To view a copy of the CC BY-SA 4.0 license visit
http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/
Acts
Chapter 1
1Kahi ya chitabu cha khwanza uwe ndugu Theofilo, ne chaandika nichamba gosi Jesu arigoanza kuhenda na kufundisha. 2Mpaka siku ambayo iye arihohocherwa dzulu. Ii yekala baada ya komboza amri kuchirira roho mtakatifu khwa ahumhwi ariokala adzivhatsagula. 3Baada ya mateso ge, weonekana khwao yu moyo pia na vihakikisho vinji vichonekana. Khwa siku mirongo mine achidzionyesha khwao na kuzumuza kuhusu ufalme wa Mulungu.4Arihokala achonana hamhwenga nao, wevhambira vhasiuke Yerusalemu, lakini vhatarize khwa ajili ya lagizo ra Baba, ambaro weamba," mwesikira kula khwangu. 5Khwamba khwa hakika Johana webatiza khwa madzi, lakini mndabatizwa khwa Roho Mutakatifu khwa siku chache zidzazo."6Na warihokala vhadzikutanika hamhwenga vhemuza, “Bwana, je, uno ndio wakati undiho vhaudzirya Israeli ufalme?” 7Iye achivaambira, “Si sawa khwenu kumanya wakati au majira ambago Baba akusudia khwa mamlakage mhwenye.” 8Lakini mndahochera nguvu, wakatiRoho Mutakatifu andihokudza dzulu yenu, nanwi mudakala mashahidi angu kula Jerusalemu na Yudea yosi na Samaria mpaka mhwisho wa dunia."9Bwana Jesu ariihomarigiza kugagomba gago, vharihokala vhanalola dzulu, weinulwa dzulu, na ingu richimfiinika hata vhasimone khwa matso gao. 10Wakati vhanalola Mulunguni khwa makini achenda, ghafla, atu airi vhema kahikahi yao vhadzivala nguo nyeruhe. 11vhachamba, “Nwi atu wa Galilaga, khwa noni mnema hano mchilola Mulunguni?” Yuyu Jesu ariyepaa dzulu Mulunguni andauya khwa njira iyo iyo here mrivyomona achenda Mulunguni.12Ndiho vhachuya Jerusalemu kombola khwenye mrima ambao anaehewa wa Mizeituni, ambao uu hehi na Jerusalemu chasi cha ure wa kutsembera mhwendo wa siku wa sabato. 13Vharihofika vhachenda ghorofani vharikokala. Nao ni Petero, Yohana, Yakobo, Andrea, Filipo, Thomaso, Batholomayo, Mathayo, Yakobo mwana wa Alfayo, Simoni Zelote na Yuda mwana wa Yakobo. 14Vhosi vhekala vhadzidzombozera khwa nia mhwenga kuvoya, kahi yao vhekalaho ana ache, Mariamuu mameye Jesu, na nduguze.15Kahi za siku zizo, Petero weima kahikahi ya ndugu, here atu 120, achamba. 16Ndugu, yekala lazima kukala maandiko gatimizwe ambaho kapindi Roho Mutakatifu wegomba khwa mulomo wa Daudi kuhusiana na Yuda ariye vherekeza a kumughwira Jesu.17Khwa kukala iye wekala mmhwenga wehu na wehochera fungure ra faida kahi ii “huduma ii.” 18(Sasa mtu yuyu wegula eneo khwa achira arichochihochera khwa uovuwe na haho achighwa achitangulia chitswa, mhwiri uchahuka na mahumbo ge gosi gachimhwagika. 19Vhosi vharioishi Jerusalemu vhesikira kuhusu riri, vivyo eneo riro vhachireha khwa lugha yao “Akeidama.” kukala ni “munda wa milatso.”)20“Khwenye chitabu cha Zaburi idziandikhwa, richa eneore rikale ganzo na asiruhusiwe ta mtu mhwenga kuishi haho richa mtu munjine ahale nafasi iye ya ulongozi.”21Ni muhimu, khwa vivyo, khwamba mhwenge wehu ambaye weghwirana naswi wakati wosi Bwana Yesu ariho enjira na kombola kahi yehu. 22Khwanzira khwenye ubatizo wa Yohana mpaka siku iyo arihohalwa dzulu, akale shahidi wa ufufuo hamhwenga nasi. 23“Wachiika mbere anaalume airi, Yusufu aihewaye Barsaba, ambaye pia wehewa Yusto, na Mathia.24Ao vhevoya vhachamba, “Uwe Bwana, umanyaye mioyo ya atu wosi, vivyo ika lwazu nihiye kahi ya atu ano airi ambaye udzimutsagula. 25Hala nafasi kahi huduma na uhume, ambaho Yuda wehenda uovu na achenda hatuhe.” 26Wachibiga kura kwa ajili yao, na kura ichimughwerera Mathia ambaye wehesabiwa hamhwenga na ahumhwikumi na mumhwenga.
Chapter 2
1Irihofika siku ya Pentekoste, osi vhekala hamhwenga hatu hamhwenga. 2Ghafula ichombola sauti ya mungurumo here muriro wa peho mkali kombola Mulunguni uchodzaza nyumba yosi vhariyokala wasegervh. 3Haho zichivhomborera ndimi, here za moho za kugavyana, zichema dzuhu ya chila mumhwenga wao. 4Ao osi vhachodzazwa ni Roho Mutakatifu na vhachanza kunena khwa lugha zinjine here Rroho arivyovhawezesha.5Sasa khwekalako Ayahudi vharioishi Jerusalemu, vhamogohao Mulungu, kombola chila taifa tsini ya Mbingu. 6Sauti zizi zirihosikirwa, kundi ra atu richidza hamhwenga ridzatsanganyikirwa khwa sababu chila mtu vhevhasikira vhachigomba khwa lughaye mhwenye. 7Vheduaa na kushangazwa, vhachamba, “Jeri, aa vhosi wagombao si Agalilaya?8Khwa noni sinohosi hunavhasikira chila mumhwenga khwa lugha hurizovyalirwa? 9Waparthia na Wamedi na Waelamu, na hao waishio Mesopotamia, Uyahudi, na Kapadokia, na katika Ponto na Asia. 10Katika Frigia, Pamfilia, katika Misri, na sehemu ya Libya hata Kirene, na ajeni kombola Rumi. 11Ayahudi na Aongofu, Wakrete na Aarabu, hunavhasikira vhachigomba kahi ya lugha zehu kuhusu kazi za uweza wa Mulungu.”12Vhosi vhekala vhadzizubaa na wasiwasi vhachigomberana ao khwa ao, ino bee ni noni? 13Lakini anjine vhehenda muzaha vhachamba, “Vhavha vharea khwa kunwa uchi.”14Lakini Petro achema hamhwenga na aratu kumi na mmhwenga, achigomba khwa sauti bomu achivhambira, “Atu aYudea na vhosi vhaishio haha Jerusalemu riri narimanyikane khwenu,sikizani khwa makini maneno gangu. 15Atu aa kavhareere here mufikiriavyo, maana saa ii ni madzacha ga saa tahu.16Lakini riri rekala ridzigombwa kuchirira khwa nabii Joeli. 17Indakala katika siku za mhwisho, Mulungu anamba, nindamhwaga roho wangu khwa atu vhosi. Anaa enu achilume na achiche wandaomboza unabii. Vijana enu wandaona maono, na atumia enu wandaloha ndoho.18Vivyovivyo dzulu ya ahumiki angu a chilume na achiche kahi ya siku zizo, nindamhwanga roho wangu, navho wandatabiri. 19Nindaonyesa maajabu dzulu angani na ishara tsini duniani, mulatso, moho na kufuka khwa mosi.20Dzua rindabadilishwa kukala dziza na mhwezi kukala mulatso, kabla kaidzakala siku bomu na ya ajabu ya Bwana. 21Indakala ya khwamba chila mmhwenga andeha dzina ra Bwana andaokoka.22Atu a Israeli, sikirani maneno gaga, “Jesu wa Nazareti, mtu ariyethibitishwa na Mulungu khwenu khwa mahendo ga uwezo na maajabu, na ishara ambazo Mulungu kuchirira ie kahikahi yenu, here ninwi enye mumanyavyo. 23Khwa sababu ya mupango uriokusudiwa hangu mhwanzo, na maarifa ga Mulungu, weombozwa nanwi, khwa mikono ya atu ahalifu, mhwemsulubisha na kumolaga. 24EIa Mulungu achimhwenula, achimuusira utsungu wa chifoche, khwa sababu kaiwezekanire khwakwe kurithiwa ni chifo.25Vivyo Daudi anamba kuhusu iye, 'Nidzimona Bwana khwenderera mbere za uso wangu. Iye yu mkono wangu wa kurya vivyo bai sinda sonjezwa. 26Khwa vivyo moyo wangu wekala na furaha na lulimi iwangu lwefurahishwa. Pia mhwiri wangu undaishi kahi za tumaini.27Khwa kukala kandairicha nafsi yangu iende kuzimu wala kundaruhusu mtakatifuwo kona kola. 28Uwe udzinimanyisa njira za uzima, undanihenda nodzale furaha mbere za uso wa khwako.29Ndugu, ninaweza kusumurira khwenu khwa ujasiri kuhusu baba yehu Daudi, iye wefa na achizikhwa, na mbiraye ihamhwenga naswi ta vivi rero. 30Vivyo, wekala nabii na wemanya kukala Mulungu weapa khwa chiraho, kukala andaika mmhwenga kahi za uzao we khwenye chihi che cha enzi. 31Weona gago gangehendeka baadaye kuhusu ufufulo wa Kristo, kukala karichirwe kuzimu, wala mhwiriwe kawolere.32Yuyu Jesu-Mulungu wemufufula ambavho siswi hosi hu mashahidi. 33Khwa vivyo, achikala adzenulwa kahi za mkono wa kurya wa Mulungu, na achikala adzihochera ahadi ya Roho Mutakatifu kombola khwa Baba, iye weimhwaga ii ahadi ambayo ninwi mnaona na kusikira.34Khwa Daudi kapaire Khwenda Mulunguni, lakini anaamba, “Bwana wegomba na Bwana wangu,” Sagala mkono wangu wa kurya. 35Mpaka nindiho vhaika aduizo tsini ya magulugo. 36Khwa vivyo nyumba yosi ya Israeli na imanye khwa hakika kukala, Mulungu wehenda iye akale ni Bwana na Kristo ,yuyu Yesu ambaye mhwemusulubisha."37Sasa vharihosikira gago vhachochwa katika mioyo yao, vhachimhwambira Petro na atume anjine, “Ndugu, huhende-dze?” 38Na Petro achivhambira, ungamani na mubatizwe, chila mmhwenga wenu khwa dzina ra Jesu Kristo khwa ajili ya msamaha wa dhambi zenu na mundahochera zawadi ya Roho Mutakatifu. 39Khwa kukala chilagane ni khwenu na khwa ahoho enu na khwa aratu vhosi vhariokala kure, atu anji kwa kadiri Bwana Mulungu wehu andivyovhaiha.”40Khwa maneno manjine manji wevhashuhudia na kuvhavoya, “Dziokoleni mombole kahi ya chizazi chichi chiovu.” 41Ndiho vhachigahochera manenoge na vhachibatizwa, haho vhanjonjezeka siku iyo here atu elfu tatu. 42Vhedzombozera katika mafundisho ga atume na ushirika, katika kuumega mkahe na katika mavoyo.43Hofu ichodzala dzulu ya chila nafsi, na maajabu manji na ishara zichihendekaka kuchirira ahumhwa. 44Vhosi vharioamini vhekala hamhwenga na vitu vyao khwa hamhwenga, 45na vheguza vitu na mali zao na kugavya khwa vhosi kulingana na hitaji ra chila mmhwenga.46Vivyo siku baada ya siku vhenderera vhachikala na lengo mmhwenga khwenye hekalu, na vhemega mukahe na vherya chakurya khwa furaha na unyenyekevu wa moyo; 47vhemusifu Mulungu vhachikala na chibali na atu vhosi. Bwana achivhonjeza siku khwa siku ambavho vhekala vhachokoka.
Chapter 3
1Sasa Petero na Johana vhekala vhanenda hekalu wakati wa mavoyo, saa chenda. 2Kuchikala na mtu Fulani, chiwete hangu kuvyalwa, wekala achitsukulwa chila siku na kulazwa kehi na muryango wa hekalu wehewao mzuri, ili avoye sadaka khwa atu vhariokala vhachenda hekaluni. 3Arihovhona Petero na Johana vhafika hehi khwenjira hekalunii, wevoya sadaka.4Petero, achimkazira matso, hamhwenga na Johana hachamba, “Hulole siswi.” 5Mtu yuyatu chiwete achiwalola, achitazamia kuhochera chitu Fulani kula khwao. 6Lakini Petero achamba, “Pesa na dhahabu mimi sina, lakini niricho nacho nindakupa. Khwa dzina ra Jesu Kristo wa Nazareti tsembera.”7Petero achimuhala khwa mkonowe wa kurya na achimhwenula dzulu, mara mhwenga maguluge na vifundo vya magulu vichipata nguvu. 8Achiruka dzulu , chiwete wema na maguluge na achanza khwenenda; na achenjira hekaluni hamhwenga na Petero na Johana, achivyoga, na kurukaruka, na kumsifu Mulungu.9Atu vhosi vhemona achenenda na kumsifu Mulungu. 10Vhachimanya wekala ni yuyatu mutu ariyekala achivoya sadaka khwenye muryango mzuri wa hekalu, vheondzalwa ni mushangao na kustaajabu khwa sababu ya chirichohendeka khwakhwe.11Wekala adzivhaghwira Petero na Johana, atu vhosi hamhwenga vhachichimbirira khwenye ukumbi wehewao wa Sulemani, vhachishagazwa sana. 12Petero arihoona riri, iye achivhajibu atu, “Nwi atu wa Israel, khwa noni mnashangaa? Khwa noni munagaelekeza matso genu khwehu, here khwamba hudzimuhenda yuyu aenendee khwa nguvu zehu enye au uchaji wehu?”13Mulungu wa Ibrahimu, na wa Isaka, na wa Jakobo, Mulungu wa baba zehu, adzimtukuza muhumiki we Jesu, yuyu ndiye ambaye ninwi mhwemulavya na kumukahala mbere za uso wa Pilato, dzaho iye wekala adziamua kumrichira huyu. 14Mhwemukahala Mumtakatifu na Mhwenye Haki, na badalaye mchimuhenza molagi arichirwe huru.15Ninwi mhwemolaga Mufalume wa Uzima, ambaye Mulungu wemfufula kula khwa afu,Siswi hu mashahidi a riri. 16Sasa khwa imani kahi ya dzinare, mtu yuyu ambaye mnamonya na kumumanya, wehendwa kukala na nguvu, imani ichirirayo khwa Jesu idzimupa iye afya ii kamilifu, mbere yenu ninwi nyosi.17Sasa, ndugu, Namanya kukala mhwehenda kahi za ujinga, ndivyo pia vharivyohenda vilongozi enu. 18Lakini mautu ambago Mulungu wevhambira mapema kuchirira khwa makanwa ga manabii vhosi, kukala yuyu Kristo andateseka, sasa adzigatimiza.19Khwa vivyo ungamani, na mgaluke, ili khwamba dhambi zenu ziweze kuswa kabisa, kusudi zidze nyakati za kuburudika kula na kukalako khwa Bwana, 20na khwamba aweze kumhuma Kristo ambaye wetsagulwa khwa ajili yenu, Jesu.21Iye ndiye ambaye lazima Mbingu zimuhochere mpaka wakati wa kudzwa khwa vitu vyosi, ambavyo Mulungu wegomba kapindi kuchirira khwa makanwa ga manabii atakatifu. 22Hakika Musa wegomba, “Bwana Mulungu andamhwenula nabii here mimi kula miongoni mhwa ndugu zenu.Mundamsikiza chila chitu andichovhambira ninwi. 23Indombola khwamba chila mutu ambaye kasikiza khwa nabii iye andaangamizwa kabisa aombole kahi ya atu.24Ndo, na manabii vhosi kula Samueli na vhariotuiriza baadaye, vhegomba na kutangaza siku zizi. 25Ninwi mu ana a manabii na a lagano ambaro Mulungu werihenda nani tsawe, here arivyogomba khwa Abrahamu, kula khwa mbeyu ye jamii zosi za dunia zindabarikiwa. 26Baada ya Mulungu kumhwenula muhumikiwe, wemuhuma khwenu khwanza, ili avhabariki ninwi khwa kugaluka kula khwa uovu.
Chapter 4
1Wakati Petero na Johana vhariho kala vhachizungumuza na atu, makuhani na mubomu wa hekalu na masadukayo vhevhendera. 2Vhekala vhadzitsukirwa sana khwa sababu Petero na Johana vhekala vhanavhafundisha atu kuhusu Jesu na kutangaza dzulu ya kufufuka khwe kula khwa afu. 3Vheaghwira na kuvhaika Jela mpaka madzacha khwani tayari yekala ni dziloni. 4Lakini atu anji vhekala vhadzisikira Habari vhachiamini, na idadi ya alume vharioamini yepata elifu tsano.5Ta ihirihofika madzacha siku iriyotuiriza, abomu ao atumia na andishi, khwa kamhwenga vhekusanyika Jerusalemu. 6Anasi kuhani mubomu wekalaho, na Kayafa, na Johana, na Iskanda, na vhosi vhariokala ni ndugu a kuhani mubomu. 7Vharihokala vhadzimhwira Petero na Johana kahikahi yao, vhevhauza, “Kwa uwezo hio, au kwa dzina hiro mudzihenda rino?”8Kisha Petero, achikala adzodzala Roho Mutakatifu, achiwaambira, “Ninwi atawala a atu, na atumia. 9Here siswi siku ya rero hunadadishwa kuhusu hendo ridzo ririrohendeka khwa mutu yuyu mkongo na khwa namna hiyo mtu yuno arivyohozwa. 10“Na rimanyikane riri khwenu na khwa atu vhosi kahi ya Israeli, kukala mtu yuyu ambaye adziyema mbere zenu achikala mhwenye afya khwa dzina ra Jesu Kristo wa Nazareti, ambaye Mulungu wemfufula kula kuzimu ni khwa dzinare yuyu mutu anaima haha mbere zenu achikala mhwenye afya.11Jesu Kristo ni dziwe ambaro ninwi ajengi mhwerikahala lakini ambaro rihendeka kukala dziwe bomu ra pembeni. 12Kakuna wokovu kahi za mtu munjine yeyosi. Khwa maana hakuna dzina rinjine tsini na Mulununi vhariropewa atu, ambaro khwa rirohunaweza kokolwa.13Vhariho ona ujasiri wa Petero na Johana vhachigundua khwamba vhekala ni atu a kawaida vhasio na elimu, vheshangaa, vhachifahamu khwamba Petero na Johana vhekala hamhwenga na Jesu. 14Khwa sababu vhemona mutu ariyehozwa adzema hamhwenga nao, kavhakarire na chitu cha kugomba khwa hali hii.15Lakini vharihokala vhadzimarigiza kuvhaamuru atume vhauke mbere za mkutano wa baraza, vhachigomba ao khwa ao. 16Vhachigomba, huvhahendze atu ano? Nijeri kukala mujiza wa ajabu udzihendeka kuchirira ao unamanyikana na chila mmhwenga aiishiye Jerusalemu na kahuweza kurikahala riro. 17Lakini ili khwamba jambo riri risienee ndani mhwa atu, hebu huaonye vhasigombe keheri khwa mutu yoyosi kwa dzina riri. 18Vhevhaeha Petero na Johana ndani na kuvhaamuru kabisa wasinene wala kufundisha khwa dzina ra Jesu.19Lakini Petero na Johana vhachijibu na kuvhaambira, “Ichikala ni sawa matsoni khwa Mulungu kuvhatii ninwi kuriko Mulungu, hukumuni enye. 20Khwa maana siswi kahuweza kuricha kuganena mautu ambago hudzigaona na kugasirika.”21Baada ya kuvhaonya Petero na Johana, vhachivharicha vhende kavhawezere kupata sababu yoyosi ya kuvhadhibu, khwa sababu atu vhosi vhekala vhachimsifu Mulungu khwa chiratu chidzihendeka. 22Mutu yuyatu ariyekala adzihochera mujiza wa kuhola wekala na umri zaidi ya miaka arubaini.23Baada ya kuvharicha huru, Petero na Johana vhekudza khwa atu ao na kuvhaelezera habari zosi ambazo kuhani mubomu na atumia vhevhambira. 24Warihogasikira gago, vhepaza sauti zao khwa hamhwenga khwa Mulungu na kugomba, “Bwana, uwe uriyeumba mbingu na dunia na Bahari na chila chitu ndaniye, 25Uwe ambaye khwa Roho Mutakatifu, kuchirira khwa kanwa ra muhumikio baba yehu Daudi uchamba, “Khwa noni atu a mataifa vhedzihenda fujo, na atu vhanagachirira mautu gasigofaa?”26Vhegomba, “Afalme a dunia vhadzipanga hamhwenga na vilongozi vhadzikusanyika khwa hamhwenga chinyume cha Bwana, na chinyume cha masihiwe.”27Ni jeri,vhosi Herode na Poutio Pilato hamhwenga na atu a mataifa na atu a Israeli, vhekusanyika khwa hamhwenga kahi za mdzi uu chinyume cha muhumikiwe Mutakatifu Jesu, ambaye vhemhaka mafuha. 28Vhekusanyika hamhwenga kuhenda gosi ambago mkonowo na mipango iriyoamuriwa hangu kapindi kagadzaombolera.29Sasa, Bwana galole matisho gao, na ukavhalilie ahumikio kurigomba neno ro khwa ujasiri wosi ili. 30ugolozaho mkono uhozi na ishara na maajabu gomborere kuchirira dzina muhumikio Mutakatifu Jesu.” 31Vharihomarigiza kuvoya, eneo vharirokala vhadzikusanyika hamhwenga richitikiswa na vhosi vhachodzazwa na Roho Mutakatifu na vhachigomba neno ra Mulungu khwa ujasiri.32Idadi boma ya aratuvharioamini vhekala na moyo mmhwenga na roho mhwenga. Kakuna hata mumhwenga wao ariye gomba chochosi arichorithi chekala chakhwe mhwenye badalaye vhekala na vitu vyosi hamhwenga. 33Khwa nguvu bomu ahumhwa vhekala vhacihutangaza ushuhuda wao kuhusu kufufulwa khwa Bwana Jesu, na huruma bomu yekala dzulu yao vhosi.34Kahakarire na mtu yeyosi kahi zao ariyehungukirwa na chochosi khwa sababu atu vhosi vhekala na vibali za viwanja au nyumba, weviguza na Kureha pesa ya vitu vharivyokala vhadziguza. 35Na kuvika tsini ya maguluu ga ahumhwa na vichigarirwa khwa chila muamini kulingana na hitajire.36Yusufu, mlawi, mtu kombola Kipro, wepewa dzina ra Barnabasi ni atume (iyo ichitafsiriwa ni mhwana wa Faraja.) 37Weguza mundawe na achireha pesa, achizika tsini ya maguluu ga atume.
Chapter 5
1Sasa mtu mmhwenga ariyeehewa Anania na Safira mchewe vheguza chipande cha mali. 2Na vhachifitsa sehemu ya pesa vharizoguza (mchewe pia werimanya riri) na vhachireha sehemu iriyokala idzibaki na khwika khwenye maguluu ga ahumwa.3Lakini Petero achimhwambira, “Anania, khwa noni shetani adziwodzaza moyo kugomba ulongo khwa kumukenga Roho Mutakatifu na kufitsa sehemu ya mali ya munda? 4Wakati ririhoka karidzaguzwa karikarire ni mali yo? Na baada ya kuguzwa, karikarire tsini ya uamuzi na mamlakayo? Vhekaladze uaze dzambo rino moyoni mhwako? Kudzakenga mhwanadamu, ila udzimkenga Mulungu. 5Khwa kusikira maneno gago Anania achighwa tsini na achifa, na hofu bomu ichivhafikira vhosi wariosikikira riri. 6Vijana vhachidza mbere na wachimufunga sanda, kumuhirika nze na kumzika.7Baada ya masaa mahahu vivi, mchewe arihoenjira ndani, asimanye ririro ridzikala. 8Petero achimhwambira, “Nambira ichikala mhweguza munda khwa chiwango hicho,” Achamba, “Ndio, khwa chiwango chicho.”9Kisha Petero achimhwambira, “Inakaladze kukala mudzikubaliana khwa hamhwenga kumukenga Roho wa Bwana? Lola maguluu ga vhadzio mzika mulumeo ga muryangoni, na vhandakutsukula na kukuhirika nze.” 10Gafla achizua na achighwa maguluni ha Petero, achifa, na vijana vhachidza ndani wachimona adzefa. Vhachimtsukula na vhaachimhirika nze, na kumuzika hehi na mulumewe. 11Hofu bomu ichidza dzulu ya hekalu zima, na dzuluu ya vhosi vhariosikira mautu gago.12Ishara nyinji na maajabu gekala zombola kahi ya atu kuchirira mikono ya ahumhwa. vhhekala hamwenga katika ukumbi wa Sulemani. 13Lakini kakuna mtu munjine arekala na ujasiri wa kudziunga nao, hata vivyo,vhepewa heshima ya dzulu na atu.14Na pia, aamini anji vheonjezeka khwa Bwana, idadi bomu ya alume na ache. 15ta khwamba vhvhatsukula akongoo mitaani na kuwalaza vitandani na khwenye makochi, ili khwamba Petero achikala anachira, chivuriche chiweze khwema dzuluu ya baadhi yao. 16Haho pia, idadi bomu ya atu wekudza hamhwenga kombola midzi iriyozunguluka Jerusalem, vhachiwareha akongo na vhosi vhhariogolomokwa na maroho machafu na vhosi wachihozwa.17Lakini kuhani mbomu wema, na vhosi vhariokala hamhwenga naye(ambao ni wa dhehebu ra masadukayo), na vhachodzalwa ni wivu. 18Na vhachenula mikono yao kuvhagwira ahumhwa na kuvhaika ndani ya jela ra hamhwenga.19Na wakati wa usiku Malaika wa Bwana achifugula miryango ya Jela na kuvhalongoza nze na kugomba. 20“Enendeni mukaeme hekaluni na kuvhambira atu maneno gosi ga uzima uu.” 21vharihosikira riri, vheinjira hekaluni wakati wa kucha na kufundisha. Lakini, kuhani mubomu wekudza na vhosi vhariokala naye na khweha baraza rosi khwa hamhwenga, na atumia vhosi wa atu wa Israeli, na kuvhahuma jela ili kuvhareha ahumwa.22Lakini ahumiki vhariokhwenda, kavhavhaonere ko jela, vhachuya na komboza habari. 23“Hudzirona jela ridzifunghwa toto salama, na arinzi vhadzema muryangoni, lakini hurihorifugula kahuonere mtu ndani.”24Sasa mubomu wa hekalu na makuhani abomu vharihosirika maneno gago, vheinjirwa ni woga khwa ajili yao vhachaza rindakaladze dzambo riri.. 25Kisha mtu mmhwenga achidza na kuvhaambira, “Atu mrivhoaika jela vhadzema hekalu na vhanafundisha atu.”26Vivyo mubomu wa shikari achenda hamhwenga na ahumiki, na vhachiwareha, lakini bila kuhenda fujo, khwa sababu vheogoha kukala atu vhangevhabiga khwa mawe. 27Vharihomarigiza kuvhareha,vhevhaika mbere za baraza. Kuhani mubomu achivhadadisha 28Achamba, “Hwevhamuru msifundishe khwa dzina riri, na bado mudziidzaza Jerusalemu khwa fundisho renu, na kutamani kureha mulatso khwa mtu yuyu dzulu yehu.”29Lakini Petero na na ahumwa vhechijibu, “Lazima humtii Mulungu kuriko atu. 30Mulungu wa baba zehu wemfufula Jesu muriyemolaga, khwa kumugovya dzulu ya muhi. 31Mulungu wemhwenula kahi ya mkonowe wa kurya, na kumuhenda mubomu na mokoli,komboza toba khwa Israeli, na msamaha wa dhambi. 32Siswi ni mashahidi wa mambo gaga, na Roho Mutakatifu, ambaye Mulungu adzimomboza khwa vhamtiio.”33Asimamizi a baraza vharihosikira vivyo,vhetsukirwa vhachimala kuvholaga ahumhwa. 34Lakini Farisayo ariyeehewa Gamalieli, mhwalimu wa sheria, ariyeheshimiwa na atu vhosi, wema na kulagiza ahumhwa vhaombozwe konze khwa muda mufuhi.35Kisha achivhambira, “Alume a Israeli, kalani makini sana na chiratu mutsagulacho kuvhahendera atu aa. 36Kwa sababu, kapindi , Theuda wema na kudzihenda mtu mubomu, na chivhango cha atu magana mane vhachimtua. Acholaghwa, na vhosi vhariomtii vhachitawanyika na khwangamka. 37Baada ya mtu yuyu, Yuda Mgalilaya, wema siku zizo za kutalwa, achivhavuha atu anji nyumaye. Naye pia achiangamika na vhosi vhariomtii vhachitawanyika.38Sasa navhambira, dzitengeni na atu aa na mvhuariche enye, khwa sababu, ichikala mpango uu au kazi ii ni ya atu indatsuhiwa. 39Lakini ichikala ni ya Mulungu, kamundaizulia, mndadzona ta mnashindana na Mulungu.” Vivyo. Vheshawishika na manenoge.40Kisha, vhachivhaiha ahumhwa ndani na kuvhachapa na kuvhaamuru vhasinene khwa dzina ra Jesu, na vhachivharicha vhende zao. 41vheuka mbere za baraza na raha khwa sababu vhetalwa kukala wanastahili kuteseka na kukosa heshima khwa ajili ya Dzina riro. 42Khwa vivyo,chila siku ndani ya hekalu na nyumba ta nyumba vhachenderera kufundisha na kuhubiri Jesu kukala ndiye Masihi.
Chapter 6
1Sasa kahi ya siku zizi, idadi ya anafunzi irihokala inaonjezeka, ayahudi a chiyunani vheanza kulalamika chinyume cha Aebrania, khwa sababu ajane ao vhekala vhanasahulika kahi za kugavya chakurya cha musada cha chila siku.2Ahumhwa kumi na airi vhachireha ro kundi rosi ra anafunzi na khwamba, “si toto khwehu kuricha neno ra Mulungu na kuhudumia mezani. 3Khwa vivyo, ndugu, inavhapasa mutsagule atu alume afungahe, kombola kahi zenu, atu adzo vhariodzala Roho na hekima, ambavho hunaweza kuvhakabidhi huduma hii. 4Naswi hundaenderera daima kahi za kuvoya na huduma ya neno.5Hotuba yao ichivhahamira vhosini. Vivyo bai vhachimutsagula Stefano, mutu areyeodzala imani na roho Mutakatifu, na Filipo, Prokoro, Nikanori, Timoni, Parmena, na Nikolao, mokofu wa kombola Antiokia. 6Aumini vhavhareha atu aa mbere za ahumhwa, ambao vhevoya na badaye vhachivhaikiri mikono dzulu yao.7Vivyo bai neno ra Mulungu richenderera; khwenea na idadi ya anafunzi yezidi konjezeka kuko Jerusalemu na idadi bomu ya makuhani vhachikala atiifu a imani.8Naye Stefano ariyeodzala neema na nguvu wekala achihenda maajabu na ishara bomu miongoni mhwa atu. 9Lakini haho vhachenuka baadhi ya atu afuasi a sinagogi rehewaro sinagogi ra Mahuru na ra Wakirene na ra Waeskanderia na baadhi kombola Kilikia na Asia. Atu vhavha vhekala vhachijibizana na Stefano.10Lakini kavhawezere kushindana na hekima na Roho ambaye Stefano wekala achihumira kahi za kuzungumuza. 11Kisha vhevhashawishi atu khwa siri kugomba,"Hwemusikira Stefano achizungumuza maneno ga kufukuru chinyume na Musa na chinyume na Mulungu.12Vhevhashurutisha atu, azee na aandishi, na vhachimhwendera Stefano na kumughwira na kumureha mbere ya baraza. 13Vhachiareha mashahidi ya ulongo, vhareogomba, “Mutu yuyu karicha kugomba maneno mai kuhusu neno riri takatifu na sheria. 14Hudzimusikira achamba kukala yuyu Jesu wa Nazarethi andahabanga hatu hah ana kubadilisha desturi hurizokabidhiwa ni Musa. 15Chila mumhwenga ariyekala kahi za baraza achelekeza matso ge kumulola Stefano, nao vhachiwona usowe wekala here uso wa Malaika.
Chapter 7
1Kuhani mukulu achamba je mautu gano ni ga jeri? 2Stefano achigomba, “Ndugu na baba zangu nizikizani mimi, Mulungu wa utukufu wemomborera baba yehu Abrahamu wakati arehokala kuko Mesopotamia, kabila khadzaishi ko Harani. 3Achimwambira, “Uka kai za tsi yo hamhwenga n jamii yon a uende khwenye tsi nindeyo kuonyesa.4Kisha achuka kahi ya tsi ya Ukaldayo, achenda ishi Harani, kula haho baada ya babaye kufa, Mulungu achimureha khwenye tsi ii vhaishiyo sasa. 5Kamupire chochosi here urithi e, kahakalire na hatu ha khwika chigulu. Lakini Abrahamu wekala adziahidiwa hata kabla ya kupata mhwana kukala andapewa tsi here milki na chizazi che.6Mulungu wegomba naye vivi kukala chizaziche chingeishi khwa muda kahi za tsi ya ujenini na khwamba enyeji wa tsi iyo vhendavhahenda kukala atumhwa ao na kuvhanyanyasa khwa muda wa miaka Magana mane. 7Na Mulungu achamba nindarihukumu taifa ambaro rindavhahenda mateka na atumhwa, na baada ya haho vhandaombola na kuniabudu kahi za sehemu ii hatu haha. 8Baadaye Mulungu achimupa Abrahamu lagano ra kuhinwa, vivyo bai Abrahamu achikala baba wa Isaaka, achimuhina siku ya nane, na Isaaka achikala baba wa mababa ehu kumi na airi.9Khwa sababu mababu gehu vhemonera wivu Yusufu vhemuguza kuko tsi ya Misri lakini Mulungu wekala hamhwenga naye, 10na achimokola kula na matesoge gosi na achimupa chibali na hekima mbere ya Farao mufalume wa Misiri. Farao achimuhenda akale mutawala dzulu ya Misiri na nyumba ye yosi.11Bai kuchikala na nzala bomu na dhiki bomu khwenye tsi ya Misiri na Kanani na baba zehu kavhapatire chakurya. 12Lakini Jakobu arehosikira kukala kuna nafaka ko Misiri, wevhahuma baba zehu kahi za safari yao ya khwanza. 13Kahi za safari yao ya hiri Yusufu achidzionyesha khwa nduguze na jamii ya Yusufu ichimanyikana khwa Farao.14Yusufu achivhahuma nduguze khwenda kumhwambira Jakobu baba yao adze Misiri, hamhwenga na jamaaye yosi, ambavyo jumula ye ni atu sabini na atsano. 15Vivyo be Jakobu achienda Misiri, kisha achifa iye hamhwenga na baba zehu. 16Vhachihahwa paka Shekemu vhachizikhwa khwenye mbira ambayo Abrahamu wekala adziigula khwa vipende vya pesa kula khwa ana a Amori kuko Shekemu.17Wakati wa iratu ahadi ambayo Mulungu wemhwahidi Abrahamu irehokaribia atu vhachionjezeka ko Misiri. 18wakati uo weinuka mufalme munjine ko Misiri ambaye khamumanyire Yusufu. 19Iye mufalume munjine achivhakenga atu ehu na kuvhahandera mai baba zehu na kuatsuha ahoho ao atsanga na kuvhaolaga.20Kahi ya chipindi chicho Musa achivyalwa na achikala mudzo mbere za Mulungu achirerwa na khwa miezi mikahu achirerwa khwenye nyumba ya baba ye. 21Wakati arihotsuhiwa,binti wa Farao achimuhala na kumurera here mhwanawe.22Musa wefundishwa kahi ya hekima yosi ya chimisiri, na wekala mhwenye nguvu kahi za maneno na mahendoge. 23Arihokala na umuri wa miaka arubaini achidzisikira moyoni mhwakwe kuvhatsemberera nduguze, ana a Israeli. 24Arihomona Muisraeli achihendwa mai Musa wemuhehera na kurihiza chisasi ariyekala anamonera khwa kumubiga iye Mumisiri. 25Achifikiri kula ndugu ze vhandamanya kukala Mulungu anavhaokola khwa Mukonowe lakini kavhaelewere.26Siku ya hiri achenda khwa baadhi ya Aisraeli vhari okala vhanaheha achijeza kuvhaghwizanya achamba, “Mabwana ninwi mu ndugu mbona munakoserana ninwi khwa ninwi?” 27Lakini ariyekala adzimukosera ye jirani ye achimusukuma na khwamba, “Nani adziyekuhenda kukala mutawala na muhukumu wehu?” 28We unamala kunolaga here urivyomolaga iye Mumisiri dzana?29Musa achichimbira baada ya kusikira vivyo achenda kala mujeni kahi ya tsi ya Midiani, ambako wekala baba wa ahoho airi a chilume. 30Baada ya miaka arubaini kuchira Malaika achimomborera kahi ya jangwa ra Murima Sinai, kahi ya mhwali wa moho ndani ya katsaka.31Wakati Musa areona moho weshangaa na kustaajabu na cho arichoona, na arihojeza kuchisonjerera ili kuchilola, sauti ya Bwana ichimudzira ichamba, 32“Mimi ni Mulungu wa baba zo, Mulungu wa Abrahamu, na wa Isaka na wa Jakobu.” Musa wetetemeka na katubutire kulola.33Bwana achimwambira vula virahu vyo manaye sehemu udziyoema ni hatu hatakatifu. 34Khwa hakika nidziona mateso ga atu angu vhario ko Misiri. Nidsikira kuugua khwao nami nidzitima ili nivhaokle, sasa nzo nindakuhuma uwe ko Misiri.35Yuyu Musa ambaye vhemukahala wakati vhariamba, “Nani adziyekuhenda mutawala na mhwamuzi wehu? Wekala ndiye ambaye Mulungu wemuhuma akale mutawala na mukombozi. Mulungu wemuhuma khwa Mukono wa Malaika ambaye wemomborera Musa katsakani. 36Musa wevhalongoza kula Misiri baada ya kuhenda miujiza na ishara ko Misiri na pia kahi za Bahari ya Shamu, na kahi za janghwa khwa chipindi cha miaka arubaini. 37Ni yuyu Musa ndiye ariyevhambira ana a Israeli kukala Mulungu andavhainulira nabii, kula miongoni mhwa ndugu zenu nabii here mimi."38Yuyu ni mutu ambaye wekala khwenye makutano janghwani na Malaika ambaye wesumurira naye kahi za murima Sinai. Yuyu ndiye mutu ambaye wehochera neno riro hai na kuhupa siswi. 39Yuyu ndiye mutu ambaye mababa zehu vhekahala kumutii,vhachimusukuma nao na kahi za miyo yao vhegalukia kuya Misiri. 40Kahi za chipindi chicho vhemhwambira Haruni hutengenezere miungu indiyohulongoza khwani yuno Musa ariyekala achihulongoza kombola kula tsi ya Misiri khahumanya chirichomupata.41Bai vhachitengeneze ndama siku zizo na vhachomboza sadaka khwa iyo sanamu na vhachifurahi sana khwa sababu ya kazi ya mikono yao. 42Lakini Mulungu wevhagaluza na kuvhapa kuabudu nyenyezi za angani here irivyo andikhwa khwenye chitabu cha manabii. Je mudzinombozera mimi sadaka za anyama muriovhatsinza janghwani khwa muda wa miaka arubaini nyumba ya Israeli?43Mudzikubali hema ya konana ya Moleki na nyenyezi ya Mulungu refani, na sanamu murizotengeneza kuziabudu, nami nindavhahirika kure zaidi ya Babeli.44Baba zehu vhekala na hema ya konana ya ushuhuda ko janghwani here Mulungu arivyoamurisha achinena na Musa yemupasa kuitengeneze here mufano wa muundo na ariowona. 45Riri ni hema ambaro baba zehu khwa wakati vheitsukula hamhwenga na kuihala tsi. Mulungu weihala tsi kula khwa mataifa arehovhainga mbere ya uso wa mababa ehu. Hema iratu yekala mumo ntsini paka wakati wa Daudi. 46Ambaye wepata chibali matsoni ga Mulungu na achivoya kutafuta makao ga Mulungu wa Jakobu.47Lakini Selemani ariyedzenga nyumba ya Mulungu. 48Hata vivyo ariye dzulu sana kaishi khwenye nyumba zirizodzenghwa khwa mikono, vivi ni here nabii arivyogomba. 49Mbingu ni chihi changu cha enzi, na dunia ni sehemu ya khwika maguluge. Ni nyumba ya aina yani mundenidzengera? Anauza Bwana; au ni hiho hatu hangu ha koya? 50Si ni mukono wangu uriotengeza vitu vyosi?51Nwi atu enye singo mgumu, musiohinwa mioyo na masikiro, chila mara munamupinga Roho Mutakatifu, munahenda here baba zenu vharivyohenda. 52Ni nabii hiye kahi za manabii ambaye baba zenu kavhamutesere? Vhevaolaga manabii gosi vharokalako kabla ya kudza mumhwenga mhwenye haki na sasa mudzikala asaliti na aolagie pia. 53Nwi atu muriohochera sheria iratu iriyolagizwa ni Malaika nanwi khamuighwirire.54Kisha ajumbe a baraza vharihosikiria mautu gaga vhetsukirwa sana mioyoni mhwao na vhachimusagira meno Stefano. 55Lakini iye achikala adzodzalwa Roho Mutakatifu welola Mulunguni khwa makini na achiwona utukufu wa Mulungu, na kumona Jesu adzema Mukono wa kurya wa Mulungu. 56Stefano achamba, “Lola nidzona, naona mbingu zidzifunguka na mhwana wa Adamu adzema Mukono wa kurya wa Mulungu."57Lakini khwa vivi ajumbe a baraza vhefunga masikiro gao na kubiga kululu khwa sauti za dzulu. Vhachifunga masikiro gao vhachimutua malo khwa hamhwenga 58vhachimutsuha nze na kumu na mashahidi vhachivula nguo zao za nze na khwika tsini hehi na magulu ga chijana aehewaye Sauli.59Vharihokala vhachimubiga mawe Stefano, wenderera kumhweha Bwana na khwamba, “Bwana Jesu hochera roho yangu.” 60Achibiga magoti na kurira khwa sauti bomu, “Bwana usivhahesabire dzambi ii.” Arehogomba gaga achikata roho.Chapter 8
1Sauli wekala khwenye makubaliano na chifo che. Ndiho siku iyo achameza mateso makali chinyume cha kanisa ririrokala ko Jerusalemu; na aamini vhosi vhachitawanyika- kahiza majimbo ga Judea na Samaria, isohokala ahumhwa tu. 2Atu vhaogohao Mulungu vhemuzika Stefano na kuhenda maombolezo mabomu dzulu ye. 3Lakini Sauli weridhuru sana kanisa. Wekhwenda nyumba khwa nyumba na kuvhafurusha konze atu ache na atu alume na kuvhatsuha jela.4Aamini ambao vhekala vhadzitawanyika bado vheenderera kuhubiri neno. 5Filipo achiteremka mudzi wa Samaria na achimutangaza Kristo kuko.6Baada ya makutano kusikira na kuziona ishara arezozihenda Filipo, vhachika umakini dzulu ya chiratu arechochinena. 7Kula na haho atu anji vhekala na pepo achafu vhevhaombola, kuno vhachirira khwa sauti bomu na anji vhareokala vhadzipooza na uremavu vhehozwa. 8Na khwekala na furaha bomu khwenye mudzi.9Lakini hekala na mutu mumhwenga kahi za mudzi uo ahewaye Simoni ambaye haho awali wekala ni mutsai, ambao weitumia kuvhashangaza atu a Samaria, wakati vhachamba kukala iye ni mutu wa muhimu. 10Asamaria osi hangu mutite mpaka mubomu vhemakinika khwakwe kuno vhachamba mutu yuyu ni iratu nguvu ya Mulungu ariyo nayo ni bomu. 11Vhachimusikiza khwa sababu khwa utsai we wekala anavhashangaza khwa muda mwe.12Lakini wakati vharehoamini Filipo arehokala achitangaza dzulu ia ufalume wa Mulungu na dzulu ya dzina ra Jesu Kristo vhebatizwa atu alume khwa atu ache. 13Hata Simon mhwenye weamini, na baada ya kubatizwa wenderera kukala na Filipo na arehoana ishara na miujizaa ireyokala ichihendeka weshangaa.14Wakati ahumhwa Jerusalemu vharehosikira kukala sasa Samaria idzihochera neno ra Mulungu vhachivhahuma khwao Petero na Johana. 15Wakati vharehofika vhavhavoyera kukala vhamuhochere roho mutakatifu. 16Khwani mpaka wakati wa roho mutakatifu wekala khadzanghwe kumutimira hata mumhwenga wao, vhekala tu vhadzibatizwa khwa dzina ya Bwana Jesu. 17Ndiho Petero na Johana vhachivhaikira mikono, nao vhachihochera roho mutakatifu.18Wakati Simoni arehoana kukala roho mutakatifu adzilaviwa kuchirira khwikirwa mikono ni ahumhwa achimala kuvhapa pesa. 19Achamba nipani gano mamulaka ili chila nindiye mhwikira Mukono ahochere roho mutakatifu.20Lakini Petero achimhwambira, Pesa yo na ishindwe hamhwenga nawe, khwani una fikiri kukala karama ya Mulungu inapatikana khwa pesa. 21Kuna sehemu kahi za jambo riri, khwa sababu moyo u si munyofu mbere za Mulungu. 22Vivyo bai tubu uovu wa khwako na umuvoye Bwana anaweza hanjine kukusamehe niya moyo o. 23Khwa maana naona u khwenye sumu ya utsungu na chifungo cha dhambi.24Simoni achijibu nivoyera Bwana kukala kahi za gago udzigoganena gasinipate.25Wakati Petero na Johana vharehokala vhadzishuhudia na kuhubiri neno ra Bwana vheuya Jerusalemu vhachihubiri injili kahi za vijiji vinjii vya Asamaria.26Bai Malaika wa Bwana achigomba na Filipo achamba, “Uka na wende kusini khwenye njira yendayo tsini kombola Jerusalemu khwerekeza Gaza.” (Njira ii i khwenye janghwa) 27Achuka na khwenenda. Na khwekala na mutu wa Ethiopia ariyekala na toashi mhwenye mamulaka mabomu tsini ya kandasa, malikia wa Ethiopia. Ndiye ariyekala musimamizi wa hazina ye yosi naye wekala adzenda Jerusalemu kuabudu. 28Wekala anauya asagala garini mhwakhwe achisoma chitabu cha nabii Isaya..29Roho achigomba na Filipo, “Senjera hehi na gari uwigandamire.” 30Filipo naye achimutua achisikira anasoma khwenye chitabu cha nabii Isaya achimuuza je unaelewa uchisomacho? 31Ndiho Muethopia achijibu nindawezadze kuelewa mutu asihonilongoza? Achimusihi Filipo apande garini na kusagala hamhwenga naye.32Sasa chifungu cha maandiko arechokala achisoma ye Muethopia ni chichi, “Welongozwa here ng’onzi yendayo chitsinzoni kutsinzwa na here ng’onzi wenyamala chimya na kafugulire mulomo we.” 33Khwa kuhuzunishwa khwe hukumu ye yeuswa. Ni ani andiye eleza chivyazi che? Maisha ge geuswa haha duniani.34Vivyo toashi achimuza Filipo na khwamba, “Nakuvoya na nabii hiye anazungumuzirwa habari ze, kuhusu iye au za mutu munjine? 35Filipo achanza kuzungumuza na achanza na andiko riri ra Isaya achimutangazira injili ya Jesu.36Wakiwa njiani, wakafika penye maji,' towashi akasema, "Tazama, pana maji hapa nini kinazuia nisibatizwe? 37maneno haya, "Hivyo Muethiopia akajibu "naamini kwamba Yesu Kristo ni Mwana wa Mungu," hayamo kwenyemaandiko ya kale). Ndipo Muethiopia akaamuru gari lisimame. 38Walikwenda ndani ya maji, pamoja Filipo na towashi, Filipo akambatiza.39Wakati vhareombola khwenye madzi roho wa Bwana achimunyakua Filipo kure na toashi kamore keheri na achinda zakhwe njirani kuno anafurahia. 40Lakini Filipo achomborera Azoto. Wechira na eneo riro na kuihubiri injili kahi za midzi yosi paka arehofika.
Chapter 9
1Lakini Sauli, bado achenderera kuzungumza vitisho hata ya chifo kwa anafunzi a Bwana, wekwenda kwa kuhani mkulu 2Na kumvoya barua kwa ajili ya masinagogi kuko Dameski, ili kukala achipata mutu ariye kahi za njira iyo, akale Bwana mulume au mwana muche afungwe nakuhirikwa Jerusalemu.3Hata arihokala achisafiri, yeomboreha kukala arihokaribia Dameski, ghafula mwangaza uchilangaza kosi kosi mwangaza kombola Mulunguni. 4Naye achingwa tsi na kusikika sauti ichimhwambira, “Sauli, Sauli, mbona unanitesa mino?”5Sauti achijibu, “U ani we Bwana? Bwana achigomba,” mimi ndiye Yesu ambaye unanitesa. 6Lakini ema, enjina mudzini, nawe udaambirya gakupasago kuhenda. 7Aratu atu variosafiri hamwenga na Sauli vhachema chimya, vachisirikiza sauti, vasone mutu.8Sauli achema kula tsi, na arihofungula matsoge, kawezerekona chitu, vivyo vhachimugwira mkono vachimreha mpaka Dameski. 9Kwa siku tahu wekala kona, naye karya wala kunywa.10Bai kwekala na mwanafunzi Damaski dzinare Anania, Bwana wegomba naye kahi za maono, “Anania!” Naye achijibu achigomba, “Nihaha, Bwana.” 11Bwana achimwambira, “Enuka uende zako kahi za mtaa wehewao nyoofu, na kahi za nyumba ya Yuda na ukauze mutu kombola Tahso ahewaye Sauli, maana achereko anavoya. 12Adzona kahi za maono mutu dzinare Anania achenjira na kumhwikira mikono dzuhu ye ili apate kona keheri.13Lakini Anania achijibu, “Bwana, nidzisikira kombola kwa atu anji kuhusu mutu yuyu, kwa chasi chani adzivahenda mabaya atu o atakatifu varioko Jerusalemu. 14Anago mamlaka kombola kwa kuhani mkwa kahi ya vifungo chila mwenge arehaye dzinare. 15Lakini Bwana achimwambira, “Enenda, khwa maana iye ni chombo chiteule kwangu, kurihala dzina rangu mbereya atu a mataifa na mfalme na ana a Israeli. 16Khwa maana nindamonyesa garigo manji gadigomupasa kuteswa kwa ajili yad zina rangu.”17Vivyo Anania achuka, na chenjira muratu nyumbani, achika mikono ye dzuluye, achigomba, “Ndugu Sauli, Bwana Jesu ariyekomborera kahi za njira urihokala unadzira adzinihuma ili upate kona kehere na udzazwe roho mtakatifu.” 18Mara vitu here magamba vichigha kumbolakwa mateso ga Sauli, naye achipata kona, Achema, na kubatizwa. 19Achirya chakurya na akupata nguvu. Achikala hamwenga na anafunzi kuko Damesiki kwa siku kadhaa.20Wakati uouo achimtangaza Jesu kahi za masinagogi, achigomba kukala iye mhwana wa Mulungu. 21Na wosi variosikira vheshangaa na kugomba, “Siye mutu yuno ariyeabananga wosi varioreha dzina hiri kuko Jerusalemu? Na haha akudza khwa kusudi na kuafunga na kuvahirika kwa makuhani.” 22Lakini Sauli wewezeshwa kuhubiri kwa nguvu zaidi na zaidi, naye wekala achisababisha dhiki miongoni mwa Ayahudi varuokala Dameski achitibitisha kukala Jesu ndiye Kristo.23Baada ya siku nyinji, Ayahudi vepanga shauri hamwenga ilivamolage. 24Lakini mpango wao uchimanyikana na Sauli. Vachimotea murangoni mutsana na usiku wapate kumolaga. 25Lakini anafunzie vachimuhala usiku na kumteremsha kuchirira ukutani vachitumia chikahana.26Wakati Sauli arihofika Jerusalemu achijaribu kudziunga na anafunzi, lakini vekala vachimogoha, wasikubali kukala iye ni mwanafunzi. 27Lakini Barnaba achimuhala na kumuhirika kwa miteme, na achivaeleza jinsi Sauli arivyomhochera Bwana njirani na Bwana arivyomzungumzira eye, na njinsi Sauli arivyohubiri khwa ujasiri dzina ra Jesu kuko Damaski.28Wekala hamhwenga nao varihoenjira na kombola Jerusalemu. Achinena khwa ujasiri kwa dzina ra Bwana Yesu. 29Kuno achijadiliana na Ayahudi wa Kiyunani lakini vekala vachijarubu mara kwa mara kumolaga. 30Wakati ndugu varihomanya dzambo hiro, vachimreha Kaisaria, na kumuhirika Tahso.31Bai kanisa rosi kahi za Uyahudi, Galilaya na Samaria, rekala na amani, na richi dzegwa na richitsembera kahi ya hofu ya Bwana na tahaja ya roho mtakatifu, kanisa richikula kwa kojeza idadi. 32Kisha yeomborera Petro arihokala achizungukazunguka pande zosi za mkoa, wetima pia khwa atu atakatifu a Mulungu varioishi kahi za mudziwalinda.33Achimona kuko mutu mumwenga ndzinare Ainea, ahiyekala chitandani khwa miaka minane, maana wekala aholoza. 34Petro achimwambira, “Ainea, Yesu Kristo akuhozaye, uka a uhadike chitanda cho.” Mara Achema. 35Na atu vhosi variokala lida na shahoni vachimwona mutu yuyu, vhachimgalukira Bwana.36Sasa kwekala na mwanafunzi yafa ahewaye Tabitha (Ichitafusiriwa Dorcas) yuyu mwanamche wekala adzodzala na mahendo ga huruma arigoohendera masikini. 37Yeomborera kahi za siku zizo na achikala mukongo achifwa; varihomsafirisha vachimupandisha chumba cha dzulu na kumulaza.38Kwa viratu lida yekala hehi na Yofa, na anafunzi vesikira kukala Petro wekala kuko va chivahuma ata airi kwakwe, vachimsihi, “Nzoo khwehu bila kuchelewa.” 39Petro achilamka na achenda hamwenga nao. Arihofika, vachimreha kahi za chumba cha dzulu. Na magungu vhosi vachema hehi naye vhachirira, vachimwonyesa kanzu na nguo ambazo Dorkasi wevashonera wakati arihokala hamwenga navho.40Petro achivhomboza vhosi nze ya chumba achibiga magoti achivoya, kisha achiugalukira mwiri, achigomba, “Tabitha, ema haho achifungula matsoge na arihomwo na Petro achisagala tsi. 41Kisha Petro achimupa mkonowe achimwenula, naarihoeha atu watakatifu a Mulungu na magungu achivapa kwao achikala mzima. 42Dzambo riri richimanyikana Yofa yosi, na atu anjii vachimwamini Bwana. 43Naichomborera Petro achisagala siku nyinji kuko Yof ana mutu mumwenga ndzinare Simioni, mtengenezaji wa chingo.
Chapter 10
1Sasa khwekala na mutu Fulani kahi za mudzi wa Kaisaria, dzinare wehewa Kornelio, wekala mkulu wa chikosi cha asikari wa Kiitaliano. 2Wekala mutu mucha Mulungu na ariyekala achimwabudu Mulungu hamhwenga na nyumbaye yosi, wekala achomboza sadaka nyinji khwa atu kumuvoya Mulungu siku zosi.3Muda wa saa tandahu za mutsana weona wazi kahi za maono Malaika wa Mulungu achidza khwakhwe. Malaika achimhwambira Kornelio. 4Kornelio achivalola Malaika na achogoha sana achigomba, “Kuna noni Bwana?” Malaika achimwambira, “Mavoyogo na zawadi zo kwa masikini zipanda dzulu here ukumbusho khwenye uwepo wa Mulungu.” 5Sasa huma atu vhende mudzi wa yafa kumreha mutu ahewaye simoni ambaye pia anaehewa Petro. 6Anakala na mtengenezaji wa chingo ahewaye Simoni ambaye nyumbaye ikanda ya bahari.7Baada ya Malaika ariyekala anagomba naye kuka, Kornelio acheha airi a atumishi nyumbani mwakhwe, na asikari mucha Mulungu kombola miongoni mwao variokala vhana muhumikira. 8Kornelio achivambira gosi garigoomborera na achivahuma yafa.9Sasa siku iriotuizirira muda was aa ya handahu varihokala kahi za safari yao. Kumi vhachikala karibu na mudzi, Petro wepanda dzulu darini kuvoya. 10Iye bai wekala na tsala na achihenza chitu cha kurya, lakini wakati atu varihokala vhanajita chakurya achoyeswa maono. 11Achona anga ifuguka na chombo chinatima na chitu Fulani here shuka bomu ichitima tsi duniani chichingwurirwa, khwa pande zosi nne. 12Ndani ye khwekala na aina zosi za ayama enye mangulu mane na vaombalao dzulu ya ardhi, na Chongo ya angani.13Tena sauti ichigomba khwakwe, “Lamna Petro tsinza na urye.” 14Lakini Petro achigomba, “Sivito, Bwana sababu sidzawahi kurya chitu chochosi najisi na chichafu.” 15Lakini sauti ichidza khwakwe keheri khwa mara ya hiri” arichochitakasa Mulungu usichehe najisi wala chichafu. 16Reombola mara tahu na chiratu chombo chichikala chihalwakeheri angani.17Na wakati Petro arihokala kahi za hali ya kutsanganyikirwa dzulu ya maono arigokala adzigaona ganamanisha noni, Lola, atu variokala vahumwa ni Kornelio vhachema mbere ya lango, vachuza njira ya khwenda khwenye nyumba. 18Vhacheha na kuza chikala Simoni ambaye pia anehewa Petro wekala anarya haho.19Wakati wa Petro arihokala achiaza dzulu ya gago maono. Roho achigomba naye, “Lola atu ahahu vanakutafuta. 20Lamka na utimetsi na uende nao. Usisite khwenda navho khwa sababu nidzivhahuma.” 21Petro achitima tsini khwao na kugomba, “Mimi ndiye uyata mumtafutaye, khwa noni mukudza?”22Vhachimhwambira, “Akida mumhwenga dzinare Kornelio, mutu mwenye haki na amuchaye Mulungu, na atu nikumugombato kahi za taifa rosi ra kiyahudi, welagizwa ni Malaika mtakatifu wa Mulungu kukuhuma ili khwenda khwenye nyumbaye, ili asikire ujumbe kombola khwakhwe.” 23Petro achivakaribisha khwenjira ndani na kuzagala hamhwenga naye. Madzacha garigotuira achilamka achenda hamhwenga nao, na ndugu achache kombola yafa vhachibwi rananaye.24Siku iriyotuirizira vhachifika Kaisaria. Na Kornelio wekala achivarinda na wekala adzeha hamhwenga na nduguze na asenae a hehi.25Ichikala kukala Petro wenjira ndani, Kornelio achimutsangira kugwa tsi maguluni hakwe ili kumwabudu. 26Lakini Petro achimwenula na kugomba, “Ema! Mimi mwenye pia ni mwanadamu.”27Wakati Petro ariho anagomba naye, achenda ndani achona atu anji vhakusanyika hamhwenga. 28Achimhwambira, “Ninwi enye mnamaya kukala si halali khwa Ayahudi kugwirana na au kutsemberera mujeni asiyekala wa taifa rehu. Lakini Mulungu adzinonyesa mimi kukala sipaswa kumweha mutu yoyosi najisi au mchafu. 29Na ndio maana nidzikudza bila kugombana nirihoehewa haha, vivyo nakuza uwe khwa noni udzineha.”30Kornelio achigomba, “Siku nne zirizochira, wakati here uu nekala navoya muda wa saa chenda za mutsana ndani ya nyumba yangu. Na lola, mutu ariyeema mbere yangu mavazi gang’alago. 31Achigomba, “Kornelio mavoyogo gasikirwa ni Mulungu, na zawadizo khwa masikini zidzimukumbusha Mulungu dzulu yoo. 32Vivyo huma mutu yafa na akamwehe mutu mumhwenga ahewaye Simoni adze kwako. Ambaye pia anehewa Petro, ambaye aishiye khwa mtengenezajiwa chingo mmwenga aehewa ye Simoni ambaye nyumbaye iko pembeni mhwa bahari. 33Khwa vivo mara mhwenga chikuhumira uwe u mwema ukudza. Sasa bai, swiswi hosi huhaha mbere za Mulungu kusikira chiratu chitu ambacho adzilagizwa ni Bwana kugomba.”34Ndiho Petro achifufula mulomo we na kugomba” nidzelewa kukala Mulungu kaweza kukala na upendeleo. 35Bali, kahi chila taifa mutu yoyosi amogohaye na kuhenda mahendo ga haki anakubalika khwakwe.36Unamaya ujumbe ahiowomboza khwa atu wa Israel, arihokala achitangaza habari mbidzo za amani kuchirira Jesu Kristo ambaye ni Bwana na wosi. 37Ninwi enye mnamanya tukio ririroomborera, ambaro hidzomborera Yudea yosi, khwanzira Galilaya baada ya ubatizo ambao Yohana wetangaza. 38Tukio ririrokala rijimuhusu Jesu Kristo wa Nazareti jinsi Mulungu arivomwenjiza mafuha khwa roho mtakatifu na khwa nguvu wekhwenda kuhenda madzo ga kuhoza wosi varioteseka na ibilisi, khwa kukala Mulungu wekala hamhwenga naye.39Siswi ni mashahidi wa mambo gosi Jesu arivyohenda kahi za tsi za uyahudi na kahi Jerusalemu. Wemolanga khwa kumtundika dzulu ya muhi. 40Lakini Mulungu wemfufula Jesu siku ya hahu na kumhenda auke. 41Si kwa atu osi, lakini khwa mashahidi vahiotsangulwa kabila na Mulungu-sisi enye, hurio rya naye na kunwa naye baada ya kufufuka kombola khwa afu.42Wehulangiza kuhubiri khwa atu na kushuhudia kukala yuyu ndiye ambaye wetsagulwa na Mulungu kukala hakimu wa vario moyo na variofa. 43Kahi za iye manabii vhosi vhashuhudia ili khwamba chila aniaminiye kahi za iye nikuhochera msamaha wa dhambi kuchirira dzinare.44Wakati Petro achenderera kugomba gaga, roho mtakatifu achivadzaza vhosi variokala vhachisikiza ujumbe we. 45Atu vhariokala khwa kundi ra tohara ra waumini-aratu wosi variokudza na petro- vheshangazwa, khwa sababu ya kuvamiwa na roho mtakatifu ariemwagwa pia khwa atu a mataifa.46Khwa kukala wesikira aa atu a mataifa vhachizungumuza khwa lugha zinjine na kumtukuza Mulungu. Kisha Petro achijibu, 47“Kuna mutu yoyosi awezaye kuzulia madzi ilia ta vasibatizwe. Ata vahochera roho mtakatifu here sisi?” 48Ndiho achiamuru wabatizwe khwa dzina ra Jesu Kristo. Baadaye vachimvoya akale nao khwa siku.
Chapter 11
1Sasa ahumhwa na ndugu vharatu vhareokala kuko Judea vhesikira kukala atu a mataifa vhadzirihochera neno ra Mulungu. 2Petero arehokala adziamua khwenda ko Jerusalemu riratu kundi ra atu vhareotahiriwa vheanza kumhwikira makosa. 3Vheamba udzighwirana na atu ambavho khavadzanghwe kuhinwa na pia kurya nao.4Lakini Petero weanza kuvhambira dzambo achamba, 5Nekala mavoyoni kuko mudzi wa Yafa na nichona maono ga chombo chichitima tsi here shuka bomu ichitima kula dzulu Mulunguni kahi za pembe zosi ne. Chichitima khwangu. 6Nichichilola na kuchifikiria. Nichona anyama vhenye magulu mane vhaishio haha duniani na anyama mhwitu vhahambalao na pia tsongo.7Kisha nichisikira sauti ichigomba nami, “Lamuka, Petero, tsinza na urye. 8Nichamba Hapana Bwana khwa manaye mulomoni mhwangu khamudzamghwe khwenjira chitu chochosi chisicho chitakatifu ama chichafu. 9Lakini sauti ichijibu keheri kula ko Mulunguni chiratu ambacho Mulungu adzichitakasa usichihe najisi. 10Reombolera mara tahu na halafu chila chitu chichihalwa ko Mulunguni keheri.11Na lola bai wakati uo atu ahahu vhekala vhadzema mbere ya nyumba yo hureyokala mo vhekala vhadzihumhwa kula Kaisari kudza khwangu. 12Roho achiniamurishe nenende hamhwenga nao na nisitofuatiane navyo. Vhavho ndugu ahandahu huchenenda hamhwenga navo paka khwenye nyumba ya mutu yuyatu. 13Achimwambira viratu arevyomona Malaika adzema ndani ya nyumba ye achamba, vhahume atu ko Yafa vhakamurehe Simoni ambaye dzina re rinjine ni Petero. 14Andagomba ujumbe khwako ambao undakokola uwe na nyumba yo yosi.15Nirehoanza kugomba nao roho mutakatifu achitima dzulu yao here arevyotima khwehu haho mhwanzoni. 16Nichikumbukira maneno ga Bwana arevyoamba, Johana webatizwa khwa madzi, lakini ninwi mundabatizwa khwa roho mutakatifu.17Bai ichikala Mulungu wevhapa karama karama iyo iyo areyohupa siswi naswi hurehomhwamini Bwana Jesu Kristo, mino ni ani sana hata niweze kumupinga Mulungu? 18Vharihosikira mambo gaga khavajibire chitu lakini vhemulika Mulungu vhachamba, “Bai Mulungu weomboza toba ya uzima hata khwa atu a mataifa navho pia.19Bai aamini ambavho vhetawanyika khwa mateso ambago geanza hangu chifo cha Stefano vhetawanyika kula Jerusalemu vhachienera paka Foinike, Kipro na Antiokia, vhachihubiri neno khwa Ayahudi Hachi yao. 20Lakini baadhi yao atu kula Kipro na Krene vhekudza Antiokia na kugomba na Ayunani, na kuvhambira injili kuhusu Bwana Jesu. 21Na Mukono wa Bwana wekala hamhwenga nao na atu anji vheamini na kumugalukira Bwana.22Habari za kuvhahusu zevhafikira masikironi khwa kanisa ra Jerusalemu na achimuhuma Barnaba enende paka Antiokia. 23Arehokudza na kuona neema ya Mulungu wefurahi na achivhenjiza moyo vhosi kubaki na Bwana na kuamanisha mioyoni mhwao. 24Khwa sababu wekala mutu mudzo adziyedzazwa na roho mtakatifu na imani atu anji vheonjezeka khwa Bwana.25Baadaye Barnaba wenenda Tarso kumutafuta Sauli khwa makini. 26Arehomupata achimureha ko Antiokia chikala khwa muda wa mhwaka muzima vhekala vhachikusanyika hamhwenga na kanisa na kuvhafundisha atu anji. Na anafunzi khwa mara ya khwanza vhachehewa akristo kuko Antiokia.27Sasa kahi za siku zizo manabii vheteremuka kula Jerusalemu paka Antiokia. 28MUmhwenga wao ni Agabo ambaye weima na konyesa kahi za roho kukala nzala bomu indakudza ya dunia nzima. Riri reomborera wakati wa siku za Klandio.29Khwa vivyo anafunzi kuhusu chila mumhwenga arevyofanikiwa vheamua kuhirika misaada khwa andugu vhario kuko Uyahudi. 30Vhehenda vivi na vhachihuma pesa khwa mkono wa Barnaba na Sauli.Chapter 12
1Wakati uo mufalume Herode wegoloza Mukono we khwa baadhi ya atu a kanisa ili avhapate kuvhatesa. 2Achimolaga Jakobu nduguye Johana khwa panga.3Baada ya kona kukala vhevhahamira Ayahudi wemughwira Petero naye. Uu wekala ni wakati wa siku za mikahe isiyoenjizwa tsatsu. 4Arehomughwire achimhwika jela tsini ya vikosi vine vya asikari ili kumurinda, achitarajia kumuhirika hadharani khwa anatsi baada ya Pasaka.5Petero achiikhwa jela lakini mavoyo gachihendwa khwa bidi ni kanisa khwa ajiliye khwa Mulungu. 6Usiku huo kabila Herode khadzanghwe kumomboza khwa ajili ya kesi, Petero wekala yurere kahi kahi za shikari airi, achikala adzifunghwa na minyororo miri, kuno arinzi vhachikala mbere ya muyango vhachirinda ro jela.7Khwa gefule Malaika wa Bwana achimomborera na nuru iching’ala ndani ya jela. Achimubiga Petero lwavuni na kumulamusa achimhwamba, “Lamuka haraka.” Na minyororo iriyokala adzifunghwa nayo ichikatika kula mikononi mhwakhwe. 8Malaika achimwambira vala nguo zo na pia vala virahu vyo. Petero achihenda vivyo Malaika achimwambira vala koti ro na unitue.9Vivyo bai Petero achimutua Malaika na acho mbola konze. Khamanyire kukala chirichohendwa ni Malaika ni cha jeri. Wedhania kukala yunaona maono. 10Baada ya kuchira rindo ra khwanza na ra hiri vhachifika khwenye lango ra chuma ra khwenjira khwenda mudzini, richifunguka renye khwa ajili yao. Vhachombola nze na kukala mitaani, na mara iyo Malaika achimuricha.11Petero arehodzimanya achamba, “Sasa dzimanya khwa jeri Bwana adzimuhuma Malaika we ili anomboze kula khwa Mukono wa Herode, na khwa matarajio gosi ga atu a Chiyahudi. 12Baada ya kumanya gaga achidza khwenye nyumba ya Mariamu mamaye Johana ambaye pia anehewa Marko ambako akristo anji vhekala vhadzikusanyika vhachivoya.13Arehobisha muyango wa lango, mutumishi mumhwenga musichana ehiwayeRoda achenda fugula. 14Arehomanya ni sauti ya Petero, khwa furaha achishindwa kufungula muyango na badala ye achichimbira ko ndani ya chumba na kuvhamanyisa kukala ye abishaye ni Petero haho adzema mbere ya muyango. 15Vhachimhwambira, “Uwe una vitswa lakini achisisitiza na khwamba khwa hakika ni iye. Vhachamba iye ni Malaika we16Lakini Petero wenderera kubisha na vhariofugula muyango vhachimona na vhachishangaa sana. 17Petero achivhapungira Mukono na kuvhambira vhasagale na vhanyamale avhambire jinsi Bwana arevyomombolera ko jela na achamba, “Uhamanyise mambo gaga Jakobu na nduguze.” Kisha achuka achenda sehemu injine.18Na kurehokala mutsana kuchikala na vurumai bomu kahi za ao asikari kuhusu chicho chidzichotukia khwa Petero. 19Baada ya Herode kumutafuta na kusamona achivhanza arinzi na achiamurisha vhaolaghwe. Achenenda kula Uyahudi hadi Kaisari na kukala kuko.20Herode achikala na hasira dzulu ya atu a Tiro na Sidoni. Vhachenenda khwakwe na nia mhwenga na baada ya kumushawishi Blasto ariyekala musaidizi wa mufalume Herode kukala na usena nao, vhemuvoya avhasaidie. Vhevoya amani khwa kulala tsi yao yepata chakurya kula khwa mufalume. 21Siku iriyokusudiwa Herode wevala mavazi ga chifalume na kusagala khwenye chihi che cha chifalume na achivhahutubia.22Atu vhachipaza sauti, “Ii ni sauti ya Mulungu wala si sauti ya mhwanadamu.” 23Mara iyo iyo Malaika achimubiga, khwa sababu kamupire Mulungu utukufu achiriwa ni minyolo na achifa.24Lakini neno ra Mulungu richikula na khwenea. 25Bai Barnaba na Sauli vharehokamilisha huduma yao vheuya Jerusalemu kuno vhachimuhala hamhwenga nao Johana aehewaye Marko.
Chapter 13
1Sasa kahi za kanisa ra Antiokia khwekala na baadhi ya manabii na alimu. Vhekalako Barnaba, Simeoni (Aehwaye Nigeri). Lukiowa kirene manaeni (nudugu asiye damu mhwenga na Herode chilongozi wa mukoa) na Sauli. 2Vharohokala vhachimhwabudu Bwana na kufunga roho mutakatifu weamba, “Nitengerani pembeni Barnaba na Sauli ahenzi a kazi iyo vhahenda yo kazi niriyovhaehera. 3Baaday ya kanisa kufunga na kuvoya na khwika mikono yao dzulu atu vhauka vhachivharicha vhende.4Khwa vivyo Barnaba na Sauli vhachimutii roho mutakatifu na vhachiteremuka khwerekeza Seleukia na kula kuko vhachisafiri baharini khwerekea chisiwa cha Kipro. 5Vharehokala kahi za mudzi wa Salami vheritangaza neno ra Mulungu kahi za masinagogi ga Ayahudi. Pia vhekala hamhwenga na Johana Marko here musaidizi wao.6Vharehokala vhadzichirira chisiwa chosi paka Pafo vhemupata Mutsai, Muyahudi nabiii wa ulongo ambaye dzina rekala ni Bar Jesu. 7Mutsai yuyu wekala anashirikiana na Liwali Sergio Paulo ariyekala mutu mulachu. Mutu yuyu wevhalika Barnaba na Sauli khwa kukala wehitaji kusikira neno ra Mulungu. 8Lakini Elima yuyatu mutsai (vivyo ndivyo tafsiri ra dzina re) wevhapinga, achijeza kumugaluza yuyatu liwali airiche yo imani.9Lakini Sauli ariyeehewa Paulo wekala adzodzazwa na roho mutakatifu achimukodorera matso 10na achamba, “We mhwana wa bilisi, udzodzazwa na aina zosi za ulongo na ui. Uwe u adui wa kila aina ya haki kundaricha kuzangamiza njira za Bwana zidzizonyooka, Je undaweza?11Sasa lola bai, Mukono wa Bwana udzulu yo na undakala chipofu. Kundarona dzua khwa muda na mara mhwenga ukungu dziza vichimupata Elima, achanza kuzunguluka haho achivoya atu vhamulongoze na kumughwira Mukono. 12Baada ya liwali kona chidzichohendeka weaminikhwa kukala weshangazwa na go mafundisho kuhusu Bwana.13Sasa Paulo na anzie vhesafiri mudzini kula pafo na vhachifika Perge kahi za Pamfilia. Lakini Johana wevharicha na kuuya Jerusalemu. 14Paulo na anzie vhesafiri kula Perge na vhachifika Antiokia ya Pisidia. Kuko vhekhwenda khwenye sinagogi siku ya sabato na kusagala. 15Baada ya kusoma sheria na manabii vilongozi vha sinagogi vhemahumira ujumbe vhachamba, “Ndugu chamba munao ujumbe wa khwenjiza moyo atu haha gombani.”16Khwa vivyo Paulo wema na kuvhapungira Mukono achamba, “Alume a Israeli na ninwi mumutiio Mulungu sikizani. 17Mulungu wa vhavha atu a Israeli wevhatsaghula baba zehu na kuvhahenda atu anji vharehokala ko tsi ya Misri na khwa Mukono we urioenulwa wevhalongoza nze ye. 18Khwa miaka arobaini wewavumirira kahi za janghwa.19Baada ya kugabananga mataifa mafungahe khwenye tsi ya Kanani wevhapa atu ehu tsi yao ukale urithi wao. 20Matukio gaga gosi gehala zaidi ya miaka Magana mane na hamusini. Baada ya vitu vivi vyosi Mulungu wevhapa aamuzi mhwisho wa nabii Samweli.21Baada ya gaga atu vhevoya mufalume, na Mulungu achivhapa Sauli mhwana wa Kishi mutu wa kabila ra Benjamni kukala mufalume khwa miaka arubaini. 22Kisha baada ya Mulungu kumurichisa ufalume wemhwenula Daudi kukula mufalume wao. Yekala ni kuhusu Daudi khwamba Mulungu weshuhudia achamba, “Nidzimupata Daudi mhwana wa Jesse mutu ahenzezwaye na moyo wangu ambaye andahenda chila chitu nihenzacho.23Kula khwenye lukolo lwa mutu yuyu Mulungu adzirehera Israeli mukombozi, Jesu here arevyoahidi kuhenda. 24Kabila ya Jesu kudza Johana khwanza wetangaza ubatizo wat oba khwa atu osi a Israeli. 25Naye Johana arehokala achimarigiza kazi ya weamba, “Munadhani mino kukala ndimi ani? Mimi si yuyatu, Lakini musikizeni iye adzaye nyuma yangu, sisitahili hata kuleeza Kamba za virahu vha magulu ge.26Andugu, ahoho na lukolo lwa Abrahamu na vharatu ambao kahi yenu munamuabudu Mulungu ni khwa ajili yehu kukala ujumbe uu wa ukombozi udzimuhwa. 27Khwa vharatu vhaishio Jerusalemu na atawala ao khavhamutambuire chirahisi na hata na ujumbe wa manabii ambao unasomhwa chila siku ya sabato, khwa vivyo vhachitimiza ujumbe wa manabii khwa kumukuhumu chifo iye Jesu.28Idzaho kavhapatire sababu ya kutosha za adhabu ya chifo dzulu ye vhemuvoya Pilato amolage. 29Vharehokala vhadzikamilisha mautu gosi, garego andikhwa kumuhusu vhemutimisha kula ho muhini na kumulaza mbirani.30Lakini Mulungu achimufufula kula khwa afu. 31Achonekana khwa siku nyinji khwa aratu vhareoenenda hamhwenga naye kula Galilaya khwelekea Jerusalemu, atu vhauya sasa ni mashahidi wa atu.32Vivyo bai hunavharehera habari mbidzo kuhusu ahadi vharizopewa anitsawe. 33Mulungu adzitimiza ahadi zizi khwehu, ana ao khwa kumufufula Jesu na kumuudzia keheri kahi za uhai. Here irivyoandikhwa kahi za zaburi ya hiri, “Uwe u mwanangu, na rero nidzikala Baba yo.” 34Na kuhusu kumufufula kula khwa afu ni khwamba mhwiri we usipate kola, adzamba vivi nindakupa baraka halisi na takatifu za Daudi.35Ii ndiyo sababu adzigomba pia kahi za zaburi injine “Khahundaruhusu mutakatifu o kupata kola.” 36Khwa kukala baada ya Daudi kutumikira mahenzo ga Mulungu kahi za chizazi che welala, na achilazwa hamhwenga na baba ze na mhwiri we uchipata kuba nangika. 37Lakini ariyefufulwa ni Mulungu khaonera kubanangika.38Vivyo navimanyikane khwenu andugu, kuchirira mutu yuyu musamaha wa dhambi udzihubiriwa. 39Khwa iye chila aaminiye anahesabiwa haki na mambo gosi ambago sheria ya Musa isingeweza kuvhahenda enye haki.40Vivyo bai kalani angalifu kukala chila vharechochigomba manabii chisivhapate. 41Lolani nwi enye dharau, mukashangae na mhwangamie khwa viratu nihendavyo kazi kahi za siku zenu, kazi ambayo khamuweza kuyamini hata mutu achivhambira.42Wakati Paulo na Barnaba vharihooneka vhevhavoya vhazungumuze maneno gaga siku ya sabato. 43Wakati wa mukutano wa sinagogi urehosira Ayahudi anji na askofu a nguvu vhevhatua Paulo na Barnaba ambaho vhezungumuza nao na kuvhahimiza vhenderere kahi za neema ya Mulungu.44Sabato iriyotuiriza mudzi wosi wekusanyika kurisikira neno ra Mulungu. 45Ayahudi vharehoana ro kusanyiko vheodzalwa ni wivu na kugomba maneno gapingago vitu virivyogombwa ni Paulo na pia kumuhukana.46Lakini Paulo na Barnaba vegomba khwa ujasiri na khwamba, “Yekala ni muhimu neno ra Mulungu rigombwe khwenu khwanza. Hudzona munarifyula kula khwenu na kudziona kukala khamustahili kupata uzima wa millele hundavhagalukira mataifa. 47Here ambavyo Bwana wehuamuru achamba, Nidzivheka ninwi here nuru khwa atu a mataifa kukala murehe wokofu khwa pande zosi za dunia.48Mataifa vharehosikira riri vhefurahi na kurilika neno ra Bwana. Anji vhareotsagulwa khwa uzima wa milele vheamini. 49Neno ra Bwana richienera tsi iyo yosi.50Lakini Ayahudi vhachivhachochea vhariodzomboza na pia anache muhimu, pia na vilongozi a mudzi. Bai vhachichochea mateso dzulu ya Paulo na Barnaba na vhevhatsuha nze ye mihaka ya mudzi. 51Lakini Paulo na Barnaba vhachikutakuta vumbi ra magulu gao, kisha vhachenda kuko mudzi wa Ikonio. 52Na anafunzi vheodzazwa furaha hamhwenga na roho mutakatifu.
Chapter 14
1Ichomborera kukala kuko ndani ya Ikonio Pauko na Barnaba vhenjira hamhwenga ndani ya sinagogi ra Ayahudi na kugomba ambavyo kundi bomu ra atu a chiyahudi na Ayunani vhareoamini. 2Lakini Ayahudi vhaseotii vhevhachochea akili atu a mataifa na kuvhahenda abaya dzulu ya andugu.3Khwa vivyo vhekala kuko khwa muda vhachigomba khwa ujasiri kahiza nguvu za Bwana, kuno vhachomboza Ushahidi kuhusu ujumbe wa neema ye. Vhehenda vivi khwa komboza ishara na maajabu vihendwe khwa mikono ya Paulo na Barnaba. 4Lakini atu a mudzi vhachigavika, baadhi yao vheungana na Ayahudi na anjine vhachiungana na Ahumhwa.5Wakati uo atu a mataifa na Ayahudi hamhwenga na vilongozi ao vhejeza kuvhahendera main a kuvhabiga mawe. 6Lakini vharehotambua riro vhechimbirira khwenye midzi ya Likaonia, Listra na Derbe, na maeneo jirani 7ambako vhenderera kutangaza injili.8Na kuko Listra khwekala na mutu mumhwenga ambaye wekala kana nguvu maguluni mhwe. Achikala chirema hangu kombola tumboni mhwa mameye, khawezere khwenenda. 9Mutu yuyu wemusikira Paulo achinena. Paulo achimukazira matso na achona kukala wekala na imani ya kuhozwa. 10Bai achimhwambira khwa sauti kali, “Ema na magulu go” na yuyatu mutu wema dzulu na achanza khwenenda.11Kusanyiko rirehoona cho adzichochihenda ye Paulo vhenula sauti zao vhachigomba kahi ya Lehaja ya Kilikaonio, milungu idzilana khwa namuna ya binadamu. 12Vhachimhweha Barnaba “Zeu” na Paulo “Herme” khwa sababu wekala ndiye musemaji mukulu. 13Kuhani wa Zeu ambaye hekalu re rekala ri konze ya mudzi wereha fahari ra ngombe na muhungo wa malua paka khwenye lango ra mudzi, iye na umati vhekala vhenamala komboza sadaka.14Lakini ahumhwa, Barnaba na Paulo vharehosikira riri vhetarura mavazi gao na khwa haraka vhachenenda konze khwenye vhechirira na khwamba. 15“Enwi atu, khwa noni mnahenda mautu gano? Ha siswi nasi pia hubinadamu enye hisia here zenu. Hunavharehera habari mbidzo mbidzo kukala mugalike kurichana na vitu vivi visivyofaa na kumuyira Mulungu ariye hai, ariyeumba mbingu na dunia na Bahari na chila chitu chirichomo. 16Kahi za nyakati zirizochira wevharuhusu mataifa kutsembera kahi za njira zao enye.17Lakini bado khavichirire here khwamba kana Ushahidi, kahi ya riro wehendato na achivhapatira mvula kula Mulunguni na nyakati za mazao achivhodzaza mioyo yenu na vyakurya na furaha. 18Hata khwa maneno gaga Paulo na Barnaba kaikarire rahisi kuuzulia umati kuvhaombozera sadaka.19Lakini baadhi ya Ayahudu kula Antiokia na Ikonia vhekudza vhachiushawishi umati. Vhachimubiga mawe Paulo na kumuburuta paka nze ya mudzi vhachidhania adzefa. 20Hata vivyo anafunzi vhekala vhadzema hamhwenga naye, achilamuka na khwenda naye mudzini. Siku ya hiri vhachenda Derbe hamhwenga na Barnaba.21Baada ya kutangaza injili kahi za mudzi uratu na kuvhahenda anafunzi anji vheuyalishwa paka Ikoniamu na hadi Antiokia. 22Venderera kuimarisha nafsi za anafunzi na kuvhenjiza moyo na khwenderera kahi za imani achamba, “Lazima whenjire kahi za ufalume wa Mulungu khwa kuchirira mateso manji.23Vharihovhatsagula atumia khwa chila kusanyiko ra vhaamini na vhachikala vhanafunga na kuvoya vhevhakabidhi khwa Bwana ambavho vhemwamini. 24Kisha vhechira kahi za Pisichia na vhachifika Pamfilia. 25Wakati vharehozungumuza maneno khwenye Perga, vhateremuka khwenda Atalia. 26Kula kuko vhepanda meli mpaka Antiokia ambako vhekala vhadzidzombozera khwa neema ya Mulungu khwa ajili ya kazi ambayo sasa vhekala vhadziimarigiza.27Vharehofika kuko Antiokia na kurikusanya kanisa hamhwenga vhachomboza taarifa ya mautu ambago Mulungu wegahenda khwao, na jinsi arivhofugurira miyango ya imani khwa atu a mataifa. 28Wekala khwa muda mwe hamhwenga na anafunzi.
Chapter 15
1Atu Fulani kombola Uyahudi na kuafundisha ndugu vhachamba, “Musihohinwa here kawaida ya Musa, khamuweza kokoka.” 2Riri rereha muzozo na mabishano mabomu kahi ya Paulo na Barnaba hamhwenga nao ndugu, vheamua kukala Paulo, Barnaba na anjine kadhaa vhenenda Jerusalemy khwa ahumhwa.3Khwa vivyo, vharehokala vhadzihumhwa ni kanisa, vhechirira Foinika na Samaria vhachitangaza kugaluzwa nia khwa mataifa. Veraha furaha bomu khwa ndugu vhosi. 4Vharehokudza Jerusalemu, vhekaribishwa ni kanisa na ahumhwa na atumia, na vhachiveleza habari za mautu gosi ambago Mulungu wegahenda hamhwenga nao.5Lakini atu Fulani vyeoamihi, vheekala kahi za kundi ra mafarisayo vhema nakugomba, “Ni muhimu kuhinywa na kugabwira mafundisho ga Musa.” 6Vivyo bai ahumhwa na atumia vhema hamhwenga na kurifikiria dzambo riri.7Baada ya majadiliano mare, Petero wema na kuvhambira, “Ndugu munatambua kukala vivi dzuzi Mulungu wehenda tsagulo re kahi yenu, kukala khwa mulomo wangu mataifa vhasikire neno ya injili na kuamini. 8Mulungu amanyaye mioyo, anashuhudi, khwao anavhapa roho mutakatifu here arevyohenda khwehu 9na khahendere utofauti baina yehu na ao, achihenda mioyo yao safi khwa imani.10Khwa vivyo, mbona munamujaribu Mulungu khwamba mhwikenira dzulu ya singo za anafunzi ambayo hata baba zehu wala siswi khahuwezere kustahimili? 11Lakini hunaamini kukala hundaokolewa khwa neema ya Bwana Jesu, here nao vharivyo.12Kusanyiko rosi renyamala vharehokala vhachimusikiza Barnaba na Paulo vharehokala vhachomboza taarifa ya ishara na maajabu ambago Mulungu wetengeza hamhwenga rao kahi za atu a mataifa.13Vharihomarizukumbu, Yakobo achijibu achamba, “ndugu nisikizani. 14Simoni adzeleza jinsi khwanza Mulungu khwa neema arevyovhasaidia a mataifa ili khwamba adzipatire kula khwao atu khwa ajili yad zina re.15Maneno ga manabii ganakubaliana na riri here irevyoandikhwa. 16Baada ya mautu gaga, nindauya na kujenga keheri hema ya Daudi, ireyoghwa tis, nindaenula na kuhuisha kubanangikakhwe, 17ili khwamba atu vhareobaki vhamutafute Bwana, hamhwenga na atu a mataifa vhareoehewa khwa dzina rangu. 18Vivi ndivyo agombavyo Bwana. Ariyehenda mautu gaga gananyikanago hangu enzi za kapindi.19Vivyo bai, ushawi wangu ni khwamba, husivhapatire shida atu a mataifa vhamugahikirao Mulungu. 20Lakini huvhaandikire kukala vhadziepushe kure na ushirikina nwa sanamu, tamaa za usherati, varuvyoshongohwa, na milatso. 21Kula na vizazi vya atumia, kuna atu kahiza chila mudzi vhahubirio na kumusoma Musa khwenye masinagogi chila sabato.22Khwa vivyo ichonekana kukala inavhahenzeza, ahumhwa na atumia hamhwenga na kanisa rosi, kumutsagula Juda ariyeehewa Barnaba, na Silasi, vhareokala vilongozi a kanisa na kuvhahuma Antiokia hamhwenga Paulo na Barnaba. 23Vheandika vivi khwa mikono yao, “Ahumhwa na atumia khwa ndugu a mataifa vhareoko Antiokia, Shamu na Kilikia, Kamuna utu.24Khwa kukala hudzisikira kukala atu Fulani ambao khahuvhapire amuri iyo, vheombola khwehu na vhadzivhatabisha khwa mafundisho garehago shida nafsini mhwenu. 25Khwa vivyo idzonekana tototo khwehu hosi kutsagula atu na kuvhahuma khwenu hamhwenga na ahenzwi ehu Barnaba na Paulo. 26Atu vhareohatarisha maisha gao khwa ajili ya dzina ra Bwana Jesu Kristo.27Khwa vivyo hudzimuhuma Juda na Sila, vhandavhambira mautu gaga. 28Khwa kukala yeonekana tototo khwa roho mutakatifu na khwenu, kusaika dzulu yenu muzigo mubomu kuriko mautu gaga garigo ga lazima. 29Kukala musirye kula khwenye vitu vyombozwavyo khwa sanamu, milatso, vitu vya kushongolwa, na usherati. Chikala mundadzitenga kure na vivi indakala to khwenu, khwa herini.30Vivyo bai, vharehotawanyishwa vheteremuka Antioki, baada ya kukusanyika hamhwenga vhewasilisha barua 31Vharehokala vhadziisoma vhefurahi khwa sababu ya khwenjizwa moyo. 32Juda na Sila, na manabii vhevhenjiza moyo andugu khwa maneno manji na kuvenjiza nguvu.33Baada ya kukala muda Fulani kuko, vhetawanyishwa khwa amani kombola khwa vho ndugu vhareovhahuma. 34Lakini yeonekana tototo Sila kubaki kuko. 35Lakini Paulo na anjine vhebaki ko Antioki hamhwenga na anjine anji ambaho vhefundisha na kuhubiri neno ra Bwana.36Baada ya siku kadhaa Paulo wemhwambira Barnaba, “Na huuye sasa huvhatsemberere andugu kahi za chila mudzi huriohubiri nenora Bwana na huvhaone vharivyo. 37Barnaba wehitaji pia kumuhala Johana ariye ehewa Marko. 38Lakini Paulo achifikiria kaikalire tototo kumuhala Marko, ariyevharicha kuko Pamfilia na kenderere nao kazini.39Kisha haho hachomborera mabishano mabomu khwa vivyo vhachitengana na Barnaba achimuhala Marko na kusafiri na meli paka Kipro. 40Lakini Paulo achimutsagula Sila na kuuka, baada ya kukabidhiwa ni andugu kahi za neema ya Bwana. 41Na wekhwenda kuchiriria Shamu na Kilikia achiimarisha makanisa.
Chapter 16
1Paulo pia wekudza Derbe na Lystra, na lola haratu hekalaho na mhwanafunzi ehewaye Timotheo, ni muvulana ariyevyalwa ni mame wa chiyahudu ambaye ni mhwamini lakini babaye ni Mugiriki. 2Atu a Listra na Ikoni vhemushuhudia vidzo. 3Paulo wemuhenza ili asafiri naye, khwa vivyo achimuhala na achimuhina khwa sababu ya Ayahudi vhariokala kuko khwani vhosi vhemumanya kukala babaye ni Mugiriki.4Vharihokala vhachenda vhechirira khwenye midzi na komboza malagizo khwa makanisa ili kugatii malagizo gago garigo andikhwa ni ahumhwa na azee kuko Yerusalemu. 5Khwa vivyo makanisa gachiimarishwa kahi za imani na aamini vhachonjezeka khwa idadi chila siku.6Paulo na anzie vhachenda Firigia na Galatia, khwani roho wa Mulungu wevhakanya kuhubiri neno kuko khwenye jimbo ra Asia. 7Vhekaribia Misia, vhachijaribu khwenda Bithinia, lakini roho wa Yesu achivhakahaza. 8Khwa vivyo, vhachichira Misia vhachidza mupaka mudzi wa Troa.9Maono gemombolera Paulo usiku, khwekala na mutu wa Makedonia wemire, achimweha na achamba, “Nzoni muhusaidie kuku Makedonia.” 10Paulo ariho ona maono, mara huchidzi andaa khwenda Makedonia, achimanya kuikala Mulungu wevheha khwenda kuvhahubiria injili.11Khwa vivyo huchuka kula Troa, huchenda mhwenga khwa mhwenga Samothrake, na siku iriyotuiriza huchifika mudzi wa Neapoli. 12Kula haho huchenda Filipi ambaho ni mumhwenga ya mudzi wa Makedonia, mudzi muhimu kahiza wilaya na utawala wa chirumi na huchikala siku kadhaa. 13Siku ya sabato, hwekhwenda nze ya lango khwa njira ya muho, sehemu ambayo hwedhania kundakala na hatu hakuhendera mavoyo. Hwesagala tsi na kusumurira na animame vhariokudza hamhwenga.14Mhwanamuche mumhwenga ehewaye Lidia, muguzi wa rangi ya zambarau, kula mudzi wa Tiatira, mhwenye kumhwabudu Mulungu, wehusikiriza. Bwana wemufugula moyo we na achiika maanani maneno garigonenwa na Paulo. 15Baada ya kubatizwa, iye na nyumbaye yosi, wehusihi achamba, “Ichikala mudzinona kukala mimi ni mhwaminifu kahi za Bwana, bai nzoni mhwenjire na mukale khwangu.” Achihushawishi sana.16Yekala khwamba, hurihokala hunenda hatu ha kuvoya, musichana mumhwenga ariyekala na pepo wa kutambua achonana naswi. Wevharehera bwana we faida nyinji khwa kubashiri. 17Mhwanamuche yuyu wemutua Paulo hamhwenga na siswi, achibiga kululu na achamba, “Vhavha anaalume ni atumishi a Mulungu ariye mubomu, vhatangazirao habari za wokofu.” 18Wehenda vivyo khwa siku nyinji, lakini Paulo achikala atsukizwa na hendo riro, wegaluka nyuma na achimwambira pepo, “Nakhwamuru khwa dzina ya Yesu ombola ndani iye.” Naye weombola na achimuricha mara mhwenga.19Mabwanage vharihoona kukala kuluhiro ra faida yao ridzuka, vhevhaghwira Paulo na Sila na kuvhaburuta sokoni mbere za enye mamulaka. 20Vharihoafikisha khwa mahakimu, vheamba, “Vhavha anaalume ni ayahudi na vhanasababisha gasia bomu kahi za mudzi wehu. 21Vhanafundisha mambo ambago si sheria siswi kugahochera wala kugatua here Arumi.”22Umati uchivhaenukira chinyume Paulo na Sila, mahakimu vhachitarura nguo zao na kuvhavula na kuvhaamuru vhachapwe viboko. 23Baada ya kuvhachapa viboko vinji, vhevha tsuha jela na kumhwamuru shikari wa jela kuvharinda tototo. 24Baada ya kuhochera amuri iyo, shikari wa jela wevhatsuha kahi za chumba cha ndani ya jela na kuvhafunga magulu gao khwenye sehemu arihovaika.25Wakati wa usiku wa manane, Paulo na Sila vharihokala vhachivoya na khwemba maira ga kumusifu Mulungu, kuno afunghwa anjine vhachivhasikiza. 26Ghafula khweombola tetemeko bomu na misingi ya jela ichitikiswa, miyango ya jela ichifunguka, na minyororo ya afunghwa vhosi ichilegezwa.27Murinzi wa jela welamuka kula usinzini na achona muyango yosi ya jela ichifugulwa, vivyo achihala pangare maana wemala kudzolaga khwa sababu wefikiri afunghwa vhosi vhadzitoroka, 28Lakini, Paulo webiga kululu khwa sauti bomu achamba, “Usidzidhuru khwa sababu hosi fuhaha.”29Murinzi wa jela wevoya taa zirehewe na achenji ra ndani ya jela khwa haraka, achitetemeka na kogoha, achivha ghwererwa Paulo na Sila. 30Na achivhomboza nze ya jela na achivhamba, “Aheshimiwa, nihendedze ili nipate kokoka?” 31Navho vhachimwamba, “Mhwamini Bwana Yesu nawe undokoka hamhwenga na nyumba yo.”32Vhenena neno ra Bwana khwakhwe, hamhwenga na atu a nyumbani mhwakhwe. 33Murinzi wa jela wevhahala usiku uo na achivhojesa sehemu vharizolumira, iye hamhwenga na atu a nyumbani mhwakhwe vhachibatizwa. 34Achivhareha Paulo na Sila nyumbani khwakhwe na achivatengera chakurya. Naye achikala na furaha bomu hamhwenga na atu a nyumbani mhwakhwe khwa sababu vhemhwamini Mulungu.35Irihokala mutsana, mahakimu vhehumahabari khwa yuyati murinzi wa jela vhachamba, “Vharuhusu vharatu atu vhende.” 36Murinzi wa jela achimumanyisa Paulo dzulu ya maneno gagogakukala, “Mahakimu vhehuma ujumbe ni vharuhusu muuke mhwende, khwa vivyo ombolani nze na mhwende khwa amani.”37Lakini Paulo achivhamba, “Vhehubiga hadharani atu ambavho ni arumi bila kuhukumu na vhachaamua kuhutsuha jela, sasa vhana mala kuhomboza khwa siri? Hapana! Kainda wezekana, vhavho enye vhadze kuhomboza hatu haha.” 38Arinzi vhachi vhamanyisa mahakimu dzulu ya maneno gago, mahakimu vhachogoha sana haho vhariho manya kukala Paulo na Sila ni arumi. 39Mahakimu vhachidza na kuvhasihi vhombole, na vhariho vhombozanze ya jela, vhevhavoya Paulo na Sila vhombole nze ya mudzi wao.40Khwa vivyo Paulo na Sila vhachombola nze ya jela vhachidza nyumbani khwa Lidia. Paulo na Sila vhariho vhoona ndugu, vhevhapa moyo kisha vhachuka kahi za mudzi.
Chapter 17
1Na vharihochira kahi za midzi ya Amfipoli na Apolonia, vhekudza mupaka mudzi wa Thesalonike ambaho khwekala sinagogi ra ayahudi. 2Here irivyo kawaida khwa Paulo, wekhwenda khwao, na khwa muda wa siku tahu za sabato wejadiliana navho dzulu ya maandiko.3Wekala achivhafugulira maandiko na kuvheleza kukala, yemupasa Kristo ateseke na kisha kufufuka keheri kula khwa afu. Wevhambira, “Yuyu Jesu nivhambiraye habari ze ndiye Kristo.” 4Baadhi ya Ayahudi vheshawishika vhachiungana na Paulo na Sila, hamhwenga na Agiriki acha Mulungu, na vilongozi ani mame vhasio achache.5Lakini baadhi ya Ayahudi vhasioamini vhario odzalwa ni wivu, vhekhwenda sokoni na vhachivhahala baadhi ya atu ai, vhachikusanya umati wa atu hamhwenga kusababisha ghasia mudzini, kisha vhachivamia nyumba ya Yasoni, vhachimala kuvhamhwira Paulo na Sila ili vhavharehe mbere za atu. 6Lakini vharihovhakosa, vhemghwira Yasoni na baadhi ya ndugu anjine na vhachivhahirika mbere za maafisa ya mudzi, vhachibiga kululu, “Vhavha anaalume vhario ugaluza urimwengu vhafika mupaka kuku pia 7Ana alume vhavha vhariokaribishwa na Yasoni vhanaibananga sheria ya Kaisari, vhanamba kukala kuna mufalume munjine ehewaye Yesu.”8Umati na maofisaa a mudzi vharihosikira mambo gago, vheghwirwa ni wasiwasi. 9Baada ya kukala vhamarigiza kuhala pesa za thamani ya urinzi kula khwa Yasoni na anjine, vhevharichira vhende.10Usiku, ndugu vhemuhuma Paulo na Sila Beroya. Na vharihofika kuko vhekhwenda kahi za sinagogi ra ayahudi. 11Atu vharatu vhekala alachu kurikko vharatu atu a Thesalonike, khwa sabbu vhekala na utayari wa kurihochera neno khwa akili zao, na kuchunguza maandiko chila siku ili kona here maneno garigonenwa ndivyo garivyo. 12Khwa vivyo anji ao vheamini, vhachikalamo anaache enye ushawishi mubomu wa chigiriki na alume anji.13Lakini ayahudi a Thesalonike vharihogundua kukala Paulo anatangaza neno ra Mulungu kuko Beroya, vhekhwenda kuko na kuchochea na kisha khwanzisha gasia khwa atu. 14Khwa haraka ndugu vhemuhirika Paulo khwa njira za zia, lakini Sila na Timotheo vhachibaki haho. 15Vharatu ndugu vhariomuhirika Paulo vhekhwenda naye hadi Athene, vharihomuricha Paulo kuko, vhehochera malagizo kula khwakhwe kukala, Sila na Timotheo vhadze khwakhwe khwa haraka viwezekanavyo.16Na wakati vhachivhatariza kuko Athene, rohoye yetsukizwa ndaniye khwa jinsi arivyovona mudzi urivyoodzala sanamu nyinji. 17Vivyo achijadiliana kahi za sinagogi na ayahudi vhariomucha Mulungu na khwa vharatu vhosi vhario onana navho chila siku sokoni.18Lakini baadhi ya afilosofia a waepikureo na Wastoiko vhachimukabili. Na anjine vhachamba, “Ni noni achinenacho yuno muneni mutsanga? Anjine vhachamba, “Inaonekana anahubiri habari ya Mulungu mujeni.” Khwa sababu anahubiri habari ya Yesu na ufufulo.19Vhachimuhala Paulo na kumureh Areopago vhachamba, “Hunaweza kumanya gano mafundisho masaha uganenago? 20Khwa sababu unareha mambo masha kahi za masikiro gehu. Khwa vivyo huna mala kumanya mambo gano gana maana yani? 21(Na atu vhosi vha Athene hamhwengu na ajeni vharioko khwao, nikutumia muda wao. Kahi za kunena au kusikiza dzulu ya dzambo risha.)22Khwa vivyo Paulo wema kahikahi ya atu a Areopago na achamba, “Ninwi atu a Athene naona kukala ninwi ni atu a dini khwa chila namuna. 23Khwani kahi za kuchira khwangu na kulola vitu vyenu vya khwabudu, nieona maneno garigoandikhwa khwenye mhwenga y madhababu genu, gachamba, “Khwa Mulungu asiyemanyikana” vivyo bai, iye mumhwabuduye hasihokumanya, ndiye nivhamanyisaye ninwi.24Mulungu ariyeumba urimhwengu na chila chitu chirichoko ndaniye, khwa kukala ni Bwana wa Mulunguni na tsi, kaweza kukala kahi za mahekalu garigotengenezwa na mikono. 25Na pia kahumikirwa na mikono ya anadamu here khwamba anahitaji chitu khwao, khwani iye mhwenye ni kuvhapa atu uzima na kusoha na vitu vinjine vyosi.26Kuchirira mutu mumhwenga, wehenda mataifa gosi ga atu vhaishio dzulu ya uso wa dunia, na achivhaikira muda na mihaka kahi za maeneo vhaishigo. 27Khwa vivyo, vhanahenzekana kumutafuta Mulungu, hata vhamufikire na kumupata na khwa hakika kakure na chila mumhwenga wehu.28Maana khwakhwe hunaishi na kutsembera na kukala na uzima wehu, here viratu mutungi wenu mumhwenga wa shairi arivyoamba, “Hu avyalwae.” 29Khwa vivyo, ichikala siswi ni avyalwa a Mulungu kaipaswa kufikiri kukala ulungu ni here dhahabu, au shaba, au mawe, sanamu iriyotsonghwa khwa ufundi na mawazo ga atu.30Khwa vivyo, Mulungu wenyamala nyakati ziratu za ujinga, lakini sasa anaamurisha atu vhosi chila hatu vhapate kutubu. 31Vivini khwa sababu adziika siku andiyo ihukumu dunia khwa hachi khwa mutu ambaye wemutsagula. Mulungu weomboza uhakika wa mutu yuyu khwa chila mutu haratu arihomufufula kahi za mauti.”32Na atu a thene vharihosikira habari ya kufufulwa kwa afu, sehemu yao vhemudhihaki Paulo, ila anjine vhachamba, “Hundakusikiza keheri khwa habari ya dzambo riri.” 33Baada ya haho, Paulo achivharicha. 34Lakini badi ra atu vheungana naye vhachaamini, wekalamo Dionisio mwareopago, mhwanamuche ehewaye Damari na anjine hamhwenga.
Chapter 18
1Baada ya mambo gago, Paulo weuka achenda Korintho. 2Kuko achimupata Muyahudi ahewaye Akeila muvyalwa wa Ponto, iye na muchewe ehewaye Prisila vhekudza kula kuko Italia, khwa sababu Klaudia weamuru ayahudi vhosi vhauke Roma; Paulo wekhwenda khwao. 3Paulo weishi na kuhenda kazi nao khwani iye anahenda kazi ihalanayo na yao. Vhavho vhekala ni atengenezi a mahema.4Paula wejadiliana navho kahi za sinagogi chila siku ya sabato. Wevhshawishi ayahudi hamhwenga na Agiriki. 5Lakini Sila na Timotheo vharihokudza kula Makedonia, Paulo wesukumhwa ni roho kuvhashuhudia Ayahudi kukala Yesu ndeye Kristo. 6Wakati Ayahudi vharihomupinga na kumudhihaki vivyo Paulo wekuta vazire mbere yao, na achivhamba, “Milatso yenu na ikale dzulu ya vitswa vyenu enye. Mimi sina makosa, kula sasa na khwenderer na vhendera mataifa.”7Vivyo achiuka kula haho achenda khwenye nyumba ya Tito Yusto, mutu amhwabuduye Mulungu. Nyumbaye iriyo hehi na sinagogi. 8Krispo, chilongozi wa sinagogi hamhwenga na atu a nyumbaye vhachimwamini Bwana. Atu anji a Korintho vhariomusikira Paulo achinena vheamini na vhachibatizwa.9Bwana achimwambira Paulo usiku khwa njira ya maono, “Usogohe, lakini nena na usinyamale. 10Khwani mimi ni hamhwenga nawe, na kakuna andiye jaribu kukudhuru, maana nina atu anji kahi za mudzi uu.” 11Paulo wekala kuko khwa muda wa mhwaka mumhwenga na miezi mihandahu achifundisha neno ra Mulungu miongoni mhwao.12Lakini Galio arihohendwa mutawala wa Akaya, Ayahudi vheema hamhwenga chinyume cha Paulo na vhachimuhirika mbere za chihi cha hukumu, 13Vhachamba, “Mutu yuyu nikuvhashawishi atu vhamhwabudu Mulungu chinyume cha sheria.”14Wakati Paulo arihokala achihenza kunena Galio achivhamba Ayahudi, “Ninwi ayahudi kala ingekala ni kosa au uhalifu, ingekala halali kuvhashuhulikira. 15Lakini khwa sababu ni maswali, gahusugo maneno na madzina, na sheria zenu, bai hukumuni ninwi enye. Mimi sitamani kukala hakimu habari ya mambo gago.16Galio achivhaamuru vhauke mbere za chihi cha hukumu, 17Vivyo, vhachimughwira Sothene, chilongozi wa sinagogi, vhachimubiga mbere za chihi cha hukumu. Lakini Galio kajalire vhari chohenda.18Paulo baada ya kukala haratu khwa muda mure, wevharicha ndugu na achenda khwa meli shamu hamhwenga na Prisila na Akwila. Kabla ya kuuka bandarini, wenyola nyereze khwani wekala adziika nadhiri. 19Vharihofika Efeso, Paulo wemuricha Prisila na Akwila haratu, lakini iye mhwenye weenjira khwenye sinagogi na kujadiliana na Ayahudi.20Vharihomhwambira Paulo akale navho khwa muda mure, iye wekahala. 21Lakini achuka khwao, achivhambira, “Nindadza keheri khwenu, ichikala ni mahenzo ga Mulungu.” Baada ya haho, achuka khwa meli kula Efeso.22Paulo arihotima Kaisaria, wekhwera khwenda kulamusa kanisa ra Yerusalemu, kisha achitima khwenda khwa kanisa ra Antiokia. 23Baada ya kukala khwa muda haratu, Paulo weuka kuchirira maeneo ga Galatia na Frigia kuno achivhapa moyo anafunzi vhosi.24Muyahudi mumhwenga ehewaye Apolo, muvyalwa wa Alexandria, wekudza Efeso. Wekala na udzo kahi za kunena na uhodari kahi za maandiko. 25Apollo wekala adzerekezwa kahi za mafundisho ga Bwana. Khwa jinsi arivyokala na bidi za roho, wenena na kufundisha khwa usawa mambo gamuhusuvyo Yesu, Ela wemanya tu ubatizo wa Yohana. 26Apolo waeanza kusumurira khwa ujasiri kahi za hekalu. Lakini Prisila na Akwila vhariho musikira, vhehenda usena naye na vhachimhwelezera dzulu ya njira za Mulungu khwa usawa.27Arihotamani kuka khwenda Akaya, ndugu vhemupa moyo na achivhandikira barua anafunzi vharioko Akaya ili vhapate kumuhochera. Arihofika, khwa neema wevhasaidia sana vharatu vharioamini. 28Khwa nguvuze na maarifa, Apolo wevhazidi Ayahudi halafu achonyesa kuchirira maandiko ya kukala Yesu ndiye Kristo.
Chapter 19
1Irihokala khwamba Apolo arihokala Korintho, Paulo wechira sehemu za dzulu na kufika kahi za mudzi wa Efeso, na achona anafunzi kadhaa Kuko. 2Paulo achivhambira, “Je, mhwehochera roho mutakatifu muriohamini?” Vhachimwambira, “Hansha, kahudzaweza hata kusikira roho mutakatifu.”3Paulo achamba, “Sasa nwi mhwebatiwadze?” Vhachamba, “Kahi za ubatizo wa Yohana. 4Paulo wejibu, “Yohana webatiza khwa ubatizo wa toba. Achivhambira vharatu atu khwamba vhanapaswa kumhwamini yuyatu ambaye angekudza baadaye, yaani, Yesu.”5Atu vharihosikira habari ii, vhebatizwa khwa dzina ra Bwana Yesu. 6Na Paulo arihoika mikonoye dzulu yao, roho mtakatifu wekudza dzulu yao na vhachaa nza kunena khwa lugha na kutabiri. 7Jumula yao vhekala ana alume vhapatao kumi na airi.8Paulo wekhwenda kahi za sinagogi achinena khwa ujasiri khwa muda wa miezi mihahu. Wekala achilongoza majadiliano na kuvhashawishi atu kuhusu mambo gahusugo ufalume wa Mulungu. 9Lakini Ayahudi anjine vhariokala akaidi na vhasiotii, vheanza kunena mai kuhusu njira ya Kristo mbere ya umati. Bai Paulo werichana navho na achivhatenga vhaaminio kure navho. Naye weanza kunena chila siku kahi za ukumbi wa Tirano. 10Vivi vyenderera khwa miaka miiri, khwa vivyo vhosi vhariokala vhanaishi kahi za Asia vherisikira neno ra Bwana, vhosi Ayahudi na Ayunani.11Mulungu wekala achihenda miujiza khwa mikono ya Paulo. 12Hata akongo vhehozwa na pepo chafu vhevhombola, wakati vharihohala vitambaa na nguo zirizokala zidziguta mhwiri wa Paulo.13Lakini khwekalaho Ayahudi apunga pepo vhachisafiri kuchirira eneo riro, vhachiritumia dzina ra Yesu vhakale na nguvu dzulu ya pepo chafu. Vhachamba, “Ninavhaamuru mombole khwa dzina ra Yesu ambaye Paulo anamuhubiri.” 14Vharihohenda gaga vhekala ana saba a kuhani mukulu wa chiyahudi, ariyeehewa skeva.15Roho muchafu achivajibu, “Yesu namumanya na Paulo namumanya, lakini nwi muaniani? 16Yuyatu roho muchafu ndani ya utu achivharukira apunga pepo na achivhashi nda nguvu na kuvhabiga. Ndiho vhachichi mbira kula ira nyumba vhachikala huhu na kulumizwa. 17Dzambo riri remanyikana khwa vhosi, Ayahudi na Ayunani, ambao vheishi kuko Efeso. Vhachikala ao hofu sana, na dzina ra Bwana richizidi kuheshimiwa.18Pia, anji aamini vhekudza na vhachiungama na kukiri mahendo mai vharigogahenda. 19Anji vhariokala vhachihenda uganga vhachikusanya vitabu vyao, vhachivyocha mbere za chila mutu. Wakati wao vharihotala thamani ya vitu vivyo, yekala vipande mirongo mitsano elifu vya fedha. 20Vivyo neno ra Bwana richienera khwa walamu sana na kahi za nguvu.21Sasa baada ya Paulo kukamilisha hudumaye kuratu Efeso, Paulo achiamua khwa mulongozo wa roho khwenda Yerusalemu kuchirira Makedonia na Akaya, “Baada ya kulako kuko, inanipasa kuyona rumi pia. 22Paulo wevhahuma Makedonia anafunze airi, Timotheo na Erasto, ambavho vhekala vhamusaidia. Lakini iye mhwenye achibaki Asia khwa muda.23Wakati uo khweombola fujo bomu kuko Efeso kuhusu iratu njira. 24Sonara mumhwenga dzinare Demetrio, ambaye wetengeneza visanamu vya fedha vya Mulungu wa chiche ehewaye Artemis, wereha biashara bomu khwa mafundi. 25Vivyo wevhakusanya mafundi wa kazi iyo na achamba, “Nwi atu, munamanya khwamba kahi za biashara ii siswi hunaenjiza pesa nyinji.26Munaona na kusikira khwamba, si haha Efeso, bali karibu Asia yosi, yuyu Paulo adzivashawishi na kuvhagaluza atu anji. Anaamba Milungu iriyotengenezwa kwa mikomo si Mulungu. 27Na si hatari tu kukala biashara yehu indakala kaihitajika keheri, lakini pia na hekalu ra Mungu muche Artemi anaweza kuhalirwa kukala kana maana. Kisha andaweza hata khwangamiza ukuluwe, iye ambaye Asia na dunia ni kumhwabudu.28Vharihosikira gaga, vheodzalwa hasira na vhachibiga kululu, vhachamba, “Diana na Waefeso ni mubomu.” 29Mudzi wosi weodzala fujo, na atu vhachichimbira hamhwenga ndani ya ukumbi wa misasigo. Vhachivhambhwira asafiri anzie na Paulo, Gayo na Aristariko, vharihombola Makedonia.30Paulo wehenda khwenjira kahi za umati wa atu, lakini anafunzi vhemuzulia. 31Pia sehemu ya maafisa a mukoa wa Asia ambavho vhekala asenae vhemuhirikira habari khwa nguvu kumuvoya asenjire kahi za ukumbi wa misasigo. 32Baadhi ya atu vhekala vhachamba chitu chichi na anjine dzambo riratu, khwa sababu unji wa atu wekala udzitsanganyikirwa. Anji ao kavhawezere kumanya khwanoni vhakudza hamhwenga.33Ayahudi vhemureha Aleksanda nze ya unji wa atu na kumhwika dzulu mbere za atu. Aleksanda achomboza ishara khwa mukonowe komboza maeleza khwa atu. 34Lakini vharihomanya kukala iye ni Muyahudi, vhosi vhebiga kululu khwa sauti mhwenga khwa muda wa masaa mairi, “Artemis ni mukulu wa Waefeso.”35Baada ya karani wa mudzi kuunyamaza unji wa atu, weamba, “Ninwi atu a Efeso, nani asiyemanya kukala mudzi uu wa Efeso ni mutunzaji wa hekalu ra Artemi mukulu na ira sanamu iriyoghwa kula Mulunguni? 36Kona kukala mambo gaga kagapingika, hunapaswa kukala na uhurivu na musihende chochosi khwa haaka. 37Khwa maana mudzevheha atu vhavha haha mahakamani ambavho si evi a hekalu wala si enye kumukufuru Mulungu wehu wa chiche.38Khwa vivyo, ichikala Demetrio na mafundi vhario hamhwenga naye vhana mashitaka chinyume cha mutu yeyosi, mahakama ziwazi wa maliwali vhahaho. Na vharehewe mbere za shauri. 39Lakini ichikala uwe unatafuta chochosi kuhusu mambo manjine, gandashuhulikirwa kahi za Chikao halali. 40Khwa kukala hukahi za hatari kusunghwa kuhusu fujo siku ii. Kakuna sababu ya machafuko gaga, na kahundakala na uwezo wa kugaeleza. 41Baada ya kunena gaga, weufumu la mkutano.
Chapter 20
1Baada ya fujo kumaringisika, Paulo weatumaini anafunzi na baada ya kuvenjiza moyo achialaga achuka achenda Makedonia. 2Naye arihochira maeneo gago khwa maneno manji ga kuvhaenjiza moyo khwao, achenjira Yunani. 3Baada ya eye kukala haho khwa muda wa mienzi mihahu, njama zeundwa chinyume che na Ayahudi arihokala karibu na kusafiri khwa njira ya bahari kulola Shamu.4Vharihoandamana naye mpaka Asia vhekala Sopatro, mhoho wa Pirho kombola Berea, Aristariko na Sekundo, vhosi kombola aamini wa wathesalonike: Gayo wa Derbe, Timotheo; Tikiko na Trofimo kumbola Asia. 5Lakini atu vhavha vhekala vhetangulia na vhekala vanahurinda Troa. 6Khwa njira ya bahari kombola Filipi baada ya siku za mikahe isiyoenjizwa tsatsu, na kahi za siku tsano huchivhafikira kuko Troa. Whekala kuko khwa siku fungahe.7Hata siku ya khwanza ya juma, hurihokala hudzikusanyika hamhwenga ili kumega mkahe, Paulo achizungumuza na aamini. Wekala ana panga kuka machero yee vivyo achenderea kugomba ta usiku wa manane. 8Khwekala na mataa manji kahi za chumba za dzulu ambaho whekala hudzikusanyika hamhwenga.9Kahi za dirisha wekala asegere chijana mmhwenga jinare utiko ambaye weremerwa nu usingizi mziho. Hata Paulo arihokala anahubiri khwa muda mree chijana yuyu achiikala arere, achigwanzi kumbola ghorofa ya hahu na achitsolwa wekala adzefa. 10Lakini Paulo wetimatsi, achidzinyosha eye mhwenye dzulu yee, achimudzagamira. Kisha achingomba, “Msikate tamaa kwa kukala yu hai.”11Kisha achipanda keheri ghorofani na achimha mkahe, achirya. Baada ya kuzungumuza nao khwa muda mree hadi madzacha, achuka, 12Achimreha uyatu chijana achikala yu hai vhachifarijika sana.13Siswi enye hetangulia mbere ya Paulo khwa meli na huchenda so, ambaho siswi whepanga kumuhala Paulo kuko chichi ndicho eye mhwenye wehenza kuhenda, khwa sababu wepanga khwenda kuchirira itszi kavu. 14Arihohufikira kuko Aso, huchimpakia khwenye meli huchende mitilene.15Tashi siswi huchombola khwakuko na siku ya hiri huchifika upande wa hiri wa chisiwa cha kio. Siku iriyotuiriza, huchiwasili chisiwa cha Samo, na macheroye huchifika mdzi wa Mileto. 16Khwa sababu Paulo wekala adzamua kusafiri kuchirira Efeso, ilikhwamba asihumire muda wowosi Asia, khwa maana wekala na haraka ya kufika Yerusalemu khwa ajili ya sikukuu ya pentekoste, chikala yewezekana eye ahende vivyo.17Kombola mileto achi huma atu hadi Efeso na achivheha azee a kanisa. 18Vharihofika khwakhwe, achivhambira, “Ninwi enye mnamaya kula siku ya khwanza nirihivyoga haha Asia, jinsi nirihokala kwenu muda wosi. 19Vinvi mhumikire Bwana khwa unyenyekevu wosi na khwa matsozi, na mateso garigonipata mimi khwa hila za Ayahudi. 20Mnamanya jinsi ambavyo sinsizuulire kutangaza kwenu chitu chochosi ambacho chirichokala muhimu, na njisi mimi nirivyoafundisha waziwazi na pia khwenda nyumba khwa nyumba. 21Mnamaya jinsi mimi nirivyoenderera kuvhaonya Ayahudi na Ayunani dzulu ya toba khwa Mulungu emani kahi za Bwana wehu Yesu.22Na sasa, lolani, “Mino nichikala ninamtii roho mtakatifu khwenda Yerusalemu, nisimanye mambo ambago gananomborera mimi kuko, 23Ila khwa kukala roho mtakatifu nikunishuhudia mimi kahi za chila mdzi na anagomba khwamba minyororo na mateso ndivyo vinirindavyo. 24Lakini mimi sifikirire khwamba maisha gangu ni khwa njira yoyosi ya thamani khwangu, ili niweze kumarigiza mnwenendo wangu na huduma niriyohochera kombola khwa Bwana Yesu, kuishuhudia injili ya neema ya Mulungu25Na sasa, lola, namanya khwamba vhosi, miongoni mhwa aratu nirioenda kuvhahubiria ufalme, kandanona uso keheri. 26Khwa vivyo navhashuhudia rero ii khwamba sina hatia khwa damu ya mutu yoyosi. 27Khwa maana sidzizuilire kuvhatangazira mahenzo gosi ga Mulungu.28Kwa vivyo kalani aangalifu dzulu yenu ninwi enyee, na dzulu ya kundi rorosi ambaro roho mtakatifu adzivheka ninwi kukala alolezi, kalani aangalifu kurichunga kusanyiko ra Bwana, ambaro werigula khwa damu yee mhwenye. 29Namaya kukala baada ya kuka khwangu kuro mwita akali vandejira khwenu na vasirihurumie kundi. 30Namanya kukala hata miongoni mwenu enye baadhi ya atu vhandadza na kungomba mambo mapotovu, ili kuvhavhala anafunzi vhavha tue ao,31Khwa vivyo mukale matso, kumbukirani kukala khwa miaka mihahu sirichire kuvafundisha chila mhwenye wenu khwa matsozi usiku na mtsana. 32Na sasa mimi navhakabidhi kwa Mulungu na khwa neno ra neema yee, ambaho rina weza kuvhajenga na kuvhapa urithi hamhwenga nao wosi vhekwa wakfu khwa Mulungu.33Situmahire fedha, dhahabu au nguo. 34Mnamanya ninwi enye kukala mikono iii idzinipa mahitaji gangu mwenye na mahitaji ga aratu variokala hamwenga nami. 35Kahi za mambo gosi nevhapa mfano wa jinsi ipasayo kuwasaidia anyange khwa kuhenda kazi, na jinsi mpasavyo kukumbuka maneno ga Bwana Jesu, maneno ambago eye mwenye wegomba, "Ni baha komboza kuriko kuhochera."36Baada ya kugomba namna ii, webiga mavindi achivoya hamhwenga nao. 37Vhosi vachirira sana na kungwerera Paulo singo na kumbusu. 38Vhe huzunika zaidi ya gosi khwa sababu ya chiratu aricho kala agomba, kukala kavhandona uso we keheri vhachimsindikiza.
Chapter 21
1Wakati huDzirichana nao, na hunasafiri baharini mwenga khwenye mudzi wa kosi, na machero ye huchifika mudzi wa rodo, na kumbola kuko huchifika mudzi wa Patara. 2HUriho pata meli ivukayo khwenda Foinike, wHepanda huchisafiri.3Hurihofika mbere ya chisiwa cha Kipro, huchiiricha upande wa kumotso, huchenda hadi siria, huchika nanga kahi za mudzi wa Tiro, khwa sababu koko ndiko melii yekala ipakuliwe shehenaye. 4Baada ya kuvhona anafunzi, huchikala kuko siku fungahe. Anafunzi aa vhachimwambira Paulo kuchirira khwa roho kukala eye asivyoge Yerusalemu.5Hata huriho timiza siku zizo siswi huchuka huchenda zehu. vhosi hamhwenga na aache ao na ahoho ao. Vhachihusindikiza njira zehu hadi hurihoombola nze ya mdzi. Kisha huchibiga mavindi pwani huchivoya. 6Huchilagana chila mwenga. Huchipanda meli, kuko nao vhachuya nyumbani khwao keheri7Hata hurihomarigiza safari yehu kombola Tiro, huchifika Tolemai haho welamsa ndugu, na huchisagala nao khwa siku mhwenga. 8Macheroye huchuka huchenda Kaisaria. Sino huchenjira nyumbani mhwa Filipo, mhubi wa injili, ariye kala mwengawa aratu afungahe, naswi huchika la hamhwenga naye. 9Mutu yuyu wekala na ahoho achiche anne mabirika ambao vetabiri.10Baada ya kusagala kuko khwa siku kadhaa, achitima kombola uyahudi nabii mmwenga ehewaye Agabo. 11eye wekudza khwehu na achiuhala ukanda wa Paulo. Khwa uu wedzifunga mangulu na mikono ye mhwenye na kugomba roho mtakatifu anagomba vivi, "Ayahudi a Yerusalemu vhadamfunga mutu ariyenaukanda uu, nao vanda mkabidhi mikononi mwa atu wa mataifa."12Hurihosikira mambo gago, siswi na atu vhariokala vhachiishi hata haho wemsihi Paulo asende Yerusalemu. 13Ndiho Paulo achijibu, "Mnahenda noni mnarira na kunivhunza moyo wangu? Khwa maana ni tayari, sikufungwa tu, lakini pia kufika kuko Yerusalemu khwa ajili ya dzina ra Bwana Jesu." 14Khwa viratu Paulo kahenzere kushawishiwa, werucha na huchigomba mahenzo ga Bwana nagakale.15Baada ya siku zizo, wekala mifuko yehu na huchipanda Yerusalemu. 16Baadhi ya anafunzi kombola Kaisaria pia vhetuananaswi, vhachimreha mutu mmhwenga aehewaye Mnasoni, mutu wa Kipro, mnwanafunzi wa Kapindi, ambaye wekala naye.17Hurihofika Yerusalemu, ndugu vhachihukaribisha khwa furaha. 18Macheroye Paulo vhekhwenda hamhwenga naswi kwa Yakobo, na atumia vhosi wekalahaho. 19Baada ya kuvhalamsa, wevhapa habari mhwenga baada ya injine ga mambo ambago Mulungu arigoga henda miongoni mhwa mataifa khwa kuchirira hudumaye.20Wakati vharihosikikra gago, vachimsifu Mulungu, na vhachimwambira, "Unona, ndugu, kuna maelfu angahi veamini miongoni mhwa ayahudi. Ao osi vana nia ya kughwira sheria. 21Vheambirwa kuhusu uwe, kukala anafundisha Ayahudi vhaishio kahi za mataifa kuricha na na Musa, na kukala unavhabira vhasivhahine ahoho ao, na vhasitue desturi za kapindi.22Inahupasa huhende noni? Bila shaka vhandasikira kukala uwe ukunda. 23Vivyo henda chiratu siswi hukwambiracho sasa; huna atu anne ambao vheka nadhiri. 24Vhahale atua aa na udzitakase mwenye hamwenga nao, na uvharihe gharama zao, ili waweze kunyola vitswa vyao. Vivyo chila mmwhenga apate kumanya kukala mambo vharigoabiwa kuhusu uwe ni ga ulongo, Vhandadzifundisha kukala uwe pia unatua sheria.25Lakini kwa habari za mataifa ambao vhekala aamini, vheandika na komboza malagizo kukala vhanapaswa kudziepusha na vitu virivyoshogolwa dhabihu kwa vigango, na damu, kulengana na chiratu chirichoshogolwa, na vhadsiepushe na uasherati,” 26Ndiho Paulo achivhahala aratu alume, na siku ya hiri, achindzitakasa mwenye hamwenga nao. Achenjira hekaluni kutangaza chipindi cha siku za kundzitaskasa, hadi sadaka ichombozwa kwa ajili ya chila mmhwenga wao.27Siku zizo fungahe zirihokaribia kumarigisika, baadhi ya Ayahudi kombola Asia vhachimona Paulo hekaluni, vachichochera mkutano, na vachimnyoshera mikono. 28Vhekala vanabika kululu, “Atu aa Israeli, husaidieni yuyu ni utata mutu avafundishaye atu chila hatu mambo ambago ni chinyume na atu, sheria, na hatu haha. Pia wevhareha Ayahudi kahi za hekalu na kuhana jisi hatu haha hatakatifu.” 29Kwa kukala mwanzoni vhekala vadzimona Trofimo muefeso achikala hamwenga naye mdzini nao vhedhani kukala Paulo adzimreha hekaluni.30Mdzi wosi wekala na taharuki, na atu vhachichimbira hamwenga na kumghwira Paulo. Vhachimomboza nze ya hekalu, na miyango ichifunghwa. 31Vharihokala vhanajeza kumologa, habari zichimfukira mbomu wa jeshi ra arinzi kuko Yerusalemu yosi yekala idzodsala ghasia.32Mara iyo achivhahala asikari, vachiricha kumbiga Paulo. 33Kisha mbomu wa jeshi wemsongerera na achimawira Paulo, na achiamuru afunghwe minyororo miri. Achimuza we uani na unahenda noni?34Baadhi ya atu khwenye umati vhekala vhanahayuka chitu chichi na anjine chinjine kukala jemedari kawezere kumaya chocohosi kwa sababu ya ziratu kululu. 35Bai arihofika khwenye ngazi, achihalwa ni asikari kwa sababu ya ghasia za umati. 36Maana umati wa atu vhemtua na vhachenderera kubiga kululu, “Mseni yuyu!”37Paulo arihokala anarehewa ndani ya ngome, achimwhambira mbomu wa jeshi, “Naweza kukhwambira chitu?” Uyatu mbomu wa jeshi achigomba, “Je unagomba chiyunani? 38Je, we siyuyata mmisri ambaye kapindi welongoza wasi na wehala magaidi eflu nne nyikani?”39Paulo achigomba, “mimi ni myahudi, kombola mdzi wa Tarso ya kilikia. Mimi ni raiya wa mdzi maarufu. Navoya, mniruhusu nizungumze na atu.” 40Wakati jemedari arihompa ruhusa, Paulo Achema henye ngazi na achomboza ishara kwa atu kwa mkonowe. Wakati kurihokala na uchimya sana, achigomba nao kwa chiebrania.
Chapter 22
1“Ndugu na baba zangu, nisikizani kudzihehera khwangu nidzivyohenda khwenu sasa.” 2Makutano vhariho sikira Paulo achigomba nao kwa chiebrania, vhachinyamala vhachigomba,3“Mino ni myahudi, nevyawla mdzi wa Tarso eneo ra Kilikia, ela nepata elimu kahiza mdzi uu, maguluni khwa Gamalieli. Nefundishwa kulingana na njira sahihi za sheria za baba zehu, mino ninabidii ya Mulungu, here ninwi nyosi mrivyo rero. 4Nevhatesa khwa njira ii mpaka kufa; nichihafunga alume na ache na kuvhatsuha jela. 5Hata kuhani mbomu na atumia vhosi vhanaweza komboza Ushahidi kukala nehochera barua kombola khwao kwa ajili ya ndugu vhario Demeski, nekala nidzivhareha atu Yerusalemu khwa njira iratu ili vhafunghwe na kuadhibiwa.6Yeomborera kukala haratu nirihokala nichisafiri nichikaribia Dameski, majira ga mtsana ghafla mhwangaza mbomu uchomborera Mulunguni uchanza kunilangazira kosikosi. 7Nichighwa tsi na kusikira sauti ichinambira, “Sauli, Sauli mbone unanitesa?” 8Nichijibu, “We nani Bwana?” Achinambira, “Mino ni Yesu Mnazareti, ambaye uwe unanitesa.”9Vharatu vhariokala ni mimi vachona mwangaza, ela kavhasikirire sauti ya uyatu ariyegomba na mimi. 10Nichigomba, “Nihendendze Bwana? Bwana achinambira, “Ema na wenjire Dameski, kuko undambirwa chila chitu upaswacho kuchihenda.” 11Siwezerekona kwa sababu ya mulangaza wa mhwangaza uratu, ndiho nichenda Damaski khwa kulongozwa na mikono ya aratu vhariokala na mimi.12Kuko nichonana na mutu aehewaye Anania, wekala mutu ariyeghwira sheria na mwenye kuheshimiwa mbere ya Ayahudi vhosi variokala kuko. 13Achidza khwangu, Achema mbere yangu na kugomba, “Ndugu yangu Sauli, pata kuona! Kwa muda uratu uratu nichi.14Achigomba, “Mulungu wa baba zehu adzikutsagula uwe upate kumanya mahedzoge, kumona uyatu mhwenye haki na kusikira sauti yomboyalo khwenye mlomowe. 15Kwa sababu undakala shahidiwe kwa atu vhosi dzulu ya urigogaona na kusikira. 16Bai sasa kwa noni unarinda? Lamka ubatizwe, ukojese dhambi zo, uchireha dzinare.17Baada ya kuya Yerusalemu, na nirihokala nichivoya ndani ya hekalu ichomborera kukala nichipewa maono. 18Nichimona achinambira, “Haraka na ombola Yerusalemu haraka kwa sababu khavanda kubali ushuhuda o kuhusu mimi.”19Nichigomba, “bwana ao enye vhanamanya nevhafunga jela na kuvhabiga aratu vhariokuamini kahi za chila sinagogi 20na damu ya Stefano shahidio irihomhwaghwa, mimi pia nekala nidzema hehi na kukubali na nekala narinda nguo za aratu variolagwa.” 21Lakini wenambira, “Enda, kwa sababu mimi nindakuhuma wende kure kwa atu a mataifa.”22Atu vhachimsikiza mpaka arihonena maneno gago. Haho vheenula kwa sauti na kugomba, “Mseni mutu yuyu kahi za itsii kwa sababu sitoto aishi.” 23Vharihokala vhachenula sauti, na kutsuha nguo zao na kutsuha vumbi dzulu. 24Jemedari mkulu achamuru Paulo arehewe ngomeni. Achuzwa kuno anabighwa mijeledi, ili eye mwenye amanye kwa noni vekala wanambigira kululu namna yoo.25Hata vharihokala vhandzifunga kwa Kamba, Paulo achimhwambira uyatu akida ariye ema hehi naye, “Je! Ni haki khwenu kumbiga mutu ariye mrumi na bado kadzahukumiwa?” 26Uyatu akida ariho sikira maneno gago, achenda khwa jemedari mkulu na kumhwambira, achigomba, “Unamala uhende noni? Kwa maana mutu yuyu ni Mrumi.”27Jemedari mkulu achidza mwambira, “Nambira, je we ni raia wa Rumi?” Paulo achigomba, “Ndio.” 28Jemedari achimjibu, “Ni kuchirira chiasi chibomu cha pesa ndiho nirihopata uraiya.” Lakini Paulo achimhwambira, “Mimi ni Mrumi wa kuvyalwa.” 29Bai vharatu vhariokala tayari Khwenda kumaza vachuka na kumuricha wakati uo uo. Na jemedari naye achogoha ariho manya kukala Paulo ni Mrumi, na kwa sababu afunghwa.30Siku iriyotuiriza jemedari mkulu wehenza kumanya ujeri kuhusu mashtaka ga ayahudi dhidi ya Paulo. Vivyo achimfungula vifungoye achiamuru akulu a makuhani na baraza rosi vhaonane. Vhachimreha Paulo tsini, na kumhwika kahi kahi.
Chapter 23
1Paulo achivhalola mhwenga kwa mhwenga atu a baraza na achamba, “Ndugu zangu, nidziishi mbere za Mulungu kwa dhamiri mbidzo hadi vivi rero.” 2Kuhani mkulu Anania achivhaamuru aratu varioema hehi naye vamubige mulomowe. 3Ndiho Paulo achimhwabira, “Mulungu andakubiga uwe ukuta uriohakwa chokaa. Udzikala uchini hukumu kwa sheria, nawe unaamuru nibigwe chinyume cha sheria?”4Vharatu vharioema hehi naye vachigomba, “vino ndivyo umuhukanavyo kuhani mkulu wa Mulungu?” 5Paulo achigomba, “Nidugu zangu, Mino simanyire kukala yuyu ni kuhani mkulu. Kwa kukala yeandikhwa kundazungumza vii dzulu ya mutawalli wa atu o.6Paulo arihoona kukala upande mmhwenga wa baraza ni masadukayo na mafarisayo. Ni khwa sababu ii nategemea khwa ujasiri ufufulo wa afu na hukumiwao.” 7Arihogomba gaga, malumbano mabomu gachomborera baina ya mafarisayo na masadukayo na mkutano uchigavika. 8Kwani masadukayo nikagomba kakuna ufufulo, Malaika wala kakuna roho.9Ghasia bomu ichomborera na baadhi ya aandishi vhariokakala upande wa mafarisayo vhachema na kujadiliana vhachingomba, “Kavha dzaona chochosi chibaya dhidi ya mutu yuyu. Vidze kala roho au Malaika azungumuza naye?” 10Wakati kuchomborera haja bomu, mkulu wa majeshi weogoha kukala Paulo angeahulwa vipande vipande11Macheroge na usiko bwana weima hehi naye a achamba “Usogohe, khwa kukala udzinishuhudira kahi za Jerusalemu, na vivyo bai undomboza Ushahidi hata kuk Roma”12Kurehocha baadhi ya ayahudi vhetengeneza chifungo kudzitakira laana dzulu yao enye vhachaamba kukala khavhandarya ama kunwa hochosi mpaka vhandehomolaga Paulo. 13Khwekala na atu zaidi ya mirongo mine vhareohenda njama ii.14Vhachenenda khwa abomu a makuhani na azee na kwamba “Hudzidzika enye khwenye laana bomu husirie chochosi paka hundihomolaga Paulo. 15Sasa baai baraza imhwambire Jemadari mubomu amurehe khweu here khwamba munamala kuamula kesi ye khwa usawa. Khwehu sino hundakala tayari kumolaga kabla khadzadza haha.16Lakin muhwa we ye Paulo achisikira kukala kuna yo jama achenda achenjira ndani ya ngoma achikala ana neno ra kumhwambira Paulo. 17Paulo achimhweha akida mumhwenga achamba “Muhaleni muvulna yuyu na umuhirike khwa jemedari mubomu ama dzambo ra kumhwambira,18Bai akida achimuhala ye muvulana achimuhirika khwa jemedari mubomu achmhwambira “Paulo yuyatu mufunghwa wenena achimala nikurehe muvulana yuyu khwako. Ana dzambo ra kukhwambira. 19Yuyatu jemedari mubomu achimughwira mukoo achidzitenga naye kanda kumuuza, “Ni noni umalacho kunambira?”20Muvulana achamba “Ayahudi vhadzipatana kukuvoya umurehe Paulo machero khwenye baraza here khwamba vhanamala kupata habari ze khwa sababu kuna atu zaidi. 21Lakini uwe usikubali vhanamuvizia. Vhadzifunga khwa laana, vhasirie wala vhasinnwe hata vhandehomolaga. Hata sasa vhatayari, vhachitariza chibali kula khwako.22Bai uyatu jemedari mkulu achimricha kijana aende, baadaya kumlagiza, “Usimwhambire mutu yoyosi kukala undzinambira gaga." 23Achiveha maakida airi achigomba tayarishani asikari mia mbiri kwenda Kaisaria na asikari vapande farasi mirogo mifungahe, naenye mafumo mia mbiri, mundauka zamu yah aha ya usiku. 24Achivhambira vhaike munyama ambaye Paulo anda mutumia na kumuhala salama kwa Filiki Gavana.25Achiandika barua kwa namna ii 26Klaudio lisia liwali mtukufu Filiki, Salamu. 27Mutu yuyu weghirwa ni ayahudi vhachikala hehi na kumologa. Ndiho nichenda hamhwenga na chikosi cha asikari nichimokola, niriho patia habari kukala iye ni raiya wa chirumi.28Nehenza kumanya kwa noni vhadzimushitaki vivyo nidzimuhirika khwenye baraza. 29Nichona kukala awekala ashitakiwa khwa ajili ya maswali ga sheria yao, wala kashitakiriwe neno rorosi ra kustahili kolaghwa wala kugunghwa. 30Kisha ichimanyikana kwangu kukala kuna njama dhidiye, vivyo kwa haraka nichimuhuma kwako, na kuvalagiza vhario mushitaki pia vharehe mashitaka dhidi ye mbere yo khwaheri.”31Bai aratu asikari vhachitii amuri. Vhachimuhala Paulo vhachimuhirika hata Antipatri usiku. 32Siku iriotuiriza, maasikari anji vhachiaricha aratu vhapande farasi vhaende hamwenga naye na vhachuya zao ngomeni. 33Na apanda farasi vharihofika Kaisaria na kumupa liwali aratu barua, vhachimhwika Paulo mikononi mwakwe.34Naye liwali arihoisoma barua, achimuza Paulo weombola jimbo hiro, arihomanya kukala nim utu wa kilikia. 35Achigomba, “Nindakusikiza uwe vadzihokudza aratu variokushitaki.” Achamua aikwe kahi za ikulu ya aliwali wa Herode.
Chapter 24
1Baada ya siku tsano. Anania kuhani mubomu, baadhi ya atumia na munenaji mumhwenga aihiwaye Tertulio, achenda haho. Atu ao vhachirerha mashtaka kuhusu Paulo khwa gavana. 2Paulo ariho ima mbere ya gavana. Tertulio achaanza kumushtaki na kugomba khwa gavana, “Khwa sababuyo huna amani bomu na khwa maonogo ganare a magaluzi madzo kahiza taifa rehu.” 3Bai khwa shukhurani yosi hunachochera chila chitu uchihendacho, mtukufu mheshimiwa Feliki.4Lakini nisikutsose sana, nakusihi unisikize maneno machache khwa fadhilizo. 5Khwa maana hudzi mpata yuyu mkorofi, na anasababisha Ayahudi osi duniani kuasi. Kisha ni chilongozi wa madhehebu ga anazarayo (Zingatia sehem ya maneno ya mstari uu) 6Na kisha achijaribu kuriinjiza hekali unajisi vivyo hukamughwira, (Kaumo khwenye nakala mbidzo za kapindi) (Zingatia mstari uu)7Lisiasi, afisa, achidza muhala khwa nguvu mikononi mwehu, (kaumo khwenye nakala mbidzo za maandiko ga kipindi) 8Uchimuza Paulo kuhusu mambo gaga, hata undaweza kudzifundisha chitu chicho hudzimshtakira.” 9Ayahudi nao vhachimshtaki Paulo, vhachamba kukala gaga mambo gekala ga jeri.10Liwali arihompungira mkono ili Paulo agombe, Paulo achijibu, “Ninamanya kukala khwa miaka Minji udzika la mhwamuzi wa taifa riri, na nina furaha kudzielezera mhwenye khwako. 11Unaweza kuhakikisha kukala kaziza chita siku zaidi ya kumii na mbiri hangu nirihopanda khwenda kuabudu Yerusalemu. 12Na vharivhonipata katika hekalu, sibishanire na mtu yoyosi, nasihendere fujo khwenye mkutano, wala kahiza sinagogi wala ndani ya mdzi 13Na wala kavhaweza kuhakikisha khwako mashtaka vhashilakigo kuhusu mimi.14Ila nakiri riri khwako, khwamba khwa njira iratu ambayo vhanaiha dhehebu, khwa njira iyo iyo ninamtumikira Mulungu wa baba yehu. Mimi ni mwaminifu khwa gosi gariko khwenye sheria na maandiko ga manabii. 15Nina ujasiri uratu khwa Mulungu ambao hata ao nao vhanautariza, kudza khwa ufufuo wa afu, khwa osi enye haki na vhasio na haki pia. 16Na khwa riri ninang’ang’ana ili nikale na dhamira isiyo na hatia mbere za Mulungu na mbere za atu kuchirira mambo gosi.17Sasa baada ya miaka Minji nidzikudza Kureha msaada khwa taifa rangu za zawadi za pesa. 18Nirihohenda vivi, ayahudi Fulani vha Asia vhachinipata ndani ya sherehe ya utakaso ndani ya hekalu, bila kundi ra atu wala ghasia. 19Atu aa ambao yevhapasa kukala mbere yo sasa vivi na vhagombe chiratu vharichonacho dzulu yangu chikala vhana neno rorosi.20Aa atu aa enye na agombe ni kosa rani vharirorona khwangu niriho ima mbere za baraza ya chiyahudi. 21Isihokala khwa ajili ya chitu chimhwenga nirichochigomba khwa sauti nirihoima kahikahi yao, ni khwa sababu ya ufufulo wa afu nidzishtakiwa mbereyo rero.22Baadaye Feliki ambaye wekala adzielezerwa tototo kuhusu ujira, achiuhairisha mkutano achamba, “Lisia mbomu wa asikari andehokudza kombola Yerusalemu nindaomboza wamuzi kuhusu mashitaka genu.” 23Ndilo achimwamru akida amrinde Paulo, ila akale na uhuru na asikale mtu wakuvhakahaza asenae vhasimsaidie wala kumtsemberera.24Baada ya siku kadhaa, Feliki achuya na Drusila mchewe ariyeka ni myahudi, achihuma kumhweha Paulo na achisikiza kombola khwakhwe habari za imani ndani ya Kristo Jesu. 25Ila Paulo arihojadiliana naye kuhusu haki, kukala na kiasi na hukumu indiyokudza, Feliki achipata hofu achijibu, “Enda kure khwa sasa, ila nichipata muda kaheri nindakhweha.”26Muda uouo, wetegemea khwamba Paulo andampa pesa kwa vivyo wemhwiha mara nyinji achigomba naye. 27Ila miaka miri irihochira, Porkio Festo achikala Liwali baada ya Feliki, ila Feliki wemala kudzipendekeza khwa Ayahudi, vivyo achimuricha Paulo tsini ya.
Chapter 25
1Ndiho Festo achenda khwenye eneo riro na baada ya siku tahu achenda kula kaisaria paka Jerusalemu. 2Kuhani mubomu wa ayahudi mashuhuri vhachimushutumu Paulo khwa Festi na vhachizungumuza khwa nguvu khwa Festo. 3Vhemuvoya khwa unyenyekevu Festo dzulu ya habari za Paulo amhwehe Yerusalemu ili vhaweze kumolaga mo njirani.4Lakini Festo achivhajibu kukala Paulo wekala ni habusu kuko kaisaria na khwamba iye mhwenye weiuya kuko haraka. 5Achamba khwa vivyo vharatu ambao vhanaweza, vhanaweza khwenda kuko hamhwenga naswi. Chamba kuna chitu chii kuhusu mutu yuyu munaweza kumushitaki.6Baada ya kukala siku nane au kumi zaidi achiuya Kaisaria. Na siku iriyotuiriza achisagala kahi za chihi cha hukumu na kuamuru Paulo arichwe khwakhwe. 7Arehofika ayahudi kombola Yerusalemu vhachenda hehi. Vhachomboza mashitaka manji maziho ambago khavhawezere kugathibitisha. 8Paulo achidzihehera na achamba, si dzulu yadzina ra Ayahudi wala dzuhu ya hekalu wala dzuhu ya Kaisari nidzihenda mai.9Lakini Festo wekala anamala kudzipendekeza khwa Ayahudi na khwa vivyo achimujibu Paulo achamba. Jee ungehenza khwenda Yerusalemu ili uhukumiwe ni mimi kuko? 10Paulo achamba, “Nidzema mbere ya chihi cha hukumu cha Kaisari ambaho napaswa kuhukumiwa. Sidzaakosera Ayahudi here uwe umanyavyo.11Ichikala nidzikosa na chamba nidzihenda kosa risitahihiro chifo, sikahala kufa, lakini chamba shutuma zao si chitu bai kakuna mutu awezaye kunikabidhi kwako. Nomboza rufaa khwa Kaisari. 12Baada ya Feslo kusumurira na baraza wejibu achamba, “Udzivoya rufaa khwa Kaisari.”13Baada ya siku kadhaa, mfalme Agripa na Bernike vhefika Kaisaria kuhenda ziara rasmi khwa Festo. 14Baada ya kukala haho khwa siku nyinji, Festo wewasilisha kesi ya Paulo khwa mufalume achamba, “Mutu mumhwenga wherichwa haha ni Feliki here mufunghwa. 15Nirehokala Jerusalemu makuhani abomu na atumia a chiyahudi vhereha mashitaka dzulu ya mutu yuyu khwangu navho vhachanza dzulu ya hukumu ye. 16Khwa riri mino nevha jibu kukala si desturi ya Aroma kumomboza mutu khwa upendeleo badala ye mutuhumiwa anafaa kukala na nafasi ya kuakabili ashitaki e na kudziherera dzuhu ya tuhuma zizo.17Khwa vivyo vharehokudza hamhwenga haha siwezere kusubiri lakini siku iriyotuiriza nesagala khwenye chihi cha hukumu na kuamuru mutu yuyu arehewe ndani. 18Wakati ashitaki vharehoima na kumushitaki nefikiri here khwamba kakuna mashitaka mabomu garegorehwa dzulu ye. 19Badala ye vhekala na mabishano Fulani hamhwenga naye kuhusu dini yao na kuhusu Jesu ambaye vhekala adzefa, lakini Paulo anadai kukala yu ai. 20Nekala sidzaelewa jinsi ya kuchunguza swali riri na nichimuuza chamba angekhwenda Jerusalemu kuhukumiwa kuhusu mambo gaga.21Lakini Paulo arehoihiwa ili aikhwe tsini ya urinzi khwa ajili ya uamuzi wa mufalume neamuru aikhwe hata nindeho muhirika khwa Kaisari. 22Agripa wesumurira na Festo, “Ningehenza kumusikiza mutu yuyu. Festo achamba machero undamusikiza.23Vivyo bai machero ye Agripa na Bernike vhefika khwa furaha nyinji, vhefika khwenye ukumbi na maafisa a kijeshi na atu mashuhuri a mudzi. Festo achomboza amuri na Paulo achirewha khwao. 24Festo achamba mufalme Agripa na atu osi ambao vha hala hamhwenga naswi, munamona mutu yuyu, Antu osi a chiyahudi kuko Jerusalemu na haha pia vhanamala nivhashawishi navho vhakabiga kululu khwangu khwamba asiishi.25Neona kukala khahendere rorosi ristahihiro chifo, lakini khwa sababu adzimhweha mufalume neamuru kumuhirika khwakhwe. 26Lakini sina chitu Dhahiri cha khwandika khwa mufalume. Khwa sababu ii nidzimureha khwako, hasa khwako uwe mufalume Agripa ili nipate chitu cha khwandika kuhusu ii kesi. 27Khwa kukala naona kaina maana kumuhirika mufunghwa bila kunyesa mashitaka ambago ganamukabili.
Chapter 26
1Vivyo Agripa achimhwambira Paulo, “Unaruhusiwa kudizhehera,” Ndiho Paulo achinyosha mkonowe achidsihehera vivi. 2“Nadzona mhwenye raha, mfalme Agripa, ili kuhenda kesi yangu mbereyo rero dhidi ya mashitaka gosi ga ayahudi. 3Hasa, khwa sababu uwe mtaalamu wa desturi za ayahudi na maswali. Vivyo navoya unisikize khwa uvumirivu.4Jeri, ayahudi vho vhanamanya jinsi nirivyo ishi hangu uhoho wangu kahi za taifa rangu kuko Yerusalemu. 5Vhananimaya hangu mhwanzo na vhanapaswa kukubali khwamba neishi here mufarisayo dhehebu renye msimamo mkali khwenye dini yehu.6Sasa nidzemahaha nihukumiwe khwa sababu mimi nelola ahadi ambayo Mulungu wehenda na baba zehu. 7Ii ni ahadi ambayo makabila gehu kumi na mairi ganatumaini kuhochera here vhachimhwabudu Mulungu khwa bidi usiku na mutsana. Nikhwa ajili ya tumaini riri, Mfalme Agripa, khwamba ayahudi vhananishitaki. 8Khwa noni yoyosi kahi yenu anafikiri ni ajabu khwamba Mulungu ni kufufula afu?9Wakati mmhwenga nefikiria mhwenye khwamba ningehenda mambo manji dhidi za dzina ra Yesu wa Nazareti. 10Nehenda gaga kahi yaYerusalemu, “Nevhafaunga aamini anji gerezani, na nekala na mamulaka kombola khwa abomu a makuhani kuhenda vivyo, na wakati vheo laghwa, nebiga kura dhidi yao. 11Mara nyinji nevhaadhibu kahi za masinagogi gosi na nejaribu kuvhahenda vhaikane imani yao. Nekala na hasira sana dzulu yao na nevhainga hata kahi za midzi ya ujenini.12Wakati nirihokala nichihenda gaga, nekwenda Dameski, nichikala na mamulaka na malagizo kombola khwa makuhani abomu. 13Nirihokala njirani wakati wa mutsana mfalme, neona mulangaza kombola mlunguni uriokala mkali kuriko dzua na uriong’ala kuhuzunguluka mimi na atu variokala vhachisafiri hamhwenga nami. 14Sisi hosi hurihoahwa tsi, nesikiha sauti ichizungumza na mimi ichamba kahi za lugha ya Kiebrania, “Sauli, Sauli khwa noni unanitesa? Ni vigumu khwako kubiga teke mukuki.15Ndiho nichimba, we uani, Bwana?” Bwana achijibu, “Mimi ni Yesu ambaye unanitesa.” 16Sasa weme khwa magulu go, sababu khwa kusudi riri mimi nidzonekana khwako nidsikutsagula kukala mtumishi na shahidi dzulu ya mambo ambago unamaya kuhusu mimi sasa na mambo nindigo konyesa baadaye. 17Na nindakokola kombola khwa atu na atu a mataifa ambaho ninakuhumu. 18Kufungula matsoo gao na kuvhomboza dzinani khwenda khwenye mwangaza na kombola khwenye nguvu za shetani vamugalukire Mulungu, ili vhapate kuhochera kombola khwa Mulungu msamaha wa dhambi na urithi ambao nevapa aratu niriovatenga khwa imani iriyo khwangu.19Vivyo, mfalme Agripa, siwezere kuasi maono ga mlunguni. 20Lakini, khwa aratu vhario kahi za Dameski khwanza, na kisha Yerusalemu na tsi yosi ya Yudea, na pia khwa atu a mataifa manjine, nehubiri khwamba vhatubu na kumgalakira Mulungu, vhahende mahendo ga sitahirigo toba. 21Khwa sababu iyo ayahudi vheninghwira hekaluni, vhachijaribu kunolaga.22Mulungu wenisaidia mpaka sasa, vivyo naema na kushuhudia khwa atu a kawaida na khwa aratu abomu dzulu ya garatu ambago manabii na Musa gadzomborera na si vinjine. 23Khwamba Kristo lazima andateseka na andakala wa khwanza kufufuka kombola khwa afu na kutangaza mwangaza khwa wayahudi na atu a mataifa.24Paulo arihomarigiza kudzihehera, Festo achimhwamba khwa sauti bomu, Paulo, uwe u mhwendawazimu! Masomogo gadzikuhenda ukale mhwendawazimu. 25Lakini Paulo achamba, “Mimi si mhwendawazimu, mheshimiwa Festo, lakini khwa ujasiri nagomba maneno ga ujeri muhuhu.” 26Khwa kukala mufalume anamanya kuhusu mambo gaga, na vivyo ninagomba khwa uhuru khwakhwe na maana nina hakika khwamba kakuna rorosi ririrofitswa khwakhwe, khwa kukala riri karidzahendeka pembeni.27Je, unaamini manabii, mufalume Agripa? Nomanya kukala unaamini. 28Agripa achimhwambira Paulo, khwa muda mufuhi unaweza kunishawishi mimi na kunihenda Mkristo? 29Paulo achingomba, “Namvoya Mulungu khwamba, khwa muda mufuhi au muree, siu we tu, bali pia vhosi vhanisikirao rero, vhakale here mimi, lakini bila ii minyororo ya gerezani.30Ndiho mufalume achingomba, na liwali, na Bernike pia, na aratu vhariokala vhadzisagala hamhwenga nao. 31Varihouka ukumbini vhezungumuzirana, na ao khwa ao na kugomba, mutu yuyu kasitahili chifo wala chifungo. 32Agripa achimwambira Festo, mutu yuyu angeweza khwikhwa huru kala kakatihe rufani khwa Kaisari.
Chapter 27
1Irihoamuriwa kukala hunahenzekana husafiri khwenye madzi khwenda Italia, vhemukabidhi Paulo na afunghwa anjine khwa afisa mumhwenga wa jeshi na kiroma achewaye julio, wa chikosi cha Agustani. 2Huchipanda meli kula Adramitamu, ambayo yekala inasafiri kandakanda ya pwani ya Asia. Vivyo huchenjira baharini. Aristaka kula Thesalonike ya Makedonia achenda hamhwenga naswi.3Siku iriyotuira huchichita nanga kahi ya muidzi wa Sidoni, ambao julio wemuhendera Paulo khwa ukarimu na achimuruhusu khwenda khwa asenae kuhochera ukarimu wao. 4Kula haho huchenda baharini huchisafiri kuzunguluka chisiwa cha kipro ambacho chekala chidziuchinga upepo, khwa sababu upepo wekala uchihusumbua. 5Wakati wa kusafiri kahi ya madzi garigo kala hehi na kilikia na pamufilia, huchomborera, mudzi wa Lisia. 6Haratu yuyatu ofisa wa jeshi ra chiroma, achiyona meli kula Alexandria ambayo yekala inasafiri Italia. Achimupandisha ndani.7Baada ya kusafiri pore pore khwa siku nyinji hatimaye huchifika khwa taabu hehi na nido. Upepo kauruhisire keheri khwenenda njira iyo, vivyo huchisafiri kanda kanda ya chivuri cha krete khwa kuuchinga upepo, mkabala na Salmone. 8Huchisafiri kanda kanda ya pwani khwa ugumu, mupaka hatu hariohewa Bana mbidzo ambayo ihehi na mudzi wa Lasi.9Wekala hudzihala muda mure sana na muda wa mufungo wa chiyahudi wekala uchira pia, na sasa yekala ni hatari khwenderera kusafiri. Khwa vivyo Paulo achihonya. 10Na achamba, “Mabwana, naona safari ambayo hunamala hwenende indakala na hatari na hasara nyinji, si khwa mizigo na meli tuu lakini pia ya maisha gehu.” 11Lakini afisaa wa jeshi ra chiroma achimusikiza zaidi bwanawe na mhwenye meli, kuriko mambo garatu ambago genenwa ni Paulo.12Khwa sababu mufuo sehemu rahisi kukala wakati wa Peho, mabaharia anji vhachihushauri husafiri kula haho, ili khwa namuna yeyosi huweze kufika mudzi wa Foinike, ili hukale haho wakati wa peho. Foinike ni bandari kuko Krete, na inalola kaskazini mashariki na kusini mashariki. 13Upepo wa kusini urihoanza kuvuma pore pore, mabaharia vhachifikiri vhapata chiratu ambacho vhekala vhanachihitaji. Vhaching’ola nanga na kusafiri kanda kanda ya Krete hehi na pwani.14Lakini baada ya muda mufuhi upepo mukali, urioehewa wa kaskazini mashariki uchanza kuhubiga kula ng’ambo ya chisiwa. 15Wakati meli iriho remerwa na kushindwa kupambana na peho, huchikubaliana na hali iyo, huchisafirishwa nao. 16Huchenda malo kuchirira uratu upande uriokala unauchinga upepo wa chisiwa chehewacho kauda, na khwa taabu sana hwefanikiwa kuuokola uratu mutumbwi.17Baada ya kukala vhadzivuha, vhetumia kambaa kuifunga meli. Vheogoha kukala hungeweza khwenda khwenye eneo ra mutsanga munji wa syiti, vivyo vhachishusha nanga na vhachendeshwa kanda kanda. 18Hwebighwa khwa nguvu sana ni Dhoruba, vivyo siku iriyotua mabaharia vhachanza kutsuha mizigo kula melini.19Siku ya hahu, mabaharia vhachanza komboza madzi kutumia mikono yao enye. 20Wakati ambao dzua na mwezi kavihuangazirire khwa siku nyinji, bado doruba bomu yehubiga, na matumaini gakukala hungeokolwa gechangamika.21Baada ya kukala vhadzenda muda mure bila ya chakurya, haho Paulo Achema kahi kahi ya mabaharia achamba, “Enwi atu mwekala ni munisikize, na kahungeng'olere nanga kula krete, ili kupata madhara gaga na hasara. 22Na sasa navhafariji mudzipe moyo, khwa sababu kakundakala na khwangamiza maisha kahi yenu, isihokala hasara ya meli tu.23Khwa sababu usiku uriochira Malaika na Mulungu ambaye mimi ni wakhwe, na ambaye nina mwabudu pia-malaikawe wema pembeni mwangu. 24Na achamba, “Usogohe Paulo. Lazima weme mbere ya Kaisari, na lola, Mulungu kahi ya wemawe adzikupa vhavhavosi ambao vhanasafiri hamhwenga nawe. 25Khwa vivyo, ninwi atu, dzipeni moyo, khwa sababu namwamini Mulungu, kukala indakala here nirivyoambirwa. 26Lakini lazima meli yehu indakhwama kahi za chisiwa chimhwenga.”27Urihofika usiku wa kumi na nane, hurihokala huchendeshwa kuku na kuku khwenye bahari ya Andria here usiku wa manane vivi, mabaharia vhefikiri kukala vhafika khwenye ntsi kavu. 28Vhetumia miriro kupima china cha madzi na vhachipata mita thelathini na tandahu, bada ya muda mufuhi vhachipima keheri vhachipata mita ishirini na fungahe. 29Vheogoha khwamba hunaweza kugonga miamba, vivyo vhachitimisha nanga nne kula kahi za sehemu ya khwika nanga na vhachivoya kukala kungecha haraka.30Vharatu mabaharia vhekala vhanatafuta namuna ya kuiteketeza iyo meli na vhezishusha maadzini mashua tite tite za kokola maisha, na vhachidzihenda here vhanatsuha nanga kula sehemu ya mbere ya mashua. 31Lakini Paulo achimwambira yuyatu askari wa jeshi ra chiroma na vharatu askari, “Kamuweza kuokoka isihokala vhavha atu vhanabaki khwenye meli.” 32Kisha vharatu askari vhachikata Kamba ira mashua na ichirichwa ihalwe ni madzi.33Wakati mwanga wa madzacha urihokala unaombola, Paulo achivhasihi vhosi angalau vharatu achache. Achamba, “Ii ni siku ya kumi nan ne munarinda bila kurya, kamudzanya chitu. 34Khwa vivyo navhasihi muhale chakurya chidogo, khwa sababu ii khwa ajili ya kuishi khwenu, na kakuna hata ludzere lumhwenga lwa vitsawa vhenu undioangamika. 35Ariho marigiza kunena gago, achihala mukahe achimushukuru Mulungu mbere ya matso gakila mutu. Kisha achiumega mukahe achanza kurya.36Kisha vhosi vhachenjizwa moyo nao vhachihala chakurya. 37Hwekala huatu mia mbiri na sabini na tandahu ndani ya meli. 38Vhariho kala vhadzerya kutosheka, vheihenda meli nyepesi khwa kutsuha ngano ndani ya bahari.39Irihokala mutsana, kavhaimanyire ntsi iyo, lakini vhachona sehemu ya ntsi kavu iriyoenjira madzini ambayo yekala na mutsanga munji. Vhachijadiliana ichikala vhangeweza kuhirika meli kuelekea haho. 40Vivyo vhachizilegeza nanga vhachiziricha baharini. Kahi ya muda uwo uwo vhachizilengeza Kamba za nanga na vhachenula sehemu ya mbere khwelekea khwenye peho, vivyo vhachelekea khwenye iyo sehemu ya mutsanga munji. 41Lakini vhachidza hatu ambaho mikondo miri ya madzi ina ghwirana, na meli ichelekea mutsangani. Na iratu sehemu ya mbere ya meli ichikhwama haho na kaiwezere kombola na sehemu ya mbere ya meli ichanza kuvunzika khwa sababu ya ukali wa maimbi.42Mupango wa aratu na askari wekala ni kuvhovolaga vharatu afungwa, ili khwamba hasikale na mutu ambaye angeojorera na kuchimbira. 43Lakini yuyatu askari wa jeshi ra chiroma wekela anamala kumokola Paulo, khwavivyo achiwemisa mupango wao, na achivhamuru vharatu ambao vhana weza kojorera vharuke kula melini khanza vhende ntsi kavu. 44Kisha vharatu anjine vhanda tua, anjine dzulu ya vipande vya mbao na anjine dzulu ya vitu vinjine kombola khwenye meli. Khwa njira ii ichomborera kukala hosi huchifika salama ntsi.
Chapter 28
1Hurehofika salama vhegundua kukala chisiwa chinehewa Malita. 2Atu enyeji a haho khavahupere ukarimu wa kawaida tu bali vheasha moho na kuhukaribisha hosini khwa sababu khwekala kunanya mvula na peho iriyoenderera.3Lakini Paulo arehokala adzikusanya muzigo wa kuni na kuwika mohni, nyoka mhwenye sumu achombola kula khwenye zo kuni khwa sababu ya ro dzoho, na achidzizungulusha khwenye Mukono we. 4Wakati enyeji vharehoana mududu/munyama ananinginia mukononi mhwakhwe vhachinenerana ao khwa ao, “Mutu yuyu khwa hakika ni molagi ambaye adzichimbira baharini lakini haki khai muruhusu kuishi.”5Lakini ye achimuluta ye nyoka kahi za moho na khapatire madhara gogosi. 6Vho vhachimutarajia avimbe na apate homa au aghwe gafla na afe. Lakini baada ya kumu lolera khwa munda mure na kona kukala khakuna jambo ambaro sir a kawaida khwakhwe vhebadilisha maazo gao na khwamba wekala ni Mulungu.7Bai hehi na haho hekala na tsi ambayo yekala ni mali ya mubomu wa chicho chisiwa, mutu ariyeihiwa Pablio. Wehukaribisha na achihukarimu khwa siku tahu. 8Ichombolera kukala babaye Pablio weghwirwa ni homa na ukongo wa kumhwaga. Na Paulo wekhwenda achivoya na khwika mikono dzulu ye achimuhoza. 9Baada ya riri komborera, atu anjine haratu chisiwani vhareokala vhanahumhwa vhekhwena na kuhozwa. 10Atu vhachihuheshimu khwa heshima nyinji. Vhaveho dziandaa kusafiri vhehupa vyosi hurevyokala huna vihitaji.11Baada ya miezi mihahu, whesafiri ndani ya meli ya Iskanda yehiwayo milungu patsa ambayo yekala idzikita nanga haho chisiwani wakati wosi wa peho. 12Baada ya kukala hudzifika kahiza mudzi wa Sirakusa, whekala haho khwa siku tahu.13Kula na haho whesafiri huchifikira kahi za mudzi wa Regio. Baada ya siku mhwenga upepo wa kusini. Weombolera gafla, na baada ya siku mbiri huchifika mudzi wa Putoli. 14Kuko whevhakuta baadhi ya ndugu na huchikaribishwa kukala na khwa siku fungahe. Khwa njira ii huchidza Rumi. 15Kula kuko vha ndugu baada ya kusikira habari zehu vhekudza huhochera kuko soko ra Apia na hoteli tahu. Paulo arehovhaona vhavho andugu wemushukuru Mulungu na kudzi pa ujasiri.16Hurehoenjira Roma Paulo weruhusiwa kuishi hacheye hamhwenga na yuyatu shikari ariyekala achimurinda. 17Bai yekala baada ya siku tahu Paulo wevheha hamhwenga vharatu atu vhareokala vilongo kahi za Ayahudi. Vharehokudza hamhwenga vhegomba nao, “Andugu, hamhwenga na kukala sidzanghwe kuhenda kosa rorosi khwa atu aa au kuhenda chinyume na taratibu za mababa gehu vhareohutangulia, neombozwa here mufunghwa kula Jerusalemu hadi khwenye mikono ya Arumi. 18Baada ya kunihoji vhetamani kuniricha huru, khwa sababu khakukalire na sababu khwangu minni ya kusitahili adhabu ya chifo.19Lakini vharatu Ayahudi vharehogomba chinyume cha shauku rao nelazimika kukata rufaa khwa Kaisaria idzaho kaikalire here khwamba nekala nareha mashtaka dzuhu ya taifa rangu. 20Khwa sababu ya kukata rufaa bai nemala kuvhyaona na kusumurira nanwi. Ni khwa sababu ya chiratu ambacho Israeli inaujasiri khwa dzambo riro, nidzifunghwa na chifungo chichi.21Kisha vhachimhwambira, “Khahudzanghwe kuhochera barua kula Judea kukuhusu uwe, wala khakuna ndugu ariyekudza na komboza tarifa au kugomba neno rorosi baya kukuhusu. 22Lakini hunahenza kusikira kula khwako unafikiri noni kuhusu rino kundi ra atu vhano khwa sababu hunarimanya kukala vhanagomba chinyume chila hatu.23Vharehokala vhadzitenga siku khwa ajili ye, atu anji sana vhemhwendera hatu arehokala anaishi. Achigomba riratu jambo khwao na kushuhudia kuhusu ufalume wa Mulungu. Wejeza kuvhashawishi kuhusu Jesu, khwa namuna zosi mbiri kula sheria za Musa na pia kula khwa manabii, khwanzira madzacha paka dziloni. 24Baadhi yao vheshawishika kuhusu mambo garatu garegonenwa, wakati anjine khavhaaminire.25Vharehoshindwa kukubaliana ao khwao ao, vheuka baada ya Paulo kugomba dzambo riri mhwenga, “Roho mutakatifu wanena toto kuchirira nabii Isaya khwa baba zenu. 26Weamba enda khwa atu vhavha wambe, “Khwa masikiro genu mundasikira lakini khamundaelewa na khwa matso genu mundaona lakini khamundatambua.27Khwa ajili ya mioyo ya atu vhavha idzikala dhaifu masikiro gao gadzisikira khw kure vhadzifunga matso gao ili khwamba vhasitambue khwa matso gao, na kusikira khwa masikiro gao na kuelewa khwa mioyo yao na kugaluka keheri na ningevhahoza.28Khwa vivyo munapaswa kumanya kukala uu wokovu wa Mulungu udzihirikhwa khwa atu a mataifa, na vhandasikiza. 29“Wakati arehokala adzigomba mambo gaga ayahudi vheuka vhachikala na mashindano mabomu kahi zao.” (Zingatia: Musitari uu kaumo khwenye nakala mbidzo za kapindi)30Paulo wekala kahi za nyumba ye ya kupanga khwa miaka yosi miri, na wevhakaribisha vhosi vhareokhwenda khwakhwe. 31Wekala achihubiri ufalme wa Mulungu na wekala achifundisha mambo dzulu ya Bwana Jesu Kristo khwa ujasiri wosi kakuna.
