthatu, angakhala mkazi wamwamuna m'bodzi. 10Iye a khale wa mbiri ya kuchita bzichito bzabwino, penu wafuwa wana ayai watambila bwino alendo, ayai wasambisa nzayo za wanthu wakuchena mtima wa Mulungu, ayai wathandiza wakutsautsika ayai penu adatewezadi mabasa yensene yabwino.11Soma wamasiye ang'ono ang'ono, alambeni kuwanemba pa mndandanda. Nakuti pomwe aniyamba kubva bzilakolako bza kuthupi anichitira Mkhirisitu makiriyado, angafuna kuloodwa. 12Ndendende pomwe pakukhala nacho chakugaza thangwe adataya chikhulupiriro chawo chakutoma. 13Panthawe ibodzibodziyo, ambapfunzira pomwe kukhala wautofu apo ambafamba nyumba na nyumba. Ambakhala lini na utofu bokha, soma ambasewera pomwe bzapezipezi achichita bzinango na bzinango, kusewera bzinthu bzomwe akuthemera lini kusewera.14Mthangwerache ndikufuna aloodwe wamasiye ang'ono ang'ono, abale wana, ayeruze nyumba, apo nampodi kupasa mpata muwengi kutisasatira. 15Nakuti winango adayamba kupambuka kutewera Satana. 16Penu mkazi winango wakukhulupirira ali nawombo akazi wamasiye, iye awathandize, pala kuti mpingo nampodi ukhale pa mpanipani, kuti ukwanisembo kuthandiza wamasiye chaiwo.17Akulu wakutonga bwino mbakuthemera kupasiwa ulemu buzinji, makamaka wale wakuchita mafala na chipfunziso. 18Nakuti manemba yambati, ''Nampodi kufunga kukamwa kwa ng'ombe ndiyo ikupuntha tirigu'' nakuti ''Nyabasa ngwakuthemera kutambira malipiro yache.''19Nampodi kutambira mirandu yakuguma munthu mkulu pokha pokha pakhale mboni ziwiri ayai zitatu. 20Tsimulirani wakuphonya padecha pala kuti winango akhale na mantha.21Ndikukutonga chaibzo iwe , pamaso pa Mulungu na pa Mkhirisitu Yesu na anjelo wakusankhuliwa, kukoya bzitongi bzimwebzo mwakusaya tsankhulo, nampodi kuchita bzinthu mwatsankhulo. 22Nampodi kukulumiza kubzatika manja pa munthu. Nampodi kuphatizana nabzo bzakuipa bzamunthu winango. Ukhale wakubzikoya wekha mwakuchena.23Uleke kumwa madzi yokha. Mwalo mwache, umwe pomwe vinyu pankiti thangwera bvuto la mmimba na kudwala kwako kwa pafupi pafupi. 24Bzakuphonya bza wanthu winango bzimbadziwika padecha, apo iwo ambayenda nabzo kukatongiwa. Soma bzakuphonya bzinango bzimbabwera pambuyo pache. 25Ndendende pomwe, mabasa inango yabwino yambadziwika padecha, soma inango yangabisike lini.

Chapter 6

1Wensene omwe ali pa ngwete ya ukapolo atenge kuti ambuyayo mbakuthemera kuwapa ulemu bwensene. Achite ibzi kuti dzina la Mulungu na chipfunziso chache nampodi bzitambire makiriyado. 2Akapolo omwe ana ambuya wao wakukhulupirira nampodi kuwapepusa thangwe zjai mbubale bwawo. Soma, apitirize kuwatumikira basi. Nakuti wakupindulawo mbakukhulupirira na kukondeka. Upfunzise na kuchenjeza ibzi.3Penu winango anipfunzisa chipfunziso chakunama chakusaya kuphatizana na mafala ya chadidi ya Mbuya wathu Yesu mkhirisitu na cha umulungu, 4umweyo zjai akubzithusa apo akubvesesa lini chinthu. Wayalukira pa mabvunzo na makani ya mafala kumene kumbachokera njiru, ndeu, bza makiriyado, bzakuganizirana bzakuipa, 5na kupokana pakati pa wanthu omwe ana mitima ya chinyengo. Iwo ataya chadidi apo akuyesa kuti chinamato ni njira yakuphatira kobiri zizinji.6Tsapano chinamato pabodzi na kuderekha kumbapindulisa kukulu, 7nakuti tiribe kutakula chinthu pakupita mdziko lapansi, apo pakubula pano pomwe tingatenge lini chinthu. 8Soma, mbatiye tikhutisiwe na chakudya na kubvala.9Tsapano iwo wakufuna kukhala wavida ambagwera mmayezero, na mmatchera. Ambagwa m'bzikhumbo bzizinjitsa bzakupusa na bzakupwetekesa, na bzinango bzomwe bzimbamiza wanthu mchidzongeko na mchitayiko. 10Nakuti chikondi chapa kobiri ni muzi wa bzakuipa bzense. Wanthu wina wakuchikhumba adasochera achitaya chikhulupiriro, achibziphaya na bzakuwawa bzizinji.11Soma iwe, munthu wa Mulungu, thawa ibzi. Psaga chilungamo, chinamato, chikhulupiriro, chikondi, chipiriro na chipfatso. 12Menya nkhondo yabwino ya chikhulupiriro. Phata moyo wakusaya kumala ndiwo adakuchemerera, na omwe udatawira chitawiro chabwino pamaso pamboni zizinji.13Ndikukutonga ibzi pamaso pa Mulungu, omwe ampapa moyo bzinthu bzense, na pamaso pa Mkhirisitu Yesu, omwe adachitira umboni chitawiro chabwino pamaso pa Pontiyo Pilato, 14kukoya chitongicho chakusaya mbalawande ayai chirema kufikira maonekero ya Mbuya wathu Yesu Mkhirisitu.15Mulungu amdzazimbulira maonekedwe ya Mkhirisitu nthawe yabwino----Mulungu, wakudalisika Wakutonga yekhayo, Mfumu yakutonga na Mbuya wakutonga. 16Omwe iye yekha ali nawo moyo wakusaya kumala omwe ambakhala mkubvunika kwakusaya kufikika. Palibe munthu ambamuona ayai angakwanise kumuona. Kuna iye kukhale ulemu na mphamvu yakusaya kumala. Amen.17Langizani wavida mdziko lino nampodi ambasamwe nakuti pomwe nampodi ambathembe vida, yomwe imdziwika lini kukhala kwache, soma, akhulupirire mwa Mulungu. Iye ambapereka kuna ife vida chaiyo pala tidekedwe nayo. 18Awuzeni kuchita bzabwino, adale na mabasa yabwino, ambasekere kupasa wina na kumbabverana. 19Munjira ninga yoyi amdzabzigwezekera okha maziko yakukoma kunthawe ikubwerayi, pala kuti akaphate moyo chaiwoiwo.20Timoteo, tchenkha ndicho chidapasiwa kuna iwe. Lamba bzakusewera bzapezipezi na bzakusaya msolo na maganizo yakunyosa baludya bzomwe mwakunama ambati ndiko kudziwa. 21Wanthu winango ambabzitawira bzobzi apo asochera mchikhulupiriro. Chisomo mbachikhale nawe.

2 Timothy

Chapter 1

1Paulo, mtumiki wa Yesu Mkhirisitu kudzera mu chifuniro cha Mulungu, malingana na chilonjezo cha moyo ndiwo uli muna Mkhirisitu Yesu, 2kuyenda kuna Timoteo, mwana wa kukondeka: Chifundo, nsisi, na mtendere wakuchoka kuna Mulungu Baba na Mkhirisitu Yesu Mbuya wathu.3Ndikutenda Mulungu ndiye ndamutumikira kucoka kuna abereki wa kale, na nzeru zakuchena, ndimo nimkukumbukirani mmapemphero yangu ya usiku na maasikati. 4Pomwe ndikukumbukira misozi yanu, ndikufuna kukuonani, kuti ndidzaziwe na kudekedwa,. 5Ndakumbusiwa bza cikhulupiriro chanu ca chadidi comwe cikhali mwa yavu wanu wachikazi Loisi na mai wanu Yunisi, apo nimziwa kuti chiri pomwe mwa imwe.6Iri ni thangwe lace ndikukukumbusa kuti ukoleze mphatso ya Mulungu ndiyo iri mwa iwe kudzera mwa kuikha manja yangu pa iwe. 7Nakuti Mulungu alibe kutipa mtima wa mantha, soma wa mphamvu na cikondi na wakubzilambiza.8Apo lekani manyazi pa kuchita umboni bza mbuya wangu ayai na ine pano Paulo, mkaidi wace. Mmalo mwace gawanani kubonera uku pala mafala ya Mulungu malingana na mafala ya Mulungu. Ni Mulungu 9ndiye adatipulumusa na kutichemera na machemeredwe ya kulemekezeka. Adacita ibzi sikuti thangwera mabasa yathu, soma thangwera manera yache na chifundo. Adatipa bzinthu ibzi mwa mkhirisitu Yesu kutoma kwa nthawe kukanati. 10Soma tsapano chipulumuso ca Mulungin cha zimbulika na kuonekera kwa Mkhirisitu Yesu. Ni Mkhirisitu ndiye adamalisa kufa achibweresa moyo wakusaya kumala kuti auikhe kudzera mmafala ya 11Mulungu.Thangwera ibzi ndidasankhuliwa kukhala mulaliki, mtumwi wa mpfunzisi.12Na thangwe iri ndidabva bwa kuwawa ibzi. Soma nimchita lini manyazi, thangwe nimmudziwa ndiye ndamukhulupirirayo. Ndakopeka mtima kuti ambatha kukoya ibzo ndibzo ndakoyesa kuna iye mpakana nsiku iyo. 13Koyani chifanizo ca mafala ndiyo mudabva kuna ine na chikhulupiriro na cikondi ndicho chiri mwa Mkhirisitu Yesu. 14Chinthu ca bwino ndicho Mulungu adachita kuna imwe, chitchenkheni kudzera mwa Mzimu wa Kucena, ndio uli mkukhala muna ife.15Munkudziwa ici kuti wense wa kukhala ku Asia adandipandukira. Mmathimu yoya muna a Phygelusi na a Herimogene. 16Mbuya mbaapereke cifundo kuna banja la Onesiforo, nakuti adatsitsimusa ine kazinji napo pomwe alibe kuchita manyazi na njema zangu. 17Mmalo mwace pomwe akhali ku Roma adandipsaga ine na nyongo achindigumana. 18Mbuya mbaampase iye agumane chifundo kucoka kuna iye nsiku imweyo. Njira zensene ndizo adandithandiza mu Aefeso mumzidziwa bwino.

Chapter 2

1Mthangwe lace mwanangu limbikisika na chifundo ndico chiri muna Mkhirisitu Yesu. 2Bzinthu ndibzo ndabva kucok,a kuna mboni zizinji, bzimbawaikha mu cikhulupiriro ca wanthu omwe amdzakwanisa kupfunzisambo anzao.3Kubonera nande pabodzi mmasada ninga mchikunda wa nkhondo wabwino wa mkhirisitu Yesu. 4Palibe mchikunda ambatumikira pamene wa tangwanika na bzichito bza moyo uno, pala kuti akomese mbuya wace mkulu. 5Apo pomwe penu winango anipikisana mmasenzeko ya kuthamanga, ambapasiwa lini chibangiri ca kumutenda , ate ateweze mitemo yace.6M'bwakufunika kuti mulimi wakulimbika atambire chigawo ca bzakukolola bzace pa kutoma. 7Kumbukani bwino ndibzo ndikulewabzi, nakuti Mbuya amdzakupani kubvesesa pa chirichense.8Kumbukani Yesu Mkhirisitu, wa ku dzinza la Davide, ndiye adalamusiwa kuna anyamuya. Ibzi mthangwera utumiki bwangu bwa mafala ya Mulungu, 9bomwe ndikubonera nabo kufikizana ate kumangiwa na njema ninga nya kupalamula. Soma mafala ya mulungu yalibe kumangiwa. 10Natenepo nimbapirira bzinthu bzense pala iwo ndiwo asankhuliwa, pala iwo pomwe akaone cipulumuso ndico ciri muna Mkhirisitu Yesu na ulemerero bwa muyaya.11Ngakukhulupirika mafalaya: "Penu tafa naye pabodzi, timdzakhala pomwe na moyo naye. 12Tingapirira timdzacitambo ufumu na iye. Tingamulamba, iye amdzatilambambo. 13Penu ndife wakusaya kukhulupirika , iye amdzakhala wa kukhulupirika basi, thangwe angabzilambe lini yekha.''14Pitirizani kumbawakumbusa bzobzi. Achenjezeni pa maso pa Mulungu bza kumbapokana kuguma mafala; bziribe phindu, apo bzimbalulisa iwo wakubzibva. 15Chitani kamfulumize bza cadidi bzire kubzionesera kuna Mulungu wa kudziwika, nyabasa wa kusaya manyazindiye ambapfunzisa bwino mafala ya cadidi.16Pewani kusewera mbwebwe za pezipezi, komwe kumbasandusa munthu kunyanya kukhala wakusaya chipembedzo. 17Bzakusewera bzao bzimdzaenderera ninga chironda cha khansa. Mwa iwo ali Humenayo na Fileto. 18ndiwo asochera pa kuchita cadidi. Ambati mmukiro wa anyamuya udachitika kale, apo ambadzonga chikhulupiriro ca wanthu winango.19Soma meju, maziko ya Mulungu yaimisiwa pa kukhazikika. Yana cizindikiro ici: ''Mbuya ambazindikira wace wale'' apo ''Aliyense wakumbaguma dzina la mbuya abule pana anyakusaya cilungamo.'' 20Soma neye mnyumba ya kuumira tani sikuti mumbakhala bzakutakulira oro na siriva bzokha nada. Mumbakhala pomwe bzakutakulira bza kukonziwa na kusema na bza kumunya na mataka. Bzinango mwa bzobzi so pala kuphatizira bza ulemu apombo bzinango bzakusaya ulemu. 21Penu winango ambzicenesa kuna cinthu ca kuphatiziwa mwa kusaya ulemucho, amkhala ninga cakutakulira ca ulemu. Ambapambuliwa pa mphepete, na mbuyace kuti ngwa phindu apo ambakhala wakuthemera pa basa lensene la bwino.22Thawa bzilakolako bza uswaka. Psaga chilungamo, cikhulupiriro, cikondi, na mtendere na ndiwo ambacemera Mbuya na chadidi ca mtima uchena. 23Soma lambani mabvunzo ya kupusa na yakusaya malango. Mumdziwa kale yambanyosa ndewo.24Kapolo wa Mbuya nampodi kumbapoka. So ambakhale wa kuderekha pa bzense, wakukwanisa kupfunzisa, na wakuderekha. 25wakukwanisa kulangiza mwa kupfatsa wale ndiwo ambamugaza Mbuya. Mulungu pinango pense angadzawape nzeru yakulapa thangwera kudziwa chadidi chace. 26Apo akabzipulumuse ku matchera ya satana mdyerekezi, pomwe adaphatiwa naye, ku chifuniro chace.

Chapter 3

1Soma dziwani ichi: Munsiku za kumaliza kumdzakhala nthawe za masada. 2Nakuti wanthu amdzakhala wakubzikonda, wakukonda kobiri, wakubzithusa, wakusamwa, wamakiriyado, wakusaya kubvera abereki wao,wakusaya kutenda na wakusaya kubzilemekeza. 3Amdzakhala wakusaya chikondi ca cibadidwe, wakusaya kuyanjanisika, wakumbadyerekezera pala kuti wina agumane bvuto, wakutaza kubzilambiza, waukali, wakusaya kukonda wabwino. 4Amdzakhala wakumbapereka anzao, wakusaya kusamala, wakukula mtima, wakukonda bzakudekera munthu sikuti bzakudekera Mulungu.5Wakukhala nayo maonekedwe ya chinamato soma mphamvu yache adailamba. Pana wanthu wakutenepayi ubzipambule. 6Nakuti winango ni amuna wa kumbadzatukulira akazi wakupusa mnyumba nkumbawaphata. Wakusenza mitolo ya bzakuipa bzao achikhala wakutengeka na bzilakolako bza mtundu na mtundu. 7Akazi amwewa mba kumbapfunza nsiku na nsiku soma neye basi kukwanisa kudziwa chadidi mchiponi.8Ninga ndimo Yane na Yambre akhambagazira bzakusewera Mose, apfunzisi wa cinyengowa ambawenganambo na bza chadidi. Ni wanthu wa katangale mumtima, wakusaya kutsimikiza cikhulupiriro. 9Soma amdzafika lini nabzo patali. Thangwe kupusa kwao kumdzadziwika kuna wense, ninga pomwe bza wanthu amweo.10Soma pala iwe, wateweza cipfunziso cangu, mafambidwe, chitsimikizo mtima, chikhulupirito, kugwesa mtima, chikondi, chipiriro. 11masada, kubva bzakuwawa, na ndibzo bzidandichitikira ku Antiokea, ku Iconia, na ku Lustro. Ndidapirira ku masada. Pamapeto pache, mbuya adandipulumusa. 12Wensene wakufuna kukhala mchinamato mwa Mkhirisitu Yesu amdzaboneresiwa. 13Wanthu wakuipa na wakunama ndiye lemweretu kudzafamba achiipa basi, kudzasocheresa anzao achisocheresiwa pomwe iwo.14Soma ninga iwe, khazikika pa ndibzo wapfunza na ndibzo wakhala ukukhuliupirira na kale lense. 15Unkudziwa kuti kuyambira pa utcheche bwako wadziwa manemba ya kupambulika. Yakukhoza kukupa cipulumuso cha ma Mkhirisitu Yesu.16Manemba aya adayafulizira Mulungu. Ya mpindulisa pa chipfunziso, cigazano, chikonzero, chilangizo ca mchilungamo. 17Uku mkuti munthu wa Mulungu akhale wakuthemera, wakukonzeka kuchita basa lirirense la bwino.

Chapter 4

1Ndinkuchitira umboni pamaso pa Mulungu na Mkhirisitu Yesu, ndiye amdzatonga wa moyo na wa kufa, na thangwe la maonekedwe yache na ufumu bwache. 2Lalikani mafala; chita nayo pa nthawe yache apo pakusaya nthawe yace, gaza, tsimula, chenjeza, gwesa mtima na chipfunziso.3Nakuti nthawe inkubwera ndiyo wanthu amdzapirira lini ku chipfunziso cha kubva na makutu. Mmalo mwace, amdzabzigwezekera apfunzisi pala bzakukhumba bza iwo okha, wakumbadzasewera ndibzo makutu yao yakupfikayo yamdzafuna kubva. 4Amdzaleka utowa kutetekera bza chadidi achidzapambuka nkumbadzatewera magunkha ya pezipezi. 5Soma iwe, khala wa kupenya pa bzense. Bvaya bza kuwawa; chita mabasa ya ulaliki bwa bwino; kwanirisa utumiki bwako.6Thangwe ndiri nkuthiriwa nsembe tsapano. Nthawe yangu ya kunyamuka ya kwana. 7Ndalimbana nako kulimbana kwa bwino; ndamaliza njirayo; ndakoya chikhulupiriro. 8Wandibvazika korona wa chilungamo, ndiye Mbuya , mtongi wa chilungamo, amdzandipa pa nsikuyo, apo sikuti kuna ine ndekha, soma na kuna pomwe wensene ndiwo akhakonda maonekedwe yache.9Chita bzakuti ubwere kuna ine kamangu. 10Nakuti Dema wandisiya ine. Wakonda dziko lapansi apo zjai wayenda ku Atesalonica.Kresite adayenda ku Agalatiya, na Tito ku Dalimatiya.11Ni Luka yekha ndiye ndinaye. Tenga Maliko ubere naye thangwe adazerewera kale kuphata basa na ine. 12Soma Tukiro ndamutuma ku Aefeso. 13Chakufunika changu ndicho ndidachisiya ku Trowa kuna Karipo, ubwerese pa kubwera, na mabukhu, na ma makhanda yakunembiwa yale.14Alesandriyo wakusula mkua adandichitira bzakuipa bzizinji. Mbuya mumdzamubwezera iye kuteweza bzichito bzache. 15Iwe pomwe uchenjere naye, thangwe adagaza maninge mafala yathu. 16Pakubzikhotcherera kwangu kwa kutoma, palibe ndiye adaima nande kundithandizambo. Mmalo mwace wensene adandithawa. So bzobzi bzamala basi nampodi kubzikoyera kumtima pala iwo nada.17Soma Mbuya adaima nande achindipa mphamvu mwa kuti, kudzera mwa ine, chilalikiro chibvekere kwense kwense mwakukwana, kuti neyembo wachikunja abve basi. Apo ndidapulumusiwa mkamwa mwa mphondolo. 18Mbuya amdzandipsokonyolesa kuna cakuipa chirichense apo achidzandipulumusa ine kupita mu ufumu bwace bwa kudzaulu. Kuna iye kukhale ulemerero bwa nthawe na nthawe zakusaya kumala. Amen.19Undiperekere kulimba kuna Prisikila, Akila, nabanja la Onesiforo. 20Erasto adasalira ku Corinto, soma Trofimo ndamsiya wakufesuka ku Mileto. 21Chita bzakuti ubwere mainza yakujejera yakanati kufika. Eubulo akupereka kulimba kuna iwepo, ndendende pomwe na Pude, Linu, Claudiya, na famidya zensene. 22Mbuya mbaakhale na mzimu wako. Chifundo chikhale na iwe.

Titus

Chapter 1

1Paulo, kapolo wa Mulungu na mtumiki wa Yesu Mkhirisitu pala chikhulupiriro cha wanthu wakusanhkuliwa wa Mulungu na kudziwa cadidi ndico chiri mu chinamato, 2na chidikiriro ca moyo wakusays kumala, ndio Mulungu omwe ambanama liniyo, adalonjeza kalekalero. 3Pa nthawe yace adaulula mafala yace kudzera mwa ulaliki bomwe adandisungiza ninga mwa chitongero cha mpulumusi wathu Mulungu.4Kuna Tito, mwana wangu chaiyeiye, ninga mwa chikhulupiriro cha ifepano tense. Nsisi na mtendere wa kwa Mulungu Baba na Mkhirisitu mpulumusi wathu. 5Na thangwe limweri ndipopa ndidakusiya ku Krete, pala kuti ulongosole mu mndando mwace bzinthu ndibzo bzikhanati kumaliziwa na kuikha akulu mmiyi yakuthemera ninga ndimo ndidakupanganizira.6Mkulu wa mpingo akhale wakusaya uchilema, mwamuna wa mkazi m'bodzi yekha, na wana wa chikhulupiriro wakusaya kumbatongewa milandu ya kusaya kusamala ayai ya kusaya kumbabvera. 7Mpsakufunika kuti wakunyan'ganira mpingo akhale wakusaya uchilema, ninga nyabasa wa Mulungu, wakusaya mirandu. Nampodi akhale wakumbaumira, wakumbafulumiza kukalipa, wa kumbamwa bwadwa, wa kumbapoka na wanthu, nampodi pomwe akhale wa kalisirira ka bzakunyansa , nampodi pomwe akhale wamingululi.8Soma, akhale wakuchezesa alendo, wakukonda bza kudeka, wakumbabzitonga, wakulungama, wakuchena mtima, wakubzilambiza. 9Wakuphata mafala ya kukhulupirika ninga mwa chipfunziso, kuti akakwanise kuchenjezambo winango mchipfunziso cha chadidi chire na kuthamula maganizo ya omwe animugaza.10Nakuti alipo azinjitsa wakusaya kubvera mafala, wakusewera mwa kusasata bza pezipezi, wakunyenjeza, maka maka omwe adatambira mgwatidwe. 11Mpsakufunika kumbawatseka pakamwa wamaseweredwe yoya. Ambapasula mabanja ya anzao na kupfunzisa bza pezipezi thangwera kalisirira kao ka bzakunyansa.12M'bodzi wa iwo omwe akhali mneneri adati, ''Akerete basa lao mkunama, bzilombo bzakuipa, atofu wa mingululi.'' 13Umbonibu m'bwa chadidi. Natenepo uwatsimule mwa kukalipa kuti akhale wakudziwa chikhulupiriro ca chadidi, 14wakumbanyansidwa angabva magunkha ya Chiyuda ayai bzitongi bza wanthu wakupanduka mnjira ya chadidi.15Kuna iwo wakuchena mtima, bzense kuna iwo m'bzichenambo. Soma kuna iwo wakupsipiziwa wakatangale na kusaya kukhulupirika kulibe chao chakuchena, soma adziwe kuti nzeru zao na chikumbumtima chao bzense bza psipiziwambo. 16Ambatawira kuti Mulungu ambamudziwa, soma na mabasa yamchita iwo yambalatiza kumulamba. Popeza mbakunyansisisa na kusaya kubvera kwaoko na wapezipezi pa mabasa yense yabwino.

Chapter 2

1Soma imwe sewerani bzakuthemera chipfunziso cachadidi. 2Pfunzisani wakukalamba akhale wakubzikoya, wakulemekeza, wakubzilambiza na wakudziwa chadidi mchiponi, mchikondi, na mchipiriro.3Ndendende pomwe na azimai wakukalamba apfunziseni kukhala mmakhalidwe yakuthemera wanthu wakuchena, wakusaya kumbabzidyekerezera ayai wakusaya kuzerewera chikondi cha pa bwadwa, soma wakupfunzisa bzakudeka, 4ntenepo pomwe pfunzisani wana wa chikazi kukonda azibayao na kumbakonda pomwe wana wao, 5akhale wa kubzilambiza, wakuderekha, wakuchena, wakudziwa bzakufunika mnyumba mwao, wakubvera azibayao wa iwo okha, pala kuti mafala ya Mulungu nampodi yatambire makiriyado.6Ntenepo pomwe, anyamata uwadandaulire akhale wakubzilambiza. 7Mu bzense ubzionesere chilatizo cha chitewezi cha mabasa yabwino. Mu chipfunziso chako, ubzionesere kukhala wa umunthu na kubzilemekeza, 8na mafala ya chaiyo yakusaya kugazika pala kuti iye wakufuna kukugaza achite manyazi thangwera kusaya thangwe lakutilewera ife bzakuipa.9Akapolo abvere azimbuyao wa iwo okha mu bzense, kumbawasangalasa seye kumbakekedzana nawo, 10wakusaya kumbawabera, soma mmalo mwace ambaonese chikhulupiriro chense chabwino, kuti akakomese chipfunziso ca Mulungu Mpulumusi wathu.11Nakuti chifundo cha Mulungu chaonekera pala chipulumuso kuna wanthu wense. 12Chimbatipfunzisa ife kulamba chisanamato na bzikhumbokhumbo bza dziko lapansi, na kumbakhala wakubziletsa, na wakulungama na wakunamata mu mbwado uno, 13pomwe tikudikhira chidikhiriro chakudala, na maonekedwe ya ulemerero bwa Mulungu Mpulumusi wathu mkulu na Yesu Mkhirisitu.14Yesu adabzipereka yekha kuna ife pala kuti atilombole ku bzakuipa bzense na kubzichenesa yekha wanthu akhale wache chaiwo iwo wakachangu pakuchita mabasa yabwino.15Sewerani ibzi, limbikisani wanthu kubzichita, tsimulani na ulamuliro bwense. Munthu wina nampodi akupepuseni.

Chapter 3

1Uwakumbuse iwo agonjere kuna akulu na wale ana mphamvu za utongi, akhale wakubvera, wakukonzeka pa basa lirirense labwino, 2nampodi achitire makiriyado munthu aliyense, nampodi akhale wa ndeu, akhale wakukhosoma, wakuonesa chiderekho kuna wanthu wensene.3Nakuti kalekale ife tikhali wakupusa na wakusaya kubvera, wakumbanyengezeka, wakuchitira ukapolo bzilako lako na bzakudekesera moyo bza mitundu mitundu. Wakumbakhala wakununkhidwa na njiru. Wakuwengiwa na wakuwengana wina na mwayache.4Soma pomwe kukoma mtima na chikondi ca pawanthu na mpulumusi wathu Mulungu bzidaoneka, 5neye kuti thangwera bzichito bza mabasa yachilungamo ndiyo tidachita nada, soma thangwera chifundo cache ndico chidatipulumusa ife, kudzera mwakusambikiwa kwa kubadwa mwa tsapanopa na makonzedwe ya Mzimu Wakuchena.6amene Mulungu adatsanurira pa ife mwakuwanda kudzera mwa Yesu Mkhirisitu mpulumusi wathu, 7nakuti pa kuyezeriwa wakulungama na chisomo cha iye, tikatengidwe wakupita mnyumba ninga mwa chidikiriro ca moyo wakusaya kumala.8Ngakukhulupirika mafalaya. Pa bzobzi ndikufuna ulimbise mafalaya, pala kuti iwo wakukhulupirira mwa Mulungu asamalire akhalebe atsogoleri basi wa mabasa yabwino. Ibzi m'bzakudeka nakupindulisa wanthu.9Soma lambani mabvunzo yakupusa ya pezipezi na mawerengedwe ya mibwado na ndeu na makani ya pa malamulo. Bzinthu ibzi m'bzakusaya phindu apo m'bzapezi pezi. 10Munthu wakuyambisa phiringu pakati panu, mungamuchenjeza kawiri basi mulambizeni, 11pakudziwa kuti wakuterepoyoyo zjai wasandulika, achiphonya na kubzigaza yekha.12Pomwe ndidatuma Artema ayai Tukiko kuna imwe, chitani kamkulumize mubwere kuno ku Nikapoli pakuti ndatsimikiza mtima kugonera koko mu nthawe ya mainza yakujejera. 13Ezezani mmene mungakwanisire kutumiza kamfulumize Zena wakuimira mirandu ya wanthu na Apollo , pala kuti pa ulendo bwaobo nampodi asaye chinthu.14Apo wanthu wathu apfunzire pomwe kukoya basa la bwino lakufunika maninge kuti nampodi akhale seye kubala bzipatso.15Wense omwe ndinao pabodzi kuno akupereka kulimba kuna imwe. Mupereke kulimba kuna iwo omwer ambatikonda mu chikhulupiriro. Chisomo chikhale pa imwe mwensene.

Philemon

Chapter 1

1Paulo, wamuperezo na thangwe la Khilistu Yesu, mdzinza wache wa Timoteo, kuna Filimoni, mwanzathu ule wakuphata naye basa pabodzi, 2tichiyenda pomwe kuna Afiya nana wathu, na Arikipo nyakhondo mwayathu, na watchalitchi omwe ambagumana munyumba mwako. 3Mulungu Baba wathu na Mbuya Yesu Khiristu akuchitire bzabwino achikupasani mtendere.4Mumapemphero yanu nthawe zense nimbatenda Mulungu, 5nakuti inepano ndidabva bzachikhulupiliro chaka chino kuna Mbuya Yesu nakufuna kwako pomwe wanthu wense wakuchena moyo . 6Inepano ndikukumbira kuti chikhulupiliro chire mukuchipasana chiphate basa kwenekwene, tenepo kuti ubvetsetse chilichense chabwino chile ifepano tinacho muna Khilistu. 7Nakuti ine pano ndikhali wakukomedwa nachilimbikiso kwenekwene na thangwe lakufuna kwako, nakuti mitima ya wanthu wakuchena moyo wa Mulungu yatendewusiwa na thangwe la iwepo, mdzinza.8Tenepo, nichadidi kuti inepano ningakhale nako kulimba mtima muna Khilistu pakukuuza iwepo kuchita bzomwe ungabzichite, 9tenepo na thangwe lachikondi, inepano ndikukudandaulira iwepo m'malomwa__ ine pano, Paulo, na nkhalamba, ndichikhala pomwe wamuperezo na thangwe la Yesu Khilistu.10Ine ndikukudandaulira na thangwe la mwanangu Onesimo, wakubaliwa muperezo na inepano. 11Nakuti akhali wa kusaya basa kuna iwepo, apo tsapano niwakufunika kuna tensepano. 12Inepano ndikumutuma pomwe kuna imwepo, ule omwe ali ninga mtima wangu. 13Ndikadafunisisa kukhala naye inepano kuno kuti ambandithandize pambuto pa iwepo pomwe ndili mperezo na thangwe la mafala yabwino ya Mulungu.14Soma ndikufuna lini kuchita chilichense ndikanati kukubvunza iwepo. Inepano ndikufunalini kuti mabasa yako yabwino yakhale ninga yakukakamiziwa soma yakhale yamtendere. 15Pinango na bzobzi iye adatondo kukusiyanisa na imwe kanthawe pangóno tenepo kuti udzakhale naye nthawe zense. 16Ule ninyabasa lini pomwe, soma wabwinombo kusiyana nanyabasa, m'bale wakufuniwa. Iye niwakukondewa na ine, ambamufuna kwenkwene, apo nitenepoyombo kuna iwepo, pabodzi ku thupi na muna Mbuya.17Pamwepo iwepo una inepano ninga mwanzanu, umutambire umweyo ninga inepano. 18Penu adakuphonyerani imwe pinango anamangawa yaliyense nayiwepo, udzasunde inepano. 19Inepano, Paulo, ndikulemba bzobzi na boko langu. Inepano, ndekha ninzapereka__ m'psakufuna lini pomwe kukumbusa kuti iwepo udabzifiyalisi moyo wako kuna inepano wekha! 20Inde, m'dzinza, inepanombo ndipindulembo na iwepo mwa Mbuya; komedwesa mtima wangu mwa Khilistu.21Nakukhulupilira kubvera kwako, ndikukunembera iwepo. Ndikudziwa inepano kuti unzachita kwenekwene kusiyana na mule ninga ndidakukumbilira inepano. 22Panthawe ibodziyi, undikonzere mbuto yakugona inepano, nakuti inepano ndikukumbuka malingana na mapemphero yanu inepano nidzabwera pomwe kuna iwepo.23Epafra, mwayangu wa muperezo mwa

Khilistu Yesu, akukumusa iwepo.

24Ukumusiwa pomwe na Maliko, Aristarko, Dema, Luka, na anyabasa anzangu. 25Mukhale mu mwayi na Mzimu wa Mbuya wathu Yesu Khilistu. Ameni.

Hebrews

Chapter 1

1Kale kale Mulungu adasewera na abereki wathu kudzera mwa aneneri mmaseweredwe mazinji na munjira zizinjitsa. 2Soma munsiku zino zakumaliza, wasewera kuna ife kudzera mwa Mwana, omwe adamuikha kukhala wakupita m'buto wa bzinthu bwensene. Mkudzera pomwe mwa iye kuti Mulungu adamuikha wakuposa wensene. 3Iye ni kubvunika kwa ulemerero bwa Mulungu, na chizindikiro chaichoicho cha chikhalidwe chache. Iye watakula bzensene pabodzi na mafala ya mphamvu yache. Pomwe adachita chicheneso cha bzakuipa, adakhala pansi kuboko la madidi la Ukulu mdzaulu.4Iye wakhala ninga mkulu kuna anjero ninga dzina ndilo adalibvala kuti ndakuposa dzina lawo. 5Nakuti mkwa mjero uponi ndiye Mulungu adalewa kalembo kuti, ''Ndiwe Mwanangu, lero ndasanduka Babako''? Ayai mkuna mnjero uponi ndiye Muluingu adalewa kalembo kuti, ''Nimdzakhala Baba kuna iye, apo iye amdzakala Mwana kuna ine''?6Soma, pomwe Mulungu anibweresa Mwanache wakutoma kudziko lapansi, adati, ''Anjero wensene wa Mulungu amunamate iye.'' 7Bzakuguma anjero iye adati, ''Iye ndiye omwe aniyesa anjero wache mizimu, apo na akapolo wache malambi ya moto.8Soma pakulewa bza Mwana iye adati, ''Kadera yanu ya chifumu, Mulungu, njakunthawe za nthawe. Mpsimbo yachilungamo ni mpsimbo ya ufumu bwanu. 9Mwakonda chilungamo muchiwengana na chakuipa. Nithangwerache Mulungu, Mulungu wanu wakudzozani na mafuta ya chisekerero chaicho kuposa anzanu.''10''Pakutoma, Mbuya, mudaikha maziko ya dziko lapansi. Mdzaulumu ni basa la manja yanu. 11Iwo amdzamala, soma imwe mumdzakhalisa. Wensene amdzasakala ninga chakubvala. 12Mumdzawafunya ninga chakufunika, apo adzachinjiwa ninga chakubvala. Soma ndimwe umweyo, apo magole yanu yamdzamala lini.''13Soma mkuna mnjero uponi ndiye Mulungu adalewambo kale nthawe inanngo kuti, ''Khala kuboko .langu la madidi ate ndidzasanduse awengi wako kukhala kadera yakuponda nzayo zako''? 14Kodi ni mizimu lini ya anjero wensene ndiyo imbatumikira, na ndiyo imbatumiwa kutchenkha iwo omwe amdzapita mchipulumuso?

Chapter 2

1Ni thangwerache tikufunika titchenkhe kwene kwene kundibzo timbabva, pala kuti nampodi tithawane nabzo.2Nakuti penu mafala ndiyo yadaseweriwa na anjero yadziwika kuti ngakukhazikika, na chakuphonyeka ichi chense chakusaya kubvera chatambira mpfupo yakubwezera yakulungama, 3tingathawe tani tsono penu tinilamba chipulumuso chikulu? Ichi mchipulumuso ndicho chidatoma kuseweriwa na Mbuya pakuchitira umboni kuna ife pala iwo wakuchibva. 4Panthawe yokhayokhayo Mulungu adaichitira umboni na bzizindikiro, bzakudabwisa, na mphamvu za moda na moda, na kugawira mpfupo za Mzimu Wakuchena malingana na chifuniro chache.5Nakuti alibe kugonjesera anjero dziko likubweralo, lomwe tikulewali. 6Soma wina adachitira umboni kwinango, kulewa kuti, ''Munthu mchiyani, kuti mumkumbukire iye? Ayai mwana wa munthu, kuti mucheze naye iye?7Mudamchepsa munthu pang'ono na anjero; mudamubvazika korona wa ulemerero na ulemu. 8Mudagonjesa bzensene pansi pa nzayo zache.'' Thangwe mkwa iye ndiko Mulungu adagonjesera bzinthu bzense. Alibe kusiya chinthu chakusaya kugonjesiwa kuna iye. Soma tsapano apa tiribe kuona bzense kugonjera kuna iye.9Soma tikuona iye omwe adamchepsa pang'ono na anjero kwa kanthawe kakuchepa, Yesu, wakubvazikiwa korona wa ulemerero na ulemu thangwera kubonera kwache na imfa, pala kuti na chifundo cha Mulungu akalawidze imfa thangwera aliyense. 10Nakuti kudamukomera Mulungu, thangwe chirichense chiripo pala iye na thangwera iye, kubweresa wana azinji ku ulemerero. Bzikhali bwino kuna iye kukonza mtsogoleri wakutoma wa chipulumuso chawo wakudzala kudzera mkubonera kwache.11Nakuti iye wakuchena na ule wakuchenesiwa wensene akuchokera mwa m'bodzi. Thangwera ichi iye alibe manyazi kuwachemera abale. 12Iye ambati, ''Nimdzalalikira dzina lanu kuna abale wangu, nimdzaimba bza imwe kuchokera mkati mwa thimu lawanthu.''13Apo pomwe, ''Nimdzamukhulupirira iye.'' Apo pomwe. ''Onani, ndiri pano na wana ndiwo Mulungu wandipa ine.'' 14Mnthangwerache, nakuti wana ndiwo nyama na mulopa, adagawana bzinthu bzobzo munjira ibodzi bodziyo, pala kuti kudzera mu imfa akadzonge ndiye ana mphamvu yakuimfa, iye ni, mdyerekezi. 15Ibzi bzikhali tenepo kuti akatsudzule wense ndiwo mkudzera mkugopa kwa imfa adakhala miyoyo yao yensene atamangiwa ukapolo.16Mchadidi letu ni anjero lini ndiwo iye ambawathandiza, soma mbumba ya Abulahamu.

17Ndiye bzikhali bzakufunika kuti iye akhale ninga abale wache munjira zense, pala kuti akhale mkulu wa ansembe wachifundo na wakukhulupirika mwakuphatizana na bzinthu bza Mulungu, kuti apereke malipiro ya bzakuipa bza wanthu. 18Thangwe Yesu mwenekachiro adabonera achiyezeriwa, ambakwanisa kuthandizambo iwo ndiwo aniyezeriwa.

Chapter 3

1Nakuterepoyo, abale wakuchena mtima, mukutambirana nayo machemeredwe ya kudzaulu. Kumbukani bza Yesu , mtumwi na mkulu wa ansembe wa chitawiro chathu. 2Iye akhali wakukhulupirika kuna Mulungu, omwe adamuikha, ninga Mose ndimo akhaliri wakukhulupirika mu bzensene mnyumba ya Mulungu. 3Nakuti Yesu akhadatengiwa wakuthemera ulemerero bukulu kuposambo Mose, nakuti nyakumanga nyumba ambalemekeziwa kuposa nyumba chaiyoyo. 4Nakuti nyumba iriyense ina omwe adaimanga, soma ambamanga bzensene ni Mulungu.5Nakuti Mose akhali nyabasa wakukhulupirika mnyumba yense ya Mulungu, nyakumbachitira umboni bza ndibzo bzimdzaseweriwa mtsogolo, 6Soma mkhirisitu ngwakukhulupirika ninga Mwana omwe ngwakukoya nyumba yache ya Mulungu. Ndife nyumba yache penu tiniphatisa kulimbika mtima na kubzithemba kwa chidikirirocho.7Mtenepo, ninga unilewera Mzimu Wakuchena: Lero, penu mumdzabva mafala yache 8nampodi kuumisa mitima yanu ninga mwakuukira, mu nthawe ya mayezero mchipululu.9Ichi chikhali ndipo abereki wanu adandiukira pa kundiyezera ine, ataona bzichito bzangu 10kwa magole makumi manayi. Nithangwerache ndidakalipa nawo mbwado umweule. Ndidati, 'Akhambasochera mmitima yawo. Akanati k,udziwa njira zangu.' 11Ninga ndidalumbirira mu ukali bwangu: 'Amdzapita lini mu mpumo wangu.'''12Khalani tcheru, abale, kuti nampodi waimwe awoneke na mtima wakusaya kukhulupirira, mtima wakuchungunuka kumbali na Mulungu wamoyo. 13Soma limbikisanani mwekha mwekha nsiku na nsiku, na pomwe pamchemeriwa ''lero'' kuti nampodi waimwe awumisiwe na chenjerero la chakuphonya.14Nakuti takhala wakutambirana wa Mkhirisitu penu tiniphatisisa kubzithemba kwathu mwa iye kuyambira pakutoma ate kumamaliziro. 15Bza ibzi bzalewiwa kuti, ''Lero, penu munibva mafala yache, nampodi kulimbisa mitima yanu, ninga mwakuukira.''16Mbani ndiwo adabva mafala ya Mulungu achikalipa mtima? Mbale lini ndiwo adabula mu Iguputo na Mose? 17Adandunduma na mbani magole makumi manayi? Kodi si na wale ndiwo adaphonya, ndiwo matupi yawo yadagwa mchipululu? 18Kodi iye adalumbirira mbani kuti amdzapita lini mu mpumo wache, penu mkwaiwo lini omwe adasaya kubvera iye? 19Taona kuti alibe kukwanisa kupita mu mpumo wache thangwera kusaya kukhulupirira.

Chapter 4

1Na tenepo, nakuti lonjezano lakupita mu mpumo wache likubvumiziwa basi kuima, mbatigopeni, kuti wina waimwe angaoneke ninga adaliperewera. 2Nakuti kuna ife yalalikiwa mafala yabwino ninga iwombo. Soma mafala yoyo yalibe kupindulira wale omwe alibe kutsudzuka mchikhulupiriro mwa wale ndiwo adayabvera.3Nakuti ife omwe takhulupirira tinipita mu mpumoyo, ninga ndimo adalewera iye, ''Ninga ndimo ndalumbirira mu ukali bwangu, Iwo amdzapita lini mu mpumo wangu.'' Neye achikhala kuti, mabasa yache yadamaliziwa kuchokera pa maziko ya dziko lapansi. 4Nakuti walewa pinango bza nsiku ya chinomwe: ''Apo mulungu adapuma pansiku ya chinomwe kumabasa yache yensene.'' 5Apo pomwe munkhaniyi iye adati, ''Iwo amdzapita lini mu mpumo wangu.''6Nithangwerache tsono, kwasala kuti winango akapite ku mpumo, na wale ndiwo kalekale mafala yabwino yatalalikiwa kuna iwo alibe kupita thangwera kusaya kubvera. 7Tsono Mulungu adaikha pomwe nsiku ina, kuichemera ''Lero,'' pomwe adasewera kudzera kuna Davide patapita nthawe ikulu mmafala ndiyo ndayabva kale: Lero penu munibva mafala yache, nampodi kuumisa mitima yanu.''8Nakuti penu Yoswa akhadawapa mpumo, Mulungu angadasewera lini pomwe bza nsiku inango. 9Tsapano wasalira mpumo wa Sabata wa kuna wanthu wa Mulungu. 10Nakuti iye wakukapita mu mpumo wache wa Mulungu wapuma pomwe mu bzakuchita bzache, ningambo Mulungu adachitira bza iye. 11Nithangwerache mbatikhale wakukhumba kudzapita mu mpumo umweyo, kuti winango nampodi adzagwe mu kusaya kubvera ndiko iwo adachita.12Nakuti mafala ya Mulungu yana moyo ya kuchita chita na yakuthwa kuposa dipa lakuthwa kwense kwense. Yambapsonda ate kwakugawira moyo na mzimu, na mumfundo na mmafuta ya mmafupa, apo yambakwanisa kuzindikira bzakukumbuka na bzakulinga bza mtima. 13Palibe chinthu chakuchita kulengiwa chimbabisala pamaso pa Mulungu, soma chirichense chiri padecha na pakuonekera pamaso ya ndiye timfunika kumbachita naye.14Nithangwerache, nakuti tinaye mkulu wa ansembe mkulutsa ndiye wapita mdzaulu, Yesu Mwana wa Mulungu, mbatiye tiphatisise chitawiro chathu. 15Nakuti tiribe mkulu wansembe omwe angabve lini nsisi na bzakulefuka bzathu. Soma, tinaye omwe munjira zense wayezeriwa ninga ndimo tiriri, kupambula kuti alibe bzakuphonya. 16Mbatiye tsono tiyende mwakulimbika mtima kukadera yachifumu yachifundo, kuti tikatambire nsisi na kugumana chifundo chakutithandiza munthawe ndiyo tasaya.

Chapter 5

1Nakuti mkulu wansembe aliyense wakusankhuliwa pakati pa wanthu, ambaikhiwa kuphatira basa wanthu mubzinthu bza Mulungu, kuti apereke mpfupo na nsembe kubodzi za bzakuphonya. 2Wakukwanisa kuchita chifundo kuna wale wakusaya kudziwa na wakunyengeziwa, thangwe iye ana bzakulefuka. 3Thangwera bzobzi, amfunika pomwe kumbapereka nsembe ya bzakuphonya bzache chaibzo, ninga ndimo ambachitira na bzakuphonya bza wanthu.4Palibe munthu ambabzitengera ulemerero bzaiye yekha. Soma, iye omwe anichemeriwa na Mulungu, ninga ndimo Aloni akhaliri. 5Ndendendembo, Mkhirisitu alibe kubzitengera ulemetrero bzayekha kubziikha mkulu wa ansembe. Soma, omwe adalewalewa na iye adati, ''Ndiwe Mwanangu; lero ndasanduka Babako.''6Bziri ninga ndimo ambalewera pomwe mbuto zinango, ''Ndiwe wansembe wa nthawe zense litamala dongosolo la Melikizedeki.''7Munsiku za thupi lache, Mkhirisitu adapereka mapemphero na makumbiro kubodzi na mafala yakukuwa na misozi kuna Mulungu, iye wakukwanisa kumupulumusa ku imfa, apo adamubvera thangwera moyo wache wakugopa Mulungu. 8Napo kuti akhali Mwana, adapfunzira kubvera thangwera bzomwe adabva nabzo kuwawa.9Adakonzewa mpulumira achikhala, wa aliyense omwe adabvera iye, thangwera chipulumuso chakusaya kumala. 10Iye adasankhuliwa na Mulungu ninga mkulu wa ansembe litamala dongosolo la Melikizedeke. 11Tina bzizinji bzakulewa bza Yesu, soma m'bzakutinesa kufokotoza nakuti kubva kwanu kudagontha.12Nakuti napo nthawe zino mumfunika kukhala apfunzisi, mukufunika kuti winango akupfunzisenimbo bzakutoma bza chiyambidwe cha mafala ya Mulungu. Mukufunika mkaka sikuti chakudya chakulimba! 13Nakuti aliyense wakutondo kumbamwa mkaka okha ali chizerewezi cha mafala ya chilungamo, thangwe akadali mwana mng'ono. 14Soma chakudya chakulimba mcha wanthu akulu misinkhu. Awa ndiwo wale omwe thangwera kukula kwao adazoloweresa kubvesesa kuti asiyanise bzabwino na bzakuipa.

Chapter 6

1Apo tsapano, mbatiye tileke bzachiyambi cha mafala ya Mkhirisitu tipitirire kulewa bza kukula msinkhu. Nampodi kuikha pomwe maziko ya kutembenuka mtima kusiyana nayo mabasa yakufa na ya chikhulupiriro cha mwa Mulungu, 2ayai maziko ya kupfunzisa bza ubatizo, kubzatika manja na kumuka kwa anyamuya, na chiweruziro chakusaya kumala. 3Timdzachita pomwe bzobzi angatibvuma Mulungu.4Nakuti m'bzakukwanisika lini pomwe kuna wale omwe akhadabvunikiriwa, omwe adalawidza mpfupo yakudzaulu, achitambirana nawo Mzimu wakuchena, 5na ndiwo adalawidza mafala yache yabwino na mphamvu ya nthawe irimkubwera, 6soma iwo pomwe adagwa mchisochero----mpakusaya kukwanisika kuwabwezeresa pomwe ku chilapo. Ichi nithangwera kuti adabzimanikira pomwe okha Mwana wa Mulungu, nakumuchitisa manyazi padecha.7Nakuti mataka ndiyo yambamwa mvula pafupi pafupi, yachibala chipatso chakufunikira kuna ndiwo adaphata basa pa matakayo---aya ni mataka ndiyo yambatambira mdaliso kuchoka kuna Mulungu. 8Soma yangabala minga na mitungwi, zjai njapezipezi apo yali pafupi kutembereriwa. Chimaliziro chache chiri mkutenthiwa.9Soma takopeka na bzinthu bzabwino bza imwe, wakukondeka, bzinthu bza chipulumuso, napo kuti tikusewera tenepayu. 10Nakuti Mulungu alilini wakusaya kulungama. Iye amdzayebwa lini mabasa yanu na chikondi ndicho mudaonesa ku dzina lache, thangwe mudatumikira wanthu wache wakuchena mtima, apo mukuwatumikira basi.11Tikukhumbisisa kuti aliyense wa imwe awonese kuchita kamangumangu kamweka ate kumapeto, kuti chidikiriro chanu chikhale chaicho. 12Uku mkuti nampodi mubve utofu, soma wakuterezera wa iwo omwe na chikhulupiriro na kugwa mtima apite mmalonjezano.13Thangwe ndipo Mulungu adalonjezana naye Abulahamu, adalumbirira pa iye yekha, nakuti angadalumbirira lini wina mkulumbo kuposa iye. 14Iye adati, ''Nimdzakudalisa iwe na kukupa dzinza lizinjisa.'' 15Munjira yoyi, Abulahamu adatambira ndibzo bzidalonjeziwa atadikhirira mwakupirira.16Nakuti wanthu ambalumbirira wina mkulu kuposa iwo. Pamapeto pa kupokana kwao, lumbiro limbamalizira kupherezera. 17Pomwe Mulungu adaganiza kuonesa bwino bwino kuna wakupita wa lonjezano la kusaya kusinthika kwa chakulinga chache, adalijirikira na chilumbiro. 18Iye adachita ichi kuti na bzinthu bziwiri bzakusaya kusinthika---bzomwe m'bzakusaya kukwanisika pala Mulungu kunama---ife, omwe tathawira kwinango, timdzakhala na chilimbikiso chikulu kuphatisisa chidikiriro chakuikhika pamaso pathu.19Tinacho ichi ninga chikhotcherero na chakumangira chakudalirika cha moyo, chilimbikiso chakupita mkati kati kutseri kwa chakumpsinkha, 20ndiko Yesu, omwe adatoma kuyenda, wapita mwemo m'buto mwa ife. Iye wakhala mkulu wa ansembe wakunthawe yakusaya kumala ninga mwa dongosolo la Melikizedeke.

Chapter 7

1Akhali Melikizedekiyu, mfumu ya ku Salemu, wansembe wa Mulungu Mkulukulu, omwe adagumana na Abulahamu akubwerera kucoka kukapha mafumu achimudalisa. 2Kukhali kwa iye ndiko Abulahamu adapereka chachikhumi cha chirichense. Kuyamba, kuthumbudzula kwa dzina lache ni, ''Mfumu ya chilungamo''; soma pomwe ni ''Mfumu ya ku Salemu,'' ndiye kuti, ''mfumu ya mtendere.'' 3Iye alibe baba, ngwakusaya mayi, wakusaya mawerengewe ya chibadwidwe chache, alibe chiyambi cha nsiku zache ayai chimaliziro cha moyo wache. Apo ambandendemera na Mwana wa Mulungu, anikhala basi wansembe kwakusaya kulekeza.4Onani makulidwe ya munthuyu ndimo yakhaliri omwe Abulahamu m'bereki mkulu adamupa chachikhumi cha ndibzo adakatenga kunkhondo. 5Wana wa Levi omwe ambatambira basa la kupereka nsembe ana chitongi malingana na mtemo kutambira chachikhumi kuchoka kuna wanthu, ndiye kuti, kuchoka kuna abale wao, napo kuti iwo, pomwe, ali mbumba pomwe yakuchoka kuna Abulahamu. 6Soma Melikizedeki, omwe mawerengedwe yachibadidwe chache yalibe kuchokera kuna iwo, adatambira chachikhumi kuchoka kuna Abulahamu, achimudalisa, omwe akhanayo malonjezano.7Palibe kugaza kuti munthu mng'ono ambadalisiwa na munthu mkulu. 8Apo tsono, wanthu wakufunikira ndiwo ambatambira chachikhumi, soma tenepoyo bzikuchitira umboni kuti ana moyo. 9Apo, kuli ninga kulewa, Levi, omwe adatambira chachikhumi, adapereka pomwe chachikhumi kudzera mwa Abulahamu, 10thangwe Levi akhali mthupi la babache pomwe Melikizedeki adagumana na Abulahamu.11Tsapano, pangadakhala ungwiro bukhali bwakukwanisika mu unsembe bwa Alevi (nakuti mwemo ndimo wanthu adatambirira chitongi), pangadakhala kufunikira kwanyi pomwe kuti wansembe amuke mu dongosolo la Melikizedeki, lakusaya kuwerengiwa litamala dongosolo la Aloni? 12Nakuti pomwe unsembe bwachinja, chitongi chimbafunika chichinjembo.13Nakuti iye omwe ibzi bzinilewedwa pala iye ngwa dzinza linango, lakuti kulibe kale kuchokera munthu wakutumikira paguwa lansembe. 14Tsapano mwapadecha bzaonekeratu kuti Mbuya wathu adabadwira mu Yudeya, dzinza ndilo Mose alibe kuliguma bza ansembe.15Ndibzo tikulewabzi bzimbabveseseka bwino pomwe wansembe wina wakundendemera na Melikizedeke anionekera. 16Umweyu adasanduka wansembe sikuti thangwera bzakuthemera pachitongi chakuthupi, soma na mphamvu yamoyo wakunthawe zanthawe. 17Thangwe manemba yambaikhira umboni bza iye: ''Ndiwe wansembe wakunthawe zanthawe malingana na dongosolo la Melikizedeke.18Nakuti chitongi chakale chiribe kutayiwa thangwera kuti chikhali chakulefuka na kusaya basa kokha--- 19nakuti chitongicho chiribe kuchita chinthu chabwino---soma pomwe kuti chidikiriro chabwino chikhazikisiwe, ndicho timfendeza nacho kufupi na Mulungu.20Apo kukhali lini kwakusaya lumbiriro! Winango adasanduka ansembe seye chilumbiriro chirichense, 21soma iye adakhala wansembe na chilumbiriro cha ule omwe adati kuna iye, ''Mbuya walumbira apo amdzachinja lini kakumbukidwe koka.'' Ndiwe wansembe wamuyaya.'''22Na bzobzi pomwe zjai Yesu wapereka chijirikiro cha mpangano omwe uli nkhasambo. 23Ansembe wakale akhali azinji, nakuti imfa idawatazisa kupitiriza. 24Soma nakuti Yesu akupitirira kukhala kunthawe zanthawe, ana unsembe bwakusaya kumala.25Nithangwerache ambakwanisa pomwe kupulumusa kwachadidi wale omwe anifendeza kuna Mulungu mwa iye, thangwe iye ali nawo moyo wa nthawe zense wakuwakumbirira kuti awalekerere iwo. 26Nakuti bzikhathemera meju kuti tikhale na mkulu wansembe waterepoyo, wakuchena mtima, walazawu, wakusaya kupsipiziwa, wakulekanisiwa kuna wakuphonya, na wakukwiziwa kupitirira bzamdzaulu.27Akufunika lini, kukhala ninga akulu wansembe, kumbapereka nsembe nsiku na nsiku, kuyambira pala bzakuchita bzache bzayekha, apo kinangoko pala bzakuphonya bza wanthu. Adachita ibzi pala wense mkabodzi basi pomwe iye adabzipereka yekha. 28Nakuti chitongi chimbaikha akulu wansembe wanthu ndiwo ana bzakulefuka. Soma mafala ya chilumbiro, ndiyo yadabwera chitapita chitongi, yadaikha Mwana, omwe waikhiwa wabwino kunthawe zanthjawe.

Chapter 8

1Tsapano msolo wa ibzi talewabzi nguyu: Tina mkulu wansembe ndiye wakhala pansi kuboko lamadidi la kadera yachifumu ya Ukulu mdzaulu. 2Iye ni mtumiki mu mbuto yakupambulika, na chihema cha chadidi ndicho Mbuya, adachimanga, sikuti kumanga nimunthu neye.3Nakuti mkulu wansembe aliyense ambaikhiwira kuti ambapereke mpfupo na nsembe kubodzi. Nithangwerache mbzakufunikira kukhala nachinthu china chakupereka. 4Tsapano angadakhala Mkhirisitu ali padziko lapamsi, angadakhala lini wansembe pomwe, thangwe alipo kale wakupereka mpfupo mchitewezo chachitongi. 5Omwe ambatumikira chifanizo na mthunzi wa bzinthu bzakudzaulu. Bziri ninga Mose adachenjezewa na Mulungu pomwe akhadasala pang'ono kumanga chihema: Mulungu adati, "Chenjera kuti uchite chirichense malingana na chitewexo ndicho chidaonesewa kuna iwe paphiri."6Soma tsapano Mkhirisitu watambira chitumikiro chakuti zjai nkhasa, ninga ndimo aliri iye nkhopse ya mpangano wabwino, ndiwo umdzakhazikika pa malonjezano yabwino. 7Nakuti mpangano wakutoma ule ungadakhala ukhalibe bzakunesa, angadakumbuka lini pomwe bzakupsaga mbuto ya wachiwiriyo.8Nakuti nthawe ndizo Mulungu adagumana bvuto na wanthu, adati, "Onani, zikubwera nsiku---watenepo Mbuya---pomwe nimdzachita mpangano upsa na wanyumba ya Isaraeri na nyumba ya Yuda. 9Umdzakhala lini mpangano ninga ule ndidachita na abereki wawo pansiku ndiyo ndidawaphata boko kuwatsogolera kubula mdziko la Iguputo. Thangwe iwo alibe kubvera mpangano wanguyo mwamkhomeko, apo inembo zjai ndiribe kudzawalewengera pomwe iwo---watenepo Mbuya.10Uyu ni mpangano ndiwo nimdzachita na nyumba ya Isaraeri zitapita nsiku zijazi---watenepo Mbuya. Nimdzaikha bzitongi bzangu mmitima yawo, apo nimdzabzinemba pomwe pamitima yawo. Nimdzakhala Mulungu wawo, apo iwo amdzakhala wanthu wangu.11Iwo amdzapfunzisana lini wina na mfulu mwayache apo wina na m'bale wache, kulewa kuti, 'Zindikira Mbuya.' Thangwe wensene amdzandidziwa ine, kuyambira mng'ono ate mkulu letu waiwo. 12Thangwe nimdzakhala wachifundo pabzichito bzawo bzakuipa, apo bzakuipa bzawo nimdzabzikumbuka lini pomwe.''13Pakuchemera mpangano uyu "upsa," adagugisa wakutomayu, apo ndicho chikuguga na kusukulukacho chafendeza kuti zjai chinioneka lini pomwe.

Chapter 9

1Neye mpangano wakaleyo ukhanabzo bzakuikhika bza kunamatira na mbuto yakupambulika padziko lapansi. 2Nakuti chihema chidakonziwa. Subi yakutoma, ni momwe mukhana bzakumanikira kandiyero, meza, na mkate wakuonekera padecha, ikhachemeriwa mbuto yakupambulika.3Kuseri kwa chakumpsinkha chachiwiri kukhana subi inango mu chihema, yakuchemeriwa mbuto yakupambulikisisa. 4Ikhana guwa la oro la bzakufukiza. Likhana pomwe chitsamba cha mpangano, chakugugudiziwa na oro yekha yekha. Mkati mwache mukhana kamtsuko ka oro komwe kakhaikhiwa mana, Mpsimbo ya Aroni idaphuka ire, na meza za mpangano. 5Padzaulu pa chitsamba cha mpanganowo, akerubi wa ulemerero akuchitisa mthunzi pa chakutakuliracho, chakuti tingalewe lini pachokha pachokha.6Ibzi bzitamala kukonzewa, ansembe akhambapitapita msubi yakutoma ya chihema kukaphata mabasa yawo. 7Soma mkulu wansembe yekha ndiye akhambapita msubi yachiwiri, kabodzi pagole, sikuti seye mulopa ndiwo akhaupereka pala iye yekha na wabzakuphonya bzawanthu bzakusaya kuchita utowa.8Mzimu Wakuchena udaonesa chimwecho pomwe chihema chakutoma chikadali chiimire mnjira yakusubi yakupambulika pomwe ikanati kuonekera. 9Ichi chikhali chiphiphiriso chakunthawe yoyo. Mpfupo na nsembe zomwe pakali pano zikuperekiwa zikukwanisa lini kuchitisa wakunamata kukhala na chikumbumtima chabwino. 10Zimbakhala za kubzakudya na kumwa na misinda mizinji ya masambidwe, mapanganizo yakuthupi ate kunthawe yakukonza pomwe.11Mkhirisitu adabwera ninga mkulu wansembe wa bzinthu bzabwino ndibzo bzabwera. Iye adayenda mchihema chikulu na chabwino ndicho chiribe kukonziwa na manja yamunthu, ndicho mchakudzikolini lakulengiwa lapansi lino. 12Sikuti na mulopa wambuzi na wa wana wang'ombe, soma na mulopa wache chaiwo mwakuti iye adapita mbuto yakulemekezeketsetsa kabodzi na kuteteza kuombolewa kwathu kwakusaya kumala.13Nakuti mulopa wambuzi na ng'ombe zimuna na kupalanga kwa dotha la tumphulu twa ng'ombe zimuna kwa wale wakupsipiziwa ukuthiriwa nsembe zakuwachenesa kuthupi, 14kuna tani mulopa wa Mkhirisitu, omwe mwa Mzimu wakusaya kumala wabzipereka okha wakusaya chirema kuna Mulungu, umdzachenesa chikumbumtima chathu kuchisiyanisa na mabasa yakufa kukatumikira Mulungu wamoyo? 15Na thangwe limweri, iye ni nkhopse ya mpangano upsa. Ichi mchimwecho lini, nakuti imfa yatenga mbuto kuombola iwo wa mpangano wakutoma kuchoka ku bzakuphonya bzao, iwo wakuchemeriwa amdzatambira lonjezano la bzakusiiriwa bzakusaya kumala.16Nakuti pomwe pana chakunemberatu, imfa ya omwe adachinembayo imbafunika ifike. 17Nakuti chakunemberatucho chimbaona mphamvu pangakhala imfa, thangwe chimbakhala chiribe mphamvu angakhala omwe adachinembayo akana moyo.18Ndiye kuti neye mpangano wakutoma ulibe kukhazikisiwa seye mulopa. 19Nakuti pomwe Mose akhadakhazikisa chitongi chirichense mumtemo kuna wanthu wensene, adatenga mulopa wa wana wang'ombe na wambuzi, na madzi, ukuse bufwira, na hisope, mkupalanga bukhu chailolo na wanthu wensene. 20Ndiye iye adati, "Uyu ni mulopa wa mpangano wa Mulungu ndiwo adakutongerani.''21Munjira yoyi, adapalanga mulopa pa chihema na pa bzakutengera bzensene bzomwe akhaphatizira pa utumikiro. Malingana na mtemo, pafupifupi chirichense chikhachenesiwa na mulopa. 22Pangasaya kugoga mulopa zjai palibe chilekerero.23Natenepo bzikhafunika kuti bzifanizo bza bzinthu bzakudzaulu bzichenesiwe na nsembe zanyama zozi. Tsono, bzinthu bzamdzaulu bzikhafunika kuchenesiwa na nsembe zakuti zikhali nkhasambo. 24Nakuti Mkhirisitu alibe kupita mbuto yakulemekezeka yakumangiwa na manja, yomwe ni fanizo la yachaiyoyo. Soma iye adapita mdzaulu chaimo, kuonekera tsapano pamaso pa Mulungu thangwera ife.25Iye alibe kuyenda koko kuti akabzipereke kazinjitsa, ninga ambachitira mkulu wansembe, omwe ambapita mnyumba yakulemekezeka gole na gole na mulopa wakuti ngwache lini. 26Bzingadakhala tenepoyo, angadakhala adabonera kazinjitsa kuyambira mmaziko yadziko lapansi. Soma tsapano waonekera pamapeto pa nthawe kuchosa bzakuipa na nsembe ya iye yekha.27Ninga ndimo kwaikhiwira pala munthu kufa kabodzi, kinangoko mkubwera chiweruziro, 28mtenepoyombo, Mkhirisitu adaperekiwa nsembe kabodzi kusenza bzakuipa bza azinji, apo amdzaonekera kachiwiri, sikuti kudzalimbana na bzakuipa, soma pala chipulumuso cha wale ndiwo akumudikhira iye.

Chapter 10

1Nakuti chitongi ndicho mthunzi wa bzinthu bzabwino ndibzo bzirikubwera, sikuti chifanizo chaichoicho cha bzinthubzo. Iwo mwe ambafendera kuna Mulungu sikuti angachenesiwe na nsembe ndizo wansembe ambapitiriza kupereka gole na gole. 2Pinangopense, nsembezo zingadalekeza kuperekiwa? Nakuti wakunamatawo angadachenesiwa nthawe ibodzi apo angadakhala lini pomwe na chikumbumtima cha kuphonya. 3Soma na nsembezo pana chikumbuso cha bzakuphonya gole na gole. 4Thangwe m'bzakukwanisika lini kuti mulopa wa ng'ombe na mbuzi ungabulise bzakuipa.5Nthawe ndizo Mkhirisitu adabwera padziko lapansi, adati, ''Nsembe na chakupereka mulibe kubzifuna, soma thupi mwandikonzera ine; 6na nsembe zakupserereza na bzakupereka bza chakuphonya mulibe kudekedwa nabzo. 7Ndiye ndidati, 'Onani, ndiri pano---ninga ndimo bzidanembewera m'bukhu---kuchita bzakufuna bzanu, Mulungu.'''8Pakutoma iye adati, ''Zikhali lini nsembe, ayai bzakupereka, ayai bzakupereka bzakupsererezeratu, ayai chakupereka cha chakuphonya nzibzo mudabzifuna. Ayai kuti mukhadekedwa nabzo.'' Izi ni nsembe zakuperekiwa mwakuteweza chitongi. 9Ndiye iye adati, ''Onani, ndafika kudzachita chakufuna chanu.'' Adachosa chakutomacho kuti akhazikise chachiwiri. 10Nachakufuna chimwecho, tachenesiwa na chakupereka chathupi la Yesu Mkhirisitu kabodzi bzamala.11Nsiku na nsiklu wansembe aliyense ambaima na kupereka, nsembe zibodzibodzizo ndizo----zingabulise lini bzakuphonya. 12Soma nthawe ndiyo Mkhirisitu adapereka kwa nthawe zense nsembe ibodzi ya bzakuphonya, adakhala kuboko lamadidi la Mulungu. 13Iye akudikhira ate awengi wache aikhiwe kukhala kadera ya kunzayo zache. 14Thangwe na chakupereka chibodzi wachenesa kwa muyaya wale omwe ali wakuchenesiwa.15Mzimu wakuchena udatichitira pomwe umboni. Pakutoma iye wati, 16''Uyu ni mpangano omwe nimdzachita nawo zitapita nsiku zire, watenepo Mbuya. Nimdzaikha bzitongi bzangu mmitima yawo, apo nimdzabzinemba pa nzeru zao.''17Kinangoka adathimizira, ''Bzakuphonya bzao na kusaya kuyeruzika kwao nimdzakukumbukira lini pomwe.'' 18Tsapano ndipo pana chilekerero cha bzobzi, palibe pomwe nsembe ya chakupereka cha chakuphonya..19Nithangwerache, abale, tinacho chilimbikiso chakupita mbuto yakupambulika thangwera mulopa wa Yesu. 20Iyo ni njira ipsa na yamoyo ndiyo iye watikonzera mwa chakutchinga, ndicho, chiri kudzera mthupi lache. 21Thangwe tina wansembe mkulu wakukoya nyumba ya Mulungu, 22mbatiye tifendere na mitima yachadidi ya chikhulupiriro chakukwana, na mitima yathu yakuwaziwa kuyichosera chikumbumtima chakuipa na matupi yathu yakusambisiwa na madzi yakuchena.23Mbatiye tiphasise chidikiriro ndicho tatawira, nakuti iye wakulonjeza ngwakukhulupirika. 24Mbatiye tikumbuke mwabwino ndimo tingawachitisire kuti akondane wina na mwayache na bzichito bzabwino. 25Nampodi tilekeze kumbagumana pabodzi, ninga wina ndimo amchitira. Soma, tidandaulirane, apo pomwe ninga mukuona kale nsiku kufendera.26Thangwe penu tinipitiriza kumbakhala tichiphonya basi uko tadziwa bza chadidi, nsembe ya kubzakuphonya inisala lini pomwe. 27Soma, pana chidikiriro chinango chokhacho chakugopsa cha kutongewa, na kupsa kwa moto ndiwo umdzadzonga awengi wa Mulungu.28Aliyense ndiye walamba chitongi cha Mose anifa seye kubverewa nsisi pamaso pa mboni ziwiri ayai zitatu. 29Mukumbuka kuti chilango chache mchakugopsa moda wanyi kuna iye wakupondereza Mwana wa Mulungu, omwe adatenga mulopa wa mpangano kuti ngwakusaya kuchena--- mulopa ndiwo iye adachenesiwa nawo---nakuchitira pomwe makiriyado Mzimu wachifundo?30Nakuti tikumdziwa ndiye adati, ''Kubwezera mkwa ine; nimdzabwezera.'' Apo pomwe, ''Mbuya amdzatonga wanthu wache.'' 31Mchinthu chakugopsa kugwa mmanja mwa mulungu wamoyo!32Soma kumbukirani nsiku zakale, mutamala kubvunikiriwa, ndimo mudapiririra ku masada makulu yakubonera. 33Nthawe zinango mukhachitiwa makiriyado na chitonzo cha padecha, na nthawe zina kuphatikidziwa na wakuchitiwa bzimwebwowo. 34Nakuti mukhana nsisi na wa mkaoko, apo mudabvuma mwakusekera kupsokonyoliwa bzombo bzanu. Mudadziwa kuti imwe mwekha ndiye mukhana bzombo bzabwino na bzakusaya kumala.35Natenepo nampodi kutaya kulimbika kwanu, komwe kuna mpfupo ikulu. 36Nakuti mukufunika kupirira pala kuti pomwe mwachita chakufuna cha Mulungu, mudzatambire ndicho iye wakulonjezani. 37Nakuti tsampanopanopa, omwe akubwerayo akubwera chadidi apo anichedwa lini.38Soma wakulungama wanguyo amdzakhala na moyo wakuchokera mchikhulupiriro. Penu anibwerera mmambuyo, moyo wangu unidekedwa lini naye. 39Soma ndife lini wina wa wale omwe abwerera mmambuyo kuchitayiko, soma ndife wina wa wale wakukhala nacho chikhulupiriro cha ku chipulumuso cha miyoyo yawo.

Chapter 11

1Tsapano chikhulupiriro ndiko kukhala mchidikiriro cha bzinthu ndibzo ukukhumba pabzinthu bzakusaya kuoneka. 2Nakuti thangwera bzobzi akulu adachitiriwa umboni bza chikhulupiriro chawo. 3Na chikhulupiriro tikuzindikira kuti madziko na yakudzaulu kubodzi yadalengiwa na mafala ya Mulungu, kuti bzomwe bzikuoneka bziribe kukonzewa kuchokera ku bzinthu bzakuoneka.4Chikhali chikhulupiriro kuti Abeli apereke nsembe yakuti ikhali nkhasa kusiya na ya Kaini, yomwe adachitiriwa nayo umboni kuti aklhali wakulungama, apo Mulungu adasewera bzabwino bza iye thangwera chakupereka chachecho, apo na chikhulupiriro Abeli akusewera basi, napo iye adasaika.5Chikhali chikhulupiriro kuti Inoki atakuliwe kuyenda kudzaulu mwakuti alibe kuona imfa. ''Alibe kuoneka, thangwe Mulungu adamutakula.'' Nakuti

iye akanati kutakuliwa, bzidachitira umboni kuti adachitira bzabwino Mulungu.

6Tsapano seye chikhulupiriro bzingakwanisike lini kumudekedwesa iye. Nakuti mbzabwino kuti aliyense wakubwera kuna Mulungu akhulupirire kuti iye alipodi nakuti iye ngwakupereka mpfupo kuna wale wakumupsaga.7Chikhali chikhulupiriro kuti Nowa, pakuchenjezewa na Mulungu pabzinthu bzakusaya kuoneka, na mantha adatsema chimwadiya kupulumusa wanyumba yache. Pakuchita ichi, iye adagaza dziko lapansi achikhala wakupita mnyumba wachilungamo ndicho chiri ninga mwachikhulupiriro.8Chikhali chikhulupiriro kuti Abulahamu, pomwe adachemeriwa, adabvera achibula kuyenda kumbuto ndiko akhakatambira ninga chakusiiriwa. Iye adabula, seye kudziwa ndiko akhayenda. 9Chikhali chikhulupiriro kuti adakhala mdziko lalonjezano ninga mulendo. Adakhala mmizulumbi na Isaki na Yakobo, pabodzi na anzache walonjezano pomwe lokhalokhalo. 10Nakuti akhalindira muyi wakukhala na maziko, omwe misiri wache na nyakuumanga wache ni Mulungu.11Chikali chikhulupiriro, napo Sara akhali ngomwa, kuti adatambira kukwanisika kwa kutenga pathupi. Ibzi bzidachitika nthawe ndizo iye akhali wakukalamba kwene kwene, thangwe adamukhulupirira wakumupa lonjezoyo. 12Nithangwerache, kuchoka pa munthu mbodziyo---wakuti akhali ninga wakufa---adabadwa azinjitsa ninga nyenyezi za kudzaulu na wakusaya kulewengeka ninga mchenga wa m'phepete mwa nyanza.13Chikhali chikhulupiriro kuti wensewa adasaika seye kutambira malonjezo. Soma, adawaona na kuwaseweza kuchokera patali, achitawiriza kuti akhali alendo na wakukhala mwakudikhirira padziko lapansi. 14Nakuti iwo wakulewa bzobzo awoneseratu kuti akuona dziko lawo.15Penu akhambakumbukira bza dziko ndilo akhadabulalo, angadakhala na mwayi wakubwerera. 16Soma ndimo bziririmu, akufuna dziko lakuti liri nkhasa, ndiye, lakudzaulu. Nakuti Mulungu alibe manyazi kuchemeriwa Mulungu wawo, thangwe wawakonzera muyi.17Chikhali chikhulupiriro Abulahamu, pomwe adayezeriwa, adapereka Isaki. Akhali mwanache yekhayo omwe adaperekayo, iye omwe akhadatambira malonjezo. 18Akhali abrahamu omwe kuna iye kukhadalewedwa, ''Mbumba yako imdzachemeriwa kudzera mwa Isaki .'' 19Abulahamu adayezera kuti awone penu Mulungu angadakwanisa kulamusa Isaki kuna anyamuya, na kusewera mwakuphiphirisa, chikhali kuchokera kuna iwo kuti adamutambira pomwe.20Chikhali pomwe chikhulupiriro cha bzinthu bzakubwera kuti Isaki adadalisa Yakobo na Esau. 21Chikhali chikhulupiriro kuti Yakobo pomwe akhasaika, adadalisa wana wense wa Yosefe paekha paekha. Yakobo adanamata, kuyadzamira pamsolo pa mpsimbo yache. 22Chikhali chikhulupiriro kuti Yosefe, pomwe mapeto yache yakhali pafupi, adasewera bza kabulidwe ka wana wa Isaraeri kuchoka ku Iguputo na kuwalangiza bza mafupa yache.23Chikhali chikhulupiriro kuti Mose, pomwe adabadwa, adabisiwa ate miyezi mitatu na abereki wache thangwe adaona kuti akhali mwana wakudeka. Iwo akhalibe mantha na chitongi cha mfumu. 24Chikhali chikhulupiriro kuti Mose, atakula, adalamba kuchemeriwa mwana wa ntchembere ya Falao. 25Iye adasankhula kubonera pabodzi na wanthu wa Mulungu sikuti kudekedwa na chakuphonya cha kanthawe kakuchepa. 26Adabzitenga kuti mbzamanyazi thangwera Mkhirisitu ninga iye akhali waphindu likulu kuposa vida ya mu Iguputo, nakuti akhadikhira mpfupo yache.27Chikhali chikhulupiriro kuti Mose adabula mu Iguputo. Alibe kugopa ukali bwa mfumu, nakuti adapirira ninga akhaona wina wakusaya kuoneka. 28Chikhali chikhulupiriro kuti adachita Madyerero na kupalanga mulopa, pala kuti wakudzadzonga wana wakutoma nampodi akhuye wana wakutoma wa Isaraeri.29Chikhali chikhulupiriro kuti iwo adayambuka pa nyanza ya mitete ninga pamataka pakuuma. Nthawe nzizo a Iguputo adayezerambo kuchita tenepo, adakhudyuliwa. 30Chikhali chikhulupiriro kuti malitsito ya yeriko yadagwa, yatazunguliriwa kwa nsiku zinomwe. 31Chikhali chikhulupiriro kuti Rahabu puta alibe kufa pabodzi na omwe akhali wakusaya kubvera, thangwe adatambira wakudzazonderawo mwa mtendere.32Mchiyani china ningalewe? Nakuti nthawe ingandiperewere ningafokotoza bzense bza Gidiyoni, Baraki, Samisoni, Yefita, Davide, Samueri, na bza aneneri. 33Chikhali chikulupiriro kuti adagonjesa maufumu, adachita chilungamo, na kutambira malonjezano. Adaletsa pakamwa pa mphondolo zire, 34achithimisa mphamvu ya moto, adapulumuka ku nsonga yadipa, adalimbikisiwa nthawe nzizo akhadalefuka, adakula mphamvu ku nkhondo, adagonjesa wankhondo wachilendo.35Akazi adatambira wakufa wao mwa kulamuka kwa anyamuya. Winango adatchangiwa, neye kubvuma kuombolewa, kuti akatambire kulamuka kwabwino. 36Winango adagumana na kulimuliwa na bzakutchangira, na njema na kuthusiwa mkaoko. 37Adabomewa na minyala. Adachekiwa pakati. Adaphiwa na dipa. Adazunga zunga atabvala makhanda ya mabira na ya mbuzi. Adakhala wakusaya, wakuboneresiwa, wakuchitiwa bzakuipa. 38Dziko lapansi liribe kuwathemera iwo, Iwo akhasochera mbzipululu na mmapiri, na mmaphanga na mmagwinza ya pansi.39Napo wanthu wensenewa adachitiriwa umboni na Mulungu thangwera chikhulupiriro chawo, alibe kutambira lonjezo. 40Mulungu adatikonzera ife kachinthu kabwino, pala kuti kusaya ife, iwo angadakonzewa lini wabwino.

Chapter 12

1Tsono nakuti tazunguliliwa nawo mtambo ukulu tere wa mboni, titaye chirichense chakulemera na chakuipa chakutizungulira ife. Tithamange na chipiriro pa liwiro ndilo laikhiwa pamaso pathu. 2Mbatiye timbakumbuke bza Yesu, nyakuyambisa na nyakutsogolera wa chikhulupiriro. Thangwera chisekerero ndicho chidaikhiwa pamaso pache, adapirira mtanda, achinyoza manyazi, achikhala ku boko lamadidi la kadera yachifumu ya Mulungu. 3Ndiye kumbukani bza iye, iye omwe adapirira kuna wakuphonya wakugazana naye, pala kuti nampodi munete na kutaya mtima.4Mukanati kulamba ayai kubonera nacho chakuphonya kufikizana mulopa; 5apo mwayebwa zjai dandauliro ndilo likulewa namwe ninga imwe wana: ''Mwanangu, nampodi kuyesa chakupepuka kulanga kwa Mbuya, ayai kuneta na kutsimuliwa na iye. 6Thangwe Mbuya ambalanga ndiye ambamukonda, na kutchanga mwana aliyense ndiye ambamutambira.''7Pirirani kubonera thangwe mchilango. Mulungu anichitira imwe ninga wana. Nakuti nguponi mwana ndiye alipo wakuti babache ambamulanga lini? 8Soma penu muli walusaya kulangiwa, chomwe wanthu wense adachilawidza, zjai ndimwe lini wakuthemera apo sikutinso wana wache neye.9Kuthimizira apo, tikhanawo ababathu wakuthupi omwe adatilanga apo tidawalemekeza iwo. Mtani tsono kubzipereka kwache kuna Baba wa mizimu na kukhala na moyo! 10Ababathu adatilanga nsiku zakulewengeka pomwe adakumbuka bwino. Soma Mulungu adatilanga pala kukatipindulisa, kuti tikatambirane naye pa kuchena kwache. 11Palibe chilango ndicho chimbapereka chisekerero panthaweyo, soma kubvesa kuwawa. Soma pambuyo pache chimbabala chipatso chamtendere wa chilungamo kuna iwo omwe adachizerewera.12Ndiye limbisani manja yakulobwa na mabondo yakugoboka. 13Konzani njira zakuthamuka pala nzayo zanu, kuti chakugwidomacho nampodi chipambuliwe soma kuti chilimbisiwe.14Psagani mtendere na aliyense, na chicheneso, thangwe kusaya icho palibe amdzaona Mbuya. 15Khalani wakunyang'anira kuti wina nampodi aperewere nsisi za Mulungu, apo nampodi muzi wa chakuwawa umere kuyambisa ngwete, kuti azinji nampodi apsipiziwe nawo, 16nakuti nampodi wina akhale wachigololo ayai wamakiriyado, ninga Esau, omwe adagulisa ukulu bwache na mtanda ubodzi wa chakudya. 17Nakuti mukudziwa kuti pambuyo pache, pomwe adakhumba bzakutenga mdalisoyo, adalambiwa, thangwe alibe kugumana mwayi wakulapa, napo kuti adaupsaga na misozi na misozi.18Nakuti mukanati kubwera paphiri ndilo lingaphatike, phiri la moto wakugaka, mdima, lipsipa bii na chonzi. 19Mukanati kubwera kumafala ya lipenga, ayai malewedwe ya kusewera kwa mafala ndiyo wakuyabvawo adakumbira kuti mafala inango nampodi yasewerewe pomwe kuna iwo. 20Thangwe angadapirira lini ndibzo bzidatongewabzo: ''Penu neyembo kuti nyama inikhuya phiriro, imdzabomewa na minyala.'' 21Maonekedwe ayo yakhali yakugopsa kuti Mose adati, ''Ndikugopa na kunjenjemera.''22Soma, mwabwera ku phiri la ziyoni na kumzinda wa Mulungu wamoyo, Yerusalemu wa mdzaulu, na kuna bzulu makumi bza anjero ali mu mtsonkhano wachisekerero. 23Mwabwera ku mtsonkhano wa mwana wakutoma, omwe wanembesiwa mdzaulu. Mwabwera kuna Mulungu, mtongi wawensene, na kumizimu ya wachilungamo omwe ayesewa wadidi. 24Apo mwabwera kuna Yesu, nkhopse ya mpangano upsa, na kumulopa wakupalangiwa wakusewera chakukoma zjai kuposa mulopa wa Abeli.25Onani kuti mukulamba lini iye omwe akulewalewayu. Nakuti penu alibe kupulumuka pakumulamba iye ndiye adawachenjeza padziko lapansi, kwakuposatu timdzapulumuka lini ife kuna iye omwe akutichenjeza kuchokera kudzaulu. 26Panthawe ibodzi, mafala yache yadagwedeza dziko lapansi. Soma tsapano walonjeza achiti, ''Kabodzi pomwe nimdzagwedeza sikuti dziko lapansi lokha neye, soma na kudzaulu kubodzi.''27Mafalaya, ''Kabodzi pomwe,'' yakulewa kuchosa kwa bzinthju ndibzo bzingagwedezeke, ndiye kuti, pabzinthu ndibzo bzalengiwa, pala kuti bzinthu bzakusaya kugwedezeka bzikhale. 28Na tenepo, kutambira ufumu ndibo bungagwedezeke lini, tikhale wakutenda na ichi tikanamate Mulungu mwa kumudekedwesa na ulemu na kugopa. 29Nakuti Mulungu wathu ndiye moto wakugaka kusandusa dotha.

Chapter 13

1Chikondi chapaubale chikhalebasi. 2Nampodi kuyebwa kuchezesa alendo. Thangwe naterepayu winango adachezesa anjero seye mkudziwa.3Kumbukirani wamkaoko ninga kuti mudamangiwambo nawo pabodzi. Kumbukirani wakuchitiwa bzakuipa ninga kuti imwembo mukhali nawo pabodzi mnthupi. 4Msinda wa maloozi upasiwe ulemu na wensene, na pakugona pa wakuloolanawa pakhale pakusaya mphitcha, nakuti Mulungu amdzatonga mulandu wanthu wachigololo na wakubzioneresa.5Bzakuchita bzanu nampodi bzikhale bzakukonda kobiri. Kwanisiwani na bzinthu ndibzo munabzo, nakuti Mulungu mwenekachiro adati, ''Nimdzakusiyani lini, ayai kukulekererani.'' 6Mbatiye timbakwanisiwe kuti tikhale wakulimbika mtima kumbati, ''Mbuya ndiye mthandizi wangu; nimdzachita lini mantha. Munthu angandichite chani?''7Kumbukirani atsogoleri wanu, ndiwo adasewera namwe mafala ya Mulungu, apo kumbukani bzakudza na mafala yawo. Tewezerani chikhulupiriro chawo. 8Yesu ngumweyo basi dzulo, lero na kunthawe za nthawe.9Nampodi kupumpsika na bzipfunziso bzachilendo bzamoda na moda. Thangwe mbzabwino kuti mtima ukhazikike na chisomo, sikuti na bzakudya bzakuti neye iwo wakubzitewerawo bziniwathandiza lini. 10Tina guwa la nsembe lakuti iwo wakutumikira mchihema alibe ufulu bwakudya. 11Thangwe mulopa wa nyama zakuphiwa na bzakuphonya umbabweresiwa na akulu wansembe mnyumba ya kupambulika, uku matupi yache yakutenthiwa kunja kwa tsasa.12Ndiye Yesu adabva bzakuwawa kunja kwa msuwo wa mzinda, kuti akachenese wanthuwo na mulopa wache waiye yekha. 13Mbatiye tsono kuna iye kunja kwa tsasa, titasenza chitonzo ndicho iye adapiriracho. 14Nakuti tiribe mzinda wakukhalisa pano. Soma, tikupsaga winango ndiwo ulimkubwera.15Mwaiye, tsono, mbatiye tipereke nsembe zakutenda Mulungu, kutenda ndicho chipatso cha milomo yakutawiriza dzina lache. 16Nampodi tiyebwe kuchita bzabwino na kumbagawira wina, nakuti ni nsembe ninga zozo ndizo Mulungu adadekedwa nazo kwene kwene. 17Bverani na kugonjera atsogoleri wanu, thangwe ambalindira miyoyo yanu ninga iwo wakukuwerengerani. Bverani pala kuti atsogoleri wanu adzachite ibzi na chisekerero, sikuti na kung'ung'udza, bzomwe bzimdzakuthandizani lini.18Mutipempherere ife, nakuti zjai tapumpsika mtima kuti tina chikumbumtima chabwino nakuti tikhale nayo makhalidwe yabwino mu bzinthu bzense. 19Ndikukudandaulirani kwene kwene kuti muchite bzobzi, pala kuti kubwera kwangu kuna imwe kufulumize.20Tsapano Mulungu wamtendere, omwe adabweresa wakubula kwa anyamuya m'busa mkulu wamabira, Mbuyathu Yesu, na mulopa wa mpangano wakusaya kumala, 21akulongedzeseni na chirichense chabwino kuchita bzimfuna iye, kuphata basa mwaife ndicho mchakumudekera iye, kudzera mwa Yesu Mkhirisitu, kuna iye kukhale ulemerero kunthawe zanthawe. Amen.22Tsapano ndikukudandaulirani imwe, abale, bvumani mafala ya chidandauliro ndiyo ndakunemberani mwa chigwatira. 23Dziwani kuti m'bale wathu Timoteo watsudzuliwa, omwe nimdzabwera naye kudzakuonani penu anibwera kamangu.24Mupereke kulimba kuna atsogoleri wanu wensene na wanthu wensene wakuchena wa Mulungu. Wale wakuchokera ku Italiya wale alikuti kulimba kuna imwe. 25Chisomo mbachikhale kuna imwe mwensene.

James

Chapter 1

1Yakobe, nyabasa wa mulungu na mbuya yesu khilistu, kuna mitundu khumi na miwiri ya kumwazikana: Ninkusewezani! 2Abale ninga wangu, muone kuti bzense psakudeka, nthawi ndiyo mulikuona mavuto yakusiyanasiyana. 3Nakuti mudziwe kuti kuyeziwa kwa chikhulupiliro chanu kumbabweresa kupilira.4Lekani chipiliro chimalize basa lache kuti imwe mukhale wabwino na kusaya kulumala, nakuti nampodi musaye chinthu chilichese. 5Soma penu wina wa imwe anfunikira nzeru, akumbire kuna Mulungu, iye ndiye ambapereka mwakudzala na mwakusaya kupunza kuna wense ndiye anikumbira, ndipo adzapereka kuna iye.6Soma munthuyo ambakumbire na chikhulupiliro, neye mwakukaikira. Nakuti munthu ndiye ambakaikira ambnakhala ninga pfunde la panyanza ndilo limbatengiwa na mphepo yakubvunduka. 7Munthu umweyo nampodi akumbuke kuti adzapasiwa chilichense kuchokera kwa Mbuya; 8umweyo ni munthu wakumbuka pawiripawiri, wakusaya kukhala mbuto ibodzi mu njira zache zense.9Lekani m'bale wakusaya chinthu abzitamandire na ukulu bwache, 10na nyabzinthu abzitamandire na kusauka thangwe adzachosiwa ninga duwa la upswa bwakuthengo. 11Nakuti dzuwa limbabula na kupsa ndipo limbachontha upswa. Duwa limbadoda pansi, ndipo kudeka kwache kumbachoka. Na njira imweyi nyakudala adzafota mkati mwa mafambidwe yache.12Nyakudala munthu ndiye anipilira pa kuyeziwa. Nakuti angamala kuyeziwa, adzatambira kolona wa moyo, omwe adalonjeziwa kuna iwo ndiwo ambafuna Mulungu. 13Nampodi winango alewe pomwe iye akuyeziwa ''Ndkuyeziwa na Mulungu," thangwe Mulungu ambayeza lini na bzakuipa, ayayi iye kuyeza munthu.14Soma munthu aliyense ambayeziwa na chakufuna chache, ndicho chimbapfuwa na kumunyengeza iye. 15Ndipo popo chakufunacho chikaima, chimbabala tchimo, ndipo tchimo likakula, limbala ipfa. 16Abale wangu, nampodi kunyengeziwa.17Mphatso iliyense yabwino na mphatso iliyense ya chadidi imbachoka kudzaulu. Imbabuluka pansi kuchoka kuna Baba wakubvunika. Na iye kulibe kusintha ayayi chibvulibvuli thangwe la kubwerera. 18Mulungu adasankhula kutipsasa kubaliwa na mafala ya chadidi, kuti tikhale wakukoma mtima wa bzakubereka bzakuyamba bza bzinthu bzense ndibzo adabzilenga.19Abale wangu mudziwe ichi: Lekani munthu aliyense ambabve kamangu, kuchedwa kusewera, nakuchedwa kundunduma. 20Nakuti kundunduma kwa munthu kumbachitalini bzakulungama bza Mulungu. 21Mwa bzimwebzi kundunduma na bzense bzakunyansa na kudzala kwa bzakuipa. Mwakuderekha tambirani mafala ya likoko, ndiyo yangakwanise kupulumusa moyo wanu.22Khalani wakuchita mafala neye wakutondo kubva, na kubzinyenga mwekha. 23Nakuti ninga aliyense ndiye anibva mafala neye kuchita, iye akulingana na munthu ndiye ambabziyeza nkhope yache yachilengedwe pa gilazi. 24Iye ambabziyeza yekha kenangoko ambayenda achi yebweratu nthawe yokhayokhayo kuti iye akhaoneka tani, 25Soma iye wakunyang'anisisa pa lamulo ladidi ndiro la ufulu, achipitiliza chita bzobzo, neye kukhala wakutondo kubva omwe ambayebwa, munthu umweyi adzakhala wakudalisiwa m'bzakuchita bzache .26Nakuti winango ambakumbuka ninga ambanamata soma ambamanga lini lilime lache, umweyo akubzinyenga mu mtima mwache ndipo kunamata kwache m'kwakusaya basa. 27Kunamata ndiko kuli kwa kuchena na kwa kusaya kupsipa pamaso pa Mulungu Babandiko kucheza na wana wasiye na akazi wamasiye mu kubonera kwawo, na kubzikoya wekha wasaya kuchita mawale na dziko lapnsi.

Chapter 2

1Adzinza wangu, nampodi kukhala na chikhulupiliro kuna Mbuya wathu Yesu Khistu, Mbuya wa ulemelero, na kunyang`ana maonekedwe ya munthu. 2Kumbukani kuti munthu winango wapita m`tchalitchi mwanu wabvala mphete za golide na bzakubvala bzabwino, wapita pomwe winango nyakusauka wa bzakubvala bzamansanza. 3Mukanyang`ana nyakubvala bwino ule mumbalewa, "Bwerani mukhale apa mbuto yabwino,'' soma mumbalewa kuna nyakusaka ule, "Iwe ima uko'' ayayi ''Khala pansi pa mpando wanguyi,'' 4kodi mukuweruzana lini mwekhamwekha? Kodi mulibe kukhala anyakuweruza wakukumbuka bzakuipa?5Bverani, adzinza wangu wakukondeka, kodi Mulungu alibe kusankhula anyakusauka wa dziko la pansi kuhkhala anyakudala mwa chikhulupiliro na kukhala wakupita m`nyumba ya ufumu ndiyo adailonjeza kuna iwo ndiwo ambam`funa iye? 6Soma imwe mumbanyoza anyakusauka! Kodi mbanyakudala lini ndiwo ambakuboneresani? Kodi ndiwolini omwe ambakuyendesani ku mbuto za mphamvu za umangi? 7Kodi ndiwolini omwe ambanyoza dzina lanu labwino lomwe mumbacheriwa nalo?8Soma, penu mum`chita, mukwanise lamulo ninga ndimo bzidanembidwira, ''Kuti umukonde mwanzako ninga umbabzikondera iwepo," iwembo uchite bzibodzi bodzibzo. 9Soma penu mumbanyang`ana kudala kwache, mukuphonya, ndipo mudzagaziwa na lamulo ninga wakuphonya.10Pakuti munthu angakwanise malamulo yense, soma angaphonyana na libodzi, waphonyana na yense. 11Thangwe omwe adalewa kuti, "Nampodi kuchita chigololo," ngumweyo pomwe omwe adalewa kuti, "Nampodi kupha." Penu umchita lini chigololo, soma unipha, ukhala wakuphonyera lamulo.12Sewerani terepoyo ndipo chitani telepoyo ninga wanthu ndiwo adzaweruziwa na lamulo la ufulu. 13Nakututi chiweruzo chidzakhala chakusaya chifundo kuna wale omwe alibe kuonesa chifundo. Chifundo chimbabzitamandira kugazana na chiweruzo.14Adzinza wangu, kodi phindu nchiyani, munthu winango akalewa kuti anacho chikhulupiliro, soma alibe mabasa yache? Kodi chikhulupiliro chimwechi chingamupulumuse? 15Kumbukani kuti mchimwene pinango nana alibe bzakubvala bzabwino ndipo akusaya chakudya cha nsiku ibodzi. 16Yezezani kuti m`bodzi wa imwepo akulewa kuna iwo kuti, ''Ndokoni na mtendere, mukafunike, ndipo mukakhute." Soma mulibe kuwapasa bzinthu ndibzo akubzisaya pa thupi lawo, phindu nchiyani? 17Munjira imweyi chikhulupiliro pachokha chasaya mabasa yache, mchakufa.18Soma winango akalewa kuti, "Iwe unacho chikhulupiliro, soma ine ndinayo mabasa" Ndiwonese chikhulupiliro chako chakusaya mabasacho, inembo ndikuonese chikhulupiliro changu na mabasa yache. 19Iwe ukakhulupilira kuti Mulungu alipo bodzi basi; unichita bwino. Soma neye bziwanda bzimbakhulupilira telepoyo, ndipo bzimbanjenjemera. 20Bzilema imwe, mukufuna kudziwa, kuti chikhulupiliro chakusaya mabasa chilibe basa? (Mabukhu inango yakalekale yadanemba kuti, ukufuna kudziwa, chilema iwe, kuti chikhulupiliro chakusaya mabasa nchakufa?21Neye Abrahamu m`beleki wathu alibe kuoneka wakulungama na mabasa yache panthawe ndiyo adapereka mwanache Isaki pa guwa la nsembe? 22Mudaona kuti chikhulupiliro chidaphata basa pabodzi na mabasa yache ndipo na mabasa yamweya chikhulupiliro chache chidakwanisika. 23Ndipo manemba yadakwanisika yomwe yambalewa kuti, "Abrahamu adakhulupilira Mulungu, ndipo adawelengiwa kuna iye ninga wachadidi," ndipo akhachemelewa kuti ni mwanzache wa Mulungu. 24Muniona kuti bzidachitika thangwe la mabasa kuti munthu akhale nyakulungama, neye kuti na chikhulupiliro chokha.25Munjira ninga imweyi pomwe, Rahabi puta ule alibe kukhala wakulungama na mabasa panthawe ndiyo adawatambira anyamithenga ndipo achiwayendesa na njira inango? 26Nakuti thupi lakusaya mzimu ndakufa, napomwe chikhulupiliro chakusaya mabasa mchakufa.

Chapter 3

1Adzinza wangu, nampodi azinjife tikhale apfunzisi, pakuti mukudziwa kuti omwe tikhala apfunzisi ndife tidzaweruziwa kwenekwene. 2Nakuti tense timbapsoma munjira zizinji. Soma penu winango ambapsomalini na mafala, omweyo ni munthu wabwino, omwe angakwanise kumanga pomwe thupi lache.3Tsapano penu tiniikha bzakuphatira kumulomo kwa bulu kuti ambatibvere ifepano, ife tingakwanise kupotoloza thupi lache lense. 4Dziwani pomwe kuti chombo cha m'madzi, neye bzikulubzikulu ndipo bzimbafambisiwa na mphepo ya mphamvu, soma zimbatembenuziwa na kachingwe kang'onong'ono kuyenda kulikwense ndiko nyakufambisayo alikufuna.5Munjira imweyi, lilime nkachiwalo kang'ono, soma limbabzikuzira bzinthu bzizinji. Nyang'anani kamoto kang'ono tani soma kambagasa thengo likulu. 6Lilime ni moto, bzakuipa bza dziko bzidaikhiwa pa bziwalo bzathu. lilime limbapsipisa thupi lense, limbagasa moto mafambidwe ya moyo, ndipo lidzatenthiwa na gehena.7Nakuti mtundu uliwense wanyama za mthengo, mbalame, na bzakukwawa, nabzakulengiwa bzanyanja bzimba zerewera nakuzeleweziwa na wanthu. 8Soma palibe munthu ndiye adalizelewera lilime. Ilo lidaipa, lidadzala nandulu yakupha.9Na lilime limbanamatira Mbuya na Baba, nalo khalokhalo timbatembelera nalo wanthu, omwe adakonziwa nchifaniziro cha Mulungu. 10Pamulomo popa pambachoka bzabwino napomwe thembelero. Adzinza wangu, bzinthu bzimwebzi nampodi bzimbachitike.1112Kodi lowe angachose madzi yakutapila na yakuwawa pa una bubodzi? Adzinza wangu, kodi muti wa mkuyu, ungabare zitona? Pinango tiligu, angabare mnkhuyu? Bzingachitikelini kuti madzi ya munyu yangachose madzi yabwino.13Mbani omwe ana mzeru na kubvesesa pakati pa imwepo? Lekani munthu omweyo awonese moyo wabwino na mabasa yache ya nzeru za umunthu. 14Soma penu muna kaduka kakuwawa na bzakulewana mu mtimamo, nampodi kubzitambira ndipo nampodi kuchita gunkha kugazana na chadidi.15Nzeru zimwezi m'zakuchokalini kudzaulu. Soma, m'zapadziko lapansi pano, zakusaya mzimu, za bziwanda. 16Nakuti pambuto ndipo pana mnsanje na bzakulewana popo pambakhala chisokonezo ndipo chakuipa chilichense chimbachitika. 17Soma nzeru zachoka kudzaulu zimbakhala zakuchena, zimbakhala za mtendere_nachikondi, zafovolo, zakubvera, zakudzala na chifundo, na bzipaso bzabwino bzakusaya kusankhulana na bzakusaya kubzikomedwesa. 18Soma bzakubala bza chadidi bzibzaliwa mu mtendere kuna iwo ndiye anichita mtendere.

Chapter 4

1Zinichokera kuponi nkhondo na kuyambana kunichokera kuponi pakatipanu? Bzobzi bzini chokera lini kubzakukumbuka bzanu bzomwe bzimbachita nkhondo mkati mwa bziwalo bzanu? 2Imwe mumbafuna, soma mumbabzitaza. Imwe mumbapha nakuchita kaduka, napo mukukwanisa lini kubzigumana. Imwe mukuyambana naku menyana. 3Imwe mulibe chinthu thangwe imwe muku kumbira lini. Imwe muku kumbira soma mukutambira lini thangwe muku kumbira kuipa, kuti mukabzimwaze nakuchita bzakukhumba bzanu.4Akazi maputa imwe! kodi mumbadziwa lini kuti kukondana na dziko lapansi psakuipa kuna Mulungu? Terepoyo iye omwe amfuna kukhala wa kukondana na dziko lapansi abziika yekha kukhala wakuipa na Mulungu. 5Pinango mukumbuka kuti yakutondo kulewa bzakusaya basa, ''Mzimuyo yekha ambchitisa ife kukhala na moyo nakuchita nsanje''?6Soma Mulungu ambatipassa ife chisomo, na bzakunembera bzikulewa, ''Mulungu ambalamba nyakubzikuza, soma ambapereka chisomo kuna wakubzichepesa.'' 7Nakuterepoyo bverani Mulungu. Mulambizeni wakuipa, napo iye adzaku thawani imwe.8Bwerani pafupi na Mulungu, ndipo iye adzabwera pafupi na imwe. Sambani m`manja, imwe anyakuphonya, ndipo chenesani mitima yanu, imwe wamitima_miwiri. 9Lilani, lilani, ndipo lilani mpakana muchoke misozi! Lekani kuseka kwanu kukhale kulira na kukomedwa kwanu kukhale nsisi. 10Bzichepeseni mwekha pamaso pa Mbuya, ndipo iye adzakukuzani imwe.11Adzinza, lekani kumbalewana munthu na mwanzache. Munthu ndiye anilewa bzakuipa bza mwanzache pinango kuweruza wa dzinza wache iye walewa lamulo ndipo wayeluza lamulo. Penu uniweruza lamulo, ndiwe wakusaya kubvera lamulo, soma ndiwe nyakuweruza. 12Nim`bodzi ekha ndiye ambapereka lamulo. Ni m'bodziyo ndiye angakwanise kupulumusa na kudzonga. Ndiwe yani iwepo, kuti ungaweruze mwanzako?13Tsapano bverani, imwe omwe mumbalewa kuti, ''Lero pinango mangwana tidzayenda kumzinda wakuti, nidzakakhala gole libodzi kumweko, kugulisa bzinthu, tichiona phindu.'' 14Mbani ambadziwa bzakuchitika mangwana, nakuti moyo wanu udzakhala tani? Nakuti imwe ndimwe utsi bomwe bumbaoneka kwa kanthawe kang`ono kinangoko bumbachoka.15Soma, mumbalewe kuti, ''Mulungu angafuna, tidzakhala ndipo tidzachita ibzi ayayi bzakuti.'' 16Koma tsapano mukubzitamandira na kubzikuza kwanu. Kubzikuza kwense uku m`kwakuipa. 17Tsono kuna munthu waliwense ndiye ambadziwa kuchita bzabwino soma ambachitalini, m`nkhuphonya kuna iye.

Chapter 5

1Bwerani tsapano, imwe omwe ndimwe anyakudala, lilani thangwe la kubonera komwe kukubwera kuna imwe. 2Chuma chanu cabvunda, na bzakubvala bzanu bzadyewa_natulombo. 3Golide na Siliva wanu bzachita fuluzyu ndipo fuluzyu yacheyo idzakhala mboni yakulewela imwepo, Ndipo idzadya nyama ya thupi lanu ninga moto. Mwabziikhira chuma chanum`nsiku za kumaliza.4Nyang`anani, malipilo ndiyo mudakoya kuchoka kuna anyabasa ndiwo adakolola minda yanu akulira kuna imwepo. Ndipo kulira kwa anyakukololawo kwafika m`makutu ya Mbuya wa wanthu wense. 5Mwadyelera pa dziko lapansi ndipo mwachita bzinthu bzakudekera imwepo mwekha. 6Imwe mwadyesa mitima yanu pa nsiku ya kupha. Imwe mudagaza na kupha munthu nyakulungama. Iye alibe kugazana namwe.7Adzinza, khalani wakudelekha mtima, kinangoko dikirani, mpakana Mbuya adzabwere. Nyang`anani ndimo mulimi ambadikhilira chakubala kuchokera ku dziko la pansi ndipo ambakhala wakudelekha mtima pachimwecho, mpakana chitambire mvula ya kuyamba na yakumalizira. 8Imwepombo, khalani, wakudelekha mtima. Mitima yanu ikhale ya yakulimba thangwe Mbuya ali pafupi kubwera.9Lekani kudandaula, adzinza, kugazana munthu na mwanzache, kuti nampodi mudzagaziwe. Nyang`anani, nyakutonga waima pa m`suwo. 10Tewezerani, adzinza, kuchokera pa kubonera na kudelekha mtima ndiko adachita aneneri, iwo omwe adasewera mudzina la Mbuya. 11Nyang`anani, tikuwaona ninga wakudala iwo ndiwo adapilira. Imwe mudabva bza kupilira kwa Yobu, ndipo mukudziwa kumalizira kwache kwa Mbuya, kuti iye akhali wa wachikondi tani na wakudzala na chifundo.12Padzaulu pa bzensenebzi, adzidza, lekani kulumbira, pinango bzakudzaulu, pinango bzapansi, pinango chinthu chilichense. Soma lekani ''Kutawira'' kwanu kukhale ''Kutawira'' ndipo ''Kulamba'' kwanu kukhale ''Kulamba,'' kuti nampodi mukagwe pa chiyeruzo.13Kodi pana winango wa imwepo ndiye akubva kuwawa? Mulekeni iye anamate. Kodi pana winango wa imwe akusangalala? Mulekeni iye ayimbe. 14Kodi pana winango wa imwe akuduwala? mulekeni iye achemere akulu wa mpingo wa kutchalitchi, ndipo alekeni iwo amunamatire iye. Lekani iwo amupsingisire mafuta mu dzina la Mbuya. 15Kunamata kwa chikhulupiliro kumbachiza munthu ndiye akuduwala, ndipo Mbuya adzamulamusa umweyo. Penu iye ankana bzakuphonya, Mulungu adzamukhululukira iye.16Tsono tawilizani kuphonya kwanu kuna munthu na mwanzache ndipo munamatirane kuti muchiziwe. Kunamata kwa munthu wakulunga mkwamphamvu na basa lache. 17Eliya akhali munthu ninga ife. Iye adanamata neye kulekeza kuti mvula isaye kubvumba, mvulayo ilibedi kubvumba pansi kwa magole matatu na miyezi mitanthatu. 18Kinangoka Eliya adanamata pomwe. Kudzaulu kudapereka mvula, ndipo dziko la lapansi lidabala bzakubala bzache.19Adzinza wangu, penu winango wa imwe anisochera kuphonyana na chadidi, winango wa imwe amubweze iye abwerere, 20munthu umweyo adziwe kuti iye amubweza kwaku phonya na njira yache yaku imfa yapulumusiwa ndipo adzabisa machimo mazinji.

2 Peter

Chapter 1

1Simoni Petulo, nyabasa na mtumiki wa Yesu Khilistu,kuna iwo omwe adatambira chikhulupiro cha muti wache ninga ife tidatambira, chikhulupilo na bza kulungama bza Mulumgu wathu na Mpulumusi Yesu Khilistu. 2Chisomo na mtendere bziwande naku thumizilika kuna Mulungu na Yesu Mbuya wathu.3Na mphamvu ya umulungu bwache, bzinthu bzense bza moyoadatipasa ife na kukumbila kudzera mwakudziwisa na iye omwe adatichemera ife kudzera mu ulemero bwache na kudeka kwache. 4Kudzera mu ibzi iye adatipasa ife bzakutilonjeza bza muti weche bzikulu, na ibzi kuti mukakhale na makhalidweninga ya umulungu bwache, mukapulumuke kubza kubvunda bzomwe bzili pa dziko lapansi bzakunyosewa na kusirira.5Tsono na thangwe limweri, chitani bzakudeka bzanu kuthumizira pomwe kudeka kwa chikhulupiliro chanu, na kudeka kuthumizira bzidziwiso, 6na bzidziwiso kuthumizira kubzilambiza_wekha, na kubzilambiza_wekha kuthumizira kupirira, na kupilira kuthumizira kupemphera, 7na kupemphera kuthumizira chikondi cha paudzinza, na chikondi cha paudzinza chithumizira chikondi.8Penu bzinthu bzobzi bziri mwa imwepo bziniwanda mwa imwepo, iwo adzakusungani kuti nampodi kukhala wautofu pinango wakusaya bzipatso pakudziwisa kuna Mbuya wathu Yesu Khilistu. 9Tsono ule omwe alibe bzinthu bzobzi ngwakusaya kuona iye ni zimola, iye ambayebwa kubzichenesa na kutaya bzakuipa bzache bzakale.10Tilepoyo, adzinza, chitani bzabwinobzanu kuti mukonze kuchemeriwa kwanu na kusankhuliwa kwachadidi, tsono penu imwe muni chita bzinthu bzobzi, imwepo mudza bonera lini. 11Na njira yimweyi kudza thumizilika kulemera kwanu pamsuwo wa kupita mu ufumu bwa Mbuya wathu na Mpulumusi Yesu Khilisitu.12Na nthangwe limweri nthawe zense nidzakhala wakukonzeka kuku kumbusani imwe bzinthu bzobzi, neye penu imwe mukudziwa kale, neye penu ndimwe wakulimbika na chilungamo ndicho imwe munacho. 13Ine ndikukumbuka kuti mpsabwino kuna ine, neye penu ine ndikukhala mchikhumbi, ndikupulumuseni na kukukumbusani. 14Nakuti ine ndikudziwa kuti kusiya khumbi langu kuli pafupi, thangwe Mbuya wathu Yesu Khilistu adandilangiza kale bzobzi kuna ine. 15Soma ine nidzachita pomwe kumkulumize kukuonani kuti pakuchoka kwangu imwe mwense mudzakwanise kukumbukira bzinthu bzobzi.16Tsono ife tilibe kutewera kuchenjera na miyambo yache yapezipezi pomwe ife tidakonza bzakukudziwisani imwe bza mphamvu nakubwera kwache kwa Mbuya wathu Yesu Khilisitu, soma ife tikhali mboni zakuona na maso bza ukulu bwache. 17Nakuti iye adatambira ulemu na ulemerero kuna Mulungu Baba pomwe mafala yadabwera kuna iye na Ulemero Bukulu, achilewa, ''Uyu ndiye Mwanangu wakukondewa, na iyeyu nimbakomedwa naye.'' 18Ife tekha pomwe tidabva mafala yomweya yakubwera kuchoka kudzaulu pomwe ife tikhanaye pabodzi iye ku phiri lakupambuliwa.19Soma ife tina mafala yaku lewera yakukhazikika kwenekwene, yomwe imwe munga chite nayo bwino muchiyateweza ninga chakubvunikila pa mbuto ya mdima kufikizana kukuyamba kuchena ninga nthanda ya kumachibese ikubvunika mumtima mwanu. 20Padzaulu pa bzensebzi, imwepo muyambe kubvesesa kuti palibe chilewedwe chakunembiwa chakale chomwe chidabwera na winango kuthandauziwa chokha. 21Nakuti palibe kulewera komwe kudabwera thangwe la kufuna kwa munthu, soma wanthu ambasewera kuna Mulungu pomwe iwo aphatiwa na Mzimu wa Kuchena.

Chapter 2

1Wakulewera wakunama adabwera pomwe kuna wanthu, na anyakupfunzisa wakunana adabwera pomwe kunaiwo. Iwo adzatengera kumbali iwo chipambuko chakudzongeka, iwo adzalamba mbuya omwe adzawagula iwo. Iwo adzabzitengera kamangu chidzongeko cha iwo okha. 2Azinji adzatewera bzakuipa bzawo, na kudzera kuna iwo njira ya chadidi idzanyoziwa. 3Na kusirira kwao adzakuyesani malonda na mafala yakunama. Chiyeruzo chawo chidzatenga lini nthawe kubwera, nachidzongeko chawo chini odzira lini.4Nakuti penu Mulungu alibe kuwafuwa angero omwe adaphonya, M'malo mwache iye adawathusa iwo kumoto achiwaikha iwo naunyolo kudindi la mdima kufikira adzayeruziwe, soma bzakunemba bzakale bza Chihereni bzidanemba kuti, adawaikha mdindi lakuzika lamdima kudikhila chiyeluzo, 5napo iye alibe pomwe kuwakoya dziko lapansi lakale, soma adakoya Nowa, achilalikira bza chilungamo, pabodzi na anzache achanu na awiri kufikila pomwe iye adabweresa chigumula pa dziko lapansi kuna wanthu wakusaya kukhululpila. 6Mulungu adasungunula pomwe mizinda ya Sodomu na Gomola achiyisandusa dotha achiwagwesa pomwe iwo kuchidzongeko ninga chakuyezezera cha bzomwe bzingachitike kuna wakusaya kupemphera,7soma adapulusa nyakulungama Loti, omwe adilimba namakhalidwe yakuipa ya wanthu wakusaya kutewera malamulo_ 8nakuti munthu wachilungamo, omwe ambakhala nawo pabodzi nsiku zense, iye adazunzika na chilungamo pakuona na kubva bzakuchita bzawo bzakusaya kuyeluzika_ 9penu Mbuya akada chita bzinthu bzobzi, iye akadadziwa kupulumusa wanthu wache wakupemphera mubzakuyesa nakudziwa kuwakoya kwache wanthu ndiwo ambapemphera lini mukadeya kuti iwo akalangiwe pansiku ya chiyeruzo.10Ibzi bzachadidi kuna wale omwe ambafamba achitambira bzakufuna bza thupi lawo omwe ambapepusa utongi. Ambagopa lini ambchita bzomwe iwo akufuna, ambachita lini mantha akafuna kunyoza akuluakulu wao. 11Angero anamphamvu zakulimba, soma iwo ambalewa lini mulandu wakuyeluza kugazana na Mbuya.12Soma wanthu awa ali ninga nyama zakusaya nzeru, wakubiliwa kuti akomedwe na kudzongeka. Iwo ambadziwa lini bzakuphonya bzawo. Pachidzongeko iwo adzangeka, 13adzabonera ninga kulipila pakuchita bzakuipa. Iwo akukumbuka ninga bzabwino kudyerera masikati. Iwo ndiwo anamabanga na kupunduka. Iwo ambadyerera madyerero yabzachikondi pomwe iwo akudya namwe. 14Iwo ana maso yakudzaza na bza uputa; iwo ambakwanisa lini kuleka bzakuipa. iwo ali kuwanyerera iwo na moyo wakusaya kulongosoka, iwo ana mitima yakuzolowera kusilira. Iwo ni wana wakutembererewa!15Iwo adaleka njira zakulungamaachitaika,achitewra njira ya Balamumwana wa Beori,omwe akhakonda kutambira malipilo ya kusaya kungama. 16Tsono iye adagaziwa na bzakuphonya bzache_bulu wakusaya mafala adasewera mafala yamunthu achimuletsa mneneriyo kupitilira.17Wanthu omwewa ali ninga mathawale yakusaya madzi na nkhungu yakumbuluka namphepo yachonzi. Mdima wakupsipa psii ukuwadikira iwo. 18Iwo ambasewera mafala yakupepuka yakusaya nzeru.Na bzilakolako bzathupi, na bzakuipa, iwo akhanyengerera wanthu omwe akhayezeza kufuna kupulumuka kuchoka kubzakuphonyabzomwe akhachita. 19Akhawauza bzaufulu iwo, soma iwo okha mbanyabasa wa bzakubvunda. Nakuti munthu ndiye nyabasa chili chense ambachita cha iye.20Angadakhala iwo adakwanisa kuthawa bzakuipa bza dziko lapansi nachidziwiso cha Mbuya na Mpulumusi Yesu Khilistu angada kondwa na iwo achigonjesiwa, bzakumaliza bzawo bzikadaposa bzakuyamba. 21Bzingadakhala bwino kuna iwo neye kukhala achidziwa njira ya chadidi kusiyana na kudziwa nkhubwera njira ya malamulo yakuchena lakuperekiwa kuna iwo. 22Mwambo umweyu ngwachadidi kuna iwo: ''Mbuwaya yabwerera pomwe kumasanzi yache, na Nkhumba yakusambisiwa yabwerera pomwe kukunkhulika pa mataka.''

Chapter 3

1Wakukondewa, ili ni tsamba langu lachiwiri lomwe ine ndanemba kuna imwe, Mwa mwensenemwe muli kukumbusiwa kutsitsimuka kwa pansi pa mtima wanu 2kuti imwe mukakumbuke mafala ndiyo yadaseweredwa kale na anyakunenera na malamulo ya Mbuya wathu Mpulumusi adapasiwa na atuki wanu.3Chakuyamba dziwa ibzi, anyakukusinjirirani adzabwera nsiku zakumaliza. Iwo adzakusinjirirani nkumbatewera ninga momwe iwo akufunira. 4Iwo adzalewa, ''Lili kuponi pangano lakubwera kwache? Kuchokera pomwe azi babathu adafa, bzinthu bzikukhala chibodzibodzi, kuchokera pakutoma kulengiwa.''5Iwo aayebwa kuti bzakulengiwa bzidakhala kale kale na mafala ya Mulumgu kuti kudzaulu na dziko lapansi bzidakonziwa kuchokera kumadzi na kudzela kumadzi, 6kudzera kubzobzi dziko nthawe yomweyo lidadzongeka, nakumiziwa na madzi. 7Na mafala yomweyo kudzaulu na dziko lapansi adzikoyeyera kumoto, adzikoya kufikila nsiku za chiyeruzo na kudzongeka kwa wanthu wasaya kupemphera.8Soma nampodi kuyebwa chinthu chibodzi, wakukondewa, kuti nsiku ibodzi kuna Mbuya ili ninga magole chulu, na magole chulu ili ninga nsiku ibodzi. 9Mbuya ambachedwa lini nalo lonjezo lache, ninga winango ambachiona chakuchedwesa icho. Somatu, iye ambachita nsisi na imwe. Iye akufuna lini kuti winango wa imwe akadzongeke, soma kuti tense tikafike na kulapa.10Pinango pomwe nsiku ya Mbuya idzabwera ninga mbava: Kudzaulu kudzayenda na kukuwa kukulu. Bzinthu dzidza ngaka na moto, na dziko lapansi na bzakuchita bzache lidzapserera.11Nakuti bzinthu bzensenebzi bzidza dzongeka nanjira imweyi, tsono mukhakhale wanthu wamtundu wanyi? Mukhale wanthu wakupumbulika na kupemphera. 12Imwe mukhale wakudikila nakufulumiza nsiku ya kubwera kwa Mulungu. Nsiku imweyo, kudzaulu kudzadzongeka na moto, na bzinthu bzidza sungunuka na kupsa kukulu. 13Soma malingana na kulonjeza kwache ife tikudikila kudzaulu kwa tsapano na dziko lapansi la tsapano, lomwe wakulungama adzakhalisa.14Pamwepa, wakukondewa, ngakhale mukudikira bzinthu bzobzi, chitani bzabwino bzanu kuti mugumanike wakusaya banga na chipsera kuna iye, na mtendere. 15Pomwe, yezezani kukumbuka Mbuya wathu na chipulumuso, ninga pomwe wakukondewa dzinza wathu Paulo adanemba kuna imwe, ninga bza nzeru zomwe zidaperekiwa kuna iye. 16Paulo adalewa bza bzinthu bzobzi m'matsamba yache yense, mu ibzi muna nzinthu bzinanango bzakunesa kubzibvesesa. Wanthu anyakusaya kupfunza na anyakusaya kukhazikika ambapotoza bzinthu bzobzi, ninga iwo adachitira bzakunembera bzinango, iwo adabzidzonga okha.17Tsono, wakukondewa, imwe mukudziwiratu bza bzinthu bzobzi, bzinyang'anileni mwekha kuti imwe nampodi kutengeka nakuphonya kuna wanthu wale wakusaya kuyeruzika nakuti imwe mungaleke kuchita bzakulungama bzanu. 18Soma kulani na chisomo nakudziwa bza Mbuya wathu Mpulumusi Yesu Khilistu. Kuna iye kukhale ulemerero tsapano na kunthawe zense. Ameni!

2 John

Chapter 1

1Kuchoka kuna mkulu kuyenda kuna mkazi wa kusankhuliwayo na wana wace, ndiye nimbamukonda mu choonadi cha chadidi chire - ndiponso sikuti ine ndekha, soma na wense pomwe ndiwo achidziwa chadidi- 2thangwera chadidi ndico chatsalira mwa ife apo chimdzakhala mwa ife basi ate kalekale. 3Chifundo, mwai na mtendere bzimdzakhala na ife kuchoka kwa Mulungu Babathu na kuchoka kuna Yesu Mkhirisitu, Mwana wa Baba, mu chadidi cha chikondi.4Ndasekera kwene kwene kuti ndaona wana wanu winango ankufamba mu chadidi, ninga ndimo tatambirira chitongi ichi kuchoka kuna Baba. 5Tsapano ndikukumbira, mkazi wakubvekera iwe__se ninga kuti kukunemberani chitongi chipsa, soma ndico tikhanacho kale pakutoma___ pala kuti tikondane wina na mwayache. 6Ichi ni chikond, kuti tifambe naco malingana na bzitongero bzace. Ichi ni chitongi, ninga ndimo mudabvera pa kutom kuti mufambe momo.7Nakuti wakunama azinji ali balala balala kifamba mdzikomu, ndiwo ambatawira lini kuti Yesu Mkhirisitu adabweradi ku thupi.Umweyo ndiye wakunama na wakulamba Yesu. 8Ubzinyang'anire wekha, pala kuti nampodi utaye bzinthu ndibzo tabzichita, soma pala kuti udzatambire mpfupo yako yamtero.11Ule ndiye anipitirira basi kutsogolo seye kukhala muchipfunziso ca Yesu alibe Mulungu. Ndiye amkhala mu chipfunziso, umweyu ana Baba na Mwana letu pabodzi. 10Penu winango am'bwera kuna imwe seye chipfunziso chochi, nampodi kumutambira mnyumba mwanu neye kumupasa moni kokha. 9Thangwe ndiye animupasa moni yekhayo wandendemerambo na wakuchita bzimwebzoyo.12Ndina bzizinji bzakuti ndinembe kuna imwe, soma ndiribe kufuna kubzinemba pa tsamba na tinta. Soma, ndikudikhira kuchita kubwera kuna imwe ndichidzasewera pa maso na maso, pala kuti kusekera kwathu kukhale kwa mtero. 13Wana wa m'bale wanu wakusankhuliwayu akupereka kulimba kuna imwe.

3 John

Chapter 1

1Mkuluyo kuyenda kuna wa kukondeka Gayo, omwe nimbamukonda bza chadidi. 2Wakukondeka, ndikupemphera kuti bzensene bzifambe bwino kuna iwe nakuti ukhale wakulimba, ninga ndimo mzimu wako ulirimbo bwino. 3Nakuti ndidasekera maninge pomwe abale adabwera kudzaikhira umboni bza chadidi cha iwe. 4Ndiribe chimwemwe chikulu kuposa ichi, kubva kuti wana wangu ankufamba mu chadidi.5Wakukondeka, ukuchita chakukhulupirika nacho chirichense, umbawacitira abale na alendo 6omwe achitira umboni bza chikondi chako pamaso pa mpingo. Umdzachita bwino kuwaperekeza pa ulendo bwao pa kuthemera kwa Mulungu, nakuti 7thangwera dzinali adabula seye nkutambira chinthu kuna wa chikunja. 8Mthangwe lache ife tikuthemera kutambira wakuterepayu, kuti tikakhale wakuthandizana nacho chadidi.9Ndidanemba chinthu kuna mpingo, soma Dioterefe ule, wakukonda kukhala mkulu wa wense, alibe kutitambira. 10Tsono ningabwera, nimdzakumbusa bzichito bzache ndibzo ankuchitabzi, kumbasewera bza pezi pezi k,una ife na mafala ya kuipa, apo popeza ibzi bzikumukwana lini akutambira lini abale iye yekha, apo wakufuna kuwatambira zjai awaletsa achiwataya kunja kuwachosa mu mpingo.11Wakukondeka, nampodi kutewezera bzakuipa soma bza bwino. Ndiye ambachita bza bwino ngwa bwino; wakuchita chakuipa alibe kuona Mulungu. 12Demetriyo adatambira umboni bwa bwino kucoka kuna aliyense na chadidi pomwe chaicho. Tikumuchitira pomwe umboni bza iye, apo mukudziwadi kuti umboni bwathu m'bwa chadidi.13Ndikhanabzo bzizinjisa bzakuti ndinembe kuna imwe, soma nimfuna lini ndikunembereni na chakunembera na tinta. 14Soma nimdziwa tsampanopa nimkuonani pomwe, apo tichidza lewalewa pa maso na maso. 15Mtendere ukhale kuna imwe. Anzathu akupereka kulimba kuna imwe. Mupereke kulimba kuna anzathuwo muchite kuwaguma madzina yawo.

Jude

Chapter 1

1Yuda, nyabasa wa Yesu Khilistu na m'mbale wache wa yakobe , kuna iwo wakuchemelewa , wakukondewa kuna Mulungu Baba , na wakusungiwa na Yesu Khilistu; 2Chifundo changu na mtendere na chikondi bzikuwandileni imwe.3Wakukondewa, pakuchita bzakamkulumize bzense bzakunemberani bza kupulumusiwa, bza ife tense ndakulumiziwa moyo inepano kukunemberani naro chapasiwa kabodzi kwa wakuchena moyo waMulungu. 4Nakuti pana wanthu wale omwe adakumpzeneraniimwe. Wanthu omwewa adanembiwa madzina yawo kale iwo ndiwo wanthu wakusaya , kukumbira Mulungu wathu kukhala chilakolako chakunyasa tsono iwo ambalamba Yesu , Khilistu omwe ndiye Mfumu yathu na Mbuya.5Tsapano ndikufuna ndikukumbuseni_ imwe napo mukuziwa kale ibzi _nakuti mbuya adapulumusa wanthu wache nakuwabulisa m'ziko la Aigupto , soma pa mbuyo pache adadzonga iwo omwe alibe kukhulupilira. 6Ndipo angelo , omwe alibe kukwanisa kutenda bzawo na udindo bwawo tsono iwo adasiya mbuto zawo_ Mulungu adamanga na maunyolo yakusaya kumala, tsono iwo akuwakoya mbuto zam'dima, kufikirana nsiku ikulu ya kuweruza.7Ningaa pomwe sodom na Gomorrah na miyi ya kuzungulira polondana nayo idabzipereka kuchigololo na akutewera zachilakolako bzakudabwisa . Bziniyikiwa mwakuyezeza pakuchitiwa bzilango bza moto wakusaya kumala . 8Tenepoyo pomwe, iwo khalota adapsipiza mathupi yawo . Adanyoza ufumu wawo adachitira , bzakuphonya ulemelero9Soma Mikaeli mkulu wa angero pakuchita ngunga na mdyerekezi nakugazana bza thupi la Mose, alibe kulimbika moyo kulewera thangwe kumulewera mwano, "Soma adati mbuya atsudzuleni!'' 10Soma iwowa bzomwe ambadziwalini ambachitira makiliyado napo bzomwe ambadziwa chibadwire, ninga bzamoyo bzakusaya mzeru , ambataika na ibzi. 11Tsoka kuna iwo! Nakuti adafamba njira ya Kaini tsono adabzidzonga mchisokonokero cha Balamu. Thangwe la kulipira nakutaika chizunzo cha kole.12Iwo ndiwo ambakhala namawanga pamaphwando yanu yachipangano, pakudya namwe pabodzi_ akubzifuwa wokha wasaya mantha. Mitambo yakusaya madzi yakutengekatengeka ninga mphepo; ninga miti yamayinza, yakusaya bzinthu_ yakufafa kawirikawiri, yakuzu mizi. 13Iwo ali ninga mafunde yakugopsa ya panyanza , akubvundunduka thobvu lamanyazi la iwo wokha; nyenyezi za kuchokera, bzimene m'dima wakupsipa bii ikubzikoyera wakusaya kumala.14Tsono kuna iwo Henoki , wa chinomwe kuchokera kwa adamu , alewera kuti "Nyang'anani! Mbuya akuwabwera nawakuchena wache bzuru makumi makumi. 15Iye akubwera kudzachitira wense chiyeruzo . Nakugaza wa kusaya kupemphera omwe ambabzichita bza kusaya kupemphera, nabzakulimba bzomwe anyakuipa anyakusawa kupemphera adabzisewera kuna iye . 16Iwo ndiwo anyakudandaula, anyakunyoza, anyakufamba ninga mwa bzikhumbokhumbo bzawo. Napa pamulomo pawo ambasewera bzikulukulu, akutenda wanthu thangwe lakupindula kwao, iwo ambanyoza anzawo .17Tsono imwe, abalewangu mukumbukire mafala yakulewedwa kale, amtumwi wa mbuya wathu yesu Khilistu. 18Nakuti adalewa kuna imwe, ''Panthawe yakumaliza panzagumanika anyakunyoza anyakufamba ninga mwabzikhumbokhumbo bzakusaya kupemphera pa iwo okha''. 19Iwo ndiwo anyakupambukisa; wanthu wamakhalidwe yachibadwidwe wakusaya kukhala naye Nzimu.20Tsono imwe, wakukondewa, mangirirani pabodzi mwekha chikhulupiliro chanu, cha Kuchena nakupemphera na Mzimu Wachena. 21Mubzikoye mwekha muchikondi cha Mulungu, nakudikira chifundo cha Mbuya wathu Yesu Khilistu kufikira moyo wakusaya kumala.22Napo winango wakukumbukakumbuka muwachitire chifundo. 23Soma winango; muwapulumuse nakuwachosa kumoto; kuna winango muwachitire chifundo namantha, muwenganenawo pomwe malaya yakuchita mawanga mthupi.24Tsono kuna iye omwe amkwanisa kukudikirani mungakhumudwe nakuimisa pamaso paulemelero pache wakusaya bvuto nakukomedewa , 25Kuna Mulungu yekha Mpulumusi wathu kupitira mwa Yesu Khilistu Mbuya wathu, wamphamvu, na ulemelero, nawaulamulilo, zikanati kuyamba nthawe na tsopano ate kufika nthawe zense, Amen.

Revelation

Chapter 1

1Ichi ni chibvumbuluso cha Yesu Mkhirisitu omwe Mulungu adampereka pala kuonesera akapolo wache bzomwe bzimfuna kuchitika tsapanopali. Adamudziwisa pakutumiza anjero wache kuna kapolo wache Yohani, 2Omwe adaikhira umboni bza mafala ya Mulungu na umboni bwa Yesu Mkhirisitu, bzinthu bzense ndibzo iye adabziona. 3Wakudalisika ndiye ambalewenga mwakukuwa bza uneneri ubu na wale ndiwo ambatetekera mafala ya uneneri bwache na omwe ambabvera ndibzo bzidanembiwa mwemo, thangwe nthawe yafendera.4Yohani, kuna mipingo minomwe mu Asia: chifundo mbachikhale kuna imwe na mtendere kuchokera kuna iye ndiye ali, na ndiye akhali, na iye ali nkubwera, na kuchoka ku mizimu minomwe yomwe iri pa chikadera chache, 5na kuchoka kuna Yesu Mkhirisitu, omwe ni mboni yakukhulupirika, wakutoma kubadwa kuna anyamuya, na mtongi wa mafumu ya pa dziko lapansi. Kuna iye wakutikonda omwe watitsudzula ku bzakuphonya bzathu thangwera mulopa wache---- 6watichitisa kukhala ufumu, wansembe wa Mulungu wache na Baba--kuna iye kukhale ulemelero na mphamvu zaku nthawe za nthawe . Amen.7Nyang'anani, akubwera na mitambo; diso lirirense limdzamuona, kuphatanidza pomwe na wense omwe adamupha. Mitundu yensene yapadziko lapansi imdzalira nkhawa thangwera iye. 8''Ndine Alefa na Omega,'' Watenepo Mbuya Mulungu, ''omwe ali, akhali, na ndiye alikubwera, wamphamvu zense.'' Bwakunembera bzinango bzachi Herene bzimbati, Ndine Alefa na Omega, wakutoma na wakumaliza, watenepo Mbuya Mulungu.9Ine, Yohani--m'bale wanu na omwe ndili namwe pabodzi mu kubonera na ufumu na kupilira kwa kuderekha ndiko kuli mwa Yesu--akhali pa nsuwa yakuchemeriwa Patimo thangwera mafala ya Mulungu na umboni bwa Yesu. 10Ndikhali mu Mzim u wa nsiku ya Mbuya. Ndidabva mmambuyo mwangu mkuwe ukulu ninga lipenga. 11Udati, ''Nembani bzomwe mulikuona m'bukhu, apo mubzitumize kumipingo minomwe---ku Aefeso, ku Smurina, ku Pergamo, ku Tiyatira, ku Sarde, ku Filadelfeya na ku Laodikaya.''12Ndidazungunuka pala ndione kuti mafala yakhasewera kuna ineyo yakhali ya mbani, apo pomwe ndidazungunuka ndidaona bzakumanikira kandiyero bzinomwe bza oro. 13Pakati nakati pa bzakumanikira kandiyerobzo ndidaona winango ninga Mwana wa Munthu, atabvala mkanjo utali wa, kufika mu nzayo zache na bande wa golide kuzungulira pa kadedema pache.14Msolo wache na tsisi bzikhali bzicena ninga ukuse---bzichena ninga matalala---apo maso yache yakhali ninga bzibvuli bza moto. 15Nzayo zache zikhali ninga mkuwa wakuyetima, ninga mkuwa wakuvukutiwa kachiwiri mu ng'anjo, apo mafala yache yakhali ninga madzi mazinji yakuthamanga. 16Akhana nyenyezi zinomwe m'boko lache lakumadidi, na psimo lakukhala na nsonga ziwiri zakuthwa likhabula mkamwa mwace. Nkhope yache ikhatoya ninga dzuwa lakupsa maninge.17Pomwe ndidaona, ndidagwa panzayo zace ninga munthu wakufa. Iye adabzatika boko lace lakumadidi pa ine achiti, ''Nampodi kubva mantha. Ndine wakutoma na wakumaliza 18na wamoyo. Ndikhali wakufa, soma nyang'anani nimkhala ku nthawe za nthawe. Apo ndina bzavi bza imfa na bza Hade.19Mthangwe lache nembani ndibzo mwaona, bzatsapano lino, na ndibzo bzimdzachitika bzikamala bzobzi. 20Soma pala thumbudzulo la bzakubisika bza nyenyezi zinomwe zomwe mudaziona kuboko langu la madidi, na bzakukhazikira kandiyero bzinomwe: Nyenyezi zinomwezo ni anjero wa mipingo minomwe apo bzakukhazikira kandiyero bzinomwebzo ni mipingo minomwe.''

Chapter 2

1Kuna mnjero wampingo waku Ayefeso nemba: 'Mafala ya ule omwe adaphata nyenyezi zinomwe ku boko lache lamadidi na ndiye ankufamba pakati pa bzakuikhira kandiyero bzinomwe bza oro, 2''Ndikudziwa bzichito bzako, basa lako lakukhuma, kupirira kwako kwakuderekha, nakuti ungabvume lini wale wakuipa, soma wawayezera wale omwe ambati mba atumwi uko neye, apo wawabulukira kuti mbakunama.3Uli kupirira mwakuderekha apo ulibe kuneta thangwera dzina langu. 4Soma ndinacho chakukugaza thangwe udataya chikondi chako chapakutoma. 5Kumbukira tsono pomwe wayambira kugwa. Lapa apo uchite bzinthu ndibzo ukhachita pakutoma. Pokha pokha ungalapa ndiye nimdzabwera kuna iwe ndichidzachosa chakukhazikira kandiyero chako pambuto pache.6Soma una ichi: Umbaipidwa na bzakuchita bza Anikolai bzomwe nimbawengana nabzombo. 7Omwe ana khutu, abve bzomwe Mzimu ukulewa ku mipingo. Kuna iye wakugonjesa nimdzamupa udidi bwakudya bza mmuti wa moyo, bomwe buli mu paradaizo wa Mulungu.'''8''Kuyenda kuna mnjero wampingo wa Smurina nemba: 'Mafala ya ule omwe ngwakutoma na kumaliza, omwe akhali wakusaika achisanduka pomwe wamoyo: 9''Ndikudziwa kubonera kwako na kusaya kwako, soma ndiwe wakudala. Ndikudziwa bza makiriyado ya wale omwe ambabziti Ayuda, uko neye. Mba asunagoge wa Satana.10Nampodi kugopa bzomwe bziri pafupi kuti bzikubonerese. Nyang'ana! Satana ali pafupi kufuna kukuthusani winangomwe mkaoko pakuti mukuyezeriwa, apo mumkabonera kwa nsiku khumi. Khalani wakukhulupirika kufikira imfa, nimdzakupani korona wamoyo. 11Wakukhala na khutu, abve ndibzo mzimu ukulewa kumipingo. Iye wakugonjesa amdzadzongeka lini na imfa yachiwiri.'''12Kuyenda kuna mnjero wa mpingo wa Pergamo nemba: 'Mafala ya iye wakukhala na psimo la nsonga ziwiri zakuthwa: 13Ndikudziwa ndiko umbakhala, kule komwe kadera yachifumu ya Satana iri. Chensecho umbaphatisisa dzina langu. Ndikudziwa ulibe kulamba chikhulupiriro chako mwa ine, neye mu nsiku za Antipa mboni yangu, wakukhulupirika wangu, omwe adaphiwa pakati panu, kule komwe Satana ambakhala.14Soma ndina bzinthu bzakuchepa bza kukugaza: Uli nawo koko omwe ambaphatisisa chipfunziso cha Balaamu, omwe adapfunzisa Balaki kuthusa chakupsomesa pa wana wa Isaraeri pala kuti akadye chakudya chakuperekiwa kuna mafano yakutsema na kukhala wakuchita chigololo. 15Munjira ninga yoyi, muna pomwe winango wakuphatisisa chipfunziso cha Anikolai.16Lapa, tsono! Ungasaya kutenepo, nimdzabwera kamangu kuna iwe, apo nimdzawathira nkhondo na psimo la mkamwa mwangu. 17Wakukhala na khutu, abve ndibzo Mzimu ukulewa ku mipingo. Kuna iye wakugonjesa, nimdzamupa mwala uchena wa dzina lipsa lakunemba pamwalapo, dzina lakuti palibe wina anilidziwa soma omwe anilitambirayo.'''18''Kuyenda kuna mnjero wa mpingo waku Tiyatira nemba: ''Aya ni mafala ya Mwana wa Mulungu omwe ana maso ninga malambi ya moto na nzayo za mkuwa wakuyetima. 19''Ndikudziwa bzakuchita bzako: Chikondi chako na chikhulupiriro na mabasa na kupirira kwakuderekha. Ndikudziwa bzomwe wachita tsampanopali bzikuposa ndibzo udachita pakutoma.20Soma ndina ichi chakukugaza: Ukubvuma mkazi Yezeberi, omwe ambabzichemera mneneri. Na chipfunziso chache ambanyengeza akapolo wangu kumbachita chigololo na kumbadya bzakudya bzakuperekiwa kuna mafano yakutsema. 21Ndidamupa nthawe yakulapa soma akufuna lini kulapa kulekana nacho chigololo chache.22Nyang'anani! Nimdzamuthusa pa kama wamatenda na wale omwe ambachita chigololo na iye mu chitsautso chikulutsa, pokha pokha alape bzichito bzao. 23Nimdzamenya wana wache kupha, apo mipingo yensene imdzadziwa kuti ndine ule omwe nimbapsaga psaga mu bzakukumbuka na mmitima. Nimdzapa kuna aliyense waimwe malingana na bzichito bzanu.24Soma kuna winango mwensene ku Tiyatira, kuna aliyense omwe ambaphatisa lini chipfunziso ichi na ndiye ambadziwa lini bzomwe wina ambachemera mkati mwa bzinthu bza Satana-----kuna imwepo nilewa kuti, 'Nimkuikhirani lini chakuwawa chirichense kuna imwe.' 25Mu njira iriyense, phatisisani chaibzo ate ndidzabwere.26Omwe ambagonjesa achichita bzichito bzangu ate kumapeto, kuna iye nimdzamupa kadera yakutonga wamitundu. 27'Amdzatonga na mpsimbo ya fero, apo ninga dongo mmitsuko amdzawapsa m'bzidupsa.' 28Ninga ndimo ndatambirira kuchoka kuna Baba, nimdzamupa pomwe nyenyezi ya kumachibese. 29Omwe ana khutu, abve ndibzo Mzimu ukulewa kuna mipingo.'''

Chapter 3

1Kuyenda kuna mpingo wa ku Sarde nemba: "Mafala ya omwe adaphata mizimu minomwe ya Mulungu na nyenyezi zinomwe. Ndikudziwa bzakuchita bzako. Una dzina lakuti ndiwe wamoyo, soma ndiwe wakusaika. 2Lamuka ulimbikise chomwe chasala soma chiri pafupi kusaika, thangwe ndiribe kugumana bzichito bzako bzakumaliza pamaso pa Mulungu wangu.3Kumbukira, tsono, bzomwe watambira na kubva. Bvera, na kulapa. Soma penu unilapa lini, nimdzabwera ninga mbava, apo umdzadziwa lini nthawe ndiyo nimdzabwera kuna iwe. 4Soma una madzina yakuchepa mu Sarde ya omwe alibe kupsipiza bzakubvala bzawo, apo amdzafamba nande, atabvala bzakuchena, nakuti mbakuthemera.5Iye wakugonjesa amdzabvazikiwa bzakubvala bzichena, apo nimdzapfudza lini dzina lache m'bukhu la moyo, ndichidzabvuma dzina lache pamaso pa Baba, na pamaso pa anjero wache. 6Omwe ana makutu, abve ndibzo Mzimu ukulewa kuna mipingo.'''7''Kuyenda kuna mpingo waku Filadefeya nemba: ''Mafala ya iye wakulemekezeka na wachadidi-----wafumbata chavi cha Davide, wafungula pomwe palibe angafunge, angafunga palibe anifungula. 8'''Ndikudziwa bzakuchita bzako. Nyang'ana, ndaikha paiwe msuwo wakufunguka wakuti palibe ndiye angafunge. Ndikudziwa kuti una mphamvu zakuchepa, soma wabvera mafala yangu apo ulibe kulamba dzina langu.9Nyang'ana! Nimdzachitisa wale waku sunagoge ya Satana, omwe ambabzichemera Ayuda uko neye, mbakunama----nimdzawachitisa kubwera achidzagodama panzayo zako, apo amdzadziwa kuti nimbakukonda. 10Nakuti wakoya bzitongi bzangu kupirira mwakuderekha, nimdzakukhotcherera kunthawe ya mayezero yomwe inkubwera padziko lense, kudzayezera omwe ankukhala padziko lapansi. 11Ndikubwera tsampanopa. Phatisa bzomwe ulinabzo pala kuti wina nampodi atenge korona wako.12Omwe anigonjesa nimdzamanga nsandamira mkachisi mwa Mulungu wangu. Amdzayenda lini pomwe kunja kwa kachisiyo, apo nimdzanemba pa iye dzina la Mulungu wangu, dzina la mzinda wa Mulungu wangu (Yerusalemu mupsa, omwe anibuluka kuchoka kudzaulu kuna Mulungu wangu), na dzina langu lipsa. 13Omwe ana khutu, abve ndibzo Mzimu ukulewa ku mipingo.'''14''Kuyenda kuna mnjero waku mpingo waku Laodikeya nemba: Mafala ya a Amen, mboni yakuthembeka na yachadidi, mtongi wachilengedwe cha Mulungu. 15Ndikudziwa bzakuchita bzako kuti ndiwe lini wakujejera ayai wakupsa. Ndikukhumba kuti uchikhala sikuti wakujejera ayai wakupsa! 16Tsono, thangwera kuti ndiwe wakuthuma ----sikuti wakupsa ayai wakujejera----ndasala pang'ono kukusanza kubula mkamwa mwangu.17Thangwe umbati ndidadala, ndina kale bzombo bzizinjitsa, apo nimfunalini chinthu.' Soma ukudziwa lini kuti ndiwe wapikado yakunyanya, wakupasa nsisi, wakusaya, zimola, na nyakukhala pezi. 18Bvesera langizo langu: Gula kuna ine oro wakuvukutiwa na moto pala kuti ukhale na vida, na wakubvala bzakuchena zedi pala kuti ubzibvazike sikuti kubzionesera manyazi ya kukhala pezi kwako, na mankhwala yakupaka mmaso mwako pala kuti uwone.19Ndikutsimula na kulapisa aliyense omwe nimbamukonda. Mthangwelache khala wanyongo na kulapa. 20Nyang'ana ndaima pamsuwo pako apo ndikugugudza. Penu wina anibva mafala yangu achifungula, nimdzapita mnyumba mwache na kudya naye, apo iye kudya nandembo.21Omwe anigonjesa nimdzamupa udidi mwakukhala pansi na ine pakadera yangu yachifumu, ninga ndimo ndidagonjesera pomwe ndichikhala pansi na Baba wangu pa kadera yache yachifumu. 22Omwe ana khutu, abve ndibzo Mzimu ukulewa ku mipingo.''''

Chapter 4

1Bzitamala bzinthu ibzi ndidanyang'anisa apo ndidaona msuwo wakufunguka kudzaulu. Mafala yakutoma ndiyo ndidabva yakhasewera kuna ine ninga lipenga, kuti, ''Bwera kuno, apo nimdzakuonesa ndibzo bziti bzidzachitike bzingapita bzinthu ibzi,'' 2Mwachidzidzi ndikhali mu Mzimu, apo ndidaona kadera yachifumu itakhazikiwa kudzaulu winango atakhala pamwepo. 3Omwe akhadakhala pamwepoyo, akhaoneka ninga mwala wa yasipi na sardiyo ( kaneriyo). Pakhana chitalaleza kuzungulira kadera yachifumuyo. Chitalalezacho maonekedwe yache ninga simaragido.4Kuzungulira kadera yachifumuyo pakhana makadera yachifumu makumi mawiri na manayi, apo wakukhala mmakadera yamweyo akhali akulu akulu makumi mawiri na awiri, wakubvala bzakubvala bzichena, na makorona ya oro pa misolo pawo. 5Kuchokera kumakaderako kudaoneka kupenya kwa mpheni, na mafala ya kugunda kwa chiphaliwali. Kandiyero zinomwe za ngundu ngundu zikhagaka kutsogolo kwa kadera yachifumuyo, kandiyero zomwe zikhali mizimu minomwe ya Mulungu.6Kutsogolo kwa kadera yachifumuyo kukhana nyanza ya mandala, ninga krustalo. Pakati nakati pa kadera yachifumuyo na kuzungulira kaderayo pakhana bzamoyo bzinayi, bzakudzala na maso, kutsogolo na kumbuyo.7Chamoyo chakutoma chikhali ninga mphondolo, chamoyo chachiwiri chikhali ninga kamwana ka ng'ombe, chamoyo chachitatu chikhana nkhope ninga munthu, apo chamoyo chachinai chikhali ninga chiombankhanga chakumbuluka. 8Bzamoyo bzinaibzo, chirichense chikhana maphapidwe matanthatu, bzakudzala na maso padzaulu na kunyansi. Usiku na masikati bziribe kunyamala kumbati, ''Wakuchena, wakuchena, wakuchena ni Mbuya Mulungu wamphamvu zense, omwe akhali, na ndiye amdzakhala.''9Pomwe bzamoyobzo bzikhapereka ulemerero, ulemu na kutenda kuna iye wakukhala pakadera yachifumu, iye wakukhala namoyo kunthawe zanthawe, 10akulu makumi mawiri na anayi adagwa pansi kuna wakukhala pakadera yachifumuyo kumunamata iye omwe amdzakhala kufikira kunthawe zanthawe. Iwo adatula makorona yao kukadera yachifumuyo, kulewa kuti, 11''Wakuthemera ,ndimwe, Mbuya wathu na Mulungu wathu , kutambira ulemerero na ulemu na mphamvu, nakuti mudalenga bzinthu bzensene, apo na chifuniro chanu bzidakhala na kulengiwa.''

Chapter 5

1Kinangoka ndidaona boko lamadidi la ule omwe akhadakhala pa kadera yachifumu lina bukhu lakunemba kunja na mkati, lakukhala na bzizindikiro bzinomwe bzakudindiwa. 2Ndidaona mnjero mkulu akukuwa na mafala makulu, ''Mbani wakuthemera kufununkhula bukhu na kutsudzula bzizindikiro bzace?''3Palibe kudzaulu ayai padziko lapansi ayai kutseri kwa dziko lapansi omwe adatha kufununkhula bukhulo ayai kulilewenga. 4Ndidalira zedi thangwe pakhalibe ndiye adaoneka wakuthemera kufununkhula bukhulo ayai kulilewenga. 5Soma mkulu m'bodzi adati kuna ine, ''Nampodi kulira. Nyang'ana! Mphondolo ya dzinza la Ayuda, Muzi wa Davide wagonjesa. Anikwanisa kufununkhula ,bukhulo na bzizindikiro bzache bzinomwe.''6Ndidaona Mwana wabira ataima pakati nakati pa kadera yachifumu na pampikiti pa bzamoyo bzinai na pa akulu. Akhaoneka ninga kuti kalekale akhadaphiwa. Akhana nyanga zinomwe na maso manomwe, yomwe ikhali mizimu minomwe ya Mulungu yakutumiziwa kuna wense padziko lapansi. 7Adayenda kukatenga bukhulo kuchoka kuboko lamadidi la m'bodzi wa anomwe omwe akhadakhala pa kadera yachifumu.8Atatenga bukhulo, bzamoyo bzinayi bzire na akulu makumi mawiri na anayi wale adagwa pamaso pa Mwana wabirayo. Aliyense waiwo akhana azeze na palato za oro zakudzala na bzakufukiza bzomwe ni mapemphero ya wanthu wakuchena mtima wa Mulungu.9Adaimba chimbo chiipsa: ''Mwathemera kutenga bukhu na kutsudzula bzizindikiro bzache. Nakuti mudaphiwa, apo na mulopa wanu mudagula wanthu pala Mulungu kuchokera kudzinza lirirense, chiseweredwe, wanthu na dziko. 10Mudawasandusa ufumu na ansembe kutumikira Mulungu wathu, apo amdzatonga padziko lapansi.11Kinangoka ndidanyan'gana ndichibva mafala ya anjero azinji omwe adazungulira kadera yachifumu na bzamoyo bzire na akulu wale. Kuwanda kwawo wense akhakwana bzulu khumi bza bzulu khumi na bzulu bza bzulu. 12Iwo adati na mafala ya kukuwa, ''Wakuthemera ni Mwana wabira, omwe waphiwa, kutambira mphamvu, vida, nzeru, kulimba mtima, ulemu, ulemerero, na kuthembiwa.''13Ndidabva chakulengiwa chirichense chomwe chikhali kudzaulu na padziko lapansi na panyanza---- bzensene bzakukhala mwemo----kulewa kuti, ''Kuna iye wakukhala pa kadera yachifumu na kuna Mwana wabira kukhale kuthembiwa, ulemerero, na ufumu ku nthawe zanthawe.'' 14Bzamoyo bzinai bzire bzidati, ''Amen!'' apo akulu wale adagwa pansi achinamata.

Chapter 6

1Ndidanyan'ganisa pomwe Mwana wabira adatsudzula bzizindikiro bzinomwe, apo ndidabva chibodzi cha bzamoyo bzinayi chikulewa na mafala yakubveka ninga mpheni, ''Bwerani!'' 2Ndidanyang'anisa apo pakhana kavalo ichena. Wakuipakira wache akhadaphata uta, achipasiwa korona. Adatulukira monga ninga iye wakugonjesa kuti agonjese.3Pomwe Mwana wabira adatsudzula chizindikiro chachiwiri, ndidabva chamoyo chachiwiri chire chikulewa kuti, ''Bwerani!'' 4Kinangoka kavalo inango idatulukira-----yakufwira. Wakuipakira wache adabvumiziwa kuchosa mtendere padziko lapansi, pala kuti wanthu aphane. Wakupakira uyu adapasiwa psimo likulu.5Pomwe Mwana wabira adatsudzula chizindikiro chachitatu, ndidabva chamoyo chachitatu chikulewa kuti, ''Bwerani!'' Ndidaona kavalo ipsipa, apo wakuipakira wache adaphata mphimo ziwiri mmanja mwache. 6Ndidabva yomwe yakuoneka ninga mafala pampikiti wa bzamoyo bzinayi kulewa kuti, ''Mphimo yatirigu yakukwana kobiri ibodzi ya lupiya, na mphimo zitatu za barere pala lupiya ibodzi. Soma nampodi kudzonga mafuta na vinyu.7Pomwe Mwana wabira adatsudzula chizindikiro chachinayi, ndidabva mafala ya chamoyo chachinayi kulewa kuti, ''Bwerani!'' 8Kinangoka ndidaona kavalo yapfumbu. Wakuipakirayo dzina lache Imfa, apo Hade ikhamutewera. Iwo adapasiwa utongi pambuto yakukula kuti ingapite kanayi mdziko lapansi, bwakupha na dipa, na njala na matenda, na nyama zakuthengo zapadziko lapansi.9Pomwe Mwana wabira adatsudzula chizindikiro chachishanu, ndidaona pansi pa guwa lansembe mizimu yawanthu ndiwo adaphiwa thangwera mafala ya Mulungu na umboni bomwe adaphata. 10Iwo adalira na mafala makulu, ''Kufikira Mtongi wa wense, wakulemekezeka na wachadidi, kufikira mutawatonga wense wakukhala padziko lapansi, apo pomwe mpakana mutabwezera mulopa wathu kuna iwo wakukhala padziko lapansi?

11Kinangoka aliyense waiwo adapasiwa mkanjo uchena, achiuziwa kuti adikhire kanthawe pang'ono mpakana kuwanda kwa akapolo anzao wensene na abale wao omwe akhati aphiwe, ninga momwe akhadaphewera iwo, kundendemere.12Pomwe Mwana wabira adatsudzula chizindikiro chachitanthatu, ndidaonerera apo padachitika chiteketeke chikulutsa. Dzuwa lidasanduka lipsipa ninga chiguduli, apo mwezi wabulungire ule udasanduka ninga mulopa. 13Nyenyezi zakudzaulu zidagwa padziko lapansi, ninga ndimo muti wamkuyu umbadodezera nkhuyu zache zitete ungatekenyeka na chonzi chikulu. 14Kudzaulu kudachoka ninga bukhu ndilo likhafunyiwa. Phiri lirirense na nsuwa bzidagwinyika m'buto mwache.15Kinangoka mafumu yadziko lapansi na wanthu wakufunikira, na akuluakulu wankhondo, na wavida, na wamphamvu, na aliyense, kapolo na mfulu, adabisala mmaphanga na m'phakapaka mwa minyala mikulu ya mmapiri. 16Iwo adati kuna mapiri na minyala mikulu, ''Tigwereni! Timpsinkhenimbo tibisale pamaso pa ule ndiye wakhala pakadera yachifumu na kuna chilango chikulu cha Mwana wabira. 17Nakuti nsiku ikulu ya chilango chawo chikulu yafika. Mbani angakwanise kujirika?''

Chapter 7

1Kinangoka bzitapita ibzi ndidaona anjero anayi ataima pamphepo zinai zadziko lapansi, ataphata mphepo zinai zapadziko pala kuti nampodi chonzi chikunthe padziko lapansi, panyanza ayai pamuti uliwense. 2Ndidaona mnjero winango akhachokera kumachibese, wakukhala na chizindikiro cha Mulungu wamoyo. Iye adakuwa na mafala makulu kuna anjero anayi wale omwe adabvumiziwa kudzonga dziko lapansi na nyanza: 3''Nampodi kudzonga dziko lapansi, nyanza ayai miti mpakana titaikha chizindikiro pa mikuma ya akapolo wa Mulungu wathu.''4Ndidabva kuwanda kwa wale omwe adaikhiwa bzizindikiro: 144,000, omwe adaikhiwa bzizindikiro kuchokera mmadzinza yensene ya wanthu wamu Isaraeri: 5Bzulu khumi na bziwiri kuchokera kudzinza la Ayuda adaikhiwa bzizindikiro, bzulu khumi na bziwiri kuchokera kudzinza la Rubeni, bzulu khumi na bziwiri, kuchokera kudzinza la Gadi, 6bzulu khumi na bziwiri kuchokera kudzinza la Aseri, bzulu khumi na bziwiri kuchokera kudzinza la Nafitali, bzulu khumi na bziwiri kuchokera ku dzinza la Manasse.7bzulu khumi na bziwiri kuchokera ku dzinza la Simeoni, bzulu khumi na bziwiri kuchokera kudzinza la Levi, bzulu khumi na bziwiri kuchokera kudzinza la Isakara, 8bzulu khumi na bziwiri kuchokera kudzinza la Zebuloni, bzulu khumi na bziwiri kuchokera kudzinza la Yosefe, na bzulu khumi na bziwiri kuchokera kudzinza la Benjamini adaikhiwa bzizindikiro.9Bzitapita ibzi ndidanyang'anisa, apo pakhana thimu lizinji lakuti palibe angadakwanisa kulilewenga---kuchokera kudziko lirirense, dzinza, wanthu, na chiseweredwe---kuima pamaso pa kadera yachifumu na pamaso pa Mwana wabira. Akhadabvala mikanjo michena ataphata mitawi ya kanjedza mmanja mwao, 10apo akhakuwa na mafala makulu: Chipulumuso chiri mmanja mwa Mulungu wathu, omwe wakhala pakadera yachifumu, na kuna Mwana wabira!''11Anjero wense akhadaima kuzungulira kadera yachifumu na kuzungulira akulu na bzamoyo bzinayi bzire, apo adakotamisa nkhope zao kuna kadera yachifumu. Iwo adanamata Mulungu, 12kulewa kuti, ''Amen! Kuthemba, ulemerero, nzeru, kupereka kutenda, ulemu, chilimbiko na mphamvu bzikhale kuna Mulungu wathu kunthawe zanthawe! Amen!''13M'bodzi wa akulu adandibvunza, ''Awa mbani, abvala mikanjo michenawa, apo tsono adachokera kuponi?'' 14Ndidati kuna iye, ''Mbuya, mukudziwa,'' apo iye adati kuna ine, ''Awa ni omwe achokera mchitsautso chikulu. Iwo afula mikanjo yao achiyichenesa mmulopa wa Mwana wabira.15Nathangwe limweri, ali pamaso pa kadera yachifumu ya Mulungu, apo ambamunamata masikati na usiku mu kachisi wache. Iye wakukhala pakadera ya chifumu amdzawachitira iwo mnthunzi. 16Amdzabva lini pomwe njala, ayai kudzabva pomwe nyota. Dzuwa limdzawatentha lini ayai chithuthu chirichense. 17Thangwe Mwana wabira pakati nakati pa kadera yachifumu amdzawafuwa achidzawatsogolera ku alowe wa madzi ya moyo, apo Mulungu amdzapukusa misozi yensene kuchoka mmaso mwao.''

Chapter 8

1Pomwe Mwana wabira adatsudzula chizindikiro chachinomwe, kudzaulu kudakhala chete pafupifupi mphindi makumi matatu. 2Kinangoka ndidaona anjero anomwe ataima pamaso pa Mulungu, apo malipenga manomwe yadaperekiwa kuna iwo.3Mnjero winango adabwera atanyamula palato ya oro ya bzakufukiza. ataima paguwa la bzakufukiza. Bzakufukiza bzizinji bzidaperekiwa kuna iye pala kuti abzipereke na mapemphero ya wanthu wense wakuchena mtima wa Mulungu paguwa la oro la bzakufukiziwa pamaso pa kadera yachifumu. 4Utsi bwa bzakufukizabzo----na mapemphero ya wanthu wakuchena mtima wa Mulungu----bzidakwira kuna Mulungu kuchoka mmanja mwa anjero. 5Mnjero adatenga palato ya bzakufukiza achiyidzaza na moto wakupala paguwa. Kinangoka adauthusa padziko lapansi, apo padabveka kuphoka kwa mpheni, mafala, ching'aning'ani, na chiteketeke.6Anjero anomwe omwe akhana malipenga manomwe adakonzekera kuyaliza. 7Mnjero wakutoma adaliza lipenga lache apo padayambika matalala na moto wakusanganiza na mulopa. Udathusiwa padziko lapansi mwakuti ibodzi mwa mbali zitatu idapsa, ubodzi mwa miti mitatu udapsa, na upsa bwensene bwakubiriwira budapserera.8Mnjero wachiwiri adaliza lipenga lache, apo chinango ninga phiri likulu la kugaka na moto chidathusiwa mnyanza. Mbali ibodzi ya mbali zitatu za nyanza idasanduka mulopa, 9Ibodzi ya mbali zitatu ya bzamoyo bza mnyanza idafa, apo pa bzombo bzitatu bziribzense bzakupakira panyanza chibodzi chidadzongeka.10Mnjero wachitatu adaliza lipenga lache, apo nyenyezi ikulu idagwa kuchokera kudzaulu, ikugaka ninga muunikiro, pa mbali ibodzi ya matatu ya mikulo na alowe wamadzi. 11Dzina la nyenyeziyo ni Chakuwawa. Ibodzi ya mbali zitatu ya madzi idasanduka chakuwawa, na wanthu azinji adafa na madzi yomwe yadasanduka yakuwawa.12Mnjero wachinayi adaliza lipenga lache, apo mbali ibodzi ya mbali zitatu za dzuwa idamenyiwa, bzibodzibodzi pomwe na mbali ibodzi ya mbali zitatu za mwezi na ibodzi ya mbali zitatu za nyenyezi zensene. Tsapano mbali ibodzi ya zitatu za ibzo idasandulika ipsipa; mbali ibodzi ya mbali zitatu yamasikati na mbali ibodzi ya mbali zitatu za usiku ikhalibe kutoya kwache.13Ndidanyang'anisa, apo ndidabva chiomba nkhanga chomwe chikhambuluka pamsolo mdzaulu chikulewa na mafala makulu, ''Tsoka, tsoka, tsoka, kuna iwo wakukhala padziko lapansi, thangwera mafala ya lipenga lakutsalira yomwe yasala pang'ono kuti ayalize anjero atatu.''

Chapter 9

1Kinangoka mnjero wachishanu adaliza lipenga lache. Ndidaona nyenyezi yakuchokera kudzaulu yomwe ikhadagwa pandziko lapansi. Nyenyeziyo adaipa chavi cha dindi lakusaya malekezero. 2Iye adafungula chakufungira pa dindi lakusaya malekezerolo, apo utsi budabula na pakufungira pale kuyenda mdzaulu ninga utsi bwakuchokera mu ng'anjo ikulu. Dzuwa na mitambo bzidasanduka bzipsipa thangwera utsi bwakubula mdindimo.3Bziwala bzidabula kuchoka muutsimo kubwera padziko lapansi, apo bzidapasiwa mphamvu ninga mphiriri za padziko. 4Bzidauziwa kuti nampodi bzidzonge upsa bwa padziko ayai mbeu iriyense iwisi ayai muti, soma wanthu okha omwe akhalibe chizindikiro cha Mulungu pamikuma yao.5Bziribe kubvumiziwa kupha wanthu amweo, soma kuwaboneresa ate miyezi mishanu. Mawawidwe yache yakhali ninga kupfondewa na mphiriri kwa munthu. 6Nsiku zomwezo wanthu amdzapsaga imfa soma amdzaigumana lini. Amdzafunisisa atafa, soma imfa imdzawathawa.7Bziwala bzikhaoneka ninga akavalo wakukonzeka kukachita nkhondo. Pamisolo pao pakhana chinthu ninga makorona ya oro, apo nkhope zao ninga zawanthu. 8Bzikhana tsisi ninga la azimai, apo mano yao ninga ya mphondolo. 9Bzikhana makhanda pakadedema ninga makhanda ya bzitsulo, apo kaungidwe ka maphapidwe yao ninga kaungidwe ka magaleta mazinji na akavalo wakuthamangira kunkhondo.10Bzikhana michira yabzakupfondera ninga michira ya mphiriri; mmichira yao mukhana liolera la mphamvu yakudzongera wanthu kwa miyezi mishanu. 11Bzikhana mfumu yao mnjero wa dindi lakusaya malekezero. Dzina lache muchi Heberi likhali Abadoni, apo muchi Helene likhali Apoliyoni. 12Tsoka lakutoma lapita. Nyang'anani! Bzitamala ibzi pakana matsoka pomwe mawiri kuti yabwere.13Mnjero wachitanthatu adaliza lipenga lace, apo ndidabva mafala kuchoka kunyanga za guwa lansembe la oro zomwe zikhali pamaso pa Mulungu, 14kulewa kuna mnjero wachitanthatu omwe akhana lipenga, "Tsudzulani anjero anai omwe adamangiwa pa mkulo ukulu wa Firate." 15Anjero anai omwe akhadakonzeka pa nthawe imweyi, nsiku yoyo, mwezi umweyo, na gole limwelo adatsudzuliwa kukapha libodzi la magao matatu ya wanthu.16Kuwanda kwa asirikali wakupakila akavalo akhali 200, 000, 000. Ndidabva kuwanda kwao. 17Umu ndimo ndidaonera akavalo mmasomphenya yangu apo na iwo wakuwapakira: Makhanda yao yapakadedema yakhali mafwira, bza azuri wakupsipira na sufule wakuyendera kusafalawu. Misolo ya akavalowo ikhalingana na misolo ya mphondolo, apo mkamwa mwao mukhabula moto, utsi, na sufule.18Ibodzi ya mbali zitatu zawanthu idaphiwa na miriri mitatu ire: moto ,utsi, na sufule bzomwe bzikhabula mkamwa mwao. 19Thangwera mphamvu ya akavalowo ikhali mkamwa mwao na kumichila kwao_ thangwe michira yao ikhali ninga nyoka, yakukhala na misolo ndiyo ikhakwanisa kuyambisa bzilonda pa wanthu.20Wanthu wensene wakusalawo, wale omwe alibe kuphiwa na miriri ire, alibe kulapa pa mabasa ya manja yao, ayai kuleka kunamata bziwanda na mafano yabzakutsema bza oro, siriva, mkuwa, mwala na bza miti yakutsema_ bzinthu bzomwe bzingaone lini, kubva, ayai kufamba. 21Alibe neye kulapa kuna wakuwapha, nyanga zao, bzigololo bzao ayai mchitidwe wao waumbava.

Chapter 10

1Kinangoka ndidaona mnjero mkulu akubuluka kuchoka kudzaulu. Wakubvala mtambo, apo pamsolo pache pakhana chitalaleza. Nkhope yache ikhali ninga dzuwa apo nzayo zache zikhali ninga nsandamira zamoto. 2Ataphata bukhu ling'ono lomwe lidafununkhuliwa mmanja mwache. Adaponda nzayo yache yamadidi panyanza na nzayo yache yamadzere pamataka.3Kinangoka iye adakuwa na mafala makulu ninga kubuma kwa mphondolo. Pomwe iye adakuwa, mpheni zinomwe zidabveka kusewera na mafala yawo pakugunga. 4Pomwe mpheni zinomwe zidasewera, ndikhadasala pang'ono kunemba, soma ndidabva mafala kuchoka kudzaulu kuti, ''Dinda bzizindikiro bzomwe mpheni zimomwe zalewa. Nampodi kunemba.''5Kinangoka mnjero omwe ndidamuona ataima mkuponda pa nyanza na pamataka ule adadzusa boko lache lamadidi kutosa kudzaulu. 6Iye adalumbira kuna ule wakukhala kunthawe zanthawe, omwe adalenga kudzaulu na bzense bziri mwemo, dziko lapansi na bzense bziri mwemo, nyanza na bzense bziri mwemo, apo mnjero adati, ''Pamdzakhala lini pomwe kuchedwa. 7Soma pansiku yomwe mnjero wachinomwe ali pafupi kuliza lipenga lache, tsapano matsautso ya Mulungu yamdzakwanirisiwa, ninga ndimo adalewera uthenga bwabwino kuna akapolo wache aneneri.''8Mafala ndiyo ndidabva kuchokera kudzaulu yadalewa pomwe kuna ine kuti: ''Ndoko, tenga bukhu lakufununkhula lomwe liri mmanja mwa mnjero omwe waima kuponda panyanza na pamataka.'' 9Kinangoka ndidayenda kuna mnjeroyo kukamuuza kuti andipe bukhu ling'onolo. Iye adati kuna ine, ''Tenga bukhuli ulidye. Limdzamonyesa mmimba mwako, soma mkamwa mwako mumdzatapira ninga uchi.''10Ndidatenga bukhu ling'onolo kuchoka mmanja mwa mnjeroyo mkulidya. Likhatapira ninga uchi mkamwa mwangu, soma nditamala kulidya, mmimba mwangu mudamonya. 11Kinangoka wina adati kuna ine, ''Ubvimire pomwe bza wanthu azinji, madziko, bziseweredwe, na mafumu.''

Chapter 11

1Adandipa mtete kuti ndiyese mpsimbo yakupimira. Ndidauziwa," Muka upime kachisi wa Mulungu na guwa, na wense wakunamata mwemo. 2Soma nampodi kupima mbuto yakuzungulila kachisi, thangwe yaperekiwa kuna Wachikunja. Amdzapondedza mzinda wakupambulika kwa miyezi makumi manayi na miwiri.3Nimdzapa mboni zangu ziwiri utongi bwakubvimira kwa nsiku 1,260, zakubvala chiguduli. 4"Mboni ziwirizi ndizo miti miwiri ya azitona na bzakukhazikira kandiyero bziwiri bzomwe bzaima pamaso pa mbuya padziko. 5Winango angasankhula kuwadzonga, moto umdzabula pakamwa pawo nkudzadzonga awengi wawo. Aliyense wakukhumba kuwadzonga aphiwe moda umweyu.6Mbonizi zina utongi bwakufunga kudzaulu pala kuti mvula nampodi kugwa nsiku adabvimirazo. Ana mphamvu kusandusa madzi mulopa na kulanga dziko lapansi na muliri uliwense nthawe ndiyo amfuna. 7Pomwe amdzamaliza umboni bwaobo chilombo chomwe chimdzabula m'dindi lakusaya malekezero chimdzanyosa nkhondo yakumenyana nawo. Icho chimdzawagonjesa chichiwapha.8Matupi yawo yamdzakhala thapsa _thapsa mmiseu ya munzinda ukulu (wakuchemeriwa Sodomu na Iguputo) komwe Mbuya wao adakhomerewa. 9Kwa nsiku zitatu na meya winango wakuchokera kuna wanthu wense, dzinza, chiseweredwe na dziko amdzanyang'anisa matupi yaoyo. Amzawabvumiza lini kuyafuchira munthutu.10Iwo wakukhala padziko amdzakomedwa achidzasekerera. Amdzatumizirana mpfupo thangwe aneneri awiri amwewa akhaboneresa wanthu wakukhala padziko. 11Soma patapita nsiku zitatu nameya mzimu wamoyo wakuchokera kuna Mulungu umdzapita mwa iwo, apo amdzaima na nzayo zao. Mantha makulu yamdzawaphata anyakuwaona. 12Kinangoka amdzabva mafala makulu yakuchokera kudzaulu yamdzati kuna iwo, "Bwerani kuno!" Kinangoka amdzakwira kuyenda kudzaulu mu mtambo,, uko awengi wao akunyang'anisa.13Panthawe yoyo pamdzakhala chiteketeke chikulu, apo mbali ibodzi yakupita kakhumi mumzindayo imdzagwa. Wanthu bzulu bzinomwe amdzafa na chiteketekecho, apo wakupulumuka amdzaphatiwa na mantha achidzapereka ulemerero kuna Mulungu wakudzaulu. 14Tsoka lachiwiri lapita. Nyang'anani! Tsoka lachitatu likubwera tsampanopali.15Kinangoka mnjero wachinomwe adaliza lipenga lache, apo mafala makulu yadalewalewa kudzaulu kuti, "Ufumu bwa padziko bwasanduka ufumu bwa Mbuya wathu na bwa Mkhirisitu wache, apo amdzatonga kunthawe za nthawe."16Kinangoka akulu makumi mawiri na anayi, wakukhala pa kadera yachifumu pamaso pa Mulungu, adagwesa nkhope zao achinamata Mulungu. 17Iwo adati, "Tikupereka kutenda kuna imwe, Mbuya Mulungu wa mphamvu zense, omwe muli, apo mukhali, thangwera mwatenga mphamvu zanu zikulu apo zjai mwayamba kutonga.18Wamitundu adakalipa, soma ukali bwanu bwafika. Nthawe yakwana kuti wakusaika atongiwe apo na imwe mupe mpfupo akapolo wanu aneneri na wanthu wakuchena mtima wa Mulungu, na wense ndiwo akhagopa dzina lanu, ang'ono na akulu. Nthawe yakwana kuti mudzonge wense ndiwo akudzonga dziko lapansi."19Kachisi wa Mulungu kudzaulu adafunguliwa apo lidaoneka likasa la chipangano chache mkachisi wache. Pakhana kupenya kwa ching'aning'anii, mafala, kugwa kwa mpheni, chiteketeke, na matalala mazinji.

Chapter 12

1Chizindikiro chikulu chidaoneka kudzaulu: Mkazi wakubvazikiwa dzuwa, wakukhala na mwezi kutseri kwa nzayo zache na korona wa nyenyezi khumi na ziwiri pamsolo pache. 2Iye akhana pathupi, apo akhalira na kuwawa kwa kubala, na kubva kuwawa kwa kabalidwe ka mwana.3Kinangoka chizindikiro chinango chidaoneka pomwe kudzaulu: Nyang'anani! Pakhana chinyoka chikulu chifwira chomwe chikhana misolo minomwe na manyanga khumi, apo pamsolo pache pakhana makorona manomwe. 4Mchira wache udapsaira mbali ibodzi ya mbali zitatu za nyenyezi kudzaulu chichizithusa pa dziko lapansi. Chinyokacho chidaima pamaso pamkaziyo omwe akhadasala pang'ono kubala mwana, pala kuti angabala, chikhudyule mwanayo.5Mkaziyo adabala mwana mamuna, omwe angadadzatonga madziko yensene na mpsimbo ya fero. Mwana wacheyo adapsokonyoliwa nkuyenda kuna Mulungu na kukadera yache yachifumu, 6apo mkaziyo adathawira mchipululu momwe Mulungu akhadamkonzera iye mbuto, kuti akatchenkhiwe kwa nsiku 1.260.7Tsapano kukhana nkhondo kudzaulu. Mikaeri na anjero wache adamenyana na chinyokacho apo chinyokacho na anjero wache akhabwezera. 8Soma chinyoka chikhalibe mphamvu zizinji zakuganyali. Tsapano kukhalibe pomwe mbuto kudzaulu pala icho na anjero wache. 9Chinyoka chikulucho----chinyoka chakukalambacho chakuchemeriwa Mdyerekezi ayai Satana. Ndicho chimbanyengeza dziko lense----chidathusiwa padziko lapansi, apo na anjero wache adathusiwa nacho pabodzi.10Kinangoka ndidabva mafala yakukuwa kuchoka kudzaulu: ''Tsapano chafika chipulumuso na mphamvu za ufumu bwa Mulungu wathu, na utongi bwa Mkhirisitu wache. Thangwe wakumbagaza abale wathu wathusiwa pansi, omwe akhawagaza pamaso pa Mulungu wathu masikati na usiku.11Adamugonjesa iye na mulopa wa Mwana wabira na mafala ya umboni, nakuti alibe kukonda miyoyo yawo neye kuimfa. 12Mthangwerache sekerani, mdzaulu imwe na wense wakukhala mwemo! Soma tsoka kuna dziko lapansi na nyanza thangwe Satana wabulukira kuna imwepo. Wadzaziwa na ukali bukulu apo ankudziwa kuti watsala na kanthawe kakuchepa!13Pomwe chinyokacho chidazindikira kuti chathusiwa padziko lapansi, chidapsaga mkazi adabala mwana wachimuna ule. 14Soma mkaziyo adapasiwa maphapidwe mawiri ya chiombankhanga chikulu pala kuti athawire kumbuto ndiyo adamukonzera mchipululu. Iyi ikhali mbuto ndiyo angadakatchenkhiwa, kwa nthawe ibodzi, nthawe zizinji, na meya ya nthawe----seye kuona chinyokacho.15Chinyokacho chidapswipa madzi kubula mkamwa mwache ninga mkulo pala k,uti yakhaphwikire kukokonola mkaziyo. 16Soma dziko lapansi lidamuthandiza, Dziko lidafungulambo kukamwa kwache lichikhudyula mkulo omwe chinyokacho chidapswipa madzi kubula mkamwa mwache. 17Tsapano chinyokacho chidabva ukali na mkaziyo chichiyenda kukachita nkhondo na adzinza wache wensene, omwe akhabvera bzitongi bza Mulungu na kukoya umboni bwa Yesu. 18Kinangoka chinyokacho chidaima pamchenga wa m'gombe mwa nyanza.

Chapter 13

1Kinangoka ndidaona chirombo chikubula mnyanza. Chikhana manyanga khumi na misolo minomwe. Panyanga zache pakhana makorona khumi, apo pamsolo wace uliwense pakhadanembiwa dzina la makiriyado. 2Chilombo ndidaonachi chikhalingana na Nyalugwe. Nzayo zace zikhali ninga za thika apo pakamwa pache pakhali ninga pakamwa pa mphondolo. Chinyokacho chidachipasa mphamvu zace, kadera yache yachifumu, na mphamvu zikulu za kutonga.3Ubodzi mwa misolo ya chilombocho ukhana chironda chakufikiza kuimfa, soma chironda chakuimfacho chikhada pola. Wapadziko lense lapansi adadabwa pomwe akhatewera chirombocho. 4Akhanamata pomwe chinyoka, thangwe chikhadapereka mphamvu zace kuchirombocho. Adanamata chirombo, pomwe, mkumbati, "Mbani ali ninga chirombo?" apo "Mbani angamenyane nacho?"5Chirombocho chidapasiwa pakamwa pa kukwanisa kusewera mafala yakusamwa na ya makiriyado. Chidapasiwa kuyezera utongi bwace kwa miyezi makumi manai na miwiri. 6Tsapano chirombo chidafungula pakamwa pache kulewalewa makiriyado kuna Mulungu, kuchitira makiriyado dzina lache na chihema chache, iwo wakukhala kudzaulu.7Chirombocho chidabvumuziwa kuchita nkhondo na wanthu wakuchena mtima wa Mulungu na kuwagonjesa. Soma kuti pomwe, mphamvu zidaperekiwa kuna icho kuna wadzindza wensene, wanthu, chiseweredwe, na wamitundu. 8Wense wakukhala padziko amdzachinamata, aliyense omwe dzina lace liribe kunembiwa mbukhu la moyo, la Mwana wabira omwe akhadaphiwa kuchokera pakutoma pa dziko lapansi.9Penu winango anakhutu, abve. 10Penu winango amtengewa ukapolo, ku ukapolo ati adzayende. Penu winango aniphiwa na dipa, na dipa ati iye adzaphiwembo nalo.11Kinangoka ndidaona chirombo chikubula kunja kuchoka pansi pamataka. Chikhana manyanga mawiri ninga mwana wabira, apo chikhasewera ninga chinyoka. 12Chidayezera utongi bwense bwa chirombo chakutoma pamaso pache , apo chidachitisa dziko lapansi na wensene wakukhala mwemo kunamata chirombo chakutoma chiie--- chomwe chilonda chache chakupha chikhadapola.13Chidachita bzakudabwisa bzikulu. Chidachitisa ate moto kugwa padziko kuchoka kudzaulu pamaso pa wanthu. 14Na bzizindikiro chidapasiwa mphamvu m'buto mwa chirombo, chidanyengeza iwo wakukhala padziko lapansi kuwauza kukhazikisa fano la chirombo chire_chomwe chidapasiwa chirombo na dipa, soma chikhana moyo basi.15Chidabvumiziwa kupa fano la chirombo pala kuti fanolo lilewelewe nakuchitisa kuti wense wakulamba kunamata chirombo aphiwe. 16Chidangingimiza pomwe aliyense mg'ono na nkulu, wakudala na wakusaya, mfulu na kapolo, kutambira chidindo paboko lamadidi ayai pamkuma. 17Bzikhali bzakusaya kukwanisika kuna aliyense kugula ayai kugulisa pokha pokha ana chidindo cha chirombo, ndiye kuti, mbogo yakuyimirira dzina lache'18Pano pana nzeru. Iye wakukhala nacho chidziwiso, alewengere nambala ya chilombocho. Nakuti chiwerengero chace mchamunthu. Nemba lache ni 666.

Chapter 14

1Ndidanyang'anisa ndichiona Mwana wabira ataima pa Phiri la Ziyoni. Akhana wanthu 144,000 omwe akhana dzina lache na dzina la Baba wache bzitanembiwa pamikuma yao. 2Ndidabva mafala kuchokera kudzaulu kuunga ninga madzi mazinji na kugunda kukulu. Kuunga ndidabvako kukhali ninga kuti anyakuyimba azeze akuyimba azeze wawo.3Adayimba chimbo chipsa pamaso pakadera yachifumu na pamaso pa bzamoyo bzinayi na akulu. Palibe adapfunzira chimbocho kupambula wale 144,000 omwe adaguliwa kuchoka dziko lapansi. 4Awa ni wale omwe akanati kubzipsipiza na akazi, thangwe akhadabzitchenkha neye kuchita chigololo. Mbamwewa wakutewera Mwana wabira kulikwense kukhayenda iye. Iwowa adaguliwa kuchoka pa wanthu ninga bzipatso bzakutoma kukhuma kuna Mulungu na Mwana wabira. 5Alibe kugumanika na kunama pakamwa pao; alibe mathangwe.6Apo ndidaona mnjero winango akumbuluka mdzaulu, wakukhalanayo mafala yabwino yakusaya kumala ali kuyalalikira kuna iwo wakukhala padziko lapansi_ na kudziko lilirense, dzinza, chiseweredwe na wanthu. 7Adalewa na mafala makulu, "Gopani Mulungu mpaseni ulemerero, Nakuti nthawe yachitongero chache yafika. Munamateni iye adalenga kudzaulu, dziko lapansi, nyanza, na alowe wamadzi."8Mnjero winango_ mnjero wachiwiri _ adatewera, kumbati, "Wagwa, wagwa ni Babulo mkulu, omwe akhanyengerera wamadzinza yense kumbamwa vinyu wakukalipa wachigololo chace."9Mnjero winango_ wachitatu_ adawatewera, kulewa na mafala makulu, "Winango anganamata chirombo na chifanizo chache na kutambira chidindo pankuma pache ayai paboko pache, 10amdzamwa pomwe winango wa vinyu wa ukali bwa Mulungu, vinyu omwe watsanuliwa wakusaya kusungunula mu mkombo wa ukali bwache. Munthu wakudzaumwayo amdzabonera na moto na safule pamaso pa anjero wakuchena mtima wa Mulungu na pamaso pa Mwana wabira.11Utsi bwakubonera kwao bumdzakwira kwa nthawe za nthawe, apo amdzapuma lini masikati na usiku_ awa wakunamata chirombo na fano lache, na aliyense omwe adatambira chidindo cha dzina lache. 12Pano pana mchemero wa chipiriro chawanthu wakuchena mtima wa Mulungu, wakukoya bzitongi bza Mulungu na chikhulupiriro mwa Yesu.''13Ndidabva mafala kuchoka kudzaulu kulewa kuti, ''Nembani ichi: Wakudala mbakufa ndiwo afa mwa Mbuya.'' ''Inde,'' watenepo Mzimu, ''pala kuti akapume mmabasa yao, thangwe bzichito bzawo bzimdzawatewera.''14Ndidanyang'anisa, pakhana mtambo uchena. Omwe akhadakhala pamtambopo akhaoneka ninga mwana wamunthu. Akhana korona wa oro pamsolo pache na chikwakwa chakuthwa mmanja mwache. 15Kinangoka mnjero winango adabula mkachisi achikuwa na mafala makulu kuna ule wakukhala pa mtambo: ''Tumizani chikwakwa chanu mumwete. Thangwe nthawe yakumweta yafika, nakuti bzakukolola bzapadziko bzakhuma.'' 16Kinangoka wakukhala pamtambo adavuzulira chikwakwa chache padziko lapansi, apo bzinthu bzapadziko bzidamwetiwa.17Mnjero wina adabula mkachisi kudzaulu; iye akhana pomwe chikwakwa chakuthwa. 18Mnjero pomwe winango adabula kuchoka mu bzakufukiza pa guwa, omwe akhana utongi kuna moto. Iye adakuwa namafala makuliu kuna ule akhana chikwakwa chakuthwa, ''Tenga chikwakwa chako chakuthwacho umwete mpesa kuchoka kumpesa wapadziko, nakuti bzakubala bzache bzakhuma.''19Mnjero adavuzula chikwakwa chache padziko achimweta mpesa mdziko. Adauthusa mu chakupondera mpesa wa ukali bwa Mulungu. 20Chakupondera mpesa chidapondewa kunja kwa muyi, apo udatsanuliwa kubula momo kukwira ninga pakulekeza mulomo wa kavalo. omwe ni mastadia1,600.

Chapter 15

1Kinangoka ndidaona pomwe chizindikiro mdzaulu, chikulu maninge na chakudabwisa: Pakhana anjero anomwe na miliri minomwe; yomwe ikhali miliri yakumaliza, thangwe na iyo bwamalizika ukali bwa Mulungu.2Ndidaona chakuoneka kuti ikhali nyanza ya maupsa yakusanganiza na moto. Wakuima pamphepete pa nyanzayo akhali wale omwe adagonjesa chilombo na fano lache na omwe adaposa chiwerengero cha anyakufuna dzina la icho. Akhadanyamula azeze omwe adapasiwa na Mulungu.3Iwo akhayimba chimbo cha Mose, kapolo wa Mulungu, na nyimbo ya Mwana wabira: ''Bzikulu na bzakudabwisa m'bzakuchita bzanu. Mbuya Mulungu, wamphamvu zense. Njira zanu mzachadidi na zakulungama, Mfumu ya madzinza. 4Mbani ndiye amdzakugopani lini, Mbuya, na kusaya kulemekeza dzina lanu? Nakuti imwe mwekha ndiye wakuchena. Mitundu yense imdzabwera ichidzanamata pamaso panu thangwe bzichito bzanu bzakulungama bzaonesiwa padecha.''5Bzitamala ibzi ndidanyang'anisa, apo adafunguka kachisi wa chihema cha umboni mdzaulu. 6Mkachisimo mudabula anjero anomwe wakukhala nayo miliri minomwe. Atabvala mwala uchena wakuyetima, atamangira mabande ya maonekedwe ya golide pa makadedema pao.7Chibodzi cha bzamoyo bzinayi chidapa anjero anomwe wale palato zinomwe zakudzala na ukali bwa Mulungu, wakukhala na moyo kunthawe zanthawe. 8Kachisi adadzala na utsi bwakuchoka ku ulemerero bwa Mulungu na kumphamvu yache. Palibe ndiye adakwanisa kupita mkachisimo ate miliri minomwe ya anjero anomwewo kumala.

Chapter 16

1Ndidabva mafala makulu kuchoka mkachisi yachiti kuna anjero anomwe, ''Ndokoni mukatsanulire kudziko lapansi, palato zinomwe za ukali bwa Mulungu.''2Mnjero wakutoma adayenda kukatsanulira palato yache padziko lapansi: apo kudakhala bzilonda bzakuipa na bzakuwawa kuna wanthu omwe akhana chidindo cha chirombo, wale omwe akhanamata fano lache.3Mnjero wachiwiri adatsanulira palato yache mnyanza. Idasansuka mulopa, ninga mulopa wawanthu wakusaika, apo chamoyo chirichense mnyanza chidafa.4Mnjero wachitatu adatsanulira palato yache mmikulo na mmalowe yamadzi, apo bzidasanduka mulopa. 5Ndidabva mnjero wamadzi achiti, ''Ndimwe wakulungama----omwe muli, apo mukhali, Wakuchena, imwe nakuti mwatonga bzinthu ibzi. 6Thangwe iwo omwe adatsanulira mulopa wawanthu wakuchena mtima wa Mulungu pa aneneri, mwawapa mulopa kuti amwe; ndibzo akuthemera.'' 7Ndidabva guwa likutawira, ''Inde Mbuya Mulungu wamphamvu zense, bzitongi bzanu m'bzachadidi na bzakulungama.8Mnjero wachinayi adatsanulira palato yache kudzuwa, apo lidabvumiziwa kubvula wanthu namoto. 9Iwo adabvuliwa na chithuthu chakugopsa, achisewera makiriyado kudzina la Mulungu, omwe ana ulamuliro pa miliri yense. Iwo alibe kulapa ayai kumupa ulemerero iye.10Kinangoka mnjero wachishanu adatsanulira palato yache pa kadera yachifumu ya chirombo, apo mdima udabvazika ufumu bwaicho. Iwo adajenkhwena malirime yao na ululu. 11Iwo adachitira makiriyado Mulungu wakudzaulu thanwera kuwawa kwa bzironda bzao, soma adalamba basi kulapa bzichito bzao.12Mnjero wachitanthatu adatsanulira palato yache mumkulo ukulu, Firate. Madzi yache yadaumisiwa pakufuna kukonzekera njira ya mafumu yomwe yati yadzabwere kuchokera kumachibese. 13Ndidaona mizimu mitatu yakunyansa yakuoneka ninga achule wakuchokera mkamwa mwa chinyoka, na mwa chirombo, na kwa aneneri wakunama. 14Thangwe ni mizimu ya mdyerekezi ikumbachita masalamusi yakudabwisaya. Iyo ikhabula mwa mafumu yapadziko lense kuti awakontcheze pabodzi kukonzekera nkhondo yapansiku ikulu ya Mulungu Wamphamvu zense.15(Nyang'anani! Ndikubwera ninga mbava! Wakudala ndiye wakudikhira, kukoya bzakubvala bzache pala kuti nampodi adzafambe ali pezi apo nakuti pomwe nampodi adzaone kuchitisiwa manyazi kwache.'') 16Adawabweresa pabodzi pambuto yakuchemeriwa Amagedo mchi Heberi.17Kinangoka mnjero wachinomwe adatsanulira palato yache mu mphuye. Ndiye mafala makulu yadabula kuchoka mkachisi wa kadera yachifumu, kulewa kuti, ''Chachitika!'' 18Pakhana kupenya kwa kugunda, mafala, na kugwa kwa mpheni na chiteketeke chikulu chakuti chikhanati kuchitika kale chikhalire cha wanthu padziko lapansi, Chiteketeke ichi chikhali chikulitsa maninge. 19Mzinda ukulu udagwatikana mbali zitatu, apo mizinda ya wamitundu idagwa. Kinangoka Mulungu adakumbusira bza Babulo mkulu pamaso pache achipa mzindayo kaneka yakudzala na vinyu waukali wakuchokera ku ukali bwache.20Nsuwa iriyense idapfudzika apo mapiri yalibe kuoneka pomwe. 21Matalala makulu, yakulemera pafupifupi ninga talenti, yadagwa kuchoka kudzaulu kugwera pawanthu. Iwo adachitira Mulungu makiriyado thangwera matalalayo nakuti muliri umweyo ukhali wakugopsa.

Chapter 17

1Mnjero m'bodzi pa anomwe wale omwe akhadaphata palato zinomwe ule adabwera achiti kuna ine, ''Bwera, ndidzakuonese chitsimulo kuna mkazi mkulu wachigololo omwe wakhala pamadzi mazinji, 2na omwe mafumu ya padz lapansi yadachita naye chigololo, apo wanthu wakukhala padziko lapansi adaledzera na vinyu wa chigololo chache.''3Kinangoka mnjero adanditakula mu Mzimu kuyenda nande mchipululu, apo ndidakaona mkazi alikukhala pa chirombo chifwira chomwe chikhadadzala na manemba ya makiriyado. Chirombocho chikhana misolo minomwe na manyanga khumi. 4Mkaziyo atabvala chakubvala chachibakuwa na chakufwira chamadekesero ya oro na minyala yakuumira, na ngale ngale. Mmanja mwache akhadaphata kaneka ya maonekedwe ya golide yakudzala na bzakunyansa na bzakupsipiziwa bza chigololo chache. 5Pamkuma pache pakhadanembiwa dzina lakubisika; ''Babulo mkulu mamunthu wa anyachigololo na wabzinthu bzakunyansa bzapadziko.''6Ndidaona mkazi ataledzera na mulopa wa wanthu wakuchena mtima wa Mulungu na mulopa wamboni za Yesu. Pomwe ndidamuona mkaziyo, ndidadabwa maninge. 7Soma mnjeroyo adati kuna ine, ''Thangweranyi ukudabwa? Nimdzakufokotozera thumbudzulo la kubisika la mkazi na la chirombo chomwe chamutenga iye. Chirombo chamisolo minomwe na manyanga khumi.8Chirombo udaona chikhadakhalisacho, tsapano lino kulibe, apo chasala pang'ono kubula mdindi lakusaya malekezero. Kinangoka chimdzayenda kuchidzongeko. Iwo wakukhala padziko lapansi, iwo omwe madzina yao yalibe kunembiwa m'bukhu lamoyo chiyambire chadziko lapansi----amdzadabwa pakuona chirombo, thangwe icho chikhalipo, soma tsapano kulibe, mazi chimdzabwera.9Pano pana mtima wakukhala na nzeru. Misolo minomwe ni mapiri manomwe yomwe mkaziyo wakhalira. 10Yakuimirira pomwe mafumu manomwe. Mafumu mashanu yagwa, ibodzi ikalipo, apo ibodzi inangoyo ikanati kubwera, apo ingabwera, imdzakhala kanthawe kakuchepa.11Chirombo chomwe chikhalipo, soma lero kulibe, tsapano ni mfumu yachisere. Iri mwa manomwe yale apo ikuyenda kuchidzongeko chache.12Mayanga khumi ndiyo mudaonayo ni mafumu khumi yomwe yakanati kutambira ufumu, soma amdzatambira ulamuliro ninga mafumu kwa nthawe ibodzi yokha pabodzi na chirombo. 13Awa mbamtima ubodzi, apo ambapereka mphamvu zao na ulamuliro kuna chirombo. 14Amdzanyosa nkhondo kulimbana na Mwana wabira. Soma Mwana wabira amdzawagonjesa thangwe ni Mbuya wa ambuya na Mfumu ya mafumu-----apo iwo na iye mbakuchemeriwa, wakusankhuliwa, na wakukhulupirika.''15Mnjero adati kuna ine, 'Madzi ndiyo udaonayo, yomwe putayo akhadakhalira, ni wanthu, mathimu, na madzinza na bziseweredwe.16Nyanza khumi udaonazo----izo na chirombo bzimdzawengana na mkazi putayo. Bzimdzamuchitisa kukhala wakusaya na kukhala ali pezi, iwo amdzadya minomfu yache, achidzamutentha kupserera na moto. 17Nakuti Mulungu adawapa mumtima mwao kuchita bza mumtima mwache, na kuchita chamtima ubodzi na kupa ufumu bwao kuna chirombo kufikira yatakwanisiwa mafala ya Mulungu.18Mkazi udaonayo ni muyi ukulu wakukhala na mphamvu zakutonga mafumu yapadziko lapansi.''

Chapter 18

1Bzitamala ibzi ndidaona mnjero winango akubuluka kuchoka kudzaulu. Wakukhala na ulamuliro bukulu, apo dziko lapansi lidabvunikiwa na ulemerero bwache. 2Iye adakuwa na mafala yamphamvu, kuti, ''Wagwa, wagwa Babulo mkulu! Wasanduka mwakukhala bziwanda, mwakukoyera mizimu yensene yakunyansa, na mwakukoyera mbalame zense zakunyansa. 3Thangwe mitundu yense yamwa vinyu wachigololo chache. Mafumu yadziko lapansi yachita naye chigololo. Wakuchita malonda wapadziko adala na mphamvu ya njira yachigololo cha moyo wache.''4Kinangoka ndidabva mafala inango yakuchoka kudzaulu kulewa kuti, ''Bulani mwamkaziyo, wanthu wangu, pala kuti mungakhale naye pabodzi mubzakuipa bzache, apo kuti pomwe nampodi kutambira uliwense wa miliri yache. 5Bzakuipa bzache bzagwezekana mudwi kufika kudzaulu, apo Mulugu wakumbukira bzichito bzache bzakuipa. 6Mumubwezere ninga ndimo iye wabwezerera, apo mupagalini kawiri na bzichito bzache; mumkombo adasanganiza, kusanganiza kawiri kense kawandidwe kache pala iye.7Ninga ndimo adabzipasira ulemerero iye yekha nakukhala mwakudyerera, mchitireni chakuboneresa na chakupasa nsisi. Nakuti mumtima mwache ambati, 'Ndakhala ine ninga mfumu; ndine lini mmasiwa, apo nimdzalawidza lini kulira nkhawa. 8Mthangwerache iripo nsiku ibodzi miliri yache imdzabwera: imfa, kulira nkhawa, na njala. Amdzapserera na moto, nakuti Mbuya Mulungu ngwamphamvu zense, apo ni mtongi wache wakulimba.''9Mafumu yadziko lapansi yomwe yadachita naye chigololo yachifika pakususukwa naye yamdzamulirira kumubvera nsisi nakuona utsi bwa kugaka kwache. 10Iwo amdzaima patali, kubva mantha na kubonera kwache, kulewa kuti, ''Tsoka, tsoka ku muyi ukulu. Babulo, mzinda wamphamvu! Nakuti mukanthawe kabodzi chilango chako chafika.''11Wakuchita malonda wapadziko lapansi amdzalira na kudandaulira iye nakuti palibe ndiye amdzawagula pomwe malonda yao---- 12malonda ya oro, siriva, minyala yakuumira, ngale ngale, nguwo ya bafuta, chibakuwa, nguwo ifwira yakuyetima, mlangani na miti yense yapfungo, chakutakulira chirichense cha mnyanga wa nzowu, chakutengera chakuumira, chamkuwa, chafero, na chansongolobwe. 13kinanomo, bzakununtchira, bzakufukiza, bzakudzola, libano, vinyu, mafuta, ufa bwakunyalala, tirigu, ng'ombe, mabira, akavalo na magaleta na wanthu na mizimu ya wanthu.14Bzipatso bzomwe moyo wako ukhakhumba namphamvu zako zense bzachosewa kuna iwe. Bzakudyerera bzako bzense na bzakukomesesa bzamala, palibe kudzaoneka pomwe.15Wakuchita malonda yoya omwe adadala naye amdzaima patali thangwera mantha ya kubonrera kwache nkumbalira mwakukuwa na kubva nsisi. 16Iwo amdzati, ''Tsoka, tsoka kumzinda ukulu omwe ukhadabvala bafuta na chibakuwa, na mlangani, wamadekesero ya oro, mwala wakuumira na ngalengale! 17Munthawe ibodzi yokha vida ikulu tereyi imzdasanduka lisho.'' Nyakufambisa chombo pamadzi aliyense, aliyense wakupakira bza mmadzi, amalinyero, na wensene wakuthemba nyanza pamoyo wao wansiku nansiku adaima pulu patali.18Iwo adalira nakuona utsi bwa kuotchiwa kwache. Adati, ''Nimzinda uponi ndiwo uli ninga mzinda ukuluyu'?' 19Iwo adathusa pfumbi mmisolo mwao, achikuwa, kudandaula na kulira, ''Tsoka, tsoka kumzinda ukulu omwe wense omwe akhana bzombo pamadzi adadala thangwera vida yache. Nakuti nthawe ibodzi amdzasandusiwa lisho.'' 20''Sekerani kuna iye, kudzaulu, imwe wanthu wakuchena na atumwi na aneneri, thangwe Mulungu wabweresa chigamuio pa iye!''21Mnjero mkulu adatenga mwala wampheyo ukulu mkuuthusa mnyanza, mkulewa kuti, ''Ninga terepayu letu , Babulo, mzinda ukulu, amdzauthusa pansi mwamphamvu apo umdzaoneka lini pomwe. 22Mafala ya bzakuimbira bza azeze, wakuimba nyimbo, wakuliza bzitoliro na malipenga amdzabveka lini pomwe mwa iwe. Palibe wakusema bzinthu ndiye amdzaoneka pomwe mwa iwe. Kuunga kwa chigayo kumdzabveka lini pomwe mwa iwe.23Kubvunika kwa muuni kumdzaoneka lini pomwe mwa iwe. Mafala ya mulooli na muloodwi yamdzabveka lini pomwe mwa iwe, nakuti wamalonda wako akhali wakubanja lachifumu wapadziko, na mitundu yawanthu ikhanyengeziwa na matsenga yako. 24Mwa iye mulopa wa aneneri na wawanthu wakuchena mtima wa Mulungu udagumanika, na mulopa wawanthu wensene omwe aphiwa padziko lapansi.''

Chapter 19

1Bzitamala ibzi ndidabva chakubveka ninga mafala makulu ya wanthu azinji kudzaulu kuchemera kuti, 'Aleluya! Chipulumuso, ulemerero, na mphamvu bziri kuna Mulungu wathu. 2Bzigamulo bzache m'bzikulu na bzakulungama nakuti watonga puta mkulu ule omwe akhanyengeza dziko lapansi na chigololo chache.''Wabwezera mulopa wa akapolo wache kuchoka mmanja mwache.''3Adasewera pomwe kachiwiri: ''Aleluya! Utsi bwakwira kuchoka kuna mkaziyo kwa nthawe za nthawe.'' 4Akulu makumi mawiri na anayi wale na bzamoyo bzinayi bzidagwa pansi kunamata Mulungu, omwe akhadakhala pa kadera ya ufumu. Iwo akhati, ''Amen. Aleluya!''5Kinangoka mafala yadabveka kuchoka kukadera yachifumu, kulewa kuti, ''Tendani Mulungu wathu, akapolo wache wensene, imwe wakumugopa, ang'ono na akulu.''6Kinangoka ndidabva mafala ninga ya wanthu azinji, ninga kuunga kwa madzi mazinji, ninga pomwe muungiro ukulu wa kugwa kwa mpheni, kulewa kuti, ''Aleluya! Nakuti Mbuya ambatonga, Mulungu wathu, Wamphamvu zense.7Mbatiye tisekere na kudekedwa na kumpasa ulemerero! Nakuti chisekerero cha maloozi ya Mwana wabira chafika, apo na muloodwi wache wakonzeka. 8Adabvumiziwa kubvala bzakubvala bzakutoya bza chibakuwa''( nakuti chibakuwa ni chakuchitika chakulungama cha wanthu wakuchena mtima wa Mulungu).9Mnjero adati kuna ine, ''Nemba ichi: ''Wakudala ni omwe achemeriwa kuphwando la maloozi ya Mwana wabira.'' Iye adati pomwe kuna ine, ''Aya ni mafala yachadidi ya Mulungu.'' 10Ndidagwa panzayo zache kumunamata, soma adati kuna ine, ''Nampodi kuchita ichi! Ndine kapolo mwayako na iwe pabodzi na abale wako omwe aphatisa umboni bwa Yesu. Namatani Mulungu thangwe umboni bwa Yesu ni mzimu wa uneneri.''11Kinangoka ndidaona kudzaulu kudafunguka, apo ndidanyang'anisa kukhana kavalo ichena. Wakuipakirayo akhachemeriwa wakukhulupirika na wachadidi. Ni chilungamo ndicho ambatongera milandu na kumenyera nkhondo. 12Maso yache ninga moto wakugaka, apo pamsolo pache pakhana makorona mazinji. Akhana dzina lakunembiwa pa iye lakuti palibe adalidziwa soma iye yekha. 13Atabvala mkanjo wakubvwikiwa mmulopa, apo dzina lache ni Mafala ya Mulungu.14Wankhondo wakudzaulu akhamutewera pa makavalo machena, atabvala bzakubvala bzachibakuwa bzichena bzakudeka. 15Mkamwa mwache mudabula dipa lakuthwa lomwe adamenyera wamitundu, apo amdzawatonga na mpsimbo yafero. Ambaponda mwakupsinyira vinyu waukali wa kukalipa kwa Mulungu Wamphamvu zense. 16Ana dzina lakunembiwa pamkanjo wache na pantchafu pache: ''Mfumu ya mafumu na Mbuya wa azimbuya.''17Ndidaona mnjero ataima padecha padzuwa. Iye adakuwa na mafala makulu kuna mbalame zense zakumbuluka mdzaulu, ''Bwerani, gwezekanani pabodzi kuphwando likulu la Mulungu. 18Bwerani mudye nyama ya mafumu, nyama ya akapitawo, nyama ya wanthu wamphamvu, nyama ya akavalo na ya wakufambisa wache, na nyama yawanthu wense, afulu na akapolo kubodzi, ang'ono na akulu.''19Ndidaona chirombo na mafumu yache yadziko lapansi na wankhondo wao. Akhakontchezana kuti ayambe nkhondo kumenyana na ule wakupakira pa kavalo na wankhondo wachembo. 20Chirombocho chidaphatiwa pabodzi na mneneri wakunama omwe akhambachita masalamusi pamaso pache. Na masalamusi yacheya adakwanisa kunyengeza ndiwo akhadatambira nemba la chirombo na wakunamata fano lache. Iwo awiri adathusiwa wamoyo mnyanza yamoto yakupsa ya sufule.21Wakusalawo adaphiwa na dipa lakuchoka mkamwa mwa m'bodzi wa anyakupakira kavalo wale. Mbalame zense zidadya nyama yao yakufa.

Chapter 20

1Kinangoka ndidaona mnjero akubuluka kudzaulu. Iye akhana chavi chakudindi lakusaya malekezero, na njema zikulu mmanja mwache. 2Adaphata chinyoka, chinyoka chakukalamba, ndiye mdyerekezi, ayai Satana, achimumanga magole chulu chibodzi. 3Adamuthusa iye mdindi lakusaya malekezero. Adalifunga achidinda chizindikiro padzaulu pache. Uku kukhali kuti nampodi adzanyengeze pomwe wanthu padziko mpakana magole chulu yatapita. Kinangoko, adzatsudzuliwe kanthawe kakuchepa.4Kinangoka ndidaona makadera yachifumu. Patakhala omwe adapasiwa mphamvu yakutonga. Ndidaona pomwe mizimu ya omwe adagwatiwa misolo thangwera umboni bwa Yesu na mafala ya Mulungu. Akhalibe kunamata chirombo na fano lache, apo pomwe adalamba kutambira nemba la chirombo pamkuma pawo ayai paboko. Adalamuka, achichita ufumu na Mkhirisitu ate magole chulu chibodzi.5Wakufa wakusalawo amdzalamusiwa lini ate magole chulu yadzamale. Uyu ni mmukiro wakutoma. 6Wakudala na wakuchena mtima ngule omwe anichita nawo pakumuka kwakutoma! Pa iwowo imfa yachiwiri iribe mphamvu yakutonga. Iwo amdzakhala wansembe wa Mulungu na wa Mkhirisitu apo amdzachita naye ufumu kwa magole chulu.7Magole chulu yangadzamala, Satana amdzatsudzuliwa mkaoko mwache. 8Amdzabula kunja kukasocheresa mitundu ku mphepo zensene zinai zadziko---Gogo na Magogo-----kudzawakontcheza adzachite nkhondo. Amdzakhala azinji ninga mnchenga wamunyanza.9Iwo adayenda mkudzala dziko lapansi achizungulira tsasa lawanthu wa Mulungu wakuchena mtima----muyi wakukondekayo. Soma udabuluka moto wakudzaulu mkuwapserereza. 10Mdyerekezi, omwe adawasocheresa, adathusiwa mnyanza yakugaka na sufule, komwe chirombo na mneneri wakunama ule adathusiwa. Amdzabonera masikati na usiku kwa nthawe zanthawe.11Kinangoka ndidaona chikadera chikulu chichena wina atakhala popo. Dziko lapansi na kudzaulu bzidathawa pamaso pache, soma kukhalibe kwakuyenda ibzo. 12Ndidaona wakufa----- akulu na ang'ono-----ataima pamaso pakadera yache, apo mabukhu yadafununkhuliwa. Ndiye bukhu linango lidafununkhuliwa------Bukhu la Moyo. Wakufa adatongiwa na bzomwe bzikhanembiwa mmabukhu, malingana na bzichito bzao.13Nyanza idapereka wakufa omwe akhali mwemo. Imfa na Hade bzidapereka wakufa omwe akhali mwemo, apo wakufawo adatongiwa malingana na bzichito bzawo. 14Imfa na Hade bzidathusiwa mnyanza ya moto. Iyi ni imfa yachiwiri-----nyanza ya moto. 15Penu dzina lawinango liribe kugumanika M'bukhu la Moyo, adathusiwa mnyanza ya moto.

Chapter 21

1Tsapano ndidaona kudzaulu kwa tsapano na pansi pa tsapano, nakuti kudzaulu kwakutoma na pansi pakutoma zjai bzikhadamala, mwakuti neye nyanza kukhalibe pomwe. 2Ndidaona mzinda wakuchena, Yerusalemu mupsa, omwe udabuluka kuchoka kudzaulu kuna Mulungu, wakukonzeka ninga muloodwi wakuikhiwa madekesero pala bayache.3Ndidabva mafala makulu yakuchoka kukadera yachifumu kulewa kuti, ''Nyang'anani! Chihema chakukhala Mulungu chiri mwa wanthu, apo iye amdzakhala nawo. Amdzakhala wanthu wache, apo Mulunguyo amdzakhala na iwo achidzakhala Mulungu wao. 4Amdzapukusa misozi yense mmaso mwao, apo pamdzakhala lini pomwe imfa, ayai nkhawa, ayai kulira, ayai bzakuwawa. Bzinthu bzakutoma bzamala.5Omwe akhadakhala pakadera yachifumuyo adati, ''Nyang'anani! Nimbakonza bzinthu bzense kukhala bzipsa.''Iye adati, ''Nembani bzobzi thangwe mafala yoya ngakukhulupirika na yachadidi.'' 6Adati kuna ine, ''Bzinthu ibzi bzachitika! Ndine Alefa na Omega., wakutoma na wakumaliza. Kuna iye wakubva nyota nimdzamupa amwe lowe wa madzi ya moyo.7Iye wakugonjesa amdzatambira bzinthu ibzi, apo ine nimdzakhala Mulungu wache, apo iye amdzakhala mwanangu. 8Soma wamantha, na wakusaya kukhulupirika, na wakunyansa, na wakupha, na wachigololo, na wakunamata mafano, na wensene wakunama, mbuto yao imdzakhala mnyanza yakupsa ya moto wa sufuie. Imweyo ni imfa yachiwiri.9Mnjero m'bodzi wa anomwe wale adabwera kuna ine, omwe akhana palato zinomwe zakudzala na miliri minomwe yakumaliza, apo iye adati, ''Bwera kuno. Ndidzakuonese muloodwi, mkazi wa Mwana wabira.'' 10Tsapano adanditenga mu Mzimu kuyenda kuphiri likulu litali kukandionesa mzinda wakuchena Yerusalemu ukubuluka kuchoka kudzaulu kwa Mulungu.11Yerusalemu akhana ulemerero bwa Mulungu, apo kubvunika kwache kukulingana na mwala wakuumira kwenekwene, ninga mwala wa yaspi, wakuyetima ninga krustalo. 12Ukhana litsito likulu, litali na misuwo khumi na miwiri, na anjero khumi na awiri pamisuwo. Pamisuwopo pakhadanembiwa madzina khumi na mawiri ya madzinza ya wana wa Isaraeri. 13Kumabvadzuwa kukhana misuwo mitatu, kumpoto kukhana misuwo mitatu, kum'wera misuwo mitatu, na kumadokero misuwo mitatu.14Litsito la mzindayo likhana maziko khumi na mawiri, apo mwensenemo mukhana madzina ya atumwi khumi na awiri wa Mwana wabira. 15Omwe adalewalewa nandeyo akhana mpsimbo ya mphimo ya oro kupimiira mzindayo, misuwo yache, na litsito lache.16Mzindayo ukhali wakulingana, kutalika mbali zense zense; mulitali mukhali ndendende na kupingasa kwache. Adapima mzindayo na mpsimbo yakupimira, mastadiya bzulu khumi na bziwiri mulitali ( mulitali, mulifupi, na kutalika khache kuyenda mdzaulu bzikhali ndendende). 17Adapima pomwe ntchinya ya litsitolo, maboko 144 mphimo ya munthu (yomwe ikhali pomwe mphimo ya mnjero)18Litsitolo lidamangiwa na yaspi apo ukhali mzinda wa oro wakusungunuliwa bwino, ninga mandala machena. 19Maziko ya litsitolo yakhana madekesero ya minyala ya moda na moda. Wakutoma ukhali yaspi, wachiwiri ni safiro, wachitatu ukhali kalikedo, wachinai ukhali smaragido, 20wachishanu ni sardomu, wachitanthatu sardiyo, wachinomwe ni krusolito, wachisere ni berulo, wachipfemba topaziyo, wakhumi ni krusoprazo, wakhumi na ubodzi ni huakinto, wakhumi na chiwiri ni ametusto.21Misuwo khumi na miwiri ndizo ngale ngale khumi na ziwiri; msuo uliwense paokha ukhadakonziwa na ngale ngale ibodzi. Miseu yamumzindamo ikhali ya oro wakusungunuliwa bwino, mandala ya mbee kuonekera. 22Ndiribe kuona kachisi mumzindamo, nakuti Mbuya Mulungu wamphamvu zense na Mwana wabira ndiwo kachisi wache.23Mzindayo ukhafunika lini pomwe dzuwa ayai mwezi kuti bzibvunike thangwe ulemerero bwa Mulungu bukhabvunika kale, apo kandiyero yache ni Mwana wabira. 24Madzinza yamdzafamba mkubvunika kwamzindayo. Mafumu yapadziko yamdzabweresa ulemerero bwao kumzindayo. 25Misuwo yache imdzafungiwa lini masikati, apo kumdzakhala lini usiku kumweko.26Iwo amdzabweresa ulemerero na ulemu bwa madzinza kudzapita nabzo mmwemo, 27soma palibe chakusaya ,kupambuliwa chomwe chimdzapita mwemo, ayai aliyense wakuchita chakunyansa ayai chakunama, soma okhawo ndiwo madzina yao yadanembiwa M'bukhu la Moyo la Mwana wabira.

Chapter 22

1Tsapano mnjero adandionesa mkulo wa madzi yamoyo, yakuyetima ninga krustalo. Yakhabula kukadera yachifumu ya Mulungu na ya Mwana wabira 2kudzera pakati pa miseu ya mzindayo. Kung'ambu zense za mkuloyo kukhana muti wa moyo, wakubala bzipatso bzamoda khumi na uwiri, na kubala bzipatso bzache mwezi na mwezi. Masamba yamutiyo yakhali yakuchiza madzinza.3Pamdzakhala lini pomwe themberero lirilense. Kadera yachifumu ya Mulungu na ya Mwana wabira imdzakhala mu mzindamo, apo akapolo wache amdzamutumikira. 4Iwo amdzaona nkhope yache, apo dzina lache limdzakhala pa mikuma pao. 5Kumdzakhala lini pomwe usiku; amdzafuna lini kubvunika kwa kandiyero ayai kutoya kwa dzuwa thangwe Mbuya Mulungu amdzawabvunika iwo. Iwo amdzachita ufumu kunthawe za nthawe.6Mnjero adati kuna ine, ''Mafalaya ngakukhulupirika na yachadidi. Mbuya, Mulungu wa mizimu ya aneneri, adatuma mnjero wache kukaonesa akapolo wache bzakufuna kuchitika tsampanopali. 7''Nyang'anani! Ndikubwera tsampanopali! Wakudala ndiye wakukoya mafala ya uneneri bwa bukhu iri.''8Ine, Yohani, ndine omwe ndidabva na kuona bzimwebzi. Pomwe ndidabzibva na kubziona, ndidagwa pansi kunamata panzayo za mnjero omwe akhambandionesa bzinthu bzobzi. 9Iye adati kuna ine, ''Nampodi kuchita terepoyo! Ndine kapolo mwayako na abale wako aneneri, apo na iwo wakubvera mafala ya bukhu iri. Namatani Mulungu!''10kinangoka adati kuna ine, ''Nampodi kudinda chizindikiro cha mafala ya uneneri ubu, thangwe nthawe yamala. 11Iye wakusaya kulungama, achite basi bzakusaya kulungamabzo. Iye wakulungama, mulekeni apitirize kuchita bzakulungama. Iye wakuchena mtima, akhale basi wakuchenesiwa.12''Onani! Ndikubwera tsampanopa. Mpfupo yangu ndirinayo, yakupa aliyense malingana na bzichito bzache. 13Ndine Alefa na Omega, wakutoma na wakumaliza, chiyambi na chimaliziro.14Wakudala ni wale wakufula mikanjo yao kuti adzakhale na udidi kudya bza muti wamoyo na kupita mumzinda kudzera mmisuwo. 15Kunjaku kuna mbwaya, na wanyanga, na wachigololo, wakupha, wakunamata mafano, na wense wakukonda na kuchita bzakunama.16Ine, Yesu ndatuma mnjero wangu kukuchitirani umboni bza ibzi mmipingo. Ndine muzi wa dzinza la Davide, nyenyezi yakutoya ya kumachibese.17Mzimu na muloodwi ukulewa, ''Bwerani!'' Wakubva nyota, mulekeni abwere, apo iye wakuyafuna, mulekeni mwafovolo atenge madzi yamoyo.18Ndikuchitira umboni kuna aliyense wakubva mafala ya uneneri bwa bukhu iri: Penu wina aniyathimizira, Mulungu amdzamuthimizirambo miliri ndiyo yanembiwa m'bukhumu. 19Penu winango anichosa mafala inango ya bukhu la uneneri ubu, Mulungu amdzachosera mbali yache ya muti wamoyo na mzinda uchena na pa ibzi bzakunembiwa m'bukhumu.20Iye wakuchitira umboni bzinthu ibzi anilewa, ''Inde! Ndikubwera tsampanopa.'' Amen! Bwerani, Mbuya Yesu! 21Chifundo cha Mbuya Yesu chikhale na wakuchena mtima wensene. Amen.