Kitiri: Bible for 1 Corinthians, 1 John, 1 Peter, 1 Thessalonians, 1 Timothy, 2 Corinthians, 2 John, 2 Peter, 2 Thessalonians, 2 Timothy, 3 John, Acts, Colossians, Ephesians, Galatians, Hebrews, James, John, Jude, Luke, Mark, Matthew, Philemon, Philippians, Revelation, Romans, Titus

Formatted for Translators

©2022 Wycliffe Associates
Released under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Bible Text: The English Unlocked Literal Bible (ULB)
©2017 Wycliffe Associates
Available at https://bibleineverylanguage.org/translations
The English Unlocked Literal Bible is based on the unfoldingWord® Literal Text, CC BY-SA 4.0. The original work of the unfoldingWord® Literal Text is available at https://unfoldingword.bible/ult/.
The ULB is licensed under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Notes: English ULB Translation Notes
©2017 Wycliffe Associates
Available at https://bibleineverylanguage.org/translations
The English ULB Translation Notes is based on the unfoldingWord translationNotes, under CC BY-SA 4.0. The original unfoldingWord work is available at https://unfoldingword.bible/utn.
The ULB Notes is licensed under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
To view a copy of the CC BY-SA 4.0 license visit http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/
Below is a human-readable summary of (and not a substitute for) the license.
You are free to:
The licensor cannot revoke these freedoms as long as you follow the license terms.
Under the following conditions:
Notices:
You do not have to comply with the license for elements of the material in the public domain or where your use is permitted by an applicable exception or limitation.
No warranties are given. The license may not give you all of the permissions necessary for your intended use. For example, other rights such as publicity, privacy, or moral rights may limit how you use the material.

Matthew

Chapter 1

1Kitabu vha kisasa cha kirisito, mwaana wa Daudi, mwaana wa Abrahamu. 2Abrahamu wabutanga Isake, Isaka wabuta Yakobo, Akobo wabuta Yuda na munachabo. 3Yuda wabuta Paresi na Zera kuri tamari, paresi.4Ramu wabuta Aminadabu; Aminadabu wabuta Nasoni, Nasoni wabuta Salmoni. 5Salmoni wabuta boozi kuri rahaba: baazi wabuta obedi kuri Ruta; Obedi wabuta yese. 6Yese wabuta mwaami (mubake) Daudi mwaami Daudi wabuta soromoni kuri uungo mukari wa uria.7Soloromono wabuta rehoboamu, rehoboamu wabuta abiya, abiya wabuta asa. 8Asaz wabuita yasafati , yasafati wabuta yoramu, yoramu wabuta uzia.9Uzia wabuta yatamu, yotamu wabuta ahazi; ahazi wabuta Hezekia. 10Hezekia wabuta Manase, Manase wabuta Amoni, Amoni wabuta yasia. 11Yosia wabuta yekonia na banachabo, mumatuu ya hamishwanga ku baberi.12Kuruma ne uhamisho murienda kubaberi yekonia wabuta sortieri, wabuta Zerubari. 13Zerubari wabuta Abihudi wabuta Eriakimu; Eriakimu wabuta Azoro. 14Azoro wabuta Sodoki, Sodoki wabuta Akimu, Akimu wabuta Erihudi.15Erihudi wabuta Erizari, Erizari wabuta Matani, Matni wabuta Yakobo. 16Yakobo wbauta Yosefu moke wa Maria, uungu wabuta Yesu kirisito. 17Basi eruanda ruti itukire Abrahamu mupaka Daudi bibiti ikumi na sinye, ni ituka Daudi mupaka ihamishwa ku baberi ni uanda ikumi na sinye, na itukana hienda kubaberi mupaka kirisito nti uanda ikumi na sinye18Muributwa ra Yesu kirisito abesanga buno; Maria nina waye abesanga muchumba wa Yosefu, kubusondori ni isibana, wasugwa na nti murito mukaara kumutima mutaberi. 19Na Yosefu moke wae, abesanga mweya wiira, kira wasusiye mu nama20Rakini entambi akosi uanikirange ebinwa, byo sunga, emaraika ( ngasani) ka mukota kamusaire munkanti ne nsari, weeba; Yosefu mwaana wa Daudi, kiro usubaha imutinge Maria mukari wabe, mwisha ebukure buri naye bwatuka mu kaara kumutima mutaberi. 21Na iwe waabuta mwaana, na ongo umubinja ebeya baye munsambi sabo.22Ebinwa ambi bibiti bya mabese mwisha ekinwa chebwa anga kitimirike na mukota itukana ne mutawa, weeba. 23Musunge, bikira waariya bukure, nawe wa abuta mwaana, naabo basemubikira eriina naye ngi Emanueri, maana yaye ngi ongo huma niitu.24Ne ntambi Yosefu wasimukanga ituka mukota, wakiya buumbu engashani ka mukota kamwiirenga, watingi mukari waye. 25Rakini nti wamusibanga mupaka ambu wabutanga emwaana waye wa roso, wabiri rina rayengi Yesu

Chapter 2

1Mutambi Yesu wakiyanga wamabutwa munkanti na kubeterehemu ya Yudea mumatu ye mwaami Herode, musunge, waakiri waku mashariki beiya kujerusarema. 2Beeba: urikuni uungu wakubutwa mubake ( mwaami) we bayuda? mwisha twakusunga nkekeri yae munkanti na kumashariki, nabaate twiya imuabu. 3Muntambi emwaami Herode warukiranga ebinwa

4Wariya hiima ebakakare bemadini ne baandishi bibati behebeya, wabashisha hiimpi kirisito waabutwa. 5Nabo bamushisha: kubeterehemu ya kuyudea, mwisha buumbo ngi bwaandikwana ne mutawa. 6Na ongo beterehemu, chuo chakuyudea, ongo nti mukeke nguru munkanti ne bakakare baku yuda: mwisha kukwabe kwasetuka mutawara, uungu waachunga beya baani ku israeri.7Kisha Herode wabikira ewaakiri mu nama, washee eriira buribo muntambi enkekeni yasugwanga. 8Watma boo ku beterehemu, weeba mutinge ense musonde nguru ebinwa bye mwaana, mumamusunga munirishiye emwasi, mwisha naani nendi imuhera ( imuabundu) buumbo buumbo.9Nabo muntambi barukiranga ebinwa bye mwaami batinge ense ( emwengere) na musunge enkekeni ungi abesanga basungangeyo kumashariki yeenda kubusondori nabo, hata yuya ni isimana kwiyo na busondori na humpi akosi hari emwaana. 10Nabo entambi basunganga enkekeni, ba kokoma nguru.11Bakime munyumba, basunga emwaana hiima na nani Maria, bihisha, ba muhera( bamuabudu) nabo barindo emisaro ( esanko) yabo bamusaba bisabo, tukoyi, na uvumba na manemane. 12Naabo akosi bama hanwa munsori na ongo kuba batakuruti tuu kwa Herode, beenda Robo kukwabo muimpe mwengere.13Ne ntambi akosi bameenda Rabo, musunge, engashani ya mukota wasaira Yosefu mu nsori weeba: tuka, tinge emwana na ninawaye, ubeki kumisiri, urikendo mupaka mumatu nasekushisha, mwisha Herode waasonda emwaa wabishe bishe. 14Wasimuka, watinge emwaana na nina waye mutu, weenda rae mupaka kumisiri. 15Warika kuunkoo mupaka buumbu bwa kwanga Herode: mwisha ritimirike ekinwa chebanga na tita ne mutawa( muhirwi) weeba: tuka kumisiri na bikira rwanaani.16Harafu Herode, wakiyanga wasunga wamanenwa ne baakiri wasibuka nguru, watuma beya, wasura ebana bibati beba buume biimbi abesanga barikire ku beterehemu ne mipaka yaye hiiti, ituka miaka ibi ni iteyana kakeke, buumbu bwa akikishwangawe ne baakiri17Harafu ekinwa chatimirika kiinki byebwanga na uungu washururuka Yeremia, weeba. 18Emurenge warukirwanga ku rama, Ekiro ne maamborezo miingi, rakeri warire ebaana baye, nti washimanga ifarijiwa, mwisha basira tiuko.19Hata Herode wakiyanga wamaakwa, musunge engashani ka misiri. 20Weba tuka utinge emwaana na ninaye, tinge ense ienda mu chiuo cha ku Israeri: mwisha wa maakwa uungu akosi usondange washure emwaana. 21Wasimuka, watinge emwaana nanina waye, wiya mu chuo cha ku Israeri.22Rakini muntambi warukirangambu Erkerao watawara kuyudea pahari pa Herode tita weye, wasubaha ienda kuuko, naiwe abesanga wamakindi ionyiwa na ongo munkanti ne nsori, wenda roye muruhoro ra kugariraya. 23Wakiyanga wameya warika murubungu rwabikirwaanki bye ebwanga na uungu wa hururuka; wabikirwa munawareti.
Chapter 3

1Murotu ndo Yoane murubiki wiya abesanga uhubiringi mubweru bya kuyudea. 2Weba musiye ebubi, mwisha ebwaani bwamumbingu burikeya. 3Mwisha uno ngi webanga uungu wahururuka Isaya, weba: Emurenge we mweya urirengi mu bweru, murengekanye ense ya mokota, mukiyeyo nse ya rengekana.4Na iwe Yoane kisune abesanga urikire na changi saye sa singa ya ngamiya, na mukaba nti minsunsu na buuki bwamubusara. 5Harafu bamwendere ku yerusaremu na kuyudea kukuti, ne chuo kikiti kwihi na ku Yorodani. 6Barubikwa ( Babatiswa) naye mu ruusi rwaku Yorodani bakiri ( batucha) ebibi byobo.7Rakini wasunga biingi bafarisayo na basuducha nsoka, inge ngi wabuhananga baanu ibeka ebusubukembu busiiya? 8Basi mubute ebyumambi bisebuta byuma bya konda na byarengekana. 9Kiro mwanikira ieba kumunda niinu, turi na Abrahamu, ndiye ngi tita wiitu, mwisha nibushishange baanu, ongo wakocha munkanti ne makoyingu isimanishire Abrahamu mwaana.10Ne mwanda ramakinda ibikwa munkanti ne ritina na muti, basi mitingu nti wakati ne kasha. 11kweri ani niburubikange baanu mu mecha na mutoba, rakini uungu wiyange kuruma uri na mahaa (kaara) inirenga, na nti na komenwa ata iboro emiri ye kirato kyaye, iwe waaburubike baanu itukane ne mutima mutaberi na mu kasha. 12Watinge mumine naye pepeti, na iwe waa haye nguru ebutara bwae, na maariya engano yaye munkanti nenko, rakini ebifufuru waashika byo na kasha kiinki katakochi irima.13Muntambi hiinjo Yesu watuka ku yariraya hata mwiiya ku Yorodani kwa Yoane wa batiswe ( wrubikwe) naye. 14Rakini Yoane wasonda imuzuiya weba: Ani, na oongo wiya tu kuri ani? 15Yesu wasako niimushisha: simira buumbu sasa, mwisha buumbu ngi byatupasa itimisa eriira ririti, basi wamusimira.16Entambi Yesu wabatiswanga ( Warubikwanga) hiimpo hiimpo mutuka munkanti ne mecha, na musunge, mumbingu mooborwa, wasuka mutima wa ongo usikange buri mauwa wasika kwiyo naye. 17Na sunga, murenge ituka mumbingu webange; unongi mwaanani, mushimwa wani, nakokoma naye

Chapter 4

1Kuruma Yesu watarishwa ne mutuma mu burara, wa huzwe ko na mushubu. 2wamina irisa matu makumi na anye mu mwishi na mutu na mu mwishi, na hende wanukira ruraka. 3E mweya wa kuse wamuriyere wamushisha, kumba Ongo i musike wa Ongo, budure e makoi ngi abese tubosa. 4Naiwe wamusubie wemba, raktirinwa mbu, emweya watako che irika mwisha irisa ho biyo ho, kumba mu kira kinwa chi kitukange kumuda ne bunu wa Ongo.5Kuruma mushubu wamuriya nienda naye mu rubungundorwe watakatifu ( Bana Ongo) wamuria abasirwa ne mumba ya Ongo. 6Wamushisha, kumba Ongo i mwana wa Ongo irekere kwasi, mwisha ratirirwabu, wasere mbeka e ba malaika baye, na mumine nambo basekuangi rira, umwinowa e mwidi wambe murikoi.7Yesu wamushisha, na ratirirwa, anga imuyaribu munkati Ongo wambe. 8Kuruma mushubu wamutinge tu nimuriya abasirwa ne raurwa reya nguru, wamushea e wame bubunti we chuo, ne bukokome bubunti. 9Wamushisha, ebinti nazekuninka, uma kile mulinikomele emalu.10Hipo emubake Yosu wamushisha, tuko ambo, shetani ( Myamulaele), busha bya tilwa, anga imbehela Ongo wambe, umushime iwe wisine. 11kuluma napo njamulaile wamuleke, nakaye weya emutuma mutabeli wamukolele.12Hipo Yesu alikia walukela umbu Yoane wamaminwa, wenda laye ku Galilaya. 13watuko ku Nazareti, wenda kalika kukapernaumu, Elumbugu luli kumushi ne lusi, muchati cha ku zabuloni na ku naftali,14Kongo ekinwa chebelwanga ne mutalwa isaja wemba. 15Echuo cha Zaburoni ne chuo cha Naftali, Ezee ye nyasa, mumwiri wa ku Yorodani, ku Gariraya yambi ti basimira. 16Ebeya mbi bambesenga mu mwirinwa bamasunga chaka kikiri, nambo bambesenga mu chuo chi che mwirinwa Ongo wamakuto mbo mu cho.17Itukire ngi ematu ngo Yesu wabucha ihanambo ebinwa ne riemba mutunganye, mwisha e wame wa Ongo urikwihi ne rieya.18Na warikiya tiwetange mushi musgi ne rusirwa kugariraya, wasunga banakima bambi, Simoni ingu ubikirwange imbu Petero na Aderea muna chambo, ti mbatangee kakira mu rusi mwisha imbo babesenga ti barobi babikwa: 19Washisha mbo, mumimise ani nasebwonjwa ebese barobi bembeya. 20Na bumbo basiya ne tukira twambo, nerimutucha.21Wisengea kwambere, wasunga bape banakima bambi Yakobo na Zebedeyo, na Yoane munachambo, na Yoane munachambo, nambo ti bari kumuda ne kitange na Zebedaya iche wambo, tibatu nga nyonge etukira twambo; wabikira mbo. 22Na bumbo basiya ekitange ti bari niche wambo, batucha23Na iwe wabesenga tiutibange ku Gariraya kukutiti uhanange mbo kumuda ne masinangogi ingi ambo, ti uturange e mwasi we wame wa mu mbingu, ne riranwa e makoni ne butetera wa kira mutindo ku muda beya. 24Ne mwaisi wae warumina muruharo rwe kushamu kukuti, bamurishie embi bimbanti, basenga titibikocha tu imbi barire bishingirishi nambi bari ne bishushu baka, ne birema, waramwa mbo. 25Ne kumanano kiri ya mutucha, ituka ku Gariraya na ku Dekapori, na ku Yerusaremu, na ku buyahudi, na kwa mwini na kuyorodani.

Chapter 5

1Na wakianga wamasunga e kumanano, watayo mu rou; na wakianga wamarika, Esa tumwazae nato saya mwiyere. 2wabubume bunu wae, wahanambo, wemba. 3bakasanirwa mbi basene mbe mutima: meisha e wame wa mumbingu wambo. 4Bakasanirwa imbi bari ne boso mwisha imbo wasehoherwayo.5Bakasanirwa mbi bibembeya: mwisha imbo base hima e chuo. 6Bakasanirwa mbi bari ne rwaka ne busha ye riyira, mwisha imbo basesikuchwa yo. 7Bakasanirwa imbi bari ne mukisa mwisha imbo basesemikwayo mukisa. 8Bakasanirwa imbi barongo mwisha imbo i basesungayo Ongo.9Bakasanirwa imbi barongani mwisha imbo basebikirwayo bana ba Ongo. 10bakasanirwa imbi bacungange mwisha ne riyira, mwisha e wame we mu mbingu wambo11Mukasanirwa banu mbi basebu hatikayo na nena ne ribuebere banu binwa bye mako, bwisha nani. 12Mushime na mutante Ongo mwisha ebisabo binu bikiri nguru mu mbingu: mwisha imbubo wakeanga banu mbya e basheirwi imbi babesenga kubusandori ninu.13Banu i mwukwa we chuo: Arakini kumba e mukwa wa mabiha wa sebikirwa tu buni wa rengekane? tuware nge kana tu itairwa ku bukune inatwa ku butara. 14Banu i chaka che chuo, Erubungu rwatakoche ibiswa kuti iri abasirwa ne ruu.15Amba e mbeya batakochee isacha e kasuku butara ne ribika ko kumuda ne meza, Arakini imbika ro asasirwa ne butara kusudi echaka kisungwe ne beya bibanti bari mu munumba. 16Bumbo echaka kinu kisumwe ne beja bot, ba koshe isumwa mumikowe inu ishiyakoma, batate iso wenu ungu iliekyeyo.17Muhaki umbu nejanga kashambula etoratine zatumwa, anga, ina nteneyanga kambengo, ina kashamucha. 18Busha, bibesimbo, nebushishange, embinge ne chuo asikia zenda19Emweya uti wasenoo emiyombo uma munkati ni hana ebeya bino, wasebikiwa mukeke mu bukale wa mubungu , emweya ungu wazekola ni hana, ungo wabikiwa mukakole mu ufarme wa mumbingu. 20Nibushonge, Elila lanu kutite lwakuduka udu lwa baandika mutukimu munkati ne ufarme wa mumbingu.21Mumalikila e beya bibakale wamabishashe anga ishula, ne mwea ashula, emwea ngo wamwa iminwa. 22Ani nibushange, emweya wakwie munacha mbo mono umwea wamuyiyo, ne mulukiko, ne mwea wamuselea, naye ntiwenda munkati ne kasho.

25Longana ne muchumba wambe tete, mutambi ukumanana mumuze, ye muchumbo kunti twalia nezi kuli ebakakole, kuti ntirezi bakutaa kumuda. 26Ira, nikushishange, utukoshi ituka mo kuti ti ukuto e pata ya hende.27Umalukila umbu wa mebya, anga busilingana. 28Ina nibushisha banu: Kinsi mwea ungu usungange mumina na imukwa busha, tuma kinda eshela naye kumunda naye.29Inso lambe lwakwame lwamakuhusa, kulalo, na utae kole nambe, busha kilo ekitambo chambe kima kitwae, elikia emubi utu wa mubimba utwae mu kasha. 30Ne liso lwabe wambe wa kwabume wa matinga, kela yo na ulekele yo, busha e kitambo chembe kima chamatinga tu kela uluka mbingu.31Byamebwa holi, emwea wamaleke mukali na munikanwanga. 32Ina nibushushange, kinsi mwea wameleke mukali, kunti twakusingilana wamubundala umbu wakusingilana e mwea Ongo, ne mwea wamubiga ungu wakutwaa, twalonja sambi.33Mulukilango ebeya ba kalekale wa bushishambo, ango isele manko, ina mukole emikokole ya Ongo. 34Ina anga, musele ilaila, busho nge liso lwa Ongo. 35Hapo muchuo, bushabu ngaleae emindi yae, na kuyerusalemu, bushambu nge lubungu lukili mubingu.36Anga isele mubuno wambe, bushambu utukoshi ikuto ubuteo wambe ukuto lima labege libanange na limpe lwa silo. 37Ne bibyo binu bibeze byakoma, ila bumbo bushambu imbi byatuko kule muchumbu.38Mumalukila umbu byamebya, liso kwa liso na lano kwa lino. 39Ina ani nibushange, anga ibangana na mwea emwea wamakukosa mulitema indi tu ubundula tu mulipe.40Ne mweya wamakosangele na ikubuka e changi yambe, musileyo. 41Ne mweya wamakumima ne lwendo enda naye mata ambi. 42Ungu wakukonga, mpe, na ungu wa kusobya, anga imunko chunda.43Mumalukila umbu byamebwa, shima muna kinu, na uyogwa enongo yambe. 44Ina ani nabushusha mbu, mushime eza nango zinu, na muhemelebo imbi ba buchokoleshange. 45Ibese bana ba tinta winu ungu uri mu mbingu: mwisha iwe i umburekerange e chaka che mwishiwae mu bambi ne bakoma, urocheenge e bura mumbi be riyira nambi basira e riyira.46Mwisha kumbamu mumeshima mbi bashimana nimu, meshe bini bisa mbo mbomu? amba mbi batuanyange e kori imbo nambo, tibakiange bumbo bumbo? 47Na kumba mumakeyana na banakinu ho, mukoranke kinwa cherirenga bape? 48Na bumbo banu mubese ti mwitingirire, buri iso winu we mu mbingu burie mu kamilifu. ( Witingee)
Chapter 6

1Mwikaire anga ikia chuu mu meso abeya mwisha mbu babutante: mwisha mbu mumaronja mbo mutakoche ishe bisabo kuri tinte winu ungu we mu mbingu. 2Na bumbo etambi chi kikutonge Ongo ebabambo, anga kikaso ngoma kumbu sodori nambe buri bi bashukishuki imbi bahusange mu masinagogi na mu sansee, basungwe ne mbeya. muriyira ni bushishange banu. Imbo bama kinda ishe e bisabo bambo.3Kumba Ongo usasaire ihemba e basabo bambe, kiro e mwine bambe we kwarebe watasimbi ishi kisoda nge ikora e mwine wambe we kwa bume. 4Ebiembo bombe kiya byo titi basu mbwa na upe, na iso wambe ungu usungange kumuda nambe wasekukasane.5Kumba banu musodange, hema anga ibuduke buri beya mbi babaana, mwisha imbo bashi manga ihema ni sungwa buri barengekana mukati ne masinagogi na mukati n retutu resazee, mwisha basungwe ne mbeya, muriyira, nibushishange: imbo bamakinda ishee e bisabo bambo. 6Kimba Ongo usasire ihema, kime mu dani yambe chi iesheranga mu Ongo, na mumakida iridika e rumbi rurabe, hemake kuri isho ngu we mu bingi, nangu tinta wambe usi banga imbi babisw wasekuka some. 7Na banu kuti muhemange, anga ikuwa kuwa, buri e beya mbi tibasimira, mwisha imbo basiba bu baserikirwa mwisha ne binwa bambo ibese bingi8Anga isusena nambo: mwisa tinta witu usie mirao yitu kumba tinesi tahema. 9Nambubo banu mucheme buno? tinta witu uri mu mbingu, rina rambo ritutwe, wame wambe wiye. 10Erishima rambe riberere, ano asi na uko kwiyu (ku mbingu)11Tunike runotu e muhango witu. 12Utasasire e mida yitu, na kumba bumbo bante nambo tusasire mbi bari ne mida yitu. 13Na anga ituria mumayaribu, arakini tukito kuinango mubi, (mwishae wame wambe, ne maa, ne utukufu, na hata hende amina)14Mwisha mumasasira e mbeya ebimbi byambo, na finta winu we mubingu wasebusasira banu. 15Kuti musasira embeya e bimbi babo na tinta witu watakoche ibusasira banu ebimbi binu.16Na kumba mumina, anga ibese buri mbi babaana imbi bari ne baso se kamungo mungo, mwisha bisusanga mu baso sabo, umbo imbo basungwe ne beya umbo ibo i bamina simira, mibushishange, imbo bamakinda ishe e bisabo bambo. 17Kumba Ongo umina irisa, itire e bura yambe mumute, ushue ebaso. 18Ibumbo utasungwe ne mbeya imbu umina, ibumbo na Iso wambe ungu we ribube, na tinta wawe ungu usu nganga imbi bya byabiswa wasekunika mukisa.19Anga kwibikire kuu kuno muchuo, rusenge ne kutu bibishange to, ne bimbi ishuma ne rikakura to. 20Arakini mwibikire e sa kuu mumbingu, iku kusira ebubisha we rusenge amba nkutu satakubisha, amba bimbi batakushuma ko. 21Mwisha po ari e kuu yambe, na ipo i aserirewayo e mutima bambe.22Eritara re mumbi i eriso: na bumbo eriso rambe kumba racha, e mumbi wawe uti wasembese na chaka. 23Arakini eriso rambe ramabese ratobaka, mubi bambe uti wase mbese ti kindi, ibumbo icho chaka kiri kumuda nambe, chama bese na kindi, ti kindi kikiri nguru. 24Kusira mweya wa mukorer babume bambi: mwisha usebaha uma, ne rishima ugo upe: mutakoshe ikorere Ongo na beche.25Mwisha bumbo nibushishange banu: Anga inumbire e maisha inu, ni imbo mbu twaaerisakii amba iomonki, eririka buni, ti rarenge kana ne biyo, ne mimbi irenga e sa changi? 26Musunge e miromge ye kuriyu, imbo batangareka, amba ikao, amba watangabika mu marumba, na tinda wiru we mubingi watakurisha mbo, nabanu buni ti mu koma irenga mbo?27Na inye mukanti ninu waminu bya wamukocha kuikesee e burenge we mubi wae mune uma? 28Na mwisha nki banu munubenge changa? mwishishe e mauwa e shamba imbu bushukange o, tiakorange murimo, amba tiaminwange. 29Nani ni bushishange, imbu kumba Sulemani mukanti ne utukupu wae bubunti tuwarebarichwa changi sa koma buri rima nambo.30na bumbo kumba Ongo wabarichanga mbobumbo bisu mukisabu buri runotuho, na mukoma, ya rekerwa mu rungere, wata kububarichatu banu, e banu bi be mwinyihiro mukeke? 31Anga kwinumbya, bumbo, niiemba, turise kii? Amba tu omo nku? Amba tubare nkii?32Mwisha mbyo bimbiti embi beya be chuo basondange mbyo, mwisha tinta witu we mubingu osi kumba twa kiiraire mubyo bimbiti. 33Arakini bante tusonde kasa e wame wae, ne riyira rae, ne bimbiti bya serumishiwa. 34na bumbo anga inubire bya mukoma: mwisha mukoma nayo yasii nubure yisine, rarekekana ebubi wa runotu warenga muru notu

Chapter 7

1Anga ihike mweya, nabani bamuheke. 2Busha mbu elieke ikiyange mweke babuni nabani basibuyeke bumbo.3Buni Ongo utanga kaye, ekihuka nchi kili muliso labe Ongo kayengi kile muliso labeene. 4Buni wasikia wile munakenu, mbu ulina chaza muliso laye na Ongo utungakaye muliso laye. 5Ongo hangake, mbu ukutu kaza ikihuka kili muliso lambe, ngazikia ukuto ili nilili muliso la munakinu.6Anga inika ebimbi ichi chakoma, Anga itaa embio ao ( mbua) zinu munkati ne mindi yabo na banabebuka ni iliza byo.7Mukonge, muzinikwa, musonde, nusenikwa mukongote, basibulundele. 8Busho ngu ukongage wasinikwoyo, na usondange wasisunwya, nangi ukogo tange waserudililwa. 9Kuli mweya kukwinee emwanaye wama mukonga kambosa wamuke ikoyi? 10Timbo wakonge kikwa wamuke nsoka?11Timbo buli banu, banu bema, banu mosi inika ebana binu imbi bya koma buni, bumbo tita witu ungu ile mu mbingu wasininkaye byakoma mubingu. 12Bumbo kinzi mwea usondange ikolelwa ne baye, nabanu mumukolele bumbo nge elilayi lasianga.13Mukimi mulumbi undu elukeke, busho elumbi lukili ne enze nkili yenda kwa nyamulaili, na beya bingi bakimengi muzee njoo. 14Busho elumbi lukeke, ne enze nchi enkeke ngi yenda ukukwa koma na bakeke ngi benda kuko.15Ukohanga ne zatumwa ze manko, ne mbeyo beyelengi mbo bambola shangi za ohu lwa nkondolo, ina kumunda nabonti mbibi inzi za suwa. 16Na musibabo mumikolele jambo, ebeya bamukola mapela munkati ne meke, kuti mungati nelitende? 17Na bumbo kinzi mti wa koma ubutange byuma byinakoma, ne muti wema ubutange byuma byema.18Muti wakoma watakoshi ibuta byuma byema na muti wema watakoshi ubuta, byuma bywakoma. 19Ne mutingu twabuta byuma nti wa kwela ni taa munkati ne kasha. 20Hipo ngasezinywa ntasimbabo.21Nti kila mwea ungu ubikilae, mukota, mukota, ungu wasikimeyo mu ufarme wa mubingu, ena ungu ukolange mumyanikili ya Ongo ungu uliekwiyu. 22Bingi baseshishayo, takukolonga bishishalo mulina lambe na mulina labe takukutanga e mashumbu na mulina lambe twakukuta ne ilonja bishushalo bingi? 23Hipo nashiambo munkati ne beya, mutuke mpo, mutuke mpo banu bisa ezazambi.24Ungu waselukiloyo ebinwa byani, na elengecha byombo, wasesusanya na mweya ungu uli na wenge. Ungu umba enumba yae mungali ne lukanga. 25Embula ya make, Emibimbi ya mea, ne liuhu lwameya, lamea munumbo njo, la latakoshe, mbushambu e musingi uli habasilwa ne lukanga.26Na kinzi kila mweya ungu waselukila ebinwa bino, wasesusanga na mwea ungu usila wenge, ungu umba e nyumba yae habasilwa ne lukanga. 27Embula ya make, Elusi lwamalisa, na Eliuhu la meta, asekia lihasa mu nyumba nyo ntilakile ne muhuma walo mukili ngulu.28Hakianga emubake Yesu wakinda Eyemba ebinywa, byo, Ekumanano Isalima ngulu mumahano aye. 29Wabesanga uhanambo mbo mburi mwea ulina mwomba nti mbuli e mwandiki wabo.

Chapter 8

1Naye wakianga wasika mulou, Ekumano ningi bamutusha. 2Nakoye, kweya mwea ugushinaa binyoho wa mukea, naieba, emukota Yesu umashima, umukonja idamywa. 3Emubake ( Yesu) wamushea emine, wamutinge, wamushisha nikukilie, nakulwama, nentambi honanjo ebibembi bya lama.4Emukota (Yesu) wamushisha, kaye, anga shisha mwea, ina enda lambe, wishea anga kule ezatwama, ukutonga ibusabu umbu wa webango itwama Musa, bibesi litata e mikorere yao.5Hipo walikia wakime kukapernaumu, muksksle uma umweyele. 6Wamukonga, wemba, Emukoni wilemana, ukanze nguru. 7Emubake Yesu wamushisha, nasea kamula mwua.8Emukakole webashilikoni, wemba, enyele kulitu, ani ntinakomemwa Ongo ikime kwazi ye nimba yani, ina emba kinywa kima ne mwea wani waselama. 9Bushu nani mwea nalielwa kwanzi ne myemba, kumbo ne washikani kumbo nani, namushisha ungu, enda, enda na ungu ngeliea, ne mukombe wani, kia mbubo ukore. 10Emukota Yesu walikia walukila, wizalima, washisha imbi asenga bamutucha, ntanga sunganga isimila likili mbuli buli lino, munkati na Israeli.11Nani nashisha mbo, bingi basea mulituka kumbo na kunanda, nambo baselikayo na Ibrahimu na Isaka, na Yakoba munkati ne sima mumbugu. 12Ebana ntibalisua basitwayo ekumbuka, ampo kwasebeseyo kilo naituna e meno. 13Ne mukota Yesu washisha umukakole wa bashilikani, enda lambe, na bibesembu kukwabe umbu wasonilonga ne tumwa yambe wa lama hipo hipo.14Hipo emubake ( Yesu) walikia wae mu nyumba ya Petero, washisha mukali es Petero, Inabe wa Petero ulele muntange isomba nkongo. 15Watinge mumine, ne nkongo ya muleke naye, wenda laye, wakolelebo.16Hipo ebutu walengelela, bamulishia bengi imbi basamba madaima, wakutobo e mada ima mu knywa chae, walamywa ebatimbi esenga bamahudisana. 17Hipo busha libelele ekinyaa chebelwanga ne twuma Isaya, wemba, wisine wakota ebute tela byae, na Isoke ebakuni bitu.18Na wakianga wasuga enkumanano nkili imbi balimbatimbake, wemba mbasoke mu mwili. 19Na kalani kima kamwedele, kamushisha, engele kuruti, ani nazekutucha ukuti ku kwendo ogo. 20Emubake (Yesu) wamusako, ibubi bali na nyumba, ne milonge ye butaka bali na byane ena emwana loemweya isila mpi helilia emutwe wae,21Na umpe munkati ne zatwana zae wamushisha, emukota ani mbezi ntambi nendi kataa tita wani. 22Ina emubake (Yesu) wamushisha, ntushe leke ebinda bendi kataa ebinda byobo.23Wakime laye mukitange, ezatunwa bamutu. 24Kwabese changa kingi e kuusi ne kitange karibu kihe ne mibimbi, naye wabesanga tiye uleti na talo. 25Ezatumwa zae zamwedele, bamusimo, mbeba, enyele kulitu, tulamwe, ntashilila.26Washishabo, banu muli na bomba, banu ne lisimila likeke? tambi wasimana wafine meche na enyasa Yakobo. 27Ebeya baye basimuka na baba, emwea unu ulibuni ne nyasa naye yamukukile?28Naye walikia weya kwamwili, mu nguti ne nchuo cha wagerasi, beya babi bali na ishumbu wakunana naye watukonge ukukutawango ebeya, tibasua ngulu, ne beya ntibatangeta muzego. 29Nakaye babucha ikiya lumbe na iyemba, tusila chango nabe, ongo mwana wa Ongo? umeya katushula munkati ne mulimo witu?30Kwabesanga kole kakeke nabo iyimba la mpunu nti balisha ngebo. 31Ne bamadaima bamukongo, beba, utukutu, tuleki tindi kakume munkati ne liimbole zampunu. 32Washishabo, mwendi, batuko bakime mu liimba lwa zampuni.33Na basumba be zampuni babeka, benda ekumbuka, bakindanja emwazi uti na mwazi we madaima. 34Na kaye, elubungu batuka benda ka mulindika mumuze, na bakianga bamusunga bamwile watuke muchati chabo.

Chapter 9

1Wataya mu kitange, wasoka, weya murubungu rwambo. 2Na sunga, bamwishie e mweya ngu wa botekana, wenda toro abasira ne tange: na Yesu wakianga wasunga erisimira rabo wa mushisha ngu we kabode, inikemutima monu, mwanani, umabasirwa e bimbi babe bibintu.3Na sunga bape baandiki bemba mu mitima nambo, uno washukasuka. 4Naiwe Yesu, wasiba e wenge wambo, wemba, mwishaki banu muanikirange bubinu mitama yinu? 5Kingi chatabataba iemba, e bimbi bambe byamasasirwa bibinti amba iemba mbu, tuka enda? 6rakini musibirire mbu e mwina wembeya wine mwaamba mu chuo ube we risasira e bimbi, (wamushishe ungu we kabonde) wendi, warie etange yae, wendi ku mumba yae.7Wenda, wiendere ku mumba yae. 8Ekumanano ya kianga ya mamusunga, warika ne bam,ba, banu tanta Ongo ungu wanikange e beya e muoomba nga wasusambo. 9Na iwe yesu wakianga wetange ituka kuko wasunga mweya warika po aridirwange ebeya be kori.10na wakianga wa marika ku muda ne numba warise biyo, sunga, embi bakongori mbe kori bingi nambi bine bimbi mbeya barika ima na Yesu ne satumwa nsae. 11Ebafirisayo bakianga basunga, bashisha muhani winu urisange e biyo nambi batuanyange e kori nambi bine bimbi?12Na iwe wakianga wamurukira, washisha mbo, imbi e bakambwe batasodangabangonga, ina imbi bakoniho. 13Ina mwende mwihane mwisha ni sondange usasirwa, amba ti bisabo, mwisha inakweya mwibikira imbi bari ne riyira, ina imbi bari ne bimbi batunganye.14Na bumbo e banafusi ba Yoana mbeya kurie bemba: mwishaki bante ne bafarisayo tuminange e buyo meta mingi, Ina e banafusi (tumwa) sambe watangamina? 15Yesu washishambo: ebana mbee ndoa uri ima na mbo? Ina matuaseya munkati mine ndoa wasekiya yowamatuka kuriboo, na matungo iaseminayo mbo e biyo.16Kusira ngu mweya wamubika kibandiko che changi nishasha ambasirwa ne changi ya kore: mwisha ichi chakurierwa mwisha ne ribumbe kikitonga chunda cha changi nchoo, na tichabengeka irenga17Amba e beya batakochi iriya e mau mashasha ne muringa ungu wakare, na kumba bamaria, emareya asembengeka, ne mau aseritamba, ne moreya byasebihabiha, ina babikanga e mau mishasha ne bimbiti baserangwa.1918mutambi chii ya kianga ushishange mbo e binwa byo, muhime uma weya, wamukoke wemba: Ekikumi chani cha makwa: ina iya hoo urie e mwine bambe ambasiro naye, naiwe waserama.

20Na sunga mumina ngu utukange chama miaka ikumi na imbii, weya kuruma nae, watinge mu endere changi yae. 21Mwisha wemba mumutima waye: kumba namatinge ho muende e changi yae noserama. 22Ina Yesu wambuduka, wmusunga, wemba: kikumi, umbese na ngoa, e risimira rambe ramakuramwa. nango mumina mumuna warama itukire ipo.23Na mutambi Yesu wakianga wameyaa mu nyumba nchii ye musime, na wasunga imbi bakosenge e filimbi ne kumanano tibakiange changa. 24Wemba: mutuke po, mwisha e kikumi chotikwam Ina chenda toroho. Bamuseya nguru25Ina etambi ekumanano yamarikitwa, wakime, wamutinge mumwine, ekikumi chemba. 26Ne mwasi wae warukirwa mukanti ne chuo choo kikiti.27Na mutambi Yesu wakianga wetange ukoo, e birimirimi bimbi bya mubungwa ti bakuange ne riemba: tusasire, onngo mwana wa Daudi. 28Na mutambi chii yeyanga ye munumba, Ebirimirimi beya kuriye Yesu washishambo: musimira mbu kumba na mukiya ekinwa cho? banushisha: Aye, mukota.29Nabumbo watinge mumeso smbo wemba: imbese kuri bani muburenge we isimira rinu. 30Emeso ambo ariduka. Yesu waraira mbo kuru wemba: musunge kwatambese anga ne mweya uma wasimbe ishi cha meta. 31Ina imbo basaa, neritura emwasi wae munktati ne chuo icho kikinti.32Mutambi nsii sasangae, sunga, ekirimirimi kima, ungu uri ne bashumbu bamurisha kurie. 33Na mutambi chii ya kianga e madaima ya tuka, e karubu kemba; ekumanano bashasha muka ne riemba: tichasungwanga kino munkati ne chuo cha ku Israeli mu mati iyaanti. 34Ina wafarisayo wemba: emweya ngu mukakare we madarima wakitoe emweya ngu we madaima.35Na iwe Yesu wabesenga ti utibange esabungu sisinti ne tusari tutunti, tuhanange mbo mu masinagogi ambo ti uturange emwasi we wame, neriramwa emitindo untii ye makoni. 36Na wakianga wama sunga e kumanumo, wasasirambo mwisha bambesanga tibama ruhura, baserekanya nisaswa buri biboro imbi bisira e murangi.37Na bumbo wishisha ensatumwa sae, emukene mwingi ina mbii ebakauri bankeke. 38Muheme akee kurie mwame we bakauri warebeke e bakori bye murimo munkati ne kisabu chae.
Chapter 10

1Wbhikira e banafunsi bawe ikumi na babi waninkabo eh busumya kuri e biwasi bibi irikita byo n'iramya e makoni n'eh busu ibuti bwe mutinda uti.2Ngyi babo eh makoni n'eh banafunsi ikuni na babi ngyi anu: Wa roso Simoni ngyi Petero, na nderea musike abo, Yakobo mwana wa Zebedayo, na Yoana mu sikeabo. 3Filipo, na Matayo mutuyo eh parata, Yakobo mwana wa Arufayo, na Tadeo. 4Simoni we mukananayo na Yuda Isakariata ingu wamusiburanga.5Ikumi na babi banu Yesu watumabo, wa rerabo weba: Angyiita munse s'eh bakari b'eh bibi, na angyi ikime mumbungyu isiti sa basamaria. 6Ina nguru mwedi kwi eh biboro imbi bya rimina bye numba ya Israeli. 7Na mumenda, muture eh mwasi n'iiba: eh wame bwa mumbingu buri kwihi.8Mwamye eh bakoni, muture eh bakuire mushuwe eh babembi, murikite eh binwasi byema, mumaninkwa busa, murinkare busa. 9Angiiriya tukoi na behe kumunda n'eh nkusiru. 10Ebe inku ye ruwende. ebe nkoma, bushwa eh mukori we murimo wkomenwa eh ruhembo rwawe.11Na mbungu isiti seyamo banu mubise inye mwe rubungu wakomenwa, mwihyere mwawe naambu mwendayo banu. 12Na muntambi yukime mu numba mukeeyo. 13E numba iiya ya makomenwa, eh buhoro bwinu bukurukire.14Ne mweya ebe nti wabukoke, ebe nti warukira eh binwa binu, mutuke munumba iiyi ebe eh rubunguro, mutito eh mikungu ye bisando binu. 15Nibuirengi muiira: mu utu indu e nsindiro e rubansa rwa ku Sodoma naku Gomora rwabeseyo rykeke irenga re rubunguro.16Musunga, ani naburembeka buri biboro munkati ne miterere, ngyi bubo mubesi na wenge buri munansoka na barongu buri muna kamputi. 17Mwirange ne beya bwisha baburishayo munduushu na ibuhumba nu musoni abo. 18Baburishayo mumakako ye bashebakungu ne babake vushwa nani, ibese kariho kuribo, na kuri eh bakori be bibi.19Ina intambi insi saabwiyayobo, angayo kuibu sasa mbu tweebayo buni, na inye binwa. Bushwa muntambi iiya muuninkwayo binwa biiba. 20Bushwa nti banu ngyi mwibayo, Ina eh mutima wa tita winu ngyi weebayo kumunda niinu.21E musike waasiburayo musikeabo mbu wakwe, na tita winu wasiburayo mwanawe, n'eh baana bataarukiriyo eh babiti babo na isiburabo bakwe. 22Na banu muusungwayo bubi n4eh beya ibati bushwa n'eh rina rani, ina ingu waasumyayo eh mutima na heende uwo ngyi waaramayo. 23Ina bamaburikitayo mu ubungu runu, mubekeriyo mu rumpe, bushwa mu iira ni buirengi, mutukindiyo ikiya mu mbungu sa Israeli, naambu bweyayo eh mwana we beya.24Eh mwanafunsi nti warenga eh muhanni wawe n'eh muombe nti warenga shimire eh murimo. 25Rakomenwa eh mwanafunsi nti wabese buri eh muhani wawe, n'eh muombe nti wabese buri mu numbamo nti buni?26

27Imbi bubuirengi ani mu mwirinya, mwibeyobyo mu chaaka, hiyo na imbi bishurange banu mu nama, muturi bya hiyo n'eh marumba.28Angyi isubahabo imbi bashurange eh mibi, ina batakoche ishura eh mitima, Ina rarengeka isubana ngyi wamurimiya eh mutima n'eh mubi ina mu kasha katarimanga. 29Bani, eh tumponda tubi tukeketukeke twa mucharwa rufuranga runa? ina kusira kima muto kamuhuka kwansi ebe nti ishima ra tita winu. 30Ina baanu, eh buteo bwe mintwe yiinu bwamaansurwa ibuti. 31Ngyi chasingwa angyisubaha banu, bushwa muhunda irenga eh mironge iiti.32Bushwa eh mweya iuti wabitinayo munkati n'eh beya, nani naamutinayo mumakako na tita wani uri eh mumbingu. 33Ina eh mweya iuti ngyu wanitinayo munkati n'eh beya nani naamutinayo mumakako na tita wani uri eh mumbingu.34Angyi anikira mbu nameya kwa risha buhoro mu chuo, Aanga, nti neya kwarisha shuhoro, ina mukushu. 35Bushwa neyayo kwa banya eh mweya naishe n'eh kikuni na ina, n'eh mwasana na inabe. 36Ne bashumba be mweya, nti iimbi bani mu numba yawe.37Ingyu washima ishe ebe ina inerenga inishema, nti wanirirana, na angi washima eh musike ebe eh kikuni inirenga nti wanirirana. 38Ne mweya ingu nti wariya eh rihango raire ni initucha, nti wanirisana. 39na ingye waaramyayo eh mutima wawe, waariminyayo who, na ingu waariminyayo eh mutima wawe bushwa ani, waaramyayo who.40Ingyu wa bukoke nti wanikoke, naangu wa nikoke ani, nti wamukoke ingu wanirebekanga. 41Ingyu wakoke eh mutahwa, naingu waakokeyo eh mweya we iira, bushwa mweyo wiira, waninkwayo uhembo re mweya we iira.42Ne mweya iuti waaninkayo usara ruma rwa mecha rwahokoka umwa munanunkembi, bushwa mwanafunsi wani, iira ibuirengi: wataariminyiyo eh rehembo rwawe.
Chapter 11

1Yesu waire ntumwa sawe ikumi na babi, watukoko wenda kwahanabo ni nzomzomorabyo mumbingu sabo. 2Na Yoana wakiyanga ukimumuyororo warukira imbi byakiyange Yesu watumu ntumwa sawe kwa mushisha. 3Ongo ngi uo wiyanga, ao turindire umpe?4Yesu wa subya wairebo, mwendi kwaire Yoana imbi byamusunga banu na byamarukira banu. 5Ebirimirimi byamakaye, Ebirema byendange, bise bibembi byamarama, ebatwitwi barukirange, ebakwa bafukange ne basene baturiyange mwami wekaramo. 6Mujina kirimbi ntibana.7Nambi biendererabo, Yesu wansiire n'kumanano emwasi sa Yoana, mukutuka mwende ku weru kwakayenki? Erichuratenja munii? 8Ina mukutuka kwaaungakonki? mweya wambara changi sabusi wasuma bari mumumba ya ya mubake.9Ina mukutuka byishanki? isunga mutahwa? nani nibuirengi namukwakare urengwa mutahwa. 10Uuwe ngiwandikirwangabya, sunga aaninamarebeka ntumwa yani ha busondori nemeso abe, ingu wanange yonse yeta yomo Ongo.11Rero, nibuirengi watakatuka mwiya mukibuti chebamina iwemukakare irenga Yoana ungu urubikanga, inamukeke mubwamibwa mumbingu mukwakare imurenga. 12Itukire matu ya Yoana murubiki nakiro mumatuano emwemi wa mumbingu ushekananga mukaria, nambi bakwe bara biti ngire.13Busha batahwa wati ne ruandiko risingana watakosa mpika mumatu wa Yoana. 14Kuti banu musonde irisiya iwengi Eliya weyayo. 15Ungu urinemata naarukire.16Ina eruwandaruno na susanyaro nanye? rwasuse bana wekeke imbi washibana mu bituka baninkange babime emirenge. 17Beba, twa bukasureyo mukahanda, ina nti mushatayo twabikirayo mirenge ya banso ina ntimureyo.18Itukana naacha, Yoana weya, bti warisa ni omo, ebeyibeba, wi na mutima wema. 19Mwana we mweya wewayo twarisa n'iiomo, ebeya beba, musunge emweya uno muhoro-roho na mutamiri we maiira we bibi ne bakari be bibi. Ebweange wawe wasungwa mu mikorere yawe.20Nahaa, watanga ifine ebeya musembungunsi kwo tanjiengawe ebishisharo byawe busha nti bare bindwa emtima yabo. 21Sarabutara kuri Ongo, korazani, sarabutaro kuri Ongo betesaida mu meso n'imu nyakorwango ku tyrna kusidoni, iyo kashangi kare bamubindukengi nti bana bindure emitima, mwentinge emifuko n'emote. 22Kyashingwa nabuire: erutu rwe nsindirokututy na sidoni watokerewiyo erubana buri n'emote.23Na Ongo, kapernaumu, usetarishwayu mu mbingu. Anga, Ongo uhichiwayo na mirotu rwe nsindiro, bushwa, ebisi nti ebishiraro embi byamusengi runotu. 24Ina m'bushishange, erutu rwe nsindiro ye kusodoma iti besiye buri Ongo.25Mukashangi ka Yesu wasubya, weba, nakutata eh tita wa mumbingu n'ekwansi, bashwe ebimwambi urebisevyo ebarangu n'ebenge, usheebyo ebana bakeke. 26Ae, tita, nashima nwisha ibo ngi bwashimango Ongo. 27Weba, namanikwa ebiti na tita wani, na kusirangu wasi emwana ini tita ina emwana na utingi wa shimwa n'emwana wamumirika ewenge wimusiwa tita.28Mwiye banu batiembi munu bange n'ikatirwa ne miriyo, nani nabuni hucha. 29Mwimine mu kakundo kani, mwihane kuri ani, bwisha ani murongu mu mutima, na banu musheyo ngowa mu mutima iinu. 30Bushw eh kakundo kani kahehera ne murio wasanguha.

Chapter 12

1Yesu wata mutuiringa mu mashwa eh masaka eh ntumwa saeeh sakwa rwaka waansa inoa Noa eh masaka, ba risa. 2Inaebahani babi, entambi basunganga, wa muire: kae, santumwa sabe wakia binwa nti byahunda. Ironja nyo muturasabato.3Ina waire bo nti mukusoma kinwa chebanga Daudi, entambi ba sunganga rwaka nabo kasanga bari himanaye. 4Nanbu wakianga wakime mu kahombo ka Ongo wasisa tumbosati twakomenwa nawe, iina mu bakungu be busoni.5Ina nti mukososomara munkati na ubansa buri muritu rwesabato e bakungu munkati ne busoni wakia bibi muritu rwesabato nabo basira bibi ehe. 6Ina ni buirengi banu umwa mukakare irenga e kahombo urihano. Ina kuri musibanga bwisha ne kinwa kino.7Nashema isasirwa nti na shima basabo, angi hera musira e bibi. 8Ina mwana wa beya ina mubake wesabato.9Watuka ha, wakime mu irameso. 10Nikaye mweya uri na nimwe yakama wa mushisha weba: Ira e iryama mweya mutu rwesabato? washe ikusongore.11Wairebo inye munkati niinu urina kiboro kima, na cha mahuka kumunda e kimbu utu. Rwa saboto, ironja bya hunda utu mutingecho ni tunja cho? 12Ina mweya muari irenga e kiboro matanga e bunuiira ironja bya hunda utu rwesabato.13Ina waire mweyao; uro e kubuko kwabe. Wa oro e kuboko, wa rama ira kuti e kuboko kwae kumpe. 14Ina bahanu babi batuka, wakia nama busha nawe, imbu wakia ba mushuta.15Namukuto wasiba e binwa bibya, wenda kuubo, biingi ba mutucha, waryama bati. 16Ni reraba bataturi e mwesi yawe. 17Kiberere e kinwa cha tumwanga na ntumwa ya Ongo, weba.18Kae ntumwa wani nare kwa muro ndora, kitwana chani mutima wani wa shimwa naye naye na riya mutima wani hiyo naye, newe washambareyo bisa e bibi e minubo.19Watateriyo na watashaishiyo e murenge wawe, na kusira ingu waarukirayo e murenhe wawe mu-munse. 20E mwange ingu woorwa wataakerio, ne kimore kiri ne kasha watarimiyocho, na kiro warishayo e minubo yaasinganayo. 21Ne rina rawe bisa e bebibiinyihereyo.22Muntambi iya barisha mweya umwa nti-urimo biwasi bema, kirimrimi na kirumbu, wamu ramya, eh kirumbu cheba ni kae. 23Inkumanano iti yashamikwa, ni iba, ununtingi mwana wa Daudi unu?24Intambi bisa e bibi wakianga barukira beba, e mweya unu watangakuto e biwasi ina nti e kara ka Beelzebuli mkakari we biwasi. 25Ngi bubo Yesu wasiba e myanikiri yaabo, wairebo, e wami buti bwamabwa nti bwa hera, e rubungu ne numba iti inji ya bawa, ita kochi isimana, nti yanduka.26Na mushumbu wamahensa mushumbu, e wami bwawe bwasimanayo buni? 27Na ebe nihensange e biwasi mukara ka Beelzebuli, e bana binu bahensangebyo mu kara kanye? bushwa ibo ngi bakaroyo e rubansa rwinu.28Ina namahensa e biwasi nu mutima wa Ongo, ngi bubo e bwami bwa Ongo bwana buyere. 29na mweya wamukoche buni ikine munamba ya mweya urina kara n'inyaka e bikati byawe, ebe nti wamina ungu uri na kara? ntingimo wakimeke munumba yawe. 30E mweya nti uri hima nani. Inti ure nani na angu nti wasonja nani nti mushamburi.31Ngi chasingwa na buire, e kibi ikiti ne kinwa ikiti che nkambayo e beya ibati baasasirwayo, Ina ingu wakamba eh mutima wata sasirwiyo. 32Ne mweya utingu webayo kinwa kuri e mwana we beya wasasirwayo, Ina ingu webayo kinwa kuri ntima ingu wakonderera wata sasirwiyo mu chuo cha runatu, na inchi cheeyayo.33Mutunganyanye muti wahunda ne byuma byahunda, na mutunganyanye muti wema ne byuma byawe byema, bushwa e muti usibirwe mubyuma byawo. 34Wanu e ruwanda rw nsoka, buri mwamunda banu bwibanga imbi byarisa mu muntima wawe. 35E mweya wa hunda utinja bikayi bya hunda mukimuwa chawe, ne mweya wema utunjanga bikayi bya byema mukimuwa chawe.36Ngi bubo, nibuirengi, e kinwa kicha e utu rwensindiro. 37Bushwa mubinwa byabe waansurwayo iira, na mubinwa byabw uukerwayo e rubansa.38Hiiha bimabima be baandiki ne bashe katima bamusubiye, beba, muhani, tubuniisunga kishisharo, kuri Ongo. 39Wasubya, wairebo, e ruwanda rwema Yona. 40Bushwa imbu bwakiyanga Yona wakiyanga matu ashatu mu mwishi na mutu mubura wakiyayo matu ashatu mutu na mumwisha munkati ne mutima we chuo.41E beya bakuninawe baasimanayo e rotu rwensindiro hima ne ruwanda runo, nabo baakerwayo erubansa mbu bamakora bibi bushwa ibo babindukayo mu nyasi ya Yona, na hanu, e mkwakare kuri Yona ngi uriho.42Nyamumbo wakumbo ne chuo waasimanayo utu rwensindiro hima ne beya be ruwanda runo, naawe waakereyabo e rubansa mu bamakora bibi, hanuu, e mkwakare kuri Sulemani ngi uriho.43E kiwasi chamatuka mu weya, nti cheteteinku kusira necha, muisondange nahurukariro, waruka. 44Ngiebubo niiyeba: naakurukla kunumba yani kwa saayo ani, ni itondwa. 45Intambi iya nienda, chashaka bimpe biwasi birinda imbi bema irengacho icho kisine, byakine ni irikamo, me mweya uwo miriki yawe ya hende ya bese yema irenga inji ya roso. Ngi bubo bwabeseya e ruwanda indu rwema.46Wakiyanga webange ne nkumanano, kae, ina na basike babo asanga ba masimana habutara, muisonda iiba nawe. 47Mweya umwa wamwire, kae, nsoko nabasike binu bamasimana hambuka, bashima iiba nabe.48Ina Yesu wasubiye ingu wakumuture e mwasi, koyo wani nginye? Na basike bitu ngyibanye? 49Washee e banafunsi bawe e nunwe, weba: sunga koyo wani na basike bitu. 50Bushwa intingyu waakorayo ishima na tita ingyu wu mumbingu, iwo musikiitu, mwisiitu, na koyo wani.

Chapter 13

1Uturo Yesu watuka nuumbwa warika kumishi na ruusi kumushi na nyasa. 2Nkumanano ngiri wasanjana hawe na mwakimenge mu bwato. Warika nkumanano iiti basimana mu nsoncho.3Waire bo binwa bingi mwa manondo kae e mweki we mirime tuka kweka mirime yawe. 4Na ntambi wakianga wemeka simpe sarara kwihi hansa na mironge yeya ni nirisa to. 5Nsipe sa hauka mu byanga, impe masira oto rwingi, na ntambi sa chukanga eto rwabese rukeke. 6Na ntambi e mwishi wakora sa shire, bwisha kasanga sisira muiya sa kama.7Simpe sa kire munkati ne menke menke ya shuka ya hekenyato. 8Simpe, sa rara hiyo ne reto rwahunda sa hetanga byuma simpe iyana simpe makumi mutuba simpe makumi. 9Na ungu ukwe mate irukire warukire.10Santumwa sawe seya sa mushisha inki cha shwangwa weba nabo mu manondo? 11Wa subye bo weba banu mu maninkwa isiba e naama se wani wa mumbingu ina iba nti bakuninkwa. 12Bwisha mweya ungu urina bakai wa ongerwa bimpe, ina ungu usira kaki wa nyakwa inchi kiri nawe.13Bwisha nebabo mumanondo, iina bakaeingi na batanga kae, na ba rukirange ina hatangarukira. 14Na kinwa cha butahwa bwa Isaka cha umira kuribo che ba irukira muurikira ina mutu sibi ne rikae muukae ina mutusingi.15Bwisha mitima e beya banu. Ya maritoshe na mumate yabo batanga rukira shuushu ba mamina meso abo batasungi meso abo ni rukira mumate abo ni siba mu mitima yabo ni binduka tu nani na buramya.16Ina ngowa meso iinua kaengi na mate iinu bwisha arukirange. 17Bwisha iira ni bwirenge banu e batahwa bingi nebya beri irange baanu nabo nti bansunga byo, ni rukira binwa birukirange baanu, nabo ntiba kurikira.18Rukirake mishinga we mweki. 19Entambi mweya warukira emyasi ye waanu. Nawe wasiba ingu mwea wangara weya nibaka indirapandwa mumutima yawe. Ingu iwe wapanswa keihi nanse.20Naangungu wapandwa hiyo nukanga iwengyarukira itukehe wapokerere mungawa. 21Itukireha usira mirya kumundanae, buisha ne kinwa muntambia ntiwasitara.22Ingu warepandwa kumundae menke ngiurukirange ekinwa. Neminubo ye chuo, Nakwitima mubehe muchuo ngirihekenyange ekinwa, nawe ntiwata byuma. 23Nae wapandwa muoto rahunda iwengiurukirange ekinwa ni sibacho iwengi ubutange ebuma, bampe iyana bampe makimi mutaba bampe makumi achatu. Bishomera kumunda hemumpunge.24Wninkabo impe mushwa rae. 25Muntambi bianga iye barere mushumbu weyaweka ebishomera kumunde e mupunge wiendere. 26Inabisu byamumpunge bishuka neibuta ebyuma, ebishomera na byobyasungwa.27Entumwasamine nubwa, seya, seba etita, ntiwekanga mirime yahunda mwishwa rabe? mbeni namakuto ebishomera kuni? 28Wairebo sanongo samakiabo esantumwa samuira: Ongo usondange twendi kwa kuraato?29Ina weba anga, kutabesi ingu wasombo ebishomera, ntimuukure mirime bubobubo naireyo bahiti: murondore kasa ebishomera, ntimuukure mirime bubobubo himwanae. 30Rekebiti bishuke mongo byahutwayo mongo, namumatu werihutabyo naireyo bahuti: murondore kasa ebishomera nimina yo bikanda nishikabyo, ina sonjemumpunge mukimwa chani.31Waninkabo mishinga impe, weba ewaami wa mumbingu bususene nemirime bibi wiye wama ringayo ni yeka yo muishwa wae. 32Nato nkeke irenga emirime impe iti ina yamako nkiri ne irenga nyenyi siti, nantiyabese muti, mambu emironge ye kwiyo weya ni rika nkati ntati ne santambi naye.

34Binwa bya biti mukota wa irebo mu nkumanano mu mishinga iina nti wakiire bo kikai anga mushinga. 35Rikorwe inchi cha kwebwa na mutaha weba na boro bunu bwani mu mishinga ne ba binwa bye nama itukere ntangiro ye chuo.36Ina wasia e nkumanano wenda munumba, e santumwa sawe seya kuriwe seba: tukanyira mishinga e bishomera yishwa. 37Wasabya weba ingu wekange mirime ya hunda nti mwana wa mweya. 38Ni rishwa nti e chuo e mirime ya hunda nge bana be waami ne bishomera nge banabe mushumbu. 39Murenda ingu wa bushima nti mushumbu, ne rihuta ngendero ye chuo ne ba huti nge ntumwa.40Ngi bubo e bishomera bya somborwa ni shikwa mu kacha, ngi mwabe seyabyonungendero ye chuo. 41Mwana we myema watuma e santumwa sawe, nabo ba somboyo itukire mu waami wawe bikae biti bi sibusha, nambi bakorangi bibe. 42Ni taabo mu mutura we kaeha, kuko kuri kiro ni shiisha e meno. 43Ina bisa e ngowa baachayo buri muishi munkati ne bwami bwiche wabo. nangu uri ne mate wa rukira.44Ehwaami wa mumbingu ususene ne kimua cha bishwa mwishwa, mweya wasunga ni bisa cho na nangowa sawe wenda ni chura biti asanga biri nawe, wachura e rishwa rira. 45Ina eh bwami bwa mumingu bususene ne muchuyi wa bikayi ingu usonda pandisa. 46Naweshee pandu nima mu busi bwasuma, wenda wa chura bitikasa biri nawe kasa uri nabyo wa chura byo.47Ina e bwami wa mumbingu wasusena na kakime ingi karekerwa munkati ye nyasa ni sonja kira mutinda. 48Ne kakira kasanga kamarisa ba kurarako ku mishibarika basombongi insi sa huunda mu wato na rabeese bo iina insi sema satawa.49Rabese mbu utu rwesindiro santumwa sawe seya ni shika e babikore ne bisa eriira. 50Ni rekere bo mu irunga re kasha manko kwabeseyo kiro niienya e meeno.51Mumaisiba he binwa biti imbi? bamuire mbuaye. 52Wairebo: Mukira mwandikiungu wa susa minche kinungu utunjange mu ketiri chaye bikai bi chaacha na bya karekare. 53Kasanga iriko Yesu wakindanya e mishinge ino watuka hiha.54Na weya mu chuo chae wisine wa hanabo munkati ni rirameso rabo nampo ba shamikwa beba e mweya unu wamashee e wenge uno ne mirimo yasumasuma kuni? unu ntengi. 55mwana we museremara? nina waye nti Maria? na banacho Yakobo na Yusufu na Simoni na Yuda? 56Na banacho e vhamina imbi bati ntiturinabo hima? e mweya unu wamashee e binwa imbi biti kuni?57Ba rwangwa ina Yesu waire bo mutahwa watokochichee usubaho mu chuo chaye na mu kinungu chae. 58na nti kukora murimo miingi ya suma sumsa bwisha ne rifundwa isimirara rabo.
Chapter 14

1Kashanga kika mubake Herode wa rukira mu myasi ya Yesu. 2Waire wa ombebae unu ngi yaane muribiki wakufuka ituka mwisinda na ngibubo e maa akorange kumunda naye.3Bwisha Herode kasanga wamina Yoana kumunda ne muri bwisha na Herode mukari wa mukeabo Filipo. 4Bwisha Yoana wa meira nti rakonda iraka naye. 5Ne kashangi kasondanga imushurae wasubaha e nkumanano bwisha basunganga Yoana nti mutahwa6Ina e rotu rweri subukia e ributwa ra Herode rwakianga rwameya, e kikumi cha herode cha mina kubusondori ne beya wa shimisha Herode. 7Burobo warangi ni sere ikiiti cheseninema Ongo na kuninkacho.8Nawe wa humirwa na nina waye weba mbesi hano hiyo ne ntengi e muntwe wa Yoana e muruniki. 9E mwami warika na kaha iima ne sere rawe na bwisha nambii basanga bari naye warinaye muririsa e biyo naye warisiya mbu wamuninkewe.10Warebeka mi kera e muntwe wa Yoana munkati ne niuri. 11E muntiwe warishwa hiyo ne ntengi e kikumi chaninkwa ne risha cha kwa nina. 12Ne santamwa sa hoyaho seya kwarira e kiinda chawe ni kisa chobenda kwaire Yesu. Yesu wasikucha beya manasano.13Mukashangi Yesu warukira watukahiha munkatine wa wato na mu weru ne kashanga wa rukira ne nkumanano e nkumanano wa mutucha na miindi ituka mu sambungu. 14Yesu wa tuka wa kumanano ne nkumanano nkiri wa sasira bo waramya e bakoni babo.15E rioro rakianga teya e banafunsi baye beya kuriwe beba hanu turi munkati ne weru ne ntambi sameeta sibura e beya bendi rwabo munkati ne mbungu sabo kwishure to biyo.16Ina Yesu washisha bo turi na tumbosa tusano ho na bikwa bibi. 17Weba murishe to kuriani. 18Washishabo e nkumanano irike mu bisu watinge tumbosa tu sano na binwa bibi wakae e kwiyo watakura wa Noa ni ninkabi nininka e banafunsi tumbosa e wanafunsi baninka e nkumanano.19Ne bati barisa ni sukuta e basombo e byunda imbi bya kusia mitundu ikumi ne bii. 20Imbi bakurisanga asa babume buri erefu isano ne bamina ne baana. 21Yesu atamba hiyo ne ngesi.22Rima waire bo na kaara e banafunsi mukime nkumunda ne wato ni sondora kubusondori nayeisoka kwa mwiiri e kashinga basiburangee e nkumanano. 23Na wakiangia wa maheanya e nkumanano mu ru iwe wisiine kwa ema, nambumweyanga iyoro kasanga uriho wisiine. 24Ina e wato kasanga uri munkati ne ngesi, chanuba nguvu mu keme, isha e riyuhu rasaa kubusondori nabo.25E burangi byeinge bwa Yesu wenderebo hiyo ne mecha. 26Na muntambi e banafunsi ba musunganga wenderebo hiyo ne ngesi, ba chanikwa beba nsori, wakuwa byisha ne booba. 27Ina Yesu wairenga rima weba mubese na ngowa, ani angisubaha.28Petero wa musubiye, weba tita kutoongo, ndisiye neya kuriongo hiyo ne mecha. 29Weba: iiya Petero wasika muwato, weenda hiyo ne mecha bwisha wendere Yesu. 30Ina wakianga wa masunga e riyuhu wasubaha, na waansa itiya, wakuwa weba: nyere kuritu ndamye.31Rime Yesu wanano e kuboko kwaye, wamutinge, wamuire: e oongo werisimire rikeke, ukusubaha nki? 32Na koshangi katayanga we hiyo ne wato e riyuhu rasira. 33Nambi kasanga bari mu wato wamukomere maruweba ina oongo musike wa Ongo.34Na ntambi sakiangaba saka beyamu chuo cha banazareti. 35Ne ntambi bisa kuuro bama musiba, ba rabeka beya muchuo kiti inchi kiri kumishi meshi, barisha e bati imbi bari ne makoni. 36Wa muhema na boonso wakoche ituruna mu mupindo wenchangi yawe ho, na bati waturananga mu mupindo we changi warama emiyomba ya oongo.

Chapter 15

1Hipo mafarisayo ne waandiki banderenga Yesu ituka ku Yerusalemu. 2byishanki e banafunsi ba noange e miyomba e bakungu? byisha ntibishwa minwe ya bo ntambi si risa biyo. 3Wasubiye bo waire bo: byishanki baanu bumbo bumbo munua e miyomba ya mukota byisha ne miyomba inu?4Bisha pongo weba: sabaha so ona nsoko, naanga asekamba he lowa nawakwe. 5Ina baanu mwebange uinsi mweya uirengi ishe ao nina: imbi kasabyakomame oongo isakirwa nani byameya kuriani. 6Ingu ntiwasuba ishi mukiakinwa cha oongo busa byisha ne miyomba inu.7Banu e bashukishuki Isaya waturanga e mwasi inu weba. 8E byeyaambi basubaha mu mitutu ho iina e mitima yabo iri kore nani. 9Bantatange busa ba bahanange mahamo ye nderi ye beya.10Wabikira e nkumanano ku kwe weeba nabo: murukire niteerera. 11Nti kikiai kiakimengi kumunda ne buunu chamakia mweya mumubi iina inchi kitukange kumunda ne buunu. Inchi kitukange kumunda ne buunu ngi kishange e mweya.12Impo e banafunsi byeya kwa muire: baanu bosi mbu mafarisayo wa e unwa kino? 13Ina wa subya, weba kinsi utuko tita mukota wa mumbingu nti ye kwa na tita ya tujiwayo. 14Murekibo ibo bahani birimirimi iyendesha birimirimi bati bakire kumunda ne kiribu.15Petero wasako waire bo tutureho e mushinga ao. 16Weha na baanu mutunga siba hotu? 17Inti muteerera inchi kikimengi mubuunu ne teana kumunda ne bura nitaa cha muchaara.18Imbi bitukange kumunda na mweya bitukange kumunda ne mweya bubi. 19Mumutima mutukange myanikiri yema, bushuri ushingirani, shingira, bwimi muturi we manko, kambao. 20E bikai bino ngi bikiange mweya weema. Mumina wa mukanani.21Yesu watuka hiha wenda kumushi ne rutuko ra tiro na kusidona. 22Na kairire mumina makuanana watukirenga mu byumba bibya watarisha e murenge weba sansire, eh nyerekuritu, ongo mbutirwa wa Daudi e kikumi chani kinubange nguru ne kiwasi chema. 23Ina iwe nti wa musuniyenga kinwa e banafunsi bae beya, bamukonga beba muriki wendi rayebyisha ukiange changa kunuma niitu.24Ina wasako, weba nti na ku rebekwanga byishe ne biboro byarima munumba ya Israeli. 25Ina weyanga wa mutata ninyeba: nyere kuritu ni sake. 26Wasubya ni yeba nti rakonda itinge e biyo bye baana nitayire byo e mbibi.27Ina iwe weba narisiya, myere kuritu, iina muna mbibi barisabarisanga imbi byasia imbi bikirengi mubutara bwa nyere ku rwab. 28Impo Yesu wasubya , waire ibundiki imbu bwama hema oongo e kikume chee charama itukire e tambi injoo. Ba ramiwa.29Yesu watukako weya mwendende wengesi yeku Galilaya, watayo murou, warika hiha. 30Nkumanano nkiri ya mwihere nti bari na nkosherwa, ne birimirime, birumbu, nkoshera ne bampe biingi hima naabo bariyabo mumiindi yawe, waramyabo. 31Nankima nano ya ahamikwa kashangi kasungangabo ebirumbu beba, nkashera sarama, e birema byasimana, e bimirimi bya kae batato Ongo wa Israeli. Bae erefu sinye basikuta.32Yesu wabikira banafunsi bawe kwawe weba: nakwire enkumanano boonso bwisha iye matuashatu bashibange hima nani, ntina risia mwendi mukifungoocha, watakwiri mumunse. 33Ebanafunsi bamuire: Twasheekuni tumbosa tumpe tweriisikucha enkumanano nkiri buriiya kuni muweero? 34Yesu wairebo: banu murinetumbosa tunga? beba: Sirinda, ne bikwa bekebeke bikeke. 35Waire enkumanano murike.36Waringa etumbonsa turinda ne bikwa, watata, wa Noa, waninka banawe, nebanawa baninka enkumanano. 37Nebati barisa, basikuta, ba sombo byunda imbibya siyanga, mitundu irinda. 38Neembi narisange asange asanga babuume erefu, sinye, hima ne bamina ne baana. 39Waire enkumanano mwendi, wakime muwaato, weya mubihati byakumagadani.

Chapter 16

1E bafarisayo ne basadukayo behiere Yesu n'imwereka, bamuhema mbu waseebo byengero ituka mumbingu. 2Yesu wasubiyebo, mwiyororo banu mwibange mbu kwaahundayo bushwa e runtundo rwasuse nchana, na mukomakora.3Banu mwibange, runutu kwabese nibimbi, bushwa e rutundo rwasiro. Banu e bashetutina, banu nhasi insomora buri eh rutundo, ina buri e bishisharo bya kare mutukochi insonsomorabyo? 4E ruwanda rwama na rwe bishingirani rwahema kishisharo, rutaaninkwi kishihsaro, Ina e kishisharo cha Yona wasiyabo wenda.5Ne banafunsi benda na kwamwire, bobya iriya e tumboonsa. 6Yesu waisiyabo, musunge, mwichenge ne mifayema ye bafarisayo ne basadukayo. 7E banafunsi bahakanyana ibo kwisine na kwisine beba bushwa nti twa kuriya tumbonsa. 8Na Yesu wasiba, washishabo bushwa nanki banu mubusanange banu e beya be imani nkere, bushwa nti mukwiya tumboonsa.9Banu mukiri musira wenge, nti mwanikiratu tusanu kuri e beya erefu sinye na mitundu inga yariyanga banu? 10Ebe e tumboosa turinda kuri e beya erefu isanu na mitunde inga yariyanga banu?11Bushwa nanki mufundwi iruka mbu nti na kubuire bushwa nu tumbona? Ina mwirange ne mifayama ya bafarisayo ne basadukayo. 12Ngyi hina bakianga basiba mbu ntikwiranga ne mifayema ye tumbunso ina ne machano ye bafarisayo ne basadukayo.13Ngyi bubo Yesu wenda muharo rwa kukaisaria ku Firipi, washisha e banafunsi bwawe weba, e beya bebange mu e mwana wa mweya ngyi nye. 14Beba, bampe iiba umwa we batawa. 15Wairebo, na banu munkikongyi mbu ari nginye? 16Simoni Petero wasubya, Ongo ngyi kirisito, eh mwana wa Ongo ungyi wio.17Yesu wasubya wamuire, karamo Ongo Simoni Bar-yona, bushwa e mubi ne nchama nti bya kukushee kini, na tita wani ingyu uri e mumbingu. 18Nani nakuire, Ongo ngyi Petero na hiyo we rukanga runu raahimba e ruushu rwani, Ina e ndubi sa kwirungaa sita akochiyaro.19Nani raahimba kaara ke riboto e muribyo we waami wa mumbingu, na ikitii cha minayo Ongo mu chuo, chaminwayo mumbingu, na ikitii cha boroyo Ongo mu chuo, chabeseyo nti chamabarwa. 20Ngyi hiha hakianga wahangire e banafunsi bawe nguru bataire e mweya iuti mbu iwe ngyi kirisito21Itukire intambi iiya Yesu watanja ihana e banfunsi bawe mbu ramamuhema wendi ku Yerusalemu, naishee minubo miingi kuri bakungu ne bakwakare be bakungu, ne bandiki, na ishurwa, na utu wa bishatu ifuka. 22Petero wa mutinge, watanga imukeme, weba, reke tita, ibya bitaakutingimo. 23Wabinduka waire Petero, eba kuruma nani, mushumbu, Ongo rwanisubukisha, bushwa utunganikira bya Ongo, ina bya banabeya.24Intambi iya Yesu waire e banafunsi bawe, e mweya iuti ebe washima intucha, na witune wisine, weriye eh rihango rawe, wantuche. 25Bushwa e mweya ingu usondange iramya e mutima wawe, waariminyayo who, ne mweya ingu wa ariminyayo e mutima wawe bushwa nani, waasheeyo who. 26Bushwa e mweya waasheeyo nki wamaninkwa e chuo ikiti, n'iishee eh bishisharo bye mituma wawe?27Bushwa e mwana we Adamu weeyayo mu wami wishe hima ne ntumwa sawe, mweya na aha ngyi waatuwayo e mweya iuti irengeka ne mikorere yawe. 28Mu iira, nibuirengi, hari beya mumbi basimana hanu, imbi bataroriro eh rikwa, naambu bwasungayo ba eh mwana we mweya weeya mu wami wawe.

Chapter 17

1Na kunuma na matu mutuba Yesu waringa Petero, na Takobo, na Yoana musike yabo, wasishabo hiyo ne rore rwa Fargani. 2E mubi wawe wa binduka kubuondori naabo, e mbaso Yawe yacha buri mwishi, e nchangi sawa sa sana buri chaaka.3Na sunga, Musa bana Eriya basairebo nti bakanyange nawe. 4Petero wasubya wamuire Yesu, e nyere kuritu, ra hunda baate turike hanu, ebe ushima, naahimba hanu birumba bishatu, kima chabe Ongo, na kima cha Musa, na kima cha Eriya.5Wabesengemga wibange, kaye e rutundo rusanange, rwarishiebo irungu, na sunga, mu rutundo ruuro mwa saa murenge weba, unu ngyi mwana wani, mwinyihiro naani, nakomenwa nawe, mumurukire. 6Ne banafunsi bakianga barukira, banduka farifari, basubaha nguru. 7Yesu weya, waturana kuribo, weba, musimane, na angi subaha. 8Basubama e meso abo, nti basunganga mweya ina Yesu iwe kwisine.9Na babesenga basikange e rouu, Yesu warera bo, weba, angiire e mweya uti e mwasi we nsori sisa, nambu e mwana we mweya wafukayo munkati naambi bakwire. 10E banafunsi bawe bamushisha, beba, bushwa nanki e bandiki babenge mbu rihemange Eriya weya kasa?11Nawe wasubya, wairobo, iira Eriya weeya kasa, rawe waatunganyanya ibiti. 12Ina ninuirengi mbu Eriya wmakindi ihiya, nti bamisinga, ina bamukorere ibiti bya sasengabo bubobubo e mwana we mweya wendange ka ruburebo. 13Ngyi hiha e banafunsi basiba mbu wameba nabo e myasi ya Yoana murubiki.14Bakiyanga beya kwihi ne nkumanano. mweya uma weya wkome e naru kubusondori na Yesu weba. 15E mubake sasira e mwna wani bushwa uri na bishumbka, n'iruba bubi, bushwa ngendo ningi uhurengi ha riiko, na ngengo niingi e kuusi. 16Namamurisha kuri e banafunsi babe batakochi imuramwa.17Yesu wasubya, weba: banu e ruwanda rutangarisaya, rware rimina, narikayo niinu matu ang? nasakaneyo niinu kiro natu ango? munirishiye we. 18Yesu wakeme e kihwasi, nacho chatuka kuri e musike uwo warama ituka e ntambi iiya.19Kunuma naaha e banafunsi bandere Yesu kwa hehe beba, bushwa nanki bate twaremayo ihenscho? 20Yesu wairebo, nti bushwa ne bukeke be haradari muireyo e rouu runu, tuka hanu enda kukao, naaro rwatika, na kusira kinwa kitamukochekana kuri banu. 21Ina binui bitakoche ibese ebe nti mu mahemo ni imina.22Nabo bakianga bakiyanga kurariraya, Yesu wahairebo: e mwana we mweya waasiburwayo muminwe ye beya. 23Nabo baamushura, ne rotu rwa bishatu waafukayo, batingirwa na boonso nguru.24Kiro bakianga beya kukapernaumu, imbi ba tunyanga e byunda be parata bendere Petero, beba, buni, e muhani winu nti qtuwa e chunda che parata? weba: Wamatua. 25Nawe wakianga wakimemunumba, Yesu watanjanga imubusa, waha: wanikira buni, e Simoni? e ba bake be chuo bahemange e haro kuri ba nye? kuri bana babo bisuine mbeti kuri e beni?26Nawe weba, kuri beni, Yesu wamuire, ebengi bubo, e baanaa basira ubansa. 27Ina tutasubuchibo, enda kwa rekera e boba munyyansa, na utinge e kikwa che roso, ukia umaboro eh bunu bwacho, uusungamo parata, riyayo na urinkeyobo bushwa nani bushwa nabe.

Chapter 18

1e ntambi e banafunsi ba mwendere Yesu beba: inye ngi e mkwakare mu waami bwa mu mbingu? 2Yesu wabikira mwanunke umwa, wamuria munkati nabo. 3Weba, mu iira nibuirengi, ebe nti mubinduka ni ibese buri bana bakeke, mutukimiyo mu waami bwa mumbingu.4Ngi bubo e mweya iutii ngu murongu buri e mwana mukekengu, iwe ngi mkwakare mu waami bwa mumbingu. 5Ne mweya iutu ngu waamukoke e mwana mukeke umwa buri unu mu rina rani wnikoke ani. 6Ina e mweya iutu waahabireyo e mwana mukeke umwa mu bana nabi banisimira, rakomenwa nti wminwa mwikoti rawe ikoi rikiri rioreremo, wasende kumunda ne nyansa.7Banso buri e chuo bushwa ne mbi bisubucha bushwa rihemange bibesi, ina banso kuri e mweya ngu wishange byo? 8Ngyi bubo e kuboko kwabe ebe mwindi wabe wamakuhabire, nti ukerawo na irekere wokore nabe, bushwa rokomenwa ikime mu karamo.9Ne riso rabe ramaku habirekutoro na irekerwa kumunda ne basha kanyamurairi.10Usunge angyi isunsura umwa mubanunke banu bushwa neburengi mbu e ntumwa sabo mumbingu e matu iyati basungange e mbaso ya tita wanu ungyi wi mumbingu. 11Bushwa mwana we mweya weyanga kwa ramwa inchi chare kwarimina.12Banu muandrange buni? e mwenda ebe uri na biboro erefu kinwa chamirimina, bani wtangasi e ma kumi mwenda na mwenda, ni ienda mu ingu, kwasonda inchi chare kwarimina. 13Na ebe wamasheecho, mu iire niburengi, watingirwa na ngowa ringi bushwa nacho irenga bimbpe bya makumi mwenda na mwenda imbi nti byakeke banu warimina. 14Na ngyi bubo nti rakomenwa tita winu uri e mumbingu umwa mu bakeke banu warimina.15Na ebe musike inu wamakuhabire, enda umushee e kibi chawe Ongo nawe burobo, wamukurukire, umashee musike inu. 16Ina ebe nti warukira, ringa umpe mweyo umwa ebe babi, kongio mu maanu ye bakariho babi ebe bashatu e kinwa ikiti kirukirwe.17Na ebe nti warukirabo, ire e rushu, na ebe nti warukire e ruushu naro, wabese kuri Ongo buri mweya wa bibi na muheni we parata.18Mu iira neburenga, ibiti byaminayo banu mu chuo babeseyo nti bya maminwa mumbingu, na ibiti byaboroyo banu mu chuo babeseyo nti bya maborwa mumbingu. 19Niburengitu, mbu babi munkati inu bamarise nyayo mu chu kikai ikiti chaakongayobo, baninkwayo cho na tita wani uri e mumbingu. 20Bushwa impi e beya babi ebe bashatu barika hima mu rina rani, nani niriha hima nabo.21Itukaaha Petero wamwendere: e nyere kuritu, musike itu wamanchabire mata anga nani nimusasire? kiro meta arinda? 22Yesu wamuire: nti nakuire kiro meta arinda, ina kiro makuni arinda meta arinda.23Ngyi bubo, e wami wa mumbingu wasusana na mubake uma ushimanga watiye myansuro ne ntumwa sawe. 24Wakianga watanja iansura, bamurishie mweya umwa wabesenga uri na mwinda wawe wa mpato erefu ikumi. 25Na wakianga wahina chi ituwa, nyere kurwabo wachurwa, iwe na mukari, ne bana bawe, ne bikai ibiti wabesenga nabyo, ituwa e mwinda uwo.26Himpo e ntuma iya handaka naakutuwa e biti beba, nyere kuritu, sumya e mutima naakutuwa e biti. 27Nyere kurwabo amusasira, wamuboro na imusasira e mwinda uwo.28Ina e ntuma iya yatuka, yasunga umwa mu babine ingyu asanga wi na mwinda wawe wa mpata iyana, wamutinge muikoti weba: tuwa e mwinda wabe. 29ngyi bubo e ntumwa mine wahuka na iiba sunya e mutima, naakutuwa ibiti.30Ina nti wasimiranga, wenda na imutaa mu muyo raro raamu bwatuwayowe e mwinda wo. 31Ngyi bubo e ntumwa babine bakianga basunga imbi byamakorwa, basunga bubi nguru, benda kwamuire nyere kurwabo ibiti imbi byamakorwa.32Ngyi nyere kurwabo wamubikira, wamuiire; Ongo ntumwa yema, nakusasiyo e mwinda iuti wa bu unihemayo musasiro. 33Na ONgo ukutima isasira e ntumwa minu imbu bwa kusasirayo ani?34Nyere kurwabo wasubuka, wamuriya kuri imbi e banubi, raambu buratuwayowe e mwinda iuti wo. 35Ngyi bubo tita wani wee mumbingu waabakozeyo banu, ebe banu nti musasira mu mulima niinu e mweya iuti na munachabo.

Chapter 19

1Yesu wakianga wakinda e binwa bibya, watuka ku Gariraya mu byati bya mu uyahudi, mu mwire wa Yorodani. 2Bikembe bingi byamutucha, waranyabo kuuko.3E bafarisayo bamwendere, bamwire buni rakonda e myeyaa wamutina mukuri mukinsi kinwa? 4Wasubya: wairebo, nti mutondorayo mbu ingu wa bubumbanga mu raroso, wabumbanga mweya abime na mweya mumina.5Weba: Bushwa naacha, eti mweya waasiyayo ishe na rina, waarikayo na mukari, na iba babi waabinduke mubi uma? 6Niimpo nti babitu, ina mubi uma, burobo inci chaminwa na Ongo e mweyo watakoche isianyacho.7Bamwire, buni Musa wasisinyanga imuninka rwandika rwiirikitwa, na imurikiti? 8Wairebo: bushwa ne mitima yiinu ya suma ngyi chashingwayo Musa wabuire mbu mirikite e bakari binu, ina itukire kare nti byabesenga banu. 9Nani nibwirengi, inyu waarikitayo mukare nti bushwa ne bushingirani, wamabinga ingyi warikitwayo nawe nti mushingirani.10E banafunsi bawee bamwire: ebe e binwa bye mweya na mukari buribyo buubo, nti rakomenwa ibinga. 11Ina iwe wairebo: nti ibati bamukocha irisiya e kinwa kini, ina imbi bendire kwaninkwa e mukisa. 12Bushwa ibo baumba babutuangabo ituka mumara a bina babo, na kuri boumba baumba mbingu. Na ingyu wamukocha irukira wakurire.13Ngyi bamurishie bana bakeke, bushwa warie e minwe yawe hiyo raabo na ihemerebo, ina e banafunsi bangyirebo. 14Ina yesu webo: mureke e baana bakekebyeye kuri ani, na ngyi hangyirebo, bushwa imbi basusebo, e waami wa mumbingu wabo. 15Wariya e minwa hiyo naabo, watuka ikoo.16Na sungya, mweya uma wamuendere wamuire: e muhane, nikore inye kinwa cha konda, bushwa rishee karamo kamatu iyate? 17Wamusubiye: bushwa naanki Ongo unibusange e mwasi wikonda?18Yesu wasubya: nhyi iini; angyi ishura, angyi shingyirana, angyi ishuma, angyi ieba manko. 19Rukira iso na nsoko, na shima munakinu bwire e mitima wabe.20E musike we wamuire: ibiti imbi ramarukira byo, namarukirwatu inki? 21Yesu wamuire: umashima ibese mweya wiira, enda kwa chuya ibiti byabika Ongo, uninkebyo imbi nti bikocha, na Ongo ubeseyo na kimuwa mumbingu, ituka aha ntuche. 22E musike wakianga warukira e kinwacha, wenda na boonso, bushwa wabesenganti urina behe biingi.23Yesu waire e banafunsi bawe: mu iira ibu irengi mbu raasumayo e mutumba ikima mu waami wa mbingu. 24Ni buirengi tu, rakomenwa nguru e mbunda iita mu kirinu che irenga e mutumba ukime muwaami wa Ongo.25E banafunsi e wakianga barukira bubo, bashamikwa nguru, beba; inye ngyi waakochayo iramiwa? 26Yesu wakaebo, wairebo; kuri e beya ichaa nti chubese, ina kuri Ongo ibiti byamubese. 27Hiimpo Petero wasubya, weba; kae bate twa masiya ibetii na ikutucha, twaaninkwayo inki?28Yesu wairebo: muiira ni buirengi, mbu baanu muntuchanga, mu chuo kishaasha, impi haarikayowe e mwana we mweya mu kitumbi che waami wawe, na banu mwirikayo mu bitumbi ikumi na bibi, nti banu mukerange e mbansa se nganda ikumi na aibi sa kuisiraeri.29Ne mweya iuti wasiyanga e mumba yawe, ebe musike abo, ebe mwisiyaba, ebe ishe, ebe ina, ebe waana, ebe mashwa, bushwa ne rina rani, waaninkwayo meeta iyara, na ishee e karamo ke matu iyati. 30Ina wiingyi imbi bari e kubusondori ba beseyo bakunuma, na bakunuma babeseyo basondori.

Chapter 20

1Bushe ebwaami bwa mumbingu bususene na shemine kinundu, watukanga mu mukomakoma wenda kwasonda beya bamurimo bakora murimo murishwa rawe re misabibu. 2Wakianga wamarana ne bakori mumpata nimwa mumutobero umwa warebeka bo kumunda ne riiwa rawe re misabibi.3Muntambi ishatutuu watukatuu wasunga bampe banimka. 4Waire bo bubobubo mwendi kumunda ne rishwa na buninka bisabo biendere rabo.5Ntambi mutuba ne ntambi mwenda wakiatu bubobubo. 6Muntambi ikumi na nimwa wakutubikira na ninwa wasimana wasunga bampe basimene wairebo bushanki baanu musimene busa emetobero uti? 7Ba muire busha kusira ingu wakutabikira mumurimo wairebo mwendi bubobubo munkati nerishwa re mirabibu.8Nentambi yeroro yakianga yameya shemine eshwa re misabibu wa ire ingu wasimanebo bikira ebakori he murimu utuwebo ebisa bo byabo tangira na mbi ba hende, ukindanye ne babere. 9Bakianga bamubikirwa muntambi ikumi na ninwa bakianga bameya kira mweya waninkwa mpata imwa. 10Esantambi ebibere beya baanikira base ninkwaningi nabo bubobubo banikwa kira mweya mpata nimwa.11Ekashangi kaninkwangabo bashunanire mine kunundu. 12Beba: ebeyabano murimo kashangi kimwaho, na oongo uma turengecha bate imbi twakurindire minubo yerindi kitinemwishi asa wetakati.13Ina wasubiye ni iire bo umwa wabo mirani ntina kukukorere bibi, nanti ukurana nani mumpatanimwa? 14Tinge inji ya be na enda rabe nashima ininka unu wahende bu rioongo.15Mbensira kikora imbu mwasase ani muumbi byaani? kuba eriso rabe ramabiha bwisha ani mweya wakonda. 16Bubububo bahende base bundureyo barosone baroso basebindukeyo bahende.17Mukashangi Yesu esenga utayange i yenda kuyerusalemu watinge banafunsi bawe ikumi na babi bisine, ina mumunse waire bo. 18Mukairire tutayange muri enda ku Yerusalemu mumutirwa ya mweya warierwa muminwe ye bakakare bashe bakungu ne baandiki bamukere erubansa mbu wakwe. 19Niimusibura muminwe ye tu mputu bamucharike ni imuhumba niimu tundika na uturu wa bishatu wa fuka.20Himpo nina we baana ba Sebedayo weya kuriwe hima ne baana bawe, bamutata ru muhema kinwa kima. 21Waire ba baanu mu sondange nki? bamuire ninkabo mwi rirai ebaana bani babi barike umwa mu minwe wabe wamabume na umwaa muminwe wabe wa kurembe munkati ne bwaami bwabi.22Ina Yesu wasubiye bo weba nti baanu mosi kihemange baanu, mukocha iyomo erusara romore mwaani? banu subiye twamu koche. 23Waire bo: wasisinya muomo erusara rwani ina irika mumoombo wa kwa bume ne moombo wamarembe nsiramomba wibuninkwa baanu iina imbi baninkwa barerondorwa na tita wani. 24Nentambi erikumi rarukiranga rashananire ebanakime babi.25Ina Yesu wabikira bo weba baanu mosi mbumbi basima etumpuku twabusime mukaara ne bakwakare babo ba bukoreshange. 26Ina ritamubunduke munkati niinu iina kira mweya usondange ibunduke mukakare, munkati niinu wasebeseyo muombe winu. 27Naangu usondange ibunduke waroso munkati niinu wabundu keyo muombo winu. 28Imbu muri emwaanawebe ya mweyaangawe nti weyanga kakorerwa iina weyanga kakora na kwishiya wkaramo kawe wabesi kinsinso chebeya baati.29Nekashangi katukanga bo ku Yeriko na kikembe kikiri chamutucha. 30Nakae birimirimi bibi esenga byarika hamushi neense, ne kashangi karikirangabo mbu Yesu witange bakaso mumurenge, besha nyerekuritu tusasire oongo mbutiro ya Daudi. 31Ekikembe chafinebo mbu babibire iina ibo basumya emirenge nti bebange nyere kuritu, tusasire oongo mbutiro ya Daudi.32Yesu wasimana abikira, weba: banu musondange nabakorere inki? 33Bamusubiye nyere kuritu emeso itu aborwe. 34Yesu wasasirabo watinge mumeso wabo hihahiha bakae, ba muchucha.

Chapter 21

1Ekashangi bari kwihi na ku Yerusalemu ni iya ku Betifaji munkati nerou rakumizeetuni, Yesu wa rebeka banafunsi babi. 2Waire bo mwendi muka ubungu kari kubusondori, niinu, hihahiha mukumana empunda ya minwa hima nechaan chayo, muborobo na irisha bo kuriani. 3Nakanba kwabese mwiya wabushisha kinwa, mwibanga nyere kuritu warae kuribo, hihahiha wa tuma.4Ebinwa bino byabese ko kongo ibererera ikinwa che bwanga ne mutahwa, weba. 5Muire ekikumi cha sayuni sunga emubake wabe weya ku kwabe, emurongu nawe wamataya mu mpunda ne chaana che mpunda.6Ebanafunsi benda bakora imbo mwakuirirwabo na Yesu mwa kukiya wahanabo. 7barisha empunda nechaana chempunda bariya esangambesabo hiyo nato warika hiyo nempunda. 8Nebeya biingi munkati ne nkumanano bansansa esangombe sabo mu munse bakeramitabi ya miti ni nsansayo munse,9Nekikembe chamusondorenga naambi asa bachuchabo basumya emurenge nti bebange ngowangowa, mumbutirwa ya Daudi mukasanirwa ingu wiyange murina ranyere kuritu ngawa ngowa hiyo na mu mbingu. 10Nesantambi bakimenga ku Yerusalemu erubungu ruti rwa bese na changa beba, unu nginye? 11Ekikembe cheba unu mutatwa Yesu utukanga ku Nazareti yuku Galilaya.12Yesu wakime kumunda ne ruushu ra Ongo wa hensa bati imbi bachuishanga nabachurange kumunda ne ruushu, wabundura ebatara bwaambi bahinjange mpata, nebikai byabo imbi asa bachushange emironge. 13Waire bo erwandiko rweba eruushu rwaani rabikirwa ruushu ramahemo iina mumakiya ribesi ukito rwaba nyasi. 14Ebirimirimi ne nkoshe byeyakuriwe kumunda ne ruushu wa ramyebo.15Ina entambi ebakwakare bashe bakungu nebaandiki ba kianga bamasunga ebishisharo imbi bikiange we ne baana nti bareengi mu ruushu ntibebange watatwe embutirwa ya Daudi bashunana. 16Bamuire nturukira ebinwa imbu mwebange bo? Yesu waire bo iiran ntimukutondara ituka emaanu ebaana tubonso banso na ambi barisange mbere, umashee ntato inji ya bererera? 17Wasiya bo watuka habutara Yerushungu na ku Betaniya wasame kuro.18Itukaha mumukomakoma esenga ukurukange kubungu esenga urina rwaka. 19Nawa sunga mubi kumisi nense wabungura yo ntiwasunganga kaki hiyo nao iina bisuho waireo: muti wakamuhihahiha.20Esantambi ebanafunsi bamasunga bubu, bashamukwa beba, buni emuti wamakamahihahiha? 21Yesu wasubya, wairebo: Ira ni buirengi baanu mumabese misimirira kuba mutunga sunga kooha muukiyaa, nti ekinwa che muti ho iina muire entata ino'utukeha nitaao munkati ne ngensi na chabinduke. 22Nebikai biti byahema baanu munkati ne mahimo kubamusimira mu pokere.23Ne kashangi ke yangawe munkati ne ruushu, ebekwakare ba she bakungu ne bakungu ne bakungu bebeya beya kuri we mu natambi esenga sihanange we be beba inye momba wasingwa wakia binwa biribunu? Inye ngi wakukuninka moomba unu? 24Yesu wasubya, waire bo: Nabushisha banu kinwa kimwa bubobubo inye moomba usingwange na kiya binwa biri bunu.25Ubatiso wa Yoana bwa tukanga kuni? iyuka mumbingu ao ituka mu beya? Bakia buhaka munkati naabo beba twamebe: ituka mumbungu : Watuire baate busha manki nti twakumusimira? 26Inatwameba: Ituka ebe ya twasubaha ekikembe bushe baati basungange Yoana mbu mutahwa. 27Basubiye Yesu mbu ntitosi. Nawe wairebo: Iina naani ntina buire inye moomba usinwange nakia ebinwa bino.28Ina baanu muanikiranga unki? mweya umwa usenga urina baanu babi, wendere ingu weroso, wamuire: mwaana, enda kwakora runotu murihwa re mizabibu. 29Wasubya ni eba: ntanga buna ina kunuma wabunduka, wenda. 30Wendere wa metabi, wamuire enda bubobubo wasubya ni iba: Neenda, nyere kuritu: Ina nti wakwenda.31Inye munkati nabo babi wakukia erisasa rishe wa we? Besha emubere Yesu waire bo iina nabuire banu, baripishi be mpata ne bihanha bakime mubwaami bwa Ongo kubusondori inu. 32Bushe Yoana wakwiya kwinu mumunseyiira, baanu nti mu kumurisha, ina baripishi bempata ne bihanga baku murisia baanu muntambi musumbi musunganga, nti mubundukakanga kunuma nimurisia.33Muurukire mushinga umpe: Asanga kuri mwiya umwa esenga uri na numba wekanga ishwa ra misabibu, watimyaro chaati chemiti nitima kiribu kianire byuma kumunda naro, wahimba kinundu wariya kumunda bahingi, wenda uwendo mukimpe chuwo. 34Mukashangi kebyama asanga iye biri kwihi, warebeka bakori bawe kuri bahingi basi angawe muriishwa waninkwe byuma byawe.35Ebahingi batinge bawe, bahumbwa umwa nishura umpe na umpe bamutaire makoi. 36Warebeka tu bampe bakori irenga ambi basoro, bakorerebo bubobubo. 37Ina hansindiro warebeka embutirwa yawe, weba ba subaha mbutirwa yani.38Ina biba bahingi mukashangikasunganga embu timwa, bakiatu hwehwemukatinabo sunga mine maandu, tumushure natwitingire emwandu wawe. 39Bamutinge ni mutaa habutara nerishwa ra misabibu ba mushura?40Himpo kashangi mine riishwa ra mizabibu waseiya wasekorereyo ebahingiba buni? 41Bamutinge wase babayayo bubi ebeyaba beema, wasiya kumunda bahingi bampe bampe kumunda na rishwara re mizabibu, imbi bamunika byama mukashangi kaabo.42Yesu wairebo nti mukutora erwandiko: Erikoi ratinwanga nebahimbi. rini ramabinduka muntwe we nguso. kinwakini chatuka kuri nyere kuritu. bashiharo mumeeso itu?43Buisha ne kinwa kino nibuirengi baanu bwaami bwa Ongo bwa kuturwa kuri baanu ne tuumpe twaninkwa, imbi babu tange ebyuma byuae. 44Nangu wa kire hiyo nerikoi rino wase nekaneka: nao makinsi mwe ya ramundukire ra munowanowa.45Ne ntambi ebakwakare be bakungu ne babihobisho baki anga bamaruki emishinga yawe, basiba mbu webange bushe naabo. 46Basoondi imutinge, ina basubaha ekikembe, bushe ibo bakumusunga nti mu tohwa.

Chapter 22

1Yesu wasubiya wairebotu mu mishinga waba. 2Baami hwa mumbingu bususena mwaami umwa wakienga embutirwa yewe iherucha. 3Warebeka santumwa sawe ibikira imbi bakubikirwa ekwiheru cha, iina nti basanga iiya.4Warebeka tu simpe ntumwa baampe weba: Irebo imbi bakubikirwa musunge namashamucha rootu rwaani, nkambu saani nekiiho chaani chamakindi inhawa ne bikai biti byamarumira, muiye mubiherucha.5Ina ba sea, benda rabo, umwa murishwa rawe kwisiine na umpe kubunanki bwawe. 6Nambi ba sianga batinge baombe bawe bakorerebo bibi ni shurabo. 7Ina emwaami washunana warebeka ba shirikani bae, wabisha ebashuri biba nishika erubungu rwabo.8Ina waire bo entumwasawe: Eriherucha ramarumira, iina ambi ba kubikirwa asa nti bakomenwa. 9Mwendi Kwasonde kanya mumunse sa taya mu myengere, nabaati ba sunga baanu mu bikirebo mu buherucha. 10Santumwa sa satuka, beenda munse nkiri, basonja ibaati basunga nga bo, imbi beema na ambi ba konda, Ebuherucha bwariwa beni.11Ina ekashangi emwaami wamakime isunga beni, wasunga hiha mweya umwa nti wambara engombe yebuherucha. 12Wairebo: mirani uma kime hanobuni? oongo nti umbora ngombe? Nawe asa usira kinwa chieba.13Impo mwaami wa irebo esantumwa mumumune eminwe ne miindi ni mutaa mu mwirimya ya habutara kwa bese yo kiro ni enya emeeno. 14Bushembi ba bikirwa bingi ina imbi barondorwa bakeke.15Itukaha babishobisho benda nikia nama imbu mwamu kocha bo munkati ne binwawe. 16Barebeka kuriwe banafunsi babo hima na ba herode beba, emuhani tasi mbu oongo mweya wiira oongo uhanange ense ya Ongo muriira, iina utunga anikira mweya busha utunge kaye embaso sabo. 17Tuireke oongo uanikira buni rakonda imuninka kaizari ke parata ao ang?18Ina Yesu wa ba ebushi bwabo, weba bushanki baanu mini erekange, baanu bashe manko? 19Nunchei mpaiye parata bamirishie mpata.20Wairebo: mushinga unu wanye, ne kirumbirumbi kini chaye? 21Bamuire: cha kaisari iina waire bo: mutuwe kaizari imbi bya kaizari na Ongo imbi bya Ongo 22Nesantambi barukiranga ba shashumikwa, bamureke benda rwabo.23Eruturo masadukayo be banga mbu kurira ifuka, beya kuriwe: bamushisha. 24Beba: muhani, Musa wareba kuba musike yabo ubuto.25Bumbo asanga turina banakima barinda, waroso wabinga wa kwa ne bushe asa urira ubuto, wasiya mumina wawe kuri musike wabo. 26Bubobubo wamataani bubobubo ne wamata ashaatu iiya naangu wa mataarinda. 27Hansindiro yebaati emumina wakwa. 28Erutu rwerifuka, wasebindukeyo mumuna wanye munkati ne barinda? Bushe baati barikanga nawe.29Ina Yesu wasubiye bo, baanu murimububisha bushe ntibaanu mosi erwandiko ao kaara ka Ongo. 30Bushe munkati nerifuka batabinganga aobatabingwanga iina babeseyo buri mbumwa sa Ongo mumbingu.31Impo mubinwa byerifuka rabakwire, nti mukutondora mwairi rwanga baanu na Ongo weba. 32Ani Ongo wa Ibrahimu na Ongo wa Isaka na Ongo wa Yakobo? Ongo nti Ongo wa ambi bakwire ina waambi bashere. 33Nesantambi ekikembe barukiranga, washasha mikwa mumahano awe.34Ina ba bishabisha, entambi yarukirangabo mbu wakumina bunu bwa ma sadukayo bakumanana. 35Umwa waabo bashe mbansa wa mushisha ni mwereka. 36Muhani munkati ne myomba, inye muomba nge mukiri?37Wamuire shima tita Ongo wabe mumutima wabe uti ne mubi wabe uti ne beengebwabe buti. 38Uni muomba mukuri na waroso.39Nayu matabi isusene nayo ngini shima mushumba mwishima oongo kwisine. 40Munkati ne myomba insi sibi isusene sa inchirire emyomba iti ne batahwa.41Burombo entambi babishobishoba kumana, Yesu washishabo. 42Weba baanu muanikirange nki bushe na kirisito? iwe mbubiroyanye? bamuire mbutirwa ya Daudi.43Waire bo: nabuni Daudi kumunda emutima ubikinge Ongo, weba. 44Tita wa kumuire tita wani: Rika mumoombowaani wa mabume. Himpo namariya nongo sabe kumbone bisondo byabe?45Bumbo Daudi wabikira nyere kuritu iwe mbutirwa yawe buni? 46Ina kusira mweyaanga wa musubienga kinwa, Itukire eruturo kusira mweya wa rekanyanga imushisha kinwa tu.

Chapter 23

1Ina Yesu waire e nkumanano ne banafunsi bawe. 2Weba e bandiki nabakongobanya barika mukitumbi cha Musa. 3Bwisha e binwa biti imbubyabuire bo byakiabaanu, musimire bo ni kora, iina mutukori mu meshinga yaabo, bwisha bebange, iina bantanga kora.4Irisiya baronge e miriyo inji ritaha ingi iri na weya ni sumya e mutima hiyo ne buturi be byea, Ina bisiine batanga sonda kwitinge mo nti wasonda nitinge mu munwe wabo. 5E mikorore yabo iiti ikorange bo basungwe ne beya, ba mbara e sambegu sabo mu mikoba, na barumishie mumipindo e changi sabo.6Ba shimi irika ku busondori murutu ukiri, bashimi irika e ku busondori ha meherero. 7Ni ikeyiwa munkati ne betuka, ne ribikirwa ne beya muhani.8Na baanu mutumubi kiwa mbu baanu ba nani bwisha umwa ngi munami winu, banu bati banakima. 9Na angibikira e mweya uti mbu tita wiinu muchuo, bwisha iso winu umwa uri mumbingu. 10Na angibikirwa mbuongo muhani, kishe muhani umwa ngi kirisito.11Ina iwe ngi mukakare munkati niinu. 12Na iwe wisiine witata, wa hichiwa wayoo iungu wihichange ngi watarishwa.13Ina banso kuri baanu bandikine bakongo banya, baya e bami baanu bisiine, nambi bakimengi nti siavo muikime. 14Sarabutara kuri baanu e bandiki ne bakongobanya imbi bahusange e beya, buisha baanu murisange e binundu bye bashumbakari na mubakanganya muhema mahemo mare, bumbo musheeyo ubansa ukiri. 15Sarabutara kuri baanu e bandiki ne bakongobanya e beya be manko; buisha batimbake e ngesi ne chuo ikiya mweya umwa mbunduri: na wamakindi ibundurwa, bamukia mbutirwa wa gehena mataabi irebga baanu bisiine.16Sarabutara kuri baunu e bakungu birimirimi imbi bebange: mweya ingu usheengi muruushu, nti kikai, iina e mweya serengi mu behe buushu, iwe wamimina mwisere. 17Baanu musira mianikiri na birimirimi nkiki ngi e kikwakare irenga e behe, e ruushu indu rwatakura behe?18Ingu userengi na maherero nti kakai ina ingu usesrengi e bisabo biri niyo naye wa mimina mwisere. 19Baanu e birimirimi, inkinge kikwakara irenga e bisabe, iina e maherero ichurura e bisabo?20Impo e mweya usererengi ha maherero ntu serengi ha na hambasirwa ne bikiai bitii biri hiyo naye. 21Nangu usererengi ha muruushu, wa sere murushu nangu uri kumunda naye. 22Nangu wasere mumbing, wasere mu kitumbi che waami wa oongo nangu warika hiyo nacho.23Saraburata kuri baanu e bendiki ne bakongobanya e beya be manko buisha mutuwa e bisabo byakonda byakondero, iina musia e bikai bikiri irenga e miyomba, ikera e rubansa, musasiro, mukore e binwabyaangisia bimbe. 24Baanu bakungu birimirimi baanu imbi hi shura emibu ni minaa e mbunda.25Saraburatara kuri baanu e bendiki na bakongobanya ne beya bamanko imbi bya konda kunuma ne rusara ne ntengi iina kumunda kwa risa bibi na kwisane. 26Ongo e mukongobanya kurimirimi, shuwa kasa e kumunda ne rusura ne ntengi iina kumunda naboo kubesi shuushu bumbo bumbo.27Sarabutara kuri baanu, e bendiki ne bakonsobanya, beya bamanko baanu mususe e misanda ingi itirwa mpemba, ingiisungwangue shushu nguru kubutara iina e kumunda kwa risa makuwa e bakwi, na mikonsi iiti. 28Nabaanu buumbo bumbo ku butara baanu musungwange buri beya biira ku busondori ne beya, iina kumunda kwarisa bukongo banya na bibi.29Sarabutara kuri bu baanu e bendikine bakongonya ne beya bamanko byisha muhimba mu masinda imbi beriira. 30Mweba: e be bate turikire mu matu e batita biitu. Tutakoshe irika hima na boo ituka mu chamaa eh santumwa. 31Baanu bishiine mwininka e riira baanu bimbi bashurunga e batahwa. 32Murisiee e burengeki byetita winu. 33Baanu e sa sonka, banu e baanu be sasonka.34Ngibuumbukae, na burebeka baanu e batahwa ha beya imbibari na weenge ne bandiki bampe munkati na bwoo mushurabo ni nubisha bo, na bampe munkati naboomuhumbabo na maherero iinu, nirikitabo ubungu mu bungu. 35Ebe hiyo niinu iye nehama iti ye riira inyi yaritabanga muchuwo, ituke nchama ye Abeli, ingu weriira, ebenchama ye Zakaria, musike wa barakia, muremushurire hamaherero ingi akonda ne behe. 36Ina nibuire baanu, binwa bino biki byeya bisha ne meanda runu.37Ee Yerusalemu, Yerusalemu ushura batahwa, ni kasobo na makoi imbi barebekwanga kurioongo, na metaanga nishakange isonja ebaana babehima, bukia emunaakoko wasonja baanabawe kwansi ne byubi byawe, inabanu ntimushima. 38Sunga e numbai nu ya masia wangare. 39Ngichasingwa na buire niutunsukiyo ituka enompena itukire mweba, wa makasani nirwe ungu wiyange murinara mukota.

Chapter 24

1Yesu wenda rwawe, watuka mu busoni; Ebanafunsi bawe bamwebdere bwisha muham'sa emihimbire ye busoni. 2Nawe wasubya wawirebo, musonga imbi biti? murisie, niburirengi, kusira ikayi ramusia hiyo na rimpe iina iati yasuruchiwayo.3Bwisha asa wamarika mu ntonta ya kumeezeituni, Esa ntumwa samukensere nti wikwisire n'ieba: twire e binwambi beyabunduke inyotu? na inki ngi chabunduke ekiterere cha binwambi, na hasikwa ya binwambi ngi hendebyo. 4Yesu wairebo n'isubiye byo, elukohyange, emweya uti watakuri mingi. 5Bwisha ebeya bingi beyayo mu rina rani, n'iiba, ari ngi kirisito na basiminyayo beya bingi.6Murukiroujo myosi ye bita, elukoyanga angisubaha bwisha ebinwambi byafaa o isaa. 7Buisa eruanda rwasimana rukwane na rumpe ruwanda n'ebwami ikwana na bumpe bwami na biyo byakehayo ekaringiri kasayo iku nanku. 8Ebinwa bitimbi ngi ntangiriro ye mimubo.9Ebeya babura ni minubo na babushura, n'ebabi bati babubirirwa bwisha ne nina rangi. 10Ebeya bingi babinduke na buongwa n'ebikiraniyo bushu. 11Batahwa bingi bamanko nasungwayo batimayo beya bingi.12Bwisa ne bibi wingi, ishimana rasirayo. 13Inangu wasumyayo emutimangi ramayo. 14N'emwasingu we wami washambarirwayo mu chuo kiti ngibyabese kariho kuri ebeya bati, hi habinduke ensindiro ye bea bati.15Ekindi chasungayo bani bibi bibya byamasimana efasi ya konderera imbi mwebangawe mutahwa Daniel, weba, ungu somake na wabunduke na wenge. 16Embi barikire mu Yudea babekere mu santata. 17Ingi wi habasirirwa n'enyumba watasiki tu ekwansi bwishe wataringi tu ebikaye bwawe mu numba yawe. 18Nangu urikire mwishamba rawe watakuruki ienda kwaringa tu eehangi emabere mu mwae.19Sarabutara mwa minambi bari ne makure n'ambi baminkange ebana emabere eroturo. 20Angisiya ihema utundu rwibeka rwiye nti kusira keme ao atu rui hurukara. 21Bwisha kweyayo waye bukiri bwasuma nguru imbu butanga sungwaka haritangiro ye chuo ikiti ituke habitasa twiyo. 22Otu ruro kuba Ongo Nti wakeya kusira mubingu wasungwayo, una bwisa n'embi barandwa matu iya nti bakeyayo.23Emweya wamabwire banu mbu kiritu urimpi wara kuko angi irisiya. 24Bwisha ebashukishuki bingi baasayo na batahwa be manko bayayo bingi na bakiayo bishisharo bingi bwisha niburiminya banu mu rikire mu ira. 25Mukaye shushu, bwisha namabuire muraranzo.26Bamabuire mbuniri mu beru angi ituka, uri munyimba angi irisiya. 27Bwisha kuba echaaka chatuka kunanda echuwo byasunga tuu mwiyoro ngi bubo mwabinduke yo byo mwi hiya rawe mwana wa Adamu. 28Kiraampi hari emakuwa, ngi hakumamanireyo esanju.29Ituke, eminubo yematuya emwishi wabindukeyo mwirimya mu mbingu, ne kaara kamumbingu katengayo.30Itukaha kiterere cha mwaana wa Adamu cha sungwayo mu mbingu, ne sanganda isiti se chuwo saareyo na bobamusunga mwana wa Adamu weya hiyo we butu bwamumbingu hima ne kaara ne ngowa. 31Nawe warebeka mtumwa sawe hima ne murenge mukiri wa kahanda, nabobosonja yo basombori bawe ituka bashambu banye, ituka hende mbingu na ba hende.32Bubo mwihane mushinga, wemuti waheta shuushu siba ematu ihuta iye irikwihi. 33Nabaanu bubo, mumasunga ebitibibya, musibe mbu urikire ha myango.34Simira, nibuirengi erwanda runu ruteeti na kiro ebinwa mbi biti besungwa. 35Ebingu ne chuo byetayo, iina ekinwa byani bititiyo. Orotu rwansindiro kusira wasibayo utu ne ntambi na ntumwa sa mumbingu sitasibiyo ne kiro ne mwana watasibiyo, ina ishe kwisine ngi wasibayo.36Kusira mweya ungu wosi mwasi he rotundo na ntambi sa mutahwa barimu mbingu, na mwana ina tita wesire.37Bushwa byaeyo bwe otu rwa nuhu, ngi mwabeseyo mwi hiya remwana we beya. 38Mwasebenga ematu kubusondori ne Garika ebeya asanga barisange nomo babingampe n'ibingwa, nambu wakianga nuhu wakime mu wato. 39Batasibi, ne mecha yeya, ebati batiya ngi bubo mwaseyawe mwana wa mweya.40Mukashangika beya babi babeseyo munkati erishwa umwa wairerwayo wakukumwa na umpe ti wasiwayo. 41Bamina babi bakiya bo ange buhi mu ikoyi ri oera buhi, umwa wakukumwa na umpe wasierwa. 42Mubese makuru, bwisha nti banu mosi erananatu rweyayo Yesu.43Ina musibe ekinwa kino, abesi mine mumbo wamusiba erotu rweya emwibi kango warerika makeru kango watamusiya numba yawe. 44Ngi bubo, na banu mwirengeche, bwisha emwana we mweya weyayo tinti banu mosi.45Iye ngi ntumwa uri na benge ingu nyere ku rwabo wamumunya mu nyumba yawe waminke beya biyo mu ntambi sawe? 46Ramukonda entumwa iya shemune mwuimo weye nti ukorabubo. 47NI bureingi eri-ira, wamunayo habasirwa ne bikayi byaye biti.48Ina, wantumwaiya ya meba mu mutima wawe tita wani wamasiya. 49Waansi ihumba babine, n'iinsa, n'iomo hima ne barefi. 50Ishe we ntumwaya weyayo utu ntirosiwe ne ntambi nti isibirwe. 51Wamukera byunda babi nimukire emuhango wawe hima beya ba katima ngi bubo kwa bindukeyo ier niona emeno.

Chapter 25

1Ebwami wa mumbingu wamususane ne wamini ikumi batanga sibanga babume imbi bariranga ematara sabo, batoka nienda kakoke emuherucha. 2Basanu mubo asa basira wenge na basanu asa bari na wenge. 3Imbi basira wenge bakuria ematara yabo, ima nti bakuria emafuta hima nabo. 4Ina imbi bari bwenge wakurea ematara sabo ne mafuta mu bikayi byawo.5Emuerucha wakiya wamasiya banawe babungira benda toro. 6Ina munkati ye butu, kwa binduke rube eewaemuharucha watuke mwendi kamukoke.7Ina batuka ebamina batimbi nti bosi babume barengecha ematara abo. 8Imbi basira ebwenge bawire mbi bani na bwenge mutuminke mafuta makeke, ematara itu amarima. 9Ina mbi bare ne benge wasubiye bo beba, nti bobo: Ataturumiri bate ninu: itutinge nse mwendi mumbi bachuishange muchure.10Nabo mwienda kwachura emuniecha weya. 11Nambi asange bariho bakime naye mwiheruchwa erubi rwaminwa. 12kunuma baha imbi bampe bamina basira wenge bwaba: tita tita turindure. 13Murike makeru, bwisha ntimosi erotu nentambi.14Bwisha sunsenya ye mweyangu usondange ienda wakbikira entumwa sae, wabikishabo e bebhe byae biti. 15Waminka umwa byunda bisanu bya beb na umpe byunda bibi byo behe na umwa chunda kimwa cha behe. Kira emwa ne kara kae wenda. 16Ingu ware ninkwa ebyunda bisanu wenda kwakoreshabyo, washee umpe mongerera wa byunda bisanu.17Ingu wawe pokere byunda bibi bya behe washehe himpe byunda bihi bya mongerero. 18Ina entumwangu wapokerenga chunda kimwa cha behe wenda katima oto, wabisa echunda kimwa cha nyere ku rwabo.19Mumatu mingi nyere kurwabo weya wakiya mwansuro nabo. 20Weyangu wapokerenga byunda bisanu, warisha bimpe byunda bisanu, weba, tita, umbi kishanga byunda bisanu, sunga, bimpe byunda bisanu bya nyangerero. 21Nyere kurwabo wamushisha, ukora, ntumwanji ya konda na ya simirira, kwinu.22Ingu ware ninkwa mpata sibi. 23Ita wawe wamuire: Umashamucha, ntumwa ya konda na wa ira, ikubinduke ntumwa wa ira mu bikayi bikeke se kwiayo ne kwiyo ye bikayi bingi kime mu ngowa wa tita wawe.24Itukeha ingu wani kwanga empata nimwa weya, nieba tita, nasibanga mbu Ongo mweya usuma, Ongo ukuonga na nti-ure kwaka, Ongo usanganga utusansa ngabyo. 25Nasubaha nenda kwabisa empata yeba kumunda ne roto, kaye ringaembi byabe.26Inye kurwabo: wamuire: Ongo ntumwa yema na murombe ukusiba mbuni kaanga na nti nareka, niso njaka na ntiti nare sansa. 27Kango ubikange ebehe byani kurimbi bakoreshanga byo, naani kongo na mashee imbi byani na mangerero wabyo.28Mumunyae empata iya, muninke ingu wikire ne mpata ikumi. 29Bwishangu uri na kimpe ngi iongererierwanga bimpe bingi iinangu usira kikaya nanchi kikwewe wanyakwacho. 30Entumwanji ntirengenge mumutae kore mwirinya wa bubutara, kusebundukiyo kiro kingi niishisha emero.31Wakiayo wameya emwana we mweya mu ngowa saye, ne bamaraika beyayo ne barungu bati hima naye, himpo wesenkaye mu kitumbi che ngowa saye. 32Ne nganda siti basekumanena kubusondori naye wasebanyayo bo buri emuchungu usianyange ebibororo ne mpene. 33Wabika ebiboro mu mine yawe ya kwa bume, ne mpene mu mine yawe ya kwarembe.34Ituka ha emubake waireyobo imbi banikire mu makako naye ya kwa bume, mwiye, murekasamirwa na tita wani, emubake warebubikire emwandungu etukiri tangiro ye chuo ituke tangiro ye chuo. 35Asanga nini na rwaka umbese biyo, Asango nini na mbusha bambese bi omo, nabesenga mwini bampokere. 36Asa nini munkango, banimbancha, Asanga niri mu buroko, mweya kanitangura.37Imbi bari neri iira bamusubie, beba, tita, inye ntambi twakusunga nti ukwa rwanga twakuninka biyo, na inye atu twakusunga ntu kwa mbusha twa kamwesha? 38Na inye otu twakusunga Ongo uri mweni twakukoke, na Ongo uri munkanga twabumbaricha? 39Na inye atu twakusunga mbu ongo mukani na ntioongo uri mu biriko twakwihyere. 40Ne mubake wasubya wairebo, ira na bushisha imbu murekorere umwa mu banunke murenkorere.41Itukeha washimbi bari mu mine yaye ya kwarembe, mutuke kuri ani, banumbi muraaniwa, mwendi mu kasha ka kiritu, ingwa wabikirwanga mushimbu ne ntumwa saye. 42Bwishwa asa niri na rwaka nti mukumbese beyo asa niri na mushimbu ne ntumwa saye. 43Nabesenga mwini nti mure nikoke, asanga ani munkanga ntimure nimbaricha, na besenga mukani, na mu buroko nti mereya kanikaye.44Himpo, imbi nabo basubya beba, tita, inyo tu twakusunganga Ongo nti uri na rwaka ao Ongo nti uri na rwaka ao Ongo uri na mbusha, ao Ongo mweni ao nti Ongo uri mu burango tutakureri bya konda, 45Naye wasubiyebo weba , musimire ni bwirenge imbu nti murekorerembi bakeke, naani ntimukunikorere. 46Nabo biendere rabo. muminubo ye matu ati, ina imbi beri ira barikayo musengowa ye matu ati

Chapter 26

1Ne ntambi Yesu wamakindi ieba ebinwa byaye biti waire entumwa saye. 2Ongosi mbu mu matu abi kwabunduke pasaka ne mwana wa Adamu wasuburiwe wakwe.3Entambi iya, ebakakare bebami, ne bakungu bebeya bakumanano munkoti ne nipango rwa mukakare mukiri, rina raye kayasa. 4Bakiya nama himwa, bushwa bamutinge Yesu mu benge nii mushura. 5Ina beba, itabunduke utu rukiri, bwisha itabundu rube mu beya.6Na Yesu asanga uri ku bethania, munkati ne nyumba ya Simoni mubensi. 7Emumina engi uri ne usara rwa mbeya ye busi bukiri weya hamushi naye wamukuburire mu muntwe haye behe bingi bininka imbi kwarikaye na ntubesi. 8E banafunsi bae bakia bamakae, bashunana, beba bushwa nki iniminirwa bubu? 9Bushwa e mbeya ino kango ya muchukana behe bingi bininka imbi nti bikocha.10Yesu wasiba washishabo, bushanki banu mweuyange emumina? bushwa wa kunkorere murimwakonda. 11Mushwa e matu aati12Mushwa inditere emuni wani embeya ino, wamakora buno bushwa initayarisha murikishwa rani. 13Ina nibushishange, kirampi ase berwa ekinwa kino munkati ne chuo kiti, ekinwanchi chakukora emumina uno chesesia mu mitima ye beya.14Umwa mu banafunsi ikumi nabi, rina raye Yuda Iskariote, wendere ebakakare bakiri, bamakuhani. 15Weba, inki byasembeseyo banu, naani namusibura kuri banu? bamupimire byanda makumiashatu bye behe. 16Itukire mu matu iya, asanga usondange buni wamusibura.17Eri iya utu rwa kwansa rwe tumbonsa rusira nteru ebanafunsi baye bamwandere Yesu, bamuire kuni ushima Ongo tutunganyeko kwaserire Ongo epasaka? 18Weba, uwendi mubungu kwi mweya bweebe, mumuire: muhani weba matu ani ari kwihi ku kwabe nase kia Epasaka hima ne banfunsi bani. 19Ebanafunsi bakia imbu yesu wakurerabo, bakora epasaka.20Entambi sa mwiyoro, warika nti urisange hima ne banafunsi baye kumi nibi. 21Nabo, kuntambi sinsa, weba: murisie, na busha, umwa kuri bani wanisibura. 22Bakwa bwaye nguru, baansimubusa umwa umwa, ani etita?23Wasubiya, weba, inguiwariya emine yaye hima nani munkati ne usara iwe ngi wansubura. 24Mwana we Adamu wenda rwaye imbu bware rebekwaye, ina sarabutara kurimwengu wasiburanga mwana wa Adamu, Asanga iyari kango atangabutwi. 25Yudangu musobori, wasubiya, weba: Arihe etita? wamuire, Ongo umeeba.26Naabo muntambi sirisa, Yesu watinge ekonsa, waema wakara, waminka ebanafunsi byaye, weba, tinge murise uno mubiwani.27Watinge ne usara, wahema, waninkabo weba, muomo banu bati uino. 28Bushwa ino ngi chama yani nge maraano, ye musasiro ye bibi. 29Ina ni bushishange, ntangomo rotu itukire runotu eributo na musabibu, mupaka rotundo nase omoyo rishasha ninu mu bwami we titani.30Nabo bakindi isimba basaa kubutara ienda mu rau rwa kumizeetuni. 31Himpo Yesu wairebo, banu bati muse shemikwa bushwa ani ebuti buno: busheoa raandikwa, nase humbwa emuchungi we biboro ne kikembe kiiti chase sansabana. 32Ina ikindi rami nabusondoreyo ienda ku Galilaya.33Petero wasubiya wamuire, bamashunana bati bwishwa nabe ani ntakoche ishunana. 34Yesu wairebo, simba nakushihsa Ongo mu mutu mumonkoko itangabikira unituna ngendo ishatu. 35Petero wamuire, ebe ikwa napashukwa nabe ntakochi ikutuna ne banafunsi bati beba bubobubo.36Itukeha Yesu wenda hima nabo inku kwa bikirwa ku Gethesamani, waire ebanafunsi baye, murike hano, naani nendi inku kahema. 37Watinge Petero na bana babi ba Zebedayo na watanji ishushana nisibuka. 38Itukeha wairebo emutima wani uri na boba wingi rweya mwika hanu mukereshe hima aani.39Wenda kubusondori kakeke, wihinda mu mboso na wahema weba: titani ramakocheka erusara runo kite kore ina ntimwisase rani, ina mwasase Ongo. 40Wahiere e banafunsi wakumwana nti bari toro, waire Petero: nti mukukocha ikereesha nani ntambi nimwa? 41Mukereshe nihema, muteyi kakima mu nyereko, emutima uri na maa ina mubi watetera.42Wenda tu ra matabi nihema, weba, titani eba ritamakocheka erusara runo chete kore ntintanga omo. Busasire Ongo bukiibwe. 43Weya tu, wakumwanabo nti bari toro, bushwa meso yabo nti yamaritaha. 44Wasiyabo wenda, kahema, ra matishatu, weba tu ebinwa bibya bibya.45Itukeha wakweuka kuri ebanafunsi baye wairebo entambinsi banu muri toro, na murehukara, mukaye entambi siri kwaya ne musike we Adamu warerwa mu mine yembi bisa ebibi. 46Musimane tuenderi, mukaye emusikwe wani urikwihi.47Himpo asanga tu, mukaye Yuda, umwa mumbi ikumi nibi, weya na hima naye ekikembe kikiri nti barite emikushu ne myere ne miti batukange be makuhani ne bakungu bebea. 48Ungu musiburi waye, asanga wamaninkabo kiterere, weba: Ingwaninka ani emitutu, ngi uwo, mumutinge mumunine.49Itukeha wendere Yesu weba: karamo e rabi, wamuninka emitutu. 50Yesu wamuire: mirani, kiya imbi byakuyere Ongo benda banano emine yabo batinge Yesu.51Mukaye, umwa asanga bari hima na Yesu wanano emine yaye watinge emukushu yaye wabumbya entumwa ye ntumwa yemukakare wakara ekote. 52Himpo Yesu wamushisha: kuruchiemukushu wabe wakutukao, bwisha bati batinge emukushu bakwayo ne mukushu. 53Ongo anikirange mbu ntakochihema titani ambese mu ntambi ino barishikani irenga ikumi nebi ye maraika? 54Byareemirayo buni erwandiko mbu imbo ngi byakomenwabyo buni?

57Nambi bamutingenga Yesu nimwaya kuri kayafa kuhani mukakare, asanga bamakumwanana ne waandiki ne bakungu. 58Na Petero wamutu kusando kihi na kare mu butara we kuhani mukakare ha wakime kumunda wakime wanka hima ne santumwa wasibe hendebimwa.59Ne bakakare be makuhani ne rushu rutu basonda ebinwa bye manko bushwa bamushure. 60Ina nti bakushee kariho bemanko. 61Ina beya babi beya beba, ungu webire, mbu wamuneya enumba ye Ongo n'ihimbaro mu matu ashatu.62Ituke ba makuhani mukakare wasimana wamuire ntisubiya binwa mu bitimbi be hange bushwa nabe. 63Ina Yesu wabibira kahani mukakare wamuire nakuserea mu rina ra Ongo ingi urobo, utuire kongo Ongo ngi kirisito musike wa Ongo . 64Yesu wairebo, Ongo umeba: nambu na bushisha tu, itukire mu ntambirio musemusunga musike wa Adamu warika mu kuboko kwa abumengu wakara weya hiyo ne mbingu ye mbingu.65Himpo ngikuhani mukangare wabongo engombe yawe weba, wamakia nsambi, inje mbusha tu ya kariho? mukaye, mumarukira esansambi saye. 66Musunga buri banu? basubya, wakomenwa ikwa.67Himpo bamuture oti mu mboso bamuunda buhi. 68Bampe, beba, Ongo kinsitu, turunduri shushu, inye bamakumba?69Na Petero asanga wamaringa kubutara munkati ne rukito, ne kitasa kimwa chamwendere, weba, na Ongo asanga uri hima na Yesu wa kugalilaya. 70Watuma busondori ne beya bati, weba, nti nosi cheba Ongo.71Kunuma wasaa wenda kunuka ne rubi rwe rukito umpe mumina wamusunga, washisha beyambi asanga bariko, mweyangu asanga uri na Yesu munazareti. 72Watuna tu waserea mbuti ani mweya ho.73Kunumwa na ntambinkeke imbi asabasimanaha beya beya na Petero buno: Ira na Ogno asa umwa mubo ne riyeba rabe rasheya. 74Himpo ngi watanji ihera n'iserera, nti ani, nti nosi mweyao, ne ntambi ya enkongo yabikira. 75Himpo Petero waanikira ebinwambi yesu umushi shange ibunangi eba kubusondori re bikira ra changore untuna mata ishatu. Himpo wasaa ku butara ware na banso wingi.
Chapter 27

1Ne ntambi sa mukomakoma, ebakakare be makuhani ne bakungu bebeya bakiya naama bwisha Yesu bamushure. 2kunuma n'imumina ne miri bamuria kuri Pilato ingu asangu kuongosa.3Himpo ngi Yuda, Muobori wa Yesu bamukeri ubansa warukira emutima waaa. ngi wakuruchiembi bakakare bemakuhani n'ebakungu empata makumi ya shatu. 4Weba, nakukora bibi ichuisa enchamanji isira bibi nabo beba mbu: imbi byatukaye munki? byakukaye Ongo wisine. 5Himpo wataa empata munkati ye numba ya Ongo, wasaa wenda kishura.6Ebakakare be makuhani batinge ebyunda bya mpata, beba, bita kochekani iriyaba mu kimuwachi chatakashywa, bushwebehembi byatuka muncharaaa. 7Kunuma yeriikia naama bachura nato erishwa yerikisamo beni. 8Erishwara, itukire erotundo rwabikirwa ishwa ye nchama n'enumpira.9Himpo ekinwa cheeneya inchi chebirwe ne mutahwa Yeremia, weba, batinge ebyunda makumi ashatu ye behe, ebusi waye bareansirwa mu busi, ebana ba mu Israeli bare muansa mu busi. 10Bakutobyo mwishwa na babumbimukia tita wamuraira.11Himpo Yesu wasimana kubusondori ne Liwali emukakare wamubusa weba: Ongo ngi mwamiwe Bayuda? Yesu wamushisha: Ongo umeba. 12Ne ntambi ebakakare be makuhani ne bakungu bamusongore, ntiwakusubuye kinwa. 13Himpo Pilato wamushisha: nti weukira binwa bitimbi bakweberengi? 14Nawe ntiwa kusubiya angana kinwa kimwa, ne Liwali wahamikwa nguru.15Na muntambiye otu rukiri e Liwali mumyomba waberere ekikombe miminwi umwa washima banu. 16Himpo hakube na miminwingu wasibirwa wabikirwa Baraba.17Himpo bakiya banakumwanana Pilato washishabo musondange nibaborere inye? Baraba ao Yesu ungu wabikirwa mbu kirisito. 18Bushwa wakusiba mbu wakusuburwa mu mutima bubi. 19Nantambi wakwesi twarika mu kitumbi chekera ubansa munkati ne nsori bushwa naye.20Himpo ebakakare be makuhani ne bakungu bashereshe ekikembe bushwa baheme Baraba n'ibisha Yesu. 21Ina Liwali wesubiya weva, inye munkati mu babimbi mbuborerwe? beba: Baraba. 22Pilato washisha: Nakianki na Yesu ingu waribikirwa kirisito? weba bati, washurwe.23Weba: bushwanki? wakukora kinye kibi? ina warisha rube rwingi, beba: washurwe. 24Muntambi Pilato wasungayo ntiwakukora kinwa, ina erube rakube ringi, watinge necha wasuya emine yae kubusondori ne kikembe, weba: ani bubi nchama ya mweya uno we ira, baanu mukaye ebinwa bino kisine.25Ebeya bati basubiya beba: enchamayeye ibe hiyo n'intu ne hiyo nre bana bitu. 26Himpo babindure Baraba, ina bakumba Yesu makayi n;imukuto wakwe.27Himpo ebasura ba Liwali batinge Yesu, benda naye kumunda ne numba ye bakori beubansa. 28Bamukuto enchangi saye, bamumbaricha nchangi ya nchama. 29Bamukorera nkafiro ye menke, n'iri yoyo hiyo ye munttwe naye bariya enkoma mu kuboko kweye kwa abume: bakome emaru habusondori naye bamusiya beba: kukeya, emwami wa Bayuda.30Bamuterere ote batinge enkoma bamuhamba mu muntwe. 31Na bamakindi imusimya, bamukuto enchangi iya bamumbaricha echangi saye wisine, bamukuto hambuka bamushure.32Na muntambi bamakindi ituka, basunga mweya mukurene rina raye Simoni mukurene ingu bamusisinya. 33Bamareshya impi habikirwa mbu Gologota ngi eba emakuwa ye muntwe. 34Bamuninka emau asonyiwa ne ntero, ne ntambi wakundi urora nti wa kubuna tu iomo.35Ne ntambi bamakindi imushura, bakubanya enchangi saye, bisomborere. 36Barika, bamuchunga himpo. 37Baria hiyo ye muntwa erubansa raye rwaandikwa ingungi Yesu mwana wa Bayuda.38Muntambinsi ebibi babi bashurwayo hima naye umwa mukuboko raye rwa bume, na umpe kwa rembe. 39Nambi asangaa betange nse bamukamba batenja tenja emintwe yaba. 40Beba, Ongo ngu ukunowa erushu n'ihimbaro mu matu ashatu, ikutongu wisine: kuba Ongo musike wa Ongo sika mwihango.41Imbo bakakare bamunsimwa hima ne bakami ne bakungu beba. 42Waramyanga bampe atakochi kwiramya iwe aisine iwe mwami wa waku Israeli, wasike mwihango na twamusimira.43Ungu wasimira Ongo, wameramye kongo wamushimwa bushwa webanga: ani musike wa Ongo. 44Imbi bibi bakwanga hima naye bamukamba bumbo bumbo.45Na ituke entambi mutuba mwiniya wakube mu chuo kiiti itiya natambi mwenda. 46Na kwihi na ntambi mwenda Yesu watarisha mwenge mukiri weba: Eloi, Eloi lama sabakitani, ngi ieba mbu Ongo wani, Ongo wani, bushwanki umansiya? 47Na Bampembi baresimanampo bamarukira beba: mweyangu ubikirange Elia.48Na umwa wabo watibita waringa sifongo mriya mo mau ya waye wingi, wariyo hiyo ne muti, wamuomwesha. 49Imbi bampe beba: Reke tukaye kuba Elia weya kamukuto. 50Na iwe Yesu wakianga wakinda ikuwe nguru e mutima wawe washohoka.51Na kae, e kiribiyo che ruushu chabenguka bunda, e nkanga sabenguka. 52Eh nkanga sabenguka, e mibi miingi ya imbi basira bibi yatuka inku asanga kwa encherayo. 53Nabo bakianga batuka mu masinda abo kunuma ne rifuka kwake, bakime mu ubungu rusira bibi basairebo bingi.54Ngyi bubo e mukwakare we basura naambi asanga bari hima nawe barangange Yesu, bakianga basungaa e karingiri ke chuo na imbi byabesenga, basubaha nguru, beba: jira unu asiyo mwana wa Ongo. 55Asanga hari bamina biingi mpo basunga kore, iba ngyi batuchanga Yesu ituka ku Garilaya, na imukorere. 56Kunuma naabo Mariamu magdalena asanga nti uri naabo, na Miriamu ina waabo Yakobo na Yusufu na ina we bana ba Zebedeyo.57Rakianga rabese iyoroyoro mutumba uma weya wa ku arimataya, rina rawe Yusufu, na iwe kusine wabesenga nti mwanafunsi wa Yesu. 58Eh mweya wo wamwendere Pirato, wahema e mubi wa Yesu, ngyi Pirato wasisinya wankwe.59Yusufu waringa e mubi watumatuma wo mu changi inji yakoma ya iminire e kinda. 60Waria wo musinda rawe rishaasha, wabesenga wamatimaro mu ukenga, wa himira ikoi rikiri ha myango ne risinda wenda. 61Na ampo asanga bariho Mariamu Magdalena, na uwo wa ngendo sibi, barika kwihi ne risinda.62Na utu rwa bibi ngyi asanga kunuma ne bu komya, e bakakare be makuhani, ne Mafarisayo bisonja kuri Pilato. 63Beba: nyere kuritu twamasubukia mbu e mu kongobanya wakwiba, nti ukiri ushwere, kunuma ne matu ashatu na afukayo. 64Ngya wasisinya mbu e risinda rirangwe shuushu ra mu utu rwa bishatu, e banafunsi bawe batamushumi, ni ire beya, mbu wamafuka munkati ne bakwi, ne ritikatika re nsindiro raarengayo indi raroso.65Pirato wairebo: banu muri na basura, mwende kwaranga shuushu imbi mosi banu. 66Wenda, baranga e risinda shuushu, mu iriya e rikoimo mutiro, hima ne basura barangi.

Chapter 28

1E rutu rwihurukara rwakianga rwamisira, baaacha utu rwa nkashi nima ye riinga, Miriamu Magderena na Mariamu ingyi wa matha abi, benda kwasunga e risinda. 2Na sunga habesenga karingiri kakiri ke chuo, bushwa e ntumwa ya Ongo wasikange ituke mu mbingu, weya na ihumbira e rikoi rira irikerero.3Ne mubi wawe wabesenga buri chaaka, ne changi sawe sisanange buri e rutundo. 4Na imusubaya, e barangi batitimana, babese buri bakwi.5E ntumwa ya Ongo wasubya, waire e bamina ba, Anga isubaha, bushwa nasi mbu banu musha kange Yesu ingyu wendire kwa hanikwa. 6Usiratu hiiha, bushwa wamafuka imbi bwebangawe. Mu iyoroyoro mukae impi haenchi wa ngawe. 7Na banu mwendi tete, mwire e banafunsi bawe, wamafuka mu nkati ne bakwi. sunga, wabusondori ienda ku Garilaya, himpo ngyi muumusungayo. Ngyi bubo namakinda ibuire.8Benda tete itika kuisinda, mu isubaha na ngoa niingi, benda tete kwa ire e banafunsi bawe e mwasi. 9Na sunga, Yesu wakumanana nabo, weba: nkeri beya kwihi bamutinge e miinde, bamutata. 10Itukaaha Yesu wairbo, anga isubaha, mwendi, sungirebo.11Nabo bakianga bendange, sunga, bima be basura imbi barangi, bakime mu ubungu, buture e bakakare be makuhani e myasi ye binwa ibiti imbi bya meeta. 12Bisonja hima ne bakungu, bakia nama, baninka e basura behe biingi. 13Beba, mwibe, mbu e banafunsi bawe bakwiya mu mutu na bakumushuma, nti twamenda toro.14Ne kinwanchi chamarukirwa kuri shebakungu baate twebane, mutubesi na mushiki. 15Ngyi bubo baringa e behe bya, bakiya imbu bwa kuhanwabo, ne kinwa kicha charisa munkati ne bayahudi na runutu.16Ne banafunsi ba ikimi na uma benda ku Garilaya na mu ruoo indu rwa irirwangabo na Yesu. 17Nabo bakianga bamusunga, bamutata, ina bima mubo basubaha.18Yesu weya kwibo, weba nabo, wairebo: namaninkwa e kaara ikati ke mumbingu na mu chuo. 19Ngyi bubo, mwendi, mubindure e bakori be bibi ibati babese banafunsi, murubikebo mu rina ra tita, ne mwana, ne mutima mukabere wa konderere.20Na muhanebo ibika ibiti imbi byabuhana yo ani, na kae, ani niri hima niinu e matu iyati, na iberera re chuo.

Mark

Chapter 1

1Tangiro emwasi engiyarengekana yanyare kuri tu Yesu Kirisito, tangi ya Ongo. 2bushe ekinwa anchi chemitiro mu kitabo cha mutabiri isaya: Sunga, narebeka tumwa yaani kubusondori nembuso yiinu, watunganye ense yaabe, 3Murenge wemweya watuka muweeru, tunganya ense ya mukota, Oro eense yaee.4Yoane wiiya niirubhuka munkati ne bhweru, wahubhirimbo mwerubhikwa mu mutima washururukara murisasirwa nse nsambi. 5Wa Yuda bhaati ne bheya bhaati ya bha ke Yerusaremu bhiiti bharubhikwa mu ruusi rwakuyorodani bhaungama ense nsambi sabho. 6Na Yoana asawamambora esesinga se ngamiya nemukabha we nyama waminao mumutibhi, warisa mpoko ne bhuuki bhaae.7Wature mwasi weebha bhuuno, ensiya kuruma nani urinamaa, bhuushe aani ntinerengekana iyicha eminwe naani mwetunya ekirato chaaye. 8Ani nakubhurubika mu meecha, iwe wabhurubhuka mu mutima mutabhiri.9Yabhinduke erutu ruuro, Yesu wiiya ituka kunareti na Galatiya, warubhukwa na Yohana mu ruusu rwaku hordani. 10Hiimpo watuka mumecha, wasunga embingu yo bhuwa ne mutima mushaasha wasiika kuri we bhuri kampiite. 11Ne murenge wasika ituka mu mbingu Oongo imwana nani, mushimwa waani, nakomerwa nawe.12Kuruma naampo emutima wamuriya mubhweeru. 13Warika mu bhweeru maatu makumi nanye, wa nyaribwa na nyamurairi, asa warikire nesanyama, ne bhamaraika wamukore.14Kuruma nerimirwa ra Yoane, Yesu weeta murubhungu wa ku Galatiya washisha bho miasi yarengekana webhwami bhya Ongo. 15bhweba ense ntambi sameeya se bhwami bya Ongo bhuri kwiyi. Mureke esambi musimire mwasi warengekana.16Asa wetange mumutiri wenyasa waku Galatiya wasunga Simoni na Anderea manachabhe wa Simoni bhataya bhukira bhabho munyara, bhushe bhabesanga bharobhi. 17Yesu washishabho, muiye, muniminse, nabhukiya bharobhi bhe bheeya. 18Muntambi naaye bhasiye emakira, bhamwemisa.19Wenda kubusondori ikeke. wasunga Yakobo musike wa Zebedeyo na Yoane munachabo asa barikire mukitange bhombo, bhatunganya ebhukira bhaabo. 20Na muntambi wabhikira aabho basiya ishe wabho Zebedeyo munkati na kitange hima neba, bhamwemisa kuruma naaye.ori21Bheenda mu rubhungu we Kapernaumu, erotu rwenkumanano waakime hamimbaare, wahanabho. 22Bhisarima murihano raaye bhuusha wahanabho bhuri mweeya ngu uri nempeete tu urikire bhuri bhaandiki.23Kumunda ne mimbari asa arikire mweeya uuma urikire mushumbu weema, namutambinyo warekera murenge, 24Bheebha: Ee Yesu wa Nazareti, turi naanki nabhe? umeya hano kutushiriya bhaate? namaterera Oongo nginye, Oongo nge mushurukare wa Ongo. 25Yesu amu keme webhambu: bhebhera, tuka! 26Mushumbu weema wabhenga mweya, ware na murenga mukiri, watuka mu mweya uuwo.27Ne bhaati bhashishara nguru, bhashishana, bhebha kinwanki kino? Nge kinwa kishaasha kiri na kaara, wakeme mushumbu wamwerikira. 28Ne ntambi naaya emwasi yaaye yaturwa kutikuti mu chuuo kiiti chatimba Galatiya.29Etambi batukangabho hamimbari bheenda kumunda ne nyumba ya Simoni na Anderea hima na Yakobo na Yoane. 30Inabhe wa Simoni waraama turi na kabhurura, bhamushisha mwasi yaaye. 31Wenda kokwe. Wamutingirire mukubhoko, wamusimanya, ekabhurura kamusiya tambi niima, wakorebho.32Etambi yeriorioro mwishi wamasika ne bheya bharisha kubusondori naaye na bhaati bhari nemakooni na bhashumbu. 33Ne baati bharubhungi ruuro bherusha hamiango. 34Waramia bhiingi bhise makoni munse niingi na waensa bhashumbu bhanyara bhiingi. Rakini twasiyanga bhashumbu bheebe asa bama muterera.35Netambi nji ye mukomakoma nguru, tambi ye mumwishi, watuuka weenda mu bheeru ka hema kuuko. 36Simoni na bhanachaye bhamwemisa. 37Bamusunga, bamushisha, ebeeya bhaati bakusondekanyange e Ongo.38Washisha bho: Twendimusimpe mbungu sa kwiihi niture mwasi, kuuko, buushe niiya, buushe kinwa kiicho. 39Wenda, natutura emwasi munkati ne mabari yaabho munkati ne chuuo kiiti cha ku Galitaya na warikita ne bashumbu bhanyara.40Mweya uuma uri na bhibhimbi, wiiya hariye wamuhema, wakome maru kubusondori naaye, wamushisha: umasasa, umubhesa nishuwa. 41Wamusasira, oro emombo waaye, wamutinge, wmushisha: nahuna nitenganye! 42Na mutambi ebhibhembi bhya musiya, watunganyanywa.43Rakini Yesu wa mwenja, wamunera mbu. 44Angi shisha mweya, rakini enda kisheya kuri makakare riya bhikayi byabhe kwa Musa muretunganya muri yaabhe ibhunduke iembere kuri beeya.45Rakini, watuka wabucha iture mwasi busa busa niture emwasi iiyo, iimpo Yesu twakimenga murubungu ruuro. Asa urikire kubutara ne bweru ne beeya batuka uharo noharo bankumanana hariye.

Chapter 2

1Wakukime ku kapernaumu tu, na kuruma ne matu makeke ebeya barukirange ibu ulimukati ne nwumba. 2Wakumanane bingi na tibakushe tu dikaro lao ipi aserikambo mu rubi, murihana ekinwa kuribo,3Bamurishie ipi ariye kirema cha tambatamba na warierwa na beya banye. 4Na baruka ipi aseta bo mwisha ebeya babesanga bingi nguru; na bataya na kwiyu, na batobora e miremba impo. Asekimiabo etange mweya usambange.5Yesu wasunga e isimira rabo wemba ne mweya ungu usambange: Mwaana, ebibi bwabe bamasasirwa. 6Nabi, baandikenge bima babesanga mpo bashishana mu mitima ya ba beba. 7E mweya una weba buni? Wakaba Ongo: nyengu webange ao wasasira mweya we bibi byae. Ina uma hoo, Ongo.8Mutambi nima Yesu wasunga mumutima nae waanikirange bubo, 9Mwishaki banu mushishanange kumunda ne mitima inu? Kii yeta tete? Na iemba mwisha inga mukoni wataba ubue bibi babe bwamasasirwa, aba ieba: simama, utinge entangi yabe, enda.10Mwisha, musibe bu emwanu we beya uri ne mwomba isasira e bibi mukati ne chuo washisha emukoni ungu watamba. 11Nakushisha: Simanane, utinge edaro yabe, enda mu numba yabe; 12Wasimana tete, watinge e tange yae, watuka kubusondori ne beya bibati; ne beya bibati bashangara, batata ongo, beba: Tatamasunganga biri buno! 13Yesu wenda tu kumushi ne nyasa. Ebeya bibati beya kwihi nae, na wahana a mahano. 14Weta, wasunga Lawi, mwana wa Alufao, ungu warerika mu numba ye ituanya kondi wamushisha: nituche. Wasimana, wamutucha.15Wabesenga urisange mu numba, ebeya bingi ibi bari tu anya kodi, nabi bari na bibi, bakumanane kuri yesu ne sa tumwa sae mwisha bingi babesanga bamubungurange. 16Mutambi cho baandiki ne beya babibi, bakiange ba marisa ima ne beya be bibi nabi baripishi kodi washisha esatumwa sae.17Imbi bya rikaranga Yesu, weba mwisha naba; Ebibatoha batasondanga bashake ibi bakani ibi basondanga ishakirwa na tinareya kubikira na kurikire ibi ba koma ani nareya mwisha bi bari na bibi.18Watucha ba yohana na ba bafarisayo babesanga muriimina irisa biyo, barika tibashisha nanga busha na yesu, mwishaki batucha ba Yohana na baba Farisayo ba mina irisana babo batakurisa. 19Yesu wasubie bo.20Weba buno banachani batakochi imina biyo mwisha nikiri nabo, asekiyayo nende impo aseshimbwayo bamina irisa mbio. 21Utakochi iranda kebe cha changi kishasha abasirwa nachi cha kare, mwisha changi shasha na changi ya kare bwasebengeka.22Umariya mau ringi akoma kumunda ne kisha ichi kiri mu mau akoma e mau ingi akoma asibiha biha, musha ingi akoma nangi ima bamasonyao ti abihabiha iati. Rakoma iria mushi kikai cha koma.23Aseyayo, utwuma reinga, Yesu wetayo ne satumwa saye mwisha ba rae resagano; 24Wafarisayo bamushisha, kae, mwishanki barojange e binwa ibi tibarengekana muuturwa inga?25Washisha bo, timusoma nesi e binwa bya kianga Daudi mu tabi ishi ya rairengae mu bikai ne irukira rae erwaka ne bea ibi babesenga nae? 26Ibu wakime kae mukati ao kumunda ne numba ao mukumanano ya ongo, mu matu Abiatari wabesenga mukungu mukakare, warisa etubosatuishea, wanika ebea babesenga nae, ina e tubosa tuto tututakochi iriwa nee bea e bakungu bakiri ho.27Washisha bo tu uturianga ruri bwisha ne bea, ebea tibakierengwa mwisha erutu rwainga, 28Mwisha, mwana we bea i mukota ao Mwamiwe riinga bubo.

Chapter 3

1Yesu wakime tu musinayogi nee mweya uma wa besanga kuunko uungo uri ne mwine wiiosa. 2bakayenga yesu, kuba waamuramya emweya uungo utu rwiinga; bwishe bamushitaki.3Na yesu weba ne mweya uungu uri nemwiniingu wioosa: simana muntaki niitu. 4Wamushisha: ya faa ikiya bya hunda utu rwiinga, kuba ikiya byema, iramya kuba ishira? ina barika ntiba bebera.5Wakayebo mubusibuke, wakaebo neboonso mwishe nerinuma ye mitima yabo, weba ne mweya: ora mwinewabe. Waoroo, emwine wae warama kabisa. 6Hiimpo hiimo, wafarisayo watuka, bakiya nama mwishe naye hiima ne waherode buumba bwese mushiriabo.7Rakini yesu ne batucha bae batuka , niende muruharo rwenyansa nerumba riingi rabeya bamutucha itumika ku gariraya na ku yudea. 8Naku yerusalemu, naku idumea, ne mumwiri waku yorodani na muhuruharo rwakutiro na kusidonia, bungi barukiranga ebinwa bumbi asanga byakarangae beenda kukwae.9Wabashisha entumwa sae bamuronjei kitange kikeke bwishe eriimba batamuhekenyi umutingetingema. 10Bwisha waramyanga bungi, ne bumbi bibati bakoni beianga kwishi bashee imutingimo.11Ne mashumbu eema muntambi basunganga, bakirenga kubusondori naye, babikira mumarenge bebambu: oongo ngi mwaana wa ongo. 12Watinishabo nguru batamushu kuri beya.13Watayanga muroo; wabikira bumbi bashimae iwekihine, beenda kukwae. 14Wabikira ikumi na babi bariki humo, 15Nubaninka babesi nemomba wirikita esa ishumbu seema. 16Waninkanga simani riina ra Petero;17Na Yakobo mwaana wa Zebedeyo, na Yohana munachabo Yakobo wanikanga ba mina ya Baanerge, emaana yaengi baana ba ngurumo; 18Na Andrea, na Firipo, na Tadia, na Bariterimy, Matayo, Tomosi, Yakobo baana ba urfe, na Simoni wa kukana. 19Na juda isikariote, iwengu wamuninkanga yesu mumini ye bea. Kiisha hiimpo wakime mumunyumba.20Erumba rabea rwakumana tuu, naibo ntibakochanga tu irisa biyo. 21Entambi ebabuti ba yesu, barukiranga binwaambi bashima ienda kumutinge mwisha bebanga: uungu urinushire. 22Ne baandiki bahitanga ituka ku yerusalema beebanga: uri na Berzeberi, watunja erishumbu rema mu kaara keemukakare weerishumbu reema.23Yesu wabikirabo, niishishabo mumishimo: mushumbu wamukocha irikita mushumbu buuni? 24Kuti ebwaami bwasiana bwishe naye iwe kisiine, ebwaamimbo butakochi isimana. 25Naambu enyumba yariwa kumushi mwisha iyo kisiine, nyumba iiya itakochi isimana.26Kuuba mushumbu wamayuka kwiyo nae iwe kwesiine nantiwatujwa, watakochi isimana, iina wakoma. 27Mweya watakochi ikime mu nyumba ye munkangwe, niibaka mpari sae nantiwamina kasa emunkangwe ungu urina kaara, na kuruma wabake ebikai bya munyumba naye.28Iira nibushishange baanu, ebaana bebeya basesirwa ebibi byaa bibati nankambao sabo sikambange bo. 29Rakini emweyaangu ukambange emutima mutaberi wata kochi isasirwa mupaka hende, wabese na bibi ya hende. 30Yesu webanga ibinwa mbi mwishe: bebangambu uri na ishumbu reema.31Nina uungu wamubuta ne basike baba beianga basimana ambuka batuma mweya kumubikira. 32Iimba rabeya barikanga murimutimba, bamushisha: nzoko wabe na basike binu barihambuka, bakusondange.33Wasumbianga nieba: inyei nzoko oni na musikiitu? 34Wasunga ebeyambi bamutimba ekuti weeba: sunga koyo wani na banakitu. 35Iwe ngi ukiange mashimane ya ongo iwe ngi musikiitu, na mwiisi iitu, na inanani,

Chapter 4

1Wabuchi iyana mwiri nenyansa. Kumanano kiri ya kumanano hariye, impi iwe wakime mukitange , warika munyansa nenkumaneno yiiti, basiya mumiiri we nyansa . 2Wahana bo beya biingimungani ashisha bo mukanti nerihano raae.3Murukire, mukaye, mweki watuka iyeka, 4Wakiya wakinda iyeka, mbuto siima sakire muunse, emironge iiya yarisa. 5Nsiimpe sankire hombansirwa ne mwamba, hiimpi hasiraa otorwingi, sashuka hasa harukire otorukeke,6Emwishi wasaka sashire, buushe hatuka yasira mira ya kama. 7Nsiimpe saakire mu menke, emeke ya kutato kiro ya buta byuma.8Nsiimpe sakire muroto mwahunda, sabuta byuma, sashowa nimbunduke, makumi ya shatu, siimpe sabuuta buuma makumi mutuba, iimpe iyana. 9Weba ungu uri na maate werukire.10Nansa urikwesine,ebeya mbi asa bamutimba, na baambu ba mushisha emwasi ye mufaanyi. 11Washisha bo baanu mumashee chuume isibira enama ya mumbingu isimbi barikire kubutara basira enchuumo yerukira kinwa chi. 12Imbi basunga, basunge, kiro bakaye, imbi barukire, barukire, kiro baterera, bamenda kakurwa, nisasirwa.13Washisha mbo: nti mwosi emufa uno? Emifa iiyiti ino mukuterera ayo buuni? 14Empandi uno wekanga kinwa. 15Ebuno nge barikire munkati ense rekange kinwa, nambo berukira ekinwashi, mutambi nyamuraeri wiya wakira kinwa cha mekwa kumunda emitima.16Naambi beeka habasire emwamba, wamarukira ekinwa ntibakokecho nengowa. 17Rakini basira miri kumunda naambo, ina barikire na maatu makeke, nentambi yeminubo yamiiya eyaribasirwa nekinwa muntambi tibasitera.18Nange bimbo beka habasirwa menke, nge beeya berukira kinwa. 19Ne mirayo ye chuuo, neriuswa rebeeya, ne mirao nembiimpe byakime irumba ekinwancho ritakoshi ibuuta. 20Naambi nge beekwa habasire roto rwa hunda, ne beya mbi berukira kinwanchi, nerikoke, nebuuta te buuma, nina makumi ya shatu, siimpe makumi mutuba, na nima iyaana.21Washishabo musunga buuni? eri tara itakochi ibiowa kumunda nentange, nu kumunda ne mutundu? Ramasake habasire roou. 22Maana kurisa ninwa enchi chambiswa ira risesungwa, ao kusira kinwanchi kwafa ikirwa mu naama, ina mura. 23Ungu urina mate ekwerukira, arukire.24Washishabo, mwerukire birwange baanu, emwereko warekange munakinu nango ukwerekwa yo, muku ongererwa ayo. 25Kira ngu uri na kikayi wanikwa, naangu usire ikayi, nokinronchi kiri naye wanyakwacho.26Impo, washishabo, ebwami bya mumbingu basusana kama mweya wakonge mirime mwishwa. 27Wamakinda iyeeka, muuntu na mumwishi, akiye wamikiinde ao amesumuka, ne mbuto ishuka na ata sibi. 28Erooto rukiyanga biiti, ngano, suke. 29Mbuto yamakiya yamako, muhingi ikime murishwa nemweya ikure mirime bushe mirime yamako.30Washishambo tuu, tususanye ebubake wamumbingu naanye? Ao tukore mushumo iri tushambare? 31Buri nkuuma ka haradali, kuuma nkeke irenga ebuuma biiti seenkwange kumunda ne rooto. 32Rakini byamushuka, byamabese mirime miingi irenga biiti ba bustarini; nii bense na ntambi nkirinkiri ne mironge iimba muuyo munse ntambi byaae.33Mu mushumo niingi buri na ino, Yesu weba nambo kinwa chaae, buumbo bamukocha baanu isibirira. 34Kusira riki chamuemba nabo kama hasira mushumo, ina asa urikire ne banafunsi naae washeyambo kira kikayi.35erotundo ntiriange riorioro, washisha banafunsi baae, tusoke twendi kwa mwiri. 36Basiya ere imbare beya, na bamuriya buumbo asabukirewe mu kitange. Asa arakire bitange biimpe hiima nae. 37Kwa bense eyuhu riingi, ereyuhu resunda mukitange rasondi irisa meecha.38Yesu asa urikire kweyeye, nanturere. banafunsi baaye bamusimo, bamushisha, emwarimu, twongo osimbu twatiya? 39Wasimuka, wakeme ereyuhu, washisha ereyuhu, kuba? bebera, ereyuhu, rakoba, hahorerwa.40Yesu awashisha banafunsi baaye, musumbaha mushaki? baanu musira erimira? 41Asa bamasubaha nguru, bashishana, inye ngu we ereyuhu ramusimira?

Chapter 5

2Yesu watuka mukitange, kwasaa mweya uuma urineshumbu reema asa utukange muresinda wakumana naaye,3Mweyangu emaisha yaaye murisinda ho, kusirangu asa wamumuhangire ao mumumira miri. 4Kira tambi netambi asa areminwa miri mubooko nembisando, wakekera emiri ninowanowa yo mu bisando base kusira mweyangu asa uri nemaa werimuhangire.5Mutu na mumuishi asa waishi muresinda namusangu, nikiya changachanga kiingi nekwesundasunda mumakoyi. 6Wkiya wamasunga Yesu kore, wamutimbitire nikome maru mushi naye.7Wakiya chngachanga nieba ; Kiri nki naani? Yesu mwana wa Ongo urikire kwiiyo nguru? nirukiriri murina ra tita kiro nimubya! 8Buushe Yesu asa wamamushinda, tuka mumweyangu oongo mushumbu weema!109Yesu wamushisha, rira raabe ngi nye? wamusake, rina raani legioni, bushe turi biingi 11Asa arikire eimba kiri sakahuwa, narirengi yiimpo kumbo neroo. 12Ebashumbu biimbo beema, bamuhema Yesu beeba; tusierere twendi kuri tuhuwa tusierere, tukime kumunda nato. 13Basi Yesu wasiererebo naambu bashumbu beema batuka, bakime mutuhuwa, eyimba asa ririkire netuhuwa asa etuhuwa erefu siibi ne baati babita munyasa nitiya,14Ebeya mbo asa barangange etuhuwa, babeke muse mbungu na twambungu iture mwasi ngu yamasunga bo ebeya batuka beenda kasunga biimbi imbi bya kirwa. 15Bakiya biiya kuri Yesu, basunga emweya we mushumba wamambara nchangi na nturi na beenge warengekana, basumbaha.16Biimbi bakiya basunga ebinwa biimbi bature baampe biimbi byamasaa ungu wakutingirewa ne bushumbu, nemwasi setuhuwa. 17Bamukongange atuke murubungu rwabo18Yesu asenkimengi kumunda ne kitange, emweya ngu amerieshwa ne bashumbu beema. Wakonga Yesu beendi, 19Yesu wamushisha enda, enda kukwinu nerowanda rwambe shishabo emwasi yarengekana ingi yamekukere mubaake, naambu bakukusasira we. 20Emwangu weireraye, webushe tura biinwa bikiri ku Dekapoli bakumukiera Yesu. Ebeeya baati bashishara.21Yesu arekiya wa sooka niiya kwa mwiri, eimba rikiri re beeya ramutimba asa ukure kumushi ne nyasa. 22Hatuka meeya muuma wa hamimbare rina rae Yairo wiiya mpo. Naaye wasunga Yesu, wakoma maru mu bisando bya Yesu. 23Wahicha weeba; musi aani mwamunke mukoni nguru, sansire ne hincha, iiya riiya maboko yaabe habasirwa naaye akoche iraama, naye akoche irama. 24Buumbo Yesu weenda hima naaye, ehimbara ra beeya ramwemisa, ne beya asa bama mukutakuta.25Asa harikire mumina na urokange nchaama miaka ikumi na abii. 26Mumuna ngu asa wamanuba nguru, mu minembi bebanumba. nikoresha kikayi kiiti chi asakirikire naaye. Ehari yaaye asa yameema. 27Asa wamerukira mwasi ya Yesu, nawe wiiya kuruma naye mukati neriemba ne beya, watinge munchangi raye.28Bweba mumitima waaye, namakoche itinge nchangi yaaye, narama. 29Na mutambo njo nchama yakaama, werukira mu muri bwaye wamarama.30Yesu wakaye emaa amasika, wikembera shisha eriimba riira: inyengu watinge nchangi yaani? 31Ebanafunsi baaye bamusako usunga ereimba re beeya rakutakuta. Ukocha ishisha mbu inye ngwa kutinge? 32Rakini Yesu wakaye ero hare ruuti wasibe ngu wamamutinge.33Uungu mumina, awsiba nchi chamamutuka, weiya, wechicha kumbo ne bisando byayi. nirubaruba ne boomba. Nimushisha nereira riiti. 34Yesu wamushisha oongo mwana mukiri eresimira raambe rama kuramwa, enda na buhoro, urame bukoni byaabe.35Asa ushambarange ebeya batuka mumyomba ya yaire bamushisha mwisi yaabe wamaakwa, Ongo enderengi nisumbuwa mwarimu?36Werikirambi bya meobwa, Yesu washisha ekiongosi ungu wemimbari kiro subaho, si simira ho. 37Twarisiyanga numpe mweya wamwemise ira Petero yo, Yakobo bana Yohana, munachabo Yakobo. 38Biiya munymba iiya ye kiongosi we mimbari, Yesu wasunga busubuke, ebeya baare ni embereza na munenge mukiri.39Wamekime ikime kumunda, washisha bo, mwisha nki murisha changachanga na kiro? Emwana twawaka urere. 40Ebeyambo bamuseya nimuonere. Rakini iwe waensabo ku butara ebaati watinge iishe we mwana na nina we mwana hima ne banafunsi biimbi asa barikire naaye wakime naambo kumunda mpaka mpi harikire mwaana.41Watinge mwaana mukumboko: wamushisha, Talitha koum? (maana yaaye ni ekikumi nakushisha: Simuka). 42Na muntambi ekikumi chasimana, wabucha ienda asa urikire na miaka ekumi na ibhi, muresunga cho bashishara nguru. 43Yesu washishabo nisuma kiro bansansabanya emwasi mukira mweya, Washishavo baninke mwana biiyo.
Chapter 6

1Yesu watuuka kuuko nienda, wanisanya na banafunsi baae. 2Asa erotu rwe sabatu, wabuuche ihanabo habasirw mi mbari, ne baati asa bamukirange bashishara, Naambo bashisha, emweya uno wakutunya ebiiti mbi kuni? sunga emikoreri ye bishisharo bitunyange ye muminwe yaaye! 3Uno ntinge seremara, mwana wa maria? Na munachabo nti nge Yakobo, Yose na Yuda na Simoni? biisi baambo turikire nabo hano haitu? bayongwa nguru buushe naaye batina imwemisa.4Yesu washishabo, emutawa atashimwanga kukwabo. Murwanda, mumwambo na mumwaye. 5Kusira bishisharo bikiri ina iriya miombo mubakoni niinama. 6Naaye washishara nguru muresungambi batanga simira, Yesu watuka murubundo wenda rumpu ubungu kahana.7Wabikirabo ekumi na baabi, watumombo babi babi naninkamba maa itunya bashumbu beema. 8Warambo weba: angi itingi kikayi kitikiti buushe erowendo mutingiriri nkoma. Angi muntinge bitumbura, ao ikisiyo, ao tukoyi turi mumuri. 9Mumbare birato, kiro mumbara nchangi sakuipamba10Washishambo mumakime mu kira nyumba iiti, murike muumo naambu byatuuka baanu murubungu ruuro. 11Na kiro mwenda kuni batakochi bukoke ao iburukirire, mumatuka kuuko mutito bisande biinu umbunduke ushuhuda kuribo.12Naampo batuka nihubiri beeya mutunganye saanse siini ninsiya sambi. 13babecha bashumbu biingi niecheeye bakoni biingi nisingo bo mafuta riramya.14Mufarme Herode, warikira mwasi uungu, buuche erina ra Yesu asa ramasimbwa nguru. Baampe beeya beemba,Yohana mubatizaji wamafufuka ituka munsinda, naambu emaanchi ikorange mirimo kumunda naye. 15Baampe beeba, ni Eliya, baampe beeba mbu ungu mutawa, ao uma muumbi batawa.16RakiniHerode warerukira, weba, Yohana ngu wakekeranga ani muntwe, wamafufuka ituka musinda! 17Herode asa webambu Yohana bamutinge, waminwe wariye we mu kasha. Wakiyambo buuche Herodia, mukari wa Firipo munachabo Herode asa amamubinga.18Yohana asa wamushisha Herode, takochi ibere namumina wamunakinu' 19Hiimpo Herodia asa wabikeo Yohana munsona wasonde mushura. Rakini twakocha. 20Herode asa wasumbaha Yohana wasimba buba mweya weiira na mweya washurukana. Buubo wamuranga. Herode wasikitika nguru werurukira Yohana, asa washime imurikirire.21Mufarme Herode wakiya karamu nkiri orotu erebutwa rwaee. wararika wakori bae, ebashirikani nebaani ne baambo baku galilaya. 22Yimpo kikumi chaaye Herodia wakime, wamina eriminaraaye rashamisha Herode ebeya tuka bari naye bamo warerimina raaye.23Wamushisha ekiiti chahema oongo nakuninka, na kiro chuunda che baani byaani. 24Bisi watuuka wenda kashisha niina, niheme nki? nae weeba. mwuutwe wa Yohana mubatizaji. 25Wakime tete munyumba emubake, wahema weba, nashima inompina mpesi muntwe wa Yohana mubatizaji.26Emufarme wasikitika nguru, rakini buushe asa wamesere munkati ne bandedi baaye, twananga imutinire. 27Himpo mufarme watuma muma wabarangi baaye erushe mutwe wa Yohana. weenda nikekera muuntwe wa Yohana mu gerezani. 28Wiiya na muntwe mutendi yaserekana, nimiinka ekukumisho, nikikumi kwa richa niina. 29Ebanafunsi ba Yohana barikira mwasi ungo, biiya iringa emubi wa Yohana nitawa ya mwensinda.30Ese ntimwa biiya kwa Yesu nimunika mwasi yiitu asa bama kiyambo. 31Bunshe beeya biingi wiiya nitoka, asa basira nakikaye cherisa, Yesu washisha banafunsi baaye twendi baate kesine impi hasira changa irubuka. 32Himpo beebnda mu kitange bisiine, beenda nku kusira beeya.33Rakini beeya biingi busunga mbo wendange mbo, wakererabo, nabo beenda tete tete na bisando ituka muse mbungu yiiti, nabo batangiriye yiiya. 34Yesu wiiya kwa mwira nenyasa. wasunga ehimba ngiri rebeeya, wasasirambo buni biboro bisira ngu urangange cho, hiimpo wabuchi ihana bo.35Asa byamaacha nguru, ebanafunsi benda kuri we bamushisha: Hari baate hano ni kuri nyikani, nesa itambi seenda nguru. 36Muraye beeya beendi mumashwa na mbaampe wendi musembungu, bendi kuchura ebiiyo.37Rakini Yesu wasokombo baanu munike biiyo, bamushisha twendi kachura emikate ya dirani beeye makumi yaabi tunike bo ebiyo? 38Washisha bo muri na mikate inga? mwendi mukakaye. bamakinda isiba beebam mbu isano, na biikwa biibi.39Washisha bo murekeche baati, wakumanyanye bo kisimpi hari biisu bibisi. 40Bariki bikanda ihana na baampe makumi ya sano. 41Watinge mikate isanu ne bikwa bibi, wakaye mumbingu watata, wamina emikate, waninka banafunsi baaye, beeche mitiro, ne bikwa bibi kabanye baati.42Barise baati basikuta. 43Basombo buunda buunda ambi atuka birisange bo nirisiya miyundu ikumi na bibi, ne buunda buunda bye bikwa. 44Bama kinda irisa emikate iiya basheye manasano ya babuume.45Yesu washishe banafunsi baaye bokime mukitange batangire ienda ku Bethsaida, asa uraange ekumananu, 46Muriraa ebea wenda ihema musangu. 47Iya muyoroyoro ekitange asate chamiya mukati ne nyasa, Yesu asa uriwesine kwa mwiri,48Wasunga banafunsi baaye baangaikange niikuwa nguru, ere yuhu asariingi nguru, etambi se saa siinye semutu wendere banafunsi baaye, ninyata habariserwa ne nyasa, asa wasondi ihetabo. 49Nabo bamushunga utambangeo habasire enyasa, bahaka kirimirimi, bamowa nguvu. 50Etambi yamusunganga bo basunga buubi namu tambi Yesu weba nabo, washisha, ani uno kiro musubaba.51Wakime naabo kumunda nakitange ereyuhu nakekera washishara nguru. 52Asa nti baterera buushe mikate iiya. emitima yaabo yabesanga yasuma.53Asa bamakindi isoka, biiya murubunga ra Genezareti, bariya ukiko. 54Nabiyo ituka mukitange, na mutambi ebeya bamuterera. 55Benda tete niimbo erubungu ruuti rurero bariya ebakoni kuri mikeeka wehehe mwere kurukira Yesu uri ko.56Kira nku asa kwetange Yesu, muse mbungu, na twambungu, ao mumashwa ebeya barisha ebakoni baabo mu soko. bamuhema ebakoni batingi mu chuunda ye changi yaabe kirangu wamutingengamo waraama.

Chapter 7

2Basunga bampe banafinsi bae nti barisange biyo ne mine yarisa mikonsi, iingi nti ya shuyashuweka. 3Mwisha, wafarisayo ne bayahudi bibati batarisanga ntiti bashua mine mupaka kiwiko, nti barisaya micho ye bakungu babo. 4Na tuu batuka kwisoko, kuti nti bishua nti batarisi. Na bapokere binwa biingi bimpe niitinge byo, buri ishua erusara, na nyungu, ne bikayi bimpe.5Hiimpo ebanafunsi babe ntibatuchange emicho ye bakungu, rakini barisange biyo ne mine ya mikonsi?6Wabashisha: Isaya wahuru kwaga ishu mwisha baanu, bashukishuki, buri buumbu bwaandi kwanga: Ebeyaambi baniheshimiye mu buunu rakini emitima yabo irikire kore naani. 7Naabo bihicha busa, bahamange mahano ongi arikire mu myomba ye beya.8Musiya emyomba ya Ongo, mutucha micho ya beya. 9Wabashisha: hiira, mutina emyomba ya Ongo, mushei itinge emicho hiinu. 10Mwisha Musa we'eba; heshimiye iso na nsoko; natuu, uungu wakamba ishe ao nina wakwe.11Rakini baanu ieba; kuba emweya washisha ishe na nina: ebeheembi abesanga nirikire na mbusha ikuninka Oongo upate mwaruko nti kombane (ngi sawari kuri Ongo) 12Buuno nti waruhusiwa wakiye kinwa kikiti kuri ishe wae ao nina ninawe. 13Mutangiranga kinwa cha Ongo mu micho iinu yapokerenga baanu. natuu mukiya binwa bungi byarengekana naabyo.14Wabikira tuu emakutano, niibashisha: munirukire baanu bati ni isiba. 15Kusira kikayi kiinki kiri kubutara na mweya kuba chakime kumunda, kiichi chakosi imukiya wabesi na mikonsi. rakini ( Ina) ebinwambi bitukange kuri mweya, gyasigwa emweya wabesa na mikonsi. 16Mweya angu urikire na mate hiirukira warukire.17Namuntambi wakimenga munyumba, wasiya kikembe, Ebanafunsi bae bamushisha emyasi ye mufa. 18Wabashisha, baanu buumbo buumbo musira bwe'enge? nti nuosi kubaa, kira kikai kirikire kubutara ne mweya, kuba chakime kukwae kitachi iriya mikonsi? 19Mwisha nti chakime kumunda ne mutima wae, ira muburaho, na kuruma chatuka niienda mukapine? muriebambu washuwanga ebiyo bibiti.20We'eba: Ekikaichi kitukange mu mweya, ngi murianga amo mikonsi. 21Mwisha kumunda ne mutima wa mweya ngi kutukanga emyanikiri yema, busingirani, bwiibi, bushuri. 22Bushuma, karawa, byema, isisimiya, muhao, neeso yema, kambaa, buume, buashaasha. 23Biimbi biti bii byatuka kumunda, byakiya mweya mikonsi.24Watu kaanko, wiendere rae mu chaati cha kutiro na kusidona. Wakime munkati ne nyumba, nti washima mweya wasibe, Rakini nti wakochanga kwiibisa. 25Rakini hiimpo emumina uma abesanga na kikumi chae chabesanga namishimbu yema, warukira myasi yae, wiiya, wakire mumiindi yae. 26Emumina wabesanga muyunani wamuuhaanda rasirofoinike, wamukonga watunje emishumbu yema mukikumi chae.27Wamushisha; reke baana basikute kasa, nti ishu itinge biyo bya baana niininka bya mbibi. 28Nawe wasako niishisha: hiira, mukota, Rakini nta embibi irisanga ebikamiimbi byasierwa ne baana.29Wamushisha, mwisha ekinwa'anki, enda rabe, emushumbu watuka mukikumi chabe. 30Wiendere kunyumba kwae, wasunga emwaana wamikinde muntange ne mishumbu niyama tuka.31Watuka tuu muchati cha kutiro, weta munkati ya sidona hata munyasa yaku Gariraya, munkati ne chaati cha Dekapori. 32Barisha kukwae mweya wariba mate, na iwe uungu urikire na utasi, bamukonga wabike emine kwiyo ne mutwe wae.33Wamushi ne kikembe warike iwe kisiine, wariya emurimba wae kumunda ne kote kwae, wature ntee, watinge murwami rwae. 34Wakae mumbingu, wasamba, wamushisha: Efata, maana ya choo: oboka. 35Hiima naampo emate yae yarinduka, ne riminwa rerwaami rwae rwarinduka, we'eba shuu.36Washisha bao, kiro ieba na mweya, entambi abesanga urange bo, baendereya itangasa emyasi. 37Washangaa nguru, we'eba, wakora ebinwa bibiti ishu, biimbi bariba mate wakiya bo barukire, ne turumbu twe'ebi.
Chapter 8

1Itukire erotundo, nkumonano ye beeya, bankumanana tu. buusa asa basira biiyo, Yesu wabikira banafunsi baaye washishabo, 2Nasasira enkumanana ye beeya iino, buusha namarika naabo maatu ashaatu nanti basira biiyo. 3Nashishabo beende kumanyumba nanti ti baririsa. baninkiri muunse buushe batuka kore. 4Ebanafunsi baaye bamusoka, na hano kunyikani na twasheye mikati kuni ererisha?5Yesu wasubiya bo, muri na mikate inga? bamusako, turi na mikate irinda. 6Washisha enkumanane barike nkaansi.Amakinda itinge emikate irinda watata, wamina nininka banafunsi baaye babanyiye beeya, banafunsi baaye bakiyambo.7Asa barikire na biikwa bikeke, Yesu wakasange byo, washisha banafunsi wabanye ebeeya. 8Ebeeya barisa nisikuta. kuruma naampo ebanafunsi bakunsakusa ebuunda. asa byasiya, barisiya mitundu erinda, 9Ebeeya barisanga asa beeya erefu sinye. wakinde iraambo. 10Wakime mukitange hima ne banafunsi baaye, weenda muruharu ku Dalmanutha.11Ebafarisayo biiya babuusha isenkere Yesu nimuyaribu washeyebo bishisharo bye mumbingu. 12Wasikitika mumutima waaye, washisha bo; bushanki erumbutondo rusonde kanyange bishisharo? Musinire nabushisha, kitanikwi ebishisharo ero butondo. 13Wasiyabo wataya mukitange, weireraye wasoka kwa mwiri.14Bobya iriya emikate na mukitange cho bari nemukate numa ho. 15Washisha bo weeba mumesoomo nemaabi yamafarisayo na Herode.16Wahakanyana ibo mubo, buushe basira mikate . 17Nawe Yesu waterera, washishabo, baanu muhakanyanange buusha musira emikate? Mutunga terera yo, ao isibirira? emiba iinu yasuma nguru tena yarenga?18baanu mina meeso, na mutunga kaaye? Mutunga subukiya? 19Namakindi mina emikate isano murisha beeya erefu sano, mukukumanyanya mitundu inga? bamusakokimi na baambi.20Ne irindanji ininkabo erefu siine,mukitangemitundu inga yekurisa? bamushisha erinda. 21Washishabo mutunga terera?22Biiya kubetsaida, bamurishiye kirimirimi. Bamukonga wamutinge, 23Yesu watingirire ekuboko we kihubihubi wamurita kubutara rerubungu. kuruma reretura esente mumeese ye kihumihumi nimiriya mo maboko, Yesu amushisha wasunga nki?24Ne kihumihumi chakaye niyeba; nasunga beeya basungwange buri miti, 25Yesu wamuriyere miine mu meeso, emeeso yaaye oboka, naye wasunga nguru, waba munkangwe, wasunga biiti. 26Yesu wamishisha weendi kunyumba kuukwe. wamushisha na kiro morobungu kiro kime.27Yesu na banafunsi beenda murubungu bya kaisaria, Filipi, na munse washisha banafunsi baae ishisha: Aningi nye? 28Bmusake, ongo Yohana mubatizaji, baambe Eliya, baampe uma mubo muubu bafuka.29Naya washishabo. na baanu mwebambu ani ngi nye? Petero wasoka, wamwere oongo nge kirisito. 30Yesu werebo kiromwere kinsi mweeya emwasi uno.31Hiimpowabicha ihana ebanafunsi baaye mwana wa Adamu watingirwa naminubo biingi nitinwa ne bakungu, na bakakare benumbara ongo, nebatiri, muhani we myomba, kuruma na maatu yashatu wafuka. 32Weba wimbo bubo bubo, yiimpo Petero wamusiya kumushi ni bucha imukeme.33Rakini Yesu wikebera niishisha ebanafunsi baaye, wakeme Petero. weba, kuruka kuruma nani, shemuraire! Emutima baabe utanga anikira bya Ongo ina bya byeeya. 34Yiimpo wabikira ereimba rebeeya hima ne banafunsi baaye weba: Mweya uuti wanemisa wireki wesiine, wariye emusaraba byaaye, animise35Buushe uutingu usasiri iokowa maisha yaaye waariminya, kisingu wariminya emaisha yaaye buushanaani waakasanirwa. 36Yamubeshe buni emakeyangu washei bikayi bibiti be chuuwo kisha warimina ebwingo byaaye? 37Ao mweya wasamba nki mwisha ne bwingo baaye?38Mwisha kira mweya ngu wasenkwire nkene ne binwa byani. mukisansanki ke kibi ne sambi, mwana wa Adamu wamankwire nkene emweyangu, waseiyayo. Mwisha ebwine wa tita waaye hima nengashani. sashururuka.

Chapter 9

1Washishambo: muriyira nibushishange, kuri beya munkati na bano basimana ano, na batakurorayo murikwa nambu wasesunga yombo mu wame wemumbingu e wame we mu mbingu weya ne mahaa, 2Kuruma na matu mutumba, Yesu wa tinge Petero, na Yakobo na Yoane, watarishambo abasirwa ne ruu imbo bisine. Wabundurwa e baso yae munkati nabwo. 3E changi sae sa ngerima irenga imbu watamukocha e mukori itunga nyenya oo mu chuo ifurao isana nguru4Na Elia ima naa Musa, basungwa kurimbo, tibembanange na Yesu. 5Petero wasumbya, washisha Yesu: mukota rarenge kana bante irika ano: tukie kakukuma ano, nima yambe, nima ya Musa naa ya Elia. 6Mwisha mbu tibakusimba chi che riemba mwisha babesanga na bomba wingi.7Ne rutundo rwasika, rwa bumbebo; emurenge watuka murutundo une ii mwa wani, mushimwa wani mumurukire. 8Na mutambi cho batasungi mwa, Ina Yesu wisine, ima na mbo.9Barekia basika itu muruo, waraira mbo mbu batembi e binwambi bya kusunga mbo, batembi nesi ne mbeya baridire e tambi chi ya sekiyayo e mwana we beya wa fuka. 10Basimira chokinwa, basishana, erifuka murituka mumbi bakwanga iiemba buni?11Bamushisha, bemba: mwishaki e batiri wembangu mbu rarenge kana Elia weyi kasa? 12Washisha mbo: iyira Elia waseya kasa itunganya ebinwa bibinti, Ina bini binwa bya tirwanga abasirwa ne mwana we beya? Embu wasenu mba nguru e rinenwa? 13Ina nibushishange banu: Elia wa neya, nambo mamamukorere mbi bibinti mbi bashimambo, mwisha nambu watirwa nga byo mwisha nae.14Na bakianga bameyere e satumwa basunga ekumanano kiri, tibatibambo, ne bandikitiba kiange nambo buhaka. 15Mutambi cho bakianga bamamu sunga, bisarinwa nguru batari muka tete bamu kea. 16Wshisha mbo: banu mukiange nambi buhaka mwisha nankii?17Emwe uma mukumanano wamusako: muhani, Nakurisha kuri Ongo mwa na ngu urine madai nati karubu. 18Na kumba bya mamutinge tiwa kee nerituka erufori nerishisha e meno, nerisoda. Namashisha e satumwa sambe bamurikite, Ina tiba kukocha. 19Wasubya mbo: Ebutoo nchi tiya simira nirike nimu mupaka kini kiranga? Nikutingirire mupaka kini kiranga? mumurishe kukwani.20Bamurisha kubusondori nae, wakianga wamumusunga, namu tambi cho yamungukanyuko icho kihidi na wakee kwasi, winyora ngora, nerirituka ovoru. 21Washisha ishe wae, itukire muani matu? wemba; itukire mu wana wae. 22Namutambi ninzi tiwita mu kashaa, na murikirubika mu mecha imushure, Ina kuti unakocha e kinwa cheritosake, tusasire.23Yesu umakocha isimira, umakona isimira, Ibiti bya koshi ikochekana ungu warisia. 24Hipo ushee wemwana watarisha e murenge, weba ani naresia, unisakiidie iko cha isimira kukwani. 25Yesu wasunga ekumanano, ya kumanano tete, wafine emadaima, washishambo, Ongo emadaima karumbu na utungakaye, ani nakushisha enda kukyaye, anga ikimetu kukwae26Wera, wamuria murungu, watuka, ne mwana nabense buri kinda, na biji bembo: wamakwa. 27Ina Yesu watunge mumine yae, wa mukukuma, nae wasimana.28Walikia wakeme emunumbo, esatumwa basushisha munama: bushangenki bante tatakoshi elikitambo? 29Washishambo: Ira kino chatakoshi ituka, kuti ihema na emina.30Batukanko, betere munkati na ku Garilaya na watashime kira mweya wasimbe. 31Mwisha wahananga esatumwa nsae, nerishishambo: E mwana we mbea waesenikwa wayo ne ririerwa mumine bebeya, nambo basemushura, na wamakida ikwa, na wasebukayo kuruma na matu achantu. 32Ina tibasimbiriranga, basubana imushisha.33Beya ku kapernaumu; bakianga bari kumunda ne numba, washishambo: banu mushisha nange nero bunu munkati nese? 34Nambo babembero, mwisha esee nchi ya kesa mumbo bakesa ba shishanange mumuse mbu inye i mukakre. 35Warika, wambikiro mbi ikumine bambi washishambo; Emweya ngu usodange ibese waroso, iwe iwasebese wa hende irenga bimbati, ne mukobe we bibanti.36Watinge e mwana, wamuria munkati nambo wamukoke washishambo. 37Kino murina rani tiraniangirira ungu unikokenge tiwanikoke ani ina titaa ni ungu wareni Rebeka.38Yohana wamushisha; muhani, twakusunga mweya wikitanga nge e bashumbu, Ina watangatu chana nitu tumuhangira mwisha ti utucha nange nitu. 39Nambo Yesu wembo: anga mumuhangire, kusira mwengu ukiange bishi sharo murima rani nikocha iniembere mashukishuki.40Mwisha ungu mweya tiuriamba sirwa nitu titi uri muruharo rwitu. 41Kumba mweya utunanurengee rusana bante usara rwa mecha mwishe wanu ii banu iba kirisito, muriyira ni bushishange mutakoche iruka ebusabo.42Nwe ngu usimbuchange uma mubi bakeke imbi bari ne mwinyihiro kuri ani, rarenge kana wa mine ikoi indire riohere murikoti rae wareke rwe munkati ne nyasa. 43Kumba emwine wambe wamakurukisha ukerao, rarenge kana ukime mu wame we karama murikia urika nemune imbi ne rienda ku Jehenamu. 44Ipi asira iruhuka e buyo bambo, amba e kasha nkii asira irima.45Kumba e mwidi bambe wakurukisha karao, rarengeka ukime munkati ne karame tii Ongoo kirema, erikia urika ne midi imbi na irekerwa munkati ne kasha (Yehenamu) nkii asira irima. 46Ipi ti aruka e biyo runotu amba e kacha irima.47Neriso rabe kuti ramakurikisha, rekeraro, rarengekana ikume mu wame wa mu ura Ongo ungu uri ne riso rima, muribuduke ne meso ambi neritairwa munkati ne kasha. 48Ipi ti aruka ebiyo na byo amba e kasha angairima.49Mwisha kina mweya basemubika mukwa mu kosha, naki uhembo rarerierwa mukwa. 50E munkwa wa koma: Ina kumba emukwa wamariminya e sese yao waserowe buni? mumbese ne mukwa kumuda ninu, murike ne buhoro banu kwa banu.

Chapter 10

1Watuka kuunko, mwiya mu chuo cha kuyundea na mumwiiri na Yorodani, ekikembe bakumana hiima kuriwe tuu, wahanatubo emicho yae. 2Ebafirisayo biya kuriwee, bamuyaribu, bamushisha: emweya musiya mukari? 3Nawe wasubiya, niibashisha: Musa waburenga baanu inkii? 4Be'eba: Musa wakutonga rwitira marua yerimukuto niimutina.5Na Yesu wabashisha, wabuandikirenga baanu emyombaangi mwiisha nerisuma re mitima hiinu. 6Rakini itukire eribumba bwe chuo, Ongo wabukiyanga wabuume na mumina.7Mwisha kiicho, Emweya wasasiya ishe wae na nina wae. 8Na bano babi basebeseyo mubi uma, nanti babi tuu, rakini mubi uma. 9Basi, kiichi cahumanyanya Ongo, Emweya watakochi isiyanya cho.10Hata ekunyumba tuu, ebanafunsi bamushisha tuu emyasi yekinwaachi. 11Na iwe wabashisha: kira mweya ngu wasisinga mukari niibinga umpe wasingirana mwisha nae. 12Ne mumina wamasiya moke niibigwa na umpe, wasingirana.13Bamurishiye baana bakeke mwisha watingi bo, Ne banafunsi bae bafinebo. 14Yesu wakiya wasunga, wayogwa nguru, wabashisha: mureki ebaana bakeke biiye kuri ani, angi ihangire bo, mwisha ebwaami bya Ongo bwabo.15Hiira nibushishange baanu, emweyangu nti base muri mwaana mukeke watkochi ikime mu bwaami bwa Ongo. 16Wbakoke, wabika mine kwiyo nabo, wakasane bo.17Hata wabesanga utukange murienda munse rweya uma wiiya tete, wakome maru kubusondori nae, wamushisha: muhani murongu, ni kiye buni mwisha nikime mukamo ka hende? 18Yesu wamushisha: mwishanki umbikira murongu? kusira uungu urikire murongu, ina uma ho ngi Ongo. 19Usiba emwamba: angi ishura, angi isingirana, angi ishuma, angi ieba manko, angi itima, eshimiye iso na nsoko wabe.20Wamushisha, muhani ( mwarimu) nosi ebinwa bitiimbi itukire ebwaana bwani. 21Yesu wamukae, wamushima, wamushisha, urukwa kinwa kima, enda rabe, uchurishe ebikayi bibiti biri nabe, ninkabyo basene, na oongo ubese na nkoo mumbingu, kisha mituche. 22rakini wakunja embaso mukinwachi, wenda rae na banso, mwisha abesa urikire na behe biingi.23Yesu wasunga eruharo ruti, washisha entumwa ( banafunsi) bae, buumbi emweya uungu urikire na behe watakochi ikime mubwami bwamumbingu. 24Ebanafunsi bashishara, baana inye kinwa chasuma kuri baanuumbi kinyihire ebehe ikime munkati ne bwami bwa Ongo. 25Kinwa chasanguha, engamiya ieta munkati nerishimu re ndandi kuriko emutumba ikime munkati ne bwaami bwa Ongo.26Bashangaa nguru, bamushisha: inye hii wakocha ishukara? 27Yesu wabasunga, we'eba mu beya nti bya komenwa, Rakini kwa Ongo nti buumbo, mwisha ebinwa bibiti bya kochirwa na ONgo. 28Petero wabucha imushisha: sunga, baate twasiya bibiti, twakutucha oongo.29Yesu we'eba, muhiira nibushishange baanu, kusira mweyaangu wasiyanga nyumba, ao munachabo wabume, ao munachabo mumina, ao nsoko, ao tita, ao mwaana, ao masambu, mwisha ani na mwisha emyasi yakaramo. 30Ira waanikwa mara miya sasa muntambi iino, nyumba na banachabo babuume, na banachabo bamina, na nina, ne baana , ne maswa, hiima ne minubo, na munkati ne uremwengu uungu wiyange, karamo ka hende. 31Rakini biimbi babesanga baroso basebese bahende, na biimbi bahende basebesa barosa.32Na babesanga barikire munse, bataya ienda kuyerusareme, na Yesu wiiya kubusondori nabo, basangara, na biimbi akosi bamutuchange basubaha. Waringa tuu ikumi nababi, wabucha ishisha ba ebinwa'ambi biseiyayo mwisha nae. 33We'eba mukai, twataya iende ku yerusareme, ne mwaana wemweya wariwa munkati ne mine ya bakakare bemakuhani, na baandishi, ( batiri) na base muhukumu wakwe, base muriya munkati ne mine yebeambi nti bashiruruka (mataifa). 34Base muzarahu ni imuture ntee, ni imukama mpimbo, ni imushura, na kuruma ya matuu ishatu waafuka.35Na Yakobo na Yoane, baana ba Zebadayo, beende kubusondori nae, bamushisha: muhani( mwarimu) twashima utukorere kinwa kikiti chikuhemange baate. 36Wbashisha, mwishima niba korere inkii? 37Bamushisha: tuninke baate ruhusa turike, uma muruharo rabe rakwabuume, na umpe muruharo rwabe rwa kurembe munkati ne bwine bwabe.38Rakini Yesu wabshisha: baanu nti musiba binwa byakonganga baanu. Mumuomo hikopo ( Usara) roomongi ani? ni ibatiswa ( Irubukwa) buumbu bubatiswange ani? 39Bamushisha: twa mukocha Yesu wabashisha: muse omo kipombe kibyomongi ani, ni rubukwa ( Ibatiswa) burubukwake ( Bubatiswange) ani. 40Rakini irika muruharo rwani rwakwa buume ara rwakwa rempe, ekinwachi nti kuri ani ieba, ira kuri beya ambi babikwanga tayari.41Hata mubiimbi ikumi bakiyanga barukiraambu, basubukire Yakobo na Yoane. 42Yesu wababikira, wabashisha: musibaambi baroso be mataifa ngi baansirwanga itawara ne kaara, ne bakakare. Babo bakoreshanga boo.43Rakini nti munkati niinu uungu usondange ibese munkakare kukwinu, wabese kahungu kinu. 44Ne mweya angu wabese waroso wiinu, wabese mweya wabibati. 45Mwisha, emwana we beya nti wiinga ikorirwa ira ikora na itunja bwingo bwae muri kombora biingi.46Biiya ku Yeriko hata watuka ku Yeriko hiima ne ntumwa ( Banafinsi) bae, ne riimba rikiri, mwaana wa Timayo, Baratimayo, hungu muhemi kirimirimi, abesanga warika kwihi nense. 47Ne ntambi warukirangambu Yesu wakunazareti wabucha ikuwa niiebe: mwaana wa Daudi, Yesu, unisasire. 48Na biingi bamufine niimushisha wakore, Rakini waenderee ikuwa, ,waana wa Daudi nisasire.49Yesu wasimana, weba: mumubikire bamubikira ekirimirimi, bamushisha bobeya emutima, wakubikira. 50Wataa echangi yae, hooka, weende kubusondori na Yesu.51Yesu wamusubiya, we'eba: ushima nikukorerenkii? ekirimirimi washisha: mukota, nishei isunga. 52Yesu wamushisha: Enda rabe, erisimira rabe rakuramya. hiimpo hiimpo wasunga, watucha Yesu mumunse.

Chapter 11

2Wabashisha: mwendi mu rubungu ruundu ruri kubusondori niinu, nintambi muukimemo, muukumana chaana cha mpunda chaminwa, emweya ntinensi wataya muye, mumuobori, na mumurishe. 3Mweya wamabushisha baanu: mwishenkii mukiya buubo? mumusako: ongo wamuraamo. Na hiimpo hiimpo basimurisha hano.5Beya bima muumbo basimananga kuunko bamushisha: mukiyankii? muriobora echaana cha mpunda? 6Babashisha buumbu bwebanga yesu. Bamusia bende nae. 7Barisha chaana cha mpunda kiri yesu, babika changi, sabo kwiiyo nae na yesu kwiyo nae. 8Bea biingi bamusansirenga changi sabo munse, na bampe barianga kwansi bisu bya miti, byatunjangabo mumachwa. 9Ne beyambo babesenga kubusondori na kuruma na yesu asanga basimbange mumurenge: Hozana utatwe iwengi weiya mu riina ra mukota. 10Utatwe ebwami, bwa mukota wiitu Daudi, tita wiitu! Hozana! utatwe mu bwaami bwa mumbingu!11Yesu wakime ku yerusarema, munkuma nano ya ongo. Nentambi wasunganga muruharo ruruti, ebutu bwamakime, watuka nienda ku betania hiima nabumbi ikumi naabi. 12Mukakoma, bakianga batuka ku betania, yesu warukiranga rwaaka.14Wasoka, nieba kuriyo: nitukire hende, mweya watariiyo byuma kuriuungu! ebatuchabae barukira. 15Beiya ku yerusarema, na yesu wakime munyumba ya ongo, wabucha irikita ebeyambi asanga bachuishange nichura kumunda nenkumanano; wabundura emesa sebeyambi akosi babadiri shange esa mbai nebikai byabo netumpiite twabo. 16Na ntimwasianga meya watinge kikai munyumba ya mukati.17Wahanisabo ni ishishabo: ntibyaandikwa ngambu: enyumba yani yabikwa nyumba ya mahemo yeruanda rutii? baanu mukiyayo nyumba ye biibi. 18Ebakakare beetunisa nebaandiki barukira, basonda buumbu bwase mushiriabo; mwishebasumbaanga mwisha erusunga eriimba ebeya, bashaanga mumahano ae, 19Entambi ubutu bwasiranga,yesu watuka murubungu.20Mumukoma, murieta, esantumwa sasunga emuti wakama mupaka mumiri. 21Petero, wasubukia, wamwire yesu: muhani, sunga, emutingu waherwanga wakama.22Ysu wasubiya, niibashishambu: mwinihire kuri ongo. 23Hiira, nibushishange baanu, meya wamiba neroondu: tukambi, utawe munkati ne nyansa, naye usira booba mumutima wae, rakini osimbu byebangewe byaseta, na byabese buumbo.24Mwisha ne binwambi nibushishange baanu: bibiitimbi byashima baanu munkati nerihema, inyihirembu uushee, nabyabese binu, 25Kuba, musimana murihema, na murinakinwa kuri mweya, musasire; mwisha tita wiitu ungu urimumbingu wabusasire baanu ebibi binu. 26Rakini kuba baanu timusasira, tita wiinu uri kwiyo wata kochi ubusasira baanu ebibi binu.27Batuka tuu ku yerusalema, netambi yesu asanga ubungange kumunda na nyumba ya ongo, ebakare beetunisa, nebaandiki, nebakungu, beenda kukwae, 28Bamushisha: munyamba yanye oongo ukiange ebinwambi?29Yesu wasaka: Nibushishange baanu kinwa kima, na baanu munisubiye, naani nabushisha baanu kuti nikorangembi mumakako ya nye. 30Erubikwa rwa Yoana rwatukanga mumbingu ao kwa beya? munisubii!31Bashishana, twameeba ituka mumbingu, weba: mwishanki ntumumusimira? 32Rakini twameeba: kuri beya; wasubaa eriimba, mwsha bibati basu ga buri yaana asanga muhuku hiira. 33Basubia yesu: nieba ntitwasiba. Yesu wabashisha: Naani ntabushishi baanu kuba nikiambi mu kaara kange nikiange ebinwambi.
Chapter 12

1Yesu waya n'ben'ange bao mu ngano. mweya uuma weka n'buuma n'be mizabibu, wiimba rupango witumba watima ishimo kumunda naye n'bikamura (Rihana) n'byuuma, wahimba rupango wiranga. Watangisharo kuri wahingi n'bishekere ishambo muumbu n'bahinganhe wenda mubkimpe chuuo. 2Ina mantu amukene waaya, mwine ishamba waren'beka emutumishi waaye muumbo n'biinga, mwisha ienda katinge esehemu ya mukene ya mizabibu. 3N'bamutinge, n'bamuntaa kumbuka, n'bamukuma, n'bamurikite miine narara.4Ungo miine ishamba watuma kaampe kahungu kukwan'bo, nambi n'bihinga n'bamukaso mumuntwe. N'bamukere n'biinwa bya muhowo. 5Ina watuma kaape kahungu n'bamamushura, watuma n'baampe n'biingi, n'bamba kama ao n'baampe n'ba n'ba shura.6Mine sihamba wambesa na uuma wiimuren'beka, mwanaye wen'besanga wamushima. Ina watuma wen'ba waseheshimiya mwanani. 7Ina naambo warepanga n'ben'bere iina huuno ngi mwine mwando nibuumbo tumushure emwandu wan'be wiitu.8Ina n'bamitinge nimushura n'bamutaa kumbuka muundo ishamba ramizabibu. 9Ina ungo mine ishamba wasekiya nki? waseja nishura n'baampe n'bapangayi indo ishamba ramizabibu.10Tinesi musoma e rwandiko nduu, tirido raretina ebimbi rino ramabuduke mute we kumushi. 11Ekinwa kino kisairenge kuri mukota ibisharo mu meso nitu? 12Basonda imutinge, basubayae kumunano, mwisha basimbambu wamemba ungo mushumo mwisha nambo.13Warebekakurie bafarisayo bima ne baherodi, mwisha bamutingire muriemba. 14Na bakianga bameya, Bamushisha: muhani, batetusibu Ongo iemweya weriyira: na tiusubaha mweya, mwisha Ongo utakusunga ebaso ye mweya. Ina muriyira Ongo hamange e nsee ya Ongo. Rarengekama inika buramuta imutuwa ekori? 15Tumunike, amba tatamuniki? Ina wamasimba ebushuki shuki wambo, washesha mbo: mwisha nangi uteya kinwa mudishi behe bye kori nisunge byo.16Barishato, washishambo sanye? ekirimirimi kino washisha mbo wemba: bya bura matari. 17Yesu washishambo: munike buramatari imbi bwaye na Ongo imbi byae wabubu kanguru.18Basadukayo bamwendere, ebeya mbi bebange buu busira irudire, bamushisha, wemba. 19Muhani, Musa wakututirire mbuu e munachambo we mweya wa makwa, ne risiya mukari nae, usira mwana, mtunacha mbo watakoche imutinge neririka nae, wabutire munachambo bana.20babesanga tibanakima barida: waroso watinge mumina, wakwa, nawatasii mwana. 21We meta ambi naye, wamutinge, wakwa,titi wabuta ne mwana, na wemeta ashatu bumbombubo. 22Na hata we meta arida: nae watasii mwana, hende we bibanti ungo mumina nae wakwae. 23Ne murutu rwerifura, asekiabafura wasebeseyo mukariwa nyee? mwisha bibanti barida babesanga nangu mumina.24Yesu washishambo: timurimi na mwisha na kino, banutimisi erwandiko ama e maa Ongo? 25Mwisha na asekiayo bafuka munkati ne bakwire, titiba sungange amba ibimbwa, Ina basesusanya ne bakori ba Ongo (Bamalaika) imbi bemumbingu.26Ne mwasi ya mbi bakwire imbu basefurwayo, timure somayo munkati ne kitabo cha Musa, mikati ne (Baso) ye kijiti, umbu Ongo buwamushishanga e, wemba: Ani i Ongo wa Iburahimu, na Ongo wa Isaka na Ongo wa Yakobo? 27Iwe ti Ongo wambi bamakwa, Ina wambi bashere, Mumarimi na nguru.28Uma mubii we ba andiki weya, warikira ti bebanange wasimba mbu wamasubie mbo shushu, wamushisha: unimwomba waroso irenga intii? 29Yesu wasumbya: ii ino, rukira Israeli, mukota Ongo witu ii mukota uma. 30Na ushime mukota Ongo wambe mu mwanikiri wambe uti, na mumutima wambe utiina mu wenge wambe bubunti, na mumahaa ambe iatie. 31Ye meta ambi ii iano: ushime ungu urikwihi nambe buri Ongo kisine kusira mwamba sipe irenga nsii.32E muandiki wamishisha: rarengengana muhani, umemba iyira, iwe iiuma, kusira upe ina iwe ho. 33Na imushima iwe mumutima uutii, ne wenge bubuti, nene mahaa, ianti, nerishima ungu urikwihi nambe, rwarenganya nguru ibi sambo singi seri tidirisa ne sabuhu sisiti yo. 34Yesu wasunga mbu wama subie mu wenge mbu wakumushishae: Ongo tiurikwihi ne wame wa Ongo. Ina tiukukocha ishisha tu mweya kinwa.35Yesu wasumbya: wahamaku muda ne mumba ya Ongo, wemba, mwisha nkii ebaaneliki bebange mbu kirisito ui mwana wa Daudi? 36Daudi wisine wembanga mu mahaa we mutima mutaberi. Mukota wamushisha mukota wami: Rika mumobo wani we kwabume, na kumba nasekia na Maria ebashumba bambe kwasi ne midii yambe. 37Daudi wikisine umu bikirange mukota: iwe ii mwana wae tu buni ekumanano intii bamurukira ne sangoo.38Namunkati ne mahamo aye wemba: musunge ebandishi bashimanga isumba na changi sareya, ne rikeerwa munkati ne isoko. 39Neririka kumbusondori ne masunagogi, napi ekumbusondori mutambi ye sikukuru, rarengama. 40Imbi barisange e numba ze basumbakari, na mu bushukishuki wambo bahemangee mahemo areya: bano baseshe yo ubasa riduu rukiri rware ngana.41Warika kwihi ne sandu ( Kisaburiro) cherimbikire embai, wasunga e kumanano ti itange embai kumuda ne nkuuyeribikemo ebatumba bingi warekera singi. 42Mumuna uma weya, mushumba kari, musene, waria bai simbi, ii sarafi nima.43Wabikira esatumwa nsae, washishamno: iyira mibushishange banu, umo mushubakari wamariya singi imburenga banu bimbati imbi barekerange kumuda ne sanduku ye ribikire bai. 44Mwisha bimbati bamarekera e mbai singi insi sirinambo. Ina ungu munkati ne busene wae wa Marria sisitu insi sakesa siri nae, nembene bimbiti nayo.

Chapter 13

1Na wakianga utukange mu numba ya Ongo, umo mu satimwa sae wamushisha: muhani, sunga e makoi ne bwimbe buno. 2Yesu wamushisha: usunga e bwimbe buno bukiri? Erikoi ratakoche irika abasirwa na ripe tiishabura horo.3Nawakianga wamarika abasirwa ne ruu rwa kumiseituni kubusondori ne numba ya Ongo, Petero na yakobo, Aderea bamushisha kumushi. 4Tushishe e binwa bino basombe seyo ani matu? Ebinwa bino baserirayo na kini kiterere kini?5Yesu watanja ishishambo: mukae mweya watabutimi. 6Bingi baseya murina rani tibebange: Ani iiwe, nambo basetimayo bingi.7Ina asekiyayo murukira e mwasi ye binta ne riyuhu re binta anga ikwa bomba, rarengekana e binwa mbyo ziberere ina e hede tinesi ye ya. 8Mwisha mbu, echuo chasenda ikwa na chimpe chuo, ne wame wa senda ikwana nabupe wame, ne rititimana re chuo rase mbese uku na kuu ne rwaka; ibinwa mbyo ii tangiro ye wahe.9Ina banu, mwikaire banu kisine, mwisha, baseburia banu munkati ne sodushu, na mumasunagogi, musekama na musetingirwa ne bakakore ne bame mwisha ani, neritatwa. 10Rarengekama e mwasi wa koma uturirwe kosa mu chuo kikinti.11Nekirango cho chasekiyo baburiya banu meri bubu ka banu, anga kasakuinu mbya ebinwa basembayo banu ina ekinwa chii chaasebu mikambo etambi( Cho, icho nge chembi banu, mwitibani ii mwembange cho, ina mutima mutabiri. 12Na munakinu wasekunika na bakushure, na shoo wasenikana mwanae, ne bana basenda mwisha nambi babutambo, ne rishurabo. 13Musebawa ne beya bimbati mwisha nerina rani. Ina iwengu wa sehima iwende iiwe ii waseshukarayo.14Na mukiranga chi chasekia yo musunga yo ebububisha bwiya bwebangwe na Danieli musheirwi, ramasimana hipi tiarengekana ( Unguu usoma ngee wisibirire) ibi bari munkati na ku Yudea bambeke ambasiro ne sakuu. 15nanguu uri ambasiro ne numba watasikitu amba watakimi tu iringa kikai kumuda ne numba yae. 16Nangu wimunkati ne rishwa rae watukurukituu kuruma iriya e sa changi sae.17Ina waherwa nguu urine bukune nabii barishange ebana membere mumatu ingoo. 18Muheme mwisha ebinwa byo batasae ematu an keme. 19Mwisha e matungo asebeseyo e minumbo cho tiyabesenga kare mutangiro ye ribumba Ongo na mubatu ano. Amba atasunduke tuyoribe. 20Kumba mukota tiwakeeshe nga e matu ngo, atamusubwa nge ungu mweya werishukara e mweya uma, Ina embi barodorwanga ho imbi ha ba rodwarwanga ho ibakeesha ha e matu ambo21umba mweya wama bushisha banu: Sunga, kirisito uriano, sunga, urikore, anga isingira. 22Mwisha e bakirisito bye mankoo basenda na basheirwimbee makomako base ronya ebiterere bye bishisharo, bashee itima imbi baradorwanga umbu bahakange. 23Nababu mwikaire, namakeda isushusha banu ebinwa bibinti runotu.24Ina e matungo kuruma ne minumbo cho: mwisha rasebese kindi ne mwe watakuku to echaka chae. 25Ne sa kekeni nto sasekere ne maa ingii arimu mu mbingu sase nga tenga. 26Na mumatungo basesunga yoe mwana we Ongo beya waseyayo munkati ne utudo ne mahao makiri ne wenu. 27Ne matungo wasebikira yo ba malaika muri kumangenya ebarodorangee bibanti ituke e kwenende ne chuo enede ebinda bye chuo mba ne wenede ebingu.28Muihane e mishumo yemitu, esatambi sayo samabuduka sa hohera ne rishucha chae busu byao banu busi ematu e mwishi usondange iya. 29Nabumbo etambi shii kumba Ongo usungange esinwa mbyo busodange iya: musibiriree mbu banu miiri ( Wihi ne rubi)30Muriyira nibushishange banu, ebuto chi yatakweta, kumbae binwa byo titinesi mbyeta. 31Bingu ne chuo sase etayo, Ina ebenwa bani byatakwetayo. 32Ina ebwasi erutundo ne tambi cho angayo e mweya wasesibayo, amba e Malaika imbi bari mubingu, amba mwana, Ina fitaa ho.33Mwikaire, sunga, muheme, mwisha tibanu timusie matungo. 34Mushumu ngu uriburie mweya usodange ienda, wamasiya enumba yae, wamanika etuhungu twae muromba, kira mweya ne murimo wae wamasierere ungu urangange erumbi wakae.35Na mwikaire, mwisha tiba mu mosi etambi chii yose yae emine numba. Kuma muyoro, amba munkati ne butu, amba ibikira e koko ya roso, amba mukomakoma. 36Wateyi ne ribusarimya banu tete, ne ikumanati mumenda toro. 37Ne kinwa chu kibushishange ani, nibushishange banu bibanti nusunge.

Chapter 14

1Kuruma na matu abi abesanga sikukuu ya pasaka na mikate (ntumboosa) iingi isiramo chachu, ebakakare be makuhani (bakakare betunisa) wa biimbi bakoranga myomba (waandishi) basando inse yiimutinge mwisha bamushure. 2Mwisha beebanga: nti muntambi ye karamu, mwisha echanga chamutuka munkati neriimba (makutano).3Abesanga urikire kubetania munyumba ya Simoni uungu urikire ne bibembi (uungu mubembi), abesanga urisange biyo, kwiya mumina niichupa ra mafuta ra marasi za busi kwiingi, wabaro erichupa, waritereya kwiyo ne mutwe wae. 4Basanga munkati nabo kurikire beyaambi bayongwanga, beeba: mwishankii rirminya marasi munamunaanju? 5Mwisha besanga yamuchuka mu busibwa Dinari mia ishatu ni irenga; ni ininka ebasene. banu ngunikiye uangu mumina.6Yesu weeba : mumusiye! mwishankii baanu mumunubya? wankorere kikayi cha uhunda. 7Mwisha kura ootuu siti baanu murikire na basene; na kirantambi baanu musungange boo na mumukocha ikorerebo chumo. Rakini ani ntabesanga matu hiati. 8Wakora biimbi byamukochawe; wamatangirire itira emubi waani mwesha ne maziko (ibikirwa murisinda). 9Hiira nibushishange baanu, pahari nitiimpi hahubiriwange myasi ya karamo, munkati ne chuo, ekinwaanchi chakora uno rasebwayo murimusubukiya,10Yuda esikariote, huma mu biimbi ikumu na bibi, weenda kurikire ebakakare be makuhani mwisha wamutunje kurikirebo. 11Naabo muntambi barukirangambo bakokoma, batumuninka ndaani (Ahadi) yiimuninka behe.12Hata otuu rwakwansa rewemikate (tumboonsa) siinsi nti rareweerwaamo chachu, muntambi bashuranga mwaana wa kiboro mu pasaka, ebanafunsi bae bamushisha: ushima twendi kuni ironja mwisha wendi hoo ushei irisa erakaramu ke pasaka? 13Warebeka babi munkati ne banafunsi (ntamwa) sae, wabashisha: mwendi murubungu, na musekura na wabuume wariya nyuungu ya mecha; mumutuche, 14Na hiimpo hasekime we, mumushishe mukine nyumba: mwarimu beeba, kuni chumba chaani chebendi, hiimpi narisire karamu ke pasaka hiima ne banafunsi (ntiimwa) saani?15Na babushea baanu chumba kikiri kwiyo ne nyumba, kiinki chama saswa; kuunko muturonjiyi. 16Ebanafunsi (ntumwa) watuka, beenda murubungu,basunga buumba washishabo, baronja ekaramu ke pasaka,17Nentambi yiiyanga mwiyaroyoro (magaribi) wiiya hima ne rikumi na babi. 18Muntambi abesanga barisange biyo, yesu weeba: muriira nibushishange baanu, uma munkati niinu uungu nirisange nae ngi waantaa. 19Babucha ibese na kisibu (inungunika). bamushisha uma na uma: ani?20Na iwe wabashisha: uma munkati ni ikumi na babi uungu ubukange nani hiima muntengi, 21Mwisha emwaana weemweya rwaye kuri bwambu bwandikirwabo, rakini wahirwa emweyaangu watowa mwana we beya; kongo abesanga emweyangu kira wabutwaiyo.22Asanga barisange, watinge mukate (kabomba), wakasane, wakera, wabaninka, weba: mutingi, unongi mubi waani. 23Watinge usara, watata, wabaninka, boomo bibati, 24Wabashisha: ino chama yani ya ndaani yaritawa mwisha na biingi. 25Muriira nibushishange baanu, ntoomi tuu byma (matunda) bya misabibu hata murootuu rundo niyi mushaasa munkati ne bwaami bwa Ongo.26Naabo abesanga basimbange; batuka murienda muntata ya rizeituni. 27Yesu wabashisha : baanu bibati nukiri mwine biboro byasesabana.28Rakini kuruma yerifuka raani nabese kubusondori niinu muri enda ku Garireya. 29Petero washisha: kuba bibati basekire, rakini nti ani.30Yesu wamushisha : muriira nikushishange oongo, runo otuu mutu, kubusondori niibikira ye nkooko ya muume metaabi, uuntuna meta shatuu. 31Nawe wasidi nguru ieba, wamukocha ikwa nabe, ntakochi ikutuna kabisa. Na bibati beebnga buumbo buumbo.32Biiya hiimpi habikirwanga ku Getesemane; wabashisha banafunsi (ntumwa) sae: murike hano nikiri ni hemange. 33Watinge Petero na Yakobo na Yohana hiima naye; wabucha inungunika ni inonokwa, 34Wabashisha: emutima waani ukirire na boonso nguru mupaka hikwa; murike hihano nikae .35Wenda kubusondori kakeke, wakome maru, wahema bwisha entambi simwetere, kuba yasewekana. 36Weba : Aba, tita, bibiti bya mukochirwa kuri oongo, nieteshei ekikubankii, Rakini nti mutumbu bwasasa ani, rakini buumbu bwasasa oongo.37Wiiya,wakumana nti bamikinde, wabashisha Petero : Simoni, mwikinde? ntimukukocha ibese meeso sasa nanti muruhuka, 38Rakomenwa sasa biiya; musunge, mwaana wa beya wamariwa rakini emubi mutetera. 39Wenda tuu, wahima , weba ebinwabyo.40Wiiya tuu, wabakumana ntibiikinde, mwisha emeeso yabo akosi yamaritoha; nti bakusiba kyerimusubiya. 41Wiyatuu re meta shatu, wabashisha: mwikindike niiruhuka. Rarengaka ke biiya ke, musunge, emwaana webeya wamariwa munkati ne mine ya biimbi bakori ba nsambi (ba bibi). 42Musimane, twendi musunge uungu wase nitowa (wasentunja) iri kwihi.43Etambi abesanga webange, hiimpo Yuda, uma mu biimbi ikumi na babi wiya hiima ni kikembe (makutano), biimbi barikire na mapanga na magogo nti batukange kurikire ebakakare be makuhani ne baandishi, ne bakungu. 44Na uunga wamutowanga (wamuniakananga) wamuriyamo kiterere (Alama) weeba: uungu nase mubusu, ngi uungo; mumutinge, mwendi nae mubuhoro. 45Hiimpo wakiyanga wiiya kurikirewe weeba: mwarimu, (muhani); wamubusu. 46Booro emine yabo mwisha naye, bamutinge.47Uma mubo uunga abesanga wasimana kwihi watunja upanga muhara, wakera kahungu kima kekuhani mukakare, mumukera kote. 48Yesu wasubiya: wamushisha : mweya kantinge buri mushokori umambu, biimbibarikire na mapanga na magongo? 49Kira otuuabesanga nirikire niinu munkati ne hakaru, ntinihanange, rakini nti muntingenga ina ebinwaambi biiya mwisha emandiko yatimirike. 50Bamusiya, babekabibatii.51Musike uma wamutuchanga nti wibume mubi wae na changi, bamutinge. 52Nawe wasiya esachangi munkanga,53Beenda na Yesu kuri ekuhani mukakari; bibati bakumanana, bakakare ne makuhani, ne bakungu ni baandishi, 54Nawe Petero wamuchanga kore, mupaka munkati ne butara chekuhani mukakare, warika hiima ne santumwa, nti urukirange kasha.55Ebakakre be makuhani ne ruushu ruti basonda ekariho (ushuhuda) mwisha na Yesu murimushura; rakini nti basunganga. 56Mwisha biingi bakariho (bamuhundianga) bya manko rakini ekariho kabo nti karengekananga.57Baambe basimana, bakariha (bamuhodiya) manko, beeba; 58Baate twmurukiranga nti webange : ani naaneya enyumba ino yaronjimwanga na mine, na kasha matuu ashatu nase umba ripeingi nti raronjiwaka ns mine, 59Hata buumba ekariha kabo nti karengekanga.60Emukakare mukiri wasimana munkati, washisha Yesu, weeba ; nti usoka kinwa? ebeyaambi bakukaho (bakushudiya) inki? 61Rakini wabebera, wara nti wasakonga kinwa. Tena tuu emukakare mukiri wamushika niimushisha: oongo ngi Kirisito, mwana wa uungo mukasanirwa? 62Yesu weba : Aninge huuo. Na baanu muusunga mwaana wa beya nti wamarikamumine ye kwabuume we kaara ntiwiiangi ne rutundo rwamumbingu.63Na uungu mukakare mukiri wabuya changi sae niieba: twahuna tuu inye kariho (ushuhuda) rwabuni? 64Baanu mumarukira eri kufuru rae; muhaka buni? Nabo bibati bamuhukumu (bamukereubansa) kuba wakomenwa wakwe. 65Bampe babucha imuture ntee, ni imubumbe meeso (mbaso), ni imukama bihi, ni imushisha: hurukwa! naibo ntumwa bamukaso makofi.66Na Petero abesanga urikire kwansi mubutara; kwiiya uma mubiimbi bakori bye mukakare mukiri, 67Wasunga Petero nti urukirange kasha, wamusunga, weba : Naongo akosi urikire hima na uungu munazareti, Yesu. 68Watuna, weeba : nti nosi wara ntanguru kira ebinwa byebange oongo. Wasaa kubutara; enkoko ya muume yabikira .69Na uungo musike wamusunga tuu, wabucha ishisha biimbi basima hiimpo; uno uma nabo. 70Watuna tuu. Karuma na ntambi nkeke biimbi abesanga basimana bamushisha Petero tuu; muriira oongo uma nae mwisha oongo mugariraya.71Wabucha ihera niisere; nti nisi emweyaangu webange baanu. 72Hiimpo enko ye buume (jogoo) ya bikira meta abi. Petero wasubukiya ekinwa kebnga Yesu, kiichi chamushishawe, kuba : mbere yeribi kira enkoko yamuume (jogoo) metaabi, huu ntuna metaashatuu. Ne ntambi wakandiranga, ware.

Chapter 15

1Mutambi chi ya besenga timukomakoma, ebakarembye makohani bakia kimbi ima ne bakungu ne bandiki ne rushu ruruntii, bamina Yesu, mbenda nae bamurisha kuri Pilato. 2Pilato wamushisha: Angoe imamwame wa wayahudi? wasako wamushisha: ongo ngu umemba. 3Ebakakare bee rushu bamusongere binwa bingi.4Pilato wamushusha na wemba: ongoo angisako? kae binwa binga bakusongerenge Ongo. 5Nabubo Yesu wataku tu nakikai, na Pilato nae wasarima.6Nakira kira kwa mambese utuu rukiri, tibabora mweya uma ungu washimambo. 7Kwambesenga tikiri mweya umo tii baraba, tiwaminwa ima nambi bvashushu na ishura mu bushu wambo bumbo. 8Ekumanano yeya, babucha ikanga warongeembo muchoo ungu ukiangae,9Pilato wabako mbo, wemba : Banu musondange nibuomborere banu e mwame we Bayuda? 10Mwisha mbu wambeya ti wamasimba e bakakare mbee rushu bamamunikana ruyi. 11ina e bakakare mbe rushu bashuria e kumanano imbu rarengekana waridurembo baraba.12Pilato wasumbie mbotu, washisha; Nibukiere mbuni nangu banu mwebange mbu ii mame we bayunda? 13Bibanti bakiya changa tu: Bamukame!14Pilato washisha: wamakia buni bumbi? Arakini bakia tu changa kikiri tu : Bamunienie. 15Pilato, washima kwishea mu kumanano waamborere mbo baranaba, banikana Yesu, kuruma ne rimukasokaso e shambirere, mwisha nerimukama.16

17Bamubaricha e changi ye kishamashama, baonta e kataa ye mekee, babiksyo abasirwa ne mute. 18Batangiraimu embesha: ne musimo, e mwame we bayahu!19Bmukosa muti mumute, nimuture ntee, bakome maru bamukoke. 20Na bakianga bamakinda imusea, bamu kungure e changi ye kishamashama, bamubaricha changi sae kisine, bamusaisha mu butara mwisha wa humbwe. 21Bashindika ho e mweyangu utukange kukisabu, Simoni mukirene, isha wa aresanduro na rufu, mwisha wamusake mumusalaba wae.22Bamurisha napi ambikirwange ku gorigota, iyemba mbu: kikuwa ra mute. 23Bmunika e mau ngii abikirwanga mbu manemane, ima iwe tiwatungengao. 24Bmuhumba, babanyana e sa changi sae, bakasureo mishari, kira mweya watinge nkii.25Ibesenga ti tambi ishatu, namba ti bamuhubange. 26Emwandiko rwe rimusongere tiratirirwa: MWAME WE BAYAHUDI. 27Ima nae batundika bibii bambi, uma mumine wa kwambume na umamumine ya kurembe. 28Nabumbo erwadiko raberera niiyemba: waansirwa nambi ima namba wakwemi.29Nambi basesanga betange ti bamukambange ne richenja emitee yambo na ti bembange : Ho! onge imbu use endura e numba ya Ongo na kuruma ne matu ashatu turisiya tuko. 30Ikitopo ongoo kisine, wishiche mumusalaba!31Nabumbo e bakakare bye rushu bamuseya imbo kumbo ima ne batiriri, bemba: waramanga bape, watakochi kurama iwe kisine. 32Kirisito, mwame we ku Isiraeli, wasike nkee mumusalaba, tushee isunga ne risimira. Nambo imbi ba bakwenga ima nae bamukamba.33Abesanga tambi mutubae, ekindi chambese mu chuo kikinti mupaka tambi mwenda. 34Na tambi mwenda Yesu wakuwa murenge mukiri: Eroi, Eroi Lama sabaktani: iremba buno: Ongo wani, Ongo wani, mwishanki uma nsiya? 35Nambi bambesenga basimana mpo bemba: Sunga ubikirange Ekia,36Na uma wenda tete, warisiya usara ra siki, wariaro ambasiro ne muti, wamuomosha, wemba: mureke, tusunge kumba Elia waseya ne rimusicha. 37Yesu wakito murenge mu kiri, wa kera e mutima. 38Echangi ya numba ya Ongo ya bengeka bwunda bimbi itukire kwiyu mupaka kwansi.39Na nguu e mushirikani ungo wabesnga wasimana kumbusondori nae, ungu wasunganga barekangee e muti ma mumutindo ngo, wemba: twasimira uno iyira wabesenga mwana wa Ongo. 40Ebamina mbo babesenga bari mpo bumbo tibakairirenge kore, mukanti nambo babesenga tii Maria makiderena na Maria nina wa Yakobo mwamuke na wa yose, na Salome. 41Imbi babesenga ti bamubungura nge nerimukorere ematungo abesenga tiuriku gariraye, nabampe bingi babesenga tibendange ima nae kuko ku Yerusaremu. 42Na akianga, mwisha ambesanga utu rwe itunganyanyenya, mwisha abesanga utu rwe busondo ne utu rwa inga. 43Yusufu mweya wa kurimatea, mweya warushu ungu wa wasumbahwa, nawe kisine ti nkairirenge e wame wemu wa Ongo na bumbo, wakia bume, waikimia mwa Pilato, wamukonga e mumbii wa Tesu. 44Pilato wiashishirisha wamakwa na kumba wabikira e musura wamushisha wamasiya wakwa.45Wakianga wamarukirire kuringo mushirikani waninka Yusufu e kinda. 46Nae wachura e mureka, wamushicha, wamubumbe nanga murekani, umuriya mucho sida inkii kaimbwanga kumunda, watindika erikoi abasirwa ne sida. 47Naiwe Maria Maderina na Maria ina wa yose na benda kukai mpi akubukwayee.
Chapter 16

1Na Sabato ya kianga ya meta, Maria Magidarena na Maria nina wa Yakobo na salome bachuranga manukato, mwisha ienda kumusingo Yesu. 2Na abesenga mukomakoma, utu rwa nkashi nima, wenda kuisinda, mukomakoma ne mwishiti wamasa.3Washishana: inyengo wase tukuture erikoi ndi rikiri, murumbi, ruriambasiro ne sinda ino? 4Na wakianga bamakae, basunga erikoi ramarierwa kumwishi, narabesenga rikiri nguru.5Bakime musinda, nabasunga Malaika wa Ongo wasimana warika mu mwine we kwabume, wabaru changi isanange nguru, washangara. 6Na washisha, banu musondange nye: beba Yesu wakunazareti, ungu wa kwayo, urina tu muno wamakinda ifuka, musenge po amurianga bo, ne sa changi saenge sisi. 7Webanga ni nubu kuruma ne matu ashatu nase ifuka. Na banu mwende kushisha e sa tumwa sae Petero ne bampe, ubu wamabusondore banu ienda ku Galileya. Musemusunga kuuko ubu wa bushishangae.8Batukapo batarimukange itukire po asinda mwisha babesenga batikimanange ne rishangara; mwende anga ishisha mweya kinwa, mwisha ebobe wabesenga nabo.9Yesu etabi isho ya fufuka mukomakoma murutu rwa roso muriinga, wasungwa kasa kuri Maria Makidelena, ungumukitonga ebashumbu barinda basesanga barikumunda nae. 10Ungo wenda kutura e mwasi kuribo babesanga barika nae mu kiro. 11Nabo bakianga bamarikira bu urama fufuka, na we wasumbwa kukwae.12Kuruma ne binya mbyo, wasusa bumpe; wakumana beya babi bendange ima munse ye kukasari. 13Bwenda kuture bampe e mwasi ungo; nabo ntibasimiranga bo ao irisiabo.14Kuruma, wasaire ibi ikumina uma; barisange mu mesa wafine bo ne rishisha bo banu musira iyira na mitima yenu ya suma isira isimira ibi babuturenga bu na mafuka. 15Na washisha bo: Mwende kuri ebeya bibati, muture emwasi uno wa konda bu e mwame wa ma fufuka. 16Ungu wasesimana ne ibatiswa waseshukara; murina rani, baserikita mushumbu nabi tibasimira base tinwayo.17Ne bishisharo bii basetuetana yo nabi base simirayo, murina rani; baserikitayo mushumba; na baseebayo e mwebe mushasha. 18Wasentingeyo nsoka; amba base omoyo kikai chema yatakukiya yabo kikai;baseriayo beya mine mumakoni, ne bakoni, baserama.19Yesu wakianga wamakinda iemba, wenda ekwiyo mu makako na Ongo. 20Nabo batukanga benda kutura e mwasi wae e wa ende muchuo. Mukata wa koranga murimo ima nabo na ishewa kinwa mu bishisharo batushananga nae.

Luke

Chapter 1

1Mwisha bea bingi bamaria mine yabo murironja e mwasi ye binwa byetanga munkati niitu, 2Kuba biimbi babisanga itukire mwanso ye ushuhuda ne bakori bye mwasi ngu. 3Nasunga mbu buumbu buumbu, mwisha natuchanga byasi iira iiti itukire mwanzo(kubusondori), murikuandikire mu mitima ungu wahita(usira changa), Teofiro, ungu waheshimiwa, 4Mwishe usibe muriira e binwa mbi bye mahano byacheengo oongo.5Mukiranga, Herode, mubake wa ku Yudea kwa basenga mukungu uma rina rae Sakaria, wa wanda ra Abia, mukari wae wa besenga munkati ne bisi ba Aroni, na ntibikirwanga mbu Erisabeti. 6Nambi bibati babi, babesenga bea ba burongu mbere ya ôngo, na ntibasumbange ne riira mu miomba ya mukota. 7Nti babesenga na mwana busha mukori Elisabeti wabesenga mumba, na mbi babi babesenga bakundukena miaka.8Wakianga ukiange nkasi yae ya muhani mbere ya ôngo. 9Umbu wa besenga e desturi ra bakungu ee nsimbi sa mukire mo mu nyumba ya mukota, mwi ishika ee mukungu. 10Ne bea bibati ba besenga ba hemange ha mbuka ee ntambi ye rishika ee mukungu.11Na impo Mariaka uma wa mukota wa saire Sakaria, wasimana uharo wa kwabume ni ishika ee mukungu. 12Sakaria wa kwanga boba akianga wa musunga, ne boba wa mutinge. 13Na Maraika wa mushisha; ukwi bobo, Sakaria, busha ee mahema abe arukirwa na mukori wabe Erisabeti wase kubutire abume na usemunika riina ra Yoani.14Nango usekwa na ngoa, na bingi base kwa na ngoa mu ributwa rae. 15Mwisha wasebayo mwea mukiri kwambese na mukota, na watakomeo mau iyati wasekimirwayo ne mutima mutaberi,itukire watuka mu bura wa niina.16Na bana bingi Baisiaeli basebindurwa kwa mukota ôngo wabo. 17Nae wa sesondoreyo ungu uri na maa a mutima wa Elia, ibindura ee mitima ya batita kuri ee bana babo; ni ibindura mbi batina, mu myanikiri ya mba bari ne riina.18Sakaria washisha ee maraika, ukusiba byo boni? Mwisha ani mukungu, na mukori wani wankunduke myaka. 19Maraika wa musubie; ani Gaburieli, nitinge kubusondori na ôngo, na kutumwanga ku kushisha na ikuture ee mwasi wa koma. 20E kae, usebunduke karumbu na utukeba, mupaka ee rutundo wasekianga imbyo bikai byaja, mwisha utukasukira ee binwa byani, nabyo bya setayo mu wakati wabyo.21Na mbo bea babesenga barindenge Sakaria, bashangara mu isiya rae mu nyumba ya ôngo. 22Ne ntambi ya sangae, ntiwebanga nabo, basiba mbu wa kunyonta nsori mu nyumba ya ôngo, nae wakiere ba aramu sa mine, warika ho karumbu. 23Akianga e matu ae enea, wenda rae mu mwae.24Kuruma nango matu, mukori Erisabeti waria bukure wibisa mweri isano, weba, 25Umbu wa nkiere mukota mungo matu ankaenga we, mwi ikuto ee nkene sani munkati bea.26Mu mweri wa mutuba, maraika Gabrieli watumwa na ôngo mu ubungu ruma wa Galilaya rwa bikirwange mbu Nazareti, 27Kwihi na mwana mukari uma kwa abume we nyumba ya Daudi, rina rae Yusufu, ne rina re bikira abesenga Maria. 28Maraika wakime kurie, ni imusushisha, nakukea, ungo rina mukisa, na mukota uri hima nabe. 29Eminwa byo bya muhangaisha ee myanikiri, maria wishisha ibyo binwa byeba buni.30Maraika wa mushisha, ukwi boba, maria, busha ukusee ee mukisa mbere ya ôngo. 31Na sunga, useria bukure, na use buta mwana, na umuninkayo riina ra Yesu. 32Wase shukayo na wase bikirwayo musike wa mine kwiyo, na mukota ôngo wasemuninkayo e wame wa Daudi, ishe. 33Wasetawarayo abasirwa nyumba ya Yakobo mu matu iati, ne wame wae watarikiyo na hende.34Maria washisha maraika, ibyo binwa byasetayo buni, nani ntinusu abume? 35Maraika wa mwire, mutima mutaberi waejayo abasirwa nabe ne maa a ôngo asekubumbe, asehingwa ungo mwana use mubuta wase bikirwa musike wa ôngo.36Sunga, Elisabeti, uma mu rwanda rwinu uri na bukure wa muyu wa abume mu bukungu wae, na nti wa besenge mumba na mu mweri wae wa mutuba. 37Mwisha kusira cha ntamukochwa kuri ôngo. 38Maria weba, ani mkori wa mukota byabe mbo we bae, na maraika wa musia.39Munjo ntambi nima, maraika wasimana ni ienda tete mu ruu murubungu rukiri rwa Yuda. 40Wakime mu nyumba ya Sakaria,ni ikea Elisabeti. 41Na Elisabeti akianga warukira e makeero a maria, e mwana ngo uri mu bura wi chenja chenja kumunda ne bura, na wa hitirwa ne mutima mutaberi.42Wakua murenge mukiri, ukasanirwa munkati ne bamina bati nachi chiri mu bura wabe cha kasanirwa. 43Ekinwa nchi chatuka kuni, nina wa mukota waje kwihi nani? 44Kae e murenge we buhoro wabe wakianga waja mu kote kwani e chana inchi chiri mu bura chikubakuba mu ngoa. 45Ngoa ungo wasadiki, musha e binwa mbi byebanga mukota byeta.46Na Maria weba, e mutima wani watata mukota, 47Ne mutima wani watata ôngo, murami wani.48Na wakae e burongu we kahungu kae na kae itukire runotu e rwanda ruti wasemubikirayo mbu ukasanirwanga. 49Mwisha mine maa, wankiere bibi bikiri ne rina rae ra kasanirwe.50Ne rehema sae siri kwiju nabo imbo ba mukwa e boba, itukire e rukoo rwa karekare. 51Watumienga maa mu kuboko kwae wansansa bibati mbi babesenga na myanikiri yema.52Wahichanga ee bakakare mu bitumbi byabo na watarisha mbi banyenyekea. 53Bari na rwaka basi kuchwa na bikai bya koma, na mbi bari na behu ba kurucha anga kikai.54Wasake ee kahungu kae Israeli wakumbuka ee burongu wae 55Umbo wakianga washisha ee batita binu, Abrahamu ne wanda rwae mu matu iati.56Maria warika na Elisabeti muda wa mieri ishatu, kuruma wa kuruka ku kwae. 57Ntambi sibuta Elisabeti saja wabuta muyu wa abume. 58Bira bae na banachabo, barukira akianga mukota waboongesee ee rehema sae, bakwa ngoa bibati ima nae.59Kuruma na matu munani baja kumonesha ee muyu, na babikira Zakaria, mu rina rishe. 60Na nina watinge kinwa, ni ieba, anga, wasebikirwa mbu Yoani. 61Bamushisha, mu rukoo rwabe kusira mwea ubikirwange mundo rina.62Na baria arama kuri ishe mwi isiba mbu wa mubikirwae. 63Zakaria wakonga bamuninke fasi iandike, waandike wabura mbu rina rae ii Yoani na bibati bashangaa.64Muntambi e bunu wae warinduka ne rwami rwae, weba, watata ôngo. 65Namba barikanga kwihi nae bibati bashangara, bakimirwa na boba na mbyo binwa biti bya turwanga mwasi mu chuo chiti ne sanguu siti sa ku Yudea. 66Na bibati barukiranga ungo mwasi bishisha, una wasebeseyo mwana uri buni?67Zakaria ishe wakimirwa na mutima mutaberi weba, "68Watatwe mukota ôngo wa Israeli mwisha waja kuri bea bae na ibakombora".69Na watusimanyie ee nduhi ye karamo, mu nyumba ye kahungu kae Daudi. 70Umbo webangae mu muno ye baturi bae be mwasi, imbi babesenga itukire karekare. 71Tutuke munkati ne maneshe itu na mu mine ye bati mbi batubike munsona.72Ikierebo rehema situ, na ikumbuka ee ahadi yae, 73Ni itukie ee kirapo cha rapangae kuri tita witu Abrahamu. 74Na mwisha wasetuninka bate mbi twaokolewe nae ituka mu mine ye bashumba tatakwe boba wimuabudu. 75Mubatakatifu na mu riina mbere yae e matu iati ee buingo witu.76Nongo mwana usebikirwa nabii wa ôngo ungu urie kwiyu, mwisha usekae kubusondori ne mbaso yae, 77Ishisha bea bati e okovu muri sameherwa ee bibi byabo.78Mwisha ee upole we rehema sae ôngo witu munkati ne chaka cha tukanga kwiyu cha tuhitire, 79Mwiri ishea chaka kuri mbi barikange mu kindi na mu kirumbirumbi chikwa, ne riongosa ee mindi itu munse ye karamo.80Ungo mwana warika, wa ongezewa maa munkati, ne mutima, wabesenga mu fasi isira bea, mpaka uturwasaie ku Israeli.
Chapter 2

1Mumatu ungo e myomba ya tuka kuri Kaisari Augusto, bushe e bea bibati mu dunia baandikwe. 2E myandiko iingi ya kieregwa reroso mu matingi kurenio abesanga mutawara wakusiria. 3Kira mwea wendanga kuindikisha, kira mwea nerubungu rwae.4Yusufu naye wataya ku Galilaya, murubungu rwa ku Nazareti, wenda mupaka ku Yuda, murubungu rwa Daudi, rwa bikirwa Beterehemu, mwishe abesanga wa munyumba na wamuruanda rwa Daudi. 5Wandikwe hiima na Maria, muchumba chae, asanga murito(uri na bukure).6Muntambi asanga barihiimpo, e matu ye ributa ra Maria reiya. 7Wabuta mwanaye wabuume weroso; wamumina changi sa bwana(tubonsobonso), wa mukindisha mu sanduku yeririsha nyama, mwishe asanga urina fasi yerimuriya munyumba yee beni.8Mu rubungundo, asanga kuri barangi barika murishwa murichunga eriimba. 9Nisunga, Maraika wa mukota wasaire bo, ne chaka cha ôngo cha sheya bo muritimba, basubaha nguru.10Ina maraika washisha bo: angi isubaha; mwishe na burishiya mwasi wa konda, uungu wasebeseyo mukira bea werinurwa rikokoma. 11Mwishe runotu, wabutwa, kukwinu murubungu rwa Daudi, mukombora ngi Yesu Kirisito mukota. 12Nangi upei(arama) kukwinu, mukumane mwaana waminrwa changi sa bwaana, wikinde mu sanduku yirisha nyama.13Hiima ne wamaraika, eriimba re bashirikari ba mumbingu, batatange ôngo murieba: 14''Maa kuri ôngo ungu uri kwiyo, ne karamo mu chuo kuri ee bea mbi ba mupendaza."15Entambi ee ba maraika batukanga murikuruka mumbingu, ee barangi bishishirisha uuma na uumpe: Twendi mupaka ku Beterehemu, na tusunge biimbi bya meiya, bya tusheya mukota. 16Beenda tete, na bakumane Maria na Yosefu, ne mwana mukeke wikinde mu sanduku.17Entambi bamusunganga, batura e myasi ya shishwanga bo, mwishe ne mwaana mukeke. 18Ebatiimbi barukiranga, bashangara muimbi abesanga bebange e barangi. 19Maria abesanga usungange ee bikai biitibyo, wafikiri mu mutima. 20Ne barangi ba kuruka, batatange niisimbe ôngo mubiitimbi byarukirangabo niisunga, mwishe asanga byarengekananga na biimbi byaturwangabo.21Otu rwa munani, asanga ee mwana weenda ekumukumo, rwiiya, bamuninka riina ra Yesu, riina ne bwanga ne maraika kubusondori nina warie bukure.22Ne rutundo abesenga usondange kwishua(ibatizwa) rwiya, mu biamba ya Musa, Yosefu na maria beenda nae ku Yerusaremu, murimusheya kuri mukota. 23Muritucha biimbi bya andikwanga mu miamba ya mukota: Kira buume mubutwa waroso wabikirwa mutakatifu wa mukota. 24Nitunja sadaka buri byebanga munkati ne miamba ya mukota, mauwa abi ama misike ibi ya tumbiite.25Na musunga, habesanga ku Yerusaremu wabuume e riina rae Simeoni, ee wabuumengu asanga uri niira na murongu, abesanga mu bumbi bumbi(mafariji) wa ku Israeri, ne mutima mutaberi abesanga uri kuriwe. 26Roborwanga kuriwe ne mutima mutaberi, kuti wakwiiyo na nti wasunga kirisito mukota.27Abesenga urikanga mu hekaru(nyumba ya ôngo), wasukumwa ne rishumbu, ne ntambi ee bazazi warishanga e mwana Yesu bamukire buri desturi ye torati, 28Wamurembera mumine yae, watata ôngo, nieba: 29"Mu ntambi ino, mukota, reke ee mukori wabe(kahungu)wiendere na buhoro, bwebanga oonga.30Mwisha emeeso aani asunga ekaramo, 31Ekaramo iinki katayarisha oongo kuri ebeya bibati: 32Chaka muricheya ebea bati, nerimowa ra ku Israeri, beya babe.33Ishe na nina babesanga bashangaranga mu bunwambi abesanga byebwangi mwisha iwe. 34Simeoni wabarikiye(wamuninkabwaana) na washisha maria, nina: sunga, ee mwaana uungu wamabikwa murikire nisimana kuribiingi mu Israeri, na muarama yerihambikwa. 35Iira, ebupanga bwase kukera mutima, wabe kisine mwishe ee mwanikiri ye mitima miingi ishewe.36Habesenga musheirwi uuma, Ana, kikumi cha Fanueri wa mukisasa cha Aseri; Abesenga mukungu nguru, naye abesanga na wabuume miaka irinda ituka mububikira bwae. 37Abesanga mushumbakari wa miaka kwihi na makumi munane na binye, nti watukanga munyumba ya ôngo, ina asanga ukorengi ôngo muri mina ni hema mutu na mumwishi. 38Naye wasaa entambi hinjo hiinko, watata ôngo, watura myasi yae mbere ye bea bibati abesanga basungange mukombera wa ku Israeri.39Bakianga bamatimiza emiamba ya mukota, Yesu na mariamu bakuruka ku Galiliaya, ku Nazareti murubungu rwabo. 40Emwaana abesanga wa ongezewa ne maa mu mutima, wabese na bwenge, ne karamo ka ôngo abesanga kari kwiyo naye.41Ebabuti ba Yesu abesanga beendanga ku Yerusaremu kira mwaaka, musikukuu ye Pasaka. 42Mu matu abesanga na myaaka ikumi na ibi, wako ne myanikiri yesikukuu. 43Mu matu abesanga ameeta, babesanga bakurukange, emwaana Yesu wasiya ku Yerusaremu, ishe niina nti bamusunganga tuu . 44Bahakambu abesanga uriho na bampe imbi bari nabo muruwendo, bakianga uturuuma munse, na nti bamusondange kuri babuti babo na muimbi basibirwe nabo.45Ina ntibamusheenga, bakurukatuu ku Yerusaremu murimusonda. 46Mu matu ishatu, bamukumana mu nyumba ya ôngo, warika munkati ne bahani, muribarukira niibashisha. 47Na biimbi bibatiabesanga bamurukirange bashangaa mubwenge bwae na murisako rae.48Muntambi bamusunganga bashangara nguru, na nina wamushisha: mwanani, mwishenki umatukiya buno? Sunga ishe wabe nani tukusondange muboonso. 49Wabashisha: mwishenki baanu musondange? baanu nti mosi mbu nikorange binwa bya tita? 50Ina nti barukiranga biimbi abesanga byebangewe.51Kisha wahita nabo mupaka ku Nazareti, na wihicha. Ina wabikanga ebikai bibiiti mu mutima wae. 52Na Yesu abesanga waiishi mubwenge, nengerero, na mu mukisa, kuri ôngo na kuri ee bea.
Chapter 3

1Muaka ikumi nisano muritawara ra Tberio Kaisari, muntambi Pirato abesanga mukakare wa ku Yudea, na Herode mutawara wa ku Galiliya, na musike wabo Firipo mutawara wa ku Iturea na murubungu ra ku Tarakoniti, na Risania mutawara wa ku Abirene. 2Ana na Kayafa abesanga bahine(bakakare) ba kanisa, ee kinwa cha ôngo chachwa ku Yoana, musike waZakaria, muweeru.3Na wenda mu chuo kumushi na ku Yorodani, nihubiri muribikwa mu nyansa, murisasirwa e bibi.4Mwishe na biimbi bya andikwanga mu kitabu cha kinwa cha muiri Isaya; Murenge wa uungu ubikirange weeru: Mutunganye ense ya mukota, ni nano ense yae.5Ne marambo iati asirisa, esango ne tukiiki bya hichwa; Ense insi sikunyakunya sase nanurwa, 6Na ambi bibati bari ne mibi basesungaiyo karamo ka ôngo.7Base shisha biimbi baseiya kikanda cha bea barubikwi nae: Uanda raba nansoka, nyewabuhanenga ibeka ee bubimbu bwaseiya iyo?8Na mubute e byuma mbi bya koma bye karamo, naangi mwishirisha kumunda ne mitima iinu baanu bisine: Turi na Ibrahimu tita wiitu! Mwisha nabushisha baanu mumakoi ano ôngo wamucha ikukumire Iburahimu baana.9N muntambi ino ee mwanda wariwa mumatina e muti: kira muti uungu utanga buta byuma bya hunda wakerwa nitawa mukasha.10Ekikanda che bea chishisha, niieba: Twa kia ingii? 11Wabasako nieba: Uungu urina changi sibi waninke uungu usira na uungu urine birisa wakiye buumbo.12Wasunga biimbi bakongori be kodi beiya kuriwe wababatize na ba mushisha, mwarimu, tukiye buni? 13Wabasako: angii kongora kikai itukana ne ruhusa rwinu.14Ebasura nabo bamuhema: na baate, twakiangii? Wabasako: angiiriya muhao(buume) nishuma, niishitake mweya mubinwa bya manko, nishima ne mushahara winu.15Buninge e bea(eriimba ree bea) barindirenga, na kira mwea abesanga wishishange iwe kisine, Yoane nti wabesanga Kirisito. 16Wabashisha bibati: ani, niburubukengi mumecha; ina weyange, uungu uri na maa inirenga, na ntokochi iobora ee miri ye kirato chaye. Iwe, waburukiki mumutima mutaberi ne kasha.17Iri nenkubya mumine; na iwe washuwa ekiranga chaye, ni iiriya esangano hiima, ina washiki emirembu(mangobo) mukasha kiinki katarimiiyo.18Buumbunge Yoani abesanga uhubiringi ee binwa bya ôngo kuri ee bea, niisheyabo bimpe biingi murikwihicha. 19Ina Herode mutawara, wa musuwere Yoani mubiimbi byebanga Herodia, mukari wa musike waabo, na mubiimbi bibiti bibi byakorangawe, 20Weba-tua kuri bibati bampe, biimbibbimiimina Yoani mukasha.21Ebea bibati barubikwa, Yesu wawe warubikwa; Nentambi abesanga uhemange nako kwiyo kwihobora, 22Ne mutima mutaberi wahita kuriwe buri maua, buri kambiite(muronge). Ne murenge warukirwa ko kwiyo nieba: oongo mwanaani mushiwa; Kuri oongongi kwaria ani ekaramo kaani.23Yesu abesanga urikire na miaka makumi ashatu mumatu wabuchanga emurimo wa ôngo, buumbu, bwabesanga bahakange mbu: mwana wa Yosefu, mwana wa Heri, 24Mwana wa matati, mwana wa Lawi, mwana wa Merki, mwana wa Yana, mwana wa Yosefu.25Mwana wa Matatia, mwana wa Amosi, mwana wa Nahumu, mwana wa Esli, mwana wa Nage, 26Mwana wa Mati, mwana wa Matatia, mwana wa Simei, mwana wa Ysefu, mwana wa Yuda.27Mwana wa Yaana, mwana wa Resa, mwana wa Serubari, mwana wa Sartiere, mwana wa Neri, 28Mwana wa Merki, mwana wa Adi, mwana wa Kosamu, mwana wa Ermadamu, mwana wa Eri, 29Mwana wa Yose, mwana wa wa Eriezeri, mwana wa Yarimu, mwana wa Matata, mwana wa Rawi.30Mwana wa Simioni, mwana wa Yuda, mwana wa Yosefu, mwana wa Yonanu, mwana wa Eriakimu, 31Mwana wa Merea, mwana wa Menana, mwana wa Matata, mwana wa Natana, mwana wa Daudi, 32Mwana wa Yese, mwana wa Obedi, mwana wa Boazi, mwana wa Sarmoni, mwana wa Nasoni.33Mwana wa Aminadabu, mwana wa Aramu, mwana wa Esironi, mwana wa Peresi, mwana wa Yuda, 34Mwana wa Yakobo, mwana wa Isaka, mwana wa Abrahamu, mwana wa Tera, mwana wa Nahori, 35Mwana wa Serugu, mwana wa Reu, mwana wa Peregi, mwana wa Eberi, mwana wa Sera.36Mwana wa Kainana, mwana wa A rufaksadi, mwana wa Semu, mwana wa Noa, mwana wa Rameki, 37Mwana wa Metusaeri, mwana wa Enoka, mwana wa Yaredi, mwana wa Mahareri, mwana wa Kainana, 38Mwana wa Enosi,mwana wa Seti, mwana wa Adanu, mwana wa ôngo.
Chapter 4

1Yesu, warisa mutima mutaberi, entambi wakurukanga ituka ku Yorodani, na waongozwa ne mutima mu bweru, 2Kwakumanangawe ne misona na mushumbu mu matu makumi anye. Abesanga watanga risanga kikai mu matu iingo, na muririndire e matu yasire, warukira rwaaka.3Mushumbu wa mushisha: kuti oongo mwana wa ôngo, shisha e makoingi ibesi tumboosa(mikate). 4Yesu wamusubiye: byaandikwa, ee mwea watakochi iishi mu tumboosa kwisine.5Mushumbu, wa mtarisha mukikuka, wamusheya muntambi ee bwaami bwa mu chuo. 6Na wa mushisha: nakuninka ee kaara kikati kano, ne bwime(neritatwa) re mwami, mwishe banininkkanga, naani naninka uungu washima ani. 7Na umuhicha kuri ani, ebiti bino byase bese byabe.8Yesu wamusubie: byaandikwa; wihichi(utaabudu) kuri mukota, ôngo wabe, na umu kori iwe kisine.9Mushumbu wenda naye tuu ku Yerusaremu, muriya kwiyo na nyumba ndere, na wa mushisha: Kuba oongo mwana wa ôngo, witaye hano gaansi; mwishe byaandikwa. 10Washisha engashani(banyamurahiri) bae bakuchunge, 11Na basekuriya mumine yabo, mwishe ee mindi yabo yatiishine mumayi.12Yesu wasubiye: byebanga: upimi routu mukota, ôngo wabe. 13Kisha imupima munse sisiti, mushumbu wenda kore nae mupaka entambi ya yakonda.14Yesu, wakuruka ne maa ye mutima mutaberi, wakuruka ku Gariraya, ne byasi yae yenda ekuti mu chuo na mu fasi iiti. 15Wahana mu mimbari(sinagoki), na watatwa kira fasi.16Wenda ku Nazareti, kuunku kwashukengawe, na itukana ne asiri yae, wakime mu mimbari uturwiinga,Wasima muri soma. 17Na bamuninka ekitabu cha mutahwa(nabii) Isaya, webora cho, wakumana hiimpi haandikwa,18"Emutima wa mukota urikuriani, mwishe wamariya mafuta murihubiri ee myasi ya ôngo kuri biimbi ntibikocha; wakuntuma muriramya biimbi bari na mitima ya suma, 19Murihubiri biimbi ba minwa ba bunduke, na biimbi batanga kae bashei ikae, ni iobora biimbi ba onerewa, muritangaza e kwaka we karamo ka mukota.20Kisha, iobora ekitabu, wakurucha cha kuri e mukori, na warika, ee bati abesanga bari mu mimbari(sinagoki) bamukae. 21Wabucha ibashisha: runota ekinwa cha andikwa, kiinki charukira baanu, mumate iinu, kyatimirika. 22Nebati bashuudia; na bashara mu kunwa kya karamo kiingi kyatukanga mu buuno, na beeba: ntimusike wa Yosefu?23Yesu wabashisha: kusira kinwa, muushisha ee mushumo uno, munganga, wirange iwe kisiine, na muire: kiya hano, murubungu rwabe, ebiti byarukiranga baate biimbi bya koranga oongo ku Kapernaumu. 24Ina, waongeza, ni bushishange muriira, kusira mutahwa uungu waritingirwa ishu murubungu rwae.25Nibusg=hishange muriira: kwabesanga bashumbakari biingi ku Israeri mumatu ya Eriya, myntambi ekwiyo kwarindikwanga muaka ishatu na mieri mutuba na kwabesanga rwaka rwingi mu chuo. 26Na mumatu Eriya ntiwarewanga na kuri uma mubo, ina kwe mumina uungu wakwiriwanga, murubungu rwaku Sarepata, murubungu rwa ku Sidonia. 27Kwabesanga tuu babembi biingi ku Israeri mumatu ya Erisa, muhawha; na abesanga kusira nuuma mubo uungu asanga wa safishwa(watakata), ina Namani mweya wakusuria.28Bariswa ni isubuka mu mimbari, muririkira e binwa biibyo. 29Na basimana, nimuhensa murubungu, nienda naye mupaka ekwiyo ne kikuka kiinki abesanga erubungu ruubwa, muri sasa imutaya kwansi. 30Ina Yesu, weta munkati nabo, wenda.31Wahita ku mupaka ku Kapernaumu, rubungu rwa ku Gariraya; na wahana, murotu rwiinga. 32Washangaa nguru mumafundisho yae; mwishe abesanga webange na buritowe byebukakare.33Mu mimbari absanga kuri wabuume uma uungu asanga uri ishumbu reema na wabirira mumurenge mukiri:
35Yesu wamufine, weba: bibira, na tuka kuri emwea uno. Nerishumbu ramutaa munkati nabo, na ratuka kuriwe, na kiro ntinti nenki samukiya bubi. 36Bibati bashara, na bishishirisha uma na umpe: kini kinwa anki? Kishishwange mumaa ne bukakare na mukaara kuri ee mashumbu eema situke, na satuka! 37Ne myasi yae yenda kira nafasi iiti ne kutikuti kumushi.38Muri tuka hamimbari, wenda munyumba ya Simoni. Inabe wa Simoni abesanga wasamba nguru mukunguru(kaburura), bamukonga mwishe naye. 39Wasimana kwihi naye, weba munguru tuka, ne mukunguru watuka muntambi wasimana, nimukore.40Kisha murisika re mwishi, ebaatiimbi abesanga bakoni naambi batingirwanga naampe makoni barishabo. Muriere kira mwea mine, na warama. 41Ne mashumbu atuka bea miingi, niibikira, nieba: oongo mwaana wa ôngo. Ina wafinebo na watinishabo eriba, mwishe wasibanga mbu iwenge kirisito.42Muntambi abesanga mukomakoma, watuka nienda mubweru. Bea biingi babucha imusonda, na bea kuriwe; bashima imuzuye(imutinge), mwishe watuki tuu kuribo. 43Ina wabashisha: ranipasa ni fundishe ebinwa bye bwami bwa ôngo musimbe mbungu, mwishe bwishe naacha gyasigwanga natumwa. 44Na wafundisha(wahubiri) mu mimbari(sinagoki) sa ku Gariraya.
Chapter 5

1Buumbu Yesu abesanga uri kwihi ne nyasa ya Generezareti, ne bea miingi bamutimba kwihi nae murirukira ee binwa bya ôngo. 2Wasunga kumushi ne nyasa mitumbu ibi, ebabuki ba bikwa abesanga basikange murienda kashuwa emakira abo. 3Wataya mukitange, kiinki chabesanga cha Simoni, na wahema kenseri kure neeketo. Kisha warika, na kitange wafundisha ee bea.4Muntambi wakindanga ieba, washisha Simoni: kensere mumecha miingi, na mutae etukira kwinu muribuka. 5Simoni washisha: mukota, twakukora mumutu uuti ina ntitwakushura, rakini, mumurenge wabe, nataa ekakira. 6Wataa ko, washura bikwa biingi, ne tukira twabo twaanza ubuwa. 7Babucha ibikira ebampembi akosi bari mumukitange umpe, beiya isakebo. Beiya, na basisiya emitumbu ibi, babucha itiya.8Muntambi basunganga buumbo, Simoni Petero wahita mumaru ya Yesu, niieba: Mukota, nisaki mwishe ani mwea wa nzambi. 9Mwishe washangara nguru, na biimbi hiima naye, mwisha ne bikwa bwabukangabo. 10Yakobo na Yohana, baana ba Zebedayo, banachaye na Simoni, kisha Yesu washisha Simoni: Angi isubaha, itukiri runo utu ukubese mubuki wa bea. 11Ne ntambi, barishanga ebitange kumushi, basiya bibiiti, ne rimutucha.12 Yesu wabesanga urikire murubungu ruma, na kweha, mwea uma warisa bibembi, wamukae, mumbaso, niimukonga, mukota, kuti ushima, umunishuwa. 13Yesu wanano emune, niimutinge, nerieba: nashima, ushuwei, nahimbo ebibembi byatuka.14Kisha wamushisha angi ieba na mwea uuti, ina enda kisheya kuri ebakori beridini mwishe ne mubi wabe, muritowa sadaka mweri shuwa ituna na buumbu bwebanga Musa, ibesi ushuhuda kwabo.15Emwasi wae wenda wasi niingi, ne bea behya biingi muri murukira na muri rama emakoni abo. 16Na iwe, watuka kuribo, niienda kuunkukusira bea(mujagwa), muri hema.17Otu ruma Yesu abesanga ufundishange, wafarisayo na warimu wetorati babesanga barika kwansi, batukanga musambungu sa ku Gariraya, ku Yuda na ku Yerusaremu; ne maa ya ôngo yasungwa muriramya.18Nasunga, ebea, bariya mukipoyi, mwea uma uungu wapooza, niisonda bamukimishe niimuriya hiimpi asesugwaye. 19Na buumbu nti bwasibanga hiimpi himukimisha, mwisha ne riimba re bea, bataya mwiyo neema njanja, kisha bahita murihoboro, neerikingi, munkati ne riimba, kubusondori na Yesu.20Wasunga erisimira nabo, Yesu washisha: mwea(abuume), ebibi byabe bya kasanirwa. 21Ebaandishi ne bafarisayo babesanga nti baanikiranhe nieba: unonge, uhanange binwa bikufuru? inye wamusasira ebibi, ina ôngo kisine?22Yesu, wasibanga emyanikiri yabo, watinge ee kinwa nieba: baanu muri nanye myanikiri mumitima iinu? 23Inyenge wasunga bubi, niieba: ebibi byabe byasasirwa yisasirwa nieba: simana, niienda. 24Oro, musibe mbu emwana we mwea urimu chuo ne maruraka yisasirwa esansambi; nashisha mbu, webambu kurimbi bapooza, simana tinge erikingi(ndaro) rabe, nienda kunyumba.25Na mukashangi ko, wasimana hiimpo hiimpo,ni itinge ekitanda chi chabesanga wiichire mu cho, ni ienda ekunyumba, nti utatange ôngo. 26Bibati bashangara, niitata ôngo; niirisa na booba, miieba: twasunga runotu bikai mbi nti bya kuno.27KIsha hiimpo, Yesu wasaa, niisunga mutuwanyi we kodi, eriina raye ngi Rawi, warika munafasi yeriripisha, wamushisha: nfate. 28Wasiya biiti, niisimana, niimufata.29Rawi waandaa karamu nkiri munyumba yae, biingi batuanyi beekodi nebampe bea babesanga nabo hameza. 30Ebafarisayo ne baandishi baanza inungunika, niishisha esantumwa sae: mweshe nki baanu murisange ni iombo ne batosha kodi neebea mbi beebibi? 31Yesu, watinge ekinwa, niibashisha: nti uungu warukira ishu ngi irakanga na rasima yemunganga, ina emukoni. 32Nti neianga isonda ebea mbi bari sawa, ina biimbi bari neenzambi.33Ba mushisha: entumwa sa Yohana, buri biimbi eba farisayo, abesanga bafunganga niihema, ina biimbi bitu barisange ni iomo. 34Wairebo: mumu minisha ebwana wendoa na nti muku we ndoa ntiurinabo? 35Ina ematu iingi iseya emukakare we ndoa watunjwa kuri bo, na mumatuya ebiyo bise minwayo36Wabashisha tua umbe mufa: kusira mwea ngu wamukera changinae nchasha, ni iriya ho ya karekare(kiraka).Ama kusira mwea ngu wamuriya mau mashaasha mu tuki ya karekare; na kiro wariya, emau mashaasha asebuya etuki, ne mau asekubuka, nesatuki zasebuya. 38Ina emau mashaasha iriwe mutuki nchaasha. 39Wara kusira mwea ngu homonga mumaungi akarekare, himpo himpo washima emau mashaasha; ina weba: iingi ye karekarengi ya hunda nguru.
Chapter 6

1Abesenga utu rwiinga, Yesu wetampo mumachwa yesa ngano, esantumwa sae satunja e byumba, ni irisa byo, niitoko byo mumine yabo. 2Na wampe wa Farisayo wiire bo: mwishanki banu mukora biimbi bitakochi ikorerwa utu rwiinga?3Yesu wabasubie bo: ntinenki musoma e binwa mbi bya koranga Daudi, entambi abesenga urine rwaka na biimbi abesanga bari naye? 4Buni bwakimenga bo mu numba ya ôngo, watinge e mikate iingi ya torewanga na ôngo, barisa yo, na waninka biimbi abesanga bari naye, ntitibongi baruhusirwanga irisa byo ina e bakakare be kanisa(makuhani) ho. 5Na washisha bo: musike we mweya ngi mukakare we utu rwinga(we sabato).6Wiya tu impe utu rwainga, Yesu wakime musinagoki ni ifundisha, wakumana wabuume uma, nti ekuboko kwae kwa buume ntikwa rema(pooza). 7Ewandishi ne ba Farisayo baansa isunga Yesu, kuti waramya utu rweriinga: mwishe bashee buumbu bamushitake. 8Ina wabanga e myanikiri yabo, ni ishisha e wabuume ungu abesanga uri ni rirema(wa pooza): simana, na rika munkati, wasima.9Na Yesu washisha: nibuhemange kuba, byahurusiwa, erotu rwinga, ikora byahunda ao byema, iokowa e mutima ao ishura? 10Kisha himpo, wakaebo bibati, washisha e wabuume: Nano emune wambe(ekuboko ko kwambe). Wakia buumbo, ne kuboko kwa rama. 11Bibati barisa na busubuke(muungo), baansa ishishana buumbu basekia bo Yesu.12Muntambi njo, Yesu wenda ihema mukikuka, na wasibana ni kikinde toro muri hema ôngo. 13Mumukomakoma, wabikira esantumwa sae, ni irondora ikumi na babi, biimbi baninkangae emiina ebaucha(mitume).14Simoni, wamubikira Petero, Andrea, musike wabo, Yakobo, Yane, Firipe, Bartoromayo, 15Mtayo, Tomasi, Yakobo, musike wa Arufayo, 16Yuda, musike wa Yakobo, na Yuda Isikariote,uungu wamutowanda.17Wahita hiima nabo, ni isimana fasa ya hunda, himpi habesanga iimba nkiri sentumwa sae, na beya maerefu bibati bibat batukanga ku Yudea na ku Yerusaremu, na batukanga munkati ne nyansa ya ku Tiro, na ku Sidonia. Beianga mwishe nerimurukira, na bampe mwishe nerirama e makoni abo. 18Na biimbi babesanga na mapepo yema, baramanga. 19Ne riimba ririti rahunanga rimutingi mo, mwishe e maa atukanga kwae, ya ramya bibati.20Himpo, Yesu, wasimanya emeso kuri esantumwa sae, wemba: mukokome banu mbi basene, mwishe e bwami bwa mumbingu buri kuri banu. 21Mukokome banu mbi murukira rwaka, mwishe musukuta. Mukokome banu mbi murirengi muntambi ngi, mwishi mubese musangoa.22Mukokome muntambi ngi ebeya base na mono, ni ibukuto kuri bo, ni ibukamba ni itaya emiina inu buri bikai byema, mwishe na musike we mweya. 23Mukokome murutu ruundo, ni kwikuba ni ikokoma, mwisha mutuwa bingi mumbingu, mwisha buumbo nge batita babo banubyanga e basheirwi.24Ina, muherwa, banu batumba, mwishe mumapokeya biimbi abesa banu muhuna. Muherwa banu mbi musikuta, mwishe mukukwa tu rwaka. 25Muherwa banu mbi museange inompena, mwishe mubese mukiriyo na mubiririyo.26Muherwa, mwisha kira mweya wembange byahunda kwabe, mwisha batita bo bakianga bo ne santumwa sa manko.27Ina nibushishange, banu mbi munirukirange: mushime ebarenda binu, mukore byahunda kuri biimbi na mono niinu. 28Kasane uungu ukuherange, hemere ungu ukunubyange.29Kumba mweya wakaso ikofi muritema rima, mubinduri rimpe. Na kumba e mweya watinge ngombe yabe ya kubutara, hangi imusuiya(imuhangire) watinge ngombe ye kundaani. 30Ninka kira mweya ngu ukuhemange, na ungu ukunyaange behe byabe, angi imushisha wakukuruchiye.31Kyashima oongo e beya bakukore koranjo na oongo kuri bampe. 32Na kumba mushima biimbi babushima, banu mushee inye chumo?(inye neema), mwishe ebakori beesa nsambi bashimanga ho biimbi babashima. 33Na kumba mukore byakoma kuri biimbi bakoranga byakoma, mushei inye chumo(inye neema)? Ebakori beesa nsambi nabo buumbo buumbo. 34Na kumba musindika beya na mwanikira ishee kikai kukwabo, banu muri na nje chumo? Ebakori beensambi basindikanga ho beya bansambi, mwisha bariye mbi bya rengekana.35Ina mushime ebarenda binu, na mukore bya koma, na musindike bo, na angi kwinyihire kumba basekutuwa kikai, na mubese na matabishi makiri, na mubesa bana ba ôngo ungu urikwiyo, mwisha iwe wahunda nguru kuri ebeya mbi basira shukurani na biimbi bema. 36Mubesi beya bamusasiro, buri shoo winu wamusasiro.37Angi ihukumu mweya, mwishe bata kuhukumu na oongo, angi iraumu, na oongo uttraumiki, reke na oongo bakureki.38Ninkana, na oongo basekuninka yo: base kuninkayo ngerero ya konda na yasunkwa, nayarisa nguru, mwisha mukipimo njo kipimirengi oongo umbe ngi kisepimiriwayo oongo.39Wabashisha tu umbe mufa: ekirimirimi kwa enja kimpe kirimirimi? Ebati batanduki mu kimbu(ishimu) kima? 40Emwafunsi matakochi irenga e mwarimu, ina ungu wakoro buri mwarimu waye.41Mwishe ngi usunga ekahuka kiinki kari muriso raumpe ina ntusunga kiinki kari muriso rambe? 42Ao umushishe munakinu: ndeki kasa nitunge kiinki kari muriso rambe, inantuko kambe?43Nti muti wakoma ngi urikanga na byuma byema, ina emuti mwema ngi urianga e byuma byema. 44Mwishe kira muti wasimba e byuma byae. Utukochi ikao mumuti hiimpi ari menke.45Mweya wahunda itukana na hazina e mutima waye watunja kiinki kyahunda; na mweya wema itukana na hazina ye mutima waye watunja chema: Mwisha ebuuno bwa mweya butunjanga biimbi byarisiya emutima wae.46Na mwishanki mubikirange, mukota, mukota, rakini ntimukiange yembange ani? 47Kira mweya uungu weiya kwani, niikiya, nabusheya mufa wa mweya uungu. 48Mufa waye buri mweya huumbo, watima ishimu nkiri, wabika musingi kwiyo ne misiye, muntambi e mecha arisanga, erusi rwarisa nguru sana mumisiye iiya, rakini nti wakukocha itenja, mwisha waku ishu.49Rakini uungu urukirange, bira ironja, wasusana na mweya, uumba numba yae kwiyo nooto, bira musingi, basi enyasa ieya na kaara, yakiri hiimpo hiimpo, nerienduka re numba ya abesanga rikiri.
Chapter 7

1Akianga wakinda e mwebe kubusondori ne beya bati Yesu wenda ku Kapernaumu.2E kahungu ke mukakare nako kabesanga kasambange kwihi nikwa. 3Akinga warikira kutikurwange Yesu, wamutumire beya baye bamuringe waje kuramya ee kahungu kae. 4Baja kwihi na Yesu na imushisha biti bya kurebekwa bo na wemba mbu musasire. 5Mwisha washima e chuo na iwe ngi wimbanga e sinagoki itu.6Yesu wakianga wenda nabo na wamaja na kore na numba akinda watuma e ntumya sae bamushishe mukota, anga ntakochi ikime muriango. 7Ashingwa mumbo ntakochi ija anisine kuri oongo, ina ebaho kinwa chima ne kahungu kani karame. 8Bisha ani nariria kwansi ne bakakare, niri na basherekani kwansi nani, na namushisha umbu enda, ntiwenda, umpe jaa tuaja, na kuri e kahungu kani kia buno, nti wakia na mbo.9Akianga Yesu warukira bya akida, wishisha, wishisha, wikebera kuri e beya bati imbi bamuchuchange, wemba, na bushisha, na kira ku Isiraeri, ntangasunga ngu mweya wambu. 10Mu ikuruka rae ku kwae e santumwa sa Akida sajanga nti e kahungu kamarama.11Mukomakoma Yesu wenda mu eubungu rukiri rwa bikirwa mbu Naina e santumwa sae ne beya bati benda hima. 12Akianga waja kwihi ne rumbi rwe rubungu rukiri, baria kinda cha mweya kwansi amesenga ngomo ya mumina usira abume, na wabesanga na beya bingi be rubungu. 13Mukota wamusunga wa mukwire boonso, wa mushisha anga ire. 14Wisengea watinge mu sanda imbi ba murianga barika, wemba, oongo musike, nakwire simana! 15Ne mukwi warukira na wabucha iemba, Yes wamukurucha kuri nina.16Ebeya bati bakwa booba, na batata ôngo. Muturi wa mwasi uri munkati nitu, na ôngo wakukae beya baye. 17Incho kinwa cha Yesu cha risa mu Yudea iti na mu sa kwihi kwihi.18Yoani warukira ibya binwa biti kuri e santumya sae. 19Wabikira babi, wabarera kuri Yesu mu imushisha mwi imwire oongo ngi anga ujange? ao kuba tamurinde tu umpe? 20Murija rabo kwihi na Yesu babe Yoani mubatisaji watutuma kuri ôngo, tukwire, ungo tusi mbu waseja ao kuba turindireumpe?21Muntambi iya Yesu waramya bakoni bingi, birema, birimirimi, na mapepo. 22Na wabashisha mwendi kuri Yoani mu muture byo bya kusunga banu na bya bya kurukira banu, birimirimi bya kae, birema bya simana ni itembeya, bakoni barama, dibamate barukira na bakwi ba shukaramwasi wakonda wa turwa kuri ee bamasikini. 23Buingo kurimbi ntakubindukayo mwasi kuri bo.24Akianga e sa ntumwa sa Yoani senda, Yesu washisha e beya bati mwisha Yoani, bukenda kusunga nki murihamba? isikeseke ritengange na ijuhu? 25Na bukenda kukae nki nko? mweya wambarichwa changi sangenganga? bukae mbo ba bara changi sa koma na barika mu marikerero mu marumba e bame. 26Bukenda kakae nki? mwembi wa ôngo? ira na bushisha nti mwembi wa ôngo.27I ungo wa andikwanga, ungo narebeka ntumwa yani mu mbaso yabe, mu ihinga ense kubusondori nabe. 28Na bushisha munkati nabo babutwa ne bamina, kuri ho mukakare nti Yoani, mwisha ungu mwanunke mu wame wa ôngo, imukakare kuriee.29Ne beya bati ba kumurukiranga ni imutangasa bakutangasa ôngo. Bapashwa ibatisa ubatiso rwa Yoani. 30Ina bafarisayo na ba taahani besheria batina ubatisa nae bakurucha anga na kikai mu nse ya ôngo.31Kwanye kwa sekia mu susenya e beya ba cho kiranga na mbi ba mususe? 32Basusena na bana barika kwansi mu fasi ya beya bati nambi bebanange. Ta kubusi mbire na nti bukuchata, Ta kubisimbire bubi na nti mukure.33Mwisha Yoani mubatisaji wakuja burisi munkati a butara e munkati anga ni iyomo mwemba tu na mbu urina mushumbu. 34Musike wa ôngo wakuja murise na murisimira wa bibati na beya bema. 35Ne unyenyekevu wa kusibwa ne bana bibati.36Mufarisayo uma washisha Yesu umbu barire hima, Yesu wakime mu numba ye mufarisayo na irika a mesa. 37Na kae mumina uma nyansambi wakae mbu burie hamesa munumba ye mufarisayo, warisha ichupa ra marashi ra risa. 38Na wibika kuruma mu mindi ya Yesu ware na kuruma wamurocha e mindi na maro wakama tuo ne buteo wae wihicha na imutira eee manukato.39E mufarisayo ungu wamubikiranga wa kae byo biti wishisha, kuba ungu mweya wabesanga ntumwa ya ôngo wasesiba uni mumina uno, wasimba mbu nyansambi. 40Yesu watinge kinwa na wemba: Simoni, nuri na kina chi kwire mwarimu emba, asubiye ki.41Muninkani w minda wabesenga na bisindiki babi, uma mia isano umpe makumi asano. 42Umbu wabesanga busirabo kikai chi itua wasiere bo ee mwinda uti munkati mbo babi inye wa sheshima nguru? 43Simoni wasubie ungu, ni anikirange ungourina bingi, Yesu wamwire ukukera shu.44Kuruma nampo wabinduka kuri e mumina , washisha Simoni usunga uno mumina, na kutime mu numba yabe na tuukupe na kuba mecha ishua mindi, ina na mutochanga na mara na konga tu na butea. 45Ntukupese na kuba bise itukire nakime mu mwabe na nti ukureke itinge mu mindi.46Nti ukundite na mafuta abasirwa munte rakini, iwe wa rerita ho manukato mu mindi yani. 47Akishingwa: Na kushisha e naambi sabe singi sa sasirwa mwisha ukushima nguru, mu mweya ungu bamusasira rikeke ushimanga rikeke.48Na wemba na koyo, e bibi byabe byasasirwa. 49Imbi babesenga nae mu mesa nima babucha kaseshisha inyeuno usasrange ne bibi? 50Na Yesu washisha koyo: Eriimani rabe ra kuramya, enda na buhoro.
Chapter 8

1Kisha watimbanga mu mbungu na ubungu, itura e myasi yebwami bwa ôngo, na biimbi ikumi na babi akosi bari naye, 2Na bamina bima baramanga mishumbu yema na makoni, Maria wabikirwanga Magaderene, kuriwe mishumbu sirinda bamatuka; 3Na Yoana mukari wa kura murangi wa behe wa Herode, na susana, na bampe biingi bakumukore mu behe byabo.4Nkumanano rabakakare bakumana hae, na beya bakira rubungu bakwehiya kubusondori nae, wakwemba nabo mumishunga: 5Muheki wa byuma, wakutuka ieka byuma byae. Muntambi wakweka, simpe sakwenduke kwihi nansi, sanyatwa, emironge yarisa to. 6Simpe sakire mu mwamba, washuka, kisha sarukwa mecha.7Simpe sendu munkati neemenke, ne menke yashuka nato, sahekengwa ne kenke. 8Simpe sakire mu rooto rwahunda, sashuka ishu, sabuta byumba ata miya nima. Muntambi wembanga ebinwa mbi, watunja murenge, niemba: uungu uri ne mate yerirukira, warukire.9Ebatucha baye bamushisha,niemba: emushinga wemba buni? 10Wasubiye: banu munikwa isiba enama ye bwami bya ôngo, Rakini kiri baampe mushinga, mwishe bamasunga, ntibasungi, na bamarukira, ntibatasimbi.11Na maana ye mushingi uno ngeuano: Ebyumba kinwa cha ôngo. 12Na biimbi kwihi nense, nge barukirange, kisha nyamurairi weiya katunja ikinwa munkati ne mitima yabo, mwisha batarukiri nitokorewa. 13Na biimbi bari ne mwamba nge biimbi entambi barukira kinwa, nti baripokere na ngoa, na biimbi basira miri, basadiki muntambi nkeke, kisha ntibitunja ibo kisine.14Nasakukire mu menke, nge biimbi barukira, niemba nabo, bakerwa ni inumba, na butumba, na bushima itunja byabo, na baate butanga byuma. 15Rakini samu keto kyahunda, nge biimbi bari ne mitima ya koma, barukira kinwa, niibika cho mu mutima, kisha ntibabuta byuma byakonda.16Kusira mweya wamusacha itara naye ni iribiyayo na nyungu, ama ibikayo kumunda na ntange, Rakini wabikayo kwiyo, ata iibo basunge echaka. 17Mwisha kusira kinwa chabikirwanga munama, kiinchi kitamusungwa, wara kinwa chaminwa, wara chaseoborwa niisaa mubutara. 18Musunge buumbu burukirange banu; Mwisha uungu uri na kikai basemurumishiye, na uungu usira kiaki, basemunyaka ata kiinki kiri naye.19Rakini ninaye na banachabo beiya kukwaye, rakini ntibari musunga, mwisha beya biingi. 20Bamushisha nsoko na basike binu basimana kumbuka, basondange ikusunga. 21Rakini wasako, ni ibashisha: Koyo wani na basike bitu, nge biimbi barukirange kinwa cha ôngo nerikora cho.22Abesanga otu ruma wakime mu mutumbu, hima ne ntucha saye, wabashisha: Tusoke mu mwiri ne nyasa. Batuka kumushi. 23Rakini entambi babesanga, wikinde toro. Kwabe kampungu kakiri munyasa; Ekitange kyabucha irisa mecha, babesa mu hatari.24Beenda kukwaye niimusimo, beemba: Mukota, mukota, twashirira. Wasimuka, wafine iyuhu, neemecha ya hehera. 25Wabashisha: munyihiro winu urikuni? basubaha, nishangara bisine na bisine, nishishana: Uno inye kee? Mwisha ufinengi eriyuhu ne nyasa, ne biti bya hehera?26Beiya mu chuo cha wagerase yakayena naku Gariraya. 27Muntambi Yesu wahitanga murooto, mweya uma warubungu , uri nabashumbu beema, wakumana naye; Ntiwambaranga ngombe matu mingi, wara ntiwarikanga mu numba, rakini musisinda.28Entambi wasunganga Yesu, wakuwa, wakire kubusondori naye, neriemba mumurenge mukiri, niri nabe inki, Yesu musike wa ôngo uungu urikwiyo? Nikukongange, angi ininubya. 29Mwisha kweemba ebashumbu beema batuke mu mweya uungo. Mwisha kira matu abesanga bamutinge: Na iwe akosi waminwa, iminwa miri na nkondo, wakera emirinjo, warikita emashumbu mupaka mumburara.30Yesu wamushisha: Eriina rabe inye? Jeshi; mwisha ebashumbu beema biingi bamukimiriienga. 31Bamukonga bendi mu kikuka.32Akosi kuri himpo hiimba esampunu, ntisirisange mukikuka, bamukonga bakimi mutuhua, waninka bo ruhusa. 33Ne mashumbu yema watuka mweya uungo, bakime mutuhuwa, ne riimbandora hita mpaka kumbo ya nyasa, bakwa.34Entambi ebarangi basunganga bo babeka, biendere itura mwasi murubungu na mumachwa. 35Beenda kasunga e binwa byakusaa, beiya kuri Yesu, ntiwamambara changi, na uungu uri na mutima wahunda, wasubaha.36Na batura e mwasi buumbu e mweya wemashumbu wakuramishwa. 37Arafu e beya bibati besambungu, sirikumushi naku Wagerase, bamuhema watuke kukwabo, mwisha bakutungwa na booba mwingi, wakime mukitange, wakuruka.38Ne mweya uungu bashumbu beema entambi batukanga kuri we, wakonga abesi hiima naye, rakini Yesu wamusunga, niemba, 39Kuruka kunumba yabe, enda kahubiri binwa bikiri biimbi ôngo wamakukore. Wenda rwaye, wahubiri murubungu ruti binwa mbi bikiri biimbi Yesu wamamurere.40Basi Yesu wakurukanga, erihimba ra beya bamupokere, mwisha ebati akosi bamurindirengi. 41Na musunge, mweya uma eriina raye ngi Yairo, weiya kukwaye, naye akosi mukakare wa mimbari; wasika mumiindi ya Yesu, wamukonga wakimi mu numba yaye 42Mwisha akosi uri na kikumi, chaye kima, uungu abesanga uri na miaka ikumi na ibi, naye akosi uri kakwa. Muri enda kukwaye e beya akosi bamutuchange.43Na mumina uma, uungu utunjange nchama miaka ikumi na ibi, na akosi wamakinda bikai byaye biti busha ne bashakiri, wara nti wariramishwa ata na mweya uma. 44Weiya kuruma naye, watinge eribindo ra changi yae, mara nima erikuto chamba raye rasira.45Yesu wemba: Inyenge wakutinge? Mumatu iati batunanga, Petero na kira ntambi iti babesanga naye, mukota, eriimba rakutimba na ikuhekenya, na oongo weba: Inye nge wakukutinge? 46Yesu wemba: Mweya wakuntinge, mwisha nakusimba e maa yani amatuka.47Muntambi iya e mumina wasunga kuba ntiwabiswa, weiya na ntiurubange, wahita kwansi mumindi, wabucha imuture mwasi kubsondori nee beya bibati, mwishanki wakutinge, na buumbu wakurama hiimpo. 48Wamushisha: Mwisi, ria e mutima wabe hima, erisimira rabe rama kuramya, enda rabe na buhoro.49Muntambi akosi webange e binwa mbi, uma weiya ituka kwa mukakare wamimbari, wamushisha: Mwisi wabe wakindanya ikwa, angi isumbua mwarimu. 50Rakini Yesu, entambi wakurukira, wamusubiya niiemba: Angi isubaha, risiya ho naye userema.51Na muntambi weianga mu numba, nti waruhusunga mweya wakime naye mu numba, ira Petero na Yakob, na Yoana, na ishe na nina wemusike ungo. 52Na beya biingi barirengi ni imuoborese: Rakini wemba: Angi irire, mwisha nti wakwa, rakini wikinde toro. 53Bamuseya nguru, bwisha basibanga mbu wamakwa.54Watunja e bati kubutara, watinge mwine waye, wabikira ôngo, niiemba musike simana! 55Emutima waye wakuruka, wasimana mara nima, wabashisha banuninke biyo. 56Babuti baye washangara nguru, wabashisha basiture ata mweya, ekinwanki kyameeta.
Chapter 9

1Yesu, wakumanyang ee banafunsi bae ikumi na babi, wabaninka maa habasirwa ne bashumbu bati, na maa iramya ee bakoni. 2Watumanga bo kufundisha ufarume wa ôngo, ni iramya ee bakoni.3Mu wendo rwinu, anga mwea watinge kikai. nakiro fimbo, nakiro saki, nakiro kambosa, nakiro behe, na anga iria changi sibi. 4Mu marumba asekime mu banu, murike kwansi, nampo ii asetukire ne wendo.5Na kuba ee bea nti ba bukaribisha, butuka mpo, na butiture bo ee mukungu we bisando biinu, yasebunduke ushuhuda kuri banu. 6Basimana ni ienda ubungu mu rumpe mwi itura ee mwasi wa koma wa ôngo ni iramya bea kukuti.7Ne mwami Herodi warukira bya biti byakiangae, wahehemurwa, musha bea biingi bebanga mbu Yoani wafufuka ituka mu rikwa, 8Baampe mbu Eria wishaisha, baampe mbu nabii wa karekare wafufuka. 9Herodi weba; Yoani ungu wakeranga ani ee munte wasonda imusunga.10Akianga ee batucha bae bakuruka, bamushisha ee binwa biti bya kianga bo watinge bo, wenda rae mu nama mu jangwa, kwihi na ku Betesaida. 11Entambi ya kianga ee riimba re bea rasiba bamutucha, wabakea, weba nabo mwisi ye wami wa ôngo, waranga mbo bashimanga irama.12Muyoro, batucha bae bamujere, bamushisha rera e bea, kuba benda mu sa mbunguu nso siri kwihi, bashee nkambi na bio, mwisha ano aribate busara busira kikai. 13Yesu wabashisha, banu muninke bo bio, beba, tusira kikai, ina turi ho na tumbosa tusano na bikwa bibi, amushigwa bate bisine twenda kuchuya bio bye bea bati. 14mwisha babesanga babume erefu isano Yesu washisha ee batucha bae, murikeche bo kwansi makumi asano asano hima.15Bakia mbo, na bibati barika kwansi. 16Yesu watinge ee tumbosa tusano ne bikwa bibi, watarisha meso mwiyu mu mbingu wabibariki, wa noa byo waninka byo ee batucha bae babanye ee bea bati. 17Barisa, basikuta bibati, ee byunda byasianga barisia mitundu ikumi na ibi.18Watnga uhemange wisine, ee batucha bae babesanga kwih nae, wabashisha weba, bea babesange mbu ani inyee? 19Beba mbu, Yoani mubatisai, baampe mbu Eria, na baampe mbu uma mu manabii bakare i wafufuka tu.20Wabashisha, banu bebange mbu ani ii nye? Petero weba mbu, oongo mukota ôngo. 21Wabarera ni iire bo mbu batebi na umpe mwea icho kinwa, 22Weba, amushigwa mwana wa mwea wateswa, watinwa ne bakungu, ne bakakare ne makohani ne bandiki ni ikwa na kuruma na matu ashatu nti wafufuka.23Washisha bo bibati, kuba mwea washima ija kuruma nani, wituna kasa wisine warie ee rihango rae matu iati, wa ntuche. 24Mwisha ngu usondange iokoa ee buingo wae uriminyanga bo, nangu wariminya ee buingo wae mwisa ani ushenga bo. 25Mwisha ini faida mwea ishee bye kunia ruti ni iriminya wisine, ao ishee ee magumu ee mutima wabe?26Mwisha kira mwea, wasesungayo nkene kuri ani na kuri ee binwa byani, mukota na wasesungayo nkene kuriee, nango mwea wasekiayo waja uturuma mu chaka chae na chaka cha ishe ne bamaraika. 27Muri iira na bushisha banu, bea baampe imbi basimana ano, batakasunga ikwa na baessungayo ee wami wa ôngo.28Kuruma na matu munani washisha bo ibyo binwa, Yesu watinge, Petoro, Yoani na Yakobo, na wataya nabo ee ruu ku hema. 29Na wakianga uhemange, ne sura ye mbaso yae ya bindurwa, ne sa nchangi sae sabinduka isana ni iengenga nguru.30Nakae bea babi bebananga nae abisenga Musa na Eria, 31Basungwa mu chaka ni ieba mu rikwa rae ku Yerusaremu.32Petero na bira bae babesenga na toro twingi, na bashishwanga mbu bakeshanga basunga ee utukufu wa Yesu na mbo babume babi babesenga nae. 33Entambi ya kianga mbo babume babi basiana na Yesu, Petero wa mushisha, mwarimu, anubunduke shu turike ano, twimbe hema isahatu, nima yebe, nipe ya Musa, na nipe ya Eriya,nti wasibanga mbi byebangee.34Entambi ebanga bo ee binwa byo, utundo rwahita, rwababumbe, bakwa boba mu rutundo. 35Na murutundo mwatuka murenge, mwieba, unongi mwanani mushimwa: mumurukire we! 36Ne ntambi emurenge akosi urukirwange, Yesu wabese wisine. Entumwa sa bibira, ina nti bashishanga mwea uuti, muntambi iiya, ata kinwa kima, mubiimbi byasunganga bo.37Mu mukakoma, muntambi ebesanga bahitange ekikuka, eriimba nkiri ra bea ba kumana naye Yesu. 38Ma musunga, uma muriimba re bea watunja murenge; niieba: mwarimu, nikukongange, enda kasunga mwanani, mwishe uri iwe kisine. 39Nasunga, emushumbu wa mutinge, na warekera emurenge wae, ni imubengaa, watunja ihuro, na ntiwamureke ina murisuma, ni imunyata nguru. 40Nakonga entumwa sabe bamurikite, rakini ntibakukocha.41Yesu wasubiye bo, niieba, eruanda ndu rusira isimira, na ruundu ruri na buhaka, narika niinu itukire matu anga ni ibavumiriya baanu? Risha hano mwana be. 42Entambi weinga, emushumbu wema wamukirisha ni imubuya. Yesu wafine emushumbu wema, waramya emwana, ni imukurucha kuri ishe wae.43Ebea bati bashangara niitigwa ne bukakare bwa ôngo. Ne bati bashangara mu binwana mbi bibiti byakoranga Yesu, washisha esa ntumwa sae: 44"Kuri baanu, murikire ishu bino: Emwana we mwea wenda kasichwa mumine ye bea." 45Ina entumwa nti basibanga ekinwanja; ina chabishwanga kuri bo, mwishe bata sibi emaana yacho. Basubaha imushisha emaana ye kinwa nchi.46Oro, babucha buhaka munkati nabo niieba enye kuri baatunge mukakare. 47Yesu, wasunga emyanikiri ye mitima yabo, watinge mwana mukeke, wa muriya kwihi naye, 48Wa bashisha: Kira mwea ngu waangirira emwana ngu muriina rani, ntiwanipoya ani, na kira mwea ngu wani angirira ani ni waangirira uungu wantumanga. Mwishe uungu uri mukeke kuri baanu bati, uno wabese mukakare.49Yohana wasubiya, niimushisha: Mwarimu, twakusunga mwea uma ukimishange erishumbu muriina rabe; na twakumuzia, mwishe akosi watanga tutucha. 50Yesu wabashisha, angi imutinisha, mwisha uungu nti uriniinu nti tiwabushima.51Mu matu iingi abesanga uri katuchwa mu chuo, Yesu waria emyanikiri yae murienda ku Yerusaremu. 52Watuma, esantumwa sae kubusondori nae, beenda, bakime murubungu rukeke rwa Basamaria, muri musondere nyumba. 53Ina ntibakumukarisha, mwishe akosi wendange ku Yerusaremu.54Esantumwa sae Yakobo na Yohana, basunga biibya, beeba: mukota, ushima mbu tubikire kasha kahite ituka mumbingu, ushiriye bo? 55Yesu wabinduke bo, ni ifine bo, niieba: baanu ntimosi enye mutinguu baanu muri nayo. 56Mwishe emwana we mwea weianga, ntimuriri minya emitima ye bea, ina muri okowa. Beenda muimpe ubungu.57Muntambi akosi bendange mu mwengere, wabuume uma wamushisha: mukota, neenda nabe kukuti kwaseenda oongo. 58Yesu wamusubiye: emuterere uri na nyumba yabo, ne mironge ya kwiyo irina kinyumba; ina emwana we mwea usira hiimpi amuruhuchee emutwe.59Washisha umpe: nituche. Na wamusubiye: mukota, nininke ruhusa nendi kasa kazika tita. 60Ina Yesu wamushisha: reke biimbi bakwa bazike ebakwi babo; na oongo, enda katasa(kahubiri) ebinwa bya ôngo.61Umpe weba: naakutucha, mukota, ina nininke ruhusa, rienda kasa karana ne bea bamunyumba iitu. 62Yesu wamusubiye: Emwea mariya emwine wae murihinga, nikwikebera kuruma, nti wafaa mumakako ya ôngo.
Chapter 10

1Kuruma ne binwa byo, mukota warondora simpe ntumwa makumi arinda, na wenda kuko babi babi mumeso naye muri enda mu kira ubungu nampi abesenga ariye, wisine na akesa asambire iya ye. 2Washisha bo; Emireme ningi, ni bakori be mireme bakeke, tuheme kuri mine mirime, warebeke baape bakori be murimo mu kisambu chae.3Mwendi, mukakae naburebeka ko buri byana bya biboro, munkati ne bimbi ze busara. 4Anga iria kakubu keririya behe, hambo kakubu, hamba kirato, na anga ikeyana na mwea munse kiri.5Mu marumba makeke ngi asekime mu baanu, mwendi kasa: Ebuhoro urike kumunda ne nyumba ino! 6Na kumba mwa mashekana ee mwana ngu uri na burongu, ne burongu mbo wasirika kumunda nae. 7Murike kumunda ne nyumba ncho, nti baanu murisange ne riomo ee biyo mbi bya maninkwa baanu; mwisha e mukori we murimo wakomena ininkwa bisabwo byae, musimane nyumba mu nyumba.8Na mukira ubungu kukuti rwasekime mu baanu; bamabuoke baanu, murise ebibiti bibya kubikirwa baanu 9Muramwe ee bakoni imbi barika, na mushishe bo: Ewame wa ôngo uri keya kuri baanu.10N kira ubungu ndu rwaseta mu baanu, kumba ntibabukeya kuro baanu, mutuke, na muietere rinu kuro, na mwembe: 11Hamba e mukungu we rubungu rwinu ratushana nitu ne mindi, twasetito yo mwishe ninu, na musimbe e kinwa kino mbu e wame wa ôngo uri kwihi ninu. 12Na bushisha baanu kwa sembe yo binwa bya bishisharo ku Sodoma murutu rundo irenga ee rubungu ndo.13Rwaherwa, Korasini! Rwaherwa ku Betesaida! Mwisha, rasungwa e murimo iiti inchi ye bishisharo ya kierwanga kukinu, sa muronjewange ku Tiro na ku Sodoma kumbo batunganyanga kare na irika mu makunia na mu mukungu. 14Ashingwa, murutundu rwe hende, ku Tiro na ku Sodoma kwa sebeseyo rwa byambo irenga baampe. 15Na oongo, ku Kapernaumu, utarishwa ienda ku mbingu usesihwayo mu rutu rwabe rwe rikwa musinda.16Iwengu uburukirange baanu unirukirenga ani; Nangu wa butina banu nani wanitina; Nangu watina ani watina ngu wanirianga mu murimo.17Imba makumi arinda bakuruka tu ne sa ngowa, wenda: Mukota, ne bihindi bibiti batusubaha muriina rambe. 18Yesu wemba nabo: nakusunga mushumbu wakusika buri chaka ituka mu mbingu. 19Sunga, nabuninka baanu maa erinyanta ee nsoka ne maninge, ne maa iati amurenda; Na kusira kikiti nchi cha mubukia buubi. 20Mwisha, anga imoere mbu ee mitima inchi ye bashumbu ya kuburukira kinwa chima musibe mbu emena iinu amatirwa mu mbingu.21Muntambi incho incho wakokoma mu mutima mushasha,(mutakatifu) wemba: Nakutata, tita, mukota we kwiyo na wa ano mu chuo, mwisha umambisa e binwa bino kuri mbu bari ne buhoro na wenge, utura byo mu mbana bakeke bake; Aye tita, mwisha bwakukomena oongo wisine.22Na kuninkwa bikai bibiti na tita wani; Mwisha kusira ngu wamusiba mwana inye, tita wisine, aba ungu usii tita inye, mwana wisine, na mwea ngu uuti ngu ee mwana wa mushima wamuture bibiti.23Wabunduka kuri e santumwa sae, washisha bo mu kimbu: Akasa ninywa e meso ngii akaengi e binwa binu mbi bikainirwanga. 24Mwisha nibushishange baanu, ee basheweri bingi ne bame bakusonda isunga e binwa bibikairirengi baanu, na nti bakusunga tu byo, na irukira e binwa birukirange baanu, na nti mukurikira tu byo.25Na uma mumbi ba keri be binwa wasima, na washisha Yesu, wemba: Muhani, nikie buni nisunge e karamo ke matu wati? 26Yesu wa mushisha: munkati ne membe, bya tirwa buni? Na beberwange buni? 27Nae wasubie bo, "Wemba baanu mushima mukota ôngo wambe ne kumunda nambe kuti na mumutima nambe uti, na mu maa ambe ati na mu wenge wambe buti, na ungu we kwihi nambe buri oongo isine. 28Wamushisha amubie shuu, wemba Yesu, kiyambo na oongo useshukara.29Iwe wisine, wasonda kuikiya buri iwe nge uri neriiira, washisha Yesu: Nanye ngee urikwihi nani? 30Yesu wasubie e kinwa, na wemba: Mwea ku Yeriko, wikimiya mu mine ye wimbi, na bamukungura ee sa nchangi sae ni mukama na bamusi mpo biendere na bamusiya tu sondange ikwa.31Na kwasaa kuhani uma tuwetange munsee incho, wamusunga weta kumushi munumpe uharo. 32Bumbo umpe Murawi, weya impo impo wamusunga nae wietere murumpe uharo.33Rakini musamaria uma wetange, weya impo ariye na wakianga wamusunga wamurukire bonso. 34Weya kwihi nae, wamina e bihuru byae, waria mawese na mau, na wamukabia iyu ne nyama yae na wamuria mu numba ye bendendi ne rimuranga. 35Na wakianga wenda wasiya dinai simbi waninka mine numba, wamushisha: Murange, ne behe biimpe mbi byase eba oongo kuruma, nasekutuwa byo ntinakuruka.36Oongo usi inye mubo ba shatu wabesenga munacha bo wango wa kirenga mu mine ye bimbi? 37Wemba, ungu wamu kwirenga bonso, Yesu wamushisha, enda rambe ukiye tu buumbo.38Muntambi Yesu wakianga uri mumunse ne santumwa sae, wakime mu ubungu ruma, na mumina uma, wabikirwa riina rae Marata, wamukoke kunumba ne numba yae. 39Na iwe wabesangu tu uri na mwisi wabo wa iyasa tu ubikirwange mu riina ra Mariamu, wabesenga tuwarika mu miindi ya Yesu, tu urikange e binwa byae.40Marata, wabesanga nti utubatubange mu mirimo ningi, weya kurie wemba, mukota,oongo tunikandirange na mwisha munakitu wakunisierere nikie e murimo yitu ani isinee? nishishiye weye kunisake. 41Yesu wamusubie; wamushisha, Marata, Marata, oongo winubyange na myanikiri miingi ne binwa mbi. 42Na kikai kima cha komenwa, mwisha Maria wamarondora muhango wa koma, ungu wata koche tu ikuturwa kurie.
Chapter 11

1Yesu wabesanga uhemange mundikaro nima mbu. Wakianga wamakinda, umoma we santumwa sae wamushisha: Mukota, tuhane bate ihema, wakianga Yohana wahana e santumwa sae.2Washisha bo mbu muntambi nchi isondange banu ihema mwembi buno: Tita witu oongo urie kwiyo, Eriina rabe rishurukare, ewame wabe uye, erishima rabe rironjiwe, buri e kwiyo, na kuno kwansi.3Tuninke kira utu e biyo witu ibi bwa rengekana. 4Tusasire e bibi bitu, mwisha baate nabo tusasire mbi nabo bari ne minda yitu; Anga iturisha mu misona, embu tukito hoo mu bubi.5Washisha bo tu: Inye mubana ungu uri na mira wae wama muendere munkati na butu, wama mushisha, mirani,nsindike tumbosa tushatu, 6Mwisha mira wani uma wameya mu mwani utukange mu rwendo rwae, na ani nisira kikai cha imuninka? 7Naye wamusubie, wamushisha, anga ininubya mwisha e rumbi rwa makinda irindikwa ne baana bani ba menda toro na nihotu mu santange, takochi isimana tu nikuninke e tumbosa. 8Na bushisha baanu, na kuba iwe watakutuka imuninka mwisha iwe mira wae, Ebu mwisha ne muho wae asesa ni imuninka bibiti bii bya muwe.9Nani, nabushisha baanu: Muheme na museninkwa; musonde na museshee; mukongete na muse rindurwa. 10Mwisha kira mwea ngu ukongange waseninkwa, nangu usondange waseshe, nangu ukongotange waserindurwa.11Inye munkati ninu mwana wae wama konga ishe kambosa wamuninke ikoi? Aba wamakonga kikwa, wamuninke nsoka? 12Aba wamamukonga iyi, wamuninke nkutu? 13Kuba baanu mbii e bimbi banu musi ininka e bana binu bisambo bya konda, asembere ani iso baanu ôngo winu ungu urie kwiyu waseninka bibati imbi bamuhemange mutima mutaberi?14Emubake Yesu warikitanyanga e kihindi cha besenga mu karumbu. Akianga icho kihindi cha tuka, e karumbu, kemba, e kumanano ya sunga bishisharo. 15Imbu bima mumbo wemba: wakito e kihindi kuri Berzeburi, mukakare we bihindi bwema.16Ne bampe, bamu shoshoroshange, basonda kurie kiterere ituka kokiyo(mumbingu). 17Mwisha Yesu nae wasimba e wenge wabo, washisha bo, kira wame waseikito kumushi nae wisine wase bishwa bishwa, na kira numba yasikito kuri nimpe yase enduka.18Nakuba mushumbu wikito nae wisine, e wame wae wasesimana buni? Mwisha wanu mwebange mbu nirikitange e bihindi bwema kuri Berzeburi. 19Nakuba ani, nirikitanyange e bashumbu kuri Berzeburi, e baana binu, barikitangange bo kuri nye? Mwisha imbi wasebese bakeri be rubansa . 20Imbu, kama ani nirikitange mushumbu mu katonya ka ôngo wasehiere kuri baanu.21Kuba mwea ngu wemaha, na uri ne bitumbu twae, urangange e numba yae, e butumba wae ntiwaruhuka. 22Kuba kuringu uri ne maa mingi wameya ku kwaye wamanufundisa, ni imubaka e bikumbura byae bibiti bakesa binyihiree, nibanya kumbuyae. 23KIra mwea ngu turi nani e wengi mushumba wani, nangu watangarire nani, tuserekanyange.24Muntambi incho e murenda wasekia wamatuka mu mwea, twenda ukiange ukukusira mecha, murisonda nkuu kwaseruhukee, akumba tuwasungao, tweba: nasekurukire tu mu numba yani impi atukirenga nani. 25Na, wamakuruka tu, wamasunga mo mwamahairwa, naitunganiwa. 26Na impo ntienda tu kusonda simpe sirinda insi sema imurenga wisine: na iya nikime nirika kumunda; ne hari ye hende ye mwea ungu ya sebe yema tu nguru irenga ya roso.27Akianga Yesu tuwebange embi mwambo, mumina uma, munkati ne kumanano wakuwa mumurenge, wamushisha; rakasanirwa ebura mbu wakutuka mu oongo! Ne mambere ngi abutanga oongo. 28Na wasubya: Rarengekana bakasanirwa mbi barikirange e kinwa cha ôngo ne ribibika cho.29Muntambi ekumano babesanga ntibakumananange kurie, watangira iyeba: Ebuta ino buta yema, basondange kiterere na batakochi ishe e kiterere, inchi kiterere cha musheheri Yona. 30Mwisha kuba Yona wabesanga kiterere kuri e bea ba Kuninawi, ngee bumbo mwana we byeya wasebunduke yo we mubuto ino.31Markia we bubisha wasesimana yo murutu ndu rwa hende, ima ne buto shi, nikererebo e rumbansa; mwisha wakuya ituka kende e chuo warikire e wenge wa Soromono, ne mukakare irenga Soromono uri ano.32Ebea ba ku Ninawi basesimana e rutu rwa hende ima ne babuto ndu, nabo basekerere bo erubansa mwisha bakusia ebibi ne ritura e kinwa cha ôngo kwa Yona, nasunga, mukakare kuri Yona uri ano.33Kusira mwea wamushisha eritara ne ririyaro impi abisama amba kumunda ne mutundu, rarengekana iriyaro ambasirwa ne ruu, mwisha mbi basekime basunge chaka. 34Itara ra mumbi ntieriso, impo eriso rambe kumba racha emumbi wambe uti nao tuwambese nao na chaka. 35Sunga impo, incho chaka nkiri kumunda nambe chatambunduke tu kindi. 36Kuba e mumbi wambe uti uri na chaka, kuba asira chunda cha kindi kumunda, emumbi wawe wasembese na chaka kukuti, kuba eritara ramakuninka chaka mwisha ne ringerimwa raro.37Muntambi nchi nti Yesu webange, Mufarisayo uma wamukonga wende kurisire mu mwae, wakime warika impi ariebibiyo. 38Ungo Mufarisayo wamusunga, washangara, mwisha wamusunga urisange ntiti wakushua mine.39Mukota wa mushisha: banu, bafarisayo, banu musi hoo ishua kumushi ne rusara ne ntengi, sinu kumunda ninu kusisere buchombya na bumbi. 40Ebanu e bitengi; ungu wakiria e butara ntiwe tu ii, wamukiria ne kumuna? 41Hewo tukito e bisambo bye bikai imbi biri kumunda, na sunga, bikai bibiti bya koma kuri banu.42Hewo muherwa banu Wafarisayo, mwisha banu mutuange kori se munanao ne karikoko na kira nyenyi, ina musia e rumbansa, ne mashima ne a ôngo; Rabesanga rakonga banu ironja e binwa byo roso na anga isiya byo bya metambi.43Muherwa banu bafarisayo, mwisha banu mushima e bitumbi bi bya busondori ye masinagoki, ne rikeerwa mu soko. 44Muherwa banu, mwisha mususanya ne sasinda satangasumbwa, ne bea bibetange iyuu nata na ntitibasi.45Uma munkati nabo bemwamba, wamushisha bo, muhani,murieba bo oongo umatukamba bate. 46Na Yesu wasubya; muherwa banu tu, mwisha muriya tu miriyo ye wahe nguru iyu ne bea, na banu bisine mutangatinge ne miriyo cho na kuba natutonya tunu anga ne kima.47Muherwa banu mwisha banu mutimange e sasinda se basheheri, na baso bani ii bakushura bo. 48Nge bumbo banu muturange ne ririsiya mikorere ye baso banu, mwisha imbo bakushura bo, na banu mutimange e sasinda sabo.49Na mwisha ne wenge wa ôngo webambu, na seburebeka e basheeri ne santumwa sa ôngo, ne bampe babo baseshura bo ne rinumbwa bo. 50Mwisha echama iti nchi ye basheeri inchi ya ritambange itukire kare ibese iyu ne buta ino. 51Itukire e chama ya Aberi yarita bo ne chama ya Zakaria ungu wa kwirenga mu mimbari ye numba ya ôngo, na bumbo nibushishange banu, nge wasebeseyo mu buto ino.52Maherwa banu bakeri be binwa, mwisha mukurimunya erufunguro rwe wenge: banu kisine, na ntimu kukime na mukurindikire imbi bakesa basondange ikime.53Na wakianga wamemba ebinwa bo kuri bo, ebaandiki ne Mafarisayo, babucha imutindika, ni imushosha ne imushisha binwa bingi. 54Bamutea kinwa kituke mu bunu wae chema kuba banu songere.
Chapter 12

1Entambi nchi ya kumanenanga e kumanano ye bea erefu ningi batangira inatana, Yesu, wabucha ishisha kasa esantumwa sae raroso; musunge kasa ebumbi we Bafarisayo, nange bushukishuki wabo.2Mwisha kusira ekinwa cha biswa, na ratasumbwiyo, aba ibiswa na ratasibiyo. 3Mwisha e binwa bibiti mbi bye berwanwe mu kindi, baserukirwa mu butara, na mbi bweberwange mutuwewe musandani, baseturirwayo ambasiro ne sa numba sinu.4Na bushisha banu bira bani anga isumbuha imbi bamushura e mimbi, na kuruma batakochi kuronjeye kimpe kinwa. 5Bani nibuhanange inge mwea mu musumbaha, musumbahe ungu urine maa, amushura e mwea, ni murekera mu miyororo; nge bumbo wambushisha ani, mumusumbahe iwe.6Mironge isano ya mukocha ichuka sengi simbi? Na ôngo watakoche isera anga ne uma muyo. 7Ne buteo we mintwe itu ya asirwa iti, musumbahi, mwisha banu murenga mironge ningi.8Nani nimbushishange banu: Kira mweangu wasetiko eriina rani mu bea, na iwe mwana we bea itiko kubusondori ne maraika, 9Nangu wasemutunayo munkati ne bea, naye wasetunwayo kubusondori ne santumwa sa ôngo. 10Na kira uma ngu waseemba kinwa mwisha mwana we bea wasesasirwa: Nambu ungu wasekamba e mutima mutaberi watakochi isasirwa.11Na muntambi nchi iburiange bo kubusondori ne masinagoki, ne bakerimbe binwa ne bine e bitumbi, anga kishishirisha ne ianikira mbu twasesubie buni aba ienda buni. 12Mwisha e mutima mutaberi wasebuhana banu e ntambi incho ye binwa mbi bya mueba banu.13Uma mumbo mu kumanano washisha Yesu; Muhani, shishie munakitu wambanyie mu mwandu. 14Yesu wamushishi, uni mwea, inye wariniriya nimbe mukeri wa binwa aba mumbanyi kuri banu? 15Washisha: mbo, musunge muirange banu bisine murikwikito mu meshemeshe iti, mwisha e wingu we mwea usira mu wingi we bwhe byae.16Washisha mbo mu wano; wemba mbu ekisambu cha mwea uma mutumba rambuta, 17Wabucha ianikira kumunda ne mutima wae: wemba; Nasekia buni? Mwisha ani nisirampi aseria ani e mirime yani, 18Sunga, wemba,nasekia buno; Nasekakura e marumba ani yeririre e byo, ne riimba ampe makirimakiringuri, na mumo naseriamo e mirime yani ne behe byani. 19Na kuruma nti nishisha mu mutima nani, Emutima anga ubika mbehe bingi bwa bikanga oongo butomo mu miaka ningi, iruhuka, irisa, ne riomo, ne rikokoma.20Imbo ôngo wamushisha: ôngo choto, utu rwa runotu basesonda kukwambe, emutima wambe, ne bikai imbi bya bikanga oongo bya sembese byanye? 21Imbu iwe ngu uimbikirenge wisine e kuu ye mbehe iwe usira bisambo kuri ôngo.22Yesu washisha e ntumwa sae,mwisha mbu buno nabushisha banu, banu mwinumbi mwisha ne mimbi inu mbu musembara nkii. 23Mwisha irika chuu rarenga irisa, ne mumbi warenga e sanchangi.24Anikira e kibukuru; chataekana aba chata kaonga; nabasira kisambu inchi chiri mu biyo. Aba numba na ibike mu biyo, na ôngo ntimuari urishange bo na bani ntimukoma irenga e muronge inchi yokange? 25Inye munkati ninu, mumunumba wae wamukocha ikokora eburenge wae irengesha e mwine uma? 26Kumba banu mutamukocha ikia kinwa kikeke buri kincho, mwishanki banu muinubyange mwisha ne binwa mbi byasiya?27Muanikiri kasa mauwa umbu bushukange o; atanga kora murimo, aba Solomono mu kibundura kwae kukuti iwe ntiwabarichwanga buri uma mubo. 28Kumba ôngo wambiricha bibo e bisu bya mukisambu imbi bitunganyiwange runotu, na mukoma byasetairwa munkati ne chaka che kasha, na nguru wasebubarisha banu mbi be munyihiro mukeke!29Nge bumbo anga isonda e bikai bye irisa ne iomo, aba imbunduke ne mutima we bomba. 30Mwisha e bea bye chuo basondange binwa imbi bibiti, nambu tita witu iwe usimbi bisasire bate byo.31Imbu tusonde kasa e wame wa ôngo, ne bikai bibiti bya setarikiwa ambasiro ninu. 32Musubahi, iyimba rikeke, mwisha imbese ishoo winu(tita) wamasunga shuu ibuninka banu e wame.33Muchurishe e bikai binu, muninkane e busabo binu, mwimbikire e sankuu isii sa konda, na kwibikire kikuu mu wame wa mumbingu, impi atakochi ikime wimbi, aba rusenge ikime. 34Mwisha mpo akiya mubika e kikuu chinu, na impo asembikwayo e mitima yinu.35Emangati inu aminywe, ne matara ntiasakang, 36Na banu, mukereshe buri mwea ngu, urindirenge moke, wasekia wamakuruka ku ndoa; mwisha, wameya wamakangota erumbi, bamurindure na kumba.37Bakasanirwa ebakori mbo, asekiyayo ebume wabo weya wasekumanayo mbo ntibakeresha mu rimurinde. Muriira, nabushisha banu, wasimbaricha na imburikecha mu ririsa na iya kumbukorere. 38Nae wameya muntambi ya birangi wametambi aba ne burangi we meta ashatu mumutu, na ikumana mbo bumbo, bakasamirwa ebarongu mbo.39Na banu musimbe mbu, kumba mine numba wamusimbange mbu ntambi ya seya e mwimbi, wamurangange, watamusimirange e numba yae ikakurwe. 40Naba numbu, murimbese hima, mwisha asekia e mwea we bwea weya mu ntambi nchi ntiyosi banu.41Naimpo Petoro wamushisha: Mukota, ungo ntushishange baate aba e bea bibiti? 42Mukota wemba: Inyengu mwea wa simamire binu wakoma na ukwe wenge, ungu mine numba wamuria isimanire e numba yae iti. Waninke e bea biyo bambo muntambi yae? 43Wakasanirwa e murangi ngo asekia nyere kurwabo weya, wasemukumana ntiurkiri ukiyange bo. 44Muriira, nabushisha banu, wasemuriya wasimanire e behe byae bibiti.45Na bumbo e mukori ungo wishishirisha mu mutima nae, mukota wani wasiya murija raye, watanja ihuba e bakori bae, e babume ne bamina, ne ririsa ne riomo ne rike e mau, 46Emukakare we mukori ngo waseya yo murutu ruma nduu turusie, ne ntambi nchi ntiyosie, nimukera byunda bibi ni imuninka bisambu bema ima nambi ntibasimira.47Ne mukori ngo wabesenga nti osi e mashimane anyere kurwambo, na ntiwarikanga ima murikiranga, aba ironja busasire, waserundwa bikiya bingi. 48Imbu ungu ntiusi, wamaronjwa mikorere shuu ya susena ne tushushu twae, iwe waseninkwa mikorere ya susana tushushu. Twasekasurwe tushushu tukeke, mwisha kira mwea ngu wareninkwa biingi, mwisha kuri kire ye bingi byase sondwa inaiwe bea bi babikirangee bikai bingi kurie basekonga bikai bingi nguru.49Nameya kurekera e kasha mu chuo, na kumba kamansoka ni sondange tukii nguru. 50Niina ubatizwa, ibatizwa mubo, na naekena mubo buni na wasekiyayo waroyiiwa!51Na banu musi mbu na reja ku bika buhoro mu chuo? Ni bushisha banu, ntibumbo, ina isiana. 52Mwisha itukire inompina, kumunda ne numba nima bea basana basesiana, bashatu na babi, babi na bashatu. 53Tita ntiwasimirana musike wae, na musike wae ntiwasimirana na ishe koyo nae ntiwasimirana ne kikumi chae, ne kikumi na nina nambo ntibasimirana na inambe nae ntiwasimirana na inambe.54Washisha tu e kumanano: musekia mumasunga e butu wasiro e kwiyo, ntimutangira iyemba mbu e bura ye ya, yeya na kumba. 55Na asikia musonga eriyahu retange munkati ne mwishi, nti muemba: E chuka cha sua, yaseya ino. 56Banu bashukishuki, banu musi wasusa e kwiyu, ne kwansi, na mushanki mukakochi isimba entambi isi?57Na mwishanki banu besine mutakoche itiko imbi bye riira? 58Na kumba oongo kiri oongo wendange ne musongere wambe munkati ne bakeri bye binwa, oongo kia tete irongana nae mumunse na kumba nesi ntimuya nae kuri e mukeri we binwa, ne mukeri we binwa ungo wamukuria munkati ne mine ye mushirikani, ne mushirikani ungo wamakutinge ne ikuria mumuyororo. 59Nikushishange muriira, utakochi ituka kuko, na kumba kuti ukesa umatua kichere chi che hende.
Chapter 13

1Muntambi incho bea bampe beya kumuture binwa bye ba Gariraya bimbo iwe Yesu Pirato ngu wasonyanga e nchama yabo ne busambo byabo. 2Wasako bo: Banu muhakange mbu e bagariraya imbi basesenga nti bari ni bibi irenga bampe bagariraya imbi banubanga ne binwa byo? 3Washisha bo mbuu, kumba ntimureke e binwa mbi museshirira banu bibati, buri bo.4Banu buhakange e byeya ikumi na munane imbi bakukwa mu munara wa Kusiroamu wakuendukire bo nikwa, banu muhakange mbu ibo nge bari ne bibi(nsambi) irenga bampe mbi babe ku Yerusaremu? 5Ani nabuire buno, ntibo, kumba, baba banu ntimushima itunganyenyo nisekwa(ishirira) wakwanga bo.6Wakere bo mushumo ngu wemba buno: mwea uma weka mutii munkati ne kisambu chae che mizabibu; wenda kakao, wakumana e mutii ntiti ware buta anga ne chuma chima. 7Waire e muhingi we kisambu chae: Sunga e miaka ishatu ina nisondekanyange byuma mu mutii uno, ntinasunga byo, kerao, mwishanki ubishange e roto busabusa?8Wasako, rekerere ksa tuo mu mwaka uno nirekereo mu oto kumba wamukocha tu ishuka(ao ibuta), warisia wemba. 9Wamabuta byuma bya koma ido rarengeka, kumba ntibabuta, yira nttitakerao.10Webesanga tu uhanange bye ya musinagoki udo utu rwe iyinga. 11Nasunga, abesenga ntiari mumina umo nti uri ne rishumbu re butetera miaka ikumi na munani ntimutetera nguru anga ne rikwisarosaro.12Akianga e mubake(Yesu) wamusunga, wamubikira, wamushisha, Ee oongo mumina mutetera itukire ino mpina uoborwa. 13Waria e mine yae abasirwa ne muntwe wae muntambi ncho winano watata ôngo. 14E mukakare we sinagoki(kumanano), wasibuka washisha Yesu oongo buni(ao bwishanki) uramya mwea utu riinga, na e wasubie bo, washisha e kumanano: kuri matu mutuba ingi umukocha ikia murimo, muye babushakire mu matu ingo, ina rata bunduki utu rwe riinga.15Mukota wamusubie wemba: Banu bashukishuki, kira mwea mu banu utu rwi inga, banu mutooboranga e sankambu sinu ne punda sinu ituka impi arikangato ne rihinja to? 16Ne mumina uno, mwisi wa Abrahamu ungo wakesa waminya na mushumbu miaka ikumi na munani, bubi murimuabora utu rwe riinga?17Na wakianga wamemba e binwa byo, bibati bi babesenga barekeranange nae e mirenge(ao ibanga) bakwa nkene, ne kumanano itii bashima mu mikorere ncho ya rengeka yakorangae.18Waire bo: Echuma wa ôngo wasusena nanki? Nasesusanya bo nanki? 19Wasusena na chuma cha haradari, e mwea wakutonga e busie bo warekera bo munkati ne kisambu chae, yashuka, yabese mutii, e mironge ye kwiyu yarika musantambi sae.20Wemba tu bunu: Nasesusanya e wame wa ôngo nanki? 21Wasusane na tembe inchi ya kutonga e mumina, wabisa byo munkati ne tutengi tu shatu twe nchano twa kekemesha ne bitii.22Weta munkati ne sambungu ne tunsari, tuhanange, na wasoka murienda ku Yerusaremu. 23Mwea uma wakumanena nae wamushisha: Nyere kuritu(mukota) embi bakusimira bakeke ho, 24Wamushisha: oongo kia maa ambe ukime mundo rubi rukeke mwisha nabushisha mbu bea bingi baseshimayo ikime, nabo batakochiyo tuyo.25Asikiyayo mine numba wasimana ne ririndika e rubi, banu muse simanayo hamiyango ne rikitakita(ne rikasokaso mu rubi) nanti e banu murenge, mukota, turindure; Nae wasako mbo ne rishisha mbo, Ani ntinunsi kusairenge banu. 26Naimpo musetangira iemba: Twarisanga na iomo nambe, na oongo nge umbesanga muharini witu. 27Nae wemba nabo, nabshisha banu, ani ntinisi kusairenge banu; Mutukirire ana (mutukempo); Banu bibati mubesenga ho nti mukiange bibi(nsambi)!28Uko kwaserikayo ire na ishisha e meno, asekiyayo musunga Ibrahimu na Isaka na Yakobo ne mitahwa iti munkati ne wame wa ôngo, na banu bisine musetairwayo ambuka. 29Na waseyayo, e bea ituka unku nanku(musinga sisiti se chuo), nambo baserikayo mubuseme sinye(munkati ne wame) wa ôngo. 30Nasunga, embi ba hende wasebeseyo ba roso, nambi baroso basebeseyo ba hende.31Ne ntambi incho incho Bafarisayo bampe bea kurie, bamutunde tuka ano ende rambe, bwisha mbu Herodi usondange ikuya. 32Washisha bo, muriendere rinu muire cho bibi: musunge, ani nirikitanyange e bashumbu mbi bakarama: Nikorange e murimo we rirwamya e bea runotu na mukoma, nani nasekindayo utu rwa shatu. 33Mwisha runotu misasire ienda runotu, na mukoma, na mukakoma: mwisha ntirarenga na e mutawa(mucheheri) ikwire kumushi ya ku Yerusaremu.34Ee ku Yerusaremu, Yerusaremu, banu mushurange e batahwa(washeirwi) ni kama bo ne makoi imbi barebekwange kuri oongo meta anga nakesa nisondange ikuja e bana bambe, buri e nkonko ikumanyange e bwana byae, kumunda ne bwiyi byae, na ntii mukushima. 35Mukae e numba yinu ya masierwa; Muriira nabushisha banu, muta kunisinga tuyo, muntambi ncho musekiayo mwemba: Wamakasanyirwa ngu waseyayo muriina ra Mukota.
Chapter 14

1Abesenga ntambi nchi Yesu utu uma wakime mu numba ye mukakare wa Mufarisayo murutu ndo rwa iga, muririre mo, nabo ba musunga. 2Nasunga, abese utu ruma mwea uma nti uri na bukoni bwe katumbi kubusondori naye. 3Yesu wasumbya bo, washisha tu bo e banu mbi bwe ikera e binwa ne Wafarisayo akasema rata kutote kanya iramya e mwea murotu rwe inga?4Babera, wamukoto wa muramya, wamureke wiendere rae. 5Wasubie tu mbo wemba, inye mu banu, kumba e punda amba e nkambu yae ya makire kumunda ne rishimu muntambi nima mu rutu rweringa? 6Nabo ntibakochanga tu imusubie mu binwa mbo.7Washisha bo bakubikirwa, mushunga, wakae mbu wakurondorwa bo e bikai mbi bwa rwaso, washisha ni bo, 8Muntambi nchi e mwea wamakubikira mu ndoa yae, anga irike mu kitumbi nchi charoso ao(kubusondori), mwishi iwe tu waruka umpe mwea wae wamusubaha ikurenga oongo ngu wakukubikira. 9Nangu wakukubikira oongo nae, wameya, wamakushisha, nikangu mwea e ndikaro yeririka, na oongo userikira nkene ne risonda e kitumbi nchii cha kuruma.10Mwisha umabikirwa oongo ya urike mukiti cha kuruma, naiwengu wakukubikira wasekushi, mirani sengera kuno kubusondori urike; Impo na oongo usebese ne sangoa munkati ne bea bibati mbi barisirenge na be mpo. 11Mwisha kira mwea ngu witatesha basemunisha, na kumba e emwea ngu wihicha base mutarisha.12Washisha ungu wakubikirae muntambi nchi yeriteka e biyo bambe mbee mumwishi nambi biyo byambe bwe muyoro nanga obikira bira bambe, amba bana kinu, amba imbi bari kwihi nambe e batumba, batakubikiri oongo tu mwisha mpo usenikwa bisambo.13Mwisha, muntambi inchi yakia oongo sikukuru, bikira imbi ntibikocha, ne birema, imbi bakururukange kwansi ne birimirimi, 14Na oongo usekasanirwa, mwisha imbo basira nchi chasekuninka bo, mwisha oongo usenikwayo embi sabo utu rwabe rwahende; muri shukara ndu rwe byaa mbi biyeri iira.15Ee mwea uma mu bo barikanga nae muririsa e biyo mu mesa, wakianga wamarikira e binwa byo, wamushisha: wakanirwangu waserisayo e kambosa ka hende mu wame wa ôngo. 16Wamushisha: Ee mwea uma wakia sikukuru kiri, wabikira bea bingi. 17Warebeka mukori wae muntambi nchi ye sikukuu muri shisha mbi bakubikirwa, muye, mwisha ebikai bibiti bi bya birimpo.18Bibati batangira itina na iebere ima, waroso wa mushisha: Namachura kisambu, rakae ienda kusungaro, nikukonge unisasire. 19Umpe wemba; namachura kamba Jozi isano, niendange kuhingisha to, nikukongange unisasire. 20Umpe wemba; namachurisha mumina, mwisha bumbo ani ntakukocha iya.21Na ungo mukori wenda kuture ishe we murimo e binwa byo, na bumbo ungo mine numba, wasibuka, washisha ee ntumwa yae, enda tete, eta munsee nkiri na chi nkeke ye rubungu, urishe ye sa nkumbi, ne ba kururuki(birema) nanabenderenge mu maru, ne birimirimi. 22Ungo mukori wemba, mukota e mwamba wambe namakinda ikiyao, nge bumbo itukire inompina e ndikaro ikiri hoo.23Ungo abume washisha e mukori: enda mu mwengere na kwende usonde mbo bakime, mwisha e numba yani yarise. 24Mwisha na bushisha banu munkati ne bea mbi bakubikirwa kusira ungu ne mwea umaguwaserisa mu sikukuu yani.25Ne nkumanano nkiri ya mutucha: wabunduka, washisha mbo, 26Kumba mwea muri kuriani, watine kasa ishe wae, na nina na mukari, na bana, na bana chabo bae, wabume na bikumi ne buwingu wae nabo, watakochi ibunduke mukori sae. 27Na mwea uuti ngu ntiwaria nesi e musaraba wae, ni mutucha, watakochi, ibunduka ntumwa yae.28Mwisha inye mwea mubanu, ungu usondange iimba numba ya kwiyu(munara), nantinesi warika nakwishishirisha buni buri e busi na kumba kuramabesa mbi kaimbi bya marumira bye rikindanya e bwimbe. 29Amba wamambese wamakinda imbi ka kitina, watakochi ikinda ne bea bibati nti bakaenge ntibaanza ne kimucharika. 30Nti bemba, emwea uno watutangira iimba, nanti wakochanga tu ikinda.31Mwame uni, wamena kukwana na umpe mwame, na ntinesi warika kasa ni ikia kimbi, kumba iwe ima ne bea erefu ikumi wamukocha ikumanena nae ungu uyuange abasirwa naye ne bea erefu makumi ambi? 32Kumba ntibumbo, waserebeka bea ihima buhoro, ungo mwami wamamba ukiri kore. 33Na bumbo, kira uma mu banu, kumba tuwasiya bikai byae bibiti, iwe watakoche ibunduka ntumwa yani.34Emukwa(sese) wa oma, na kumba mukwa wabiha, kini kikai chamukocha ikurucha erikoma(ichoke) rae tu? 35Nti faa tu murirane, rakini e beya batariyengi ho bisu. Uungu uri na mate yirukira warukire.
Chapter 15

1Imbi ba tuanya e kori bibati, na mbi beya bye bubi biya kurie muririkira e binwa byae. 2Wafarisayo ne baandiki basunga bubi bemba: Emweya uno ukeya bi bisa bubi, neririsa nambo hima.3Wamushisha e mushumo ye wemba, 4Uni mweya kukinu urina kiboro iyana, wamariminwa nima muto, amasiya makumi mwenda na mwenda mu mitiri(janjwa) ne rienda kasonda inchi ya kurimina na weya nayo? 5Wasunga yo na wariya ampo mubituri byae nesangoa.6Na wakianga wameya nayo mumwaye wabikira mira wae na mweya wa kwihi nae(jirani), washisha bo: mukokome ima nani, mwisha ani namasunga kiboro chani nchi chariminanga. 7Ani nabushisha banu: Asebeseyo ngowa ningi asekia mweya uma mukori wa bibi, kumba wakonga isasirwa wamakime mu mbingu, irenga e beya mbi bye riyira makumi mwenda na mwenda imbi nti barae ikonga isasirwa na nyekurwabo.8Aba mumina uni, ungu urina safira ikumi, wamariminya safira ima wahunde isacha eritara, ni haye mu numba, na isonda mpompo ne risunga ro? 9Na muntambi nchi wasekia wa masunga yo, wabikire mira wae na beya mbi bari kwihi nae, ni iyeba: Mue tukokome hima mwisha ani namasunga e u yani nchi ya kesa ya marimina. 10Bumbo nibushishange banu, kuri ngowa munkati ne ntumwa (maraika) sa ôngo kwiyu, mwisha mine bibi uma wamatunganya; aba isiya e bubi.11Weba: mweya uma wamaba na bana babi, 12Nangu we mwanunke wamashisha ishe wae: mpese muhaniyo wani wa behe imbi bya nirengeka, ishe wabanyie e behe byaye kuri bo.13Kuruma na matu makeke ungo mwanunke wa sonjasona e bikai byae bibiti, wenda mu chuo cha kore, nakuko wariminya e behe byae bibiti mwisha ne bushuma. 14Na wakianga wamariminya bibiti, e rwaka rukiri rwa kime mu chuo ncho: watangira kuinikira.15Wenda, warama na mweya uma we chuo ncho: iwe wamuriya e kubisambu byae muriringa na irisha e tuhuwa twae. 16Iwe washima isikucha e bura wae mu bisiwanyiwa bye tuhuwa, na waruka ne mweya werimuninka kikai.17Na wakianga wamisiba, wemba: beya banga bakori batita mumashwa aye na batuwe rwange na irisa na isikuta, na ani ano nikwange ne rrwaka? 18Nasetuka, ne rienda kuri tita, nasemushisha: Tita ani na makora bibi kwiyo kuri tita ôngo na kuri oongo. 19Ani ntinarengekana tu imbikirwa mwana wabe, mu bakori babe bye murimo berininkwa behe.20Waruka, wenda kuri ishe wakianga ukiri kore, ishe wamusunga, wamusasira, watarimuka tete, wamukoke murikoti rae, wamurubaruba. 21Ungo mwana, washisha: ishe, ani namaki bibi kwiyo mumbingu na kuri oongo, ninakocha tu ibikirwa mwana wabe.22Nabo ishe washisha e bakori bae: Murishe ano e ropo nduu rwa koma, mumumbarishe ro mumuninke rupete mu mune wae, na birato mu mindi nae. 23Na murishe nchama cha nkambu inchi cha none, mukereyo, turike turisange hima na ikokoma. 24Mwishangu mwana wani wabesenga wamarimina iwe wamasungwa, nibucha ikokoma.25Na mwana wae ngu we mukakare nae wabesenga turi kukisambu: Na muntambi nchi wabesenga tusondange iya kwihi ne numba, warukira e mirenge ye risiba ne rimina. 26Wabikira uma musa ntumwa, washisha bo ebinwa mbi byeba buni. 27Bamushisha: munakitu wani iimeya: nashoo wabe wamakera na nchama chana cha nkambu inchi cha none, mwisha wamashee iruhuka na mweya ushere.28Wasibuka, watina ikime: na ishe wae wasa ni mubonganya. 29Na impo wamusubie, washisha ishe wae, sunga miaka ningi ino, namakukorere,na anga nerutu rwama kubishirnga ani e mwamba yabe, anga ne rutu ruma; Rakini turempese ani anga kiro ne nchama cha mpene nani nishime hima ne bira bani. 30Rakini muntambi oongo mwena wawe, wakukia weya, ungu warisanga e bikai byabe bibiti hima ne bihanga, oongo nguu unamukere e nchama cha nkambu chi cha none.31Nae wamushisha: e mwana, oongo nirikanga nabe matu ati, ne bikai byani bibiti babe. 32Rakesa rarengekana tukokome na tuseye, mwisha uno munakinu wabesenga nti washukara tu: wariminanga, na ungu wamasungwa.
Chapter 16

1Tu washisha esantumwa sae: Kwabesenga mutumba na iwe wabesenga na muchungi wa behe: ungu bamusongerenga kurie, imbu wamariminya e behe byae. 2Wamubikira, wamushisha ini mwasi nchi irukirange ani kuri onngo? Tusha mwanso we wenge wabe, mwisha utakochi tu ikocha ibika e behe.3Ungo murangi we behe wishisha kumunda naye wisine: Nasekia buni? mwisha e tita wani wamanibishabisha wenge wani, ntamukocha ihinga ne rikonga konga nasesunga nkene. 4Ani nisi kinwa nchi cha sekia ani, mwisha muntambi nchi yasenikito e muribika basenibika mu marumba abo.5Wabikira uma uma mumbi bari ne minda wa ishe we murimo: washisha ngu waroso ungo urina mwinda wasinga wa tita wani? 6Wemba bipimo iyana bya mafuta, wamushi ntinge e marumba abe, naurike tete, tira makumi asano. 7Na bumbo washisha umpe: na oongo urina mwinda wa singa! Wemba: mwinda iyana bya ngano, wamushisha tinge e marumba awe, tira bu makumi munane.8Ungo mine murimo wa tata e murangi we behe ingu usira iira, mwisha wakukia mu wenge wae; Mwisha e beya bye chuo kino bari na wenge ikai rire kubusondori irenga mbi e bana bye chaka mubura wabo bisine. 9Nani nibushishange banu muronjee kuri banu bisine wira mu behe bee wimbi, mwisha, mwisha asekia sakeha, bakoche ibukoke banu munkati ne ndikaro ya inde.10Ungo uri ne riira mukikai kikeke muriira iwe nge mweya wa rengekana munkati nacho kyasungwa kikiti. Nango uri ne bukana mu kikai kikeke ncho, iwe wasebese tu mukana kana muncho kikai kikiri. 11Kumba ntimukusunga beya be iira mu behe be wimbi,inye tu wasebusimira tu asekia mushe e behe bye riira? 12Na kumba kuti ntimukuranga e behe bya mweya umpe, buni wamukia tu umpe mweya wabundika e behe sinu bisine?13Kusira e mukori ungu wa mukorere bame babi, mwisha wamukorere uno na ntiwashima ungo umpe; Aba wamutinge ingu mu mine na ngu umpe ntiwamuriya ungu wemeta abi, achingwa utakochi ikorere ôngo na behe.14Ewafarisayo mbi babesenga bashima e behe, barukira e binwa bibiti, nabo bamusunga busa. 15Washisha bo, kai banu kye beya mbi bitatange mbu nge beya bye riira munkati ne bampe beya; Sibu ôngo osi e mitima inu, kuwa e binwa imbi e beya bosi kuba bya koma kai bya hange mu makako na ôngo.16Torati ne basheeri bya besenga itukire Yohana, itukire ntambi isi se emwasi wakoma we wame wa ôngo uturirwange na kira mweya ungu wikimiange ne maa kuko. 17Kumba rarengekana tete nguru mumbingu na mu chuo isira irenga mukutanima ya mwamba ikee.18Kira mweya ungu wasiya mukari wae na imbinga umpe, wasingirana, nangu wabinga nguu waresierwa na muke ungo naye musingirani.19Kwambesenga mweya mutuba murembe, wambara nchangi ya kinshama nshama na bafuta, na kira utu turi musungoa see bushuma. 20Na amiyango ne rubii rwae musene uma tu wenda toro rina rae Razaro, nawe tu rinabihuru bya maboya e mubii, 21Wasonda isikuta ne biyo mbi bifofokange ituka abasirwa ne mesa yango mutuba ne sabimbi nato seya sabusha iraba e bihuru byae.22Akianga e musene wakwa wakukumwa ne santumwa sa ôngo(maraika) ni muria mumakako, nango mutumba nae wakwa, nae warierwa mu sinda. 23Warekia urimukasha kanga muraire, watarisha emeso ae, wasunga Ibrahimu koro na kasoro turi mu kumba naye(ao turimumakako nae).24Wabikira na murenge mukiri, wemba, Etita Ibrahimu, sasire, uniembere na Rasaro warekere(ao warie e murimba wae) mu mecha kuti e mitutu yani ya mubobokara. Busha mbu na numba nguru munkati ne kasha.25Abrahamu wamusako: oongo mwana, anikira ukushenga bikai bingi na mukisa wabe, na bumbo Rasaro nae wasunga minubo mingi, nabumbo nae waruhushwa(wasunga mukisa wae), nango mutuba wanumba (ao na oongo unumba ke). 26Kuruma ne binwa bibiti byo, wakaeke nti aribusha bukiri munkati bate ninu mwisha e mweyangu wamutuka kuno kuribate we meya uko kuri banu, amba watukako kuri banu iya kuno kuribate mwisha mbo busha bukiri buri munkati bate ninu.27Na bumbo wemba, nakukonga tita, enda kukwitu, ushishe bo, 28Nabo bata mwisha kuko kuri basike bitu basano ntibasimira, nabo bata kumane tu muno muminubo nchi iri mu ani.29Abrahamu wamuire, e bana ba Musa barikone sa ntumwa sa ôngo bariko barikire bo bariko barikire bo ntikashisabo. 30Wemba: Tibumbo, tita Ibrahimu,hikire bonso, kumba uma wamatuka kuno mumbi barekwa wameya kuko kuribo, basesimira. 31Wamushisha tu, kumba ntibashima urukira sa nasi bimpe ntumwa sa ôngo, imbo nti batasimire ntiyo kuba barindiringe umangu warekwa iya kuribo.
Chapter 17

1Yesu washisha e santumwa sae; munkati ne teko mwantarukanga beya mbi be isibuha bampe aembe bitinire; mwisha waherwa e mweyango warisha byo! 2Na rarengeka e mwayango wa minwe ikoi re osho murikoti rae ne itairwa mu nyasa, murikia wasibushe uma mu mbi bakeke.3Mwisunge. Kumba munakinu wakia bubi, mufine; na , wamaisiba, musasire. 4Na wamakubishie meta arinda murutu ruma na meta arinda munkati ne rutu ruma, wamakuruka tu kurioongo, wamemba tu nakukonga isasirwa, musasire.5Esantumwa sae sa mushisha mukota: Tusengeree e risimira ritu. 6Na mukota wemba: mumubesange na isimira buri e busie, mumushishange e muti uno; utuke, na wendi kuikome mu nyasa, wamuburukirange banu(aba ibusimira)7Mwisha kuriya urina mukombe umuhingirenge na imurangire mbi boro na wamushishe rima ukiri utukange ku kisambu wamushishe, ya tete, na uye kurisire ku meso? 8Ntibumbo, wasemushisha yo: Tuwemba, tunganyie biyo kasa e biyo bwani be irisa, na umakinda oongo, umine e sa nchangi na kumba na makinda irisa ne riomo, naanga usesimba irisa ne riomo.9Watata e mukori(kahungu) ungo mwisha nemikorere nchi ya kukiae yarengekana ne miomba ya kunikwae, Ntinasimba? 10Na banu mbo, kumba mumakinda ikora bibiti ibyo byasiburirwanga banu, twebibu bate bakori tusira nshimi(ao kikai), twamakia binwa mbi byabesenga.11Yesu, wakianga wemba ku Yerusaremu, wetere munkati na ku Samaria na ku Gariraya. 12Wakianga wa makime murubungu, beya ikumi ibi bari ni bibebi bakumanana naye. Na babesanga basimana kore nae, na bakuwa kurie, na bemba 13Yesu, muhani, tusasire.14Wakianga wamasunga bo, wemba, mwendi mwishee kuri e bakungu we kanisa, na bakianga e ntambi benda bashuerwa(barama). 15Na uma mubo, wasunga ntiwamarama, wakuruka na utatange ôngo na murenge mukiri. 16Wakae na mu mindi ya Yesu nerimutata nguru muri muramwa iwe wabesanga musamaria.17Yesu, wasubiya, wemba: na maramwa beya ikumi, ne beya imbi mwenda bari kuni? 18Kusira umpe ngu wakukuruka ikurushie ôngo e mikorere itishi ya kumukieree muriramwa bo? 19Wamushisha: Simana, enda e risimira rabe ramakuramwa.20Ne Wafarisayo wa mushisha Yesu e wame wa ôngo waseyayo mu ani matu, nae wasubiya bo: wemba e wame wa ôngo watakochi iya mbu ukairirenge ungo bo. 21Na batakueba: kaena ana, amba; kae kukoo mwisha e wame wa ôngo uri kumunda nabe.22Na washisha tu e sa ntumwa sae: ematu aseja asekiayo musunga utu ruma e rutu re mwana we beya na mutakochi isunga ro. 23Na base bushisha banu; uri ano aba uri kuko anga iendako aba ibungura bo, 24Mwisha wasesikayo buri nkumba yasika muruharo ruma rwengwi na isaka na murumpe uharo umpe rwe kuriyo(mumbingu), nge bumbo mwana we beya waseja yo we mu ende e chuo murutu rwae.25Mwisha wakoche inumba nguru, na watinwa mu kiranga kichwo (ne rukwoyo rundo). 26Na abesenga e matu ingo a Noa,nange bumbo wasebeseyo e matu ngi erikuruka ra mwana ngu we beya. 27Ebeya baserisayo, muriomo, muribinga, na bampe iribigwa ne bana babo, na mupaka e rutu ndo rwa kianga Noa wakime mu wato: ne bura ya anja ikee ne mukombi wa mina e beya bibati mu chuo.28Na rabese buritu e kiranga cha Roti, babesenga muririsa, muriomo, nerichura, ne richurisha, ne rieka, na bampe ntibaibange. 29Ne rutu rundo rwakianga Roti watuka ku Sodoma, mbura ya kasha ya sika ituka(mumbingu) ya shika e rubungu hima ne beya bibati.30Na asebeseyo buri indo utu rwa serindirwae e mwana we beya. 31Ne munkati ne rutu rundo e mweya ungu uriiyu ne numba yae, ne bikai bwaye kumunda ne numba yae, ne watasikitu kukutobyo; nangu nae eurimunkati ne ishwa rae watakuruki tu kuruma.32Ikandira mukari wa Roti. 33Kira mweyangu usondange iramwa e mutima wae waseriminyayo; nangu waseninkana e mutima wae iweseramwiayo.34Na bushisha banu, munkati ne butu bo beya babi basebeseyo muntange nima, uma wasendayo ne umpe wasesiyayo. 35Bamina babi basebeseyo nti baohange mwango. Uma waserirwayo na umpe ntiwasia. 36Ne babume babi basebeseyo nti bahimu ishwa(kisambu) bahingange uma waserierwayo na umpe tuwasia.37Esa ntumwa sae sa mushisha: animpo, mukota? wasubie bo: ani ari ekinda, impo impo injuu sa kumanena.
Chapter 18

1Yesu washisha bo e mushumo, wakongi e beya baheme kira utu, na anga iruhwa. 2Wemba, kwabesenga munoki uma munkati ne rubungu ngu ntu usi ôngo na tuwasubaha ne mweya.3Na munkati ne rubungu ndo kwabesenga mumina ungu warekwirirwa na moke; Na wenda kurie, wemba, mpese bani byakuninkanga ani. 4Na muntambi ncho watina tuwarisianga na kuruma ntu wemba wisine mu mutima wae na kumba ntinisi ôngo aba imusubaha mweya, 5Mwisha e mumina ungu warisierwa na moke wamaninubwa nguru, nasemuninka eriira, kowataji ntuyo kuninubya kira utu.6Mukota wemba, murukire e binwa mbi bebange e mukeri we bansa mweya wema. 7Na ôngo watakochi ininka iira warondorwa bae imbi bamurirenge mumwishi na mutu, iwe nae muvumirivu kuri bo? 8Ni bushishange banu, wasebuninka iira tete. Ina, muntambi mwana we beya wasekiya weya wasesunga erisimira munkati ne chuo?9Washisha bo ungu mushumo, kuri e beya mbi biasange mbu ibo bari muriira, bachinange bampe bibati. 10Beya bambi batayangu munumba ya ôngo kuhema: uma mubo wabesenga mu Farisayo, ne wemeta ambi nti Mutuwanyi we kodi.11Ungu mufarisayo, wasimana, wahema kumunda nae(mumutima nae): E ôngo, aninaki tata mwisha ani ntiniri buri e beya bampe, babaki, basira iira, wasingirani, buringu emutuanyi we kodi. 12Ni minange irisa meta ambii mu riinga, nininkanange e behe mbee nima yerikumi ye behe byani.13Nango mutuishi we kodi wasimana kore, ntuwakushima na isimanya e meso ee kwiyo kwa tita, ina wakaso e kumba yae, wemba : E ôngo, sasire ani e mweya we bumbi. 14Na bushisha buno, ungu wakusika mu numba kukwae na wamaanzwa ibese ne iira irenga ungo umpe. Mwisha ungu witarishange iwe base mushisha, nangu wihichange wasetarishwa.15Bamurishie tu bana wakeke bakeke watinge bo. Ne sa ntumwa sae bakianga bamasunga bo bafine bo (barikitanya bo). 16Na Yesu wabikira bo, wemba mureke mbo wana, bei kuno kuriani na anga iharingire bo; mwisha e wame wa ôngo wasusene ne bana bo. 17Na bushisha muriira, e mweya ngu sesusenayo ni bana bakeke ng wasesungayo e wame wa tita ôngo.18Na mwana uno washisha Yesu, wemba, muhani wakonda nasekiayo buni muri sunga e wame wa tita ôngo? 19Yesu asubie: mwishanki unibikira mbu ani mweya wa koma? kusira mweya wa koma ina ôngo wesine iwenge wakoma. 20Ungo usi e mwomba: angaisingu ana, anga ishura, anga ishuma, anha iyeba manko, usubahe izo na nsoko bambe. 21Na kushisha mbu isisisiti nisito itukire e busike wani buti.22Yesu, wakianga wamarikira e binwa byo, wemba: Akusiere kinwa chima, enda kushurisha e bikai byambe bibiti, ubanye e basene, na ungo usebese na mukisa uko kwiyo kwa tita, iya, utushe. 23Na wakianga wamarikira e binwa bibyo, wabese na bonso nguru; mwisha wabesenga na bwehe bingi nguru.24Yesu, wamusunga turi na bonso wingi, wemba, rasuma nguru e banoki ikime mu wame wa mumbingu kwa tita ôngo. 25Mwisha ntiratamba e ngamia ikime munse ye dandi irenga e mutuba ikime mu wame wa tita ôngo.26Imbi barikiranga wemba: Inye sasa wamukocha irama. 27Yesu wasako; e binwa imbi bya takoche e mwana we mweya byamukochia na ôngo.28Petero wemba nae: Sunga, bate ntamasia e biti bibiti, ne rikutucha. 29Na Yesu washisha bo: na bushisha muriira, kusira mweya ungu, waresia e numba yae, mwisha e wame wa ôngo, e numba, aba mukari, aba banachabo, aba bishe na nina, aba ne bana babo, 30Iwe wasesabwa bisabo bikiri mumatu ano, ne matungi aende asejayo asheyo karamo ke matu ati.31Yesu watinge bo ikumi na babi waria bo kwihi nae, washisha bo, musunge, twenda ku Yerusaremu, ne binwa bibiti byasekorerwa ko ibi byandikwanga ne basheeri mwisha na mwana we beya. 32Mwisha wa serierwa mumine ye bapakan; na wasemucharika ne imuninkana na imuture nte. 33Na kuruma nampo bamusunda tushushu, na bamua, na kuruma ne matu ashatu wafuka.34Na bo ntibasibanga ibinwa mbi bebange bo: ne kinwa nchi cha besenga cha biswa kumunda nabo basiba mbu busheu weberwange.35Na Yesu wakianga weya ikura na ku Yeriko, wakumana kirimirimi ikura, ukongange, 36Warukira e beya betange bingi, washisha nyengu usange nku. 37Bamusako: mubake Yesu wa ku Nazareti ungu weta.38Wakianga bamamushisha mbu Yesu wa meta: wamukuwamo: Yesu, mwana wa Daudi, sasire. 39Imbi babesenga nae bamufine wabebere, naiwe watarisha tu e murenge wae nguru: mwana wa Daudi, sasire.40Yesu, wasimana, waninkana kinwa kuri e sa ntumwa sae mbu bamurishe mu makako nae, 41Wamushisha: nikukie buni? na wemba nisondanhe ikae.42Yesu wamushisha: sunga erisimira rabe ramakuramya. 43Na muntambi ncho wakae, na watucha Yesu, wamutucha ne itata ôngo. Ne beya bibati bakianga bamasunga e bishisharo byo batata ôngo.
Chapter 19

1Yesu, wakime na ieta munkati ne rubungu rwa ku Yeriko. 2Nasunga, kwabesenga mweya uma mutuba rina rae Zakayo, mukakare wa baripishi ba kodi na wabesenga mutuba nguru. Na tusongange isunga Yesu.3Na tinye ngu, wamumusunga mwisha e beya babesanga bingi nguru, mwisha iwe wabesenga mwihi nguru. 4Watarimuka tete kubusondori, wataya kwiyu na muti mwisha wamusunge, mwisha usondange ietere muncho nsee.5Na wakianga Yesu weya impo watarisha e meso ae wamusunga kwiyu wemba: Zakayo, sika tete, mwisha ra komena runotu nikime mu numba yabe. 6Zakayo wasika tete, na wamukoke ne sangowa. 7Na bakianga bamasunga bo; bibati basibuka, na bashishana mwishanki wakime mu numba nchi e mweya we bibi.8Ina Zakayo, wasimana kubusondori na mukota, wemba: Sunga mukota, naninka e basene bibati, chunda che behe byani, na kuba nabakanga kira kikai kuri mweya na imushukeshuke bako, nasemukuruchie meta anye. 9Yesu wamushisha: Ishukara ra kime mu numba yabe runotu runo, mwisha iwe nae mwana wa Abrahamu bumbo bumbo. 10Mwisha mwana wa beya weyanga kusonda ni ramya ungu warerimina.11Na bakianga bamaritira e binwa bo, Yesu warika nti wembange ukiange mushumo mwisha wabesenga kwihi na ku Yerusaremu, na basibabu; E wame wa ôngo wasesungwa tete(mungendo nima). 12Wemba tu, mweya uma wasubahirwa, wenda mu chuo cha kore, isonda ininkwa e wame na ikuruka.13Wabikira e sa ntumwa sae ikumi, waninka bo bai ikomi, washisha bo: muchurishe na muntambi inchi yasekurukayo ani. 14Ne beya baye wasubwa ntibamubaa, barebeka e sa ntumwa imubungura, wemba, ntitashima e mweya uno iturikere aba sirwa nitu. 15Na wakianga wa makuruka kuruma ne rishe e wame wae, watusha mwamba we ibikira ibo wakori ibi baninkanga ee behe, wasimbe mbu wasianga bukorange bo na isimba imikorere ya kira mweya.16Waroso wemba; Wemba, mukota, e behe byabe namashee behe ikumi. 17Wamushisha: rakoma, mukori wa koma; Mwisha umabunduke mweya weriira mu kinwa kikeke na usetawara mu usebese ne kinwa che riemba mumbungu ikumi.18Na we meta ambi weya, wemba, mukota, mu behe byambe namashee tukoi tu sano. 19Wamushi: na oongo usebese na kinwa ambasirwa na mbungu isano.20Na umpe weja wamushisha, wemba, mukota, etukoi twambe, twapesenga oongo narebikato mu(kitambara) kiremba, 21Mwisha nakukusubaha, oongo mweya usuwa, oongo ntingirenga impi nti akubike oongo, na oongo uka urenga mpi ntiareeka oongo.22Wamushi, mubo bunu wambe nasekuhera, oongo mukori wema, oongo ukusimba mbu ani mwaya wasuwa, nikutonga impi nti akubike ani, na ikao impi nti akuhingire ani. 23Mwisha nki kuumbikanga e behe byani mumbi baranganga behe shu, mwisha nki tuubukanga e behe byani mumbi babikanga shu na mukumanange byo ntibyamabuta bimpe?24Washisha imbi babesenga barimpo: mubake e behe bya kurie, muninke byo ungu uri ne behe(tukoi) ikumi. 25Wamushisha: mukota, uri na behe ikumi.26Washisha bo, kisingu mweya uri na kikai, iwe waseninkwa nangu usira kikai basemubaka cho nanki kari nambe bako basemubako ko. 27Warika, murishe e bashumba bani ibi bakesa ibunduka aba sirwa nani, na murishe bo bakerwa ano ariani munkati ne beya.28Wakianga wamakinda iemba, Yesu weta munkati ne beya, murienda wataya ku Yerusaremu.29Wakianga basonda iya ku Betefaje na ku Betania, kwihi ne rou ndu rubikirwange mbu Zeituni, Yesu watuma ntumwa sae simbi, wemba, 30Wemba, mwendi banu mu kansari nki kari kwabere(kubusondori). Na musekia mumakime murubungu, musesunga mpo mpunda ya chana ya minwa, ntinesi ya tarie mu mweya uti; muobore yo, na mumurishe. 31Kumba mweya wabushisha, mwishanki mukuobora yo? na mumusako mbu mukota ii wakututuma mwisha iwe ii waraire muyo.32Nambi watumangae benda, basunga e binwa mbi wakianga Yesu weshisha. 33Ne ntambi ncho bikianga bamaobora e chana cha mpunda, bine mpunda bashisha bo: mwisha nki ashibwa muobora chi chana cha mpunda? 34Bemba: Mukota waraire mucho. 35Na barishie Yesu e chana cha mpunda, baria e sa nchangi sabo iyu ne mpunda, na batarisha Yesu ambasirwa nacho. 36Na wakianga wamenda, babo bansansa e nchangi sabo mumunse.37Nawakianga weya kwihi na ku Yerusaremu, kwihi ne rihitire mu ruu rwa ku Zeituni, e kumanano iti ye sa ntumwa sae, waanja isima, na itata ôngo mu murenge mukiri mwisha e bishisharo bibiti bya kusunga bo. 38Bemba, mukasanirwa, mwame ngu weya murina ra mukota! Iruhuka munkati ne mbingu, ne butukufu buri kuyu.39Ne bampe ba Farisayo,babsenga munkati ne kumanano bamushisha Yesu: Muhani, fine e sa ntumwa sabe. 40Wasubie, washisha bo, nabushisha banu: Aba mubebera e makoi ase tarisha murenge.41Na wakianga weya kwihi ne rubungu, Yesu, wasunga rwa, warire mwisha na iro, wemba, 42Mwisha oongo umusibanga e rutu runo, e binwa bya mukocha irisha iruhuka rabe! Rakini muntambi ino rabiswa kubusondori ne meso ambe.43Mwisha raseyayo utu ruma e bashumba babe baseibayo kinsunsu, na ikutiba, ni kuminire mu haro sisiti. 44Base kukirisha(ikurikecha) kwansi oongo ne bana babe kumunda nabe, na batakusiya kumunda nabe aba ikoi kuyu na ikoi, mwisha tukusiba entambi nchi ôngo wakukuyere kukwabe.45Na wakime mu numba ya ôngo, watangira irikitanya imbi washuyange nambi bachurishange kumunda. 46Washisha bo: Remba buno, e numba yani ya sebese numba ya mahemo, mwishanki banu mumakiayo ibese rushwa rwa bibi(nsambi)47Wahana kira utu mu numba ya ôngo, ne bakakare be bakungu ne ba andiki, ne bakakare be beya, basonda imushuru. 48Na bo ntibakusunga e kinwa cherikia; mwisha e beya ibati bakesa basondange umurukira.
Chapter 20

1Abesenga utu ruma ndu, Yesu tuhange e nkumano kumunda na numba ya ôngo na tuturange e mwasi wa koma we karamo, ebakakare be rushu(makuhani) ne baandiki hima ne bakungu beya kurie(bamutucha). 2Bamushisha, tushishe kumba oongo urina ani maa ashibwa ukia kino kinwa? Nanye wakukuninka e maa ano?3Wasubie, washisha bo nani na bushisha kinwa chima. 4Mushishe cho, ubatizo wa Yohana wakutuka kwiyu(mumbingu) aba kuri e bana bebeya?5Bashishana ibwo besine mu besine bemba, tameba mbu wakutuka mumbingu iwe wasemba mwishanki akushibwa ntatamusimii? 6Na kumba twamemba mbu wakutuka kuri e beya; E beya bibati basetutaire e makoi mwisha basimira mbu Yohana wabesenga musheirwi.7Bamusubie tumbu imbo ntibasi kusairengee. 8Yesu washisha bo, na ani ntinabushisha banu mu maa ani ashibwa na kia e binwa bino.9Watangira isha e beya mu mushumo e mweya weka e kisambu che misabibu, wasindika ro e bahingi na wenda munkati na chimpe chuo, wakiako matu mingi. 10Na akianga e mirime ya makoo watuma e mukori wae kurie e bahingi, mbu bamuninke chunda che byuma bye misabibu, sasa e bahingi bamukama, na imurikitanya na ntibamuninka anga ne kikai.11Na watuma tu umpe mukori, nae tu wakamwa bumbo bumbu, nimukamba, nae bamurikitanya nae ntiwaninkwa anga ne kikai. 12Na kwenda tu umpe we meta ashatu, bamubambaya, nimutaaa ambuka.13Na mine e rishamba re misabibu wemba, nikie buni? Nasetuma e mwana wani, ungu washima ani, kumba basemusubaha iwe. 14Nabo wahingi bakianga bamamusunga baaja ishishana, wemba: Uno uminebyo, tumushure ashibwe tasiya ne rino ko rae ribunduke ritu.15Bmutaa kumushi ne kisambu che misabibu, na ba mushura. Ungo mine e kisambu che misabibu wasekia bo buni? 16Waseja ne rishura e bahingi bo, na cho kisambu che misabibu waseninka cho waampe. Bakianga bamarukira e binwa byo bemba anga ne kakeke.17Wakae bo, wemba: E binwa bino nge nki? Erikoindi ratinanga e bimbi, ramabunduke sasa ikoi re rikirira kumushi. 18Kira mweya ngu wasekee iyu ne rikoi rino wasechichika, na kira mweya ngu rase muenduke, rase muoha oha.19Ebakakare be kumanano ne baandiki basonda imutinge muntambi hicho hicho: Basubaha e beya, mwisha basimba mbu webanga e mushumo mwisha ibo. 20Basunga Yesu: Batuma beya murishishirisha e binwa byae, nabo bikia buri beya be riira, mwisha bashe ensee ye rimutingire mu binwa byae, nisonda imuria munkati ne miamba yangu uri ne kinwa che buhime.21Ebeya bamushisha, bemba: muhani, tusimbu oongo webange na ihana a binwa bya iira; natango sungange esambaso sa beya rakini muriira oongo uhanage bo ensee ya ôngo. 22Rarengekana bate ininka, aba anga e batuishi be kodi behe?23Yesu wasiba e buchoba wambe, washisha bo, mwisha nki banu mushima ishosha? 24Mushee e behe mbi, biri na susenya ya nye; Na mitiro ynye? Byebambu yanyamuraire.25Washisha bo ninkanya muraire bisambo byae, na ôngo nae muninke e bisambo byae. 26Ina ntibakochanga imutinge mu binwa mu busondori ne beya; bashangara mumusubyo wae babebera.27Kuruma bampe bashe mwandu(basadukayo) beya kurie, e beya mbi bebange e binwa mbu e mweya wamakwa usira tu ifuka, bashisha Yesu, 28E mubake bate kuno Musa watushishanga buno, munakinu wamakwa wasiya mumina(mushumbakari) na usira bana, musjike wabo wantinge ngo mumina warike nae na wabutie bana mukisasa.29Mwisha kwabesenga bana kima barinda waroso ngu wabinganga e mumina, wakwa ntiti wabuta, 30Wameta abi. 31Na wameta ashatu nabo barika ne mushumbakari nabo ntibabutanga nae nabo wakwa na bibati barinda bakwa anga nangu wasianga mwana. 32Naenda ungo mumina nae wakwa. 33Muntambi ye rifuka e mimina wasebeseo wanye? Mwisha mbi bibati barinda bamubinganga.34Yesu washisha bo; E bana bano bati babingange na babigwange. 35Ina mbi babasirwabge bubamarengeka kai ntitinesi beya muntambi nsi serifuka ituka mu bakwi, ntibabinga aba ntibabingwa. 36Mwisha watakochi tu ikwa, mwisha bamarengekana ne ba Maraika, na ntibana ba ôngo tu, na ntibabesenga tu bana be rifuka.37Na Musa washea bo mpii mukishikiro che kisiki e bakwi bafukange, muntambi yabikiranga e mukota wemba ôngo wa Ibrahimu, na ôngo wa Isaki, na ôngo wa Yakobo. 38Mwisha iwe nti ôngo wa bakwi(binda) ina iwe ôngo wambi bashere; mwisha bibati bari kurie(mumakako nae)39Bampe webaandiki bamushisha wemba: Muhani, umemba chuu, 40Kuruma ne meberi incho babebera bataerekitu iemba kimpe kinwa.41Yesu wemba nabo,mwisha nki e beya babangae mbu ani mwana wa Daudi? 42Daudi wemba mu kitabu che Saburi, mukota wakumushisha mwame wani, rika mumombo wani we kwabume, na neseria, 43Na naseria e bashumba babe e kwansi ne mindi yabe. 44Daudi wamubikira, mukota na oongo mwisha mubuni iwe wabikirwa mwana wae?45E beya bibati bamarikira,washishanga e sa ntumwa sae, 46Mkairire e baandiki ibi bashima ienda ne rimbara nchangi sareya, ne rishima ikeana munkati ne risoko, ne ririka mu ma riherero(sinagoki) nampi mpe busondori munkati e karamu. 47Ne rishuma mu marumba e bashumbakari, na mubushukishuki wabo wahema mahemo mare ibo basesheo ihero rikiri nguru.
Chapter 21

1Yesu, wasimanya e meso ae, wasunga e batumba babikange e behe babo mu kuu(sanduku) ye ribike byo. 2Wasunga tu mushumbakari wa musene, nae wariamo bichere bibi. 3Wemba, nabushisha muriira, ungu mushumbakari iwaria bingi iburenga banu bibati. 4Mwisha mbi bibati bamaria e ehe mu kuu ya ôngo bamaria amo chunda cha behe mumbi birina bo, mwisha mushumbakari nguu muwenge wae wamaninkana byae bibiti, kesha birinae.5Beya bingi bakesa bambange mwisha e numba ya ôngo, umbu ya kuimbwa na makoi akoma na behe, Yesu wemba, 6Emutungi aseyayo, ibi bibiti bisungange banu, bwatakusiayo ikoi iyuu ne rikoi rase kakurwayo.7Bamushisha, mukota, e binwa bino basebeseyo runuutu, na rwasesusayo buni muntambi e binwa mbi murisonda isungwa(iya). 8Yesu wemba, musunge anga itimirwa, mwisha bingi baseyayo muriina rani, waseemba, ani uno, e matu eya, anga irukira bo. 9Asekia murukira turingiri twe bita ibaana, anga ikwa booba mwisha rakoma e binwa mbi bisunwe kasa raroso, mwisha ende kisine ratakuya mu rima.10Abu wemba, chuo chase kwana na chuo, na wame wasekwana na wame. 11Asebundukeyo karingiri kakiri mu chuo, ne rwaka, ne mangee asembese ukunanku, na asubahirwa na kiterere kikiri chatu kwiyo(mumbingu).12Na mubusondori we binwa bibiti mbi, basebutinge ne ibunubya, ni iburiya banu kubusondori ne masinagoki na ntimuminwa na irierwa kubusondori ne bame na bakakare be sambungu,mwisha ne rina rani. 13Mwisha asebeseyo turirano yeirisiya rinu.14Na murie byo mumitima inu na anga kushishashisha mu binwa ibi bya meta, 15Mwisha ani nasebuninka buunu ne wenge na e bashumba binu bata kuemba kikai na ibubanganya tu.16Nambi ba bubuta basebuninkana, basike binu, ne banakinu, ne bira binu, na bampe tu nabo basebushura. 17Na muse tinirwa ne beya bibati, mwisha ne rina rani. 18Ne ruteo rwa anga ne ruma. 19Muri kwimina kwenu nguru, museramya e mitima inu.20Na musekia mumasunga ku Yerusaremu kwa matimbwa ne bita musimbanga mbu eribishwa rakuro riiya ririkwihi. 21Mukairirenga ibi bari munkati ne ku Yudea mubekerenga mu santata, nambi bari munkati na ku Yerusaremu nabo batuke. 22Mwisha e matu ano matu abubisha mwisha mbi bwarierwanga mu mitiro bisungwe.23Mwisha, kiro kurimbi bakure nambi barishange e bana mambere e bibi e rutundo, mwisha asebundukeyo bishisharo mu chuo, na abebundukeyo boonso mu beya bimbo. 24Nabo basekeyo murisuwa re mapanga(ebita), basetingirwa ne riminwa munkati ne beya bibati(chuo) ne bashumba ne matungo e bashumba nti biya barikuro.25Na kusabaya kiterere munkati ne mwishi ne mweri, ne sakenkeni, na munkati ne chuo kwasebeseyo munubo we beya, na karingito, mwisha e nyasa na mibimbi byasetakayo. 26Ne beya baseninkeyo ne booba, na ikairire e binwa byasungwa nu chuo, mwisha e maya e kwiyo(mumbingu) aseche chyayo.27Ne rutu nando basesungayo e mwana we beya wasehitayo munkati ne rutundo ne maa hima ne chaka chikiri. 28Mumatu e binwa byo bisondange isubwa, mukae kwiyo, musimanye e mintwe inu, mwisha e karamo kinu keya(kasonda iya).29Washisha bo mushumo, musunge e muti ne miti riti. 30Ematungu atowao, musesunga naisimba mbu e matu eriko ne rikayo iya arikimbi ne riya. 31Na banu, muntambi nchi yasesunga banu e binwa bya nabeseko musibiriranga mbu e wame we mumbingu wiya buri kwihi.32Muriira namushisha bani, e kiranga kino chata kweta bumbo e binwa mbi beberwanga nantinesi byeta. 33E mbingu ne chuo byaseeta, ina e binwa byani yatakwetayo.34Murisunge banu bisine, mumitima inu yatatingi ikochiwa ne buroho ne burevi, ne minubo ye buingo bumbu, erutu rundo rwateiyo kuri banu buri iyafa ra kakunda. 35Mwisha kumba waseyayo aba sirwa nabo bibati mbi barika ambasirwa ne mbaso ye chuo kincho.36Mukereshe ne rihema mu kira ntambi, mwisha mushee e maa erikocha ibeka e binwa bibiti mbi bwaseiyayo, ne risimanayo mumakako e mwana we beya.37Muntambi e mumwishi wahananga kumunda ne numba ya ôngo, na muntambi ye mutu wenda keshera mu rouu ndu rwa bikirwa ku Zeituni( rwe ku mizeituni). 38Ne beya bimba, itukire mukoma koma nguru, kumunda ne numba ya ôngo muri murukirire.
Chapter 22

1Utu rwa sikukuuu ya tumbosa itu tusira masaka, abesenga sikukuru ichi ya bikirwa Pasaka. 2Bakakare be numba ya ôngo ne baandiki basonda nsee ye imushura Yesu, mwisha basubahanga e beya.3Impo mushumbu wakime kuri Yuda, wabikirwa mu rina ra Eskariote,nae wabesenga munkati ne ntumwa ikumi na babi. 4Na Yuda waromboka binu, wenda kebana ne bakakare be sa ndushu, ne bakakare be bashirikani bebane muini nsee ichi ya mukocha mbo imutinge Yesu warierwe mu mine yabo.5Benda ntibakokoma barama ima imbu wasekia bo imuninka esabai. Kuruma ne risimirana rabo, wasonda nsee impi amumutingire bo, impi abisama nti ari beya bingi.7Erutu ndu rwe tumbosa tusira masaka, rwe Pasaka, rweya. 8E mubake Yesu warondora Petero na Yohana benda, wemba, mundi, kututunganyie biyo mbi ba serisa bate mu Pasaka, naturise mongo. 9Na bemba, ungo usondange turwaje e byo kuni? (ao itekere byo kuni?10Na wasubie bo: musunge, asekia mukime munkati ne rubungu, musekumana na abume wariya ireya ra mecha ambasirwa ne muntwe; mumutuche munumba nchi ya kimire muwe. 11Na mushishe mine numba, e muhani wa kushisha, e ndaro ye bendendi iri bani? ichi ya serisire ani e kisenga che Pasaka hima ne sa ntumwa sani?12Ne mweya ngo washeya bo e ndani nkiri ya kwiyu, na charengekana nguru, na kuko mubike byo shushu e biyo bye kisenga(Pasaka). 13Na wenda ko, na basunga bu wakesa webange ee, na watunganya e kisenga kisira bukekeme(Pasaka).14Ne santambi seja, na warika hima ne sa ntumwa sae ikumi na sbi. 15Na washisha bo, mubusha ringi namashima irisa ninu e Pasaka che tumbosa itu tusira bukekeme, hima ninu mubusondori we ikwa rani. 16Mwisha nabushisha ani, tarisirituyo ninu rumpe utu hima na bu wasekiya neya mu wame wa tita ôngo.17Na waangirira e rusara washe ro kuyu watata ôngo, wemba, mutinge kino, na mubanyie munkati ninu. 18Mwisha na bushisha banu, itukire inompina, takuomo tuyo mubwima bye misabibu itukire runotu babu wasekiyayo e wame wa ôngo weya.19Na hende watinge e kambosa, wakianga wamakasanyeo mukisa, wakerao, na waninka bo, na wabashisha: unonge mubii wani, ungu nabuninkao, mukie buno murikandira. 20Watinge tu e rusara rwe nchama, kuruma ne ririsa, na waninka bo, wemba: runo usara rwe nchama rwatukumanyanya ani ninu, na yase kubukayo mwisha ninu.21Na musunge, e mwine wae ungu wasenishemba twarire nae hima muntengi nima. 22Ne mwana we beya wiendere rae ibu washishiwanga bo. Na waherwa e mwaya ngu wachurishiwanga naye. 23Na batangira ishisha bibati, inyengu munkati nitu wasekora e kinwa kino.24Na asimana munkati nabo kinwa che kwishishirisha: inye munkati nitu wasebese mukakare? 25Yesu washisha bo; E bakakare be chuo basimana abasirwa na cho, nambi basimanire bo babikirwange mbu barongani.26Inye wasebese buri banu, ungu iwe wasebese mukakare munkati ninu, iwe nge witingenga buri mwanunke, nangu waroso wabesengo buri iwe nge mukori wabo. 27Inye nge mukakare, ungu urisange ha mesa, aba ungu ukorerenge bo, aba ngu warika mwisha eririsa ha mesa nani, narika munkati ninu buri mukoreri.28Banu, muri buri imbi bafundwanga irika nani hima munkati ni misona yani. 29Ashibwa na bubike banu e wame winu, buri wakianga tita wani wani wanibikire bo. 30Mukoche irisa na iomo mu mwesa yani mu wame wani, na irika ambasirwa ne bitumbi wame, na ikera e sambasa se nganda ikumi na sibi sa ku Israeri.31Mukota wemba: Simoni, Simoni, sunga mushumbu usonda ibufufura buri mumpunge(ngano). 32Hima na mahemo ungo, mwisha e isimira rabe ratateteri, na ôngo asekia ubunduka, usubukianga banakinu.33Mukota, washisha bo muheme, ani nirihano mwine rienda babe e kumuyororo na mpi asekwire oongo. 34Na Yesu wemba: Petero, nakushisha mbu, ee nkoko yasekia yatamabikira runotu meta ashatu usebese tu umanituna meta ashatu umbu oongo ntunisi.35Wamushisha tu: kumba na butamanga nti banu musira kakumbu, na musira kuu, musira tunyantiriro, mubesenga ntimurikirirwa nkii? Bamusubie mbu kusira. 36Na washisha bo: nge bumbo, inompina ungu une kakumbu watinge ko na ungu urine kuu naye watinge yo, nangu usira e bupanga wachurishe e nchangi yae na wachure bupanga(kihara).37Mwisha, nabushisha banu, e kinwa nchi chatirwanga chebanga mwisha ani: ungu wabesenga wareasirwa hima ne bambu bambu, mwisha kuri ende yambi baasirwange hima nani. 38Wemba, mukota, sunga e mapanga abi, na washisha bo: incho charengeka.39Wakianga wamatuka mpo, wende ungo nge abesenga mwicho wae, wenda mu rou rwa kumizeituni, ne wa ntumwa sae nato sa mutucha. 40Na wakianga wameya mpo, washisha bo, muheme, mwisha mumukime mumayaribu.41Na kuruma wikito kwihi na wenda kore nabo ashibwe washee ntambi ye ihema, na wakome mari, wahema, 42Wemba, tita, kutinjima e rusara runo rwe minubo rwa nietere kore! ntiishima rani nge riro njewe, habanga nti ishima rabe.43Kuruma e maraika watuka kwiyo(mumbingu) wahita, wamuninka maa. 44Na wabesanga unine wahe yuru wabunduke tu uhemange chuka,ne satubano sae sabesenga sihitange buri nchama, ni roka kwansi.45Wakianga wamatuka muihema wasimana, wenda kwihi ne sa ntumwa sae, wa kumana bo ntimamenda toro wabunduke na boonso. 46Washisha bo: murikere toro? tusimane na muheme, mwisha mumukimirirwa na mayaribu.47Na wabesanga nti ukiri webange, wasunga, kikanda cheya, nangu wabikirwa Yuda, uma mu sa ntumwa sae, kumi na babi, wasimana kubusondori nae, wamukoke Yesu, na wa murumba, 48Na Yesu wamushisha, Yuda, ntiinirumba ndo oongo uchurisha e mwana we beya?49Nambi babesenga na Yesu, basunga mbi bisondange iya, wemba, mukota, tukaso bo mapanga? 50Na uma mubo wakaso bupanga ntumwa nima ya bakakare be makuhani wakera e kote kwe kwa bume. 51Ina Yesu, watinge kinwa, wemba: reke, angaikia bo, watinge e kote kwango mweya, wamurandia tuko.52Yesu washisha e bakakare be makuhani, ne bakakre be numba ya ôngo, ne bakungu, ibi beyanga kumukwanya: mukuya, buri ani mwimbi, mwiya na mapanga ne tushushu. 53Na besenga ninu hima kira utu kumunda ne numba ya ôngo, nti munanonga e mine inu mwisha nani, ina muntambi ino, mubese ne maa ema(e bubi).54Wakianga bamatinge Yesu, bamuria, bamuisha mu numba ye mukakare we makuhani, Petero wamutucha nturi kore nae. 55Babesenga basacha mutura wa kasha munkati ne butara, na barika mpo, Petero nae warika munkati nabo.56Na mukori wa mumina wa numba ya ôngo, wamusunga mu chaka che kasha nti urimukanti nabo, wamusumwa meso, wemba, e abume uno nae uuma mubo. 57Watuna wemba, oongo mumina, ani nti nimusi. 58Na kuruma na ntambi nkeke, umpe weya, nae wamusunga, wemba, na oongo uuma mubo, na Petero wemba, oongo abume, ani ntinimusi.59Na kuruma na ntambi nima, umpe mweya wisimwa, wemba, yiira e abume uno uuma mubo, uno nae wakesa uri nae mwisha iwe nae mugariraya. 60Petero wabusubie, oongo abume ani ntinusi bwebange oongo e mweya ungo ntinimusi, na muntambi nkeke, nawabesenga ukiri webanga, e nkoko yabikira.61Mukota, wikebera, wamutarishie Petero wakandira e kinwa cha mushishanga mukota, e kubusondori ne nkoko ibikira runotu, usebese nti umanituna meta ashatu. 62Wakianga wamasunga bo wasaa kubutara, nti urenge bwisha ne hahe wingi.63Ne beya mbi batingenga Yesu, babesenga bamuturenge ntee ne rimukama. 64Bamubube e meso, na bamushishirisha, bemba, ishishe mbu inye wakukaso? 65Ne iyebemba binwa bingi bingi mwisha nae bwa imukamba.66Na abesenga mukumakoma nguru, bakumanena e bakungu be ndushu, ne bakakare be bashirikani, ne baandiki, bakumanena ne rimurisha Yesu mu rushu rwabo. 67Bemba, oongo i mukota Yesu, tushishe. Yesu ane wasubie bo amubesenge ani inabushi kuba mutakoche inirisia, 68Na kumba na makushisha, mutakoche inirisia.69Itukire inompina e mwana we beya warika mu mabawe kwa bume mu maa a tita ôngo. 70Bibati wemba, oongo nge mwana wa ôngo? nae wasubie e bo, mumemba, ani nge uno. 71Bemba, tusondange tu e riira rini? Mwisha twamirikirire mu buunu wae wisine.
Chapter 23

1Ne nkumanano iti wenda, bamurisha Yesu mumakako a Pirato. 2Na batangira imusongere, wemba: Twamasunga e mweya uno wisimwa ibundura e bakori embi baranganga e behe ne ituanya e beya, e behe bwabo, na wibikirange mbu iwesine Kirisito, mwame.3Na Pirato wa mushisha umbu webange bo oongo uininkange mbu iwee i mwame we ba Yuda? Yesu wa musubya, oongo umemba. 4Pirato washisha e bakakare babashirikani hima ne nkumanano, ani ntinasunga anga ne kinwa chima chema mu mweya uno. 5Nabo bisumwa, na bemba: E mweya uno wachenja e beya ne ihana bo munkati ku Yudea iti, itukire ku Gariraya na kuno.6Akianga Pirato warukira mbu iwe mu Gariraya, washisha bo e mweya uno wakesa wa ku Gariraya. 7Na wakianga wamarukira mbu wakesa kwansi na Herodi, na bamuriya tu kuri Herodi,na wabesenga wa makia matu mingi ku Yerusaremu.8Wakianga Herodi wa sunga Yesu, murimusunga rae wa kokoma nguru; mwisha e matu iyati wabesenga watamamusunganga mwisha urukirange e mwasi yae ne mikorere ne tushingirisho twae. 9Wa mushishirisha binwa bingi na iwe Yesu tuwamusubienga anga ne kinwa nchima. 10E bakakare be numba ya ôngo, ne baandiki babesenga ho, natimba musongerenge nguru binwa bya manko.11Herodi, hima ne bashirikani bae, bamusharikange, ne rimuseya, na bamumbaricha nchangi ya koma, na imukurucha tu kwa Pirato. 12Erutu rundo, Pirato na Herodi babesa ba mira na mira, mwisha karekare babesanga batashimananga. Ntibabikenenga bushu.13Pirato, wabikira e bakakare besa ndushu, ne bashirikani, ne beya, 14Wemba mumanirishie e mweya uno uma ngu na uhanange e beya bubi, na musunge, na mushishirisha ne namusunge mu meso inu, ani ntinamusunga anga ne kinwa chema cha kukia e murisunga mu binwa bibiti mbi bimusongerenge banu.15Herodi mwisha ntiwakumusunga anga ne kinwa, chamashingwa wamukurucha kuno kuri tu bate, na musunge mwisha ntiwakukora anga ne kinwa chema cha mushibwa mwemba mbu mumushure. 16Ani nase mushushura ho na imuobora. 17Mwisha mu kira utu rwa kisenga, rakome na iobora mweya uma mu rutu rukiri.18Bakuwa bemba mongo: wemba murishe e mweya ngo, mutuoborere Baraba. 19Ne mweya ngo wabesenga wa minwa mwisha e bubi wae, murubungu, na washuranga mweya mwisha ne ishuma rae.20Pirato wasonda iyemba tu nabo, mwisha ne riobora Yesu. 21Bibati tu bakuwere mongo, wemba mumushushure, mumukame shu. 22Pirato wemba tu re meta ashatu, kini kinwa chakukia na wakukia cho mwishanki? Ani ntinasunganga ne kinwa chima chasuma cha mushibwa mbu bamuye. Ani nasemushushura, na kuruma nampo ni mukama na mumuobora.23Ntibamurekerenga anga ne kakeke babucha tu ikuwa nguru, ungu wakomenwa ikamwa, ne mirenge ye beya ne bakakare bibati ya kunduka nguru. 24Pirato wakera e binwa ibi bisondange ikia banu muronje byo. 25Waoborangu wabesenga wamaminwa mwisha ne bubi byae we rishuma, na bakesa bamuraemo, kuruma baninkana Yesu bamukie mbu washima bo.26Bakianga bamurianga, bakumanana naitinge mweya uma rina rae Simoni Mukerene, ntiutukangee kumasambu, na imurieshe e musaraba, mwisha wabesenga kuruma na Yesu.27Wabesanga wabungurrwa na beya bingi nguru, ne bamina ntibikasonge munkumba nae na imurisha ne rimurukirire boonso. 28Yesu wikebera kuribo, na wemba, bikumi bya ku Yerusaremu, banu anga inirire ani, banu muirire banu kisine hima ne bana binu.29Mwisha sunga, ematu ingi aseja e beya base emba, bakasanirwa ibi buba, ibi ntibarebuta, ne mambere ingi nti arerora mu mwana. 30Na basibeyo nti bia bashishange e sanguu, mutusike hima ne twa bikuka iyu nituna mutubube. 31Na kumba, bamakia e muti mu bisu, ungu wakoma wasebese buni?32Abesenga nti urina beya babi babi, umbu ba kwire hima naye Yesu.33Na bakianga bameya impi abikirwa ikuwa ra mute, bamukia nabo busasire bo, nambi bakori babi be bubii uma kwa bume, ne umpe e kurembe. 34Yesu wemba, tita, sasira bo, mwisha nti basi bibikiyange bo, babanya esanchangi sae, na ibakana to.35Ne beya basimana bakaenge nti e bakakare bamuseyange niriemba, wabesenga nti uramwange bampe, iramwake oogo isine mwisha ungo nge Kirisito wa ôngo,murondorwa.36Ne bashirikani nabo nti bamusomerenge, na imuninka e mau ingi asuwa, 37Ni iemba, kumba oongo i mwame we ba Yuda ikito mpo oongo isine. 38Ne mwandiko ya andikwa iyu naye murwandiko rwe bayunani ne kiroma ne kiebrania. UNO NGE MWAME WE BAYUDA.39Uma mubo babi e mwimbe ne mushuri bo tundikwanga nae hima nae wamukamba, wemba, nti oongo ii Kirisito? ikito kee ano hima nitu. 40Rakini ungu we meta abii wamufine, wemba, oongo nti usimba ôngo, mwisha oongo reri mu utaki rundo rundo rundo hoo? 41Kuri bate muriira, bate ywa tuwerwa irengekana ne mikorere yitu. Rakini uno mweya ntiwakukia anga ne kinwa kikiti.42Na washisha Yesu, mukota anga iniobya muntambi asekiyayo ya wame wambe. 43Yesu wamushisha, muriira runotu usebese hima nani munkati ne Paradiso.44Abesenga kwihi ne ntambi mutumba sa mukokoma, ne mwirimwa wabese mu chuo chichiti itukire muntambi so na iyere muntambi mwenda 45E mwishi wa bunduka kimbotera, ne Pasia re numba ya ôngo(kanisa) rabengeka munkati meta abi.46Yesu wakuwa mumurenge mukiri; Tita, nabika imutima wani mumine nambe, na wakianga wamemba e binwa bibyo wakera e mutima. 47Emukakare we bashirikani, wakianga wamasunga e binwa byo watata ôngo mumurenge mukiri wemba, e mweya uno wakesa mweya we riira.48Ne kumanano iti ichiya bensanga irimpo ikaenge e binwa byo betange, bakianga bamasunga e binwa byo bya meta mpo, benda nti bikasonge mu kumba sabo. 49E bira bae bibati ne bamina mbi babesenga bamianya nae itukire ku Gariraya; Basimana kore nae ntibakaenge e binwa mbi bwetange.50Na abesenga nti ari mweya uma rina rae Yesefu; wamurusho, nti mweya murongo na nti mweya we riira. 51E mweya ungo tuwarisiananga nabo mukimbu kicho chabo aba mu mukorere yabo, wabesenga nti mweya wa kurimatea, ubungu rwa ba Yuda,nae wisine wabesenga nti wakairire mu wame wa ôngo.52E mweya ungo wenda kuri Pirato kumukonga e mumbi wa Yesu. 53Washisha e mumbii, wabarinchao nchangi ye sinda, wabikao mu sinda inchii yabesenga ya timwa na irangangwe mu mwamba, na ntii ishimu rabesenga ntinesi rarierwa mu mweya.54Na ntirabesenga utu reisasirana, na rwa yinga ntirwamatangira. 55Ne bamina mbi beyanga hima nae murituka rae ku Gariraya iwe Yesu, ntiba mutuchange, Yusufu, ntibendange kusunga mpii arierwanga e mumbi wa Yesu. 56Bakuruka kuronja shushu e manukato ne marasi ne mawese, ne riingandi ramutaanga bo ntibamasiburaro.
Chapter 24

1Abesenga utu rwa roso muriinga, mukomakoma nguru, benda e kusinda, barisha e kumanano ishi ya besenga ya kushisha bo, nambi wampe bendanga hima nabo. 2Basunga e rikokoi nti bamukitoro kumunda ne sinda. 3Na bakime kumunda batasungi e mumbi wa kukota Yesu.4Basunga nti bishisharo mu binwa mbi bwameta, basunga, beya babii nti bamasimana kwihi nabo nti bambara nchangi sa sana nguru. 5Nabo basenge nti bari na booba wingi bake kwansi, nabo bashishi, inki ashibwa musonda ingu ushere kumunda ne sinda?(bakwa?)6Iwe usira tu ano, iwe wamafuka; mukandire mbu wakianga wemba ninu matu abesenga nti watamatuka ku Gariraya, 7Wemba, rarengeka e mwana we beya irierwa mumine ye beya mbi bee bibii na imunubya, ne rifuka utu rwa ishatu.8Bakandira e binwa bya Yesu 9Bakuruka ituka ku kusinda, e binwa bibiti bya bashisha byo e santumwa sae ikumi na uma, ne bampe bibati. 10E bamina mbi baturanga e ninwa mbi kuri e santumwa abesenga Maria makidarena, Yohana, na Maria nina wa Yakobo, na bampe bamina hima nabo, bashishanga e santmwa e binwa bibyo.11E binwa byabo byasungwa busa munkati nabo, na bahundwa ibasimira ibo bamina. 12Petero naye watuka, wenda tete e kusinda, weya asinda wasimana, wainyinya kumunda, wasunga naye nti e sa nchangi ibi sabesenga sambarae nti samabikwa kumushi, wakuruka ku kwaye nti uwishishange mu binwa mbi byameta.13Nasunga, murutu rundo rundo, babi mutumwa babesnga nti bendake mu ubungu ruma rwa babikirangero umbu ku Emausi, ntichirikore na ku Yerusaremu nti ari rwendo rwa ntambi simbii. 14Na ntibatiranengi e mwasi nchi yetayo kuro.15Na babesenga nti bakiri baturane ngi e mwasi incho ishishana ibo kwa ibo, Yesu wisine wa kumana bo, nae wachuchana nabo. 16Sasa e meso abo abesenga bui aminwa bari nae na ntitibakumusimba.17Washisha bo, bini binwa mbi byebange banu bya boonso na banu mwendange, basima na ntibarina boonso. 18Uma mubo babi, rina rae Kiriepa, wamusubie, ungo uma ho mwendendi mu Yerusaremu oongo ntinge usi e mwasi uno ya kweta kuko mumatu ano kuko,washi bo bini binwa?19Wamushisha binwa bya Yesu wa ku Nasereti, ungu wakesa na musheeri wa nguru mu kinwa cha ôngo na mu beya bibati, 20Na mubumbu e bakakare be sa ndushu na mbi batweberenga bate umbu bakumininkana bo mbu bamushure, na bamukama.21Na tabesengayo twamainyihire mbu iwenge waramwa Israeri. Na mwisha tu ne binwa mbi, runotu runo rwameya matu ashatu, itukire e binwa mbi byeta ibi bibiti.22Na abunduke tu bamina babi batutinga bakukitu benda e kusinda mukoma koma nguru. 23Bakianga beya asinda batasungi e mubii wa wae, beya baturaombu bakusu e sansori se ba Maraika ibii bakesao umbu iwe wa mashukara iya ushere(wamafuka). 24 Kwabesenga bima ntibari hima nabo benda e kusinda, nabo basunga mbu wakesa e mamina, nabo batamusungi.25Yesu washisha bo, e banu mbi musira wenge nabi bine mitima ya ritowa isira isimira kumunda ninu, mubiti mbii bya kwemba e basheeri! 26Banu nt musimba mbu Kirisito, wamusunga e minubo chii mwisha rae musona wae itaya mu wame we kwiyo? 27Na watangira mu kitabu cha Musa na basheeri bibati, na iturebo e binwa bibiti mbi byashibwanga batira e mwandiko iyu nacho.28Bakianga bamabungure e rubungu ndu rwenderenge bo, nae wasondore bo tu. 29Nabo bamuranda, bamushisha tu chetane, mwisha e butu busondange isira, iya banye beta wakime mu numba ima nabo.30Na wakianga wamarika nabo tubarisange, watinge e kambosa ne rikasanye ko, wanawa ko ne rininka bo ko. 31E meso abo arinduka, bamusimba, waribisama munkati nabo. 32Bashishana e mitima yitu nti ya kuisarimana muntambi nchi mumunse, ni tusosomore rwebange e mitiro.33Benda muntambi incho incho, bakuruka tu ku Yerusaremu, bakumane e santumwa sae ikumi na nima ntitibabakumanena, nabo ntibameya hima nabo. 34Benda, yira mukota wamafuka, wamasungana na Simoni. 35Nabo bature bo e mwasi ye binwa mbi byakweta mumunse, nabu wakikia bamusimba muntambi nchi yeri kakanye e kamboosa.36Na bakianga baturange e mwasi ngo, wesine Yesu wasimana munkati nabo, washisha bo nabukeya. 37Kumunda nabo bishishirisha basubaha, baihisha kuwa bakukumanena ni kitingi.38Nae washisha bo, banu muishishirishange mwisha nkii, na buni musubahienge nkii mumitima yinu? 39Musunge e mine yani ne mindi yani, nti ani wisine uno, munitinge mona musunge mwisha e mutima he usira mubii na makuwa. 40Wakianga wamemba mbo washa bo e mine yae ne mindi yae.41Mwisha munkati ne ikokoma nabo, babesenga ntitinesi basimira murisheshemerwa, washisha bo banu muriano na kikai cheririsa? 42Bamuninka chunda cha kikwa cha tekwa, na buki bukeke. 43Watinge, warisa munkati nabo.44Na kuruma washisha bo, ibyonge binwa bya bushishanga ani ntinikiri ninu hima, mwisha e binwa bibiti byete mbi byatirwanga mwisha nani mu matu ya Musa na mu basheirwi, na munkati ne saburi.45Na kuruma warindo e wenge wabo basimbe usimba umbu wemba e mitiro. 46Washisha bo, nge bumbu watiranga bo, nange bumbu byarengekana Kirisito ikwa na inuba na ifuka uturwa ashatu umbu werwanga. 47Ne binwa byo bye musasiro ne risasirwa re bibii bitu rirwe mu rina rae mu chuo chichiti, itukire ku Yerusaremu.48Na banu musebese bashuhura bye binwa bo. 49Na musunga, narebeka murembe wa tita wani, rakini murinde mu rubungu rwa ku Yerusaremu, na asekia mushe e maa e mutima mutaberi sasetuka e kwiyu.50Na waimisanya nabo abutara mupaka ku Betania, wasimanya e mine yae ne rikasanye bo. 51Na wakianga wamakasanye bo, wisiyanya nabo, na wataya ku mbingu.52Nabo bamukoke, bakuruka ku Yerusaremu ne sangowa sikiri. 53E matu yati babesenga ku munda ne numba ya ôngo ntibatatange ôngo ne rimukasane.

John

Chapter 1

1Mukiranga cha moso kwa besengo Kinwa, na kinwa wabesenga ima na ôngo, na kinwa wabesenga ti ôngo. 2Hungu mu raroso wa besenga uriima na ôngo. 3Ebikai bibinti bya kierwanga wisha na iwe; na kumba tiiwe kwa tamukierwa anga ne kikai chima ichi cha mukierwange.4Kumunda nae kwabesanga karamo, ne karamo kabesanga chakache beya. 5Ne chaka cha sungwa munkati ne kindi ne kindi tichahundanga cho.6Kwabesanga mweya wa marembekwa ituko kuri ôngo, rina rae Yohani. 7Hungu weyanga muritura mikorere ichii ya tukurwanrituranga ne tururwanga ne chaka, embeya bi banti ashe ishukara kuriye. 8Ungu ti wabesanga chakacho, arakini weyanga ho mwisha ne ritura emikorere ye chaka cho.9Yabasanga chaka cha yira ichi chi riyange echaka kuri kira mweya ngu weya mu kino chuo.10Wabesanga chuo ne chuo chakierwanga nae ne chuo chatamusimbi. 11Wayanga kurie, nambo bae bamutina (ao batamukoki).12Arakini bimbanti bii ba murisianga wanika mbo kara ibese banaba ôngo, nange bimbo basimirangakira rira rae. 13Imbi babuntwanga, ti mwisha e chama,amba ti mwisha e mashimane e mumbi; amba ti mwisha mashimane ye mweya, arakini ti kuri ôngo.14Ne kinwa cha bunduke mumbi, na wakira kumunda nitu, twakairire ebuhime wae, nebuhime wambeewa mwana wae wisine watukangae kuri tita, wamarisa mukisa ne riyira. 15Yohana washuhundire, warekera emurenge wae, wemba : uno ngi wabushi shanga ani emwasiyae ungu wa kweya kuruma nani, ii wamanisondore tu, mwisha wabesa kumbu sondori nani.16Na mukanti ne ngendero yae, bante bibanti, twa angirira, e mukisa. 17Na mwisha ne mwamba ya ni kwanga mumine ya Musa, e mukisa ne riyira byeyanga mu mine ya Yesu kirisito. 18Anga mweya wa sungunga ôngo mu kiranga kikinti, e mwana wasine ngee wabesenga abasiro ne kumba ya tita, ungu nge wamu undirenga.19Nangu i mwembeni wae yohana, mutambi wayuda wakianga barebeka kure e bakungu bye duchu ne bawuri ituka ku Yerusalemu bamushishe ongo inye? 20Na wiembere, watatuni, arakini watura, ti aninge kirisito. 21Na bamushisha : inyenkee? ôngo i Elia?wemba : ti ani?. ôngo i mushe iri ?wasumbie : ti bumbo.22Na bumbo bamushisha ongo inye? tuukoche isumbie imbi bya kuture mbeka bye, wemba inkii bwisha na mbee? 23Wemba; aninge murenge we mweyangu urekeranga e murenge mu murara, munane e nsee ya mukota umbu wembanga e musheirwi Isaya.24Nambi ba rebekwanga batukerenga ku bafari sayo. 25Bamushisha, bemba: mwisha ôngo urubikange embyeya, buri ongo ti kiri sita, amba Elia, amba mushewuri ungoo?26Yohani wasumbie mbo, wemba : ani nirumbikangembo mu mecha, simbu uma wasimana munkati ninu na banu ti mumusi. 27Iwe iwazeyayo kuruma nani iwe wabesenga kumbusondari nani, amba ani tamukocha na irindo emiri ye tusando twae. 28Ebinwa bino bwa kierwanga ku Benania kwa mwiri na Kuyorodani, ipi ambesanga Yoani, ti urubikange.29Mine kakoma Yoani wasunga Yesu weye kukwae, wemba : sunga e chama che Kimboro (Tangi ya ôngo ungu uriyange e mbibii bye chuo (ulimwengu): 30Uno i wembangu bwisha nae, kuruma nani weya ungu mweya wabesenga kumbusondori nani mwisha wabesenga kumbusondori nani. 31Nani tina musirabanga, na bumbo mwisha wasagwe mu Isiraeli bumbo mwisha nameya murirubika mu mwecha.32Yoani watura emiko rere wemba; namasunga emutima mutamberi (mushasha) wasika buri ùuwa ituka e kwiyu (mumbingu) wa rika iyu nae (abasuwa). 33Nani tinakumusimba, nambu iwe iwakunirebeka bu ni rumbike mu mwecha uno i wakushinsha: iwe iwasesunga na irika ambasiro nae. iwe i urubikange mu mutima mushansha. 34Nani namasunga, na bumbo namatura mbuuno i mwana na ôngo.35Namine kokoma Yoani wabesanga ti wasimana na bambi mukanti ne sa tumwa sae. 36Wasannga Yesu ti wendange wemba: sunga e chamache kimboro cha ôngo.37Inzo tumwa simbi bamurukira wemba, na bamumbungura Yesu. 38Yesu wikembera, wasunga bo ti bamumbukurange, washishambo: banu musondange nkii? bamujumbiye Rabi (ngeriemba buno muchani) urikanga kuni? 39Washishambo: Muye na musesunga, weya na basunga ipi arikangae: na barika kurie eruturundo, ambesenga ti kwihina tambi ikumi.40Uma mumbe bambi mumbi barikiranga Yoani, ne imutucha, wabesanga ti Adere munachambo na Simoni Petero. 41Iinga wakumana kasa simoni, munachambo nae wisine, wamushisha twamusunga mukota (masiya) ngeriemba bu kirisito 42Wamurisha kuri Yesu. Yesu wamurarane, wemba ongo i Simeoni, mwana wa Yona, basemubikira Kefa (iiyemba bu ikoi).43Mine kakoma Yesu wa tusondange ienda kukariraya, wasunga Filipo (chekiripo wamushisha ; tuche. 44Naiwe Filipo (chekiripo) wabesanga ti mweya wa ku Betesaida, tikurwambo na Adere a na Petero. 45Filipo wasunga Natanaeri wamushisha: bante Tomasu iwengu watirirwanga emitiro na Musa makanti ne mwamba, ne basheirwi batira ambasiro nayo, Yesu mweya wa ku Nazareti mwana.46Natanaeri wamushisha kikai cha koma cha mukocha ituka ku Nazareti ? Filipo wamushisha : Iya usunge. 47Yesu wasunga Natanaeri ti unge kuriwe, wemba mwisha naye, sunga ni isiraeli wisine usira ( ao wiyira) bunyama kumunda naye. 48Natanaeli wamushisha, usimba buri ôngo? Yesu wasumbya : wamushisha, wabesenga Filipo titinesi nakubikira mutabi si sabesenga ongo turika kwasi ni muti na kusunga.49Natanaeli wamusumbie, wamushisha: Rabi, ôngo i mwana wa ( amba kitababuka) cha ôngo, ongo i mwame wa ku isiraeli . 50Yesu wamusumbie ; wamusunga : mwisha nakukusunga ti urika kwasine muti tiusimira? ongo usesunga binwa bikiri irenga mbyo. 51Wamushisha : hira, hira mibushishange banu, musesunga e kwiyu (mu mbingu) tikuridukwa, ne satumwa sa ôngo tisitayange ne risika ambasirwa ne mwana we mbeya.

Chapter 2

1Ne rutu rwa shantu kwa besanga ndoa ku gariranga; na nina wa yesu turi kuro. 2Na iwe Yesu wabikirwa ne banikorombaye mu ndoa.3Ne tambi chi ya kianga e byomorwange bya masira, (amba amabese bikeke) iwe ninawa mushisha; basiratu embwe riomo. 4Yesu wamushisha : ongo mumira, ongo sondange nakii? Etambi yani tinesi yeya. 5Nina washisha e bakori : kikiti chicha sembukonga e ( ambachasembae) mukie cha.6Ambesenga mareya mutumba a makai, tiya mabikura kuko mwisha ne mucho ( Desituri) ye bayuda murikwishurura kira umo, gerero ya bipimo bimbi ambz bishatu. 7Yesu washisha mbo; murisiye e mareya mecha. barisiyao pomoni. 8Washisha mbo, sasa mutuko, muriere emukakare we karamu ( Amba we kisenga).9Mutambi chi ya kianga emukakre we karamu ( Amba wekisenga wakianga wa marora e mecha asesenga ama tunganywa ibesa mau, watasimbi uku kwa matukao ( Arokini e satumwa si zatukonga e mucha basimba) e mukokare we karamu ( We kisenga) wabikira e mine e ndoa ( Arusi). 10Wamushisha: kiramweya raronso wabike kasa e mayu ingi akoma na kumba ebeya bama nkee nguru (Ama iomo guru) nachichase sungura bumbi engo umaranga ingi mayu akoma itu kire icho tambi.11Ekiterere cha roso nechi Yesu chakiange ku kama ya kukarirayo, washea e buhime mbura ( Bukakare), ne satumwa zae sa musimira.12Kuruma ne binwambya wahita na kumba ku kaperenaumu, iwe na nina wae na bana chambo ne satumwa zae; nati barikanga tuko matumingi13Ne pasaka ya bayuda ti rikwihi. Yesu wataya na kumba ku Yesu saremu. 14Wasunga kumunda ne numba ya ôngo ebeya timbachurishange esa kambu na bimboro, na tutiti nambi bambundura nya e mbehe, timbari mo (Timbarikakamo).15Waonta muri werishushurambo warikitanya mbimbanti kumunda ne numba ya ôngo, ne bimboro nesa kambu; warita ne mbehe byambo bambunduranyi ne riendwa ne mesa sambo. 16Washisha imbi babe sanga ba churishange e tutiti; mutushe to anga ikiya enumba ya tinta imbese ya ichu rishiembo bikai.17E satumwa sae baka ndira mbuu byamatire rura: Emono we numba yambe wamanikindanya. 18Na bumbo ba Yuda bamusumbie, bamushisha, kiterere kinicho chasetusheya ôngo, kumba umaronja e binwa mbyo? 19Yesu wasumbya bo wemba: muendure e numba ya ôngo chi nani nasesimanya tuyo kuruma na matu a shantu.20Nabumbo ba Yuda bemba; enumbaya ôngo chi, raimbwanga mukati na mutu amaika makumi anye na mutuba na ôngo useimbaroo mu matu ashantu? 21Araki iwe wwembanga mwisha ne mubaye mumbi wae. 22Na bumbo wakianga wa mafuka ituka murikwa ( Musida) esatumwa sae baanikira bu webangae, basimira ndo rwandiko nacho kinwa chebangae Yesu23Na wakianga uriku Yesu saremu mu kiranga che pasaka, mukatine matungo esikukuru, ebeya bingi basimira e rina rae, basunga e biengekobi bikiange yee. 24Arakini Yesu tiwai sunganga kurimbo, mwisha iwe babesenga usi bimbanti. 25Na mwisha tuwaana nga kirone mweya uma utura e mwasi ya upe mwisha iwe wisine wasimbanga inchi kirikumuda ne beya

Chapter 3

1Ambesenga mweya uma mufarisayo, rinarae ti Nikondemu, ti mu kakare uma wa Bayuda. 2Iwe weyanga kuri Yesu mutu, wamushisha rabi, bante tusimbi ôngo mu hani. ôngo tukange kuri ôngo mwisha kusira mweya ngu wamukocha ikia bushicharo imbi bikiya nge ôngo kuti ôngo wisine wabundike ima nae.3Yesu wasumbya, wamushisha, iyira, iyira, nikushi shange. kumba mweya tiwambutwa meta ambi watakochi isungae wame wa ôngo. 4Nikondemu wamushisha: buni wamukiatu mweya wakoche imbutwa na iya mu kungu? wamukocha ikime mubura wa nina meta ambi nibutwatu?5Yesu wasumbya: iyira iyira nikushishange kumba mweya tiwa nubikwa mu mecha na mu mutima, watako che ikime mu wame wa ôngo ( Wamu bingu). 6Ichi cha butwa mu mumbi ticha mumbi: nachi cha butwa mu mutima ticha mutima.7Ongo anga inyeka mwisha nakukushisha rarengekama umbutwe meta ambi. 8Eriyuhu retangu huku kwashimaro, ne murenge waro urikirwange arakini tongosi kutukange ôngo amba kukwendange ôngo: nabumbo kira mweya ngu wa mabuntwa mu mutima9Nikondemu wajumbya wa mushisha: ebinwa bi bya mukoshekana buni? 10Yesu wasumbya, wamushisha: ongo muhani mu Isdraeli na tiongo usi ebinwa? 11Iyira, kukushishange, wembange bibisi bante. tuturange bibisungange bante, na ti mukushe emwasi yitu. umba na mabushisha banu ebumwa bye chuo nati nesi musimina, musesimira buni.12Kumba na mabushisha banu ebinwa bya mumbengo? 13Nakusira mweya nguware taya ku mbingu kumba iwengu wasikanga ituka mu mbingu (Kwiyu) iwe nge bwana webeya.14Nakumba Musa wasi manyanga esoka mu murara, nange bumbo rarenge kama mwana wembeya naye wasimanirwe. 15Nabumbo kira mweya ngu wamusimira etarimini, arakini wambese na karamo ke matuati.16Mushabu ôngo umbu washimangaye echuo (e bama beya) na bumbo wanikama e mwana wae tingi mwishangu mweya wasemu simira watarimini, arakini washe e karamo kwematuati. 17Mwisha ôngo tiwarere mbeka engomoyaye muchuo murishuracho, arakini e chuo (Ulimwengu) ushukare mwisha iwe. 18Ungu wamusimira wataherwi, nangu tiwamusimira wa herwe mwisha iwetiwaresimira e rina re ngomo we mbeya wasimangwe wa ôngo.19Nikicho nge ruhero, mwisha echaka chameya muchuo (Ulimwengu) ne mbeya bomashima nguru ekindi (mwitumea) irenga echaka, mwisha e mikarere yambo yambesenga yema. 20Mwisha kira mweyangu urunjange e bimbi iwe ( Tiwaanana) rechako wabihirwa e chaka. amba kwisengeya muchaka ne mikorere yae yatafinirwi. 21Na bumbo iwengu iri muriyira wi sengeyanga muchaka E mikorer yae ya sumbwa ti ya tunganwa na ôngo.22Kuruma ne binwabyo Yesu ne zatumwazae béya mu chuo cha ku Yudea: wasimbanako imanabo, ti urubingange bo. 23na Yohana bumbo bumbo nae ti uru bikange ku ainoni kwihi na kusalimu mwisha mecha mingi abasanga arikuku e bea bamwiyere ne irubikwa mu mecha. 24mwisha Yohana wabesenga ti nesi wamirwa mu muyororo.25Na bumbo kwabese buhaka mukantina tumwa sa Yohana na ba Yuda mukati na binwa bye ironganya. 26Mbeya kuri yohana, bamushisha: tumwa kiri, ungu wa besenga urinabe mu mwiri we rusi Yorodani, ungu umbesenga ongo umutatange, sunga, iwe urubikange, ne beya bimbanti benda kurie.27Yohana wasako, mwemba mweya watakochiwa rangirira kikai ichi ticharairwa ôngo ichicha tuka mumbingu. 28Bamu bisine nge muma turao umbu anii nareembe, ani ti Kirisito, arakini ani neya kwambere naye.29Mine ndowa ngemuka kare we ndowa; arakini mira wa mine ndowa ungu wamusi mana na imurukiri, washima nguru mwisha ne murenge mine ndowa; nabumbo e rishima ranirariru kirwa. 30rakomena iwe wa wakangame, na bumbo nani nihiche.31Ungu wasaire e kwiyu nge mukakare we bimbanti. ungu wechuo tiwe chuo ho ne mebere yae ti ya chuoho, ungu wasaire e kwiyu nge mukakare we bimbanti. 32Watura e binwa imbi byasungangaye nambi bya rukira ngae, na kusira ngu mweya nguwarisi e mwasi yae. 33Ungu warisiya e mwasi yae wariaho kiterere chae ishea ôngo ngi iyura.34Mwisha iwengu urerwangena ôngo webange binwa bya ôngo, mwisha ôngo watakochi inikana e mutima murereka. 35Tinta washima e mwana, na iwe wamanika ebikai bibinti mumine nae. 36Ungu wasimire e mukota wi karamo ke matwati: nangu ti wasimira e mubake watasungie karamo, wasimbabu e busumbuke wa ôngo uri ambosirwa naye ( Abasirwa ne mute wae).

Chapter 4

1

2( Arakini Yesu wisine tiwarubikanga, arakini e satumwa sae). 3Wasia kuyudea, wenda turae mukatiti na ku Gariraya.4Rarengekama tu wetere mukanti na kusamaria. 5Na mbubo weya muru mbungu iwa kusamaria, rubikirwange ku sukari kwihi ne kisambu chi yakobo chamunikanga mwana ye Yosefu6Nako kwa besenga itukuriro ra Yakobo, Nabu e mubake ( Yesu) mwisha wabesanga wamarahwa murwendo rurae, warika ipo kwihi ne ritukuriro, Abesenga kwihi natambi mutumba samuko makoma. 7Mumina uma wa musa Maria weya kutuko mecha emubake ( Yesu) wamushi: pese mecha iomo. 8Mwisha e satumwa zae sabesenga tisamenda e kumbuka ku chura biyo9Nango mumina wa ku samaria wamusaka: buni ani ongo Muyuda nani musamaria umukonga mwecha kuri ani, nani tiani mumina wa kusamaria? ( Mwisaha bayuda natarisiananga na basamaria). 10Yesu wamusubie wemba: umubesenge ongo usi e mukisa wa ôngo. na bumbo umusibange inge mweya ukukongange e mwecha ye riomo, umu mukongange iwe, na iwe wamukunikange e meche ingi e karamo11Emunima wamishsha: mukota, ongo sina na kikaye sherutukire mechamo, ne kiribariba cha kime nguri, nabubo umashe kuni mecha ngi ekaramo? 12Ongo mukakare irenga ntita Yakobo, Ingu ware tumika bante erimbarimba chi na iwe kisi ne wabesanga womonge emecha ye kirimbarimba cho nebanabaye, ne bintuana baye.13Yesu wamusumbuye, wamushisha, kira mweyangu, uwomonge emeshango, watakurikira tuyo busha: 14Na kira wati ngu womonge emecha ngi umunika ani, watakurukira tuyo mbusha ye matuanti: arakini emecha ngi amunika ani asirikayo kumunda nayo kiribariba che meche, ichi kitakange cha karomo matuanti.15Emumina wamushisha: mukota pese emecha ngo kongo tarukiri tuyo busha, iruka musho we riyao tu kutuko. 16Yesu wa mushisha: enda ubikiri moke wabe na uye nae ano.17Ongo mumina wa musubya wemba, nisira abume, Yesu wa mushisha; uneba chuu ôngo nisira abume. 18Mwisha ongo uri na babume basano, nango urinabe imopina ti abume webe na bube ôngo umela yira.19Ongo mumina wa mushisha: mukota, ani nasunga bu ongo musheirwi. 20Batinta babesenga bahere renga mutanta ino nabanu mwebangebu rakomena ebeya iherere mukati na kwiyerusalemu.21Yesu washisha ôngo mumina, nisinire etambi yea kumba mutakusimanya tinta ôngo mu ruurumo amba kuyerusaremu. 22Banu mukekenge chitichosi banu: Bante tubererenge chicho si bante kuri ba yuda.23Arakini etambi eya inopina sa mabinduke ano, asekia ba baheri beri yira, basekia baheme tintangu we mutima ungu, ne riyira mwisha tinta usondeka nyange ebeya basusene nabi bakokenge. 24ôngo imutima: Nabi bamukoke mu mutima weriyira.25Ungo mumina wamushisha : aninisi mubake weya ungu ubikirurange iwe iwaseyayo washishe bo, e binwa bibinti. 26Yesu wamushisha : Aningu nebange nabe iungo (buno).27Ipo ipo esatumwa zae samwire, na wasuka mwisha babesenga twebanange na mumina arakini kwa besengati kusira mweya ngu weba nange naye ; tusondange kii ; ambati mwisha kii tiuwembanange naye.28Nabumbo ungo mumina wasiyacho nyungu yae wiendere rae kubuka kubikira e babume. 29Muye musunge e mweya uno ushishange e binwa bibinti imbi bikoranga ani uno i kirisito: 30Nabubo batuka bubuka benda kurie.31Mutambi cho, esatumwa samushoresha bemba, mukota risa biyo. 32Ngebuno washisha bo ; ani nirina biyo bi tibyosi banu. 33Na bumbo, sa shishana: kuri mweya wa kumurishiye biyo?34Yesu washishambo: biyo bani ti ikibu busasirengu iwe ware nirebeka, murikendanya emurino wae. 35Tibanu mwebange bu: kwasihere ho mweri inye yeri kaho ? nani nasebusu bukiya banu: musimange e meso inu musunge e bisabu mwisha byamakinda isehe, rarengekana ke ikaurwa. 36E mukauri uangiriranga e bisambo ne neriso njasonja e byuma mwisha ne karamu ke matuanti, mwisha e mwekeri ne mukauri bakokome ima.37Mwisha ekinwa cho nge iyira, uma nge mwekere, na upe nge mukauri. 38ani nakubushisha mwendi banu, kukao ndi tibakukora mu banu, bape bakukora, na banu mumakime mukanti ne minumbo yabo.39Na murubungu rudo iwa ba samariya bingi ba musimira mwisha ne kinwa che mumina ungu waturanga cho, umbu: wakushisha e mikorere inti yani chi ikoranga ani. 40Na bumbo imbo basamaria bakianga bamenda kuriye baraa irika nae uko ku kwambo: na warika kuko matuambi.41Na beya bingi basimera, musha ne kinwa chae. 42Bamushisha ungo mumina bante twasimira nkee. ti mwisha ukutushisha, arakini mwisha bante ki siine twamwairikirire , na twamasiba e riyira unonge mubake we chuo.43Kuruma na matu ambi wenda kuko , wenda ku goriraya. 44Mwisha Yesu kisine waturagu e musheirwi wata subahagwa mu chuo chambo chisine (ao chabutwa muwe). 45Nambubo wakianga ameya ku Gariraya, bime ku Gariraya bamukoke, basunga e binwa bi binti bikiange e ku Yerusalemu, mu sikukuru, musha imbo nabo babesenga ti bari musikukuru.46Nabumbo Yesu weyaa tu ku kanaya ku Gariraya, ipo abudura ngae e mecha ibese mau. na kwabesenga kuko mukakare uma we wame, mwana wae wabesenga ti mukoni ku Kaperenaumu. 47Iwe wakianga warikira bu yesu wameya ituka ku Yudeya na ku Goriraya wenda kuriye, wamurire wahite kuramwa e mwana wae mwisha wabesanga wa sakwa nguru ti usondange ikwa.48Nabumbo Yesu wamushisha : na hata musunge e kiterere ne bishisharo mutakoche isimirabyo. 49Ungo mukakare we wame rushishabo : mukota, iya mutangirwa chiye rikwa re mwanani. 50Yesu wamushisha : iya kuno ( tiye e nzee yambe) e chana chambe cha marama. emweya ungo wasimira e kinwa kicho cha shishi wangae na Yesu, watinge ensee.51Na wakianga uhitange, e satumwa sae sakumanena nae, bamushisha, bemba : e mwana wambe wamarama . 52Bubo washishabo e tambi chi yaramangaye. na bubo bamuturebu : mumayoro mutambi sirinda e kaburura kamureke.53Na bubo ishe wasimba imbu ho e tambi icho icho nge ya kumanenanga ne Yesu wa mushisha: e mwana wa wembe wamarama. wasimira iwe ne numba yae yinti. 54Kino nge kiterere cha meta ambi cha kiangae Yesu mutambi chi ya tukangae ku Yudea murienda ku Gariraya.
Chapter 5

1Kuruma ne binwambyo kwabesanga sikukuru ya ba Yuda, watayaku yerusalemu. 2Mukanti na ku yerusamemu, kwihi ne mubi rwe biboroti kakisha, indi rabikirwa ku Betesaida, rabesenga ti riri dushu isano. 3Kumamano kiri ye ba koni ti yecherenge mu rushu, birimirimi, birema, imbi betubonde, ( tibarindirenge e mecha ahuwe). 4Mwisha mutambi sirebe etumwa ya ôngo wasika wakime muchokisha wa huya emecha: nabubo kirangu wakime rarosamu mecha ingi amahu we warama ebukoni bwae bubunti.5Kwabesenga mweya uma ti uri na bukoni wae ti wamakinda miaka makumi achatu na munani. 6Yesu wakianga wamunga iwe wamenda toro, iwe wamusunga wasi babu emweya uno wama nuba bumo matumingi, wamushinda : ôngo usondange irama?7Ungu mukori wasaka : mukota nisira mweya ngu wamunikukuma ni inire kera, mu kiribariba mu tachi e mecha abuka, ne tambichi isondange ani ikime upemeya ti watindika ni ikime kubusondori nani. 8Yesu wamwire : simana ukukume e tange yambe, wendi.9Na mutambi cho emweyango warama ipoipo wakukuma etange yae, wenda e rutu rudo rwa besenga ti utu ru inga.10Nabubo e Bayuda ba mushisha ungu wa kurama; rutonu uturuinga, tirarengekana ongo iriya etange yambe wendi. 11Wasakombo: ungu wa kudamwa iwakushi shabu : animirie etange yani nendi.12Arakini bamushisha; inye mweyanguwa kukushisha : urie tange yambe na wende? 13Arakini iwengu wa kurama wakesa ti usi emweya ngu wakumurama; mwisha emubare ti usira tuwo, mwisha e kumanano ti riko.14Kuruma napo emubake (yesu) wamukumana ti urikumuda me numba ya ôngo, wamushisha ; sunga ti umarama; angaikia tu bimbitu, kinwa, chema nguru cha takutingi tuyo. 15Ungo mweya wiendere rae, wature e Bayuda e mwasi imbu Yesu i wakukia buno iwe iwakundama.16Mwisha na bumbo Bayuda babucha imunubya Yesu, niisonda imushura mwisha wakoranga imbyo binwa itu rwa inga. 17Emubake ( Yesu) wairebo ; tinta ni ukorange muri na mutabisi, nani nikorange. 18Na mwisha bo ba yuda basonda kuru bu wamu mushura abo, titi bwishambu wakunowa e rutu rwe inga no, nabubo tu mwisha wakubi kira ôngo bu i ishe, wironja tu na buri ôngo.19Nabubo mukota ( Yesu ) wasubya, washishabo: yera, yira nibushisha banu, emwana wata koche ikia kinwa wi sine no, arakini ukiyange cho ubu busasire ishe ; mwisha bi ubi mbiti bikiange ishi, ne mwana nae ukiyange byo. 20Mwisha ishe washi mae mwana, ne rimushea bibinti bi bikiyangee wisine, ni murimo mukiri nguru irenga nzii wasemusheya yoyo busha bu banu mushangare ( mwisarime ). 21Mwisha bu tinta uramwiange e binda muriramwa byo, nabubo e mwana nae uramwa nge imbi bashimae . 22Mwisha ishe tiwa tiwamuhera, na angone mwaya umo, arakini wanika e mwana e rubasa ruruti: 23Nabumbo e beya bibanti basubae e mwana buri bu wasu bahabo ishe, e mweya ngo tiwa suba na e mwana iwetiwa subaha ishe ngu ware murisha :24Yira, yira ni bushishange banu; iwe ngu urikira nge ekinwa chane na isimira ungu warenirebe ka ani urine karamu ke mantuanti : watanga amikira engendero e ruba sa, arakini wametere ituka musinda ne rikime mu karamo .25Iyira, iyira ni bushisha ngebanu, e tambi yeya, na iri inopina, netambi imbi barekwa baruki ra emurenge wamwana wa ôngo, nambi baserukera obaseshu kara.26Mwisha kumba ntita uri ne karamu ku munda nae wisine: 27wamunika miomba ye rironja e rubasa mwisha iwe nge mwana eweya: mubake.28Mwishishirishi mubinwabyo :mwisha e satambi seya, nebeya bibanti bi bari kumuda ne sa sinda baserikira e murenge wae . 29Nambo basetuka : imbi bakora ( ishukara) nga shuu mu bifuka rekara mo nambi bakoronga bubi, erifuka rabo rerubasa.30Anitakochi ikiya e kinwa ani kisine : umbu burukira nge anicho nge bumbo wa mukianakera e rubasa, ne rubasa rurani rwaiyira, mwisha tinisondange kishima ani kisine, arakini e mashimane aye tinta ngu wa renire beka. 31Kumbi na kwitanta ani kisine, e mwasi yani ti ya iyera. 32Upe utatange, nani nosi umbu e mikorere yaye ungu utatange ra iyira.33Banu mukurebeka e beya kuri yo ani, na wameba iyira. 34Arakini anitinirukirange e mitatanyi kuri beya: arakini ne bange e binwa bi mwisha bamu mushee (musunge) ishikara. 35Iwe wakesa chaka cheri saka ne rungere, na banu mukushima ikokoma mu chaka chae musatambi.36Arakini e mukorere ngu uri nani warenga ungu wa yoani, mwisha e murimo wa tinta warepeseko nikindeyo, na ino pina nikorange toyo, isungwange imbu tinta i ukoreshange, warenirebeka . 37Na tinta ngu wanirembekanga utatange e murenga wae timu kurukio mu tambi sisi nti; omba timukusunga ne susange yae . 38Na timukuranga e kinwa chae kumunda ninu, mwisha banu timuku musimira iwe ungu wamurebekanga nae .39Banu musondange mu mukati ne rwandiko, mwisha banu musubu kumunda nambo murikire karamo ke matuanti; ne mitiro cho nge iturirenge byo : 40Amba timushima iya kuri ani mushee e karamu .41Ani tinakushee e bubi me kuri e beya. 42Arakini namabusimabanu umbu musira mashimane a ôngo kumunda ninu.43Ani nameya murina ra tinta wani, nabanu (timunikoke) timukunikoke ; kumba upe weya murina rae wisine, ungo musemu shima (ao musemukoke). 44Mumukocha buni isimira banu mu banu, na mutuku sonda e buhime bubo butukange kwa ôngo ungu wisine .45Musibibu na sebusonge re banu kuri tinta: kuri uma ho ngu wase busongere yo, amba musa, warindira tu . 46Mwisha kumba musimira musa, kumba musimira ani; mwisha iwe nge watirange e mwasi yani. 47Arakini kumba ti musimira mitiro yae musesimira e binwa byani buni ?

Chapter 6

1Kuruma ne binwabyo, Yesu wasoka kwa mwiri ne nyasa ya kugariraya nye nyasa ya ku tiberia . 2Ne kumanano kiri ya mutucha mwisha ba kusunga e bishisharo imbi bikukierengae e bakoni. 3Na yesu wataya mu rou (kirama), na kukowarika ima ne satumwa sae .4Ne pasaka, sikukuru ye bayuda, ya besenga tiri kwisha . 5Nabubo yesu wakionga wakukuma e meso aye wasunga e kumano kiri yeya kurie, washisha Filipo: tuchure e tubasa kuni, imbi bashe birisa? 6Webanga e binwa bya bwisha ne rimwereka, mwisha wosi wisine umbu wamukiyaye .7Filipo wamusumbya: etubosa twe dinari ma na ambi twatakochi irumira mumbo, kira umo washe kakekeho . 8Umo musatumwa sae Anderea, munachambo wa simoni Petero, wamushisha: 9Hana arimwama, uri na tumbosa tusano ya shayiri na bikwa bimbi bikekebikeke, na bubu imbi bya sekea ngi mumbi beya bimba nti buri bana ?10Yesu wemba : rikwecha e beya; kwabesenga bisu bingi ipo abesengabo na bumbo e babume barikapo, arehebo elefu isano . 11Nabumbo Yesu watinge tubosa watanta ôngo, wabanyiye imbibabesenga o: na byo bikwa irenge kana nabo wasasembo . 12Na bakianga bama hatirirayo, washi sha e satumwa sae; musonge e byunda byunda bi byamasiya, bya tarimini mu kikai .13Na bumbo basonjasonja barisiya mitundu ikumi na imbi mu byunda bye tumbosa tu tusano twe shayiri ichi yama siyambo e masiyanyiwa ambo . 14Imbo beyabo, bakianga bamasunga e kishisharo cho cha makiya Yesu, bemba: uno yira mushee rwi iwe ngu wameya mu chuo. 15Nabumbo Yesu wasimba bu bakesa basondange iya kumuringa imisimanya wa bese mwana, watuka wenda tu abasirwa ne tanta (ou) iwe kisine .16Etambi ya besenga ti e buntu wa masira, esatumwa sae sahita ku nyasa . 17Bakime mu kitange, baanja isoka kwa mwiri iende ku kape renaumu, na tiebutu wamasira, na titi Yesu we yere mbo. 18E nyansa ya taja iruru bana, e riyuhu rikiri rarengana .19Na bubo batenjwatenjwa burenga wa birometere bisano amba mutumba, basunga Yesu tiurembera nge iyu ya nyasa tiya urikwihi ne kitange, basubaha . 20Arakini washishabo: ani uno, anga isubaha . 21Nabumbo basanda imuki mia mu kitange: na murima e kitange cha soka mu mwuringo we chuo inchi ehenda nge mubo.22Erutu ndu rwa ambi e kumanano chi ya besenga ya simana kwa mwuri ne nyasa wasinga tikusira tu kipe kitange uko, ina tikima ho kiriko, bakianga bamakime e satumwa saye: na bumbo tu Yesu tiwa kimenga kumuda nacho kitange ima ne satumwa arakini e satumwa arakini e satumwa sae sinda ito sisine . 23Arakini bitange bipe byeya ituka ku tiberia kwishi napo arirenga mbo e pamba (etubosa ) mutambi cho mukota ôngo .24Nabumbo e kumanano Yesu yasunga ti mukota ti usirako, omba e satumwa sae, imbi bisine bakime mu bitange, benda ku ku kaperenaumu ti basondange mukota Yesu . 25Bakianga bamasunga Yesu kwa mwuri ne nyasa, bamushisha: Rabi (mukota) ukuja ano mutambi singa?26Yesu wasubiembo: wemba, muriyira; muriyira nibushi shange banu, banu muniso dange kimwisha mukusunga bushisharo, arakini mwisha mukurisa e tubosa na musiku ta na . 27Mukori mirimo mwisha ne biyombi bya biha, arakini mwisha ne biyombi byamu rika kumunda ke matuati, e mwana we beya inchi cha sebunikaye, mwisha iwei warerierwa kiterere na ishe iwe nge ôngo .28Arafu bamushisha: tukiyenkii, tusheyi ikora murimo wa ongo? 29Yesu wasako, niibashisha: hino murimo wa ongo, musimire uungu uri nayi..230bamushisha: ukiya inye kiterere, tusunge, na tusimire? na ukora inye murimo? 31. batita binu barisanga biyo byatuka mumbingu [ mana] mumurara, kama buumbu bwatirwanga: Waninka bo mukate wiituka mumbingu.32Yesu wabashisha: muriira, nibushishange baanu, nti musangi wabuninkanga baanu mikate ina watukanga mumbingu, rakini tita wani wabuninka baanu mkate wiira ituka mumbingu. 33Mwisha mukate wa mumbingu nti uungo watuka mumbingu, niininka echuo kikiti. 34. basi bamushisha: mukota kirotuu tuninke emukate uno.35Yesu wabashisha: aningi mukate wekaramo, uungu wiya kuri ani watakochi irukira tuu rwaaka, na uungu wansimira watakochi irukira mbusha tuu. 36Rakini nakubushisha baanu kuba mukunisunga buumbo, rakini ntimukunsimira. 37bibatiimbi tita ubaninkange baseiya kukwani: na uungu wiiya kukwani ntakochi imutaa kubutara.38Mwisha ntinakuhita ituka mumbingu inikore bya sasa ani, rakini byasasa uungu wantumanga. 39Na biimbi ntiisasa ya tita uungu wakuntuma, kiro na riminya ata uma mubiimbi banininkangawe, rakini nimufuke mumatu nya hende. 40Ne mashimane yae tita uungu wantumanga, kira mweya angu wasunga mwaana niimusimira wapate [ washee] karamo ka hende, naani namufuka muntambi ya hende41Basi wayuda banungunika mwisha wakweba: aningi mukate wahitanga ituka mumbingu. 42Beeba: uno ntingi yesu, mwaana wa yosefu, tita wae na nina waye twabasiba? Basi, mwisha nkii webange:43Na bumbo yesu washumbya: washiska mbo: anga ( isumbuka) kinyosa mukanti. 44Zusira mweya wamukocha iya kuri ani mupaka tinta wesinengu warenirembeka wamurishe: nani nasemufura eruturwa hende. 45Yamatirwa kumunda ne bashe eri: nambo bibanti basebese timbamahanwa na ongo. Na bumbo kira mweyangu warerikira tinta, nerihanwa, weyi kuri ani46Ti mwisha mweya wa kusunga na natinta iwe wakutuka kuri ongo, iwe ngu wasunga nana na tinta. 47Iyira, yira nibushishange banu, iwengu wanisimiro ani uri nakaramo kematuanti.48Ani nge kabosanke karamo. 49Batinta binu barisanga nana mukanti ne burara bakwa.50Kano nge kabosa kasika ituka mu mbingu. washee irisa nko, watakwi. 51Ani nge kabosa nke karamo inki kasikanga ituka mu mbingu; kumba mweya wamarisa ekabosa nkii, wasembundike matianti: ne kabosa inki kasenikama ani mumbi wani, naseshurishaho mwisha ne karamo nke chuo kabosa nke karamo.52Na bumbo bayuda bafundana mukanti nambo bembe; e mweya uno wembange buni watunike bante e mumbi wae turise ao? 53Na bumbo yesu washisha mbo: iyira, iyira ni mbushishange banu, kumba mutakurisa e mumbi we mwana wembeya, ne riomo echama yae tibanu busira karamo kumuda ninu.54Iwengu urisange e mumbi wani, ne riomo echama yani, iwe uri ne karamo nkre matuanti: Nani nase mufura eruturwa hende. 55Mwisha e mumbi wani imbiyo bye iyira, ne chama yani i mecha e uyira. 56Iwe ngu wisange e mumbi wani ne ri omo e chama yani iwe warika kumuda nani, nani kumunda nae.57Buri bumbo tinta ngu ushere wanirembeka ani. nani nirika nga kuri tinta: bumbo ungu unirisange, nae wa seshukara mwisha nani. 58Uno nge kabosa karesika ituka ko kiyu mu mbingu, ti burimbu ba zoo banu base senga tibarisange e mara, bakwa: yeyee iwe ngu urisange ekabosa nkii wase shukara e matuanti. 59E mbinya mbi webanga byo turi a sina gogi, e tambi chiyabesengae ti uhanangeku kapernaumu. bingi bakuruka kuruma.60Na bumbo e satumwa sae singi sakianga samarukira nabo, bemba: ekinwa kino cha suma, enye ngu wamukocha irukira cho? 61Arakini yesu wisini wasimba cho imbu e stumwa sae bamusimbu ke mwisha ne kino cho, washisha mbo: ekinwa chi cha busimbusha?62Na bumbo nkii, kumba musesunga e mwana we mbeya wamataya ku kwarikangae kare? 63E mutima i urubukanga e karamo: e mumbi tikikai ebinwa mbi babushanga ani bya mutima, nambyo ke karamo.64Arakini kuri bape mukanti ninu tibasimira, mwisha yesu wasimbanga itukire raroso inye mweya tiwasimira na inye ngu wasemushurisha. 65Wemba: mwisha na bumbo ni bushishange banu imbu kusira mweya ngu wa mukocha iya kuri ani na tiwanikwa nsee na tinta wani.66Mwisha ni binwa mbyo, bingi mu satumwa sae bakuruka kuruma, na batasumbvi tu ima nae. 67Na bumbo yesu washisha mbombi ikumi na bambi: banu nambo musasire ituka? 68Nabumbo simoni petero wamu sumya: mukota, twasenda tu kurinye? ongo i urine binwa mbye karamo nke matuanti. 69Na tamasimira na tamasimba ongo i ntakatifu wa ongo we shukari.70Yesu wasumbya mbo: tinarembu rondora banu ikumi na bambii na uma winu ii mushumbu? 71Wembanga mwisha yuda isikariote, mwana wasi moni, mwisha iwe ii wase munikana, na iwe nae wa mbesenga uma mumbi ikumi na bambi.

Chapter 7

1Nakuruma ne mbinwa mbyo, yesu wenda ku gariraya: watasiondi eenda ku Yuda, mwisha wayuda babesenga basondange imushura. 2Ne sikukuru ya bayunda, utu rukiri iwe bibanda, ti rurikwihi.3Na bumbo bana chambo ba mushisha, tuko kuno, enda ku Yudea, bumbo e satumwa bae sa sunge emirimongu ukorange. 4Mwisha kusina mweya ngu ukorange ekino cha kimbu, ao chabiswanawe kisine usondange bamu simbe, kumba umakia ebinwa bumbo, mishee ongo kesine mu chuuo5Mwisha hata na banachambo ti bamusimiranga. 6Na bumbo Yesu washisha mbo; etambi sani tinesi sarumira arakini esatambi sinu kirontu sarengeka. 7E chuuo chatoko chi ibumba abanu, arakini ani niturange mwasi imbu e murimo wabo wabu sabusa.8Mutae kasa banu mukisenge, titi ana nesinataya musiku kuru ino, mwisha e satimbi sani tinesi sarumira. 9Wakianga wamakinda ishisha mbo e binwa mbyo, warika na kumba ku grairaya mahano munyumba ya ongo.10Arakini mukashangitikake anga bana chambo bataya, na bumbo iwe nae wa taya inda mu sikukuru cho ti kwishea, arakini kumba kuribisa. 11Na bumbo bayuda bamu sonde kanya munkanti ne sikukuru, bembo; iwe wikuni?12Abesanga tiaribose buingi munkanti ne kumanano mwisha nae, bape bemba; iwengu mbemba anga, arakini watima e kumanano. 13Arakini tikwa besenga mweya ngu werimutiko tiko na baru kiranga, mwisha babesenga ti basubaha bayuda.14Na ambesenga munkanti ne sikukunu Yesu wataya, wakime ku muda ne numba ya ongo wahanisa mbo. 15E bayuda bashangara baabuka mbeba; e mweya uno wamasimba isoma buni na iwe tiware nanwa? 16Yesu wasubiyembo; wemba e mahono ani ti ani, simbu yangu warenirembeka.17Kira mweyangu usasire ironja ishima rae, wasesi ba e mwasi yangoo mahano, kumba utuka ngekuri ongo, amba kumba ani niberenge mu mwomba wani. 18E wengu wemberenge nu mwomba wae wisine, wisondere e buhime wae kisine, arakini ungu wisonderenge e buhime wae warenirebeka, uno mweya weriyira amba kumuda nae kusira bumbi ( Bukongobanya)19Musa ti warebundika banu e niomba? arakini kusira nangu uma mu banu ingu urangange e miomba, mwisha nkii banu nusondange inishuura? 20E kumanano yasumbya, bemba; ongo ngu e mweya we bashimbu enye mweyangu usondange ikushura.21Yesu wasumbya, washishambyo nakianga murimo uma, na banu bibanti timusubaha (Ao kishangara) 22Mwisha na mbo musa wabundi tohara( ti mwisha ya kutuka kuri Musa) na banu erutu ndu mwe riinga ti muria e mweya murutende23Kumba mweya wariewa murutende utu rweriinga, e mwomba wa musa utano iri, musimbukire banu mwisha na kuramya mweya uruturwe iyinga? 24Anga ihukumu chukumu ye meso, arakini muhukumu e hukumu yirira bakakare basoda itinge Yesu25Nabumbo bape mbeya ba yerusaremu bembo; uno ti iwe i bamosondange imushura? 26Sunga, wiembe rengee mbumbo mbumbo, na tiushishi wange kinwa? kuti e bakakare mureyira bamusi imbu iwe i kirisito? 27Arakini uno bante tusi kutukirengee, arakini mukiranga chi chaeyayo kirisito, na kura tambayo kutukirengee.28Na bumbo Yesu warekera e murenge wae kumunda ne mumba ya ongo, wahana wemba; ani banu munisi na banu musinku kutukirenge ani arakini iwengu warenirembeka iyira, banu timumusi. 29Arakini aninimusi; mwisha nare tukire kurie, na iwe wa renirembeka.30Na bumbo basonda imutinge, arakini kwatambi nangu mweya werimutinge mumine nae, mwisha e tambi yae ya mbesenga titinesi tarumira. 31Arakini munkanti ne kuma nano, bingi bamusinira, bemba, mutambe chi yasekiayo kirisito weya, wasekiayo kiterer nguru irenga sisa ranya ngae e mweya nguu? 32Wafarisayo warikira ti e kumanano inyosange mwisha ne binwa mbiyo mwisha nae, ne bafarisayo ne bakakare mbe bakungu bakurembeka e satumwa bu bamutinge.33Na mbubo Yesu wemba; musatambi si keke nasembese ima ninu, nakuruma nasembese tinamakuruka kuringu wa nirembekanga. 34Musemisoda, namutakunisunga tu, nipi asereka ani mutakeshi iyao.35Na mbubo bayuda bembana imbo bisine mubisine; uno wasenda kuni uku kwa takoche imusunga bante? wesenda iku kurie mbeya mbi bareserekana ku bayunani ne rihana bayunani. 36Kini knwa kino chi chame mba e; musenisonde kanya na mutakusunga, napi aserika ani mutakochi iyaro dusise mecha ekaramo.37Ata e rutu iwa hende, e rutu ndu rukiri we kisenga, Yesu wasimana, warekerae murenge wae, wemba; e mweya ngu waserukira busha wei kuri ani, womo. 38Iwe ngu wanisimira ani, imbu webanga eruandiko, e ndusi se mecha e karamo sasetuka kumunda nae.39Ekinwa kino wembanga cho mwisha ne mutima, imbi banasimira basenua ngurira mwisha e mutima mutaberi wakesa tinesi weya mwisha Yesu wakesa ti wasimanyiwa nesi.40Na bumbo e beya bingi munkanti ne kumanano etambi chi ya rukiranga mbamarukira e kinwa cho mbemba; iyira uno mushaheri. 41Bape bemba; uno ii kirisito, arakini bape bemba buui, kirisito wasaire ku gariraya? 42E rwandiko ruemba bu kirisito wakutuka mu bura wa Daudi na ituka ku beterehemu uku kwarikonga Daudi?43Na bumbo ya kimia isiana re kumanano mwisha nae. 44Ne bape mubo basonda imutinge, arakini kubesi na ngu mweya uma weri mutige45Na bumbo e satumwa sa endere e bakakare ne makuhani ne bafarisayo, imbi bashishiwa nga; mushaki timukumurisha? 46E satumwa sasumbya; kusira mweya wameba mweisha nambi byembangee.47Na bumbo bafarisayo basumbya mbo; na mbanu hotu mumitima? 48Na enye tu munkanti ne bakakare amba mu bafarisayo ungu wamusimira? 49Arakini e kumanano chi tiyosi e mwomba baherwe.50Nikodemu washisha mbo (ungu weyangu kasa kurie mutu wabesanga uma mumbo) 51E mwomba witu uri na ubasa we mweya ubere ye rimurukira raroso ne risimba e binwambi bya kukiae? 52Basumbya, bamushisha; na ongo umatuka ku Gariraya? sonda, usunge mbu umatuka ku Gariraya ti kura tukire musheheruri.53Benda kira mweya munumba yae.

Chapter 8

1Yesu weenda muntata ya kumizeituni. 2Mukomakoma nguru wakuruka tu munyumba ya Ongo, ne beya bibati bamwendere, warika niihanaboo. 3Ebatirii ( Ebaandishi) ne wafarisayo bamurishiye mumina musingirani, bamubika munkanti.4Bamushisha; muhani, Emumina uno bakumutinge ti usingiranange. 5Na bumbo munkanti ne mwomba wa musa watusimbunga e mbeya bari buno bakomenwa ikasurwa makoi, Na Ongo wemba buni? 6Bemba e kinwa mwisha nerimureka, kusudi bashee e binwa bye rimusongere, arakini Yesu wakumbakumba ti utirange e munewa e kwasi.7Na bakianga bamisimwa murimushishisha, usimanya, washishambo; ungu usira bimbi wabese waroso murimusuda ikoi. 8Na bumbo wakumbakumba tu, ne utira e mune wae kwasi9Nambo, bakianga bamaruki bishishirisha kumunda nambo watuka uma uma, e bakungu batangira ituka na mupaka nangu wa hende, Yesu wasiaho iwe kisine nangu muminti wasina munkanti. 10Yesu wisimanya watasungi anga ne mwea, wabese ti ngu muminano usimene, wamushisha' Ongo mumina, imbi kabuya kukusongere bari kuni? kusira anga tu ne mweya ngu uma, wakesa ukutikonge? 11Wamushisha kusira anga ne mweya, mukota Yesu wamushisha; amba ani tinikutikonge, iyendere, angatuyo ikia bibitu. Yesu chakache chuuo.12Nabumbo Yesu wemba nambo tu wemba ani i chokache chuuo; ungu wa tucha watendi yo mu mwirimwa iyira, arakini wasembese mu chaka che karamo. 13Nabumbo bafarisayo bamushisha; Ongo witatange Ongo kisine ha, emitato yambe tiya iyira.14Yesu wasubya, washishambo; arakini tanta ani kisine, ekitanta kwani kwa iyira; mwisha, ani nisikukutukange ani na nako kwenda ani. Arakini banu timusiku kutukange ani nako kuenda nge ani. 15Banu mukerange ubasa munamuna ye mubi, arakini ani tinitikonge mweya. 16Simbu kumba nikerange erubasa rwani, erubasa rwani raiyira, mwisha ani tiniri amisine, arakini nirina tintangu wanirebekanga.17Nabumbo munkanti ne mwomba winu ya tirwa; tureno ye beya bambi tiiyira. 18Ani nge mweya uma ungu witurirenge e mwasiyae, na tinta ngu wanu warenirebeka nae uturirenge19Wimbo bamushisha, Iso wambe urikuni? Yesu wasumbya; Ani tibanu musi, amba tinta wani banu timu musi mumubesange banu munisi mumusimbaye tinta wani hotu. 20Ebinwe mbyo Yesu webanga byo mutambi chi yambesengae kumuda nenumba ya Ongo tuhonange, kumuda ne ndani yeribikire behe; Arakini kutabese anga ne mweya umo weri mutinge mwisha e satambi sae sabesenga satamarumira nesi.21Nambubo Yesu washishambo tu; Ani niendere rani, na banu musesoda tu , namusekwire mubi mbimbi binu, naku kwasenda ani mutakoche kwirishako. 22Bayuda wemba; wasishwa? mwisha wemba bu uko kwasendakusira mweya wamurishako.23Washishambo; banu mutuka kwasi, nani nitukange e kwiyu banu beya bye chuuo kino, Ani ti mweya we chuuo kino. 24Na bombo nabushishanga banu; musekwayo mu bimbi binu; mwisha kuti timuko cha isimira imbu aninge kiberebere, musekwire munkanti ne bimbi binu25Na bumbo bamushisha; Ongo inye? Yesu washishambo shushu nabushishanga itukire kare kare. 26Nini na binwa bingi byeriemba ninu neribuhera banu ruhero mwisha ninu Arakini ungu wanirembekanga iwenge uriniyira nani nebange munkanti ne chuuo ebinwambi barukiranga ani kurie. 27Tibasimbambu, washishanga bo e binwa bya tinta.28Na bumbo Yesu washishambo; ikiranga chi chasekiayo isimanya e mwna we beya, irusesimba yo umbu aninge iwe, natakoche ikia kinwa ani kisine; arakini irenge kanya na tinta wani imbu wanihananga e, imbu we mbange ani. 29Naengu wanirembekanga uri ima nani; tinta tiwarenisia ani kisine, mwisha nikiange e tambi sisi ti ebinwa byae mukokome. 30Wkianga wembange ebinwambyo bingi mumbo bamusimira.31Nambombo Yesu washisha, e bayuda imbi bamusimiranga; kumba muserika mu kinwa chani banu; satumwa sani muriyira. 32Na banu musesimba eriyira, neriyira rasembubika mu buhuru. 33Bamusmbya; bater itabutwa na Abrahamu, hamba titabesenga munktanti ne bukombe wa byaye munkanti ne bibanti; na mwishaki wemba; butasembese mu buharo34Yesu wasumbya mbo; iyira, iyira nibushishange banu kua mweyangu ukiyange bimbi ( mukombe) imukori wa bimbi. 35Ne mukombe watarikanga kumuda ne numba matianti; Arakini mwana urikanga mo kira utu. 36Kumba e mwana nke wabubuka banu mu buhuru. musembese ne buhoro iyira.37Ani nosi imbu banu i buta ya Abrahamu, Arakini banu musondange ishura mwisha ne kinwa chani kisira dikaro kumuda ninu. 38Nembange e binwa mbyo basunganga Ani kuritinta wani, na banu tu mukiange e binwa byo byarukiranga banu kuribaso banu.39Basumbya, bamushisha; Abrahamu iso banu, Yesu washishambo, mumumbesanga bana ba Abrahamu, mumuroyange emirimo ya Abrahamu. 40Arakini imbumbo banu musondange ishura, e mweya ngu wakesa ubushishange eriyira, indirarukiranga Ani kuri Ongo, Abrahamu tiwarekiya buno. 41Banu mukiange e mirimo ya baso banu, bamushisha bante titarebutwa mubusingirani, turi na tinta uma iwe Ongo42Yesu washishambo; bumba amuybesange Ongo; Iso banu, mumushimange; mwisha natukanga kuri Ongo nani na meya, amba tina kuya mu mutima wani, Arakini iwa kunirembeka. 43Binwa bini byata mukocha isimbi rira banu e mwembe wani? ti mwisha mutakoche irikira e kinwa chani 44Banu batinta winu mushumbu ne murao wa boso binu banu susondange ikiyambo iwe wabesanga mushu ri itukire karekare, na tiwarikanga muriyira mwisha kumuda nae kusira iyira, na ishe we bushukushuki.45Nani, mwisha nembange eriyira timunisimira. 46Inye munkanti ninu unisongerenge mwisha ne bimbi? kumba ne mbange eriyira, mwishaki mutakoche inisimira? 47Iwe wa Ongo, urukirange e binwa bya Ongo na bumbo banu mutakoshi irukira mwisha banu ti ba Ongo.48Na bumbo bayuda bamu sumbie, bamushisha tiwembange shuu imbu iwe mweya wa kusamaria, na uri na bashumbu? 49Yesu wasumbya; ani nisira bashumbu arakini nasubaha tinta wani; na banu timumusumbaha50Nani tanga soda e weru wami anisine; uriko umangu usondange ne rihukumu. 51Iyira, iyira nibushishange banu, kumba mweya watingirira e kinwa chani, watasungiyo irikwa ra heme52Nabumbo bayuda bamushisha; bumbo twasibankembu Ongo i urine bashumbu, Abrahamu wa makwa ne basheeri na Ongo wemba; kumba mweya witingirire mu kinwa chambe wtasungiyo erikwa re matu waiti. 53Ongo mukakare irenga tinta witu Abrahamu, na iwe nae wamakwa? ne basheeri nambo ba makwa, umironja mbu Ongo inye?54Yesu wasumbya; kumba nitatange ani kisine, bukokome wami tikikai, iwe tinta wani i utatange; na banu mwembange mbu iwe i Ongo winu. 55Na banu timumosi, Arakini ani ni misi; kumba nebange tinisi, nasebese tiani mushukishuki buri banu, arakini nimusi na natingirirae kinwa chuo. 56Tinta witu Abrahamu washimanga murisunga erutu iwani wasungaro wakokoma.57Nabumbo bayuda bamushisha; Ongo tinesi uya mu miaka makumi asano, na Ongo uresunga Abrahamu? 58Yesu washishambo; iyira iyira ni bushishange banu kumbusodori Abrahamu titinesi urabutwa, na besengo tiniriko. 59Nabumbo basobo makoi, bamutaire arakini Yesu wibisa, watuka mumumba ya Ongo weta munkanti nambo, wiendere rae.

Chapter 9

1Mumatuu Yesu wabesanga nti wetange wasunga mweya kirimirimi ituka ibutwa rae. 2Ebanafunzi bae bamushisha, Rabi, enyingi wakoranga nsambi, emweya uno wara ebabuti bae, mwisha wabutwe kirimirimi?3Yesu wabasako, nti uuno mweya wara nti babuti baye ngi bakoranga nsambi, mwisha emurimo wa Ongo ushei iomborwa itukana nae. 4Twa bashwa ikora murimo wae uungu wantumanga na nti mumwishi. Ebutuu bwajaa kusira uungu wakora tuu murimo. 5Muntambi nirikire muchuo, ani chaaka cheechuo.6Kisha Yesu ieba ebinwa ambi, mature ntee muketo, wakora esantee muketo, watira emweya uungu eketo mumeeso. 7Wamushisha, enda wishue munkati ne nyansa yakusiraamu, mukiicha emweya uungo wenda, wishuwa, na wakuruka, nti usungange.8Buumbi barikire kwihi kwihi ne mweya uungo na biimbi bamusunganga reeroso kuba ebahemi beeba, uuno nti uungo mweya warika nanti ukongange? bampe beeba, iwe. 9Na baampe beeba, angaa, ina wasusana nae,rakini abesanga webange, ani.10Bamushisha, sasa emeeso yabe yoborwanga buuni? 11wasubiya, emweya ubikirwange Yesu wakoranga keto niitira eme'eso yaani niinishisha, enda kusiroamu wiishue, hiimpo nenda, na niishua, na nashee isunga tuu. 12Bamushisha, urikire kuni? wasubiya nti nosi.13Beenda ne mweya uungo wabesanga kirimirimi ku bafarisayo. 14Na abesanga otuurwiinga muntambi Yesu wakoranga eketo niibora emeeso yae. 15hiimpo tuu ebafarisayo bamushisha, wakukiya buuni mwisha wakayi. wabashisha wabika keto munkati ne meeso yani, niishuwa, na hiimpo nakae.16Kisha emafarisayo beeba, emweya uungu nti wakutuka kwa Ongo mwisha nti waeshiye erootuu rwiinga. baampe beeba nti byawezekana emweya angu urikire na nzambi wakore binwa burimbi? mukucha kwabese isiyana munkati nabo. 17hiimpo bamushisha tuu ekirimirimi, webankii mwisha naye uungu wakukuobora emeeso? kirimirimi cheeba, mutawa. 18Hata mutambi uno ebayahudi nti bakumusimira kuba wabesanga kirimirimi na iwe wamashee isunga mupaka hiimpo babikoranga babutu bae uungu washeenga isunga (Ikae)19Babashisha ebabuti, uno, mwaniinu mwebanga mbu wabutwanga nti kirimirimi? wakukorankii mwisha wasunge ( wakuu)? 20Hiimbo ebabuti bae basubiyo, tosimbu uno mwaniituu nakuba wakutwa nti kirimirimi. 21Mwisha nkii sasa wasungaa, nti tosi, na uungu wamuoboranga emeso yae, nti tomosi (nti twamuba) mumushishe iwe kisiine mwisha mweya musima (Warengekana) wabashwa kwitondere iwe kisiine.22Babuti bae bebanga ebinwa ambi, mwisha basubahanga ebayahudi. hiimpo ebayahudi abesanga bamarisiana tayari, kuba uungu uutii waseba ambu Yesu kirisito, waashikwa ne mimbari. 23Mwisha kino, babuti bae beeba, mumushishe mweya musima.24Mukiicha muntambi ye metaabi, bamubikira emweya uungo wabisanga kirimirimi niimushisha, ninka Ongo bwine bwae. Tosi mbu emweya uno wa nsambi ( mukoriri wa biibi). 25Hiimpo ngi emweya uungo wasubiya, Abesi mweya wa nsambi, ani nti nosi. kikangi kima choosi ani nabesanga kirimirimi, na nisungange26hiimpo ngi bamushisha, wakukukorere nkii? wakuobora buni eme'eso abe? 27Wasubiya, namakindi ibushisha, na baanu nti murukire tuu? Na baanu nti mushima mubesi batucha bae (banafunsi bae)? 28Bamukamba niieba, oongo mwafunsiwa, rakini baate batucha ( Banafunsi) ba Musa. 29Tosi mbi Ongo washambaranga na Musa, rakini muuno mweya, nti tosi kwakutukae.30Uungo mweya wasubiya niibashisha, mwisha nki, bino binwa biishishara, kuba ntin moosi kutukawe, na buumbu bwa amoborawe eme'eso yani. 31twasisa kuba Ongo watarukiranga bisansambi, rakini kuba emweya uutu wihicha kuri Ongo niikora byasasawe, Ongo waamurukira.32Itukire iribucha rechuo, tutanga rukiranga mweya uutu hobora eme'eso ya uungu wariobora me'eso ya mweya kirimirimi. 33Kuba emweya angu nti watukanga kwa Ongo, kuba nti wakukora bino bibitu. 34Basubiya niimushisha, ubutwanga munkati nesansambi nguru, na oongo utuhana baate? hiimpo bamuhensa ituka mumbari.35Yesu warukiranga kuba bama mutunja kwiyo ne mimbari. wamushee niimushisha, usimora mwaana wa mweya? 36Wasubiya niieba, inye, mukota, mwisha na ani nimusimire? 37Yesu wamushisha, umamusunga, na uungu ushambarange nabe ngi uungo. 38Uungo mweya we'eba, mukota, nasimira, hiimpo wamushudiya.39. Yesu we'eba, nti bakaengi bashei isunga (ikae) na biimbi basungange (bakengi) babesi birimirimi. 40Kisha ebafarisayo biimbi abesanga bari hiima nae barukira ebinwaabyo nimushisha, na baate birimirimi? 41Yesu wabashisha, kuba musibanga birimirimi kiro mutakochi ebese na nsambi. hata buumbo, mwebakee, twasunga, nsambi, sinu sa rika

Chapter 10

1Musimire, buhoro nibushushange, uungu watachi ikime murubi rwa kiboro, rakini wataya muimpe inse, emweya uungo mwiibi na muchokori. 2Uungu ukimengi murubi nti murangi we kiboro.3Kwae murangi warubi imurindure ebiboro byarukiranga emurenga wae ni ibikira ebiboro byaye mumina yaboo niitunja boo kubutara. 4Waasaisha boo kumbuka biimbi bae, itangire boo, ne kiboro imutucha, mwisha basiba emurenge wae.5Batakochi itucha mwendi, rakini kisha hiimpo base kwishika, mwisha nti boosie emurenge we'emwendendi. 6Yesu webanga eburi( Mufa) mwisha naboo, rakini nti barukiranga ishuu ebinwa ambi, abesanga webange kuribo7Yesu weba nabo tuu, simira, simira, nibushishange ani rubi rakiboro. 8Bibati basondorenga biibi na bashokori rakini ebiboro nti bwakubarukira.9Ani nge rubi, kira uuti waakime ietere kukwani, waashukara, waakime kumunda niituka na iwe wiininka biyo. 10Emwibi watiyanga ntiti wiiange kashuma, ishura, niishiya namiya mwisha bashei karamo kakiri.11Ani murangi wakondo. murangi wahunda ukutonga ekaramo kae mwisha nekiboro. 12Ekahungu, kiinki kasirwanga, nanti emurangi, uungu ekiboro nti behe byae, usungange ntindi siiange ni ibasiya ni ibabeko ebiboro. 13Ne ntindi ibatinge niiserekanya boo. wabeka mwisha kahungu kasierwa na nti waraire ebiboro.14Ani murangi wakonda, na nasiba biimbi baani, na biimi baani banisiba. 15Tita honsi, naani nosi tita, naani nariya ebwingo bwaani mwisha ebiboro. 16Nirikire nabimpe biboro biingi naabo nti bamuno. naabo buumbo, nashima irisha boo, naabo baserukira emurenge waani, mwisha kubesi kikembe kima na murangi uma.17Ngi mwisha tita washima, nitunje bwingo bwaani, naniringe tuno. 18Kusira uungu watingengao ituka kukwa ani, rakini ani kisiine nakutohoo, nirikire na bwaanga bwikutoo, nanirikire tuu na bwaanga bwirishao, nama angirira endaani ino ituka kwa tita.19Emisiyana ratukatuu munkati ne bayahudi mwisha ne binwaambi. 20Biingi babo be'eba, irishumbu na ishire, mwishanku baanu mumurukirange? 21Bampe be'eba, bino nti binwa bya mweya uungo witira mashumbu. Emishumbu ya murindo meeso ya kirimirimi?22Hiimpo ya bese ootuu ya kisenga (sikukuu) yerebikwa bakwi ku yerusaremu. 23Abesanga matu ya keme, na Yesu abesanga wendange munyumba Ongo munkati ne bwaami bwa Seremani. 24Hiimpo ebayahudi bamutimbo, ni imushisha, ukusire hani murituriya mu booba? kuba oongo kirisito tushishekee.25Yesu wabashisha, nama bwiire, rakini nti munirisiya. emirimo ikorange ani muriina ratita wani ngi bwa shuhudiya mwisha naani. 26Hata buumbo nti musimira mwisha baani nti biboro byaani.27Ebiboro byaani birukiranga emwenge waani, nosi boo, naabo bantuchange ani. 28Namaninka boo ekaramo ka hende, batakochi itiya tuu, nakisira na uma wasetunjan bo mumine naani.29Tita wani, uungu wanininkanga bo, mukakare irenga bampe bibatu, na kusiro na uma uungu urikire na kaara muritunja boo munkati ne mine ya tita. 30Ani tita hoo uma. 31Batinge makoyi mwisha bamusundiyo32Yesu wasako bo, nama busheya mirimo miingi ya hunda ituka kuri tita, mumirimo hiitinjo mushima munisunde makoyi? 33Ebayahudi bamusako, nti twakuka ma makoyi mumurimo uutu wahunda, rakini murinena, mwisha oongo mweya, wiikiya Ongo34Yesu wabasubiya, nti byatirwanga muunkati ne byomba unu, na kweba, baanu bashumbu? 35Kuba wababikira bashumbu, mubiimbi ekinwa cha Ongo chiierenga bo (ne mitiro yatakochi ineka). 36Neba mwisha uungu tita wakutunja niimurebeka muchuo, unena, mwisha nakweba, ani mwaana wa Ongo?37Kuba nti nakora murimo wa tita, wani, kiro musimira. 38Kuba buumbo, kuba nikiayange byo, na kuba nti munsimira, musimire emurimo uno mwisha mupate isiba kuba tita urikumunda naani, naani niri kumunda na tita. 39Bamutnge tuu, rakini wiendere rae ituka mumine yabo.40Yesu wiendere rwaye muruharo rakuyorodani muruharo hiimpi abesanga Yoane urubikange kwansa, na warika kuunko. 41Beya biingi biiya kuri yesu. baendereya ieba, Yoane murira nti wakoranga bishisharo bibiti, rakini ebinwa bibiti byebanga Yoane mwisha uno mweya biira. 42Beya biingi basimira Yesu, itukana na Yoane.

Chapter 11

1Basi mweya uma riina rae ngi razaro abesananga mukori, akosi uri kubetania, murubungu rwa mariamu na mwisi yabo marita. 2Abesanga nti mariamu uungo uungo watiranga mukota mafuta ni ikono emiindi yae n buteo bwae, uungu munachabo razaro abesanga nti mukoni.3Hiimpo ebisi bano barebeka mwasi kuri Yesu, nii eba, Mukota kaye uungu mushimwa wabe wasakwa. 4Yesu wakiyanga wamarukira weeba, emakoni ano hiikwa, rakini, nti mwisha ye bwine bwa Ongo ina mwisha musike wa Ongo washii isimirwa itukana ne makoni.5Yesu washimanga Marta na mwisi yabo na Razaro. 6Akiyanga warukira ambu Razaro mukoni, Yesu warikanga matu abi kwabesanga wee. 7Kisha impe washisah batucha bae (banafunsi) twendi tu kuyudea.8Ebatucha bamushisha, Rabi (Mwarimu, muhani), Ebayahudi abesanga basondange ikukaso makoyi, na oongo ushima tu kurukii tuu kuunkoo? 9Yesu wabasubiya, entambi sa mumwishi nti ikumi na sibi? uungu wendange mumwishi watakochi isitara, mwisha usungange muchaaka cha mumwiishi.10Na buumbo, kuba weenda mutu, wiishina mwisha echaaka kisira kumunda nae. 11Yesu weeba ebinwa ambi, na kisha ebinwa ambi, wabashisha, mira witu Razaro wikinde, Rakini nenda mwishambu nimusimo iyuka mu toro.12Hiimpo ebatucha (banafunzi) bamushisha, mukota, kuba wikinde, waasimuka. 13Muntambi Yesu abesanga usungu musange myaasi yerikwa ra Razaro, rakini ibo baahakange mbu usungumusange mwisha nikikinde toro. 14Hiimpo Yesu weba nabo hiira, razaro wamaakwa.15Nashima mwisha baanu, nti nabesa ko rakini baani mushei irisiya. Twendi kukwae. 16Basi tomaso, wabirwanga pacha, washisha banachabo batucha (banafunzi), Nabaate twendi tukwe hiima na Yesu.17Muntambi Yesu wiiyanga, wakumana razaro nti wakiya matu anye mwisinda. 18Nakubetania abesanga kwihi na ku Yesrusaremu, kuba birometa bishatu. 19Biingi munkati ni bayahudi beiya kuri Marita na Mariamu ibafariji mwisha na munachabo, 20Hiimpo marta warukira kuba Yesu wiya, wenda ikuma nae, rakini Mariamu waenderea irika mu munyumba.21Ngi hiimpo marta washisha Yesu, mukota, kuba obesanga Oongo urikire hano, musikiituu kuba nti wakukwa. 22Hata entambi ino, nosi mbu kikiti kyasehema Oongo kuri mukota wase kunka cho. 23Yesu wamushisha, munakinu waafuka.24Marta wamushisha, nosi mbu waafuka mumatu ya hende. 25Yesu wamushisha, aningi werifuka na wee karamo, uungu wansimira, kuba waakwa, na buumbo wabese nti waishi; 26Na uungu uriko ni inisimira watakwiyo, usimira kino?27Wamushisha, hiira, mukota, nasimira kuba Oongo ngi Kirisito, musike wa Ongo, uungu warisa muchao kiti. 28na mu tambi wabesanga wameba bumbi, wenda rae ni imubikira mwisi ya bo mariamu, wamubikira mu nama niieba, muhani urikire hano na wakubikira. 29Entambi wariamu warukiranga buumbo, wasima tete, nienda kuri Yesu.30Na Yesu abesanga ntiti nenki wakime murubungu, rakini abesanga urikire kwakumanananga nae marata. 31Hiimpo ebayahudi biimbi abesanga barikiri na mariamu kumunda ne nyumba, imuririsha, kiyanga basunga mariamu wasaa tete, bamutuha, bahakanga mbu wenda irisinda karire. 32Hiimpo mariamu, wakiyanga wamiya harikiri Yesu, ni imusunga, wake mumiindi yae, niimushisha; mukota, kuba umubesange hano, munakitu kuba nti wakukwa.33Yesu wakiyanga wemusunga nti uheengi, na wayahudi abesanga barikire hiima naye, na boo abesanaga nti bareengi, wafazaika mumutima wae, 34Weba, mumariya kuni? bamushisha; mukota, iya usunge. 35Yesu wahicha minsori.36Hiimpo bayahudi be eba: musunge buumbu bwamushimangawe razaro. 37Rakini bampe munkati nabo be eba; ngi mweya uno hoboranga ekirimirimi meeso, nti wakukocha ikiya emweya uno watakwii?38Hiimpo yesu wamunganika tuu mumutima wae, wiiya kwihi. Na riindi rabesanga ihango, nerikoyi ramabi kwa kwiyo yae. 39Yesu weeba ; mutunje erikoyi. Marata, mwisi yabo razaro, uungu mukwe, washisha yesu, mukota muntambi ino emubi wasebeseiyo wamaabo, mwisha wamakiya matu anye nti wakwa. 40Yesu wamushisha, ani nakukushisha, kuba, umasimira, uusunga e bukari bwa Ongo?41Hiimpo batunja erikoyi ndo. Na Yesu wakaye kwiyu niieba, nakutata mwisha Oongo undukirange. 42Nakusiba kubaambu Oongo undikiranga matu hati; mwisha bumbi ebeya bantimba nebangaa, basimire kuba Oongo ngi arentuma.43Muntambi abesanga wameba ebinwambi, ware mumurenge mukiri; razaro, tuka kumbuka. 44Na uungu mukwi watuka kumbuka, abesanga wa minwa mine na miindi mumukeka, ne mbaso yae ya minwa ne kitambara. Yesu wamushisha: mumuori, wendi rae.45Hiimpo ebayahudi biingimbi beiyaka kwa maria, niisunga binwa byakoranga Yesu, bamusimira. 46Rakini bampe muboo beenda rwabo kurukire ebafarisayo, batura ebinwa byakoranga Yesu.47Hiimpo ebakungu ne wafarisayo ba kumanina muruhushu, beeba; twaakiya buni? mwisha emweya angu ukorange bishisharo biingi. 48Kuba twaamusiya buno kiine, beya bibati base musimira; ebaroma basiiya na basetinge ku kwitu ne beya bitu buumbo buumbo.49Na uma mubo, eriina rae kayafa, ebesanga mukare mukiri muungo matiu, wabashisha; nti musiba kikayi kikiti, 50Rakini baanu nti mwanikirange kuba mweya uma wamukwa, kira ebeya bibati bakwe.51Nti wakweba kinwaa mwisha iwe kisune, kuruma nae, mwisha wabesanga mukakari mukiri mumwaakango, wahururkanga kuba yesu wasekwa mwisha ebeya bechuo. 52Na nti mubeya be chuo kisiine, mwisha Yesu nawe washei ntambi siiriya hiima ebaana ba Ongo biimbi sasa bananga korekore. 53Itukire erotuu ruundo bapanga buumbu bwase mushura yesu.54Yesu nti wendanga tuu twisheyange kurikire wayahundi, buumbu watuka hiimpo ni iienda murubungu ruundu rurikire kwihi ne bwerere munkati ne rubungu rubikirwange Efraimu hiimpo warika ne ntumwa saye. 55Ne basaka ye bayuda abesanga irikire kwihi, na biingi batayanga ituka erubungu ruundo mwisha ienda kuyerusaremu kubusondori ne Pasaka, bashei ishuirurwa.56Basonda Yesu, beeba hipo mubo, nti barikire barika kumunda ne kanisa, muhaka buni? Wiiya mu karamu? 57Ne bakakre bakuku beebafarisayo akosi bamarisha miyomba, kuba kurikire iungu hosi kwamubese uno mweya, warishe mwasi, bashei imutinge.

Chapter 12

1Nabumbo Yesu, matu mutumba kubusodori ne pasaka, weya kubetania, ipi abesenga Razaro, ungu Yesu wamufuranga itoka mu sida. 2Bamurnyee ebiyo bya muyoro, na marata wakora, ina Razaro wabesenga uma mubi barisanga ima naye. 3Nambubo Maria wakito erichupa re marashi, mukewe wabusi wasuma, watira e midi ya Yesu, nawakono e midi yae ne buteo wae, ne numba yarisa ne bumba yarisa ne bumba we marasshi.4Ina Yuda esikarioti, mwana wa Simoni, umo we tumwa nsae uwe ii wabesenga tiwamaride imushurisha wemba. 5Mwisha ngii titakuchurishao mubusi we mana ashatu nirinigambo e basene? 6Wemba ebinwa mbii, timwisha isakee ebasene? Ina mwisha wabesanga ti mwimbii, na tii u bikanga enkuu, na washuma imbi bwabesanga kumuda ne nkuu.7Yesu wemba, mumurenge wamabika mbyo mwisha erutu rwe sida yani. 8Mwisha banu muri ne musene ima ninu ematu ianti.9Nabumbo ebeya bingi babayuda basimba bu wakesa kuko beya beya ti mwisha na Yesu ho, Ina basunge Razaro burie, umgu wa kumufura ituka e sida. 10Ina ebakakare bye makuhane bakia ekimbu umbu bashure Razaro nae bumbo. 11Mwisha ima na iwe, bingi mukanti ne bayada biendere rambo basimira Yesu.12Mine kakoma beya bingi beya musikukuru, bakianga barukira mbu Yesu wameya ku Yerusaremu. 13Batinge e michera e mingasi na mbi batukange kumuridira: osana wa makasanirwa rwami wa ku Israeriweya murina re mwana.14Netambi Yesu wakianga wamashee e chana che Pundaa, wamutaire imbu watirirwanguro. 15Anga isubaha e kikumi cha kusayuni sunga e mwame bambe wameya; warika ambasiro ne chama che pundaa.16Esatumwa sae tisasibanga e binwa byo raroso: Ina akianga Yesu wata twa basiba nkee ibi batirwa abasiro nae, na kumba barekie ebinwa mbii kurie.17Nabumbo ekimonano ishii ya besanga iri imi nae entambi chii ya besengae na Razaro, ituka mu sida, bamuembere. 18Na mwisha ekumamano ino benda ku mukuma, mwisha bamarikira mbu wamakia bishisharo bingi. 19Nabumbo bafarisayo bahoheana munkati nambo" musunga mbu mutakoshe ikiya kinwa, mukae, echuo kikinti cha mamubunguranya.20Na abesanga bayunani bape munkati ne beya tibotayangee kukokee mukisenga. 21Iboombii beya kuri Firipo, iwe nguu wa besenga mweya wa ku Betesaida wa ku Gariraya, bamushisha: mukota, tusodange isunga Yesu. 22Na Firipo wenda, wamushisha Andrea, na Andrea na Fripo, hima, washisha Yesu.23Yesu washusha, umbu, esatambi seyo emwana webeya watatwe. 24Miriyira, yira, nibushishange banu buri echuma che buresi, kumba ticha kire kumuda ne roto ne rikwa, charika kisine, Ina kumba chakwa, ticha buta e byuma bingi25Ungu washima ekaramo kae waberiminga, nangu wasebaya karamo kae wingu bimo waseranga ekaromonkee matuanti. 26Kumba emwayangu wasekoere, wanituche, napi ariani, na ipo e tumwa yani yaserika, kumba e mweya wasenikorere, tinti wani wasemusubaha27Nabumbo e mutima wani wasunga bumbii, nani nabembe tubuni? titaa, uniramwe ino pina. ina mwisha buno nameya musitambi. 28Titaa, utate erira rambee, na ipo emurenge watuka mu mbingu: namatata, nani nasetataa tuu. 29Nabubo ekumanano ya besanga yasima na kurihi reekira, wemba mbuu kwa kesa e karingiri, bape bemba: Maraika wemba nae.30Yesu wasumbia wemba: Emurenge uno tiwakesa mwisha nani, Ina timwisha banu. 31Nabubo iubasarwe chuo kino, nabumbo emukakare we chuo kino wasetwa ekumbutara.32Nuni kumba namakumirwa mu chuo kino, tase kururayo ebeya bani ku kwani. 33Webanga ebinwambii washea tikikwire kini chasekwa nae.34Nabumbo ekumanano yasumbia: bante twakurukira mbuu munyomba. Kirisito warika e matune matu anti, Nabuni banu mwembange mbuu e mwana wa Ongo warengeka ikukumw? uno mwana we beya inye? 35Nabumbo Yesu washisha mboo: echaka kikiri ima ninu ikiri ninu. menende mwisha baanu mukiri ne chaka cho, e mwirima watabububi banu: mwisha nguu wendange mukidi tuusi kuu kwendangee. 36Banu kiri ne chakaa, musimiree chakaa, mube imbese e bana ba chakaa. Yesu webanga e binwa byo, wenda wibisama mboo.37Ina kumba wabesenga ti wamakia bishisharo binji mumeso ambo, tibamusi miranga. 38Imbubo e kinwa cha musheirwi Isaya riberere: mukota, inye i waresimira emwasi ituu? ne mwine wa mukota wamaridurwa.39Mwisha buno tibakukocha isimira, mwishu mbuu Isaya wakemba tuu. 40Wamebube emeso abwwo, na wamasumwa nguru emeso ambo batasungi, batasimbi mu mitima yambo, babuduka, na waramwambo.41Ebinwa bino bwebanga e Isaya, mwisha wasunga nga e buhime wae, na bemba e mwisi yae. 42Ina na makantii ne bakakare bingi bamusimira, Ina mwisha ne bafarisayo batatunganyi, basubaha eririkitwa mu sunagogi. 43Mwisha imbo bashimaka emitatanye ye beya irenga ya Ongo.44Yesu warekera emurenge, wemba, iwe nguu wanisimira, ina wasimira ngu warenirebeka. 45Nangu wamikae, iwe wakae nguu warenituma.46Nameya ni bese chakaa muchuo, mwisha nguu emweya wanisimira watakochi ekime mu mwirimya. 47Nakumba emweya warikira ebinwa bani, nae tiwatingirira mbyo, tinamukere ubasa: mwisha tinakuya mukere ebeya ubasa, mwasha mbuu tinareya muri kerere ebeya ubusa ina nareya kuramwa echuo.48Iwe nguu watina, nangu watakurukira ebinwa bani kuri umo nguu wase mukereyo erubasa ekinwa chi chareembwa, ii rido na semukereyo erubasa wa hende. 49mwisha tinakuemba mwisha nani kisine, Ina titaa nguu ware nituma wapese emwomba wabibinwa bi bwasembayo ani ne riemba mbyo. 50Nanosi imbu e myomba yaae ikaramo ke matu ne anti, na mbubo ebinwa byo nibange byo shushu umbu watumanga titaa.

Chapter 13

1Nabumbo kubusoderi ne pasaka, Yesu wasimba etambi yae ya meya watuke muchuo kino wendikwa Ongo titaa, kumba wamashima ebeya baye imbi bari muchuo kino, washimamboo mupaka hende. 2Na mutambi ye biyo bye muyoro, mushubu wakianga wamakime mumutima wa Yuda esikari ote, mwana wasimoni, wamu nikana3Yesu wasimbambuu ishe wama munika ebikai bibinti mu mine nae, wamatukaa kwa Ongo na tu kwa Ongo. 4Watuka mubiyo , wabikae sachayi sae kusushi, watunge ekireba wa mina ekibunda chae. 5Kuruma wariya mecha mu tengi, wabucha ishua e midu ye satumwa sae ne rikono e midu ne kireba nchie cha kuminae mumangati.6Waya kurisimoni Petero: na Petero wamushi mukota, Ongoo ushuange e midi yane? 7Yesu wamusako, wamushisha: idirikiange ani inopina ti Ongo usiro, ina usesibirira yoro kuruma. 8Petero wa mushisha: utakochi ishuwa emidii yanikiro. Yesu wamushisha: kumba ninakuwa Ongoo, Ongoo usira mashimane nani. 9Simoni Petero wamushisha: mukota, timidi yani ho, Ina emine yani ne mute wani bubombubo.10Yesu wamushisha: iwe nguu wamishua tiwakomena tu ishua emidii yae hoo, ina iwe washururuka: nabanu mushururuka, Ina tibibante. 11Mwisha wasimbanga e mweya waesmunikuna: nabumbo we mba: banu bibanti timushururuka.12Kuruma neshua emedi yambo, na ikutu ezashange zambo, na entinge ezo changi zambo, washushombo: banu muze chabukelenge ani. 13Banu mubikirange ani muhani, na mukota: banu mwebange iyira mwisha niri bumbo. 14Kumba buri ani mukota winu na muhani winu namushua e midi yinu, rarengeka banu ishuana emidii. 15Mwisha nababunika banu mitindo, murojenkuu shushu umbu wabukeerenga ani16Muriyira, yira nibushishange banu, etumwatikire irenga e mukakare, amba e tumwa timukakare irenga ngu wamutumanga. 17Kumba banu bosi ebinwa byo, wakasamirwa banu mbii murojange mbyo. 18Tinebange e binwa bya banu bibanti, ani nisimbo barodoranga ani, Inae rwandiko ruberere: ungu wakurisae kabosa ima nani, wamakukuma e kasisiro kae iyu nani.19Itukire ino pina nibushishange banu mubusodori titinesi musa etambi sii sasetuka, ungu wasimira kimba ani iiuno. 20Muriyira, yira nibishishange banu, ungu upokerenge e mwayu uunti ungu urebekange, tiwamipokere ani, nangu ii wapokere ani na wapokere iwe ngu waremireka21Etambi chii ya kianga Yesu wembambo, wasubaha mumitama yino, webere mbo, nibushushange banu umo winu wasechurisha. 22Esatumwa sae basunga, bakuya bomba, inye nguu watukurwa.23Abesenga tiariumo musa tumwa sae, tiwamiseke kuri Yesu mukumba nae, ungu wabesanga tiwashumwa na yesu. 24Na bumbo Simoni Petero wamukasure mine wamushi: Ongoo utikonge nyee. 25Iwengu wiseke mukumba ya Yesu wamushi mukota, inye?26Na bumbo Yesu wasubya: e mweya ngoo wasenika ani ekitore, asekia ekitore, wanikacho yuda esikariote e mwana wa Simoni. 27Na kuruma nacho kitore, mushubu wanukimire, na bumbo Yesu wamishisha: shi chamakia Ongoo, kiachotete.28Kwa besenga titikusira anga ne mweya ha mesa tiusie kinua cho che banga Yesu. 29mwisha mbu bape basibanga mwisha Yuda tiwe iubikangee nkuu, Yesu wamushi: chura mbii byaraa mu bante musikukuru, amba wanike ebasene. 30Iwengu wasakiwanga e kitore wasaa abuka, natiabesenga mutuu.31Napo mutambi wakianga wamasaa ekubuka, Yesu wemba: nabumbo e mwana we beya wamatatwa, na Ongo wa ma tatwa kumuda nae. 32Kumba Ongo wamatatwa kumuda nae, na Ongi nae wasine, na mutambi nima wase musimanya. 33Ebana bakeke, asiya katambi kakeke nikiri ima ninu. musesoda, na bumbo wakianga nashisha ba Yuda imbu: uku kwasenda ani banu mutukoshe isimbakoo: Na bumbo nkee nibushishange banu.34Emwomba mushisha wabunika ani, mushimane, umbu wakianga nabushima. banu na banu mushimane bumbo bumbo. 35Ipo ebeya bibanti basimbo mbu banu isatumwa sani, kumba banu muma na mashimane banu kwa banu.36Simoni Petero wamushisha: mukota ungo wendange kuni? Yesu wasumbia: uku kwendange ani, utakoche initucha, ina kuruma. 37Petero wamushisha: mukota, mwishaki takoche ikuimisa mutambi ino? nasekuto bwingo wani mwisha nambe. 38Yesu wamusaka: Ongoo usekito e bwingo wambe mwisha nani? muriyira, iyira nikushishange, e mume wa kokoo wasenibikira ti umatuna meta ashatu.

Chapter 14

1Anga itengatenga mumitima yinu: musimira Ongo, musimire nani bumbo bumbo. 2mukanti ne mumba ya titaa miridikaro ningi, kutitibo namubushisha banu, nenda kubutunganyie ipi asekiereyo banu. 3Na kumba na meda kubutunga nyie dikaro, nasekuruka hotu, niribu ni bukoke kuri ani; ipi aserikayo ani, nabanu murikeo bumbo bumbo4Naku kwasendayo ani banu musiko, ne nsee banu musiyo. 5Tomasi wamushisha: mukota, bante titosi kwendange Ongoo na twasesibayo ensee buni? 6Yesu wamushisha: Ani insee, na iyira, karamo: emweya tiusi kuri titaa, Ina kuri ani. 7Ambubesenge mbu banu mumosi ani, mumusi mbake titaa wani bumbo bumbo, etukire esa tambi nsii mumamusimba na mumamusunga.8Filipo wamushisha: mukota, tushee titaa, na bumbo raturengeka. 9Yesu wamushisha: narika ninu e matuantingi mutanganisibanga ho, Filipo? ungoo waresunga ani, wamasunga titaa, buni wamunikia tu unishishambu: nikushee titaa?10Simira mbu ani mirikumuda na titaa, na titaa kumuda nani? ebinwa bitukonge kuri ani kisine, Ina titaa ngu wanika kumuda nani ii ukorange e mirimo yae. 11Munisimire imbu ani nirikumuda na titaa na titaa kumuda nani, amba musimire mwisha e mirimo inchi ya makorerwa.12Muriyira, iyira nibushishange banu, iwe ngu wasimira ani, emirimoshe ikiange ani, iwe wasekora tu bumbo mbubo, na waseroya murimo mukiri irenga nchii, mwishambu nendange kwa titaa. 13Na mumahema kikiti murena rani, naseronja cho, titaa watatwe kumuda ne mwana. 14Kumba mumahenga kinwa hata kiribuni murina rani, naseronja cho.15Kumba mumashima, misimire e myomba yani. 16Na nasehema titaa, na wasebunika banu ope mutaberi, warike ninu mupaka hende chuo. 17E mutima ngu weriyira, ungu echuo chatakoshe imu angirira, mwisha batanga musunga amba imusimba: Ina banu mumosi, mwisha warika ima ninu, na iwe waserika kumuda ninu.18Takochi imbusiya banu kumbi naseya kuri banu. 19Mukae tambi kekee, ne chuo batasungiyotu ina banu musungangee, mwisha ani nishere, na banu hotu mukiri mure. 20Mukoti ne rotundo musesibayo mbuu ani nirikumuda na titaa wami, na banu kumuda nani, nani kumuda ninu.21Ungu uri ne myomba yani, nerisimira, iweii wamishima: nanguu washima waseshimuayo na titaa wani, nani nase mushima nerikwishea kurie. 22Yuda ( Tiiwe isikariota) wamushisha: mukota buni asekiayi wishea Ongoo kuri bate, amba ti muchuo?23Yesu wasako, wamushisha; kumba e mweya wamashima, wasesimira ekinwa chani, na titaa ni washemishima yo, nabate nabo taseyo kukwae, natwase kia dikaro yitu kukwae. 24Emweya nguu tiwashima, tiwasimira e binwa bwani, ne kinwa nchii kirukirange banu tichani, Ina rae titaanguu warenire mbeka.25Ebinwa mbyo na mabushisha takoshi irika ninu ima banu. 26Ina mutaberi, mutima mutaberi, ungu wasekia tiiaa wamurebeka murina rani, iwe wasebuhana bibinti, neribusumbukia banu bibinti imbi babushishanga ani banu. 27Nabusiere buhoro wami bani, ebuhoro wani nabuni kambo, nani nabunika ti buri bumbo e chuo kibuni kange cho na anga ititima na mumitima ninu amba anga ibese ne bwobaa.28Mukurukirambu wakumbushisha ani, niendere rani, na nasekuruka tuyo kuri banu, kumba kuti mushima mumu shimange mwisha bu nendange kuri titaa, mwisha titaa wani ii mukiri inirenga. 29Na ino pina nibushishange birikusodori byeya, na kumba etambi chii ya se yambyo. tushee isimira. 30Taakeche iemba ninu binwa bingi tu mwisha e mukakare we chuo kino weya, naiwe usira kikai kumuda nani. 31Ina echuo kisimbe mbu ani nashima titaa, nambu waki anga titaa waniraira na bumbo bukiange ani musimane tutuke ano.

Chapter 15

1Ani muzabibu wiira, natita wani ngi muhingi. 2Na kira ntabiingi itanga buta byuma, rasekerwa; na kira ntabi iingi ibutange nti washikereyo, ribute byuma miingi,3Baanu muma bese bashururu kara mwisha ekinwa chabuirenga ani, 4Murike kumunda naani, naani kumunda niinu. irengana ne ntabiingi itakochi ibuta byuma nti irikire kisiine, kuba nti rarika kumunda ne muzabibu; hiimpo mutakochi, ntiti murika munkati naani.5Ani muzabibu, naani kumunda naye, uno wabuta riingi mwisha kuba nti ani watakochi ikiya kinwa. 6Emweya kuba nti warika kumunda naani, watawi kumbuka kubi ntabi, na ntim wakama; ne beya nti bariya hiima, niitayato mukasha. Niishirira. 7Kuba mumarika kumunda naani, ne binwa byaani nti byarika kumunda niinu, muhima kira kinwaanchi chasasa baanu, base bukorecho,8Mukiicha tita wani watatwa, mubute byuma biingi; na mubese batucha baani. 9Buumbo buumbo tita washimanga ani, buumbu bwabushima ani; murike munkati ne mashimane yani.10Kuba mumihicha mumyomba yani, murika mu myomba ya tita wani, ni irika mu mashimane yae. 11Ebinwaambi na ma bashisha baanu, mwisha erikokoma raani ribesi kumunda niinu, ne rikokoma rinu ribesi uumbo (ritimizwe).12Ino ngi myamba yani, mushimane,burimbu na bushimanga ani. 13Kusira uungu urikire na mashimane irenga ano, Emweya ukuto ebwingo bwae mwisha ne biira bae.14Baanu bira baani, kuba mumakiya binwa niburerange. 15Ntakochi iibubikira tuu tuhungu (ntumwa) mwisha ekahungu nti koosi bikiyange mutoka wae; Rakini na ma bikira baanu bira, mwisha biimbi bibiti byarukiranga ani kurikire tita wani nama buture baanu.16Mukurondora ani, rakini ani naku burondora baanu, na nakububika baanu, mwendi namubute byuma, ne byuma binu bichei irika; mwisha kira kinwa kisekonga baanu muriina raani, abaninke baanu. 17Ebinwaambi nibwerange baanu, mushimane.18Kuba echuo nti chabushima baanu, musiba kuba nti yanishimanga ani kubusondori niinu baanu. 19Kuba baanu mubesanga beechuo, kongo echuo chashima beya bae; rakini baanu nti be chuo, rakini na ma burondora baanu ituka mu chuo, mwisha kino chuo chabunena baanu,20Mukandire ekinwa chabushishabga ani, entumwa nti mukakare irenga mukotawe. Kuba baninubya ani, base bunubya baanu buumbo buumbo; kuba basetinge kinwa chaani, base tinge kinu buumbo buumbo. 21Rakini ebinwa bibitumbi basebukore bo baanu mwisha ne riina raani, mwisha nti boosi uungu wantumanga. 22Kama nti niyanga nieba nabo, kongo batakochi ibese na nsambi (na bibi); rakini basiratuu binwa biiba mwisha ne nsambi (nibibi) byaabo.23Uungu wani nena ani wanena buumbo buumbo tita wani. 24Kuba nti nakoranga murimo munkati nabo, biimbi nti byakora umpe, kuba nti barikire na nsambi (bibi); rakini sasa bamatusunga niitune na ani na tita wani buumbo buumbo. 25Rakini ritiniirike ekinwaachi cha andikwangwa (chatirwanga) munkati ne byomba buumbo yabo; baninenanga busa.26Rakini muntambi emutaberi wiiya; 27Na baanu bashuda buumbo buumbo, mwisha mubesa naani ituka kubusondori.

Chapter 16

1Ebinwaambi nabushishanga baanu, kiro mwenduka. 2Base batunja baanu mumimbari; rakini sasa biiya, muntambi kira mweya ubushurange baanu waahaka kuba ukorengi Ongo.3Ne binwaambi base bukorire baanu, mwisha nti bakusimba tita, wera ani. 4Rakini na ma bushisha baanu ebinwaambi, mwisha kuba entambi sabo sasiiya, musubukiya kuba nabushishanga maanu. Ne binwaambi nti nabwiirenga byo ituka kare, mwisha abesanga nirikire hiima niinu.5Rakini niendere raani kurikire uungu wantumanga; na kusira uma wiinu waashisha; wenda kuni? 6Rakini mwisha na buire baanu ebinwa ambi; boonso bwarisa mumitima iinu. 7Rakini ani nibushishange baanu hiira, mumwaruko winu nituke (nendi); mwisha kuba nti nenda, Emutaberi watakochi ihiya kukwinu, rakini kuba namenda, namurebeka kuri baanu.8Na muntambi wiiya, waahakikicha echuo binwa bye nsambi, ne binwa bihiira, ne binwa byerihukumiwa; 9Mubinwa bye nsambi, mwisha nti bansimira ani; 10Mubinwa byeriira, mwisha nenda kuri tita, na mutansungi tu; 11Mu binwa bye hukumu, mwisha emukakare we chuo kino wamahukumiwa.12Nikiri na binwa biingi biibushisha baanu, rakini mutakochi iriya byoo muntaino. 13Rakini entambi wiiya emutima wiira, waabusheya baanu mubibiti biira; mwisha ata kweba murisasa rae kisiine, rakini ebinwaambi birukirangewe ngi byase eba we; na iwe wabutangasiye ebinwa bibiti imbi byasiiya. 14Iwe wase nitata, mwisha wasetinge binwa byaani na wase tangansa byo kukwinu.15Bikayi bibiti birikire nae tita wani byaani, mukiicha, nameba kuba emutima watinge ebinwa byani ni ibushisha baanu. 16Muntambi nkeke, muntusungi tuu, na kisha kuruma na matuu makeke muunsunga tuu; mwisha nenda kuri tita.17Kish ampo ebanafunsi (ntumwa) sae beeba, inye kinwaanki kyebangewe kuri baati, ntambi nkeke, mutukunsunga, natuu muntambi nkeke musensunga tuu, mwisha nenda kuri tita? 18Basi beeba, kini kinwaachi kyebangewe, ntambi nkeke? ntitosi byebangewe.19Yesu wasiba kuba basondange imushisha, wabashisha; baanu muchinange munkati niinu, mwisha nekinwachi cha kweba ani; muntambi nkeke muntasungi, natuu muntambi nkeke musensunga? 20Iira, nibashishange baanu, muserire ni iririsha, ina echuo chase kokoma, na baanu mubese na boonso, rakini eboonso mwinu buse base niikokoma. 21Mumina, muntambi ubutange, ukire na boonse mwisha entambi yae hiiya, rakini entambi wabese wamabuta mwaana, nti ukandirange tuu minubo, mwisha erikokomu muri buta mweya mukino chuo.22Basi sasa baanu muri naboonso, rakini nase basunga baanu tuu, ne mitima iinu yase kokoma, na kusira mweyaangu wase kuto erikokoma rinu. 23Nerootundo muntukushishayo kinwa, ira, ira nibushishange baanu, kira kinwaachi kyase kongaya baanu tita muriina raani, wase. buninka chao baanu. 24Itukire runo ootuu nti mukukonga kinwa muriina raani; muhemo, na muushee, erikokoma rinu ribesimboo.25Ebinwaambi na bushisha baanu mumifa; sasa iiya, muntambi nti neba tuu nabaanu mumifa, rakini nase bushisha baanu mumirara ebinwa byamukota.26Ituka erootundo muse hema muriina raani; naani nti nebambu nase buhemere baanu kiiri tita; 27Mwisha tita iwe kisiine wabashima baanu, mwisha baanu munishima ani, ni inisimira kuba na kutuka kwa Ongo. 28Nakutuka kwa tita, naani namiya muchuo; na nasiya tuu echuo, na nenda kwa tita.29Entumwa sae beeba nae; hiimpo webake mumurara, na nti weba mufa. 30Sasa tosimbu usiba ebinwa bibiti, na nti ushima mweyawakushishe; mukiichi twasimira kuba ukutuka kwa Ongo. 31Yesu wabasubiya: musimira kee? 32Sunga, sasa iiya, iira, byamiiya, museserekana, kira mweya ku kwae, na busensinga ani kisiine, rakini ani nti ani kisiine, mwisha tita uri hiima naani. 33Ebinwaambi na ma bashisha baanu, mubesi na buhoro kumunda naani. munkati ne chuo muushee minubo; rakini mumoe mumitima; ani na makocha echuo.

Chapter 17

1Yesu wemba ebinwa mbii, ni kukuma emeso aye enkui yu wemba: titaa e tambi yeya, tata emwana wambe, mwisha e mwana wabee nae wakutate. 2Rarengeka nambu wakianga umu nika kara mu mbeya imbi biba ti bari ne mubi, na bumbo wa nikembo ekaramo nkee matuanti ebuti bu wakianga umunika.3Buno ii karamo nkee matuantii ne matuantii, bakusimbe Ongoo, Ongo wisine we riyira, na Yesu kirisito unsu umurebekanga. 4Ani na makutataa mukanti ne chuo, emurimo nguu wapesenga ongoo na makinda. 5Na inopina nitante, titaa ima nana na ongoo kisine mu wenu mbu wabesenga uri nani tiniri nambo, mubusodori ne chuo.6Na sheya e rina rambe mu beya mbi bapesenga ongoo mu chuo, babesenga bambe, nambo bamarisia ekinwa chambe. 7Na bumbo mumasimba ebinwa bibinti bamapese ongoo bitu kange kuri ongoo. 8Mwisha e binwa mbi bibinti bya pesenga ongoo namanika mbo byo nambo baangirira byo, basi bambu iyira bitukange kukwambe, wasimira mbu ongoo i utumanga.9Nibushishange, tinihemerenge e chuo ina imbi barepese ongoo, mwisha mbuu imbo i bambe. 10Ne bibanti mbi bani tibambe, nambi bambe nambo ti bani, nanutatirwa mwisha nambo. 11Nani nisira tu muchuo chino kino, ina bano bari munktati ne chuo, na neya kuribo, titaa, ngu washururuka, wakasane mbo murina rambe, ongoo uma kuri bante.12Etambi chii yabesenga ani nambo munkati ne chuo narangambo murina rambe, imbi bapesemga ongoo narera ngambo, anga uma munkati nambo wariminanga, Ina ungo ho e mwisha e rwandiko ruberere. 13Na bumbo neya kuri ongoo, ne binwa mbi bebange ani munkati ne chuo, na ongoo erikokoma nambe riberere munkati nambo. 14Namanika mbo ekinwa chambe, ne chuo cha baambo, mwisha imbo ti mbeya mbe chuo na bumbo ani ti wachuo.15Ani takuhema mbu imbo batuke mwisha ne murenda. 16Imbo tibakino chuo buri nani ti wamukino chuo. 17Ushurure mbo muriyira, ne kinwa chambe iyira.18Amba rarengana watumanga ongoo muchuo, nambubo nani nakurebeka mbo muchuo. 19Mwisha nambo nishurura ani sine, mwisha nambo bashururuke muriyira.20Amba ti bano ho imbi bahemere nge ani, Ina imbo bumbo bumbo base nisimira mwisha ne kinwa chambo. 21Imbubo bibanti barike ima, buri ongootitaa urikumuda nani, nani kumuda nambe, ongoo ima kumuda nani, echuo kishee isimba mbu urituma.22Ebuheme mbu wakupese ani namanikambo mboo, barike mubuma buri bante warika bante mu uma. 23Ani kumuda nambo, na ongoo kumuda nani, ba sume ni besehima: Echuo kisimbe mbu urenirebeka, na ushimambo, nambu wakianga unishima.24Titaa nisodage imbi bakupe se ongoo barike ima nani ipi ari aani, wasunge e weru wani imbi warepese ongoo, mwisha unishimanga itukire e tangiro ye chuo.25Titaa ngu weriyira, e chuo ticha kusimba, Ina ani nakukusiba, nambi bakusiba umbu ongoo ii ukutuma. 26Nani nakuture mbo erina rambe, nanasesibirisharo, amba mashimane ingi ashinanga ani ambese kumuda namboo nani kumuda namboo.

Chapter 18

1Muntambi Yesu wabesanga wameba ebinwambi, watuka hiima ne ntumwa sae murienda muruharo rwe mutiri wa kiduroni, hiimpo habesanga iswa; wakime iwe ne ntumwa sae. 2Basi Yuda buumbo buumbo wamutonga, wasimbanga hiimpo; mwisha yesu abesanga wendangaanko meta miingi ne ntumwa sae. 3Hiimpo Yuda abesanga wamani kwa keembe cha basirikari. ne tuhungu we bakakare be makuhani ni bafarisayo, biiya kuuko na tusuku, mienge, ne manduki,4Na Yesu wasimbanga ebinwa bibiti imbi byasiya mwisha nae, watuka, wabashisha; baanu musondange nye? 5Bamusoko; Yesu munazareti, iwe wabashisha, inkii. Na Yuda buumbo buumbo, uungu wamukutonga, abesanga wasima tiima nabo.6Muntambi abesanga wamabashisha: Ani, bakuruka kuruma, bake kwansi, 7Wabashisha tuu: baanu musondange nye? beeba: Yesu munazareti.8Yesu wambiya: nama bushisha baanu kuba, Ani; na kuba baanu munsondange ani, murekambi bendi rwabo; 9Ritimirike ekinwa chebangae biimbo barempe Oongo nti nareriminya na uma waabo.10Hiimpo simoni Petero abesanga na bupanga, watunjabo muhara, wakera ekote kwae kwawabume. eriina rae entumwa mariko. 11Yesu washisha Petero: kurucha epanga bwabe kumunda ne hara; mwisha nkii ntoomi erikopo rakunininka tita, ntakuocho?12Kiicho kikembe ne mukakare ne santumwa se bayuda batinge yesu, bamumina, 13Bamurisha kasa kwa ana; mwishaabesanga inabe na Kayafa, abesanga mukakare mukiri mumwakaoo. 14Na kayafa ngi waninkanga wayahudi nama (mahana) kuba yakomenwa mweya uma wakwe mwisha beya.15Na Simoni Petero watucha Yesu, na umpe mwanafunzi, wakime hiimo na Yesu munkati ne batara bwemukakare mukiri; 16Rakini petero wasimana kumbuka ne rupando (ukito). Na uungu umpe mwanafunsi abesanga usibirwe ne mukakare mukiri, wasaa kumbuka, weba ne mumina angu abesanga urangange erubi, warisha Petero kumunda.17Basi hiimpo emumina anga abesanaga urangangi erubi, washisha Petero: Oongo nae nti uma mubanafunsi bauno mweya? nae weeba: nti ani. 18Ne ntumwa ne bashirikari akosi bakoya kasha ka mukaya; mwisha akosi kurikire keme;basimana niirukira kasha, na Petero wasimana hiima nabo, nti urukirange kasha.19Basi emukakare mukiri washisha yesu mwisha ne banafunsi (ntumwa) sae, na mwisha ne mafundisho (mahano) yae. 20Yesu wamusibiya: Nebanga ne chuo buumbo buumbo; na hananga matu hiati mumimbari, na mutinisa, hiimpo ebayuda bakumanenga matu hiyati, nti nebanga kinw munama. 21Mwishanki mushisha? mushishi bumbi barukiranga kuba inki kwebanga ani nabo, musunge, bosi biimbi byebanga ani.22Na muntambi wakiyanga wameba ebinwaambi, uma mubano ntumwa ebesanga warika kwihi nae, wamusunda ( wamukaso) ikofi, weeba: usako mukakare mukiri buno? 23Yesu wamusako; kuba nameba bubi, shuhudiya biibyo bibi; na kuba nameba ishu, mwisha nki unkama? 24Ana hiimpo warebeka yesu muminwa kwa kayafa mukakare mukiri.25Na Simoni Petero weeba, nti urukirange kasha basi bamushisha: Oongo nti uma mubanafunsi (ntumwa) bae? watuna, niieba; nti ani. 26Uma mu tuhungu twe mukakare mukiri, abesanga mweya wa kisasa kyaungu Petero wakeranga kote, weeba; nti nakusunganga murishwa hiima naye? 27Petero watuna tuu; hiimpo emume wa nkoko wabikira.28Hiimpobatunj Yesu kwa kayafa nienda nae munyumba yerubansa; na abesanga mukoma koma; rakini ibo kisiine nti bakukime kumunda ne nyumba yerubansa, batabesi na mikonsi, rakini bashei irisa Pasaka. 29Petero wasaa kumbuka, niieba; inye mashitakiingi mwisha ne mweya angu? 30Basubiyo, niimushisha, kuba uungu nti akosi mukori we bibi, kiro nti twa kurisha ku kwabe.31Hiimpo Petero wabashisha; bumutinge baanu kisiine na mumuhumu mu myomba iinu. Hiimpo bayuda bamushisha: baate tusira ruhusa rwishura mweya; 32Ekinwa chae Yesu kibesi kiinki abesanga wamebacho, washeya inye uuku rwasekwae.33Hiimpo Pirato wakime munyumba ye mukakare we rubansa tuu, wa bikira Yesu, wamushisha: Oongo ngi mwaami we bayuda? 34Yesu wasabiya; weba buumbo Oongo kisiine, ao beya bampe bakakushisha myasi yani? 35Pirato wasubiya; ani muyuda? kisasa chabe ne bakakare be makuhani ba kukurisha kukwa ani; uma kora inkii?36Yesu wasubiy; ebwami bwaani nti bwakino chuo; kuba ebwami bwaani abesanga bwakino chuo, kongo etuhungu twaani twa kwanirenga kiro natoriwa kuri bayahudi; ina ebwami byaani nti bwakino chuo. 37Hiimpo Petero wamushisha: Oongo mwaami kee? Yesu wamusoka : Oongi weba kuba ani mwaami. mwisha ebinwaambi nabutwanga, na mwisha ebinwaambi niiyanga munkati ne chuo, mwisha ne be hiira. mweya wiira urukirange murenge waani.38Pirato wamushisha: iira enye kikayi? ne ntambi abesanga wameba ekinwachi, wenda kurikire bayuda tuu, wabashisha ani nti nasunga ata ikosa rima kurikire mweya uno. 39Rakini baanu murikire na mucho mwinu, ani ihobora kurikiri baanu mweya uma mumatu ye Pasaka; hiimpo mushima ni buobori baanu emwaami we bayuda? 40Hiimpo bibati bakuwa tuu, beeba: nti mweya uno, ina baraba. Na baraba abesanga wibaka.

Chapter 19

1Buumbo Pirato watinge yesu, wamukama pimbo sa shambraere. 2Ne bashirikari bakunya karuku kamenke, babikayo mumatwe naye, bamu mbarisha changi yasusa chama; 3Baiya kukwae, beeba; twakukeya, mwaami webayahudi! bamukama makoti.4Pirato wasaa tuu kumbuka, wamushisha; musunge na mwisha tuu kumbuka kukwinu, musibe kuba nti nasunga kinwa cheema mwisha nae. 5Hiimpo Yesu watuka kumbuka, nti wambara karuku ka menke, na changi ya chama. Pirato wamushisha: musunge mweya uno! 6Hiimpo muntambi ebakakare be mahani ne bashirikari bakiyanga bama musunga, batarisha emurenge, beeba: tu musurubishe, tumusurubishe! pirato wabashisha: mumuringe baanu kisiine, niimusurubisha; mwisha ani nti nisungange kinwa kibii kuriwe.7Bayuda bamusako: baate turikire na myomba, na mumyombaanjo yarengekana wakwe, mwisha wiikiya mwaana wa Ongo. 8Hiimpo Petero muntambiinji warukiranga ekinwaanchi, wasubaha nguu; 9Wakime tuu kunyumba yemyomba, washisha tuu Yesu: utuka kuni? ina Yesu nti wamusubiyanga kinwa.10Hiimpo Pirato wamushisha: nti weba nani? ntiusiba mbu nirikire na kaara kikusubisha, na kaara keri kuo bora? 11Yesu wamusubiya; utukochi ibese na kaara kuri ani ata kakeke, kuba nti ukunikwako ituka kwiyo, mwisha kiichi, uungu waniriyanga mumine nabe urikire na nsambi nkiri irenga.12Ituka hiimpo Pirato wahuna imuhobora; ina wayuda batarisha emurenge, beeba; kuba hobora emweya angii, Oongo nti miira wa kaisari; kira mweya wikiya mwaami nti watina kaisari; 13Hiimpo Pirato wabesanga wamarukira ebinwaambi, warisha Yesu kumbuka, warika mukitumbi che myomba, hiimpi habikirwange fasi ya makoyi, ina mu kiebrania Gapata.14Na besanga maandirisho ya pasaka; abesanga kwihi na ntambi mutuba. Weeba na wayuda; musunge, mwaami wiinu! 15Rakini batarisha emuronge; mutunje mutunje, umurubishe! Pirato wabashisha; nasurubisha mwaami wiinu? ebakakare be makuhani basubiya; tusira mwaami ina kaisari. 16Hiimpo wamuriya munkati ne mine yabo bamusurubishe. Na bamutinge Yesu, beenda nae.17Watuka na ntiwariya emusaraba wae, mupaka hiimpo habikirwa nge ikuwa ra mutwe, namu kiebrania, Gorogota; 18Bamusurubisha kuunko, na bampe babi hiima nae, kuno uma nakuunko umo, na Yesu munkati.19Pirato watira(waandika) kibao, na wabika cho kwiyo ne muraba. Na byaandikwa, YESU MUNAZARETI WE BAYUDA. 20Hiimpo biingi munkati ne bayuda basomanga ebinwaambi, mwisha hiimpo ngi hasurubiwanga Yesu, abesanga kwihi ne rubungu; na yaandikwanga mu kiebrania, ne kiroma, na mu kiyanani.21Hiimpo ebakakare bemakuhani be bayuda bamushisha Pirato; kirouandika (kiro utira), mwaami we bayuda, rakini kuba wa kweba; ani mwaami we bayahudi. 22Pirato wasubiya; byamaandika ani na makinda iandika.23Hiimpo ebashirikari, muntambi basurubishanga Yesu, batinge esachangi sae, bakerabyo byuunda binye, mukira mushirikari kyuunda kima; ne muropo wae buumbo buumbo; ne muropo waeakosi nti washonwa, yarukwa ituka kunanda mupako kwansi. 24Hiimpo weba ibo mubo; kirotwa bengayo, ina tushatiriyo kuro (irosira), kuba yasebese yanye; emitiro itimirike riindi rweba: babanyanga changi saani munkati nabo, ne changi yani bashatirengayo irosera (kura). Mwisha ebinwaambi byakoranga ebashirikari.25Rakini nkihi ne musaraba wa Yesu wasimananga ninawe, mwisiabo nina, mariamu mukari wa kriopa, na maria magdarena. 26Hiimpo Yesu wasunga ninawe, na uungo mwanafunsi mushimwa wasimana kwihi, washisha ninawe; mumina, sunga mwaanabe! 27Arafu washisha uungo mwanafunsi: sunga nina wabe. Na ituka ne ntambiinjo mwanafunsi uungo wenda nae mupaka ku kwae.28Kuru ne binwaambi, Yesu wasiba kuba ebinwa bibiti byamakinda isira, mwisha eandiko itimirike, weeba: nakwa mbusa. 29Akosi kurikire usara rwarisa siki; barisiya sifongo na siki, bariya kwiyo ya hisopo, bariya mubuano bwae. 30Hiimpo Yesu kiiyanga wamapore esiki. weeba; byamasira; wakunya emutwe wae, emutima wae watuka.31Hiimpo bayuda, mwisha abesanga mitiro, emibi yatakochi irika kwiyo ne musaraba otuurwa sabato (otuu rwiinga), bakonga Pirato, banoe emiindi yaabo, na bakuturwe. 32Hiimpo ebashirikari biiya, bamuneya mwiindi waroso, ne wemetaambi, mubiimbi abesanga basurubiwa na yesu. 33Rakini muntambi biiyanga kuri Yesu, basunga kuba wamakindi ikwa, nti baneyanga emindi yae;34Rakini uma mubashirikari wamura itumo munkanga, na hiimbo kwa saa chama na mecha. 35Na ungu wasungana washuhudia, ne ushuhuda wae hiira; na iwe asi kuba weba hiira, na baanu mushei isimira.36Mwisha ebinwaambi byetanga, mwisha emitiro itimirike: kusira ata wae uma wanekanga. 37Natuu hiimpe mitiro yeeba; basemusunga uunga bamushikanga.38Nakuruma ne binwaambi, Yosefu mweya wa ku Arimatea, abesanga munafunsi wa Yesu, Rakini murikwibisa (mwisha wasubahanga wayuda) wakonga Pirato ruhusa mwisha watunje emubi wa Yesu, na Pirato wamuninka ruhusa. 39Na nikodemu wiiya buumbo buumbo, uungu wiyanga kurikire Yesu mutu, na iwe warisha manemane na udi, irehe na kiro ratiri mia nima.40Hiimpo batinge mubi wa Yesu, baminayo na sanda ya kitani hiima ne manukato, buri micho ya bayahudi munkati ne maziko. 41Na hiimpo hasuru biwangae, abesanga harikire iswa; na kumunda neriswa abesanga kurikire ishwa rishaasha, nti abesa ntinenki bariya mweya kumunda nayo. 42Hiimpo babikanga Yesu mwisha eririndire wayuda, mwisha erisinda akosi ririkire kwihi.

Chapter 20

1Erutu rwa roso rweriinga Maria makidarena weya ne mwasi murangaranga, tikukiri kindii, nawasunga erikoi tiramakutu rwa mu sida. 2Na mbumbo watibita tete kuri Simoni, ne stumwa sipe insii sambesenga sa shinwa na Yesu, washishambo, bama kito emumbi wa mukota ituka musida, na titasimba piakukia mbamuria3Na bumbo Petero watuka ne tumwa ungu uma, batinge ensee yerienda ko kusida. 4Benda umbiyo embeya bambi ima, nacho tumwa yenda tet irengaPetero, weya wa roso irenga Petero weya wa roso. 5Wakumbakumba wakae kumuda wasunga e (tarasadaderi) ye kitani ya mabikwa: Ina tiwakimenga.6Simoni Petero nae weya popo, wamutucha, wakime musida, wasunga e sada tiya mashikwa. 7Nashi kitabara cha sekewa nga amute tichabukirwanga ima ne sada ye kitani, Ina ti chakunwa, na nya bikwa kisime.8Nabumbo ungu upe nae wakime, wasienga, na wasimira. 9Mwisha imbo tinesi basimba e rwadiko, rarengekana wafuke ituka mu sida. 10Nabumbo esatumwanza siendere, baku ruka mumarumba ambo.11Ina Maria wasimana kwihi ne sida, tiurengee, wabesenga tiukiri urenge, wikunga, wainyinya kumuda nesida. 12Wasunga ekshani simbi, umbi babara changi sisanange, tibarika, uma ekumute nango upe ekumindi, imo ambesnga abikwa e mumbi wa Yesu. 13Nambo bamushisha: ongoo mumina, Ongoo urirenge nkii? wasumbie mbo: mwisha ( bamashuma) mukota wani, na tunisiko kwamamuriyambo.14Na wakianga wamemba ebinwa mbyo, wambunduka kuruma, wasunga Yesu tiwasi mana, na watsimbi mbu ti Yesu. 15Yesu wamushisha: Ongo mumina Ongo urerenga nkii? Ongoo usonda nge nyee? iwe wasimba mbu ti murangi we kisambu, wamushisha Ongo mukakare kumba Ongo ii uma mukuto shishe po akukiya umubika16Yesu washisha Maria, iwe wi kembera, wemba nae mukiebrania: raboni, irembambu muhani. 17Yesu wamushisha, anga itingee, mwisha tinese nataya kuri titaa wani, Ina enda kuri bana kitu, ushishembo: nataya kuri titaa wani na titaa winu: na Kuri Ongo wani na Ongo winu. 18Maria madelena wenda, wature e satumwa mwasi umbu wamamusunga mukota, nambu wamamushisha e binwambo.19Na muyora we rutu rundo rundo, rambe senga utu iwa kashi nima, mutambi cho ni etumbi tirukire iwa maminwa ipi ari e satumwa mwisha ne risumba ha bayuda, Yesu weya, wasimana munkati nambo, wemba nambo: Nabu kweya. 20Wakianga wamakinda eriema ebinwa mbyo, waseyambo minene ukanga rwaye nesatumwa sae sashi nguru wakianga basunga nyere kurwambo.21Nambubo Yesu wemba nambo meta ambi: mukasamirwe banu, kumba titaa watumanga ani nani naburebere beka bumbo. 22Na wakianga wamemba ebinwa mbyo, wambuhe mbo, washisha mbo: muangirire e mutima mutaberi. 23Imbi bibanti umasasira mbo e bimbi, tisasasirwa kurimbo, nambi bibanti umaminire e bimbi nato ntii saminwa kurimbo.24Ina Tomasi, umo wambi ikumi na bamba, unguu ubikirwange (Mupinga) wabesenga tiusina ima nambo mutambi nci ye yangu yesu. 25Na bumbo esatumwa sipe sa mushisha Tomasi: Bate ntamuzunga mukota. Ina washushambo: kuba ntinenzi na sunga munkati ni mine yae ikiteele che misomali ntakoche ilisia nereriamune wa ni munkati nerukanga takochi irisia anga ne kakeke.26kuruma ne matu munani esatumwa nsae, sabesenga tu kumuda ne mumba tiyaridikwa, na Tomasi tiurike nambo mumo mu numba. Yesu weya tu, erumbi tiruadikwa, wasimana munkati wemba: wakeya mbo. 27Na bumbo washisha Tomasi, risha ano e mune wambe, na wamusheya ne mwine na risha ano emune wambe urieo munkati nesakanga sani: anga ibese buri emweyangu tiwasimira, arakini ungo wasimira.28Tomasi wasumbya na wamushisha: mukota wani, na Ongo wami. 29Yesu washisha, mwisha umanisunga, umasimira: bakasanirwa imbi basimirambi tibya kusunga mbo.30Na bumbo ebiterere bingi na bipe Yesu wakianga bya mumeso ne satumwa nsae, isi satirwa mu rwandiko runo. 31Ina insii satirirwa mushee isimira mbu Yesu ii mwana wa Ongo nambi basimira washee karamo murina raye.

Chapter 21

1kuluma ne binoimbo, Yesu wishea tu kuli ebafuku baye ne mwyasi ya tiberia, naye wishea. 2Simoni Petero, na Tomasi ungu ubikilwange Muchapa ao ne hema na Nataeli, mweya wa kukana wa kugalilaya, ne bana ba Zebebayo na bampe mbeya mbabi mungati ne bafuku baye babesanga hima nambo. 3Simoni Petero wamushisha: nenda muiromba e bikwa bamushi; na bante turasenda nambe, batuka, nakime mukitange, na mutumo batashe kikai.4Ina tambi nchii ya kianga e butu wacha, Yesu wasimani kwa mwiri, ina esatuma satasi mbi mbuu iwe i Yesu. 5Nabumbo Yesu washisha mbo: bana, banu muri nabiyo? basako bante tusira binkwa. 6Na washisha mbo: murekere e kakira mundo uttuko rwekwa bume museshe banu, nabumbo barekera, na batashee maha erikukumako, mwisha e bwingi we bikwa.7Icho tumwa ya mbesenga ya shima na Yesu, wamushisha Petero: ongoo ii mukota na bumbo Simoni Petero, wakianga wamasimba mbu wakesa mukota. Wamina echangi yae ( mwisha wambesanga mukota) urekera na munyasa. 8Ina esatumwa sipe beya mu chipe kitunge kikeke na kimushi ina burenge wa metere iyana rima tibakururange e kakira ke binwa. 9Ne tambi nehii ya kiyanga bamasoka kumushi, basunga ekasha wa makaya kuko, na tibamasoke binwa abasironako, ne kambosa.10Yesu washisha mbo: mureshe kosa mbikek (bintambo) mubii mbya mashura banu. 11Nabumbo Simoni Petero bakime mumutumbu bakururana ne kakira basocha nkoo e kumushi, tikamarisa e binkwa bikiribi kiri iyana na makumi asano na bishatu na bwabesenga bingi, ne kakira tikari bengeka.12Yesu washisha mbo mwiye murise kwatambe sianga na uma werimushisha: Ongoo inye? basimba nkee mbu wakesa mukota. 13Nambubo Yesu weyankee, watinge ekabosa wamika mbo, na binkwa. 14Rino ii remeta ashatu Yesu wasungwa ne satumwa sae kuruma ne rifuka raye ituka musida.15Bakianga etambishii ya makinda irisambo, Yesu washisha Simoni Petero: Simoni, mwana wa Yuda, ushima irenga bano? wamushisha: ayee, mukota, ongoo usimbu ani nakushima wamushisha tu, rsha e bana bani. 16Nabumbo wamwire remeta ambi: Simoni mwana wa Yuda, unishima? wamusako ayee, mukota Ongoo usimbi ombu nakushima. Wamushisha ranga e ( Bimboro) Bani17Wmushisha re meta ashatu; Simoni mwana wa Yuda, unishima? Petero wasibuka mwisha wamnushisha meta ashatu, unishima? wamushisha: mukota Ongoo usi bibinti, Ongoo usihobu na kushima, Yesu wamushisha: Rani ebiboro byani. 18Muriyira, iyira, nikushishange; e matungo ambesenga Ongoo kisine, na iyenenda kuu kututi nkuu kwashime Ongo, ne kirangacha sembeyo Ongo tiumambese mukungu use nano e mine yambe na upe weseminae mangati ambe na wasekuriya kotiti kwashima Ongoo.19Ekinwa kino wembanga choo murishee e mutindo werikwa imbu wasekiayo wasimba itanta Ongo. na matumbi chii wakianga tii wamemba e binwa mbii, wamushisha tuche.20Nabumbo Petero, wambunduka, wasunga etumwa chii ya shimwana Yesu, tiumumbungurange, iwe ii bumbo wasekenga mukumba yae mutambi yeririsa e biyo bya muyoro, neriemba mukota iwe ii nye wakunikana? 21Petero wasunga ngu , wamushisha Yesu: mukota, ne bweya uno, wasekia nii?22Yesu wamushisha: kumba na masase uno warike anu mupaka mbu wasekuruyo ani, ebinwa ti nkii ani nambe? Ongo tuche. 23Nabumbo ekinwa kino iturirwa mukanti na munachambo, umbu e mwanafusi ngu watakunkwa, Ina Yesu tiwamushinga mbu wasekwa, kumba namashima ungu warike mupakambu wasekurukayo ani, ne binw mbii iinkii nambe?24Uno iwe mwanafusi ungu watiranga ebinwa mbi, na iwengu wechanga emitiri nchii: natusimbu e turano yae irimuriyira. 25Kuri binwa bipe bingi imbyo bya kianga Yesu, naimbyo byatirwanga kima mukima, ani nihakange mbu tira kochekana mu chuo kikinti ituka mu bitabo bibinti imbi bya setiri rwayo

Acts

Chapter 1

1Ksasari kisondori narekomyacho Teofili mu miasi iti ya shaamushanga Yesu ni ihana 2Iyana mutundu rwariarwa ngawe nti wamakindi ikimisha mutima wakonderera mu ntumwa sawe. 3Imbi basimikangawe mu mubi wawe mu bitenganya bingi,mwikinda iwe iita mu mimbo,na ntiye uswere wasaire bo mu matu tutita twenye na itura miasi yarusa wime wa kwiyo4Wakia wamakumanana nabho warerabho mbhu watatuki ku Yerusalemu ina bharindire indeni ya tita na ngi byamarukira bhanu miasi kuri ani 5Mbhu Yoasi asa uchubyabya kusi ina bhanu mwende bhanu muchubya bho mu mutima wakonderera6Ibho wakia bhamakuma na bhamushisha:mbu nyere kuritu mbeni ngi mu matu anu ngi sangwa ukuruchie ba isiraeli wami wabho? 7Wasubhiebho mbu:ntimurimo winu isibha matu na kianyiro charia tita mu wime wawe 8Ina wabhurebheka kara ka mutima wakonderera na hamwendayo mu chuo kwatura miasi yani,ku yerusalemu,na mu chuo cha Yudea kuti na ku Samaria,na hangendero yachuo.9Wakia uherekeanga Petero na Yesu beya bati, bati bakumanana, ha rushu wao salemani bha shishara. 10Petro wasungabho wasubhie bheya bhati mbu banu ba. 11Israeli buni washishira banu ntibho bana mutukae12Itukeha banda ku Yerusalemu ituka mu ntata ya ku mizetuni uri kwihi na ku Yerusalemu mu utu ukiri. 13Bhakira barikire; Petro, Yoana, Yakobho, Andrea, Filipo, naTomasi, Bhartoromayo, na Matayo, Yakobo wa Alfayo wa Simoni Zelote na Yuda waYakobhi. 14Batiba asa bahumange mu mutima uma hima nabo bamina na hotu ina wa Yesu na basike babo.15Uturo, Petero wasimana muhima nabanachabe mima abo nti anzurwa ina asa bari iana na tutita tubi weba: 16Banakiti rasusa kinwa kirisiiwe imbu wa komyanga. Cho Daudi kare mu miasi ya Yuda wasondorenga imbi batingenga Yesu.17Wisha asawamanzurwa hima nitu mbu washei muhuhongo mu butumba bunu. 18Mwiyao wacheya iswa mu bubi wawe, kamtambi wararawabenguka na mara awe asanza bana. 19Byasibwa na bisa ku Yerusalemu bati nakira cha chaminkwa rina mbungi Akeldama mu mwebhe wabo nti mbu kiracha njama.20Wisha bya komerwa mukikomo cha zaburi mbu indikaro yawe chanikayo busa anga mwiya.21Ibo mu beya asa twamisana nabo kuri Yesu, intambi siti wabesenga ienda ni ikuruka 22Kasa ituke iribika ra Yoana na iya muturu rwakukumwangawe ienda kwiyo isorahunda uma mubo nawe wabesi kariho hima nitu. 23Basimanika babi: Yosefu rimpe rina Baraba asa ubikirwanga hotu mbu Yusto na Motia.24Kunuma bahema mbu Ongo nyerekuritu Ongosisi mitima ya beytuhani tusombori ingu wasasa Ongo mumbi babi 25Watingi muhango wakusia Yuda mu butumwa wabe. 26Mareserebho wiki,wahukire Matiya nawe wa nzurwa buri ntumwa hima na babine, katita kima na uma.

Chapter 2

1Na uturo chera(Petekote) bati asa bari hima. 2Kwa saaiyuhu ikiri rendange nguru,risicha mu mumba asa murikire bati. 3Kwasairebho manze buri manzenze akasha warikera kinzi uma. 4Bati bahumbirwa na mutima wakonderera bende bebange mu ndwamikorekore imbu wakia beharwa ieba5Utimu asa kuri bayahudi ku yerusalemu, beya bashurwa ubutu mu chuo. 6Mirengeya yakiwa yarukirwa ingenye yakumanana basubaha wishi kinzi uma asa urukirange mwebhe wawe. 7Bashishara bati bende bebesha nange sunga bati mbi bebange nti bisa ku Galaliya?8Ramabhesi bhuni bhate kinzi uma erukira mwebhe wawe wibhutwa, 9Bhapersi,Bhamedi,Bhaelami nambi bharika ku Mesopotamie ku uyahudi na kapadokia Ponto naku Asia 10Frigia,pamfuhia,Misiri na inkarosa libhia kurihine na kukirene,na bheni bhasaaku rumi bhayahudi na bha ongofu 11Bhakerete,wa bhaarabhu turukiza bhebha mu miebhere itu bhinwa byasuma bya Ongo.12Bhashishina bhati,bhakima na kashira bhebhana ngi ibhi mbu kinki cchi cheta 13Bampe bhabhe bhacharikange mbu bhamara mukasusu.14Ina Petero wasimana hima na katitu kima na uma wakwa mb hu banu bisu ku yuda na banu bati murika ku yerusalemu. musibe kinwa kini murukirire binwa byani. 15Ntibho wamikina banu mbu beya banu bake mauwisha ikiri ntambhi ishatu sa mukomakoma.16Ina kinwa kini ngi chatabhurwango mu bhunu wa ingashani Yoeli 17Rabhese matu ansindiro nyerekuutubho,Ongo naritereyo bheya bhati mtimab wani wa konderera,na bhasike na bhisi bhinu bhahanayo,na bhashukira bhende bhanontange,na bhakungu bhina inontansori.18Ira uturo nantereyo intumwa sana bhabhume mabhamina mutima wani nabho bhaturayo mwasi 19Na naninkanayo bhishisharo ituke kweyo;na tushingishiro mu chuo kwanzi,na kasha namuka wa kasha.20Mwishi wabhandukeyomwirimya namweri ibhise njama mu ntambi itangeya utu ukirirwa nyerekuritu.utu ukisingum 21Na rabheseyo ingu utiko rima ranyerekunti Yesu washukarayo.22Bhanu bhabhume bhaku isiraeli mu rukireu bhinwa bhini Yesu waku nazareti,wahanwangwa bhanu na Ongo mu tushingishiro,bhishishano,na twengeko imbi bhechanga Ongo mu minenawe nkati ninu imbu bhanu kwisine mosibyo. 23Mweya o wasibhurwa na Ongo wa mwi isibha rawe ituke kare bhanu mumushurisha mu mine ya bhabhisha.mumushura. 24Ina Ongo wamuhuhura warindo rubhirwa wae wikwa,wishiritamubhesi watingirwe naro25Wisha Daudi aretiko miasi yawe nyerekuritu habhusondori nani matu ati wesha uri mu kwabhume kwani ntitenji 26Impo mutima wani wakoterwa na rwamirwa ni rwashima na mubhi wani warika mu bhukhoro.27Wisha utusii mutima wasu kuri mushumbhu ntibho nturisii wakonderera wabhe wasunge bhubhisha. 28Umanjae inze na karamo umobhese ngaa mu mbhaso nabhe29Bhabhume bhanakitu,munzasire nebha nawenge mu makeko minu miasi ya tita witu mukakare Daudi mbu wakwanga wakiswa na isindarawe ririho hima niti runotu 30Wishambu muashani wasibha mbu Ongo wamusere ya mukiamiro mbu mu utuko rwawe wamukerishayo uma mu kitu mbi chawe cho tebhe cha wime. 31Wisine wabhe musondori wisunga bhini,watiko miasiyi ihuhuka kwa Yesu mbu mutima wawe ntiwarerirwa mumarunga na hotu mubhi wawe utangabho.32Yesu io Ongo wamuhura na bhati bhati bhakariho kawe. 33Nawe wakia wamatarishwa na mumina yawe ya maryo na ishee kwa tita murebhe wa mtima wa konderera wamarita kikaicha inji kisungange bhana na irukura34Wisha Daudi nti watanga kwiya inarwe kwisine webha mbu nyerekuritu washisha nyere kuritu rika mubharsorwamine yani ya kwabhume 35Naha nabheseyo namasia inongo sabhe kwanza na bhisando byabhe 36Ibhonumbha iti ya bha isiraeli bhasibhe mbhu Ongo wamasima nika Yesu io mushurayo ibhese nyerekuritu wa kirisitu Yesu.37Bhakia bhamarukura bhitibyabhakwa kamba mu mitima nabho bhamushusha mbhunabhate tukie bhuni?kuri Petro na simpe ntumwa 38Petro webha mu musimire na mukungure bhibhi bhinu na mumbikwe wa musheemuhango mu mitima wa konderera? 39Wisha kisonga kiminti wisha ninu na mubhawa bhinu na mu bheya bhati bhari kore na mubhati bhabhikirwayo na Ongo witu40Waikanyie tubhu mu bhinwa bhingi na iebha mbu mwiramye na ubhutorunu cha bhaimini 41Nabho waia bhamarukia bhinw byawe bharubhikwa na uturo bhongerera ni ibhise bhihumbi bheshatu 42Bhabhese bhasisinya mu mahano mu bhuma wa mwirire hima.43Kinzi mwiya wosubhahanguru bhishashari bhingi na tusingo byashamuchiwa na santumwa. 44Bhati bharisianga bharika hima na bharika na bhiti hima mu bhunongonongo. 45Bhachuya masokiabho ati mwi ibhanyie bheya nti bhikocha46Na matu ati bhasisinya irika hima bhende bharirengi nomba mu mumba na bhiyo byabho mungoa na mu mitima isanange. 47Bhatatange Ongo na uhimisha bheya bhati,nyerekuritu watarisha impero kinzi utu mu utu nambi asabhashukarange.

Chapter 3

1Impo Petro bhana Yoani bhenda hina mu numba ya mpero hitambi ya meneno ntambi mwenda 2Na mwiya uma asa kisiri ituke ibhutwa mubhura winawe ana uria rwanga kinzi utu hamia ngo na mumba ya mpero ingu wa hunda mwi ikonga konga imbi bhakimengi 3Mwiya o isunga Petro na Yoani mwikime mu bhusoni wahema waninkwe bhehe4Naha petro na Yoani bha mukea webha mbu Tuka bhate 5Wakairire bho mwinda wani nkwe kikeke kuri bho 6Ina Petro wema ani nti nikwe bhehe na noro, ina na kuninka inje kikweni murina ra Yesu Kiristu wa ku nazareti simana wende7Wamutinge mu mine ya kwa bhume wamusimanya rima miki ya mindi yawe ya bhoka 8Wasimana hiha hiha watanja ienda wakime mu mimba ya mpero hima nabho ienda na ioka ni itata Ongo9Bheya bhati bhamusunga utata Ongo 10Bhamusibha mbu ngi Ungu asa ubhesenge haminda ya tusoni mwi ikonga konga bhabhese na mashishana11Wakia uherekeanga Petero na Yesu beya bati, bati bakumanana, ha rushu wao salemani ba shishara 12Petero wasungabho wasubie beya bati mbu banu ba Israeli buni washishira banu ntibo bana mutukaekaengi itutubungure meso mbu twamashamucha mwiya unu wendi mu kara kitu nti bo mu wenge witu13Ongo wa Ibrahimu na wa Isake nawe Yakobo Ongo wa batitanku wamakoresha munawe Yesu ingu iwe muremushura na imutuna hamakako na Pilato ntiwe wamamubhuro 14Ina banu mutima ingu wako nderera mushima munikwe mushuri wa beya15Mushura mukakare wa karomo nabo Ongo wamamu fuza na bate bakariho kawe 16Na mwi irisia rawe rina rawe ramaninka mweya unu kara kimusimanza mu ùeso ninu bati17Ina ngibo nosi mbu bechanga banu mwi iruka isibha na ngi bechanga wa kakare binu 18Ina binwa bya Ongo watura nga bo ituke kari kare mu bunu wa ba ashani bawe bati, mbu Kirisitu wawe washisharayo nawe wamasha mucha byo19Murisie kayi bibi binu biribanyie ngi intambi seyo 20Ushei irebeka Yesu mureiwa ngawe itu kare kare21Na wabese wasusa ishu kwiya sa karekare si shamuchiwe busha sha na bisheke biti mumono a baashani bawe ituke intangiro ya chuo 22Wisha iira Musa wabushishanga mbu Ongo winu wabusi bu uyo muashani wimu nkati na banakinu busi ani mumurukiriri iwe mubhuti bya bu ire aru 23Na rabehe mbu kinsi ingu nti warukire muashani, washisha rishwa yo na ihanwzwa na banawe24Nabo ba ashani bati bubhese ituka samueli nambi beyanga kunumane bati asa bahananga miasi ya matu anu 25Na banu iye bana ba ashani na ba ndani na baso binu wa shishabo Ibrahimu mu ubuto rwake 26Ongo wakia wamafusha munawe Yesu wamurebuke kuri bana kasa mwi ihenge kinzi uma ninu bibi byawe

Chapter 4

1Naha babenga bakanyange na beya ba barayi ba busoni na basa dukayo basaire bo 2Basisikara buni buhanangebo beya mbu Yesu wakuhuhuka 3Batinge bo baminobho mwi ichumbi buri mukomakoma nisha asa iyoroyoro 4Ina bingi ba beya ba barisia binwa bya na babume barisianga babese biranga mutuba5Rake mukomakoma bakakare na bakungu na bakomuri 6bakumanana ku Yerusalemu naha Anasi muashani mu kiri mukakare na kayifa hi ma na Yohana na Iskadi na bati na Yohana na Iskada na bati asa bakisasa cha Muashani mkakare 7Bakia bamaria munkati na kibu bashishaho mbu: mukara kani na mwina ronye banu mushamuchange ibya8Iha Petero warisa mutima we konderera washishabo mbu banu bakakare na bakungu ba Israel 9Twomoshishiwa runotu mwasi binwa imbi byashamuchiri wanga mukoni warami wangawe 10Musibhe banu bati bana Israeli mbu nti murina ra Yesu Kirisitu wa ku Nazareti ngi rakumuramya ingu washurayo banu na Ongo wawahuhura mwi ikwa murina ra mwiyao ushuere hamakako ninu11Iwe ngi ikoyi indi raiwa nya na banu bahimbi naro ramasimaninkwa ribesi ikuyi ikiri ha mushi 12Nabo kusira ishukora kuri umpe mwiya uti wisha kusira rimpe rina mu kwiyo na kwanzi raningwa bate bana beya ri utu ramya13Na bakia basunga wenge wa Petero na Yoana na nti bosibho mbu nti beya bahanwangwa menge bashishara, bosibha kai mbu asa bi umbanga na Yesu 14Na babe basunga mwiyao mukoni waramiwayo usime ne hima nabo, batashuri kinwa chi isubya15Bha henzabho bhatuke harushi bhashamucha nama ibho kwisine 16Bhakomya mbu tukiebho bhuni bheya bhanu? Wisha ha mu bya bhati bharika ku Yerusalem bhosi mbu bhishisharo na twengeko tuti tushamuchiwange nabho na tutakochi ituna 17Ina mbu kongo rina rarita ni mu bheya bhati tuhangibho bhate bhi tunamweya uti mu rina ra 18Bhabhikirabho no bhahangebho anga tu ikanya na Ihana bheya mu rina ra Yesu19Petero na Yoane bhakanya mbu mbeni rahunda ikurukire hanu kuri irukire Ongo? iro ubhonze ruinu bhanu bhisine 20Wisha bhate tutakochi iruka itura na ihana imbi bhisungange na irukira bhate21Bhakia bhamasubyahabho abho robho bhanika bhuri bhamukirebho wishe bheya bhati asa bhatatange Ongo mu mbi bya meta 22Wisha buingo na mukoni io wa kurama asa bhianiro tukanda twinye23Bhakia bhamakorwa bhakuruka kuri bhanachabho na bhakakare na bhakungu na bhaashani 24Nabho bhakia bha morukira bhinwa ibya bhatate Ongo mbu Mola oongo ngi Ongo ushamuchanga kwiyo na kwansi na bhiti ma nyese na bhiti bhiriku munda 25Na oongo wibhenge mu mutima wa konderera mu bhunu watita witu Daudi, intumwa yabhe mbu bhuni bhana bheya bhamabha na imbutirwa bhama bhisha na wingi mubho bhama tume bhubhi26Bhanu bha chuo bhamisonja na bhakakare bhamaronja nama kuri nyerekuritu ni kuri kirisitu27Ina ira Herode na Petero Pilato ima na bheya bhati bha Israeli bhakumanana mubhungu ruma wisha na munabhe wakonderera Yesu wasingango Ongo mawese 28Mbungi washamuche bhiti bya mone yabhe na mahano abhe asase ituke karekare asae29Nabho nyere kuritu kaerire muhuo yabho, utabheri intumwa sabhe mwikanya kinwa chabhe na wenge bhuti 30Umashoe mine yabhe mwiramya, bhishisharo na tusimbu bhishamu eh we mu rina ra munabhe woikonderera Yesu Kirisitu 31Bhakia bhamahema Ongo iha asa hakumananabho hatitimane bhati bharisa na mutima wakonderera bhende bhebhanga na wenge32Nambi bharisianga bhabhese na mutima uma na mikorere mima na anga ingu asa witatire kikai chawe bhiti bya bhese bya bhati 33Na santumwe bhutura kuti ifuka ra Yesu mu kara kingi na mukisa mwingi hiyo nabho34Kutabhesi anga na uma nkati nabho uri na murao wishe imbi asa bhasi na bhibhansa na mumba bhachuya byo bhanisha bhehe ya kuchukobyo 35Bharia byo mu mine na intume kunsi mweya imu bhanyie bhusasa we36Na Yusufu wabikirwanga na ntumwa Barnaba, ( Emana yae ngi mwana wifariji) mlawi, entukiro yae ngi mweya wakukipro,. 37Abesanga urikire niswa ruchuyisha, waninkwa behe, wabika mu mindi ne mitume.

Chapter 5

1Ina mweya uma rina rawe anania 2Wachua ishwa rabhe, bhabhisa mu hango uma mu bhehe warisha mu nango urua asantumwa3Petero wa mushumbu wama kukime mo mwibhisa muhango uma wa bhehe munsi sa kuchuaya Ongo kibhansa 4Asa nibhikurwabho na kibhansa cha chuya oongo nti chabhe na bhehe byacho ntinti byabhe bhuni umuhusa mtima we konderera nti utima bheya ina Ongo 5Anania mwirukira bhinwa bya wahukana inkwa bhatu bhasia na bhobha 6mishukira Yesu ni mukisa7Kwecha ntambi ishatu mukari nawe wasaa nti uri na mwasi 8Petero wasubya mburingi bhasi bhubhoho wa ishwa? wasubya mbu aye9Petero wamushisha mbu ramabhe bhuri oongo na moke wabhe ita ma nitima wakonderera sunga mishukira hamingo bhatuka kwa kisa moke wabhe wa Ongo bhakukisa 10Iha wahuka na ikwa bhashukira bhakumananawe nti wa makwa nawe bhanutaa hima na moke 11Nimba itiya Ongo bhati bhasubhaha na bharukira mwasi o12Na mumine ya intumwa kwabhe tusingi shiro na tusembo twingi mu bheya na bhati mu mutima uma mu rushu rwa Selemani 13Nankati nabho kutabhi wiriya hima nabho ina bhasubhahabho14Bharisia bharwira bhabhunu nabha mina 15Na munse abhe Petero witange nti bhana bhokori mu bhipoyi mwende nanse kirumbi rumbi chawe cha matinge mwiya nti warama 16Na bheya bha ku Yerusalema na bhakumishimishi bhende bharishange bhakori bhabho na bhashire nabho bhati bharama17Wishaishe muashani mukiri na bhati asa bharine mbi bha micho impe bhasere ruwi 18Bhatinge asa ntumwa ni iminabho mu ichumbi19Ina ingashani ya Ongo ya rinda rebho mutu, watunja ni iyebha 20Mwendi musimane munumba ya Ongo ushishe bheya bhinwa bya kasamo 21Nabho bharukira bho bharamuke mu numba ya Ongo, bhatanja itura mwosi, weya muashini mukakare na bhati asa bhori nabho na bhakungubharebheka bheya ku ichumbi bharishe bho22Naha na intumwa bhatasungibho bhakuruka kwatura kwatura mwasi 23Twamanaka ndibhi samina bhakuruka bhusa na bharangi bhasimene ha ndubho mo bheya24Bhakakare na bha bheheri bhakia bhanukira bho nkene bhabhesa na bhobho, byabhe bhuni imbi? 25Myiya uma weya kwaturebho mwasi mbu bheya bha bhaminayo bhanu bhani mu numba ya Ongo wa bhahanangemo26Iha mukakare wa bharayi hima na bhufuku bhenda kwaringabho ina nti mukara washa nti bhasubha ina nti mukara washa nti bhasubha kange mbu bheya nti bha ukerea bho makoyi 27Bhakia bhakia bhamarishabho harushu, mushani mkakare washichabho mbu 28Wakanya ribheni nti twakubhu hange ihanane mu rina mu rina ra na sunga itukara bhoni mumarisia mahano nabhi ku Yerusalemu kuti na bha numurasine injama ya mweyaa inje kure bhate29Petero na simba ntamwa wasabhie rahunda kuri bhate isubhaha Ongo kuri bhana bheya 30Ongo wa bhatitanku wafuchanga Yesu ingu bhanu mumushuranga mu muhanika mwi ihanga ra muti 31Mweyao ya kwa bhume wabhesi mukakare na muramyi waninge bha Israeli mu sasiro wa bhibhi byabho 32Nabhate bha kariho kawe hima na mutima wakonderera ingu Ongo wa munkao bhati bhamusubha ha33bhakia bhasangwa ibya bhakwa ka shira, mimitima nabho bhashamu cha kibho chi ishurabho 34Ina mwia ume ukati nabho mu farisayo unare Gamahe, mu hani wa ndani, wasubhehwe nabho ti, wasimana karushu wakeme mbu intumwa riarwe kasa habhutara, kakeke35Wakanya mbu bhanu bhabhume bha ku Israeli mwianikire wake mukorere bhaya bhanu 36Wisha nti matu mingi kwa bhesenga hutu mwiya uma mbu iwe mwiya mukakare iwe nti ngi tuuda meya mana asiye wachuchana nawe na wakia wamashurwa bhati bhangansabhana kwa bhobho sia 37Kusuma nao kwabhetu umpe mbungi Yuda waku Galilaya ma matu asa ansurwa bheya nawe wakanisha bheya bhingi kurumane, ina nawe wa shurwa na bhati asa bhari kunuma ne bhansansabhana38Ibho mibhushishange mbu muzoki bheya mbi, wisha ihako nti bho musimo wabho abhe utuka kuri mweya nti wa kukohoyo 39Ina abhe utukange kuri Ongo mutukochi chuchuo, mubhese bhanu mwirengecha na Ongo40Bharisia bhati bhabhikirebho intumwa, bhahumbabho nabho bhahangebhoi tu angi ihana tu mu rina ra Yesu, bhabho rabho bhendi 41Bhatuka harushu bhashima wisha bhamashishara wisha na rina ra Yesu 42Kinsi utu ma numba ya mpero na mu manumba abho bhatasii iha na bheya mwasi wa konda mbu Yesu ngi Kirisitu

Chapter 6

1Na mumatu esantumwa sa Yesu sakianga si nemirange, ba binduke biingi. Ebayahudi kasanga banonokwange, e bayahudi be kiyu nani ne te kiebrania usera e tashumbakari babo ka songa bobiwange mu bikayi bye kirotu.2Ebakakare be sambansa, babikira esanganda se santumwa sa Yesu beba, ntirakomenwa, mu baate isiya ekinwa cha Ongo nishimwa hi kera ubansa mu mirire. 3Ebanakitu, mwironderemo beya barinda muukati niinu, imbi besi baanu mbu burongu, mbi batambange e bwa sase emutime mutaberi, bari na weenge, kongo twa simikabo basimani ekinwanchi. 4Na baate twa rikere ke ihema ni korere ekinwacha.5Kinwacha cha shimwa ne beya baati mu nteko eyiti; barondora stephane, mweya wa subaha Ongo nguru nautiuri ne mutima wa koma, na utunge na Firipo, Prokoro, Nikanori, Itimoni, Parmena, ne mushukishi wa kuantiokiya, utunge na Nikolao. 6Ba sheya bo esantumwa sa Yesu, bahemere bo.7Ekinwa cha Ongo charumira; ne santumwa sabenduke biingi nguru ku Yerusaremu; ebaanu biingi basimira ekinwa cha Ongo.8Nti Stefani wa benduke mweya wa mukisa wiingi na maa miingi, wabuchi kora bishisharo na bikayibiingi munkati ne beya. 9Ebeya ke ebasimane emasinagogi, nti masinagogi e mahuru, ne wakireni, ne waisikanderia, nembi ba kirikia na ku asia, benda kashishana na stefano;10Batakochi kesasa emukisa ne mutima mutaberingu kasa uri na Stefano. 11Bamuhambike ni musuwanya, kuri ebakakare, Emweya uno, ukambange Musa hiima na Ongo.12Bakungu ne ba andishi, bendere stefano, bamutinge, bamurisha harushu. 13Warisha beya ba manko imbi bamuhambikenga, bebaatu; byemema bushe ne myomba ya Musa na mpi ha huunda nguru. 14Kasa tumurukira mwa webange mbu Yesu emunasareti, wa bishabisha hano, ni hiiya emyomba ya Musa. 15Ebeya baati ekasanga bari ha ruushu bamukairire, nti bamukanirengi buni ba kairinengi ngashani.
Chapter 7

1Emukakare waba, mbengi buribyo buubo? 2Webakwe, ebamakitu na banu basikebitu, murukire: Ongo shemine ku chukari wiherenga tilangu wiitu Iburahimu, warikanga kanu ku mesopotamia, Ibere wendi ku harani. 3Wa mwire, enda, tuka mu chuo cha banakinu endanku kwa kuhanisa ani.4Wakianga watuka mu chuo che wakardayo, wa himba ku harani, watukako ishe wa kiawamakwa. Ongo wa murishake muchuo kini chari ka mu baanu. 5Hanu hasira mwaandu anga na kemema kasira ko; wamuraa, waamuninkayo, kibinduki chuo chawe, ne baana bawe, na kasanga nti wabuta nenki mwaana.6Ongo weba buno, ebana bawe ba bendukeyo bendindi mu kimpo chuo cha beene, ba bendukeyo baombe babo. Na ba korerwayoko bibi bianoro mananye. 7Nakereroyombi ba bu mubyayo ubansa, Ongo weba bo, riniya mutu kayoko na mwiyayo kari tata ni ikorere hanu. 8Wamunika ndaani ya myomba; nge ibrahimu wa butake Isiyaka, wa riya kwa kitumbu (mutende) ntiwama korabo matuanye, Isiyaka, wa buta Yakobo, Yakobo wabuta ebana ikuri ne babii, ebakungu bitu.9Ebakungu mbi wa kwire Yesufu mono. banu chuya ku nisiri Ongo, wenduke hiima nawe. 10Wamuramya eminubo yawe iiti wmuninka ihehera na weenge muneeso a Farao. Emwani wa ku misiri; wa musibure mu waami wawe, wasima ni ne kinundu che mwami Farao.11Kwa benduke na rwaaka rwingi ku misiri na ku kanaani, beya ba nuba ringi, batitanku batashei bio byeririshe enkumo. 12Yakobo wakianga warukira mbu kumisri kuri bio, wa beka ebakungu biitu bendi karungurinya kasa. 13Mungendo yametabike Yosefu wisheya kuri baana chabo, emandarw Yusufu rwashimwa mumeso a Farao.14Yesufu wa rebeka beya bendi karinga ishe Yakobo na banawe baati, ntikasa beya makumi arinda na basano. 15Yakobo weya ku misri wakwire ko hima ne bakungu bitu. 16Benda ka zikabo ku shekeneu ekuri emasinda a churanga Iburahimu waninkanga kuri ebaana ba hamoni, ku shekemu kuuro.17Endaani ya kianga Ongo waninka Iburahimu yakianga irikeya enkunuo ya Yakobo babutana biingi ku misri. 18Kweya umpe mwaana ku misiri na ntintiosi Yusufu. 19Emwamio wa nubya e randa rwitu, nikorere ba titanku bibi, wenda webange mbu bende bataange he baana tubonsobonso bamurira.20Wabutwa Musa, kasanga visopo cha mwana, bishe na nina ba murebereho mieri ishatu. 21Wakianga wamatawa, mwisiwa Farao wa musombo, wanu kusah buriho mwanane.22Musa wa hanwa ewenge ebati bwa ku misri, mikorere ne binwa byawe ba hunda nguru. 23Wakianga wamarumisha baniro makumianye (tutita twinye) waba kumunda wendi kataura bana chawe ewasiraeli. 24Wa kumwana umwa nt bamamu hembembya, wa mwebere, wmikwanire, wa kama (humbura) emunisingu kasa umu kama rero. 25Wahakanga kuti bana chabo bateererambu Ongo wama rebekabo mweya wi borobo, iiniya ba tasibi (teereri).26Mukakooma wakumwana tuubo ba hiiranengi, wa huni rongampi bo, weba, mansiwe, banu bana kinwa, mukwirenki? 27Ingu, kosa wa hembembya mine waansi kamba Musa, weba, impe ngi wa kurondoranga ibenduki mu kakare wikera mbasa munkati niitu? 28Kuti Ongo buni nishwa bwakiayo ushura emu misri migoro?29Musa wakianga wamarukira ekinwa cha, wa beka, wirikere mwendendi mu chuo cha kumidiane, w butako baana babi. 30Wakia wamechako byariebiya rumira bi tita binye ngasani wa Ongo wa mwihere mu weeru we rowu rwa ku sinai buri kitundi cha kasha.31Musa wakianga wasunga bo, wa shamikwa, wakiambu wa kenseni kwihi ne kitundinchi hisake kasha, iwe mbu wahairiri shuushu, kwasaa murenge wa tita Ongo wa mwihere. 32Ani ongu wa Isaka, na nge Ongo wa Yakobo, Musa watitima ne, watakochitu ikaye.33Ongo wa mwire, kungura ebirato mu bisando nabe, hamu hasimana oongo ha kondera. 34Namakindi sunga bunumbange bana ni ku misiri, namarukira ekiro chababunubangebo. Namasasitunjobo mu minuboya, na kurebeka ku misiri uri nge bo kuuro,35Musa ingu watinwanga naabo ba mwishisha kuti nuyengi wa muninkanga ebukakare na weri kererebo ubansa? ngewa rebekutu ka na Ongo wendi ka borobo ni tunjabo naiwenge mukakare wa tumwa na Ongo. 36Iwenge watunjangabo ni kora bishisharo ku misiri, na munkati ye nyansa ye nchama na bakiya beya mu weeru bamaramo byaruro bya bitita bine (40ans). 37Musa nge wairenga bisa kuisiraeri Ongo winu wa burebekaye munsosomori munkati niinu, buri ani;mundukire.38Iwenge wa besenga niinu mu weeru hima ne ngashani ya Ongo. Ngashani nge kasanga wiibange nawe mu ntata ya kusinai, ngewebanga tu na baso; iwe nge wa ninkiranga ebinwa bye karamo watinube bya. 39Mweyao ba tita nti ba banangiumurisiya (simira), bamuhensanya kore na mu mitima yabo nti ba mikuruchatu ku misiri. 40Bamire haruni, twi ronjeyi kikay cheenda kiherange baate, eba tusondore; twasonga Musangu ngewakutu tunya ku misiri, ntitusi erishirera mutarienga.41Batunganyanya kingiringiri cha kiboro eruturo. beya kasaba ekingiringine cha bamoere emikorere ye mine yabo. 42Ongo wa subuka, wa rekerebo ba hereri ebashirikari be kwiyo. nti itukana nebwandikwangwa mumasare ebansonsomori, munisabanga mu kinanga kiiti chamananga baana mu weru baanu enkumo ya kuisiraeri?43Na baanu mutingenga ebusani bwa moleki, ne nkekeni se kwiyo sa Ongo wiinu refani, ebingiringiri birongeenga baanu, mu hera mumakako abyo na burebeka kore mutiyane kubaberi.44Ebusoni bweri kocha ekasanga buri na baso mu weeru, imbu bwebangawe busoni ebanga na musa, waronge busori mu mutinda wasongangawe. 45Mubukongobanya, baso binu bakimiya na Yosua mu chuo che bibi mbi ba hensanyiwanga mu makako aba tita, beya na mumatu a Daudi; 46Ewa sheenga mukisa kwa Ongo, nawe wa hema waninke Ongo wa Yakobo busoni, impi haherereho.47Iniya sulemani wa muhibure kinundu. 48Nangu uriekwiyo, watarikanga mu kinundu chahimbwa na mine ya mweya nge bwebanga eba nsonsori. 49Mumbingu nge muri ekitumbi cha Ongo che waami na hanu ansinge heri riyawe ebisando byawe, muni himbire inye nyumba (kirundu) weba emubake. 50Nirikere kuni? Ebimbi nti murimo we minue naani he ?51Baanu mbi, bashemate asuma. baanu mbi nti muhunda mitima ne mate, maatuaati banu muanyange emutima mutaberi: nantinge wakondera. Buri sbya koranga baso, ngobikorange tu baanu. 52Inyenge munsonsomoringu nti wa nubiwanga na baso? baso bashuranga imbi barishanga emwasi weriya remu bake; Narunutu baanu mumu hakanyange ni nushiya. 53Baanumbi mu kuninkwa emyomba yarawanga baanu na ngashani, iniya mitu simiri.54Bakianga bamarukirabo, ba subuka mu mitima yaabo, banuyonga. 55Washee maa e mutima mutaberi. Wararame ekwiyo, washee wine wa mumbingu wa Ongo tita, nge Yesu nti warika kwa bume kwa tita Ongo. 56Weba, mukaenga ! nasungaembingu sa boka, ne mwana wa Adamu wasimana kwa bunge kwa tita Ongo.57Barubiya na changa kiingi nguru, ba huwa emate abo, bamokere na mutima unwa. 58Ba mutaa kore nerubungu ba musundaka makoyi nambi ekasanga bariho, bariya se nchangi sabo mubisando, bya mushukirangu niniya rawe ntingi Sauli.59Kasanga bamusondange makoyi na stefano, ntiuhensange Ongo nti wibange, E Yesu, Emutima waani utingengao. 60Wa handa emaru nti urengi na murenge mukiri, angi ansure bo ebibi binu etita, wakiya wa mebabo wakwa, mumeeso a Sauli, kasanga usunga imbu bukwange stefani.
Chapter 8

1Nerutu kusaa changa kikiri nguru mu nkumwano ya kuyerusaremu; baati bansansabana mu chuo che uyahudi na cha kusamaria, esantumwa ho ngi ntisendanga kansabanyiwa. 2Bakianga bamashura ni mukiya Abume utunge na stefani, bamuronjee mu chereko mukiri nuru. 3Sauri wabishabisha enkumwanano ya ku yerusaremu, wenda ukimengi mukira kinundu usaishange eba buume baati uhurubanyangebo ne bamina hotu ni taabo mu muyororo.4Iniyambi bansansabanga baendaree insansa ekinwa cha Ongo. 5Firipo wa hitanya wa kinye ku samaria wa hanabo kirisito.6Ne beya baati barikirira ebinwa bya Firipo na mutima unura bakianga bamarikira, ni sunga ebishasharo ekasanga bikorangewe (Firipo). 7Ekaara kamushumbu katuka kumunda naambi kasa baritingirwa nako nti bareengi na ninange nukiri nguru; ebisiri, nambi batendango ebaati barama. 8Kwa benduke ngoa niingu murubungu.9Na mweya umwa, ntingi Simoni, Iberekasanga ubuwanga kuuro karekare. Ebasamaria ba shanikwa, bebambu iye mweya mukire (mukakare). 10Ebaati bamurukira, ituke ebaana ne bakungu baati, ntibebange mbu, anu maa a Ongo, unga we kwiyo. 11Bamuhurekirira, usera kasanga bomosi nti mubi ituke karekare.12Bakiyanga bamusimera Firipo, Ebiturangewe, emyasi ya Yesu mu waani wamumbingu,barubikwa muriiniya ra Ongo, ebamina ne babuume. 13Na simoni wusiine wa simira ebinwa wisine warubikwa nae waansi tamba na Firipo; wa shanikwa muri kae ebikorange Firipo nti bishisharo, na bikuba ngi bikorange we.14Ne santumwansi kasa siri ku Yesrusaremu, bakianga bamarukira mbu ku samaria bamasimira ekimaa cha Ongo, barishiye bo Petero na Yohana; 15Bakianga bahitanya, bahemere imbi kasanga bari ne maa amushumbu, karamo, ne maa a Ongo e mutima mutaberi. 16Usera kasanga ntibashee nenki emutima mutaberi, babati swangaho muriniya ra Yesu. 17Nge batarisha sheekwe emutima mutamberi.18Petero, wakianga emutima mutaberi muri rierwa ho enine ye santumwa sa Yesu, waanu eba. 19Munininke nani mumaa ariniinu kongonani nama orore mweya mine yani, bashei mutima muteberi.20Iniya Petero, wamiire, ebehe byabe birimine kore nani umaheka mbu emaa a Ongo ashekanenga muichura na behe. 21Ongosiriya muhango mubikayi byeri bese ne maa usera emutima wabe nti wahunda mumakako a Ongo. 22Oongo, reke ebubi wabebo. uheme Ongo, wa kusasire ebiri mu mutima nabe. 23Nikusungange ongo nubange kumunda nabe, naumainwa ne muri we bibi.24Simoni wa subya weba, munihemeri kwa Ongo, ebitiimbi kasabyebange baanu bita niheri.25Bakianga bama heya eri nsansa ekinwa che mwasi wa konda wa Ongo, bakuruke tu Yesrusaremu, ba nsansa tu emyasi ye kiinwa cha Ongo mu sa mbungu sa ku samaria.26Ngashani wa Ongo weba na Firipo, na muire, tuka hanu, enda muruhano rwa kumbo enda munse nyi ya hitanya ku gaza, nako eeru. 27Wahitanya, wenda; wa kumwana na mweya wa kukushi, toashi ekasha emukakare wa misana na kandake nyamumbo wa kushi, ewabikwanga bushe ne buhime bwawe ebuti; nawe kasanga wameenda ku Yeruremu kwa hera. 28Wkianga wa makuruka, warika haawe usomange etuitiro ye munsonsomori Isaya.29Emutima wa Ongo were Firipo, wamuire sheere kumishe ne mutukari wabe, nitingiri kwihinao. 30Filipo wa tibita, wamuhuru kirire usomange emitiro ya Isaya; wamushisha, bakuriange mumbi bisomange oongo? 31Wa subiya, nasiibera buuni, mu mweyangu watanya ni tindika? waire Firipo wataye ienda karika naye.32Ne cuunda che mutire kasa kisomange we nge kiini: wakunierwa ka bawa buri niboro, tuuna buri chaana cha kiboro bu kobanga cho mu meeso angu ubuni baa cho mumeso angi uburi nu muhora eruhu, ngeburi we nawe nti wa boranga ebuunu bwawe. 33Muri kihicha rawe erubansa rwawe rwa futwa inye wa mweba eruwanda rwa sianga we? ebuingo bwawe bwa tunjiwanga mu chuo.34Utunge na toashi wa subiye Filipo, weba, nikuhenmange, emunsonsomari uno; webange binwa bino, bushe nanye? nti myasi yawe wisiine ao webange busho umpe mweya? 35Firipo wa bore ebuunu bwawe, watangire mu mitiro enwa hoo, wa buchi mu hana emwasi we karamo wa Yesu.36Wakianga baninsanga mu ruendo rwabo, beya mpi hari ruusi rwa mecha; Toashi weba, mukai emacha ano; ntikinki chamusingwa ntarubikwi? 37Firipo wa subiye, umasimira ne mutima wabe uuti rekochekana. Wa subinge, nasimira mbe Yesu kirisito nge ntangi ya Ongo. 38Wa simanye emutukari ha ; bahitanya ekuusi hinwa na firipo toashi wa rubikwa.39Bakianga bamatuka ekusi, emutima mutaberi wa Ongo, wahahura Firipo, toashi watamusungitu wendanti wakokoma. 40Iniya Firipo wasungwa ku Azoto, na wakianga wetange nti uturange emwasi wa huunda we karamo, musambungu siiti weya na ka kaisaria.
Chapter 9

1Sauli wisumya muri subyaha nibuuni shura esantumwa sa Yesu, wihire emukakare, 2Wamukonga baruma ienda nawa ku damsiki, nti uasa baruwa andikwa nga ne sanduushe, ebuni eba ebabuume ne bamina ba kumanane mu sanse siiti wa mine bo nirishabo ku Yerusaremu.3Wakianga iye uri emumunse, wa rirani iya ku damasiki wa sunga chaaka kikiri nguru cha musamariya, nti chaaka cha mumbingu. 4Wishana ekwansi, wanenkira murenge umwirengi , Sauri, sauri, ongo ni mubeyange buushe nanki?5Weba, ongongi nye? Ongo? nawe weba aningi Yesu ingu ongonubyange. 6Imya simana, kime murubungu, uirirwambi bya mukora oongo. 7Naambi kasanga bamisanya nawe basima na bahurukirengi emurenge na nti basunga mweya.8Asuri wa simana, emeeso awe aboka watasungi kikayi; bamutingira ni mwisha ku damaski. 9Wamana bindi bishatu watunga kae , wa tangarisa, watangomo kikiti.10Ku Damasiki nti kuni nyumwa ninwa ya Yesu, ntinge Anania Ongo wamwihere munsori, Anania weba anu ani haho etita. 11Ongo wansiire, simana enda munse ya ku nyofu, ushishe mu nyumba ya yusa hari mweya nge Sauri, wa ku Tarso; ukiri uhemange. 12Wa sungana na Anania wa kime ni mu hemere kongo wa kaetu.13Anania wa subiye, etita, namarukira e myasi ya mweyao kuri beya biingi, wamakorere beya biingi bibi, ma beya bbabe ba ku yerusaremu. 14Na chai we ha uri na baruwa atukange kuri ebakakare, waninkwa murimo wimara ebaati mbi ba bikirange eriya rabe. 15Yesu wasisimya imuire wendi ho; icha ki kayi cha rondorwa nani, wa tiingi eriniya raani mu beya be chuo kiti, ne babake ne baana ba kuisiraeri. 16Na musheya biingi byakorawe mwi nubewa bushe ne miniya raani.17Anania wenda, weya munjo nyumbwa; wa hemereDaudi ongo muna kitu Daudi, emubake wa mantuma, Yesu! iwe ngi wa kuku saire mu munse ngi ya kusairemu oongo, kongo usungatu ushee emutima mu taberi. 18Mumeso noe mwa tuka bikay bya susa bikukuro, wa kaetu, wa simans, wa rubikwa. 19Warisa biyo, wa sheetu maa warika ku Damaski matu arumira hiima ne santumwa insi kasanga siri kuuro.20Wa buchi kinye mu masinagogi uturange emwasi wa Yesu kasa usisinyange mbu Yesu ngo mwana Ongo. 21Ebaati kasanga banu rikirange ba shamikwa, bishishange, ntiuunu nge kasanga ushurange imbi kasanga ba nsansange ekinwa bushe na Yesu ku Yerusaremu? ngeunu nawe weye tu kuunu mu mwasi uno, kasa wiyange imina baati mbi bebange rina ra Yesu wa rishebo ku Yerusaremu kurie bakakare. 22Sauli wisumya, wabese muray, wa kwa nkene e bayahudi ebati barikanga ku Damaski, wi sumya mbu Yesu nge mwaami,23Kwa kiyanga kwa meeta matu miingi ebayahudi benda nama yi mushera; 24Sauli wa siba ena ma yaabo, ba muteya ha miyango, mutu na mu mwiishi mwi bari imushuraho. 25Esantumwa sawe samurombocha, ramuhicha ne kihiri mutu, bamubecha.26Sauli wakiya wameya ku Yerusaremu, wabuuu ntamba ne santumwa sa Yesu, ebaati kasanga bamusuhange, kasanga nenki nti ba risiya mbu iye ntumwa hiima naabo. 27Nge utunge na bamaba, weya nawe kuri e santumwa, wabuchi turebo, imbu wa kumwanananga we na Yesu mumunse, na Yesu weba nawe, naambu buturengiwe emyasi ya Yesu ne burayi buuti ku Damaski.28Hiimpo Sauli warika nabo nti wienjange ( utambange) kira fasi ya sasa we ku Yerusalemu, nti uhubiringi na kaara munkati ne riina ra mukota. 29Ni webange ni ishishana ne wayahudi biimbi be asiri ya kuyunani rakini ibo ba sasa imushura. 30Na biimbo bana chabo bakianga bamarukira emwasihoo beenda nae mupaka kurikire kaisari, bamuherekeya mupaka ku Tarso.31Hiimpo ngi habisanga ekansa (nyumba ya Ongo) munkati ye uyahudi, Gariraya na kusamaria bakokoma mwisha matuu ya buhoro. Ranikwa maa, na murisimira emutima mutaberi, engerero yae ya rumira, na yaendereya munkati ne risimira mukota. 32Petero abesanga nti wendange fasi himpe na himpe, wenda katembereye biimbi bashururuki mbi abesangabarikanga ku rida.33Kuunko wakumana mweya uma besanga bamubikiranga ainea, abesanga nti wama pooza na mu matu ya miaka munani nti wanga tukanga mu ndaro. 34Petero wamushisha, ainea, Yesu kirisitio wakuramya, simana usanse endaro yabe. hiimpo ainea wasimana. 35Ebeya bibati ba ku lida na ku sharoni entambi basunganga ainea nti wandange bakurukire mukota.36Kuunko ku yafa abesanga kurikire mwanafunsi eriina rae ngi Tabitha (mu kiyunani ngi Dorkasi) uno abesanga mweya wa konda nguru, ni ukoranga bya hunda ni isake basene. 37Mumatu iiya wasamba, wakwa na bashua emubi wae babikao munkati ne ndaani ( chumba) ya Ghorofani.38Mwisha ku yafa abesanga nti kore nguru na ku rida, ebanafunsi entambi barukiranga mbu Petero urikire kuunko barekako beya babi kurikirewe mwisha imuhema, twakukonga hiiya kuko angi isiya. 39Hiimpo Petero wasimana nienda nabo, nawe entambi waiyangampo, beenda nae mupaka mu ndaani (chumba) ye Ghorofa hiimpo abesanga nti bamukindisha. Bashumba kari biingi abesanga nti basimana kwihi naye nti barirengi niisheya majoho na changi simpe Dorkasi nti abesanga wamashonerebo mu matu abesanga nti urikire hiima nabo.40Petero watunja bibati kubutara ne ndaani (chumba) njo kisha wakome maru niihema, wabindukire emubi uango nieba, Tabitha simana, hobora emeso yae ni isunga Petero warika. 41Petero wamutinge mwine ni imusumanya, ngi hiimpo wabikira ebashururukine bashumbakari wamuninka bo nti ushere. 42Emyasingi ya sibwa fasi sisiti sa ku yafa ne beya biingi basimira mukota. 43Petero warika matu miingi ku yafa ni urikire na Simoni muronjere wa bikoba.
Chapter 10

1Munkati nerun'bungu rakuisaria, kwan'besanga amweya rina rae kornelio wan'besanga mukakare wan'bashirikani incho chan'besanga kibembe cha kiitalia. 2An'besanga mweya wa Ongo nenyumba yae yiiti wan'besenga ukutonge n'bisabo mbiingi niema Ongo indi reriira.3Habesenga ituru iina, munkati nentambi mwenda, wasunga mumeeso waeye esasumi, etumwa wa Ongo yumayere naimishisha, kornelio. 4Kornelio wamuhine ne meeso mumboomba wemba kuri nki enyere kuritu? Malaika wamushisha, emahemo yaambe nembambo mbaambe mu mbeeya tiribikocha sameiya kiiyo neruusumbukiya mumakako ya Ongo. 5Rembeka mbeeya mbeendi ku yafa mbambikire mweya uuma rina raaye Simoni unguumbirirwange Petero. 6Iwe warikange na Simoni ungu ishamuchanga embihu mbesa nyama ungu enyumba yaaye irimimutiri wenyasa.7Ungu ngashani ungu abesenga uwembananga naaye wakianga watuka, Kornelia wambirika mbafuku mbaabi mbaaye hima na musshirikani uuma ungu wasumbaya Ongo wabesanga uunma muumbi mbamukorerengi. 8Wamushisha ebinwa mbiti imbi mbyakueta, washisha mbo mbu mbeendi ku yafa.9Erootu undu we meetambi mbarikiya mbasondi iiya kwihi nerumbungu, mwiyoro, petero wataya hambasirwa nenyumba nihema. 10Warikiya uhemange, warukira rwaaka wasonda icheye mbiiyo, entambi iinchi yakiyanga iteka embiyo weenda toro tukiri nguru. 11Wasungu embingu utiyama rinduka yatuka mumbingu mutondori siinye sa chuuwo. 12Kumunda nambo asa tikuri emitindo yiiti esanyama kuri insi siri nemiindi inye na nsiimpe sikururukange nkansi, na mironge ye kwiyo.13Hiimpo emurenge yashisha petero tuuka ukere nao. 14Petero wamusako wamushisha ani tanga risanga ekikayi kiiti iinchi cha nyara. 15Emurengengo wemba naaye metambi angi mbikira kikayi iinci cha nyara na Ongo ngwa shururura cho. 16Ekinwa ncho cha saa maata chatu muntambi incho enchangi iincho yakuruka mu mbingu.17Muntambi petero ntukiri wishishange uumbu wemba esansori iinso, embeyambu timboma rembekwa na Kornelio mbasunga enyumba ya Simoni ungu ishamucha esanku sesanyama mbambese ntimba masimana kubusondori nerumbi. 18N'bakongota erumbi mbashisha ungu asenga umbikirwanga petero hano asanga arikangaye.19Muntambi Petero wasenga ukiri wishishange wasunsorinso emutima mutamberi wamushisha, Simoni hari mbeeya mbashatu mbakosondange. 20Simana na usike, angi shisha mbushe ani nge narembeka nebo. 21Petero wasika nishisha embeya mbi mbarembekwa murituka kwa Kornelio, ani ngi mbaanu musondange. Mweya mbushanki?22Embeya mbo mbamusako, mbaate ntumwa sa Kornelio ungu mukakere wembashirikani. Iwe ni mweya koma ukorengi Ongo. Na wasumbahwa ne bayahudi mbaati. Iwe wakurerwa ne ngashani ikukore munyumba yaaye buusha warukire ebinwa imbi byase mwire baanu. 23Petero wakoke mbo nikimisha mbo kumunda nenyumba. Washeya mbo iimpi wasesamire mbo. mukoma weenda nabo nabanachabo imbi batukanga ku yafa bimisanya nabo.24Erutundo rwatuchanga beiya kukaisari Kornelio asanga warindire mbo iwe nenkumo yaaye ne biira baaye imbi ba kwihi.25Petero warikiya ukimengi kumunda, Kornelio wenda kumukoke nikire mumiindi yaaye nerisumbaa. 26Iina Petero wamukukuma nimushisha Simana ani mweya mbuuri Ongo.27Petero warikiya wembanange naaye wakime kumunda wakumana mbeeya bingi imbi mbituuma. 28Washisha mbo: Baanu mwosimbu mukweta kuruma nemiyombo iitu baana mba Ongo isonana nambi timbasimira Ongo ao kumisanya nambo. Iina Ongo wanancheya ntambikiri kira mweya ungu tiwakoma ao tiwa ishururikana. 29Yiimpo yakusingwa nimbikirwe tinatina anga nakakeke. Nakonga utunri emwasi iinchi chakumbikerenga oongo.30Kornelio wasako, ematu yaanye ingi akueta, asa niri emunyumba muri ensa tambi insi tini hemange, muntambi mwea sa mwiyoro. Niisa riima nasunga mweya wambora nchangi iinsi sisanange mumakako naaye. 31Wemba Kornelio emahemo yaambe arukirwa embisambo mbyambe mbembaseme byasumbukiwa mumakato a Ongo. 32Na buumbo murembeke beya beendi ku yafa bashishe mweya uuma Simoni umburwange Petero, iwe mwendendi munkati nenyumba ya SImoni ungu ushamuchanga embihu enyumba yaaye irimwendende yenyansa. 33Narembekanga embeya kukwande riima, na oongo ukiya chuu murieyiya buumbo turi hano baate mumakako a Ongo. Murierukira embiiti imbi byakiya Ongo wakishisha byo oongo utwiri byo.34Hiimpo Petero warimbo buuno byaaye wemba Ongo usira kwishima. 35Iina kinsi wanda undu wamusimira nikorere inji yakoma wasesirwa naaye.36Baanu mwosi emwasi njo yarembekwanga mu baana ba Israeli, muritura emwasi we karamo kwe mumbake wa Yesu kirisito. Iwe nge mumbake mu beeya baati. 37Baanu mwosi imbi bakusaa munkati ne buyahudi buuti itukire ku Galilaya kuruma nemiturire ya Yoana mbatizoyi. 38Umbu warikiya Ongo watira Yesu wa Nazareti mawese munkati nemutima mutamberi nambu wendanga unku naanku murikiya eburongo niramya ebeeya baati imbi esenga baati bamatingirwa na mushumbu, buusha Ongo asanga uri hima naaye.39Baate baturi mu binwa biiti imbi byarunjiwanga ku uyahudi na ku yerusalemu. Bamweya (Ishura) imuriya muriyango. 40Iina Ongo wafura ituka mubiinda eruturu ua shatu wamusake murisungwa nembeeya. 41Tiwasungwanga na kira mweeya, rikini kuri baate imbi twarondorwa nga na Ongo imbese bafura, twarisanga naaye niomo naaye murifura raaye ituka munkati nembiinda.42Naaye watunikanse tuture mwasi wa Ongo munkati nembeeya baati neriturire umbo warierwa mafuta na Ongo wabese nti ngemushunguri naambi imbi bashere naambi barikwa. 43Wbasheirwi mbimbaati batura mbu emwaya uuti ungu wamusimira tiwasheye emesasiro we sasambi murina raaye.44Etambi yakiyanga petero mbembange ebinwa mbyo, emutima mutamberi wasikire baati imbi asenga barukirange ebinwa myo. 45Imbi asenga banasimira beiyanga na petero bisarima basunga emutima mutamberi bamakumbura wa munkati timbasimira bimbaati.46Buusha mbu barukira bembange mu mwembe wemutima mutambesi niemba mumutima mushaasha nitata Ongo. Hiimpo Petero weemba. 47Uni mweya uuti ungu wamukocha itinisha ebeeya imbi batarumbikwi? Bamakoke mutima mutamberi buuri baate mbi twaremukoke. 48Na buumbo warisiya barubikwe mu riira ra mukota Yesu kirisito. Bamukonga petero warike naambo maatu makeke

Chapter 11

1Nabumbo esatumwa na banacha mbo imbi babesanga munkati na kuyuda barikerambu, Ee beya bye chuo bumbo bumbo nambo bama rikira ekinwa cha Ongo. 2Na mutambi chi ya kianga Petero wataya murienda ku Yerusalemu, imbi e beyambe nsee ye kasha bakia nae buhaka, bemba. 3Ongo ukikime iku kurie mbeya tinesi mbenda kuutende, urisa ima nambo.4Ina Petero wabucha iembana nambo popo popo, wemba. 5Nakesa munkati ne rubungu wa kuyopa, na tinihemange emutims wani wanike, kuruma na sunga sori na sunga kitange cheya buri changi kiri ya sika, cha sika ituka mu mbingu musoni sayo sinye seya kuri ani. 6Nasunga cho kuru, naanikira, na sunga e sanyama nsee chuo isise mindi inye, ne sanyama nsee kubusara, nasi sikururukange, ne mironge ye kwiyu7Kuruma narikira emurenge washisha simana, Petero, kera, na urise. 8Ina nemba: kiro kakeke mukota, mwisha aniti narisa nesi embeya bya nyara, amba mikosi. 9Arakini emurenge waniyere tu remeta ambi itukire mumbingu: Ebikai mbi bya kukasanye Ongo, anga imbikira mbyo mbu byanyara. 10Ekino kino cha ronyiwa meta ashatu, na kuruma bibinti bya kukumwa na taya mumbingu.11Nasunga etambi cho beya bashatu basimana kubusondori ne numba yabesanga mu bante, imbi barembe kwanga nambi ba tuwanyi wa kori kuri ani. 12Nango mutima washisha nendi ku lusira ne kitarango, nambo banachambo mutumba baimisanya nani. 13Nae watuture mbu wakusungana nango bashani ungu wakisa wasima na munkati ne mumba yae nerimu shisha: Rembeka beya bendi kuyopa bambikire simoni ungu ubikirwa mbu Petero. 14Iwe i wasekushisha imbu waseshu karee, Ongo nambi bibanti bye numba yambe.15Nani nakianga na bucha iyemba emutima mushasha mutaberi wasikembo buri mbu watusikengao mu tanguro. 16Nani nakandira ekinwa cha mukota, imbu webangae: Yoana warubi kanga mu mecha, ina banu mu serubikwa mu mutima mushasha.17Nabumbo kumba Ongo wabundika mukisa mbumbo: watumikangae bate mumatingi asimiranga bante mukota Yesu kirisito, ani inye namukocha ihangire Ongo? 18Ne tambi chi yakianga barukira ebinwa byo babembera, batanta Ongo, bemba kai kumba mu mbeya mbye chuo bumbombumbo Ongo ani kambo musasiro murichemboe karamo.19Nabumbo imbi baserekanyi wanga muminumbo yatangira mwisha ne Setefano, benda nakumba ku fomiki na kukipuro naku Antiokia, ina tibare twa ekinwa, ina kuri ba yuda bekisine. 20Na bape mumbo babesanga tii beya ba ku kiporo na kurene, na bakianga beya ku Antiokia bemba na ba Yunani, batura e mwasi wakonda wa mukota Yesu. 21Ne mwine wa mukota wabesanga uri ima nae, na beya bingi basimira, wabunduke kuri mukota.22E mwisi ino ya kime mumate e numba ya Ongo munkati na ku Yerusalemu: barembeka Barnaba wendi ku Antiokia. 23Na iwe wakianga mutambi chi ya meyae ne risonga e mukisa wa Ongo, washima, washisha mbo bibanti watuchanye na mukota mwisha busasire e mutima. 24Mwisha wabesanga mweya wa hunda, ungu urisere e mutima mushasha na isimira: ne beya ba mbese bingi mu ruharo rwa mukota.25Kuruma watuka na ienda ku Tarso mwisoda Saulo. 26Na wakianga wamamusunga mumurisha ku Antiokia. Na wabesanga wamakia mwaka umo ti bamakumanena kumuda ne numba ya Ongo, na ihana beya bingi ne banafunsi babikerwa ba kirisito raroso munkati na ku Antiokia.

29Ne bana berikoro, kira mweya ne burengeke we maha aye, babesanga basasire irebeka ebusabo kuri mu na chambo ngu babesanga barika ku Yudea. 30Waronja buno, barishie e mukungu mu mine ya Barnaba na Saulo.
Chapter 12

1Mumantu ya ah Herode mubake, waria iminwe yawe kuri Petero, mumantua sabesenga mantu ema sa bea baanyumba ya kanisa. 2Bamushura Yakobo, musike yambo Yoana bamushura na bupanga.3Na wasunga ntirakonda na bayahudi bashima eretinge Petero, ne mantu wa asanga mantu atubosa. 4Babere bamutinge nimuriya mumuyororo ni murianu maboko ah basura bange banye ni muria munkano naye mumantu ah pasaka nimuria mumine ya bea.5Na Petero wariwa mumuyororo naro kanisa rabena Ongo mu maa busha nae. 6Na ntambi Herode wabunanga imesibura butu, Petero asa urere katikati na bashirikane babi, nti uraminwa mu miyororo simbi, ne bakeri barikanga harumbi ra muyororo.7Ngashani wa ntita wasimana hima rae, chaka chamukumana mudaani, wamuhumba Petero murukanga ni musimo, wemba, tuka tete, miyororo ya huka muminwe. 8Ngashani yamuwire, bara birato byambe? Nawakia ambo, wamuwiretu wabare eh sachangie, na wamumise.9Watuka ni mutucha, nawatasimbi kuti ira ingi akorange ngashani, wahaka muri musori. 10Weta murumbi ribere na ramatambi, beya na murumbi rachuma ni kime mweribungu wenda ni saa mubutara ni musiya.11Na petero wasee bwengewemba namasimba kai ntita wa manitunga ninitumiwe ngashani kongo wanitunja mumine ya Herode nikai kuti mu chikanga cha wayahudi. 12Waanikira ni iya munyumba ni emba kuri rare amu nina wa Yoana nasa rina rawe ra matambi rariko, na bea bingi bakumana munyumba na hema13Na weya kuri erumbi na kikumi chima ngi Roda weyahe ni hukirira. 14Wakiya wasiba murenge wa Petero, watarudi eh rubi busha wa sangea singi, wenda tete kumunda niemba Petero wasimana harumbi. 15Wamuwire kuti mushumbu, ina iwe wsumia nguru bahaka mugashani.16Petero wakaso mirumbi ni musunga bashabikwa. 17Waria eminwe kwiyo babibire, na wemba wakukiya ntita mweri mutunja mumuyororo watura murasi wa Yakobo musike yambo eh miasi.18Wakiya wamachuchekara musirikani wasubaha ringe, wabese mbuni Petero. 19Na Herode wamushaka watamusungi, washisha shisha eh murangi kongo waburwa wenda ku uyahudi ka kaisari warika kuko.20Na Herode asa washushana nguru wa Tiro na sidani, bamuendere na mutima uma bakiya bwira na Blasto, wiranga ndane cha murami kisamire babuna buhoro, busha eh chuo chakushee muhango che mubake. 21Eh rotu asa bahakange, Herode wibaricha change sa kibake, warika mukitumbi cha wami wemba munkati nambo.22Eh bea barisha changa, niemba, murenge wa Ongo, nti murenge wabea. 23Ngashani wa ntita wamuhumba, busha Ongo twakumunika kara.24Eh kinwa cha ntita rumira. 25Barnaba na Sauli, bakinda eh murimo wae, benda ku Yerusalemu bamuria hima na Yoana ngi Marko.

Chapter 13

1Ku Antiokia kunyumba nti kuri barori na bahani, nti Barnaba na Simeoni ubikirwange tunge hukio mkirene na ranaeni nti munachabo wabutwa nae ba mubake Herode na Sauli. 2Imbi asa bakiyange pero na mahemo, mutima wakorera wemba na Sauli mu murimo. 3Bakinda ehera ni hema, baria eh minwe kurimbo basiyambo bendi.4Bariwa na mutima wakonderera, bahita ku seleulia na tuka nienda ku nyasa yan kipro. 5Eh ntambi bari kusalami watura eh kinwa cha Ongo musinagogi ya kiyahudi, mbari hima na Yohana ntumwanyambo.6Beta munkati ya katengi ka Pafo, basunga mwa uma, mubui, murori wa mako, muyahudi? rina rawe ba Yesu. 7Eh mwea ungu asa uri hima na Sergio Paulo, mwea uri na bwengo eh mukwakare wabikira Barnaba na Sauli beyekuriwe. 8Elima mubuwi wasimana na yamba munkarti nabo Maria eh mukwakare ni muri amo binwa mbi musake9Ina Sauli, ngi Paulo, nti warisa mutima wakonderera wamutungire meso. 10Wemba bani murisere bibi na menge mwana wa mushumbu, nongo ya bibi, wandange muse nisiya bya tita.11Kae eh minwe ya tita iri kwiyo nambo umbese kirimirime watasungi eh mwishi. Wasonda ne murima wa mutimba ni shaka mwea ungu wamuria minwe ne rimuhana ense. 12Eh mukwakare, wasunga imbi byakorwayo, wasimira eh bishisharo bya tita.13Pauro ne bine berda ku pafo niya ku perge mu pamfilia Yoana wasiyambo ni wnda ku yerusalemu. 14batuka ku Berge, beta mu chuo niya ku Antiokia mwe rumungu ra pisidia, ni kime mu sinagogi ni rika. 15Mweri boma eh miomba cha barori, eh bakwakare ba sinagogi barebeka mwa kukurabo ni wirembo, banakitu kuti muri na kinwa kiyemba ne bea yambi mwembe.16Pauro wasimana niriya minwe niyemba. Enyi babume ba kwa Israeli ni banu mosi Ongo, murikwe murikire. 17Ongo wabea mu Israeli wasumbora batita binu nirikita bea bambo, barika buri beni mu chuo cha misiri, na muminwe watujanga ni iyongosabo. 18Na mutambi miake makumi anye ni vumirie mubweru.19Na wabisha eh ngandu sirinda mu chuo cha kanaani ninikambo chuo buri mwandu wa miaka maana anye na makumi asanu. 20Napo wanika bashemasa bakarekari na rurori Samweli.21Nahaya bahema inikwa mubake, Ongo wanikambo Sauli musike wa kishi, mwea wa ruanda ra benjamini, mu miaka makumi anye. 22Na wamutunja, wariya Daudi wabese mubake wabo ni mushuhudie ni emba, namasunga Daudi mwana wa Yesu mwea wa hunda mumutima wane, wasekiya buhoro bwani buti23Muruanda rae eh mwea wa Ongo, warishiyebo Israeli, Yesu wa wabwisa. 24Yoana wakiya ukanyange na bea ba Israeli eh mwase wiribikwa, mu mantu aseeyayo. 25Na Yoana mweri kinda eh ruendo rwaye wemba, bani momosi buri nye natiwe. Ina mukae, weyange kunyuma nani na takachi itunja eh binyatiro.26Bana kitu, bana ba ruanda ra Ibrahimu nambi basi Ongo na bate eh kinwa cha karamo. 27Ibi bari kuyerusalemu na bakwakare, busha nti bomosi, na binwa bya barori yebwange mu sabato, yamebwa ne kera basa.28Nakiro ntibakusuka bumbi kuriwe wakoka Pilato washurwe. 29Nakiro bamakinda eh biti bwaandikwa barimuria kuri eh nti na muria mwerisinda.30Ina Yesu wamufufura mumbi bakwire. 31Wasungwa mantu mingi nambi asabari nae ituka ku Gariraya na kuyerusalemu ibo ngi bashahidi bawe kubusondori na bea.32Na bate twatura mwasi wakonderera mubinwa banikwanga bantita. 33Na Ongo wamakorere eh bana bati erirai mweri ufufura Yesu, waandikwa mumushiga Ongo ngi mwanani rurotu na makumbutaimufusha. 34Na mubakwi, watakuruki mu byema, wemba bumo nabunikayo eh rihunda ra Daudi35Nangi bumbo na bipe, ntiwamusiere eh rihunda rae nisunga byabiha. 36Busha Daudi, wabere wamakora binwa bya Ongo muruanda rawe wasame hima nishe, wasungaka bibi. 37Ungu wamufushanga na Ongo nti waresunga tu bibi.38Na bisibwe na banakitu iyetere eh mwasi wakonderera watusasira eh bibi. 39Iyetere iwe ni musimira waasurwa burongo mubi binti watakochi iyasurwa.40Mukae eh mwasi webwanga na barore. 41Mukae banu munerange mwendi ni kura eh mirimo, nti mukusimba na kiro mwea wemba ninu.42Bakiya batukange batarukiri nakiro mwea wemba nambo. 43Eh busoni wa bayahudi na bafafunani bashurwa bengi ngi barika na Pauro na Barnaba, ni emba nambo ni kutunja eh minikere jisubaha mu burongu wa Ongo.44Mumantu eh Petero, bea bingi iribungu ruti barika hima barukira eh kinwa cha Ongo. 45Eh Bayahudi basinga kikembe, barisa ruwi, bemba na Pauro ni imukamba.46Pauro na Barnaba banena na maa eh kinwa cha Ongo ni embwa niriya nacho kare ni sunga matu mingi, nti sakurukanga kunyuma. 47Ngi bumbo twakianga na ntita, tubese chaka cha bea na bese bea bakonderera mu chuo.48Batengu ( Mataifa) barikira ni shima bantanta kinwa cha ntita nambo banikwa mantu mingi nirisiya. 49Eh kinwa cha ntita cha risa eh chuo kiti.50Ina bayahudi basubahisha eh bamina bashura imbi bari na mukakare wa rubungu kongo basubaesha Pauro na Barnaba niriyambo mu rubungu. 51Itito mukungu mi mindi yambo nienda ku ikonia. 52Na ntumwa barisa ngawa na mutima wakonderera.

Chapter 14

1Ya kuba ku ikomo basinda ikime mongo mu sinagogi ra wayahudi, na buumbo bareeba, kikembe nkiri ra bayahudi na bayunani baamini. 2Arakini wayahudi imbo nti bareamini bakusimo matifa ni iira bo mihaki ema mwiisha banchabo.3Basi barikaanko matu miingi beeba mu bunkangwe wa tita, wareshuhudie kinwa cha neema yae, wabaninka kiterere na maajabu ya kie rwe mu mine yabo. 4Rakini nkumanano mu rubungu bakutengana: bampee barebese mu uhoro wa bayahudi, na bampee mu uhoro se mitume.5Entambi mataifa na bayuda mongo na batawara waabo bakusonda: bakiere bubi niibakaso makoi. 6Bakushee mwasi babeka ku LIstra na ku Derbe, ubungu rwa ku liaoria na chuo kiri ku mushimushi. 7Kuunko bare hubiri mwasi wa konda.8Naanko ku Listra mweya umaa wabese mutetera mu miindi, kiwete ituka mu bura wa ninawe, me nti watembea nesi kabisa. 9Iwe kwesiine warukira Pauro wakuba uhubiri: nae wamukome meeso nisunga uri na imani yiirama. 10Weeba na murenge mukiri: simana wima mu miindi yabe. Wasimana tete watembea11Ne ntembi mukutano ya kusunga yakukiya Pauro bakuwa nitenge sabo, beba mu kilikaonia: tuhombo twatuhitire mu mifano sa beya. 12Ba bikira baranaba zeu na Pauro merekurio, mwiisha wakubese mweebi mukiri. 13Na kuhani wa zeu wakubese na hekaru rae kubusondori ne rubungu. Warisha nkambu na ndubi, wasondi itowa zabihu mongo na makutano.14Rakini e ntambio mitume baranaba na Pauro bakia barukira mwasi, ba benga nchangi abo, batibita tete ikime mu makutaro bakuwa murenge, beba. 15babuume, mwiisha nkii bukiya bi nwaambi? baate buumbabuumbo ture ngeke niinu na twabuhubiri baanu nyasi ya konda mwiisha mubinduke ituka binwaambyo bya busa ina kwa Ongo mine nchukari wa bumbanga embingu na bunia na bahari na bikai bibiti kumunda na byo. 16Ne ntambi yakiya teta wakusiya mataifa iiti beende mu nsee sabo ibo kwesiine.17Rakini nti wakwiisierere mu bushuhuda, mwiisha wkukia nchime, wakubuninka baanu mbura ituka ku mbingu, ne ntambi se rika. Wasikucha mitima iinu biyo nani ikokoma. 18Na mu binwaa myo bakusunga matata izuiza nakutaro, bataninkiba zabihu.19Rakini bayudi bareiya ituka ku Antiokia na ikonio, bashawishi makutano na bahumba Pauro makoi, bamukurura ambu ni ubungu, bakuhaka umbu wa maakia. 20Rakini e ntambi banafunsi bakumutimba kumushi nae, wasimana wakime kumunda nuubungu: na mukakooma wa tuka wenda mongo na bararaba mupaka ku Derbe.21Ne ntambi barekia bahubiri myasi ya konda mu ubungundo, ne rishee banafunsi bingi, ba kuruka mupaka ku LIstra ikonio na ku Antiokia. 22Basimanya mitima sa banafunsi ni ishaurie bo mwirika mu unjo imani ni ishisha bo kuba muriteswa niingi yashimbwa twasekime mu bufarume wa kumbingu.23Ne ntambi barekia bakindi isondo ra bakungu mu kira kanisa, ni ihema ni ifunga babika bo mu makako ya Ongo uunga bakumwamini. 24Bakweeta munkatti ya kupisidia bakime ku Pamufilia. 25Kuruma niihubiri injo kinwa ku Perga bahitire ku Antiokia. 26Ni ituka anko bakweeta baharini hata ku Antiokia iimpo barebikwa mu nchumo ya Ongo mu murimo bari kiya bakinda itimisa.27Ne ntambi barekiya beiya bakumanya kanisa, babashisha bibitii Ongo warekiya mongo naabo na namuna wakukia warindo rubi wa imani mu mataifa. 28Naabo bakwika nko ntambi nere mongo ne banafunsi.

Chapter 15

1Bahita beya imbi batwakanga kubuyahudi banja ihana ba nachabo kuba ntibumoneshwa muumbi bya rengeka na mpaya Musa butukochi irama. 2Kwa saanga buhaka mukiri munkanti Pauro na Barnaba barika hima barongana Pauro na Barnaba na Bampe munkati naabo.3Itukire mpo bahe rekerwa na nkumanano beta munkati na chuo cha Foinike na Kusamaria bakia mwiiko wa mwasi mwituka munkati na beya, bakokomya banachabo nguru. 4Bakiya beya ku Yerusalemu bakeerwanga na nkumanano na ntumya na Bakungu nabo batutana binwa biiti Ongo wakiyanga hima nabo.5IIna kuruma na nkumanano sa bafarisayo biimbi bariusiyanga basimana beba rahunda imoneshwa ni iraabo batingirire emirangi ya Musa. 6Ntumya na bakungu bakumanano bashee myanikiri ya kinwa nino.7Na kuruma na buhaka twiingi Petro wasimana nishisha banachashi niima Ongo warondoranga munkati niinu beya bachuo barukire kinwa cha Ongo mubuunu bwani nirisiya. 8Na Ongo wasi mitima ya beya wa shuhudie ninikabo mutima mushasha buumbo buumbo watuninkanga bate. 9Na iwe nti wakiyanga biimbi byeta na munkati niitu baate na ibo usanyange mitima yabomuriira.10Mwisha nkii baanu bumu erekange Ongo muri riya kwiyo nikotisa ntumya biimbi batita nke na baate ntitwakochanga iriya. 11Iina turi na mwinyihiro witu ramya mumukisa wa mukotamwa ami buumbo buumbo buri ibo.12Na nkumanano yiiti yase bebera baba nikirange Barnaba na Pauro baturange mwasi wa bishisharo bya nkambinkambi bya Ongo wakiyanga ntumya yabo munkati na na beya bachuo.13Na bobakiyanga babebe ra Yakobo wasubya weba na banakitu buni rukirire. 14Simeoni wamatushisha buumbu Ongo hanokasabu umbu bwasunganga beya munkati nabo mwisha eriina rae.15Na binwa bya mbibasonso mori bya renge kana na bino bya kiyerengwa mutiro. 16Kuruma na binwa bino nase kuruka nani nase imba tunyu mba ya Daudi inji ya kenga na se imba tu murike yae nani na sesimanyayo. 17Mwikiya bana beya biimbi ba siyanga bamusonde mubake na beya ba chuo bati iimbi riina raani rameberwa kukwabo. 18Weeba mubake utusibyange bino itukire raroso.19Mwisha bino ani neba buno twata nubi biimbo ni kutobo munkanti na beya ba chuo bimbi ba mubundukire Ongo. 20Iina tukiye bo mutiro buno bikuto mu bibi bya kitengi na busingirani na nyama inchi chaoterwa na nchama. 21Mwisha itukire kare sakare Musa urinabeya uhanisange binwa byae munkati na ubungu usomwange kirotu ra Ongo munkati na sinagogi22Biimbi bya kokomya ntumya na bakungu na nkumanano riti mwirondora beya munkati nabo ni herekeabo ku Antiokia hima na Pauro na Barnaba na ibo bayuda uungu wa bikirwa Barnaba na Sila babesenga beya bakakare munkati na banachabo baandike buno niihereke rwa mumine yabo. 23ntumya na bana chabo na bakungu kuri banakitu bariku Antiokia na Shamu na kilikia bari beya bachuona bukereya.24Mwibese twamarukira buno beya baretuka kukuritu bama nuba mubinwa byabo bakuto mitima yiitu inji ba ate ntitwashishabo. 25Baate twama sunga shu buumbu twama raana mu mutinga uma mwirondora beya niherekea kwinu hima ni shimwa niitu. 26Beya mbi bare bishabisha bisha buinga wabo mwisha riina ra mubake wiitu mukota Kirisito.27Mwisha twama hurekea wa Yuda na Sila iimbi base shishwa bekesiine binwa binobino mubuunu yabo. 28Rakongwa ikokomya mutima mutameri na ba atetwata muri ishi muriyo iina ino ya tuyko komya. 29Iina bwikuto mubikai byaninkwo mwihehe na nchama na nyama na kwikundusha mahano, nabusingirani bwi kuto kuribo na bikai bino buseshe buingo bwakoma kukwinu.30Bakiyanga irekembo beya bende bahita ku Antiokia na bo mutiro iino. 31Kunima nisoma, bamowa mwisha wariyanga bo mutima. 32Na ba Yuda na Sila mwibese ibobe kisine babesenga bansonsomori tuuna bariya bo mutima mu bakakitu muri ira nyiingi niriabo maa.33Nakuruma nirika nko mumatu wa rengeka banakitu bano barekebo bakuruke mubuhoro muumbi ba besena bama rangirwa ibese ntumya. 34Iina Sila washimanga irikanke. 35Na Pauro na Barnaba barikanko ku Antiokia baninkanange masure nihubiri kinwa cha Ongo hima nabe ya pampe biingi.36Kuruma na matu niingi Pauro wa shisha Barnaba rakonga bikai biiti na tukuruke twendere bo imbi banakitu munkati uma mumbungu muumpi twaninkanga bo kinwa cha Ongo tusungebo buumbu buribo. 37Barnaba wabesanga wamirisiya imukuto Yoana uungu warebikirwa Marko hima nabo. 38Iina Pauro ntiwasunganga suumwimukuto uno waresiyabo kuno.39Kwa tuka kisibu chasuwa itukire mpo basiyana Barnaba wakuto Marko hima naye bendu ienda ku Kipro. 40Pauro wa mutinge Sila nienda rae kuruma wabesenga wama ninkwana bana chabo waninkwe mukisa kuri Ongo. 41Iina wetere ku Sirai na kilikia wariya maa esa nkumawano.

Chapter 16

4Asa betange munkati ne rubungu, banikwa miomba na ntumwa na bakungu bari kuyerusalemu kongo bakore nto. 5Maherero yariwa kara kisimba miomba ni, asura bea kirotu.6Beta muchuo cha Frigia na Galatia, bahangirirwa na mutima wa kencherera, basisikana eh kinwa ku Asia. 7Beya ku Misia, benda ku bitinia, eh mutima wakonderera wa Yesu utaniki mbo ntambi sienda. 8Beta ku Misia nienda ku Trowa.11Benda na kitange ku trea, niya ku samotrake na kitange kima, na erotu rwambi beya ku Neapeli. 12Nituka ha tweya kifilipe eh rubungu rwa kumakedenia, rubungu rukiri mu chunda cha chuo na benda ku Rumi, twarika morubungu mantu na mantu. 13Eh rotu rwa sabato twenda kwa mwiri we rusi twahaka hamubese sasi ya kuhe mahemo, warika, twakumana na bamina ni yemba nambo14Mumina uma rina rawe Lidia asa uchuyange rangi, asa wa thialira ntashima Ongo eh mutima waye wakonderera kuri ntita ni rukira eh binwa bya Pauro. 15Warumbikwa na nyumba yae iti watukonga turike mumwae16Ne ntamba sa asa uri na mushumbu watukumana, wanika mukebehe bingi bibuwa. 17Asatucha Pauro ni raka nguru, wemba, eh bea yambi ntumwa sa Ongo ungu urikwiyo, itura mwasi wa karamo. 18Wakiyanga matumingi nti murori. Na Pauro wasimbuka, nikae kunyuma ni muwire eh mushumbu, murina ra Yesu kirisito mutoke. Na watuke muntambiya.19Na mokewasunga eh bikai basa besheengibyo byamarimina, bamutinge Pauro na Sila ba mbururabo niya musoke mu meso wabakwakare baribungu. 20Wamuriya ni emba, beabi bamatubishiye nguru erubungu rwitu, nambo bayahudi. 21Na bebange eh mwasi wa miomba yabo ya karekare, asa kukwitu bataimisanga busha bate barumi.22Ekikembe chiti batuka ni enda, batunyabo esa changi sambo na kara ni bwirembo bahombwe na biboko. 23Bahumbwanga nguru, niriambo mu mayororo, bemba ne barengi barangebo nguru. 24Wakia wamaningwa ukoroiro wataoho muburiri wakumunda waminabo bisando na wakabangira.25Ina mutu nguru babe bahemange Ongo ni musimbire ndumbo se imutata, na bampe baminwe babe barukirirengibo. 26Na kweta karingiri kakiri na hitiko bya chumbi byatinga nabo indubi saboka na mini ya minabo ya tebetebe.27Murangi wa chumbi wasimuka nawe wakia wasunga ndukisa chumbi samaboka watinge mukuhu wasonda kwishura ntiye wanikirange mbu baminwa bamabeka. 28Na Pauro wakua nguru mbu Ongo kwishara bate bati tulimunu.29Wakonga barishe tusuku wokere kumunda utitimanange na boba, wakere Pauro bana Sila. 30Ibo, washaishabo habutara washishabo mbu. banyeku utu nani nakia buni kongo nasahukara? 31Bamushisha mbu, risia Yesu nyerekuritu na Ongo ushukare hima na mumba yahe iti.32Bamukanyie kinwa cha nyereku ritu, nawe na heya bati bari mumwe bashukara. 33Wakokerabo mutumo washurabo bihunebo byabo, na kunuma warubikwa we na numba yanu wisha bati bamarisia ngo. 34Watarishabo mumwe, washeerebo biyo, washima nguru, iwe na numba yawe iti wisha wamakindi irisia Ongo.35Kwakia kwa macha bakakare harera mu bakiri ba barayi mbu, bareki beya ba bienderi ku kwabo. 36Murangi mukiri wi chumbi watu ra Pauro binwa byambu: bakakare bamarebeka beya mbu muborwe nabo musae kubutara mwendi mu buhoro.37Pauro washishabo mbu: bakutuhu mba mu meso na beya bati na nti bate barumi, anga ituaya ntibo ubanza na bamatutoa mu chumbi nabo babunange itubaro mu nama? ntingi buho ina ibo bisina beye kwatuboro. 38Bakiri ba barayi bature bakakare binwa bya. 39Nabo basubaha mwirukira mbu nabo baruni.40Beya mwikongabo musasiro na bakia bamashaishabo bahama bo ituka mu bungu.
Chapter 17

1Bhakianga bhamateana ku amfipoli na ku Apolonia bharebhara ku Thesalonike imbi ntiasanga hari mahereroabya ya Hudi 2Pauro nabhu asanga murikangawe na micho hawe wakimo asanga muribho inahakanyana nabho mubhinwa bya mutiro bwisa na kondi cha sabhato ishatu3Wansonsomore nikanyie mbu asanga rakoma Kirisitu wa nubhe na ifuka Mungati na bhakwire na Kirisitu ngiukinge nabhunsonsome myasi yawe 4Bhima bhima mungati nabho bhasimirira bhamisanya na Pauro nasibha na bhayahudi imbi asanga bhasubhaha Ongo na ntibhingi bhamina nabhi bhasima5Na bhayuda bhakwa mono bhasancha sancha bhea mungati nakikembhe cha imbi bhasira myanikiri ya kondenderera nabho bhabhucha impe ngumanano ngiri bharengecha changa mubhungu bhiire kuri bhea bhari mu kinundu cha yasoni, bhabhese na myanikiri isonda irebhekabho kuri bhisa ubhungu 6Bhakianga bhamarukabho bhakuhurubanya yasoni, na bhanachobho nirishabho hamakako ambi bhasima mubhungu nantibhako range bhea bhano bhakubhundu range chuo bhamakerebhera kunu 7Na Yasoni wamakoke bho nabhati bhamakora byakihi bhuri imbi bhiri kunyunu na nyimba ya kaisari bhukuri umpe mwami ngubhikirwange Yesu8Kikembe cha chashunana nabhi bhasima mubhungu bhasiangwa mwasi 9Nabho bhakianga bhamaobhara Yosoni na bhabhine bharekibho bhiri10Ngibhubho bhanakitu bhaherekea Pauro na sira nirishabho ku bhebhoya nabho bhakianga bhari kuro bhakime mumaherero awayahudi 11Bheabhasanga bhakondera ikenge bhatesalonike bwisha bhasimiriranga bhinwa na ngoa bhabhucha ikundura mitiro kinsi kindi iteera riira 12Ngibhubho bhea bhingi bhadimimira mumitima yabho na bhamina bhikiyahudi bhasimasima na bhabhume bhasira mwansuro13Ina bhayahudi bhakutesanike bhikianga bhasingwa bhumwasi mushasha unsonsorwange na Pauro niya kubheroya 14Ngibhubho bhanakitibha bhaherekea Pauro wiiri mukatengi, nangibhi ba sira na Timoteo wasia kuro 15Ina imbi bhamuherekeanga Pauro bhamurisha ku Etene bhakianga bhamangwa myomba Yeririere sira na Timoteo bhubhatasiinga murimwimisa bhiire rabho16Pauro wakianga urindingibho ku Atene na Murisunga umbu ubhungu rwarisa bhingiri ngiri mutimawe wanyarirwa nguru kumunda 17Ngibhubho kumunda na maheroro wahakanya na Wayuhudi na mbi asanga bhasubhaha Ongo na mbi bhakianga wakumana nabho mukituka mukinsi kindi18Na kumunda na waeoikureo na wastoiko asanga bhenge bhakumanana nawe bhampe bhakanya mpene ino isondange ikanya kingi? bhampe bhakanya, usungwange unsonsomarange mwasi sa Ongo mishasha ya bhendendi bwisha asa uhanange myasi ya Kirisitu nerifuka19Bhamutinge bhamurisha ha Aeropago, bhakanya bhuni twamuterera shishu mukanyange wenge bhubho bhushasha 20Bwisha urishange bhinwa bhishasha mumate ithu, twashima tuteerere, bhubho mwansororwa riira rwabyo 21Bwisha bhahatene na bheni bharikanga kuro asanga bhasira bhuari mukinwa kiti kiti ina muririsha myasi ne rihuru kirira myasi ya bhikai bhishasha22Pauro wasimana mungati na Aeropago wakanya bhanu bhea nbhakuatene munkati na bhikai bhiti bhini nisungange mbhu bhanu bhinsonsomora nguru bhikai ndushu 23Bwisha mukashanga asa katabhairange ani ungu nangu na kusunga bhikai byamahe rero inu nakusunga maheroro atiranywa bhinwa bhikanyiwange bhunu, kuri Ongo ingu nti wasibwa ngibhubho ani nibhunsonsomberengi myasi yawe ungu bhanu mumuherange ntinti mumuteerera24Ongo warengechanga mwanya na bhikai bhiti bhiri ku munda iwe bwisha ine tita wakwiyo na kwansi watarikanga mundushu sa rengechiwanga na minwe 25Watakorerwa muminwe ya mwea ntiwaraire mukikai kiti kiti bwisha iwe ngiuninganananga bhiti na bhuingo na mukati26Iwe ngiwarengechanga kinsi uanda rwa bhea murisaire mwea umwa mbu bharike mu chuo kiti ntiwamarengechebho kashangi kasasirewe mukarekare na byati byamirimo yabho 27Kongo bhamushaka Ongo muri mutucha tucha bhamusunge na mukashangi watarikanga kore na kinsi mwea28Bwisha kumunda nawe ngiendikaro tuiirenga ni bhese na bhuingo witu bhuri umwa winu urengechanga mishinga ikanyiwanga ngibhubho bhatebhati mbutirwa sawe 29Ngi bhubho bwisha bhate mbutirwa sa Ongo tutanikiri mbu bhuongo nsusenya ya kingiri ngiri ao mpata ao ikoyi vikai vyarengechiwa mumyanikiri ya bhea na wenge wabho30Ngibhubho karekare ntitusira myanikiri Ongo wabhesenga bhuri watanga sisirisa ngo bhubho ubhurebhekange chaka mukinsi bhuari bhareki bhibhi 31Bwisha wamateerera kindi chakiayo wakerebho ubhansa bhachuo muriira, mu mwea ungu wamurondoranga nawe wamaninga bhea bhati mukisao murituka rawe rubhakwi32Bhakianga bhamasingwa mwasi werituka kubhakwi bhampe bhakora nchaku, bhampe bhakanya twamuhurukirira tu imisanya na myasi oo 33Ngibhubho Pauro wiire wasiabho 34Kikembe cha bhea bhamwimisa bhasimirira mungati nabho asanga muri Dionisia, ntiukore renga mu Aeropago na mumina umwa rina rawe damari na bhabhe bhea kima nabho

Chapter 18

1Kunuma nabya Pauro watuka ku Atene warebhera ku korinto 2Wasunga ,yahudi umwa rina rawe akira mbutirwa ya Ponto wasaiirenga muchuo cha ku Italia ntiukiri mushasha kuro himahima na Prisira mukariwe bwisha kalaudia warishanga momba bhahense bha Yahudi bhati bhatuke ku rumi, nawe weyere ku ribho 3Na bwisha murimo wabho waminwe asunga umwa wakika nabho, ntibha rengechange murimo umwa bwisha asanga bhanenga bhangombe4Asanga uhananga mumahero kindii cha sabhoto ntiusheereshange Bhayahudi na bhayunani 5Na sira na Timote bhakianya bhahitanya muritukaka ku makedonia Pauro wasemenywa nguru kinwa cha ntiusisinyange wakariho wayahudi ntiuirengibho mbu Kirisitu ngi Kirisitu 6Bhakianga bhahakanyanange nawe nerimukamba Ongo watito ngombe sawe washishabho nya nchama yinu ibhesi hiyo na mitwe yinu, ana nakonderera, ibhuchie runutu niire kuri bheantibhutirwa sa Israeri7Wiire rawe wakime mukinundu cha mwea imwa rina rawe tito Yusito, wasubhaha Ongo kinundu chawe asnaga kiri na kihati na maherero 8Na Kirisipo, mukwake wamahero wasimirira Ongo hima hima na kinundu chawe kiti wakoritho bhingi wakianga bhamasingwa bhasimirira ni rubhikwa9Ongo washisha Pauro mu nsori mumutu, angi subhaha, ngibhubho kanya angi bhibhira 10Bwisha ani niirihimahima nabhekusira mwea weya kwakukwanisha ni ikunubya bwisha nirinakinse cha bhea bhingi murubhungu runo 11Warikanga kuro kianiro na bhiranga mutubha ntiuha nange kinwa cha Ongo12Mukirangacha Gario kiesanga wasima wa ku akaya wayahudi bhamurisha hamakako wakitumbi cha ubhansa 13Bhakanya mbhu mwea ushuanyange bhea bhubhasimirire Ongo kunuma na mombha14Na Pauro wakianga wasonda bhuwasubye Gario wamushisha muyahudi ramubhesengi bhakuhambikengi kinwa cha konda ao kibhi bhanu Bhayahudi ramubhengi iira, kongo na marisiana ninu 15Ramabhese bhuhaka bwisha na kinwa na mena na mamba yinu rabhukae bhisine bwisha ani ntangashima ibhese mukeri wabhansa16Wahenseresabho bhasheeri kore na kitumbi chu bhansa 17Nakikembe kiti bhatinge Sostene mukwakare wa rushu rwamaherero bhamukomoora habhusondori wakitumbi chu bhansa18Kinuma nabya Pauro wenderere kwarika kuro bhindii bhingi kunuma naha warana na bhanachabho waniukira kwire ku shamu, na Prisira na akira bhamisanya nawe wakianga wamabhewa bhuteo wawe kuro ku kenkrea bwisha asanga wabhihabhiha 19Bharebhera ku Efeso wasiabho kuro, iwe kwisine wakime mumaherero wahakanyana na bhayahudi20Bhakianga bhamashima warike kuro matu mingi nguru watina 21Naha warana nabho na kurukayo tu kunu, Ongo wamanye wiire nirembera ku Efeso22Wakianga wamahitire ku Kaisaria wataka yambasirwa wakiire rushu ngei kunuma naha wahitire ku Antiokia 23Wakianga wamarika kuro bhindi bhingi, wiire muchuo cha ku Garatia na ku Frigia, ubhungu mubhungu nti uningabho bhusunya24Ngibhubho Muyahudi umwa rina rawe Aporo mbhutirwa ya ku Iskanderia mwea bwenge warebhera ku Efeso nawe asanga wateerera mutiro 25Mweo asanga wamahanishwa enseya Ongo na bwisha mutima wawe asanga uhuwe wabhucha kanya ni hasisa muriira myasi ya Kirisitu: nawe asanga Wateerarirubhikwa ra Yohane hoo 26Wabhucha ikana kanya na muhoo mumaherero: rakianga prisira na akira bhamamusigwa bhamuria kurwabho bhamuhanisa inse ya Ongo muniira nguru27Wasianga wamanikiri kwiire kwamwiri na nyansa kongo warebhera ku akaya bhanakitu bhamu bhobhoria bhamuronje mutiro wamena bhahanwa bhamukokenga nawe wakianga wamarebhera kuro wasakebho nguru imbi asanga bhamasimira mukisa wa Ongo 28Bwisha wasinganga Bhayahudi mwiira wa bhusondori na bhea bhati ntiusheengibho bhinwa bya mutiro bhu Yesu Kirisitu

Chapter 19

1Na Apolo wabhese uri kukorinto, Pauro, wetamukati ne chuo cha kunanda, wefa ku Efeso, wakumana na bhanafunzi bhingi kuko 2Washisha mbo, mkeshee mutima wakonderera ni irisia wa musako, ne erurikira kurikanga mutima wakonderera tinesi twarukira3Washishambo, murumbikurinza mwinye runumbiko, bhemba, urumbiko wa Yohana 4Pauro wemba Yohana wabhurumbikanga mu rumbiko rwa miomba wausirembo, musimire ungu weyange kunyuma naye Yesu5Bhamarukira ni irumbi kwa mu rina ra Yesu 6Na Pauro waria eh minwe yawe kurimbo mutima wakonderera weya kurimbo bhatanga eyemba mu mwembere ni kanya mwasi wahunda 7Bhashee bhabhume ikumi na bhabhi8Wakime murushu nienda makara mu meri mishatu, mikanya nambo bhinwa bya ntila Ongo 9Bhampe bhanena, nitina isimira bhakamba muse mukikembe, wenda nisiyambo, wariya bhanafunzi kumishi munyamba ya mwea uma, rina rae Tirano 10Eh bhinwambi bhakiya miaka ebhi imbi nambi asa bhari ku Asia bharukura eh kinwa cha ntita Bhayahudi na Bhayahudi11Ongo wakiya eh minwe ya Pauro bhishisharo iringa bhipe 12Ne bhakoni bharishewa kiremba na change sa mumbi waye ne bhakoni atuka ne bhishanni bya yuka13Bhayahudi bhietaeta, eh bhishani bhibhi bhebha eh rina ra ntita Yesu nabhariwa kwiyo nambo eh mishumbu ni emba namba murina ra Yesu, ungu wa webwanga na Pauro 14Asa bhea bharinda mu mwea uma Skewa ruyahudi, mukwakare mukiri wa rushu, bhakiangambo bhubho15Eh mushumbu wasimbiye ewe wosi Yesu na Paulo namuteerera ina bhanu nti bhuni 16Na mweangu asa uri ni bhiteekero bya mushumbu wamakere, wakochambo na bhatuka tete munyumba mukaka ni bhabhara 17Eh mwasi wasibwa na bhayahudi bhati na byayunani bhari ku Efeso, eh bhombo wakime kunti, na rina ra ntita Yesu rantatwe18Nambi bhasimiranga bhati bharisiya mu mikorere yambo 19Bhea bhingi ibhi ase wakiange bhufumu bharisha eh bhitabho byombo ni soke mbo na kasha mu kati na bhea bhingi bhasunga nti bhehe bhingi bya makwa bhusa karebhu elfu makumi asanu. 20Nangi bhumbo eh kirwa cha ntita cha bhesenga na kara kinzi21Eh bhiteekere byasira Pauro washima nguru mu mutima oaye wamakindi ieta ku makedonia na ku akaye na Kuyerusalemu wende namata kuko ribhunge nete na kurumi 22Warebheka bhea bhabhi kwa mukorere ku Makedonia nti Timoteo na Erasito ungu wasia ku Asia tambi nkeke23Kwatukire mwasi wiemba ense nti yarangekanya 24Mwea uma rina rae Demetrio wichuya bhehe ansa ukiyonge murimo wa bhehe ku Antemi asanga Usi kange ni shee mushoko mwingi 25Wariombo hima ibhi asa bhisa eh murimo yo eh bhabhume ni wire eh bhusoki bwitie bhutukange mu murimoo26Mumasunga nirukira nti kwa Efeso ina mu Asia inti na Pauro wamashuwanya bheya bhingi ni bhundura mihati ne emba imbi bhakiyangembo mu minwe ya mishumbu 27Nti yemba eh murimongu usiramo byema ina rushu ra Ongo mumina mukwakare, Artemi, watungwa nti kikai ni tanja wime waye bhusha na chuo kiti bhamuherange28Bharukira bharisa bhusumbuke bhakiya rubhe niembe Artemi wa ku Efeso anye mukwakare 29Eh rubhungu rwarisa mbobha mienda ntete bhakime muimina na mutima uma nti bhamatinge Gayo na Aristariko, bhea bhaku Makedonia ibhi bhendanga na Pauro30Pauro wabhuna ikime mu kati nabho eh bhanafunzi bhata nti bhakushima wakime 31Na bhea bhingi bhaku Asia bhira bhaye bharebheka bhea mukati nabho ni mina mu mashata 32Bhampe asanga bharengi na bhampe nti bharingi kimishi, bhusha eh kikembe asa chamabhiha na bhingi na ntitibhosi bhusha ki kuri kikembe cha bhati hima.33Bhatunja Iskanda mu kikembe bhayahudi bhamuriya kubhusondori na bhea Iskonda waria eh minwe kwiyo ni bhuna kwembere mu kati ne bhea 34Bhasibha iwe Muyahudi bhakiya rubhe rwingi ne mirenge uma mu ntambi saa sibhi ni Diane Efeso35Na karani we rubhungu wa ribhisha ni ebha Enyi bhabhume bhaku Efeso inye mwea ntosi erubhungu ra ku Efeso musamuchi wa rushu ra ku Artemi ngi mukwakore na kikai cha tukanga kwiyo 36Bhusha rubhunange iyemba nambo bhatakii rubhe 37Bhusha mumarisha eh bheambi bhatangashuma bhikai bya rushu nikamba Ongo mushumba wa mumina watu38Busha Dematrio ni mukori hima niti naye uri na kinwa bhisha bhate rushu ritu, ritangabhuna bhakwane 39Mumashaka kinwa kiti kiti ribhunange irika hima na sunda inji charengeka 40Bhusha kuri Isongerana na isiana mu bhinwa tutakochi kwitunja kumunda 41Bha wemba na wire bhea bhatuke mukikembe na chasira

Chapter 20

1Ekikembe chasira, Pauro warebeka ne bikira banafunzi, ni raa, na wenda ku makodonia. 2Wetu mukira bungu niwirembo binwa bingi ni iya ku Uyunani. 3Barika kuko mieri mishatie na bayahudi bamwendere nti burange ienda kushamu iyetere munse ya nyasa, wasunga wetere munse ya kumakedonia.4Eh bea benda nae, Sopatro mbereya, musike wa Piro na Trofimo bea baku Asia. 5Bima benda kwa kumurindire ku Troa. 6Nabate twatuka mu mantu akaboza, twatuka ku Filipe ni kumunambo ku Troa, ruendo rwa mantu asano, nirikakuko mantu arinda.7Mwerotu ibere re inga nti twamaku manana na risa ekabosa, Pauro wanikambo mwasi wakondera ni ebuna ienda morotu rwa mantu ambi mpaka mumu koma koma. 8Asa hari kasungu kingi natwarika kwiyo.9Mshukira uma, rina rae eutiko, nti wamarika kuri dirisha watingwe na toro nguru na Pauro wa titurange eh mwase, na watwingwe na ntoro ni huka, na wakumanwa nti wamakwi. 10Pauro wasika, nimuria mu mbura, nemba batari busha ukiri ne karamo kumunda nae.11Wataa kwiyotu nirisa eh kabosa, warisa ni fundisha tu. 12Bamurisha eh musike, nti ushwere, na bashima nguru.13Bate twenda ibere ne kitange, ni enda ku Aso na twambuna imupokere Pauro kuko, busha ngi bubo busha asa ubunange wendi na mindi. 14Weya ku Aso twamundire ni, iya ku mitilere.15Twatuka kuko, na rotu rwa mantu ambi twenda ku kio, na untu rwa mata shatu tweya ku samo, nirika Trogilio, ne untu rwa nye tweya ku Mileto. 16Busha Pauro wambuna eyetere ku Efesomukitange, wamenda kwasiya ku Asia, busha asa ubunange weye tete, na buna iya kuyerusalemu mu mantu eh Pentekote kuri kwa marengekana.17Ituka ku Mileto Pauro warebeka bea ienda ku Efeso ni bikira eh bakungi ba nyumba ya Ongo. 18Beya ku kwaye, niwirembo banu musi itukire eh rotu ibere, neyanga kunu ku Asia na rika hima ninu. 19Ntinikorerengi ntita mu burongu buti na minzori yanitinge, ne misona yanitinge bushuya bayahudi. 20Ntinatinanga mweri emba kinwa na fundisha mukira nyumba. 21Nemba na Bayahudi na Bayunani, bamukorere Ongo ni murisia ntita witu Yesu kirisito.22Mukae naimiba ense eyenda kuyerusalemu na kiro naminwa mumutima, na tineso imbi byase sungwi kuko. 23Iwe mutima wakonderera ngosi esabungu iniebere mweri minwa rane nishee minumbo mingi byanirindire. 24Ina ntinasura buingo bwani, ibese kikai cha busi byasuma, mwekinda eruendo rwani ni mirimo kuri ntita Yesu, mweri emba eh kinwa chema cha burongu wa Ongo25Na murike, nasi banu bati murerukira eh kinwa cha mubake Ongo, namenda mutanisungi tu. 26Itukire runotu nibuwirenge busa nisira na mwinda mukira mweya. 27Busha ntinakutina eri emba na kira mwea mwisasa ra Ongo.28Eh mitima enu, ne kikembe kinu, mu mutima wakonderera, wabubika wabubika mubese bea bikae kumunda nuru ni nika biyo bya nyumba ya Ongo, wachuranga muchama yawe kwisine. 29Nosi eh rutuka rani, esa bi nyama sema, bakimeya mukikembe angi sasira. 30Na kati ninu basesungwi bea bema, ninisha bape mu bibi.31Busha nasha, murike nabwenge, nisimba mu miaka mishatu butu na mumwishi ntinakusiya mweya muminzori. 32Niburia muminwe ya Ongo niburia mu kinwa cha mukisa chamu buhimba ni busiere mwandu hima nabi base horeswa.33Tunakushima behe na noro, na changi samwea. 34Banu bisine mosi eh minwe yani nji yakukoro nti mubibi ina nti mubisonga byani nambi asa bari nani. 35Mukati na binwa biti namaishewe mumarisia eh murimo, ribunange isake imbi nti bikocha, ni iyanikire eh binwa bya ntita Yesu, imbu wabangawe. Rakoda inikana irenga mwerishee.36Wakinda emba, wahanda maru, ni hema hima nambo bati. 37Bare bati, imukokere hikoti ni mkea mubunu. 38Bashu nana itokanane kinwa chabanga we, batamusunguyotu mu busu, bamuherekea niya kuri eh kitange.

Chapter 21

1Twakiya twamarika kumishi nambo, tweya bea bingi mukikembe kima, norotu rwa matambi tweya ku rodo nitukako tweya ku Patara. 2Twashee kitange kitunisha ku Foinike niyeko.3Tweya kukipro nisiyako mu kurembe, twenda naiya ku shamu nisikire ku tiro. Busha kuko ngi kweya eh kitange niyetere kuko nisiya eh bisheke. 4Twakiya twamasunga eh banafunzi twarika kuko ni fundishabo mantu arenda wawire Pauro mukara ka mutima wakonderera atei tu yerusalemu.5Twakindanga eh mantuwe, twatuka kuro na bea bingi hima ne bamina ne bana, batukindiyenga niya marubungu, ni handamanu ni hema. 6Natukireha twarana nienda ne kitange, nambo bakuruka tu kukwabo.7Twakinda eh ruendo ritu rituka kutiro niyaku tolemai twaramukenga banakitu nirika nambo rentu rima. 8Mumu koma koma twenda niya kukaisaria, nikime munyumba yu Filipo, muturi wa mwasiwakonde (muhubiri) afanga barihima nirika kukwae. 9Mshukira uma, rina rae Eutiko, nti wamarika kuri dirisha watingwe na toro nguru na Pauro titurange eh mwase, na watwingwe na ntoro ni huka, na wakumanwa nti wamakwi10Asa turikange iko mantu minge, murori una ngi Agabo wenda ku bayahudi. 11Watuyere niriya muri wa change wa Pauro, wimina eh miende ne minwe ni yemba, mutima wakonderera wakanya bunu, ngi bumbo eh bayahudi wa kuyerusalemu baminwa ni muri wa changi niriyambo mu minwe ya bea batengu ( Mataifa)12Twarukira, bate na bea bakuko, watendi ku Yerusalemu. 13Na Pauro wasumbia, mukiyange ki niishura eh mutima? busha ani basenimina, narisiya ikwa kuyerusalemu busha yerina ra nyere kurintu Yesu. 14Watina eh rihano, nibibira na wemba, banakitu ba ntita na bibesi.15Na mumantuwa twariya eh bikai bitu nienda kuyerusalemu. 16Banafunzi bingi ba ku kaisaria bahimisana metu benda na Mnasoni, mwea wa kipro, ntumwa ya karekaro nge twarika ku kwaye.17Tweya kuyerusalemu na banakitu batukerere bya hunda ku kwaye. 18Na murotu rwambi, Pauro yakime kwa Yakobo na kima nitu, ne bakunge bati asa barika. 19Na beya wawirembo binti Ongo wakukorerembo eh batenga mumurimo wambo.20Bakiya banarukira, bantanta Ongo, ni muwire, banakitu banu musungange eh bayahudi bakurisia embo kikanda cha bea bari na rai busha ya miomba yambo. 21Nambo waturwa eh miasi yambe, ikanya bayahudi bati barike kuri batenge ni siya musa, umawirembo watakisimbo ni batatuchi eh miomba.22Ngibumbo warikura ni ihiya. 23Kiya eh kinwa tunguwire, kuri bea bange baminwa na isere ( naokini) 24Batinge eh bea yamba, ni mambo, ni isakambo kongo babeya eh mitwe yambo, bea bati basibe eh binwa biti byakuwirembo ntikinwe, ina iwe wasimbe wakwitingewe na miomba.25Mu miasi ya bea batengu watangarisia, twawirembo basiane ne bikai bya mushumbu ne chama nakikai cha bushingirani. 26Na Pauro watinge eh babume na untu rwambi wa horesa niriya epero (Sadaka) inikwe mukira mwea.27Mumantu arinda, nti siburange isira, eh bayahudi watu kanga ku Asia basunga kumunda nambo munyumba ya Ongo ( Hekalu) bashuanya bea bati ni imutinge. 28Bakiya rumbe ni emba banu babume ba ku Israeli, tusakane, ungu ngi mwea ukanyange ne bea bati kirafasi, ni emba binwa nti bya miemba intu na wamabereka bayunani mu nyumba ya Ongo na waria bikai bibi. 29Asa bamasunga Trifimo, mwefeso, hima nae mweribungu, bahaka ngi Pauro wamkime mu nyumba.30Asa bashakange imushura, na bea bakumana tete, ni mutinge Pauro bamuria munyumba ya Ongo nesa ndumbi siboro. 31Basonda inse simushura, eh mwai wamuhere mukwakare (Jemadari) wakikembe kuyerusalemu eh rubungu rwabiha.32Na watinge bashirikani ni sungana nambo ntete, na bakiya bamamusonga eh mukwakare bareke imuhumba Pauro. 33Na mukwakare( Jemadani) wamutinge, ni wemba waminwe mu minyororo imbi, ni shisha, inyengu na wamakiaki.34Na bape mukikembe bakiya rumbe ni emba na bape buno, wasunga nti wasunga eh bubi bwaye busha eh mirenge, wemba bamarishe mubatara. 35Na Pauro weya mubutara asa uritwe na bashirikani busha eh kara kakikembe. 36Busha kikembe kikiri chenda nimuhimisa, na rumbirwingi niemba bamutuje.37Ongo nti mumishi wenda na bea bingi eifu singu mu bweru Ongo mushuri wa bea. 38Pauro wemba, Ani mwea wa kiyahudi, mwea wa ku tarso, rubungu rwa kilikia, angabumbi buti, nabuhema, muninike ntambi siyemba.39Bamunika ntambi siyemba, Pauro wasimana mubutara niria emwenue kwiyo, na wabebera. 40Wemba nambo mumwebere wa kiebrania.

Chapter 22

1Banu babume, banakitu na bantita, munirukire, nebange ninu mutambisi. 2Bamekinda irukira niembe nambo mu kiebrania nababiba niemba.3Ani mwea wa kiyahudi, nabutwanga ku Tarso, rubungu ra kilikia na rika kuko, mu mindi cha Gamalieli, nihanwa miomba ya ntita wambo na mweya wa kara kuri Ongo buri eh mantu eh runetu. 4Nahumbanga bea munse ni shurambo ni minambo, niriyambo mu minyororo ya babume na bamina. 5Ntumwa mukiri ( Kuhani) wemba na bakungu ba rushu bati, nasheenga rwandiko niria eh bea ku Damasiki, mumantuwa narishambo kuyerusalemu, ntibaminwa.6Mutambi asa nendange niya ku Damasiki nasukanga chaka ituka kwiyo, ni saire kuti. 7Nekirenga kwasi, narukira murenge, Sauli, Sauli unishureki. 8Nasumbiye, Ongo inye ntita wasumbie ane Yesu wa kuna Zareth9Nambi asa bari nani basunga chaka, inabatarukiri eh murenge. 10Nemba nikiyeki eh ntita, ntita waniwire nisimane, nienda ku Damasiki, na kuko baseniwire miasi iti idji nakiya ani. 11Na ntambi asanga nti nasunga chaka, nahaniswa na minwe yambi asa bari nani nakime ku Damasiki.12Mweya uma Anania ntumwa ya muomba eh buronge buti buriko. 13Weya kuri ani nisinana, niyemba munakitu Sauli, sunga na mukaye ne meso ariko kuko.14Wemba, Ongo wa ntati bitu wakurondora kati na bea ba burongu bwaya ni musunga wahuda na rukira eh kinwa kitukange mu bunu bwaye. 15Eh bese mweya wa bea bingi nisunga nirukira. 16Wemba nae, wasimane, ni birikwa, nashuwa eh bibi muribikira eh rinarie.17Wakiya rekurukange kuyerusalemu, nentambi nti memange munyumba ya Ongo, na bese buri mweya wamakwa mutima. 18Namusunga, naye wabwire, hima utuke ku yerusalemu ntete busha nti bakurukira eh binwa byabe munkati na nani19Nemba, ntita, banesi ni asa maminwa mumuyororo ni simira na humba mbo munyumba ya sinagogi. 20Ne chama ya Stefano mwembi wambe, nani asa nisimene hima nae nasimira ni ranga eh sachangi saye imbi bakumushura. 21Naye waniwire, enda sambe busha nasetuma, busha nasekutuma kore na bea bakumataifa.22Bamurukira mukinwa chaye, niriye eh mirenge kwiyo, niemba, mutudjengu mu chuo busha nti mwea wirika kukwitu. 23Bakiya rumbe ringi ni rekera eh sachange mu mutaka kwiyo. 24Eh mikiri wa bashirikani wemba bamurishe mubutara ni shishwa miasi, yaye mweri muhumba eh mijeredi, na basumbia na rumbe ringi.25Bamumina namiri, Pauro wemba na mkwakare wasimane hima nae, banu mutakechi imina mwea na iwe murumi. 26Ungu mukwakare warukira wenda na emba na mkiri wa basherekani, mbanu mubunange ikiya ki naye mwea mrumi, bemba twarukira.27Mukwakare weya, ni mushisha, Ongo murumi warisiya. 28Jemadani wemba, nasheenga byehe bingi. Pauro wemba nani murumi wi butwa. 29Imbi barikanga nae bameshisha, bamusiya nienda na akwakare wasibaha, bushe Pauro murumi na busha wamamumina.30Eh retu rwamanta ambi wabuni isimba, busha naki wakuminwa na bayahudi, wamuburo na nishisha, baashani, na bakakare rushu bati bakumanane warusha Pauro kurimbo ni mwiya kwasi.

Chapter 23

1Pauro wasungambo na meso bea ba rushu na wemba, banakitu ani mutims wa rukoo busha narika mbusondori na Ongo niya runotu. 2Mukwakare wa nyumba Anania wasibura imbe asa barihima naye bamurekereye makoi mubunu bwaye. 3Ngi Pauro wemba, Ongo wasekuhumba, Ongo beseha muriniemba mu miomba niembe banihumbe, nti tukana na kinwa cha Ongo.4Imbi asa basimana naye bemba, i=uma kamba mukwakare wa Ongo. 5Pauro wemba, asatinosi banakitu, iyemba iwe mukwakare busha chaandikwa, angi imukorere bibi bushae.6Pauro wasimba eh kikembe kima ni basadukayo na bape Mafarisayo wemba murenge mukiri murushu banakitu ani Mufarisayo mwana wa Mafarisayo, ani na minwa busha yeririsia eh bufukwa babi bakwa. 7Wakidiyemba habese bina bya Mafarisayo na basadukayo ni irisiya biti. 8Busha Masadukayo bebanga kusira bufusako na ngashani na mutima ina bafarisayo, busi ibiti.9Habese rumbe rwingi, eh baandiki imbi ba Mafarisayo basimana niemba, titwa sunga bibi munkati na mweangu, ina eh mutima wa ngashani wemba iwe ngingwe. 10Erumbe rukiri rwasaa, na mukwakari wa bashirikani, waseya Pauro watakwi ni emba nambo basike ni muria mu minwe yawe ni muria habutara.11Mubutu ntita wasimana hima naye Jemadani ( Murai) wemba, ubese na meyo mutima mukiri ni itura mwasi kuyerusalemu, ribunange itura eh mwasi ku rumi nako.12Bakiya wamacha, bayahudi baronja nama, batarisi mecha, ambe Pauro ntinesi wakwa. 13Imbi barisiananga nambo usanga bea makumi anye14Benda kuri bakwakare makuhani na bakungu imbo bamemba tutarisi ni risa mecha ituke Pauro wakwe. 15Banu hima nebakungu muwire eh mukwakare ( Jemadari) wamurishe kutu banu musondake isiba eh binwa nabate tuhima ninu mwerimushura.16Inyatire wa Pauro warukira eh mwasi wishukire kukwabo wenda ni kime mubutara, nitura mwasi kuri Pauro. 17Pauro wamumbikira mushirikani uma ni muwere, mutinge eh mushukirangu, busha uri na kinwa chiira.18Bamuriya, nimurisha kuriwe mkwakore, nimuwire, wabikira Pauro, ni murishie eh mushukira busha uri na kinwa chi muwire. 19Eh mukwakare wamutinge muminwe wiriya kumishi nae, wamushisha, Ongo uri na inye kinwa kibunange inirire?20Wemba, bayahudi barishe Pauro mukoma, ni muriya ku rushu, babunenge ishee mwasi wakenderere kuriwe. 21Angi risiya, busha beya makumi wamakiya nama ni isere batarisi ni omo mupaka bamushure imbo bakiya eh mirimo yambo.22Na Jemadani wamusia wendi, ni muwire, angi wire mwea unti unti byakwemba Ongo. 23Wabikira bea bambi ni wirembo, murie bashinakani maanambe bendi ku kaisaria, na bashurikani makumi arinda bitaa mungambu na bariye matumo na ntambi shatu sa muntu. 24Wawire bea bendi na nyama ni riya Pauro ni ria Feliki mukwakare.25Ikomya: ni yemba. 26Klaudia Lisia mukiri wa chuo Feliki, nkeri ( Salamu) 27Eh mwiya wakutengusa na bayahudi, asabari nimushura, nge nenda na kikembe chabashirikana kimuranga watakwi, wakiya wameba biwe murumi.28Nabuna isimba eh kinwa chashangwa wabunwa ishurwa, namuria kuri eh rushu. 29Nasunga nti bamamu shitaki na binwa nti wakukwire busa ni ninwa busa. 30Narisha eh mwase kuri Ongo nienda nambi bashokoshake bembe ibinwa byambo munkati nambe, nakukea.31Ngi bashirikani bamuria Pauro ritukana mambu nakwirembo ni muria ku Antipatri. 32Na mukoma koma basia Pauro nambo wakwemba ani na bakurukatu. 33Nabi beya kukaisaria ni nika ikamya niria Pauro mu minwe nambe.34Nakinda isoma ni shisha, imwea wa kuni na wemba wa kilikia. 35Wemba nakurikire nambi bakumushitaki bameya, nawirembo wariwe munyumba ya mkwakare wa chuo Herode.

Chapter 24

1Asa nto bondi basanu byeta anania muheri wa Ongo, wa hita na baampe bakungu na tertulo, munsonsomori, bendanga muri ore mubake miasi ya Paulo. 2Asa tertulo wa mabikira wa tangira imu songora, neni kanya mbu bwisha turi mubohoro kuri Ongo Feliki Ongo usubahwa, na bibi bya renge chwa kuri mbutiro rini bwasha ebuange bwawe. 3Ngi buumbo twa risoyanga yo ntambi siiti na haati.4Nti tusondange ikurisa e sa ntambi twakuhema mu burongu bwa we urukire binwa bikeke imbi tusondange ikuire. 5bwisha twa ma sunga mweya umu mukongo banga, iwe ngu ntangiro yi risha mutima mbu munkati ya wayahudi banti mu chuo, nangi wa simanire Zehebuya wana zaneti. 6Na wasondonga ibisha bisha e niushu twama mutinge nti twa mukere ubansa kuri momba wiitu.7Na Lusia mukakare wa ba sura we yanga imunywa mu minwe yiitu na kaara. 8Neri eba mbu imbi ba ku musongora beendi kuri Ongo, Ongo kwisine ukochi erimutuna niasi ya biti imbi twa musongora. 9Waya hudi nabo ba musongara neri kanga mbu ngi buumbo.10Na mubake mueri eba wa mushee minwe, Paulo wa subiye, ira anu nosi Ongo ure besi mukera ubansa mu mbutiro rini byaniro biingi, ni sonda ieba na mutima wa ngoa. 11Bwisha ukochi isiba mbu nti nensi kweta bindi irenga ikuma na bibi tambi asa nendange Yerusalemu mwerihara. 12Beya banu nti baku nisunga kuri ruushu iwa Ongo, nti n'ebange na mweya ne irisha bukongo banya muri kikembe, ne muri esa ruushu, ne muri esa mbungu. 13Bata kochi isimirisa ambi baku ni songora muntambinsi.14Nebange kinwa anchi ku muunu bwa kwisine kuri Ongo ira inse ingi ibo bebange mbu dini ngi yani mu eri korera Ongo wa batita biitu na ntina simira binwa biti imbi bya komerwa mu momba ne bitabu bya bashani. 15Na simira Ongo mbu ibo kwisine imbi ba hakange mbu kwa besi erifukara bakwi, bakonderera na ambi nti bakonderera. 16Ni isuniange ni besi na nihaki ya konderera kuri Ongo na kuri beya baati bwisha kinwa nshu.17Asa byaniro biingi bya meeta meyanga irisha muhanga kuri mbutirwa raani. 18Kuti ba n'sunga kuri ruushu rwa Ongo nti bwisha bya, nasi na konderera asa nti kuri kikembe ne rube, ira asa kuri bayahudi imbi batukanga Asia. 19Asa shuushu babe hani ku busondori nabe banisongore ikuti bari na kinwa kuri ani.20Me beya banu kwisine nti bakanya, kibi kiimpi bakusunga kuri ani ntambi asi nino kubusondori ne ruushu. 21Kuti asa nti bwisha murenge uma ingi na bikiranga nti munkati nabo, neri kanya, bwisha isimbikara ra bakwi na kererwa ubansa kubusondori niinu runu otu.22Mgi buumbo Feliki ntambi wa rukiranga binwa abya, wa siba shuushu niasi ya nse iya, wa kanya, etambi Lisira mukakare wa sherekani ( Batarumbu) naakera bina binu. 23Na weba na akida wo mbu Paulo achungwe, nti, nti wa ninwa neri hange bira bawe imu korere.24Kunuma ya rumpe utu, Feliki we yanga nti uri na mumina wawe ngi Durusila asa muya hudi wa bikiranga Paulo wa murukirire miasi ya nsimira yae kuri Yesu kirisito. 25Na ntambi asa Paulo uhanange nti webange mu eri konderera, mutima wa burongu, ne rubansa indu rweyayo, Feliki wa subanga nguru ineno subiye, enda rabe erutu rwa kia na shee ndikaro nti nakubikira.26Asa uhaka mbu wa ninkwa esa mpayi ( Behe) kuri Paulo nti usondange wa mu kundike, wa mubikiranga nta ningi nti uronganange nawe. 27Byanikiro bibi asa nti bya meeta Paulo watucha Feliki ku murimo, ne feliki mu eri sase wayahudi ba shime wasianga Paulo mu miyororo.

Chapter 25

1Asa Festo nti ukimange kuri murimo, nti bindi bishatu byeeta watukaya Yerusalemu nti watuka ku kaisaria. 2Meheri wa Ongo ungu mukakare na bakakare ba wayahudi neri muire miasi ya Paulo, nti ba hehera. 3Ba mu hemanga wa kie mbu ba muriche ku Yerusalemu, asanga ushange bamushurire mu munge.4Ngi Festo wa musubiye mbu Paulo wa chungwa shuushu ku kaisaria, nawe uri tayari mueri enda ka mu ntambi nkeke. 5Wa kanya mbu bari na wiime kuri banu beenda nani bamusongore, tu sibe kuti kuri kinwa kibu chatuka kuri mwaya umu.6Wakia nti wa masia naabo ku rubo bondi munani ku ikumi, ntiya renga ha, wenda ku kaisaria, reruutu yu sibi warika kuri kitumbi cherikera ubansa na kanya ambu Paulo arishwe. 7Bwa kiya wa meeya, e wayahudi imbi batukangu kuyerusalemu basima kumushi nae, barisha busondori bwingi kuri we, asa nti batako chie kariha byo. 8Paulo wa kanya mu eri ieberera nti nakukia kibu kiiti kuri mamba wa wayahudi, ne kuri ruushu na kuri kaisari.9Festo asa ushimange kuri mimirisa kuri wayahudi na wa kanya kuri Paulo, usondi enda ku Yerusalemu, usasirwe kubusondori nani kuri binwa bini? 10Paulo wa kanya, ani nasimona hanu kubusondori ya kitumbi cheri kera ubunsa cha kaisari, hanungi na kererwa ubansa bwani, umbu usongunya nti nakukiya kikoyi kuri bayahudi baati.11Ira kuti niri na libi inchi napashi ishurwa, nti natina eri kwa kuto nti eri iira kinwa anchi ba songorange, kusira ungu wakochi niria mu minwe yaabo, nebabo kuri kaisari. 12Mgi buumbo, asa Festo nti wa ma kinda ieba ne beya ba ruushu, wa kanya, washima kaisari ngi wa kimire byabe, ngi buumbo uenda kuri kaisari.13Asa nti kwa meeta mato makeke, agipa mubake na bernike beya ku kaisari, mu eri ninka Festo nsubaha. 14Asa nti bama kiako matu miingi, Festo wa ire mubake miasi ya Paulo, wa kanya, kuri mweya umiwa hanu Feliki wa musiyanga mu mwiororo. 15Asa nti ni kuri ku Yerusalemu bakakare ba baheni na bakungu muri bayahudi banu songoranga neri ni hema ni mukere ubansa. 16Na subiye nga kuri bo nti mucho wa barumi isubira mweya uti na nti ntinensi wasungu ngana na ambi bakusongora, neri ninkwa maa yeri ebera mu imbi wa songorwa.17Ntambi beyanga hanu, nakianga tete, eruutu rwa sibi narika kuri kitumbi cheri kera ubansa neri ine bo mba banu rishe. 18Naambi banu songaranga ntambi ba simananga, nti baku risha kinwa kiiti kibu buri asa nihakange. 19Asa nti bari na byeri tuna bingi kuri we muri dini yabo kwisine, na kuri miasi ya mweya uma Yesu, ungu asa nti wa meekwa, ungu Paulo asa uisumyange mbu ukiri ushwere. 20Naruka nikie inki mu eri siba iira mu binwa bya neri tuna Paulo kuti wa shima ienda ku Yerusalemu wa kererwa ubansa kuro muri mu bunwa bya.21Paulo, iwe washima wa kererwe ubansa na kaisari, ngi buumbo na tinge nsidiro banu chunge, neenda nae kuri kaisari. 22Na agripa wa kanya kuri Festo, na ani na shima nirukire mweya unu kwisine. Wa kanya mbu mukooma ngi wa murukira.23Ne mukoma koma Agripa weya na bernike kuri kikembe cha beya na wime, ba kime impi barukiriranga ebinwa na bakakare ba basherekani na bakakare berubungu ina Festo weba nsidiro, ba risha Paulo. 24Festo wa kanya, mubake Agripa na banu baati muri hanu na baate, mu sungange mweya ungu bisasa biiti kuri wayuda ku Yerusalemu na hanu ba kushima ni sakee bo, nti ba kiange rube mbu watakochi siya na wingo.25Mgi buumbo nakusunga nti wakukisa kinwa anchi chapashi kia ashurwe, na iwe kwisine wa shimanga a kererwe ubansa na kaisari, asa ni sonda imuria kuri we. 26Na kuri ani kusira inchi cha nininka isimira yerikoma kuri kaisari, nga singwa hanu kubusondori niinu, na kubusondori yabe mubake agripa kongo ba mu tuna ni shee kinwa anchi na koma. 27Bwisha kya kese kinwa cheri shamukwa eri enda na ungu wa ninwa nti kuri imbi bya singwa wa songorwa.

Chapter 26

1Agripa wa kanya kuri Paulo, na kuninka kinwa na Ongo mu eri kuri ebere, ngi buumbo Paulo wariya minwe yae kwiyo mu kwiebere. 2Mubake Agripa, na misunga mweya wa mukisa runu otu mu kwiberere kubusondori nabe, muri biti imbi na songorwa ne wayahudi. 3Bwisha Ongo osi miendere ya bayahudi, ngi buumbo ni hemange urukire kinwa chaani nti usisokana.4Bwisha bayahudi baati bosi wingo wani itangire busike. Mu mbutiro raani ku Yerusalemu. 5Bonsi nguru mu eri tangiro, kuti bashima ikamira, mbu ani mufarisayo mweri shaka bikembe biitu muri bo.6Na sina hanu mu eri kererwa ubansa bwisha niri na mwinyihiro mu imbi batita biitu na ONgo. 7Imbi bisasa ikumina bibi biri na mwinyihiro ihikira, mu eri hera Ongo mutu ne mu mwishi. Na songorwa na bayahudi bwisha e mwonyihiro uwo e mubake. 8Bwisha inki banu mwa sunga nti bubi nguru ibese ne mwinyihiro mbu Ongo wa kora mu eri simbukara ra beya?9Mu eri ira ani kwisine nakusunga kumunda nani iyabese shushu nikie binwa bingi imbi bya hakanya ne rina ra Yesu wa Nazareti. 10Na koranga biiti byo ku Yerusalemu, na minanga biingu muri bakonderera kumunda e miyororo nti nama hinkwa kinwa cha bakakare wa ba heri, ne ntambi asa bakererwa ubansa ba shurwe nti nasimira mu eri ensa wiki. 11Na ntambi niingi kuri esa ruushu sa Ongo siiti ebo mbu tine nsimira yabo, nti niri na busibuke bwa kiyongwa buri mu bui, neri hiyo bo mumbingu siimpe.12Namu mikorere itiya, asa nendange ku Damesiki, nti nina wime na binwa pimbi bya tuka kuri bakakare ba baheri. 13E mubake ntambi asa hiri mumunse, nti ntambi chaaka kiingi irenga ya mwiishi nti ya tuka mumbingu asa cha tu timba ani na bendendi asa turi nabo mongo. 14Twa keanga kwanso bate bati, na rukira murenge ebange nani mu mwebere ya kiebrania, Sauli, Sauli, bwisha inki uni nubyange? ukorere busa buri nkambu ingi ikasongi mwiindi kuri nkoma ya murangi wae.15Mani na kanya, Oongo inye mubake? mubake wa kanya, ani ngi Yesu, ungu Oongo unubiange. 16Usimane kuri miindi yabe, bwisha na miishee kuri Oongo bwisha imbi, nikurie ubesi mukoreri na ungu wende nti ukanyange imbi wama sunga runu otu na ambi nti nensi naku shee. 17Na kuramia Oongo na beya ba Israeli ne beya ba mbutira simpe imbi ani na kurebe ka kuri bo. 18Urindo meeso ya bo neri sake bo bakuke mu murimia neri kime muri chaaka: ba tuke kuri risima ra mushumbu ba binduke kuri Ongo, ira mu eri risia ba shee musa siro wa bibi neri tinge e ndikero tabo kuri imbi ba mashee ibese beya ba Ongo.19Kuri byo e mubake Agripa, neri rukamaa yeritina isiba imbi na sunganga nti bya tuka mumbingu. 20Na ntangire meri hana ibo ba ku demesiki ne Yerusalemu, na kuri mbutirwa riiti kuri uyahudi, na simpe mbutirwa, mbu ba heme musasiro neri bindaka kuri Ongo, mu eri kia imbi bya shee mbu mitima yabo yare binduka. 21Bwisha buumbo wayahudi ba ntinge muri ruushu nti ba sonda ini shura.22Bwisha na mashee winsake kuri Ongo, nasimana hanu runu otu na nti ni kanya kuri bakakare ne banunke, nti ni kanya kinwa irenga imbi barori ne musa bare kanya mbu ya besi. 23Mbu kirisito wa nube neri tangira ifuka kuri bakwi, ira a tate chaaka chaaka cha n'kukari cha sana kuri beya baati, bayahudi na simpe mbutirwa.24Ntambi aa wieberer buumbo, Festo wa kanya na murenge mukiri, Paulo, Oongo uri na bubui, eri siba rabe riingi rama ku bindwa e wenge. 25Ira Paulo wa kanya, nti niri na bubui, e Festo Oongo uri na n'subanwa, bi kanyange ani ngi eri ira. 26Oongo osi binwa ambi e mubake kuriyo na kanya nti nisira booba kubusondori nabe ni sira booba binwa ambi bya sibwa kuri Oongo beisha nti ra kukarwa nti ra biswa.27Mubake Agripa, wa simira barori? ani n'osi mbu usimira bo. 28Agripa wa kanya kuri Paulo, mu binwa bikeke bya uhaka mbu wa n'kia ni bese mukirisito. 29Paulo wa subiye, ni hemange Ongo, kuto kuri ntambi niingi ne ntambi nkenke, nti Oongo ho ira na ambi baati barukirange runu otu ba besi buri ani, nti ku sira iminwa rini.30Ngi mubake Agripa na mukaka ke wa rubungu, Bernike na baati ambi asa bari nabo basimana. 31Ba kianga benda, ba kanya muribo, kusira cha singwa mweya unu aminwe neri shuriwa. 32Na Agripa wa kanya kuri Festo mweya asa wa kochi iborwa kuti washimanga kaisari nge wa mukerere ubansa.

Chapter 27

1Ntambi asi basi ba rana mbubendi ku Italia, ba ria Paulo kuri imbi baampe ba minwa, muri burangi bwa yulio asa nti mukakare muri ba shee kani muri kikembe cha bengwa cha Augusito. 2Twendanga mu kitange cha Adamu tio asa ngi kiri tayari mu eri enda kuri esa mbungu siri kumushi na asia, twa tangira eri enda, Aristarko, shemine ku makedonia kuri Tesalonika asa nti uri niitu.3Kindi cha sibu twenya kuri sidoni, Yulio wa kierengu Paulo bya hunda mu eri mu kanya mbu usendi kuri bira bawe kongo ashakirwa. 4Mu eri tuka ha twendangu tu, muruendo ira bwisha asa binkubungu biingu kubusondori, twetera kuri kipio, iko asa nti kuri binku bungu biingi. 5Twa sako ruusi rwa kilikia na pamfulia, tweyanga ku mira rubungu rwa Likia. 6Kuko e mukakare wa basherekani sungu kitange kimua cha Alekisandria asa nti kyendange italia, ngi buumbo wa tukimisha kumunda.7Asa twenda mpoompo bindi biingi, tweyangu ku nido nti twa nuba, na bwisha asanga binkubungu bisangwa twetere munsee kwansi naku krete kumishi na Salmone. 8Twenda nga munubo mingi kumishi kumishi tweya impo ba bikiraranga bandari ya konda, kumishi na erubungu rwa Lasea.9Asa kwa meeta ntambi niingi, neruengo nti rwa minubo bwisha ematu yeri minwa asa nti ya masira, Paulo wa hana bo. 10Neri kanya e ba buume, ani na sunga buri bwendere bunu bwa bese na minubo mingi na bibi bingi, nti kuri miriyo ne kitange ho, ira na kuri baate. 11Ngi buumbo akida wa rukinga binwa bya Paulo irenga shemine kitange.12Asa kuri kane aniingi irika muri bandari, bakia na mambu beendi kuri rubungu rwa foiriike ba besi ko mu esa ntambi sa keme kiingi asa bandari ya kukrete, nkumanano yeri endu kiiti. 13Asa binkubungi imbi bya tuka kumbo bya tangiranga kakeke ba haka mbu ba ma shee inchi asa bashange, ba tangira epi enda ku mishi na krete.14Asa nti kwa meeta nkeke, binku bungu biingi byeeya imbi bibikirwa eurakilo. 15Ntambi kitange asa chama tingwe na binkubungu, twa ruka maa yerisangana naa binkubungu, twa rekerituriye. 16Na twetanga mu eri sanguha kumishi na ketengi kakeke inki ka bikirwa nga kauda, twisumya eri mirana ekitange mu ninu bo.17Ntambi asa bama kukuma ba mina ekitange bechanga emuri kwansi wa cho nti ba subahange iranda mu misie ya kirisito, ba sichanga e bufurifuri. 18Bwisha asa tu humbwange nguru na tufani naroutu nuasibi ba taa imbo asa biri mukitange kumunda nerusi.19Ne kindi cha bishatu ba taa bikai bya kitange muminwe yabo kwisine. 20Emwisha ne sa nyota asa nti kwa meeta matu minginti nti sungwange: asa bibungu bungu biingi biri na baate, twa kera e munyihiro weri rama.21Na ntambi asa nti barika nti kusira erikisa bio, Paulo wa simana munkati bo neri kanya e babuume muni rukire, mutu tuki hanu ku krete, mwendi kwa shee minuboa. 22Ni nibaninkange mahane, mu besi na mwinyiro imbu kurisa mweya kuri banu ungu wa seika, ekitange ho23Bwisha butu bwa runu otu nunu ngashano ya Ongo ungu ani wawe, ungu ni heranga, waku simana kumishi nani. 24Wa kanya, uta besi na boobaa, usimana kubusondori na kaisari, Ongo wa kuninka ebeya bati ambi mwendange mongo. 25Eba buume mu besi na mwingi hiro bwisha na simira Ongo mbu ya besi buri nama kanya kuri baanu. 26Ira tu sondi enda kwa rekerwa kuri katengi kima.27Na ntambi ya ikimu na munani ya kianga ya meeya, nti tu inaina nge kunu na kuni mu ruusi rwa Adria, asa buri mutu wa manane asa nu bakange mbu ba sondi iya kumishi. 28Ba pima emecha, cha shee ebi pimo makumi abi, benda tu kakeke ba pima ikumi n'isano. 29Asa nti turi na boba yirekerwa ba rekera nanga sinye kunuma ne kitange nti ba rindirange buutu bu iche.30Na baharia asa ba sondi baka ituka mu kitange, basicha ekikai kuri mecha ina ba sondi nekera e nanga ku busondori ne kitange. 31Paulo wa kanya kuri akidana ba sherekani, kuti banu nti barika muri kitange muta rami. 32Ngi buumbo basherekani ba kera esamiri kuri kitange, neri siya yo mu erikee.33Asa nti mwisha usondi iya Paulo wa kanya kuri bo mbu ba ikumi na munani nti twa rindira neritina irisa bio. 34Ne bange na baanu mbu murese bio, ya besi mweri rama rinu, kusira ne ruteo rwa mweya umu rwa rimina. 35Wasi wama kinda ieba bo watonge kambonsa, wa shima ongo kubusondori na baati, wakera e kambansa neri tangira irisa.36Ya kia bati ba shamuchwa neri risa bio. 37Na baate asa turi mukitange asa turi bihumbi bishatu makumi arinda na mutuba muri kitange. 38Asa bama kinda eri risa kitange asa nti cha ritohatu datangi buyi kuri mecha.39Asa butu bwameecha nti ba sibanga kuri ba, basunga kwishuanga e beya, ba kia nama mbu ba kense kitange kuti ba kocha. 40Ba e nanga kuri ruusi neri neme cha emiri, bariya kahiri fune kakeke, neri enda ampi beya bishu anga. 41Asa nti nkumanano ya nsiisi sibi baria kitange hama ya rika nti, nti inainanga, ira echunda cha kunuma kya tangira ibiha bwisha e binkubungu.42Mahano ya ba sherikani asa ishura imbo ba minwa, mweya wata soka erusi neri beka. 43Ira akida wasondanga iramya Paulo, wa hangire bo ikia imbi ba sondanga ikiya, weba mbu imbu bosi isoko ruusi bitae kuri ruusi beye kumishi impi nti kuri mecha. 44Na baampe imbi ba siyanga, ba rika kwiyo emiti, bampe kwiyo ye bikayi asa biri mu kitange. Ngi buumbo beya baati beyanga kumishi impi nti kuri mecha shuushu.

Chapter 28

1Twa masi rama, ngi twa sibangaa kuri baati mbu katengi ka kabikirwanga metita. 2Ba tukiera shushu irenga matu ati bwishaa ba sachanga ekasha neri tu bikira bate baati asa nti mbura ya kuke na nti kuri keme kiingi3Asa nti Paulo wa Maria hima muriyo we saukuri, mbu riye yo kuri kasha, ensoka ya tuka nti ibake ekasha neri binga mbinga mu minwe yae. 4Asa bari nawe bana sunga buri nsoka itange mu minwe, bakanya kuri bo kuti mweya unu mushuri wa beya, ungu ira wama rama ituka erirusi ikonderera nti ra musia ne wingo.5Paulo wa yi kwanya kwangi neri e taa ensoka murikasha nti, nti ya mukia kikai. 6Ibo ba hakanga mbu waa bimba neri kee kwansi mueri kwa tete, ba teanga e meso ba sunga nti wa kwa kikai, ba kanya mbu iwe Ongo ( Mukeke)7Kumishi asa kuri bo nti kuri mashwa ya mukakare wa ketengi rina rawe Dulio, watutinge nga shuushu buri baate bira bawe, watu kianga beni bawe bindi bishatu. 8Ishe wa publio asa nti wasamba kupurura na nti unenange enshama Paulo wa kime ku rwae wa hema neri murie minwe neri muramya. 9Asa binwa abya byama kindi ikorerwa, beya baati asa bakari kuri katengi beyanga nishee eri rama. 10Ba tu ninkanga eri suba hwa riingo, ntambi twendanga batu ni ninga biti imbi asa turi nabyo murao.11Asa nti ya meeta mieri ishatu twendanga mu kitange cha Alesanduria asa nti irikengi ho ntambi ya keme mu eri siba yo asa kuri arama ya maansa ya babume. 12Tweyanga ku sirakuse twa siya ko bindi bishatu.13Ituko ko twa timba neriiya ku regio, asa nti kwa meeta ruturuma kwa besi binku bungu imbi byatuka mu rahao rwa kumbo, neruutu rwa sibi tweeya ku Puteoli. 14Iko twa kumuna basike bite ba tuhema mbu turike nabo bindi birinda, ngi buumbo tweyangu ku Roma. 15Mu erituka ko bana kitu imbi ba rukiranga emwasi witu, beya mu eri tu rindira twa kumana kuri soko ra Apio na miti ishatu ya kahawa. Paulo bwakia wama sungabo watata Ongo neri shima nguru.16Twakinga turi ku Roma, akida wa ria imbi baminwa mu minwe ya mukakare wa barangi, ira Paulo bamuriya kurwae kwisine na musherekani ungu umu rangange. 17Asa nti bindi bishatu bya meeta wa bikira bakakare kuri bayahudi asa bameya wa kanya: Bana kitu ba buume, ira nti nakukia kinwa kuri bea bitu, ira kuri imbi ba bitu ase bendere muribo, ba kiniya mu minwe ya wa Roma, natuka ku Yerusalemu nti na minwa. 18Ntambi asa nti bama kinda eri nishisha asa ba shima inibora asa kusira kinwa ingi kikochi ikiya ni shurwe.19Ira ntambi wayahudi bakianga rube bwisha enama ya nahema kuri kaisari arukire kinwa chani, asa muri shitake beya ba mbutiro rani. 20Ira bwisha ya bya, nama bu bikira mwiiye kw nisunga neri kanya kuri ani, bwisha nakumonwa mu muyororo unu bwisha mwinyihiro wa Israeli.21Ba kanya kuri we, baate nti nti twashee imbi bya komerwa kuri Oongo ituka uyahudikusira na musikitu umwa ungu weya nga hanu mu eri tu ire emwasio, neni iba kinwa kibi kuri Ongo. 22Ira twa shima tu rukire kuri Ongo e miani kiri yabe, bwisha kuri dini iya twama siba yebwange bubi kiimu kiiti.23Asa nti bama kia nama Yeruutu nawe, beyanga mu numba asa muriwe, beya biingi nguru, weba wabo nti wa hehera neri kanira bwimi bwa Ongo. nti uirengi bo miasi ya Yesu kuri binwa ya momba wa musa na barori, itukire mukokomo beya muntambi butu busondi iya. 24Bima ba simira e binwa abya, na bimpe nti bakusimira.25Na ntambi isa baruka kinwa kima ibo muri bo, benda asa Paulo wama si iba kinwa kima, mbu mutima wa konderera wa kueba shiishu na ba tita bitu, kuri buunu bwa murori Isaya. 26Mu eriiba, enda kuri bea banu, ukange kuri bo, irukira mwa rukira ira muta sibi, isunga mwa sunga ira muta sibi.27Bwisha emitima ya beya banu ya ma ritoho, bata sungi kuri meeso yabo, ne isira irukira murimote yabo, neri sibo kuri mitima yabo neri kuruka kuri ani ni ramye bo.28Ngi buumbo kuri banu musibe mbu nchukari rini ra Ongo ra meenda kuri mbu ntirwa simpe ibo nabo birukira. 29Ntambi asa wama kinda ieba buumbo bayahudi buendere, ibo muri bo nti ba tunanange.30Warikanga ntambi sa byaniro bibi muri umba yae asa urikanga mo, asa ngi mwenge beya bati asa beyange. 31Nti uhanenge miasi sa bwami bwa Ongo, neri hana imbi mubake Yesu kirisito nti, nti kuri ungu wa muhangire.

Romans

Chapter 1

1Paulo, eh ntmwa ya Kirisito Yesu. ingyu wabhikirwanga mwanafunsi, washikwa mu eh ritura eh mwasi wa Ongo, 2Inji Ongo neh wamakinda iebherera mu maanu eh bha tahwa bhawe munkati ne miandiko ya konerera. 3Nti e myasi ye mwanawe ingyi wabutwanga mu umwanda rwa Daudi mu mubi.4Na isheiwa mu maa ibense mwana wa Ongo, Mu mitima ngyu wa kondereramu ifuka munkati ne bakwire, Yesu Kirisito nyere kuritu, 5Munkati nawe twasheenga mukisa ne banafunsi, bhushwe e bakori bhe bhibhi kwisimira mu isimirira, bhushwa ne rina rawe. 6Imbi na banu muri mubho, banumbi mubhikiwa na Yesu kirisito,7Mu bati barikanga ku roma, imbi bashimwa na Ongo, imbi babikirwanga e bakonderera, E mukisa ubise kuri baanu ne buhoro ituka kuri Ongo tita witu, na kuri nyere kuritu.8Ibherebhere na tata Ongo wani munkati na Yesu Kirisito busha niinu ibati, buswa e risimira rinu raturwa mu chuo ikiti, 9bhushwa Ongo ngyi kariho wani ingyuukore rengyi ani mu mutima wani, munkati ne mwasi ingyi wa konda wa mwanawe, imbu mubutikongyi ani na angyi reke, e matuiyati mu mahema aani. 10Na mahema niiyhe kuri bhanu mu matu anu, mu ishima ra Ongo ni bense na mwendo rwakoma.11Bushwa nashima nguru ibusunga, nibtninka inkii uhembo rwe mutima, kongo musimanikwa. 12Bushwa tukwirane boonso ani hima riinu, e mweya iutiina isimirira ra mine, rinu na rani.13Ina nti na shima muruke e mwasi, bana kitu iyo ngendo niingyi nianikirange ibuendere, ina nakunde reshweto na inu mpina, bushwa nibense na myomba ya koma kuri baanu, buri kuri e bakori be bibi bampe. 14Ani mwinda kuri bayunani ne bashensi, kuri imbi bari ne wenge, na imbi basira wenge. 15Ngyi bubo, mu utuko rwaani, ani na simira itura e mwasi ingyu wakonda kuri banu imbi murikire kuroma.16Bushe ntinarukira nkene ye mwasi ingyu wa konda: busha nti kaara ka Ongo na irama, mu irama, mu mweya iitu ingyu wasimkira, ra roso kuri e muyuda na kuri e muyunani bubo. 17Bushwa e riira ra Ongo risungwange kumunda nawe, ituka isimirira naambu isimirira, ngyi bwandikwakabo, mine e riira waabeseyo mu riira,18Buahwa e busubuke bwa Ongo bwa masungwa ituka mu mbingu busha ne bibi ibiti ne bubi we beya, na imbi baminange e riira mu bubi. 19Bushwa e binwa bya Ongo imbi bisibirwe bisungwange kumunda nabo, bushwa Ongo wama hanabo.20Bushwa e binwa byawe imbi imbi bitangasungwa, ituke e ri korwa rwe chuo bisungwange, bisibirwe mu mikorere yawe: Batabesi na musasiro, 21Bushwa intambi sasi bangabo Ongo, nti banu tarishanga buri Ongo, na imutata, ina barimina mu myanikiri yaabo, ne mutima inji ya besenga isiraw enge ya bese mwirimya.22Beba mbu asanga bari na wenge, asanga basra wenge. 23Ba hinjanga e ngoa sa Ongo, ingyu nti uri na bubi, mu nsusenya ye mweya we bibi, na ya muronghe, na yaa nyaama insi siri na bisando binye na ya imbi bikururukange.24Bushwa ne binwa mbi, ongo wasiyabo mu nchumo ya mitima yaabo, batu che e bibi, naambu babisha e nchime ye mibi yaabo. 25Bushwa bahinjanga e riira ra Ongo ne manko basimira na ikorere e kikai irenga e mubumbi ingyu waninkwanga e mukisa we matu iyatu. Amina.26Ngyi bubo Ongo wasiyabo batuche e myanikiri yaabo ye bibi, bushwa e bamina bahinjanga e mirimo ya kare mu inji nti ya kare. 27Ne babume naabo bubobubo, basiya e mirimo ya kare ye bamina, bashimana ibo bisine, abume kuri abume bakia binwa bya nkene, bashee kumunda naabo kwisine e ruhembo rwe bibi byabo.28Na ebe imbu mwatinangabo irika na Ongo mu myanikiri yaabo, Ongo wasiyabo batuche e wenge wabo imbu nti warengeka, bakore e binwa imbi nti byarinabo,29Bamarisa manko e mitindi iitu, bibi kwisane, na bubi, bamarisa kisane, bushuri, nkundo, na manko, na ibikirwa, beeya ba katere. 30Beya bamanko, beeya ba nyariwa Ongo, bheya ba muhao, beya ba kurisunga, beya ba kwitata, beya bi ishaka binwa bya nyara, batangaru kira e babuti babo, 31Basira wenge, beya binoa e ndaani, nti bashima e nganda sabo,basira baanso.32Nkiro basibanga e rubansa e binwa buri imbi bakomenwa ikwa, batangakora ho binwa imbi, ina basimiranange na imbi bakorangebyo.

Chapter 2

1Bushwa naanchi, oongo e mweya iuti ingyu ukeranga e sa mbansa, oongo utumininka, oongo e mweya inye mweya ingyu oongo karengi e rubanse, bushwa oongo ukerange e sa mbonsa oongo korange e binwa bya buma, 2Ina baate tosi mbu e ruhansa rwa Ongo rwiira kuri imbi bakorange e binwa buri bibya,3N a oongo e mweya ingyu ikerengyi bampe imbi bakorange e binwa bya e sa mbanse, na oongo ukorange oongo kwisine, oongo anikirange mbu ubekayo e rubansa rwa Ongo? 4Ebe unena e butumba be bukomya bwawe, ne bukomenwa bwawe, ne rimina rwa mutima rawe, utusibi mbu e burongu bwa Ongo bwakurishayo mu musasiro?5Ina mu e risuma rabe, na mumutima rabe ingyu usira isasi, wibikire kinua cha bushu mu utu induyu rwe bushu na isheiwa e rubansa rwe riina ra Ongo. 6Ingyu waasabayo e mweya iutu itukara ne mikorere yawe. 7Kuri beya imbi mu bukomenwa munkati ne mikorere ya koma bashakange e waami na chime na ifundwi ibiha waabuninka e karamo ke matu atii.8Ina ambuhi bari na moono, batangasimira e riira ina basimirange e manko, basheeyo busubukena minubo. 9Eminubo ne mario mu mutima iutii we mweya ingyu ukorange bubi, kuri e muyuda naroso na kuri e muyunani naawe,10Ina e waami ne nchime, ne buuhoro kuri e mweya ingyu ukorange imbi byo konda, kuri e muyuda kasa na kuri e muyunani naawe. 11Bushwa kusira katobororo kuri Ongo, 12Bushwa mbu ibati mbi bakoranga e anga ubansa bariminayo kusira ubansa. Ne baati imbibakoranga e bibinti bari na ubansa, baakarerwa e rubansa itukana ne myomba.13Bushwa nti imbi barukirange e myomba ngi bari ne riima kuri Ongo, ina imbi bakorange e myomba ngi baansurwa eriira. 14Bushwa e beya be bibi imbi nti bari na myomba mu erikiya e binwa imbi buri kumunda ne myomba mu e rikiya e binwa imbi biri kumunda ne myomba mu mibere yaabo, imbi nti bari ne myomba bamabese na myomba mu mitima yaabo ibo kwisine.15Iba bahanisange e murimo we myomba inji yaandikwanga mu mutima naabo, e mitima yaabo yeberebo iira, ne myanikiri yaabo iibo besine, yasongorebo ni iyeberebo. 16Munkati ne runo Ongo waakerayo e rubanse rwe nama se beya, irengeka ne mwasi wa konda wani, kuri kirisito Yesu.17Ina oongo, ebe oongo utukurwange mbu muyahudi na kwiseke mu myomba, na kwitata kuri Ongo. 18Na e risiba ishima rawe, na irisiya e binwa imbi bya konda, na oongo umahanisiwa mu myomba. 19Na isiba mu riira mbu oongo kwirine oongo muhani we birimirimi e chaaka imbi bari mu mwirimya. 20Muhani we basira wenge, muhani we baana bakeke, ingyu uri na mitinda ya bishisharo na ya riira mu myomba.21Ngyi bubo oongo uhanange umpe, buni!utungihana oongo kwisine? oongo uturange oongo kwisine? 22Oongo wibanga mbu e mweya watshingiri, oongo shingiranange oongo kwisine? oongo ubihirwa e tuhombo.23Oongo witatange mu myomba unoere Ongo e nchine mu rikamba e myomba? 24Bushwa e rina ra Ongo rikambawange munkati ne bakori bibi bushwa niinu, imbu bwaandikwangacho.25Bushwa e rienda e kutunde ra hunda ebe oongo mukori we myomba, ina ebe oongo munawi we myomba e rienda e kutende rabe ntienda e kutende. 26Ngyi buho ebe ingyu nti wenda kutende wose e ndeeri ye myomba, buuni! e ntienda rawe e kutende kutaansurwiyo ienda kutende? 27Na ingyi nti wenda kutende rwa kare, wosi e myomba, buni! wataakukereyo e rubansa , oongo wendire kutende, na unoa e myomba?28Bushwa iwe nti muyahudi ina mu nsunsenya ho, na ienda kutenda nti riira re nsuseya mu mubi. 29Ina iwe nti mu mutima, nti mu rwndiko, indu, itatwa rawe nti ratuka kuri mweya ina kuri Ongo.

Chapter 3

1Ngyi bubo e muyahudi uri na inye muongerero? ne rienda e kutende kuri na inye muongerero? 2Kuri na muonderero nguuru mu insi iitii. Raroso bamaninkwa e binwa bya ongo.3Bunike, e bima mubo nti bare kwa simira? buni! e riruka rabo ra munoa e risimira ra Ongo? 4Rekee! Ongo wasungwe mbu iira ne mweya iutii manko, imbu bwaandikwanga byo, ebe usiwe mbu oongo uri na iira mu bhinwa byabhe, usingane intambi se rikerwa oongo e rubansa.5Ina, ebe e manko itu ahandisha e riira ra Ongo, twibe buuni? buni Ongo mweya wa manko wamasubuka? 6Rekee! bushaw himpo waakochayo ikere e chuo e rubansa?7Ina, ebe mumanko aani, e riira ra Ongo ra marenga nguru mu waami wawe, bushwa na inkii nakerwtuu e rubansa bhuri mweya wa nsambi? 8Bushwa na inkii tutebi na tukoe bibi, ebe e byakonda biye? imbiye? imbi e rikererwa rabo e rubansa kuri iira.9Inkii kwee? baate twakonda irenga bampee? Anga! kiro kakeke. Bushwa twamakinda isongore e bayahudi ne bayunani mbu babese mu nsambi. 10Mbu mwaandikwanga byo, mbu, kusira ingyu uri na iira anga na uma.11Usira ingyu wosi, kusira ingyu usondange Ongo. 12ibati bamarimina, bamaabo ibatii, kusira mukori wa byakonda, anga! anga na uma.13E muyuda yaabo nti masinda ashwere, mu ndwami sabo bameba manko, bari na ngyii mu mitutu yaabo. 14E maanu abo amarisa mpero, na wae.15E miindi iri tete muritha e nchama. 16E ribisha ne booba biri mu inse yaabo. 17Ebe e inse ye myomba nti basibangayo. 18E risimirira Ongo risira mu meeso abo.19Ngyi bubo twasi mbu e binwa imbi byewanga ne myomba byewange bushwa na imbi bari e kwansi ne myomba, busha e buunu ibutii bunwe, ne chuo ikitii kikerwe e rubansa rwa Ongo. 20Bushwa kusira ingyu uri ne mubi wansurwayo iira kubusondori nawe mu mikorese ye myomba, bushwa e resiba e bibi riyanga mu inse ye myomba.21Inaakwe e riira ra Ongo ramasungwa nti kusira myomba , ramebererwa ne myomba ne batatwa. 22E iira ra ongo mu e risimirira kuri Yesu Kirisito kusi ingyu naangyu mu imbi basimirira.23Bushwa ibatu imbibamakora e bibi na riru kirwa ne sangoa sa Ongo. 24Bamaansurwa iira busa mu mukisa wawe, mu inse ye riborwa iri kuri kirisito Yesu.25Ingyu Ongo wamakinda imurondora babese riko mu inse ye risimirira mu nchama yawe, bushwa washee iko mu inse ye risimirira mu nchama yawe, bushwa e riirarawe, bushwa ne risiya e bibi imbi byakorwanga kare, mu e sumwa e mutima kwa Ongo. 26Whanise e riira rawe mu ntambi iiyaa, bushwa wabese mweya wi iira na mweya wi ansure e riira ingyu wasimirira Yesu.27Ngyi bubo, e kwitata kuri kuni? kwa munwa e kumbuka. Mu myomba ye mikorere? anga! na mu myomba ye risimirira. 28Ngyi bubo, twasunga mbu e mweya wansurwange e riira nu e risimirira nti kusira mikorere e myomba.29Kuti buni! Ongo ngi na Ongo we bayahudi hotu? nti Ongo we bakori be hotuu. 30E mu riira Ongo ngyi na umaho, ingyu waansureyo e riira imbi bandire kutende mu e risimirira, na imbi nti bendire kutende waansureyobo iira mu e risimirira rirarira.31E buni, tuhinjange e myomba mu e risimirira rira? Rekee kunuma na byaa tuhandiange e myomba.

Chapter 4

1urabo tu buni bushwa na Iburahimu, Tita witu mu mubi? 2Bushwa ebe Iburahimu waansurwanga e riira bushwa ne mikorere yawe, wamutata, ina nti kubusondori na Ongo. 3Bushwa e myandiko yeba buni? Iburahimu wasimiriranga Ongo, waansurwa e riira.4Ina kuri e mweya ingu ukorange e murimo, e bisabo byawe nti byaansuwa mukisa. Ina mwinda. 5Ina kuri e mweya ingyu watangakora mirimo, ina wasimirira ingyu waansurwangange e riira imbu nti basu baha Ongo, e risimirira rawe ramansurwa iira.76Buri Daudi imbu usheenge e riyari re mweya ngyu Ongo umwansurengibo e riira hasira mikorere.

8Iyari e mweya ingyu nyere kuritu nti wamwaansure e bibi.9Burobo buri e riyari riira nti ra kuri imbu bendanga kutende, kuri imbi nti bhendanga kutende? Bushwa tuebange mbu kuri Iburahimu e risimirira rawe raansurwanga iira. 10inye utu kwee waansurwanga? wakiyanga we nde e kutende, kuuti nti ntneki wende e kutende? nti kunuma ne rienda, ina nenki nti ntiwenda e kutende.11Nawe wasunga e byengeko be rienda e kutende, e mutiro we riira rira rwe riira rwe risimirira wa hesenga uri na nti ntinenki wenda e kutende, wabese ishe waabo imbe basmiriranga, na ebe nti bendanga kutende, kongo nabo buansururwa e riira. 12Tuuna tina wabese nti wendire kutende, nti kuri imbi bendanga naro nti nenki nti wenda e kutende.13Bushwa ne ndani iiya mbu Irahimu ebe e rubuto rwawe, waaninkwayo ibese shemine e chuo nti mu myomba, ina mu riira ra isimirira. 14Bushwa ebe imbi be myomba ngyi ba shemine e ritai, e risimirira ramabiha, ne ndaani ya mabindurwa. 15Bushwa e myamba ngyi irishanga e busubuke, bushwa impi hasira bibi.16Bushwa naambya, nti mu isimirira, bibesi mu mukisa, kongo e ndaani isiwe mu mbuto isitu, nti kuri bee myomba ho, ina kuri hatu imbi be risimarira ra Iburahimu ingu wabesenga Tita wiitu baate bibati. 17Imbu bwaandikwanga byo: na nakurondora ubesi ishe we beya ibati kubusondori na ingyu wamusimirirange, ngi Ingo ngi aramyanga e bakure na ngi weranga e bikai nti birikire mbu byamabese.18Nawe, warisiyanga kwinyihiire imbyi bitakochi inyi inyihirwa, kongo wabinduke ishe we beya bingi, imbu bwebwangabyo: Ngi bubo bwabeseyo e ru huto rwabe. 19Iwe ngi nti mutetera mu isimirira, waanikiraanga buri e mubi wawe, mbu wamakinda ikwa, na sara wabesanga nti watamubutatu baana.20Ina wakianga wasunga e ndaani ya Ongo nti watikatikanga mu ifundwa isimirira, ila washee kaara mu isimirira, nti utatange Ongo. 21Asnga wosi mu iira mbu Ongo wamukocha ikora indaani ya ninkanangawe. 22Muunchi bamuansurenga iira.23Ina nti byandikwa bushwa nawe ho mbu wareansurwa byo. 24Ina nti bushwa na baati hatu. Byaansurwayo kuri baate ebe twasimirira ingi wafakanga Yesu nyere kuritu mu nkati ne bakwi. 25ingi watarwa bushwa ne bibi biti, niifuka kongo twaansurwa e riira.
Chapter 5

1Ngi bubo twamakinda iansurwa e riira mu isismirira , turi na buhoro kuri Ongo itukana na nyere kiritu Tesu Kirisito. 2Kuri iwe hatumuisimirira twamashee e mukisa unu twasimana kumunda naho, na twashima munkiti ne mwinyihiro mu ngoa sa Ongo.3Ebe nti buboho, ira turi na ngoa mu mirubo hotuu, twamasiba mbyu e minubo irishanga burai. 4Ne bwai bwarishanga isumya mutima ne risumya e mutima ririshanga mwinyihiro. 5Ne mwinyihiro nti wakiya nkene, bushwa e rishi ma ra Ongo ramarisa mu mitima yiitu itunakana ne mutima ingu wa konderera waninkwanga baati.6Bushwa twabesanga nti turi nenki ne kaara, intambi yakianga yamabese wakwanga bushwa ne babi. 7Bushwa rasuma mu mweya kwa bushwa ne mweya we riira rakomenwa e mweya ierekanya kwa bushwa ne mweya ingu wa konda.8Ira ongo utusheengi e mashimane awe, mu matu twabesenga nti tukiri bee. kirisito wakwanga bushwa niitu. 9Ngi bubo rarenga nguru. twamaansurwa e riirake munchama yawe, twaborwayo kuri iwe ituka mu busubuke.10Bushwa ebe intambi twabesenga barenda , twaku manyanyiwanga na Ongo mu e rikwa rehmwanawe, rarenga nguru, kunuma ne rikumanayanywa, twaborwayo munkati ne karamo kawe. 11Na nti buboho, ina twashima munkati na Ongo kuri Yesu kirisito, kuritu nawe twamashee ikumana.12Ngi bubo, ebe mu mweya uma e bibi byamakime mu chuo , na ikwa mu bibi, na ngi bubo e nikwa reyanga. 13Bushwa kubusondori ne myomba asanga e bibi biri mu chuo, Ina e bibi nti byansurwa ebe kusira myomba.14Ina e rikwa rabesenga ituka kuri Adamu ihiya na kuri musa, na kuri e beya imbi batanga kora e bibi imbi bisusene ne bibi bya Adamu, ingu wasusa ingu weeyayo. 15Inaeruhembo rwe mukisa nti rwabesenga buri e kibi kiicha. Bushwa mu kibi che mweya biingi bama akwa , irenga nguru e mikisa wa ongo ne ruhembo mu mukisa we mweya uma, Yesu kirisito wamasungwa kuri beya biingi.16Ebe barehe e mweya uma wo wakoranga e bibi, nti ngi barehe e ruhembo, bushwa e rubansa rweyanga mu inse ye mweya uma, raro rwarisha minubo, ina e ruhembo rwe mukisa rweyanga bushwa ne bibi biingi, rwarisha iansurwa e riira. 17Bushwa ebe mu inse ye kibi che mweya uma, e rikwa reyanga bushwa ne mweya uma, rarenga nguru kuri imbi bhasheengi e mukisa warenga ne ruhembo rwe riira basimayo munkati ne karamo kuri e uma uuho, Yesu kirisito.18Ngi bubotuu, ebe mu kibi kima e beya . Ibatii bakererwa e minubo, ngyi na bubo mu mukorere uma we riira, e beya bibatii baansurwanga iira na karamo, 19Bushwa ebe e rikoa e re mweya uma, beya biingi bamakimisha mu buriki be bakori be bibi, ngi na buubo mu e risimirira na mweya uma, beya biingi bamakimishiwa mu buriki ye beya be riina.20Ina e myomba yakimenga mbu e bibi bibesi biingi nguuru, ina impi e byarengeka, e mukisa warenga nguuru, 21Naambu, ebe imbu e bibi byasimayo munkati ne rikwa, ngi na bubo mu inse ye riira e mukisa usime na mu karamo ke matu ishatu kuri Yesu kirisito nyere kuritu.

Chapter 6

1Twibe bunkikee? tuhandire mu bibi ngi e mukisa urenge nguuru? 2Anga, kirokakekoko. baate imbu twakwanga mu bibi, buuni twamurikatuu mu bibi? 3Nti baanu mosi mbu baate ibaati twarubikwanga mukati na Yesu kirisito, twarubikwanga mu e rikwa rawe?4Ngi bubo twa ikiswa hima nawe mu inse irubikwa mu e rikwa rawe kiro ebe kirisito imbu byafukangawe munkati ne bakwi mu inse ye ngoa sa tita, ngi na buubo na baate tutche mukati bushaasha be karamo. 5Bushwa imbu tware kumanyanyiwa nawe mu nsunsenya ye rikwa rawe, ngi na buubo twakumanyanyiwango mu nsusenya ye rifika rawe;6Twamasiba e kinwa nchi, mbu e mweya wiitu wa kare waharikwanga hima nawe, kongo e mubi we bibi ubishiwe, tutakoreri tuu e bibi; 7Bshwa iwe ngu wakwanga wamaansurwa e riira kore bibi. 8Ina ebe twakwanga hiima na kirisitu, twasimirira mbu twarikayo hima nawe; 9Twamasiba mbu kirisito wa makinda ifuka munkati ne bakwi nti wakwatuu, ne rikwa nti rasimatuu kiriwe.10Bushwa mu e rikwa rawe, wakuirenga e bibi rimaho, ina mu e ririka rawe, warika na Ongo. 11Ngi na bubo na baanu mu iansure ibese bakwi mu bibi, ina imbi bariho na Ongo munkati naYesu kirisito.12Ngi buuba e bibi bitasimi e kumunda ne mibi yiinu inkire bukwi, na kiro musimira e kwisane rare, 13Ina angi shia e bitambo binu mu bibi, ina muishie kuri Ongo buri biisa e karamo kunuma ne rikwa ne bita, bo binu kuri Ongo buri bikai bikwana e bita bye riira. 14Bashwa e bibi bitakoche isima kuri banu,bushwa baanu nti muri e kwansi ye myomba ina e kwansi ne mukisa.15Inkiku, tukarebibi, bushwa baate nti turi e kwansi ne myomba, e kwansi ne mukisa? Ananga kiro kakeke. 16Nti baanu mwasi mbu kwi iwe mumasibura e mitima yiinu, nibese ntumwa sawe mu e nimusimirira, mumabese ntumwa sawe ngi musimirira, ibese ntumwa sa bibi na ihiya mu e rikwa, ebe ibise mtumwa sa isimirira na ihiya mu e riira?17Ina Ongo wa tatwe, bushwa baanu mubesenga ntumwa se bibi, ina musimiranga mu mitima iinu e mahana aninkwnga baanu. 18Ngi buubo mumahuruchwa ituka mu bibi mubese ntumwe se riira.19Nibange buri imbu mwebangebo bushwa n'eh butetera be mibi iinu. Bushwa imbu mwashanga baanu eh bitu mbo binu mu ikorere eh bibi kongo mutwukiri, na ngyi buubatu mushie eh bitambo binu ibese ntumwa s'eh, riira konga utubesi na bibi. 20Bushwa mu ntambi mubesenga ntumwa s'eh bibi, asanga baanu muhuru kara n'eh riira. 21Ngyi buubo uni muongerero washeenga baanu mu binwaimbi bikwirengi baanu eh nkenetuu? Bushwa eh nsindiro y'eh binwa mbyi nti rikwa.22Inatuu mumakinda ihuchiwa ituka mubibi, na ibindurwa ntumwa sa Ongo, eh muongerero washeeyobaanu nti ishuwa, n'eh nsindiro yaabyo nti eh karamo k'eh matu iyatu. 23Bushwa eh bisabo bye bibi nti e rikwa, ina e ruhembo rwa Ongo nti e karamo ke matu ishanu munkati na Yesu Kirisito nyere kuritu.

Chapter 7

1E banakitu, nti baanu mwosi, (Bushwa nebange nebange na imbi bwasi eh myomba) bushwa eh myomba yasima mu mweye ebe ukiri wiho?2Bushwa eh mumina ngyi wi na abume waminwa ne myomba kuri moke ebe ukiri wiho; Ina ebe moke wamaakwa, wmaborwa mu myomba ya moke. 3Ngyi bubo wamabese na umpe abume, na moke nti ukiri wiho, waabikirwa mushingira, ina ebe moke wamkwa, wamakinda ihurukara nti waminwa tuu ne myoma ya moke, na nti mushingiranituu wamabese na umpe abume.4Ngyi buubotu, banakitu, na baanu imbi murierwanga mu e rikwa bashwa ne mubi wakirisito, mu myomba, mubesi butumba ( Behe) bya umpe, iwe wafukanga munkati ne bakwi, kongo twabutire Ongo byma. 5Bushwa twabesenga turi mu buriki be mubi, e kwisane ke na twabutire rikwa byuma.6Ina nkee twamaborwa mu myomba, bushwa twamakwire e buriki imbu asanga bwatumina, kongo twakora mu buriki bushaasha be mutima, nti mu buriki bwakare be rwandiko.7Twibe bunikee? e myomba bibihe> anga, kiro kakeke, ina ntamukochi isiba e bibi nti mu inse ye myomba bushwa ntamukochi isiba e kwasine ebe e myomba nti yeeba, anga kwisane. 8Ina e bibi bya sheenga ndikaro mu inse ye busumya, bwakiya kumunda nani e kwisane ikuti, bushwa nti hasira myomba e bibi byamaakwa.9Ina ani nabesenga niriho kasa na nti kusira myomba, ina e myomba yakianga yeeya, e bibi byabese tuu, na ani nakwa. 10Nasunga e busumya buubo bwishanga e karamo, mbu kuri ani byarishanga e rikwa.11Bushwa e bibi byamashee ndikaro mu inse se busumya, byanitimanga, na bushwa nacha byanishura, 12Ngi buho e myomba yashongokara ne busunya bwashongokara, na ne riira, na yakonda.13Ngi buubo buniinchi chakoma chabindukanga ikwa kuri ani? anga, kiro kakeke, ina e bibi, kongo byasugwa mbu bibi, byakia e rikwa kumunda nani mu inse ye byakonda, kongo mu inse ye busumya, e bibi bisume nguru irenga. 14Bushwa twosi mbu e myomba nti yemutima, ina ani mweya wa mubi, namachurwa mu bibi.15Bushwa nti nesi imbi bikorange ain, bushwa nanchi chashima ikora ani ntangakoracho; ina inchi chabihirwa ani, ngi kikorange ani. 16Ngi bubo, ebe namakora inchi nti chashima ani nasi mira mbu e myomba yakonda17Ngi bubokee nti ani ngi nikorangecho, ina nti e bibi kumunda nani. 18Bushwa nesi mbu e kumunda nani, ngi e riiba kumunda ne mubi waani, mutangarika kinwa chakonda; bushwa e rishima nashima, ina e rikora byakonda na remwa.19Bushwa byakonda imbi byashima ani, ntangakorabyo: ina e bibi nti byashima ani ngibikorange ani. 20Ngi bubo ebe inchi nti chashima ani ngi kikorange ani, nti anitu ngi nikorangecho ina e bibi imbi biri e kumunda nani. 21Ngi bubo nasunga e myomba mbu mu ntambi nihunange ikora inchi chakoma, e bibi nyatangira.22Bushwa nashima e myomba ya Ongo kuri e mweya we kumunda nani. 23Ina munkati ne bitambo byani nisunga myomba impe ikwanange ne myombya ye wenge waani, iniminge buri ntumwa ya myomba ye bibi imbi munkati ne bitambo byani.24Sarabutara kuri ani e mukwi we minubo! inye ngi waaniramyayo ne mubi uno we rika? 25Natata Ongo kuri Yesu Kirisito nyere kuritu. Buhoro ebe ngi buubo mu wenge waani nikorerengi e myomba ya Ongo, ina mu mubi myomba ya bibi.

Chapter 8

1Ngi buuboke, kusira ikerwa e rubansa ye minubo kuri imbi bari munkati na Yesu kirisito. 2Bushwa e myomba ye mutima we karamo kari kuri Yesu kirisito yamaniruhucha mu myomba ye bibi ne rikwa.3Bushwa imbi bitakoche ikowa mumyomba, bushwa byabe senga nti byatetera bushwa ne mubi Ongo wareranga e mwana wawe munkati ne kingiringiriburi mubi we bibi, na bushwa ne bii wakerenga e rubansa e bibi munkati ne mubi. 4Kongo e riira re myomba ramakinda ibese kumunda niitu tutambi mu itucha e binwa bye mubi ina itucha e binwa be mutima. 5Bushwa imbibatuchange e binwa be mubi, ina imbi batuchange e binwa be mutima, baani kirange e binwa nutima.6Bushwa e myanikiri ye mubi nti e rikwa, ina e myanikiri ye mutima nti e karamo ne buhoro. 7Bushwa e myanikiri ye mubi nti burenda e kwiyo na utakochi isirayo. 8Na ngi bubo, imbi be mubi batakochi imoya Ongo.9Ina ebe e mutima wa Ongo uri kumunda niinu, baanu mutunga tucha e mubi, ina baanu mutuchange e mutima. N e mweya iutii ebe nti uri ne mutima wa kirisito, iwe nti mweya wawe. 10Na ebe kirisito uri kumunda niinu, e mubi winu wamakwa bushwa ne bibi, ina e mutima winu uriho bushwa ne niira.11Ina ebe e mutima wa ingi wafukanga Yesu munkati ne bakwi uri kumunda niinu, iwe wafukanga Yesu kirisitomunkati ne bakwi, wabunka laramo mu mibi yiinu inji iri mu buriki be rikwa, bushwa mu mutima mu mutima wawe urikire ku munda niinu.12Ebe ngi bubo, munakitu, baate miinda, nti mu mubi mbu tutuche e binwa be mubi. 13Bushwa mumarikere itucha e binwa be mubi, muukwa, ina mumabisa e mikorere ye mubi. Bushwa ne mutima mubeseho.14Bushwa e bati imbi bahanwange ne mutima wa Ongo, banu e waana ba Ongo. 15Bshwa nti muninwanga e mutima we butumwa ingi urishanga e booba, ina muninkwayo e mutima yibindurwa baana, bushwa nanchi turengi, aba, ngi tita.16E mutima kwisine weberera hima ne mitima yiitu, mbu baate baana ba Ongo. 17Na ebe baate banunke, baate ngi bashemine e mwandu, bisa e mwandu wa Ongo, na bisa e mwandu hima na kirisito, ebe twamanuba hima nawe, kongo tutatwe hima nawe buubo.18Bushwa namaansura e minuba amu matu anu nti kikai twamatinge e nsusenya yayoo ne ngowa insi saasheiwayo kuri baate. 19Bushwa e biitiimbi byabumbwanga byarindiri na mbusha nguuru risungwa re mwaana wa Ongo.20Bushwa imbi byabumbwanga ibiiti byarierwanga e kwansi we busa, nti ishima rabo, ina bushwa nawe wari angabo e kwansi munkati ne mwinyihiro. 21Bushwa imbi byabumbwanga bisine byahuru chiwayo ituka mu bukobe imbu wabiha, na bikime mu ihurukara resa ngoa se baana ba Ongo. 22Bushwa wose mbu imbi byabumbwanga ibitii bya shuka hima, na biri na wae nhiya na runutu.23Ebe nti buboho, ina baate bisine imbi turi ne maatha e mutima, na baate hotu twamashuka kumunda ne mitima yiitu, nti tuanikirange ibikwa buri baana, ngi e riborwa re mibi yiitu. 24Bushwa twaborwanga mu insi ye mwinyihiro e kikai inchi chinyihirwa chamansunwa, nti kusira mwinyihirotu, bushwa inye winyihirenga inchi kisungangewe? 25Ina ebe twinyihire kikai inchi kitangasungwa twarinde cho na isumya e mutima.26Ngi bubo e mutima usakengi e butetera bwitu, bushwa nti wosi ihema imbu mwosasebyo, ina e mutima kwasire utuhemerengi mu ishuka inku kutakoche ibwa. 27Na iwe ingu usondange e mitima wosi e myanikiri ye mutima imbu burio, bushwa uhemerengi imbi bashuiwa mwashima Ongo.28Na baate wosi e binwa ibiitii imbi Ongo ukorange hima na imbi bamushima mu nkati ne rininkabo byakonda, ngi imbi babikirwanga mu isase rawe. 29Bushwa imbi basiwanga nawe ituka kare, wasombonga ntambi mususe buri e mwaana wawe, kongo wabisi. 30Na imbi basombowe itukire kare, naabo wabikirabo imbi babikirangawe e riira, watatabo,31Ngi buubo twibe inkii bushwa ne binwa imbi? ebe Ongo uri mu utuko rwitu, inye ngi uri e kwiyo niitu? 32Iwe watangasierere e mwaanawe, ina wamusianga bushwa niitubaate, buni watamukocha iturishie e bikai hima nawe?33Inye ngi waasongoreyo imbi basombarwanga ba Ongo? Ongo ngi waasurengibo e riira. 34Inye ngi waakerayo e rubansa? kirisito ingi wakwanga, niirengaha, wamafuka munkati ne bakwi, na iwe uri mu utuko rwa kwabume rwa Ongo, iwe ngi utuhemerengi tu.35Inye ngi waatutoyo mu bunakima bwa kirisoto? buni, minubo irikitwa, ebe rwaaka ebe munkanga, ebe kikuba ebe mukushu? 36Imbubyaandikwangabyo raroso buswa; nabe baate tusharwange mu mwishi, tuansurwange biboro bikerwa.37Ina munkati ne binwa ibiti imbi, twahima indi raenga muinsekya ingu watushimanga. 38Bushwa namasiba mu iira mbu ebe e rikwa, ebe karamo, ebe e binwa imbi bya runutu, ebe e binwa imbi byeeyayo. 39Ebe imbi buri eb kwiyo, ebe imbi biri e kwansi, ebeinchi chabumwanga ikitii kitakochi itunsansa ne bunakima wa Ongo imbyu buri kumunda na Yesu kirisito nyere kuritu.

Chapter 9

1Niibange iira ku unda na kirisito, ntangeba manko, e kumunda kwani eberera munkati ne mituma ingi wa konderera. 2Mbu niri na bonnso bwingi na wae uriingi butangasira mu mutima waani.3Bushwa asa namukocha ihema ani kwisine ni haangirwe na ishakwa na kirisito bushwa na banakitu, e ruwanda rwani buri mubi. 4Ngi baisiraeri, imbi babikwa buri baara, bisa e ngowa ne ndaani, imbi baninkwange e myomba ne binwa biiti, Ongo ngi utatwange e matu yati. 5Iira na Tita nti waabo, na munkati na banu kirisito watukaho buri mubi ingu uri ke kwiyo ye binwa bibti, Ongo ingu utatwange e matu iyati. Amina.6Nti buri e kinwa cha Ongo chamabinduka busa, bushwa nti baisiraeri ibatii imbi ba kuisiraeri. 7Ebe bati imbi baana be rubuto rwa Iburahimu, ina : munkati na isake e sa mbuto sabe waabikirwayo.8Bushwa nti e baana be mubi ingi baana ba Ongo, ina e baana be ndai baansurwa ibise e sa mbuto. 9Bushwa nti e baana che ndai ngi kiini: mu ntambi insi neya, na sara waabese na mwana.10Ebe nti buboho, ina intambi rebeka nawe wabesenga iyo uri na bukure e bwa abume uma, iwe isake tita witu. 11Bushwa rabesenga nti nenke e baana biiba ntibatanga butwa, ebe batangakora kinwa cha koma na kibi, kongo e risase irondora ra Ongo risimane, nti bushwa ne mikorere, ina nti bushwa nawe ingu ubikirange. 12Nairwanga bunu mbu: e mukakare waakorereyo e mwanunke, 13Imbu baandikwangabyo: namakushima e yakobo, ina na mabirwa Esau,14Twibe buniee? kwa Ongo kuri muhao? Anga, kiro kakeke. 15Bushwa wamuire Musa: Naakwireyo boonso ingu nimukwirenga e boonso, naasasirayo ingu usasiranga ani. 16Burobo, ebe ngi utibitange, ina kuri Ongo ingi usasiranga.17Bushwa e rwandiko rweba kuri farao, mbu nakusima nyanga mu isase rira, kongo nakushee e kaara kani, ne rina rani riturwe mu chuo ikitii. 18Buhoro, ebe ngi buubo, ingu ubunange imukwire boonso wamukwire bboonso, na ingu ubunange imusunya wamusumye.19Buroho uniire bushwa nanki ukiri uherange? bushwa inye ngi wamufundana ne risasi rawe? 20Anga nti buubo, oongo e mweya, oongo nginye mu e rihakanya Ongo? buri e kikai inchi chabumbwanga kuire ingu wabumbangacho mbu unibumbanga bunu bushwa nanki? 21Ebe buni e mububi usira kaara kuri rooto, mu kirongo kima che rooto ibumba kikai kima kibese cha nchime, na kima kibesi nti cha nchime?22Nti inkiikee ebe Ongo washima ishee busubuke bwawe, na isubukia e kaara kawe, wasumyanga e mutima nguru ibese hiima ne bikai imbi byakorwanga mubusubuke na biri tete ibiha. 23Horutu, kongo wasubukiya e behe be sa mgowa sawe munkati ne bikai bye masisiro imbi byatunganyangawe ituka kare bishee ngowa. 24Ngi baate twabikirwanga nawe, nti mubayahudiho, ina nti na mubukori bee bibi hotu?25Imbu mwebangawe mu Yoshua: Na abikirayobo beya baani, imbi nti beya baani, na naamubikira nchime yaani ingu nti chime yaani. 26Naaha bhairirwayo: mbu baanu nti beya bani, kuuko babikirwyo baana ba Ongo ingu uriho.27Isaya nawe wakuto e murenge wawe bushwa na isiraeri: Iiba mbu e muansuro we baana wa isiraeri na kiro wabese buri e misie ye nyansa, basiyaho baborwayo. 28Bushwa waakindayo e kinwa chawe, na ikeracho mu iira, bushwa nyere kuritu wa korayo kinwa kikeke hiyo ne chuo. 29Na ebe imbu isaya watangiranga ieba: ebe nyere kurwabo ne basura nti watusierenga e ributa kongo twabesenga buri sodomo, kongo twasunyiwanga na Gomora.30Burabo twibe buninkee? e bakori be bibi imbi batangatucha e riira, ira e riira indi ra isimirira. 31Ina isiraeri, imbi batuchanga e myomba ye riira, ina ebe nti mu myomba iiya.32Bushwa na inki? bushwa nti batunchangayo mu isimirira, ina ebe nti mu mikorere. Bushwa basitaranga mu ikoi riria indi risubuchange bushwa basitaranga mu ikoi rira risubuchange. 33Imbu bwaandikwangabo, musunge, namariya ku sayuni ikoi sa isubucha, na ukanga rwinducha, ne mweya iutii ingu wamusimirira watasheiyo nkene.

Chapter 10

1E banakitu, e risasi re mutima waani ne mahemo ani kuri Ongo bushwa na baisiraeri ngi aanu, baborwe. 2Bushwa nibu ebererange, mbu bari na muho kiri Ongo, ina nti weenge. 3Bushwa, asanga nti basi e riira ra Ongo, na nti basondange isimanika e riira rabo ibo kwisine, nti barisinga e riira ra Ongo.4Bushwa kirisito ngi nsindiro ye myomba kongo e mweya iutii ingu wasimirira wansurwe e riira. 5Bushwa musa wakiya rwandiko hiyo ne riira indi ritukange mu myomba, mbu e mweya ingu ukorange e binwa imbi waabeseyoho mu inse yabo.6Ina e riira indi riisimira reba buni. Angi eba kumunda ne mutima wabe inye ngi waakochayo itaya mu mbingu? (ngi e riebambu risha kirisito e kwansi). 7Ebe, inye ngi waasikayo kwa nyamurairi? (ngi e rieba mbu irisha mbu irisha kirisito e kwiyo ituka kuri e bakwi)8Ina byeba buni? e kinwa cha kirikwihi nabe, nakiro mu buunu wabe, na mu mutima nabe ngi e kinwa che risimirira kiturange chaate, 9ebe umiarisiya mu buunu wabe mbu Yesu ngi nyere kurinu, na isimirira mu mutima nabe mbu Ongo wamufukanga ituka mu bakwi, lui borwayo. 10Bushwa mu mutima e mweya wasimirira na ishee e riira na mu buunu wasimira na iborwa.11Bushwa e rwandiko rweba: E mweya uni ingu wamusini riira, watasheeyo nkene. 12Bushwa kusira bitikotiko be muyahudi ne muyanani, bushwa iwe wo ngi nyere kwitu we batii, shemine e kuri e beya bibati imbi bamubikirange. 13Bushwa e mweya iutii waabikirayo e rina ra nyere kuritu waaborwyo.14Burobo bamubikira buni na nti bamusimirira? Na ba musimirira buni na batanganuruke? Na baarukira buni na kusira ingu uturange e mwasi? 15Na baturayo e mwasi buni na nti barerwa? imbu bwaandingabyo: ikonda ra buri re miindi ya imbi baturange e mwasi wa konda na we karamo, na baturange e mwasi we ngawa ye binwa byakonda!16Ina nti ibatiibasimiranga e mwami wakonda. Bushwa isaya weeba. Nyere kuritu, inye ngi wasimiranga e myasi iitu? 17Ngi buubo e risimirira reyanga mu irukira, na irukira riyanga mu kinwa cha Ongo.18Ina nebaange: nti baruliranga? naanki, iira, e murenge wabo wamarukurwa na wamansansabana mu chuo ikitii ne binwa byabo hende e chuo,19Ina nebange: buni e baisirairi nti basibanga? isondori musa weba: Naburiamomoono kuri e beya imbi nti kitumo na narayo kumunda niinu busubuke kuri e kitumo inchi kisina wenge.20Ina isaya uri na burongu nguru, na wibange: Na shekanayo na imbi nti banisondange, na nahanishiwayo kuri imbi batanganibusa. 21Ina kuri isiraeri, webange : mu mwishi iutii namabukangikire e maboko aani e imbi batangasimira na bahakahaka.

Chapter 11

31Ngi bubo nibusange : buni Ongo warikitanga e beya bawe kore? anga, kiro kakeke. Bushwa ani nuisiraeri hotu, umwa mu mbuto sa Iburahimu, e beya we ruwanda rwa benjami. 2Ongo nti warikitanga e beya bawe imbi bosiwe iyuka kare. Ebe nti baanu mwasi imbi byewanga mu rwandiko kuri eria? Imbu wakia usongorengi e bairaeri mu makako na Ongo, nti webange.

4Ina e risubya ra Ongo ramuire inki? Namibikire beya erefu sirinda batangahanda e maru mu makako na baari. 5Ngi buubo, mu ntambi insi sa runutu, kwasiya imbi barondorwanga mu mukisa wa Ongo.6Ina ebe nti mu mukisa wawe, nti mu mikoreretu, ebe e mukisa nti wabesenga mukisa, na ebe nti mu mikorere, nti mukisatuu, ebe e mikorere nti yabesenga mikoreretu. 7Byamabese bunikee? e kikai inchi baisiraeri babaesenga ba shakangeho nti basheenga cha , ina imbi barondorwanga basheengacho, na bampe baritoha. 8Imbu bwaandikwangabo: Ongo waninkangabo mutima witinga, ne anga isinga, ne mathee anga inukira, na runutu.9Na Daudi weba: e kabate kabo kabesi muteo, na bukira kikai cha isibu cha na bidabo kuri bo. 10E meeso abo abese na murimya batasungi, na oongo ukunyebo e myongo yaabo e matu iyati.11Ngi buubo nibange: buni bamasitara na kwihinda he? anga, kakeke: ina bushwa ne kwihinda kwabo e riborwa rameya kuri e bakori be bibi, kongo ibo kwisine babesi na bushu. 12Ngi ebe e kibi chamabese butumba be chuo, ne bukeke wabo bwamabese butumbo bakori be bibi, buni, irumira rabo rarenga nguuru?13Ina nebange niinu, e bokori be bibi, bushwa ani ntumwa ye bakori be bibi, natata e murimo waani. 14Ebe namashee iriya mubano bushu imbi bari na nchama nima naani, na iboro bina mu ibo.15Bushwa ebe irekerwa rabo kwamarisha ikumanyanywa kwe chuo, buni e ririwarabho rabeseyo inki ebe nti e karamo kunuma ne riikwa. 16E maata amabese tuu ashuiwa, ngi na buubo e kanda chawo: na ebe e ritima ramashiwa nga e ntabi nato ngi na buubo.17ina ebe e sa ntambi simpe samakewa, na oongo e muthi we busara ukishiwanga munkati naayo, na bese hima ne matima aampe buri e mura we ririsha e muti. 18Anga kwitata bushwa ne ntambi, ina ebe umitata, nti oongo ngi uriya, e ritina, ina e ritina ngi rakuriya oongo.19Ngi buubo wiiba: e sa ntambi sa kerwanga kongo na ekwa. 20Rakonda, sakerwanga bushwa ne isimirira rabo, na oongo usimana bushwa ne risimirira rabe, anga kwisunga ina usubahe. 21Bushwa ebe Ongo nti wasiyanga e sa ntambi sibere, wata kusii hotuu.22Sungakee, e burongu ne risuwa ra Ongo, kuri imbi bahukanga, e risuwa, ina e burongu bwa Ongo kuri oongo, ebe urika mu burongu kwawe, ebe nti buubo, na oongo uukerwayo.23Na ibo hotu, ebe nti barika mu rifundwa isimirira rabo, beekwayo, bushwa Ongo wamukocha iekatu bo. 24Bushwa ebe oongo ukerwanga ituka mu muti ingu wa kare wa mu busara, itukaaha wenda kwa ekwa bumpe, mu muti ingu wakoma, nti rakondatu nguuru imbi bakare ikochatu iyikwa tuu mu muti wabo.25Bushwa e banakitu e banakitu, nti nashima musibe e rinondo rini, kongo mutwisungi buri baanu muri na weenge, yeba mbu kikembe kima chaisiraeri cha masuma na mu uringi we bakori be wamera,26Ngi bubo Isiraeri ibatii baborwayo, imbyu bwandkwangabyo; mbu e mutaberi weyayo ituka ku sayuni, na wakutoyo e rifundwa isubaha Ongo kuri Yakobo. 27Na rini ngi e rirana nani naabo, e ntambi naakutoyo e bibi byabo.28Na mu mwasi ingu wakorera, bamabese barenda bushwa niinu, ina mu mwasi we rirondorwa bamashimwa bushwa na bishe babo. 29Bushwa e ruhembo na ibikirwa na Ongo risira minubo.30Bushwa ebe baanu mutinanga Ongo kare, ina muma shee bonnso muitina rabo. 31Ngi na buubo, banu naabo bamatina, na kiro mu boonso kwinu bashe boonso bubobubo, 32Bushwa Ongo wamariyabo hima munkati ne ritina kongo wakwire boonso ibatii.33Mukai buri e busoki be weenge bwa Ongo! e rikera e rubansa rawe ritangasiwa, ne inse sawe sitangasondwa. 34Bushwa nti inye ngi wamuaiba e myanikiri ya nyere kuritu? ebe nti inye ngi muhani?35Ebe nti inye ngi wamunikanga kikai kasa, nawe wahe mbwayotuu? 36Bushwa e bikai ibitii bitukange kuri iwe, na biri mu kaara kawe, na biri kuri iwe. Ne ngowa sibesi kuri iwe. Amina,
Chapter 12

1Bushwa na nchui e banakitu, nibuhemange mu musasiro Ongo, musibure e mibi yiinu ibesi bisabo imbi bishere, byako nderera na Ongomwa nsorebyo, ngi e buhani buhani bwinu imbu buri na ieberera, 2Na angi susa bya muchuo kini, ina mubinduke na ibese na miankiri mishaasha, kongo musiba nguuru e risase ra Ongo, imbi byakoma, byashimanawe, na ibererera.3Bushwa mu mukisa waninkwanga ani, nimuirengeyi e mweya iutii mu baanu, wata anikiri kwitata irenga imbu bwamuani kirawe, ina waanikire na wenge, imbu Ongo warebanyie e mweya iutii harehe e risimirira rawe.4Bushwa imbu mu mubi uma turi na bitambo biingi, ina e bitambo ibitii na baate turibiingi, baate murimo ima. 5Ngi bubo na baate, turi biingi, baate mubi uma munkati na kirisito, na baati ibatii bitambo, kima kuri kimpe.6Ina twamabese na bisabo nti byarirana harehe e risinirira ritu. 7Ebe mu buhani, tukore mubuhani bwitu, ebe ingu uhanange, mu ihana rawe. 8Ingu uhanange, mu e rihana rawe, inguuninkanange mutima ingu wakonda, ingu wasimanire, na muho, ingu wasasira, na ngawa.9E rishima ritabesimo katima, mubirwe inchichema, mwiseke kuri inchi chakonda. 10Mu e rishima ra bunakima, mushimane baanu kwesine na kwesine mu nchima musondoyane.11Mutubesi batera mu mirimo, mubesi na muho mu mitima yiinu nti baanu mukorerengi nyere kuritu. 12Mubesi na ngowa mu myanikire, murindire munkati ne minubo, musiye mu mahemo. 13Murike hima na imbi basira e bibi mu imbi bya sasebo.14Mukasaniiimbi babunubyange, mukasinii, na anga ihera. 15Mubesi na ngowa hima na imbi bari na ngowa, murire hima naimbi barengi. 16Mubesi na mianikiri nina baanu kwisine. Anga iriya e nianikiri yiinu mu binwa bikiri, ina murisie naambibisa e burongu. Anga kwisunga baanu kwisine ibese na weenge.17Anga ikurucha e bibi kwi e bibi. Musonde e byakonda mu meeso e beya ibatii. 18E beya kochekana, mu utuko rwinu, mubesi na bubo ne beya ibatii.19E banakitu, oongo kwibune une musiereko e busubuke, bushwa ramaandikwa: munsiere e kwibune ani, ani naatuwa, mukoto webange. 20Ebe ngi buubo e murenda wabe uri na rwaaka, muninke biyo, ebe uri na mbusha, muninke mecha, bushwa mu e rikiya buubo, ubese nti umariya makaya akasha hiyo ne muntwe wawe. 21E bibi bitakuremi, ina himabyo ne burongu.

Chapter 13

1E mweya iutii wasimire e bakwakare bisa e myomba: bushwa kusira bukwakare nti butukange kuri Ongo: ne bakwakare imbi bariho, bamatuma kuri Ongo. 2Ngi buubo ngiutirange e bakwakare, utinanga e myomba ya Ongo, na imbi batinange bikereyo e rubansa.3Bushwa e bakakare batangasubanya e beya mu mikorere ya hunda, ina mu mikorere yema ngi buub o oongo ushima utusubahi e mukwakare? kora byakonda, na ushee itatwa nawe, 4Bushwa iwe ntumwa ya Ongo kuri oongo mu byakonda. Ina umakora bibi, subaha, bushwa nti watingere e mukushu busa: bushwa iwe ntumwa ya Ongo inji ihunengi e bakori be bibi bushwa ne busubuke. 5Ngi cha shangwa rakomenwa isimira, nti bushwa ne busubujeho, ina bushwa ne mweya we kumunda hatuu.6Bushwa nanchitu baanu mutuwange e mparata, bushwa ibo ntumwa se muimo wa Ongo bamasiya mu muimo unu. 7Muninke ibatii e makomenwa abo, e mweya we mparata e mparata ingu wakomenwa booba, ingu wakomenwa nchime,8Anga ibese na mwinda wa mweya, ina ishimanaho bushwa ingu wasima e mweya umpe wamakora e myomba. 9Ngi e rieba: Anga ishingirana, angishura, angi ishuma, anga ihambika manko, anga kwisane, na ebe buri e myomba itu impe, inji yasiwa munkati ne kinwa kini, shima munakinu bwishima oongo kwisine. 10E rishima nti rakorere umpe bibi, ngi buubo e rishima ngi ibeberera re myomba.11Nanchii, twamashiba e ntambi, mbu e ntambi nti ntambi sa isimuka mu toro bushwa e riborwa ritu iyo ririkwihi irenga e ntambi twasimiriranga. 12E mwieimya wamarenga, e chaaka iyo kiri kwihi, bushwa nanchiturekee e mirimo ye mwirimya, tumbare e bikai bye rikwana bye chaaka.13Ebe munkati ne chaaka, tukie shuushu, nti mu buroho ne butamiri, nti mu bushingirani na kwisiine, nti mu ikwana na moono. 14Ina mumbere nyere kuritu Yesu kirisito, na anga ianikira e makomenwa ye mubi na ikora e kwisine kwa whoo.

Chapter 14

1Ngu emutetena wasimira mumurisiya, iinantimubu haka na mwanikiri yawe. 2Mwiya umwawasimirira, wamakochirisa e bikou biti; iina e mutetera urisange nyenyi.3Ingu urisange ataneni ingu atarisi, ungu watangirisa iingu urisange; bwisha ongo wamamukoke. 4Oongo inye uherange muhombe wa mpemweya? kuri nyere kurwawe wisine usimene ao wisine, wasimamikwa, mwisha oongo wamukocha imusimarisha.5Mwiyaumwa waansange uturumwa irengaa mpe matu, umpe usungange bokirotu buribyarengeka. Ira mweya wasibeiira munkati ne wenge wawewisine, 6Ungu watingire e ruotu, witingirire kurinyere kuritu: naangunti watingirire eruhotu, ntiwitingirire kuri nye rekuritu, naangu urisange, urisange kurinyere kuritu, wishautata oongo; naangu watangarisa, watwangarisa kuri nyere kuritu na e utata oongo.7Wishaanga mweya munkati nitu iingu warika wishawisine, naanga mweya angu ukwange kuri we kwisine. 8Washatwamarika, turikire wishana nyere kuritu, natwamakwa, twakwa, kuri nyere kuritu; umbu, twamarika ao twamakwa, bate behe byanyere kuri tu. 9Wisha nanehi kirsito warekwakwa, na warefukangawa bunduke nyere kuri wabo imbibakwanga, nambi bashwere bumbo bumbo.10Iina oongo, ishananki uherange munakinu? baongo, washananki unenamunana kinu? wisha bate batitusimenr kubusondori nekitumbi cheru bansa rwakirisito. 11Wisha yamatondorwa ibumushere aani, nyere kuritu webange, kinsimaru rwakunyiwayo kubusondori nani, kinsi rwamirwatatayo oongo,12Bumbo kinsimweya mubate waseturayo e mwasi yawe wisine mubusondori na oongo, 13Bumbo tutakirani tu, iina mutakiri kino mweya watarii kikaichirairisha aokikirisha mumunse yamunachabo,14Namasiba nana masimirisha munkati na Yesu, nakusirskikai chema munama yawe, iinakuringu usungange kikai kibunduke chema, kuriwe ekikaicha chema. 15Na embamunakinu wa masubuchiwa busha ne yobyawe, utungeenda tu munkati ne burongu.16Bumbo e bongo bwawe butasungwi bumbi: 17Bwisha e bwami bwa oongo ntirisaniomo, iina e hiira, na mpororere, na oongo munkati wakondererwa.18Wiishangu ukorere kirisito munkati na binwa bino, washimisha oongo, na warisiwane beya. 19Bumbo kutingi bumbo, tutuche binwa bebuhoro, nenwabi bwakomane ihimba.20Bishanebiyo angibisha e murimo wa Ongo, ira e bikaibitibya koondo; iina reema e mweya irisamubusibuke. 21Rakoonda angirisa nyama na angi omo e mau, naangieba kinwa nchisubukisha munakinu, ao imukirisha ao imukiamoo mutetera.22Oongo usimirira? ubundiki nayo ongo kwisine kubusondori na ongo, ngoa kuri mweyaa ngu watangita kirai we kwisine munkatine binwaimbi washimabo. 23Iinaangu uri nabooba, wamasingwakuti wamarisaa, iisha watangarisa mu buhoro, nakinsimikorere ritanga tuka munkati nisiimirira ntinsambi.

Chapter 15

1Bumbo rwakoma ne batee bituri ne kara iria e butetera rwambi basira ne kaara, na nti rakonda kwitatirisa bisine. 2Kiinsi mweya mubate washimishe munachabo washee bwakonda ni hi binwa.3Wisha kirisito nti wisheanga wirire, bumbo rwatondorwanga: e bibi bwabo iimbi isyo bakuterange byamanikurukire ani, 4Bushe bitimbi byatondorwanga, byamatondorwa mumahano yitu, namuwenge nikono e minsori na yitondoorwa tu bunduke na munyihiro.5Iina Ongo inguu rine wenge ne minsori wabunike isimirana namutima vumwa, banu mubanu bwisha na yesu kirisito. 6Namu myanikiri umwana mu bunu bumwamushee itata oongo, tita wanyere kuritu yesu kirisito. 7Bumbo mjukokerane iibukirisito wakianga watukokere mweritatorwa Ongo. 8Bwisha nacho ne bambu Yesu kirisito asanga muombe wa myomba busha e riira ra oongo, himbo wa simanye e ndani iinsi sanikwanga ba tita bitu, 9barenda batate Ongo bwisha ne bongorwawe, imburwatondoorwa: bishwa nanyi na kutata munkati ne barenda, nani nsesimba e rina rabe.10E nebatu: mumoe, banu embarenda himane beya bawe. 11Narimpe: mutate oongo, banu barenda bati, na mumutate banu beabati.12Na Isaya weba: ranikwarina ra yese, na weengu wasimane isimanire e barenda, nge barenda wasemuninka mu nyihiro13Nambo oongo wa mu nyihiro waborisiye banunangoowa hiti na mporere munkati ne nsimirira, musheekaara munkanti na munyihiro, mukarake mutima mutaberi.14N ani kwisine bubo bubo ho, banakitu, nosi nguuru wisha ninu, nabanu bisine e bamu marisa burongu, mumarisa burongu buti, na mupashi ihanana,15Iina banakitu, na mabutondoore banu mukara nguru munkati ne binwa himpe ibusubukie banu, bisha ne burongu ingi narerikwana oongo, 16Nibesi ntumwa wa yesu kirisito mu barenda, na makiae mwasi yakonda wa oongo murimobwe butawa, impo e mitungire ya barenda irisiwe, iyamashuirwa na mutima wakonda.17Bumbo namitata munkati na kirisio Yesu mu binwa bya oongo, 18IIna takochi tu iyye ba iisha nebinwa, iina aambi bakoranga kirisito mu murimo yaani, himbo barenda bbena koha, mubinywa na mumikorere, 19Mukara kabiterero na bishisharo, mukata ka mutima mutaberi naampo ituka ku yerusalemu, ne ku mishimishi bawe, na kuyeriko, namakindi tondorwa e mwasi ya hunda ya kirisito.20Nampo name rekanya nguru itondora mwasi yakonda, ntimukati himpi sanga nti kwangwa turwa mwasi wa kirisito, nta himbi ha basirwa ne rekanga waampe mweya, 21Iinambu rwaretondorwa: Imbi tiwairirwanga kinwa chawe, wasesungwa, nambi batanga rukira basesi bayo.22Wisha nampo nakuhangi sianga bisonyingi ihi ya kuribano, 23Iina iiye muriro wisha nisirane buhari tu munkati ne rutuko runo, nani mbusha nguru iya kuri banu itukire bihaniro hibi.24Mwinye kashangi kendange amuaani iyenda kusitania. neya kuri banu, (iishani rinamurao iwasunga banu munkati ne ruendo rwani, nirishiwaku busondo riniu, ku numa ne busukute mutima ni kuri banu mukeke). 25Iina muntambinsi nenda kuye sarema, ikorere e bi bakondakonda.26Isha yamashimisha beya bakumakendonia na Akaya ini kana e bisabo mumbi bakonde rwa munkati ne kuyerusalema mubibasene. 27Aye rwamakocheka, nabo bari na mwinda rabo, bishakuti barenda bamakumanyanywa mwironganawe bikai babo bye mutima rwamakomenywa mwikorere bamubikai bemubi. 28Burobo na makinda e murimo uno, niriya munkati ne myombo babo chumakiro, netakukwinu rendakwa spania. 29Nanosi nguru mbu ne ya kuri banu neyayo murengeka mwe rikasanirwa mumwasinguwa konde rerwa wa Yesu kirisito.30Nibushereshange banu, munakitu, kuritu Yesu kirisito. Nemashimane ye remutima, turike himwa mumahemo inukuri oongo iisha nani, 31Nasiburwa mu beya nti basimirira munkati na Yudea, nami korere yani imbi niri nani munkati na yesu sarema irisiwe nambi bakondarerwa. 32Nase iya kuri banu nengowa, mwerisasa ra Ongo nishee ihukara himwa ninu.33Oongo ngu waburongu wa besihima ninu bati, bibesimbo.

Chapter 16

1Nari iya kubusondori ninu Foibe munkati mumina, iwe mukoriwe ruushu ririkire munkati na kenkurea: 2Mumukokere munkati na nyerekuritu, ibu mwa komane imbi ba kondakonda, namumusake munkati ne binwa yiti imbiase kongayo kuri banu: isha iwe wamabese musakiri wabeya bampe, naniho tuhumbo bumbo.3Nkati prisila na akila, bakori bamurimo buriani munkati na yesu Kirisito. 4Iibiasa bashane karamo kani, naninitatange bo, iinanti anisine ho, iina e bisabo ya Asia mukirisito. 5Nkeri rushururi munkati ne kinunduchabo, nkeri Epeneto, nushiminwa wani, iwe biabo ya asia mukirisito.6Keri kuri mara uungu wakoranga murimo mwiingi wisha ninu. 7Nkereye Andronika na Yunia, e runda sani, nambi baminywanga kuri ani, ibibasibirwa munkati ne santimwa, nabo asangabari kubusondori nani. 8Nkeri ampuliato, mwira wani kumunda na nyere kuritu.9Nkeri urbano, mukori wa murimo hima nani munkati na kirisito, na songore mwira ani. 10Nkeri Apele, iingu warisiwa kumunda na kirisito mukereye e beya bakinundu ya aristobulo, 11Mukee Herode, e ru wanda rwani, mukee e beya ba munumba ya narkiso, ibi bati munkati na nyere kuritu.12Mukee tirifaina na Tirifaina, imbi banu bange nguru mu mirimo wa nyere kuritu. 13Mukee rufo, murondorwa munkati na nyere kuritu. Na iina ingu ngi koo. 14Mukee Asinkrito, furego, herema, patrobo, herema, na banakitu imbi bari hima naabo.15Mukee firorogo na Yuria nerea na mwisiabo, na orimpa, ne bakorea ibatu imbi bari hima naabo. 16Mukeane mu mitutu inji ya konderera, e nduushu isitii sa kirisito sa bukea.17Nibu hemange, e banakitu, mukoyanga na imbi bansansabanyanga e beya ni risha binwa bya husubuke, kore ne mahano ahanwanga baanu: mwendi kore naabo. 18Bushwa e bari bubo batangakorere nyere kuritu kirisito, ina e mara abo kwisine, na mu binwa imbi bya choke na ishamukirwa batimange e mitima ye beya imbi nti bari na bubi.19Bushwa e risimira ramasiwa ne beya ibatii, ngi buubo nashima bushwa niinu ina nashima mubese na wenge nmunkati na binwa byakonda na imbi nti bari na wenge munkati ne binwa byema. 20Na Ongo wa buhoro watundurayo nyamurairi tete e kwansi ye miindi yiinu. E mukisa wa nyere kutitu Yesu kirisito urike hima niinu. Amina.21Timoteo, mukori we murima hima naani, wabu kea, na rukio na Yasoni, na sosipateri, e nganda saani. 22Ani torotio, narekora e rwandiko runu, nabukea, na kwarato, munakitu.23Gaius mweni wanina wa ruthu ruti wa bukea, erasto mubiki wa kitiri cha mu murongo wabukea both muna kitu Quartus. 24Buhoro wa nyere kuritu Yesu kirisito bubesi ninu bati.25Ingu wamukocha ubuhurucha ichucha mwikanya rani na ihorosa mwasi wa Yesu kirisito, ichucha isimuka ra murimo wa biswa ituke bianiro. 26Hotu mu makomi a batawa ichuchana na miomba ya Ongo, na ishibisha mu beya bati kongo bachucha isimira.27Ongo wisine wosibiti, buhime mu bianiro na bianiro. Amina.

1 Corinthians

Chapter 1

1Pauro, bibikirwanga tumweya Yesu kirisito murina ra ongo, na sasitene musike wiitu, 2Munyumba ya ongo iri ku korito, wara bataswa kuri Yesu kirisito, mukota wabo. 3Mukiso kukwinu, na karamo tuka kuri ongo, kota wiitu, na Yesu kirisito.4Natata ongo wani wisha niinu, mwisha burongu bwanigwanga baanu itukana na Yesu kirisito. 5Mwisha mukira kikayi mukota yorishwa naye, murieba namubutwa. 6Kama ebushuhuda bwa Yesu kirisito kuri baanu.7Kuba nti mukuriikirwa, murindire ufunuo wa Yesu kirisito. 8Naiwe wabuhemisha baanu mupaka mwisho, kubundori na mukota Yesu kirisito. 9Ongo mutakatifu kuri mwae Yesu kirisito tita witu10Sasa nibuhemange baanu, muriina ra mukota Yesu kirisito, kuba baanu bali mweba kinwa kima na angi musiana, rakini mubese namweri ama. 11Mwisha namashewa emyasi inu, basike bitu, na biimbi bamunyumba ya kieo kuba kuri changa munkanti niinu12Sasa neba ekinwanji kira mweya webange: Ani wa Pauro, nani wa Apolo, nani wa kefanani wa kirisito. 13Kirisito wamabanyiwa? Pauro wakusubiwa bwiahe niinu? ama mukubazwa muriina rsa Pauro?14Natata ongo mwisha nti nakubaza ata mweya uma wakukwinuira Krispo na Gayo. 15Na anga mweya weba mbu nakubatiza murina raani kisine. 16Bumbo buumbo nakubatiza ebeya bamunyumba ya stefano: kuri biimbo nti nasi kuti nakubatiza umpe mweya17Mwisha kirisito nti wakuatima ibatiza, ina ihubiri mwasi wakonda nti binwa, mwisha erihango kirisito rita besi busa.18Mwisha ebinwa byemusarabakwabo ni upumbafu, baatembi twaako mukinwa cha ongo. 19Mwisha baandika: nabisha bisha ebwange bwabiimbi bari na akiri na bumbi bari nameenge.20ungu urina urikuni? na uungu uandi kange urikuni? na uungu wabuhaka muchuo kino uri hani? ongo nti washima bapumbafu. 21Mwisha mu bwinye bwa ongo, echuo mubwenge bwaye iwe kisiine waronja entumwasye bushe kinwa chaye kinde reye kubusondori22Bayuda basondange bishisharo, na wayunani basandange bwenge. 23Rakini tuhiringi bwisha kirisito ungu wakwanga, kuribayuda nti isubuchana24Rakini bikirwa, wayuda na wayunani buumbo buumbo, nti kirisito kaaro ka ongo na akiri ya ongo. 25Mwisha upumbafu wa ongo warenga ebwange bwa beya, na usaifu waye buri na kaara irenga beya.26Maana, basike bitu, bingi mbi bari na akiri ya mubi nti biingi bakarange babikirwangwa. 27Rakini ongo wakundora bikayi bi rombe byamu chuo, muri ninka biimbari na bwenge nkene na ongo waminka ebeya bari na akini nkene.28Na ongo warandora bikayi byema na bikayi biimbi byamukwa, bibesi bya busabusa. 29Mwisha ata kikayi kima kita besi na bwime kuri ongo.30Rakini kukwe baanu muri kwa Yesu kirisito, wa ubwanga na ongo babesi kukwitu na bwenge, niira na uungu usira bibi na mukombora. 31Hata buumbi byaandikwanga: uungu wikutange, wikuta nti uri kumunda na mukota
Chapter 2

1Na bumbo e banakitu, Ani nakianga neya kukinu, tunareya muributure banu binwa ibi bwa biswa, mubinjwa bikiri, Aba mubinjwa byawenge. 2Busho nakesa nisasiri ntazimbi kinjwa kima munkanti ninu, ina emubake (Yesu) naye wamahumbya.3Nani mabesanga kukukwinu munkati ne butetera, na munkati ne bomba ne ritikimana ringi. 4Ne kinyaa chani ne rituta anjazi rani abesenga risira mubinywa bya wenge na muricheresha ebeja, ina nerechea remutima ne maa. 5Na munjihiro winu watabesi munkati ne wenge webeya ina munkati ne maa a ongo.6Ina ntatebi ewege munkanti nibobarisia, umbu ntiwege wechuyo kino, aba imbi basima bechuo kino, imbi babundukanze ibeze mbusa, 7Ina twabenge ewege wa ongo munkanti ne wenge wa ongo muibisabyo, ongo wasierere mutangiro we chuo mubuhime witu.8Kiro uma mubasima bechuo kino warisibabyo busha bamu sibange batamuhumba emukota muhime. 9Ina bumbo watirinywa emitiro: Eriso ntirarishunwa aba nekote nti rarerukira, amba ekote ntirarekime munkanti ne mutima wemweya, ongo waritunganjwe imbi bamushima.10Basho ongo warikwisheya kuribate mumutime waye, busho emutima isondage ibinywa bibti, mumishimo ya ongo. 11Busho nye munkanti ne mweya wamusimba binua birikumuda na mwea, umbu mutima mutima wa mwea ugu urikunuita naye? na ibumbo mubinwa bya ongo kusira mwea wamusimba umbu emitima wa ongo.12Umbu titariangi titariangiwa emituma wechuo, umbu e mutima ungu utukange kwa ongo: Busho tuchee isimba ebisambo bya tunikwabo na ongo. 13Nabantibu twebange ebinwabo bubo bubo, nti munkati ne bimwa bi binahange na wenge webea, umbu binahanywe ne wenge webea mutimo mushasha: twamashishanya ne binwa bye mutima ne mutima.14Nabumbo emwengu utuchange emecho ye tuhombo usira irisa ebinwa bya mutima wa ongo: mwisha ebinwambi ti butetera kurie; amba watakoche isimba, mwisha bisibirwe ne mutima. 15Mwisha ngu e mweya we mutima ushiirwange binwa ebibinti, mwisha wesine watakochi isirwa na mweya. 16Mwisha inye nge wamusima e mihake ya mukota wamuhanise? nge bumbo bante mbi turi ne mwenikire ya kirisito
Chapter 3

1Rakini, bana kitu, ani nti nakochanga ieba na baanu buri beya bampe mbi barikire na micho ya mumitima, buri mbi barikire na micho na mubi, buri baana tubonsobonso munkati na kirisito. 2Nakubomesha mata nakini nti nakuburisha biyo, mwisha akosi nti nenki mukocho cho na muntambi akosi nti nenki mutukochi ikocha.3Mwisha hata hano baanu beya ba micho ya mubi, mwisha ebushu neri kwisunga byasungwa mumitima iinu. muhishi itukana ne mibu, na mwisha nkii mutungendaa kikawaida ya beya? 4Kuba uma weba, narucha pauro uumpe weba natucha aporo, nti muishi buri baana bachamaa? 5Aporo nti inye? na pauro nti inye? bakori ba uungu murisimira, kuriuungu mukota wamuninkanga.6Ani nekanga, aporo wariya mecha, rakini ongo ngi ukoishanga. 7Mu kiicha, nti uungu wekanga wara uungu warianga mecha ngi iri na bibiti. Rakini ongo ngi ukorishanga8Sasa uungu uhekange [ upandange] na uungu uriyange mecha bibati barengekana, na kira uma upokiringi itukana ne murimo ukorangewe. 9Mwisha baata bakori ba murimo wa ongo, baanu ngi ishawa [mashwa] ya ongo, nyumba ya ongo10Itukana ni karamo ko ongo kanikwanga musingi, na uumpe huumba hiiyo yayo. Rakini emweya wabese makini buumbu buumba ye kwiyo nae. 11Mwisha kusira uumpe wamukocha iumba uumpe musingi irengangu ubwanga, uungu nti yesu kirisito12Sasa, kuba uma wiinu uumba kiyo nayo na ahabu, feza [naro] makoyi ya kwiyo [ tamani], miti, miremba [ mangobo] ao bisu. 13Emurimo wae usehoborwa, muchaaka cha mumwishi na izihirisha mwisha ya zahirishwa na kasha. ekasha kase yaribiwa erihunda rwe murino wa kira uma chakoranga we.14Kuba kikitii kyaumbanga mweya kyasesiyayo, iwe wapokere sawadi. 15Rakini kuba emurimo wa mweya washirira mu kasha, waashe hasara. rakini iwe kisiine waasamburiwa [waaokorewa], buri itunjwa munkati ne kasha.16Nti musiba kuba baanu nyumba ya ongo na kuba mutima wa ongo warika kumunda niinu? 17Na kuba emweya wabishabisha enyumba ya ongo, ongo waabishabisha emweya huungo. Mwisha enyumba ya ongo yashururukara, na buumbo na baanu.18Emweya kuba wihusa iwe kisiine, kuba uuma munkati niinu uhakange mbuu uri na hekima [ butasa] mukino kiranga, wabesi buri muhunga [ usira bwenge] ngi wabese na hekima [ butasa]. 19Mwisha ehekima [ ebutasa] bweshuo kino nti ujinga [ buyarara] mumakako na ongo, mwisha byaandikwa [ bya tirwa] itinge biimbi bari ne hekima [ ne butasa] muri kwitinge kwabi. 20Na mukota wasiba enyanikiri ya uungu uri na busara [ uungu uri na bwenge] nti ubatiri.21Buumbo emweya nti watisunge mwisha na mweya we chuo, mwisha ebikayi biti bituu. 22Kuba nti Pauro, ao Aporo, ao Kefa, ao Echuo, ao Maisha, ao kwa, ao bikai bibiti, ao bumbi byasebeseyo. bibiti nti binu. 23Na baanu nti ba kirisito na kirisito nti wa ongo
Chapter 4

1Mweya watu bare buno kuba bakori ba mukota ne ntu mya sashimwa na ongo. 2Imbi byasiya ikonga ntungu kiramweya wa sungwe wakonda.3Iina ntakochi ikorerwa ubansa ninu mwisha ubansa rabeya. Mwasha ntakochi kwi korere ubansa . 4Iina nti mwisha mbyo utinosi kinwa mwisha ani unguwa se nihukumu yo nti mukota.5Mwishanki angiikora ubansa raroso turindire utu rwaseya mukota iiwasetusheyayo chako inchi cha biswa mukindi, nekindi ichase shuraye mutima kira mweya waseche ongo mwi mutata ongo .6Mwisha banu bana kitu asingwa wa kiya bino bikayi bianse ikorerwa kuri beya ,a na nga,iro kuri bapolos ma nko kuruma bushishe mbo beya batendi kuruma na mbibyaa ndikwa. buno kira mweya wa sekuto mwasi wae kesine ku busondori na ongo iina mu nkati ninu kwata bunduki wa kwisunga mwisha uma na umpe 7Inye wa mukusinyanya tubunduke korekore? nongo urina kinikikai inchi nensi utuma kecha? iina kuba ukushe cho mwisha nki kwitata buri nti ukushe?8Impo bumasikuta bumaya batu mba wantinesi twa bwire nenki bu tawala buri bamii twashima ngune mutawale na tutawale bumbobumbo hiima niinu . 9Mwisha na haka buna ongo wa mutukuto bate ntumwa munkanti wa hende buri beya ba hukumiwa ba kwe bashuriwe mwisha twama bunduka umbi ba sungwange ne chuo ne ntumwa insi si tu.10Twaya bashire mwisha mukota iina banu buri na menge mwisha kumunda na mukota. Bate turi na bushu iina banu buri na maana bukakare bwa ongo iina bate ntitwashe nchi mi bate batetera iina turi namaa na kaara. 11Na muona matu nainompina twarisa na mbusha na bate turi munkanga ni kasurwa iko yi na tusira ndikero.12Bate twaruhwa nguru tukora nge murimo mumine yitu bekesine na tukambwange ntitwa shima twamateswa ntitwavu miliyeho . 13Twama hambikirwa nti twamu shisha twama kiyerwa buri mikansi ya chuo. Takatifu ya bikayi biti na muano matu.14Ntina andike e binwa bino ietere banu, ni ibuhana banu buri bana bani bashimwa . 15Banu buri na erefu ikumi baba hani kurimubake iima busi ra titi bingi mwisha munkati na mubake yesu na kububuta banu munyasi yakoma . 16Nebake buno bubese beya bini imisa ani.17Mwisha bu na bumire timoteo iimwanani mwashimwa nani na wahehe kumunda na mukota wase nshishayo yamunirisha kwa mukota. 18Munkati nabo bima barisha buume burintamuya kuri ongo.19Iina nseyayo kukwabe kuba ishama la mukota iina ntakusiboyo binwa iina ema a asihima 20Mwisha ebukakare bwa ongo ntibwakae ho kinwa, iina mumaa. 21Bushima kenkii? naseya ka kwinu na kashushu mumashimane ne mutima wa koma.
Chapter 5

1Ya kuebhwa nguru bhuno kurhi bhusingirani rukati niinu : nabhusingirani mbo ya renga kupimo yata mweebhwa munkati ne bhea bha chuuo , kubha rwea abhunduke na rumina whi ishee. 2Na bhisunga ntikurhi bhoonso munkati minu kubha mwea wa kora nga mbho watunjwe munkanti niinu .3Mwisha ani muri yiira , kubaha ntini minu mu mubhi, nasebinduke niinu ru tima mutabheri na kweebha rero bhuno kubha nakubhese niinu na kukera rero ubhansa . 4Mu riina ra tita mukota Yesu bhanu na mutima waapi , twakukumarera mu mutima mutabheri wa tita ongo . 5Isibire mushumbu mwea uno mwisha mubhi wae ibishwe , koongo mutima wae warushukara érotu rwa mukota Yesu .6Ekwitata kwinu nti shuu nti rusi kubha chachu nkeke ya ruchachisha ruhango nkiri? 7Mwishue niikuto e chachu ya karé mubhunduke muhango nchaasha kuri muri nchaasha , mwisha kirisitu pasaka yiitu warininkwa mwisha bhaate . 8Tu tate e sikukuu , ina nti mutima wa karhe na mutima mubhi ina mu mutima mutabheri na yiira .9Na kubuandike ru bharuwa yani angi isonyana na bhasingirani . 10Nti neebha angi isonyana na basingirani we chuo ko ino na bhisa myanikiri ema na bha bhaki na bakoki bhe tuhombo , na bhuumbo ya pashwi bhaanu ituka mu chuo .11Eebho nakubhushisha bhuno , angi ikia sonja na kira mweya wiinu ubhi kirwange mu riina rai musingirani , bhisa nyakikiri e ma , mukoki e tulombo , rukambani ao rurefi ao rubhaki ; na angi irisa naa mweya . 12Na ambu niri na ani maaki kera ubhansa muungo uri kumbuka? bhaanu nti bhukukera ubhansa mu bhare bhari ku munda ? 13Ina tita ongo wasekera ubhansa mu bhari kumbuka mukuto e bhuume munkati niinu .
Chapter 6

1Uma mubanu wamaba na kinwa na umpee mweya angi irirana imuturire mwasi munkanti na beya beema na munkanti na bakrisitu? wa krisitu base kera ubansa muchuo? na kuba e chuo? lase kime muubansa naba nu base kore rwa ubansa mubinwa mikeke nguru? 2Tango osi umbu imbi bata katifu iibase koraya ubansa muchwa? 3Ntibanu bosi bate lwasehuma esangumya? basi nguru binwa buingo buno kuba byabusunga banu mwisha bubika bimbo ku busondori na busonfori na bu imbi baba rwa ibunduke nti kikai munkati ne kanisa?4Nebakino kinwa ibuninka banu nkene kini kayi? kusira ungu uli na wenge munkati ninu kusira binwa munkatikati ya munachabo wabo? ina banu bushi taanange banu kwabanu na kubusondori na mbinti bamosi ôngo iina kuri makoso munkanti nkati niinu mwisha banu bu shitakiange banu kwa banu mwisha nkii banu ntimu vili ange bibi? mwishanki nti musha inya kwa behe ? 5Basi kuri ikosa munkati nkati ninu kuba mwisha nkibushirikana banu kwa banu mwisha nki banu ntibushima ivumiliana bibi?mwisha nki ntimushima inyakwa behe? 6Iina banu bekesine buzuru mu ni nyaka behe nabanakinu bekesine7Banu ntibosi kuba bashuri ya beya bata kochi ikime mu bwamiwa ongo? bata butimi basingirani nambi bakorerenge tu nombo na basingirani babamina wafiraji na bibi na mbusha na barefi na basha nkambo nambi babakange bikai byabene imbi batakochi ikime mu bwana bwa ongo. 8Nabampe kukwinu bubesa mbu iina bure shuwerwa iina buletakaswa na babarwa ibunduke na iira munkanti nerina ramwami yesu na munkatine mutima wa ongo witu.9Bikai bitibya koma kuri ani iina bikai biti byatakochi inifaidie kikai bikai bit ntinehusiwa kukwani iina ntangari wa kwansi ne kaara cha kikai chiti . 10Biyo nti mwisha bura na bura mwishe biyo, iina ongo wasebishabisha bati imbibibi, bura na biyo mu bi ntikwa buhanga iina kwa mubake na mubake nti kuri mubi . 11Na ongo wa mufufura mubake naye wasetufufura na bate bumbobumbo mumaana yawe12Ntibanu basi kuba mubiwi nu ntibitambo ya mubake? basi kuto bitambo bya mumubake ni bikiya bitambo bya musingi nani? kusira kakeke. 13Ntibanu bosi kuba iwe wa minwa na kihanga ntimubi uma nawe? mwisha weba na babi base bundu ke mubi, uma naiwe? mwisha weba buno babi base bunduke mubi uuma.14Iina iwe waresungwa na mukota ntimutima uma 15Mubake busingirani nakira nsambi mwisha nsambi mubi waekesine.16Utibanu bosi kuba mubiwi nu tindikaro ra mutima mushasha na kumunda nitutware ninkwana ongo? nabanu nti behe binu bekesine. 17Mwisha bare buchuya mu busi tutate ôngo munkati mutima winu na mubi winu mwishi ntiloya ôngo.18Bubeke ebusingirani, kira bibi kikiyange emweya kiri ambuka ne mubi. Ina ungo ukiyange busingirani wakiya bubi kumunda ne mubi waye wesine.19Ntibanu busimbu emubi wenu ngu inyumba ya ongo? ne mutima mutaberi uri kibunda ninu, warebuminka ongo? Na banu nti behe binu winsine. 20Mwisha bure chuka busi, na bumbo tutate ongo mu mubi witu na mu mitima yenu, mwisha ibya ongo
Chapter 7

1Mwisha mbi binwa bya niandi kirenga ongo, akesa rakoma abume wata tingi mumina . 2Mwisha erikwa boba ra usingi rani abume wabunduke na mumina wa e kesine na mumina wabunduke na abume wa e kesine .3Eabume wa muninke eriira raye (buyaseshimawe) nemu mina wa kiye bumbo kuri moke waye . 4Mumina usira churieba mumubi waye ina moke, ne abume na ye usira cheri uba mumubi wa e ina mukari .5Angi ishumana mwisha bumashi mana raroso na bushee utu li mina ni hema itukire mpo buye hima mwisha mushumbu watashe ibutima banu mwisha irukirwa myanikiri . 6Iina neba kinwa kino murisasa ina nti iray . 7Mwisha na shima kira mweya wabunduke buri ani we kesine iina kira mweya muhango waye watuka kuri ongo uno buna nangu mbo.8Imbi tinensi babinga akesara koma bata bingi nambi bare kwirirwa akesa rakoma bata bingi buri ani. 9Mwisha irukira mbusha ya mumina kira mweya wabinge mwisha rakoma ibinga ulie ubike mbusha .10Mumbi babingwa na babinga na buninka nse nanti ani neba iina ongo bamina batasiyani na babume bato . 11Na kuba umasiyana na make abe urike angiibingwatu nawu mashima warongane na moke naabume wata sii mukari wae .12Iina mubeya bampe nishisha nge ibo iina ntimubake kuba muna kinu wama bunduke na mumina ngu nti waami ni ongo naye warisiya irika naye hima wata musii iwe . 13Nakuba mumina urina abuume ngu nti wosi ongo na kuba warisiya irika naye na wata musii iwe . 14Mwisha abuume ntiwaamini (ntiumosi ongo) nti wa shuru kwa na mukari wae na mumina nti wa amini ( ntiosi ongo) nti wa shurukwa moke wae.15Iina ungu nti umosi ongo wamatuka, watuke munacha ba wa abume nti wa minwa mu nkati na binwa kuba buumbo iina ongo wamatubikira mubu haro. 16mwisha usiba kini kikai ongo mumina kongo usemukuto moke wabe? kuba usibakini kikai ongoabume kuba usekuta mukori wabe?17Ra rengekana abume waresiya kira mweya ra rengekana ongo warebikira kira mweya warike bumbo nakuno na buraa buno munkati ne kanisa yiiti. 18Beya babikirwa ienda kumona ? wata lounduki buri ntiwa mona mweya wabikirwa naye nti wamona wata moni . 19Iimona ntireba kikai niitina muono nti bubi iina tu tusunge moomba sa ongo .20Kira mweya warike munkati nambu buriwe wabesanga mumatu indji wabikinuanga . 21Ubesenga kahungu munatu ubi kirwanga? utusungi kuba busi iina uma kocha ibunduke na u horo akesa uurebeke. 22Mwisha iwe warebikirwa na mukota wabese mu buhoro kuri mubake buno iwe warebikira wabese mu buhoro kahungu wa mukota . 23Muchurirwanga mu busi mutu bunduri tu kahungu wa beya . 24Bana kitu kira mweya warike hiima a ongo munkanti wa bikirwanga .25Mubinwa imbi bya bisi ( bana bamukari) imbi nti boosi babuume nisira kinwa cha mubake iina na kuto ihano rari kubaiwe wariohe umasi kuri mukota ibunduke mweya wa hehera . 26Basi namasunga kino chahunda mwisha burunga ya runotu ra hunda mweya warike bumbu buriwe .27Ungu waminwa ka mukari ? angiisonda ioborerwa, bama ma kuoboro na mukari wabe ? angi isonda mumina . 28Na kuba umu binga ongo usira nsambi na kuba mumina ungu ntoosi babuume wana bingwa ntiusira nsambi iina nisondange nisondange ibukuto mu bibi bino .29iina nebe buno, muna kitu kwasiya ntambi nkeke basi tuka inompina bimbo bario na bamina warike bumbu basira na 30Nambi barenge kuba ntabare ngii nambi bachuyanabo basira kikai . 31Nambi basha tange na chuo ino buri nti bashata nacho mwisha bikai bya chuo kina bya seeta .32Iina nashima buno mubese busira minubo uno nti wabinga nti wanuba hiyo na binwa bya mukota mwisha nki washee ikomenwa na mubake . 33Iina ungu wa binga wanuba mwisha binwa bya chuo ushee îmukokomya mukari waye . 34kuri bikai ntibya rengekana munkatinkati ya mumina ungu ntoosi babume mumina ungu ntiwabingwa nti wanuba mubinwa bya mukota wabunduke ukoome moke wae .35Na neba buna bino binwa byase siya mu nchimumi yiinu beke siine ntarii kakunda kubusa ndori niimu iina mubinwa bya koma na mushee ikorere mu kota na kusira izubiya bikai bimpe .36Iina kuba mweya urina myanikiri yema yakuba wakukora nzambi waruka isubaha mwisha mwana wa mwisi nto si babuume wae na kuba wakesa wametere ebwisi bwa e na wa ma shima iti nge abume ntinti waki nsambi babingane . 37Naangu wasimama ma karara mumutima wae usira kikai chikiya iina wamukocha isimanire enchimi yawe naiwe usondange mu munkati ne mutima waye mwisha iranga mwiisi ungu ntoosi babuume wakiye bya koma . 38Ungu wabingisha mwana wae wakiashuu, na ngunti wamubingisha mwana waye wakiya shuu .39Mumina watakochi ibingwa kuba moke ukirio ntinenkiwa kwa ( nti ukiri wa minwa)iina moke waye wamakwa mumina wama bingwa ntinti wa kiya nsaambi iina kumunda na ongo . 40Iina nahaka ibese na ngaa nguru kuba wama rika buno na na haka iba wa na mutima wa ongo.
Chapter 8

1Na mwisha e nyama yaré ya mukoki e tuhombo twa sibya kee turi na weenge ne weenge ya risha kuikuta ina nchime ya himba . 2Mweya wa muhaka mbu nsi kikai , arakini watahaki warengekana . 3Mweya ango washima ango , ntinyi ungo wishima .4Mweya ango urisanga nyama ya rukoki rwe tuhombo kwa siba eri risa bhikai bhyo bhye tuhombo nti kikai ina kuri ongo uma ho. 5Na kubha amubhese bhakubhiki rwa tuhombo kubha ku mbingu kubha mu rotho rwe chuuo kubha kuri tuhombo twiingi 67Ina ewenge buno busira mu beya bibati; ina bampe, mwisha bashima ebirimirimi mu ano matu basisange ebikayi bitukange kutuhombo8Ina ebiyo batakochi iturisha kuri ongo, na kuba ntiturusange tatakoche ikwa kikanji, na koma na marisa ya takochi inkiere. 9Ina mukaye, ekaara kinu kano katabesiyo ikoyi isitara muro mumbi ba tamba tamba. 10Mwisha imweya wamakusunga ongo urisange ebiyo kumunda nengu mba ye tu hombo, mihake yae kumba ya tetera, yatakoche ishema kuti irisange mbiyo bitukange mu uyumba ye tuhombo?11Emweya mutetera wakwire ne wenge wani, ungo munakinu, na kirisito warekwa mwisha iwe. 12Na bumbo munaronga mbimbi mwisha iwe, ishika myani kiri yambo yema inchiya tetera, bukiya mbimbi mwisha kirisito. 13Na bumbo, kumba embiyo yama kisha munakitu ntakochi irisa tu nyaam matuyatina matuyati takirishi tu yo munakitu.
Chapter 9

1Nti niri na bhuhoro? ani nti ntuma? ani nti nakusunga mukota Yesu wiitu mukota bhaaru nti murimo wapi mu mukota? 2Kubha muumbo bhampe ani nti ntumwa, ani whe ntumya kukwinu mwisha bhaanu ngi nsimika chani mu mukota3E nsimiko yani muumbo bhanchi kakenge. 4Nti turi ne rayomba irisa ne ri omo? 5Nti turi na myomba irisha mwiisi una wabhunduke mumina whiitu, bhukiomge bhaampe ntuma, na bheya mokuta na kefa? 6Ao ani kwesiine na bainaba nti turina myomba ikia tu murimo?7Inye musura wa mukora na nti ununkwange e mupokero wae? inye wa rweeka ishwa ra misabibu na wata kurisa mu byuma byae? Iinye mwea wakochi ichunga iyimba rwa biboro na watakoomo mu mata yaabo? 8Neeba binwa bino buri beyaa ao e sheria nti yeeba nayombo?9Ina ya andikwanga mu nyomba ya musa: angi imina buuno bwe nkambu na unyantange e sangano. ongo ukaenge e binwa ya ngombe? 10Na nti weebange e binwa bino mwisha baate? buumbo ya kuandikwanga mwisha baate ngi ya re andikwa kuba muhingi wa ninge mu mwinyihiro naango ufurange ngano wa fufure mu mwimyihiro ishee nsinga. 11E butumba winu mu biku biti bya mutima mutaberi ikinwa nkirikuba twasekao bikai binu bya mubi?12Kuba bampee beeya rwei nkimana no ye nyomba ino mwisha baate nti baate nguvu na nti twakukoresha ekaara kano, ina twafumirie binwa bibti angi iekesha myasi ya konda ya kirisito. 13Nti busi mbu imbo bakorange e murimo mu nyumba ya ongo. urisanga mu nsinga ye byuma bya mumba ya ongo, naambo ba koronge mu mimbari ba sheerenga mu mimbari. 14Buno baturange myasi ya koma ba seshee bwingo mu buturi bwe myasi ya komaa15Ee bo nti nakukia na kikaincho kimaa, na nti nakuandika ebinwa abya kuba ya bese no buno kuri ani mwisha kerenga nikwe irenga mweya wakie busa kuisunga kwani. 16Kuba niturange myasi ya konda nti niri nekikai che kuisunga mwisha rasima ya bikwa mweriina rani, ni herwe kuba nti niturange myasi ya konda.17mwisha kuba nikorange e murimo uno mu mutima wa konda na seshee e ruhembo ina kuba nti mu nchime yani nasekererwa e weenge. 18buumbo uhembo nwani nti nkii? ino kuba e ntambi niturange e myasi ya konda ni kie myasi ya konda angi ikonga bebe angikiya bunkarinkari mu myasi ya konda.19Kuba nabepinga na buhoro mu beya bibati nariikia kahungu we bea baati nishee beya biingi nguri. 20Mu bayuda na ribese buni muyuda nishee ebayuda muumbo baribese kimbo ne nyoba naribunduke kumbo ne nyamba nani kwesiire nti niri kumbo ne nyomba21Muumbo nti bani ne nyomba naribu nduke buri nti niri ne nyomba nti kuba nti niri ne nyomba ku busondori na ongo ina kumbo ne nyomba ya kirisito ni shee bare nti barine nyomba. 22Ani mubatetera naribese mutetera mweri shee batetera nari bese bikai bibiti mwisha beya batii. munsee sisiti nikuto bampee mu nsombi. 23Nikiange bibiti mbyo mwisha e nyasi ya konda nikiye yo niinu mongo.24Nti musi kuba bare bakianga tetemu mashindano, bati bendange tete arakini uma wamashee e bisabo? tukie tet buri buno na baanu mushe. 25Kiraanga ukuonange uti ne ngerero mubinwa bashee e bisabo nti bya hunda: ina baate tushewe bisabo bya hunda. 26basi ani kuti nakwana nguru ne rutibito, nti busa. na kwana narongu nti busabusa mweriecha e muuka busa. 27Ina na nubya e mubi wani ni ikoresha nguru, ya tabesi natura e myasi ya konda ani kwesiine mu bampe na nibesi tu mweya wiitinwa e rutuu
Chapter 10

1Mwisha banu banakitu, tinashima isimbu baso banu babesenga kwasi ne mutundo benta mukanti ne nyasa. 2Bibanti baribikrwa na Musa mukati ne mutundo na mukati ne nyasa. 3Bibanti barisa e biyo mbyo bee mutima. 4Bibanti baamo e mecha e mutina, mwisha babesenga tibomonge mecha inge we mutima wangu wabesenga tiba mutuchange, ne rukanga ndo ii kirisito5Ina ongo tiwashinga e beya bingi mukati na mbo: mwisha bashirira mu weri. 6Na bumbo e binwa bibyo bya besenga ti mushumo kukitu, mwisha tata rai ebikai byema ubu wkianga baraire byo7Tatabi beya bi beri ikoke e tuhobo, burimbi wabesenga e bape: imbu watirirwa nga bya; ebeya barika tii barisange ne riomo na basimana ne rimina. 8Amba tata kii e busingi rani umbu wakianga ebape isingirana, bakire beya erefu makumi na ishatu9Amba tanta timi kirisito umbu bukianga bape ba mutima, batimura ne soko. 10Amba anga keisibucha buri e bape mbini bisimbu change, babishwa ne mubishabisha.11Na bumbo e binwa byo basunga byo buri mushumo, ya tirwa itu hana bante mbii turaridirwa hende e matu. 12Na Bumboiwe ngu wisimbambu usimane muriyira wisinge shuu wata angu kii. 13Eiyaribu tiraribuye re banu bisine simbu rareiyere e beya bibanti ina ongo iwe weriyira tiwabusierere banu mumayaribu ingi atamu kocha banu; ima nando kipimo waserido nsee ye ribeka, i bumbo mukoche ivumilia.14Mwisha bumbo banu banakitu, mubeke ikorere e tuhobo. 15Ni bange nambii beya bari na wenge, muanikire bii bwembange ani. 16Erusara ndu rwemukisa inchi kikasanyienge bante, i nti kumanano wechama ya kirisito, Ekambonsa ikii karesange bante, tinge kumanano yitu ya kirisito? ekabosa kirio kanowange bante, tinge kumanano ye mumbi wa kirisito? 17Mwisha bante mbii turi bingi nge kabosa ke mumbi umo ne mubi uma; mwisha bante bibimbati tuangirirange chunda che kabosa kima18Sunga wana baku Israeli imbo wabesenga mbontii bari mususamya ye mubi titii bari chunda che mibari? 19Nabumbo buni? ekikahi chii cha kuto oongo buri bisabo mu tuhobo ngee kikai, amba kuwa kahobo ngee kikai.20Tibumbo simbo ri bikai bii bikutonge imbi tibasi mira banikange byo mushabu ina tikwa ongo, nani tinashima ikoyana ne bashubu. 21Muta kochi iomo mu rusara rwa mushubu mutakoche iko sonya e biyo bya mukota ne isonya e biyo bya mushubu. 22Twaria mukota mu ruii? bate turina maha imurenga.23Ebikai bibinti byakoma, ina tibikai bibinti i bi imbanga. 24Mweya wisine watasodi e maruho aye wisine, ina emaruho amuna chae.25Kira kikai nehii cha kuchuka munktnti ne risoko, murise mbyo na titimushirisha, mwisha e nihake 26Mwisha e chuo icha mukota ne bibi ti byae. 27Kumba e mweya tiwasimira wa mabubikra banu, kumba banu mu sasire ienda, murise kira kikai inci cha bikwa kubusodori ninu intati mushisha, mwisha muhake, mwisha e chuo nge chamukota, ne bibinti biri kumuda naye.28. Ina kia mweya wamabushisha banu, kuno cha makuturwa bisabo kurie kahobo, anga irisa mwisha nae iwe ngu wakusheiwa, na mwisha ne mihake, mwisha echuo chicha mukota, na iwe kumuda nae ne bibinti kumuda nae. 29E muhake wemba, tiwa bee wisine ina wa pape mbeya. mwisha nkii eriombowa rani ra kererwa ubasa na bape? 30Kumba nirisange ti aye, mwisha nkii nihakanyiwake mwisha nchii kikai cha kurisa ani31Kumba mumarisa amba mu maomo amba ironja kira kinwa muronye bibinti mubukota wa ongo. 32Anga ikiria ba Yuda ama wayunani amba e mumba ya ongo. 33Kumba ani nisodange ikomena ne beya bibimbati, tako chi isoda e maruho, ina e maruho e beya bibimbati ba shukare.
Chapter 11

1Muni bungure, bare ani nabingura kirisitro. 2Nibu tatange baanu musha muniani kirangeani mu binwa biti: na baanu mu mutinge ee kimwi shuu? 3Baati barisa kinwa cha mutima. 4Ebabwime bibati bahema ni eba ni we wabubirwa mute, ni itata mukakare wabo5Ina ebamina bibati bihema ni isheirwa na tiwa bumbe emute wae, wa rubika muntewae na nkene, tiwa bunduke buri murefu. 6Kuba emunte wa mumina tiwa bumbirwa, ebuteo wae bukerwe. rakini kubati nkene kuri mumina tiyakerwa ni imubeya ebuteo wae7Musha yatakuchi, mumina wabumbe emunte wae musha iwe wasusanya e makaka wa ongo: ina mumina , makaka wa abuume. 8Mwisha abuumbe tiwatukanga kuri mumina, ina muminai waretuka kuri abuume9Musha abume tiwarebubwa musha mumina, ina mumina mwisha abuume. 10Nakiro ya mukonga emumina wabunduke kiterere chirisia mumunte wawe, na mwisha ngashani11Rakini mumina na tikuri abuume na abuume kurimumina. 12Kubiha mumina watukanga kuri abuume, ngi buumbo abuume watwa na mumina bitimbi bya retuka kuri ongo.13Mwikerere baunu besine: yakamina kuri mumina ihema ongo na tiwabumbe emunte waye? 14Sheria ya asili tiare bufundisha baanu kubha mumina uri na buteo ya rea ntinkene kuriwe? 15Ina kuba mumina uri na buteo nere hingoi maa kubute musumu bumbe. 16Kuba mweya asindi irisha bushu, baate tusira testu burimbo. kuba munyumba ya ongo.17Muri buninka baanu ebinwa ambiri tinibu tatange. musha mukumana. timu faida ina mukikuba. 18Nakibo mukumane mu nyumba. Nirukirange kuba musiana. nani muchund chima na risiya. 19Nakiro mutindikwa, erisiana iri mukati ninu naamba bare risiwa basungwe munkanti niinu.20Mutambi wi kumanana ba nubibati tiyakamena irisa biya bya tita. 21Nakiro murisa banu bibati munke tinge ebiyo byae kurimine nuuma wakwarwaka muumbe murefi. 22Ingi, musira nyumba sirisa ni omo? mubisha nyumba ya ongo. Ni iriyabo nkene imbi basira kikai? nase bashisha baanininki? Nacebhutata baanu? Ti nibutatange mu humbo binwa.23Musha raresheo kwa tita nani niwaninkange baanu buumbo buumbo kuba. Tita kirisitu muruturowarierwa kambosa. 24Watatabo, wakere ( Inowa)ni eba: mutinge, murise, inoi mubi wani, iehji chareneka musha baanu. murondje murinianikira ani.25Watingetu ikopo kuruma nirisa nieba : Ikopo rino ni ndaani shaasha munkanti ne chama yani. murondjembo matuati murikuma nan muri nianikiya ani. 26Muririsa runu kirotu ekambosa, niomo ikopo rino. Mutura ikwara tita. Hadi muri kuruka rae.27Ina mweya uti uguurisange ni homo ikopo rino ratita, natiwa rengekana, wacebece wa mininka kibi musha emubi ni chama ya tita. 28Ina mweya wisunge wekwe sina, hi warice emubi ni omo ikopo. 29Mwisha iwengu urisange ni omo, warisa ni omo erubansa rwae kwesine kuba tiusi emubi wa tita. 30Mwisha byo bhingi munkati nabho bhamaya na buushu, na bhakoni nabhompe bameendo toro.31Kuba tuibha sange baate bekwe sine tutishei erubansa. 32Ina mutambi bhubhasa titwakamwa natrita, ina tutukwi mongo na chuo ( runia)33Ina ebana kiyu, mutambi reri kumanana muririsa, murindirane. 34Nakubo mueya wita na rwaka, wrise munyumbae, angi kumanana murubansa na binwambi byasiana serondjabyo murukuruka
Chapter 12

1Itukana na nteya sa mumutima musikiituu na mwisi wiitu nti nashima murukwe isibe. 2Musibe kuba abesanga baanu nti musiba mukota muongoswanga itucha birimirimi bumbi nti byebange. munse sisitu muongoswanga nato. 3Mukiicha nashima musibe kuba kusira uutii uungu webange mumutima mutaberi.4Mwisha kurikire nteya nti sarengekana, mwisha emutima ngi una. 5Na kurikire mirimo irengekane na yarengekana, mwisha tita ngi uungo. 6Na kurikire mirimo unji nti ya ringekana, rakini Ongo ngi uungo ukorange emirimo utu munkanti na sisitu7basi kira uma wanikwa isunga bye mutima we mwaruko wa bibati. 8Mwisha mweya uma wanikwa ne mutima kinwa kyebutasa. na uumbe kinwa cha bweenge mumutima uungo uungo9Kurikire uumbe imunka munyihiro we mutima iwe uungo. na kuri umbe nteya yiramya mumutima. 10kiri umbe mikoreri ya maa. na umbe isheirwa. na kuri umbe kaara kikoresha mutima. na umbe imbe mikorere ya mwebere. na kuri umbe itondere mumwebere. 11Rakini mutima ngi uungo uungo ukorange emirimo inji uti ininka kira mweya kiichi kirikire naye itukana nabuumbu bwarondoranga we kisine12Mwisha buumbu emubii uma. nao urikire na bitambo biingi ne bitambo bibiti bya mubu uungo uungo. buumbo buumbo na kirisito. 13Mwisha munkanti ne mutima uma baate bibatii twarubikwanga mwisha tubesi mubii uuma kuba baate nti bayahudi ao nti wayunani kubu baate nti tuhungu ao nti twaminwa. Na baate bibate twaarokwa na mutima uma.14Mwisha emubi nti kitambo kima ina bungi. 15Ina emwindi wameebaa. kuba ani nti kuboko ani nti kitambo cha mubi. kucho nti chasiya ntiti kitambo cha mubi. 16Na kuba ekote yeeba. kuba ani nti riso ani ntakitambo cha mubi kuchi kitakochi izuya ntabi kitambo cha mubii. 17Kuba emubi uutiu wasebese kote. kiro wasebeseyo kuni kanunja?18Ina Ongo wabikanga kira kitambo cha mubii nafasiyaye buri wapanganga iwe kiine. 19Na kuba bibitu byabesanga kitambo kima emubi wamubesange kuni? 20Buumbo sasa ebitambo bungi. Rakini emubi uuma.21Eriiso ritakochi ishisha mwine nisira murimo nabee. wara emutwe utakochi ishisha miindi nisira murimo ninu. 22Rakini ebitambo byemubi bumbi bisugwange ibese na heshima nkeke byarawa nguru. 23Ne bitambo bya mubi twahaka mbu birikire na heshima nkeke, twaninka byo heshima nguru, ne bitambi bitu mbi bisira heshima yiisugwa nguru. 24Na kuba ebitambo bitu mbi birikire na heshima bisira ntabi inikwa heshima, kuba birikire na heshima. Rakini Ongo wa Maria ebitambo bibitu hiima, na wamaninkayo heshima nguru, bumbi nti bya heshimiwa25Wakukiya buumbo mwisha kutabesi ibanya munkanti ne mubi. imwisha ebitambo bibiti biramanye mumashimane ya hiima. 26Na muntambi ekitambo kima chababara nti ebitambo bibiti bya babara hiima. kuba ekitambo kima cha heshimiwa bitambo bibiti bikokome hiima. 27Baanu mubi wa kirisito, na kira kitambo kima kisiine.28Na Ongo wamabika munkanti ne kanisa reroso ebafuku remetabi ebasheriirwa, ishatu bahani, kisha bumbi babati baronjange binwa bikiri, kisha bikayi bya kumunda biramya, bumbi bisake, bumbi bakorange murimo weriongasa, na bibatii mbi barikire na mitindo himpe himbe ye mwebere. 29Baate bibatu ntuma? baate bibatu basherwi? baate bibatu bahani? baati tukorange bnwa bya bishingirisho?30Baate bibati turikire ne bikayi byakumunda buramya? baate bibate twa tafsiri emweebe? 31Tusonde nguru kirikire kumunda biimbi bikiri, naani nasebusheya inse ungi ya rengekana nguru
Chapter 13

1Kuba naseeba ne mweebe we beya ne sa ngashani kuba nti niri ne nchime nini buri ishwa rireenge biririo. 2Na kuba naseshe e kaara kiibuha ni isiba naama sisiti na weenge na kuba niti na mwinyihiro iiti na kubaa na kochi ikuto e ruukuba nti niri na nchume nti busa. 3Na kuba nibangaange e bikai byani mwe ririsa bamasikiri na inatesa mubi wani, muinubya yo na kuba ntiniri na nchimi nti busa.4E nchime ya fumirie, ebupore, nchime nti isi musona, nchime ya kuisunga, nti ya maifuno. 5Yataruki ibese ne subaha ya tasondi binwa byaee, nti iri na kisibu cha tet yata sondi faida, nti iyandonge byema. 6Yata moii mu biibii ina ya moa mwerire. 7Yarukira binwa biiti ya bika binwa biiti na yi nyihire binwa biti8Ichime yata rimini na nkeke, arakini kubaya sebeese ibuka, yase tunjwa kuba yaabese mweebe ya se shire mpo na weenge yaarimina. 9Mwisha twasibe mu nsinga ho na twa buba mu nsinga. 10Ina ematu ya rengeka e ntambi ya seiya injo ye nsinga yaakutwo11Erotu nabire mwaana nareeba buri mwaana, na riwasa buri mwaana na hakanga buri mwaana ina erotu rwabesenga ani abuume na reetiminya bikai bye waana. 12Runotu twasunga mungeriro ya kiowa, buuri mushinga wa kindi, rakini ntambi iso mbasonu mbase, mu matu ana nasiba mu nsinga rakini mu mumatu are nasesiba buri ani nisheiwange. 13Basi ina matu ano bikai bishantu bya rangana; isimira munyiro na nchime ya renga bine nguru mubino nti nchime.
Chapter 14

1Tutuche e mashimane, mubese ne bushaye mutima mutaberi, Arakini mushe mutima we itura e mwasi wa ongo. 2Mwisha ungu iwe wembange mu mwebee tiwembange na mweya ima na ongo, mwisha kusira mweya urukirange; arakini mu mutima ungu wembange e binwa bya kumuda. 3Ina ngu uturange e murasi wembange e binwa mbi bye rikiimba bisine; arakini ngu usheirwange uimbanga e numba ya ongo. 4Iwengu wembenge mu mwembee wimbirenge wisine; Arakini ngu uturange e mwasi wa ongo ungo i uhibange e numbaya ongo.5Nabumbo nisodekanyange banu bimbati mwewe mu mwewe, Umbu mureyee emba mu mwewe; mwisha iwengu webange isheiwange mu mwewe imukakare mungu usheirwange we mwembe, kumba tirarenge kama mwisha risibuirwe e mumba ya ongo iimbwe. 6Na mbubo e bama kitu na meya kutinu ne riemba mumwebe, nasebukorere kii, kumba takemba ninu musee yerisheirwa, amba museshirwa, amba muresibirira, amba muriemba, amba murihana?7Amba ebikai mbibisira e karamo, imbi bikitonge e murenge, amba amubesange e kafiriri amba ti kahadaa, yatakochi isaisha e murengu ngu wa renganaa, buni amukia e rumbo ndu rusibwange mukafiriri amba kahandaa; rasesibwa buni? 8Mwisha kumba e kahandaa kama kuto e murenge ngu tuwasibirwa inye waseikitoyo mbu wende ku kwana e bita? 9Nabumbo mbumbo banu, kumba timwemba murwami runi e kinwa chi rukirwa tetee, e kinwa nchi cha kueberwa chasesibwaa buni? mwisha musebese ti mwebange o mu muka.10kuri mirenge ningi mu chuo kino, amba kusira uma ngu usira mufa. 11Na kumba tinasibirira e mufawe murenge wasebese buri kitengi changu we mbange, na iwenguu wembange wasebe kitengi12Buumbo baanu, mushima nguru mukisa wa mutima, muonde kasa bushe muumbe nyumba ya ongo 13Mwisha uungu mwebange mu mwebere ya ongo ngi wature emaana. 14Mwisha ata niheme mwebere wa ongo, mutima waani wahema, raki ebwenge bwani busira byuma.15Basi nti ngi? ni heme mumutima, nani heme mubwe, naa simba mumutima na naasimba mubwenge. 16Bushe uma kasane mumutima, uungu warika mu nafasi ya mushire waa risiya ho amina kuruma neri musake nabe, mwisha nti wasiba bya bangewe17Mwisha iira ongo utata ishu, rakini umpe warukira bubi. 18Natata ongo, mwisha nebange mwebe iburenga baanu bati. 19Rakini munyumba ya ongo, nashima ieba binwa bisano, mubwenge bwani mwisha nihane bampe kuriko neebe binwa erefu ikumi mumwebe.20Bana kitu, angi mubese baana mumwenge: rakini mubinwa bibi mubesi baana, rakini mu bweenge mubesi beya bakakare. 21Bya andikwa musheria: neeba nabeyambi, mubeya be mwebe uumbe, na mumitutu ye beni, na buumbu batanirukiri, mukota weba.22Basi emwebere nti arama, nti kuribo biimbi basi mukota, rakini biimbi bosi mukota, rakini eritabi nti bya beyaambi nti bosi mukota, rakini biimbi bosi mukota. 23Basi kuba enyumba ya ongo rarika hiima, na bibati beba mumwebe, na biaraara ao biimbi ntibosi mukota wakime, batakochi ieba mbu baanu bashire?24Rakini kuba ebati batabiri, ne kiashaasha cha kime ao emweya nti osi ongo wakime, nti bamufine baati. 25Nama sa mutima wae satuka kubutara, na buumbu wa kire, wiihicha kuri ongo, niieba kweri ongo uri munkanti niitu26Inki bana kitu? muntambi mukumana kira uma uri na byae, uri na mafundisho, uri na mwebe, uri na ufunuo, uri niendure, ebinwa biti bikorwe muri umba. 27Kuba mweya weba mumwebere, beebe babi, rakini bata soki bashatu, na beebe uma uma, na uma wature mwasi. 28Rakini kuba kusira weritura, wabebere munyumba ya ongo, webere mumutima wae na ongo29Entumwa sibi ama ishatu bebe, na bampe ba pime ebinwa. 30Na kuba bampe bari kwihi na uumpe na weaheirwa kinwa, waroso ntiwabibira31Mwisha baanu baati mumutabiri uma uma, bati bashee ihaniswa, na bibati basheye ifarijika ( Ikokoma) 32Ne mitima sabasheirwa sihishanga mubasheirwa. 33Mwisha ongo nti ongo wabibi, rakini wa bahoro, buri mutunisa tuuti twa baana bamukota.34Ebamina babebere mumakanisa, mwisha basira ruhusa, rakini babesi batiituburi byeba emiyomba. 35Nabo kuba basindange ihana kinwa, bashishe kasa bake babo mumanyumba, mwisha ngene mu mumina iyeba munyumba ya ongo. 36Inki? kinwa cha ongo inki chatuka kukwinu? ama kyabwiyenga baanu kisiine?37Kuba mweya wahaka buno iwe tumwa ya ongo, ama mweya wamutima, wasibe binwaambi bibusheshange ani, kuba ebinwaandi bya rebekenga na ongo. 38Rakini kuba emweya kiashaasha wabesi kiashaasha.39Mwisha biimbi, banakitu, mubesi na mbusha yeritabiri, wara angi itina ieba mukinwa cha ongo. 40Rakini ebinwa bibiti bikorerwa byakonda na birengekane
Chapter 15

1Banu bana kitu nibui rengi e mwasi wa konda wakianga nabuture o akianga bushee . 2Na mubyo bushukara mu binwambi bya kiayo nabyo kuba nti murianiini busa3Busha na buturenga tu e mwasi raroso umbu kristo wakwaya mwisha e bibi bitu umbu weba e mitiro 4Na kuba ba muta ayo na wasimuka, tu kuruma na binti bishatu umbu weba e mitiro .5Wasugwa na kefa, nebi ikumu na babi. 6Kuruma nampo wasugwa na bea mia isano hima, munkati nambo bingi itukire runotu bakirio bampe ba makwa. 7Kuruma nampo wasugwa tu na yakobo ne tumya sae siti .8Na kuruma ne bibati wasugwa nani kisine, na umu wabu twangu mukiranga chae . 9Mwisha ani mukeke minkati ne sa ntumya, ntinti nakosha nesi ibikirwa ntumya mwisha na tesanga e bea ba ongo .10Rakini mu neema ya ongo namabese mbo wabesanga ani ne neema ya mpesenga e nti yabesega ya busa rakini nakoranga bikai bingi bya kama na nakoranga menga mingi ina nti ani rakini neema ya ongo ya besenga hima nani. 11Na kuba nti ani kuba ntimbo umbu burukinanga bate kinwa cha ongo mambo warisi anga banu .12Na kuba kristo wareba mbu wafufukanga ituka erikwa musha nki bima munkati nimbima bebanga tumbu kusira isimukarambi barekwa ? 13Rakini kuba kusira isimuka rambi bakwire, kristu nti waresimushwa . 14Na kuba krisito uti waresi murwa ii ieba mbu mahubiri itu nti abusa ne imani ritu naro nti rabusa .15Impa na bate nti tasugwa bure bebi ba manka ba ongo mwisha teberenga ongo umbu wasimango krisito rakini nti bamusimango kuba mwisha e bakwi nabo ntiba simorwanga 16Kuba bakwi basimwanga iibembu kristo nae nti wasimurwanga. 17Nakuba kristo nti bale musimo iieba mbu imani yenu ntiya busa banu bukiri mu bibi binu.18Nambi barekwa mu krisito nabo barerimiwa . 19Na kuma mu maisha ingo kwatumainie kwi krisito kai bate nti basene kwi e bea bibati.20Rakini krisito waresimurwa ituka e rikwa matabishi yambo benda toro. 21Umbu arekia erikwa rarishwa na mwea, bumbo hotu erisimuka maro rarerishwa na krisito mweya .22Nambo arekia e bea bati bakwa mwisha adamu i bumbo hatu bea baseramaya kuri krisito . 23Mwisha kira mwea urina musitari wae nabo bali kwa krisito kuruma nambo bae ba krisito asekiayo baja .24Impo asekiayombo bea krisito bari e wame wako na mbo wa ongo tita kuruma nampo nti wabisha e mamulaka iati ne bukakari buti ne maa iyati . 25mwisha iwe watawale na iwe mpaka warie e bashumba bae kwansi ne mindi yae . 26Emushumba wa hende wase badirishwayo nti e rikwa .27Mwisha ebikayi bibiti byabikwa kwansi nemindi yae. Rakini muntambi ne mindi yae, byasugwa mumeeso kuba ebikayi bibiti byabikwa ina iwe ngi wabika byoo. 28Bikayi bibiti byama bikwa kwansi naye. muntambi iya mukota iwe bisine buumbo buumbo wase bika uungo kwansi nae uuku wa bikanga bikayi biti kwansi hata Ongo wabinduke bitu munkanti na bibitu29Nabesekia buni mbi ba batizwange musha erikwa? kuba erikwa nakuba e bakwi nti basimuka mwaki amushigwa mubabatiswa? 30Na bate mushanki turi muhatari kila ntambi?31Nabanu bamakitu mukwifuna kwani musha banu mukrisito Yesu mukota witu mikwange kira utu ni kwange . 32Amabunduke mu kimwae nakwananga na na bibi babi unko ku Efeso, nirina ine faida? na kurise na tomo mwisha makoma nti takwa .33Mudanganyiki, e bira mema babishange e mitima ya konda . 34Butumie e myanikiri umbo wamurikayo mwisha anga ikia bibi, bisha bingi ntibosi ôngo .35Rakini mwea weba imbi basesimurwayo mu rikwa? na basejao na uni mubi? 36Ongo mupumbafu ushima mubi wibutwa, kuma ka busabusa ka mumpunge a kaupe mbeku .3738Na ôngo wamuninka umpemubi ungu washimae na kila mbeku uninkanye yo mubi wae wa hehe . 39Nti mubi uti ii uma, umpe ii mubi wa mwea, ume wa mirange na umpe wa bikwa .40Ina kuri mibi ya kumbingu na nimpe ya ku dunia, injo ya kumbingu irina sura yaye nanjo ya ku dunia ili na hari yaye . 41Kuri fahari nima ya mwishi na nipe fahari ya mweri na simpe sa nkekeni mwisha siri korekore munkati nsi se nkekeni .42Ipandwe mu ribishwa isimuka muri nti wabiha . 43Ipanda mu bubi isimukamu maaa 44Ipandwa mubi wa siri usimuka isimuka mubi wa mutiwa amabunduke mubi wa siru we mutima nao bumbo.45Ya andikirwa mwea warosa Adamu wabesenga mutima usiri ikwa. Adamu wa kwende wabese e mutima wishura . 46Nti wasondora ungu mutima ina uri na asili kuruma waja ungo wa mutima .47Nwea wa roso watukanga mu roto rwe chuo mwea wa,eta abi watukanga ku mbingu . 48Na kuba buringa wa oto ii burihambo baoto, na kuba burihambo ba kumbingu. 49Na kuba taretingu hoa ee sura yangu wa oto bumbo taseria yo tu e sura yango wa kumbingu.50Banakitu byeba ani ngi bina busha nyama ya chama yatakochi ija mu wame wa ôngo, chaibika 51Bukae na bushisha banu mu nama tuta kwakinde bate bati rakini twase badirikayo .52Mutambi nima irundika mirindo mu karande ka hende mwisha kahanda ku sereyo, nambi ba kwanga basimuki mutoro nambi kasira e bibi base badirikayo. 53Mwisha e mubingu wabiha wambale ngu tiwabiya, nangu wikwa wambare ungu ntiwikwa.54Ungu wibiho asekiayo wambara ngu ntiwibiha nangu we rikwa asekiayo wambara ngu ntiwikwa e rikwa raminwa ne rishinda. 55Ongo ikwa angorikuni? ongo rikuni ongu ikwa?56E buchungu werikwanti ikwa nti bibi, ne maaa nti nsambi, nti sheria . 57Rakini ôngo wa tatuse watuninka e rishinda la mukota witu Yesu kirisito .58Burambo bana kitu bashimwa wabarikiwa, butengitengi bwisunya ho mu kora e murimo wa mukota mu matiyati musha banu busi taabu inu nti ya busa kuri rukota .
Chapter 16

1Nambumbo mwisha ne bisabo bya batakatifu, kumba nasimburangae makanisa a ku kalatia, nabanu mukie bumbo bumbo. 2Utu rura kashinima kira mweya mu banu wambike kikuu mumwae muburenge we bikai byae mwi ebisambo bya takiero tu mutambichi ya seyayoe.3Na mutambishi ya seyoa yo ami, na semberebekayo imbi baserondora banumu mqrqbu, barishe ebihende iriyambyo ku herusalemu. 4Nakumba rarenge kama nende bumbo bumbo, baseimisanya ima nani.5Bumbo naseyayo kukinu kurumo tinameta kuruma na kumakendu nia: mwisha na meta mukanti na kumakendo nia. 6Kumba naserika kukinu, aye, kumba nasesimbana kukinu mutambichi ya keme, mushe itindikia uku kwendenge ani.7Mwisha tinashima isunga na ninu inopina, mukantibnerieta ianiho: mwisha nisondange irika ninumu tambi sikeke, mwishimara mukota. 8Arakini naserika mukanti na ku efeso kumba ku kupentecosite. 9Mwisha namariunduriwa erumbi rukiri undu rwa rengeka nguru, naurina barenda bingi.10Nakumbi timoteo weya, musunge warike kuri banuti usira bomba: mwisha uronjange e murimo wa mukota buri ani kisine. 11Mwisha kwatabuki mweya werimunena, Arakini mumu tindike iwe mu ruendo rwaye mumbuhoro, Na weye kukurae: mwisha na murindi ima na banakinte. 12Nambu mumwasi ya Aporo munakiki, namukonga nguru wendi kukinu ima ne banakitu: arakini tiwakushi ira iendabo, araki wasenda musatambinzo sasesheree ndikaro.13Musunge, musimane shushu mukanti ne risimira, mumbese babume mbi basimana. 14Ne bunwa binu bibnti bironjewe mu mashima ne.15Nambubo nabushisha banu, bana kitu , banu mosi e nyumba ya Setefano iwengwe marimbuko a akoya na imbomba miriya mbisine mukanti na murimo we rikorere batakatifu. 16Na bumbo musimire e mbeya basusabano, na kira mweya ngu uronjange murimo ima na mbo ne kwinumbya.17Nani naseshima mu ituka kwa Setefano na Forotunato na Akaiko: mwisha chi chakuruka kuri banu bamakoreresho. 18Mwisha wamashimisha e mutima wani ne mitima yenu: nambubo musimbe nguru e mbeya buri na bano.19Ee nyumba ya ongo ya ku Asia bambukerea bamu. Akira na Pirisira. 20Babukereya banu nguru kuni mukota, ima ne nyumba ya ongo indi rakumanena kumunda ne nyumba yambo.21Banakitu bibanti bambu kereya banu, mukereane mu baso yacha ( takatifu). 22Kumba mweya tiwashima mukota yesu kirisito, waherwa. maranatha. 23Mukisa wa mukota witu yesu kirisito umbese ima nitu. 24Mashimane ani ambe ima ninu bibanti mukanti na kirisito Yesu.

2 Corinthians

Chapter 1

1Pauron ntumwa ya Yesu Kirisito mu rishima ra ôngo, na Timoteo munakitu, mu numba ya ôngo tindiriri munkati kukorinto, ima na batakatifu bibati imbi babesenga munkati chuo kikiti cha ku Akaya. 2Emukisa umbese kuri banu na buhoro ituka kuri ôngo tita witu na mukota witu Yesu Kirisito.3Ukasanirwe ôngo na tita witu mukota Yesu Kirisito, na tita we risasi, na ôngo we bibiti bye rituhareresa. 4Mumbi bya mutubimbirisha baate munkati ne minumbo yitu yiiti, nange bubo tukoche iririsha imbi bari munkati ne minumbo yiiti, mubonso mbu uturirishange baate bisine hima na ôngo.5Na kumba e minumbo ya Kirisito kumba ya tunumbya baate, na buumbo eriruhuchwa ritu rasesengewa munsee ya Kirisito. 6Na kumba kuti baate turi munkati ne minumbo, nti mwisha ne boonso winu ne risimira rinu, nge rironja murimo wae, murimbemberere e minumbo umbu bushenge baate yo, na kumba tubimbishwange ni mwisha e ribembera ritu ne risimira ritu. 7Na e mwinyihiro witu kuri banu nge maa, ntama simba mbu kumbo banu burinka mukitecho vhe minumbo, nambubo banu ibima bye ribumba bubana.8Mwishe ntitashima banu banakiti, musimbe e mwasi ye minumbo itu, inchi ya kumanenanga nitu uko ku Asia, mwisha twaritoherwanga nguru irenga ne maa itu, na twa tusha ne wenge weribese ho(ao irika). 9Nabuumbo(ayee) baate bisine twabesanga ntititure ne nkohake rikwa kumunda nitu, twatisungi baate bisine na bumbo twisenke kuri ôngo ufurange e ba kwi. 10Ungu wakutukuto baate ituka mu sinda yerikwa na bumbo, wasefurwa baate, na baate twamamusimira mwisha wasetufura, baate tu.11Na banu bumbo bumbo mumasake na nitu mwisha na baate munkati ne mahemo e beya bingi, ne beya bingi bibati bakokome mwisha nitu.12Mwisha ne kuitata kwinu kukuno ho, ne mikorere ya koma ye wenge winu, yemba mbu isira bumbi, na murikoma rwe mituma mumakako a ôngo, nti kwa wenge wa mumbi, ina nti murisasa ra ôngo, twa kwenta munkati ne chuo, na kukinu kasa. 13Mwisha ntitutirange mitiro mwisha banu, arakini incho isomange banu ne riterera, ani nisi mbu musesimba hoyo kwende 14Nambu mbutusi baate bwisha na bumbo baate ne rikwitata kwinu rarengekana burindi rinu na susena nti banu muri kokitu, mumatu a mukota Yesu.15Na munkati ne risimira ndi nakesa nisondange isimba kukinu raroso, na muchee mukisa we meta abi. 16Ne rieta kukinu, na ikime ku Makedonia, na ituka tu kumakedonia na iya tu kukinu, na itindikirwa tu ninu munkati ne nsee ya ku Yudea.17Nabumbo abesanga nisasire e binwa mbio, nakiya byo ntibibundukanange? aba e binwa byo ntibebange mubyo, nisungange byo mususanya e mumbi, na mu binwa byani bibese yiira, aye, na kuti nti bumbo bya tabesi? 18Mwisha kumba ôngo ngu we riira,(we bishisha) kinwa chitu, kuri banu ntii aye na ntiira ho.19Mwisha mwana wa ôngo, Yesu Kirisito ungu ewberwangwa nitu munkati ninu, na bumbo nani na Sirvano na Timoteo babesanga ntiti bario na ntitibo, arakini na kurie nti iira. 20Na mwisha ne ndaani sisiti sa ôngo na kumunda nae nti iira: Na kurie nti Amina.21Na buumbo iwe ngu utusimanishange baate hima ninu kumunda na Kirisito, ne ritutira mawese, ti ôngo, 22Na iwe wakuturia baate mu buhuru, (iruhuchwa) na ituninka chaka (maa) a mutima munkati chuma cha mutima chitu.23Na buumbo ni bikirange ôngo wambese mushuhuda kumunda ne mutima wani, na buumbo muribusasira banu ntamenda tu ku Korinto. 24Na ntiashimbya twamburikere murisimira rinu: Arakini baate tumbusakenge murikokoma rinu. Misha banu musimana mu riira(isimira).
Chapter 2

1Ani isine nasunga mbu, takoche tu ikuruka kuri banu mwisha kukiri munkati ne boonso. 2Mwisha na mabusimbusha banu natinge tu ngu wamukocha iniseesha, arakini ungu ho urinekisimbu nani?3Nani nakubutirire e kinwa nchi. Na buumbo, na asekia neya, ne beya bata simbushi tu, imbi bakesa bamuni kokome(ngoa): Nakesa niri ne mwinyihiro kuri banu bibati, mwisha e ngoa yani nge ngoa yinu banu bibati. 4Mwisha, mu minumbo mingi, ne bisumbu bye mitima na kumbutirire banu muminsori ningi, na ntiiemba bambu simbushe, arakini muse isimba mashimane ani ingi ariambasirwa ninu nguru nguru.5Na kumba kuti mweya bamumusibusha, tuwakunisibukire ani, kumba mu ruharo(narikere bo) wasebunduke ntiwa mabusibusha banu bibibati. 6Emweya urimbo, wakomenywa maripisi ngo atukangwe mu beya mbo bingi. 7Nakuruma nampo wakomena isasirwa iwe, na imuririsha, iwe na kumba e mweya ungu uribo watakimi nguru mu boonso bwingi nguru.8Na mwisha bumbo nibushishange banu mumusheyanga e mashimane yiinu kuriye. 9Na mwisha na bumbo akushimbywa na banu nabundukire banu ribukairire(aba ibuereka) nishee inse mba kumba mukusimira mu binwa mbi bibiti.10Na kumba kuti mu masasira mweya e kingwa kikiti tu, nani ntinamusasira bumbo bumbo, nakumba e kinwa kikiti cha masasirwa na kumba kuti na masasira e kinwa, mwisha na banu wakusasirwa mu makako na Kirisito. 11Mushumbi watashi ndikaro ye ritufundisa, mwisha bate ntitaruka isimba e bubi byae.12Na bumbo, entambi yeyanga ani ku Toroa(Troa), mwisha ne mwasi wakonda wa Kirisito, ne rumbi rwarindurwa kuri mukota. 13Ntinashenga ne kwenihohea mu mutima wani, mwisha ntinasunganga Tito, munakitu, rakini narananga nabo naomboka nenda ku Makedonia.14Na bumbo twashima kuri ôngo, iwe utukwanirenge baate e matu iyati kumunda na Kirisito, ni tushea kuri baate e mukonge(ao mbumba) we imusimba iwe munkati nanku nanku. 15Mwisha baate bumba wakoma(manukato) wa Kirisito mu makako wa ôngo munkati nabo mbi basimira, na munkati nabo mbi ntibasimira(aba imbi barimina).16Munkati nambi babi baate nge bumba we sa tunde mu sa tunde; Na mumbampe, e bumbo we karamo mu rishukara nanye ewarengekana mu binwa bimbyo? 17Mwisha baate tusira buri mbaampe nti twasusena imbi babucha buchange e kinwa cha ôngo. Burimbi ba shurura e mitima yabo, a mbu tubese buri e ntumwa sa ôngo, kubusondori mu meeso a ôngo na twemba mu makako a Kirisito.
Chapter 3

1Twatangira tu kuitata bate kisine? Aba tusondange buri bampe mitiro ya kuitata kwinu, aba ituka kuri banu? 2Banu marumba itu, ingi aretirwa munkati ne mitima yiitu, ingi asimbirwe ne risomwa ne beya bibati. 3Na mushe irwa mbu banu nge mitiro a Kirisito, mirimo ya mikorere(utumishi) itu ishiya reandikwa ntiya wino, ina mu mutima mushaasha wa ôngo ungu ushere; Nati ambasirwa ne mwandiko ya iyu ne makoi, rakini kumunda ne bisai bye mitima ye mimbi(yiitu).4Ne mwinyihiro uno uri nitu mu nsee ya Kirisito mu makako a ôngo. 5Nti iemba mbu baate kisine twamukocha isosomora kinwa kikiti ishi cha mutuka kuri baate kesine, imbu mu maa itu atukanga kuri ôngo. 6Iwe nge wakutukia tubese bakori bee ndaani shasha, nti mu rwandiko ina mu mutima: mwisha e mitiro ishuranga, ani mbu mutima mushasha urubikanga mu karamu.7Nakumba e bukori we tunde, watirirwamga(waandikwanga) na ikerwa mu makoi, wambesanga na chaka(utukufu) na impo bana ba ku Isiraeri ntibakochanga tu ikae nguru e mbaso ya Musa, mwisha ne chaka che mbaso ya ye, ne chaka nchii, cha kukiturwa. 8Mwishanki e bukori we mutima mushasha watakukocha tu imbese na chaka chae?9Na mwisha kumba yamabese bukori wa binwa mbi bwema uri na chaka(utukufu), bukuri wa yiira wasebese chaka irengana. 10Mwisha na bumbo umbu wasimanirwanga tuwabesanga na chaka buno, mwisha ne chaka(utukufu) inchi charenga na nguru. 11Mwisha bumbo ungu wakukiturwa wabesenga na chaka irengana nguru nambo urikireo uri na chaka!12Na bumbo mwisha turi na nsee ya sunga bo na twembange na maa. 13Na ntiburi wakianga Musa waria e kitambara iyu ne mbaso yae, wasonda bana ba Isiraeri utasungi nguru hende ungu wakukiturwa.14Simbi e wenge wabo mbu wareriyerwa maa, mwisha ibese runotu, muntambi nchi isomange bo e rwandiko ndu rwakare, kitambara kincho kincho chasiya ho, mwisha tu bakumbundurwa na bumbo cha kuturwa mwisha na Kirisito. 15Na bumbo hata runotu, na itukire Musa wasimbwa ao isomerwa e kitambara cha rierwa ambasiro mitima yabo. 16Na muntambi nchi e mweya wamabundukire mukota, e kitambara ntichakiturwa.17Na bumbo mukota iwe ngi mutuma ungo, na impo ari mutima na mukota ntimpo ariye, uko kuri iruhuka. 18Na kuri baate bibati mu mbaso inchi ntiyariyerwa kitambara na makae nguru e chaka cha mukota kiri buri kiyowa, twasetunganyiwa tu mu munsee ne muncho ungo watuka mu chaka na mu chaka, na kumba bumbo e chaka inchi cha tuka kuri mukota ungu iwe nge mutima mushasha.
Chapter 4

1Mwisha bumbo nturi na mukorere nguru warengekana tukianga twamasasirwa, nti twatetera. 2Na bumbo twatina e binwa bya nkene imbi bya besanga bya mabiswa, na bumbo twatakusumga munkati ne bubi, aba isonyasonya e kinwa cha ôngo na bushuki shuki; aba imishea iyiira ye binwa bya iyiira nga buri biyiira mu bubi we beya mu makako a ôngo.3Na kumba kuri e mwasi wakonda witu wabiswa, wabiswa mwisha mbi barerimina. 4Kumunda nambo mushumbu we chuo wamakito e wenge wambo batasimiri e mwasi we utukufu wa Kirisito e susanga ya ôngo watasa inchi imbi e chaka.5Mwisha baate kesine twatangi ana, mwisha Kirisito Yesu mukota, na baate bisine na baate bisine twasebese ntumwa sinu mwisha na Yesu. 6Mwisha ôngo iwakeemba: E chaka kibese e kindi kituke, na incho iya sungwa mu mitima yiitu, wa ôngo na iwe nge urikumunda niitu munkati ne mitima yiitu, na watuninka e chaka che wenge ne mamuraka wa ôngo munkati ne makako wa Yesu Kirisito.7Na bumbo turina kinku nchi kumunda ne mimbi nchi ye keto, ne bukakare mbu warengana ne maa abese a ôngo, aba atabese itu baate besine. 8Twekenywa e sakaro sisiti arakini tita minwa, twabesemerwa(aba twakwa booba) arakini ntitwafundwa. 9Twa numba arakini titasierwa baate kesine, tatairwa kwansi, arakini ntitakwa; 10Ematu iyati twamatinge e mimbi murikwa mwisha na Yesu, aba e karamo ka Yesu mbubo mbubo atungwa kumunda mimbi yitu(aba munkati nitu).11Mwisha baate mbi tushere baate bibati twabikirwa ikwa mwisha na Yesu, aba karamo ka Yesu bumbo bumbo isimbye munkati mimbi yiitu nchi e rikwa. 12Na bumbo, erikwa rikiye murimo kumunda nitu, aba e karamo kumunda ninu.13Arakini mwisha turina mutima ungo we mwinyihiro watiranga bo: Nakusimira, nambo mwisha buno neemba; na baate bumbo bumbo twasimira, na mwisha bumbo twemba buno, 14Twamasima mbu ungo wafuranga mukota Yesu, wesetufura baate nabo bumbo bumbo hima na Yesu, na itusimanya baate hima nambi mumakako nae. 15Mwisha e binwa bibiti nti mwisha nitu, mwisha ishukara(neema) rino isengewe nguru mu beya bingi, e nchimi imbimbe mu bukokome wa ôngo.16Mwisha na mbo ntitwatetera, aba na kumba e mumbi witu wa mambo, arakini kunda ne mutima witu nti mushasha kira utu. 17Mwisha e minumbo yitu ntiyatabantabmba irimuntambi nkenke ho, yasetukiere ho e weru(utukufu) we matu ati, umbu wasungwa nti wingi nguru. 18Mwisha tatakusunga e bikai mbi bisungwange, arakini ni bikai imbi ntibisungwange bye matu iati.
Chapter 5

1Mwisha tusi kumba e numba ye chuo ye kikuku chitu ya makakurwa, turi na ndikaro(wimbe) butukange kuri ôngo, numba nchi ntiyaimbwa ne mine, inchi ye karamo ye mu mbingu. 2Mwisha uriira, kumunda nayo tubukambukange, tusondange nguru imbarinchwa ne ndikaro yiitu inchi ya mu mbingu. 3Nakumba tanakinda imbarichwa e munkanga witu ntiwatakusumbwa tu.4Mwisha muriira baate mbi ntirikumunda ne kikuka nchi tushange, mwisha ne inubirwa; Rati mwisha tusonda nchangi nsi situke, arakini tusondange imbarichwa, mwisha nchi ya kesa yerikwa ituke na nchi ye karamo. 5Na bumbo iwe ngu watutunga nyanga baate mwisha ne kinwa kino iwe nge ôngo, na iwe watuninkanga baate maa ye mutima.6Na bumbo turi na maa(ikocha) e matu iati, naisimba butukai mu mbingu, tukiri kore na mukota. 7Mwisha tusumbange byisha ne mwinyihiro, na nti mwisha ne risunga. 8Arakini turi ne bukambwe, na baate twashima nguru ituka munkati ne mumbi, na irika hima na mukota.9Mwisha na buno, twisumange nguru imushea makokome, kumba turi ano, aba kuti tusira ano. 10Mwisha rarengekana baate bibati isungwa kubusondori ne kitumbi che hukumu cha Kirisito, na kira mweya wapokere e binwa bye mikorere nchi ya korange nti ukiri mumbi, irengekana nambu wakoranga ee, kumba ya kuma amba ntiyakoma(yema).11Na kumba twamasimba e bomba wa mukota, twaserisha beya; Arakini baate twamasimbwa shushu mu makako na ôngo, na nabika mwinyihiro mwisha tubasiwa na ne risimbirira rinu bumbo bumbo. 12Tatangi tata mu makako inu tu, arakini twabuninka banu, simbirira kwitata mwisha nitu, aba mushee ibese ne binwa berisubie imbo sitatange mu binwa bwe kubutara, na nti mwisha ne binwa bye mutima.13Mwisha kumba twamao cho ne wenge witu, nti bwisha na ôngo, aba kuti tama bese ne wenge bubuti, nti mwisha na banu. 14Mwisha e mashimane a Kirisito, ritukangange baate, mwisha turi na ubasa buno kumba kuti uma wa kukwa mwisha ne beya bibati, na bumbo bibati ba kukwa. 15Na bumbo warekwa mwisha nambi bibati nambi bashere nambi nti bashe (bakwa) na bumbo mwisha tu nabo bisine, arakini mwisha na iwe kesine ungu wa rekwa ne rifuka mwisha nambo.16Na bumbo, itukire inompina baate titusi mweya mwisha ne mumbi, na bumbo aba twa mabese twamasimba Kirisito mu namuna ye mumbi, arakini mukiranga kino ntitumusi tu bumbo. 17Na bumbo kumba mweya mamba kumunda na Kirisito, iwe ntikitamba bukakishasha, e binwa bya kare ntibisira tukurie, sungake e binwa bibiti nti bya mabunduke bishasha.18Ne binwa bibiti bitukirenge kuri ôngo, ungu wakutukumanyenya baate na iwe kisine kuri Yesu Kirisito, na iwe wakutuninka baate bukakare we rikimanyenya. 19Na mwisha ôngo wabesanga kumunda na Kirisito, wakumanya e chuo,nae kisine,wataansi ho e bimbi babo, ne ritubika baate itura e mwasi we karamo.20Na bumbo baate ntumwa mwisha na mukota na kumba ôngo wakonga banu mwisha na Kirisito, tukumanywe ôngo. 21Mwisha iwe tuusi e bimbi wakumukiya ibese bimbi mwisha nitu makusuri baate tumbe ni iyiira ra ôngo munkati naye.
Chapter 6

1Na baate twa makora murimo hima naye, twabukonga banu twatarindiri karamo ka ôngo mbusa. 2Mwisha wemba mbu: E matu ngi asimiranga oongo nakurukira. 3Twatambi tu bisiki kuri bampe, mukira kinwa kikiti, e mikorere itu yatatikwi ntikwi tu.4Na munkati ne binwa kira kinwa, twatitati mbu baate ntumwa sa ôngo, mumuho mwingi, munkati ne munumba, munkati mirao, munkati ne wahe, 5Munkati ne bihumbo, munkati ne miyororo, munkati ne kamungo mungo, munakti ne riranga, na munkati ne rifunda irisa, 6Munkati ne i, munkati ne wenge, munkati ne rivumiriya, munkati ne rikiriena shushu na munkati ne mutima mushasha, munkati ne mashimane, kwatabesi itimana. 7Munkati ne kinwa cheriyiira, munkati ne macha a ôngo mu ngumbo se riyiira na mu mamboko a kwa bume na mu mombo wa kurembe.8Mu maa ne riseirwa, murieberwa manko ne ritatirwa, buri bashukishuki, arakini baate beya bwe riyiira. 9Kumba imbo ntitasibirwe, baate tusibirwe nguru. Kumba mbi bakwange, nasunga, baate tushere, buri mbi barindikirwa, arakini ntibakutushura. 10Buri mbi bari ne boonso, hima matiati twakokoma, buri twakimbi, arakini twanokesha bingi, buri basira kikai ina turi ne bikai bibiti.11E munu itu arindirwe kuri banu, ee bakorinto ee mitima yitu ya makokoma. 12Ntimurikererwa kumunda nitu, arakini mwimina banu kesine mumutima yinu. 13Na bumbo mutuwe irengekana nambu waninkwanga banu e mitima inu yabesenga mikiri bumbo bumbo.14Mukiiyo nama ima nambi ntibasimira, umbu buri byo ntibakoma mwisha utakoche ikiya bwira kasi aribuni burakasi munkati ne riyiira nebubi? aba ishimana rini munkati e chaka ne kindi? 15Na Kirisito urina buni bwira ima na Beriari? aba iwe wasimira uri na muhango uri ima na iwengu ntiwasimira? 16Na e numba ya ôngo iri na wira buni ima ne kirimirimi? mwisha banu numba(hekaru) ya ôngo ngu we karamo, narika kumunda nabo, na nasenda nesumbange nambo, nani nasebese ôngo wabo, na ibo basebeseyo beya bani.17Mwisha ne kinwa kincho, mutuke munkati nambo, mwikito kuri bo, mukota wemba, wereke itinge kikai nchi nticharengekana, nani nasebuangirirayo(aba ubukoke banu). 18Nasebeseyo iso winu, na banu musebeseyo bana bana, na bikumi, mukota wisine wemba.
Chapter 7

1Na bumbo ama mba turi ne ndani isi, e banakitu tuishurure mu minkosi yitu yiti ye mumbi ne ye mutima, twa mukorere mu bukirisito witu munkati ne risumbaha wa ôngo.2Mutuninke baate ndikaro mu mitima ninu, ntitakukorere mweya bumbi, ntitakubisha mwisha mweya, na ntitakutima mweya. 3Ntinembange e kinwa kino mwisha ne mwisha ne ribushisha bumbi. 4Niri na bukokome wingi kuri banu, nitatange nguru miwsha ninu, niri na mashima rngi, narenja nikokoma nguru munkati ne minumbo yitu iti.5Mwisha muntambi inchi eyanga baate ku Makedonia, e mimbi yitu ntiyakushe ne ririhuka ntiya kuruhushwa,simbi tanumbanga muharo sisiti, e kubutara binta bwakesa biriko, kumunda bomba. 6Simbi ôngo wisine iumbo beyanga mbi bani ne boonso, watukokome murirembera baate ku Tiro. 7Naamba nti muriya rae ho, na kumba eribubwa bubwa ndi ra kierwanga ye ituka kuri banu, iya tuninka baate e busha yinu, e buro binu, e muho winu mwinani na bumbo na bunduke na bukokome wingi.8Na mwisha kumba na busibushanga banu mu marumba ingi abusibushanga banu, kumba nti muntambi nkeke ho. 9Na bumbo nashima, nti mwisha musibushwanga na bumbo musibuka na mureke(aba mutunganya) mwisha musibushwanga mu makako a ôngo, mwisha mutashi kikumba mwisha nitu, munkati ne binwa bibiti. 10Mwisha ne kisimbu nchi cha kesa cha meya makako na ôngo cha kiya musasiro, cha risha karamo(ishukara) risira boonso; Arakini e boonso we chuo burishange ikwa.11Na mwisha, sunga, e kinwa nchi, mwisha ne boonso mumakako a ôngo, yakukia nkii kumunda nitu, bimbo ne kishea bisine mu riira, ne risika rinu, bumbo, ne bomba buri, bumbo, ne busha ini, bumbo, ne wano buni, bumbo, ne kwikwanire! Munkati ne binwa bibiti mwisunga imbese nti mukonda mnkati ne kinwa ncho. 12Na kuwa kuti na kumbutirire , na ntinakubutirire mwisha nae ungu wakukia e bimbi amba nti mwisha nae ngu wakurukirwa, arakini nti mwisha ne muho winu mwisha ninu isumbwe mumakako na ôngo.13Mwisha bumbo twakukumbi ibiwa; Na munkati ne ribo bewa ritu twakushima nguru kabisa mwisha ne ngoa ya Tita, mwisha ne mutima wae wakukokoma mwisha na banu bibati. 14Mwisha kumba na mitata kuriye munkati ne kinwa kikiti, mwisha na banu, ntinakukwa nkene: Arakini kumba twembayo ninu e binwa bye riira, bumbo e kwitata kwitu mumakako a Tita abesangayo yira.15Nae wamarenja imbushima banu mu mutima wae, wamasumbukia isimira rinu banu bibati imbu wamukokenga iwe mu boomba ne ritikimana. 16Nakokoma mwisha niri ne mwinyihiro, mwisha ninu munkati ne binwa bibiti.
Chapter 8

1Tuna, bana kitu, nabusumbukia tu e mwasi ye mukisa wa ôngo ungu wani kwanga e makanisa a ku Makedonia. 2Na mwisha munkati ne mayaribu makiri ye minumbo, wingi wa ngoa yabo, ne bumashikini wabo, wakutarishi bo butumba werininkana nambo.3Mwisha nitatange mbu e mikorere ya sungwa nti yarengekana ne kaara kabo ne rarenja ne kaara kabo umbu wakesa usasire 4Batukongi baate ikiya nguru tushe ikumanena ne mukisa ngu tukorere batakatifu. 5Na warekora mbu nti winyihire ka baate, arakini e raroso biriya bisine, na ininka mukota, na baate bumbo bumbo mu mashimane a ôngo.6Na bumbo ni hana Tito, na mwisha kumba watanjangae bumbo wakindanye kumunda ninu e mukisa hungu bumbo bumbo. 7Na bumbo kumba murenge ncho mu binwa bibiti, mu risimira, muriemba, mu mihaki, mu muho uti, na mu mashimane inu kuri baate, na bumbo musimanywe munkati ne mukisa uno bumbo bumbo.8Ntinemba buno buri mwamba(amri), arakini mu muho we bwya baampe, ihendo reiyiira mu mashimane inu. 9Mwisha banu mosi e mukisa wa mukota witu Yesu Kirisito, mu bumbo wabesanga mutumba, arakini mwisha ninu wabunduke musene, na bumbo banu mubunduke batumba mwisha na iwe.10Nani munkati ne kinwa nchi, na kito erihano rani; Mwisha ne kinwa nchi chakamane banu mbi ntangiranga itukire mwake uma, ntirikia ho, arakini ntimurishima ho. 11Na itukire inompina tusimire erikora kurie. Na kumba kuti mukubesanga murimpo mwishima, bumbo mumbe impo bumbo bumbo muririndire ntimuri ne kaara kinu. 12Mwisha kumba e mwanikiri ya rengeka bumbo bumbo ya simirwa mu rirengekana ne behe mweya uri na byo, na nti buri barengana nambi bisira nae.13Mwisha ntinemba e kinwa mbu bampe baruhuke, ibi banumba (barikerwa). 14Arakini bikai mbi biti birengekane, munkati ne matu ano, bima binu isakirwa mu mirao yambo, na aba bingi imbo isakirwa mu mirao yabo, na e binwa bibiti bya rengekane. 15Kumba mbu watirirwanga byo: Iwe ngi wakumanyenyanga bingi tuwerekocha; Nangu wakumanyenyanga bikeke wabesanga tuusira murao.16Araakini, ôngo watatwe ungu warianga e muho ungo ungo mwisha nitu kumunda ne mutima wa Tita. 17Mwisha muriyiira urikira yo e mahano itu, ina iwe wabunduke na muho, wenda kuri banu murisasa raye kesine.18Na ima nampo twamurembeka munachabo ungo usibirwe munkati ne mwasi wakonda kumunda ne makanisa iati. 19Na ntibumbo ho, arakini wakurondorwa ne makanisa wakumanane nabo ima muriturana e kinwa karamo(mukisa) inchi nchi korerenge baate che bukakare wa nere kuritu(mukota), na ishea e mwanikiri yitu inchi yarengana.20Twamakito kinwa kino mu bwisha e mweya watatuheri(itusunga bhubhi) munkati ne busambo mbi bikorerenge baate. 21Mwisha baate tutangirange ianikira e binwa mbi bya koma, nti mumakako ya mukota ho, arakini hotu mu makako ne beya.22Na baate tamarembeka munakitu uma wamisanye nabo, ungu wabesanga wendanga meta mingi na tumusunganga nti uri ne muho munkati ne binwa mbi bibiti , arakini muntambi ino usungwa nti uri na muho nguru mwisha e mwinyihiro wae mukiri uri kuri banu. 23Kumba mweya usondange isimba e mwasi wa Tita, ungo nti munakitu, na mukori wa murimo hima nani, mwisha na banu; Arakini wamakocha isimba e mwasi wa banakitu, imbo ngi e santumwa se makanisa, ne wame wa Kirisito. 24Na bumbo mushee bo e sa ndumbi se makanisa, munkati ne mashimane inu nerikwitata kwinu mwisha ninu.
Chapter 9

1Mwisha ne binwa bye rikorere e batakatifu, ntinaraa imbukorere banu. 2Mwisha nisi e wenge winu urimpo incho nitatirenge yo mwisha ninu kuri bine ku Makedonia. Imbu akaya wakesa urimpo ituka mwaka wa mubimba, ne muho winu wasmo mitima ye beya bingi munkati nabo.3Arakini namarembeka munakitu ne kitata kwitu, mwisha ninu mu kinwa kino cha tambi busa, irengeka nambu usembanga ani mubunduke ntimurimpo. 4Na kuti kumba bampe ba ku Makedonia, bameya hima nani, ni imbukumana banu na nti murimpo, na baate twasesunga nkene munkati nambu wamwinyihire baate. 5Nambu wakesa rarengekana ani ihana munakitu batangire iya kasa kuri baate. Na imbika raroso e bisambo mbi byatikurwanga karere ishe ibunduke kwihi, nabumbo ibese buri bisambo, hamba yatabunduki buri kikai cha uhembo, arakini chatabunduki buri kikai chininkwa na maa.6Na bumbo nebange e kinwa kino, ungu uwekange mu mubwinini nangu wetange mwisha nerisakena wasekaoyo e risakena. 7Kira mweya wakie mbu buhakangee kumunda ne mutima wae, ntimuboonso, arakini ntimurisasa: Mwisha ôngo washimangu uninakanange ne sa ngoa.8Na ôngo wamukocha irumisha mukisa uti kuri banu, arakini banu mu mamba mwikocha mu kira mushinga mu matu iati, mushe irengechwa nguru mukanti ne mirimo iiti inchi ya koma. 9Kumba mbu watirwanga byo, wamaserekanya, wamaninka e basene, eriyiira rae rarika e matu ati.
11Musie mbese batumba mu bikai bibiti, mwishe imbese baninkani mu bibiti, ungu utatange ôngo mu mirimo yitu.12Mwisha mukori we murimo uno watakukinda e mirao ye batakatifu ho, arakini bumbo bumbo warumishwa muriininkana nchimi singi kuri ôngo. 13Mwisha kuti muhendwa mu mikorere inchi batatange ôngo mwisha ne butumba winu munkati ne ritura e mwasi wakonda wa Kirisito, na mwisha ne ka na rinu umbu raku imisha imbo ne beya mbi baati. 14Nabo bisine bumbo bumbo, muri buhemere, banyee busha yinu mwisha ne mukisa wa ôngo ungu warumira nguru kumunda ninu. 15Ôngo watatwe mwisha ne bisambo byae imbi bya tamukocha itatirwa kumunda mbu byatamukierwa mbo.
Chapter 10

1Ani Pauro, nakuhema baanu muri hehya neribebera ra Kirisito, nerisungwa munkati niinu. 2Nabukonga baanu, ntambi yasekiya niri munati niinu, nakochi ibebera mwisha nibakange ibese na isuwa kuri baampe imbi batuansange ba isimba mumumbi.3 Twama mu mumbi, twasekwana ituka na mumbi. 4Kuba tusumbange na mumbi, twase kwana mu namna ya mumbi.5Mwisha kikumbura yiitu ya mumbi rakini irina kaara kuri ôngo ikisha bikai bwa bita. 6Twamakisha mwanikiri na wenge na kira kikai chakusiyo chatarishwa kwiyo na wenge wa ôngo, twariya kira mwanikiri kuri bukobe wa Kirisito.7Twama bese tayari ituwanya bibi ntambi ya kwihicha kwinu yaseiya. 8Musungange buri kubusondori niinu? Kuba mweya uisungange umbo iwe wa Kirisito, uebange shuu kuri iwe kesine. Buriwe wa Kirisito, baate nabo ba Kirisito.9Ntambi ino nitatange nkeke na bwami wa mukota watuninkanga ihimbo ina nti ibukisha takochi isunga nkene.10Tasungwi kuba nashima iburiya booba mubaruwa.11Mwisha beebange baruwa sae sa ritoatena sasuwa, uno uebange buno wa anikire buri baate mu kinwa kuri kumunda na baruwa, kuba tusirako, buri baate mikorere ntambi turio.12Mwisha ntitwereka kuiansa ao kwi susenya nambi bitatange, na ibo basira wenge.13Rakini baate ntitwitatange irenga ngerero yiitu rakini mungerero yeripimwa na ôngo, ipimwa iya kuri naanu.14Twatakochi iemba kubusondori irenga ngerero, kuba nti twabuhiere, mwisha twakuya kubusondori niinu mwisha twakuya kubusondori niinu ikunduke ngerero yiinu, munkati na mwasi ya konda ya Kirisito.15Nti kwitata irenga nkerero yiitu munkati na murimo wa beya baampe twamabese na munyihiro, kuba ntambi turi na munyihiro yiinu iongoswange, twasebimbonguru kuri baanu. Itukana na chaati.16Ihubiri mwasi yakonda munkati na chuo, kusira miitato naanji yakierengwa mu chaati cha mweya umpe munkati ne binwa bwama ronjwanga.17Ungu washima kwitata, witate kumunda na mukota. 18Mwisha ungu wasisiya nti iwei uitatange kesine, arakini ungu utatangwi na mukota.
Chapter 11

1Na shima munivumiriye mu buashasha bukeke, rakini munivumireye! 2Busha niri na mono kuri baanu, na mono wa ôngo; Mwisha na bukunisha baanu kuri buume uma mwisha nishiye mukota bikira.3Rakini nasimba, buri nsoka watimanga hawa muri sasa raye, emyanikiri yinu ya bihabiha na musiya erisana rinu remutima ni atakata ku mukota. 4Mwisha umpe mweya wamehiya kubusondori nabe ukuhanange umpe Yesu uungu ntitwa mubiri, ama kuti nti mukupore umpe mutima ama himpe myasi ya hunda impe, iingi nti mushimayo, nti mukora ishu.5Mwisha, nihakange mbu ntinakurukirwa ata kakeke esantumwa batakore. 6Rakini na ani nti nosi iemba ishu, rakini nti buumbu itukana ne bwenge, na baanu mutusunga buumbu munkati ne binwa bibiti.7Wara na kukora nsambi murikihicha ani kisine mwisha aanu mutarishwe, busha na kubuhana binwa bya ôngo. 8Nakushumere ampe numba sa ôngo, ni pokere muhare mwisha ni butumikire baanu. 9Naani muntambi akosi siri hiima ninu, murihema nti nakuremeya mweya, mwisha banakitu biimbi bakumakedonia bakupore kuri shima rabo na akosi banininkange biimbi bya shima ani, nti nakubese muriyo kwa mweya.10Itukana na mukota kusira eriira riri kumunda nani, kusira mweya waangirangi umpe kwitata murubungu raku Akaya. 11Mwishanki? Mwisha ntabushimanga? ôngo osi.12Rakininekinwa kirorange ani, nge kinwa kyasekora ani, kiro nazuiswa mufasi yabo biimbi basondange nafasi, hata itukana nge kinwa, bitatange buri baate. 13Ebeya mbi ntumwa sa manko, bibundurange buri ntumwa sa mukota Kirisito.14Wara ntibishanga za, mwisha nyamusairi iwe kisine wibundura maraika wa chaka. 15Basi nti binwa bishaa, kuti esantumwa sae sibundura ntumwa siira mwisha wabo wasebese ituka ne murimo wabo.16Nemba tu, mweya wata haki mbu ani mutetera, ata mwemba buno murisimbu ani mutetera, nisunge kuba ani mutetera. 17Kinwa kyebange ani ntangebacho buri kinwa cha mukota, rakini buri mutetera, rakini buri muho wa kwitata. 18Bakini beya bingi bitatange mu namna ya mumbi, naani nitatange buumbo buumbo.19Mwisha muvumiria biarara, baanu mbi muri na bwenge. 20Mwisha muvumiriya mweya uburiyange muritumwa, kuti wabumina baanu, kuti ubusimbengi baanu, kuba mwitatange, kuti ukamange mbaso sinu. 21Nebange busha biimbi, kuba akosi baate batetera, rakini mwishanki emweya washima kwisunga, niisunga buumbo buumbo.22Ibo Baebrania? Ani buumbo buumbo, ibo Bsiraeri? Ani buumbo buumbo. Ibo babura bwa Ibrahimu? Ani buumbo buumbo. 23Ibo bakori ba mukota? Nebange buri mushire, ani nguru, muri nuba nguru sana, muri kamwa saidi, muri minwa nguru sana, muri sonda ikwa nguru sana.24Kuri Bayuda na kukamwa mpimbo isano mweta makumi anye anga na nima. 25Metashatu na kukamwa mpimbo, meta nima nakukamwa makoyi, meta ashatu nakunenka mukitange, mumwishi na mutu nti narika munyasa. 26munkati na rwendo atu mingi, munkati na bikumba byesandusi, munkati ne bikuba byebibi, munkati na bikuba bya banakitu, munkati na basike bitu, munkati nesambungu, munkati ne mburara, munkati na banakitu be mushukishuki.27Munkati ne minubo, munkati ne murangi, matu miingi, munkatine rwaka na mbusa ya mecha, munkati ne rimina, munkati ne keme ne risiya munkanga. 28Na hema ne binwa bya kubutara, kuri binwa mbi byani ekenya ani kira otu, ngi inuba reriranga ani kira numba ya ôngo kikati. 29Inye nge nti mutetera? Na ani nti mutetera, inye wasibucha, na ani ntasibuki?30Kuti kwitata, nase kwitata mu binwa bye butetera bwani. 31Ôngo, ishe wamukota wiitu Yesu Kirisito, warikanirwa osi nti nemba manko.32Munkati na ku Damaski mwami wa ku Areta, wakuchu rubungu raku Damaski mwisha watinge. 33Ina natukire mu dirisha, na hita murupango kumunda na mutundu, na mumine naye.
Chapter 12

1Takuchi kwisunga , nakiro nti yahunda ina nasehaka esansori na mihakire ya tita. 2Nosi mweya uno kuri Kirisito ya meeta miaka ikumi na sinye( mwisha urikire munkati ne mumbi ntinosi; kayi urikire hambuka ne mumbi indji ntinosi ôngo usi). Mweyangu aresimanywa kwiyo mu uwingo wa shatu.3Ani nasiba mweya ngu, (urikire munkati na mubi ntinosi; Musha urikire hambuka ne mubi na ntiusi cho: ôngo wasiba) 4Watarishwa mu mwanya, warukira binwa mbi ntiusicho, kusira kuifarie kwa mweya. 5Mu mwasi ya mweya buringo nasitata, kuri ani takochi kuitata musha chakumunda nani, kuba chakumunda nani.6Mwisha naresonda kwitata tamuke kiarara, musha na semba iyiira. Ina nabebera, musha ebeya bataansi indji cha kumunda nani na irukira cho cha kumunda nani. 7Mwisha ntisungi nguru musensori sabo, na kuningwa menke mu mubi, mweya wa mushu mbu musha wa tune, mwisha nitusungi nguru.8Meta ashatu na murema kuri mukota watuche. 9Washima, emukisa ya tucha e maa yatucha mubushu, mwisha nosi ikutabushu wani mu ngoa nyindi, musha e makako wa mukota urike munkati itu. 10Mwisha na shima kuri bushu murikabwe, munkati uba, na (Adha), minubo mwisha Kirisito mwisha nama bunguke mweya wa bushu nti na bunguke wa maa.11Na maya mutetera, baanu munishika. Mwisha yanikonga ni sungwe na baanu, mwisha ntinarukanga irika ne santmya mbi bakakare, kuba nkeke, nani nti kiaki. 12Iyiira, bishisharo se santumwa ya kweta munkati niinu mubishisharo. 13Kini kikai chakwuka baanu, irenga esa numba singi sa ôngo. Ina nitina kuburikere? Angi hurumie bushu burimbo!14Musunge, ino yameta ha shatu ani naye kuri baanu, ina takuburikere, musha ntinisondange bikai binu, ina nibusondange baanu, musha mwana watakochi ibika kimuwa kuri ishe wabo. Ina babuti kuri mwana. 15Nani mungoa nyingi nase sansa tu, nasensansa musha e mitima inu. muri bushima rani nguru. Narukirwa ishimwa?16Ina yandunguke buumbo, ani ntinakuburikere, ina ibunduke murenge, na kushe bo. 17Ina beya bibati nasebarebeka ku kwinu kuri mweya ngu na kutinge kikai. 18Na kuhana, Tito, enda kukwinu, nakurebeka na munakinu, ina Tito wakutinge kikai kuri baanu? Ina ntitwenda mumutima, na munkati ne sa mono?19Muhakambu nti itucha kuri baanu mumakako ya ôngo twemba kuri Kirisito insosisiti, mushimwa wani, mwisha ibumba baanu.20Musha na kusubaha, muri kuruka ani, tabukumani. umbu washima ani murishugwa ni washima aninibukumane; tabu kumana mubushu, mono, isibuka, ibangana, ihambike, kusunga na changa. 21Na murikuruka rani tu ôngo wani asenihicha kuri baanu, ni irireembi barekuka kare, ntibakukonga musasiro ee sansambi, busingirani na myanikiri hema yaambi bare tangira.
Chapter 13

1Rameta ashatu ndi nendange kukwabo, e binwa biti bya sikerwaituchena na mbo batemwe babi ao bashatu. 2Natangira ibushisha basi, nakianga, nihikukumu remeta abi na kuba nti naja tu kuri baanu ra meta abi nambi beya ba bibi na makuruka tuka ntakochi tu ibusasira.3Bumasonda ee arama mbu KIrisito webange kumunda ninu iwe nti winu rakini uri kumunda ninu. 4Na kiro Yesu waresurubishwa mubutetera, waishi mu maa a ôngo na baate hutu twaishi mu butetera ina twaishi hima mu maa a ôngo.5Mwikae bame bikisine kuba banu buri mu rineani, banu bikisine bukae kuba Yesu Kirisito nti uri kumunda ninu na kuba nti murika itina. 6Rakini ninjihire hambu ntiturikore nae.7Muntambi tuhemange ôngo mbu twatakakia tu bibi nakiro tatasungwi baate bisine buri takwirirwa, arakini kwende tutche mbi ya hunda, na baate, na mbu buri nti takwirirwa. 8Bisha tata mukia kinwa abasirwa e riina, ira muriira.9Ashingwa twa shima kiba baate batetera, na baanu bine maa na twakonga bumbo bumbo e bukamirifu winu. 10Ibumbo maanndika a binwa bino mu ntambi nti niri kukinu na ntakii nti nirikuri baanu, nakiro nabunduke kukinu ntakii itura ew miomba ya nikwanga na mukota mu iimba arakini nti mu ikakura.11Ende banakitu busia busaruka butatwe, burukirwe, bubesi na kinwa chima, burike mubuhoro, na ôngo wishimana na wisaruka waserika hima ninu. 12Bukeane mu mutima a ôngo.13Embi basira e bibi bati ba bukea. 14Emukisa wa tita Yesu Kirisito, niishima ra ôngo, neririka hiima mumutima mutaberi urike na baanu bibati.

Galatians

Chapter 1

1(Paulo tumwa) Ti ya mweya, Ina kuri Yesu Kirisito, na kuri Ongo Tinta ingi waretumbo ituka mumbi ba kwire. 2Ne banakitu imbi bari kwihi nani, kuri e numba sa Ongo isiri ku Gariraya:

4Mwisha iwe waretukwire mwisha e bibi bitu, bumbo na watukuto mu chuo kino che minumbo imbu washimangae Tinta witu. 5Wabese ne bukomenwa we matu anti ne matuanti naribesibo. Mwasi mukiri we ruradiko na mwishankii.6Bishisharo umbu mumasia tete ungu wa rebubikira banu mwisha ne mukisa Yesu Kirisito mubuduka be mwasi wa konda mu nipe namuna, 7Ungu ti upe, ina kuri beya imbi babunubyange banu, basondange ibudura e mwasi wa Kirisito.8Ina bate, Amba e malaika wa Ongo, twa mabuture banu e mwasi wakonda ye kuti nacho ya buturenga bante, waherwa. 9Kumba webanga kasa bante na bumbo tu nibange remetambi. E mweyauutii ngu wamabuture mabunana e mwasi wa Ongo we kutiikuti imbi tibya susane nambi bya hanwanga banu wa herwe. E murasi wa Pauro tumwa mwishe irwa, ti mahana ituka sa tumwa sipo. 10Mwisha nibatimange e beya ba Ongo tusondange tutatwe ne beya? mwisha kumba na mwishea mu beya , ntamubesange mweya wa Kirisito.11Nibutondenge banu banakitu, e mwasi ngu waturiwanga nani timunamu na ye beya. 12Mwisha tina nakunikwa na mweya, amba tinakuhanwa na mweya, ina murisheirwa na Yesu Kirisito.13Mwisha mumarukira e mikorere yani karere mu ri dini re Bayuda, imbi wakianga munubwa e numba ya Ongo ne ribisha yo. 14Inye ngu namutangirirenga mu ri dini re Bayuda irenga bingi mu kirange chani na mu kanti ne rwanda rwani, narenganya nguru ibese ni mukati muritinge e gano za batita banu.15Arakini Ongo, wakuto kumunda ne bura wa koyo wani: wanibikira mu burongu wae, wasunga shushu. 16Irudure e mwana wae ku munda nani, nishee iture e mwasi yae mukanti nambi tibasimira, (mataifa) irima ninakuronja kubu ima ne beya imbi mbe mubii ne chama. 17Amba tinakutaya nieda ku Yerusalemu ku kwambo nambi babesenga e satumwa kubusondori nani, ina niendrere rani mukati na ku Arabia, nakuru ka tu ku Damasikini.18Kuruma, kuruma ne miaka ishatu, nataya ienda ku Yerusalemu isunga kefa, nirika ku kwae matu ikumi na asano. 19Ina tinaresunga e satumwa sipe ina Yakobo, munachabo nae Mukota. 20Ne binwa mbii bibutirirenge ani banu, musunge mubusondori na Ongo, tinebange manko.21Ibumbo nakwenda muruharo rwa kusuria na ku kukirikia. 22Ina tinakusiwankoo mubaso yani mu numba sa Ongo a ba Yuda ingii ari kuri Kirisito; 23Ina barikira ho umbu iwe ungu watumbyanga kare, mu matu ano uturangekee e mwinyi hira ungu wa roso wabishangae kare. 24Batanta Ongo mwisha nani.
Chapter 2

1Nabumbo kuruma ne miaka ikumi na inye, ninda tu ku Yerusalemu ima Baranaba, natinge Tito ima nani. 2Nni wenda muririndo, naturembo e mwasi nguu waturanga ani mu mbi ti basimira, Ina kumunda nambo barika na kurikitana busa amba ani nakutibitire busa.3Arakini Tito wabesanga nani, iwe wabesenga ti muyunani, ti wa rierwanga kuutende tiutindikwange, 4Ina mwisha ne banachambo mbu mashukishuki ti bakimisha mbo na ma mwisha bakairire nitura e bushukishuki e rishukara ritu imbu buri nitu kuri Yesu Kiristo, baturie kumunda mu bukobee. 5Ina anga na tambi nima titarerikiria kumunda nambo mwishi e riyira re mwasi wa Ongu urike kumunda ninu.6Ina imbi imbii bashemitato basungwa buni bakakre ( e namuna yambo ya bunde ti tikikai kuri nani, ongo tiwaraa ne baso ye mweya) nibange imbi berikitanta batakochi inirumishie kikai. 7Ina kuruma ne binwa bino, bakianga bamasunga narierwa mubi mbe mwazi ungu wakonda wambi nti batuka kutende, kumba bumbo Petro walielwanga mu mwazi ungu wambi batukanga e kutende. 8Iwengu wakocheshanga Petero mu murire be kwa kuri mbii babesenga tibamatuka ekubutende. Iiwe iwakukochesha ani ienda nkuu kuri mbo tinesi basimira.9Na wakianga wamashimba e chumo chii ya manikwa ani, Yakobo, na Kefa, na Yohana, imbi baanzwange mbuu imbo i byangiro bapese ani bapese tu ani na Baranaba mwine wakumanyanya, imbu bante twende kuri ti basimira, nambo mbedi kuribi tinesi nambo bitingirire. 10Nabumbo batusumbukia kinwa chima choo, tuhake mwisha ne sakumbi, ne kinwa kino nakesa nisasire ikia choo.11Ina akianga Petero weya ku Atiakia wasungana nae meso kwa meso, mwisha wabesenga ti wakomena ikwa. 12Mwisha nerisondori ne riya kuri e bape beya imbi batukanga kuri Yakobo, warisa ima nambi tibasimira, ina bakianga bameya, wakuruka kuruma, wikito kurimbo, nerisubahambii bama mona.13Na ba Yuda imbi babesenga bamasia baibudura ima nae, nabumbo barana ba watingirwa ne kwibudura kurimbo. 14Ina nakianga namasunga esasee sabo tisirimuriiyira namuri iyira ye musi wakonda, na shisha Petero mukanti ne beya bibanti, kumba Ongoo, umabese mu Yda, utucha e mwendere yambi tibasimira, amba tisa ba Yuda, mwisha nkii ashimbwa usisimia e beya ituchae mendere ye Bayuda?15Botembi tulibo Yuda mbe kumunda, inantimbi bari ne sambi se embi ntasimira, 16Twamasiba mbu e mweya watangasirwa iyira mu mikorere ye mwomba, ina mu mwinyihiro wa Yesu Kirisito; bante mbii twakusimira Yesu Kirisito, nabumbo tuasirwe iyira mu mwinyihiro wa Kirisito, amaa ti mumikorere ye muromba; mwisha kusira mweya nguu wase asirwanga e riyira mumikore ye mwomba.17Ina kumba bante bisine twabesenga tusondange iasirwa eriyira ma kunda na Yesu Kirisito twasungwa tib te bine bimbii, nebasi te Kirisito wamambese tu mukori we bimbii? Angaa ne rikeke, anga nerikeki. 18Mwisha na miimba ebinwa mbii bya ishabura rasheyakumba ani isini i nisibirirange. 19Mwisha, e mwonsa, rarekwaa mu mwamba nibese na uwingo kwa Ongo.20Na mahumbwa ima na Kirisito, ina bushere, ti ani, ina Kirisito ku munda nani, ne karamo nkii kari nani mukanti ne mubii, i karamo ke mwinyihiro wa mukota mwana wa Ongo wanishima wa kwire ani. 21Tinabudura e burongu wa Ongo, mwisha kumba eriiyira rakesa mu myomba, na bumbo Kirisito wa kwire busa.

Chapter 3

2Nisondange isimba ekinwa kima mwisha na banu, mupokerenga e mutima mutamberi mwenikorere ya mwiamba, amba murirukira re mwinyi hiro? 3Ee banu biarara buno? mutanyanga mumutima, banu musondange ikindanya mu bumbi?4Munumba ne binwa bingi buno busa? kumba yira mu busabusa mu riyira? 5Nambumbo iwengu wa kumbu nika banu mutima, na ironja mikorere ye kara mukanti ninu, ukiyange buno mumitorere ye mwiamba ambamurirukira na murisi mina?6Kumba bumbo Iburahimu wakianga wasimira Ongo, bamuansire iyira. 7Musimbirire bumbo, imbi bari ne mwinyi hiro, imbo nge banamba Iburahimu. 8Ne rwandiko ramasunga itukire karekare kumba Ongo wase ansa yira mu beya bye chuo mu risimira, rahananga Iburahimu e mwasi wa konda kumbusondori, remba; mwisha na Ongo e mbeya chuo kikiti basekasanyirwa. 9Nambumbo imbi basimira basekasanirwa ima na Iburahimu ungu wasimira.10Mwisha mbi bibanti bari ne mikorere ye chuobari kwasi ne ruhero, mwisha ratirwa mbu : Waherwa kira mweya ngu tuwisumwa kumunda ne bimbinti bi bya retirwa kumunda ne kitabo cha torati waronje yo. 11Cha rindirwa mwisha kusira mweya ungu bamuasirenge iyira mu mwamba mu meso a Ongo; mwisha mbi bye riyira baserika ne risimira. 12Ne torati ti murisimira arakini mweya ngu akorange mu binwa mbi.13Kirisito watukirenga kikwire chi herwa cha torati, wakierwa herwa, mwisha nintu, kumba bya tirwanga: waherwakira mweya ngu wakongomerwa murihango, 14Imbu e rikasanirwa ra Aburahamu riyere e mbeya bye chuo kuri Yesu Kirisito: tushe ipokere e Dani ye mutima mutaberi mu risimira.15Ee banakitu, nebange buri namuna ye beya , na kumbi kumunda ye beya ya masira, mweya wamisusa amba itarike kintwa. 16Simbu kuri Iburahimu e daani sembwanga, ne bunta yae, watakweba e bunta kumba ningi, amba kumba uma mumbunta yambe nge Kirisito17Nebange ee binwe bino. Kumanya ya masira mu makako a Ongo. Torati inchii ya besanga miaka mia sinye na makumi ashantu kuruna, ashantu kuruma, yatakochi ibindura, amba isimba endanii. 18mwisha e mwandu wamamba mu kinwa titi uri tu mu ndanii.19Torati ngenkii bumbo? iyo ya kimiwanga mwisha ne bibi na wasekiango wameya ungu wanikwangandanii: inchi ya sierwnga ne maraika mu mine ne muronganyi. 20Ungu wambesenga muronganyi ti muronganyi wa uma, arakini Ongo uma ho.21Bumbo Torati ti ya kumanya e ndanii ya Ongo? Anya ne kakeke: mwisha kumbo miamba wamurierwange ungu wakesa wamukia karamo, bumbo eriyira ramumbenge mu mwiamba. 22Arakini e mitiro ya minanga bibinti kwesine; bwisha imbi basimira banikwe ndunumu risimira kuri Yesu Kirisito.23Arakini kubusondori ne riiya e risimira, twarangwanga kwansi ni mwamba, twaminwa mu risimira indi resesungwa ye kuruma. 24Bumbu Torati ya mbesanga muhani witurisha kuri Kirisito, tuni kwe eriyira murisimira. 25Arakini inompina isimira rame kinda iya tusira tu kwasi ne muhani. 26Mwisha bate bibati tamabinduka bana ba Ongo. Mu risimira kuri Yesu Kirisito.27Mwisha banu bibati murumbikwanga ne rikiminzwa mukanti na kirisito, mumambara kirisito. 28Ti muyuda, na ti muyurari na ti mukombe, ambu uri bubo, ti abume ambu mumina. Mwisha banu bibati muri ima mu kanti na Yesu Kirisito. 29Na kuba banu ba Kirisito bumbo, mumambe se bunta ya Abuarahamu na mwandu mu ndani.
Chapter 4

1Ina nebange kumba shemwandu, etambi chii wabesanga ti ukiri mwana, wasumbwa buri mukobee na wabese buni mukakare we bibanti; 2Ina iwe wabese kwasii nambi basimanire nambi bari ne wenge na mutambii ya kianga wsimirirwa na tinta.3Na bante bumbo twakianga tukiri baana twabesenga ti tukiri twa minwa ne micho ye chuo. Ungu wasimira woborwa ituka mumyomba. 4Ina itambi chii ya kianga bamakinda, Ongo warembeka e mwana wae, ungu wabutwanga kwasi ye myomba. 5Nambu waramwe mbo wari kwansi ne myomba ya mushumbu na tushee irangira e mikorere ye baana.6Ina banu bana Ongo warerebeka e mutima we mwana mukanti ne mitima yitu, ungu urenge: amba, Tinta. 7Bumbo, Ongo ti mukobe tu, ina Ongo, mwana: na kumbo mwana, na bumbo a Ongo i mwandu wa Ongo kuri Kirisito.8Ira ematunzo wakianga titii nesi nasimba Ongo, mukorerenga imbi tibabesenga basimira kumunda nambi; 9Ina kumba mumakinda isimba Ongo, kumba rarengekana umasi bwa na Ongo, mwisha ngii mubunduka tu mimbi binwa bya butetera we busene, uku kwa kutukange banu mukorere tu mbyo.10Mutinge erutuu, re mweri, ne meri, ne sa tambi, ne mwaka. 11Ani nabusubana ani, ratabese buri ani ninubange kuri banu busa.12Nikongane kuri banu bana kitu mibese buri ani mwisha na banu buri ani tumukorere ne bibii bibinti. 13Ina banu mosi mbu mu butetera we mubi, na buturenga mwasi wa konda. 14Na kipimo chabesanga mumutima wani timuri ne naamba timuretina, ina mukeke buri goshani ya Ongo, buri Yesu Kirisito.15Bumbo kuri erimoa rinu? mwisha nibueberenge banu kumba ramukochekanange mukota e meso inu mu pesa oo ani. 16Nabumbo namabese murenda winu mwisha ni bushishange banu binwa bye riyira?17Imbo babushereshange banu, ina timu burongo, ina baso ndange ibu mina banu kubutara mu tuchembo. 18Ina rarengena guru musonde e kinwa cha Ongo kura utuu, amba kumba nisira ninutu.19E bana bani bakeke nirituna boso mwisha ninu naaseki ayo Kirisito wasungwa kumunda ninu. 20Bumbo, nisondange ibese ima ninu nkee inompina neribinura e murenge wani, muri nasunga buso mwisha na banu.21Mushishe, banu mbi mutunkange ibese kwansi ne mwomba, mutakuru kira e mwomba? 22Mwisha ratinwa: Iburahimu wabesenga na bana bambi, umamu mukiri, na uma kuri mukari. 23Ina ungu we mukori wa butwanga mu mumbii, ungu wasara mu Dani.24Ebinwa mbii mushumo; mwisha e bamina mbii abesanga daani simbi; nima ituka mu rourwa sinai, rabutanga mubu kobe, iku hagari. 25Mwisha ku hangari irou sinai wabesanga mu kanti na ku Arabia, rwa susana na ku Yerusaremu mu runotu, naiwe mukati ne bukobe ima ne bana beya.26Ina ku Yerusalemu ye kunanda iri ho bumbo, i iwe, kwoyo witu bante bibati. 27Mwisha mbu ratirw, mushime, mumba ungu tiwabuta, warekere murenge, warire, Ongo o ngu usi wahe mwisha e banambi baresiwa ti bingi nguru irenga bie bamina mbii bari ne babume.28Bante, banakitu, buri Isaka, e bana mbe Daani. 29Ina kumba ekiranga choo wabutwa mumubi wanu bya ngu warebutwa mumutima.30E rerandiko rwemba buni? rikita e mukobe ne mwana wae, mwisha e mwana we mukobe watakochi irisa e mwandu ima ne mwana we numba. 31Nabumbo e banakitu bante ti bana ba kihanga ina bamina bangu wa bingwa.

Chapter 5

1Kirisito waturonja isierwa mulisurerwa, musimane, anga tunbuombo rwe bufuku. 2Mukai, ani Paulo mbushange banu imbu, muma mona, Kirisito watakochi tu ubunika maruho e kinwa.3Niturirengu tu mukira mweya ngu wakimenga mu utende imbu rarengeka na ikiya myomba intii. 4Mumashikwa na Kirisito, banu mbi musongange iasirwa e riyira re myomba: mu makee nerituka chumo.5Mwisha bante mumutima tukairirenge mwinyihiro we riyira musee yerisimira. 6Mwisha mukati na Yesu Kirisito erienda ku muhinda ti kikai, amba ti imona; ina erisimira irikorange mumashimane. 7Mubesanga mumatibita shuu inye i waku buhangire muturisie eriyira? 8Erisheresha ndi tirakutuka kuri iwe ngu ware bubikira banu.9Ikekeme rikeke rikekemeshange ekikando kikiti. 10Nirine mwinyihiro mwingi kuri banu imbu mutakoche ibese ne mwanikiri ya bupe; Ina iwe ngu ubuturunganyange banu, wase tingirira erubasa rwae, udu ru rutirurino.11Nani, banakitu, nababuture e mwasi ye rienda kuutende, mwishaki ninubange mupaka runotu? Bumbo icho kisiki che musalaba chatuka. 12Nashima mbu e beya mbi batunubyange, bamikere e wingo wabo.13Mwisha, ebanakitu, banu mure bikirwa mubese bubo: Ina ibese rinu bubo ratabesi mwisha reritucha e mubi, ina mukorerane mu mashimane. 14Mwisha myomba iintii ya berera mu kati ne kinwa chima, nacho kikino, ushime munakinu ubu wishima Ongoo. 15Ina mumaburane, neribure, musunge anga ishurana.16Nabumbo nebanga: mwenede mumutima, amba mutakochi irikora e mirao ye mubii. 17Mwisha ne mubii usondange ikwana ne mutima , ne mutima nao ne mubii; mwishi isi sikwanange butakuchi ironja kira kinwa chii kisodange banu, ibu busesire banu. 18Ina mumahanwa ne mutima, banu musira kwasi ne myomba.19Umbu Emikorere ye mubi isunwange nge ino: Bisingirane, nabumbo e mikorere ye mubii isubwange, iino: e busingirani, mikosi, bushuma, 20Ikoke e tuhobo, bukufi, bushuba, ibangana, mono busibuke, kamungomungo, uzushi, 21Husuda, ishura e mweya, ikee mau, isikuta nguru, nambi byasosena ne binwambii: mwisha ne binwa bye nibushishange banu ku busondori kuma nabushishabga banu karekare: E beya mbo bakiange e binwa bye mutindo ngoo, watakusungayo e mwandu we wame wa Ongo.22Ina e bwuma bye mutima i mashimane, bukokome, kusira changa , kwi bembere, mukisa, burongu, isimira, 23Kwihoheya, kwibebere, kusira mwomba abasirwa ne binwa bye mutindo uno. 24Nambo bari beya ba Kirisito bamanubya e mibii ima ne wenge wema ne karawa kema.25Twamarika mu mutima, twenende mumutima. 26Twatitanti busa, murishokoreshana, (tushimane).

Chapter 6

1bhanakitu, kubha mweya watingirwa mu kosa bhaanu bheya bhe mutima mutabheri mumukuruchee mweya Ongo, mu mutima mutebheri ye mpompo, uikaenge mu mutima wabhe angi ishashara Oongo kwesiire. 2Musakire mu miriyo bhimaa na bhampee muse (heyana) e yiira ra Kirisitu.3Kubha mweya uma uhakange mbu iwe kikai kai nti kikai. Wiitima iwe kwesiine. 4iira kira mweya wapime nkashi yaee kwesiire na wasebhese mweya we kusunga bhe kwesiire nti mubhampee bhea. 5Mwisha kira mweya waseriya murio wae twe kwesiine.6Rakini uungo ware hanwa mu bhinwa, waserika ima naambobharehanwa shuu. 7Angi itumwa Ongo watatimwanga bhibhitibhyekanga mweya ngi mbi byase kyo we. 8Mwisha umeeka mu mubhi wabhe kwesiine mu mubhiwabhe usekao bhibhi ina umeeka mu mutima , mu mutima mutabheri usekao bhuingo whe karamo.9Ne murikora bya konda angi iruhwa mwiisha mu matu wae twasekao muri bhati twkwa. 10Ira tumasunga nfasi tukore bya konda mu bheya bhati iira nguru kasa mu bhare bhari mu numba ye risimira.11Musungee mu Erufi nkii iri nari bhwandikire bhaanu mu mine yani arikesiire. 12Ebhati mbo bhashimana isungwa ishuu mumubhi, warasimishwa bhaanu imona mukumo, watateswe mwisha eriyango we Kirisitu. 13Nabha bharimona nti bhasubahae myomba ina basondange bhaanu mu more basondange kuisunga mwisha e mibhi iinu.14Arakini ani ntesungi na nkeke mwiisha kikai, iina eriyanga rwe tita wiitu Yesu Kirisitu mu whee, chuo kino cha maasurubiwa mu riira ranii iira ni mu chiuo. 15Mwisha bhuno kumunda na yese kirisitu imona ntikikayi ao nti imona, ina mweya mushaasha. 16Na bhaati bha tuchange myomba ino bhuhoro mubhoo, ni ikasanira rwabho na mubha isirari ba Ongo.17Ino mpina, mweya watasumbui tuu mwiisha ra kuto mu mubhi wani na chapa cha Tita Yesu. 18Banakitu, Mukisa wa tita wiitu Yesu Kirisitu ibhunduke niinu bhatii hima ne mitima sinu Amina.

Ephesians

Chapter 1

1Paulo etwimwa ya Yesu kirisito muteshima la ôngo na ezatwamwa zile ku Efeso. Nambi basimilae mubake Yesu kirisito. 2Wakasinilwe ôngo tita na mukota Yesu Kirisitu.3Atatwe ongo na tita rukombora ungu aritukasawe ne n'baanga n'buuti ne munikati ne mbingu kumuunda na kirisito. 4Kama mbu waturondorangawe kumunda naye murimbika ntangiro ye chuuo mwisha tumbesi mbeeyambi mbasishurukara na kusira kirema kumbusandori naye munkanti ne ngowa5Mbuusha mbu watangiranga mureturondora tumbunduke mbaana mbae muunse ya Yesu kirisito irengekana wakomenwa nerisasa rawe. 6Neritatwa nembuhime mbwaye mbuumbu watuninkangawe mbaate munkanti naangu mushimwa7Munkanti naye yurinangu rukombora muunse chaama yawe, murinsawirwa saambi nsiitu mungerero ne chuumo yaawe. 8Iinyi yarreremisha kumunda niitu nemburongu mbuuti ne mbeenge.9Wamakinda itusheya nawa yenchimi yaaye, buumbo buumbo washimaawe mbuushe kumunda naaye. 10Naambu embuhime mbusimbwe ne maatu nisheya mbikaji mbuti kumunda ne kirisito, n'bikaye ne nkayi mbechuuwo munkanti naaye.11Na nkumunda naaye nambaate buumbo buumbo twakukiarwa mwaandu twarondorwa tukire karekare buumbo buumbo nisasa raaye akiya e biinwa mbiiti nihano erisasa raaye. 12Iri tumbundike itatwa ne mbuhime bwaye mbaate twareninka mwenyeyiro wiitu kumbusondori13Kumunda naye mbaanu buumbo buumbo muntaambi murikira kinwa kerira, mwasi wahunda wakami kinu, naambu mumakocha imisimira iwe niriya kiterere nemutima huwo ne ndaani inje yashurukara. 14Nge murangi we mwandu wiitu, iriarishe ikomborwa miandu yiitu, nimbense itatwa ne mbwaami wawe.15Mbushwa naambu ani, tukire nasheye mwasi emunyihiro yiinu munkanti nemukota Yesu nenchimi yiinu ishurukare ne beya baati. 16Takochi, iruka itowa ngowa mbuushe niinu, nibundira kurihemaraani.17Ongo tita na Yesu kirisito wiitu, tita we baami ambirike baanu mutima wambuhoro nieshehirwa mukati neremusimba iwe. 18Emeeso yemima iinu imbunduke mucheaka musimbirire mwenyihiro witowawe kuri baanu, nembutumba we baami wemwaandu waange munkanti naambi mbashurukara buumbi mburiwe.19Ikomenwa nembukakare mbaawe niikocha raaye kumunda niitu tusimire buumbu mburiwe, mu ngerero yemikareri yekaara kaaye. 20Chakorangawe kuri Yesu kirisito wafurambo mukatimbi mbakwa, wariya moombo wa mutima. 21Kwiyo nguru irenga e baami mbaati ne mamlaka nemaa, ne baanu na kira riina riseashiwayo, ao ti muchuuo munomuno, lakini mu imbi mbisiyayo22Wariya mbiti kuumbo ne mbisanda mbaaye wamumbika insunduka muuntwe kuanda nembikayi mbiiti mbuushu ne kanisanke. 23Nge mumbi mbwaye eresimire raaye rasimirwa mu mbiiti munkanti.
Chapter 2

1Nabanu bubesenga bakwi mwisha e makosa ne bibi binu . 2Sinso sanderenga banu karekare mwi itucha e kawaida mumbingu ni imutucha e mwami we uwezo wa mu mwanga, e mwami we uwezo wa mu mwanga e mutima ungo ukoranga e murimo, inampina mu bana bi bisha . 3Ikure karekare bate bati, bate twendange munkati nabo mu tamaa ye mubi witu akianga nakinda e mapenzi ye mubi ne myanikiri, tabese ma tabia itu, ebana be kisibu isha iba bingi .4Rakini mu mingi we rehema sa ongo na mumashimane ae makiri aretushimae. 5Na munso ntambi tabesenga bakwi musha e bibi bitu, uturianga hima na krisito, mwisha busoka mu neema . 6Watusimonga hima nae, waturi kecha hima nae mu burimwengu we mutima, kuri Krisito Yesu. 7Mu karekare uki kareja ao isengea wingi we neema sae bate mu Krisito Yesu .8Mwisha musoka mu neema munsenyi imani, mwisha byo byatu kana na utu witu i kebo cha ôngo . 9Ina nti ikia rabo, mwea wa kwitatu . 10Mwisha bate murimo wae taumbwayo mu kirisito yesu tukie ibyo bya kama mwisha ôngo wakianga bya mbu twendi na byo.11N'buusha naanchi anikirambu karekare n'baanu aasa n'baanu n'beeya n'ba tuhombo muuche nemuumbi mumbikirwa, otontu rwatunganjiwa mu mumbi. 12Erotundo asa mbarikire kore na kieisito mbamamburiya kore nerowanda rawa Israeri, ne mbui nirirana raambo mondaani. asa n'baanu musira mwenyihiro na mukota muchuuo.13Rakini sasa munkanti na Yesu kirisito, n'baanu asa murikire kore karekare muman'ba kwiyi nenchaama ra kirisito. 14N'bucha iye nge karama tiitu, wamatutunganga n'baate in'buunduke mweya uuma, warekakura kisusu inchi asa chamatusiyanya. 15Naye akianga watunja murenda mu mumbi waaye, ngi miomba watunganye en'beya n'baaubi inbunduran'bo mweya uuma imbunduka muchaacha kumundanawe kamucha mucha. 16Wakumanyambo en'bo n'baambi na Ongo in'bunduke muumbi uuma, muunse yemusaraba waaye yaaye.17Wiiya ihubiri karamo muumbi asa mbarikire kore, ne karamo kurimbo muumbi asa mbarikiri kwihi. 18N'buche kuriye baate baate twamacheye eense inkensere tita ne mutima uuma19Itukure rinotu baani timbeni ne bendendi, rakini baana rambuungu naambi n'bashurukara ne beya ba nyumba ya Ongo. 20Mu ntangiro ne mbafuka, naye kirisito Yesu ikoyi rikiri rakumuchi. 21Munkanti naye bwimbe bwakumanana ishuu rimbunduke nyumba yarengekana ye mukota. 22Munkanti naye na baanu buumbo buumbo mumimbirwa hima naye ndikaro ya Ongo kumunda ne mutima.
Chapter 3

1Mwisha buno ani Pauro mweya waminwa mu nina ra kirisito Yesu mwisha baanu beyo be chuuo. 2Kuba mukurukira e mwasi wa konda wa uweenge we minsori wa ongo waninkwanga ani mwisha baanu.3Mwisha e nsori nariandike ku busondori mu bwinwa nkeke. 4Mwirisoma bumusiba e waeenge wami mu naama ya kirisito. 5Naama nyi nti yasheiwanga mu baana bebeya mu nkuumo ya bumpe bura bwasheiwanga mwe sa ntumya sae batakatifu ne basheiwa ima mu mutima.6Ina beya be chuuo bariku mongo ni itu mu makoko inaa wa mubi imaa na nkumanano mongo nitu we ndaaninji mu kirisito Yesu mu nsee e myasi yo konda. 7Nakie wanga mutini we myasi ya konda ino mu ngerero we ruhembo e mukisaa njo ya ongo rareninkwa yo mu ngerero ye rikorere e kaara kae8Ani mukeke irenga ango uri mukeke mu batakatifu bati baninkwanga mukisa ino ritura mwasi mu beya be chuuo e bitumba wa kirisito nti ya resondwa. 9Ne rishea chaakaa mu beya baati besibe mwasi e bukakare we naama njo yarebiswa ntukire kare ku munda na ongo mubumbo we bikai bitii10Mwisha kee muyare nse ekarisa butesa wa ongo iri ne buumbo wingi ya shishwe ne bwaani na kaara mu mbingu. 11Mwisha ngerero wa mirere warerangwa mu kirisito Yesu tita wiitu12Mu wee turina hehero ne maari karibia mwinyihiro mu nse risimira. 13Mu ino, na bukanga angi riminya e kaara mwisha ngwanda iinu yari wimee.14Mwisha mbo nakome maru yani kubusondori na tita. 15Mwisha iwe e runda rutii mu mbingu ne chuuo. 16Wabuninke baanu mu ngerero ye butumba wa wimee wae, ishee maa ne kaara mu nse wa mutima wae iwe mweya wa karee.17Na kiro kirisito warika kumunda ne mitima iinu mu nsimiro murii ni kitina ne ntangiro we nchime. 18Murikochi irukira mongo na batakatifu babiti burenge ne bore, na bore kwiyu na bore kwansi. 19Ni isiba nchime ye kirisito yeeta weenge koango mushee ikia ntariko yee ritinirifu wa ongo.20Ina iwe uungo wamukocha ikia bimpee bikai irenga binti byakongwa ao ihaka mu burenge ye maa ya kibwa kumunda ne murimo wiitu. 21Mu wee kuri buime kumunda ne kanisa na mu yesu kirisito mu wanda ne wanda runotu na hende amina
Chapter 4

1Nabumbo aningu muminywa mukanti na mukota, nabushisho buno mwenende bu wakome na ienda buri nabu wabikirwanga banu. 2Muri kurihicha kuti, ne rikurimbombeka, mu riivumiria, na murisakena mukanti ne mashimane. 3Murikaena nguru, niranga na ne uma we mutima mukanti ne iminware buchoro.4Ee mumbi uma, ne mutima uma kumba bumbo bumbo wabikirwanga mukanti ne mwinyiriro umare imbikirwa rinu. 5Bume uma mwinyiriro uma, iribikwa mubuma. 6Ongo uma nawe nge tinta we banti ungu uri ambasiro binti na mukanti ne binti na kumuda ne binti7Arakini kira mweya mukantikanti nitu warenikwa mukisa itukona na ngerero ye bihembo bya kirisito. 8Nabumbo wemba: mutambi chi yatayangae kuriyu waminwa muyororo, waninka embeya bihembo9Nabumbo ekinwa kino: wataya, remba buni kumbati nakwemba buiwe wakusika bumbo bumbo itukire e ruhoro rwekwasi rwe chuo? 10Iwengu wasikakange ungo ho watayanga bumbo bumbo ye kwiyu nguru irenga mbingu inti imbu warisie ebikai bimbiti11Na iwe warenikana bape imbese timwa: na bape imbese basheirwi ne bape itura e mwasi wa konda: ne bape barangi na bahari. 12Murisase rerisimika e batakatifu mu murimo we bukori na bumbo e mumbi wa kirisito wimbye. 13Nambubo bante binbanti tumbese muuma werisimira, na isimba nguru mwana wa ongo, nimbese mweya ushere, ni iyere mungerero che ireya re buhime wa kirisito.14Nabubo tatambi tubana twatare kerwi tu hukuna huku na itingirwa mu kira iyuhu rewenge muri ekwibembea kwe oeya, mu bukurukuru, muritimana bumbi. 15Na tamemba e riyira, mukanti ne mashimane tumbere imba mukanti ne binwa bimbiti, kumunda nae ungu emunte, iwenge kirisito. 16Mukanti naye e mumbi utii wakumanywa ne watinganana muri isa kirwa mukira kitambo ne burengeke we ikore rwa we kira chunda kima kima, ikezea mumbi ushe itoha wisine mukanti a mashimane17Na bumba nebange kinwa chi muriembere mukanti na mukota na tatendi tubirie chuo umbu wendangecho, mukanti ne bumbi we mwanikiri wombo. 18Ewenge wambo warie rwa mu kindi, imbi bareshikwa korene karomo [ uwingu wa ongo mwisha ne buarara umbu uri kumuda nambo. mwisha ne risuma we mitima yambo. 19Imbi ba makinda ikwa ne rikiria besine mukanti ne binwe bye busingira ni ikia ebumbi [mikosi bubuti mubukana kwibisa]20Arakini banu timukuihanisa kirisito bumbu. 21kumba mukurikira ni hihaniswa mukanti naye kumbe e riyina riri kuri yesu. 22Mwikito mubinwa bye nsee sinu sa roso. ungo mweya wakare, ungu wa bihabiha muri itucha e karawa ye bubisha, muronje buchacha.23Mukanti ni mitima ne mwanikiro yinu. 24Ni bara ungu mweya mushasha ungu wa rebumbwa mu suzanya ya ongo mukanti ne riyira ne buhime weriyira.25Nabubo, mutute mu bushukishuki, mwembe yira kira mweya ne munachamba wa kwihi nae: mwisha bomte bitambe, kira umauma kitabo cha mine. 26Musimbuke na ongo ikia bimbi: mwishi watari ne kisibuchinu nati nesichasira. 27Amba anga inika mushumbu dikaro.28Ungu ushumange wata shumitu: arakini wisimwe wakore murimo wakoma mimine yae, na wabudukena kikaiche rinikana kuribi bamumukonga. 29Binwa bwema byatatu kimu munu, inu arakini imbi bwa koma muri imba. 30Anga ibishabisha mutima mushasha wa ongo, kumuda nae mwabikwa kisimiko ne rutu rwe rishukara.31E wahe bubuti ne bisibu ne rube ne sakambo situke kuribante ima na kira mutindo wa bumbi. 32Na mushee bya hunda banu mu banu, mubese beya bisasi, murisasirana, kumba ongo mukanti kirisito wa tusasirangae.
Chapter 5

1Basi mutuche ongo bure baana bashimwanga. 2Murike mumashimane, buri kiristo buumbo buumbo wabushima baanu nakwininka iwe kishine mushaniitu, buri witowa kwa ongo, nibesa muri bumba bwa mafuta.3Rakini, wara ishima mbiimbi bisira oongo, buri bwamubese batatifu. 4Wara nkene, wara ieba biroboro, wara iseyana, rakini binwa bitata.5Mwisha baanu mosi muriira, kuba kusira musingirani, wara mweya nti wakonda, wara uungu urinatamaa, ngi mukomeri maru wa kahombo, uri na mwaanda mu bwami bwa mukota yesu kristo na ongo. 6Mweya wata butimi baanu na binwaho, mwisha ebinwaho ekisingi cha ongo kyaseiya mubaana biimbi bakorange bikayi kiro bwatinwa na ongo. 7Rakini kiro mubesa hiima nabo8Mwisha karekare mubesanga murimya, rakini munotu mumabesa chaaka cha mukono, mutinge rwendo buri baana ba chaaka. 9Mwisha chuma chechaaka nti;urikara byahunda kuri bampe neura na mashimane. 10Mumapima ingi chamushima mukota. 11Wara kiro mushirikane na bikangi bya murimya biimbi bitakochi ibuta byumu, Rakini mufinibyo. 12Mwisha nkene murieba mubinwa bikorerwange mu naama.13Rakini binwa bibiti kuba byafinwa, byasheiwa na chaaka, mwisha kira kikayi kyasheiwa nti chaaka. 14Mwisha mbu weba: simuka, ongo wikinde niifukamu bakwi, na kirisito wakushiya chaaka.15Basi mukaye nguru buumbu baanu mwendange, nti buri beya bari na butesa [ hekima], Rakini buri beya bari na butesa. 16Muki kombora tambi, mwisha ematu ano matu abibi. 17Mwisha mutubesi biarara, rakini biimbi basiba binwa bya mukota.18Wara angi irewa mau, kumunda nayo nti chaanga, rakini murisiwe na mutima mutaberi. 19Murieba baanu bisiine na bisiisine murisimba nduhimbo za muhona nduumbo sa mutima, murisimba ni tata mukota mumitima hiinu. 20Mumu kisa wa mukota ngitita matu hiati namubikayi bibiti, muriina ra mukota wiitu yesu kirisito. 21Mukwibonga baanu bisiine na bisiine muri sabaha kirisito.22Baanu bamina, mwihiche kuri babuume binum buri kwihicha kuri mukota. 23Mwisha wabuume nge mutwa we mumina, buri buumbo kirisito ngi mutwe wakanisa [ irameso], naiwe mukombora wa mibi hiitu. 24Rakini kuba mbu ekanisa [iremeso] kihicha kuri kirisito, buumbo buumbo ebamina bihicha kuri babuume babo mukira kikaji.25Babuume, mushime bakari binu, buumbu kirisito washima kanisa [iremeso] na witoa iwe kisiine mwisha naye. 26Wapate ishururwa, nerishuwa mumecha miingi mu kinwa. 27Wapate kwirishiya iwe kisiine, mukanisa [iremeso] rabwime [ utukufu] bira upeyi wara kikunga wara kikayi kikiti bure kino, rakini kibesi cha chororoka, nanti charemana.28Buumbo buumbo ya faa babume bashime bakari babo kisune, buri mibi yabo kisiine, uungu washima mukariye kisiine nti wishima> 29Mwisha kusira mweya uungu ntiwishima mumkati na bati, rakini wirishange na kwiranga, buri kirisito buumbo buumbo ukorenisa [ irameso]. 30Mwisha baate bitambo byemubi waye.31Mwisha ikwaanki, ngiasigwa wabuume wasiya ishe na nina, na baminana na mukariwe, nabo babi basebese mubi uma. 32Nama ino nkiri, rakini nebange myasi ya kirisito ne kanisa [irameso]. 33Ina kira ;weya washime mukari waye iwe kisiine buri bwingo bwaye kisiine, ne mumina angi iruka iehimiya make abe
Chapter 6

1Baanu baanu murukire bambuuti n'bimu, n'buushe rindo ngereiro. 2Heshimiya iso na nsoko einji nge miomba ya rooso ye ndaani. 3Un'buundu nereira urike maatu miingi mu chuuo.4Na baanu ba tita kiromushosha e baana biimu rakini murembeimbo nifinebo mukati na mukota.5N'baanu utumwa mwerukire n'ba tita n'biinu mu ninwa n'bwe mun'bi, mwi sun'baya nirun'barun'ba mu mutima uuma nerisimire kirisito. 6Ti tumwa mu meenso, ni bunduka ikomenga n'beeya rakini n'buri ntumwa sa kirisito, nikiya mashimane ye Ongo ne mutima. 7Na myanikiri ya hunda ikora mukota ao uti n'beya. 8Muna sin'birira kira kinwa kwa hunda mweya nsi chakorawe, washeyencho tuka kuri mukota, kama iwe ntuma ao wasiererwa.9Na n'baanu tita mukoreri buumbo buumbo, mureki isumbyahambo nisimbirira mbu iwe nge mukota winu na winu mumbingu kuriwe kusira katororo.10Basi murekindanya, mumbunduki ibese na kaara munkanti ne mukota, munkanti nerehima ne maah rae. 11Tumbare e bikumbure biiti bya Ongo.12N'buushe erufundisha riitu ti n'buushe nchaama ne nyama, rakini mbahime ne n'bushe nereiimba rembashumbu munkanti ne mumbingu. 13Nambu mutinge mbikumbura mbiti bya mukota, mu bunduki isingana arotundo remaambi, na mumakinda itimisa mbiti, musimane.14Musimane ke, e mumamina ereiira mungati nimbara e bikumura nereira mumbukumba. 15Na mumamina n'bisando n'biinu tayari mu myasi yakondo ye karamo. 16N'buushe na n'biite murenge engabo yerisimira naayo mukukocha irimya misungu iiti ye kaasha ka nyamurairi.17Na mukoke ekofia ye okovu ne n'bupanga bwe mutima nge kinwa cha Ongo. 18Ne rihema riiti niriika nihema kira ntambi mukanti ne mutima mumakeye mu nkinwanchi nirika munkanti nerihema n'busha naambi warengekana baati.19N'sushe naani nininkwe mwenswe muriombara n'buuno bwaanu iri niture mwasi ne bunkangwe nenaama naangu warengeka. 20N'bushe nawe wesiine kumunda neriminwa, kongo nemba nembukangwe umbu n'bwarengechocho ani iyeemba21Rakini musimbe ishee emwaasi yaani bubo bubo, ne hari yaani, tikiko munakuti ungu washimwa ntuma warengekana munkati nemumbaake wasumbukiyambu enbinwa n'biiti. 22Nakiya namurembeka kuri baanu nerisase buumbo yo mun'bunduki insin'birira mwasi yiitu, na an'bunduke iin'bonga etiima yiinu23Karamo kan'besi kuri munakitu, nenchimi hima neresimira. ituta kuri MUngu tita niere kuritu Yesu kirisito. 24N'chumo in'bunduke niinu baanu Yesu kirisito mankati nereshimana rindisisiri chika.

Philippians

Chapter 1

1Pauro na Timoteo ntumwa wa kirisito yesu, kuri e batakatifu bati mu kirisito yesu, babesenga Filipo hima ne maasikofu ne mashemasi. 2Ne mukjisa urike banu na amani satuke kuri ôngo tita bate na kwa mukota witu yesu kirisito .3Nashukuru ôngo wani kandirangae, 4Na twiati banu bati, nti ne ba emasale ani ma ngoa 5Muishirikiana rinu mu iririsha e injili, itukire e rutu ndo rusaroso tu runotu runo. 6Ari ngu narisia mbu iwe ngi watangiranga e marino wakoma mu mitima imi wasekinda yo yo mu uturwa kirisito yesu.7Bumbobumbo kuba wa kurushashani ioni kira bya abasirwa banu bati mwisha bame muri mu mutima wani, mwisha murigati ne rimima rani munkanti iebere injili bami bati bushirikiano nani. 8Mwisha ongangi temwe wani wibo bu ba kaenge ani, nae bamu bati mu mitima wae kirisitu yesu.9NANJONGI ebarati ani mwisha e masimane inu abunduke mingi mu hekima ne ufahamubuti, 10Kuba busiba mbi bya konda kuba bubundu ke na mitima ya konda isira bibi na murutu rwa kirisito, 11umbo wa marisa banu e byuma bya ira munse ya kirisito mu utukufu ne ngoa nza ôngo.12Ina banu banakitu, nashima musibe kuba bikayii biti bya bya maasa nguru muri eneza ee injili, 13Na kiro e migororo yani amabunduke nde kuri kirisito kuruma ne merangi na kuri bampe bibati na bo, 14Na bingi bamba banachabo bari musikati ya mukota kuba ba musha ianikira mu rimisina rani becha nguru ieba kinwa baba15Bampe bahubiringi mwasi wa kirisito mwisha makusudi ne bushu na bampe mu mafikiri okoma. 16Imbi bamuhubiringi munchimi bamasibo nobu nabikwa mu riebere injiri, 17Bampe bahubiriki kirisitu mu bushu nti mu mutima wa konda basimbu basiange siki si minwa rani.18Mwisha nki? rakini munse sisiti kuba murisasa ao kuba mu riira, kirisito uhubiriwange na bumbo na shima bumbo ani nafurahi. 19Nasiba mbu mbi byasenkurukireya bya bunduke ishukara rani mwisha e rihema rina ni murukira e mutima mutabira wa yesu kirisitu.20Umbo wa kaenga nguru ne ritumaini mbu ntakubisha tu ina muriebe riti buri ematu iati na bumbu kirisitu warezimishwa mu mubi wane kuba mu buingo wani ao mu rikwa rani. 21Mwisha kusiani, ani marika mu kirisito, ne rikwa naro mwaruho ( kikumbure ).22Kuba iishu insi mubi kukwansi ani nti byumo ya murimo asekiayama rondora ntinarisiba , 23Nekene munkatinkati na bikai bibi, matumaini ienda rani nirike kuri kirisito, mwasha ; rakoma nguru. 24Mwisha isia mu mubi kwa sondwa ringi musha banu .25Mani na matumaini bya nsensiba mbu, nasebese na hudumu hima ninu, musha mushee iendelea ni ifurahi mu imani , 26Nakiro busunga ngoa kuri kirisitu yesu kwiyu nani mwisha ibunduke kukwani hima nani tu. 27Rakini emendiro ime ya bunduke buri mbo weba e injiri ra kirisito musa ija niibusunga banu na byo biriko nibirikire ebinwa binu kuba busimame hima mu mutima uma na mutaberi uma muishindana ne injiri.28Busha nti bukwa boba e bashumba binu mikinwa kikiti, nti bishishara, bali kukini kuri e ukovu bumba buri kwa ôngo. 29Bwisha bunikwa mu ajiri ya kirisitu ntyi imuaminiho ima isumbuka mwisha injiri yae, 30Nirukina mbu nirinabyo mpaka imampina.

Chapter 2

1Basi yabese ibonganga iiti kuri kirisito, yabese uhihiya uuti wamashimane, ubesi irika hiima mumuti mutaberi, ibesi musasiro uuti nisasi, 2Murisiye murishima raani, iri mubesi na mianikiri nima, biishi bari na mashimane mima, biimbi bari na mutima umo, bisi na myanikiri nima.3Kiro mukora kinwa kikiti murifusana wara muri kwifuna, rakini mukwiheheya kira mweya waanze mine iimuringa iwe. 4Kira mweya munkanti niinu kiro wakaye binwa byaye kisune , rakini kira mweya wakayi binwa bya uumpe.5Mubesi na myanikiri nima kuri kirisitu yesu buumbo-buumbo; 6Nge abesanga urikire na namuna ya ôngo, ntiwa kusunga buri ôngo muri bese kikayi ihingirana nacho, 7Rakini waikiya iwe kisune ibese na bwime, witinge buri kahungu, wabese buri mukori wa mwenga; 8Na wasungwa na mbaso ya mweya , wihisha iwe kisune wabesa uungu waherwa mupaka mukwi, ngi iherwa rerihango.9Mukiicha ôngo naye wamutukusa sana, na imuninka riina rakweyo nguru irenga ambe miina, 10Ata murina ra yesu kira maru yasikikunya, na bikayi bya mumbingu na bi'imbi byamuchuo, na bya hanzi ni chuo, 11Na kira rwaami rwebimbu yrsu kirisito nge mukota, mu bwime bwa ôngo ishi.12basi, washimwa baani, kama buumbu mwihichanga kira ntu, nti mumatu narikanga na baanu-hoo, rakini sasa nguru mumatu nisirako, mutimiye ishukara rinu murisubaha ; 13Mwisha ôngo ngi ukorangi murimo kumunda niinu, murishima niikora, muritimisa niisasa raye rahunda.14Mikori binwa bibiti nti kusira bogwa wara kikwaniri; 15Mushei ibese baana ba ôngo biinbi basira raumu wara itimana, mubura bwa muhao na buhaka, munkanti niinu baame musungwa buri itara mu chuo, 16Mumatingi kinwa cha buhingo, nishee ntinakubeka busa wara ntina kwinubya busa.17Hiira, na kuba ani baniritire kwiyo ne uhembo nina mukori wa mukota ne munyihiro witu, nashima, ni ikokoma hiima niinu. 18Na buumbo-buumbo baanu mukokome, na kokoma hima niinu.19Rakini nirinamunyihiro kuri mukota yesu muri butumiri baanu Timoteo nti nengi, nifarijike buumbo-buumbo murisiba hari iinu. 20Mwisha nirira mweya umbe uungu uri mianikiri nima nani uungu wasunga hari iinu muriira; 21Mwisha ibobati basondange binwa byabe bisiine, nti bimwa bya kirisitu.22Rakini musiba itatwa raye, kuba wamakora naani mumurimo wamukota buri mwaana na tita ( ishi ). 23Basi, riri na munyihiro ituma uno mara nima muntambi naasiba biimbi byaseshee ani. 24Rakini nasimira munkanti na mukota kuba naseriya anikinine mumatungi eiyange.25Rakini nakusunga yafaa kwani nibutumire baanu Epafrodito, musike wiitu na mukori nani, musura hiima nani, natuù ntumwa iinu na mukori mukonji ( muhemi ) hiima nani. 26Mwisha akosi uri nambusha yeri busunga baanu bati, wa fazaika nguru mwisha mukurukirambu akosi wasamba. 27Mwisha akosi hiira wasamba, karibu niikwa, rakini ôngo wakumusasira ; wara ntiwe kisiine, rakini naani buumbo-buumbo, angi ibese na boonso mu boonso.28Mwisha namakiya maa miingi muri mutuma, muri musunga-tu, mushei ishima, naani nipunguse boonso. 29Mumupokere muriina ramukota niri shima baanu bati, na mumuhemiye mweya buri unsi. 30Mwisha emurimo wa kirisitu akosi uri kwihi nikwa, wahatarisha mwingo bwaye mwisha wa kore emurimo we utumishi bwinu.

Chapter 3

1Basi muri kindanya, ban akitu, musima kuri mukota .muribaandikire baanu binwa-mbi bini nubyage, rakini mukwinu nti mwaruko. 2Mwikae kwa mbibi, mwikaemubbiimbi. 3Mwisha baate batende tuabundungi mu mutima wa ôngo,nakwitata kuri yesu kirisiyu, wara ntituri na mene ya mubi.4Rakini ani nakukochange ibesena mené ya mubi,mweya uuti wama anikira mbu urinambusha ya mene wa mubi, ani neta kumba. 5Nakwenda kubutende otu ra munane , ari mweya wa ku israeri, wamu kasasa cha benjamina, mwebrania wamu waebrania ; mubinwa bbya miyamba, mufarisayo ;6Mubinwa bwa muho nasumbua kanisa, na basira ikosa. 7Rakini binwa bibiti abesanga mwaruko kuri ani, nakuanzaburi binwa mwisha na kirisitu.8Iirando, namansange ebinwa biti buri irukwa mwisha buko menwa bwisibakirisito yesu mukombora wiitu, mwisha naye namashe iruka ebinwa biiti, nihansange byo buri tubi mwisha nishee kirisitu, 9Na nisugwe kumunda naye,ntabesi neriira rani kisiine iingi yashekana mumiyomba, rakini iingi yashekana murisimira kuri kirisito, eriira ritukanga kwa ôngo munse yerisimira ; 10Mwisha nimusibe iwe, ne kaara keri fuka raye, nibese hima muri nuba naye, nakususa nerikwa raye ; 11Mwisha nishe munse hiiti muriiya murifuka ituka bakwi.12Nti ieba-mbu nameiya ama nakamirika ; rakini nisumyange muruwendo mwisha nayenatingirwa na kirisitu yesu . 13Bana kitu, ntinaansa ani kuba na matingirwa, rakini nakiya kinwa kima, namasera binwambi biri kuruma, naminano mukinwa ngi kiri kubusondori, 14Nasumya erwendo mupaka neiye hende nisunge eribikirwa ramukare ôngo itukana na kirisitu yesu.15Baate bibati biimbi tusira mikonsi, tubesi naino myanikiri, nakuba baanu mufikiringi binwa bimbe munkanti nanwa kitikiti, ôngo wabushe baanu kino buumbo-buumbo. 16Rakini hiimpi hari baate, twendi mu miyomba iiya, tuanikire mu kinwa kima.17Bana kitu, munituche na musunge biimbi bendange mu mufano munikwanga baanu . 18Mwisha beya biingi bendange, na nibushishane baanu mu minsori, mwisha ibo barenda berihangowa kirisitu ; 19Mwisha wabo ibishabisha, ôngo wabo bura, bwime bwabo nti nkene, baanikirange binwa bya chuo.20Mwisha baate ba mumbingu, ituka hiimbo nti twarinde mukota, tita wiitu yesu kirisitu ; 21Waabindura mubiwitu wa mkene ususane na mubiwaye wa bwime, mu kaara kikocha ibika ebikayi bibiti bibesihasikwa naye.

Chapter 4

1Bushunga banu banakitu na bukwile busha ngulu, eshimana lani, mu like muhila banu banakitu. 2Nabukonga banunbanakitu mubese na kimwa kima kili ôngo. 3Nalisia, ebinwa bambe ôngo miti tumwa wa ôngo usanke ebamuno bana. busha ebamena bano banubango nani bampe bakolonga emulimo ani nambo. Imbi bati ne mena kumenda ne kitambo chekalamo.4Mukome kulimukoto ematuati ne matuati. 5Ekwihehea kwenu kusunwe ne beya ebanti. Mukoto wikwehi. 6Anga kunubya na bikai biti : Ina kila kinwa muheme ne ôngo. 7Na bongo wa ôngo, ilikwijo ne mwanikili yitu, yazechunga emitumo yutu ne mwanikili yenu kuli mukoto.8Mulikenda banu banakitu. Ebinwa binti embi bye liila, e'nbinwa binti bye kuhohea ebinwa biti ebi koma ebinwa biti ebi byelikokoma, kumbo ebongo biti, ukandile ibimwa binti. 9Ukiye yebinwa binti imbi bya hanagwa bana na iyangalila na ulukila na ushunga kumude nani. na ôngo zekalomo esebese hima nunu.10Ina nashima ngulu nukenwa cha ôngo busha ( kutuma bankalila tu ) umbu anza mufikili banu muhali yani ena muluka ndikalo. 11Ntiemba mbu nebange ebinwa bino busha nilina mulao, busha mbu namahane imi wesine ishima mbu muongo. 12Nisi kwihisha , na nisi wamukia mwea wichunge (kiinga) mukilo kinywa ni isukuto na ikwa lwaka. Ebenze na bikahi mbiyé na ihuka. 13Namukucha inakia kikayi kule mukuta wangu ungu ampe maa.14Ina mukia shu mulikunana nani mukanti ne mirumba yangu. 15Na banu bibine bana musi nafilipi, busha munkanti ne mwazi wa henda wa hunda, matungi wakeanga na tuka ku makendia abesenga kusila kenisa inki kumanara nani, munkanti nebinwa byehumbiri; Ina banu kwezine. 16Nako ku tasaloniko mulebeka emelao yani mutambi ne mtambi. 17Nti iyembo mbu nashima itwaitwa; Ina na shima ebyuma imbi bya lila mulanzo lwinu.18Ina niline bikayi mbimbiti na elitimisha na namelisia mu mine ya Epafrodito eboikayi mbi byalituka kulibanu; Mafuta ingi anukange, OR na isimila imbu mbya chima ôngo. 19Na ôngo wani waselisia imilao yetu ;mu mbutumba wae; mumbukale wae kumunda ne mubake yesu. 20Na bimbo kwa ôngo tite ewami wae bubese ematwaiti ne matwaiti.21Mutukeleanga kila mwea ungu walisia ematwianti ne matweanti. 22Esatumwa za ôngo za bikaye banu bantu hasa banu mulimunumba ya KAISALI. 23Emukisa wa mukuto yabesi huma ne mituma inu.

Colossians

Chapter 1

1Pauro ntoumwa wa yesu kirisitu merisasa raongo namunachabo timoto. 2Mubatakatifu naambi banakitu bihehe munkanti na kirisitu naambi barikukorosayi mu mukisa ne buhoroburike nabo kumunda na ôngo tita wiitu. 3Twamutata Ongo tita wamubake witu yesu kirisitu tubuhemerega kirotu.4Twamabese twamarukiro mwasi wa simira kwuitu munkanti na kirisitu yesu hima ne mashimane inji ya besanga minu kwaombi batakatifu, batii. 5Mwisha emwinyihi burebeke rwampamba mumbingu mwasi wae warukiranga baami karekare munkanti na binwa bya ùra na mwasiwakonda. 6Imbibyeya yo kumwinu; ; kubanti buuùmbo mumunkanti ne chuuo chiti byama bata byuma nibunduka bundu bwakesa buribyo kumunda niime bumbo bumbo itukire indo utu burukiranga niisiba ôngo munkantineriira7Kuba ambo bwabuhananga na Epafra kitoana wiitu ungo wa shimwa ungu wabesaanga mukori ungu washururukara mweya wa kirisitu, mwietere baâte ( mwisha baâte). 8Watushishanga bumbo bumbo emwasi wa mashimane yiina munkantine mutima.9Mwisha buûmbo baate buûmbo buûmbo itukire iindo utu tware rukira ntitware siya ihema ni buhemere baanu nabaanumurisiwe itese na mashimane yawe munkanti (butesa) hekima yiiti nerisiba we mutima. 10Ienda buûmbu wakongerwa na mukota mwimukoko mesha kabisa mubute byuma munkanti ne murimo wakoma ôngo.11Bumakocherwa ne kaara kaâti himpi hashire maa ya bukakare bwae bushee ibese na muho yiiti ni ivumilie hiima na imowa. 12Tuninke nchimi kurimubake ungu wasingisanga twabese twashee chuunda cha mwaându mubataberi munkanti na chaaka.13Iwe watukutonga munkanti ne kaara ka mwirimya watuhamisha ni tukimisha munkanti ne bwaâme wa mwana wae washimwa nawe. 14Kumunda naye turini shukara kwitu nisasira ensambi situ.15Naiwe nti mushinga wa ôngo uungu ntiusungwange murishe mwana wae waroo mubeya baati 16Kwama bunduke munkanti naye bÏta biti byato umbwa imbi birimumbingu naambi biri muchuo bikai bimbibi sungwange naambi nti bisungwange na byamabundu ka bikaibya bwaami makoko bikai biiti bya umbwanga mwisha iwe na murina ritu. 17Na iwe ntikubu sondori na bikai biiti bya umbwanga munse yae na mwiisha iwe byatingena.18Noongo muntwe wa mubi wabe senga kumunda na kanisa ( iramesa ) ungu wabesanga raroso mwibutwa, waroso mwituka munkanti naâmbi bakwi mwisha washee ibunduka wa busondo ri mubiti 19Kwabesanga munkanti naye byarisha nchimi bikindanywa bitii ubese. 20Na kuriiwe tushee irongana bikai bibiti kukwae na bya makiya buhoro munse ya nchama musalaba wae kuriwe kubanti bikai muchuo na mumbingu.21Baanu bushikwanga korekarekare na bubesenga murenda munkanti myanikiro yiinu mu mikorere yiinu yema wamaburiya hima baanu muano watu. 22Munkanti na mubiwa ngama muriikwa kwae ashingwe warishe baanu kubusondori nawe iimbi batakatifu imbi basira burema na usira ikererwa ( kulaumika ) 23iina mudumu munkanti isiisimiro isimira bama bikwa kwiyu ye musingi ni simana yasi niima muri ba butubundurwa kore na mwinyihiro la mwasi mutameringi ya rukiranga inji ya hubiriwa munkanti na mbi bya korwanga na ôngo buti hano kusansi ya mumbingu naani pauro banikiyanga mukori wayé.24Mwaano matuke na kokoma munkanti ne minubo yaâni mwisha niime nanase kora munkanti na mubi wani injoya riruka mumirima ya kirisitu mwishingwa ramubi wae ngi myumba ya ôngo ( irameso ) yae. 25Naani namakiyerwa mukoriwae buumbo buumbo, bisemya nikiri ba ôngo ya ninkwanga mwaruko yiinu mukori kinwa cha ôngo, 26Ndaama ya biswanga itukire kare na waanda biiti iina runotu y mashe'erwa mubatakatifu baye, 27kuri ôngo washimwanga iyo bororwa butumba wa bùkakare wa ndama yino munkanti beye bachuo munkanti na kirisitu kumunda naye munyihiro wa bukakare.28Twa muninkanga kinwa cha ôngo twa muhana kiramwe ya na inisheya kiramweya na myanikiri yiiti, mwisha tushee irisha kira mweya mutimitifu munkanti na kirisitu. 29Echashisana na kuinubta na mahundisana na maamungerero yikiya murimo kukwaye ungu ukorange murimo kumunda na maa.

Chapter 2

1Bwisha nashima banu nsibe umbo buri ee juhudi yani nisinayo kuri banu na mu ajiri ya mbaba raidikia, na mbo ntibasangange ee mbaso yani mu mubi, 2Kuba baturizane ee mitima yabo bakumwame mu mashimane bashee ee butumba buti, 3Kumunda n nae azina za hekima ni iniba mba sabikwa.4Neba bumbo mwisha mwea wata butimi na binwa bi bashawishi. 5Nakira nabesenga kore mu mubi, ani nirihima ninu mu binwa bya mutima, nakomanga ni isunga e ihehera rinu na uaminifu na imani inu mu kirisitu.6Bushambo wapokerenga ôngo kirisitu yenu mukota busumbane buùmbo-buùmbo kumunda nae, 7Bumarierwa abasirwa ne msinji na iimba kumunda nae ni isimanywa mu imani ina bumbu wafundishwa banu mwendaree ni kuto maautumi .8Mukaenga kwatabi mwea wibutea banu mu mujuai wae busabusa na manko ae iati mu desturi se bea mu binwa bya kumbingu na nti kwa kirisitu. 9Musha kuriye urika usalama buti wa ôngo mu mubi.10Nabanu bumandindanya kuri iwe mu tohora nji yatangaronjwa na mine mu ikuto mubi wa nyama mu tohora ra kirisitu. 11Kurie muremona, mbumbo mu tohora yatokie rwanga na mine mu ikuto mubi wa nyama mu tohora ra kirisitu, 12Bu matawa hima nae mu ubatisa na monga burerekerwa hima nae na iaminiye maa ôngo ware mukuto mutoro .13Nabanumbi bubasenga bakwi mu makasa inu na angi imona mu mubi winu , bani bubakianga batakwi hima nae , wabese wa ma tusasira e bibi bitu biti. 14Wakianga wamarimya hati ya andikwanga iitusongere kuri e hukumu yae ya besenga na winini kukiti wakuto yo na imani ya ma misomari murihanga, wakianga wamakuto ne mamulaka washera tuto mu rihango; 15Mwisha mwea watabuhutu mii banu mu bio ao mumbi biomo ao mwisha e rutu rukiri ao e mweri wa saa ao uturwa inga .16Ebikai bya nti irumbirumbi na binwa bya kuja, rakini mubi wa kirisitu: 17Mwea wata butimi banu, zawabu sinu mu kuhicha mu mashima ne ae wisine ni iabundu , sa ntumwa mu kwiriamu usori sae na kwi tata busa mu wenge wae wa mubi.18ôngo wata kutucha e munte mu mubi wae nti usakirwange ni ikamanya hima mu sa nungo ne misi wamabanduke na maongezo a ôngo, 19Bwisha bumakwire hima na kirisitu mu binwa bya ulimwengu mushanki mwibika kwansi ya amuri bishe, iwe mu irika mu chuo.20Mwisha kuba bukwa hima ne kirisitu inu binwa bya urimwengu musanki bibika kwansi ne amuri buri ne bi barika mu sheria : 21Butingi, anga ionja, anga itinge! 22Ebinwa biti mbi rya biha muntambi ye ritumwa bumatucha e miseri ne mafundisho e bea? 23Ebinwa bibyo byasunchwa mbu biri na hekima mu iabudu mu mashimane abo bisine na mu unyenyekevu na mu itawara mubi mu isua , arakini ntiyafaa mu ishira e tamaa ye mubi.

Chapter 3

1Na bumbu kuti mumashukara insa na kirisitu, nambu musonde binwa mbi bya kwiyo, impi hari mukota, impi harikaye mu moombo kwa buime wa ôngo. 2Muriye mwanikiri iinu mu binwa bye kwiyo, na ti mwisha ne binwa bya hono hansi. 3Mwisha murekwa, ti iwingo bwinu tiwamabiswa kumunda na ôngo. 4Mutambi kirisitu, washukara na banu buùmbo-buùmbo museshikarayo ima naye mu utukufu waye.5Na buùmbo mushure e mwanikiri iinu mutchuuwo; e busimwa emikonsi, karawa keena, mwanikiri yeema, n'eriraha ienda kaherere etuhombo. 6Mwisha n'ebinwa mbiyo nebusubuke bwa ôngo weiya mwisha ne baana mbi tibalisimira. 7Na mukati nambo banu wendendanga banu, mu matu ekare , murerikere mu bikwa bimbyo. 8Ba buùmbo mukito ebinwa imbyo bibitii: 'busibuke, isibuka, 'bubi, n'kambao ne n'binwa bya n'kene mu muunu iine.9Anga ishindana ishukishuki mwiisha mumakungura e'mweya' ngu wekarekare ne' mikorere yaye, 10Munambara mweya mushaasha ungu wamaronjewa bushaasha washee weenge zarengekana ungu waremubumba. 11Hamo hasira muyanani wara muyuda, ibunduke mutende haba ifunda ibunduke mutende mwendendi haba mweya wabu sabusa, 'ntumwa ao' ngu uri na 'nbuhoro, rakini mukota uriya biiti kumunda n'e biiti.12Na'nbuùmbo mumabese n'bo ôngo kwi' hoheya, ifumiriya, 13Isakera n'isasirana kuba mweya urina weenge wisongere na wimbo wakianga mukota wabusasira nan'banu mukiye n'buùmbo n'buùmbo. 14Na wingi we n'binwa n'bin'bi bya mumbare mashimane nyie aminana arengekana.15N'en'buhero ye kirisitu , wiimbi kumunda niinu, mwiisha naye mun'bikirwa mumubii uma, na n'buumba muube n'beyaeishiima. 16Ekinwa kwa kirisitu kirike kumunda niine kwihiheya n'biitii, murihanana n'euhiho hehana itata nesandumbo sée kiini cha mitima musisimbire ôngo mu chuma mu mitima iinu. 17Na kiinsi kikayi an'ba mukira kinwa kukiye bin'biti mu riina ya mukota kirisito, muritata ôngo kuriye.18N'bamin a musimire n'babuume n'biinu muumbu warengeka kurii mukota . 19N'babuume washime wakari n'bàbo kiro mun'bunduke nan'bubi kurin'bo. 20E n'bana musimire iiso na n'sooko wiine n'bushe né n'binwa n'biiti mwiisha kinwa kino kwarengekana kuri mukota, 21N'batita ange shoosha é n'baana , n' biinu, wataruwinu mitima yaan'bo.22N'bakori, musimire en' bakakare n'biinu mu biinwa byie miibi nu n'biinwa n'bibiiti, ti mun'bukoon'bee we meen'so timwirikokoma n'beya ma ti n'emutima u'uma murisun'baa mukota. 23Mukira kikayi iinchi kironjange n'baanu, mukiye 'ncho mu mutima, kun(bo kuri mukota, ntii kuri u'beeya. 24Twama sin'bambu twase angirirayo kuri mukota bisabo mwandu, tukororenge mukota kirisitu. 25Mwiisha ukorange n'bii'nbi wasengiraye n'bii'nbi iimbi byakorangaye ,kusira kwiishima .

Chapter 4

1Bhahari bhurisie mbo bhakori mbobhari ne yiira ba barengeke mu risibha mbu baanu nabho muri ne muhani wiinu mu mbingu.2Bhuisimiké mu mahemo mukéreshe mu mikorere ye mukisa . 3Muntabinima muhemé mwisha bhaate ôngo waturindure erubhi mu kimwa chaé; tutiebhi naama ya kirisitu mwiisha wee nareminwa, 4Ashimbwa nishéé bhuri nani mukochii iebha.5Twendi muntesa kubhusondori nabhé bhari ambuka mu ikombora ntambi . 6Mweebhe winu iiti ibhesi ne rukisa kiroutu ironjwé ne mukwa musibhe isibha isako kira mweyo.7Tikiko munakitu mu nchimé ne mukori, werukota mwaminifu na mushimwa wari mu tita, wasebhushea bhaanu bhinwa byani bhibhiti . 8Uungo nakumutuma kukwinu mwisha ino ho mushee isibha hari situ, ne riibhumbabhumba e mitima iinu. 9Natuma na Onesine mwaminifu munakitu mushimwa uungo wiinu. wasibhushisha bhiitimbyo byetange ano.10Arisitariko ntucha yani uungo naminwanga nae wabhukéa, na Mariko inyantire we Baranaba , mwiisha we mukushee miréri ( kubha wiya kukwitu mumu pokére ); 11Na Yesu ungo ubikirange Jusuto nae wabhukéa bhari mukikundi chr bhaténdé na bhimaa mbo bhari kora nanii mwe ufarume wa ôngo , bheya ambo bhari nibhumbabhumba .12Epapafura wabhire mweya wa kukwinu, wa bhukéya, mukori wa Yesu kirisitu nti urekenge ikwana mwiisha bhaanu mu mahémo sae, mwiisha musinané murisibha nguru weeru bhubhutii wa ôngo. 13Mwiisha namushudie kubha wiitesa nguru mwiishe bha anu na mwiishe mbo bhari Kuraordikia na muumbo bhari ku Ierapoli. 14Ruka, minganga shuu, wabhukéa na Dema.1515 Nkéreanga bhanakitu bhari ku Raordikia na ku Ninufa na kanisa anko kari mu numba yaé. 16Entambi ebharuwa ano yase somwa munkanti niinu, mukiye ya somwé mu kanisa ka bheya bhaku Raordikia na bhusomé na bhaanu bhuùmbo-bhuùmbo mu bhore bhose bhuyeeré ku Raordikia. 17Mushishé Arikipe wakae nguru mu bhutumishi bhwa ninkwanga ze na tita ii wa hiniré ya .18Na bhukeya, ani Pauro,

1 Thessalonians

Chapter 1

1Paoro, na Sirivano, na Timoteo, mu nkumanano ya Ôngo ku Tesaronika kuri Ôngo tita na musike wae Yesu kirisito mukota: muksa ne buhoro burike ninu!2Twa tata Ôngo matu iati mu mukisa wa banu bibati, twa butiko mu mahemo itu, 3Tu bukumbukange na anga ireke mu murimo we risimira, murimo winu we mashimane, ne risimirwa mu mwinyihiro wa mukota Yesu kirisito, kubusondori na Ôngo tita witu.4Tusi, munakitu mushimwa wa Ôngo murirondorwa rinu, 5E knwa chitu cha Ôngo nti cheyanga kukinu mu rieba hô........................................................................................6Na bunu bisine, bubesanga basianyi bitu na mbi ba mukota; ni ishee e binwa munkanti ne minubo mingi, hima ne makokome a mutima mutaberi; 7Nakiro bubesanga buri e beya bati basimire e kinwa cha Ôngo, mu Makedonia na mu Akaya.8Nakiro ho, e kinwa cha mukota cha serekana ku kinu na ku Makedonia, na ku Akaya, ira erisi binwa rinu risiwe na Ôngo kukuti, na mbu watamukia twebe kinwa. 9Musha batura e mwasi witu, na buni wakimenga bate kwihi ninu, na buni wa bindukanga banu kwa Ôngo, mu isia e tuhombo, mu ikorere Ôngo ngu urio na wa e riira. 10Ni irindire musike wae ituka mu mbingu, wafukanga mu bakwi, Yesu ungo wasetukutoyo mu bibi rya sejayo.
Chapter 2

1Baanu kisine, banakinu murija kukinu tikwa bese nakuba naijibu. 2Murinuba ne ripata ekikai cha Firipo, musibe mbu turina akiba kuri Ôngo murieba emyasi wakonda wa Ôngo munkati ne bita.3Mwisha emahano ritu tiariho, mwisha eikosa, manko, na kuibisa. 4Iina Ôngo waturonjanga ra hunda murituninka emwasi wa koma, na twebange, nti irire beya, irakini kuri Ôngo, ungu usondange ee mitima yiitu.5Kusira, mwisha tita kewsa turinabe bya kwipendesa buri bosi baanu, ne binwa bya kwiyo kwiyo eribisa ebuinini Ôngo ngi shuuda. 6Na titakeasa itatirwa ingi atukange kuri beya na kuri baanu na kuri baampe, ntambi ya kwesa turikire ne myomba buri ntumwa ba kirisito.7Iina, twebesire beya bahehera munkati niinu buri murangi ungu urangange baana baye kesine, 8Ata buumbu, turi na mbusha niinu, twa kusunga ngowa ibuninka baanu, timwasi wa koma wa Ôngo ina emitima yiitu nayo, mwisha mumabese bashimwa biitu. 9Mwisha mukandirange bana kinu eminumbo yiitu ne murimo yiitu na tukurange mutu na mumwishi mwisha twa nubyanga mweya mubaanu, twa buninka mwasi ya koma kuri baanu.10Oongo shuhuda, na Ôngo umbu twa rerika munkati na baanu mbi muamini mu kiraya ne reiira na kutabesi raumu. 11Imbo ngusi baanu ungu twakwesa tuhanange kira mweya munkanti niinu, kuba tita uhanange baana beye iwe kesine. 12Mwendi mumwendere wa koma Ôngo ungu ukubikirange murike mumashimane ne bukakare ne ritatwa rae.13Ashigwa muunchi turi ne mukisa kuri Ôngo, angi isiya mwisha ntambi yakukiya umupokere e kinwa cha Ôngo, ina kurikire baanu kukitu, rakupokere baanu nti kinwa ra beya, iina, mburi kinwa cha Ôngo we iira, ikianga murimo kumunda niitu e baamini.14Mwisha banakinu bari munkumanano ra Ôngo, mumbi bari kwa Yesu kirisito kumunda na Yuda, mwisha na baanu mureshee eminumbo iingo, mubeya be chuo binikesine imbi baku sheirwa kwa ba yuda. 15Ne ba Yuda ngi bareshura mukota Yesu ne basheirwanga ni turikitanya mwisha ntibashima Ôngo, nti barongananga ne beya baati. 16Esantuma sa Ôngo iyemba ne bapakani batakochi iokorewa mwisha bakiye nsambi sabo kirotu: ina erisibuka ramaiya hende.17Kuri baate, baana kitu, ntambi irisiana niinu, timubinduke na mumbi kusira tu mutima, ntwakewreka nguru isunga boonso siinu na mbusha ikiri nko erikusunga iina tukwesa tusondange kukwinu, 18Ani Paoro, neeta haroso na meta ambi ina umushumbu wa tuhangire. 19Mwisha emunyihiro witu, na ngowa iitu ne kiraya riitu ra ngoya ne kwitata inkii? ntibaanu, kubusondori na mukota witu Yesu ntambi rase iya we? 20Narisiya, baanu-mbi ekiraya situ na ngowa situ.
Chapter 3

1Mwisha buno, kuba tusira tu ikocha ivumirie, twa kusunga shuu isierwamunkanti na ku Atene bate kisine; 2Twarebeka Timoteo, munakitu na ntumwa ya Ôngo muritura mwasi wa kirisito, isimana baanu, na ibadirisha baanu mu mwasi wa binwa bya isimira riinu; 3Mweya watasubahi e minubo ino; mwisha baanu bisine mosi mbu twamabikwa mwisha e binwa bino.4Mwisha e matu ingo abesenga bate nkoku kinu, twabushshanga baanu raroso umbu twa seshee minubo; umbu wasanga bio, na baanu musi. 5Mwisha buno ani, mumatu ingi abesanga, ntakochi ifumirie tu, nareranga mweya nisibe isiba isimira riinu, ungu watakochi ibutima, wabutime baanu, ne minubo yabo ya murimo ya bunduke isira mufa.6Mwisha entambi Timoteo wakianga weya kukitu murituka kukinu, waturishie baate mwasi(binwa) wa karamo kitu, ne mashimane inu, na riiba mbu musetukumbukayo, mu mashimane itusunga bate na bate ibusunga.7Mwisha buno, munakitu, twakushima mu myasi iinu mu inuba riinu riiti na minubo iinu, mwisha nee isimirana;8Mwisha buno, twarika murisimana shushu kuri Mukota. 9mwishe twatati Ôngo buni? twamu muuwa oongo inti mwisha baanu musangowa siiti, insi satuhuraisha kuri Ôngo witu; 10Mutu na mu mwishi tuhemange ngrungru tushei isunga e mbaso sinu, muritunganya imbi bya rukwa muritunganya wenge witu.11Mwisha Ôngo, tita witu, na mukota witu Yesu kirisito watushee ense yitu tuye kuri baanu; 12N mukota wabuongeee baanu na ibuzidisha munkanti ne mashimane, baanu na baanu, na kuri beya bibati, bate bisine kuri baanu. 13Washei isimanya mitima iinu, tutaraumiki kuri utakatifu mumakako na Ôngo tita witu, mutabi ye riya raye mukota witu Yesu ima ne watakatifu bae baati.
Chapter 4

1Mubyasiya, basike bitu, mushe babuhananga murikwitinge niirire kuri Ôngo, nge byasekiya baanu, tubuhemange, mukurukire mukota Yesu mure enda(tembeya) kubusondori. 2Baanu mosi, kuri, mwishe baanu mosi byaburenga baate kuri mukota Yesu.3Byahuma Ôngo, kwitowa, ngi itakasika kwinu, ngerisia e busingirani; 4Kira mweya wasibe iranga e mubi waye kurireke e biibi ne heshima, 5Nti mwikiria mubusingirani, bukianga bumbi tibosi e kinwa cha Ôngo; 6E mweya kiro watima munachabo mu kinwa kino bwishe Ôngo utuwishanga mukitiki inki chakora oongo kibu, buumbu bwatukubushisha mu reroso(risindu) narishuudia.7Mmwisha Ôngo nti watubikiranga ne busorosoro, ina muritakasika. 8Ungu watina nti watina mweya, ina Ôngo, ungu watuninkanga e mutima mutaberi.9Bushe ne mashimane, nti twaraa utuandikire, mwishe baate kisine twahanwanga na Ôngo murishimana baate bisine na bisine, 10Na tukiange buno kiri banakitu-mbi bari kuti ku Makedonia, ina tubuhemange, basike bitu, murike kirotu murishimana, 11Na mubesi bibebera, murikora binu baanu kisine, mumine iinu, bwabureranga baate, 12Bwishe mwendi murikwibo beya mu biimbi bari e kubutara, bushe mutabesi bikongabo(mweya).13Nti twashima, musikiitu, tutwashima murukire e myasi ya biimbi bikinde, angi bese muribiimbi basira tu minyihiro. 14Ina, kuti tisimbo Yesu wakwanga nifuka, tosimbo Ôngo wakuruchi biimbi wakwanga munse yaYesu. 15Musunge, mwishe tubushishange baanu mu kinwa cha mukota; baatembi turiho(tukiriho), na biimbi basiya mupaka erikuruka ra mukota, twata tangiriiô biimbi ba kwire.16Mwishe Ôngo kwisine, ngi wahitii ituka mumbingu, ne murenge mukiri we bamaraika, murirukira e kahanda ka Ôngo, kahita mumbingu, na biimbi bakwanga nti bari mukinwa cha kirisito basefukayo beeroso. 17Na baate, biimbi turiho, tokii naye mumbingu, murikumana na mukota mu mawingu, na twariki naye kirito. 18Mubongane baanu bisine na bisine mukinwa kino.
Chapter 5

1Itukana ne matu, na muranga, baanu busira tu ntambi si burebeka mitiro; banu banakitu. 2Mwisha banu, kisine mwosimbu, ee matu a mukota asejayo buri mwibi mutu. 3Matu ngi asikiayo bebambu, buhoro, na karamo! bubisha wa Jerebo mu kantambi kiima, buri waye wa mumina ngu usondange ibuta mwana.4Baanu bana kitu, nti banu muri tu mumwirimya, mwisha undo uturubuyere buri mwiibi. 5Baanu bibati, bana ba chaka, na bana ba matu. baanu nti bana ba mutu na kindi. 6Anga ienda toro buri baampe, iina tukereshe, na irika na erumbirumbi. 7Mwisha mbi , bendange toro, bendanga toro mutu.8Baate imbi twarika mu mwishi, turike na kirumbirumbi na nti twambera mu bukuba witu imani; na bunakima bwisomeka na shabaya mwinyihiro wa wokovu. 9Mwisha Ôngo nti watubika, na busubuke, iina tushei wokovu kuri mukota Yesu kirisito. 10Ungu wa kwanga mwisha baate, na kiro twa kae ao twende toro; turike hiima naye. 11Muriane mutima, na ihimbana, kira mweya munachabo umbu bukianga ho baanu.12Twabuhema, baana kitu, musibe mbi banubange nguru munkanti niinu, na ibusimane baanu mu riina ra mukota, na ibuonya baanu. 13Na mubaninke heshima na mashimane, mwisha ee murimo wabo, mukiri na karamo munkati niinu. 14Twabuhema tu, banakitu, musubukie mbi, barika mu hari bubisha, ria bo mutima, mwisha baruhwa musaki mbi batetera, murike murindiro na bibati.15Mwirange, mweya ata kuruchi buubi na buumpe buubi; 16Iina busonde roti matu buhoro munkati niinu; 17Murike na bukokome. 18Musii kano mahemo.19Anga kurimya kano mutima mutaberi. 20Musungi kano busa imbi ba sheiwange(banabii). 21Iina yaribu kira kinwa, risia mbi bya koma. 22Muikuto mu kira buubi.23Ôngo wa buhoro wsine wa bushurure baanu, ne mibi yiinu ichugwe shu, anga raumu ntambi mwami witu Yesu kirisito wakurukeyo. 24Ingu wa kubikirange usira biibi na bubikira baanu, naye wasekia.25Banakitu mutuhemere. 26Bukeree banakitu bibati mubusu ya batakatifu. 27Na bufine baanu kuri mwami, baruwa ano asomwe kuri baana kitu bibati. 28Mukisa wa mwami witu Yesu kirisito urike munkati nii.

2 Thessalonians

Chapter 1

1Paoro, na Sirvano, na Timoteo, munyumba ya Ôngo ra Watesaronika mwe Ôngo titawitu na kwa mukota Yesu kirisito: 2Nge mukisa ne buhoro wambe niinu mwe rituka kuringa tita witu na kwa mukota Yesu kirisito!3Ukokwa itata Ô ngo kira utu mwisho niinu, banakitu, umbu bukokwange, mwisha irisimirwa rinu retanya nkuru, ne mashimane akira mweya kuri munachabo iye mingi, 4Na baate kisine twitatange mwishe baanu, munkati ne nyumba ya Ôngo, mwisha ne zaburi sinu ne isira rinu muminubo ya vumiriye baanu. 5Hino haransa ye hukumu ye riira ra Ôngo, mwishe musheye ibese biti bakomenwa mu waami wa Ôngo, mwisha naye muinuba.6Mwishe kino kinwa mu makako ya Ôngo, muributuya ee minubo biti babunduke baanu. 7Ne rituwa banu mbo munuba muruhuke hima niitu, mutabi mwerishewa kwa mukota Yesu ituka mu subingo hima na nyamuraire be kara kaye. 8Munkati ne kasha kasakane wa tuwa ikurushiye ibi ntibasi Ôngo, nabi tibatike se mwasi ya konda ya mukota witu Yesu kirisito.9Biimbi baninkwa maripizi baribishabisha hende, itucha mbo mu makako a Ôngo, na we utukufu we kaara(maa) kaye. 10Musatambi imbo sasichayo we itatwa muumbi batakatifu ne beya, ne rishangirire mwimbi bati basimira, mu matu ya Ôngo.11Mukiishi tubuhemereke baanu bati kira utu, mwishe Ôngo witu abuwanse baanu mu histahiri imbikirwa kwinu , siratimisa kira busha ya hunda ne kira murimo wi simira mu maa. Riina ra mukota witu Yesu ritatwe kumunda niinu, na baanu kumunda naye, itukana ne mukisa wa mukota witu na kiri mukota Yesu kirisito.
Chapter 2

1Mubyo bya kae beteshanga mukota witu Yesu kirisito ne ririka hma ritu hima nae, twaburemere e banakitu, 2Angi ifazaika tete mu mwanikiri iinu na anga itubatuba mu mutima na mu kinwa, umbo batukange byo kukitu, kwende e utu bure mukota rwamaja3Mwaya watabutimi baanu munse iiti, mwisha ndo utu rwatakujayo ina e bubi waja raroso. mwisa mweya na nsambi, musike wi riminirwa. 4Ungo usibiangena kwishea wisine kwiju ne biti wabikirwa mbu Ôngo hima na iabudiwa na irika mu nyumba ya Ôngo na kwisha wisine mbu iwe u Ôngo.5Nti bwanikirange mbu ntambi sarikanga hima niinu, na bushishanga baanu e binwa bino? 6Nino mpina baani busi honjo cha ribira wataci e nsori mu ntambi yaye. 7Mana e siri ye uwasi ne mpina ya koea nkashi, ira usibaya e ntambi sae sa rimina.8Entimbi ye biibi ya seridurwayo, himpo mukota Yesu wa sefuriayo ne buunu wae ni ibisha, mu ifunuriwa rija ee. 9Murija ra Ôngo rasebeseya mu maa a mushumbu hima na bishisharo bingi, orama ya bishisharo bya manko. 10Ne udanganyifu bwiti kurimbi barerima, mwisha batakupata mashimane ne riira mu ishingwa basoka.11Ashingwa Ôngo wa tumire bo ee maa irisia, kuba barisia e e manko. 12Kubambi bati nti barisia e riira, barimanga e biibi barindikirwe.............................................................13Kuri bate ,banakitu bashimwa na mukota, twa pashwa imushukuru Ôngo mwisha Ôngo waretuchakiwa itukire karekare bushee e karamuka mutima ne ririsi e iira. 14Mu binwa bimbyo wa babikiranga baanu mu mwasi witu wakoma. mwisha bushei e chaka cha mukota witu Yesu kirisito. 15Bwisha baanu, banakitu, musimane mu maa burisie e myomba a sheenga baanu, kuti mu binwa, kuti mu rwandiko.16E mukota witu Yesu kirisito na Ôngo tita witu ungu wasetushima nangu watuninkanga mu mukisa wae ne mwinyihiro wa mati ati ne matumaini akoma. 17Bebea e mitima inu na musimanyayo mu nkashi akoma na kira kinwa cha koma.
Chapter 3

1Murike, munkati, mutuhemere baate, mwisha ee kinwa cha mukota kienderee kubusondori ritatwe burimbuu irikire kumunda niitu. 2Tukomborewe munkati na beya mbi basira isimira, beema, mwisha ntibaati bari na mwinyihiro. 3Tita(Ôngo) witu usira biibi, iwei wasetusimanya, rituranga na ungu mushumbu.4Nabate twinyihire nkuba tita urikire kwiyo niitu, mukiye mbi twarehemerwa, 5Na tita ongsange e mitima iinu musunge burongu ya Ôngo, naambi barisianga kinwa cha kirisito.6Na bukungo, munakitu, mu riira ra mukota Yesu kirisito. 7Basi baanu besine muisiba iino mupashikiya muitubingwa: mwisha titwa renda mu butaratibu munkanti niinu. 8Titwarerisa biyo bya mweya bua; iina, mumunubo, na iteseka, naye twarekora utu na mu mwishi, nti twakunubya mweya uuma munkati niinu. 9Tubaa mbu tusira iira, tino twashima bwininga munkati niitu.10Ntambi twakubesenga kukwinu, tware buraa kinwa kino: kuba mweya watina ikia murimo, watarisi biyo. 11Mwisha twarukira waampe bendange munkanti niinu nti bari na mwenendo wa hunda, nti bakiange murimo nkeke, iina bibika mubinwa bya baampe. 12Iina twabushisha,ni buhanange munkati na Yesu kirisito, baronje murimo mwihehera(ibebera), na barisiba biyo byaabo bisine.13Iina baanu, munakitu, mutahi murironje chahunda. 14Kuba mweya tuurukirange kinwa biiti mu baruwa, ukae mweyangu, angi rika naee, wapate nkene. 15Iina angi mwansa kuba mushumba, iina mumuhanye kuba munakitu.16Tita wa burongu wesine abunduke e burongu utuwatina mukiranse! tita arike munkati niinu. 17Na kukeya, ani Paoro, muminwi kwesiine, inaii burongu munkati na baruwa; buumbu na kuandikere, 18Ee burongu wa tita witu Yesu kirisito ya bunduke na baanu bibaati.

1 Timothy

Chapter 1

1Paoro, mwituchwa wa yesu kirisito mumureri wa Ôngo na yesu kirisito ne munyihiro wiitu, 2Kwa Timote mwanani kurisimira: mumunyihiro ne mukisa mubuhuro,murininkwa na tita Ôngo na Yesu kirisito mukota wiitu!33Nikusubukiange muubi byakureranga ani, murienda rani ku Makedonia, nikuhemange irika ku Efeso, uhangirenga-bo bata hani baampe mahano ituka kuumpe 4 Uhangiranga-bo batirii mumahano na murwanda usira hende, irishange mahaka gasingwa emurimo uteendi kubusondori murisimira.5Bwishe ne myomba, ngeriira watuka mumutima wakonda, chahunda chahunda, isimira(imani) rakoma. 6Biima, bakuruke ebikai biibya, barimina muriebeba; 7Baashima babesi bakakare bemiyomba na batanga rukira byebange-bo na birisiange-bo. 8Twasera-mbu emiyomba ahunda muungu ukoreshange yo shuu.9Murisiba ishuu-mbu emiyomba tiyakorwa mumubiibi beriira, mwisha-mbu be bibi ne biibi batina emiyomba, ne bakori bansambi, biimbi tibosi ebinwa bya mukota ne bashuri, 10 Ne basingirani, ebashuma, ne bishuma beya, ne bashukishuki, nisere mubushukishuki, ne biti-bi tibyarengekana ne mahano a Ôngo, 11Kuba buumbo bebangwa mumahano murimutata Ôngo mutukufu waeye, murwandiko rwaninkanga ani.12Namutata uungu wanininkanga kaara kuri Yesu mukota wiitu, bushe wakunsunga muriira, 13Wandianga mumurimo , nabesanga mukambani, munubi, shebuume. mwisha nakusasirwa, akosi nikiange biibi tibyosi ani, mububi; 14Na mukisa wa mukota weta nguru, murisimira ne mashimane kuri Yesu kirisito.15Ekinwa kino cha rengeka, narakomenwa irisiwe ne beya bibaati, mwisha Yesu kirisito weiyanga muchuu muritukuto munzambi(biibi), aninge waroso. 16Mwisha-bo nasasirwa, Yesu kirisito wasungwanga waroso kumunda nani mukaramo kematu ati, iibi basemusimira basesheeyo karamo kamatu ati. 17Mwami wa matu ati, usiri ikwa, usiri isugwa,Ôngo kisine, watatwe ni imoirwa, mumatu ati! Amen!18Emureri uunu, Timoteo, mwanani, mwishe biibi byasugwanga kuri oongo, ituka ne binwa-byo ukwananga shûu, 19ne riranga murisimira iichi cha koma kirimunda. kiiki cha kumunda, biima bamarimina, barikitwanga bushe muribisha eriira. 20Munkati naabo Himeneo na Alesanduro nasiya-bo mimine ya mushumbu, bushe batifunse ikamba.
Chapter 2

1Bishe na bashisha kubusondori ne bikai biti, ikiya kasa mahemo mu beya bati. 2Mu babake naabo bati basimanyanga eriira kuba kuruma ne maisha abibira na ngo wema. 3Ibyo bya konda na ya hunda kubusondori na Ôngo mukota witu. 4Washima ebeya bati bakomborewe na basimbe e rirai.5Bisha kuri ho Ôngo uma na muhani uma munkati Ôngo na beya ngi Yesu kirisito. 6Bisha wisine warisianga ikwa mwisha ebeya bati. e ushuuda wakutongea mu ntambi wae. 7Ashigwanga na bunduke muhani na mwiminsa ne ba eriira ntangatima na risia ihane imbi nti bosi Ôngo mu riira.8Nashima beya baheme Ôngo mu fasii siti e mine kwiyu anga kisibu na mwanikiri yema. 9Na bumbo amukia bamina bambara changi ya ribya e tunsinsino, batasuki e buteo batambari nyuma bya mate, tuchichibyama bya noro. 10Ina basiange e murimo wa konda, mwisha ininkwa bamina murimo wi korere Ôngo.11Ne bamina barukire e mahano na nti babebera. 12Hina ne kwihicha kwansi na babume. Ntinanika mumina ruhusa rwi hane abume ao risia bukakare abasurwa abume ira wa bebera.13Bisha mweya waroso wa ubwanga nti Adamu kuruma nampo Eva. 14Na nti Adamu ngi wabishanga ina Eva. 15Ina, baseo korewayo mu ibutwa re mwana, kuba wasesiayo mu mashimane hima ne mutima wa konda.
Chapter 3

1Kuti mweya usondange ibese Asikofu usondange murimo wa koma. 2amushigwa asikofu atarahumiki abuume wa mumina uuma, wa kipimo, uri na bwenge, mweya wihehera, mweya wa shima mbeeni, muhani wa koma. 3Wate besi mweya wishima mau, nti mukwani, ira wabinduke mweya ya kwihicha, wa hehera, nti mubangani, watabesi mweya wa tamaa.4Wasibe isimanire nyumba yaye iyekisiine, iheheya ebaana baye. 5Mweya kama wahundwa nyumba yae na tendeke nyumba ya Ôngo...............................................................6Wata besi mwaminifu mushasha, mwisha watakimi mutukunda twa mushumbu. 7Wa erweshu nambi ba butara, mwisha watatingirwi na mashukishuki a mushumbu.8E tuhungu bapashi ibunduka na yiira, kore na mukore yeema batoomo mau miingi, na nti mukanakana mu behe mwema. 9Muriranga e naama risimira, kinwa nkiri kumunda chakoma. 10Nambi bapime-mbo; kuruma na mpo bakiye murimo na batafinwi.11Bamina babesi beya ba kwihicha, nti beberi ba manko, babinduke na kipimo, baminifu mu binwa biiti. 12E tuhungu babesi na kira mweya na mumina uuma, ni ongoza baana na-mbo ne nyumba saabo. 13Mwishambi bakorange-shuu emurimo bininka mukonga wa konda, na naani nkiri mu imani wa Yesu kirisito.14E binwa-mbi bya kwandikire-mbo, na shima iiya kuri Ôngo teete. 15Ina namasiya usibanga-mbo ikora kumunda-shu kumunda na nkumanano na yumba ya Ôngo ungu urikwiyo.16Na anga kooha naama ya utawa nkiri: Ôngo wa sugwa munkanti ne biibi, baanswa yiira na mumutima, yiira mumutima, basugwa na banyamuraire, wa hubiringa muuchuwo, wasibwa muuchuyo na batarishwa muritatwa. Kusira isubaha, siri ye utawangiru: emutima mutaberi nti wasugwanga mumbi wapare.
Chapter 4

1Muntambi sa kwende, mutima mutaberi wemba: mbakeke wasisiyayo usimira mitima ya manko manko ya bashumbu; 2Bembange bushukishuki wa manko mwikwibisa, washikwa mu kasha mwisha kumunda bekwesine;3Batimisha beya ibingana, na batinisha beya batine imbyo byari umba Ôngo, ipokere ni tata imbi baresimira e iira, 4 Mwisha biiti bihuumba Ôngo bya hunda na kusira inchi cha mutairwa mwisha tutinge-mbyo na mukisa wa Ôngo, 5Mwisha biiti-mbi bya takasa mu kinwa cha Ôngo na murihema.6Umasubukiya imbi binwa kuri bana kitu, usebesa mukori wa koma wa Yesu kirisito, ungu wariswa mu binwa bya imani. 7Subaha mushumo ya busabusa ya bamina nansi ya bakungu babamina. 8Mwisha ishee kaara ka mubiiti faida, nkeke iina e butawa bwa faa mu binwa biit, mwisha ne ndaani ye karamo karunotu na anki kaseyayo.9Kinwa chino nge uwaminufu na cha komena urisiwa na bibati. 10Mwisha twa korange na tu kwange mwisha twariya munyhiro wa Ôngo ungu uriyo, munanu ya beya baati basi Ôngo.11Binwa bino rebeka-byo na bi bihanwe(fundishiwe). 12Mweya wataonere usike wambe rakini wabunduke mufano kwa beya basira buubi mu binwa na mwenendo na mumashimane na murisimira na usafi. 13Asekiayo na bucha, rikampo murisoma, murihana ni fundisha.14Anga isiya matabishi yaa-mbe, chaningwa na Ôngo ashigwanga nareirwa mine na bakungu, 15Anikira binwa bino, urike kuruma mu bino binwa bino, mwisha maendereo yambe usugwe na beya bibaati. 16Uwisunge oongo kwisine na mumahano ya mbe; siya munkati na binwa bino; mwiha murikia e binwa mbi, ngashigwa na rika kwisine na mbi base ndikire.
Chapter 5

1Angi kubanya mukungu, ina umutinge mwisha ne misike buri munakinu, 2Bakungu ba bamina buri nsoko; naambi biisi buri banakitu, ne buswafi buuti................................................................................3Muhemiya mushumbakari wa hiira hiira. 4Kuba mushumbakari uri na baana na basiku, bihane kasa bekisiine mu nyumba yabo, na bakurishi babuti baabo injo baresheyebyo kuribo: mwisha-bi bya konda kuri Ôngo.5Ungu mushumbakari wa iira nangu waresierwa wesiine, wabika munyihiro kuri Ôngo, warikere ihema Ôngo buutu na mumwiishi. 6Ina ango warika musangowa mukwi na ukiri ushere.7Ushishe-bo bino binwa batabunduke na raumu, 8Nkuba mweya tiwaranga-bi bunyumba byaye kisiine, watuna imani naye warenga muubi.9Mushumbakari uti watakochi iandikwa kuba wata menesha mwaaka makumi mutuba(60 ans), kuba wabesenga mumina wa abuume uuma. 10Washuhudiwe mumurimo wakomda waabe washuchanga mwaana, wabese washima bendendi, washuwe miindi ya batakatifu, wasake-mbi tibikocha, watuche mirimo ya koma.11Kuba mushumbakari ikiri musike angi mwandika kuba etamaa ya semutucha kuri kirisito, washima ibingwa. 12Naabo basehukumiwa mwisha basiya kirapo cha roso. 13Itukana na bya wafundishwe ibe beya babushu, bitimbatimbange munyumba mu niipe, iira babushukishuki, beya ba katere mu binwa bya baampe beya, beebange binwa ti bya rengekana.14Nashima baanu bashumbakari mukiri basike mubingane, mubute baana, murange siinu angi ninka mushumbu ntambi niima. 15Mwisha baampe bama binduka babungura mushumbi. 16Kba abuume na mumina bakirisito, unabashumbakari aabasake, nyumba ya tita yataruki kikayi, mwisha basekiya-mbi bashumbakari ba iira iira.17Bakungu bapashwi inikwa heshima meta-mbi iimbi barenumba nguru mukinwa cha mafundisho. 18Mwisha emitiro: angi mina buuno bya nkambu muntambi ya nyanta engano, na mukori wenerwa emushahara waye.19Angi risiya emashitaki, musha bakungu, kuba tikuri ushuuda wa beya bambii au bashatu. 20Imbi bakiya nsambi mufine munkanti na baampe beya, mwisha baampe naabo bakwe booba.21Nakuraa kwa Ôngo, na kwambere ya Yesu kirisito na kwa nyamuraire wa rondorwa uronje kino anga upendereo. 22Angiriya miine tete kuri mweya, anga kwiriya munsambi sa beene, Ôngo wesiine wibike wahunda.23Angi endereya iomo ho mecha, ina omo divayi nkenke mu fia ya mumbi yabe. 24Nsmbi sa beya biingi sa sungwa ata tinesi sa hukumiwa na baampe nsambi sambo sabaatucha. 25Na bumbobumbo emurimo bya huunda yasungwe, naambi ibatangasungwa batakochi isungwa.

Chapter 6

1Bakobe bibati kumbo ne momba na bukobe baanse e mukakare waabo heshima iiti mwiaha riina ra Ôngo ne mahano ita atkabwi. 2Nambi bari na bakakare baaminifu, batasungi-bo busabusa, mwisha nabo banakitu; iina bakore iyetere bampee, binwa bino mafundisho na mahano; fundisha-bo na bakiembo.3Kuba mweya wa mafundisho ampe mafundisho na nti wa risia bini binwa bya iira bye mubake witu Yesu kirisito, na mafundisho. 4Ngi asusana na butawa, wisunga, nae nti usi kinwa, iina wasusena na mukoni mwisha ne mashisha na buhaka bwa binwa. 5Iyetere byo binwa, kwansatu chaanga na mbangu, na nkambao, na mihaki yeema.6Iina butawa, hima na ngowa faida nkiri. 7Mwisha, nti twarishanga kikai hano haansi muririka tutakochi ituka na kikai. 8Na twamashee-bio na nchangi, tushime.9Imbi bashima busoki, bahunge mu tuteo twa mushumbu, na mayaribu na tamaa niingi siruka weenge, sikimiange muirimina. 10Mwisha kitina kiima cha buubi bubuti nti ishima behe, bingi mwisha ishima-to nguru bamabinduka, ituka mu imani, na kwirishie myanikiri miingi.11Kuri oongo mweya wa Ôngo beka bini binwa na usonde ne rihika, utawa, imani, mashimane, ufumirifuna kwi hemea. 12Kwana bita bya koma, bya imani, rande mu karamo ke matu ati, ikashigwa ubukirwa na utubu-shu kubusondori na beya biingi.13Na kurera mu makao a Ôngo, iwe iuninkange bikai bibiti karamo, na busondori na Yesu kirisito, iwashuhudianga kubusondori na Pontio Pirato; ichunga e myiomba. 14Nirika na anga bibi, nanga ifine, mupaka kwiya kwa Yesu kirisito.15Mwisha mungo matu ae bino bya se sheiwanya wisine mukota, mwami wa bamé na mukota wa bakota. 16Iwe kisine watakochi ikwa, warika mu chaaka kitakochi iferwa mo;17Rera kuri-mbo batumba batasungi, na bakuto myanikiri kurimbo butumba, bushi kirange tete, barie myanirikiri kuri Ôngo, mwishe watuninka biiti bya koma. 18mwisha tukokome baronje bya konda, ba besi batumba murikora bya koma, barike tayari mwikuto bya behe byabo mubunakima na baampe. 19Na bibike katiri kamirwa mpi asuma, na batingane na kakamo ka iira.20Timote, ranga njo ndani ya bikirwa katiri mu ibunduka, ituka mu binwa bya busabusa-mbi bisira mahano, na buhaka wa mahano. 21Mubahaka we mahano eema, ngi mafundisho abima, mwisha bingi barisia isimika. mukisa urike niinu!

2 Timothy

Chapter 1

1Paoro, mutucha wa Yesu kirisito, mu mashimane Ôngo, na mundaani ne karamo kari mu Yesu kirisito, 2Kuri mwanani Timoteo ungu washima ani: mukisa ne musasiro na buhoro bitukange kwa Ôngo tita, na kuri kirisito Yesu mukota witu.3Ni tatange Ôngo, ungu ukorerengi ani na mumutima wa koma, ni kumbunge mutu na mu mwishi murehema rani, 4Na masubukia ee maro(minsori, biririo) aabe, nashima nguru ikusunga, nurise na ngowa, 5Na ma subukia erisimira rabe reriyiira, riri munkanti na baina kubaruisi.6Asigwa na kusubukia, musha ne matabishi a Ôngo ingi ashee nga oongo mu kaara ka mine yani. 7Mwisha nti watininka mutima wa booba, iina mutima waka na mashimane, mutima wa hekima.8Anga isunga nkene mu bushuuda wa mukota witu na kuti ani e muminwi wae. iima uvumirie e mnubo hima na mukota. 9Watukutanga watubikira mu murenge wakonda, nti mwisha e mikorere yitu, iina mwishe ne burengekani ne kusudi yae wisine ne burongu wae, twanikwanga kuri Yesu kirisito kubusondori ne matu a kare. 10Na runotu byarindurwa na byasugwa kuri rukombora, ungu wabishanga ee rikwa ni sheiwa karamo na buingo busira mwisho mu mwasi wa konde. 11Muritukana ne mwasi-ngu ngeasigwa nabunduke muhubiri, twumwa, muhani wambi nti bosi Ôngo.12Mwisha iwe asigwa na nuuba, ntina sunga nkene, mwishe nosingu na musimira, na nisi shushu-mbu wamumbika na chichaba ani kurie na mundo utu. 13Mumushumo ne mashimane nge natinge ebinwa biira ya Yesu kirisito. 14Ranga ee kikai cho chakoma kiri ku kwabe ne mutima mutaberi urukumunda niitu.15Oongo osi-mbu bari ku Asia bari nsiya, buri Figero na Hermogene. 16Ôngo wa wasasire-mbo imbi bamunyumba ya Onesiforo, mwisha (kukokoma), na mwisha nti wa ungu nkene mwishe ne miyororo. 17Wakianga waja ku Roma wa nsonda na mbusha na wansunga. 18Ôngo wamukasane wa muninke musasiro ee rootundo, nambu wankorenga we ku Efeso, Ôngo usimbyo muriira.
Chapter 2

1Ôngo mwanani isume mu neema njo iri Yesu kirisito. 2Ne binwa byo byakukia urukira kuri ani mu bushuuda we biingi bye binwa byo kurikire beya biingi bafundishwe.3Nuba hima nani buri sura wa Yesu kirisito. 4Kusira mukwani wa bita ungo wiria mu binwa bya chuo kino bisha washima e mweya wamuandikenga mu murimo wa kisura. 5Emumini watakocha isaba kuba nti wakukwana munse ya koma.6Emuhingi wa mahinga ngi nti washa e biyo. 7Rukira webange ani mwisha mukta wasekumika myanikiri ye bikai biiti.8Kumbuka Yesu kirisito wafufukanga ituka murikwa, 9Nani munkanti nabyo nasheenga mimbo ni iminwa mu matendo eema, ina e kinwa cha Ôngo. 10Kinwa kino ikinwa cha iira, mwishe na makwa nae nserika hotu na Yesu kirisito mumukisa wa kirotu.11Ebinwa bino biira: bisha tamakwahima nae, nge twariki hima nae; 12Kuba twamashee, twasesimayo hotu hima nae kuba turi hima na iwe nae waseturiayo hima. 13Kuba bate nti ta amini, iwe wasia usira e biibi, mwisha watakochi kwitune wisine.14Subukia bikai mu rirapa mbere ya Ôngo mu iwkia bukangisa wa binwa, ni iuzi mbo barukirange. 15Wisumya kwishea kuri Ôngo buri abume wa kwirirwa, na mukori watangasugwa na nkene ungu ufundishange shu kinwa cha Ôngo. anga irisia e binwa bya babi mwisha hende byo nti bya koma.16Amushigwa tusiane nambi binwa bisira mufa bisira nkumanano, mwesha base enderea nguru munse inji nti ya Ôngo, 17Ne kinwa chabo chasebeseyo buri kiharu, mu bimbi Imeneo na Fireto, 18Beya bakuruke bishe ne riira na baburambu e rifuka ramasira ieta, na babindura imani ya beya biingi.19Ira emusingji wa Ôngo wasimane, umabese ne muhuri uno, Ôngo usi imbi bae, na kira mweya utikone riina ra Ôngo wasie biibi. 20Ira mu nyumba nkiri kusira bikai bya oro na vya fesa ira bya miti na bya oto na bimpe bisira heshima. 21Kkuba e mweya witakatisha na bimbi wa seba kikai chi heshimiwa, wa ondorewa na wenea mu murimo wa Ôngo waronjwa mu kira murimo wahunda.22Beka e tamaa ya busike utuche eriira, ne risimira ne mashimane ne burongu, hima nambo babikiranga Ôngo mu mutima wakonda. 23Becha e ubishi wema bishe wa murisha changa.24Amushigwa mutumishi wa mukota watabi na changa wa pashwa irika na masikirisana ne beya baati, ifundisha-shu, na wabunduke na uvumirifu, 25Wapashwa itunganya e maadui mu isiba Ôngo ungu wasebaninka e wenge we riira, 26Na bashe tu e myanikiri yabo ne ritukatu mu tukunda twa muhumbu, wa minwanga nae, muikiya e burongu wae.
Chapter 3

1Usibange-mbu, erotu rwa hende rwasebundukeyo utu rwa suma. 2Ebeya base beseyo biishima, na bakanakana, bashe mitato, bashe muhayo, bashe nkambayo, imbi nti barukirange babuti babo, basira nchimi, nti bakoma, 3Batamutingirwa mo, tibosi isa sira, beibi bamanko, imbi nti bashima kwi bebea, basua, tibashima bya koma, 4Washukishuki, beya ba buume, kwisunga, mbi bashima ee chuo ikunduke Ôngo;5Biimbi bari na mishumo isubaha Ôngo, ii batuna ee maa aye, ikuto kuribo. 6Mwisha munkati nabo nge beya bakimengi mu marumba ambene, mwisha basheengi bamina basira wenge, imbi bari na mirio ya biibi, imbi batingirwa na tamaa singi. 7Bihananga mati iati, na batakochi ija kusiba ee riira.8Na kuba Yane, na Yambure bafunananga na Musa, na buubo buubo naabi bahundana e riira, beya ibi barebiha mu weenge wabo, bamatinwa mu binwa bye risimira. 9Iina basira ienderea, mwisha e butengi wabo basesheirwa mu butara mu beya bibati. umbu wabundukenga Ôngo ne beya biibo baabi.10Na oongo umatucha e mahano ani ne ruendo rani, ni sasa rani ne simira, na insinsime, na mashimane na saburi. 11Ini minubo ino nti na sunganga-yo ku Antiokikia, ha Ikonio na ku Ristra? ni minubo ino nti navumirie ani? na mukota wankito mu bibiti. 12Naambo bashima irika mumaisha erikorere Yesu kirisito baseshee yo minubo. 13Ne beya beema basua na mbi bashukishuki biriminyange na base riminyayo baampe.14Oongo, rika mu binwa bya hanwanga oongo, ni sadikishwa, umasimbanga ntinye nzo wakuhananga. 15Na isiba itukire mu waana wabe umasiba e mitiro ya Ôngo, ngi ya mukocha ikuninka weenge, na ushee wokovu murisimira kuri Yesu kirisito.16Erwandiko ruti rwanikwa mu maongozi a Ôngo, na renea mu mahano, na endere beya mwisha ee biibi byabo, ihanise, na mu mahano kuri ee riira; 17Mwisha e mweya wa Ôngo wa komena wabesi mweya wiira weswa mu kira kinwa cha konda.
Chapter 4

1Nakurera kwa mbere na onso,(kubusondori) kuri mwami Yesu kirisito, wasehukumu-mbi bario nambi bakwire, na murisugwa rae, na murisugwa mu wame wae. 2Hana kinwa, sisinya mukisa ntambi, suere ni bahanya mu buvumirivu buti ne mahano.3Mwisha ntambi saseja ee beya batakuvumirie tuyo mahano a sira; iina muritucha tamaa sabo bisine basinka-yo bahani babo bingi mwisha bari na mate ashuenge; 4Na basebundurayo ee mate abo ituka mu riira, na basebunduke mu hadisi sa manko(mishumo). 5Iina oongo, kae munkati ne binwa bibiti, fumiria e minubo kia nkashi yi tura mwasi wa koma wa Ôngo, kindanya e murimo wabe.6Mwisha ani natirwa mahuta, ne santambi sani sa bungurana. 7Na makwana bita shu, na mandi e rwendo rwani na machunga e risimira(imani), 8Kuruma nampo bama mubikire kiraya chi yira, mukota, mwami wi yira wase mpese-ndo utu, na nti anisine, iina beya bati nabo bareshima isugwa kukwae.9Pima ifaa ku kwani tété, 10Mwisha Dema wa kunsia, mwisha washima e chuo kino na wendayo na kuba ku Tesaronika; Kreske ku Garatia, Tito amenda ku Darimatia.11Ruka we kisine, uri nani hano. ringa Mariko muje banu babi; mwisha uri nani mufa. 12Na kutuma tikiko ku Efeso. 13Asekiayo ukuruka undishiengayo e rikoti rasianga ani ku Troa kwa Karipo, ne bitabo bya nsee.14Areksandere mwesi wankanga bubi, Ôngo wa se muripayo itukana nambi bya kiangae ee. 15Nongo bumbobumbo wikaienge mwisha wa fundanwa ne binwa bitu. 16Mu murimo wani wa roso kusira mweya warikanga kwihi nani, bibati bare ni sia, ntanswi kuribo.17Ôngo wa sima hima nani, wampese maa, bwishe e myasi yae irukirwe, murihehea ne shuo kikiti barukire: na tukanga mu bunu wa muna ntare(mbunga). 18Na Ôngo wa senkuto mu kira kikiti chema na indanga nambu waji ani mu makako waye: kurie e chaka kirike kuriwe . Amina.19Unkereanga Prisika na Akia, ne rubuto rwa Onisia. 20Erasito warikanga ku Korinto na Trofimo na musianga kuri Mireto mu koni. 21Pima ija mu matu a keme. Euburo wakukea, na Pude, na Rino, Krodia na bana chabo bibati iima. 22Mwami witu Yesu kirisito abese na mutima wabe. mukisa wa bese ninu.

Titus

Chapter 1

1Paoro, mukori wa Ôngo na mukori wa yesu kirisito murondorwa wa Ôngo mu mukisa ne mwendere. 2We munyihiro ungu usira hende, waniranga Ôngo. 3wisingwa mukinwa chentambi herihano, itukana na mbumbu bweba Ôngo mukombora.4Kuri Tito, mwanani mubutwa mu mukisa niima; uninkwe mukisa na buhoro kuri Ôngo tita na yesu kirisito mukombora witu! 5na kusiya ku Crete, muririya bimbi bya siya mumakako, na bikuhanange ani, na muririya kuri bampe murubunga,6Wa kumanwa nébeya-mbi basira mahano, bume wa mumina iima, ungu urina baâna basiri bibi, bimbi ntibaba songerengai mu busingirani. 7Rakongwa easikovu watabesi mweya, musamburi wa Ôngo, watebesi mweya; wisira, wa busibuke, wi kwana, wi omo mau;8Rakini wabunduke we beya bibati, mira wa beya barongu, basira kinwa, basira bibi, ba kwihichai, 9Minwâi, na kinwa cha Ôngo cha mahano.10Kuri, mumakako nitu batende, bahaka, bashuri..., 11minai ebûuno, bushe bariminyange eruanda, ne mahana iriminya.12Uma mubo, emusheirwa wabo, weba:Cretois muhuswa wa nyama. 13Ntiweba manko, ngyasigwa tweba-mbu ukahengii na wasimana, urina mukisa ingi isira bibi.14Nti urinabo mumyanikiri yema, ye beya............................15Biti bya hunda muungu wa hunda, rakini ungu wa hunda, wa hunda mu akiri na mubumbi byema na bya konda. 16Bakorange kinwa cha Ôngo, ina mumakako nabo bisiine, bushe bata kochi ikiya bikayi bya hundai.
Chapter 2

1Kuri Ôngo, shishe bwisha ebikahi imbi bya kaye emahani, 2Ebakungu bebe busha ne riira, ne bunduka, mukinwa ne kwiriya, mu imani, muririndira.3Shisha ebakungu mbe bamina nabo basungwe kubutara e wingo we mutima. 4Murihane e bamina ibi mbakeke bakeke ishima eba bake baboo ne baana babo. 5Irikecha, irika mu numba na mikorere ya koma kuri bake babo, kuwa e kinwa cha Ôngo chatarimini.6Ishisha ne basike nabo babunduke na mihakire ya koma(mufano). 7Nakwishea oongo kisiine mumurimo wa koma, na inikwa mahano ahunda, 8Kinwa cha koma nti cheiya kwihi nacho , na kwende e mushumba waruka na nchi chema kukiireye.9Ishishwa ebakori bihichi kwasi ne mukakare wabo, mubikai na mahaka naye, 10Angi shuma, ira musheanga eriira ashibwe utatirew mumahano wa Ôngo,11Mwisha numa ya Ôngo, ebeya bibati bashima. 12Ya tuhana itaa e bibi na irika oongo usira kinwa na mweya, 13Muririnde mwinyihiro wa konda ne bukokome wa Ôngo ne mubake witu Yesu kirisito,14Wininkanga wesine kuri bate muritukuto biibi biiti, nitukiya beya bashasha imbi basira biibi kukwaye ina nhashi ya koma.15Eba ebikayi, ni hema, natinge byo na bukakare kwantambi-si mweya wa kuonere.
Chapter 3

1Nakukonga ubunduke na matendo ya hunda kuri bakakare, kwihicha mikira kinwa. 2Tikwihicha naa mweya, urike mubuhoro na bampe beya.3Mwisha bate twabesanga tusira bwenge, imbi batangi hicha, bariminanga, bashima bya muchuo ne ririka mu biibi, ibaawa ni baana baate na baampe.4Ina, nakiro erikoma ra Ôngo mukota witu ne mashimane ebaye asungwa, 5waritu kombora nti mwisha-mbi bya koranga baate mubukakare bwaye, mumurimbiko wa mutima mutabiri,6Watubanyienga biimgi itukana mu'unse ya yesu kirisito, 7bwishe, mumukisa waye, twabese, mumunyhiro, mushimwa mubuhingo bya hende.8Ekinwa kino kuri baampe, na shima weebe ekinwa kino, mubiimbi basimiranga Ôngo bakiye binwa bino...........................................9Kino cha hunda na kiri na muufa kuri babuume. ina mureki buhaka byeema, uwanda, ikwana bitakochi irisha kikai, ebuhaka-mbu bwasusana ne miomba, bwishe bisira mufa. 10Enda kore nabo, murishishwa eraroso ne remetabi,nge byarisha isiana. 11Umasiba emweya buri uuno wamabinduka, naaye wakiya bibi, wiitunja wisiiné.12nsekutumaiyo ku Artema ao (aba) kuTikiko, unkumananga ku Nikopori; bushe nge hashima irikaani mumatu ekeeme. 13Tinge shuu erwendo ra Zenasi, mukakare mumiomba na Aporo, nkosoranga-bo shuú, bataruki kikai.14Ebeya biitu bapashwa kwifunsa ikiya bikai bya hunda(bya koma) murisake byaraawa muubo, bushe batabeesi muubi batabutiyo byuuma.15Ebaati bari nani bakukeaa. unkereanga ibi batushima murisimira. mubeesi na mukisa banu baati.

Philemon

Chapter 1

1Paoro, muminwa wa yesus kirisito, na bana chabo, Timoteo na Firemoni, uno mwashimwa nguru na miira witu mumurimo, 2kwa mwisi wabo, Apia ku Arichipe, mutindiki witu wa bita, nkumanano. 3Mukisa na buhoro bwa Ôngo witu burike na banu murina ra yesu kirisito!4Nashishikanya mukisa muri Ôngo wani, nikukandirange mumahemo ani. 5Nakurukira mwasi weburongu bwabe nirisimira rabe, kuri yesu kirisito, na kuri mbibeya basira bibii; 6Nakonga enkumanano ya kore nkashi, murisiba kirakikai cha koma inchi kiri nabe cha koma. 7Netetwanga na bwingi bwa ngowa na mahehero mu burongu bwabe, mwisha kukwabe oongo munakitu , emutuma wambi basira bibi wabesenga wa hehera.8Ashigwa kukwabe Ôngo ebuhoro bwa andikwa shuushu, 9Muhoro wa bunakima hashigwanga twarebeka emahemo, Na muminwi we yesu kirisito witu10Nakutinge buri mwanani ungo na mubutanga mumurimo yani, Onesimo, 11Asanga usira mufa kukwabe, runotu iya urina mufa kuriongo nani. 12Nakurebeka e mubura mwani. 13Nani nashimanga warike kwihi, wakore mundikaro yani, mukiranga chemario mwisha emario murewandiko rwa Ôngo.14Ntimashima ikiya kinwa nantushisha, bushwa ebukome bwabe wata bundiki bwihemurwa ina bwisasa. 15Mwisha kino kinwa chashigwanga wikuto kuri ani, hashigwe umupokere mumatu ati. 16Ntiburi kahungu arakini wakunduke tu kahungu, oongo munakitu, mushimwa nguru nani na kuri oongo nguru, na mumubi ne mutima.17Nkuba untinge buri mirabe, mupokere buri kwesine. 18Nakira kinwa kibi chakukoreree, na kuba uri namwinda, riya bibiti murina rana. 19Ani Paoro, natira ino mutiro mu mwine yani siine, nase tuwaiyo, mwisha angibura-mbu niri na mwinda wabe kisiine. 20Narisiya, musikiitu, natinge-bye bange oongo, mu kinwa cha yesu kirisito.21Mwiansa mukuhiicha kwaye nasi bange -mbu ase ronja bya kunduke-mbi byebaani. 22Ino ntambi, nsondere nkambi, bushe nosi -mbu twasetata mukota mumahemo hinu.23Epaphras, mirani, wa minwanga nani murina ra yesu kirisito. 24Wa kukeya, na Mariko, na Aristarque, Demas, Ruka, bira bani ba murimo. 25Emukisa wa Yesu kirisito wabese hiima ne mutima wiinu.

Hebrews

Chapter 1

1ôngo, wabenga karikari na batita bituu itukana ne basheirwa itukana na nafasi niingi na'insi siingi, 2He'endi ematù ano weba niitu itukana ne mwaana, uungu wamubikanga buri mwâandu mubibiti, na tuu kuri ùungu wakiangâa echuo. 3Iwe-nge nguba ye buhime n'upeyi bwe'ebuingo bwae, wariya ne biiti mu myomba ye kaara kae, wamakiaishurura ensambi, warika mu mo'ombo wekwa bùume uungu we bukakare ekwiyo;4Wakiherwa moongo iteyana maraika, itukara neriina ranina ranikwae rwe'ekiraya irenga raboo. 5Bwisha washishanga maraika abesonga urikuni mumatùu hiati, oongo-nge mwaana nii, nama kubuta ? na kuba ani nakubese kuriwee tita, na iwe waabunduke kukwaani buri mwaana?6Warisha tùu entangi yae ya roso mushuo, weba na bamutate maraika bibati ba mumbingu kuri ôngo. 7Namumyasi ye ba maraika, webaa , wabindure eba maraika bae ma pepo ( bashungu ), ne'ensa ntumwa sae ubundura-boo mansense ye ka sha.8Rakini emya ye'mwâane, weba, kitumbi chabe chee bubake, ôngo, cha he'ende na he'ende; ne nkoma yabe ye bubake nti nkoma iingi iri na kaara. 9Umeeka hiira, uyokwa inenwa ; bùumbo ôngo, ôngo wake, wamakutira mafuta, mafuta iitata iteyana bâambe.10Na oongo mukota, itukire kare-kare unianga nguba muùchio, ne mbingu mikoreriye mine ya bée; 11Ebiiti bya seeta, rakini oongo iibese ho-hoo; ne bibii-mbi bise kurakura buri changi, 12Na kuba changi sekwikunya; na'ato sise bundurwa; rakini ngi uungo uungo, ne myaka yabe itasiriyoo.13Ngi bamaraika biimbi babesaka ba shishwange matu hiate, warika mumine yani ye kwa buume muri rindire nibike ebarenda babe kwansi ne'ebisando byabe? 14Ebibaati-mbi basira mutima wikora, batumwa kuri esantumwa sa ôngo biimbi basinikwa hiyo emwaandu wiishurukaraii?

Chapter 2

1Ngi bùunda bya ponshwa ikae biimbi birikirwange mwisha twamenda karukwa byôo.2Nangi buumbo, amubunduke ekinwacho chebwanga ne bamaraika abesanga nti rasimana, na kira ikosandi ni'itina rakushee maripizi iihira , 3na baate buni ! twaache irama buùni, na kama nti twaraire mu karamo kari-mbùu ? mukiichi chebangwa na biimbi barukiranga; 4ôngo naye watata naboo mubishushara biingi, na muribanya emitima mutaberi ùungu washururukara buumbu bwashimanga-we wisiine.5Mwisho nti wabikanga bamariaka kwansi mu bûumbi byaseiya, bùumbo tweba bwisha nae. 6Rakini mweya uma utuka kumbe washudia nueba; Emweya ngi nkii mwisha umukandiré? Ama mwaana wabeya mwisha umukai ( umusunge )?7Uma muronja muntambi nkeke mwansi ne maraiika, umumbarisha kiraya che bwine ni'imutarisha umubika kwiyo ne mirimo yéemine yabe. 8Umariya ebikayi bibiti kwansi ne miindi yae. mwisha murikindi ibika ebikai bibiti kwansi ne makako yae, nti wasianga ata kikai kima' anki kitakoshi ifundukana mumakako nae, rakinini nenki twasunga bikai bibiti nti bya bikwa kwansi nae.9Rakini twasunga yesu, wakorwanga ntambi nkeke kwansi ne bamaraika, mwasha ne minubo erikwa, wambarisha ekiraya che karamo ne heshima, mwisha ne karamo ka ôngo warone kwa mwisha ne mweya. 10Mwisha abisanga urishange baana biingi beiye mpaka mu karamo, byakianga iwe, mwisha nae, na mumaa(kaara) kae kae ebikai bibiti byarika, murikamirisha kiongosi mukakare cheriokorewa kwabo munse yeminubo.11Mwisha ùungu washuruka, na biimbo bashururukana bibati batuka hiima mwisha biimbi nti byakwa nkene muribikira banachabo, 12we'ebaa : Naahubiri eriina rabe kuri bana kitu; Munkanti nenyumba ya ôngo ( kanisa ) naa kusimbe ni'itata.1313 Na tùu : Nabika erimisira raani kumunda niinu. Na tùu : Sunga, ani nirikire hiima ne baana banikwanga aani na ôngo. 14Basi, mwisha ebaana mamashirii echama ne'emumbi, iwe kisiine bùumbo-bùumbo wa shirike buri-bâo, na munse erikwa washée ibishabisha ùungu akasi urine kaara kikwangi nyamurairi, 15Ni'iobora biimbi bibati baminwanga maisha yabo itii muri bese kahundu, murisubaha erikwa.16Mwisha muriira, nti waringa asiri ya ba maraika rakini watinge asiri ye kisasa cha Abrahamu. 17Bùumbo abesanga susanya ya bana chae mukinwa chae kikiti, washee ibese mukakare mukiri ùungu uri ne karamo na ùungu washururuka mu kinwa cha ôngo mwisha wakiye ikumanisha ensambi se beya. 18Na mwisha iwe kisiinewanubanga mumatu wayaribiwanga, wamukoshi isake biimbi bayariwaa.

Chapter 3

1Bùumbu, banakitubashururika, biimbi babese muribikirwa ra mumbingu, mwishishe nguru kuri entumwa ne mukakare mukiri wenkumano hiitu, yesu. 2Abesanga washururika kwae ùungo wamubikanga, buri musa nawe wabesanga, munkanti ne mgumba iiti ya ôngo. 3Mwisha huo ambisanga wakomenwa bwine irenga musa, buri-mbu iwe waronjanga nyumba iingi iri na heshima nguru irenga nyumba himpe. 4Mwisha kira nyumba ya ranjiwa na mweya; ina ùungo waronja ebikai bibiti nti ôngo.5Na musa muriira wabesanga washururika munkanti ne nyumba hiiti ya ôngo buri mukori ( kahungu ) ; 6Ina kirisito, buri mwaana, mu nyumba ya ôngo; bùumbu enyumba yae nti baate, kuba twiseke nguru kuri-we mupake heende.7Bùumbo, bwebange mutima mutima murenge wai, 8Kiro mubese na mtima ya suma, buri ntambi imbuka, ôotùu rwijaribiwa mukanti ne bwenu,9Hiimpo batita bitu banijaribianga, ba mpima, basunga mirorere yaani miaka makumi anye. 10Mukiicho nayogwanga ne kisasa choo, neeba matu iati nti beya warituka mumitima kare; nti bakusiba ense saani; 11Buri nakusere mubusubuke bwaani, batakoshi ikime muri kokoma raani.12Mukai, banakitu, kuba ubese uma wiinu ùungu uri ne mutima wasuma ùungu usira iamini ( irisiya ), muri kwitunja kuri ôngo. 13Rakini tondane matùu hiati, mwisha kira unu kuri baanu kiro wakime mukakunda kee nsambi muritimwa.14Mwisha twamabese banakima na kirisito, kuba twitingere nguru buri mwanso muriira. Rwiru mu kaara mpaka héende. 15Hiimpo byebwange, runoôtùu, kuba muurukira emurenge wae, kiro musumya emitima iinu, buri ntambi yerisubuka.16Mwisho nti banye basubukanja, mu ntambi ba rukiranga ? nti biimbi bibati batukanga kumisiri biimbi baongoswanga na musa? 17Na ntiinye ùungu wayogwanga naba mya'aka makuanye ? nti biimbi bakoranga biibi, bakwirenga mu bweru? 18Tena tùu nti inye uungu weserenga kuba bata kimuyo muri kokoma rae, ira biimbi ba koranga biibi? 19Basi twasunga kuba nti bakimenga mwisha nti basimiranga.

Chapter 4

1Basi, kukiri ahadi yerikime munkanti ne bwingo ( karamo ) kae, na tusubae, uma wiitu wasungwe nti marukwa. 2Mwisha ntiira, baate naabo twama hanwa emyasi ya hunda bùunda-bùumbo buri ibo. Rakini ekimwa kiicho cha hanwanga-bo nti chabesanga na mafaa kuribôo, mwisha nti chabesanga nirisimira kumunda naboo.3Mwisha baate-mbi twasimira, twaakimeiyo mu ngoa iinjo; kama buumbo webanga, kama buumbo bwasirenga âani mubusibuke bwani, bata kochi ikikime mu ngoa yani : 4Mwisha wamebaa otù rwiinda asi ndebe-mbu, ôngo waruhukanga ootùu rwinga irinda, wasiya mirimo yae hiiti; 5Ra hiimpi nahoo, weba, batakoshi ikime mungaa yani.6Basi, mwisha ekinwaankii kyamasiya kuba kuri beyaambi kasekime maumo, na biimbi ba hanwanga emwasi- nguu kare barukwanga ikime mwisha nti basi miranga, 7Wabika-tuu matu marebe, weba munkati na Daudi kisha nimpe tambi buuno, runotu ; buri bwibangwa itukire karekare, runotu, kububa muurukira mwenge wae, kiro musunga emitima iinu .8Mwisha kuba yashwa wabuninkanga imowa, kiro nti webenga iimpi ootu. 9Basi, kwama siya ootu rwinga ( sabato ) rwa beya ba ôngo. 10Mwisha ùungu wakukime musikokoma wae buri buumbo ôngo warikanga ishuu mumurimo yae. 11Basi, tukiye kâara mwisha tikimi murikokoma andôa, mwisha kuba mweya uuti kiro wakime mumishumo ao nti uungu wiiasi.12Mwisha kinwa cha ôngo siri kwiyo, natuu siri na kâara, na tuu rasua irenga upanga ushuranga bibati, na tuu richangi nii ikekera bitambu bye buingo bye mutima , ne bitambu ne mafuta arikima kumunda naye; na tena rasanguha isiba emyarikiri ne makundi ye mutima. 13Wara kusira kiinki chamubere nti chabisama kubusondori naye, rakini bikai bibiti bisingwange azarani mu meeso yae iwe uri ne meeso iitu.14Basi, kuba turi ne mukakare mukiri uungu wakimenga mumbingu, yesu, mwâana wa ôngo, na tutinge nguru emaungano iituu. 15Mwisha kusira mukakare mukiri uungu wamukoshi itinge ebwingo bwitu munkanti ne bikai bitu byeburombe, ina iwe waraji biwanga irengikana na bâate munkanti ne bikai bibiti, na nti wakoranga nsambi ( bibii ). 16Basi, tukenseri kuri ekitumbi cherisasi mu kaara, mwisha tunikwe isosi, mwisha tuushehe chumo itusake muntambi yeri kongo.

Chapter 5

1Mwisha kira mukakare mukiri uungo watukanga mu mweya mu mweya ama mumwaana we chama babikwa mwisho ne mwaana wechama munkanti ne biimbi bya kae ôngo, iri watoe matoreo ne zabihu mwisho ne nsambi ( bibii); 2wamukocha itingere-boo mukwiheheya kwa boo biimbi nti boosi na biimbi barimira, mwisha iwe kisune nae uri munkanti ne hari seburombe, 3Na kuba buumbo byamupasa; mwisha ne beya, buumbo-buumbo mwisha ne bwingo bwae iwe kisiine, itaa ( isaba) zabihu mwisha ne nsambi(nebibi).4Na kiro mweya iwe kisiine witingire eheshima'angi, ira uungu wabikirwanga na ôngo, buri horoni. 5Buundo-buumbo kirisitu naye nti watarishanga bwingo wae bese mukakari mukiri, rakini iwe ngi wamushushanga, ngi mwaana nii, ani runootu namutaa.6Buri bwebangae himpe fasi, iwengi mukakare we matu hiati ( wa hende ) muri mufawa merkizediki7Iwe, mumatuu iingo ye mubii wae, wasabire uungo, waakochi imuokowa ( imukuto) niimutinja munkanti nerikwa, murihema neririre nguru na biririya hiima , warukirwa buumbu akosi washururukaka kuri ôngo. 8Na, wabese nti mwaana, nufunswanga kwihicha munkanti ne minubo hiiti ya sheenga we;9Na iwe wabesa wama kurishiwa, wabese karamo kaheende ke beya bibatiimbi bamusimira; 10Kisha watikurwa na ôngo ibese mukakare mukiri mushumo wa nenkizedeki. 11ùungu turi na binwa biingi byerieba mwisha ne myasi yae, na byasuma ituraye mwisha mumabese batetera murirukira.12Mwisha, yapaswa ibese bahani, ( mwisha ntambi siingi sameeta), rashimwa muhanwe na mweya mahano ya rosoye binwa bya ôngo, na baanu akosi mukomenwa changi wara nti biyo byasuma. 13Mwisha kira mweya ukoreshange changinti osi nguru binwa biira, mwisha mwaana mkeke ( kabonsobonse ). 14Rakini ebiyo byasuma nti biyo bya bakakari, biimbi ebwenge bwabo, muritumwa, yazowiya isiba bya hundo na byema.

Chapter 6

1Bushabu twameleke muhono a yesu kirisito ntitachucha mupaka hende, tatachungi tu mehake ya likwa; na mwinyihilo kwa ôngo. 2Nemahano ye batiswa ao irumbikwa, na itielembo emine, ufuka yembeya, na malipizi je matuati ne matuati. 3Natasekiambo esekia ôngo wemba.4Natakoshi ikochokana kulimbi bakuchee chak, kulimbi bakurora ekaramo ka mumbingu na baburambo babese twima za mutuma mutaberi. 5Nampo barora ebongo bya ikinjua cha ôngo na maana ingi aseyay, 6Nampo bakira, ratakoshi ikochekana bakulushe tumbo munkati ni ira; hipo busho ntibakurusha tu emubake muliongo; nambi ya metambi je biingo wambo, nabamurocha wambezi kikayi chambo cha busheu na chauneno.7Nampo na mwenjihero ingi yeyanga na mbura inji ikengi mtambena tambi kunanada naye, najakutombyuma bya rengekana nampo murimo munkati ne chuo ao (oto), hipo bachee mukisa ituka kwe mubake 8Ina kwamanse ibuta meke ne minumbo, isira tu boongo kurimukeranga cherikwa na kerimutambi liherwa.9Nakiro byabese tushambange buno, ebirambani tucheleshiange na binyuo bya komana tubuchereshenge mubinywa bya komone bingwo bye karamo. 10Bushobu ôngo mwea wa manko watemba manko na mashimane oshee banu kule we ne nonpena mbani mukilimbani kokerenge imbi basila ôngo nenonpina mbanu mukili mbanu mutimukinge mbo.11Tashima ngulu kila una mubanu wecheye maana aye mungendero ya hende. 12mubese balombe, ina mubese mbeya belimumansa mucho elisimera na vumiria.13Hiho akuengo ôngo wanikana waniko Abrahimu erirayi wasele mu boongo we mweya ne wasele kwa ôngo nge mukakare kuri we. 14Wemba wasere, nqsekunika mukisa na nasekungerera embuto mingi. 15Munsecho Abrahamu wagarira ichi chakea ôngo ( wameiriranga ) wamurairanga kurume ne vumilie raye.16Hipo emwena wwe mweya wasele kuliye nge mukakale ilengembo. 17Hipo hakianga ôngo wemba washee mu iira mumbo barimungati naye washea musele. 18Wakiambo mbusho mbikayi mbibi byatakochi imbundurwa, bushobu ôngo atakoshi emba manko mbatembi twaribeke kule ye usondange tushie motumo mukili ne mwengihelo engu wabikure mungati ni tu.19Tuli nimwingiliho hueno na kwiseke mimitima yetu, ekwitoa kwitu kwakime kumuda munkanti na kuluma ye kapasia. 20Emukota Yesu wakeme kumunda mbili ngee ntumwa yesu wakianga wabundulwa embese mukakale mukili na matuati ne matuati ne mpompo kwa Malkizedeki.

Chapter 7

1Yambesanga mbuno Melkizedeki emwani wa salemu ntuma wa ôngo iliikwiyie, wakunana na Abrahamu na nti ukutukange kashura embani na wakansane bo. 2Abrahamu wamuninka emihango waloso e uti eketicho chaninkaye mulina la Melkezedeki bushobu elinando ngee mubake we riira namubake wa salemu bushaba iwe mubake wabuhoro. 3Usila tita, usila ina, usila mbibalimubuta, usila ntangilo na hende we na hasesia mubake matuati ne matuati bili mwana wa ôngo.4Hipoanikila mbuungu mweya umbulimweya mukili emukungu watu Abrahamu wamuninka mutema wakonda imbi bya kutongaye ekubita. 5Na muriira eluanda lwa warawi banikwa murimo we mbukokore mbabese na momba ye ikumanyanya 1/10 ituko mineye mbeya mulituka mumine ye bana babe Waesiraeri nambo batuka muluanda rwe mukungu Ibrahimu. 6Ina Melkizedeki wabesanga ntimuluanda lwa Balawi watenge ebusamba bya loso, wamukasane naye walikanga ni irai.7Hipo twabatinisha emweya mukeke naya wakukasane mwea. 8Hipo emweyangu wanikwe ebimbo sambo bye eluma iwe ukumi wasekwa utulima, ina mukipe kiywa kima ungu wakwangirira eluma rwa ukumi kuri Abrahamu wasetulwayo umbu ulima kalamo. 9Namutambicho ye mwebele, Lawi ungu wangiriranga eluma le likumi, na bumbo watuwa e luma mwelikumi kuri Ibrahimu . 10Busha Lawi wabesanga watuka mumagoti a Ibrahimu na mutambi Melkizedeki, wakumanana na Abrahamu.11Kuba elisisnywa lakochekana iyetele etwanywa( ebukungu wa Lawi ) na bumbo ekwanzi naye ebeya baangilila emyombo kwabesanga na mulao uni suma nguru kwe kuhani eumpe unguwataya ngulu kuluma na kilanga cha Melkizedekina kuluma ne mwanikili wa Aluni? 12Nabumbo ebukungu we kanisa wama bunduko, kusila tu momba nayo wabunduka.13Kuli uma ungu ebinywabi byeberwanga busha eluanda lupe lunda lebelwanga ituka laye kwatabesitu umpe mwea ungu wakolonga tu emullimo ienga we mazabahu. 14nangebembo emukoto watukile mukihu cha Yuda, lwando Musa watiko lo itukana na bakungu be makanisa.15Nambi byebelwanga mubutala iila buusha umpe makungu wa kanisa wagesaoyo mburi Melkizedeki. 16Emukungu mushasha nti u;a mumbi makungu babushanga unzi sisuzane ne mbuta ye maa ye buingo ingi ata koshi imbiha. 17Isho matilo yamatulilwa kuleye ôngop nge mukungu wematiati na matiati ilenga esantambi za Melkizedeki.18Busho elusanza ndu lwatangiranga balilo kumushi bushabu asenga lwatetela na ntiyarengekanatu. 19Nabumbo emiomba yatakiikayi, ebasanga kuli mwanikili ya koma, nambo singea kuri ôngo.20Ne myanikiri ino yakomo yakokoshi ye saa hasila nzererwa na mbumbo bampe bakungu be kanisa ntibalisele. 21Ina ôngo asele wemba busho na yesu, Ongo asele na watachi wabundula ewengewae Ongo nge mukungu we matuati ne matuati.22Busho na bumbo Yesu wea tu kichio chedani ya koma. 23Muriira, elikwa nti hangile ebakungu be kanisa ikola emulimo wa ôngo ematuati ne ematuati, na bumbo kwa besanga bakungu be kanisa uma buli umpe. 24Ina Yesu uliko ématuati, ubukungu waye watakashi ubundula.25Bushabu iwe wamubese mulongu na muilikilisha na elilwanya embi bikensea kuri ôngo iyeetele kuye, busho iwe walika shushu ni ihemelembo. 26Na bumbo emukungu wakomenywa kukwitu, usila mbibi, usila mucho, washululuka, walikwituko kuribise ezazambi, na wabasa ekweye naye uli mumbingu.27Na iwe twabesangabna milao, buri ebakungu bakakale, ikuto ebisambo kila ontu, itangila kuri ebibi byambo bisine. 28Mubyombo bangasinywa emebeya batetela ibense ebakungu bye makanisa, ebense kakungu bakakale, ina ekinwa che lisele ishi cheyanga kuluma ne mo myomba, ishi ya shimikanga emubake ungu walonganga mulongu ematuati ne matuati.

Chapter 8

1Ekenya chababate ngee kino; tubina na mukungu mukile ungu walikanga kwanzi ne mombo wakwabune we kitumbi cha ôngo mubingu. 2Iwe mufuku munkati ne watakatifu, mulihema leliila indi teekia emubake waliya nti mwea euti welikwa.3Bushambu kila mukungu ulipo muikuto kikanda cha mbehe; na bumbo lalengeka ilika na kikayi chikuto. 4Hipo mbuli kirisito kiekyiyu na chuyo iwe nti mukungu ililengango. imbese senge ulimusantambi wanikwanga ilengengana ne mwamba. 5Nitunganyila kikayi ishi ilikayo ne ne kilimilimi cha mubungu; wakianga Musa wahanyilwa na ôngo entambi njoo wasondanga elumba ehema KAYE ôngo wemba shamucho kila kikayi ituchana ne bisheshalo imbi byasheanga haba silwa ne lou.6Ina sasa emubake Yesu wanikwa mulimo wakoma busho iwe ngemulongani wendani ya koma, indi lwamalonjilwa ya koma. 7Hipo endani ya lonso lantambi la ikosa hipo hatambi na mwyanikili lisonda lendani ya metaambi.8Hipo akianga ôngo wasimba ebimbi bye mwea wemba, kaye ematu eya wemba emubanke. entambo ya shamucha aniye ndani ne numba ya ISRAELI , enumba ya Yuda. 9Ratabesiyo buli endani inyiya ya lonyanga anina bishe bambo ematu ekianga natingembo mumine ni sheambo kwatungambo muchuo cha ku MISRI. Bushombu tibatuchanga emwombo yani, nani ntina tuchanga tumbo, wemba emubake.10Bushambu lila ngendani yasekyani numba ya ISRAELI kuluma nemoto ingi eseyoyo; wemba emubake nasehoyo emwanikili yani mitima yambo. nasebese ôngo wombo, nambo basebesayo beja boni.11batananiyo kila mweya na mine, na kila mweya na munachambo, wemba musimbe emubake, napo ngesimwa ba nesimba, itukele emukeke mupako emukakale kulimbo. 12Hipo lasesheano elisasilwa mumikolele yambo iyi isila eliila. Napo batakandilatu esasambi zambo tu.13Muliemba mubushasha, kwamakiya endani laloso labese likili ngulu nalindo lwamatilwa ebese likili ngulu lilikishi na lilina.

Chapter 9

1Nahipo endani ya lonso labesanga na nyunda chemahano nachuo ne mohano. 2Bushambu munkati ne numba kwebesanga numba, endani inyi chekumbuka, abesanga ndikalo inyi chakululuka; na munkati ne ndikalo ebasanga kinara cha chakane kambosa inkike lichewa.3Nakuluma ne emulekani ungu wabanja enumba, abasanga ndikalo. 4Kwabesanga sinangogi lwa OR muli chikilemo emukungu, kwabesanga na sanduku lendani, lwebesanga lwamuba ni OR nalala, kumuda nalontikili ntengi ya OR, lilimbuli, efimbo ya Aruni inyi ya chukanga mubisu, nazo ebisai imbi bye makoyi, ingi bya kalekole. 5Na munkati ne kakumbu utukufu ya Maria ekirimirimi ijuu ne kitumbi cherisasi : na bumbo itabicho tatakuchi tu iyemba emwasi ye binwa bibye rima rima.6Nabumbo ebikayi binti byamaki bikwa, ebakungu embi beliila bamakime munyumba mulumbi lwakuluma lwenumba ikuto emwazi ya ôngo. 7Ina emukakale mukili ikime munyumba yemetambi husine ikime meta ambi mumwaka, napo anga ileke ikuto ebisambo kiliye wesine, na beja bibalinesasambi imbi balonyato bisine ntitibasasa.8Emutima mutambeli wabenge mbu ensenyiyapi inpi hachululuka ngulu ntinensi alundulwa nabumbo hipo hekitandalo chaloso likili lazinana. 9Kinonge ntangilo lwekilanga chematuano. bibiti ebisambo na malimbuko imbi bikutulwange, imbi bya tamucha ikinda ezasambi zangu uhemange. 10Byusha emyomba yenamna jemumbiho, ( bikayi byelelisa ni iyomo, nakwishuwa byindanda ) isizazibulanga mulitunganja lichacha.11Ina emubake weya buli mukungu mukili webinyo byakoma byaseyayo mukitalango enkili ishi ntiyolo yeyoyo, ietile ubukale ne bongo we ketalongo kikili ichi nti cholonjiango na mine ya mweya, hipo nti hano hansi nti haubwanga. 12Habesanga nti mu chama ya npene ne mwana we npene ina mu chama ya wezine Yesu wakimenga impi mubutuli ilenga mota lima mukila iima na isisinja mu ukombolwa lwitu lwa matuati ne matuati.13Ina muchama ya npene ne mikolele na mulihanga lwa mumonte yechana che npene imbi ntibishululisha batwenge na ôngo ne ikija emimbi yamba ya kinda. 14Umbu ntilakoma ngulu echamaya emukota Yesu eyetele umutima mutambeli we matuati webumbulanga wusine kusila ihakanyiwa na ôngo, ishuwa emyanikili intu emikolele intu inshi yema mulimukolele ôngo, ingu we matuati ingu ushele? 15Bushambu, emubake ntitumywa mulwandiko luchacha luno ngasimwa entubye ya siilwa iyolobwa lwaloso lwutuka munkati mubukombe lwesasambi sambo, mu munkati nebanti imbi bakikilwa ne ôngo banikwe ebisambo bye matuati ne matuati.16Mwisha endaani ye mwandu iri na maaho mutambi yerikwa: mwisha usira anga ne maa kekeke, kumba ungu ukiange io nkiri ushere. 17Mwisha nam'bu, indi raronso kuba tiratangirwanga iruka shama.18Mwisha hata kiicha cha roso nti sabesanga nti tikisira nchama. 19Mwisha etam'bi chi ya kianga Musa wama kinda ishisha ebeya kira mwomba kumba mwembe ngu wabiminwa, wakuto chama ya kam'bu na ya pene, ima na mecha na kitabara cha kishamashama na hisopo, wakimia e itongo risine nembeya bimbanti. 20Wemba, ino nge chama ndaani ye mwasi ishi ya siburwanga banu ya ôngo.21Na bumbo ekihu ne bikai bibinti bya ihemere wa mbure mbyo chama bumbo bumbo. 22Naelienyanya ne mwemba, busho kila kikayi, chashululuka muchama ntilalengena ilita chama kusila mu tambeli.23Na bumbo lalengekana ebikayi bya mumbingu bishuwele muchama iiro musambo byeza nyama, abushombo, ebikayi bya mumbingu bisine byakome nya ishulishya muchama mu bisambo imbibyakoma ngulu. 24Nambo emubake Yesu twakimenga impi twalengekana impi twatilinga mumene ichi ngehalingaye mubikayi impi hakoma: kuluma nanpo wakime mubingu wisine, nampo ulisasa mu makoko a ôngo busha bati.25Twakimenga nko ntibusha wakwikuto busambo bushawe kuliye . 26Nabumbo byabenga iila, byemubesanga lakomenya wawube ntambi zingi mu ntangilo ye chuo. Ina mutambi nima mutambi nima mupaka hende ishi ye sheanga ikute ezasambi ne bisabo byaye muhende.27Lalengekana kilamweya ikwa mutambi nakuluma nampo kuli ubansa. 28Na bumbo emubake Yesu naye ungu washianga mutambi mulikuto eza zambi zitu, wasezumwayo mutambi yemana ambi, nti busha elitimba eza zambi, ina mulisasilwa mumbi basilindilwa mumuho.

Chapter 10

1Mwisha kumba mwamba iimi cha ngi bya koda chambi bye sebundukeyo, amba ti baso yambo bisine, yatakoshi anga ne kakese mu uhembo isi simika nange mbo kira mwaka bubo, murisimika imbi bye yange. 2Kumba ti bubo, bamurekenge ituko nto; mwisha bi ba kokenge amba ihema) mwisha imbi ba kokenge bamakinda ishu rurwa kendo nima, kumba tibakusimba tu imbo bine bimbi? 3Alakini mwisha ne uhebo bubo ikandira e bimbi byambo mu kira mwaka. 4Mwisha tirarengekana mu chama kambu na npene murikito e bimbi.5Mwisha bumbo etambi si sa sesayeyo we mu chuo wemba eruhebo ne bisambo ti ukusimira nto alakini e mubibi ukubike wo yirayira ; 6ebisabio bye rikindaniasa, ne bisabo bye bimbi ti ukusi mirabyo. 7Na mbobo nemba: sunga, neya (mukatine mutimawe rwandiko) nironge e ishima rabe, e ôngo.8Wemba mwisha ne : uhebo ne bisabo ne bihebo imbi bye ritina nesa ne bisako bye bimbi ti ukushima amba ikokome nto (isi sa kunikwana mu mwomba); 9Nabumbo wemba : sunga, nikuyambu nikie erishima rambe wakinto ndi rasoro, mwisha wa simanye ndi rementambi. 10Mumashimangeno twashee erisasirwa muri nikwa mumbi wa Yesu kirisito murimana.11Na kira mukungu nguwa numba ya ôngo usimanya murikorere, neri nikoma behebo bibyo bibyo meta mingi natia mushi bwa ukocha ikindirishae bimbi. 12Alakini iwewakianga wamakindirisha ikito e ruhebo ruma mu bimbi mupaka hende . warika mukuboko kwa bume kwa ôngo; 13Warindira e sa tambi sisi ba renda bae ba bikirwe ekwasi ni bisandobmbyae. 14mwisha ne kisabo kima warengesha mu gendero ya hende bi ba shururwa.15Na mutima mushansha nao utu emberenge bumbobumbo, mwisha kurumane riyemba; 16Ina nge daani sisikiya ani nambo kuruma ne matungo, mukota we mbange, nasebika mwomba yani kumunda nabo , na muwenge wambo ya setimwa;17Ne bimbi babo, ne bumbi wambo takwanikira tubo. 18Na bumbo, ipo ebinwa mbyo bisasirwange, bisira tu isasi rwatu mwisha ne bumbi musee ya Yesu turikwihi na ôngo na tusira bomba.19Nambubo, munakitu, mwisha bante turi na maha erukema pi andikaro ya konda mwisha ne chama ya Yesu. 20Ezee, icho ya tanguranga ye mwisha nitu, shansha, na ishere mukanti ne changinnshiya. 21banya numba ya ôngo i mwimbi wae twabesenga ne mukungu mukiri abasirone numba ya ôngo. 22Tuye na titurine mutuma we riyira ne ririsiwa ne mwinyihiro, ne mitima yitu tiya makindirubikwa ne risia e mwanikiri chi yema, ne mimbii yitu ishuwerwa mu mwe changiasana.23Tutingirire nguru mwemba we mwinyihiro witu, mwisha atabuduki; mwisha we ngu waturaanga nu washukuruka: 24Na tukaene mu nsee risheana mukanti ne mashimane ne mirimo chi ya koma. 25Tutasiyerere, kumano,ma burimbu bukianga bape; alakini tuhanane, irenga nguru umbu busungange banu irutu ndo ruri keya.26Mwisha kumba twamaronja bumbi mwisha na kuruma ne riangirira isiba eriyiya, titiyasiya tu bisambo mwisha na bimbi : 27Alakini ikairire erubasa ne boba ne risua re kasha nkii kakikwa muri risaemurenda.28Emweya ngu warenena mwomba wa Musa warekwa ti asira ubasa mwisha nekinwa re baturiri bamba amba ba shatu. 29Angosimba nkii? tirakurengekana emaripisho makiri nguru kuri mweya ngu warenyata e mwana wa ôngo ne rianza chama ye daani yareshururwa neyo imbese kikai kimbi ni kamba e mutima ye chumo.30Mwisha tusi ngu uma wareemba, kwikwane kwa kae nasetuwa, nabumbo, mukota wasekerereyo erubasa kuri beya bae. 31Binwa bya bishisharo emweya kwikesemumine ya ôngo ungu ushere32Alakini mukandire ekiranga roso, kuruma nurishiwa echaka, mubembere e wahe wa suma wasua. 33Mubesenga yeri mu marierwa sungwa yeri kambwa neri numbwa na rameta ambi e matu akumanenanga banu nabi bakorerwanga minumbo ya suse na nabo. 34Mwisha musasira mbi babesenga ku munda ne muyororo, na murisiya ne sangowa muri ba kware behe binu, na musimba kumunda ninu , mbu banu muri na behe mu (mbingu) e kwiyo kuri tinta, imbi bya rengekana nguru, imbi bya sembeserayo.35Nambubo, anga isiya emwinyiyi ro winu, mwisha uri na bukokome bukiri (bisambo ). 36Mwisha mukomena kwibe mbere mwisha mumakinda ikiya imbi bya shima ôngo, museshee chi cha bikirirwa banu. 37Mwisha kuruma ne tambi nkeke, ungu waseyayo, iwe waseya watasi yiyo tu.38Ingu ukiyange eriyira rani wasembese ne mwinyichiro, na kumba wase kuruka kuruma, taanani naye . 39Arakini bante ti beya bwerikuruka kuruma mu rishirira, arakini bante turima nambi bari ne mwinyihiro we riramya emitima yitu.

Chapter 11

1Nabumbo muinyihiro nge imbesene risimira re binwa bimbitimbi bya silirwa nerisimira ekikai nchi tinesi chasungwa. 2mwisha na bumbo ebakungu bintu basimirwanga. 3mu muinyihiro twasibirira umbu echuo cha bumbwanga mu kinwa cha ôngo, na bumbo kumba inchi kisubwange ti chakukierwa itukana na bikaimbi basesenga bisumbwange.44 Mwisha ne mwinyihiro Abeli wasaba ôngo mbisambo bya koma nguru irenga kaini: mwisha na bumbo wabikirwa mweya wa iyina, ôngo nae watanta ebisambo bwae, na kumba wa makwa, e mwasi wae ukiri uturimwnage565 Mu mwinyihiro wa Inoke wakukumiwa mwisha watasunge e ruku, manti wasungwanga tu mwisho ôngo wabesenga ti wamamiriya: mwisho ne risondorire rikukumwa rae wabesenga twamatantwa imbu wamakomenesha ôngo.6 Na kuti kusira mwinyihiro, ratakoche imukomeya; na mwisha emweya ngu wiriyo kuri ôngo, rarenge kama wasimire mbu iwe wio, naiwe wanikambo munango imbi bamusondange.77 Mu mwinyihiro Noa wamakinda ihanwa na ôngo e mwasi ye binwa imbitinesi bya sumbwa. murisubaho ôngo watunganya safina. ( Wato) washei iramwzae numba yae, na bumbo wa kera erubasa nuchuo, wabese mwandu we ( risimirwa) munchi cheya iyetere naki emwinyihiro.8Habesenga ti mumwinyihiro wa Ibrahimu, wakianga wamabikiwa wasimira ne rienda uku kwa seshee ibywasa buri mwadu warisia, watuka, watasimbi uku kwendange e. 9Muri simira warika muchuo che Dani buri mukati ne chuo ti chae, warika kumuda nekihu ( Hema) ima na Isaka na Yakobo, beya bye mwadu ima nae bye Dani ichoicho. 10Buno mwisha babesenga usasine ishee ubungu ndu mabesanga rure tangiro, na bumbo ungu uumbange ro ne ritunganya ro ti ôngo.11Mu mwinyihiro wa Ibrahimu na Sara wisine, bashe emaha yerishiana bukure na tibama bese bakungu nguru, mwisha basunganga ôngo ti iveriyira, ingu waraanga mbo mwana we abume. 12Na mwisha nabumbo babutwa na mwa uma, nawe buri mukwi, beya bingi na buri esa kekenize kuriyu tisingi, na buri misiye kumushi ne nyasa ungu watakoche ianzwa we abume.13Imbi bibanti ba kwanga ti bari ne mwinyihiro nati ti nesi bachee e cha ranenga mbo, simbu, babesenga ti bamasungato sisairenge kore nerikea nto, na baburambu imbo babesanga bendedi, na betani muchuo. 14Mwishambi bebange ebinwa bya susena nambi basheya byo mu meso imbo basonde, kaneyanse echuo chambo bisisne.15Muriyiro, kumba babesenga bakandirange echuo chambochi cha tukangamubo bamukandira ipi amukuru kembo. 16Arakini mu matu ano basondange echuo inchi cha koma ngiru, inchi cha kwiyo ku mbingu, na maisha na bumbe ôngo tuusungange na kene ibikirwa ôngo wambo; mwisha wamurongee mbo umungu.17Mu mwinyihiro wa Ibrahamu wakianga wamkumanena ne misona, wamikana Isaka wambese kisizwa: na iwe nge waangiriranga e daani.( warikirianga, wambesenga ti unikana emwana wae wa roso engoma nina). 18Mwisha na iwe nge ashumbwanga bemba kuri Isaka ibinta yambe wasemberera. 19Ibrahimu wasimbanga mbu ôngo uri ne riko cha ifura e mwana wae ituka muri ikxa na muu, ebere mu mwembe mimbumbire, inchi ya kumuangirireye.20Mu mwinyihiro Isaki wakasanye Yakobo na Isau mwisha ne binwa mbi byaseyayo. 21Mwisha ne mwinyihiro Yakobo wakianga urikwihi ne rikwa, wakasanye kira mwama uma Yosefu, koma yae. 22Mwisha e mwinyihiro Yusufu mumatu nchi ya hende ya kianga yasode iya, wemba e mwasi ye tambi shi yerituka kwe boma baku Israeli wembere iyu ne makuwa aye.23Mwisha ne mwinyihiro musa, mutambi ya butwangaye, wabiswa mweri i shantu nambi ba mubutanga ( Ishe na nina), mwisha bamusunganga ti cha mwana cha koma: nambubo batasu bachi e mwomba we mwame. 24Mu mwinyihiro musa mumatu akianga wa bunduke mukakane: watina imbikirwa mwana we Kikuni cha Farao. 25Wasunga rarenge kama isunga e minumbo ima ne mbeya mba ôngo, irenga kwimohesha mu mbimbi mutambinsi keke. 26Waansa kumba iritirwa changa kwa kirisito nge butu mba wingi irenga ebutumba wa ku misiri.27Mu mwinyihiro watuka ku misiri, usumbahi erisimbuka re mwame: mwisha wakimbembere mburi wama musunga iwe ngu watasungwanga. 28Mwisha ne mwinyihiro wakia posaka, nerioùwosha echama, mwisha ngu emumbisha wesa mbutwa sa roso anga itinge mumbo .29Mu mwinyihiro mbenta mukati ne nyasa ya shamu, buri mukati ne chuo cha mwiri, anakini mu tambi bakumanena ne misona bine ku misiri ikirembo, bakwire mu mecha. 30Mwisha ne mwinyihiro ekihiri cha ku yeriko cha enduka sambesnga za matimbwa matu arinda. 31Mu mwinyihiro Rachaba, icho kihanga cha takwi ima nambo tibasimira, mwisha wakimianga emba pererezi mo buhoro32Na nembe ngii tuu? mwisha e tambi nshii ya nika ôngo kuriani irisha e mwasi za Gideoni, na baraka na Samusoni na Yefuta na Daudi na Samueli na manabii. 33Bumbo, mu mwinyihiro bafundi sa game. bakoresha iyira, bashee daani, bamina e munu e sa simba. 34Barimwa maha e kasha, bashukara ne risuare bupanga, batuka mu butetera banshee maha bambesenga bakambye mukantine bita bambwecha nikanda be bendedi.35E bamina banshee binda bya mbo imbi bya kufurirwa: ne bape bakamwa na bakwa batashii ishukarwa bashei, bashei ifurwa indira koma nguru. 36E bape bakumanena ne misono ye ( zihaka) ne rikamwa, aye mu miyororone riminwa. 37bakasurwa makoi bakerwa nensii bashishara, bakererwa ne mapanga, batimbantimba, babara e tukuku twe bimboro, ne tukuku twa pene, babesenga tibari mukati ne mirao, babarange, tibaronyiwange bumbi. 38(E mbeya nge chuo tichakubaana imbese nambo) babesenga ti batimba nange mukanti ne burara na mukanti ne sanguu na mukanti ne kumbu ne biribu bye chuo.39Ne mbeya bibanti bano bamakindz iturirwa en mikorere yambo mwisha ne mwinyihiro wambo tibakuangirira e daini. 40Mwisha na ôngo wamatubike bante kikaichii cha koma nguru kusu mwisha atamumbe sange bante batamusimikwange.

Chapter 12

1Na bumbo na bante tu, mwisha twamatimbwa na utundo rukirire batatwange buno, tubike kumishi kira muriyonguwa ritowa we bimbi ungu watingena nguru nitu tete: Natutarimu ke tete ne kwimbembere mu bibyo miyakwikwanere imbi bya bikwa kubusondari nitu. 2Zwamakairine Yesu, ungu mutangiriri na ngu mukindanyisi we mwishihiro wetu, iwe mwisha ne ngoa inchii yarembikirwa kumbusondari nae wa bya na e musalaba, nerinena bya na iwe wamarika mumombo kwa bume wekitu mbi che wame wa ôngo. 3Mwisha mukandire nguru iwe ngu ware vumilia erumbangu rukiri uduriri mbo yambi bine bimbi kuriye ashingwa mutashe, eri ruhwa amba imbota kumuda ne mitima yinu.4Banu timukia nesi binta omba cha kindirisa chama; mumasiana na bimbi. 5Na bumbo mumasera e mahano umbange ninuburi ne bana: uwana wani, anga isunga busa e rikamwa la mukota amba iteere kumba uvinirwa nae. 6Mwisha ngu mukata wa mushima wamushurura muminumbo na iwe ukamange kira mwana ungu weya kurie.7Mwisha mu nsee yarifinirwa twimbebea: ôngo umbukorerenge banu buri bama: mwisha uni mwana watakamirwange na ishe wae? 8Alakini kumba kusira ikurukirwa, iku bante bibanti turiima, na bumbo banu ibihanga na ti banu mbaye mbae.9Naima ne binwa bibyo natake sa turi ne batinta mbemubi yitu imbi yitu, imbi babesenga ba tunumbyanga, twasumbaha mbo kuriiwe na bumbo: tirwarenge kama ngure kwiriya kwesi ne bantika mbwe mitima yitu ne ririka. 10Mwashi ne iyira na mbano mis motu makeke batumubya buri imbo bisine bisunga imbo tibari shuu, arakini iwe mwisha ne muhango witu, mwisha tuimi ne mu utakatifu wae. 11Kira maripisho mu kiranga chae chatakusumbwa imbese kikai changowa, arakini ti kakai cha boso: arakini kuruma ti chabutire mbo. imbo bakuhani wa macho bwima bya iyira imbi biri na buhoro.12Mwisha na bumbo musimanye emino yinu ichi ya mabota ne Marie ingi ama tombata mba. 13Tutunganyie mindi yitu nsee ichi ya shururuka, mwisha mbi bamambesebire ma batakusererwa.14Musonde muhoro ima ne beya bibanti, ne rikutunga nyenya na kumba ti ukiambo kusirangu wasesungayo mukota. 15Mumakaenguru kwatambi mweya ngu werikeherwayo e chumo ya ôngo: kitina ichi chewahe whatasuburiyo ticha mashuka ne rinumbya e beya bingi, na mwisha buno e beya bingi basetirwayo e mikosi. 16Watambi musingirani amba tiwasumbaha ôngo, bure Isai ingu wachurishanga e bukakare wae waroso mwisha nembiyo bima. 17Mwisha banu misi mbu hata kurumane tambi ichi yasoda ngae ishu mukisa, watinwa: mwisha tiwashenga tukuu kwa mutunganyie nawa sodekanya ngurumu misori. twame mbu tiwakochewa itikimanywa.18Mwisha timukuya mu kikuka chi cha mutingemubanu. ungu usakange kasha, amba erutundo undu rwasiro, e kindi, ne rirukisha ebusha. 19Timukuya ne murenge we kaha nda ne murenge we binwa: hata nambi imbi bakurukira bisimwa bataturirwi, tukinwa kipe. 20Mwisha tibakukocha ibembere ichi cha kutinishinwambo: na kumba nyama yamatinge mukikuka ya sekasurwa makoi, amba ya sesoswa itumo. 21Ishi cha sumbyaha nguru nusa wemba: Aninatingerwana bomba ne ritikimana.22Arakini bamu mu meya mu rohuundu rwa ku sayuni, ne rubungu rwa ôngo ngu ushere, yerusalemu ya mu mbingu, ne kikanda che malaika elefu ningi. 23Ne kumanano kiri, ne numba ya ôngo ne binta sisa roso imbi bare tirirwa mu mbingu, na ôngo ungu mine ubasa rwe mbeya bibanti, ne mitima ye mbeya mbi bari ne rihira imbi bitingirire. 24Na Yesu muronganyi we daini shansha, ne chama chi yeriritwa ichi yemba nge shushu irenga inshi ya Abeli.25Mwikaire anga itina unga we mbange: mwisha kumba amamba imbi tibqrebimira batinanga iwe ngu uhanange mbo muchuo rarengana nguru bante imbi tibarerama kumbatwa mambu nduka kure nae ungu utuharange ituka mu mbingu. 26Mukiranga cho e murenge wae watenyanga wae watenyanga e cho, Arakini mumatio ano wamaraa ne riemba, kwasiere tu ripe takuingainga tu e chuo kisine, ne mbingu nayo.27E kinwa cho, narima tu, rasheya tuikuturwa kwe bikai imbi bitikima nywange, imbi nge bikaibyo byama bumbwe, mwisha ebikai byatamukocha itenjwa trnjwa birike. 28Nambumbo tuangirire e wame imbu watakoche itenjwa tenjwa tumbese ne mukisa, nabubo tunike ôngo tuhite mu rimukokome ima ne rimusumbaha na bomba. 29Mwisha ôngo witu nge kasha keriramba ( Ishika).

Chapter 13

1E nashimane ebunachambo ambereranga. 2Museni ishea emashimane kuri bendendi: mwisha muzee cho bape bana koke e bamalaika titimbasi.3Kukandire mbi baminwa kumba mumaminwa ima nambo: nambo bi banumbange, mwisha na banunge bumbo mukantine mumbi. 4Doa isumbanwa ne mbeya bibanti ne daro yatambesi ne mikosi: mwisha ôngo waseherayo ebasi ngirani nambi basingiranange.5Na bumbo esansee sinuse maisha simbese shushu mukatine mashi mane e bene: mumbese mbii bato sheka nambi birikire ninu: mwisha iwe kisine waremba: takumbusierere kiro, amba iku siya anga ne kakeke. 6Amba twamarirana iyemba: nukota iwe nge musaada wami: takusumbaha: embeya basenikiere ngii.7Mukandire ebahani binu imbi babuhange banu ekinwa cha ôngo: ne mikairire hende emikorere yambo, mutuche e mwinyihiro wambo. 8Yesu kristo uri buri, mumuyoro, unotu na hende chuo.9Anga itingurwa ne mahamo mingi e kira mutindo, ne wendendi: mwisha rakonda e mutima usimanywe shushu mumukisa, amba ti mu biyo, bumbo imbo imbo mbi bendanga nabyo, tibare she ne kikai. 10Turi ne bwaemberwange ekinwa cha ôngo, nambi bakorerenge mukati ne hema ( kakuku) basira ye ririsa ebikai byao mwembe. 11Mwisha e mimbi yesa ( nyama) bituana byo nge chamasabyo nge sirishwonge ipi akoma nguru ( Patakatifu) ne mukungu mukiri mwisha ne bimbi, ishikwange abutara ne kambi ( Kitanda).12Mwisha bumbo Yesu bumbo bumbo wakenumba murikimirire rumbi. Mwisha washurure e mbeya bae mu chama yae wisine. 13Nambubo tendi kurie musairiro ye kasari, ti tamatingirira esakenesae. 14Mwisha ano tusira erumbungundu rwemisiya, Arakini tusonda nge du rwaseyayo.15Nabumbo munsee yae tunike ôngo bisambo bye rimutanta matuianti, nge chuma che mitutu ichi itwange rinarae. 16Arakini angaisera ikorerana shuu ne rikumanena ne mbeya, mwisha ebisambo buri bii bya kokomwa ôngo. 17Musimire mbi babahanange banu ne rikwihicha: mwisha imbo bakairirenge mwisha ne mitima yinu, buri mbeya mbi basekitoyo e waso, ishee ironja mbuu mu bukokome, amba ti mukisibu: mwisha bumbo itakochi ibusake.18Mutuhemere bante, mwisha twamasimira kumba twiya turi na mwanikiri ya koma, tusasire ibunduka ne rwendo rwakoma mukanti ne binwa bibinti. 19Nani nibushishange nguru tu mukie buno, nikuruchwe kuti nu tete nguru.20Nabumbo, ôngo wa karamo, warerisha tuituka mu sida mukota witu Yesu ungu murangi mukakare we bibore mu choma ye dani ye matu anti. 21Waburenye banu ibese bakami lifu mukanti na kira murimo wakoma, mukoche ironja imbu busasireye, na iwe wamakiyao kumena kumuda ninu kinwa ichi chamena kuriye, murietere kuri yesu kristo: e kiraya kibese kurie emati ne matu amina.22Arakini nibukongange banu bana kitu, murukirire kinwa cherihano mwisha namabutirire banu mu binwa bikeke. 23Musimbe bu munakitu timoteo amakida iomborwa: ima nae nasebusunga banu, kumba waseya tete.24Mukereye bibanti bii babu sodorenge banu, ne batakatifu bibanti, banakitu bakuitari babukerea banu. 25Emukisa ima ninu banti.

James

Chapter 1

1Yakobo, ntumwa wa ôngo, na mukota Yesu kirisito, munkati ne bisasa ikumi na bibi biimbi ba nsansa bananga; nabukiya. 2Banakitu, muhanza kuba nti ikokoma, mume'enduke mu mayaribu ya korikori; 3Musibiriri busha muriyaribina murisimira rinu.4Erisimira ribesi ne murimo uungu wa ringekana, mubunduki isimira ni irisiya mwisha mutubesi na kinwa . 5Rakini mweya wakukwinu wamahiswa na kwihohiya, na waheme musasiro kuri ôngo, wabaninke bibati, isiba, wara ikeme; na iwe waanikwa.6Ira wa heme murisimira, na angi isubaha na kinwa kikitii, mwisha emweya werusubaha uriburi iuhuu re nyansa, ni ihahurwa uunku na'anku . 7Mwisha emweya buri uungo kiro wahakaa kuba washeshe kikai kuru mukota. 8Emweya we myaniri ibii, urikanga nti ukeriburingi musanze saye siti .9Rakini munakitu uungu usira kiraya wakokoma kuba utatwange; 10Mwisha emutumba wamahiswa; kubambu maua ye bisu byaserara. 11Mwisha emwishi usaange mukomakoma, nti nenki ukamya mecha; mauwa ae irara, erihunda reribubwa rae ramarimina; buùmbo-buùmbo emusoki nawe use nyonyomba yoo munse yae.12Heri emweya uungu wavumiriya majaribi, mwisha wama kindi ikokerwa waanikwa kiraya cha karamo, mukota waninkao ndaani biimbi bamushima. 13Emweya uùngu wa jaribiwaa, kiro we'eba, na jaribiwa na bibi, ao iwe kisiine watakoshi ijaribiwa emweya.14Rakini kiri uma ijaribiwa ne karawa kawe kisiine niibwa murihuswa. 15Ekawaa kama bese iriya kubure nti kwabutwa bibi ( nsambi ), ne bibi ( nsambi ) byamaako nti bya buta ikwa. 16Banakitu bashimwa, kiro muhuswa.17Kira uhembo muri buronguù, na kira kiinki cha hemberwa nti cha hebenirwa, nti chatuka kwiyo, ihita kwa tita wa kwiyo; kukwaye kusira ibunduka, warakuriwa kusira kirumbirumbi. chi ibunduka-bunduka. 18Murishima rae kwiisine wakutubuta baate mukinwa cheriira, tubesi buri uhembo raye.19Hiimpo musiba, banakitu bashimwa. basi kira mweya wasanguhe murirukira, ira nti isanguha muri abae; wara isubuka; 20Mwisha erisubuka re'mwaane we chama bitakoranga iira kuri ôngo. 21Hiimpo mubike kore emikonsi iiti ne bibi-mbi byarenja, nipokere mukwiihoheya muri eka mumunda niinu, rikoshi itunja emitima iinu.22Rakini mubesi bakori ba kinwa, waranti barukiri hoo, na kiro mutimii nafsi iinu. 23Mwisha emweya wamabese murukiri wa kinwa hoo, wara nti mukori, emweya uùngu ukaengi embaso yae mu kiyoa. 24Mwisha wiikaengi, kisha wenda rae, kuba wasira buriwée. 25Rakini wasungaa emyomba kamirifu iingi yihomborwa, ni'irika kumunda ( munkati ), ibisi murukiri mo'obya, ira mukori wa murimo, uungo wabese ikasanirwa muri kora rae.26Emweya wamahaka kuba uri na bwenge, wara watanga kike erwaami rwae, utimange emutima wae, dini ye mweya uungu nti ya faa. 27Dini iingi ya shururuka, iingi isira minkonsi kubusondori na ôngo ngi ingi, ienda kasunga esankubii ne bashumbankari, na kwiranga ne chuo pasipo myanikiri.

Chapter 2

1Banakitu, erisimira ra mukota wiitu Yesu kirisito, mukota we buhine, mutubesi nabyo murishima beya. 2Maana wamakime kumunda ne sinagogi iinu mweya uungu uri nee mpeete ya noro na changi sahunda; kisha wakime namusine, uungu uri na changi yema. 3Na baanu musungangi uungu wambara changi ya hunda ni imushisha; oongo rika hano mu ndikaro ya hunda ni ishisha enkubi; rika kwansi ne miindi yani. 4Na nti mukuriya iringanga mwisha inkii ? ni ibese waamuzi biimbi bari na myanikini heyema?5Bana kitu bashimwa, murukire, ôngo nti wakurondora basene be chuo babesi batumba biisimira na banikwa mwaandu ni'inikwa bwaa,i bwa rawanga-bôo biingi bamushima? 6Rakini biimbi babuonere baanu niibutunja baaanu kubusondori ne bitumbi bye ukumu? 7Naboo nti biimbi bakambange eriinange rahunda ebasanga mubikirwa'roo?8Rakini kuba mukora emiomba ya mwaami, buri bwaandikwa; ushime munakinu buri bwishima oongo kisiine, nti mukora bya hùunda . 9Rakini kuba mushima bima, nti ,ukora nsambi ni ihukumiwa ne myomba buri barukwa.10Mwisha mweya uungu washika emyomba hiiti, wama rukwa hoo mukinwa kimaa, nti warukwa hiyo na bimpe bibiti. 11Mwisha uungu webangi, angi ishura na oongo kuba nti usingirana, rakini ushura, umabese wikunya emyo'omba.12Mwebe baanu, ni ikora, buri beya-mbi base hukumiwa mu miomba yeribirwa. 13Mwisha erihukumirwa risira isasi kuri uungu usira isasi emusasiro wiya kwiyo ne hukumu .14Bana kitu, tukiye buni, emweya wameba -mbu uri nerisimira. Rakini usira mikorere ya hunda? hiimpo erisimira nae ramukocha imuokowa ( imutunjaampo)? 15Kuba banakitu babuume ao banakitu bamina bari munkanga ni iruka kikai, 16Ne mweya wakukwinu wabashisha, mwendi rinu mu buhoro, mkoye kasha niisukuta, rakinni kiro wabuninka mirao ya mubi, ikia-nkii? 17Buumbo-buumbo murisimira, iingi isira mikorere, yamakwa na buingo bwae.18Rakini emweya weeba, oongo uri niisimira raani nini na mikorere ya huunda . nishe erisimira rabe nti oongo usira mikorere ya huunda, naani naakushiya erisimira raani ituka remikorere yani ya huunda. 19Oongo simira kuba ôngo nti uma; wakora burongu. Ne bashumbu naabo basimire neritikimana. 20Rakini usina isiba, oongo mwana wa mweya nti kikai, kuba erisimira na kusira matendo ya huunda, nti kurira ibutaa?21Tita wiitu Ibrahimu nti wa haswanga buri iriniira ùmu,ikorere yae, hiimpo wamutaa isaka musike waye hiiyo ne mimbari? 22Usuba kuba emisimira rakukora murimo hiima ne mikorere ya huunda, nakuba emisimira riindo rakukwa amiriswa itukanane mikorere yawe ya huunda. 23Eruandiko rwae rwabereresha niisungwa, ibrahimu wasimira ôngo, waa wabikirwa miira wa ôngo. 24Musunge kuba mwaana wa mweya waanshwa kuba uri niira itukana nemikorere yae ya huunda; nti murisimira rae kisiine.25Buumbo-buùmbo na rahabu, ùungu kihanga nae, nti waanshangwa kuba uri na iira mumikorere yae ya huùnda, hiimbo wakokenga esantumwa, watunja boo kubutara musimpe nsee? 26Maana hiimpo umarika mumubii na nti oongo usira mutima nti umaakwa,hiimpo-hiimpo uunhu usira mutima nti wamaakwa, buùmbo-buùmbo erisimira na nti oongo usira mikorere ya hùunda nti bùsa.

Chapter 3

1Bana kitu, kiro mukumbuke na bahani biingi, musibiriranga kuba mukushe minubo miingi nguru. 2Ngwasigwa twasitara baate bibiti buùmbi-buùmbo munkanti nebikayi biingi. Mweya uungu usira isitara muriebâa, uungu nti mweya wa rengekara, wakocha kwizuwiya ne mubi wae, buri biiti.3Mukai , twariya musukùu kumunda ne bùuno bye mbunda, iri bamusimire, buumbo twabindura emubi wabo ùuti. 4Hiimpo musungi ekitange; na kiro ya besa nkiri nguùru, ni itingirwa na usukani ( ihuuhu ) rikeke, kùuti kwa shimawe iendja yâo kwa shimae.5Buumbo-buumbo erwâami kitambo kikeke, rakini chifunange tena nti chisungange buri kai kikiri. Mukai buri ekasha kakeke kasachangaa ebusara bukiri nguruu. 6Ne'ewaami naro kasha, muchuo che bibii, ne rwâami rwabikwa munkanti ne bitambo biiti, nao wariya emubi wituu uuhutii munkanti ne bibii, ni isacha ekasha mumuberero mu bitambo bibiiti na'aibo isanswaa kasha murisinda.7Kira kikai cha nyama, na mironge, nabiimbi bikururukange kwansi, na biimbi bikai bibiiti biri munyansa, bwarangwa nabyoo byaragwa na beya. 8Rakini erwaami kusira uungu wamumina-roo; nti bibii-mbi bisira kwi hoheya, yarisa ndima iingi ya risha ukuu.9Mukiicha twantata ôngo tita wiihituu, naabo twahera baana ba mweya biimbi bakorwanga buri ba 'ana ba' a ôngo, 10Munkanti ne buunoo'mbo muri ikasanirwa ni' ierwa. bana kitu, nti byarengekana binwa buri biimbi bibesii bùumbo.11Itondi riima ratukaa muriiso, ritunjanga mecha ya nséense na mecha ya bwahe? 12Bana kiti, emutii wamubuta muzehetuni, ao muzabibu ibutaa tini? ensongo itakochi itunja mecha ya mukwa ne mecha ye nse'ense.13Inye'nguu usi kwihoheya ni isibirira kuri ba'anu? washee emurimo wae muri enda mubuhoro, na kwi'ihisha. 14Rakini muma bunduke ne rùuwi ne bwae bwibangana kumunda ne mitima iinu, kiro mwitata, na kiro mwe'ebaa bushukishuki munkanti ne neriira.15Ekwihoheya kùuko itakoshi ihita ituka kwiya. ira mu chuo, ya ngerero ye mwaana wa mweya, na mushumbu (nyamurairi). 16Mwisha hiimpo hari ruwi nuubangu ngihiimpo harikire bibii, na kira kikai cheema . 17Rakini kwihoheya kwatuka kwiyo, ya shururukana, na ya buhoro, ya kwiheheya, uungu urukirange binwa bya beya, yarisa musasiro na byu'uma bya kôonda, isira bushu , isira katobororo( kamungomungo) 18Ne chuma cheri'ira che'ekwa kumunda ne buhoro na'ambi bakorange buhoro.

Chapter 4

1Ebita ne rikurana mukati ninu byatuka kini? tiana mukanti ne karawa kinu ikika kiange binta mukanti bitambo binu? 2Banu murinekarawa ambati muri nakikai: banu mushurange na muri na mono, na mutakoshe ishee. muronjange bita na i kwana, na banu musina kikai mwisha tangahema. 3Muhemange na mutakushe mwisha banu muhemange bubi. mwisha banu musondange ho ikierwa mukanti ne karawa kinu4Banu basingerani, tibane musi kumba imbese mwirwa we chuo ti ibese muchumba wa ôngo . 5Amba banu musi kumba emitima yembange busa ? Emutuma nitu usondange hotu isunga mono?6Simbu watunika bante mukissa mwingi nguru: nabumbo emituro yemba: ôngo wafundana nambi bye muhao, rakini wanika mukissa imbibihohea . 7Nabumbo murukire ôngo mukwanyishe mushumbu na iwe wasebumbeka banu.8Muye kuri ôngo nae wasiya kuribanu, banu ,bi bise bimbi, na bushurure emitima yinu, banu bi muri na mitima imbi. 9Murukire eboso winu mumbese mukira ne rihicha mbiririyo ne riseya rinu ribunduke kiro, ne rikokoma rinu rabunduke kisibo. 10Mwihoheya mumakako a mukota, nae wasembusi manya banu.11Munakitu, angaihabikera ungu uhabikenge minachambo, amba ikerera muna kinu ubasa, wembere emwambaa mako mu rubasa ne miamba ôngo ti mweya wa mwaama rakini ôngo murengenyi. 12Kuko mwaamba nangu ukerange ubasa umaho, iwe ho wamukoshiramwa na ishura; arakini oongo inyengu ukererenge mweya upe ubasa?13Muyeke, banu bimwebange: runotu amba mukoma twasekime mukanti ne rubungu mukokome, ne ririka uko mwaka uma mubimba, kibanu mushurishange ne rishe mwaruko( faida ): 14Nabanu timusi icho cha sebese mukoma, uwingu winu nge kii? Rakesa iyemba : kumba.15Mukota wamashima twasembe bakambwe na ironja bumbo na bumbo . 16Arakini ( ina ) inopina banu mwitatange mukanti ne kuisunga kwinu : ekwisunga kukuti ne mishinga chii yema. 17Nambo, kuringu usi ikia bahunda na kumba tuukiyange tumbo, kurie tizambi ( bumbi ).

Chapter 5

1Bujeke e batumba bure, iomberesq mwisha eminume ijange kwiyu ninu. 2Ebeye binu bya ba ne sa changasinu sariwa na runsenge. 3E oro inu ne behebinu sakwana nkutu, ne nkutu yabo ya sebushuhudiayo ne kwihanga mwinu nayo ya serisa mubiwinu kurikasha mubiki akiba mu matu ahende .4Bukae emaripo washimanga banu ee bahingi ba mashwa inu warene mararamiko e bakeri anseja mu mate e muhime we bitamo . 5bukia anasa mu chuo na kwifura hisha mu tamaa, mwirishae mitima inu buri utu rwichinjira. 6Munena ungu we ira, bumuya na nti wahundisana ninu .7Banakitu bu rimirie ha nambo wasekiayo muhime waja songo muhingi urindenga mawao chuo arikumunda a oto, warinde re mpaka mbura ya roke ya rasona ya hende. 8Na banu murukirieho, mubike mu mutima yinu maa mwisha ija ra mukota riri kwihi.9Banakitu anga isibukena banu mu banu, bamukererwa mbansa bukai emukeri we bansa ungo unsimana mu rubi. 10banakitu muringe e be bi ba ôngo imbi bebanga murino ra mukota babunduke mufano sitahiri bibi na wa urumirie. 11Bukae twabikira mbo barinigwa wanga, mbo barebrumiria mumarikira mwasi wa Ayubu bumasanga hende mukota umbu imbu mukota ngi mine erehema nguru, mine bonso.12Rakini itukana ne biti banu banakitu muserekana , nkuko ku mbingi ao kudunia ao mu kipe kiropo chichiti, rakini ee rarie ha ee na anyaya sie ho anga, bamuke mu kasha .13Mwea winu wateswa? waheme mwea wafurahiwa ? wasimbe ndumbo. 14Mweawa kukinu wamasamba ? wabikia bakungu be kanisa nabo bamuhemee, ni imutirae muneri murina ra mukota. 15Ne rihema ra imani ra seramya e mukoni, na mukota wasemusimanya na kuba wa kianga bibi wasesasirwa.16Musameheane e bibi banu kwa banu ni ihemeana busunge karamo ihema rangu mine ukwelz kuri na maruruko mwingi kuba uhema nge na bidii. 17Elia wabesenga mwea uri na mida nima nitu, wahema na maa mbura ya taki, ne bana nti ya reke abanirwae chuo mudo wa miaka ishatu na mieri mutuba. 18Wahema tu embingu sarisha tu mbura, ne chuo , chabuta ye byuma byae .19Banu bana kitukitu kuba mwea wekukinu warimina kore ne riira, na umpe mwea wa mukuruche. 20Musibe mbu ungu wakurucha mwea wa bibi watuke munse erimina, wa seoko ayo mutima ma mauti na ibumbe bibi bingi.

1 Peter

Chapter 1

1Petero ntumwa ya yesu kirisitu, kuri barondarwa biimbi babesanga bendendi ba saswanga munkanti na ponto, Garatia, kapadokia, Asia na ku Betania, 2Buri bùumbu ôngo tita watangiranga ibisuba baanu munkati neri shururuka remutima, muri kwihicha na murikururwa echumo ya yesu kirisito: echumo ne karamo si rumichwe kwinu.3Ukasanirwe ôngo, Tita wa mukota wiitu Yesu kirisito, ùungu watubutanga tùu murisasi rae riingi iri tushee munyihiro uungu uri ne mukisa murifuka rae Yesu kirisito ituka mubiimbi bafuka. 4Tushee kirayainki kitakochi ibihabiha, ùungu usira mikonsi wara ùungu nti wapunguka, ùungu bobubinga mbamba mumbingu. 5Na baanu muchungwa na kaara ka ôngo munse Yerisimira hata mupate (musheye) karamo kiingi kara tayari ifumuriwa mu ntambi ya heende.6Kuunda nae mwakokoma nguru, ya rabese muntambi nkeke, kama kuba rasima muhuzunika mu mayaribu ya namna mbarimbari. 7Iri iyaribiwa nerisimira rimu, iingi iri na damani nkiri irenga noro ya bihabiha kuba ya yabiwâa na kasha, isugwa ni itatwa ne bwine nerishimwa murifuka ra Yesu kirisito.8Na uungu watanga sungwe mumushima, munkati nawe na kiro mutunga musunga, na kuba musimira, mushima nguru, musengowa sitakochi iebwa, iwe irisa bwine. 9Mumako hende emunyihiro winu, ekaramo kebwengo bwinu. 10Munkati, byasi ye karamonki ebeya mbi bahururuka basonga niirondora, ibôo batabirianga mwisha ne chumo iingi yaseiyere baanu.11Basondanga nti inye ntabi emutima wa kirisito iri kumunda nabo murisheya mumatiru washuhudianda kubusondori eminubo hiingi yoseshee iyo kirosito, ne bwine bùumbu bwasemutucha. 12Bashewa kuba nti mwisha nabo bisiine rakikini mwisha na baanumbi mukoranga kukwinu mu binwaambi, biimbi bya hubiriwanga baanu nyasi ya karamo mu mutima washururukara watumwanga ituka mumbingu, binwaambi engashani bashima ikaye.13Mu kiichi, mumamina mangati ya mianikiri iinu, mubisi biimbi bari na kiasi ( ietankumba), muminyihira utimirifu chumo iingi baseburishie munkati neru, ifunuriwa kuri Yesu kirisito. 14Buri baanambi bihicha kiro mususane ne karawa kinu karoso, ke buyarara bwinu.15Rakini kuba ùungu wabubikiranga nti washururuka, baanu buumbi buumbi mubesi beya bashururukara munkati nense sinu baanu bibati. 16Mwisha byaandikwa: mubesi beya bashururuka, mwisha naani nashururuka. 17Na kuba mumabikira tita, iwengi uri na uhero kuri kira mweya na usira upendereo, buumbu buri emurimo wae, muendereye ibese na bôoba munkati nentambi sinu siirika hano buri bendendi.18Mumasiba mbu mukomborewa, nti mubikambi bya bihabiha, nti mumehe (mpoyi) ao nti mu n'oro, mushii ituka munse sinuunsi nti sarengekana siinsi mupokerenga kuri ba tita binu. 19Rakini muchama ya damini, buri ya kiboro kisira buneke wara arama (upei) chama ya kirisito.20Na iwe wamasimbwa hiira kubusondori niibikwa buri nkuso ye shimo, rakini wamasugwa heende yentambi mwisha niinu. 21Na baanu itukana nnense yae musimira ôngo uungu wamufukanga ituka ebakwi niimuninka bwine, na isimira rinu na munyihiro winu ubesi kuri ôngo.22Mumakindi ishururisha ebwingo bwinu muri kwihicha muriira, hata iere mu mashimane yeriira ra ôngo, mushimane muriira mumutima washururukara. 23Mwisha mumabutwatuu, nti mubyumba-mbi nti bya bihabira, rakini mu biimbi nti bya biha mukinwa cha ôngo kiinkikiri ne karamo mupaka hende.24Mwisha emibi hiiti iriburi bisu, ne bwine bwato bubuti buri maua ya bisu, bisu bya kama, ne maua yae yakire. 25Rakini ekinwa cha mukota kwadumu kira ôotiu.Ne kinwaanki ngi kwa hiinda kya hubiriwanga baanu.

Chapter 2

1Basi mubike kore ebibi bibiti, ne myanikiri hiituneri husha mukarawa, ni ihambike. 2Buri baana banunke (bakeke, tubanso boonso) babutwa ruro ôtuu, muri na karawa ka mata ya mutima iingi isira itimwa ( udanganyifu) musehe ibese nayo mupaka karamo. 3Kuba mumaro mbu mukota ngi uri ne chumo.4Na muma siba kukwae, ikoyi rakwiyo (rasimana) Ratinwanga na beya, rakini rarondorwanga na ôngo, ririkire na heshima. 5Na baanu buumbo-buumbo, buri makoi iri ni karamo, mumabwa mubisi nyuma ya mutima, bukakare bwashururukara, itunja kisinso kye mutima, seri pendesa ôngo ietere munse ya yesu kirisito.6Mwasha byatirwanga ( Byaandikwanga) munkati ne nemitiro (Nemaandiko): musenge, nabika munkati na sayuni ikoyi rikiri rashikwa, ra rondorwa , riri na heshima, na uungu winyihire mukota watasungi nkene.7Rakini damani biimbi nti kwinu baanu musimira. Rakini kuri-mbi nti basima: ikoyi-ndi ratinwanga nabumbi bumbangi, Ramabese rikangi rikiri rakumushi. 8Na: ikoyi risitara ne mwamba ( katembera) wiikirisha, mwisha basitarange mu kinwa kiichôo babesi nti basimira, naabo bakubikwa mwisha bashei ibinwaambi.9Rakini baanu kisasa cha rondorwa, bukakare bwa baanu, kisasa cha shururkara, beya-mbi behe bya ôngo wisiine, mushei itangasa erikokona rae baanu wabubikiranga ituka mumurinya mukimi mu chaaka chae. 10Baanu-mbi nti mubesanga kisasa cha karekare rakini runo ôtùu kisasa cha ôngo, mubesanga nti mukushee isasi, rakini sasa mumashee isasi.11Bshimwa, nabuhema baanu buri bendendi na biimbi bendange ( Na basafiri) mutine ekarawa kemubii sikwanange ne mutima. 12Mubesi na mwendere wa hùunda munkati na bùmbi ntibasimita, mwisha mubinwa-mbi babutarike-bôo ( byamanko) kuri baanu mbu bakori ba bibù, basunge mikoreri ( Matendo) ùmu ya hùnda bashei itata ôngo muraatùu rwehukumu.13Mwiheheye mukira momba ya mwenga mwina na mukota, kuba mwaami ama kuba mukakare mukiri. 14Ao kuba nti riwari, watumwa naye mbisha watuwishe kisasi biimbi bakori ba biibi, ni itata bùmbi bakorange byahunda. 15Mwisha bùmbi-ngi mapensi ya ôngo, murikora bya hunda mubebereshe emuhinga webeya nti bari na bweenge. 16Buri bùmbi bari huru, rakini angi ikoresha euhuru bwinu muribumbe bùmbi byema, rakini buri ntumwa sa ôngo. 17Muheshiye ebeya bibatii, mushime bana kimu musubaye ôngo. muheshiye emwaami.18Esantumwa, mwiheheye kuri bake binu nerisubaha risitii, nti mubiimbi bari na burongu na biheheye-hoo, rakini biimbi ba sua bùumbo-bùumbo. 19Mwisha ikinwaankii cha risiwa, kaba emweya wavuriye bya hunda murikandira ôngo, na iwe waanuba nti usira ùra. 20Kuba nti inye bwine (itatwa) kama mumarukwa niikamwa mwisha nae, muvumiria ne saburi? Rakini kuba muntambi baanu mukorange byahanda, muunuba ni ivumiriye ne saburi, ekinwaa-nkii cha simirwa na ôngo.21Mwisha mubikirwanga mukiicha; mwisha kirisito wanubanga mwishe niinu buumbo-buumbo wabusieye baanu mufano (Mushumo) mutuche ense yae. 22Iwe nti wakora bibii ( Nsambi) wara ieba bituratura nti byasunga mubuune bwae,. 23Mntambi bamukambanga nti wakuruchanga esankambao, muntambi wanubanga nti webanga, Rakini wibikanga kukwae uungu urinehukumu weri ira.24Iwe kisine watinge nsambi situ munkati ne mubi waye mumuti, hata baate, tubesi bakwi (Ntundwe) mukinwa che nsambi, tubesi twaringekana mukinwa kyeriira, namurikamwa rae mukurama. 25Mwisha abesanga mumarimina buri biboro, rakini sasa mumakuruka kuri emurangi na uungu ukaengi emitima iinu.

Chapter 3

1

2n Nti basungange emwandere witu wahunda, na wa bôoba.3Kwitonda kwinu ntikutabesi murirukwa buteo, ni imbara bikai bya noro, ao imbara changi. 4Rakini ibese mweya wa mutima, uungu utangasugwa, munkati nerikwitonda kutanga biha-biha, ngi mutima wihoheya na waturisana iingi iri na damani nkiri mumakako na ôngo .5Mwisha buumbo-buumbo ebamina bashururukara bitondanga karekare biimbi bari namunyihiro kuri ôngo, bihicha kuri bake bao. 6Buri sara wihishanga kuri Abrahamu wabmubikira mukota, na baanu baana bae kuba mukora bya hunda wara mutukochi isubaha mu booba bubutii.7Na buumbi-buumbi baanu babuume, mureke hiima ne bamina -nabakari) binu mu bweenge, mumaninka mumana heshima, buri kikayi kiinki nti chamime buri baanu, buri barinti (;;;;;;;;;;;) hiima nee chumoye karamo, mwisha emehemo inu ata hangiswi ( Isuuwa).8Murikinda, mubesi na myanikiri nima, wa boonso, mumashima buri banakima, biimbi bari na mutima mwisasi, biimbi bihiheya. 9Beya' ambi nti batuisha bibi mu bibi, wara ikambana muri kambana; Rakini baraka, mwisha mukubira mubinwaambi, iri murike mu baraka.10Mwisha: uungu washima karamo, ni isunga ôotu rahunda, wa range erwaami rwae rutebii byema, ne mitutu yaye itebi biboroboro. 11Na wasiye byema, wakari byahunda; na wasonde buhoro niituchabo nguru. 12Mwisha emeeso ya mukota iri kwiyo na biimbi bari niira, ne mati yae irukikira emahemo yabo; Rakini emboso ya mukota nti kwiyo ne bakori bebibi.13Na iwe nginye uungu waabubabaya baanu, kuba baanu na muho munkati ne binwa'ambi bya hunda? 14Rakini kuba munuba mwisha neriira, muri ne karamo. Kiro musubaha-bo, wara angi ifasaika.15Rakini mushururishe kirisito wabesi mukota mumitima iinu, muma bese tayari kira ntambi iiti muri sako kira mweya uuti uungu ushishirishange emyasi ye munyihiro uungu uri kumunda niinu; rakini mukwiheheya ni isubaha. 16Mubesi na samiri ya hunda, na kuba babuhambike baanu basheinkene, biimbi bakambange mwendere winu wa hunda munkati na kirisito. 17Rakini faida murinuba murikora bya hunda, byamabese murishama ra ôngo ( Mueisasa ra ôngo) kuriko ikora bibii.18Mwisha kirisito buumbo-buumbo wanubanga rima mwasha nsambi, biimbi bari neriira na biimbi basira iira, mwisha waturishe kuri ôngo, washurwa mumubi, rakini wafuka munkati ne mutima. 19Mumutima uno wenda buumno-buumbo ihubiri mu mitimaangi yarikanga nti ya minwwa. 20Biimbi nti basiùiranga kare, mumatu eufumirifu wa ôngo abesanga warinde mumatuu ya Noa, mumatu esafina ya besanga ironjiwange, munkati naye bakeke ,beya munani baokorewanga ( Basamburiwanga, batunwanga) mumecha.21Emushumo webinwa'ambi nti ubatiso ( Urubukwa mumecha) wiibutunja ( Ibuokowa) baanu sasa, nti ibutunja mikosi ya mubi, rakini irisiya mu samiri ya hunda kubusondori na ôngo, munse yeri fuka ra Yesu kirisito. 22Uungu iri mukuboko kwa muume bwa ôngo, wabesi nti wamenda mumbingu ; Engashani ( Maraika) ne mamuraka ( Bwine, utosa) ne kaara ( Maa) byamakinda ibese kwansi nae ( Mumakako nae).
Chapter 4

1Basi kuba kirisito wanubanga mumubi wae na baanu buumbo-buumbo mwibumbe mumyanikiri iiya, mwisha iwe wanubanga mumubi wasiana ne nzambi ( Ebibi). 2Itukire runo'otu kiro musiye-tuu mukarawa kebeya, mumatu asiya kukwinu muririka munkati ne mubi, rakini munkati nemashamane ya ôngo.3Mwisha ematuu ye bwingo bwitu bwatanda buumbu bwiikorere ebeya becho ( biimbi nti boosi ôngo) nerienda munse ya busingirani , ne karawa, ne burevi, ne karamu ke burafi neriomo, neriabudu etuhombo murichukisa nguru. 4Na ibo bashangaa nguru mwisha baanu nti mushima ienda tete hiima nabo munkati ne bibi-mbi byeta mpimbo, babuhambike baanu. 5Ibobaatunja ihanswa kakwae uungu urikire tayari ihukumu biimbi bashere na biimbi bakwire. 6Mwisha ata na buno ebakwi bahubiriwana emyasi ye karamo, iri bahukumiwe, kuba beya munkati ne mubii, rakini babesi nti bashere munkati ne mutima buri ôngo nae ushere.7Rakini tusondangi iiya hende nebinwa bibiti. Mubesi na bwe'enge mwinyire murihema. 8Zaidi ye binwa bibiti mushumane nguru baanu bisiine munkati ne binwa bibiti, mwisha emashimane ya bulbe ebibi bibiti. 9Mukaribishane baanu na baanu nanti manungunika.10Kira mweya irengana na buumbu bwabokerenga we esawari, ikore munkati niinu, buri mahakiri ya hunda ya chumo mbarimbari sa ôngo. 11Emweya wamebaa, kuba mubinwa bya ôngo, emweya wamakora, wakore mumaa-ngi yarissha ôngo, iri munkati ne binwaambi bibiti ôngo atatwe kuri Yesu kirisito. Ebwine ne kaara nti bwae runo'ôtuu na nampaka hende amina.12Bashimwa, kiro mushangaa mumayaribii ye kasha karire munkati niinu, iingi isheengi baanu muri bupima baanu, kuba kikai kyendendi kyashee baanu baanu. 13Rakini kuba machangire muminubo ya kirisito mukokome( Mushime) Iri muntambi ye ufunuo we bwine bwae mukokome ( Mushime) na mirenge mikiri. 14Kuba muraumiwa mwisha ne kinwa cha kirisito, muri nz karamo, mwisha emutima we bwine naxa ôngo warika kuri baanu, muruharo rwabôo bashuhudiange byema ( Ikererwa ubansa) rakini muruharo,rwinu utatwange.15Mwisha emweya wata nubi munkati niinu buri mushuri,ao mwiibi, ao mukori wa biibi, ama kuba buri mweya wiriya mubinwa byaimpe. 16Rakini emweya wama nuba kuba iwe nti mukirisito, kiro wakwa nkere, rakini watate ôngo itukana ne riina-ndi.17Mwisha entambi saameiya muhukumu yabucha munyumba ya ôngo; na ya buchire kukwitu ,ende kuri biimbi nti basimira byasi ye karamo ka ôngo ubese nkii? 18Na kuba uungu urimuriira watunjwa ( Iokorewa) muminubo, uungu nti wasubaha ôngo na uungu we nzambi basugwi kuni? 19Basi biimbi banubange mumashimane ya ôngo, bininko kuri kibumbabuka ebwingo bwabo munkati nerikora byahunda.

Chapter 5

1Na buhema bakungu-mbi bari munkati niinu, aninguu mukungu hiima nabo, mushuhunda weminubo ya kirisito, na mushirika webwine-mbu busehobo rwayo. 2Murishe kikembe cha ôngo kiinki kirikire munkati niinu, muribasimanire, nti mu kaaro, rakini mumashimane, buri ôngo sasa, wara nti mu behebya mikonsi, rakini mukarawa kahunda. 3Wara angi itawara ungarisi wanikwanga baanu, rakini mubesi michumo yiitinge ( Ya hunda) munkati ne kikembechaa. 4Ne tambi emurangi mukakare wasugwa, muupokere karuku keebwinenki nti kabihabiha.5Buumbo-buumbo baanu misike, musimire ( Mwihiche) kuri ebakungu. buumbo baanu bibati mwimine muri kwihoheya mwisha mukoreranii, mwisha ôngo wakurenga oongo muhao, rakini waninka biimbi bihiheya chumo. 6Mwihohe kwansi ne mine ye kaara ka ôngo, iri abutate baanu muntambi sae. 7Mubike eminubo iinu hiati kurikire wee, mwisha iwe waburamya baanu.8Mubesi na kiasi niikae, murenda niinu mushumbu, buri ngoyi ibirange utimbatimbange usandange mweya mwisha wamine. 9Na baanu mushindane nawe munkati ne risimira rinu, murisiba kuba eminubo yaenjo ngi yatimirika kuri banakinumbi barikire muchuo.10Na ôngo we chumo iiti uungu wabubikaranga baanu murikime mu bwine bwae bwa hende munkati na kirisito, muma nuba musantambi nkeke, iwwe kisiine waaburonja baanu ni ibusimanya baanu ni ibuninka baanu kaara ( Maa). 11Kukwae kuri mamuraka ( Bunkakwe) hata hende na hende amina.12Mu mine ya sirivano, munakinu washururuka, buri buumbu namuhansa, nama buandikire baanu mubinwa bikeke, ntini buhange ni ishundia mbu inongi chumo yeriira ra ôngo, musima nti mutunganana kumunda nae. 13Iwe uri munkati naku baberi, murondorwa hiima niinu, wabukeya baanu na mariko buumbo, mwaana wani. 14Mukiyane mumashimane. bahoro bubesi kuri baanu bibati murikire munkati na kirisito.

2 Peter

Chapter 1

1Simoni Petero, mukori na ntumwa ya Yesu Kirisito, mu biimbi basheenga isimira riira nima buri iitu, mu sheria ya ôngo witu naya mukota Yesu Kirisito. 2Emukisa ubesi kwinu ne buhoro burire murisimba ôngo na Yesu mukota wiitu.3Mwishe ne kaara ka ôngo wamatininka bate bikai bibiti biri hima ne buingo na kuri emurongu murisiro, na murisimba uungu wakubikiranga mu burongu bwae iwe kisiine. 4Na mubinwa mbi wamatuninka bate irai rae rikiri nguru, mwishe muri rai rino, mubesi bashiriki mu micho ya ôngo, mubesi muokorewa murituka mububisha buri mu chuo mwishe ne busingirani.5Iira, na mwisha ekinwa kino mu marumisha muruharo rwinu mu kaara kati, narisimira rinu mumarumisha burongu, na mu burongu bwinu musimbe, 6Na mwisha erisimba rinu rwingi, na mwisha riingi rinu muririndira na muruongu mu nsimiro, 7Na mu nsimiro rinu, mapendo kuri banakinu, na mumapendo ya banakinu, shimana.8Mwisha ebinwa mbi biri kukwinu, na bibesi biingi, byakiya banu mutu besi batetera wara nti beya mbi basira byuma murisimba mukota wiitu Yesu Kirisito. 9Mwishe uungu warukwa ebinwa mbi nti kirimirimi kisunga bikai biimbi biri kwihi naye hoo, wabesi wamasera mbu watakasika mu bibi byaye bya kare.10Ngyasingwa, banakitu, mukore mu maa nguru ni isimana ni irondorwa kwinu, mwisha mumakiya binwa mbi, ntikusira kwishinda tuu. 11Ngiasingwa mbu muuningwa, ikime mu bwami bwa matu hiati bwa mukota na rukombora Yesu Kirisito.12Mwisha nabese tayari kirotu muri busumbukiya banu ebinwa mbi ata buno banu mosi byo na murisingwa muriira ndi murinayo. 13Na nasunga nti iira, muntambi niri munkati ne hema nji, ni busimo banu mumwengere weribukumbusha banu. 14Namasimba mbu erikuto ehema yani, kwe iiya tete, buri buumbu bwasheyanga mukota wiitu Yesu Kirisito. 15Iira, nakia buumbo, mukira kuruma nerikwa rani mupaka nisumbukiye ebinwa mbi.16Mwisha ntitwakutucha engano(hadisi) nsi sa kuronjwa bunobuno, muntambi twakubusubikia banu ekaara kirikuruka kwa mukota witu Yesu Kirisito, mwishe bate kisine twakusunga ebukakare bwae. 17Mwishe washee kuri ôngo ishee heshima na buime(utukufu), muntambi emurenge akosi uri kuwae ituka mu buime bukiri, niiemba: Uno mwanani mushimwa, uungu na mushima nguru. 18Na twakurukira emurenge uno utukange mumbingu, muntambi akosi turi naye musangunsi sa shurukara(mutakatifu).19Na turi na kinwa cha utahwa(unabii), kiinki chasima nguru, na yafaa banu murikahiri, buri tara isheange chaka hiimpi hari murimya na ata mukomakoma, na nkenkeni mukomakoma ya asima mumitima iinu. 20Mumasimba kasa ekinwa nki, mbu kusira utahwa mu mitiro(mumaandiko) yafasiriya mbu mweya murembenge washimwa. 21Mwisha e utahwa uuti ntiwakurishwa muri sasa ra mweya, ina e beya bebanga biimbi byatukanga kwa ôngo, abesanga ba ongoshwange na mutima mutamberi.
Chapter 2

1Kuri biima mu beya ntiwatahwa ba manko, na kuri biima munkati niinu barimu(bahani) beema, biimbi bakimishange mafundisho isimira ya manko, ni ituma mukota ngu wachuranga bo, na kwirishiya ibo kisine ibisha bisha mbi bitakochi isiya. 2Na eya biingi basetucha a matendo yabo ye busingirani, na mwishe ibo, ense ye riira ya akambwa. 3Na muritamani basekwininka ibo bisine munse iinu na myebere yema, ni ihukumiwa sabo itukire kare itasiya, neribishabisha rabo ratangasiya.4Mwishanki, ôngo ntiwasinga esantumwa sae muntambi bakianga makosa, ina wataa bo mukirimbu, ni iriya bo muriminwa rakindi barindire e hukumu. 5Ina ntiwakusire e chuo chakare, rakini wakuchunga Noa hima na bampe barinda, muhubiri weriira, entambi warishanga eriihu mu chuo che beya mbi ntibasumbaha ôngo. 6Tena wamuhumu esambungu sa ku Sodoma na ku Gomora, na ibindura ni ikiya kuro mote, wakiya nko mushumo kuri mbi baserika nti basubaha ôngo.7Waramya bati, uungu weriira, wa usuninkanga nguru nerienda na biimbi bakiange busingirani, buumbu buira heende. 8Mwisha e mweya ngu we riira wamarika munkati nabo, muri sunga ni irukira, wisumbuangi mu mutima iwe eriira kira utu, mumatendo yabo irisira sheria. 9Ôngo osi buumbu bwasetunjawe e batahwa mu mayarimbu niimbika mbi basira iira maripisi mupaka erotu rwahende.10Ina nguru biimbi batuchange mumbi mu tamaa ya bikai mbi byema niisarau mbi bari ne bwanga, biimbi batuchange binwa byabo ibo bisine, baira irumbarumba murikamba eritatwa ra ôngo. 11Rakini nti ntumwa nkiri sa ôngo, biimbi barikiri mu kaara, batanga risha mashitaki yema mwisha nabo kubusondori na mukota.12Rakini biimbi, buri beya mbi barira bwenge, babutwanga hoo buri i nyama nsi siitinge niiriminya, bakambange mu binwa mbi nti byosi bo, base bishwa bishwa mwisha ne ribisha rabo. 13Bashehe mushahara mwisha nerikora rabo bibii, bakokoma murike mau munkati ne mwishi, mweya warukwa niisondwa, batucha eanasa sabo siishimana entambi bakiange ekaramu hiima niinu. 14Biimbi bari na meso ngi yarisiya na busingirani, beya mbi batakochi isiana ne bibi, biimbi ba bongange emitima angi nti ya simana, biimbi bari na mitima angi yasoweya itamani, e baana mbi baraaniwa!15Basiya e mwengere weriira, warimina, watucha e mwengere wa Barama, musike wa Beori,uungu washima mushahara ngu usira iiha. 16Rakini wafinirwanga mu bibi byaye iwe kisine, punda uungu utakochi iemba, wemba na murenge wa mweya ni isuiya ebushaasha bwe mutawa uungo.17Ebeya mbi bishima bisira mecha, na kunguku iingi yatangirwa na tufana, wabikirwanga na akiba ye murimya. 18Mwisha bebange binwa bikiri bya muhao ba bongwa bongwa na karawa(tamaa) ke mumbii, muri singirana beya mbi babucha imbeka bumbi bashi muritimana. 19Wa raa karamo, nabo bisine ntumwa siibushabisha, mwisha e mweya wamafundwa ne mweya ungu, iwe buumbo warishwa mu butumwa.20Mwisha biimbi bakubeka e bibi bye chuo, mu mwengere wa mukota Yesu Kirisito, mwisha bamatingirwa mu binwa biimbi tu niifundwa, hari yabo ya hende yabese bumbi irenga ya kwansa(ya roso). 21Maana ya mubesenge ishu kuri bo ntiti basi e mwengere we karamo, bibese isimba, kisha isiya emiomba ya shurukara ya ninkwanga bo. 22Ina yatuka kuri bo buri mishumo yii iira: E bibi yakuruke ebisaro byaye kisine, ne kahuwa kashuwa, kakuruka itimbatimba mu keto.
Chapter 3

1Bashimwa, ino baua yani yameta abi, na buandikere, musiti simbi, nasimo emyanikiri yiinu yahunda muribusubukiya 2Mupate usubukiya e binwa bye bwanga kare ne batawa washururuka, ne miomba ya mukota, oongo mukombora witu.3Mumasimba mbu e kinwa anki, kumba mumatu ya hende, biimbi baseyange baiya nti baseyange bo, batuchange tamaa sabo ibo kisine ni ieba. 4Irikuni erirai riya kwaye? Mwisha itukire batitankuwikinde, e bikai biti byarika buri byabesanga itukire mwanso weriubya.5Mwisha basera murisasa rabo kumba mumbingu sabesanga itukire kare, ne chuo charonjiwanga ituka mumecha na kumunda ne mecha, mukinwa cha ôngo, 6Na mukinwa nchi e chuo chabesanga mumatu iiya nti charisa na mecha. 7Iina e mbingu sakino kiranga, ne chuo, sabikwa niishikwa mukasha itukana ne nwanki, sashikwa hata mumatu yerubansa mu biimbi nti basubaha ôngo.8Rakini washimwa, angi inena(isarau) ekinwa ngi kima, kumba kwa ôngo otu ruma nti buri miaka erefu nima, na myaka erefu nima nti buri otu ruma. 9Mukota watanga siya itimisa erirayi rae, buri bampe bahakange isiya; Rakini ivumiriya kwinu mweya uma watarimini, rakini ebati beiiye katubu ensambi.10Rakini erotu rwa mukota, rweiyayo buri mwimbi, mumatungi e mbingu satuka na murenge mukiri, ne bikai biti byaronjwa mu asiri, byahinhwa mu kasha kasuma nguru, ne chuo, ne murimo uri munkati nabyo byashirira.11Mwisha, kumba e bikai bibiti mbi byase sira, amubesange banu beya ba inye tabiya munkati ne mwenendo winu mutakatifu ne utawa. 12Mumasunga nishima nguru eriiya murotu rwa ôngo, mwisha naye, embingu yamasaka nti ya yushwa, ne bikai bibiti bye airi byase yayuka mukasha kasuwa. 13Rakini buri bwa raanga ye, twasunga mbingu shaasha na chuo kishaasha, hiimpi harika eriira.14Ngi ashingwa, bashimwa, mwisha mukairire e binwa mbi, mukore byo na kaara mwisha musungwe mubuhoro, bira bibi na raama kubusondori naye. 15Na banu mubuche ivumiriya kuri mukota wiitu buri karamo, buru mbu musike wiitu mushimwa Pauro waandikanga na butesa(hekima) bwaninkwanga ye. 16Kumba bumbo bumbo mumarua yaye iyati, wenba munkati nabo mwisha ne binwa mbi, mumarua ngi muri binwa bya suma musibabyo, kuri beya mbi basira masomo(myanikiri), nti basima babindurange, buri mitiro(maandiko) impe, muribishabisha ibo bisine.17Banu sasa, bashimwa, musimbanga e binwa mbi kare(kubusondori), mukayi kiro mubabutinge mumakosa ya biimbi bakorange bibi, muke kwansi ni isiya isimana. 18Rakini mubesi muchumo(neema) nerisimba mukota na Yesu Kirisito mukombora wiitu. Ku kwaye kuri buhime, runotu na matu ati na matu ati. Amina.

1 John

Chapter 1

1E kinwa chatukirenga karekare, twarukiranga cho, kisugwange ne meeso itu, twatingetinge nga yo, mu myasi ye kinwa cha buingo. 2Bwishe ne buingo, iye busugwange nitukurukire, na wasugwa kuri tita, wasugwa kuri baate;3Incho cha sunganga baate ni irirukira tatura mwasi kuri baanu, mwisha na baanu bumbo bumbo mu koyane nitu(isimirana) ne rikoyana ritu hima na titana mwaan ye Yesu kirisito. 4Ne binwa bino tubuandikire baa kuba ee rikokoma ritu ra kiirwe.5Na ino ngi myasi ya rukirange baate kure ye, na ibuture mwasi wa Ôngo kuri baanu, mbu Ôngo ngi chaaka, mwisha e kindi kisira kumunda naye. 6Mwisha twameba -mbu twashirikiana naye na twa masumbamu kindi, tweba manko, na nti tukiange inchi che riira. 7Iina tumasumba mu chaaka, mbu kuri e munkati ne chaaka, twakoyana baate na baate, mu nchama ya Yesu, mwaanae, watukuto e nsambi siti.8Mwisha twamirukira-mbu tusira nsambi(biibi), twitima baate kesine, ne riira nti ririkumunda nitu. 9Tu tubu nsambi(biibi) situ, iwe mwaminifu na weriira, nitushuwa shushu. 10Na twemeba-mbu tusira nsambi, nti twa mukia mushukishuki, ne kinwa chae sichiri kumunda nitu.
Chapter 2

1Baana bani, bakeke na kwandikire bikai, angikia nsambi(biibi), na kuba uma wa kiya nsambi. Turi naangu utu ee berengi kwihi na tita, ni Yesu kirisito mweya wa ira. 2Wesine waretukumanya mu nsambi(biibi) situ. Nti mwishe ne nsambi situ ho, ina nsambi sa chuo kikiti. 3Na buumbo nti tomasi na twa mamusiba, mwisha nti watinge e miyomba yae.4Iwengu uweba: namamusiba, na tucha e miyomba yae, mushukishuki ne riira ntiri kumunda naye. 5Iina iwe wa shika kinwa chae ni hana mashimane ya Ôngo arijierwa muriira.mwisha twamasimba umbu turikumunda nae. 6Ungu webange kubaa urika kumunda naye, ya kukonga urendi usumbanga wesine, umbu wasumbanga we.7Washimwa, nti nibuandikire baanu mu miomba mishasha, nti muyomba wa karekare wabesanga niinu itukire karekare. Naangu muomba wa kare iye kinwa chiicho chiicha charukiranga baanu. 8Na buandikire tu baanu muomba mwishasha, kinwa cho chaira kumunda naye na kumunda niinu. muuchakindi chameeta ne chaka chaira chamabucha irangara.9Mweya we beya webanga umbu urimunkati na chaka na watina muna chae,uriho mukindi mupaka. 10Ungu washima munachabo, warika muchaka. Na kumundae kusira kisibu. 11Naangu watina munachabo urikire mukindi, usumbange munkati na kindi, na uendange tuu mukindi, natuusi kwendangeee mwisha kindi cha murima meeso.12Na kuandikire baanu, baana na bake, mwisha mumesamehewa ee nsambi sini, murina rae. 13Nakuandikire baanu batita, mwisha baanu musingu wasenga karekare. nabuandikire baanu misike. mwisha muhunda e muumbi. na buandikire baanu baana mwisha musiba Ôngo. 14Na baanu batita, mwisha baanu musingu wasenga itukire karekare nabuundikire baanu misike mwisha muri na maa, na kinwa cha Ôngo15Angi shima e chuo, na byo bibiti biri munkanti ne cho. mweya amashima e chuo. burongu wa Ôngo ntiri kumunda nae.
17E chuo chieta, ne tamaa sae mwisha ungu ukiange murimo wa Ôngo waserikanga mati ati.18Mwaana, ino ntambi sa henda naambu barerukira baanu. mupinga kirisito uyange, na rinotu wapinga kirisito biingi. impo twasiba kuba matu wa hende. 19Watuka munkati niitu, iina nti babesanga bakukwitu. mwisha bamubundukengi bakukwitu kuba bamurika munkati niitu, na babijiendere, kusudi wasungwe mubutara, mwisaha-mbu nti bakukwitu.20Mwishe bamutira mafuta naangu usira nsambi na baanu musibibiti. 21Nabuandikirenga, nti isibambu musera e riira, mwisha baanu musibyo, anga mankomanko yaati tuka kuri iira.22Nge mushukushuki, uungu utunanga Yesu nti kirisito, naungu mupinga kirisito watuna tita ne mwaana. 23Na ungu watuna Yesu nti watuna Ôngo, ungu watata Ôngo nti watata Yesu, ungu watubu kuri Yesu watubu Ôngo.24Inchi kinwa muerrukira cho itukira karekare byarike kumunda niinu na Yesu kumaunda na Ôngo. 25Na ino ndani yaturangee, ngi karamo waturangae. 26Narekuandikire baanu binwa mwisha imbo bashima iburiminya.27Baanu, e mafuta yashenga baanu kuriye ya rika kumunda niinu, nti mushima mweya abuhanise, kuba e mafuta aye abuhanange e binwa bibiti, na nti riira(manko), nambo buhaanga ee, rika kumunda nae. 28Ne ntambi ino, baana bakeke bakeke, murike kumunda nae, asekiya wasumgwa, mweya wakaara(ngufu) na twa tabunduki na nkene kubusondori naye murija rae. 29Kuba bumasiba-mbu iwe mweya wiira, usibe-mbu kira mweya wa kora bya hunda nti ieba-mbu turi naye.
Chapter 3

1Sunga mashimane a tita, eba-mbu muribikirwa baana ba Ôngo na turibo, kuba e chuo nti chatusiba ieba-mbu ntikisibirwe. 2Baate sasa turi baaana ba Ôngo, na mbo wasebayo baate watamaja nesi, na tusi mbu asekiayo waja tasesusanayo nae busha tasemusungayo umbu burie. 3Uti mungo mwinyihiro kuriye witunganya, na we isine mweya wa konda.4Uti wakia nsambi weta, kuruma ne sheria, ne nsambi ngi kuruma ne sheria. 5Na baanubusi hombu Yesu wajanga mu ikuto e sansambi, na iwe watakakochi ikia nsambi. 6Uti wamutucha watakianga nsambi, wuti wakia nsambi nti waremusiba.7Baana bakeke, kutabi mweya wa mutima. ungo webange e riira nti uri sawa buri wisine uri sawa. 8Ungo wakia nsambi ngi e mushumbu, musha mushumbu itukire karekare. musike wa Ôngo wajanga mu ibishabisha e biibi vya mushumbu.9Uti wabutwanga kuri Ôngo watakochi ikia nsambi, busha e mbeku ya Ôngo enda ho kuri e na watakochi ikiansambi mwisha wa butwanga mu Ôngo. 10Impo asibangwa e baana ba Ôngo na mbo ba mushumbu. wuti nti usi sheria nti wa Ôngo na ngo nti washima munachabo.11Bisha ngo watuture e mwasi itukire karekare, umbu twapashwa ishimana baate kwa baate. 12Na anga ibesa buri Kaini, ungu washuranga motoe. Wamuya irenganki? busha e nkashiyae ya besenga yema na ya motoe ya besenga ya koma.13Ushangari munakitu kuba-ye dunia rwakutina.14Tusimbu tareta mu riishi ne rikwa bisha tashimanga baana kitu. 15Wuti washukie munachabo nti muuaji, na baanu busi hombu muuaji usira maisha a mirere.16Tasibanga e upendo, kuri ngu watuninkanga maisha ae na baate twa pashwa ininka bana kitu e maisha itu. 17Kuba uma uri na behe mu dunia na kae munachabo warukirwa wa mushima, buni wa mukia e upendo wa Ôngo wa sungwa? 18Baana bakeke, hima mu binwa na bunu ira mu matendo a ira.19Kuba e mutima witu wa tuhukumu, Ôngo ngi mukiri kuri e mutimawitu na usi e biti. 20Kuba mutima witu nti wa tuhukumu, Ôngo ngi mukakare kuri e mitimaiti na usi e biti. 21Bya shimwa, kuba e mutima witu nti wituhukumu, twasehakikisha mber ya Ôngo. 22Nakiro, twa konga, twashei kurie mwisha twa chunga e samuri na tukiange imbi bya konda.23E amuri yae, injo ya twasadiki mu riina ra musike wae Yesu kirisito na kuba twashimananga baate kwa baate umbo weba e amuri ya tuninkangae. 24Ungo wachunga e sa amuri sae wabe wa Ôngo, na Ôngo kurie na wenderee kuri baate mu mutima wa tuninkakaye.
Chapter 4

1Bashimwa bitu, anga itarike imani mukira mutima, ireka e mitima kuba yatuka kuri Ôngo, wishe e bakaeri ba manko batuka mu chuo, iina kira mutima ngu osi. 2Mwisha mumasiba mutima wa Ôngo, kira mutima ngu webange mbu Yesu kirisito waja mu mbi, watuka kuuri Ôngo. 3Mwisha kira mutima wa siba Yesu kirisito mbu wejanga mu mbi, ingo utukake kuri Ôngo; na kira mutima ngu nti osi Yesu kirisito mbu mwana wa Ôngo, ngi mutima mupinga kirisito.4Mwisha murukiranga mwysi yija rae, na wamasia weya uri mukini chuo. baanu baana bakeke, baanu beya ba Ôngo, na bumasia mu bini binwam mwishangu uri kumunda niinu, imukakore kuri ngo uri mu chuo. 5Ibo beya ba chuo, asigwa chuo cha rukira bo. 6Baate beya ba Ôngo, ungu osi Ôngo uturukirange na mbi beya ba chuo nti baturukirange. na impo ashigwa tasiba mutima wiyira na mutima bubisha.7Baanu bashimwa bitu, tushimane, mwisha mashimane iatiatukange kuri Ôngo. Nangu washima, wabutwa na Ôngo na Ôngo umusi! 8Ingu watashimanga, nti watuka kuri Ôngo mwisha Ôngo ii mashimane.9Mashimane a Ôngo, asugwe mushere baate mwisha Ôngo, warebeka musike waye ntangi kuno muchuo, mwisha turike nko hurie. 10Nago mashimane nti mwisha baate i twashima iina Ôngo i watushima; ni turebeka musike waye kuri mukwi mwisha ne sansambi.
12Anga na uma wamasunga Ôngo twamashimana baate kisine, Ôngo twe kikanitu; nambo bushime wae buri kwio nguru kuri baate. 13Tosi mbu twarika kumunda naye, naye warika kumunda nitu, mwisha bushime wae ngi bui kwiyo. 14Na baate twasunga, na twarisia mbu Yesu musike wa Ôngo, Ôngo urikumunda naye naye kumunda na Ôngo.15Ungu warisia mbu Yesu ngi musike wa Ôngo, Ôngo wa serika kumunda naye naye Ôngo warike kumunda naye. 16Na baate, twamasiba bushime wa Ôngo kuri baate, na twarisia.17Unbu burie, iburi baate, tukiri mu kini chuo, ibumbo e mashimane itu arike kwiyo munkanti nitu, mwisha turike na mwinyihiro mu rutu rwa hende. 18Booba nti buri mu mashimane, ina ee mapendo ingi a kwiyo, akasane ee risubaha, mwisha ee risubaha ee momba nangu wa subahanae twakamirika mu mashimane.19Kuri baate, twa mushima, mwisha iwe ngi watushima raroso. 20Mweya wamaeba mbu washima Ôngo na wa baa banachabo, nti mumankomanko nangu wa baa munachabo ungu usugwange, wa mushima Ôngo buni na nti usugwange.
Chapter 5

1Kira mweya ungu wa amini kuba Yesu nge kirisito, wabutwanga na Ôngo, na kira washima uku warimubuta naye washima hotu. 2Tusi kuba twashima baana ba Ôngo, kuba twashima Ôngo na twa chuche amuri saye. 3Mapendo a Ôngo atukana nirichunga amuri saye. na amuri saye tisamaripishi.4Kikiti cha riumbwa na Ôngo chasukwe mu chuo, na rushindi rataware, nge rimani itu. 5Inyengi waritawara mu chuo, kuba kira wasadikie kuba Yesu kirisito i musike wa Ôngo?6Iwe, Yesu kirisito, wajanga na mecha na nchama, ira nti mecha esine, ira mecha na nchama, na mutima mutaberi ukuruchange ushuhuda, kwani ee mutima nge riira. 7Mwisha, kuri bashatu bashuhudie mu mbingu. 8Mutima mutaberi, mecha na nchama nambi bashatu basimirana.9Kuba twapokere ushuhuda wa beya, ushuhuda wa Ôngo nge nkiri, mwisha ushuhuda wa Ôngo wapashwa itukumbusha ushuhuda wa musike nae. 10Unku wasadiki mwaana wa Ôngo urina ushuhuda kisine, na kuti waamini Ôngo wakiya manko mwisha nti wa amini ushuhuda unbu waninkanga Ôngo kuri musike wae.11Na nsunga ee ushuhuda, watuninkanga Ôngo, buingo wa mati iati, nambi ungu urikumunda na mwanaye. 12Ungu uri na musike wa Ôngo uri na buingo, na ngu usira musike wa Ôngo usira buingo.13Na buandikirenga imbi binwa mwisha musibe mbu wengo wa matiati ibunduke niinu, baanu mbi buamini mwe rina ra mwana wa Ôngo, 14Turikwihi naye, kuba twaninkanga kikai kirenbe mwe rishima raye, uturikirange. 15Na kuba twasiba mbu uturukirange kikai chiti chi kongange baate na twabika kikai choo cha mukonganga baate.16Kuba mweya uma wasunga munachabo wakiya nsambi(biibi) yimuririsha mwerikwa, waheme na Ôngo waninkayo wenge kwango munakitu. 17Kikiti kisira chema nti nsambi.18Tusi mbu kira mweya wabutwa na Ôngo tukianga tu nsambi, ira unku wabutwa na Ôngo wishungange kisine, na mwenge watamukochi imutinge nao. 19Tusi mbu kuba turi ba Ôngo, na chuo kikiti chiri kwasi mu mamuraka a mwenge.20Tusi nbu kuba mwaana wa Ôngo wareja, na warituninka wenge wisiba ee riira, na turikumunda ne riira, ra musike wae Yesu kirisito. 21Iwe nge Ôngo wa riira, na buingo wa matiati, baana bakeke, musubahe miongo ya masanamu.

2 John

Chapter 1

1Mukungu, kiria murondorwa ne waana baye, na shima mu riira, na nti ani kisine na shimabo, ina mbi barisiba eriira. 2Na mwisha ne reira irinuitu, iyasebese nti kirotu. 3E mukisa, musasiro, na buhoro yasike niinu mungambo ya Ôngo tita na ngambo ya Yesu kirisito mwana musike wa Ôngo mureyira ne mashimane.4Niri ne bubukokome kurikumana baana babe wasumbanga mure iira, ne mombangi twareshee kwa tita. 5Ninompina, kiria, timiandiko abe e momba mashasha, ina ungu twareshi itukere karekare, umbu twereshimana baate kwa baate. 6Ne mashimane isungwange, ne momba. ne mombange inji tusumbe, tusumbenuo umbo twahange itukire karekare.7Mwisha ee bashukishuki biingi barekime mu chuo, nti baritubu kuri Yesu kirisito wa yaanga mu mumbi, imbi tiba tengenezangi bashukishuki nambi bapingange Yesu kirisito. 8Ichunge Ôngo kesine, angiriminya e chuma ye murimo mbe, ina usheye matabishi mwingi.9Uutingu wenda kore na ntiwasika kumunda na mahano a Yesu kirisito ntiuri na Ôngo; na ungu urikumunda ngi mahano uri na Ôngo na mukisa. 10Kuti mweya nti waburishiye ino mahano angi imupokere munyumba yabe, na anga imukea. 11Mwishangu wemba: nakukeya! Ôngo naye uri munjo binwa byaye byema.12Ata hombu niri na bikai biingi bikwandikere, tinashima ikiya-byo mukaratasi na wino; ina na shima ienda kukinu, ibushisha buuno mu buuno, mwisha, e ngowa sinu ironjewe. 13Baana ba mubitwa-be barondorwa bakukea.

3 John

Chapter 1

1Mukungu, kwa Gaya, mushimwa bwani, ungu namushima mwe riira. 2Mushimwa, nakukoanga urike iishu mu binwa biiti ni bishe na mwiri wa hunda, naabo amukiya mutima waabe wakoma. 3Nashimanga nkuru, akiya mwanakitu na wanishuria ee riira riri kuri ani, umbusondange Ôngo mwe riira. 4Nisira ikokoma nkuru, mwarukira baano baani bansubake mu riira.5Mushimwa, murimo oogo wa mwaminifu ukeyake oongo kuri baana kitu bendendi. 6Na biimbi wakukushuhudia e masimane abo kubusondori ne nyumba ya Ôngo, ukiya-shu umatindikiyayo mu wendo rabo washima Ôngo. 7Mwisha, mu riina ra Yesu kirisito, barenda tibashee kikiya kuri ee beya nimbi ntibo-si Ôngo. 8Twapashwa ikaribisha, ne beya burimbi mwishe tubensi beya ba murimo buri-mbo mu riira.9Nakuandikie binwa nino mu nkumanano ya Ôngo, ina Diotrefe, washima ibunduke wa roso munkati baabo, wataranga tu mpokere. 10Buumbu, na namaja nasisubukiyayo mikorere yaye ikora ye; ukutonge binwa bemema mwisha niitu mu binwa byema, tuutokeshake na binwa biino ina iwe kwisine atamampokere baana chabo, nabi bashima ipokerwa, watimishabo na warikitana-mbo mukumanano ya Ôngo.11Mushimane, anga itucha bi beema ina bia koma. uku ukiange beya koma nti wa Ôngo, na ungu wakiya beya-mo watakusungayo Ôngo. 12Demetrio wakuhushuhudia ne beya bibati, mwisha ne riira risine, na baate twa risiya, irisiya ritu ee riira.13Na kensa nirina bikiya bngibikwandikire,ina tinashima iyandike byo na ukucha na wino. 14Nashima ikusunga inompina na tosebane naabe buno kwa buno. ni buhoro ibense naabe! Ee bira bakukeya, na kukeya ee bira baani. 15Ne buhoro ubese naabe! bira bakukeya. Nakeya ee bira; uuma mu uuma.

Jude

Chapter 1

1Yuda, mukori wa Yesu kirisito, na muna chabo Yakobo, mumbi ba bikirwanga na Ôngo tita, na bachungwi, kwa Yesu kirisito: 2Na musasiro wabe, ne buhoro ne mashimane, birike ninu, matu ati.3Bashimwa bitu, imbu washimanga ani ibure beka maruba a kinwa chima, mwisha ne karamo(wokovu) kitu bate bibate, nasunganga na buandikire banu, mwisha ni bashishe banu, mushimane murisimira imbo banikwanga ee butakatifu ima ho. 4Mwisha, munkati ninu kuri beya bikimisha bisine mu nama, beya mbi bari andikwa karekare mu hukumu ino, nti basubaha Ôngo babindura mukisa wa Ôngo witu mu ruhusa ra busingirani, nabo bamutuna wekine mwami witu Yesu kirisito5Na shima ibusubukia, baanu mwisha namakinda isiba binwa bibiti, mbu mukota kuruma nikuto beya mu chuo cha ku Misiri, kuruma wareminya mbi tibasi kinwa cha Ôngo. 6Ba bikwa, mu kinwa cha hende cha Ôngo mu rutu rukiri, baminwa minyota mu matu asira hendee, mu mwirinya banyamurairi, imbi nti basubaha Ôngo, barebisha,ee nkambi yabo.7Sodoma na ku Gomora, ne sambungu satimba, imbi bikimishange mubusingi rani, baserekerwa yo murangu ee matu na matu. 8Nakiro hombo, ee babume nabo mbi bibishabishanga mu mubii, batina ee bukakare, ni kamba e mikisa.9Ngisigwa, nyamurairi mikairi, babanane ee kiinda, cha Musa,iina washisha mushumbu imbu mukota wa kufiné. 10Iina, bano beya bakambange binwa na nti basibyo, ne binwa mbi birikumunda nabo nti basibyo, burinyama sisira wenge mu binwa bino, bibisha bisine. 11Baherwa! mwisha benda munse sa Kaini, mwisha ne mushaara, na batu cha e biibi bya Barama, nti barikwizuia, na baangamie mwisha kwikuto kwa kora.12Bano beya makoi ngi akina hatari(shida) mu sikuku inu ya mashimane mu ntambi ye ririsa hima ninu, warangi binu birisha ibo bisine na basira booba, nti erutundo kusira mecha, inji rochi wange ni yuhu, ne miti isira bisu na (sira byama na yakwa metaabi na ikurwa na miri. 13Emibimbi ye nyansa ya takochi ya sibikiwa, na ikuto nkene sabo biri uforu, buri nkekene sa hima, ne risiro re kindi ra bikwa katiri kukukwabo mpaka hende.14Bumbo hotu kuri bo, umbo Enoka, mweya wa barinda ita kire kuri Adamu watura mwasi buno: sunga mubake wamaja nambi batakatifu byae, maerfu na maerfu, 15Na, itayarisha hukumu kuri bibati, mbi bari na mitima yema, nambi bakorange bibi, ni ninka bo maripizi imbi nti basubaha Ôngo na mwishe ne binwa bye minubo iti, wakori nsambi nti basubaha Ôngo bebange mwishe iwe. 16Beya mbo basunga bubi, imbi bakuwange, bi batu change tamaa sabo, na muno abo ebange binwa bya buume(muhao), bapenderee beya bwishe ne faida.17Iina baanu, bashimwa, musubuki binwa bebwanga karekare ne batucha be mweya witu Yesu kirisito, 18wa bushisha, mbu, mumatu a hende beya basesea kini kinwa cha Ôngo nienda munsé sabo sa bubi, siriminya. 19Bimbo barishange musiano, beya be chuo kino, basira mutima.20Banu banakitu mwikae mu mitima ne risimira rinu, ni hema mu mutima mutaberi, 21Mwirange, mu nshime ya Ôngo na irindire musasiro wa Yesu kirisito mati ati.22Butinge baampe imbi bari na boba(mashaka), 23Murange bingi, na ibakuto mu kasha, nambo bampe musasire bo muboba, na itina ne sanyangi sabo insi sirearwa minkonsi ye mibi yabo.24Iwe wa mukocha ibukae, ns iburanga banu na murisitara, ni basimanya banu kubusondori ne chaka chaye, anga kirema musangowa sikiri. 25Kuri Ôngo kisine, rukombara witu, na kuri mukota Yesu kirisito; ee chaka chae, ne bukiri wae, ne kara, ne maa, ituka karekare, na runotu, na matu a hendé. Amina.

Revelation

Chapter 1

1Uno ufunuo wa Yesu kirisito uungu mukota wabaninkanga murisheya entumwa saye, binwa ambi abesanga byamubesa nti bya sanguha, na iwe warebekabyo kuri engashani sae kuri entumwa yaye Yoane. 2Uungu washuhudianga ebirwa bya Ongo ne Ushuhuda wa Yesu kirisito, ebinwa bibiti bya sungangawe. 3Bakasanirwe biimbi basomange na biimbi barukirange ebinwa bye ntumwoi ya mukota, niitinge ebinwa'ambi bya tirwa ( bya' andikwa) kumunda nabyoo, mwisha entambi siri kwihi.4Yoane, muma kanisa ( mumanyumba ya mukota) ngu irinda siri munkati na ku asia; mubesi na karamo, ne buhoro butukangi kuri uungu urihoo muntambi ino, na mu uungu abesanga urikirehoo, na uungu waseiya, na situkange munkati ne mitima irinda siri kubusondori ne kitumbi chae che bwaami. 5Na siinsi situkange kuri mukota Yesu kirisito, mushuhuda angu washuhururuka, mbutwa yakubusondori mu biimbi bakwire, na mukakare mu baami be chuo. ku kwaye iwengu watushimanga ni itushunwa ensambi situ muchama yae, 6Ni itukiya tubesi baami, bakakare ba Ongo na tita wae, kukwae tubesi na utukufu na maaha heende na heende Amina.7Musunge, niiya nuutundo, kira meeso rise musunga, huma na bibati ba mushikanga. Ne makabira hiiti ya muchuo base omboreza kuri kwae, hiira, Amina. 8Ani ngi wekubusondori na hende weba mukota Ongo, iwe uri hoo, na abesanga urikirikoo, na uungu wiyange, we maa.9Ani, Yoane munakinu na uma mubiimbi ba bere niinu mu minubo na mu bwaami na mu uvumirifu uungu urikire munkati na Yesu, akosi nirikire mu nyama ibikirwange patimo mwisha ne kinwa cha Ongo ne ushuhunda itukana na Yesu. 10Abesanga nikire munkati ne mutima mumatuu ya mukota. na rukira murenge mukiri buri buri wiiembe. 11Ye eba, {andika} (tira) mukitabu kiinki kisungange Ongo, na urebeke byo mumakanisa sirinda, wendi ku Efeso, wendi ku simira na wendi ku pergamo, wendi ku Thiatira, wendi ku sordi, wendi ku phiraderpha, na wendi ku raodikia,12Na bunduka muri kaye buba murenge we inye uungu nikanyange nae, ne tambi na bindukanga nasunga kinara (kwiyo) cha tukoyi ( Noro) chi itara sirinda. 13Munkati ye kinara (utango) yeritara abesanga murikire uma buri mwaana wa Adamu (wa mweya), wambara muropo uungu wiiya mupaka mu niindi yae, na musara ( nkoo) wa tukoyi (noro) watimba enkuba yae.14Emutwe wae ne buteo bwae abesanga nti bwa sana nguru buri Theruji, ne meeso yae abesanga buri kasha nkii kasange. 15Ne miindi yae buri shaba iingi ya takaswa nguru buri yashuwa ne kasha, ne murenge wae buri murenge we mecha miingi (kisa). 16Na munkati ye kuboko kwae kwekwa buume, abesanga urikire na nkeni sirinda, na kihora (Upanga) hikirwa nguru ( cha suwa) chahikirwa muruhoro siti sibi, nti utukange munkati ne buuno bwae, ne mboso yae buri mwiishi usakange nguru.17Entambi namusunganga, nake mumundi yae buri mweya uungu wakwa. wabika mwine wae wekwabuume kwiyo nani, ni ieba, kiro usupaha, aningi weeroso na wahende. 18Na uungu waishi. akosi na maakwa, rakini musange, naishi kurootuu, na niri ne rufunguro rikwa na ramukindi (kusimu).19Mukucha, andika (tira) byakusunga oongo, biimbi biriko runootuu, na biimbi byasesaa kubusondori na bino. 20Mwisha kiichi chabikwanga munkekeni sirinda nsi usungangato mu mine naani weekwabuume, ne kinara (kwiyo) che tukoyi ye matara sirinda: nkekeni sirinda nti ngashani (maraika) sirinda, ne ntata ye matara arinda

Chapter 2

1Kuri ngashani ( maraika) we kanisa ka kuefeso tira ( andika): bino binwa bya uungu watinge biimbi bye bkekeni sirinda munketi ne mine yae ye kwabuume. uungu wendange (ubungange) munkati ne tukoyi turinda tweechaaka weba buumbu. 2Nosi kiichi cha kukora oongo ne ntubano sabe semurimo ni ivumiriye rabe rerisisimira, na kuba utukochi ubere nabo biimbi bakori babibii, na umajaribiye bibatu mbi bibikirange ntumwa na kuba nti boo, na bamasugwa nti bashukishuki.3Nasiba oongo urikire na subira ni irindire ne ufumirifu, na umeta mu biingi itukana naani, na ntinenki uruha. 4Rakini ngi kiicha kirikire naani kuri oongo, umasiya emashimane yabe ya roso. 5Kandira hiimpi hakukire oongo, ungama na ukore biimbi akosi bikorange oongo, karekare. kuba nti uungoma, niiya kukwabe ni itunja erutango rwabe hiimpi akosihari choo.6Rakini oongo uri na kiichi, uyogwa buumbi bikorange banikorai, biimbi na nani nayogwa byoo. 7Kuba oongo uri na mate rukira, biimbi emutima mataberi ushishange emakanisa. Na kuri uungu wafundisha naamuninka kibari chiirisa ituka mumutii weekaramo kiinki kirikire mumbingu ya Ongo.8Mungashani ye kanisa ( Nyumba ya Ongo) ya kusimira na tira (andika) bino binwa bya uungu urikire kubusondori na Kwende, uungu wa kwanga na wafuka. 9Nasi eminubo yabe ne busene bwabe ( rakini oongo mutumba) manko mubiimbi bibikirange buno ngi wayahudi ( rakini ntibo hubo mimbari ya mushumbu.10Kiro usubaha eminubo ungi yaashe oongo, sunga; nyamurairi usondange wataye emitima hiinu mu mwiyororo, iri mushei iyoribiwa, na muuba matuu ikumi, mubesi bashururiki mupaka erikwe (ikwa) na nasebaninka kiraya che karamo. 11Kuba oongo uri nemate, rukira biombi emitima webange ne tunisa. uungu wafundisa watakochi isheye tu eminubo erikwa remetaabii.12Mu ngashani ye kanisa kaku pergano andika: biimbi ngi bwebangewee uungu urikire ne kihara (upanga) kwa suwa nguru, kiichi chasuwa mumubii. 13Nosi hiimbi harikanga oongo, hiimpi hari ekitumbi chahiiyo cha nyamurahiiri . hata buumbo oongo utinge nguru eriina raani, niituna nguru erisimira rabe riindi abesanga ririkire kuri ani, hata mumatuu ya antipasi shahidi wani, mushururuka waani, uungu bamusharanga mankati niinu, hiimpo ngi mushumbu (nyamurairi) urikanga.14Rakini nirikire na binwa bikeke mwisha nabe: oongo urikire nabo kuunko biimbi barukirange mahano ya baraamu, uungu wahananga baraki ibika biibi kuri baana bakuisiraeri, mwisha barise biyo mbi byashewanga mu tuhombo ni isingirana, 15Munkati ne hari hiiyo, hata oongo urikire munkati na biimbi barukira emahano ya wanikorai.16Hiimpo uungama, na kuba nti ukiya buumbo, nti naakiya bita munkati naboo mubupanga mbu butukange mubuuno bwaani. 17Kuba urukira, rukira buumbu emutima ushishange emakanisa. uungu waakocha, nase muninka bisabyo mbi byabiswa, na nasemuninka ikoyi rasana riindi raandikwa riina rishaasha kwiyo nerikoyi, riinanngi kusira uungu hosiroo kuba nti uungu wakupokerero.18Kwe ngashani ye kanisa kaku Thiatira, andika (tira) ano ngi binwa bye mwaana wa Ongo, uungu uri neemeso yae buri kasha, ne nyayo buri shaba yatibwa nguru. 19Nosi kiichi chakukora oongo moshimane yabe nerisimira ne uduma yerifumiriya rabe, na misha kiichi chakukora cha renga kiichi chakoranga oongo cha roso.20Rakini nirikire na kiichi mwisha nabe: uvumiriye emumina yezeberi uungu wibikirange kisiine mushairwa mumina. Mumahano yae, uriminyange ebakori baanu murisingirana niirisa biyo mbi bya sabwa na birimirimi. 21Nakumuninka ntambi yeritubu, rakini nti urikire tayari muri ungama (muritubu) ensambi sae.22Sunga, naamutaya murikingi cheemarazi, na biimbi bakorange busingirani muminubo ingi yasuwa, kuba nti wakubu mubiimbi byakukorwe. 23Naakama baana bae bakwe ne tunisa tuuti mupaka basibe mbu aningi noosi myanikiri ne karawa. Na mununka kira uma itukana ne mikorere yae.24Rakini munkati niinu kuri biimbi bakusiya ku Thiatira, mu bibatimbi nti bakutinge emahano ngie, na kiingi nti chosi baanu ngi mahano ya mushumbu, nebaa ura, ntakochi ibika kwiyo nunu muriyo uutii. 25Ira kiichi murikire nacho mutinge cho nguru, mupaka mumatu nakuruki.26Na uungu waa kochiyo, ni iranga emikorere yani hata hende, na muninka bwanga kwiyo ne mataifa ( Kuri ebeya be shuo) 27Na iwe waaranga bo na ya chuuma, buri bikayi binwantange, kuba buri ani napokerenga kurikire tita wani. 28Naani namuninka enkekeni yamukoma koma. 29Uungu urikire na mate, warukire ebinwa ambi bikiyange emutima washisha emakanisa

Chapter 3

1Namungashani irameso (kanisa) ririkire ku sardi tindika (tira); biimbi ngi byebangewe uungu urikire ne mitima sirinda sa Ongo, ne nkekebi sirinda. Nasiba emikorere yabe, mwisha oongo osi kuba uri neriina riibese mukaramo, na oongo nti umaakwa. 2Ubesi uungu wakeresha, murisimanya ebinwa ambi byasiyanga, biimbi bisondange ikwa mwisha ntinakusunga emikorere unu nti ya bakomesha na Ongo3Basi kandira buumbu bwapokerwanga oongo, na buumbu bwarukiranga oongo, uungame (wihiche) rakini kuba nti ukeresha, niiya buri mwibu, na nti utakochi isiba entambi nasiya kukwabe. 4Rakini urikire na miina makeke munkati na sardi, beya nti bariya munjongi sabo mikonsi baseenda hiima nani, na mbara njangi sa sana, mwisha bakomenwa.5Uungu wafundisa wambarishwi changi ya sana, na ntakochi iriminya erina mukitabu chee karamo, naatata eriina rae mamukako na tita wani, na kubusondori ne ngashani. 6Uungu urikire na mate warukire biimbi emutima ushishange emakansa.7Nakurikire ngashani se tunisa twa kufiraderfia tira, binwaambi byebange uungu washururuka, uungu wiira, uungu urikire ne nandi ya Daudi, na iwe wama bora nti kusira mweya uutu wamukocha imina, na iwe wama mina kusira mweya uutu wamuobora. 8Nosi emikorer yabee, sunga, namakuninka erubi buumbu kubusondori nabe na kusira mweya uungu wamukocha irundo, mwisha emaa yabe nti makeke, na umatinge binwa byaani, wara nti ukutuna eriina raani.9Sunga, nakununka buumbi be mimbari ya mushumbu buumbi bebange mbu ibo bakuyuda, na nti boo, rakini bebange bushukishuki, sunga, na kiaya beiyi kwiheeya mumiindi yabe, niisiba kuba nama kushima oongo. 10Mwisha umatinge ekinwa chaani che ufumirifu, ani nakuranga, utuke muntambi yeriyaribiwa iingi isonda iya muchuo kikiti, iyaribu buumbi barika kwiyo ne chuo. 11Sunga, niiya tete tinge nguru kirikire na be emweya watiyi itinge enkata yabe.12Uungu waafunda namuriya nguba yani munkati ne nyumba ya Ongo waani, na iwe watakochi ituka tuu, naani naatira rerubungu ra Ongo wani, ku yerusarema shaasha , iingi ya sika ituka mumbingu kurikire Ongo waani, ne rina raani kisine, rishaasha. 13Uungu urikire na mate warukire buumbi emutima ushishange etunisa ( esankumanano)14Namu ngashani ye nkumanano raku raodika tira: binwaambi iwe weba amina, iwe ngi mushuhuda weriira, weeroso mubeya (mubumbi) ba Ongo. 15Nosi emikorere yabe, kuba oongo nti uhorerwa wara nti uhunwe, abesanga yakomenwa ubesi uhorerwa ao ihuwe. 16Mwisha oongo nti urengekena, wara oongo nti uhorerwa nanti uhuwe, naakusara niikutunja mubuuno bwaani.17Bwisha oongo weeba, nirikire tayari, namakiya musoki, wara nisira mbusha yakikayi, na oongo nti osikuba oongo kitakataka, na wabooba, na musene, niikwa, na munkanga. 18Nikuhanange, chura kukwani tukoyinrtuu twashururukara na kasha, ubunduki musoki, ubuchi imbara changi sasana, enkene se munkanga wabe nti utasugwi, ne bukumu bweemeso yabe singoyo mumeeso yabe, ushei ikaye.19Bibati mbi nishimanga boo nifinenga boo, neribakurucha, mubesi na bunkagwe, niisimira bibi. 20Sunga , nasimana mumiyango, nakongota, emweya wamarukira emurenge waani, ni irindo erubi, naakime kumunda naye, na naarire hiima nae, nawe hiima naani.21Uungu wafundisa, naamuninka irika naye hiimo, munkati ni kitumbi chaani che bukakore, kuba naani rika nafundisanga na rika hiima na tita waani munkati ne kitumbi. 22Uungu uri ne mate, warukire ekinwa achi kikiyange emutima ushishange etunisa.

Chapter 4

1Kuruma naampo nasunga, niisunga, esandubi soborwa mumbingu, ne murenge uungu waroso warukiranga ani buri murenge wakahanda weba naani, keba, taya mupaka kuno, naani nakusheya ebinwaambi bisira mafaa buumbi abesanga birikirekoo. 2Naambo abesanga nirikire munkati nemutima, na sunga, ekitumbi che butumba chabikwa mumbingu na uma warika kwiyo nekitumbi chaa. 3Uma muboo atuka wamarikere cho wasugwa buri ikoyi raku Yaspi naku akiki. Abesanga na mubungo bungo wa mbura ya timba ekitumbi che butumba. Emubungo bungo we mbura wasugwa buri zumaridi.4Itimba ekitumbi che utumba abesanga kurikire bimpe bitumbi byebutumba biimpe makumi ani na binye, na biimbi abesanga barikere ebitumbi biibyo bye butumba abesanga bakungu makumi abi na banye, bambarichwa changi sasana na kwiyo ne mitwe yabo bariya koo minaa ya tuko. 5Na munkati ne kitumbi kiicha che bwaami kwa tuka eyuhu na mira byo, ne murenge, na matara arinda sa kasha abesange sisakange kubusondori ne kitumbi kiicha che bwaami, ngi mitima irinda ya Ongo.6Na kubusondori ne kitumbi che bwaami abesanga mufa wa nyansa ya kiyoo buri kirauri, na munkati ne kitumbi kiicha che bwaami, ni itimba kira uharo ruti rwakiicha kitumbi, nyama sinye sishere sarisa meeso, kubusondori na nyumba7Ne nyama ya roso ya besanga mufa (mufano) wa ngoyi, Ne nyamba ya metaabi yasesanga nti mufa ( ufamo) wa nkambu ( ngombe), ne nyama ya meta ashatu abesanga irikire na mbaso buri ya mweya, ne nya hinye abseanga na mufa ( mafano) wa muronge ( tai) ungu hokange. 8Nakira uma waambi nyama singe, abesanga urikire na byubi mutuba, eruharo rutii na kumunda barisere meeso, naabo batanga ruhuka mumwi ishi wara mutu bebange, washurukara, washurukara, washururukara, mukota Ongo wiituu, asanga urikire, na uriko, na ungu usiyayo.9Na muntambi esa nyama ansi sininkange ungu warika kwiyo ne kitumbi che bwaami bwine, na heshima, niitata ( ni ishukuru) ungu uri hoo, hende na heende. 10Ebakungu makumi abi na banye bahita kubusondori nae ungu warikere habasirwa ne kitumbi che bwaami, nabo bihicha mu ungu uriho matuatii na matuati. Naabo bataa ekaruku kabo kubusondori ne kitumbi che bwaami, beeba. 11Ukomenwa, mukota, Ongo wiitu, ipokere bwine, heshima, ne kaara, mwisha oongo ngi ubumbanga ebikaye biti, na mwisha erishima rabe bya bese.

Chapter 5

1Nasunga munkati ne mwine wae wakwa uungu abesanga warika kwiyo ne kitumbi che bwami, litabuinki cha andika kumunda na kuruma, kyaminwa na mihuri irinda. 2nasunga ngashani ( Maraika) uungu urikire na kaara (maa) uhanange ( Uhubiringi) na murenge mukiri inye ngi wakomenwa irindo ekitabo niineya emihuri yacho?3Wara kusira mweya uma mumbingu wara mucho, wara kumbo ne chuo uungu wa mukocha irundo ekitabu wara ikae mucho. 4Naani narire nguru mwisha nti hasugwanga hata mweya uma uungu wakomenwanga iboro ekitabu wara isunga cho. 5Na uma mubiimbi bakungu washisha: angi irisa, sungu ngoyi ungi irikire mukisasa cha Uda, itina ra Daudi, iwe wamakocha washei iobora ( irindo) ekitabu niineya emihuri yae irinda6Nasunga, niikae, munkati ne kitumbi che bwaami na kiichi che nyama siinsi sirikire ne karamo sinye, na munkati ne bakungu, mwaana wasimana, absesanga buri wamachinjwa, uungu we mahembe sirinda na meeso irinda, ngi mitima irirndasa Ongo siinsi sa tumwanga munkati ne chuo kiti. 7Wiiya kuringa kitabu munkati ne mune wakwabume yae uungu urikire kwiyo ne kitumbi che bwaami.8Hata watingenga tuu kiicho kitabu, siinsi nyamba sinye na buumbi bakukumakuabi na banye, bake kubusondori ne mwaana wekiboro, kira uma wabo uri kimbi na machupa ye zahabu (woro tukoyi) yarisa uvumba ngi mahemo ya biimbi bashururukara.9Naabo basimbange ruumbo rushaasha, weeba, ukomenwa Oongo itinge kitabu niiboro emihuri yacho, mwisha ukuchinjwa, mwisha uchure Ongo muchama yabe, beya bakirira kabira, mwekere na bura na kisasa. 10Ukiyabo babesi baami na bakakare kuri Ongo wiitu, naabo basesimwa ( itawara) keiyo ne chuo.11Nakae,narukira tu murenge wangashani ningi mumusike musike wa rutebhe, nabheya bhashuere na bhakungu,na harehebho nti bhingi nguru watamakochi ianzwa. 12Asa bhakuange mbu:kibhorocha kinsiso,ngi kuomenwa iningwamaa,bhusoke,wenge,kara,na usubhahwa,itatwa,na ndumba.13Na bhibhumbabhumba bhiri nkwiyo,na kunu kwanzi na kwanza mu chuo munyanza na bhirimo bhiti,narukira byo ntibhibhange.kuri ingu mikire mu utebhe na kuri kisasa mbu: kubhesi:ndimbo,usubhahwa,itatwa,na maa mu byaniro mu bhiamiro 14Nabheya bhanye bhashwere bhebha mbu nginabhubho,na bhakungu bhahanda mitwe ni imutata.

Chapter 6

1Nasunga mukashangi kaa mbutirwa ya kiboro hakianga wabhoro biteerere (Cach) biranda narukira unwa mubhi bhariho banye webhe mumurenge wasusanyiwa na nkuba, mukenseri. 2Nasunga na ntiasanga hari mpunda isanange; unguesanga wakambe habhasirwa nayo ntiwatinge ntengi yaa timukara, wasakiwa ngoma ya wami, wasaa, mbie wamasinga na wamasingana mbukonga wahima.3Mukashangi mbutirwa ya kiboro, wakianga wabehoro kiteerere cha metabii, narukwa ungu uria na karamo kametabii, webha mwikenseri kunu. 4Kwatuka himpe mpunda yasusa chama unguru, na uungu akosi uri kwiyo nae wanikwanga itunja bahoro muchuo, mwisha ebeya bashurane, nae wanikwa upanga bukiri ( Kihara)5Ne ntambi hoboranga emuhuri wichatu, narukira nyama hishatu uungu urikire ne bwingo we'eba, iya usunge. Nikaana, nasunga, mpunda ya siro, na uungu urikire kwiya nayo uri na kiro mumine nae. 6Narukira murenge munkati ne nyama sinye sunsi se uhai (bwingo) seba. Pichi ya ngano, na pichi ishatu sa shayiri mu pata sibi, wara bitakochi ibishabisha emafuta wara mau.7Muntambi emwaana wakiboro wakiyanga wamoboranga ekiterere cha sinye, naru kira emurenge waungu urikire ne bwingo bwinye we'eba, iya. 8Kisha nasunga mpunda yasusa mote. Uungu abesanga urikire kwiyo nae abesanga bamubikiranga mukwi, ne jeanamu akosi imutuchangi banikwanga mamuraka kurikire emutima we chuo, ushura na upanga, mu rwaaka namumakoani, na munya samubusara munkati ne chuo9Muntambi emwaana we kiboro wa kiyanga wamabora ekiterere kyerisano, nasunga kwansi ne mimbari emitima ya bumbi bashurwanga mwisha ne binwa bya Ongo ni itukana ne ushuhuda angu batingenga itukana nabiimbi byakorangabo. 10Barire mumurenge mukiri, mpaka inye matu, muhine we biti mushururuka wiira, uuhukumu biimbi barika kwiyo ne chuo, ne itusha kisasi echama itu? 11Kisha kira uma wanikwa muropo wasana na babashisha kuba bamurindire bakeke mupaka ampi yasebese iansa mbi ebatumishi banachabo na bakinu bamina na babuume mupakaambi haseenereembi baseshurirwa, buri biimbi bakwirenga.12Muntambi emwaana we kiboro kiyanga wama rindo ekitere cha muba, nasunga na kesanga harikire karingiri kakiri. Emwishi wabesa wasiro buri changi ya singa, ne mweri uuti wabesa buri chama. 13Enkekeni sa mumbingu sa kire mu chuo, buri muti ukirishange byuuma byae mumatu yekeme kuti watenja nerihuuu. 14Ebwe'eru bwatuka buri iuhuundi ribindukange. KIra ngoo ne mitiri byasengeya byo.15Kisha ebaami be chuo ne beya ambi baheshiwa ne bakakare bebasura (Beshirikari) batumba, biimbi barikire na maa ( Kaara), Na kira umangu abesanga kahungu wa barwa, bibisa munkati ne mahango na munkati ne sangoo. 16Bashisha esanguu ne bya'amba; tukirire, tubise mwisha uungu warika kwiyo nekitumbi cha kiyo watasungi mumbaso yae, itukana ne busuke bye mwaana wq kiboro. 17Mwisha esikukuu ye Gazabu kabo kemiya ( Karikire kwihi) na inye wamukochi isimana?

Chapter 7

1Kuruma ye binwa mbyo nasunga bamakaika banye tibasimana munkati ne todori sinye nsee chuo na tiuhongisange e bashumbu banye mbe chuo, eriyuhu rateti amba siro ne chuo amba smbasiro ne ayasa, amba ambasiro ne muti we binbati. 2Nasunga malaika upe wataya ituka uharo undu rutungirenge e mwisha, ungu uri ne kiterere cha Ongo ngu uchere: wakasure mbo changa mumurenge mukiri, imbi bamalaika banye imbi banikwanga imumbya e chuo ne nyasa. 3Wemba: Anga inumbya e chuo, amba e nyasa, amba e miti na kumba asekiyayo takinda imbika ebiterere esatumwa sa Ongo witu ambasirwa ne nambo mu sa baso sambo.4Narukira e mwanso wambo imbi barierwa e biterere munkati ne uwanda re bana ba ku Israeli erefu iyana rima makumi anye na sinye. 5Mbee wanda ra Yuda erefu ikumi na simbi imbi barierwanga ekiterere. Mbee ruanda rwa rubeni erefu ikumi na bambi. Mbee ruanda rwa Godi erefu ikumi na bambi. 6Mbee ruanda rwa aseri erefu ikumi na bambi. Mbee rwanda rwa nafutari erefu ikumi na bambi. Mbee rwa Manase erefu ikumi na bambi.7Mberuanda rwa Simeoni erefu ikumi na bambi. Mbee ruanda rwa Lawi erefu ikumi na bambi. Mbee ruanda rwa Isakari erefu ikumi na bambi. 8Mbee rwanda rwa Zeburoni erefu ikumi na bambi. Mbee ruanda rwa Yusufu erefu ikumi na bambi. Mbee ruanda rwa Benjamine erefu ikumi na bambi imbi barierwa e kiterere.9Kuruma ne binwa mbyo nasunga, na kae esakumanano sikiri nguru kwa tasungwi ne mweya uma werikocha iansa mbo ebeya mbe kira chuo, ne Ganda, ne bisasa, ne mwembe tibamasima na kumbusondori nacho kitumbi che wame, na kumbusondori ne mwana kiboro tibamabarichirwa esachangi sisanange, ne tambii se mitende mumine nambo. 10Tibarenge mumurenge mukiri ne riemba: ishukara kuri Ongo witu ungu warika ambasirwa ne kitumbi ne che wame, na mwana kimboroo.11ne bamalaika bamabati tibasimana e karo sisinti nsa cho kitumbi che wame, ne nse bakungu, na sazo nyama insi sishere, bankee kwasi kumbusondori ne kitumbi nchi che wame, tibako kenge Ongo. 12Bemba: Amina; takosanirwa, mu weru mu wenge, mu ritanta, mu buhime, mu karaa, ne mahaa kuri Ongo witumu matuanti ne matuanti amina.13Uma mumbo bakungu wasumbya, wanishisha: Ebeya mbi babarichwa e shangi si snange ibanye? na batukirenge kuni? 14Namushisha: mukota wani, Ongoo usi, wanishisha; bano ii batukange mushi minumbo chii mikeri, nambo bamashurura e sa changi sambo, ne rikiao asanange kumuda ne chema ye mwana kiboro.15Umbo burimbo kubusondori ne kitumbi che wame wa Ongo, nambo bamukorerenge mumwishi ya Ongo wae, naiwengu warika mukitumbi chi che wame, wasekia dikaro yae ima nambo. 16Batasungiyo tu rwaka, amba irukira bushaatu, amba mwishi inumbya mbo, amba ekasha kikati. 17Mwisha mwana kiboro, ungu urimunkati ne kitumbi che wame waserangambo, naiwe wasesodorembo ku kasi nkii keme changi e karamo, na Ongo wasekona emisori yiti mu neso ambo

Chapter 8

1Muntambi emwa'ana wakiboro kiyanga wobora ekiterere kiirinda, kwabesa niibebera mumbingu nusu ya ntambi. 2Kisha nasunga ngashani sirinda basimana kubusondori na Ongo, na anikabo ikembe sirinda.3Umpe ngashani wiiya, watingi kibakuri ( Ntingi) ya tukoi ( Noro) iingi irikiremo mwaka, wasimana mumimbari. Wanikwa mwaka mwiingi mwisha watunjebo bo hima ne mahemo ya biimbi ba shururukara munkati ne mimbari ye tukoi ( noro) kubusondori ne kitumbi che bukakare (Enzi). 4Emwiiki we mwaka, hiima ne mahemo ya biimbi bashururukara, ya taya kwiyo kubusondori ya Ongo ituka mumine ya ngashani. 5Engashani watinge kibakuri ( ntengi) che mwaaka na warisiyayo kasha ituka ekumbari. Kisha wataa cho kwansi ne chuo, na kwatuka murenge wa nkuba, emira byo ye nkuba ne karingiri ke chuo.6Biimbi esangashani sirinda biimbi abesanga barikire neriembe sirinda babese tayari murikasobyo. 7Engashani weroso homba eriembe rae nakwatuka mbura ya mahangu na kashanki sonyana ( Kachangana) na chama. byatahirwa kwansi ne chuo mwisha. Eringenga rae rishirire, iringeng remiti rashirira ne sanyosi se bisu sa shirira.8Engashani we metaabi wahomba erikembe rae, na kikanyi buri ntata nkiri ebesanga ishirengi na kasha yatawa munyansa. Erikokoma renya nsa rabesen chama. 9Erihunda ra bibitiimbi birikire mankati ne byaansa byakwa, nerikokoma remutumbu ( Kitange) sa bihabiha.10Engashani wemeta ishatu womba eriembe rae, ne nkekeni kiri yakire ituka mumbingu, nti ibikirange buri kurunzi, kwiyo ne terruti ya nduusi na kotoro kemecha. 11Eriina renkeni ngi pakanga. Eterutiya mecha yabese pakanga, ne beya biingi bakwa ituka na ne mecha'angi abesanga ihange.12Engashani we meta anye wakaso erihembe rae, ne Theruti ya kwiho yoobwa, hima ne Theruti yemwe'eri ne Theruti ye nkekeni. Biimbi bibiti byabunduka murimya, ne Tharuti ya mwishi na tharuti ya mutu nti bya besanga na chaaka.13Nasunga, Na narukira tai iingi abesanga yokange munkati ne bwa'eru, wabikira mu murenge mukiri, uhero, uhero, uhero, mubiimbi barikange munkati ne chuo, mwisha emuripuka we tarumbeta ( ihembe) riindi rasiyanga iombwa ne ngashani ye meta ashatu.

Chapter 9

1Malaika we basano wa kosoengunga, na sunga e kekeni ta saa mumbingu yankee abasirwa ne chuo: nae wanikwa kirudiro che rishimu indi risira hende. 2Warindo e risimundi risira hende; emwiki wataya ituka mudo ishimu buri mwiki we chaka kikiri: emwishi ne keme charierwa kindi mwisha nangu mwiki werishimu.3Nzige tukuku twatuka munkati ne mwikingo, senda ambasirwa ne chuo: zanikwa mahaa buri mahaa e tuhuka twe chuo. 4Bashishanto batabishimbishie e bisu bye chuo, amba kira kikai chi kibisi, amba muti uuti, Ina imbi beya basira ekiterere cha Ongo abasiro ni sabaso sambo.5Samikwa mwambi mbuu satashuri, Ina banumbe ho meri isamo, ne munumba bwambo wabesenga ho tiiburirwa ne vikuka, tibiburenge ho beya. 6Ne matungo ebeya besekongayo ikwaa, na batakusungayoro, nambo basesondekanyayo ikwa, nerikwa rasitinayo mbo.7Ne susenya nato tukuku yabesanga buri farasi insi sabikwa buri nzii sendange muikwana bita na abasirwa ne mitee yato buri kataa, susanya ya noro, ne baso sato buri baso za beya. 8Na sabesanga na buteo buri Mateo abamina. Ne meno yato buri meno a simba. 9Na sabesanga ne karo ze kumba buri za byuma. Ne mirenge ye vifufa buri merenge ya tumiyo twe mafarasi singi (nsii sendange tete mu bita).10Sambesanga na mikira buri ya kutuu; na mu mikira yambesanga nguru muribabaya, ne mahaa yambo tiinumya e beya mweyi isano. 11Na abasiro nambo bari na mwame na iwe i malaika werishimu ndi risira hende, Erina raro mu kiebrania ni Abadoni na mu kiyudani rina rae Apolioni. 12E munumba waroso wa meta. Sunga e minumbo nipe yeya kuruma.13Malaika we mutumba wakaso e kahadaa, narukira murenge uma watukire munkati muso todori mibari ye noro yabesanga tiiri kumbusodori na Ongo. 14Tiishishange ungu malaika we mutumba tiwatingirira e kahadaa: Rido e malaika banye ibi baminwa munkati nerusi rukiri furati. 15Imbo bamalaika banye baombo rwa; imbi basesanga babikwa poo mu cho tambi ne rutu ne meri ne miaka, imbu bashure kikanda chima che bichatu che beya.16Ne waso we kikanda che batairi mbee farasi ambesanga erefu ikumi meta erefu ikumi, nakurukira waso rambo. 17Nabumbo wakusunga ani farasi munkati ne sasori sani, nambo babesanga barika ambasiro nambo imbi eruharo rwe kumba buri za kasha, ne ze makoi amutero, na za kikuku ya simbaa, kumunda ne munu ambo kwatuka kasha na mwiki na rimeti18Echunda kima cha bishatu che beya bakwa mu bihumbo bichate mbyo, nukasha nkii, na mumwiki ngu ne murimeti ndi ratukange kumuda ne munu ambo. 19mwisha, e mahaa efarasi ano ari kumunda ne munu ambo, na mumikira nambo, mwisha e mikira yambo ya susenya yo soka ichi iri na mite, naa mumikira yayo siburenge.20Ne bana mbi bebeya baresiya, ibiti bakukwa mi mikwire cho, titibako ranga mumirimo ye mine yambo, ubu batakoke ebashubu, ne tuhobo twe noro na twe wima natwe shaba, ne se makai na twe shaba, ne se makai natwe miti, isisatasungunga amba irukira amba ienda. 21Rakufundisha na murishurwa rambo, amba bukuvi wambo, amba ebusingirani wambo, amba e wimbi wambo.

Chapter 10

1Kisha nasunga ngashani umpe mukakare nti uhitange kwansi ituka mumbingu. Abesanga waminwa munkati ne rutundo, na abesanga kurikire kungu ku ya mbura kwiyo ne mutwa bae. Embaso yae abesanga yasusa mwishi ne miindi yae abesanga buri mahiya ya kasha. 2Na munkati ne mine yae abesanga watinge kitabu kikeke ntichooborwa. Wabika mwiindi wae wakwa buume kwiyo ne nyansa, ne wakwa rembe kwiyo ne chuo.3Nawe warire mumurenge mukiri buri ngoyi ifinengi ne ntambi akosi urirengi, ifire sirinda sa tunja mirenge yabo. 4Muntambi enkuba sirinda safinenga ( sebanga) abesanga nisanda iandika ( itira), rakini narukira murenge ituka mumbingu weba, riya kiterere mwisha ebisha ebinwa 'abi byebwanga ne mirenge irinda, kiro uandika.5Na uungu ngashani uungo namusunganga nti wasimana kwiyo ne nyansa na kwiyo ye chuo, musimanya emwine wae wakwa buume mumbingu. 6Wa sere kurikire uungu uri ne hai hata hende na hende, uungu wabumba nga ebikayi bibiti birikire kumunda nae, nechuo na bibiti birikire moo, ne nyansa na bibiti birikiremo, kuba utukocha ibese na ntambi kuruma nahaa. 7Rakini munkati ne matu se nurenge wae ngashani wiirinda, muntambi webesi tayari mukama engunga, hiimpo enama ya Ongo yabese nti yamasira itukana na buumbu bwebwanga ne batumishi bae ne basheirwi.8Ne murenge warukiranga ani ituka mumbingu niieba nani tuu, yeba: wendi, iringa ekitabunkii abesanga chooborwa munkati ne mune ya uungu ngashani abesanga wasimana kwiyo ne nyansa na kwiyo ne chuo. 9Nenda kuri engashani njo, na mushisha, nininke kiicho kitabu kikeke. Wanishisha: tingecho ukirise, na kyase kuriya iaa kumuda ne bura bwabe, rakini munkati ne buuno bwabe kyase kuninka biimbi byasheerera buri buuki.10Natinge ekitabu kiicha kikeke mumini yengashani uungo, narisa choo, na abesanga chasheerera buri buuki munkati ne buuno bwani ne ntambi abesanga namarisa choo ebura bwani bwaanguru. 11Wanishisha: yakomenwa utunje ihurokwa tuu mwisha ne beya ne mataifa ne myebere ne baami biingi.

Chapter 11

1Nani kwa murongo buri koma iendere muyo, malaika wemba; simana uereke e numba ya ongo, ne mibari,nambi bakokenge ku muda. 2Ne butara mbu buri abuka ye mumba ya ongo, sia kumbuta, amba iyereka murisha bamanikana cho mu beya be chuo, naimbo basenatae rubungu ndu rurashuruka meri makumi amye na simbi.3Nani nasenika ebaturiri bani bambi manda, nambo base hurukwa matu erefu nima nia simbi makumi mutumba, babarichwa changi za (makunia) 4Bano icho mizeituni mutii imbi ne birike rero bye itara isisasimana kumbu sodori na mukota we chuo. 5Nakumba mweya usodange ibunu bya, Ekasha katukange kumunda ne munu ambo ne rimina e bashumba bambo,Na kumba e mweya usondange ibinubya, wakomerwa ishurwa bumbo.6Banobarine (mamuraka) erimina mbingu, Umbu , ebura yatankee mukati ne matu ze rihurukwa rabo. nambo bari ne Mamuraka murisha ne mesha ne mecha,ibidura wo ibese chama,ne rikaso echuo mukira kihombo mukira tambi chii ya shimambo 7Nambu asekiyayo bakinda eturano yambo, icho nyama itukange musdo ishimu risira hemde ya sekia binta nambo nambo nayo sefundisha mbo ne rishuarambo.8Ne binda bambo baserinyambyo mukatine mwegere we rubunge ndo rukiri, rubikirwange mwisha ne mutima sodomo na misiri , tuipo mukota witu wanubiwa. 9Ne beya mbe kisasa che mwanda ne mwembe na mbi zibasimira ase sunga e binda bambo amatu ashitu nachunda, amba batakusiya e binda bambo ibikura kumuda ne sida.10Nambi barika kuryi ne chuo baseshima mwisha nambo neriseere , basesirishiena e basibo byambo imbo mumbo, mwisha e basheiruri mbo imbi bambi banu byambo e mbi barika abasirwa ne chuo. 11Nakuma ne matu ashatu na chunda, e mutima we karama ungo utukange kuri ongo wa kime kumuda nambo , basimana abasirwa ne midi yombo, Ebomba bukiri wakimire e beya bibanti imbi bassunganage nambo. 12Barukira e murenge mukiri utukomge mu mbingu tuushishange mbo: Tushime tu ano bateya mu mbingu mukanti ne ru tundo, e barenda bambo tiba kange.13Na mutambi cho abesenga tikuri karingiri kakiri mu chuo ne mu hango ume werikumi yerumbungu yakee, ebeya erefu sirida ba kwa mwisha ne karingiri, nambi ba kusiya ba kimirwane bomba, ba tanta ongo wa mubingu. 14Emunumbo we meta ashatu yamakinda iyeta, sunga emu mu mbo wa meta ashati yeya tete.15Malaika wameta arinda wakaso e kahanda, nasabesenga na murenge mukiri mu kati na mumbingu, semba: Ewame we chuo wasira wasiere nkee wa muko ta witu Yesu kristo woe, na iwe wasesima hende na hende .16Nambo bakungu makumi ambi na banye imbi babesenga barika kumbusoderi na ongo mu bitubi byambo kakire kwasimumaru bakoke ongo 17Bemba: twakutata ongoo, muko we kuriyo, ungo ngu uriyo, na ubesangako, mwisha umariyo e kara kambe kakiri ne rihima.18Nambi tibasimira basimbuka, ne busimbuke wambe weya, ne kiranga che ikererwa uba sa rwambi ba kurire neri nika bakore bambe bashei ruri ne bashururuka huhembo nambi basubaha e rina rambe bakeke ne bakakare, neribisha bisha bishambo ne ribisha mbii babisha bishange e chuo.19E numba ya ongo yaridurwa mu bingu ne saduku ye daini yae yasumbya kumuda ne numba yae, na abesanga ti iyuhu ne murenge, ne (munguruma ), ne kiringiri nkee chuo , ne bura ye mahungu mingi nguru

Chapter 12

1Bishisharo bikiri byasungwanga mumbingu, Emumina wabumbirwanga na mwishi, na abisanga urikiri mweeri kwansi ni miindi yai, na wabikwa kikanda cha nkekeni ikumi naabikwiyo ne mutwe wai. 2Abesanga urikiri na bukure akasi urirengi mwisha ne bwahe bweributa, munkati ni bwahi bweri kwihobora.3Na bimpe bishisharo bwasungwanga mumbingu: sunga! kwabesanga na nsoka iingi yasusa njama nkiri uungu wabesanga na mitwe sirinda na mahimbi ikumi, na mumutwe nai abesanga kurikiri karuku sirinda. 4Nemukira wai abisanga ukururangi kitambo kima kye bishatu bya nkekeni ya mumbingu, nukirishato munkati ni chuo. ne nsoka yasimana kubusondori ne muminaangu abesanga usondangi ibuta mwisha Entambi wasebuta wamine Emwaae.5Nae wabuta mwaana wabuume uungu wase tawara Emataifa hiiti mu mpimbo ya chuuma,ne mwaana we wasinyuva kurikire ongo. na mupaka Ekitumbi chai che bwaami. 6Uungo mumina wabika mubusara : kuunko haronjiwanga na ongo mwisha bamurishi kuunko matu erefu miya sibi na makumi mutaba.7Sasa abesanga kurikiri bita mumbingu, Mikaeri ne nyashani sai bakwana na uungo nsoka , ne nsoka mukakari ni ngashari sai bakwana nabo 8Rakini joka nti wabisanga na maansi ya rumira mwisha washindani, hiimponti wabisanga tuu na fasi mubingu mwisha nai ne ngashani sai. 9Uungo joka watawa, ungu mukakari we nsoka ya karikari uungu bamubikiranga diaboro, na mushumbu,uungu uhusanga echo kitu, watawa mupaka muchuo,ne ngashani sai batairwa hima nae.10Narukira murengi mukiri munkati ne mbingu ihibangi : sasa kwabese hokovu (ikutanja) ne kaara, ne bwaami bwamukotaa witu, ni mamuraka ya kirisito wae, mwisha wamatawa kwansi mushitaki wa banakitu, uungu utushikinga kurikiri ongo wiitu, mu mwiishi na mutu,11Naabo bamufundisa mwisha echama ye mwaana wa kiboro, namukinwa che ushuhuda bwabo, wara ntibashimanga Emaisha yabo mpaka ikwa. 12Mwisho naanki, muko komi mumbingu, Na baanu-mbi muri kamo. baherwa ambi barikangi muchuo na munyansa! mwisha uungu mushumbu dioboro wamahita kwinu uungu urikiri na gazabu niingi mwisha osimbu urikire na ntambi nkekeho.13Muntambi joka wasibanga kuba wamawa kwansi mu chuo, watucha imuminaangu abesanga wama buta mwaana wabumi. 14Rakini Emumina wanikwanga byuubi bya tai kiri, mwisha wakoche iyoka mupaka kuunku kwatayarishirwanga we kuunku mumu rara, kuunku abesebga wamukochi ibikwa, mu ntambi, mu matu , nanusu ya tambi , karene nsoka hiiya.15Nsoka warita mecha miingi itumumitutu yai buri kasha, mwisha wakiyi nyanya muritushaemumina'ango. 16Echuo chasake Emuminao : Echuo choobora Ebuuno bwae. yamina Enyansa njo yakutonya uungu joka munkati ne buuno bwae. 17Joka wasibuka mwisha ni mumina wienderee rae ikiya bita mwisha ni baana ba butanga we biimbi batingirire Emyomba ya ongo,niibese ne ushuhuda wa yesu krisito.

Chapter 13

1Kisha nasunga nyama itukangi munkati ni nyansa . abesanga urikiri na mahimbi ikumi na mitwe. munkati ne mahimbi yai kwabenga na taji ikumi,na munkati ne mitwe wai abesanga kurikire binwa ya birnena ongo. 2Enyama'anju ya sunganga ani abisanga ya susa ngayi .Emiindi yai abisanga buri ya ntindi, ne mututu wai buri wa ngoyi (simba) uungo joka (nsoka) wamunika maa, na munka ni kitumbi chae che bwaami, ne bwaangu bwe maa nguru ye ritawara.3Nasunga mutwa we uma bhuri wabhabhara mwi ikwa ina kihuru che bhuri chikwa charama nachuo kiti chabhese na ishishara kumuna kihuka. 4Bhakasanire kihuka wisha asa wamaninkana bhukakare kuri kihuka kimpe.sakasanisha kihuka mwiyebha mbu:inye ngi ususene na kihuka nanye wamukocha ikwanishacho?5Enyama yanikwa buuno mwisha webe Ebinwaambi byerinena musankambao.waruhisiwa ibesa na bwaanga (mamuraka)mumieri ikumi na ibi. 6Wobora ebuuno bwae mwisha wakambi ongo.,ni ikamba erima rae, ne nyumba yae, na biimbi barikange mumbingu.7Wanikwatuu ikiya bita ni bashururukara;wanikwa mumaraka (bwaanga )kurikire bisasa ne mwebere ne beya bibati 8Ne beya bibatiimbi barikire kwiyo ne chuo base muabudu(kwihicha),bumbi, Emiina yabo yakuandikwa (tirwa) mukitabu chi karamo chichi chi mwaana-wakiboro,uungu wachiwanga itukiri mwanso we chuo kino.9Mweya wamabese na mate, warukire. 10Kuba Emweya watingirwa mateka, na uungu urikire mateka, nti wantingirwa muriminwa. kuba mweya washura na upanga, na wakwi na upanga, hano ni ufu,irifu ne munyihiro we bashururukara .11Kisha nasunga impe nyama itayangi kwiyo murituka mu chuo, nae abesanga urikire na mahembe abi, mufa wa mwana-wa kibooro,weba buri joka(nsoka). 12Nae ukorange binwa bibiti mu kaara kikati keenyama uungo yeroso kuriwe, niikiya Echuo na biimbi bibat barikiri-mo baabudu (bihiche) kurikire Enyama ya roso, ngi hiimpo ekihuru chae kyerikwa charama.13Nawe ukporange bishisharo bikiri, hata ikiya Ekasha katuke mumbingu ihita mu chuo, kubusondori ni beya. 14Nawe warikurisha biimbi barikangi kwiyo ne chuo, mu bishisharoombi byanikwanga ye ikora kubusondori ne nyama ; washisha biimbi barikange kwiyo ne chuo,sanamu uungo nyama , wabisanga urikire na kihuru chi bupanga ,nawe waisha .15Wanikwa kaara keririya muuka munkati ne sanamu yenyama mupaka esanamu ye nyamanso yebe, ni ikiya bibatumbi nti baabudu (nti bihicha) kurikire Esanamu yenyama bakwe. 16Nawe wakiya bibati, bakakare, na banunke, ne batumba ne basene ,na bunti nti baminwa na biimbi baminwa, bariye ba kiterere mukanti ne mune wae wakwa buume, ao munkati ne ,mbaso sabo; 17Kira mwiya'angu usira ekitereri choo, watakochi ichura ni ichurisha, oo Erinare nyama'anjo, ao iansa eriina rae.18Hiimpo ngi bwe'engi. ne namba yae miya mutuba namana mutuba na mutaba(666)

Chapter 14

1Kisha nasunga , niikae, mwaana-wa kiboro wasimana hiiyo ne ntata ya ku sayuni,na hima naye abesenga haikire beya Erefu mia nima na makumi inye , biimbi Emina yabo ne miina ya batina babo yaandikwa munkati ne mbaso sabo. 2Naani narukira murenge ituka mumbinguburi murenge wa mecha miingi (kisa), naburi murenge wa karingiri kakiri narukira mwengi ya biimbi boombnga etunsambi, nti boombange etunsabi(ikembe)twabo,3Basimba nduumbo shaasha kubusodari ne kitumbi che bwami na kubusondori na bumbi nyama singe, na biimbi bakukungu;abesanga ntikusira mweyaanga wifunsanga Erwimbo'ondii, ira biimbi miya nima na makumi inye na inye, bumbi bachukanga munkati ne chuo. 4Bumbi ngi nti bareriwa mo minkonsi hiima ne bamina ;mwisha mabikira bumbi ngi batuchanga mwaana wakiboro kukuti we. Bumbi bachurirwa munkati ne beya, muhango waroso kuri ongo na kurikire Emwaana-wakiboro. 5Na munkati ne buuno bwabo ntikwa sungwa na manko , mwisha ibo nti birima6Wisha nasunga umpe ngoshani, nti hokangi Munkanti ye mbingu uungu urikire nti warengekana ishuu matu hiatii, utarenge mwasi wa ongo (uhubiringi) bumbi barika kwiyo ne chuo, na kira kisasa ,uanda mwebere, 7Weba mumurenge mukiri musabahe ongo, ni imutata mwisha entambi sae ye hukumu yae yamuya . Murimuabudu uangu wakiyanga Embingu necho ne nyasa ne tutoro twe twe nacha .8Umpe ngashani wamutucha nueba:umakire , umakire, baberi ubungu ruundo rikiri, mwisha wakora Ebeya bibati ibese boomi ba mau ye busingirani.9Na umpe ngashani ya metaashatu watuchabo, weba mumurenge mukiri. Emweya wa muni chakurikire nyama na sanamuyae , niriya kiterere mu mbaso yae, ao munkati ne mwine wae . 10Iwe hoomo mau ya mpimbo sa ongo, waronjwa ntiti wanga wachangana na mecha,munkati ne rusara ye busubuke bwae, nawe waanuba na kosha ne kikukuro kubusondori ne mwaana -wakiboro.11Ne mwuki we minubo yabo yataya kwiyo mupaka hende na hende , nabasira ikokoma mumwishi wara mutu , bumbi bihichange kuri nyama ne sana mu yai , na kira mweyangu waripokere kiterere che runa rai. 12Hano nti uvumirivu wa bumbi bashururukara bumbi batinge Emyomba ya ongo, nerisimira rae Yesu.13Na narukira tu impe murenge mubhutu webha tu mbu:komiya;bhuhoromumpina kuri imbi bhakwa kuri nyerekuritu,Ongo ira mutima webha,kongo bhahurukara mumirimo yabho,wisha mikorere yabho yachuchabho.14Nakaetu nasunge tu kifu kisanange hiyo wacho nti harikire rabhewaninawa na mwana wa mwiya uri wa hiyo mutwewe kiraya chamoro.nanine karoko kahikirwa. 15Na impe ngashani yaa mubhusoni ukuange mu murenge mukiri,kuri ungu asa urikire mu kifu,mbu humira karoko kabhe,na huta,wisha intambi sa muhuto sameya wisha mukene wachuo wa mase. 16Nangu asa uriture hizonakifu wataa karoko kawe na chuo chahutwa.17Na umbe ngashani yasaa mu bhusani bhuri mu bhutu nawe hutu nti urima karoko kahikirwa. 18Na imbe ngashani iri na bhukakare mukasha yasaa mu bhutara wasubhie ungu uri na karoko mbu:taa karoko kabhe kahikirwa sonja byasa bya muti wa chuo wisha mbu bhikumba bya chuo byamako.19Na ingashani yataa karoko mu chuo na wasonja byasa bya chuo, na wataa byasabya mu kitengi mukiri cha bhusihuke wa Ongo. 20Na kitengi chanyanjawa kumishi nakihuko,nanjama yasaa mu kitengi ituke mu mitutu ya mpunda mu kikanya charengeka wa kihumbi kima wa mana mutubha sangerero.

Chapter 15

1N asungatu kumbe kiteerere mu mwanya kikiri nacchashishaya, bhangashani bharinda bhebhihumba bhirinda bwishe mangati na byengekabya mekere wa Ongo wameya2Nasungutu ya susaa kikairwanga mao bhirumbi rumbi byadubha na kasha, nambi bhasinganga mushumbu na kikingiri chawe na mwansuro wawe,bhasimana kumishi na nyansa ya kikairwa bhikumbi rumbi imbibhari matuhanda twa Ongo3Nambi bhasimabange nubho saa musa ntumwa ya Ongo na ryimbo rwambutirwa ya mburii, nti bhebhange mukwakare na bhishisharo mikorere yabhe tita Ongo shemine inse sabhe siira mwami wabhea bhati 4Inye ntingi wakusubhaha nyere kuritu re ritata rina rabha bwishe Ongo kusine ukonderera bwishe bhea bhati bhatii bharemberayo haa makako na bhee ni mutata bwishe nikorere yabhe yeriira ya masungwa5Kunuma na bhinwa byaa nasunga hamahere eriira ya mumwanya ntirwarundirwo 6Na ngashani sirinda bhebhihumbo bhirinda bhasaa mumaherero nti bhamabara ngombe sokonda sisira mikonsi na mokobha wanoro habhukubha7Naumwa mubha nyama sinye insi siriko ne bwingo ne wa bwingo siriko wa mungashani sirinde wasakia bho mirangi ya naroo yarisa bhungwa bwa Ongo bhusairenge bhiranga mukiranga 8maherero arisaa myiki bwishe ngoa saa Ongo na maa awe kusira mwea wamukime mumaherero mwea wamukime mumaaherera kuti bhihumble bhirinda bya mungashani bhitanga bhese

Chapter 16

1Narukira murenge mukiri nti usairengi murushu nti webhange ne ngashani sirinda mwiiri kwa ritere mirangi irinda ya bhuongwa bwa Ongo muchuo2Musondori wiire, wasingo murangii wawee muchuo kwabhese wae bhasuma mubhea imbhi asanga bhari ne nsusenya nti bhatatange kingiringiri3Wametabhi wiire wasingo murangii munyansa yabhunduka chama bhuri mukwi bhiti bhiriho byatumba, nambi asa bhiri munyansa4Wametoshatu wiire wasingo murangi wawe nurusi na hangiro yemecha, rabhese chama 5Nanarukira ngashani ya mecha ntiyebhange Ongo niira Ongoriko asanga angoriko, ongoukunderera bwishe amakora riira rotho mwanyiwe Ongo 6bwishe bharitanga nchama ya bhakondera nayabhansonsomori uninga nabho bhomu nchama, bhakomenwabho 7Narukira umpe ntiusairengi hamaherero ntiwibhange: bhubho tita Ongo shemine uira ra muubhansa8Wamatanye wasingo murangi wawe mumwishi wasakiwaishika bhea mukasha 9Bhea bhasikwa mekasha kakiri nabho bhakamba rina ra Ongo ubgu uri nachiebha nikora mubhihumbobya bwishe ntibhakuhema10Ngashani ya matha asano wasingo murangi wawe mukitumbi cha kihuka 11Bhakamba Ongo wakwiyo bwishe na bwae bwabho na bwishe na musubyo wabho ina nti bhahemanga musasiro12Ngashani ya mata arinda wasingo murangi wawe musuri rukiri Efurata mecha awe akama kongo inse ya bhami inchi yasaire kusairenga mwishi 13Nasunga mubhunu wansoka ngiri na kihuka na mubhunuu wa munsonsomori wamago, bhinyanyasi bhishatu bhisusene bhikere 14Imba bhinyanyasi byema byamushundu, bhakora bhiteerere, byendange kwa mwami wa rotoo kongo wakumanyanyabho muubhangu rwa kindi cha Ongo shekara15Sunga, niyange bhuri mwibhi ngoa mungu wabheseyo na makerunangu wabheseyo na makeru nangu warangayo ngombe wamutambayo munganga bhamusungayo ngence 16Wasonja sonjayabho imbi bhabhikirangabho mukiebhrania hermakedonia17Wametarinda wasingo murangi wawe mumwanya wasaa hamakererochewami murenge mukiri ntiwebhange byamakorwa 18Asanga hari chaka na chamirenge himahima na mirabyo na karingiri karoto, inchi kitangasungwanga hakianga wabhume wabhese muchuo na karingiri 19Naubhungu rukiri rwabhanyana mubhunda bhishatu ubhungu wabhese muchuo na karingirii20Natutengi tutu twabheka na bhikuke bhitasungwi tuu 21Nabhura ya mahungu ngiri yakee isira chumba yasaa kwiyoo nti ikirengi mubhea bhea bhakambange Ongo, bwishe nakihunmbo cha mbura ya mahungu bwishe kihumbo chawe kikiri nguru

Chapter 17

1Weya umwaa wangashani sirinda imbi asa bhari namirangi webha Iya nakushee rubhansa kwa mubhi mubhi ungu urikanga mumecha 2Iwe ngi bhani bhachuo bhamashambara nawee mubhomori wabhibhi urikanga hambasirwa na mecha makiri3Narierwa mumutima mubweru, nasunga kisanange, charisa menaa abhabhi bhabhi bhari na mitwe irinda na mahembe katita 4Mumina asanga wimbika ngombe yakayungu na isanange ya noroo iyi koi rakonda rabhusi bhuskiri asanga watinge mumombo wawe murangi wanaro wasira bhibhi bhibhi na byemema bya bhusingirani wawe 5Nahambasao yaze ntihari mutiro warina tasubyaha bhabheri mukiti nina wa bhashingirani wa bhibhibhibhoi wa chuo6Nasunga mumingo ntiutamirange munchama ya bhakonderera na kariho ka Kirisitu 7Ngashani wangire bwishe nakingi Ongo shamikwange? Nakuire mikorere ya mumina naya kuhuka chakurisha ungu urinamitwe irinda na mahembe8Kihuka chakusunga oongo asanga kiriko na kisira tuko, chatawa makunga nirimina na bhachuo, imbi asa mena abho asira murwandiko rwa hantangiro ya chuo mumutiro wa bhuingo bhashamikwa ayo mumutiro wa bwingo bhashamikwayo murisunga kihuka bwishe asanga kiriko na kisiro tuko kitasungwiyo tu9Hano ngii hari wenge na bhumbe wenge bwakonda mitwe irinda ngii bhirima bhirinda imbi byakia mumina warikerebho 10Mami arinda: asano akunduka asira tuhoo ampe ntinengi eya akiayo ameya atatindiriyo kashangi karee11Nakihuka asanga kiriko, kisira tuko icho kisine ra mwami wamunani urimungati ra bharinda watawange hirunga12Namahembe katita akusunga Ongo bhami imbi ntinengi bhashee wami, ina bhaningwange bhukwakare bhuri bhami mukashangi kima na kihuka 13Bhasusene, bhaninganange maa na bhukwakare kuri kihuka kibhoka 14Bhakwanishayo na kibhoro chahimayobho bwishe icho ngii Kirisitu wa bhakirisitu, na mwami wa bhami, ubhikirwanga wa sondorwa nabhi bhamusimira bharihima hima rawe bhamusingayo15wangire mecha akusunga Ongoo harika kihanga bhea bhingi na ngenche himahima nabhisasa, na myebhere16Bwisha Ongo warianga mitima wikora mwanyewe, niiningabho wami wa kihukan niyaa kinwa cha Ongo cha 17Na mumina wakusunga Ongo ngii kihuko kikirikiri nawami wa bhami wa chuo18Muminao ingu wamusunganga, ngii ubhungu mukiri ingu rwa sima hiyo na mami bha chuo kino

Chapter 18

1Kashangika kakianga kamatha nasunga kwiyo kuhitange imbi ngashani asanga uri na bhukwakare bhukiri na chuo cha shee chaka bwishe ne ritatwa 2Ntiukuange mumerenge mukiri webha, wamahuka wamahuka bhabhesi mukiri wamabhese bhurikro bwa bhinyanyasi bhuriki bwakinsi muronge na bhuriki bwamushumbu 3Bwisha bhea bhati bhakomo mau abhushingirani wawe na bhami bha chuo kinii bhatamirange mangoo nawe nikorq nqwe muhincho wa byikai byabhusi bhashee bhutumba mukara kawe4Narukiratu mumwanya umpe murenge ntiwebhange kensere kumishi nabho bhanubhea bhanii mumukorayo bhibhi byabho na mumusheyo muhango mimihumbo 5Bwisha bhibhi byabho byameya kwiyo, na Ongo wa,asubhukia bhibhi byabho 6Mwakianga watala nikora bhibhi bhibhi mumuninge waee na minubho mungerero inoo, bwisha webhanga mumutima nawe, namarika nyamumbo ina nti musumbakari, nantasungiyo waee7Bwisha bihumbo byawe bhiyunge kindi kima mikwiri, na rwaka nawe washikwayo na kasha bwishe nyere kuritu Ongo umukerengi ubhansa uri na karaa 8bwisha bhihumba byawe bhiyangange kindi kima mikwiri na rwaka nawe washikwayo na kasha bwishe nyere kuritu Ongo umukerengi ubhansa uri na karaa9Bhami bhachuo bhashambaranga nawe, murikora bhibhi bhaririyo na irubha bhakiayo bhasungange mwiki werishire rawe 10Bhachuishi bhachuo bharirengi na bharimundiro bwisha nawe, bwishe kusira tu mwea churanga bhuchui wawe11Bhachuishi bhachuo bhirirengi na bharimundiro bwisha nawe, bwishe kusira tu mwea uchurange bhuchui wawe 12Bhuchui wanoro, wabhehe, makoi akondakonda, na ruru, na kitani chakonda na ngombe ta susa sambaraee na hasiri na ngombe isarange na kinsi muti wamarasi nakinsi rwabya rwamahembe na kinsi rwabya rwa bhusi bwakarama na chashabha na cha chuma na chamakoi 13Na mudorasi na mwaka na rungo rungo na mauu na mawese na nchano yakonderera na ingano na mboo na kibhoro na Farasi na tumia na waombe na mitima ya bhea14Nabyuma asanga bhitimanirwange na mitima byamatuka na bhikai bhiti imbi asa byatambatamba na byakonderera byamakurimina utusungiyo tubyo15Nabhachui bhabhikai bya bhashenga bhutumba kuriwe bhatindirayo koree, murisubhaha reririnya bharireyo nikora masinda 16Bhebhayo bhusire masinda kihuko kikuri inchi asa chambikwa ngombe ya bhusii wasuma sisarange nasakia ngeri ngeri 17Nabhatii bhenchi bhamironge himahima nabhitange muuhororo bhindami na mbi bhatimanga nyansa bhatindira kore18Asanga bhakuange murisunga mwiki werishire rawe inye kihuko asanga kisusene nscha mubhukiri wacho asanga kisusene nacha mubhukiri wacho 19Asanga matu ukirengi mumitwe, na ntibharirengi hamasinda, nti bhakuange na nti bhebhange bhusire bhusire! bhitu kituka kikiri changia bharimo bhusoki washee ngabho bhati imbi bhari nabhitange ,unyansa bharinakashangi bhitu byashamburayo 20mubhesi nangoa bhisa kwiyo nabhanso nsomori bwisha Ongo wa makerebho ubhansa bhishe ninuu21Ngashani nimaa ungu asanga urikara wakukuma ikoi nikiri reriore warikeraro mungati na nyansa webha ngibhunu mwakiayo bhabheri ubhungu rukiri, rutasungwiyo tu 22Bhatarukiyo tu kuriongoo mirenge ya bhasimbi nambi bhasianga tunsambi na bhamini, hima hima na bhisiembe kutasungiyo bhesi na bhabhasi utiuti na ikoi racheero kumunda nabhe tu23Chaka cha kasuku katasakiyo tu kurwabhe na murenge wa nyere kurini, nyere kurini watarukiriyo kumunda nabhe tu bwisha bhanobhakianga bhikai byichuisha bhabhe asanga bhakwakase wa chuo imbi asanga ntimbutirwa saa waisraeri bhahuswanga mubhukufi 24Nakumunda nawe kwasungwanga nchama ya bansonsomi na bhakonderera na bhati imbi bhashurwanga muchuo kinii

Chapter 19

1Kunuma na kashangika narukira mumwanya bhuri murenge wasuma wakikembe kikiri nti chebhange bhubho! nchukayi itatwa, nakara kari kuri Ongo 2Bwisha ubhansa rawe riira na mwasusaro bwishe wakukerere mushingirani mukiri asanga uhusange chuo mubhushingirani, watwanya yawe kwisine3Bhebha ramatabhi bhubho! na mwikii watayaa bhianiro mu bhianoro 4Bhakungu bhanye na bhiriho bhinye bhahita mumakako Ongo nti bhamutatange nauri mukitimbi chawe cha wami ntiwebhange mukoresha ngi bhubho!5Murenge umwaa wasaa haki tumbi cha wami tutate Ongo bhanuu bhakori bhawe bhati mumusubhaha bhakeke na mukiri6Narukira bhuri murenge wakikembe kikiri na mecha mingi na bhihumo byebhange ngibhubho! bwisha mukota Ongo witu wekara wamakime muwa,i wawe7Tubhesi na ngoa na tumoe tumutate bwisha riheruacha rakibhoro rameya wamirengecha 8Wamaningwa ngombe yarengeka ishuru karange bwisha ishurukara shushu ngii mikorere ya bhakonderera9Ngashani wanchisha kora mutiro ngoa mubhi bhakubhikirwa mungumararo yeri heruchu chekibhoro, wangire bhu bhinwa bya bhinwa bhiira bya Ongo 10Nanii na nakirire mubhisando byawe nibhucha imutata ina wanchisha irange muiikwabya nani notu hutu mukorii wamurimo bhuri Ongo bwisha asanga bhariho na Kirisitu mutima winsonsomora11Nasunga kwiyo kwaboroka, mpunda isanange ungu asanga wakambe hiyo nayo ubikirwanga wakondera weriira ukeranga rubansamuriira na mukwani 12Mesa awe asanga ariburii chami cha kashaa, nahiyo mutwe wawe ntihari bisumbu sumbu bingi, asanga uri narinaa rwamutiro, kusira ungu waterereraro, ina iwe kwisireho 13Asanga wambichwa ngombe ya risa nchama, rina rawe kinwa cha Ongo14Bikumbuka buri mumwanya asanga byamwimba mumampunda sisinange sambichwa bishangishangi bibisanange byakonderera 15Namubhunuu wawe ntimusaange mukushu watwa kongo wakekera imbi ntibhutirwa sa waisaeri warangayobho na muhumbo nawe wanyanta kisando cha byuma byaruku na buongwa wa Ongo shemine bitwa 16Asanga mungombe na mukinga chawe nti murirwandiko rwatirwa mwamii wa bani na mukota wa mukota17Nashunge ngashani unguu asanga wasima na mumwishi ntikuangee murenge ntiwebhange na mironze iti inchi yo kange mumwanya musonjare banu bati tukumanane hari Ongo 18Bakianga bamarisa minungu ya mwami na minungu ya mukwakare wabashebikumbura na maa minungu ya sampunda na bi asanga bakambe hiyo minungu ya bati imbi ntibaminwa na baninwa mukeke mukukwakare19Nasunga kihuka nabhami bhachuo na bhikumbura bhasonjabho murikora changa kuri ungu asanga wakambe hiyo mpunda na bhikumbura 20Namutwe bhakyao, hima nawe na bhansonsolori bhamango bhakorango bhishisharo habhusondori nawe bhahusangawe bhatinge nsusenya ya kihuka ni tataa nsusenya yachoo bhati bhabhi bhatawa ntibhashwere muumini rwakasha, bhanubha21Nabampe bashurwa na turoko nti tusaange mubunu wangu asanga wakambe hiyo na mpunda na mironge yasuku ta muminungu yabho

Chapter 20

1Ngihiha nasungu kuhitange kwiyo ngashani yatinge karindo kwirunga na bhure muminwe 2Ntiwatinge nsoka ngiri ya karekare, ngii mushumbuwa muribhirira kianiro 3Wamutaa hirunga waribhia kumishi mishi kuti nimuriano kiteerere wamutimayo tu imbi ntimbutirwa saa waisraeri muririnde kianiro kirumire4Nasunga litumbi chawimi imbu asanga bharika hiyo nacho maa kera ubhansa nasunga mitima yambi bhashuranga bwisha narisimirira Kirisitu bwishe na kinwa cha Ongo nambi ntibhasheenga biteerere mubhaso sabho na mumabhoko bhasheya kariho na bhasimayo na Kirisitu mu kiariro5Bhakwi bhampe imbi bhasianga nti bhasira karamo muririndire kianiro kirumire ira ngee rifuka susondori 6Ngoa mubhashurukara imbi bharinamuhango murifuka rusandori mikwiri ya matabhi isira maa kuribho ina bhabheseyo bhaheri bha Ongo na Kirisitu, bhasimayo nawe kianiro7Rafiayo kianiro cha marumira mushumbu wa bhorwayo mumuyororo 8Wasaayo murienda kahusa imbhi ntimbutirwa sa waisraeri bhari mungaro sinye sa chuo gogi na magogi murisonja sonja bhu bwisha na changa bharehe bhurii musie wanyansa9Nawatayayo bhuari wachuo warenchayo bhuriki wa bhakonderera na kihuko cha bhasimwa ina kasha kasayo kwiyo ntikashiribho 10Na Mushumbu, unguu asanga uhusa ngebho, watawa mukasha wa nubha impi hari kihuka na munsonsomori wamangoo bhanubhayo mutu na mumwishi kianiro mubhianiro11Nasunga kitumbi kitumbi kikiri kisanange unguu asanga warika hiyo nacho chua na kwiyo byabheka mbaso yawe, ntibyashenga ndikaro yabhe 12Nasunga bhakwi bhakwakare na bhakeke imbi asanga bhasima na habhusondori na ki tumbi chawe mitiro yabhorwa naumpe mutiro wabhorwa wa wariho na bhakwi bhakerwanga rubhansa bwisha mikorere yabho yabhihaa kunuma na rwandiko13Nyasa yakurucha bhakwi imbhi asanga bhari kumunda nawe mikwiri na kindi chamikziri asanga bhiri kumunda nawe kinsi kima chakerwa ubhansa imisanya na mikorere yacho 14Mikwiri nakindi chamikwiri byaa tawa mularunga akasha ngii mikwiri ya mathebhi, marunga akashaa ndiko rwabha 15Uti uti ntiwasungwanga mumatiro rwabhariho watawa mumarunga

Chapter 21

1Kuruma washea e rusi rwe mesha e karamo uudu rungerimwange buri birauri,utukange mukati ne kitumbicho che wamene wa ongo, ne che mwana -kiboroo, 2Na mu kanti ne nsee yaro ye rusi, uharo rwa kwa muuiri na mwiri, kwabe sanga mti we karamo, tiumbu tange mutindo wa burima ikumi na mbimbi, ungu ubutange bwima abyo nukira mweri; ne masani emuti oyo ti aramwange ngandaa,3Amba watakumbese hiherwa riri titu, ne kitumbi che wame wa ongo, ne cha mwana -kiboro chasembese kumuda nae. ne bakori baye basemukorere; 4Naimbo basesunga e baso yae, ne rina rae rasebese ambasire ne baso sambo.5Amba rata kumbesa tu mututu ;amba tuwara tu muitara. 6Na base hima e matu anti ne matu anti.7Iwengu wasefundana wase nikwa mwandu we binwa bino, nani nase bese Ongo wae, naiwe wasembese mwana wani. 8Ina imbi bari ne bumbo, nambi ti basimira, nambi bari ne kisimbu, ne bashuri, ne basingirani, ne bakuu, nambi bakokenge e tuhombo, nambe e bashukishu ki, e muhango rwambo ti mundo irimba ndi risakange kasha nki asira irima.9Weya umo ngo wambi bye bakashani barinda ni bari nacho mirangi irinda tiri na byo bihumbo birinda bya hende, nae wemba nani, wamba : Iya ano, nani na sekushea ngo mumina we ndoa, mukari wa mwana kiboroo. 10Wandia mumutima e mutima mu paka muruu rukiri, rwareya, washeyaundo umbungu rwahururuka, Yesrusalemu usikange ituka mu mbingu, kuri Ongo.11Imbi bari ne weru wa Ongo: e chaka chae chakesa mushumo we makoi e busi bukiri, buri ikoi raku yaspi, rashuruka buri birauri. 12Wambesanga na kisusu kikiri, na cha reya, kirina ndumbinku mi simbi, na mundo rumbi ti kuri kashani ikumi na bambi; ne mena amatirwa ingi akesa mena e nganda ukumi na ambi ye bana ba ku Isiraeri. 13E ruharo rwa kunanda ndumbi ishatu; na ndo rumpe uharo rwa kwabume ndumbi ishatu; na rumpe wa kurembe ndumbi eshatu, narube uharo ndu rwe kumbo ndumbi ishatu.14Ne kisusu che rubungu chabesanga ti nguso ikumi na sibi, na munkati nazo nguso mena ikumi na ambi yambii tumura ikumi na simbi we mwana kiboroo. 15Nangu wakesa wembange nani wakesa na kikanda cha nero wa shu ne rekange erubungu, na sa ndumbisaro ne bisusu byaro.16Nando ubungu ti tenderukara, ne bore waro burenge kane ne bukiri waro, warengeshaa e rumbungu muncho kikanda; wabesenga buri birometere erefu simbi na mia singe; e bore waro ne bukiri waro ne rienda ambasiro naro muriti rurengekane. 17Waereka tu e kisusu charo, mwashee metere makumi arinda na simbi; mumburengeke we mweya, mwisha nae, che kashani.18Ne wimbe we bisusu byaro wabesenga ti kikanda, nermbungu rwa besanga tiruri ne tukoi twashuruka, mushumo we kiyowa chanchao. 19Ne sanguso se rumbungu rundo umbesanga tirwamatunganya ne makoi ye busi wa suma we kira namuna, etangiro ya roso yabesanga ti ya aspi; we menta ambi safiro; wemeto ashatu ti karedori; we meta anye ti zumaridi; 20We meta asano ti sadoniki; ne wa mutumba ti akiki, wirinda ti kirisolite; we munani beruro. we mwenda topazo; we rikumiti kirisoparaso; we rikumi na uma ti haikinto: we rikumi na smbi ti amazisito.21Nanzo ndumbi ikumi na simbi ti lulu ikumi na simbi; kira rumbi ti lulu nima. Ne nsee ye rubungu ti nero ya shururuka buri kiyo ura kikaenge. 22Nani tina kusunga numba ya Ongo kumunda naro, mwisha mukota Ongo wisine ne mwana kboro iwe i numba ya Ongo wae.23Nerumbungu ndo turaraire mwisha amba mweri isaka kuro. mwisha eweru wa Ongo warierwaro chakaa, ne ritara raro ti e mwana kiboro. 24Engandaa samba bashukaranga baseendere mukati ne chakaa chae. Ne bamembe chuo barisha weru wambo kumunda naro. 25Nerumbi rwaro rwatakurindikwa kiro mu mwishi, mwisha nko kusira mutuu.26Na baserisha e meru ne buhime we wa ngandaa kumunda naro. 27Na kumunda naro kwatakukimeyo kiro kikai kikinti nchi cha nyara, amba iwengu ukiange bumbi ne bushukishuki, ina imbo baturirwanga ho mukati ne kitabo che karamo che mwana kiboro.

Chapter 22

1Kuruma washea e rusirwe mesha e karamo uundu rungerimwange buri birauri, utukange mukati ne kitumbi cho che wame wa Ongo, ne che mwana koboroo. 2Na mukanti ne nsee yaru ye rusi, uharo rwa kwa mwiri na mwiri, kwabesanga nti we karamo, tiumbu tange mutindowa bwima ikumi na mbimbi, ungu ubutange bwima abyo mu kira mweri; ne masani e muti ti aramwange ngandaa.3Amba watakumbese hiherurwa riri ti tu. Ne kitumbi che wame wa Ongo, ne cha mwana kiboro chasembese kumunda nae. Ne bakori baye basemukorere; 4Na imbo basesunga e baso yae, ne rina rae rasebese ambasiro ne baso sambo. 5Amba ratakumbesa tu mututu; amba tuwara tu muitara, na base hima ematu anti ne matu anti.6Ekashani washisha;e binwa mbyo byasimi rwa na biiyira, mukota ongo we mitima ye basheiruri warembeka kashari yae isheyambo e bakori bae ichichasesa yo iya kirikurihi. 7Sunga niyange tet! wakasanyirwa ungu warisiya e binwa basheirwa che lkitabu kino.8Ani, Yohana,ani ii nakusungu mbyo, nakurukira ne risunga , nakunkee kwasi ani isine kumbusodori ne midii ye kashani muri mukoke, kashani uungu wakushea e binwa byo. 9Washisha , Angaikia mbo, Ani tumwa buri ongoo, ima ne banakinu bambe basteirwi, ima nambo basimira e rwandiko rwe kitabu cho mukoke onge .10Bakasanyirwa , mbi angairia kiterere mu binwa bye nisheirwa we kitabo chi , mwishambo etambi sisonda iya . 11Ungu usira eriyira , wariko ti ukiange ho eriyira , ungu washururuka, na warike ho ti washururuka.12Suga, niyange tete, Ebisabo bani biri mumine nani. ituwa kira umongu irenga kama ne mikorere ichi ya rekorae, 13Ani i alfa na Omega, waroso na wa hende , Raroso na hende14Bakasinirwa mbi bashururange e sa changi sambo umbu bashei iyirare ririsa rabya bitukange mukati ne muti we karamo na rikime mu rumbungu ni etere murumbi. 15Amubue kuri bimbii, bakuvi, basingirani, bashuri, imbi ba kokenge e tuhombo, na kira ngu ushimanga mangu uturanga e mwasi ye mango.16Ani, Yesu, namarembeka e kashani kani ibuture irengekana nabyo beberuange mu numba sa ongo , Ani ngeritina we bunta ya Daudi ,E kekeni ye mukomakoma ichi irekerange e chaka .17Mutima na mukari we ndoa wemba, muye! Nangu urukirange wembi ;Muye! banu bibati ungu uri ne busha, na wei, na bi bibanti baraa, na washee iomo emecha ekara mo busa .18Nitunge mukira mweyangu urikirange ebinwambi bye sheirwa mu kitaba chi : na kumba uuti ngo wasetari mu byo, ongo nae wasetarike e bihubo imbi bare tirirwa mukitabo cho. 19Kumba mwengu uuti ngu wasetunja yo mbyo binwa bye kitabo chi che risherwa , Ongo wakutoyo muhango wae mukati ne muti we karamo na mukati ne rubungu ndu rwashururuka.20Ungu uturange imbyo wemba, Ayo neya tete,Amina! iya,mukota Yesu ! 21Shumo ya Mukota Yesu imbe na kira mweya Amina.