Havu: Bible for 1 Chronicles, 1 Corinthians, 1 John, 1 Kings, 1 Peter, 1 Samuel, 1 Thessalonians, 1 Timothy, 2 Chronicles, 2 Corinthians, 2 John, 2 Kings, 2 Peter, 2 Samuel, 2 Thessalonians, 2 Timothy, 3 John, Acts, Amos, Colossians, Daniel, Deuteronomy, Ecclesiastes, Ephesians, Esther, Exodus, Ezekiel, Ezra, Galatians, Genesis, Habakkuk, Haggai, Hebrews, Hosea, Isaiah, Jeremiah, Job, Joel, John, Jonah, Joshua, Jude, Judges, Lamentations, Leviticus, Luke, Malachi, Mark, Matthew, Micah, Nahum, Nehemiah, Numbers, Obadiah, Philemon, Philippians, Proverbs, Psalms, Revelation, Romans, Ruth, Song of Solomon, Titus, Zechariah, Zephaniah

Formatted for Translators

©2022 Wycliffe Associates
Released under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Bible Text: The English Unlocked Literal Bible (ULB)
©2017 Wycliffe Associates
Available at https://bibleineverylanguage.org/translations
The English Unlocked Literal Bible is based on the unfoldingWord® Literal Text, CC BY-SA 4.0. The original work of the unfoldingWord® Literal Text is available at https://unfoldingword.bible/ult/.
The ULB is licensed under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Notes: English ULB Translation Notes
©2017 Wycliffe Associates
Available at https://bibleineverylanguage.org/translations
The English ULB Translation Notes is based on the unfoldingWord translationNotes, under CC BY-SA 4.0. The original unfoldingWord work is available at https://unfoldingword.bible/utn.
The ULB Notes is licensed under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
To view a copy of the CC BY-SA 4.0 license visit http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/
Below is a human-readable summary of (and not a substitute for) the license.
You are free to:
The licensor cannot revoke these freedoms as long as you follow the license terms.
Under the following conditions:
Notices:
You do not have to comply with the license for elements of the material in the public domain or where your use is permitted by an applicable exception or limitation.
No warranties are given. The license may not give you all of the permissions necessary for your intended use. For example, other rights such as publicity, privacy, or moral rights may limit how you use the material.

Genesis

Chapter 1

1Oku murhondero, Nyamuzinda alema empingu. Egulu lyaliri busha na butambara. Lya libishirwe n'omwizimya. 2Egulu lyali busha na butambara, n'omwizimya gwaliri, na Muka gwa Nyamuzinda alirhulilire elugulu y'amenji.3Nyamuzinda aderha: Omwangaza gube! Nago gwaba. 4Nyamuzinda abona oku mwangaza gwali gwinja; Nyamuzinda aberula omwangaza n'omwizimya. 5Nyamuzinda ahamagala omwangaza mulegerere n'omwizima budufu. Bwayira bwanacha.6Nyamuzinda aderha : Habe ahantu omu menji, hagabe amenji na menji. 7Nyamuzinda ajira ahantu agaba amenji gali elubanda n'ahantu n'ahantu n'amenji galiri elugulu y'ahantu n'ahandi ba bantyo. 8Nyamuzinda ahamagala elugulu bwayira bwanacha, olusiku lwa kabiri. Olusiku lwa kasharhu: Ahantu n'enyanja ebiremwa byabonekana.9Nyamuzinda aderha: Amenji eshishi y'empibgu gabere haguma n'ahantu hayumire habonekane. Kandi bya bantyo. 10Nyamuzinda ahamagala ahantu hayumire budaka nah'amenji nyanja. Nyamuzinda abona oku byaliri binja.11Nyamuzinda adderha mpu obudaka bumere kw'ebirhi n'eshogo n'omurhi gw'amalehe guburhe amalehe ga ngasi lubero okugulu byana bantyo. 12Obudaka bwaba bwamera kw'ebirhi, n'eshogo za ngasi lubero. Nyamuzinda abon'oku byaliri binja. 13Lyaba golo, lyab'esezi, olusiku lwa gasharhu.14Nyamuzinda aderha: Habe akamol'enyanya empingu egabe ezuba n'obudufu; na ehebe echimanyiso oku bisanzi, oku siku n'oku myaka. 15Nayo ebe k'obuleke oku hantu h'empingu emolek'oku gulu, byan'aba ntyola.16Nyamuzinda ajira bimole bibiri binene akamole kanene okumolek'ezuba n'akamole katyu okumolek'obudufu n'enyenyezi. 17Nyamuzinda ayihiba oku hantu h'empingu okumolek'oku gulu. 18N'oku molek'ezuba n'obudufu, n'okugab'akamole n'omwizimya; Nyamuzida abon'oku byaliri binja. 19Lyaba golo, lyab'esezi lusiku lwa kane.20Nyamuzinda aderha mpu: Amenji gabe manene, n'ebilemwa biluge by'akalamo n'enyunyi zibalale oku gulu kuj'enyanya. 21Nyamuzinda alema enyama zizibuzibu z'omunyanja, na ngasi chilemwa chinene chilambagira, amenji gashulul'oku bunene, na ngasi nyunyi oku mbero zoshi. Nyamuzinda abon'oku byali simisize.22Nyamuzinda abagisha aderha mpu: Mube munaluge, muyunjuz'enyanja n'enyunyi zibe zinene oku gulu. 23Lyaba golo, lyab'esezi, lusiku lwakarhano.24Nyamuzinda aderha mpu: Egulu lije ku ngasi lubero lw'ebiremwa bizene, enkavu, n'ebilambagira, n'enyama z'oku gulu za ngasi lubero byanaba ntyola. 25Nyamuzinda ajir'enyama za ngasi lubero oku gulu, n'enkavu za ngasi lubero, na ngasi ebilambagira oku budaka bya ngasi lubero, Nyamuzinda abon'oku byali simisize.26Nyamuzinda aderha mpu: Rhujir'omuntu olikuguma n'erhu, orhushushire, barhambul'efi z'omu nyanja n'enyunyi z'omu chanya n'enyanya w'enkavu n'egulu lyoshi, n'enyanya lya ngasi chilambagira oku gulu. 27Nyamuzinda alema omuntu omushushire kuguma naye yenine. Okushusho lyage amulema, omulume n'omukazi abalema.28Nyamuzinda abagisha, Nyamuzinda aba bwira mpu: Mube munayushuke, munabumby'egulu muligendekeze; murhambule efi z'omu nyanja, n'enyunyi z'omuchanya na ngasi chilemwa chilambagir'oku gulu. 29Nyamuzinda aderha mpu: Mujage mwalola n'amabaha ngasi shogo ziburh'amalehe eziri oku gulu na ngasi murhi gubaho, ngasi malhe g'omurhi gaburhwa, emwenyu, byaba bilyo.30Na ngasi nyama y'omu gulu na ngasi nyunyi y'omu chanya na ngasi chilemwa chilambagira chizene; mbahereze ngasi lubero lw'eshogo nka bilyo; byamaba ntyo. 31Lyaba golo, lyab'esezi lusiku lwa kali ndarhu.
Chapter 2

1Ntyo kw'empingu n'egulu byayunjulaga, haguma n'engabo yabyo byoshi. 2Nyamuzinda oku lusiku lwa mushanvu amala akasi kage ajiraga; ahumuka oku lusiku lwa mushanvu oku kasi kage koshi ajiraga, 3Nyamuzinda agisha olusiku lwa mushanvu, ana luchesa, bulala l'olusiku ahumukaga oku kasi alemaga ajira.4Lolaga omurhangiro gw'okulemwa kwa mpingu n'egulu. 5Amango Nahano Nyamuzinda ajira egulu n'empingu, nta muri gw'omumashwa gwaliziba omugulu, nta byasi by'omumashwa byalizimera: Nahano Nyamuzinda arhalizinyesa envula oku budaka, nta muntu walizihinga obudaka. 6Aliko echusi charhenga omubudaka, chanabobeza edaho lyoshi.7Nahano Nyamuzinda abumba omuntu oku kachulo k'obudaka, amufuhera omuka omu mazulu omuka gw'akalamo n'omuntu aba chiremwa chigumaguma. 8Ntya Nahano Nyamuzinda arhwera eshwa omu Edeni, olunda lw'ebushoshokero bw'ezuba, ahira moyo muntu abumbaga.9Nahano Nyamuzinda ameza mw'emirhi ekwirire ya ngasi lubero, omu kulola n'amasu na minja omu kulya, n'omurhi gw'akalamo omu garhi k'eshwa, n'omurhi g'okumenya aminja n'amabi, 10olwinji lwakazi kurhenga omu Edeni omu kubobeza eshwa, lwa chigaba mubigabi bine.11Ezino ly'olurhanzi ye Pishoni; luzongere echihugo choshi chi Havila, ahola hahaba ehoro. 12Ehoro y'echo chihugo eba nyinja bwenene; n'eyola munda wanabona obudela n'ebale lya Onisi.13Ezino ly'olwinji lwa kabiri ye Gihoni; olula luzongolokera echihugo choshi ehe Kushi. 14Ezino ly'olwinji lwagasharhu luhamagerwe; Hidakeli: Lugerere ebushoshokero bw'ezuba bwe Ashuru. Olwinji lwakane, luderherwe Efurati.15Nahano Nyamuzinda arhola omuntu, amuheba omwishwa ly'Edeni mpw'alihinge analilange. 16Nahano Nyamuzinda ahana erhegeko oku muntu; erhi: Wankalya oku malehe goshi g'omwishwa. 17Aliko orhahira okalya agomurhi g'oku menya aminja n'amabi, bulala olusiku wegalyeko okufa wanafa.18Nahano Nyamuzinda aderha; eri: Kurhali kwinja omuntu abe yenine, namujirira omurhabazi omushushire. 19Nahano Nyamuzinda alema n'ebidaka enyama zoshi z'omulubala 'enyunyi z'omulubala, z'empingu, anazilerhera omuntu mpw'alole okwaziyirika amazino, li ngasi chiremwa chibe n'ezino ely'omuntu achihamagala. 20Omuntu ayirika ebishwekebwa byoshi amazino, oku nyunyi z'omuchanya, n'enyama z'omulubala; aliko, omuntu arhabonaga omurhabazi omushushire.21Lero Nahano Nyamuzinda arhozeza omuntu ero lizidohere, ajero; arhola lurhibavu luguma omu mbavu zage, ashubishwekaho n'eyindi nyama. 22Nahano Nyamuzinda alema omukazi n'olubavu akulaga oku mulume, amulerhera oy'omuntu : 23Nyamuntu aderha, eri : Tala lero oyula liri vuha lya mavuha gani na kandi munyofu gw'oku minyofu yani! Oyula ayirikwa mukazi, bulala arhengaga omu mulume.24Che chirhumire omulume aleka eshe na nina achishwera kumukage, babe mubiri muguma. 25Omulume na mukage bombi baliri butambara, barhana yunvaga eshonyi.
Chapter 3

1Oku ntyola, enjoka yaliyenghe kulusha enyama zoshi z'omulub, Nyamuzinda aheba okugulu. Abwir'omukazi, mpu : Intyola ku Nyamuzinda aderhaga! Murhalyaga amalehe g'omurhi g'omubusani? 2Omukazi abwir'enjoka; Amalehe g'emirhi y'omu busani rhwakalya; 3S'aliko amalehe g'emirhi y'omukagarhi k'obusani, Nyamuzinda arhuhanzize oku rhurhalyaga, chiro rhurhana humaga rhwakafa.4Enjoka y'abwir'omukazi mpu: Okuli murhankafa chiro n'ehityu. 5Bulala Nyamuzinda amenyir'oku olusiku mw'egaly'eko mwefumbuk'amasu, mwebe nka Nyamuzinda, njimwameny'ebinja n'ebibi. 6Ely'omukazi abon'oku agola murhi gw'ali gw'abulagirir'omukulya, gwana simis'amasu; kandi gunali murhi gw'anyifinjo oku bwenge, okuntyo, arhol'oku malehe g'omurhi alya ahereza n'omulume wage, nay'alya.7Bazibuk'amasu bombi, bameny'oku baliri butambara, bahang'ebibabi by'emirhi bachijirir'emyambalo. 8Ahabuzinda bayunv'omulenge gwa Nyamuzinda aly'alambagir'omubusani omuch'egolo. Adamu na mukage bachibish'omu mirhi y'omubusani. Nyamuzinda arhababonaga.9Nyamuzinda ahamagala Adamu amubwira; mpung'aholi? 10Aderha mpu: Nabere nyunv'omulenge gwae omubusani namayubaha, bulala ndi butambara namachibisha. 11Aderha mpu: Nde wakubwirag'okoli butambara? Walire okumurhi na kuhanzaga, orhalyaga?12Omulume aderha mpu: Omukazi wampaga abere nani, yewampaga oku ndye, na malya. 13Nyamuzinda abwir'omukazi aderha mpu: by'ebichila wamajira? Omukazi aderha mpu: Enjoka yantebekere na malya.14Nyamuzida abwir'enjoka mpu: Bulala wamajir'ebili ntyola; wamakagwa kulush'enyama zoshi, na kulush'enyama zoshi z'omulubala. Okunda yawe wakazi lambagirira, n'akachulo walya esiku zoshi z'akalamo kawe. 15Naheba obushombanyi ekagarhi kawe n'omukazi, n'ekagarhi k'omulala gwawe n'omulala gwage; alabarh'erhwe lyawe, nawe walum'endabarhiro yage.16Abwir'omukazi mpu: Nazibuhya bwenene amalibuko omu kuburha kwawe, omukulibuka waburha, okulonza kwawe kwarhengerer'oku mulume wawe, n'oyu akurhambula.17Abwira Adamu mpu: Bulala wayunvag'omulenge gw'amukawe, wamanalya amalehe g'omurhi; nakuhanzaga na kubwira mpu: Orhalyaga; obudaka bwama kagwa enyanya yawe, oku bulike walya amalehe gago esiku zoshi z'akalamo kawe. 18Amalumo n'emishaki ya kumerera, walya ebirhi by'omushwa. 19Okuntubano y'omubiri gwawe walya omugati kuhik'amango wegaluke omu budaka, bulal'omu budaka warhengaga, n'okuntyo oli kachulo, n'omukachulo wegaluke.20Omulume ahamagal'omukazi, Eva: Bulala aliri nina waboshi baliri oku gulu. 21Nyamuzinda ajirira Adamu na mukage emyambalo y'oluhu lw'emirhi, abayambisa.22Nyamuzinda ana derha: Omuntu amaba muguma werhu omu kumenya aminja n'amabi, oku ntyo, kurhabaga kulehya efune yage n'okurhola ntyo oku murhi gw'akalamo n'okulya, n'okulam'esiku zoshi; 23Oku ntyo: Nyamuzinda amu heka eburhambi bw'eshwa ly'Edeni, alihinge ahola arhengaga. 24Intyola akula omuntu omubusani aheba mwa Mekerubi ebushoshokero bw'ezuba ly'eshwa ly'Edeni n'omupanga g'olulimi lw'omuliro enyunda zombi omukulang'enjira y'ogo murhi gw'akalamo.
Chapter 4

1Omulume amenya mukage, ahe'kobukule, aburha Kaini, aderha mpu: N'amabon'omurhaban'emwa Nyamuzinda. 2 Ashubi burha mwene wabo Abeli, na Abeli aliri mungere w'ebibuzi, aliko Kaini aliri muhinzi.3Ely'esiku zigera Kaini aheka eby'obuhinzi emwa Nyamuzinda. 4Na Abeli, yewe ahek'eby'olubere by'oburhunzi bwage n'amavurha g'abyo. Nyamuzinda akenga Abeli, n'entulo yage. 5Aliko arhakengaga Kaini n'entulo yage. Kaini agaya bwene, amasu gage g'emifunyenye.6Nyamuzinda abwira Kaini mpu: Buno gurh'ogayire? Nabun'ogurh'obusu bwawe bufunyere? Nk'ojirire bwinja, k'orhaka yemerwa? 7Na nkorhajirir'ebinja, echaha chanaber'oku lunvi lwawe chana chifija w'oyo, s'aliko ochihangane ochihime.8Kaini baderhesana na Abeli, mwene wabo. Babere bali ebwa shwa, Kaini ayimangira mwene wabo Abeli, amuyirha. 9Nahano abwira Kaini mpu: Abeli mulumuna wawe ngah'ali? Amushuza mpu: Ntenji; mpu kanye mulanzi wa mwene werhu?10Aderha mpu: Bichi bila wamajira? Omulenge gw'eshagama ya mwene wenyu yiyalaka kuhik'emwani yarheng'omu chihugo. 11N'oku ntyola, okagirwe kurheng'omu chihugo chabumbul'obunu bwage kuyegerez'eshagama ya mwene wenyu kurheng'omu fune zawe; 12Hano hing'eshwa lirha chiguh'emisi yalyo; waba murhamizi omugulu.13Kaini abwira Nahano mpu: Oku kagwa kwani kuntalukire okuyiheka. 14Bulala wamankula zene omu masu g'echihugo n'emalangambere gawe na bishwa; naba murhamizi n'oku hangaika omu chihugo; n'omuntu yeshi wambona, anyirha. 15Nahano abwira Kaini, ajuhisw'obubi bwage kalimushanvu. Nahano aheb'echimanyiso chiro olala waka mubona, arhamushurhaga.16Kaini arheng'emalangambere ga Nahano, ajilam'omu chihugo cha Nodi, emund'ezuba li lyama e'Edeni. 17Kaini amenya mukage ahek'obukule, aburha Enoke, ayumbak'echihugo, achi hamagala chihugo ch'enyuma y'ezino ly'omugala, Enoke.18Emwa Enoke Iradi aburhwa, aburhwa Mehuyaeli; Mehuyaeli aburha Metusaeli; Metusaeli aburha Lameki. 19Lameki ashaba bakazi babiri; ezino lya muguma aliri Ada n'elyo wa kabiri Sila.20Ada aburha Yabali; aliri eshe wa baber'omu hema lye nkavu. 21Ezino lya mwene wabo lya liri Yubali; aliri eshe wa bashurh'eholere n'efirimbi. 22Na Sila, yewe kon'oko aburha Tubali-Kaini, oful'ebyuma bya ngasi chintu chi ch'esinga n'echuma. N'omukozi mwene wabo Tubali Kaini aliri Nama.23Lameki aba bwir'abakage oku bali babiri: Ada na Sila, muyunv'omulenge gewani, muli bakazi ba Lameki, muyunv'echi na derha, bulala nayirhir'omuntu enyanya ly'okundabarha. 24Akaba Kaini nja juhiswa obubi kali mushanvu, okuli Lameki kali makumi gali mushanvu na mushanvu.25Adamu amenya mukage kandi aburh'omwana, amuh'ezino lya Seti, bulala aderha mpu: Nyamuzinda ambikir'elindi burha enyuma za Abeli; Bulala Kaini amuyirhire. 26 Na Seti emwage kon'oko omwan'aburhwa, amuherez'ezino Enosi okuntyo abantu bawanzaku hamagal'ezino lya Nahano.
Chapter 5

1Chino che chitabu ch'omulala gwa Adamu.Amango Nyamuzinda alemaga omuntu,amujira oku shusho lya Nyamuzinda. 2Alema omulume n'omukazi,abagisha,n'oku bahamagal'oku zino ly'omuntu,amango abalema.3Adamu,oku myaka egana na makumi masharhu,aburha omugala omushushire,oku shusho lyage,n'oku muha ezino lya Seti. 4Oku siku za Adamu,ery'amaburha Seti,yaliri myaka magana munane n'oku burha emisole n'abanyere. 5Emyaka yoshi Adamu amalire hano gulu,yaliri magana mwenda na makumi masharhu nahol'afa.6Seti,oku myaka egana n'erhano,aburha enoke. 7Seti alama,enyuma y'oku burha Enosi,myaka magana munane na mushanvu aburh'abarhabana n'abanyere. 8Emyaka yoshi ya Seti yaliri magana mwenda n'ekumi n'ebiri,anafa.9Enosi,oku myaka magana mwenda aburha Kenani. 10Enosi alama,n'enyuma ly'oku burha Kenoni oku myaka magana munane n'ekumi n'erhano,aburha abarhabana n'abanyera. 11N'esiku zoshi Enosi za liri myaka magana mwenda na makumi marhan,achifira.12Kenani alama myaka makumi gali mushanvu,aburha Mahalali, 13Kenani alama enyuma y'oku burha Mahalali myaka magana munane na makumi mane; aburh'abarhabana n'abanyere. 14Esiku zoshi za Kenani za liri myaka magana mwenda n'ekumi,achifira.15Mahalali,oku myaka makumi gali ndarhun'erhano,aburha Yaredi. 16Mahalali alama,enyuma y'olu burho lwa Yaredi myaka magana munane na makumi masharhu n'oku burh'abarhabana n'abanyere. 17Esiku zoshi za Mahalali Yaliri myaka magana munane na makumi gali mwenda n'erhano,achifira.18Yaredi alama myaka egana na makumi gali ndarhu n'ebiri,aburha Enoke. 19Yaredi alama enyuma y'oluburho lwa Enoke,myaka magana munane,n'oku burh'abarhabana n'abanyere. 20Esiku zoshi za Yeredi za liri myaka magana mwenda na makumi gali ndarhu n'ebiri,n'oku chifira.21enoke,oku myaka makumi gali ndarhu n'erhano,aburha Metusela. 22Enoke,enyuma y'oluburho lwa Metusela,alambagira haguma na Nyamuzinda,myaka esharhu n'oku burh'abarhabana n'abanyere. 23Esiku zoshi za Enoke zaliri myaka magana masharhu na makumi gali ndarhu n'erhano. 24Enoke alambagira haguma na Nyamuzinda arhanachibonekanaga kwo,bulala Nyamuzinda amurhola.25Metusela,omu myaka egana na makumi gali munane na mushanvu,aburha Lameki; 26Metusela alama enyuma y'oku burha Lameki myaka magana mushanvu na makumi gali munane n'ebiri,n'oku burh'abarhabana n'abanyere. 27Esiku zoshi za Metusela alamaga myaka magana mwenda na makumi gali ndarhu na mwenda,n'oku chifira.28Lameki,omu myaka egana na makumi gali munane n'ebiri,aburh'omurhabana. 29Amuha ezino lya Noa,n'oku derha mpu : Oyula arhusimisa oku mikolo yerhuna malibuko g'efune zerhu enyanya y'obudaka Nyamuzinda aheheraga.30Lameki.alama enyuma y'oluburho lwa Noa,myaka magana marhano na makumi gali mwenda n'erhano,aburha abana n'ebikumi; 31N'esiku zoshi za Lameki zaliri myaka magana mushanvu na makumi gali mushanvu na mushanvu,achifira.32Noa aliherhe myaka magana marhano;aburha Semu,Hamu na Yafeti.
Chapter 6

1Haba ebichanji abantu barhondera banene luga okugulu, na bananyere baburhwa, 2abana ba Nyamuzinda ba bona abananyere b'abantu oku bali binja bachilondoza abananyere bali basimisize. 3Nahano aderha mpu: Muka gwani arhagenderera oku himana n'omuntu esiku n'amango, buno naye kantyola guli mubiri, okuntyol'akalamo kage kaba siku egana na makumyabiri.4Abefili baliri oku gulu ago mango, na habuzinda bwabo, amango abana ba Nyamuzinda bashimba abanyere abana b'abantu, baba burhira abana; abana babo baliri bantu baherhe obushiru bamira, bantu bajir'enkunya.5Nahano, abon'okw'amabi g'abantu gali ganene oku gulu, n'okw'enkengero zabo zalibihire n'entimanyo z'emirhima yabo yaliri mibi esiu zoshi. 6Nahano achiganya echalemerag'abantu omugulu; byamugayisa omu murhima gwage.7Nahano aderha mpu: Narhindibuz'omuntu na chilemeraga kurheng'omugulu; omuntu n'enyama nka ntyola, na bilambagir'okunda, n'enyunyi z'omuchanya; bulala n'amachigany'echantumag'oku balema! 8Aliko Nowa abon'eragi omu masu ga Nahano.9Ebi bili bihanda bya Nowa. Nowa aliri muntu w'obushinganyanya n'okuli omu mango gage. Nowa alambangira haguma na Nyamuzinda. 10Nowa aburha bana basharhu: Semu, Hamu na Yafeti.11Egulu lya biha emalangambere za Nyamuzinda, egulu lyaba n'obubi kulusha. 12Nyamuzinda abon'oku aben'omubiri boshi bachi bihizy'enjira omugulu.13Nyamuzinda abwira Nowa mpu: Obuzinda bw'ab'emibiri boshi bwahikir'emalangambere gani; 14Ochijirir'e Safina y'omurhi Gofer,ojir'enju omu Safina, oyi chinge omundani n'embuga oku kabulembo. 15Wayinjirantya: Obule bwe safina fune magana masharhu, obugali bwage fune makumi marhano, n'obule kuj'enyanya fune makumi masharhu.16Ojir'edirisha oku Safina fune nguma oyimal'enyanya, n'olunvi lwe Safina oluheb'oku lubavu lwayo oyirire esharhu; eyeshishi, n'eya kabiri n'eya kasharhu. 17Nani olole nalerh'envula y'echihonzi oku gulu, kubihya ngasi chilemwa chiherh'omuka eshishi w'empingu: Ngasi chintu oku budaka chafa.18Aliko na yimanz'echiragane haguma nawe; waj'omu Safina, w'oyo n'abana bawe na mukawe n'abazana bawe. 19Na ya ngasi chintu chiherh'omuka ch'emibiri yoshi, walerha babiri babiri ba ngasi lubero omu Safina waba lolereza baherh'omuka haguma nawe; baba mulume n'omukazi.20Ey'enyungu oku lunda lwabo n'ey'enkavu oku lunda lwabo n'eya ngasi chintu chilambagir'oku lunda lwabo, babiri ku ngasi lubero bayinj'emund'oli bazene. 21Orhole ngasi bilyo bilibwa, n'ebimera, byaba bilyo byawe nabo. 22Nowa ajira ntyo, kukulikira emyazi yoshi Nyamuzinda amubwiraga, ajira ntyola.
Chapter 7

1Nyamuzinda abwira Nuhu, ntya: oj'omu nkuge woyo n'omulala gwawe goshi bulala na kubwene wenyine mushiganyanya omu mesho gani mobu buko. 2 Njo rhole haguma nawe mahali mushavu ma ngasi buko bw'ebirhugano bichesebwa, echilume n'echikazi; n'ebirhalibichesebwa orhole hali ( couple) liguma lyonyine, echilume n'echikazi;3 enyunyi z'emalunga nazo za ngasi buko, orhole mahali mushanvu, ehilume n'ehikazi natyo ngasi buko bwayorha buli omu gulu.4Bulala hachiyorhere siku mushavu zonyine nana gali nyesa envula siku makumi mane na madufu makumi mane, nanahirigisa ebinalemaga omugulu byoshi.5 Nuhu ajira ebi Nyamuzinda emurhegekaga byoshi.6Nuhu aliherhre myaka magana ndarhu, amago echihonzi ch'amenji chainja okugulu. 7Nuhu aja omu nkuge yage haguma nabagala, mukage na bazana yi barhafa n'amenji m'echihonzi.8Omubirhugano bichesebwa n'ebirhali bichesebwa, enyunyi z'emalunga na ngasi chintu chibululuka oku daho, 9 abihira omu nkuge haguma na Nuhu, bibiri bibiri, echilume n'echikazi, nkoku Nyamuzinda anarhegekaga Nuhu. 10Enyuma za siku mushavu amenji m'echiho nzi maja okugulu.11Omu mwaka gwa magana ndarhu g'okuburhwa kwa Nuhu, omu siku ekumi na mushavu z'omwezi gwa kabiri, olo lusiku amenji g'eshoko z'ekuzimu zoshi mafunuka n'orhushalala rh'omu nkuba rhwa chilikula. 12Echivula chanya okugulu siku makumi mane na madufu makumi mane.13Olo lusiku lonololo, Nuhu n'abagala, Semu, Kamu na Yafeti, haguma na muka Nuhu na bazana okubali basharhu, boshi baj'omu nkuge, 14haguma n'ebinyama bya ngasi buko, ebintu bishwekwa bya ngasi buko, ebibululuka bya ngasi buko n'orhunyagarha hano gulu, n'enyunyi za ngasi buko, orhunyunyi ,rhoshi rhuherh'ebyubi.15Ahaburhambi bwa Nuhu, nabyo byaja omu nkuge echilume n'echikazi cha ngasi chitu chiyisa omuka choshi.16 Na ngasi hyajiremo hyaliri echilu n'echikazi omu ngasi buko, hiherhe omubiri nkoku Nyamuzinda anabaga arhegekere Nuhu. Nyamuzinda achingira Nuhu olunvi.17Echihonzi ch'envula chanya siku makumi mane oku gulu. Amenji gayinja gabira n'okubarhula enkuge, yaleremba ntyo enyanya z'edaho. 18Amenji mabirira bwenene, mayinamuka enyanya z'egulu, n'elala nkuge yalema yaleremba oku menji.19Amenji mayushuka, mayushuka oku ngulu n'etondo zalilehere bwenene eshishi z'amalunga nazo zashukirwa.20 Amenji marhaluka zila ntondo nka magulu ekumi namarhano.22Mamira ngasi buko b'omubiri gugera okugulu, enyunyi, orhusimba n'ebinyama, ngasi byoshi binyagara okugulu, n'abantu boshi. 21 Ngasi hijira omuka omuzulu, hiyisa hyafa, k'okuderha oku ngasi hiyisa hyaliri okudaho liyumire hyafa.23Ngasi kantu koshi kaliri okugulu kurhenga oku muntu kuhika oku bintu n'orhusimba n'enyunyi z'emalunga, byoshi Nyamuzinda abihirimya omu ngulu, hayorha Nuhu yenyine na bilala byoshi byanaliri naye omu nkuge. 24 Amenji gayorha gamirire egulu siku egana na makumi arhano.
Chapter 8

1Nyamuzinda ayibuka Nuhu, n'ebyelubala n'ebirhungano byoshi byaliri haguma naye omu nkuge;Nyamuzinda alika empusi okugulu,n'amenji mayinja makeha.2 Eshoko z'ekuzimu n'olwakungu lw'emalunga zachingwa,n'envula erhachinyaga. 3Amenji maliri oku daho machikula kubuyabuya omugulu,magenda manachichunda,makeha enyuma wa siku egana na makumi marhano.4N'omu mwezi gwa mushanvu,omu siku ekumi namushanvu z'olusiku lw'omwezi,enkuge yayimanga oku ntondo ehamagalwa Ararati. 5 Amenji magendekera makeha kuhika mwezi gw'ekumi. Omu lusiku lwambere lw'omwezi gw'ekumi obuchunjugurhu bw'entondo bwaanzi langikana.6Enyuma lya siku makumi mane ,Nuhu achingula edirisha (akabonezo) alijirire oku nkuge yage. 7Alika hungwe,cha huluka,chagenda chagaluka kuhika amango amenji mayumaga okugulu.8Alikula kandi enguku kulola akab' amenji makehere okugulu.9 Aliko enguku yabula ahantu yankarhabika okugulu kwayo,yashubigaluka omu nkuge bulala amenji malilugire oku daho.Nuhu alambula okuboko,ayirhola,ayigalula hofi naye omu nkuge.10Alindira zindi siku mushanvu,ashubilika elala nguku yarhenga omu nkuge.11Lyaber'egolo enguku yagaluka emunda ali; yamulerhera ehirhi omu bunu yahagulaga okumurhi. Nuhu amenyer'aho okw'amenji makehere oku gulu.12Alindira zindi siku mushanvu;alikula enguku.Aliko erhachigalukaga emund'ali.13Omu mwaka gwa magana ndarhu na muguma gw'akalamo ka Nuhu,mwezi gurhanzi,omu lusiku lurhanzi lw'omwezi,amenji mayuma oku gulu.Nuhu akula echifuniko ch'enkuge:alolereza ,anabona okw'edaho lyayumire. 14 Omu mwezi gwakabiri ,omu lusiku lwa makumyabiri na mushanvu zw'omwezi edaho lyayuma.15Nantyo Nyamuzinda aderha na Nuhu, amubwira: 16Rhenga omu nkuge ,woyo na mukawe,bagala bawe haguma na bazana bawe .17 Ohuluse haguma nawe ebirhungano byoshi biherh'omubiri biri haguma nawe, nk'enyunyi , nk'ebinya lubala n'ebibululuka byoshi oku daho:bishandale oku gulu,biburhane,biyushuke oku gulu.18Nuhu ahuluka haguma n'abagala,na mukage n'abazana. 19N'ebinyalubala byoshi, n'ebirhungano byoshi,n'ebibululuka byoshi,n'enyunyi zoshi,na ngasi rhoshi rhunyagarha oku daho ,byahuluka byarhenga omunkuge,buko oku buku bwakulikirana.20Nuhu ayumbakira Nahano olurhamba ; arhol' ebirhugano bichesezwe byoshi,n'enyunyi zoshi zichesezwe ,arhula entereker'okola lurhamba . 21Nahano ayunva omusingu ngukwirire ,anaderha ntya omu murhima gwage: ntakachikaga egulu enyanya z'omuntu,bulala enganiza z'omurhima gw'omuntu ziri zibi kurhenga obusole bwage ; ntakanachibihya ebizene byoshi nkoku najiraga. 22Amangw' egulu njilyaba lichiriho, eburho n'ebishalulwa,emboho n'echuka, echanda n'esiku z'envula, esuba n'obudufu birhakaleka kubaho.
Chapter 9

1Nyamuzinda agisha Nuhu n'abana bage, ababwira mpu: muburhe muyunjuz'egulu! 2Ebirhungano byoshi, enyunyi zoshi z'enyanya, ebilemwa byoshi bilambagira n'efi zoshi z'omu nyanja zibe n'obuba kuli mwabo n'okubayubaha. Byoshi biheberhw'eshishi w'oburhegesi bwenyu!3Ebirhungano byoshi byaba biryo byenyu nk'oku na baherezag'ebyo mwishwa kuba biryo byenyu. 4Aliko murhalyag'enyama eherh'eshagama bulala akalamo kaba omu shagama.5Eshagama y'akalama kenyu na kajuhisa; na kajuhisa kurhenga ngasi chirhungano na ngasi muntu. Ola oka yirha mwene muntu nye mujuhhise akalamo kage. 6Oweshesh'eshagama y'owindi, eshagama yage naye y'esheshwe n'owindi, bulala mwene muntu alemwaga oku shushano ya Nyamuzinda. 7Na nenyu muburhe, muburhe oku bunene, mubumby'egulu.8Na ntyo Nyamuzinda aderha na Nuhu n'abana bage. 9namaheb'echiragane chani haguma nenyu n'abana benyu. 10N'ebilemwa byoshi biherhe akalamo mpu: Enyunyi, ebishwekwa n'ebilemwa by'omulubala n'ebirhungano byoshi byarhengag'omu Nkuge haguma naye.11Nchigashir'oku chiragan'oku; nta chilemwa choshi choshi ch'echife oku chihonzi ch'envula, na nta chihonzi ch'envula ch'echiyinje. 12Nyamuzinda ashubi derha mpu: echi chechimenyiso ch'echiragane chani na nenyu na ngasi chilemwa chilamire choshi haguma nenyu n'okuburha lyoshi lya yinja ahabuzinda. 13Namaheb'omungere gwani enyanya omu mpingu, nka chimenyiso nyono haguma nenyu n'egulu.14Ngasi kushukir'egulu n'enkuba, n'ogula mungere gw'envula kwanabonekan'omu mpingu. 15Nyeyibuk'echi chiragane chani nenyu n'ebilemwa byoshi by'omugulu binchigashire oku menji garhagachiba chihonzi ku sherez'ebilemwa byoshi biherh'akalamo.16Amango ogula mungere gw'ebonekan'omu mpingu, nye gubone n'okuyibuk'echiragane ch'esiku n'amango ahakagarhi kani n'ebilemwa byoshi biyis'omu gulu. 17Nyamuzinda abwira Nuhu mpu: echi ch'echimenyiso ch'echiragane chani n'ebilemwa byoshi biyisa omu gulu, Nuhu n'abana bawe.18Abana ba Nuhu barhengag'omu Nkuge baliri: Shamu, Hamu na Yafeti. Hamu aliri eshe wa Kanani. 19Aba b'abana rhwabona basharhu ba Nuhu na kugerera bowe egulu lyoshi lyabumba.20Nuhu aliri muhinzi na burhanzi ahingag'emizabibu; 21Anyw'elivayi alaluka, ahabuzinda alyama butambara omu hema lyage.22hamu, eshe Kanana, abon'obutambara bw'eshe, arheng'embuga ajibwira bene babo babiri. 23Oku ntyo Shamu na Yafeti barhol'omushangi baguheba ebirhugo bagenda echinyumanyuma bashukir'obutambara bw'eshe, bulal'eburhambi barhabonag'obutambara bw'eshe.24Eri Nuhu azuka amarheng'omubulalu bw'amavu, abwirwa eby'omugala Hamu oku buzinda ajirire, 25aderha mpu: Kanana akomwe! yebe muja wabokozi ba bene babo!26Kandi ashubi derha mpu: Nahano wani, Shamu agishwe na Nyamuzinda wani! Eri Nahano Nyamuzinda wa Shamu, ahabwe obukuzwe! Kanana abe muja wage. 27Nyamuzinda ahe Yafeti oburhambo alame omu hema lya Shamu na Kanana abe muja wabo.28Nuhu alama enyuma ly'echihonzi myaka magana masharhu na makumi marhano. 29Esiku zoshi za Nuhu zahika myaka magana mwenda na makumi marhano agali kufa.
Chapter 10

1Neyi yenganuzi y'abana ba Nowa, bali mu, Shamu, Hamu, Yafeti. Barhonderh'okuburha abana ebuzinda bw'elala nvula nene.2Abana ba Yafeti baliri: Gomeri, Magogu, na Madayi, na Yavani, na Tubali, na Meshaki na tirasi. 3Na bana ba Gomeri bali: Ashikenazi na Rifati na Togarima. 4Na bana ba Yavani bali: Elisha na Tarishishi, Kitimu na Dodanimu. 5Kurhengera n'aba bantu b'enyunda zoshi b'abantu bayenera hoshi hoshi omu bihugo byabo; Ngasi baguma kugerera olu limi lwabo; kugerer'embaga zabo, kugerera n'ebihugo byabo.6N'abana ba Hamu baliri: Kushi, Misirayimu, na Putu na Kanaani. 7N'abana ba Kushi bali; Seba na Havila na Sabuta na Rahaama na Sabuteka. N'abana ba Raama bali: Sheba, Dedani.8Na Kushi aburha Nimurodi, aba waburhanzi oherh'emisi omugulu. 9Achiyerekana muhivi oherh'emisi omu kuchigamba kuli Nyamuzinda, echo checharhumaga hab'enderho oku Nemurodi muhivi w'emisi omu kuchigamba kuli Nyamuzinda. 10N'omurhondero gw'obwami bwage gwaba: Babeli. Na Ereki na Akadi na Kaine omu chihugo ch'eshinari.11Arhenga mw'echo chihugo aja e'Ashuru arhonder'okuyumbagaka Ninawi na Reheboti eri na kala. 12Na Reseni omu Ninawi na Kala, ch'echali chizungu chikulu. 13N'oyu Misirayimu aburha Ludimu na Anamimu na Lehabimu, na Nafutali . 14Pafurusimu na Kasilumu, abarhengaga emwa Filisitini na Kafutorimu.15N'oyu Kanani aburha Sidoni mwana wage wa burhanzi na Heti. 16N'omuyebusi n'omu Amori n'omu Garigashi. 17N'omuhivi, n'omu Arkiya n'omu Sinite. 18N'omu Mwaradi n'omu Semani n'omu Hamati, oku buzinda embaga z'omu Kanani za shandala.19Oku ntyo olubibi lw'omu Kanani lwaba kurhondera Sidoni kugera Gerani, hofu n'e Gaza kuhik'e Sodoma n'e Gomora; n'e Edmana, Seboyimu hofu na Lasha. 20Abo babali bana ba Hamu kurhenger'omu mbaga zabo kurhenger'omu ndimi zabo omu bihugo byabo kugerera ebihugo byabo.21Naye Shemu eshekulu w'abana boshi ba Eberi mwene wabo ya Feti mukulu kuboshi na yentyo aburh'abana. 22Abana ba Shemu bali: Elamu na Asihuru na Arpakshadi na Ladi na Aramu. 23N'abana ba Aramu bali: Uzi, na Huli na Geteri, na Masi.24Aripakisadi aburha Sela, Sela aburha Eberi. 25Bana babiri baburhwa emwa Eberi; ezino lya muguma lyaliri Pekegi, bulala oku siku zage echihugo chagabwa, n'ezino ly'owindi mwene waba, lyaliri Yokitani.26Yokitani aburha Almodadi na Selefi, na Hazari- Maweti na Yera; 27Na Hadoramu, na Uzali, na Dikela; 28na Obali na Abemaeli, na Seba; 29na Ofiri, na Havila, na Yobabu, aba boshi baliri bana ba Yokitani.30N'obulamiro bwabo bwaliri kurhenga Mesa, nko kala waj'emwa Sefari, ntondo y'ebushoshokero. 31Aba bali bana ba Semu, omu milala yabo, oku ndimi zabo, omu bihugo byabo oku mahanga gabo.32Eyi eli milala ya bana ba Nowa, omu burha zabo, omu mahanga gabo n'okwago mahanga ga gabirwe omugulu enyuma y'echihonzi.
Chapter 11

1N'egulu lyoshi lyaliherhe luderho luguma na lulimi luguma. 2Ngasi mango eri baja lugenzi ebushoshokero, bashiman'egulu bwinj'omu chihugo ch'eSinari; ba ber'aho.3Babwirana mpu: Rhujir'amadafali rhunagayose bwinj'oku muliro. Baba n'amadafali g'amabale na g'eshwagara. 4Baderha mpu: Rhuchiyumbakire rhwenin'echishagala n'omunara, erhwe lyago lihik'empingu rhuna chijirir'ezino; rhulishandaz'oku gulu.5Nahano ayandagala kukola echishagala n'omunara, aben'emuntu bayumbakire. 6Nahano aderha mpu: Bulala boshi bali ba chihugo chiguma baherhe naluderho luguma n'ebibali bajira oku ntyola ntacho chakabagamba echi balonzez'okujira. 7Rhuyandagale rhubashandaz'enderho barhayunvikanag'enderho.8Okuntyola Nahano abashandaza kurheng'eyo lugulu omugulu lyoshi; balek'oku yumbak'echihugo. 9N'okuntyol'ezino lyage lya lihamagerwe Babeli bulala Nahano abashandaz'enderho omugulu na kurheng'agomango Nahano abashandaz'omugulu lyoshi.10Aba baliri lubaurha lwa Semu, semu aliherhe myaka egana, aburha Aripakisadi myak'ebiri echihonzi chigera; 11Semu alama myaka magana marhano eri amali burha Aripakisadi; aburha abarhabana n'abanyere.12Aripasadiki alama myaka makumi masharhu n'erhano aburha Sela, 13Aripasadiki alama myaka magana mane n'esharhu elya mali kuburha Sela, aburha abarhabana n'abanyere.14Sela alama myaka makumi masharhu, aburha Eberi; 15Sela alama myaka magana mane n'esharhu elyamala kuburha Eberi, aburha abarhabana n'abanyere.16Eberi alama myaka makumi masharhu n'ene, aburha Pelegi, 17Eberi alama myaka magana mane na makumi masharhu elyamala burha Pelegi aburha abarhabana n'abanyere.18Pelegi alama myaka makumi masharhu, aburha Reu, 19Pelegi alama myaka magana mabiri na mwenda elyamala kuburha Reu, aburha abarhabana n'abanyere.20Reu alama myaka makumi masharhu n'ebiri, aburha Serugu, 21Reu alama myaka magana mabiri na mushanvu elyamala kuburha serugu, aburha abarhabana n'abanyere.22Serugu alama myaka makumi masharhu, aburha Nahori; 23Serugu alama myaka magana mabiri elyamala kuburha Nahori aburha abarhabana n'abanyere.24Nahori alama myaka makumyabiri na mwenda, aburha Tera, 25Nahori alama myaka egana n'ekumi na mwenda elya mala kuburha Tera, aburha abarhabana nabanyere. 26Tera alama myaka gali mushanvu, aburha Aburahamu, Nahori na Harani.27Okuntyola eri liri burha lya Tera. Tera aburha Aburahamu, Nahori na Harani; Harani aburha Loti. 28Harani afa embere zeshe Tera omu chihugo aburhwaga, omu Uri w'Ekalideya.29Aburahamu, Nahori bashaba abakazi ezino lyamuk'Aburahamu lyaliri Sara, ezino lyamuka Nahori lyaliri Milika, mwali wa Harani, eshe wa Milika n'eshe wa Isika. 30N'oyu Sara, aliri ngumba.31Tera arhola Aburahamu mugala wage na Loti mugala wa Harani mugala w'omwana wage, na Sara mwazana wage, muk'omugala Aburahamu bagenda haguma kuj'ehe Uri y'Ekalideya, kuj'omu chihugo ch'e Kanana baj'emwa Harani, baber'eyo. 32N'esiku za Tera zaliri myaka magana mabiri n'erhano; Tera afir'eHarani.
Chapter 12

1Okuntyola Nahano abwira Aburahamu mpu: Rheng'omu chihugo chawe n'omu bene benyu, n'omunju ya isho kuj'omu chihugo n'a kuyereka; 2Nakujira kuba lubaga lunene, na kugisha, na kengesa ezino lyawe, waba migisho. 3Nagisha abakugisha, n'olala waka kukaga namuakaga kon'oko, n'akugerera w'oyo embaga zoshi z'oku gulu za gishwa.4Okuntyo Aburahamu arhenga, agenda nk'okuntu Nahano Nyamuzinda amubwiraga; Loti agenda haguma naye, na Aburahamu aliherhe myaka gali mushanvu n'erhano, amango arhengag'eHarani. 5Aburahamu arhola Sara mukage, na Loti mugala wa mwene wabo, n'ebikulo byabo byoshi baliherhe, na bokozi baliherh'e Harani barhenga kuj'omu chihugo che Kanana; baja omuchihugo.6Aburahamu agera omu chihugo kugera e'Sekemu emwelo ye Morehe. N'omu Kanana aliri omu chihugo agola mango. 7Nahano abonekana ku Aburahamu amu bwira mpu: eburha lyawe naliha chino chihugo; ayumbaka aho, enterekero ya Nahano w'amubonekeraga.8Arhengeyo kuj'oku ntondo y'ebushoshokero y'eBeteli aheba eheme lyage; n'e Beteli na Ai ebushoshsokero ayumbak'enterekero ya Nahamo ahahamagala ezino lya Nahano. 9Aburahamu ajalugenzi, achiri aja eshishi we Negeva.10Eshali lyaliri omu chihugo, Aburahamu ayandagala e Misiri, abereyo bulal'eshali lyali zibuhire bwenene. 11Elyaba amahika hofi n'e Misiri, abwira Sara mukage mpu: Menyer'okoli mukazi okwirire bwenene omu kubona; 12Mbwene nka hanola abe Misiri bakubona, baderha mpu: Oyula ali mukage; bana nyirha, w'oyo bana kulek'ozene. 13Oderhe nkuhunire ok'oli mwali werhu, y'ibiba binja kunyono okunfumya w'oyo, y'indama enyanya zawe.14Eli Aburahamu ahik'e Misiri, abe Misiri babona oku oyola mukazi alikwirire bwenene. 15Entwali za Farao zamubona bajibwira Farao, oyo mukazi ahekwa omunju ya Farao. 16Ajirira Aburahamu ebisimisize enyanya lyage, aliherhe ebibuzi n'enkavu, n'epunda, n'abakozi, n'abakazi ba kasi n'epunda zage n'engamiya.17Nahano alibuza Farao n'olubaga lwage enyanya za Sara, muka Aburahamu. 18Farao ahamagala Aburahamu, aderha mpu: Bichi bila wanjirire? Mpu charhumaga orha mbwir'oku Oyula ali mukawe? 19Mpu bulala gurhe waderhaga oku oyula ali mwali wenyu? Warhuma na murhola abe mukani? Jaga walola kusiga mukawe, omurhole onagende. 20Farao aholereza abakozi bage bamu herekeze omu njira haguma na mukage n'ebintu byoshi aliherhe.
Chapter 13

1Aburamu anyegera kurheng'e Misiri yewe na mukage, na byoshi ali herhe, haguma na Loti kugera ebuzinda bw'ezuba. 2Aburamu aliri muchire bwenene oku burhunzi bw'enkavu, oku furanga n'ehoro.3Agenda lugenzi kurhenga Negevi kuhik'e Beteli n'e Ai. 4Oku hantu h'olurhamba, ajirag'ahola embere, n'ahola Aburamu ayakuz'ezino lya Nahano.5Loti kon'okola agenda haguma na Aburamu aliherhe ebibuzi n'enkavu n'ehema. 6Bulal'echihugo chirhabazigirag'okubona haguma kushimana n'ebikulo binene bali baherhe, okuntyo barhazagi kulama haguma. 7Haba ebushombanyi ekagarhi k'abangere b'enkavu za Aburamu n'abangere b'enkavu za Loti. Omu Kanana n'omu Perezi balama omu chihugo che Kanana mw'ezola siku.8Aburamu abwira Loti mpu: Obushombanyi burhabaga nkuhemere, ahakagarhi kani nawe; eri ahakagarhi k'abangere bani n'abangere bawe; nku hemere, bulala rhuli baguma. 9Echihugo choshi chiri emalanga mbere gawe. Ochiberule nkuhemere hale nani; akachishog'ekulembe n'aj'ekulyo, okaj'ekulyo n'aj'ekulembe.10Loti alolerez'echihugo choshi n'e Yorodani abon'oku mencji gali kwirire eyolubanda eri Naymuzinda arhazi kubihya e Sodoma n'e Gomora, nka shwa lya Nahano, nka chihugo che Misiri amango wakayerekeza e' Zoari. 11Oku ntyo Loti achilondoza echihugo chinene eburhambi bwe Yorodani. Loti aja lugenzi ebuzinda bw'ezuba; bachiberula boshi haguma.12Aburamu alama omu chihugo che Kanana na Loti alama omuzungu ch'echihugo bwinja, abungis'ehema lyage eh Sodoma. 13Abantu b'e Sodoma bali babi kandi banya byaha bwenene emalangabere ga Nahano.14Nahano abwira Aburamu elyaba amachiberula na Loti mpu: Jaga walambul'amasu gawe olole kurhengerera aholi, ekulyo n'ekulembe, ebushoshokero n'ebuzikiro bw'ezuba. 15Mpu balal'echihugo choshi obwene, nkuherez'echo n'eburha lyawe esiku n'amango.16Najira n'eburha lyawe kuba nk'amushenyi gw'echihugo, chiro n'eburha lyawe kon'oko lirhaganjwa. 17Yumuk'olambulagir'echihugo obule bwacho n'obugali bwage; bulala naguha choshi. 18Aburahamu ahamisa, ayinja elihaba Emilelo y'e Mamuri, eri Heburoni, ayumbak'aho olurhamba lwa Nahano.
Chapter 14

1Omu mango ga Armafeli mwami w'e Sineyari, Ariyoko mwami w'e Elasari na Kedori-laomeri mwami w'e Elami na Tideyali mwami w'e Goyimi; 2 abola bami bachula entambala ku banola babo bami: Bera mwami w'e Sodomo, Birsha mwami w'e Gomora, Sineadi mwami w'e Adma, Sheberi mwami w'e Seboyimi n'omwami w'e Bela ezino lyage ye Sowari.3Aba b'enyuma bachigusha boshi omu kabanda k'e Sidimi yena nyanja y'omunyu.4 Barhegekwa na Kedori-laomeri myaka ekumi n'ebiri, n'omu mwaka gw'ekumi na kasharhu, bagoma.5 Aliko omu mwaka gw'ekumi na kane Kedori-laomeri ayinja haguma n'abandi bami, bachihira haguma, bahima bene Refayimi aha Asteroti-karnayimi, abazuzimi abahimira aha Hama, aba Emimi omu lubanda lw'e Kiriyatamini. 6N'Abaheriti aba himira oku ntondo yabo y'e Setiri, kuhika aha Eli-parani, chihugo ch'elubibi lw'empinga.7Bashubi galuka,baja eAyimi misipeti omu Kedesi. Bahima ab'omuchihugo ch'e Malesiti,kuguma n'aba Amoreni,balamire e Hesasoni-tamari. 8 Ntyok'omwami w'eSodomo, n'omwami w'eGomora no w'eAdima,n'o w'eZeboimi,n'omwamiw'e bela,ye zoari;bagendekeza balwisa bo omulubanda lw'e Sidimu. 9 Balwisa na Kedori-Laoaneri,mwami w'eElamu, na Tidali mwami w'eGoyimi,na Amorafeli mwami w'e Sinari, na Ariyoki mwami w'Elasari: bami bane belwisa bami barhano.10Omu lubanda lw'e Sidimi mwali yunjwire ebiriba by'obulembo; omu kuyaka omwami w'e Sodomo n'omwami w'e Gomora barhogera mo banafira aho; naba yorhaga balibirhira omu ntondo. 11 Aba himaga barhola ebikulo byoshi by'e Sodomo n'eGomora, n'ebilyo byaliri mo byoshi; bachigendera. 12 Loti naye mugala wamulumuna wa Abramu, eyi alamire e Sodomo, bamufarha bamuheka n'ebikulo byage byoshi.13Muguma omu bafumaga abangula aji bwira Abramu, muhebraniya; oyo muntu ali lamire omu mirhi ye Mamuri Amoniti, mwene wabo Esikori na Aneri, baliri bihango bya Abramu.14 Eri Abramu ayuv' egani oku mwene wabo ashwekerwe, arhola omu bakozi bage, balala bagwerh'emisi, magana masharhu n'ekumi na munane, baburhwa b'omu mwage, aba kulikiranya kuhika eDani.15Yewe n'abantu bage bachigaba,balwisa bo;abashurha anabakulikiranya kuhika eHeba ,chihugo chaliri oku malembe g'e Damasi. 16 Agalula ebinyu byoshi; agalula na Loti,mwene wabo n'ebintu byage byoshi n'abkazi n'olubaga.17Eri Abramu agaluka ahimire Kedori-Laomeri n'abami aliri nabo,mwami w'e Sodomo abuganana naye omu lubanda lwe Sawe,lubanda lwa mwami. 18Melkisedeki mwami w'e Salemi,arhula omugati n'e divayi;naye aliri mudahwa wa Nyamuzinda w'e nyanya.19Agisha Abramu ,aderha:Agishwe Abramu na Nyamuzinda w'e nyanya,lulema w'e mpingu n'egulu! 20Agishwe Nyamuzinda w'e nyanya,owahiraga abashombanyi bawe omu maboko mawe! Na Abramu amurhulira echiguma ch'ekumi ch'ebikulo byage byoshi.21Oyo mwami w'e Sodomo abwira Abramu ntya: ompe abantu,oyorhane ebi bikulo bibe byawe. 22 Abramu ashuza mwami w'e Sodomo ntya: Ndahire embere za Nahano, Nyamuzinda w'e nyanya bwenene;lulema w'empingu n'egulu: 23Nta chawe choshi choshi nankarhola,chiro hyaba hihungo,chango ehigozi hy'e chirato,ly'orhaderha:oku namagaza Abramu.Ntacho narhola!24 Ebi ntaderhere byonyine, ebya banasole bani bakaba balire,n'echigabi nahaga abera bangwasaga,Ameri,Esikoli,na Mambri,abola barhola ngasi muntu echage chigabi.
Chapter 15

1Enyuma y'ebyo byabaga, omwazi gwa Nahano gwahikira Abahamu omubilorho, amubira: Abrahamu, orhayubahaga; ndi mpezi yawe, n'oluhembo lwawe lwaba lunene. 2Abrahamu ashuza: Nahano ogala byoshi, bichi wepereze? ndamire buzira burha;n'omwimo w'omunju yani ali Eliyezeri we Damasi. 3Na Abrahamu aderha: tala, nta burha wamperezenoyu waburhirwe omu nju yani nj'aba mwimo wani.4Ityo, omwazi gwa Nahano gwamukira tya: arhali yewe yinjiwaba mwimo wawe, s'aliko owerhenge omu bibuno byawe yinji waba mwima wawe. 5Eri amali muherekeza ebuga, aderha: lola okukuba, onaganje ekununu, akaba wakagali ziganja. Anamubwirha: ityo kwebura lyawe lyaba.6Abramu ayemera Nahano wamuyerekag'oku byoshi binali by'okuli.7 Nahano amubwira kandi tya: nye Nahano nakukulaga e Uri mpoje e Kaldeya mpu nguhe echi chihugo chibe chawe.8 Abrama amushuza: Nahano ogala byoshi, bichi namanyerako oku nechi chanaba che mwani?9Nahano amubwira: onderhere endaku ya myaka esharhu, e mpene ya myaka esharhu, e chibuzi cha myaka esharhu, orhole n'empiga n'echana nyunyi ch'enguku. 10Abramu arhola ebyo birhugano, abichamo ngasi chiguma kabiri, ahira ngasi chiguma eburhabi wechindi, aliko arhachagulangaga enyunyi. 11Enyunyi zaguguma kwela mifu yebirhungano; Abramu azilibisya.12Ezuba lyabere lyazika Abramu ahondoberera omwiro; obuba nomuzima gunene byamuhikira. 13Nahano abwira Abramu: omenye bwinja oku emburha zawe njizaba bahisi omu chihugo cha bene. Njibaba bambali babo bantu bana balibuze myaka magana mane.14Aliko njina hana olo lubaga njilwabalibuza, njibarhenga omucho nobugale bunene. 15Woyo nji wakulikira basho n'omurhula, njiwahabwa enyuma y'obushaja bukwirire. 16Oku lugero lwakane nji bagalu eno, bulala obubi bwabanya Amoriti burhazi kuba.17Ezuba lyabere lizika erhi obudufu bwamarumbeza,lolaga haba echusi chinene n'echirimi ch'omuliro, chagera ahagarhi kazilala nyama ziberangirwe. 18Olola siku Nahano ajira echihango haguma na Abramu aderha: namaha eburha lyawe echi chihugo kurhenga okulwinji lwe Misiri kugera okulwinji lunene , lwo lwinji lwa Efrata, 19 chihugo ch'aba Keniti, aba Keniziti, aba Kadimoniti, 20 aba Hititi, aba Periziti, aba Rafayimi, 21 aba Hamoriti, abanya Kanani, aba Girigashiti n'aba Yebuseni.
Chapter 16

1Sarayi muk'Abrahamu arhaligwerh'omwana. Aligwerhe omujanyere w'omu Misri ohamagalwa Hagari. 2Na Sarayi abwira Abramu eba mpu; tal'oku Nahano anjirire ngumba, yinja nkuhunire, orhol'oyu mujanyere wani kugerera yewe nji mbon'omwana. Abramu ayunv'omulenge gwa mukage. 3Honaho Sarayi arhola Hagari w'omusri mujanyere wage amuh'eb'Abramu okuba mukage, ago mango eni Abrahamu akol'agwerhe miak'ekumi ekanana. 4Abramu abere'arhola Hagari aba bukule, arhonder'okusuzagura mukazi nahamwabo.5Sarayi abwira Abramu mpu; obubi bwani bub'enyanya lyawe, naheber'omujanyere wani omuchifuba chawe, aber'abon'okwakali bukule lyajandola n'erisho lyakabonerero. Nyamuzinda anchir'olubanja nawe. 6 Abramu abwira Sarayi, ali omu maboko gawe, omukoler'echikusimisize. Sarayi amulibuza, nay'abung'ajahale.7Malayika wa Nahano abugana Sarayi oku shok'omu mpinga, eshok'omu y'onjira y'esuri.8 Malayika wa Nahano amubwira mpu: Hagari mujanyere wa Sarayi ngahe warhenga na ngahe waja? naye ashubiza mpu ndi nayaka Sarayi mkazi nahamwerhu.9Malayika wa Nahano amubwira mpu; galuk'oshubir'emwa mukazi nahamwenyu, ochirhohy'omu maboko gage. 10 Malayika wa Nahano amubwira: nji naluz'eburha lyawe, chiro nji lirhagalika kuganjwa.11Malayika wa Nahano amubwira: tal'okoli bukule, nji waburh'omwana rhabana wanamuh'ezino lya Ismaheli; bulala Nahano ayunvirh'amwalumwa gawe. 12 Oy'omwana njaba nka chihesi chelubala, efune yage nji yab'enyanya za ngasi muntu n'efune yangasi muntu nji yab'enyanya lyage, nj'ayikal'embere za bene babo boshi.13Ahamagal'ezino lya Nahano wamuderhesaga mpu; oyo wa Nyamuzinda obona, bulal'aderha mpu: amesho gani gabwen'owabwene? 14Nantyo; eshoko yahamagalwa Beri-lahai-mwami, bulala hali ahagarhi k'ekadesi n'eberedi.15Hagari aburhira Abramu omwana w'omurhabana, Abramu amuh'ezino lyaIsmaeheli. 16Abramu aligwerhe myaka makumi gali munane na ndarhu amango Hagari aburhaga Ismaeheli.
Chapter 17

1Amango Abramu alihegwerhe myaka makumi gali mwenda na mwenda, Nahano abonekera Abramu. Lambagira wmbere z'amalanga gani, n'okuba mushinganyanya. 2Njina jira echihango chani ahakagarhi kawe nani, n'oku kuyushula bwenene.3Abramu arhog'embere z'amalanga gage, na Nyamuzinda amu bwira, n'oku derha: 4Tala echihango chani, china jira nawe Nji waba eshe wa buko bunene. 5Barhaka chikuhamagala Abramu; aliko ezino lyawe nji lyaba Abrahamu, bulala njina kujira eshe wa buko bunene. 6Njina kujira muzere bwenene, njina kuha buko bunene; n'abami nji barhenga mu w'oyo.7Nji najira echihango chani haguma nawe, n'eburha lyawe enyuma zawe, kukulikira n'ebibusi byabo: Nji chaba chihango ch'esiku n'amango, nji naba Nyamuzinda wawe n'eburha lyawe enyuma zawe. 8Nji nakuha, n'eburha lyawe enyuma zawe, echihugo olamiremo nka muhisi, echihugo choshi ch'eKanana, chibe chenyu esiku n'amango, njina naba Nyamuzinda wabo.9Nyamuzinda abwira Abrahamu: W'oyo, nji walanga echihango chani, w'oyo n'eburha lyawe enyuma zae, kukulikira n'eburha lyawe.10Chino ch'echihango chani, nji mwalanga aha kagarhi kani nenyu, n'eburha lyawe enyuma zawe: Ngasi murhabana nj'akaembulwa. 11Nji mwachikembulisa , n'okuba chimenyiso ch'echihango ahakagarhi kani nenyu.12Omulugero lwa siku munane, ngasi murhabana obalimo nj'akembulwa, kukulikira n'ebibusi byenyu, nj'abe aburhirwe omu nju, changwa agulwag'oku furanga nka mwana wa muhisi, orhali w'omubuko bwawe. 13Bali kwanene bakembule olala waburhwag'omunju n'olala wagulwag'oku furanga; n'echihango chani nji chaba omu mubiri gwenyu ch'esiku n'amango. 14Omurhabana orha kembwirwe,orhana kembulwag'oku mubiri, nj'akulwa omu kagarhi k'olubaga: aba abihiz'echihango chani.15Nyamuzinda abwira Abrahamu: Orhaka chihamagala Sarayi, mukawe, ezino lya Sarayi, aliko ezino lyage likala Sara. 16Njina mugisha, n'oku muherez'omugala; njina namuhgisha, nj'anaba buko bunene; bami b'abantu nji baburhwa naye.17Abrahamu arhog'embere z'amalanga gage; asheka, n'oku derh'omu murhima gwage: Njina burha omwana n'omulume wa myaka egana? na Sara, aligwerhe myaka makumi gali mwenda, akana chiburha? 18Na Abrahamu abwira Nyamuzinda: Oh! Ismaeli alame embere z'amalanga gawe!19Nyamuzinda aderha: Okuli Sara, mukawe, nj'akuburhira omwana; nji wamuhamagala omu zino lya Isaka. Nji na jira echihango haguma naye nka chihango ch'esiku n'amango okuburha lyage enyuma zage. 20Enyanya wa Ismaeli, na kuyunvirhe. Tala, nji na mugisha, nji namuha eburha, n'oku muyushula esiku n'amango, nj'aburha bami ekumi na babiri, n'oku mujira lubaga lunene. 21Nji najira echihango chani haguma na Isaka, eyi Sara nj'aburha mwago mango g'omwaka gwa yinjire.22Amango amala derha naye, Nyamuzinda aba enyanya z'Abrahamu. 23Abrahamu arhola Ismaeli, mugala wage, na byoshi bya burhwag'omu mwabo na byoshi byagulwag'oku furanga, abalume boshi baliri omunju y'Abrahamu; n'oku bakembulwa olo lusiku, kukulikir'erhegeko Nyamuzinda abaga amuhere.24Abrahamu abaga ali na myaka makumi gali mwenda na mwenda, amango akembulwa. 25Ismaeli, mugala wage, aligwerhe myaka ekumi n'sharhu amango akembulwa. 26Olola lusiku, Abrahamu akembulwaga, na ntyo n'omugala, Ismaeli. 27N'abantu boshi b'omunju yage, baburhwaga omu mwage, changwa abagulwag'oku furanga nka bahisi, nabo bakembulwa haguma naye.
Chapter 18

1Nyamuzinda amubonekera omu mirhi ye Mamure, nk'oku aliyikere ohokujira omu hema lyage, amngo g'echuka ch'ezuba. 2Alambul'amasu alola: Abon'abantu bassharhu bayimangire hofi naye. Amango ababonaga, aja embere zabo, embere z'olunvi lw'ehema lyage, afukama okudaho.3Aderha: Nyamuzinda wani, akaba ndi munya ragi omu masu gawe, nyingirire, orhajaga hale n'omu rhumizi wawe. 4Rhuyemerere, bakulerhere amenji oyog'amagulu: Ohumukire omushishi w'ogula murhi. 5Najilerha echichira ch'omugati, omurhima gwawe gushubi komera, enyuma ya byoshi wanakomeza olugenzi lwawe. Bulala bunola bibyarherema wagera hofi n'omurhumisi wawe. Bashuza: Jira nk'oku we derhere.6Abrahamu agenda dubaduba omu hema lyage emunda Sara ali; aderha mpu: Dubaduba: Bipimo bisharhu by'eshano, oduge, ojire emigati. 7Na Abrahamu alibirha aja omu birhungano byage, arhola empanzi nyinja eshishire ayihereza omusongozi ajira duba ayibaga. 8Ashubirhola amavurha n'amarha, haguma n'empanzi bamuhaga; abihira embere zabo. Aja yenine eburhambi omushishi g'omurhi; Abilya.9Obola aba bbwira mpu: Ngahe Sara mukawe ali? Ashuza; ali ahola omu hema lyage. 10Muguma w'omubowe aderha mpu: Nayinja emunda oli mwamo mango; Namukawe Sara aba n'omwana. Sara ayunva ahawa lunvi lw'ehema lyage lyaliri enyuma zage.11Abrahamu na Sara baliri bashaja, b'emyaka y'enyanya. Sara arhali chiyinji oku akachiburha. 12Achishekera aderha: Bunola oku nkola mugekulu; n'akachibona ameru g'okuburha. Nahamwerhu wani ali mushaja.13Nyamuzinda abwira Abrahamu mpu: Bichi birhumire Sara asheka omu kuderha: ka nakachibon'omwana m'obula bugekulu bwani? 14Ntacho chiriho chaka somezwa embere za Nyamuzinda; Mango maguma nayiriza emunda oli, Sara anabona omwana sole. 15Sara abesha, omuku derha: Nta shekere, bulala aliyubahire. Aliko aderha, nechi washekere.16Aba bantu bayumuka, bagenda, bayerekeza e'Sodomo. Abrahamu agenda nabo abaherekeze. 17Obola Nyamuzinda aderha mpu: Nakabisha Abrahamu ebindonzeze kujira? 18Abrahamu yebe lubaga lunene lukomere, na muli yewe, olubaga lw'egulu lyoshi lwebe lugishirwe. 19Bulala nachishogereye, mboni arhegeka abana bage n'enju yage, enju zage, balange enjira ya Nyamuzinda, omu kujira ebishinganene n'obushinganyanya, n'antyo Nyamuzinda ayeneze oku Abrahamu ebilaganyo amulaganyaga.20Nahano aderha: emiziga, enyanya wa Sodomo na Gomora yayunjwire, n'echaha chabo chilugire. 21Cho chirhumire nkala na yandagala, naji lola akaba banakolere nk'oku na yunvaga, bikulikize olwamo lwa mpikagako n'akaba arhali ntyo, na bimenya.22Abantu ba chiyegula hale baja olunda lwa sodomo; aliko Abrahamu aliri oku lunda lwa Nyamuzinda. 23Abrahamu ayegera aderha: Wahangayisa abinja n'ababi?24Hali amango eri hali makumi marhano g'abinja omuu chishagala ahakagarhi, nabo wabo wabarhindibuza, orha babbalira echishagala enyanya za makumi marhano gagumaguma, gali aha kagarhi k'echishagala? 25Oku yirhisa abashinganyanya n'abanya byaha, mpu yi biba oku bashinganyanya n'abanya byaha, obo bulyo b'okukola ntyo, buje hale nawe. 26Nahano aderha: nkashigana bashinganyanya makumi marhano omu Sodomo nababalira enyanya zabo echishagala choshi.27Abrahamu ashubi derha: Taalaga, nabere nka na bwira Nyamuzinda, nyono ntali chiro nka luvu n'eshano. 28Hali ammango eyi makumi marhano gaba shinganyanya gakabulamo barhano, kubera abola barhano, wakarhindibuza echishagala? Nyamuzindaa ashuza: Ntaka chishereza nkola nabugana bashinganyanya makumi marhano na barhano.29Abrahamu agenderer'okuderha: Hali oku wakabona bashinganyanya makumi marhaano: Nyamuzinda aderha: ntacho najira enyanya yabola makumi marhano. 30Abrahamu aderha: Nahamwerhu orhagayaga: nyenderhere: Hali eyi wakabona makumi masharhu g'abashinganya. Nyamuzinda aderha: Ntacho najira nkabona bashinganyanya makumi masharhu. 31Abrahamu aderha: nasimire oku mbwira Nyamuzinda; ak'ababona bashinganyanya makumyabiri: Nyamuzinda aderha: ntabarhindibuza enyanya ya balira makumyabiri.32Abrahamu aderha: Nyamuzida arhagayaga, lero kuhika buno ntachi derha binene. Akaba akabona bashinganyanya ekumi, Nyamuzinda aderha: Ntabarhindibuza enyanya ya bashinganyanya ekumi. 33Nyamuzinda achigendera, ammango ali amamala ki bwira Abrahamu. Abrahamu agaluka omu chumbi lyage.
Chapter 19

1Bamalayika babiri bahika e' Sodomo egolo. Loti aliyikere oku lunvi lw'e'Sodomo. Amango Loti ababonaga ayumuka aja embere zabo, afukama, amalanga gagera oku daho. 2Okundi aderha: lola, ba Nahamwerhu bayingingire muje omunju y'omukozi wawe, ona lalemo obudufu boshi: Oyog'amagulu, wazuka esezisezi, wana genderez'enjira yawe. Nanga, bashubiza; rhwelale omu njira. 3Loti abasezaa oku baj'emwage, baj'omunju yage. Abajirira aka dinyi, abayendera omugati gurhali mu mugadu; Balya.4Barhaliza lyama, abantu b'omu chishagala, b'e Sodomo ba zunguluka enju, kurhenger'okubana kuhik'oku bashaja, olubaga loshi lwayinja. 5Bahamagala Loti bamubaza mpu: ngahe abantu bajag'omu mwawe m'obula budufu bali. Rhuhulusizebo rhubamenye.6Loti ahuluka abbashimba oku lunvi, aching'olunvi enyuma zage. 7Ababwira: Bene berhu mbayingingire murhajirag'amabi. 8Lola, ngwerhe banyere babiri barhasagi shabwa; Nabalerhebo embuga, babajirira ebi basimisize; kinine ntako mujirage abala bantu bulala bayinjaga ezuba w'enchanvuli chani aha mwani.9Baderha: Chiyegule! Bashubi derha mpu Oyula ayinjaga nka mwinjira: Olonzijib'obuzuzi rhwakujirira amabi kumulusha n'okushunika Loti agenda mpu baji shandaza olunv lwage.10Abantu balambul'amaboko, bakululira Loti emunda bali, omunju yage; baching'olunvi. 11Bashurha abantu baliri oku lunvi barhali babona abantu baliri oku lunvi lw'enju, kurhengera oku mwana kuhik'okumukulu, oku bulyo ba chinganire ebirhashobokere omukubona olunvi.12Abantu babaza Loti mpu: Inde ogwerhe hanola? Muhunga wawe, basole, banyere: Na ngasi hyawe hyoshi hiri munola chishagala, kula byoshi hanola. 13Bulala rhukali shereza ahala hantu; Bulala emiziga kw'abala bantu balamire hanola ekola minene embere za Nahano, Nyamuzinnda arhurhumire oku rhubishandaze.14Loti ayumuka, abwira abahunga bage: Aderha; muyumuke, murhenge hanola mugende; bulala Nyamuzinda akala shandaza echishagala. Aliko abonekana omu masu g'abahunga bage nka osimisizwe. 15Kurhengera egolo eyi bamalahika bali baseza Loti, ba mubwira: Yumuka, rhola mukawe na bali bawe bombi bali hanola yi orhafira omu buhanya bw'echishagala.16N'oku aliri alegama, abantu bamufarha okuboko, yewe, mukage na banyere bage babiri, bulala Nyamuzinda alonzaga kumufunya; bamuheka baluleka hale n'echishagala. 17Bachimala bahulusa: muguma mubowe aderha: ochihige oku kalamo kawe; orhalolag'enyuma zawe; orhana yimangaga omu kadekera koshi; ochihigire olunda lw'entondo, yi orha rhindibuzwaga.18Loti ababwira: Oh, nanga, Nahamwerhu. 19Lola, na bwene omurhula omu masu gawe, wana yerekene obonjo bwawe, emunda ndi omu kumbikir'akalamo, aliko, ntaka gali chikula omu ntondo embere nta gwerhe omurhula gwawe, nana hirigirha. 20Lola echi cchishagala chili hofi mpu nchilibirhiremo, chinali chigeke; Oh, naka chirhabalirayo, chirhali chinene? N'omurhima gwani gulame.21Aderha: tala, nguher'eragi, ntaka nabihy'echishagala oderhere. 22Dubaduba libirha ojeyo: Bulala ntacho nakajira orhanazi hikayo: Echo chi charhumire bayirika echo chishagala oku zino lya Zoaro.23Ezuba lyatundukaga eyi Loti ali omu Zoaro. 24Obola Nyamuzinda ayandagaza ku Sodomo n'e Gomora echizombo ch'omuliro gwa Nyamuzinda. 25Ashandaza ebyo bishagala: Akadekera koshi n'abalamiremo, n'ebihingwa byoshi by'oku budaka.26Muka Loti, alol'enyuma, aba yorha bale ly'omunyu. 27Abrahamu azuka esezisezi aja emunda baliri haguma na Nyamuzinda. 28Ayerekeza amasu gage olunda lw'e Sodomon'e'Gomora, n'oku bishagala byoshi by'orhudekera, abona echusi charhenga omu budaka nka musi guli nka gw'efuru.29Amango Nyamubaho ashandazaga ebishagala by'ebihugo, ayibuka abrahamu, okula Loti omu malibuko amango alibuzaga echishagala Loti alilamiremo.30Loti arhenga e' Zoaro, aja oku ntondo haguma n'abali bage babiri, bulala ali yubahire ku yorha e' Zoaro. Alama omu musongi n'abali bage babiri.31Efula ya bwira mudorho wage mpu: Darha akola ali mushaja; na hanola rhuli,nta mulume wachirhuganiza nk'okubiba omu chihugo choshi. 32Yinja rhujinywesa darha amavu alaluke, rhuhushe naye, okubundi rhubikirir'obuko bwa darha. 33Bayemera oku banywesa eshe amavu obola budufu: Efula yaji husha n'eshe, obola arhamenya mangochi alyamaga na mangochi azukaga.34Buche bwasezi, eula ya bwira mudorho wage, talaga lishinjo na husire na darha, rhushube rhumulaluse amavu nawe aji husha naye muno budufu, oku bundi, rhubikirire obuko bwa darha. 35Banywesa eshe amavu kandi obola budufu, n'omuziba naye aji husha n'eshe, arhamenyaga mangochi ahushaga chiro mangochi azukaga.36Bali ba Loti bombi babiri, baheka bukule bw'eshe Loti. 37Owefula aburha omurhabana amuyirika oku zino lya Moabu: Y'eshe wa abanya Moabu, kuhika zinola siku. 38Omuherezi aburha naye omusole, amuyirika oku zino lya Bene ami, y'eshe wa Aminiaya kuhika zinola siku.
Chapter 20

1Abrahamu agenda kurhengere aha kagarhi k'echihugo, ajilama ahakagarhi k'e'ekadesi n'Esuru, ahumukira e'Gerari. 2Abarahamu akazagi derha oku mukage Sara ali mwali wabo; Abimeleki, mwami w'e Gerari, arhola Sara. 3Obola Nyamuzinda abonekera Abimeleki omu bilorho, obudufu; amubwira mpu: tala, wafa enyanya w'omukazi washambazize, bulala agwerhe omulume.4Abimeleki, arhamuyegereraga amubwira: Nahamwerhu: Ka wayirha n'olubaga lushinganyanya? 5Orhambwirire oku ali : Mwali wenyu? Naye arhaderhere oku oli musheja wabo? Naoleseze omurhima guchere n'efune erhagwerhezinga.6Nyamuzinda amubwira omu bilorho: Nyinji oku wakolere n'omurhima gu chere. Nani nalikuhanzize oku rhangomera. Chi chirhumire ntali kuyemerere oku omurhole. 7Buno buno galul'omukazi w'oyu mulume, bulala ali mulebi, ye kuhunire wana lama, aliko akaba orhagalwire mukage, omenye oku wafa, w'oyo na ngasi kantu kawe koshi ogwerhe.8Abimeleki azuk'esezisezi, ahamagala abakozi bage boshi, abwirabo eymyazi yoshi; abola bantu bafarhwa n'obuba bunene. 9Abimeleki ahamagala abrahamu naye amubwira: Bichi warhujirire? Bichi nakugoseze byakarhuma wanderhera nyono, n'oburhegesi bwani, echaha chinene ntya. Hali echibi wambweneko chirhakabaho?10Na Abimeleki abwira Abrahamu: Bichi owazize byakarhuma y'ojira okuli nk'okula? 11Abrahamu ashuza mpu: Nakazagi chibwira oku mwechi chihugo barhayubaha Nyamuzinda; n'oku b'enyirhe enyanya ya mukani. 12Na Kandi, buli bukweri oku ali mwali werhu; Munyere wa darha, aliko arhali munyere wa nyama; abere mukani.13Amango Nyamuzinda ambalamisaga kurhenga omunju ya darha; na bwira Sara: tala eragi wenjirire: Ahantu hoshi rhweje, oderhe oku ndi musheja wenyu. 14Abimeleki arhola embuzi, empanzi, abaja n'abajakazi; abihereza Abrahamu amugalulira mukage Sara.15Abimeleki aderha: Lola, echihugo chani chili embere zawe, genda olame aha kusimisize. 16Abwira na Sara: Lola namahereza musheja wenyu bichi chihumbi by'efuranga; ebyola biri by'okukuziby'amasu, oku boshi bali haguma nawe, n'embere wa byoshi weyemeze.17Abrahamu ashenga Nyamuzinda, Nyamuzinda, afumya Abimeleki, mukage n'abajakazi bage, bashobola eburha; 18Bulala Nahano aligumbisize enju y'Abimeleki enyanya za Sara, muka Abrahamu.
Chapter 21

1Nahano ayibuka ebi ali abwirire Sara, ana mujirira ebi ali mulanganyize. 2Sara aba bukule aburhira Abrahamu omusole omu bugekulu bwage, amango ga kwanene Nyamuzinda ali amubwirire. 3Oyo mwana wa buragwa n'Abrahamu, Abrahamu amuyirika okuzino lya Isaka. 4Oyo mwana achimala siku munane z'okuburhwa, Abrahamu amukembulisa nk'oku Nyamuzinda ali amurhegekere.5Abrahamu ali gwerhe myaka egana amango omugala Isaka aburhwaga. 6Sara aderha: Nyamuzinda anjirire echintu ch'obwenge; ngasi yeshi wa biyunva anshekera. 7Ayongera aderha: inde wakagali bwira Abrahamu: Oku Sara yechiyonkese abana? Aliko na muburhire omusole omu bushaja bwage.8Omwana okula alek'amwonka, Abrahamu ajir'edinyi, amango Isaka alekag'amonka. 9Sara ashekera, mwene Hagari, omu Misiri ali aburhire Abrahamu.10Sara abwira Abrahamu: Hulusa oyu mwambalikazi n'omwana wage; bulala mugala w'oyula mwambalikazi arhayima haguma na mugala wani; haguma na Isaka. 11Ogo mwazi gwagayisa bwenene Abrahamu enyanya z'omugala.12Aliko Nyamuzinda abwira Abrahamu mpu: Ebyola birha kugayisaga omu masu gawe, kubera omwana w'omujakazi wawe. Hereza Sara byoshi akuhunire; bulala Isaka yi wekurhengeremo obunjukulu bawe. 13Najira n'olubaga lwa mugala wa mujakazi wawe, bulala ali w'omu luburha lwawe.14Abrahamu azuka oku mucherachera arhola omugati n'esupa ly'amenji ali hereza Hagari, alihira oku chirhugo chage, amuhereza n'omwana amuhiga. Agenda, ahera omu mpinga y'e Bere-Seba. 15Amango amenji gw'omu Supa gahwaga, aleka omwana omushishi w'echisinasina ch'omurhi. 16Aji yikala ahalolerre nka muherho: bulala akazagi derha: ntabona oku omwana wani afa, ayikala haguma naye,okula alaka.17Nyamuzinda ayunva omulenge gw'omwana, Malayika wa Nyamuuzinda ahamagala kurhenga omu mpingu, Hagari Amubwira: Bichi ogwerhe; Hagari? Orhayubahaga bulala Nyamuzinda ayunvirhe omulenge gw'omwana wawe ah'ali. 18Yumuka rhol'omwana omu farhe omu fune, bula nye mujirire abe lubaga lunene.19Nyamuzinda amuzibul'amasu, abona eriba ly'amenji; aji doma ayunjuza amenji omu Supa lyage, aherez'omwana anywa. 20Nyamuzinda alama haguma n'omwana, akula, alama omu mpinga, aba w'okulasha emiherho. 21Alama omu mpinga ly'e Parana, na nina omushabira omukazi w'e Misiri.22Agola mango Abimeleki, haguma na Pikoli mukulu w'enfola miherho bage; abwira Abrahamu intyo; Nyamuzinda ali haguma nawe mubyoshi wajira. 23Chigasha bunobuno hanola omu zino lya Nyamuzinda akaba orha besha: Eri nyono, eri abbana bani eri banjukulu bani, wena mbonere echihugo n'alamamo amenja gali kuguma naga kujiriraga. 24Abrahamu aderha: Nchigashire.25Abrahamu ahanula Abimeleki oku eriba ly'amenji g'abambali b'Abimeleki arholaga oku misi. 26Abimeleki ashuza: nta menyere owajirag'ebyo bintu! Orhalibimbwirire nani mbi menyere zene. 27Abrahamu arhol'obuso bwage, n'empanzi abihereza Abimeleki, banywana bombi echihango.28Abrahamu ahira eburhambi mbuzi mushanvu z'emisole. 29Abimeleki abwira Abrahamu mpu: Biri bichi ezola mbuzi mushanvu z'emisole wahirire omurhambi? 30Ashuza: weyemere omu fune zani ezola mbuzi mushanvu, okuzintabere oku chiyemezo oku nahumbire elyo riba.31Che chirhumire bahamagala ahola hantu mpu Bere-Seba, bulala ahola ha mbombi babiri bachigashiraga. 32Obola bajiraa echihango e'Bere-Seba. Kurheng'obo, Abimeleki ayumuka haguma na Pikoli, mukulu w'enfola miherho zage, bagaluka omu chihugo ch'e'Filisitini.33Abrahamu ahinga omurhi gwa Tamari e'Beri-Seba,eyo munda ayemeza ezino lya Nyamuuzinda: Nahano w'esiku n'amango. 34Abrahamu alambagira siku zinene omu chihugo ch'e Filisitini.
Chapter 22

1Enyuma za byoshi, Nyamuzinda Arhangula Abrahamu, amu bwira: Abrahamu: Ashuza nyono hano; 2Nyamuzinda amu bwira: Rhola mugala wawe, mugale wawe w'echusha, eyi osima, Isaka;oje omu chihugo ch'e Moriya, eyo munda omuhane nka nterekero oku ntondo nguma na kubwirire. 3Abrahamu azuka oku muchechera ashweka engamiya yage, arhola bakozi bage babiri haguma n'omugala Isaka. Abez'eshali z'enterekero agenda aja ahantu Nyamuzinda ali amubwirire.4Olusiku lwa kasharhu, Abrahamu alambul'amasu, alangira ahola hantu hale hale. 5Abrahamu abwira abamabali bage mpu: mubere hanola n'eengamiya; nyono n'oyula musole rhwagenda kuhika yo, kushenga rhwanashubi bashimana. 6Abrahamu arhol'eshali z'enterekero, azihesa omugala Isaka, aheka omu fune zage omuliro n'akere. Bagenda bombi oku bali babiri haguma.7Obola Isaka abwira Abrahamu mpu: Darha, ashuza: Nyono mwana wani! Isakaashubi derha: Tala eshali n'omuliro, ngahe embuzi eli y'oburherekere? 8Abrahamau ashuza: Mwana wani Nyamuzinda yenine aolonza echibuzi ch'oburherekere. Banali balambagira bombi haguma.9Bachiba bamahika aha Nyamuzinda ali abalaganyize; Abrahamu ahayumbaka oluherero, arhegul'eshali; ashwek'amagulu ga Isaka; amuhira oku luherero, enyanya z'eshali. 10Oku bundi Abrahamu alambul'efune arhol'akere, k'oku baga omugala.11Abona Malayika wa Nahano amuhamagala kurhenger'omu mpingu, aderha: Abrahamu; Abrahamu! Ashuza: Nyono hano. 12Malayika amubwira: Orhahiraga efune yawe emund'omwana ali, na ntako omujirage; bulala mbwene oku oyubahire Nyamuzinda, orhana ndahirire mugala wawe; w'echusha.13Abrahamu alambul'amasu, abona enyuma zage omwana buzi gushwekerwe eri chihuru oku mahembi; Abrahamu alibirha ajiyirhola eyo nganda-buzi, ayirhula mw'enterekero ahali h'omugala. 14Abrahamu, ayirik'ahola hantu oku zino lya Yehova-Yire. Che chirhuma baderha zene mpu: Oku ntondo ya Nyamuzinda, we bone.15Malayika wa Nnahano ashubi hamagala Abrahamu obwa kabiri empingu; 16Aderha: Namachigasha oku bwani nyenine, mwazi gwa Nyamuzinda! Bulala wajirire intyo,orhanalahire mugala wawe, w'echusha; 17Nyekugishe na nduze eburha lyawe kuguma n'enyenyezi z'omu mpingu, na nka mushenyi guli oku nyanja, n'eburha lyawe lyebe n'olunvi lw'abashombanyi.18Olubaga loshi lw'egulu lwegishwe oku burha lyawe; bulala wa kengeseze omwazi gwani. 19Abrahamu achiba amagaluka emw'abaganda bage; bazuka bagenda haguma e' Bera-Seba; bulala Abrahamu ali lamire e'Bera-Seba.20Enyuma w'ebyo byoshi, bahereza Abrahamu oluporo, ba derha: Lolaga Milika naye aburhire mwene wenyu Nahori abana. 21Owaburhanzi Usa, Buzi, mwene wabo, Kemuli eshe w'Arama; 22Kesedi, Hazo, Pidasa, Yidilafe na Betuwela.23Betuwela, aburha Rebeka. Babola bana munane Milika aburhire Nahori, mwene wabo Abrahamu. 24Omusambanyi wage mpu ye Rehuma naye aburhire Zeba, Gahama, Tahasi na Maka.
Chapter 23

1Sara aligwerhe myaka egana na makumyabiri na mushanvu eri afa. 2Sara afiraga e'Kirijita-Araba, ye Hebroni omu chihugo ch'e Kanana; Abrahamu ajir'emishibo ya Sara n'okumulakira.3Abrahamu,ayimanga embere z'omufu gwage, abwira abana ba Heta intya; 4Indi mwinjira olamire haguma nenyu, mumperezag'aha n'ahamba omufu gwani ngu kule embere zani.5Bene Heta bashuza Abrahamu bana mubwira mpu: 6Orhuyunve Nahamwerhu! Oli mwene mwami wa Nyamuzinda, aha kagarhi kerhu, hamba omufu gwawe omu shinda nguma mwezila wakaba ochishogere. Ntaye w'omurhwabano wakualahirira eshinda yage wa hamba mw'omufu gwawe.7Abrahamu ayumanga, afukama embere z'olubaga n'embere z'abana ba Heta. 8Ababwira ntya: Akaba munyemerere oku mpambe omufu gwani, mukule omu masu gani, mbayinginire munyunvirize; muna hunire Eprona mugala wa Zohari. 9Andikulire aha Machepela aligwerhe elubibi n'eshwa lyage: Ampererze ehi nagula, hibe kalinzi k'eshinda ahakagarhi kenyu.10Eprona ayikere omu kagarhi k'abana ba Heta. Eprona, omu Heta, abwira Abrahamu empere z'abana ba Heta, na boshi bakazagi yi njira oku lunvi ly'echishigala chage, 11Nanga nahamwerhu onyunvirize! Nakuhereza eshwa n'akuhereze chilalo chilimo. Nguhereze by'omu masu g'abana b'olubaga, hamba omufu gwawe.12Abrahamu afukama embere z'olubaga lw'echihugo. 13Abwira eprona intya embere z'olubaga lw'echihugo: Onyunvirize nkuyingingire, nahana echichiro ch'eshwa; onyemerere y'ahana hamba omufu gwani.14Eprona ashuza Abrahamu omuku derha: 15Nahamwerhu, onyunvirize; obudaka bwa bicheri magana mane g'efuranga, by'ebyola by'ebiri ahakagarhi kawe nani! Hamba omufu gwawe. 16Abrahamu ayunva Eprona, Abrahamu alengera Eprona efuranga, ali aderhere embere z'abana ba Heta, bicheri magana mane bigwerh'akachiro okuba rhimbuzi.17Eshwa lya Eprona e' Machepale hayerekeze e'Mamure; eshwa n'olugurhu lulimo n'emirhi yoshi eli omushwa na ngasi mbibi zoshi z'emurhambi. 18Byoshi byaba kalinzi k'Abrahamu omu masu g'abana ba Heta, na bashibazungulukire olunvi ly'oku yinjira omu chishaggala chage.19Enyuma, Abrahamu ahamba mukage Sara, omu lugurhu lw'eshwa ly'e Meshepela, halolene ne' Mamure y'e'Hebroni, omu chihugo ch'e Kanana. 20Eshwa n'olugurhu biriyo bya yorha by'Abrahamu nka kalinzi k'eshinda ahabwaga na Heta.
Chapter 24

1Abrahamu aliry'amashaja omu myaka;Nahano abaga agishire abrahamu omu byoshi. 2Abrahamu abwira omukozi wage,wamira w'omu nju yage,mulanzi w'ebyage byoshi; Nkuhunire,ohir'efune yawe eshishi y'echiberu chani. 3N'oku jira endahiro enyanya ya Nahano Nyamuzinda w'enyanja na Nyamuzinda w'egulu,y'orhagendaga kusholera mugala wani omukazi omubanyere b'e Kanana ndamire nabo. 4S'aliko pgende omu chihugo chani n'omu mulala gwani kurholera Isaka mw'omukazi.5Omukozi amushuza : Haly'amango omukazi arhakayemera ankulikira muchino chihugo; Ka bimpemere okuheka mugala wawe omu chihugo warhengagamo ? 6Abrahamu amubwira : Omenye nji wakahaliza waheka mugala wani eyo ! 7Nahano =,Nyamuzinda w'empingi,wankulaga omu nyumpa ya darha n'omulala gwani,ambwira anandahiza n'oku derha mpu : Njinaha omulala gwawe chino chihugo,yenyine njarhuma Malayika wage embere zawe; n'eyo hinjiwashabira mugala wawe omukazi.8Nankaba omukazi arhakayemera oku kukulikira,echigasho chani njichayorha enyanya yawe,s'aliko njorhahekaga mugala wani eyo. 9Omukazi ahira efune yage eshishi w'echiberu ch'Abrahamu,na n'awabo amugashira kw'omwazi.10Omukozi arhola engamiya ekumi,za nawabo,agenda,ary'aherhe ebikulo by'anawabo omu fune zage,arhenga n'okuja e Mesopotamiya,kuhika omu chihugo ch'e Nahari. 11Ahumusa engamiya oku madwi enyuma y'echizungu,hofi n'eriba omu bisanzi by'egolo,oku bisanzi abajidoma barhenga kudoma amenji.12Ajako n'okuderha : Nyamuzinda,Nahano wa darha Abrahamu,ompereze,inkuhunire,oshimanana n'ebindonzeze oku lusiku lw'ene,onayereke omwambali wani Abrahamu obwinja bwawe. 13Lolaga,okuyumangire hofi n'eshiriza ly'amenji,n'abanyere babene abantu be chizungu balonza oku rhengidoma amenji, 14omunyere na kana bwira : Yandagaza omukuzo gwawe,nkuhunire imwe oku menji gawe n'engamiya zawe nazo,abe yolala munyere warheganyizaga omukozi wawe Isaka; Honaho,njina menyerera oku wajirire omwambali wali Abrahamu aminja.15N'okwarhazimali derha,Rebeka arhengerera,waburhwagwa na Betueli,mugala wa Milika,mukozi wa Nahori,mwene Abrahamu n'akabindi kage oku chirhugo chage, 16noyo munyere ali kwirire omu kulola kwage,mubikira,ntamulume walizishimanana naye,ayandagala oku riba adoma.ayunjuza akabindi kage,arharama,17omukozi amurhangana n'oku mubwira : Oleke mwere oku kabindi kawe;nkuhunire,menji mageke. 18Ashuza : ;Nywaga,mukozi wani,amushegerera n'oku yandagaza n'efune yage akabindi n'oku muhereza amwe.19Amango,amali mumwesa amubwira : Nadomers n'engamiya zawe kugera hano zina mali yugurha. 20Ajira dubaduba,adubika kabindi kage omuriba,ashubi genda duba kandi oku eriba n'oku domera engamiya zage zoshi.21Oyo mulume amulolereza,buzira kuderha omwazi,alole eri Nyamuzinda agishire olubalamo lwage nechi eri nanga. 22Amango engamiya zamaligi kunywa,oyo mulume arhola akagondo k'ehoro kazidohere nka chi chira - chebikoroto,kandi bikomo bibiri bizidohere nka bikoroto ekumi by'ehoro. 23Amubaza Oli mwali wande ? Ombwire,Nkuhunire;k'omu nju ya isho mwakabonekana ahantu h'okulyama ?24Amushubiza : Indi mwali wa Betueli,mugala wa Milika muka Nahori. 25Ashubi mushubiza : Rhuherhe ebyasi n'ebiryo binene n'ahantu h'okulyama.26Oyo mulume afukama n'oku haramya Nahano. 27Aderha : Agishwe Nahano,Nyamuzinda w'omwambali wani Abrahamu,arhalekerer'obonjo bwage n'okuli kwage oku mwambali wani ! Na nyenine,Nahano andongola emwa mwene wabo w'omwambali wani.28Oyo mwana nyere alibirha duba emwabo n'oku bwira nyina eyo myazi yoshi. 29Rebeka aliherhe omulumuna,ezino lyage ye Labani. Na Labani alibirhira embuga e munda oyo mulume ali hofu n'e riba. 30Abona akagondo n'ebikomo oku fune za mwali wabo n'oku yunviriza emyazi ya mwali wabo Rebeka okwaly'aderha : Omulume ambwirire.Ashegerera oyo mulume waliyumangire haguma n'Engamiya hofu n'eriba,31ashubi derha : Yinja,ogishirwe na Nahano ! Chirhumire wabera embuga ? n'arheganyize enju n'ahantu Engamiya zawe za lyama. 32Oyo muntu aja omunju .Labani ashwekula Engamiya azihereza ebyasi n'ebiryo,n'amenchi g'oku shuka amagulu goyo mulume n'amagulu g'abali muherekeze.33Abahereza ebiryo,s'aliko aderha : Ntakalya embere ntanazi derha omwazi na kaderhere. Labani amubwira ! Derha. 34Kon'oko aderha : Indimukozi wa Abrahamu. 35Nahana agishirer omwambali wani, okala aherhe emisi. Amuhere ebibuzi,enkavu,efuranga n'e horo,n'abakozi n'abajakazi,n'Engamiya n'e Punda .36Hanaho,Sara muka Abrahamu,mwambali wani amuburhira omugala omu bushaja bwage n'oku muhereza byoshi aliherhe. 37Nahano wani angashisa aderha mpu: Orharholer'omwana wani omukazi omu banyere b'e Kanana ndamir'omu chihugo chabo. 38Aliko wej'omunju ya darha n'omuburha lyani oshabir'omwana wani omukazi.39Na mubwira Nahano wani mpu: Nkab'omukazi arhankulikira. 40Ambwira mpu: Mpu Nahano ndambagira emalangambere gage, arhuma malayika wage haguma nawe; naye agisha enjira yawe, warholer'omwana wani omukazi w'eburha lyani, w'omunju yadarha. 41Oku ntyo wanachishwekula omu kuchingasha kwani amango wajag'omu burha lyani, na kandi bakalahira kukuha, washwekulwa omu kuchigasha kwani.42Nayinjaga zene oku hantu badomer'amenji na maderha mpu: Nahano Nyamuzinda wa nahano Abrahamu, akaba lero wanagisha enjira ndi na genda, 43Lolaga nyimangir'eburhambi bw'ahantu badomer'amenji; abe omunyere warhengerera kudoma eyina bwira mpu: Ontabale nkuhunire oku menji oherhe nywe, naye ambwire, 44mpu onywe, na domera n'engamiya zawe kon'oko. abe mukazi Nahano alibikire mugala wa nnahano wani.45N'omukashanji ntazi maliderha omu murhima gwani, okuntyo Rebeka arhengerera kudoma n'akabindi oku birhugo byage ayandagal'emunda badomera. 46Naye ajira duba duba aheba ahashi akabindi kage kurheng'oku birhugo byage. Aderha mpu: nywa, na nywesa n'engamiya zawe kon'oko. Okuntuo nanywa nantyo anywesa engamiya zani kon'oko.47Namudosa mpu: Oli mwali wande? Aderha mpu: Mwali wa Bitueli; wali mugala wa Nahori Milka amuburhiraga, naheb'olupeta okuzulu lya lyage n'echiko omu fune zage. 48Nayinamy'erhwe lyani na haramya Nahhano Nyamuzinda n'okugisha Nahano. Nyamuzinda wa nahano wani Abrahamu, wanyerekezag'omunjira nyinja okurhola omunyere wa mwene wabo nahano wani oku mugala wage.49N'oku ntyola akaba mwajirira nahano wani bwinja n'okuli, mumbwire, n'akaba arhalintyo mumenyise ngaluk'okulyo eri okulembe.50Oku ntyola Labani na Betueli ba mushuza baderha mpu: ogu mwazi gurhenger'emwa Nahano, rhurha kagala kukubwir'omwazi, eri gwinja eri gubi. 51Jaga walola Rebeka emalanga mbere gawe omurhole ogende naye aba mukazi wa mugala wa nahano wawe. Nk'oku nahano aderhaga.52Hager'amang'omukazi wa abrahamu ayunva eyo myazi yabo, ayinamar'obudaka embere za Nahano. 53Omukozi arhula ebikoleso by'efuranga n'ebikoleso by'ehoro n'emyambalo, ahereza Rebeka; ahereza benebabo nanina ebintu by'engulo nkali? Kon'oko.54Balya bananywa, yewe n'abantu baliri haguma naye, bana lyama obudufu; Bazuka esezi, aderha mpu: mundeke ngende emwa nahano wani. 55Mwene wabo haguma na nina baderha mpu: Oyu mwananyere abere haguma nerhu siku zigeke nka siku ekumi; oku ntyola agenda.56Aba bwira mpu: Murhampanzaga akaba Nahano agishire enjira yani, munyemerere ngende emwa nahano wani. 57Baderha mpu: Rhwahamagala omwananyere rhumudos'okwa kaderha. 58Bahamagala Rebeka, bamubwira mpu: Ka wagenda haguma n'oyu muntu? Aderha mpu nagenda.59Bayemerera Rebeka yewe nababo oku bulonza bwage, n'omukozi wa Abrahamu n'abantu babo. 60Bagisha Rebeka, bamu bwira mpu: Mwene werhu, obe nina wa bihumbi n'ebihumbi kumi n'eburha lyawe barhambule enyunvi zabo babagayire.61Rebeka ayumuka n'abakozi bananyere bage baj'enyanya w'engamiya, bashimba oyo muntu. Oyo mukozi arhola Rebeka, achigendera. 62Na Isaka ayinja omu njira kurhemga e'Beri Lahai-Roi bulal'ali lamir'omu chihugo ch'eshishi.63Isaka arheng'ebushoshokero bw'ezuba arhimanya omushwa alol'enyanya, abona engamiya zili zayinja. 64Rebeka alol'enyanya, aber'abona Isaka ayandagala duba duba kurheng'oku ngamiya; 65Amubwir'omukozi wage: Nd'oyu muntu oli walambagir'omushwa kurhushimana? Omukozi aderha mpu: Nahano wani, arhola omushangi gwage, achishukira.66Omukozi amubwira Isaka ebyajirire byoshi. 67Isaka amulerha omuhema lya nina Sara, arhola Rebeka, n'oyu aba mukage; amusima, Isaka asimiswa enyuma z'okufa kwa nina.
Chapter 25

1Kandi Abraahamuery'amali rhol'owindi mukazi wahamagalwag'oku zino lya Ketura. 2Haguma n'ebizanzi, Ketura amuburhir'abana Zimura, Yokshani, Medani, Midiani, Ishibaki na Sua. 3Yokshani naye aburha Sheba na Dedani. Dedani naye aburha Abashuri na Abaletushi, na Waleumi. 4Midiani amali shab'omukazi naye aburha Efari, eferi, Enoke, Abida na Elidadi n'enyuma zaho ababoshi babonekana oku bana na Ketura.5N'oku buzinda; Abrahamu ahereza omugala w'oburhanzi ebikulo byage byoshi aligwerhe n'oyu mwana aha magalwaga Isaka. 6Aliko aba bandi barhabana aburhaga na Ketura, abagabira ngasi muguma ebyage bikulo bachiri m'omuka. Abrahamu abakula haguma na Isaka abaheka hale na Isaka mugala omu chihugo.7Abrahamu alama myaka egana na gali mushanvu n'erhano agali kufa. 8Afa eyamalama siku zinene z'akalamo kinja omubikulo ashimba beshekulu eya yugurhir'emyaka y'akalamo aleker'olubaga lwage omu bunvikane.9Oku buzinda, eri Abrahamu amali kufa, Isaka na Ismaeli baji muhamba e'Makapela omushwa lya Efuroni mugala wa Zohari liyerekere e'Mamure; 10Omushwa Abrahamu agulaga oku bana ba Bahiti emwa Zohari eyola ya hambirwe yewe na mukage Sara. 11Eri Abrahamu amali kufa, Nyamuzinda agisha Isaka nka mwana wa Abrahamu murhanzi, Isaka alama hofi n'echisima ch'e'Beeri Lahayi-mwami bene Ismaeli.12Ly'eburha lya Ismaeli mwene Abrahamu, Hagari mu Isiri, eyi Hagari mukozi wa Sara amuburhiraga Abrahamu;13Naga gali mazino g'abana ba Ismaeli, oku mazino gabo kukulirana n'eburha lyabo. Omwana wa burhanzi wa Ismaeli, Nebayoti, na Kadari, na Adibeli na Mibusani, 14na Misime na Duma na Masa. 15Hadadi na Tema, Yeturi, Nafisi, na Kedema. 16Aba bali bana ba Ismaeli, naga gali mazino gabo oku bishagala byabo n'oku kambi kabo, bakulu ekumi na babiri kukulikirana n'amahanga gabo.17N'eyi eri myaka y'obulamiro bwa Ismaeli. Myaka egano na makumi masharhu na mushanvu; ahamiswa, afa ajilama na b'eshekulu. 18Babera kurhenga Hawila kugera eSuri eri embere z'e'Misiri ku gerera enjira Y'e'Suriya. Afa emalangambere z'amasu ga bene babo boshi.19N'ebi liri burha lya Isaka, mugala wa Abrahamu: Abrahamu aburha Isaka; 20Oyu Isaka ali herhe myaka makumi mane amango ashabaga Rebeka, mwali wa Betueli, Musuriya wa Badari-Aramu, mwene wabo Labani, Musuriya.21Isaka aharamya Nahano kugerera omuhya wage? Bulala yaliri ngumba; Nahano amuyunva, na rebeka mukage ababukule. 22Abana omunda barhayunvikanaga; aderha: Mpu buno gurhe akalamo? Agenda ajidosa Nahano.23Nahano amu bwira mpu: Bihugo bibiri bili omunda yawe, naba bantu bamberu ebiri njiba rhayunvikana kurheng'omunda yawe; lubaga luguma lwaba lwabushiru kulusha olwa kabiri; n'oyu mukulu n'akolera omudorho.24Amang'esiku zage z'okuburha zihika, jaga walola, mahasha galiri omunda yage. 25owaburhanzi arhenga, mudukula bwenene nka mushangi bamu ezino lya Esau! 26Habuzinda omulumuna arhenga; n'efune yage yali farhir'akasisinya ka Esau; ezino lyage aha magalwa Yakobo; Isaka agwarha myaka makumi gali ndarhu amango ababurhaga.27Eyi misole ya kula, Esau aba muhizi mukulu w'enyama z'omu lubala, Yakobo abera mwirhonzi w'okuber'omuhema. 28Na ntyo Isaka asima bwenene Esau wakazagi mulerher'enyama z'obuhizi; na Rebeka asima Yakobo.29Yakobo ayenda esupu linja ly'enyama; Esau agaluka arhenga higga omu lubala; arhamire. 30Esau abwira Yakobo mpu: Mpereza kw'ebi bilyo binunire ntya, bye supu lidukwire n'ehinyama hilokere bulala ntamire, bulala ezino lyage lyali hamagerwe: Edomu.31Yakobo aderha mpu akaba wayemer'oku nguza z'ene ezinolyawe ly'obukulu. 32Esau aderha mpu: Muzawe ndi hofu kuchifira, eli zino ly'efula kamaro kachi lya malira? 33Yakobo aderha mpu: Ofi chigasha naye achigasha, aguz'oku bilyo ezino lyage ly'efula ku Yakobo. 34Yakobo aha Esau kalyo kalokere n'esuzo, alya, aha buzinda ayumuka achigendera. Intyo ku Esau agayaguzag'ezino lyage ly'efula ly'olubere.
Chapter 26

1N'eshali linene lyaj'omu chihugo, lyali shali lya burhanzi ly'esiku za Abrahamu. Isaka alambagirira Abimeleki mwami waba Filisitini n'e'Gerari.2Nahano amubonekera amubwira mpu: Orhayandagalag'e'Misiri; ber'omu chihugo n'akubwira; 3Nabera haguma nawe n'okukugisha mpu bulala w'oyo n'emilala yawe n'abah'ebibihugo byoshi na hikiriza n'endahiro yani na chigashaga n'Abrahamu yisho.4Na kandi nayushul'eburha lyawe nka nyenyezi z'elugulu empingu, naherez'eburha lyawe ebihugo byoshi by'omugulu bya hamagalwa bagishwe. 5Mpu bulala Abrahamu akenga omulenge gwani, achunga ezamo lyani, amarhegeko gani n'obuhamiriza bwani.6Isaka alama e'Gari. 7Abantu b'eyomunda bamudosa enyanya z'amukage; ababwira mpu: Oyula ali mwali werhu; bulala aliyubahire kuderha mpu: ali mukani na kandi aliyubahire abantu baho hantu bakamuyirha enyanya lya mukage Rebeka; bulala aliri mwinja omukubona. 8Byabonekana amango alama ahola siku zinene, Abimeleki mwami wa Bafilisitini alola kugerer'edirisha, abona Isaka aherhe asharha na Rebeka mukage.9Abimeleki ahamagala Isaka aderha mpu: okuli oyumukazi mukawe, buno gurhe waderhaga mpu mwali wenyu? Isaka aderha mpu bulala naliyubahire mpu nagafa enyanya zage. 10abimeleki aderha mpu: bye bichhi bila warhujirire? muguma werhu nka lyamaga n'oyu mukawe, inde wanka hebere kw'echi chaha eri eshagama? 11Abimeleki agez'omukonge oku bantu bage mpu: Olala waka huma k'oyu muntu eri mukage okuli ayirhwa!12Isaka arhwer'emyaka mw'echo chihugo ashalula kali gana; nahano amugisha. 13Oyu muntu aba mukulu, aj'enyanya aba mukulu bwenene; 14nayaba n'ebikulo by'ebibuzi, n'ebikulo by'ebibuzi, n'ebikulo by'enkavu n'abakozi banene; Abafilisitini bayongwa.15N'ebisima byoshi bahumba abakozi b'eshe Abrahamu. Abafilisitini babifuka n'obudaka. 16abimeleki abwira Isaka mpu: yumuk'orhenge haguma n'erhu bunol'oherhe emisi minene kurhulusha. 17Isaka ayumuka arhengahola ayumbaka akambi omu lubanda lw'e Gerari; aber'aho.18Isaka ashubi humb'ebisima by'amenji nk'ebibahumbaga amango g'eshe Abrahamu. Bulala abafilisitini bali bifunikire n'obudaka eri Abrahamu amali kufa; abihamagal'amazino g'ebisima bakazagi humba amango g'eshe Abrahamu.19Abakozi ba Isaka bahumba omulubanda, bashiman'olwinji lwarheng'omu budaka. 20abangere b'e Gerari barhayunvikanaga n'abangere ba Isaka baderha mpu: Aga menji gerhu; ahamagala ezino ly'echila chisima Eseki, bulala barhayunvikanaga naye.21Bahumb'echindi chisima eburhambi, kon'oko barhayunvikanaga. cahih'ezino lya Sitina. 22Arheng'ahola, ahumb'echindi chisima; barhachirhonganaga; aha ahamagala Rehoboti, aderha mpu: Bulala Nahano amarhuha ahantu rhwaber'omu chihugo.23Ashona kurhengaho kuger'e'Beri-Seba. 24Nahano omu bonekanira mw'obo budufu aderha mpu: nyono nye Nyamuzinda wa Abrahamu isho. Orhayubahaga, bunola ndi haguma nawe na kugisha n'akandi na yushul'eburha lyawe enyanya z'omukozi wani Abrahamu. 25 Ayumbak'olurhamba aho, ahamagal'ezino lya Nahano, ayumbaka h'akambi, abakozi ba Isaka bahumbe h'echisima.26Oku ntyo mwami Abimeleki agenda emwage kurheng'e'Gera, n'Ahurati mwira wage, na Fikoli mu Gemedari n'enfola miherho zage. 27Isaka aba bwira mpu: Bulala gurhe muyinjir'emunda ndi na kandi mungayire, mwanandibisyag'emwenyu?28Baderha mpu: Rhwabwene omu kuli koshi oku Nahano Nyamuzindaa ali haguma nawe. Rhwamaderha mpu: Echalapahibe ekagarhi kerhu, ekagarhi kerhu nawe; echihango, obunvikane, haguma nawe, 29oku orharhukolera chi bula nerhu rhurha kulumagako eri binja byonine, rhwanakuleka ogende oku murhula, w'oyo oli mugishwe wa Nahano.30Abajir'ebilyo, balya bananywa. 31Bagaluk'emiseke, bachigasha ngasi mugum'achigash,owabo, Isaka abaleka kurhenga ahamwage n'omurhula.32Olo lusiku lon'olo abakozi ba Isaka ba yinja, bamu bwira enyanya z'echisima, bahumbaga, bamu bwira mpu: Rhwabwen'amenji. 33Achi hamagala Siba oku lwen'ezino lyaho Beri-Seba.34Eri Esau ayeneza myaka maku mane, abona Yudite mwali wa Berihiri, na Basemati mwali wa Elonihiti; 35Baheba akalulwe oku murhima gwa Isaka na Rebeka.
Chapter 27

1Isaka aba mushaja,n'amasu gage gahuma garhachibonaga.Honaho ahamagala Esau ,efula yage,amubwira : Mwana wani ! Ana mushubiza : Nyono ! 2Isaka aderha : Talaga,indi mushaja,ntamenyere olusiku lw'okufa kwani.3Bunola, nkuhunire,rhol'eshaho yawe n'omuherho gwawe,genda omu mashwa,ompigir'enyama z'elubala. 4Mpag'ebilyo nk'oku nsimire,obinderhere mbirye,y'omurhima gwani gu kugishe embere nfe.5Rebeka ayunva ebi Isaka ali abwira Esau,mugala wage. Na Esau achigendera omu mashwa,kuhiga enyama n'oku yielrha. 6Okubwindi Rebeka abwira Yakobo,mugala wage : alaga,na yunvirhe yisho aliri abwira mwene wenyu, Esau intya : 7Nderhera enyama,onampe akalyo n'elye,nyana nkugishe embere za Nyamuzinda embere y'okufa kwani.8Bunda,mwana wani, yunva omulenge gwani oku nchikurhegekere. 9Gend'omu buso ontolere myana ebiri nyinja y'empene;nye jirire yisho nk'okw'asimire; 10wana bihekera yisho abilye,y'akugishe ember'afe.11Yakobo ashubiza nyina : Talaga,esau mwene werhu,agwerhe amoya,ntana gwerhe moya. 12Nkabaga darha ye mpumeko,nyembonekane embere zage nka mubesi,nyechilere omuvumo,s'arhali omugisho.13Nyina amubwira : Ogo muvumo,mwana wani,nji gu ngendeko ! Nyunva konine omulenge gwani onaji yintolera. 14Yakobo aji yirhola,anayilerhera nyina,wajiraga akalyo nk'okw'eshe asimaga.15Honaho Rebeka arhola emyambalo ya Esau,mugala wage w'efula,eminja bwenene yalirieka,ayi yambisa Yakobo,omugala w'omuziba. 16Ashukulira efune zage n'oluhu lw'emyana y'empene,n'egosi lyage lyaliri buzira moya. 17Ahahira omufune za Yakobo, omugala,akalyo n'omugati ali arheganyize.18Aja emunda eshe ali,aderha : Darha ! Na Isaka aderha : nyono ! Woyonde,mwana wani ? 19Yakobo ashubiz'eshe : Nyono esau,mugala wawe w'efula; Na jirire nk'oku wambwiraga. Nkuhunire,yumuka,yikala,onalye kw'akala kanyama, y'omurhima gwawe gungishe.20Isaka abwir'omugala : Ahabachi ! Wali wabibwene,mwana wani ! yakobo ashubiza : Bulala Nyamubaho,Nyamuzinda wawe,abigezeze embere zani. 21Isaka abwira Yakobo :Nye gera nkuhumeko,mwana wani yi meny'akoli mugala wani Esau,changwo nanga.22Yakobo ayeger'eshe Isaka,amuhumako aderha : Omulenge,guli mulenge gwa Yakobo,s'aliko efuno zili fune za Esau. 23arhamumenyaga,bulala efune zage zalimerere amoya kuguma ze za Esau,mwene wabo,amugisha.24Aderha : Woyo we mugala wani Esau ? Yakobo ashubiza : Nyono. 25Isaka aderha,Ngabira indye oku kanyama ka mugala wani,y'omurhima gwani gu kugishe. Yakobo amugabira,analya :Ana mulerhera edivayi,anywa.26Lero Isaka,eshe amubwira : Mwana wani,nyegera onunugurhe. 27Yakobo amuyegera,amununugurha.Isaka ayunva empumulo y'emyambalo yage;Okubundi amugisha ana derha : Talaga,empumulo ya mugala wani eli nka mpumulo y'eshwa Nyamubaho agishire.28Nyamuzinda akuhe olume lw'empingu.N'obununu bw'egulu;Engano n'edivayi binene !29Olubaga lukukenge,luna kufukamire,obe mwimangizi wa bene benyu,nabala ba nyoko njibakufukamire,avumwe olala yeshi we kuvume;agishwe olala yeshi we kugishe.30Eyi Isaka amala kugisha Yakobo,na Yakobo amamala kurhenga eshe,Esau,mwene wabo,arhenga kuhiga. 31Ajira naye akalyo,akaheker'eshe;abwir'eshe : Darha ozuke olye oku kalyo kw'omugala,yi nj'omurhima gwawegungishe !32Isaka,eshe amubwira : Woyo nde ? Ashubiza : Nyono mugala wawe w'efula,Esau; 33Isaka afarhwa n'akahinda kanene,ana derha : Inde oyola wahigaga akanyama,amanaka nderhera ?Nalire byoshi embere oyinje,nana mugishire oyola nyinji wanagishwa.34Amango esau ayunva ebinwa by'eshe,abanda akalulu kanene kayunjwire akahinda,ana bwira eshe : Darha,ongishe nani ! 35Isaka aderha : Mwene wenyu ayinjire n'obulyalya,arholere omugishwe gwawe.36Esau aderha : Kuba bamanyirikire Yakobo,bobola amandyalihira kabiri ? Antolere obwimo,talaga kandi amarhola omugisho gwani .Anaderha : tamugisho wambikire? 37Isaka ashubiza,abwira Esau : Talaga,na mujirire na wenyu,na namuhere bene babo boshi nka baja bage,na muhere obulo n'edivayi : Mwana wani,gurhe njage na kujira ?38Esau abwira eshe : Ogo mugisho muguma guwanaligwerhe,darha ? Darha nani ngisha ! esau okula omulenge alaka .39Isaka,eshe ashubiza,amubwira : Talaga ! Ahinji walama harhakaba bununu bw'egulu,n'olume lw'empingu. 40Welame n'engorho yawe,wenabe mukozi wa mwene wenyu,aliko eyonali wayerera eyi n'eyi,nj'ombere oluhyo lwage luli okugosi lyawe.41Esau agwarha omujinya ku Yakobo,enyanya y'omugisho eshe amugaha; Esau aderha omu murhima gwage : Esiku z'olufu lwa darha zili hofu nyeyirhe mwene werhu Yakobo. 42Babwira Rebeka emyazi y'efula yage esau;Ahamagaza Yakobo,mugala w'omuziba amubwira : Talaga,mwene wenyu Esau akalonza kuchiholera ku woyo akuyirhe.43Bunola,mwana wani,oyunv'omulenge gwani ! Yumuka,olibirhire emwa Labani musheja werhu e Harani; 44Obere haguma naye chihe chigeke kuhika ow'oburhe bwa mwene wenyu nji bwa hwera, 45Kuger'amango oburhe bwa mwene wenyu bwahwera,okw'anayibagira echiwamukolere. Nyeshubi kugalula. Bichi byarhuma ntaba nenyu mwembi omulusiku luguma ?46Rebeka abwira Isaka,nkola ntamire n'akalamo enyanya ya banyere ba Heti. Yakobo akol'arhola omukazi,nkabala,b'omubali ba Heti,b'omu banyere b'echihugo,bichi akalamo kamalire ?
Chapter 28

1Isaka ahamagala Yakobo,amugisha,ana muha elira rhegeko : Orhakarhola omukazi omu banere b'eKanani. 2Yumuka,ja e Padani-Aramu,omunju ya Betuweli,eshe wa nyoko,orhole y'omukazi w'omu banyere ba Labani,musheja wabo nyoko.3Nyamuzinda w'esiku n'amango a kugishe,akuh'eburha ana kuyolole,oku bwindi obe lubaga lunene ! 4Akuhe omugisho gw'Abrahamu,woyon'omulala gwawe haguma nawe,mpu y'obona echihugo walamamo nku muntu wa bungire,echahere Abrahamu !5Na Isaka alibirha ku Yakobo,achijira e Padani-Aramu,haguma na Labani mwene Betuweli,omu Arameni,musheja wabo Rebeka,nyina wa Yakobo na Esau.6Esau abona oku Isaka ali agishire Yakobo,n'okw'ali amurhumire e Padani-Aramu,kurhola y'omukazi,n'omuku mugisha ali amuhere elira rhegeko : Orharholag'omukazi omu banyere b'e Kanani . 7Esau abon'oku Yakobo ali kengere eshe na nyina,oku analijire e Padani-Aramu.8Esau ayunv'oku abanyere b'e Kanani barhali basimisize Isaka,eshe. 9Na esau ajja emunda Ismaeli ali. Arhola omukazi,olushire abakazi aligwerhe,Mahalati,mwali wa Ismaeli,mwene Abrahamu,na mwali wabo Nebayoti.10Yokobo agerera e Bere-Sheba achijira e Kanani. 11Agera ahantu alala;bulala ezuba lyali lyazikire. Arholaho ebale alijira m'omushego,ana lyama ahola hantu.12Alorha. Talaga,engazi yali yumangire ahashi,n'omurhwerhwe gwayo gwali gerere omu mpingu.Talaga,bamalayika ba Nyamuzinda bazamuka n'oku yandagala n'eyola ngazi. 13Talaga,Nyamuzinda aliri enyanya kw'eyola ngazi;ana derha : Nyono Nyamubaho, Nyamuzinda w'Abrahamu,yisho na Nyamuzinda wa Isaka. Obudaka olyamireko,nyi nakuhagabo n'oluburha lwawe.14Oluburha lwawe lw'ebe nka luchuchu lw'egulu : We yunjulirane hoshi hoshi,e bushoshokero n'ebuzikiro bw'ezuba,emalambo n'ahagarhi k'egulu ; n'emilala yoshi y'egulu nji ya gishwa,kuwoyo n'oku luburha lwawe. 15 Talaga indi haguma nawe,ye nkulange hoshi weje,nye na nkugalule mw'echila chihugo;bulala ntaka kulekerera,nta kukolere ebi nku bwirire.16Yakobo asisimuka omuro lyage aderha : Kubinali,Nyamubaho ali hanola,nani,ntali bimenyere ! 17Ayunv'obuba aderha : Mp'ahala hantu hayubahirhwe ! Hanola y'enju ya Nyamuzinda,hanola l'olunvi lw'empingu.18Yakobo azuka esezi sezi : Arhola nya bale alijirire m'omushego,aliyumanza nka munara,anasheshera amavurha oku murhwerhwe . 19Ahamagala ahola hantu oku zino lya Beteli; aliko miramira echo chizungu chayirikagwa Luzi.20Yakobo ajira echiragane emwa Nyamuzinda,aderha : Akaba Nyamuzinda ali haguma nani,anandangire n'olula lugenzi n'enjira,akampa omugati g'okulya n'emyambalo y'oku yambala, 21n'anka galuka n'omurhula emwa darha,honaho,Nyamubaho yebe Nyamuzinda wani, 22elyola bale nayimanzize nka munara,lyebe nju ya Nyamuzinda; nyehane chiguma ch'ekumi cha byoshi wempereze.
Chapter 29

1Yakobo ahir'oku njira,aja omuchihugo chabana b'ebushoshokero bw'ezuba. 2Alola. Talaga,haliri eriba ly'amenji omu mashwa; haliri eburhambi,buso busharhu bw'ebibuzi byaliri bya luhuka,bulala kw'elyola riba libakazagi sholera kw'ebibuzi. N'ebale liri oku chichokole ch'eriba lyaliri lizibuzibu. 3Obuso boshi bwali chigushire ahola;bakazagi kumbagalir'ebale oku chichokole ch'eriba,banasholag'obuso n'oku galul'ebale oku chichokole ch'eriba4Yakobo abwir'abangere : Bene berhu, muli bangahe ? Ngahe mwaliri ? Bashubiza : Rhuli b'e Kanani. 5Ababwira : Muyinji Labani; Mwene Nahori ? Bashuza,rhumuyinji. 6Ababwira 'akomere ? Bashubiza,akomere;Talaga,Raheli,mwali wae ayinja n'obuso bw'ebibuzi.7Aderha : Talaga buchiri bwabona,chirhaziba chihe ch'oku gusha ebirhungano : Rhushole ebibuzi,oku bwindi rhuzilise. 8Abashubiza : Rhurhaka bigala kuhik'amango obuso boshi bwaja haguma;g'amango rhwahindagaz'ebale oku kuchokole ch'eriba,konaku shola ebibuzi.9Nk'oku alichiri abaderhesa,Raheli ayinja n'obuso bw'eshe bw'ebibuzi,bulala mungerekazi. 10amango Yakobo abonaga Raheli,mwali wa Labani,musheja wabo nyina,n'obuso bw'ebibuzi bya Labani,musheja wabo nyina,ayegera ,ahindagaz'ebale oku chichokole ch'eriba,banywesez'obuso bwa Labani,musheja wabo nyina.11Yakobo anunugurha Raheli,akul'omulenge alaka. 12Yakobo amenyesa Raheli okw'aliri mungere w'eshe,okw'aliri mugala wa Rebeka. Analibirha ku bimenyesa eshe.13Kurhenga Labani ayunva baderha ku Yakobo,mugala wa mwali wabo,alibirhira embere zage,amuhobera ana mununugurha,ana muheka omunju yage. Yakobo abalira Labani ebyola byoshi. 14Na Labani amu bwira : Kubinali,oli fuha lyani na munyofu gwani. Yakobo abera emwa Labani mwezi muguma.15Oubundi Labani abwira Yakobo : Bulala oli muchi wani,ka waka nkolera ku busha ? Mbwira bichi naka kuhemba. 16N'obola,Labani ali herhe banyere ba biri.Ow'efula ayirikaga Leya,n'omuziba Raheli. 17Leya ali gwerhe amalanga ga simisize;aliko Raheli ali kwirire w'olugeragero'ona kwirire omu masu. 18Yakobo alisimire Raheli,aderha Nyekukolere myaka mushanvu,nji ompe Raheli,mwali wawe w'omuziba.19Naye Labaniamubwira : Nsimire kuguhaye,ahali hokunuha owundi muntu,yorha emwani ! 20Kon'oko Yakobo,akola myaka mushanvu ku Raheli,anabera omu masu gage siku zigeke,bulala alimusimire.21Okubundi,Yakobo abwira Labani : Mpaga mukani,bulala akashanji kani kayenere;Nyena mushimbe. 22Labani ahira abantu boshi ba hola hantu haguma,ajir'olukulu.23Egolo,arhol'omwali Leya,amuhekera Yakobo,amuyegera. 24Na Labani,aha omwali Leya,omujakazi wage Zilipa,mpu naye amukolere. 25Lichib'esezi.lolaga okwaliri Leya. Hanaho Yakobo abwira Labani : Chichi wanjirire ? K'arhali Raheli yinakolerag'emwawe ? Bichi byarhumire wa mbesha ?26Labani aderha : Erhali nkomezi emwerhu okushabisa omuziba embere z'efula. 27Maliriz'eboso haguma n'oyula,rhweshibi guha owindi wekolere kandi emwani yindi myaka mushanvu mihyahya.28Yakobo anajira ntyo,amalisa eboso haguma na Leya;ahandi Labani amuha omwali Raheli nka mukage. 29Na Labani aha mwali wage Raheli omujakazi,Bilahi,omujakazi wage. 30Yakobo aja emunda Raheli ali,eyasima kulusha Leya;ashubi kola emwa Labani elala myaka mushanvu mihyahya ba muhunaga.31Nyamubaho aberabona oku Leya arhali simirwe;amujira w'okuburha,n'obo Raheli aliri ngumba. 32Leya aba bukule,ana burh'omurhabana,amuh'ezino lya Rubeni,bulala aderha : Nyamuzinda anyandegez'echiburi,honaho bani ye nsime.33Ashibiba bukulekandi,ana burha omurhabana,ana derha Nyamubaho ali ayunvirhe oku ntali simirwe,amashubi mpa oyula,anamuyirik'ezino lya Simiyoni. 34Kandi ashubiba bukule,anaburh'omurhabana,ana derha : Lero ahabigere,bani achinshwekerako,bulala namuburhire barhabana basharhu. chicharhumaga bamuyirika ezino lya Lawi.35Ashiba bukule kandi,aburh'omurhabana,aderha : Lero,nyekuze Nyamubaho. chicharhumaga amuyirika ezino lya Yuda.Alekeraho ku burha.
Chapter 30

1Amango Rasheli abona oku arhachiburhire Yakobo, ayagalirwa mwali wabo, abwira Yakobo: Mpaga abana, changw'onfe! 2Yakobo agwarha oburhe bunene enyanya za Rasheli, aderha: Kandi ahali ha Nyamuzinda warhumaga orhaba n'okuburha?3Aderha: Lol'omwambali kazi wani Bila: Shimbaye oburhire oku madwi gani nani mbone abana kuyewe. 4Amuherez'omukazi Bila: Mwambali kazi wage, na Yakobo amushegerera.5Bila aba bukule, aburhira Yakobo omwana rhabana; 6Raheli aderha: Nyamuzinda antabere ayunviriz'omulenge gwani; ampereze omwana rhabana. Che charhuma na muhamagala oku zino lya Dani.7Bila mwambali kazi wa Raheli ashubiba Bukule, aburha omwana wa kabiri wa Yakobo. 8Raheli aderha: Nalwisize muchiryerhu ku mwali werhu; na nahimana. Amuhamagala oku zino lya Nafutali.9Leya abona okw'ali alekere ku burha, arhola Zilipa, mwambalikazi wage, amuhereza Yakobo nka mukage. 10Zilipa, mwambalikazi wa Leya, aburhira Yakobo omwana. 11Leya aderha: Murhula guchi! Amuhamagala oku zinno lya Gadi.12Zilipa, mwambalikazi wa Leya, aburha omwana wa kabiri wa Yakobo. 13Leya aderha: Indi munyaragi! Bulala abanyere b'embwire munyaragi! Ana muhamagala oku zino lya Ashera.14Rubeni agenda amango g'eshalulo ly'bulo; abona amandragali omu mashwa agalerhera Leya; ye nina. Obola Raheli abwira Leya: Nku yingingire mpaga oku mandragali ga mugala wawe. 15Amushubiza: Ka kali bugeke wa ntolere omulume mpuyi orhole na mandragali ga mugala wani? Na raheli aderha: Zene alyama haguma nawe m'obula budufu oku mandragali ga mugala wawe.16Egolo, Yakobo achirhenga omushwa, Leya ahuluka mpu amushimbe, aderha: we yinj'emundandi, bulala na kugulire oku mandragali ga mugala wawe. Alyama naye obola budufu. 17Nyamuzinda ataturura Leya; aba bukule aburha omwana wa karhano wa Yakobo. 18Leya aderha: Nyamuzinda amperez'oluhembo lwani, bulala nahereze omwambalikazi wani omulume wani. Amuhamagala oku zino lya Izakari.19Leya kandi aba bukule aburha omwana wa ndarhu wa Yakobo. 20Leya aderha, Nyamuzinda amperez'oluhembo lwinja. Lero bani alama haguma nani, bulala na muburhire misole ndarhu, amuhamagala omuzino lya Zabuloni. 21Akulikiza, aburha omunyere; amuhamagala omu zino lya Dina.22Nyamuzinda ayibuka Raheli, omu kurhaburha amujira w'okuburha. 23Aba bukule aburha omusole, aderha: Nyamuzinda ankulire emigoshe. 24Amuhereza ezino lya Yusufu, ali aderha oku Nyamuzinda amuyushulire owindi musole.25Amango Raheli achimala burha Yusufu, Yakobo abwira Labani mpu: Leka nchigendere nje emwani, omu chihugo chani. 26Mperezza abakazi bani n'abana bani aba nakurhabalaga nabo; na nagenda; bulala oyinji mukolo guchi na kujirire.27Labani amu bwira: Ka nakajira eragi omu masu gawe! Mbwene bwinja oku Nyamuzinda angishire enyanya zawe. 28Mbwira oluhembo lwawe na kuhalo.29Yakobo amubwira: oyinji gurhe na kukolere wenine; n'okw'obuso bwawe bwabere haguma nani. 30Bulala bigeke waligwerhe embere zani bya yongoberere bwenene na Nyamuzinda akugishire oku ndambagiro yani; bunola, mangachi nyenkoler'enju yani nani?31Labani aderha: bichi nkuhereze? Na Yakobo ashuza: Ntacho w'empereze, oka farha bwinja ebi na kubwira, nye sholese obuso bwawe na mbulange. 32Nazunguluka zene obuso bwawe boshi, hira eburhambi enganda buzi abana buzi b'ebisoro bichangene, n'omwana gw'embuzi y'omukara; n'omu mpene, yoshi y'ebisoro n'ebichanu bichanu, biwempe luhembo lwani.33Okuli kwani kwanshuza omusezi amango wayinji lola oluhembo, ngasi yoshi erhali y'ebichanu n'ebipara omu mpene n'omukara omu byana by'embuzi, byaba olunda lwani bwizi. 34Labani aderha: Nechi bibe ntyo bikubuzwe omwazi gwawe.35Lonolola lusiku, ahira eburhambi ebishakalume bikomere, bigwerhe ebipara bipara, empene zoshi z'ebibijoni bijoni, n'ebipara, zoshi zaliherhe ebipara by'omweru. Na ngasi yoshi yaliri y'omukara omu bigandabuzi. Abihira omu maboko g'abana bage. 36Akundi ahiraho amango ga siku esharhu bali omu njira yewe na Yakobo. Yakobo ajishola ebirhungano bya Labani.37Yakobo arhola amarhabi gabishig'emirhi, g'amanda ne Platina, odokola ho ebishugu by'omweru, aleka bushugunu omweru gwaliri oku marhabi. 38Okubundi arhabika amarhabi ali adokwere omu mbirika omu birhungano binyweramo, omu masu g'ebigandabuzi bya yinjaga kushoka mpu zibone echuka zarhola obukule.39Ebirhungano byaba bukule hofi n'amarhabi z'aburha haguma, ebirhali gwerhe amoya, by'ebilabibala, by'ebisoro. 40Yakobo alondola ebyana buzi, abihira haguma, ebirhaligwerh'amoya na byoshi byaliri by'omukara omu birhungano bya Labani. Intyo byaba ntya ebirhungano eburhambi, arhalihirire haguma n'ebirhungano bya Labani.41Amango goshi ebirhungano bishishire byaliri bukule, Yakobo ahira amarhabi omu riba, embere z'amasu g'ebirhungano, mpu yi ziba bukule hofi n'eburhambi. 42Amango ebirhungano byabaga bizamba, abilekereraga, oku bilireyo oku ebizamba byaliri bya Labani, n'ebishishire byaliri bya Yakobo.43Oyola muntu aba amukulikire bwenene, abona ebirhungano binene, abajakzi n'abakozi, engamiya n'epunda.
Chapter 31

1Ayunviriza enderho z'abana ba Labani waderha mpu: Yakobo arholer'ebintu byoshi bya darha, n'ebikulo byoshi agwerhe biri bya darha. 2Yakobo abona obuso bwa Labani burhachiri nk'okubyaliri burhanzi. 3Nahano abwira Yakobo mpu: Galuka omu chihugo cha ba Isho n'omu milala yenyu; naba haguma nawe.4Yakobo arhuma bahamagale Raheli na Leya omwishwa emund'ebirhungano biri. 5Aba bwira mpu: Mbwene nk'obuso bwa isho burhachindi ndolere nka ku byaliri burhanzi; aliko Nyamuzinda wa darha ali haguma nani. 6Muna menyere mwenine oku misi yani yoshi na kolere yisho.7Na ntyo chirharhumaga yisho arha nshubiza enyuma oku luhembo lwani kali kumi na ntyo, chirhabuza Nyamuzinda arhamuleka kumbabaza. 8Aderha mpu: Ezebibarabibara za burhwa zaba luhembo lwawe, ebibuzi byoshi byaburha ezebilara bilara, ashubi derha mpu ezebibala z'ezaba luhembo lwawe, byoshi byaburha eze bibala. 9Okuntyo, Nyamuzinda ahamisize enkavu za Isho azimpereze.10Byahika enkazi z'ebirhungano byoshi byaba makule, nalol'enyanya naharamya Nyamuzinda, anyerek'omu bilorho, empene zoshi za yimaga ebirhungano zali bibala bibala, bibala n'agandi marangi. 11Malayika ayinja kunderhes'omu bilorho, ampamagala mpu: Yakobo; na derha mpu nyono hano Nahano.12Aderha mpu: Lol'enyanya obone empene z'emishakalume ziri za yimya echigusho ch'empene, zoshi ziri za bibala bibala n'agandi marangi, bulala na bwene byoshi Labani akujirire. 13Nyono ndi Nyamuzinda we Beteli aha shesheraga enkingi amavurha, aha wachigashirag'endahiro, yumuk'orhenge mw'echi chihugo ogaluk'omu chihugo waburhwaga.14Raheli na Leya bashuza, bamubwira mpu: Ka hachili akashambala kubwimo omu mulala gwa darha? 15Karha rhuganjire nka bahisi? Bulala arhushabisize ana rhulire kw'ebikulo. 16Bulal'ebikulo byoshi Nyamuzinda anyegere darha biri byerhu n'eburha lyerhu; oku ntyo lero chi Nyamuzinda aku bwirir'okujira, ochijire.17Oku ntyo, Yakobo ayumuka, ahaba abana bage na bakage oku Ngamiya; 18Arhol'ebirhungano byage byoshi, n'ebikulo byage byoshi ebyachag'omu Padari Aramu agaluke emweshe Isaka omu chihugo ch'e'Kanana.19Ago mango Labani abaga ajire kuchir'ebibuzi byage amoya, Raheli ayib'eTerafi zaliri z'eshe. 20Yakobo arhenga Labani Musuriya kubuyabuya omu bwibisho, bulal'arhalonzaga kumubwir'oku akola mulibirha. 21Oku ntyo, alibirha na byoshi aliherhe; agenda arhaluk'olwinji, ayerekeza olunda lw'entondo ye Gileadi.22Labani abwirwa! Enyuma za siku esharhu,oku Yakobo alibirhire. 23Arhola bene babo boshi haguma; alibirha enyuma zage mango ga siku mushanvu amushiman'oku ntondo y'e Gileadi.24Nyamuzinda arhengera Labani omu bilorho obudufu amubwira mpu: Ochihanze wenine orhabwirava Yakobo omwazi gwinja eri gubi. 25Labani alamusa Yakobo, aho Yakobo abaga ayimanzize ehema layge omu ntondo; Labani na bene babo baheb'ehema lyabo omu ntondo y'e Gileadi.26Labani abwira Yakobo: Mpu bichi wajirir'oku ntenga kubuyabuy'omu bwibisho n'okuheka balibani nka bashwekwe bajibagwa? 27Buno gurhe walibirhir'oku bwibisho kubuyabuya wa ntenga buzira kumbwira mbalag'oku bushagaluke n'enyimpo, n'engoma n'empundu. 28Chiro arhalonzize mp'obere banjukulu bani na bali bani? Oku ntyo wakoler'obwihwinja.29Mperh'omu fune zani obuhashe b'oku kuler'amabi; aliko Nyamuzinda wa yisho ama nyinjir'omu bilorho obudufu bwa mulegolo njambwira mpu: Ochihanz'oku bwira Yakobo eri mwazi gwinja eri gubi. 30Oku ntyo oli wagenda dubaduba buno oherhe enyorha y'okugaluka omu mulala gwa yisho, aliko buno gurhe washambuhire banyamuzinda bani?31Yakobo amushuza, amubwira Labani mpu : Bulala naliyubahire na maderha nkaba oyinjire mpu kunyega bali bawe oku misi. 32N'eyi wakashimana yeherhe aba banyamuzinda, arhalama; emalangambere ga bene berhu, lola ebiri byawe omufune zani obirhole. Bulala Yakobo arhamenyaga oku mukage Raheli abashambuhire.33Labani aja omu hema lya Yakobo n'omu hema lya Leya, n'omu ly'ebijakazi bibiri, aliko arhababonaga; Arheng'omu hema lya Leya, aja omu hema lya Raheli.34Raheli abaga arholer'abo banyamuzinda ababish'omu mishangi arhindir'engamiya, aber'enyanya w'engamiya. Labani alonz'omu hema lyoshi arhazibonaga. 35Abwir'eshe mpu: nahano wani yarhagaya bulala nta kagala yimang'embere zawe bulala ndi ekazikazi. Alonza aliko nta Terafi abwene.36Yakobo agaya, alwisa Labani, Yakobo ashuza, abwira Labani mpu: Ngah'egosa lyani liri? Ngahe chaha chani chiri obo wankulikirag'oku misi? 37Obo wama shandaz'ebintu byani byoshi ntya walonza bichi washimanire by'omu mwawe? Ochiheb'emalanga mbere ga bene berhu na bene benyu, barhuchir'olubanja rhwembi.38Myaka makumyabiri ndi haguma nawe, ebibuzi changwa empene zawe zirha momaga makule, chiro ntalyaga ngandabuzi yawe eri mushakalume gwawe omu birhungano byawe. 39Ey'echelubala chanigaga ka nta kulerheragayo? Nyono nyena marhol'obubi bwage, wamulonzaga omu fune zani owanyegwag'ezuba changw'obudufu. 40Namabantya, n'ezuba enyorha yamandibuza, n'emboho, obudufu, ero lyanandibirh'omu masu.41Eyi myaka makumyabiri mberer'omunju yawe, na kukolra, na kukolera myak'ekumi n'ene ku bali bawe bombi, na myaka ndarhu oku birhungano byawe; wahindamula kali kumi oluhembo lwani! 42Nka Nyamuzinda wa darha, Nyamuzinda wa Abrahamu, n'oboba bwa Isaka, nkabirhali haguma nani, okuli wali wangalula fune nyumu.43Labani ashuza, abwira Yakobo mpu: Abanyere bali banyere bani, n'abana bali bana bani, n'ebirhungano biri birhungano byani n'ebi byoshi oli wabona biri byani; Bichi obwene bibi na kajirira bali bani changwa aba bana babo waburhire? 44Oku ntyo, nkuhunire rhugende rhujijir'echiragane rhwembi, chibe chimenyiso ahakagarhi kawe na nani.45Yakobo arhol'ebale, aliyimanza nka nkingi. 46Yakobo abwira bene babo: Mpu murholagul'amabale; bamarholagula bajir'echirhingu, balira ahol'echirhingu chiri ch'amabale. 47Labani alihamagala Yegari Saha Duta, aliko Yakobo yewe alihamagala Galedi.48Labani aderha: Eno nkingi bube buhamirizi kurhenga zene ahagarhi kawe na nani. Che chirhumire lyahabwa ezino lya Galedi. 49N'e Misipa mpu: Bulala, aderhere, Nahano alolereze ahakagarhi kani amango rhurhakubanaga. 50Eri oko libuza bali bani eri obashabire kw'abandi bakazi mpu: Nya muntu oli haguma nerhu; mpu Nyamuzinda ye muhamirizi werhu rhwembi.51Labani amu bwira Yakobo mpu: Jaga walola echi chigabi, lolaga n'eyi nkingi namayimanza ahakagarhi kawe nani. 52echi chilundo kuli kuhamiriza n'eyi nkingi konako oku ntaka rhaluka echi chilundo kuj'emwawe kukubuz'omurhula, kuku rhonganya. eri w'oyo okurhaluka echi chilundo kuji mpangala. 53Nyamuzinda wa Abrahamu na Nyamuzinda wa Nahori arhu chir'olubanja.54Ahabuzinda arhul'entulo oku ntondo ahamagala bene babo oku bilyo balya haguma n'ahabuzinda balyama kw'eyo ntondo. 55Labani azuk'emiseke ahober'abanjukulu n'abali, abagisha. Ahabuzinda agenda, agaluk'emwage.
Chapter 32

1Yakobo agendekeza olugenzi lwage, okuntyo bashimanana na malayika wa Nyamuzinda. 2Eri Yakobo abashurha kw'amasu aderha mpu: Aba bali nfola miherho za Namahanga, n'oku ntyo aderha mpu hano hahamagalwa Mahanaimu.3Yakobo arhuma embala mwazi emw'omukulu wage Esau, eyo Seyiri, omu chihugo che Edomu. 4Aba bwira mpu: Mumubwire oku: Nahano wani Esau, na malama emwa bene, emwa Labani kugera zene. 5Mperh'empunda, echigusho ch'ebibuzi na bakozi babalume n'ababakazi mpu namakurhumira eyintumwa nahano wani, mpu mpabwe obubabale emalangambere gawe.6Ezo ntumwa zagenda, zana galuka ku bwira Yakobo mpu: Rhwahikire emwa mwene wenyu Esau, naye ali omu njira kuyinja kulinga n'abantu magana mane. 7Yakobo eri ayunva ntyo ayubaha bwenene n'oku chibaza binene omu ndalala. Agab'abantu aliherhe bigusho bibiri, ebibuzi, ebindi birhungano n'engamiya. 8Agererez'omu murhima mpu: Esau akarhindibuza chigusho chiguma echindi cha kayorha chafuma.9Yakobo aderha mpu: Jaga walola, Nyamuzinda wa darha Aburahamu, na Nyamuzinda wa darha Isaka, Nyamuzinda wambwiraga mpu: Galuka omu chihugo chawe n'omulubaga lwawe, nakukoler'ebinja; 10Ntashinganene obubabale bwawe n'okuli kwawe wa yerekanaga oku mukozi wawe; Bulala kugerera akarhi kani na yambuk'eyi Yorodani; na ntyola nkala ngwerhe bigusho bibiri.11Onfumye nkuhunire oku fune ya mwene werhu, oku fune za Esau, bulala muyubahire akanshurha, n'enyama haguma n'abana. 12Na kandi wa derha oku wanjirir'ebinja, n'okujir'eburha lyani nka muchanga gw'omunyanja, gurhakagalika kuganjwa oku bunene.13Alala aho m'obo budufu; arhegany'oluhembo lwa Esau mwene wabo y'ebibyagwerhe. 14Mpene magana mabiri z'enkazi na mpene makumyabiri z'emishakalume, bibuzi magana mabiri by'enkazi na ngandabuzi makumyabiri, 15ngamiya z'amarha makumi masharhu n'ebyana byazo, nkavu makumi mane na mpanzi ekumi, punda z'enkazi makumyabiri na byana ekumi. 16Aluheb'omu fune z'abakozi bage mpu: Muj'embere mulek'echahu echigusho n'echindi.17Aholerez'owaburhanzi aderha mpu: Hanola Esau mwene werhu akushimana n'okukudosa mpu wende? Na ngahe waja? 18Oku ntyola, oderhe mpu: Abola bali bakozi ba Yakobo, luli luhembo lurhumirwe emwa nahano wani Esau,naye kon'okola ali enyuma zerhu.19Aholerez'owakabiri, n'owa kasharhukon'oko n'abandi boshi bali kulikire ebyo birhungano, aderha mpu: intyola kumuyinjigi bwira Esau hanola mumushimana. 20Na ntyola mwashubi kumu bwira mpu: omukozi wawe Yakobo ali enyuma zerhu. Bulala aliderhere mpu: Namurheberez'okuluhembo lwajir'embere zani; n'ahabuzinda nabona amasu gage, nkabaga anyemera. 21Omurhanzi ager'embere zage; naye abera m'obo budufu omu kambi.22Azuka mw'obola budufu, arhola bakage babiri, n'abaja-kazi bage babiri, n'abala bana bage ekumi na muguma, ashabuk'echabuko cha Yaboki. 23Abarhola, abashabusa, ashabusa na byoshi bali gwerhe.24Yakobo abera yenine. Na ntyo mulume muguma balwa naye kuger'emiseke. 25Tala kw'amango abona kw'arhamuhimire, amuhuma omu mpindi; n'evuha kya Yakobo ly'omu mpindi lya shalama amango balemaga balwa haguma naye. 26Amubwira: Ndika ngende, bulala obuche bwa yinjire. Na Yakobo amushuza: Nta kakuleka ogende, orhana ngishire.27Amubwira: Ezino lyawe wende? Naye amushubiza: Yakobo. 28Ashubi mu bwira: Ezino lyawe lirha chihamagalwa Yakobo, aliko okala hamagalwa Israeli; bulala walwaga na Nyamuzinda na haguma n'abantu, n'oku bahima.29Yakobo amudosa, n'okuderha: Nkuyingingire, omenyes'ezino lyawe. Naye amushuza: Bunola gurhe ohunir'ezino lyazi? Naye amugishira ahola. 30Yakobo ahamagala ahola oku zino lya Penuweli: bulala, aderha, na bwene Nyamuzinda mesho oku mesho, n'akalamo kani ka chungukire.31Ezuba lyakola, amango ager'e Penuweli. Yakobo ashonagirir'echibuno. 32Che chirhuma kugera zene, abana be Israeli barhaly'omusi gw'omu chibuno; bulala Nyamuzinda asharhaga Yakobo omu kumuvuna echibuno, oku musi.
Chapter 33

1Yakobo azibul'amasu alola, abona Esau ayinjire n'abantu magana mane; Agab'abana emwa Leya. Raheli n'abajakazi babiri. 2Ahira oku bwimangizi abajakazi n'abana babo, akulikiza Leya n'abana bage, buzinda Raheli haguma na Yusufu. 3Yenine aj'embere zabo, ayunama ashi kali mushanvu, kuhik'amango ageraga hofi na mwene wabo.4Esau alibirha amushimba, amuhobera, amufarhir'omugosi, amu nunugurha: balaka. 5Esau azibul'amasu abona abakazi n'abana aderha: Bande abola ogwerhe ahola? yakobo ashuza: Bana Nyamuzinda ali ashobweze mwambali wawe.6Abambalikazi bayegeraa, bowe n'abana babo, bafukama. 7Leya n'abana bage nabo bashegera, bayunama, hakulikira Yusufu na Raheli bayegera bafukama. 8Esau aderha: Bichi orheganyize aka kampi koshi na mashimana? Yakobo ashuza: Mbone omurhula omu masu ga Nyamuzinda wani.9Esau aderha: Indi omu binene, mwenewerhu langa ebiri byawe. 10Yakobo ashuza: Nanga, nku hunire: Akaba na bwene omurhula omu masu gawe, yemera omu fune yani eyi ntulo, bulala ebyola bibyarhumaga nalola amalanga gawe, nkaku balola amalanga ga Nyamuzinda, wanali nyankiriree bwinja. 11Nyemerera entulo n'akurhulire, bulala Nyamuzinda antabere, na ntacho mbulire. aseza embere zage; Esau ayemera.12Esau aderha: rhugende, rhuj'oku njira, naj'embere zawe. 13Yakobo yewe ashuza: Nyamuzinda wani ayinji oku abana bakomere, n'oku ngwerhe ebigandabuzi n'enavu ziri za yonsa. Zokola rhwazikaza oku lambagira, lusiku luguma, ebirhungano byoshi byanafa. 14Nyamuzinda wani ashokolere omukozi wage, wani, na mukulikira ku buyabuya. Changwa nta birhungano byankulikira na changwa nta bana, kuhika aha nakahikira emwa Nyamuzinda wani e'Seyiri.15Esau aderha: Nkola kulekera ahubwe chichira chiguma ch'abantu bani. Na Yakobo ashuza; bulala gurhe? Infibona omurhula omu masu ga Nyamuzinda wani. 16Lon'olo lusiku, Esau ashubigaluka e' Seyiri. 17Yakobo aja e'Sokota. Ayumbak'enju yage; ayumbaka n'endalo z'ebirhungano byage. Chicha rhumaga bayirika ahola hantu oku zino lya Sokota.18Achigaluka kurhengera e'Padana-Arama, oku cheragi Yakobo ahika oku chishagala che Sikemi omu chihugo ch'e Kanana achumbika embere z'echishagala. 19Agula echichira ch'eshwa ayumabaka ehema, abana ba Hamoro, eshe wa Sikemu oku bichira egana by'efuranga. 20Ahola ayimanza oluherero alu hamagala oku zino lya Eli-Elohe-Israeli.
Chapter 34

1Dina,munyere Leya aburhiraga Yakobo,ahuluka mpu aji lamusa abanyere b'omu chihugo. 2Shishemi mwene Hamori,mwami w'echo chihugo,amulangira amurhalula,amuhima alala naye oku misi,amukoz'eshonyi. 3Omurhima gwage gwaronya Dina mwali wa Yakobo,asima oyo munyere,kuhika amurhuliriza omurhima.4Shishemu abwira Hamori eshe : Mpaga oyu munyere abe mukani. 5Yakobo alimenyere oku Shishemu kubinali oku ali asherezeze omwali Dina aliko omukuba abagala baliri omu bulambo n'ebirhungano byabo. Yakobo alanga elyola hwe kugera bagaluke.6Hamori,eshe wa Shishemu aja emunda Yakobo ali mpu baganire. 7Na bene Yakobo eri bachirhenga ebwa mashwa,babere bachiyunva ogola mwazi,abo balume baluba,bagwarh'oburhe bunene bwenene,bulala Shishemu akolere echihemu chibihire omu Izraeli,omu kulyama na mwali wa Yakobo; ebirhakafa byabere.8Hamori aba bwira mpu : Omurhima gwa Shishemu,mugala wani, gurhonyeze mwali wenyu : Mu muheye abe mukage,mbahunire ntyo. 9Mujire rhuyunvikane ntyo : Mwakazirhuha bali benyu,nerhu mwana rhola bali berhu. 10Mulame haguma nerhu,n'echi chihugo chebe chingulire,muchiyorhemo,omuka chirhegereramo munabonemo echikalo.11Shishemu abwir'eshe na bene babo mpu : Mbon/oburhonyi omu masu genyu,nyemabahereze byoshi mwambwira. 12Chiro mwaka luza eshigi,na ngasi byoshi by'engulo ndarhi,n'embahe byoshi mwa mpuna,aliko mumpe oyu munyere abe mukani. 13Bene Yakobo bashuza omu bwenge,babwira Shishemu na Hamori eshe mpu : Bulala Shishemu yi warhalulaga Dina,mwali werhu; amurhola oku misi;14Babashubiza mpu : Chiri chintu rhurhakajira,chokuhereza mwali werhu omulume orhakembwirwe; Bulala emwerhu chiri chirazira. 15Rhwe yemere oku bulonza bwenyu,n'omuburhegesi okubwakaba nkarhwewe,n'oku abarhabana benyu bakembulwe. 16Ago mango rhwanabaha bali berhu,nerhu rhwanarhola bali benyu,rhwenalame haguma nenyu,na ntyo rhwanabe lubaga luguma. 17Aliko,akaba murharhuyunvirhe muka kembulwa,rhwarhol'abanyere berhu rhuchigendere.18Ebinwa byabo byasimisa Hamori na Shishemu mugala wa Hamori. 19Nya musole arhalegamaga ku jira okola bamubwiraga,bulala alisimire mwali wa Yakobo yi wanaliri muntu w'olukengo lunene omunju y'eshe.20Hamori n'omugala Shishemu,banachija eby'olunvi lw'echizungu chabo,bana bwira abantu b'omuola chizungu mpu : 21Abala bantu,bali bantu b'obulonza bwinja kurhwewe,babere haguma nerhu mwechi chihugo,banaj'ahabalonzeze : Echihugo chigalagere bwenene kubo. Rhwerhole bali babo nka bakerhu,nabo rhwanabaha bali berhu nka bakabo.22Aliko abo bantu barhakayemera balama haguma nerhu mpurhube lubaga luguma,akaba barhabana boshi barha kembwirwe,nk'okubali bakembule nabo bonyine. 23Ebintu byabo n'ebirhungano byabo byoshi,ka birhakaba byerhu ? Rhufichakuyemera oku baderhere,yi bayorha haguma nerhu.24Ngasi boshi bakazagihuluka kugerera oku lunvi lw'echizungu,bakazagi yunviriza Hamori n'omugala Shishemu n'abanarhabana boshi bachikembuzana boshi bakazagi yinja oku lunvi lw'echizungu. 25Olusiku lwa kasharhu bachiri balumwa, bagala ba Yakobo babiri : Simiyoni na Lawi basheja babo Dina,ngasi muguma arhol'engorho yage barhogera muchila chizungu chaliyinji oku chili omu murhula, bayirha ngasi mulume yeshi.
27Bene Yakobo,bachikweb'oku bafu,basahura chila chizungu bulala balibakozeze mwali wabw'eshonyi. 28Barhol'oburhunzi bwabo,empanzi zabo n'endogomi zabo,ebyaliri omu chzungu n'ebyaliri omu mashwa. 29Barhol'ebishoko,obugale bwabo boshi,abana babo,abakazi babo na byoshi byaliri omu maju.30Okubundi Yakobo abwira Simiyoni na Lawi mpu : Mwamampira omu maganya,omu kumpira omu maganya ga chino chihugo chabanya Kanani n'aba Perizeti. Ngwerhe bantu bageke bwenene,bangambanira,b'enshurhe,b'empererezeze,nyono n'omulala gwani. 31Bamushubiza mpu : Ka bali bakwanane ku rhola mwali werhu nka mbaraga ?
Chapter 35

1Nyamuzinda abwira Yakobo mpu : Yumuka ozamukire e Beteli ona bereyo; eyomunda oyumbakeyo oluherero lwa Nyamuzinda wa kubonekeraga amango wa hanzaga wa yaka Esau. 2Yakobo abwira omulala gwage na ngasi boshi baliri haguma naye mpu mukule ba mungu b'emahanga bali ahakagarhi kenyu; Muchicheze munahindamule emyambalo yenyu. 3Rhuyumuke rhuj'e Beteli,eyomunda,nji na yumbakayo oluherero lwa Nyamuzinda wanyunvirizaga amango g'esiku zani z'obuhanya,yiwaliri haguma nana omu lugenzi najiraga.4Bahereza Yakobo ba mungu boshi b'emahanga baliri omufune yage n'emilinga yaliri oku marhwiri gabo. Yakobo abiyikalira omushishi w'omurhi gwaliri hofu na Shishemu. 5Oku bundi bagenda.Obuba bwa Nyamuizinda bwa shandala omu bizung byali bibazungulukire barhana chishibaga chiro bakulikira bene Yakobo.6Yakobo ahika,yewe na ngasi boshi baliri haguma naye, eLuzi y'e Beteli omu chihugo che Kanani. 7Ayumbaka ahola oluherero ayirika ezino Eli-Beteli,bulala ahola ha Nyamuzinda omu bonekeraga amango aheraga ayakaga mukulu wage. 8Debora,mulezi wa Rebeka afa,ahambwa eshishi z'e Beteli,omushishi w'omurhi,aho bahayirika ezino mpu hah'omurhi gw'amalira.9Nyamuzinda ashubi bonekera Yakoboeri agaluka kurhenga e Padami-Arumu ana mugisha. 10Nyamuzinda amu bwira mpu : ezino lyawe we Yakobo,orhakahamagalwa Yakobo,aliko ezino lyawe wekalw Izraeli; amuha ezino lya Izraeli.11Nyamuzida aderha mpu : Ndi yamuzinda ogala byoshi,oburhe onahabwe,eshanja n'amashanja ganene ga burhwa nawe,n'abami barhenga omunda yawe. 12Nji naguha echihugo nahaga abrahamu n'echinahaga Izaka,n'echihugo,nyechihe obuko bwawe enyuma zawe. 13Nyamuzinda ayumuka aja enyanya zage ahola baganiriraga.14Yakobo ayumbaka omunara ahola Nyamuzinda aamuganizizaga,manara gw'amabale arherekerako,ashesherako edivayi n'amavurha. 15Yakobo ayirika ahola Nyamuzinda amuganizizaga ezino lya Beteli.16Barhengera e Beteli,hali hakujir'olugendo lwa kashanji karhali kageke kugera e Efurata, amango Raheli avag'aburha,oku burha kwage kwahangayisa bwenene. 17Omu mango gamalumwa g'okuburha omukazi w'omugekulu amubwira mpu : Orhayubahaga,bulala ogwerhe omurhabana. 18N'oku ali amarhengam'omuka bulala kwali kukola kufa,ayirika ola mwana ezino lya Benoni,alio eshe amuyirika Benjamini. 19Raheli afa ahambwa oku njira y'Efurata aho baderha Betelehemu. 20Yakobo ayumbaka omunara oku shinda yage,gubaderha mpu : Munara gw'eshinda ya Raheli,haguma chiba kuhika zene zene.21Izraeli agenda ajiyumbaka e hema lyage eshiriza lye Midali-Ederi. 22Agomango Izraeli ali lamire eyo munda,Rubeni aji lyama na Bilaha,mbaraga y'eshe;na Izraeli abimenya.Abana ba Yakobo baliri ekumi na babiri.23abana ba Leya baba : Rubeni,yefula ya Yakobo,hajaho : Simiyoni,Lawi,Yuda,Izakari na Zabuloni. 24Abana ba Raheli baba :Yusufu na Benjamini. 25Abana ba Bilahe mujakazi wa Raheli : Dani na Nefutali.26Abana ba Ziripa mujakazi wa Leya,gadi na Asheri : Babo b'obana ba Yakobo ba burhiragwa e Padani Aramu. 27Yakobo achigera ahamw'eshe Isaka,e Mambri,e Kiriati Arba aha baderha Hebroni,aha Abrahamu na Isaka baluhukiraga.28Emyaka ya Isaka yaliri egana na makumi gali munane. 29Arhenga m'omuka,afa :Bamuhira haguma n'olubaga lwage eyi akola mushaja w'olugokoli akola ayugurhire esiku,bagala bage Esau na Yakobo,bamuhamba.
Chapter 36

1Talaga oluburha lwa Esau oderhwa Edomu. 2Esau arhola abakazi omu banyere b'eKanani : Ada,mwali wa Eloni,Muhitite : Oholibama mwami wa Ana mwali wa Sibeoni,Muhiviti. 3Na Basmali mwali wa Ismaeli,mwali wabo Nebayoti.4Ada aburhira Esau Elfazi,Basmati aburha Reweli. 5Na Oholibama aburha Yewushi,Yelami na Kore; Babola ba bana ba Esau baburhiragwa omu chihugo che Kanani.6Esau arhola bakage,abagala n'abangere,abantu boshi b'omunju yage amarhungo n'obugale bwage,n'ebintu byage byoshi abonaga omu chihugo ch'e Kanani,agenda aja omu chindi chihugo,hale na mulumuna wage Yakobo. 7Bulala obuchire bwabo bwali bwa maluga,barhaka chigalire kubera haguma,n'echihugo balirimo chali chama fundera,chirhaka chigalire kubabik'enyanya y'amarhungo gabo. 8Esau aji yumbaka omu ntondo ye Seyiri : Esau ye na Edomu.9Talaga oluburha lwa Esau eshe wa Edomu omu ntondo ye Seyiri. 10alaga amazino g'abana ba Esau : Elifazi mugala wa Ad,muka Esau : Reweli mugala wa Basmati muka Esau. 11Bene Elifaze baliri baba : Temani,Omari,Sefo,Gayetani na Kenazi. 12Na Timuna aliri mbaraga ya Elfazi,mwene Esau, aburhira elfazi Amaleki. Ba bana abo ba Ada muka Esau.13Talaga n'abana ba Ruweli : Nahati,Zerahi,Shamma,Miza; bo bana abo ba Basmati muka Esau. 14Talaga bene Oholibama; mwali wa Ana,mugala wa Sileoni muka Esau : Aburhire Esau : Yewushi,elamu na Kora.15Talaga abarhambo b'omubuko bwa mwene Esau : Talaga bene Elfazi,fula ya Esau : Omurhambo Temani,omurhambo Omari,omurhambo Sefo,omurhambo Kenazi, 16omurhambo Kora,omurhambo Gatama,omurhambo Amaleki : abola bo barhambo b'omubuko bwa Elfazi omu chihugo che Edomu; bo bana ba Ada abo.17talaga bene Ruweli,mugala wa ezari;omurhambo Nahati,omurhambo Zerahi,omurhambo Shamma, omurhambo Mizza,ba bola ba barhambo b'obuko bwa Ruweli omu chugo ch'Edomu. Babo ba bana ba Basmati,muka Esau. 18Talaga abana ba Oholibama muka Esau : Omurhanbo Yeweshi,omurhambo Yelama,omurhambo Kari; 19Babola babarhanbo b;omubuko bwa Oholibama mwali wa Ana,muka Esau.20Talaga bene Seriyi w'omu Horiri,bo barhanzi omu chihugo : Lotani,Shobati,Sibeoni,Ana; 21Dishoni,Etseri,na Dishani : Babo ba barhambo ba ba Horiri,bene Seyira,omu chihugo ch'Edomu. 22Bene Lotani baliri baba : Hori na Hemami,mwali wabo Lotani aliri ye Timani.23Talaga bene Shobali : Avani,Munahati,Ebari,Shefo na Onami. 24Talaga bene Sibeoni : Aya wa Ana : Oyo Ana yi wa bonaga eshoko ya menji gadagarhire omu mpinga eri ali ayabula epunda z'eshe Sibeoni.25Talaga abana ba Ana : Dishoni,na Oholibama,mwali wa Ana. 26Talaga bene Dishoni : Hemudani,eshobani,Yitunina kerani. 27Talaga bene Etseri : Bilani,Zavani, na Akani. 28Talaga bene Dishani : Usa na Arani.29Talaga abarhambo b'Abahoriri : Omurhambo Lotani,omurhambo Shobali,omurhambo Sibeoni,omurhambo Ana, 30omurhambo Dishoni,omurhambo Etsari,omurhambo Dishani. Babola babarhambo b'Abahoriri,abarhambo babonekanaga omu chihugo cha Seyiri.31Talaga abami bali bayimire omu chihugo che Edomu,embere z'okuyima k'omwami oku bana be Izraeli. 32Bela, mwene Beri ayima omu Edomu n'ezino ly'echizungu chage lyaliri Dinahaba. 33Bele afa,na Yobabe,mwene Zarashi we Bosara ayima ahali hage.34Yakobo afa,na Hushani w'omu chihugo chaba Temaniti ayima ahali hage. 35Hushani afa,na Hadade mwene Badadi ayima ahali hage. 36Hadadi afa, na Samula we Masereka,ayima ahali hage.37Samula afa,na Sahaulu we Rohobati oku menji ganene,ayima ahali hage. 38Sahaulu afa,na Bali-Hanani mwene Akibori ayim'ahali hage. 39Bali-Hanani mwene Akibali afa,na Hadari ayim'ahali hage. Ezino lye chizungu chage lyaliri Pauru,na mukage ayirikagwa Mahetabeli mwali wa Materedi,munyere we Mezahabu.40Talaga amazi g'abarhambo b'oku chisisi cha Esau birengerere okubuko byabo,n'abayorhaga baba,bikulikize amazino gabo : Omurhambo Aliva; omurhamboo Yeteti, 41omurhambo Oholibama,omurhambo Pinoni. 42Omurhambo Kenazi,omurhambo Temani,omurhambo Mibasari. 43Omurhambo Magidiyeli,omurhambo Irami. Babola ba barhambo b'Edomu omu kushimbana n'ahabali yumbakire omu chihugo bali bagwerhe.Yoyo Esau,eshe w'Edomu.
Chapter 37

1Yakobo ayorha omu chihugo che Kanana alichimbikire. 2Hala amaburha ga Yakobo. Yusufu, oku myaka ekumi na mushanvu, akazagi lisa ebirhungano haguma na bene babo. Oyola mwana aliri haguma n'abana ba Bilihe n'abana ba Zilipa, muka eshe. Yusufu naye yi wakazagi lerhera eshe emyazi.3Israeli asimaga Yusufu kulusha abandi bana bage boshi, bulala amu burhaga omu bushaja. Amuherez'echishuli ch'amarangi ganene. 4Bene babo babona oku eshe amusimire kulushabo boshi, bamubikir'omujinya. Bakachimuderheseze n'obwira.5Yusufu abona echilorho, alorholera bene babo, bashubi mugaya kurhalusa. 6Ababwira: Muyunve echi chilorho na lorhere.7Rhwaliri rhwa shweka emiganda; hakagarhi k'eshwa; namabona omuganda gwani gwa zuka gwa yimanga; n'emiganda yenyu ya guzunguluka ya yuanama embere yago. 8Bene babo bamubwira: w'oyo werhu rhegeke? We rhukolese? Bashubi mugaya kandi kulusha; enyanya w'ebilorho byage n'emyazi yage.9Ashubi lorha eyindi ndorho ashubi yi lorholera bene babo; Ababwira: Nalorhere eyindi ndorho; na bwene: Omwezi, ezuba n'enyenyezi ekumi na nguma bya fukamire embere zani. 10Abilorholera eshe na bene babo, eshe amukalihira amubwira: Bichi eyi ndorho yawe ederhere? Bihunire oku nyono, nyoko na bene benyu rhwenji rhwafukama oku daho embere zawe? 11Bene babo bamuyunvira obongwa, aliko eshe yewe abika omwibuko gw'ebyola bintu.12Bene babo Yusufu balijire e'Sikemu ku yabula ebirhungano by'eshe. 13Israeli abwira Yusufu: Bene benyu barha chiyabulire ebirhungano e'Sikemu? Yinja nakurhuma kubo; ashuza: Nyono hano. 14Israeli ashuza: Nkuyingingire, genda olole akaba bene benyu banakomere n'akaba ebirhungano bina kwirire. Onderhere emyazi. Amurhuma ntyo kurhengera omu lubanda lw'e Hebroni, Yusufu aja e' Sikemu.15Omuntu amushimana aherhe azerera omushwa. Amubaza aderha: Bichi oli walonza? 16Yusufu amushuza mpu: Indi lonza bene berhu. Mbwira nkuhunire, ngahe bakaba bali bayabulira ebirhungano. 17Nya muntu amubwira: Kasanzi kano bagendere: Bulala nali bayunvirhe baderha: Rhuje e'Dotana: Yusufu ashimba bene babo, abashimana e'dotana.18Bamu bonera hale, n'embere ahike hofi nabo, baj'enama oku bamuyirhe. 19Babwirana muguma oku windi: Tala nyin'ebilorho ayinjire. 20Yinja bunobuno rhumuyirhe, rhumukwebe omu muferegi, rhwe derhe oku enyama y'elubala ekalihire ya mulire, rhwe lole bichi ebilorho byage byejire.21Rubeni ayunva eyo nama, amukula omu maboko gabo, aderha: Murhamuyirhaga. 22 Rubeni ababwira: Murhasheshag'eshagama. Mumukwebe m'ogula mufulegi guli omu mpinga. Murhana muhumagako. Aligwerhe obusime bunene b'oku mukula omu maboko gabo, okulonza ku mugalula emw'eshe.23Amango Yusufu abaga amahika haguma na bene babo, bamuhogola chilala chishuli chage ch'amarangi ganene, ali yambere. 24Bamurhola bamukabula omu mufulegi. Ogola mufulegi gurhali mu menji.25Ayikala mpu bakola balya, bazibul'amasu, babona echigusho ch'abarhimbuzi baba Simaeli, barhengerera e'Gileadi. Engamiya zabo, zalishanire oburhimbuzi: Amanukato, obuku, ehoro, bahekaga e'Misiri. 26Obola Yuda abwira bene babo: Bichi rhwe yunguke omu kuyirha mwene werhu n'okubisha eshagama yage?27Muyinje rhumuguzize aba Isimaeli, rhurhana muhiragako amaboko gerhu, bulala ali mwene werhu, munyofu gwerhu. Na bene babo bamuyunva. 28Abarhimbuzi be Mediani bagera, bakulula bazamula Yusufu omu mufulegi, bamuguza ku bicheri makumyabiri by'efuranga emwa ba Isimaeli, bamuheka e'Misiri.29Rubeni aja agaluka ewa mufulegi ashimana Yusufu arhachilimo. Aber'emyambalo yage. 30Achigaluka emunda bene babo bali, aderha: Omwana arhachiliho! Nani ngahe naja?31Obola arhol'echishuli cha Yusufu, ali ayirhire echishakalume, avuvuza nya chishuli omu shagama. 32Barhumira eshe chilala chishuli ch'amarangi ganene, bamu bwira: Talaga ebi rhwa bwene! menyaga akaba chishuli cha mugala wawe eri nanga. 33Yakobo achimenya aderha mpu: Chishuli cha mugala wani! Enyama ekalihire ya mulire! Yusufu aberekera bunyarhibunyarhi!34Ashashanyagul'emyambalo yage. Ahira omufuko oku malanga gage, ajira siku zinene z'emishibo y'omugala. 35Abagala n'abali bayinja musiririza; aliko arhalonzaga yunviriza oku mubembereza: Aderha mpu: Omukulaka na yandagal'omushinda emunda mugala wani ali amaluhukiro g'okufa. Alakir'omugala. 36Bamidiani ba muguza e'Misiri emwa Potifari, murhumisi wa Farao, mukulu w'abulinzi.
Chapter 38

1Mwago mango, Yuda achikula oku babo aj'emwa mulume muguma w'eAdulani, ezino lyage ye Hira. 2Eyo munda abugana mwali wa Mukanani muguma, oyirikwa Shuwa, ashaba ola munyere.3Aba bukule, aburha omwana w'oburhabana, amuh'ezino lya Eri. 4Ashubiba bukule, aburha omwana rhabana, amuher'ezino lya Onani. 5Ashubi burha omurhabana, amuh'ezino lya Shela; Yuda aliri e Akizibu eri aburha.6Yuda ajishabira efula yage Eri omukazi: Ohamagalwa Tamari. 7Eri, mwana murhanzi wa Yuda; agayisa Nyamuzinda, na Nyamuzinda amuyirha.8Yuda abwira Onani: J'omu mwa muka mukulu wawe, omujirire nk'oku erhegeko ly'obulamu liderhere, oburhire mukulu wawe. 9Aliko Onani alimenyere oku eburha lirhali lyage, eri abaga ali omu nju na muka mukulu wage, alema asheshera oku daho lyarhaburhira mwene wabo eburha. 10Ebyakazagi kola ntyo byagayisa Nyamuzinda, amulambika naye.11Lero Yuda abwira omwazana Tamari: Ojibera mukana omu nju ya isho, kuhika amango mugala wani Shela akula. Bulala akazagi derha omu murhima guyobohere oku Shela naye afa kuguma na bene babo. Tamari agenda, n'okulama omu nju y'eshe.12Esiku zagera, mwali wa Shuwa, muka Yuda afa. Eri Yuda arhenga omu mishibo anyegera e Timuna ajigemba ebibuzi byage, yewe na mwira wage Hila w'e Adulami. 13Babwira Tamari, mpu << lola shozala oyu wanyegera e Timuna, ajigemba ebibuzi byage>>. 14Ahogola emishangi yage y'obukana, ayambala echitambara, yeshi aba mwinja, ajiyikala aha bwa lunvi lw'Enayimi, oku njira y'e Timuna. Ali amasomerwa n'okubona Shela akola mukulu barhana muhere ye amurhole.15Yuda eri amubona, amenya mpu mukazi w'embaraga, bulala achishukire amalanga. 16Aja hofu naye, eburhambi bw'enjira, omubwira ntya: << Oleke nkurhole.>> Arhali menyere oku mwazana oyo. Nyamukazi adosa ntya: << Bichi wampa li nyemera wantola? >>17Naye ashubiza ntya: Nakuha omwanahene w'omu buso bwani . Nyamukazi eri Nyemerere, s'aliko orhangimpa echikinja oku wanamuntumira. 18Naye ashubiza : Chikinja chichi nkuhage ? Nyamukazi eri: Ompe akashe kawe, omugozi gwawe n'ako karhi ofumbarhi.Amuha byo, bamanyena bashimanana , bwaba bukule bwage.19Nyamukazi ayumuka agenda, ahogola echitambara chage; ashubiyambala emishangi yage y'obukana. 20Yuda arhuma omwahene, afumbika olala mwira wage w'e Adulami, mpu agende murholer'ebintu byage ahanaga chikinja emw'ola mukazi. Aliko arhamushimanaga.21Abaza abantu balama ahola mpu: Ngahe ali ola mukazi w'embaraga waliri oku njira Enayimi?Bamushubiza mpu: Nta mbaraga eba eno mwerhu chiro n'omuguma. 22Agaluka emunda Yuda ali, amubwira: Ntamushimanire,chiro n'abantu b'eyo munda bamambwira oku eyomunda erhasagiba omukazi w'embaraga. 23Yuda aderha ntya : Abiberanage, kurhakwanene baje barhuhekera. Ci aliko narhumaga omwanahene orhanamubwene .24Erhihagera myezi esharhu, babwira Yuda mpu : Mwazana wawe Tamara ahemukire.Chiro abere bukule bw'omu bulala Yuda aderha eri Mumulerhe embuga bamuyose . 25Eri bakola bamuherhe embuga, arhumiza emw'eshezala, eri : Omulume nina ebi bintu ye wanjiraga obu bukule . Eri : Olole bwinja nka nde aka kashe, ogu mugozi n'aka karhi. 26Yuda abilolereza aderha ntya : Alimushinganyanya kundusha bulala ntachimuga mugala wani shela . Arhanachi derhaga mpu amusharhira kwo.27Erhi esiku zage z'okuburha zihika, babona oku mahasha gali omunda yage. 28Omu kuburha, muguma mubala bana alambula okuboko; omugekulu akugwarha okuyambisa ehigozi hidukula aderha eri : Oyu ye yenjire mwambere .29Chi ola mwana ashubigalula okuboko, n'awabo aba ye yinja mwambere ola mugekulu aderha, ntya : Oku wanachihaga enjira yani! Ezino lya Peresi. 30Owundi naye anachihuluka ye waliyambere ehigozi hidukula oku boko; banachimuyirika ezino lya Zera.
Chapter 39

1Yozefu alihekerwe e Misiri, Potifari murhonyi wa Farao na murhambo mukulu w'abaganda, mu misiri amuguliraga Aba-Ismaeli balimugwerhe. 2Nyamuzinda aliri na Yozefu, aberwa na byoshi, anachibera omu nju y'ola nahamwabo w'omu Misiri.3Nahamwabo abona oku ayimangirwe na Nyamuzinda, n'oku ebi agwerhe ajira byoshi biri byamubera. 4Yozefu arhona ntyo emwa nahamwabo, amuhira omu kasi kage, ana muha oburhegesi bw'eby'omunju yage byoshi.5Kurhenga ago mango amujiraga murhambo w'enju yage na mulanzi w'ebyage byoshi, Nyamuzinda agisha enju y'ola mu Misiri, eri Yozefu orhuma: Omugisho gwa Nyamuzinda gwarha ngasi ebi anajiraga byoshi, omu nju n'omu mashwa. 6 Lero ahira ngasi ebi anagwerhe byoshi omu fune za yozefu, arhachibaga akazidosa akantu kalebe aha nyuma w'eby'okula, n'obo Yozefu aliri mwinja.7Lusiku luguma enyuma ly'aho, muka nahamwabo alolereza Yosefu n'elisho anachimubwira eri: Yinja nkurhindire . 8Aliko yewe alahira, abwira muka nahamwabo,eri: Lola oku ago mango ndi hano, nahamwerhu arhaba ayobohere ebiri muno nju yage, ebyage byoshi abimbikisize. 9Yenine arhagwerhe buhashe kundusha mweno nju. Ntacho ampanzize arhali aha nyuma zawe bulala ndi mukage.10Akazishonda Yozefu ngasi lusiku, s'aliko Yozefu arhayemeraga alala naye n'okubera eburhambi bwage mpu amurhole. 11Lero lusiku luguma Yozefu ayinja omu nju mpu ajire emikolo yage, n'omu bantu bakola mweyo nju; ntaye waliriho. 12Ola mukazi amugwarhira oku mushangi amubwira, eri : Yinja rhulyame!>> S'aliko yewe amulekera gula mushangi, achilibirhira embuga.13Eri abona oku amamulekera omushangi omufune n'oku amalibirhira embuga, 14ahamagala abakozi b'omu mwage, aba bwira eri: << Lolaga oku! Arhulerhere omu Heburaniya mpu ayinje rhusharhirako! Oyu mulume amenyenjako mpu rhulyame naye, lero namahagaza n'oku yama n'omulenge gunene. 15Ene achiyunva na yama, ajandika n'oku ndekera omushangi gwagi aha burhambi bwani, amalibirhibirhira erhongo.>>16Oku handi, nyamukazi anachibika gula mushangi aha burhambi bwage kuhika ninanju ahika afulukira omu nju. 17Amubwira ela myazi, eri : Ola mukozi w'omu heburaniya warhulerhaga alinshibire mpu ansharhireko. 18S'aliko amango na yamaga namana hamagaza, amaleka omushangi gwage ahaburhambi bwani amalibirhira erhongo.19Eri nin'enju ayunva eyo myazi ya mukage amubwiraga, mpu: tal'oku mwambali wawe anyinjagako ntyo. 20Nahamwabo wa Yozefu arhegeka mpu bamu gwarhe banamuhebe omu mpamikwa, mulala bakazaga hira abashwekwe ba mwami. Anachibira omola mpamikwa.21Nyamuzinda eri ali haguma na Yozefu, amuyereka oburhonyi bwage anarhuma arhona omu mesho g'omurhambo w'abashweke. 22Ola murhambo w'empamikwa amulangisa abandi bashwekwe baliri omu mpamikwa boshi na ngasi byakazagijamo, byakazagijirwa naye. 23Oyo murhambo w'empamikwa arhanderhere mpu ayabohere ebiri omu makokoga Yozefu, bulala Nyamuzinda ali haguma naye, anakazagirhuma alekerwa emikolo yage yoshi.
Chapter 40

1Enyuma z'aho omurhambo w'amavu n'omurhambo w'ebiryo bya mwami w'e Misiri bagayisa nahamwabo, mwami w'e Misiri. 2Farao agwarhwa n'oburhe bwabo barhonyi bage bombi: Owa'amavu n'owebiryo. 3Abashwekesa emw'omurhambo w'abalanzi, mw'ela mpamikwa Yozefu alishwekerwemo.4Naye omurhambo w'abalanze abarhumira Yozefu mpu akazibakolera, bageza siku zirhali zigeke mw'eyo mpamikwa. 5Omurhambo w'amavo n'olya w'ebilyo, kula banali omu mpamikwa bombi, banachilorha bdufu buguma, ngasi muguma echilorho chage chinamuyerekere.6Esezi eri Yozefu aja omu bali ashimana bombi bali burhe. 7Abaza bala barhambo ba Faraoni bali shwekerwe haguma naye omu mpanikirwa ya ninawabo eri : Gurhe okumugwerhe obusu buzinzibere zene wani? 8Bamubwira : Rhwakazilorha na ntaye wankarhuhugulira echo chilorho. Yozefu ababwira, ntya : Nyamuzinda ye hagula ebilorho, si aliko mushambalire nani gurhe biri.9Omurhambo w'abarhanzi aganirira Yozefu echilorho chani, na bona emburho y'omuzabibu embere zani, 10Ogwo muzabibu gwali gwerhe mashami masharhu, gwashabuka, gwanayasa n'ebihadu by'ogwo muzabibu byakaz'ijakwo amalehe gayerere. 11Akabehe ka Faraoni galiri omu fune zani, narhola gala malehe, nagakandira omu kabehe ka Faraoni, nayumanza akabehe omu maboko ga faraoni.12Yozefu amubwira, eri : Yumvaga okwo kwo kuderha gurhe : Ago mashumi mashrhu gayerekene siku isharhu. 13Hayorha nsiku esharhu Faraoni akulike, anakushubize omu mukolo gwawe : Washubi ikaziyimanga akabehe ka Faraoni omu mabako gage, nk'oku wanakazagijira amango wachiri murhambo w'amavu.14Okaz'iyibuka amango wabona eryo eragi, onansegerere emwa Faraoni, ankule nani mw'eyi nju. 15Bulala kushamula banshamulaga omu chihugo ch'Abayahudi, chiro n'eno munda nayo, ntacho najirire chakarhuma nashwekwa.16Omurhamb w'ebiryo abona oku yozefu ahugwire bwinja echo chilorho, naye amubwira, ntya : << Nani kunalorhaga ntya : Nali mbarhwire birhi bisharhu bya migati oku rhwe lyani. 17Omu chirhiri ch'enyanya mwaliri elya migati Faraoni analya, si aliko ebinyunyi byakaz'irya emigati yaliri chirhiri okurhwe lyani.18Yozefu amushubiza, eri : Yumvaga nawe, ok'oderha oku ebirhiri bisharhu zo nsiku esharhu. 19Hayorhere nsiku esharhu Faraoni akulike, anakumanike oku murhi n'enyunyi zanalya enyama zawe20Oku lusiku lwa kasharhu lwo lwa lusiku lw'okuyibuka okuburhwa Faraoni, ajirira abambali boshi olusiku lukulu. Aliko omurhambo w'amavu n'omurhambo b'abalwi. 21Omurhambo w'amavu amushubiza omu chikono chage, akazifumbika Faraoni akabene kage. 22Omurhambo mukulu w'ebilyo amanikwa nka kala Yozefu anabahuguliraga. 23Si ola murhambo w'amavu, arhachiyibuka Yozefu, amuyibirira.
Chapter 41

1Enyuma wa siku ebiri, Farao alorha ayimangire hofu n'olwinji, 2abona molo lwinji mwarhenga nkavu mushanvu zikwirire zanachwera, 3Talaga zindi mushanvu zayinja enyuma zikulikire zila zirhanzi, zibihire, zina yondere zayimanga ahaburhambi wezabo.4Ao nkavu zibihire zina yondere zarhondera okulya zilala mushanvu zalikwirire, Farao asisimuka. 5Ashubi lyama, alorha ebilorho, tala, mihuli mushanvu minenene minja eyimangire oku murhi, kaguma. 6Yindi mihuli mushanvu migegeke eyondere ena babukire n'empusi y'ebushoshokero bw'ezuba, yamera obuzinda bw'eyabo.7Elala mihuli mushanvu yaliyondere, yamira elala mushanvu yali minenene enakwirire, Farao asisimuka, talaga che chali chilorho echo. 8Esezi, Farao ayunva omurhima gwabulire omurhula, ahamagala abashonga na bagula bage boshi b'omu Misiri. Abashambalira ebyo bilorho. Ntaye chiro n'omuguma wamushubanganyiz'ebyo bilorho.9Okwindi, omukulu wamavu ayinja, abwira Farao, eri: Ene nkola nashubanganya endamuso ya mabi gani. 10Farao abaga alubire enyanya za bambali bage boshi; anabahira, omu mpamiko em'omurhambo wabalanzi, nyono n'omurhambo w'ebiryo. 11Rhwalorha nyono n'owerhu omu bidufu buguma; chi ebyo bilorho birhali bye biguma. Ngasi muguma ahabwa amahuguliro kukulikirana n'ebilorho byage.12Omurhwaliri mwali musole muguma Muebraniya, mwambali w'omurhambo w'abalanzi. Rhwamushambalira ebilorho byerhu, arhuhugulira byo. 13Byanaba nk'okwanarhubwiraga: Nyono Farao angalula omu kasi kani, n'owerhu bamuhanika oku murhi.14Farao arhuma mpu bahamagale Yusufu, bamukula duba duba omu mpamikwa. Agembwa, arhola eyindi yindi myambalo, aja emwa Farao. 15Farao abwira Yusufu; eri : Nalorhere ebilorho chi ntaye haban'omuguma wagalire kunshubanganya: Nayunvirhe mpu onahugulira echilorho eri wankachiyunva. 16Yusufu ashuza Farao, aderha: Arhali nyono! Nyamuzinda yi wahana eshuzo ly'okunali emwa Farao.17Farao abwira Yusufu eri: Omuchilorho chani, nali nkanyimangire eburhambi b'olwinji, 18Omulwinji mwayomoka nkavu mushanvu zinene zinja, zarheng'omu lwinji zarhondera zalisa ebyasi eburhambi b'olwinji.19Enyuma lyaho, zindi mushanvu zanyonyoka buzinda bw'ezo zirhanzi, ziyondere, zibizibi bwenene, ntasagi bona enkavu zibihire nkezo omuchihugo choshi ch'e Misiri. 20Zilala nkavu zibi ziyondere za mirugusa zilala mushanvu zaliri zinenene zichwerere, 21Zaziholobeza omunda yazo, ntaye wankamenyere oku zazimirire bulala obubi bwazo burhanzi bwanayorha nk'oku zanaliri. Ahola na sisimuka.22Nashubi bona echindi chilorho: Mihuli mushanvu yamera oku murhi muguma, 23kandi kwashubi mera yindi mihuli mushanvu eyumire yanagokomba n'empusi y'ebushoshokero. 24Elala mihuli yaligokombere yamirugusa elala yabo mihuli mushanvu yaliri minja, na shsmbalira abashonga oko chi ntaye wampugulire.25Yusufu abwira Farao eri: Chilorho cha Farao chiri chiguma. Nyamuzinda amenyisize Farao omuhigo alonzeze okujira. 26Ezo nkavu mushanvu zinja, ziyerekene myaka mushanvu, n'eyo mihuli mushanvu minja nayo eyerekene myaka mushanvu: Chiri chilorho chiguma.27Enkavu mushanvu ziyondere zibizibi zanyonyoka enyuma lyezabo, eli myaka mushanvu, n'eyo mihuli mushanvu yaliyondere, yanayuma n'empusi y'ebushoshokero, k'oku derha okuhaba myaka mushanvu y'eshali, 28nk'oku malire bwira Farao; Nyamuzinda amenyisize Farao chichi alalire okujira; 29Ahala, haba myaka mushanvu ebiryo byaba binene omu chihugo choshi ch'e Misiri.30Kandi hayinja myaka mushanvu y'eshali linene, nji bayibirira bila biryo byoshi byaliri omu chihugo choshi ch'e Misiri, eshali lyanamala echihugo, 31eshali lyeyinje lyebe lizibu nta biryo bye bonekane omu chihugo, 32akaba Farao ebi bilorho byamuhikiraga obwa kabiri, ly'omwazi gwa Nyamuzinda guyimanzwa bwinja, na Nyamuzinda aguhikirze duba duba.33Ntyo, Farao alondole omuntu w'obwenge na mwirhonzi,amuhebe okwirhwe ly'echihugo ch'e Misiri. 34Farao ajira ntyo ahebe abimangizi omu chihugo, na kuheba chiguma cha birhano cha mashalulo omu Misiri mweyo myaka mushanvu y'ebiryo.35Balundika ebishalulo haguma nkeyi myaka minja ya yinja, bajire oku bukulu bwa Farao, 36ebi biryo bibikwe omu nguli y'echihugo, enyanya w'eshali lya myaka mushanvu ya yinja omu chihugo ch'e Misiri, ly'echihugo chirhahwa n'eshali.37Eyi myazi yaba minja emalanga ga farao n'oku bantu bage boshi. 38Farao abwira abantu bage: Gurhe rhwankabona omuntu oli nk'oyu omurhima gwa Nyamuzinda guli omugarhi kage?39Farao abwira Yusufu : bulala Nyamuzindda akumenyisize byoshi, nta muntu w'obwenge n'obwirhonzi nka woyo. 40Namakujira mukulu w'enju yani, n'olubaga lwani loshi lukenge amarhegeko gawe, entebe yani y'obwami yonine eri enyanya zawe. 41Farao abwira Yusufu: Tala, namaguha oburhegesi bw'echihugo choshi ch'e Misiri.42Farao ahogola Olupeta oku fune yage, aluyambisa Yusufu oku fune: Amuyambisa n'emishangi y'echitani, amuyambisa n'omugufu gw'ehoro omugosi. 43Amushonya omu mutugari gwage gwali gwa kabiri omu mituga yage gwa mukulikira, bayinja babanda empundu embere zage: Bafukamire! Ntyo ku Farao amuhere oburhegesi bw'echihugo choshi ch'e Misiri.44Ashubi bwira Yusufu: Nyono nye Farao! Buzira woyo ntawindi w'okufunyula okuboko kwage eri okugulu omu chihugo choshi ch'e Misiri. 45Farao ayirika yusufu ezino lya Isafenate Paeneake; amuha omukazi Asenati, mwali wa Potifari, mudahwa wa Oni, Yusufu agenda arhangula echihugo ch'e Misiri.46Yusufu aliherhe myaka makumi masharhu amango achiyerekana emalanga ga Farao, mwami w'e Misiri; Yusufu arhenga emalanga ga Farao, agera omu chihugo choshi ch'e Misiri. 47Mw'eyo myaka mushanvu y'ebiryo echihugo chayera bwenene.48Yusufu alundika ebiryo mweyo myaka mushanvu omu chihugo ch'e Misiri, alema alunda omu ngasi chishagala chanabika ebiryo by'omu mashwa gali eburhambi, 49Yusufu alunda engano, nka mishenyi y'omu nyanja, byaluga bwenen, baleka n'okuganja, eri bya marhalusa olugero.50Embere wa myaka y'eshali oku yinja, eri Yusufu akola agwerhe bagala babiri; baburhwaga na Asinati mwali wa Potifari, mudahwa wa Oni. 51Yusufu efula ayiyirika ezino lya Manase; bulala, aderha: Nyamuzindaanyibagize amalibuko gani goshi, n'omunju ya darha yoshi, 52N'owakabiri amuha ezino lya Efurayimu, bulala, aderha, Nyamuzinda ampere eburha omu chihugo na rhindibukiraga.53Amango myaka mushanvu y'ebiryo omu chihugo ch'e Misiri eba ya magera, 54n'elala myaka mushanvu y'eshali yarhangira oku yinja nk'oku Yusufu ana bwiragabo. Eshali lyaba omu bihugo byoshi; Oli omu chihugo choshi ch'e Misiri eryo byalirimo.55Amango echihugo choshi ch'e Misiri chashalikaga, olubaga lwalakira Farao mpw'aluhe ebiryo, Faraao abwira abe Misiri: Muje emunda Yusufu ali, mujire okwa nkababwira. 56Eshali lyakomera omuchihugo choshi, Yusufu achingula enguli zali mw'ebiryo, aguza ab'e Misiri engano. Eshali lyaluga omuchihugo ch'e Misiri, 57N'ebihugo byoshi byahika e Misiri, kugulira Yusufu engano; bulala eshali lyalikalihire omu bihugo byoshi.
Chapter 42

1Yakobo abwene okw'e Misiri eri ebiryo, abwira abana bage: Gurhe muherhe mwalolanako mwenine oku mwenine? 2Ababwira: Tala, nayunvirhe okw'engano ziri e Misiri; muyandagalireyo mujirhugulira ebiryo, lirhulama rhurhafaga. 3Balumuna ba Yusufu ekumi bayandagalira e Misiri, kugula ebiryo, 4Yakobo arhabarhumaga haguma na Benjamini, mulumuna wa Yusufu, omukuyubaha akayinjija k'obuhanya.5Bene Israeli bayinja omu chigusho cha bandi bajaga kugula ebiryo, bulala eshali lyali lugire omu chuhugo ch'e Kanani. 6Yusufu aliherhe oburhegesi omu chihugo; yiwalemaga aguza ebiryo okulubaga loshi lw'echihugo, bene babo Yusufu bayinja, bafukama emalangambere gage baramya amalanga okudaho.7Yusufu abona bene babo, abamenya, aliko achijira nk'orhabayinji, abaderhesa n'obukali, ababwira: Ngahe mwarhenga? Bamushuza: Omuchihugo ch'e Kanani, rhuli kugula ebiryo, 8Yusufu alimenyere bene babo, aliko bowe barhalimumenyere.9Yusufu ayibuka ebilorho alorhaga enyanya zabo, aba bwira: Mwabo muli ndabi: Muyinjire lola obuzamba bw'e chihugo, 10bamushuza: Nanga, Nahano, abakozi bawe bayinjire kugula ebiryo. 11Rhweshi rhuli bagala bamulume muguma: Rhurhabeshere, bambali bawe rhurhali ndabi.12Naye abashuza, eri: Nanga, muyinjire kurhangula obuzamba bw'echihugo. 13Bamushuza: Rhwabano, bambali bawe, rhuli ekumi na babiri bana bamulume muguma omu chihugo ch'e Kanani; mulumuna werhu ene ye wayorhere na darha, hali na muguma orhachibaho.14Yusufu ababwira: Nta babwirire, okumuli ndabi, 15oku ntya mwamanyikana, nk'oku Farao alamire! Murharhengaha n'omuziba gwenyu gurhazihik'aha. 16Murhume muguma wenyu ajilonza mwene wenyu, nenyu, mwayorha omu mpamikwa, ebinwa byenyu byamenyikana, namenya nkaba okuli kunali omugarhi kenyu; echirhali ntyo, nk'oku Farao alamire, muli ndab. 17Abaheba boshi omu mpamikwa siku esharhu.18Oku lusiku lwa gasharhu, Yusufu ababwira: Mujire ntya, limulama, na nyubaha Nyamuzinda! 19Akaba muli b'okuli, muguma wenyu ayorha ashwekerwe omu mpamikwa; nenyu, muhekage ebiryo mwajirisa emilala yenyu, 20mugende munderhere mulumuna wenyu, limenya okw'ebinwa byenyu birhali bya kubesha, murhachifa, bajira ntyo.21Babwirana bonine okubonine: Okunali rhwalijirire mulumuna werhu amabi, bulala rhwalibwene obuhanya bomurhima gwage, eri arhuhuna obonjo, rhurhamuyunvaga, che chirhumire obubuhanya bwarhugwarha. 22Rubeni, ashuza ababwira: Ntalibabwirire oku murhajiriraga oyu mwana amabi? Aliko murhayunvaga, talaga, eshagama yage yi yamadoswa.23Barhamenyaga oku Yusufu aherhe abayunva, bulala omugarhi kabo mwaliri omushubanganya. 24Achiyeguza okubo, ajilaka, ashubigaluka, abaderhesa: Arhola omugarhi kabo, Simeoni, amushweka omu masu gabo banaherhe banabona. 25Yusufu arhegeka mpu babbumbe eshaho zabo biryo, bagagalule efuranga za ngasi muguma omushaho yage, baherezebo n'olwiko bayikere omu njira, bajira ntyo.26Bashana ebiryo oku Ndogomi zabo, ba genda. 27Bahikire ahabahanda eri bwamayira, muguma wabo mpwa shanula eshaho yage ahereze endogomi yage ebiyalya, aho balalaga, abona efuranga ziri omu bunu bw'eshaho yage. 28Abwira balumuna bage; efuranga zani zagalukire, talazo omushaho yani. Emirhima yabo ya yubaha badirhimana, babwiranana bonine oku bonine: Gurh'oku Nyamuzinda arhujirire?29Bahika emwa Yakobo, eshe omu chihugo ch'e Kanani, bamushambalira byoshi byoshi byabahikire; baderha mpu: 30Omuntu ali murhegesi omu chihugo, amarhuderhesa n'oku kaliha, amrhurhola nka ndabi, 31Rhwamaderha: Okw'ebirhumubwirire, biri by'okuli, rhurhal ndabi. 32Rhuli bana e kumi na babiri nkulikirane, darha muguma; muguma werhu arhachibaho, n'omudorho werhu, ene yeri na derha omu chihugo ch'e Kanani.33N'oyu muntu, murhegesi e'echihugo, amarhubwira: Echinamenyerako oku murhali babeshi chiri chechi: Muleke mwene wenyu muguma eno mwani, murhole ebiryo muhekere emilala yenu, mugende, mulerhe mwene wenyu. 34Ntyo nanamenya oku murhali ndabi, n'oku munali bantu b'okuli; na shubi bagullulira mwene wenyu, eri mukola mwankageragera omu chihugo mwoshi.35Eri bashanula eshaho zabo, tala omushaho ya ngasi muguma, muli ehifuko hyage hy'efuranga, babona, n'eshe, orho rhufuko rhwefuranga, bayubaha, 36Yakobo, eshe wabo, ababwira: mwamambisha abana bani; Yusufu arhachibaho, Simiyoni arhachibaho, na Benjamini oyu mwarhola! Enyanya zani zibibyoshi binaliko.37Rubeni abwira eshe: Njoyirhe bagala bani bombi akaba ntagalwire Benjamini; omuhebe omufune zani na kugaluliraye. 38Yakobo aderha: Omwana wani arhgenda haguma nenyu; bulala mwene wenyu afire, yenayorhere yenine eri ankabugana ebizibu omulugenzi gurhe mwankajira, mwanarhuma envi zani zayandagalira ahokuhumukira abafire namalumwa.
Chapter 43

1Eshali lyakomere omu chihugo. 2Eri baba bamamala ebiryo bakulaga e Misiri, Yakobo abwira abana bage: Mugalukeyo, mujirhugulira ebiryo bigeke.3Yuda amushuza: Eri : Oyu muntu arhubwirire bwinja bwinja aderha: Murhakabona amasu gani, akaba mulumuna wenyu arhali nenyu. 4Akaba walonza orhume mulumuna werhu haguma nerhu, rhuna yandagale, rhukugulire ebiryo. 5Aliko akaba arhalonzeze oku murhuma, nerhu rhurhajayo, bulala oyo muntu arhubwiraga: Murhakandola omu masu, nka murhali haguma na mwene wenyu.6Israeli aderha eri: Gurhe oku mwandibuza nyeki, oku bwira oyo muntu oku muchiherhe mulumuna wenyu? 7Bashuza: Mpu oyo muntu adosa enyanya zerhu n'enyanya z'omulala gwerhu, adosa: Mpu kaha isho achiba? muchijira mulumuna wenyu? Rhwanamushuza oku byarhudosaga, karhwalimenyere okwa ka derha: Muyandagale na mulumuna wenyu?8Yuda abwira Israeli, eshe: Leka omwana ayinje rhugende rhweshi. Leka rhugende; rhurhole enjira lichira rhulek'ifa; rhwabano, nawe n'abana berhu. 9Nyono naja ahali hage, akajira okwabere wanandosa, akaba ntamugalula emunda oli, na kaba nta muheba emalanga gawe, nji nanayorha ndi mubi emalangambere gawe. 10Bulala nkarhurhalegemaga ntya, singa rhwamagaluka kabiri.11Israeli, eshe wabo, ababwira: Mujire ntya: Muhebe ebikirano binja bye chihugo omushaho zenyu, muhekere oyo muntu, na malashi gageke, n'obuchi bugeke, ebyo kulunga. 12Mushubi rhola ezindi furanga, muhebe n'efuranga mwashiganaga bahebere omu bunu bw'eshaho zenyu z'ebiryo; akaba kwali kuyibagira.13Murhole mulumuna wenyu, muyimange, mugaluke em'oyo muntu, 14Nyamuzinda mugala byoshi abahe eragi okugaluka em'oyo muntu, anabaleke mugalukekane owenyu na Benjamini, na nyono, akaba kuherwa naherwa n'abana bani, muleke na mperwe. 15Barhola luhembo, arhola n'efuranga birhu bibiri, na Benjamini; bayimanga, bayandagalira e Misiri, baja emalangambere ga Yusufu.16Yusufu abere abona bali na Benjamini, abwira omwimangizi w'enju yage, eri: Ohebe ababantu omunju, oyirhe enyama onarheganye, bulala ababa bantu balya haguma nani ahagarhi k'ezuba. 17Oyo muntu ajira nk'oku Yusufu amurhegekaga, aheka aba bantu omunju ya Yusufu.18Bayobaha amango bahekagwa omunju ya Yusufu, baderha: Enyanya z'efuranga bashubagiheba omushaho zerhu chechirhumire barhulerha muno; balonza okujirhugorha barhugwarhe, banarhujire baja, banarhola n'endogomi zerhu. 19Bashegerera ola mukozi w'omunju ya Yusufu, bamubwirira ahaburhambi bw'enju, 20baderha: Orhubabalire, waliha, rhukola rhurhangire inja eno munda liguma kugula ebiryo.21Eri rhihika aharhwalyamaga, rhwashanula eshaho zerhu; rhwashigana efuranga za ngasi muguma ziri omu bunu bw'eshaho yage; efuranga zerhu kukulikirana n'obuzirho bwazo; zezino rhukola rhugalukene. 22Rhwashubiri lerha ezindi furanga, kugula ebiryo, rhurhamenyere nde wahebaga efuranga omushaho zerhu, 23Oyu muganda abashuza: Omurhula gube haguma nenyu! Ntacho muyubahage! Nyamuzinda wenyu , Nyamuzinda wa Isho, yi wabahaga obu bugale omushaho zenyu, efuranga zenyu bazimpere,ayinja abaherhere Simioni.24Oyo mulume abaheba omunju ya Yusufu; abaha amenji banayoga amagulu; anahereza n'endogomi zabo ebyasi. 25Barheganya entulo zabo, eri balibalinga oku Yusufu ayinja mwelyo zuba; bulala balimenyisizwe emwage.26Yusufu erhyahika omunju, bamuhereza entulo balerhaga bafukama okwi daho emalangambere gage. 27Abadosa oborhere bwabo aderha: Ola sho w'omushaja mwambwiraga, anakomere? Achibaho?28Bashuza: omukozi wawe, darha, anakomere; anachiriho, bayinama, bashubifukama, 29Yusufu alambula amasu, alola ku Benjamini, mwene wabo, mugala wa nina, aderha,eri: Kaye mulumuna wenyu mwambwiraga oyu? Ashubirira, aderha eri: Nyamuzinda akugishe mwana wani!30Yusufu ajira dubaduba, bulala omurhima gwage gwaliherhe enyorha, bwenene oku mulumuna wage, echifufuf cha mugwarha, emiziga yamurhenga omu masu; aja omu mwage, ajilakiramo. 31Elyaba amashuaka amasu,ahuluka; achihangana, aba nka ntako alibere, aderha, eri: Mulerhe ebiryo.32Barheganyiza Yusufu ahage, na bene babo ahabo; ab'e Misiri balyaga haguma naye, nabo babahebera habohabo, bulala ab' Misiri barhanka lirire haguma nabBaebrania, kwanaba kuhemuka kw'aba Misiri. 33Bene babo Yusufu bayikala emalangambere gage, kurhonderera oku fula nk'okw'echilorho chage ch'obufula chinahunire, n'omudorho kulusha abandi nk'okwamaburhwa gabo ganali;baynja balolanako bonine oku bonine n'okusomerwa, 34Yusufu abalerhera ebiryo byali emalangambere gage, na Benjamini ahabwa echigabi chinene garhano kulusha ababo, banywa, bashagaluka haguma naye.
Chapter 44

1Yusufu ahana oburhegesi oku mukozi wage, w'omunju: Yunjuza ebiryo omu shaho za b'abantu, nk'oku bankaba bagalire kubarhula, ohire n'efuranga omubunu bw'eshaho ya ngasi muntu, 2wanaheba echikombe chani, echikombe ch'efuranga, omu bunu bw'eshaho yola mudorho, wage. Oyu mukozi ajira nk'oku Yusufu amubwiraga.3Bwabere bwamacha esezi; balika bala bantu haguma n'endogomi zabo. 4Babaga bamarhenga omulugo barhalizihika hale, Yusufu arhuma oyu muganda wage eri: Yumuka okulikire aba bantu, na hano ohika kubo, wanaba bwira: Mpu gurhe mwagalwire amabi oku minja? 5Kamurhaherhe echikombe nahamwerhu anyweramo, chanalaguliramo? Ntyo mwajirire kubi.6Oyu mukozi ababugana, aba bwira bila binwa. 7Bamushuza bamubwira: Mpu gurhe akaderha ebinwa biri ntya? Nyamuzinda arhulanga ojira echijiro chiri nk'echila!8Tala, efuranga rhwashiganaga omu bunu bw'eshaho zerhu, rhwakulerherazo kurhenga emwerhu omu chihugo ch'e Kanani, gurhe hwazimbire efuranga, eri horo omunju ya nahamwerhu? 9Olala eri kabehe ka nkabonekanako mwaba bakozi, afe, nerhu rhwanajiba baja banahamwerhu!
11Ngasi muguma arhula eshaho yage okudaho, ngasi muguma ashanula. 12Oyo muozi afukula, kurhonderera okumukulu, kuhwera oku mudorho; akabehe kabonekana omushaho ya Benjamini. 13Baberaemyambalo yabo, ngasi muguma ashubibarhuza endogomi yage bashubigaluka omulugo.14Yuda na bene babo bahika omu mwa usufu, ahaliri, bayinama, bafukama emalangambere gage. 15Yusufu ababwira: Chijiro chichi mwajirire? Murhamenyere ok'omuntu oli nka nyono aherhe obuhashe b'okubalagula?16Yuda ashuza eri: Bichi rhwajibwira nawerhu? Gurhe rhwajiderha? Gurhe rhwankayunvibwa? Nyamuzinda ayerekene obubi bwa bambali bawe, lolaga rhukola baja banwerhu rhweshi okurhuli n'oyu bagwarhaga kw'akabehe. 17Yusufu aderha eri: Ntenji eri nankajira ntyo, ola muntu bagwarhaga kw'ako kabeheyiwaba muja wani, mwabo mugende n'obuholo emunda isho ali.18Obwindi, Yuda ashegerera Yusufu aderha, eri: Okubonjo, nahamwerhu, oleke omukozi wawe aderhe omwazi omu marhwiri ga nawerhu, orhanaberaga omu rhumisi wawe oburhe bulala kwanali nka Farao. 19Nahanamwerhu adosize abamballi bage, kuderha: Kamuchijira Isho eri mulumuna wenyu?20Rhwashuza: Oku rhuherhe darha w'omushaja, na mulumuna werhu, mwana w'omubushaja bwage; Oyo mwana aliherhe omulumuna afire, ye baburhwaga na nina muguma, anayorhere yenine, n'eshe yelumbi kumusima. 21Wabwira abambali bawe: Mumuyandagazize, muloleko n'amasu gani. 22Rhwashuza nawerhu: Mpu ntako omwana arhenga okw'eshe; Akamurhengako, eshe anafa.23Wabwiraga abambali bawe: Akaba mulumuna wenyu arhayandagere haguma nenyu; murhachindola emalanga, 24eri rhuyinamukira emw'omwambali wawe, darha, rhwamushambalira ebinwa byanawerhu. 25Darha aderha eri: Mugaluke, murhugulire ebiryo bigeke, 26rhwashuza, mpu: Rhwakayanagala; aliko obo mwene werhu alihaguma nerhu, rhwanayandagala, bulala rhurhankalola oyu muntu omu masu, na mwene werhu rhurhali haguma naye.27Omukozi wawe, darha,arhubwirire, mpu muyinji, oku mukani amburhire bana babiri; 28muguma achigendere, menyere buzira kurhindira alibirwe, bulala nta chishwiraga ku mubona kuhika ene. 29Mukola mwashubi ntola oyu, n'obuhanya eri bwankamurhogerako, mwanarhuma ezi nvi zani zaja ekuzimu n'omungo gunene.30Bulala nkashubira emw'omwambali wawe, darha, nta naherhe mwana, oyu omurhima gwage gwachishwekereko, 31na ntyo, hano abona omwana arhali haguma nerhu, okufa anafa, n'ago mango eri bambali bawe banarhuma envi z'omwamabli wawe n'oburhe bunene. 32Na kandi bulala omukozi wawe, achibarhuza oloyu mwana, omu masu ga darha, amango na derhaga ntyo akaba ntamugalwire emunda ali onanjire munizi esiku zoshi.33Oleke, nkuhunire, omukozi wawe ayorhe ahali h'oyu mwana, mbe muja wanawerhu, omwana arherame n'abalumuna bage. 34Nka gurhe na chiyerkana emunda darha ali, ntanali n'omwana? Nanga ntalonza mbone obuhanya bwarhogera darha.
Chapter 45

1Yusufu agambwa n'okuyimanga emalangambere gabalala boshi balimugorhe; ayama, eri: Muhuluse abanali eburhambi boshi, ntyo ntaye wachiberere haguma na Yusufu, amango achimenyisaga okubene babo. 2Ayama n'omulenge gunene, arhangira okulaka, abanya Misiri bamuyunva, nabo munju ya Farao bamuyunva. 3Yusufu abwira bene babo; eri: Nyono Yusufu: Darha achibaho? Aliko balumuna bage barhagalaga kumushuza, bahwerwa n'okusomerwa okwa chibaho.4Yusufu abwira balumuna bage,eri: Mushegerere, bamushegerera, ababwira, eri: Nyono Yusufu, mulumuna wenyu, mwaguzaga, ahekwa e Misiri. 5Chi onine, murhachigayaga, murhanalubaga, oku mwanguzaga n'okuhekwa enomunda, kwali kufumya akalamo kenyu, Nyamuzinda antuma embere zenyu. 6Tala ekola myaka ebiri y'eshali omu chihugo, hayorha yindi erhano, abantu barhahinga, barhanashalula.7Nyamuzinda abaga antuma imbe naj'embere limulama omuchihugo, n'okulamya akalamo kenyu oku kachungula. 8Arhali mw'omwantumaga eno, chi Nyamuzinda; anyimikire mpu mbe eshe wa Farao, mwimangizi wenju yage yoshi, na murhambo w'echihugo choshi ch'e Misiri.9Mugende duba muyinamukire emunda darha ali, mumubwire, mpu, mugala wawe Yusufu, aderhere, eri: Nyamuzinda anyimiire okuba murhambo w'echihugo choshi ch'e Misiri; oyandagale eno munda ndi orhalegemaga. 10Wayumbaka omu chihugo che Gosheni, wabera ahaburhambi bwani woyo, na bagala bawe, na banjukulu bawe, ebibuzi byawe n'enkavu zawe na ngasi hyoshi oherhe. 11Eyo munda, na kaziguha ebiwalya, bulala hachiyorhere myaka erhano y'eshali, na ntyo, orhachifa woyo, n'enju yawe, n'ebyoherhe byoshi.12Wabwene na masu gawe nna mulumuna wani Benjamini abwene n'amasu gage oku nyono nyendi nabaderhesa, 13mushambalire darha erenge mperhe omuMisir moshi, na byoshi ebimwabwene, muyandagaze darha enomunda buzira kulegema.14Achikweba omu gosi lya mulumuna wage Benjamini, alakira omu gosi lyage. 15Anunugurha balumuna bage boshi, n'okulaka. Anaherhe abahobera, okuzinda, balumuna bage barhondera bamuganiza, bamuderhesa, bamushambaza.16Olwamo lwa yunjula omu nju ya Farao, oku bene babo Yusufu bayinjire: Byaba binja emwa Farao na bambali bage. 17Farao abwira Yusufu, eri: Obwire bene benyu: Mpu okumwajira kuli ntya: Mushanire endogomi zenyu, mugende omuchihugo che Kanani, 18murhole darha, n'emilala yenyu muyinje emunda ndi, nabahereza ebikwirire omu chihugo che Misiri, mwanalya oku mashushi g'echihugo.19Oherhe erhegeko ly'oku babwira mujire ntya, murhole emituga muno chihugo che Misiri oku bana benyu na bakenyu, mulerhe sho munayinje. 20Murhabaga burhe bwe bimwaleka, bulala ngasi hinja hiri omu chihugo che Misiri, hyaba hyenyu.21Bene Israeli bajira nty, Yusufu abahereza emituga nk'oku Farao anaderhaga, abahereza n'empamba bajirira omunjira, aherezabo boshi emishangi y'okuhindamula, ahereza Benjamini magana masharhu g'eshekeli g'efuranga na mishangi erhano y'olusiku lukulu. 23Arhumira eshe ndogomi ekumi zihesizwe ngasi hyoshi hyali hinja omu Misiri, na ndogomi ekumi z'echikazi zihesizwe engano n'omugati, ebiryo by'eshe omu mango g'olugenzi.24Alikula bene babo bagenda anababwira, eri: Murharhonganaga omu njira. 25Bayinamuka e Misiri, bahika omu chihugo che Kanani, emweshe Yakobo, 26Bamubwira: Mpu Yusufu hachiba, mpu ye narhambwire echihugo che Misiri, aliko omurhima gwa Yakobo gwayorha mbohomboho, bulala arhayemeraga.27Bamushambalira ebinwa byoshi Yusufu ababwiraga, abona emituga Yusufu amurhumiraga y'oku mulerha, omurhima gw'eshe wabo Yakobo, gwagaluka; 28Israeli aderha, eri: Ntakwindi gasi mugala wani Yusufu hachiba! Najayo, nji mulolako embere nfe.
Chapter 46

1 Israeli, agenda na ngasi hintu hyage hyoshi,ahia Eberisaba, ahana entulo emwa Nyamuzinda Eshe wa Isaa, 2Nyamuzinda ashambala na Israeli omubilorho by'obudufu; amubwira, eri: Yakobo, Yakobo! Israeli, ashuza: mpu Nyono hano! 3Nyamuzinda amubwira: Nye Nyamuzinda, Nyamuzinda wa Isho. orhayubahaga oku Yandagalira e Misiri, bulala eyomunda nakujira mulala gunene, 4Nyenine na yandagala nawe e Misiri, Na nyenine na kukula eyo nkuyinamukane; na Yusufu nja kuzibya amasu.5Yakobo arhenga Eberisaba; bene Israeli bashonya Yakobo, eshe wabo,n'abana babo, na bakabo, oku mituga Farao arhumiragaye y'okubarhula. 6Baheka namaso gabo, na ngasi byoshi babaga baherhe omu chihugo che Kanani. Na Yakobo ayerekeza e Misiri, n'omulala gwage goshi, 7aj'e Misiri n'abagala, n'abana babagala, na banyere bage, n'abanyere b'abana bage, n'omulala gwage goshi.8Talaga amzino g'abana be Israeli bajaga e Misiri Yakobo n'abana bage. Efula ya Ykobo, Rubeni; 9Abana ba Rubeni; Henoki, Pulu, Hesironi na Karimi. 10abana ba Simioni: Jemueli, Jamini, Ohadi, Jakini na Soshari, na Sauli, mugala w'omukazi w'e Kanani. 11Bene Lawi: Gerisoni, Kehati na Merari.12Bene Yuda: Heri, Onani, sela, Feresi, na Zera, aliko Heri na Onanai babaga bafirire omu chihugo che Kanani, bene Peresi: Hesironi na Hamuli, 13bene Isakari: Tola, puwa, Yashubu na Shimuroni. 14Bene Zabuloni: Saridi, Eloni na Yahaleli. 15Babene Yakobo abo, aba Leya aburhiraga Yakobo aha Padani Aramu n'omwali Dina. Abagala na abali, boshi haguma bab'abantu makumi masharhu na basharhu.16Bene Gadi: Sefoni, Hagi, Esiboni, Heri, Arodi na Areli. 17Bene Asheri: Yimuna, Yeshwa, Yeshwi, Beriya na mwali wabo Sara, bene Beriya baliri: Heberi na Melikieli. 18abola bab bene Zilipa aba balala Labani ahaga omwali Leya; aburhira Yakobo abo bana, boshi bab'abantu ekumi na ndarhu boshi haguma.19Bene Raheli muka Yakobo, Yusufu na Benjamini, 20e Misiri, Yusufu aburhira yi Manase na Efurahimu oku Asinati, mwali wa Potifari, mudahwa we Oni, 21bene Benjamini Bele, Bekeri, Asibeli, Gera, Naamani, Eki, Rosi, Mofimi na Aredi. 22Aba b'abana Raheli, aburhiraga Yakobo, boshi haguma bantu ekumi na bane.23Bene Dani: Hushimi. 24Bene Nefutali: Yaseli, Guni, Yeseri, na Shilemi. 25Abala ba bene Biliha abo, balala Labani aherezaga omwali Raheli; b'abana aburhire Yakobo, boshi haguma bali mushanvu.26Abantu bajire e Misiri haguma na Yakobo, balala barhengaga omunda yage yenine, buzira kuganja baka bagala, boshi haguma baliri bantu makumi gali ndarhu na ndarhu. 27Na Yusufu aliherhe bana babiri baburhirwaga e Misiri, oluganjo lwa bantu b'omulala gwa Yakobo bajaga naye e Misiri boshi haguma baliri makumi gali mushanvu.28Yakobo arhuma Yuda embere okwabe ashokla aje emwa Yusufu amubwire mpw'aje e Gosheni. 29Yusufu arhinda omutuga gwage ajako. agenda e Gosheni, ajiyakira Israeli, eshe, amu bwene, achikweba omugosi lyage, arhangira okulakira omugosi lyage bwenene. 30Israeli, abwira Yusufu eri: Nkola na nkafa, bulala na mabona amasu gawe, onachiriho.31Yusufu abwira bakulu bage n'omulala gw'eshe: Nkola nagenda nji manyisa Farao mu bwire: Oku bene berhu n'omulala gwa darha, baliri omu chihugo che Kanani, bahikire emwani. 32Ab'abantu barhunzi, bulala barhunge amaso, abayinjire baherhe enkavu n'ebibuzi n'ebintu byabo baliherhe.33Hano Farao abahamagala abadosa; mpu chichi mujira? 34Mwanamushuza; mpu abakozi bawe; babarhunzi b'obuso. Kurhenga obusole bwerhu kuhika ene, rhwabano na badarha, kw'obo bulyo, mwalama omu chihugo che Gosheni, bulala abangere baba bagayire naba Misiri.
Chapter 47

1Yusufu alalika Faraoni n'okumubwira; bene berhu na darha bayinjire,barhenga omu chihugo ch'e Kanani,haguma n'ebibuzi byabo n'empanzi zabo,n'ebikunga byabo byoshi ;babo bali omu chihogo ch'e Gosheni.2 Arhola barhano mwabola benebabo n'okujibayereka Faraoni.3Faraoni ababwira: kasi kachi mukola? Bamushuza ntya:abambali bawe baba bangere nkoku badarha baliri.4 Bashubi bwira Faraoni:rhuinjire bera muchino chihugo,bulala ebibuzi by'abambali bawe birhachiherhe rango ,n' eshali lilugire omu chihugo ch'e Kanani; rhukuhemere abambali bawe bayumbake omu chihugo ch'e Gosheni.5Faraoni abwira Yusufu:isho na bene benyu bayinjire lama haguma nawe. 6 Echihugo ch'e Misiri chiri embere zawe;oyumbakire sho na bene benyu halala obwene hakwirire muchino chihugo. Balame omu chihugo ch'e Gosheni ;na kaba omu bo wabwene mw'abalume bw'o bwenge ;obajire bangere bakulu bw'obuso bwani.7Yusufu alerha eshe ,Yakobo, amuyereka Faraoni. Na Yakobo agisha Faraoni. 8 Faraoni abwira Yakobo : esiku z'emyaka z'akalamo kawe ziri zinga? 9 Yakobo ashuza Faraoni : esiku zakalamo kw'olugenzi lwani ziri miaka egana na makumi masharhu.Esiku z'akalamo kani ziri zigeke na zibi, zirhahikire oku siku zakalamo ka badarha amango gw'olugenzi lwabo. 10 Yakobo agisha kandi Faraoni ,achichunda embere za Faraoni.11Yusufu ayikaza eshe na bene babo ,abaherez'eshwa omu chihugo ch'e Misiri,omu chihugo chikwirire bwenene ahantu haderhwa Ramese, nkoku Faraoni abaga arhegekere.12 Yusufu aha eshe na bene babo emigati ahereza n'omulala gw'eshe goshi,kukulikirana n'oluganjo lw'abana.13Emigati yabula omu chihugo choshi,bulala eshali lyalilugire bwenene; e chihugo ch'e Misiri n'e chihugo ch'e Kanani bashalika bwenene14. Yusufu ashubuza efranga zoshi zaliri omu chihugo ch'e Misiri ne ch'e Kanani,akazi guza obugere balema bamugulira; analema ahira ezo faranga omu bwami bwa Faraoni.15Amango efranga z'omu chihugo ch'e Misiri n'omu chihugo ch'e Kanani zahwaga,abe Misiri boshi bayinja emwa Yusufu,bamubwira : orhuherez' emigati! Gurhe rhwankafira omu masu mawe? N'e furanga zabulire. 16 Yusufu ababwira: rhuhingane ebibuzi byenyun'emigati ,akaba efaranga zabulire. 17 Balerhera Yusufu obuso bwabo ,naye abaha emigati,abahinganira obuso bw'ebirhungano, n'obuso bw'ebibuzi,n'obw'enkavu n'obw'endogomi.Mw'ogo mwaka alema abahereza emigati n'okubahinganira yo oku buso bwabo boshi.18Amang' ogo mwaka gwahwaga ,bayinja emwa Yusufu omwaka gukulikireho,bamubwira: rhurhankabisha nahano okw'efaranga zahwere, n'ebirhungano rhwabihekere emwa nahamwerhu ; ebishibire embere za nahamwerhu eri mibiri yerhu n'amashwa merhu. 19 Gurhe rhwankafira omu mesho mawe , rhwabo n'amashwa merhu? orhugule haguma n'amashwa merhu orhuhe omugati, rhube bambali bawe, rhwabo n'amashwa merhu.Orhuhe emburho rhwarhwera ,lirhulama rhurhanafaga ,n'amashwa merhu marhabaga n'echisara.20Yusufu agula amashwa m'e Misiri moshi maba ma Faraoni; bulala ngasi mumisiri aliguzize eshwa lyage bulala eshali lyalilugire .N'e chihugo chaba cha Faraoni. 21 Ahamisa olubaga loshi ,alukula omu chizungu ,aluheka okulubibi n'olwindi lw'e Misiri. 22Mashwa m'abadahwa monyine arhagulaga bulala abadahwa bakazagi habwa na Faraoni omusingo gwabo ,banalilamire kw'ogo musingo akazagihabo; checharhumaga bowe barhaguza amashwa mabo.23Yusufu abwira olubaga: nabagulire zene haguma n'amashwa menyu moshi,mwamaba baja ba Faraoni; emburho ezi namabaha, munajizirhwera omu mashwa. 24Hano mushalula, nji mwahereza Faraoni echigabi chiguma cha karhano nenyu nji mwayorhana ebindi bigabi bine,binji byarhenga kw'emburho mwashubirhwera omu mashwa,ko kwarhenga ebiryo mwalya n'abana benyu n'abali omumwa benyu.25Baderha ntya:wachungwire akalamo kerhu ,owabona oku rhwakabona olukogo oku masu ma nahamwerhu,njirhunabe baja ba Faraoni.26 Ebyola Yusufu abijira rhegeko ligendekere omu chihugo ch'e Misiri kuhika zene .Echigabi cha karhano ch'eshalulo, Faraoni bachihereza.Mashwa m'abadahwa monyine marhaba ma Faraoni.27Israeli alama omu chihugo ch'e Misiri ahantu hahamagalwa Goseni. Bachihereza amashwa, baburhana bayushuka bwenene.28 Yakobo alama myak' ekumi na mushanvu e Misiri; n'esiku z'emyaka y'akalamo ka Yakobo zaliri egana namakumi mane na mushanvu.29Amango esiku z'okufa za Isiraheli zabaga zirihofi , ahamagala omugala Yusufu amubwira ntya: akaba nsimirwe nawe , nkuhemere ohir' efune yawe oku chiberu chani onkoleseze obwinja n'obushinganyanya: orhampambaga e Misiri. 30 Amango nji nalyama haguma na badarha, njonkule e Misiri , nj'onampambe omushinda yabo. Yusufu ashuza: njinajira nkok'onambwirire.31 Yakobo aderha: ochigashe da, naYusufu achigasha omu masu mage. Okuhandi ,Isiraheli ayegemera omushego gw'enchingo yage.
Chapter 48

1Enyuma z'ahola, babwira Yusufu mpu: lola oku isho alwalire,Yusufu orhola abagala bombi, Manase na Efrahimu, bagenda boshi. 2bachi rhondol' emwa YaKobo, mugala wawe Yusufu ayinjire emund'oli. Israheli achih'emisi, ayikala oku nchingo yage.3Yakobo abwira Yusufu, Nyamuzind' ogala byoshi abonekere Eluzi, omu chihugo che Kanana angisha. 4Abwira: njimwaburhana no kuluza, noku kujira ohindamuke mashanja manene, echi chihugo nachiha eburha lyawe enyuma zawe chibe chabo esiku zoshi.5Nantyo abo bana babiri waburhire omu chihugo che Misiri embere nkubugane Emisiri , nji baba bani; Efrahimu na Manase nkoku Rubeni na Simeoni bali bani. 6Aliko abana njiwaburha enyuma zabo nji baba bawe; nji bahamagalwa oku zino lyabene babo omu kashambala kabo. 7Amango narhengaga e Padani, Rasheli anfirak'omunjira,omu chihugo che Kanana, hofi n'Efrata; n'ahola hanamuhambire,omunjira y'Ef rata,e Betelehemu. `8Isiraeli alola abana ba Yusufu,aderha; bobande bano? 9Yusufu ashuza eshe: bali bana bani Nyamuzinda ampere hanola.Isiraheli aderha: nkuhemere obalerh' emunda ndi mbagishe. 10Amesho ma Isiraheli mabaga mazidohere n'obushaja; arhalichiherh' abona.Yusufu abashegeza emunda ali; Isiraheli abanunugusa n'okubahobera.11Isiraheli abwira : ntalichimanyire oku nankashubi kubonako.njaga walola oku Nyamuzinda amanyereka abana bawe.12Yusufu abakula oku madwi g'eshe ayinama oku budaka embere zage.13Okuhandi Yusufu abarhola bombi,afarha Efurahimu omufune yage ye malyo emalembe ga Isiraheli , afarha na Manase omu fune yage ye malembe oku malyo ga Isiraeli, abashegeza emunda ali.14Isiraheli alambula okuboko kwage kw'amalyo akuheba oku rhwe lya Efurahimu ye mudorho bwenene,aheba okuboko kw'amalembe oku rhwe lya Manase: aba hebaga ntyo kw'efune zage eri aherhe omuhigo bulala Manase lwolwari lubere.15Agisha Yusufu aderha: oyu Nyamuzinda badarha Abramu na Isaka balambagiraga naye,Nyamuzinda wandongolaga kurhenga ndamire kuhika zene. 16Malaika mulanzi wanshwekulaga omu mabi goshi,agishe aba bana! bagende bahamagalwa oku zino lyani n'okuzino lya badarha, Abrahamu na Isaka, bagende bayushuka bwenene mw'echi chihugo.17Yusufu alama buzira bushagaluke ,buno eshe ahirire efune yage y'emalyo oku rhwe lya Efurahimu.Afarha efune y' eshe, ayikula okurhwe lya Efurahimu ayiyerekeza oku rhwe lya Manase. 18Yusufu abwira eshe: arhali ntyo darha,bulala oyula lw'olubere: olambule okuboko kwawe kw'emalyo okurhwe lyage.19Eshe alahira ,aderha:nyinji ntyo, mwana wani,nyinji oku nji lwaba lubaga,naye njakula;aliko omulumuna womuziba njaba mukulu bwenene okuye,n'oluburho lwage nji lwayalira nka lubaga. 20Olo lusiku abagisha,aderha ntya: kugerera woyo Isiraeli njagishwa, omukuderha:Nyamuzinda akujire nka Efurahimu na nka Manase analema Efurahimu embere za Manase.21Isiraheli abwira Yusufu,lola oku nkola nafa, aliko Nyamuzinda njaba haguma nenyu,njanabagalula omu chihugo cha basho. 22Woyo, nkuhere echindi chigabi kulusha bene benyu, echigabi nanyegaga omu fune zabamorite n'echoje chani n'omushambi gwani.
Chapter 49

1Yakobo ahamagala abana bage ababwira: muchihebe haguma, njinababwira ebinjibyabayinjira omu siku zayinja. 2Muchiheba haguma, muyuvirize, bene Yakobo! muyuvirize Israeli, isho!3Rubeni, oli lubere lwani, misi yani yeburhonyambere yobugabo bwani, webumbire makwanane, webumbire buhashe, 4webirira nka lwichi orhakabona obukulu! bulala washonere okuchingo yasho, wahemwire nchingo yani eri oyishonera kwo.5Simeoni na levi bobaguma bakulikirana ebyoje byabo bikoleso bikalihire. 6Mubiri no murhima gwani birhajaga omuluvebwa lwabo, omurhima gwani gurhajaga omuhano lyabo, bulala bayirhire abantu nobukali bwabo, banacha ebishando by'empanzi.7kukaga akahinda kabo, bulala kakalihire, nokuluba kwabo, kwakuhirha! njimanaberula omu Yakobo najinanabashandaza omu Israeli.8Yuda,bene benyu banakukuze;efune yawe njiyaba omugosi lya bashombanyi bawe.bagala basho njibafukama embere zawe.9Yuda ali chana cha shosho, warhenga oku shosho ,mwana wani! ashurhamire, alyamire nka shosho,nka shosho w'echikanzi: nde wankachimuyumaza?10Akarhi njikarharhenga omu mwa Yuda,chango akarhi k'obwami omu magulu gage,kugera amango owindi murhegesi njayinja,eyo olubaga nji lwakenga.11Ashweka epunda yage oku muzabibu n'oku muzabibu gwinja ashwekera kw'echana ch'epunda yage; afulira omushangi gwage omu mavu,n'omu shagama y'emizabibu afulira mw'echitambara chage ch'omugosi. 12Aherhe amesho madukwire nka divayi n'amenyo g'omweru nka marha.13Zabuloni nj'alama eburhambi bw'enyanja nkulu, njaba eburhambi bw'enkuge, n'olubibi lwage nji lwahika oku lunda lw'e Sidoni.14 Isakari ali nka punda y'emisi. Elyamire omu biraro byayo. 15Abwene oku ahantu aliahumukira hakwirire, n'oku ahola hasimisize bwenene; amanayunamya ebirhugo byage kw'ebizidohere, achiheba omu buko.16Dani nji achira olubaga lwage olubanja, nka baguma bw'obuko bw'e Israeli. 17Dani nji yaba njoka omu njira, lushangabanyere omu njira lw'okuluma akasisinya k'efarasi, mpu ly'owayigendako akumbagala buchuli. 18Nahano wee, ndangalire oburhabale bwawe!19Gadi nji arherwa n'enfola miherho, s'aliko nj'abagalula n'oku bakulikiranya. 20Aseri ayeza ebiryo bilokere binakwirire,biryo bikwanene abami. 21Naftali ali nka kashafu(biche) kashwekwirwe,osima emyazi ekwirire.22Yusufu ali nka rhabi ly'omurhi liherhe omwavu, gumerere hofi n'eriba; amarhabi gago galehere kulusha ebikunguzo.23Bamuhamagala,bamukweba omu machumu bakulikiranya, na kahinda kabwo.24Aliko omuherho gwage gwa shwekwa ,amaboko mage maba n'emisi n'obuhashe ogala byoshi wa Yakobo aba lungere, nka bale l'Israeli.25Mirimo ya Nyamuzinda sho, njiyakurhabala ; kasi nka Nyamuzinda njikakugisha: migisho y'emalunga enyanya . migisho ya menji n'eshishi ,migisho ya mabere n'enda.26Migisho ya sho,migisho ya sho elushire ya badarha kuhika oku ntondo y'esiku na mango byaba oku erhwe lya Yusufu n'oku erhwe lya mwami na bene wabo!27Benyamini aba n'eshali nka lulu,esezi ashengeshula, alya ebiahigaga, egolo agaba ebyanyegaga.28Boshi balyaho buko ekumi na babiri b'Israeli. na hola eshe aderha n'okubagisha.abagisha ngasi muguma n'emigisho yage. 29Nantyo abaha erhengeko na ya kirirwa ahaburhambi bw'olubaga lwani;mumpambe haguma na badarha, lugurho omu eshwa ly'Efroni,Hittiti, 30Omu lugurho omu eshwa makupela, bilolene na Mambri, omu chihugo che kanana.ly'eshwa Abrahamu agulaga Efroni,Hittiti mpu kabe kashabala kage.31Omola bahamba Abrahamu ,Sara mukage ;Isaki na Rebeka mukage .omola nahamba Leya. 32Eshwa n'olugurho lwaliriho lwagulwa na bene Heti. 33Amango amalaga hana amarhengeko oku bana bage, afunya amagulu oku chingo,arhenga mw'omuka olubaga lwage lwamufunya haguma.
Chapter 50

1Yusufu achikweba emalanga g'eshe ,amulakirako n'okumununugusa. 2Abwira abafuruma bashige Eshe, abafuruma bashiga Israeli . 3Siku makumi mane zigera, bajira emirimo y'okumushiga ,abanyamisiri balaka siku makumi galimushanvu.4Amango esiku z'emishibo zihwa,Yusufu ashambalira abantu omu bwami bwa Farao , n'okuderha:akaba mwakafira lukogo , mushambalire Farao ebinababwirire.5Darha andahirize aderha: lola, nkolanafa nji wampamba omu nshinda nangulaga omu chihugo ch'e kanana. ndozize okuzamukirayo kuhamba darha; nji nangaluke.6Farao amushuza: zamuka, kuhamba sho, nk'okula akulagirizaga.7Yusufu azamuka kuhamb'eshe haguma naye bazamuka boshi na barhambo ba Farao, abarhonyi bw'omu bwami n'abagula boshi b'omu chihugo ch'e misiri.8Omulala goshi gwa Yusufu, bene babo, enju y'eshe baleka omu chihugo ch'e goseni: abana, ebibuzi n'enkanvu. 9Haliri kandi haguma na Yusufu emitugari, nabagenda okufarasi n'echikunjo chaliri chinene bwenene.10Bagera ahantu h'e Atadi, eshiriza y'e yorodani, bayunva endulu zinene; Yusufu ajira okubukenge bw'eshe mishibo ya siku mushanvu. 11Benechihugo, banyakanani bahamiriza emishibo omu Atadi, baderha: lola emishibo nene oku b'emisiri! ch'e chirhumire bachihamagala oku zino lya Abeli-Mizirayimu, wa aliri hofu n'e Yorodani.12Nantyo abana ba Yakobo bajira okw'eshe abarhengekaga.13 Bamuheka omu chihugo ch'e Kanana, bamuhamba omu lukunda lw'eshwa ly'e Makepela, Abrahamu aguliraga Efroni Muhititi, nka kashabala kag'eshiriza ly'e Mabri.14 Yusufu, babere bamalihamb'eshe, agaluka eMisiri haguma n'abalumuna na boshi agendaga nabo kuhamb'eshe.15Amango benebabo Yusufu babonaga okw'eshe amafa, baderha: ka Yusufu arharhurhola babi, k'arharhugalulira amabi rhwamujiriraga? 16 Baderhesa Yusufu: isho akurhegekaga ntya embere afe: 17nji mushambale ntya emwa Yusufu: ego!obabalire okuyirha kwa benebenyu, n'ebyaha byabo, bulala bakujirirag'amabi! Obabalire ebyaha by'abakozi ba Nyamuzinda n'aba isho! Yusufu abere ayunva eyi myazi alaka.18Benebabo bajaho bonyine bafukama embere zage, baderha: rhuli bambali bawe. 19 Yusufu ababwira: murhayobohaga; ka nyono ndi ahali ha Nyamuzinda? 20Mwalindonzeze amabi: Nyamuzinda amahindamula menja, mpu lya hikiriza ebyamaba zene n'okuchungula akalamo k'olubaga lunene. 21Murhachiyobohaga si, nabakwiza mwewe n'abana benyu. Anabarhuliriza bali omu njira n'okubashambalira omu mirhima yabo.22Yusufu alama e Misiri yewe n'omulala gw'eshe, alama myaka egana n'ekumi. 23Yusufu abona okubana ba Efurahimu kuhika oku luburho lwa kasharhu; abona n'oku bana ba Makiri, n'abana ba Manase, baburhirwaga oku madwi mage.24Yusufu abwira benebabo: nkalifa aliko Nyamuzinda nj'abalambagirira, nj'abazamula kurhenga mw'echi chihugo. Omu chihugo alaganyaga okwaha Abrahamu, Isaka na Yakobo. 25Yusufu alapira bene Isiraheli, aderha: Nyamuzinda nji abalambagirira; nji munazamule amavuha mani hale na hano.26Yusufu afa, ey'aherhe myaka egana n'ekumi. Bamushiga bamuhira omu sanduku e Misiri.

Exodus

Chapter 1

1M'amazino ma bene Isiraheli mano, barhenga e Misiri haguma na Yakobo, n'omulala gwa ngasi muguma wabo: 2Rubeni, Simeoni, Lawi, Yuda, 3 Isakari, Zabuloni, Benjamina, 4 Dani, Nefutali, Gade na Aser. 5Abantu baburhagwa na Yakobo baliri haguma boshi makumi gali mushanvu. Yusufu yewe eri akal'aba e Misiri6Yusufu afa na bene babo boshi n'elyo burha lyoshi nalyo ly'afa.7 Abana b'e Isiraheli baburhana bana yushuka, baluga, baba n'emisi bwenene. Echihugo cha yunjula.8Habonekana mwami muguma muhyahya e Misiri, orhalimenyere Yusufu. 9 Abwira olubaga lwage, ntya: Mubwene okw'abana b'e Isiraheli bamaba lubaga lunene lw'emisi kurhulusha. 10 Rhugende! Rhuyanguhe oku bwo; rhubabuze okuyushuka, n'eri hakaba entambala, hali amango bakachiheba haguma n'abashombanyi berhu, na hano bamali rhulwisa, banachirhengera muchino chihugo.11Banabahira kw'abarhambo balema babakolesa obukukuru, mpu li babalibuza n'emirimo ekomere. Ntyo kubayumbakire Farao ebizungu by'embiko, Pitomu na Ramusesi. 12Aliko, okubali babalibuza ntyo, eri ku nabo banali bayushuka; abanya Misiri balama omu buba bwa banya Isiraheli.13Ntyo kw'abanya Misiri bakoleseze abanya Israeli okurhalusize mpu libabakehya ko. 14babakomezeza akalamo n'emirimo ekomere y'okukola ebumba n'amadofali, n'emirimo yoshi y'amashwa: Balemaga babaseza eyo mikolo omu burhindibuke.15Mwami w'e Misiri ashubi shambala n'embuguma ziburhisa z'Abahebraniya, muguma omu bo ahamagalwa Shifra, n'owindi ye Puwa. 16Ababwira, ntya: Hano muburhisa abakazi b'Aba Ebraniya, na mukayinjibabona baburhire omurhabana, mwanamuyirha; nka munyere , mwanamuleka alame. 17Aliko ezo mbuguma zayubaha Nyamuzinda, zirhakolaga nkoku mwami w'e Misiri ababwiraga; baleka abarhabana balame.18Mwami w'e Misiri ahamagala ezo mbuguma, ababwira ntya: Charhumire mwajira ntya, mwamaleka abana rhabana balame? 19Zilala mbuguma z'okuburhisa zabwira mwami Farao, ntya: Abakazi b'Aba Ebraniya barhali kuguma n'ab'e Misiri; bowe baba bakazi bakomere; embere omukazi w'okuburhisa abahike ko, eri bowe mira baburhaga.20Nyamuzinda akolera ezo mbuguma ziburhisa ebikwirire; n'ololubaga lwayushuka, lwaba lunene bwenene. 21Bulala abola bakazi baburhisa baliyubahire Nyamuzinda, Nyamuzinda naye ayushula emilala yabo. 22Nantya, Farao arhegeka abantu bage boshi, ntya: ngasi murhabana yeshi waburhwa bamukabulire omu lwinji lunene, nji mwanaleka abanyere boshi balame.
Chapter 2

1Mulume muguma w'enju ya Lawi ashaba omukazi w'omunyere wa Lawi; 2Oyu mukazi ababukule aburha omwana. Abona oku ali mwinja amubisha; enyuma yamwezi esharhu.3Amango abulaga oku akamubisha arhola echirhiri ahishiga ebumba lya gwarha; Aheba mw'omwana, amurhabika omu masheke, ahaburhambi bw'olwinji lunene. 4Mwaliwabo oyo mwana aja ahaburhambi, mpu lyamenya ebinji byamubera.5Mwali wa Farao ayandagala oku lwinji lunene mpu ajiyoga, na bamuherekeze balambagira eburhambi bw'olwiji lunene. Abona echirhiri omu kagarhi kamasheke,arhuma omukozi ajimurhola. 6Achingula, abona omwana: aliri murhabana mudorho olialaka. amuyunvira obonjo aderha mwana w'Aba Ebraniya.7Nantyo mwaliwabo oyo mwana abwira mwali wa Farao: Olonzeze gende kulonza omulembi omubakazi w'omu Ebraniya, mpu wakazi kukuyonsa oyu mwana? 8Genda, amushuza mwali wa Farao. N'oyu musole w'obunyere agenda kulonza nina w'oyomwana.9Mwali wa Farao amubwira: Heka oyu mwana, n'oku munyonseza; njinakuhereza oluhembo. Omukazi arhola omwana, n'oku muyonsa. 10Amango akulaaga, amulerha emwa mwali wa Farao, abaho nka mugala. Amuha ezino lya Musa, bulala, aderha ntya, namukulaga omu menji.11Amango Musa akulaga ajaemunda benewabo, abamuhamirizi w'emirimo midarhi. Abona omu misiri ashurha omu Ebraniya omu balumuna bage. 12Alolaga olunda n'olwindi, abona nta muntu, ayirha omu misiri, n'oku mubisha omu muchanga.13Arhenga olusiku lukulikireho; lola, baebraniya babiri balwa. abwira oyola oyagire: chirhumire washurha owenyu? 14Oyo mulume amushuza: Inde wakujiraga murhambo na muzuzi werhu? okengere okuwanyirha, nko kuwayirhaga omu misiri? Musa ayubaha, aderha kusiga kubinali ebintu byamenyikene.15Farao amenya ebyagerere, alonza okuirha Musa, Aliko Musa achibisha embuga ayaka Farao achijira omu chihugo che Mediyani, ajiyumanga hofi n'ehiriba. 16Mudahwa we Mediyane aliherhe banyere mushanvu, bajidoma amenji babumba emikenzi mpu banywese ebirhungano b'eshe wabo. 17Abangere bayinja, babahiga. Nantyo Musa ayimanga, abarhabala, ebirhungano byabo babinywesa.18Amango bagalukaga emwa Reuli, eshe wabo, aderha: Chirhumire mwagaluka duba zene? 19Bashuza: mumisiri muguma amarhufumya omu fune za bangere amarhudomera amenji, amanywesa ebibirhungano. 20Abwira abanyere bage: ngahe ali? charhumaga mwaleka oyo mulume? Mumuhamagale, mpu alye okubiryo bigeke.21Musa ayemera okubera n'oyo mulume, amuhereza Sifora, mwali wage kuba mukage. 22Aburha mwana rhabana, amuhamagala oku zino lya Gershome , Bulala aderhere: ndamire omuchihugo chabene.23Enyuma zaho, mwami w'e Misiri afa,n' abana be'Israeli balaka kandi enyanya y'obuja, bayama n'emilenge . Eyo milenge, yabakulira obuja, yagenda emwa Nyamuzinda. 24Nyamuzinda ayunva emilenge yabo ayibuka endagano yabo haguma na Abrahamu, Isaka na Yakobo. 25Nyamuzinda alola abana be'Israeli, an'abahemba.

Chapter 3

1Musa aliyabwire obuso bw'embuzi z'eshezala Yetero; mudahwa w'e Mediyani. Alongola n'embuzi hale omu mpinga, ahika oku ntondo ya Nyamuzinda e Horebu. 2Malayika wa Nyamuzinda amubonekera omu ngulumira y'omuliro yaliherhe yakolera omu karhi k'eshaka. Musa alolereza, abona eshaka ligwerhe lyagulumira, chirhasingonyoka. 3Musa achiderheza: Nazunguluka ndole zakaba nkengero zichi zinganaha: Bichi birhumire eri shaka lirhanagwerhe lyasingonoka.4Nahano abona oku ayinja azunguluka mpu alole; lero Nyamuzinda anachimuhamagala omu kagarhi k'aliry'eshaka eri : << Musa, Musa!>> eri << Karame! >> 5Aderha eri : << Omenye wakagera hano! Hogola ebirato byawe omu magulu, bulala hanola hali hantu hachesibwa. 6Ashubiderha eri: << Nye Nyamuzinda wa Isho, Nyamuzinda w'Aburahamu, Nyamuzinda wa Isaka, Nyamuzinda wa Yakobo. Musa achishukira amesho, bulala aliyobohere okulolaku Nyamuzinda.7Nahano aderha : kubinali na bwene amalibuko g'olubaga lwani luli e'Misiri, nayunvirhe n'endulu lugwerhe lwaband'embere z'abaherhe balulibuza. Nechi, menyere amalibuko machi lulimo. 8Cho chirhumire nayandagala mbalikuze omu maboko g'abanya-Misiri; mbakule mwechi chihugo, mbaheke omu chihugo chikwirire chinagalihire, omu chihugo chahululamw'amarha n'obuchi, omu chihugo chibamo AbaKanana, Abahiti, Abamoriti, Abaperizi, Abahivi n'Abayebusi.9Na bulal'endulu za bene Israeli zampikireko, bulala na bwene gurhe abanya Misiri bagwerhe babablibusa. 10Yumukaga, ogende; nkurhumir'emwa Farao nti ogendekul'olubaga lwani lwa bene Israeli e Misiri.>>11Musa abwira Nyamuzinda, eri: Ndi muntu muchi nani obwo naj'emwa Farao, nkule olubaga lwa bene Israeli e'Misiri? 12Nyamuzinda amubwira, eri : Ndi haguma nawe. Talaga n'echimenyiso oku nye nkurhumire: Hano oba wakula olubaga e'Misiri, nji mwakolera Nyamuzinda kw'eyi ntondo.13Musa abwira Nyamuzinda : Nkala nachibanda hali bene Israeli, mba bwire mpu : Nyamuzinda wa bayisho antumire emunda muli. Aliko, bakadosa, Ezino lyage, gurhe mbabwirage? 14Nyamuzinda abwira Musa, mpu: NYE NYAMUBAHO. Ashubi yushula: Oyinjibwira bene Israeli, mpu: Ollala ontumire emunda muli. 15Nyamuzinda ashubi bwira Musai: Nj'obwire bene Israeli ntya: Nahano, Nyamuzinda wa bayisho, Nyamuzinda wa Abrahamu, Nyamuzinda wa Isaka, na Nyamuzinda wa Yakobo, antumire emunda muli. Elyo ly'Ezino lyani emyaka n'emyaka, bakazimpamagalamo kurhenga oku burha kuja oku lindi.16Ogende oshubuze abagula ba bene Israeli boshi, obabwire: Nyamubaho, Nyamuzinda wa bayisho, Nyamuzinda wa Abrahamu, Nyamuzinda wa Isaka, Nyamuzinda wa Yakobo ambonekere; ambwira : Mbamenyisize bulala na bwene amabi goshi bagwerhe babajirira e'Misiri. 17Che chirhumire naderha mpu: Nabakula omu malibuko g'e Misiri, mbayinamulire omu chihugo ch'Abakanana, chAbahiti, ch'Abamori, ch'Abaperizi, ch'Abahivi, ch'Abayebusi, omu chihugo chihulula mwo amarha n'obuchi. 18Bayunve omulenge gwawe, oyinji genda n'abagula ba bene Israeli, oje emunda mwami w'e'Misiri ali, mumu bwire, mpu: Nahano, Nyamuzinda w'Abayahudi arhubonekere. Bunola orhulekage, rhugende lugendo lwa siku esharhu omu mpinga, rhurhulire Nahano Nyamuzinda werhu entulo.19Aliko menyere oku mwami w'e'Misiri arhabayemerera mwagenda, akaba arhasezibwe n'okuboko kw'emisi. 20Nkola nalambula okuboko kwani, nshurhe Misiri n'ebisomerene najira eyo. Enyuma ly'oko, anabalika mugende. 21Narhabala olu lubaga na ndurhonye emwa Abanya Misiri, li hano mugenda, mulekigenda maboko mumu. 22Ngasi mbuguma eheme omwalungwe wage n'omuhisi oli omu mwage ebintu by'amarhale, eby'ehoro n'emyambalo muyambise bagala benyu na bali benyu. Mutungule ntyo abanya Misiri.

Chapter 4

1Musa ashubiza mpu : Barhanyemera, barhayunva omulenge gwani, s'aliko baderha oku Nahano arhakubone keraga! 2Nahano amubwira: Chi echo ofumbarhire omu fune? Naye ashubiza mpu : Karhi. 3Nahano amubwira: Kakweb'oku daho. Akakweba oku daho: Akarhi kahindamukaka njoka, Musa ayaka.4Nahano abwira Musa: Lambula okuboko, oyigwarhire oku hunga! Alambula okuboko, ayigwarha: Eyo njoka yashubihindamuka karhi omu fune zage. 5Li bayemera oku Nahano akubonekere, Nyamuzinda wa b'eshe, Nyamzuinda wa Aburahamu, Nyamuzinda wa Isaka, Nyamuzinda wa Yakobo.6Nahano ashubi mubwira: Hira efune omu mabere yawe Ahira efune oku mabere anazigalula. Okuboko kwage kwayunjula bibenzi, kwahindamuka mweru-mweru nka lubula. 7Nahano amubwira: Shubiza okuboko kwawe oku mabere. Ashubiza okuboko oku nda anakugalula; kwali kwamashubiba nk'ebindi bigabi by'omubiri gwage.8Nahano: " Akaba barhakuyemerere n'akaba barhayunvirize omulenge gw'echimenyiso chambere bayemera omulenge gw'echimenyiso cha kabiri. 9N'akaba barhayemere ebyo bimenyiso bibiri n'akaba barhayunvirize omulenge gwawe, wanarhola amenji g'omulwinji, ogashandaze oku daho; ago menji warholaga omu lwinji gahindamuka shagama oku daho."10Musa abwira Nahano: " Onfe lukogo, yagirwa Nahano, omenyere oku ntenji kuderha ebi bichanji byoshi oli waderhes'omwambali wawe, obunu bwani buba buzidohere n'olulimi lwani lurhahundula." 11Nahano amubwira: " Nde wahaga omuntu obunu? Nde odumya omuntu eri oku mujire chihuli, amujire wa kubona eri muhurha? K'arhali Nyono Nahano? 12Obangulage,ogende naba haguma n'obunu bwawe; nakazikurhabala n'oku kuyigiriz'ebi okwanene okuderha. 13Musa ashubiza: " Onfe lukogo, yagirwa Nahano, orhume owundi olonzeze!"14Aho Nyamuzinda agayisibwa na Musa, amubwira: Ka mukulu wawe Haruni w'omulawi arhaliho? Menyere oku yewe ayinji derha. Chiro y'oyu oyinjire kukulamusa, na hanoakubona, asima omu murhima gwage. 15Oyinji mushambalira, onahire eyo myazi omu bunu bwage. Nani naba n'obunu bwawe n'obwage. Nabayigiriza ebimwajira. 16Ye wakazi shambaza olubaga ahali hawe, ye waba bunu bwawe, nawe obe nka Nyamuzinda wage. 17N'aka karhi, okafumbarhe, ka wakazijiramo ebisomezo.18Musa agenda, ashubira emw'eshezala Yetero amu bwira: Nkwanene nshubire emwa bene berhu bali e'Misiri, njilola eri bachibamo omuka. Yetero ashuza Musa mpu: Ogende n'omurhula! 19Nahano abwira Musa e'Mediyani: " Bangula, oshubire e'Misiri bulala bala boshi bakazagilonza okukuyirha bafire. 20Musa arhola mukage n'abagala, abashoneza oku farasi, ashubira omu chihugo ch'e'Misiri. Kala karhi ka Nyamuzinda, Musa akafumbarha.21Nahano abwira Musa: Obu ashubira e'Misiri, obuhashe bwa bila bisomerene byoshi nakuahaga, obujirire embere za Farao, nani narhundisa omurhima gwage, arhalika olubaga mpu lugende. 22Ojibwira Farao ku Nahano aderhere ntya: Israeli ye fula yani; 23Nku bwirire: " Lika mugala wani ajinkolera, nawe wamalahira bwamulika! Koko, nani nkola nayirha efula yawe!"24Mpu bahika omu njira aha balyama, Nahano ashonda oku muyirha. 25Sipora arhola ebale oku likalihire, akembulamo omugala, orhola echishisha, achigeza oku magulu ga Musa, aderha: " Shagama nguma rhwembi!" 26Nahano amuleka. Omu kuderha: " Shagama nguma rhwembi", bukembule aderhaga.27Nahano abwira Haruni: " Bangula, obugane Musa omu mpinga." Agenda, amubugana oku ntondo ya Nyamuzinda, amuhobera. 28Musa ashambalira Haruni emyazi yoshi Nahano amubwiraga mpu ajiderha n'ebisomezo byoshi amurhegekaga mpu amujirira.29Musa na Haruni bagenda kushubuza abagula ba bene Israeli boshi. 30Haruni ashubiderha ela myazi yoshi Nahano abwiraga Musa, anajirira ebisomezo omu mesho g'olubaga. 31Olubaga lwayemera. Lwayunva oku Nahano agashanire bene Israeli n'oku anabwene amalibuko gabo, bafukama, baharamya.

Chapter 5

1Oku bundi Musa na Haruni bayinji bwira Farao ntya: " Nahano Nyamuzinda we Israeli aderhere ntya: " leka olubaga lwani lugende, lujinjirira olusiku lw'oku nkuza omu mpinga." 2Farao ashubiza ntya: " Ye nde oyo Nahano li nyunva omulenge gwage, mukenge wagarhuma naleka Israeli agenda? Ntamenyere oyo Nahano, ntaleka bene Israeli mpu bagende!3Baderha ntya: Nyamuzinda w'Abayahudi arhubonekere: Ku kwanene rhugende lugendo lwa siku esharhu omu mpinga, rhujirherekera Nahano, Nyamuzinda werhu, li akarhurhogerako echinjira ch'ebibenzi n'oku kere.. 4Na mwami w'e Misiri ababwira: Musa na Haruni, chirhumire mwashonda okushumika olubaga mpu luleke emikolo? mushubire omu mikolo yenyu!" 5Farao aderha: " Mwamabona oku olubaga lulugire omu chihugo, b'obu mukola mwashonda luleke emikolo!6OLo lusiku, Farao arhegeka abarhambo n'abimangizi b'emikolo b'olubaga: 7" Murhakazagiha olubaga ebirhi by'okujira amadafali nk'oku mwakazagijira embere. Baleme bashond'ebirhi bonine. 8Mubaseze okujira amadafali gali nk'aga banayorha bajira, murhayobohaga bichi. Bulala ntacho bagalire, che chirhumire baherhe bayama: " Rhugende rherekera Nyamuzinda werhu!" 9Abo bantu basezibwe oku kola, li barhalolaga emyazi y'obubeshi!"10Abarhambo n'abimangizi b'olubaga bahuluka, bajibwira olubaga mpu: " Ntya ku Farao aderhere: Ntakachimuha ebirhi! 11Muleme mwashonda ebirhi ahamwankabibona! Chi ntacho chiro n'ehintyu chakeha omu mukolo gwenyu."12Olubaga lwashandala omu chihugo ch'e Misiri mwoshi lwaja lwashonda ntavunga. 13Abarhambo bakazi bashunika mpu: " Mukazimala emikolo yenyu! Mukaziyunjuza ngasi lusiku olugero luhemerwe! Nk'oku mwanakazagi jira amango mwaligwerhe ebirhi!" 14Abimangizi bali bene Israeli, balala balirhumirwe n'abarhambo ba Farao, bakashurhwa, mpu " Charhumaga mwamala, mulagolo na zene, enundo yenyu y'amadafali nk'oku mwakazigijira bwambere? "15Abimangizi bali bene Israeli bagenda ku lakira Farao, mpu: Chirhumire wajirir'abambali bawe ntya? 16Bambali bawe barhachihabwa ebirhi, banarhubwira, mpu: Mujire amadafali! Bambali bawe kukola kushurhwa konine, olubaga lwawe l'olubihire! 17Abashuza, : Muli bwolokazi, chirhumire mwakaziderha mpu: Rhujirherekera Nahano. 18Mugendage bonabuno mujikola murhanahabwa birhi, aliko murhabihabwe, chi amadafali munayorha mujira gonago.19Abimangizi bali bene Israeli bayunva bamaganganwa n'oko babwiragwa, mpu: Murhakehyaga oku nyundo y'amadafali. Ngasi lusiku mukazijira ela nundo erhegekerwe. 20Oku banarhenga aha mwa Farao, bashiganana na Musa na Haruni mpu bali babalinga, 21bababwira mpu: " Lero Nahano yenine alolage analuche: Farao na bamabali bage barhachishonda barhuloleko mpu mwe murhuma; yabere kere mwabafumbasize mpu barhunige.22Musa ashubira emunda Nahano ali, aderha : Mani Yagirwa, charhumire walibuza olu lubaga? Bichi wanchintumira? 23Kurhenga amango najaga emwa Farao nji mushambaza oku ezino lyawe, ajirira olu lubaga, orhanafumyaga olubaga lwawe chiro n'ehityu"

Chapter 6

1Nahano abwira Musa, mpu: Lero okola wabona oku najira Farao: Abalika bagende hano azidoherwa n'okuboko kudarhi, chiro abalibirhako yenine, mpu kuboko kudarhi kurhuma.2Nyamuzinda ashubiderhesa Musa, amubwira, mpu: Nye nahano. 3Nabonekere aburahamu, Isaka na Yakobo nka Nyamuzinda ogala byoshi, chi ezino lyani lya Nahano ntalimenyisagabo. 4Kandi najira endagano yani, haguma nabo, oku nabaha echihugo cha Kanana, chihugo babungiragamo banaberamo nka babunga. 5Nyono nayunvirhe omulenge gw'abene Israeli, oku bagwerhe balibuzibwa n'abanya Misiri, nayibuka echiragane chani.6Che chirhumire, abwirire bene Israeli oku NYe Nahano. Nabalikuza omu mikolo midarhi y'e Misiri, nabalikuza omu buja bwabo, nabalikuza n'obuhashe bw'okuboko kwani n'omubuhane bunene. 7Nabayankirira nka lubaga lwani, nani mbe Nyamuzinda wenyu. Mwamenya oku Nye Nahano, Nyamuzinda wenyu, obakulire omu mikolo midarhi y'e Misiri.8Nabahisa omu chihugo nachigashaga nti nahaga Aburahamu, Isaka na Yakobo. Nabahacho kashambala. Nye nahano!" 9Musa abwira bene Israeli ebyo binwa, chi barhayunvaga Musa mpu enyanya z'okuchika omurhima n'obuja budarhi kurhuma.10Nahano abwira Musa, mpu : 11Genda obwire Farao, mwami w'e Misiri, aleke bene Israeli barhenge omu chihugo chage. 12Chi Musa aderha ntya embere za Nahano, mpu : Obula bene Israeli barhayunvaga, gurhe Farao akaba, ye nyunva nyono n'akanwa karhakembulagwa? 13Nahano aganiza Musa na Haruni, abarhuma emwa bene Israeli n'emwa Farao, mwami w'e Misiri, mpu ly'alika bene Israeli barhenge omu chihugo ch'e Misiri.14Alaga abakulu b'emilala ya bashokuluza babo: Bagala ba Rubeni, fula ya Israeli: henoki na Palu, Heroni na Karimi: Obw'obuko bwa Rubeni. 15Nabo bagala ba Simoni, bo Yemuweli, Yamini, Ohadi, Yakini, Sohari na Saulo, mugala w'omukazi mu Kanana, bw'obuko bwa Simoni obo.16Agala g'amazino g'abagala ba Lawi, nk'oku amaburhwa gabo ganali: Gersoni, Kehati na Menari. Lawi alamire myaka egana na makumi masharhu na mushanvu. 17Bagala ba gersoni bo: Lawi na Shimovi, nk'oku obuko bwabo bunali. 18Bagala ba kehati bo: Amurani, Yisehari, heburoni na Uziyeli, Kehati alamire myaka egana na makumi masharhu n'esharhu. 19N'abagala ba Meraribo. Mehali na Mushi. B'obuko bwa Lawi obw'omu kushimba amaburhwa gabo.20Amurani arhola omukazi, arhola na shenge Yokebedi; amuburhako Haruni na Musa. Amurani alama myaka egana na makumi masharhu na mushanvu. 21Bagala ba Yisehari bo: Koreya, Nefegi na Zikiri. 22Bagala ba Uziyeli bo: Mishaheli, Elisafani na Sitiri.23Haruni ashaba omukazi, ye Luzabeti, mwaliwa Aminadabu, mwali wabo Nahisoni; amuburhako Nadabu, Abihu, Eliyazari na Itamara. 24N'abagala baKore bo: Asiri, Elikana na Abiyasafi. Obw'obuko bwa bene-Kore. 25Eleyazarim mugala wa Haruni, ashaba omukazi, mwali wa Putiyeli amuburhako Pinasi. Abo bo bagala b'omulala y'Abalawi, nk'oku obuko bwabo bunali.26Bo baliri Haruni na Musa abo, bala Nahano abwiraga mpu : Mukule bene-Israeli omu chihugo ch'e Misiri, bachigabe nka mirhwe ya balwi. 27Bo bajaga bwira Farao, mwami w'e Misiri, mpu akule bene Israeli e'Misiri. Ba Musa na Haruni abo.28Olusiku Nahano ashambalaga na Musa omu chihugo ch'e Misiri, 29amubwira mpu: " Nye Nahano. Obwire Farao, mwami w'e Misiri, ngasi byoshi nkubwirire." 30Musa ashubiza nahano mpu: " Gurhe Farao akayunva nye w'obunu burhakembulagwa?"

Chapter 7

1Nahano abwira Musa; Lola, namakujira obe nyamuzinda wa farao na mwene wenyu Haruni aba mulebi wawe. 2W'oyo we derhe byoshi nyenkurhegekere; na Haruni, mwene wenyu ye bwire Farao, mpuy'aleke abana be Israeli baje hale n'echihugo chabo.3Nani nyebihye omurhima gwa Farao na nkuze, ebimenyiso byani n'ebisomerene byani omu chihugo ch'e Misiri. 4Farao arhaka bayunviriza. Nyehire efune yani enyanya y'e Misiri, na nkule entwaro zani omu chihugo ch'e Misiri, olubaga lwani, abana b'e Israeli n'eshinja zinene. 5Abanya Misiri bemenye oku ndi Nahano, amango na lambulira okuboko kwani enyanya y'e Misiri, n'oku kula ahakagarhi kabo abana b'e Israeli.6Musa na Haruni bajirire ebi Nahano ali abarhegekere; bajira nk'okola. 7Musa aliri wa myaka makumi gali munane, na Haruni, myaka makumi gali munane n'esharhu; amango ba bwiraga Farao.8Nahano abwira Musa na Farao: 9Farao aka kubonekera, aka na kubwira mpu: Jira echisomerene; wana bwira Haruni: Rhola akarhi kawe akakabule ahashi embere za Farao. Yahindamuka kuba njoka. 10Musa na Haruni bagenda baj'emunda Farao ali, bajira ebi Nahano ali abarhegekere. Haruni akweba akarhi kage embere za Farao, n'embere z'abakozi bage, n'okuba yaba njoka.11Aliko, Farao ahamagala abakulu b'ehano, n'abalaguzi, n'abalebi b'e Misiri, nabo bajira kuguma nk'oku bajira haguma n'abalaguzi babo. 12Bakabula boshi orhurhi rhwabo, rhuhiindamuke njoka. Akarhi ka Haruni kamira orhurhi rhwabo. 13Omurhima gwa farao gwali komere gurhayubahaga Musa na Haruni nk'oku Nahano ali derhere.14Nahano ambwira farao agwerhe omurhima gukomere,alahire kuleka oubaga lukagenda. 15Genda emwa Farao ahabwekera: Ahuluka, aja hofi n'amenji,nawe chiyerekana embere zagehaguma n'olwinji lunene. Orhole omufune yawe akarhi ka hindamuka njoka.16Obwire Farao: Nahano Nyamuzinda w'Aba Hebraniya, antumire emund'oli mpu nkubwire: Leka olubaga lwani lugende luje ku nkolera omu mpinga: Talaga, kugera mukanola kasanzi arhazi nyunva. 17Intya kwa derhere Nahano; kw'ebila najira we menye okundi Nahano. Nk'ali shurha n'enjira karhi amenji g'enyanja nene gana hindamuka shagama. 18Efi zili omu nyanja nene za hirigirha, namenji gana bihya abanya Misiri bechihangane oku nywa busha agola menji g'enyanja nene.19Nahano abwira Musa mpu: Bwira Haruni: Rhola agarhi kawe, lambulira okuboko oku menji g'abanya Misiri, oku nyinji zabo, omu nindi zabo n'oku shoko z'amenji gaba goshi. Byahindamuka kuba shagama, n'echihugo choshi ch'e Misiri chaba shagama, omu bibindi by'emirhi n'amubibindi by'amabale.20Musa na Haruni bajira ebi Nahano ali abarhegekere kujira. Haruni azusa akarhi ashurha amenji galiri omu nyanja nene, omu masu ga farao n'abakozi bage, n'amenji goshi g'enygahindamuka shagama. 21Efi zoshi zaliri omu nyanja nene za hirigirha, amenji gabaya; abanya Misiri barhachinywaga amenji g'enyanja nene, haba n'eshagama omu chihugo choshi ch'e Misiri. 22Aliko abalaguzi b'e Misiri bajira nk'oku abalebi babo bajira, omurhima gwa Farao gwa yubaha, arhanayunvaga Musa na Haruni, bikulikize nk'oku Nahano ali aderhere.23Farao achigalukira aj'omu mwage, chiro arhachiyibukaga ebyo bintu omu murhima gwage. 24Abanya Misiri boshi baja hofi n'enyanja mpu babone amenji g'okunywa bulala barha chinywere amenji g'enyanja nene. 25Hagerere siku mushanvu Nahano ashurhire enyanja. / 26 Nahano abwira Musa: Ogende emwa Farao, omu bwire mpu: Mpu ku Nahano aderhere: Oleke olubaga lwani lugende, baji nkolera. / 27 Okalahira okubarha gendaga, nyono nashandaz'ebikere omu chihugo chawe. / 28 Olwinji lunene lwarhengamo ebikire; byarharama n'okuj'omu nju yawe, omu busika bwawe n'okunchingo yawe, omunju y'abakozi bawe n'omubagala bawe omu kumu kwiziza emigati n'omu birhungano. / 29 Emyorha ya zamukira oku lubaga lwawe n'oku bakozi bawe boshi.

Chapter 8

1Nahano abwira Musa: Obwire Haruni mpu: Lambula efune yawe haguma n'akarhi kawe oku nyinji, oku nindi z'amenji, n'oku shoko, ozamule ebikere oku chihugo ch'e Misiri. 2Haruni alambula efune yage oku menji g'e Misiri ebikere byazamuka, byashukira echihugo ch'e Misiri. 3Aliko abalaguzi nabo bajiraga haguma n'abalebi, bazamulisa ebikere omu chihugo ch'e Misiri. 4Farao ahamagala Musa na Haruni aderha: Muhune Nahano, mpu yi aheka hale nani n'olubaga lwani ebila bikere nye leke olubaga lwage lugende mpu y'arhula entulo emwa Nahano.5Nahano abwira Musa: Bwira Haruni: Lambula efune yawe oku karhi enyanya w'enyinji, oku shokoo n'oku menji ganene, olerhe n'ebikere omu chihugo ch'e Misiri. 6Haruni alambula efune oku menji g'e'Misiri; n'ebikere byazamuka n'okuyunjula echihugo ch'e'Misiri. 7Aliko abalozi bajira ntyo kugerera obulozi bwabo. Bazamula omu chihugo ch'e Misiri.8Musa na Haruni barhenga emwa Farao, Musa ayakuza nahano okul'ebikere ashurhaga Farao. 9Nahano ajire ebi Musa ahunaga ebikere bya hirigirha omu maju, omu mbuga n'omu mashwa.10Babi lunda rhuchirachira, echihugo chyabukwa. 11Amango Farao abonaga oku hamaba omurhula akomeza omurhima gwage, arha chiyunvaga Musa na Haruni, bikulikize ebi Nahano aderhaga. 12Nahano abwira Musa mpu: Bwira Haruni oku : Lambula akarhi kawe, oshurhe oluchuchu lw'obudaka; Lwa hindamuka sirhu omu chihugo choshi ch'e Misiri.13Bajira ntyo; Haruni alambula efune yage n'akarhi kage, ashurha oluchulo lw'obudaka, lwa hindamuka Susi oku bantu n'oku birhungano oluchulo loshi lwahindamuka Susi omu chihugo choshi ch'e Misiri. 14Abalaguzi bakolesa obulebi omu kuba Susi. Aliko barhabigalaga. Susi zaliri oku bantu n'oku birhungano. 15Abalaguzi babwira Farao; Mudoke gwa Nyamuzinda! Omurhima gwa Farao gwa komera, arhana yunvaga Musa na Haruni, nk'ebi Nahano aderhega.16Nahano Abwira Musa: Ozuke esezi oj'embere za Farao: Ye huluke aj'ewa menji wana mubwira: Intya ku Nahano aderhere: Leka olubaga lwani lugende lunkolere. 17Akaba orhaleka olubaga lwani lukagenda nk'ali rhum'esusi z'obugumu enyanya zawe, enyanya z'abakozi bawe, enyanya y'olubaga lwawe n'enyanya w'enju zawe, enju z'abanya Misiri ze yunjule esusi n'obulaka bw'eshukire n'esusi.18Aliko m'olola lusiku yekule echihugo ch'e Gosheni eyomunda olubaga lwani lulamire eyomunda harhakagera susi, mpu yi omenye oku nyono Nahano, indi ahakagarhi Kachila chihugo. 19Nyejire obulondozi aha kagarhi kw'olubaga lwawe n'olwani. Echochimenyiso chaba omusesi.20Nahano abwira Musa: Hayinja susi zinene z'obugumbu omu nju ya Farao n'omu mwabakozi bage n'echihugo choshi ch'e Misiri chahubikwa n'esusi. 21Farao ahamagala Musa na Haruni, aderha: Mujihana enterekero emwa Nyamuzinda wenyu omu chihugo.22Musa ashubiza: Birhashinganene okujira ntyo; bulala rhwerhulire Nahano Nyamuzinda werhu entulo zirha shinganene oku banya Misiri. Na rhukarhula omu masu gabo, entulo erha shinganene oku banya Misiri, barhaka rhukweb'amabale? 23Rhwejire siku esharhu z'endambagiro omu mpinga, rhwena rhule entulo emwa Nahano, Nyamuzinnda werhu, bikulikize ebi ye rhubwire. 24Farao aderha: Nyembaleke muji rhulira Nahano, Nyamuzinda wenyu entulo omu mpinga. KOnine murhakaja hale n'okujayo. Mu mpunire!25Musa ashubiza: Nkali rhenga ahamwawe na naji huna Nahano. Omu sezi esusi zanaja hale na farao, n'abakozi bage, n'olubaga lwage. Aliko Farao arhachibeshaga omu kulahirira olubaga okurhula entulo emwa Nahano. 26Musa arhenga emwa farao, ahuna Nahano. 27Nahano ajira ebi Musa ahunaga, esusi zachiyegula na Farao, n'abakozi bage, n'olubaga lwage; Harhayorhaga n'enguma.28Aliko, kandi Farao akomez'omurhima gwage, arhalekaga olubaga lukagenda. 29Musa ashubiza: Nkali rhenga ahamwawe na naji huna Nahano. Omusezi esusi zanaja hale na Farao, n'abakozi bage, n'olubaga lwage. Aliko Farao arhachibeshaga omu kulahirira olubaga okurhula entulo emwa Nahano.30Musa arhenga emwa Farao, ahuna Nahano. 31Nahano ajira ebi Musa ahunaga, esusi za chiyegula na Farao, n'abakozi bage, n'olubaga lwage; Harhayorhaga n'enguma. 32Aliko kandi Farao akomez'omurhima gwage, arhalekaga olubaga lukagenda.
Chapter 9

1Nyamuzinda abwira Musa : Oje emwa Farao, omubwire mpu : Ukuntyo Nyamuzinda, Lulema w'Aba ebrania : Leka olu lubaga lwani, bagende nku kolera. 2Bulala okalahira kubalikula bagende nakandi okagendekera wa bagwarha. 3Lolaga, efune ya Nyamuzinda yaja okubirhugano byawe bili omu mashwa, oku Farasi zawe n'oku punda , n'oku bibuzi byawe, ndwala nene bwenene. 4Na Nahano agaba ebirhugano bya ba Israeli ba Misri, na nta chiguma chalahire oku omu byab'esraeli.5Nyamuzinda aheba ebichanji aderha omu sezi Nyamuzinda ahikiriza agola maligo mw'echi chihugo. 6Na Nyamuzinda ahikiriza buche esezi, n'ebirhungano bya b'emisri byafa byoshi na nta chirhungano chiguma ch'e Israeli chafire. 7Na Farao arhuma, n'oku nta chirhungano chiguma ch'omu birhungano byabanya Israeli chafire.8Na Nyamuzinda abwira Musa na Haruni mpu : Mubumb'efune zenyu luvu lw'erimbiko lyo muliro na Musa alushikire emalanga embere z'amaso ga Farao; 9Kaba ka chulo omu chihugo ch'Israeli y'oshi k'aba, enyanya z'abantu n'enyanya z'ebirhungano, mahurhe g'okujir'oku mubiri g'omuntu n'ogw'ebirhugano ebivimba, omuchihugo choshi ch'e Misri. 10Barhol'oluvu lw'erimbiko, bayimang'embere za Farao, gaba mahurhe g'ebivimb'oku bantu n'oku birhagano.11Chiro abachawi barhagal'aga kuyimang'emalanga mbere ga Musa, enyanya z'amahurhe, bulala amahurhe gaj'oku ba chawi n'oku b'emisri boshi. 12Na Nyamuzinda azidohya omurhima gwa Farao arha bayunvaga nk'oku Nyamuzinda abwiraga Musa.13Na Nyamuziida abwira Musa mpu : Yumuk'esezi, oyimang'embere za Farao, omu bwire mpu : Nyamuzinda w'aba Ebrania aderhere mpu : lek'olulu baga, lugende, lunjikolera; 14Bulala lero narhum'ebihali byani omu murhima gwawe, n'oku bambali bawe n'oku lubaga lwawe, y'omanya oku ntaye nka nyono, okugulu lyoshi.15Bulala lero nkola lehya efune yani n'oku kushurha oku bulwala bubi, woyo n'olubaga n'ku kuheba hale n'egulu. 16Aliko enyanya z'okola na makuyimanza likuyerek'obuhashe bwani yi n'ezi no lyani lij'erenge omugulu lyoshi. 17Kawa chiheb'ebirhugo omu chanya, enyanya ly'olubaga lwani mpu orha lu leka lugonde,18Lolaganjinanyes'envul'omu sezi, oku bisanzi bili ntya na nyesa olubula lywa mabale luzidohere bwenene lurha shwiraga kuba kurheng'emisri eba mpaka zene. 19N'oku ntyo, rhuma, ololereze bwinja ebirhungano na byoshi oherhe omumashwa; bulala olubula lwanyerera ngasi muntu na ngasi chirhungano bya nkaba bili omu mashwa, byaba birhaheberw'omunju, byoshi byafa.20Owali yunvirh'obuba b'ogu mwazi gwa Nyamuzinda omu bambali ba Farao, aheb'ebwage byoshi omunju abakozi n'ebirhungano; 21N'orhakulikirag'ogu mwazi gwa Nyamuzinda alekera abakozi bage n'ebirhangano omu mashwa.22Na Nyamuzinda abwira Musa mpu: Lambul'efune yaw'enyanya empingu olubula lwa yandagal'omu chihugo choshi ch'e Misiri, oku bantu n'oku birhungano, n'enyanya za ngasi byasi by'omu mashwa g'e Misiri. 23Musa ayerekez'akarhi kag'empingu: Nyamuzinda ayandagaz'olubula n'emidirhimanyo y'enkuba, n'omuliro bya shandal'omu chihugo na Nyamuzinda arhoz'olubula omu chihugo ch'e Misiri. 24Hab'olubula, luchangirwe m'omuliro ahagati k'envula y'amabale ezidohere bwenene erhasagiba omu chihugo ch'e Misiri kurhenga e Misiri ebere chihugo.25Envula y'amabale ya shurha omu chihugo choshi ch'e Misiri, boshi baliri omu mashwa abantu n'ebirhungano konako, envula y'amabale ya shurha eshogo zoshi z'omushwa ya chagalulanga emirhi y'oshi omu mashwa. 26Haguma h'olubula lurhahikaga, omu chihugo che Gosheni ah'abana be Israeli bakazagi bera.27Na Farao arhuma, ahamagala Musa na Haruni, aba bwira mpu: Nagomere lero; Nyamuzinda ali mushinganyanya, na nyono n'olubaga lwani rhuli babi. Murhulirize Nahano, bulala enkuba zage n'envula y'olubula ya maluga, na nani nabaleka mugende, murhanachibera.29Musa amu bwira mpu: Hano nteng'omu chishagala, nayerekeza efune yani emwa nahano, enkuba zanaleka, chiro n'envula y'amabale erhachiba ly'omanyirira okw'egulu liri lya Nyamuzinda. 30Aliko w'oyo n'abambali bawe, menyer'oku murhayubaha Nahano Nyamuzinda.31N'omushangi n'olukalaba byashurhwa bulala olukalaba zaligwerh'abazimu, n'omushangi gwali gwa mafundo. 32Aliko engano n'e Kusemeti zirha shurhwaga bulala zirhalizikula. 33Musa arheng'omu chishagala embere za Farao, alambul'efune zage emwa Nahano; enkuba n'envula y'amabale bya leka, envula erhachirhogaga oku daho.34N'amango Farao abonag'oku envula, n'olubula, n'enkuba zamaleka agendeker'oku gomera Nyamuzinda azidohya omurhima gwage, yewe n'abambali bage. 35Omurhima gwa Farao gwa komera, chiro arhalekag'abana be Israeli bagende, nk'oku Nahano abwiraga Musa.

Chapter 10

1 Nyamuzinda abwira Musa mpu: ja emunda Farao ali; Bulala na zidohy'omurhima gwage n'emirhima y'abambali linyerekana eby'okubonekana ekagarhi kabo; 2Lyonabona kigiriza omu marhwiri gw'omwana wawe, n'ago omu mwana w'omwanawawe,emyazi na jirire emisi, n'ebinekezi nayerekanire egarhi kabo; Nji mwa many'okunyono nye Nyamuzinda.3Na nani Musa na Haruni Rhwagenda emunda Farao ali, mwamubwira: mpu ku Nyamuzinda aderhere, Nyamuzinda waba Ebraniya mpu: kuhika mangachi njiwalahira ku chirhohya embere zani? Lek'olubaga lwani lugende, libaja nkunkolera. 4Bulala okalahira kulikul'olubaga lwani, wabona, gurhe najira na lerh'omu sezi rhuluma habiri obuzinda bw'echihugo chawe.5Rhwafunika echihugo, chiro ntaye wabona obudaka; Rhwalisa bulimurhigwakul'omumashwa; 6Rhwayujul'omunju Z'ab'Emisiri boshi mpu: Ebibaisho barha bonaga, na b'eshe ba baisho, kurhenga olusiku bali okubudaka, mpaka Z'ene. Ahindamuka arhenga haguma na Farao.7N'abambali ba Farao bamubwira mpu:Guhika mangachi oyula oyorha murhego gwerhu? Leka aba bantu bagende bajikolera Nyamuzinda wabo, k'orhamanyire oku emisi ya harabikire. 8Bashubiku galula Musa na Haruni emunda Farao ali, Ababwira mpu: mugende mjikolera Nyamuzida wenyu, Bande bagenda?9Musa aderha mpu:Rhwagenda n'abana b'Emisiri na bashaja, rhwa genda na ab'ana b'ebibuzi byerhu n'enkavu Z'erhu bulala rhuherhe olusiku l'obushagaluke emwa Nyamuzinda. 10Farao ababwira mpu: Nahano abe haguma n'enyu nkoku nji n'abaleka mugende haguma n'abadorho benyu! Mulolage, bulala ebizibu biri embere z'enyu. 11Okuntyo; Mugende mwebakulu mujikolera Nyamuzinda wenyu bulala ntyola kumwalilonzeze. Bafukuzwa ema langambere ga Farao.12Na Nyamuzinda abwira Musa mpu: L ambul'efune yawe enyanya z'echihugo ch'Emisiri, n'oku rhulum'ahabiri, rhunyeger'omuchihugo c'Emisiri, bilye ebirhi byoshi by'omuchihugo, n'angasi c'olubula lwalekaga. 13Na Musa alambul'akarhi; kage okuchihugo ch'e Misiri; na Nyamuzinda alerha echihusi alola lusiku l'oshi n'obudufu: Esezi lyaba, n'empusi yarhengerera eyi n'eyi y'alesha orhuluma habiri.14N'osho rhuluma ahabiri rhwanyeger'omuchihugo c'Emisiri c'oshi, z'aja n'eburhambi bw'echihugo, orhuluma habiri n'korhu ntamango rhwa bonekere nkantya n'enyuma z'orhu ntamang'orhwindi rhweboneke. 15Rhwa bumb'echihugo choshi emalangambere g'echihugo, ciro omwizimya gw'aba; Rhwalya ebirhi byoshi byokudaho, n'angasi malehe g'oku mirhi olubula lwalekaga; ciro nta lushogo l'omwishwa lwayorhere omuchihugo c'oshi ch'Emisiri.16Farao alibirha ahamagala Musa na Haruni, aderha mpu: Nagomere Nyamuzinda wenyu na n'enyu; 17N'okuntyo, mubabalire, mbahunire echaha chani, konine lero; muna lakirire Nyamuzinda agalule enyanya Zani olulufu. 18Arhenga hofi na Farao, ala kirira Nyamuzinda.19Na Nyamuzinda ahindamul'empusi y'okulyo ekomere, ya hulula orho rhuluma habiri elunda omu nyanja y'eshagama. chiro nta nguma ya yorhere oku burhambi bw'e chihugo ch'oshi ch'Emisiri. 20Aliko Nahano ajira omushima gwa Farao oku komera, ciro arhazigaga aleka abana b'e Israeli okugenda.21Nyamuzinda abwira Musa mpu: lambul'efune yawe emalunga, habw'omwizimya omuchihugo ch'Emisiri njibana humane kweyo mizimya n'efune. 22Na Musa alambul'efune yag'empingu habw'omwizimya guzidohere omu chihugo choshi ch'Emisiri, siku esharhu. 23Ntaye wakazagi bona 'owindi, na ntaye w'ogalire kuyumuk'ahali mw'ezo siku esharhu; alikokubana b'e Israeli b'aba n'obulangashane ahantu h'oshi balilamire.24Na Farao ahamagala Musa, aderha: Mugende mukolere Nyamuzinda wenyu; aliko ebirhungano byenyu, enkavu n'ebibuzi biyorhe; abana benyu badorho bagenda haguma n'enyu. 25Musa amubwira mpu: warhuhereza entulo y'okurhula, rhugale kurhulira Nyamuzinda werhu entulo y'okusimisa; 26Ebirhungano byerhu, byagenda haguma n'erhu; n'tacho chayorha chiro n'ehityu, bulala rhwabiheka kuji kolera Nyamuzinda werhu; rhurha manyire nkagurhe rhwa kajikolera Nyamuzinda amango rhwe hikeyo.27Nyamuzinda azidohya omurhima gwa Farao,na Farao arhalonzaga chiro nantyo ku baleka bagende. 28Farao abwira Musa: Huluk'orhenge ahamwani! Ochichunge okushibi ndol'omu masu, bulol'olusiku weshubi kundola omu masu, nji wafa. 29Waderhereko! Musa ashubiza, Ntakachi kulola omu masu.
Chapter 11

1Nahano abwira Musa mpu: Nji nashubikulerh'a echihulu ku Farao n'oku Misri. Enyumaza hola, njabaleka mugende murhenge hano. Amango njabalikula nk'okubinali mugende, njabalibisya hano. 2Muderhere oku lubaga, lingasi muguma ahuna omwalungwe, n'owabo ebikolerwe omu franga n'omu horo. 3Nyamuzinda ajir'olukogo oku chihugo oku masu ga b'Emisiri; Musa y'enine akengwa omuchihugo ch'Emisiri, omu masu g'abakozi ba Farao n'omu masu g'olubaga.4Musa aderha: oku ntyo Nyamuzinda aderha mpu: omukagarhi k'obudufu, njina chigeza eburhambi bw'Emisiri; 5Efula z'oshi z'Emisri nji zafa omu chihugo, kurhondera oku mwana w'oburhanzi wa Farao ayikere oku chichumbi, kuhik'oku w'oburhanzi w'o mukozi w'obuzinda kuger'oku birhungano byoburhanzi byefula.6Nji haba omu chihugo choshi ch'Emisri endulu zinene, nk'onkurhasagikuba n'okuzirhazagi ba ezishushene. 7Alik'omubanab'e Israeli, kukonder'o ku bantu kuger'okubirhungano, chiro ntambwa nji ya mim'olulimi lyoku buzinda mu menya olubibi Nyamuzinda ahebere egarhi k'Emisri n'Israeli. 8Okuntyo abakozi bawe, nji bayinja kufukama embere zani, n'oku derha mpu: Rhenga, woyo n'olubaga luchishwekere okumagulu gawe! Enyuma zaho, njinarhenga. Musa arheng'emwa Farao omu burhe bunene.9Nahano abwira Musa mpu: Farao arhabayunva chiro n'ehityu yebisomezo byani biyushuke omu chihugo ch'Emisri. 10Musa na Haruni bajir'ebisomezwe binene emalangambere ga Farao, na Farao arhabalekaga ciro mpu abana b'e Israeli bagend'eburhambi bw'echihugo.

Chapter 12

1Nyamuzinda abwira Musa na Haruni omuchihugo c'Emisri mpu: 2Guno mwezi gwaba ku mwabo burhanzigw'emiezi gwaba ku mwabo gwaburhanzi gw'emieziy'omwaka.3 Obwire echigusho choshi c'e Israeli, obabwire mpu: olusiku lw'ekumi lwagunola mwezi, njibarhola omwana gw'echibuzi kungasi nju. 4Inkaba nju ekehere bwenene okumana gw'echibuzi, bana gugabana n'omwa lungwe, nko kuntu echigabi c'abantu: nji mwaganja kw'ogo mwana gw'echibuzi ehingasi muntu akalya.5Njabe mwana gw'echibuzi gurhaherhe bufe, gw'echilume, guherhe mwaka muguma; mwankarhol'omwana gw'echibuzi eli gw'empene. 6Njimwaguchunga kuhika siku ekumi nene Z'omwezi; n'echigusho choshi ch'eIsraeli njibachishushula mu magolo mabiri. 7Njibarhol'eshagama yage, njibayishige oku nguso ebiri n'oku kadrema k'omulyango gw'enju omunjibagulya. 8M'obo budufu b'onobo nji bagulya eminyofu, eyosezwe, njibabayilir'emigati erhali mwe yoku chachisa n'eshogozi lulire.9Murhakabilya bivuyire eli bidogosezwe omu menchi; s'aliko minyofu eyo sizw'okumuliro, n'erhwe, na magulu, n'ebyo munda. 10Ntacho nji mulekage kuhik'esezi; n'ankaba nji hayorhere hityu kuhik'esezi nji muhisireze okumuliro. 11Amango nji mwa bilya, mushwekere epindi, muyamber'ebirato, mufarhire agarhi omufune nji mwabirhya duba duba bulal'eri pasaka ya Nyamuzinda.12Obola budufu, njinager'omuchihugo ch'Emisri, nji n'a irha efula z'oshi z'Emisri, kurhondera oku bantu kuger'okubirhungano, nji nakaga rhwa nyamuzinda rhwabo rhoshi rhw'emisri. 13Eshagama nji yabarhabala nka chimenyiso okunju njimwaba mulimo; nji n'abon'eshagama, nanayibalala njimurhakaba n'echihulu ch'ebalerher'amalumwa, amango nyeshurhe echihugo ch'Emisri. 14Njimubike mukaziyibuk'olola lusiku, munakazi kulushagalukira haguma n'ababurhwa benyu esiku n'amango.15Omusiku mushanvu nji mwalya emigati erhaherhe ya kuchachisa. kurhonder'o lusiku loburhanzi murhakab'omunju zenyu hyo kuchachisa; bulala buli muntu alya omugali gulimwe hyo kuchachisa, kurhonder'olusiku lo burhanzi kuger'o lusiku lwa mushanvu, nji rhaganjw'omu b'Israeli. 16Olusiku lo burhanzi njimwab'a n'omuhamagalo guchesizwe n'o lwa mushanvu nji mwashubiba n'omu hamagalo guchesizwe. Murhaka chihereza mikolo y'oshi y'oshi mwez'osiku; nji mwa hasha okurhegany'akalyo kangasi muntu.17 Nyimu kengese ololusiku lw'emigati erhalerhe hyoku chachisa bulal'olusiku lunjinaba nahebere embuga abakulw'entambala benyu omu chihugo ch'Emisri; nji mwa kenges'olulusiku nkakuyibuka kuhik'oku banjuku luluza benyu b'obuzinda. 18Omu mwezi gw'aburhanzi,olusiku lw'ekumi na kane l'omwezi,egolo, nji mwaly'emigati erhaherhe hyaku chakuchachisa,ku hik'egolo y'okulusiku lwa makumi abiri na luguma.19Kuhika siku mushanvu, murhaka bonekan'ehyokuchachisa omunju zenyu bulala ngasi muntu welye omugati guherhe hyo kuchachisa ely'amachiberul'o muchigusho cha b'e Israeli, chir'waba mulambagizi changu muburhwa. 20 Murhankalya ciro n'ehyityu omugati guherhe ehyoku chacha omunju zenyu, mwakazi kulya emigati echaherhe hyoku chacha.21Musa ahamagala abakukulu b'e Israeli, ababwira mpu: mugende murhole ebirhungano by'emilala yenyu muhole ebirhungano by'emilala yenyu muly'epasaka, 22Nakandi nji murhole emirhabiy'ehisopo, njimuyi dubike omushagama liri omubakuli nji mushige akahema k'enyunvi n'enkingi biri y'amilyango haguma n'eshagama eli omu chibakuli. Nta muguma wenyu nij ohulukage mbuga w'enju yage kuhik'esezi.23Hano Nahano nja gera ku shurha Emisiri, nj'abona ah'eshagama eshigirwe oku lugurhu lushingirwe kw'olunvi n'ezo nkingi ebiri, Nahano njagera elugulu w'omulyango, arha kaziba k'oyu wa bihya okuhik'omunju zenyu kujishurha.24Nji mulolerez'ebyola nka rhegeko kulimwabo na kuli abana b'enyu n'a kugendekera. 25Amango mweje omuchihugo Nyamuzinda y'ebahe, kugerera echiragane chage, njimu kenge erhegeko lichesibwa.26Namango abana benyu njibababwira: mpu by'ebichibila mulimwajira? 27Nji mu bashuze mpu: erintulo y'epasaka omugusimisa Nyamuzinda, wageraga elugulu ly'enju z'abana b'e Israeli Emisri amango ashurh'Emisri afumya enju zerhu. olubaga loshi lwa fukama lwa chikumbira Nyamuzinda. 28N'abana b'e israeli bagenda,bajir'oku Nyamuzinda arhegekaga Musa na Haruni, bajiranthyola.29Ahagarhi k'obudufu, Nyamuzinda ashurha efula z'oshiomuchihugo choshi ch'eMisri, kurhonderera oku wa Farao oyikere oku chichumbi ch'obwami, kuhika okufula y'omushwekwa olimumpamika yage; na kuger'okufula Z'oshi Z'ebirhungano. 30Farao ayumuk'obudufu, yewe na bakozi bage boshi, na b'Emisri b'oshi b'abandendulu zinene Emisri, bulala ntanju chiro n'engum'erhafaga m'omuntu.31M'obola budufu b'onobo Farao ahamagala Muas na Haruni, ababwira mpu: Muyumuke muhuluke eburhambi bw'echihugo chani, mwabon'abana b'e Israeli. Mugende mujikolera Nyamuzinda,nko kuntu mwaderhaga. 32Murhol'ebibuzi n'enkavu z'enyu nkokuntu mwaderhaga,mugende munangishe. 33Ab'Emisri bshunika olubaga lwe Israeli okurhenga njubanjuba bulala bayubaha okuboshi bakalifa.34Olubaga lwahek'eshano erhanzihya, ebikoleswa byabo byokukanda b'abishweka omu mishangi yabo,babi hiba oku birhugo byabo. 35Abana b'Israeli bahikiriz'oku Musa aderhaga, bahun'a b'emisri ebyoku kol'efranga n'ebyokol'ehoro n'emishangi. 36Nyamuzind'ahabwa olukogo okuba na b'e Isreli oku masu g'ab'emisri, bajaga kubahema. baheka byoshi by'Emisri.37Abana b'e Israeli bagenda ku rhenga Romese kuhik'esikote bantu bagerere okubihumbi magana nadarhu g'aba lume bali oku magulu, buzira bana. 38Abandi bihumbi binene bya bantu bangasi lubero banyegera haguma n'abo, baliherhe ebirhungano binene, ebibuzi n'enkavu. 39Bajira emigati erhalimwe byokuchacha, n'obuntu bakulaga emisiri, burhaliri mwe byokuchacha, bulala babalibisaga Emisri, buzira kushubi lindira, na buzira kurhega buzira kurhega ny'empamba b'achihikira. 40Esiku abana b'eisraeli bamalire emisri z'ali: miaka magana mane kugera myaka magana mane na makumi masharhu.41N'okubuzinda bwa myaka magana mane na makumi asharhu, lonolo lusiku enfola miherho yoshi ya Nyamuzinda ya rhenga e Misri. 42Obo budufu bachishigira Nyamuzinda abana boshi b'e Israheli n'abanjukulu babo boshi.43Nyamuzinda abwira Musa na Haruni, mujage mwalola oburhegesi oku bilolere epasaka: Nta muntu w'omulambagizi w'eilyeko. 44Muli osirimuse buli muja w'amukozi wagulwaga oku franga, okuntyo nja na yilyako.45Ni n'echihugo n'amulambagizi barhalyaga ciro n'ehityu; 46Njimwa bilira omunju; murha kahulusa nyama embuga Z'enju marhano beraga vuha.47Olubaga l'oshi lwe israeli lwajire pasaka. 48Akabona omulambagizi olimwawe alonzize kujir'epasaka ya Nahano, ngasi yeshi omunju yage hisirimuswe; okuntyo ana shegera okuyijira, anashushanywa nka muburhwa haguma n'enyu,aliko orhasirimukire arhanka yilya.49Elyo rhegeko lye lyenabere okubaburhwa n'okubalambagizi balihaguma n'enyu. 50Abana boshi b'eisraeli bahikiza nk'oku Nyamuzinda arhegekaga Musa na Haruni, byanabantyola. 51Olola lusiku lonolo Nahano akula abana b'eisraeli omu chihugo ch'emisiri kugerera enfula miherho zabo.
Chapter 13

1Nyamuzinda aderha na Musa,amubwira mpu, 2" Muchesize ngasi muburhwa waburhanzi,ngasi muburhwa burhanzi w'abana be Israeli,abantu n'ebirhungano : Ali wani oyo. "3Musa abwir'olubaga mpu : Muyibuk'olo lusiku,mwarhengaga e Misiri,omunju y'obuja,bulala okufune yage y'emisi ya Nyamuzinda abalongolaga. Ntaye welye omugati guli mwe hy'oku chachisa. 4Mwamarhenga zene,omu mwezi gw'oku shalula ? 5Amango Nahano y'ebe akuhirire omu chihugo ch'abe Kanana,n'Abayebusi,n'aba Amori,n'Abahivi ,echihugo achigashirag'abayisho akuha,chihugo chashesha amarha n'obuchi,g'amango mwejirire Nyamuzinda emisa.6Omusiku mushanvu,nji walya emigati erhaherhe hyakuchachisa;n'olusiku lwamushanvu,nji lwaba lusiku lukulu lwa Nyamuzinda. 7Nji mwaly'emigati erhali mwehyo kuchachisa mw'ezo siku mushanvu;nji harhaboneka omu gati emwawe guherh'ehyo kuchacha,nji harhana bonekan'emwawe ehyokuchachisa omu chihugo choshi.8Nji wabwira mugala mpu : Kulikuyibuk'ebi Nyamuzinda anjirirag'amango narhengag'e Misiri. 9Njichaba chimenyiso oku fune yawe n'a nkakuyibuk'omu masu gawe,ly'okubuzinda erhegeko lya Nyamuzinda lija omu bunu bwawe;Bulala okufune yage y'obuhashe yi nyamuzinda akukulag'e Misiri. 10Nji walolereza elirhegek'omu kasanzi birheganyizwe,mwaka oku gwindi.11Amango Nyamuzinda njaba amakuhisa omu chihugo chabe Kanana,nko kwa chigashaga haguma nabaisho,n'oku njakuhacho, 12nji wa yerekana emunda Nyamuzinda ali ngasi muburhwa wa burhanzi na ngasi muburhwa wa burhanzi w'ebirhungano nji wab'oherhe : Ebilume nji byaba bya Nyamuzinda. 13Nji wa chungula ngasi muburhwa wa burhanzi w'epunda n'omwana gw'embuzi;na nkab'orhamulonzeze kuchungula,nji wanamuvuna egosi.Na ngasi muburhwa wa burhanzi w'omuntu omu bana bawe.14N'amango njigayinja omwana wawe nj'akubaza elyanya w'amango nji gayi nja n'oku derha : Byebichi ebi? Nji wana mubwira : Oku buhashe bw'efune ya Nahano arhukulaga omu Misiri kurheng'omunju y'obuja; 15Galiri, mango Farao achijiraga muzibu arharhulikaga rhugende, Nahano ayirha ababwira barhanzi boshi omu misiri, ababurhwa burhanzi bw'omuntu, n'ababurhwa burhanzi bw'enyama; na ntyo kunajira Nahano yeshi wakaba bukule nkaba chilume; aliko omuburhwa murhanzi w'abana bani n'aba chungula. 16Nji chanaba chimanyiso enyanya kuboko kwawe, n'achirazi omu mesho gawe; Bulala Nahano akukulag'omu Misiri oku buhashe bw'efune yage.17Amango Farao ajag'aleka abantu bage bachigendera, Nyamuzinda arhabagezag'omu njira y'e chihugo ch'Abafilistini chiro akaba chaliri hofu, bulala Nyamuzinda aderhaga Abantu barhayaga amango babona entambala, n'oku galuk'e Misiri; 18Aliko Nyamuzinda azungulusa abantu bage omu njira y'empinga, ewa nyanja Ndukula. Abana be Israeli bazamuka n'enfola miherho enyuma w'echihugo ch'e Misiri.19Musa arhola ema vuha ga yusufu haguma naye; bulala agashuzaga endahiro abana be Israeli aderha : Okuli Nyamuzinda abashibirira mwabo n'okuheka amavuha gani kurhenga hano haguma nenyu. 20Babalama kurhenga e Sukoti, balwisa a kombi k'Etamu, oku buzinda bw'empiriga. 21Nahano aj'embere zabo, ezuba wana genda n'enkingi y'olwa kungu, oku bayereka enjira, n'obudufu n'enkingi y'omuliro, y'okubakolezeza bagende ezuba n'obudufu; 22Enkingi y'olwakungu ezuba, n'ekingi y'omuhiro obudufu erharhenga embere z'abantu.
Chapter 14

1Nahano abwira Musa aderha: 2Bwir'abana b'e Israeli bachigalukeko, bachumbike embere za Pi-Habirata aha kagarhi ka Migadoli, n'enyanja hayerekeze na Bali- sefani: Emalangambere y'ahola hantu hamwe chumbike hofi n'enyanja. 3Farao ye derhere abana b'e Israeli: baherere omu chihugo, empinga y'echihenama.4Yekomeze omurhima gwa Farao, njina bakulikiranya: Aliko Farao n'enfola miherho zage zoshi bekole omu ku muyereka obukuze bwani, n'abanya Misiri bemenye oku nandi Nahano. N'abana b'e Israeli bajirantyo. 5Babwira mwami w'e Misiri okw'abantu balibirhire, obola omurhima gwa Farao n'ogw'abakozi bage ya hindamuka enyanya y'olubaga. Ba derha: Bichi rhwajirire okuleka Israeli okugenda, oku rhurhaka chibona abakozi?6Farao arheganya omutugari gwage, arhola olubaga lwage haguma naye. 7Arhola mitugari magana ndarhu y'ebirha n'emitugari yoshi y'e Misiri; alirimo yoshi abarwanyi. 8Nahano akomeza omurhima gwa Farao, mwami w'e Misiri, Farao akulikirana abana b'e israeli. Abana b'e Israeli bagenda n'amaboko enyanya. 9Abanya Misiri baba kulikiranya: N'engamiya zoshi, emitugari ya Farao, abagenda oku Farasi n'entwaro zabo, babab shigana ba chumbikire hofi n'enyanja, engambo z'e Pi-Habirota hayerekene n'e bali-sefoni.10Farao abashegerera: Abana b'e Israeli bachilambul'amasu, babona abanya Misiri bali enyuma zabo balambagira n'abana b'e Israeli baba n'obuba bunene bwenene, ba hamagala Nahano. 11babwira Musa: harhaliri amashinda omu Misiri, barha shubire barhuheka kuchifira omu mpinga? Bichi warhujirire omu kurhukula e'Misiri ? 12Arhali eby'ola birhukubwira omu Misiri; Murhuleke rhukolere abanya Misiri, bulala rhusima bwinja ku kolera abanya Misiri ahali h'okufira omu mpinga.13Musa ashubiza olubaga: Murhayubahaga, muyorhe haguma, mulole n'oburhabale Nahano abajirira n'olula lusiku, bulala abanya Misiri muli mwabona z'ene, murhaka chibabona. 14Nahano abalwira, musire.15Nahano abwira Musa: Lwabichi olula lwamo? Bwira abana b'e Israeli, bana lambangire bagende. 16W'oyo, yumusa akarhi kawe, lambula efune yawe oku nyanja, oyifunye, n'abana b'e Israeli bagera ahagarhi k'enyanja omu chihugo chiyumire. 17Nani nakomeza omurhima gw'abanya Misiri: Mpuyi bagenda enyuma zabo. Farao n'engabo yage yoshi, emitugari yage,n'abalambagiza efarasi bayerekena obykuze bwani. 18Abanya Misiri be menye oku ndi Nahano, amango Farao, emitugari yage,n'abalambagizi b'efarasi beyerekane obukuze bwani.19Malayika wa Nyamuzinda, wageraga embere z'akambi k'e Isaeli, agenda haguma nabo enyuma zabo, n'echiyaga ch'oluhomo chali bakulikire, chagenda chayimanga enyuma zabo. 20Aja ahakagarhi k'akambi k'abanya Misiri n'akambi k'e Israeli. Olola luhomo, lunda luguma lwaliri lw'omwizimya; n'olwindi lwakolezag'obudufu. Ezola kambi ebiri zirhashegeranaga obudufu.21Musa alambula efune yage oku nyanja, Nahano ayeguz'enyanja n'omulaba gw'ebushoshokero bw'ezuba gwa husaga echihusi chinene obudufu boshi, gwakamya enyanja; amenji gachigaba. 22Abana b'e Israeli baja ahagarhi k'enyanja eyumire, amenji ga ligerere ebulembe n'ebulyo oluli nka lugurhu.23Abanya Misiri baba kulikiranya: n'efarasi zoshi za farao, emitugari yage n'abagend'oku ngamiya baj'ahofi nabo ahagarhi k'enyanja nene. 24Bukola bwach'esezi, Nahano, w'olwakugu l'omuliro n'oluhomo, balola akambi k'abanya Misiri, bashandaguza akambi k'abanya Misiri. 25Bakula ebigarha by'emitugari, endambagiro yabo yahwa. Abanya Misiri obola baderha: Rhulibirhire embere z'e Israeli, bulala Nahano aherhe ayilwira enyanya y'abanya Misiri.26Nahano abwira Musa: Lambulira okuboko kwawe oku nyanja, amenji gana galukir'abanya Misiri, oku mitugari yabo, n'oku banya ngamiya. 27Musa alambula okuboko kwage oku nyanja, engambo z'esezi, enyanja ya shubi yunjulirana; abanya Misiri balibirhira olunda lwage,aliko Nahano abanguza abanya Misiri ahagarhi k'enyanja. 28Amenji gayinja gashukira emitugari, abanya farasi, n'entwaro zoshi za farao zalijire omu nyanja, enyuma z'abana b'e Israeli, ntaye n'omuguma wafumire.29Aliko abana b'e Israeli balambagira ahayumire omu nyanja ahagarhi, n'amenji gajira oluli nka lugurhu ebulyo n'ebulembe. 30Mw'ezola siku, Nahano alikuza Israeli omu maboko ga banya Misiri, na Israeli abona omushego gw'enyanja abanya Misiri bafire. 31Israeli abona efune ekomere, Nahano ali rhegekere enyanya w'abanya Misiri. N'olubaga lwa yubaha nahano, bayamira nahano na Musa, mukozi wage.
Chapter 15

1LeroMusa na bana be Israheli bayimpira Nyamuzinda olwimbo baderha ntya: Nayimpira Nahano bulal'ahimire n'obwalagale. Efarasi n'obazigendako bazikir'omu nyanja.2Nahao y'emisi yani yena lwimbo lwani, yewe ali Nyamuzinda wani, nani nakuza Nyamuzinda wa darha na muharamya. 3Nahano ali w'ebirha; Nahano ly'ezino lyage.4Akabwir'emitugari ya Farao n'engabo zage omu nyanja, enfolamiherho ndondolano zage zazikir'omu nyanya ndukula. 5Omuhengere gwabamirire bayandager'emwibi nka bale.6Okubo kwawe kw'amalyo Nahano kuyereken'emisi. Okuboko kwawe kw'amalyo kwanavunagul'abashombanyi. 7Obunene bw'oburhwali bwawe, bwanahindagaz'abashombanyi. Walikwir'oburhe bwawe bwabayosa nka bukere. 8Omuka gurheng'omu mazulu gawe gwanagab'amenji. Omulaba gwayuga nka murhunda. Omuhengere gwashwekerw'omu nda y'enyanja.9Omushombanyi aderha: Nabakulikira, nabafarha, nabanyega, enyifinjo zani zayugurh'enyanya zabo. Nahulus'omupanga gwani, nabashemba. 10 ngaho wabuha n'omuka gwawe, enyanja yabashukira, bazika nka chironko bayandagal'emwibi. 11Inde oli nka w'omu bijirwamana ewe Nyamubaho? Inde nka woyo mwinj'omu buchese. Oshinganen'obukuze. Okola ebisomezo.12Walambula kulyo kwawe, edaho lyabamira.13Oku bonjo bwawe wabalongola. washwekula olubaga, okumisi yawe wabayerekeza ebwa nyanja y'obuchese bwawe.14Olubanga lukuyiga n'okudirhimana, edaho lya chirhola Abafilistini.15Abakulu b'edomu basomerwa, omusisi gwafarha abanya kanani boshi barhogera omu chihombo16omushalamo n'obuba nji bwabafarha kugerera obunene bw'okuboko kwawe, nji basira nka bale kuhika abantu bawe bashabuke, Muhanyi. kuhika olubaga wachishogaga lugere.17nji wabalerha nji wabahira oku Ntondo y'oburhambo bwawe, ahantu wachijirire echikalo w'oyo we Nahano. hawayumbakaga n'amaboko gawe. 18Nahano wayima siku n'amango.19Bulala e Farasi za Farao zaja omunyanja haguma n'emitugari yage, nabagenda oku Farasi bage. Nahano ashunika enyanja enyanya zabo, aliko bene israheli balambagira ahakalire omunyanja.20miriyamu mulebi w'omukazi, mwali wabo Haruni arhola obushegu omufune; abakazi boshi bamukulikira n'emijegerezo n'okuzina.21miriyamu ababwira: Muyimpire Nahano bulala ahimire n'obukuze, e farasi n'oyigendako bazikire omu nyanja.22Musa alongola bene Israheli barhenga ebwa nyanja ndukula, bahulukira omu mpinga y'e suri; bagenda lugendo lwa siku esharhu barhabona menji.23Bahikire aha Mara barhagalaga kunywa amenji gaho bulala galilulire charhuma bamahamagala Mara24Abantu balubira baderha bichi rhwanywa?25Musa alakira Nahano, Nahano amuyereka omurhi, agukabula omenji, amenji galoka. nantyo abaha erhegeko na mahano bagerageza.26Aderha: ekaba okuyunva mwayunva omulenge gwa Nahano Nyamuzinda wawe n'okujira ebinja embere zage, n'okuyunva marhegeko gage, n'okulanga amahano gage goshi, ntakahira endwala yoshi yoshi enyanya lyenyu nkezinahiraga oku bamisri; bulala nyono ndi Nahano wokukufumya.Bahika Elimu ahaliri shoko ekumi n'ebiri za menji, n'e mirhanga makumi gali mushanvu; bajira ebiraro aho hali amenji.
Chapter 16

1Echigusho choshi ch'abana b'e Israeli barhengerera Elimu, bahika omu mpinga y'e Sini, eri ahakagarhi k'Elimu na Sinayi; olusiku lw'ekumi na garhano, lw'omwezi gukulikire ho, bachimala rhenga omu chihugo ch'e Misiri. 2Echigusho choshi ch'abana b'e Israeli, ba chiduduma omu mpinga enyanya za Musa na Haruni. 3Abana b'e Israeli baba bwira: rhurhafaga n'omu maboko ga Nahamwerhu omu chihugo ch'e Misiri, amango rhwali yikere embere w'ebi bindi by'enyama rhuli rhwalya emigati oku buguse bwerhu? Bulala mwa rhulerhere munola mpinga omu kuyirhisa olu lubaga loshi n'eshali?4Nahano abwira Musa: Talaga, n'abanyesiz'emigati kurheng'enyanya y'egulu. Olubaga lwa huluka lwana yirholagula, olusiku oku lundi: Minene oku bishokere, yimenya akaba bagendera oku rhegeko lyani. 5Olusiku lwa ndarhu amango bali barheganya ebi bali baherhe, bebone bya yushukire kabiri ebi barolagule olusiku oku lwindi.6Mua na Haruni babwira abana boshi b'e Israeli mpu: Muno golo mwa yunva oku Nahano ye wabakulaga omu chihugo ch'e Misiri. 7N'esezi mwabona obukuze bwa Nahamwerhu, bulala ayunvirhe emidudumo yenyu enyanya zage; bulala gurhe rhuli rhwa chidudumira? 8Musa aderha: Nahano abahereza zene egolo enyama mwalya; n'esezi emigati mwana yugurha; bulala Nahano ayunvirhe emidudumo yenyu enyanya zage, bulala rhuli bande? Arhali rhumuli mwa dudumira, s'aliko Nahano yi muli dudumire.9Musa abwira Haruni: Bwira echigusho choshi ch'abana be Israeli: Muchiyegereza embere za Nahano, bulala ayunvirhe emidudumo yenyu. 10Nawabo Haruni abwirire olubaga loshi lw'abana b'e Israeli, bahindamukire olunda lw'empinga, lolaga obukuze bwa Nahano bwa bonekera omu bichu. 11Nahano abwira Musa, aderha: 12Nayunvirhe emidudumo y'abana b'e Israeli. Obabwire: ahakagarhi k'amagolo mabiri mwaly'enyama, n'esezi mwana yugurha emigati mwena menye okundi Nahano, Nyamuzinda wenyu.13Esezi, habonekana olwakungu lwa shukira akambi, n'esezi haba echigusho ch'oluhomo chizungulukire akambi. 14Olola luho luchihwa, haba enyanya w'empinga echintu chiri nka mburho, chintu ch'echibumbuli nka lubula lw'omweru oku gulu. 15Abana b'e Israeli balola, ba bwirana: bichi ebyola? balala barhaliyinji bybichi byola. Musa ababwira: Kali kalamu Nahano abahereze nka bilyo.16Tala ebi Nahano arhegekere: Ngasi muguma mu mwabo arholagule ebi kwanene oku bilyo byage. E' Omari nguma ngasi rhwe, bikulikirene n'oluganjo lw'abantu, ngasi muguma yerholere abali omu hema lyage. 17Abanya Israeli bajirantyo,barholagula baguma binene abandi bigeke. 18Bashubi lenga haguma n'E Omari ; olirholagwire binene, ntabyo achibwene by'eny'obwiri, n'owali rholagwire bigeke arhabibulaga. Ngasi muguma arholagwire ebyali kwanene oku bilyo byage.19Musa ababwira: Ntaye olekage kuhik'esezi. 20Barhayunvaga Musa: Habonekana abantu balekaga kuhik'esezi; aliko byaja mw'emivunyu, ebyola byaba eri bilogerwe. Musa alubirabola bantu. 21Ngasi sesi ngasi muguma akazagi rholagula ebikwanene oku bilyo byage; eyi byag'ezuba byoshi byana loba.22Olusiku lwa ndarhu, barholagula binene kulusha; Omari ebiri ngasi muguma. Abakulu b'echigusho boshi bajibibwira Musa. 23Na Musa ababwira: Bi Nahano ali arhegekere, omu sezi luli lusiku lw'oku luhuk. E Sabato lusiku lukengerwe lwa Nahano; muyende ebi mwakanayenda, mudogorhese ebi mwakadogosa, mubibike kuhik'esezi byoshi byayorha.24Babileka kuhik'esezi nk'oku Musa abirhegekaga, ebyola birhalogagwa, birhanajaga mw'emivunyu. 25Musa aderha: Mulye zene bulala luli lusiku lw'e Sabato: Zene murhabibona oku chihugo.26Mango ga siku ndarhu, eyi muli mwarholagula, aliko olusiku lwa kali mushanvu, lw'e Sabato, birhakabaho. 27Olusiku lwa kali mushanvu, baguma b'olubaga b'ehuluke kujirholagula, barhakabibona.28N'obo Nahano abwira Musa: Kuhika mangochi mwelahire oburhegesi bwani n'amarhegeko gani? 29Mulole oku Nahano abahereze e Sabato, che chirhumire abahereza olwa kali ndarhu ebilyo bya siku ebiri. Ngasi muguma ayorhe ahanali, na ntaye orhengag'ahali olusiku lwa kali mushanvu. 30Olubaga bahuluka olusiku lwa kali mushanvu.31Enju ya Israeli ya hereza ebyola bilyo ezino lya Mana. Byali shushire nka mburho za kariyandra yaliri y'omweru, ligwerhe obununu nka gato y'obuchi. 32Musa aderha: Tala ebi Nahano arhegekere: Omeri nguma muyiyunjuze amana mubikire abana benyu, mpu yi babona omugati na balisaga omu mpinga, nchi mala kubakula omu chihugo ch'e Misiri.33Musa abwira Haruni: Rhol'akabindi oyunjuzemo amana Omeri nguma, oyirhabike hofi na Nahano mpu yi bibikirwa amaburha genyu. 34Bikulikize n'oku Nahano arhegekekaga Musa, Haruni ayirhabike embere z'obuhamirizi, mpu ebikwe. 35Abana b'e Israeli bakazagi ly'amana kuhik'amango ga myaka makumi mane, kuhik'amango barhengaga omu chihugo balilamiremo; bakazagily'amana kuhik'amango bageraga oku buzinda bw'echihugo ch'e Kanana. 36E Omeri yaliri chichira cha kabiri chey'efa.

Chapter 17

1Echigusho choshi ch'abana b'e Israeli barhengerera ewa mpinga y'e Sini, bikulikize endambagiro Nahano ali barhegekere; bachumbika e'Rafidimu, ah'olubaga lurhabonaga amenji g'okunywa. 2Obola olubaga lwa rhonganya Musa. Baderha: Rhuherezag'amenji rhwanywa; Musa abashubiza mpu: Bichi birhumire mwa ntonganya? Bichi birhumire mwabonerera Nahano? 3Olubaga lwaliri ahola lurhindibukire n'enyorha, luli llwadudumira Musa, lwaderha: Bichi bya rhumaga wa rhuzamula hale n'e Misiri y'orhuyirhis'enyorha, rhwabano n'ebirhungano byerhu?4Musa ahamagala Nahano omu kuderha: Gurhe njirirage olula lubaga? Yunva bugeke, banvuma. 5Nahano abwira Musa: Ger'embere w'olubaga; rhola haguma nawe abajinji b'e Israeli, orhole n'omu fune yawe akarhi kawe, kalala washurhaga enyanja, olambagire. 6Tala, nayimang'embere zawe enyanya w'ebale ly'e Horebu. Weshurhe nyabale lyanarhenga mw'amenji n'olubaga lwanamanywa. Musa ajirantyo omu masu g'abashamuka b'e Israeli. 7Ahola hantu ayirika okwizino lya Masa na Herbi; Bulala abana b'e Israeli bali babonerere Nahano omu kuderha: Nahano ali ahakagarhi kerhu chiro arhaliho?8Ameleki ayinja lwisa Israeli e Rafidimu. 9Obola Musa abwira Yoshuwa, rhulondolere abantu, huluka rhulwise Amaleki: Omusezi nayimanga oku ntondo, n'akarhi ka Nyamuzinda omu fune zani. 10Yoshuwa ajira nk'oku Musa ali amubwirire, omu kulwisa amaleki. Musa, Haruni, na Huro bazamuka oku ntondo enyanya.11Amango Musa azamul'okuboko kwage Israeli aliri w'emisi kulusha, n'amango ayandagazaga efune yage, Amaleki aliri muzibu bwenene. 12Efyne za Musa zali rhamire, barhol'ebale bamuhira kulyo, aliyakalako enyanya Haruni na Huru baligwarhir'efune zage muguma lunda n'owindi olundi lunda, n'efune zage zayorha zirha chishaganyaga kuhika ezuba lizika. 13Yoshuwa ahima Ameleki n'olubaga lwage n'engorho zirhyazizwe.14Nahano abwira Musa: Yandik'ebyola omu chitabu, mpuyi rhubika enyibuko. Ona bwire Yoshuwa oku nyemushande omu nkengereo z'Amaleki eshishi w'egulu. 15Musa ayumbaka olu herero aluhereza ezino: Nyamuzinda shwa lyani ly'emboko. 16Aderha: Bula efune yalambwirwe oku ntebe y'obwami bwa Nahano, haba entambala ya Nahano na Amaleki y'eburha oku lindi.

Chapter 18

1Yetero, mudahwa mukulu wa Midiani, eshezala wa Musa arholere byoshi Nyamuzinda ali ajirire Musa n'e Israeli. Olubaga lwage lwamenya gurhe Nahano akulire Israeli omu Misiri. 2Yetero, eshezala wa Musa, arhola Sefora, muka Musa wali washandire nju. 3Arhola n'abana rhabana babiri ba Sefora: Muguma aliri ye Gerishomu, bulala Musa ali aderhere oku: Ndamire omu chihugo chabene. 4Owindi aliri ye Eliezeri: Bulala ali aderhere oku: Nyamuzinda wa derha antabere, ankula omu ngorho za farao.5Yetero, eshazala wa Musa, haguma n'abagala na muka Musa, ayinja omu mpinga achumbika oku Ntondo ya Nyamuzinda. 6Abwira Musa, nyono shozala, na yinjire emund'oli, haguma na mukawe n'abana bage babiri.7Musa aj'embere z'eshezala, afukama, amununugurha, bamenyesana bonyine kubonine enyanya z'akalamo kabo, baj'omu hema lya Musa. 8Musa abwira eshezala byoshi Nahano ali ajirire farao n'e Misiri enyanya ya Israeli, amalibuko goshi bashimanene omu njira na gurhe Nahano abarhabere.9Yetero asimiswa n'amenja goshi nahano ali ajirire Israeli, n'oku omulikuzago omu mabokog'abanya Misiri. 10Yetero aderha: Agishwe Nahano, wabalikuzize omu maboko g'abanya Misiri, n'omu maboko ga Farao; wakulaga olubaga omu maboko g'abanya Misiri. 11Menyere bunola oku Nahano ali mukulu bwenene kulusha emana zoshi; bulala obubi bw'abanya Misiri bwabagalukire.12Yetero eshezala wa Musa, arhula emwa Nyamuzinda enterekero n'entulo. Haruni haguma n'abashamuka boshi b'e Israeli bayinja kushangira ebiryo haguma n'eshazala wa Musa, embere za Nyamuzinda.13Buch'esezi, Musa ayikala kucha eshinja z'olubaga, n'olubaga lwinj'embere zage kurheng'esezi kuhik'egolo. 14Eshezala wa Musa abona byoshi aliri ajirira olubaga, aderha: Bichi oli wajirahola n'ololalubaga? Bichi birhumire aoyikere, n'olubaga loshi luyimangire embere zawe kurhenga esezi kuhik'egolo?15Musa ashubiza eshezala mpu: By'olubaga lulonzeze kuyinj'emwani yi babonanana na Nyamuzinda. 16Amango bagwerhe bibazo biguma biguma, bana nshimba, nanababwira, n'oku menyesa Nahano Nyamuzinda n'amarhegeko gage.17Eshezala wa Musa amu bwira: Eby'oli wajira birha kwirire. 18Wachirhamya weneine, oluhya n'olula lubaga olinalo: Bulala echintu chiri okurhwe lyawe, orha kwanene ku chihangayisa wenine. 19Bunola, yunva omulenge gwani: Nk'ali kuhereza ehano, na Nyamuzinda abe haguma nawe; Obew'oku derher'olubaga emwa Nyamuzinda; oheke ebibazo emwa Nyamuzinda. 20Obayigirize ebihano n'amarhegeko; ona ba menyese enjira baka kulikira n'ebi ba kwanene kujira.21Londola omu lubaga loshi abantu ba kwanene, bayuhire Nyamuzinda, abantu bayegerezwe, bayubahire oku yugurha bonine; obarhegekere nk'abarhegesi b'echishagala barhegesi b'egana, barhegesi ba makumi marhano, barhegesi b'ekumi. 22Barhegeke olubaga amango goshi, balerhe embere zawe ebi bazo byoshi byakachiro, bana derhe bonine oku bintu bya bushabusha, kehya omuzigo gwawe, bakugwase kugo. 23Okajirantyo, na Nyamuzinda aka kurhabala, wana bigala, n'olola lubaga lwaja bwinja emwababo, barhegekerwe.24Musa ayunva omwazi gw'eshezala, ajira byoshi ali aderhere. 25Musa achishoga abantu bakwanene omu Israeli yoshi, abajira barhegesi b'olubaga, barhegesi ba chihumbi, barhegesi b'egana, barhegesi ba makumi marhano, barhegesi b'ekumi. 26Bakzagi chira abantu eshinja amango goshi, bakazagi lerhera Musa eshinja zikomere; bakazagi mala bonine ebibazo birhakomere. 27Musa alek'eshezala agenda na Yetero achigendera omu chihugo chage.
Chapter 19

1Omu mwezi gwa kasharhu bachimala rhenga omu chihugo ch'e Misiri, abana b'e Israeli mw'olo lusiku bagera omu mpinga y'e Sinayi. 2Bachirhengerera eRafidimu, bager'omu mpinga y'e sinayi, bachumbika omu mpinga, Israeli achumbik'ahola halolene n'entondo.3Musa azamuka emunda Nyamuzinda ali; Nyamuzinda amu hamagala enyanya w'entondo amubwira:Webwire enju ya Yakobo intya, wena bwire abana b'e Israeli. 4Mwabone ebinajirire e 'Misiri, na gurhe bahekere oku byubi by'orhurhuli n'abalerh'emunda ndi. 5Bunola akaba mwayunva omulenge gwani, n'akaba muna bwene echilagane chani, mwebe bani aha kagarhi k'olubaga, bulala egulu liri lyani. 6Mwembere bwami bw'abadahwa n'olubaga luchesibwa. Bw'ebyo binwa webwire abana b'e Israeli.7Musa ahamagala abashamuka b'olubaga lw'e Israeli, abashambalira eyola myazi nk'oku Nahano ali amurhegekere. 8Olubaga loshi lwashubiza mpu: Rhwajira byoshi Nahano aderhere. Musa aheka omwazi g'olubaga emwa Nahano. 9Nahano abwira Musa: Tala, nyinji emund'olubaga omu bichu binene, mpuyi olubaga luyunva amango na kubwira, bana kuyemere. Musa ahek'emyazi y'olubaga emwa Nahano.10Nahano abwira Musa: Shimb'olubaga olugishe zene n'omusezi baful'emishangi yabo. 11Bachirheganye olusiku lwa kasharhu, bulala olusiku lwa kasharhu, Nahano ayandagala oku ntondo y'e Sinayi omu masu gw'olubaga loshi.12Wajirira abantu n'embibi enyunda zoshi ona babwire: muchilange oku zamuka okula ntondo chiro n'okuhuma oku burhambi bwayo. Owahuma oku ntondo yechirw'echihano ch'olufu. 13Barhaka muhumako n'efune, bemuyirhe n'amabale, changwa ba mushinge amachumu: Enyama chiro omuntu arhakalama. Amango empanda yalaka, bana shegera hofi n'entondo.14Musa ayandagala oku ntondo ashimb'olubaga, alugisha, bafula emyambalo yabo. 15Abwir'olubaga mpu: Muchirhegule, omusiku esharhu, murhashegererag'omukazi n'omuguma.16Olusiku lwa kasharhu haba emikungulo, emirabaganyo, n'olwakungu lwaba oku ntondo, omulenge gw'empanda gwalaka bwenene, olubaga loshi lwaliri omu kambi lwa yunv'obuba. 17Musa ahulusa olubaga omu kambi bashimba Nyamuzinda, baja omushishi w'entondo. 18Entondo y'e Sinayi yoshi yaba myusi, bulala Nahano aliyandagere ho n'omuliro: Ogola musi gwaliri nka musi g'omuliro gunene n'entondo yoshi yadirhimana bwenene.19Amango omulenge gw'empanda gwa lakaga bwenene, Musa aliri aderha na Nyamuzinda ana mushubiza oku mulenge gunene. 20Obola Nahano ayandagala oku ntondo y'e Sinayi, oku songi ly'entondo, Nahanoahamagala Musa: Musa azamuka. 21Nahano abwira Musa: Yandagala obwir'olubaga luchilange oku libirhira emunda Nahano ali kujilola okubulyo mpuyi banene b'omubo barhafa. 22Abadahwa bashegerera Nahano nabo bachichese okubulyo yi Nahano arhabashurha n'olufu.23Musa abwira Nahano: olubaga lurhazamuka oku Ntondo y'e Sinayi; bulala warhubuzize dubaduba omu kuderha: oshing'embibi eburhambi bw'entondo onayichese. 24Nahano amu bwira, genda, yandagala, washubi zamuka kandi haguma na Haruni: Aliko, abadahwa n'olubaga barhalibirhiraga kuzamuka emunda Nahano ali, arhabashurha n'olufu. 25Musa ayandagala emund'olubaga luli alubwir'eyo myazi.
Chapter 20

1Nyamuzinda aderha ebi binwa byoshi mpu: 2Nye Nahano wakukulaga omu chihugo ch'e Misiri omu nju y'obuja. 3Orhahiraga okaba n'abandi ba nyamuzinda kuleka nyono.4Orhahiraga okajir'eshushano, eri olwiganyo lw'ebiremwa biba enyanya omu mpingu, n'oli ebiremwa bya hano gulu, n'oli eby'omu menji ekuzimu kw'egulu. 5Orhahiraga okabiharamya eri kubikolera, bula nye Nahano Nyamuzinda wawe, mba mwongwa, nampana abana oku mabi ga b'eshe,kugera oku burha lya kasharhu, n'erya kane, bala banshomba. 6Ch'abansima, bakashimba n'amarhegeko gani, nambajirira aminja kugera oku burha lya kali chihumbi.7Orhakazagi derha busha ezino lya Nahano, Nyamuzinda wawe, bulala Nahano arhaleka kuhana omuntu oderha busha ezino lyage.8Okazi yibuka olw'e Sabato, onalujire luchesibwa. 9Siku ndarhu wakazijira emikolo yawe yoshi. 10Ch'olusiku lwa kali mushanvu, luli Sabato ya Nahano,Nyamuzinda wawe. 11Bula omu siku ndarhu Nahano ajira empingu n'egulu, enyanja na ngasi bibamo, chi oku lusiku lwa kali mushanvu ahumuka. che chirhumire Nahano agisha olw'e Sabato, analujira luchesibwa.12Okazi kenga isho na nyoko, l'olama myaka minene omu chihugo ohabirwe na Nahano, Nyamuzinda wawe. 13Orhahiraga okaniga.14Orhaahiraga okajira eby'eshonyi.15Orahira okazimba; 16Orhahiraga okabeshera omwalungwe wawe obubeshi. 17Orhahiraga okachifija muka mwalungwe wawe, changwa eri mwambalikazi wage, kandi eri nkavu yage, eri punda yage, eri ngasi kantu ka mwalungwe wawe oarhachifijako.18Olubaga loshi lwakaziyunva emirazo, emikungulo n'omulenge gw'omushekera, n'entondo ya rhengam'omusi, olubaga lwabona lwadirhimana, lwachiyegula hale. 19Lwa bwira Musa mpu: Orhubwire wenine, rhwayunva, s'aliko Nyamuzinda arharhubwiraga, rhwankafa. 20Musa abwira olubaga eri: Murhayobohaga! Bulala Nyamuzinda ayinjire mpu amurhangule, ly'echuba chage chimubamo, muleke oku jir'ebyaha. 21Olubaga lwa chiyegulira hale, chi Musa yewe ashegerera chila chintu Nyamuzinda alimo.22Nahano abwira Musa mpu: Ojibwira bene Israeli ntya: Mwabwene mwenine oku kurhenga empingu nakazagi baganiza. 23Murhahiraga mukampalika na banyamuzinda b'amarhale, mumenye omu sezi mwanka nderha mpu mwachijirira banyamuzinda b'ehoro.24Oyinji nyumbakira oluherero lw'obudaka wakazirherekerako embagwa n'enterekero zawe z'omurhula, ebibuzi n'enkavu zawe na ngasi hantu nanamenyisize ezino lyani, na yinja ahola nkugishe. 25Chi eri wanka nyumbakira oluherero lw'amabale, orhayumbakaga n'amabale magemerwe, bulala hano ogagezako enkololo yawe wana gabihya. 26Orhakazi rheremera oku mashonezo nka waja aha bwa luherero lwani, ly'oleki yerekana obushugunu bwawe.

Chapter 21

1Talaga amarhegeko wabaha:2Amango wagula omuja muyahudi, anakukolera myaka ndarhu, ogwa mushanvu, analekwa, buzira kujuhwa chichi. 3Akaba ayinjaga yenine, anagenda yenine, akaba aherhe omukazi, banagenda haguma. 4Akaba nahamwabo wamuhaga omukazi, banaburha abarhabana na banyere, omukazi n'abana ba nahamwabo, naye anagenda yenine.5Ch'eri oyo muja aka derha eri: Nsimire nahamwerhu, ntanagenda nyenine. 6Nahamwabo anamuheka embere za Nyamuzinda amuhise aha lunvi eri oku nkingi, nahamwabo anamurhulirah'oku rhwiri n'omugera, anaba muja esiku zoshi.7Eri omuntu akaguza omwali abe muja kazi, yewe arhankalikwa kula abaja balikwa. 8Eri ankaba arhasimisize nahamwabo wachishogagaye, anayemera agombolwe. Chi arhankamuguza oku shanja ly'emahanga, bulala kwanaba nka kumulenganya.9Eri akamuha omugala, anamujirira nk'oku banakomera okujirira abandi banyere. 10Eri ankashaba owundi mukazi, amenye akamukehez'ebiryo, eri myambalo, eri eby'omunju. 11Akaba arhamuhere ebyola oku binali bisharhu, anachigendera busha, buzira kumujuha olu furanga.12Oyu nji washurha omuntu kuhika okufa, naye nj'anayirhwa, afe. 13Ch'eri akaba arhali alalire oku muyirha, bulala Nyamuzinda alilonzeze oku muhira omu maboko gage, nanamuyereka aha kwanene oku yakira. 14Ch'omuntu walalira oku yirha owabo n'obwenge, onamukule chiro n'aha luherero lwani, agendenigwa, afe.15Owashurh'eshe eri nina, ananigwe, afe. 16Owakubule omuntu, ajimuguza eri amugwarhe, omu mwage, oyo naye, ananigwe, afe. 17Owaheherere eshe eri nina ananigwe, afe.18Abantu bankarholngana, muguma akashurha owabo, akamubeza oluguma n'ebale eri n'echifundo ola wabo, akaba arhafire, ch'agendaj'ewa buliri, 19akagala kuchizusa n'okuhika embuga aja agenda oku karhi, owamushurhaga eri amalufuma; ch'anajuha eri kuhembera ery'emizizi agezeze ebwa nchingo n'oku mubukisa kuhika afune.20Eri omuntu akashurha omuja changwa omuja-kazi wage n'akarhi bakanafira omu maboko mage, nyakufa anachiholerwa. 21Ch'eri bankahemuka, enyuma ly'olusiku luguma, eri ebiri, barhankachichiholerwa, bulala bali bikulo byage.22Eri bantu babiri bankagwarharhana balwa, bakahukula omukazi, oli bukule, nyamukazi akamoma, chiro akaba arhafire, bakwanene bamujuhe nk'oku eba wa nyamukazi ahemere, n'oku bachirirwe n'abazuzi. 23Ch'eri ankafa, bajuhe akalamo oku kalamo, 24elisho oku lisho, elinyo oku linyo, okuboko oku kuboko, kugulu oku kugulu, 25obuhye oku buhye, echihulu oku chihulu.26Eri omuntu akashurha elisho ly'omuja eri ely'omuja-kazi wage, akanalibihya, anabalika bachigendere, kube kubajuha lila lisho lyabo. 27N'akaba lyaliri lya muja wage eri muja-kazi wage, akulire, anabalike bachigendere, kube kubajuha lila linyo lyabo.28Eri empanzi yankahukula omuntu, abe mulume eri mukazi, enamuyirha, eyo mpanzi yanabandwa amabale, n'enyama yayo erhalibwaga, na nin'eyo mpanzi erhahere lubanja. 29Aliko eyo mpanzi akaba enakomerera okuhukulana bakanabwira ninayo, chi yewe arhashibirira okuyilanga, n'eri yankayirha omuntu, abe mulume eri mukazi, eyo mpanzi yanabandw'amabale, na ninayo anayirhwa. 30Eri bakamubwir'okujuha, anajuha eri kujuha bila bamuhemere omu kuzimuz'akalamo kage.31Ery'eyo mpanzi ya nkahukul'omurhabana eri munyere, okw'erhegeko liderhereko lyankanachirwe. 32Eri empanzi ya kahukul'omuja mulume eri mukazi banahana furanga makumi masharhu emwa nina ola muja n'eyo mpanzi yana bandw'amabale.33Eri omuntu ankaleka eriba buzira okulishukira, changwa eri ahumbe eriba buzira kulishukira, empanzi eri e'Farasi yankarhogeramo, 34nina eriba ahonge, ahongera nina chila chintu efuranga, n'echintu chifire achiyorhane.35Eri empanzi y'omuntu yankahukula n'omwalungwe, ekanafa, banaguza empanzi echizene, bagabane efuranga, n'ery'efire nayo banayigabana. 36Akaba okumenyikene oku eyo mpanzi enakomerera okuhukulana, naninayo arhashibirira okuyilanga anahongera eyindi mpanzi ahali h'empanzi, n'eyo efire yanaba yage.
Chapter 22

1Eri echishambo chankagwarhwa charhul'enju chikanigwa nta lwiholo oku shagama yage. 2Eri ankaba liri zuba, hanaba olwiholo lw'eshagama yage. Echishambo chikwanene chohonge ebi chazimbaga. Akaba chirhagwerhe ebi chahonga, chanaguzwa oku mpongano y'obushambo bwacho. 3Echintu chazimbagwa, empanzi, efarasi eri chibuzi, chikashiganwa chichizene omu maboko gage, chila chintu anachihonga kabiri. 4Eri omuntu ankayonya eshwa changwa eri mizabibu, akaleka ebintu byage byalisa omu shwa lya bene, anahonga eyindi myaka ekwirire kulusha ey'omwishwa lyage eri y'omu mizabibu yage.5Eri omuliro gwanka gulumira gushandalire oku birhi by'emishaki gugerere ahagwabala guyose engano eri oku bishinga eri hofi n'okushalula, changwa eri shwa lyayo, ola walikaga gula muliro anahonga lulala luhira lwage.6Eri omuntu ankagwasa n'okubisa owabo efuranga kandi eri bikulo, binakazimbirwa emw'ola nyakubisibwa, eri echishambo chankaboneka, chanahonga kabiri.7Akaba echishambo chirhabonekkene, nin'enju anaj'embere za Nyamuzinda, libamenya oku arhali ye wazimbire ebikulo by'owabo. 8Ehyanajirwe lubanja hyoshi, akaba nkavu, farasi, chibuzi, mwambalo eri ngasi kantu kanaherere koshi, kala bankanaderha mpu: Nechi kaka, olubanja lunahekwe embere za Nyamuzinda, n'oyu Nyamuzinda akayagiriza oku ye mubi anahonger'owabo kabiri, 9eri omuntu akaha owabo farasi, enkavu, echibuzi, n'eri chindi chintu chishwekwa, na chila chintu chife, chivunike changwa chihekwe n'abanyze na ntaye wa bwene.10Omwigasho embere za Nyamuzinda gwanacha olubanja eri nyakuhabwa ankachigasha oku arhazimbiri echintu ch'owabo, nina chila chintu anayemera, naye owabo arhankachihonga bichi. 11Ch'eri akaba chila chintu aha mwage chazimbirwe, anashihonga. 12Akaba echintu chayirhirwe n'echiryanyi anagenda chiyerekana nka buhamirizi, arhankachihonga bichi bula chila chintu chiyirhirwe n'echiryanyi. 13 Eri omuntu ankaha owabo echintu chage, chikavunika eri kufa na nanicho arhaliho, akwanene ahonge.14Chi ninacho ankaba aliho, arhanka chihonga chichi. Akaba chali chihozanyo, anahonga engulo ya kulala kuhoza. 15Eri omulume ankashumika omwana-nyere mubikira arhasagishabwa, bakanalyma bombi naye, ola mulume ana mugula abe mukage.16Eri eshe w'omunyere ankalahira bwamuhaye, ola mulume anahonga efuranga bahana shigi ly'abana-nyere babikira. 17Omukazi w'omukurungu,orhahiraga wamulekera akalamo mpu alame.18Ngasi yeshi wahushe oku chintu anayirhwa,afe. 19Owarherekere nyamuzinda w'obwihambe, kuleka Nahano yenine, anakagwa.20Orhahira okalibuza eri kugonya-gony'omuhisi omu chihuo ch'e Misiri. 21Orhahira akalibuza omukana changwa eri efubi.22Eri wankamulibuza, akandakira, nanyunva omulenge gwage. 23Oburhe bwani bwanakaliha, nanabaniga n'engorho, bakenyu njibaba bakana n'abana benyu babe fubi. 24Okahoza ow'omu lubaga lwani efuranga, mukene oli akawe, orhamujiraga bunguke, orhamulonzezagek'obunguke.25Eri wankarhola omwambalo g'owenyu chikinja, omugalulirego duba ezuba lirhazi zika, 26bulala ogo g'omuguma agwerhe, ch'echishuli chishukira omubiri gwage. Bichi yeke akaj'alalamo? Eri ankayinj'andakira, nanamuyunva, bulala nyono mba wa lukogo. 27Orhahira okajachira Nyamuzinda, w'eshanja lyawe.28Emyaka yawe n'omurhobo gw'omu mukenzi gwawe, orhahiraga okaleka abandi babintangako. Okazi nterekera efula y'omu bagala bawe.29Orhahira okalegama okuhana enterekero yawe y'amalehe gawe n'ebinyobwa byawe. Ompe nyono omwana wawe murhanzi. 30Okazi njirira ntyo oku nkavu zawe, n'oku mbuzi bzao wayinjimpa; nj'abera hamuga nani siku mushanyi; olwamunane wanamp'ebyani. 31 Muyorhe bachesibwa ebere zani! Murhahiraga mukalya enyama yayirhagwa n'eye lubala, munayikwebe nyakabwa.
Chapter 23

1Orhakaza yeneza emyazi y'obubeshi. Orhakaga rhabala omubi omu kuderh'obubeshi. 2Orhakazaga shimb'obunene bw'abantu balonza amabi, orhanahirag'okashwekerwa olubanja lw'obubi mpu ly'oja olunda banene bali. 3Orhakazaga rhabal'omuntu omu lubanja mpu okwenge ali mukene.4Eri wankashimana enkavu y'omushombanyi wawe, eri farasi yage ehabukire onamulerhereyo. 5Eri wankabona punda y'omushomanyi wawe egogomerwe n'omuzigo, ahali h'okuchigerera,onayirhabale mwene ninayo.6Orhahiraga okalenganya owenyu oli mukene omu lubanja lwage. 7Okaziyakira hale olubanja lw'obubeshi. Orhahira okayirha omu shinganyanya, bulala ntayeza omuntu mubi. 8Orhahira okayemera ebituliro, bulala ebituliro binaziby'amesho g'ababona, bihindamule n'ebinwa by'abashinganyanya. 9Orhahiraga okalibuz'omuhisi, orhahabire wenine omuhisi chirhindibuka, bulala nawe wenine waliri muhisi omu chihugo ch'e Misiri.10Okazimala myaka ndarhu warhwera eshwa n'okushalula emyaka yawe. 11Ch'omwaka gwa kali mushanvu onalileke lilale, abakene bw'omu shwa lyawe baly'emburho zirimo, n'ebya nkayorha enyama z'elubala zibirye. Ntyo wakazijira esina zawe z'emizeituni yawe.12Omu siku ndarhu wakazijira emikolo yawe, olwakali mushanvu, wanahumuka, ly'enkavu yawe n'efarasi yawe birhamuka, li na mugala wamwambali-kazi wawe n'omuhisi bayisa. 13Okenge ngasi byoshi nakubwirire orhahiraga okahuna ezino ly'abandi ba-nyamuzinda, omusezi lirhayunvikanaga omu bunu bwawe.14Okazi nkuza omu kujira olugendo luchesibwa kasharhu omu mwaka. 15Okazijira olusiku lukulu lw'emigati erhalimw'elevire, nka kulala nakurhegekaga, omu mwezi gw'Abibu, bulala gw'omwezi warhengagamwo eMisiri. Ntaye wanayinj'embere zani maboko mumu.16Okazijira olusiku lukulu lw'emyaaka myamberey'omu maboko gawe, lw'ebiwarhweraga omu mashwa. N'olusiku lukulu lw'okushalula, aha buzinda bw'omwaka, amango y'okuhumbula amalehe gw'omukolo gw'omu mashwa gawe. 17Kasharhu omu mwaka, ngasi mulume akaziyinji lol'alanga ga Nahano Nyamwagirwa.18Orhahiraga oka nterekerera emigati erimw'elevire n'embagwa; n'amashushi g'embagwa z'olusiku lukulu lwani, garhagezag'obudufu kuhika sezi. 19Okazirhula emyaka myambere y'eshwa lyawe omu ka-Nyamuzinda, Namahanga wawe. Orhahiraga okayendera omwana-hene omu mwonka ga nina.20Narhuma malayika wani embere zawe aj'akulanga omu njira anakuhis'ahantu narheganyize. 21Omukenge, onakaziyunviriza omulenge gwage; orhanamugayaguzaga, bulala arhankalember'obugamba bwawe, bulala kuba ezino lyani liri muye. 22Okaziyunviriza omulenge gwage onakazijira ebi nderhere byoshi, naba mwanzi w'abanzi bawe na mushombanyi w'abashombanyi bawe.23Hano malayika wani aba amakushokolera, aba amakuhis'emw'Abamori, Abahiti, Abaperesi, Abakanana, Abahivi n'Abayebusi, hano mba nabahungumwire, 24orhachihira wafukamira ba nyamuzinda babo, ch'oyinjehinangula abo ba nyamuzinda babo n'okujojanga emperero zabo. 25Okarhumikira Nahano Nyamuzinda wawe, anagisha ebiryo byawe n'amenji gawe, na nkulange kuli ngasi ndwala;26Omu chihugo chawe murhakabonek omukozi omomire eri owaba ngumba: Nayunjuza esiku z'akalamo kawe. 27Narhuma echoba chani embere zawe, nshandabanye ngasi mashanja wanageremo, abashombanyi bawe boshi bakuyaka. 28Narhuma olwisibo embere zawe, lulibirheko Abahivi, Abakanana n'Abahiti embere zawe. 29Ntabalibirhako embere zawe oku chaligumiza omu mwaka muguma, ly'echihugo chirhayorhaga busha, ly'ebiryanyi bilekiluga, bikurhindibuze.30Kubuyabuya nakazi balibirhako embere zawe, kuhika amango wayololoka agale kulya echihugo choshi. 31Nach'olubibi lw'echihugo chawe kurhenga oku nyanja Ndukula kuhika oku nyanja y'Abafilisitini, na kurhenga oku mpinga kuhika oku lwinji. Nechi, nahira bene echihugo omu maboko gawe, nambalunde embere zawe. 32Orhahiraga okanywana nabo changwa eri haguma na banyamuzinda babo. 33Barhakayumbaka omu chihugo chawe, li barharhumaga wangomera; wanka nabona wamarhumikira baynamuzinda babo, n'oko kukuhindukire murhego.
Chapter 24

1Nyamuzinda bwira Musa eri: Sokera emunda Nahano ali nawe Haruni mwene Nadabu n'owenyu Abihu, mweshi n'abandi bagula makumi gali mushanvu ga bene bene Israeli, muyinji fukama hale. 2Musa yenine washegera haguma na Nahano; bowe barhashegereraga, n'olubaga lurha rheremaga haguma naye.3Musa anachiyinja, ashambalir'olubaga ebyo binwa bya Nahano byoshi n'amarhegeko gage goshi. Olubaga loshi lwana chishubiza na mulenge muguma, mpu: Ebinwa Nahano anaderhere byoshi, rhwabishimba. 4Musa anachiyandika ebinwa bya Nahano byoshi, azuk'esezi miseke, ayubaka oluherero eshishi w'entondo n'amabale ekumi na mabiri g'ela milala ekumi n'ebiri ye Israeli.5Oku handi, ana chirhuma abana b'emisole b'omu bene Israeli bajirhula embagwa banarherekera emichuka y'empanzi, nka nterekero y'okushangira. 6Musa arhola echigabi ch'eshagama, achishiga oku rhubehe n'eyayorhaga ayishanguliz'oku luherero.7Arhola echitabu ch'Endagano achisomer'olubaga nalo lwashubiza, mpu: Ebyo bi Nahano aderhere byoshi rhwabishimba, rhunabikenge. 8Musa arhola eshagama ayishanguliza oku lubaga eri: Eyi shagama y'eshagama y'Endagano Nahano afundikire haguma n'ebyo binwa byoshi.9Musa anachisoka haguma na Haruni, Nadabu na Abihu, boshi na bala bashamuka makumi gali mushanvu b'omu bagula be Israeli. 10Babona Nyamuzinda we Israeli, n'aha magulu gage eri hali nka kuno harhindwa echirhindiro chiri nka nchuma ya kasi eshusha echichu ch'oku nkuba. 11Nta kubi ajirire abo bishogwa b'omu Israeli, balolereza Nahano, balya bananywa.12Nahano anachibwira Musa, eri: Osokere emunda ndi kuno ntondo onabereko, nkuhe embaho z'amabale zirikw'amarhegeko n'amahano nyandikire, mpu ogayigirize. 13Musa anachiyumuka, yewe n'omurhabazi wage.Yoshuwa, Musa anachisokera oku ntondo ya Nyamuzinda.14eri amaleka abwirire abagula, eri: Murhulindire hano, kuhika rhugaluke. Chi Haruni na Huri aba mbalekere nenyu, owakaba agwerhe olubanja, anabadosa. 15Musa anachisokera oku ntondo. Echichu chashukira entondo.16Erenge lya Nahano lyabera oku ntondo ya Sinayi, echo chichu chayishukira siku ndarhu zoshi. Olusiku lwa kali mushanvu, ana chihamagala Musa omu kagarhi ka chila chichu. 17Erenge lya Nahano lya kazibonekera bene Israeli nka ngulumira ya muliro aha busosorobw'entondo. 18Musa ayongobera mula chichu, asokera oku ntondo siku makumi mane na budufu makumi mane.

Chapter 25

1Nahano aganiza Musa, amubwira, eri: 2Obwire bene Israeli basholole entulo, ngasi bantu b'omurhima mwinja boshi, oje warhola ezo nshololo zabo.3Talag'eshololo wabahuna: Ehoro, amarhale, emiringa, 4emyenda y'akaduku, eyomusengo, echitani chalangashana, eswa, oboya bw'empene, 5empu z'engandabuzi z'akalinga, empu z'ebihogo n'emirhi y'akasiya, 6amavurha gw'okuhira omu matara, amagaru gw'okuhira omu mavurha gw'okuchishiga n'obuku bw'okuyosa. 7Amabale ga Onukisi n'amabale g'okuja omu efodi n'omu mwambalo g'oku chifuba.8Onjirire endalo li nkazibera ahagarhi kenyu. 9Nyenine na kuyereka olugero lw'echihando n'olugero lw'ebintu byamo byoshi: Ok'okonine ku wanajira.10Onjirire omuchimba gw'embaho z'akasiya, gwa bule bw'amakoro mabiri n'echichira. 11Ogushige ehoro erhali munvange, ogushige omu ndalala n'emugongo, n'omuhiro gwago oguzungulus'ehoro.12Oguchulire mpogo ene z'ehoro, ozihire omu magulu gago oku ganali mane, mpogo ebiri lunda luguma n'ebiri olundi lunda. 13Ojire emirhambi y'emirhi y'akasiya, oyishig'ehoro, 14onayi shesheze omu mpogo z'amarhambi g'omuchimba, gukazi barhulirwako.15Emirhamba ebere omu mpogo z'omuchimba, erhakulagwamo. 16Endagano na kuha oyibike mugola muchimba. 17Oku handi ogujire chifuko ch'ehoro yonine, buli makoro mabiri n'echichira na bugali bw'ekoro liguma n'echichira. 18Ojire Bakerubi babiri b'ehoro; obachulire oku marhambi gombi gecho chifuko.19Ohire Kerubi muguma eburhambi buguma n'owundi aje ebundi burhambi. Obahire oku muhiro gw'echifuko, omu marhambi gombi. 20Ebyubi by'abola bakerubi bishanjukire enyanya, bakazi shukira echifuko n'ebyubi byabo bayerekerane bombi, bakazi lola ebwa chifuko. 21Ohire echifuko enyanya ly'omuchimba n'omu muchimba mu wahira Endagano na kuha.22Aho, hawakazibuganana nawe, hanakazikuganiriza, enyanya ly'echifuko, ahagarhi kabo ba-Kerubi babiri bali oku muchimba gw'Endagano, nka kubwira byoshi ntegekere bene Israeli.23Kandi ojire olwibo lw'omurhi gw'akasiya, lwa bule bwa makoro mabiri, bugali bw'ekoro liguma, n'enyanya koro liguma n'echichira. 24Ogashige ehoro erhalimw'envange, ogutake n'ehoro.25Okw'omuhiro, ebinjuleko emikororozi ya bugali bwa chigabi ch'ekoro, onazunguluse emikororonzi y'ehoro. 26Ogajirire mpogo ene z'ehoro, zije oku bikwi bine by'amagulu gabo oku ganali mane. 27Ezo mpogo zije omu marhambi g'amagulu gago oku ganali mane, zikazi gageramo emirhambi y'okubarhula olwibo.28Eyo mirhambi oyijire n'omurhi gw'akasiya, oyishige ehoro, ekazikolesibwa oku kubarhula olwibo. 29Olwibo olujirire embale, enambi, orhubehe, enzinzi n'ebyanzi, libakazi idubuliramo enterekero z'ebinyobwa. Byoshi obijire by'ehoro erhali nvangiranye. 30Okaziyorha ohebere esiku zoshi omugati gw'enterekero oku lwibo, embere zani.31Kandi ojire olwengezi k'ehoro erhali yakuvanganya. Olo lwenge, lukolere bwenene n'enteberhebe yalo n'olusarhi lwalo, haguma n'amashami, ebigonero n'obwaso bwalo. 32Marhabi ndarhu garhenge omu marhabi galo, marhabi masharhu g'omwengezi eburhambi buguma n'amarhabi masharhu g'omwengezi ebundi burhambi.33Oku ngasi rhabi kuje marhabi masharhu galikw'amafufu n'obwaso. Nty'oku marhabi ndarhu garhenge omu mwengezi gwajirwa goshi. 34N'olo lwengezi lonine, lube na nyenge ene haguma n'amafufu n'obwaso bwago.35efufu liguma omu marhabi mabiri mambere garhenge omu mwengezi, n'efufu liguma omu marhabi mabiri mazinda garhenge omu mwengezi kon'oko oku marhabi ndarhu goshi g'omwengezi. 36Amafufu n'amarhabi bilungene n'omwengezi, byoshi bibe bitule omu chuma chiguma ch'ehoro erhali yakufangiranya.37Ojire nyenge mushanvu: Bakazi koleza ezo nyenge, zikolez'embere n'eburhambi. 38Entambi zako n'amaganyi gako, byoshi bibe by'ehoro yonine. 39bagajire na talenda nguma y'ehoro yonine, haguma n'ebigabi byako byoshi. 40Olole bwinja onajire nk'oku oyerekerwe oku ntondo.
Chapter 26

1Endalo oyijire ya bigabi ekumi, obijire bya chitani chigembere n'emyenda y'akaduku k'omukara, ey'akaduku k'akalinga,ey'akalinga k'omweru ohireko ba-Kerubi bakolerwe n'obulenga. 2Obule bwa ngasi chigabi bube bwa makoro makumyabiri na munane, n'obugali bwa makoro mane, olo l'olugero lw'ebigabi byoshi. 3Bigabi birhano bilungwe ngasi chiguma oku chabo.4Ohire emishumiro oku muhiro gw'echigabi chambere, oku kampwe-mpwe k'obulungiro, onajire ntyo oku muhiro gw'echigabi ch'obuzinda ch'obulungiro bwa kabiri. 5Ohire mishumiro makumi marhano oku chigabi chambere, na mishumiro makumi marhano oku kampwe-mpwe k'echigabi ch'obulungiro bwa kabiri, eyo mishumiro eleme ya yerekerana ngasi muguma n'ogwabo. 6Ojire menyo makumi marhano g'ehoro, go galunga ngasi chigabi oku chabo, na ntyo endalo ebe y'obumbake buguma bonine.7Kandi ojire ebigabi by'amoya g'empene, oyumbakemo echihando enyanya z'endalo. Ojire ekumi na chiguma. 8Obule bwa chigabi chiguma: Makaro makumi masharhu. Obugali bw'echigabi: Makoro mane. Lwo na lugero lw'ebigabi byoshi oku binali ekumi na chiguma. 9Ohangire bigabi birhano haguma, na bindi ndarhu haguma. Echigabi ch'akali ndarhi ochigonye embere z'echihando.10Ohire mishumiro makumi marhano oku muhiro gw'echigabi chishukire bila byambere bigwarhene na yindi mishumiro makumi marhano oku muhiro gw'echigabi chishukire bila bindi bya kabiri. 11Ojire menyo makumi marhano ga mulinga, ogageze omu mishumi, na ntyo gashweke echihando choshi chibe bubake biguma.12Echichira ch'echigabi by'echihando chiyorhere, chiyambukire enyuma ly'endalo. 13N'ebwa bule bw'ebyo bigabi by'echichira chiyorhere chije lunda luguma n'plindi oku bule bw'ebigabi, kandi bishabukire oku ntambi zombi z'endalo, bishukire olunda n'olundi lw'endalo. 14Echo chihando ochijirire echifuko ch'empu z'enganda buzi, zishigirwe ebala lidukula, n'echifuko ch'empu nvunge zinogerebuje enyanya.15Ojire omutungo gw'endalo gube gwa murhi gw'akasiya, muyumbake bunyegera. 16Obule bwa lupaho luguma nji bwaba maboko ekumi n'obugali bwa ngasi lupaho kuboko kuguma n'echichira. 17Ngasi mutungo gube na mahango mabiri galungene ngasi ehango omu lyabo. Ku nj'onajirage ntyo oku yindi mitungo y'endalo yoshi. 18Ojire olukanga lw'okushweka n'okuseza endalo, mirhi makumyabiri y'olukanga olunda lw'eshishi.19Eyo mitungo okw'eri makumyabiri,oyihireko marhwerhwe mane g'ehoro: Marhwerhwe mabiri oku ngasi murhi. 20Olunda lwa kabiri lw'endalo, enyanya ohir'eyo mitungo makumyabiri, 21nayo ejeko marhwerhwe makumi mane g'ehoro, marhwerhwe mabiri oku ngasi mutungo gw'olukanga.22Enyuma ly'endalo, ebwa nyanja, ohireyo mitungo ndarhu ya lukanga, 23ojire mitungo ebiri ebuzinda bw'endalo, oku kafendefende. 24Eyo mitungo, eshwekane ebiri-ebiri kurhenga eshishi kuhika enyanya aha bushwinjiro omu mpaga nyambere. Ntyo, kw'eyo mitungo ebiri y'oku kafende-fende ya yorha. 25Ntyo, haba mitungo munane n'amarhwerhwe ekumi na ndarhu, mabiri oku mutungo muguma n'amabiri ku ngasi gundi mutungo.26Kandi ojire n'emirhamba y'omurhi gw'akasiya: Erhano oku mitungo y'olundi lunda lw'endalo, 27erhano oku mutungo eri oku kafendefende k'endalo, olunda lw'enyanya. 28Omurhamba gw'enkingi gushwekerwe aha kagarhi k'emitungo, gurhalukane kurheng'ebuzinda kuhika obundi buzinda.29Emitungo y'olukanga oyishige ehoro, empagaz'okuhiramo emirhamba, ozijire z'ehoro, n'emirhamba nayo oyishig'ehoro. 30Oyumbake eyo ndalo nka kulala wayerekagwa oku ntondo.31Kandi ojire omwenda gw'akaduku k'omukara, n'akaduku k'akalinga, n'akalinga k'omweru, n'echitani chikwizizwe, bahireko ba-Kerubi bakolerwe n'obulenga. 32Ogumanike ku ngasi mitungo ene y'omurhi gw'akasiya oyishig'ehoro, egwerhe nkondozo z'ehoro zigwarhene oku marhwerhwe mane g'amarhale. 33Ogo mwenda gugwarhwe n'amenyo g'ebirhale, n'omu ndalala yago, mu mwahira omuchimba gw'Endagano. Ogo mwenda lwo lwaba lubibi lw'abachesibwa n'ebichesibwa.34Ohire echifuko oku muchimba gw'Endagano omu hachesibwa h'ebichesibwa. 35Olwibo oluhebe embere ly'ogo mwenda, n'olwenge aha mbere ly'olwibo, plinda lw'emukondwe lw'endalo. Ohire olwibo olunda lw'ekulembe.36Kandi ohire olwibo aha bwa lunvi lw'echindo, mwambalo gwa kaduku k'omukara, kaduku k'akalinga, kaduku kwamweru n'echitani chinja: Kasi ka muntu mulenga. 37Ogo mwambalo gugwarhire oku mitungo erhano y'omurhi gwa Akasiya, onayishige ehoro. Enkondozi zayo zibe z'ehoro, ona zichulireko marhwerhwe marhano g'omulinga.
Chapter 27

1Nji wajir'olurhamba lw'omurhi gw'omu kasiya; obule bwa makoro marhano n'obugali bwalo makoro marhano. Olurhamba nji lwaba muraba, nk'okuj'enyanya walo nji haba makoro masharhu. 2Nji wajira, nyunda ene na mw'ezo nyunda ene, nji mwarheng'olurhamba; nji walushiga eshaba.3Nji wajirir'olurhamba eby'okulukulira oluvu, n'orhufuka, ebeseni, orhunya na meko, n'ebintu byalo byoshi wa bikola n'eshaba. 4Nji wajira oku lurhamba akashengero k'eshaba, kali nka muganga, n'oku kahebako Mpeta ene z'eshaba omu nyunda ene zako kashenge.5Nawe oheb'ogo mulaga eshishi guzunguluke olurhamba olunda lw'eshishi, mpu y'ogo mulaga guger'omu kagarhi k'olurhamba. 6Jir'emirhi enyanya w'olurhamba, mirhi y'Emishita, n'oku yishig'eshaba.7N'eyo mirhi nji yahebwa omu kagarhi k'empeta, n'eyo mirhi nji yaba oku nyunda ebiri z'olurhamba amango g'oku yiheka. 8Oyijire ya mpaho, eri mw'omululu; nji wayijira nk'oku na kuyerekaga oku ntondo.9Nji wajira aha chesibwa h'ehema. Olunda lw'eshishi, njiaba, enyanya y'okujira aha chesibwa, h'oku kwiziz'oboya bukwirire, oku bule bw'amakoro egana oku lunda lurhanzi, 10haguma na nkingi makumyabiri zigwarhene oku bisinde makumyabire by'eshaba; ebifundo by'enkingi n'emihiro yazo njiaba y'afuranga.11Oku lunda lw'ebuzikiro bw'ezuba, obule bw'ogo mulaga nji bwaba makoro egana, na nkingi makumyabiri, n'abisinde makumyabiri by'eshaba; oku kwiz'ezo nkingi n'emihiro yazo njiaba y'afuranga. 12Oku lunda lw'enyanya, bugali bw'echibuga njiaba omulaga makoro makumi marhano; nkingi ekumi, na bisind'ekumi. 13N'obugali bw'echibuga ewa lunda lw'ebushoshokero bw'ezuba n'ewa kulol'ebushoshokero njiaba omulaga gw'amakoro makumi marhano.14Omulaga oku lunda luguma nji gwaba gw'amakoro ekumi n'amarhano obugali bwago; enkingi zago nji zaba esharhu n'abisinde bisharhu. 15Olunda lwa kabiri nalo ntyo mulaga gw'amakoro ekumi na marhano; nkingi esharhu, na bisinde byago bisharhu. 16Na k'olo lunvi lw'echibuga njiaba echizimbero ch'omulaga gw'amakoro makumyabiri, mulaga gw'eshusho y'ebibala bibala, n'omuduku gw'eChitani chinja chilukirwe, kasi k'omulenga; enkingi zago nji zaba ene, n'ebisinde byago bine.17N'enkingi z'echibuga enyunda zoshi nji zaba zishigirw'efuranga; kunyerezwa kw'efuranga, n'ebisinde eshaba. 18Obule bw'echibuga nji bwaba makoro egana, n'obugali makoro makumi marhano ngasi lunda, n'obule bw'enyanya makoro marhano, ch'eChitani chinja chiluukirwe, n'ebisinde byacho by'eshaba. 19ebintu byoshi by'ehema oku kasi kalyo koshi, n'emisumari yalyo yoshi, n'emisumari y'echibuga, njiaba shaba.20Nji wabwira abana be Israeli bakulerher'amavurha g'ezeituni nyinja ga yendwaga enyanya y'obuche, etaara likore esiku n'amango. 21Omu hema ly'obukubuganana, embuga y'Epaziya, liri embere z'obu buhamiriza, Haruni n'abana bage nji bayi kwiza kurheng'egolo kuhik'esezi embere za Nahano; nji lyaba rhegeko ly'esiku n'amango omu burha lyabo lyoshi enyanya y'abana be Israeli.
Chapter 28

1Chi w'oyo, muli bene Israeli,oyegeze aha burhambi bwawe mwene wenyu Haruni yewe n'abagala, omujire mudahwa wani: Haruni, Nadabu, Eliazari na Itamari, bagala ba Haruni. 2Mwene wenyu Haruni omujirire omwambalo guchesibwa, chibe chimenyiso ch'erenge na cha kukengwa. 3Obwire ngasi bantu balenga balala bayunjwire omuka gw'oburhimanya nabahiriremo, bajirire Haruni emyambalo ya mujira muchesibwa na mudahwa wani.4Alanga emyambalo bajira: omwambalo gw'oku chifuba, efodi, echishuli chitake, echishuli, echitambara n'omukaba. Bajirire Haruni, mwene wenyu, n'abagala emyambalo michesibwa,li bakazinjirira akasi k'obudahwa. 5Bakolese ehoro, akaduku k'omukara, akaduku k'akalinga, akaduku k'omweru n'echitani chikwirire.6Bajire efodi y'ehoro, ya kaduku ka mukara, kaduku ka mulinga, kaduku k'omweru n'ey'echitani chikwire: Kasi ka bulenga. 7Kandi chibe na maganyi mabiri g'okugwasa oku mihiro yombi. 8Omukaba gw'efodi gugerere enyanya, gukolwe kuguma nayo gunalungane nayo: Gube gw'ehoro, gwa kaduku k'omukara, gwa kaduku k'akalinga, gwa kaduku k'omweru n'echitani chi kwirire. 9Orhole mabale mabiri ga onikisi,oyandikeko amazino ga bene Israeli;10amazino ndarhu oku bale lirhanzi, n'agandi ndarhu oku bale lya kabiri, nk'oku bana kulikirana omu maburhwa gabo. 11Ago mabale wahirako amazino ga bene Israeli, gakolwe n'omulenga oyinji kubejula amabale, nka kula bana bejula echiziriko, agabohere omu mpogo z'ehoro. 12Ago mabale gombi, ogahire oku mishumiro y'efodi, gabe mabale ga kuyibusa amazino ga bene Israeli. Ntyo Haruni akaziheka amazino gabo embere za Nahano oku birhugo byage byombi,li okazibayibuka.13Ojire mburuguse ebiri z'ehoro, 14na bulegule bubiri bw'ehoro yonine, oyijire mihunge ekwirire, egere mw'ezo mburuguse.15Ojire n'eshaho y'oku chifuba y'okucha emanja, kasi ka bulenga, oyinjire nka kulala wanajira efodi: Y'ehoro, ya kaduku ka kalinga, ya kaduku kw'omweru n'echitani chikwirire. 16Nka yamagonywa, eyumanane enyunda zoshi, ya bule bwa chichira ch'ekoro na bugali bwa chichira ch'ekoro.17Oyilukireko enkere z'amabale, nker'ene y'orhubale. Oku lukere lurhanzi kulukirwe esadoniki, etopazi n'esumarado; 18Oku lukere lwa kabiri, ohireko enofeli. esafira n'ealimasi; 19Oku lukere lwa kasharhu ohirereko, enjwijwi, eagata n'eamatusta; 20oku lukere lwa kane kulukirwe ekrizoliti, ehyasinti n'eyasiri. Orho rhubale rhuhangirwe omu mpogo z'ehoro.21Ago mabale gayandikweko amazino ga bene Israeli ekumi n'amabiri, gabe matake nka biriko, ngasi bale n'ezino, kulala emilala ekumi n'ebiri. 22Eshaho y'oku chifuba oyijirire obulegule bw'ehoro erhalomo nvange miluke nka migozi. 23Eshaho y'oku chifuba oyijirire rhugufu rhubiri rhw'ehoro erhali mu nvange, n'orho rhugufuoku rhunali rhubiri orhushwekere oku mihiro yarho yombi. 24Orho rhugozi rhw'ehoro rhombi orhugeze mw'orho rhugufu rhubiri rhushwekerwe oku bushinjirobw'eshaho y'oku chifuba.25N'abyo ebikwi by'eyo milinga yombi, bishwekerwe ku zila mburunguse zombi,oku mishumiro y'efodi, embere zayo. 26Ojire mpogo ebiri z'ehoro ozihire oku bushwinjiro bw'eshaho y'oku chifuba, oku muhiro gw'eendalala, olunda lw'efodi.27Ojire ezindi mpogo ebiri z'ehoro, ozihire eshishi ly'ebirhugo-rhugo by'efodi, olunda lw'embere, hofi n'obugonyero bwayo, enyanya ly'omushumiro gw'efodi. 28Bashwekere empogo z'eshaho oku mpogo z'efodi n'ehigozi hy'akaduku k'omukara, ebere anyanya ly'omushumiro gw'efodi n'eshaho y'oku chifuba esere oku efodi.29Ntyo, amango Haruni akazija omu hachesibwa, abaziheka ama zino ga bene Israeli aha murhima gwage, omu shaho y'oku murhima y'okuch'emanja, li bakaziyorha bayibuka esiku zoshi embere za Nahano. 30Omu shaho y'oku chifuba y'okuch'emanja ohiremo Urimu na Tumimu, bikazibera aha murhima gwa Haruni amango aja embere za Nahano. haruni akazikheka ntyo esiku n'amango olubanja lwa bene Israeli aha murhima gwage embere za Nahano.31Ojire echishuli ch'efodi cha mwenda gwa kaduku ka mukara choshi choshi. 32Aha kagarhi k'echo chishuli haje omurhule gw'oku kazigezamo erhwe, n'burhambi bw'ogo murhule ebe bushwinjiro buli nka bwa luba, li chirhangibereka.33Oku muhiro gw'omu ndalala muje emishemberere y'emishabiro y'akaduku k'omukara, akaduku k'akalinga n'akaduku kw'omweru n'orhudende rhuje rhwahangirwa oku burhambi n'omu kagarhi k'eyo mishabiro. 34Hidende higuma hy'ehoro na mushabiro muguma oku muhiro gw'echishuli n'omu marhambi moshi. 35Haruni akazi yambala amango ali omu mikolo yage, na ntyo bakaziyunv'ajegereza omudende amango akola aja omu hachesibwa embere za Nahano, n'amango akola arhengamo, ly'alekifa.36Ojire ehy'olubamba hy'ehoro yonine, onabibejeko nka kula babej'akahamikizo, mpu: Muchesibwa wa Nahano. 37Ohishwekere oku mugozi gw'akalinga k'omukara, hije oku sapo: Hikwanene hibere lunda lw'embere oku sapo. 38Hiyinjij'ahamalanga ga Haruni, li akaziheka amabi bene Israeli bajira omu bintu barherekera Nahano ngasi mango barherekere. Haruni akazi hiyambala ngasi mango emalanga ga Nahano asimisibwa n'ezo nterekero.39Oluke echishuli k'echitani chinja, ojire esapo y'echitani chikwirire, ojire n'omukaba gw'emikonzi, kazi kabulenga.40Bagala ba Haruni obajirire ebishuli, obajirire emikaba, obajirire n'esapo z'ebidesi zilala zankabakengesa. 41Ebyo bintu obiyambike mwene wenyu Haruni n'abagala, obashige amavurha, obanterekere libakazi jira omukolo gwani gw'obudahwa.42Obajirir'orhubutura rhw'echitani, rhwokushukir'obutambara bwabo, rhukazirheng'omu chibuno kuhik'omu madwi. 43Haruni n'abagala bakazirhuyambala nka baja omu chirhala ch'ehano, eri nka bashegerer'oluherero mpu barherekere omu hachesibwa, li balekehemuka banaleke kufa. Liri rhegeko ly'esiku n'amango ku mwabo n'oku burha lyage.
Chapter 29

1Lolaga oku wakazi bajira libarherekera omu budahwa bwani, orhole empanzi zidorho na biganda buzi bibiri birha herhe shembo. 2Ojire n'obuntu burhagagire, emigati elokerere erhali mwo kugaga ya vurungirwe mwa mavurha, n'orhugati rhurha herhe kugaga, rhushige amavurha, n'ebi chirachira birhaherhe kugaga rhushukize kw'amavurha.3Obihire byoshi omu ntonga nguma ona biherere haguma n'elala mpanzi n'ebibuzi oku binali bibiri. 4Oshegeze Haruni n'abagala aha lunvi lw'echihandiro ch'ehano, onabashuke n'amenji.5Orhole emishangi, oyambise Haruni elopo ly'efodi n'oku chikwiza wa yambalira omu chifuba, njo namuhekw'omuko mukaba gw'efodi. 6Nji warhabika oku rhwe lyage oku gembwa kuzungulukire n'ebishema bisharhu, n'echimanyiso ch'echisikiyo chichere cho kurhegeka. 7Nji orhole amavurha g'okushiga, omu sheshere okugwo oku rhwe lyage, omu shigego.8Hanola oba w'amashegeza bagala bage nji wana bayambisa amalopo. 9Nji wayambisa omukaba, Haruni na bagala bage, nja bayambisa esapo bagala ba Haruni ntyo obudahwa bube bwabo omu rhegeko ly'esiku n'amango, nji wayimika Haruni na Bagala bage.10Oku handi nji olerhe empanzi ebwa chihandiro ch'ehano lya Nyamuzinda, Haruni n'abagala bage nji walambulira amaboko oku rhwe ly'eyola mpanzi. 11Nji wabagira empanzi embere za Nyamuzinda aha lunvi lwe hema ly'ehano.12Nji warhola eshagama y'empanzi wanayishiga n'omudoke gwawe oku rhuhembi, hembi ly'oluherero n'oku shandaza eshagama yoshi oku kugulu k'oluherero: 13Nji orhole amashushi goshi ga shwikire amala, n'enyama ziri oku budiku, n'esiku zombi z'agandi mashushi ga bizungulukire ebyola nji wana bigulumiza oku luherero. 14Aliko nji obigulumize oku muliro arhali omu chilalo; eminyofu y'empanzi, oluhu lwayo n'amahuluhulu gayo: Bulala eri nterekero y'abanya byaha.15Nji orhole chibuzi chiguma omubyo, na Haruni n'abagala bage nji balambulire kw'amaboko oku rhwe ly'echibuzi. 16Nji obage echibuzi nj'orhole eshagama n'okuyishanguliza oku burhambi boshi bw'oluherero. 17Nji wachagulanga bichira chira, oshuke amala gayo, nebinogosho byayo obihire ku bichira n'erhwe lyayo. 18Nji wayosa echibuzi choshi oku luherero; Eri lubagiro lwa Nyamuzinda, eri nterekero enjirirwe n'omuliro, akabayo ka kwirire emwa Nyamuzinda.19Nji warhola echindi na Haruni n'abagala bage balambulire amaboko oku rhwe lyecho chibuzi. 20Nj'obage echibuzi, nji wanarhola eshagama yacho, wanayiheba oku manegenege g'okurhwiri kulyo kwa Haruni n'oku manegenege gw'okrhwiri kulyo kw'abana bage n'oku chinkumwa ch'efune yage ya kulyo n'okunwe linene ly'okugulu kulyo njo onashige eshagama oku burhambi boshi bw'oluherero.21Nji warhol'eshagama nji yaba oku luherero n'amavurha g'oku chishiga; omashandaze ku Haruni n'oku mishangi yage, n'oku bagala bage n'oku mishangi yabo nabo, ajirwa muchesibwa Haruni, emishangi yage bagala bage n'emishangi yabo.22Nji warhol'amashushi g'echibuzi, n'ehunga, amashushi ga shukire enda n'obudiku n'esiku zombi, n'amavurha ga zungulukire n'echirhugo ch'amalyo bulala chiri chibuzi ch'okuyimika. 23Nj'orhole nawe omu chirhiri emigati erhagagire, oyirhabike embere za Nyamuzinda, orholem'omugati gw'okumirugusa, omugati gulokerere gulimw'amavurha n'ehigati yiguma.24Nji waheba ebyola byoshi omu fune za Haruni n'omu fune z'abagala bage nji wanabizunguza eyi n'eyi n'ebindi embere za Nyamuzinda. 25Nji wabikula omu fune zabo, njo n'abiyosez'oku luherero, enanya ye mbagwa, kuchihana nka muliro embere za Nyamuzinda, kabayo ka kwirire ewa Nyamuzinda.26Nji warhola akameme k'echibuzi nji kakoleswa omu kuyimika Haruni, nji wazungulusa eyi n'eyi embere za Nyamuzinda nji chaba chigabi chawe. 27Nji wachesa akameme n'echirhugo ch'echibuzi nji chayimika Haruni n'abagala bage, akameme, n'omushaya gw'echibuzi bya yerekana okuj'enyanya. 28Nji byaba bya Haruni n'abagala bage esiku zoshi omu ku jilola kw'abana be Israeli, bayorha bajira enterekero zabo z'omurhula, omukuja enyanya kw'enterekero nji byaba bya Nyamuzinda.29Emishangi echesezwe ya Haruni nji yaba nju abana bage nji bayiyambala amango bayishigire n'oku bayimika. 30Nji bahekwa ahali siku mushanvu n'oyula bayimika mudahwa ahali hage omu bagula, yi wakazij'omu chihandiro ch'ehano omwa kazi jirir'emirimo y'obuchese.31Nji warhola echibuzi ch'okuyimika ona chiyende eminyofu omu hantu hachesebwe. 32Haruni n'abagala bage nji balya aha lunvi lw'echihando ch'ehano, eminyofu y'echibuzi n'omugati nji byaba omu ntonga. 33Nji bagenda balya ebya kazibagwa oku nterekero y'okubachesa olusiku lw'okuyimika n'okurhegekera kwabo. Ntaye w'embuga wagenda wabiryako bulala biri bichesibwa. 34Akaba hali ebyayorhere kuhika esezi kw'eyo nyama y'okuyimika n'ogwo mugati, nji banabiyosa bisingonoke, barha na chibirya bulala biri bichesibwa.35Intyo oku wajira ku Haruni n'oku bagala nk'oku nabarhegekaga, okazijira siku mushanvu wajira by'okuyimika. 36Ngasi lusiku okazirherekera empanzi ndorho, ebe nterekero y'okukula ebyaha oku luherero, omu kulushukulula, alushig'amavurha gw'okulujira lucheswe. 37Okaziira siku mushanvu zoshi washukulula oluherero, wanalujira luchesibwa. Ntyo oluherero lwaba luchesibwa bwenene, ngasi byoshi byahuma oku luherero lwaba lucheswe.38Lolaga ebi wakazirhulira oku luherero bibuzi bibiri bya mwaka muguma ngasi lusiku luja oku nkuba. 39Chibuzi chambere charherekerwa esezi, n'echindi chibuzi omu charagati ga magolo mabiri.40Bakazi rherekera haguma n'echibuzi chambere, chigabi cha kali kumi ch'eshano edugirwe omu chichira chiguma cha kane ch'amavurha. N'omu chi chira chiguma cha kane ch'elivayi.41Nji warherekerera echibuzi kabiri omugolo haguma n'entulo eshushene n'eye sezi, kuchihana omu kusirera n'omuliro, kabayo kakwirire emwa Nyamuzinda. 42Eyola yo nterekero bakazirherekera esiku zoshi ya genda ya jirika na bakulikiraho oku lunvi lw'echihandiro ch'ehano embere za Nyamuzinda, na hola ha nji nabashigana haguma mweshi n'oku baderheresa.43Ahola hanji nabashimana haguma na bene Israeli, hantu nji haba hachesibwa oku renge lyani. 44Nji na chesa omu chihandiro ch'ehano n'oku luherero; nji na chesa Haruni n'abana bage, libaba mirimo omu budahwa.45Nji nabera omu charagati cha bene Israeli, Nyamuzinda wabo. 46Nji bamenya oku nye Nyamuzinda, Namahanga wabo, nabakulaga omuchihugo ch'eMisiri, yi dama omu charagati chabo, ndi Nyamuzinda wabo.
Chapter 30

1Nji wakola olurhamba lw'oku yosezako amarashi, welukolese omurhi gw'omukasiya; 2Obule bwago nji bwaba ntambo nguma y'efune n'obufu bwago bwa ntambo nguma y'efune; Nji lwaba lunganangana, n'obuzamuka bwago nji lwaba ntambo ebiri z'efune. Ni wakola amahembi nji garhengera omu lurhamba.3Nji walushukira n'ehoro ekwirire, enyanya, enyunda zoshi kuzunguluka n'amahembi, nji wakola omurhambi-rhambi n'ehoro kuzunguluka hoshi. 4Nji wakola rhulinga rhubiri rhw'ehoro eshishi w'omurhambi-rhambi oku nyunda zombi; nji warhuhira omu nyunda zombi; omukurhola emilambaliko y'oku luheka.5Nji wakola emilambaliko y'omurhi g'omukasiya, nji wa yishukira n'ehoro . 6Nji wahira olurhamba emalangambere g'omushangi guli embere z'esanduku y'obuhamirizi, aha nji rhwabuganana nawe.7Haruni nj'ahayoseza amarachi ga gwerh'empumulo ekwirire; Nj'akazi gayosa ngasi s'ezi, amango nj'arheganya amatara, 8Nj'akazi gayoseza ho ngasi charagati ch'amagolo mabiri, amango arheganya aamatara. Ntyo ku nji bakazi biyosa esiku zoshi omu amarashi embere za Nahano omu mburhwa zenyu. 9Murhakarhula oku lurhamba, chirw'amarashi g'ahandi, eri nterekero, eri ntulo, murhakana hashandaza edivayi.10Liguma ngasi mwaka,Haruni nj'akazi kwiza amahembi g'olurhamba; haguma n'eshagama y'echanigwa omu kukwiza, hakazi kwizwa liguma ngasi mwaka omu bibusi byenyu. Nji chaba chintu chi chesezwe bwenene embere za Nahano.11Nahano abwira Musa, anaderha: 12Amango nji waganj'abana be Israeli omu kujira oluganjo, bulimuguma mubo, nj'ajuha emwa Nahano oku chigula kwage, yinji barhalwala chiro echihulu amango g'oluganjo lwabo. 13Talaga ebi nji bahana boshi njibaba omu luganjo: Chichira ch'eshekeli, kukulikira olugero lw'eshekeli y'ahantu hachesibwa, shekeli nguma zili gera makumyabiri, echichira ch'eshekeli eri ntulo ya Nahano. 14Ngasi muntu oli omuluganjo, kurhenga oku myaka makumyabiri kuj'enyanya, nj'ajuha oluhembo lurheganyizwe emwa Nahano.15Omugale arhakajuha binene, n'omukene arhakajuha bigeke kulusha echichira ch'olufuranga luguma, nka luhembo barheganyizize Nahano, mpu yibaguluz'abantu babo. 16Nji warhola oku bana b'e Israeli efuranga z'oku guluza, nji wazikolesa omu mulimo gw'ehema ly'empamagazi; nji byaba oku bana b'e Israeli nyibuko embere za Nahano oku nguluzo z'abantu babo.17Nahano abwira Musa, anaderha : 18Nji wajira akabindi k'eshaba, haguma n'entebe yako y'eshaba, k'oku yogeramo; nji wakaheba omu charagati k'ehema y'embuganano n'olurhamba, nji wahebamo mw'amenji,19Haguma n'ebi Haruni n'abagala nji bayong'efune n'amagulu gabo. 20Amango nji baja omu hema ly'empamagazi, nji bayoge n'agola menji, mpu yi barhafa; n'amango bayegera oluhero, oku jira omulimo g'okuhana enterekero emwa Nahano. 21Nji bakalaba efune n'amagulu, mpu yi barhafa. Nji lyaba rhegeko ly'esiku zoshi ku Haruni, n'oku bagala n'oku banjukulu.22Nahano abwira Musa, aderha : 23Ochirholere amavurha gakwirire bwenene, na shekeli magana marhano g'omurhi gw'omudalanisi gw'akahumbo kakwirire, k'echichira, nka magana mabiri na makumi marhano g'eshekeli, g'omurhi g'omudalanisi, magana mabiri na makumi marhano g'eshekeli z'olusheke lw'akahumbulo kakwirire, 24shekeli magana marhano chivunike, kukulikira n'eshekeli z'ahantu hachesezwe, n'amavurha g'omuzeituni. 25Nji wajira haguma n'ebyol'amavurha g'obuchesibwa, gakolerwe n'amavurha g'empumulo ekwirire kukulikira n'abakozi bago; njigaba mavurha g'obuchesibwa.26Nji washiga omu hema ly'embuganano n'oku sanduku y'okuhamiriza, 27ameza n'ebintu byago byoshi, N'etara n'ebintu byalyo byoshi, lurhamba lw'akabayo ka kwirire, 28Olurhamba lw'enterekero n'ebintu byalo byoshi, n'omukenzi haguma n'ebikondo.29Nj'obichese ebyola byoshi, nji byanaba bichesezwe bwenene, na ngasi yeshi nji wabihumako nja na chesebwa. 30Nji washiga Haruni n'abagala bage, nji wana bachesa, nji bajira emirimo yani omu budahwa. 31Nji washambalira abana be Israeli, nji wababwira: Nji byaba oku nyono mavurha gw'obuchesebwe, omu bana benyu.32Nji mumenye mwakashiga owindi muntu, murhahira mukajira n'ebiri nk'ebyo, kuguma n'ebindi bigabi; gali ga chesibwa, nji mu malolereze nka machesibwa. 33Ngasi yeshi nji wayiga okujira ebirintyo, n'okumaheba oku muhisi, nj'akulwa omu lubaga lwage.34Nahano abwira Musa: Rhola bilala bibaya bwinja, akaradusi, kabaya bwinja, n'ebindi bahamagala echesibwa che barakasi, ch'e Galabani, ebiderha kandi kabayo kakwirire byoshi bya lugero luyumanene. 35Nji wajira haguma n'amalashi ovuruganye kukulikira emirimo y'omukozi; nji byaba munyu, gukwirire na guchesebwa. 36Nji waguhindamula shano, nji waguheba embere z'obuhamirizi, omu hema ly'embuganiro, eyola yinji rhwashiganana haguma nawe. Nji chaba chintu chi chesezwe bwenene emwawe.37Nji murhaka chijira amalashi gashushire ntyo, omu bigabi biri ntyo; nji mwa bilolereza nka bichesezwe, n'oku bibikirwe Nahano. 38Ngasi yeshi njiwajira ebiri nkantyo, omu kuhuniriza, nji bamukula omu lubaga lwage.

Chapter 31

1Nahano ashambala na Musa, amubwira: 2Omenye oku nalondolaga Betesela, mwene Uri, mwene Huru, omu buko bwa Yuda.3Na munyunjuza Muka gwa Nyamuzinda, n'obumenyi, n'obwenge, n'okumenya ngasi mirimo yoshi. 4Na bahereza obuhashe bw'okujira ebyabo, okukola ehoro, efuranga, n'amarhale gajira orhwere, 5Okuchagulanga amabale g'okurhinda, n'okukoles'emirhi y'okuyumbaka ngasi lubero lw'emirimo.6Ona lolage, namuhereza Ohaliyabe, mwene Ahisimake, w'obuko bwa Dani. n'aheba obwenge omu murhima gwa ngasi mushinganyanya, yibajire ngasi byoshi narhegekere: 7Ehema ly'embuganano, Esanduku y'obuhamirizi, Omufuniko guli enyanya lyayo, n'ebikoleso byoshi by'ehema; 8Ameza n'ebikoleso byago, n'etara ly'ehoro ekwirire n'ebikoleso byalyo byoshi oku luramba lw'amalashi; 9Luherero lw'enterekero zoshi n'ebikoleso byayo byoshi, n'omukenzi haguma n'ebintu byago;10Emishangi y'obugashanize, emishangi echesezwe y'omudahwa Haruni, emishangi y'abagala bage omu mirimo y'obudahwa; 11Mavurha g'okuchishiga, malashi g'obuchesebwe. Nji babijira byoshi byoshi oku nalemaga narhegeka.12Nahano ashambala na Musa, amubwira: 13Obwire abana b'e Israeli, obabwire: murhakabula oku kenga e'Sabato zani, bulala nji byaba omu charagati kani nenyu, n'omuluburha kuj'okulundi, chimanyiso nji mwamenya oku nye Nahano wabachesa. 14Nji mukenge olw'e Sabato, bulala nji lwaba oku mwabo luchesibwa. Olala nji walugayaguza, nja hanwa n'okufa; Ollaa nji wajira emirimo olola lusiku, nji na mukula omu charagati ch'olubaga lwani. 15Nji mwakola siku ndarhu, aliko olusiku lwa mushanvu, lusiku lw'eSabato, lusiku lwa kuhumuka, lurhegekere na Nahano. Olalla nji wajira emirimo olusiku lw'e Sabato, nja hanwa n'okufa.16Abana b'e Israeli mukenge e'Sabato, n'oku lugashaniza, bowe n'eburha zabo, nka ndagano y'esiku zoshi. 17Nji y'aba chimanyiso ch'emyaka n'emyaka omu charagati k'abana b'e Israeli na nani; bulala siku ndarhu Nahano nj'ajiragamo amalunga n'egulu, n'oku lwa mushanvu aleka emirimo yage ahumuka.18Amango Nahano amalaga shambala na Musa oku ntondo ye Sinayi, amuhereza mbale ebiri z'obuhamirizi, mbale z'ebale, zayandikagwa n'omudoke gwa Nyamuzinda.

Chapter 32

1Olubaga, eri lubona Musa alegamire oku yandagala oku ntondo, bachiheba haguma bazunguluka Haruni, lwa mubwira: Rhugende! Orhujirire ya nyamuzinda walambagira nerhu, bulala Musa, omuntu warhukulaga e'Misiri, rhurhamenyere gurhe abere. 2Haruni ababwira eri: Mukule orhugondo rhw'ehoro rhuli oku marhwiri ga bakenyu, n'abagala benyu na banyere benyu, murhunderhere.3Olubaga loshi lwa kula orhugondo rhwaliri oku marhwiri, lwa lerhera Haruni. 4Arhurhola n'efune zage, akweba ehoro omu chichuma, yaba nyena y'echuma. N'oku babwira: Israeli! Lolaga nyamuzinda wenyu, wabakulaga omu chihugo ch'e'Misiri.5Amango Haruni abona ebyola, ayumbaka oluherero embere zage, aderha: Omusezi, nji haba edinye enyanya za Nahano! 6Buch'omu sezi, bazuka emiseke, barhula enterekero z'embagwa n'enterekero z'olukogo.Olubaga lwa yikala mpu balye n'okunywa; kandi bayumanga mpu bazine.7Nahano abwira Musa, genda, oyandagale; bulala olubaga lwawe, wakulaga omu chihugo ch'e Misiri, lwagomere. 8Barhalegamire oku rhenga omu njira nabayerekaga; bachijirira enyena y'echuma, bafukama embere zayo, bayirhulira enterekero, n'oku derha: Israeli! lolaga nyamuzinda wawe, wakukulaga omu chihugo ch'e Misiri.9Nahano abwira Musa: Nabwene oku olula lubaga luli lubaga lw'echikanyi. 10Lero ondekage; oburhe bukola bakolerako, n'okuluyosa; Njina kujira lubaga lunene. 11Musa ashigirira Nahano, Namahanga wage n'oku derha: Charhuma, nawe Nahano! oburhe bwawe bwakolerera olubaga lwawe, wakulaga omu chihugo ch'eMisiri n'obuhashe bunene, n'emisi y'efune zawe?12Chichi charhumaga abanya Misiri baderha: oku buhanya bwabo bwabakulagayo, n'okubayirhira omu ntondo, n'okubalimasa enyanya w'egulu? Ogaluke omu mugayo, n'okuhuna obonjo oku mabi walonza okujirira olubaga lwawe. 13Oyibuke Abrahamu, Isaka, na Israeli, abambali bawe, wabwiraga n'okuchigasha: nji nayushula eburha lyawe nka Nkununu z'oku nkuba, njinaha abana bawe chihugo choshi na derhaga, bachiyimemo esiku n'amango. 14Nahano ahuna obonjo oku mabi aderhaga ajirira olubaga lwage.15Musa ahindamuka ayandagala oku ntondo, zila mbale ebiri z'obuhamiriza omu fune yage; mbale ziyayandikirweko nyunda ebiri, zaliyandikirwe olunda n'olundi. 16Mbale zaliri mirimo ya Namahanga, n'olwandiko lwaliri lwandiko lwa Namahanga, asirirhaga okola mbale.17Yosuwa ayunva omulenge gw'olubaga, lwabanda endulu, abwira Musa: Hali omulenge gw'entambala omu chihandiro. 18Musa ashuza: Gurhali mulenge gwa bahimana, gurhali mulenge gwa bahimirwe; linayunva, nka mulenge gwa bali bayimpa.19Lero, eri ahika hofi n'oku chihandiro, abona akanyena n'amazina. Oburhe bwa Musa bwakolera; akabula embale zaliri omufune zage, azichagulangira oku kugulu kw'entondo. 20Arhola enyena bajiraga, n'okuyigulumiza oku muliro; ashandaza olo luvu enyanya w'amenji, anaganywesa abana b'e Israeli.21Musa abwira Haruni: Bichi olubaga lwakuhebereko, mpw'obayemerere bajir'echaha chingana ahala? 22Haruni mushuza: Oburhe bwa Nahano wani burhakugwarhaga! Omenyere nawe wenine okw'olula lubaga luba luheker'amabi. 23Bonine bambwiraga: Orhujirire nyamuzinda wa rhujira embere; bulala oyola Musa, ye muntu warhukulaga omu chihugo ch'e Misir,i rhurhamenyere gurhe abere. 24Nababwira: Balala baherhe ehoro, bayilerhe! Bayimpa; nayikweba omu muliro, mwarhenga eyila nyena.25Musa abona oku olubaga lwahabukire, n'oku Haruni analuhabwire aluleka mw'obo bushombanyi, n'okulukoz'eshonyi omu g'abashombanyi babo. 26Musa agenda ayumanga aha lunvi lw'echihandiro, aderha: Oku nyono oli wa Nahano ayinje hano! N'abana boshi ba Lawi bachiheba haguma baja aha burhambi bwage. 27Ababwira: Ntya ku Nahano, Nyamuzinda w'e Israeli ashambere: Ngasi muguma omu mwabo ahebe engorho yage aha burhambi; Bashabuke n'okuzunguluka echihandiro oku lunvi n'oku lundi, na ngasi muguma ayirhe mwene wabo, nomubusi wage.28Abana Balawi bajira oku Musa ababwiraga, olola lusiku haba nka bihumbi bisharhu by'abantu bafire. 29Musa aderha: Zene muchihebe haguma emwa Nahano, kuguma n'oku chihana nterekero oku mugala wawe na mwene wenyu, mpw'okubuzinda yakuhereza zene omugisho.30Bucha sezi, Musa Abwira olubaga: Mwajirire echaha chinene. Nkola zamukira emunda Nahano ali: njina kanahabwa obonjo oku chaha chenyu. 31Musa ashubira emunda Nahano ali amu bwira: Aho, olubaga lwajirire echaha chinene. lwachijirire nyamuzinda w'ehoro. 32Babaliraga mukano kashanji echaha chabo! Akaba nanga, onzimye omu chitabu chawe wayandikagamo.33Nahano abwira Musa: Owajirire echaha yi nji nazimya omu chitabu chani. 34Gendaga, olongole olubaga emunda na kubwiraga. Lolaga, malaika wani akushokolere embere zawe, aliko olusiku na chihola, nji na bahana oku chaha chenyu. 35Nahano ashurha olubaga, bulala balijirire enyena, ya jiragwa na Haruni.

Chapter 33

1Nahano abwira Musa: Genda, rhenga hanola, w'oyo n'olubaga wakula omu chihugo ch'e Misiri; muzamukire omu chihugo na chigashaga na hereza Abrahamu Isaka, Yakobo, na derha: Nji chihereza eburha lyawe. 2Nji narhuma embere zawe malayika, njina libisya Abakanana, Abamori, Abahiti, Abaperisi, Abahevi na Abayebusi. 3Ozamukire ebwa chihugo chishulula mw'amarha n'obuchi. Aliko nji ntaba omu charagati chawe, njinaka kugulumiziza omu njira, bulala oli lubaga lwa bachirimisi barhayunva.4Amango olubaga lwayunvaga eyi myazi ya buhane, baja omu mishibo, na ntaye wachiyambere emishangi yage y'edinye. 5Na Nahano abwira Musa: Obwire abana b'e Israeli: muli lubaga lurhayunva, nka nazamukaga liguma ahacharagati kawe, nakabagulumize. Mukule emishangi y'edinye ekuliko, nji nalola ebi na kujirira. 6Abana b'e Israeli bahogola emishangi yabo y'edinye, n'oku chiyeguza oku ntondo y'e Horebu.7Musa arhola ehema alikula oku chihandiro, hofi hofi; aha hamagala ehema ly'embuganano; Na ngasi yeshi walonza okubona Nahano anaja omola hema ly'embuganano, lyaliri eburhambi bw'oku chihandiro. 8Amango Musa aba akala aja ebwa hema, olubaga loshi lwayumuka; ngasi muguma aha lunvi lw'ehema lyage, batirimulira Musa amesho, kuhika aj'omu hema. 9N'amango Musa alonzag'okuja omu hema, echilundo ch'olwakungu cha yandagala n'oku yimanga aha lunvi lw'ehema, Nahano arhondera oku shambala haguma na Musa.10Olubaga loshi lwalemaga lwabona echola chilundo ch'olwakungu lwayimangaga aha lunvi lw'ehema, olubaga loshi lwayimanga n'okufukama omu lunvi lw'ehema. 11Nahano ashambala na Musa mesho oku mesho, nka kulala omuntu anashambala na mwira wage. Oku handi Musa ashubigaluka ebwa chihandiro; Aliko omusole w'omurhabazi wage, Yosuwa, mwene Nunu, arharhengaga omu charagati k'ehema.12Musa abwira Nahano: lolaga, wambwirire: Zamulaga olula lubaga! Na ntako wambwirire nde nji warhuma haguma nani. chechirhumire, waderha: Nkuyinji oku zino lyawe, n'okubona olukogo oku mesho gawe. 13Kandi, nka nakabona olukogo oku mesho gawe, omenyese enjira zawe; na ntyo njina kumenya, nji nambone kandi olukogo oku mesho gawe. Omenye oku eri shanja luli lubaga lwawe.14Nahano ashuza: Nji nalambagira nyenine haguma nawe, nji nanakuhereza amahumuko. 15Musa amubwira: Akaba orhakalambagira wenine haguma nerhu; orharhujiraga rhurhenge hanola. 16Gurhe nji byaba nanabwene olukogo oku mesho gawe, nyono n'olubaga lwawe? K'arhali kugenda haguma nerhu oku kwarhuma, n'okubona nyono n'olubaga lwawe rhurhashushene, n'embaga zoshi ziba oku gulu lyoshi?17Nahano abwira Musa: Nji na jira oku wahunire, bulala wabwene olukogo oku mesho gani na kumenyere oku zino lyawe. 18Musa aderha: Onjirire nani mbone obukuze bwawe.19Nahano ashuza: Njinageza amenja gani goshi embere zawe, njinampamagaze ezino lya Nahano embere zawe; Nanjira olukogo oku yindonzeze okujirira olukogo, n'obonjo oku yindonzeze okubera obonjo. 20Nahano aderha: Orhakabona amesho gani, bulala omuntu eri akambona arhakachilama.21Nahano aderha: Lolaga ahantu hali hofi nani; nji wahagwarhira oku bale. 22Amango obukuze bwani bwagera, nji na kuheba omu chibere ch'ebale nji na kushukira n'efune yani kuhika oku ngerere. 23Amango nji na kula efune yani, nji wanambonera emugongo, aliko amesho gani ntaye nji wamalolako.

Chapter 34

1Nahano abwira Musa: Obeje mbale ebiri z'amabale nka zilala z'embere, nj'oyandike kw'emyazi yaliri y'embere eyi wachagulangaga. 2Obe wachirheganya omu kasanzi kakwirire, nji wanazamuka esezi oku ntondo y'e Sinayi; nj'oyimange embere zani, oku busosoro bw'entondo.3Ntaye nj'ozamukage oku ntondo haguma nawe, na ntaye njimbonage wafunukira oku ntondo yoshi; chiro akaba bibuzi n'enkavu, birhabonekaga hofi w'eyola ntondo. 4Musa abeja mbale ebiri z'amabale nka galala g'embere, azuka esezi sezi, n'okuzamukira oku ntondo y'e Sinayi, nka kulala Nahano amurhegekaga, eri aherhe omu fune yage mbale ebiri z'amabale.5Nahano ayandagala omu lwakungu, aja hofi naye, ahamagala ezino lya Nahano. 6Nahano agera embere zage, aderha: Nahano, Nahano, Nyamuzinda w'obonjo n'obubabale, Kubuya buya n'oburhe, mugale okubwinja n'oku bushinganyanya, 7analanga obuzigire bwage kuhika oku burha chihumbi, ababalira amabi, abahalanjika na banya byaha, aliko arhaleka ababi nka bashinganyanya, yewe anahana obubi bwa badarha oku bana n'abana oku bana kuhika oku luburha lwa kasharhu n'olwa kane.8Honaho Musa ayinama oku daho n'okufukama. 9Aderha: Nahano akaba na bwene olukogo oku mesho gawe, Nahano lambagiraga omu charagati cherhu, bulala luli lubaga lwa bachirimisi; obabalire amabi gerhu n'ebyaha byerhu, Onarhujire mwimo gwawe.10Nahano ashuza: Lolaga, nkola nashwek'endagano. Njina jira,embere z'olubaga lwawe loshi, ebisomezwe ebirhasaga jirika omu chindi chihugo n'omu bwindi buko; N'olubaga loshi lukuzungulukire nji lwabona emirimo ya Nahano, na w'oyo wunji najirira kw'ebintu bidarhi. 11Obike bwinja ebi na kurhegeka zene. Lolaga, nji nahiga embere zawe Abamori, Abakanana, Abahiti, n'Aperezi, Abahevi, na Bayebusi.12Omenye wajira endagano haguma n'abalamire omu chihugo nji wajamo, bula nji barhabaga murhegoi enyanya zawe. 13Okurhali ntyo, nj'okumbagaze amaherero gabo, nj'ovunagule eshushano zabo, nj'ochagulange rhwa nyamuzinda rwabo. 14Nj'orhafukamiraga embere z'owindi nyamuzinda, bulala Nahano anaheka ezino lya bayongwa, Ali Namahanga oyongwa.15Orhahira wajira endagano haguma n'abantu b'omwola chihugo, bula orhafukamiraga ba rhwa nyamuzinda wabo. Orhanabarhuliraga enterekero, bana kuhamagala, orhanalyaga oku buhanya bwabo. 16Bula orharholaga bali babo oku bagala benyu mpu babashabe; na bala banyere bafukamira ba nyamuzinda wabo banayigiriza bagala benyu okufukamira rhwa nyamuzinda wabo. 17Orhahiraga okuchula banyamuzinda b'echuma.18Njiwakazilanga edinye ly'emigati erhagwerhe levire; omu kasanzi k'esiku mushanvu, kw'omwezi gw'endagano, nji walya emigati erhagwerhe levire, nka kulala na kurhegekaga omu mwezi gw'endagano y'okurheng'e Misiri.19Ngasi choshi chaburha embere chiri chani, emishakalume yoshi mirhanzi omu buso n'omu birhungano. 20Nji wachungula haguma n'omwana buzi n'omwana gw'e Punda; na nkorhaguchungwire, nji wanaguvuna egosi. Nji wanachungula efula zenyu zoshi; nj'orhanayihekaga buzira hintu embere zage.21Nji walema wakola esiku ndarhu, n'olusiku lwa mushanvu; nji wanahumuka, chiro akaba mango ga kurhwera nago kushalula. 22Nji wajira edinye ly'amaboso, ebishalulo by'embere-mbere by''okushalula by''engano, n'edinye ly'okushalula, aha buzinda bwa ngasi mwaka.23Kasharhu omu mwaka ngasi balume boshi nji bafukama embere za Nahano Nyamuzinda Namahanga we Israeli. 24Bulala nji nalibisya obuko embere zawe, nji nayushula embibi z'echihugo chawe, na ntaye chiro n'omuguma nji wayogera echihugo chawe amango nji walema wazamuka mpu chiyerekana embere za Nahano na Namahanga wawe kasharhu omu mwaka.25Orhahira okurhula enterekero y'emigati egagire y'eshagama y'omubi oku bukuze bwani, nterekero y'edinye ly'e Pasaka nji lirhagendaga lyageza obudufu kuhika esezi. 26Nji mwagenda mwarhula ebimwayezega by'embere - mbere omu nju ya Nahano, Namahanga wawe, Orhahira okayenda echana ch'empene omu monka ga nina.27Nahano abwira Musa: Yandika eyi myazi; bulala eyi myazi oyifundikire na jira ndagano haguma nawe na haguma na Israeli. 28Musa abera eyola haguma na Nahano siku makumi mane z'ezuba n'esiku makumi mane z'obudufu. Buzira kulya migati, n'okunywa amenji. Na Nahano ayandika okuzilala mbale emyazi y'endagano, marhegeko ekumi.29Musa ayandagala oku ntondo ye Sinayi, eri aherhe mbale ebiri z'okuhamiriza omu fune yage, omu kuyandagala oku ntondo; arhalimenyere oku oluhu lw'omubiri gwage luli lwakolera, bulala aliderhere na Nahano. 30Haruni na bana b'e Israeli balolereza Musa, lolaga omubiri gw'amalanga yigwakolera; bayoboha oku mushegerera. 31Musa abahamagala; Haruni na Barhambo bakulu b'embuganano, bayinja hofi naye, ababwira.32Aha buzinda wa hola, abana b'e Israeli boshi bamushegerera, n'okubahereza amarhegeko Nahano amuhere, oku ntondo y'e Sinayi. 33Amango Musa amala shambala nabo, achishukira omushangi oku malanga mage.34Amango Musa ajaga embere za Nahano, mpu bashambale naye, akula omushangi, kuhika amango ahulukaga; n'amango ahulukaga, abwira abana b'e Israeli bichi ahabirwe. 35Abana b'e Israeli babona amalanga ga Musa ga kolerere, Musa ashubi galula omushangi oku malanga gage kuhika, ashubigenda shambala haguma na Nahano.

Chapter 35

1Musa ahamagala olubaga lw'abana b'e Israeli, ababwira: Lolaga ebintu Nahano arhegekere okujira. 2Nji mwakazikola siku ndarhu; aliko olusiku lwa mushanvu lwaba luchesibwa; Sabato, lwakuhumuka, luli lwa Nahano. Ola nji wajira emirimo miguma miguma mw'olola lusiku nja hanwa, kuhanwa kw'olufu. 3Ngasi hoshi nji mwaba muli murhakakoleza chiro n'omuliro, olusiku lw'e Sabato.4Musa abwira olubaga lw'abana b'e Israeli, aderha: Mulole oku Nahano arhegekere. 5Oku bikulo byenyu muherhe murholeko ebi mwarhulira Nahano. Ngasi muntu yeshi w'omurhima gw'okuhana nja rhulira Nahano: ehoro, efuranga n'emiringa; 6Emishangi y'omunigi, edukwire by'omweru, echitani chikehere kehere n'amoya g'empene; 7Empu z'ebibuzi biri nka shagama, empu z'ebigoho, n'emirhi ya kasiya; 8Amavurha gw'oku simikiro y'okuheba k'omuliro, n'akabayo kakwirire nka mavurha gw'okushiga, n'amalashi gabayira oku zulu; 9Amabale ge Okonisi n'amabale g'okuheba omu efodi n'omushangi g'omu chifuba.10Mweshi omu mwabo baherhe obushiru n'obwenge bayinje bakole byoshi Nahano aderhere: 11Eyo nju, n'ehema lyage n'obulingiti bwawe, esinga zayo, embaho zayo, ebihagaliko byacho, enkingi zayo n'ebikondo byacho. 12Esanduku n'emilambaliko byao, emirhambi, n'omushangi g'okushukira Esanduku;13Ameza n'emilambaliko lwago, n'ebikoleso byoshi, n'emigati y'enterekero. 14Esimikiro y'omuliro n'ebikoleso byalo, n'amatara mage, n'amavurha g'okuheba oku simikiro; 15Lurhamba lwabaya amalashi n'ebihagaliko byage, mavurha g'okuchishiga n'amalashi g'okubaya bwinja n'omushangi g'olunvi lw'okuja omu mbikiro; 16Olurhamba lw'embago, n'ehisinga singa y'omulinga gwage, emilambaliko yalo, n'orhukoleso rhoshi, n'omukenzi haguma n'echikondo chage;17Emishaki y'okulugurhu, enkingi zage, ebikondo byage n'omushangi g'oku lunvi g'olugurhu; 18Enkingi z'embikiriro, enkingi z'olugurhu, n'emigozi yage; 19Emyambalo y'enju y'okukolera mw'ebyo buchese, Emishangi egishirwe y'omudahwa Haruni, n'emishangi y'abagala bage y'okukola oku budahwa.20Olubaga loshi lw'abana be Israeli barhenga embere za Musa. 21Ngasi balala boshi bali herhe omurhima gukwirire bayinja n'okulerha entulo ya Nahano y'okuyibuka ehema ly'embuganano, n'oku mirimo yage yoshi n'emishangi y'obuchese. 22Abalume bayinja haguma bwinja n'abakazi; na balala boshi baliherhe omurhima gu kwirire balerha emilinga, ebisikiyo, empeta z'oku midoke, n'ebikora, na ngasi bindi by'ebikoleso byoshi b'ehoro, ngasi muguma ahana entulo y'ehoro alibikire Nahano.23Balala boshi baliherhe emishangi y'omunigi, nka nzima, n'eri nka mweru, n'echitani chigeke-geke n'amoya g'empene, empu z'ebibuzi biri nka muduku n'empu z'ebigoho, bazilerha. 24Balala boshi balerhega entulo y'efuranga n'emiringa balerha entulo emwa Nahano. Balala boshi bali herhe emirhi y'akasiya elolere emirimo y'okukola, bayilerha.25Abakazi boshi baliherhe obushiru bw'okuhunga emigozi n'efune zabo, n'okuyilerha oku mirimo yabo, n'ey'omunigi, nka mukara, eri nka mweru, echitani chigeke-geke. 26Abakazi boshi baliherhe omurhima gu kwirire banaluka amoya g'empene.27Abagula b'olubaga banalerha amabale ge Konisi na kandi mabale ge Efodi n'eshaho y'oku chifuba; 28na kabayo ka kwirire n'amavurha g'esimikiro y'omuliro, g'amavurha g'oku chishiga n'amalashi ga bayira oku zulu. 29Abana be Israeli boshi, abalume, abakazi baliherhe omurhima g'okusholola chango okukola oku mirimo Nahano abaga arhegekere Musa, balema balerha entulo oku bulonza emwa Nahano.30Musa abwira abana b'e Israeli: Mumenye oku Nahano alondwere Besalili, mugala wa Uri, mwene Huru w'obuko bwa ba Yuda. 31Amuyunjuza muka gwa Namahanga, n'obumenyi, n'obwenge n'okumenya ngasi hyoshi kukola. 32Amuha obuhashe b'okujira ebyage n'okukola ehoro, efuranga n'emiringa, 33Okuchagulang'amabale n'oku makolesa, okukolesa emirhi, n'okujira ngasi hyoshi hya kajirwa n'emirhi.34Amuhereza haguma n'oluhembo lw'okuyigiriza, kuguma na Holiyabe mwene Ahisamake, w'obuko bwa Dani. 35Amuyunjuza obwenge bw'okujira emirimo yoshi, eby'okubeja n'emirhi, ebyo kuhunga n'okuluka emishangi y'omunigi, nka nzima eri nka mweru, echitani chigeke- geke, n'okujira obuko boshi bw'emirimo y'ebyawe byawe wachijiriraga.

Chapter 36

1Bezaleli na Ohaliabu n'abandi balenga ba Nyamuzinda aher'obwenge n'obumanye bw'okujira ebintu byokukoles'oku bugashanire bwa hantu hachesibwa, bajira nk'oku Nyamuzinda abarhegekaga.2Musa ahamagala Bezaleli, Oholiabu, n'abantu boshi baliri balenga byoshi Nahano ahag'obwenge, boshi omurhima gwabo gw'okurhabala okujir'emikolo mpu bayinyeneze. 3Barhola embere za Musa entulo zoshi abana b'e Israeli bashololaga omu kujir'ehema lichesibwa. Ngasi sezi, banagenderer'oku lerhera Musa entulo z'okushonda kwabo. 4Na ntyo abantu boshi babalenga, bakazagijir'eyo mirimo y'okuyumbak'ehema, barhengerera ngasi muguma omu mulimo bakazagi kola.5bagenda bwira Musa: Abantu balerhere bintu binene kulusha ebiwaderhaga by'okujir'emirimo Nahano arhegekaga. 6Musa arhum'ebwa ngasi chilalo oku nta muntu, mulume eri mukazi, wachisholola n'ehema. Ntyo bahanza olubaga lurhachilerhaga chintu. 7Ebintu bali bamasholola byankamalire, chiro byaluga, kulush'ebyankajire eyo mirimo.8Abantu boshi baliri balenga, bakolaga omulimo, bajira enju haguma nabirazi ekumi by'oboya bushushire emigozi y'omunigi, n'ebara lya ngasi lubero;babiyereka bamakerubi bakazagi kola. 9Obule bwa ngasi chirazi zaliri ntambu makumyabiri na munane; n'obugali zaliri ntambu ene; obule bwaliri bunganangana bw'ebirazi byoshi. 10Birazi birhano byalihangirwe haguma na bindi birhano haguma.11Bahangir'ebishumiro kw'omugozi gw'omunigi oku chirazi chizinda oku burhambi bwacho, oku bulungiro burhanzi, babihangir'oku chirazi chirhanzi ch'obulungiro bwa kabiri. 12Ngasi chiguma chaja ku bishumiro makumi marhano oku buzinda bwa ngasi bulungiro, bashwekera haguma. 13Bajira pengere makumi marhano z'ehoro, z'oku chugir'ago malungiro haguma gayumanyane. Enju yaba nguma.14Bajira birazi by'amoya g'empene, mpu bajir'ehema oku nju; bajira birazi ekumi na chiguma mubilala. 15Obule bwa ngasi chirazi zaliri ntambu makumi masharhu, n'obugali zaliri ntambu ene; oluganjo lwaliri lunganangana oku byoshi ekumi na chiguma. 16Bahangir'erhano haguma, na zindi ndarhu haguma. 17Bahangir'ebishumiro makumi marhano oku burhambi bw'echirazi ch'obulungiro burhanzi, baheba na gandi makumi marhano oku burhambi bw'echirazi bw'obulungiro bwa kabiri.18Bajira pengere makumi marhano z'echuma ch'amarhale, z'okuchungir'ago malungiro gombi haguma gayumanyany'ehema libe liguma. 19Bajir'empu z'engandabuzi edukwire z'omushushu, mpu zikazishukira elyo hema n'ezindi mpu zizibuzibu ziger'enyanya ly'ezabo.20Bajirir'empaho z'omurhi enyanya w'enju; zaliri za murhi gw'omu kasiya, bazishinga zayimanga. 21Ngasi lupaho obule zaliri ntambu ekumi n'obugali yaliri ntabu nguma n'echichira. 22Ngasi lupaho lwaliherhe birhule bibiri, by'okugeza mwezindi, ntyo kubajirir'ezindi za yumbakag'enju. 23Bahir'ezo mpaho makumyabiri oku lunda lwa malyo lw'enju.24Oku bikunikuni byazo bahira kw'ebyuma makumi mane by'okuchula efuranga oku mpaho makumyabiri, ngasi luguma baluhira ku byuma bibiri by'okugera mu bila birhule bibiri. 25Bashubi jira mpaho makumyabiri oku bwakabiri okulunda lw'enju, n'okulunda l'okuboko k'okulembe , 26Bajira byuma makumi mane by'efuranga, bikunikuni bibiri oku chikunikuni ngasi lupaho.27Bajira mpaho ndarhu z'emitungo y'eryo hema olunda lw'ebuzikiro bw'ezuba bwalyo. 28Bajira mpaho ebiri zago zago z'okuj'oku nkingi zalyo;29Oku ngasi nkingi ezo mpaho ebiri zalishanjukir'eshishi, aliko zalihumanire hofi n'empogo, ntyo kubajirag'empaho z'okuzindi nkingi zoshi. 30Zaliri mpaho munane, haguma n'ebikunikuni by'efuranga, byaliri byuma ekumi na ndarhu, oku chikunikuni cha ngasi lupaho kwali byuma bibiri.31Bajira milambaliko erhano y'empaho z'omurhi g'omu kasiya bazihira lunda luguma lw'ehema n'olwindi lunda ntyo, 32bahira yindi erhano oku lunda lw'ebuzikiro bw'ezuba bw'ehema ly'oku shimanana, na yindi erhano y'empaho y'olunda lw'ehema ewa buzukiro bw'ezuba; 33Bagez'omulambaliko ahacharagati mpu lyagwarh'enkingi n'eyindi. 34Bashig'ezo mpaho kw'ehoro, n'empogo zaliriko z'okugeza mw'emilambaliko, n'eyo milambaliko bayishig'ehoro.35Abagenda baluk'omwenda g'omunigi, g'oguchikiriza gw'echinusi ch'akaduku, n'echeshagama, haguma n'eye' echitani bachapa kw'ebiremwa biderhwa makerunbi bahirako. 36Bagajirira nkingi ene z'omukasiya, zalishigirw'ehoro; zaliherh'ehoro,zibakazagi shesheza m'omwenda gw'oguchikiriza oku bikunikuni byazo oku bindi bine, babishig'echuma ch'efuranga.37Omu mulunvi lw'ehema lichesibwa bahiram'omwenda g'omunigi, g'okuchikiriza gulukirwe n'echinusi chiri haguma n'echitani chinja, ogo mwenda gwali guhangirwe bwinja. 38Bachula nkingi erhano n'ebikondo byazo z'okuchug'omwenda g'okuchikiriza, n'epengere z'okuguchuga, bazishig'ehoro. Oku mafufu n'oku marhwerhwe n'oku bikunikuni byazo, kwa liri ebyuma by'amarhale.
Chapter 37

1Bazaleli achul'esanduku y'empaho z'omurhi gw'omu kasiya; obule zaliri ntambu ebiri n'echichira, n'obugali yaliri ntambu nguma n'echichira, n'oburherema kuj'enyanya ntambu nguma n'echichira. 2Ayishig'ehoro ekwirire emugongo n'omunda, azungulus'omuhiro gw'ehoro eburhambi. 3Ajira mpogo ene z'ehoro azihir'oku magulu gayo, ebiri lunda n'ebiri lunda.4Ajira milambaliko ebiri y'omurhi gw'omu kasiya ayishig'ehoro. 5Ayishesheza mw'ezo mpogo oku magulu g'eyo sanduku, g'okuyiheka. 6Ajir'echifuko ch'esanduku ch'ehoro ekwirire; obule zaliri ntambu ebiri n'echichira, n'obugali yaliri ntambu nguma n'echichira.7Achul'eshushano y'ebiremwa biderhwa Makerubi ebiri z'ehoro; azijira z'ehoro echulirwe, omu mirhambi ebiri, 8makerubi nguma oku lunda n'eyindi oku lundi lunda; ajira makerubi garhengaga omu bonjo bw'enyunda ebiri. 9Abo bamakerubi bashanjulir'ebyubi byabo enyanya, bashukira ebyubi byabo obonjo, balolana muguma n'owindi; bamakerubi baliherhe amalanga galolere ewa bonjo.10Ajira ameza g'omurhi gw'omu kasiya, obule bwaliri ntambu ebiri, n'obugali ntambu nguma, n'oburhema kuj'enyanya ntambu nguma n'echichira. 11Agashig'ehoro ekwirire, agahira k'omuhiro gw'ehoro. 12Ajir'omukaba gw'empaho z'obule bwa midoke ene, azihir'oku muhiro gw'ago meza oku mirhambi yoshi azishig'ehoro. 13Agajirir'empogo ene z'ehoro, azihir'oku mirhambi byago oku binali bine ah'okugulu kunali.14Azihir'aha burhambi bwa ngasi kugulu, z'okugeza mw'emilambaliko y'okumaheka. 15Abeja emilambaliko n'empaho z'omurhi g'omu kasiya, ayishig'ehoro; yaba y'okuhek'ameza. 16Achul'ebintu byakazi koleswa kw'ago Meza: Embale, n'orhubehe, n'ebyanzi, n'ebisupa by'oku hanira kw'entulo ye divayi; abjira bya horo ekwirire.17Ajira echimanikiro ch'amatara n'ehoro ekwirire; ajira echimaniko ch'amatara g'ehoro echulirwe; oku gulu, omurhabi, ebirahuli, n'amafundo, n'amaso gacho, choshi chaliri chiguma chichulirwe. 18Chaliherhe marhabi ndarhu garhengaga omu mirhambi, mirhabi esharhu y'echimaniko ewa lunda luguma, n'amandi marhabi masharhu n'olwindi ntyo ntyo. 19Erhabi liguma lyali kw'ebirahuli bisharhu biri nka mburho, ly'omukomamanga liyorhere nka bwaso, n'erindi rhabi kon'ako, na gala gandi marhabi ndarhu garhenger'omu chimaniko.20Oku murhi gw'ahacharagati k'echimanikiro kwaliri rhufundo rhune rhulehere nka lehe, ly'omu komamanga liri kw'ebiri nka mafundo n'obwaso. 21Eshishi lya ngasi marhabi mabiri g'omurhi guli ahacharagati g'echimanikiro kwaliri nako amafundo; na ntyo oku ngasi galala marhabi ndarhu kwarhenga echimanikiro. 22Ago mafundo n'amarhabi g'echo chimanikiro byaliri byoshi chiguma, chaliri choshi chichulirwe n'ehoro, ehoro ekwirire.23Achijirira matara mushanvu, n'ebintu byabyo n'ebintu by'oluvu lw'ehoro ekwirire. 24Akolesa bilo makumi masharhu na birhano by'ehoro, ajira mw'echimanikiro ch'amatara n'ebintu byacho byoshi.25Ajira oluherero lw'amalashi gw'omurhi gw'akasiya; okulehuka kwalo lwaliri koro liguma n'obugali koro liguma; liyumanene enyunda ene zinganangana, n'obuzamuka bwage bwaliri makoro mabiri, n'amahembi ga rhengerera oku lurhamba. 26Alushiga ehoro ekwirire, enyanya, enyunda zoshi oku zungulusa n'oku mahembi, n'oku jira omuhiro gw'ehoro n'oku zungulusa hoshi.27Ayijirira peta ebiri z'ehoro eshishi w'emirhambi lyage ebiri; omu mbavu zage ebiri, oku nyunda zage ebiri, ahantu h'okulingira emilambaliko y'okuyiheka. 28Ajira eyo milambaliko y'omurhi g'omu kasiya, n'oku gushukira n'ehoro. 29Ajira amavurha machesibwa g'okuchishiga, n'obuku bwinja bw'amalashi ga kwirire, kuguma n'omulimo g'okwiz'amalashi.

Chapter 38

1Ajir'olurhamba lw'enterekero z'omurhi gw'omukasiya; Obule bwaliri bwa ntambu erhano, n'obugali ntambu erhano; lwaliri loshi kuguma, enyanya yaliri ntambu esharhu. 2Ajira, omu mbavu ene, amahembi gashoshokae ewa lurhamba, alishiga lyoshi amarhale. 3Ajir'ebintu byoshi by'olurhamba, k'oluhu, n'empaho, namakuli, n'amakanya, ebyo byoshi abaga abichulire n'echuma ch'omulinga.4Alijirira olurhamba akayunguro k'echuma ch'omulinga, kali nka muviringo, akazungulusa eburhambi bw'olurhamba, ewalunda lw'echichira ch'eshishi ch'olurhamba, kuhik'enyanya. 5Ajira mpogo ene z'echuma, azihir'oku milambaliko ene y'akola kayunguro, y'okugwarha emilambaliko.6Ajir'emilambaliko y'omurhi gw'omu Kasiya, ayishig'echuma ch'omulinga. 7Yaliri yakugezamo ebyo bihogo bine oku nkingi y'enterekero; yali y'oku yiheka. Ayirhula, haguma n'empaho.8Ajir'ebakuli ly'echuma ch'omulinga, haguma n'entebe y'echuma ch'omulinga, omu kukolesa ebirahuli by'abakazi by'okuja omu lunvi lw'ehema ly'okubuganana.9Ajir'olugo lw'ehema. Ewa lunda lw'ekulyo lwalyo, haliri, eby'okujira olugo, echilundo ch'oboya bukwirire, obule zaliri ntambu egana, 10Lwaliherhe nkingi makumyabiri zaliri okubikunikuni makumyabiri byazo kwaliri ebyuma by'omulinga; enyanya yaliri epengere n'engwarhizo z'echuma ch'efuranga.11Okulunda lw'enyanya, haliri ntambu egana z'oboya, haguma na nkingi makumyabiri z'ebikunikuni by'emiringa; ebikondo by'enikingi n'epengere zaliri z'efuranga. 12Olunda lw'ebuzikiro bw'ezuba, ogwo mwenda gwaligwerhe ntambu makumi marhano y,oboya, haguma n'enkingi ekumi na bikunikuni ekumi; ebikondo by'enkingi n'epengere zaliri z'efuranga.13Olunda lw'ebushoshokero bw'ezuba, oku ntambu makumi marhano z'obugali, 14haliri, oku chubi chiguma, ntambu ekumi n'erhano z'oboya, haguma na nkingi esharhu na bikunikuni bisharhu byazo, 15n'oku chubi ch'obwakabiri, chaliri oku lundi lunda lunvi l'olugo, ntambu ekumi n'erhano z'oboya, haguma n'enkingi esharhu n'ebikunikuni byazo. 16Ago moya gw'omwenda gwalizungulukire olo lugo gwaliri gwa chitani chikwirire.17Ebikunikuni by'ezo nkingi byaliri bya chuma, ebikondo by'enkingi n'epengere n'engwarho zali za chuma ch'efuranga, n'amasosoro g'enkingi galishigirwe echuma ch'efuranga. Ezo nkingi z'olugo zoshi zalishwekerwe n'epengere z'echuma ch'efuranga. 18Omwenda gw'okuchikiriza gwaliri omu lunvi lw'olugo gwalilukirwe n'echinusi ch'omunigi, n'ech'akaduku n'ech'eshagama, n'ey'echitani chikwirire; Obule zaliri ntambu makumyabiri, okuj'enyanya zaliri ntambu erhano kuguma n'obugali nk'omwenda gw'olo lugo gwaliwerhe; 19Ezo nkingi ene n'ebikunikuni byazo bine, byalishigirwe echuma ch'omulinga n'amasosoro gazo engwarho zaligashwekere, byalishigairwe echuma ch'efuranga. 20Emisumari yeryo hema n'olugo yaliri ya chuma ch'omulinga.21Lolaga oluganjo lw'ebintu byahwerere oku hema, hema ly'okubuganana, lyakwizagwa, kukulikira erhegeko lya Musa, oku bijiro by'Abalawi,oku burhambuzi bw'omukulu wabo Itamari, mugala w'omudahwa mukengwa Haruni. 22Bezaleli, mwene Uri, mugala wa Huri, w'omu buko bwa Yuda, ajira ngasi byoshi Nahano arhegekaga Musa; 23Ohaliabu mwene Ahisamaki, w'omu buko bwa Dani, yi wakazagi ku murhabala oku mulimo gw'okubeja, n'okuluk'emyenda n'oku yilimbisa n'echinusi ch'omunigi, ya kaduku n'eye shagama n'ey'echitani.24Oluganjo lw'ehoro zoshi zahwerer'oku kuyumbak'elyo hema, na ntyo ezaliri bunguke bw'entulo, zagera oku bilo makumyabiri na mwenda na bichira magana mushanvu na makumi masharhu, kukulikra n'echichira ch'ahantu hachesibwa. 25N'efuranga zoshi abantu basholwere zalihikire bilo egana na bichira chihumbi na magana mushanvu na makumi gali mushanvu na birhano, kukulikira n'ahantu hachesibwa. 26Abantu bajir'ebyo bilo byoshi, baliri bageke omulisasima, kurhonderera oku balume b'emyaka makumyabiri kuj'enyanya, ngasi muguma asholola nk'okubali muchire. Boshi haguma bali bihumbi magana ndarhu na bihumbi bisharhu na magana marhano na makumi marhano.27Zilala bilo egana by'efuranga bakakolere omu kujira ebikunikuni by'ahachesibwa n'ebikunikuni by'ogo mwenda, bikunikuni egana za bilo egana, chilo chiguma oku ngasi chikunikuni. 28Na haguma na chila chihumbi na magana mushanvu na makumi gali mushanvu na birhano n'echichira byajira ebikondo n'epengere z'enkingi, n'ezindi azishig'oku busosoro. 29N'amarhale g'entulo gagera oku bilo makumi gali mushanvu na bichira bihumbi bibiri na magana mane.30Bajira mw'ebikunikuni by'enkingi oku lunvi lw'ehema ly'okushimanana; olurhamba lw'echuma haguma n'akayunguro k'amarhale n'ebintu byalyo byoshi; 31ebikunikuni by'olugo, eburhambi, ebikunikuni by'olunvi lw'olugo; n'emisumari y'okushingir'ehema lichesibwa n'ey'olugo.

Chapter 39

1Haguma n'emyenda y'omunigi, nka muduku eri nka mweru n'echitani, ajira emishangi eri yakukolesa emirimo y'obuchese, n'emishangi echesibwe ya Haruni, nk'oku Nahano alirhegekere Musa.2Ajira Efodi y'ehoro, omugozi gw'omunigi, nka nzima nzima, edukwire nka mweru, n'echitani chigeke-geke. 3Alambula ebibambarhiza by'ehoro, n'oku bichagulanga nka migozi, n'oku birhabikako kw'emyenda eri nka ya munigi, n'eri nka mweru gudukwire n'echitani chigeke- geke, gwaliri muliimo gukolerwe n'omunyabwenge.4Ajira ebirhugo by'okuzibuganya, na ntyo yashweka enyunda ebiri zage. 5Omukaba gwali kuguma n'omulimo gw'Efodi n'okushwekera okuyewe; kwaliri gwa horo, omugozi gwaliri gwa munigi, edukwire nka nzima nzima, edukwire nka mweru echitani chigeke-geke nk'oku Nahano arhegekaga Musa.6Azungulusa omukaba gw'ehoro n'amabale ge Onisi, okugo bayandika kw'amazino ga bene Israeli, nka kulala bayandika oku chiziriko. 7Aheba oku birhugo bya Efodi k'okuyibuka bene Israeli, nka kulala Nahano arhegekaga Musa.8Ajira oku chifuba, bwenge bukolere, kuguma n'emirimo nka Efodi, ehoro, omugozi g'omunigi, nka nzima nzima, edukwire nka mweru, chitani chigeke-geke. 9Yali ya nyund'ene zinganangana; bajira echifuba kabiri: obule bwaliri bwaliri koro liguma, n'obugali bwaliri koro liguma; yaliri kabiri.10Alulukirako misinga ene y'amabale: Omusinga gurhanzi, Saridwane, topazi, nguma emerodi; 11Omusinga gwa kabiri, esikaribusi nguma, Safiri nguma, n'ediyama; 12Omusinga gwa kasharhu; Opale nguma, agati nguma, ametisiti nguma; 13Omusinga gwa kane, Krisoliti nguma, Onisi nguma, Jasipi nguma. Agola mabale baligahangireko kw'ehoro yabo.14Aliherhe ekumi na bibiri, kukulikira amazino g'abana b'e Israeli; baliyandikirwe nka chiziriko, ngasi muguma n'ezino lyage ly'obuko ekumi nabubiri. 15Ajira echifuba ch'obugufu bw'ehoro ekwirire, elukirwe nka migozi. 16Ajira eri nka mikaba ebiri y'ehoro na mpeta ebiriz'ehoro, aziheba oku misike sike ebiri y'echifuba.17Anageza migozi ebiri y'ehoro omu mpeta ebiri oku misike sike y'echifuba; 18Anayumanza embere oku buzinda migozi ebiri oku mikaba eri nka mikaba ebiri barhabikire oku birhugo bya Efodi.19Anajira kandi mpeta ebiri z'ehoro barhabikire oku misike sike yombi oku chifuba oku mihiro yamo oku lunda lw'Efodi. 20Ajira zindi mpeta ebiri z'ehoro, aziheba eshishi w'ebirhugo bibiri bya Efodi, embere, hofi n'amashomekero, enyanya y'omukaba gw'Efodi.21Bashweka oku chifuba mpeta z'Efodi haguma n'omugozi gw'omunigi, buzinda bw'echifuba chaba enyanya y'omukaba gw'Efodi gurhakalekana n'Efodi, nk'oku Nahano arhegekaga Musa.22Ajira echishuli ch'Efodi, balukira hofi oku mushangi gw'omunigi. 23Haliri, Omu charagati ch'echishuli, hachinguka nka kuchingula echirhule, chisukirwe yichirhagenda chabereka. 24Aheba oku mihiro y'echishuli ebara ly'omunigi, nka nzima nzima, n'ebidukwire nka mweru n'echitani chigeke-geke;25Ajira orhudende rhw'ehoro ekwirire, n'okugeza emihiro orhudende oku chishuli, eburhambi bw'echishuli, oku bishumiro. 26Anajira ehidende higuma na chiberekeza chiguma, hidende higuma na chiberekeza chiguma amango g'okugeza emihiro oku chishuli oku milimo nka kulala Nahano arhegekaga Musa.27Ajira amalopo makwirire, gahangirwe, enyanya za Haruni n'abana bage; 28Bajira esapo, z'okurhabala, n'orhubutura bakolesa. 29Bajira omu kaba gusukirwe gwa baraganya, ebara ly'omunigi, nka nzima nzima, gudukwire nka mweru mweru chitani chigeke geke nk'oku Nahano alirhegekere Musa.30Ajira echuma ch'ehoro ekwirire, n'esapo echesezwe, ayiyandikako, nka kulala babeja akahamirizo: Oku chesibwa kwa Nahano. 31Bayishwekera haguma n'omugozi gw'omunigi, nk'enyanya, nk'oku Nahano arhegekaga Musa.32Na ntyo emirimo yoshi yahwa y'ehema, ehema ly'okubuganana. Abana b'e Israeli bajira byoshi nk'oku Nahano arhegekaga Musa; Ntyo kubajiriga. 33Balerhera Musa ehema: Ehema n'ebikoleso byoshi, z'esinga, empaho, emilambaliko, enkingi, n'ebikondo; 34Echifuko ch'oluhu lw'echibuzi ludukwire, oluhu lw'e chihogo, n'omwenda gw'omu nju g'okugaba; 35Esanduku y'okuhamiriza n' emilambaliko, nechifuko.36Ameza, ebikoleso byoshi, n'emigati y'okurhekera; 37Olwenge lw'ehoro ekwiririre, amatara galwo, amatara barheganyize, ebikoleso byoshi, n'amavurha g'olwenge. 38Olurhamba lw'ehoro, amavvurha g'obuhashe n'amalashi g'okubaya bwinja, omushangi gw'olunvi lw'ehema; 39Olurhamba lw'omulinga, esinga z'omulinga gwalo, emilambaliko yalo, n'ebintu byalo loshi; n'omukenzi haguma n'ebikondo byago.40Emyengezi y'olugurhu, enkingi zage, emilambaliko yage, n'omushangi gw'olunvi lw'olugurhu, emigozi yage, esimikiro zage, n'orhukoleso rhoshi rhw'emirimo y'ebikiro y'echihandiro ch'ehano. 41emishangi aha bayandikira hachesezwe emishangi echesezwe y'omudahwa Haruni, emishangi y'abagala bage y'okukolera aha baherera.42Abana be Israeli bajira emirimo yoshi, nk'oku Nahano alirhegekere Musa. 43Musa alolereza emirimo yoshi; Lolaga, bajirire kulala Nahano arhegekaga, banajira ntyo. Na Musa abagisha.

Chapter 40

1Nahano ashambala na Musa, amu bwira: 2Olusiku lwambere lw'omwezi gwambere, nji wayumanza ehema, ehema ly'okubuganana.3Nji warhabika Esanduku y'oku hamiriza, nji wayishukira n'omushangi. 4Nji walerha ameza, nji wanagarhabika okukwanene. Nji walerha olwenge, nji wanahebakw'amatara.5Nji waheba oluherero lw'ehoro embere z'Esanduku y'okuhamiriza, nji wana manika omushangi oku lunvi lw'ehema. 6Nji warhabika olurhamba lw'okuhererako embere z'olunvi lw'ehema, ehema ly'okubuganana. 7Nji warhabika omukenzi omu charagati ch'ehema y'okubuganana n'olurhamba, nji wanagenda waheba mw'amenji.8Nji wayumanza olugurhu oku burhambi rhambi, nji wanahanika omushangi oku lunvi lw'olugurhu. 9Nji warhola amavurha g'obuhashe, nji wana mashiga oku hema, n'oku ngasi hyoshi hilimo y'ebikoleso; nji wabichesa; nji bibe bichesibwa. 10Nji washiga oluherero lw'embagwa n'ebikoleso byage byoshi, nji waches'oluherero; Olurhamba nji lwanaba luchesibwa. 11Nji washiga omukenzi haguma n'ebikondo, nji wanaluchesa.12Nji walerha Haruni n'abagala bage aha wa lunvi lw'ehema ly'okubuganana, nji wanabashuka n'amenji, 13Nji wayambisa Haruni emishangi echesezwe, n'oku mushiga, nji wanamugisha, y'ekola oku mirimo yani oku luherero.14Nji walerha bagala babo, nj'obayambise amalopo, 15Nji wabagisha nka kulala washigaga eshe, mpu nji bakol'emirimo yani y'oluherero. Oko kushigwa nji kwaba kw'esiku n'amango omuburha lyabo. 16Musa ajira oku Nahano ali murhegekere; Ajira ntyo.17Omu lusiku lurhanzi lw'omwezi Gurhanzi g'omwaka gwa kabiri, ehema lyayumanga. 18Musa abumba ehema; ashimika ebikondo, arhabikw'empaho, emilambaliko, ayumanza n'enkingi. 19Alambika ehema oku bikiro, aheba echifuko ch' ehema enyanya, nk'oku Nahano arhegekaga Musa. 20Arhola obuhamirizi, abuheba omu Sanduku, aheba emilambaliko oku Sanduku, arhabika echifuko enyanya y'Esanduku.21Alerha Esanduku omu hema; aheba kw'omushangi g'okugaba, ashukira esanduku, nk'oku Nahano arhegekaga Musa. 22Aheba Ameza omu hema ly'okubuganana, ewa lunda lw'amalembe lw'ehema, emusikesike gw'omushangi; 23n'okurhabika emigati kukulikirana n'erhegeko, embere za Nahano; nk'oku Nahano arhegekaga Musa.24Arhabika olwenge omu ehama ly'okubuganana, emalang'embere g'Ameza, ewa lunda lw'amalyo lw'ehema; 25Ana kulikirany'amatara embere za Nahano, nk'oku Nahano arhegekaga Musa.26Anaheba olurhamba lw'ehoro omu hema ly'okubuganana, embere z'omushangi; 27Ana yosa amalashi g'akabayo nk'oku Nahano arhegekaga Musa.28Anaheba omushangi aha lunvi lw'ehema. 29Anaheba olurhamba lw'embago aha lunvi lw'ehema ly'okubuganana; N'okurhula enterekero z'embagwa n'entulo, nk'oku Nahano arhegekaga Musa. 30Anaheba omukenzi omu charagati ch'ehema ly'okubuganana n'olurhamba, n'okuheba mw'amenji g'oku kalaba;31Musa, na Haruni n'abagala bage, balema bakalaba efune n'amagulu; 32Amango bamajaga omu hema ly'okubuganana n'oku shegerera olurhamba, banakalaba, nk'oku Nahano arhegekaga Musa. 33Anayumbaka olugurhu oku musikesike gw'ehema n'oluherero, anaheba omushangi g'oku lunvi l'olugurhu. Byanaba ntyo Musa anamala emirimo.34Oku handi olwakungu lwashukira ehema ly'okubuganana, n'obukuze bwa Nahano bwayunjula ehema. 35Musa arhachijaga omu hema ly'okubuganana, bulala olwakungu luliri enyanya, n'obukuze bwa Nahano bwa yunjwire ehema ly'okubuganana.36Omu kulambagira kwabo bamalaga, abana b'e Israeli bagenda, eri lwakungu lwamarhenga enyanya w'ehema. 37N'amang'olwakungu lurharhengere, barhagenda, kuhika hano lurhenga. 38Olwakungu lwa Nahano lwaliri ezuba oku hema ly'okubuganana; n'obudufu, haliri omuliro, oku mesho y'enju yoshi y'abana b'e Israeli, amango g'okulambagira kwabo koshi.

Leviticus

Chapter 1

1Nahano ahamagala Musa; omu hema ch'embuganano, amushambalira amubwira: 2Oshambalire abana b'e Israeli obabwire: Amango muguma omu mwabo ajira enterekero ya Nahano, anarhula echirhungano chizibuzibu changwa chirhungano chigekegeke.3Akaba entulo eri ya mbagwa ya chirhungano chizibuzibu, anajira empanzi erhaherhe shembo, nja na yirhulira aha lunvi lwe chihandiro ch'ehano, embere za Nahano oku bunguke bwage. 4Nja na lambulira kw'efune yage oku rhwe ly'embagwa nji ya yemerwa na Nahano, oku kurhabala oku babalirwa.5Nja baga empanzi embere za Nyamuzinda; na badahwa, bagala ba Haruni, nji barhula eshagama, n'oku yishukira enyunda zoshi z'oluherero n'oku lunvi lwe chihandiro ch'ehano. 6Nji bakola okola luherero, nji bana chagulanga bichira bichira.7Bagala b'omudahwa Haruni nji baheba omuliro oku luherero, nji banarhondeka eshali oku muliro. 8Abadahwa, bagala ba Haruni nji barhabika ebichira, erhwe n'amashushi oku shali n'okuheba oku muliro oku luherero. 9Nja shuka ebyo munda n'ebihinga n'amenji, n'omudahwa muguma nja na biyosa byoshi oku luherero eri mbagwa, nterekero esirerere n'omuliro kuhumula bwinja emwa Nyamuzinda.10Akaba enterekero yage eri mbagwa ye birhungano bigekegeke echibuzi, empene, nja narhula omushakalume gurhaherhe shembo. 11Nj'abaga oku lunda lw'enyanya oku luherero embere za Nyamuzinda, n'abadahwa bagala ba Haruni, nji bashukira eshagama oku luherero enyunda zoshi.12Nja nachagulanga bichira, n'omudahwa nja na birhabika, haguma n'erhwe n'amashushi oku shali n'oku heba oku muliro gw'oluherero. 13Anashuka amala n'ebihinga haguma n'amenji, n'omudahwa anabichesa byoshi, n'oku biyosa oku luherero, mbagwa, omudahwa asireza n'omuliro, kahumulo kakwirire emwa Nyamuzinda.14Akaba entulo yawe emwa Nyamuzinda eri mbagwa y'enyunyi changwa engukuu wanayirhula. 15Omudahwa anaheka enyunyi anacha erhwe n'olunu, nja biyosa oku luherero, anashukiza eshagama oku lunda l'oluherero.16Ana kula ebinogosho n'amashala gazo anabikabulira hofi n'olunda lw'ebushoshokero bw'ezuba halala bakweba oluvu. 17Nja naberangula ebyubi, buzira kubihumanula, omudahwa nja na yosa enyunyi oku luherero, oku shali anaheba mw'omuliro, eri mbagwa omudahwa asirezeze n'omuliro, mpumulo ekwirire emwa Nyamuzinda.

Chapter 2

1Amango muguma wenyu nja jirira Nyamuzinda entulo y'oluhembo, entulo yage nji yanaba muliro gw'eshano, nj'anagusheshera kw'amavurha enyanya, nj'anayushula kw'amavurha g'akabayo ka kwirire. 2Nja yihekera aba dahwa, mwene Haruni; mudahwa nji warhola fune nguma y'eshano y'omuliro anayisheshera kw'amavurha haguma n'amavurha g'akabayo ka kwirire nja na yoseza oku luherero nka lwibuko, eri entulo y'akabayo ka kwirire emwa Nyamuzinda, 3ebi nji byayorha by'entulo nji byaba bya Haruni n'abagala bage; biri bintu by'obuchese omu ntulo za yosezwe n'omuliro embere za Nyamuzinda.4Nka wa kajira entulo eyenderwe oku chirimbiko ch'omuliro ba kurhabale n'omuliro gw'eshano, yanaba migati erhagagire ena dugirwe n'amavurha, mugati gurhali mugati bashigire amavurha. 5Nka entulo yawe eri ya mugati guyenderwe n'amarha n'amenji oku chikoleso y'echiyendero, nji gwanaba muliro gw'eshano gudugirwe n'amavurha, buzira mugati.6Nji wanachagulanga bichira bichira nji wanasheshera kw'amavurha enyanya eri ntulo. 7Nk'entulo yawe eri ya mugati gw'amarha n'amaji guyenderwe oku chikoleso ch'echuma, omu chiyendero, nji wanajira omuliro gw'eshano gudugirwe n'amavurha.8Nji wanalerha entulo yanaba ejirirwe na Nyamuzinda haguma n'ebyola bintu; nji bana biha omudahwa nji wabilerha oku luherero. 9Omudahwa yiwakula ebila hano nka lwibuko; n'okubiyosa oku luherero eri ntulo y'akabayo ka kwirire emwa Nahano. 10Entulo nji ya yorha yanaba ya Haruni n'abagala bage; chiri chintu ch'obuchese bwenene omu ntulo ziyosezwe n'omuliro embere za Nahano.11Nta ntulo nji mwayereka Nahano nj'erhab'ejirirwe haguma n'omugati; bulala ntacho nji mwayosa chirhaherhe omugati changwa obuchi omu ntulo ziyosezwe n'omuliro embere za Nahano. 12Nji mwahereza Nyamuzinda nka ntulo y'embere; aliko nji murhayiyerekana oku luherero nka ntulo y'akabayo ka kwirire. 13Nji waheba entulo zawe zoshi k'omunyu, njo manye waleka entulo zawe za bula omunyu. Chi manyiso ch'endagano na Namahanga wawe; oku ntulo zoshi waheba k'omunyu.14Nka wakajirira Nyamuzinda entulo z'embere, biryo bichangene bihyahya, biyenderwe n'omuliro, bashere, nka ntulo zawe z'embere. 15Nji wanasheshera amavurha enyanya nji wanayushul'amavurha g'akabayo ka kwirire eri ntulo. 16Omudahwa nja nayosa nka lwibuko lwe chigabi ch'ebiryo bichangene bashere n'amavurha haguma n'amavurha g'akabayo ka kwirire. Ntulo bayoseze n'omuliro embere za Nyamuzinda.
Chapter 3

1Amango muguma nja njrira Nyamuzinda enterekero y'okusima, Akaba akarhul'empanzi changwa endaku nj'ayirhula buzira shembo embere za Nyamuzinda. 2Nja lambulira efune yage oku rhwe ly'ola muntu. Nja baga aha lunvi lw'echihandiro ch'ehano n'abadahwa bene Haruni nji bashukira eshagama oku mbagwa erhongo lyoshi.3Kw'eyola nterekero y'okusima nja rhulira enterekero eyosezwe n'omuliro embere za Nyamuzinda, amashushi ga shukire enyunvi na ngasi hyoshi bananirize. 4Esiku zombi n'amashushi ga zizungulukire, gana shukir'obuhira bwa magulu n'echirumbu ch'omuviringo ch'obudiku, bachire oku siku zombi. 5Bene-Haruni nji banayosa ebyola okubagwa enyanya w'eshali oku luherero banaheba mw'omuliro yanaba nterekero eyosezwe, basirezeze n'omuliro mpumulo ekwirire emwa Nyamuzinda.6Nka akarhula ebirhungano by'empanzi changwa by'echikazi, nterekero y'okusimisa Nyamuzinda nja yirhule buzira zabyo. 7Akaba arhula enterekero y'echibuzi, nja chiyerekane embere za Nyamuzinda. 8Nja lambula efune zage oku rhwe ly'oyola muntu, nji banajira embere z'echihandiro ch'ehano; bene Haruni nji banashukira eshagama oku luherero boshi omu kulunzunguluka9Kw'eyola nterekero y'okusimisa Nahano, nj'arhula enterekero eyosezwe, basirezeze n'omuliro embere za Nahano: Amashushi n'ehunga lyoshi chango bagabire hofi gw'echibuzi, changwa gw'enkavu, n'amashushi gashukire n'ebyomunda n'ebyo byoshi bishwekerweko. 10Esiku zombi, amashushi gazungulukire, gashukire obuhira bw'amagulu g'echirhungano, n'echihinga ch'omuviringo chinene ch'obudiku nji bakula hofi n'esiku zombi. 11Omudahwa nja yosa ebyola oku bagwa. Biri biryo by'enterekero eyosezwe, n'okuyisireza n'omuliro, embere za Nahano.12Akaba enterekero yage eri ya mpene nja yiyerekana embere za Nyamuzinda. 13Nja lambulira efune yage oku rhwe ly'oyola muntu, nja nabagira embere ye chihandiro ch'ehano; na bene haruni banashukira kw'eshagama oku burhambi rhambi boshi bw'oluherero. 14N'oyola muntu, nja rhula enterekero esirere n'omuliro embere za Nyamuzinda, amashushi ga shukire eby'omunda n'ebindi byoshi bashwekereko.15Esiku zombi, n'amashushi ga zizungulukire, ga shukire obuhira bw'amagulu n'echiviringo chinene ch'obudiku, nji bashwekula hofi n'esiku zombi. 16Omudahwa nja yosa ebyola oku luherero. Amashushi goshi biri biryo by'oluherero bisirezezwe n'omuliro, mpumulo ekwirire emwa Nyamuzinda. 17Liri rhegeko ly'esiku zoshi, n'oku luburha lwenyu, n'omu ngasi hantu hoshi nji mwayumbaka, nji murhalyaga amashushi n'eshagama.

Chapter 4

1Nahano ashambala na Musa n'oku derha: Oshambale na bene Israeli n'oku derha: 2Amango omuntu amajira echaha arhanalilonzeze oku rhegeko liguma omu marhegeko ga Nyamuzinda, akajira ebintu birhakajirika; 3Akaba mudahwa washigirwe amavurha wajirire ntyo, anarhuma olubaga loshi lwahemuka echo chaha chage chanarhuma arherekera Nahano empanzi y'omuchukira erhaherhe shembo, ya naba nterekero y'okushukulwa ebyaha banayikolese.4Nja nalerha empanzi aha lunvi lw'echihandiro ch'ehano, embere za Nyamuzinda, nja nalambulira kw'efune yage oku rhwe ly'empanzi nja bagira embere za Nyamuzinda. 5Omudahwa washigirwe amavurha nja rhola eshagama y'empanzi nja na yilerha omu chihandiro ch'ehano.6Nja dubika changwa arhogeze omudoke gwage omu shagama, anabobeza kali mushanvu embere za Nyamuzinda, emalangambere g'omu mushangi g'obuchese. 7Omudahwa nja heba eshagama oku mahembi g'oku mbagwa n'amalashi ga bya bwinja embere za Nyamuzinda omu lunvi lw'echihandiro ch'eheno n'oku kushukira eshagama y'empanzi yoshi oku magulu g'embagwa yo luherero luli oku mahulukiro g'echihandiro ch'ehano.8Nja kula amashushi moshi g'empanzi g'oku shukululwa, n'amashushi ga shukire ebyo munda, n'ebishwekerwe byoshi; 9Esiku zombi, n'amashushi ga zungulukire, n'okushukira obuhira bw'amagulu n'echiviringo chinene ch'obudiku, njakula hofi n'esiku zombi. 10Omudahwa nj'akula ebigabi nka kubalala bakula eby'empanzi omu nterekero kusimisa Nyamuzinda, nja na biyosa oku mbagwa yo luherero.11Aliko oluhu lw'empanzi n'eminyofu yoshi, n'erhwe lyayo n'amagulu gayo, n'eby'omunda byayo, n'ebifu, 12eyola mpanzi oku enali yoshi ngumaguma, banayibarhula banayiheka omu hantu hachere, aha bakabulira oluvu, banayiyosa n'omuuliro oku shali, oku chisahani ch'oluvu nji bayoseza , basireze.13Akaba chigusho cha bene Israeli bajirire echaaha barhanalilonzeze barhanali bwene, omu kujira kubi erhegeko omu marhegeko ma Nahano okujira ebintu birhakajiribwa, n'oku chichira olubanja. 14Echaha wajirire chamenyikene, echigusho nji cha rhula empanzi y'omurhuba rhuba, nterekero y'okushukulula, nja nayilerha embere ye chihandiro ch'ehano. 15Abashamuka be Israeli banalambulira efune zabo oku rhwe ly'eyola mpanzi embere za Nahano.16Omudahwa washigirwe amavurha machesizwe nja lerha eshagama y'empanzi omu chihandiro ch'ehano; 17Njana rhogeza omudoke gwage omu shagama, anayishukize kali mushanvu embere za Nyamuzinda emalangambere g'omushangi.18Nja naheba eshagama oku mahembi gali oku mbagiro luli embere za Nyamuzida omu chihandiro ch'ehano, nja nashukirza eshagama yoshi yashiba oku magulu g'embagiro y'oluherero, luli oku lunvi g'echihandiro ch'ehano. 19Nja na kula amashushi goshi g'empanzi, nja namayoseza oku lubagiro.20Nja jira eyola mpanzi nka mpanzi y'okushukula, nja na jira okola kuguma. Na ntyo omudahwa nja jirirabo okushukulula na nji bana babalirwa. 21Nja na heka eyola mpanzi enyuma y'olugo, nja nayiyosa nka mpanzi y'embere eri nterekero y'okushukulula olubaga loshi.22Akaba ali murhambo wa jirir'echaha buzira bulonza, okuhemuka oku rhegeko liguma omu marhegeko ga Nyamuzinda, Namahanga wage, oku bintu birhakajiribwa nja na chija lubanja, 23N'oku menyirira echaha ajirire, nja na rhula enterekero y'omushakalume gurhaherhe shembo.24Nja lambula efune yage oku rhwe ly'ogola mushakalume, nja nabagira omu hantu banabagira emperero embere za Nyamuzinda. Eri nterekero ya kushukulula. 25Omudahwa nja rhola haguma n'omudoke gwage eshagama y'omuntu bashukulula nji banaheba oku mahembi g'embagwa g'oluherero n'okushukiza eshagama oku magulu g'embagwa g'oluherero.26Nja na yosa amashushi goshi okumbagwa, nka mashushi g'enterekero y'oku simisa Nyamuzinda. Na ntyo kw'omudahwa agenda ajirira omurhambo oku chaha chage bashukulula, nja namubabalira.27 Eri akaba muguma w'omu lubaga wajirire echaha buzira bulonza bwage, n'okuhemuka oku rhegeko liguma omu marhegeko ga Nyamuzinda oku binru birhakajiribwa n'oku chija lubanja, 28N'oku menyirira echaha ajirire nja na rhula enterekero y'empene erhaherh'eshembo oku chaha ajirire.29Nja na lambula efune yage oku rhwe ly'omuntu bashukula, nji banabagira omu hantu banabagira oku mperero. 30Omudahwa nja na rhola n'omudoke gwage eshagama y'empene y'omuntu, nja nayiheba oku mahembi g'embagwa g'emperero, n'okushukiza eshagama yoshi oku magulu g'embagwa.31Omudahwa nja kula amashushi goshi nka kula bakula amashushi g'enterekero y'okusimisa, na nji bamayoseze oku mbagwa, yanaba mpumulo ekwirire emwa Nyamuzinda. Na ntyo kw'omudahwa agenda ajirira omuntu w'okushukulwa, oku handii anababalirwa.32Akarhula echibuzi nterekero y'okushukulula, nja narhula eye chikazi chiguma buzira shembo. 33Nja nalambula efune yage oku rhwe ly'omuntu, nja nabaga enterekero y'okushukula omu hantu nja bagira oku mperero.34Omudahwa nja rhola haguma n'omudoke gwage eshagama y'echibuzi ch'oyola muntu, nja nayiheba oku mahembi g'embagwa g'eyo enterekero, n'okushukiza eshagama yoshi oku magulu g'embagwa. 35Omudahwa nja kula amashushi goshi, nka kula bakula amashushi g'echibuzi omu nterekero y'okusimisa, na nja na mayoseza oku mbagwa nka nterekero eyosezwe n'omuliro embere za Nahano. Na ntyo kw'omudahwa agenda ajira omuntu w'okushukulwa echaha ajirire, nja na mubabalira.

Chapter 5

1Amango muntu muguma, bamamala ku muheba aha bacha olubanja nka muhamirizi, nja jira echaha nka rhaderhere ebya bwene n'ebya yinji, echola chaha chana muyorhako, 2Amango omuntu muguma chiro akaba arhabwene, nja kahuma oku chintu chizingire, nka murhumba gw'echirhungano chirha chesezwe chiro akaba chirhungano ch'eka changwa chirhungano chibululuka oku daho, anahindamuka mubi anaja lubanja.3Amango, orharholere, orhabwene, nji wahuma ezinga ly'omuntu muguma orhamenyere okaja wabona enyuma, nji wanaja lubanja. 4Amango, omuntu muguma, ya shambala kubuyabuya, ya chigasha okujira amabi, changwa ebikwirire, buzira oku menya embere, akaja amenya enyuma nja naja lubanja.5Oyula bachira olubanja mu higuma mw'ebyola bintu, njaba eyarhabona echaha chage. 6Kandi nja narhula enterekero y'echaha ajirire, echirhungano chigeke geke, chibuzi changwa empene nka muntu w'okushukululwa; n'omudahwa nja na mushukulula oku chaha chage.7Nka ntacho aherhe akabona mw'echibuzi changwa empene; nja rhula mw'enterekero y'oborhere bw'okuyaga enyanya w'echaha emwa Nyamuzinda oku chaha chage. Nyunyi z'endyabusoki ebiri changwa nguku ebiri, nguma y'okumushukulula n'eyindi y'oku luherero. 8Njarhanga zilerhera omudahwa washukulula oyola muntu w'echaha, omudahwa nja ahana erhwe, n'olunu hofi n'egosi, buzira okuzihumanula. 9Nja jira lunda luguma lw'oku mbagwa, anashukiza kw'eshagama y'omuntu y'okushukulula, n'eshagama ya yorhaga banayiheba oku magulu g'embagwa, eri nterekero y'okushukululwa.10Nja jira akandi kanyunyi oku luherero, nk'oku birhegekerwe nantyo kw'omudahwa nja jiriraa omuntu w'okushukululwa oku chaha ajirire, nja nababalirwa.11Nka ntacho aherhe ahana, ndyabusoki ebiri changwa nguku ebiri z'emisole. Nja lerha ntulo oku chaha chage, na chekumi ch'okuguza eshano, nka ntulo y'okushukulula; nja na heba amavurha enyanya na ntachindi achiyushulako y'empumulo. Bulala eri ntulo y'okushukulula.12Nja na lerhera omudahwa n'omudahwa nja narhola efune y'eshano nka lwibuko, nja na yosa oku mbagwa, na ntulo basirezeze n'omuliro embere za Nyamuzinda: Eri ntulo y'okushukulula. 13Intyo kw'omudahwa nja jirira omuntu w'okushukululwa echaha ajirire oku chintu chiguma ch'ebyola bintu, na nji banamubabalira. N'entulo nji ya yorha yaba y'omudahwa nka omu ntulo y'oluhembo.14 Nyamuzinda ashambala na Musa n'oku derha: 15Amango muntu muguma ahemuka arhanamenyere oku bintu bicheswa bya Nyamuzinda, nja rhula enterekero y'oborhere y'ozingire embere za Nyamuzinda oku chaha chage chibuzi chiguma chirhaherhe shembo, y'omu buso bwage y'engulo ekwirire y'efuranga, nk'oku achesibwa bwinja. 16Nja ahana ana yushule chigabi chiguma cha karhano, olukengo lw'echintu lwa kayoboheswa obuchese nja luhereza omudahwa, n'omudahwa nja na mushukulula haguma n'echibuzi arhulire ch'enterekero y'oborhere buzingire nja nababalirwa.17Amango muntumuguma nja jira echaha arhanamenyere oku rhegeko liguma omu marhegeko ga Nyamuzinda, oku bintu birhakajiribwa, nja naja lubanja n'obubi bwage abarhwire. 18Oyo muntu nja nalerhera omudahwa enterekero arhaherhe oborhere buzingire chibuzi chiguma chirhaherhe shembo, arholere omu buso naye akanasima. N'omudahwa nja na mushukulula oku bubi ajirire buzira okumenya, nja na mubabalira. 19Chiri chaha cho borhere buzingire ali muntu w'olubanja embere za Nyamuzinda.
Chapter 6

1Nahano abwira Musa, aderha mpu : 2Amango omuntu ajira echaha n'okujir'obuhushi embere za Nahano, omukuheb'omwalungwe omu mpumukiro, echintu ahabwagwa, echintu chayibwagwa changwa charholwagwa oku bituliyo, 3n'okulahira ku ntachintu alibwene, changwa okujira obuhamiri bw'obubeshi enyanya wa chintu chiguma chakalerh'oku jira echaha; 4amango ajira echaha chiri ntya njana chirwa olubanja, njana galula echintu ayibaga changwa ahabwagwa nka chituliyo, echintu ahabwaga mpw'abike, echintu chaheraga chanabonekana..5changwa echo chintu achigashiragako kubi. njana chigalula choshi, n'okuyushula kuchiguma cha karhano, n'okugalulira ninacho, olo lusiku lonolo achihanaga nchungulo yage y'obubi. 6Njayilerha emo mudahwa nka nterekero y'obubi emwa Nahano enyanya w'echaha chage omwana buzi orhagwerhe shemb, arholaga omu birhungano byage nk'okwalonzeze. 7N'omudahwa njana mushukulula embere za Nahano, njana babalirwa, chiro akaba bubi buchi ajiraga.8Nahano aderha na Musa, amubwira: 9Ohe Haruni n'abagala lino rhegeko, n'oku derha: Lolaga lino rhegeko ly'enterekero. Enterekero nji yayorha oku lurhamba obudufu boshi kugera esezi, n'omuliro gukolerere oku lurhamba.10Omudahwa nja yambala echuli chage ch'oboya, n'okuheba mw'oluchimba oku mubiri gwage, njakula n'oluvu l'omuliro gwayosaga enterekero oku lurhamba, n'okulubika hofi n'olurhamba. 11Na ntyo njakula emishangi yage n'okuyambale eyindi, omukukula oluvu omu kambi, omuhantu hachesibwa.12Omuliro nji gwakolerera oku lurhamba, gurha kanazima chiro; ngasi sezi, omudahwa nja chana kw'omuliro gw'eshalii, n'okukwiza enterekero, njayosann'amashushi g'enterekero zebijiro by'obukuze. 13Omuliro nji gwayorha gukolerere oku lurhamba, na ntakuzima chiro.14Lolaga erhegeko ly'entulo. bagala ba Haruni bakazi lilerha embere za Nahano, embere z'olurhamba. 15Omudahwa akazi rhola echigasha ch'obwaso bw'eshano n'amavurha, ahaguma n'obuku anayushula oku ntulo, n'okubuyoseza oku lurhamba nka lwibuko lukwirire emwa Nahano.16Haruni n'abagala njibalya ebi njibayorha oku ntulo; nji babilya buzira levire, omu hantu hachesibwa, omu hantu harhanzi h'ehema ly'embuganano. 17Barhakabiyendera haguma n'elivayi. Chiri chigabi nabahereze omu ntulo zani z'okuyoswa n'omuliro. chiri chintu chichesibwe, nka Nterekero y'okukula obubi nka nterekero y'okuchishukula. 18Ngasi chishakalume nji chaba ch'abagala ba Haruni bakazi kulya. Liri rhegeko ly'esiku n'amango okuburha lyenyu, oku ntulo z'oku sirezwa oku muliro embere za Nahano: Ngasi nji wayihumako nja chesibwa.19Nahano abwira Musa, aderha: 20Lolaga entulo Haruni n'abagala nji bajirira Nahano, olusiku nji bahabwa obuchesibwa: Chiguma ch'ekumi ch'Epha y'obwaso bw'eshano, nka ntulo y'esiku n'amango, chichira ch'esezi n'echichira ch'egolo.21Njiya rheganyizwa omunaga haguma n'amavurha, njiwa mulerhera Ebirashi biyenderwe omu mavurha; nji wamulerhera byo bihire nka bichira biri ntulo yakahumbulo kinja emwa Nahano. 22Omudahwa nji waba, omu bagala ba Haruni, nja shigwa mpu ya yima hali hage, njajira naye entulo, liri rhegeko ly'esiku n'amango embere za Nahano: Nji yayoswa yoshi. 23Ngasi ntulo y'omudahwa nji ya yoswa yoshi; na nta kunalibwa chiro.24Nahano abwira Musa, aderha: 25Obwire Haruni n'abana bage oderhe: Lino lili rhegeko ly'entulo y'echaha; oku hantu h'entulo y'oku sirezwa ena bagirwa h'entulo y'ebyaha ya bagirwa embere za Nahano; echesibwe bwenene. 26Omudahwa nji wayirhula enyanya w'ebyaha anayilya; nji yalibirwa ahantu hachesibwa, omu mbuga z'ehema ly'embuganano.27Ngasi chintu nji chahuma kw'eyo nyama yage nji chaba chichesibwa; n'amango eshagama yayo yashukizwa enyanya w'omwambalo goshi, wana hogola ogo mwambalo gwa sheshekeragako omu hantu hachesibwa. 28Aliko echintu ch'obudaka enyama ya yenderagwamo, chanaberwa; n'ekayenderwa omu chintu ch'eshaba, chanashukwa n'amenji.29Ngasi mulume omu badahwa analya echichira chage; chiri chichesibwa bwenene. 30Aliko nta kulya ngasi ntulo yoshi y'ebyola eshagama yayo elerhwe omu hema ly'embuganano, omu kujira obunvikane omu hantu hachesibwa, erhalibwa ya sirezwa n'omuliro.

Chapter 7

1Lolaga erhegeko ly'oburherekere b'oku chi chunguza oku byaha; Chili chintu chi chesezwe bwenene. 2Hali hantu ba bagira enterekero y'oku sirezwa habene bagiree ebi bekolese omu burherekere b'oku sirezwa omu ku chunguza ebyaha,bena hasheshere eshagama enyunda zoshi z'oluherero. 3Bahaniraho enterekero y'amashushi goshi,omukira,amashushi gashukulire eby'omunda. 4Esiku ebiri zombi n'amashushi gazizungulukire gana shukire enyama z'oku mbavu,n'olugimbi lunene nene ly'obudiku bakula haguma n'esiku?5Omudahwa anayoseza ebyo bigabi oku lurhamba nka nterekero ba yoseze embere za Nahano. Mpu nterekero y'oku chiyunjuza ebyaha. 6Ngasi mulume mwabo ba dahwa anayi lyako; Banayilirako ahantu hachesibwe bwenene; Chiri chintu chi chesibwe bwenene.7Enterekero y'oku chinyuza ebyaha enali nka nterekero y'okushukula ebyaha; erhegeko linali lyonelyo kw'ezo nterekero zombi. Eyo ba baga yaba y'omudahwa wa rherekerere eyo ntulo y'okushuka echaha. 8Omuntu walerhar'omudahwa enterekero mpu amuhanire yo,oluhu lw'elala nterekero lwebe l'oyula mudahwa .9Ngasi nterekero yoshi evuyirwe oku masiga,eyosezwe oku mushirhu. chiro si ekalangirwe, nji yaba y'olala mudahwa wa rherekeraga. 10Ngasi nterekero ekalangirwe omu mavurha enelangire yebe ya bene Haruni boshi,ngasi muguma nk'owindi.11Lolaga erhegeko ly'enterekero y'oku simisa, njia barhulira Nahano. 12Nkaba hali owa yirhulire omu kusimisa, nja rhula, haguma n'enterekero y'okuvuga omonkwa, haguma n'orhugati rhwa ngasi buko, rhurhalimo levire, rhurhakalangirwe n'amavurha n'orhugati rhweshano, bakalangire bana lobeka omu mavurha.13Kurhola rhugati,ayushuka omuka g'oku yushula oku nterekero yage haguma n'enterekero yage y'oku huna omurhula n'obonjo. 14Bayereka Nahano hijira higuma higuma hya ngasi nterekero,hyaba hy'omudahwa wajaga ku shesha eshagama yelala nterekero y'omurhula.15Eminyofu y'oburherekere by'omurhula,w'enterekero y'oku sirira yanalibwa lonolo lusiku yana rherekeregwamo,ntacho baleka kuhik'esezi. 16Akaba hali owa hanire enterekero y'oku yeneza echiragane chage,cha ngasi muhigo,eyo nterekero ali bwakwo olola lusiku lonyine yarherekeragwa akaba hali ebya yorhere,bana birya bucha sezi.17Ebyayorhere kw'eyola nterekero,olusiku lwa kasharhu lwa bana biyosa babisireze oku muliro. 18Omu mango omuntu alire oku nyama y'enterekero yage oku lusiku lwa kasharhu,enterekero arhaka chi yankirirwa erha kachigwarha akachiro oku wa hanaga,chiri chintu chilogerwe,na ngasi yeshi wakanayilazako,bulala bubi bwana muyahukira.19Enyama ya humirweko n'echintu chivumirwe,erhaka liba,ekwanene ku sirezwa oku muliro. 20Ngasi muntu muches'olik'obubi akalya kw'eyo nyama,aliko ayinji kw'arhali k'obubi akalya kw'ela nyama y'enterekero y'omurhula barhulaga Nyamuzinda,oyola ye kulwe omu lubaga lwage.21Na ngasi yeshi we hume oku chintu chigalugalu,bibe bibi bya muntu,bibe bya nyama ebihire na ngasi byoshi bibihire,n'owelye enyama y'enterekero y'omurhula,barhulaga Nyamuzinda,oyola ye kulwe omu lubaga lwage.22Nahano abwira Musa, n'oku derha: 23Obwire abana be Israeli, ona derhe: Murhahiraga mukalya amashushi g'empanzi,g'entama, changwa g'empene. 24Amashushi g'enyama ya chifiraga chango si ebya yirhirwe n'esimba y'elubala ga kakoleswa oku bindi,si murhagalyagako.25Bulala ngasi yeshi wa kalya amashushi g'enyama barherekereraga Nyamuzinda,enterekero eyosezwe oku muliro : Oyola ye kulwe omu lubaga lwage. 26Murhahira mukalya eshagama y'enyunyi,y'ebintu birhungwa,omu hantu hoshi mwe lame. 27Okalya eshagama ya chintu chilebe oyola ye kulwe omu lubaga lwabo.28Nyamuzinda abwira Musa,aderha : 29Obwire bene Izraeli ona derhe mpu : Ngasi yeshi werhule Nyamuzinda enterekero yage y'omurhula,ye lerhere Nyamuzinda enterekero yage ayirhole oku nterekero zage y'obonjo. 30Ye lerhe omu fune zage ebi kwanene ku yoswa n'omuliro embere za Nyamuzinda,ye lerhe amashushi n'enkoro,enkoro y'okuja eburhambi,n'eyindi y'okurhula Nyamuzinda.31Omudahwa ona yoseza amashushi oku lurhamba,n'enkoro yanaba ya Haruni b'abagala bage. 32Omu nterekero yenyu y'oku simisa Nyamuzinda,mwehereze omudahwa okugulu kulyoomu kubakulira ebyaha.33Ow'omu bene Haruni warherekeraga eshagama n'amashushi,omu nterekero y'oku simira Nyamuzinda,ahabwa oku kokugulu kulyo,nka mwanya gwage. 34Bulala ntolere oku nterekero y'omurhula ehabirwe na bene Israeli,nchihalire eyi myanya : Okugulu kulyo n'enkoro,mbihere omudahwa Haruni n'abagala,oku rhegeko ly'esiku n'amango,li bene Izraeli balama ko.35Echo che chigabi cha Haruni n'abagala bamuha oku nterekero oyosezwe n'omuliro embere za Nyamuzinda,kurhenga olusiku beyerekanwe emwa Nyamuzinda mpu babe badahwa bage. 36Che chola chi Nyamuzinda arhegekere bene Izraeli by'oku muhereza kurhenga olusiku lw'okushigwa amavurha gachesibwa : Linayorhe rhegeko ly'esiku zoshi oku burha lyabo lyoshi.37Lyelyo ly'erhegeko ly'enterekero ly'oku sirezwa n'entulo, n'enterekero y'oku chiyunjuza,n'eyoku kulikirwa n'ebyaha, n'eyo kuhusa omurhula. 38Nyamuzinda abirhegekera Musa oku ntondo y'e Sinayi,olusiku arhegekaga bene Izraeli oku bahane entulo zabo emwa Nahano omu mpinga ly'e Sinayi.

Chapter 8

1Nahano abwira Musa, derha : 2Orhole Haruni n'abagala haguma naye n'emyambalo,amavurha gachese,empanzi y'enterekero y'oku kulirwa ebyaha,engandabuzi ebiri n'echirhiri ch'emigati erhalimo levire. 3Ona hamagale echigusho choshi chishimanane aha rhwajira endeko.4Musa ajira nk'oku Nyamuzinda alimurhegekere;echigusho choshi cha chigusha aba chijirira endeko. 5Musa abwira echigusho mpu : Talaga ebi Nyamuzinda arhegekere rhwajira.6Musa ayegereza Haruni n'abagala anabashuka n'amenji. 7Ayambisa Haruni echishuli,achiseza n'omukaba,ashubi muyambisa n'echishuli ahiraho n'omwitero ashwekesa n'omukaba gwago.8Amuzungulisa omwitero gw'omu chifuba,agshweka n'omukaba guliko : Urimu na Tumimu. 9Amuyambika esapo omurhwe ayihakwo embere olupeta lw'ehoro che chimenyiso ch'okuyimika,nkoko Nyamuzinda anarhegekaga Musa.10Musa arhola amavurha machesibwa,ashiga Etaberanakele,na ngasi byoshi byalirimo,ana bigisha. 11Agisha olurhamba kali mushanvu ana lushiga amavurha machesibwa n'orhuntu rhwalirimo rhwoshi,n'olugero n'ebilusigikire abigisha.12Asheshera amavurha machesibwa oku rhwe lya Haruni,amushiga,okundi amugisha. 13Musa ayegereza abana ba Haruni nabo,abayambisa ebishuli,ayoseza n'emikaba,abayambika orhu sapo nk'oku Nyamuzinda ana rhegekaga Musa.14Bayegereza empanzi y'enterekero y'okushukula ebyaha,Haruni n'abagala balambulira efune okwirhwe lyeyola mpanzi. 15Musa ayibagiraga, arhola eshagama n'omudoke gwage,ayishiga oku mahembi g'oluherero omu marhambi goshi,achesa olurhamba,asheshera eshagama oku bigondo by'olurhamba, alugisha omu kujirirako enterekero.16Arhola amashushi gashiga shukulire eby'omunda,oluhande lunene nene lw'ekidiku,n'esiku zombi n'amashushi gazo,abiyoseza oku lurhamba. 17Aliko,ayoseza oku muliro enyuma w'olugurhu empanzi,oluhu,enyama zayo n'amashe,nk'oku Nyamuzinda anarhegekaga Musa.18Ayegereza engandabuzi y'enterekero y'oku sirezwa,Haruni n'abana bage,bayilambulirako amaboko oku rhwe. 19Musa ayibaaga ashesher'eshagama oku lurhamba eburhambi hoshi.20Achagulanga elala ngandabuzi rhuchirachira,ana yosa erhwe,bilala bichira n'amashushi. 21Ashuka n'amenji eby'omunda,n'eminengeni,ana yoseza ela ngandabuzi yoshi oku lurhamba,yaba nterekero ehumwire bwinja,y'enterekero esirezezwe n'omuliro,nk'oku Nyamuzinda abirhegekeraga Musa.22Ayegereza eyindi ngandabuzi; ngandabuzi y'okuyimika Haruni n'abagala,na Haruni n'abagala balambulira amaboko okurhwe lyelala ngandabuzi; 23Musa ayibaga,arhola eshagama ayishiga oku gurhwiri kwa Haruni kw'ebulyo,ashiga oku chinkumwa ch'efune y'okulyo,n'okunwa linene ly'okugulu kw'ebulyo. 24Ayegereza bagala ba Haruni,ashiga ngasi muguma eshagama oku kurhwiri kw'ebulyo,oku nwa linene y'okugulu kw'ebulyo,ana sheshera eshagama yayorhaga omu murhambi g'alurhamba.25Arhola amashushi, echishembe, amashushi goshi gashukulir'eby'omunda, esiku zombi n'amashushi gazo, n'okuboko kw'ebulyo. 26Ashubirhola kandi omu chirhiri ch'emigati erhalimo levire, chaliri embere za Nahano, arholamo ehigati hirhalimo levire,n'ehigati hikalangirwe n'amavurha,n'ehindi higati hinunire,abiyongera ku galala mashushi,na kukulala kuboko kulyo. 27Ahira ebyo bintu byoshi omu maboko ga Haruni,n'omu maboko g'abagala,ana bayerekeza ewa lurhamba embere za Nahano.28Okubundi Musa abikula omu maboko gabo,abiyoseza oku lurhamba,yaliri nterekero y'oku yimika. Yaliri nterekero y'oku sirezwa n'omuliro,y'empumulo nyinja emwa Nahano. 29Musa arhola enkoro yelala ngandabuzi y'enterekero,ayi moleka eyi n'eyi embere za Nyamuzinda; cho chali chigabi cha Musa nk'oku Nahano ali murhegekere.30Musa arhola ku galala mavurha machesibwa, na kw'elala shagama yaliri oku lurhamba,abishukirako Haruni n'oku myambaro yage,oku bene Haruni n'oku myambaro yabo,agisha Haruni n'enyambaro yage, n'abana n'emyambaro yabo haguma naye.31Musa abwira Haruni n'abana bage mpu : Ovuyise enyama oku lunda hamwa zilira n'omugati guli omu chirhiri ch'okuyimika, nk'okunali birhegekere omu kuderha mpu : Haruni n'abagala b'eyirye. 32Mwesireze omu muliro ebyeyorhe kw'eyi nyama n'omugati. 33Siku mushanvu,murhahuluka m'olu lunvi lw'enju rhwajirira mwendeko kuhika amango esiku z'oku yimikwa zihwe; bulala oku yimikwa kwenyu kwa rhola siku mushanvu.34Ebyajirirwe zene Nyamuzinda arhegekere oku bijira nka kukulirwa ebyaha. 35Mwebere siku mushanvu oku lunvi lw'akagombe k'endeko ka Nyamuzinda,mpu yinji murhafa,bulala ebyola bi byantegekerwe. 36Haruni n'abagala bajira byoshi Nahano alirhegekere Musa.

Chapter 9

1Oku lusiku lwa kali munane, Musa ahamagala Haruni n'abagala n'abashamuka b'e Israeli. 2Abwira Haruni mpu : Orhole enyena y'omudege ebe nterekero y'okushukula ebyaha; n'engandabuzi ebe nterekero y'oku sirezwa,ntacho mu byombi chigwarhag'eshembo,obigerhekere embere za Nahano.3we derhe oku bana be Israeli oba bwire mpu : Murhole echishakalume,ch'okujira enterekero y'okushukula ebyaha,enyena n'omwana gw'entama gwa mwaka muguma gurha gwerhe shembo nka nterekero y'okusirezwa. 4Empanzi n'engandabuzi nka nterekero y'oku huna omurhula,oku bundi mubirherekere embere za Nahano n'entulo erhoberwe omu mavurha. Bulala zene Nahano aba bonekera. 5Bayinja baherhe embere z'olunvi ly'akagombe k'enshimanano ebi Musa ali arhegekere,n'echigusho choshi cha yegera cha chigusha embere za Nahano.6Musa aderha mpu : mwejire ebi Nahano arhegekere,na ntyo mwaba n'obukuze bwage. 7Musa abwira Haruni mpu : Ye gera hofu n'olurhamba,hana enterekero yawe y'okushukul'ebyaha,n'enterekero yawe y'okusirezwa,ojire n'enterekero yawe n'eyo lubaga lwawe;hanaga entulo y'olubaga onalujirire enterekero nka kulala Nahano arhegekaga.8Haruni ayegera olurhamba,ana baga enyena nka nterekero yage y'okushukulwa ebyaha. 9Bene Haruni bamuhereza eshagama ahira omudoke gwage mwela shagama ashiga oku mahembi g'olurhamba,ana sheshera eshagama ebikondo byalo.10Ayoseza oku lurhamba,amashushi,n'esiku zombi n'olunda lunene nene lw'obudiku lwela babagaga y'okushukula ebyaha,nka kulala Nahano arhegekaga Musa. 11Aliko ayoseza enyuma y'olugo eminyofu n'oluhu.12Abaga enterekero y'okusirezwa. Bene Haruni bamuhereza eshagama,anayisheshera oku lurhamba eburhambirhambi. 13Bamuhereza enterekero ba chagulangire rhuchira-chira, haguma n'erhwe, abisirezeza oku lurhamba. 14Ayoza eby'omunda n'ebinogosho n'amenji,abisirezeza oku lurhamba haguma n'elala nterekero.15Oku bundi ahana enterekero y'oku shukula olubaga,arhola echishakalume chaliri ch'enterekero y'oku shukula ebyaha by'olubaga ,achibaga achiramo enterekero y'oku chiyunjuza nka kulala ajiraga eyo burhanzi. 16Ahana elala nterekero asirezezwe,ayirhegekera nka ku lala birhegekerwe. 17Ayerekana entulo,ashamarha kuyo,ayi yosez'oku lurhamba,eyo yaba nka nterekero y'oku shukula ebyaha by'esezi.18Abaga empanzi n'engandabuzi nka nterekero y'oku simira Nyamuzinda oku lubaga lwage. Bene Haruni bamuhereza eshagama,ayisheshera omu mirhambi yoshi y'olurhamba. 19Bamuhereza amashushi g'empanzi nag'engandabuzi,omuchira,amashushi gashukulir'eby'omunda,esiku zombi n'olunda lunene nene lw'oku budiku.20Bahira amashushi oku nkoro ana sirezeza amashushi oku lurhamba. 21Haruni ayereka entambi zoshi embere za Nahano enkoro n'echihinga ch'okulyo nka kulala Musa anali abirhegekere.22Haruni alambulira amaboko gage oku lubaga, ana lugisha, oku bundi ayandagala ali amamala kuhana enterekero y'oku shukulwa ebyaha,enterekero y'oku sirezwa n'enterekero y'okuvuga omonkwa. 23Haruni na Musa baja omunju y'enshimanano. Amango bahuluka mo ,bagisha olubaga. N'erenge lya Nyamuzinda lya bonekera oku lubaga loshi. 24Omuliro gwa kolera embere za Nyamuzinda,gwana sireza oku lurhamba elala nterekero n'amashushi. Mpu olubaga lubona ntyo, lwabanda akalulu k'oku chishinga, bafukama bageza amalanga oku daho.

Chapter 10

1Bene Haruni,Nadabu na Abihu,barhola ngasi muguma embabula,bahirako omuliro bashesherako n'obuku,baheka embere za Nahano. Omuliro gurhamenyikene,barhali barhegekerwe ntyo. 2Lero omuliro gwakolera bwenene embere za Nyamuzinda,gwa yosabo bafira embere za Nahano.3Musa abwira Haruni: Bi Nahano aderhaga, amango aderha: Nyebe muchesibwa omu bebe haguma nani, nyena nkuzwe haguma n'olubaga loshi lwebe haguma nani. Haruni arhaderhaga. 4Na Musa ahamagala Mikaheri, na Elizafani,mwene Uzieli,nalume wa Haruni ana babwira mpu : Muyegerane,muhuluse bene benyu hale n'olurhamba luchesibwa,hale n'olugo.5Bayegera, babagushagushira omu bishuli byabo babaheka hale n'olugo; nk'oku Musa ali aderhere. 6Musa abwira Haruni : Eliyazari,na Itamari, mwene Haruni mpu : Murhakachibona amarhwe genyu,chiro n'ebishanyagulikiza by'emyambaro yenyu,mpu yinji murhafa, mpu yi na Nyamuzinda arhajir'oburhe oku lubaga loshi. Muleke bene benyu,bene Israeli boshi,mulakire bene benyu bafaga n'omuliro gwa Nyamuzinda. 7Murha hiraga mukahuluka omu hema l'enshimanano, mpu yi murhafa; bulala muli kw'amavurha machesibwa ga Nahano. Bajira ebi Musa ali aderhere.8Nahano abwira Haruni; aderha : 9Orhahira okanywa edivayi chiro amavu g'okulalusa, w'oyo n'abana bawe haguma nawe,amango waja omu kagombe k'eshimanano mpu yi murhafa; lyebe rhegeko ly'esiku oku mulala gwawe goshi. 10Kubinali ntyo yi mukazi berula ebiri bichesibwa, n'ebirhali bichesibwa,ebikomere n'ebirha komere. 11N'oku yigiriza bene Israeli amarhegeko goshi Nahano ahaga Musa agamenyesabo.12Musa abwira Haruni,Eliyezari na Itamari,bo bana babiri Haruni aliyorhene : Murhole ebiyorhere oku ntulo y'enterekero ya yosagwa n'omuliro embere za Nyamuzinda,mubirye birhalimo levire hofu n'olurhamba bulala chintu chi chesibwa. 13Mulire ahantu hachesibwa liri shego lyawe n'abagala baweoku ntulo zisirezezwe n'omuliro embere za Nyamuzinda,bulala ntyo kunarhegekerwe.14Mukazi lira ahantu hachesezwe,woyo,bagala bawe n'abali bawe mweshi,enkoro,bakoleza eyi n'eyi n'echirumbu barherekereraga omukukul'echaha,bulala mwabihabirwe nka shego yawe n'abagala bawenomu nterekero y'obusime ya bene Israeli. 15Balerha echihinga barherekerera,n'enkoro bayereka Nahano haguma n'amashushi gw'okusirezwa n'omuliro,byebe byawe n'abagala bawe,haguma nawe,oku rhegeko ly'esiku n'amango nk'oku Nahano arhegekaga.16Musa alonza achishakalume ch'enterekero y'oku shukula ebyaha, chali chayosezwe. Honaho ayunv'oburhe bwa Eliyezari na Itamani bene Haruni,baliyorhere,ababwira mpu : 17Bichi byarhumaga murhalira elala ya bagirwaga oburherekere ahantu ha chesibwa ? Chili chintu chi chesibwa bwenene na Nahano alibaherebyo mpu yimukazi kula ebyaha by'olubaga omu kukazi lujirira enterekero y'oku shukulwa ebyaha embere za Nyamuzinda. 18alaga,eshagama yelala nterekero erhahekagwa ahantu hachesibwa,mwali mu kwanene kuyilira ahantu hachesibwa,nka kulala ebyola byali ntegekerwe.19Haruni abwira Musa mpu : Talaga zene bahanire enterekero y'oku shukula ebyaha,n'ey'okusirezwa embere za Naymuzinda ahanyuma ebyagerere,nka nali nalire zane kw'eyo nterekero y'oku shukula ebyaha,ebyola bya kabere binja embere za Nyamuzinda ? 20Musa ayunviriza anasima ebyola binwa.

Chapter 11

1Nahano ashambala na Musa na Haruni, ana ba bwira: 2Mushambale n'abana be Israeli n'oku derha, ebila by'ebirhungano nji mwagenda mwalya omu birhungano biri oku gulu.3Mwagenda mwalya echirhungano choshi chiherhe amahembi mabiri galehere, n'amagulu ga binogosho bibiri, n'eyagalula ebiryo omunda. 4Aliko murhagenda mwalya ezila za galula ebiryo konine, changwa ziherhe amahembi galehere gonine, nantyo murhangenda mwalya engamiya, ya galula ebiryo, aliko n'erhaherhe mahembi malehere: Nji mu bilolereze nka birhachesezwe.5Nji murhalyaga echirhungano cho mumabale bigalula ebiryo omunda, aliko chirhanaherhe amahembi galehere, muchilolereze nka chirhachesezwe. 6Nji murhagenda mwalya echirhungano chiri nka musimbi, chi vugusa,aliko chirhaherhe mahembi galehere: Muchilolereze nka chirhachesezwe. 7Nji murhalya engulube eherhe amahembi galehere n'amagulu ga binogosho bibiri, aliko erhagalula biryo yalyaga, muchilolereze nka chirhachesezwe. 8Nji murhalya eminyofu yazo, nji murhahumaga oku mubiri gw'emifu yazo; nji uyilolereze nka erhachesezwe.9Lolaga ebirhungano nji rhwagenda rhwalya mw'ebila byoshi biri omu menji, ebiherhe amasembe, n'amagamba, ebiri omu menji changwa ebiri omu nyanja, changwa ebiri omu nyinji. 10Aliko nji birhakulokera ebyola byoshi, birhaherhe masembe n'amagamba, mw'ebila bija omu menji n'ebi byoshi bilamire omu menji, changwa omu nyanja, changwa omu nyinji.11Nji orhakazirholera okuloka, za kuhumanya, nji murhalyaga enyama yazo, nji mwakahumana omu kuhuma emibiri y'emirhumba. 12Nji birhabalokera ebila byoshi, by'omu menji, birhaherhe maseme na magamba.13Lolaga omu nyunyi nazo za kahumanya na ntakuzirya: Chibarhula, chibarhula muzibuzibu, na chibarhu w'omu nyanja. 14Nyunyi y'amashala galehere, oku musike sike n'ebiri buko bwazo. 15Echihungwe n'obuko bwacho byoshi. 16Kuguma na chibarhula, hunyira, enkongoro, n'akarhuli n'ezi ziri buko bwazo.17Murhalyaga enyunyi ziheka, zirheg'amahiri, biba bikwirire? 18Omuhangali, enyange, chigukuma ch'omweru. 19Enyunyi z'amagulu galehere, n'ozo bukamba oku rhwe n'eziri z'obuko bwazo, hudi-hudi, na kubukubu.20Nji mwa humana , ntakuloka oku chirhungano cha bululuka ahashi n'okubalala n'oku lambagira n'amagulu mane. 21Aliko mwebi birhungano bya bululuka n'okubalala n'okulambagira n'amagula mane nji mwalya ebiherhe amagulu g'enyanya n'amagulu gabyo galeme gabalala oku budaka. 22Lolaga ebimwagenda mwalya: Amahanzi, enzige, emiguku, n'emishekera n'ebi bya ngasi buko. 23Nji mwa humana oku bindi byoshi by'ebirhungano bya bululuka n'okubalala n'ebya lambagira n'amagulu mane.24Nji byanamuhindamula munya byaha ngasi yeshi nji wahuma omubiri gw'emirhumba nj'anaba arhachesezwe kuhik'egolo. 25Ngasi yeshi nji walerha emibiri efire anafula emishangi yage, nj'aba arhachesezwe kuhik'egolo.26Nji mwalolereza nka orhachesezwe ngasi chirhungano choshi chiherhe amahembi galehere. Aliko chirhaherhe amagulu garhali ga binogosho bibiri chi rhanagalula ebiryo ngasi yeshi nji wachihumako eri arhachesezwe. 27Nji mwalolereza nka birhachesezwe ngasi birhungano byoshi by'amagulu mane bya lambagira n'amagulu gabyo: Ngasi yeshi nji wahuma emibiri y'emirhumba eri arhachesezwe kuhik'egolo; 28Ngasi yeshi nji walerha emibiri yabyo efire nj'afula emishangi yage njanaba arhachesezwe kuhik'egolo.29Lolaga omu birhungano bya genda n'enda oku daho, ebi mwagenda mwalolereza nka birhachesezwe: Efuko, embeba n'omusheberera, bili ngasi bukoo bwabyo. 30Nyamushushu, omorha; enkuru, echinyashongo, na lunve.31Mu bilolereze nka birhachesezwe omu bigenda n'enda byoshi; ngasi yeshi nji wahuma ebifu nja rhacheswa kuhik'egolo. 32Ngasi yikoleswa nji hyarhogera ku hintyu higuma higuma oku mibiri efire yanaba ezingire, echikoleswa ch'omurhi, omushangi, oluhu, eshaho ngasi chikoleswa chakolere; nji bachiheba omu menji, na nji chanayorha chizingire kuhik'egolo; enyuma nji chanachesibwa. 33Ngasi hyoshi nji yaba omu chintu babumbaga n'obudaka aha hya rhogera echola chintu nji haba hamazinga, nji mwanaberangula echola chinaga.34Ngasi kalyo koshi kakarhabala okulya nji kakarhogera omu menji, eri kamazinga na ngasi chinyobwa bakanywa chiri mwecho chintu chizingire. 35Ngasi chikoleswa nji charhogera oku hintu hy'emibiri efire yabo nji ya nazinga; amasiga n'omuliro byanashandazwa nji yanazinga n'oku bilolereza nka bizingire.36Nji hanaba omuleba n'ebikiro y'amenji ya nalunda echilundo ch'amenji, nji gayorha gachesezwe; Aliko oyula nji wahuma kw'eyola mirhumba nj'aba arhachesezwe. 37Nka hakarhoga echintu ch'emirhumba yabo oku burho bajirhwera, nji yana yorha echesezwe; 38Aliko akaba bahebere amenji oku burho; n'okukarhogera echintu oku mirhumba yabo, nji muyilolereze nka bizingire.39Nka hak chirhungano chiguma omu birhungano bibarhala okulya oyula nji wahuma omubiri gwage gufire nj'aba arhachesezwe kuhik'egolo. 40Oyula nji walya omubiri gwage gufire nj'afula emishangi yage nj'aba arhachesezwe kuhik'egolo, n'oyula nji walerha omubiri gwage gufire nj'afula emishangi yage na nj'anaba arhachesezwe kuhik'egolo.41Nji birhakulokera ebilambagira byoshi n'enda oku budaka: Njorhanabilya. 42Nji murhanalya ebilambagira n'enda byoshi oku budaka, n'ebilambagira n'amagulu mane, oku magulu manene, bulala nji wabigwarha birhanaloka.43Orhajiraga oku bantu bawe ebirhakwirire oku bilambagira n'enda byoshi, orhabajiriraga oku rhacheswa oku bonine, orhanabazingisaga oku bonine. 44Bulala ndi Nahano, Namahanga wenyu, nji mwachesibwa, nji mwanaba bachesibwa bulala ndi muchesibwa, nji murhabaga banya byaha oku bilambagira n'enda oku budaka. 45Bulala ndi Nahano wabakulaga omu chihugo ch'e Misiri mpu mbe Namahanga wenyu, mpu mube bachesibwa, bulala nani ndi muchesibwa.46Eri liri rhegeko lihumire oku birhungano, enyunyi, n'ebilemwa bilemerwe n'ebiba omu menji, n'ebiremwa bilambagira n'enda oku budaka. 47Oku buzinda omenye kurhe wakamenya ebi rhachesezwe n'ebi chesibwa, echirhungano wakalya n'echirhungano orhakalya.

Chapter 12

1Nahano ashambala na Musa n'oku derha: 2Oshambale n'abana be Israeli n'oku derha: Amango omukazi nj'aba alibukule nja kuburhira omurhabana, nja naba arhachesezwe siku mushanvu njaba arhachesezwe nka kasanzi achilanga oku ayorhere ali omu siku z'oku mwezi. 3Oku lusiku lwa munane banaheka omwana emw'omufuruma bamukembule.4Njabera siku makumi masharhu ya chesezwe n'eshagama yage; Nta chintu nja humako chi chesezwe. Ntaho njaja hachesezwe kuhika ezola siku zage z'okucheswa zihwe. 5Nka akaburh'omunyere njanaba arhachesezwe maboso mabiri, nk'omu kasanzi kage ali oku mwezi, nja nabera siku makumi gali ndarhu na ndarhu lya chesebwe n'eshagama yage.6Amango esiku z'okuchesibwa nji zahwa z'okumurhabana changwa z'oku munyere nja nalerhera omudahwa, oku lunvi lw'echihandiro ch'ehano, echibuzi cha mwaka muguma oku nterekero, n'enguku z'emiberagi changw'Enkwale, oku nterekero y'okushukulula ebyaha.7N'omudahwa nja rhula embere za Nyamuzinda, nja mujirira omu kumushukulula nja nachesebwa omu kugeza changwa okukudwa eshagama yage, liri rhegeko oku mukazi waburhire omurhabana changwa omunyere. 8Nka ntacho akabona nka chibuzi chiguma, nja narhola nkwale ebiri na nguku ebiri, nguma oku luherero lw'okuyosa changwa okusireza, eyindi oku nterekero y'okushukulula omudahwa nja na mujirira bamushukulule, njana chesebwa.

Chapter 13

1Nahano ashambala na Musa na Haruni n'okuderha: 2Amango omuntu aba aherhe okuchikoba chage ch'omubiri echirhundire nka mahere, enkovu ya yumire oku mubiri eri ya mweru nje kanashusha chihulu cha chibenzi oku chikoba ch'omubiri gwage, nja nalerhera omudahwa Haruni muguma omu bagala bage bali badahwa.3 Mudahwa nja nalolereza echihulu chiri oku chikoba ch'omubiri, nk'oboya buli oku burhambi bw'echihulu bwa mahindamuka mweru, n'echihulu chikaba n'omwina gulehere, chiri chikoba ch'omubiri, chiri chihulu ch'ebibenzi: Omudahwa wamulolerezaga anaderha oku oyola muntu arhachesezwe. 4Nk'oku chikoba ch'omubiri enkovu y'omweru erhali kw'omwina gulehere oku chikoba, n'oboya burhahindamukire mweru, omudahwa nja muchingira siku mushanvu oyola oherhe echihulu.5Omudahwa nja na mulolereza siku mushanvu,, akaba echihulu chi muliko chirhanyegere, chirhanagalihire oku chikoba, omudahwa anashuba kumukula oku babo obwa kabiri siku mushanvu. 6Omudahwa nja mulolereza obwa kabiri siku mushanvu, akaba echihulu chayijire chafuma chirhanachilanda oku chikoba, omudahwa nja naderha ok'oyola muntu achesezwe: Mpu nkovu; nja naful'emishangi yage, njana chesibwa.7Akaba eshembo lya kashuba landira oku chikoba enyuma amamala chiyerekana emw'omudahwa, oku oyola achesezwe anashuba lolereza obwa kabiri n'omudahwa. 8Omudahwa nja nalolereza, nka shembo lya landire oku chikoba, omudahwa anaderha oku arhachesezwe biri bibenzi.9Amango omuntu ab'aherhe echihulu chiguma ch'ebibenzi, nji bana mulerha emw'omudahwa. 10Omudahwa nja lolereza akaba oku chikoba kuli omubuha w'omweru, akaba olola lubuha yi lwajira oloya mweru, na hakaba echimenyiso oku munyofu gulamire omola lubuha. 11Chiri chibenzi chayinja chafuma oku chikoba ch'omubiri gw'oyola muntu: Omudahwa anaderha arha chesezwe; nji barhamukula oku bandi bulala echibenzi chage chimenyikene: Arhachesezwe.12Akaba ebibenzi bya malandira bwenene oku chikoba n'okushukira echikoba choshi y'oyula oherhe echihulu, kurhengerera oku rhwe kuhika oku magulu, hoshi ah'omudahwa nja heka emilolerezo yage, omudahwa amulolereza; 13n'amango amabona echibenzi chamashukir'omubiri goshi, anaderha mpu oyula oherhe echihulu: Akala achesezwe bulala ahindamukire yeshi mweru,achesezwe. 14Aliko olusiku nji balema bamubona oku mubiri gurhundire, nj'aba arhana chesezwe.15Amango omudahwa nja bona omubiri gurhundire, nj'aba arhachesezwe; biri bibenzi. 16Nk'omubiri gurhundire gwa mahindamuka, n'okuba mweru, nj'anaja emw'omudahwa. 17Omudahwa nj'ana mulolereza, na nka chihulu chamahindamuka mweru, omudahwa nj'anaderha oyula oherhe echihulu achesezwe.18Amango omuntu aherhe oku chikoba ch'omubiri gwage echihulu ch'akafinjo kafumire, 19n'okuchiyerekana oku hantu hali hakafinjo, lubuha luguma lw'omweru na enzigo nguma y'omweru n'eshagama, oyola muntu nj'ana chiyereka omudahwa. 20Omudahwa nj'ana lolereza, akaba enzigo ya kachiyerekana nzibuzibu n'okuleha chikoba n'oloya lukahindamuka mweru, omudahwa nj'anaderha arhachesezwe; chiri chihulu ch'ebibenzi cha galihire omu kafinjo.21Nk'omudahwa akabona nta loya lw'omweru oku nzigo, chirhanagalihire oku chikoba, yi chahindamuka okufuma, oyola muntu nja muhira ahage siku mushanvu. 22Nka ezigo ya kalandira oku chikoba, omudahwa anaderha oku arhachesezwe, chiri chihulu ch'ebibenzi. 23Aliko nk'enzigo yakaba eberere hantu haguma, erhalandire mpu nzigo y'ehurhe: Omudahwa ana derha oku oli muchesibwa.24Amang'omuntu aherhe oku chikoba ch'omubiri gwage obuhya bw'omuliro, ku kachiyerekana kw'obola buhya bw'omuliro enzigo y'omweru changwa omweru gw'eshagama, omudahwa arhanga mulolereza. 25Akaba oloya lwa kahindamuka mweru omu nzigo n'okulema lwa humba echikoba, biri bibenzi, bichijirire omu buhya bw'omuliro, omudahwa anaderha oku ali muntu orhachesizwe: Chiri chihulu ch'ebibenzi.26Nk'omudahwa akabona oku nta loya lw'omweru luli omu nkovu, lurhanachihumba echikoba. omweru guli oku chihulu gwakehere, anamuchingira siku mushanvu. 27Omudahwa nj'ana mulolereza oku lusiku lwa mushanvu. Akaba enkovu ya landire oku luhu, omudahwa nj'ana derha oku arhachesezwe: chiri chihulu ch'ebibenzi. 28Aliko akaba enkovu ya kayorha hala hantu haguma, erhana chilandire oku chikoba, yanaba erhachilugire, gali mahere omu buhya; omudahwa nj'ana derha oku achesezwe: Bulala eri enkovu ya buhya bw'omuliro.29Amango omulume changwa omukazi nj'aba aherhe echihulu oku rhwe changwa oku kalevula, 30omudahwa nj'ana mulolereza echihulu: nka chirhahumbire oku chikoba, hakaba oloya lw'echigohwa na lugekegeke, omudahwa nj'ana derha oku arha chesizwe biri bihasi, biri bibenzi by'okurhwe n'oku kalevula.31Akaba omudahwa akabona echihulu ch'ebihasi chirhachiyerekene omu kuhumba echikoba na loya lw'omukara lurhaliho, nj'ana muchingira siku mushanvu,oyula oherhe echihulu ch'ebihasi.32Omudahwa nj'ana lolereza echihulu olusiku lwa mushanvu nka chihasi chirhalandire, na nta loya lwe chigohwa, chirhanachiyerekene oku humba oku chikoba, 33Oyula oherhe echihasi nj'anagembwa, aliko nja rhagemba ahantu harhali ebihasi; omudahwa nj'ana muchingira siku mushanvu.34Omudahwa nja nalolereza olusiku lwa mushanvu nka chihasi chirhachilandire oku chikoba chirhachiyerekene oku humba oluhu, omudahwa nja na derha oku achesizwe, nj'ana ful'emishangi yage, nj'anaba mucheswa.35Aliko akaba echihasi chalilandire oku chikoba enyuma y'oku muderha muchesibwa, omudahwa nja na mulolereza. 36Akaba echihasi chalandire okuluhu, omudahwa ntacho akalonza nka loya lwachigohwa: Mpu arhachesizwe. 37Akaba echihasi chirhachigendekere, n'okuba n'oloya lw'omukara, echihasi mpu chafumire; eri ali muchesibwa, omudahwa nj'ana muderha muchese.38Amango omulume n'omukazi njibaba baherhe 0ku luhu lw'omubiri gwabo olubenji, olubenji lw'omweru. 39Omudahwa anamulolereza akaba oku chikoba ch'omubiri gwage kuli olubenji. Ziri nkovu zirhundire oku chikoba: Mpu ali muchesibwa.40Amango omuntu arhachiherhe enviri okurhwe, mpu luhala, ali muchesibwa. 41Akaba nta nviri aherhe emalanga g'erhwe, luli luhala lw'embere. Ali mucheswe.42Aliko nka hali olunda lw'oluhala lw'embere changwa lw'enyuma echihulu ch'omweru shagama, chiri chibenzi chirhengerere oku lunda lw'oluhala lw'embere changwa lw'enyuma. 43Omudahwa nj'ana lolereza, nka hakaba oluhere lw'echihulu lw'omweru shagama omu luhala lw'enyuma changwa lw'embere, biri kuguma n'ebibenzi oku luhu lw'omubiri. 44Ali muntu wa bibenzi, arhali muchesibwa: Omudahwa anaderha arhali muchesibwa, biri okurhwe chiri chihulu chage.45Ow'ebibenzi, biherhe echihulu nja yambala emishangi yage eberekere, na ntacho chiri oku rhwe, nja shukira obwanwa, n'okuyama: Banya byaha, munya byaha: Changwa wazingire, wazingire. 46Haguma n'okulegama nj'aba achiherhe echihulu, nj'anaba arhachesibwe: Akola ali orhachesibwe. Nj'analama ahage hage, akalamo kage aje enyuma w'akambi.47Amango nji haba omushangi, echihulu ch'ebibenzi, oku mushangi gw'amoya n'oku mushangi gw'echinusi. 48Oku bugufu oku mushangi gw'amoya, gube gwa luhu changwa gwajiragwa n'oluhu; 49N'echihulu chaba n'omushangi gwa kasi changwa gw'eshagama oku mishangi changwa oku luhu, oku bugufu, changwa oku mishangi changwa oku hintu higuma hy'okuluhu, chiri chihulu ch'ebibenzi nji bayereka omudahwa.50Omudahwa nja nalolereza echihulu, n'oku muchingira changwa oku muyeguza siku mushanvu, ehyola hibalwisa. 51Analolereza echihulu oku lusiku lwa mushanvu, nka chihulu cha landire oku mishangi, oku bugufu changwa oku mushangi, oku luhu n'emirimo miguma miguma ya jiragwa n'oluhu chiri chihulu ch'ebibenzi y'okuchiha emisi omu bichanji. Kuli kuba arhachesizwe. 52Njanayosa emishangi, obugufu, emishangi y'amoya, echinusi, na hintu higuma higuma y'oluhu hilala hirhula oku chihulu, bulala chiri chibenzi ch'okuchiha emisi omu kasanzi: Nja nayoswa n'omuliro.53Aliko nk'omudahwa akabona echihulu chirhundire oku mishangi, oku bugufu, changwa oku mishangi y'amoya, oku hintu higuma higuma hy'oluhu, 54Nja rhegeka baful' ogola mushangi guli kw'echihulu, nja na guchingira changwa oku guyeguza obwa kabiri siku mushanvu. 55Omudahwa nja nalolereza echihulu enyuma y'okuchishuka nka chihulu chanalandire, ehintu eri hirhachesizwe; nji banahiyosa n'omuliro; luli lunda lw'ahantu emunda balemaga bahekenya.56Nk'omudahwa abona chihulu chiri chahindamuka n'okuba mweru gukehere, enyuma y'okuchishuka, nja na chikula oku mushangi, oku luhu, oku bugufu n'oku mishangi y'amoya, 57Nka chakashubirira kandi oku mushangi, oku bugufu, oku mishangi y'amoya oku hintu higuma higuma y'oluhu, biri bibenzi bya mamera: N'oku bihya echihulu nja na yosa n'omuliro. 58 Omushangi, obugufu, omushangi gw'amoya na hintu higuma higuma y'oluhu bashukire n'echihulu chafumire nja na chishuka obwa kabiri, na nji cha nachesibwa.59Elyola ly'erhegeko ly'echihulu ch'ebibenzi, amango lya maja oku mishangi y'amoya changwa nondwe oku bugufu n'oku yindi mishangi, changwa oku hintu higuma higuma hy'oluhu enyuma y'ebindi rhwaderha haba ebichesizwe n'ebi rhachesizwe: Ebikwirire n'ebirhakwirire.

Chapter 14

1Nahano ashambala na Musa n'oku derha: 2Lola oku njibyaba oku ndwala y'ebibenzi, oku lusiku lw'okuchichesa, nji bagenda bamulerha emw'omudahwa.3Omudahwa nja rhenga omu kambi nja najilola omubenzibenzi, omulwala akaba afumire echihulu ch'ebibenzi, 4Omudahwa nja narhegeka ba murhole, kw'oyula nji wachesibwa, nyunyi ebiri zi zene zichesizwe, olushali lw'okujira oluvu, n'okushusha nka shagama. 5Omudahwa nja narhegeka babage nyunyi nguma mw'ezo nyunyi bahihebe omu naga y'obudaka omu menji makwirire.6Nja narhola enyunyi ezene n'olushali lw'oluvu, n'okushusha nka shagama nja vuvuliza, haguma n'enyunyi ezene, omu shagama y'enyunyi babagaga omu menji makwirire. 7Agenda ajira kali mushanvu akengula oyula wachesibwa n'ebibenzi, nja na mubwira bwinja, ogende waleka omushwa enyunyi zizene.8Oyula nji wachichesa nja na fula emishangi yage, na nachigemba kw'amoya mage n'okuyoga omu menji, nja naba muchesibwa, kandi nja naja omu kambi, aliko nja nayorha siku mushanvu okurhaja omu Ka Nyamuzinda. 9Oku lusiku lwa mushanvu, nja nagemba amoya gage, enviri oku rhwe lyage, amanwa gage, engohye zage, n'okugemba amoya goshi gw'oku mubiri, n'oku fula emishangi yage, nja nayoze omubiri gwage omu menji, nja naba muchesibwa.10Olusiku lwa munane, nja na rhola bibuzi bibiri birhahehre shembo na mpene ya mwaka muguma erhaherhe shembo, orhole kasharhu oku ekumi g'omulengo gw'eshano ntulo bachangire mwa mavurha na mulengo muguma gw'amavurha. 11Omudahwa ojire obuchesibwa nja na yerekana omuntu w'ebibenzi, n'ebintu byoshi embere za Nyamuzinda, omu chihandiro ch'ehano.12Omudahwa nja rhola chibuzi chiguma omu bibuzi nja na chirhula nterekero y'oborhere bw'owayagire haguma n'omulengo gw'amavurha, nja naguha lunda olwindi anasima embere za Nyamuzinda. 13Nja nabagira echibuzi ahantu babagira aba chishukuluga, n'oku luherero, n'omu hantu hachesezwe, bulala enterekero y'oborhere bw'owayagire, n'omu nterekero kurhaba n'oburhe, omunyabyaha n'omudahwa: Chiri chintu chichesizwe bwenene bwenene.14Omudahwa nja rhola eshagama yo munyabyaha anayiheba oku chichira cha hantu h'omuviringo ch'okurhwiri kw'amalyo n'oyola wachichesa oku mudoke gw'efune y'amaliyo gage, n'okunwe linene ly'okugulu kw'amalyo gage. 15Omudahwa nja rhola engombo y'eshano, nja nayisheshera omu fune y'amelembe gage, 16omudahwa nja dubika omudoke gw'efune y'amalyo gage omu mavurha gali omu fune y'amalembe gage garhaherhe chintu.17Omudahwa nja heba amavurha ga muyorhagako omu fune omu chichira ch'ahantu hazungulukire oku kurhwiri kw'amalyo gw'oyula ochesizwe, oku mudoke gw'efune yage y'amalyo, n'okunwe lyage linene ly'okugulu kw'amalyo, enyanya w'eshagama y'omu nyabyaha. 18Omudahwa nja heba amavurha ga yorhere omu fune, oku rhwe kw'oyula wachi cheseze, n'omudahwa nja na mujirira oborhere bw'okurhaba n'oburhe embere za Nyamuzinda.19Kandi omudahwa nja murhulira enterekero y'obonjo, nja yijira ya bonjo kw'oyula wachichesa, n'oku chishuka kwage. 20Oku handi nja bajira oku luherero, omudahwa nja rhula oku luherero lw'okubagira, omu chesibwa n'enterekero; nja najirira oyu muntu w'obonjo, nja naba muchesibwa.21Akaba mukene we bikulo byage bikahere, anarhula chibuzi chiguma w'okuhererako, achirhule nterekero y'oku yerekana n'oku yinamulira Nyamuzinda okurhaba n'oburhe. Anarhola chigabi cha kali kumi n'eshano enogere anavangavanga n'amavurha ajiramo nterekero y'okumulanga, anayiyushulako n'omulengo gw'amavurha. 22Njarhola kandi nyunyi ebiri zi geke geke bwenene changwa nguku ebiri z'emisole nk'oku ebikulo byage biri, nguma nterekero y'obonjo, eyindi y'okulubagiro. 23Oku lusiku lwa munane nja lerha ebintu byage byoshi emwa mudahwa, omu kuchesibwa kwage, oku mulunvi lwa ka Nyamuuzinda embere Nyamuzinda.24Omudahwa nja rhola echibuzi ch'enterekero y'okushukula ebyaha, n'omulengo gw'eshano, anabimogera olunda n'olundi embere za Nyamuzinda. 25Nj'abaga echibuzi ch'okushukulula, omudahwa anarhola eshagama y'embagwa y'okushukulula. Anagushiga oku kurhwiri kw'amalyo kw'owashukululwa, oku chinkumwa ch'okuboko kwage kwa malyo n'okunwe linene ly'okugulu kwage kw'amalyo.26Omudahwa nja sheshera omu fune yage y'amalembe erhaherhe chintu. 27Omudahwa nja rhola kwa gola mavurha n'omudoke gw'amalyo gage anama kulamwo ashukiza kali mushanvu, embere za Nahano.28Omudahwa nja rhola kwa gola mavurha gali omu kuboko, anagarhabika oku kurhwiri kwo yabarhabala oku chesibwa, n'oku chinkumwa ch'amalyo n'okunwe linene lya malyo, halala ashagaga eshagama y'enterekero y'obunya byaha. 29Omudahwa nja naheba amavurha ga yorhaga omu fune oku rhwe ly'oyola wa chesibwaga, buzinda bana muhunira obonjo embere za Nahano.30Oku handi nja narhula nyunyi nguma mw'ezola nyunyi changwa nguku nguma, mw'ezola abonaga. 31Nguma y'enterekero y'obonjo eyihindiyo ku mbagwa, haguma n'entulo; n'omudahwa nja nahunira oyola wachi chisaga obonjo embere za Nyamuzinda. 32Elila ly'eregeko ly'oku chesibwa ly'oyula oherhe echihulu ch'ebibenzi n'ebintu byage bikehere.33Nyamuzinda ashambala na Musa na Haruni aderha: 34Amango nji mwaja omu chihugo che Kanana na bahaga, nka nakaheba echihulu che bibenzi omu nju nguma che chihugo nji mwaba muherhe, 35eyola enju nji yaba yage, nja genda derha emw'omudahwa: Na bwene akavulindi omu nju yani.36Embere omudahwa aje mwe yo nju nja nalolereza, nja na rhegeka bakule ebiri mw'eyola nju, buzinda byoshi birimo eri birhachichesizwe. 37Omudahwa akalolereza echuhulu, nka akabona kali oku sika n'oku chibambazi ch'enju, birhule by'olushogo bizingire changwa shagama ntacho chaka chija arhali esika changwa ekuta. 38Nja huluka omu nju n'amango nja gera aha lunvi, nja na chinga enju siku mushanvu.39Omudahwa nja shubi galuka oku lusiku lwa mushanvu, nk'okw'akabona obulema yibwayushuka oku oku lusika lw'enju, 40nja narhegeka bakule amabale gajirek'obulema, bana kabule hale n'echishagala omu hantu harhachesizwe.41Nji bana biza, bakalagire omu nju n'oku kabulira hale n'echishagala omu hantu harhachesizwe, akachulo babaga babizize. 42Nji banarhola agandi mabale nji banamayumbaka ku halala h'embere; nji banarhola obwindi budaka banawanza oku homolola enju.43Nk'obuhanya bwakashubi galuka n'okukumbagaz'enju, enyuma y'okukula amabale, oku biza n'oku homolol'enju. 44Omudahwa nja nagaluka nk'akabona obulema yibwagendekera bwa yushuka omu nju, chibenzi chirhaherhe evuha omu nju; erha chesizwe.45Nji banashandaz'enju, amabale, emirhi, n'obudaka boshi bw'enju; n'oku buheka hale n'echishagala, omu hantu harhacesizwe. 46Oyola nji waja mw'eyola nju mwakola kasanzi kali chichingire eri arhachesezwe kuhik'egolo. 47Oyula nji walyama mw'eyola nju nj'afula emishangi yage, n'oyola nji walira omu nju; naye nj'afula emishangi yage.48Nk'omudahwa waga lukaga omu nju akabon'oku obulema burhachigendere bwa galiha, enyuma enju barhachihomololaga obwa kabiri, nja naderha oku enju echesezwe changwa eri mweru kwru, bulala obulema bwa fumire.49Nj'arhola, omu kuchesa changwa ashukulula enju, nyunyi ebiri, n'eshali zijira oluvu, okushesha eby'eshagama. 50Nj'abaga nyunyi nguma mw'ezo nyunyi oku bale ly'olushangabuye oku menji makwirire. 51Nj'arhola eshali zijira oluvu n'echi chishushir'eshagama n'enyunyi ezene; nja bivuvuliza omu shagama y'enyunvi babagire n'omu menji ga kwirire, nja na bishukiza oku nju kali mushanvu.52Nja na chesa enju haguma n'eshagama y'enyunyi, haguma n'amenji ga kwirire n'enyunyi ezene, haguma n'eshali zijira oluvu, n'ebishushire eshagama. 53Nja nalika enyunyi hale n'echishagala, omu mashwa, ntyola ku nja jirira enju bahunira obonjo, nji ya naba mweru kweru.54Erila rhegeko ly'ebihulu by'ebibenzi n'endwala y'ebihasi. 55Oku bibenzi by'emishangi n'eby'enju. 56N'ebye mbuha, n'ebibenzi birhundire, n'ebye nzingo by'obutomo butomo. 57Ayigiriza amango chiri chintu chirha chesezwe n'amango chi chesizwe. Eryola ly'erhegeko oku bibenzi.

Chapter 15

1Nyamuzinda ashambala na Musa na Haruni, aderha: 2Mushambale n'abana be Israeli n'oku babwira. Ngasi mulume yeshi yeshi oherhe omuziro eri naye arhachesizwe, 3echola chi charhuma omuziro gwage gwa mujira oku arhaachesizwe omu biri gwage yi gwageza emburho, changwa achishwekere, ali munya byaha.4Ngasi nchingo yoshi nja lalako eri erhachesizwe na ngasi chintu choshi nja yikalako eri chirhachesezwe. 5Oyola nji wahuma oku nchingo yage, nja fula emishangi yage, n'okuyoga omu menji eri arhanachesizwe kuhika egolo.6Oyula nji wayikula oku chi chumbi aliyikereko, nj'afula emishangi yage, nja yoga n'amenji n'okuba arhachesizwe kuhika egolo. 7Oyula nji wahuma oku mubiri gwage nj'afula emishangi yage, n'oku chishuka omu menji, anaba arhachesizwe kuhika egolo.8Nk'akachira oku muntu ochesizwe, oyu muntu anafula emishangi yage, n'oku yoga omu menji, anaba arhachesizwe kuhika egolo. 9Echirhungano choshi ch'okubalama bayikalako, nji chaba chirhachesizwe.10Oyula nji wahuma oku chintu choshi choshi alihumireko nj'aba arhachesizwe kuhika egolo, n'oyula nji wachiheka nja fula emishangi yage, n'oku chiyoza omu menji, nj'aba arhachesizwe kuhik'egolo. 11Ngasi yeshi nj'aba amuhumireko, arhana kalabire efune omu menji, n'oku ful'emishangi yage, nj'aba oyogere omu menji, nj'aba arhana chesizwe kuhik'egolo. 12Ngasi naga yoshi ahumireko nji bayibera, na ngasi mbale yoshi nji bayishuka n'amenji.13Amango nja chichesa n'ebya shulula nja ganja siku mushanvu z'obuchesibwa; nj'afula emishangi yage n'oku yoga omubiri gwage n'amenji ga kwirire nja n'aba achesizwe. 14Oku lusiku lwa munane nj'arhola nyunyi ebiri na nguku ebiri z'emisole, nja n'aja embere za Nyamuzinda oku lunvi lw'enju ya Nyamuzinda, n'oku bihereza omudahwa. 15Omudahwa nja na birhula, nguma nka nterekero y'okuhun'obonjo n'eyindi oku mbagwa; n'omudahwa nja na muhunir'obonjo embere za Nyamuzinda eri by'okushulula kwa rhuma.16Omulume ojira echavu nja yoga omubiri gwage goshi omu menji, nj'aba arhachesizwe kuhik'egolo. 17Ngasi mushangi gonh lwagwarhirwe nji lwashukwa omu menji, na nji birhacheswa kuhik'egolo. 18Nka mukazi muguma akahusha na mulume muguma ntya, nji banayoga muguma n'owindi na nji banaba barhachesizwe kuhik'egolo.19Omukazi nji waba aherhe okugeza eshagama oku mubiri gwage, nj'abera siku mushanvu omu kurhachesibwa, ngasi yeshi nji wamuhumako nj'aba arhachesizwe kuhik'egolo. 20Ngasi nchingo yoshi nj'alyamako amango g'okurhachesibwa kwage nji y'aba arhachesizwe na ngasi chintu choshi nj'ayikalako nji chaba chirhachesizwe.21Ngasi yeshi nji wahuma oku nchingo yage njaful'emishangi yage, n'okuyoga n'amenji nj'anaba arhachesizwe kuhik'egolo. 22Ngasi yeshi nji wahuma oku chintu ayikereko, nj'aful'emishangi yage, nja nayoge omu menji, nj'anaba arhechesizwe kuhik'egolo. 23Nk'aba haliri echintu oku nchingo changwa ehindi hintu aha waliyikere oyula nji wahihumako eri arha chesizzwe kuhik'egolo.24Nk'omulume amalyama haguma naye, n'okurhachesibwa k'oyola mukazi kwa na muyahukira, nja naba arhachesizwe siku mushanvu, n'enchingo yoshi balyamagako nji yaba erh erhachesizwe.25Omukazi nji waja oku mwezi siku zinene kulusha akasanzi kage, eshagama ekalegama nj'aba azingire amango goshi eri yagera, kulala amango gage aba ali oku mwezi. 26Enchingo yoshi nja lyamako, n'amango akamalako n'eshagama nji yaba nka y'omwezi gwage, n'echintu choshi nj'ayikalako nji chaba chazingire nka kulala anaba oku mwezi gwage. 27Ngasi yeshi nji wabihumako mpu azingire njan'afula emishangi yage, n'okuyoga omu menji, nj'aba arhachesizwe kuhik'egolo.28Amango nja chesibwa oku shagama yage, nja ganja siku mushanvu, enyuma nj'aba amechesibwa. 29Oku lusiku lwa munane nj'alonza nyunyi ebiri na nguku ebiri z'emisole nja nazilerhera omudahwa oku lunvi lwa ka Nahano. 30Omudahwa nja na rhula nguma nterekero y'okuhun'obonjo eyindi y'okuheka oku mbagwa, omudahwa ana yinjira ya bonjo embere za Nahano, eri shagama yarhumaga abazingisa.31Nji muje hale n'abana be Israeli n'oku rhachesibwa kwabo, n'okububa n'oku rhafa mpu zinga lyabo lyarhuma, nji bashuke omu mbikiro yani eri omu charagati chabo.32Eryola ly'erhegeko k'oyula w'omuziro changwa oyul'azingisa n'ebyo bayisa. 33Ngasi yeshi wakagez'eshagama,abe oku mulume changwa oku mukazi ali oku mwezi, n'omulume olyama haguma n'omukazi ozingire.
Chapter 16

1Nahano ashambala na Musa, enyuma y'okufa kw'abana babiri ba Haruni bafaga bachiyerekana embere za Nahano. 2Nahano abwira Musa, oderhe na mwene wenyuHaruni, oku buzinda arhalemaga aja ngasi kasanzi ah'okuchesibwa, omu Paziya, embere z'obonjo buli oku mwabo, orhayubahaga okufa: Bulala nj'abonekana omu lwakungu lw'obonjo.3Lola gurheHaruni agenda aja ahantu hachesibwa, njana rhola empanzi y'enterekero y'obonjo n'echibuzi ch'oku mbagwa bachisirerezako. 4Nj'ayambala echishuli charhengaga omu murhi gukomere, nj'aheka oku mubiri gwage omushangi gu yofohere oku chifuba chage g'omurhi gukomere, nja na yambala n'omukaba gw'arhengaga omu murhi gukomere, n'okushukira erhwe n'eshungwe ly'obwami n'esapo mpu mishangi echesizwe, akazi yambala eri amamala yoga omubiri gwage n'amenji. 5Bene Israeli bagenda bamulerhera mishakalume ebiri y'enterekero y'obonjo n'echibuzi ch'oku mbagwa basirezezako.6Haruni agenda arhula empanzi yage y'obonjo, nja jira ey'obonjo bwage yenine n'eyo nju yabo. 7Nj'arhola mishakalume ebiri anayiheba embnere za Nyamuzinda, omu kuja omu ka Nahano.8Haruni nja nakubulira ebishakalume bibiri kw'ezola, ezola zikwirire emwa Nahano n'erindi zala, muzimu mwa Zazeli. 9Haruni anaderha bashegeze omushakalume gw'ezala likwirire gubakubagaziza Nahano, nja rhula nterekero y'obonjo. 10Omushakalume gu kwanene oku zala lya Azazeli nji bagulerha gizene embere za Nahano, buzinda gwa rhabala oku huna obonjo, analikago omu nju z'omuzimu Azazeli11Haruni nj'arhula empanzi yage y'obonjo, nj'ajira ey'obonjo ku yenine n'oku nju yage, nj'abaga empanzi yage y'obonjo.12Nj'arhola echisahani ch'ebisese bakulireko enyanya oku luherero embere za Nyamuzinda, na fune ebiri ya kahumulo ka kwirire k'eshano, nja heka ebyola bintu okola paziya. 13Nj'aheba akahumulo kakwirire embere za Nyamuzinda, buzinda olwakungu lw'akahumulo ka shukir'obonjo bwaba bwa kuhamiriza, na nja rhanachifa.14Nj'arhola eshagama y'empanzi n'oku yishukiza n'omudoke gwage embere z'obonjo n'oku yerekeza ebwa bushoshokero bw'ezuba, nj'ajira n'omudoke gwage kali mushanvu oku shukiza eshagama embere z'ah'obonjo.15Nja n'abaga omushakalume g'obonjo oku shukulula olubaga, n'okulerha eshagama enyanya h'omushangi, nj'ajira haguma n'eshagama y'empanzi, nj'ajira oku shukiza oku bonjo n'embere zabo. 16Okola kw'akazi jira enterekero y'obuchese, mpu byaha by'abana b'e Israeli byarhuma, n'oborhere bwabo baliherhe b'okujira echaha, nji bajira ntyo omu ka Nyamuzinda n'oli haguma nabo omu charagati ch'ebyaha byabo.17Ntaye nji wabaho amango njaj'omu Ka Nyamuzinda, ajihuna obonjo bw'obuchese, kuhika hano arhengamo, nji na muhunira obonjo, n'enju yage, n'olubaga loshi lw'e Israeli. 18Omu kuhuluka, nja na yerekera ewa luherero luli embere za Nyamuzinda nja nahuna obonjo oku luherero, njan'arhola eshagama y'empanzi n'eyo mushakalume, nja na heba oku mahembi g'oluherero omu kuluzunguluka. 19Nj'ajira n'omudoke gwage kali mushanvu ashukiza eshagama oku luherero, nja nashukululwa n'oku chesibwa, mpu byaha by'abana b'e Israeli byarhuma.20Amango nj'amala okuhuna obonjo bw'obuchese, omu Ka Nyamuzinda n'oku luherero, nja na lerha omushakalume guzene. 21Haruni nja rhabika efune zage zombi oku rhwe lwe chishakalume chizene nja na chigasha oku bubi bwabo boshi, bw'abana be Israeli, n'oborhere bwabo boshi oku byaha bajirire. Nji banabiheba oku rhwe lwe chishakalume, oku handi nji bana chihiga omu mpinga; eri burhabazi b'omuntu wajir'ogola mulimo. 22Echishakalume nji cha naheka emiziro yabo yoshi oku budaka bw'ahantu habishirwe; nji bana chi higa omu mpinga.23Haruni nj'anaja omu Ka Nyamuzinda, nj'ana hogola emishangi aliherhe ana yiheba omu hachesibwa, anayirhabika omola. 24Nj'ana yoza omubiri gwage n'amenji omu hantu hachesizwe, nj'ana shubi rhola emishangi yage, kandi nj'ana huluka, okurhula oku mbagwa, oku mbagwa y'olubaga, nj'ana chihunira obonjo na kuhunira olubaga.25Nji bana yosa, basireze oku luherero amashushi bahunira oyola muntu obonjo. 26Oyola muntu wahigaga omushakalume g'omuzimu Azazeli nja rhanga kufula emishangi yage anayoza n'omubiri gwage anabona kuja eka.27Nji banaheka arhali eka empanzi n'omushakalume g'obonjo bulala alilerhere eshagama omu hachesebwa hokuhunira kw'obonjo, n'oku yosa, basireze empu, eminyofu, ebihondo gabyo byoshi. 28N'oyola naye nji wabiyosa n'obisireza nja fula emishangi yage n'okuyoza omubiri gwage omu menji, enyuma wahola, anagaluka omu Kambi oku mukaba.29Okola kwaba erhegeko lyenyu esiku zoshi, oku mwezi gwa mushanvu lusiku lw'ekuymi, lwakuchibabaza murhahiraga mwajira emirimo gulebe mpu mwabo mpu mugalugalu mpu muhisi wenyu, oshubire omu charagati chenyu. 30Bulala olo lusiku nji balujira lwa bonjo, oku mwabo, oku buzinda banachesa; nji mwachesibwa oku byaha byenyu byoshi embere za Nyamuzinda. 31Oku mwabo nji lwaba Sabato lusiku lwa kuhumuka, oku babaza emirhima yenyu, liri rhegeko ly'esiku zoshi.32Obonjo nji bwajirwa n'omudahwa wahabirwe amavurha, n'okumuyimika oku kola ahali h'eshe omu budahwa, nja yambala emishangi y'obwami, n'emishangi echesezwe. 33Nja huna obonjo aha chesibwa hachesizwe, nja huna obonjo omu Ka Nyamuzinda n'oku luherero n'oku huna obonjo oku badahwa n'oku chigusho choshi ch'olubaga.34Nji byaba oku mwabo erhegeko ly'esiku zoshi, okazi jira liguma omu mwaka obonjo oku bana be Israeli, mpu byaha byabo bya rhuma, alema ajira oku Nyamuzinda arhegekaga Musa.

Chapter 17

1Nyamuzinda ashambala na Musa amubwira: 2Obwire Haruni n'abagala n'abana be Israeli boshi, njo nababwire,lola oku Nyamuzinda arhegekere. 3Nk'omulume w'enju w'e Israeli akabaga omu Kambi changwa ahandi arhali oku mukaba, empanzi nguma, chibuzi chiguma changwa empene nguma. 4Buzira oku rhayilerha omu Ka Nyamuzinda omu kujira entulo emwa Nyamuzinda embere y'embikiro ya Nyamuzinda, eshagama yasambwa n'oyola muntu, n'okushukiz'eshagama oyola muntu nji bana mukula omu charagati ch'olubaga lwage.5Oku buzinda okubona b'e Israeli ahali bahebe abantu babo omu mashwa, n'okubaheka emwa badahwa, embere za Nyamuzinda omu Ka Nyamuzinda n'oku baheka emwa badahwa, embere za Nyamuzinda omu Ka Nyamuzinda n'oku rhulira enterekero y'okusimisa. 6Omudahwa nja nashukiza eshagama oku luherero lwa Nyamuzinda, omu Ka Nyamuzinda, nja nayosa, asireze amashushi gabe humulo ekwirire embere za Nyamuzinda.7Nji barhachirhula nterekero yabo ye bishakalume haguma n'okola bakalonzeze m'obunguke, nji lyaba rhegeko ly'esiku zoshi okubo n'oku buko bwabo.8Nji wa babwira nk'omulume w'omu nju ye Israeli changwa abahisi bashiba omu charagati chabo bana rhula oku mbagwa y'oku Sireza changwa omuntu, 9orhamulerhaga oku lunvi lwa Ka Nyamuzinda omu kurhula enterekero emwa Nyamuzinda, oyola muntu nji bana mukula omu lubaga lwage.10Nk'omulume w'omu nju ya ba Israeli changwa abahisi bashibire omu charagati chabo, omu kulya eshagama y'omu buko buguma njana hindamula amalanga gani changwa ku yewe, olyaga eshagama njina namukula omu charagati ch'olubaga lwani. 11Bulala akalamo k'omubiri omu shagama nkaba, nali bahere oku luherero, buzinda ebarhabale oku bonjo bw'emirhima yenu, bulala omurhima g'ozene mw'eshagama ejira obonjo.12Cho chirhumire na derha: nta muguma mu mwabo nji walya eshagama n'omuhisi oshibire omu charagati chenyu naye nja rhalya eshagama. 13Nka muguma w'abana be Israeli changwa abahisi bashibire omu charagati chabo, wahiga ehy'elubala changwa enyunyi hya chirya nja nashesha eshagama, nja nashukira na kachulo.14Bulala obuzine bwa ngasi mubiri goshi eri shagama yage, emulimo, che chirhumire na bwira abana be Israeli: Chimurhalyaga ngasi shagama y'omubiri; Bulala akalamo k'omubiri goshi eri shagama yage. Ngasi yeshi nji walya nja mukula omu lubaga lwage.15Ngasi muntu, mugalugalu, muhisi nji walya enyama ya chifiraga changwa babajire, nja fula emishangi yage, n'oku yoga omu menji, nj'aba arhachesizwe kuhik'egolo; oku handi anachesibwa. 16Nka rhafulire emishangi yage n'oku yoga omubiri gwage nj'ana heka amabi gage.
Chapter 18

1Nyamuzinda ashambala na Musa, amubwira: 2Oshambale n'abana be Israeli n'oku babwira; Ndi Nahano nyamuzinda wabo. 3Murhagendaga mwajira kuguma n'e Misiri mwaliyumbakire, murhajiraga kuguma n'echihugo ch'e Kanana, emunda na baheka mumenye mwashimba amarhegeko gabo.4 Nji mujire oborhere bwani, mukulikire amarhegeko gani: Mugashimbulire, ndi Nahano Nyamuzinda wenyu. 5Nji mushimbe amarhegeko gani, n'oborhere bwani, omuntu nji wamakolesa nj'alama okubo. Nyono nye Nyamuzinda.6Ntaye chiro n'omuguma oyemererwe okulala n'omukazi w'omu buko bwabo. Nyono Nyamuzinda. 7Orhahiraga okalolako isho eri nyoko amango barhayambere ali nyoko njo orhakwanene omenye amango arhayambere. 8Orha kwanene oyose busha muka isho. Buli busha bwa isho.9Nj'orhamenyaga obusha bwa mwali wenyu, bulala ali mwali wa isho na kandi ali mwali wa nyoko. Waburhiragwa aha mwenyu changwa embuga ya hamwenyu. 10Nj'omenye wakashukula 0busha bwa mwali wa mugala wawe changwa b'omunyere wa mwali wawe, bulala buli busha bwawe. 11Omenye wagenda washukula obusha bw'omunyere w'omukazi wa isho, waburhagwa na isho. Oyola ali mwali wenyu.12Orhahiraga washukula obusha bwa nyokoshenge. Oyola guli mubiri muguma gwa burhagwa na isho. 13Orhahira okashukula obusha bwa nyoko wawe. Bulala oyola ali mwene wabo nyoko. 14Omenye wagenda washukula obusha bwa mwene wabo isho, orhakanashegerera mukage. Oyola ali nyokoshenge.15Omenye wagenda washukula obusha bwa mwazana wawe, oyola ali muka mugala wawe: Nj'omenye wakashukula obusha bwage. 16Nj'omenye wakashukula obusha bwa muka mwene wenyu, buli busha bwa mwene wenyu.17Nj'omenye wakashukula obusha bw'omukazi nabo mwali wage. Nj'omenye wakarhola mwali wa mugala wage changwa omunyere wa mwali wage. 18Nj'omenye wakarhola mulamukazi wawe, mpu byanalerha oku lwira oluhali, omu kushukula obusha oku lunda lwa mukawe amango g'akalamo kage koshi.19Nj'omenye wakashegerera omukazi amango ali oku mwezi mpu omenye obusha bwage. 20Nj'omenye wakabaraga haguma n'omukazi wa mwalungwe wawe, bulala kuli kuchihemula mwenaye okola.21Nj'omenye wakahana abana bajikuza changwa baharamye omuzimu moloke, na kandi orhahemukiraga ezino lya Namahanga wawe, ndi Nahano.22Nj'orhahiraga, changw'omenye wakalyama haguma n'owenyu mulume nka kulala wakalyama n'omukazi: Kuli kubi, birha kwirire. 23Nj'omenye wakalyama n'echirhungano changw'okuchishuka haguma nacho. N'omukazi arhakashegerera echirhungano mpu ch'abaraga nacho changwa alayame nacho. Kuli kurhamenya buli na buhanya.24Orhachishukaga n'ebyola bintu, bulala ebyola bintu byoshi byashukaga n'amashanja njina higa embere zenyu. 25Echihugo cha hindamukire, nji bachihana na bubi bwacho, n'echo chihugo abantu bacho nji bakagwa.26Nji mukenge amarhegeko gani n'oborhere changwa engeso zani, nji murhajiraga ebirhaakwirire, oli abambali benyu, oli abahisi changwa ababunga balamire, changwa bayumbakire omu charagati chenyu. 27Bulala ga gola mabi g'abantu b'echo chihugo bajiraga, baliri embere zenyu, na ntyo echihugo chabiha. 28Muchilange ly'echihugo chirhabashala, nka mwaka chishuka nka kulala bashalaga amashanja galiri embere zenyu.29Bulala boshi nji bajira obubi buguma mwahola mabi nj'abakula omu charagati ch'olubaga lwage. 30Mukenge amarhegeko gani, nji mumenye mwakajira amabi gajiririkire embere zenyu, yi marhachibihya. Ndi Nahano, Nyamuzinda wenyu.

Chapter 19

1Nahano ashambala na Musa anaderha: 2Obwire olubaga loshi lw'abana b'e Israeli, ona inji bashambalira ntya: Mube bachesebwa, bulala ndi muchese, nani nye Nahano, Namahanga wenyu. 3Ngasi muguma mu mwabo akwanene oku kenga nina n'eshe n'esiku zani z'e Sabato mukazikenga, ndi Nyamuzinda, Namahanga wenyu. 4Nji mumenye mwakahindamukira rhwa lyangombe rhw'echuma.5Amango nji mwarhulira Nyamuzinda enterekero y'okusimisa, nji murhule elala bakayemera. 6Enyama yey'ola lusiku nji ya libwa olola lusiku lwonene, eri buch'esezi: ehinji hyayorha kuhika oku lusiku lwa kasharhu nji banayiyosa n'omuliro. 7Nka wakayirya oku lusiku lwa kasharhu nji yanaba hintu hilogerwe nterekero nji barhakayemera; 8Oyola nji wayirya nja heka obuhanya bw'echaha, bulala abisimire. Oyula ochishwekere oku Nahano; oyola muntu mumukule omu lubaga lwage.9Amango nji mwashalula emyaka omu chihugo chenyu, njo orhalekaga oku lubibi lw'eshwa lyenyu buzira myaka na njo rhanarholagulaga ehya yorha. 10Njo orhashalulaga emburho y'emizabibu, njo orhanarholagulaga emburho nji za rhoga, nji wanazireker'abakene na bahisi ndi Nyamuzinda, Namahanga wawe.11Nji murhayibaga eri kurhebekana n'okubesha baguma oku bandi bantu. 12Nji murhachigashaga ebyo kubesha oku zino lyani, bulala eri wajira kubi oku zino lya Namahanga wawe. Ndi Nyamuzinda.13Orhahira okurhindibuza omwalungwe, orhahira oka munyega ebyage. Orhaberanaga oluhembo l'owalimya lurhayorhoga omu mwawe kuhika olusiku lwa kulikira. 14Nj'omenye wakahehereza nyamugama, njo orhahebaga embere z'omuhurha ehya karhuma akumbagala; bulala eri oherhe obuba bwa Namahanga wawe, ndi Nyamuzinda.15Nj'omenye walenganya omu kucha olubanja, nta chibi nj'ogwarhage oku muntu w'omukene, ntacho ojirirage oku muntu ochigalire, wakazi chira omwalungwe wawe olubanja kushimbana n'ebishinganene. 16Nj'orhashandazaga eby'obubeshi omu lubaga lwawe; yi nji birhayumanza okushesha eshagama oku mwalungwe wawe; ndi Nyamuzinda.17Nj'omenye wakagaya mwene wenyu omu murhima gwawe, obe n'ehyo kuhanula mwalungwe wawe aliko omenye wabarhula echaha eri ye rhuma. 18Nj'omenye wakagalula obubi kw'obwindi, orhanabikaga akahinda oku bana bw'olubaga lwawe, nj'osime mwalungwe wawe nk'okochisima wenine, ndi Nyamuzinda.19Okenge,oshimbe amarhegeko gani, omenye wayemera ebintu birhali bya buko buguma byahambarhana, n'omw'ishwa lyawe orhahira okarhwer'emburho za buko buguma, omenye wayambala emishangi gwajiragwa n'etamazi ebiri chirhali cha buko buguma.20Amango omulume amabaraga haguma n'omukazi muguma, nka kaba muja oshambazizwe n'owindi mulume orhachungukire na nta nyigirizo aherhe, nji bakahanwa, aliko nta kubayirha, bulala nta nyigirizo changwa oborhere bwinja aherhe. 21Enyanya z'echaha chage,oyo mulume anabe nka mwana-buzi gw'okurherekera n'okuhongera Nyamuzinda aha lunvi lwa ka Nyamuzinda, bulala agomere. 22Omudahwa anarhulira Nyamuzinda gulala mwana-buzi nka nterekero y'oku hongera Nyamuzinda enyanya ya chilala chaha chage n'echaha oyo muntu agomaga chanayinja babalirwa.23Amango mwaba mwamahika omu chihugo mukanarhwera mw'omurhi gwa ngasi lubero guyana amalehe,mugende mwalolereza ago malehe nka chintu chizirirwe, myaka esharhu murhagalyako. 24Omu mwaka gwa kane, mwanakuza Nyamuzinda, mwanamuha erenge lyage,mwana murhulira amalehe goshi g'ogo murhi, 25omu mwaka gwa karhano, lyoki mwankalya amalehe gago, munagendekere mwashalula mwo. Nye Nahano, Nyaamuzinda wenyu oderhereko.26Murhahira mukalya akantu kalimw'omwamba murhahira mukalaguza changwa eri kujira obukurungu. 27Murhahira mukachisa enviri zenyu mw'emburungusa, changwa okugembesa amanwa menyu mw'emikaba. 28Murhahira mukanywana n'abafire, murhahira mukachishaka kw'enkona oku mubiri yenyu. Nye Nyamuzinda.29Orhahira okaleka mwali wawe aleme akoyakoya nka mbaraga ly'echihugo chirhayunjula m'obugonyi n'amabi. 30Mukazi kenga esiku zani z'e'Sabato, n'aka Nyamuzinda kani kona kuguma mukazi ka kenga. Nye Nahano, ntegekere ntyo.31Murhahira mukajidosa ehano emwa abarherekera abazimu, changwa emwa balaguzi, murhabadosaga hano, bulala banarhuma mwa chihemula. Nye Nahano, Nyamuzinda wawe nku hanzize.32Okazi yumukira abantu bakulu oku chichumbi, onakazi kenga omushaja, oyubahe Nyamuzinda wawe. Nye Nahano nkurhegekereko.33Eri omushumba akayumbaka alame nenyu omu chihugo chenyu, murhahira mukamulibuza. 34Omuhisi wayumbakire emwenyu mukazi murhola nka mwenewenyu, mukazi muzigira nk'oku muzigirana mwenine oku mwenine, bulala nenyu mwaliri bahisi omu chihugo ch'e'Misiri. Nye Nahano, Nyamuzinda wenyu nderhereko.35Murhahira mukaba balenzi omu kucha emanja, chango omukulwa olubibi, changwa omu milengo y'echintu chilebe. 36Mube n'emilenge na ngasi chintu chikolesebwa chi kwanene. Nye nahano, Nyamuzinda wenyu waba kulaga e'Misiri oderhereko. 37Mulange amarhegeko n'engeso zani zoshi, mukazizishimba. Nye Nahano.

Chapter 20

1Nahano abwira Musa, anaderha: 2Ojibwira abana b'e Israeli ntya: Ngasi mu Israeli changwa eri munyamahanga oba omu Israeli wankahana muguma w'omu bana bage emunda Moloki ali, afe; olubaga luli omu chihugo lumubande amabale;3Nani namagaya oy'omuntu n'oku mushweka, muje omu lubaga, bulala ahanire muguma w'omubana bage emunda Moloke ali, nabo ahemusize aka-Nyamuzinda kani gahuma n'ezino lyani lichesibwa. 4Eri olubaga luli omu chihugo lwakalonza okumuchingira, lukafundi yirha oy'omuntu wahanaga muguma w'omu bana bage emunda Moloke ali, 5nyenine nahana oy'omuntu, nahana n'omulala gwage, namuche okulubaga, nanche na balala boshi bahemukire eri Moloke orhumire.6Ngasi yeshi wakarherekera abafire n'abazimu n'oku chihemula eri babarhumire, nanamushweka n'oku mucha n'omulubaga lwage. 7Muchichese munabe bachesebwa, bulala nyono ndi Nahano, Nyamuzinda wenyu.8Mulange amarhegeko mani, mukazi makulikira, Nye Nahano, nye mbajira bachesebwa. 9N'eri omuntu akagayaguza eshe changwa nina, oy'omuntu afe, bulala ajachire eshe na nina, n'eshagama yage eje okurhwe lyage.10Eri omulume akabaraga na muka mwalungwe wage, oy'omulume n'oyo mukazi bombi bayirhwe. 11Eri omuntu akarhola muka eshe, eri amayambisa eshe busha. Oyo mulume n'oyo mukazi bayirhwe; eshagama yabo eje okubo. 12Eri omulume akalala n'omwazana, okubali babiri bayirhwe. Bakolere ebirhankakolwa. Eshagama yabo eje okubo.13Eri omulume akalala n'owabo mulume kulala balyma n'omukazi eri bamakola ebi bihire bwenene; enyanya zantyo, bayirhwe; eshagama yabo eje okubo. 14Eri omuntu akashaba omukazi akanashubi rhola nazala, eri amahemuka. Bamuyose haguma na balala bakazi, n'okola chilala chihemu chana barhengamo.15Eri omuntu akalala n'echirhungano ayirhwe n'echo chirhungano chinigwe. 16Eri mukazi akafumbarha echinyama mpu chimulale, yirha oyo mukazi n'echo chirhungano, byombi binigwe; bachibarhuze eshagama yabo bonine.17Eri omuntu akarhola mwali wabo, mwali w'eshe changwa mwali wa nina, eri akabona obutambara bwage n'eri olala mwali wabo naye akabona obutambara bwa musheja wabo, eri zamaba shoni zinene; bachibwe omu mulala gwa bene babo eri babona, bulala ayambisize mwali wabo busha, anabarhule omuzigo gw'obubi bwage. 18Eri omulume akalala n'omukazi oli oku siku zage z'omwezi, n'eri ankabona obutambara bwage; okubona oku bashukwire halala elala shagama eri yarhenga, bachibwe bombi omu lubaga lwabo.19Orhahira okashukula obutambara bwa munyoko, changwa obwa nyokoshenge, bulala eri wamachileka butambara, mweshi mwanahanirwa obubi bwenyu. 20Eri omuntu akarhola muka eshe wage, akashukula obutambara bwa muka nalume; omuzigo gw'echaha chabo guje oku rhwe lyabo, banafage buzira kuburha omwana. 21Eri omuntu akarhola muka mwene wabo, chiri chihemu, eri amashukula obutambara bwa mwene wabo; barhankabona mwana.22Mulange amarhegeko mani n'engeso zani zoshi; munakazi makulikira, ly'echihugo nji nabayerekezamo mpu muchirhambule chirhabashalaga. 23Murhakulikiraga amarhegeko g'amashanja nahiga embere zenyu, bulala balijirire amabi gali nk'agola, che chanarhumire bangayisa.24Na babwiraga: Oku mwe mwanarhola echihugo chabo, nye nabahacho chibe chenyu: Chiri chihugo chiri chahulula mw'amarha n'obuchi! Nye Nahano, Nyamuzinda wenyu wababerulaga kw'ago mashanja. 25Muberule ebinyalubala byankahumanya n'ezirhankahumanya limurha chihemula n'ebyo binyalubala bihumanya, n'ezo nyunyi zihumanya na ngasi byoshi bilema byanyagarha oku daho, ebi mbabwirire mpu mubiberule mubirhole nka byaka hemula.26Mube bachesibwa embere zani bulala ndi muchesibwa, nyono, Nahano, nababerulire kwagola mashanja limuba b'emwani.27Eri omukagarhi kenyu mwakaboneka omulume changwa omukazi ohera changwa omulaguzi, abo bantu bayirhwe, bababande amabale. Eshagama yabo eje okubo.
Chapter 21

1Nahano abwira Musa ntya: Ogende oshambalire abadahwa, bagala ba Haruni, obabwire oku nta mudahwa chiro n'omuguma omubo njochihemulage eri mufu gw'omu mulala gwabo gwarhuma; 2arhali ab'omu mwabo bonine nk'omufu gwa nina, gw'eshe, ogw'omugala, ogw'omwali , ogw'omulumuna changwa ogwa mukulu wage, 3na kandi ogwa mwali wabo ochiri mubikira, orhasagishabwa, nk'achiri haguma naye, gw'anarhuma ahemuka.4Bulala okuba mukulu omu mulala gw'olubaga lwage, amenye ankachihemula ahemule n'echikono chage. 5Abadahwa bachilange bamenye, barhakazagi gembesa enviri zoshi okurhwe, barhakazagi gembes'amanwa gabo gabe nka mishosho, bamenye barhakazagishakwa omubiri gwabo. 6Bali bashinganyanya ba Nyamuzinda wabo, chaziga bamenye bankahemula ezino lya Nyamuzinda bulala bobalerhera Nyamuzinda entulo z'abantu; ebiryo bya Nyamuzinda wabo: Chechirhumirecho bakwanene okuba bashinganyanya.7Barhahira bakarhola omukzai w'embaraga, changwa orhakengwa; barhahira bakarhola omukazi eba ahulusize omu nju, bulala abadahwa bayorha baba bashinganyanya ba Nyamuzinda wabo. 8Agwasizwe oku kenga omudahwa, bulala ye habirwe okurherekera entulo ya Nyamuzinda wawe, nka kalyo kage, okazi murhola nka mushinganyanya embere zawe, bulala nyenine ndi mushinganyanya, nyono nahano, nye mbajira bachesebwa. 9Eri mwali w'omudahwa aka chihemula n'obubaraga, eri eshe ahemwire bamuchanire kw'omuliro.10Omudahwa mukulu, oba akulire bene babo, eyi badubuliraga amavurha oku rhwe, anayimikwa mpu akazi yambala emishangi egishirwe, arhankashandaza enviri zage, arhakaber'emyambalo yage. 11Oyola arhankashegerera ah'omurhumba chiro n'omuguma; arhanachihumanyaga mpu akasherer'omurhumba gw'eshe, changwa ogwa nina. 12Arhanahira akarhenga omu ka Nyamuzinda,ly'aleki hemukira aka Nyamuzinda wage, bulala galala mavurha ga Nyamuzinda wage ashigagwa oku rhwe lyena shungwe lyage, nye Nahano nderhereko.13Amango ashonda ashabe bishinganene arhole omunyere ochiherhe ebikira. 14Arhahira akashaba omukana, arhankashaba omukazi muherula, arhankanarhola omukazi w'oborhere bubi changwa omuhushi; chi nka amalonza okushaba omukazi, arhole omubikira w'omu buko bwage. 15arhanahira akakoza eburha lyage eshonyi omukagarhi k'olubaga lwage, bulala nye Nyamuzinda na muyimikaga na mujira muchesebwa.16Nahano aganiza Musa amubwira ntya: 17Bwira Haruni ntya: Nta muntu chiro n'omuguma w'omu buko bwage wankaba aherhe obulema oku mubiri gwage, nj'ochihanyagazage mpu ashegerere olurhamba mpu arhulira Nyamuzinda wage.18Nta muntu wakaba aherhe obulema oku mubiri nj'ochihanyagazage ashegerera oluhya; empumi, enkunagizi, omuntu w'ezulu lihombokere changwa echingiringiri; 19Changwa omuntu ovunikire okugulu eri okuboko; 20Omuntu w'enyonjo, engonyi, oherhe esu ly'amalera, ow'olukiriyo, omubenzibenzi, omuntu akonerwe. 21Nta muntu chiro n'omuguma w'omu buko bw'omudahwa Haruni wankaba aherhe obulema oku mubiri, nj'ochihanyagazage mpu ashegerera Nyamuzinda mpu amurhulira entulo, bulala aherhe obulema oku mubiri gwage, arhankachihanyagaza mpu arhulira Nyamuzinda wage enterekero, nka biryo byage.22Nechi, ankachirya oku biryo bya Nyamuzinda wage, chiro n'oku bwanga bw'abachesibwa,n'oku bwanga buchesebwa bonine. 23Chi arhankanyerekezera ebwa mishangi michesibwa, arhankanaja ebwa luherero, bulala aherhe obulema oku mubiri; lya arhazingisa ahantu hani hachesezwe, bulala nyono, nye Nyamuzinda mpajira hachesibwa. 24Musa ashambalira Haruni intyo, boshi n'abagala, n'abana bw'omu Israeli boshi.
Chapter 22

1Nahano ashambaza Musa, amubwira ntya: 2Ogende ojibwira Haruni n'abagala oku bachilange oku bwanga buchesezwe bw'ebi abana be Israeli bankanterekerera, banamenye bankahemukira ezino lyani lisshinganyanya, nye Nahano. 3Onababwire oku ngasi muntu w'omu mulala gwenyu yeshi wankaba azingire, akachihanyagaza mpu ashegerera obwanga buchesezwe bw'ebi abana be Israeli banterekerera,oy'omuntu nabera eri ali mushwekwe embere zani.4Nta muntu w'omu mulala gwa Haruni w'omubenzibenzi changwa ow'olukurujo wakalya oku bwanga buchesezwe arhanazi chesebwa. Kona kuguma n'owindi muntu wankahuma oku ngasi kantu omufu gw'ahemusize, changwa omuntu ageza emburho , 5ngasi yeshi wankahuma oku mirhumba y'ebinyagarha oku daho bilala byankarhuma omuntu azira changwa eri muntu ozirire aka muhemba omuziro gwage gulebe, 6kw'okuderha oku ngasi ochihanyagaza mpu ahuma kw'ebyola, anayorha ahemukire kuhika egolo, arhankalya obwanga buchesezwe, aliko anarhangi jiyoga omubiri gwage n'amenji.7Hano ezuba lizika, anaba bwinja, nantyo anabonilya oku bwanga buchesezwe, bulala biri bilyo byage. 8Arhankalya echirhungano cha chifiraga, changwa echanigwa n'echinyalubala, li chirarhuma azira, nye Nahano nderhereko. 9Bakulikire amarhegeko mani li barhajira echaha, balekifa bunola bamavunire banahemukire obwanga buchesezwe, nye Nahano mbajira bachesebwa.10Nta muntu orhali w'omu mulala gw'Abalawi wankalya oku bwanga buchesebwa; owolwahanda wankahanda emw'omudahwa n'omulimi, barhankalya oku bwanga buchesebwa. 11S'aliko omuja omudahwa agombolaga n'efuranga, yewe anabilyako, n'omuja waburhiragwa omu mwage; aba bankalya oku bwanga bwage.12Mwali w'omudahwa erhy'akashabwa n'omuntu orhali w'omu mulala gw'Abalalwi, arhankachilya ebiryo bakulaga oku bwanga buchesebwa. 13Oyola mwali w'omudahwa, eri ankaba mukana changwa eri akahuluswa omu mwage nkarhagwerhe bana akagaluka aha mwabo, akanaberaho kulala analiri amango alichiriri munyere, akanagalirya oku biryo by'obwanga bw'eshe, chi nta muhisi wankabiryako.14Eri omuntu ankahabuka, alye oku bwanga buchesezwe bw'omudahwa, anahongera omudahwa chilala chintu chichsezwe, anayushuleko echiguma cha karhano. 15Abadahwa bashinganene okuchilanga oku hemukira obwanga buchesezwe, bwa banya Israeli, bulala barherekereraga Nahano; 16bamenye bankababarhuza omuzigo gw'echaha, chilala bankajira omu kulya obwanga buchesezwe, chanarhuma bahana enterekero y'okuchishukulula, bula nye Nahano, nye mbijira bichesebwa.17Nahano abwira Musa, anaderha ntya: 18Ojibwira Haruni n'abagala haguma n'abana be Israeli boshi, wanka babwira ntya: Ngasi muntu w'omu mulala gw'e Israeli changwa omushumba oli omubo, amango g'okurhula enterekero, ebe ya kuhikiriza echiragane, eri ya kuhema konine, changwa eri yakaba ya kumulakirira, Nyamuzinda; 19Ly'omugomi wage ayemerwa , oyo muntu abage endume erhaherhe shembo, empanzi, engandabuzi changwa echishakalume.20Murhahira mukarhula enterekero eherhe eshembo, bulala erhankayankirirwa. 21Eri omuntu ankarhulira Nyamuzinda enterekero y'omu birhungano byage ebizibuzibu changwa eri bigekegeke mpu bibe bugashanize b'okuvuga omwonkwa, changwa eri ya kuhikiriza echiragane chilebe.22Nji murharhula chintu abe muhurha, owachikire echirhumbu, owavunikire bwenene, abaherhe endwala z'oku chikoba ch'omubiri, amahere, changwa ow'enkovu, nji murharhula oku luherero enterekero esirezwe n'omuliro embere za Nyamuzinda. 23Nji wakajira enterekero nka ntulo y'empanzi nguma, chibuzi chiguma biherhe ebirumbu bilehere changwa ebiyofohere oku bulonza bwawe wenine, aliko nji ba rhabiyemera nk'oku walaganyaga Nyamuzinda.24Nji murharhuliraga Nyamuzinda echirhungano chiherhe amachebe mahengamire, aga basinyogere, changwa bamahagula, changwa okumacha; Nji murhagarhulaga nterkekero omu chihugo chenyu. 25Nji murhayemeraga muhisi changwa omubunga, muguma wabola bantu, mpu arhula nka biryo bya Namahanga wenyu bulala bavunikire, baherhe obubi, barhakayemerwa.26Nyamuzinda abwira Musa: 27Enkavu, echibuzi changwa empene, amango chamaburha, nji chanabera siku mushanvu haguma na nina oku lusiku lwa munane z'ezindi, nji banabiyemera mpu babirhulire Nyamuzinda nterekero esirere n'omuliro.28Empanzi, chango echibuzi, nji murhabibaga echirhungano n'omwana gwacho mw'olola lusiku. 29Amango nji mwarhulira Nahano enterekero y'okusimisa, nji mwanajira okwenyu koshi eyemerwe. 30Omuntu nja nalya olola lusiku, nji murhamulekera chintu kuhika esezi. Ndi Nahano.31Nji mulang'amarhegeko gani, muna mashimbulire, ndi Nahano. 32Nji murhahemukiraga ezino lichesibwa lyani, buzinda nanacheswa omu kagarhi k'abana be Israeli. Ndi Nahano wa bachesa. 33Nyi nabakulaga omu chihugo che Misiri mpu mbe Namahanga wenyu. Nye Nahano.
Chapter 23

1Nyamuzinda abwira Musa n'okuderha: 2Oshambalire abana be Israeli, n'oku babwira: Esiku zi kulu za Nyamuzinda mwaderha hoshi, nji yanaba mpamagazi nchesebwa. Lola kuziri siku zi kulu zani.3Nji mwakola siku ndarhu, aliko olwa kali mushanvu lwaba lwa Sabato, lusiku lwa kuhumuka: Nji haba empamagazi nchesibwa. Nji murhajira mirimo: Luli lwa Sabato ya Nyamuzinda omu rhwaka jirire byoshi.4Lolaga esiku zi kulu za Nahano empamagazi zi chesizwe, nji mwaba akasanzi kabo karheganyizwe. 5Omu mwezi gurhanzi, omu siku ekumi nene z'omwezi, omu mu magolo mabiri, kwa naba Pasaka wa Nyamuzinda. 6N'omusiku ekumi n'erhano z'omwezi, lwanaba lusiku lukulu lw'emigati erha gagire. Okubukuze bwa Naymuzinda: Nji mwanalya esiku mushanvu emigati erhagagire.7Olusiku lurhanzi, nji mwarhola empamagazi echesezwe; nji murhajira emirimo ekomere. 8Nji mwarhulira Nyamuzinda, mango g'esiku mushanvu, enterekero zasirezwa n'omuliro, olusiku lwa mushanvu, nji haba empamagazi echesizwe: Nji murhajira emirimo ekomere.9Nyamuzinds abwira Musa n'okuderha: 10Oshambalir'abana be Israeli n'oku babwira: Amango mwaja omu chihugo nabalaganyaga, nji mwajira mw'emyaka, nji mwanalerhera omudahwa emikenjera balundire y'embere y'emburho zenyu. 11Anageragera olunda n'olwindi n'emikenjera embere za Nyamuzinda, buzinda ayemere; omudahwa anageragera, n'okulola olunda n'olwindi, lishinjo lw'e Sabato.12Olusiku nji mwalundalunda n'okushaganya emikenjera, nji mwarhula oku luherero lwa Nahano echibuzi chirha herhe shembo. 13Nji mwaheba haguma entulo chigabi cha kali kumi y'omulengo gw'eshano bavuranganyize n'amavurha nka ntulo basirezeze changwa oku singonyola oku muliro, humulo ekwirire emwa Nyamuzinda, nji mugayise chigabi chiguma cha kane che rivayi. 14Nji murhalya changwa emigati, changwa ebiryo bayoseze, bashere, kuhika olusiku nji mwalerha entulo emwa Namahanga wenyu. Liri rhegeko ly'esiku zoshi oku burha zenyu, n'omu hantu changwa aha nji mwayumbaka.15Kurhenga olusiku lwakulikir'e Sabato nji mwalerha ebisinde n'okulola eyi n'eyi olunda n'olwindi, nji mwanaganja maboso mushanvu moshi moshi. 16Nji mwaganja siku makumi marhano kuhika olwa kulikira Sabato lwa kali mushanvu nji mwanajirira Nahano entulo mpyahya.17Mwakazilerha kurhenga eka, migati ebiri y'enterekero y'okuyereka olunda n'olwindi, ya najirwa haguma na kabiri ka kali kumi k'omulengo gw'eshano, bayendere n'obuntu bw'emigati y'oku gurhundisa. Ebyola bi byembere bya Nahano.18Oku handi eyola migati, nji mwarhula oku mbagwa ya Nahano bibuzi mushanvu bya mwaka muguma birhaherhe shembo, empanzi endorho na mpene ebiri, n'okushwekera kw'entulo n'okuheba kw'ebyagayisa lyangombe, nka ntulo esirere n'okusingonyoka n'omuliro n'empumulo ekwirire emwa Nahano.19Nji mwarhula echishakalume ch'enterekero y'obonjo, bibuzi bibiri bya mwaka muguma, nterekero ya kusimisa Nahano. 20Omudahwanja yereka abola bantu olunda n'olwindi embere za Nahano, haguma n'emigati mya mbere mbere na haguma na bibuzi bibiri, n'okuchigasha emwa Nahano nji byanaba byo mudahwa. 21Olo lusiku lonolo, mwana bwir'abantu olusiku lukulu, eri muherhe empamagazi echesezwe: nta mirimo ekomere mwajira,liri rhegeko ly'esiku zoshi oku burha lenyu omu hantu hoshi nji mwalama.22Amango mwashalula emburho omu chihugo chenyu, nji mwanaleka ahantu murhashalwire omushwa lyawe na ntacho orhalagulagemo ebya kayorha byoshi, nji wabirekera abakene na babunga nyono Nahano, Nyamuzinda wenyu.23Nyamuzinda abwira Musa n'oku derha: 24Oshambale n'abana be Israeli n'okuderha: Mwezi gwa mushanvu omu lusiku lurhanzi lw'omwezi, nji mwajira olusiku lw'okuhumuka, mujire empamagazi y'omulenge g'omushekera, n'empamagazi echesizwe. 25Ntacho nji mujirage nka mirimo ekomere, nji murhulire Nahano enterekero esirerere esingonyokere n'omuliro.26Nahano abwira Musa n'okuderha: 27Olusiku lwa kali kumi l'ogola mwezi gwa mushanvu nji lwaba lwa bonjo. N'emirhima yenyu evunikire oku kusimisa Nahano, nji n'amurhulira enterekero esirerere n'okusingonyoka n'omuliro.28Nta mulimo nji mwajiras olola lusiku, bulala luli lusiku lwa bonjo changwa rhujir'obonjo embere za Nahano Namahanga werhu. 29Ngasi muntu arhavunikire omurhima oku bya Nyamuzinda olola lusiku nja mukula omu lubaga lwage.30Ngasi yeshi nji wajira omulimo gulebe olola lusiku nja mushandaza omu lubaga lwage. 31Nta mulimo nji mujirage: Liri rhegeko ly'esik zoshi oku burha lenyu n'omu hantu hoshi nji mwayumbaka changwa nji mwalama. 32Oku mwabo njiyaba Sabato, lusiku lw'okuhumuka, munavunike emirhima omu kusimisa Nahano; kurheng'egolo ly'olusiku lwa mwenda kuhik'egolo likulikire. Nji mwanajir'e Sabato.33Nahano abwira Musa n'okuderha: 34Oshambale n'abana be Israeli n'okuderha, olusiku lw'ekumi na karhano lw'omwezi gwa mushanvu, nji lwaba lusiku lukulu lwe Bikiro echesezwe oku burhegesi bwa Nahano. Kuhik'esiku mushanvu35lurhanzi, nji haba empamagazi echesezwe. Nta mulimo nji mujirage. 36Eri hager'esiku mushanvu, nji mwana rhulira Nahano enterekero esirerere n'okusingonyoka n'omuliro, oku lusiku lwa munane nji mwaba n'empamagazi echesezwe nji mwarhulira nahano enterekero y'oku sirezwa n'okusingonyola n'omuliro; nji yaba h'enshimanano y'abantu boshi n'okuderha amarhegeko bagenderako. Nta mulimo gukomere bajira.37Ezola z'esiku nkulu za Nahano, mpamagazi echesezwe, nji mwabwira abantu, buzinda banarhulira Nahano enterekero zisirererere n'okusingonyoka n'omuliro,oku mbagwa, entulo, abantu, emigayo. Nk'oku birhegekerwe okujira ngasi lusiku. 38Nji walolereza oku handi e Sabato za Nahano n'okugendekera mwajirira Nahano oluhembo n'enterekero zenyu zoshi zabakulaganya n'entulo zenyu z'omurhula n'enterekero zoshi z'obulonza.39Olusiku lwa kali kumi na karhano lw'omwezi gwa mushanvu hanola mushalula emburho z'omu chihugo, mwanajirira Nahano olusiku lukulu siku mushanvu; olusiku lurhanzi lwaba lwa kuhumuka, olwa munane nalo kona kuguma lwa kuhumuka.40Nji mwarhola oku lusiku lurhanzi emburho z'emirhi ekwirire, n'amarhabi g'emirhanda, n'amarhabi g'emirhi y'ebishakashaka, n'emirhi mizibuzibu y'oku luchi, nji mwana chisimisa embere za Nahano, Nyamuzinda wenyu, siku mushanvu. 41Mwakazi jira ngasi mwaka olusiku lukulu lwa Nahano, esiku mushanvu, liri rhegeko ly'esiku zoshi oku burha lyenyu. Mwagenda mwankuza mwezi gwa mushanvu.42Nji mwakazi geza esiku mushanvu mwalyama omunju z'ebishaka n'abakene boshi be Israeli banalyama omu nju z'ebishaka. 43Oku buzinda eburha lyenyu limenye okw'abana be Israeli balilamire omu bishaka enyuma abakule omu chihugo che Misiri. Nyono Nahano, Nyamuzinda wenyu. 44Nantyo Musa abwira abana be Israeli z'ezola z'esiku zikulu za Nyamuzinda.
Chapter 24

1Nahano abwira Musa n'okuderha: 2Orhegeke abana be Israeli balerhe esimikiro y'okurhabika kw'amavurha g'oliva bahindamwire, buzinda bakwize mw'amatara bagendekeza.3Embuga y'omushangi guli embere z'omuhamirizi,omu ka Nyamuzinda, Haruni arheganya enyenge zikolerere zagendeker'egolo kuhika esezi haguma na Nyamuzinda, liri rhegeko ly'esiku zoshi oku burha lenyu lyoshi. 4Akaziyumanza enyenge okusimikiro bachulaga n'ehoro ekwirire, mpu zikazi kolera n'okugendekera embere za Nyamuzinda.5Nji warhola omulengo gw'eshano, na nji wanajira mu rhugati ekumi na rhubiri: ngasi higati nji hyaba higati hyakabiri oku chigabi ch'ekumi. 6Nji warhurhabika rhubiri rhubiri rhukulikirene, changwa ndarhu rhukulikirene oku lwibo lw'ehoro ekwirire embere za Nahano.7Nji warhabika oku chintu chilerha ehumulo ekwirire ku ngasi lukere nji warhabika oku mugati nka bya kuyibukirako, nka ntulo esirerere esingonyokere n'omuliro embere za Nahano. 8Ngasi lusiku lwa Sabato, eyola migati yakaziyorha bayidekereza, omu kugendekeza: Chihango ch'esiku zoshi nji rhwalolereza abana b'e Israeli. 9Eyola migati nji yaba ya Haruni n'abagala bage, nji bagenda bayirya omu hantu hachesebwa, bulala oku bowe chiri chintu chichesezwe bwenene, chiguma ntulo esirerere n'okusingonyoka n'omuliro embere za Nahano,liri rhegeko ly'esiku zoshi.10Mugala w'omuyuda-kazi muguma aliko eshe eri munya Misiri, ayinja omu kagarhi k'abana be Israeli analerha entonganyi omu kambi na haguma n'omulume w'omu Israeli. 11Mugala w'oyula mukazi w'omu Israeli ojachira ezino lya Nahano, bamulerha emwa Musa Nina bamuhamagala Shelomiti, mwali wa Diburi w'omu buko bwa Dani. 12Bamushweka kuhika hano Musa aderha oku Nyamuzinda amujirage.13Nyamuzinda abwira Musa n'okuderha: 14Nj'omukule omu kambi oyola ojachira ezino la Nyamuzinda, ngasi yeshi wayunvaga nj'amuhebe kw'amaboko okurhwe lyage, na kola kadeko koshi k'abantu bamukwebe amabale.15Nj'oshambale n'abana be Israeli n'oku derha; ngasi yeshi nji wajachira ezino lya Nyamuzinda nj'aheka echaha chage yenine. 16Oyola nji wajachira ezino lya Nyamuzinda nja hanwa omukufa, n'endeko y'abantu emukwebe kw'amabale abe mubunga mubulirwa nj'afa bulala ajachire ezino lya Nahano.17Owagenda washurha owindi muntu kuhika okufa, nja hanwa kuhik'okufa. 18Oyula nji washurha echirhungano kuhika okufa nj'agalula echizene oku chizene.19Nka muguma wenyu akavuna mwalungwe wage naye banamujira ntyo. 20Buvune oku buvune; lisho oku lisho, linyo oku linyo, bakujiria kuguma nk'oku wajirire mwalungwe wawe. 21Oyula nji wayirha echirhungano agalule echindi aliko oyula nji wayirha omuntu ahanwe afe.22Eryo liri rhegeko lyenyu mweshi abe muhisi nka mubulirwa: Bulala nyono nye Nahano, Nyamuzinda wenyu. 23Musa ashambala n'abana be Israeli: Bakulire omu kambi ojachira ezino lya Nahano banamukweba amabale: Abana be Israeli bajira nk'oku Nyamuzinda arhegekega Musa.
Chapter 25

1Nahano abwira Musa oku ntondo ye Sinayi n'oku derha: 2Oshambale n'abana be Israeli n'oku babwira: Amango nji mwahika omu chihugo na bahereza, egulu nji lyanahumuka njaba Sabato oku renge lya Nahano.3Wakazirhwera amashwa gawe myaka ndarhu,myaka ndarhu wanahogolera; nji wana shalula emburho.4Aliko mwaka gwa mushanvu njaba Sabato, mango gakuhumus'obudaka, Sabato ku renge lya Nahano, nj'orharhwera eshwa lyawe, na ntakuhogolera emizabibu yawe.5Orhahira okashalula ebya chimezaga byonine by'emburho zawe, zahungumukaga amango g'okushalula. Nta kuhumbuza emburho z'emizabibu orhahogolere; nji gwaba mwaka gwa kuhumusa obudaka. 6Ebinji byayera oku budaka amango g'e Sabato, nji byakurhabala oku biryo, w'oyo, oku mwambali wawe, oku muhisi wawe mulamire haguma naye. 7Ebirhungano byawe, n'ebyo mulubala biri omu chihugo chenyu; byoshi bunguke bw'okukurhabala oku biryo.8Waganja Sabato mushanvu z'emyaka mushanvu kali mushanvu, n;'esiku z'ezola Sabato mushanvu z'emyaka nji zaba myaka makumi mane na mwenda. 9Omu siku kumi z'omwezi gwa mushanvu, obuhe omushekera gushekereze bwenene,olusiku lukulu lw'obonjo, mugeregere omu chihugo choshi mwayinja mwabuha omushekera.10Muderhe guli mwaka gu chesibwa, mwaka gwa makumi marhano muderhe abalamire mw'echola chihugo boshi barheng'omubuja, bashagaluke, bashubirane echabo, ngasi muguma agaluke omu mulala gwage.11Omwaka gwa makumi marhano gube mwaka gwenyu g'olusiku lukulu, gwa bushagaluke, murhahira mukarhwera emburho changwa okuhumumba emimerera, aga mashwa gamezaga gonine,murhahira mukahumbula amangaka oku myaka yenyu murhashovere. 12Bulala luli lusiku lukulu lwa bushagaluke bwenyu, nji mwalola nka chintu chi chesibwa nji mwalya n'emburho z'amashwa genyu.13Mw'ogola mwaka g'olusiku lukulu l'obushagaluke, ngasi muguma nja rhola ehyage. 14Nka wakaguza mwalungwe wawe, changwa nka wakamugulira, muguma omu mwabo arhakwanene okurhebeka mwene wabo.15Nj'agulira mwalungwe wage omu kuganja emyaka kurhengerera olusiku lukulu l'obushagaluke, nja naguza, omu kuganja emyaka y'oku byoshi bya jirikirwe. 16K'oku emyaka yiyashuka kuna nawe yiwayushula engulo, n'oku emyaka yiyakeha ku nawe yiwakehya engulo, bulala olola luganjo lw'emyaka luja kuguza. 17Nta muguma omu mwabo nj'orhebekage mwalungwe wage, njo n'ayobohe Namahanga wawe; bulala nyono Nahano, Nyamuzinda wawe.18Mushimb'amarhegeko gani, mulange oborhere bwani, na ntyo mwanaba n'omurhula omu chihuggo. 19Echihugo nji chanaba bahereza emburho zenyu nji mwanalya, muyugurhe mwanalama n'omurhula.20Nka rhwachibazaga mpu: Bichi nji rhwalya mw'ogola mwaka gwa mushanvu, ebwa kuba nji rhurharhwera, rhurhashalula emburho zerhu? 21Nji nabahereza omugisho gwani omu mwaka gwa ndarhu, nji nabahereza emburho mwanayeza nji mwalya myaka esharhu. 22Omu mwaka gwa munane mwanashubi rhwera, nji mwanalya oku muhako gwa mira, kuhika mwaka gwa mwenda, kuhika mushubiyeza eri munaherhe mwalya ebi mwahakaga mira.23Obudaka nji burhaguzwa loshi loshi, bulala echihugo chiri chani, muli emwani nka bahisi na nka bantu bachilamiremo n'okugera konine. 24Omu chihugo choshi oherhe chage. Nji mwajira erhegeko ly'oku chiyas'obudaka. 25Nka mwene wenyu akaba mukene akaguza echichira ch'eshwa lyage, olala oyimire ahali hage, changwa eri mwene wabo omuyegerere kulusha nja nayinja agombole chilala chichira aguzaga.26Eri akab'omuntu arhaherh'owayima omu byage, chiyenine alonza agombole eryola shwa lyage. 27Nja naganja emyaka kurhenga baguzana, nja nagalulira owagulaga eby'enyanya, kandi njanagalulaka omu shwa lyage. 28Nk'arhaherhe echa mugalulira, kw'echola chigabi aguzaga, chanayorha omu fune y'owagulaga kuhika olusiku lukulu lw'obushagaluke, analigalulira ni nalyo,owagulaga n'achirhengera.29Nk'omuntu akaguza enju alamiremo omu chishagala chizungulukire n'engurhu eyo nju yage kuhika oku buzinda bw'omwaka gukulikir'ogw'aguzagamo. 30Eri akaba eyola nju eri omu chishagala chizungulukire n'engurhu zizibuzibu erhagombwerwe embere za mwaka mugumagoshi, nji yanaba y'owagulaga loshi loshi, n'eburha lyage. Ntaye nji wachirhengamo n'okulusiku lukulu lw'obushagaluke.31Enju z'omubihanda zirhazungulukire n'engurhu zizibuzibu nji bazirhola nka za budaka buhyahya. Nji bwanagombolwa, n'owagulaga nja rhengamo omu lusiku lukulu lw'obushagaluke. 32Ebiyerekere omu bishagala bya ba Lawi n'oku nju, Abalawi nji baba n'obuhashe bw'okuzigombola losho loshi.33Oyula nji wagula enju nguma y'Abalawi, nj'arhenga omu lusiku lw'obushagaluke omu nju aguzaga n'omu chishagala aliyiherhemo, bulala enju z'omu bishagala z'Abalawi zabo omu kagarhi k'abana be Israeli. 34Amashwa gali oku burhambi bw'ebishagala by'Abalawi marhagenda maguzwa bulala biri bintu byabo esiku zoshi.35Nka mwene wenyu akaba mukene, n'efune yage yi yakuhuna hofi nawe, wana murhabala, abe muhisi oli omu chihugo, oku buzinda alama haguma nawe. 36Nj'orhamulonzaga mw'obunguke, changw'obunguke bw'enyanya, nj'oyobohe Namahanga wawe, na mwene wenyu alama haguma nawe. 37Nj'omenye wakakaziyindika efuranga z'obunguke, orhahira okayiindik'ebiryo by'obunguke bunene. 38Nyono Nahano Nyamuzinda wawe, wabakulaga omu chihugo ch'e Misiri, mpu y'abahereza echihugo ch'e Kanana, limba Nyamuzinda wenyu.39Nka mwene wenyu akaba mukene, hofi nawe, akuchinguze, orhamubwira oku wajirer'emirimo y'obuja. 40Nj'aba emwawe nka muhisi, nk'oyula nji wabera; nj'anaba mwambali wawe kuhik'omwaka g'olusiku lukulu lw'obushagaluke. 41Nj'arhenga emwawe yewe n'abana bage, haguma naye, nj'agaluka omu mulala gwage, omu bintu bya b'eshe.42Bulala bali bambali bani, n'okulaga omu chihugo ch'e'Misiri, nji barha chiguzwa kulala baguza abaja. 43Orhamurhegekaga n'obukali haguma n'okulegema, nji wayoboha Namahanga wawe. 44Omu mashanja ga kuzungulukire muwakazi kula omuja wawe n'omwambali wawe aba wagenda warhola, abola banji wagulam'omuja n'omwambali wawe.45Kandi mwagula omu bana babahisi balamire emwawe, n'omulala gwabo nji gwa burhira omu chihugo; obola bana nji baba bintu byenyu. 46Enyuma zenyu nji mwaleker'abana benyu akashambala, nka byabo; njibana balolereza nka baja esiku zoshi, aliko oku bene benyu, abana be Israeli, nta muguma omubo, nji warhambula haguma n'oku kaliha oku mwene wabo.47Eri akaba omuhisi, nka yewe aba mugale, na mwene wenyu amaba mukene, hofi naye, n'okuchiguza oku muhisi olamire emwawe changwa muguma w'omulala g'omu muhisi; 48Oyula nji waba aherhe obuhashe bw'okujigombola, enyuma ly'okuguzwa: Muguma omu bene wabo nja naja mugombola.49Eshe wage, changwa mugala w'eshe wage changwa muguma oshegerer'omulala, bana mugombola, changwa oku bwinja, nkaherh'ebintu akachigombola yenine. 50Nj'aganja haguma naye bamugula kurhenga omwaka achiguza kuhika omwaka gw'obushagaluke, n'echichiro ch'okugula chagerera oku myaka yage okolere, n'oku bunguke amulerhere nka mukozi wage.51Nka kandi hali emyaka minene, y'okuchigombola kwage kwa rhengerera n'echichiro ch'eyola myaka bamugulagamo. 52Nk'emyaka yayorha migeke kuhika oku bushagaluke, nja naganja okujuha obugombozi bwage kugerer'eyola myaka.53Akazi bera nka mulimi omu mwaka, n'oyola nja bera emwage arhagenda amukolesa n'obukali omu mesho mawe. 54Nka nta kuguma achigombweremo mw'okola koshi, nja narhenga changwa nji banamulika omu mwaka gw'obushagaluke, yewe n'abana bage haguma naye. 55Bulala nye nyono abana be Israeli bali baja bani: Bali bambali bani, nakulaga omu chihugo ch'e Misiri, nyono Nahano, Nyamuzinda wabo.
Chapter 26

1Njimumenye mwakachijirir'abazimu, mwakazi baharamya, murhahira mwamanika eshushano bakwizize, eri mabale babejere, omu chihugo chenyu, harhabonekaga ebale liriko eshushano mwakazi fukamira embere zalyo. Bulala nye Nahano, Nyamuzinda wenyu. 2Mulolereze, n'okugendekerera esiku zani z'e Sabato, n'omu buchesibwa bwani omu Ka-Nyamuzinda mukengemo. Nye Nahano, Nyamuzinda wenyu.3Nka mwaka kulikira amarhegeko gani n'okulanga enyigirizo zani nji munazihebe omu kalamo kenyu. 4Nji na barhumira envula omu mango ga kwanene, n'obula nji bwabaha amalehe, n'emirhi y'omu mashwa nji yabaha emburho.5Omukurhama nji mwahula engano, nji munahume oku shalulo, n'oku shalulo nji kwa bahisa omu kurhwera; nji mwanalya omugati gwawe n'okuyugurha, nji mwanalama, mubere n'omurhula omu chihugo chenyu. 6Njina heba omurhula omu chihugo na ntaye nji wabahangala omola; nji naheza eby'elubala bikalihire, na nta kere nji kagera omu chihugo chenyu.7Nji mwakulikira abashombanyi benyu nji bakumbagala embere zenyu oku Kere. Barhano omu kagarhi kenyu nji bakulikira egana, n'egana omu ka garhi kenyu nji bahima, bihumbi ekumi, na bashombanyi benyu nji bakumbagala embere zenyu oku Kere.9Hindamukira emunda oli, nji muburhe, muyushuke, nji nabagwarhira oku nywana kwani. 10Mwagenda mwalya ebimwahebaga omu nguli mira, na nka bya mabiha mwanabikula mwanaheba hebihyahya.11N'acha echumbi lyani omu charagati chenyu, n'omurhima gwani nji gurhashologorha nenyu. 12Nji nalambagira omu charagati chenyu, nji naba Namahanga wenyu n'enyu mwanaba lubaga lwani. 13Ndi Nahano, Nyamuzinda wenyu, wabakulaga omu chihugo ch'e Misiri, li murhenga omu buja; nachagulanga enkoba zali bashwekere, mwagenda mwaniganiga n'okuheba erhwe omu chanya.14Aliko nka murhayunvirhe, murhana shimbire ago marhegeko goshi, n'eri mwakagayaguza amarhegeko gani, 15nka mwakagaya oburhegesi bwani, na nka n'omurhima gwenyu gwa mashologorha n'oborhere bwani,murhashimba amarhegeko gani, mubone kuvuna endagano yani.16Lolaga ebi nji nabajirira: Nji barhumira obuba bw'okubula obushiru, okuyonda n'endwala zinene zidarhabere, zirhana fuma, n'amesho galobokere, n'emirhima yenyu erhaherhe murhula, nji mwarhwera na nta mburho mwabona, abashombanyi benyu nji babirya. 17Nji nahindamula amalanga gani eri mu mwarhuma, nji mwashurhwa embere z'abashombanyi benyu, barhabasimire boshi nji babarhambule, nji mwajichibisha na ntaye obakulikire.18Ery'akaba enyuma zaho murhachiyunvirize, nji na bahana kali mushanvu kalushire okola eri byaha byenyu birhumire. 19Nji navunangula obuchibone bw'emisi yenyu, nji nahindamula amalunga genyu nka chuma, n'edaho libe nka chumuchumu. 20Emisi yenyu nji yahwera busha, n'obudaka bwenyu burhakahana emburho, n'emirhi y'obudaka erhakabona amalehe.21Nka mwachihamba, n'okuganganyala mpu murhanyunviriza, nji na bashurha kali mushanvu kulusha oku byaha byenyu binali. 22Nji nabarhumira ebirhungano by'elubala by'omumashwa, byanahanza abana benyu, n'okubihya ebirhungano by'eka oku luganjo lugeke, n'enjira zenyu nji zaba mpinga.23Nk'obola buhane burhachibahindamwire, nka murhaleka, 24nani nji nabalahira na nji bashurha kali mushanvu kulusha oku byaha byenyu.25Nji na barhumira, kachiholere endagano amango mwachiheba haguma omu bishagala, nji narhuma endwala y'ebibenzi n'okubaheba omufune y'abashombanyi. 26Amango nji mwachagulanga olushali lw'omugati omu masiga maguma bakazi ekumi nji balerh'emigati minene ezidohere, nji mwagenda mwalya aliko murhayugurha.27N'akaba kandi enyuma y'okola, murhayunvirhe, munachiyumangireko, mwandahirira, 28nji na balahirira nani n'obukali nji na bahana kali mushanvu kulusha oku byaha byenyu.29Nji mwalya oluhu lw'abarhabana benyu n'oluhu lw'abanyere benyu. 30Nji nabihya emperero zenyu ahantu hali oku ntondo, nji nashandaza eshushano zenyu z'obuche oku zuba, nji na heba emifu oku yindi mifu y'abazimu benyu, n'omurhima gwani nji gwa bashologorhwera.31Nji na hindamula ebishagala byenyu mw'empinga, nji na shandaza emperero zenyu, nji na nayisa empumulo ekwirire y'amalashi genyu. 32Nji na kehya echihugo, na bashombanyi benyu nji balamamo, mwasomerwa na ntacho mwajira, na nta mwazi mwaderha. 33Nji na bashandabaganya mw'obuko, n'okubakulira engorho enyuma zenyu, echihugo chenyu cha shandazwa n'ebishagala byenyu byaba mpinga.34Ago mango echihugo cha haramya eSabato zacho, n'amango goshi nji gashandazwa, nji mwaba omu chihugo ch'abashombanyi benyu, ago mango echihugo nji chahumuka n'oku haramya e'Sabato zacho. 35Amango goshi nji cha shandazwa nji mwaba n'omurhula g'okuhumuka obu murhaliherhe omu Sabato zenyu, nabo mwaliyumbakiremo. 36Nji na hindamula abarhaherhe bushiru omurhima g'obuba baguma omubo nji baba balamire, omu chihugo ch'abashombanyi babo; olwamo lw'omuhusi gw'ebirhi nji lurhuma bagenda balibirha; nji banachibisha kulala bachibisha oherhe engorho. Banagenda bakubagula na ntaye obakulikire.37Nji bakumbagazanya, n'okushunikana baguma oku babo, nka kulala bali embere z'engorho, na ntaye obakulikire, na nta bashombanyi benyu bayumangire ahamuli. 38Nji mwafa omu buko changwa omu mashanja, n'echihugo ch'abashombanyi benyu nji babamiramira, 39n'abola baguma omu mwabo nji balama nji bashurhwa n'akalamo k'obubulirwa oku bubi bwabo, omu chihugo ch'abashombanyi babo, nji bashurhwa kandi n'akalamo k'obubulirwa oku bubi bwa b'eshe bwarhuma.40Nji bahungama obubi bwabo n'obubi bwa b'eshe, oborhere bubi bajirire emunda ndi; n'okunyumangira, n'oku ndahirira, 41ebyaha birhumire nyono, nani nabalahirira na nji nabaheka omu chihugo ch'abashombanyi babo; n'omurhima gwabo gukomere, gurhachesezwe nji bajuh'omwinda g'obubi bwabo. 42Nji nayibuka endagano yani na Yakobo, nji nayibuka endagano yani haguma na Isaka, n'endagano yani na Abrahamu, nji nana yibuka echihugo.43Bowe nji baleka echihugo, nji baharamya e'Sabato zabo amango bowe bashandazizwe, nji bajuh'omwinda g'obubi bwabo, bulala barhakengaga amarhegeko gani, Omurhima gwabo gwaliherhe amarhegeko n'okushologorhwa nago.44Aliko amango nji baba omu chihugo ch'abashombanyi babo, nta kabakabulira nta kanabashologorhira, kuhika bahwe, kuhika nche endagano yani haguma nabo; bulala nye Nahano Nyamuzinda wabo. 45Nji nashubiyibuka aminja g'endagano ya bashokuluza, garhumaga n'abakula omu chihugo ch'e'Misiri, omu mesho g'obuko, mpu ye Nahano wabo, nye Nyamuzinda.46Eyola y'emihigo, enyigirizo z'oborhere, n,amarhegeko, Nyamuzinda achijiriraga n'abana be Israeli, oku ntondo ye sinayi, na Musa.
Chapter 27

1Nyamuzinda aderha na Musa amubwira: 2Shambala n'abana b'e Israeli nj'obabwire: Amango nji jira emirimo ya Nahano nk'eri y'oku bantu, nji bajirira Nyamuzinda binga yankafa, changwa yakagerera kubinga.3Engulo y'omulume wa myaka makumyabiri kuhika oku myaka makumi gali ndarhu; eri ya kugerera oku Sekeli ya furanga makumi marhano, kachiro ch'entulo ya buchese. 4Nka kaba ali mukazi echi chiro chanaba cha Sekeli makumi masharhu.5Kurhenga oku myaka erhano kuhika oku makumyabiri echi chiro nji chaba Sekeli makumyabiri oku mulume, n'oku munyere nji yanaba Sekeli ekumi. 6Kurhenga oku mwezi muguma kuhika oku myaka erhano, echi chiro chawe nji chaba Sekeli erhano z'efuranga oku mulume, na Sekeli esharhu z'efuranga oku munyere.7Kurhenga oku myaka makumi gali ndarhu kuhika enyanya waho, echi chiro chawe nji chaba Sekeli ekumi n'erhano oku mulume, n'ekumi che Sekeli oku mukazi. 8Nk'oyula wakajira emirimo ye chiragane ali na mukene bwenene w'okugombola echi chiro, nji bana muyerekana emw'omudahwa, yi wamenya ebi amuhuna, n'omudahwa yi wajira echi chiro kugerera haguma n'ebikulo by'oyola mulume akabona.9Nka byakaba birhungano mwarhula nterekero emwa Nyamuzinda, ngasi chirhungano choshi nji waha Nyamuzinda chaba chintu chichese. 10Nta kuhindamula, na nta kuheba ehibihire ahantu ha kwirire, changwa ehikwirire ahantu habihire, nka wakagombola echirhungano oku chindi, nji byanaba biguma oku chindi chintu chichesezwe.11Eri akaba y'elubala birhalibwa bilerh'omuziro, birhakaba nterekero y'okurhulira Nyamuzinda, nji wanajiyerek'echo ch'elubala charhachesezwa Nyamuzinda. 12Nji wajira chi chiro nk'oku byakaba bikwirire changwa bibihire, nji banahekera echiro omudahwa achijire yenine. 13Eri bakalonza oku chigombola, banayushula echigabi cha karhano oku chi chiro chi kwanene.14Eri hakajira owaguza enju yage nterekero emwa Nyamuzinda, omudahwa anagenda lola akab'ekwirire changwa abihire, kandi banashimb'engulo l'eyichi chiro omudahwa asimire. 15Eri oyola wahanaga enju yage chiragane akalonza okuyigombola, anayushula echigabi cha karhano oku ngulo omudahwa ahanaga, lyoke yana yorha yawe.16Eri hakajira warhulira Nyamuzinda echi chira ch'eshwa lyage yenine, wanarhola echi chiro chawe omu kulola emburho enganagurhe warhwerera mweryo shwa: Sekeli makumi marhano z'efuranga mpu rhuhake emburho z'obugere.17Ery'akaba mwogola mwaka g'obushagaluke, mwo hanire eshwa lyage nterekero, wana kulikira echi chiro chage. 18Ch'aliko eri yakaba enyuma ly'omwaka g'obushagaluke, ly'arherekera eshwa lyage, omudahwa anacha engulo omu kuganja emyaka echiyorhere, kuhika oku gundi mwaka gw'okusima, na ntyo chilala chi chiro chanashubwako.19Eri oyola warhekera eshwa lyage alonza okuligombola, anayushula echigabi cha karhano oku chi chiro, na ntyo eshwa lyanayorha lyage. 20Ery'akaba arhaligombwere, eshwa lyage akafunda kuliguza owundi muntu, eryo'eshwa lirhakachigombolwa. 21N'amango lirhachigombwerwe n'owalirhola, oku mwaka gw'okushalula, eryol'eshwa lyanayorha lirhegekerwe emwa Nyamuzinda,likol'eshwa lyahanagwa chiragane,lyanaba ly'omudahwa.22Eri hakajira warhegekera Nyamuzinda eshwa ahabagwa chikinja, chilirhaali lyage loshi, 23Omudahwa anagenda kulola eryol'eshwa analijirira echi chiro kushimba n'amango gayorhere kuhika omu mwaka gw'okushalula, oy'omuntu anajuha olw'olusiku nk'okubinali engulo bachaga nka kantu baherera Nyamuzinda.24Omu mwaka gw'okushagaluka, eryo shwa lyanashuba kuba ly'ola waliguzaga, ly'olala wanali ninalyo lyoshi. 25echi chiro chawe choshi wakazi chigerera oku Sekeli omu mbikiro y'omu nka Nyamuzinda: Eba Sekeli ya kagererwa oku makumyabiri.26Chi ntaye wakajira achese echiragane ch'eburha -lubere lw'omu bishweka byage, bulala ebyola nka mburha lubere, bikola biyorhere biri birherekere Nyamuzinda, ebe nkavu, chibe chibuzi. Byoshi biyorhere biri bya Nyamuzinda. 27Eri nk'aba ch'elubala ch'omuziro, nji banachigombola oku ngulo obachirire, n'oku yushula kw'echigabi cha karhano; n'eri nk'aba chirhagombwerwe, bana chiguza oku ngulo wachichiraga.28Ntacho oyu muntu akaderha alahiza Nyamuzinda,omu by'aherhe byoshi, arhakachiguza, arhakanachigombola, abae muntu, chibe chirhungano, changw'eshwa lyawe, ngasi choshi nji waderha walahiza. Choshi nji chaba cha Nyamuzinda, 29nta muntu wakaderha arherekerwe Nyamuzinda wakachigombola: NJi banamuyirha omu biraka byola.30Ngasi ntulo y'omu budaka changwa y'okuhumba omu budaka changwa y'emburho y'emirhi eri ya Nyamuzinda; chiri chintu chi chesezwe emwa Nyamuzinda. 31Nka hakajira omuntu walonza okugombola echintu oku ntulo yage anayushula echigabi ch'akarhano.32Oku biyer'ebirhungano bizibuzibu n'ebigeke-geke, ngasi hyoshi hihugwa n'akarhi k'omungere chigabi cha kali kumi chakazirherekerwa Nyamuzinda. 33Nji barhalondola mpu chi chirhungano chi kwirire changwa chi bihire, na nji barhahindamula; nka baka heba echirhungano aha chindi chaliri, nji chaba chiguma oku chindi chintu chi chesezwe, nji chirhagombolwa.34Agola g'amarhegeko Nyamuzinda ahaga Musa oku ntondo ye Sinayi, eri bana b'e Israeli barhuma.

Numbers

Chapter 1

1Nyamuzinda abwira Musa omu mpinga ye Sinayi; omu hema ly'embuganano omu lusiku lurhanzi l'omwezi gwa kabiri,mwaka gwa kurheng'omu chihugo ch'eMisiri. Aderha : 2Ojir'oluganjo lw'abana be Izraeli,kukulikirana n'emilala yabo,kukulikirana n'enju zabo;kukulikirana na beshe omu kuganja amazino ga ngasi rhwe lya ngasi mulume. 3Kurhonderer'oku myaka makumyabiri kuhek'enyanya,boshi b'omu Izraeli balikwanene bahek'emiherho,mwabajira luganjo kukulikirana n'oku bali bagabirwe,woyo haguma na Haruni.4Heba haguma nenyu mulume muguma wa ngasi buko; mukulu w'enju za b'eshe. 5Lolag'amazino g'abalume beyumange haguma nenyu : Emwa Rubeni : Elitesu,mwene Shedere. 6Emwa Simoni : Selumieli mwene Zurisaaye.7Emwa Yuda : Nashekone mwene Aminadabu; 8Emwa Isakari : Natanayeli mwene Tusune; 9Emwa Zabuloni : Mwene Heloni;10Emwa bene Yusufu,mwene Efurahimu : Elishama mwene Damihude,emwa Manase : Gamaliyeli,mwene Pedahatesu. 11Emwa Benjamini: Abidane mwene Gideoni.12Emwa Dane Ahiezeri,mwene Damishadayi. 13Emwa Asere : Paguyele,mwene Okrane, 14Emwa Gade : Eliyasafe,mwene Deule, 15emwa Nefutali : Ahina mwene Enane.16Abola babaliri bahamagalwa omu mbuganano,barhwali g'amuko ga b'eshe; barhwali,bimangizi b'omu Izraeli.17Musa na Haruni barhola balala balume bali londwerwe kukulikirana n'amazino gabo. 18Bahamagal'embuganano,omu lusiku lurhanzi l'omwezi gwa kabiri,babayandika,kukulikirana n'emilala,n'enju n'oku beshe.Omu kuganj'amarhwe g'amazino kurhonderera,ku myaka makumyabiri kuhek'enyanya. 19Eri Musa abaganj'omu mpinga ye Sinayi,nka kula Nyamuzinda amurhegekaga.20Omu kuyandika bene Rubeni,fula ntanzi omu Izraeli,kukulikirana n'omulala gwabo,kukulikirana n'enju zab'eshe omu kuganja ngas'irhwe na ngasi zino lya mulume,boshi kurhonderera ku myaka makumyabiri kuhek'enyanya ababoshi baliri nfola miherho. 21Abalume b'omu buko bwa Rubeni balibajirirw'oluganjo baliri bihumbi makumi mane na ndarhu na magana marhano.22Bayandik'oluganjo lwa bene Simoni,kukulikirana n'omulala,kukulikirana n'enju zab'eshe,omu kuganja ngas'irhwe kukulikirana n'amazino ngasi mulume,kurhonderera kumyaka makumyabiri kuhek'enyanya,aba boshi baliri nfola miherho. 23Abalume b'omu buko bwa Simoni,balibanjirwe baliri bihumbi makumi marhano na mwenda na magana masharhu.24Balibayandikirwe,bene Gadi,kukulikirana n'emilala yabo,kukulikirana n'enju zab'eshe omu kuganja amazino kurhonderer'oku myaka makumyabiri kuhek'enyanya,boshi baba nfola miherho; 25Abalume b'omu buko bwa Gadi,baganjwagwa,baliri bihumbi makumi mane na birhano na magana ndarhu na makumi marhano.26Bayandikwaga bene Yudakukulikirana n'enju zab'eshe,omu kuganj'amazino kurhonderer'oku myaka makumyabiri kuhek'enyanya,boshi baliri nfola miherho; 27Abalume b'omu buko bwa Yuda baliganjirwe baliri bihumbi makumi gali mushanvu na bine na magana ndarhu.28Baganja bene Isakare kukulikirana n'emilala,kukulikirana n'emilala,kukulikirana n'enju z'eshe : Omu kuganj'amazino kurhonderera ku myaka makumyabiri kuhek'enyanya,boshi baliri nfola miherho : Abalume b'omu buko bwa Isakare; baganjwagwa,baliri bihumbi makumi marhano na bine na magana mane.30Bayandikwa bene Zabuloni kukulikirana n'emilala yabo na kulikirana n'enju za beshe; Omu kuganj'amazino kurhonderera ku myaka makumyabiri kuhek'enyanya,boshi baliri nfola miherho :31Baganj'abalume bihumbi makumi marhano na mushanvu na magana mane omu buko bwa Zabuloni.32Oku bene Yusufu,baganja bene Efurahimu kukulikirana n'amashanja mabo,n'emilala yabo,omu kuganja amazino m'abalume baherh'emyaka makumyabiri na kurhaluka.Boshi balikwanene kuj'omu kasi k'enfola miherho. 33Baganja balume bihumbi makumi mane na magana marhano omu buko bwa Efurahimu.34Bayandika bene Manase kukulikirana n'amashanja mabo,n'emilala yabo,omu kuganja amazino m'abalume baherhe myaka makumyabiri na kurhaluka,alikwanene kuj'omu kasi k'enfola miherho. 35Baganja balume bihumbi makumi masharhu na bibiri na magana mabiri omu buko bwa Manase.36Bayandika bene Manase kukulikir'amashanja mabo n'emilala yabo,omu kuganja amazino m'abalume baliherh'emyaka makumyabiri na kurhaluka,boshi bali kwanene kuja omu kasi k'engabo. 37Baganja balume bihumbi makumi masharhu na birhano na magana mane omubuko bwa Benjamina.38Bayandika bene Dani kukulikiz'amashanja mabo,n'emilala yabo,omu kuganja amazino m'abalume baherhe myaka makumyabiri na kurhaluka,boshi balikwanene kukol'akasi k'enfola miherho. 39Baganja balume bihumbi makumi masharhu na babiri omu buko bwa Dani.40Baganja bene Aseri kukulikir'amashanja mabo,n'emilala yabo,omu kuganj'abalume baherhe myaka makumyabiri na kurhaluka. Boshi bali kwanene kuja omu kasi k'enfola miherho. 41Baganja balume bihumbi makumi mane na muguma na magana marhano omu buko bwa Aseri.42Baganja bene Nafutali kukulikira amashanja mabo n'emilala yabo,omu kuganja amazino m'abalume baherhe myaka makumyabiri n'okurhaluka. Boshi bali kwanene kuj'omu kasi k'engabo. 43Baganja balume bihumbi makumi marhano na bisharhu na magana mane omu buko bwa Nafutali.44Aba babaganjwaga na Musa na aruni haguma n'abarhwali ekumi na babiri be Israeli; haliri muntu muguma oku ngasi mulala. 45Baganja,kukulikir'emilala yabo,aba Izraeli boshi baherh'emyaka makumyabiri na kurhaluka,abalume boshi be Izraeli bali kwanene kuj'omu kasi k'engabo. 46Baganja boshi haguma baba bihumbi magana ndarhu na bisharhu na magana marhano na makumi marhano.47Bene Lawi,kukulikir'obuko bwa bashokuluza babo, bahirwaga mweli lisansima. 48Nyamuzinda abaga ahere Musa ama mahano : 49Orhakajir'oluganjo l'obuko lwa banya Lawi,orhakana ganja abana bage ahagarhi ka banya Israeli.50Hereza abanya Lawi,akasi kehema lya mabuganiro,n'ebikoleso byalyo,na byoshi birimo. Behek'ehema n'ebikoleso byage byoshi;n'oku likolera n'oku handa eburhambi bwalyo.51Nk'ehema lyabunga,banya Lawi banalishanda n'amango lyahanda,abanya Lawi bana liyumanza. Nk'owundi yeshi aliyegerere anahabw'echihano ch'olufu. 52Abanya Izraeli behande,ngasi muntu omu chihandiro chage,hofu n'ebendera lyage nko kwamarhwe gabalwa gali.53Aliko Abanya Lawi bowe behande hofu n'ehema lya mabuganano, ly'oburhe bwani burhayinja enyanya w'olubaga lwa bene Israeli; Naba Lawi nabo babashinganen'okulang'ehema ly'obuhamirizi. 54Bene Israeli nji bakenge amarhegeko moshi Nyamuzinda ahere Musa ,kubenajire ntyo.

Chapter 2

1Nyamuzinda,abwira Musa na Haruni. 2Bene Izraeli nji bahanda,ngasi muntu hofu n'ebendera lyage hofu n'ebimenyiso by'omulala gwage,nji bahanda oku bule bulebe hofu-hofu n'ehema ly'amabuganano.3Abehand'ebuzikiro bw'ezuba, emunda ezuba lizuka nji baba oku handiro cha Yuda zigabirwe omu mirhwe ye ngabo yabo.Eyo y'omurhwali wa banya Yudeya yehande,Nasoni mwene Aminadabu. 4N'enfola miherho yage yaganjwag'emwabo,baliri bantu bihumbi makumi gali mushanvu na bine na magana ndarhu.5Eburhambi bwage,nji hahand'obuko bwa Isakari. Omurhwali wa bene Isakari; Natanieli, mwene Suari. 6N'omurhwe gwe ngabo zage guher'abantu bihumbi makumi marhano na bine kukulikira oluganjo lw'elisansima.7n'obuko bwa Zabuloni, mwene mwami Zabuloni, Eliabu, mugala wa Heloni, 8n'echigusho ch'enfola miherhoyage chaliri bihumbi makumi marhano na mushanvu na magana mane g'abalume, kukulikira n'oluganjo.9Oluganjo lwa kambi ka Yuda, kukulikira n'oluganjo: Bihumbi egana na makumi gali munane na ndarhu na magana mane g'abalume, kukulikir'echigusho ch'enfola miherho yabo. Babali barhanzi omu lugenzi.10Omu charagati, abe mwa Rubeni, haguma n'ebendera lyabo, na haguma n'echigusho ch'enfola miherho. N'omukulu w'abana ba Rubeni, Elisuri, na mugala wa Sedeuri, 11n'echigusho ch'enfola miherho yage nji baba bihumbi makumi mane na ndarhu na magana marhano by'abalume, kukulikira n'oluganjo.12Eburhambi nji y'alama obuko bwa Simeoni,mukulu w'omu bana ba Simeoni Selumieli, mwene Zurisadayi, 13n'echigusho ch'enfola miherho yage baliri bihumbi makumi marhano na mwenda na magana masharhu g'abalume, kukulikira n'oluganjo.14Kandi obuko bwa Gadi, omukulu w'abana ba Gadi, Eliasafu, mwene Deueli; 15n'echigusho ch'enfola miherho yage bihumbi makumi mane na birhano na magana ndarhu na makumi marhano g'abalume, kukulikira n'oluganjo.16Boshi baganjwaga b'omu kambi ka Rubeni, kukulikir'oluganjo: Bihumbi egana na makumi marhano na chiguma na magana mane na makumi marhano g'abalume, kukulikir'echigusho ch'enfola miherho. Babaga ba kabiri omulugenzi.17Na ntyo hagendekera ehema ly'embuganano,haguma na kambi k'Abalawi kaliri omu kagarhi k'orhundi rhu kambi: Njiba kulikira olugenzi oku burhegesi nk'oku bahandaga, ngasi muguma oku lukere, kukulikira ebendera lyabo.18Ewa buzikiro bw'ezuba, akambi ka Efurahimu,haguma n'eebendera lyabo, na haguma n'ebigusho by'enfola miherho yabo. Bahanda eyola n,omukulu w'abana ba Efurahimu, Elisama, mwene Amihudi, 19n'echigusho ch'enfola miherho chage baliri bihumbi bine na magana marhano g'abalume, kukulikira n'oluganjo.20Eburhambi ya handa obuko bwa Manase, omukulu w'abana ba Manase, Gamalieli, mwene Pedazuri; 21n'echigusho ch'enfola miherho yabo chaliri bihumbi makumi masharhu na bibiri na magana mabiri by'abalume, kukulikira n'oluganjo;22na ntyo obuko bwa Benjamina, omukulu w'abana ba Benjamina, Abidani, mwene Gideoni, 23n'echigusho ch'enfola miherho yabo yaliri bihumbi makumi masharhu na birhano na magana mane g'abalume, kukulikira n'oluganjo.24Boshi omu kambi ka Efurahimu, kukulikira n'oluganjo: Bihumbi egana n'ekumi na munane n'egana ly'abalume, kukulikira n'ebigusho by'enfola miherho zabo. Bayinjiba ba kasharhu omu lugenzi.25Ewa lunda lw'enyanya, akambi ka Dani, haguman'ebendera lyabo, na haguma n'ebigusho by'enfola miherho zabo. Eyo yinji bahanda n'omukulu wa bene Dani, Ahiezeri, mwene Amisikadayi; 26n'echigusho ch'enfola miherho chaliri bihumbi makumi gali ndarhu na bibiri na magana mushanvvu g'abalume, kukulikira n'oluganjo.27N'eburhambi njiyahanda obuko bwa Aseri, mukulu w'abana b'Aseri, Pagwieli, mwene Okrani, 28n'echigusho ch'enfola miherho yage chaliri bihumbi makumi mane na chiguma na magana marhano g'abalume, kukulikira n'oluganjo;29na ntyo obuko bwa Nafutali, omukulu wa bene Nafutali, Ahiraa, mwene Enani, 30n'echigusho ch'enfola mihrho chaliri bihumbi makumi marhano na bisharhu na magana mane g'abalume, kukulikira n'oluganjo.31Boshi omu kambi ka Dani, kukulikira n'oluganjo: Bihumbi egana na makumi marhano na mushanvu na magana ndarhu by'abalume. Nji baba bazinda omu lugenzi, kukulikira n'ebendera lyabo.32Abala b'abana be Israeli bajirirwag'oluganjo, kukulikira n'enju za b'esh. Boshi bajirirwag'oluganjo, n'okujira orhwambi, kukulikira n'ebigusho by'enfola miherho zabo, baliri bihumbi magana ndarhu na magana marhano na makumi marhano. 33Abalawi, kukulikira nk'oku Nahano abwiraga Musa, oku barhahirwa bakaganjwa omu luganjo lw'abana be Israeli.34N'abana be Israeli nji balama nk'oku amarhegeko goshi Nahano abaga ahere Musa. Na ntyo nji babera, kukulikira na mabendera gabo; na ntyo banaj'omu lugenzi, ngasi muguma n'olubaga lwage, n'enju za b'eshe.
Chapter 3

1Eli, ly'eburha lya Haruni na Musa,amango obu buko bwa Nyamuzinda aderhaga na Musa oku ntondo ye Sinai. 2Lolag'amazino ma bene Haruni : Nadabu, lw'olubere lwage, Abihu, Eleyazari na Itamara.3Mamazino ma bene Haruni amola,babashigagwa amavurha oku maboko nka badahwa n'okuhabwa akasi k'obudahwa. 4Nadabu na Abihu bobafiraga embere za Nyamuzinda,amango bamurhuliraga omuliro gw'elwahanda omu mpinga ye Sinai,nta mwana baliburhire,Eliyazari na Itamari,bowe bagendekeza omukolo gw'obudahwa,eri n'eshe Haruni achiriho.5Nyamuzinda aderha na Musa,amubwira : 6Lerha obuko bw'Abalawi hofu n'omudahwa Haruni,bamukolere.7Balange olubaga loshi n'ebikulo byoshi by'akanyamuzinda: bajire omukolo gw'omukanyamuzinda. 8Baleme balang'ebikoleso byoshi by'omushengero, n'ebiheberwe oku bulanzi bw'abana be Isiraheli: bajire omulimo gw'eshengero.9Abalawi wabaha Haruni n'abana bage;bahabirwe loshi loshi enyanya z'abana be Israeli. 10Wayimika Haruni n'abagala yi balema balolereze emikolo y'obudahwa omu shengero;n'omuhisi wakabashegerera ayirhwe.11Nyamuzinda abwira Musa,aderha : 12" Lola,narholere Abalawi omu lubaga lw'abana be Israeli,ahali hokurhola abw'olubere boshi,b'abana be Israeli n'Abalawi baba bani. 13Bulala ngasi lubere luli lwe mwani;olusiku nayirhaga abana b'embere boshi be Misiri,nachirholera abana b'embere boshi be Israeli,abambere b'abantu n'abe birhungano : Baba be mwani. Ndi Nyamuzinda."14Nyamuzinda abwiraa Musa,omu mpinga ye Sini, aderha : 15Oganje abana ba Lawi, kushimbana n'enju z'abeshe, n'emilala yabo; oganje endume zoshi, ziherhe mwezi muguma ziburhirwe na kugendekera. 16Musa abaganja oku rhegeko lya Nyamuzinda,akulikira erhegeko ahabirwe.17Bano bene Lawi,n'amazino mabo mamano : Geresoni,Kohati Na Merari. 18Bene Geresoni bobano,kushimbulira n'emilala yabo : Libuni Na Simeyi. 19Bene Kohati bo bano,kukulikira n'emilala yabo : Amuramu,Izihari,Heburoni Na Usieli. 20N'emilala ya Bene Berari eno : Mali Na Mushi. Y'emilala ya Balawi eyo,kushimbulira n'enju za b'eshe.21Gersoni y'eshekulu w'omulala gwa Libuni n'ogwa Shimeyi; Y'emilala eyo ya Bagersoni. 22Oluganjo lwabo,olw'abalume boshi,ba mwezi muguma bali na kugendekerera,abaliganjirwe baliri bihumbi mushanvu na magana marhano. 23Emilala ya bagersoni bahanda enyuma ya ka Nyamuzinda okulunda lw'ebuzikiro bw'ezuba.24N'omukulu w'enju y'eshe wa bagersoni aliri Elisafu mwene Laeli. 25N'obulanzi bwa bene Gersoni omu nju ya ka Nyamuzinda buli nju ka Nyamuzinda,n'enju,n'aka Nyamuzinda mufuniko gwage,n'echibambazi ch'olunvi lwa ka Nyamuzinda, 26n'ebibambazi by'emishangi y'ahantu h'oku kalabira n'omushangi g'omukuja omu hantu h'oku kalabira, eburhambi boshi bwa ka Nyamuzinda na hofu n'olurhamba enyunda zoshi,n'emigozi yalo oku bukozi bwage boshi.27Kohati aburha omulala gwaba Amurami,n'ogw'aba Jisehari,n'ogwaba Bebronia n'ogwaba Uzieli,aba Bayeneza emilala yaba Kohati. 28Omu kuganja endume zoshi za mwezi muguma ziburhirwe kugendekera enyanya,habonekana bantu bihumbi munane na magana ndarhu,bali habirwe omukolo gw'oku kwiza ahachesibwa. 29Emilala ya bene Kohati yali lamire omu charagati ch'olurhamba .30Enju ya beshe b'emilala yaba Kohati yali yumangirwe na elisafani,mwene Uzieli. 31Bahabwa oburhegesi bw'okulanga enju ya Nyamuzinda,n'ameza,n'echinaniko,olurhamba,ebikoleso by'ahachesibwa,ebi bakolesa mw'akasi,n'ebiyilolere byoshi. 32Eliyazari y'ewaliri mukulu wa bakulu b'Abalawi,ye mwene omudahwa mukulu Haruni;Yi walemaga arhangula abali habirwe omukolo gw'okukwiza olurhamba.33Merari aburha omulala gwa Machili n'ogwa Mushi,bayumbaka emilala y'aba Merati. 34Abaganyagwa boshi b'abalume kurhenga mwezi muguma baburhirwe n'akugendekerabaliri bihumbi ndarhu na magana mabiri. 35N'omukulu w'enju eshe w'emilala ya Merari aliri Zurieli mwene Abihaili,Balihandire oku lunda lw'emalambo gw'olurhamba.36Obulanzi bwa bene Merari bwalirhegekerwe oku zaba mbaho z'eshengero n'emirhi zalo,n'enkingi zalyo,n'entebe zalyo,n'ebikoleso by'olurhamba byoshi na byoshi binalirimo; 37n'enkingi z'embuga enyunda zoshi,n'entebe zayo,n'emisumari yazo,n'emigozi zayo.38Musa na Haruni n'abagala balame emalangambere g'olurhamba,okulunda lw'ebushoshokero bw'ezuba,emalangambere g'enju y'oku furhisa ebarati,bahabirwe omukolo gw'okulanga ahachesibwa, oguhabiirwe oku bana b'e Israeli; n'omushumba owankashegeraho ahanwe n'olufu. 39Abalawi boshi babalume baherhe mwezi muguma baburhirwe na kugendekera,aba Nyamuzinda arhegekaga Musa na Haruni mpu baganje kushimbulira n'emilala yabo, baliri bihumbi makumyabiri na bibiri.40Nahano abwira Musa : oganje abarhabana bw'olubere baherhe mwezi muguma baburhirwe na kugendekera,omu bana baba Israeli ,onabaganje kukulikira amazino mabo. 41Oyinji ntolera Abalawi,bani,nyono Nyamuzinda,ahali habana boshi bambere baba Israeli,n'ebirhungano byabo ahali hebirhungano byoshi byambere by'abana baba Israeli.42Musa aganja ababurhwa bambere boshi omu bana baba Israeli,kushimbulira n'erhegeko Nyamuzinda amuhaga. 43Ababurhwa bambere boshi babarhabana abaganjagwa amazino,baherhe mwezi muguma baburhirwe na kugendekera,baliri bihumbi bibiri na magana mabiri na makumi gali mushanvu nabasharhu.44Nyamuzinda abwira Musa,aderha : 45Rhola Abalawi ahali habana bambere boshi baba Israeli,n'ebirhungano by'Abalawi ahali hebirhungano byabo,n'Abalawi baba bemwani ndi Nyamuzinda.46Omu kuchungula abo baburhwa bw'olubere magana mabiri na makumi gali mushanvu n'abasharhu barhalukire oluganjo lw'Abalawi, baba Israeli, mwabo b'abana bw'olubere baba Israeli, 47nji warhola furanga erhano oku ngasi rhwe lya ngasi muntu; wankazirhola kushimbulira n'okw'olu furanga lwa hachesibwa luli lwa gera makumyabiri. 48Nji wahan'efuranga emwa Haruni n'abana bage, enyanya ya balala barhalukir'oluganjo lw'Abalawi. Oku gombola abo barhalwise oluganjo lwa Balawi. 49Musa arholaga efuranga z'abachungulwaga barhalukaga oluganjo lw'abachungulwaga n'Abalawi. 50Arhola efuranga z'abana bw'olubere be Israeli: Franga Chihumbi na magana masharhu na makumi gali ndarhu n'erhano nka franga z'olurhamba. 51Na Musa ahana efuranga z'okuchungula emwa Haruni n'abagala, oku rhegeko lya Nahano, omu kukulikirana n'erhegeko Nahano abaga ahere Musa.49Musa arhola zila furanga za gombolaga balala bw'olubere bagombolagwa n'Abalawi; 50Arhola efuranga z'oku bana b'olubere babana b'e Israeli;za liri chihumbi na magana masharhu na makumi gali ndarhu n'erhano,kukulikiran'efuranga z'aha chesibwa. 51Na Musa aha Haruni n'abagala oku rhegeko lya Nyamuzinda nk'oku Nyamuzinda anabaga arhegekere Musa.

Chapter 4

1Nahano abwira Musa na Haruni aderha: 2Oganje bene Kohati omubana be'Israeli, kulikirana n'emilala yabo n'enju za beshe, 3Abahere myaka makumi asherhu na kugendekera kuhike oku myaka makumi ashano, boshi bakwanene okujira omukolo muguma muguma omunju y'embuganano. 4Lolagag'emikolo ya bene kohati,omunju y'embuganano: Elolere ebichesebwa bwene.5Okumurhondero gw'olubalamo lwa kambi,Haruni n'abagala bainji rhola omushangi, bagushukire esanduku y'obuhamirizi.6Elugulu yayo,bashukire k'oluhu lwenzibi n'okulambulira kw'omushangi gw'olulere, oku handi bankaja bayimanza emirhi yeyonju.7N'elugulu lwa m eza memigati Y'okuchiyerekana bankashukira kw'omushangi gushushire embale, olugogorho, n'oluha n'enyuma z'okugaba mwedivayi omugati gubeho esiku zoshi. 8 Elugulu y'ebyo bikoleso, bashukire kw'omushangi gushushire omweru banabibohere omuluhu lwenzibi; kandi bankayimanza emirhi y'entaliro.9Njibarhola omushangi g'omunigi, nji banagushukira echimanikiro ch'obulangashane na matara gacho, n'ebirezi byabyo n'embale zabyo, n'ebikolesa byacho byoshi by'amavurha, haguma n'ebikolesa byabo m'ogo mukolo; 10bikwanene njiba chiheba haguma omuluhu lw'enzibi n'ebikoleso byacho byoshi oku handi njibabiheba oku chipoyi. 11Bashukire olurhamba lw'ehoro n'omushangi golulere baje baluboha omu luhu lwenzibi, oku handi bayumanze enkingi y'olurhamba.12Bankarhola ebikoleso byoshi bibagwasa oku mulimo gw'ahachesibwa, njiba biheba omu mushangi g'omunigi n'okubiboha omu luhu lw'enzibi; na kandi bahire oku chipoyi. 13Njibakula oluvu omu lurhamba njibalambulira k'omushangi gushushire bisoro bisoro. 14Njibaheba Elugulu ebintu byoshi, bikwanene oku mukolo gwage, emidugo, n'orhunya, n'orhwere n'ebeseni, ebikoso byoshi by'olurhamba elugulu wabyo, balambulire k'oluhu lw'enzibi, na kandi bayimanze emirhi y'olurhamba.15Hano Haruni n'abagala bamala shukira ahachesibwa n'ebikoleso byahachesibwa byoshi, bene Kohati njibayinja okumurhondero gw'olubalamo lw'echihandiro, babiheke; aliko barhayinjaga huma oku bintu bichesizwe, yibarhafa. Y'echikono eyo y'abaheka, erhegekerwe oku bene Kohati omunju y'embuganano. 16Eliazare, mwene omudahwa mukulu Haruni, ahabirwe omulimo g'okulanga amavurha g'echimiko ch'omushuma n'amandi mabaya bwinja,entulo y'esiku zoshi n'amavurha gachesizwe, ahabirwe omukolo gw'okulanga echirhiri k'obukarestia n'ebirimo byoshi, ahachesizwe n'ebikoleso byamo boshi.17Nyamuzinda abwira Musa na Haruni ababwira mpu: 18Murhalandolaga obuko bw'emilala y'Abakohati omu lubanja lw'okubaberula omu Balawi. 19Mubajirire ntya, mpu yibalama, yibarhanafa hano bashegerera ahantu hachere bwenene. Haruni na bagala barholebo n'okubahira ngasi muguma wabo oku mulimo gwage gumushinganene. 20Barhahira bakaja ahachesezwe mpu balole oku babohere ebintu bichesezwe yibarhafa.21Nyamuzinda abwira Musa, aderha: 22Oganje na bene Gershomu, kukulikira enju sa b'eshe n'emilala yabo. 23Oganje boshi kurhenga myaka makumi masharhu baburhirwe na kugendekera kuhika oku myaka makumi marhano yabo boshi bakwanene okujira omulimo muguma muguma omu nju y'embuganano.24Lolaga emikolo y'emilala y'Abagershomu, omulimo bakwanene okujira n'echi bakwanene oku heka. 25Nji baheka emishangi y'ehema y'eshimanano, n'echifuniko ch'oluhu lw'Enzibi luhebw'enyanya, omushangi g'olunvi lw'ehema ly'eshimanano. 26Emishangi y'ahantu h'embere, emishangi yah'okuhulukira k'olunvi, eburhambi y'ahachesibwa oku lurhamba, emigozi yabo, ebikolesa bibalolere, nji bajira emirimo y'emyazi nk'eyi.27Omu mirimo yabo bene Gershome njibaba oku nburhegesi bwa Aruni na bagala bage mpu ebinjibaheka byoshi, emirimo yajirika bayiyere kane bwanja yoshi obibalerhuga. 28Eyi y'emilimo y'emilala ya bene Gershone omu hema ly'eshimanano, ebi balangaga oku burhegesi Bwa Itamari, mugala w'omudahwa Haruni.29Njiwajiri oluganjo lwa bene Merari ngasi mulala gwabo, ngasi enju na b'eshe babo. 30Njiwajir'oluganjo, kurhenga oku myaka makumi masharhu kugendekera kuhika oku myaka makumi marhano, okubachesebwa boshi bakola mulimo muguma muguma omu hema ly'embuganano.31Lola ebyahanirwe omu kukwiza kwabo, ebibalerhere, oku mirimo yabo koshi omushengero k'omuhema: embaho za kabati, ebichira bye mirhi, ebichira bye byuma, ebyuma bichira bichigurhire haguma byo murhonde ro. 32Ebyuma bichilundire byembere byajira echiwanza, omurhondero gwabo, ekingizabo, emigozi yabo, ebikolesa byoshe biba yerekere na byoshi bilolere emirimo yabo. Mwabihamagala okuzino lyabo ebintu babahaga mpu bina kwirire ebibalerhaga.33Eyi y'emirimo y'emilala ya bene Merari, emirimo yabo yoshi omu hema ly'embuganiro, erhegekerwe na Itamari, mugala wa w'omudahwa Haruni.34Musa, Haruni n'abami b'omu mbuganano baganjwa bene kebatite, ngasi mulala gwabo na ngasi nju za b'Eshe. 35Aboboshi, kurhenga myaka makumi masharhu n'enyanya waho kuhika oku myaka makumi marhano, abashiganene okukola kasi kaguma kaguma omushengero ( omukanisa). 36Nabo baganjirwe, bangasi mulala, baliri bihumbi bibiri na magana mushanvu na makumi marhano.37Baguma bali mulala gwa kehatite nabo babo baganjwa, na boshi balikolere akasi omu shengero: Musa, na Haruni baganjwa oku burhengesi bwa Nahano wa Musa.38Bene Gershome baganjwa, ngasi mulala na ngasi nju za beshe babo. 39Kurhenga myaka makumi masharhu n'enyanya waho kuhika oku myaka makumi masharhu n'enyanya waho kuhika oku myaka makumi marhano, boshi balishigarire bakola akasi kaguma kaguma omu shengero. 40Abo baganjwa, ngasi mulala, ngasi nju na beshe babo, ubaba bihumbi bibiri na magana darhu na makumi masharhu.41Abola gw'ogo mulala gwa bene Gershome baganjwa, Boshi bakolere akasi omushengero; Musa na Haruni baganjwa oku ruhusa lwa Nahano.42Ogo mulala gwa Merari gwa ganjwa ngasi mulala gwabo, kukulikira n'enju za b'eshe babo. 43Kurhenga myaka makumi masharhu kugendekera kuhika oku myaka makumi marhano, abali kwanene bakole akasi kaguma kaguma omu shengero. 44Abola baganjwaga, yeli milala yabo, baliri bihumbi bisharhu na magana mabiri.45Abola gulogo mulala gwa bene Merari baganjwa; Musa na Haruni baganjwa oku buhengesi bwa Nahano wa Musa.46Abola boshi babalawi Musa, Haruni n'abami be Israeli baganjwa, ngasi mulala na ngasi enju za b'eshe babo. 47Kurhenga myaka makumi mashurhu n'enyanya waho kuhika oku myaka makumi marhano, boshi bakwanene okukola akasi kaguma kaguma no kurhabala abaheka omu shengero. 48Boshi baganjirwe baliri bihumbi munane na magana marhano na makumi gali munane.49Okujira oluganjo oku burhengesi bwa Nahano wa Musa, oku yereka ngasi muguma akasi ajira na kaheka; baganja ngasi burhengesi Nahano ahagaa Musa.

Chapter 5

1Nyamuzinda abwira Musa ntya: 2Rhegeka abana b'e Israheli bakule ngasi mubenzibenzi omu chihandiro, na ngasi yeshi oherhe enyonjo. 3Omulume chango omukazi, mubafuhire, omu kambi, libarhabihya akambi ndamire mo. 4Abana b'e Israyeli bajira ntyo, bafuhira ababenzi benzi n'abanyonjo nyonjo omu kambi, nkoko Nyamuzinda anarhegeka Musa, abana b'e Israyeli bajira ntyo.5Nyamuzinda aderha na Musa, amubwira mpu: 6Bwira abana b'e Israyeli ntya: Amang'omulume chango omu kazi akagomera omwalungwe wage echaha chokubula abushinganyanya emalangambere ga Nyamuzinda n'erhi akachiyagisa ntyo. 7Ayinji hungama echaha chage, n'okuinji galula echintu anyeganaga choshi choshi, n'okuchiyushula kwe chiguma cha karhano; achigalulire olala achiyagisaga ko.8Nka ntaye ashiganire okugalulira echo chintu chiri cha Nahano, ch'omudahwa, oku handi engandabuzi y'okukula echaha ch'omugome. 9Ngasi ntulo y'ebintu bichesebwa yabana be Israeli mpu y'omudahwa bayinji biyerekana. 10Ebintu banka chesa biri byage, n'eri bankamuhabyo nji byaba byage.11Nyamuzinda abwira Musa, aderha: 12Bwira abana be Israeli mpu, Genda obwire omukozi oherhe eyi akaba mugonyi n'oku muhemukira.13Bulala owindi mulume amuhongere n'eba arhamanyire; oyo mukazi achizingisize oku bwibisho, buzira kuba n'owa nkamubula n'okumubeshera chiro akaba ntaye wamufarhire bwinja bwinja. 14Nk'omulume ali akaba n'omurhima gw'obwongwa n'obwikebwe kumukage, nka n'oyo mukazi amuhemukire chango abe n'obwikebwe kuye n'obo arhamuhemukira.15Oyo mulume aheka mukage em'omudahwa, amuhire kw'entulo,chigabi chiguma ch'ekumi ch'omulengo gw'eshano y'engano, arhashesheraga kw'amavurha, arhanahiraga kw'obulala, mpu ntulo y'obongwa, naya kuyibuka, enayibusa obubi.16Omudahwa nj'amusgegeza, n'oku muyimanza emalanga mbere ga Nahano. 17Omudahwa arhola amenji omundaha, hanamarhala changwa akachulo oku budaka bw'Ehema y'embuganano, anabuhira mugala menji.18Omudahwa, ayimanza ola mukazi embere za Nyamuzinda, anamukula enviri z'okurhwe, n'okumufumbika elala ntulo y'oku chikebwa, ntulo y'obongwa ,Omudahwa anamasheshera omufune zage amenji malulire, gagalerha oku kagwa. 19Omudahwa anamugasha ola mukazi anamubwira tya: Akaba nta Mulume walalire naye n'obwo ochiri omumwa balo, n'akaba orhahinda mukaga ntyo wachihemula, oyere mwaga menji gw'omukago.20Aliko akaba wabere mugome, n'obwo gwerhe balo, walambagira n'owundi Mulume; 21Omudahwa ana mugasha n'emyazi y'echihango anamubwira ntya: Nyamubaho akuhanyagaze akujire na wabusha omu karhi kw'olubaga lwage, oyume enkanga,orhunde n'enda. 22N'agala menji ga kulerhere obuhanya gakuje omunda gayirhunze gana kuyumye enkanga! oyo mukazi abashuza, ntya: Bibentyo! Bibentyo!23Omudahwa anayandika elala myazi y'okuchigasha oku chizingo, na kandi ana bivuvuliza mugalala menji malulire. ganayirha.24Ananywesa alala mukazi galala menji malulire, gwo'mukago, n'agola menji magashirwe manashandala omuye n'obululu bwago. 25Omudahwa hano aba amarhola omu fune z'ola mukazi ela ntulo y'obongwa, embere za Nahano, anayishegeza oku lurhamba. 26Anashamarha eshano chigasha chiguma ch'eyola ntulo y'okuyibusa, anayisindagira oku lurhamba, enyuma lyahola ananywesa olala mukazi galala menji.27Hano amali munywesa galala menji bya injiba ntya: Akaba nyamukazi ahemukire eba, galala menji ganalerha obuhanya hano gaj'omuye ganamuhehera: enda yage yanarhunda, enkanga zage zanayuma n'oyo mukazi anaba muhanya omu bene babo. 28Aliko mpw'ankaba oyo mukazi ali mweru kweru, arhahemukaga, arhankaja ku shembo, anayokolwa, anagenda aburha.29Ly'erhegeko ly'obukebwe eryo, amango omukazi akahemukira eba omu kuhusha, 30Changoeri akaba omulume amachikebwa mukazi: oyo mulume anajiyimanza mukage embere za Nyagasani n'omudahwa ana mujirira kwo eryo rhegeko nkoku lyoshi linali.31Omulume arhajirire chaha, s'aliko oyo mukazi anabarhula obubi bwage yenyine.
Chapter 6

1Nahano abwira Musa, aderha: 2Derhesa abana be Israeli ona babwire: Amango omulume ey'omukazi achikula haguma n'ababo, omu kujira echilagane ch'obu budahwa, oku chihana ku Nahano. 3Aleke erivayi n'amavu g'okulalusa, arhakanywa eyi eziki ekalirwe n'erivayi n'eziki ekolerwe haguma n'amavu g'oku lalusa; arhakanywa n'oku mavu n'amaguma ga kalihire garhengaga omu mburho y'omurhi, arha kanalya n'emburho y'omurhi mbishi mpu eyumire. 4Amango goshi g'echiragane chage, ntacho y'elye chirhengere omu murhi, gurhenga oku mburho kuhika oku chishugu ch'omurhi.5Amango goshi g'echiragane chage, olwembe lurhaka mugera oku rhwe; kuhika oku yunjuliza esiku achihanaga emwa Nahano, yebe muchesibwa, yelek'enviri zage zikule okw'alonzeze.6Amango goshi achikulire ku Nahano, arhaka shegerer'omuntu ofire. 7Arhaka chizingisa oku lufu lw'eshe; lwa nyina, lwa mwene wabo, lwa mwali wabo; bulala achikula ku Nyamuzinda wage biri oku rhwe lyage. 8Amango goshi g'echiragane chage yejihane ku Nahano.9Nk'omuntu afire honaho haguma naye, n'erhwe lyage lichikulire ku Nyamuzinda lyanaba ntyo lizingire, ana chigemb'erhwe olusiku lwage n'oku batizwa, ana chigemba olusiku lwa kali mushanvu.10Olusiku lwa kali munane, anahekera omudahwa nguku ebiri eyi nguku ebiri zidorho; oku lunvi lw'ehema ly'obunvikane. 11Omudahwa arhula nguma nka nterekero y'echaha, n'eyindi nka nterekero, n'oku mukulira echaha chage amango g'olufu lwage. Omunaziri anahana erhwe lyage olola lusiku.12Yeshubi hana emwa Nahano esiku z'obunaziri bwage, ye rhule embuzi ya mwaka muguma nka ntulo y'obubi bwage; esiku zikulikire zirhakaganjwa bulala echiragane chage chizingire.13Lolaga erhegeko lyabachihana; Olusiku inj'ayeneza amango gage gw'okuchihana, nji bamulerha oku lunvi lw'okuja omu hema ly'empamagazi. 14Anarhula entulo yage emwa Nahano, omwana gw'embuzi gu gwerhe mwaka muguma buzira shembo nka nterekero, mbuzi y'omwagazi egwerhe mwaka muguma nka ntulo y'oku kulirwa echaha, n'engandabuzi mwaka muguma erhagwerhe shembo y'okuvuga omwonkwa. 15Echirhiri chiguma ch'emigati erhalimu levire, egato y'amasoro g'eshano echangirwe n'amavurha, n'egalate erhali mu levire eshigirhw'amavurha, n'entulo yabo y'okunywa.16Omudahwa ana anayerekana ebyo byoshi embere za Nahano, anarhula entulo y'echaha n'enterekero yage. 17Ye rhule echibuzi ch'omwagazi nka nterekero y'okuvug'omwonkwo, n'ebindi haguma n'engooko y'emigati erhali mu levire haguma n'oku kulirwa echaha.18Omwishogwe y'egembe erhwe lyage ya yimanga aha wa lunvi l'okuja omu hema ly'empamagazi, erhwe lyage lichihanire, ye rhole enviri z'erhwe lyage anazihire oku muliro, omusi n'entulo y'oku vugw'omwonkwa.19Omudahwa arhole okuboko kw'embuzi, n'egato nguma erhalimo levire biri omu chirhiri n'egalete nguma erhali mu levire, ana birhabika oku fune z'omwishogwe, eyamala gemba erhwe lyage lichihanire. 20Omudahwa ana bishaganya olunda n'olwindi embere za Nahano; chiri chintu chichesibwa chiri ch'omudahwa, haguma n'echifuba chishaganyizwe n'okuboko kw'echibuzi ku barhulwe. Oku bundi omwishogwe eyakol'akanywa oku mavu.21Elyola ly'erhegeko ly'olala wajirir'echiragane ch'obwishogwe; eyola y'entulo yage emwa Nahano oku chiragane chage, n'okwindi kwaka murheganyiza enjira zage; birhegekerwe oku chilagane ajirire, bikulikize erhegeko ly'echiragane ch'obwishogwe.22Nahano abwira Musa, aderha; 23Obwire Haruni n'abana bage, oderhe: Na ntyo wegishe abana b'e Israeli ona babwire: 24Nahano akugishe, ana kulange!25Nahano akuyunjuze emisi yage, akuhereze n'obulonza bwage. 26Nahano akuyinamulire amalanga gage, ana kuhereze akalamo. 27Intyo kuyehire ezino lyani oku bana b'e Israeli, njina bagisha.

Chapter 7

1Amango Musa amalaga yumbakamo Eshengero, aligisha n'okulishiga amavurha n'okugisha ebikoleso byamo byoshi, n'olurhamba nalo alugisha n'ebikoleso byako byoshi. 2Abarhambo b'e Israeli, bimangizi b'emilala ya beshekuliza abo, balerha entulo zabo: babo barhambo b'emilala, abo baliyimangire abantu olusiku lw'oluganjo. 3Bayinja baherhe entulo zabo emalangambere ga Nyamubaho: Ngale ndarhu ziboherwe na mpanzi ekumi n'ebiri, k'okuderha: ngale nguma oku barhambo babiri na mpanzi nguma oku ngasi murhambo; bayinja zirhula embere y'olurhamba lw'eshengero.4Nyamubaho ashambala na Musa amubwira ntya: 5Oyankirire ebyola bintu, by'entulo, bikazi koleswa oku mikolo omu Hema ly'embuganano; obihe bene Levi, ngasi muguma kushimbulira nkoku omukolo gwage guli.6Musa ayusize rhola zilala ngale na zilala mpanzi, abigabira bene Lawi. 7Aha bene Gersoni ngale ebiri na mpanzi ene, kukulikira akasi kabo oku kanali; 8Aha bene Merari ngale ene na mpanzi munane kukulikira oku 'akasi kabo kanali okuburongozi bwa Itamara, mwene omudahwa Haruni.9S'aliko, bene Kehati ntacho aherebo, bulala, kukulikira na kasi kabo, babali kwanene baheke ebintu bichesezwe oku birhugo byabo.10Abarhwali barhula entulo zabo okulusiku lw'okugishwa kw'olurhamba, lwo lusiku balushiga amavurha; baheka entulo zabo embere y'olutari. 11Nahano abwira Musa ntya: Ngasi lusiku, murhambo muguma akazi inja aherhe entulo yage y'olusiku lukulu lw'okugishwa kw'olurhamba.12Omwambere walerhaga entulo yage ali Nasoni, mwene Aminadabu w'obuko bwa Yuda, 13Arhula embale nguma y'echuma ch'olunyerere eherhe obuzurho nka bwa sikeli egana na makumi masharhu, beseni nguma y'e chuma ch'olunyerere ya sikeli makumi gali mushanvu, kushimbulira n'esileli za hantu ha chesebwa byombi mpu shano y'engano echangirhwe mw'amavurha, nka ntulo. 14Ayushula kw'echirabyo chiguma ch'amasholo ya sikeli ekumi, ebumbire amavurha gabayire bwinja.15Ahira kw'empanzi nguma y'omushuka, echibuzi n'omwana buzi gwa mwaka muguma, nka ntulo y'okuyoswa; 16Ahira kw'echishakalume nka ntulo oku byaha ; 17N'oku ntulo y'okuvuga Nyamuzinda omwonkwa ahana mpanzi ebiri, bibuzi barhano na banabuzi barhano ba mwaka muguma. Eyola yeyaliri ntulo ya Nasoni mwene Aminadabu.18Olusiku lwa kabiri, Natanaeli mwene Suari, Murhambo w'obuko bwa bene Isakari naye ahana entulo yage. 19Arhula: mbale nguma y'efuranga eherhe bilo nka bya Sikeli egana na makumi masharhu, logero luguma lw'echuma ch'olunyerere ya sikeli makumi gali mushanvu, kukulikurana n'esikeli za hantu hachesebwa eri chibumbire shano y'obugere echangirwe mw'amavurha, abihana nka ntulo yage.20Engumbu nguma ye horo ya Sikeli ekumi ebumbire amavurha minja; 21Ahira kw'empanzi nguma y'omushuka, echibuzi n'omwana buzi gwa mwaka muguma, nka ntulo y'okuyoswa; 22Ahira kw'echishakalume nka ntulo y'oku babalira; 23N'oku ntulo yokuvuga Nahano omonkwa, arhula mpanzi ebiri, bibuzi birhano, bishakalume birhano, banabuzi barhano ba mwaka muguma. Eyola ye yaliri ntulo ya Natanaeli mwene Suari.24Oku lusiku lwakasharhu omurhambo wa bene Zabuloni ainja, Eliabu mwene Heloni. 25Arhula beseni nguma y'echuma ch'olunyerere eherhe bilo nka bya Sikeli egana na makumi masharhu, beseni nguma y'echuma ch'olunyerera ya sikeli makumi gali mushanvu, kushambalira nko ku esikeli ya hantu hachesebwa byombi eri biyunjwire shano y'obugere echangirwe mwa mavurha, abihana nka ntulo yage' 26Ahira kw'engumbu ye horo ya Sikeli ekumi, ebumbure mavurha minja .27Ahira kw'empanzi y'omushuka, echibuzi n'omwanabuzi wa mwaka muguma nka ntulo y'okuyoswa. 28Ahira kw'echishakalume ch'entulo y'ebyaha. 29N'oku ntulo y'okuvuga Nyamuzinda omonkwa, ahana mpanzi ebiri, mbuzi erhano, bishakalume birhano, na banabuzi barhano ba mwaka muguma. Eyola y'entulo ya Eliabu mwene Heloni.30Oku lusiku lwa kane, omurhambo wa bene Rubeni, Elisuri mwene Sedeuri ainja. 31Arhula ebeseni y'echuma ch'olunyerere eherhe obuzodohe bw'e Sikeli egana na makumi masarhu, n'ebeseni y'echuma c'holunyerere cha sikeli makumi gali mushanvu kushimbulira mpui, ngasi chintu chalibumbire shano y'engano, echangirwe mw'amavurha, abihana nka ntulo yage. 32Ahira kw'engumbu ye horo ya Sikeli ekumi, ebumbire amavurha minja.33Ahira kwempanzi y'omushuka, echibuzi n'omwanabuzi wa mwaka muguma nka ntulo y'amavurha minja. 34Ahira kw'echishakalume ch'entulo oku byaha. 35N'entulo y'okuvuga Nahano omwonkwa, ahana mpanzi ebiri, bibuzi bibiri, bishakalume birhano na banabuzi barhano ba mwaka muguma. y'entulo eyo ya Elisuri mwene sedeuri.36Oku lusiku lwa karhano, omurrhwali wa bene Simeoni, Gelumieli mwene Surikadayi ayinja. 37Arhula esahani y'echuma ch'olunyerere ezidohere nka Sikeli egana na makumi masharhu, n'ebeseni y'echuma ch'olunyerere ya sekeli makumi gali mushanvu kushimbulira nkoku eshekeli y'ahantu hachesibwa mpu, ngasi chintu chalibumbire shano y'engano, echangirwe mw'amavurha, abuhana nka ntulo yage. 38Ahira kw'engumbu y'ehoro ya sikeli ekumi ebumbire mavurha minja.39Ahira kw'empanzi y'omushuka, kw'echibuzi n'omwanabuzi wa mwaka muguma y'entulo y'okuyoswa. 40Ahira kw'echishakalume ch'entulo ch'ebyaha, 41N'oku ntulo y'okuvuga Nyamuzinda omonkwa ahana mpanzi ebiri, bibuzi birhano, bishakalume birhano na bana buzi barhano ba mwaka muguma. Eyo y'entulo ya Gelumieli mwene suricadayi.42Olusiku lwa ndarhu, omurhambo wa bene Gadi, Eliasafu mwe Dueli ayinja. 43Arhula esahani y'echuma ch'olunyerere, eherhe obizirho bwa sikeli egana na makumi asherhu, n'ebase y'echuma ch'olunyerere ya sekeli makumi gali mushanvu kushimbulira nkoku esikeli y'ahantu bachesibwa eri, ngasi chintu chalibumbire shano yangano echangirwe mwamavurha nka ntulo yage. 44Ahira kw'engumbu y'ehoro ya sikeli ekumi, ebumbire mavurha minja.45Ahira kw'empanzi y'omushuka, echibuzi n'omwanabuzi wa mwaka muguma nka ntulo y'ensirira.46Ahira kw'echishakalume ch'entulo oku byaha,47n'oku ntulo y'okuvuga Nyamuzinda omonkwa, ahana mpanzi ebiri, bibuzi birhano, bishakalume birhano na banabuzi barhano ba mwaka muguma, Ye ntulo eyo ya Eliasafu mwene Dueli.48Olusiku lwa mushanvu, omurhambo wa bene Efrayimu, Elisama mwene Amiudi ayinja. 49Arhula esahani y'echuma ch'olunyerere, ezidohere y'esikeli egana namakumi masharhu, n'ebeseni y'echuma ch'olunyerere ya sikeli makumi gali mushanvu, kushimbulira nkoku esekeli ya hantu hachesibwa eri, ngasi chintu chalibumbire shano y'engano echangirwe mw'amavurha nka ntulo yage. 50Ahira kw'engumbu ye horo ya sikeli ekumi, ebumbire mavurha minja.51Ahira kw'empanzi y'omushuka, echibuzi n'omwanabuzi gwa mwaka muguma, nka ntulo y'echibuzi n'omwana buzi wa mwaka muguma, nka ntulo y'okuyoswa. 52Ahira kw'echishakalume nka ntulo y'ebyaha, 53n'oku ntulo y'omurhula y'okuvuga Nahano omonkwa, ahana mpanzi ebiri, bibuzi birhano, bishakalume birhano na bana buzi barhano ba mwaka muguma. Y'entulo eyo ya Elisana mwene Amiudi54Olusiku lwa munane, omurhwali wa bene Manase, Gamalieli mwene Pedasuri ayinja. 55Arhula embale y'echuma ch'olungerere ezidohere y'esikeli ya bilo egana na makumi masharhu, n'ebeseni y'echuma ch'olunyerere ya sikeli makumi gali mushanvu omu kushimbulira nk'oku esekeli y'abantu hachesebwa, mpu ngasi chintu chalibumbirwe mwa mavurha, nka ntulo. 56Ahira kw'engumbu y'ehoro ya sikeli ekumi, ebumbire mafurha minja;57Ahira kw'empanzi y'omushuka, echibuzi n'omwana buzi wa mwaka muguma, nka ntulo eyosezwe. 58Ahira kw'echisgakalume ch'entulo oku byaha, 59n'okuntu y'okuvuga Nyamuzinda omunkwa, arhula mpanzi ebiri, bibuzi birhano, bishakalume birhano na banabuzi barhano ba mwaka muguma. Eyo ye ntulo ya Gamalieli mwene Pedasuri.60Olusiku lwa mwenda omurhambo wa bene Benyamini, Abidani mwene Gideoni, 61Arhula: esahani y'efuranga zizidohere nka sikeli egana na makumi masharhu, n'ebeseni y'efuranga za sikeli makumi gali mushanvu, kushimbulira nkokw'esikeli ya hantu hachesibwa. Ngasi chintu chaliyunjurwe shano y'engano y'okuduga echangirwe mw'amavurha, nka ntulo yage echesezwe. 62Ahira kw'engumbu ye horo ya sikeli ekumi ebumbire mavurha gabayire bwinja.63Ahira kw'empanzi y'omushuka, kw'echibuzi n'omwanabuzi wa mwaka muguma, nka ntulo y'ensirira. 64Ahira kw'echishakalume che ntulo y'ebyaha. 65N'oku ntulo y'okuvuga omonkwa, ahana mpanzi ebiri, bibuzi barhano, bishakalume birhano na banabuzi barhano ba mwaka muguma. Y'entulo eyo ya Abidani mwene Gedeoni.66Olwa kalikumi, omurhambo wa bene Dani, Ahiyeseri mwene Amisadayi ayinja. 67Arhula esahani y'echuma ch'olunyerere ezidohere nka sikeli egana na makumi masharhu, n'ebeseni y'echuma ch'olunyerere cha sikeli makumi gali mushanvu, kushimbulira nkoku esikeli ya hantu hachesebwa eri ngasi chintu eri chiyunjwire eshano y'engano achangirwe mw'amavurha nka ntulo yage echesezwe. 68Ahira kw'engombo y'e oro ya sekeli ekumi ebumbire buku.69Ahira kw'empanzi y'omushuka, echibuzi n'omwana buzi gwa mwaka muguma nka ntulo y'okuyoswa . 70Ahirha ku n'echishakalume ch'entulo y'ebyaha. 71N'oku ntulo y'okuvuga Nyamuzinda omunkwa ahana mpanzi ebiri, bibuzi birhano, bishakalume birhano na banabuzi barhano ba mwaka muguma, Eyo y'entulo y'Ahiyeseri mwene Amisodayi.72Olusiku lw'ekumi na kaguma, omurhambo wa bene Aseri, Pigieli mwene Okrani ayinja. 73Arhula: esahani y'efuranga ezidohere nka sikeli egana na makumi masharhu, n'ebeseni y'efuranga nka sikeli makumi gali mushanvu, kushimbulira nk'oko esekeli ya hantu hachesebwa yaliri, ngasi chintu mpu chishigwe eshano y'engano echangirwe mw'amavurha nka ntulo yage echesebwa. 74Ahira kw'engoubu ye horo ya sikeli ekumi ebumbirwe mavurha gabayire bwinja .75Ahira kw'empanzi y'omushuka, echibuzi n'omwanabuzi gwa mwaka muguma nka ntulo ya kuyoswa. 76Ahira ku n'echishakalume ch'entulo oku hyaha. 77N'oku ntulo y'okuvuga Nyamuzinda omonkwa, ahana mpanzi ebiri, bibuzarhano, bishakalume biri bhano na bana buzi barhano ba mwaka muguma. Eyo y'entulo ya Pigieli mwene okrani.78Olusiku lwa kalikumi na kabiri, Omurhambo wa bene Nagatali ayinja, ye Ahara mwene Enani. 79Arhula esahani y'efuranga ezidohere nka sikeli egana na makumi masharhu, n'ebeseni y'efuranga, nka sekeli makumi gali mushnvu, kushimbulira nkoku esekeli ya hantu hachesebwa yaliri, ngasi chintu chishigirwe eshanoy'engano achangirwa mw'amavurha nka ntulo yage echesezwe. 80Ahira kw'engumbu ye horo ya sikeli ekumi ebumbire w'amafura gabayire bwinja.81Ahira kw'empanzi y'omushuka, echibuzi n'omwana buzi gwa mwaka muguma nka ntulo y'okuyoswa. 82Ahira ku n'echishakalume ch'entulo y'ebyaha. 83N'oku ntulo y'okuvuga Nyamuzinda omunkwa, ahana mpanzi ebiri, bibuzi birhano, bishakalume birhano na banabuzi barhano ba mwaka muguma. Eyo y'entulo ya AHIRA mwene Enani.84Ezo z'entulo za barhambo ba bene Israeli oku lusiku l'okugishwa kw'olurhamba l'olusiku balushigaga amavurha Ezola ntulo zaliri: Sahani ekumi n'ebiri z'efuranga, Beseni ekumi n'ebiri z'efuranga, ngumbu ekumi n'ebiri z'ehoro. 85Ngasi sahani y'efuranga yali zidohere nka sekeli egana na makumi masharhu, na ngasi beseni sekeli makumi gali mushanvu, Okuzidoha kw'ebyola bintu by'efuranga zoshi, zaliri sekeli bihumbi bibiri na magana mane, kushimbulira nk'oku esekeli ya hantu hachesezwe yaliri, 86Zila ngumbu ekumi n'ebiri z'ehoro zaliyunjwire mavurha gabayire bwinja, ngasi nguma yaliri ya sekeli ekumi omu kugerera oku esekeli ya hantu hachesebwa yaliri. Okuzidoha kw'ehoro zaliri ngumbu egana na makumyabiri z'esekeli.87Oluganjo lw'ebirhungano barhulaga nkantulo y'okuyoswa byaliri : Mpanzi z'omushuka ekumi n'ebiri, bibuzi ekumi na bibiri n'abana buzi ekumi na babiri ba mwaka muguma, haguma n'entulo zichesebwa za ngasi mango. Haliri na bishakalume ekumi na bibiri by'entulo byaha. 88Oluganjo lw'ebirhungano byahabwagwa nka ntulo y'okuvuga Nyamuzinda omonkwa lwaliri: Mpanzi makumiyabiri n'ene, bibuzi makumi galindarhu, bishakalume makumi gali ndarhu n'abana buzi makumi gali ndarhu ba mwaka muguma. Byebya habirwe eyola nka ntulo omw'olusiku lw'okugisha olurhamba, mpu bamali lushiga amavurha.89Amango Musa ajaga omu hema ly'embuganano, mpu ashambale haguma na Nyamubaho, ayunva omulenge guli gwa muderhesa kurhenga elugulu lw'ahantu hachesebwa h'oku kukuza Nyamuzinda, ahali rhabikirwe oku nju y'obuhamirizi, omu kagarhii k'abamakerubi bamalayika babiri. Aderhaga na Nahano.

Chapter 8

1Nyamuzinda ashambala na Musa, ana mubwira: 2Oshambale na Haruni omubwire, ntya: Amango wahira amataara oku chimole, agola mataara mushanvu ga kwanene gakazi kolezeza emalangambere gecho Chimole.3Haruni ajira ntyo; ahira amataara embere z'echimole, nk'oku Nahano anarhegekaga Musa. 4Echola Chimole chali yumbakirwe n'ehoro yonyine kuhika oku magulu, kuhika oku busoso bwacho, chali kwizizwe n'ehoro yonyine; Musa achijiraga kukulikira nk'oku Nahano amuyerekaga.5Nahano aderha na Musa, amubwira: 6Orhole Abalawi omu bene Israeli, onabachese,7Lolaga, gurhe wayinji bachesa; obashukize kw'amenji g'okubashukulula bachigeze kw'olwembe, bageeze olwembe oku mubiri gwabo goshi, n'emishangi yabo, bana chichese ntyo. 8Buzinda bwaho, bankarhola empanzi y'omushuka, haguma n'entulo ya buli mango y''eshamo echangirwe omu mavurha, wanayinji rhola eyindi mpanzi y'omushuka ebe ntulo y'obuhane bw'echaha.9Wankashegeza aba lawi embere z'Ehema ly'embuganano, ona hamagaze embuganano ya banya Israeli boshi. 10Kandi, wanashegeza abalawiembere za Nyamuzinda, n'abana be Israeli banabahira kw'amaboko gabo. 11Haruni njahindamula abalawi olunda n'olwindi, embere za Nahano, nka ntulo y'abana be Israeli, n'okushigwa amavurha oku mulimo gwa Nahano.12Abalawi bankahira efune zabo okurhwe lyezo mpanzi zoshi, nguma wanayirhula nka nterekero y'obuhaane bw'ebyaha n'eyindi nka ntulo y'okuyoswa, mpuyibakula ebyaha by'abalawi n'obuhane. 13Nji wayimanza Abalawi embere za Haruni n'abagala, nji wanabahindamula olunda n'olwindi nka ntulo ya Nahano.14Nji wakula Abalawi omu kagarhi k'abana be Israeli; N'Abalawi njibaba bani. 15Enyuma zahola, Abalawi njibayinja jira omulimo omu Hema ly'embuganano. Ntyo ku wabachesa, nji wabahindamula olunda n'olundi nka ntulo.16Bulala nabahabirwe loshi loshi omu bana be Israeli; Nabarholere babe bani nka mbere zani, mbere z'abana be Israeli boshi. 17Bulala ngasi lubere lw'abana b'e Israeli luli lwani, eri bantu eri birhungano; olusiku nayirhaga ababurhwa b'embere omu chihugo ch'e Misiri, nachigishirabo.18Narholere Abalawi ahali hababwirhwa b'embere boshi z'abana b'e Israeli. 19Nahere loshi Haruni n'abana bage, omu kagarhi k'abana b'e Israeli, mpu bakole akasi kw'omu Hema ly'embuganano, mpu baleme bahaana abana b'e Israeli enyanya w'ebyaha, na mpu ly'abana b'e Israeli barhalwalaga chiro n'echihulu, nka bamashegerera ahantu hachesebwa.20Musa, Haruni n'olubaga loshi lw'abana b'e Israeli, bashambala byoshi oku lubaga lwe Israeli nk'okuntu arhegekwaga na Nahano. Musa ahuma oku Balawi, abayerekana oku bana be Israeli. 21Abalawi bachishukulira, banafula emishangi yabo: Aroni abahindamula olunda n'olwindi, obarhula nka ntulo emelangambere ga Nyamuzinda, anabahana omukubakulira ebyaha, mpu yibachesebwa.22Enyuma z'ahola, abalawi bayinja jira omukolo gwabo omu Hema ly'embuganano, omu massu ga Hruni n'abagala, nkoku Nahano arhegekega Musa omu kubahumako, byajirwantyo.23Nahano abwira Musa, aderha. 24Lolaga ebiyerekere abalawi. kurhega oku myaka makumyabiri n'erhano y'okuburhwa na kugederera, Ngasi mulawi aje omu mukolo gw'ehema ly'embuganano akole mulimo muguma.25Kurhenga oku myaka makumi marhano y'okuburhwa, anarhenga omu mulimo, arhanachikolaga. 26Anagwasa bene babo omu hema ly'embuganano, okulanga ebibahabirwe oku kwiza, aliko arhachi kolaga kasi. Nji wajirira Abalawi ntyo oku bilolera emikolo yabo.

Chapter 9

1Nahano abwira Musa omu mpinga y'e Sinayi, omu mwezi g'oburhanzi g'omwaka gwa kabiri, enyuma z'oku rhenga omu chihugo ch'e'Misiri. Aderha: 2Abana be Israeli bajirire Pasaka amango garhegekagwa. 3Mwe mujire amango ga kwanene, olusiku lw'ekumi na kane lw'omwezi ahakagarhi ka magolo mabiri, mweyirherekere kukulikira n'amarhegeko, n'oburhegesi bu bilolere.4Musa abwira abana b'e Israeli, mpu yi barherekera Pasaka. 5Barherekera Pasaka, olusiku lw'ekumi na kane lw'omwezi gw'oburhanzi ahakagarhi ka magolo mabiri, omu mpinga ly'e Sinayi; abana be Israeli bayemera amarhegeko goshi Nahano ali arhegekere Musa.6Haba abantu barha chesezwe enyanya y'omufu, barhaka rherekerera Pasaka olola lusiku. Bachiyerekana lonolo lusiku embere za Musa na Haruni. 7Abola bantu babwira Musa: Rhurha chesezwe enyanya z'omufu; Bichi birhumire rhurha yemererwe kuhana amango ga yenere entulo za Nahano ahakagarhi k'abana be Israeli? 8Musa ababwira: Mulindire ntange menye ebi Nahano aba rhegekere.9Nyamuzinda abwira Musa, aderha: 10Obwire abana be Israeli, obabwire; akaba muguma w'omu mwabo, awo w'omu maburha genyu arhachesezwe enyanya z'omufu; changwa omu lubalamo omu chihugo cha hale, b'erherekere Pasaka omu kusimisa Nahano.11Oku mwezi gwa kabiri yi barherekera, olusiku lw'ekumi na kane ahagarhi ka magolo mabiri, bana yirya n'emigati erhalimo levire n'ebirhi bilulire. 12Nantyo baleka kuhik'esezi, barhahekenya n'evuha n'eliguma. bana yirherekera bikulikize amarhegeko ga Pasaka.13Akaba ochesezwe arhanali lubalamo, aleka kurherekera Pasaka, oyola yekulwe oku lubaga lwage, bulala arhayerekanaga entulo yage emwa Nahano oku mango ga kwanene, oyola muntu yezingire obulemere bw'echaha chage. 14Akaba omuntu w'omuhisi ali omu mwawe aka rherekera Pasaka wa Nahano ye chiyemeze oku marhegeko n'erhegeko lya Pasaka. Inji haba rhegeko liguma mu mwabo, oku muhisi n'oku mwinjira.15Olusiku ba yimanzaga ehema olwakungu lwashukira ehema ly'empamagazi, kurhenga egolo kuhika esezi, haba oku hema, echishushire nka muliro. 16Byagenderera ntyo, olwakungu lwa shukira ehema, habere budufu haboneka echishushanyo ch'omuliro. 17Amango olwakungu luzamuka enyanya w'ehema, abana be Israeli banagenda, bana handa ahantu olwakungu lwa yimangira.18Abana be Israeli bagenderaga oku rhegeko lya Nahano; bakazagi handa nk'oku mango olwakungu lwayorhaga oku Hema. 19Amango olwakungu lwa legamire oku hema, abana be Israeli bakengaga oburhegesi bwa Nahano, barhana gendaga.20Amango olwakungu lurhalegamire oku hema bana handa, oku rhegeko lya Nahano; banagenderera oku rhegeko lya Nahano. 21Akaba olwakungu lwa yimangire, kurhenga esezi kuhika egolo, lukazuk'esezi banagenda, akaba olwakungu lwazungulukire enyuma ya lusiku luguma na budufu buguma, banagenda.22Akaba olwakungu lwayimangire oku hema siku ebiri eri mwezi muguma, eri mwaka muguma, abana be Israeli banayorha banahandire, barhakana genda, amango lwa mayimanga banayimanga. 23Bakazagi handa oku rhegeko lya Nahano, banagendaga n'oku rhegeko lya Nahano; bakengaga oburhegesi bwa Nahano, oku rhegeko lya Nahano kugerera Musa.

Chapter 10

1Nahano abwira Musa aderha: 2Chikolera ngunga ebiri z'efuranga, wezikolese furanga z'okukola, wezijire furanga z'oku hamagala n'oku genda omu kambi.3Amango baziziha, olubaga loshi lwanaja haguma nawe, oku lunvi n'okuja omu hema ly'empamagazi. 4Akaba bazihire ngunga nguma yonine, abana b'abami, n'abakulu b'abantu banene b'e Israeli, bachigusha haguma nawe. 5Amango mwaziha n'emisi yoshi, abahandire emunda ezuba lizikira, balibirha.6Mukashubi ziha obwakabiri, abahandire ahagarhi k'ezuba bagenda b'ezihe bwenene banagenda. 7Mwezihe omukuhamagala olubaga, aliko murhakaziha n'omulenge gunene. 8Abana ba Haruni, abadahwa, bezihe engunga. Yebe rhegeko ly'esiku n'amango ku mwabo n'amaburha genyu.9Amango omu chihugo chenyu mwaj'omu birha enyanya z'abashombanyi babalwisa, mwanaziha engunga y'omulenge gunene, mwanaba haguma na nahano omu kuyibuka, Nyamuzinda wenyu, mwelikuzwe n'abashombanyi benyi.10Omusiku zenyu z'omushingo, omu dinye zenyu n'omu myezi yenyu y'embere, mwezih'engunga omu ku rhula entulo z'okuvugw'omwonkwa y'anabajira oku yibukwa embere za Nyamuzinda wenyu. Indi Nahano, Nyamuzinda wenyu.11Haliri siku makumyabiri z'omwezi gwa kabiri z'omwaka gwa kabiri, olwakungu lwazamuka enyanya ly'ehema ly'echilagane. 12Abana be Israeli barhengerera kurhenga omu mpinga y'e Sinayi, bikulikire erhegeko lirhegekerwe oku ndambagiro zabo. Olwakungu lwa yimanga omu mpinga y'e Parana. 13Bajira olugenzi lurhanzi oku rhegeko lya Musa, kurhengera ku Nahano.14Ebendera ly'abana ba kambi ka Yuda bagenda ly'oburhanzi haguma n'abalwanyi; abalwanyi be Yuda, bali rhegekerwe na Nasoni mugala wa Aminadabu. 15Abalwanyi b'obuko b'abana ba Isakari bali rhegekerwe na Natanaeli, mwene Suari. 16Abalwanyi b'obuko b'abana ba Zabuloni, bali rhegekerwe na Eliyabu, mwene Heloni.17Ehema lya shandwa, abana ba Gersoni na bene Merori bagenda bahekere ehema. 18Ebendera lya kambi ka Rubeni lyagenda haguma nabola balwanyi. abalwanyi ba Rubeni balirhegekerwe na Elisura mwene Sedewa. 19Abalwanyi bw'obuko bwa mwene Simioni, balirhegekerwe na Saumieli, mwene Suriasadayi. 20Abalwanyi b'obuko bwa bene Gadi, bwalirhegekerwe na Eliyasafi, mwene Deweli.21Aba Kohati bagenda bahekere olurhamba baluyumbaka, ehema omukuliderha oku bayinja. 22Ebendera lya kambi ka bene Efurahimu lya genda haguma n'abalwanyi. Abalwanyi ba Efurahimu bali rhegekerwe na Elisama, mwene amihuda; 23Abalwanyi b'obuko bwa bene Manase bwali rhegekerwe na Gamiliela, mwene Padasura. 24Abalwanyi b'obuko bw'abana ba Benjamina, balirhegekerwe na Abidana, mwene Gideoni.25Ebendera lyaa kambi ka bene Dani lyagenda n'abalwanyi bage. Bali bagwasikene n'abalanzi b'enyuma ya kambi koshi. Akambi k'abalwanyi ba Dani, kalirhegerwe na Ahiyezera mwene Amisadayi. 26Abalwanyi b'obuko bwa bene Aseri, bali rhegekerwe na Pagwela, mwene Okrana. 27Abalwanyi b'obuko bwa bene Nefutali, bwali rhegekerwe na Ahira, mwene Enama. 28Intyo kw'erhegekero lyaliri ly'abana b'e Israeli bagenderako, bikulikizwe abalwanyi babo, na ntyo ku bagendaga.29Musa abwira Hobabe, mwene Reyuwele, omu Midiani, eshezala wa Musa: Rhuj'emunda Nahano aderhere: Nye, kuherezeho, yinja haguma nerhu rhwakujirir'amenja, bulala Nahano alaganyize oku jirira Israeli aminja. 30Hobabe amu bwira: Ntagenda, aliko na rhenga na naja omu chihugo chani n'obuko bwani.31Musa aderha: Orharhulekaga, nkuyingingire, bulala oyinji hoshi rhuhanda omu mpinga, warhuherekeza. 32N'okayinja haguma nerhu, rhwa kusimisa n'aminja Nahano arhujirira.33Barhengerera oku ntondo ya nahano, banalambagira siku esharhu; esanduku y'echihango cha Nahano, ya genda embere zabo, yajira endambagiro ya siku esharhu, eyi yalonza aha baka humukira. 34Olwakungu lwa Nahano lwaliri enyanya zabo, amango barhengaga omu kambi.35Amango esanduku ya gendaga, Musa aderha: Yumanga, Nahano! Abashombanyi bashandala eyi n'eyi! Abakugayaguza ba rheng'embere zawe. 36N'amango ya yimanga aderha; Galuka Nahano, kali bihumbi ekumi by'ebihumbi by'e Israeli.

Chapter 11

1Olubaga lwaduduma bya gayisa omu marhwiri ga Nahano; Amango nahano abiyunvaga oburhe bwa mugwarha,omuliro gwa Nahano, gwa kolera aha kagarhi kabo, gwamira enyunda zoshi z'akambi. 2Abantu balakira Musa, Musa naye alakira Nahano, omuliro gwazima. 3Ahola baha hamagala oku zino lya Tabera, bulala omuliro gwa Nahano gwali kolerere mubo.4Ab'enjira b'abantu baliri ahakagarhi ka Israeli ba gwarhwa n'ameru, chiro n'abana be Israeli barhondera kulaka n'oku derha: Nde warhuherez'enyama rhwalya? 5Rhwamayibuk'efi rhwakazagilya e'Misiri; zirha rhuhunaga bichi, amatunguru, amavurha, n'eshano. 6Bunola lero emirhima yerhu ya yumire, ntacho rhuchigwerhe, amasu gerhu gali galinga ebyaka yandagal'empingu.7Amana galiri nka mburho y'amahemba, n'eshusho yaliri nka pindula. 8Olubaga lwa kazagi libirhira ku birholagula, bakazagi bisha n'olusho, chiro bana shakula omushakulo; Banabiyendera omu naga, bana bijira mw'emigati. Yagwerhe obununu bw'omugati gulokere gw'amavurha.9Amango olume lwayandagala obudufu amana gana yandagala honaho. 10Musa ayunva olubaga lwa liri lwalaka ngasi muguma omu mulala gwage n'oku lunvi lw'ehema lyage. Nyamuzinda agwarhwa n'Oburhe bwenene.11Musa agaya, abwira Nahano> Bichi birhumire wajirira omukozi wawe amabi? na bichi birhumire ntakabona obushobozi omu masu gawe oku wampirire ok'o wamampes'omuzigo gunene gw'aba bantu boshi? 12Ka nye nalemaga aba bantu? Ka nye nababurhaga y'ombwira: Hekabo okunda yawe kuguma n'owayonsa ahek'omwana, kuhika omu chihugo wa laganyaga b'eshe oku wabahereza?13Ngahe nyerholer'enyama nahereza olula lubaga loshi> Bulala bali balaka emunda ndi n'oku derha: Rhuherez'enyama rhwalya! 14Oku bwani nyenine, ntaka gala olula lubaga, bulala bi nkomerere. 15Hali h'oku nkolera ebiri nk'ebi, bawanyirha nkuyingingire, akaba na bwene eragi omu masu gawe ntabona obuhanya bwani.16Nahano abwira Musa: Mpaga bashamuka makumi gali mushanvu b'e Israeli, omubo yinji oku bali bashamuka b'echihugo, eyonagwerhebo k'oburhegesi, obalerhe oku hema ly'oburhegesi, bana chiyerekane haguma nawe. 17Inji na yandagala, na hala nyekubwire: Nyerhole engeso nana yiheba mubo, mwaheka haguma nabo omuzigo g'olubaga eri orhakachiguheka wenine.18Wabwir'olubaga: Muchihangane omusezi mwalya enyama, bulala mwalakire omu marhwiri ga Nahano, omu ku derha: Nde warhulisa oku nyama? Bulala rhwaliri bwinja e;Misiri. Nahano abahereza oku nyama, mwa nalya. 19Murhakalya lusiku luguma, eyi ebir, eyi siku erhano, eyi siku ekumi, eyi siku makumyabiri. 20Chi mwezi muguma guyenere okuhika amango zahanza zaba huluka omu mazulu, eyi murhana chizigwarhir'ameru, bulala mwalekerere Nahano oli ahakagarhi kenyu, na bulala mwalakire embere zage mwa derha: Bichi byarhumaga rhwarheng'e'Misiri?21Musa aderha: Bantu bihumbi magana ndarhu oku magulu bayemeze olubaga nani ndi mubo, wamaderha; nye mbahereze enyama banazilya mwezi muguma guyenere! 22Bebagirebo embuzi, empanzi, oku derha oku babe na zinene? Njiwalundirabo efi zoshi z'omu nyanja, oku yibaba na zinene? 23Nahano ashubiza Musa: Efune ya Nahano yebe nyufi? Wabona lero akaba ebina ku bwira byebe eri birhakaba.24Musa ahuluka ajibwira abantu emyazi ya Nahano, agusha haguma bantu makumi gali mushanvu, baba shamuka b'olubaga aba zungulusa haguma n'ehema. 25Nahano ayandagala omu lwakungu, abwira Musa: Orhole oku ngeso yali muliriko,ayihira ku balira bantu magana mushanvu baba shamuka; kurhenga engeso eje kubo, barhondera baleba, aliko barhagendekeraga.26Habaho bantu babiri, muguma ye Elidadi, owindi ye Medadi, bali yorhere omu kambi, kubowe elala ngeso ya bayorhamo; bulala baliri omu ba yandikirwe chiro akaba barhali jire ewa hema bagenda baleba omu kambi. 27Musole muguma aba ajibwira Musa aderha: Eldadi na Medadi bali baleba omu kambi.28Na Yoshuwa, mugala wa Nuni, mukozi wa Musa gurhenga omu busole bwage; arhola echinwa, aderha: Musa, nahamwerhu, buza byo. 29Musa amushuza: Ongwerhe kw'omujinya? Byakashoboka oku abantu boshi ba Nahano bakaba balebi? Nahano, rhuhirire engeso yage kubo. 30Musa achiyegula na kambi, yewe n'abashamuka be Israeli.31Nahano agera echiyaga oku nyanja, charhola orhubale charhushandaza oku kambi, hofi lusiku luguma, lunda luguma lw'enjira, kuzunguluk'akambi. Haliri kulusha ngokola ebiri hofi enyanya w'egulu. 32Kuger'olusiku loshi, n'obudufu boshi, na kugera ezuba lyoshi lyabuches'esezi, olubaga lwazuka lwarholagula, rhulala rhubale. Owarholagwire gageke ali bwene ndundo ekumi. Agalundirabo ahanene eburhambi bw'akambi.33Nk'akula enyama yalichiri omu menyo gabo, erhazi kanjwa oburhe bwa nahano bwa zuka enyanya w'olubaga, Nahano ashurha olubaga n'obuhanya bunene bwenene. 34Ahola hantu bahayirika ezino lya Kibrota-Hataya, bulala bahambireho abantu balifarhirwe n'enyifinjo. 35Kurhengera e'Kibrota-hataya, olubaga lwagenda baja e'Haserota, bayimanga e'Haserota.

Chapter 12

1Mariya na Haruni banegula Musa oku mukazi we Etiyopiya ali arholere, bulala ali arholre omukazi w'omu Etiyopiya. 2Baderha: Aliko kugerera ku Musa yenine ku Nahano aderha? Arharhuderamo nerhu? 3Nahano amuyunva: Nabo Musa aliri muntu w'omwirhonzi bwenene, kulusha n'abantu boshi oku malangambere g'egulu.4Masu oku masu Nahano abwira Musa, Haruni na Mariya.Mugende oku muli basharhu omu hema ly'empamagazi. Bajayo boshi oku bali basharhu. 5Nahano ayandagala omu mpusi y'olwakungu, ayimanga aha wa lunvi lw'ehema> Ahamagala Haruni na Mariya, bamu shegerera bombi.6Aderha: Muyunve bwinja ebinwa byani! Amango muli mwenine hebonekane omulebi, nyono nyechiyerekane emunda ali omu bilorho nyono Nahano, n'omu bilorho mu nye mubwire. 7Birhali ntyo em'omukozi wani Musa, ali mushinganyanya omunju yani yoshi. 8Muderhesa bunu kubunu; arhali mpu oku migani chi omu bibonekene, anabona obuyerekane bwa nahano. Bichi byarhumaga murha yubaha ku derha enyanya z'omukozi wani, enyanya za Musa?9Oburhe bwa Nahano bwazuka, enyanya zabo, achigendera.10Olwakungu lwarhenga oku hema, enyanya, lolaga, Mariya ali lwere ebibenzi,mweru kuguma n'olubula. Haruni ahindamukira Mariya, abona oku agwerhe ebibenzi.11Obola, Haruni abwira Musa: nahamwerhu, nkuyingingire, orhabikaga obula bubi enyanya zerhu, bulala rhwajira echaha omu buhwinja. 12Aha orhaba nka chimomano, chigwerhe omubiri guli nka guhire amango oburhwa.13Musa alakira Nahano, aderha: Nyamuzinda nkuhunire omufumye. 14Na Nahano, abwira Musa mpu: Akaba eshe ali amuchirire omu malanga arhakabere mango ga siku mushanvu; bichi by'eshonyi? Achingirwe embuga wa kambi siku mushanvu; ababuzinda ayemerwe. 15Mariya, achingirwa enyuma w'akambi mango ga siku mushanvu, olubaga lurhana gendaga kuhika amango Mariya agalukagayo.16Enyuma webyola abantu bagenda kurhenga e'Haserota, bahanda omu mpinga ye Parana.
Chapter 13

1Nyamuzinda aderha,abwira Musa mpu : 2Orhume abanru baji rhangula echihugo che Kanani,chi naha abana be Izraeli. We rhume muguma muguma wa ngasi buko bwa b'eshe,boshi bakwanene babe b'omu barhambo babo.3Musa abarhuma kurhenga omu mpinga ye Parani,bikulikize okurhegeko lya Nyamuzinda; Abola bantu boshi baliri barhambo b'abana b'e Izraeli. 4Lolaga amazino gabo : Ab'omu buko bwa Rubeni : Shamuwa,mwene Zakuri.5Ab'omu buko bwa Simiyoni : Shafati,mwene Hori, 6Ab'omu buko bwa Yuda : Kalebu,mwene Yefune; 7Ab'omu buko bwa Isakari : Jigali,mwene Yusufu. 8Ab'omu buko bwa Efurahimu : Oseyi mwene Nuni.9Obukoo bwa Benjamini : Faliti mwene Rafu. 10Obukoo bwa Zabuloni : Gadiyeli mwene Sodi. 11Oku buko bwa Yusufu Obuko bwa Manase : Gadi mwene Susi; 12buko bwa Dani : Ammiyeli mwene Gemali.13buko bwa Aseri : Seturimwene Mikaheri. 14Obuko bwa Nefutali : Nachibi,mwene Vofisi. 15Obuko bwa Gadi : Geyeli mwene Maki. 16Gagola gagaliri mazino g'abantu ba Musa arhumaga kurhangula echihugo. Musa ayirika Hoseya mwene Nuni ezino lya Yoshuwa.17Musa abarhuma ku rhangula e chihugo che Kanani : Aba bwira mpu : Muzamuke ahala kagarhi k'e chihugo muna shonere oku ntondo. 18Mulolereze echihugo,gurhe chiri n'olubaga lulamiremo,akaba bali banene changwa,bageke,akaba ba gwerhe emisi channgwa ntayo. 19Gurhe echihugo chiri balamiremo,akaba chiri chinja changw'akaba chibihire; gurhe echizungu balamiremo chiri;chi chingwirwe changw'akaba chiri chizibuzibu. 20Mulole gurh'obudaka buli,akaba bukwirire changwa bubihire, akaba buli kw'emirhi changosi nanga,mube n'obushiru muna rhole oku malehe g'echo chihugo.Galiri mango g'emizabibu mirhanzirhanzi.21Bazamuka barhangul'echihugo,kurhenga omu mpinga lyeTini kugera e Rehobi oku njira ye Hamati. 22Bazamuka bagerera ahaka garhi k'echihugo bashona kugera Hebroni,aha bene Anaki : Ahimani,Sheshayi na Talimayi baliri. Hebroni ayumbakagwa myaka mushanvu embere ya Zoani we Misiri23Bagera omu kabanda k'e Sikoli,aha bachaga omurhabi gw'omuzabibu n'obwaso bw'omuzabibu bayinja baguhekere babiri nka karhi; bashubi rhola agandi malehe g'emirhi. 24Ahola bahayirika ezino ly'akabanda k'e Skoli,eri enyanya z'obola bwaso abana b'e Izraeli bachaga yo ga garhumire.25Bagaluka kurhenga eyomunda bajaga kurhangula echihugo enyuma ya siku makumi mane. 26Omukugera kwabo,baja emunda Musa na Haruni bali, n'echigusho ch'abana boshi be Izraeli,e Kadesi omu mpinga ye Parani. Bamubwira emyazi nk'oku banarhumagwa n'olubaga loshi,bana bayereka amalehe gechola chihugo.27Lolaga ebi babwirire Musa : Rhwajire omu chihugo emunda wa rhurhumaga.Omu kuli,chiri chihugo ch'amarha n'obuchi, lolaga n'amalehe. 28Aliko,olubaga luyumbaka yo luli ludarhi,ebizungu bigwerh'emisi,bizibuzibu,rhwabweneyo abana b'Anaki. 29Aba Amaleki bali lamire aha kagarhi k'echihugo;Aba Hiti,aba Yebusi na ba amori bali yumbakir'omu ntondo,na banya Kanani bali lamire hofu n'enyanja n'eburhambi bwe Yorodani.30Kalebu asiza olubaga,lwalaka lwa dudumira Musa aderha mpu : Rhushone rhurhole echola chihugo rhwabigala rhunahimane. 31Aliko abandi bantu bali bajireyo naye bamubwira mpu : Rhurhakagali zamuka mpu rhujilwisa olola lubaga,bulala lugwerh'emisi kurhulusha.32Barhonder'oku derha kubikubi embere za bene Izraeli echo chihugo bajaga ku rhangula. Baderha mpu : Echihugo rhwazungulukire rhwarhangula,chiri chihugo chily'abachilamiremo; Abantu boshi rhwabwene mwecho chihugo bali bantu balehere. 33Rhwabweneyo balala bantu bazibuzibu,bene Anaki,b'obuko bw'abantu bazibuzibu,rhwaliri oku masu gerhu n'oku gabo nka mahanzi.

Chapter 14

1Echigusho choshi chazusa omulenge,chaband'akalulu n'olubaga lwalaka obudufu boshi. 2Bene Israeli boshi balulumira Musa na Haruni,n'echigusho choshi cha babwira mpu : Rhurhafira omu chihugo che MIsiri,rhurhana fira mwelira mpinga! 3Chichi charhumire Nyamuzinda arhujira rhuje mw'echi chihugo,aharhwefire n'engorho,ahabakerhu n'abana berhu badarho baba biryo byabo ? Kurhakaba kwinja rhukachigalukira e Misiri ?4Babwirana muguma oku windi mpu :Rhuyimike omurhambo,rhunagaluk'e Misiri. 5Musa na Haruni babonekana omu masu gabo,embere z'echihugo cha bene Izraeli choshi.6N'omu barhangulaga echihugo,Yoshuwa,mwene Nuni,na Kalebu,mwene Yofaniya ba bera emyambalo yabo, 7bana bwira echigusho choshi cha bene Izraeli intya : Echihugo rhwazungulukire,rhwachirhangula chili chihugo chinja bwenene,kulusha. 8Akaba Nyamuzinda arhusimire,yerhuheke mwe chola chihugo,yenarhuhecho : Chili chihugo chihululamo amrha n'obuchi.9Aliko murhubaga bigamba embere za Nahano ,murhanayubahaga abantu b'echola chihugo,bulala rhwebamale,barhachigwerhe embehema y'oku chibishama,Nahano ali haguma nerhu,rhurhabayubahaga ! 10Echihugo choshi chaderha mpu,chibabande amabale,amango erenge lya Nahano lya chiyerekan'oku hema ly'embuganano,embere z'abana be Israeli.11Nahano abwira Musa mpu : Kugera mangachi olula lubaga lwa ngaya ? Kugera mangochi olula lubaga lwa funda ku nyemera,chiro akaba ebisomerene ndi najira byoshi ahagarhi kabo ? 12Na balwisizabo oku chinjira ch'endwala,n'ambamale,aliko nye kujire lubaga lunene luna komere kulusha.13Musa abwira Nyamuzinda mpu : Abantu be Misiri bayinji bowe okuntu wazamulaga olula lubaga oku buhashe bwawe. 14Babibwira abantu b'echola chihugo. Balibayinji oku woyo,Nyamuzinda,oli ahagarhik'olula lubaga;oku onachiyerekana emwabo masu oku masu,woyo Nyamuzinda,oku echichu chawe chiri enyanya zabo,ok'olambagira embere zabo ezuba omu mugongo gw'echichu,n'obudufu omu mugongo g'omuliro.15Okola wayirhisa olula lubaga nka muntu muguma, ebihugo biyunvirhe bakuderhako,genderhe mpu : 16Nyamuzinda arhaligwerhe obuhashe b'oku heka olula lubaga omu chihugo alaganyaga oku achihabo : Che chirhumire abayirhira omu mpinga.17Bunola oku emisi ya Nyamuzinda achiyerekana omu bunene bwage nka kulala wanamenyesaga omu ku derha mpu : 18Nyamuzinda aba kubuyabuya omu burhe, aba mugale omu bwinja .Ababalira amabi n'echaha : Aliko,arharhola omunya chaha nka muntu oli mweru kweru; anahana echaha kurhengera oku babusi kuhika oku bana,kuger'oku luburha lwa kasharhu n'olwa kane. 19Babalira olula lubaga oku byaha, eyi bonjo bwawe bunene burhumire, nka kulala wa babalirag'olula lubaga kurhenga e Misiri kuhika hanola.20Na Nyamuzinda aderha mpu : Na babalira nk'okonahunire. 21Aliko,nzene n'erenge lya Nyamuzinda lye yunjule elila gulu lyoshi. 22Boshi babwene erenge lyani n'ebisomerene najiraga e Misiri n'omu mpinga,n'abo amantangula kali kumi barhana yunvaga omulenge gwani,23abola boshi barhakabona echihugo na laganyaga abazere babo omundahiro oku nye njihebo,boshi bangayaguzize barhakachi mbonako. 24Na bulala omwambali wani Kalebu agwarhire ogundi gundi murhima,anasigere akulikire erhegeko lyani,namuhira mwechola chihugo ajiremo,n'eburha lyage lya chiyimamo. 25Abe Amaleki n'abe Kanani balama omu kabanda;hanosezi,muhindamuke mugende omu mpinga,olunda ly'enyanja edukwire.26Nyamuzinda abwira Musa na Haruni aderha mpu : 27Kugera mangochi,nyeleke olu lubaga lubi ntya luli lwalundumira ? Nayunvirhe emilundumo y'abana be Izraeli bali bachilunduma ku nyono.28Obabwire oku ,nzene,Nyamuzinda aderhere ntyo, nye bajirire nk'oku mwaderhere oku marhwiri gani. 29Emirhumba yenyu yehwere mweyila mpinga,mweshi mwe mwangajirwe,muganjwe kurhenga oku myaka makumyabiri kugera enyanya; n'abachidudumaga ku nyono. 30Murhakaja omu chihugo na babwiraga n'endahiro oku mwejemo,kurhenga Kalebu yenyine,mwene Yefune na Yoshuwa mwene Nuni.31Na bana benyu badorho balala mwa derhaga mpu : Bebe nyama z'okuhigwa nye mbalerhe mwe chola chihugo bena menye echola chihugo mwagayaguzaga. 32Emirhumba yenyu y'emifu,ye hwere omula mpinga. 33N'abana benyu be yabulire ebirhungano munola mpinga myaka makumi mane, babena heke obuhane bw'okubula obuyemere kwenyu,kuhika amango emirhumba yenyu y'emifu yahwera omu mpinga .34Kona kuguma nk'oku mwajirire siku makumi mane mulimwarhangula echihugo,mweheke obuhane bw'oku bula obuyemere myaka makumi mane,mwaka muguma ku ngasi lusiku,mwana menya oku chikula haguma nani kuli kuderha gurhe. 35Nyono, Nahano na derhere : Nantya kunyejire echila chigusho chibi banjirire akadeko beyosezwe omula mpinga ,bafiremo.36Abantu Musa arhumaga mpu bajirhangula echihugo,n'eyi bachigaluka, abwira echigusho choshi mpu lulundumire Nyamuzinda,omuku suzagura echihugo. 37Abola bantu basuzaguraga echihugo,bafa bashurhwa n'olufu honaho embere za Nyamuzinda. 38Yoshuwa mwene Nuni, na Kalebu mwene Yefune nji bayorha bonine balamu mwabo balume balijire ku rhangula echihugo.39Musa ahekera bene Izraeli boshi eyo myazi n'olubaga lwabo omu mugayo gunene bwenene. 40Bazuka esezi,bazamukira ewarhwerhwe 'ye Ntondo,baderha mpu : Rhwebanola rhwazamuka eyola munda Nyamuzinda aderhaga,bulala rhwajirire echaha.41Musa ababwira mpu : Chichi charhumaga mwa vuna erhegeko lya Nyamuzinda ? Ebyola birhakagalikana. 42Murhazamukaga ; Bulala Nyamuzinda arhali ekagarhi kenyu. Mumenye mwakaji chihimisa n'abashombanyi benyu. 43Bulala aba Maleki n'aba Kanani baliyola embere zenyu,mwahwa n'engorho zabo.Bulala mwa chikulire ku Nahano, Nahano arhaba haguma nenyu.44Balek'okurherema okwirhwe ly'entondo,aliko,echintu chamalaganyo na Musa,garharhengaga ahakagerhi k'echumbi. 45Oku bundi aba Maleki n'abanya Kanani bali balamire mweyola ntondo babahima,bana bachagulanga rhuchira chira kugera e Horuma.
Chapter 15

1Nahano,abwira Musa, aderha: 2Derh'oku bana b'e Israeli, oba bwire mpu: Amango mwej'omu chihugo na barhegekere oku yumbaka mw'echihanda chenyu, 3Na muka rhulira Nahano entulo esirezezwe n'omuliro ebe nterekero, ebe ntulo, eherekezwe n'echilagane, eri ntulo y'obuhashe,eri omu dinyi zenyu, y'oku yunguka omu burhunzi bwawe, bunene n'obugeke, omusingu gusimisize emwa Nahano.4Owerhule entulo yage emwa Nahano yerhule omu ntulo yage chiguma ch'ekumi ch'omulengo gw'eshano echangirwe omu chichira ch'akane ch'omulengo gw'amavurha. 5Wejire na chichira chiguma ch'akane ch'amavu haguma n'enterekero eyi y'entulo ya ngasi mwana gw'embuzi.6Oku ngandabuzi, warheganya entulo ya kabiri k'ekumi k'eshano, echangirwe omu chigua ch'akasharhu ch'ehina y'amavurha. 7Wanajira n'edivayi ya chiguma ch'akasharhu ch'amavu, nka ntulo y'empumulo esimisize emwa Nahano.8Oka rhula enyana, nka nterekero, chiro nka ntulo y'okuherekeza echilagane eri nka ntulo y'okuvug'omwonkwa emwa Nahano. 9Barhule haguma n'empanzi, entulo y'eshano nyinja, bisharhu by'ekumi bichangirwe omu chichira chiguma ch'ehini y'amavurha. 10Wejire entulo y'ech'okunywa, echichira ch'ehini ch'edivayi. Eri ntulo esirezezwe n'omuliro, y'empumulo esimisize Nahano.11Bejire ntyo ku ngasi mpanzi, chiro ku ngasi ngandabuzi, chiro ku ngasi mwana w'embuzi, chiro oku mpene. 12Bikulikize oluganjo lw'abakwizwa, mwajira ntyo ku ngasi muguma lubikulikizwe pluganjo lwabo. 13Ngasi muburhwa wahano mwerhu, ajire ebi bintu intyo, amango arhula entulo esirezezwe n'omuliro, egwerhe empumulo ekwirire emwa Nahano.14N'omwinjira akalama haguma nenyu, chiro akaba ahakagarhi, okarhula entulo esirezezwe n'omuliro, egwerhe omusingu gusimisize Nahano, arhula kuguma nenyu nk'oku mwarhulaga. 15Inji haba rhegeko liguma oku chihusho choshi,ku mwabo n'oku muhisi webe haguma nenyu, ly'ebe rhegeko ly'esiku n'amango omu maburha genyu, by'ebe oku muhisi kuguma nenyu embere za Nahano. 16Hebe rhegeko liguma na burhegesi buguma ku mwabo n'oku mwinjira olamire mu mwabo.17Nahano abwira Musa; aderha mpu: 18Obwire abana b'e Israeli: Oba bwire: Amango mwehike omu chihugo nye mbahiremo; 19Mukalya omugati gw'omwechola chihugo, murheganyize Nahano entulo.20Mwerhule omugati gwenyu omu kubuyerekeza enyanya, ebirhanzirhanzi by'obuntu bwenyu; Mwebirhule nka ntulo bayerekez'enyanya. 21Mwerhulire Nahano entulo yebirhanzi by'obuntu bwenyu, amango gayinja.22Mukajir'echaha murhamenyere , murhamenyere amarhegeko Nahano ahaga Musa. 23Byoshi Nahano abarhegekere ku gerera Musa, kurheng'amango nahano ahanaga amarhegeko, na birhalegamire omu mango ga yinja. 24Na mukajira echaha murhamenyere, olubaga lurhamenyere, olubaga loshi lwejire enterekero y'empanzi y'omusole y'empumulo esimisize emwa Nahano, haguma n'entulo n'amavu bikulikizwe amarhegeko garhegekerwe; banashubi rhula, omushakalume nka ntulo y'oku kulirwa ebyaha.25Omudahwa nj'ajira enterekero oku lubaga loshi lw'abana be Israeli, bana babalirwa, bulala bajire echaha barhamenyere; bana lerha entulo, enterekero esingonyoke n'omuliro, omu kukuza Nahano, n'echihanyagerwe embere za Nahano, enyanya y'echaha bajirire barhamenyere. 26N'ebigusho byoshi by'abana b'e Israeli bya babalirwa, n'abahisi bebe baliho haguma nabo, bulala arhali oku bulonza olubaga lwajirag'echaha.27Akaba ali muntu muguma wajirire echaha arhalonzeze yerhule empene nguma ya mwaka muguma nka nterekero y'echaha. 28Omudahwa ajira obubabale oku muntu wajirir'echaha buzira kumenya embere za Nahano, amango ama mujirir'obunvikane, ana mubabalira. 29Oku muburhwa w'omu bana b'e Israeli, n'oku muhisi oli omukagarhi k'abana b'e Israeli, hebe ku mwabo erhegeko lyonine n'elyo amango bana jira echaha barhamenyere.30Aliko nka hali omuntu: Eri muburhwa wahola, eri muhisi, aka derha ahirire amaboko enyanya, eri ama suzagura Nahano,oyola ye kulwe omu kagarhi k'olubaga lwage. 31Asuzagwire omwazi gwa Nahano, anagera eburhambi bw'erhegeko lyage: Oyola ye kulwe, ye heke n'echihano ch'echaha chage.32Nk'okw'abana b'e Israeli baliri omu mpinga, babona omuntu oli wach'eshali oku lusiku lw'eSabato. 33Aba mubonaga aherhe arholagula eshali, bamuhekera Musa; emwa Haruni n'oku chigusho choshi. 34Bamuhira omu mpamiko, bulala oku baka mujirire kurhalizi rhegekwa.35Nahano abwira Musa: Oyo muntu ye chirwe olushinja lw'okufa, echigusho choshi, chemushurhe amabale embunga z'akambi. 36Echigusho choshi chamuhulusa omu kambi, ba mushurh'amabale, afa nk'oku Nahano ali abirhegekere Musa.37Nahano abwira Musa mpu: 38Darha oku bana b'e Israeli anabwire oku bachijirire, oluburha, echimenyiso oku mukunjogw'emishangi yabo, banarhere omugozi g'omuhondo gw'echola chimenyiso ch'emishangi yabo. 39Amango mwabona echola chimenyiso, mwanachilolereza, mwena yibuke amarhegeko ga Nahano, mwega kulikire, murhaka kulikira enganiza z'emirhima yenyu, n'ez'amasu genyu mpu yi muchihana omu bugonyi.40Na ntyo mweyibuke amarhegeko gani, mwe gakulikire mwenabe bachese oku Nyamuzinda wenyu. 41Indi Nahano, Nyamuzinda wenyu waba kulaga omu buja bw'e'Misiri, Nyemba Nyamuzinda. Indi Nahano, Nyamuzinda wenyu.

Chapter 16

1Obola Kora mugala wa Yozihari, mwene Kehata, mugala wa Lawi, bachigendera haguma na Datana na Abiramu mwene Eliyabu na Ona mwene Peleta, boshi bashachi ba bene Rubeni. 2Barhenga baleka Musa, haguma n'abantu magana mabiri na barhano, b'e Israeli, bakulu b'echigusho bali omu barhumizwaga omu chigusho baliri bantu bw'obwibone. 3Bachigusha haguma enyanya za Musa na Haruni baba bwira: Kakola kakabyo! Bulala olubaga loshi loshi bali bimana, na Nahano ali ahakagarhi kabo. Bichi birhumire mwaka chikula enyanya w'olubaga lwa Nahano?4Musa achiyunva ntyo, achikubir'amalanga. 5Abwira Kora n'oku lubaga lwage loshi; aderha: Hano sezi Nahano amenyesa inde wage nande oli mwimana, anamuyereza haguma naye; ayerekana ey'achishoga.6Mujire ntya: murhole ebyeteso, Kora n'abantu bage boshi. 7Omusezi mubihirem'omuliro, muna hiremo amalashi embere za Nahano; eyi Nahano achishoga y'oyo ye mwimana S'arhali bwenene, bagala ba Lawi.8Musa abwira Kora: Muyunve bwinja bana ba Lawi; 9Mubwene nka biri bigeke ku mwabo oku Nyamuzinda w'e Israeli achibishogere omu chigusho ch'e'Israeli, omu ku chibayegereza, mpu yi mukola omu mikolo y'oluherero lwa Nahano, n'oku muchiyerekane embere z'echigusho oku muchikolere? 10Achikuyegereza, w'oyo, na bene babo boshi abana ba Lawi; mwashubi lonza kandi n'abadahwa? 11Echola chechirhumire, w'oyo n'olubaga lwawe loshi, mwachigusha enyanya ya Nahano, bulala Haruni ali nde yi muchimududumira?12Musa arhuma mpu bajihamagala Datani na Abiramu bene Eliabe: Aliko baderha: rhurhayinja! 13Orhabwene oku wakabize, warhukula omu chihugo ch'amarha n'obuchi mpojirhuyirha omu mpinga, buzira chiro n'okugendekera oku rhurhambula, wa chiyerekana? 14Chiro arharhulerhaga omu chihugo ch'amarha n'obuchi. Garhali mashwa g'emizabibu warhuhereze. Onkengerere oku rhula amasu g'abala bantu? Rhurha zamuka eyo munda.15Musa agaya abwira Nahano mpu: Orhayankiriraga entulo yabo; nta rholagabo chiro n'engamiya n'enguma, n'omubo ntaye najirire kubi. 16Musa abwira Kora: W'oyo n'engabo yawe yoshi, omusezi muje emwa Nahano, w'oyo, bowe na Haruni. 17Murhole ngasi muguma echetezo chage ahire mw'amarashi; muheke embere za Nahano ngasi muguma echetezo chage w'oyo na Haruni nenyu ngasi muguma arhole echetezo chage.18Barhola ngasi mugauma echetezo chage bahiram'omuliro, bafuheramo n'amalashi, bayimanga oku lunvi lw'ehema ly'empamagazi, haguma na Musa na Haruni. 19Kora naye ahamagaz'echigusho choshi enyanya za Musa na Haruni oku lunvi lw'ehema ly'empamagazi. Obola obukuze bwa Nahano bwaboneker'echigusho choshi.20Nahano abwira Musa na Haruni, aderha: 21Ochiyegule mw'olola lubaga, nalulimbula omu mango gageke. 22Bachikubira amalanga ba derha: Nyamuzinda, Nyamuzinda; w'omuka gw'eminyofu yoshi! Muntu muguma ajire echaha, waja wakalihir'echigusho choshi?23Nahano abwira Musa aderha: 24Oderhe n'olubaga olubwire: Murhenge enyunda zoshi z'enyunda z'emunda Kora alamire; olunda lwa Datani na Abiramu.25Musa ayumuka asbt na Abiramu, n'abashamuka b'e Israeli ba mukulikira, 26abwira olubaga aderha: Muchiyeguze hale n'agala mahema g'abala bantu babi, na ntacho chabo muhumageko, yimurha hirigirha amango bahanwa oku byaha byabo byoshi.

27Bachiyegula enyunda zoshi hale n'emwa Kora, emwa Datani n'emwa Abiramu oku lunvi lw'ehema lyabo, haguma na bakabo, abana babo n'abanjukulu babo.28Musa aderha: Kw'ebila mwamabona, mwebone oku Nyamuzinda antumire kujira ebi bintu byoshi, ntanali na kola oku bwani nyenine. 29Akaba abala bantu bakafa nk'oku abantu boshi bafa, nka babon'amalibuko kuguma n'abantu boshi, arhali Nahano yi wantumire. 30Aliko Nahano ajira echintu chihyahya, n'egulu likabumbul'obunu bwalyo, wabamira haguma n'ebiri byabo byoshi na kuyandagala omushinda bana zene, mwemenye okw'abola bantu basuzagure Nahano.31Amango amali derha eyo myazi, obudaka bwaliri eshishi zabo bwabereka. 32Egulu lyamirabo, bowe n'enju zabo, n'enju yoshi ya Kora n'obugale bwage boshi.33Bayandagala bagumaguma omushinda bowe n'ebibali bagwerhe byoshi; obudaka bwabishukira, bahera ahakagarhi k'echigusho. 34Israeli yoshi yaliri eburhambi bwabo balibirha kubera emiziga yabo; bulala baliri baderha mpu: Rhulibirhe egulu lirharhumira! 35Omuliro gwarhengera emunda Nahano ali gwa yosa balira bantu magana mabiri na makumi marhano bakazagi hana amalashi.36Nahano abwira Musa aderha: 37Obwire Eliyazari mugala w'omudahwa Haruni, okule omuliro omu byetezo, asheshere omuliro hale, bulala bali bacheswe. 38Haguma n'ebyetezo byabola bantu bajirag'ebyaha omu ku heza akalamo kabo; rhujire ebirago bishanjukire by'okufukafuka oluherero. Bulala bali bihanire embere za Nahano byebe by'obuso oku bana b'e Israeli.39Omudahwa Eliyazari alunda ebyetezo by'obubani, abafaga bayerekanaga babijiramo ebirago by'okufukafuka oluherero. 40Chiri chimenyiso ch'okuyibusa abana b'e'Israeli,oku omwinjira orhali w'obuko bwa Haruni arha yegeraga mpu ahereza Nahano amarashi, orhali kuguma na Kora na kuguma n'engabo yage, bikulikize nk'oku Nahano ali alaganyize Musa.41Kurhenga lishinjo, echigusho choshi chiri cha dudumira Musa na Haruni n'oku derha: Mwayirhisize olubaga lwa Nahano. 42Nk'oku olubaga lwa chigusha haguma enyanya za Musa na Haruni, na nk'oku bali yerekeze amasu ebwa hema ly'empamagazi,olwakungu lwabashukira, n'obukuze bwa Nahano bwa bonekana. 43Musa na Haruni, bahika embere z'ehema ly'empamagazi.44Nahano abwira Musa; aderha: 45Muchiyegule ahakagarhi k'echigusho, na bayosa omu mango gageke; Bachikubir'amalanga. 46Musa abwira Haruni: Rhola echetezo, hiram'omuliro enyanya w'oluherero, hiramo amarashi; genda kubuyabuya ebw'echigusho; obagishe; bulala oburhe bwa Nahano bwa zukire n'obuhanya bwarhondere.47Haruni ajira nk'oku Musa amubwiraga alibirhira ahakagarhi k'olubaga, intyo obuhanya bwarhondera omu lubaga. Ahana amarashi agish'olubaga. 48Achiheb'ahakagarhi k'emifu n'abazene, n'echihulu chayimanga.49Habaho bantu bihumbi ekumi na magana mushanvu bafire n'obula buhanya; haguma n'abafire enyanya za Kora. 50Haruni agaluka ashimba Musa oku lunvi lw'ehema ly'empamagazi. Obuhanya bwahwa.
Chapter 17

1Nahano ashambala na Musa, 2Shambala na bene Israeli, rhola omubo haguma n'enju z'omulala gw'eshe, rhurhi ekumi na rhubiri rhwa bakulu boshi okunju za b'eshe.3Nj'oyandike ezino lya ngasi muguma oku karhi kage, nj'oyandik'ezino lya Haruni oku garhi ka Lawi; Bulala njihaba karhi kaguma ku ngasi mukulu w'enju za b'eshe. 4Njorhabike omu hema ly'enshimanano, embere z'obuhamirizi, emunda nashimanana haguma nenyu. 5Omuntu nji nalondola njab'olala agarhi nji kaheneza embere zani emilundumo erhachiderhere erhakwirire oku mwabo na bene Israeli.6Musa ashambala na bene Israeli; n'oku barhwali babo boshi bamuherez'agarhi, ngasi murhwali yeshi garhi kaguma, oku nju za b'eshe, chango ekumi na rhubiri; garhi ka Haruni kali omu garhi korhwabo. 7Musa arhabik'orhurhi embere za Nahano, omu hema ly'obuhamirizi.8Buch'omusezi, amango Musa aja omu hema ly'obuhamirizi, lola , akarhi ka Haruni, oku nju ya Lawi, kaheneza, kamera kwe bifubifu, kajira amauwa, kwahya amalehe. 9Musa akul'embere za Nahano orhurhi rhoshi, arhuheka oku bana boshi be Israeli, buzinda balolereza, barhola ngasi muguma akage karhi.10Nahano abwira Musa: Galula agarhi ka haruni embere z'obuhamirizi mpu li balagwa nka chimanyiso mpu abana babi, buzinda balek'embere zani emilundumo yabo libarhafa. 11Musa ajira ntyo: Nk'oku Nyamuzinda alimurhegekere ajirako.12Abana be Israeli baderha emwa Musa: Lola rhwamahwa, rhwamafa, rhwamafa rhweshi! 13Ngasi yeshi wayeger'olurhamba lwa Nahano, afa, rhwabano rhufage rhweshi?
Chapter 18

1Nahano abwira Haruni: Woyo na bagala bawe, n'enju ya isho haguma , njimwaheka obubi bwajirik'ahachesibwa; woyo na bagala bawe bagenda babadosa oku bubi bwajirika oku mirimo yeynu y'obudahwa. 2Ojire kandi okushegerera bene benyu, buko bwa Lawi, buko bwa isho, buzinda bachishwekere oku w'oyo bana kukolere, amango woyo, na bana bawe, njibaba embere ye hema ly'obuhamirizi.3Nji balolereza ebi njiwarhegeka ebilolire ehema; aliko nji barhayegera ebikolleso by'ahachesibwa, n'oku lurhamba, yi nji murhafa, na nenyu. 4Nji bachishweker'oku w'oyo, nji balolereza ebilolere ehema lye chigusho n'emirimo yoshi y'omu hema. Ntaye wa hale nji wabayegera. 5Njimwalangira ebilalire ahacheswa n'olurhamba, buzinda bokushimbulira oburhe oku bana b'Israeli bwahwa.6Lola, narhola bene wenyu balawi omu kagarhi kabana b'Israeli : bahanirwe e mwa Nahano, bakuhere mpano bajire emirimo omuhema lye shimanano. 7Woyo, na bana bawe, nji mwalolerez'emirimo y'obudahwa bwenyu mpu byoshi bilolere olurhamba mpu n'ebiri omu Paziya : Eri mirimo njimwajira. Nabaherezi oluhembo lucheswa l'obudahwa. Owahale nji walushegerera nj'anafa.8Nahano abwira Aruni : Lola, ngasi byoshi bichesw'okubana b'Israeli, nakuhere n'ebi mwa rhulire bye nyanya; nakuherebyo, woyo na bana bawe nka bushinganyanya bw'amavurha oku rhengeko lya ngasi mango. 9Lola ebinji byaba byawe omu bintu bicheswa bikondobokere n'omuliro : Entulo zubo zoshi, oluhembo lwabo loshi, entulo zo buhane, entulo zokuchiyaza zoshi njibakuherezazo; bya ebirugu byo mweru bwenene nji byaba byawe na bana bawe.10Njimwabirya omuhantu hacheswa; ngusi mulme njalya; njimwabilola nka mweru. 11Lola kandi njibyaba byawe : oluhembo loshi lwa bana b'Israeli njibakuyereka enyanya, munazishaganye olunda no lundi, na kuhazo, bagala bawe na bali bawe haguma nawe, rhegeko lye siku zoshi. Ngasi yeshi njiwaba mucheswa omu nju njalya.12Nguherez'ebirhanzi nji mwarhulira Nahano: Byoshi njabona binja omu mavurha, Byoshi njabona binja omu mahemba n'omungano. 13Amalehe marhanzi g'echihugo chabo, nji mwahek'emwa Nahano, nji gaba gawe, ngasi yeshi njaba mucheswa omu nju yawe nja bilyako.14Byoshi nji byaderhwa omu kuhanza omu Israeli nji byaba byawe. 15Choshi chiburhwa chambere ch'omubiri goshi, nji chahanwa emwa Nahano, abantu, ebyelubala, nji byaba byawe. Higuma, nji wachungul'efula y'omuntu, n'okuchungul'oluburha lwambere lw'echirhungano lurhachesizwe. 16Nji wabichungula omu mwezi liguma omu kuchigerera kwawe, okungulo ya Shekeli erhano, kugerera ahantu hacheswe, hali makumyabiri.17Aliko njarhachungul'oluburha lwambere lw'enkavu, luburha lwambere lw'echibuzi, luburha lwambere lw'empene: Biri bintu bicheswe, nji washukir'eshagama yabyo omu lurhamba, n'okuyos'amashushi: Nji yaba ntulo ekondobokere n'omuliro, na kabayo kinja emwa Nahano. 18Omubiri gwabo nji gwaba gwawe, nka chifuba chashaganya olunda n'olwindi nka chirhugo che malyo.19Nguhere woyo na bagala gawe na Bali bawe rhegeko lye siku zoshi, entulo mweru zoshi nji zalerhwa na bana be Israeli emwa Nahano ehwe ly'enyanya. Kuli kuchiheba haguma entashwekulwa mango oku mango embere za Nahano, oku woyo n'oku luburha lwawe haguma nawe. 20Nahano abwira Haruni: Ntacho oherhe omu chihugo chabo na nta kashambala nji wabona omu kagarhi kabo; nyono nye kashambala kawe na chigabi chawe, omu kagarhi k'abana be Israeli.21Nguhere nka kashambala oku bana ba Lawi chiguma ch'ekumi choshi omu Israeli, oku mirimo bajira, mirimo y'omu nju y'okufurhisa. 22Abana be Israeli nji barhayegerer'enju y'okufurhisa, bula bokurhahekebyaha mpu libarhafa.23Abalawi nji bajir'emirimo omu nju y'okufurhisa, n'okuhek'obubi bwabo, njibarhaba na kashambal'omu kagarhi ka bana be Israeli: Njilyaba rhegeko ly'esiku zoshi omu luburho lwabo. 24Nguhere nka kashambala oku Balawi chiguma ch'ekumi abana be Israeli njibayereka Nahano omuchanya; che chirhumire ababwire mwabo: Njimurhabona akashambal'omu kagarhi kabana be Israeli.25Nahano ashambala na Musa, amubwira: 26Nji mwashambala na Balawi, nji wabwirabo: Amango nji mwarhola abana b'e Israeli chikuma ch'ekumi nabaha okulunda lwabo nka kashambala kabo, nji mwakul'entulo ya Nahano, chiguma ch'ekumi cha chiguma ch'ekumi; 27Entulo yawe nji yaganjwa nka ngano bakul'ahantu nka murhi gwa maganula bakulir'omu ndaha lyago.28Nantyo nji mwakul'entulo ya Nahano oku chiguma ch'ekumi choshi nji mwarhol'abana be Israeli, nji munahereze omu dahwa Haruni entulo mwa kuliraga Nahano. 29Oku luhembo loshi nji mwajira nji mwakul'entulo ya Nahano, oku yoshi nji yaba nyinja njimwakul'echigabi chigishirwe.30Nji wababwira: nji mwakula ebikwirire, chiguma ch'ekumi nji chaganjwa emwa Balawi nka bunguke bwa hantu na nka bunguke b'omu ndaha. 31Nji mwayirya hantu haguma haguma, w'oyo n'enju yawe, bulala luli luhembo lwe mirimo oliwajira omu nju y'okufurhisa. 32Nji murharhola mpu chaha, amango mwa kulir'ebikwirire, njimurhajachirag'entulo echesibwe abana be Israeli, nji murhafa.

Chapter 19

1Nahano abwira Musa na Haruni, aderha, mpu: 2Lolaga ebinwa byerhegeko Nahano arhegekere aderha mpu: Obwire abana b'e Israeli, balerhe enkavu y'omukara, erhali kushembo, erhaherhe zabyo oku mubiri, erhasagi heka echintu.3Muyihekere omudahwa Eliazaro, naye anayi heka embuga w'echihandiro bayibagireembere zage, 4omudahwa Eliazaro anarhola eyo shagama n'omudoke gwage, anajira nago olukangulo kali mushanvu emalangambere gehema ly'embuganano. 5Banayosa eyo nkavu omu masu gage; bayose oluhu lwayo, enyama n'eshagama yayo na mashe. 6Omudahwa anarhola olushali l'omurhi g'omwerezi, ne Hizopo, ne Sufu y'omuduku, anabikabulira oku chirimi chirichaguragura n'okusingonyola ela nkavu.7Omudahwa anashuka emishangi yage, anayoga n'omubiri gwage omu menji, kandi anajagaluka omu chihandiro. 8Ola wayosaga elala nkavu anashuka emishangi yage omu menji, n'okuyoga omubiri gwage omu menji, anaba azingire kuhika egolo.9Omuntu muguma orhazingire analunda lula luvu lw'ela nkavu, anajilusheshera omu njira gw'echihandiro ahantu harhazingire, banalubikira endeko ya bene Israeli, bakazilujira mwa menji g'okubachesa, eri nterekero okubyaha byabo. 10Olala walunda oluvu lw'elala nkavu, anashuka emishangi yage, anayorha azingire kuhika ebijingo, ely'ola lyaba rhegeko ly'esiku zoshi oku bana be Israeli, n'oku muntu w'echigolo olamire omugarhi kabo.11Owehume okumufu, eri mubiri g'omuntu mulebe, aba azingire kuhika siku mushanvu, 12anayinji chikomya na gala menji oku lusiku lwagasharhu n'olusiku lwa mushanvu, nji anaba eryamakoma, aliko nkarhachichesize, olusiku lwa kasharhu n'olusiku lwa mushanvu, anaba eri arhachesizwe. 13Owehume oku mufu, eri mubiri g'omuntu wafaga, akaba arhachichesize, oyola anazingisa endalo ya Nahano; oyola anakulwa omu bene Israeli, nk'okwa menji gakula ezinga garhamusheshakalirako, azingire, n'ezinga lyage linachimuliko.14Lolaga erhegeko eri omuntu akafira omuhema, ngasi yeshi wankaja mula hema na ngasi yeshi wankaba ali omola hema, aba eri yazingire kuhika siku mushanvu. 15Ngasi hintu hirhashukirwe, hirhali kuchifuko, hyebe eri yazingire. 16Ngasi yeshi wehume omu mashwa, omuntu wa yirhwaga na kere, eri ofire, eri mavuha g'ofire, eri okushinda anaba azingire kuhika siku mushanvu.17Oku muntu ozingire, banarhola oluvu luyosizwe lw'eyo nterekero y'echaha,amenji nalula luvu banavaranganya haguma, 18omuntu orhazingire, anarhola omurhi gw'e Hisopo, anagugeza omu menji; anashukiza oku hema, n'okubintu byoshi, n'okubantu boshi baliho, n'okoyula wahuma oku mavuha, eri oyo muntu wayirhwaga, eri eshinda. 19Olala omenyere, anashukiza olala ozingire, olusiku lwa kasharhu n'olusiku lwa mushanvu, anashuka emishangi yage, anachishuka omu menji; n'egolo, anaba amakoma.20Omuntu ozingire, arhanachichesize, akulw'omukagarhi kendeko, bulala azingisize ahantu hachesibwe ha Nahano; bulala gala menji g'okukula ezinga garhamusheshakalireko, achizingire. 21Nelira, lyaba rhegeko ly'esiku zoshi, olala wajira olukangulo lwagala menji g'okushuka ezinga, anashuka emishangi yage, n'olala wankahuma oku menji g'okukula ezinga, anayorha azingire kuhika egolo. 22Ngasi yeshi wankahuma k'oyola ozingire, anaba amachizingisa, n'omuntu wankamuhumako aba azingire kuhika egolo.

Chapter 20

1Olubaga loshi lwa bene Israeli lwa hika omu mpinga ye Sini omu mwezii gurhanzi. Olubaga lwahanda aha Kadesi, ahola ha Mariamu afiraga, habamuhambire.2Harhali menji okulubaga; balundumira Musa na Haruni. 3Olubaga lwalonza okurhonganya Musa: Baderha, mpu nerhu nkarhwabaga gal'amango bene berhu bafiraga emalanga ga Nahano?4Chakarhuma mwalerha olubaga lwa Nahano omu mpinga, mpu rhufiremo, rhwabano n'ebirhungano byerhu? 5Mwamarhuyinamula kurhenga e Misiri, kurhulerha ahantu habi? Harhali hantu hakuhingwa, harhali Mutini, harhali makomamango, na ntamenji g'okunywa.6Musa na Haruni bachiyeguza n'endeko baj'ebwa hema ly'embuganano, bakumbagalira amaso, n'obukuze bwa Nahano bwabalangashanira.7Nahano ashambala na Musa amu bwira, mpu: 8Rhola akarhi kawe, ona hamagale olubaga, woyo na mwene wenyu Haruni, obwire ebale emalanga gabo, nalyo lya bahereza amenji, wakulirabo amenji omubale, wanywesa olubaga n'ebirhungano byabo. 9Musa arhola akarhi kali emalanga ga Nahano, nk'oku Nahano amuhaga oburhegesi.10Musa na Haruni bahamagala olubaga halala ebale liri, na Musa aba bwira mpu: Muyunvage mwebagomi! Kamweri bale murhwabakulira amenji? 11Musa ayumusa okuboko, ashurha kabiri kw'eryo bale na karhi gage. Amenji garhengamo ganene, lubaga lwanywa n'obuso bwabo.12Ntyo Nahano abwira Musa na Haruni mpu: Bulala murhanyemerere, n'okunkuza emalangambere ga bene Israeli, murhahisa olu lubaga omuchihugo naluha. 13agola menji ga Meriba, ha bene Israeli barhonganyizaga Nahano ayerekabo obuhashe bwage.14Kurhenga e Kadesi, Musa arhuma entumwa emwa mwami we Edomu, oku mubwira mpu: Ntya kumwene wenyu Israeli aderhere: Omenyere amalibuko goshi garhugwarhaga. 15Baderha bayandagalire e Misiri, rhwanaberayo siku zinene, aliko abanya Misiri barhulibuza, rhwabano na baderha. 16Rhwalakira Nahano, na yunva emiziga yerhu, arhuma Malayika, arhukula e Misiri, lolaga rhukola rhuli e Kadesi, chishagala ch'elubibi lwe chihugo chawe.17Orhuleke rhugere omu chihugo chawe; rhurhagera omwishwa, ery'omuzabibu, rhurhanywa n'amenji g'omu maliba, rhwakulikira omulimbwa gw'ebwami, buzira okuja ekulyo ery'ekulembe, kuhika rhushabuke omu chihugo chawe.18Edomu amubwira: Mp'orhagera emwani, akaba arhali ntyo na jikulinga n'engorho. 19Bene Israeli bamubwira: Mpu rhwarherama omu mulimbwa gunene; na rhukanywa amenji gawe, nyono n'amaso gani, nahonga empongo; nagera n'amagulu gonine, ntachindi.20Edomu agenda ajimulinga n'olubaga lunene lw'abantu, n'efune ekalihire. 21Ntya edomu alahira okuhereza Israeli enjira omu chihugo chage, ntya Israeli agendakuchizongolokera eburhambi bwage.22Olubanga loshi lwa bene Israeli barhenga e Kadesi, bahika oku ntondo ye Hori. 23Nahano abwira Musa na haruni, oku ntondo ye Hori, okulubibi lwe chihugo cha Edomu. 24Haruni akola ajiyakirwa omulubaga lwage; bulala arhaja omuchihugo mpere bene Israeli, bulala mulibagomi omu burhegesi bwani, oku menji ge Meriba.25Rhola Haruni n'omugala eleazari, obarheramye oku ntondo ye Hori. 26Ohogole Haruni emishangi yage, oyiyambise omugala Eleazari, na Haruni ashubire omu mulala gwage afiremo.27Musa ajira nk'oku Nahano amurhegeka, barherama oku ntondo ye Hori, omu masu g'olubaga loshi. 28Musa ahogola Haruni emishangi yage ayi yambisa omugala Eleazari. Haruni afira aho, okubusoso bw'entondo. Musa na Eleazari, bayandagala oku ntondo, 29olubaga loshi lwabona oku Haruni afire, n'enju ya Israeli yoshi yalakira Haruni siku makumi masharhu.
Chapter 21

1Omu Kanana, mwami we Arada, walama ebulengera bw'ezuba, ayunvirhe oku Israeli aliyinjire omu njira ye Atarima alwisa Israeli, abalerhamo abandi bashwekwe. 2Obola israeli ajira echilagane emwa Nahano, aderha: Okampereza olu lubaga omu maboko gani, nyeshandaze ebishagala byabo. 3nahano ayunva omulenge gwa Israeli ahana abanya Kanana, babarhindibuza loshi; bayirik'ahola hantu oku zino lya Horima.4Bagenda kurhengera ewa ntondo ye Hara, kuger'omu njira yewa nyanja ndukula bakubukir'echihugo che Edomu. Olubaga lwa rhamira omu njira. 5Bagaya Nyamuzinda na Musa. Bichi byarhumire mwarhukula e'Misiri mpu rhufire omu mpinga? Bula harhalirimo omugati n'amenji, n'omurhima gwerhu gwajirire ebi biryo bisuzagulikirwe.6Obola Nahano arhumira olubaga enjoka z'obulozi, zaluma olubaga, hafa bantu banene omu Israeli. 7Olubaga lwashimba Musa lwa mubwira rhwagomere bulala rhwaderhere nahano nawe; yinginga nahano ahek'ezila njoka hale nerhu. Musa ahunir'olubaga.8Nahano abwira Musa: Chijirir'enjoka y'omuliro, oyihire oku murhi, owakalumwa ana yilole, ye lame. 9Musa ajira enjoka ye shaba, ayihira oku murhi; na owali walumirwe n'enjoka, analola enjoka ye shaba, alama.10Abana be Israeli, bagenda bahanda e'Obota. 11Barhenga e'Obota, bagenda bahanda e'Yije-Abarima omo mpinga elolene n'e'Moabu amango ezuba lya shoshoka.12Kurhengaho, bagenda bahanda omu kabanda k'e zereda. 13Kurhengaho bagenda bahanda oku lundi lunda lw'e Arnoni, luyerekereze kurhengera omu mpinga, kurhenga omu lubibi lw'Abamori, bulala Arinoni luli lubibi lwe Moabu, ahakagarhi ka Moabu na banya Amoriya.14Chechirhumire biderherwe omu chitabu ch'entambala cha Nahano, Veheba e'Sufa eri ntondo ye Armona. 15Olwandagalo lw'entondo, lurhonderere olunda lwe Aro, lwahuma oku lubibi lwe Moabu.16Kurhengaha, baja e'Bera. Eyola Bera yi Nahano abwiraga Musa: Hira olubaga haguma nduherez'amenji.17Intyo Israeli ayimpa olu lwimpo: Zamuka riba, rhukuyimpire! 18Riba abami bahumbaga. Mpu abakulu b'olubaga china bahumbaga. Haguma n'empenzi n'orhurhi.19Kurhenga omu mpinga baj'e Matana. Kurhenga e'Matana baj'e Nahalieli, kurheng'e Nahalieli baj'e Bamota. 20Kurhenga e'Bamota,omu kabanda kali omu lubibi lwe Moabu, oku songi lye Pusiga hayerekeze empinga.21Israeli arhuma embala mwazi emwa Sihona, mwami waba Amori, mpu amubwire. 22Ondeke ngerere omu chihugo chawe rhurhakaj'omu mashwa, eyi omushwa ly'emizabibu, rhurhakananywa amenji g'eriba, rwekulikire enjira y'obwami,kuhik'amango rhwagera oku lubibi lwawe. 23Sihona arhayemereraga Israeli egere emwage, agusha olubaga lwage loshi, bagenda bona Israeli, omu mpinga barhenge e Jahasi, balwisa Israeli.24Israeli abamalira oku chumu arhola echihugo chage, kurhenga Armona kuhika e'Jaboki kuhika oku lubibi lw'abana b'Amoni, bulala olubibi lw'abana b'Amoni lwaliher'emisi. 25Israeli bafarha echihugo choshi, balama omu chihugo choshi ch'aba Amoria, e'Heshiboni n'omu chihugo byoshi barhengagamo. 26Bulala Heshiboni chaliri chishagala cha Sihoni, mwami waba Amoriya,ali chulir'entambala haguma na mwami wa kabiri we Moabu, amango echihugo chage choshi kuhik'e Arnoni.27Chichi charhumaga abandisi baderha oku: Muyinje e'Hesshiboni. Echihugo ch'e Shihoni chishube chiyumbakwe china gwarh'emisi. 28Bulala harhenger'omuliro gwa Heshiboni echirimi ch'omuliro ch'echishagala cha Sihoni chayunvirhe Are-moabu.29Buhanya bwawe, Moabu! Waherere; lubaga lwa kemosi! Ajirire abagala balubungo! Ahana abanyere bage bajiba baja emwa sihoni, mwami wa aba moriya. 30Rhwaba kweber'emishambi: kurhenga e Heshiboni kugera e'Siboniyoshi bya shandazwa. Rhwarherekaebirhungano byerhu byoshi kuhika e'Nafashi.31Israeli alama omu chihugo chaba Amoriya. 32Musa arhuma Jaezari omu kumenya, arhola ebishagala byoshi bimugorhere; ahiga aba Amoriya boshi baliho boshi.33Ahindamul'enjira ageramo, bazamukire omu njira ye Basana. Ogi, mwami wa Basana, agenda mpu ajibabona haguma n'olubaga lwage loshi omu ku balwisa e'Edrala. 34Nahano abwira Musa: Orhabayubahaga; bulala nabahana omu maboko gawe, yewe n'olubaga lwage n'echihugo chage. We mujire nk'oku wajiraga Sihoni mwami wab'a Moriya, walilamire e'Heshiboni. 35Bahimabo,yewe n'abagala n'olubaga lwage loshi, buzira kuleka n'omuguma, barhol'echihugo chage.
Chapter 22

1Abana be Israeli bagenda, bahanda omu kabanda k'e Moabu olunda lw'e Yorodani lu yerekeze e'Yeriko.2Balaka mugala wa Siporo, abona byoshi Israeli alijirire aba Amori. 3moabu ayubaha amasu gw'olubaga bulala lwa liri lunene, ayunv'obuba omu masu g'abana be Israeli. 4Moabu abwir'abashamuka b'e Midiani: Olu lubaga loshi, lwamira byoshi birhuzungulukire nk'oku empanzi zilis'olubala lw'omu mashwa.5Arhuma endabi emwa Balamu, mugala wa Beora, e' Petora oku menji ganene omu chihugo ch'abana b'olubaga lwage,omu kumuhamagala mpu ba mubwire: Lola olubaga lwa rhengere Israeli, lwayunjwire obudaka boshi banalamire hofi nani. 6Yinja, nkuyingingire, onvumire olula lubaga, bulala lugwerh'emisi ku ndusha, nkabaga bikaba ntyona nabahima, namba hige omu chihugo, bulala nyinji oku eyi wagishire, aba eyi agishirwe, n'eyi wa vuma aba eyi avumirwe.7Abashamuka be Moabu nabe Midiani bagenda eyi bagwerhe ehoro z'obuyemere. Bagera emwa Balama,bamwibira emyazi ya Balaka. 8balama ababwira: Mulale hanola, nabahereza echishubizo, chikulikirene ebi Nyamuzinda ambwira. N'abakulu b'e Moabu bayorha emwa balama.9Nyamuzinda aj'emwa Balama amubwira: Bantu bachi abala olurhamba aha mwawe? 10Balama ashubiza Nyamuzinda mpu: Balaka mugala wa Siporo, mwami we Moabu aba rhumire oku bambwire: 11Lola olubaga lwa rhengere e'Misiri, bashukire obudaka boshi; yinja obavume; nkabaga na kabalwisa na mbahime, mbahige.12Nyamuzinda abwira Balama: Orhakagenda haguma naba, orhakavuma olula lubaga, bulala lugishirwe. 13Balama azuka esezi abwira abakulu ba Balaki: mugende omu chihugo chenyu, bulala Nyamuzinda alahire oku ntagendaga nenyu. 14Abami be Moabu bayumuka bagaluka emunda Balaki ali, baderha: Balama alahire kuyinja haguma nerhu.15Balaki ashubirhuma abakulu oku luganjo lunene kulusha, bakengerwe kulusha abo burhanzi. 16Bagera embere za Balama, bamu bwira: Intya ku balaki aderhere, mugala wa Siporo: Barhakubuzaga kuyinja emundandi. 17Bulala nye kuhese esheka linene, nyenajire byoshi wembwire; yinja nku yingingire; nvumira olula lubaga.18Balama ashubiza abwira abakozi ba Balaki. Amango Balaki ampereza enju yage eyunjwiremo efuranga n'ehoro nta hintu n'ehiguma nyejire; eyi chigeke eyi chinene enyuma w'erhegeko lya Nahano, Nyamuzinda wani. 19Bunola nkuhunire, bera hanola obudufu, namenya bichi Nahano ashubi mbwira. 20Nyamuzinda aj'emwa Balama obudufu amubwira: Bulala abala bantu bayinjire kukuhamagala; yumuka ogende nabo, aliko wejire ebi nyenkubwire.21Balama azuk'esezi arhind'epunda yage agenda n'abakulu b'e Moabu. 22Oburhe bwa Nyamuzinda bwazuka bulala ali agendere, na malayika wa Nahano ayimanga oku njira, omukumuhanza. Balama ali ashonere oku Punda yage haguma n'abakozi bage babiri, baliri haguma naye. 23Punda abona malayika wa Nahano ayimangire oku njira, ely'aherh'engorho erhali omuluba, eri omufune: Ya hindamuka omu njira yaja omushwa. Balama ayishurha ayigalula omu njira.24Malayika wa Nahano ayimanga omu njira ahakagarhi k'emizabibu, haliriho enkuta za ngasi lunda. 25Punda abona Malayika wa Nahano, ya chinaniriz'okulukuta, ya seza okugulu kwa Balama oku lukuta. Balama ashubi yishurha.26Malayika wa Nahano agera hale yayimanga ahantu harhaliri akahindamukira eyi kulyo eyi kulembe. 27Epunda ya bona malayika wa Nahano, ya halira ku Balama. Oburhe bwa Balama bwa luga, ashurha epunda n'akarhi.28Nahano, abumbul'obunu bw'epunda, ya bwira Balama: Bichi nakujirir y'onshurha, kasharhu akola? 29Balama ashibiz'epunda: Bulala wa nsuzagwire; na nkanaligwerhe omupanga honaho naka kuyirhire. 30Epunda ya bwira Balama: Ntali punda yawe ogendako esiku zoshi kuhika ezi siku? Ka njira engeso y'oku jira ebiri ntyo? Ashubiza mpu: Nanga.31Nyamuzinda azibul'amasu ga Balama; Balama abona malayika wa Nahano, waliyimangire oku njira, n'engorho yage erhali omu luba eri omufune; ayinamya erhwe, ashur'amalanga ahashi. 32Malayika wa Nahano amubwira: Bichi byarhumire washurha epunda yawe kasharhu? Tala na hulukire mpu nkuhanze, bulala eyi njira eri embere zawe eri y'okukuhabula. 33Epunda ya mbwene, yagaluka embere zani kasharhu,; Nka erhagalukaga embere zani, na kakuyirhire, nanayileka egenda.34Balama abwira Malayika wa Nahano: Najirir'echaha bulala ntali yinji oku oli mebere zani oku njira; habigerere, oka bimenyisa, nachigalukako. 35Malayika wa Nahano abwira Balama: gendaga haguma n'abala bantu, aliko wahanza wagaluka mwazi nye nkubwire. Balama agenda haguma n'abakulu ba Balaki.36Balaki ayunva oku Balama ahikire agenda amushimana omu chishagala che Moabu, chiri oku lubibi lwe Armona oku shumo y'obuzinda. 37balaki abwira Balama: Ka Ntakurhumanagako oku ba kuhamagale? Bichi byarhumaga orhayinja emunda ndi? ntaka kukolere olukengo loshi?38Balaki abwira Balama: Lolaga, nayinjire emunda oli: ka bunola ngwerhe obulenga njira b'okuderha ebya kaba biri byoshi? Na derha omwazi Nyamuzinda ahirir'omu bunu bwani. 39Balama agenda haguma na Balaki, bahika e'Kirijata-Husota. 40Balaki arhula empanzi n'ebigandabuzi arhuma ku Balama n'abakulu baliri haguma naye.41Esezi,Balaki arhola Balama, amuzamulira e'Ramati-Bala, eyi Balama abonaga chigusho chiguma ch'olubaga.

Chapter 23

1Balama abwira Balaki: Onyumbakir'ahantu mushanvu h'okuhunira, ona nteganyize mpanzi mushanvu na nganda buzi mushanvu. 2Balaki ajira nk'okuntu Balamu aderhaga; na Balaki na Balama barhula empanzi n'engandabuzi ku ngasi hantu h'okuhunira. 3Balama abwira balaki mpu nkabaga Nahano Nyamuzinda ayinji ku ndola, na nani nayinji kukushambalira ebyanfunulire. Agenda ahantu hali enyanya.4Nyamuzinda ayinja emalangambere ga Balama, na Balama amubwira mpu: Nayumbakire hantu mushanvu h'okuhunira na narhulire ku ngasi hantu mpanzi nguma na ngandabuzi nguma. 5Nyamuzinda aheba emyazi omu bunu bwa Balama, aderha mpu: Galuk'emunda Balaka ali, wainji derha ntya. 6Ahinda emunda Balaka ali, talaga, Balaka aliyimangire hofu n'enterekero yage, yewe haguma na barhambo b'e Moabu.7Balama aderha emyazi y'echibindi, mpu: Balaka ayandegeze Aramu, mwami w'emoabu amayandagaz'omu ntondo z'ebushoshokero bw'ezuba bwe Aramu, yinja, onvumire Yakobo! Yinja, olwise aba Israeli! 8Nkagurhe na vuma aba Nyamuzinda arhavumaga; na nkagurhe na kahamagala oku ntambala aba Nyamuzinda arhahamager'oku ntambala?9Mubwen'enyanya z'ebale, mulangirire oku buzinda bw'entondo, luli lubaga luherhe ahabo hantu h'okulama, barhashangirire n'ebindi bihugo.10Inde na nkagala kuganja oluganjo lwa Yakobo, ch'okuganja chiguma cha kane che Israeli? Infe olufu lwa bashinganyanya, n'obuzinda bwani bushushanye n'obwabo!11Balaka abwira Balama mpu: Bichi njirire?Nakalerhaa onvumire omu shombanyi, jaga walola, wamamugisha! 12Balamu ashuza aderha mpu: Kabirhampunire oku derha bwinja ebi Nyamuzinda ahebere omu bunu bwani?13Balaka amu bwira mpu: Yinja lero haguma nani ahandi hantu, ahantu wababona okubuzinda si orhababona boshi. Eyola aba vume. 14Amuhek'omwishwa lya Shokimu, oku buzinda bwa Pisiga; ayambuka lurhamba mushanvu arhola empanzi n'engandabuzi ku ngasi lurhamba. 15Balama abwira Balaka: Jaga wabera hano, hofu n'entulo yawe y'okuyoswa, nagenda kushimanana na Nyamuzinda.16Nyamuzinda ayinja emalangambere ga Balama; aheb'emyazi omu bunu bwage, aderha: Galuka emunda Balaka ali, oderhe ntya: 17Agaluk'emund'ali, lolaga, Balak'aliri hofi h'entulo yage yoku yoswa, haguma N'abarhambo B'emoabu. Balak'amubwira mpu : Bichi Nyamuzinda aderhere? 18Balama arhondol'emyazi y'echibindi aderha mpu : Yumuka, Balaka, yunviriza! Nteg'okurhwiri, Mwene Sipori.19Nyamuzinda arhali muntu mpu abeshe, eri mwen'omuntu ahindamuke omu mwazi aderhaga, afundi kuguhikiriza? Ebyaderhaga, arhabihikiraga? 20Lolaga, nahabirw'erhegeko ly'okugisha agishire, ntakagalula.21Arha bwene bubi mu Yakobo, chiro arha bwene kahinda mu Israeli; Nahano Nyamuzinda wage ali haguma naye. N'omulenge gunene gwa mwami haguma nabo. 22Nyamuzinda wabakulag'emisiri, alinabo nka misi y'enkavu y'ehibala.23Nta bulalagazi na kajira ku Yakobo, chiro n'obufumu ku Israeli; Okubichanji byaderhwa ebya Yakobo na Israeli ebi Nyamuzinda ajirire!24Luli lubaga luyimangire nka Shosho we chikazi luyimangire nka Shosho; Erhalyama kuhika mango y'alyenyama n'okunyw'eshagama yaba bavunikire.25Balaka abwira Balama mpu orha bakagaga _ chiro orhana bagishaga. 26Balama ashuza, abwira Balaka mpu : Kantali kubwirire oku : Najira byoshi Nyamuzinda aderha? 27Balak'abwira Balama mpu : Yinjaga lero, na kuhik'ahandi hantu, nkabaga Nyamuzinda abon'ahola bwinj'oku onkagir'olula lubaga.28Balaka aheka Balama oku buzinda bwe Peori, bilolene n'empinga. 29Balama abwira Balaka mpu: Onyumbakire hano lurhamba mushanvu, onanshondere mpanzi mushanvu na ngandabuzi mushanvu. 30Balaka ajir'oku Balama aderhaga, arhulaga empanzi n'engandabuzi ku ngasi lurhamba.

Chapter 24

1Israeli alama e Sitimu, n'olubaga lwa rhondera obugonyi n'abanyere be Moabu.2Bahamagal'olubaga oku ntondo z'eshushano zabo; n'olubaga lwalya, lwanafukamira eshushano zabo. 3Balama aderha emyazi y'echibindi, aderha mpu: mwazi gwa Balama, mwene Beori, mwazi g'omuntu oherhe lisho lizibwirwe.4Mwazi g'ola oyunva emyazi ya Nyamuzinda. Owabona ebibonekerezi bya Nyamuzinda, oyu wafukamaga ney'amesho gazibwirwe. 5Gakwirire amahema gawe, Yakobo! Endamiro zawe, woyo Israeli!6Zigalihirwe nka mbanda, nk'amashwa g'eshogo hofu n'amenji, nka mirhi y'enshubiri Nahano arhweraga, nka myerezi eburhambi bw'amenji.7Amenji gali gashulula mwez'onyinji, n'emburho zage ziburhirhwe omu menji ganene. Mwami wage ayimangire enyanya z'Agagi n'obwami bwage bwaba n'emisi.8Nyamuzinda wa mukulag'e Misiri, ali emunda ali nka nkavu y'elubala. Anamira ebihugo bya balibuzaga, achagulang'amavuha gabo bichira, bichira, n'oku bayosa.9Ayinamya amaduli, alyama nka Shosho, nka Shosho w'echikazi mpu: Inde we izuse? Agishwe owe kugishe. Avumwe owe kuvume.10Oburhe bwa Balaka bwakolera enyanya za Balama, aband'efune abwira Balama mpu: Vum'abashombanyi bani kwarhumaga n'akuhamagala, jaga walola wama bagisha kasharhu koshi. 11Libirh'ogende mugano mango, oj'emwawe! Nabaga na derher'oku nji nakukengesa, aliko Nyamuzinda amarhum'orhabihivumage.12Balama ashuza Balaka mpu: 13Na nka Balaka akamperez'enju yage ebumbir'efuranga, n'ehoro, ntacho na nkagalire jira ku nyenine chinja eli chibi eburhambi bw'erhegeko lya Nyamuzinda; Nainjikushubanganya ebi Nyamuzinda ayinji kuderha? 14Nakandi jaga walola, nagend'e mund'olubaga lwani luri yinja, nkushambalire eby'olula lubaga lwajirire oku lubaga lwawe omu mango gali mbere.15Balama arhondola omwazi gwage gw'echigambi aderha mpu: Mwazi gwa Balama, mwene Beori, mwazi g'omuntu oherh'elisho lizibwirwe, 16mwazi g'oyunvirhe emyazi ya Nyamuzinda g'oyinji ebirheganyizwe n'ow'enyanya, g'oyula wabon'ebyayinja n'owobuhashe, y'oyula wachikumbira n'eya amesho gazibwirwe.17Mubwene s'arhali mu gano mango mulolereze s'arhali hofu. Enyenyezi yarheng'emwa Yakobo, n'agarhi k'obwami kayimang'omu Israeli kashurh'amahembi ga Moabu, n'okuniga abana boshi ba Seti.18Achijirire mwigiriza we Edomu, achijirire mwigiriza we Seiri, bashombanyi bage. Israeli ayerekanir'emisi yage. 19Na kurhenga yakobo omurhambo nj'ayinja, nj'abibya ebyayorhaga omu chishagala.20Alola Amaleki, arhondera omugani gwage, aderha : Amaleki aliri murhanzi omu bantu; Aliko obuzinda bwage arhimanya obubi.21Alola Mukeni, arhondera omugani gwage, aderha : Aha mwawe hajira emisi, n'echirhule chawe chuyubikirwe omu bale. 22Aliko Abakeni b'efukuzwe, chiro Asuri amango ashubi jirwa mushwekwa.23Arhondera omugani gwage, aderha : Buhanya bwabo! 24Aliko enkunge nji zayinja kurhenga ewa nyanja ye Kitimu, nji zabonerera Asuri, nji zabonerera Aba Ebraniya; ,naye njashandulwa. 25Balamu njayimanga, anagenda, n'okugaluka emwage. Balaka naye anagenda olwage lunda.25Balama arhenga, agenda n'oku galuka emwage. Balaka naye achigendera.
Chapter 25

1Israeli balama e'Sitima: Olubaga lwa rhondera kujira obuhushi n'abanyere be Moabu. 2Barhumiza abantu oku ntulo barhulaga emana zabo, olubaga lwalya lwafukama embere z'emana zabo. 3Israeli achifira ku Bala-Pero, oburhe bwa Nahano bwazuka enyanya ya Israeli.4Nahano abwira Musa: Hira abakulu bab'abantu haguma, otungike abanya byaha embere za Nahano ezuba lyakola yi oburhe bukalihire bwa Nahano bugalukire Israeli. 5Musa abwira abazuzi be Israeli: ngasi muguma mu mwabo ayirhe mwabala bantu abachihirire haguma na Bala-Peora.6Lola muntu muguma w'abana b'e Israeli bahekera bene babo omu Mediani kazi omu masu ga Musa, n'omu masu g'echigusho ch'abana be Israeli, nabo baliri balakir'oku lunvi lw'ehema ly'empamagazi. 7Mw'agola mango, Finesi, mwene Heleazari, mugala w'omudahwa mukulu Haruni ayumuka ahakagarhi k'olubaga, arhol'echumu omu fune.8Ashimba omuntu w'e Israeli omu hema lyage, achumirhabo boshi babiri, n'omuntu w'e Israeli, oku bindi ali chunuha n'omukazi ahandashi, n'obuhanya bwahwa omu bana be Israeli. 9Habaho bihumbi makumyabiri na bine bafire n'obola buhanya.10Nahano abwira Musa aderha: 11Finesi mugala wa Eliazari,mugala w'omudahwa mukulu Haruni, ahindamwire oburhe bwani oku bana be Israeli bulala aliyunjulire obwinja bwani ahakagarhi kabo; n'omu burhe bwani nta yosaga abana be Israeli.12Che chirhumire wederhe oku rhuli rhwakola naye echihango ch'akalamo. 13Byemubere yewe n'amaburha gage, enyuma zage chilagane ch'esiku n'amango. Bulala aliri mwinja ku Nyamuzinda wage,amajira oburherekere oku bana be Israeli.14Omuntu we Israeli wa yirhwaga haguma n'omu Midiani ayirikagwa Zimuri, mugala wa Salu, aliri mukulu w'enju y'obuko bw'aba Simeoni. 15Omukazi wayirhwagwa Midiani aliri ye Chozibi, mwali wa Sura, mukulu w'olubaga lurhengera omu mulala gw'aba Midiani.16Nahano abwira Musa aderha: 17Jira ba Midiani nka bashombanyi obayirhe. 18Bulala bachiyerekene nka banzi, omu kubahindamula n'obwenge bwabo, omu bikora bya Chozibi, mwali w'omukulu we Midiani; mwali wabo wayirhwagwa olusiku l'obuhanya bwabaga amango ga Peora.
Chapter 26

1Omu kugenderera n'obola buhanya, Nahano abwira Musa haguma na eliazari, mwene mudahwa mukulu Haruni; 2Ojir'oluganjo lw'olubaga lw'abene Israeli kurhenga myaka makumyabiri kuj'enyanya, kukulikiza enju zab'eshe, omu boshi be Israeli bakashobola ku hagarhira omuherho.3Musa n'omudahwa mukulu Eliazari baba bwira omu kabanda k'e Moabu.hofu n'e Yorodani halolene n'e Yeriko: Baderha: 4Rhwajir'oluganjo kurhenga myaka makumyabiri kuj'enyanya, nk'oku Nahano abirhegekaga, ku Musa n'oku bana be Israeli, amango barhengaga omu chihugo ch'e Misiri.5Rubeni, muburhwa murhanzi w'e Israeli; mwene Rubeni : Henoki, warhengagagako omulala gw'abanya Henoki. Palu, warhengagako omulala gw'abanya Palu. 6Esroni warhengagak'omulala gw'abanya Esroni; Karmi, warhengagak'omulala gw'abanya Karmi. 7Babola b'emilala y'abanya Rubeni; abali bajirirwe oluganjo baliri bihumbi magana mane na bisharhu magana mushanvu na makumi masharhu.8Mugala wa Palu: Eliabe. 9Mugala wa Eliabe: Nemweli; Datani na Abiramu; Abe mwa Datani na be mwa Abiramu bobalirimo abali hamagerwee omu chigusho babana chidudumiraga Musa na Haruni omu nshimanano ye Kora amango g'emigaragambyo yabo ku Nahano.10Abola egulu lya shanjul'obunu lya bamira haguma na Kora; amango abola bali chigushire bafaga n'omuliro gwa sinyongola baliri bantu magana mabiri na makumi marhano; baber'olubaga mulali. 11Bene Kora barhafaga.12Bene Simeoni, balikulikire emilala yabo, abe Nemweli barhengagako omulala gwabanya Nemweli, ogwa Jamina, omulala gwabanya Jamina; ogwa Jamina, mulala gwa banya Jakinite, 13kurhengera ku Zeraka, omulala gwa banya Zerakati: Kurhenga Saulo, mulala gwa banya Saulo. 14Babola ba banya milala yaba Simeoni: Bihumbi makumyabiri na bibiri na magana mabiri.15Bagala ba Gadi, nk'oku emilala yabo eli: Kurhenga ku Sefoni, harheng'omulala gwa banya Sefoni; ogwa Hagi, omulala gwa banya Hagi. Kurhenga ku Shuni, omulala gwaba Shuni. 16Kurhenga ku Ozini, omulala gwaba Ozini, kurhenga ku Are, omulala gwaba Areli. 17Kurhenga ku Arodi, omulala gwaba Arodi, kurhenga ku Areli, omulala gwaba Areli. 18Babola b'abana b'omulala gwa Gadi; bikulikize oluganjo bali: Bihumbi makumi mane magana marhano.19Bagala ba Yuda: Eri na Onani, aliko Eri na Onani bafira omu chihugo che Kanana. 20Lola abana ba Yuda bikulikize emilala yabo: Kurhenga ku Zela, haba omulala gwaba Zeloti; kurhenga Peresi, omulala gwaba Peresi; kurhenga ku Zerashi, omulala gwaba Zerashi. 21Abana ba Peresi baliori babala: Hestroni yiwa rhengaga k'omulala gwa ba Hestroni; Hamuli, warhengaga k'omulala gwaba Hamuli. 22Babola y'emilala ya Yuda: Okuluganjo lwabo baliri bihumbi makumi gali mushanvu na ndarhu na magana marhano.23Bene Isakari, bikulikire emilala yabo: Kurhenga ku Tola, omulala gwaba Tola, kurhenga ku Puwa, omulala gwaba puwa; 24Kurhenga ku Yasuba, omulala gwaba Yosuba; 25Babola y'emilala ya Isakari; omu luganjo baliri: bihumbi makumi gali ndarhu na bine na magana masharhu.26Bagala ba Zabuloni, bikulikire emilala yabo; kurhenga ku Sereda, omulala gwaba Sereda, kurhenga ku Eloni, omulala gwaba Eloni, kurhenga ku Yeheli, omulala gwaba Yeheli. 27Babola y'emilala yaba Zabuloni, oku luganjo lwabo baliri: Bihumbi makumi gali ndarhu na magana marhano.28Bagala ba Yusufu, bikulikize emilala yabo: Manase na Efurahimu. 29Bagala ba Manase: kurhenga Makiri omulala gwaba Makiri, Makiri aburha Galadi; kurhenga ku Galada, omulala gwaba Galad.i30babala b'abana ba Galadi: Yezeri; warhengagak'omulala gwaba Yezeri, Heleki, omulala gwaba Heleki. 31Asiraheli, omulala gwaba Asiraheli, Sikemi, omulala gwaba Sikemi, 32Semida, omulala gwaba Semida: Heferi, omulala gwaba Heferi.33Selofada, mwene Heferi, arhaburhaga mwanarhabana, aliko aburha abanyere. Lola amazino g'abanyere bage: Makla, Nowa, Hogla, Milka na Trista. 34Babola y'emilala ya Manase; Omu luganjo baliri: Bihumbi makumi marhano na bibiri na magana mushanvu.35Tala bene Efuahimu, bikulikize emilala yabo: Kurhenga ku Sutela, omulala gwaba Sutela, kurhenga ku Bekeri, omulala gwaba Bekeri; kurhenga ku Takana, omulala gwaba Takana; 36Babala babagala ba Sutelaki: Kurhenga ku Erana, omulala gwaba Erana. 37Babola emilala y'abana ba Efurahimu. Omu luganjo baliri: Bihumbi makumi masharhu na bibiri na magana marhano. Babola babana ba Yusufu bikulikize omulala gwabo.38Bene Benjamina bikulikize emilala yabo: Kurhenga Bela, omulala gwaba Bela; Kurhenga Asibeli, omulala gwaba Asibeli, 39Kurhenga Sufama, omulala gwaba Sufama, kurhenga Hafama, omulala gwaba Hafama. 40Babola ba Bela baliri babala: Arida na Naamana. Kurhenga Naamana, omulala gwaba Naamana. 41Babola y'emilala ya bana ba Benjamina bikulikize emilala yabo; oku luganjo lwabo baliri: Bihumbi magana mane na birhano na magana ndarhu.42Lolaga abana ba Dani, bikulikize emilala yabo: Kurhenga ku Sukama, omulala gwaba Sukama. Eyola y'emilala ya Dani, bikulikize emilala yabo. 43Oku haguma oluganjo lw'emilala yaba Sukama lwa liri: Bihumbi magana ndarhu na bine na makumi mane na birhano.44Abana ba Asera oku milala yabo: kurhenga ku Yimina, omulala gwaba Yimina; kurhenga ku Yisiri, omulala gwaba Yisiri; Kurhenga ku Beriya, omulala gwaba Beriya. 45Kurhenga ku bene Beriya haba: Kurhenga ku Haberi, omulala gwa Haberi; kurhenga ku Malikiheli, omulala gwaba Malikiheli. 46Ezino lya mwali wa Asera ye Seraki. 47Babola y'emilala y'abana ba Asera: Oku luganjo baliri: Bihumbi makumi marhano na bisharhu na magana mane.48Abana ba Nafutali,oku milala yabo baba: kurhenga ku Yaseli omulala gwaba Yaseli; kurhenga ku Guni, omulala gwaba Guni. 49Kurhenga ku Yeseri, omulala gwaba Yeseri, kurhenga ku Silemu, omulala gwaba Silemu. 50Abola y'emilala ya Nefutali. Oluganjo baliri bihumbi makumi mane na birhano na magana mane.51Abola b'obomu bana ba Israeli bajiriragwa oluganjo, baliri bihumbi magana ndarhu na chiguma na magana mushanvu na makumi masharhu.52Nahano abwira Musa aderha: 53Echihugo chagabirwabo, kaba kashambala kabo, bikulikize oluganjo lwamazino.54Abanjibaba balugire, wana herezabo echigabi chinene; nababa bageke, wana bahereza echigabi chigeke bwenene. Rhwehereze ngasi muguma echigabi kukulikiza oluganjo lwage. 55Aliko echihugo chegabwe oku bulondozi, bebirhole nka kalinzi, bikulikizwe amazino g'amashanja gab'eshe. 56Oku bulondozi, kw'echihugo chegabirwe abanji baba bali luganjo lunene nabw'oluganjo lugeke.57Lolaga aba Lawi bajiriraga Oluganjo bikulikize emilala yabo: Kurhenga ku Gerisoni, omulala gwaba gersoni; kurhenga ku Kehata, omulala gwaba Kehata, kurhenga Merari, omulala gwaba Merari; 58Lolaga emilala ya Lawi: Omulala gwaba Libani, omulala gwaba Heburoni, omulala gwaba Mashali, omulala gwaba Kari, Keha aburha Amuramu. 59Ezino lya muka Amuramu aliri ye Yokebedi, mwali wa Lawi, omunyere wa Lawi, waburhagwa na Lawi, e'Misiri, aburhira Amuramu: Haruni, Musa Na Mariya, mwali wabo.60Aburhira Haruni: Nadabu, na Abihu, Eleazari na Itamari. 61Nadabu na Abihu bafa, amango balerheraNahano omuliro g'olwahanda. 62Ajirirwagwa oluganjo boshi, abalume kurhenga oku myaka ya mwezi muguma kuhika enyanya; baliri bihumbi makumyabiri na bisharhu. Barhali bali omu luganjo lw'abana be Israeli, bulala barhali herezabo echigwarha omu bana b'e Israeli.63Babola b'abana be Israeli Musa n'omudahwa Eleazari ajiriraga oluganjo, omu kabanda ke Moabu, hofi n'e Yorodani halolene n'e Yeriko. 64Muli bowe, harhalimo n'omwana n'omuguma w'omu bana b'e Israeli; aba Musa n'omudahwa Haruni balijirire oluganjo, omu mpinga y'e Sinayi.65Bulala Nahano ali aderhere mpu: Befire omu mpinga, harhanayorha n'omuguma kurhenga Kalebo, mwene Yefune na Yoshuwa mwene Nuni.
Chapter 27

1Abanyere ba Zelofihadi, mugala wa Haferi, mugala wa Gaalada wa Makiri, mugala wa Manase, b'emilala ya Manase, mugala wa Yozefu, amazino gabo galiri: Mala, Nowa, Hola, Milika na Zirisa.2Bayegerana bashimba Musa, embere z'omudahwa Eliazari n'embere za mwene mwami n'echigusho choshi, okulumira lw'empamagazi. Baderha: 3Darha werhu afirire omu mpinga. Arhaliri haguma n'echigusho ch'abajiraag'emigaragabyo enyanya za Nahano w'echigusho. chi Kora aliko afire oku chaha chage, chiro arhanali herhe mwana.4Bichi byakarhuma ezino lya darha werhu lyarhenga omu mulala mpw'okwenge arhaligwerhe mwana? Nerhu murhuhage echigabi mu bene berhu ba darha werhu. 5Musa aheka olubanja embere za Nahano.6Nahano abwira Musa mpu: 7Abanyere ba Zelofakada bagwerhe okuli nabo wabahereza akalinzi mu bene babo beshe nabo wabahereza obwimo bw'eshe. 8Webwire abana be Israeli, wena derhe: Amango omulume yefa arhalekere barhabana, mwehereze akashambala kage omunyere wage.9Nkarhagwerhere munyere, mwana hereza akashambala kage bene babo. 10Nka harhali bene babo mwana hereza akashambala kage bene babo eshe. 11Nka gwerhe bene babo eshe, mwana bihereza oyegerere hofi n'omulala gwage oku bazere, yiwebirhole. Ly'ebe rhegeko oku bana be Israeli n'abashinganene nk'oku Nahano abirhegekeraga Musa.12Nahano abwira Musa mpu: Zamuka kw'elira ntondo y'Abarima, olole echihugo nahereza abana be Israeli. 13 We balole; aliko nawe weyakirwe omu lubaga lwawe, kuguma na Haruni, mwene wenyu, ayakirwaga. 14Bulala mwalibere bashombanyi omu marhegeko gani, omu mpinga y'e Sini, amango echihugo chajira obuhaka, murhana nkuzaga omu masu gabo, omu mango g'amenji. Gali menji g'obuhaka, e'Kadeshi omu mpinga y'e Sina.15Musa abwira Nahano; aderha: 16Nahano Nyamuzinda w'emirhima y'eminyofu yoshi, ahire omuntu w'okurhegeka olubaga. 17Inde ohuluka embere zabo, na nde oyinj'embere zabo, ndo hulusabo na nde obahebamo mpu y'echigusho cha Nahano chirhabaga mbuzi zirhagwerhe mungere.18Nahano abwira Musa: Rhola Yoshuwa, mugala wa Nuni, muntu obamo muka ochere, omuhireko efune yawe. 19Omuhire embere z'omudahwa Eliazari n'embere z'chigusho choshi, wana muhereza amarhegeko omu masu gabo.20Wanamuhirak'obukenge bugeke bwawe mpu yi echigusho choshi ch'abana be Israeli ba muyunva. 21Yechiyerekane embere z'omudahwa Eliazari we mulolere omuzuzi we Urima embere za Nahano na Yoshuwa, abana boshi b'e Israeli haguma naye; n'echigusho choshi begendere oku rhegeko lya Eliazari bena yingirire oku rhegeko lyage.22Musa ajira ebi Nahano ali amurhegekere. Arhola Yoshuwa amuhira embere za Eliazari n'embere z'echigusho choshi. 23Amuhirako efune zage, amuhereza amarhegeko, nk'oku Nahano abibwiraga Musa.

Chapter 28

1Nahano abwira Musa, aderha mpu: Hereza abana be Israeli elira rhegeko ana babwire. 2Mujire obushi b'okumbereza oku mango ga kwanene entulo yani, ebilyo by'entulo yani biyosezwe oku muliro bigwerhe n'empumulo nyinja.3Wana babwira: tala enterekero eyosezwe n'omuliro mwarhula Nahano; Ngasi lusiku: Mbuzi ebiri za mwaka muguma zirhagwerhe shembu, nka nterekero z'esiku zoshi. 4Werhule nguma yezola mbuzi esezi,n'eyindi aha kagarhi k'amagolo mabiri. 5N'oku biyerekez'entulo, chiguma ch'ekumi ch'efa ch'obuso bw'eshano, bichangirwe n'echichira ch'amavurha g'emizeituni ga vunyongwerwe.6Eyola nterekero y'esiku n'amango ya rhulagwa oku ntondo y'e Sinayi, eli ntulo esirezezwe oku muliro, bigwerh'empumulo esimisize Nahano. 7Enterekero y'edivayi yaba chiguma cha kane che hina ku ngasi mwana gw'echibuzi. Omu hantu hachesibwe hawajirira enterekero oku muliro n'omusingu gu simisize Nahano. 8Werhule embuzi ya kabiri ahakagarhi ka magolo mabiri, haguma n'entulo n'edivayi, bishushene na bilala by'esezi; eri ntulo esirezezwe oku muliro n'omusingu gu simisize Nahano.9Olusiku lw'e Sabato, mwerhule mbuzi ebiri za mwaka muguma zirhagwerhe shembu n'oku nterekero, bibiri by'ekumi by'eshano ya malire bichanga n'amavurha haguma n'edivayi. 10Eri nterekero y'e Sabato ku ngasi Sabato; obwindi, nterekero y'esiku n'amango n'edivayi.11Oku murhondero gw'omwezi, mwerhule enterekero emwa Nahano y'empanzi ebiri, engandabuzi nguma, na mbuzi mushanvu za mwaka muguma zirhagwerhe shembu. 12Entulo ku ngasi mpanzi, bisharhu by'ekumi by'eshano y'amauwa bichangirwe n'amavurha nka ntulo oku ngandabuzi, bibiri by'ekumi by'eshano y'amauwa echangirwe n'amavurha. 13Nka ntulo ya ngasi mbuzi; chiguma ch'ekumi ch'eshano y'amauwa echangirwe n'amavurha. Enterekero birherekere bisirezezwe n'omuliro n'omusingu gusimisize Nahano.14Edivayi ly'ebe chichira chiguma ch'ehina ye rivayi ku mpanzi nguma, echichira cha kasharhu ch'ehina oku mbuzi, na chiguma cha kane ch'ehina ku ngandabuzi nguma. Eri nterekero y'okurhangira emyezi, ku ngasi mwezi, n'oku myezi yoshi y'omwaka. 15Barhulira Nahano echishakalume nka ntulo y'aburhereke na nka nterekero y'esiku n'amango n'edivayi.16Omwezi gwa burhanzi, olusiku lw'ekumi na kane lw'omwezi, nji yaba Pasaka ya Nahano. 17Olusiku lwa kali kumi na karhano, y'ogola mwezi, nji lwaba lusiku lukulu lw'edinye. Belye mango ga siku mushanvu omugati gurhagwerhe levire. 18Olusiku lurhanzi hebe enterekero echesezwe, murha kajira kasi n'akaguma.19Mwerhule enterekero Nyamuzinda esirezezwe oku muliro; mpanzi ebiri, mbuzi nguma ya mwaka muguma erhagwerhe shembu. 20Mukulikizeho n'entulo y'eshano y'amauwa echangirwe n'amavurha, bisharhu by'ekumi by'empanzi nguma na bibiri by'ekumi by'embuzi. 21Chiguma ch'ekumi ku ngasi nguma ya mbuzi mushanvu. 22Mwerhule entulo y'echishakalume y'oku kulirwa echaha; mpu yi babakulirh'ebyaha.23Mwerhule enterekero, baderhere enterekero y'esezi, eri nterekero y'esiku n'amango. 24Mwebirhule ngasi lusiku, kuhika siku mushanvu, nka bilyo by'omurherekere bisirezezwe n'omuliro, bigwerhe omusingu gusimisize Nahano. 25Olusiku lwa mushanvu, hebe enterekero echesezwe buzira kukola kasi koshi koshi kw'obukozi.26Olusiku lurhanzi lw'oku hereza Nahano entulo; oku ndinye lyawe, l'obwaso, mwebone enterekero echesezwe; murhakajira kantu n'akaguma mukakole. 27Mwerhule neterekero, omusingu gw'okusimiza Nahano, mpanzi ebiri, engandabuzi n'embuzi mushanvu za waka muguma. 28Mweyushuleho entulo y'eshano ya mauwa echangirwe n'amavurha , bisharhu by'ekumi oku ngandabuzi.29Na chiguma ch'ekumi ku ngasi nguma y'ezo mbuzi mushanvu. 30Mwerhule entulo y'echishakalume, mpuyi mujira enterekero. 31Mwerhule enterekero, okubundi, enterekero y'esiku n'amango n'entulo, mwebone embuzi zirhagwerhe shembu, munahireho edivayi.
Chapter 29

1Omulusiku lurhanzi lw'omwezi gwa mushanvu, mwebe n'enshiganano eshinganene; nta kasi naka guma mwejire. Olo lusiku, lw'emenyeswe oku Holere.2Mwe hane enterekero, y'empumulo emwa Nyamuzinda y'empanzi, omwana gw'embuzi gwa mwaka muguma, n'embuzi y'enkazi.3Mwayongera ho n'enterekero y'eshano n'ebisomerene bi changirwe n'amavurha, bisharhu bya kabiri, by'enganda buzi, na bibiri bya kabiri by'echirhama. 4Na chichira chiguma ch'ekumi ku ngasi ngandabuzi mushanvu. 5Mwerherekere n'engandabuzi omu ku hungama ebyaha benyu.6Werhule eyo ntulo y'obu burherekere bwa ngasi mwezi, enterekero n'entulo y'emyaka yoshi, nakuhiraho haguma n'oku birhula oku rhegeko lirhegekerwe, zili nterekero za yosezwe n'omuliro, yizi jir'empumulo ekwirire emwa Nyamuzinda.7N'okulusiku lw'ekumi lw'omwezi gwa mushanvu, mwebe n'enshimanano y'obushinganyanya, mwa chishalisa, na ntacho n'echiguma mwajira. 8Mwerhule enterekero y'empumulo nyinja emwa Nyamuzinda, engandabuzi n'embuzi n'abana mushanvu b'embuzi bya mwaka muguma buzira shembo.9Mweyongere ho n'enterekero y'amavurha g'eshano gachangirwemo amavurha, bisharhu by'ekumi by'engandabuzi. 10Bichira bindi bibiri by'ekumi oku mbuzi na chichira chiguma cha ngasi ngandabuzi mushanvu. 11Mwe rhule echishakalume oku nterekero y'okuhungama, enterekero y'akalamo koshi n'entulo, n'oku kulirwa ebyaha.12Omusiku ekumi n'erhano z'omwezi gwa mushanvu, mwejire enshimanano. Ntacho n'echiguma mwejire, mwejire enterekero g'edinye emwa Nyamuzinda mango ga siku mushanvu. 13Mwejire enteekero, entulo esirezezwe oku muliro, y'empumulo nyinja emwa Nyamuzinda; Mpanzi z'emisole ekumi n'esharhu, mbuzi ebiri, na byana ekumi na bine by'embuzi birhagwerhe shembo.14Mwe kulikize ho entulo y'amavurha ga changirwe n'amavurha, kasharhu k'ekumi k'empanzi ku ngasi mpanzi ekumi n'esharhu z'emisole; mbuzi ebiri na byana ekumi na bine by'embuzi bya mwaka muguma birhagwerhe shembo. 15Na chiguma ch'ekumi ku ngasi ngandabuzi ekumi n'ene. 16Mwerhule echishakalume ch'oburherekere b'okuhungama ebyaha, y'enterekero y'esiku zoshi entulo n'erivayi.17Olusiku lukulikire ho, mwerhule mpanzi ekumi n'ebiri z'emisole, mbuzi ebiri, na byana by'mbuzi ekumi na bine bya mwaka muguma birhagwerhe shembo. 18Haguma n'entulo n'erivayi n'empanzi, embuzi n'ebyana byazo, bikulikizwe oluganjo lwazo, nk'oku byalirhegekerwe; 19Mwerhule echishakalume nka ntulo y'okuhungama ebyaha, n,enterekero y'amango goshi, ntulo y'okukulirwa ebyaha.20Olusiku lw'ekumi na kasharhu mwerhul'empanzi ekumi na nguma mbuzi ebiri, na byana by'embuzi ekumi na bine bya mwaka muguma birhagwerhe shembo. 21Haguma n'entulo, n'erivayi, oku mpanzi, embuzi n'ebyana by'embuzi oku luganjo lwabyo, nk'okw'erhegeko lyaliri. 22Mwaka rhulire echishakalume oku ntulo n'erivayi y'okukul'ebyaha, ahandi, nterekero y'amango goshi, ntulo n'erivayi.23Okulusiku lwa kane mwerhule mpanzi ekumi, mbuzi ebiri, na byana ekumi na bine by'embuzi bya mwaka muguma birhagwerhe shembo. 24Haguma n'entulo n'erivayi oku mpanzi, embuzi n'ebyana by'embuzi, zikulikire oluganjo nk'oku erhegeko lyali rhegekerwe. 25Mwerhule echishakalume chiguma nka ntulo n'erivayi y'okukulirwa ebyaha, enali nterekero y'esiku n'amango, ntulo n'erivayi.26Olusiku lwa karhano, mwe mwerhule mpanzi mwenda, mbuzi ekumi n'ebiri na byana by'embuzi ekumi na bine birhagwerhe shembo. 27Haguma n'entulo n'erivayi, oku mpanzi nk'oku erhegeko lyaliri. 28Mwerhule echishakalume chiguma ch'entulo y'oku kulirwa ebyaha, nterekero y'amango goshi y'oku babalirwa.29 Olusiku lwa kali ndarhu, mwe rhule mpanzi munane, mbuzi ebiri n'abyana by'embuzi ekumi na bine bya mwaka muguma birhagwerhe shembo. 30Haguma n'entulo n'erivayi, oku mpanzi, mbuzi n'ebyana by'embuzi, bikulikizwe oluganjo n'erhegeko liriho; 31Mwerhule echishakalume nka nterekero y'oku kulirwa echaha oku bundi, nterekero y'amango goshi, ntulo n'erivayi.32Olusiku lwa kali mushanvu mwerhule mpanzi mushanvu, mbuzi ebiri, na byana by'embuzi ekumi na bine bya mwaka muguma birhagwerhe shembo. 33Haguma n'entulo n'erivayi, by'empanzi, embuzi n'ebyana by'embuzi, bikulikize oluganjo lwabyo n'okw'erhegeko lyaliri; 34Mwe rhule echishakalume ch'enterekero y'oku babalirwa, oku bundi nterekero y'esiku zoshi, ntulo n'erivayi.35Olusiku lwa kali munane mwajir'enshimanano ekwanene nta kantu n'akaguma mwejire. 36Mwe rhule entulo y'enterekero ntulo esirezezwe, n'omuliro, egwerh'empumulo nyinja emwa Nyamuzinda; Mpanzi nguma, mbuzi nguma ba byana mushanvu by'embuzi bya mwaka muguma birhagwerhe shembo.37Haguma n'entulo n'erivayi ly'empanzi, embuzi n'ebyana buzi, nk'ok'oluganjo lwalirhegekerwe. 38Mwe rhule echishakalume, nka ntulo ya kukulirwa echaha, ahandi nterekero y'esiku n'amango, ntulo n'erivayi.Ebyola, z'entulo mwe rhulire Nyamuzinda omu madinyi genyu n'ebindi, enterekero zenyu, entulo zenyu n'erivayi lyenyu, nterekero zenyu zigishirwe, omukuyeneza echiragane changwa entulo ya buli muguma nk'oku galikene. 40Na Musa abwira abana be Israeli ntyo ntyo nk'oku Nahano anamubwiraga.
Chapter 30

1Musa abwira abana be Israeli byoshi ebi Nyamuzinda aliri eyamurhumire. 2Musa abwira abakulu b'amashanja g'abana be Israeli, mpu: Tala ebi Nyamuzinda arhegekere.3amang'omuntu amabjir'echilagane emwa Nyamuzinda, changwa echifungo ch'oku chihana, arhaka vugusa echinwa chage, inj'akola nk'okw'akanwa karhengaga omu bunu bwage. 4Amango omukazi omu busole bwage achiri ou mweshe; yejire echilagane emwa Nyamuzinda, yechishweke na chila chifungo ch'oku chihana kwage.5Na nk'eshe amenyere echilagane ajirire, n'omuku chihana n'echiragane ajirire; N'eshe aka musirira, arhamubuzize, echilagane choshi inja jira chebe ch'akachiro; n'oku chihana koshi yejire kwebe kwa kachiro.6Aliko akaba eshe amushabisize, amango amenyaga, ebilagane byage byoshi, n'okuchihana kwage koshi, byoshi achihirirako birhakabona kachiro, inji Nyamuzinda amubabalira bulala ali ashabisizwe n'eshe. 7Amango ab'ashabirwe eyi ayusize kujira ebilagane byage, changwa a chishwekere n'akanwa karhengaga omubunu bwage.8N'akaba eba abiyinji akana mu bishirira by' olusiku abimenyaga, ebilagane byage byebe bya kachiro, n'oku chihanirira byoshi yebe alyajirire byebe bya kachiro.9Aliko ey'eba aka mumenyesa olusiku abimenyaga, y'eshand'ebilagane ajiraga, n'akanwa karhashinganene k'omu bunu bwage, oku by'achishwekeraga ko, na Nyamuzinda inj'amubabalira. 10Echilane ch'omushumba kazi, changwa omu kazi wa shandire obuju, oku chihana oku n'oku, n'okuntu koshi achifarha byebe bigwerhe akachiro emund'ali. 11Amango omukazi ali omunju y'eba yejir'ebilagane y'echimwishwekereko n'ebijiro.12Yi n'eba naye abimenya, aka chisirira,arha na chimuyerekere, ebilagane bayge byoshi bije byaba by'akachiro.13Aliko n'eba abila hiraga amango abimenyaga, echilagane choshi n'oku chihana koshi, kwa rhengere omu bunu bwage birhagwerhe kachiro n'akaguma eba abushandire na Nyamuzinda inj'amu babalira. 14Omulume wage aka yemera kuguma n'oku akalahira echilagane chage, na ngasi mwishingo a kachihanirako, omu kukengesa obu muntu bwage.15Akabera achisirire esiku zoshi, eyi ama bihihya echilagane n'oku chihane kwage, ama bindwanza bulala ali achisirire olusiku ana bimenyaga. Aliko akola abilahira enyuma w'olusiku abimenyaga ye hanwe oku chaha cha mukage. 16Gagola g'amarhegeko Nyamuzinda alirhegekere Musa, oku mulume na mukage oku mulume n'omwali; amango achili omu busole bwage n'omunju y'eshe.
Chapter 31

1Nyamuzinda abwira Musa : 2Ochiholere enyanya z'Abaisraeli oku Abamidiani nkakula babajiraga, n'olubaga lwawe obe haguma nalo.3Musa abwira Aba Israeli : Murheganye omu bantu baguma bajilwisa Abamidiani, muchiholere Nyamuzinda oku Bamidiani. 4Omu ngasi mulala gw'Abaisraeli murhole mu bantu chihumbi. 5Intyo barhola mu ngasi mulala bantu chihumbi, bye bihumbi ekumi na bibiri by'Aba Israeli bajaga kulwa.4Omu ngasi mulala gw'Abaisraeli murhole mu bantu chihumbi. 5Intyo barhola mu ngasi mulala Bantu6Amango Musa arhuma abo bantu, Finehasi mugala wa Eliazari yi wabajirag'embere omuntambala, yi wanakazagi hek'ebintu bichesibwa n'emishekera y'oku manyisa okw'entambala ekola ya konjekera. 7Abaisraeli balwis'Abamidian nk'oku Nyamuzinda anababwiraga, Musa ayirha abalume boshi b'Abamidiani. 8N'abami babo, Evi, na Rekemu, na Suri na Huri na Reba oku banali barhano bayirhirwa haguma na Balamu mugala wa Beori.9Abisraeli bagwarha bak'Abamidiani mpiru n'abana babo n'ebintu byabo byoshi, n'ebirhungano byabo byoshi baheka. 10Ebishagala n'ebilalo byabo byoshi babidulika muliro.11Barhola ebibagwarhaga mpiru byoshi, abantu n'ebintu. 12Babilerhera Musa n'omujinji Eliazari haguma n'Abaisraeli, bali handire omulubanda lwe Moabu, hofi ne Yeriko oku shiriza ye Yeriko.13Musa, Eliazari, n'abagula b'Abaisraeli boshi, bahuluk'omubilalo bajiling'engabo. 14Musa alubir'abalongozi b'engabo n'abarhambo, ene bagaluka. 15Abadosa: Bichi byarhumaga murhayirha aba bakazi?16Ka murhakayibukire okw'aba bakazi b'Abamidiani bakulikirag'enyigirizo za Balamu e Peori, bashumya Abaisraeli, lero bagomere Nyamuzinda bwenene, n'okwo kwarhuma endwala y'obuhanya ya yirha abantu ba Nyamuzinda. 17Muyirhe ngasi mwanarhabana yeshi na ngasi mukazi wabalerwe n'omulume.18Aliko muleke ngasi munyere orhasagi balalwa n'omulume. 19Na ngasi yeshi wayirhw'omuntu, n'owahumir'oku mufu, n'abanyere bagwarhagwa mpiru, babera enyuma ly'ebilalo siku mushanvu oku lusiku lwa kasharhu bachishukulule kuhik'oku lwa kali mushanvu, enyuma waho banashubira omu bilalo. 20Bafule n'emyambalo yabo yoshi na ngasi chintu ch'oluhu, n'ech'oboya bw'empene n'obw'echibuzi n'ech'omurhi.21Eliazari abwira abali omubirha: Eri ly'erhegeko Nyamuzinda arhegekere Musa. 22Ngasi chintu chirhangahya n'omuliro, chajirwagwa n'ehoro, n'efuranga n'echuma ch'omulinga; 23n'ebindi byuma birhangahya, mubifule n'omuliro, n'ebyangahya n'omuliro, mubirhogez'omu menchi g'okufula. 24Oku lusiku lwa mushanvu, bafule emyambao yabo, enyuma lyaho, bamala kufula bashubir'omubilalo.25Nyamuzinda abwira Musa: 26Woyo na Eliazari n'abagula be Israeli, muganj'ebyagwarhirwe mpiru, abantu n'ebintu. 27Obigabe kabiri, eby'enfola miherho n'abantu b'olubaga loshi.28Orhole oku chigabi chihabirwe oku bali oku ntambala, orhole oku bantu n'oku bintu obimpe ehoro. Omu bantu magana marhano, okazi barhola mu muntu muguma, n'oku nkavu, n'oku bibuzi, n'oku mpene n'oku ba Punda. 29Obirhole, obiherez'omujinji Eliazari, ly'entulo mwampere.30N'ebiwaherez'abantu, wanarhola chiguma oku makumi marhano, oku bantu, n'oku nkavu, n'oku baPunda, n'oku bibuzi, n'oku mpene, n'oku ngasi chintu choshi obiherez'Abalawi, buno babakazi langa ehema lyani ly'okushimanana. 31Musa na Eliazari bajira oku Nyamuzinda arhegekaga Musa.32Ebi bye bintu byayorhag'oku by'enfola miherho bagwarhaga mpiru: Ebibuzi n'empene byali 675000. 33N'enkavu zali 72000, 34na ba Punda baliri 61000, 35n'abanyere barhasaga balalwa n'abalume baliri 3200036Abarhabazi baliri oku birha baheka omugabano gw'embuzi n'empene 337500. 37Bakulamo 675 babiha Nyamuzinda, 38n'oku nkavu, baheka 36000, bakulamo 72, bazihereza Nyamuzinda;39N'oku ba Punda, baheka 30500, bakulamo 61 babaha Nyamuzinda. 40N'oku banyere, baheka 16000. Babakulamo 32 babahereza Nyamuzinda. 41Ehoro lya Nyamuzinda, Musa ayiha Eliazari nk'oku Nyamuzinda amurhegekaga.42-46 Ebibuzi, n'empene Abaisraeli bahekaga byali yumanene n'eby'abarhabazi bali oku ntambala bahekaga, n'oku nkavu n'oku ba Punda, n'oku banyere.47Ebi bahag'Absraeli, Musa arhola chintu chiguma omu bintu makumi marhano, na muntu muguma omu bantu makumi marhano. Ebyo byoshi Musa abihereza Abalawi bakazagijira emikolo omu hema ly'okushimanana nk'oku Nyamuzinda arhegekaga Musa.48Ago mango abalongozi n'abarhambo baj'emunda Musa ali. 49Bamu bwira mpu: Waliha rhwaganjire enfola miherho zoshi zili oku ntambala ntaye ohalire.50Rhwabano rhugwerhe entulo emwa Nyamuzinda ya kalamo kerhu kabere, ngasi muguma akazi hana ebintu, ehoro, amagerha, n'empeta, n'ebisikiyo, n'enigi. 51Musa na eliazari barhola ebyo bintu byoshi bichulirwe n'ehoro barhuliraga Nyamuzinda.52ezo horo barhuliraga Nyamuzinda haguma zoshi zalihikire bilo egana na gali mushanvu. 53Aliko enfola miherho zaliri omu ntambala, bayorhana ebi babaga barholere. 54Musa na Eliazari barhol'ezo horo, bazihir'omu hema ly'oku shimanana, mpu yi Nyamuzinda alang'Abaisraeli.

Chapter 32

1Omulala gwa Rubeni, n'ogwa Gadi baligwerhe bintu binene bwenene. Babon'echihugo ch'e Yozesi n'eche Gahadi biri bya rango lye bintu. 2Baj'emunda Musa na Eliazari, n'abagula b'Abaisraeli bali, baderha mpu: 3Ebi biri by'omu bishagala Nyamuzinda ahere Abaisraeli, babigwarha; Ataroti, Diboni, Yazeri, Nimura, Heshiboni, Eleyale, Sibuma, Nebo, Beori.4Biri bishagala bye rango birhukwanene nka barhunzi b'enkavu. 5Bashubi derha mpu: Akab'oyemerere oku rhuderhere waliha,orhuhereze echo chihugo chibe cherhu, orhachirhushabusag'olwinji lw'e Yorodani.6Musa abashuza mpu: Ka bene benyu bagend'omu ntambala, mwabo muyorhe hano? 7Bichi birhumire mwarhum'Abaisraeli barhaluk'okuj'omu chihugo Nyamuzinda abahere?8Intya kandi ku bashokuliza benyu bajiraga amango nabarhumag'Ekadeshi-Barenea mpu bajilola gurh'echihugo ch'e Kanani chiyorhere. 9Baj'omulubanda lw'e Eshikoli, babona echo chihugo, aliko bagalukire, bavuna abantu emirhima, bayubahy'Abaisraeli okuj'omu chihugo Nyamuzinda abaga abahere.10Olo lusiku Nyamuzinda oburhe bwamugwarha aderha mpu: 11Ngasi yeshi warhenger'e Misiri, kurhonderera oku myaka makumyabiri kuhek'enyanya arhahik'omu chihugo nalaganyaga Aburahamu, na Isaka, na Yakobo, buno barhakenga. 12Kalebo mwene Yefune w'omu buko bwa Kenazi, na Yoshuwa mwene Nuni, boke bonine bankengere.13Nyamuzinda agaya Abaisraeli, abazunguliz'omu mpinga myaka makumi mane, guhika bala boshi bamugomeraga bafa boshi. 14Nenyu aba banya byaha, mukola mulonzize oku kulikir'engeso z'abashokulu benyu mpu murhuma Nyamuzinda ashubi bgaya Abaisraeli kulusha. 15Mwabo bene Gadi na bene Rubeni mukashubi goma mwarhuma Nyamuzinda ashubi lekera Abaisraeli omu mpinga.16Baja aha Musa ali bamu bwira mpu: Orhuleke rhurhange kuyumbakir'ebintu byerhu aha byabera, rhuyumbakire n'abana berhu ahababera. 17Enyuma zaho, rhwashimba aberhu ebwa ntambala kuhika rhuhimane, baj'omu chihugo Nyamuzinda abahere n'abana berhu babere mwebyo bishagala bizibuzibu bayakeremo mw'abantu b'echo chihugo.18Rhurhagaluk'emwa berhu na ngasi mwisraeli arhazinj'omulyag'eshwa. 19Rhurhalonz'okuba n'eshwa mw'echo chihugo bajamo, buno rhukola rhuherhe elyerhu shwa kuno shiriza ye Yerodani.20 Musa ababwira mpu: intyo kumwajira, muje ebwa ntambala eshokolerwe na Nyamuzinda. 21Engabo yenyu eshabuk'olwinji lwe Yorodani nk'oku munalonzize, embere y'okuhika Nyamuzinda abahigir'abashombanyi babo. 22Egwarhe n'echo chihugo enyuma lyaho mwanagaluka buno mwamajira oku Nyamuzinda alonzize n'oku bene benyu Baisraeli balonzeze. Echo chihugo chiri eshiriza, Nyamuzinda ayemerere oku chaba chenyu.23Aliko akaba murhajirire ntyo, eri chaha mujirire Nyamuzinda, munamanye oku abahana. 24Muyumbakirag'abana benyu amaju baberemo n'ebintu byenyu, munajire ngasi koshi mwaderhere mwenine. 25Ago mango bene Gadi na bene Rubeni babwira Musa mpu: Rhwebambali bawe rhwajir'okonarhubwirire.26Bakerhu n'abana berhu n'ebintu byerhu by'okubarhula n'ebyo kushwekwa byoshi byayorh'e Baladi. 27Nerhu rhwe bambali bawe, rhwaj'ebwa ntambala, rhulwe nka kulala waderhaga Nyamuzinda yenine arhurhegekere.28Ago mango Musa abwira Eliazari na Yoshuwa mwene Nuni, n'abagula b'emilala ya Abaisraeli mpu: 29Omulala gwa Gadi, n'ogwa Rubeni bashabuk'olwinji lwe Yorodani haguma nenyu bagende kulwa nk'oku Nyamuzinda arhegekere, hano muhimana n'oku gwarha echo chihugo mwanabaha echihugo ch'e Galadi. 30Aliko akaba barhagendere nenyu ebwa ntambala, nji banayumbaka haguma nenyu e Kanani.31Bene Gadi, na bene Rubeni bashuza mpu: Rhuli bambali bawe, rhwajira nk'oku Nyamuzinda aderhere. 32Rhwaj'omu chihugo ch'e Kanani kulwa, aliko eri rhukala rhuherhe echerhu chihugo oku shiriza ye Yorodani.33Ago mango Musa aha bene Gadi na bene Rubeni, na chigabi chiguma ch'omulala gwa Manase, mwene Yusufu, echihugo cha mwami Sihoni w'Abamori, n'echa mwami Ogi we Basani, haguma n'ebishagala byabo n'engurhu zalibizungulukire zoshi.34Bene Gadi bayumbak'echishagala che Diboni, n'eche Ataroti, n'eche Aroeri, 35n'eche Atroti-Shogani, n'eche Yazeri, n'eche Yobeha; 36N'eche Beti-Nimura, n'eche Beti-Harani, bazibuhya byo bayumbaka n'amaruli.37Bene Rubeni bayumbak'echishagala che Heshiboni, n'eche Eleyale, n'eche Kiriyataimu, 38n'eche Nebo, n'eche Baali-Meoni, n'eche Sibuma, bahindamul'amazino maguma maguma g'ebyo bishagala bayumbakaga babih'agandi gandi mazino. 39Bene Makiri, banjukulu ba Manase barher'echihugo ch'e Galadi, bachigwarha bahigamo Abaamori balirimo.40Lero Musa aha Makiri mwene Manase echo chihugo che Galadi. 41Enyuma zaho, Yairi mwene Manase agwarha emirhundu y'Abaamori, ayiyirika mirhundu ya Yairi. 42Na Noba agwarha echihugo che Kerati n'emirhundu yacho naye abiyirika ezino lyage lya Noba.
Chapter 33

1Talaga olugenzi lw'abana be Israeli kurhenga omu chihugo che Misiri bali n'enfola miherho, barhegekerwe na Musa na Haruni. 2 Musa ayandika olugenzi lwabo oku bakazagi luhuka bikulikizwe n'erhegeko lya Nyamuzinda. Talaga oku bakazagi luhuka bikulikizwe n'olugenzi lwabo.3Barhengere Ramusese omwezi gw' oburhanzi, siku ekumi n'erhano z'omwezi gw'aburhanzi; Bucha bwa lushinjo olusiku lwa Tasika, abana be Israeli barhenga amaboko enyanya omu masu ga be Misiri boshi. 4N'abanya Misiri bahamba aba Nyamuzinda ali ashurhire mulibowe, boshi b'efula; Nyamuzinda abahane balyangombe babo.5Abana be Israeli barhengerera e Ramusese, ba chumbika e Sukoti, 6barhengerera e Sukoti, bachumbika Etamu, eli enyuma y'ekungu. 7Barhengerera Etamu, bayerekeza ewalunda lwe Pi-Habirati, balolene n'Ebali-Sefena, ba chumbika embere ye Migidoli.8Barhengerera embere y'Epi-Hahiroti, bagera aha kagarhi k'enyanja, ewa lunda w'empinga, bajira siku esharhu z'olugenzi omu mpinga ey'etamu, ba chumbika e Mara. 9Barhengerera e'Mara, bahika e'Elima, eyo Elima haliri shoko ekumi n'ebiri z'amenji, na mirhi makumi gali mushanvu y'emirhanda, ahola ha bachumbikire. 10Barhengerera e'Elima bachumbika hofi n'enyanja ndukula.11Barhengerera ewa nyanja ndukula, bachumbika omu mpinga y'e Sinai. 12Barhengerera omu mpinga y'e Sinai, bachumbika e'Dofika. 13Barhengerera e'Dofika, bachumbika e'Alusha. 14Barhengerera e'Alusha, bachumbika e'Refidimu, ahola olubaga lwabula amenji g'okunywa.15Barhengerera e'Refidimu ba chumbika omu mpinga y'e Sinai. 16Barhengerera ewalunda z'empinga y'e Sinai, ba chumbika e'Kibroti-Hatava. 17Barhengerera e'Kibroti-Hatava bachumbika e'Hateroti. 18Barhengerera e'Hateroti, ba chumbika e'Ritima.19Barhengerera e'Ritima, ba chumbika e'Rimoni-Perisa. 20Barhengerera e'Rimoni-Perisa, ba chumbika e'Libana. 21Barhengerera e'Libana, ba chumbika e'Risa. 22Barhengerera e'Risa, ba chumbika e'Kehelata.23Barhengerera e'Kehelata, ba chumbika omu ntondo y'e Safera. 24Barhengerera omu ntondo y'e Safera, ba chumbika e'Harada. 25Barhengerera e'Harada, ba chumbika e'Makelati. 26Barhengerera e'Makelati ba chumbika e'Tahati.27Barhengerera e'Tahati ba chumbika e'Tarashi. 28Barhengerera e' Tarashi, ba chumbika e'Mitika. 29Barhengerera e'Mitika ba chumbika e'Hasimona. 30Barhengerera e'Hasimona, ba chumbika e'Mozeti.31Barhengerera e'Mozeti ba chumbika e'Bena-Jakana. 32Barhengerera e'Bena-Jakana ba chumbika e'Hora-Hagida; 33Barhengerera e'Hora-Hagida, ba chumbika e'Jotibata. 34Barhengerera e'Jotibata, ba chumbika e'Abrona.35Barhengerera e'Abrona, ba chumbika e' Esiona-Geberi. 36Barhengerera e'Esiona-Geberi ba chumbika e'sini eyi ye Kadesi. 37Barhengerera e' Kadesi ba chumbika oku ntondo y'Ehora, oku lwindi lunda lwe chihugo ch'edomu.38Omudahwa Haruni aja omu ntondo y'e Hora, bikulikizwe erhegeko lya Nyamuzinda, ana furha yo, enyuma ya myaka makumi mane akulire abana be Israeli omu chihugo ch'e Misiri, mwezi gwa karhano lusiku lurhanzi lw'omwezi. 39Haruni ali gwerhe myaka egana na makumyabiri n'esharhu amango afiraga omu ntondo y'e Ehora.40Mwami Aradi, mu Kanana, walamaga ahakagarhi k'echihugo ch'e Kanana, amenya oku abana be Israeli bamahika.41Barhengerera ebwa ntondo ye Hora, ba chumbika e'Salimona. 42Barhengerera e'Salimona, ba chumbika e'Punona. 43Barhengerera e'Punona ba chumbika e'Oboti.44Barhengerera e'Oboti ba chumbika Lije-Abarima, oku shumo y'eMowabu. 45Barhengerera e'Lije-Abarima, ba chumbika e'Dibona-Gada. 46Barhengerera e'Dibona-Gada ba chumbika e'Alimona-Dibulatayima.47Barhengerera e'Alimona-Dibilatayima, ba chumbika omu ntondo y'e Aburima embere y'e Nebo. 48Barhengerera omu ntondo y'e Abarima, ba chumbika omu chihugo ch'e Mowabu, hofi n'e Yorodani e Moribo. 49Barhengerera hofi n'e Yorodani kurhengera e Beti-Jesimoti kuhika e'Abeli-Sitima omu chihugo ch'e Mowabu.50Nyamuzinda abwira Musa omu chihugo ch'e Mowabu, hofi n'e Yerodani, halolene n'e Yeriko aderha: 51Oderhe oku bana be Israeli ona babwire: Amango mwa mayambuka Yorodani, na mukaja omu chihugo ch'e Kanana, 52Muhige boshi balamire mwecho chihugo, muberagule balira ba lyangombe babo n'amabale, na bilira bishushanyo byabo, by'emirhi, mu nashandaze na ngasi hoshi bashengera.53Mwefarhe echihugo, muna chirhegeke, bulala na bahereze echihugo oku chibe chenyu. 54Mwegabane echihugo omu bulondozi, bikulikize emilala yenyu, abebe banene, mwebahereze echigabi chinene, n'abebe bageke, mwe bahereze echigabi chigeke. Ngasi muguma yerhule oku obulondozi bwage bwa muhere. Byeyorhe byawe bikulikize obuko bwa yisho.55Aliko, akaba murhalibirhire bali embere zenyu, banya chihugo, abomuli bowe mweleke, bebe nka mushaki omu masu genyu, na nka majumu omu nyunda zenyu, bebe banzi benyu omu chihugo mwalama mo. 56Byana hikira oku bajirira, nk'oku na kengeraga oku jirirabo.
Chapter 34

1Nyamuzinda abwira Musa mpu: 2Hereza abana be Israeli eli rhegeko ona babwire ntya: Amango mwaja omu chihugo che Kanana, echo chihugo chebe nshokole yenyu; echo chihugo che Kanana tala embibi zacho. 3Enyunda zahagarhi, yarhonderera omu mpinga ye Sine, hofi na Edomu. Na ntyo olubibi lwawe lugabire echihugo, lwa rhengera ebwa nyanja y'omunyu kuhika ebushoshokero bw'ezuba.4Byegerere ekarhongo k'okuzamukira e Akrabi, kugerera e'Sina kuhikakira aha kagarhi ka Kadesa-Barmeya, ya na genderera kugerera e'Hazari-Adora, yamagera ewalunda lwe Asimoni. 5Kurhenga e Asimoni, ye hindamuke kuhik'olunda lwe Misiri kuhikira oku menji ganene.6Olubibi lwawe lw'ebushoshokero bw'ezuba, inji lwaba nyanja nene, lwebe lubibi lwawe lw'ebushoshokero bw'ezuba.7Talag'olwebe lubibi lwawe lwelunda lw'emalambo kurhengera oku nyanja nene, wayinja kuhika omu ntondo ye Hora. 8Kurhenga ebwa ntondo ye Hora, we lugezeze kurhengera e Hamati n'okugera e Sedadi. 9Lwana gendera kurhenga e Zifrona lwagera e Hasara-Enana; lulwebe lubibi lwawe ewalunda lw'emalambo.10Weche olubibi lwawe lw'ebushoshokero bw'ezuba, kurhenga Hasara-Enana kuhika e'Sefama. 11Lwe yandagale kurhengera e'Seframa kuja e'Ribila ebushoshokero bw'ezuba, e Aina, nji ya yandagala yana hikira ewalunda lw'enyanja y'Ekinerati ebushoshokero bw'ezuba. 12Yeshubi yandagala kandi kuhika ewalunda lwe Yorodani, kugera oku nyanja y'omunyu. Intyo che chihugo chawe n'embibi zacho.13Musa aha abana be Israeli elyo rhegeko, aderha mpu: Checho che chihugo mwe gabane n'obulondolozi, ku Nyamuzinda alibwene oku hereza amashanja gahyahya, n'amashanja garhayemere. 14Bulala obuko bw'abana ba Rubeni n'obuko bwa bene Gadi barholere obwabo buhirhi, bikulikize enju za b'eshe; obuko bwihambe bwa Manase, n'abo bwa rholere obuhirhi bwabo. 15Ago muko mabiri, n'obuko bw'obwihambe berhole obuhirhi bwabo, kugera e'Yorodani bilolene na Yeriko ewalunda lw'ebushoshokero bw'ezuba.16Nyamuzinda aderhesa Musa amubwira: 17Tala amazino g'abantu inji mwagaba nabo echihugo. Omudahwa Eliyazari, na Yoshuwa mwene Nuni. 18Mwerhole na mwene mwami muguma wa ngasi buko, omu kugaba echihugo.19Tala amazino g'aba bantu ab'omu buko bwa Yuda: Kalebu mwene Yefune; 20Abo buko bwa bene Simiyoni, Samweli, mwene Amihudi.21Abo buko bwa Benjamini: Elidadi mwene Kisiyoni. 22Abo buko bwa bene Dani: Omurhwali Buki, mwene Jogili. 23Abo buko bw'abana ba Yozefu, abo buko bw'abene Manase; omurhwali Hanieli, mwene Efodi.24N'obuko bwa bene Efurahimu: Omurhwali Keneli mwene Chifatane. 25Abo buko bwa bene Zabuloni; omurhwali Elizafani, mwene Parinacho. 26Ab'obuko bwa bene Izakari, Omurhwali Palizigeli, mwene Azani.27Ab'obuko bwa bene Azeri, omurhwali Ahihudi, mwene Shelomi. 28Ab'obuko bwa bene Nefutali: Murhwali Pedaheli, mwene Amihudi. 29Babola ba Nyamuzinda alihere erhegeko ly'okugaba echihugo che Kanana oku bana be Israeli.
Chapter 35

1Nyamuzinda abwira Musa ahantu halambukire e Mowabu, hofi n'e Yorodani, halolene n'e Yeriko, aderha: 2Orhegekege oku bana be Israeli bayemerere aba Balawi oku buhirhi b'ebe nabo, ebizungu bakalama mo. Mwena hereze aba Lawi habe endundo y'amaju eburhambi bw'echizungu.3Begwarhe n'ebizungu b'elame mo, n'orhubanda rhwebe rh'oku lisizamo ebirhungano byabo, by'ebintu byabo byoshi n'enyama zabo. 4Aha lambukire h'omu chizungu mwa hereza aba Lawi, habe h'oku rhengera oku lugo lw'echizungu, n'enyuma, bipimo chihumbi bw'eengokola oku muviringo.5Mwepime enyuma y'echishagala ngokola bihumbi bibiri oku lunda lw'ebushoshokero bw'ezuba. Ngokola bihumbi bibiri oku lunda lw'ebulembe, ngokola bihumbi bibiri okulunda lw'ebuzikira bw'ezuba, ngokola bihumbi bibiri ebulembe. Echishagala chebe ahakagarhi. Ebyo bibyebe by'okulisa echishagala chabo.6Omu bishagala mwehereze aba Lawi, inji haba bishagala ndarhu by'ababungire, emunda abanizi b'elibirhire, na bindi bishagala makumi mane na bibiri; 7Luganjo lw'ebihugo, inji mwahereza aba Lawi; bishagala makumi mane na munane n'obuliso bwabyo.8Ebishagala inji mwahereza oku buhirhi bw'abana be Israeli bye hanwe oku bunene oku bagwerhe ebindi kulusha, n'oluganjo lugeke oku baherhe bigeke; Ngasi muguma ye hane ebishagala byage oku ba Lawi ch'echiro ch'oburhe inji abaherhe.9Nyamuzinda abwira Musa aderha; 10Obwire abana be Israeli oba bwire, amango inji mwaba mwarhalukire e Yorodani mwamaja omu chihugo che Kanana; 11Mwechishoge ebishagala by'ebere bishagala by'olubungiro, emunda abanizi balibirhire aba yirhire owindi omu bushabusha.12Ebishagala byebabere by'olubungo ku balira bashesha eshagama, y'abayirhwa, barhayirhwaga, embere bachireb'olubanja. 13Omu bishagala mwehane, ndarhu byebe bishagala by'olubungo.14Inje mwaha bishagala bisharhu hale ne Yorodani; inji mwaheba bishagala bisharhu omu chihugo che Kanana. 15Ebyo bishagala ndarhu, by'ebe by'olubungo oku bana be Israeli, oku b'elwahanda na ngasi yeshi olamire aha kagarhi kenyu; Eyo munda hakalibirha abantu boshi bayirhire bahamenyere.16Nk'omuntu ashurha mwene wabo n'echintu ch'echuma, n'olufu lukabaho, ali munizi, omunizi ye hanwe kuhik'okufa. 17Nk'amushurhire afarhirir'ebale omu fune lyakajira okufa, n'olufu lukabaho, ali munizi, omunizi inj'ahanwa kuhik'okufa. 18Nk'amushurhire aherhe omu fune echintu ch'omurhi, ah'akajira olufu, n'olufu lukabaho, ali munizi; Omunizi y'ehanwe kuhik'okufa.19Owa chiholeraga omu kushesha eshagama, inji ayirhira omunizi, amango amamushimana, inji amuyirha. 20Nk'amango omuntu amabikira owabo omujinya changwa aka mukweba kw'echintu chilebe akana murhogera, olufu lukabaho. 21Changwa aka mushurha n'efune zage omu bashombanyi bage afa, owashurhaga ahanwa n'olufu. Ali munizi, owa chiholaga okushesha eshagama inj'ayirha omunizi ayi bakashimanana.22Aliko omuntu akashunik'owabo arhalonzeze n'abuzira lushombo, changwa aka mukabula kw'echintu nkarhanali bikengerere; 23changwa akamurhogezezako echintu arhanamenyere, ebale lyakajira olufu, n'akafa, arhagwerhe mujinya kali yewe, n'akamulonzeza obubi.24Loalaga amrhegeko, echikalo chijiremo omu kuchira olubanja k'olala wa shurhire n'oli wachihola omu kushesha eshagama; 25Echikalo chekule omunizi omu maboko gw'owa chiholaga eshagama, ana mugalula omu chishagala ch'olubungo, emunda alyalibirhire. Inj'aberayo kuhika oku lufu lw'omukengwa mudahwa mukulu, owabashigaga amavurha gachesebwe.26Akaba omunizi arhengere omu chishagala ch'olubungo emunda alibirhiraga; 27N'owa chiholaga eshagama amushimane hale n'echishagala ch'olubungo n'akayirha omunizi; arhaka hanirwa okuniga. 28Bulala omunizi ashinganene okulama omu chishagala chage ch'olubungo, kuhika oku lufu l'omukengwa mudahwa mukulu, wenyu w'olufu l'omukengwa mudahwa mukulu, anagalukira obuhirhi bwage.29Lolaga amarhegeko ku mwenine n'oku bana benyu ahantu hoshi inji mwalama: 30Buli muntu yeshi weyirhe omuntu, oyola munizi yehanwe okukanwa k'abadimwe. Aliko mudimwe muguma arhakayemeza oku omuntu afe.31Orhakayemera echituliro oku kalamo k'omunizi, akanene okufa, bulala inj'ahanirwa okufa. 32Orhakarhola echituliro ch'okurhum'ahera omu chishagala chage ch'olubungo, mpu ashub'agaluke omu chihugo chage enyuma w'olufu lw'omudahwa mukulu.33Murhaka zingisag'echihugo mwej'emo, bulala eshagama ezingis'echihugo, harhakanajirwa oburhegekere oku chihugo oku shagama ye hashandale, ch'eshagama y'olala w'eyisheshe. 34Murhakazingis'echihugo mwelamemo, n'ahaka kanchi inji n'alama; bulala ndi Nyamuzinda olama ahakagarhi k'abana be Israeli.
Chapter 36

1Abakulu b'omulala gwa Galadi mwene Makira, mugala wa Manase, w'omu milala ya mwene Yozefu, bayegererana baderha embere za Musa n'embere za mwene Mwami, bakulu be milala y'abana be Israeli. 2Ba derha: Nyamuzinda arhegekere nahamwerhu okuahereze abana be Israeli echihugo oku bulonza nka bintu by'obukulu. Nahamwerhu naye, abahabirwe obushobozi na Namahanga oku hereza eby'obukulu bya Telafakada, mwene werhu ku bali bage.3Abo banyere bakashabwa na muntu muguma w'obuko bw'abana be Israeli, obukulu bwabo bwerhenge oku bukulu bwaba derha, bwana yushulwa kubula buko bebemo; na ntyo inji obukulu rhwahabwagwa oku bulondozi bwa na keha. 4N'amango g'okuyibuka kw'abana be Israeli, obukulu bwabo bwe yushulwe oku bw'obuko b'ejemo, n'anji bwanakulwa haguma n'obuko bwa badarha.5Musa ahisiza abana be Israeli eli rhegeko lya Nyamuzinda aderha: Obuko bw'abana ba Yozefu bagwarh'obuyemere. 6Tala ebi Nyamuzinda arhegekere oku banyere ba Telofakada; b'eshingizwe okuyibalonzezwe, aliko obe muntu w'obuko bw'omulala gwa beshe.7Ntabukulu omu bana be Israeli bwegerere omu buko kuja omu bwindi buko; aliko abana be Israeli bechishwekere ngasi muguma oku bukulu b'obuko bwa b'eshe.8Na ngasi munyere ogwerhe obukulu omu mashanja g'abana be Israeli, inja shabwa omu mulala gw'obuko bw'eshe, mpuyi abana be Israeli bagwarha ngasi mugma obukulu bwa b'eshe. 9Nta bukulu bwerhenge omu bukoo bukaja omu bwindi bukoo, aliko obukulu bw'abana be Israeli bwe chishwekere ngasi buguma oku bukulu bwage.10Abanyere ba Telofakada b'egenderere oku rhegeko Nyamuzinda ali ahere Musa. 11Mala, Tirza, Hola, Milika na Nowa, bali ba Telofakada, bashebwa na bagala ba banalume. 12Baheruka omu milala ya bene Manase, mugala wa Yozefu, n'obukulu bwage bwa yorha omu buko bw'omulala gw'eshe.13Agola g'amarhegeko, n'ebilagane Musa ahabwagwa na Nyamuzinda oku bana be Israeli omu kadekera ke Mowabu, hofi ne Yorodani hayerekeze n'e Yeriko.

Deuteronomy

Chapter 1

1Eyi y'emyazi Musa abwiraga aba Israeli boshi olunda lw'e'Yorodani omu mpinga, omu lubanda luyerekeze e'Sufu, ahachagarhi k'e'Parani, e'Tofeli, n'e'Labani, n'e'Hazeroti, n'e' Dizahabu. 2Luli lugendo lwa siku ekumi na luguma kurhenga e'Horebu omu njira y'entondo z'e'Seiri kugera e'Kadesi-Berenea.3Gwaliri mwaka gw'ekumi na kane mwezi gw'ekumi na muguma, omu lusiku lurhanzi l'omwezi, Musa abwira abana b'e'Israeli byoshi nk'oku Nahano amurhegekaga. 4Amango bamalaga kuhima Sihoni mwami wab'Amori wabaga omu Hesibuni, na Ogi mwami w'e'Basani wabaga e'Astaroti omu Edereyi.5Oku lunda lw'e'Yorodani omu chihugo ch'e'Moabu Musa arhondera okuhanula erhegeko aderha: 6Nahano Nyamuzinda werhu arhubwira e'Horebu aderha: Mwamabera kw'eyi ntondo siku zinene.7Muhindamuke, mubalame, muje omu chihugo ch'e'ntondo yab'Amori n'oku burhambi hofi nacho, omu lubanda, n'omu chihugo ch'entondo n'omu chihugo ch'e lubanda, enjira shishi n'oku burhambi bw'enyanja, omu chihugo chaba Kanana, n'e'Lebanoni, kugera oku lwinji lunene, lwinji lw'e'Furati. 8Tala oku nahebere echihugo embere zenyu, mujemo muchirhambule bulala chi Nahano alaganyaga bayisho wenyu Aburahamu,Isaka na Yakobo oku nji achiha abana babo enyuma zabo.9Nani mbabwira mwago mango anaderha: Ntakagala nyenine oku baheka. 10Nahano Nyamuzinda wenyu abajirire oku banene, mulole oku muli nka nkununu oku bunene. 11Nahano Nyamuzinda waba isho, abajire banene kali chihumbi kulusha nk'oku muli zene, ana bagishe nk'okwana balaganyaga!12Gurhe nyenine na kagala kuheka ebizidohere by'emigogo yenyu n'entonganyi zenyu? 13Murhole omu mashanja genyu abantu bw'obwenge, baherhe obumanyi banamanyikene, bajire babe marhwe genyu. 14Nenyu mwanshubiza mwaderha mpu omwazi na derhere gukwirire oku gukole.15Nantyo narhola amarhwe omu mashanja genyu, abantu bw'obwenge banamanyikane, nabajira babe marhwe genyu, bya chihumbi, birongozi by'egana, birongozi bya makumi marhano, birongozi by'ekumi, na abamarhegeko, kukulikirana na amashanja genyu. 16Naha erhegeko kubazuzi na derha: Muyunvirize ebirego oku benebenyu chiro n'omugenzi obalimo.17Murhabale abantu omu kuch'emanja, mulole omu dorho n'omukulu kuguma, murhayubahaga amasu g'omuntu, bulala Nyamuzinda yech'olubanja, n'olwabagambire mulunderhere nduyunvirize. 18Intyo kunabahamirizaga ago mango ebi mukwanene kujira.19Rhwabalama kurhenga e'Heburoni, rhwagera mw'eyo mpinga nene eyobohezeze mwabonaga omu njira ejire oku ntondo y'e'Amori nka oku Nahano Nyamuzinda werhu arhurhegekaga; rhwagera e'Kadesi-Berene.20Nyono nababwira: Mwamagera oku ntondo yaba Amori eyi Nahano Nyamuzinda arhuhere. 21Tala oku Nahano Nyamuzinda wawe ahebere echihugo embere zawe, shona muchirhole nk'oku Nahano Nyamuzinda alaganyaga bayisho wenyu murhayubahaga murhana dirhimanaga.22Nenyu mwashegerera mwaderha mpu: Rhurhange kurhuma endabi eyomunda barhulerhere engani z'enjira rhwageramo n'echishagala rhwagereramo. 23Eyi nderho yansimisa bwenene: Narhola bantu ekumi na babiri ahagarhi kenyu, muntu muguma muguma omu ngasi shanja. 24Bagenda, bashona entondo, bagera omu lubanda lw'e'Eskoli, balolereza!25Barhola oku malehe g'echo chihugo barhulerhera omu fune zabo, barhubwira oku echihugo chikwirire echi Nyamuzinda arhuhere.26Aliko murhayemeraga kujayo, s'aliko mwagomera oburhegeke bwa Nahano Nyamuzinda wenyu. 27Mwagayira omu mwabenyu, mwaderha: Mpu Nahano abagayisize oku bakula omu chihugo ch'e'Misiri, mpu mbahire omu maboko gaba Amori oku bashereza. 28Rhujengahe? Bene berhu barhuvunire emirhima baderha: Abo bantu balehukire nabazibuzibu kurhulusha mpu echihugo chigerere okulugurhu lugerere omu bichu, mpu babwene abana ba Anaki aho.29Nyono nababwira: Murhayubahaga chiro mumenye mwakayoboha. 30Nahano Nyamuzinda werhu arhujira embere, arhulwira nka kulala arhujiraga e'Misiri oku mesho genyu. 31N'omu mpinga ahantu mwabonaga oku Nahano Nyamuzinda arhuheka kulala omuzere aheka omwana wage omu njira yoshi mwagereremo kugera hano muli.32Aliko murhayemeraga Nahano Nyamuzinda wenyu kw'ebi byoshi. 33Owabajira embere omu njira mpu abalonzeze ahamwanka handa, obudufu akoleza omuliro yimubona enjira mwageramo, n'ezuba abahirira olwakungu.34Nahano ayunva omulenge gw'emyazi yenyu,agaya,alahira endahiro ederha: 35Kubinali nta muntu n'omuguma waba bantu bechi chibusi chibi walola oku chihugo chikwirire nalaganyaga ba Isho kubaha. 36Harhenga Kalebu mwene Yefuni yewe achibona, n'amuha yewe n'abana bage echihugo alabarhiremo; Bulala akulikire omwazi gwa Nahano.37Nahano angayire enyanya zenyu aderha mpu ntaja mw'echo chihugo. 38Yoshuwa mwene Nuni yewe aja mwecho chihugo, oyu oyumangire hano, mumufarhe bwinja bulala yiwalongola Israeli okuja omu chihugo.39Kandi n'abana benyu badorho mwaderhaga: Njibarholwa na bagala benyu bakule obubi changwa obwinja abo bajamwecho chihugo mbaherecho bachirhambule. 40Aliko mwabo muhindamuke, mugende omu mpinga muyerekeze omu njira y'enyanja y'omuduku.41Lero, mwashubiza mwambwira mpu rhwagomere Nahano, mpu rhwazamuka rhulwise nk'oku Nahano, Nyamuzinda werhu arhubwirire. Mwarhola buli muntu entwaro yage, mwazamuka oku ntondo. 42Nahano ambwira: Obabwire bamanye barhazamuka oku ntondo barhange kulwisa entambala bulala ntali haguma nabo, mwanka shurhwa n'omwanzi wenyu.43Nababwira intya: Aliko mwabo murhanyunvaga, aliko mwagayaguza erhegeko lya Nahano, mwachihangana mwazamuka oku ntondo. 44Abanya Amori balilamire mweyo ntondo, babahulukirako, baba babachinagiza kulala enjuki zijira babashurha eshishi w'e Seiri kugera e'Horma.45Nenyu mwagalukire, mwalaka embere za Nahano,aliko Nahano arhuyunva amalaka genyu, chiro arhahiraga ogurhwiri emunda muli. 46Intyo, mwabera e'Kadesi siku zinene, kuguma n'esiku mwaberagayo.

Chapter 2

1Rhwahindamuka, rhwayerekera omu mpinga, omu njira y'ebwanyanja ndukula nk'oku Nahano ambwiraga, rhwazunguluka entondo y'e'Seiri siku zinene. 2Nahano ambwira, aderha: 3Muzunguluke eyi ntondo, muhindamuke muyerekeze emalambo.4Komereza abantu obabwire; mugere omu lubibi lwa bene benyu, bene Esau baba omu Seiri, nabo babayubaha aliko muchilole. 5Murhabalwisaga, bulala ntabaha echihugo chabo chiro n'ehityu haba n'echishando ch'okugulu, bulala entondo y'e'Seiri nayihere Esau chishoko chage.6Mwagula ebiryo emwabo n'efuranga mubone ebyo kulya, mwagula amenji emwabo mubone aga mwanywa. 7Bulala Nahano Nyamuzinda wawe akugishire omu miromo y'efune zawe, wamenyere kulambagira omu mpinga nene: Myaka makumi mane Nahano Nyamuzinda wawe aliri haguma nawe orhabulaga chintu.8Nantyo rhwagera eburhambi bwa beneberhu bene Esau bali lamire e'Seiri, hofi h'enjira ejire omulubanda lw'e'Elali kurhenga e'Sayuni Geberi, Rhwahindamuka rhwagera omunjira y'empinga y'e'Moabu.9Nahano ambwira: Orhalibuzaga abanya Moabu nanga orhalwaga nabo entambala, bulala ntaguha echihugo chabo mpu ochirhambule bula okuba na chihere bene Loti, Ari okuba mushoko gwabo.10Aba Emi bali lamireho mira, bantu bazibu banalehere nka Baanaki: 11Baganiza mpu nkaba nabo bali Barefaimu kuguma na Banaki, aliko aba Moabu bahamagala Ba Emi.12Abahori nabo balilamire omu Seiri mira, aliko bene Esau babakulikiranya baba shereza barhola ahali habo nkakulala Israeli ajiraga omu chihugo ch'omushoko gwage Nahano amuhaga.13Nantyo muyumuke, mushabuke olwinji lw'e Zeredi, rhwashabuka olwinji lwe Zeredi. 14N'amango rhwahenda ga rhwarhenga Ekadeshi Bareneya n'oku rhwashabukaga olwinji lwe Zeredi hagera myaka makumi masharhu na munane. N'omwishuko gwahwa barhenga omubiraro, nkakula Nahano anajiraga endahiro. 15Efune ya Nahano kwali baliko oku bashereza barhenge omu biraro bahwa.16Eyi enfola muherho zoshi zihwa n'okufa kurhenga omu bandi bantu. 17Nahano ambwira aderha: 18Zene oshabuke Ari olubibi lwe Moabu. 19Hanola oshegera hofi na bene Amoni orhabalibuzaga orhana lwaga nabo: Bulala ntaguha echihugo chabo okuba mushoko gwabo bulala nachihere bene Loti nka mushoko gwabo.20Echi chihugo chigererezwe okuba cha Barefaimu; Abarefaimu balirimo mira; S'aliko aba Amoni babahamagala Ba Zamuzumimu; 21Bantu bazibuzibu balehere nka Banaki; aliko Nahano abasherereza embere zabo, nabo babakulikiranya barhola ahali habo. 22Nka kulala bajiriraga bene Esau balilamire e'Seiri, amango basherezaga Abahori babakulikiranyaga barhola ahali habo kugera na zene.23Na Abawawi baliri lamire omu chishagala ch'elubibi lwe Gaza Abafuti barhengaga Ekafutori baba shereza barhola ahali habo.24Muyumuke, mugende, olungendo lwenyu mushabuke olubanda lwa Arononi: Mulole oku nabaheber'omu fune zenyu Sihoni Muamori, omwami we Ehesiboni, n'echihugo chage; rhonderha okurhambula n'okumulwisa n'entambala. 25Zene narhondera oku barhinga n'okuhira obuba omu bantu boshi balama eshishi y'ezuba, abanjibanyunva engani zawe n'oku dirhimana n'okuja mwamalumwa enyanya zawe.26Narhuma endabi kurhenga omu mpinga ye Kademoti ya Sihoni mwami we Hesiboni n'amulanzi w'omurhula na derha: 27Onyemerere ngere omu chihugo chawe n'agera omu njira y'omuharuro ntaj'ekulyo ntaj'ekulembe.28Onguze ebiryo oku furanga mbone oku nalya; ompe amenji oku furanga mbona oku nanywa: Enyemerere nji n'agera n'amagulu gani. 29Nka kulala bene Esau bali lamire e'Seiri na aba Moabu balamire e'Ari obayemerere nabo kugera bashabuke e'Yorodanibaje omu chihugo Nahano Nyamuzinda werhu arhuhere.30Aliko Sihoni mwami we Ehesibonia arharhuyemereraga rhugere emwawe bulala Nahano Nyamuzinda wawe omurhima gukomere m'omurhima ahira obubi omu murhima gwage alonza amuhire omu fune zawe; nka zene. 31Nahano ambwira: Lolaga, narhondere okuhira Sihoni n'echihugo chage embere zawe: Rhondera oku shokola abayima omu chihugo chage.32Lero Sayuni arhuyinjako n'abantu bage oku ntambala e' Yahata. 33Nahano Nyamuzinda werhu amuhima embere zerhu rhwamushurha yewe n'abana bage n'abantu bage boshi.34Rhwarhola ebishagala byage byoshi mwago mango, n'oku shereza echishagala chali mw'abantu haguma n'abakazi n'abana rhurhalekaga chiro n'omuguma. 35Enkavu zowe rhwazirhola haguma n'ebishagala rhwarholaga.36Kurhenga Aroweri eri okubuzinda bw'olubanda lwe Arononi, echishagala chiri omu lubanda kugera omu lubibi lwe Geleadi harhabaga echishagala chilehere okurhugamba; Nahano Nyamuzinda werhu arhuha byo byoshi. 37Echihugo chonine cha bene Amoni rhurha chishegeraka, olunda l'olwinji lwe Yakobo na ebishagala bye chihugo ch'entondo na ngasi hoshi Nyamuzinda werhu arhuhanzaga.

Chapter 3

1Rhwahindamuka, rhwanyengera enjira y'e'Basani; Ogi, mwami we Basani arhuhikira yewe n'abantu bage boshi kurhulwisa aha Edereyi. 2Nahano ambwira, orhayubahaga: Bulala namuhebere yewe n'abantu bage n'echihugo chage omu fune zawe; omukolere kulala wanakoleraga Sihoni omwami waba Amori waliri e'Hesiboni.3Ntyo ku Nahano Nyamuzinda werhu ahiraga Ogi mwami w'e Basani yewe n'abantu bage boshi omu fune zerhu, rhwabashurha chiro nta muguma wayorhere. 4Rhwarhola ebishagala byage byoshi ntacho rhwalekere, bishagala makumi gali ndarhu, echihugo choshi ch'e Arigobu, obwami bwa Ogi boshi omu Basani.5Ebyo bishagala byoshi byaligwerhe engurhu zilehere n'enyunvi; n'ebihagaliko by'emirhi changwa yb'ebyuma birhaliri kw'engurhu zinene bwenene. 6Rhwabishereza kulala rhwasherezaga ebya Sihoni mwami w'e Hesiboni, rhwashandaza ngasi chishagala chaliri mw'abantu haguma n'abakazi n'abadorho. 7Alikorhwanyegabo ebirhungano byoshi, n'obugale bw'ebintu omu bishagala, rhwaburhola nka minyago yerhu.8Rhwarhola echihugo mwago mango kuchikula omu maboko g'abami babiri,aba Amori baliri olunda lw'e Yorodani, kurhengerera omu lubanda lw'e Arononi kugera oku ntondo y'e Hermoni. 9N'eyi Hermoni aba Sidoni bayihamagala Sirioni n'aba Amoni bayihamagala Sirini. 10Ebishagala byoshi by'echihugo ch'elubanda, n'e Giliadi yoshi, n'e Basani yoshi kuhika e Saleka n'Ederei, ebishagala by'obwami bwa Ogi omu Basani.11Bulala Ogi yenine, mwami w'e Basani wayorhaga omu misigala ya Refaimu; lola enchingo yage yaliri ya chuma: Arhali omu Raba ya bene Amoni? Maboko mwenda b'obwaliri bule bwage n'amaboko mane bwali bugali bwage oku lwiganyo ly'okuboko k'omuntu.12N'echi chihugo rhwa chirhola nka kashambala ago mango; kurhenga Aroeri eri hofi n'olubanda lw'e Arononi, n'echichira ch'echihugo ch'e ntondo y'e Geliadi, n'ebishagala byage nabiha bene Ruben na bene Gadi. 13N'omusigala gw'e Giliadi n'e Basani yoshi, obwami bwa Ogi; nabiha echichira cha bene Manase, echihugo choshi ch'Argobu n'e Basani yoshi, n'echo chihugo chibaderha Barefaimu.14Yairi mwene Manase arhola echihugo choshi ch'e Argobu kuhika emwa ba Gesuri na Abamakati abahamagaka e Basani, oku zino lyage yenine, Hawati-Yairi kugera zene.15Naha Makiri echihugo ch'e Gileadi. 16Naha bene Rubeni na bene Gadi kurhenga e Giliadi kuhika omu lunda lw'e Arnoni, ahagarhi k'olubanda n'oku lubibi lwage, kuhika oku lwinji lwa Yakobo, luli oku lubibi lwa bene Amoni.17N'echihugo ch'e Raba, na Yorodani n'olubibi lwage, kurhenga e'Kinereti kugera oku nyanja y'eRaba, nyanja y'omunyu, eshishi oku mwandagalo gw'e Pisiga oku lunda lw'ebushoshokero bw'ezuba.18Nabayamagiziza na babwira ago mango mpu: Nahano Nyamuzinda wenyu abahere echi chihugo muchirhambule, mweshi, nfola miherho, nji mulambqgira n'empenzi embere z'abana b'abana b'e Israeli.19Aliko bakenyu na badorho benyu n'enkavu zenyu menyere oku mugwerhe nkavu zinene zabera omu bishagala byenyu nabahere. 20Kugera amango Nahano ahumusa bene benyu, kuguma n'enyu! Nabo nji bashokola haguma n'enyu echihugo Nahano Nyamuzinda wenyu abahere oku lunda lw'e'Yorodani ahanyuma mugaluke muje buli muntu ahamwage namuhere.21Mwagola mango Yoshuwa aderha mpu: Amesho genyu gachibonere ebi Nahano Nyamuzinda wenyu ajirire aba bami babiri. Intyo ku Nahano wenyu agendekera kujira amami goshi ahamwakanagera. 22Murhayubaha, bulala Nahano Nyamuzinda wenyu akazikubalwira.23Ago mango nayinginga Nahano na mubwira: 24Nahano Lulema, warhondere oku yereka omukozi wawe, obukulu bwawe n'okuboko kwawe kw'emisi: Bulala Nyamuzinda muchi wankaboneka empingu changwa egulu wakagala kujira akasi kuguma nawe, wa kagala ebila okola by'obuhashe? 25Waliha leka nshabuke eshiriza y'olwinji lw'e Yorodani, ndole oku chihugo chinja n'entondo zikwirire y'e Lebanoni.26Aliko Nahano abaga andubire enyanya zenyu, chiro arhanyunvaga. Nahano ambwira mpu: Bikola biyerekene! Omenye wakachimbwira ebirintyo. 27Nyegera elugulu weyi ntondo Pisiga olole ebulashira zuba n'ekarhongo, n'emalambo, n'emunda lizikira; obone n'amesho gawe bulala orhashabuka olwinji lw'e Yorodani obwene.28Ahereza Yoshuwa amarhegeko, n'oku muhira omurhima gw'oburhwali n'ogw'emisi, bulala yewe yinja waj'embere z'olubaga n'oku bahisa okushokola echihugo nji wabona. 29Hoshaho rhwabera omu lubanda, oku lunda lw'e'Beti-Peori.

Chapter 4

1Na lero mwabo Israeli, muyunve amarhegeko n'amahanulo ndi nabayigiriza, muzihire omu bikolwa, yi mulama munaje kushola echi chihugo Nahano Nyamuzinda waba Isho. 2Murhayushula oku mwazi n'abayigirize murhana kehyaga aliko muyunve amarhegeko ga Nahano Lulema wenyu, agana yigirize.3Amesho genyu gabwene ebi Nahano akolere enyanya za Bali-Peori nka kulala Nahano Nyamuzinda wenyu asherezaga bala boshi bajaga emwa Bali-Peori. 4Nenyu mweshi muchishwekere oku Nyamuzinda Nahano wenyu, muchilamire kugera zene mwabo mweshi.5Nabayigirize amarhegeko n'amahanulo nk'oku Nahano wani abwiraga mpumuzikole omu chihugo mwaji shokola. 6Muzifarhe munazi kole, bulala ezila bw'obwenge n'obulenga bwenyu embere z'abanya mahanga nji bayunva ago marhegeko goshi banaderha mpu: Okuli aba bantu bali banya bwenge n'obulenga.7Bulala bantu banene baherhe rhwalyangombe hofi nabo nka Nahano, Nyamuzinda werhu, oli nerhu ngasi mango mpu rhumuhamagale? 8N'abantu bahe bagwerhe amarhegeko n'amahanulo gw'okuli kuguma na gala na bayandikire zene.9Ochilola, n'okulanga omurhima gwawe bwenene. Murhayibiriraga emyazi amesho gawe gabwene changwa erharhengaga omu murhima gwawe. Abayigirize, abana bawe n'abana oku bana bawe. 10Olusiku wayumangaga embere za Nahano Nyamuzinda wawe omu Horebu, amango Nahano ambwiraga mpu: Ompamagalire abantu, nabayunvisa emyazi yani, yibachiyigiriza oku nyubaha esiku zoshi z'okulama kwabo omu gulu, bana yigirize abana babo.11Mwabo mwanshegerera, n'oku yumanga eshishi w'entondo; entondo ya kolera omuliro gwazamu mpaka n'omu mpingu haguma n'omwizimya, ebichu by'omwizimya gunene. 12Nahano aderha nenyu kurhenga omu muliro, mwayunva omulenge gw'emyazi aliko nta shusho mwabwene mwayunva omulenge gonine.13Aba bwira endagano yage, abarhegeka kukulikira chiro na gala marhegeko ekumi; agayandika oku mpaho ebiri z'amabale. 14Nahano antegeka ago mango oku mbayigirize amarhegeko n'amahanulo mpu muzikulikire omu chihugo mushabukiremo oku chishokola.15Lero mujage mwachilola omu mirhima yenyu kulakuba ntashusho mwabwene amango Nahano aderha nenyu kurhenga omu muliro. 16Murhabihyaga emirhima yenyu omu kuchijirir'ebishushanyo by'okubeja, lwiganyo lw'eshusho y'omulume changwa y'omukazi. 17Olwiganyo lw'echirhungano ch'omu gulu olwiganyo lw'enyunyi ebalala omu chanya. 18Olwiganyo lwa choshi chibululuka oku budaka, olwiganyo lw'efi y'omu menji eshishi w'echihugo.19Orhanazamula amesho gawe omu mpingu, amango oli walola ezuba, omwezi n'enkununu, emiherho yoshi y'empingu ya yigirizwa okufukama embere, n'oku jira enterekero biri bintu Nahano Nya,uzinda arhuhere rhugabire eshishi, na hoshi hoshi. 20Aliko Nahano abarholere mwabo mube bantu bw'oburhwali bwage nk'oku biri zene.21Kandi Nahano andubire enyanya zani, analahira oku ntayambuka Yorodani chiro ntaja mw'echo chihugo chi kwirire Nahano Nyamuzinda wawe aguhere oku chishokola. 22Aliko mpu nkwanene okufa muchino chihugo, ntakayambuka Yorodani, aliko mwabo mwayambuka n'okuja mwecho chihugo chikwirire.23Muchilole bwenene omu mirhima yenyu murhahabaga endagano ya Nahano Nyamuzinda wenyu ajiraga nenyu mumenye murhajiragaeshushanyo y'okubeja, y'olwiganyo lw'echintu choshi choshi Nahano Nyamuzinda abahanzaga. 24Bulala Nahano Nyamuzinda wawe guli muliro guhekenya, Nyamuzinda w'olufuho.25Barhol'amalehe g'echihugo omufune zabo, barhulerherago, barhuha oluboro baderha: Chiri chihugo chikwirire Nyamuzinda arhuhereze. 26Nyunvirhe zene oku hamiriza oku w'oyo empingu, n'egulu nji mwahera n'olufu lwa dubaduba omu chihugo chaba chawe enyanya w'e Yorodani nji murhamala yi siku, bulala nji mwayirhwa mweshi.27Nahano nj'abashandaza hqgumq n'olubaga, nji mwayorha bageke omu charagati omu lubaga emunda Nahano arhulerhere. 28N'eyomunda, mwakolera emana emirimo y'efune z'abantu, ebirhi n'amabale, chiro birhakabamo, birhakayunva, n'okulya n'okuyunva.29Nahola naho nji walonzeza Nahano, Nyamuzinda wawe, oyinji wabona akamulonza n'omurhima gwawe goshi n'akalamo kawe koshi.30Amango oli omu burhindibuke, ebyo byoshi bye kuhikire. Aliko, okabikulikira omu bishanji, nji washubi galukira Nahano, Nyamuzinda wawe, wenayunviriz'omwazi gwage. 31Bulala Nahano, Nyamuzinda wawe, ali Namahanga w'olukogo orhaka kulekerera arhaka na kuhanirira, arhaka yibirira echihango ch'abayisho ali ayemere.32Obaze amango gamira gakulikulikireho, gurhenga olusiku Nyamuzinda alemag'omuntu oku gulu n'olwindi lunda lw'empingu; harhabaga binene byabere, harhana sagiba ebintu bishushene? 33Ka harhabaga olubaga lwayunvirhe omwazi gwa Namahanga aderha ahakagarhi k'omuliro, nk'oku wabiyunvirhe nk'oku byaka nayorha bilamire?34Ka harhabaga Lyangombe wa lonzeze kuyinja kuchirholera olubaga aha kagarhi k'olubaga n'obumenyi, ebimenyiso, ebisomerene, n'entambala, efune z'emisi n'okulambula amaboko, haguma n'obuhamirizi b'obuba, oku Nahano, Namahanga wenyu, e Misiri n'omu mesho genyu?35Wali wajirirwe mudimu w'ebyola bintu, mpu y'omenya oku Nahano ali Namahanga; oku ntawindi. 36Kurhenger'empingu, akuyunvisize omwazi gwage omu ku kuyigiriza, n'oku gulu oku yerekere omuliro n'owana yunvirhe emyazi yage ahagarhi k'omuliro.37Asimire bayisho, anachishogere abanjukuliza enyuma zabo, akukulire yenyin'e Misiri n'emisi yage. 38Abungisiz'embere zawe embaga zikomere omu luganjo n'omu misi, y'akuhira omu chihugo chabo, mpu yiba kuhereza mw'echigabi, nk'oku obibwene zene.39Muzino siku omenye onafarhe omu murhima gwawe oku Nyamuzinda ali Namahanga wawe, enyanya omu mpingu n'eshishi omu gulu oku nta windi n'omuguma oliho. 40Lola ag'amarhegeko n'akuyandikire zene, mpu yi oba munyaragi, n'abana bawe enyuma zawe n'oku yushula esiku zawe omu chihugo Nahano, Nyamuzinda wawe akuhereze.41Nantyo Musa achishoga bishagala bisharhu, olo lwindi lunda lw'e Yorodani, obuzikiro bw'ezuba. 42Oku bindi mpu yaba gererako y'olubungo y'omwisi wa yirhaga owabo arhamenyere, arhaliri mwanzi wage gurhenga mira, ana chungula akalamo kage omu kuchihira omu chiguma ch'echishagala chage. 43Hali Besera omu mpinga, omu kadekera emw'abanya Rubeni: Ramoti e Gileadi e mw'aba Galati, na Golana, e Bazana emw'aba Manase.44Ahola ha Musa aheraga abana be Israeli erhegeko. 45Ebyola g'omarhegeko, obuhane n'olushinja, Musa ayandikira abana be Israeli, enyuma barhenga e Misiri. 46Haliri olundi lunda w'e Yorodani, omu kabanda kahikirire e Beta-Pero omu chihugo che Siloni, mwami waba Amoreni walamaga e Hesibona ahimwa na Musa n'abana be Israeli bachimala rhenga omu chihugo che Misiri.47Bafarha echihugo chage n'echa Ogi, mwami wa Bazana. Abo bami babiri bab'Amoreni baliri okulundi lunda lwe Yorodani ebushoshokero bw'ezuba. 48Echishagala chabo chali rhonderere kurhengera e'Aroeri oku burhambi bw'entondo ye Amoni kuhika oku ntondo y'e Siyoni mpu ye Heremoni. 49Bahika ahakadekera koshi k'olwindi lunda w'e Yorodani, ebushoshokero bw'ezuba, kuhika ewa nyanja ya kadekera, ah'entondo y'e Pisaga erhonderere.

Chapter 5

1Musa ahamagala bene Israeli boshi, ababwira: yunva, bene Israeli, abarhegeko n'obuhane ndinababwira omumarhwiri genyu zene, limuchiyigirizamo n'emikolo, 2Nahano, Nyamuzinda werhu, ajira echiragane nerhu e Horebu. 3Nahano arhajiraga echi chiragane na badarha, s'aliko achijira nerhu, haguma nerhu rhwe rhuliho zene.4Nahano abashambaza oku mesho oku ntondo, kurhenga omukagarhi k'omuliro, 5mwago mango naliri ahagarhi ka Nyamubaho nenyu,mpu mbayereke omwazi gwa Nahano,bulala mwaliyubahire ogola muliro chiro murhana chishonaga oku ntondo,omu kuderha : 6Nyono, ndi Nahano, Nyamuzinda wawe, wa kukulaga omu chihugo ch'e Misiri, omunju y'obuja.7Orhahira okaba n'abandi banyamuzinda kundusha embere zani. 8Orhahira okachibejera eshushano, nta shushano y'echiri elugulu omu mpingu, echiri eshishi oku gulu,n'ebiri omu menji eshishi w'egulu.9Orhahira okafukama embere zabyo,orhanahira okabikolera bulala nyono,Nyamubaho,Nyamuzinda wawe,ndi Nyamuzinda w'obongwa,ohana ebyaha by'ababusi oku bana kugera okuluburha lwa kasharhu n'olwa kane lwa baburhaga, 10ojira olukogo kuhika oku luburha lwa chihumbi ku balala basima banakenga amarhegeko gani.11Orhahira okachisa busha ezino lya Nahano, Nyamuzinda wawe; bulala Nahano arhakaleka kurhahana oderha busha ezino lyage.12Yibuk'olusiku lwawe lw'eSabato olukuze; nk'oku Nahano Nyamuzinda wawe ali akurhegekere. 13Wekole siku ndarhu, njiwajira omulimo gwawe goshi. 14Aliko olusiku lwa kali mushanvu, luli lusiku lw'e Sabato, ya Nahano Nyamuzinda wawe: Orhagendaga wajira omulimo n'omuguma; eyi w'oyo, eyi mugala wawe, eyi mwali wawe, eyi mukozi wawe, eyi mujakazi wawe, eyi chirhungano chawe, eyi Punda yawe, na nta chirhungano chawe chiguma, chiro n'omuhisi oli ahamwawe, mpu y'omwambali n'omwambalikazi wawe bahumuka kuguma nawe.15Okazi yibuka oku waliri muja omu chihugo ch'e Misiri,na Nyamubaho,Nyamuzinda wawe,akukulayo n'efune yage y'e Misiri,n'okuboko kulambwirwe che chirhumire echo Nyamubaho, Nyamuzinda wawe okurhegeka oku okazi kengera olusiku lw'e Sabato.16Okazi kenga isho na nyoko,nka kulala Nyamubaho,Nyamuzinda wawe akuregekaga,mpu ly'olama siku zinene onabe n'obushagaluke mu chilala chihugo Nyamubaho,Nyamuzinda wawe akuha.17Orhahira okayiba.18Orhahira okahusha.19Orhahira okazimba.20Orhahira okabeshera mwalungwe wawe.21Orhahira okachifija muka mwalungwe wawe;Orhahira okachifija enju ya mwalungwe wawe,chango eshwa lyage,chango omugaragu wage,chango omugaragu-kazi wage,chango enkavu yage,chango epunda yage chango akandi kantu ka mwalungwe wawe.22Eyo y'emwazi Nahano abwiraga olubaga lwenyu lwoshi oku ntondo, ayiderhaga n'omulenge gunene, omu kagarhi k'omuliro, omu kushweka n'omwizimya, na ntacho oyushulageko. Ayiyandika oku nambi ebiri z'amabale, anazimpereza.23Hano muyunva omulenge gwa rhenga omola kagarhi kw'omwizimya, n'eri entondo eri yagulumira kw'omuliro abarhambo benyu b'emilala haguma n'abagula benyu, banashegerera emunda ndi, 24Mwana derha ntya: Nahano, Nyamuzinda werhu, amarhuyereka erenge n'obukulu bwage, rwamanayunva omulenge gwage omu kagarhi kw'omuliro, zene, rhwabwene oku Nyamuzinda amaderha n'abantu, n'abantu bama nalama .25Lero si,chichi chakarhuma rhwafa ? Aliko oku muliro gunganaga gwa karhusinongola'eri rhwankagenderera rhwayunva omulenge gwa Nyamubaho,Nyamuzinda werhu,rhwanafa. 26Ka hali omuntu, okola oyunvirhe,kuguma n'erhu,omulenga gwa Nyamuzinda ozene gwa derha omugarhi k'omuliro,akabona lama ? 27W'oyo, oshegere onayunve byoshi Nahano, Nyamuzinda werhu aderha; oje waboni inja orhubalire wenine ngasi koshi Nahano, Nyamuzinda werhu aka kubwira,rhwayunviriza ko, rhunajire ko.28Nyamubaho ayunva oku mwambwirire,anaderha,ntya : Nayunvirhe emyazi y'olu lubaga. Ebi bakubwirire byoshi bikwirire. 29Oh ! Nka bakaba baherhe esiku zoshi og'omurhima gw'oku nyubaha n'oku kenga amarhegeko mani, mpu linji baba n'obushagaluke burhahwa, bowe n'abana babo ! 30Ogende obabwire, ntya : Mushubire omu mahema menyu.31Aliko woyo,obere ahala hofu nani,nkubwire amarhegeko goshi n'obworhere n'engeso wabayigiriza,nabo bazikole omu chihugo nabahere .32Mukole bwinja ebi Nahano, Nyamuzinda wenyu, abarhegekere; murhahabukiraga ekulyo chango ekulembe. 33Mukulikiranye enjira Nahano, Nyamuzinda wenyu abayerekaga, limubona akalamo munabe n'obushagaluke; mpu limubona mw'echi chihugo mwarhola.

Chapter 6

1Talaga oburhegesi, amarhegeko n'akurhegeka, Nahano, Nyamuzinda arhegekere oku bayigiriza, mpu yimubikolesa omu chihugo, nji mwarhola: 2Buzinda y'oyubaha Nahano, Nyamuzinda wawe omu kuyubahisa esiku zoshi z'akalamo kawe, mugala wawe n'abanjuku bawe, agamarhegeko goshi, n'oburhegesi n'akuyandikire mpu esiku zawe ziluge.3Nji waga yunviriza, w'e Israeli, wena chihanganire okazi gakengesa, mpu y'oba n'omurhula n'okuyushula binene nk'oku Nahano aku bwiraga, Namahanga, wabayisho omu kukulaganya echihugo ch'amarhan'obuchi.4Yunva, Israeli! Nahano, Namahanga werhu, ali yenyine Nahano. 5Inji wasima Nyamuzinda, Namahanga warhu, n'omurhima gwawe goshi, n'akalamo kawe koshi n'emisi yawe yoshi.6Aga marhegeko na makuhereza zene gabere omu murhima gwage. 7Nji wagayigiriza abana bawe, wena babwire amango oli omunju yawe, amango nji waja lubalamo, amango walyama n'amango wazuka.8Webishweke oku maboko gawe nka chimanyiso, byenabe nka kisirito omu masu gawe. 9We biyandike oku nkingi z'enju yawe n'oku nyunvi zawe.10Nahano, Namahanga wawe, yeguhire omu chihugo ali alaganyize bayisho, Aburahamu, isaka na Yakobo, oku bakuhereze. Nji warhola echishagala chinja na chinene ech'orhayumbakaga. 11Enju ziyunjwire mw'ebintu bya ngasi lubero, orhana biyunjuzagamo, ebirhule by'okulezez'amenji orhana bihumba, bilundo, esina n'ebindi orhana bihingaga. 12Amango wa malya oka yugurha orhayibiriraga Nahano, wawe wakukulaga omu chihugo che Misiri, omunju y'obuhanya.13Weyubahe Nahano, Namahanga wawe, we mukolere wena chigashe oku zino lyage. 14Mumenye mwakaharamya abandi balyangombe, omu balyangombe b'embaga zikuzungulukire. 15Bulala Nahano, Nyamuzinda wawe, munya mujinya ahakagarhi kawe. Oburhe bwa Nahano, Nyamuzinda wawe, bwekolere eyi werhumire, yenakumalire eshishi y'obudaka.16Murhahiraga mwarhangula Nahano, Nyamuzinda wenyu, nk'oku mwarhangulaga Masa. 17Aliko mukenge amarhegeko n'oburhegesi ali aba rhegekere.18Nji wajira ebi kwirire, n'ebinja omu mesho ga Nahano, oku handi y'oba n'omurhula mpu y'ona gwarha echihugo chi kwirire echi Nyamuzinda ali alaganyize bayisho. 19Amango achimala kulibirha oku bashombanyi bawe boshi, embere zawe, nk'oku Nyamuzinda aderhere.20Amango lusiku luguma mugala wawe akubaza: Bichi bisobanwire ebi binwa: amarhegeko, n'okurhegeka, Nahano, Nyamuzinda wawe akurhegekere? 21Wana bwira mugala wawe mpu: Rhwaliri baja ba Farao e Misiri, na Nyamuzinda arhukula omu chihugo ch'e Misiri n'okuboko kwage kw'emisi. 22Nahano akolere omu mesho gerhu, ebisomerene n'empanulo,zinene ne z'obuhanya, enyanya za Farao, enyanya z'e Misiri, n'enyanya z'enju za Farao zoshi. 23Arhukulag'eyo munda omu kuhika omu chihugo ali ayemezeze n'obwalagale kuba darha.24Nyamuzinda arhurhegere oku kolesa ago marhegeko goshi n'oku yubaha Nyamuzinda, Nyamubaho werhu, mpu yirhuyorha banyeragi, mpu yi arhubikira akalamo nk'oku anabijira zene. 25Rhwebe n'obushinganyanya omu kugabana, rhunakolesa n'obwirhonzi agala marhegeko embere za Nyamuzinda, Nyamubaho werhu, nk'oku aliri arhurhegekere.

Chapter 7

1Amango Nahano, Nyamuzinda wawe ye guhere omu chihugo inji walamamo, n'okuhiga embere zawe lubaga lunene; aba Hetaniya,aba Girigasiya, aba Amori, aba Kanana, aba Periziya, aba Yebusi, mashanja mushanvu ganene nag'emisi kukulusha.2Amango Nahano, Nyamuzinda wawe njakuhereza nji wabahima, wayorha wabahanza, na nta chihango wanywana nabo, na ntacho we walirebo. 3Arhakajira echijiro ch'obuhya n'olola ubaga, orhaka shabisa omunyere wabo oku barhabana babo, orhakana shabiaa abarhabana bawe oku banyere bawe.4Bulala nji banjirira bagala bawe, b'okukolera ezindi mana n'oburhe bwa Nyamuzinda bw'ekoleze ku mwabo, n'oku kurhindibuka dubaduba. 5Aliko oku bindi birha shinganene tala gurhe mwabajirire; Inji muhindamule olu herero lwabo, inji mubere ebishushanyo byabo, nji mushurhe ebishushanyo byabo, inji muyose oku muliro ebishushanyo byabo bibumbirwe.6Bulala ali lubaga luchese emwa Nahano, Nyamuzinda wawe; Nahano, Nyamuzinda wawe akulondolere, mpu nji obe lubaga lwage omu mbaga zoshi ziri oku gulu.7Arhali mpu bulala marhalwise oluganjo l'olubaga che charhumire Nahano achibashwekerako, n'okw'abachishogere; Bulala muli bulembo b'olubaga loshi. 8Aliko bulala Nahano abasima, na bulala alonzeze kukenges'omwazi ali abwirire ba yisho. Nahano abakula n'efune yage nzibu, abakula omunju y'amalibuko, omu maboko ga Farao, mwami we Misiri.9Omenye bwinja oku ye Nahano, Namahanga wawe, oku ye Lulema, oyo Namahanga orhahemuko, abika echihango n'obonjo bwage kuhika okuchisisi chakali chihumbi oku bamuzigira n'abashimbirira amarhegeko gage. 10Aliko ana chiholera ku balira bamugayaguza, n'okubaheza; Ntacho balekene n'abamushomba, ana kolesa honaho akasanzi. 11Na ntyo, rhola amarhegeko, obuhane n'okuli na kurhegekera, zene ozikolese12Mukayunva ago marhegeko, mukanaga yemera n'oku gakolesa, Nahano, Lulema wawe akubikira echi chihango chawe n'obonjo ali ayemerere emwa bayisho. 13Nji akusima, inji akugisha nji nakuyushulira: Nji agishe abana b'omunda yawe, n'emburho z'omu budaka bwawe obulo bwawe, emburho zawe, n'amavurha gawe, n'ebilushirize by'enkavu zawe, binene n'ebigeke, omu chihugo ali alaganyize bayisho oku inji akuhereza.14Nji wagishwa kulusha olubaga loshi, harhaka ba eri mulume eri mukazi orhaburha, na nta chirhungano chawe chirhaka burha. 15Nahano ye kulwisize ngasi ndwala, chiro arhaka kurhumira n'endwala n'enguma ebihire y'e Misiri, ezo yinji, aliko yelwe ngasi boshi baku shomba.16We miruguse abantu boshi Nahano, Nyamuzinda wawe ye kuhereze, orhaka balola n'erisho ly'obonjo, orhakana chikolera balayangombe babo, bulala gwanaba murhego gwawe.17Nkaba wakabwira omurhima gwawe: Luli lubaga lunene ku nyono, gurhe nakabahiga? 18Orhabayubahaga, kuyibuka ebi Nahano, Nyamuzinda wawe, ajiriraga Farao n'omu Misiri yoshi, 19Ebisomerene byoshi amesho gawe gabweneko, ebisomero n'empanulo, efune y'emisi n'okuboo kulambwirire, amango Nahano, Nyamuzinda, akukulagayo: Nahano njashubi jira ntyo, Nyamuzinda wawe, oku mbaga ziyubahire.20Ntyo ku Nahano, Nyamuzinda wawe, yerhumire bo chiro n'ebibi kuhika n'okushengula abehimwe n'abechibishe embere zawe. 21Orhayobohaga okuba bowe, bulala, Nyamuzinda Nyamubaho, wawe, ali ahakagarhi kawe, Nyamubaho mukulu na mudarhi. 22Nahano, Nyamuzinda wawe, alibirha okubo kubuyabuya hale w'amesho gawe, mpu amalisa n'eby'elubala birha kushengula.23Nahano, Nyamuzinda wawe nj'abahana loshi loshi omu burhindibuke, kuhik'amango bana rhundibuzwa. 24Nj'ahana mwami wabo omu fune, nji wa naheza ezino lyage eshishi y'egulu, n'antaye wa kulola, kuhika amango waba abashandaza.25Mwesireze n'omuliro eshushanyo zabo zibejerwe, orhaka kulikirana orhakana rhola efuranga zabo n'ehoro mpu ebyola bintu birhakubera murhego, bulala biri byaku gayisa Nahano, Nyamuzinda wawe. 26Nj'omenye wakaheba echintu chivunirwe omu nju yawe, mpu y'orhaba nk'echo chintu chirashinganene, nj'ochigaye, n'oku chilahira, bulala chiri chintu chibihire.

Chapter 8

1Nji mulange amarhegeko goshi n'aba hereze muna gakolese zene, mpu nji mulame, muyusguke, muje chihugo chenyu Nyamuzinda achigashaga ahereza bay'isho benyu. 2Yibuka enjira zoshi Nahano, Nyamuzinda wawe okujirisize amango ga myaka makumi mane omu mpinga, omu kukuzesa eshonyi n'oku kuyerekana, n'okumenyesa gurhe omurhima gwawe gwali kengere n'akaba wali bikirire, nechi erhi nanga agola marhegeko.3Aku gayisize, akurhindibuza n'eshali, anakulisa n'amana, orhalimenyere, chiro na bay'isho barhaligamenyere, mpu akuyigirize oku omuntu arhakalama n'omugati gonyine, s'aliko omuntu alama n'angasi chinwa chirenga omu bunu bwa Nahano.4Omushangi gwawe kurha kushajira ako n'echishando chawe chirharhundaga ago mango ga siku makumi mane. 5Omenye omu murhima gwawe oku Nahano, Nyamuzinda, okwa kuhanula nka kulala omuntu ahanula omwana wage. 6Nji walanga amarhegeko ga Nahano, Nyamuzinda wawe, mpw'olambagire omu njira zage n'omukuyubaha.7Bulala Nahano, Nyamuzinda wawe, nja kuheba omu chihugo chikwirire, chihugo ch'okusuka mw'amenji, eshoko, n'enyanja, gali ga sukira omu rhubanda n'omu ntondo; 8Chihugo ch'engano, n'ehoro, n'emizabibu, n'emirhi, chihugo ch'emizeituni n'obuchi.9Chihugo welye mw'emigati bwenene, ntacho n'echiguma w'ebule n'e chihugo ch'amabale gakachiro, n'entondo wakulamo ehoro. 10Amango walya okana yugurha wanahuna Nahano, Nyamuzinda wawe, oku chihugo chikwirire akuhereze.11Ochilange okuyibarira Nahano, Nyamuzinda wawe, omu kurhalanga amarhegeko gage, n'oburhegesi bwage n'amarhegeko gage, nku yandikire zene. 12Amango walya okana yugurha, amango wa nyumbaka okana lama mw'eyo nju nyinja,13Amango wanabona byamayuhuka ebizibuzibu n'oluganjo lw'ebirhungano byawe, efuranga n'ehoro byanayushuka, n'okuluga kw'ebyawe, 14Chihangane omurhima gwawe gurha rhundaga, orhana yibiriraga Nahano, Nyamuzinda wawe, wakukulaga omu chihugo ch'e Misiri, omunju y'obuja.15Wakulambagizaga omula mpinga nene y'oku yubahisa, muli enjoka z'ebisoro n'enyongolo, omu chihugo chiyumire, chirhaherhe mw'amenji, chakulerhera amenji garhenga omubale likomere. 16Wakulisaga amana omu mpinga bayisho barhali yinji mpu nji baku suzagura yibakujirira ebikwirire. 17Chilanga oku derha omu murhima gwawe mpu : Emisi yani n'obulemere bw'efune zani zizampere obula bugale.18Yibuka Nahano, Nyamuzinda wawe, bulala yi we kurhereza emisi y'oku bibona, omuku yemera nk'oku ebyakujirire zene, echihango anywanaga na bayisho. 19Okayibirira Nahano, Nyamuzinda wawe, aka shimba abandi balyangombe, okazishegerera okana zifukamira, mbabwire n'obwalagale oku zene mwafa. 20Mwe here nka kulala lubaga Nahano ayirhaga embere zenyu, bulala murha yunvaga omwazi gwa Nahano, Nyamuzinda wenyu.

Chapter 9

1Yunva,Israeli, zene washabuk'e Yorodani, enyanya y'okujiba mukulu w'abantu bagwerh'emisi kukulusha, myumbakire y'engurhu zigirer'emalunga, 2Bantu bakulu n'abalebale bwenene, bene Anaki, obayinji, wanakazaga bayunva bana baderha: mpunde wakahima bene anaki?3Omenye zene oku Nahano, Nyamuzinda wawe, alambagira emalangambere gawe nka muliro gulyana, yewe abashereza n'oku bayandagaza emalangambere gawe ojewabahiga, obashandaze , nk'oku Nahano akubwiraga.4Amango Nahano, Nyamuzinda wawe, abahiga emelangambere gawe, nj'omenye orhaderh'omu murhima gwawe; mpu enyanya ly'okubinali kwani kukurhumire Nahano ampira mw'echi chihugo nchirhambule. Bulala enyanya ly'obubi bwag'amashanja boburhumire Nahano ababungisa embere zawe.5Nanga arhali enyanya z'okubinali kwawe changw'obwinja bw'omurhima gwawe chechirhumire wa habwa echi chihugo, s'aliko enyanya z'amabi g'abantu yi nahano, Nyamuzinda wawe, ababungisaga embee zawe, lyanayumanza omwazi Nahano achigashaga embere za bay'isho, Abrahamu, Isaka na Yakobo.6Omenyage okwarhali enyanya ly'obwinja bwawe burhumire Nahano, Nyamuzinda wawe, aguhira mw'echi chihugo chikwirire mpw'ochirhambule; bulala nenyu mujir'oburhengu.7Yibuka, orhayibiriraga gurhe wajiraga Nahano oburhe, Nyamuzinda wawe, omu mpinga. Gurheng'olusiku warhengaga omu chihugo ch'eMisiri kugerera ahawajaga, waliri mugomi wa Nahano. 8E' Horebu, mwagayisa Nahano; na Nahano agaya enyanya zenu, chiro alonz'okubarhindibuza.9Amango nashonaga oku ntondo najirhola empaho z'amabale, embaho z'endagano ya Nahano ajira haguma nenyu, naber'oku ntondo siku makumi mane ezuba n'obudufu, buzira kulya na buzira kunyw' amenji; 10na Nahano amp'embaho z'amabale ziyandikirwe n'omudoke gwa Namahanga okuzo kwaliyandikirwe emyazi yoshi Nahano ababwiraga oku ntondo, omu kagarhi kw'omuliro, olu siku lw'echigusho.11Byagerere oku buzinda bwa siku makumi mane ezuba n'obudufu yi Nahano ampag'ezo mbaho ebiri z'amabale g'endagano. 12Nahano ambwira ntya: Yumuka, yandagala duba orhenge hano; bulala olubaga lwawe, wakulag'e Misiri, barhebekerwe. Baleker'enjira na bahaga; bajirire echishushano ch'echuma chiyosezwe.13Nahano abwira: Nabwene okw'abantu ali bantu bagwerh'oburhengu. 14Ondeke barhindibuze n'okuzimy' amazino gabo eshishi w'empingu, nakujira woy'okuba lubaga luherh'obuhashe, lunene kulusha.15Nagaluka, nayandagal'oku ntondo, e ntondo ya koler'omuliro n'embahw'ebiri z'endan'omu fune zani. 16 Nalola, nabona mwajirir'olugomo embere za Nahano Nyamuzinda wenyu, mwajirir'omwana w'embuzi oku chuma chiyosizwe, mwaleka duba enjira ya Nahano.17Narhola zila mbao ebiri, nazikabula n'efune zani, nazivuna omu mesho genyu. 18Nafukam'embere za Nahano, nka kulala kwa burhanzi , siku makumi mane, ezuba n'obudufu buzira kuly'akalyo na buzira kunyw'amenji, enyanya ly'ebyaha byoshi mwajirag'omu njira mwakol'amabi, oku mugayisa.19Bulala naliyubahir'enyanya ly'oburhe bwage n'obuba, oku bona Nahano abag'abagayire kuhik'alonza, oku bamalisa. Aliko Nahano ashubi nyunva buhyahya. 20 Nahano alubira Haruni bwenene alonz'okumuheza, nahunira Haruni mwago mango.21narhol'enyena ajiraga, obunguke bw'ebyaha byenyu, nabiyosa n'omuliro, naguhombola kugerer'ahagwabaga gachulo, n'okukabula, ako kachul'omu lwinji lurhenger'omu ntondo.22E Tabera, e Massa, n'e Kibroti-hataava, mwachul'oburhe bwa Nahano. 23N'ago mango Nahano abarhuma e Kadesi-Bernea, ababwira: Mushone, n'okurhol'okulu bw'echihugo nabahere! Mwaliri bagomi oku rhegeko lya Nahano, Nyamuzinda wenyu, olala murhayemera , ntakukeng'omulenge gwage. 24Mwaliri bagomi emwa Nahano kurhenga mbamenyere.25Nafukam'embere za Nahano, nafukama siku makumi mane, ezuba n'obudufu, bulala Nahano aderhaga mpw'alonza abamale. 26Nahuna Nahano na derha: Yagirwa Namahanga orhamalaga olubaga lwawe ,kashambala kawe, kalala wagulag'omu bunene bwawe, n'oku wabakulag'eMisiri oku buhashe bw'okuboko kwawe.27Oyibuk'abakozi bawe, Abrahamu, Isaka na Yakobo. Orhalolag'obubi bw'olubaga n'obukali bwabo n'ebyaha byabo. 28 Y'echihugo rhwarhengamo chirhaderha: Bulala Nahano arhaliherhe buhashe bw'okubahis'omu chihugo abalaganyaga, na bulal'ali bagayire abakulayo mpu ly'abayirhir'omu mpinga.29 Bali bantu bawe na kashambala kawe, wakulag'e Misiri oku bunene bw'obuhashe bwawe n'oku kuboko kwawe kulambwire.

Chapter 10

1Mwago mango, Nahano ambwira, beja mbaho ebiri z'ebale nka zilala zirhanzi n'okuzamuk'emunda ndi oku ntondo; onajire kandi esanduku y'omurhi. 2Nji nayandika kw'ezo mbaho emyazi yaliyandikirwe kuzila zirhanzi waberaga, nj'ozihire omusanduku.3Najir'esanduku y'omurhi gw'omukasiya, nabeja mbaho ebiri z'ebale nka zilala zirhanzi, nazamuk'oku ntondo, nazilala mbah'omu fune zani. 4 Nahano ayandika kuzila mbaho ebyali bya yandikirwe kuzilala zirhanzi, ela myazi ekumi ababwiraga oku ntondo, ahagarhi kw'omuliro, olusiku lwokubuganana; Nahano azimpa.5Nagaluka nayandagal'oku ntondo, naheb'ezo mbah'omu sanduku najiraga, zaber'omo nkoku Nahano anambwiraga.6Abana be israheli bagenda kurhenga e Beroti Bene-yakini kuja e Masera . eyomunda yi Haruni afiraga, n'eyo yanahambwagwa, omugala Eliyazari arhol'akasi k'eshe kw'obudahwa. 7 Barheng'eyomuda baja e Gudigoda n'omukurheng'e Gudigoda baja e Yotibata chihugo chiri mw'enyinji.8Mwago mango Nahano alondol'obuko bwa Lawi babe bw'okuheka e sanduku y'endagano ya Nahano n'okuyimang'embere za Nahano oku mukolera n'okugish'abantu oku zino lyage , nka nazene. 9 Chechirhuma Lawi arhajira chigabi chang'akashambala haguma na bena babo: Nahano k'akashambala kage ku Nahano Nyamuzinda wage amubwiraga.10Naberag'okuntondo, nka kulala kwa burhanzi, siku makumi mane na madufu makumi mane. Nahano anyunva kandi; Nahano arhachilonzag'okubayirha. 11Nahano ambwira: Yimanga, genda, jira abantu embere omu lugenzi. Abajirhol'echihugo nalaganyaga b'eshe.13Hanaho, Israeli, bichi muhunire Nahano Nyamuzinda wawe, kurhali kuyubaha Nahano, lulema wawe, n'okulambagir'omunjira zage zoshi, n'okumusima, n'okumukolera Nahano, Lulema wawe, omu murhima gwawe goshi n'oku kengero zawe zoshi; 12n'okulang'amarhegeko ga Nahano n'okuli kwage nkuyigirize zene, y'oba n'obushagaluke?14Lola, oku Nahano, Nyamuzinda wawe, e mpingu buli bugale bwage n'empingu z'empingu, n'egulu na byoshi birimo. 15Bayisho bonyine ba Nyamuzinda alichishwekerek'omukubasima n'enyuma yabo, abana babo, mwabo mwachishogag'omu bantu boshi, nko kumubwene zene.16Njimwakembul'emirhima yenyu, murhanabaga n'egosi lizibu. 17Bulala Nahano, Nyamuzinda wenyu ali Nyamuzinda wa bazimu, Nahano wa banahano, Nyamuzinda mukulu, muzimu na mudarhi, arhanajira kabolo na nta kuyemer'echituliro;18Yeboner'efubi n'omukana, asim'omuhisi n'okumuh'ebiryo n'emyambalo. 19Nji musim'abahisi, bulala mwaliri bahisi omu chihugo ch'e Misiri.20Njoyubahe Nahano, Nyamuzinda wawe, njonamukolere, n'okuchishweker'okuye,n'okuch'emanja oku zino lyage. 21Ali bukuze bwawe,ali Nyamuzinda wawe; ye wajirag'omu garhi kawe e bintu bizibuzibu n'ebidarhi by'amesho gawe gabonaga.22Bayisho bayandagalag'e Misiri oku luganjo lwa bantu makumigalimushanvu; nalola Nahano, Nyamuzinda wawe, akujira nka nyenyezi zinene z'empingu.

Chapter 11

1Wesima Nahano, Nyamuzinda wawe, okenge ebya kurhegekere byoshi, amarhegeko gage, engeso zage n'ebinwa byage.2Yibuka zene, ebi abana benyu barhasaga menya eri kubona, obuhane bwa Nahano, Nyamuzinda wawe, obukulu bwage, efune nzibu yage, n'okuboko kwage ku lambukire. 3Ebimenyeso byenyu n'ebijiro byenyu, ali ajirire ahakagarhi k'e'Misiri enyanya za Farao, mwami w'e Misiri n'enyanya w'echihugo chage choshi.4Yibuka bichi akoleraga entwali z'e Misiri; oku ngamiya zage n'emitugari by'entambala, gurhe asuliraga okubo amenji g'enyanja ndukula, amango aba kulikiranaga, n'oku barhindibuza esiku zoshi. 5Eri ali abakolere omu mpinga, kuhika amango mwaja omu chishagala.6Ebya ali ajirire Datana na Abiramu,mwene Eliabu mugala wa Rubeni, gurhe edaho lya rhulikaga n'okubamirugusa, haguma n'enju zabo n'amahema gabo, na boshii balibakulikire , omu kagarhi k'e Israeli yoshi. 7Bulala amasu genyu ga bwene bintu binene Nyamuzinda alemere.8Na ntyo, nji mwakulikira amarhegeko goshi n'akuyandikira zene mpu yimu gwarha emisi y'okurhola echihugo wajamo kurhola akashambala, 9N'okubundi mpu y'ogendereza esiku omu chihugo Nyamuzinda ali alaganyize ba yisho akubahereza, n'oku banjukulu, chihugo ch'amarha n'obuchi.10Bulala echo chihugo okalirhola chokalamamo, chirhali kuguma n'ech'e Misiri, emunda marhengaga, emunda wakazaga kabula emburho n'eyindi burho n'amagulu, nka hishwa hy'eshogo. 11Chihugo okalirhola, chihugo ch'entondo, n'orhubanda, chinanywa amenji g'envula y'omu mpingu. 12Chihugo, Nahano, Nyamuzinda wawe, olange bwenene, ab'echo chihugo Nahano, Nyamuzinda, wawe agenderere akuhirako amasu, kurhenga omunderho kuhika oku buzinda b'omwaka.13Muka lolereza bwinjabwinja oku marhegeko gani zene, akaba musimire Nahano Nyamuzinda wenyu, n'akaba mu mukolera n'omurhima gwenyu goshi, n'obukengere bwenyu boshi; 14Inji nahereze echihugo chenyu envula oku mango macho, envula y'oburhanzi n'ey'amango ga kasharhu, yinji washalula obulezi, bwawe enyungu zawe n'amavurha gawe. 15Yinji nahira omushwa lyawe emirhi y'okulisa obuso bwawe; yinji walya ana yugurhe.16Muchilanga kulekerera emirhima yenyu n'oku hindamukira ku kolera ezindi mana; n'oku fukama embere zazo. 17Oburhe bwa Nahano bwe kolere enyanya zenyu, nji aching'empingu, harhak'aba envula n'amashwa garha chiyera, munahirigirhe kubuyabuya mw'echila chihugo chikwirire Nahano abahereza.18Mugwarhe omu mirhima yenyu n'omu bukengere bwenyu eyi myazi nababwira. Mweyi shwekere oku maboko genyu nka chimenyiso yenabe nka nkovu omu masu genyu. 19Mwebiyigirize oku bana benyu munababwire amango waba omunju yawe.20We biyandike oku nkingi z'enju yawe n'oku nyunvi. 21Na ntyo esiku zawe n'ez'abana bawe, omu chihugo Nyamuzinda alaganyaga ba yisho ka yebahereze, zebe zinene kulusha esiku z'egulu, enyanya y'obudaka.22Bulala, akaba mwakulikire agala marhegeko n'abarhegekere, n'amukaga kukulikiza, omu kusima Nahano, Nyamuzinda wawe, omu kugenda omu njira zage, n'oku chishwekera kuye. 23Nyamuzinda nj'ahiga olo lubaga loshi embere zawe, wenabe mukulu w'olo lubaga, lunene bwenene na lunya misi kukulusha.24Ngasi hoshi walabasy'okugulu kwawe nji haba hawe; Olubibi lwawe lwerhonderere kurhenga omu mpinga kuhika e'Libana, n'akurhenga oku menji ganene g'Efurata, kuhika oku menji ganene g'ebulengera zuba. 25Nahano, Nyamuzinda wawe inji akushuza nk'oku ali akubwirire. Oyobohesa n'obuba kuli w'oyo oku chihugo choshi warhegekere.26Talaga, na mahira embere zenyu omurhula n'obuhanya. 27Omurhula akaba okengere amarhegeko ga Nahano Nyamuzinda wawe, ebi nkuyandikire mwezila siku. 28Buhanya akaba arha kulikizag'amarhegeko n'akurhegekaga, n'okujira nk'oku ntakubwiraga mwezi siku, okuja kuhuna abandi balyangombe orhali menyere.29N'amango Nahano, Nyamuzinda wawe, by'ebe eyi byakuhere omu chihugo, waji lamamo, inji wayimanza mw'omurhula, omu ntondo ye Gazima n'omuvumo omu ntondo y'Ebala. 30Ezo ntondo ka zirhala z'olwindi lunda lwe Yorodani, enyuma w'enjira y'ebuzikiro bw'ezuba omu chihugo ch'abanya Kanana balamire omu Kadekera kalolere e'Giligali hofi n'entondo ye More?31Bulala mwashabuka e'Yorodani yi muja omu chihugo mwalamamo, Nahano, Nyamuzinda wawe akuhereze, chibe chenyu muna chilamemo. 32Muyemere muna kulikize amarhegeko, n'oburhegesi nakurhegeka zene.

Chapter 12

1Mulolage amarhegeko n'amahano mwakazilola, mwanakazi kolerako, omumango goshi nji mwalama omuchihugo Nahano, Lulema waba Isho abayimika. 2Nji mubihye ahantu hoshi nji mwahiga abantu bali baharamya balyangombe, oku ntondo elehere, n'entondo y'eshishi y'emirhi mibishi.3Nji muhindamule ahabaharamira, nji mushenye eshushanyo zabo, nji muyose n'omuliro emparamyo zabo, nji murhoze eshushanyo zibejerwe za muhima wabo, na nji muzihe amazino gabo mwahola hantu. 4Murhajiriraga Nahano, Nyamuzinda wenyu ntyo.5S'aliko, Nji mwamulonzeza ahaba,n'anji mwaja oku hantu ha Nahano, Nyamuzinda wenyu, njalondola omu buko bwenyu n'okubika hezino lyage. 6Ahola hanji mwa yerekanira olurhamba lwenyu,entulo yenyu,echiguma ch'ekumi chenyu,enterekero yenyu,entulo yenyu y'oku chishinga,entulo y'obulonza bwenyu n'efula z'ebirhungano binene n'ebigekegeke.7Ahola, hanji mwalira embere za Nahano, Nyamuzinda wenyu n'amwabo n'omulala gwenyu nji mwalolera oku bushagaluke bwenyu oku byoshi Nahano, Nyamuzinda wenyu nj'abagisha.8Murhakajira nkakuno rhuli rhwajira lero n'ankakuno ngasi muntu ajira ebimusimisize. 9Bulala murhazigera ahantu h'okuhumukira n'omwimiko gwa Nahano, Nyamuzinda werhu abaha.10S'aliko nji mwagera omu Yorodani, na nji mwabera omu chihugo Nahano, Nyamuzinda wenyu, nja bahereze nka mwimo, nj'abahereza oluhumuko ery' amamala oku bachungula n'abashombanyi bali emusike yenyu n'oku bahereza omurhula. 11Hasa,nji haba hantu Nahano, Nyamuzinda wenyu, nj'alondola omu kubeza ezino lyage aho. Ahola hanji mwayerekanira byoshi indi n'ababwira,olurhamba lwenyu,enterekero yenyu,echiguma c'ekumi chenyu,n'entulo zenyu,n'entulo z'obulonza bwenyu ku Nahano omu kuhira amaboko enyanya.12Ahola hanjimwa chishingira embere za Nahano, Nyamuzinda wenyu, mwabo bagala benyu, na bali benyu, abambali benyu ba balume n'abakozi b'abanyere, n'abene Lawi, abanjibaba oku nyunvi zenyu, bulala inta chigabi, na nta mwimiko gwenyu.13Ochilange omenye wakarherekera ngasi hoshi wakanabona; 14s'aliko,nji wa rherekera ahantu Lulema nj'alondola omu kagarhi k'omulala gwenyu,n'ahola hanji wajirira byoshi n'aku bwira.15Lero, amango wabona n'obulonza bwawe, wanabaga echirhungano n'okulya enyama omu nyunvi zawe zoshi, kugerera emigisho Lulema njaguha, Nyamuzinda wawe; ezirha chesizwe n'ezi chesizwe zanalibwa nk'okubalya Embogo n'Epongo. 16S'aliko, murhakalya eshagama: Nji wa isheshera okwidaho nka menji.17Orhakwanene kulya ahamwawe chiguma ch'ekumi ch'entulo y'obulezi bwawe, omurhobo gwawe, amavurha gawe, chiro n'oluburha lurhanzi lw'enkavu yawe eri empene yawe na ntacho n'echiguma ch'entulo yawe y'oku yeneza echilagane, na chiro nta ntulo y'obulonza chiro n'echigabi chirhanzi ch'eshalulo yawe.18Aliko, embere za Nahano Nyamuzinda wawe yinji wabilira, ahantu yinji Nahano Nyamuzinda wawe achishoga, w'oyo, mugala wawe na mwali wawe, omuja n'omujakazi wawe, n'omu Lawi yinji waba aha mwawe; n'embere za Nahano Nyamuzinda wawe, eyinji wakoleseza omu mwishingo ebintu byoshi yinji waba agwerhe. 19Amango goshi welame omu chihugo chawe, ochilange orhalekereraga omu Lawi.20Amango goshi Nahano, Nyamuzinda wawe, ye lambule embibi zawe, nk'oku akulaganyaga byo, eyo na chifijire okulya enyama, nja kuderhesa: Nalonza kuly'enyama! Ogwasize okulya, bikulikize rnyifinjo zawe.21Akaba ahantu Nahano, Nyamuzinda wawe, yinji achishoga kuhiraho ezino lyage, hanali hale nawe; wana baga omu birhungano byawe echinene n'echigeke, nk'oku nali na kurhegekere, wakana birira aha mwawe nk'oku ochifijize. 22Webirye nk'oku balya Enfumbiri n'Echirhende; ech'ebe chicheswe n'echirhumirwe; yinji bachilya chiguma eri echindi.23Konine, ochilange okulya eshagama: Bulala eshagama eli shagama y'akalamo orhakanalya eshagama n'omubiri; 24Orhaka bilya, orhakana bishandaza oku budaka nka menji. 25Orhakabilya mpu y'oba munyeragi, w'oyo n'abana bawe, enyuma zawe, omukujira ebishinganene omu masu ga Nyamuzinda.26Aliko ebintu washonda kurhula n'entulo yawe y'echilagane chawe yinji waji chihanira ahantu nji Nyamuzinda achishoga. 27Nji warhula enterekero zawe, omunyofu n'eshagama oku luherero lwa Nahano, Nyamuzinda wawe; omuzindi nterekero zawe, eshagama yeshesherwe oku luherero lwa Nahano, Nyamuzinda wawe, wanalya omunyofu.28Yunvirize ogu mwazi nama kurhegekega, mpu y'oba n'eragi, w'oyo n'abana bawe, enyuma zawe, akalamo kawe koshi oli wajira ebikwirire n'ebishinganene omu masu ga Nahano, Nyamuzinda wawe.29Amango Nahano, Nyamuzinda wawe, nj'aba amamala embanga zoshi nji wahiga embere zawe; amango nji waba wabahigire wana balibirhako n'oku yikala omu chihugo chabo. 30Ochilange ochihire omu murhego gwabo omu kuba yiganya, bachimala kurhindibuzwa embere zawe. Ochilange okulonza ku menya lyangombe wabo n'okuderha: Gurhe olu lubaga lwakazagi kolera lyangombe zabo? Nani ntyo, kunakola nk'okola.31Orhaka kola ntyo embere za Nahano, Nyamuzinda wawe; Bulala bakazagi kuhera muhima zabo bali bajira ebijiro bigayisize embere za Nahano, chiro bana kazagi singonyola oku muliro abana babo n'abanyere babo omuku kengesa balyangombe babo. 32Mulolereze n'okujira ebi bintu byoshi n'abarhegekere; ntacho nji muyushulage, na ntacho nji mukulage ho.

Chapter 13

1Omulebi akaja ahakagarhi kawe, changw'alorhere, akubwire echimenyeso changwa obuhanya, 2na chilala chimenyeso eri bulala buhanya buka kurhogera, aku bwiraga omu ku derha: Rhushimbe abandi balyangombe, lyangombe orhayinji, rhuzishenge! 3Orhayunvirizaga emyazi y'oyola mulebi changwa ey'oyola walorhaga, bulala Nahano Nyamuzinda wawe ye wakurhangulaga okulonza kumenya akaba osima Nahano, Nyamuzinda wawe, n'omurhima gwawe goshi n'omuka gwawe goshi.4Mukulikire Nahano nyamuzinda wenyu, mumuyubahe, mulolereze amarhegeko gage, mukenge omwazi gwage, mumukolere muna chishwekere okuye. 5Oyola mulebi changwa oyola walorhaga b'ehanwe kuhik'okufa, bulala aderhere ebya kagayisa Nahano, Nyamuzinda wawe, wakukulaga omu chihugo che Misiri anakukula omunju y'ebyaha, analonza akukule omu njira Nahano Nyamuzinda wawe anakurhegekere wageramo; n'oku kula echibi choshi chiri ahakagarhi kawe.6Akaba mwene wenyu, mugala wa nyoko wawe, changwa mugala wawe, changwa mwali wawe, changwa mukawe olamire aha mwawe, changwa mwira wawe osima nk'okw'ochisima, aku bwire bwibisho mpu: Rhugenda rhukolere ezindi mana, emana eyi w'oyo eyi bayisho mu chigeraga mwa menya. 7Omu balyangombe bw'olubaga lubagorhere, hofi nawe changwa hale nawe, olubibi lw'egulu n'olwindi.8Orhaka bikengerako, orhakana biyunva, arhakana balola n'esu ly'obonjo, arhababishirira, arhakana bashukulira. 9Aliko w'ebayirhise, efune yawe yinji yarhangi bayirha; n'efune y'olubaga loshi yana kulikizaho.10Webavume banafa, bulala alonzeze ku kukomera emwa Nahano, Nyamuzinda wawe wa kukulaga omu chihugo ch'e Misiri, omunju y'ebyaha. 11Byebe nk'okola bili mpuyi Israeli yoshi eyunve ena yubahe yibarhana jira echikorwa ch'okuyirha aha kagarhi kawe.12Eri wakayunva baderha oku chilolere echishagala chawe omu bishagala, Nahano, Nyamuzinda wawe akushogere oku walamamo. 13Abantu bayengehere, nji barhengerera emwawe, nji bashunika abalamire mw'echo chishagala banababwira: Rhugende rhukolere ezindi mana, emana orhenji. 14Yinji walonzalonza, ojeche,obazirize n'obwirhonzi. Ogo mwazi gurhali gwa bubeshi, echikorwa chabere, echo chubahiro chanabere aha kagarhi kawe.15Ntyo nji wachagulanga n'oboje bw'engorho yawe abalamire boshi mw'echola chishagala; nji walahira ebibuzizwe mw'echo chishagala n'ebirimo byoshi, haguma n'ebirhungano, nji wahajirira entambala oku boje bw'engorho. 16Welunde ebinyagano byoshi aha kagarhi k'aholi, ahaweligirhize n'omuliro echishagala haguma n'ebinyagano byage boshi embere za Nahano Nyamuzinda wawe; Byeyorhe esiku n'amango bintu bifire, birhaka chiyirhuka.17Ntacho chihakanirwe oku chihanzizwe, chirhakana chishwekera oku fune, mpu yi Nyamuzinda agalukir'oku mukazo gwage g'oburhe bwage, mpu akubere obonjo oku fune yawe n'obubabale ana kuyushulire nk'oku ali abilaganyize ba yisho. 18Eri waka kenga omwazi gwa Nahano, Nyamuzinda wawe omu kuyemera amarhegeko gage goshi nku rhegekere zene, n'oku jira ebishinganene omu masu ga Nahano, Nyamuzinda wawe.

Chapter 14

1Muli bana ba Nahano, Nyamuzinda wenyu, murha chikulaga murhana jiraga ahantu hachi herero, aha kagarhi k'amasu g'omufu. 2Bulala muli lubaga luchese embere za Nahano, Nyamuzinda wawe; achi shogere w'oyo mpw'obe lubaga lwage omu mbaga zoshi ziri omu malanga mbere g'egulu.3Orhahira okalya echintu n'echiguma chihanzizwe. 4Talaga ebirhungano mwagenda mwalya; enkavu, embuzi, n'empene; 5ekulungu, epaa, ekongani, efumbiri, epaa y'omweru, epofu n'efumbiri n'ejirafu.6Mwagenda mwalya enyama zoshi zigwerhe amahembi ga shongwere, n'echinesenegere chiherhe echinogosho, china vugusa. 7S'aliko murhakazagilya enyama zinavugusa konine, changwa zi gwerhe amahembi ga shongwerwe n'amagulu g'ebinogosho gonine. Na ntyo, murhakazagilya: Engamiya, Enkezi n'ekwanga, zi vugusa, aliko zirhagwerhe mahembi ga shongwere, mukazi zibona nka zizingire.8Murhakazagilya engulube eherhe ehembi lishongwere, aliko erhavugusa; weyi lole nk'ezingire. Murhakalya omunyofu gwayo, murhakana huma oku mubiri gwayo.9Omu nyama zilama omu menji zezi zimwelye: Mwelye ngasi yoshi egwerhe amasembe n'amagamba. 10Aliko, murhahira mukalya chiro n'enguma erhaherhe masembe n'amagamba, mukazi zibona nka zizingire.11Mwelye ngasi nyunyi egishirwe. 12Aliko tala ezi murhakalya: Etayi, efurukombe, ekumpagu ch'omu menji. 13Enkengerwa, ekozi, n'eruwewe na ngasi yoshi eyishusha.14Echihungwe na ngasi ech'obuko bwacho. 15Embuni, ekirukanja, akahimbi, n'ekipanga na ngasi choshi ch'obuko bwacho. 16Ebundi, onumbi, ebundi nkulu, 17omwari, enderi, omunandi.18Emembe, ekoikoi, ey'obuko bwacho, ehudihudi, n'omukombe; 19Mwelole nk'ebivumirwe, ngasi echigera oku budaka chibalala; ntaku chilya. 20Mwelye ngasi nyunyi egishirwe.21Ntakulya enyamafu, we yihereze omuhisi webe aha mwawe; oku ayilye, changwa oyiguze oku w'olwahanda w'omulambagizi, bulala ali lubaga lugishirwe lwa Nahano, Nyamuzinda wawe. Orhahira okayendesa omwana hene guchiri gwayonka.22Wekazi kula echigabane oku biwashalwire omu myaka y'omushwa lyawe ngasi mwaka. 23Wenalire embere za Nahano, Nyamuzinda wawe, ahantu ye chishoge omu kuhayibusa ezino lyage; entulo y'engano zawe, n'ebishusha n'amavurha gawe, n'oluburha lurhanzi lw'echirhungano chawe chinene bwenene n'echigekegeke; mpu ly'oyiga okuyubaha esiku zoshi Nahano, Nyamuzinda wawe.24Nkabaga, amango Nahano, Nyamuzinda wawe ye kugishe, enjira yebe elehere bwenene mpuyi ogala heka entulo yawe; enyanya y'oku herera n'ahantu inji Nyamuzinda ye chishoge mpuyi hayorh'ezino lyage. 25Nantyo wegurane entulo yawe n'efuranga, wana hira ezo furanga omufune yawe, wanaja ahantu Nahano, Nyamuzinda wawe ye chishoge.26Ahola wanagula n'ezola furanga byoshi wakasima, enkavu, engandabuzi, ebirwerwa, amavu n'amavu ga kalihire, ngasi hyoshi hya kusimisa; walire embere za Nahano, Nyamuzinda wawe, onachishinge w'oyo n'omulala gwawe. 27Orhaka lekerera n'omuhisi oli ahamwawe, bulala arhagwerhe, chiro chigabi eri kashambala haguma nawe.28Amango ga myaka esharhu wekule enterekero omu buhirhi bwawe, amango g'omwezi gwa kasharhu wana yihira omu mwawe. 29Obola hana yinja omukene orhagwerhe chigabi eri kashambala haguma nawe, omwinjira, efubi, n'omukana, bana yugurhe, oku bundi mpuyi Nahano, Nyamuzinda wawe akugishe, omu mikolo yoshi wekolese n'amaboko gawe.
Chapter 15

1Ngasi myaka mushanvu, wakazi babalira eminda. 2Yunvaga gurh'oku babalira eminda kwakazi jirika. Ngasi owahozenye, bana mulekera echikinja; oyo azimye ogo mwinda, orhachijuhisaga omwalungwe wage eri mwene wabo. 3Wakajuhisa ow'elwahanda; s'aliko ngasi oli wawe, orhamujuhisaga, omulekere byoshi.4Oku ntyo, Nyamuzinda akugisha omu chihugo akuyimikamo. N'omu mwawe murhachiba mulagiza. 5Chaziga okenge omulenge gwa Nyamuzinda, Lulema wawe, onakulikiranye aga marhegeko nguhere zene nk'oku ganali. 6Amango Nyamubaho, Nyamuzinda wawe akugisha nka oku anakulaganyaga; nji wayindika mbaka zinene, s'aliko woyo orhaka chiyindika, nji wanarhambula ngabo zinene s'aliko woyo zirhakakurhambula.7Okurhabala abalagiza, nka emwawe, omu bachi bawe balimo omulagiza, omu chihugo Nyamubaho Nyamuzinda wawe aguha, orhakomezaga omurhima gwawe, orhanabumbaga efune zawe wanamubwene. 8S'aliko omubumbulire efune yawe ona muyindike ebishinganene oku bulagiza bwage.9Orhachihebaga enganiza zibi omu murhima mpu: Omwaka gwa mushanvu, mwaka gw'okurhajuhisa gwayinjire; orhanamulolaga n'elisho libi orhanamuyimaga hintu. Bula akalakira Nyamuzinda wawe omu zino lyawe, wanaheka echaha. 10Wanamuha na murhima muguma, n'okola kwanarhuma Nyamubaho Nyamuzinda wawe akugisha omu mirimo yawe n'omu njira zawe zoshi.11Abalagiza barhakahwa omu chihugo, che chirhumire nkuhereze eri rhegeko, okazi bumbulira mwene wenyu efune zawe, n'okuzibumbulira omulagiza n'omukene oli omu chihugo chawe.12Mwene wenyu muheburaniya, abe mukazi, abe mulume, eri akachihana emwawe, oku kolera, anakukolera myaka ndarhu; ogwa mushanvu wana mulika nka okuanachiyunvisize. 13Amango g'oku mulika, orhamulikaga fune nyumu. 14Wanamushanira, aheke oku bintu byawe bigekegeke: Eby'omu kunene kwawe n'omu mukenzi gwawe; omuhe kushimbana n'oku Nyakasani Nyamuzinda wawe akugishire.15Okazi yibuka oku waliri muja omu chihugo ch'e Misiri, Nahano, Nyamuzinda wawe akuyokola. G'amango nguhere eri erhegeko olwa zene. 16Eri oyo muja akaba asimire abere ahamwawe, bula ha achiyunvire bwinja, akakubwira mpu: Ntalonzeze intenge hano; 17Ahola, wanarhola omugera, omurhulire okurhwiri oku lunvi lw'ebunga, intyo abe mwambali wawe esiku zoshi. N'amwambalikazi wawe kon'oko.18Orhanayongwaga oku mulikula agende omu myaka ndarhu amakukolera, akufulusize kabiri kulusha ebi omulimi alimira omu lusiku. Na Nahano, Nyamuzinda wawe, akugisha omu byoshi wajira.19Ngasi mburha nyambere y'ebirhungano byawe, wakazi yihereza Nyamubaho Nyamuzinda wawe: Ebe mpanzi, ebe chishakalume. Orhakazagi kolesa eri kuhekesa empanzi ntanzi y'enkavu yawe eri kushooshola echishakalume chambere ch'echibuzi chawe. 20Buli mwaka, woyo n'abomu mwawe, mwakazi gabana emburha nyambere y'echintu chawe emalangambere ga Nyamubaho Nyamuzinda wawe ahantu achishogere. 21Echo chintu nka chashembo: Chiri chashonagira, mpumi eri lindi shembo linene, chirhakabagirwa Nyamuzinda wawe.22Wana chilira omu mwawe haguma n'omuntu mwinja n'omuntu mugalugalu haguma, kula balya empongo n'akasha ku. 23Aliko omwamba gw'echo chintu orhagulyaga s'aliko agusheeshere oku daho nka menji.

Chapter 16

1Wakazikenga omwezi gwa Abibu n'okugujiramo olusiku lukulu lwa Pasaka, omu kuhereza Nahano, Nyamuzinda wawe erenge. Bula gwaliri mwezi gwa Abibu amango Nahano, Nyamuzinda wawe akukulaga e Misiri budufu. 2Omu bintu byawe bizibuzibu n'ebigekegeke, wakazi bagira Pasaka wa Nahano, wamubagira Nahano, Nyamuzinda wawe hala hantu ochishogere mpu ye ndalo y'ezino lyage.3Eyo mbagwa orhakayilira mugati gukalire. Wayilya siku mushanvu zoshi n'omugati gurhakalire, mugati gwa ntya ntya, bulala oku kahato warhengaga omu chihugo ch'e Misiri. Ntyo kubyakaziba li oyibuka omu kalamo kawe koshi olusiku warhengaga e Misiri. 4Enkala erhabonekanaga omu mwawe n'omu chihugo olimo. Namwezo siku mushanvu, murhaleka chiro n'ehinyama hityu ku eyo mbagwa mwabagira Lulema egolo ly'olusiku lwambere, na ntahyo hy'okubika egolo mpu higere esezi.5Orhanalinga mpu njimwabagira Pasaka omu lugo luguma omuzi Nyamubaho Nyamuzinda wawe aguha. 6S'aliko halala Nahano, Nyamuzinda wawe alondwere mpu habe ndalo y'ezino lyage hawabagira Pasaka, egolo ezuba lyamazika, g'amango warhengaga e 'Misiri.7Wanayivuyira hala hantu Nyamubaho Nyamuzinda wawe achishogere onayilireho, na eri bucha esezi, wanagaluka aha mwawe. 8Wamala siku ndarhu waly'emigati erhali mu nkala, mwanajira entimanano nkulu y'okukuza Nahano, Nyamuzinda wawe: Mwago mango,orhahira okajira mulimo goshi goshi.9Wakaziganja maboso mushanvu. Olusiku barhondera gurhemera emyaka oku daho na kere, wanarhondera okuganja maboso mushanvu. 10Na ntyo wanajirira Nyamuzinda wawe olusiku lukulu lw'amaboso. Onahane entulo n'obulonza bwawe nk'oku Nyamubaho Nyamuzinda akugishire.11Ochisise emalangambere ga Nahano Nyamuzinda wawe, hala hantu achishogere mpu y'endalo y'ezino lyage; hw'onakazagi chisimisiza na mugala wawe na mwali wawe; omwambali wawe n'omwambalikazi wawe; omu Lawi olamire omu lugo lwawe; haguma n'omuhisi n'efubi n'omukana nk'oku banalamire haguma nawe. 12Okazi yibuka oku waliri muja e'Misiri: Okenge onakulikire agala marhegeko.13Eri omali heba omu nguli yawe, eby'omu bulambo bwawe n'eby'omu mukenzi gwawe, wanajira edinye z'e' Taberanakeli mizizi mushanvu. 14Ago mango wanashagaluka haguma na mugala wawe na mwali wawe n'omwambali n'omwambalikazi wawe, n'omu Lawi n'omuhisi, efubi n'omukana okubanali omu mwawe boshi.15Wajira siku mushanvu oli wajirira Nahano, Nyamuzinda wawe, olukulu omu halala hantu achishogere Nahano, bula Nahano, Nyamuzinda wawe, akugisha oyololoke omu mirimo yawe yoshi n'omu byoshi by'omu fune zawe li olama omu busime.16Ngasi buuko mulume olamire omu mwawe njachiyerekana gasharhu emalangambere ga Nahano Nyamuzinda wawe, hala hantu Nyamuzinda achishogaga. N'oku lusiku lukulu lw'emigati ya buzira nkala olukulu lw'amaboso n'olwa Endalo, ntakuyinja fune nyumu emalangambere za Nyamuzinda. 17Ngasi muguma akazihana nka oku Nahano ana mugishire, Nyamuzinda wawe, anamuhaga.18Ngasi lugo Nahano Nyamuzinda wawe oku hereza, ohiremo abazuzi n'abasomi nk'okw'emilala yawe enali; bakazi chiira emanja okubinahunire. 19Orhahira okalenganya muntu orhanahira okajira akalondole omu bantu: Oyula ye lebe, nji orhahindamulaga olubanja. Okuluhindamula kwanayagiisa orhakayagire okubunguke bw'owakayagire. 20Wakazi kulikiranya obushinganyanya li olama n'okushobola echihugo Nahano Nyamuzinda wawe aguha.21Orhahira okarhwera erago ahaburhambi bw'oluherero wayumbakire Nahano Nyamuzinda wawe. 22Orhahira okaharamya eshushanyo, kugayisa egayisa Nahano Nyamuzinda wawe.

Chapter 17

1Omubirhungano byawe bizibuzibu changwa bigekegeke, orhahira okabaagira Nahano Nyamuzinda wawe echirema changwa echirikw'eshembo; kugayisa bigayisa Nahano, Nyamuzinda wawe.2Omuchishagala chiguma omu bishagala Nahano, Nyamuzinda wawe, aguhereza, omulue changwa omukazi wajira eby'okugayisa Nahano Nyamuzinda wawe omu kuvuna endagano yage, 3nk'oyo muntu ajirikolera abandibandi banyamuzinda akanayinama emalangambere gabo n'emalangambere g'ezuba, g'omwezi changwa emalangambere z'ogundi murhwe gw'emalanga; oku ntarhegekere, 4eri bakamukomera emalangambere gawe, okaamuyunviriza n'oku mudosereza bwinja bwinja, okashimana okukubindi ago mabi gakalirwe omu Israeli.5Ago mango wanahulusa nyamulume changwa nyamukazi wajiraga ago maligo,aje embuga ly'olugo bamukabulire amabale arhengem'omuka. 6Omu kuchirwa olubanja bantu babiri bakayemeeza ago maligo,oyo mulume changwa oyo mukazi anachirwa olufu; omuntu arhakayirhwa oku buyemezi bwa muntu muguma. 7Ly'obubi burhenga omu lugo, abayemezaga banarhanga oyo muntu kw'amaboko n'abandi boshi banamuzindako.8Nka hali olubanja lukuzongere; lw'akiyirhana, lw'obuhaka changu lw'okushembangana, lubanja lulebe omu lugo lwawe, wanabangula onyegerere hala hantu Nahano Nyamuzinda wawe achishogere; 9Ojilonza abadahwa b'omu buko bwa Lawi, bazuzi bachi b'emanja bali bakola ago mango baguhugulire gurhe bachire olubanja.10Bihunire okukulikira ogo mwazi bakumenyisaga ahola hantu Nahano achishogere. Orhanafundaga kukola nk'okubanakuyerekaga. 11Kona kuguma okole nk'okubanakuyerekezaga na nk'oku njibakuchira olubanja buzira kugera eburhambi bw'omwazi bakubwira.12Nkahabere omuntu wamarhwiri mazibu, arhayunva mudahwa ali okulera Nahano Nyamuzinda wawe arhanayunva n'omuzuzi, oyola oshinganene olufu na kula Israeli kw'echihemu. 13Engabo yoshi emenye ntyo eyubahe inaleke okurhayunva.14Amango waba wahikire mu chila chihugo Nahano Nyamuzinda wawe nja guha oba wachirholere wanayumbakiremo, aho wanashambala mpu: Nayimika mwami wa ntegeka nk'oku agandi mashanja gabalungwe gajira. 15Omwami wayimika, akurhambule abe eyi Nahano Nahano Nyamuzinda achishogere, abe muguma omu bene benyu. Orhankayimika owelwahanda mpu yekurhambulage arhanali mwene wenyu.16Aliko, ntamango oyo mwami njyarhungage efurasi zinene changwa agalule olubaga e Misiri mpu ly'aluza empinga lya abalwira oku furasi, kula kuba Nahano akubwirire oku murhagachigalua mweyo njira. 17Nj'arhahalikaga abakazi nji arhanayalizaga efuranga zage n'ehoro zage kubi nji byakamuheza.18Hano nji aba amayikala oku ntebe y'obwami, nji byahuna ayandike eri rhegeko omu chitabu akazi soma yenine; rhegeko lyarhenga omu chitabu ch'abadahwa baba Lawi. 19Esiku zoshi z'akalamo kage, akaziba n'echi chitabu aha anali n'oku chilolamo ngasi lusiku. K'okwarhuma ayubaha Nahano Nyamuzinda wage n'okumenya bikirira eyo myazi y'olo lusiku loshi ana menye kukulikira ago marhegeko goshi.20Ebyo byoshi linji arhabonereraga bene babo na linji arhanakabuliraga ago marhegeko mpw'agagera eburhambi; ekulyo changwa ekulembe. Linj'alama siku zinene oku ntebe y'obwami, yewe b'abana bage omu Israeli.

Chapter 18

1Abadahwa bakulu, aba Lawi, obuko boshi bw'aba Lawi barhakagwarha ho eyi chigabi eyi kashambala, haguma na Israeli: Belye enterekero esingonokere oku muliro oku bulonza bwa Nahano, n'oku kashambala ka Nahano. 2Barhakabona kashambala aha charagati ka bene babo, Nahano yiwaba kashambala kabo, nk'oku ali aba bwirire.3Talaga bichi byaba rhegeko ly'abadahwa bakulu oku lubaga; ku balala nji bajira enterekero: Empanzi changwa omwana gw'embuzi, nji baha omudahwa mukulu; echirhugo emishaya; w'echirhole, 4Nji wamuhereza eby'emberei by'engano zawe, ebishusha byawe n'amavurha gawe, n'ebirhanzi by'obuso bwawe. 5Bulala eyi Nahano, Nyamuzinda wawe,achishogere omu mashanja goshi, mpu y'ajira emirimo oku zino lya Nahano, yewe n'abana bage, esiku zoshi.6Amango omu Lawi arhenga aha mwawe, ahanaliho hoshi, changwa ana bera omu Israeli; kuja emunda abalamira, n'oku galuka n'enyifinjo, ahantu Nyamuzinda achishogere; 7N'akakola emirimo omuzino lya Nahano, Nyamuzinda wawe, kuguma na bene benyu boshi ba Lawi bali ahola haguma na Nyamuzinda. 8Nji bamuhereza nka biryo chichira chingana n'echage' anasime kuguma n'ebyarhengere omu buguzi bw'ebintu byage.9Amango waja omu chihugo, Nahano, Nyamuzinda wawe akuhereza, orhagayiga echubahiro ch'olola lubaga. 10Harhabonekanage emwawe omuntu walonzesa omugala eri omwali n'omuliro, omuntu wakola omugayo gw'echaderherwe, g'oku yiga enyenyezi, obulebi, n'obufumu. 11Okusimisa omuntu okulikirana n'ebyabazimu, changwa abaderha ebya balozi eri abaderhesa abafire.12Bulala yeshi wakajira ebi bintu omu kugayisa Nahano, Nyamuzinda wawe, n'enyanya ly'ogola mugayo, yi Nahano, Nyamuzinda wawe ahiga olola lubaga embere zawe. 13Nji waba loshi wa Nahano, Nyamuzinda wawe. 14Bulala olola lubaga nji wahiga bayunviriza ayig'eby'enyenyezi n'ebiyereke ebyayinja; Aliko kuli w'oyo, Nahano, Nyamuzinda wawe arha kayemerere byo.15Nahano, Nyamuzinda wawe ye yimanze ahachagati kawe haguma na mwene wenyu omulebi kuguma nani, inji mu muyunve. 16Nja mushuza ntya oku chibazo wa jirira Nahano, Nyamuzinda wawe e Horebu, olusiku lw'enshimanano amango wa derhaga: Ntana chibonaga ogu muliro gwage gunene mpu yi barhafa.17Nahano ambwira: Echi baderhe chiri chikwirire. 18Nabayimanziza omulebi arhengerera akagarhi kabo nka w'oyo. Yembwir'omwazi gwani omu bunu bwage, ana babwira byoshi ny'emurhegeke. 19Na hakaba omuntu yeshi orha yunvirhe, emyazi yawe ya yigiriza oku zino lyani, Nyenine nji namubaza ebyajirire.20Aliko omulebi nji waba obushiru b'okuderha okw'ezino lyani omwazi ntamudoseze oku aderhe: changwa abe aderhe omuzino ly'abandi balyangombe oyo mulebi nji bamucha echihano ch'okufa. 21Hali oku wakaderha omu murhima gwawe: Gurhe rhwaka menya omwazi Nahano araderhaga?22Amango ebi omulebi aderhere birhabere, nji chaba chinwa Nahano aba eri arhaderhe, oyola mulebi aderhere n'oburhe, orha muyubahaga.

Chapter 19

1Amango Nahano, Nyamuzinda wawe, aba amashengula lulala lubaga Nahano, Nyamuzinda wawe aku hereze echihugo; amango webe waba higire okanalama mwecho chishagala n'omunju zabo; 2Nji wakula bihugo bisharhu ahagarhi k'echihugo Nahano, Nyamuzinda wawe, akuhereze walamamo. 3We yerekane mo echihanda nji wagaba mwo bichira bisharhu bye bishagala, echihugo Nahano, Nyamuzinda wawe, akuhereza nka kashambala; Binabe ntyo mpuyi ngasi munizi ya chihiga mw'ebyo bishagala.4Oku muhigo gurholerwe ku ngasi munizi w'echihige eyo mpu yalanga akalamo kage, amango abere ayirhire mwene wabo arhabishire arhana chijiraga kuba mushombanyi wage kurhenga amango goshi. 5Lwiganyo, omuntu ajira emirhi omu lubala n'owabo, embasha eri omufune, achi nanule omuch'omurhi, embasha charhukegwe owabo omurhe, n'okufa. Obola akalibirhira omu chishagala chiguma checho chishagala omu kulanga akalamo kage.6Owachiholera, chi washesher'eshagama, arhakulikiraga omunizi, anachigwerh'oburhe, ahaba akamukulikira omu njira elehere, n'okumushurha kuhik'okufa; n'obo arhali kwanene kufa, bulala kurhenga mira arhaliri mushombanyi wage. 7Cho chirhumire nkuhere elira rhegeko: Welekane bishagala bisharhu.8Amango Nahano, Nyamuzinda wawe aba ama lambul'embibi zawe, nk'oku ali abiderhere emwaba yisho; eyi ahali akuhere echihugo choshi ali alaganyize ba yisho oku akuhereza. 9Bibe ahubwe oku wakenga ona kulikire ago marhegeko goshi n'akurhengekere zene; y'osima Nahano, Nyamuzinda wawe, ona lambangire omu njira zage; washibi yongera bishagala bisharhu ku bilala bindi. 10Mpu y'eshagama erhagwerhe zabyo, erha sheshekeraga aha charagati g'echihugo Nahano, Nyamuzinda wawe, akuhereze nka kashambala, yo rhakana hanirwa obunizi.11Aliko, omuntu aka libirhira omu chiguma ch'ebyo bishagala byenyu, omalire kujir'owabo omu luvebo, k'olwango enyanya zage, achimala murhunganya n'oku mushurha kuhik'okufa. 12Abakulu b'ehano b'echo chishagala, be murhume kumufarha n'oku muhana omu maboko g'abachiholera obunizi. 13Orhagendaga wamulola n'elisho ly'olukogo, nji waheza omu Israeli, eshagama erhagwerhe zabyo, wenabe munyaragi.14Orhagendaga washegeza enyuma akarhi kw'owenyu k'olubibi bashokulu benyu bashingaga, omu kashambala webone omu chihugo Nahano, Nyamuzinda wawe, akuhereza.15Mudimu muguma arha yenere enyanya za mulume muguma, omuku yemeza obubi bwage changwa echaha; choshi nk'oku chinali: Omushinganyanya buderherwe n'abantu babiri eri basharhu b'obu yemerwa. 16Amango omudimu w'obubeshi ana yumuka kubeshera omuntu oku anigire.17Abola bantu babiri beburane embere za Nahano, n'embere z'abadahwa bakulu n'abachib'emanja bali omu mirimo. 18Abachib'emanja, bejire obulolerezi bukwirire. Omudimu, ali mudimu w'obubeshi, ali mudimu w'okubinali mwene wabo, 19Na ntyo mwemukolere nk'oku aligwerhe omurhima gw'okukolera, mwene wabo. Ntyo ku nji wakula obubi buli omu charagati kawe.20Abandi beyunve, nji bayubaha oku kola amabi gali nkagola, ahakagarhi kawe. 21Orhakaba n'elisho ly'obonjo; akalamo oku kalamo, elisho oku lisho, oku linyo oku linyo, okuboko oku kuboko, oku gulu okugulu.

Chapter 20

1Amango waja omu ntambala n'abanzi bawe, n'okabona Engamiya n'emitugari ya bigarha bibiri, n'olubaga lunene oku lwawe, orhabayubahaga, bulala Nahano, Nyamuzinda yawe wakukulaga omu chihugo ch'e Misiri ali haguma nawe.2Hano okala washegerer'entambala, omukulu w'ehano, anashegerera olubaga, analubwira. 3Hanola nja babwira, yunva, Israeli zene mukalilwa entambala n'abashombanyi benyu. Omurhima gwawe gurha yubahaga, mube buzira buba, murha yubahaga; Murha chilekereraga embere zabo. 4Bulala Nahano, Nyamuzinda yawe, anambagira kawe omu kulwisa abashombanyi omu kukurhabala.5Abarhegesi nji babwira olubaga eri: Inde wayumbakire enju mpyahya arhanayinjemo? Agaluke emwage omukuyubaha okw'akafira omu ntambala owindi anayijamo.6Nde wahingire omurhi, arhanasagi gulyako? Agende arha agaluke emwage, omukuyubaha okufira omu ntambala, n'owindi yarhachishingirago. 7Nde waganizize omukazi, orhazi murhola? Agaluka emwage arhafira omu ntambala owindi akamurhola.8Abarhegesi bagenderere oku bwira olubaga mpu: Inde ya yubahire anabula obushiru? Agende agaluke emwage yi bene wabo barhabula obushiru nka yewe. 9Amango abarhegesi bamala ku bwira olubaga, yejira omurhegesi w'ebigusho by'olubaga.10Amango wa mahika hofi n'echizungu, wanamuha omurhula. 11Akayemera omurhula ana kuchingulir'olunvi, olubaga loshi lurhali lwaba lwawe lunakurhabale.12Nkabarha lonzenze obunvikane haguma nawe, na bakolonza kukulwisa, abola wanabayikaza, muyunvikane. 13N'amango Nahano, Nyamuzinda wawe, abahira omu fune zawe, wegeza ababi boshi oku ngorho.14Aliko nji warhola abakazi, abana, oburhunzi, byoshi byebe omu chizungu, obuhirhi bwage boshi nji walya ebisigazo by'abashombanyi, bi Nahano, Nyamuzinda wawe yebe aya kuhere. 15Ntyo ku wejire ebyo bishagala byoshi byebe bili hale nawe, chiro binali by'obola buko.16Aliko mw'ebyola bizungu by'ababantu Nahano, Nyamuzinda wawe, akuhere echihugo mpu achirhambule, ngasi choshi chiyisa omuka ochiyirhe. 17Bulala we chihane nterekero y'olu lubaga, aba Hetiya, aba Amori, ab'e Kanani, aba Farisayo, aba Heritia n'aba Yebusi, nk'oku Nahano, Nyamuzinda wawe, ali akurhegekere. 18Yi barhabayigiriza oku yiganya ebyubahiro byoshi bi kwanene oku balyangombe babo, yi orhagomeraga Nahano, Nyamuzinda wawe.19chiro wakaijira entebe elehere mpu yarhola echishagala oli walwisa, orhaka shandaguza emirhi n'okuyicha n'embasha wahekahyo s'orhakabicha bulala omurhi g'omushwa ali muntu akwanene okuyikala naye mpu muganire? 20Aliko wakabihya n'okucha emirhi wakamenya oku gurhali murhi gurhakalibwa, gucha nka n'okuyumbaka echigabi chiri ch'echishagala chiri chakulwisa, kuhik'amango cha farhwa.

Chapter 21

1Nk'omu chihugo Nahano, Nyamuzinda wawe; aguhere eshwa, mpu orhegeke omu charagati g'eshwa halambikirwe omurhumba g'omufu, buzira kumenya nde wamuyirhire, 2Abakulu b'ehano n'abazuzi bawe banaja kupima entambo, kurhengerera ah'omufu ali, guhika omu bishagala biri hofi hofi.3Babaga bamali menya echishagala chakazira oyo mufu; Abakulu b'ehano b'echo chishagala barhola enyena y'enkavu erhazi shogola n'erhasagi shwekwa. 4Bana yandagaza eyo nyena omulubanda lurhasagi hingwa , chiro ntamburho n'enguma elimo, eyo nyena banayich'egosi.5Ntyo hana shegerera omudahwa mwene Lawi: bulala Nahano, Nyamuzinda wawe, achishogaga mpu ba mukolere n'oku bagisha omu zino lya Nahano, yibanakazi shambala omu mpaka n'omubuhaka.6Balira bakulu b'ehano bali hofi na chila chishagala omuntu afiriremo, bakalab'efune zabo enyanya w'eyo nyena bach'egosi mulubanda. 7Barhola omwazi mpu: Efune zerhu zirhasheshaga eshagama n'amasu gerhu garhabonaga ya shesheka.8Bera obonjo: O Nahano! Olubaga lwawe lw'e Israeli, wachishogaga; orha holaga olubaga lwawe lw'e Israeli eshagama erhagwerhe zabyo, n'ey shagama erhaka besherwa kubo. 9Ntyo wakula eshagama echeswe omu charagati kawe eyoli wajira ebishinganene omu mesho ga Nahano.10Amango wamaja omu ntambala haguma n'abanzi bawe na Nahano abahanire omu fune zawe, akanabahira mpiru; 11Hali okuntu mw'obola mashweke wankabona m'omukazi w'elanga likwirire, wakamuyunvira obonjo, ona murhole nka mukawe. 12Honaho wana muhira omu mwawe; naye anagemba erhwe lyage n'okuch'enyunu.13Ahogola emishangi y'obuja aliyambere amango omurhola, ayorha omunju yawe anasimisa Eshe na nina mwezi muguma. Oku buzinda bwaho, wana murhola anaba mukawe. 14Akaleka ku kusimisa, wanamuleka aje emunda alonzeze; Orhaka mugula chiro n'agerha liguma. Orhana mujira mujakazi wawe; Bulala waba neyi wama murhindibwize.15Akaba omulume agwerhe bakazi babiri, akasima muguma, akayanga owindi, n'akaba agwerhe abana, mulibo, efula ali y'omukazi arhasima; 16Amango amagabira abana bage obuhirhi bwage; arhaka rhola omwana w'omukazi asima mpu y'efula, arhali ho ayarhasima mpu kwenge ali fula. 17Aliko y'ejire efula k'ola mukazi arhasima, ana muha oku bintu byage echichira chakabiri kulusha. Balala ayo mugala ali murhanzi omu by'eshe, akwanene oluhembo lw'obukulu.18Nk'omulume agwerhe omwana orhayunva arhana kenga; arhayunva eri eshe eri nina; arhana bakenga chiro bamuhanula. 19Eshe na nina bamurhole bamuheke emwabahanuzi, bechihugo chage n'okulunvi lwahalamire.20Babwire abahanuzi b'e chishagala chage: Oyu mwana werhu arhayunva arhakenga, arhayunva n'emyazi yerhu, muhushi n'amulalwe. 21N'abantu boshi b'omu chishagala chage b'emubande amabale n'okufa. Nji bakule obubi omu charagati kawe, na Israeli yoshi ye yunve ana yubahe.22Bakola bayirha omuntu wajire echaha chihunire okufa, n'oku mubamba oku murhi. 23Echifu chage chirhakalala oku murhi, kuli kumuhamba olo lusiku lonolo; Bulala obambirwe aba eya vumirhwe na Nyamuzinda, arhazingisanga echihugo chawe Nahano, Nyamuzinda wawe, akuhere ok'orhegeke.

Chapter 22

1Okabona empanzi changwa echibuzi ya mwene wenyu ya herere, orha yi zimbaga, galula yo emwa mwene wenyu. 2Akaba mwene wenyu arhalamire hofi nawe; arhana mumenyere; Rhola woyo chila chibuzi omu mwawe china yorhe omumwawe kugera amango mwene wenyu achihuna, na honaho omugalulire cho.3Nji wajira ntyo oku ngamiya yage, oku mushangi gwage, wejire ntyo ku ngasi kantu akaheza n'akaba wakabwene orhaka kaheza chiro ku kayiba. 4Okabona epunda changwa enkavu ya mwene wenyu ya rhembere omu njia, orhayizimbaga, wa mugwasa oku yirhalula muyiheke.5Omukazi arhahira akayambala omushangi g'omulume, n'omulume arhahira akayambala omwambalo g'omukazi; bulala owejire ntyo ey'abagayisa Nahano, Nyamuzinda wawe.6Ey'okashimana omu njira yawe ologo lw'enyunyi oku murhi, changwa omu njira lulimo amaji changwa abana na nina abashukire eri maji eri byana; orharholag'abana na nina. 7Oleke nina agende orhole ebyana y'oba n'omurhula n'esiku z'akalamo kawe zanaluga.8Oka yumbaka enju yawe mpyahya, jira olusika burhambirhambi, yi orhahira eshagama okunju yawe, amango omuntu achikubire ho.9Orhahiga okarhwera mburho ebiri omushwa lyawe ly'emboko, nji waka chiganya nka wahingaga mburho nguma. 10Orhahiraga okahira n'empanzi n'engamiya bishwekerwe haguma; 11Orhahiraga okayambala omwambalo guhangirwe n'eyuzi zirha shushene.12Nji waheba emikunjo oku mirhambi ene y'omushangi ochishukire.13Akaba omulume muguma, arholere omukazi ana mushegerera, bigeraho ayunva arhamusimire; 14Aka muburanya oku bintu byeshonyi, mpu: Narholaga oyu mukazi, nji mushegerera na shimana arhagwerhe bikira.15Honaho eshe na nina wanya munyere, banarhola ebimanyiso by'ebikira byola munyere, bana bihekera abahanuzi oku lunvi lw'echishagala.16Eshe w'omunyere anabwira abakulu b'ehano; na here oyu mulume mwali wani nka mukage, amurhola nk'arhamusimire; 17Amujirire ebinu by'eshonyi; mpu: arhashimanaga omunyere wani agwerhe ebikira. N'obo, lola echimenyiso ch'ebikira ch'omunyere wani. Arhinda omushangi gola munyere embere z'abakulu b'ehano.18Abakulu b'ehano, barhola nyamulume mwecho chihugo ba muhana. 19Na bulala ahezeze omunyere we Israeli erenge omu kuderha eby'eshonyi, bamucha echiru cha bihumbi egana by'efuranga. Aziha eshe w'omunyere, n'omunyere ayorhe mukage kuhika esiku z'aakalamo kabo koshi buzira kumulibirhako.20Aliko okubishiinganene, akaba omunyere arhagwerhe ebikira; 21Belerhe oyo munyere ahamwabo, abantu b'echo chihugo b'emushurh'amabale anafe, bulala ajirire obuhushi omunju y'eshe. Nji wakula obubi ahakagarhi kawe.22Bakashimana omulume ahusha n'omukazi oshabirwe n'omulume; bombi okubali babiri banafa; omulume wahushaga n'omukazi, n'omukazi konako. Nji wakula obubi aha charagati ka Israeli.23Akab'omunyere agwerh'ebikira, aganizizwe, n'omulume ashimane omu chishagala n'okuhusha naye. 24Mwana balerha boshi babiri embere y'olunvi lw'echishagala; Mubayirhe n'amabale, omunyere bulala arhali bandire akalulu omu chishagala n'omulume oku asuzagwize muk'owabo; Nji wakula obubi aha charagati kawe.25Aliko akaba omushwa moyo mulume shimanire oyo mukaganizizwe, amufarhe oku misi ana muhusheko, omulume wahushire naye, yenyine yibechire olushinja l'okufa. 26Ntako wajira omunyere orhagwerhe chaha chakarhuma afa, bulala bishushene n'ok'omuntu ayinja anashabirira oku wabo n'oku mushinga akere anafa. 27Oyo mwananyere omulume ashimanire omushwa, abandire akalulu arhanabona owamurhabala.28Omulume akala ashimanana n'omwananyere ogwerh'ebikira orhazi ganizwa, amugwarhe oku misi amuhusheko, bababone; 29Oyo mulume wa hushire naye anaha eshe w'omunyere Shekeli makumi marhano g'efuranga, na bulala ahezez'ebyo munyere erenge, yemurhole abe mukage buzira kumulibirhako akalamo kabo koshi.30Ntaye orhegekerwe kurhola muk'eshe nka mukage, arhakana shukula obulingirhi bw'eshe.

Chapter 23

1Ey'ebikungwa bivunirwe changwa eyi bachire omulokoloko gw'amashu arhakaj'omu mbuganiro ya Nahano. 2Owaburhwag'omubuhushi, arhakajir'omu mbuganiro ya Nahano; n'echizere chage ch'ekumi chirhakajir'omu mbuganiro ya Nahano.3Omu Amoni n'omu Moabu barhakajir'omu mbuganiro ya Nahano, n'okuger'oku chizere ch'ekumi esiku na mango, 4Bulala barhayinjag'emalangambere menyu n'omugati n'amenji,omunjira,amango mwarhengag'e Misir na bula bakurherezaga oku kichiro ch'efuranga Balama, mwene Beori, w'Epetori y'e Mezopotamiya, mpw'akuvume kubi.5Aliko Nahano, Nyamuzinda wawe, arhayemeraga okuyunva Balama; na Nahano, Nyamuzinda wawe, akuhindamulira w'oyo omuvumo mubi omu mugisho, bulala oli muzigirwa wa Nahano, Nyamuzinda wawe. 6Orhahira okabashonder'amajambere changw'oku baho kwinja omu kalamo kawe koshi.7Orhahir'okanyeg'omu Edomu bulala ali mwene wenyu; Orhahir'okayeng'omu Misiri bulala waliri muhisi omu chihugo chage: 8Abana njibaburh'oku chizere cha kasharhu nji baj'omu mbuganiro ya Nahano.9Amango waba oli omu kambi,warher'abanzi bawe,wanachilanga oku ngasi chintu chibi. 10Nka hali emwawe omuntu wakab'arhakomere, kugerera empanuka y'obudufu, anarheng'omukambi,arhakanaj'omu kambi; 11Olugologolo,anayog'amenji,n'ahano ezuba liba lyamazika,akagala kugaluk'omu kambi.12Nj'ogwarh'ahantu,embuga y'akambi,n'ahola mbuga ha njiwaja. 13Njiwagwarh'omu mizigo yawe akafuka kageke,nji walema wa chigwasa nay'omu kubish'amazi gagurhengagamo. 14Bula Nyamuzinda,Lulema wawe,analambagira omu kambi kawe nkashonda kukulanga n'okuhir'enzigo zawe emalangambere mawe;Bihemer'akambi kawe kabe kachesibwa,li Nyamuzinda arhabonaga emwawe n'echintu chiguma chirhakomere ly'arhanakulekaga woyo.15Orhahir'okagalul'emwanawabo,omuja njiwashagir'emwawe,nk'amaleka shebuje wage. 16Nj'abera emwawe, ahacharagati kawe, ahantu njachishoga,omu muguma gw'ebizungu bikulu byawe,okwashondere yenine : Orhahir'okamulibuza n'eliguma.17Harhahira hakaboneka chiro n'omuhushi mugum'ahagarhi k'abanyere be Israeli, harhakanaba n'omuhushi muguma ahagarhi k'abarhabana be Israeli. 18Orhahir'okalerha omunju ya Nahano, Nyamuzinda wawe, akachiro k'emirimoi y'omuhuzhi n'eri ekichiro ch'engulo ya nyakabwa, nka washond'okurhunganya endagano ntebe; bulala byombi birhakwanene emwa Nahano, Nyamuzinda wawe.19Orhahir'okahema mwenewenyu chiro enyungu nguma abe okufuranga,n'eri oku biryo,n'eri oku ngasi choshi chiyindikirw'oku nyungu. 20Nj'oyunguk'oku muhisi aliko orhahir'okayunguk'omwene wenyu;lyo Nahano, Nyamuzinda wawe, akugisha omu ngasi choshi nji wakol'omu chihugo waji farha chibe chawe.21Nk'ohere Nahano, Nyamuzinda wawe, endagano orhalegamaga oku yirhenganya: Bulala Nahano, Nyamuzinda wawe, nj'akakujuhisayo, nji wakaba eri wamachihes'echaha. 22Alik'okachifarha kurhahan'endagano, nta chaha waba wajirire. 23Aliko we kenga nj'onarhenganye echinji charheng'omu bunu bwawe, k'okuderha endagano njiwaha Nahano, Nyamuzinda wawe, oku bushashe bwawe; zonezo ndagano obunu bwawe nji bwaba bwaderhere.24Nk'ogerere omushwa ly'emizabibu ya mwene wenyu,wanaly'amalehe m'omuzabibu nko shalikire onayugurhe;Aliko orhahira okahir'omushaho yawe. 25Nk'ojire omushwa ly'engano ly'omuturanyi wawe,wakach'ebikumba n'efune,aliko orhakolesag'omuhoro oku ngano 'omuturanyi wawe.

Chapter 24

1Amango omulume aba amarhola n'oku shabab'omukazi wakager'akashanji arhachisimirwe naye,bula avumbwire omu yewe chintu chilebe chilerher'eshonyi, njamuyandikire olwandiko lw'okulekana n'amango amamala kumuhalo anamukul'omunju yage. 2anarheng'omoyo mulume, anachigendera, nj'anashobola kuba mukazi w'owundi mulume.3Nk'oyu windi mulume omugayire n'oku muyandikir'amaruba m'okulekana n'oku muham'omu fune,n'okumukul'omu mwage; Changwa si nk'oyumulume muzinda wamufulusaga nkafire, 4amo mango, eba mwambere wa mulibirhagako arhakachimurhola nka mukage nk'amango aba amazingis'omubiri gwage bula birha kwanene embere za Nahano, orhanahir'okahesa echaha echihugo Nahano, Nyamuzinda wawe, akuha nk'akashambala.5Amango omulume njaba ashabaga harhazilegama,arhakaj'omu ngabo,na nta kasi njahabwa; njasomerwa ku biyerekere engumwa yage omu mango g'omwaka muguma n'okuba ali abegeza omukazi afulusaga.6Ntay'ohira akarhol'echikinja ch'amabale mabiri m'okushesa,neri engashiri;Bula kwakab'enikurhol'echikinja ch'akalamo.7Nkaba mwene omuntu wakaba ababarhwire muguma wa bene babo muguma wa bana b'e Israeli,n'okumujira muja wage,changwa n'okuba amuguzize, oyu muzimba nj'ahabw'echihano ch'olufu.8Ochilange n'echihulu ch'ebibenzi,y'ogal'okenga bwinja n'okujira byoshi abadahwa,bene Lawi b'ekuyigirize,nji muchiseze kukola okw'amarhegeko nahagabo maderhere. 9Yibuka oku Nahano, Lulema wawe, ajiriraga Miriyamu omu muhanda amango mwarhangag'e Misiri.10Nkohere muchiwawe omwinda mulebe,orhahir'okaj'omu mwage kuchirholer'echikinja chage. 11Wanaber'embuga,n'oyiwah'omwinda anakulerher'echikinj'embuga.12Akab'oyu muntu mukene, orhahir'okula, l'ochiherhe echikinja chage; 13Nj'omugalulirecho amango ezuba likala lyazika, yalala omu mwinda gwage abone kukugisha; n'ebyola biyerekan'oku kwa nene embere za Nahano, Nyamuzinda wawe.14Orhahir'okalibuza omukozi,w'omukene olagire n'eri akaba muguma wa bene benyu changwa muguma w'abashagaga balamir'omu chihugo chawe, ahamwawe. 15Nj'omuhe oluhembo lw'emirimo lw'omuzizi gwage, ezuba lirhazizika; bulala mukene, anachereherwe okulubona. Arhali nty'akalakirira Nahano enyanya wawe, n'aho wakab'eri wamachihes'echaha.16Harhahira hakayirhwa beshe w'abana enyanya w'abana,changw'abana barhahira bakayirhwa enyanya za beshe;aliko nja bayirha ngasi muguma oku chaha chage.17Orhahir'okabihya obulenganjira bw'omushage n'efubi,orhahir'okarhol'echikinja ch'omwinda g'omushumba kazi. 18Nj'oyibuke oku waliri muja e Misiri, n'oku Nahano, Nyamuzinda wawe, aku chungula; Che chirhumire na kuh'amarhegeko omakenge.19Amango weshabule eshwa lyawe, n'okaba wayibirire muzigo muguma omushwa, orha chigaluka kurhola : Nji gwaba gw'abahisi, efubi n'omushumbakazi, li Nahano, Lulema wawe, akugisha omu kasi koshi k'efune zawe. 20Amango nji washaganya emizabibu yawe, orhahir'okashubakuch'amalehe mayorher'oku mirhabi : Nji maba m'abashage, efubi n'abashumbakazi.21Amango weshalul'emizeituni yawe, orhachihumba ebikumbagere biyorhere: Nji byaba by'abashage, efubi n'abashumbakazi. 22Nj'oyibuk'oku waliri muja omu chihugo ch'e Misiri, cho chirhumire na kuha amarhegeko,omakenge.

Chapter 25

1Amango abantu,baherh'entonganyi ahagarhi kwabo, beyinje oku buhaka kuchirwa olubanja, orhaherhe chaha banamucha echiru, n'oherh'echaha anachirw'echiro. 2Akaba oyo munya chaha akwanene kushurhwa. Omuzuzi anaderha bamulambik'ahashi n'oku mushurhisa oluganjo lw'enkoni zilinganene n'obudarhi bw'echaha chage.3Arhahir'amushurhis'enkoni zirhalukire makumi mane,bula nka bagendekere kumushurha zinene kwezo,mwene wenyu akakozw'eshoni omu mesho mawe.4Orhahira okashwek'obunu bw'enkavu,nkeri yahul'emburho.5Amango abalumuna njibaba balamire haguma,na nka muguma wabo akafa arhalekere mwana w'oburhabana,muka nyakufa arhalekere mwana w'oburhabana,muka nyakufa arhahir'akashabw'embuga n'omuntu w'elwahanda,aliko mulamu wage anaj'emundali,ana murhola abe mukage,n'oku mushaba nka mulamu wage. 6Omurhabana mwambere nj'aburha, anagombola nyakufa, anahabw'ezino lyage,li eryo zino nji lirhaherag'omu Israeli.7Nk'oyu mulume arhasimir'okurhola mulamukazi wage,mulamukazi anazamukire ebwa lunvi emunda abashaja bali,n'okubabwira : Mulamu wani alahire kuyinamula omu Izraeli,ezino lya mwene wabo,arhashondere kushaba okubulenganjira b'obulamu. 8Abashaja b'omu chishagala chikulu,banamu hamagala n'oku mu bwira , nk'alahire loshi,n'oku derha : Ntashond'oku murhola,9ago mango,mulamukazi ana muyegera embere za bashaja,anamuhogol'echirato omu kugulu,n'oku muchir'omu mesho.Anarhol'echinwa,anaderha : Ntya ko yekolerwe omulume orhayufwire enju ya mwenewabo. 10N'enju yage yehamagalw omuIzraeli,nju y'orhajira birato.11Amango abalume baba baherhe barhongana,muguma haguma n'owabo, nk'omukazi wa muguma akashengerera kuchungula eba omu maboko m'oli amushurha,nk'arhumir'omu fune n'okufarha echambiko chage, 12nji wanamuch'efune buzira kumushashira.13Orhahir'okagwarha omu shaho yawe mpiriri ebiri z'engero y'ezidohere, enene n'engeke. 14Orhahir'oka gwarha ngero ebiri zirhalukire omu mwawe, enene n'engeke.15Wegwarhe ebale li kwanene n'ely'okubinali : Ogwarhe engero ekwanene n'ey'okubinali : Esiku zawe zanaba zinene omu chihugo Nahano, Nyamuzinda wawe, amakuha. 16Bula ngasi yeshi wajir'ebintu birintyo ngasi yeshi wajir'ebirhakwanene,ali omu chaha embere za Nahano, Nyamuzinda wawe.17Yibuka ebi Ameleki akujiriraga, amango m'olugenzi, amango mwarhengag'e Misiri, 18okuntu aku buganaga omu njira, na buzira buba bwa Nyamuzinda, nji bakukumbagalako enyuma zawe, bwenene balala bazinda, amango wali wamalemba n'okurhama w'oyo. 19Amango, Nahano, Nyamuzinda wawe, njaba amakushwekula oku banzi boshi bakugorhere, njakuha omuhumukiro omu chihugo, Nahano, Nyamuzinda wawe, akuhere nk'akashambala, chibe kashambala kawe, nj'ozimye enyibuko y'Ameleki, kurheng'omushishi w'omuchanya: Orhayibirirag'echo.

Chapter 26

1Amango nji waba wamaj'omu chihugo Nahano, Nyamuzinda wawe, akuha nk'akashambala, amango wa chigwarha,n'oku chiyikalamo, 2nji warhol'omushaku murhanzi gw'amalehe moshi weshalule omu budaka omu chihugo Nahano, Nyamuzinda wawe, akuha, nji wamahir'omukarhanda, n'okuja ahantu Nahano, Nyamuzinda wawe achishogere, mpu y'oyikaz'ezino lyage.3Nj'ochiyerekan'emw'omudahwa,oli omu kasi n'oku mu bwira : Nyemerere zene emunda Nahano, Nyamuzinda wawe, oku nagerere omu chihugo Nahano alagizizaga ba darha okw'arhuhacho. 4Omudahwa ye rholere akarhanda kurheng'omufune zawe,n'oku karhabika embere y'olurhamba lwa Nahano, Nyamuzinda wawe.5Nji warhola kandi echinwa n'oku derha embere za Nahano, Nyamuzinda wawe: Darha aliri Muamori w'engenzingenzi;achimir'e Misiri n'abantu bageke,alam'eyola;eyo lwahindamuka lubaga lunene, luherh'obushobozi n'abantu banene.6Abanya Misiri barhulibuza n'okurhulenganya,n'oku rhukolesa emirimo y'obuja budarhi. 7Rhwaband'endulu emunda Nahano ali Lulema wa ba darha. Nahano ayunva omulenge gwerhu, anabona n'obulenzi rhwakolerwag, amalibuko merhu, n'emilago yerhu.8Nahano arhukul'e Misiri, kugerera efune y'emisi n'okuboko kulambwirwe,haguma n'ebirhangaza by'okuyubahisa,haguma n'ebijiro,n'ebisomerene. 9Arhulerha hano hantu n'okurhuha chino chihugo,chihugo chiri chadwa amarha n'obuchi.10Lero lolaga, nalerha omushalulo murhanzi gw'amalehe m'obudaka,wampaga, w'oyo Nahano ! Wana marhabik'embere za Nahano, Nyamuzinda wawe, n'okufukama embere za Nahano, Nyamuzinda wawe. 11Buzinda wanachishinga haguma n'omunya Lawi nahaguma n'omulibisi waba ali ahacharagati chawe, ku bintu byoshi Nahano, Nyamuzinda wawe, akuhere, w'oyo n'enju yawe.12Hano nj'oba wamamala kuhana chiguma ch'ekumi ch'omushalulo gwawe goshi, omwaka gwa kasharhu, mwaka gwa chiguma ch'ekumi, nj'ochihereze omu Lawi, omulibisi, efubi n'omushumbakazi; nabo nji balye, banayugurhe ahamwawe. 13Nj'oderhe embere za Nahano, Nyamuzinda wawe : Nakulire omu mwani,ebintu bichesibwa, kukulikiza amarhegeko mawe moshi wambwiraga;ntavunaga neri ntayibiriraga naliguma ly'amarhegeko gawe.14Ntacho na lire kwebi bintu amango m'omushibo gwani,ntacho na bishire mpu nchikolese ebirhakwanene na ntacho n'echiguma n'ahere abafu; na kengere omulenge gwa Nahano, Nyamuzinda wani, nanakolere kukulikir'amarhegeko moshi wampere. 15Olole kurheng'omu chikalo chawe chimana,kurheng'empingu,obon'ogish'olubaga lwawe lwe Israeli, n'echihugo warhuhere,nko kuwabilaganyaga ba darha, echi chihugo chashendamo amarha n'obuchi.16Zene, Nahano, Nyamuzinda wawe, akuhemer'okuhir'omubijiro amarhegeko aba yigirize n'oburhegesi bwage. Nj'omakenge, nj'ona mahire omu bijiro n'omurhima gwawe n'akalamo kawe koshi. 17Zene, wamalaganya Nahano okwaba Lulema wawe, n'oku walambagir'omunjira zage, n'oku wakenga amarhegeko aba yigirize n'oburhegesi bwage n'okuwayunva omulenge gwage.18Zene,Nyamuzinda amakulaganya oku nji waba lubaga lwage, nk'oku akubwiraga, n'oku nji wakenga amarhegeko mage moshi. 19Oku buzinda akuha, enyanya ly'embaga zoshi alemaga, obukulu omwirenge, omu buwaliha, n'omu chubahiro,nanty'obe lubaga luchesibwa lwa Nahano, Nyamuzinda wawe, nko kwa kubwiraga.

Chapter 27

1Musa n'abashaja b'e Israeli baha olubaga lino rhegeko: Mukeng'amarhegeko na kuha zene. 2Hano mumali kushabuka e Yorodani n'okuj'omu chihugo, Nahano, Nyamuzinda wawe, akuha, wanayumanza amabale manenene, wanamashing'engokola z'omweru. 3Njo yandike kwamo mabale,ebinwa byoshi byeli rhegeko,han'omala kushabuka Yorodani omu kuj'omu chihugo Nahano, Nyamuzinda wawe akuha, chihugo cheshend'amarha n'obuchi,nko kwa kubwiraga Nahano, Lulema wa ba Isho.4Hano mumalishabuka Yorodani, mwanayimanza oku ntondo y'Ebal amo mabale mbabwirire zene oku mumayimanze, onamashig'engokola z'omweru. 5Ahola nj'oyumbakira Nahano olurhamba lw'amabale namo mabale nine marhahumwagako n'echuma.6Oyumbake olurhamba lwa Nahano, Nyamuzinda wawe, n'amabale marhachongirwe.kolo lurhamba, ohe Nahano, Nyamuzinda entulo y'okuyoswa; 7Nj'ohane entulo z'okusimisa, nj'onalire ahola n'okushinga embere za Nahano, Nyamuzinda wawe. 8Nj'oyandike kwamo mabale,ebinwa byoshi byalino rhegeko,n'okubiseza bwinja,bwinja.9Musa na badahwa, bo Balawi, babwira Israeli yoshi, n'oku derha : Israeli,ochilange onayunve ! Zene, wamahindamuka, lubaga lwa Nahano, Nyamuzinda wawe. 10Okenge omulenge gwa Nahano, Nyamuzinda wawe, onahire omu bijiro amarhegeko mage n'oburhegesi bwage na kuha zene.11Olo lusiku,lonolo, Musa ah'olubag'eri rhegeko : 12Hano mumalishabuka Yorodani, Simeoni, Lawi, Yuda, Isakari, Yusufu na Benjameni, bayimang'oku ntondo ye Garizimu, enyanya y'okugisha abantu;13Na Rubeni, Gadi, Azeri, Zabuloni, Dani na Nafutali, bayimang'oku ntondo y'Ebal enyanya y'okuderha emivumo. 14N'aba Lawi berhole echinwa n'oku derha n'omulenge munene kubwira Israeli yoshi :15Avumwe,omuntu wakwiza eshusho y'oku beja changwa eshusho y'oku bashushanyize, obubi bwa Nahano, emirimo y'efune z'omubeji, n'okubika ahantu habishirwe ! N'abantu boshi bashubize n'oku derha : Bibe ntyo !16Avumwe,omuntu wasuzagur'eshe na nina. N'abantu boshi b'eshubize : Bibe ntyo ! 17Avumwe,omuntu washegez'olubibi l'omuturanyi wage. N'abantu boshi b'eshubize : Bibe ntyo .18Avumwe omuntu wahabul'empumi omu njira.N'abantu boshi beshubize : Bibe ntyo. 19Avumwe,omuntu wa bihy'obulenganjira b'omuntu w'elwahanda. N'abantu boshi beshubize : Bibe ntyo.20Avumwe,omuntu walala na muk'eshe,bula ashukwir'enyambiko yeshe. N'abantu boshi baderhe : Bibe ntyo. 21Avumwe,omuntu walala n'enyama yoshi yoshi. N'abantu boshibeshubize : Bibe ntyo .22Avumwe,omuntu yeshi walala na mwali wabo,mwali w'eshe changwa mwali wa nina. Nabantu boshi beshubize : Bibe ntyo . 23Avumwe,omuntu walala na mulamukazi wage ! N'abantu boshi beshubize : Bibe ntyo.24Avumwe omuntu washurh'omuturanyi wage omu bwibisho. N'abantu boshi beshubize : Bibe ntyo. 25Avumwe omuntu wayankirira empano y'okushesha eshagama y'orhaherhe chaha. N'abantu boshi beshubize : Bibe ntyo.26Avumwe,omuntu yeshi orharhunganyize,ebinwa byeyi torati byana marhegeko,n'orhabihirire omubijiro. N'abantu beshubize : Bibe ntyo.

Chapter 28

1Okayunva omulenge gwa Nahano, Nyamuzinda wawe, omu kulola n'okuhir'omubijiro amarhegeko na kuha zene, Nahano, Nyamuzinda wawe, nj'akuh'obukulu enyanya w'embaga zoshi z'oku gulu. 2Talag'emigsho yoshi njiyakuyandalako,nji yaba yawe,amango nji wayunvir'omulenge gwa Nahano, Nyamuzinda wawe :3Nji wagishwa omu chishagala chikulu,nji ona gishwe n'omu mashwa. 4Omu burhwa w'enda yawe,elehe ly'omu budaka bwawe,ebyana by'obuso bwawe,ebyana by'amarhungo mawe manene n'amarhungo mawe madorho,ebyo bintu byoshi nji byagishwa.5Akarhanda kawe,n'enguli yawe y'eshano nji byagishwa. 6Nji wagishwa omu kuhika kwawe n'omu kugenda kwawe.7Nahano nj'akuh'emisi ohim'abanzi bawe b'eyimange kukulwisa, nji bakuyinjir'omunjira nguma aliko njibayak'omu njira mushanvu. 8Nahano nj'abwir'emigisho ebe haguma nawe, omu nguli zawe n'omu mirimo yawe yoshi, y'ekuhis'omu chihugo Nahano, Nyamuzinda wawe akuha.9Nahano nj'akujira lubaga luchesibwa emwage,obe lubaga luchesibwa,nk'okwa kulahizaga,amango wakenga amarhegeko ma Nahano, Nyamuzinda wawe, n'oku lambagir'omu njira zage. 10Embaga zoshi zelole oku hamagerwe omu zino lya Nahano, na nji bakuyubaha.11Nahano nj'akuha bintu binene, n'okukuha abana banene, ebyana by'amarhungo mawe, n'emburho z'obudaka bwawe, omu chihugo Nahano alahizizaga ba yisho okukuhacho. 12Nahano y'ekuchingulire,obugale bwage,empingu'li arhumira echihugo chawe,envula omu chigamiro chayo n'okugisha akasi koshi k'efune zawe; We hoze embaga zinene, aliko orhakachihoza.13Nahano nj'akujir'erhwe s'arhali muchira, nji waba enyanya na nta lusiku njiwaba ahashi amango nji wanyunviriz'amarhegeko ma Nahano, Nyamuzinda wawe, namabaha zene, amango wamakenga n'oku mahir'omubijiro, 14n'okurhahindamukir'ekulyo changw'ekulembe wa marhegeko moshi na makuha zene, n'oku kukulir'abandi banyamuzinda n'oku bakolera.15Aliko akaba orhayunvirh'omulenge gwa Nahano, Nyamuzinda wawe, akab'orhakengere n'okuhir'omubijiro amarhegeko moshi, n'amabwiriza moshi namakuha zene, talaga emivumo yoshi yayinj'enyanya zawe n'okukufarha.16Nji wavumwa omu chishagala chikulu n'okuvumwa omumashwa. 17Akarhanda kawe n'enguli yawe y'eshano nji byavumwa.18Abana b'omunda yawe,emburho y'omu budaka bwawe,ebirhungano byawe binene,n'ebirhungano byawe bidorho,ebyo bintu byoshi nji byavumwa. 19Nji wavumwa omukuhika kwawe n'omukurhenga kwawe.20Nahano njakurhumira omuvumo, omurhula gugeke n'oku kemerwa omu ngasi kasi nji wajira, kugeza amango m'okulimbuka, kugez'amango wahera juba, kubushi w'okububi bw'ebijiro byarhumga wandeka. 21Nahano njakuhirako ebinyoho kuger'amango ya kuhira omu chihugo chaja kuba chawe.22Nahano nji akushurha n'endwala y'echitundu,eshushira,obushugizi,echuka ch'okuhisa,kuyumya emyaka,endwala y'obudiku n'okushali, nji byakuhiga kuhika amango m'okuhera.23Empingu eri enyanya w'erhwe lyawe nji yaba y'omulinga n'obudaka buli eshishi wawe nji bwaba bw'echuma. 24Nahano nj'arhuma nka nvula y'echihugo chawe omuchuchu n'eshano; nji byakuchimirako, kurheng'empingu kugera amango webe waburhindibuzwa.25Nahano nja leka oshurhwe n'abanzi bawe,nji wahuluka kuja kulwa nabo omu njira nguma,aliko nji wabugana embere zabo omu njira mushanvu na kandi nji waba chintu ch'okuyubahisa oku mami moshi m'egulu. 26Echifu chawe nji chaba biryo by'enyunyi zoshi z'empingu n'ebinyalubala z'egulu, harhakaba n'omuntu wokuzibuz'omurhula.27Nahano nji akushurha n'ebimerera by'e Misiri, n'okukunuka ehende, n'amahere n'ebikujenge orhakana galakubifuma. 28Nahano nja kushurha n'esire, n'obuhumi n'obugalugalu bw'omurhima. 29Nji wahumahuma ezuba likulu kul'empumi enahumahuma omu mwizimya,orhakagala omu rhwasi rhwawe,n'enji walibuzwa esiku zoshi,n'oku nyegwa na harhakab'omuntu weyinje kukurhabala.30Nji washab'omukazi,owundi mulume analala naye;nji wayumbak'enju orhakayiyikalamo,nji wahing'eshwa ly'emizabibu aliko orhakalya oku malehe mayo. 31Empanzi yawe nji yayirhwa wabona, orhakalyako, efarasi yawe nji yagwa embere zawe nji zahabwa abanzi bawe, harhakaba n'omuntu muguma w'okukurhabala.32Bagala bawe,na bali bawe nji bahanwa oku lundi lubaga n'amesho mawe nji mabona n'okuhenguza omu kuchifijabo olusiku lugumaguma n'okuboko kwawe nji kwaba buzira misi.33Olubaga nji waborhenji,ni lwaly'amalehe m'obudaka bwawe na kandi nji walenganywa,n'okuhondwa esiku zoshi. 34Nji wasireha omu kubon'ebya mesho mawe nji mabona. 35Nahano yekushurhe amadwi mawe n'ebihinga byawe n'eseke lidarhi orhakafuma,ye kushurhe kurhenger'omu ndabarhiro kuger'okuvuha ly'erhwe lyawe.36Nahano njakuheka,woyo n'omwami nji waba wahirirwe enyanya zawe,omu chihugo orhenji,abe woyo,abe bayisho. N'eyomunda,nji wakolera abandi banyamuzinda b'omurhi na b'ebale. 37Na kandi nji waba chintu cho kurhangaza, chintu ch'omugani na ch'okakeno.38Nji warhwer'emburho zinene omushwa lyawe aliko nji washalula zigeke bula enzige nji zazirya. 39Nji walya emizabibu n'okuyiyufira;orhakananywa oku divayi,orhakanashalula choshi choshi,bula omuka nji gwazirya.40Nji wagwarha emizetuni omu chihugo chawe choshi, aliko orhaka chishig'amavurha,bula ezeituni nji za hungumuka. 41Nji waburha abarhabana n'abanyere; aliko barhakaba bawe, bulala nji baj'omu buja.42Ebihuka nji bya chirholer'emirhi yawe yoshi n'amalehe m'obudaka bwawe. 43Omulibisi nji waba omucharagati kawe nj'azamuka esiku zoshi bwenene enyanya wawe, nawe nji wachima esiku zoshi eshishi bwenene. 44Nj'akuhoza,si woy'orhakamuhoza; nj'aberhwe,nawe nji waba muchira.45Eyi mivumo mibi yoshi nji yakuyinjira enyanya yawe,nji ya kukulikira n'okukufarha kuger'amango walimbulwa,bula nji waba orhayunviraga omulenge gwa Nahano, Nyamuzinda wawe, bulala nji waba orhakengaga amrhegeko n'amabwiriza mage amakuha. 46Nji maba esiku n'amango emwawe n'abana bawe nka bimenyiso n'ebirhangaza.47Bulala nji waba orhakoleraga Nahano, Nyamuzinda wawe, n'omwishingo n'omurhima mwinja, omu kulugirwa n'ebintu byoshi. 48Nji wakolera abanzi bawe abo Nahano njakulerhera enyanya wawe omu shali,enyorha,omu butambara,n'omu kubula ngasi chintu. Nahano nj'ahir'omuzigo gw'echuma omugozi lyawe,kuger'amango aba amakulimbula.49Nahano nja lerh'olubaga enyanya wawe, kurhenga hale hale oku musikesike gw'egulu, nka kula chibarhula anabalala, olubaga orhenji olulimi lwalo. 50Olubaga luherhe amalanga g'obukali na kandi burhakajir'obukenge b'omushaja, neri obonjo bw'omwana. 51Nalo nji lwalya aba burhwa b'obuso bwawe n'amalehe m'obudaka bwawe,kuger'amango walimbulwa;lurhaka kulekera abe engano,abe mavu,abe mavurha,abe echana ch'enkavu yawe n'ebibuzi byawe,kuger'amango nji lwaba lwama kuheza.52Nji wayikala omu nyunvi zawe zoshi, kuhik'amango engurhu zawe zinene zarhoga, ezi ngurhu zilehukire zinakomere, wabag'onachizera omu chihugo chawe,choshi,nji lwa kurhera n'oku kugorha omu mbuga zawe,omu chihugo Nahano, Nyamuzinda wawe, akuha. 53Omu malibuko n'emilago omwanzi nja kuhiramo,nji walya abana bawe;abarhabana n'abanyere,aba Nahano, Nyamuzinda wawe, njaba akuhere.54Omulume wali mwinja hagarhi kenyu,nj'agwarh'elisho libi oku mwene wabo n'oku mukage,n'oku bana bage bayorhere; 55Arhakaha chiro n'omuguma wabo oku minyofu ya bana bage ajirire biryo byage,bula ntacho ayorhene ahagarhi k'omulago n'amalibuko omwanzi wawe nja kuhiramo omu mbuga zawe.56Omukazi wali mwinja bwenene ahacharagati chenyu, analikomere obwirhonzi, orhakahirire okugulu kwage ahashi, kugerer'obwinja n'obwirhonzi,nj'agwarha elisho libi okw'eba,oku mugala n'oku mwali; 57Arhakabaha n'akatyu oku chizinda chizidohere charhogaga omu magulu mage, n'oku bana nja burha, bulala, omukubulirwa byoshi,nja bajira biryo byage omu bwibisho,ahacharagati ch'oburhindibuke n'emilago omwanzi nja kuhiramo.58Nj'okab'orhakengere n'okuhir'omu bijiro, ebinwa bw'eri rhegeko ly'achichi liyandikire mwechi chitabu, akaba orhayu bahire eri zino likengwa linayubahisa lya Nahano, Nyamuzinda wawe, 59Nahano nj'akushurha omu njira zirhanganyizwe w'oyo n'abana bawe n'ebyola binene na by'okulegama, n'endwala zikalihire zigende fuma.60Nj'alerh'enyanya zawe,endwala zoshi z'e Misiri,z'abaga zina kuyubahisa, nazo nji zakukulikira. 61Na kandi, Nahano, nj'alerha enyanya zawe, kurheng'amango walimbuka,ngasi mpiriri z'endwala, n'ebyago birhayandikirw'omu chitabu ch'eri rhegeko. 62Nji mwayorha bantu bageke,mu mwali banene nka nyenyezi z'empingu,akaba nji waba orhayunvirhe omulenge gwa Nahano, Nyamuzinda wawe!63Nk'oku Nahano asimag'oku bakoler'amenja;n'oku jira banene,konako nja simiswa oku bamala n'oku balimbula,nji mwa shugulwa n'okukulw'omu chihugo mwaja kurhola. 64Nahano nja kushandaguza omu mbaga zoshi,kurhenger'entonderero y'egulu n'emusikesike, n'eyola nji wakoler'abandi ba lulema,abe woyo, abe ba yisho, b'omurhi nab'ebale.65Mwezo mbaga, orhakabon'omurhula, orhabon'ahantu hokuhumus'endabarhiro y'amagulu mawe. Aliko Nahano nja kuh'omurhima gw'oku dirhimana amesh'omu kuluma n'omurhima gwaluma. 66Akalamo kawe nji kaba nkorhalamire,wedirhimane obudufu n'ezuba, orhakayemer'okolamire.67Kugerer'obubi nji bwayunjul'omurhima gwawe n'eby'amesho mawe nji mabona wechifije esezi : Egolo liyinje duba, n'egolo wechifije esezi liyinje duba. 68Na Nahano yekugalul'e Misiri omu marho, na kandi nji wagera mweyi njira na kubwiraga oku orhakachiyibona! Eyo munda, nji mwa chiguza oku banzi benyu nka bajakazi, harhakanaba habe n'omuntu muguma w'oku bagula.

Chapter 29

1Talaga emyazi ye chihango oku Nahano abwiraga Musa kwashimbulire abana be Israeli omu chihugo che Moabu, ebindi chihango abaga ajirire nabo e Horebu.2Musa ahamagala e Israeli yoshi,n'oku babwira : Mwalibwene mwenine byoshi Nahano ajirire oku mesho genyu, omu chihugo che Misiri,ku Farao,oku bakozi bage boshi, n'oku chihugo chage choshi, 3bula buhanya bukulu bwabonaga amesho gawe;ebisomezwe, n'ebyo bisomezwe bikulu; 4Aliko Nahano arhabahaga omurhima g'okumenya, changwa amesho g'okubona, n'amarhwiri, g'okuyunva.5Nani, n'amabayushulira myaka makumi mane omu mpinga; emishangi yenyu erhashaja enyanya zawe, n'echirato chawe nacho chirhashaja oku kugulu kwawe. 6Murhalire omugati,changwa murhanywa elivayi, changwa ebilalusa; yi mu menya oku indi Nahano, Namahanga wenyu.7Mwagera aho hantu;Sihoni omwami we Heshiboni, n'oku mwami wa Bashani,rhwabashurha . 8Rhwarhola chihugo chabo,nacho rhwachireza Abarubeni, n'Abagadi, n'echichira ch'obuko bwa Manase. 9Mulolereze hoshaho eyimyazi yoshi chiragane, munayijire, yi mugala omu byoshi nji mwajira.10Mweshi muyumangire embere za Nahano, Namahanga wenyu, mweshi,abakulu benyu b'obuko, n'abashaja benyu, enfola miherho zikulu zenyu abalume boshi be Israeli, 11Abana benyu,abakazi benyu, na bahisi benyu bali ahantu hwawe kurhegerera oliwacha eshali zawe kugera okoli wadoma amenji gawe.12Oyimangire yaja omu chihango cha Nahano, Nyamuzinda wawe, n'endahiro yage, ajirire nawe Nahano, Lulema wawe zene; 13Akujire lubaga lwage zene emwage naye agaliba Namahanga emwawe, nk'okwa kubwiraga,n'okwa chigashaga embere za ba isho, Ibrahimu, na Isaka, na Yakobo.14Changwa ntajiraga nenyu mwenine eyi ndagano n'oku chigasha; 15Aliko haguma naba boshi bali omu rhwabo zene, embere za Nahano, Lulema werhu, nabarhanali haguma nerhu hano zene. 16Mumenyere nkagurhe rhwalamaga omu chihugo che e Misiri, na gurhe rhwageraga omu charagati k'ebihugo rhwarhalukaga.17Mwalibwene ebingayisize byabo n'eshushanyo zabo, emirhi n'amabale,efuranga ne horo za liri emwabo. 18Amenye abaho omulume ali omubwo, changwa omukazi, changw'olubaga, changwa obuko ahindamuke omurhima gwage amuleke Nahano, Nyamuzinda werhu, yibajikolera eshushano zabo. 19Oku ntaye,enyuma z'oku yunva emyazi yoshi chihango,omenye aka chisimisa omurhima gwage n'oku derha: Nagwarha omurhula,na kulikira okuhera k'omurhima gwani, n'oku nji nayushula obulalu okunyorha.20Nahano nj'arhababalira chiro. Aliko omugayo gwage n'obongwa bwa Nahano, bwa kolera k'oyo muntu, emikomo yoshi yandikirwe mwechi chitabu,ya murhogerako, na Nahano ashanda ezino lyage eshishi y'empingu. 21Nahano amufuhira oku mabi mage omubuko boshi bwe Israeli, oku mivumo yoshi ye chiragane chiyandikirwe mwechi chitabu ch'amarhegeko.22Ebibusi by'omusezi, abana benyu baburhwa enyuma zenyu n'omuhisi njowayinja kurhengerera hale,okubona ebihulu na malwala Nyamuzinda nj'ashurha echi chihugo. 23Okubona oburhindibuke, omunyu, echihugo choshi ntakurhwera, na kandi ntakukuza chiro obukere ntakumera omola, oku hindamula kw'e Sodoma n'e Gomora, Adima na Seboyima, Nahano ashandaga oku burhe bwage n'omugayo gwage. 24Abantu boshi baderha ,oku Nahano ajirire echi chihugo ntyala? Bili bichi obu burhe bukulu ntyala?25Njibanashuza : Bunola balilekere echiragane cha Lulema Nyamuzinda wa b'eshe,ajiraga nabo eri abakula omu chihugo ch'e Misiri; 26Bulala balijire kolera bwa lyangombe na kandi bayinamira embere zabo, bazimu barhalimenyere na Nahano chiro arhabagahag'olugabane.27Ahola hakolera oburhe bwa Nahano enyanya zechi chihugo, okuderha enyanya zage obugali boshi bwayandikwaga mwechi chitabu; 28Nahano abanyenga echihugo chabo oku mugayo gwage,n'obuhane burhashinganene,abakabula baj'omu chindi chihugo,nka zene.29Ebintu bye hwe bya Nahano, Lulema werhu; Aliko bintu by'okufunulirwa bili byerhu n'abana berhu, esiku zoshi, yirhujira emyazi yoshi y'elila rhegeko.

Chapter 30

1Amango ebintu byoshi byabegerer,emigisho n'obuhanya ntabikire embere zawe, nkaba obinihire oku murhima omu charagati kabarhaherhe bwemere boshi, eyomunda akuheka Nahano, Nyamuzinda wawe, 2nawe okahikira Nahano, Lulema wawe, n'okuyunviriza omulenge gwage,lwiganyo lwa byoshi nku bwirire zene,woyo n'abana bawe,oku murhima gwawe goshi, w'oyo n'abana bawe, nk'oku nku bwirire olwene. 3Bunola Nahano, Lulema wawe, ajihindamula obuja bwawe, naye ana kubabalira, kandi anakurhola kurhengera abarhaherhe bwemere boshi, ey'omunda ali kukabwire Nahano, Lulema wawe.4Abantu bawe babaga bagendere n'okuba lubibi n'empingu, Nahano, Lulema wawe, akushasha kurhenga eyomunda ana kurhola; 5Nahano, Lulema wawe, ana kugalula omu chihugo bayisho baliherhe, nawe wana rhambula; ana kujirira amenja, n'oku kujira abo bantu banene kulusha baisho.6Nahano, Lulema wawe, ach'omurhima gwawe n'omurhima gw'echibusi chawe, yi mu musima Nahano, Lulema wawe, oku murhima gwawe goshi,ahabwe okuba na kalamo. 7Nahano, Lulema wawe, akabula obu buhanya boshi enyanya z'abashomabnyi bawe, n'enyanya zabala boshi bakugayaga n'abantu boshi. 8Na nawe, njabagalukira, na kandi nji wayunviriz'omulenge gwa Nahano, n'okujira amarhegeko goshi nku bwirire zene.9Nahano, Nyamuzinda wawe nj'akujira emigisho omu mulimo goshi gw'efune zawe, omu chibusi chawe, changw'abana b'omunda yawe, n'omu bibusi bya haguma nawe, n'omu bibusi bwe chihugo chawe;bunola Nahano ashubi sima enyanya zawe oku menja, kuguma n'okwasimaga amango gabasho; 10nkaba wayunviriza omulenge gwa Nahano, Nyamuzinda wawe, okukulikira amahano gage, amarhegeko gage gayandikwaga mwechi chitabu ch'erhegeko;oyerekeza Nahano, Lulema wawe, oku murhima gwawe goshi.11Bulala agamahano, nkubwirire zene, marhazidohere, na kandi garhali hale. 12Arhali empingu, mbaka oderhere, nde wakarhurharamira omu mpingu arhulerhe, ayinje arhubwire rhuyunve, rhugale kubijira ?13Erhali ewa lunda lwa kabiri lw'enyanja, kugera oderhe, nde warhuyambusa enyanja, arhulerhere, arhubwire, rhuyunve, rhugale bijira ? 14Aliko ogu mwazi guli hofu nawe bwenene,guli omu bunu bwawe n'omu murhima gwawe, ogale kugujira.15Lolaga, ntabikire embere zawe akalamo na menja, olufu na mabi. 16Bulala nkuyigirize zene okusima Nahano, Nyamuzinda wawe, oku lamabagira omu njira zage, n'okulolereza amarhegeko gage, mpu olame na kandi oyalize, na Nahano, Lulema wawe, akugishe omu chihugo wajamo nka ninacho.17Aliko omurhima gwawe gukahindamuka,nkaba orhakengere,na nkaba orhachilekerere kuyigirizwa okuyinamira ebizimu n'oku bikolera, 18Namaba yigiriza ntyo zene okuli muhero, kumurhagendekeza esiku zenyu omu chihugo mwajamo nkabaninacho,enyuma z'okuyambuka Yorodani,19Mbirholere zene nka muhamirizi enyanya zenyu n'empingu n'egulu: Mpirire embere zawe akalamo n'olufu, emigisho n'obuhanya. Chishoga akalamo y'olama, w'oyo n'echibusi chawe, 20okusima Nahano, Nyamuzinda wawe,okuyunviriza omulenge gwawe, n'oku gwarhana naye; bulala omola mw'akalamo kawe n'oku gendekeza kw'esiku zawe, na ntyala kuwagala gendekera omu chihugo, Nahano achigashaga oku hereza bayisho, Abrahamu, Isaka na Yakobo.

Chapter 31

1Musa ajibabwira aba Israeli eyi myazi yoshi. 2Aba bwira, mperhe myaka egana na makumyabiri, ntaka chihuluka changwa okujamo, na Nahano ambwiraga, orhashabuka olu lwinji lw'e Yorodani. 3Nahano, Lulema wawe, ye wambuka embere zawe,azisa abarhayemerere embere zawe,nawe wabarhambula; na Yoshuwa ashabuka embere zawe, nk'oku Nahano aderhaga.4Na Nahano abajira nka kula ajiraga Sihoni na Ogu, abami ba Aba Amori, n'echihugo chabo bala abihyaga. 5Naye Nahano ahira omu fune zenyu,nenyu mwabajira kungana n'erhegeko mbahereze. 6Muchihereze emisi muna gwarhe obushiru ! Murhayobohaga na kandi murhashishwaga embere zabo; bulala Nahano, Nyamuzinda wawe, nj'alambagira yenine haguma nawe,arhakana kuleka,n'oku kulekerera.7Musa ahamagala Yoshuwa amubwira omu mesho ge Israeli boshi, abe munyamisi n'omurhima g'obushiru, bulala waja haguma naba bantu omu chihugo Nahano achigashiraga beshe mpwa abahereza;nawe wabayimya. 8Naye Nahano,yewe ye wa kurhanga,aba haguma nawe,arhaka kuleka,arhakana kulekerera; orhayobohaga murhanashishwaga.9Musa ayandika eri rhegeko, ahereza abakozi, bana ba Lawi, barholaga esanduku y'echihango cha Nahano, n'abakozi boshi be Izraeli. 10Musa, abakalihira, aderha, obuzinda bwa ngasi mwaka gwa mushanvu,omu kashanji k'omwaka gw'olusiku lukulu. 11Aba Izraeli boshi bagerere aho yibabonekana embere za Nahano, Lulema wawe,ahala agalalondola, osome eri rhegeko embere z'aba Israeli boshi omu marhwiri gabo.12Balunda abantu, abalume n'abakazi n'abana, n'abahisi bawe oli omu lunvi lwawe bahabwe oku yunva n'okuyiga, oku yoboha Nahano, Lulema wawe, oku lolereza n'oku kola nko kweyi myazi yoshi ya mweri erhegeko. 13N'abana babo nji barhamumenya njibamuyunva, njibayiga oku yubaha Nahano, Lulema wenyu, amango goshi nji mwalama omu chihugo,nji mwarhola chibe chenyu, enyuma z'okushabuka e Yorodani.14Nahano abwira Masa : Lolaga, ebisanzi byamagera wafamo. Hamagala Yoshuwa, mube omu hema ly'okubuganana, yingala babwira emirimo. Musa na Yoshuwa bagenda,bashiganana omu hema ly'okubuganana. 15Nahano abonekana omu hema omu nkingi ye bichu;n'eyo nkingi y'ebichu ya yumanga enyanya z'olunvi lwe hema.16Nahano amubwira Musa; lolaga,walyama ba baisho; naba bantu bahuluka,baikulikira oku buhushi ebizimu bye bihisi bye chihugo bagenderera kuba omucho, nabo bandeka nyono n'okuvuna echihango chani, najiraga nabo.17Y'oburhe bwani bwa kolera enyanya zabo olola lusiku, nani naleka nababisha eshusho lyani, nabo balibwa, kandi bajilibwa n'ebintu bibi binene n'okurhindibuka n'okulumwa bwenene; kuhika baderha olo lusiku, nka rhali bulala Nahano arhali omu charagati chani b'obunola agamabi gangerere ? 18Nani, nji nabisha loshi eshusho yani, n'olu lusiku, enyanya z'amabi moshi abaga ajirire; bulala nj'ashubiriza kuhindamukira eyo mizimu.19Na ntyo, muchiyandikire olu lwimpo. Oluyigirize abana be Israeli;ohire omu bunu bwabo, yibagalibera bahamiriza enyanya z'abana be Israeli. 20Bulala njina bahira omu chihugo na chigashiraga b'eshe, chibumbire marha n'obuchi; nabo elibamala kulya n'okuyugurha,n'okubakuza; yibagali hindamukira abandi balyangombe, oku babakolere, n'oku mbonerera nyono, n'okuvuna erhegeko lyani.21Kandi byaba, eri bamagwarhwa n'amabi ganene n'oburhindibuke n'amalumwa manene, waderhera olu lwimpo embere zabo nka bahamirizi, bulala orhayibagirwa omu bunu bwa bana babo; kugera zene ntazi bahir'omu chihugo nabaherezaga;22Kurheng'ago mango, Musa ayandik'olu lwimpo, lon'olola lusiku, ayigiriz'abana be Israeli. 23Nahano abwira Yoshuwa, mwene Nuni. Amubwira: Obe n'emisi n'omurhima gukulu, bunola wahek'abana be Israeli omu chihugo nachigashaga; nani nagenda n'okuba haguma nawe.24Amango Musa abere amala yandika emyazi y'eri rhegeko, 25Musa abwira abana ba Lawi baliherhe baheka esanduku ly'echihango cha Nahano: 26Murhole echi chitabu ch'erhegeko, muna chihire ahaburhambi bw'esanduku y'echihango cha Nahano, Lulema wenyu, njinabaho nka muhamiriza enyanya zawe.27Bulal'amenyer'omurhima gwawe gw'entambala n'obuzibu bwawe; nkaba muli bantu b'entambala enyanya za Nahano n'obo nyono nchiri n'omuka omu charagati chenyu, nka gurhe mwaba enyuma z'okufa kwani. 28Mubuganan'embere zani abashaja boshi b'amashanja goshi n'abashamuka benyu; yinji na derha eyi myazi embere zabo, na njinabajira bahamirizi enyanya zabo empingu n'egulu. 29Bulala amenyere kw'enyuma z'okufa kwani nji mwachishandula na nji mwahindamukira mwanarhenga omu njira mwayigirizwe; n'amabi nji gagerera okubagwarhwa, amango mwajira ebiri bibi omu mesho ga Nahano, kugera oku kashanji k'okuhira oburhe bwage oku mirimo y'efune zenyu.30Musa aderha emyazi yolu lwimpo,embere y'embuganano yoshi ye Izraeli.

Chapter 32

1Muyunvirize, mwabo mpingu, Nani naderha; negulu liyunv'emyazi yo mubunu bwani. 2Enyigirizo zani zishandale nkanvula, emyazi yan'erhoge n'emirhonyi yenvula y'oku myaka.3Bulala na hamagala ezino lya Nahano; Mukuz'ezino lya Lulema werhu! 4Ali bale, emirimo yage eba y'okuli, bulala enjira zage ziri z'okuli; Ali Nyamuzinda w'okuli na ntabulyalya, Ali mushinganyanya na w'okuli.5Akaba bachibihizye, ntabubi emwage; eshoni ziri oku bana bage, eburha lya nyankol'amaligo n'okungayisa. 6Nka Nahano yimuyirikire nyankol'ebi bintu, ego mwabo Bantu b'ebinganyi barhajira bwenge ? Karhali yisho, mulemi wawe? Karhali yewe yi wa kuyigirizaga, n'oku kukuza?7Yibuk'ebyagere omu siku za mira, yibuk'emyaka, y'echibusi oku chibusi, dosa yisho, naye akuyigiriza, abashaja bawe bakubwira byo. 8Amango ow'enyanya njaherez'akashambala kaguma obuko, amango nj'agaba abana b'abantu, anahir'embibi z'abantu kushimanana n'oluganjo l'abana be'Israeli.9Bulal'echigabi cha Nahano, bali bantu bage, Yakobo ch'echigabi ch'akashambala. 10Amubuganag'omu chihugo ch'oku mpinga, omu hantu hayoboheseze omukudogora; amuzunguruka, amubuka, amulemba nka mbonyi y'elisho lyage.11Kuguma na chibarhula anajira dubaduba ologo lwage; chishashir'ebyana byage, anabihir'omubyubi bage, anabirhola ana bihek'omumashala gage. 12Nahano yenine ayumangirag'abantu bage, na nta windi nyamuzinda baliherhe w'omuhisi.13Amurharamya enyanya z'echihugo, na Israeli yaly'amalehe g'amashwa; amuhereza n'obuchi anunusa bw'omu bale, amavurha garhengerer'omubale likomere bwenene14Amavurha g'enkavu, n'amarha g'embuzi, haguma n'amashushi g'ebyana by'embuzi, ebishakalume by'e bibuzi, n'empene, haguma n'obwaso bw'engano; wanywer'eshagama y'omuzabibu, livayi.15Israeli wachwerere, oherh'amavurha; walugire! Anayinji leka Lulema, wamulemaga, abonerer'ebale lyamuhag'akalamo, 16Bamulerher'obongw'oku balyangombe, bamugayisize oku mabi.17Barhulirire abazimu entulo orhali Lulema, oku balyangombe barhamenyere, bahyahya, barhengerer'omusiku zigeke, na bayisho barhali bayobohere. 18Walekere Ebale lyakuburhaga, n'okuyibirira Lulema wakuburhaga.19Nahano amubona, n'oku mugaya, omugayo gw'abarhabana n'abanyere bage. 20Aderha: Nji n'ababisha amalanga gani, nji nalola gurhe obuzinda bwabo nji bwaba; Bulala chihanda chirhaherh'obukenge, bana barhaherhe bwemere.21Bamulerhere obongwa oku birhali Lulema, bangayisize enyanya z'abazimu babo; Nani, nji nabahirira obongwa okubarhali bantu, nji nabagayisa olubaga luhwinja.22Bulala omuliro gw'okuburhe bwani gwa chanirwe, nji gwakolera kugera ekuzimu kw'esiku z'olufu; nji gwaly'egulu haguma n'emburho zalyo, nja vuna n'enkingi z'entondo.23Njinabaheba kw'amabi, njimalisa ebiragane byani enyanya zabo. 24Nji Bayond'okushali, bahwe n'obuganga n'endwala zibi; nji nabarhumira elinyo ly'enyama zikalihire n'amenyo g'enjoka.nobubi budarhi ; Nabaheker'amenyo ge nyama zikalahire, haguma ne sumu lye njoka.25Embunga yaho, nji bahwa oku ngorho, n'omu busika, okububa bw'obuhanya: nji byaba ntyo oku musole w'oburhabana nk'oku musole w'obunyre, n'oku njolyana n'oku mushaja. 26Ndonzeze okuderha: Njinabahekera n'omuka, nji naheza n'eyibuko lyabo omu bantu!27Aliko nyoboher'okushimangwa k'omushombanyi, nyubahire okw'abashombanyi babo bakakenger'obubeshi, n'okushubi derha: Efune yani yaliri y'emisi, arhanali Nahano wajira ebintu byoshi.28Luli lubaga lwahezeze oborhere bwinja, barhana gwerhe bwenge. 29Nka baliherh'obwenge, talaga ebi njibayunva, njibanarhimanya ebi nji byabagerera.30Nkagurhe omuguma akashimbulir'abantu cihumbi, na babiri bakalibisize bihumbi ekumi, nkaba ebale lyabo lirhali baguzize, nkaba Nahno arhali bahanire? 31Bulala ebale lyabo lirhali kuguma n'ebale lyerhu, Abashombanyi berhu bali bachirwa emanja.32Aliko omuzabibu gwabo guli muzabibu gw'e Sodoma nabo bali bamashwa g'e Gomora; amalehe gabo gali malehe galogerwe; amalehe gabo galulire;33Amavu gabo, gali menyo g'enjoka, kali kadarhi kakalik'enjoka. 34Ebyola birhali bishirwe hofu nani, byalishwekerwe haguma n'obugale bwani?35Okuchiholera kuli kwani n'okujuha, amango amagulu gabo ganyerera! Bulala olusiku lw'obuhanya bwabo buli hofu, n'abali babilinga barhalegama.36Nahano afunguza abantu bage; aliko njababalira abakozi bage, omukubona okw'emisi yabo yahwere, na nta kuchiba n'omuja, changwa orhashwekerwe.37Naye aderha: Ngah'ebizimu byabo biri, ebale lyakazagi barhabala omukuchibisha; 38Ebyola bizimu byakazagi lya amavurha gabashwekwa, bakazagi nywa edivayi eye ntulo yabo,barhenge banaji barhabala mwabo babashukire oku bulanzi bwabo !39Mumenye oku nyono nye Lulema, n'oku nta nyamuzinda embere zani; nampana akalamo n'olufu, nanvuna n'okufumya, na ntaye wakagala chungul'omufune yani. 40Bulala nahir'efune yani enyanya omu mpingu,n'oku derha: Oku nyono ndamir'esiku zoshi!41Nkarhyaz'omupanga gwani g'omuliro n'efune yani ekagwarha obuhane, na chijuhisiz'abashombanyi bani n'oku hana abangayire;42Omupanga gwani gwaly'emibiri yabo, gunalalukeyo, gunalye enyama haguma n'eshagama y'abayirwaga n'abagwarhaga, oku rhwe lya bakulu b'omu shombanyi.43Lubaga, muyimpe n'okuharamya oku bantu bage ! Bulala Nahano anajuhisa eshagama y'abakozi bage, anachijuhisiza oku bashambanyi bage, kandi ajira entulo oku chihugo chage, n'abantu bage.44Musa ayinja aderha eyi myazi yoshi y'olu lwimpo omu marhwiri g'abantu; Yoshuwa, mwene Nuni aliri haguma naye. 45Amango Musa amala babwir'e Israeli eyi myazi yoshi,46Ababwira: Mubik'eyi myazi yoshi omu murhima gwenyu eyina baganizize zene oku mubwir'abana benyu, babike n'oku jira eyi myazi yoshi y'eri rhegeko. 47Bulala chirhali chintu chirhashinganen'emwenyu; kali kalamo kenyu, n'oku ntyo nji mwajir'esiku zenyu zibe zinene omu chihugo nji mwarhola, enyuma z'okuyambuka e' Yorodani.48Ol'olusiku, Nahano abwira Musa, n'oku derha : 49Zamuka kw'eyi ntondo ya Abrahamu, kwe'yi ntondo ya Nebo, omu chihugo cha Moabu, kuyerekeza e'Yeriko; olol'echihugo ch'e Kanana echimpereze abana b'e Israeli bachirhambule.50Nji wafira kw'eyo ntondo wazamukako, nj'ona yegerezw'embere z'abantu bawe, nk'oku muchi wawe Haruni afirag'omu ntondo y'e Hori, ahirwa haguma n'abantu bage, 51Bulala wajirire echaha enyanya zani omu charagati k'abana b'e Israeli, hofu n'amenji g'e Meriba, eyo Kadeshi, omu mpinga y'e Sini, murhanchesaga omu charagati k'abana be Israeli. 52Nji wabon'echihugo embere zawe; aliko orhakachija mw'echo chihugo mperer abana b'e Israeli.

Chapter 33

1Ntya g'omugisho gwa Musa, oy'omuntu wa Lulema, agishag'abana be Israeli embere z'okufa kwage. 2aderha,Nyamuzinda arhengerer'e Sinai, arhengerera kurheng'e Seiri; akolez'omu ntondo y'e Parani, aja e Meriba-Kadeshi. abarhumir'oku kulyo kw'og'omuliro gw'erhegeko.3Nechi, asima ob'obuko bw'abantu; abachere bage boshi bali omu fune yawe; Nabo bali yikere oku magulu gawe; bakamarha ngasi mugum'omu myazi yawe. 4Musa arhubwiraga, kw'erhegeko kali kashambala oku mbuganano ya Yakobo.5Aliri mwami omu Israeli, amango babuganana abakulu b'abantu n' obuko boshi bwe Israeli. 6Rubeni alame amenye akafa chiro; n'abantu bage babe banene.7Lolaga bichi aderhere enyanya za Yuda: Oyunve, w'oyo Nahano! Omulenge gwa Yuda, omulerhe omu k'abantu bage. N'efune zage zibe n'emisi, Nawe waba burhabale enyanya za bashombanyi bage.8Enyanya za Lawi aderha: Etumimu n'e Urimu za habirwe oku bantu bacheswe, Ebiwarhangula ku Masa, haguma naye wajira obuhaka oku menji g'e Meriba.9Lawi aderha n'eshe na nina: Ntaba bonaga! Arhayinji bene babo, arhayinji abana bage, bulala bakulikir'omwazi gwawe. Bana bikirira echihango chawe.10Bayigiriza Yakobo amarhegeko gawe. N'erhegeko lyawe ku Israeli, bahir'oluvu omu mazulu gawe; N'enterekero oku luherero lwawe.11Gisha emisi yabo, w'oyo Nahano! Yemera emirimo y'amaboko gabo! Chagulang'esiku y'abakulwisa, N'abashombanyi bage barhachihira okuyimanga!12Enyanya za Benjamina aderha: Alimusimwa wa Nahano, yelame omu murhula hofu naye; Nahano nj'amushukira esiku zoshi, Yenalame omu birhugo byage.13Enyanya za Yusufu aderha: Echihugo chage nji chaba n'omugisho gwa Nahano, n'ebintu by'akachiro by'omu mpingu, n'ebikwirire bwenene, amenji makwirire gw'omu lubanda.14Amalehe ga kwirire g'ezuba, amalehe ga kwirire ga ngasi mwezi, 15amalehe ga kwirire ga kulire omu ntondo za mira, amalehe ga kwirire g'omurhurhondo rhw'esiku n'amango.16Amalehe ga kwirire g'obudaka n'eby'obudaka bushukulire; Obulonza bw'owabonekene omu menji; Ayinji oku budaka bwa Yusufu; Okusongi ly'erhwe lya mwene mwami na bene babo!17Oku mpanzi y'oluburha lurhanzi lwage agwerhe echihagararo; Amahembi gayo gali mahembi g'empanzi y'elubala, n'agola mahembi yehime olubaga loshi, kuhika oku mbibi z'egulu; Bali nka bihumbi na bihumbi bya Efurahimu, Bali bihumbi bya Manase.18Oku Zabuloni ba derha: chisimise Zabuloni omu bikorwa byawe; Nawe Isakari omuhema lyawe, 19Nj'ahamagala olubaga omu ntondo; Ahola, yejire endekerero y'obushinganyanya, Bulala benunuse byoshi by'enyanja nene, N'obugale bubishirwe omu mushenyi.20Aderha enyanya za Gadi: Agishwe olala orhabika Gadi eburhambi! Gadi ashuza nka ntale y'echikazi, ashashangul'amaboko n'erhwe.21Alondwere ebirhanzi rhanzi by'echihugo, Bulala ahola habishirhwe akashambala k'abacha manja; Alambagire oku rhwe ly'olubaga; akolere abashinganyanya ba Nahano, n'amarhegeko enyanya wa Israeli.22Enyanya Dani aderha: Dani eri Ntale y'omusole; ya chikwebaga ku rhengera e'Basana.23Enyanya za Nafutali aderha: Nafutali ayugurha obugale. Ana yunjulirana emigisho ya Nahano, arhola obwage bugale bw'ebushoshokero bw'ezuba n'ahacharagati k'olusiku!24Enyanya za Aseri aderha: Agishwe Aseri omu bana be Israeli; abe mwinja ku bene babo. N'okugulu kwage akurhogeze omu mavurha. 25Ebirato byawe bibe chuma n'eshaba; N'obukulu bwawe bulame nk'esiku zawe!26Ntay'oshushire na Nyamuzinda w'e Israeli; Ahekerwe empingu mpu y'akurhabale. Ali n'omwishingo guli oku gosi lyawe.27Namahanga w'esiku n'amango ali lubungiro lwerhu. N'omu maboko gage g'esiku zoshi ali maluhukiro. Embere zage ahigire aba shombanyi; ana derha: Limbula.28Israeli arhagwerhe murhula ahamwage; Echisisi cha Yakobo chiri eburhambi omu chihugo ch'engano n'eshogo.29Oli munyaragi Israeli, nd'oli akawe! Lubaga lwa chungulwaga na Nahano. Muherho gwawe gw'oku kurhabala; Ngorho y'okuhimana kwawe? ntacho abashombanyi bawe nji bajira embere zawe, wena lambagire ahantu habo halengerere.

Chapter 34

1Musa azamuk'omu mashwa ga kadekerera k'e Moabu oku ntondo Nebo, oku busoso bw'e Pisga, hofu n'e Yeriko. Na Nahano amuyerek'echihugo choshi : Gileadi kuhik'e Dani, 2Nafutali yoshi, echihugo cha Efurahimu n'echa Manase, echihugo choshi cha Yuda kuhik'ewa nyanja nkulu yewakulya kw'ezuba, 3ewa bushoshokero bw'ezuba, eburhambi bw'e Yordani, olubanda lw'e Yeriko, echizungu ch'engazi, kuhik'e Zoari.4Nahano amubwira : Echo che chihugo na chigashaga mpu njinaha Abrahamu, Isaka na Yakobo, omukuderha : Njina chihaeburha lyawe. Njinakuyerekacho n'amesho gawe; aliko orhakachihikamo. 5Musa, mukozi wa Nahano, afiraho, omu chihugo cha Moabu, kugerer'omwazi gwa Nahano. 6Na Nahano amuhamba omu lubanda, omu chihugo cha Moabu, hofu n'e Beti- Peori.Nta muntu wamenyer'eshinda yage kuhika zene.7Musa aliri wa myaka egana na makumyabiri amango afaga; n'okubona kwage kurhalizi kuhuma, n'emisi y'omubiri gwage erhalizi kukeha. 8Abana be Israeli balakira Musa siku makumi masharhu, omu mbanda z'e Moabu; na mwezo siku z'okulaka n'ezemishibo ya Musa zahik'oku buzinda bwazo.9Yoshuwa, mwene Nuni, aliri ayunjwizwe n'omuka gw'obwenge, bulala Musa abag'amulambulire kw'amaboko gage. Abana be Israeli bamukenga, n'okukeng'amarhegeko ga Nahano ahaga Musa.10Ntaundi mulebi waboneken'omu Israeli oli nka Musa, eyi Nahano aliyinji masu oku masu. 11Ntaye chintu chakalinganyizwe mpu n'ebijiro byoshi n'ebisomezo bya Nyamuzinda amurhumiraga mpwa jir'omu chihugo ch'e Misiri enyanya wa Farao, enyanya wa bakozi bage n'enyanya w'echihugo choshi, 12n'oku bisomezo byoshi Musa ajiraga n'okuboko kwage kw'emisi omu mesho ga ba Israeli boshi.

Joshua

Chapter 1

1Amango omwambali wa Nyamuzinda Musa amafa,Nyamuzinda abwira Yoshuwa mwene Nuni,murhabazi wa Musa mpu : 2Mwambali wani Musa oyu wamafa,oyumukage oshabuke olu lwinchi lw'e Yorodani n'olu lubaga,muje omu chihugo mpereze aba Izraeli. 3Ngasi hoshi nji mwaja mbahereho,nka kulala nalaganyaga Musa.4Olubibi lwenyu lwagera oku mpinga,lugendekerere olunda lw'enyanya oku ntondo y'e Lebanoni,lugere eshiriza y'olwinchi lwe Efurata,lugendekerere emw'Abahiti,lwahika oku nyanja y'e Mediterane ebuzikiro bw'ezuba che chaba chihugo chenyu echola. 5Ntaye nji wakuhima amango goshi njiwaba ozene,nabera haguma nawe nk'oku naliri haguma na Musa,ntakulekerera ntanakurhenga mwo.6Ochizene ona chizibuhire,bulala we wagabira ab'abantu echihugo nalaganyaga bashokulu babo. 7Ochiseze ona zibuhe bwenene,okenge amarhegeko goshi,ojire kulala kw'omwambali wani MUsa akurhegekaga. Orhajaga eyi n'eyi ly'oku wajira kwoshi kuhikirira.8Okazi soma echitabu ch'amarhegeko burhahusa,okaziyibuka ezuba n'obudufu,ololereze n'okujira byoshi biyandikirwe mwo,na ntyo,wajirira enjira yawe njira y'emigisho n'okuba na ngasi kantu kinja. 9Na kubwirire bulal'ochizene ona chizibuhire,orhayobohaga,orhanalubaga,nyono nye Nyamuzinda,Nnamahanga wawe,indi haguma nawe ngasi hoshi waja.10Yoshuwa abwira abali barongozi bw'olubaga mpu : 11Mugere omu kampi kwoshi,mulalik'abantu barheganye ebiryo bulala enyuma ly'esiku esharhu,mwashabuka olwinchi lw'e Yorodani kujirhola echihugo Nyamuzinda Nnamahanga wenyu abahere.12Ago mango Yoshuwa abwira bene Rubeni na bene Gadi,n'echichira ch'omulala gwa bene Manase mpu : 13Muyibuke kulala mwambali wa Nyamuzinda Musa amubwiraga,gala mango aderha oku Nyamuzinda Nnamahanga wenyu amuhere oluhumuko l'okubera omu chihugo abahere eshiriza ly'e Yorodani.14Bakenyu n'abana benyu,n'ebintu byenyu bibere hano Musa abahere oku lunda lw'e Yorodani,S'aliko abalume boshi n'abashaja,nji bager'embere za bene benyu balasha omu kushabuk'olwinji n'okubagwasa. 15Kuhika amango Nyamuzinda abaha oluhumuko nk'oku nenyu nji mwamuha olw'okugwarha echihugo abahere. Enyuma ly'aho,mwagaluka mushubire omu chihugo chenyu mwambali wa Nyamuzinda Musa amuhaga oku shiriza lw'e Yorodani oku lunda ezuba lihulukira kwo.16Bashubiza Yoshuwa mpu : Rhwajira ngasi kwoshi orhubwirire,rhuje na ngasi hoshi wakarhurhuma. 17Rhwakukenga nk'oku rhwakazigikenga Musa. Nyamuzinda Nnamahanga werhu abe haguma nawe,nkw'analiri haguma na Musa ! 18Ngasi yeshi walahira oku arhakayunva oku waderha,n'okurhakenga okwarhegekere,bihemere ayirhwe.Ochiseze ona zibuhe.
Chapter 2

1Ago mango Yoshuwa arhuma abayunviriza babiri b'okuchibisha kurhenga e Kitimu mpu : Baji lola gurhe echihugo ch'e Kanana chiyorhere,si bwenene balole echishagala ch'e Yeriko. Bagenda,baja aha mw'omukazi muguma w'embaraga, ezino lyage ye waliri Rahabu,bahanda ho. 2Omurhambo w'e Yeriko abwirwa oku : Hali abantu b'abana b'e Israeli bashesher'omu chishagala budufu omu kubaziriza okw'echihugo chage chiyorhere; 3Arhuma entumwa emwa Rahabu mpu : bamubwire oku : Hulusa aba bantu bali omu mwawe,bulala bayinjire kudosereza enyanya z'echihugo !4Rahabu aheka abo balume bombi ababisha,oku bwindi ashubiza oku : Nechi hano haliri abantu,ntamanyere ngahe bali. 5Barhengaga hano eri lichiri golo n'oku bakala bali hofu bachinga olunvi lw'echishagala,ntamanyere ngahe bajire,s'aliko,nkaba mwakabashimba,hali mango mwaka chibabugana.6Nabo abaga abayohezeze omu chanya w'enju yage,aba bisha omu mirhabi y'echitani, aliyanikire omola chanya. 7Abo bantu bagenda,baching'olunvi lw'echishagala,baja babalonza eri bahika okw'eziko ly'e Yorodani.8Embere abo bunviriza balyame, Rahabu arheremera emunda bali omu chanya, ababwira oku : 9Rhumenyere oku Nyamuzinda abahere echi chihugo, bulala rhukola rhuyubahire oku mwabo mwemurhumir'abantu b'eno munda boshi barhachiherhe murhima omunda !10Bulala amango murhenga e Misiri, rhwayunva oku Nahano agabaga enyanja y'omuduku eri mwabo nwemurhumire, mwageramwo,rhuyunvirhe oku mwayirhire balala bami bombi b'Abamori bali eshiriza y'olwinchi lw'e Yorodani : Sihoni na Ogi. 11Amango rhuyunva ntyo,hon'aho rhwachika omurhima omunda bwenene, rhurha chibaga n'obulangalire,bulala Nyamuzinda Nnamahanga wenyu yenyine Nnamahanga w'amalunga n'egulu.12Mbahemere,muchigashe okw'ezino lya Nyamuzinda,oku njimwajirira bene berhu aminja,nk'okunamabajirirago,mumpe n'echimenyiso, 13mumbwire bwinja eri murhaka yirha darha,na nyama,n'abasheja bani na balumuna bani n'abandi bene berhu,n'ebikulo byabo byoshi,n'eri murhakaderha oku rhuyirhwe.14Abo bunviriza bashubiza oku : Rhuchigashire akalamo kerhu kumwabo,nkaba orhajiderha ebirhwalirimo. Hano Nyamuzinda arhuhimira aba bantu,rhuje muchino chihugo,rhwaba bashinganyanya emund'oli,rhwakujira bwinja buzira bulyalya.15Rahabu ashwekera omugozi oku nju,abayandagaza omu dirisha ly'enju yage; bulala yaliri eyumbakirwe omu chibembekerezo ch'echishagala. 16Aba bwira : Muchibishe omu ntondo ly'abamushimbire barhababonaga,muchibishe eyo munda siku esharhu kuhika amango bagaluka,n'okubuzinda muhir'oku njira. 17Abo bantu bamubwira oku : Yunvaga,rhwahikiriz'oku warhu bwiraga rhuchigashire.18Hano rhurhera echi chihugo,oshwekere ogu mugozi gw'echinusu ch'omuduku omu dirisha ahala warhuyandagazize; Ohire Isho,na nyoko,na bene benyu,n'ab'omulala gwawe boshi mw'eyo nju. 19Muguma mu mwabo nji wahuluka eri agere omu lunvi ery'akafa okulwage,birhachirhulolere,rhurhakamuchumula.S'aliko eri hakajira oyu bayirha munali naye omu nju,rhwanamuchumula wa.20S'aliko eri wakaderha ehwe ly'erhu,nerhu rhurhakachiba rhugwarhirhwe n'ogomugasho warhugashaga. 21Abashubiza oku bibe ntyo. Bamuleka,bagenda Rahabu ashwekera gulala mugozi gw'echinusu chidukua omu dirisha.22Abo bunviriza bagera ebw'entondo,bachibisha bayibereko siku esharhu kuhika amango balala bantu babashimbaga bahikir'okugaluka emwabo e Yeriko. Ntaho barhabalonzezaga s'aliko barhababonaga.23Abo bantu bombi bafumuluka bayandagala kw'eyo ntondo,bashabuk'olwinchi lw'e Yorodani,bashimana Yoshuwa mwene Nuni,bamushambalira byoshi ba bweneko. 24Babwira Yoshuwa mpu : Okunali Nyamuzinda arhuhere echo chihugo mpu chibe cherhu; abantu bamo,barhuyobohere barhachiherh'omurhima omunda.

Chapter 3

1Yoshuwa azuka esezi sezi arhenga e Kitimu n'aba Izraeli bosho,bayandagalira oku lwinchi lw'e Yorodani,bahandaho embere bashabuke.2Eri hagera siku esharhu,ebirongozi by'olubaga,bagera omu bilalo, 3Ba bwira abantu oku : Hano mubona esanduku y'Endagano ya Nyamuzinda Nnamahanga werhu,n'okubona abajinji b'Abalawi bayiherhe,mwanayumuka aha mwaliri mukulikire abayiherhe. 4S'aliko abaherhe eyo Sanduku mukazi bakulikira chilometere chiguma,murhakazagi hikaho. Kon'oko,mukazigenda mwarhegerera bwinja enjira mwageramo,bulala murhasagi gera eyo munda chiro n'olusiku.5Yoshuwa abwira ba Izraeli mpu : Muchichese,bulala omusezi Nyamuzinda ajira ebisomerene omu kagarhi kenyu. 6Abwira abajinji mpu babarhule esanduku ya Nyamuzinda y'Endagano,bashokolere abantu barhula bashokola.7Nahano abwira Yoshuwa oku : Kurheng'ene nkala na kuyimika embere ly'aba Izraeli boshi,yibamenya oku ndi haguma nawe,nka kulala naliri haguma na Musa. 8Obwire abajinji babarhule e'Sanduku y'Endagano bayinji yumanga omu lwinchi lw'e Yorodani,hano barhogeramo.9Ago mango Yoshuwa abwira aba Izraeli mpu : Muyinje muyunve oku Nyamuzinda Nnamahanga wenyu aderhere. 10Aba bwira oku : Mumanye oku Nnamahanga Nyamuzinda ali haguma nenyu n'okw'ahiga embere zenyu Abakanana,n'Abahiti,n'Abahivi,n'Abaperezi,n'Abagirigasi,n'Abamori,n'Abayebusi. 11Nkaba esanduku y'Endagano ya Nyamuzinda Nnamahanga goshi g'egulu ery'abashokolere,mushabuke olwinchi lw'e Yorodani.12Mulondole bantu ekumi na babiri omu kagarhi kenyu,muguma omu ngasi mulala. 13Hano abajinji babarhula eyo sanduku ya Nyamuzinda n'amahanga goshi g'enegulu,balabarha omu lwinchi lw'e Yorodani,amenchi gagabika mo kabiri gayimanga haguma nka chikunguzo.14Olubaga lwarhenga omu bilalo mpu mushabuke olwinchi lw'e Yorodani. abajinji bali babarhula esanduku y'endagano babashokolere. 15Ago mango gali gw'okushalula, amango olwinji lw'e Yorodani lwa bumba n'oku gera oku bikwe byoshi. eri abajinji banahika ho,barhogera omu lwinji, 16Olwinji lwayumanga;lwayumanga nka chikunguzo che chihugo cha Adamu,omu chishagala chiba hofu n'e Zaretani.Ago mango amenchi gahulukira omu nyanja y'omunyu ganachigabamo.Olubaga lwa nashabuka omu Yorodani embere y'e Yeriko.17Abajinji oku bali bana barhula esanduku y'Endagano ya Nyamuzinda,bayumanga mw'olo lwinchi lw'e Yorodani eri lwamagabika mo,Aba Izraeli boshi balindira,bashabuka.`
Chapter 4

1Eri bantu boshi baba bamashabukaolwinchi lw'e Yorodani,Nyamuzinda abwira Yoshuwa mpu : 2Orhole bantu ekumi na babiri omu Ba izraeli,muguma muguma omu ngasi mulala. 3Oba bwire barhol'amabale ekumi na mabiri omu lwinchi lw'e Yorodani halal'abajinji,bayumangaga,zenezene bagaheke,bagahire ahabahanda hano budufu.4 Ago mango Yoshuwa ahamagala bantu ekumi na babiri alondola omu Ba Izreli,muguma muguma omu ngasi mulala, 5ababwira mpu : Mushokolere esanduku ya Nyamuzinda Nnamahanga wenyu,mushabuke olwinchi lw'e Yorodani,ngasi muguma wenyu ahebe ebale oku chirhugo nk'okw'emilala yenyu enali.6Chaba chimenyiso oku mwabo,amango abana benyu bakazidosa mpu : Mabale gach'agaberhu ? 7Mwanabashuza mpu : Olwinji lw'e Yorodani lwagabikaga mo ery'esanduku y'Endagano ya Nyamuzinda iyashabuka. Ago mabale gaba gakuyibusa Aba Israeli ebyo byabaga esiku zoshi.8Aba Israeli bajira oku Yoshuwa aba bwiraga. Barhola mabal'ekumi na mabiri omu yorodani nk'okw'emilala yabo yanaliri,nk'oku Nyamuzinda ana murhegekaga,bagaheka,bagabika ngasi ahabanahandagabudufu. 9Yoshuwa abika mabale ekumi na mabiri omu lwinji lw'e Yorodani, halal'abajinji bayumangaga eri bahekere esanduku y'Endagano,hagana chiba kuhik'ene.10Abajinji bagwerh'esanduku y'Endagano bayumanga omu lwinchi lw'e Yorodani,kuhika amango bahikiriza ngasi kwoshi Nahano arhegekaga Yoshuwa mpu abwire Aba Israeli. Byaba nk'oku Musa anarhegekaga Yoshuwa. 11Ery'abantu boshi baba bama shabuka,abajinji baherh'esanduku ya Nahano ba bashokolera.12Bene Rubeni, na bene Gadi, na chigabi chiguma cha bene Manase,bashokolera Aba Israeli eri banaherhe emiherho,nk'oku Musa anabarhegekaga. 13Oku bantu bihumbi makumi mane bagera embere za Nahano omu lubanda lw'e Yeriko. 14Ololusiku Nahano ayereka Aba Israeli oku Yoshuwa ali mukulu,bakazimukenga nk'oku bakazagi kenga Musa omu kalamo kage koshi.15Nyamuzinda abwira Yoshuwa mpu : 16Obwire abajinji bagwerh'esanduku eri mw'ebitabu by'Endagano barhenge omu lwinchi.17Yoshuwa abwira abo bajinji oku barhenge omu lwinji. 18Oku bisanzi abo bajinji bakazigi heka esanduku y'endagano na Nahano omu kurhenga omu lwinji lw'e Yorodani,eri bakala baly'eshi,olwinchi lw'e Yorodani lwashubiyunjula nk'oku lwanaliri embere.19Aba Izraeli barhenga omu lwinchi lw'e Yorodani omu siku ekumi z'omwezi gwa burhanzi, bahanda e Giligali,eshiriza ly'e Yeriko. 20Yoshuwa asigika ahola Giligali galala mabale ekumi na mabiri bakulaga omu lwinji lw'e Yorodani. 21Enyuma ly'aho,abwira abantu mpu : Amango abana benyu bakazi badosa mpu : Mabale mach'aga ?22Mwanabashambalira okw'olwinchi lw'eYorodani lwagabikaga mwo amango mushabuka. 23Bulala Nahano, Nnamahanga wenyu, agaba amenji rhwaluha rhwashabuka, nka kulala anajiraga enyanja y'omuduku. Ayigaba rhwashabuka. 24Mpu lyo embanga zoshi z'eno gulu zimanya oku Nahano aba w'obuhashe,mpu yimunakazi mukenga esiku zoshi.
Chapter 5

1Ago mango Abami boshi b'Abamori baliri ebuzikiro bw'ezuba,n'Abakanani baliri ebwa nyanja y'e Mediterane,bayunva oku Nahano agabaga olwinchi lw'e Yorodani eri Abana be Israeli babarhuma mpu yibashabuka,bayoboha aba Israeli bwenene bachik'omurhima omunda.2Agomango Nyamuzinda abwira Yoshuwa oku : Ochul'orhwere rhukalihire okembule mwo ery'oburhalihyahyaly'aba Israeli. 3Yoshuwa achul'orhwere akembula aba Israeli. Eyo ntondo abakembuliragako bayiha ezino ly'entondo y'oku kembulira.4Yunvaga echarhumaga Yoshuwa akembula aba Izraeli : abalume boshi bakulu barhengag'e Misiri n'abantu b'e birha,bafira omu njira omu charagarhi ch'empinga amango barhengaga e Misiri. 5Abo balume bakulu barheng'e Misiri,bowe baliri bakembwirwe,s'aliko abana bayinjaga baburhwa bunjira njira omu mpinga,barhali kembwirwe.6Bulala abana b'e Israeli balambagiraga myaka makumi mane omu mpinga kuhik'okufa kw'entwali zoshi z'entambala za rhengaga e'Misiri na balala barhanayunvaga omulenge gwa Nahano; Nahano. Oko kwarhuma alahira oku barhaka chibanda echishando omu chihugo chilugire mw'amarha n'obuchi,ech'alaganyaga bashokuluza babo. 7Aba bana babo,Yoshuwa abakembula, bulala barhali ziba kembulira omu njira.8Amango amal'oku bakembula boshi,babera omu kambi kabo kuhika amango bafuma. 9Nyamuzinda abwira Yoshuwa mpu : Ene nabakul'eshonyi okuba mwaliri baja e Misiri. Aho hantu bahahere ezino lya Giligali kuhana chiderhwa kuhika zene.10Ago mango Aba Israeli bahanda omu lubanda hofu n'e Yeriko,bajira n'olusiku lukulu lw'e Pasaka egolo omu siku ekumi nene z'omwezi. 11Ey'olusiku lukulu lwa Pasaka lukala luhwere,balya okumburho za kazigi yera omu Kanani. Bakaziyenda mw'emigati erhali mw'engeso, n'engano zikalangirwe.12Ery'olo lusiku luhwa amana garhachigwaga,bakazirya ebiryo bya yeraga omu Kanani.13Yoshuwa aliri hofu n'e Yeriko,alola,abona omuntu ayimangir'embere zage ery'afumbarhire engorho erhali omu luba. Yoshuwa amushegerera, amubaza, eri : K'oli w'omu ngabo zerhu kandi ey'oli w'omu bashombanyi berhu ?14Oyo muntu amushuza mpu : nanga bulala indi chirongozi ch'engabo ya Nahano,che chirhumire na yinja. Yoshuwa afukama embere zage amuharamya,amubaza eri : waliha nyono nye mwambali wawe,gurh'olonzeze njirage ? 15Abwira Yoshuwa mpu : Okul'Ebirato byawe,bulala aha hantu oyumangire hali hacheswa. Yoshuwa ajira ntyo ahogol'ebirato byage.

Chapter 6

1Enyunvi z'echishagala ch'e Yeriko zaliri eri zichingirwe bwenene, n'eri aba Israeli bwo barhuma,nta muntu wakajiremo eri kurhengamo. 2Nahano abwira Yoshuwa mpu : Nku here echi chishagala, ohime omwami wamo, n'entwali zage z'enfola miherho.3Woyo n'engabo zawe mukazi gorha echi chishagala ,mwana chizunguluka liguma ngasi lusiku, mujire ntyo siku ndarhu. 4Bajinji mushanvu ba barhula mishekera mushanvu, bashokoler'e sanduku y'endagano,oku lusiku lwa mushanvu, bazungulukeho chishagala kali mushanvu,amango abajinji bali babuha emishekera.5Han'abantu boshi bayunva eyo mishekera ebuhwa n'emulenge yindiyindi,bayinji band'olwamo oku liguma. Oku handi olukuta lugorhere echi shagala lwa honongoka, n'abantu bajamo buzira buba.6Yoshuwa mwene Nuni ahamagala abajinji aba bwira oku : Barhula esanduku y'Endagano n'abandi bajinji mushanvu baheke mishekera mushanvu,bashokolere eyo sanduku. 7Oku handi,abwira abantu mpu : Gendaga mugorh'echo chi shagala n'omurhwe gushokola gushokolere esanduku ya Nahano.8Byanaba nk'oku Yoshuwa abwirag'abantu,balala bajinji mushanvu baherhe mishekera mushanvu,bagenda bayinja bayibuha,esanduku y'Endagano ya Nahano ya bayinj'enyuma. 9Omurhwe gw'okushokola,gwa shokolera abo bajinji bayinja babuha emishekera buzira kuhusa,n'enyuma y'esanduku ya yinja omurhwe gw'okuzinda.10Yoshuwa abwir'abantu mpu : Musire, murhachiderhaga kurhenger'ene, kuhika amango njina babwira muband'olwamo. 11Ago mango abwira abantu barhol'esanduku ya Nahano bazunguluka echo chishagala liguma. Enyuma ly'aho,bashubira omwishwa balyamamo.12Eri bucha sezi,Yoshuwa azuka,na balala bajinji babarhula kandi esanduku ya Nahano. 13Balala bandi bajinji mushanvu bagwerh'emishekera mushanvu, bashokoler'esanduku ya Nahano eri banayinja babuha emishekera burhahusa. Omurhwe gw'oku shokola,gwa bashokolera,n'abandi bayinja enyuma y'esanduku. 14Bazunguluka echo chishagala oku siku ebiri,bashubira omwishwa. Bajira ntyo siku ndarhu zoshi.15Oku lusiku lwa mushanvu,bazuka sezi sezi,bazunguluka echo chishagala kali mushanvu nk'oku banakazigijira,olo lusiku kali mushanvu. 16Oku lugendo lwa mushanvu okw'abajinji babuha e mishekera, Yoshuwa abwira abantu mpu : Muband'empundu, bulala Na amarhuha echi chishagala !17Echi chishagala chikala cha Nyamuzinda,chasherera na ngasi byoshi birimo. S'aliko muleke ela mbaraga Rahabu yonyine n'omulala gwayo,bulala abishaga balala bunviriza rhwarhumaga. 18S'aliko mu manye murharholaga ebintu bilahizwe,bulala eri mwakanabirhola,mwanalerh'obuhanya omu mashwa gaba Israeli,n'oku lerha mw'obusherera. 19Efuranga zoshi,n'ehoro,n'ebintu bichulwa n'echuma ch'omulinga n'echuma chonyine byacheswa na Nahano, byahabwa omu mbikiro yage.20Abantu bahamagaliza n'abajinji babuha emishekera. Okw'abantu bamanayunva emishekera,babanda n'orhululu bwenene, ebibambazi byahonongoka. Aba Israeli n'abasirika babo barherama,ngasi muntu agera embere zage,bagwarha echo chishagala. 21Bayirh'abantu balimo boshi,abalume,abakazi,emisole n'abashaja,bayirha n'ebintu,enkavu,ebibuzi n'epunda.22Yoshuwa abwira balala bunviriza babiri bajagi lola okw'echo chihugo chaliyorhere mpu : Muje omu mw'ela mbaraga,mumukulemo,n'omulala gwage,nka kulala mwanachigashagaye.23Abo bantu bajira ntyo,bajamo,bahulusa omulala gwage,eshe na nina,basheja bage n'abalumuna n'abandi bw'ogo mulala;bayinja babagwerhe,babahira emusike gw'amashwa g'aba Izraeli. 24Bayosa echo chishagala choshi,ebya lirimo byoshi byasingonyoka. S'aliko efuranga,n'ehoro,n'ebintu bichulirwe n'echuma n'eby'eshaba n'eby'echuma chonyne birhasireraga,babihira omu mbikiro ya Nahano.25Yoshuwa aleka Rahabu,n'omulala gwage gwoshi, bulala abishag'abunviriza bayinjaga lola gurhe e Yeriko eyorhere. Rahabu abera omu ba Israeli,yewe n'omulala gwage gunachibamo kuhik'ene.26Ago mango Yoshuwa achigasha aderha mpu : Nahano avume mani omuntu onji washubiriz'oku yumbaka echi chishagala ch'e Yeriko ! Owaderha mpu ashub'iyumbaka,afirwe n'efula,owaderha mpu ashub'iyimanza enyunvi zacho,afirwe n'omuziba ! 27Nahano ali haguma na Yoshuwa,aj'erenge omu chihugo choshi.

Chapter 7

1Aba Israeli bazimba echintu chidarhi chihehererwe na Nahano abaga abalahize eyo e Yeriko. Muntu muguma ezino lyage ye Akana mwene Karmi,munjukulu wa Zabudi,munjukuluza wa Zera,w'omu mulala gwa Yuda,yewe arhola kw'ebyo bintu,lero arhuma Nahano akalihira aba Israeli.2Yoshuwa abere ali e Yeriko,arhuma abantu e Ai ebwa chishagala ch'e Beteli,hofu n'e Beti-Aveni mpu,bagend'eyola mwecho chihugo chiyorhere. Bagaluka emunda Yoshuwa ali, 3bamubwira mpu : Waliha orharhumaga engabo zesh'eyo munda,orhume bihumbi bibiri byonyine,kandi eri bisharhu,bulala abantu bayo bali bageke bwenene.4Balume bihumbi bisharhu bajagayo, s'aliko abantu b'e Ai babalibirhako. 5Abantu b'e Ai babayirhamo hofu bantu makumi masharhu,abayorhaga babahiga kurhenga oku chishabuko ch'echishagala,babahisa e Shebarimu bayinja babayirha bwandagala. Olubaga lwayubaha,bachika omurhima omunda.6Yoshuwa n'abagula b'aba Izraeli babera emishangi yabo eri burhe bwarhuma,bakumbagala dubaduba embere z'esanduku y'Endagano ya Nahano kuhik'egolo,bachilagiza kw'oluvu omwirhwe. 7Yoshuwa aderha mpu : Mani Nahamwerhu Nnamahanga, Bichi byarhumaga warhushabusa olwinji lw'e Yorodani ? Ka kwaliri kulonza mpu orhuhe Aba Amori barhuyirhe ? Kw'orhaka rhulekere eshiriza ly'e Yorodani !8Waliha,Nahamwerhu gurhe na chiderha na aba Israeli bamahimwa n'abashombanyi babo? 9Hano aba Kanani n'abantu b'eno boshi bamenya ntya,barhushimba,barhuheza omu gulu,gurhe lero wachiyerekana oku we mugala byoshi ?10Nahano abwira Yoshuwa mpu : Yumuka ! Bichi birhumire wakumbagala dubaduba ? 11Aba Israeli bajirir'echaha,bavunire erhegeko lyani. Balekere oku jira oku rhwalagananaga nabo,barholere oku bintu byalilahizwe babizimba,babibisha omu charagarhi k'ebindi byabo bintu. 12Aba Israeli barhaka chirindira abashombanyi babo,bakazibayaka,bagendekera oku yirhwa ntachiba haguma nenyu kuhik'amango mwa yosa ebi bintu na bahanzaga mpu murharholaga.13Ogendage orheganye olubaga olubwire luchichese omusezi. Bulala nyono nye Nahano Nnamahanga,imbwirire aba Israeli ntyo : Omu kagarhi kenyu muli ebitnu na balahizaga oku murharholaga,murhahima abashombanyi benyu murhanazi kabula ebyo bintu nabahanzaga oku murharholaga !14Omusezi esezi muchiyerekane embere zani buko oku buko,obuko naja nachishoga buchiyerekane. Eshanja oku lindi, n'eshanja nakana chishoga lyana chiyerekana,mulala oku gundi,n'omulala na ka chishoga gwana chiyerekana,muntu oku windi. 15Owa kalya kw'ebyo bintu bilahizwe,bana muyosa n'omulala gwage goshi,na ngasi kantu agwerhe,bulala avunire erhegeko omu chiragane rhwalagananaga na nenyu kandy'anajirire ebyo busire omu Israeli.16Eri bucha sezi,Yoshuwa ayerekana aba Israeli, buko oku bundi, achishoga obuko bwa Yuda. 17Bayerekana obuko bwa Yuda,eshanja oku lindi, achishoga eshanja lya Zera. Bayerekana eshanja lya Zera mulala oku gundi, achishoga omulala gwa Zabuloni. 18Bayerekana ogo mulala muntu oku windi,lero achishoga mo windi muguma,ezino lyage ye Akana mwene Karmi,munjukulu wa Zabudi,munjukuliza wa Zera w'omu buko bwa Yuda.19Yoshuwa abwira Akana mpu : Mwana wani,oderhe bwinja embere za Nahano Nnamahanga w'aba Israeli,ombwire okuli koshi oku biwajirire,orhabishaga hintu. 20Akana abwira Yoshuwa mpu : Nechi,nyono najiriire Nyamuzinda Lulema w'aba Izraeli echaha,intya ku byaliri : 21Omu bintu byahagulgwa,nabona biri mw'echishuli chikwirire bwenene cha lukirwaga e Mezopotamiya,na bicheri magana mabiri g'efuranga,n'elopo ly'ehoro lizidohere,nabisima lero naba nabirhola. Mwabibona,bulala na bihumbir'omwidaho,omu chirhala chani,efuranga zeziri eshishi.22Eri Yoshuwa ayunva ntyo,arhuma entumwa emwa Akana,balibirha babishigana ebyo bintu arhindire omwidaho,n'efuranga ziri eshishi zabyo. 23Babirhola,babihekera Yoshuwa n'Aba Israeli boshi,byoshi babihira embere za Nahano.24Yoshuwa n'aba Izraeli,barhola Akana mwene Zera na zilala furanga na chilala chishuli,n'ehoro,n'omulala gwage,n'enkavu,n'ebibuzi,na bapunda,n'empene,n'ehema lyage,na ngasi kantu koshi ali gwerhe,babihek'omu lubanda lw'e Akori.25Yoshuwa abwira Akana mpu : Bichi byakurhumaga warhuma rhwalibuka ntya nani nawe ene Nyamuzinda akulibuza hon'aho aba Izraeli boshi bamukabula kw'amabale,bamuyosa haguma n'omulala gwage,n'ebintu byage. 26Bamulunda kw'echilundo ch'amabale kuhika ntya hachinachiba. Cho chirhuma aho hantu hachihamagalwa Akori, kuhik'ene; kw'okuderha Lubanda lw'amalibuko . Enyuma ly'ebyo,g'amang'oburhe bwa Nahano bwana hwere.

Chapter 8

1Nahano abwira Yoshuwa: orhayubahaga changwa orhayunvag'obuba, rhol'abantu boshi b'entambala haguma nawe, n'okuyumanga,oje e Ai, talaga, nakuhereza mwami w'e Ai omu fune yawe, n'abantu bage, n'echishagala chage, n'echihugo chage. 2N'okujirira Ai na mwami wage nk'oku wajiriraga Yeriko na mwami wage, aliko ebintu byage n'enkavu zage mwazirhola byanaba bintu byenyu mwenine. Ohebe abantu omu chihugo oku bwibisho.3Nantyo Yoshuwa agenda, n'abantu boshi b'entambala, bashona kulwisa Ai. Yoshuwa alondola abantu birhonzi na banya misi, bihumbi makumi masharhu abarhuma omu budufu. 4Abakomereza, aderha: Lolaga, mwalingira omu kabisho enyuma y'echihugo, murhajaga hale bwenene n'echihugo, aliko mube muchirheganyize.5Nani, n'abantu boshi baliri haguma nani, rhwashegera hofu n'echihugo, na galala mango bayinji mala kurhulwisa, rhwanalibirha embere zabo nka kulala kwa burhanzi. 6Nabo bayinja barhukulikire rhwanaba rhwamabakululira embuga hale n'echishagala, bula banaderha: Bamalibirhira embere zerhu nka kulala kwa burhanzi, na ntyo rhulibirhe embere zabo. 7Nantyo mwanarhenga omu kabisho nantyo mwanarhola echishagala, bulala Nahano, Nahano werhu achiheba omu fune zerhu.8Nantyo, amango mwaba mwamarhola echishagala, mwanachiyosa n'omuliro, kukulikira n'erhegeko lya Nahano mwanajirako. Mulolage, namababwira mwabo. 9Nantyo Yoshuwa abarhuma, bagenda kuchibisha, babera omu Beteli n'e Ai, lunda lw'ebuzikiro bw'ezuba bwe Ai, aliko Yoshuwa arheganya m'obo budufu mukagarhi k'abantu.10Yoshuwa azuka miseke, aganj'abantu, agenda, yewe n'abashaja b'e Israeli, n'embere z'abantu b'e Ai. 11Abantu boshi b'entambala bashona n'okushegerera hofu, bagera hofu n'echishagala. Bahanda oku lunda lw'enyanya we Ai n'olubanda lwaliri ahagarhi kage n'e Ai. 12Arhola bantu bagerere bihumbi birhano, abaheba omu kulingira momu kabisho omu kagarhi ke Beteli na Ai, oku lunda lw'enyanya bw'echishagala.13Nantyo, baheba y'abantu chiro enfola miherho zoshi zaliri ebuzikiro bw'ezuba bw'echishagala, na balala balemaga balingira omu kabisho okulunda lw'enyanya w'echishagala, Yoshuwa agenda m'obo budufu omu charagati ch'olubanda. 14Gabere gaba mango ga mwami w'e Ai abona, bajira duba, bagenda misekeseke, abantu b'echishagala barhenga kulwisa Israeli, yewe n'abantu bage boshi, omu mango gali rheganyizwe, embere z'echihugo ntyo, aliko arhamenyaga oku balala bali chibishire bali enyuma z'echihugo.15Yoshuwa na Israeli boshi babonekana nka bamahimwa embere zabo, balibirhira ewa njira y'omu mpinga. 16Abantu boshi baliri omu Ai bahamagalwa babuganane haguma babakulikire, bakulikira Yoshuwa, bakululirwa hale n'echishagala. 17Nta muntu waberere omu Ai changwa omu Beteli orhakuliraga aba Israeli. Baleka echishagala bushugunu, balibisya Israeli.18Nahano abwira Yoshuwa: Lambul'etumu liri omu fune yawe oku lunda lwe Ai, bulala na chiheba omu fune yawe. Yoshuwa alambul'etumu lyaliri omu fune yage ewa lunda lw'echishsgala. 19Abantu balichibishire, balibirha duba okuliguma amango alambula efune yage, abaja omu chishagala, bachirhola, bajira duba, babihya echishagala n'omuliro.20Amango abantu b'e Ai balol'enyuma zabo, babona, na talaga, omusi gw'echishagala yigwazamukir'empingu, nabo barhaligwerh'emisi y'okulibirha changwa kw'eyi njira changwa kw'eyila yindi. 21Amango Yoshuwa na Israeli boshi babona oku abantu bali chibishire bamagwarha echishagala, n'oku omusi gw'echishagala gwa rharamire, bahindamuka, bayirha abantu b'e Ai.22Banene barhenga omu chishagala kubalwisa, na ntyo baliri omu kagarhi k'e Israeli, n'abandi oku luno lunda n'abandi oku lwindi lunda, babayirha chiro barhalekaga n'omuguma omu kagarhi kabo mpwa yorhe changwa alibirhe. 23Barhola mwami we Ai ana zene, bamuheka hofu na Yoshuwa.24Na ntyo galiri mango Israeli babaga bamamala kuyirha abantu boshi b'e Ai omu mashwa, omu mpinga, ahantu bakulikiragabo, n'amango bafaga boshi oku bukali bw'omupanga, chiro babaga bamarhindibuza banene, Israeli boshi bagaluka omu Ai, bachishurha oku bukali bw'omupanga. 25Ba boshi bafaga olo lusiku, abalume n'abakazi, baliri bihumbi ekumi na bibiri, chiro abantu boshi be Ai. 26Bulala Yoshuwa arhagalula efune yage ya lambulaga etumu amango ayirha abantu boshi b'e Ai.27Enkavu n'ebintu by'echishagala Israeli babirhola byaba byabo, kuguma n'omwazi gwa Nahano gwa bwiraga Yoshuwa. 28Yoshuwa asireza Ai n'omuliro, achijira kuba chigabi chibihire esiku n'amango kugera zene.29Ahanika mwami w'e Ai enyanya y'omurhi kugera egolo. Okuliguma amango ezuba lizika Yoshuwa aderha bakule omufu oku murhi, n'oku gukabula oku lunvi lw'okuja omu chishagala, n'oku gurhabika kw'echilundo ch'amabale gaba ganaliho zene.30Na ntyo Yoshuwa ayumbakira Nahano, Nyamuzinda we Israeli, olurhamba oku ntondo Ebali. 31Nkaba Musa, ntumwa ya Nahano, abwiraga abana Israeli, nk'oku biyandikirwe omu chitabu che sheriya ya Musa, olurhamba lw'amabale magumaguma; omuntu arhamaberere n'echuma, bakazi rhulira kw'entulo y'okusirezezwa na Nahano, n'entulo z'omurhula. 32Ayandika enyanya kwago mabale emyandiko eri kuguma n'amarhegeko ga Musa, abaga ayandikire embere z'abana be Israeli.33Israeli boshi, n'abashaja babo, n'abimangizi babo, n'abachi b'emanja babo, bayimanga eburhambi bw'e sanduku, n'embere z'abadahwa Balawi baliherhe e sanduku y'endagano ya Nahano, muhisi ntyo, haguma naye waburhwaga omukagarhi kabo, echichira chabo embere za Gerizimu, n'echichira chabo embere za Ebali, nk'oku Musa, ntumwa ya Nahano, abaga abarhegekere mira, mugishe abantu boshi b'e Israeli burhanzi.34Nantyo asoma emyazi yoshi y'esheriya, emigisho n'emivumo, kukulikira n'emyazi yoshi yali yandikirwe omu chitabu ch'esheriya. 35Nta mwazi muguma omuyoshi Musa abwiraga Yoshuwa arhasomaga embere z'embuganano ya Israeli yeshi, haguma n'abakazi n'abana, abahisi balambagira haguma nabo.

Chapter 9

1Galiri mango abami boshi baliri ewalunda lwe yorodani, oku ntondo n'oku chihugo ch'eshishi, n'oku chihugo chaliri hofu n'enyanja nkulu, embere ze Lebanoni, Bahiti, Baamori, Bakanani, Baperizi, Bahivi, na Bayebusi, bayunvaga; 2babuganana haguma na murhima guguma yi balwisa Yoshuwa na Baisraeli.3Amango abantu be Gibeoni bayunva gurhe Yoshuwa ajiriraga Yeriko na Ai, 4bajiraga obubi, bagenda n'oku jira nk'oku bajiriraga entumwa, barhola ebigunira byamira enyanya z'epunda zabo n'empu z'amavu gamira zashandukire n'oku hangwa, 5n'ebirato byashandukire n'amagulu gabo, n'emyambalo ya mira oku mibiri yabo, n'omugati goshi gw'ebiryo byabo gwaba gwayumire n'okuja kw'embubwe.6Bagera hofu na Yoshuwa, omu kambi eyo Giligali, bababwira yewe n'abantu be Israeli: Rhwarhenga omu chihugo ch'ahale, na ntyo jira echihango haguma nerhu. 7Abantu b'e Israeli babwira Abahivi: Nkaba mwalama nerhu, na nka gurhe rhwakaja rhwajira echihango haguma nenyu? 8Babwira Yoshuwa: Rhwabano rhuli bambali bawe, Yoshuwa ababwira: Mwabo mwe bande? Na ngahe mwarhenga?9Bamubwira: Bambali bawe bayinjire kurhenga omu chihugo ch'ahale bwenene enyanya w'ezino lya Nahano, Nyamuzinda wawe. Bulala rhwayunvirhe obukuzwe bwage na bichi ajirire omu Misiri, 10na byoshi ajirire bami babiri b'Amori baliri ewa lunda lwe Yorodani, Sihoni, mwami we Hesiboni, na Ogi, mwami we Basani waliri emwa Asitaroti.11Na ntyo abashaja berhu n'abantu boshi bw'omu chihugo cherhu barhubwirire, baderha: Murhole ebiryo muje omu lugenzi, mugende mubuganane nabo, n'oku babwira: Rhwabano rhuli bambali benyu, na ntyo mujage mwajira echihango haguma nerhu. 12Omugati gwerhu g'oguno rhuherhe guchidagarhire nka biryo byerhu, kurhenga olusiku rhwarhengaga emwerhu kugera emwenyu, aliko nantyo, mulolage oku gwa yumire n'okuba n'embubwe. 13N'empu z'amavu rhwabumbaga, zaliri zihyahya, mulolage, zarhulikire, n'emyambalo yerhu chiro n'ebirato byavundire enyanya y'olugenzi lulehere bwenene.14Abantu barhola ebiryo byabo buzira kudosa hano oku bunu bwa Nahano. 15Yoshuwa ajira omurhula haguma nabo, ajira echihango nabo mpw'abaleke n'akalamo, abakulu b'engabo bachigasha.16Galiri mango gazinda enyuma ya siku esharhu z'oku jira echihango nabo, bayunva mpu baliri balungwe bahofu nabo, balama omu kagarhi kabo. 17Abana be israeli babalama, bagera omu bishagala byabo enyuma ya siku esharhu. Ebishagala byabo byaliri e Gibeoni, Kefira, Beroti, Kiriati-Yearimu.18Abana be Israeli barhabashurhaga bulala abakulu b'engabo babaga bachigashire emwa Nahano Nyamuzinda we israeli. Engabo yoshi yalubira abakulu. 19Aliko abakulu boshi babwira engabo yoshi: Rhwachigashire emwa Nahano, Nyamuzinda we Israeli, na ntyo rhurhaka chibahumako.20Rhwabajirira ntya, rhwabaleka n'akalamo, obuhanya burhabaga enyanya zerhu enyanya y'oku chigasha rhwachigashire. 21Abakulu bababwira: Mubaleke n'akalamo aliko babe barhu bezeza eshali n'okudomera olubaga loshi amenji, ntyo kw'abakulu bali bababwirire.22Yoshuwa abahamagala, ababwira: Charhumaga mwarhurhebeka n'okuderha: Rhwabo rhuli bahale bwenene nenyu, n'obo mulamire omu kagarhi kerhu? 23Na ntyo mwa mavumwa harhanabulwa omu kagarhi kenyu omuntu waba mwambali, w'okubeza eshali n'okudoma amenji gw'omu nju ya Nyamuzinda wani.24Bashuza Yoshuwa, baderha: Bulala abambali bawe babwirwaga emyazi mpu Nahano Nyamuzinda wawe abwiraga omwambali wage Musa okubahereza mwabo echihugo choshi, n'okuyirha engabo y'echihugo embere zenyu, na ntyo rhwayubaha bwenene enyanya w'akalamo kerhu enyanya zenyu, na ntyo rhwajira echintu chiri nk'echi. 25Na ntyo, lolaga, rhwabano rhuli omu fune zawe, orhujirire okw'obwene bwinja n'okushinganene oku mesho gawe.26Abajirira ntya, abafumya omu fune z'abana be Israeli barhabayirhaga. 27Yoshuwa abajira kurhenga olo lusiku bantu baku beza eshali n'oku domera engabo amenji n'olurhamba lwa Nahano, kugera zene , oku hantu akachishoga.
Chapter 10

1Galiri mango Adoni-zedeki mwami w'e Yerusalemu aber'ayunva oku Yoshuwa agwarhir'echo chishagala che Ai,okw'anachijirire nko kwajirag'eche Yeriko na mwami wacho,n'oku Abagabaoni bashigir'aba Izraeli. 2Bayubaha bwenene,buno echishagala che Gabaoni chaliri chinene bwenene kulush'eche Ai,kandi chalilugire nka chisisi ch'abami,n'abantu bamo baliri ba misi.3Oyo mwami we Yerusalemu,arhuma mpu bajibwira mwami Homu we Heburoni na Piramu we Yarmuli,na Yafiya we Lakisi, na Debiri w'Egloni mpu : 4Muyinje muntabale,rhulwis'echishagala che Gabaoni,abantu bamo,banywanire Yoshuwa n'Aba Israeli.5Abo bami b'Abamori okubanali barhano,bachihira haguma,owe Yerusalemu n'owe Heburoni,n'owe Yarmuti,n'owe Lakisi,n'owe Egloni. Baj'omu chishagalache Gabaoni,bachigorha bachishurh'emiherho.6Abantu b'e Gabaoni barhuma entumwa emunda Yoshuwa ali omu bilalo by'e Gilgali mpu bamubwire : Waliha orharhulekereraga rhuli bambali bawe ! Obangule orhurhabale Abami b'Abamori boshi bab'omuntondo bachihebere haguma mpu barhulwise. 7Yoshuwa n'enfola miherho zage zoshi,n'entwali z'okulw'entambala barheng'e Gilgali.8Nyamuzinda abwira Yoshuwa mp'orhabayubahaga ; buno naguhimirabo. Ntaye wakulindira.9Yoshuwa alal'agenda n'engabo yage. Arheg'e Gilgali aj'e Gabaoni kubarhera. 10Nyamuzinda agez'Abamori mihand'erha shimanana. Yoshuwa abahimira e Gabaoni,babashony'e Beti-Haroni, babahis'e Azeka, n'e Makeda.11Abamori babere bayaka,Aba Israeli bagoshola mpu bayandagal'e Beti- Haroni,bayerekez'Azeka, Nahano anyes'olubula lunene lwa bayirha. Lwabahir'omu bakene kulush'Aba Israeli bayirhaga.12Yoshuwa abwira Nahano emalanga g'aba Israeli olo lusiku,buno amabahimir'Abamori. Aderha mpu : Mani ezuba liyumangir'enyanya ye Gabaoni, mani omwezi guyumangir'enyanya ly'Ayaloni.13Ago mango ezuba lya yumanga, n'omwezi gurhachigendaga guhik'amango aba Israei bachiholag'oku bashombanyi babo. Bayandikire intyo omu chitabu cha Aseri,okw'ezuba lyashibaga liyumangire oku nkuba burira kuzika. 14Nta lusiku luli ntyo lusagiba,na ntalo lwachibere bundi,okubona Nahano ayemerag'oku mwen'omuntu amubwirag'ago mango Nahano yenine alwira aba Israeli.15Yoshuwa n'aba Israeli boshi,bashubir'aha balihandire e Gilgali. 16Abo Bami barhano b'Amori bayaka n'oku chibish'omu lukunda e Makeda. 17Ba bwira Yoshuwa oku bababwene bachibishire molo lukunda lw'e Makeda.18Yoshuwa ababwira : Muhirik'amabale manene omu bunu bolo lukunda,muhebe ho n'abalanzi. 19Nenyu mu menye mwayikala busha. Mushimb'abola bashombanyi mubayirhe murhabalekaga baj'omu bishagala byabo buno, bulala Nahano, Nyamzinda wenyu, arhuhimirebo.20Yoshuwa n'aba Israeli babere bahima Abamori loshi loshi,abafumaga balibirhir'omu bishagala biyumbakirwe kuzibuzibu,bafuma. 21Aba Israeli boshi bashubuka n'omurhula,bashimana Yoshuwa omu bilalo by'e Makeda. Nta muntu wa chiryomerez'ehirimi oku ba Israeli.22Enyuma lyahola, Yoshuwa aderha mpu : Bafunule lula lukunda, bakule bala bami barhano bamulerherabo. 23Babakulamo oku banali barhano : Owe Yerusalemu,n'owe Hebroni,n'owe Yarmuti,n'owe Lakisi, n'owe Egloni;bamulerherabo.24Babere bama mulerherabo, ahamagala aba Israeli boshi,abwir'abakulu n'enfola miherho zalibaherekez'oku ntambala mpu : Shegera hano, muhir'amagulu genyu oku magosi gaba bami. Bashegera baheb'amagulu gabo oku magosi. 25Yoshuwa ababwira : Murhayubahaga,muchihangane muzibuhe,murhachikag'emirhima omunda,intyo ku Nahano ajir'abashombanyi benyu boshi balonz'oku balwisa.26Intyo Yoshuwa abashurh'abayirha,bahanikwa oku mirhi erhano kuhik'egolo. 27Ezuba lyabere lyazik'aderha oku babashonole n'oku bahira omu lukunda balichibishiremo,balufunike n'amabale,gachibaho kuhika zene.28Olo lusiku Yoshuwa arhera echishagala ch'e Makeda,achigwarha. Ayirh'abantu bamo boshi,n'omwami wabo,arhalekaga chiro mwe hihuka.Ajira mwami w'e Makeda nk'okwajiraga mwami w'e Yeriko.29Enyuma zaho,Yoshuwa n'enfola miherho zage,barheng'e Makeda,baj'e Libuna,balwis'abantu bayo. 30Nahano ahimir'aba Israeli abantu baliri mw'echo chishagala,babayirha boshi,na mwami wabo bamugwarha,ntaye wayorhere chiro n'omuguma. Bajira mwami wayo kula bajirag'owe Yeriko.31Enyuma zaho,Yoshuwa n'aba Israeli boshi barheng'e Libuna, baj'e Lakisi, bagorh'echo chishagala, balwis'abantu bacho. 32Nahano ahira Lakisi omu fune za Israeli, wamurholaga Oku lusiku lwa Kabiri, Nahano abahimira abo bantu,bayirha banajira kula bajirag'abe Libuna.33Mwami Horamu w'e Gezeri,ayinja kurhabal'abantu be Lakisi,lero Yoshuwa amuyirha n'engabo yage yoshi,n'owobufumu arhayorhaga chiro.34Enyuma zaho,yoshuwa n'aba Israeli boshi,barheng'e Lakisi,baj'e Gloni,bagorh'echo chishagala,balwis'abatnu bamo. 35Olo lusiku babahima,bayirha boshi,ntaye w'obufumu wafumire,babajira kulala bajirag'abe Lakisi.36Yoshuwa n'aba Israeli boshi, barheng' Egloni baj'e Hebroni, balwis'abantu bayo. 37Bagwarh'echo chishagala bayirh'abantu bayo boshi,bayirha na mwami wabo, Yoshuwa arhalekaga n'owobufumu arhayorhaga,babajira nka kulala bajirag'aba Egloni, n'oku babwira byoshi balihanzizwe byaliriyo.38Yoshuwa n'aba Israeli boshi bagaluka baj'e Debri,balwis'abantu bayo. 39Bagwarha na mwami wacho n'abindi baliri eburhambi babayirha,n'owobufumu arhayorhaga,Yoshuwa abajira nka kulala ajirag'abe Hebroni,n'abe Libuna na mwami wabo.40Yoshuwa agwarh'echihugo choshi ayirh'abami b'ebihugo byaliri omu ntondo,n'ebyaliri omu mbanda,n'ebyali oku marango,n'ebyali ekulembe. Arhalekaga chiro n'omuntu muguma w'omuka,nka kulala Nahano, Nyamuzinda w'aba Israeli arhegekaga. 41Yoshuwa agwarh'echihugo ch'e Kadeshi-Barneya kuhik'e Gaza,n'ebye Goseni byoshi kuhika Gabaoni.42Abihim'oku liguma,n'oku gwarh'abami babyo,buno Nyamuzinda wab'aba Israeli yenine ayinjag'alwis'olubaga lwage. 43Intyo Yoshuwa n'aba Israeli boshi bagaluka,bashubira ahabalihandire e Gilagali.
Chapter 11

1Mwami Yabini w'e Hasoro aber'ayunva ntyo,arhum'entumwa emwa mwami Yobabi w'e Madoni,n'emwa mwami we Shimuroni,n'owe Akshafu. 2Arhumira n'abandi bami baliri ebwa lunda lwe ntondo ekulyo,arhumir'abaliri ekulembe n'olubanda lwe Yorodani ebwa nyanja y'e Galilaya n'omumbanda n'abali oku nyanja e Dori ebuzikiro bw'ezuba. 3Abakanana baliri ebushoshsokero bw'ezuba n'ebuzikiro bwalyo,n'Abamori,n'Abahiti, n'Abaperizi, n'Abayebusi baliyumbakir'omu ntondo,n'Abahivi baliri eshishi oku ntondo ye Hermoni omu chihugo ch'e Misipa.4Abo bami bayinja basholomokere n'engabo zabo zoshi,baliri banene nka mushenyi g'omu nyanja,baliherhe n'efarasi n'emituga minene bwenene. 5Abo bami boshi bashimanana, bagerer'e Meromu mpu balwis'aba Israeli.6Nyamuzinda abwira Yoshuwa mpu : Orhabayubahaga,omusezi nka mwenosa na kuhimirabo boshi. Aba Israeli babashalula n'oku bayirha,oche n'emisi y'entege z'e farasi n'okudwika n'emituga yabo. 7Yoshuwa n'engabo zage babarhibukirako oku shoko ye Meromu.8Nyamuzinda ahimira aba Izraeli abo bantu,babashurha n'oku bahiga kuhik'e Sidona ebwa chishagala chinene,n'e Misrefoti-Maimu,babahis'omu lubanda lw'e Misipa ebushoshokero bw'ezuba,babayirh'eyo munda, chiro nta muntu wafulumukire. 9Yoshuwa abajira kulala Nahano amu bwiraga,ach'emisi y'entege z'e farasi zabo,n'emituga yabo ayidwika.10Ago mango Yoshuwa ashubir'enyuma, agwarh'echihugo che Hasoro ayirha mwami wamo. Ago mango echishagala che Hasoro bwo bwali burhwali bw'ebyo bihugo. 11Aba Israeli bayirh'abantu boshi baliri mwecho chishagala,barhalekega chiro n'owobufumu,banayosa echo chishagala ch'e Hatisori.12Yoshuwa agwarh'ebyo bishagala byoshi n'abami babyo boshi,balilungene. Ayirha'abami n'abantu baliri mwebyo bishagala,nka kulala Musa mwambali wa Nyamuzinda amu bwiraga. 13Aliko ebishagala byoshi byaliri oku ntondo barhayosa chiro n'echiguma; eche Hasoro chonine Yoshuwa ayosaga.14Aba Israeli barhol'ebintu byabo byoshi n'enkavu zaba zabo,nta muntu w'obufumu balekere chiro. 15Intyo ku Nahano abwiraga Musa,na Musa abwira Yoshuwa, na Yoshuwa ajira ntyo.16Ago mango Yoshuwa agwarh'echihugo choshi,agwarh'ebishagala byoshi byaliri omu ntondo,ebye kulembe n'eby'e Goseni,n'ebyaliri omu mbanda kuhik'omu lubanda lw'e Yorodani,n'ebyaliri oku ntondo n'omu lubanda lw'ekulyo. 17Agwarha n'abami boshi b'omu ntondo z'e Halaki,kurharamira e Seiri kuhik'e Baali-Gadi omu lubanda lw'e Lebanoni eshishi ye ntondo y'e Hermoni,abayirha.18Yoshuwa alwis'abo bami boshi siku zinene. 19Nta bantu balonzez'oku yunvikana n'aba Israeli,kulek'Abahivi bonine baliri Gabaoni. Aliko Aba Israeli bayinja bagwarh'ebindi bihugo omu ntambala. 20Bulala Nahano ajir'emirhima yabo midarhi mpu yibalwis'aba Israeli. Aba Israeli bayinja babayirha buzira kubabalira barhalekaga chiro n'omuguma nk'oku Nahano abwiraga Musa.21Ago mango Yoshuwa ayinja,alwis'Abanaki baliri omu ntondo y'e Heburoni, n'e Debiri, n'e Anabu,n'abaliri omu ntondo ye Yuda, n'omu y'e Israeli. Yoshuwa abayirha boshi,ashereza n'ebishagala byabo. 22Nta Munaki wayorhere omu chihugo ch'aba Israeli,aliko bageke bayorh'e Gaza n'e Gati, n'e Asidodi.23Yoshuwa arhol'echo chihugo choshi,achiherez'aba Israeli nk'oku Nyamuzinda abwiraa Musa,abagabira cho, ashimba nk'okw'emilala yabo yaliri. Echihugo chalongera entambala yahwamo.

Chapter 12

1Lolaga Abami aba Israeli bahimaga, n'okuba baligwerhe echindi chihugo ewalunda lw'e Yorodani, ewa bushoshokero bw'ezuba, babanyega kurheng'omu lubanda lw'e Arnoni kuhik'oku ntondo y'e Hermoni. Bagwarha n'ebihugo byali omu lubanda lw'ebuzikiro bw'ezuba. 2Omurhanzi ye mwami Sihoni w'Abamori aliri Eheshimoni. Alirhambwire kurhengerera Aroeri yaliri hofu n'olubanda lw'e Arnoni, n'echishagala chaliri ahagarhigarhi k'olubanda,n'echi chira ch'e Gileadi,kuhik'oku lwinji Yakobo,oku lubibi lwa wa Amoni.3N'omu lubanda lw'e Yorodani,n'oku nyanja ye Galilaya,n'eshishi y'e Beti-Yeshimoki,kuli kuderha oko kulunda lw'ekulyo lw'enyanja y'omunyu,na kuhik'oku ntondo y'e Pisiga. 4Bahima mwami Ogi w;e Basani,aliri w'omu Barefaimu,alirhambwire Astaroti,n'Edereyi. 5Alirhambwir'omu ntondo ye Hermoni,n'e Saleka,n'e Basani yoshi kuhik'oku lubibi lw'Abageshuri,n'Abamaaka,na lunda luguma lw'echihugo ch'e Galadi,ahik'oku lubibi lwa mwami Sihoni w'e Heshiboni.6Musa, mukozi wa Nahano, n'aba Israeli, babahima; Na Musa, mukozi wa Nahano, ahereza bene Rubeni echihugo mpu chibe chabo, na bene Gadi, n'echichira ch'omulala gwa Manase.7Aba ba bami Yoshuwa n'Aba Israeli bahimag'eshiriza yo lwinji lw'e Yorodani,kuhik'ebuzikiro bw'ezuba,kurhonderera e Bali-Gadi kuhik'omu lubanda lwe Lebanoni,n'omu ntondo ze Halaki kuyerekeza e Seiri. Yoshuwa agabira aba Israeli ebyo bihugo byoshi nk'okw'emilala yabo yaliri. 8N'ebyaliri omu ntondo n'ebyaliri ekulyo, n'ebyaliri eshiriza y'olubanda lw'e Yorodani n'ebyaliri eshiriza y'empinga,n'ebyaliri ekulyo n'ebihugo byoshi bya Bahiti,n'eby'Aba Amori, n'eby'Aba Pirizi,n'eby'Aba Yebusi.9Aba ba bami aba Israeli bagwarhir'ebihugo byabo : Mwami w'e Yeriko,n'owe Ai,hofu n'e Beteli ; 10Na mwami w'e yerusalemu,n'owe Heburoni, 11Na mwami w'e Yarmuti,n'owe Lakisi, 12n'owe Egloni n'owe Gezeri,13n'owe Debiri,n'owe Gederi, 14n'owe Horma,n'owe Aradi, 15n'owe Libuna,n'owe Adulumu, 16n'owe Makeda,n'owe Beteli,17n'owe Tapuwa,n'owe Heferi, 18n'owe Afeki, n'owe Saroni, 19n'owe Madoki,n'owe Hasoro, 20n'owe Shimuroni-Meroni,n'owe Akshafu21n'owe Tanaki,n'owe Megido, 22n'owe Kedeshi,n'owe Yokineamu omu Karmeli, 23n'owe Dori oku burhambi bwe nyanja n'owe Goyimu omu Galilaya; 24n'owe Tirsa. Abo bami boshi haguma,baliri makumi masharhu na muguma.

Chapter 13

1Yoshuwa ashaja,Nyamuzinda amubwira mpu : Okal'oherhe myaka minene n'obushaja,bihugo binene biyorhere wankachigwarhire.2Ebi bye bihugo biyorhere : Emw'Abafilistini yoshi,n'emw'Abageshuri yoshi. 3Kurhengerer'oku lwinji lw''e Shihoni elubibi lw'Emisiri,kuhik'Ekroni emw'Abakanana,n'emwa bami barhano b'Abafilistini,baliri e' Gaza n'e Asidodi, n'e Askaloni, n'e Gati, n'e Ekroni n'Abariti.4N'olubanda lw'ekulyo lw'echihugo ch'Abakanana choshi, n'e Meara,chaliri chaba Sidoni kuhika e Afeki,elubibi na b'Amori; 5Emwa Bagabaoni,n'eshiriza ye Lebanoni kuhika Baali-Gadi omu chirhambirhambi ch'entondo y'e Hermoni,kuhik'e Hamaki.6Echihugo ch'Abasidoni,ch'omu ntondo ye Lebanoni n'ey'e Misrefoti-Maimu. N'Abahivi boshi,Aba Israeli baherhe echihugo chabo. Aba Israeli bagaba mw'echo chihugo nka kulala na nakubwiraga. 7Echo chihugo achigabir'emilala mwenda, n'echi chira ch'omulala gwa Manase.8Bene Rubeni na bene Gadi, n'echi chira chiguma ch'omulala gwa Manase,bahabw'elyabo eshwa; mwambali wa Nahano Musa abag'abaherez'eshiriza yo lwinji lw'e Yorordani,ebushoshokero bw'ezuba. 9Kurhonderera Aroeri,eburhambi b'olubanda lw'e Medeba kuhik'e Diboni.10N'ebishagala bya mwami Sihoni w'aba Amori, alihabwir'e Heshiboni kuhik'oku lubibi lw'Abaamoni. 11Babahereza n'e Galadi, n'emwa Bageshuri, n'emwa ba Maaka oku ntondo y'e Hermoni,ne Basani kuhik'e Saleka. 12N'emwa mwami Ogi yoshi,alirhambwire Astaroti,n'e Adreyi, achiri w'oku Barefaimu, balala boshi Musa ahigaga.13Aliko aba Israeli barhahigag'Abageshuri chango aba Maaka , n'Abaaka,babera haguma n'Aba Israeli kuhika zene.14Abalawi bonine barhahabwagw'eshwa,kuleka zilala mperero baha Nyamuzinda w'Aba Israeli; abalaganyiz'oku che chabo chigabi echo.15Musa aherez'omulala gwa Rubeni echabo chihugo n'okw'emilala yabo ya naliri. 16Olubibi lwabo lwarhonderera Aroeri,eb'omulubanda lwe Arnoni,babaherez'echihugo chaliri omu lubanda,n'echihugo choshi chaliri hofu n'e Madeba.17N'echishagala ch'e Heshiboni n'eche Dibori,n'eche Bamoti-Baali, n'eche Beti-Baali-Meoni, 18N'e Yahasa, n'e Kedemoti, n'e Mefati, 19N'e Kiriyataimu, n'e Sibuma, n'e Sereti-Shahari oku ntondo eb'omu lubanda.20N'e Beti-Peori, n'entondo y'e Pisga, n'e Beti-Yeshimoti. 21N'ebishagala byoshi byaliri omu lubanda, n'obwami bwa mwami Shari w'Abamori, alishambwire Heshiboni, Musa amuima n'abarhambo b'e Mediani boshi : Evi, na Rekemu,na Suri, na Huri,na Reba, abo bali baboneken'omu bwami bwa Sihoni mw'echo chihugo.22Aba b'Aba Israeli bayirhire,baliri omu Balamu mwene Beori,aliri mulozi. 23Olubibi lwa bene Rubeni lwalihikire hofu n'oku lwinji lwe Yorodani. Intyo ku bene Rubeni barhubwire nk'okw'emilala yabo yaliri. N'ebishagala byabo n'engabo zabo.24Musa ahereza bene Gadi echabo chihugo nk'okw'emilala yabo yaliri. 25Bahabw'echihugo ch'e Yazeri,n'ebishagala bye Galadi byoshi,n'echi chira chiguma ch'echihugo ch'Abaamoni kuhik'Aroeri,eb'eshiriza ye Raba. 26Ashubi bahereza kurhonderera Heshiboni kuhik'Eramati-Mise,n'e Betonimu,na kurheng'e Mahanaimu kuhik'oku lubibi lw'e Lodebari.27N'olubanda lw'e Beti-Harani, n'e Beti-Nimura,n'e Sukoti, n'e Safoni. Ebyo byaliri by'oku bishagala bya mwami shoni we Heshiboni.Olwinji lw'e Yorodani lo lwali lubibi kuhik'oku nyanja y'e Galilaya. 28Ntyo kubene Gadi barhambwire nk'okw'emilala yabo yaliri n'ebishagala byabo n'engabo zabo.29Musa aherez'echi chira ch'omulala gwa Manase echola chihugo nk'okw'emilala yabo yaliri. 30Bahabw'echihugo ch'e Mahanaimu chaliri omu Basani,byaliri makumi gali ndarhu. 31N'olunda lw'echishagala ch'e Galadi, n'ech'Astaroti, n'ech'Edreyi, n'ebishagala bikulu bya mwami Ogi w'e Basani. Ebyo byoshi abihereza ku bene Makiri mugala wa Manase.32Intyo ku Musa agabag'ebihugo omu lubanda lw'e Mowabu, eshiriza z'e Yorodani, ebushoshokero bw'ezuba bwe Yeriko. 33Aliko Musa arhaherezag'Abalawi eshwa,ababwira mpu oku kolera Nahano che chabo chigabi nk'oku Nyamuzinda yenine abalaganyaga.
Chapter 14

1Lolaga kw'aba Israeli bayimire omu chihugo ch'e Kanana : Omujinji Eleazari, na Yashera mwene Nuni,n'abakulu b'emilala y'aba Israeli babagabirag'echo chihugo.2Babere bakala bagab'ebishagala babiyesher'esimbi,nk'oku Nyamuzinda arhegekaga Musa,kw'eyo milala mwenda n'echi chira cherhalizi hanwa. 3Buno Musa abag'ahereze milala ebiri n'echi chira echabo chihugo eshiriza y'olwinji lw'e Yorodani. Abalawi bonin'arhahag'eshwa. 4Bene Yusufu barhenga mu milala ebiri : Manase, na Efurahinu. Barhaherezag'a Balawi eshwa,aliko babaherez'ebishagala baberamon'amalambo galiri eburhambi bayinja bayabuliramo ebirhungano byabo,n'oku bikiramo ebintu byabo. 5Aba Israeli bajira nk'oku Nyamuzinda arhegekega Musa, bagab'echo chihugo.6Lusiku luguma bene Yuda bayinji lola Yoshuwa, e Gilgali.Kalebo mwene Yefune,w'omu shanja lya Kezani, abwira Yoshuwa mpu : k'ochiyibukire bwinja kula Nahano abwiraga Musa, mwambali wa Nyamuzinda e Kadeshi-Barnea enyanya zani nawe ? 7Emyaka yani yaliri makumi mane amango Musa mukozi wa Nahano antumaga e Kadeshi-Barnea, mpu njilola gurh'echihugo chiyorhe, na galuka, na mubwira nk'oku na nabonaga chiyorhere koshi.8Aberhu rhwaliri nabo barhum'abantu bayubaha aliko nyono na shimba nk'oku Nyamuzinda wani ana mbwiraga. 9Olo lusiku lonolo Musa achigasha aderha : Kalebo,ngasi hoshi walabarhire,haba hawe,n'abana wankaleka,buno washimbire nk'oku Nahano, Nyamuzinda werhu agurhumaga.10Jaga walola; Nahano anyikeze nk'okw'anandaganyaga. Ekola eri myaka makumi mane n'erhano kurheng'amango abwiraga Musa ntyo,eri aba Israeli bali omu mpinga. Buno nkola mperhe myaka makumi gali munane n'erhano. 11Emisi naligwerh'amango Musa antumaga yinanchigwerhe kuhika zene,nanka chilw'entambala nkole na ngasi mulimo.12Ompag'ela ntondo yani Nahano ambwiraga, buno nawe waliyunvirh'amango ayimpaga. Nali na kubwirire oku Banaki bayibako,n'amweyo ntondo mu bila bishagala bizibuzibu biba. Nkaba Nahano aba haguma nani,mbahige nka kula'anandaganyaga.13Agola mango Yoshuwa agisha Kalebo,mwene Yefuni,amuherez'echihugo che Hebroni. 14Intyo ku Kalebo mwene Yefunew'omu shanja lya Kenazi,ahabwagwa echishagala che Hebroni,chiro n'eburha lyage mulichiba kugera zene,buno Kalebo alishimbulire nk'oku Nyamuzinda waba Israeli amubwiraga. 15Burhanzi echishagala ch'e Hebroni chakazagi derhwa mpu Kiriyati-Arba aliri murhwali omu chishagala chikulu ch'Abanaki. Agol'amango echishagala charhulera chirhachibaga mw'entambala.

Chapter 15

1Echi ch'echihugo bahereze bene Yuda nk'okw'emilala yabo yaliri : Echihugo chabo chahik'ekulyo olunda lw'e Edomu,na kuhik'ebwa mpinga y'e Sini omu Negebu ebwa kulembe. 2Olubibi lwabo lwalirhonderer'oku nyanja y'omunyu olunda lw'ekulyo,3lwagenda kuhik'oku ntondo y'e Akrabimu, lwager'omu mpinga y'e Sini. Lwarherema Kadeshi-Barnea, n'e Hesironi, n'e Adari kuzongera e Karka, 4lwagend'Azimoni kuger'oku lwindi lw'e Misiri lwajihulukir'oku nyanja y'e Misiri. Ntyo k'olubibi lwa bene Yuda lwaligendere olunda lw'ekulyo lw'echola chihugo.5N'olunda lw'e bushoshokero bw'ezuba, lwarhonderer'oku nyanja y'omunyu,lwahik'oku lwinji lw'e Yorodani lujire mweyo nyanja. 6Lwarherema kugera e'Beti-Hagola, lwagenderer'olunda lw'e kulembe lw'e Beti-Arba, lwahika n'okubale lya Bohani. Bohani aliri mwene Rubeni.7Olubibi lwagendarera kugera e Debiri,lwagera omu lubanda lw'e Akori n'e Gilgali, lwagera embere y'e Adumimu,ekulyo. Lwager'oku lwinji lw' Eshemeshi, lwagera Enrogeli; 8Lwagenderera kuger'oku busosoro bw'entondo Eba omu lubanda lw'e Ben- Hinomu,lwagenderer'olunda lw'ekulembe omu lubanda lw'e Refahimu ebw'enyanya.9Kurheng'oku busososro bw'eyo ntondo, lwagenderera kuhik'oku hishoko hy'olwinji lw'e Naftowa, lwager'oku bishagala by'omu ntondo ye Efuroni. Lwagenderera n'e Baala k'okuderha oku kirigati-Yarimu. 10Lwarhenge eBaala lwager'oku ntondo y'e Seiri; lwagera n'oku y'e Yearimu k'okuderha mpu Kesaloni, lwayandagalira e Beti Shemeshi,lwagera e Timuna.11Lwagerera Ekroni, n'e Baala lwahika e Yabunia. Lwagendera ebwa nyanja y'e Skrikro. 12Eyo nyanja lo lwaliri lubibi ebuzikirobw'ezuba. Ntyo kw'embibi zaligendere z'echihugo cha bene Yuda.13Baherez'omu bene Yuda,n'oku Nyamuzinda alirhegekere Yoshuwa.Bamuherez'echishagala che Hebroni chaliri cha Kiriyati-Arba shokulu w'Abanaki. 14Kalebo ahiga bene Anaki oku banali basharhu : Sheshayi,ahimani,na Talamayi. 15Arheng'eyomunda ajihig'abantu b'e Debiri. Echishagala ch'e Debiri bakazagi chiderha Kiriyati-Seferi.16Kalebo aderha mpu : Omuntu wankalwisa abantu b'e Kiriti-Seferi,akanabahima,mumugalulire mwali wani Akisa abe mukage. 17Agola mango,Otieli mugali wa Kenazi mwene wabo Kalebo aba ye hima abo bantu;Kalebo amuherez'omwali Akisa,aba mukage.18Akisa aber'ahika omu mwa Otieli amushumika mpw'ahune eshe eshwa. Eri ashonok'oku Punda yage eshe Kalebo amudosa : Bichi walonza ?19Omwali mpu : Ontabale liguma na liguma. Buno wamper'echihugo ch'ekulembe chiyumire ompereze n'ebisima by'amenji.Eshe Kalebo amuherez'ebijaga byaliri enyanya n'eshishi.20Ntyo ku bene Yuda bahabwag'echabo chihugo, nk'okw'emilala yabo yaliri.21Bahabw'ebishagala byaliri ekulyo kw'edomu, ech'e Kabuseli,n'ech'Edreyi,n'eche Yaguri, 22n'eche Kina, n'eche Dimona, n'eche Adada, 23n'eche Kedeshi, n'eche Hasoro,n'eche Itinani; 24n'eche Zifi, n'eche Telemu, n'ech'e Bealoti.25N'eche Hasoro-Hadata, n'ech'e Kerioti-Hesironi, chiderhwa Hasoro, 26n'ech'e Amamu,n'eche Shema,n'ech'e Molada; 27n'ech'e Hazari-Gadi, n'ech'e Hesimoni, n'ech'e Beti-Peleti, 28n'ech'e Hazari-Shwali, n'ech'e Berisheba n'ech'e Biziotiga,29n'ech'e Baala, n'ech'e Iyumu, n'ech'e Zemu, 30n'ech'e Eltoladi, n'ech'e Kesili, n'ech'e Horma, 31n'ech'e Ziklagi, n'ech'e Madimana, n'ech'e Sanisana, 32n'ech'e Lebaoti, n'ech'e Silihimu, n'ech'e Aini, n'ech'e Rimoni. Ebyo bishagala, byaliri makumyabiri na mwenda haguma n'enga zabo.33Ebi by'e bishagala byaliri omu lubanda : ech'e Astaoli, n'ech'e Zora, n'ech'e Asina, 34n'ech'e Zanowa, n'ech'e Enganimu, n'ech'e Tapuwa, n'ech'e Enamu. 35N'ech'e Yarmuti, n'ech'e Adulamu, n'ech'e Soko n'ech'e Azeka, 36n'ech'e Sharayimu, n'ech'e Aditaimu, n'ech'e Gedera, n'ech'e Gederoptaimu. Ebyo bishagala byaliri ekumi na bine haguma n'engo zabyo.37N'ech'e Senani, n'ech'e Hadaza, n'ech'e Migadali-Gadi, 38n'ech'e Dikani, n'ech'e Mispe, n'ech'e Yokiteli, 39n'ech'e Lakisi, n'ech'e Bosikati, n'ech'e Egloni,40n'ech'e Kaboni, n'ech'e Lamasi, n'ech'e Kitilishi, 41n'ech'e Gederoti, n'ech'e Beti-Dagoni, n'ech'e Naama, n'ech'e Makeda. Ebyo bishagala byaliri ekumi na ndarhu haguma n'engo zabyo.42N'ech'e Libna, n'ech'e Eteri, n'ech'e Ashani; 43n'ech'e Ifita, n'ech'e Ashuna, n'ech'e Nesibu, 44n'ech'e Keila, n'ech'e Akizibu, n'ech'e Maresha; Ebyo bishagala byaliri mwenda haguma n'engo zabyo.45N'ech'e Ekroni, n'engo zacho, 46Kurheng'Ekironi kuhik'ebuzikiro bw'ezuba. Ebyo bishagala byoshi biri bye Asidodi haguma n'engo zabyo. 47Ebishagala bye Asidodi n'engo zage zalihikir'Egaza.Ebishagala byage n'engo zihikire oku lwinji lwe Misiri,n'ebwa nyanja ya Misiri, na kuhik'oku lubibi lwage.48N'ebila bye bishagala byaliri oku ntondo : Eche Shamiri,n'eche Yatiri, n'ech'e Soko, 49n'ech'e Dana, n'ech'e Kiriyati-Sana chederhwa Debiri. 50N'ech'e Anabu, n'ech'e Eshtemowa, n'ech'e Animu. 51N'ech'e Gosheni, n'ech'e Holoni, n'ech'e Gilo. ebyo bishagala byaliri ekumi na chiguma haguma n'engo zabyo.52N'ech'e Araba'n'ech'e Duma, n'ech'e Eshani, 53n'ech'e Yanimu, n'ech'e Beti-Tapuwa, n'ech'e Afeka, 54n'ech'e Humeta, n'ech'e Kiriyati-Arba, chiderhwa Hebroni, n'ech'e Ziori. Ebyo bishagala byaliri mwenda haguma n'engo zabyo,55N'ech'e Maoni, n'ech'e Karmeli, n'ech'e Zifi, n'ech'e Yuta, 56n'ech'e Yezereheli, n'ech'e Yokidamu, n'ech'e Zanowa, 57n'ech'e Kaini, n'ech'e Gibeya, n'ech'e Timuna : Ebyo bishagala byaliri ekumi haguma n'engo zabyo.58N'ech'e Halihuli, n'ech'e Beti-Zuri, n'ech'e Gedori. 59N'ech'e Marati, n'ech'e Beti-Anoti, n'ech'e Altekoni. Ebyo bishagala byaliri ndarhu haguma n'engo zabyo.60N'ech'e Kirigati-Baali chiderhwa Kirigati-Yarimu, n'ech'e Raba. Ebyo bishagala byaliri bibiri haguma n'engo zabyo. 61Omu mpinga mwaliri ebi bishagala : Beti-Araba, n'ech'e Midini, n'ech'e Sekaka. 62N'ech'e Nibishani, n'echishagala ch'omunyu, n'ech'e Engedi. Ebyo bishagala byaliri ndarhu haguma n'engo zabyo.63Bene Yuda bayabirwa,barhahigag'Abayebusi baliri e Yerusalemu,abo Bayebusi babera haguma na bene Yuda kuhika zene.

Chapter 16

1N'oku simbi,oku bana ba Yusufu zarhondera kurhenga e Yorodani omu Yeriko, oku menji g'e Yeriko oku lunda lw'ebulashira zuba, omu mpinga,ya zamuka kurhenga e Yeriko kugera omu chihugo ch'entondo kuhika e Beteli : 2Yarheng'e Beteli kuja e Luzi,ya gendekera kugera elubibi lw'Abawarki oku Ataroti;3Lwa yandagala oku lunda ezuba lizikira oku lubibi lwa Bayafeleti,kuhika oku lubibi lw'e Beti Horoni y'elubanda,kuhika e Gezeri : Oku hulukira kwage yali nka nyanja. 4Bene Yusufu,Manase na Efurahimu barhola ogwabo mushoko.5N'olubibi lw'abana ba Efurahimu oku mulala gwabo lwa liri ntyo : Oku lubibi lw'omushoko olunda lw'ebushala zuba aliri Ataroti-Adari kuhika e Beti-Horoni y'enyanya. 6N'olubibi kurhenga oku lunda lw'ebuzikiro bw'ezuba e Mikimetaki oku lunda lw'emalambo,lubibi lwa hindamuka kuhika ebulashira zuba kuhika e Tanati-Shilo,lwa gendekera kuhika oku lunda lw'ebulashira zuba lwa Yanowa. 7Lwayandagala kurhenga e Yonowa kuhika e Taroti,n'e Noro,lwahika e Yeriko. Lwarhenga oku Yorodani.8Kurhanga e Tapuwa kwa gendekera kuhika olunda lw'ebuzikira zuba kuhika oku shoko y'e Kana; lwahulukira oku nyanja.Eyi y'enshokolo y'abana ba Efurahimu,bikulikirene n'omulala gwabo. 9Haguma n'ebishagala byalilekerwe n'abana ba Efurahimu omu shokolo y'abana ba Manase,ebishagala byoshi n'orhushagala rhwabo.10Nabo barhahigaga Abakanana baliri e Gezeri.Aliko aba kanana babera omu Efurahimu kugera na zene,bahinduka okuba bakozi bw'oku jira omulimo.

Chapter 17

1Nachi chechirhego oku mulala gwa Manase; Bulala aliri fula ya Yusufu oku myazi ya Makiri efula ya Manase,eshe wa bagiliade,bulala aliri muntu w'entambala;Aliri na Giliade w'e Basani. 2N'echirhego oku bana ba Manase bali yorhere ya liri nkw'ok'omulala gwabo gunali; oku bana ba Biyezeri,n'oku bana ba Heleki,n'oku bana ba Semida. Aba baliri banarhabana ba Manase mwene Yusufu kukulikirana n'emilala yabo.3Aliko Zelofehali,mwene Heferi,mwene Giliadi,mwene Makiri,mwene Manase,arhaligwerhe barhabana s'aliko abanyere. Naga g'amazino g'abali bage : Mala,Noa ,Hagla,Milka, na Tiriza. 4Ny'abanyere baj'embere z'omudahwa Eliyazari,n'embere za Yoshuwa mwene Nuni,n'embere z'abakulu baderha : Nahano alirhegekere Musa okurhuha nerhu oku shokola haguma na bene berhu; Nantyo kukulikirana n'erhegeko lya Nahano abaha eshokolo omu bene babo eshe.5Bigabi ekumi byaba bya Manase kurhaluka echihugo ch'e Giliyadi n'e Basani ziri oku lunda lwe Yorodani. 6Bulala abanyere ba Manase alihabirwe eshokolo haguma n'abagala,echihugo che Giliyadi chaliri shokolo y'abana ba Manase baliyorhere.7N'olubibi lwa Manase lwa liri kurhenga Aseri kuhika e Mikimetati,luli embere z'e Sekemu. Olubibi lwagendekera oku kuboko kw'amalyo,kuhika oku barina Eni-Tapuwa. 8Echihugo ch'e Tapuwa chaliri cha Manase aliko Tapuwa okulubibi lwa Manase yaliri shokolo ya bene Efurahimu.9N'olubibi lwa yandagala oku shoko y'e Kana, oku lunda lw'e Karhongo lw'eshoko. Ebi bishala byaliri lya Efurahimu,ahagarhi k'e bishagala bya Manase,n'olubibi lwa Manase lwa liri oku lunda lw'emalambo g'eshoko ehulukire oku nyanja. 10Okulunda lw'ekarhongo ya liri shokolo ya Efurahimu,n'oku lunda lw'emalambo ya liri shokolo ya Manase,n'enyanja lwa liri lubibi lwage. Bahika oku Aseri okulunda lw'emalambo n'oku Isakari oku lunda lw'e ebulashir'ezuba.11Kandi oku Isakari n'oku Aseri,Manase ali gwerhe Beti-Seani n'ebishagala byage na Ibuleyamu n'ebishagala byage n'abanya Dori n'ebishagala byage,n'abanya Eni-Dori n'ebishagala byage, n'abanya Tanaki n'ebishagala byage,n'abanya Megido n'ebishagala byage,kugera hantu hakulu hasharhu. 12Aliko bene Manase barhagalaga kuhiga abanya ebi bishagala,aliko aba Kanana babera mwechi chihugo.13Byagera amango abana b'e Israeli baba n'emisi, bajira aba Kanana kuba bakozi babo,si barhabalibirhagako.14Bene Yusufu ba bwira Yoshuwa mpu : Bula gurhe wakampa chigabi chiguma oku shokolo yani,n'obo ndi mulala gunene gw'abantu bulala Nahano angishire ? 15Yoshuwa amushubiza : Akaba oli mulala gunene gw'abantu,genda omu luchiga,orheme omula omu chihugo ch'Abaperezi n'Abarefayimu. Akaba entondo z'efurahimu zikehere zirhakugalire.16Bene Yusufu baderha : Echihugo ch'ebirhondo chirharhugalire; Abakanana boshi bali omu rhubanda bana gwerhe emitugari y'ebyuma,Abali e Beti-Seani n'ebishagala byabo,n'abali omu lubanda lw'e Yezereheli intyo. 17Yoshuwa abwira bene Yusufu,n'abene Efurahimu,na bene Manase aderha : Woyo oli mulala gunene,ogwerhe n'emisi minene orhankaba n'echigabi chiguma chonine. 18Aliko echihugo ch'entondo chaba chawe,bulala na chino lwaba luchiga wajilurhema, n'omwerere gwage gwaba gwawe, bulala orhagahig'aba Kanana,bula bagwerhe emitugari y'echuma bana gwerhe emisi.

Chapter 18

1Echigusho choshi ch'abana b'e Israeli bachilunda e Shilo, bayumbaka ehema ly'embuganiro. Echihugo chaliri bachihabirwe. 2Hali yorhere buko mushanvu bw'abana b'e Israeli barhalizi habwa akashambala.3Yoshuwa abwira abana baba Israeli : Mpu kugera mangochi mwaba bolokazi murhajamo mukarhambula echihugo Nahano, Nyamuzinda wenyu abahere ? 4Mulondole bantu basharhu omu ngasi mulala, nani na barhuma bagende balambagire omu chihugo n'oku yandika oku shokolo yabo eri, bagaluke bambugane.5Bachigaba mubigabi mushanvu : Yuda abera oku lubibi lwage lw'e karhongo, na bene Yusufu babera oku lubibi lwabo lw'emalambo. 6Na mwayandika echihugo omu bigabi mushanvu, na ntyo mwalerha emyandiko emwani. N'aja naba yeshera esimbi embere za Nahano, Nyamuzinda wenyu.7Bulala a Balawi barhaherhe chigabi oku bwenyu : Bulala obu dahwa bwa Nahano ye yabo shokolo. Na Gadi na Rubeni,n'echi chira ch'omulala gwa Manse ba bwene eyabo shokolo oku lunda lw'e Yorodani ebulashira zuba,Musa mukozi wa Nahano ye wahagabo.8Abantu bagenda,bazamuka : Yoshuwa abwira abjaga kuyandika echihugo aderha : Mugende mulambagire omu chihugo n'oku chiyandika,hanyuma mugaluke enondi mbakwebere kw'esimbi embere za Nahano e Shilo. 9Abo bantu bagenda,bagera omu chihugo bachiyandika omu chitabu oku bishagala byacho bachigaba mu bigabi mushanvu. Bagaluka emunda Yoshuwa ali e Shilo.10Yoshuwa aba yeshera esimbi e Shilo embere za Nahano : Yoshuwa agabira abana ba Israeli echihugo kukulikira n'engane zabo.11Omulala gwa Benjamini gwa habwa echigabi chaliri ahagarhi ka Yuda na Yusufu. 12Olubibi lwabo oku lunda lw'ebuzikiro bw'ezuba kwali kurhenga oku Yorodani kuhika e Yeriko kulunda lw'emalambo,luzamuka kuhika oku chihugo ch'entondo oku lunda lw'ebuzikiro bw'ezuba;chawer'omu mpinga y'e Beti-awani .13Olubibi lwagendekera kurhenga aho kuhika e Luzi. Hofu n'e Luzi oku lunda yandagala kuhika eAtaroti-Adari,oku ntondo eri olunda lw'e bushoshokero bw'ezuba olubibi lwayandagala kuhika Ataroti-Adari,oku ntondo eri olu lw'ebushoshokero bw'ezuba e Beti-Horoni y'eshishi. 14N'a nty'olubibi lwa gendekera n'okuzunguluk'olunda lw'ebuzikira bw'ezuba omu kulola eshishi, kurhenga oku ntondo eri eburhambi bw'e Beti-horoni oku lunda lw'eshishi ; n'ebijiro byaliri aha Kiriati-Bali, chishagala ch'abana b'e Yuda; l'olunda lw'ebuzikira bw'ezuba.15N'ewalunda lw'eshishi lwa liri ewa lunda l'obuzinda w'e Kiriati-Bali, olubibi lwalijire ewa buzikiro bw'ezuba, kurhenga ewa shoko z'olwinji lw'e Nefutoa. 16Olubibi lwa yandagala oku lunda l'obuzinda bw'entondo byaliri embere z'olubanda l'omwana wa Hinomu, lwa liri omu lubanda lwa Refaimu oku lunda lw'ebuzikira bw'ezuba ; lwa yandagala ewa lubanda lwa Hinomu, hofu na Muyebusi oku lunda lw'eshishi, lwa yandagala emwa Eni- Rogeli;17lwa hindamukira olunda lw'ebuzikira bw'ezuba, lwarhenga emwa Eni-Semesi, lwarhenga emwa Geliloti, omu kuyerekeza entondo y'e Adumimu; lwa yandagalira ewa bale lya Bohani mwene Rubeni; 18lwa gendekera ewa lunda luyekere Araba ewa lunda lw'enyanya, lwa yandagalira emwa Araba:19Olubibi lwagendekera eburhambi bw'e Beti-Hogula oku lunda lw'enyanya: Ebijiro by'olubibi bya liri oku shoko y'enyanya y'enyanja y'Omunyu, oku buzinda bw'eshishi y'e Yorodani: Luno lwa liri lubibi lw'eshishi. 20Yorodani lwa liri lubibi lwage lwe walunda lw'ebushoshokero bw'ezuba. Kano kakashambala k'abana ba Benjamini oku mbibi zage z'enyunda zoshi; kukulikirana N'embaga zabo.21Na ntyo ebishagala by'obuko bwa bana ba Benjamini kukulikirana N'embaga zabo zaliri e Yeriko, n'e Beti-Hogula, Emeki-Kesisi; 22n'a Beti-Araba, Zemaraimu, Beti-Eli; 23n'a Awimu, Para, n'a Ofura; 24n'a Kefari-Amoni, n'a Ofuni, n'a Geba.25Gibeoni, na Rama, Beroti; 26na Misipe; na Kefira na Moza; 27na Rekemu, na Iripeli, na Tarala; 28na Zela, elafu na Muyebusi waliri e Yerusalemu, Gibeati, Kiriati. Byaliri bishagala ekumi n'a bine, by'omu rhushagala. Ka kali kashambala ka bene Benjamini n'amashanja gabo.
Chapter 19

1Bayeshera Simioni esimbi, omubuko bwa bene Simioni, kushimbana n'emilala yabo echigabi chabo chaliri omukagarhi k'echigabi cha bene Yuda.2Bahabwa echabo chikono: Ber-sheba, Seba, Molada, 3Hasari-shuala, Bala, Esemi, 4Elitoladi, Betuli, Horima.5Sikilagi, Beti-Hamarikaboti, Hasari-Suza, 6Beti-Lebaoti na Sharuhemi, ngo ekumi n'ebishagala byazo: 7aini, Rimoni, Eteri na Ashani, ngo ene, N'ebishagala byazo.8Bahabwa n'ebindi bishagala bizungulukire ezola ngo, kuhika aha Baalati-Beeri, oli aha Ramati w'e Negebu. Chi chaliri chikono ch'omulala gwa bene Simioni, nk'okwamuko gabo galiri. 9Echikono cha bene Simioni cha kulwa oku chigabi chabene Yuda; bulala echigabi cha bene Yuda chalilugire okubo, na ntyo bene Simioni bahabwa echikono chabo ahagarhi k'echigabi cha bene Yuda.10Obulondozi bwa gasharhu bwaba oku bene Zabuloni kushimbana n'emilala yabo. 11Olubibi lwabo lwaliri kurhenga ebuzika-zuba, olunda lw'e Marela, lwahika oku Dabasheli, lwahika oku lwinji luli olunda lw'ebuzuka-zuba bw'e Yokeneami.12Kurhenga e Saridi lwashubija ebuzuka-zuba, olunda ezuba lirhenga, kuhika okulubibi lw'e Kishiloti-Tabori, lwajihika e Deberati, lwagendekera e yafia. 13Kurhenga eyomunda lwagendekera, olunda lw'ebuzuka-zuba, ebushoshokero aha Gatiheferi, oku lugo lwa Kasini, lwahika e Rimoni, ebibikene ne Nea.14Lwashubiyerekeza olunda lw'ekulembe kuyerekeza ebwa Hanatoni, lwahika omu lubanda lw'e Efitaha-Eli. 15Engo zabo zaliri: Katali, Nahalali, Shimoroni; Ereala na Betelehemu, ngo ekumi n'ebiri n'ebishagala byazo. 16Ntyo kakaliri kashambala ka bene Zabuloni, kukulikirana n'emilala yabo, za bilala bishagalala n'orhushagala rhwabo.17Obulondozi bwakane bwa yesherwa Isakari ba bene Isakari abo, 18nk'okwa muko gabo ganaliri olubibi lwabo lwaligerere Ezereeli, Kesuloti, Shunemi, 19Hafarimi, shioni, Anaharati.20Rabiti, Kishioni, Abesi, 21Remeti, Enganimi; En-Hada, na Beti-Pasesi, 22olo lubibi lwahika etabora, e Sahazimi, n'e Beti-shemeshi lwahika oku Yorodani. engo zabo zaliri ekumi n andarhu n'ebishagala byazo.23Kakashambala k'omulala gwa bene Isakari oko nk'oku amuko gabo galiri, n'engo zabo n'ebishagala byazo.24Obulondozi bwakarhano bwayinja oku mulala gwa bene Aseri, nk'okwamuko gabo ganaliri. 25Olubibi lwabo lwali Helakati, Hali, Betini, Akishafi, 26Alameleki, Ameadi na Mesheala; lwahikire olunda lw'ebuzuka-zuba e Karimeli, na kuhika eshihori-Libuna.27Lwalizongolokere kuyerekeza ebuzikiro bwezuba Ebeti Dagoni, kuhika e Zabuloni n'omulunda lw'Efutali olunda lw'ekulyo lw'e Bet-Haemeki na Nehieli, lwanagendekera e Kabulu, ekulembe, 28N'olunda lw'eEburoni, Rehobi, Hamoni na Kana kuhika sidoni munene.29Olubibi lwahika olunda lw'e Rama kuhika oku chishagala chinene ch'e Tiridi; n'entambi z'e Hosa, lwajihwera oku nyanja, okubudaka bwe Akizibi, 30haguma na Uma, Afeki na Rohobi, ngo makumyabiri n'ebiri n'ebishagala byazo.31Ako kakaliri kashambala k'omulala gwa bene Aseri, nk'okw'amuko gabo galiri, bishagala n'orhushagala rhwazo32Obulondozi bwa ndarhu bwayerekeza bene Nafutali, nk'okwamuko gabo galiri; 33olubibi lwabo lwaliri kurhenga e Helefi, kuhika oku mwecho cha Saananimi, na Adami-Nekebu na Yabuneeli, kuhika e Lakumi, lwagalukira oku Yorodani. 34Olubibi lwagera olunda lw'ebuzuka-zuba e Azinoti-Tabora, na kurhenga aho, lwagendekera e Hukoki; lwahika e Zabuloni, omu garhi, lwahika oku Aseri olunda lw'ebuzuka-zuba, n'oku Yorodani emunda ezuba lirhenga.35Engo zinene zaliri: Sidimi, seri, Hamati, rakati, Kinereti, 36Adama, Rama, Hasori, 37Kadesi, Edereyi, Eni-Hasori.38Ireoni, Migidali-Eli, horemi, Beti-Anati na Beti-Shemeshi. Bishagala ekumi na mwenda n'orhushagala byazo. 39Ako kakaliri kashambala k'omulala gwa bene Nefutali nk'okwamuko gabo galiri, bishagala n'orhushagala rhwabo.40Obulondozi bwa mushanvu bwayesherwa omulala gwa bene Dani, kushimbana n'omulala gwabo. 41Olubibi lwakashambala kabo lwaliherhe, Sore, Estaoli, Irishemeshi, 42Shaalabimi, Ayiyaloni, Itila,43Eloni, Timuna, Ekironi, 44Eliteki, gibetoni, Baalati, 45yehudi na Bene-Beraki, Gati-Rimoni, 46Meyarikoni na Rakoni, haguma n'echihugo chaliri eshiriza lye Yopa.47Echihugo cha bene Dani chalirhalusize ahabahabwaga, bene Dani barherama bajilwisa Layishi; bahimana bagezabo okuboji bw'engorho; babere baba bamanyegabo echihugo, bachiyumbaka, bachiha ezino lya Dani, eshe wabo. 48Ntyo k'akashambala k'omulala gwa bene Dani ako omu bishagala n'orhushagala rhwabo.49Eri baba bamamaligaba echihugo chabo, kukulikirana n'embibi, bene Israeli bahereza Yoshuwa mugala wa Nuni eshwa, kakage kashambala omukagarhi kabo. 50Okurhegeko kurhenga emwa Nahano, bamuhereza olugo anahunaga, timunati-Serahi, omu ntondo y'Efurahimu. Ayumbaka olugo aberemo.51Orhula rhorhushambala omudahwa Eleazari, Yoshuwa, mugala wa Nuni n'abarhambo b'enju za ngasi milala ya bene Israeli bagabiraga bene Isreli n'obulondozi aha Shilo, embere za Nahano, aha luso lw'ehema ly'embuganano, ntyo kubamalaga kugabana echihugo.

Chapter 20

1Nahano abwira Yoshuwa, mpu : 2Obwire bene Israeli,oderhe,muchijirire,nk'oku na bwiraga Musa,engo z'oku ya kiramo, 3ngahe h'okulibirhira ngasi yeshi wankayirh'omuntu buzira kushasha, ebyola bishagala byana rhabalabo, okuchibisha eshagama.4Oyo munizi ana yakira omu chishagala chiguma chabyo, anayinja anayimang'omu lunvi lw'echishagala, anaja arhonder'oku shambalir'abashamuka bali omu chishagala, nabo bana muyakira haguma nabo omu chishagala, banamuherez'ahalama, anabera nabo,5Eri omushesha eshagama ankayinja amukulikire,barhankahana olala wayirhanaga,bulala ayirhire mwalungwe wage buzira kumenya,na kurhenga mira arhere mushombanyi wage. 6Anaber'omola lugo kuhik'amango nj'asamba emalangambere gembuganano,achirwe olubanja, kuhika okufa k'omudahwa oliho mwago mango,olala munizi anagaluka anaja omulugo lwage,omunju yage,olugo aya kagamo.7Bahana Kadesi,omu Galilaya,omu ntondo ya Nefutali,Sikemi; omu ntondo ya Efurahimu na Kiryata-Arba,Yeri,Hebroni,omu ntondo ya Yuda. 8N'eshiriza lye Yorodani,olunda lw'ebushoshokero bw'ezuba bw'e Yeriko,balondola Beseri,omu mpinga,omu lubanda lwa bene Rubeni;Ramoti,omu Galadi omu Bashani, omu mulala gwa Manase,9Lolaga ebishagala bya chishogagwa na bene Israeli boshi,omuntu w'omuhisi olamire hagarhi kabo,ly'olala weyirh'owindi buzira ku menya ana libirhira omola,anka yirhwa n'oku chiholera arhanazi kuburana embere w'echigusho.

Chapter 21

1Abakulu ba ngasi nju ya bene Lawi baj'emunda omudahwa Eleazari ali,na Yoshuwa,mugala wa Nuni,na bashamuka bemilala ya bene Israeli. 2Bashambala nabo aha Silo,omu chihugo ch'e Kanana,baderha : Mpu Nahano arhegeker'omu bunu bwa Musa mpu rhuhabwe ebishagala rhwakazi yumbakamo, n'orhulambo ga marhungo g'amaso gerhu.3Bene Izraelibaherez'aba Lawi oku kashambala kabo,n'engo n'amalambo,kukulikirana n'oburhegesi bwa Nahano.4Bayesh'esimbi enyanya za bene Kohati;na Lawi,bene omudahwa Aruni,esimbi zarhogera ngo ekumi n'esharhu omu mulala gwa Yuda, mulala gwa Simeoni,n'omulala gwa Benyamini; 5Abandi bene Kohati,esimbi zabaha ngo ekumi z'omu mulala gwa bene Efurahimu,omu mulala gwa Dani, n'omuchi chira ch'omulala gwa Manase.6Bene Gershoni bahabwa n'esimbi,ngo ekumi n'esharhu omu mulala gwa bene Isakari,omu mulala gwa bene Aseri,omu mulala gwa bene Nefutali,n'omuchi chira ch'omulala gwa Manase omu Bashani. 7Bene Merari,nk'oko obuko bwabo bunali,bahabwa ngo ekumi neberi omu mulala gwa Rubeni,omulala gwa Gadi n'omu mulala gwa Zabuloni.8Bene Israeli bahereza bene Lawi ezola ngo n'amalambo gazo nk'oku Nahano alirhegekere kugerera Musa. 9Omulala gwa bene Yuda n'omulala gwa bene Simeoni engo bahere bene Lawi,talag'amazino gazo. 10Oku bene Haruni, balala b'omu mulala gwa Kehati na bene Lawi, bulal'esimbi zarhangaga kubayerekana.11Babahereza Kirjati-Arba ye Hebroni,omu ntondo ya Yuda,na malambo galugorhire : Arba aliri eshe wa Anaki, 12aliko amashwa g'olo lugo,n'ebishagala byago,babihereza Kalebu mugala wa Yefune.13Bahereza bene omudahwa Haruni,ahantu nka lugo muntu wayirhir'owabo muntu ahanka yakira,Hebroni n'amalambo gage, Libna n'amalamboa gage, 14Yatiri n'amalambo gage,Eshitemoa n'amalambo gage, 15Holoni n'amalambo gage, Debiri n'amalambo gage, 16Ayini n'amalambo gage,Yuta n'amalambo gage, Beti-Shemeshi n'amalambo gage,ngo mwenda emweyo milala yombi.17Omu mulala gwa Benyamini,bahabwa Gibeoni n'amalambo gage,geba n'amalambo gage, 18Anatoti n'amalambo gage,Almoni n'amalambo gage,bihugo bine. 19Bihugo byoshi bahag'abadahwa , na bene Haruni,byaliri : Bihugo ekumi na bisharhu n'amalambo gabyo.20Oku biloler'amuko ga bene Kehati,na bene Lawi,ebihugo byahabirwe abandi bene Kehati byaliri by'omulala gwa Efurahimu. 21Bahabwa olugo l'oku yakirwamo n'omuntu wayirhir'owabo,Sikemu n'amalambo gage omu ntondo Y'Efurahimu,na Gezeri n'amalambo gage, 22Kibasayimi n'amalambo gage,Beti-Horini n'amalambo gage,bihugo bine n'amalambo gabyo.23Omu mulala gwa Dani;Elteka n'amalambo gage,Gibetoni n'amalambo gage, 24Ayiyaloni n'amalambo gage,Gati-Rimoni n'amalambo gage : Bihugo bine.25Oku chi chira cha bene Manase,bahabwa Taanaka n'amalambo gage,Gati-Rimoni n'amalambo gage,bihugo bibiri. 26Zoshi haguma zahika oku bihugo ekumi n'amalambo gabyo zahabirwe bene Kehati.27Bene Gershoni nabo bahabwa omu Balawi,echihugo omu chi chira ch'omulala gwa bene Manase,bahabwa nka lugo lwa kuyakirwamo n'omuntu wayirhire owindi,Golani na Bashani n'amalambo gage,na Ashtaroti n'amalambo gage, bigabi bibiri bya byoshi.28omu mulala gwa Isakari bahabwa : Kishiyoni n'amalambo gage, 29Daberati n'amalambo gage,Yarmuti n'amalambo gage,Eni-Garnimi n'amalambo gage;bihugo bine. 30N'omu mulala gwa Aseri : Misheali n'amalambo gage,Abdoni n'amalambo gage, 31Helikati n'amalambo gage,Rehobu n'amalambo gage,bihugo bine.32Omu mulala gwa Nefutali : Bahabwa nka lugo l'oku yakiramo n'omuntu wayirhire owabo;Kedesi,na Hamoti-Dori n'amalambo gage : Bihugo bisharhu. 33Bihugo bya bene Gershoni,nk'okw'amuko gabo ganali : Bihugo ekumi na bisharhu n'amalambo gabyo.34Bihugo omubuko bwa bene Merari,ba bene Lawi bali chiyorhere,babahereza oku chihugo cha Zabuloni; Yokeneami n'ebishagala byage,Karta n'ebishagala byage, 35Rimoni n'ebishagala byage na Nahalala n'ebishagala byage : Bishagala bine.36Olwindi lunda lw'e Yordani y'e Yeriko,omulala gwa Rubeni gwa habwa nka bihugo bya kuyakiram'amo n'omuntu wa yirhire owindi Bseri,omu mpinga,oku hirhondo n'amalambo gage,Yohasi n'amalambo gage. 37Kedemoti n'amalambo gage na Mefati n'amalambo gage : Bihugo bine. 38Omulala gwa Gadi gwa habwa nka bihugo bya kuyakiramo n'omuntu wa yirhaga owindi : Rimoti omu Galeadi n'amalambo gage,Mahanayimu n'amalambo gage.39Heshiboni n'amalambo gage na Yazeri n'amalambo gage : Bishagala bine. 40Oluganjo lwe bishagala bya bene Merari kushimbana n'emilala yabo yoshi,babalichiyorhere ku bene Lawi : Bishagala ekumi na bibiri.41Oluganjo loshi lwe bihugo bya bene Lawi bomu bene Israeli : Bishagala makumi mane na munane n'amalambo gabyo. 42Ebyo bishagala byoshi ngasi chishagala chaliherhe obwage bulambo eburhambi. Ntyo kubyaliri ebishagala byoshi.43Ntyo ku Namahanga ahere Izraeli echihugo choshi, alaganyaga beshe,bachirhole bana chirhambulemo. 44Nahano abaha oku humuka nk'okwalaganyaga beshe; ntaye chiro n'omguma omu bashombanyi babo wegale kuyimanga emalangambere gabo, Nahano nj'abaheba omu maboko gabo. 45Ebinwa byoshi binja Nahano aderhere oku nju y'e Israeli, ntacho chirhajirikaga: Byoshi byajirika.

Chapter 22

1Okundi Yoshuwa ahamagala bene Rubeni,bene Gadi n'echi chira ch'omulala gwa Manase : 2Aba bwira mpu : Nechi mwajirire nk'oku Musa, omukozi wa Nahano,anabarhegekaga koshi,mwayunvirhiz'omulenge gwani omu ngasi byoshi n'abarhegekaga. 3Murhalekereraga bene benyu mwag'amango Nahano,kuhik'olusiku lwene,kandi mwashimba bwinj'erhegeko lya Nahano, Nyamuzinda wenyu.4Obu Nahano, Nyamuzinda wenyu,ahereze bene benyu okuhumuka,nk'oku anabalaganyaga,nenyu mwanaja mwagaluka,muber'emwa benyu,omu mahema genyu,muchila chihugo Musa,omukozi wa Nahano,abaherezag'ololunda lw'eshiriza we Yorodani; 5Si konine mulang'erhegeko na ngasi bindi,Musa omukozi wa Nahano ababwirire byoshi,omukusima Nahano, Nyamuzinda wenyu,omukushimba,enjira zage zoshi,omukulang'amarhegeko gage goshi,omukuchishweker'okuyewe yenine,n'okumukolera n'omurhima gwenyu goshi n'obukengere bwenyu boshi. 6Yoshuwa abagisha,anabarhuma bagenda ewamahema gabo.7Musa abaga ahanire echindi chichira cha bene Manase echihugo omu Bashani,kandi Yoshuwa ashubi hana echindi chi chira che chihugo omugarhi ka bene wabo ebwa mwandagalo gw'e Yorodani elunda ezuba lizikira,Nabo eyakola abarhuma emwabo,omu mahema gabo,Yoshuwa abagisha, 8abagisha mpu : Mushubirag'emwabenyu,omu mahema genyu,n'obugale bunene mujembere omu marhungo ganene bwenene,omukuba n'efuranga n'ehoro,n'eshaba,n'echuma,n'emyambalo minene bwenene,muzigabane na bene benyu omunyego mwanyagag'abashombanyi benyu boshi.9Bene Rubeni,bene Gadi necho chi chira cha bene Manase eri baba bamasengaruka bene babo bene Izraeli baliri aha Silo,omu Kanani,bagenda,omu chihugo chabo cha Galadi,gu gwali mwanya gwabo bahabwagwa nk'oku Nahano,alirhegekere Musa.10Amango babaga bamahik'omu chihugo ch'e Yorodani chiri omu Kanani, bene Rubeni,bene Gadi na chilala chi chira cha bene Manase,bayumbak'oluherero oku burhambi bw'e Yorodani, olo luherero lwakazagi bonekana bwinja. 11Bene Izraeli bamanya omwazi mpu : Dalaga oku bene Rubeni,bene Gadi,na chilala chi chira cha bene Manase, bamayumbaka oluherero eshiriza ly'echihugo ch'e Kanana, omu chihugo chiri eburhambi bwe Yorodani,olunda lwa bene Israeli.12Amango abana b Israeli bamanya ntyo,echigusho choshi cha bana be Israeli bachiheba haguma aha Silo,mpu baji lwisabo.13Abana b'e Israeli barhangirhuma entumwa emwa bene Rubeni, emwa bene Gadi n'emwa chilala chi chira cha bene Manase,omu chihugo c'he Galadi; barhuma Pinihasi,mugala w'omudahwa Eleazari, n'abashamuka ekumi. 14Mushamuka muguma muguma,olola onakulire abandi, omu ngasi baguama b'emilala ye Israeli, boshi baliri bakulu b'emilala yabo mwebyo bihumbi by'abana be Israeli.15Babaere baba bahika emwa bene Rubeni,emwa bene Gadi n'emwa chila chi chira cha bene Manase,baba bwira,mpu : 16Ntya kw'ederhere embuganano ya Nahano: Bugomi buchi obula mwamajira Nyamuzinda w'e Israeli, nabichi birhumire mwachikula ku Nahano, omu kuchiyumbakira oluherero, mpu limugomera Nahano?17Ka mubwene oku bulibugeke okurhwabano,bula buhanya bwe Peori,buhanya b'okurhachichesa bokuhika oku lusiku lwene,chilala chikomorhole chajaga enshiganano ya Nahano, 18nokola kwa marhuma mwachikula ku Nahano,hamaseze eri ekola ntimanano ya bene Izraeli.19Ako mubwene kukulembuhire echi chihugo chiri chihugo chenyu,mushabuke muje omu chiugo cha Nahano,muli-endalo ya Nahano,eshulelrere,kandi mwanahabwa echenyu chintu agarhi kerhu,zimuhira muchileka Nahano n'oku chikula kurhwabanoo,omu chiyumbakira elwenyu luherero,kule oluherero lwa Nahano,Nyamuzinda wenyu. 20Akana mwene Zeraha ka murhalibwene okwajira ebirhalishinganene n'omugayo gwa Nahano gwaja enyanya ly'embuganano yoshi ya bana be Izraeli ? K'arhafaga k'obola bubi bwage ?21Bene Rubeni,bene Gadi na chilala chi chira cha Manase,bashuza balala bashamuka bakulu b'emilala ya bene Izraeli, mpu : 22Nyamuzinda, Namahanga,Nahano,Lulema,Nyamubaho,Nahano amanyire,na Izraeli amanya ! Oku eri kwaliri kugoma n'okulengere Nahano,yenyine arharhushugula k'olu lusiku lwene. 23Aka rhwachiyumbakiraga oluherero mpu rhuchikule ku Nahano,akaba rhwaluyumbakaga mpu rhukazirherekerera kw'enterekero z'enkalange,n'okujirira kw'enterekero z'omurhula, Nahano arhuhane !24Sikuyubaha kwarhumaga rhwajira ntyo : Rhwamaderha mpu bene benyu habalyamaga nji bankabwira abana berhu mpu nenyu chichi mujira na Nahano,Nyamuzinda we Izraeli ?25Nahano ajirire Yorodani nka lubibi ahagarhi kerhu nenyu,bene Rubeni na bene Gadi; Ntacho mwankashagira na Nahano ! Na ntyo mwanabona abana benyu bakola barhuma abana berhu barhakolera Nahano.26Enyanya za ntyo rhwaderha, rhwachirheganyiz'oluherero,arhali enyanya y'entulo z'okusirezwa, 27aliko enyanya z'obudimu ahagarhi kerhu nenyu,n'amaburha gerhu ebuzinda bwerhu, lukazigenda lwamenyiza okurhunaherhe Nahano, omu kurherekera embere zage, n'ezindi nterekero n'ebirhukwanene okurhula, ly'abana benyu balekikazi bwira abana berhu mpu : Ntacho mushangira na Nahano!28Rhwaderha : Amango bakaziderha okulintyo enyanya zerhu,eri oku maburhwa gerhu,rhwanashuzabo mpu : Talaga oku luyorhere olurhamba lwa Nahano, baderha bayumbakaga, arhali oku nterekero z'entulo, aliko nkabudimu ahagarhi kerhu nenyu, 29ntanganiza rhugwerhe z'okugomera Nahano,nt'amango rhwankachikula ku Nahano omukuyumbaka oluherero lw'enterekero zilangire,enterekero zisirere n'enterekero z'omurhula omuluherero lwa Nahano, Nyamuzinda werhu oli ahambere w'endalo yage!30Amango omudahwa Finehasi,n'abarhwali b'embuganano,babakulu b'ebihumbi bya bene Izraeli,baliri haguma naye,bayunva emyazi yaderhwagwa na bene Rubeni,bene Gadi na bene Manase,barhulera. 31Na Finihasi,mugala w'omudahwa Eleazari,abwira bene Rubeni,bene Gadi,na bene Manase : Rhukala rhumenyere oku Nahano ali ahagarhi kerhu,bulala murhajirire obugomi embere za Nahano, mwarhabala ntyo bene Israeli omu maboko ga Nahano.32Finihasi,mugala w'omudahwa Eleazari,na barhwali,basengaruka bene Rubeni na bene Gadi na bene Manase,barhenga omu chihugo che Galadi omu chihugo che Kanani,hofu n'abana be Izraeli,babashambalire oku babwirwaga. 33Bene Izraeli basimiswa ;bakuza Nyamuzinda,barhachiderhag'oku bagenda kubihya echihugo chalilamire mu bene Rubeni na bene Gadi.34Bene Rubeni na bene Gadi bayirik'olo luherero ezino Edi, bulala, banaderha, okuhamiriza okuli omukagarhi kerhu oku Nahano yenine ye Nyamuzinda.

Chapter 23

1Kurhenga mira Nahano abaga ahereze bene Israeli okurhamuka, omu kubakula oku bashombanyi babo boshi balibagorhere, n'ago mango eri Yoshuwa akola ashajire, n'okuba n'emyaka minene, 2Yoshuwa ahamagala bene Israeli boshi,n'abagula boshi, n'abarhambo babo, n'abachib'emanja babo,na ngasi bandi baliherh'echikono ababwira; eri : Nyono n'amashaja,nkola nzidoherwe n'emyaka; 3Mwenine mwabwene ebi Nahano, Nyamuzinda wenyu,ajirire ago mashanja embere zenyu,bulala Nahano; Nyamuzinda wenyu yenine yiwaja ababwira.4Tala,nabagabire akashambala omu kubayeshera esimbi,nahereza ngasi baguma echigabi chabo,oku bihugo by'aga mashanja galiyorhere,na gandi mashanja naniguzize kuhika ebwa nyanja nene emunda ezuba lizikira. 5Nahano, Nyamuzinda wenyu,abashunika embere zenyu mwayima echihugo chabo,nk'oku Nahano,Nyamuzinda wenyu,anaderhaga.6Mulange munashimbe bwenene ngasi byoshi bya yandikagwa na Musa omu chitabu ch'oburhegesi,buzira kuja okulyo eri kulembe. 7Mumanye mwanka chiheba haguma naga mashanja ga yorhere omugarhi kenyu; murhahira mukalahira oku zino lyabo,murhahira mukabakolera,murhahira mukabafukamira. 8S'aliko muchishwekere ku Nahano,Nyamuzinda wenyu,nk'oku munaherhe mwajira kuhika zene.9Nahano alibirhire oku mashanja manene n'amazibu; na ntaye guhika zene,wankachibayimangira; 10muntu muguma mu mwabo akazagihiga chihumbi;bulala Nyamuzinda,Namahanga wenyu,abalwiraga,nk'oku yenine aderhaga. 11Mulolage muchilange mwenine bwenene,omu kusima Nahano,Nyamuzinda wenyu.12Bulala eri mwanka chihundula,muchishwekere kwagala mashanja ga yorhere omu garhi kenyu,mukaderha mpu mikola mwafundik'obuhya haguma nabo,mukanakazi bayegereza nabo bakana kazibashabira, 13mu manyege bwinja oku Nahano Nyamuzinda,arhanka chiribisa aga mashanja embere zenyu,s'aliko gabayorhera nka busira,nka murhego,nka karhi omu mabunda na nka mishaki ebali omu masu,kuhika mweshi muhikire ahamwaherera mwechi chihugo chinja bwenene Nahano,Nyamuzinda wenyu abahaga.14Tala,oku nyono nkola na chishimbira ela njira ya ngasi muguma hano gulu;mu manyire n'obushagaluke bwenyu boshi,n'omurhima gwenyu goshi,oku ngasi binwa byoshi bya baga,Nahan,Nyamuzindawenyu abaderhere,ntacho chiro n'echiguma chagerere busha. 15Nk'oku byanabaga byoshi ebyo binwa byo bwanga Nahano,Nyamuzinda wenyu,aderhaga,kona kuguma Nahano ahikiriza oku mwabo ebinwa by'obuhanya akabaderhera kuhika abali mwecho chihugo chinja bwenene Nahano,Nyamuzinda wenyu abahaga.16Mukavuna chila chiragane Nahano, Nyamuzinda wenyu ajiraga ,mukajikolera abandi ba nyamuzinda mukabafukamira oburhe bwa Nahano bwana kolera enyanya zenyu munaje mwahera mwechi chihugo chinja abahaga.

Chapter 24

1Yoshuwa ahamagala emilala yoshi ya bene Izraeli aho Skemu,ahamagala n'abagula n'abarhambo babo,n'abachibemanja babo,na ngasi bandi baliherhe echikono omu garhi kabo boshi bayinja embere za Nyamuzinda. 2Yoshuwa abwir'olubaga loshi ;eri : Nahano Nyamuzinda we Izraeli,aderhere ntya : Basho,Terah,eshe w'Abrahamu n'eshe waNahori,mira bayumbak'eshiriza w'olwinji,banakolera abandi banyamuzinda.3Nakula yisho Abrahamu eyola shiriza w'olwinji; na mugeza omu chihugo choshi che Kanani; naluza eburha lyage,namuhereza Israeli, 4Israeli namuha Yakobo na Esau,Esau namuhaye nka chage chigabi,entondo ye Seyiri,aliko Yakobo na bagala bayandagala e Misiri.5Narhuma Musa na Haruni e Misiri na yishurha okuburhe nk'oku nanajiraga omola, nanabakulamo, 6nakula bayisho e Misiri,n'oku bageza oku nyanja,abanya Misiri bakulikiranya bayisho kuhika oku nyanja ndukula,n'emitugari n'endogomi.7Bayisho balakir'emunda Nahano ali,naye Nahano aheba omwizimya ndunduli ahagarhi kabo na banya Misiri;ahondoleka abanya Misiri kwe nyanja yabashukira,amasu genyu gabona ebi nakolaga oku be Misiri n'omu mpinga mwaberiremo siku zinene.8Nabaheka omu chihugo chabanya Moreni,bayumbaka olwindi lunda lw'e Yorodani,babalwisa,nabaheb'omufune zenyu; mwarhola echihugo chabo,n'amalabo emalanga genyu.9Balaki,mwene Sipori,mwami w'e Moabu,akomera mpw'alwisa Izraeli ,ahamagala Balamu,mwene Beori,mpw'abakome. 10Aliko ntalonzaga oku yunva Balamu;abagisha,na ntyo n'abakula omu maboko gabo.11Mwashabuka e Yorodani mwahika e Yeriko,abantu b'e Yeriko barhondera okubalwisa,n'aba nya Moreni, aba Perisi,abanya Kanani,abanya Hiti,abanya Girgashi,aba Hivi,nabanya Yebusi,naboshi nabahana emunda muli. 12Narhumirabo enyisibwe zabalibirhako embere zenyu,nkabala bami babiri,b'abanya Moreni,n'oku ntyo orhakolesag'engorho yawe,eri omuherho gwawe.13Nabahere echihugo murharhamiraga,engo murhayumbakaga zenazezi mukola muyumbakiremo,mwarhola amashwa gemizabibu n'agemizetuni,eyi murharhweraga,yimuli mwalya.14Na ntyo, muyubahe Nahano, mumukolere kula ku kwanene, n'okuli. Mukule abandi banyamuzinda bayisho bakazagi kolera olwindi lunda lw'eshiriza lwinja n'amango bali e Misiri, mukolere Nahano, 15Akaba mubwene oku murhakolera Nahano, muchishoge z'ene eyi mwakazi kolera,akaba balala banyamuzinda bayisho bakazagi kolera,balala b'eshiriza y'olwinji,eri banyamuzinda w'abanya Moreni,aba mulamire omu chihugo chabo,nyono n'enju yani rhwakolera Nahano.16Olubaga lwashuza,lwaderha : Nanga,rhurhankaleka Nahano mpu rhukoler'abandi banyamuzinda; 17Bulala Nahano ye Nyamuzinda werhu;yiwarhukulaga omu chihugo ch'e Misiri,omu nju y'obuja,rhwabano na badarha; yiwanajira bilala bisomerene omu masu gerhu,yiwanarhulangaga omu lugenzi lwerhu loshi rhwajiraga onunira anarhulanga mugalala mashanja rhwageragamo. 18Alibisaga amashanja goshi embere zerhu n'abanya Moreni bali yumbakire mwecho chihugo,nerhu rhwakolera Nahano,bulala ye Nyamuzinda werhu.19Yoshuwa abwira olubaga; murhagali kolera Nahano,bulala ali Nyamuzinda ochere,ali Nyamuzinda w'obongwa;arhankababalire obugomi bwenyu n'ebyaha, 20eri mwankaleka Nahano, mukajikolera abandi banyamuzinda b'embuga,anahindamuka anabakolera amabi n'oku bamaliriza ahali abajirire aminja.21Olubaga lwashuza Yoshuwa mpu : Nanga ! Nahano yenine yirhwakolera. 22Yoshuwa abwira olubaga : Mwenine muli mwashuza oku mwalondwere oku kolera Nahano,bashuza mpu rhuli bahamiriza. 23Mukulagesi banyamuzinda b'embuga bali omugarhi kenyu,n'emirhima yenyu muyiyerekeze Nahano,Nyamuzinda w'e Izraeli.24Olubaga lwashuza Yoshuwa mpu : Rhwakolera Nahano,Nyamuznda weru,n'oku keng'omulenge gwage. 25olo lusiku Yoshuwa ajiris'olubaga echiragane,aluherez'amarhegeko ne ngeso bakulikira aha Sikeni. 26Yoshuwa ayandika ebi binwa omu chitabu ch'amarhegeko ga Nyamuzinda, arhola echirimbi ch'ebale,aliyimanza eshishi w'obola bugufu hofu n'achesebwa ha Nahano.27Yoshuwa abwira olubaga loshi ,mulole : Eri bale lyaba buhamiriza ahagarhi kerhu,bulala lya yunvirh'ebinwa byoshi Nahano arhubwirire; lyaba buhamiriza oku mwabo,nji mwankalengera Nyamuzinda. 28Yoshuwa alag'olubaga ngasi muntu agaluk'emwage.29Buzinda bwaho, Yoshuwa ,mwene Nuni,mukozi wa Nahano,afa,eri akola aherhe myaka egana n'ekumi. 30Bamuhamba omwishwa lya kashambala kage aha Timnai-Serahi,omu ntondo y'Efurahimu,olunda lw'emalyo lw'entondo ya Gaashi.31Izraeli akolera Nahano bwinja amango goshi Yoshuwa aliriho,n'amango goshi g'akalamo kabagula balamire na Yoshuwa balimanyire ebi Nahano ajirire Izraeli.32Amavuha ga Yusufu bene Izraeli bayinja bagahekere kurhenga e Misiri,bagahamba aha Sikeni,omu chi chira cheshwa lya Yakobo aguliraga bene Hamori,eshe wa Sikeni,furanga egana,chibe chigabi cha bene Yusufu. 33Eleazari,mugala wa Haruni,afa bamuhamba aha Gibeya-Finihasi,aluhaga omugala Finihasi,omu ntondo y'Efurahimu.

Judges

Chapter 1

1Nyuma lyo kufa kwa Yoshuwa , bene Israheli badosa Nahano mpu: Inde warhonder'oku zamuka enyanya lyerhu oku Bakanana, oku balwisa? 2 Nahano ababwira mpu; Yuda azamuka; mulole nkola kuhira echihug'omu maboko genyu.3 Bene Yuda abwira bene Simeoni mwene wabo: Zamuka haguma nani oku chihe chani, rhulwise abakanana. Nani nji nakuherekez'oku chihe chawe. Nantyo bene Simeoni bagenda haguma nabo.4Bene Yuda bazamuka, Nahano ahira abakanana n'ab aperizi omu maboko gabo bayirha bayirh'echihumbi ch'abantu aha Bezeki. 5 Bachimana Adoni-Bezeki oku Bezeki, balwa naye bayirh'Abakanana n'abaperizi.6Adoni-Bezeti,okul'omulundi ayaka,aliko bamukulikiranya,bamugwarha,bamuch'emidoke y'efune,n'amanwa ganene. 7Adoni-Bezeti aderha;bami makumi gali mushanvu, balichibirw'ebinkumwa,n'amanwa ganene g'amagulu,bakazagilema barholagul'ebirhogere oku meza gani; Nyamuzinda amangalulira ebinakazagijira.Bamuhek'eYerusalemu afireyo.8Bene Yuda balwisa Yerusalemu banamugwarha,bamugez'okuboji bw'engorho n'olugo baluyosa, 9bene Yuda bayandagala bajilwisa abanya Kanani baliyumbakire omu ntondo,nahandi n'omulubanda. 10Yuda arhabalir'abanya Kanani balilamire aha Hebroni,halihamagerwe burhanzi mpu Kiyati-Arba,bayimayo Sheshayi,Ahimani na Talmayi.11Gurhenga aho arhabalir'abantu balilamire eDebiri,halihamagerwe mira : Kiyati-Sefiri.12Kalebu aderha,eri : Owankanangwarhira Kiyati-Sefiri n'oku muyirha,n'anamuhereza omukazi,ye mwaliwani Aksa. 13Otnieli,mugala wa Kenazi,mulumuna wa Kalebu,arhola lula lugo,ntyo Kalebu amuha omwali mpw'abe mukage.14Eryaba amahika omu mwa Otnieli,amushumika mpw'ajihun'eshe eshwa,ashon'oku ndogomi yage : Kalebu amudosa : chichi oshimbire ? 15Nyamunyere amushuza : Eri nani mpun'eshobole,bulala wampere omu chihugo ch'eNegebu,ompe n'eriba ly'amenji,Kalebu amuha eriba ly'enyanya n'eriba ly'eshishi.16Omunya Kiniti,eshezala wa Musa,barherama,kurheng'omulugo lw'emirhanda,bagenda haguma na bene Yuda,omu mpinga ya Yuda,lyaliri omu Negebu aha Aradi,bayumbaka haguma n'olubaga. 17Yuda arhangira okugenda na Simeoni,mwene wabo,bahima abanya-Kanani bali yumbakire eSefati;n'oku bihya olo lugo,bana luyirika ezino lya Horma.18Yuda ashubirhola Gaza,n'echihugo chage,Askaloni n'echihugo chage,na Ekroni echihugo chage. 19Nahano ayorha alina Yuda,na Yuda arhola entondo yoshi aliko arhagala kulibis'abaliyumbakir'omulubanda,bulala baliherhe engale z'ebyuma.20Hebroni bamuhereza Kalebu nk'oku Musa abaga aderhere,alibisa bagala basharhu b'Anaki. 21Bene Benjamini barhalibisaga abanya-Yebusi baliyumbakire eYerusalemu;aliko aba Yebusi banabera haguma na bene Benjamini guhik'ene.22Enju ya Yusufu nayo bagenda barhalire eBetheli,na Nahano aba haguma nabo, 23bene Yusufu barhuma endabi eBetheli,lugo lwakazagi hamagalwa mira mpu Luzu. 24Zilala ndabi zabona omuntu warhenga omulugo,bamubwira mpu : Orhuyereke gurhe rhwankahika m'olula lugo rhwanakubabalira.25Ayerekabo ahabagerera okuj'omola lugo,olo lugo alugeza koboji bw'engorho;aliko baleka oyo muntu n'omulala gwage, 26oyola muntu aji yubaka omu chihugo chaba Hitima; ayumbakay'olugo aluha ezino lya Luzu,lyelinakola liba zino ly'olola lugo kuhik'ene.27Manase arhagalaga kuhima Beti-Sheami n'ebishagala byage chiro n'oli Tanaka n'ebishagala byage,chiro Doli n'ebishagala byage,chiro n'abantu bayumbakir'e Ebleami n'ebishagala byage arhagalagi hima abantu b'eMigido n'ebishagala byabo;abanya-Kanai balonza okukomera mpu babere mwecho chihugo. 28Aliko eri Izraeli abere akola ali mudarhi,abola banya-Kanani abagonya n'emikola ezidohere,s'arhabalibirhako.29efurahimu arhahigag'abanya-Kanani bali lamire eGezeri,na banya-Kanai baliyumbakire ahagarhi ka Efurahimu eGezeri.30Zabuloni arhahikagaga abantubaliyumbakire eKitroni,na balilamire eNahaloli;Na banya-Kanani bachiberera ahagari ka zabuloni aliko abagonya n'emikolo.31Aseri arhahigaga abantu baliyumbakire aha Ako eri bantu aliyumbakire eSidoni,n'abalilamire eAhalabu,ab'eAkizibu,ab'e Helba,ab'e Afiki n'aba eRehoba. 32Abanya Aseri balama ntyo omugarhi k'abanya Kanani,bene echihugo,bulala barhalihikirebo.33Nafutali arhahigaga abantu bali yumbakire eBeti-Shemeshi,n'abantu b'eBeti-Anati naye abera n'abanya-Kanani bayumbakire omu chihugo s'aliko abo bantu b'eBeti-Shemeshi n'abantu b'eBeti-Anati;b'abantu bakalema babakolera.34Abanya-Moreni bashunika bene Dani omu ntondo barhanachigalaga mpu bayandagale omu kabanda. 35Abanya-Moreni bachihangana okubera aha Hari Heresi,aha Ayayaloni n'aba Shalbini;aliko okuboko kw'enju ya Yusufu kwaba enyanya zabo n'obakolera. 36Echihugo ch'abanya_Moreni chiri kurhenga oku ntondo y'Akrabimi,oku ndonto ya Sela n'enyanya.
Chapter 2

1Entumwa ya Nahano yarhherma kurhenga e Gilgali kuja eBokimi ya derha mpu : Nabakulaga eMisiri,n'abahis'omu chihugo nalaganyaga basho oku na chihabo;na derha oku ntakavuna echiragane chani haguma nabo. 2Na nenyu,nt'amango mwejire echiragane n'abantu b'echi chihugo,nti mukazishanda emperero zabo,aliko murhanayunvaga omulenge gwani,charhumire mwajira ntyo ?3Nani na derha ntyo : Ntachibalibirhako embere zenyu: Aliko babera ahaburhambi bwenyu,na banyamuzinda babo bayorha murhego gwenyu. 4Ago mango entumwa ya Nahano yamalagi derha ebyo binwa oku bene Izraeli boshi,olubaga lwaboroga,lwalaka. 5Aho hantu bahabirw'ezino lya Bokimi,barherekerera Nahano ahola.6Yoshuwa asezerera olubaga,na bene Izraeli,bagenda ngasi muguma omu kashambala kage n'okurhol' echigabi ch'echihugo. 7Olubaga lwa kolera Nahano amango goshi g'akalamo ka Yoshuwa,n'amango g'akalamo kabashamuka balamag'amango ga Yoshuwa,banabonaga byoshi Nahano ajiriraga bene Izraeli. 8Yoshuwa,mwene Nuni,mukozi wa Nahano,afa,ery'aherhe myaka egana n'ekumi.9Bamuhamba omwishwa ahabwaga nk'akashamabala kage,aha Timnati-Heresi,omu ntondo y'Efurahimu,enyanya z'entondo ye Gaashi. 10Omulala goshi gwa yegerezwa n'abeshe,habonekana ogwindi mulala gurhali manyire Nahano,eri ebi Nahano ajiriraga aba Izraeli.11Abana b'eIzraeli bajir'ebyokugayisa Nahano,bakolera b'aBaali, 12baleka Nahano,nyamuzinda wa b'eshe,wabakulag'omu chihugo ch'eMisiri,bashmba abandi ba nyamuzinda,banyamuzinda b'abantu balilamire nabo,bafukamirabo,bagayisa Nahano, 13bakolera Baali na Maashoreti.14Omugayo gwa Nahano gwa kolera enyanya za ba Izraeli,abahana omu maboko g'ebishumusi byanyegabo,aguzabo omu maboko g'abashombanyi babo balibagorhere barhachigalaga kuyimang'emalanga g'abashombanyi babo, 15hoshi bajire,okuboko kwa Nahano kwaba enyanya oku bakolera amabi,nk'oku Nahano aderhaga,nk'oku Nahano alaganyagabo,balibuka bwenene.16Bazinda Nahano azusa abazuzi,bakulabo omu maboko gabala banyezi. 17Aliko barhanayunvag'abola bazuzi babo,bulala bajirire obuhushi b'abandi banyamuzinda,bafukamirabo,bahindamuka dubaduba,n'okulek'enjira b'eshe balikulikire,barhakengag'amarhegeko ga Nahano nka b'eshe.18Amango Nahano abayimanziz'abazuzi,Nahano aliri haguma n'ouzuzi,anafumyabo n'okuboko kwa bashombanyi babo amango goshi g'akalamo kw'omuzuzi,bulala Nahano ababalir'amalibuko n'oburhindibuke bwa balal balibuzagabo. 19Aliko,ery'omuzuzi aba amafa,bashubi hindamuka bajir'amabi kulusha b'eshe,kugenda kukoler'abanda banyamuzinda n'oku bafukamira ;barhelekaga bachiberera mwezo njira zabo zibi.20Omugayo gwa Nahano gwa kolera enyanya za bene Izraeli,aderha : Bulala olu lubaga lwa mabihy'echiragane chani n'abwiraga b'eshe,n'akandi barhayunviriz'omulenge gwani, 21nani nta kachiribirha kuhaba ne liguma mwago mashanja Yoshuwa alekag'abere afa. 22Ntyo ku njinaheba Izraeli omu lugero,omu kumanya eri balang'enjira ya Nahano,nk'oku b'eshe bayilangaga. 23Na Nahano aleka ago mashanja ga nahumuka,arhakagalibirhako,arhagahan'omu maboko ga Yoshuwa.
Chapter 3

1Talaga amashanja Nahano alekaga ahagarhi ka bene Israeli, mpu akomeze mu bene Israeli, babalala boshi barhamenyaga ebirha bya banya Kanani. 2Ajiraga ntyo kwali kulonza mpu ayigirize Kanani bane Israeli, kugalala maburhwa gabo garhali menyere entambala, babala baliri barhashwirigija okubirha. 3Agola mashanja babalala: Barhwali barhano baba Filistini, abanya Sidoni, n'abanya Hiwimi baliyumbakire omu ntondo ye Libanoni, kurhenga oku ntondo ye Bali-Hermoni kuhika omu muhanda gwa Hamagi.4Agola mashanja, Nahano agaleka mpu akomeze mu bene Israeli, lyamenya eri bakazi shimba galala marhegeko aherezaga b'eshe wabo omu mango ga Musa. 5Na ntyo abanya Israeli bali yumbakire ahagarhi k'abanya Kanani, abayna Hiti, aba Amoni, aba Perizi, aba Hivi, n'aba Yebusi; 6Bene Israeli balema barhola abanyere bagala mashanja nka bakabo, n'abali babo bakazaibaha bene ago mashanja, bakazichikumba banyamuzinda babo.7Bene Israeli bajira ebirhasimisize Nahano, bayibagira Nahano, bakolera Baali n'eshushano. 8Oburhe bwa Nahano bwa kolera oku bene Israeli, abaguza emwa Kushani-Rishetayimi, mwami w'e Mesopotamiya, bene Israeli bakolera Kushani- Rishetayimi myaka munane yoshi.9Bene Israeli balakira Nahano, naye Nahano azusa omu bene Israeli omu chunguzi wabachungulaga: Ye Othinieli, mugala wa Kenazi mulumuna w'omuziba wa Kalebu. 10Muka gwa Nahano gwaliri omu garhi kage. Aba muzuzi omu Israeli, agenda omubirha. Nahano aheba oyo Kushani-Rishetayimu, mwami w'e Mesopotamiya omu maboko gage., n'okuboko kwage kwaba n'emisi bwenene enyanya zage Kushani-Rishetayimi. 11Echihugo charhangi humuka myaka makumi mane, buzinda bwaho Othinieli mugala wa Kenazi afa.12Bene Israeli bajira ebibi emalanga ga Nahano; naye Nahano aha Egloni, mwami w'e Moabu emisi y'okulwisa bene Israeli, bulala balemaga bajira ebibi omu masu ga Nahano. 13Egloni engabo yage ayiyushula ku bene Amani n'amaleki, arhabalira Israeli amuhima, arhola olugo lwage lw'eMirhanda. 14Bene Israeli bakolera Egloni myaka ekumi namuna, mwami w'e Moabu.15Bene Israeli balakira emunda Nahano ali, na Nahano abazusa m'omuyokozi, Ehuda, mugala wa Gera wa Bene Benjamini, aliri wa kuboko kulyo kuhunzinze. Bene Israeli bamurhuma mpu aheke oluhembo emwa Egloni, mwami w'e Moabu.16Ehuda achuza engorho ya moji mabiri, ya bule bwa koro liguma, ayiyambalirako eshishi w'emyambalo yage, okulurhungu lw'ekulo. 17Ahana oluhembo lwage emwa Egloni, mwami w'e Moabu, oyola Egloni aliri muntu wa majambere bwenene. 18Ery'amali hana oluhembo, akumira ababarhuzi b'olo luhembo.19Naye yenine ashubira emunda engisha zaliri hofi n'e Giligali, abwira mwami eri: Shebuje mperhe omwazi gw'ehwe na kubwira: Mwami eri : Musire! Abaliri haguma naye bahuluka. 20Ehudi ashegera hofi naye, aliyikere omu chirhi chage ch'emboho, amubwira: Yagirwa mperhe omwazi gwa Nyamuzinda oku woyo, Egloni ayumuka omu ntebe yage.21Ehuda azonza okuboko kwage kulembe, anyonyola elala ngorho ya liri oku lurhugo lwage l'okulyo, amushinga yo omunda. 22Elala ngorho yahombera omunda yola mwami, amashushi gayishukira agambwa n'okukula eyo ngorho omunda yage, yashoshokera enyuma zage. 23Ehudi ayandagala oku mushonezo gwali embuga, achinga enyunvi z'eyo nju y'enyanya, akulula n'akahamika.24Eri aba amagenda, abakozi ba mwami bayinja, balola tala kw'enyunvi z'eyo nju y'enyanya za lichingirwe n'akafuli. Baderha mpu: Buzira kurhindira aherhe achishukira amagulu omunju y'embaho. 25Balinga kasanzi kanene, na bunola barhalichingwire enyunvi n'enju y'enyanya barhola olufungulo bachingula, talaga, bashiga na nahamwabo afire, abambikirwe okudaho.26ago mango eri Ehuda aherhe achilibirhira, arhaluka zilala ngisha, ashubukira e Ha-Seiri. 27Okwanahika ntya, abanda omuholere omu ntundo y'Efurahimu, bene Israeli bayandagala naye oku ntondo, abarhambula.28Ababwira, eri : Munkulikire bulala Nahano abahere abashombanyi benyu b'e Moabu. Bayandagala, bayinja bamukulikire, barhola ebifuko byoshi by' e Yorodani, byaliyerekeza ba Moabu, barhachizigaga omuntu chiro n'omuguma agera. 29Bahima bene Moabu mwago mango, hofi bantu bihumbi ekumi bafa; ba Moabu, banene b'entwali chiro n'omuguma arhafumaga. 30Mwagola mango, Moabu afunyazwa omufune za Israeli, n'echihugo chahumuka myaka makumi gali munane.31Obuzinda bwage hayinja Shamugari, mugala w'Anati, ayirha bantu magana ndarhu ga Bafilisitini n'omusholo g'oku yabula enkavu,naye kon'oko aliri mukozi w'e Israeli.
Chapter 4

1Ehudi abr'amafa, Abaisraeli bashubi jirira Nyamuzinda amabi. 2Nyamuzinda abarhumira mwami yabine w'ekanani abarhambule alirhambwire e Hasoro. Omukulu we ngabo zage ye wali Sisera, aliri e Harosheti-Goimu. 3Yabani aligwerhe emituga magana mwenda y'echuma arhambul'Abisraeli n'okubalibuza miaka makumiabiri.Kandi Abisraeli barhula Nyamuzinda kw'emiziga.4Debora mukazi Lapidati aliri mulebikazi mogo mwaka analiri muzuzi. 5Aliherh'ayikala omumirhi ederhwa mirhi ya Debora yaliri ahagarhi 'e Rama ne Beteli omu ntondo y'Efuraimu. Aho h'aBisraeli bakaza gimushimany'emanja.Arhuma mpu bamuhagalire Baraki mwene Abinoamu w'e Kedeshi y'emwa bene Naftali amudosa : K'omanyire oku nyamuzinda Namahanya w'Abisraeli aderhere ? aderhere mpu : ogend'oku ntondo ye Tabori, oheke bihumbi ekumi by'abalume b'omumulala gwa Naftali na Zabuluni. 7Nashunika Sisera ye mukulu we ngabo za Yabani n'emitugari yage n'abantu bage, nkufumbarhe bo.8Baraki amubwira : Ekaba rhwagenda rhwembi, najayo aliko ekaba orhanganda nani ntajayo. 9oyo mukazi amubwira : Rhwembi rhwagenda, aliko baarhakukenga emunda wagera, bunola Nyamuzinda ahimisa Sisera n'omukazi. Ago mango Debora ayumuka agend'ekadeshi na Baraki.10baraki ashubuza bene Zabulani na bene Naftali bagenda na Debora, baheka na bantu bihumbi ekumi.11Agola mango Heberi w'omumulala gw'abakene aliri hofi ne Kedeshi omumurhi muguma go mwaloni eSananimu, arhenga ku bene babo, achishwekera ku muhunga wa Musa.12babwira Sisera oku Baraki mwene Abinoamu ajir'oku ntondo ye Tabori. 13Sisera ashubuz'emituga yage magana mwenda y'echuma n'engabo zage zoshi, kurhenga Harosheri kuhik'oku lwinchi lwe Kisoni.14Debora abwira Baraki : ogende Nyamuzinda ali embere zawe agulimira Sisera. Ago mango Baraki arhenga kw'eyo ntondo ye Tabori, n'abalumu bihumbi ekumi.15Baraki arher'engabo za Sisera n'emituga yage yoshi n'abantu bage boshi. Sisera arheng'omu mutuga alibirha n'amagulu. 16Baraki ashimb'eyo mituga n'abantu ba Sisera kuhika e Harosheti, ayirha Abasirika basisera boshi. ntaye n'omuguma washibire.17Sisera agenda n'amagulu, ayakira omu nyumpa ya mukazi muguma mpu ye Yaeli, muka Heberi w'omumulala gw'Abakeni, buno ayunvikanaga na mwami yabini w'e Hasoro. 18Yaeli ayinja linga Sisera, amubwira : Walih'oje muno, orhayubahaga Ajamo amushukir'obulinginti.19Sisera abwira oyo mukazi Yaeli : waliha ompe amenchi g'okunywa, enyorha yamangwarha. Afunul'eshuha ya marha amuha anywako. ashubi mu shukira. 20Sisera abwira Yaeli : muzawe ! oyumang'oku mulango hakajir'owayinja akakudosa mpu korhabwen'omuntu hano olahire.21Sisera ely'arhamire yeshi, aj'ero, Yaeli arhol'ehama n'omusumari ayinjanyanya amushurh'omulukanjiro gwahulungukana afa. 22Amango Baraki ayinjag'alonza Sisera Yaeli ayinji mulinga amubwira : yinji nkuyerek'omuntu oli walonza Baraki ayinji, aj'omumwage ashimana Sisera alambukire okudaha n'ogo musumari guchimulimo.23Ago mango Nyamuzinda aherez'Abisraeli Emisi, bahima mwami Yabini W'ekanana. 24Abisraeli barhambul'oyo mwami bwenene bahika bamuyirha.
Chapter 5

1Agola mangoDebora, na Baraki mwene Abinoamu, bayimp'olwimpo luderhe mpu : 2Nyamuzinda agashane omu Israeli, ngasi muntu ochirheganyiz'okulw'entambala. Abantu bachihanir'okuha.3Muyunve mwe Bami! Murheg'amarhwiri mwe barhambo; Nkola nayimpira Nyamuzinda w'Abisraeli. 4Nyamuzinda, amango warhengag'omu chihugo che Seiri, n'orheng'okuntondo y'Edomu, Edaho lyageram'omusisi, Ebintu byasheshekala Envula yanya.5Entondo zageram'omusisi emalanga gawe Nyamuzinda e Sinayi, zadirhimana emalanga gawe Namahanga. 6Amango ga Shamugari mwene Anati, n'amango ga Yaeeli, Enjira zizibuzibu zirhali mu bantu, n'Ababalama Bayinja bager'omu njira z'emikaba.7Abarhambo babula omu Israeli kuhika Nyono Debora nabere nayinja naba nka nye nina W'Abaisraeli. 8Abisraeli balondol' abandi ba Namahanga, entambala mpu nyono. Omu bihumbi makumi mane bya balume omu Israeli, ntaye waliherhe echumu eri mpenzi.9Omurhima gwani guchishweker'oku barhambo b'Eisraeli. Balichihanir'oku bantu Nyamuzind'agashane. 10Mwe mulambagir'oku punda y'omweru. N'abagend'oku magulu, muderh'eyo myazi.11Oku lwamo lw'enfula miherho babere bahik'oku firiti, aho bagez'omukongo gw'ebisomerenwe bya Nyamuzinda okw'ahimaga n'emisi yage yenine omu Israeli.12Zuka Debora ochiheb'eluhya yamuka oyimpiz'olwimpo. Yumuka Baraki mwene Abinoamu oshan'eb : Bagwarhire. 13Abayorhaga babuganana n'Abarhambo. Abantu ba Nyamuzinda babuganona eburhambi bwani nka ntwali.14Abahimag'Abamaleki barhengaga emwa Efurahimu. Ab'emwa Benjamine bachihira haguma nabo. Abarhambo bali b'emwa Makiri, n'emwa zebuluni yarhenga abarhegesi.15Abarhambo ba bagala ba Isakari babuganana Debora, Isakari achishwekera ku Baraka Agend'amulibirhako omulubanda alik'o mubagala ba Rubeni mwarheng'obuhaka burhagwerhe bazinda.16Bichi byarhumaga mwayorh'omumaruli genyu : mpu muje mwayunviriz'okwa abangere benyu bali bahug'amaso? Nechi bagala ba Rubeni bajir'obuhaka bunene.17Galadi bachiberera ebwa Lwinchi lw' e Yorodani. Bagala ba Dani bachiberera omu mashwa gabo. Bagala ba Asheri babera eburhambi bwe Nyanja. 18Aliko bagala ba Zebulini bahal'omagala na bagala ba Naftali baj'enyanya w'eshwa.19Abami bashombanyi b'omukani balwira e Tonaki oku lwinchi lwe Megido, aliko ntakantu eri lufuranga bakulireyo. 20Balw'e Mbingu, chiro n'enyenyezi zalwisa sisera banjira njira.21Olwinchi lw' ekisonni lwayunjula lwabaheka, luba lwinchi lwa kurhenga mira. Leka nani ntabale n'emisi. 22Efarasi zagenda zachingira n'okudindagira edaho n'ebinogosho byazo.23Malaika wa Nyamuzinda ayama mpu : Mukome olugo lwe Merosi, mukome N'abantu beyo mwinda, buno barhayinjaga kulwira Nyamuzinda, barhayinjaga kurhabal'entwali z'emwabo.24Yaeli muka Heberi w'omubuko bw'Abakeni agishwe, agishwe kulusha abakazi boshi baba omu bilyamo. 25Sisera amuhemag'amenchi g'okunywa amuherez'amarha. Amuherez'egunjo omu chanzi chikwirire.26Oyo mukazi agwarh'omusumari n'okuboko kuguma, N'ehama okwindi, agushing'omulukanjiro lwa Sisera, gwajajangul'empoga yerhwe. 27Sisera afurham'emalanga gage ashigira alambiza afa.28Nina wa Sisera alol'omu dirisha alaka, ahenguz'omudirisha arhoz'emiziga aderha : Charhumir'omutuga gwage gwa legama?29Ababo bakazi bayengehere kumulusha bamubwira mpu : 30Abarhabazi bachiri balund'ebiba hagulaga mpu bagabe. Ngasi muntu aheka munyere mugrema Nabandi babiri. Sisera naye ahek'emishangi yabagale emishangi omuhimanyi ayambal'omugosi31Mani NYamuzinda abashombanyi bawe bafe kuguma na Sisera. Aliko abera bawe babe nka kul'ezuba lyashoshoka. Echihugo chalongera miaka makumi mane.
Chapter 6

1Aba Israeli kandi bajira ebigayisize Nyamuzinda, abahereza aba Midiani babarhambula miaka mushanvu. 2Abamidiani barhambula aba Israeli bwenene. Aba Israeli bayinja bayinja bayakira omujihugo che Midiani, bayakira omu nkunda, z'entondo.3Aba Israeli eri bankahingir'emyaka Abamidiani n'Abameleki n'abantu barhengag'ebushoshokero bw'ezuba banayinja kubalwisa. 4Bahand'omumashwa gabo n'okubihy'emyaka kuhika e Gaza. Kubanyeng'ebibuzi n'enkani n'aba Punda. Ntakubalekera echibakalya chironehityu.5Buno bakazagi yinja Baherhe Amaso gabo n'a mahema gabo, bakazinja banene n'engamia zabo, barhankaganjirwe bayinja n'oku shandala omujihugo. 6Abamidiani bakenya Aba Israeli bwene, lero bashesh'emiziga embere za Nyamuzinda.7Abisraeli bashesh'emiziga embere za Nyamuzinda mpw'abakule ku ba Midiani. 8Abahumir'omulebi wage ababwira : muyunv'oku Nyamuzinda aderhere nabakulir'omu buja omu Misiri.9Nabachiza oku ba Misiri bakazagi bachinaguza, abashombanyi benyu nabahig'omu chihugo n'okubaha cho. 10Nababwir'oku nyono Nyamuzinda wenyu murhakazagi kuhera abazimu b'Aba amori bali omu chihugo chabo, aliko murhakengaga.11Enyuma zaho, malayika wa Nyamuzinda arhenga omu chishagala che Ofura. Ayikal'eshishi w'omurhi gw'omwaloni gwaliri gwa Yoasi w'omu mulala gwa Abiezeri. Omugala Gideoni akazagi shurhir'engano aha bakandira Edivayi mpu ayibish'aba Midiani. 12Malayika wa Nyamuzinda ali haguma nawe, omulwi mukul we ntambala.13Gideoni amushuza mpu: Mani nahamwerhu, akaba Nyamuzinda ali haguma nerhu, chirhumir'obu buhanya bunganaha bwarhugwarha? Ngahe biri ebisomerenwe bashokulu bakazagi rhubwira mpu Nyamuzinda abajiriraga ene barheng'omu chihugo che Misiri? Rhwabano arhulikra Abamidiani baherhe barhurhindibuza.14Nyamuzinda amulola, amubwira : Ogende neyi misi yoshi agwerhe ojikul'aba Misri oku ba Midiani Nyenkurhumire. 15Gideoni omudosa : Mani Nyamuzinda bichi nankayufula mwa ba Israeli? Omu mwerhu bakene bwenene omu bene Manase, nani nye muziba.16Nyamuzinda amubwira, naba haguma nawe, wahima aba Midiani nka muntu muguma. 17Gideoni amubwira : Waliha obo namabon'eragi emund'oli, ompe nani echimanyiso ch'okunyerek'oku weri wanshambaza. 18Orharhengaga hano, ondindire ngaluk'emunda najilerh'entuo ndonziz'okukuhereza. Aga mango Nyamuzinda aderha : Nabera hano kuhik'aha wankagalukira.19Gideoni aj'omu nyumpa anig'omwana gw'empene, n'emigati erhagire n'echirhiri ch'eshano, arhol'enyama azihir'omugarhanda, n'esupu omu bakuli amulerhera eshishi w'omurhi g'omwaloni, amuhereza. 20Malaika wa Nyamuzinda amubwira : Orhol'enyama, n'emigati erhagagire ohir'oku mpaniko, osheshere kw'esupu. Gideoni ajira ntyo.21Malaika alambal'oku boko kwage kugwarhir'agarhi, obusosoro bwako bwahum'okunyama n'emigati. Omuliro gwagulimira, empaniko yasizereza eyo nyama n'emigati. Oyo malaika ahirima22Gideoni abona okw'analiri Malaika wa Nyamuzinda, aderha : Mani Nyamuzinda ndi muhanya! Buno namabona malaika wawe n'amasu gani nyenine. 23Nyamuzinda amubwira : Gwamw'emboho, orhayubahaga orhafa. 24Gideoni ayumbakira Nyamuzinda emperero aho, ayiherez'ezino lya Nyamuzinda w'omurhula. Eyo mperero echiba ofra kuhika zene, eba omu chishagala chabene Abiezeri.25Budufu Nyamuzinda abwira Gideoni mpu : Orhol'ela mpanzi yasho arhungire, ohire kw'eyindi mpanzi ogwerhe ya miaka mushanvu, oshandul'empero ya Baali, ela yisho akazagi muherako, okundule n'omuntungo gwa Ashera. 26Oshubi yumbakira Nyamuzinda wawe emperero aho. Orhol'eyo mpanzi ya miaka mushanvu, oyihane mperero yo kusisereza, eshali wasirezamo zirhenge ku gulala mutungo gwa Ashera wakundulaga.27Gideoni arhola bambali ekumi b'omu bambali bage, ajira kulala Nyamuzind'amubwiraga, aliko arhajiraga ntyo ezuba, ajira budufu, buno aliyubahire abantu b'omulugo lwage n'abomumulala gwage.28Bwabere bwach'esezi, abantu bamazuka, babona emperero ya Baali yashandirwe n'omuntungo gwa Ashera gwalishingirwe gwakundikire, n'ela mpanzi ya hanirwe mperero kw'ela mperero mpyahya yayumbakirwe aho. 29Badosa mpu : Baza we! Inde wajirire ntya? Badosereza bwenene, bababwira oku Gideoni mugala wa Yoasi.30Abantu b'omu chishagala babwira Yoasi mpu : Olerhe mugala wawe ayirhwe, buno oshandire emperero ya Baali, akundwire n'omutungo gwa Ashera.31Yoasi abwira boshi balimushimbire : Ka mwe mwaderhera Baali? Ka mwe mwa muholera? Ngasi yeshi wankahangala Baali af'embere buche ekaba Baali ali Namahanga achiholera yenine buno bashandire emperero yage. 32Kurheng'olo lusiku bahereza Gideoni ezino lya Yerubali, Baali yenine achiholere, nkoku Yoasi aderhere mpu Baali yenine achiholere buno mperero yage bashandire.33Aba Midiani boshi n'aba Meleki n'abantu b'ebushoshokero bw'ezuba dashimanana, bashabuk'olwinchi lw'e Yordani bajihand'omukubanda lw'e Yezereheli.34Muka gwa Namahanga ayunjula Gideoni Aband'omumushekera g'oguhamagala bene Abiezeri mpu bamukulikire. 35Arhumira bagala ba Manase entumwa mpu nabo bayinje, na bagala ba Asheri, nabagala ba Zebuluni, na bagala ba Naftali, abalume boshi bayinja bachihira haguma naye.37Narhind'oluhu lw'echibuzi, ahabashurhir'engano, omu sezi sezi nkabugan'olume luliko Aliko obudaka buyumire, na namany'okoderhere oku nyiwakoles'okuyuful'Abisraeli.38Ajira ntyo, Bwabere bwac'esezi azuka, Arhol'olo luhu, alukamula lwarhenga mwa menchi, gayunjul'ebakuli.39Gideoni abwira Nyamuzinda mpu : Waliha orhanyunvirag'oburhe, naderha lindi liguma lyonine; Nashubi rhangula ndole ola Luhu lurhajaga k'olume, aliko luj'oku budaka boshi. 40Nyamuzinda ajira oko Gideoni ahemaga mobo budufu. Olo Luhu lurhajaga k'olume Aliko olume lwayunjul'okudaho.
Chapter 7

1Yerubali, ye Gideoni, n'abantu boshi baliri naye, bazuka miseke, bahanda hofi n'efiriti ye Horodi. Abamidiani nabo hale ekulembe kw'entondo ye More omulubanda.2Nyamuzinda abwira Gideoni mpu : Abantu bawe bali banene bwenene, akuderha mpu mbahimire Abamidiani; y'Abaisraeli barhaderhaga mpu rhwenini rhwabahimire. obone bamachih'obukuze bwaliri bwani. 3Obwir'abantu mpu : Ngasi yeshi oyubahire agaluk'emwage, barhahikaga hofi n'entondo ye Galadi. Bantu bihumbi makumi mabiri nabibiri bagaluka, bayorha Bantu bihumbi ekumi.4Nyamuzinda abwira Gideoni mpu : Abantu bachiri banene, obahek'oku lwinchi, nakulondolerabo, eyi nankakubwira mpogende naye, yena wawe, neyi nankakubwira mpo rhagendaga naye, omuleke.5Gideoni ajira ntyo, abahek'oku lwinchi, Nyamuzinda amubwira mpu : Ngasi yeshi wankashom'amenchi n'olulimi nka mbwa, omukul'omu baganywa banafekamire. 6Abanywaga n'efune baliri magana masharhu, n'abayorhaga bashoma n'obunu bufukama.7Nyamuzinda abwira Gideoni mpu : Abola bantu magana masharhu, bana guhimira mwa ba Midiani, Abandi bagaluk'emwa babo. 8Gideoni ayorhana balume magana masharhu, barhol'ebiryo ababo balichiyikire,barhola n'emishekera baliherhe. Gideoni alagana na bala bandi boshi bagaluk'emwa babo. Abamidiani balihandir'omuluband'eshishi.9Mobo budufu, Nyamuzinda abwira Gideoni mpu : Yumuk'ohere aba Midiani Naguhimira bo. 10Akaba wayubahire, orhang'orhimire yona mwambali wawe Pura. 11Murhange genda muyunvirize gurhe bali baderha, yimubon'obushiru bo kubarhera. Gideoni n'omwambali baj'eyo bwa bilalo12Abamidiani n'Abameleki, n'abantu b'ebushoshokero bw'ezuba, balishandere omulubanda bwenene nka nzige, n'engamia zabo zaliri zinene nka muchanga g'omunyanja.13Gideoni ayinja, ayunv'omuntu ali alorholer'owabo okw'alorhaga mpu : Zene budufu namalorha omugati bajirire n'eporoji gwamayinja gwa chihirik'omubilalo byerhu, gwamahukul'ehema, lyamashandaka. 14Oyo wabo amubra mpu : Echo chiri chimanyiso ch'echumu lya Gideoni mugala wa Yoasi W'omu Israeli : Namahanga ahebere Aba Midiani n'enfola miherho yoshi omu maboko yage.15Gideoni aber'ayunv'oku balorhola n'okubahugula ntyo, akuza Nyamuzinda, agaluk'oku bihandiro by'Abisraeli aderha : Muyumuke Nyamuzinda abahimir'Aba Midiani. 16Gideoni agaba bala bantu magana masharhu mu bikunjo bisharhu, boshi abaherez'emishekera, n'orhubindi rhukarakane n'ebisese by'omuliro morho rhubindi.17Ababwira mpu : Muyinje mwandolako okunankajira kunenyu mwanaji hano rhuhik'oku bilalo byabo, okunanka jira kunenyu mwanjira. 18Hano mband'omu mushekera w'abali haguma nani, nenyu mwanaibandamo n'okuderha : OKu choji cha Nyamuzinda n'echa Gideoni.19Gideoni na bantu egana bahika hofi n'ebilalo by'Abamidiani, omu Midi y'obudufu, ba band'omumishekera babera n'orhubindi baligwerhe.20Bila bindi bikunjo bibiri, baband'omumishekera babera n'orhubindi, bagwarha bila byenge bye miriro omu kuboko k'okulembe, n'emisheker'omumalyo banali bayibandamo,n'oku yakuza mpu : Echoji cha Nyamuzinda n'echa Gideoni. 21Bagorh'Abamidiani ngasi muguma ahanayumgire. Abamidiani boshi bagenda. Balibrha n'okuband'endulu.22Abo bantu magana masharhu bashubi banda omumishekera, Nyamuzinda ajira Abamidianibayinj'e Beti-Shita olunda l'w'e Abeli Mehola, hofi n'e Tabati. 23Bahamagalan'Abisraeli bene Naftali na bene Asheri na bene Manase, boshi balirh'enyuma y'Abamidiani.24Gideoni arhum'abantu omu ntondo zoshi z'Efurahimu mu babwire mpu: Mufukir'aba Midiani enjira z'ebishabuko oku lwinji lw'e Yorodani bwandagala na buzamuka kuhika e Beti-Bara, mufuk'enjira. Bahamagala bene Efurahimu boshi mpu bayinje bafuk'ebishabuko oku lwinji lw'ee Yorodani kuhik'e Beti-Bara. 25Bagwarha barhambo babiri b'Abamidiani: Orebu na Zebu. Bayirhira Orebu okubale baderha Orebu, na Zebu oku ntindiko baderha Zebu. Bakilir'Abamidiani, bahek'amarhwe ga Orebu na Zebu emwa Gideoni oku shiriza ye Yorodani.
Chapter 8

1Ab'Efurahimu badosa Gideoni: Gurhe warhujirire. Okurhubish'oku wajilwis'Abamidiani nerhu rhukajirhabala? Bamurhonganya bwenene.2Gideoni ababwira mpu: Mwabo ba Efurahimu mwajirire binene oku birhwajirire. Bigeke mwajirire bilushir'ebye shanja lyerhu rhuli bene Abiezeri rhwajirire, chiro akaba mpu rhwerhwahimire. 3Namahanga amabaherez'abarhambo b'Abamidiani, Orebu na Zebu, bichi najirire bibalushire? En'ababwira ntyo oburhe bwabo bwahwa.4Gideoni ahik'oku lwinji lw'e Yoroani nabala bantu magana masharhu, bashabuka, n'omurhamo n'eshali, aliko eri banabakulikire. 5Bahika Eskoti, Gideoni abwira abantu bayo mpu: Mani bene berhu murhuhereze ebirhwalya, rhurhamire rhunashalikire, rhunakulikire Abamidiani: Zeba na Salumuna.6Arhambo b'Eskoti bamubwira mpu: Biryo bya bichi rhwabahereza murhanazihima Zeba na Salumuna? 7Ago mango Gideoni ababwira: Kui kwinja, hano Nyamuzinda ampimira Zeba na Salumuna, mwabon'oku nabasinda kw'eshusha n'amabale.8Barheng'eyo munda, baj'e Penueli, bahuna abayo nabo, baderha kuguma na b'Eskoti. 9Gideoni abwir'abantu b'e Penuweli, nka galuka n'omurhula, mwabon'oku na kundul'ogu mulunga!10Zera na Salumuna, n'engabo zabo bahik'omu mpinga y'e Karikoti, eli bachirimo bihumbi ekumi na birhano. Abo babaliyorhere omu ngabo y'abantu bebushoshokero bw'ezuba, buno bali bamafamo bihumbi egana na makumyabiri.11Gideoni ayinja abundabunda omu mpinga eshiriza ye Noba n'e Yobeha, arhera engabo z'eyo munda, azirhogera. 12Zeba na Salumuna bayaka, Gideoni abakulikiranya, abagwarha bombi, enfola miherho zabo za shandala.13Gideoni mwene Yoasi agaluk'omu njira ye Heresi. 14Agwarh'omwana w'omusole w'Esukoti, amubwira mpw'amuyandikir'amazino g'abarhambo n'abashamuka mukumi gali mushanvu na mushanvu b'e Sukoti. Amuyandikira go.15Enyuma yaho, Gideoni ayinj'aherhe Zeba na Salumuna emund'abarhambo b'e Sukoti bali, ababwira mpu: Ola Zeba na Salumuna barhumaga mwanjachira aba, mwaderha mpu biryo byabichi mwampa ntanazibahima. 16Arhol'eshusha n'emishaki y'omu mpinga asinda kwabo barhambo mpu yibayibuka. 17Ashand'omulunga gwaliri e Penuweli, ayirh'abantu boshi baliri omu chishagala.18Gideoni adosa Zeba na Salumuna mpu: Bichi byarhumaga mwayirh'abantu b'e Tabori? Nabo bamubwira mpu: Balikushushire, baliri nka baluzi. 19Gideoni ababwira mpu: Bali bene berhu, b'omunda ya nyama. Nk'oku Nyamuzinda alamire, nka mwabalekaga, singa nani ntakabayirhire.20Abwir'omugala mukulu Yeteri mpu: Yinj'obayirhe! Alik'oyo mwana ayubaha oku bayirha, buno alichiri mudorho. 21Zeba na Salumuna bashuza mpu: Orhuyirhe wenine, bun'ok'omulum'ali kwa nahuma. Gideoni ayumuk'abayirha bombi, arhol'ebyuma engamiya zabo zaliyamber'omu gosi.22Abaisraeli babwira Gideoni mpu: Orhurhambule, woyo n'abana bawe nji waleka! Buno warhuchizize oku Bamidiani. 23Gideoni ababwira: Nanga, ntabarhambula, chiro n'abana bani nji naleka, nji barhabarhambula, Nyamuzinda yenine abarhambula.24Gideoni ababwira: Mumpe chintu chiguma chonine, ngasi muguma wenyu, anderhere olupeta arholere ebwa ntambala. Abamidiani nabo bakazagi yambala olupeta lw'ehoro kuguma na bandi bantu b'omu mpinga. 25Bamushuza mpu: Rhwaguhazo. Barhind'omwenda, na ngasi muguma ahira k'olwarholaga.26Ezo mpeta z'ehoro Gideoni arholaga zapima bilo makumyabiri zoshi haguma. Arhola n'ebyo bulimbi byoshi, n'emishangi y'obwami, abami bakazagiyambala. Arhola n'enigi zaliri omugosi z'engamia zabo.27Gideoni ehoro, achula mwe Shushano ayihir'omu chishagala chage che Ofura. Abwira Abaisraeli mpu bakazi hera eyo Shushano, na ntyo gwaba murhego gwa Gideoni n'omulala gwage. 28Abamidiani bashig'Abaisraeli, chiro barhachibayubahaga. Echihugo chaja m'omurhula myaka makumi mane kuhika amango Gideoni afaga.29Yerubali, ye Gideoni mwene Yoasi ashubir'emwabo, ajiber'ahamwage. 30Gigeoni aliherhe bana makumi gali mushanvu. Buno aliherhe bakazi banene. 31Aliherh'omukazi e Sekemu, amuburhak'omwana, amuherez'ezino lya Abimeleki.32Gideoni mwene Yoasi afa eyakala mushaja bwenene, bamuhamba ebwa shinda yeshe Yoasi e Ofura ya Biezeri. 33Ene Gideoni amalifa, Abaisraeli bakazijira obuli nka bubaraga, omu kuhera eshushano za Baali, bachishoga Baali-Berite, bamujira mpu yekala namahanga wabo.34Bayibagira Nyamuzinda wabo, wabakulag'omu bashombanyi balibazungulukire. 35Chiro barhachiibukaga abw'omu mwa Gideoni ye Yerubali kukulikira amenja goshi ajirire Abaisraeli.
Chapter 9

1Abimeleki mwene Yerubali, aj'e Sekemu kulamusa bene babo nina na banalume mpu abadose: 2Mugende mundoseze abarhambo b'echishagala eri basimire bene Gideoni boshi oku banali gali mushanvu babarhambule, kandi eri muntu muguma? Aliko mumenye oku nyono ndi mwana wenyu.3Bene babo nina bamuderhera ntyo embere z'abarhambo b'e Sekemu. Balonz'okuyemera oku Abimeleki aderhere buno ali mwene wabo. 4Bamuhereza bicheri makumi gali mushanvu bye Furanga, bakulang'omu nju ya Bali-Beriti. Abimeleki aziherez'abantu b'ebilala bya bushabusha mpu bamuherekeze.5Aj'emwabo e Fura,ayumang'oku bale ayirhira ku bene babo makumi gali mushanvu. Aliko Yotamu alichibishire, yenine washugunukire, Yotamu go gwanali muziba omu mwabo. 6Abantu be Sekemu boshi bashimanana na bene Milo, hofi n'emirhi ye myaloni bayimika Abimeleki aba mwami wabo.7yonatamu amany'okuntyo ku bajirire, aj'oku ntondo ye Gerezimu ayakuza, ababwira; muyunve mwe bantu be Sekemu, akaba mwalonza Namahanga abayunve. 8lusiku luguma emirhi ya yumuka yalonz'okulondola nde waba mwami wabo. Yabwir'omurhi g'omuzeituni mpu: Orhurhambule mani.9Aliko gwa derha: ka ndek'okurhenga mwa mavurha gani, ga ganarhuma Namahanga n'abantu bankenga, nji rhambul'emirhi? 10Yabwir'omurhi g'omutini mpu: woy'oyinje orhurhambule. 11 Gwaderha: Ka ndek'okusherekerera amalehe gani ga kwirire, ganalokere nji rhambul'emirhi?12Yabwir'omurhi gw'edivayi mpu: woy'oyinje orhurhambule. 13Aliko gwaderha: Ka ndek'okurhenga mw'edivayi lisimisa Namahanga n'abantu, nji rhambul'emirhi? 14Lero eyo mirhi yoshi yaja haguma yabwir'omurhi gw'emishaki mp'oyinje woy'orhurhambule.15Ogo murhi gwayi bwira: Akaba muherh'omurhima gwinj'okumbe mwami wenyu, muyinje muchibish'omu mbehema yani buzira ntyo,omuliro guntengemo gusureze chiro emirhi ye Sindani ye Lebanoni yoshi. 16Ago mango Yotamu agenderer'oku derha mpu; ka bwinja mwanjirire, amango mwayimikaga Abimeleki mpu abe mwami wenyu? Ka mwakengere gideoni n'abana bage? Ka mwakengere nbyoshi abajirire?17Darha Gideoni yi wabalwiraga, abakul'oku bamidiani. 18Mwabo mwamahindamula omulala gwage. Mwayirhira abagal'oku bale balume gali mushanvu boshi. Mwayimika Abimeleki aba mwami we Sekemu, mujanyere amuburhagako mwa muyimika okwenge muburhwa haguma.19Akaba bwinja mujirire Gideoni, Abimeleki abajire bwinja, nenyu mumujirire bwinja. 20Akaba arhali ntyo, mani omuliro gurhenge mu Abimeleki gusingonyol'abantu be Sekemu n'abe Milo, gurhenge n'omu bantu be sekemu n'omu be Milo gusingonyole Abimeleki. 21Buno Yotamu aliyubahire mwene wabo Abimeleki, arhenga kw'eyo ntondo ayakir'e Bera.22Abimeleki ayima myaka esharhu omu Israeli. 23Ago mango nyamuzinda amushombanya n'abantu be Sekemu, abantu be Sekemu bamugomera. 24Okwo kwabaga kukola ku chiholera ku bene Yerubali makumi gali mushanvu bairhaga n'oku bachumuza Abimeleki na bene babo babayirhaga n'abarhambo be Sekemu bamujiraga mpw'ayirhe bene babo.25Abantu be Sekemu bachibisha oku burhambi bwe njira oku ntondo, balinga Abimeleki, bayinja banyega ngasi yeshi wagerere aho ebintu. Lero babwira Abimeleki oku ntyo ku byabere.26Lusiku luguma gali mwene Ebedi, aj'omu Sekemu na bene babo. Abantu be Sekemu bamusima. 27Bagend'omu mashwa gabo g'emirhi y'emizabibu, bakand'amalehe; bajir'edinye banywa balaluka bwenene, baj'omu nju y'emana yabo, balira mo banywera mo, barhonder'oku heherera Abimeleki.28Gali adosa: Rhwe bantu be Sekemu rhuba bantu bachi? bichi birhuma rhushiga Abimeleki? Aba nde? Chi mpw'aba mwene Gideoni! Na Zebuli ye murhambo wage ahebr'omu chishagala. Rhuchihire ku darha werhu hamori, yi wasimbulag'echishagla cherhu! Ntacho rhushiga ku Abimeleki. 29Oku bwani nyono, owamp'oluhya lw'abantu b'e sekemu nanayinamula Abimeleki, nanamu bwira ayushule engabo rhulwe!30Zebuli, omurhambo we chishagala amany'oku gali mwene Ebedi aderhaga, agaya bwenene. 31Arhumira Abimeleki entumwa bwibisho mpu zimubwire, mpu: Gali mwene Ebedi ayinjaga na bene babo, baj'omu Sekemu yi bakushumika kwa bantu.32Oku wajira, orhol'abanu bali oku lunda lwawe, mugende budufu, muchibish'omulubala. 33Hano buch'esezi galala mango ezuba lishoshoka, mushandale mwecho chishagala muchigorhe. hano gali n'abantu bali okulunda lwage bayinji balwisa, mubajire nk'oku manalonzeze.34Abimeleki ajira ntyo, bwayirire agabab'abantu bage mu bikunjo bine, bachibish'e Sekemu. Gali ahuluka ayumang'oku lunvi lw'echishagala. Ago mango Abimeleki n'abambali barhenga ahabaliri, achibisha.36Gali alangir'abantu barheng'oku ntondo1 Zebuli amu bwira mpu: chijuchu ch'entondo chiwamahindamula bantu. 37gali ashubi derha mpu ego: Kubinali babere bantu bali bashosh'ok'omu ntondo. n'abandi omu garhi garhi, n'abandi banene bayinjir'omu njira egerere ebwa mirhi ye myaloni.38Zebuli amubwira: Kula nji waderhaga ngahe maja1 nji wadosaga mpu bichi birhuma rhwashiga Abimeleki, lero yoyo wayinjire n'engabo yage, gendag'omu lwise. 39gali ajir'abantu be Sekemu embere kulwisa Abimeleki. 40Gali ahimwa ayaka, Abimeleki amushimba, bantu banene bafa kuhik'oku lunvi lw'echishagala.41Abimeleki abera e Aruma. Zebuli ahiga gali na bene babo, barhachiberag'omu Sekemu. 42Bwabere bwach'esezi, babwira Abimeleki okw'abantu b'e Sekemu bachirhegenyiz'oku mu lwisa, 43arhola engabo yage ayigaba mo bikunjo bisharhu, ajibabish'omu lubala, aber'abona abantu be Sekemu boshi bamarheng'omu chishagala, abarhera abalwisa abahima.44Abimeleki n'echikunjo ali nacho, bajilingir'oku lunvi lw'echishagala, ebyo bindi bikunjo bibiri, bajilwis'abantu baliri omu lubala babayirha boshi. 45Abimeleki alwis'abantu baliri omu chishagala, ezuba lyoshi, achigwarha abayirha. Enyuma zaho, ashanda echo chishagala achiyunjuza m'omunyu.46Oko kwarhuma abantu boshi b'e Sekemu baj'omu mulunga, oku nju y'emana yabo Bali-Beriti. 47Ba bwira Abimeleki okwabo bantu boshi bajiri chibisha m'ogo mulunga.48Ago mango Abimeleki n'abambali bazamuk'oku ntondo ye Salumoni. Arhol'embasha ach'erhabi ly'omurhi, alihir'okuchirhugo. Abwira abambali mpu: Mwabwene kula najiraga, nenyu mugende dubaduba mujire ntyo. 49ngasi mugma ach'erhabi bakulikira Abimeleki, bakerek'eburhambi b'ogo mulunga bagudulika muliro, n'abantu balimo, abantu b'e Sekemu bafiramo, baliri hofi chihumbi, abalume n'abakazi.50Abimeleki arhera echishagala che tebesi, achigwarha. 51Mwecho chishagala mwaliri omulunga guyumbakirwe muzibuzibu. Abantu n'abarhambo b'omola chishagala bachibisha mo, baguchinga, bazamukir'omu chanya.52Abimeleki aj'oku lunvi lw'ogo mulunga mpu: agudulike muliro. 53Lero mukazi muguma amuband'enkagasi okwirhwe, yamuber'erhwe. 54Honaho ahamagal'omusole gwali murhwazize amachumu, agubwira mpu: Orhol'engorho, ompolereze yi barhakazagi nziha mpu mukazi wa nyirhaga. Ogo musole gwamufund'engorho afa.55Abaisraeli babere babona Abimeleki amafa, bachigender'owe mwage we mwage. 56Intyo ku Nyamuzinda agaluliraga Abimeleki amabi ajirirag'eshe oku yirha bene babo gali mushanvu. 57Agalulira n'abantu be Sekemu amabi bajiraga, Oku Yotamu mwene Gideoni aba hehereraga, kwaba gwarha.
Chapter 10

1 Abimeleki aber'amafa, hayinja Tola mwene Puwa, munjukulu wa Dodo, w'omu buko bwa Isakari, mpu achize Abaisraeli. Tola alamag'eShamiri omu ntondo ye Efurahimu. 2Aba murhegesi myaka makumyabiri n'esharhu omu Israeli. enyuma lyaho afa, ahambwa e Shamiri.3Tola aber'amafa, hayinja Yairi we Galadi, aba murhegesi myaka makumyabiri n'ebiri omu Israeli. 4Aligwerhe bagala makumi masharhu, baliri barhwali bakazagi gend'oku mapunda makumi masharhu, bichiderhwa kuhika zene mpu bishagala bya yairi, biba omu chihugo che Galadi. 5Yairi afa, ahambwa e Kamoni.6Abaisraeli bashubi jira ebyo kugaisa Nyamuzinda, oku hera emana: Baali na Astarte. Oyo Astarte yali mana ye chikazi, bakazagi gashanira n'emana z'abantu be Siriya n'abe Sidoni, n'abe Moabu, n'abe Amoni, n'abe Filisitina. Abaisraeli baleka Nyamuzinda balek'oku mugashanira. 7Nyamuzinda agaya bwenene Abaisraeli abalikira Abafilisitini n'Abaamori babarhambula.8Kurhenga aho babarhindibuza n'okuba chinaguza bwenene myaka ekumi na munane, na ngasi boshi baliri oku shiriza yo lwinji lwe Yorodani, bali omu chihugo ch'Abaamori omu Galadi. 9Abaamori bashabuk'olwinji lwe Yorodani baji lwisa bene Yuda, na bene Benjamini na bene Efurahimu. Abaisraeli barhindibuka.10Abaisraeli barhula nyamuzinda kw'emiziga: Baderha mpu rhwajirir'echaha, rhwakuleka n'oku gashanira Baali. 11Nyamuzinda abwira Abaisraeli, k'arhali nyi nabakulag'oku bamisiri, n'oku Baamori, n'oku baamoni, n'oku Bafilisitini, 12Amango Abasidoni, n'Abamaleki, n'Abaamoni bayinjaga babarhindibuza, mwantula kw'emiziga, ka ntabachizaga?13Aliko mwabere mwahika aho, mwandeka, mwayinja mwahera emene, lero ndahire ntachibarhabala. 14Ezo mana zenyu mwachishogere mugende muzirhule kw'emiziga zibarhabale.15Abaisraeli baderha mpu: rhwakujirir'amabi, orhujire nk'oko nalonzeze. Orhuber'obonjo orhurhabale waliha. 16Ago mango balek'ezo mana zabo z'amahanga, bakolera nyamuzinda omurhima gwage gwagay'Abaisraeli.17Enyuma ly'aho, abarhabazi b'Abaamoni bachirhegany'oku lwisa Abaisraeli, balingira Egaladi. N'engabo z'Abaisraeli nazo zalingir'e Misipa. 18Abarhambo b'engabo z'Abaisraeli baliri e Galadi badosana mpu? inde waj'embere z'abantu oku lwis'aba Amoni? Hano rhuhima yi warhambul'omu Galadi.
Chapter 11

1Yefuta we Galadi aliri ntwali bwenene. Nina yali mbaraga, eshe ye wali Galadi. 2Eshe aliherh'abandi bana aburhaga ku mukage. Babere bakula, balibirha ku Yefuta, bamubwira mpu: Nta chawe oherhe omu kashambala ka darha, buno oli mwana wa mburhwa habiri. 3Ago mango Yefuta ayaka bene babo, ajiber'omu chihugo che Tobu. Abantu ba bushabusha bagenda na Yefuta, bachishweker'okuye.4Enyuma za gashanji Kageke, Abaamani bachul'entambala oku ba Israeli. 5Abaamoni babere balerhieyo ntambala. Abagula b'egaladi bajilonza Yefuta omu chihugo che Tobu. 6Bamubwira mpu : Oyinj'orhegek'abantu berhu, rhubwis'Abamoni.7Yefuta ababwira : karhali mwabo mwe mwanshombaga, mwampig'ahamwerhu ? Chirhumire mwaja mwantebereza mpu nji barhabal'okwenge mwamaj'omu Bidarhi ? 8Abola bagula be Daladi babwira Yefuta, obo rhwamakugalukira, rhugende rhubwis'Abaamoni rhweshi, waja waba mukulu werhu rhuli ba Galadi rhweshi.9yefuta abadosa : mukangalula ahamwerhu rhunagenda kulwisa Abaamoni, Nyamuzinda akampimirabo, naba mukulu wenyu ? 10Abo bagula be Gadadi babwira Yefuta : Rhuyemerere rhwajir'okoderhere, Nyamuzinda ye mutimu werhu. 11Ago mango Yefuta agenda nabo, Abagaladi bamujira mukulu wabo Arhegek'engabo. Yefuta ashubi derha omu Misipa embere za Nyamuzinda kulal'anaderhaga.12Yefuta arhumira mwami wabo Amoni Entumwa, muza we ! bichi rhufana rhweshi okulerh'entambala omu chihugo cherhu ? 13Oyo mwami abwir'ezo ntumwa, Abaisraeli barhengang'e Misri, barhol'echihugo chani kurhondererera Arnoni kuhika Eyaboki, n'eshiriza yo Lwinshi lwe Yorodani. Mugalul'echo chihugo n'omurhula.14Yefuta amurhumir'ezindi ntumwa, mpubamubwire. 15Okwaderhere ntya : Aba Israeli barha shwiraga kwahol'echihugo ch'Abamoabu n'echabaamoni. 16Buno amango Abaisraeli barhengag'EMisiri, bager'omu mpinga olunda lwe bwanyanja ndukula baj'ekadeshi.17Ago mango Abaisraeli barhum'entumwa emwa mwami waba Edomu mpu Zimubwire oku abaherez'enjira bager'omu chihugo chage. Alik'oyo mwami waba Moabu enjira, naye alahira lero baber'ekadeshi. 18Enyumpa zaho, baber'omu mpinga bagerer'enyuma ly'echihugo ch'Edomu n'ehe Moabu, bahik'ebushoshokero bw'ezuba bwe Moabu, bahand'oku shiriza y'olwinchi lwe Arnoni, barhahikag'omu chihugo ch'Abamoabu, bun'olo lwinchi lo luba lubibi lwe Moabu.19Abaisraeli barhum'entumwa emwa mwamii sihoni wabaamori, baliri Heshiboni, mpu : murhuleke rhugere rhuj'omuchihugo rhuyerekeremo. 20Alik'oyo mwami Sihoni arhayemeraga mpw'Abaisraeli bager'omu chihugo chage. Ahulumul'engabo yage yoshi, bakerek'Eyasa mpu balwis'Abaisraeli.21Nyamuzinda ahimir'Abaisraeli bagwarha Ebihugo byab'Amori byoshi. 22Barhonderera bagwarha oku Lwinchi lwe Arnoni kuhek'e Yaboki n'ebwa mpinga ye bushokero bezuba kulik'eYorodani.23Nyamuzinda wa ba Israeli ahiga mwa Baamori abantu bage bajamo ka mulonzzez'okushubirira ? 24muyorhane ech'enama yenyu Kemoshi yabahere. Nerhu rhuyorhane echi Namahanga werhu arhuhere. 25K'omanyire mpu weheshire mwami balaki mwene Sipori waba Moabu ? yewe arhalonzaga buhaka okuba Israeli, nabo barhamulwisaga.26Ekala miaka magana masharhu Abaisraeli bali Heshiboni, ne Aroeri, n'omu bishagala biri eburhambi bwe Arnoni. Ago mango goshi charhumaga murhabahiga mukabarhol'echi chihugo ? 27Aliko nyono nta bubi rhwabajirire, simwabo mwarhubwisa Nyamuzinda yenine achire Abaisraeli n'Abaamoni olubanja zene. 28Oyo mwami wa b'Amoni arhayunvag'oku Yefuta amubwiraga.29Kuka gwa Nymuzinda ajiri Yefuta embere, yefuta ager'omu chihugo che Galadi n'emwa bene Manase, Aj'e Misipe y'omu Galadi, ahika n'emwa bamoni. 30Ajir'echlagane na Nyamuzinda aderha mpu : okampimira Abamoni, 31hano ngaluka muhimanyi, omuntu w'omumwami wangarhanga yinja kundinga, namugoshola nguherezeye mperero y'okusireza.32yefuta ashaabuk'olubibi ajilwisa abo Bamoni, Nyamuzinda amulimira bo. 33yefuta abahima gurhenga e Aroeri, kuhik'olunda lw'Eminiti, hantu haliri bishagala makumi abiri, ahika chiro ne Abeli-keramimu. Ago mango Abaisraeli bashambula Abamoni.34Yefuta ashubir'emwage e Misipa omwali avuduka ajimulinga, ali oshurh'engoma n'okuzina oyo munyere ye nine mwana aligwerhe, ntawindi na nta muzana. 35En'amubona, aber'emishangi yage eri burhe burhuma, aderha ntya : Mwana wani, si wanchap'omunda, si wanjira muntu muhanya, nahereze Nyamuzind'echilagane, ntakanajichamo.36Omwali amubwira : Darha ! Akaba washigashire Nyamuzinda, ojire nkokuwanachigaye, buno Nyamuzinda aguhimir'abashombanyi be b'Abamoni. 37Nyamuzinda abwir'eshe ; omperezemiezi ebiri yonine, nj'omuntondo n'aberhu ndakir'obubikira bwami.38Esh'amulika, aderha mpu ; gendaga. Agenda n'ababo, alakira mwezo ntondo okw'amafa burhashabwa. 39En'eyo myezi ebiri ehwa, agaaluka Ahamwabo, eshe ojira nkokw'anachigashaga embere za Nyamuzina, oyo munyere arhalizishabwa kurheng'ago mang, ekal'eba ngeso oku banyere b'omu Israeli. 40Ngasi mwaka, abanyere b'omu Israeli banajira siku ene bali balakira mwali wa Yefuta we Galadi.
Chapter 12

1Bene Efuraimu bachiheba haguma bashabuk'olwinchi lwe Yorodani, baja ESafoni, badosa Yefuta mpu : Bichi byarhumag'orharhubwi'Amango wajagalwis'Abamoni rhukajikugwasa ? rhukala rhwayos'enyumpa yawe, nawe rhukeuyosezemo ! 2Yefuta ababwira : Nyono n'abantu bani rhwaliherh'obuhaka oku b'Amoni nabahamagala ! aliko murhayinjaga ku ngwasa.3Eri mbona murhayinjire nye nine nachihana, nakoz'Abamoni na Nyamuzinda aba mpimira. Lero bichi bibaherhe zene oku yinji ndwisa ? 4Yefuta ashubuz'abantu be Galadi boshi, aba e Furahimu bakazi bwira abagaladi mpu : Muli ba Galadi muba bantu barhengaga e mwa ba Ifurahimu mwatorokera emwa Manase.5Bagwarh'ebi shabuko byo lwinchi lwe Yorodani eshiriza, bachingira bene Efuraimu enjira, Eri mutu muguma mwabo bene Efuraimu atorokaga ayinjire mpu ashabuke, abantu b'e Galadi bamudosa : K'oli mwene Efuraimu ? 6Aber'ahakana mpu nanga, bamubwira mpu : derha Shiboleti aderha Siboleti, buno bene Efuraimu barhakazagimanya kuliderha, Honaho bamumanya, bamugwarha bamuyirhir'oku chishabuko, eburhambi bo lwinchi lwe Yorodani. Agomango bayirha bantu bihumbi makumi mame na bibiri bya Baifuraimu.7Yefuta we Galadi ahegeka Israeli miaka ndarhu, enyuma ly'aho afa, bamuhamba mu jihugo chiguma che Galadi.8Enyuma zage, Ibuzni we Betelehemu, Aba murhegesi omu Israeli. 9Aliherhe barhabana makumi masharhu na banyere makumi masharhu, ashabis'abanyere bage omu bundi buko n'abagala nabo bashabir'omu bundi buko Ibuzani arhegeka Israeli miaka mushanvu.10Enyuma zaho Ebuzani afa bamuhamba e Betelehemu. 11Enyuma z'okufa kwa Ibuzani, Eloni we Zabuloni, aba murhegesi omu Israeli miak'ekumi. 12Enyuma z'aho afa, bamuhamba e Yaaloni omu chihugo che Zabuloni.13Enyuma z'okufa kwa Eloni, Abdoni mwene Hileli, aliri we Piratoni ab murhegesi omu Israeli. 14Aligwerhe bagala makumi mane n'abanjukulu makumi masharhu, baliri barhwali bakazagi gend'oku mapunda makumi gali mushanvu aba murhegesi miaka munane amu Israeli. 15Enyuma zaho afa, bamuhamba Epiratoni omu chihugo ch'Efuraimu, oku ntondo y'Abamaleki.
Chapter 13

1Bene Israeli bajira kandi ebirhasimisize Nahano; na Nyamuzinda abahana omu maboko g'Aba filisitini mango ga myaka makumi mane. 2Haliri muntu muguma we Sora, w'obuko bwa Dani ayirikagwa oku zino lya Manowa. Mukage arhaburhaga.3Malayika wa Nahano abonekera oyo mukazi amu bwira: Lola oku orhaburha, orhanagwerhe chiro omwana; webe bukule, weburhe omwanarhabana. 4Kurhenga buno chilange orhwanywaga divayi chiro n'amavu ga kalihire, orhana lyaga n'echirhagishirwe. 5Bulala waba bukule wana burh'omwana rhabana. Olwembe lurhakagera oku rhwe lyage bulala oyo mwana ye hanwe emwa Nyamuzinda kurhenga omunda ya nina, yi wenakule abanya Israeli omu maboko gaba Filisitini.6Nya mukazi ajibibwira eba mpu: Muntu muguma wa Nyamuzinda anshimana, aligwerhe n'omurhima guli nka gwa Malayka wa Nahano; murhima g'obutudu. Ntamubazize ngahe arhenga chiro ntana mubazize ezino lyage. 7Aliko ambwirire mpu: Waba bukule waburha omwanarhabana, na kurhenga buno, orhanywaga chiro edivayi chiro n'amavu makali; orhana lyaga n'ebizingire. Bulala oyo mwana rhabana ye hanwe emw darha Nyamuzinda kurhenga aburhwa kugera okufa kwage.8Manowa asalia ahuna Darha Nyamuzinda mpu: Oo, Darha Nahano, nkuhunire omuntu wa Nyamuzinda warhenga emwerhu, ashubayinje arhuyigirize bichi rhwakajirira oyo mwana waburhwa. 9Nyamuzinda ayunva amahuno ga Manowa, Malayika wa Nahano ashimba oyo nyamukazi aliyikere omushwa, aliko Manowa yekala eba ahaliri haguma naye.10Nyamukazi alibirha duba duba ajibwira eba ogu mwazi, mpu: Olala muntu wayinjaga emundandi, ambonekere omushwa. 11Manowa ayumuka akulikire mukage, ashimba nyamulume amu bwira: Ka woyo w'ola muntu wa ganiraga n'oyu mukazi? Aderha: Nechi nyono!12Manowa aderha: Nechi simwazi gwawe g'ogujirirka, gurhe rwarheganya oyu mwana na bichi rhwamujirira? 13Malayika wa Nahano abwira Manowa: Mukawe akenge byoshi na mubwiraga. 14Arhalyaga ngasi choshi charhenga omushwa n'emizabibu, orhanywaga n'edivayi changwa amavu ga kalihire, arhana hira akalya ebizingire, anakenge byoshi na mubwiriraga.15Manowa abwira Malayika wa Nahano: Rhubabalira orhuhe akasanzi kageke, rhunaku rheganyize echi walya. 16Malayika wa Nahano abwira Manowa mpu: Chiro wakambwira oku nkulindire, ntaly'ebiryo byae; Aliko akaba wajir'enterekero, oyihe Nyamuzinda. Manowa arhaliyinji oku aliri Malayika wa Nyamuzinda.17Manowa abwira Malayika wa Nahano mpu: Ezino lyawe, wende? Inji rhubone ku kusimisa amango omwazi gwawe gwajirika? 18Malayika wa Nahano amubwira mpu: Cha nka rhuma wabaza ezino lyani? Bisomezwe.19Obola Manowa arhola omwana gw'empene n'entulo yaba ntulo emwa Nyamuzinda owa halengerere; hab'ebisomerene obo eyi Manowa na mukage bali balola. 20Nk'okw'echirimi ch'omuliro charheremaga ku rhengera omu Ka Nyamuzinda kuj'omu mpingu, Malayika wa Nyamuzinda, arherema m'ogo muliro gwa ka Nyamuzinda; Honaho, Manowa na mukage ba chikuba, bagwir'amalanga.21Malayika wa Nyamuzinda arha chibonekeraga Manowa eri mukage; Intyo Manowa ayemera oku analiri Malayika wa Nyamuzinda. 22Manowa abwira mukage mpu: rhukalifa bulala rhwabwene Nyamuzinda.23Mukage ana shuza mpu: Nka Nyamuzinda ali lonzeze kurhuyirha; arhaka rholere omu maboko gerhu entulo n'enterekero, arhaka rhuyerekere ebyo byoshi arhakana rhuyunvisize ebintu biri nk'ebi.24Nya mukazi aburha omwana rhabana; amuyirika oku zino lya Samusoni. Omwa kula Nyamuzinda amugisha. 25Muka ochesibwe arhondera oku shunikira emakadania hale ahakagarhi ka sora na Eshao
Chapter 14

1Samusoni ayandagalira e Timana abona y'omukazi omubanyere b'e Filistini. 2Achigaluka, abwira eshe na nina mpu: Na bwene e Timana omukazi w'omu banyere ba Filisitini, mu munshabire abe mukani.3Eshe na nina bamu bwira mpu: Ka nta mukazi w'omu banyere ba bene benyu m'olu lubaga lwerhu, y'ojirhola omukazi waba filisitini barha kembwirwe? Samusoni abwira eshe mpu: Nshabira ye bulala ansimisize. 4Eshe na nina barhali menyere oku bya Nyamuzinda ebyo: Bulala Samusoni alonzago obulyo b'okuba na Filiitini. Ago mango aba Filisitini bahima Israeli.5Samusoni ayandagala yewe haguma n'eshe na nina e Timani. Eyi bajihika hofi na Timani; Hayinja ntale eli ahirirha abashimba. 6Muka ochesibwe ayandagalira Samusoni, buzira kantu omu fune zage, Samusoni arhola ntale amushanyaga nka mwana gw'empene. Chiro arhabwiraga esha na nina bichi alijirire.7Ayandagala abwira oyo mukazi asimisa Samusoni bwenene. 8Enyuma y'amango mageke, agaluka e Timani ku murhola, ahindamuka eburhambi, abona echifu cha ntale, chajira mw'enjuki zinene n'obuchi. 9Arhola obuchi n'efune zage agenda alya omu njira, aber'agera haguma n'eshe na nina, aba hereza kubulala buchi balyako; Aliko arha babwiraga oku obo buchi bwarhengaga omu chifu ch'e ntale.10Eshe wa samusoni , ayandagala aj'emwabo oyo mukazi. Aho, Samusoni ajira edinyi, nk'oku kaliri kanuni k'emisole. 11Bachi mubona, balerhera babo basole makumi masharhu bokubera naye.12samusoni ababwira mpu: Nkalabaha omugani; Muka gumenya mwezi siku mushanvu rhuli omu edinye, munamenya bichi guderhere, nyembahereze esimisi makumi masharhu, na myambalo y'engurane makumi masharhu. 13Aliko akaba murhashobola kubinsabanunira mwabo mwo mwampereza esimisi makumi masharhu na myambalo makumi masharhu y'engurane: Bamubwira mpu: Rhubwiraga ogo mugani rhuguyunve.14Ana babwira: Oku wala ebiryo birhenga ebiribwa, n'oku bikwanene arhega obununu. Omu siku esharhu barha shobolaga ku bisobanura.15Olusiku lwa kali mushamvu babwira muka Samsoni : Yingiga balo arhu sobanurir'ogo mugani; Aka arhali ntyo, rhwakudwika uloyo n'enju ya isho, mwa rhuhamagalaga mpu yi murhujira bakenyu, karhali ntyo?16Muka Samsoni alir'alira embere zage mpu : Ogwerhe omujinya orhana nsima. Wahere abana b'olubagabaswi omugani, orhanagu pobambarage : Anashuza : Ogu nta Sobanuriraga darha wa nyama : Woyo uki nakaja nagu sobanurira? 17Alira embere zage siku mushamvu bali baly'edinyi; n'okulisiku lwa kali mushamvu amu sobamurira nya mugani, bulala aliyawamuhangayisa bwenene. Ahana eki sobamiro chya gulala mugani oku bona b'olubaga lwage.18Abantu b'echo chihugo ba bwira Samusoni olusiku lya kali mushamvu ember'ezuba lizike : Bichi binuna nka bachi na bichi bijir'emisa nka murhahinga n'epunda yani, murhakamenyene omugani gwani.19Mukashesire amu bonekera, ayundalira e Askalo ayirhayo bantu makumi masharhu, arhula emichizo aha emambalo y'engurane kubalala basoraga gula mugani. Aunw'oburhe bunene, ashana aja ebw'enju y'eshe. 20Nyina ahanua na muguma mubaliri balimu hereze waliri mwira wage.
Chapter 15

1Siku zige enyuma, amango g'eshalirio y'oblo, Samumsoni ashimba mukage a mu hekera omwana gw'empene : Aderha : Nashimba mukani ebusiba. Aliko eshezala arha muyemeraga. 2Eshe aderha, na wazize oku wagwerhe omujinya, nauva namuha omu herekeza wawe. Ka mulumuna wage arhali mwinja kulusha nkaye rholaye abe mukawe ahali hage.3Samsoni aderha mpu : Nka lero nta hana b'aba Falistina, ahaba na mujirire amabi? 4Samsoni achigenda. Afar'embwa magana masharhu z'elubala; Arhola n'akamole azihindamulir'ewikira azishweka ebiri-biri, ahira akamole akagarhi k'emikira.5Achana orhumole, ashuniira zir'ambwa z'elubala amushwa ly'oblo ly'aba Fililistini, zalisa emizigo, ebihundo,n'oblo, kurhengera okwishwa ly'emirhi ya mavurha oliva 6Filisini ba chibaza : Samsoni muhunga wa Timania bulala amurhole mukage ama muh'omuhereka wage. Horaho aba Filistini bazamuka bamunyosa : Yewe n'eshe.7Samoni aba bwira mpu : Intya ku mwamajira? Nani ntuleka ntanzi kijuha. 8Aba shurha bikalihire bwene, omugongo n'enda, ahandi ayandagala achi berera omu kambi y'amabale g'Efama.9Hanaho aba filistini bahir'okunjira, bachumbika emwa Yuda, bayunjulirana kugera Lechi. 10Abantu b'e Yuda baderha mpu : Bichi birhumire mwarhukalihira? Ba shubiza mpu : Rhwa yinjire funga Samsoni rhumukolere nkwo kw'arhukolere.11Okubyoshi, balame bihumbi bisharhu ba Yuda, bayandagala omu mobo g'obudaka bw'Etama babwira Samusoni mpu : Onayinji oku aba Filistini ba rhu himire? Aba bwira mpu : Naba jirire nkebi banjirire.12Bamushuza mpu : Rhwayandagalaga ku kufunga; mpu yi rhukuhane omu maboko g'aba Filisitini. Samusoni ababwira: Mu mpakane akaba murhakanyirha. 13Bamu bwira: nanga, rhwalonza rhukushweke konine rhukuhire omu maboko gabo, S'aliko rhurha kuyirhisa. Honaho bamushweka na migozi ebiri mihyahya, bamukula omu kichole.14Achib'amahika e Leti aba filisitinni baband'empundu ba chimubona, honaho Muka ochesibwe amubonekera. Elamigozi ba mushwekegamo ya gera m'omuliro yahya amaboko ga shwekuka.15Obona evuha libishi ly'engamiya, alambul'efune alirhola, aliyirhisa balume chihumbi. 16Samusoni aderha: Haguma n'evuha ly'omushale gw'engamiya; chilundo chiguma, bilundo bibiri. Haguma n'evuha ly'omushaya gw'engamiya na yirhire bantu chihumbi.17Achiba amamala shambala akabula lira vuha n'efune zage, bayirika ahola okw'ezino lya Ramali-Lehe. 18Ayunva enyorha, ahuna Nyamuzinda, aderha mpu: Uwahaga omukozi wawe obushozi nk'obu omu maboko gawe; ka njage nafa n'enyorha, n'okurhoga omu fune z'abarhakembwirwe?19Nyamuzinda acha echichokole omu kabanda kali e Leti, harheng'amenji, Samusoni anywa , ashubi gwarh'emisi, aba muguma guma. Eyo shoko y'amenji bayi yirika okw'ezino lya Eni-Hokore; ena chibaho kuhika zene na Leti. 20Samusoni aba muzuzi e Israeli, amango g'aba Filisitini, amango g'omwaka gwa makumyabiri.
Chapter 16

1Samusoni aja e Gaza: Ashimana yo omukazi w'omuhushi, aj'omumwage. 2Babwir'abantu b'e Gaza mpu: Samusoni agerere kuno; bamuzunguluka, bamuhiga obudufu boshi oku lunu, lwe chishagala. Bayorha burhaderha obudufu boshi bali ba derha mpu: Esezi ezuba litunguka rhwanamuyirha.3Samusoni aber'alyamire kugera ahagarhi kw'obudufu, ahagarhi kw'obudufu, ayumuka afarha epata ly'olunvi; zila nguzo ebiri Samusoni azichigula n'echuma azihira okuchirhugo, aziheka enyanya w'entondo eli emalangambere g'e Heburoni.4Enyuma waho, omu chishagala ch'e Soreka, asimamo omukazi oyirikwa Delila. 5Abami b'e Filisitini, bashimba Delila, bamubwira mpu: Omuyinginge omenye ngahe eyo misi yage erhenga na gurhe rhwaka muhima rhwamushweka n'oku muhangayisa, nerhu ngasi muguma y'eguhe efuraanga zigerere oku chihumi n'egana.6Delila abwira Samusoni mpu: Mbwira, nkuyingirire; ngahe wakula eyo misi yarhuma bakushweka n'oku kuhangayisa. 7Samusoni amushubiza: Bakola banshweka na migozi mushanvu mibishi, erha yumire n'anaba muzamba eyi nta misi nchigwerhe, n'anaba nk'abandi balume.8Abami b'e Filisitini balerhera Delila migozi mushanvu mibishi erhayumire; Amushweka n'eyo migozi. 9N'obo abantu balichibishire emwage omu busika alyamire amubwira mpu: Aba Filisitini bakuli hofi, Samusoni we ! Abach'ela migoz kulala eyuzi eyayuka nka yamayunva omuliro. Barhana menyaga ngahe emisi yage yarhengaga.10Delila abwira Samusoni mpu: Talaga, wachisharhire, wambeshere; kandi nkuyingingire; Mbwira bichi baka kushwekesa. 11Amu bwira mpu: Bakola banshweka n'emigozi mihyahya erhasagi kola; n'anaba muzamba eyi nta misi nchigwerhe n'anaba muntu nk'abandi. 12Delila arhola emigozi mihyahya amushweka. Oku bundi amu bwira mpu: Aba Filisitni bakuliko, Samusoni. Obola abantu balichibishire omu busika. Acha elala migozi n'efune zage nka uzi aligwerhe omu maboko.13Delila abwira Samusoni mpu: Oli wanshasya n'oku ntebeka; Mbwira bichi bakakushwekesa: Amu bwira : Rhola ozinge bizingo mushanvu by'enviri zani obizinge ne uzi yesheni ekomere. 14Azi shweka n'omusumari. Oku bundi amubwira mpu: samusoni, aba Filisirtini bakuliko. Asisimuka omwiro, agenda n'omusumari n'efundo ye uzi.15Delila amu bwira mpu: Gurhe wakader mpu: oasima wabo n'omurhima gwawe gurhali haguma nani? Wamanshasya n'oku ntebeka kashar'ako orhanasagi mbwiraa eyo misi yawe yoshi ngahe erhenga. 16Nk'oku aliyama muhangayisa n'okumubaziriza ngasi mango; omurhima gwage gwanyohoka kuhik'okufa.17Amubwira byoshi byaliri oku murhima gwage mpu: Olwembe lurhasagi gera oku rhwe lyani; bulala nalihanirwe emwa Nyamuzinda; gurheng'omunda ya nyama. Inka gembwa, emisi yani ya nahwa, n'anaba muzamba kuguma n'abandi balume.18Delila achibona oku amubwirire ebimuli emurhima gwage, arhuma bahamagale omukulu w'aba Filisitini ababwira: Lero muzamuke, bulala ambwirire ebimuli oku murhima. Na bala bakulu baba Filisitini, bazamuka emunda nya mukazi ali bana heka efuranga omu fune zabo. 19Amulyamiza oku madwi gage, Ahamagala omuntu muguma, agemba elala misuko mushanvu y'okwirhwe lyage Samusoni banarhondera honaho kumuhangayisa. Aheza emisi yage.20Aderha honaho; aba Filisitini, bakuliko, Samusoni asisimuka omwiro aderha mpu: Nachikula nk'agandi mango goshi n'anchinabule. Arhalimenyere oku Nyamuzinda ali achikulire okuye. 21Aba Filisitini bamufarha bamu rhul'amesho, bamu yandagaziza e Gaza ba mushweka n'obulegule. Ahangayisa abashwekerwe omu mpamikwa. 22N'obola enviri z'okw'irhwe lyage zarhondera kumera gurhenga bamala mugemba.23Abola bakulu baba Filisitini bachigusha haguma mpu baheke nbahere Drago enterekero nka mana yabo, n'omu kuchishinga, baderha mpu: E mana yerhu ya mahira Samusoni, omwanzi werhu omu fune zerhu. 24N'amango abantu bamu bonaga, basheng;Emana yabo baderha mpu: Emana yerhu ya marhuhira Samusoni omu fune, omwanzi werhu owali ahangayisize echihugo anayirha engabo zinene.25Bayunva obusime bunene omu mirhima yabo, baderha mpu: Rhuhamagale Samusoni orhushekese! Bamuhulusa omu mpamukwa, asharha embere zabo bamuhira ahagarhi k'enkingi. 26Samusoni abwira omusole walimufarhire okubuko mpu: Indeka nfarhirize kw'ezila nkingi zifarhire eyi nju nziyegemere.27Enju yali yunjwire abalume, n'abakazi n'abakulu baba Filisitini baliriho; n'omu bululi mwaliri nka bantu bihumbi bisharhu by'abalume n'abakazi baliri balola oku Samusoni azina.28Samusoni ahuna Nyamuzinda, aderha mpu: Nahamwerhu Nyamuzinda nyibuka, nkuhunire; mpag'emisi nkuhinire lero, Nyamuzinda! Nkali chilipisa echisasi oku masugani mabiri barhulaga. 29Samusoni abarhola zila nkingi ebiri z'ahagarhi k'enju yali yimangireko, achishwekera kubyo, nguma yaliri ekulembe eyindi ebulyo.30Samusoni aderha mpu: Mbe nachifira haguma n'aba bafilisitini! Achiseza ayumanga kubila birhi n'emisi yoshi, enju ya kumbagala; Abakulu ba Bafilisitni, n'abantu boshi balirimo bafa. Abafire okulufu lwage, baliri banene kulusha abayirhire arhazifa. 31Bene wabo n'enju y'eshe yoshi bayandagala bamurhola baji muhamba ahakagarhi ka Sorea na Estaolo, aha eshe Manowa ahambirwe. Aliri muzuzi e Israeli myaka makumyabiri.
Chapter 17

1Haliriho omuntu muguma w'omu chihugo cha Efurahimu, mpu ye Mika. 2Abwira nina mpu: Milala chihumbi n'egana by'efuranga z'ebicheri ba kurholaga, chiro wanambwehereza kw'ezo furanga talaga zila furanga omu fune zani, nyono nyina zirholaga. Nina aderha mpu: Ogishwe mwana wani na Nyamuzinda.3Honaho agalula zila furanga zoshi aziha nina; Nina aderha mpu: Namahana emwa Nyamuzinda ezi furanga kurhenga omufune zani mpu bajirire mugala wani echishushanyo chibejerwe n'echishushanyo chakayayuka, nantyo wana kugalulirazo. 4Agalulira nina efuranga. Nina arhola magana mabiri gefuranga z'ebicheri, ahereza olala mubeji efuranga wabejaga echishushanyo n'echoku yayuka. Babihira omu nju ya Mika.5Oyu Mika aligwerhe enju ya Namahanga, ajira epodo n'e Terafimo ahana mugala muguma emwa Nyamuzinda okw'abe mudahwa. 6Mwago mango Israeli aligwerhe mwami. Ngasi muguma akazijira ebi alonzeze.7Haliri mulume muguma kurhenga e Betelehemu ya Yuda, w'omulala gwa Yuda, aliri mu Lawi, abalamira ho. 8Oyo mulume arhengaga omu chihugo che Betelehemu ya Yuda ajilonza ahachumbika hamakwanene. Akola ali omunjira, ahika omu ntondo y'Efurahimu kuhika oku nju ya Mika. 9Mika amubwira mpu: Ngahe warhenga? Naye amushuza: Ndi Mulawi w'e Betelehemu ya Yuda, ndi nalonza ahanayikala hankwanene.10Mika amubwira mpu: Bera haguma nani, onkolere nka darha na mudahwa, na kazi kujuha ngasi mwaka furanga bicheri ekumi by'efuranga. 11Oyo muntu, ayemera kulama n'oyo mulume,akazi mubona nka muguma omu bana bage.12Mika ahana oyo mulume w'omu Lawi emwa Nyamuzinda, oyo musole amukolera nka mudahwa analama omu nju yage. 13Mika aderha: Obola nyinji oku Nyamuzinda anjirira amenja bulala ndi n'omu Lawi nka mudahwa.
Chapter 18

1Mwa gola mango nta mwami waliri omu Israeli, n'obuko bwaba Dani bakazagilonza aha bakalama. Bulala gurhengago mango harhaliziba akashambala omu buko bwe Israeli. 2Bagala ba Dani barhali omu mulala gwabo bantu barhano b'emisi, babarhuma gurhenga e Sorea n'estaoli, kupererezza echugo n'oku chilola. Baba bwira mpu: Mujilolereza echihugo; Bagera omu ntondo y'Efurahimu kugera oku nju ya Mika, balalaho.3Bakola bali hofi n'enju ya Mika, bamenya omulenge g'ola musole w'omu Lawi; bamu yegerera bamu bwira: Nde wakulerhaga hano? Bichi oliwajira hanola? Na bichi ogwerhe hano? 4Abashuza aba bwira mpu: Mika anjirire intya na ntyo; ampere oluhembo nani mukolere nka mudahwa.5Bamu bwira; Huna Nyamuzinda okubundi rhumenye akaba olugenzi lwerhu lwakwira. 6Omudahwa ababwira mpu: Mugende n'omurhula olugenzi mwajira Nyamuzinda alubwene.7Balala balume barhano bagenda bagere e Lahisi. Babona abantu balilamire yo omu bwibisho, kuguma n'aba Sidonia, bachisirire barhana yubahire; intaye waliri omola chihugo wakabajirire obubi n'omuguma bw'akaba hima; barhaliri hofi naba Sidonia chiro barhanali gwerhe enshimanano n'abandi bantu. 8Bakika emwa bene wabo e Sore ne Estaoli, bane babo baba bwira mpu: Myazi michi muherhe?9Baba bwira, rhugende rhulwe nabo, bulala rhwa bwene echihugo, tala chikwirire. Gurhe: Mwakayorha buzira kuderha. Murhabaga bazamba omu kulambagira mpu mujilikuza echo chihugo. 10Amango mwachigeramo, mweshimanenmo olubaga luli omu murhula; Echihugo chishanjagere, Nyamuzinda achihirire omu fune zenyu, hali hantu harhabulire chichi, byoshi biba oku budaka.11Bantu magana ndarhu barhenga omu mulala gwa Dani barhengaga e Sorea n'Estaroli bahekereemiherho y'okulwa. 12Barherema, bachumbika e Kiriati-Jearima e Yuda. Che chirhumire ahola hantu hali enyuma ya Kiriati-Jearima, kuhika muzino siku, chi hamagalwa oku zino lya Mashane-Dani.13Bagera eyo ebw'entondo y'Efurahimu, bahirira oku nju ya Mika. 14Nantyo balala bantu barhana gendaga bajilola echihugo, che Laisi, barhola omwazi babwira bene wabo mpu: Ka muyinji oku mwerhol'enju halimo Efodi na Terafi; Echishushanyo chibejerwe, n'echishushanyo chaka yayuka? Mulolage ebi mushinganene okujira.15Bageraho baj'omu nju yoy'omusole w'mu Lawi omu mwa Mika bamudosa gurhe achifarhire. 16Balala bantu magana ndarhu b'omu bana ba Dani, bagwerhe n'emiherho yabo y'okulwa; Bayimanga balonza okuja omu nju.17Na balala bantu barhano bagendaga mpu baji perereza echihugo, bazamuka baja omu nju; barhola chila chishushanyo chibejerwe Efodi ne Terafi, na chila chishushanyo chaka yaguka obo eyi omudahwa wa balala bantu barhano bayimangire okulusika, haguma na gala magana ndarhu b'abantu bagwerhe emiherho n'enterekero z'okulwa. 18Bachi malija omu nju ya Mika, bajirhola echishushanyo chibejerwe, Efodi na Terafi, n'echishushanyo ch'oku yayuka, omudahwa aba bwira mpu: Bichi mwa majira?19Bbamushubiza mpu: Sira, hir'efune yawe oku bunu, oyinje orhushimbe, orhukolere nka darha na nka mudahwa. Ka kwalishinganene okuba nkaba mudahwa omunju ya muntu muguma. Changwa si okuwakaba mudahwa w'obuko n'omulala e Israeli? 20Omurhima g'omudahwa gwasima bwenene, arhola efodi na terafi n'echishushanyo chibejerwe achitaragaza aha kagarhi k'olubaga.21Bahira omu njira bagenda, bahira abana badorho; n'ebibuzi b'engabo embere n'emizigo yabo. 22Bali bakola bali hale n'enju ya Mika; Abantu balilamire omu nju ziyegerere eya Mika, bachigusha haguma bakulikirana bewe Dani. 23 Bahamagala bene Dani, bagaluk'enyuma baba bwira mpu: Bichi agwerhe yayinje n'eyi ngabo yoshi?24Abashuza mpu: Emana zani nabejega mwazikulire mwaziheka haguma n'omudahwa mwagenda. Bichi bichi si galire? Gurhe mwakandosa: Bichi ngwerhe? 25Bene Dani bamu bwira mpu: Harhayunvisaga omulenge gwawe haguma nerhu; Bikaba ntyo abalume bagwerhe omujinya n'obirhe, bakushamula bana kuyirhe nabo omunju yawe. 26Obola bene Dani bagendereza olugendo lwabo; Mika ajibona oku balikomere kumulusha, ahinda aja omu nju yage.27Barhola ebintu byoshi Mika ali ajirire n'omudahwa wakazigi mukolera, barhibukira ka Laisi oku lubaga lusirire omu bwibisho n'omurhula, babayirha n'emgorho bana yosa echishagala n'omuliro. 28Ntaye w'oku murhabala, bulala alirihale na Sidoni, nabo barhashambalaga n'abandi bantu: Aliri omu lubanda lwaliri ewalunda lw'e Beti Rehoba. Bene Dani bashubi yumbaka echo chishagala balamamo. 29Bahamagala echo chishagala oku zino lya Dani, birhengerere oku zino ly'eshe Dani wa burhagwa e Israeli. Aliko oku mango gamira, echo chishagala cha yirikwa Laisi.30Bashubi yimanza echishushanyo chibejerwe, Yonata naye mwene Gerisomu, mugala wa Manase yewe n'abana bage baba badahwa b'obuko bwa Badani kuhika amango echihugo cha rholwaga mpiru. 31Bashubi chiyimanziza bonine echishushanyo chibejerwe Mikaajiraga amango aka Nyamuzinda kaliri e Shilo.
Chapter 19

1Mw'ago mango harhali mwami omu Israeli. Omu Leviti wali chumbikire eburhambi bw'entondo y'e Efrahimu, arhola omukazi w'embaraga w'Ebetelehemu omu Yuda. 2Ela mbaraga yajihusha emperga amuleka aja enw'erhe Ebetelehemu wa Yuda ayorha yo rihe cha myezi ene.3Eba ayumu amushimba; Kumu bwirira oku murhima n'okumugalula, aliri haguma n'omukazi wage n'anganuya ebri. Amuhanagala omu mwabo,mubona amu yakira n'obushagalue, n'omwishingo. 4Eshe zala, eshe wa Mukage, amuberana siku esharu eyalya, n'okunywa n'aku lyama bwinja.5Olusiku lwa kane bazuka oku miseke,omu Leriti aliarheganya oku genda. Eshe wolala mukazi abwira omuhunga mpu : Rhola echichira ch'omugati, afahi egari okomeze omurhima gwawe ahandi mwanagenda. 6Bayikala ba nywa ba na lya boshi ba biri oku bandi eshe w'omukazi abwir'eba mpu yemera ahub'alyame omurhi gwawe gujeberere.7Omulume azuk'okwagende, aliko omukuhanza kw'eshe zala ashubi lyama bwacha. 8Olusiku lwa karhano, ashubizuka esezisezi oku museke, omu Lawi akol'agenda. Eshezal'amu bwira: Humusa omurhima gwawe, nkuyingingire berahano kuger'ebijingo Malya bosho babiri.9Omulume azuka oku agende na mukage wage, n'omukzi wage: Aliko eshezala, eshe wa mukage amu bwira mpu: Talaga, bikola bijingo, bukuliyira shub'olyame; tala oku olusiku lwanagera obuzinda, lyama hano, omurhima gwawe gulahuke, omusezi mwazuka oku muchera chera, mwanaj'oku njira wanaj'ahamwawe.10Omulume arholonzeze kushubi lyama ho, ayumuka agenda; Agenda ahika embere z'e Yebusi e Yerusalemu, haguma na Punda ebiri zi bagirwe na mukage wage. 11Bachiba ama ba hofi na Yebusi, bukola hofi budufu, omukozi wage amu bwira; darha: Rhugende rhuje mwechi chishagala ch'aba Yebusi rhulegame ho.12Nahamwabo amubwira mpu: Rhurhaja omu chishagala ch'abahisi. Chirhalimo chiro n'omuntu we Israeli, rhwagenda kuhika e Gibeya. 13Ashubi bwira omukozi wage: Rhugende rhuyegere hantu haguma mwahola: E Gubeya changwa Erama, rhwana chibike ho rhulyame.14Bakomeza olugenzi, ezuba lyazika eri bali hofi n'e Gibiya we Benjamini. 15Bajeyo ngambo kujichumbika e Gibiya. Omu Lawi agenda ayimanga ahantu hokujira omu chishagala. Nta muntu n'omuguma waba yankirire mpu baji chumbika emwage, balyame.16Abona omushaja muguma arhenga egolo omu kasi k'omushwa. Oyo mulume aliri w'omu ntondo y'Efurahimu alamaga e Gibero; n'abantu b'aho hantu baliri ba Benjamini. 17Alambul'amasu abona omu omuhisi ahola hantu; Oyo mushaja amu bwira mpu: Ngahe waja na ngahe warhenga?18Amushubiza mpu: Rhwarhenga e Betelehemu Yuda kuch'okunyukirizo y'entondo y'Efurahimu; Mba muntu weyo munda. Nalijire e Betelehemu Yuda, naja ebwa ka Nyamuzinda. Aliko nta muntu n'omuguma wa nyakirire omu nju yage. 19Rhugwerhe ebyasi nah'Engamiya ya kalisiza; Rhuna gwerhe omugati n'erivayi lyani, oku mujakazi wawe, n'omurhabana wawe oli haguma n'abakozi bawe. Ntacho rhubulire.20Ola mushaja aderha mpu: Omurhula gube haguma nawe! Namachikwishingirira, arhachilyama embuga. 21Abayankirira omu nju yage aha Epunda ebyasi. Abagenzi bayog'amagulu, oku handi balya ba nanywa.22Bachishinga, hayinja abalume b;omu chishagala bantu b'omurhima gubi, bazunguluka enju, bashurhagula olunvi, babwira nya mushaja nin'enju: Hulusa oyu mulume wajire muno mwawe, rhumumenye. 23Omukulu w'eyo nju achiyerekana embere zabo aba bwira: Nanga bene berhu murhajiraga amabi, mbayingingire: Bulala oyu muntu ajire omu mwani, murhachimubuzag'omurhula.24Talaga, ngwerhe omunyere achigwerhe ebikira, n'oyu mulume agwerhe omukazi w'embaraga, nabalerheraye embuga; mubakolere nk'oku mulonzeze. Aliko murhajiriraga oyu mulume ebintu by'okusuzaguza. 25Abo bantu barhalonzaga kumuyunva. Obola nya mulume arhola embaraga yage ayi hekerabo embuga. Ba mulyama bana muhangayisa obudufu boshi kuger'esezi; Bamulibirhako emiseke. 26Amango g'esezi, oyo mukazi achikuba oku lunvi lw'enju y'omuntu emunda eba aliri, aberaho kuhika bucha.27Esezi eba azuka achingula olunvi lw'enju, ahuluka omu kuchigendera. Aliko, talaga mukage w'obubaraga alilambukire ahalunvi lw'enju efune zili oku murhondero gw'amabale g'oku lunvi. 28Amu bwira: Yumuka rhugende. arhashekaga. Honaho, eba amuhira oku punda baj'emwabo.29Abaga amahika emwage, arhol'akere, afarha nya mukazi w'embaraga, amuchamo echichira oku chichira, bichira ekumi na bibiri, abirhuma oku ngasi hoshi omu Israeli. 30Abantu boshi babwene ntyo, baderha mpu: Nanga ebiri nkebi birhasaga koleka chiro n'okubonekana kurhenga abana b'e Israeli, barhengereraga omu chihugo ch'e Misiri kuhika muzino siku. Rhu ganize, rhujir'enganiro, rhu na derhe!
Chapter 20

1Abana boshi b'e Israeli bahuluka kurhenga Edani, kuhika Ebere-Sheba n'omu chihugo che Giliade, n'echigusho chaja haguma nka muntu muguma embere za Nyamuzinda e Misipa. 2Abarhegesi boshi b'olubaga loshi, amuko goshi ge Israeli ga chiyerekana omu chigusho ch'olubaga lwa Nyamuzinda bihumbi magana mane by'abalume balambagira n'amagulu, bahekere n'engorho.3Abana ba Benjamini bayunva oku abana b'e Israeli bazamukire bajire e Misipa; Abana b'e Israeli baderha: Murhubwire gurhe echo chisomezo zhakaba? 4Honaho omu Lawi eba w'olala mukazi wayirhwaga, aderha; N'aliyinjire na mukani w'embaraga e Gibea emwa Benjamini kulyama yo.5Abantu b'e Gibea banyimangako, bagorha obudufu boshi enju nali chumbikiremo. Balonzaga kunyirha, bafarha na mukani w'embaraga ba muhushako anafa. 6Na farhire mukani namuchagulanga mw'ebichira, na birhuma omu ngasi hoshi omu chihugo, kashambala ke Israeli; Bulala bakolere ebirhakolwa n'eby'obuhwinja e Israeli. 7Talaga mweshi bene Israeli, muganire munafundike mwazi muguma.8Abantu boshi bayimanga nka muntu muguma baderha mpu: Ntaye n'omuguma muli rwabano waj'omuchihanda chage, na nta muntu nji wagaluka omu nju yage. 9Lolaga ebi rhwekole e Gibea: Okubuzinda, rhwelambagire enyanya zage.10Rhwerhole omu mashanja goshi g'e Israeli, balume ekurusi okw'egana, egana ou chihumbi na chihumbi oku bihumbi kumi, bajilonza ebilyo b'abantu, omu kulonza oku bagalulira amabi bakolere chibere Benjamini nk'amabi goshi akolere omu Israeli. 11Nantyo, bene Israeli boshi bachihira haguma enyanya w'echo chizungu na chigira muntu muguma.12Amashanja g'e Israeli ga rhuma abantu amu milala ya Benjamini mpu baderhe : Mabi gachi ago gabere muli mwerwe. 13Muhane abantu bagamberwe bali e Gibera rhabayirhise rhwana kula obubi buli omu Israeli. Aliko aba Benjamini barhalonzaga kuyumva emilenge ya bene babo, abana b'e Israeli. 14Abanya Benjamini barha ogu enyunda zoshi z'e chizungu, bachigusanyisa e Gibea omu kulwisa abana b'e Israeli.15Oluganj bajiraga ok lunda lwa banya Benjamini barhengaga omu chizungu baliri balume bihumbi makumi ma biri na ndarhu, bahagaganya abanya Gibea baliri balume magana mushamvu b'okulwa. 16Mw'abo bantu haliri balume magana mushamvu bendondole barha kolesaga efune y'ebulyo obo boshi baka kabwire ebale n'omujareti, babegere oluviri chiro buzira ku luhusha.17Bashabijira oluganjo lw'abalume b'e Israeli, barhali m'o aba Benjamini babona bihumbi magana mane bahugurhire engorho, boshi bantu b'okulwa. 18Abana b'e Israeli, bayumuka bashomera e Beteli bajihuna ehono emwa Nyamuzinda ba derha : Nde muguswa mulirhwe webe murhanzi ku rhererwa kuji lwisa aba Benjamini? Nyamuzinda aba shuza mpu yuda arherwa murhanzi.19Gurheng'esezi, abana b'e Israeli bahir'okunjira bagenda, ba chumbika hofi n'e Gibea. 20Abana b'e Israeli bayeger'embere kulwisa ab'e Benjamini, baktenga omukulwisabo embere za Gibea. 21Abana ba Benjamini barhenga e Gibea, bakifaragaza bayunjulirana kobo budaka balume bihumi makumi ma biri b'e Israeli.22Olubaga, abantu b'e Israeli, bashubi chihangana ba lwira ohola baliri orhanzi embere baluwe. 23N'abana b'e Israeli barhema, bajilakira Nyamuzinda rhika ebijingo, bashenga Nyamuzinda, baderha mpu : Mwene werhu, ka na ka ngederera oku shubi lwisa abana b'e Benjamini? Nyamuzinda ashuzize mpu : Genda omulwise!24Abana b'e Israeli bashimba abana b'e Benyamini olusku lwa kabiri. 25Lonolo lu siku aba Benjamini, barhenga e Gibea kujishinana nabo bashubi yunjuliranaba hangayisa bantu bihumbi e kumi na munane boshi ba haurhire engorho, bona b'e Israeli.26Abana boshi b'e Israeli n'olubago loshi barherenua bagere Beteli, balaka, bana yorho aho emwa Nyamuzinda ba chishalisa ku hika egolo bahana enterekero n'entulo z'okuyoswa embere za Nyamuzida.27N'abana b'e Israeli ba shonga Nyamubaha. Hanola hahaliri e Sanduku Y'echihango cha Nyamuzinda. 28Na Faniyasi mwana Eliyazara mugala wa Aroni yi wa yihwa ngaga ago mango embere za Nyamuzinda baderha : Naka genderera ok lwisa abana oku lwisa abana be Benjamini, mwene werhu! Changondeke Nyamubaho ashuza : Genda bulala ommusezi naba hira omufune zawe.29Israeli agurha e Gibea buzira kumenya. 30Abana b'e Benjamini, olusiku lwa kasharhu, bachirhegula oku ntanula y'e Gibea, nke zindi siku.31Abana b'e Benji barhenga ku lwisa abanu, bachilekerera bashunika rwa hale n'echizungu. Bahwanja akusharhurha abantu kuhika akufa, nka gandi mango, oku nabarabara liguma li rheremera Ebeteli echindi Egibea, amu chishagala bana yirha hofi bantu makumi masharhu b'e Israeli.32Abana ba Benjamini baderha mwa embere zerhu nka kulala kwa burhonzi? Aliko abana b'e Israeli baderha mpu rhulisirhe, rhuba kulirere hale n'e Chizungu omu njira. 33Abantu boshi b'e Israeli balibirha kurhenga habaliri bachirheganya e Bali-Tamari na balala bali chibishire Eesraeli, barhenga ho n'oku rhenga Emari-Gibea.34Balume bihumbi ekumi ba chagulaga omu Israeli yoshi bagera Egibea, N'entabala yalikomere bwenene, aba Benjamini barhali bayinji ebya babera. 35Nyamuzinda ashurha, Benjamini embere z'a Israeli, na bana na b' e Israeli, mwezo siko bayirha bantu bihumbi makumi ma biri na barhano n'egana ly'aba Benjamini na boshi ba hugurhere engorho.36Abana ba Benjamini babona nka bahimire abanu b'e Israeli ahana okubuga amwa Benjamini bali ba chishigisa balira bali bishirwe mpu balwise mpu balwisa Egibea. 37Abantu balibishirwe, bachika bula jubajuba E Gibea, aj'embere basurha echizungu chashi n'engorho. 38Amuku kulukiza echilangane ch'abana b'e sraeli na balala balibishirwe, bali bazamula echusi ch'omuliro oulu chizunge.39Abantu b'E Israeli ba chigaluka omu birha, Benjamina bayirha hofi bantu makumi asharhu aderha : Nechi, bahimirwe embere zerhu nkelala ntambala ya burhanzi.40Ago mango echushi ch'omuliro chazamuku omuchigerege, chireng'o chizungu Ababenjamini balola enyuma zabo, o chizungu hoshi echusi hch'a kale kuhita omu cherge. 41Abantu b'e Israeli bali chungire embere z'abantu ba Benjamini bayunv'obuba bachibana obuhanya buloli bahikira.42Bahindamula emigongo embere za bana b'Eisraeli, balibirha barhola enjira z'omu chizungu aliik'abandi babo bachiyangira oku nambo zabo, bahulunguhula boshi barhengaga omu chizunyu.43Bagorha Benjamini bamukulikirana ba mushurha, amang alonzaga ku luhua kuhika embere za Gibea olunda ezuba lishushekera. 44Hafa balume bihumbi na munane b'e Misi.45Mubala bagalukaga balibirhira engambo z'erungu, ebwechihokole cha Rumoni, abalume b'E Iraeli bafireyo bihumbi birhano kugera e Gideo bayirhayo bihumbi bi biri. 46Oluganjo lwa banu b'e Benjamini boshi bafire, lwaliri lwa bantu ku hik'agomango bichumbi makumi na birhano baguhire engorho, boshi b'e misi.47Bantu magana ndarhu bagalukago, balibirhira olunda lw'omurungu awa chihobole cha Rimoki baberago chihe cha myezi ene. 48Abantu b'e Israeli bagaluka bashumb'abana b'e Benjamini babashurha n'obuji bw'engorho, kurhenga oku bantu b'omu bizungu ku hikira oku marhungo na byoshi bakagashimanana. Bana dwika ebizingu byoshi bya baho.
Chapter 21

1Abantu b'e Israeli bali bahakanire e Misipa ba derha mpu: Ntaye n'omuguma muli rhwabano w'eshabis'omwali oku muntu w'e Benjamina. 2Olubaga lwarhenga e Beteli bayorha embere za Namahanga ku hika ebinjingo. Ba banda akalulu ba shesha emiziga minene bwenene. 3Ba derha mpu: Darha Nyamuzinda, Namahanga wa Israeli, bichi birhumire byakabera Israeli intya, okubula chiro zene obuko bw'e Israeli?4Lushinjo, olubaga lwa yumuka oku mucherachera, bayumbaka h'oluherero ba rhula enterekero n'entulo y'okuvuga Nyamuzinda omwonkwa. 5Abana b'Israeli ba derha: Inde oyola w'omumuko goshi g'e Israeli orharheramaga omu nsimanano embere za Nyamubaho? Bulala rhwalijirire echilagane ch'oku owebe arhajire emwa Nyamubaho Emisipa, rhwaliderhere oku: Yechibirwe echihano ch'olufu.6Abana b'e Israeli bayunva oburhe enyanya za Benjamina, mwene wabo; Ba derha mpu: Zene, buko buguma bwa kulirwe oku ba mpa Israeli. 7Gurhe rhwakajira yi rhubona abakazi oku bayorhere? Obola rhuli rhulahire emwa Nyamubaho oku rhurha shabisizabo?8Baderha mpu: hali muguma omu buko bw'e Israeli orhaka rherema emwa Nyamubaho e Misipa? Talaga ntaye muntu we Yabesi e Galadi we yinjire omu kampi omu nshimanano. 9Bajira oluganjo lwa'abantu, ahola ntaye muntu w'omuguma we Yabesi e Galadi waliri ho. 10Intyo e chigusho charhuma enfola miherho bihumbi ekumi na bibiri bahabo akanuni mpu: Mugende mushurhe aba nya Yabesi b'e Galadi n'oboji bw'engorho mushurhe n'abakazi babo n'abana babo.11Munajire ntya: Mukoz'eshony ngasi mulume na nagasi mukazi wa burhire omwana. Bashimana omu ba nya Yabesi be Galadi, banyere magana mane bababikira, barhasagi husha n'abalume, omuku muhushako, n'akaba heka omu kampi ne Shilo, omu chihugo che Kanani.13Echigusho choshi chirhuma abapererezi mpu bajibwira abana ba Benjamina baliri oku chishole che Rumoni n'omuka ba bwira ogula mwazi g'omurhula. 14Ago mango abanya Benjamina ba galuka bahabo abakazi barhali yirhirwe omu bakazi b'e Yabesi e Galadi; ali barha babayemere boshi. 15Olubaga lwa yunva oburhe enyanya ya banya Benjamina, balala Nyamubaho ali ajirire olubibi omubuko bwa banya Israeli.16Abakulu b'echigusho baderha: Gurhe bichi rhwakajira yi rhushabira abayorhere abakazi, bulala abakazi babanya Benjamina ba baragire. 17Baderha mpu: Balira balibirhaga e Benjamina ba bike orhushambala rhwabo; mpu yi buko buguma burhaheraga omu Israeli.18Aliko rhurhakaba hereza n'omunyere werhu n'omuguma nka mukabo, bulala abana b'e Israeli bali hakanire ba derha mpu: Avumirwe olira muntu we hereze omu nya Benjamina omukazi. 19Baderha mpu: Talaga ngasi mwaka haba edinyi lya Nyamubaho e Shilo, eri e Malambo ye Beteli, ebulengera zuba bw'omuhanda gu rhalamire kurhenga e Beteli kuja Esishima, n'ahangarghi k'ezuba Elebona.20Kandi bahana aka kanuni oku bana b'e Benjamina: Mugende muna yikale omu bwibisho omu mashwa g'esina. 21Muhenguze, munalole hanola abanyere b'Esilo barhengizina, mwa rheng'omu sina, murhole ngasi muguma munyere muguma w'obu b'Esilo amujire mukage, okubundi mwanaja omu chihugo ch'e Benjamina.22Akaba b'eshe eri bene wabo bayinjire ku burhana emunda rhuli; rhwe babwire oku: Murheheragabo echi muntu bulala rhurha rholeraga ngasi muguma omubanzi omu birha; Nenyu arhali mu mwa bahanire nka biri intyo mwachibwa echihano.23Intyo aba nya Benjamina, barhol'abakazi bakulikize oluganjo lwabo, muli balala bakazaga zina, barholaga okubundi, bagenda bagaluka omu rhushambala rhwabo, bayumabka ebishagala balamamo. 24Honaho mwago mango, abana be israeli barhengaho, ngasi muguma, aja omu buko bwage, n'omu mulala gwage, bagaluka ngasi muguma omu kashambala kage.25Ago mango nde mwami waliri omu Israeli. Ngasi muntu ajiraga ebi musimisize.

Ruth

Chapter 1

1Omu mango gabazuzi habahw'enzara nene omu chihugo. Mulume muguma w'e Betelehemu omu Yudeya, agenda haguma na mukage n'abagala babiri mpu bajiluhukira omu chihugo ch'e Mowabu. 2Oyola mulume y'Elemeki na mukage ye Naomi n'abala babiri bahamagalagwa Malona na Kiliona baliri baefrahimu b'eBetelehemu y'e Yudeya. Bachigera omu chihugo ch'e Mowabu, bayumbaka y'enju Balamamo.3Elimeleki eba wa Naomi afa Naomi ayorha n'abagala babiri. 4 Balala bagala barhol'abakazi b'e Mowabu; muguma ahamagalagwa Orpa n'owindi ye Ruta, Banalama eyomunda nka myak'ekumi. 5 Malona na Kiliona nabo bombi bafa, Naomi ayorha buzira mulume na buzira mwana.6Honah'oyo mukazi na bazana barheng'omuchihugo ch'e Mowabu bulala balibayunvirhe bali omu chihugo ch'e Mowabu oku Nyamuzinda agendere olubaga lwage n'oku abaher'eby'okulya. 7 Arheng'ahalilamire aherekezwe na bazana bombi banj'oku njira bagaluk'omu chihungo ch'e Yudeya.8Naomi abwir'abazana bombi: Mugende mugalike ngasi muguma omu mwa nyina! Nyamuzinda abajirir'obulonza bwage nka kula bwajirirag'abafire n'oku nyono. 9 Nyamuzinda abajirire ngasi muguma abone ebiluhukiro omu mweba. Abahobera bakul'omulenge balaka; 10 Bamubwira: Nanga rhwagenda naw'ebwalubaga lwawe.11Naomi aderha : mugaluke balibani! chichi charhuma mwagenda nani? nka chigwerh'omunda yani abarhana bankabashaba? 12 Mugaluke, balibani, mugende! Mugende nkola ndi mugekulu nta chishabwa. Namango nakaderh'oku nkola mperh'omunihiro oku mobula budufu naba n'omulume13 n'okunankaburh'omurhabana, mwakachirindir'ahakulira, kechola chanarhuma murhashabwa? Nanga banyere bani! Bulala kugerereko ndi omu bibazo binene bun'okuboko kwa Nyamuzinda kwa ngendere kubi.14Bashubikul'omulenge balira kandi. Orpa ahobera nazala, aliko Rita achishweker'okuye. 15Naomi abwira Rita: tal'okuchiryenyu agalukir'emwabo n'ebijirwanama byabo, galuka, akamuchiryenyu.16Rita ashubiza: orhansezag'oku nkuleke, okunje hale nawe, ahawakaja najaho ahawa kalama hanalama, lubaga lwawe lwaba lubaga lwani, Nyamuzinda wawe aba Nyamuzinda wani; 17 ahawakafira hanafira hanji nahambwa. Nyamuzinda ankolere koshi akalonza, olufu lonyine lwerhukulwe haguma! 18 Naomi abere abon'okw'omwazana achisezeze oku bagendane alekeraho.19Banajir'olugenzi lwabo bombi kuger'amango bagerer'e Betelehemu, namango bagerag' e Betelehemu, e chizungu choshi cha shakanya enyanya lyabo, nabakazi boshi baderha ka Naomi oyula? 20 Ababwira: Murha mpamagalaga Naomi mumpamagale Mara bulala Ogala byoshi anyunjwiz'amalumwa. 21 Omu kugenda naliri omu bugale Nyamuzinda anfulwise maboko mumu. Bichi byakachirhuma mwampamagala Naomi, enyuma oku Nyamuzinda anshombere, n'Ogalabyoshi andibuzize?22Intyo bagaluk'omu chihugo ch'e Mowabu Naomi n'omwazana, Rita w'e Mowabu. Bahik'e Betelehemu oku murhondero gw'eshalulo y'engano.

Chapter 2

1Naomi aligwerhe muchi w'eba. aliri mulume okomere na muchire, w'omubuko bwa Elimeleki wahamagalagwa Boazi. 2Ruta w'e Mowabu abwira Naomi: ndeka, nkuhunire, njekuhumbuz'emicha omu shwa ly'owakamber'obonjo. amshubiza: genda, munyere wani.3Agenda kuhumbuz'omw'ishwa enyuma za bashaluzi. avashiman'oku rangi okw'eshwa lyaliri lya Boazi, waliri w'omu mulala gw'Elemeleki. 4Talaga, Boazi arhenga e Betelehemu abwir'abashaluzi: Nyamubaho abe haguma nenyu; Nabo bamushubiza: Nahano akugishe.5Boazi abwir'omwambali wage obaw'okulolererez'abo kushalula: Wand'oyu muhya? 6Oy'omukozi ololer'abo kushalul'ashubiza: ali muhya w'e Mowabu wayinjaga na Naomi barheng'omu chihugo ch'e Mowabu. 7Aderha: munyemerere mpumbuze na ntolagul'ebiyorhere nyuma z'abashaluzi. Nakurheng'esezi ahayinjire ayumangire kugera buno, arhabere nkahumuka chiro n'ehityu omunju.8Boazi abwira Ruta: yunva munyere wani orhajaga humbuz'omu lindishwa hale nahano, oyorhe haguma nabajakazi bani. 9Olol'ahabashalul'omw'ishwa, ogend'enyuma zabo. Nabuzize abakozi bani oku barhakuhumagako. N'amango wayunv'enyorha wanaj'ewabi bindi wananyw'oku menji abakozi badomere.10Achikub'embere zage afukama, aderha: gurhe nahabirw'eragi omu masu gawe nyono nyendi w'echindi chihugo? 11Boazi amushubiza: bambwirire byoshi wajirire nyokozala kurhenga balo afa nakurhe walekere yisho na nyoko n'echihugo chawe waj'omu bantu orhaliyinji kurhenga mira. 12Nahano akugalulir'ebinja wajirire n'oluhembo lwawe lube luyenere emwa Nahano, Nyamuzinda w'e Israeli, omu bushiru wayinjagamo kubunga.13Aderha: Oh! waliha mpw'obonjo emalanga gawe! nahamwerhu! Bulala wantulirize, waganiziz'omurhima gwa mwambalikazi wawe. Nabo nyono ntali chiro nka muguma w'omu bambalikazi bawe.14Amango g'okulya, Boazi abwira Ruta, sheger'eno oly'okubiryo. Onarhobez'echirhole mweyi nchulama. ayikala haguma na baashaluzi; abo bamuh'oku mbeke ziyosezwe alya n'okuyugurha n'ebindi abiheka.15Kandi ayumanga mpw'ahumbuze, Boazi abwir'abakozi bage oku bamulek'arhole n'eziri omu bishugu barhamukemaga. 16Konakuguma muleme mwamuleker'ezindi omu bishugu, mumuleke azirholagule murhamukalihiraga.18Arholagula mweryo shwa kuger'egolo, aber'ahula akula mw'embeke zibumbir'omulengo. 17azihek'agaluk'omu chizungu. Nazala abere abon'a ezarholagwire amuh'ebiryo byaliyorhe19Nazala amubwira: Ngahe walijire humbuziza zene, nangahe walijire kukolera? Agishwe oyola wakulagagako! Ruta abwira nazala emwande ajagikolera; aderha: omuntu najaga kola emwage, mpu Boazi. 20Naomi abwira omwazana ogishwe: na Nahano, oyo waberere abazene obonjo kuguma nk'oku anabuberere n'okubafire! oyo mulume ali mubusi werhu, Naomi ashubi abwira Ruta, ali omubaherhe obulenganjira bw'okurhuyokola.21Ruta omunya Moabu ayushula: aderha ambwiraga nani: beraha haguma n'abambali bani, kuhika habakamali shalulira emyaka yani. 22Naomi naye abwira omwazana, Ruta: kuli kwinja, mwali wani, nk'ogendere haguma n'abambalikazi bage, nankabarhachikubuganire omulindi shwa.23Avabera haguma n'abagandakazi ba Boazi, ahumbuza, kuhik'amango bamalaga kushalula obugere n'engano. Na Ruta alama haguma na nazala.

Chapter 3

1Naomi, nazala, amubwira: Mwali wani, nsimire nkuhumuse, mpu y'oba n'obushagaluke. 2Na ntyo Boazi, haguma n'abajakazi waliri nabo, orhali mubusi wabo? Lolaga, bayeera obudufu bwazene obugere bwaliri omumbuga z'oku yeerulira .3Yoga n' ochishiga, onayambale emishangi yawe, ogende kw'eyo mbuga y'okuyeerulira. orhachiyerekanaga k'oyo muntu, kuhika amale okulya n'okunywa. 4Amango amalyama, wanaja ahalyamire wanamushukula amagulu, wanalyama eshishi, naye yewakakubwira okuwajira. 5Amubwira: byoshi wambwirire njinabijira.6Ayandagala omu chibuga, ajira byoshi abwirwaga na nazala. 7Boazi alya n'okunywa, omurhima gwage gwa shagaluka. Ajilyama eburhambi bw'ebirhi binene. Ruta agenda kubuya buya, ashukula amagulu gage, naye alyama.8Omugarhi k'obudufu, oyo mulume ayoboha, ahindamuka, lolaga, omukazi alyamire oku magulu mage. 9Aderha w'oyo wende ashubiza nyono Ruta, mukozi wawe, olambul'echishuli chawe emunda ndi, bulala okwanene okungula.10Aderha: ogishwe na Nahano, mwaliwani! chino chijiro chihamirize kandi kulusha omurhondero, bulala orhalonzaga emisole y'abantu, bakene changwa bagale. 11Na ntyo, mwali wani, orhayobohaga, njinakujirira byoshi njiwaderha; bulala olunvi lw'abantu bw'omu chihugo chani bakumenyere okoli mukazi mushinganyanya.12Kubinali nyono mbwene okuli kw'okugula, s'aliko hali n'owindi mwene wenyu wakakuyokola kundusha. 13Olale hano hano n'omusezi akashonda okukuyokola oku bishanji binja, nji bibentyo, n'ankaba arhalonzeze okukujirirako njina nakujirirako, nyenine. Nahano alamire! lyamaga kuhika esezi!14Anayorha analyamire oku magulu mage kuhika esezi n'okuzuka lumbulimbuli kubishanji omuntu arhakamenya owabo; Boazi aderha: ntaye omenyage ok'omukazi aliyandagalire omu chibuga. 15Ayushula: Lerha egorhe oyambere onalifarhe; alifarha, alenga mirengo ndarhu y'obugere, amushanira. Agaluka omu chishagala.16Ruta agaluka emunda nazala ali, Naomi aderha: ka woyo mwali wani? Ruta amubalira byoshi oyo mulume amujiriraga. 17Aderha amper'eyi milengo ndarhu y'obugere, anaderha: orhagalukaga ntyo emwa nyokozala. 18Naomi naye aderha: orhuze mwali wani kuhika omanye kurhe ebintu njira byahwa bulala oyu muntu arhahumuka arhazimala écho chinwa zene.

Chapter 4

1Boazi azamukira ebwa lunvi, anayimanga ahoola. Lolaga, omuntu waliherhe obulenganjira bw'okugula, ye Boazi aderhaga, ayinjigera. Boazi amubwira: nshegerera, berahano, woyo lebe. anamushegerera, ayimanga. 2Boazi arhola balume ekumi omu bashamuka b'echishagala anaderha; Muyikale hano. nabo bayikala.3Na ntyo abwira olala waliherhe obulenganjira bw'okuchungulwa: Naomi, warhenga omu chihugo ch'e Moabu, aguzize echiriba chaliri cha bene werhu Elimeleki. 4Naliyinji oku nakubalira n'okukubwira: Omurhole embere za bene echihugo n'embere z'abashamuka bw'olubaga lwani. Akaba walonz'okuchungula, ochungule, kandi akaba orhashonda, obimbwire yimenya. Bulala ntawindi muntu embere zawe ogwerhe obulenganjira bw'okuchula, nani mbugwerhe enyuma zawe. ashubiza, aderha: nachungula.5Boazi aderha: olusiku wayankirira eshwa omu maboko ma Naomi, njiwaliyankirira na Ruta , mu Moabu , Muka nyakufa y'oyinamula ezino lya nyakufa omu mwandu gwage. 6waliherhe obuhashe b'oku y'okumuyokola aderha ntya: omukugaba kwani, bulala nanaheza ebyani woyo oherhe obuhashe bwani b'okuyokola, bulala ntagalire.7Ago gandi mango Israeli, oku chungula olubanja luli nk'olu changwa okulihindamula, muguma ahogolaga ebirato byage abiha owabo, kwali okubuhamirizi omu israeli. 8olala oherhe obuhashe b'okuchungula abwira Boazi mpu: kanga, okugaba kwawe anahogola ebirato byage.9Boazi abwira abadahwa n'olubaga boshi ntya: mulibahamirizi bani zene nahabirwe omu fune ya Naomi ebyage byaliri bya Elemeleki n'ebya kilioni n'ebya Malona. 10Okuliguma nahabwa omukazi ye Ruta wabanya Moabu n'okweryo zino lyanya kufa likaziyorha liri ahamwage, y'ezino lyanyakufa lirhahera omu benewabo n,omumbuganano. Muli bahamiriza zene.11Abantu boshi baliri oku lunvi n'abadahwa baderh: rhuli bahamiriza! Nahano agishe oyu mukazi waja omu mwawe abe nka Raheli na nka Leya, abola babiri bayumbakaga omulala gwage Israeli! Ogalire Efurata ajerenge omu Betelehemu! 12Bafukamira Nahano okuhereza omukazi w'enju eshushire enju z'e Perisi, mwana w'e Yudeya wa Tamari.13Boazi arhola Ruta aba mukage, alunga naye, Nahano ahereza Ruta obukule aburha omwana w'oburbana. 14Abakazi babwira Naomi mpu: Oyagirwe Nahano, orharhulekaga buzira mulume warhuchungula n'ezino lyawe limanyikane omu israeli. 15Oyu mwana nj'akugalulira omurhima gwawe, akulise omu bugekulu bawe boshi bulala mwazana wawe akusimire, alimwinja emwawe kulusha bana mushanvu.16Naomi arhola omwana, amuhira oku chifuba chage, aba mulembi wage. 17 Abalungwe babakazi bamuh'ezino, baderha: Naomi abwene omwana, bamuha ezino lya Obedi, y'eshe wa Yese owaburhaga Daudi.18Lolaga eburha lya Peresi: Peresi aburha Hesironi. 19Hesironi aburha Rami, na Rami aburha Aminadabu. 20Aminadabu aburha Nasoni, Nasoni aburha Salimoni. 21Salimoni aburha Boazi, na Boazi aburha Obedi. 22Obedi aburha Yese, na Yese aburha Daudi.

1 Samuel

Chapter 1

1Aliri ho omuntu we Ramatahimu-Sofimu w'olunda lw'entondo y'Efurahimu wa yirikagwa: Elkana, mwene Yerohamu, mwene Elihu, mwene Tohee, mwene Sufu wa Efurahimu. 2Aligwerhe bakazi ba biri, muguma aliri ye Anna, owindi ye Penina. Penina aligwerh'abana aliko Anna nta mwana aliherhe.3Ngasi mwakaa oyo muntu akazagi rhenga omu chihugo chage ana rheremerae Shilo kuhuna Nyamuzinda w'e Ntwaro n'okumuha entulo. Ahola haliri bagala ba Eli bab biri: Hofini na Finehasi, bakozi ba Nyamuzinda. 4Olusiku Elikana ajira enterekero yage, ahereza mukage Penina echichira, na ngasi mwana rhabana n'abanyere aligwerheko.5Aliko ahereza Anna echichira ch'akabiri; bulala asimaga Anna, eyi Nyamuzinda alijirire ngumba, arhanaburha. 6Muchirhyabo akazag'imushubi akahinda k'okugoyisa Nyamubaho wali wa mushweker'iburha.7N'emyaka yoshi intyo ku byanaliri. Ngasi mango Anna akana rhemara ebwa ka Nyamuzinda, Penina, konok'o kwa na kazagi marher'akahinda Intyo ku akagi laka n'oku rhalya. 8Eba yekola Elikana amu bwira mpu : Anna chirumire oli walaka orhanalye? Bichi birhumire omurhima gugayire? Ka ntakulushire bana ekumi.9Anna ayiwanga, ba baga ba chakya n'okunywa e Shilo. Odahwa mukulu Elia aliyikere oku ntebe hofi w'engusu nguma y'aka Nyamuzinda. 10N'akahinda oku murhima esherigo Nyamubaho, arhoza emirenge.11Ajia echilagane, aderha mpu : Nyamuzinda w'entwali zoshi, akaba waka bona akahinda k'omuja kazi wawe, akaba wakanyibuka, orhana yibagiraga omujakazi wawe, n'oka hereza omujakazi wawe omwana murhabana, nye muhane emwa Nyamuzinda ensiku zoshi zakalamu kage. N'erhwe lyage lirhaka gembwa.12Amango aliri amango goshi aher'eshenga Nyamuzinda, Elia aliri alolerez'obunu bwage. Anna ahaliri aderhera omu murhima n'okuhanza asha ganywa obunu; Aliko barayumwaga izu lyage. Elia arwanza mpu nkabaga ali lalukire. 14Amu bwira mpu : KUHika mango chi waba ochiki omubulalwe? Rheng'omubulalwe bwawe.15Anna amu bwira : Nanga, NYamubaho, nali mukazi ohangayikire omu murhima, chiro nta nywe eri rwayi, eri amaru gakalalunya, aliko naliri nachiyunja emwa Nyamubaho. 16Orharholaga omujakazi wawe nka mukazi ohanabyike bulala kuli koyushula oburhe bwami n'okahinda byo nderhesoga ku hika ene.17Elia omushuya, aderha mpu : Genda n'omurhula, na Nyamuzinda w'e Israeli ayunvirize amahuno gawe wa muhumire! 18Aderha : Omujakazi wawe obone omurhula omu masu gawe! Oyo mukazi achigendera. Alya n'amalonga gage garha chibaga n'aka hinda.19Nazuka oku muchera ahera, bachiyusa ku haramya embere za Nyamuzinda, ba hindamuka bagaluka baja omu nyumpa yabo e Rama. Elikana alyama na mukage na Nyamuzinda amu yibuka. 20M'ogo mwaka Anna Aba zinwi aburha omwana rhabana, amu yirika okw'ezino lya Samweli, aderha, balala nali nahanire emwa Nyamuzinda21Eba, Elikana, arherema n'enyumpa yage yoshi, kujiha Nyamuzinda enulo y'omwaka n'oku yukiriza chilagane chage. 22Aliko, Anna arhajagayo, abwira eba mpu : Amango omwana ahika ku nyoka, n'emuheke yo achiyeribane embere za Nyamubahao ana yorhe yo esiku zoshi. 23Eba Elikana amubwira mpu : Jir'oku washobola lindira oku alahira omonka, rhuleke akanwa ka Nyamuzinda e silo, omwana alichiliri musole.24Amango achiyusaga mulahiza aomonka barhanwa naye barhola mpazi esharhu n'omu fuko gw'eshana n'echupa ly'eduvayi. Abuheka omu ka Nyamuzinda e Silo, omwana alichiri Musole. 25Babaga empanzi baheka omwana mwa Elia.26anna aderha : Naha mwerhu mbabalira nkoku bina n'ok'omurhumagwawe gula mire Naha mwerhu : Inde oyu mukazi oyimangire hano haguma nawe ku shanga Nyamuzinda. 27Oyo mwana yina huniraga na Nyamuzinda ayumva amahuno gani n'amuhunaga. 28Intya n'amuhana emwa Nyamuzinda, amera esiku zage zoshi y'akalamo kahge emwa Nyamuzinda. Ahola afukama emwa Nyamuzinda.
Chapter 2

1Anna asalira aderha mpu : Omurhima gwani gushagulukire emwa Nyamubaho Emisi yani ya lugire oku bwa Nyamuzinda, akanwa kani ka lugure enyanya ya NYamuzinda Bulala nsimire n'oburhabale bwawe.2Ntamushinganyanya nka w'oyo; Ntawindi Nyamuzinda nka w'oyo. Ntaye oli enyanya nka w'oyo Nyamuzinda.3Orhaderhaga wa chivuna obubi burhagaga omu munu genyu, bulala Nyamubaho ali Nyamuzinda ayinji byoshi. Kubona yewe ebijiro byoshi biri oku munzani. 4Emirhego y'emisi yarhegukire n'abazamba bagwerh'emisi nka mukaba.5Aliyugurhire bachishingira omugati, n'abali shalikire bahangahikire chiro n'orhagwerhe kantu aburha kali mushanvu, n'oli gwerhe abana ye bonererwe.6Na Nyamubaho ye yirhise ana lamwise, ayandagaza eshinda z'abafu, ana zizamule. 7Nyamubaho akenesa ana chiza ayandayandagaza ana zamula.8Azamula abakene omu kachulo, akula omunyaragi oku chavu anabayikalisa haguma n'abakulu, anabajira okushangira entebe y'obukulu; Bulala Nyamubaho y'enkingi z'egulu; N'enyanya zabo harhabikire egulu.9Ye langa amagulu g'abasimwa bage. Aliko banyankola maligo b'efire omu mwizimya; Bulala omuntu wehimane oku misi yage.10Omukiregere y'ebarhogezeko enkumbo; Nyamubaho ye hana engabo zoshi z'egulu; Ye hereza mwami wage emisi ye herez'emisi oku mwimana wage.11Elikana achigendera omu nju yage e Rama, n'omwana wage ayorha mukozi wa Nyamubaho embere z'omudahwa mukulu Eli.12Abana ba Eli baliri bana babi barhalinyinji Nyamubaho. 13N'okw'abadahwa bakulu bakazagi rhegeka olubaga kwaliri intyala: Amango omuntu ajira enterekero yage, omukozi w'omudahwa mukulu, ayinja amang balibayenda enyama. Eri agwerhe omu fune zage akanya ka menyo masharhu. 14Anashinga nya kanya omuchungu eri omu mbiriga eri omu bakuli na byoshi akanya ka lerhere, omu dahwa anabirhola byanaba byage. Intyo kwana kazagi kolera na banya Israeli bakazagirhenga e Shilo.15Chiro n'embere bayose amashushi omukozi w'omudahwa mukulu akazagi yinja n'oku bwira oyo wahana enterekero mpu: Ohe omudahwa omunyofu asireza omuchiko arhanka kurholera chiro omunyofu gu yenderwe, alonza omunyofu gu bishi. 16Nakaba oyo mulume akamu bwira; amango rhwakaba rhwa yoseze amashushi, wa karhola ebyosimire, nyamukozi amu bwira mpu: Nanga, mpa bunobuno, n'akaba arhaliko, nakunyega n'emisi. 17Abo basole bakazagi chichira olushinja embere za Nyamubaho, lw'echaha chinene, bulala bakazagi suzagura enterekero ya Nyamubaho.18Samweli akazagi kol'akasi emwa Nyamubaho, w'oyo mwana ali yambere Efodi y'akanza. 19Nina akazagi muhereza ngasi mwaka elopo, ana mulerhereyo ali arherema n'eba kahekere Nyamubaho entulo y'omwaka.20Eli agisha Elikana na mukage aderha mpu: Nyamubaho amuhe okubona oku bana boyula mukazi, hali h'oyula ahawere emwa Nyamubaho! Bachigalukira emwabo. 21 Amango Nyamubaho ayusagi rhangula Annna, anaba bukule, aburha baole basharhu na banyere babiri. N'oyo musole Samweli akuliraga haguma na Nyamubaho.22Eli alikola akulire bwenene, ayunva gurhe abagala bakazagi kolera Israeliyoshi, ayunva w'okubakazagi husha n'abakazi bakazagi chigusha ahoku gerera omu hema ly'empamagazi. 23Aba bwira mpu: Bichi birhumire mw'ajira ebinyu birintya! Bulala abantu boshi bali baderha aliko kenyu. 24Nanga, bana bani, ebindi nayunva baderha birhali binja, muli mwagomesa olubaga lwa Nyamubaho.25Omulume akagomera awabo mulume; Namahanga ana murhegeka; aliko eyagomere Nyamubaho, inde w'emuderhere? Barhakana yunva omulenge gw'eshe, bulala Nyamubaho alonzag'ebayidisa. 26Oyo musole Samweli agenderera kukula, aliri mwinja emwa Nyamubaho n'oku bantu.27Omuntu wa Namahanga ayinja emunda Eli ali, amu bwira mpu: Nyamuzinda aderhere intya, ntachileberaga nyanine omu nju ya yisho, amango baliri e Misiri omunju ya Farao? 28Nabalondwere omu muko goshi ge Israeli mpu babe omu burhumisi bwani omu ka Nyamuzinda, ku rheremera omu luherero kuyosa amavurha g'amashushi, kulerha omu nju ya yisho enterekero zoshi zi sirerere n'omuliro zihanirwe n'abana b'e Israeli.29Bichi birhumire mwa labarha entulo zani n'enterekero n'amagulu genyu ebinarhegekaga oku bajire omu nju yani? Na ngahe birhengere oku waka kenga abana bawe ku ndusha, mpu yi muchichweza n'entulo zoshi z'e israeli, olubaga lwani? 30Chechirhumire, talaga ebi aderhere Nyamuzinda, Lulema, Namahanga we Israeli: Naliderhere oku enju yawe n'enju ya yisho zigendekerere embere zani n'esiku n'emyaka. Hanaho Nyamubaho aderha mpu: Jahale nani! Bulala nye kenge wa nkenga aliko owa nsuzagura nye musuzagure.31Talaga, amango gamahika amango nacha okuboko kwawe n'okuboko kw'enju ya yisho, oku bulyo harhaka chibonekana omushaja omu nju yawe. 32Nawe wabona amalibuko omu nju yawe, n'omu Israeli heyunjulirane obuhirhi oku bwa Nyamubaho; harhakana chba chiro omushaja omu nju yawe. 33Naleka owabaho okuluhero lwani, muguma m'omubawe okubundi oku ziby'amasu n'okugayisa omurhima gwawe; aliko boshi b'omu nju yawe befe n'akahinda k'emyaka.34Wenabone oku bijiro ebye kugerere oku bagala bawe babiri: Hofini na Finehasi, befe bombi babiri ku lusiku luguma. 35Nechilondwez'omudahwa mushinganyanya wakazi jira kuguma n'omurhima n'endimanyo zani: Nji namu yumbakira enju eyimangire, naye esiku zoshi aj'embere y'omushigwa wani.36Owebe aya yorhere w'omu nju yawe, njayinja kufukama embere zage y'abona echi cheri ch'olufuranga n'echichira ch'omugati yena derhe : Nkuyingingire, njira muguma wa bakozi b'aka Nyamuzinda kawe, nti nkaba nani mbone echi nalya.
Chapter 3

1Oyula musole Samweli aliri mukozi wa Nyamuzinda embere za Eli. Ago mango omwazi gugeke n'obulebi burhali lugire. 2Mwago mango ganago, Eli arhondera kulwal'amasu arhakana chibwene ali lyamire ahanaliri. 3Akamo ka Nyamuzinda karhaliza zima, na Samweli ali lyamire omu Ka Nyamuzinda ahaliri Echibo cha Nyamuzinda. 4Obola Nyamuzinda ahamagala Samweli: Aderha; Nyono hano.5Alibirhira emunda Eli ali, aderha mpu: Nyon'oyu bulala wampamagere. Eli ashuza mpu: Ntahamagere. Galuka oji lyama. Agenda kulyama. 6Nyamuzinda ashubi hamagala Samweli, na Samweli azuka, aj'emunda Eli ali, ana derha; Ntakuhamagere mugala wani, agaluka aji lyama.7Samweli arhalisagi menya Nyamubaho, n'omwazi gwa Nyamubaho gurhali sagi mu chungula. 8Nyamubaho ashubi hamagala Samweli obwa kasharhu, na samweli azuka aja emunda Eli ali aderha: Nyono hano,bulala wa mpamagere. Eli ayunva oku Nyamuzinda yi wa hamagere omwana.9Abwira Samweli: Genda olyame: Na baka kuhamagala oderhe: Darha Nahamwerhu bulala omukozi wawe agwerhe akuyunva. Na Samweli ajilyama ahantu hage.10Nyamuzinda ayinja achiyerekana nkagala gandi mango ahamaga: amweli, Samweli! Na Sa Samweli ashuza: Darha, bulala omwambali wawe aherhe akuyunva. 11Obola Nyamuzinda abwira Samweli, Talaga, nkala jira echikorwa oku Israeli, na ngasi muntu wachiyunva chamuziby'amarhwiri.12Mwezo siku, nyejirire Eli byoshi nali derhere namujirira enju yage; Nye ntondere n'okuyukiriza. 13Nali namalire kumuhakanira oku nyehane enju yage kuhika ahokufa oku mabi ali ajirire na kw'ebyola abana bage bachigurisize arhana babuzaga. 14Chochirhumire mpakanire oku nju ya Eli, oku nta mango obubi bw'enju ya Eli bwefe bwahwere arhali oku ntulo, chango oku burherekere.15Samweli ayorh'alayamire kuhika esezi, okubundi achingul'enyunvi z'aka Nyamuzinda, Samweli ayubaha kuyereka Eli ebyali omubulebi. 16Aliko Eli ahamagala Samweli aderha mpu, Samweli mwana wani! Ashuza, nyono hano.17Naye eli aderha: Mwazi guchi Nyamubaho akubwirire? Ntach'ombishage. Namahanga akujire mubyoshi n'emisi yage yoshi, okambisha chiro hintyu oku byoshi akubwirire. 18Samweli amubwira byoshi buzira kumubisha nakatyu. Eli aderha mpu: Nyamuzinda ajire okwa lonzeze!19Samweli amu buko bwage abaga na Nyamuzinda, arhana kazagirha okw'igulu omwazi n'omuguma. 20Israeli yoshi kurhenga e Dani kuhika e Bere-Sheba yali yinji oku Samweli aliri mwishogwa nka mulebi wa Nyamuzinda. 21Nyamuzinda agenderera kubonekana e Shilo; bulala Nyamuzinda akazagi bonekera samweli e Shilo n'omwazi gwa Nyamubaho.
Chapter 4

1Omwazi gwa Samweli gwa hikira Israeli yoshi. Israeli oyumukeogende bona aba Filistina, kubalwisa; Bachumbika hofu n'Ebene- Ezari, naba Filistina naba chumbika e Afeki. 2Aba Filistina ba chibangira entarambala okuli Israeli, n'entambala ya rhondera; Israeli ahimwa, n'aba Filistina, bayirha omubira hofu balume bihumbi bine.3Olubaga luchigaluka omu kampi kabo, abakulu be Israeli baderha: Bichi bya rhumire Nyamuzinda arhulekerera rhwa himwa zene n'eba Filistina? Rhujilonza e Shilo e Sanduku y'echihango cha Nyamuzindaarhuje ekagarhi arhukule omu maboko g'abanzi. 4Olubaga lwarhuma e Shilo harhengayo e Sanduku y'echihango cha Nyamubaho y'entwaro n'emiherho, bayikala naba Amakerubi. Bagala ba Eli babiri ahola haguma n'e Sanduku y'echihango cha Nyamuzinda.5Amango e Sanduku y'echihango cha Nyamuzinda achigera omu Kampi, Israeli yoshi ya band'empundu z'obusime n'egulu lya hirigana; lya dirhimana. 6Omwishingo g'olo lwamo gwa yunvikana n'aba Filistina, baderha mpu: Bichi ogu mwishingo guli gwayunvikana omu kampi ly'aba Hebronia guderhere? Bamenya oku e Sanduku y'echihango cha Nyamuzinda yagerere omu kampi.7Aba Filistina bayunv'obuba balala balimenyere mpu nkabaga Nyamuzinda agerere omu Kampi. Baderha mpu: Buhanya bwerhu, bulala birhaliri ntya kuhika gano mango. 8Buhanya bwerhu! Rho rhwamachikula omu maboko g'ezila mana zikomere? Zezola mana zashurhagaabanya Misiri ebihulu bya ngasi lubero omu mpinga. 9Muchiharhe munabe balume baniga Filistina oku bulyo murhabaga baja baba Hebraniya nk'oku baliri baja benyu. Mube ntwali, mufole emiherho mulwe.10Aba Filisitina bafola emiherho bakol'entambala, abanya Israeli bahimwa. Ngasi muguma alibirhira omuhema lyage. Bahimwa loshi, ba bakumbagaza balume bihumbi makumi masharhu oku magulu. 11Ela sanduku ya Namahanga ya rholwa, na bagala ba Eli babiri: Hofuni na Finehasi bafa.12Mulume muguma we Benjamina alibirha ahere enfola miherho aja e Shilo, lonolo lusiku emyambalo ayishashanyula, ayunjuz'erhwe akachulo. 13Amango achihika, Eli aliri omu hema ayikere omu chichumbi hofu n'enjira; Bulala omurhima gwage gwaliri m'obuba enyanya w'e Sanduku ya Namahanga. Okuja kwage omu chishagala, nya mulume ahana omwazi, echishagala choshi cha band'empundu.14Eli achiyunva ako kalulu aderha mpu: Bichii aka kashaganyo ka derhere? Aho honaho, omulume ayinja aherhere Eli engani. 15N'obo Eli aligwerhe myaka makumi gali mwenda na mwenda, aligwerhe amasu gahumire arhachi bonaga.16Omulume abwira Eli mpu: Namagera omu birha, na mwebyola birha munalibirhaga zene, Eli aderha: Bichi byabere mwana wani? 17Olerhang'omwazi ashuza; Israeli alibirhire embere z'aba Filistina n'olubaga lwahimirwe bwenene, chiro n'abagala bawe bombi Hofini na Finehasi bafire n'elala Sanduku ya Namahanga yarholerwe.18Achimala kuderhaga derha e Sanduku ya Namahanga, Eli arhoga chinyumanyuma muchila chichumbi aliyikeremo hofu n'olunvi agwira egosi n'okufa; Bulala alikola mulume oshajire n'amaganya. Aliri muzuzi e Israeli myaka makumi mane.19Omwazana, muka Finehasi, aliri mukule na hofu kuburha; achiyunva omwazi oku e Sanduku ya Namahanga ya gendere, olufu lw'eshala, n'okw'eba, achigonya aburha bulala alikola agwerhe amalumwa. 20Akola alonzaga kufa, abakazi baliri haguma naye bamubwira: Nanga orhayubahaga! Bulala waburhiri omwana rhabana, aliko srhashuzaga, chiro arhana birhegeragako.21Obo ayirika omwana ezino la I-Kabodi, k'okuderha: Oburhwali bwama rhena omu Israeli bulala e Sanduku ya Namahanga ya rholerwe, n'okulufu lw'eshezala n'eba. 22Oburhegesi burhachiri omu Israeli, bulala e Sanduku ya Nyamuzinda ya rholerwe.
Chapter 5

1Aba Filistina barhola ela Sanduku ya Namahanga bayiheka e Ebeni-Ezari kurhenga e Asidodi. 2Aba Filistina, bachimala rhola e Sanduku ya Namahanga, bayiheka omunju ya Dagoni, bayihira haguma na Dagoni. 3Buch'esezi ab'Asidodiba chizuka balola esezi babona Dagoni achikubi ahashi, amalanga okubudaka embere y'e Sanduku ya Namahanga. Barhola Dagoni, bamugalula, bamushubiza ahaliri.4Buch'esezi kandi, bachizuka omu chera chera, babona Dagoni achikubire amalanga ewalunda lw'e Sanduku ya Namahanga, erhwe n'efune zombi za Dagoni eri byachikire oku lurhamba hali yorhere ebi bagabaga by'ebirhugo. 5Chochirhumire, kuhika gano mango abadahwa ba Dagoni na boshi bakazagija omu nju ya Dagoni e Asidodi, barhalambagira oku lurhamba.6efune ya Nyamubaho ya lilemerere oku b'Asidodi, ahiramo mw'akahinda, abalwaaza n'ambanzi e asidodi, n'embibi zage zoshi. 7achibona byamaba ntyo, abantu be Asidodi baderha mpu e Sanduku ya Namahanga w'e Israeli erhabikwa emwerhu bulala efune ya Nyamubaho ya lemerere ku rhwabano n'oku Dagoni nane nerhu.8Bajilonza abami boshi babaheba hagua nabo abo bami be Filistina, ba derha mpu: Bichi rhwajirira eyi Sanduku ya Namahanga w'e Israeli? Abami bashuza mpu: Rhuheke eyi Sanduku ya Namahanga w'e Israeli e Gati. Bayiheka yo. 9Bachibaga bamamala yihekayo, efune ya Namahanga yaj'omu chishagala chabo, haba obusime n'abantu banene, bashurha abantu b'omu chishagala kurhenga oku mudorho kuhika oku mukulu, babona obuhindule bw'endwala.10Aho honaho barhuma e Sanduku ya Nyamuzinda e Ekuroni. Amango e Sanduku ya Nyamubaho yajaga Ekuroni , abanya Ekuroni babanda akalulu baderha mpu: Bahekera emwerhu e Sanduku ya Nyamubaho w'e Israeli, mpu yi barhuyirhisa, rhwewe n'olubaga lwerhu!11Bajilonzesa n'okugusha haguma abami boshi baba Filistina baderha mpu: Mugalule e Sanduku ya Nyamubaho w'e Israeli, egaluke aha ya rhengaga, erharhuyirhisaga, rhwabano n'olubaga lwerhu. Bulala omu chihugo choshi haliri obuba bw'olufu, efune ya Nyamuzinda eka rhurhenga losh. 12Abantu barhafaga, bafarhwa n'okukunuka ehende, n'olwamo lw'echihugo lwazamuka kuhika omu mpingu.
Chapter 6

1Esanduku ya Namahanga w'Eisraeli ya jirire mwezi mushanvu omu chihugo ch'aba Filistina. 2Aba Filistina bahamagala aba dahwa nabalebi, baderha mpu : Bichi rhujirage aw'eyeri Sanduku ya Nyamuzinda? Rhumenye gurhe rhwijirage yi rhuyigalula emwunda yaliri.3Bashuza mpu : Akaba mwagalula eyi sanduku ya Nyamuzinda w'e Israeli, murha yigalulaga buzira chichi. Aliko muhe Nyamuzinda enterekero y'okuhun'obonjo; ahola mwefume, mwena menye chichi charhumire efune yage erhachikula ku mwewe. 4Aba Filisitina bachidosa: Ntulo nchi rhwamuhereza? Bashuza mpu: Timeri erhano z'ehoro, na Sauri erhano z'ehoro; b'ekulikize n'oluganjo lwab'a Filisitina, bulala chonecho chihulu chababereko mweshi n'oku bana b'abami.5Mujire abishuhanyo bye chishake chenyu, n'ebishanyo by'embeba zahagazize echihugo, mukuze Nyamuzinda w'Eisraeli, nkabaga aka shubya afune yage kuli mwere okumawe zeny n'oku chihugo chenyu. 6Buchi birhumire mwaba bagugu oku murhima yenyu, nka kulala abe Misiri na Farao baliri bagugu? Barhakolesaga bijaghi kuli bowe, chiro barha lekaga abana b'Eisraeli bachigendere.7Honaha mukole omutugari guhyahya, murhole nkavi ebiri jili za yonkesa zirha nazi shwekwa n'olukoba, mu zushwekere oku mutugari, muzilerhe oku lungo n'enyanya zazo enyuma zazo. 8Murhole esanduku ya Nyamuzinda muyire enyanya w'omutukari, muhire aburambi bwayo omu chiri ebintu by'ehoro mwahereza Nyamuzinda nka nterek byaha, oku bundi mu birhuma bijende. 9Muyikulikiz'amasu, Ekazamuka omunjira y'olunda lwage engabo z'e Beti-Semeshi eri Nyamuzinda yiwa rhukolere ago mabi, aka nanga, rhwa menya oku erhali fune yage ya rhuhemireko abola ey'ebyola byarhu hikire buzira kumenya.10Abo bantu banajira nkokola, barhola nkavu ebiriziri za nyonsa bazishwekera oku mutugari, bayigalira enyama zazo omunju. 11Bahira oku mutugari esanduku ya Nyamuzinda y'emirhiri n'embeba z'ehoro haguma n'echishushanyo ch'emishangi yabo. 12Enkavu zakulikira ela njira y'e Betti-Shemeshi, zakulikira loshi ela njira yoneyo zili za yabira, chiro na kuhindamukira emulembe eri ebulyo Abakulu baba Filistina bagenda enyuma wazo kugera engamboyie Beti-Shemeshi.13Abanu b'e Beti-Shemeshi baliri ba shalula engano mu kabanda bachi zamul'amasu, balangira esanduku ya Nyamuzinda, bachisimwa bachiyibana.14Omutugari gwa gera omu nkambi ya Joshuwa we Beti-Shemeshi, gwayi manga ho ahola haliri ebale lizibuzibu. Babeza ebirh by'omutugari, bahana nyanka emwa Nyamuzinda nka nterekero. 15Aba Leitia ba honya nya Sanduku ya Nyamuzinda, na kilala kisanduka ahali oburha bwayo kiyunjwiremo ebintu by'ehoro, barhabiko byoshi oku bale lizibuzibu. Abantu b'e Beti-Shemeshi barhula molo lusiku lonolo enterekero n'entulo e mwa Nyamuzinda.16Balala bakulu barhano b'e Filistina, bachiyusi bona ebyo byoshi, bachigalukira Ekirona lonolo lusiku.17Talaga ebicha by'ehoro aba Filistina barhuliraga Nyamuziwa nka fulo y'ebyaha : Inguma ya Asiododi, Inguma ya Gaza, inguma ya Asikolona inguma ya Gati, Luguma ya Ekirona. 18Hanaliriho embeba z'ehoro bekulikize oluganjo ly'ebihugo choshi chaba Filistinia z'abakulu barhano, b'echizungu b'ye mbibi haguma n'ebishagala birhagwerhe lugo, byebiyerekene lilala bale lizibuzibu bahiragako esanduku ya nyamuzinda, enachiri kuhika zene omushwa lya yozuwe we Beti-Shemeshi.19Nyamuzinda ashurha abantu b'e Beti-Shemeshi, amango balolaga esanduku ya Nyamuzinda, ashurha bihumbi. Balume makumi gali mushanvu omu lubaga. Olubaga lwaliri omu maganya bulala Nyamuzinda alishurhirebo echihulole chizibuzibu. 20Abantu b'e Beti-Shemeshe baderha mpu : Inde wa kachirhalula embere za Nyamuzinda oyu Namahanga muji zabyo? N'emwaride eyi Sanduku ya ka zamukira eje hale nerhu?21Bahuwa obukuji perereza oku bantu b'e kirijati-Jerima mpu bababwire mpu : Aba Filistina bashubiri lerha esanduku ya Nyamuzinda, Moyandagale mujilerha emwenyu.
Chapter 7

1Abantu b'Ekirijati-Jeyarimo bayinja barho'esanduku ya Nyaruvujirida bayiyerekeza omunju ya Abunadabu, oku ntando, bana ntereko omugala Eliyazari mpu alonge eyola Sanduku ya Nyamuzinda. 2Hali hama lenga siku zinene gurhenga olusiku esanduku yali ya rhabikirwe Ekirijati-Jeyarimo. Meyalia makumi ma biri yali ya mahwa. Intyo enju ya Israheli yoshe ya banda endulu emwa Nyamuzinda,3Samweli abwira enju yoshi ya Israeli, akaba mwanwa galikira Nyamuzinda n'omurhima gwenyu goshi, mukule ahakagarhi kenyu balira binjura ekumi n'Asitariti, eryeerkeze emirhima yenyu emwa Nyamuzinda, muna mukolere ye nyine y'ebakule omu maboko g'Aba Filistina. Abana b'okula ahakagarhi kabo Bari na Aristorati, bonyine bakolera Nyamuzinda.5Samweli aderha : Mugusanye abanya, Israeli e Mitsipa, nji mbahinire emwa Nyamuzinda. 6Bana chigusha e Mitsipa. Badou amishi ba gayerekeza embere za Nyamuzinda. Olo lusiku barhalyaga ba derha : Rhwa gomere Nyamuzinda! Samweli ashegeka abana b'Eisrali Mitisipa7Aba Filistina achiyumva oku abana b'Eisraeli ba chigusire e Mitsipa, abakulu baba Filistina bazamuka mpu baji lwisa aba nya Israeli. Kogola mwazi, abana b'Eisraeli bo yubaha aba Filistina. 8Babwira Samweli : Orhalekage kurhu lakira emwa Nyamuzinda Namahanga werhu, ya rhuli kuza amu maboko gaba Filistini.9Samweli arhola omwabuzi gwa chirinka, gurhuaNyamuzinda. Ohamagala Nyamuzinda oku Israheli na Nyamuzinda ayeruera.10Amango Samweli abaga alyaha na enterekerl, Aba Filistina baja haguma mpu bajilwisa Israeli. Nyamuzinda abanda omumpanda yage kuli aba Filistina, abahabwira bo bahimwa embere za Israeli. 11Abantu b'Eisraeli barhenga e Mitsipa, bakulikirana aba Filistina baba shurha kuhika eshi ze Beti-Chari.12Samweli arhol'ebale alihira agarhi garrhi k'e Mitsipa n'e Siheno, aderha mpu : Ku hika intya Nyamuzinda arheu rhabere.13Nantyo aba Filistina bayumw'a Eshonyi, barha chiyunjaga oku budaka bw'Eisraeli. Efune ya Nyamuzinda ya ganya aba Filistina, omu kalamo koshi ka Samweli. 14Ebihugo aba Filistina bali ba rholere omu Israeli byagalukira, Israeli, garhenga e Ekironi guhika exgati, haguma n'erubiti zabo. Israeli abenyagana omu maboko g'eba Filistina, mabonekana omurhula omu Israeli haguma n'aba Amoreno.15Samweli aba muzazi weIsraeli omu kalamo kage koshi. 16Akazagifa ngasi mwaka kurangula, Ebetieli, Eguhigali n'e Mitisipa anarhegukaga Israeli omu hantu hage hoshi. 17Kandi agaluka e Roma emunda enyumpa akaziga rhegeka Israeli a yurubada yo oluherero lwa Nyamuzinda.
Chapter 8

1Amango Samweli abaga mushasi agira abana bage kuba bazuzi e Israeli. 2Omugala w'efula ayirikagwa Jowele, n'owa kabiki Abifa, baliri bazuzi e Beri-sheba. 3Abana ba Samueli, barha hekaga kuguma naye, baba b'ocihahiru balonza abucire n'emisi, baheza obushinganyanya.4Abarhegesi boshi b'Israeli bacigusha haguma, baja embere za Samueli e Roma. 5Bamubwira mpu : talaga oku okololi mushosi, nabagala bawe barhaherekere buguma nawe, habigerere orhu hereza omwami wa rwerhegeka nko kubiri oku lubaga loshi.6Samweli arhasimaga oku baderhaga mpu: Rhuherez'omwami w'oku rhurhegeka. Samweli ahuna Nyamuzinda. 7Nyamuzinda abwira Samweli mpu: Oyunviriz'echi olubaga lwa derha na byoshi bakubwira; Bulala arhali wubalahire chi nyono nyi balahire; mpu yi nta chi barhegeka.8Bamali bakola nk'oku banakolaga kurhenga bazamukir'e Misiri, kuhika muzino siku ba ndekerere bachikolera ezindi mana. 9Oyunvirize omwazi gwabo, aliko obalaganye ona bamenyes'e kanuni k'omwami wabarhegeka.10Samweli aderha emyazi yoshi ya Nyamuzinda oku lubaga lwa kazagi muhun'omwami. 11Aderha mpu; talaga kanuni k'omwami we barhegeke, nj'arhola abana benyu, anabahira oku mitugari yage, n'abatembeza punda bage, mpuyi balikulikira emitugari yage. 12Achijira abarhegsi biumbi wabarhegesi makumi marhano. Ye bakoleze kuba bahinzi b'amashwa gage, b'okushalula emyaka yage, b'okumukolera emiherho y'okulwa entambala, n'ebindi byuma by'emitugari yage.13Yerhole abananyere benyu b'okukola amarashi, abo kuyenda n'abokukola emigati. 14Yerhole halala hantu hanunire h'amashwa genyu, g'esina n'emizabibu na m'emizeituni ana bihana oku bakozi bage. 15Yerhole chiguma ch'ekumi oku bimwashalwire, n'oku engano abihereza abakozi bage,16Yerhole abaju, nabajakazi w'empanzi zenyu zishishire, l'epzenyu, abihira omu kasi kage. 17Yerhole chiguma chekuwi ch'oburhuzi bwenyu n'enyu mweryire mwebe bakazi bage. 18Nantyo, mwelala oku mwam mwa chichaguliraga aliko Nyamuzinda arhaka barhabala.19Olubaga lwe lahire ku yumva ozu lya Samweli, nanga? Harha chiba kuli rhwewe. 20Nerhu rhwebe Kuguma n'ebishugo byoshi. Mwami werhu ye rhuhegeke, yueheregere oku marwe, n'oku rhegeka entambala.21Samweli achiyusi yunva emyazi yoshi y'olubaga' abiheka oku marhwiri Nyamuzinda. 22Nyamuzinda abwira Samweli mpu : Oyunve emilenge yabo, oba rhekere omwami Samweli abwira abantu b'e Israeli mpu : Mugende ngasi muguma omu chihugo chage.
Chapter 9

1Haliriho omulume ayirikwa Benjamini, mugala wa Abiyeli mwene Tiserora, Mugala wa Bekorata, mugala wa Afiyaci, mwene Benjamini, aliri mulume m'emisi anakala bwenene. 2Aligwerhe omu mpu ye Saulo, musole mwinja mwinja kulusha abama b'Eisraeli, arali lushire bo boshi obwenge.3Epunda z'ebikazi za kisa, eshe wa Saulo, za hera, Kisa abwira Saulo mugala wage mpu : Rhula woyo n'omukazi muguma, yumuka genda olonze epunda kasi. 4Agenda, ager'okuntondo ya Efrahimu, arhaluka echihugo che Sichalima, sirhanaliriyo, Bazunguluka echihugo ch'Ebenjamini ahoshi, barhana zibonaga.5Babaga bama hika omu chihugo che Tisufa, Saulo abwira olala mukazi wali mulusize mpu : Jira rhuchi galukire, darha arhayi bagira epunda, mpu rhuchi galukire, darha arhanyi bagira epunda, mpu rhwabo rhwahangaikira. 6Olala mukazi amubwira : Muza we Nahano Chihugo ahali n'omukozi wa Nyamuzinda, ali muntu akwanene, byoshi aderha birhabula kubaho rhujeyo hali oku akana rhuyereka enjira rhwa geramo.7Saulo abwira alala mukozi mpu : Rhuka jaye, bichi rhwa hekera oyo mukozi wa Nyamuzinda? Bulala nta mpamba echiri omu Shaho zerhu, rhurhanagwerhe chiro n'oluranga luguma rhwaka omukozi wa Nyamuzinda. Bichi rhugwerhe? 8Olala mukozi arhola akanwa abwira Saulo; ngwerhe chifiringi chiguma ch'olufuranga nalucha oyo mukazi wa Nyamuzinda, arhu yereka enjira yerhu.9Mirara, omu Israeli eyi bajagi bona Nyamuzinda, bakazagi derha mpu : Muyinje rhuje lubalamo! Bulala eyi baderha zese oku mulebi, miramira ayirikagwa obonekerwa. 10Saulo abwira Nyamuzinda wabo arhabera! Yinla rhugende! Baja omu chihugo emunda omukozi wa Nyamuzinda ali. 11Bachiba bamazamuka omu chihugo bashimanana abana nyere bajidon'amenchi, baba bwira mpu : Omuebi alihano?12Baba shuza baderha mpu : Nechi; Ali embere zawe aliko agenda n'abwirhohi bulala zene arhengaga omu chihugo bulala haliri entulo y'olubaga ahantu halengerere. 13Hano muba mwa maja omu chihugo, mumu bone embere aje ahantu halengerere ku jilya. Bulala olubaga lurhalya ahanazi hika ho, bulala akanene kurhangi gisha entulo, okubuko abaha wagalire banalya. Muzamuka bulala mwa mushimana.14Bazamukira omu chihugo, bahika ahagarhi k'echihugo, Bachiba banwa shiwana Samweli wa hulukaga aja hala harutihalengerere.15Nobo, lusiku luguma embere Saulo ahike, Nyamuzinda ali ayusize kujira Samweli emarwa, omuderha mpu: 16Omusezi nka kweyisaha, nji na kurhunira omulume w'omu chihugo che Benjamini, we mushige amavurhe nka murhegesi w'olubaga lw'e Israeli yelikze olubaga lwani omu fune z'Abafilistina, bulala lolere olubaga lwani bulala olubi lwabo lwampikireko.17Amango Samweli abaga amalangira Saulo Nyamubaho amubwira : Tala omulime na kubwiraga. Yewe yinje wa rhegeka olubaga lwani. 18Saulo ayegera Samweli ahagarhi k'olunvi a derha : Nkuyingingire, oryeneke hayi enyumpa y'omlebi echi. 19Samweli abwira Saulo, nyono nye mulebi, Zamuka haguma nani halira hantu halengerere, zene mwalya haguma nani, omusezi wa nakuleka ajende, nye kubwirire byoshi biri oku murhima gwawe.20Orha hangayikaga n'epunda wa hezeze hofi siku esharhu zino, bulala zabonekene. Nande babikire ebinja byoshi bili omu Israeli? Nanti woyo w'ubabikire n'enyumpa ya yusho yoshi. 21Saulo ashuza ka ntali muguma w'omu ba Benjamini badorho b'obuko bwa banya Israeli? N'omu lala gwashi gurhali gwabusha busha gw'omu milala yoshi y'obuko bwa banya Benjamini? Bichi byaka rhuma wambwirira nkoku?22Samweli arhola Saulo n'omukazi wage, abahira omu nyumpa abahereza ahokuyikala omu dinyi ly'abahamagalwa baliri hofi balume makumi ma sharhu.23Samweli abwira abali bayenda, hana ebinakuhaga by'okulyo ndinakubwira mpu hirabyo emuburhambi. 24Olala w'oku yenda ahana eivuhugo n'ebyali yibulikire, abihireza Saulo, Na Samweli aderha mpu :: Tala ebyala bibikirwe, hirabyo embere zawa obilye, bulala woyo w'ibabibikiraga, amango na hamagalaga olubaga; Nantyo Saulo na Samweli babasanjira olo lusiku25Bayandagala halala halengerere ba ch'omuchihugo, na Samweli baliri bagamisa na Saulo aha lusho. 26Oku handi bazuka, esezisezi, oku museke; Samweli ahamagala Saulo oku luso amubwira mpu : Yinja n'akuleka ogende. Saulo ayumuka, bagenda bombi babiri na Samweli.27Bachi hika oku burhambi bw'echihugo : Samweli abwira Saulo : Bwira omukozi wawe aj'embere zerhu : N'omukozi zj'embere, yumangahonaho, Samweli ashubi derha. Nakuyumvisa akanwa ka Nyamuzinda.
Chapter 10

1Ahola Samweli arhol'esupa lya mavurha, alisheshera okwirhwe lya Sauli. aliyandagaza aderha mpu: Nyamuzinda arhakushigaga amavurha mpu lyoba nkulu, orhambule olubaga lwage? 2 Olwene, wamamalindeka wabona bantu babiri hofi n'eshinda ya Racheli,. okumupaka gwa Benjamini Selse; Bakubwira mpu: epunda wajagi kulonza za bonekere; jagu walola, isho arhachiwazag'oku punda, aliko ali awaz'enyanya zenyu, amaderha, gurhe njirag'enyanya z'omwana wani?3Ahola orhachijaga hale, ohike oku mwalonigw'e Tabora, ahawa shimana bantu basharhu banyegerera Nyamuzinda e B'etheli, bahekere muguma byana bisharhu bye mpene,owindi ohekere migati esharhu, mna windi ahekere akabindi ke Livai. 4Nabo bakula musa n'okukuhereza migati ebiri' oyirhole omufune zabo.5Enyuma z'okola, wahika eGibea ya Nyamuzinda, ahali empamiko ya ba Filistini. Hanoja muchizungu, washimana ehigusho ch'abalebi balibayandag'a hantu he nyanya bahekere milizi,engoma, eholere, n'efirimbi balibaleba bonine. 6Muka gwa Nyamuzinda okuyandagalira waleba haguma nabo. wanahindamuka muntu ulikwindi kwindi. Amo ebyo bimanyiso bikuhikira, ojir'okubikuhemere okujira, bulala Nyamuzinda aba haguma nawe.8N'okuntyo oyinji yandagala embere zani Egilgali; lolaga, na yandagalira emund'oli, okurhul'entulo y'o kuyoswa n'entulo z'okuvug'omonkwa. Walindira siku mushanvu, kugera amango n'ager'emunda oli kuku bwir'okuntu ogwasiz'okujira.9Kurhenga Sauli amala kumuherez'omugongo balekana na Samweli, Nyamuzinda amuch'ogwindi murhima, n'ebyo bimanyiso byahikirir'olola lusiku lonalo. 10Babere bahik'Egibea, lolaga, echigusho chabalebi chayinja kushimana naye. Mukagwa Nyamuzinda gwamuyandagalira, aleba ekagarhi kabo kabo.11Boshi balimumanyirir'embere b'abonali aleba haguma n'abalebi, babazana mugum'okuwindi omu lubaga mpu: bichi byahikirire mwene kisi: ka Saulo akal'aba muguma wa balebi ? 12Muguma omube Gibea ashuza mpu: Inde y'eshe wabo? okuntyo yabami ba Sauli naye akol'aba muguma wabalebi? 13Eleamala kuleba, aja ahantu halehere.14 Nenyuma ya Sauli abwira Sauli n'omukozi wage mpu: ngahe mwalijire? Sauli ashuza mpu; mulonz'epunda; aliko rhurhazi langirire, rhwalijire emunda Sauli ali. 15Nalyabo wa Sauli ashubiza mpu: shambaliraga bichi Samweli ababwirire. 16Na Sauli ashuza nalume mpu: arhu bwirir'okuli okw'epunda za bonekere. nta chindi amubwirire kugerer'o bwami, Samweli aderhaga.17Samueli ahamagal'olubaga embere za Nyamuzinda eMisipa. 18Abwir'abana b'e Israyeli mpu: okuntyo aderhere Nyamuzinda, Nyamuzinda we Israeli mpu: Nanyegusize kurheng'eMisri, na bashwekwire kurheng'omufune ya b'e Misri n'akurheng'omufune z'amani zabarhindibuzaga. 19Okulwene, mwamakabulira Nyamuzinda wenyu, waba shwekulag'omumalira n'omu malumwa, mwama mubwira mpu: oheb'omurhambo enyanya zerhu. Ukuntyo lero mujage mwabonekana embere za Nyamuzinda, kugerera amahanga genyu na hantu murhengerere. kurhenga Yakobo aburhambo burhadundwa. Arhindibuza balala bayorhag'o mucizungu.20Samueli ayegerez'amahaanga goshi g'e Israeli, nely'e Banjamina lyaciswa. 21Ayegerez'ehanga lye Benjamina kugerer'omulala, n'omulala gwa Mati gwa derhwa okuntyo Saulo, mwene Kisi, naye achiswa. Bamulonza,aliko barhamubonaga ciro n'ehityu.Balama elyabona amaleki, Arhondol'omwazi gw'ecigabi aderha mpu Amalaki aliw'oburhanzi w'ebihugo, aliko lusiku luguma y'eshandazwe.22Bashubi kujidosa kandi Nyamuzinda mpu: kahali omuntu w'ohikere hano? Na Nyamuzinda aderha mpu: lolag'abishirwe eburhambi bw'emizigo. Aliko abakeni ba bafukuzwa, amango Asuri aguheka ebuja. 23Balibirha kumukulul'ahaliri, ayinj'omukagarhi k'olubaga. Alibarhalwise boshi obule kugerer'erhwe lyage. balamaarhondol'omwazi gw'ecigati aderha mpu: nde welame emango Nyamuzinda yehikiriz'eyimiazi?Samueli abwir'olubaga mpu: kamwa bwen'eyi Nyamuzinda achagwire? Nta muntu omulubag'omulenge baderha mpu: Mwami alame. Aliko amashusha g'eyinje kurheng'eshiliriza ye ketimu garhindibuza Asuri,garhindibuza Eberi , naye konoko abihywa.25 Samueli amanyis'o lubaga loshi oburhegesi b'obwami, abuyandik'omuchitabu, arhebikag'embere za Nyamuzinda ukuntyo abwir'olubaga ngasi muntu agaluk'emwage. Balama ayumuk'agenda, agaluk'emwage. Balaka konoko naye agenda olwage lunda.26Saulo naye agenda omunju e Gibea. aliherekezwe n'abantu bashiganyanya, aba Nyamuzinda alihumir'okumurhima. 27Ukuntyo haliri na bandi bantu barhashinganene, baderha mpu: koyu yawa rhuchungula! Bamugayaguza, ciro barhamulerheraga luhembo. Aliko Sauli arhabonaga byo.
Chapter 11

1Nachasi Amanita ayinja achumbika e Yabesi omu galadi. Abantu boshi b'e Yabesi babwira Nachasi; Rhuyunvikane jira echihango n'erhu, rhukukolere. 2Aliko Nachasi Amonita, ababwira : Rhweganire haguma n'enyu okurhegeko nkelira : Ntange mbarhule esu ly'ebulo mweshi eje yaba jach oku Israeli yoshi.3Abakulu b'e Yebesi ba mubwira : Orhuhereje siku mushanvu rhurhurwe aba pererezi engunu zoshi z'echihugo ch'e Israeli, n'akaba nta muntu warhurholere, rhwakugalukira.4Ababerereze, bahika e Gulibeya Saulo baderha ebi bintu oku marwiri g'olubaga, olubaga oshi, lya banda endulu n'okulaka. 5Talaga, Saulo arheganya mushwa, asholere ebi buzibyage, adera : Gurhe olubaga lwabere yi lulaka? Bamubwira bwoshi ebya b'e Yabesi baderaga.6Eyi Saulo achiyusi yunva eyola myazi, afurwa na muka mutakatifu, oburhe, akahinda kage ka zamuka bwenene. 7Arhola empanzi ebiribiri azi chagulanga mw'ebichira chira abirhuma n'aba berezi omu chihugo, choshi che Israeli, aderha : Obuli yeshe orha genda kuguma na Saulo na Samweli, enka zage naye zakolwa nko kola. N'obuba bwa Nyamuzinda bwarhogera oku lubaga, balambagira, bagenda nka muntu muguma. 8Saulo abaganja Bezeki, abana b'e Israeli baliri bihumbi magana masharhu, na abalume n'e Yuda baliri bihumbi bisharhu.9Babwira balala baperengi bayinjaga muderh'entya aku bantu b'e Yabesi e Galada : Omusezi mwa habwa oburhabale amango ezuba licharire aba pelelelezi ba heka ogo mwazi oku b'e Yabesi, bashagaluka basima bwenene.. 10Nabo babwira aba Amonitu : Omusezi rhwaya emweryu, murhurhegeke nkoku mwa hasha.11Lushinjo Saulo agab'abantebantu kasharhu; Baj'omu chihugo ch'aba Amonite, omu chizungu ch'esezi, babashurha ku hika olusiku loshi. Abali fumire, bashandala harha yorhaga chiro babiri haguma.12Olubaga lwabira Saulo mpu : Inde wa derhaga mpu : Ka Saulo ye rhurhegeke? Likuza aba bantu rhubayirhise. 13Aliko Saulo aderha : Ntaye wa yirhwa muzino siku, bulala Nyamuzinda zene zjirire afumize aba bya Israeli.14Samweli abwir'olubaga mpu : Muyinje rhuje Guliga, rhuji yemeza obwami. 15Olubaa loshi lwa Galiga bajira Saulo mwami embere za Nyamuzinda e Galigula. Eyo, bajira entulo y'oku hararuya Nyamuzinda embere za Nyamuzinda, n'ahola Saulo n'abantu boshi b'Eisraeli baf'omu mwishingo bunene bwenene.
Chapter 12

1Samweli abwira e Israeli yoshi : Talaga, wa yumvirize amajwwi genyu oku byoshi mwamburirira, na nabahere omwami. 2Abigerera tala omwami welambagire zenu. Oku nono, ukola mushosi, ngwerh'envi, abana bani balihaguma nenyu. Nalambagire okumarhwe genyu gurhenga omu busole bwani ku hika zino siku.3Nyono hano, mutengeke, embere za Nyamuzinda, n'embere z'omushigura wage. Inde narhoere enka n'ande narholere empunda? Inde nagoseze n'onde nahangayisize? Ind3e na humire ekituliro, mpu yi mujibiza amasu? Nji nabagalulirabyo.4Bashubiza mpu : Orhagi rhugomera, orhanasagi rhungayisa na ntacho asagi rhola omu fune z'omuntu. 5Ashubi babwira mpu : Nyamuzinda ali mwemezi wenyu n'omushigwa wage ali mwemezi wenyu, mu zino siku murhabonaga chichi omu fune zani. Bashuza bali hemezi.6Obola, Samweli abwira Chelubaga mpu : Nyamuzinda yi wajira Musa na Aroni, yi wani zamulaga ba isho omu chihugo ch'Emisiri. 7Bunola muchi yerekane nye barhegeke embere za Nyamuzinda, oku minja goshi Nyamuzinda aba jirire, kuli mwerwe na byisha.8Amango Yakobo ayusagi hika Emisiri, buayisho ba lakira Nyamuzinda, na Nyamuzinda arhuma Musa na Aroni, bakula ba yisho Emisiri, babalamisa hanola. 9Aliko bayibagira Nyamuzinda Lulema wabo, abagu omu maboko ga Sisera, mukulu w'ebe nfola miherho ba Hatisori, omu maboko g'Abafilistina, n'omu maboko ga Mwami we Mowaba, wabalwisag'entambala.10Bashubi lakira Nyamuzinda baderh mpu : Rhwagoseze bulala rhwalekere Nyamuzinda, rhwakolera, na b'Astati : Jaga warhulikuza omu maboko g'abashombanyi, rhwekukolere. 11Na Nyamuzinda arhuma Yerubala na Bedana, na Yefati, na Samweli, b'ebalikuze omu maboko g'abashombanyi baba garhere, mwe yorhe omu murhula.12Achibona oku Nashashi, mwami w'abana b'Amoni ayinjire enyanya zenyu, mwali mbwirire : Nanga. Aliko omwami ye rhurhegeke. Konoko Nyamuzinda, Lulema wenyu aliri mwami wenyu. 13Talaga omwamimwa chishogaga, oyu yi mwahunaga. alaga oku NYamuzinda aba herereze omwami14Akaba muyubahire Nyamuzinda, muka kolera, mukakena akomwakage, n'akaba murali bishumisi, b'okuga yaguza omwazigwa Nyamuzinda. Mwechishweker ku Nyamuzinda Lulema wenyu, mwewe n'omwami wa barhegeko. 15Aliko akaba murhakengere akanwa ka Nyamuzinda, mu kona gayangiza omwazi gw'a Nyamuzinda yebarhengeko. Nk'oku ligayira bayisho.16Mushubi lindahira hana, mwabona ebisomerena Nyamuzinda ajira omu wasa genyu. 17Rhurhali omushalulo y'engano? Nye hune Nyamuzinda, arhuma enkuba n'envula mulole mu emikungula na menye kanga mwagoseze omu masu ga Nyamubao omuku ohihunira omwami. 18Samweli ahuna Nyamuzinda, na Nyamuzinda arhuma molo lusiku Lonolo, emikungulo n'envula. Olubaga loshi lyayubaha Nyamuzinda na Samweli.19Olubaga loshi lwabwira Samweli : Huna Nyamuzinda, Lulema wawe oku bakozi bawe, oku yi rhurhafa. Bulala rhwayushwira. Oku byaha byerhu, obuhanya b'oku chihunira mwami. 20Samweli abwira olubaga mpu : Murhayubaga! Mwajirire ago mabi goshi, aliko murh hindamulaga Nyamuzinda, muna kolere Nyamuzinda n'omurhima gwenyu goshi. 21Murha bihindamukage, akaba kanga, mwe gendee omu bintu bya bushabusha, birhagwerhe nyungu ohiro n'obuchire; bulala biri bintu byabushbusha.22Nyamuzinda arhaka lekerera olubaga lwage kubera ezino lyage likulu, bulala Nyamuzinda awazize kubajira lubaga lwage lunene. 23Hale nani, n'okugoseza Nyamuzinda n'okuleka kuba kuba hunira! Ye bayigirize enjira nyinja ena nyorekere.24Yubaha Nyamuzinda konyene ona mukolere kwinja n'omurhimagwage goshi. Bulala mubwene chichi bineabakole mulimwe. 25Aliko mujira amabi mwezimangane, mwewe na mwami wenyu.
Chapter 13

1Saulo aligwerhe emyaka erhamenyikene amango abaga mwami, ali arhegekere e'Israeli myaka ebiri. 2Saulo achishoga balume bihumbi bisharhu omu Israeli, bihumbi bibiri byaliri naye e'Mikimasi, n'oku ntondo y'e' Beteli na chihumbi chiguma chaliri na yonatana e'Gilibeya ya Benjamina. Arhuma abaliyorhere b'olubaga ngasi muguma omu hema lyage.3Yonatani ahima abalanzi baba Filisitina baliri e'Gilibeya na ba Filisitina babimenya. Saulo abanda eholore omu chihugo choshi aderha mpu: Aba Heburaniya bayunve! 4E'Israeli yoshi ya yunva oku bali baderha: Saulo ahimire abalanzi baba Filisitina na Israeli ya gayis'aba Filisitina. N'olubaga lwa hamagalwa emwa Saulo e Giligali.5Aba Filisitina ba chigusha haguma balwisa Israeli. Baligwerhe mitugari y'ebirha chihumbi na bihumbi ndarhu bya bali oku Punda, olubaga lurhali gwerhe luganjo, lwaliri nka mushenyi guli omu nyanja nene. Baji chumbika e'Mikamasi ebushoshokero bw'ezuba bw'e Beti-Avena.6Abantu be Israeli babere babona oku bali okubuzinda, bulala balikukilikirwe bwenene bachibisha omungo, omu menji, omu mabale, omu bichokole, n'omu miferegi. 7Haliri n'aba Heburaniya abagerag'omu Yorodani omukuja omu chihugo che Gada n'e Galada. Saulo aliri kandi e'Giligali, n'olubaga lwaliri hofu naye lwa hinda omusisi.8Balindiraga siku mushanvu nk'oku Samweli abijiraga. Aliko Samweli arhagerag'e Giligali, n'olubaga lwa chiyegula hale na Saulo. 9Obola Saulo aderha mpu: Munderhere enterekero n'entulo y'okuvuga omwonkwa. Ahana enterekero. 10Bachimala kuhana enterekero, lolaga Samweli ayinja, na Saulo omuhuluk'embere kumulamusa.11Samweli aderha: Bichi wa majira? Saulo ashuza mpu: Amango nabonaga aoku olubaga lwashandere hale nani, chiro orhana chihikire okubi wa derhaga, n'okwa Bafilisitina bali chigushire e'Mikimasi. 12Na chibwira: Abafilisitina bakola nyandagalira e'Giligali, chiro nta shengere Nyamuzinda. Haluha hanajire na chihana n'obo na rhulire enterekero.13Samweli abwira Saulo mpu: Wajirire nka muntu orhaherhe bwenge, orhalolere erhegeko Nyamubaho, Nyamuzinda wawe ali akuhere. Nyamuzinda aliri arhegekere esiku zashi oburhegesi bwawe kuli Israeli. 14Ahabigerere oburhegesi bwawe burhaka chilegema, Nyamubaho achishogere omuntu w'oku murhima gwage; na Nyamubaho amalire murheganya okuba mukulu w'olubaga lwage, bulala orhakulikizaga nk'oku Nyamuzinda w'okuli akurhegekere.15Okubundi, Samweli ayumuka azamukira gurheng'e'Giligali aj'e'Gibeya e'Benjamina. Saulo ajira oluganjo lw'olubaga aliri nalo. Haliri hofi bantu bihumbi ndarhu. 16Saulo, omugala Yonatani, n'olubaga baliri nalo, barholera emihigo e'Geba y'e'Benjamina, n'Abafilisitina bachumbika e'Mikamasi.17Harhenga omu kambi k'Abafilisitina, bigusho bisharhu, by'okusahura; chiguma charhola enjira y'e'Ofura, ewalunda lw'echihugo che Swali; 18Echindi charhola enjira y'e'Beta-Horona, n'echa kasharhu charhol'enjira egabire eloler'akabanda k'e'Zeboyini ewalunda lw'empinga.19Chiro barhabonaga n'omuchuzi n'omuguma omu chihugo ch'e'Israeli. Bulala aba Filisitina bali baderhere mpu: Rhuhanze aba Heburaniya kuchula engorho n'amachumu. 20Na ngasi munt w'e'Israeli ayandagal'emwaba Filisitina ajirhyaza, efuka yage, omu talimbo gwage, embasha n'echipaho chage. 21Amango oboji bw'ebipaho, bw'emitalimbo, n'efuka z'amenyo, n'obw'embasha, byahwa n'oku hindamuka lufula.22Bahika oku lusiku lw'okulwa harhabonekanaga,eri ngorho,eri chumu omu maboko g'abantu boshi baliri na Saulo na Yonatana, aliko byabonekana ku Saulo n'oku Yonatana mugala wage. 23Enfola miherho zaba Filisitina bayinja chiberera omu njira y'e'Mikamasi.
Chapter 14

1Lusiku luguma, Yonatana, mwene Saulo, abwira musole muguma waligwerh'emiherho yage mpu: Muyinje rhushimike aba Filisitina bali lulira lundi lunda. Na ntacho abwiriri eshe.2Saulo aliri okubuzinda bw'e'Gibeya enyanya w'ebisazi bya Migurona, n'olubaga lwaliri haguma naye lwaligwerhe balume hofi magana ndarhu. 3Ahiya, mugala wa Ahituba mwene wabo I-Kaboda, mwene Finehasi mwene Eli mudahwa mukulu wa Nyamuzinda, e Shilo ali hekere Efoda. Olubaga lurhaliyinji Yonatana ali achigendere.4Aba ahakagarhi k'aha Yonatana akagerere oku gera oku balanzi bab'Abafilisitina, haliri elinyo ly'ebale lunda luguma n'elinyo ly'ebale olundi lunda, liguma lyayirikwaga Batiseta n'elindi Sene. 5Linyo liguma lyaliri emalambo hayerekeze e'Mikamasi elindi ahagarhi k'okulusiku hayerekeze ewalunda z'e'Geba.6Yonatana abwira omwana w'omusole walihekere emiherho yage mpu: Yinja rhubashunike kuhika abalanzi baba barhakembwirwe. NKabaga Nyamuzinda arhujirira ebinja, ulala ntacho chakahanza Nyamubaho kurhabala olubaga lugeke kuguma n'olubaga lunene. 7Owali hekere emiherho yage amushuza mpu: Jira byoshi bikuli oku murhima, orhajiraga bwawe bonine, nyono ndi haguma nawe na kukulikira.8Egawe! Yonatana aderha: Rhuyegere aba bantu, rhuchibayereke. 9Bakarhubwira oku: Muyimange kuhika kurhwana hika aho muli! Rhwana yorha aho,eyi rhurhrna zamukira emunda bali. 10Aliko bakaderha: Muzamukire emunda rhuli! Rhwashona bulala Nyamuzinda abahirire omu bigasha byerhu. N'eyola yiyaba chimenyiso cherhu.11Bachiyerekana boshi babiri oku balanzi babafilisitina, n'abafilisitina baderha mpu: Tala abaheburaniya bamarhenga omu biriba balichibishiremo. 12Nabalume babalanzi babwira Yonatana n'abalihekere emiherho yage. Mushone enyunda zerhu rhweba menyisa chintu chiguma hali chirhwabamenyisa. Yonatana abwira owali hekere entwaro zage mpu: Oshone enyuma zani; bulala Nyamubaho bahirire omu bigasha by'abanya Israeli.13Yonatana azamuka ayavula n'olalal walihekere emiherho yage amukulikira. Abafilisitina barhogera embere za Yonatana, n'olala walihekere emiherho yage abayira enyuma zage. 14Molo lusiku lurhanzi n'oku himwa kwa Yonatana n,owali hekere emiherho yage bayirhire abantu bagerere oku bantu makumyabiri, oku hantu hagerere oku chichira ch'echihugo.15Haliri entambala, omu kambi, n'omu mashwa n'omu lubaga loshi, abanzi b'echihugo, na banyamugama boshi bafarhwa n'obuba. Ya liri nka buba bunene bwa Nyamuzinda.16Abalanzi ba Saulo baliri e Gibeya w'e'Benjamina babona oku banene bashandere eyi n'eyi omuchihugo. 17Saulo hanaho abwira olubaga lwaliri naye mpu: Muganye mbayingingire muganye mulole bande barhurhengeremo baganya babula Yonatana n'olala wali hekere emiherho yage.18Saulo abwira Achiya, ahamagaza e Sanduku ku ya Namahanga. Bula ago mango e Sanduku ya Namahanga yaliri n'abana b'e' Israeli. 19Amango Saulo aliri abwira omudahwa mukulu, olwamo lwagendekera lunene omu kambi k'Abafilisitina, Saulo abwira omudahwa mukulu: Kula, galula okuboko kwawe.20Kandi Saulo n'olubaga loshi aliri nalo, bachigusha bagenda balambagira kuhika aha balwira, Abafilisitina bahindamulirana engorho bonine ku bonine, haba ebisomezo. 21Haliri omu Bafilisitina nk'oku byaliri burhanzi, Abaheburaniya bazamukaga haguma nabo omu kambi aha bali changirene: Bachihira haguma n'aba Israeli baliri hauma na Saulo na Yonatana.22Abantu boshi b'e' Israeli baliri bachibishire omu ntondo y'Efurahimu, bayunva oku Abafilisitina bali balibirha n'oku bunga ba kulikira omu ntambala. 23Nyamuzinda arhabala Israeli olo lusiku n'entambala ya genderera kurhaluka e'Beti-Avena.24Abantu b'e'Israeli bali lirhamire bwenene olo lusiku. Saulo ahakanisa olubaga aderha: Avumirwe omuntu walya ebilyo embere w'ebijingo embere ntazi lwisa abashombanyi bani: Ntaye n'omuguma omu bantu bage walire oku kalyo. 25Olubaga loshi lwanj'omu lubala lwashana oburhe oku budagashi. 26Olubaga luchihika omu lubala lwabona obuchi buli bwasuka ahashi, aliko ntaye wahirire efune okubunu, bulala olubaga lwalikenger'echilagane.27Yonatana aheb'echilagane ech'ali yajirisize olubaga. Arhola echibunubunu ch'akarhi aligwerhe omu fune, achishinga omu chirhule ch'obuchi, ahira efune okubunu. N'amasu gage gabona echangaza. 28Honaho muguma w'omulubaga amu bwira achinwa baderhaga: Yisho ali ahakanyize olubaga omukuderha mpu: Avumirwe olala muntu walya akalyo zene; Nabo olubaga lwali lwa luhire.29Yonatana aderha mpu: Darha ali hangayisize olubaga, talaga nk'oku amasu gani gamaba mw'echangezi, bulala nagezeze k'obula buchi. 30Kubinali, nk'abantu zene bali balire byoshi bashimana emwa bashombanyi babo, okuhimwa kw'abafilisitina kurhakabere kunene?31Olo lusiku bahima Abafilisitina kurhenga e Mikamasi kuhika Ayijaloni. Olubaga lwali lwa luhire bwenene. 32Bana chikweba oku mpamba, barhola, embuzi, empanzi n'enyena, babibagir'ashi okubudaka, bana birya n'eshagama.33Babi bwira Saulo baderha: Tala olubaga lwagomere Nyamuzinda omukulya enyama haguma n'eshagama; Saulo aderha mpu: Mwamakola echaha, mubiyandagazize kw'ebalemwako kasanzi lizibuzibu. 34Bashubi shegera: Muhungame omu lubaga muna bwire ngasi muguma aderhere empanzi yage chiro echibuzi chage; anayibagire hano. Muyinje oku bundi eri murhagomere Nyamuzinda omu kulya n'eshagama. N'obudufu, ngasi muguma w'omu lubaga alerhe empanzi omu maboko gage, oku bundi rhuyibagire oku bale.35Saulo ayumbakira Nyamuzinda oluherero: Luli luherero lurhanzi ayumbakiraga Nyamuzinda.36Saulo aderha mpu: Rhyayandagale omu budufu hano Abafilisitina bamali genda, rhwabanyega kuhika omu mucherachera, rhurhalekaga chirho nakatyu; baderha: Jira byoshi bikusimisize. Obola omudahwa mukulu aderha mpu: Rhuyegere hano Nyamuzinda ali. 37Saulo abona Nyamuzinda: Bakagenda enyuma z'Abafilisitina? We bahane omu maboko g'abanya Israeli? Aliko, ago mango arhamuhaga chishubizo.38Saulo aderha mpu: Mushegere hanola mweshi bakulu b'olubaga: Mulonzelonze mulole gurhe echi chaha chakolerwe zene. 39Bulala Nyamuzinda, walikuzaga abanya Israeli abaho kurhenga n'amango Yonatana aliri kachuzi lifire. N'omu lubaga loshi ntaye wamushuzize.40Abwira Israeli yoshi, muje lunda luguma, nani na Yonatana mugala wani olwindi lunda, n'olubaga lwa bwira Saulo, jir'ebikusimisize. 41Saulo abwira Nyamuzinda mpu: Nyamuzinda w'e Israeli omenyere ebishinganene. Yonatana na Saulo bachishogwa n'olubaga lwachunguka. 42Saulo aderha mpu: Mukwebe ebimulonzeze ahakagarhi kani na Yonatana mugala wani achishoge.43Saulo abwira Yonatana mpu: Mbwira okuli bichiwajirire. Yonatana amu bwira byo aderha: Na gezeze hyuchi hityu oku garhi naligwerhe omu fune. Nyo yula n'afa. 44Na Saulo aderha mpu: Nyamuzinda akole nk'oku akashonda koshi, akaba arhafire, Yonatana!45Olubaga lwabwira Saulo: Bichi! Yonatana yefe; Omuntu wakulaga Israeli omu buja! Hale n'elira! Nyamuzinda alamire! Arhakafa arhozeze ahashi oluviri n'oluguma lw'okwirhwe lyage ahashi; Balala aherhe akola haguma na Nyamuzinda olu lusiku. Intyo olubaga lwalikuza Yonatana, arhana chifaga. 46Saulo aleka kushubi kulikirana Abafilisitna, n'abafilisitina bachigender'emwabo.47Saulo achimala rhola obwami bw'e'Israeli, enyunda zoshi achula y'entambala oku bashombanyi bage boshi,emo waba oku bana ba Amoni, Edomu oku bami ba Soba n'oku Bafilisitina, na hoshi ahakazagi gera akazagihima. 48Ayerekana emisi yage, ahima asima Amaleki, ana likuza Israeli omu maboko gabakazagi muyanga.49Abana ba Saulo baliri: Yonatana, Yisivi na Malikisaya: Abanyere bage babiri baliri: Owefula ye Meraba, n'ochiri munyere ye Michala. 50Ezino lya mukage aliri Achinoyama, mwali w'Akimasi. Ezino ly'omukulu w'enfola miherho yage aliri Abikeri mugala wa Neri, Nalume wa Saulo. 51Kasi, eshe wa Saulo, na Neri eshe wa Abineri, baliri bagala ba Abiyeli.52Amango goshi g'akalamo ka Saulo, haliri entambala e kalihire oku Bafilisitina, n'amango Saulo aka bwene balume baguma baguma bagwerh'emisi bakanakola, ana kazagi barhola omu mikolo yage.
Chapter 15

1Samweli abwira Saulo mpu: Nyono yi Namahanga arhumire oku nkujire mwami w'olubaga lw'e' Israeli, yunvaga gurhe Nyamuzinda aderhere. 2Intya kwa derhere Nyamuzinda w'entwaro; Namayibuka ebi Ameleki ajirire Israeli amango amuzibiraga enjira y'okurhenga e'Misiri. 3Genda olwise Ameleki onashandaze ebyage byoshi. Orhaka murhalukira, weyirhis abalume, abakazi, abana n'orhubonjo, enkavu, embuzi, engamiya n'e'Punda.4Saulo ahamagala olubaga ajir'oluganjo e'Talamu, haliri bihumbi magana mabiri by'abalume by'okugenda oku magulu, bihumbi ekumi bya Yuda. 5Saulo alambagira kugera omu chizungu ch'Ameleki, ana hira emirhego omu lubanda.6Saulo abwira aba Keniana mpu: Mugende muchikule, murhenge ahagarhi k'Amaleki yi nta bayirha haguma naye; bulala mwa bwene obwinja bw'abana b'e'Israeli, amango ba shonaga kurhenga e'Misiri. N'Abakeniana bachikula ahakagarhi k'Amaleki. 7Saulo alwisa Amaleki kurhenga Ehavila kuhika Esura eli emalanga mbere ye' Misiri.8Arhola Agage mugumaguma, mwami w'Ameleki, ana shandagiza olubaga loshi abageza boshi oku ngorho. 9Aliko Saulo n'olubaga baleka Agage n'ebibuzi binja, n'enkavu zinjazinja, n'ebirhungano byakabere byali kwirire, ebyana by'embuzi by'amashushi, na byoshi byaliriho binjabinja: Arhalonzaga kubishandaza, ashandaza byoshi byalisuzagulikirwe n'ebyamafuma.10Nyamuzinda akul'omulenge abwira Samweli mpu: 11Mpungamire oku najirire Saulo mwami, bulala ampindamukire, arhakenga omwazi gwani. Samweli akaliha, anahuna Nyamuzinda obudufu boshi.12Azuka esezi sezi aja emwa Saulo, bayinja bamubwir'oku Saulo ajire e'Karimeli na lolaga oku ajiyumbakir'enkingi ana chigalukire agera hale ayandagalira e'Giligali. 13Samweli ashimba Saulo, na Saulo amubwira: Ogishwe na Nyamuzinda, na lolerezeza omwazi gwage.14Samweli aderha: Bichibi biri nka kuyama kw'embuzi ziri za nyamir'omu marhwi, n'okukuyabira kw'enkavu ndi na yunva? 15Saulo ashuza: Babilerhaga kurhengera emwa b'Abameleki, bulala olubaga lwali bikire ebibuzi binja, n'enkavu zinja mpu yi barhulira Nyamuzinda Nyamubaho wawe. Ebiyirhere rwabishandaza. 16Samweli abwira Saulo n'obwalagale leka, na kubwirire mubuno budufu.17Samweli aderha: Amango waliri mwana oku masu gawe, orhali bere mukulu w'amashanja g'e' Israeli, na Nyamuzinda arhakushig'amavurha mpu yoba mwami w'e'Israeli? 18Nyamuzinda aliku rherekere omu kuderha mpu: Genda ojishandaza abanya byaha, Abameleki, wabalwisa guhika amango wabamala boshi. 19Bichi byarhumaga orhayunva omwazi gwa Nyamuzinda? Bichi byarhumaga washabirira oku binyagano, wamajira ebi bihire omu masu ga Nyamuzinda?20Saulo ashuza Samweli mpu: Nayunvirhe bwinja omwazi gwa Nyamuzinda, nakulikire n'enjira Nyamuzinda antumagamo. Nalerhere Agage, mwami wa Amaleki n'okushandaza ab'Amaleki: 21Aliko olubaga lwa rhola oku binyagano by'embuzi, n'eby'enkavu nka biranzi bye byakashandezwe, mpu yi babirhulira Nyamuzinda, Lulema wawe e'Giligali.22Samweli aderha; asimire enterekero n'entulo, n'obukenge bw'enju ya Namahanga? Lolaga, obukenge bulushire entulo, n'oku shibirira omwazi gwa Namahanga kulushire bwenene amashushi g'enkavu. 23Bulala okurhakenga nako kwaka hanirwa nk'okuleba n'oku chiyimangako nabyo birhali bilembu nk'okuharamya echishushanyo n'eterafimu. Bulala walahire omwazi gwa Namahananga, naye akulahira nka mwami.24Obola Saulo abwira Samweli: Najirire echaha, bulala nagomer'erhegeko lya Nyamuzinda, chiro ntana kengaga omwazi gwage, nali yubahire olubaga na yunva emyazi yage. 25Bunola nkuyingingire, mbabalira oku chaha chani, yinja haguma nani nji na fukama embere zawe, Nyamuzinda.26Samweli abwira Saulo mpu: Ntaka chigaluka haguma nawe; bulala walekerere omwazi gwa Nyamuzinda, na Nyamuzinda naye akulekerera, mpu yorhachiba mwami w'e Israeli, 27N'oku Samweli ahindamukaga oku achigendere, Saulo afarha achishumiro ch'egorhi lyage, lyabereka.28Samweli amubwira mpu: Nyamuzinda abera zene obwami bwawe enyanya y'e'Israeli, ana buhereza owindi oli mwinja kukulusha. 29Ogwerhe emisi y'e'Israeli arhabesha arhanagala hindamuka, hungama bulala arhali muntu w'okuhungama.30Saulo ashubi derha mpu: Nagomere nkuyingingire, onkengese embere z'abakulu b'eheno, n'embere ze Israeli; nyegera nye fukame embere za Nyamuzinda Lulema wawe. 31Samweli ahindamuka ashimba Saulo, na Saulo afukama embere za Nyamubaho.32Okubundi Samweli aderha mpu: Nderhera Agage, mwami w'Amaleki. Na Agage amushimba n'omwishingo ali aderha mpu: Kubinali kumbe akahinda k'olufu kagerere. 33Saulo aderha mpu: Kona kuguma oku engorho yawe yalekere bakazi banene bikukube bizira bana, na ntyo nyoko naye omu bakazi boshi naye yebe buzira mwana. Na Samweli achagulanga Agage bichirachira embere za Nyamuzinda e Giligali.34Samweli aj'eRama na Saulo azamukira emwage e'Gilibeya ya Saulo. 35Samweli arhaj'aga bona Saulo, kuhika olusiku l'okufa kwage, bulala Samweli aliri alakira Saulo, oku Nyamubaho ali agaya kurhe ajiraga Saulo mwami w'e Israeli.
Chapter 16

1Nyamubaho abwira Samweli mpu: Mangochi waluhuka kukulikira Saulo? Namukabwire oku y'arha chirhegeka Israeli. Yunjuza ehembi lyawe amavurha ona gende; nji nakurhuma emwa Yese, mu Betelehemu bulala n'abwene omu bagala eyinakasimisa abe mwami.2Samweli aderha mpu: gurhe na genda? Nji Saulo akabimenya nj'anyirha. Na Nyamuzinda amubwira mpu: werhole omwana gw'embuzi, wanaderha oku wajirhula enterekero emwa Nyamuzinda. 3Werhumire Yese oku ntulo, nye nkumenyese ebw'okwanene kujira wena nshigir'amavurha eyi nyekubwire.4Samweli ajira nk'oku Nyamuzinda ali amubwirire aja e'Betelehemu. Abashamuka b'echishagala baji mubona ayi banayobohere, embere zage baderha mpu:Okuhika kwawe hali chikuderhere aho murhula? 5Ashubiza mpu: Ncechi; Nyinjire kuha Nyamuzinda entulo. Mushigane muyinje haguma nani oku ntulo. Aha na Yese n'abana bage, ana balalika oku ntulo yage.6Amango bahikaga, achibwira; achibona Eliabo: Ko binali, omushigwa wa Nyamuzinda ali hano embere zage. 7Na Nyamuzinda abwira Samweli mpu: Orhashimbiriraga obunene bwage n'obule bwage, bulala na mulekerere. Nyamuzinda arhashimbira eby'omuntu ashimbira, Omuntu alola oku by'amasu gabwene, s'aliko Nyamuzinda alola omurhima.8Yese ahamagala Abinadabu, amulerha embere za Samweli: Na Samweli aderha mpu: Nyamuzinda arha chishogaga oyula. 9Yese ageza Shama; Samweli aderha: Nyamuzinda arha chishogaga oyula. 10Yese ageza bagala bage mushanvu embere za Samweli, na Samweli abwira Yese, ntaye n'omuguma omubo Nyamuzinda achishogere.11Okubundi Samweli abwira Yese, bonabo b'abana bawe bosh'abo? Amushuza mpu hayorhere musole, aliko ajire kushola ebirhungano. Obola Samweli abwira Yese, rhuma baji mulerha, bulala rhurharhenga hanola arhazi yinja. 12Yese arhuma bajimulonza: N'obo alidukwire, ogwerhe amasu ginja gasimize omuku mulola, Nyamuzinda abwira Samweli mpu: Yumanga, shigaye amavurha bulala yoyo.13Samweli arhola ehembi ly'amavurha amushiga ahakagarhi ka bene wabo. Kurhenga olo lusiku, Muka ochere ayandagalira Daudi, n'omubi kulikire ho. Samweli ayumuka achigendera e'Rama.14Muka Ochere arhenga Saulo, ahangayika n'ebizimu byarhengaga emwa Nyamubaho. 15Abakozi ba Saulo bamu bwira: Talaga oku emyuka mibi ya Lulema yiyakurhindibuza. 16Nahamwerhu oderhe! Abakozi bawe balimbere zawe: Balonzaga omuntu oyinji ziha omulizi, hano emyuka mibi ya Lulema ekufarha, ana ziha n'efune yage wanaluhukirwa.17Saulo ashuza abakozi bage mpu: Munshondez'omuntu oziha bwinja, mu munderhere. 18Muguma omu bakozi bage arhol'omwazi aderha: Tala, oku nabwene mugala wa Yese, w'e Betelehemu oyinji ziha. Anali mulume w'emisi anali mukozi, mu lwanyi ana shambala bwinja, anali walanga lichere, na Nyamuzinda ali haguma naye. 19Saulo arhira Yese endabi mpu bamubwire: Ontumire Daudi mugala wawe ali n'ebirhungano.20Yese arhola engamiya, ayihesa omugati, egaro ly'edivayi n'omwana gw'empene, abihesa Daudi, omugala mpu abiheke emwa Saulo. 21Daudi ahika embere za Saulo achiyerekana, alisimisize bwenene embere za Saulo alondolwa okuyi waheka entwali zage.22Saulo ali bwirire Yese nku yingingire, oleke Daudi omu mikolo yani, bulala ali mwishogwa omu masu gani. 23Amango Muka wa Nyamuzinda aleka Saulo, Daudi arhola omulizi aziha bwinja bwenene anayunva aluhukire, n'abazimu barhenga mu Saulo.
Chapter 17

1Abafilisitina bagusha engabo zabo mpu bajijir'entambala, bachigusha e Soko ya Yuda, bachumbika aha kagarhi k'e Soko n'e'Azeka e'Efeso-Damima.2Saulo n'abantu b'e'Israeli nabo bachigusha haguma, achumbika omu kabanda k'e'Terebenti bachirhegula oku ntambala n'abafilisitina. 3Abafilisitina baliri lunda luguma lw'entondo, na banya Israeli baliri olwindi lunda: Akabanda kali kabagabire.4Mulume muguma arhenga omu kambi ka bafilisitina aja ahakagarhi k'entwali ebiri ayirikagwa Goliyati; aliriw'e Gata, aligwerhe obule bwa bipimo ndarhu, n'echichira. 5Omurhwe lyage aliyambere esapo y'obuchindo, aliyambere n'echishuli ch'ehoro chigwerhe obulemere bw'akajira kubilo bihumbi birhano.6Aliyambere omu magulu gage engolo, n'omubirhugo aligwerhe echumu.
8Abafilisitina bayimanga, badosa okulubaga lw'e'Israeli lwali chirhegwire oku birha; baba kalihira: Bichi birhumire mwahuluka mpu mujirheganya ebirha? Nali mufilisitina nenyu murhali baja ba Saulo? Muchishoge omuntu wa Yandagal'emwani! 9Akaba aka ndwisa n'oku nyirha rhwaba ntumwa zenyu, aliko nani nkamuhima, nkamuyirha nenyu mwaba ntumwa zerhu, mwana rhukolera.10Omufilisitina ashubi derha, nama kweba muzino siku empamagazi omu nfola miherho z'e'Israeli: Mumpereze mulume muguma, nji rhulwe haguma naye. 11Saulo n'e'Israeli yoshi bayunva eyo myazi y'omu Filisitina, bayubaha, bana farhwa n'obuba bunene.12N'obola Daudi aliri mugala w'oyola mu Efurahimu w'e'Betelehemu wa Yuda, wayirikagwa Yese, waligwerhe bana munane na w'amango ga Saulo alimushaja w'alugokoli. 13Bagala barhanzi basharhu ba Yese bakulikira Saulo omu birha. Omurhanzi w'enfula mwabola banalume basharhu bali gendere omu ntambala ayirikagwa Eliyabe, owakabiri Abinadabu n'owakasharhu Sama.14Daudi alichili musole. N'amango abo bagala basharhu b'efula bachishimba Saulo; 15Daudi agenda arhengera emwa Sauolo aja e'Betelehemu kulisa ebirhungano by'eshe. 16Oyo Mufilisitina alambagire esezi n'ebijingo, achireka omu siku makumi mane17Yese abwira omugala Daudi mpu: Rholera benebenyu eyila Efa eyosizwe n'eyi migati ekwirire, olibirhire omu kambi aha benebenyu bali. 18Hekaga n'ezi foromaje ekumi oku mukulu wabo,w'elale akaba bene benyu banali benja, nji wampereza omwazi gu kwanene gurhali g'omubeshi.19Baliri haguma na Saulo haguma n'abalume boshi b'e'Israeli, bali balwisa abafilisitina. 20Daudi azuka oku mucherachera. Aleka ebirhungano nk'oku eshe ali amu bwirire. Amango ageraga omu kambi enfola miherho zaliri za chirheganya oku birha, n'okujira olwamo lw'ebirha. 21Abanya Israeli n'abafilisitina bachirhegula omu kulwisana enfola miherho oku nfola miherho.22Daudi alek'ebintu byage omu maboo g'olala w'okulanga ebintu, alibirhira oku nfola miherho. Achibaga amahika abaza bene babo gurhe bachifarhire. 23Akol'aderha nabo, talaga omufilisitina w'e Gata oyirikwa Goliyata ayegera ahakagarhi kazilala nfola miherho ebiri; hale n'abafilisitina. Ashibirira elala myazi yage yoneyo na Daudi aliri aba yunva. 24Bachibona oyola mulume, aba Israeli balibirha embere zage bayunva n'obuba bunene.25Buli muguma akazagi derha: Mwabwene oku oyu muntu achilambagiza? Akoli rhuma e'Israeli empamagazi y'entambala nk'okwalirheganyize! Hakajira owa muyirha, mwami yemuhereze oku buhirhi bwage, yena muhereze omu nyere wage, y'ena hike omu nju y'eshe omu Israeli.26Daudi abwira abantu baliri haguma naye mpu: Bichi rhwejirire oku oweyirhe oyula mufulisitina? Nande wekuleshoni z'abanya Israeli? Inde oyola mufilisitina, arhekebwirwe w'oku komera entwali za Nyaluleme alamire? 27Olubaga lwa galukira ebyo binwa ba mubwira mpu: Intya ku rwejirire owemuyirhe.28Eliyabe, mwene wabo w'efula, wayunvirhe ba bwira abo bantu, ayunv'oburhe bwa Daudi. Aderha, bichi birhumire wa yandagala n'ande walekere ebibuzi omu mpinga? Nyinji echiburi chawe n'obulemere bw'omurhima gwawe. Kuli kulola entambala wa yandagazaga. 29Daudi ashuza mpu: Bichi wajirire? Ntakaderhere nkula? 30Achishimbabo, yenine abwira owindi abajire ebyo bibazo byonebyo. Olubaga lwamushuza nka kulala kwa burhanzi.31Bachimali yunva eyola myazi Daudi aderhaga, babishibiramo embere za Saulo, amulonzesa. 32Daudi abwira Saulo mpu: Ntaye ochikage obulonza bwani kubera oyula mufilisitina! Omukozi wawe nj'ajilwa naye. 33Saulo abwira Daudi mpu: Orhankajilwa n'oyula mufilisitina. Bula oli mwana, naye alimulwanyi kurhenga omubusole bwage.34Daudi abwira Saulo mpu: Omukozi wawe aliri alisa ebirhungano by'eshe. N'amango entale yamayinja kurhola chiguma mw'ebyola birhungano, 35nanachilibirhako, na chishurha na chinyega elala mbuzi omu bnu bwacho. Chikandwisa, nji na chifarhira emumiro, nchikubire na nchiyirhe.36Intyo k'omukozi wawe ali ahirire ahashi Nyaluka n,entale; na ntyo kubyebere omufilisitina mw'oko kurhakembulwa kuguma na muguma w'omubo, bulala okomere entwali za Nyamuzinda.37Daudi ashubi derha mpu: Nyamuzinda wankulire omunyunu za nyalukala n'omu magulu g'entale, ankula n'omufune z'omufilisitina. Na Saulo abwira Daudi mpu: Genda na Nyamuzinda abe haguma nawe. 38Saulo ayambisa Daudi emishangi yage, ahira okw'irhwe lyage esapo y'obuchindo, ana muyambisa n'omushangi gw'ehoro.39Daudi ashwekwa engorho ya Saulo oku mishangi yage, alonza kulabagira, bulala arhaliza kubikola. Aliko, abwira Saulo, ntakagala kulambagira n'ogula muzigo, ntabikomere, achikula oku byo. 40Arhola omufune akarhi kage, achishoga omu luganda mabale marhano gashongwerwe, amahira omu luhago lw'omungere n'omu mufuko gwage. N'omuzareti gwage omufune alambagira ayegere omufilisitina.41Omufilisitina ayegera kubuya buya Daudi, n'omulume wali murwazize empenzi yage aliri embere zage. 42Omufilisitina alola, amango achibonaga Daudi, amusuzagura, amubonamo nka mwana odukwire, n'owelanga likwirire. 43Omufilisitina abwira Daudi mpu: Indimbwa mpu y'oyinja embere zani n'orhurhi? Na buzinda okumuvuma n'emana zage.44Ashubi yongera: Nyegera hano nyi na hereza omunyofu gwawe enyunyi z'omugulu, n'enyama z'omu mashwa. 45Daudi abwira omufilisitina mpu: Oliwaj'emwani n'engorho, n'echumu n'omuherho, nakushimba nyono omu zino lya Nyamuzinda w'entwaro, Lulema w'entwaro ya Israeli wa gomeraga.46Zene Nyamuzinda akumpira omu maboko gani. Njina kushurha n'ankuche erhwe. Zene na kuhereza emifu y'omu kambi y'abafilisitina, n'enyunyi z'omu chanya, n'enyama z'omushwa z'okubudaka. N'egulu lyoshi lyemenye oku Israeli agwerhe Nyamuzinda. 47N'olu lubaga lwoshinji lwamenya oku arhali n'engorho eri n'echumu s'aliko Nyamuzinda afumyamo abantu. Bulala oburhwali buba bwa Nyamubaho, ana bahana omu maboko gerhu.48Oku mango omufilisitina ayumangaga, alambagira aja embere za Daudi, Daudi alibirha aj'omu kambi k'enfola miherho kujibona omufilisitina. 49Ahir'efune omushaho yage arholamo ebale, echumu n'omuzareti, ashurha omufilisitina omu malanga, n'ebale lya hiringirhira omu mpanga y'omufulisitina, agwir'amalanga ahashi.50Na ntyo haguma n'omuzareti n'ebale, Daudi aba munyamisi kulush'omufilisitina; amuband'ahashi amuyirha buzira kuba n'engorho omufune. 51Alibirha ayimanga hofi n'eomufilisitna, akul'engorho omuluba, amuyirha amuch'erhwe. Abafilisitina bachibona nyakuchifira echihugo chabo chafire, balibirha.52N'abantu b'e'Israeli n'ab'Eyuda, baband'akalulu, bagenda kuhika abafilisitina kuhika omu lubanda n'akuhika oku nyunvi z'Ekurona. Abafilisitina bali koromekere bwenene bakazagfira omu njira y'Esarahimu kuhik'Egata na kuhik'Ekorona. 53N'abana b'e'Israeli barhegeka oku muhigo gw'abafilisitina basahura akambi kabo. 54Daudi arhola erhwe ly'omufilisitina aliheka e Yerusalemu, anahira omuhema entwaro y'omufilisitina.55Amango Saulo abonaga Daudi agenda kubona omufilisitina; abwira Abinara, mukulu w'enfola miherho: Oyu musole ali mugala wande, Abinara? Abinara ashuza: Nk'oku Muka ochere wawe analiho, ewe mwami! Ntabimenyere. 56Mwami aderha mpu: Omperereze omenye oyula musole ali mugala wande.57Amango Daudi abaga amagaluka kumala yirha omufilisitina, Abinara amarhola amuheka embere za Saulo. Daudi alifarhire omufune zage erhwe ly'omufilisitina. 58Saulo amu bwira mpu: Oli mugala wande we Musole? Na Daudi ashuza mpu: Indi mugala w'omukozi wawe Yese w'omu Betelehemu.
Chapter 18

1Daudi achimala shambala na Saulo, na kurhengamira Muka ochere wa Yonatana aliri haguma na Muka ochere wa Daudi, na Yonatana amusimaga nka Muka ochere wage. 2Lonolo lusiku Saulo arhola Daudi arhana mulekaga oku agaluke omu nju y'eshe.3Yonatana aywan'echihango na Daudi, bulala ali amusimire nka murhima gwage. 4Ohogola egorhe ali yambere aliha Daudi, amuha n'enyambalo yage, chiro n'engorho yage n'omuherho gwage n'omweko gwage.5Daudi akazagi genda anaronke hoshi aha Saulo amujira murhegesi w'abarwanyi, anali simirwe n'olubaga loshi, chiro n'oku bakozi ba Saulo.6Nk'oku afulukaga, amango arhengaga achimala yira omufilisitina, abakozi barhengera omu bishagala byoshi by'e'Israeli, bali bayimpa n'oku zina, n'okushurh'engoma, n'oku chishinga embere za Saulo, mwami. 7Abakazi bakazagi yimpa bakazagi shuzana muguma oku windi mpu: Saulo ayirhe bihumbi byage na Daudi naye bihumbi byage ekumi.8Saulo akaliha bwenene, ebyo bintu bya mugayisa, aderha mpu: Bama yandikira Daudi bihumbi ekumi, nani chihumbi! Hama mubulira obwami. 9Kurhenga ago mango Saulo alola Daudi n'esu libihire n'omu byoshi.10Buche bwa sesi, ezimu bibihire, bya rhengera emwa Nyamubaho, bya farha Saulo, byamuheka ahakagarhi k'enju. Daudi aliri azina kuguma n'ezindi siku, na Saulo ey aherhe echumu omu fune. 11Saulo abarhul'echumu lyage, aby'adarha ye nyime: Nalwisa Daudi kuhika okubuzinda, aliko Daudi amurhengera embere kabiri. 12Saulo aubaha okubonekanaho kwa Daudi, bulala Nyamuzinda aliri haguma na Daudi anali yantenge.13Amukula haguma n'abantu bage, amujira mukulu wa bantu chihumbi chihumbi. Daudi ahuluka, agaluka okurwe ly'olubaga. 14Daudi akazagi kola n'obwenge omu byage byoshi, na Nyamubaho aliri haguma naye.15Saulo achibona oku byoshi akazagi bigala amuyubaha, 16alika Israeli yoshi na Yuda yoshi basimaga Daudi, bulala akazagi genda n'okugaluka kwirhwe lyabo.17Saulo abwira Daudi mpu: Talaga. nyenkuhereze mwali wani w'efula Merabu nka mukawe. Onyegere konine anabe n'obushiro, ona gwasikanye n'entambala ya Nyamuzinda. N'obo Saulo akazagi chibwira mpu: Ntalonza nka muhira kw'efune zani, aliko efune z'abafilisitina zimufarhe. 18Daudi ashuza Indi nde, n'akalamo kani kali kachi, omulala gwa darha omu Israeli goli gurhe yimba muhenga wa mwami?19Aliko hahika akasanzi, Merabu mwali wa Saulo, akashabisizwe na Daudi, ashabiswa emwa Adriyela w'eMehola.20Mechala, mwali wa Saulo asima Daudi.Babimenyisa Saulo, ogo mwazi gwa musimisa. 21Saulo aderha mpu: Namuha ye okubundi abe murho gwage, ana rhogere omu maboko g'abafilisitina. Na Saulo abwira Daudi obwa kabiri: Zene waba muhunga wani.22Saulo ahereza abakozi bage erhegeko aderha mpu: Mubwire Daudi omu bwibisho, mu mubwire oku mwami asimisizwe nawe, nabakozi bage boshi bakusimire; chihangane obe muhunga wa mwami.23Abakozi ba Saulo, bashubi shubira mw'ogo mwazi omu marhwiri ga Daudi; Na Daudi ashuza mpu: Mumenyere oku kuli kulembo okuba muhunga wa mwami? Nyono, ndi muntu w'omukene chiro orhagwerhe kachiro. 24Abakozi ba Saulo, bamubalira Daudi aderhaga.25Saulo aderha, mujibwira Daudi intya, mwami arhahunir'eshigi, s'aliko asimire empu egana z'obulume bw'abafilisitina y'ahima abashombanyi. Saulo aligwerhe omuhigo g'okuhira Daudi omu maboko gabafilisitna. 26Abakozi ba Saulo bahekera Daudi eyo myazi. Na Daudi ayemera ebi bamuhunaga mpu yaba muhunga wa Saulo.27Embere gula mwazi gube, Daudi ayumuka n'abantu bage, ayirha balume magana mabiri babafilisitina olerha zilala mpu z'obulume emwa mwami, aha mwami oluganjo luyenere, mpu yaba muhunga wa mwami. Na nyo Saulo amuhereza omwali Mikalo nka mukage. 28Saulo ayinja, ana yemera oku Daudi aba haguma na Nyamuzinda, na Mikalo, mwali wa Saulo asimaga Daudi. 29Saulo ayubaha bikomere bwenene Daudi, n'omukalamo kage koshi aliri mushombanyi wage.30Bene mwami w'abafilisitna bakarangira endambagiro, na ngasi mango bakazagi genda Daudi, aligwerhe echubahiro kulusha abakozi boshi ba Saulo, n'ezino lyali gwerhe echihagarari.
Chapter 19

1Saulo abwira Yonatani, mugala wage, n'abakozi bage boshi, oku bayirhe Daudi. Aliko Yonatani, mwene Saulo, owalisimire Daudi bwenene. 2Abibalira daudi, amubwira : Saulo, darha, ashond'oku kuyirha. Ochilange, omusezi esezi oje hale, ochibishe. 3Njina huluka, nyimange haguma na darha omushwa nji wab'oli, njina kuderhera emwa darha yi nyunva echaderha, njina kubalira cho.4Yonatani aderhera Daudi emwa Saulo, eshe, aderha : Mwami arhajirag'echaha oku mukozi wage Daudi, bula yewe ntacho akujirire. Aliko akukoler'amenja. 5Ahiraga akalamo kage omu makuba ( akaga ), ayirh'omu Filistini na Nyamuzinda achungula aba Israeli boshi, wabibonaga wanasima. Chichi chakarhuma wajir'echaha oku shagama erhaherhe bubi n'okuyirha Daudi oku busha ?6Saulo ayunva ehano lya Yonatani, aderha : Nk'oku Lulema alamire, Daudi arhafa. 7Yonatani ahamagala Daudi, amubalir'ebyo binwa byoshi : Buzinda, amulerh'emunda Saulo ali, Daudi ashubiba na Saulo nk'oku baliri burhanzi.8Entambala yagendekera, Daudi ashimbulira Abafilistini, aba lwisa, abahima bwenene, bashaga. 9Amo mango, omurhima mubi kurheng'emwa Nyamuzinda gwafarha Saulo, aliyiker'omu mwage, n'echumu lyage omu njala.10Daudi aliherh'azih'enanga, na Saulo ashonda oku mushurh'echumu lyage oku lusimbo. Aliko Daudi achizibukalyo, Saulo ashurh'echumu lyage omu lusimbo Daudi ashaga, atorok'omu budufu. 11Saulo arhum'abantu emwa Daudi, mpu bamulange, n'oku muyirh'esezi. Aliko Mikali, muka Daudi, abibalira Daudi n'oku murhondero : Akab'orhashagire m'obu budufu, omusezi wafa.12Amuyandagasz'omu dirisha, na Daudi achigendera, atoroka. Intyo ku Daudi atorokaga. 13Enyuma waho, Mikali arhol'eshusho y'eterafime ebejirwe, ahir'oku nchingo, ayishengamy'oluhu lw'empene, ayishukir'obulingirhi.14Amango Saulo arhumag'abantu balerhe daudi, Mikali ababwir'okw'alwere. 15Saulo ashubibarhuma, bamubone, anaba bwira : Mumunderher'omu nchingo yage imuyirhe.16Abo bantu bashubigaluka, babon'oku terafimu yery'omu buliri, eshegamire oku luhu lw'empene. 17Saulo abwira Mikali : Charhumire wambesha ntya ? N'okulek'omwanzi wani asahaga ? Mikali asubiza n'oku derha na SaulO : Ambwiraga : Ndeka ngende, changwa nkuyirhe.18Intyo ku Daudi ashagaga, atoroka. Ashimba Samweli e Rama, amubalira byoshi Saulo amujirire. Enyuma yaho, agenda na Samweli kulama e Nayote. 19Babalire Saulo, baderha : Talaga oku Daudi ali e Nayote, hofu n'e Rama. 20Saulo arhum'abantu bajifarha Daudi. Babugan'endeko ya balebi bali baleba, omu kulu wabo aliri Samweli Omuka gwa Nyamuzinda gwa bafarha nabo barhonder'okuleba.21Babibwira Saulo, naye arhuma abandi bantu, nabo baleba. Arhuma abandi bantu obwa kasharhu nabo baleba. 22Buzinda, Saulo aj'e Rama Yenyine. Abar'ager'oku tangi ly'amenji ly'e Seku, abaza : Ngahe samweli na Daudi bali ? Bamushubiza : Baly'e Nayote, hofu n'e Rama.23Ayereker'e Nayote, hofu n'e Rama. Omuka gwa Nyamuzinda gwa mufarha naye; na Saulo agendekez'enjira yage eyali aleba, kugera amango agerag'e Nayote, hofu n'e Rama. 24Ahogola emyenda yage, naye aleba embere za Samweli; achikabula ahashi butanbara olusiku loshi n'obudufu boshi. Ch'e chirhuma banaderha : Saulo naye ali muguma womu balebi ?
Chapter 20

1Daudi ashaga kurheng'e Nayote, hofu n'e Rama. Aja kulola Yonatani n'oku derha : Chichi na jirire / echibi chani chichi, echaha chani ? Embere za isho, chakarhum'ashomb'akaamo kani ? 2Yonatani amushubiza ? Birhakaba ! Orhafa. Ntacho darha anajira, chinene changwa chigeke buzira kumbwira; chakarhuma darha ambish'echola ? Ntacho chiriho.3Daudi ashubiderha n'okulahiza : Isho ayinji bwinja oku onansima bwenene, chi charhumire aderha : Yonatani arhamenyag'echi, chakamubabaza. Aliko nk'oku Nyamuzinda alamire n'omurhima gwawe gulamire ! Hayorha ntambwe nguma ahagarhi kani n'olufu.4Yonatani abwira Daudi : Nakujirira echoshondere. 5Na Daudi amushubiza : Talaga, omusezi lusiku lw'omwezi muhyahya; na ligwasizwe nyikale haguma n'omwami, rhlye; ondeke ngende, nchibish'omu mashwa kugez'olugologolo lw'olusiku lwa kasharhu.6Isho akambula, waderha : Daudi ampemag'olozo lw'oku mulek'aje e Betelehemu, echigala chage, bula hali entulo y'omwaka y'olubaga loshi. 7N'akarh'oku binja ! omukozi wawe, ntach'ayubaha. Aliko akarakara ( kusibuka ), omenye oku hali echibi ajira.8Yerek'omukozi wawe , obuzigire bwawe, bula walaganaga n'omukozi wawe embere za Nyamuzinda. N'akaba mperh'obubi mperh'onyirhe wenyine, bula chichi chakarhuma wa mpeka emwa isho ? 9Yonatani amubwira : Birhakashoboka mpul'okukubalira, nka yunva ku hali echibi darha arheganyize n'okuhig'oku kufarha.10Daudi abwira Yonatani, nde wambalir'akaba isho akushubize n'obukali. 11Yonatani abwira Daudi : Inja, rhuj'omu mashwa. Bava baj'omu mashwa.12Yonatani abwira Daudi, Nyamuzinda, Lulema we Israeli abe muhamya wani ! Nayinginga darha omusezi changwa lishinjo, n'akaba achikusimire, narhum'omuntu akubaire. 13Nyamuzinda akolere Yonatani ebibi ! Akaba darha asimir'oku kukolera ebibi, na kubalira n'okukulek'ogende, ly'ochigendera n'omurhula; na Nyamuzinda abe haguma nawe, nkw'okwaliri na darha.14Nkachiri mugumaguma, njo nkoler'amenja kugerer'obwinja bwa Nyamuzinda. 15Na nka nfire, orhahir'okaleka ku koler'enju yani amenja chiro n'amango Nyamuzinda njaba ama kula abanzi boshi ba Daudi oku gulu. 16Kubon'oku Yonatani alaganaga n'enju ya Daudi, Nyamuzinda achiholere oku banzi boshi ba Daudi.17Yonatani ashubilahiza Daudi kukulikira obuzigire, bula alimuzigire nko kwalizigire obugingo bwage. 18Yonatani amubwira, omusezi mwezi muhyahya; bamenya okw'orhaliho, bula endebi yawe ya yorha ntyo. 19Enyuma wa siku esharhu, njo oyandagale ohik'aha wachibwaga lula lusiku lw'emyazi, oyikale hofu w'olurhale lw'ezeri.20Njina lasha myambi esharhu kuyereker'olurhale nka kuntegire echintu. 21N'ahola njina rhum'omurhabana, n'oku mubwira : Gendolerh'emyambi yani. Nka mubwira : Okw'emyambi eri okulunda lwawe, oyirhole, buzind'oyinje, bula haly'omurhula elugulu wawe, na ntacho wayubaha, nk'oku Nyamuzinda alamire.22Aliko nka bwir'omurhabana : Tal'emyambi eri hale nawe ! Ahol'ogende, bula Nyamuzinda akurhumire. 23Nyamuzinda ali muhamya esiku n'amango w'echinwa rhwabwirene woyo nani.24Daudi achibish'omu mashwa. Lwali lusiku lw'omwezi muhyahya, n'omwami ayikere ly'alya ebiryo. 25Omwami ayikal'oku ntebe yage nk'okwali komere, emusike w'olusimbo. Yonatani ayimanga na Abneri ayikala haguma na Saulo; aliko aha Daudi anayikala hayorha ntyo.26Saulo arhaderhaga chintu olo lusiku, bula aganizag'omu murhima gwage mpu nkaba hali echabere, naye arhakomere, okuli arhakomere. 27Olusiku lwa kulikiragaho, lusiku lwa kabiri lw'omwezi muhyahya, entebe ya Daudi ya shubiyorha ntyo. Na saulo abwira Yonatani, mugala : Chichi chirhumire mwene Yese arhayinja kulya mulagolo na zene ?28Yonatani ashubiza Saulo : Daudi ali mpemer'olozo l'okuj'e Betlehemu. 29Ambwira : Ondeke ngend, na kuhema, bula rhuherh'entulo y'engumwa yerhu na mwene werhu yi wabimenyesaga. Akab'ombabalire, omp'olozo nchihurhe kulola bene berhu. Che chirhumire arhayinj'oku meza ma mwami.30Amo mango, Saulo akalihira Yonatani n'oku derha : Mwana w'omukazi mubi. Mpabire okw'oherh'obwira na mwene Yese ? N'echo chikukozize eshoni haguma na nyoko. 31Bula, amango moshi mwene Yese nj'aba alamire okwi gulu, orhakagwarh'obuholo woyo, n'obwami bwawe. Lero buno juba, rhuma abantu baji mushonda, bamulerhe bula akwanen'okufa.32Yonatani ashubiza Saulo, eshe n'oku mubwira : Chakarhum'ayirhwa ? Chichi ajirire ? 33Na Saulo amukabulir'echumu lyage kushond'oku muyirha. Na hola, Yonatani ameny'okw'eshe arheganyiz'oku yirha Daudi. 34Ayumuka, arheng'oku meza, eya sibukire ( arakere ) bwenene na ntacho alire olo lusiku lwa kabiri lw'omwezi muhyahya enyanya y'obonjo bwa Daudi na bul'eshe alimujachire.35Bwacher'esezi, Yonatani aj'omu mashwa, ahantu bayunvikanaga na Daudi, anaherekezwe n'omurhabana. 36Amubwira : Libirh'ojilerh'emyambi na lasha. Omurhabana alibirha, na Yonatani alash'omwambi, gwamurhaluka. 37Amango agerag'ahomwambi Yonatani alashaga gwaliri, Yonatani amu yamira enyuma zage : Omwambi gurhali hale nawe ?38Ashubi muyamira : Libirha juba, chihurha, yimangaga. N'oyo murhabana wa Yonatani arholagul'emyambi n'okugaluk'emwashebuja. 39Oyo muzana ntacho aliinji; Yonatani na Daudi bonyine balimenyire echo chintu. 40Yonatani agalulir'omuzana wage ebilwaniso byage, amubwira : Gend'obihek' ( eka ) omu chishagala.41Omurhabana aber'amagenda, Daudi ayimanga oku lunda lw'ebulashira ziba, achikabul'ahashi erhwe lyagera oku budaka, ashubifukama kasharhu. Abo bera babiri bahoberana banalira haguma, Daudi yewe emiziga ya mucha. 42Na Yonatani abwira Daudi : Genda n'omurhula, obula rhwamalahizizana, muguma n'owundi, oku zino lya Nyamuzinda, omu kuderha : Nyamuzinda abe ahagarhi kani nawe ahagarhi k'abana bani n'abana bawe ! Daudi ayumuka, achigendera, na Yonatani agaluk'omu chizungu.
Chapter 21

1Daudi aj'e Nobu emw'omudahwa Ahimeleki, amulibirhira kubugananaye eyadarhimana, amubwira : Kurh'oli wenyine na ntay'oli haguma nawe ? 2Daudi ashubiz'omudahwa Ahimeleki : Mwami alimper'erhegeko n'oku mbwira : Ntayomenyage chirebe chirhumire nakurhuma n'erhegeko na kuhaga. Nali lagene aha nabugana n'abantu bani.3Bunola chichi oherhe omufune yawe ? Ompe migati erhano, changwa echakaboneka. 4Omudahwa ashubiza Daudi ntaherh'emigati nyamigati, chi hali emigati echesibwe, aliko akab'abantu bawe b'arhabuganene n'abakazi.5Daudi ashubiz'omudahwa : Rhurhabuganene n'abakazi kurhengerera siku esharhu, ngemire n'abantu bani boshi bakomere. N'akaba chintu chirhakwanene, chakomeswa n'owachijira. 6Ahol'omudahwa amuh'omugati gw'entulo bulala harhaliri mugati gurhali mugati gw'entulo, bakulang'embere za Nyamuzinda n'okuguhan'omugati gudagarhire amango bagurholaga.7Ahola olo lusik, haliri muguma wa bakozi ba Saulo, alibohirw'embere za Nyamuzinda; aliri w'e Edomu, ezino lyage ye Doegi, mukulu wa bangere ba Saulo.8Daudi abwira Ahimeleki : Nta chumu ogwerhe changw'engorho ? Bulala ntalilerhe engorho yani, chango ebilwaniro byani, bulal'erhegeko lya mwami lyali ly'oku chihurhirwa. 9Omudahwa ashubiza : Tal'engorho ya Goliyati, omu filistini wayirhag'omu kabanda ke Ela ? Eboherwe omu mwenda enyuma ye Efodi. Akaba washond'oku yirhola, rholayo, bulala nta yindi eri hano, Daudi aderha : Ntayindi eri hano, mpayo.10Daudi ayumuka n'oku shaga saulo olo lusiku lonolo. Ager'emwa akishi, mwami we Gati. 11abakozi ba Akishi ba mubwira : Arhali Daudi y'oyu, mwami w'echihugo ? Arhally'oyu yi bayimpiraga baderha : Saulo ayirhir'echihumbi chage, na Daudi bihumbi byage ekumi.12Daudi ahir'ebyo binwa omu murhima, ayubaha bwenene Akishi, mwami we Gati. 13Achifarha nka musire embere zabo, ajir'ebigiringinjo; ayandikayandika oku nyunvi, n'oku chimy'olukond'omu manwa gage.14Akishi abwir'abantu bage : mubwene k'oyu muntu aheziz'obwenge; chirhunire mwa muderhera ? 15Muganizize mpu mbulir'abasire ? mo mango munderher'oyu omu nyumpa muhamya w'ebitunyange byage. Byagomb'ayigir'omu mwani ?
Chapter 22

1Daudi arhengaho, aja kuchibish'omu lukunda lw'e Adulamu. Bene babo n'olubaga lw'eshe loshi babimenya, bayinja emundali. 2Abantu boshi balilagire n'abaliherh'eminda, n'abayongirwe, bachihira haguma na Daudi naye ahinduka murhwali wabo. Ntyo bantu hofu magana mane bachilunga na Daudi.3Kurhengaho, Daudi, aj'e Misipe omu chihugo ch'e Moabu. Abwira mwami we Moabu : Omp'olozo, nguhemere, darha na nyama bachibish'eno mwawe, kuhika menye, echi Lulema anjirira. 4Abahek'embere za mwami we Moabu, babera haguma naye akashanji koshi Daudi amalag'omu lukunda. 5Omulebi Gadi abwira Daudi : Orhaberag'omu lukunda. Genda, j'omu chihugo cha Yuda. Daudi agenda, ager'omu luchiga lwe Hereti.6Saulo ayunva oku haliri emyazi elugulu lwa daudi n'abantu bage. Saulo aliyiker'omushi w'omukwaju gw'entondo Egibea; aligwerhe echumu lyage omu fune, n'abantu bage boshi baliyimangir'eburhambi bwage.7Na Saulo abwira abakozi bage baliri eburhambi, bwage : Muyunve, bene Benjamini ! Mwene Yese abaha mweshi amashwa n'emizabibu ? Njabajira mweshi bakulu b'ebihumbi n'amagana ? 8Arhali ntyo, chirhumire mweshi mwanjira ndagane na nta muguma wambalira enyanya lw'endagano ya mugala wani na mwene Yese ? Na nta muguma ahagarhi kenyu wambabalire n'oku nkengus'oku mugala wani ahindwire omuchunguzi wani abe mwanzi w'oku ntega nko kwalyajira zene.9Diege, mu Edomu, waliri hagarhi k'abakozi ba Saulo ashubiza : Na bwene mwene Yese ager'e Nobu emwa Ahimeleki mwene Ahitubu. 10Ahimeleki amubaziza Lulema, amuh'ebiryo, amuha n'engorho ya Goliyati, mufilistini.11Omwami arhuma abantu kulerha Ahimeleki, mwene Ahitubu, mudahwa, n'engumwa yeshe yoshi, abadahwa baliri e Nobu. Boshi baja e mwa mwami. 12Saulo aderha : Mwene Ahitubu ! Ashubiza : Nyono hano waliha ! 13Saulo amubwira : Charhumire mwandaganira woyo na mwene Yese ? Charhumaga wamuh'emigati n'engorho, wana mubaziza Lulema mpu lyo ayumanga nka mwanzi wani n'oku ntega, nko kwali abijira zene ?14Ahimeleki ashubiza mwami : Nd'omu bakozi bawe wakalinganywa na Daudi mushinganyanya, muhunga wa mwami, okenga amarhegeko ma mwami, onakangirwe omunju yawe ? 15Oyinji mpu zene yi na rhonder'oku mubaziza Lulema,? Arhalintyo ! Ntacho mwami avunyage omukozi wage, changwa muguma w'olubaga lweshe, bulala ntacho omukozi wawe amenyire mwebi byoshi, chinene changwa chigeke.16Mwami aderha : Wafa woyo Ahimeleki n'olubaga lwa isho loshi. 17Mwami abwir'enfola miherho zimulanga, zaliyimangir'eburhambi bwage : Muyegere muyirhe abadahwa ba Nyamuzinda, bulala bayunvikene na Daudi. Banyag'okwalishga, barhambalira. Aliko abakozi ba mwami, barhayemerag'okuyirh'abadahwa ba Nyamuzinda.18Ahola, mwami abwira Doegi : Binduk'oyirhe abadahwa ba Nyamuzinda. N'oyu Doegi w'omu Edomu, abinduka ayirh'abadahwa; olo lusiku, ayirh'abantu makumi gali munane na barhano bayamber'efodi ye kitani. 19Saulo ashubishurha n'engorho Nobu, echizungu ch'abadahwa; abalume, abakazi, abana n'orhubonjo, enkavu, efarasi n'entama byayirhwa n'obugi bw'engorho.20Mwene ahimeleki, mwene Ahitubu, afuma. Ezino lyage aliri Abiatari; Asshagir'emunda Daudi ali. 21Amubalir'oku Saulo, aliyirhire abadahwa ba Nyamuzinda.22Daudi amubwira : Naliganizize olo lusiku oku Doegi, mu Edomu, waliryaho, arhakabulire kubalira Saulo. Nyono nyerhumire ab'abantu boshi b'olubaga lwa isho bafa. 23Bera haguma nani, ntacho oyubahage, bulala owashonda akalamo kani, eyashonda akawe. Eburhambi bwani, walangwa bwinja.
Chapter 23

1Bayinjibwira Daudi : Talaga, Abafilistini barherir'Ekeila, yi basahura embuga zoshi. 2Daudi abaza Nyamuzinda, aderha : Ka nakagenda nanshurhe aba Bafilistini ? Na Nyamuzinda amushuza : Genda, washurha Abafilistini n'oku chiza Keila.3Aliko abantu ba Daudi ba mubwira : ala okurhuli n'obuba muno chihugo cha Yuda; kurhe byaba rhukaj'e Keila kulwa n'engabo za Abafistini ? 4Daudi ashubibaza Nyamuzinda. Na Nyamuzinda amushubiza : Yumuka oyandagalire e Keila, bulala nahikire Abafilistini omu maboko mawe.5Obo Daudi agenda n'abantu bage e Keila ana lwis'Abafilistini, aheka amarhungo mabo, anabahima loshi. Ntyo, Daudi achungula abantu b'e Keila. 6Amango Abiatari, mwene Ahimeleki ashangirag'emunda Daudi e Keila, ayinjaga eyaherhe efodi omu fune zage.7Saulo ayunva oku Daudi agerere e Keila, aderha Lulema amamuhirh'omu maboko mani, bulala ayinjire kuchichingir'omu chizungu chiherh'enyunvi n'ebyuma. 8Saulo ahamagala abantu baj'omu ntambala, yi bachimira e Keila n'okugorha Daudi n'abantu bage. 9Daudi aber'amenya oku Saulo antegir'omurhera, abwir'omudahwa Abiatare alerhe Efodi.10Daudi aderha : Nyamuzinda, Lulema we Israeli, omukozi wawe ayunvirhe oku Saulo ashond'okuyinja e Keila mpu ashand'echizungu enyanya wani. 11Abantu be Keila bampir'omu maboko mage ? Saulo ayinja nkok'omukozi wawe abiyunvirhe ? Nyamuzinda, Lulema we Israeli, bikusimise oku bifunulir'omukozi wawe ! Na Lulema ashubiza : Ayinja.12Daudi ashubi derha : Abantu b'e Keila bampira nyono n'abantu bani omu maboo ma Saulo ? Na Lulema ashuza : Bakuhana.13Ahola Daudi ayumuka n'abantu bage bagerere hofu balume magana ndarhu, barheng'omu Keila, bachijira ahashondire. Saulo aber'amayunva oku Daudi arhachiri e Keila aleka olugenzi lwage lwe Keila. 14Daudi alama omu mpinga, omu nkunda, anaber'oku ntondo y'omu mpinga ye Zifu. Saulo alem'amushond'esiku zoshi, aliko Lulema arhamuhirag'omu maboko mage.15daudi, achibona oku saulo ( arhamugerere lukogo ) ashond'oku mumalira akalamo, aber'omu mpinga ye Zifu, omu luchiga. 16Byagereraho, Yonatani, mwene Saulo, ayumuka aj'emunda Daudi ali omu luchiga. akomez'echizere chage emwa Lulema.( Amuhir'omurhim'omunda ) .17N'oku derha : Ntach'oyubahage, bulala, okuboko kwa Saulo, darha orhakakuhikira. Nji wayima omu Israel nani nji naba wa kabiri enyuma yawe; Saulo darha naye abiyinji. 18Abo bombi bajir'endagano embere za Nyamuzinda, Daudi ayorh'omu chibala na Yonatani aj'emwabo.19Abanya Zifu balamukir'emunda Saulo ali e Gibea n'okuderha : Daudi arhachibishire ahagarhi kerhu, ahantu hakomer'okugerwa, omu lubala oku ntondo ye Hakila eri oku lunda lw'eshishi ye mpinga ? 20Yandagala lero, mwami, bulala bo buhashe b'omurhima gwawe, nerhu echigabi cherhu chaba kumuhira omu maboo ma mwami.21Saulo aderha : Nyamuzinda abagishe bulala munfirir'olukogo. 22Mugende, nabahema, mubazirize yi mu menya emyazi, n'oku yubula nka ngahe ayerekez'amagulu mage, na nde wamubwene eyo nyine bulala bambwirire oku ali muntu mwenge bwenene. 23Mususume muna menye ngasi hantu achibishire, buzinda, mugaluke emwani n'omwazi g'okuli, nji nagenda haguma nenyu. Akab'ali omu chihugo, njina mushonda omu bihumbi byoshi bya Yuda.24Obo, bayumuka n'okuj'e Zifu embere ya Saulo. Daudi n'abantu bage babiri omu mpinga ye Moani omu kabanda k'eshishi ye mpinga. 25Saulo agenda n'abantu bage kushonda Daudi. Daudi ayunv'ogo mwazi, naye ayandagal'oku lurhale n'okuber'omu mpinga y'e Maoni. Saulo aber'aguyunva, akulikirana Daudi omu mpinga y'e Maoni.26Saulo aliherh'ambagira okulunda luguma lw'entondo na Daudi n'abantu bage okulundi lunda lw'entondo. Daudi aliherh'ashagaga jubajuba mpu y'achizibuka Saulo. Aliko Saulo n'abantu bage bali bamagorha Daudi n'abali bage yibabafarha. 27Amo mango, entumwa ya injibwira Saulo : Chihurh'okuyinja, bula Abafilistini barherir'echihugo.28Saulo aliyikeraho okuhiga Daudi, n'okugaluka kuja kubuganana n'Abafilistini. Chi charhumaga bahamagala aho hantu " olurhale l'okurhandukanya ". 29Daudi arhengeyo, azamukira omu nkunda ze Engadi, alam'eyo.
Chapter 24

1Saulo abere arheng'omukuhiga ABafilistini, bayinjimubwira, lola Daudi ali omu mpinga y'Engadi. 2Saulo arhola bantu bihumbi bisharhu b'entambala, omu Israeli yoshi, aja kushonda Daudi n'abantu bage kuger'oku lurhale lw'emishakalume y'empene.3Agera ahali engo z'ebibuzi eburhambi bw'enjira; aho haliri olukunda, ajamo mpu yo achishukir'amagulu. Daudi n'abantu bage, baliri m'olo likunda hale bwenene. 4Abantu ba Daudi bamubwira : Tal'olusiku Nyamuzinda aku bwiramo : Namahir'omwanzi wawe omu maboko mawe ; omukoler'okoshondire Daudi ayumuka, n'okucha mparampra ( mbalambala ), echishumiro ch'egorhe lya Saulo.5Buzinda bwaho, omurhima gwa Daudi gwa durha - durha, bulala abaga amacha echishumirho ch'egorhi lya Saulo. 6Abwira abantu bage : Nyamuzinda mpu z'okujirira shebuja wani, omushigw'amavurha wa Nyamuzinda, echijiro ch'okumuyirha ! Bulala ali mushigw'amavurha wa Nyamuzinda. 7Kugerer'ebi binwa, Daudi ahanza abantu bage okugwa ku Saulo n'okumwirha. Buzinda, Saulo ayumuka, arheng'omu lukunda n'okugenda.8Buzinda Daudi ayumuka n'okurheng'omu lukunda. Arhonder'okuyamira Saulo n'okudera : Mwami, waliha wani ! Saulo alol'enyuma wage, na Daudi ayunama, erhwe lyager'okubudaka, n'okukurumba ( aramya ). ( aramya ). 9Daudi abwira Saulo : Chichi chirhumire wa yunva emyazi y'abantu : Daudi, Daudi y'akushonder'amabi ?10Yi walola lero n'amesho mawe oku Nyamuzinda ali kuhirir'omu maboko mani zene omu lukunda . Balinshukire mpu nkuyirhe; aliko na kushashira n'okuba bwira : Ntangahira okuboko kwani elugululu lwashebuja, bulala, ali mushigw'amavurha wa Nyamuzinda. 11Tala, darha, tal'okuli, echishumiro ch'egorhi lyawe omu fune yani. Okubon'okunachag'echishumiro ch'egorhi lyawe buzir'oku kuyirha, omenye onabyemere oku muborhere bwani murhali bubi changw'obugome. Aliko woyo, wandega, washond'okunyirha.12Nyamuzinda nj'abe mucha-manja ahagarhi kawe nani, na kandi Nyamuzinda ampolere oku woyo alik'okuboko kwani kurhakakuhumako. 13Obubi burheng'oku babi, chambu ch'omugani gwa mira. Na ntyo, nyono ntaka kuhumako.14Nta mwami w'e Israeli ayinjaga kuhiga ? Nde okukulikire? Embw'efire, enguku. 15Nyamuzinda nj'acha olubanja n'oku luderha hagarhi kani nawe; nj'alucha n'okunderhera, nj'ampa okuli kwani omu kufumya kurheng'omukuboko kwawe.16Amango Daudi amalaga kubwira Saulo ebi binwa, Saulo aderha : Ka gunali mulenge gwaw'ogu, mwana wani Daudi ? Haha Saulo azamul'omulenge analaka.17Ana bwira Daudi : Oli munya kuli ( mwinja) kundusha; bulala wanjirire kwinja nani nakujirire ebibi. 18Wayerekene zene obwinja onankolera, bulala Nyamuzinda ali mpirir'omu maboko mawe alik'orhanyirhire.19Nka muntu abuganir'omwanzi wage, anamuleka agende n'omurhula emunda aja ? Nyamuzinda akuhembe okumenja wankolere zene ! 20Lero talaga; Nyinji akwinji wayima n'okw'obwami bw'e Israeli nji bwaba omu maboko mawe.21Ochigashe oku zino lya Nyamuzinda okurhakalimbul'olubaga lwani ntachiriho, n'okurhakach'ezino lyani omunju ya darha. 22Daudi achigashira Saulo. Buzinda, Saulo achigender'emwage. Na Daudi n'abantu bage bazamukir'omu lukunda.
Chapter 25

1Samweli afa. Abanya Israeli boshi, bachihira haguma, bamulakira, banamuhamba omu mwage e Rama. Byagerer'aho, Daudi ayumuka aj'omunga y'e Parani.2E Maoni ya liri muntu muguma mugale bwenene, aligwerh'ebintu e Karmeli; aligwerhe ntama bihumbi bisharhu na mpene chihumbi, aliri e Karmeli kuch'embuzi zage amoya. 3Ezino lyage aliri Nabali, na mukage ezino lyage Abigali; aliri mukazi mwenge analiri mwinja w'obusu, aliko omulume aliri muzibu na mubi omu bijiro byage. Aliri w'omu banya Kalebo.4Daudi ayunva oku Nabali aliherh'agemba embuzi zage omu mpinga. 5Amurhumira barhabana ekumi, ababwira : Muj'e Karmeli, muj'emunda Nabali ali. Mumulamus'omuzino lyani. 6Muna mubwire ntya : Kuyereker'akalamo, olame n'omurhula gube n'olubaga lwawe na byoshi biri byawe !7Lero buno na yunvirhe koli n'abagembi. Onameny'okwabangere bawe, banaba nerhu muno na nta bubi n'obuguma rhwabajirire ( bakolere ) na ntacho banyegirwe kurhenga echihe choshi bali e Karmeli. 8Obibaz'abakozi bawe, bakubwira. Nguhemir'ababale babon'obonjo emalangambere mawe, bulala rhuyinjir'olusiku l'omwishingo. Ohe abakozi bawe, nguhemiere n'olukengo, na mugala wawe Daudi, echi wakab'oherhe chokubagwasa.9Amango abantu ba Daudi bahikaga, bashubanganyiza Nabali ebi binwa byoshi, oku zino lya Daudi, buzinda bachisirira. 10Nabali ashuza abantu ba Daudi : Daudi ye nde, na mwene Yese ye nde ? Zene hali bakozi banene bali bashaga abarhwali babo. 11Nani ntol'omugati gwani, amenji mani, n'ebirhungano byani nayirhir'abagembi bani mbih'abantu ntenji ngahe bali ?12Abantu ba Daudi, bahindamuka, bagaluka, bahikire babalira Daudi ebyo binwa byoshi. 13Daudi abwir'abantu bage : Ngasi muguma ahagarhir'engorho yage ! Daudi naye ahagarhir'eyage, hofu bantu magana mane bagenda bakulikire Daudi. Bantu magana mabiri bayorh'okumizigo.14Muguma wa bakozi ba Nabali aji bwira Abigaeli, muka Nabali : Tala : Ku Daudi arhumag'entumw kurheng'omu mpinga kuyinji lamsa shebuje aliko abashinyagulira. 15N'obo aba Bantu baliri benj'emwerhu; barharhujachiraga n'eriguma na nya cherhu chanyigirwe, siku zoshi rhwaliri nabo amango rhawaliri omu mashwa.16Ezuba n'abudufu, barhubera lugo l'oku rhulanga, amango moshi rhwaliri nabo, rhuli rhwalis'obuso. 17Omenye onalole chichi ogwasizwe kujira, bula okuhera kwa darhabuja n'olubaga lwage loshi kwa rheganyizwe, anali na mubi bwenene, ntach'omuntu akamubwira.18Aho honaho, Abigaeli arhola migati magana mabiri, bibindi bibiri by'edivayi, mbuzi erhano zidekerwe, mirengo erhano y'eshano y'esaya ekalangirwe, na keki magana mabiri ze tini ziyumire abihir'oku Punda. 19Anabwir'abakozi bage : Murhaluke, na yinja mbakulikire. Ntachw'abwirir'eba Nabali.20Aber'ali oku Punda, ayandagal'entondo omu njira...; tala oku na Daudi naye n'abantu bage eri bali bayandgala kuyerekera emundali, bayinji buganana.21 Daudi aliderhere : Narhamire busha okulang'eby'omuntu aherhe omu mpinga, na ntacho chanyagirwe omu byagwehre; anjuhir'amaligo oku menja. 22Lulema akolere omukozi wage Daudi ebibihire, okunva naleka chigumaguma kuger'esezi, ngasi chintu cha Nabali.23Amango Abigaeli abonaga Daudi, achima jubajubu oku Punda, agwa ahashi ahir'amalang'oku budaka, embere za Daudi, asingiza. 24Buzinda achikabul'oku magulu ma daudi, aderha : waliha wani, echaha chiri chani. Ohe omujakazi wawe olozo l'okuderh'echinwa, ona yunve ebinwa by'omujakazi wawe.25Nawerhu arhalolag'oyu muntu mubi, Nabali, bulala ali kuguma n'ezino lyage; Nabali ly'ezino lyage, ali mugalugalu. Nani, mujakazi wawe, ntali bwene abantu waliha arhumaga. 26Obo lero shebuja wani, okuli, nk'oku Lulema alamire, nk'oku nawe olamire, Nyamuzinda yi wakuhanzaga ( kubuzaga ) oku shesh'eshagama, ye wanafarhag'okuboko kwawe. Abanzi bawe, abashondere nawerhu amabi, babe kuguma na Nabali.27Oyankirire eyi ntulo, omujakazi wawe alerhere nawerhu, enagabirhwe abantu baherekeze Nawerhu. 28Orhalahiraga, nguhemer'obonjo, echaha ch'omujakazi wawe, bulala, Nyamuzinda enjaka shebuja, enju eyimangire bwinja; shashira bulala, na werhu ashigikir'entambala ( ebirha ) bya Nyamuzinda, n'obubi burhakabonekana n'eligum'omu woyo.29Nji hakayumuka muntu muguma wekuhige n'okushomba akalamo kawe,omurhima gwa nawerhu,nji gwabohwa omushaho ya kalamo haguma na Nyamuzinda,Lulema wawe,na kandi nj'akabul'emirhima ya banzi bawe bk'okurheng'omu chikabula-mabale.30Amango Nyamuzinda nj'amala kujirira nawerhu amenja moshi akubwiraga,n'okumala kukujira mukulu we Izraeli, 31waliha wani,arhakachigaya changwa kulumwa n'omurhima bulala ashesherag'eshegama busha,n'okubalichiholere yenyine. N'amango Nyamuzinda njamala kujirira nawe rh'amenja,onyibuke nyon muja-kazi wawe.32Daudi abwir'Abigaeli : Agishwe Nyamuzinda,Lulema we Izraeli,wakurhumaga rhubuganane zene ! 33Emibereho yawe minj'egishwe,naw'ogishwe,woyo wamambuzaga zene okushesha eshagama,we wanafarhag'okuboko kwani.34Aliko Nyamuzinda,Lulema we Izraeli,wambuzaga kujir'echibi,ali mugumaguma ! Nk'orhachihurhag'okuyinj'embere zani,ntaye Nabali akayorhene chiro n'omuguma kuger'emiseke. 35Ahola,Daudi ayankirir'omu maboko m'Abigaeli ebyamulerheraga,n'oku mubwira : Zamuka,ogende n'omurhula omunju yawe,tala,nayunvirhe omulenge gwawe,n'anakuyangire n'omurhima gw'eshashi.36Abigaeli agera aha Nabali ali,tala,Nabali aliri ajir'esiku nkulu eri nka ya bami omunju,alishagalukire analirhamirire bwenene. Ntacho amubwirire,chigeke changwa chinene,kugez'omwengezi gw'esezi.37Alikw'esezi,oburhamizi bwzbere bwama muhwamo,mukage amubalira ebyageraga. Omurhima gwa Nabali gwafa,aba nka bale. 38Enyuma w'esiku zigerer'okw'ekumi,Nyamuzinda ashurha Nabali,afa.39Daudi ayunva oku Nabali afire,n'oku derha : Nyamuzinda ahabw'obukuze ye wampuranir'ochijachi Nabali anjachiraga,ye wanabuzaga omukozi wage okujir'ebibi.Nyamuzinda ahirir'obubi bwa Nabali okwirhwe lyage yenine.Daudi arhum'abantu kubwira Abigaeli abe mukage. 40Abakozi ba Daudi bager'emwa Abigaeli e Karmeli,banamu bwira ntya : Daudi arhurhumir'emundoli,mpu rhukulerh'obe mukage.41Ayumuka,afukama nka mager'okudaho n'oku derha : Tal'omukozi wawe njaba mujakazi w'oushuk'amagulu m'abakozi ba nawerhu. 42Aho honahomAbigaeli agenda oku ndogomi,eyaherekezwe nabanyere barhano,akulikir'entumwa za Daudi,ahinduka muka Daudi.43Daudi abag'arholere n'Achinoamu we Jesreli,n'abo baliri babakage. 44Na Saulo abagahanir'omwali Mikali,muka Daudi,emwa Palti e Galimu.mwene Laishi.
Chapter 26

1Abanya Zifibaj'e Gibea, babwira Sauli: Daudi arhachibishire oku ntondo ye Akila eri hofu n'empinga? 2Sauli ayumuka, ayandagalir'omu mpinga ye Zifu, haguma n'abantu bihumbi bisharhu b'entwali z'e Israeli eri baja kushonda daudi omu mpinga ye Zifu.3Sauli ahanda oku karhondo ke Akila, hofu n,empinga, eburhambi bw'enjira, Daudi aliri omu mpinga, abere abona oku Sauli amukulikire omu mpinga, 4arhum'endabi, ayunva oku okuli, Sauli anahikire.5Daudi ayumuka, agera aha Sauli, alihandire, anabona ahalilyamire, haguma na Abneri mwene Neri, mukulu we ngabo. Sauli alilyamir'ahagarhi k'echihandiro n'enfola miherho zage zimugorhire.6Daudi aderha, abwira Ahimeleki, Muhiti, na Abisai mwene Seruya, mwene wabo Yoaba, aderha: Nd'osimire kugenda nani omu chihandiro emunda Sauli ali? Na Abisai ashuza: Nyono na genda nawe. 7Obudufu Daudi na Abishai baj'emunda abantu bali. Ago mango, Sauli alilyamire ahagarhi k'ekichihandiro, n'echumu lyage lyalishingirwe omu budaka ebwa mushego. Abneri n'abantu, balilyamire eburhambi bwage. 8Abishai abwira Daudi: Lulema ahirire omwanzi wawe omu maboko mawe zene; ondeke, nguhemire, muchumangize echumu lyani, mushidik'oku budaka cha ligumira, ntashond'okushubiriza.9Aliko Daudi abwira Abishai: Orhamuyirhaga! Bula nde wakayirha omushigwa amavurha wa Nyamuzinda naye abule kuhongeswa? 10Na Daudi aderha: Nyamuzinda ali muguma guma! Rhuleke Namuzinda yenine amushurhe, changwa olusiku lwage lugereho afe, changwa aje oku rugamba afireko.11Nyamuzinda ambuza okuyirh'omushigwa - mavurha wage! Ofi rhol'echumu liri hofu n'omushego gwage, n'ekurutu hy'amenji rhuchigendere. 12Daudi abarhol'echumu n'ehikurutu hy'amenji byaliri ebwa mushego gwa Sauli; bachigendera. Nta muntu wababwene n'eri oku bayunva, na nta muguma wazukire, bulalal balilyamire boshi ero lizidohere Nyamuzinda abahiragamo.13Daudi aj'okulindi lunda, anayimang'okubuchunjugurho bw'entondo, hale n'echihandiro. 14Ahamagala bwenene, abantu na Abuneri, mwene Neri, Aberi orhanshubiza? Abuneri ashubiza: Oli nde woyo oliwayamira mwami?15Daudi abwira Abuneri: Orhali muntu? Na nde bakakulinganya omu Israeli? chichi charhumire orhalanga mwami, nawenyu? Bulala, hali omuntu wayinjaga yirha mwami, nawenyu. 16Echi wajirire chirhali chinja. Ng'oku Nyamuzinda alamire, okwanene olufu, bulala orhalalire omurhegesi wawe, omuhakwa wa Nyamuzinda. Jaga walola bunola, ngahe echumu lya mwami liri n'ehikurutu ya menji hyaliri ebwa mushego?17Sauli ameny'omulenge gwa Daudi aderha: Kambeni mulenge gwawe ogula, Daudi, mwana wani? Na Daudi ashuza: Nechi mulenge gwani, waliha mwami, Nahamwerhu wani. 18Ashubiderha: Chakarhuma, nawerhu akulikira omugaragu wage? Chichi najirire, n'echaha chichi najirire?19Mwami, waliha wani, asimiswe okuyunva bunola emyazi y'omukozi wage: Akaba Nyamuzinda oku nderhereko, oyemere empumulo y'obuku bw'entulo, aliko akaba bantu bakunderherenyeko, bavumwe embere za Nyamuzinda bula yi bampiga zene bashonde okuncha oku mwandu gwa nyamuzinda, omu kubwira: Genda okolere ba lyangombe b'elwahanda. 20Oh! Eshagama yani erhahir'ekasheshekala omu budaka hale n'amalananga ma Nyamuzinda! Bulala omwami we Israeli ali omu lugendo, kushond'echiguku, nk'okubahig'endahi omu ntondo.21Sauli aderha: Najirir'echaha, galuka, mwana wani Daudi, bulala nta chibi na chikujirira, bulala, olusiku lwa zene, akalamo kani kagwarhir'akamaro kanene embere zawe. Najirire nka muhwinja, nanakolir'echaha chinene.22Daudi ashubiza: Tal'echumu lya mwami, muguma wa bantu bawe ayinj'alirhole. 23Nyamuzinda nja juha ngasi muguma kugerer'okuli n'oburhungane bwage bulala Nyamuzinda alikuhirire zene omu maboko mani, aliko ntalishondere oku yirh'omushigwa - mavurha wa Nyamuzinda.24Obo zene, akalamo kawe kagwarhire akachirokanene embere zani, entyo kunakalamo kani kagwarha akachiro kanene omu mesho ma Nyamuzinda na ntyo anchiza na ngasi chago. 25Sauli abwira Daudi, ogishwe mwana wani Daudi! Nji waronga na omu ngasi choshi nji washonda okujira. Daudi agendeker'enjira yage na Sauli agaluk'emwage.
Chapter 27

1Daudi achibwira yenine: Hali esiku nji nayirhwa na sauli; ntachinj'emwani nk'okubungira omu chihugo cha bafilisitini, yi Sauli alek'okushonda omu chihugo choshi che Israeli; intyo nchizibuke okuboko kwage.2Aho, Daudi ayumuka, yewe na bantu magana ndarhu baliri haguma naye, baj'emwa Akishi, mwene Maoke, mwami we Gati. 3Daudi n'abantu bage, balama e Gati haguma na Akishi; baliherhe, ngasi muntu engumwa yage, na Daudi aliherhe bakage bombi, Ashinoamu we Jizereli na Abigaeli we Karimeli, muka Nabali. 4Sauli aber'ayunva oku Daudi ashagir'e Gati, alek'oku mushonda.5Daudi abwira Akishi: Akaba nabwen'obonjo embere zawe, bampe ahantu hokulama mu chishagala chiguma che chihugo wawe alama nawe omu karubanda k'obwami? 6N'okurheng'olo lusiku, Akishi amuha Siklagi. Bobo Siklagi enaba ya bami be Yuda kugera zene. 7Amango Daudi alamag'omu chihugo cha Bafilisitini chaliri mwaka muguma na myezi ene.8Daudi n'abaragagu bage, bazamukaga kurhera Abageshuri, Abageruzi n'ab'Ameleki; bulala b'obalibalamire kurhenga mira, ebyango by'olunda lwe Shuri kuger'okuchugo che Misiri. 9Daudi abaga anahera aba mwebyo byango; ntaye wamufumaga, abe mulume, changwa mukazi, n'okusahura ebibuzi, enkavu, endogomi, engamia, n'emambalo, n'omukurhabaluka, anaj'e mwa Akishi.10Akisi alema abaza, ngahe mwarheraga zene? Na Daudi alema amushubiza: Elunda lw'eshishi lwa Yuda, elunda lw'eshishi lw'e Yerahimeli n'olunda lw'eshishsi ye Wabakeni.11Daudi arhalekaga abe mulume changwa mukazi oli mugumaguma mpu amulerh'e gati; bulala aganizaga, bakarhuderha kubi n'okuderha: Intyo ku Daudi anajira. Daudi alemakola ntyo esiku zoshi alamag'omuchihugo cha Bafilisitini. 12Akisi alangalira Daudi n'okuderha, ali achijira mubi bwenene oku bantu bage b'e Israeli, bobo njaba mugaragu wani loshi.
Chapter 28

1Mwagola mango aba Filisitini bahir'abantu babo haguma ba gera engabo y'enfola miherho z'echihugo mpu zijijira entambala e Israeli. Akiche abwira Daudi: Oyinji oku rhwagenda rhweshi omu ngabo z'echihugo nyono nawe n'abantu bawe. 2Daudi ashubiza Akiche: W'ebone bwinja bichi omukozi wawe yekole. Na Akiche naye abwira Daudi mpu: Nani nyekujire esiku zoshi mulanzi wani.3Samweli, achifira, Israeli yoshi ya mulakira, bamuhamba omu chishagala ch'e Rama. Sauli akula omu chihugo bakazagi hamagal'abafire n'abakazagileba. 4Aa Filisitini bachihira haguma bajijira akampi k'enfola miherho e Sunemi: Sauli naye ahira Israeli yoshi haguma, bajir akampi e Giliboa.5Bachibona Akampi ka Bafilisitini, Sauli agwarhwa n'obuba bunene bwenene n'omusisi gunene gwamuheka omurhima. 6Sauli ahuna Nyamuzinda, na Nyamubaho arhamushubizaga, ey'omu bilorho, ey'omu Urimu, n'ey'omu balebi. 7Na Sauli abwira abarhabazi bage mpu: Mundonzeze omukozi orherekera abafire, nyona na ngende kumubona. Abarhabazi bage bamubwira mpu: Talaga, e Endorho, hali omukazi orherekera abafire.8Na Sauli ajihindamula, arhola eyindi myambalo, anagenda n'abalume babiri. Bagera emoy'omukazi obudufu. Suli amubwira mpu: Ondagul'ebyaba omu kurhegekera omufu: Onanzamulire eyi nyekubwirire. 9Omukazi amushubiza mpu: talaga oyinji ebi Sauli ajirire. Obulyo akulire oku chihugo abarherekera bafire n'abalagula ebyeyinje: Bichi birhumir'orhega omu rhegeko oku kalamo knani mpu yi nfa? 10Sauli amuhakana ku Nyamuzinda, aderha mpu: Nyamubaho azene! Nta chibi chekugerere kw'ebyola.11Omukazi amubwira: Inde walonza nkuzamulirage? ashubiza mpu: Nzamulira Samweli. 12Eyi nyamukazi abona Samweli, alika olwamo lunene, ana bwira Saulo mpu: Charhumire wambesha ? Oli Sauli!13Mwami amubwira mpu: Orhayubahaga chichi, aliko chich'obwene? Nyamukazi abwira Saui mpu: Mbwene echizimu chiri charhenga ekuzimu. 14Amubwira: Shushonchi chigwerhe? Anashubiza: Mushaja w'olugokoli oliwazamuka, ana rhubirw'omugati. Sauli ayunv'oku Samweli, ayunamy'amalanga okudaho ahuna.15Samweli abwira Sauli: Bichi byarhumire wa nvundamya, omu kunfula? Sauli ashubiza: Ndi omu mahangaiko manene aba Filisitini bali bandwisa na Nyamuzinda achinkulireko; arhashubizaga ey'omulebi n'eyi omu bilorho. Nkuhamagere mpu omenyese echinkwanene kujira.16Samweli aderha: chichi chirhumire wa mbona, bulala Nyamuzinda achikulire ku woyo anabere mwanzi wawe! 17Nyamuzinda alakukolera ok'okunana kubwiraga kuyewe; Nyamuzindaakulire obwami omu maboko gawe, ana buha owundi, abuha Daudi.18Orhakengaga omulenge gwa Nyamuzinda, orhana yunvisaga Amaleki obulemera b'oburhe bwage: Talaga echirhumire Nyamuzinda zene akukolera nkakula. 19Na Nyamuzinda nji ahana Israel haguma nawe omu maboko g'aba Filisitini.20Honaho Sauli agwa ahashi nk'okw'anayigamire yeshi n'emyazi ya Samweli yamuyunjuz'obuba bunene; oku bundi, abul'emisi, bulala ntakalyo alilire ezuba lyoshi n'obudufu boshi. 21Nyamuzinda ayegera Sauli, ana mubona ayubahire bwenene,amubwira: Talaga mwambalikazi wawe ayunvirhe omulenge gwawe, na chihanire nterekero, omu kukenga emyazi wa mbwiraga.22Nyunvaga, nawe omulenge gwa mwambalikazi wawe, onandeke nkuhe echichira ch'omugati y'ola oben'emisi y'okulambagira. 23Aliko alahira, aderha: Ntakalya. Bambali bage w'oyola mukazi ba muhata ayunviriz'obubabale bwabo. Azuka okubudaka ayikala oku buliri.24Omukazi aligwerhe aha mwage echimasha chi shishire achiyirha, anarhol'eshano, aduga, avuya n'emigati erhalimo levire. 25Abere arhereka embere za Sauli n'embere z'abakozi bage banalya. Bachizuka, bagenda monomola budufu.
Chapter 29

1Aba filisitini bahira engabo zabo zoshi haguma e Afeki na Israeli achumbika hofi n'eshoko y'eJizireli. 2Mwami w'aba Filisitini agenda haguma n'amagana gage na hantuhage, na Daudi n'abantu bage bayinj'enyuma na Akishe.3Abami b'aba Filisitini baderha: Bichi aba ba Heburaniya yi bajira hanola? Na Akishe ashubiza abami baba Filisitini mpu: Arhali Daudi mwambali wa Sauli, mwami w'e Israeli? Hali mango manene ali haguma nani, ntana bonaga chiro chichi ch'okumushobeka gurhenga agera hanola kugera muzinola siku?4Aliko abami babab Filisitini bachidudumira Akishe, bana mubwira mpu: Libirha k'oyula mulume agaluke emunda wa murhegekeraga, amenye agenda nerhu emunda rwajilwira, yarhaba mwanzi werhu omu ntambala, gurhe oyola mulume abagaluka n'obulonza emunda omukulu wage ali, akaba arhali oku buhashe bw'abantu berhu?5Ka arhali oyula Daudi yibakazaga bayimpa omu kuderha mpu: Sauli ashurhire ebihumbi byage na Daudi bihumbi ekumi byage.6Akishe ahamagala Daudi amubwira mpu: Nyamuzinda azene, olimukuli okwanene n'ansima akukubona wagenda n'okugaluka haguma nani omu kampi, bulala ntacho chibi na kubweneko, kurheng'okugera kwawe haguma nani kugera muzinola siku, aliko arhasimisize ku mwami. 7Gendaga ogaluke n'omurhula, y'orhanjira ebirhakwirire omu masu g'abami baba Filisitini.8daudi abwira Akishe mpu, bichi najirire na bichi wa bwene oku mwambali wawe, gurheng'andi haguma nawe kugera muzinola siku, yi ntajilwis'abanzi ba nahano mwami? 9akishe ashubiza Daudi mpu: Nta bimenyere, bulala asimisize omu masu gani, nka malayika wa Nyamuzinda. Aliko abami baba Filisitini baderha mpu: Arhakagenda nerhu kulwa.10Na ntyo, zuk'okumuseke, woyo n'abakozi banahamwenyu, bayinja haguma nawe, muzuke oku museke, mugende hano mubona obulangashane. 11Daudi n'engabo zage bazuka oku museke bagenda esezi, bagaluka omu chihugo chab'a Filisitini n'aba Filisitini bazamukira e Jizireli.
Chapter 30

1Amango Daudi ageraga olusiku lwa kasharhu Esikalage n'abantu bage, bene Ameleki bashing'omukange omubihago bya hakagarhi n'Esikalage; bashandaza n'okuyosa Esikalage, 2Bachimala kugera bakazi bashi mbohe nabaliriho boshi, abana n'abakulu.Ntaye bayirhire, aliko babakula omu chihugo chabo baj'oku njira bagenda.3Daudi n'abantu bage bachigera omu chizungu bashimana chahire, na bakabo, n'abana babo, n,abanyere babo, bahekwe mbohe. 4Obola Daudi n'olubaga lwaliri naye, bakula omulenge balaka kuger'amango barhakachi bwene emisi y'okulaka.5Bakazi babiri ba Daudi bava bahekwa; Ahinoamu w'e Jeziraeli, na Abigaeli w'e Karemeli muka Nabali. 6Daudi aligwerhe burhe bunene bwenene bulala olubaga lwaliri lwaderha oku bamubande amabale, bulala boshi balibagwerh'akahinda oku murhima, ngasi muguma enyanya z'abagala n'abali bage. Aliko, Daudi ashubi rhola obushiru achishwekera ku Nahano Nyamuzinda wage.7Abwira omudahwa mukulu Abiatari, mwene Achimeleki mpu: Nderheraga Efodi, Abiatari alerhera Daudi e Efodi. 8Na Daudi ajibona Nyamuzind aderha mpu: Nakakulikira eyi ngabo y'abantu? Nakachibahikako? Nyamuzinda amushubiza mpu kulikirabo, bulala wagere wena nyakuze.9Na Daudi ahir'oku njira, yewe na balume magana ndarhu baliri naye, bagera oku lwinji lw'e Besari lusukira aho abaliri nyuma bayimangaga. 10Daudi agendera oku kulikirana haguma na balume magana mane, bandi magana ma biri bayorha aha wa leinji lw'e Besori eyi barhamire bwenene, bagambwa kulurhaluka.11Babona omu kampi omulume w'e Misiri bamuhekera Daudi. Bamulisa omugati n'oku munywes'amenji. 12Banamuha echichira chizibuzibu che chungwa na bichira bibiri bizibuzibu by'e tunda liyumire. Achimala kulya, emisi ya chiyongera, bulala aligwerhe siku esharhu na madufu masharhu arhalya chiro arhananywa menji.13Daudi aderha mpu: Oliwande onali wa ngahe? Ashubiza mpu: Ndi munya Misiri ndi mukasi k'omulume w'e Ameleki, talaga oku nahamwerhu amolekerere hamahwa siku esharhu mp'okwenge naliri mulwala. 14rhwashingire omukange a hakagarhi k'abanya Kereti oku chihugo ch'e Yudeya na hakagarhi k'e Kalebu rhwana yosa Zikalage.15Daudi amubwira mpu: Waka nyandagaza emunda ezo ngabo zili? Ana shubiza mpu: Mpka okwizino nya Namahanga akaba orhankanyirha n'akaba orhankampana emwa nahamwerhu, na nakuyandagaziza eyomunda engabo ziri.16Amuherez'abamuherekeza. Talaga Aba Meleki bali bashandere ahola, balya, banywa n'okuzina kubera ebintu banyaganaga omu chihugo ch'Abafilisitini n'omu chihugo ch'e Yudeya. 17Daudi abalwisa kurhenga emiseke kugera egolo lya bwahase, na ntaye n'omuguma mu boshi wafire, kurhenga basole magana mane bajag'oku ndogomi balibirha.18Daudi arhabala balala boshi Aba Ameleki bali bafarhire , anafiraguza na bakage bombi nabo. 19Ntaye n'omuguma wabulire ey'omwana. ey'omukulu ey'omusole, ey'omunyere, eyi n'ehintu nechiguma ba hahaga, n'eyi nechiguma n'ebibali banyegirwe Daudi agalula byoshi. 20Na daudi arhola ebigeke n'ebirhungano bizibuzibu n'abaliri bayobola ebyola birhungano bailiri baderha mpu: Byebino bi Daudi anyeguzize.21daudi achi hika haguma na balala balume magana mabiri bali barhamire bwenene omu kubakulikira banali balekerebo okushoko y'olwinji lw'e Besori. Balambangira baj'embere bashimana Daudi n'olubaga aliri nalo. Daudi abayegera, ababaza gurhe balilamire. 22abalume boshi bakali barhagwerhe na kamro omu bantu bagendaga na daudi, barhol'omwazi baderha mpu: Bulala barhali bagendere nerhu ntacho n'akatyu rhwahabo oku birhwanyagene, akaba birhalintyo, ngasi muguma na mukage n'abana bage, abaheke bagende.23Aliko daudi aderha mpu: Bene berhu, mumenye mwakajirantyo oku bintu Nyamuzinda arhuhere, bulala arhulangire anarhukula omu mabko g'engabo yalirhuyangire. 24Nde wakarhuyunvirize mw'ebyola birha? ebigabi bikwanene kuba kuguma, ey'owalijire oku birha, ey'owaliyorhere alang'emizigo rhweshi haguma rhwagabana. 25Gurheng'olo lusiku byaba ntyo n'omukugendekera, na kugera muzinola siku, ebyola byabere rhegeko na ngeso e Israeli.26Omukugaluka kurhenga e Isikalage, daudi arhuma chichira chiguma oku bakulu b'ehano b'e Yudeya, oku bera bage omu kubabwira eyila myazi: Talaga nenyu ebyenyu bintu oku birhwanyeganaga oku banzi ba Nyamuzinda! 27Ajira ntyo oku rhuma oku b'e Beteli, oku b'e Eromati ya hagarhi, oku b'e Jatiri, 28oku b'Earoeri, oku b'e Sifoti, oku b'E sishitemoa.29oku b'e Rakali,oku b'omu chizungu ch'Ejerahimeriti oku b'omu chizungu ch'Abakenini, 30oku b'Eworima,oku b'Ekor-Ashani,oku b'Eatasi, 31oku b'Ehebroni n'abahantu hoshi Daudi n'abantu bage baligerere.
Chapter 31

1Abafilisitini bazus'entambala e Israeli, na banya Misiri balibirha embere z'aba Filisitini banafira oku ntondo y'e Gilibowa. 2Abafilisitini bakulikirana Sauli n'abagala, bayirha Yonatana, Abinadabe na Malikishwa, bagala ba Sauli. 3Obulemere bw'entambala bwaja ku Sauli; enfola miherho ya mugerako, bamuvunagula bwenene.4Sauli abwira alihekere emiherho yage mpu: Fola engorho yawe, ayishinge, yabo barhakembwirwe barhayinja nshogorha n'oku mpangayisa n'ebijachi byabo. Owalihekere emiherho yage arhalonzaga, bulala aligwarhirwe n'obuba. Na Sauli arhola engorho yage, achikweba muyo. 5Owalihekere emiherho ya Sauli, amubona mufu, achikabula naye omu ngorho yage, afa haguma naye. 6Intyo baf'okuliguma, molo lusiku, Sauli n'abagala basharhu, alihekere emiherho yage, n'abantu bage boshi.7Abanya Misiri baliri engambo y'ewa lubanda n'engambo z'ewa Yorodani, eyi bachibona oku abanya Misiri balirihera, n'oku Sauli n'abagala bali bafire, baleka ebishagala byabo nabo balibirha. Na ba Filisitini bajichibereraho. 8Buchesezi aba Filisitini bayinja kuganja emifu, babugana Sauli n'agala basharhu bagwire oku ntondo y'e Gilibowa.9Bacha erhwe lya Sauli, barhola n'emiherho yage. Oku bwindi bamenyesa eyo myazi minja oku chihugo choshi ch'aba filisitini, omu nju zabo z'oburherekere n'omulubaga. 10Bahira emiherho ya Sauli omunju ya bafire omuntambala, bashwekera echifu chage oku bibambazi bya Beti-shane.11Eyi abanya Yabesi e Galadi, bayunva gurhe Abafilisitini balijirire sauli, 12abalume boshi b'emisiri bayumuka, na enyuma za kulambagira obudufu boshi, bakula echifu cha Sauli n'ebyabagala oku bibambazi bya Bet-Shane. Oku bundi bagaluka e Jabesi emunda babiyosezaga; 13Barhola amavuha mabo, bamahamba omushinda w'oburhambi bw'ebyasi e Jabesi, bajira siku mushanvu z'oku chishalisa.

2 Samuel

Chapter 1

1Enyuma w'olufu lwa Sauli, Daudi wahimaga Abaameleki, aligwehre siku ebiri arhengere e Tshikalage. 2Olusiku lwa kasharhu mulume muguma agera w'omu Kampi ka Sauli, emyambalo eberekere n'eerhwe liyunjwire bidaka. Eyachigera embere za Daudi, achikweba oku budaka ana haramya.3Daudi amubwira mpu: Ngahe warhenga? An mushubiza mpu: Nachirhabere omu Kambi k'eMisiri. 4Daudi amu bwira mpu: Bichi byabere? mbwira! Anashubiza mpu: Olubaga lwalibirhire akampi k'entambala, n'oluganjo lunene lw'abantu lwafire, Sauli yenine na Jonatani, omugala bafire. 5audi abwira omusole walimulerhere oogola mwazi mpu: Gurh'omenyere oku sauli na Jonatani, omugla bafire?6N'omusole walimulerhere eyi myazi amushubiza mpu: Naliri oku ntiondo y'Egilibowa; talaga Sauli alibundire oku chumu lyage, talaga emitugari y'entambala n'abanya ndogomi balibali hofi kumugerako. 7Achigaluka, andangira ana mpamagala. Na derha nyono.8Ana mbwira mpu: Olinde? Na mushubiza mpu: Ndi Muameleki. 9Ana mubwira, yinja hano anyirhe; bulala nyunvirhe omusisi chiron'akaba nchiri mw'akalamo. 10Na mushegerera na namuyirha, nyinji oku arhaka chifuka omukalamo kage. Na mukula echitambara ch'obwami chaliri omurhwe lyage, n'omulinga aligwerhe oku kuboko. Na na bielrha hanola emwa Nyamuzinda wani.11Daudi arhola omwambalo gwage ayishashanyula, na balume boshi baliri haguma naye bajira kuguma naye. 12Bajire omu mishibo bakazi laka n'okuchishalisa kugera egolo eri Sauli yi warhuma na jonatani omugala, w'olubaga lwa Nyamuzinda n'ab'enju y'e Misiri bulala bafaga n'engorho. 13Daudi abwira oyo musole wamulerheraga emyazi mpu: Oli wangahe? Nyamusole amu bwira mpu: Ndi mugala w'olala mwinjira w'Abaameleki.14Daudi amubwira mpu: Gurhe orhayubahaga okuhira efune zawe oku mugishwa waNyamuzinda n'oku muyirha? 15Na daudi ahamagala muguma w'omubantu bage amubwira mpu: Lerhaye omuyirhe. Oyo mulume ashurha oyo mu amaleki okuhik'okufa. 16Daudi amubwira mpu:Eshagama yawe ekugendeko bulala obunu bwawe buli bubi, bulala wa derhere mpu: wayirhire omugishwa wa Nyamuzinda.17Talaga olwimpo Daudi ajiraga lw'okuhamba Sauli n'omugala Yonatani. 18Anarhegeka oku baluyigirize abana b'e Yudeya. Lwimpo lw'omurhero, luyandikirwe n'omu chitabu ch'abanya buyemere. 19Amenja barhanzi bafirire omu ntondo yawe y'e Misiri gurhe abami b'omu mpinga bafire? 20Murhabimenyesaga e Gate, munamenye mwaka yamamaza eyi myazi omu njira z'e Askaloni, yi abanyere bab'Afilisitini barhachisima yi n'abanyere bab'arhekembwirwe barhachisima.21Ntondo za Gilibowa, murhabageko eyi lume eyi nvula eyi shwa lyabageramo ebirhanzi byenterekero! Bulala aha bakwebere empenzi z'abami b'empingu, empenzi ya Sauli, amavurha garhajishigwa. 22Embeze y'eshagama ya bakoromekere, n'embere z'amashushi b'agwerhe. Omuherho gwa Yonatani gurhasagi galuk'enyuma, n'engorho ya Sauli, erhagaluka busha.23Sauli na Yonatani basimwagwa bana kengesanaga omu kalamo kabo, barhanalekanaga omulufu lwabo. Bali bayorhere kulusha n'orhuhimbi, baligwerhe efisi kulush'esimba. 24Banyere b'e Misiri mulakire Sauli, wabayambisaga bwinja eshagam'edukwire. Wakazagihira ebishushanyo by'akachiro kadarhi oku mwambalo yenyu.25Gurhe abami b'empingu bafirire omubirha! Gurhe Yonatani afirire oku ntondo yawe! 26Ndi omu bubabale Yonatani werhuma mwene werhu! Wakazagijira obusime bwani boshi. Obusime bwawe ku nyono bwaliri bwinja busimisize kulusha n'obwira bw'abakazi. 27Gurhe abami b'empingu bafire! Gurhe n'emiherho yabo ya herere!
Chapter 2

1Enyuma za hola, Daudi abona Nyamuzinda aderha mpu: Nyezamukire omu chishagala chiguma ch'e Yudeya? Nyamuzinda amushubiza mpu: Zamuka. Daudi aderha mpu: Ngahe nye zamukire? Na Nyamuzinda amushubiza mpu: E Heburoni. 2 Daudi azamukirayo haguma na bakage babiri. Achino wami w'e Jizireli, na Abigaleli w'e Karemeli, mukazi we Nabali. 3Daudi azamula abantu boshi baliri haguma naye ngasi muguma n'enju yage bajilama omu bishagala bye Heburoni.4Abalume b'e Yudeya bayinjire eyomunda bashiga Daudi oku obe mwami oku banya Yudeya. Bamenya Daudi oku bali bantu b'e Yabese e Galada baba hambaga Sauli. 5Daudi arhuma oku bantu b'e Yabese e Galada oku bababwire mpu: Mugishwe na Nyamuzinda balala mwa yerekene obulonza bwinja oku Sauli, mukulu wenyu n'oku mwa muhambire.6Nakugera buno, Nyamuzinda abajirire nobulonza, nani nji babakolere obwinja bulala mwajirir nk'okola. 7Efune zenyu zibe n'emisi yenyu munabe balume b'emisi, bulala omukulu wenyu y'e Yudeya yalekere nka mwami wenyu.8K'onako, Abuneri, mwene Neri, mukulu w'emiherho ya Sauli, arhola Ishabosheti, mwene Sauli, ana mugezeza e Mahanayime. 9Amujira mwami e Galadi, oku Efurahimu, oku Benjamini, oku Israeli yoshi10Ishi-Bosheti, mugala wa Sauli, aliri wa myaka makumi mane, amango abaga mwami we Israeli arhegeka myak'ebiri. Haba eshinda ya Yuda yonine yaliri haguma na Daudi. 11Amango Daudi arhegekere e Heburoni oku nju ya Yuda chali chihe cha myaka mushanvu na myezi ndarhu.12Abineri, mwene Neri, n'abantu b'Eshi-Bosheti mwene Sauli, barhengera e Mahanayimu kuji lambagira e Gabaoni. 13Yowabe, mwene Seruya n'abantu ba Daudi nabo baj'ou njira balambagira, bashimanana hofi n'amenji ganene g'e Gabaoni bana yimanga, baguma omu shishi w'amenji. abandi eburhambi.14Abuneri abwira Yowabe mpu: Eyila misole eyumuke balwir'embere zerhu: Yowabe ashubiza, bayumuke! 15Bayumuka balambagira oku luganjo lunganangana, ekumi na babiri ba Benjamini na ba Ishe - Bosheti, mwene Sauli, ekumi na babiri b'abantu ba Daudi.16Ngasi muguma afarhir'owag'okwirhwe amushing'engorho omu lubavu, banachikuba boshi haguma. Aho hantu haliri hofi n'e Gabaoni bahayirika oku zino lya Halikati-Hasurimi. 17Haliri mwezola siku ebirha bikomere bwenene omu Abineri n'abantu b'e Israeli bahimwagwa n'abantu ba Daudi.18Ahola haliri bagala ba Seruja basharhu: Yowabe, Abishayi na Asayeli. Asayeli aligwerhe amagulu galembagukire nka g'enyama y'omushwa. 19Akulikirana abuneri buzira kuhindamuka omukuja ebulembe chiro ebulyo.20Abuneri alol'enyuma zage aderha mpu: Woyo Asayeli? Anashubiza mpu: Nyono. 21Abuneri amubwira mpu: Darha ebulyo chiro ebulembe; Ofarhe muguma wa mwabala bantu anorhole echifu chage. Aliko, Asayeli arholonzaga ku muhindamuka.22Abuneri ashubi bwira Asayeli mpu: Mpindamukira, bichi byarhuma na kushurha n'oku kuband'okubudaka? Gurhe nshubi lambulira mwene wenyu Yowabe amalanga? 23Na Asayeli alahira ku hindamuka echo charhuma Abuneri amushurha echibunobuno ch'echumu lyage omunda, n'echumu lya tunguka enyuma. Achikuba n'okufa honaho. Barha bahanzaga abgera aha Asayeli afiraga, banahayimanga.24Yowabe n'Abichayi bakulikirana Abuneri, n'ezuba lyazika amango bageraga oku hirhondo hy'e Amma, hiri emalanga-mbere g'e Guyashe, oku njira y'empinga y'e Gabaoni. 25Bagala ba Benjamini bachihira haguma n'aba Abuneri, banajira chigusho chiguma baja oku bososoro bw'aka rhondo.26Abuneri ahamagala Yowabe aderha mpu: Engorho yakazi yirha esiku zoshi? Orhenji oku heba omugayo okubuzinda? Guhika mangochi welegame kubwira olubaga oku lurhakulikiranaga bene babo? 27Yowabe ashubiza mpu: Namahanga aliho! akaba orhaderere olubaga lurhakaleka empere ye sezi kukulikirana bene babo.28Na Yowabe aband'omuholere, olubaga loshi lwayimanga; Barhachikulikiranaga e Israeli, banachigendareraga okulwa. 29Abuneri n'abantu bage balambagira obudufu boshhi omulubanda; barhaluka Yorodani, barhaluka Bitromiya Yesshi, bagera e Mahanayina.30Yowabe agaluka ewakukulikirana Abuneri alunda olubaga loshi, hali habulire balume ekumi na mwenda omu bantu ba Daudi, na asayeli. 31aliko abantu ba Daudi balibayirhire balume magana masharhu na makumi gali ndarhu, balimo aba Benjamini n'aba Abuneri. 32Baheka Asyeri, bana muhamba omushinda yeshe e Betelehemu. Yowabe n'abantu bage balambagira obudufu boshi, bwacha eyi bali e Heburoni.
Chapter 3

1Entambala yalegama bwenene omunju ya Sauli n'omunjuya Daudi. Daudi akaziba munyamisi bwenene n'enju ya Sauli ya kazigenda ya yolokola.2Daudi aburha abana rhabana e Heburoni. Efula yage ya yirikwa Amunoni, w'e Ahinoamu e Jizereli. 3Owa kabiri, Kileyabe, w'e Abigaeli e Karimeli, muka Nabali; Owa kasharhu, Abusolomu, mugala wa Macha, mwali wa Talimayi, mwami we Geshuri.4Owa kane Adoniya, mwene Hagata; Owa Karhano; Shefatiya, mwene Abitali; 5N'owa Kali ndarhu, Jitereyamu, wa Egala muka daudi. Babola ba baburhagwa na Daudi e Heburoni.6Amango g'entambala y'enju ya Sauli n'eya Daudi, Abuneri, ayumang'okuhangayisa enju ya Sauli. 7Nabo Sauli aligwerhe omurhabana, oyirikwa Risipa, mwali wa Aja. Na Ishe-Bosheti a bwira Abuneri mpu: Bulala gurhe washimbire muka darha?8Abuneri agwarha oburhe bunene bw'ebinwa bya Ishe-Bosheti, anashubiza mpu: Nali rhwe lya Nyakabwa, ly'oku gwarhira Yuda? Ndi na yerekana zene amenja oku nju ya Sauli, yisho, oku bene babo n'oku bera bage, ntaku hanaga omu maboko ga Daudi, zene yiwamaja wa nyereka obubi n'oyula mukazi?9Nka Nyamuzinda aka kola Abuneri omu bukali bwage boshi, akaba ntajirire haguma na Daudi obulyo Nyamuzinda ahakanire Daudi, 10Omu kuderh'oku yejize obwami bw'enju ya Sauli omu yage, n'oku yejire entebe y'obwami bwa Daudi, oku Misiri n'oku Yudeya; kurhengerera e Dani kugera e Benre-Sheba. 11Ishe-Bosheti arhabaga nka shubiza Abuneri omwazi n'omuguma, bulala alimuyubahire.12Abuneri arhuma entumwa ku Daudi, kumu bwira oku lunda lwage mpu: Echihugo chande? Rhunywane echihango, talaga, efune yani ye kurhabale omu kuhindamulira Misiri yoshi emwawe. 13Ashubiza mpu: Binja! Rhwenywane echihango aliko inkuhunire chintu chiguma, orhachinyerekaga, akaba orhambazize lerha Mikali , mwali wa Sauli, omukuyinja embere zani.14Na Daudi arhuma entumwa emwa Ishe-Bosheti, mwene Sauli, ku mubwira mpu: Mpaga mukani Mikali, eyinaganizaga oku bikembulo egana by'aba Filisitini. 15Ishe- Bosheti aji murhola emweba Palitiyeli, mwene Layishe. 16N'eba amukulikira alaka kugera e Bachurimi. Hon'aho Abuneri omu bwira mpu: Genda, chigalukira, anachigalukira.17Abuneri agwarha enganiro haguma n'abashamuka b'e Israeli, aba bwira mpu: Mwakazagi chifija oku mwakaba na Daudi nka mwami; 18Mumuyimikage, bulala Nyamuzinda amuderhereko mpu: Kugerera Daudi, muozi wani, yi nyenkule olubaga lwani lw'e Israei omu maboko g'aba Filisitini n'omu maboko g'abashombanyi babo boshi.19Abuneri naye abwira Benjamini, anagenda kushubi biderha oku marhwiri ga Daudi e Heburoni ebi Israeli aliyamalire n'enju ya Benjamini yoshi. 20Agera embere za Daudi e Heburoni aherekezwa na balume makumyabiri, na Daudi airira Abuneri n'abali muherekeze boshi olukulu.21Abuneri abwira Daudi mpu: Ne yumuke n'okugenda kulunda Israeli yeshi emwa Nyamuzinda mwami wani; w'enywane echihango nabo, wena rhegeke loshi loshi nk'okolonzeze. Daudi ashubirhuma Abuneri, achigendera n'omurhula.22Talaga Yowabe n'abantu ba Daudi bagalukana obusime, bali baherhe ebintu binene banyagag'abanzi. Abuneri arhalichiri haguma na daudi e Heburoni. Bulala Daudi ali ya mulibirhireko, anachigendera n'omurhula. 23Amango Yowabe n'echigusho chage ch'abantu boshi bagera, babwira Yowabe ebyabere: Abuneri, mwene Neri, ayinjire emwa mwami, amulibirhako, anachigendera n'omurhula.24Yowabe aja e mwa mwami aderha mpu: Chichi wajirire? Talaga Abuneri aliyinjire emund'oli; Chichi charhumaga wa mulibirhako n'oku mulek'agenda? 25Oyinji Abuneri, mwene Neri! Aliyinjire ku kubesha, yibuka okuntu oli, n'okumenya ebyoli wajira byoshi. 26Na Yowabe, achimala rhenga haguma na Daudi, arhuma entumwa z'okugenzura, bamugalulira oku chisima cha Sira: Ntacho Daudi ali bimenyereko.27Amango Abuneri agalukaga e Heburoni, Yowabe amukulula eburhambi ahagarhi k'olunvi nk'owamubohereza, n'eyo amushurha okunda amuyirha, omu kuhola olufu lwa Asayeli, mwene wabo.28Daudi ashubiri biyunva, aderha mpu: Indi mweru kweru loshi embere za Nyamuzinda, oku shagama y'Abuneri, mugala we Neri, n'obwami bwani bunali ntyo. 29Eyola shagama eyorhere oku Yowabe n'oku nju yeshe yoshi! Nji habe ngasi mango muguma w'omunju ya Yawabe w'e farhwe n'omulaba chiro n'ebibenzi, chiro achigonyolere oku karhi chiro wafa n'engorho, chiro abule n'omugati! 30Intyo, Yowabe na Abishayi, mwene wabo bayirha Abuneri, bulla naye ali ayirhire Asayeli mwene wabo e Gabaoni omu ntambala.31Daudi abwira Yowabe n'olubaga loshi lwaliri haguma naye mpu: Mushashanyule emyambalo yenyu, muyambale ebigunira munalakire embere z'Abuneri! N'omwami Daudi alambagir'enyuma y'e sanduku y'omufu. 32Bahamba Abuneri e Heburoni. Mwami Daudi abanda akalulu ana lakira oku shinda y'Abuneri, n'olubaga loshi lwa laka.33Mwami ajira olwimpo lw'amaganya ku Abuneri aderha mpu: Abuneri akanafire nk'oku eyibarhegekere olufu afa? 34Orhaligwerh'efune zishwekerwe, chiro amagulu galim'obulegule! Wafire nk'oku bafira embere z'abantu bazibu.35N'olubaga loshi kandi lwashubi lakira Abuneri. Olubaga loshi lwayegera Daudi mpu lumulise biryo bigeke, amango lyalichiri zuba, aliko Daudi ahakana aderha mpu: Nyamuzinda ampane omu bulyo boshi, nkaba nkanakoza okululimi omugati chiro habe na katyu akaba ezuba lirhazi zika. 36Ehyula hyamenyikana hyana yemerwa n'olubaga loshi lwabonaga okubiri binja ebi mwami ajirire.37Olubaga loshi na Israeli yeshi bayunva mwezola siku oku Abuneri mwene Neri arhayirhagwa okurhegeko lya mwami. 38Mwami abwira abakozi bage mpu: Murhali menyer'omurhambo, muntu mukulu afire zene omu Israeli? 39Nchiri muzamba chiro naka nabwene obushige b'obwami, naba bantu, bene Seruya bali badarhi emwni, Nyamuzinda agalule bikulikize obukali bwage oku wajirire obubi.
Chapter 4

1Amango bene Sauli bamenyaga oku Abuneri afirire e Heburoni, efune zage zayorhaga zirhachigwerhe misi na Israeli yeshi ajam'obuba. 2Mwene Sauli aligwerhe barhambo babiri b'echigusho, muguma ayirikagw'oku zino lya bana, owundi oku zino lya Rekabe, baliri bene Rimoni w'e Beroti b'omu bene Benjamini. 3Bulala Beroti aliherhe abonekana nk'oli okulunda lwa Benjamini n'abanya Beroti bali balibirhire e Guyitayimu eyomunda ya balamire kugera muzino siku.4Yonatana mwene Sauli aligwerhe omugala ohunzize okugulu, wa myak'e rhano, amango emyazi y'olufu lwa Sauli na Yonatana yageraga e Yizereli, mukage waliri ayonkes'akabonjo, amurhola analibirha, n'oku ahanzaga achihangana okulibirha, achikuba ayorha chirema, ezino lyage aliri ye Mefibosheti.5N'abola bene Rimoni w'e Beroti: Rekabe na Bana, bagenda oku zuba lya kasusuruko emwa Ishe-Bosheti, walilyamire aluhuka akagarhi k'olusiku. 6Baj'omunju ahagarhi nkabajirhol'obulo, bamushurh'okunda, oku bwindi, Rekabe na mwene wabo Bana, bachihiga, bafuma. 7Baj'omunju yage amango aliluhukire oku buliri bwage omu busika bwage b'okulyamamo, bamuch'erhwe. Barhol'erhwe lyage balilambagirana obudufu boshi omu kabanda.8Erhwe lya Ishe - Bosheti balihekera Daudi omu Heburoni, bana bwira mwami mpu: Tala erhwe lya Ishe - Bosheti, mwene Sauli, mwanzi wawe walonzag'oku kuyirha, Nyamuzinda amaholera zene mwami nahamwabo wa Sauli n'obuko bwage. 9Daudi ashubiza Rekabe na Bana mwene wabo mugala wa Rimoni w'e Beroti mpu: Nyamuzinda wa nfumyaga obuhanya aliho. 10Yewe yi wayinjagi mbwira mpu: Talaga Sauli afire, yi walimenyere oku amenyesa ogu mwazi gwinja, na mugwarhisize n'oku muyirhisa e Sikalage, omu ku muha oluhembo lw'oburhumwa bwage.11N'akaba abantu b'omurhima gubi bayirhire omulume mwerukweru omunju yage n'omubuliri bwage, kanga na kulusha ntaka chibabaza eshagama yage omufune zenyu eyi ntakana bamala oku budaka? 12Daudi arhegeka abantu bage oku babayirhe; babacha efune n'amagulu, babimanika oku murhambi gw'olwinji lwe Heburoni. Bashubi rhol'erhwe lya Ishe-Bosheti balihamba omushinda ya Abuneri e Heburoni.
Chapter 5

1Amuko goshi g'e Israeli gayinja embere za Daudi, e Heburoni baderha mpu : Talaga rhuli mavuha gawe na minyofu yawe. 2Amango goshi Sauli aliri mwami werhu, woyo wu wakazagi habula na kurhegeka Israeli: Nyamuzinda aku bwirir mpu: We yabule olubaga lwani lw'e Israeli, wenabe murhambo we Israeli.3Intyo abashamuka boshi b'e Israeli baja emwa mwami e Heburoni, na mwami daudi anywan'echihango haguma nabo e Heburoni, embere za Nyamuzinda. Bajira Daudi kuba mwami w'e Israeli. 4Daudi aligwerhe myaka makumi masharhu amango abaga mwami w'e Israeli, ana rhegeka myaka makumi mane. 5E Heburoni, arhegeka Yudeya myaka mushanvu na myezi ndarhu, na e Yerusalemu arhegekere myaka makumi masharhu n'esharhu, Israeli yoshi na Yudeya.6Mwami alambagira Yerusalemu yoshi haguma n'abantu bage ali alwisa aba Yubusi baliri mwechola chihugo. Babwira Daudi mpu: Orhakafa wajire muchino chihugo, bulala empumi chiro n'ebilema be kugalule enyuma! Kulikulonza ku derha oku: Daudi arhalabarha muchino chihugo. 7Aliko Daudi achirholera hantu hagwerh'obuhirhi bwe Sayuni, chiri chishagala cha Daudi.8Mwezola siku, Daudi aliderhere : Owinji wahima aba Yebusi aka hikirira oku buzinda,owinji wa shurh'ebyo birema by'amagulu n'ezola mpumi bali banzi ba Daudi...Chochi rhuma baderha : Empumi n'ebirema barhakaj'omunju. 9Daudi achishog'ahantu hakomere bwenene ahayirika mpu chizungu cha Daudi. Ayumbak'enyunda zoshi,embuga n'omu ndani ya Milo. 10Daudi ayinj'aba mukulu,na Nyamubaho Nyamuzinda w'entwalo aliri haguma naye.11Hirame, mwami w'e Tiri, arhuma ku Daudi obunvirizi n'ebirhi by'embaho, na balala b'oku kwiza amabale bayumbakira Daudi enju. 12Daudi ayemer'oku Nyamuzinda amuleker'oku chiyimangirako nka mwami we Israeli, ana zus'obwami bwage eri lubaga lwage lw'e Israeli lurhumire.13Daudi ashubirhol'abahushi n'abakazi b'e Yerusalemu achimala rhenga e Heburoni, aburha abasole n'abanyere. 14Talag'amazino g'ababurhaga e Yerusalemu: Shamuwa, Shobabu, Natani, Solomono. 15Yubari, Elishuwa, Nefege, Yafiya, 16Elishama, eliyada na Elifeleti.17Aba Filisitini achiyumuk'oku bashigire Daudi amavurha g'okuba mwami w'e Israeli, boshi bazamukira kumulonza. Daudi achibimenya ayandagalira halala hantu hakomere bwenene. 18Aba Filisitini ba hikire, bayunjulirane eyi omu kabanda k'e Refayimu.19Daudi abona Nyamuzinda omu kuderha: Ka Nahima aba Filisitini? Ka wabampere omu maboko? Nyamuzinda abwira Daudi: Zamuka bulala nyempebere aba Filisitini omu maboko gawe. 20Daudi arhenga e Balaparasima emunda abashurhiraga, oku bwindi aderha: Nyamuzinda abashandazize abanzi bani eyi neyi embere zani, nka menji gasuka. Chicharhumaga aho hantu ha hamagalwa oku zino lya Bahala-Parasima. 21Baleka ho enterekero zabo, Daudi n'abantu bage babirhola, babiheka.22Aba Filisitini ashubi zamuka bayunjulikana eyi n'eyi omu kabanda k'e Refayima. 23Daudi ajibona Nyamuzinda. Nyamuzinda aderha: Orhazamuka, hindamukirabo bugongo gongo, wagera kubo haguma n'emirhi, ebibabi byabyo biribwa n'ebihombogolo.24Hano mango wakayunva olwamo lw'entambu z'amagulu omuka sulisuli k'eyola mirhi elisa ebihombogolo, onachihangane bwenene, bulala Nyamuzinda yeli alambagira embere zawa ajishuba engabo z'aba filisitini. 25Daudi ajira nk'oku Nyamuzinda alimurhegekere, ahima aba filisitini, kurhengera e Geba kugera e Guyezeri.
Chapter 6

1Daudi ahira hagum'abinja boshi b'e Israeli luganjo lwa balume bihumbi makumi masharhu. 2Daudi haguma n'olubaga lwaliri haguma naye, baja oku njira kurhenger'e'Bali-Yuda kuji zamula esanduku ya Nyamuzinda; embere zage ahaba derher'ezino lya Nyamuzinda, w'entondo zili ahakagarhi k'Abamakerubi enyanya z'esanduku.3Bahira nya Sanduku ya Nyamuzinda omu mutugari gu hyahya, bayiheka kurhenger'omunju ya Abinadabu oku ntondo ye Uza na Achijo, mugala wa Abinadabu wa lambagizag'omutugari guhyahya. 4Bagukula kurhenger'emwa Abinadabu oku ntondo: Uza akazagi lambagir'eburhambi bw'esanduku ya Nyamuzinda, na achija amaj'embere y'esanduku. 5Daudi n'enju ye Israeli baliri basharha na ngasi choshi chizihwa, nka chikoleswe n'omurhi gw'ezupure, emilizi, enzenze, engoma n'esembale.6Amango bya hikaga omu chiregerege, cha Nakone, Uza alambul'okuboko oku Sanduku ya Nyamuzinda ayifarha, bulala enyoka yali yayiyunamisize. 7Oburhe bwa Nyamuzinda bwazuka, ku Uza, na Nyamuzinda amushurha hanaho enyanya w'obubi. Uza afiraho hofi n'esanduku ya Nyamuzinda.8Daudi ayunvirh'oburhe oku gurhe Nyamuzinda akajirira owabo Uza obuhane nk'obola. Nahola hantu hayirikwa oku zino kuhika zino siku: Perezi-Uza. 9Agola mango Daudi ayubaha Nyamuzinda aderha: Gurhe esanduku ya Nyamuzinda ya hika emwani?10Barhalonzaga kukula esanduku ya Nyamuzinda emwage omu chishagala cha Daudi bayi heka omunju ya Obedi-Edomu w'e Gata. 11Esanduku ya Nyamuzinda ya yorha siku esharhu, omunju ya Obedi-Edomu w'e Gata na Nyamuzinda agisha Obedi - Edomu n'enju yage yoshi.12Bajibwira mwami Daudi oku Nyamuzinda agishire enju ya Obedi-Edomu; na byoshi biri byage byagishirwe; enyanya w'esanduku ya Nyamuzinda, na Daudi aja oku njira, azamulisa esanduku ya Nyamuzinda, kurhenga omunju ya Obedi-Edomu kuhika aha mwa Daudi, ahakagarhi k'obushagaluke; 13Amango abalihekere esanduku balambagira ntambu ndarhu, bayirha enkavu n'empanzi zishishire.14Daudi n'eminya yage yoshi aderha embere za Nyamuzinda: Aliyambere n'efodi y'omukaba. 15Daudi haguma n'enju ye Israeli bazamuka n'esanduku ya Nyamuzinda, n'empundu, obushagaluke n'empanda.16Obola okw'esanduku ya Nyamuzinda yajaga omu chishagala cha Daudi, Mikale mwali wa Saulo, akazagi lolera omu dirisha abona mwami Daudi, ali ashabira n'okuzina embere za Nyamuzinda, amugayaguza omu murhima gwage. 17Bachimala geza esanduku ya Nyamuzinda, bayihira oku hantu hantu yayo ahakagarhi k'ehema aha Daudi ali ayirheganyize, Daudi arhula embere za Nyamuzinda entulo n'enterekero y'oku shenga.18Amango Daudi achimala rhula entulo n'enterekero, agisha olubaga oku zino lya Nyamuzinda w'enfola miherho. 19Oiubundi agabira okulubaga loshi lw'e' Israeli; abalume n'abakazi ngasi muguma: Omugati, echichira ch'enyama n'egato y'ebihingwa; n'olubaga loshi lwa lunduka ngasi baguma emwababo.20Daudi agaluka ajigisha enju yage, na Mikali mwali wa Saulo ahuluka amushimba amubwira mpu: Rukungo lunene zene ku mwami we Israeli y'oku chibonesa omu masu g'abambalikazi n'abasongazi, nk'oko muntu wa bushabusha naye oku chiyerekene!21Daudi ashubiza Mikali eri: Biri embere zabNyamuzinda wa ndondolaga ebishokene oku yeshi n'oku nju yage oku anjire mukulu okublubaga lw'e'Israeli: Embere za Nyamuzinda yi na zinire. 22Nkali shubi bonekana kulusha n'okola, n'oku chirhohya oku masu gani nyenine; Ahubwe naba n'olukrngo embere z'abambalikazi oli waderha. 23N'obo Mikali mwali wa Saulo, arhagwerhe mwana kuhik'amango g'okufa kwage.
Chapter 7

1Hager'amango mwami aliyikire omu mwage eri Nyamuzinda amushobweze oku luhuka; achimalabmukula omu maboko g'ebishambo byali mugorhere. 2Abwira Natani, mulebi; talaga! Nyiker'omu nju yani y'emigano, n'esanduku ya Nyamuzinda elamire umu hema.3Natani ashuza mwami: Genda ojijira byoshi oyibukire oku murhima gwawe, bulala Nyamuzinda ali haguma nawe. 4Obugufu bukulikireho, obunu bwa Nyamuzinda bwa bwira Natani. 5Ojibwir'0mwambali wani Daudi: Oku ntyo ku Nahano aderhere: Akaba wuwa nyumbakira enju mpu yi ndamamo?6Aliko, ntasagi lama omunju kurhenga amango nazamulaga abana b'e Israeli hale n'e Misiri kuhika zino siku, nabalamire omu hema n'omu Omu Tabernakele. 7Ngasi hoshi ahana lambagire haguma n'abana be Israeli, hali ayi nababwirire omwazi n'omuguma oku bantu b'obuko bw'e Israeli, aba nabwiraga oku bagishe olubaga lw'e Israeli, ka waluhere: Changwa rhuma murhanyumbakir'enju y'emigano?8Kurhenga bunobuno wa bwira mwambali wali Daudi: Intya ku Nahamwerhu aderhere: Na kurholere enyuma w'ahantungire ebirhungano byani mpu yi oba mukulu w'olubaga, n'oku Israeli; 9Naliri haguma nawe hoshi aha walambagire; namalisize, na yirhire abashombanyi bawe boshi embere zawe, na najirire ezino lyawe likulu nka zino lya bakulu bali oku gulu.10Olubaga lwani naluhereze aha lwalama, e'Israeli, nahirire habo babereho, barhakana shaganywa, yin'ababi barha babonereraga nka kulala kwa burhanzi. 11Na nka kugalal'amango na herezaga olubaga lwani abazuzi lw'e'Israeli, nali kulekerer'akasanzi omu kukulikuza oku bashombanyi bawe. Na Nahamwerhu akwibirir'oko oku yumbakira enju.12Amango esiku zawe zayenera oka nalyama na bayisho, njina yimanza amaburha gawe enyuma zawe, owerhengere omunda yawe ye yemeze obukulu bwage. 13Yiwe yumbak'enju omu zino lyani, nyeyemere esiku zoshi obuyemere bw'obukulu bwage. 14Ye mubere ?eshe, naye anambeta mwana, akajir'amabi, nji na mahana n'emikoba y'abalumuna haguma n'orhurhi rhw'abana b'abantu.15Aliko obulonza bwani burhaka murhengako, nk'oku nabuyagire Saulo, na kabwire embere zawe. 16Enju yawe n'oku burhegesi bwawe bwebe buyemererwe esiku zoshi n'obwami bwawe bwebe esiku zoshi buyemererwe. 17Natana abwira Daudi eyola Myazi yoshi n'obola bulebi boshi.18Na meswari Daudi aji chiherekana embere za Nyamuzinda aderha : Indinde Nahamwerhu Nyamuzinda, n'enju yani eli eyihe mpuyi ombisiza aha mpirire? 19Bichiri bintu bigeke omu masu gawe Nyamwagirwa Nyamuzinda; wedunda n'enju wa y'omukozi wawe, omu mango gayinja. Ona hurirwe oku yigiriza omuntu kw'eyo myazi, Nyamuzinda Nyamubaho. 20Bichi bindi Daudi aka chikubirwe? Oyinji omukozi wawe Nyamuzinda Nahano!21Enyanya y'omwazi gwawe, n'anikulikizwe n'omurhima gwawe, wa jirire ebi bintu byoshi omuku gombola omurhimisi wawe. 22Oli mukulu Nahano, Nyamubaho, bulala ntaye okushusha na nta windi Nyamubaho nka woyo; bikulikizwe nk'ebirwa yunvire omu mashurti gerhu. 23Ka hali okw'igulu omashangi gali nka lubaga lwawe nka Israeli bo Nyamuzinda ayinjaga kulanomu buja mpu abajire, lubaga lwagz, kubahereza ezino bana yunjulize omu bushobozi bwage bwage, n'obushobozi bw'echihugo, ebisome4ene n'ebirhanga omu chihugo, omu ku higa embere z'olubaga lwalikuzaga e Misiri, abantu n'emana zabo?24Weyemere olubaga lwawe lw'e Israeli mpu yi lubaga lwawe esiku zoshi, na we Nyamuzinda, wabere Nyamubaho wage. 25Bunola Nyamuzinda, Nyamubaho chiyire bibeho kuhika esiku n'amango echinwa waderhag'omukozi wawe n'okunju yage, ona regeke okulikize akanwa kawe. 26Ezino lyawe liyorhe esiku zoshi lyakuzwa, bana derha : Nyamubaho n'entworo y'E Israeli, n'enju g'omukozi wawe Daudi ebe y'ashagali embere zawe.27Bulala wenyine Nyamubaho w'entworo, Nyamuzinda w'E Isreli, we chiyerekene oku mukozi, oli waderha : Ye kuyubakire enju cho charhumire mwambali wawe ajira obushurhu oku kubwira ozula mwazi. 28Bunola, Nyamuzinda, n'emyazi yawe buba bukweri, wano derhere obo bukusi ku mwambali wawe. 29Mukengwa, ogishe enju ya mwambali wawe mpuyi aluma esiku zoshi embere zawe! Bulala woyo we Nyamuzinda Nyamubaho we derhere, n'omukugera emigisho yage, enju y'umukazi wawe y'agishwa asiku n'amango.
Chapter 8

1Enyuma w'ebyo, Daudi ahima alusisa a Bafilistina ana bakoz'eshonyi, anakula omu maboko g'aba Filisistina obwami bw'obukulu bwabo.2Ahima aba Filistina aba Moabiti, aba hira oku mugozi, abalyamikize oku budaka, abahira oku mugozi, abiri omuku bahama oku lufu, omugozi guyunjwire omuku balekera akalamo. Na ba Moabiti ba chihira ku Daudi bamulipa ollumandi.3Daudi alwisa Hadadezera, mugala wa Rehoba, mwami w'enToba amangonajaga kulonza a hahimana oku Nyanja ye Efrate. 4Daudi amunyaga chihumbi na magana mushanvu chi bantu bajenda n'engawiye, na balume bichurubi nkaku mabiri b'okumagalu, ache amagulu g'engamiya zoshi ajira mitugari egana5Abasuriya b'Edamasi bayinja ku gwasa Hadadezer1, mwam8 we zoba, Daudi ayirha bihumbi makumi mabiri na bibiri by'Abasuriya. 6Daudi ahira emirhego omu Suria ya Damasi. N'abasuriya Bajira Daudi enama bamukanira echituliro7Daudi arhola embenzi ze zahabu zaliri abakozi ba Hadadezera baligwerhe aziheka E Yerusalemu. 8Daudi mwami ashubirhola, shabazinene bwenene e Betacha n'e Berota, bizungu bya Hadadezera.9Toyi, mwami we Hamata ayunviriza oku Daudi ayirhire engabo za Hadadezera, 10 Arumanomugala Jorama emunda mwami Daudi ali mpu aji mula Musa n'oku musimira oku arhere Hadadezera okw'amuhirire. Bulala Toyi aliri omu ntambala na Hadadezera. Jorama aheke ebibindi by'amagerha, n'ebibindi by'ezahabu, n'ebibindi bye shaba.11Daudi abihana emwa Nyamuzinda nkuka aliyisize kuhana efuranga n'ezahabu barholaga oku mashanja goshi ali ahimire.12Kuli Sura, kuli Moabo, kuli abana b'Ammoni, kuli Abafilistina, kuli Amaleki, n'oku mpamba ya Hadadezera, mugala wa Rehoba, omwami we Zoba.13Amaga abaga amahima Abasuriya, Daudi achiha ezino, omu lubanda lw'omunyu, chiro bantu bihumbi ekumi na munane. 14Ahira abasirikali omu Edomo, Ahira abasirikali omu Edomo yoshi, Edomo yoshi yalaganywakuli Daudi : Nyamuzinda akazagi kingiriza Daudi hoshi hajaga.15Daudi arhegeka Israeli, ajira echegeko n'obushinganyanya oku lubaga lwge loshi. 16Joabo, mugala wa Seuya yi warhegekaga entworo, Josafate, mwene Achiluda aliri mukarani. 17Sadoki, mwene Achituba, na Achimeleki, mwene Abiari badahwa bakulu. 18Seraja aliri mwandisi, Benaja mwene Jehojada ali mukulu w'abagala ba Daudi baliri bakulu b'oburhegesi.
Chapter 9

1Daudi aderha mpu: Hachiyorhere muntu muguma w'omunju ya Saulo, mujirir'aminja enyanya ya Yonata? 2Hali omukozi w'omunju ya Saulo, mpu ye Ziba, bamulerha emwa Daudi; Mwami amubaza: W'oyo we Ziba? Naye ashuza: Mukozi wawe!3Mwami aderha: Nta windi muntu w'omunju ya Saulo, mpu naye mujirire obulonza bwa Nyamuzinda? Ziba ashubiza mwami: Hali mwene Yonata orhulikir'amagulu. 4Mwami amubwira: Ngahe ali? Ziba ashubiza mwami: Ali omunju ya Makiri, mwene Amieli e'Lodebari.5Mwami Daudi amurhuma oku aji mulonza omunju ya Makiri, mwene Amieli e'Lodebari. 6Mefiboseti, mwene Yonata, mugala wa Saulo ayinja achikuba omu malanga ga Daudi, acha bufu; Daudi aderha: Mefiboseti: Naye ashuza: Nyono mukozi wawe.7Daudi amubwira: Orhayubahaga bulala nkoli kukoler'aminja, kubera yisho, Yonata. Nakugalulira amashwa goshi ga Saulo nka yisho, wana yorha walya haguma nani esiku zoshi oku chibo chani. 8Afukama aderha: Nka mukozi wawe ali walola nk'ambwa efire kuguma nani?9Mwami ahamagala Ziba, mukozi wa Saulo amubwira: Namahereza mugala wa nahamwenyu, byoshi byaliri bya Saulo, n'enju yage yoshi. 10Wemuhingire amashwa gage, w'oyo n'abana bawe, abakozi bawe, we nashule mpayi mugala wa nahamwenyu, abone omugati alya, na Mefiboseti, mwene nahamwenyu, yelire esiku zoshi oku chibo chani. N'obo Ziba aliherhe bana ekumi na barhano n'abakozi makumyabiri.11Abwira mwami: Omusongazi wawe yejire byoshi mwami, nahamwerhu arhegekere omusongozi wage, Mefiboseti, nj'alira oku chibo cha Daudi, nka muguma w'omu bana ba mwami. 12Mefiboseti aligwerhe omwana w'obusole mpu ye Mika, na boshi balamaga omunju ya Ziba bali basongozi ba Mefiboseti. 13Mefiboseti ali lamire e'Yerusalemu bulala akazagi lira esiku zoshi oku chibo cha mwami. Aliri chirema ch'amagulu mabiri.
Chapter 10

1Ahanyuma w'ebyo, mwami w'abana ba Amoni afa, omugala Hanuni arhola entebe. 2Daudi aderha: Nyerekane obwinja boshi, mwene Nahasi, nk'okweshe abi yerekana kuli nyono. Na Daudi arhuma abasongozi bage mpu bajimuha pole okuli eshe. Amango abasongozi bahikaga omu chihugo cha bene Amoni. 3Abakulu b'abana ba Amoni babwira Hanuni nahamwabo mpu: Okengerere oku kuyinja kusimisa yisho kurhumire Daudi arhuma aba bantu? Kuli kulonza bamenye ba nalye obugale bw'echihugo mpuyi bana chishandaza, banarhuma abasongozi emund'ali?4Hanuni achimala farha abasongozi ba Daudi; abagemba lunda luguma y'amanwa, aberagul'emyambalo yabo kuhika omu biberu. Oku handi agalulabo. 5Daudi achimala yunva, arhuma abantu, kubonana nabo, bulala aba bantu baligwerhe eshoni zinene, na mwami ababwira: Muyorhe e'Yeriko kuhik'amango amanwa genyu gamera, mwanashubi yinja.6Abana b'Amoni bachibona oku bali bachigayisize emwa Daudi, bachihoza oku mwinda, bantu chihumbi emwa b'Abasuriya be Beti - Rehoba n'emwa b'Abasuriya be Saba, bantu chihumbi emwa mwami we Makana bantu bihumbi ekumi na bibiri emw'abantu b'e Toba. 7Amango Daudi ayunvaga, arhuma Yoabu n'enfola miherho zage zoshi n'abantu b'emisi. 8Abana b'Amoni, bahuluka bach'oku muronko, omu birha, ahabaka gerer'oku lunvi, Abasuriya b'e Soba n'abe Roheba, n'abalume b'e Toba nab'e Maka baliri ahandi omu chishagala.9Yoabu achibona oku entambala yaliri enyanya zage embere n'enyuma, alondola oku binja boshi b'e Israeli abarheganya oku b'Abasuriya. 10Ahira oburhegesi ku mwene wabo Abishayi, abayorhaga b'olubaga mpuyi bayibuka abana b'Amoni.11Aderha: Akaba Abasuriya balibanya misi kundusha?, we yinje ku ntambala; n'akab'abana b'Amoni bagwerh'emisi bwenene kukulusha, ye yinje kukurhabala. 12Obe n'emisi, rhuyerekane obushiru oku lubaga lwerhu n'oku chizungu cha Namahanga werhu na Nyamuzinda ajire ebi musimisize!13Yoabu n'olubaga lwage bagenderera kuji lwisa Abasuriya bamurhang'embere. 14Amango abana b'Amoni babonaga oku Abasuriya, balibirhire, nabo balibirhira embere za Abisayi bagaluka omu chizungu. Yoabu achiyegula n'abana b'Amoni, agaluka e'Yeruwalema.15Abasuriya bachibona oku bahimirwe n'e Israeli, bahira enfola miherho zabo haguma. 16Haderazere arhuma oku bajilonza Abasuriya baliri olwindi lunda lw'enyanja nene; bahika e'Helama, bagwerhe omwimangizi Sabaka, mukulu w'enfola miherho za Hadazere.17Babimenyesa Daudi, ahira Israeli yoshi haguma, barhaluka Yorodani, bahika e'Helama. Abasuriya bachirheganya okujibona Daudi n'oku mulwisa. 18Aliko Abasuriya balibirha embere za Israeli. Daudi ayirha ebitugari byabo magana mushanvu y'entambala na bihumbi magana mane g'abanya ndogomi, ashurha n'omukulu w'enfola miherho Sobako n'okufa honaho. 19Abami boshi bashiga Hadazere, bachibona bahimirwe na Israeli, bajir'omurhula na Israeli, Israeli amurhabala. Abasuriya barhashubirizaga okurhabal'abana b'Amoni.
Chapter 11

1Omwaka gukulikire, amango abami balonzaga ku chiyamamaza Daudi arhuma Yoabu n'omusongozi wage, na Israeli yoshi mpu baji shandaza abana b'Amoni; n'okuyikaza Raba, aliko Daudi ayorha e'Yeruwalema.2Lusiku luguma Daudi azuka omu buliri, achilambagiza omu mbaraea z'enju ya mwami, alangira omukazi oli wa yoga, alikwirire omu malanga. 3Daudi arhuma bajibaza oyo mukazi alinde; bamubwira: Yewe, Bati-Sheba mwali wa Eliamo, muka Uriya Muhiti?4Daudi arhum'abantu bajimulonza, ayinja emundali, alyama naye. Achimala kuyoza ezinga lyage, nya mukazi agaluka emwage. 5Oyo mukazi aba bukule, abwira Daudi : Indi bukule.6Obola Daudi arhuma obo burhumwa emwa Yoabu: Ontumire Uriya Omuhiti. Yoabu arhuma Uriya emwa Daudi. 7Uriya aja emwa Daudi, amubaza oku kalamo ka Yoavu, oborhere bw'olubaga, n'oborhere bw'ebirha. 8Oku bundi Daudi abwira Uriya: Genda omunju yawe, oyog'amagulu gawe; Uriya ahuluka omunju ya mwami; ey'omwambali wani amukulikire.9Aliko Uriya alyama oku lunvi lw'enju ya mwami, haguma n'abasongozi boshi banahamwabo, arhanajaga omunju yage. 10Babimenyesa Daudi, bamubwira; Uriya arhajire omunju yage, Daudi abwira Uriya: Ka orhabalama? Bichi byakarhumire orhaj'omunju yawe? 11Uriya ashubiza Daudi mpu: Esanduku, Israeli na Yuda balamire omu hema; Nahamwerhu Yoabu n'abokozi banahamwerhu na chukubikire omu migaragambyo, nani naja omu mwani kulya n'okunywa n'okulyama na mukani. Amango oku kukuli achilamire n'omurhima gwawe, ntakajir'echo.12Daudi abwira Uriya; yorha hanola, zene n'omusezi, nye kurhume. Uriya ayorha e'Yerusalema, olola lusiku n'abucha bwa sezi. 13Daudi amuhuna oku balye n'okunywa haguma; amulalusa: Egolo Uriya ahuluka oku aje oku nchingo yage haguma n'abakozi ba nahamwabo, aliko arhajaga omunju yage.14Bucha bwa sezi sezi, Daudi ayandika olwandiko ayandikira Yoabu, agarhuma omu maboko ga Uriya. 15Molola lwandiko ali yandikire intya: Muhire Uriya ah'entambala ekomere eri muchiyegule naye. Mpu yi ahimwe afe.16Yoabu, omukugorha echishagala; ahiba Uriya ahantu akalwirire n'enfola miherho baherh'emisi.17Abantu b'echishagala bajir'olugenzi, alwisa Yoabu; banene bafa, balimo abajozi ba Daudi, na Uriya Muhiti, naye ayirhwa.18Yoabu arhula entumwa y'okujiheteza Daudi oluporo lya boshi gurhe entambala ya gerere. 19Ahana elira rhegeko oku mbala mwazi: Amango wamamala balira mwami eyi myazi yoshi yagerere omu ntambala; 20Hali oku achiduduma, anakubwira: Charhumaga mwa shegerera echishagala omu kulwa? Murhalimenyere oku bakweba ebisasi enyanya t'olugurhu?21Inde wayirhire Abimeleki, mwene Yerubiseti? Nanti aliri mukazi wakwebaga echi chira ch'echuma enyanya w'olugurhu, arhafirag'e'Tebeti? Chichi charhumire mwashegera olugurhu, obola wa maderha: Omukozi wawe Uriya Muhiti naye afire.22Embala mwazi ya genda achihika ahereza Daudi oluporo, byoshi Yoabu omurhumaga. 23Nyambala mwazi ya bwira Daudi, abala bantu barhubweneko enyungu; bali rhulambagirire imu kampi rhubagalula enyuma kuhika oku nyunvi zabo.24Abanya miherho bashurhire abantu bawd emyambi oku lugurhu, na banene ba mwami bafire; n'omukozi wawe Uriya Muhiti naye afire. 25Daudi abwira embala mwazi, tala bichi wa bwira Yoabu: Orhaluhaga n'eyola myazi, bulala engorho erhola muguma chir'owindi Yerida orhere echishagala n'obushiru boshi, ana chikube, nawe abahe obushiru.26Muka Uriya achiyunva oku eb'afire amulakira. 27Emishibo yamahwa, Daudi arhuma ku nyq mukazi, ba mulerha omunju yage. Aba mukage, amuburhira omusole? Bi Daudi ajirire by'oku gayisa Nyamuzunda.
Chapter 12

1 Nyamuzinda arhuma Natani emwa Daudi. Na Natani ayinja amu bwira : Haliri omu chishagala bantu babiri; muguma aliri mukene n'owindi aliri mugale. 2Omugale aligwerh'empuzi n'enkavu zinene bwenene. 3Omukene aligwerhe konine burhunzi bugeke agulaga, akazagi bilisa n'oku biyabula aha mwage n'abana bage. Yakazagi lya oku mugati gwage, yakazagi nywera omu ngumbu yage; yakazagi lyama oku chirhandaliri chayo, anakazagi yilola nka mungere wage.4Omuhisi agera emolala mugale. Oyo mugale arholonzaga kuhuma mubulala bugale bwage. Oku yendera oyo muhisi, ajihuna nyamukene empuzi yage, achihoza mpu ashegere omuhisi. 5Oburhe bwa Daudi bwa luga k'oyola mulume, abwira Natani: Nyamuzinda aliho; omuntu wajirire intya, akwanen'olufu. 6Yegalule bibuzi bine, kw'echo chibazi ajirire, n'okwarhabaga chiro obonjo.7Natani abwira Daudi: W'oyo w'olala mulume! Intyo ku Nahamwerhu aderhere Nahano we Israeli. Nakushigire amavurha gw'obwami, oku Israeli, na makulikuza omu maboko ga Saulo. 8Na kuhereze enju ya nahamwenyu, nahimire abakazi ba nahamwenyu achifuba chawe, na nakuhereze enju y'e Israeli n'e Yuda. N'akaba ebyola byebe bigeke, nye kuyushulire.26Yoabu walilamire e'Raba, w'abana b'Amoni, arhola echishagala ch'obwami. 27Arhuma embala mwazi ku Daudi oku ba mubwire: Narherere Raba na narholere echishagala ch'amenji. 28Olubaga luyorhere muluhebe haguma mugorhe echishagala muchirhole, yintachirhola nyenine, yibarhana mpereza obukuze.11Intya ku Nahanamwerhu aderhere; Nkali kula omunju yawe obuhanya, omu masu gawe, nkali rhola bakawe, mbahereze abandi balume babalyama ezuba lyakola. 12Bulala wabikola bwibisho, nyono nabijira embere za Israeli yoshi n'ezuba lyakola. 13 Daudi abwira Natani mpu: Nagomere Nyamuzinda, Natani abwira Daudi, Nyamuzinda ababalira echaha chawe, orha kafa.14Aliko, bulala wa suzagwisize abanzi ba Nyamuzinda omu kujira echo chijiro, omwana waburhire yefe. 15Natani aja omu mwage, Nyamuzinda ashurha omwa Daudi aburhaga na muka Uriya aba mulwala muzamba kuhik'okufa.16Daudi ahuna Nyamuzinda mpu omwana afume, achishalisa, achigaluka, alala obudufu boshi oku daho. 17Abashamuka b'enju yage bamuyinginga oku arhalyamag'oku daho, alahira, arhanalyaga chichi nabo. 18Okulusiku lwa kali mushanvu, omwana afa. Abakozi ba Daudi bayubaha kumu bwira oku omwana afire. Bulala bakazagi derha: Talaga, amango omwana ali chiriho rhwakazagi mubwira arhana rhuyunva. Gurhe rhwarhondera kumubwira oku omwana afire?Akali gaya bwenene.19Daudi abona oku abakozi bali baderha bonine ku bonine, abona oku omwana afire. Abwira abakozi bage, omwana afire? Nechi afire. 20Obola Daudi ayumuka oku budaka. Ayumuka avuvulire, agurana emishangi, ahandi aja omu ka Nyamuzinda afukama. Achigaluka emwage ahuna ebilyo alya.21Abakozi bage bamudosa kokuderha gurh'oko? N'obola amango omwana alichiliriho wakazagi chishalisa onalahire; Nabunola omwana afire, zuk'olye. 22Ashuza: Amango omwana ali lamire na chishalisaha n'andake. Bulala na kazagi derha: Inde oyinji oku Nahano y'ember'obonjo chiro akaba omwana arhakalama? 23Bunola oku amafa, bichi byarhuma na chishalisa? Nachi mugalula? Nye mushigane aliko yewe arhaka chinshimana.24Daudi ayunvisa mukage Beti - Sheba, amugera alyama naye, aburha omusole bayirika Salomoni, asimwa na Nyamuzinda. 25Amuhana omu maboko ga Natani w'omulebi, Natani amuha ezino lya Yedidiya kubona Nyamuzinda amusima.26Yoabu walilamire e'Raba, w'abana b'Amoni, arhola echishagala ch'obwami. 27Arhuma embala mwazi ku Daudi oku ba mubwire: Narherere Raba na narholere echishagala ch'amenji. 28Olubaga luyorhere muluhebe haguma mugorhe echishagala muchirhole, yintachirhola nyenine, yibarhana mpereza obukuze.29Daudi alund'9lubaga loshi, alalagula Raba, amurhera aba mukulu. 30Akula engolo y'obukulu omu rhwe lya mwami, yali zidohere nka Horo ya naliriko amabale gakachiro. Bayihisa okwirhwe lya Daudi, abona bugale bunene bw'echishagala.31Arhola abantu boshi b'omola chishagala ahabo akasi k'omu sumeni, n'ebyuma by'okuhinga, n'embasha z'ebyuma, abakolesa omufuru y'omuliro, okuyos'amabale. Ajira nantyo echihugo ch'abana ba Amoni. Daudi agaluka e'Yerusalema haguma n'olubaga lwage.
Chapter 13

1Enyuma weyo myazi, talaga ebya hikire. Amnoni mugala wa daudi, aligwerhe mwali wabo waliyinjihire mpu ye Tamari, na Amnoni mugala wa Daudi alimusimire. 2Amnoni alihangayikire kuhika amango achijire mulwala kuhere mwali wabo Tamari, bulala aligwerhe ebikira, alibonekene kuba munyakiburi emwa Amnoni akulonza ku muderesa.3Amnoni aliherhe omwira mpu Yonadabu lwene Simea we mwabo Daudi, na Yonadabu aliri muntu okomere bwenene. 4Amubwira mpu : Bichi birhumire wakakazi bonekana ngasi sezi oyondere woyo mugala wa Mwami? Orhalonza nku mbwira? Amnoni amushuza : Nsima Tamari, mwali wabo Abusalomi, mwene werhu.5Jonadabu amubwira : Ja okubuliri, obe nka mulwala. Hano isho ayinjakulola, wana mubwira : Yemerera Tamari, mwali werhu ayinje ampereze abinalya, arhaganye ebilyo kunomu masu gani, yi mubona na mufarhe omu fune yage. 6Amnoni alyama ahashi abonekana nka mulwala; Amango mwami ayinjagi mubona, Amnoni abwira mwami : Yemereraga, mwali werhu Tamari ayinje, akuhuni anyendere migati ebiri 3mbere z'amasu gan8, ngali lira omu fune zage.7Daudi arhuma oku bajibwira Tamari omunju :Genda omunju y'Amnoni, omu yendere ebilyo. 8Tamari aja omunju y'Amnoni, mwene wabo wali lyamire. Arhola obuntu, aduga ayenda emberezage, emigati ayi yosa. 9Arhola echunga, ayisheshera embere zage. Aliko Amnoni alahira kulya, aderha: Murhaluse abantu boshi. Abantu boshi bahuluka omu mwage.10Obola Amnoni abwira Tamari : Heka ebilyo omu chumba, n'andire omu fune yawe. Tamari arhola emigati akolere, ayi lerhera Amnoni, mwene wabo omu chumba. 11Achimu hereza migati oku alye, amu farha, amu bwira : Yinja rhulyame haguma nani mwali werhu. 12Amushuza : Nanga musheja werhu, arhashuzagurisaga, bulala omu Israeli barhajira ebirintyo, arhajiraga echochaha13Ngahe naja nyono n'eshoni zani? Nawe wanaba nka muguma w'abanya byaha omu Israeli. Bunola, nkayingire, bwira mwani, arhana hakana okuna jirira. 14Aliko arhalonzaga, kumuyunviriza: Arhali herha emisi kuguma amufarha amulyama n'emisi.15Obundi, Amnoni aba n'omugayo, mugayo kunene bwenene, gurhalire nko buzigire bwage. Amu bwira : Yumuka ahandi ogende. 16Amushuza : orhanyongereraga omu ku ndiberhako, obubi wa njiriraga. 17Arhalonzaga ku muyunviriza, ahamamagala omurhabana wakazagi nyendera, aderha nkulira oyu mukazi haguma nani omu kweb'emberga, omu chingire enyuma y'olunvi18Aliyambere achishuli ch'obutomobutomo : Bulala yaliri mishangi y'abana ba mwami bakazagi yambala, amango bachigwerhe ebikira omukazi w'Amnoni omu kw'eb'embuga, amuyigalire enyuma y'olunvi. 19Tamari achig'oluvu okw'irhwe lyage, ashonyagula achishuli chage, ahir'efune akw'irhwe agenda ayama.20Absalomoni, musheja wabo amubwira : Amnoni, mwene wenyu aliri haguma nawe? Bunola mwali werhu, sira, nawe musheja werhu. Orhabikaga eyo myazi bwene oku murhima. Tamari n'omugongo, abera omunju ya Absamomoni, musheja wabo. 21Mwami Daudi achiyunka eryo myazi akaliha bwene. 22Absalomoni arha humaga, chiro omu menja erhi omu mabi, haguma n'Amnoni, aliko omu hunira n'omu'zino, bulala ali'asuzagwire Tamari, mwali wabo.23Enuma ya myak'ebiri, nk'oku Absalomoni aliri abocha amaya g'entama e Bala Hasori, hofi n'Efraimu, alalika abanaba mwami boshi. 24Absalomoni, ashimba mwami aderha : Talaga, omukozi wawe agwerhe abo ku jemba moya g'entama, mwami n'abakozi bage em'omukozi wage.25Mwami naye abwira Absalomoni : Nanga! Mwana wani, rhajayo rhweshi; yi rhurha kulemerera, Absalomoni amuseza, aliko mwami arhalonzaga ku jayo, amugisha. 26Absalomoni aderha : Yemerera ahubwe Amnoni, mwene werhu ayinje haguma n'erhu. Mwami'amushuza : Bichi byarhum'aj'emwawe?27Aku mahuno g'Absalomoni, mwami aleka agenda Amoni n'abana boshiba mwami. 28Absalomoni ahereza abakozi bahe eli rhegeko : Mujire hange : Amango omurhima gw'Amnoni gwaba na sima n'amavu, n'amango nababwira : Mushurhe Amnoni, mumuyirhe, murhayubahaga, karhali nyinabarhegekaga? Mubik'esiri murhana yubahaga. 29Abakozi b'Absalomoni bajira Amnoni nkoku Absolomoni ana babwiraga, n'abana ba mwami boshi bayumuka, ngasi muguma oku ngamiya yage balibirha.30Bakola bali omu njira, omulenge gwa hika Daudi mpu Absalomoni ayirhe bene mwami boshi, na ntaye n'omuguma wasigere. 31Mwami ayumuka, ashanyagula emishangi yage yoshi alyuru okubudaka, abakozi boshi balir'arhalo, emishangi eberekere.32Jonadabu, mwene Simeya, mwene wabo Daudi, arhol'ejambo aderha : Nyamuzinda wani arha wazaga oki abasole boshi, bene mwami oki bayirhirwe, bulala Amnoni yenine w'afire : chichanaliri chifinja chi Absalomoni, Gurheng'amango Amnoni asuzaguraga Tamari, mwali wabo. 33Mwami Nahamwerhu ashibaga chidurna omu kengero oku abana ba mwami boshi bayirhirwe bulala Amnoni yenyine yi w'afire.34Absalomoni alibirha, n'obo omusole waliri mulanzi w'olugo, ayinamun'amasu alola. Abona echigusho chinene ch'abantu chayinja omunjira chiri enyuma zage olunda lw'entondo. 35Jonadabu abwira mwami : Tala bana ba mwami bayinjire Intya byana bonekana ebi omukazi wawe aderhaga. 36Achiba ayisiderha, abana ba mwami bahika. Azamul'omulenge alaka mwami naye n'abakozi bagu boshi barhoz'emiziga y'omugayo bwenene.37Absalomoni aliy'alibirhe aja emwa Talmayi, mwene Aminahutu mwami we Gusuvu. Na Daudi akagi lir'omugala esiku zoshi. 38Absalomoni ayorha e Gusuru emundajaga emyaka esharhu, amango alibirhaga. 39Mwami Daudi aleka ku kulikirana Absolomono, bulala alikola asimisizwe n'olufu lwa Amoni.
Chapter 14

1Aliko, Joabu mwene Zeruja, abon'oko murhima gwa mwami galiri gukola guli ku Absalomoni. 2Arhuma okuba jilonza e Tekoya omukazi ogwerhe obwenge, amubwira : Ochieherekane nk'okugayire, ayarubale n'emishangi y'ekilyo, orha chishigage mavurha ona bonekane nka mukazi kurhenga mira olulaka lufu. 3Waja embere za mwami, wanalaka mw'obola bulya. Joabo amubwira bichi aka bwira mwami.4Oyo muka we Tekoya ajibwira mwami. Ashurha empanga oku budaka, afukama abwira bichi aka bwira mwami : Ontambale. 5Mwami amubwira : Bichi wagwerhe? Ashuza; Nechi ndi mukana, omulume wani afire! 6Mwambali wawe aligwerhe bana sole babiri, bombi barhangamira omushwa, ntamuntu waliriho w'okuba lekanisa, muguma ashurh'owabo amuyirha7Talaga omulala goshi gwa gayire mujakazi wawe, omu ku derha : Hana omunju ya mwene wabo! Rhwalonza kumuyirhisa oku kalamo ka mwene wabo ayirhire. Rhwashandaguza chiro n'omwimo! Bashangula chiro n'abandi bayoshere, barhaleka chiro ebani, eri ezino, chiro n'olamire okw'igulu.8Mwami abwira oyola mukazi : J'omunju yawe. Na hana erhegeko oku muntu Mugerwa. 9Muka Tekoa abwira mwami : Eh mwami nahamserhu, ku nyono n'okunju ya darha kw'obola bahanya bwabera! Mwami n'oburhegesi bwage barha bifamo!10Mwami aderha : Owaka kujisa buhaka, omunnderhere, orhakana chikuhumako. 11Aderha : Mwami ayibuk7 Nahano Nyamuzinda wawe y'owa chilifisa achisasa ch'okuyirha arhabikola, yibarha na ngayisa mugala wani : Aderha : Nyamuzinda aliho : Chiro arhana rhoza n'olunvi luguma lw'okw'irhwe oku budaka.12Omukazi aderha : Nyemerera omujakazi wawe aderhe chinwa chiguma. Amu bwira : Derha! 13Omukazi aderha : Bichi birhumire wa ganiza ntyo oku lubaga lwa Nyamubaho, bulala birhenge omu myazi ya mwami orholerwe nk'oyagire omu kurha yibusa eyarhumaga? 14Rhukwanene okufa, rhwenabe nka menji kasheshe kalire oku daho, ayi garhakana chilezwa, Nyamuzinda arhayirha, aliko ajira erhegeko, nku owalibirhirweko, arhalibirhaga emwage.15Obola akaba nayinjire derha eyala myazi emwa mwami, Nahano, kwaderh'oku olubaga lwa nyabahisize. N'omwambali kazi wawe derhere : Najibwera mwami nkabaga mwami ajira ebw'omwambalikazi wage aderha. 16Nechi, mwami ayunviriza mwambali kazi wage, y'omulikuza omu maboko g'abalonza kurhu yérha, nyono n'amugala wani, omu kalenzi ka Namahanga. 17Mwambali kazi wawe aderhere : Akanwa ka Nahano, mwami kabereze omurhula. Bulala Nahano, Nyamuzinda wani alinka malahika wa Nyakasane, oyunva amenja n'amabi. Na Nyamuzinda, Nahamwengerabe haguma nawe.18Mwami ashuza abwira nya mukazi : Orhambishaga ebinkoli kubaza. Omukazi aderha : Nahamwerhu, mwami, aderha : 19Obola mwami aderha mpu : Ka mwebila byoshi, efune ya Yoabu erhali haguma nawe? Omukazi ashuza: Nk'oku omurhima gwawe gu lamire, changwa Nahano mwami, ntacho ey'ebulyo n'ebulembe, chirimo byoshi nahamwerhu mwami aderhere. Ali mukozi wawe Yoabu yiwa mpereze amarhegeko, yiwa na bwiraga mwambalikazi wawe eyola myazi yoshi. 20Kuli kushubi hindamula emyazi oku Yoabu yiwa jirire ebyola. Aliko Nawerhu ali mwerukweru nka malayika wa Nyamuzinda, omu kumenya byoshi bijir'omugulu.21Nantyo mwami abwira Yoabu, talaga, na jira ntyo. Genda olerh'omusole Absaloma. 22Yoabu, ashurha empanga okwiho afukama, agusha mwami ahandibaderha mpu: Omukozi wawe amenyere oku nagishirwe omu masu gawe; changwa mwami Nahano, bulala mw'okola, bikulikize omwazi g'omukozi wage.23Yoabu ayumuka aj'e Geshuru, alerha Absoloma e'Yerusalema. 24Mwami aderha: orhenge omu mwage arhana bonekaga omu masu gage. Absoloma ahuluka omu mwage chiro arhabonaga n'eshusho ya mwami.25Arhanabagaho omu Israeli yoshi omuntu wali menyikene nka Absoloma, oku bwinja b'omubiri, kurhenga oku magulu kuhika okwirhwe, arhali gwerhe eshembo n'eliguma.26Amango akazagi gembesa erhwe lyage n'oku ngasi mwaka, akazagi gembesa, bulala enviri zali zikomere okwirhwe lyage, okukomera kw'enviri zage okwirhwe bwaliri bwa shekina bihumbi bibiri, by'obulemere bwa mwami. 27Absoloma aburha bana rhabana basharhu na munyere muguma mpu ye Tamari, aliri mukazi okwirire.28Absalomoni alama Nyaka ebiri E Yerusalema, buzir'okubona mwami. 29Abaza ko Joabi, oku murhume emwa mwami; Ali Joabu arha yemeraga oku amurhume. Amurhumako obwa kabiri, Joabu arhalonza kuyinja.30Absalomoni abwira abakozi bage : Mubwene oku eya Joabu haguma n'eyani, N'omusihe guriho, mugende mu dwike ho. Abakozi b'Absalomoni. 31Joabu ayumuka aj'emw'Absalomoni omunju yage. Amubwira : Bichi byarhumire abakozi bawe bandwikir'eshwa?32Absalomoni amushuza : Tala, naliku rhumireko oku 9yinje hano : ngurhume emwa mwami mpu omubwire : Bichi byarhumire nagaluka e Gusuri? Bili b8nja oku shubihalukayo. Nchifinjire oku mwak1 bona mwami masu oku masu. N'akaba hali amabi najirire anyirhe. 33Joabu aja emwa mwami amunwira ntyo. Mwami aha magala Absalomoni ayinja emberezage afukama, alanga okwidaha. Mwami anunugurha Absalomoni.
Chapter 15

1Enyuma w'eyola myazi, Absoloma agula omutugari, epunda n'abantu makumi marhano balibirhaga embere zage. 2Azuka esezi sezi ayimanga hofi n'olunvi. Na ngasi mango omuntu ogwerhe emburanyi eyajag'emwa mwami mpu bamuchire olubanja. Absaloma akazagi muhamagala n'oku derha: Oli wa chishagala cha ngahe? Amango ashuzaga oku ali w'obuko bw'Israeli;3Absaloma ana mu bwira: Ebyawe biribinja bina shinganene. Aliko, ntaye n'omuguma w'emwa mwami we kuyunvirize. 4Absalomo ashubi derha: Inde wanjira muzuzi mw'echi chihugo? Ngasi muntu webe n'olushinja, n'emburanyi y'eshimbe nana muchir'olushinja.5 N'amango omuntu ama mushegerera, ayunama embere zage; akazagi mulambulirako amaboko n'oku muhobera. 6Absalomo akazagi jira nk'okola okuboshi Israelinbajag'emwa mwami kuhuna bamuchire olubanja. Absalomo ayemeza emirhima y'abantu be Israeli.7Oku mango cha mwaka makumi mane, Absalomo abwira mwami mpu: "Yagirwa, nyemerera inje e'Hebroni kuhikiriza echilagane na laganyaga Nahano. 8Bulala omwambali wawe ajirire echilagane amango naliri e Geshuri omu Suriya; na derha: Eyi Nyamuzinda akangalula omu Yerusalema, nye mukolere."9Mwami amubwira: Genda n'omurhula; Na Absalomo, ayumuka agenda aja e'Hebroni. 10Absalomo arhum'endabi omu buko boshi bw'Israeli mpu ba derhe: "Amango mwayunva omulenge gw'empanda mwaderha oku: Absalomo amarhegeka e'Hebroni."11Balume magana mabiri b'e Yerusalema bali hamagerwe ku herekeza Absalomo. Bana bijira n'obutudu buzira ku menyi chichi. 12Amango Absalomo ahana entulo, arhum'oku bajilonza omu chihugo ch'e Gulo; Ahitofali n'omu Guloti muhanuzi wa Daudi. Omujinya gwaluga, n'olubaga lwali lukola luli lunene bwenene embere za Absalomo.13Muntu muguma ashimba Daudi amu bwira: Emirhima y'abandu b'e Israeli yahindamukire emunda Absalomo ali.14Daudi abwira abambali bage boshi aliri nabo e'Yerusalema: Muyumuke, rhurhere, bulala rhurhakachi hereze Absalomo. Mubangule mugende: Akaba arhali ntyo, arhalegema kurhuhikako; arhulerher'obuhanya, n'oku lwisa echihugo n'amoji g'engorho.
16Mwami ahuluka, n'enju yage yoshi ya mukulikira, mwami aleka bakazi ekumi b'okulanga . 17Mwami ahuluka agenda n'olubaga loshi lwa mukulikira, bajiluhulukir'oku nju nzinda. 18Abasongezi bage boshi, Abakereti boshi, n'Abapeleti boshi bagera oku lunda lwage, n'Abagali bahikirenoku luganjo lwa balume magana ndarhu barhengaga e'Gati ba mukulikire bagera embere za mwami.19Mwami abwira Itahi w'e Gati: Bichi birhumire nawe wayinja haguma nerhu? Galuka, yorha na mwami, bulala oli mwinjira na chiro walihigirwe omu chihugo chawe. 20 Inji wayinjaga mulagolo, na zene rhushube rhulambagize aho na halira, ntana menyere yenine ngahe naja! Galuka, oheke na bene benyu haguma nawe. Nyamuzinda akujirire aminja n'ebishinganene.21Itayi ashuza mwami aderha: Nyamuzinda aliho na Nahamwerhu mwami aliho; Aha nahamwerhu mwami yebali akubakafa, aka k0ulama, amurhumusi wawe naye inji abaho. 22Daudi abwira Itayi: Genda, gera! Itayi we Gali agera, n'abantu boshi n'abana bage boshi baliri haguma naye. 23Echihugo choshi ch'aband'endulu n'okulaka babona olubaga loshi gurhe luli lwagenda, mwami ayambuka entondo ye Chedrona, n'olubaga lwa gera omu njira olunda l'omu mpinga.24Zadoki naye aliriho, haguma n'Abalawi boshi bahekere esanduku y'echilagane cha Nyamuzinda: Barhabika esanduku ya Nyamuzinda Abiyatari ashana amango olubaga loshi lwa malaga kurh3nga omu chihugo. 25Mwami abwira Zadoki: Galula esanduku ya Nyamuzinda omu chihugo; Akaba yemererwe omu masu ga Nyamuzinda, ye ngalule ana nyereke esanduku ya Nyamuzinda aheli. 26Aliko ntasimire oku chisimisa nawe. Nyono hanola, anjirire ebyakaba bi musimisize.27Mwami abwira Zadoki mudahwa mukulu mpu: K'oyunvirhe? Galuka n'omurhula omu chihugo haguma na Achimata, mugala wawe haguma na Yonata mugala wa Abiatari, bana benyu babiri. 28Lola, nalingiriziza omu kadekera kw'omu mpinga, kuhik'amango nayunva emyazi yawe. 29Na ntyo Zadoki na Abiatari, bagalula e sanduku ya Nyamuzinda e'Yerusalema bana yorhayo.30Obola Daudi ashand'omu chisezi, gwe mizeituni. Ashunag'alaka, ashukulire erhwe, amagulu bushugunu, na boshi baliri haguma naye, bashukulira amarhwe nabo, bashona eri balaka. 31Bayinji bwira Daudi oku: Achitofeli ali haguma n'Absalomo omu banzi. Daudi aderha: "O Nahano; ojire buzira kachiro empanulo z'Achitofeli!"32Daudi achihika enyanya oku ntondo, ahola afukama embere za Nyamuzinda; habonekana Husaye mu Arki, aj'embere zage, echishuli chi shanyagukire, n'erhwe liyunjwir'akachulo. 33Daudi amu bwira: Oka genda haguma nani wanderhera; 34Omu birhashinganene, waba chihanzo ch'okurhabona empanulo za Achitofeli; okola wagaluka omu chishagala, okana bwira Absalomo: O mwami, inji naba mwambali wawe; Naliri mango gamira mwambali wa yisho, aliko nkola zene mwambali wawe.35Abadahwa bakulu, Zadoki na Abiyatari; ka barhaba ahola haguma nawe? Byoshi wa nyunva omu nju ya mwami inji obibwire abadahwa bakulu Zadoki na Abiyatari. 36Na nkabulira bali halira, hofi n'abana babo bombi: Achimata, mugala wa Zadoki na Yonata mugala wa Abiyatari, ku gerera bowe, mwe menyise byoshi mwayunvirhe. 37Husayi, mwira wa Daudi, obola agaluka omu Chishagala: Na Absalomo aja e'Yerusalema.
Chapter 16

1Amango Daudi ali amamala rhaluka esongi ly'entondo; lola Ziba, mwambali wa Mefiboseti; bashimanana ay'aherhe punda ebiri zirhabikirwaho; ziliko migati magana mabiri; mifuko egana ye mizabibu, egana y'amachungwa g'echanda, n'ogwindi gw'amavu. 2Mwami adosa, Ziba, bichi mwajirisa ebyola? Ziba ashuza mpu: Epunda zarhabala omu kuja emwa mwami, emigati n'amalehe g'echanda, g'okulisa emisole; n'amavu gakumala enyorha y'abalwira omu mpinga.3Mwami aderha: Ngahe mugala wa nahamwerhu ali? Ziba ashuza mwami, lola, ayorhere e'Yerusalema, bulala aderhere oku: Zene enju y'e'Israeli yangalulira oburhegesi bwa darha. 4Mwami abwira Ziba, lola: byoshi by'emwa Mefiboseti biri byawe; Ziba aderha: Na mafukama! Imbe n'omurhula omu masu gawe we mwami nahamwerhu.5Daudi agenda kuhika e'Bahurimu. Akula yo omuntu w'omu mulala n'omu nju ya Saulo, mpu ye Simeyi, mugala wa Gera. Achilambagiza ali aderha eby'oku vumana. 6N'oku kweba Daudi amabale n'oku b'ambali ba mwami Daudi, na nabo olubaga loshi n'abantu boshi b'emisi baliri ebulyo n'ebulembe bsa mwami.7Shimeyi, aderha ntyo omu kubavuma: Genda, genda muntu w'eshagama, muntu mubi. 8Nyamuzinda agalula okurhwe lyawe eshagama y'enju ya Saulo, waligwerhe obwami, na Nyamuzinda ahanire obwami omu maboko g'Absalomo, mugala wawe; w'oyo muhanya nk'oku ona bikwanene bulala oli muntu w'eshagama!9Obola Abishayi mugala sa Zeruya abwira mwami: Bichi birhumire aka kabwa kafire, kakavuma mwami Nahamwerhu? Lekaye, nku yingingire, genda omu ch'erhwe!" 10Aliko mwami aderha: Buzigo buchi ngwerhe nenyu, bana ba Zeruya? Akaba akuvuma, k'okuderha oku Nyamuzinda omu bwishukire: Vuma Daudi! Inde windi wakamubwira mpu: Chirhumire wajiravnk'okula?"11Daudi abwira Abisayi n'abambali bage mpu: Lola mugala wani warhengaga omubula bwani, alonza akalamo kani; Ahanene bwenene omu Benjamini! Lekaye anavume, bulala Nyamuzinda omu bwirireko. 12Nkabaga Nyamuzinda obona obusime bsani anjirira aminja omu kugalula emivumo ya zene.13Daudi n'abantu bage bakomeza olugenzi. Shimeyi alambagira oku murhambi gw'entondo hofi na Daudi, akwali alambagira, anaherhe avumana, n'oku mukweb'amabale, n'oku chul'akachulo. 14Mwami n'olubaga lwage aliri nalo, bahikabe'Ayefimu, baluhuka.15Absalomo n'olubaga loshi, abantu, baja omu Yerusalema na Achitofeli naye aliri na Absalomo. 16Amango Husayi, omu Arki, mwira wa Daudi, achihika hofi na Absalomo, amu bwira mpu: Olame mwami: Alome mwami!17 Absalomo abwira Husayi: Talaga sasa abwira ogwerhe mwira wawe! Bichi byarhumire arhagenda na mwira wawe? 18Husayi ashuza Absalomo mpu: Nalonza imbe haguma n'owachishoga Nyamuzinda, olubaga lwage loshi, abantu boshi b'e'Israeli, na boshi haguma wabo rhwa yorhana.19N'obwindi; Inde n'akolera? K'arhali mugala wawi? Nk'oku nakoleraga yisho, kunawe nakukolera.20Absalomo abwira Achitofeti mpu: Rhulole haguma; bichi rhugwerhe rhwajira? 21Achitofeti abwira Absalomo erhi: Ofe emunda balala bakazi bali yisho alekaga b'okuchung'enju: Na ntyo Israeli yoshi yana menya oku wa chisuzagurisize embere za yisho n'efune z'abali haguma nawe zanaba n'emisi.22Barhindira Absalomo ehema oku lubavu lw'enju, Absalomo ashimba abakazi beshe oku mugaragaro omu masu ga Israeli yeshi. 23Amahano Achitofeli akazagi hana ago mango, gali gwerhe emisi minene wemenya nk'oku bali bene Lulema yenine. Byaliri intyo oku mahano goshi ga Achitofeti, eri ku Daudi, eri ku Absalomo.
Chapter 17

1Achitofeli abwira Absalomo mpu: Ndeka nchishoge bihumbi ekumi na bibiri by'abantu! Nayumuka n'oku kulikirana Daudi obu budufu bonobo. 2Namurhogerako arhamenyere, eri arhamire, n'efune zage eyi zarhamire, n'oku muyubahisa n'olubaga lwage loshi luli haguma naye lwa libirha. Inji na hima mwami nyenine.3Nagalul'abantu boshi emwawe, olufu lw'omuntu oli walonza, yi warhegeka olugenzi lw'okugaluka kwa boshi n'olubaga loshi lwaba n'omurhula. 4Ogo mwazi gwa simisa Absalomo n'abashamuka be Israeli boshi.5Nantyo Absalomo aderha mpu: Mushubi hamagala Husayi, omu Arki, rhuyunvirize na bichi aderha. 6Husayi aj'emwa Absalomo, Absalomo amu bwira mpu: Tala gurhe Achitofeli aderhere: Ka rhwakajira eby'aderhere? W'oyo derha! 7Husayi ashuza Absalomo mpu: Lero chiro akaba, ehano Achitofeli ahanire lirha kwirire.8Husayi aderha mpu: Oyinji obugabo bwa yisho n'abantu bage; aba agayire kuguma n'omushwa oku wakanya echinde abana bacho: Yisho mulume w'ebirha, arhana lyama haguma n'olubaga. 9Lolaga, bunola achibishire omu chiriba cha ngasi ahandi hantu. Na hano barhondera, hali abagwa omu birha, rhurhana legama kubimenya omu rhwana derha mpu: Habere ebirha omu bantu bakulikire Absalomo. 10Obola balala bakala n'obushirhu, bagwarh'omurhima nka gwa nyalukala; bagwarhwa n'obuba; bulala Israeli yoshi ayinji oku yisho aliri nyakufir'echihugo; anali n'entwali.11Mpanwire oku Israeli yoshi echigushe haguma nawe, kurhenga e'Dani kuhika e'Bere-Sheba, banene kuguma n'omushenyi guli oku nege y'amenji manene. We lambagire nka muntu oli omubirha. 12Rhwamurhogerako hoshi akaba eyali, rhwana murhogerako nka kulala olume lurhoger'okudaho: Na ntaye n'omuguma werhufume eyi yewe, eyi n'omuguma w'omu bantu yebe alinabo.13Akarhenga akaja omu chishagala. Israeli yeshi yeheke emigozi y'echishagala choshi rhwayishwekera oku nteberhebe y'entondo, kuhika amango chiro n'ebale lirhaka chibonekana. 14Absalomo, n'abantu boshi b'e' Israeli baderha mpu: Empanulo ya Husayi omu Arki, y'enyinja kulusha eya Achetofeli. N'obo Nyamuzinda ali amalire kuyemera oku balahire empanulo ya Achitofeli mpu yi balerhera Absalomo obuhanya.15Husayi abwira abahahwa bakulu, Zadoki na Abiyatari: Achitofeli ahamire ehano eli n'eli emwa Absalomo n'oku bashamuka be Israeli; nani nahanwire ebi n'ebi bintu. 16Bunola murhume buno buno babwire Daudi anaderha mpu: Orhalalaga omu kadekera k'empingu, aliko aje hale bwenene, oku bulyo mwami n'olubaga lwage barhafa.17Yonatana na Achimata, bali yimangire e'Eni-Rogeli. Omujakazi ayinja ababwira oku baji menyesa mwami Daudi, bulala barhaka bere nka bachiyerekana n'okuja omu chihugo. 18Aliko, musole muguma ababona ajibwira Absalomo: Aliko bagenda boshi ba biri bahasa bahika e'Bahurina oku y'omuntu waligwerhe echisima aha mwage, bahayandagalira.19Omukazi arhol'echifuko ahira oku bunu bw'eriba, ashesheraho eshano y'obugere, barhayunvaga k'oku derha gurhe. 20Abasongozi b'Absalomo baj'omunju, hofi n'oyo mukazi baderha: Ngahe Ahimata na Yonatana bali? Nyamukazi abashuza: Barhalukire olwinji. Abalonza arhabonaga, bagaluka e'Yerusalema.21Bachimala kugenda, Ahimata na Yonatana bashona barhenga omwiriba, baji bwira mwami Daudi. Babwira Daudi: " Yumuka agenda duba duba orhaluk'amenji, balala Achitofeli ahanwire enyanya zawe bintu bilebe. 22Daudi n'abantu boshi aliri nabo bayumuka bayambuk'e Yorodani, oku mucherachera esezi; ntaye n'omuguma wa yorhere eburhambi, ntaye n'omuguma arha yambukire e'Yorodani.23Achitofeli achibona empanulo yage erhakulikirwaga, ashweka epunda yage agenda aja emwabo, omu chihugo chage. Ahana erhegeko omunju yage, aba achiniga. Intyo kw'afaga, bamu hamba omushinda y'eshe.24Daudi agera e'Mahanayima. Na Absalomo ayambuka e'Yorodani, yewe n'abantu bage boshi b'e'Israeli haguma naye. 25Absalomovahira Amasa okuvburhegesi bw'enfola miherho, agurana Yoabu; Amasa aliri mugala w'omuntu wayirikagwa Yitara w'e'Israeli, wajaga emunda Abigaeli ali, mwali wa Nachasi na mwali wabo Zeruya, nyina wa Yoabu. 26Israeli na Absalomo, bachumbika omu chihugo ch'e Gileadi.27Amango Daudi ahikaga e'Mahanayimu, Sobi, mugala wa Chashi we Rabba wa bene Amoni, Makiri mwene Amieli we Lodebara na Barzilayi we Galati we Rogelima.28Balerha amaliri, ama sahani, enaga z'obudaka, engano, efromage, eshano, enyama eyosezwe, enyunyi, ebishimbo n'erantiye. 29Obuchi, amavurha, embuzi, amavurha g'enkavu, balerha ebyo byoshi emwa Daudi n'oku lubaga lwaliri haguma naye oku bundi mpu balye; bulala baliri baderha: Olu lubaga lwali lwa hangayikire n'eshali, omuluho, n'enyorha omu mpinga.
Chapter 18

1Daudi aganja abantu aliri nabo; ajira abarhegesi b'ebihumbi n'abarhegesi b'amagana. 2Arhola chiguma ch'abisharhu ch'abantu abahira oku burhegesi bwa Yoabu, chiguma cha bisharhu oku bw'Abisayi mwene Zeruya, mwene wabo Yoabu; na chiguma cha bisharhu, oku bwa Itayi we Gata. Mwami abwira olubaga. Nani nalonza kulambagira nenyu.3Aliko olubaga, orhahuluka! Bulala arhakalibirha, arhali rhwewe rhubali balola, n'amango baguma murhwabo banafa, barhaka rhulola aliko w'oyo oli nka bihumbi ekumi byerhu. Nantyo bihunire obe hofi omu kurhurhabala kurhengera omu chishagala. 4 Mwami ababwira: Inji najira ebiba simisize, mwami ayimanga aha lunvi, amango olubaga luli lwahuluka, amagana oku bihumbi.5Mwami ahereza elyo rhegeko ku Yoabu, Abisayu na Itayi: Oku buzigire bwani kubuyabuya n'oyu musole Absalomo! Olubaga loshi lwayunviriza erhegekoblaya mwami oku barhegesi boshi b'abantu b'Absalomo.6Abantu boshi barhenga omu mashwa,oku shimanana Israeli: Entambala yabera omu lubala gw'e Efurahimu. 7Eyo munda, abantu b'e Israeli ba shurhwa n'abakozi ba Daudi, mwago mangonhafa bantu bigumbi makumyabiri. 8Ebirha bya yamamala enyunda zoshi z'echihugo; olubala lwalya bantu banene kulush'engorho, ago mango.9Absalomo ashimanana n'abantu ba Daudi. Alishonere oku mwana gw'epunda. Omwana gwa punda gw'aja omu marhabi garhalehene g'emizi y'emirhi; erhwe ly'Absalomo lya chikira mw'eyola mizi, ayorha hanikirwe omu chilegelege ch'enkuba n'obudaka; omwana gw'a punda aliriko gw'ager'olundi lunda. 10Omuntu wabonaga ntyo ajibwira Yoabu: Tala, na bwene Absalomo ananabire oku muzi gw'omurhi.11Yoabu abwira nyamulume wamulerheraga omwazi mpu: Wamubwene charhumaga orhaba wamuyirha honaho, Na nka kuhereze, bihumbi ekumi by'efuranga n'omukandara.12Aliko, oyo mulume abwira Yoabu mpu: Ahano omugeza omu fune zani bichira chihubi ch'efuranga, nta hira efune zani ku mwene mwami; bulala rhwa yunvirhe elira rhegeko akuhere w'oyo, Abisayi na Itayi. Muchilange ntaye ohumage ku Absalomo. 13Nani nka nalonzaga ku rhindibuz'akalamo kage, ntacho chakabishwa mwami, na wenyine, wakanabere mwanzi wani.14Yoabu aderha: Ntaka yimanga haguma nawe; orhole machumu masharhu omu fune zage, ochumirhe omu murhima gw'Absalomo amango alichiri alim'omuka omu mizi y'omurhi. 15Misole ebiri yali herhe entwaro za Yoabu bagorha Absalomo bamushurha kuhika okufa.16Yoabu aband'omu mpanda: Abantu bayinja, barha chikulikiraga Israel. 17Barhola Absalomo, bamukweba omu chiriba ahakagarhi kw'olubala, bamuhira kw'ebale lizibuzibu. E'Israeli yoshi balibirha ngasi muguma omu chilalo chage.18Amango Absalomo alichiri m'omuka, aliyumbakire enkingi, omu lubanda lwa mwami; bulala akazagi derha mpu: Ntajira mwana b'eyibukireko ezino lyani. Ayirik'eyo nkingi yage oku zino lyage. Bana chiyihamagala zene Nkingi y'Absalomo.19Achimata, mwene Zadoki aderha: Muleke ndibirhe mpekere mwami ogula mwazi gwinja; oku Nyamuzinda amuchirire olubanja omu kumukula omu maboko g'abashombanyi. 20 Yoabu amubwira mpu: Arhali w'oyo we waheka eyila myazi zene; weyiheke olundi lusiku; s'arhali zene bulala mugala wa mwami afire.21Yoabu abwira Chusi mpu: Genda ona bwire mwami ebiwa bwene. Chusi ayunama embere za Yoabu, alibirha. 22Achimata mwene Zadoki ashubi bwira Yoabu. Chiro akahika, leka ndibirhe enyuma za Chusi; na Yoabu aderha: Bichi birhumire walonza kulibirha mwana wani? Ka burhali bubeshi walonza kuheka? 23Chiro akahika, nalibirha! Ashubiramo Archimata. Yoabu amubwira mpu: Libirha! Archimata alibirha omu njira y'akadekera, arhaluka Chusi.24Daudi aliyikere aha kagarhi ka nyunvi ebiri; Omulanzi aja oku lubavu lw'olunvi, ewa lunda lw'echibambazi, alambul'amasu alola; lola omuntu olu alibirha yenine.25Ola mulanzi ayama, amenyesa mwami, mwami aderha mpu: Akaba ali yenine, aherh'emyazi. Oyo mulume akazigi hofi esiku zoshi.26Omulanzi abona owindi mulume ali walibirha, ayakuza oli oku lunvi: Tal'omuntu oli alibirha yenine. Mwami aderha: Aheme naye emyazi. 27Omulanzi aderha mpu: Obulyo b'okulibirha b'omurha, bwa manyibusa okulibirha kw'Achimata, mwene Zadoki. Na mwami aderha: Muntu w'aminja; aherhe emyazi minja.28Achimata ayabwira: wira mwami mpu: Byoshi biri binja! Afukama embere za mwami, erhwe kuhik'oku budaka ana derha: Agishwe Nahano Nyamuzinda wawe, wa chungulag'abantu balambulag'amaboko oku shomba mwami nahamwerhu! 29Mwami aderha mpu: Oyo musole Absalomo analiho n'obugumaguma? Achimata ashuza: Na langirire olubaga lunene, amango Yoabu arhumaga omwambali wa mwami, nani mwambali wawe; Aliko nta menyere bichi byabere. 30Mwami amu bwira: Jahalira eburhambi: Archimata aj'eburhambi.31Mwako kashanji Chusi ahika, aderha: Mwami Nahamwerhu oyunve omwazi gwinja. Zene Nyamuzinda akuber'obonjo anakulikuza omu maboko ga boshi bali bakujira kaligi. 32 Mwami abwira Chusi mpu: kw'oyo musole Absalomo anali mugumaguma? Chusi ashuza: Baba nko yola musole, mwanzi wa mwami nahamwerhu na bala boshi bayinjire mpu bakujirire amabi! 33Mwami ayunva echinyogo, ashona aja ebusika enyanya w'olunvi, alaka: Aliri aderha ali alambagira: Mwana wani Absalomo! Mwana wani Absalomo! Nka nafaga ahali hawe: Absalomo mwana wani! Mwana wani!
Chapter 19

1Bayinja bwira Yoabu, tala, mwami aherh'alaka 'oku chiduduma enyanya z'Absalomo. 2N'okuhimana olo lusiku, kwa hindamuka kulaka oku lubaga loshi; bulala n'olo lusiku olubaga lwa yunvanga baderha mpu: Mwami agayire enyanya z'omugala.3Lonolo lusiku, olubaga lwaja omu chishagala omu bwibisho, nk'oku abantu b'eshonyi bajiraga amango balibirhaga omubirha. 4Mwami ali chishukire amasu n'oku yama bwenene mpu: Mwana wani Absalomo; Absalomo, mwana wani! Mwana wani.5Yoabu aja omu busika mwami alirimo aderha mpu: Wamanshukira zene orhamenyere bichi amasu g'abasongozi bawe boshi, zene bachungulaga akalamo kawe ; ak'abana bawe na bali bawe, aka bakawe n'ak'embaraga zawe. 6Osima abakushombere; ona shomba aba kusimire, bulala wama yerekana zene oku nta muthegesi na nta musongozi, nama nabona bunobuno oku Absalomo nkalamaga nerhu rhweshi rhukaba mwezola siku, ebyola byaka bere binja omu masu gawe.7Jira oyumuke, huluka, obwehereze abaganda bawe, bulala, nkuhakanire, akaba orhahulukire, nta muntu n'omuguma wa yorha naye munola budufu byana kubera bibi kulusha obu hanya boshi bwa kuhikire, kurhenga obwana bwawe kuhika zene. 8Honaho, mwami ayumuka ayikal'oku lunvi. Baderhesa olubaga loshi mpu: Lola mwami ayikere oku lunvi. Olubaga loshi lwayinja lwa shimba mwami. Obo honaho, Israeli balibirhirq ngasi muguma omu chiralo chage.9N'omu buko boshi bw'e Israeli, olubaga loshi lwaliri omu buhaka baderha: Mwami arhukule omu maboko g'abashombanyi, yewe yiwarhurhabalaga omu maboko g'aba Filipi, bunola amalibisy'echihugo embere z'Absalomo. 10N'obo Absalomo rhwashigag'amavurha mpu y'arhurhegeka, afire omu ntambala: Bichi birhumire murhakaderha oku bagalule mwami?11Oku lunda lwage; mwami Daudi arhuma oku baji bwira abadahwa bakulu Zadoki na Abiyatari: Miderhese abashamuka be Yuda muna babwire mpu: Bichi birhumire mwaba bazinda oku galula mwami omunju yage? Bulala ebyakazigi derhwa omu Israeli, byahikire ku mwami. 12Muli bene berhu, muli mavuha gani munali munyofu gwani; Bichi bya kurhuma mwaba bazinda kugalula mwami?13Mubwire Amasa naye: Orhali vuha lyani n'amunyofu gwani? Nyamuzinda anjire nk'oku alonzeze, akaba arhabere embere zani esiku zoshi murhegesi w'entwali ahali ha Yoabu. 14Daudi ayunamisa emirhima ya boshi be Yuda wamenya nka muntu muguma: Barhuma kubwira mwami mpu galuka w'oyo n'abambali bawe. 15Mwami agamuka ahika, kuhika e' Yerodani, Yuda aj'eGiligali, omukuja kubona mwami oku yambusa Yorodani.16Shimeyi, mwene Gera, omu Benjame aliri we Bachurina, abangula omuku yandagala haguma, omukujibona mwami Daudi. 17Aliherhe, balume chihumbi b'e Benjame, na Ziba, mwambali w'enju ya Saulo, n'abagala ekumi na barhano, na basongozi makumyabiri ba Ziba. Bayambuka E'Yorodani bajibona mwami. 18Amasuhe gali chigenerwe mwami, gayambuka Yorodani gaheke n'enju ya mwami, n'amango mwami ayambukaga e'Yorodani Shimeyi, mwene Gera, afukam'embere zage.19Abwira mwami: Nyamuzinda wani arhaganjag'amabi gani, ayibagire oku omusongozi wawe amugoseze, amango mwami nahamwerhu y'ehike e'Yerusalema n'amwami arhayibiriraga. 20Balala omukozi wawe ayemerere oku agomere. Talaga, na mayinja zene murhanzi w'enju yoshi ya Yozefu kubona mwami nahamwerhu.21Obola Abisayi, mwene Zeruya, arhola omwazi aderha mpu: Bimeyi arha shinganene okufa oku ali avunire omushigwa wa mwamu? 22Aliko Daudi aderha mpu: Ngwerhe bubi buchi nenyu bana ba Zeruyi na bichi birhumire mwaba bashombanyi bani zene? Omuntu afa omu Israeli zene? Ntana menyere akaba zene na karhegekere Israeli? 23Mwami abwira Simeyi mpu: Orhafa zene, nku hakanire.24Mefiboseti, mugala wa Saulo, ayandagala naye kujibona mwami. Arhali yogere magulu gage, chirho agembaga amanwa eri kufula omwambalo gwage, kurhenga amango mwami agendaga kuhika amango afulukaga n'omurhula. 25Amango ajaga embere za mwami e'Yerusalema, mwami amubwira mpu: Mefiboseti, bichi bya rhumaga arhayinja haguma nani?26Mefiboseti: O, nahamwerhu mwami, omukozi wani antebekere; Bulala olala mukozi wawe w'echirema ali mbwirire mpu: Na rheganya e'Ndogomi yani, nyishoneko ngende na mwami. 27Anakomere omwambali wawe embere za Nahamwenyu mwami wawe; Ali nahamwerhu mwami ali nka malayika wa Nyamuzinda. Jira ebiku simisize. 28Bulala abantu boshi b'omunju ya darha banaliri nka bafu embere za mwami nahamwerhu; na ntyo wahirire omwambali wawe omu luganjo lwa balira oku chibo. Burhegesi buchi na kachibonana bichi ngwerhe na ka chibaza mwami?29Mwami amubwira mpu: Eyola myazi yoshi ya bichi? Na malire ku derha oku: W'oyo na Ziba nji mwabigabana eshwa. 30Naye Mefiboseti abwira mwami mpu: Okalonza orhole byoshi, bulala mwami nahamwerhu agalukir'omunju yage n'omurhula.31Barizilayi, Omugaladi, ayandagala kurhengerera e'Rogelimu bayambuk'e Yorodani, amuhereza kuhika olwindi lunda lwa Yorodani. 32Barizilaya aliri mushaja wa myaka makumi gali munane. Ali tigatigere mwami amango goshi aliri e'Mahanayimu; Bulala aliri mugale bwenene. 33Mwami abwira Barizilayi, mpu: Yinja haguma nani, nakulisa emwani e'Yerusalema.34Aliko Barizilayi ashuza mwami, adrha myaka mingana hi naka chilama mpu yingenda na mwami e'Yerusalema? 35Inkola ngwerhe myaka makumi gali munane. Naka chimenya ebinja n'ebibi? Omwambali wawe akachi menya kugeza echakalya n'echakanywa? N'ka chiyunva omulenge gw'abalume n'abakazi bayimpa? Bichi birhumire omwambali wawe aka kulemerera, nahamwerhu mwami? 36Omwambali wawe yeje hale n'e Yorodani haguma na mwami. Bichi birhumire ahandi n'obola mwami ampereze obulenganjira?37Jira omwambali wawe agaluke, injifira omu chihugo chani, ba mpambe haguma n'eshinda ya darha na nyama? Aliko, talaga Kimuhamu, mwambali wawe ayambuka haguma na mwami. Nahamwerhu, omujirire echi webo chinja.38Mwami aderha: Kimahamu agere haguma nani, na mujira ebiku simisize, byoshi we chifije nyekuhebyo. 39Hano boshi bamala yambuka e'Yorodani na mwami naye aji yambuka ; mwami ana nunugurha Barizilayi n'oku mugisha. Barizilayi ana galuka omu mwage.40Mwami aja ashimba Giligali, kumuhemaamuherekeze olubaga loshi lw'e Yuda, n'echi chira ch'olubaga lw'e Israeli bayambusa mwamu e'Yorodani. 41Aliko abantu boshi b'e Israeli baja ku mwami bamubwira: Bichi birhumire bene berhu, abantu boshi b'e Yuda bakukulikira bana yambuse mwami e'Yorodani oku nju yage n'oku bantu ba Daudi boshi?42Abantu boshi b'e Yuda bashubiza abantu be Israeli: Bulala mwami ali hofi w'omulala gwerhu. Bichi bilyaho byaka bagayisa? Rhwalamire oku bwami? Hali oluhembo arhuhere? 43Abantu b'e Israeli bashuza abantu b'e Yuda mpu: Mwami ali werhu kali ekumi na kasharhu; na Daudi chiro kubalusha. Bichi byarhumire mwasuzagura? Rhurhaliri barhanzi b'oku derha oku rhugalule mwami werhu? Abantu b'e Yuda baderha n'obubi bunene bwenene kulusha abe Israeli.
Chapter 20

1Haliri h'omuntu okaliha bwenene mpu ye Seba, mugala wa Bichiri, mwene Benjame; Abanda omu holere aderha mpu: Nta chigabi cherhu haguma na Daudi. Nta kashambala kerhu haguma na bene Israeli. Ngasi muguma agwerhe ehema lyage; Israeli! 2Abantu boshi b'e Israeli, bachi yegula na Daudi, bashimba Seba mugala. Aliko abantu b'e Yuda bayorha bashinganyanya embere za mwami wabo, bamuherekeza kurhenga e'Yorodani kuhika e'Yerusalema.3Daudi agaluka emwage e'Yerusalema, mwami arhola zilala mbaga zage ekumi aleka z'okulanga enju yage, abahira ahantu bali chumbikire, akazagi balisa , aliko arhakazagi barhangula. Bali chingirwe ahola kuhika oku lufu lwabo, balamire omu bukana.4Mwami abwira Amasa mpu: Ompamagalire omu siku esharhu abantu b'e Yuda, nawe mube halala. 5Amasa agenda ku rhumira Yuda, alika arhalusa amango mwami alimu bwirire.6Daudi abwira Abisayi: Seba mugala wa Bichiri, akoli rhujirira amabi kulusha Absalomo. Rhola wenine abaganda ba nahamwenyu, omu kulikiranye y'arhabona ebishagala bi herh'emisi barhana fumaga omu masu gerhu. 7Abisayi, agenda aherekezwe n'abantu b'e Yoabo, ba b'Akereti n'Abaperesi n'abantu boshi b'emisi. Bahulukira e'Yerusalema, mpu barhere Seba, mwene Bichiri.8Amango bakola bayegera hofi n'ebale linene liri e'Gibeoni; Amasa ahika embere zabo; Yoabu ali yambalire oku ngorho, eshishi w'emyambalo yage, aliyishwekere omu mpindi, ya yerera Yoabu ali alambagira.9Yoabu abwira Amasa: Ka onakomere mwene werhu? Na n'okuboko kwage k'obulya, akulula amanwa g'Amasa omu nuguba. 10Amasa arhagalolaga engorho yaliri omu fune ya Yoabu, Yoabu amushinga nya ngorho omunda, amulagashandala oku budaka, chiro arha mushingagayo obwa kabiri, Amasa afa. Yoabu na mwene wabo Abisayi balambagira bajihiga Seba, mwene Bichiri.11Muntu muguma w'omu bantu ba Yoabu ayorha haguma na Amasa ali aderha: Nde walonza Yoabu na inde oli okulunda lwa Daudi? Ashimbe Yoabu! 12Amasa, achivuvuza omu shagama hofi n'enjira, oyo muntu achibona oku olubaga loshi lwayimangire, ashunika Amasa eburhambi bw'enira omushwa, amukwebako omushangi, amango abonag'oku ngasi boshi bali bagera hofi naye bali bayumanga. 13Amango bachi mukula omu muhanda ngasi muguma akulikira Yoabu, mpu bahige Seba mwene Bichiri14Yoabu azungula obuko boshi bw'e Israeli, omu ngabo z'Abeli-Beta. Mayacha, abantu boshi baja haguma bagenda enyuma zage. 15Bayinja bagorha Seba omu Abeli-Beta. Mayacha, bayumbaka olugurhu omu chishagala. Olubaga loshi lwaliri haguma na Yoabu, basuzagura lulala lugurhu, balushandaza. 16Obola mukazi muguma munya bwenge achihana ahamagala omu chishagala; Muyunve! Muyunve! Mbayingingire, mubwire Yoabu: Yegera hanola nku bwire.17Amushegerera, ola mukazi amubwira mpu: W'oyo Yoabu! Nechi nyono! Ola mukazi ambwira: Yunviriza omwazi gwa mwambalikazi wawe: Ashuza: Indi nayunva. 18Ola mukazi aderha: Mira mira bakazagi derha mpu: Genda ohanuze emwa Abeli. Na byoshi byana hwera aho. 19Indi muguma w'omu chishagala ch'omurhula n'obwirhonzi omu Israeli; onali walonza kuzimanganya echishagala nina wa Israeli! Bichi birhumire walonza ku shereza akashambala ka Nyamuzinda?20Yoabu ashuza mpu: Hale! Hale! Nani enyifinjo y'oku shandaza chiro n'oku hirigisa. 21Arhali kubirintyo; aliko hali muntu muguma w'omu ntondo y'Efurahimu, ayirikwa oku zino lya Seba, mwene Bichiri, efune azonzeza mwami Daudi akadoke, omuhane yenine, nani nashegeza hale n'echishagala. Omukazi abwira Yoabu: Tala, na kukweba erhwe lyage ku gerera olugurho. 22 Omukazi ashimba olubaga loshi n'obwenge bacha erhwe lya Seba mugala wa Bichiri, bali kweba Yoabu; Yoabu naye abanda omu mpanda: Boshi bashandala hale n'echishagala, ngasi muguma aja omu ndalo yage. Na Yoabu agaluka e'Yerusalema emwa mwami23Yoabu arhegeka enfola miherho zoshi z'e Israeli: Benaya mwene Yehoyada, alirhegekere aba Kereti n'aba Peleti. 24Adorama ye furhisaga ama barati, Yosafati, mugala Achiludi aliri mudahwa mukulu. 25Seya aliri mwandisi; Zadoki na Abiyatari baliri badahwa; 26na Ira we Yayiri aliri mukulu w'oburhegesi bwa mwami Daudi.
Chapter 21

1Amango ga mwami Daudi, haliriho eshali lya malaga myak'esharhu; Daudi alonza okubona amalanga ga Nyamuzinda; Nyamuzinda aderha mpu: Kuli kubera Saulo n'enju yage ya sheshag'eshagama, bulala ayirhisize aba Gabaoni.2Mwami ahamagala aba Gabaoni mpu ababwire. Aba Gabaoni barhali omu bana be Israeli, aliko baliri bisigazo by'aba Amori: Abana be Israeli ba chihira haguma nabo mpu Nahano abarhabale, aliko Saulo alonza oku balwisa omu bwenge bwage oku bana be Israeli na b'e Yuda. 3Daudi abwira aba Gabaoni: Bichi mbajirirage, na bichi rhwajirisa oburherekere, oku bundi mugishe akashambalabka Nyamuzinda?4Aba Gabaoni ba mushuza mpu: Chirali chibazo cherhu ch'efuranga n'ehoro aha kagarhi ka Saulo haguma n'enju yage, arhanali rhwerhu shinganene okuyirha omuntu omu Israeli. Mwami aderha: Bichi mulonzeze bachirirage?5Bashubiza mwami mpu: Bulala oyu muntu arhashubize, ana herhe abaziriza enyanya zerhu, omukurhu hangayisa, mpu azimanganye omu bishagala byoshi by'e Israeli. 6Murhuhereze bantu mushanvu b'emwage rhubabambe oku musalaba embere za Nyamuzinda e Guyibeya ya Saulo, mwishogwa wa Nyamuzinda: "Mwami aderha: Na bijira."7Mwami abishiriza Mefiboseti mwene Yonatani, mugala wa Saulo enyanya w'empakano bajiraga embere ya Nyamuzinda. Daudi na Yonatani mwene Saulo. 8Aliko mwami arhola bana babiri Rizipa, mwali wa Aya aburhaga na Saulo, Armoni na Mefiboseti, na bana barhano Merabo mwali wa Saulo aburhaga ku Adriyela we Mehola, mwene Barizilayi. 9 Abahana omu maboko g'aba Gabaoni baba bamba oku ntondo embere za Nyamuzinda. Boshi okubali mushanvu bafira haguma; Bayirhiragwa haguma, omusiku zirhanzi z'eshalulo; oku ntangiriro y'eshalulo ya mahemba.10Rizipa, mwali wa Aya, arhola echigunira achi shukira mpu y'arhaloba, kurhengere oku murhondero gw'eshalulo, kuhika envula y'omu mpingu erhogerabo, anahanza enyunyi z'omu mpingu zirhabashegererag'ezuba, n'enyama z'elubalabzirha bashegereraga obudufu. 11Bamenyesa Daudi ebi Rizipa ajirire mwali wa Aya, muhushi wa Saulo.12Daudi aji rhola amavuha ga Saulo naga Yonatani, omugala; emw'abantu be Yabesi e'Galada, baga kulirga ku rhengera e'Beta-Sana emunda abe Filisitini baligahanikire amangonbayirhaga Saulo e'Guliboya. 13Bakulira eyomunda amavuha ga Saulo nag'omugala Yonatani, bana bonayo chiro n'amavuha gabali baherere.14Bahamba amavuha ga Saulo n'omu gala Yonatani, omu chihugo cha Benjame e'Zela, omushinda ya Kisi, eshe wa Saulo. Bajira byoshinmwami alinarhegekere. Enyuma w'ebyola, Lulema ayemera amahuno g'echo chihugo.15Aba Filisitini bajira kandi ebirha e'Israeli. Daudi ayandagala haguma n'abakozi bage, balwisa aba Filisitini. Daudi arhama. 16Yisibi-Benone, muguma w'omu bana ba Rafa, agwarha obukengere b'oku yirha Daudi, aligwerhe echumu lilehere obulemere bwa sheke magana masharhu ali yambalir'oku mupanga guhyahya. 17Abisayi, mwene Zeruya, ayinjabkurhabala Daudi, ashurha aba Filisitini aba yirha. Obola abantunba Daudi bahakana ba derha mpu: Orhachigenda nerhu kulwa, arhanahika chiro n'kou tara ly'e Israeli.m
18Enyuma w'ebyola, hashubib'ebirha e' Goba, haguma naba Filisitini. Obola Sibechayi, we Husatita, ayirha Safi,waliri muguma w'omu bana ba Zafa. 19Hashuba kandi ebirha Goba haguma naba Filistini. Elishana, mugala wa Yare-Oreguyimu w'e Betelehemu ayirha Goliyati we Gata, aliherhe echumu ligwerhe omurhi guli nka murhi g'omushake.20Haliri kandi ebirha e'Gata; Haliriho omuntu olehere bwenene, aligwerhe midoke ndarhu ku ngasi fune na manwa ndarhu ku ngasi kugulu; Byoshi haguma byaliri makumyabiri na bine, aliri naye w'omu mulala gwa Rafa. 21Agayisa e'Israeli, Yonatani mwene Shimeyi, mwene wabo Daudi amuyirha. 22Abola bantu bane baliri bana ba Rafa e Gata: Bahwer'omu maboko ga Daudi,n'omu maboko g'abakozi bage.
Chapter 22

1Daudi ayimpira Nahano emyazi y'olula lwimpo, amango amulikuzaga omu maboko g'abashombanyi boshi n'omu maboko ga Saulo. 2Aderha mpu: Nyamuzinda ali enyanya zani, ali misi yani, anfumize omu bafu.3Nyamuzinda ali enyanya zani ahonchibisha ezuba, ali muherho gwani, na misi omu ntambala, hantu hani halungerere n'aha ndibirhira. Omuchunguzi wani, wandangire aku mpaka zoshi. 4Namaderha: Aganze Nahano! Nafumizwe abashombanyi bani.5Bulala ebichu by'olufu byali nzungulukire. 6Emigozi y'eshinda yali nzungulukire, emirhego y'olufu yali nyinjire nta menyere.7omu mugayo gwani, na hamagala Nyamuzinda; Na hamagala Nyamuzinda: Kurhengera omunju yage ayunvirize omulenge gwani. N'olwamo lwani lwa hikire omu marhwiri gage.8Egulu lya chishaganya, lya dirhimana. Entangiriro y'empingu yageram'omusisi ya chishaganya, bulala aligayire. 9Omusi gwa zamuka kugera omuzulu lyage. Omuliro gw'echihusi gwarhenga omu bunu bwage. N'amakala ga chanwa.10Ayandagaz'egulu, ayandala, N'omwizimya gunene gwaliri omu magulu gage. 11Alishonere oku Makerubi, abalala; abonekana oku mashala g'omuyaga; 12Ajir'omwizimya oku hema lyage limuzungulukire; Alichingire n'amenji n'ebichu binene by'omu mpingu.13Oku muchera ku mukulikire amakala g'omuliro ga kolezwa. 14Nyamuzinda abandis'enkuba kurhenga omu mpingu. Oli enyanya bwenene alik'omulenge. 15Alash'emyambi abashandaza abanzi bani. Enkuba, abahira omushoni.16Omusuka gw'enyanja gwabonekana entonderero z'egulu za bonekana, nakurherwa kwa Nyamuzinda. N'olwamo ly'omuka ly'amazulu gage.17Alambula efune zage enyanya, anfarha. Ankula omu menji ganene. 18Anfumya oku mwanzi okomere, oku banzi bani baligwerh'emisi kundusha.19Antogerako olusiku l'omugayo gwani. Aliko Nyamuzinda ambera mushobozi. 20Ambera ahalengerere; Antabere bulala ansima. 21Nyamuzinda, ankolera kukulikiza obwinja bwani. Angalulire kushimbana n'obuche bw'efune zani.22Bulala nakulikire enjira ya Nyamuzinda. Ntana sagi hanwa embere za Nyamuzinda. 23Amarhegeko gani goshi galiri embere zani. Ntana sagi chiyegula n'amarhegeko gage.24Naliri buzira gosa embere zage. Nanachi langa oku bubi bwani. 25Nantyo Nyamuzinda angalulire nk'oku nakolere. Bikulikire obwinja omu masu gage.26Haguma n'omwinja, oli mwinja. Haguma n'omuntu mwimana wachi yerekana nka mwimana. 27Haguma n'omuchesibwa, wachiyerekana muchesibwa. Haguma, n'omubi, wachiyerekana n'obubi bwage.28We fumye olubaga lulibuzizwe; N'omu kubona kwawe, okenga abanya buchibone. 29 Nechi, oli bulangashane bwani, O Nyamuzinda! Nyamuzinda ndekera omwizimya gwani.30Haguma nawe, wakachisirhaza oku ngabo ehek'er'entwaro, haguma na Nyamuzinda, nakashona oku chibambazi. 31Omilenge ya Nyamuzinda eba buzira zinga. Omwazi gwa Nyamuzinda eyenere. Ali mpenzi ku ngasi yeshi omukulikira.32Bulala, nde oli Nyamuzinda, akaba arhali Nyamuzinda? Na nde oli enyanya akaba arhali Nyamuzinda werhu? 33Nyamuzinda, yeli misi yani nene; Empeka omunjira eshinganene.34Ahindamula amagulu gani gashushane nagage. N'oku nyimanza ahantu hani halengerere. 35Ayigiriz'efune zani okulw'entambala. N'amaboko gani gana lambulirwa alenda lw'empenzi.36Wampereze n'empenzi y'obwirhohye bwawe; Nahinduka mukulu oku bwinja bwawe. 37Wagalihya enjira oku bunene bw'ebishando byani, amagulu gani garha tangantanga.38Nakulikirana abashombanyi bani na mbahangayise; Ntagaluka nta bahangayisize. 39Nabahungumula, n'okubashurha, chiro barhana chigali hindamuka.40Wampiramo emisi y'okulwa, wanshwekarako omwanzi wani, 41wahindamukira omu gongo oku bashombanyi bani embere z'amasu gani? Nalalagula abanshombere.42Balola eburhambi bwabo, ntaye wa barhabere; Bahamagala Nyamuzinda, arhabashuzaga! 43Nabavunanga kuguma n'akachulo k'obudaka, na bashandaza, na balabarha ka budaka bw'omu njira.44wanfumize omu ndushano y'olubaga lwani. Wanjira mukulu w'olubaga. Olubaga ntenji nalo lwa ntabere. 45Abana b'abenjira bangeregeza, bankenga oku burhegesi burhanzi. 46Abana b'abaenjra bahwere, bali badirhimana hale n'obuliri bwabo.47Alame Nyamuzinda, n'enyanya hagishwe! Nyamuzinda w'enyanya, n'owe siku zoshi agishwe. 48Nyamuzinda onakwirako, ona shush'olubaga, 49Onandikuzuza oku bashombabyi, onzusa enyanya z'abandwisa, onkula oku muntu mudarhi.50Che cherhume nye kuharamye, omu lubaga loshi, O Nyamuzinda. Nye yimp'ezino lyawe omonkwa. 51Ahereze mwami wage obukuze bunene, ajirira omushigwa wage obonjo, emwa Daudi n'amaburhwa gage, esiku n'amango."
Chapter 23

1Talaga emyazi mizinda ya Daudi; omwazi gwa Daudi, mwene Yese, omwazi gw'omuntu oyinukire enyanya w'omushigwa wa Nyamuzinda wa Yakobo; W'omwimpiza mwinja w'e Israeli. 2Rhumuka ochere aderharamo, n'omwazi gwage gwaba oku lulimi lwani.3NNyamuzinda w'e israeli aderhere mpu: Ow'enyanya w'e Israeli ambwirire: Owarhegeka abantu omu bushinganyanya, owarhegeka omu kuyubaha Nyamuzinda. 4Ali nka kamole k'esezi amango ezuba lyakola. N'omuchera lirhalimo bichu. Emishale y'ezuba enyuma w'envula yana meres'olubala.5Birhanaba intyo embere y'enju ya Nyamuzinda; Bulala rhwanywanire echihango ch'esiku n'amango; Oku byoshi birheganyiwzwe, biwe hanire oburhenganzira. Barhaka komeza obusime n'obulonza bwani?6Aliko, ababi boshii banali nka mishaki bakabula, eyi barhaka humako chiro n'efune. 7Owayihumako eyi ama chihiramo entwaro y'echuma, changwa omuhini gw'echumu. N'oku guchana oku muliro honaho.8Lola amazino g'abantu b'emisi baliri omu mikolo ya Daudi. Yoseba-Basebata, Mutekemoni, muguma w'abakulu b'enfola miherho; Yiwahirh'abantu magana munane oku chumu, abayirha kulguma.9Enyuma zage: Eliyazari, mwene Dodo, mugala wa Ahohi. ali muguma w'omu barwanyi basharhu ba Daudi balwisaga aba Filisitini, baja haguma mpu balwe n'abola bantu be Israeli ba chiyegula hale. 10 Bayumuka, bashurha aba Filisitini kuhika amango efune yage ya rhama ya yorha enaniriree oku ngorho yage. Nyamuzinda ajira ebisomerene olola lusiku. Olubaga lwa yinja enyuma za Eliyazari kurhola konyine emifu.11Enyuma zage, Sama mwene Aguwe w'e Harara, aba Filisitini bali chigushire e'Lehi. Haliri ey'omunda chichira ch'obudaka buyunjwire ebishimbo, ey'olubaga lulibirha embere z'aba Filisitini. 12Sama aja ahakagarhi k'eshwa, ali langa ashurha aba Filisitini. Nyamuzinda abakula omukaga kanene.13Basharhu b'omu barheegesi makumi masharhu baja emwa daudi, amango g'eshalulo, omu chogo ch'e'Adulama, amango echugusho ch'aba Filisitini bali chumbikire omu kabanda k'e Refahimu. 14Daudi aliri omu buhirhi, hanaliri n'ahantu h'aba Filisitini e'Betelehemu.15Daudi agwarha enyorha, aderha: Inde wankanywesa oku menji g'eriba liri oku lunvi lw'e Betelehemu? 16Obola balala bantu basharhu b'emisi bagera hofi n'akampi k'aba filisitini, badom'amenji omu riba liri hofi n'olunvi lw'e Betelehemu, bagalerha, bagayereka Daudi; aliko arhalonzaga kuganywa, aga yerekeza emwa Nyamuzinda. 17Aderha: Hale nani okunajira ebyola; Nahamwerhu. Na kanywa eshagama y'abola bantu bajire ku rhindibuz'akalamo kabo? Arhanalonzaga ku ganywa. Lola oku obo bantu basharhu baliri.18Abisayi, mwene wabo Yoabu, mugala wa Zeruya, aliri murhegesi wa basharhu. Ashurha echumu lyage ku bantu magana masharhu. Abayirha; abona ezino ahakagarhi kabola basharhu. 19Aliri mukengwa mwabola basharhu, anaba murhegesi wabo; aliko arhayinganaga na balira barhanzi basharhu.20Benaya mugala wa Yehoyada, mugala w'omulume w'e Kabesali, mwenge wa munyakasi oyemererwe; Ayirha banyalukola babiri b'e Moabu; ayandagala ahakagarhi kw'olugurhu ashurha nyalukola, olusiku lw'olubula. 21Ayirha omunya Misiri wali komere onagwerhe echumu omu fune, ayandagala kumushurha n'agarhi akulaga omu chumu ly''omunya Misiri, amuyirhisalyo.22Intyo kwalikolere Benaye mugala wa Yehoyada; aba n'emisi mubalala basharhu b'emisi. 23Aliri muguma wa bakengerwe mu balira makumi masharhu, aliko arhali lushirize bala basharhu barhanzi. Daudi amuyemera omu bahanuzi bage b'obwibisho.24Asayela, mwene wabo Yoabu w'omu luganjo lwa makumi masharhu, Elihana mugala wa dodo w'e Betelehemu; 25Sama we horoda, Elika we Horodaaa, 26Hetesa we Teleta; Ira, mugala wa Ikesa we Tekoya. 27Abiyezari, we Anatota; Mebunayi we Husa; 28Zalimona we Akowashi; Maharayi we Netofa.29Heleba, mwene Bana we Netofa; Itayi,mwene Ribayi, we guyiba ba bene Benjamina. 30Benaja we Piratona: Hidayi we Nakale-Yase. 31Ali- Alibono we anaba. Azimaveta w'e Barama, 32Eliyacheba we Sayalibon; Bene - Yanatana.33Sana we Harara. Akima mwene Sarara we Arara. 34Elifeleta, mwena Akasibayi, mugala w'omu Makati, Eliyamu mugala wa Akitofali we geyilo; 35Herarayi we Karemeli. Parayi we arabi. 36Yeyuwali, mugala wa Natana we Zoba. Bani we Gada.37Zeleki we Amonita, muherho gwa Yowabu, we Zeruya. 38Ira, we Yetera; Yareba we yetera. 39Uriya mu Hitiya, Boshi haguma makumi masharhu na mushanvu.
Chapter 24

1Omurhebwa Nyamuzinda bwazuka kandi oku Israeli, ahira Daudi enyanya zabo, aderha, mpu: Genda ojire oluganjo lw'e Israeli n'olwe Yuda. 2Mwami abwira Yoabu, waliri mukulu w'enfola miherho, wanaliri haguma naye: Lambagira omuko goshi gw'e'Israeli ku rhengerera e Dani kuhik'e Bera-Seba bagera oluganjo lw'olubaga, menye bali bangana gurhe.3Yoabu abwira mwami mpu: Nahano, Nyamuzinda wawe, ajire kali egana kulusha olu lubaga, n'amasu ga mwami Nahamwerhu ga babone. S'aliko, bichi birhumire, mwami Nahamwerhu alonzeze kujira ebyola? 4Mwami ayorha omu rhegeko ahaga Yoabu, n'omukulu w'enfola miherho, yoabu n'omukulu w'enfola miherho, baleka mwami bajijira oluganjo lw'olubaga lw'e Israeli.5Barhenge e' Yorodani,bachumbika e' Arawera ebulyo bw'echishagala ch'ahakagarhi kakabanda ke gada na hofi n'e Yayezara. 6Baja efalada n'omu chihugo che Takitimu- Hodesi. Baja e'Dani-yana hofi n'e Sidona. 7Baja ahagazize, h'e tiri, n'omu bishagala byoshi by'Abahivi n'abanya Kanani. Bamalira n'ahakagarhi k'olusiku.8Nantyo, bazunguluka echihugo choshi bahikira e'yerusalema, amango ga myezi esharhu na siku makumyabiri. 9Yoabu ahereza mwami obulondola bw'oluganjo lw'olubaga; omu Israeli baliri: balume bihumbi munane balwisaga engorho; n'e Yuda baliri balume bihumbi magana marhano.10Hachimaliba oluganjo n'olubaga, Daudi ayunva omurhima gwa luma; abwira Nyamuzinda: Najirire echaha chinene omu kujira ebiri nk'ebyo! Bobola, Nyamuzinda wani nkuyingingire, babalir'obunzamba bw'omwambali wawe; bulala loshi, najirire nka muntu orhaherhe bwenge.11Bucha bwa sezi Daudi achizuka, Gadi ayunva omwazi gwa Nyamuzinda. Gadi aliri mulebi, omu laguzi wa Daudi. 12Genda obwire Daudi, namajira mahanya masharhu: kwa derhere Nyamuzinda: londolamo chiguma china kuhanisa.13Gadi ashimba Daudi amu menyesa ebintu, amubwira, mpu: Walonza myaka mushanvu y'eshali omu chihugo chawe, changwa myezi esharhu y'olubungo embere z'abashombanyi bakukulikire; changwaa siku esharhu z'echinjiraa omu chihugo chawe? chishoga wenine, olole ebinashuza oku wantumaga. 14Daudi ashuza gadi mpu: Ngwerhe buba bunene! Oh! rhugwerhe omu maboko ga Nyamuzinda, bulala agala mahanya ga lugire; aliko nta gwerhe omu maboko g'abantu!15Nyamuzinda arhuma echinjira omu Israeli kurhengera esezi kuhika amango galaganene; na kurhengera e Dani kuhika e'Bera-Seba, hafa omulubaga bantu bihumbi makumi gali mushanvu. 16Nk'oku malayika alambulirako Yerusalema kw'amaboko mpu ayishandaza. Nyamuzindaa agalula agola mabi, abwira malayka waliri ahirigisya olubaga: Wama chikabya! Kula bunobuno okuboko kwawe. Malayika wa Nahano aliri hofi n'omuhusi g'okuyehusa gw'Aravuna, w'omu Yebusi.17Daudi abona malayika waliri ashurha abantu, abwira Nyamuzid: Lola, najirire echaaha: Nyono nyendi mugome, nyinakahanwa; Aliko ebi bibuzi bichi byajirire? Efune yawe embeko n'okunju ya darha!18Olola lusiku Gadi ashimba Daudi amu bwira: Zamuka oyumbake oluherero lwa Nyamuzindaa omu chagarhi ch'Aravuna, omu Yebusi. 19Daudi azamuka bikulikize omwazi gwa Gadi; nk'oku Nyamuzinda ali murhegekere. 20Arauna abona mwami n'abakozi bage abali baja emunda ali. Arauna ahuluka ayunama embere za mwami, amalanga oku budaka.21Arauna aderha: Bichi birhumire Nahamwerhu mwami, ashimba omukozi wage? Na Daudi ashuza: Bichi birhumire wagula ahala n'oku hayumbaka oluherero lwa Nyamuzinda, mpuyi amalwala gahwa omu lubaga. 22Aruana abwira Daudi mpu: Nahamwerhu mwami arhole ahayumbaka ahahane entulo emu simisize. Lola; empanzi zebe z'enterekero, n'emitugari n'ebishasha by'ebe by'eshali. 23Arauna, abihereza mwami byoshi. Na Arauna abwira mwami mpu: Nahamwenyu, mwami wawe akubere mwimana!24Aliko mwami abwira Arauna: Nanga! Nakuguliralyo oku ngulo y'efuranga nta narhula emwa Nahano Nyamuzindaa wani enterekero erhambwirire bichi. Daudi agula ahagati n'empanzi oku furanga bicheri makumi marhano. 25Ahola, Daudi ayumbaka oluherero lwa Nyamuzinda, arhula entulo n'enterekero y'okuvuga Nyamuzinda omonkwa ayemera amahuno oku chihugo, obulwala bwafuma.

1 Kings

Chapter 1Mwami Daudi abaga akala mushaja w'emyaka minene, chiro bakazimushukira emishangi arhanayunvag'echuka.

2Abaja bage ba mubwira: Nahano rhukala rhwakulonzeza omunyere wachiyushuka akazikukolera, n'oku lyama omu mabere gawe y'abona echuka.3Bajilonza omunyere w'omusole okwirire omu Israeli yoshi babona Abishagi omu chihugo che Shunemu, bamulerhera mwami. 4Oyo munyere ali mwinja bwenene, alem'alanga mwami n'oku mukolera aliko arhamujag'omu buhya.5Adoniya mwene Hagiti achibona n'oku derha oku yewe yi njiwaba mwami. Arhol'omutugari n'efarasi, n'abantu makumi marhano balemaga bamuherekeza, n'oku mukulikira embere zage. 6Eshe Daudi arhamudosaga chirhumire wajira ntyo. Okuhandi Adoniya ali mwinja bwenene eri aburhagwa buzinda bwa Abusoloma.7Bashambala haguma na Yoabu mwene Zeruya, n'omujinji Abiatari, bamushiga oku lunda lwage. 8Chalik'omujinji Sadoki, na Benaya mwene Yehoyada, n'omulebi Natani, Shimiyi, na Royi, n'enfola miherho zakazagi langa mwami Daudi, bowe barhamushigaga.9Adoniya abag'ebibuzi n'empanzi zichwerere, hofi n'ebale lye Zohetele, aha burhambi bwe Royele, Ahamagala bene wabo, bene Daudi boshi, n'abalume bamanyikene omu Yudea bakagi kolera mwami. 10Aliko arhahamagalaga omulebi Natani, Benaja, na balume bamenyikene, Solomono, na mwene wabo.11Ago mango Natani adosa Betisheba Nina wa Solomono erhi : Korhazimanya oku Adoniya mugala wa mukabalo hagiti akola ali achijira nka mwami, na Nakuno mwami Daudi arhamanyire? 12Jaga wayinja bo buno, njina kuhereza ehano okalishimba wanachiga, ogaze na mugala wawe Solomono,13Bono buno oje emunda mwami Daudi ali, omubwire erhi : Waliha Nakuno, karhali w'olala wacingashiraga oku mugala wani Solomono yi webe mwami, ye wayima n'omu byawe hano ofa? Gurhe Adoniya ye okola oli mwami? 14Hano nj' omaliderha [ haguma ] na mwami, nji najamo buzinda bwawe n'okuhamiriza emyazi yawe waderhere.15Batisheba aja ebusika bwa mwami : Abaga akola mushaja bwenene; Abishagi w'e Shunemu eri alilyamukolera. 16Betisheba afukama, ayunama embere za mwami. Mwami amudosa Bichi walonza? 17Oyo mukazi amushuza ntya : Nahano wani, wachigashire emomujakazi wawe nko ku Nyamuzinda, Namahanga, wa derha : Solomono mugala wawe yi nji wayima oku chichumbi chawe cho bwami.18Jaga walola lero Adoniya yerhambwire orhanamenya, mwami, Nyamuzinda wani! 19Abaga enkavu, n'empanzi zichwere, n'ebibuzi binene, ahamagala bene mwami boshi, no munjinji Abiatari na Yoabu, n'omukulu wa basirika, Aliko arhahamagalaga Solomono mwambali wawe.20Ega mwami Nahano wani amesho ga banya Israeli gali emunda oli, obabwire nde wayima oku chichumbi chawe cho bwami. 21Amango mango mwami Nahano wani nja afa na bamwishe, njihagera amango nyono na mugala wani Solomono barhuchunaguza nka rhuli bagomi.22Eri aba aliaderha haguma na mwami na mwami omulebi Natani ayinja. 23Babwira mwami, baderha : Lola omulebi Natani! Aja emalanga ga mwami, ayinama embere za mwami, amalanga gagera oku budaka.24Natani aderha : Mwami Nahano wani, nka w'oyo wuwaderhere : Adoniya njiwayima ahali hawe nja anayikale okuchichumbi che bwami! 25Bulala bayandegere zene, babagire enkavu, empanzi zichwerire n'ebibuzi binene; anahamagala bene mwami boshi, abakulu basirika, n'omujinji Abiatari. Lola yi balya n'okunywa embere zage : N'okuderha : Ayagirwe mwami Adoniya.26Aliko arhampagalaga nyono nka mwambali wawe, n'omujinji Sadoki, Benaya mwene Yehoyada, na mugala wawe Solomono arhamuhamagala. 27Nka kubinali oku bulonza bwa Nahano mwami wani echi chakajirika buzira w'oyo oku menya owayikala oku chichumbi cha mwami buzinda bwage.28Mwami Daudi ashuza : Mpamagalira Betisheba. Ajamo anachiyerekana embere za mwami. 29Mwami achigusha aderha : Nyamuzinda washwekwirire ku ngasi bizibu byoshi olamire! 30Nantyo nkoku na n'achigashaga embere za Nahano Namahanga w'Israeli, na derha : Solomono, mugala wawe, njiwayima buzinda bwani, yi njiwa wanayikala oku chichumbi chobwami hano nfa, njirire zene. 31Betisheba afukama, ayunama ahwerera oku daho embere za mwami. Aderha : Ayagirwe nta windi Nahano mwami wani Daudi.32Mwami Daudi aderha : Mumpamagalire omujinji Sadoki, omulebi Natani, Benaya mwene Yehoyada. Bayinja embere za mwami. 33Mwami ababwira : Murhole abambali bw'omugiriza wenyu, murheremye Solomono, mugala wani, oku punda y'obwami, muna muyandagaze Egihoni. 34Aho, omujinji Sadoki n'omulebi Natani njibamushige amavurha mwami w'Israeli. Nj'omuna bande emindende ye zenze, njimunaderhe : aya girwe mwami Solomono.35Njimurhereme ebuzinda bwage; njanayinja ayikale okuchichumbi chani chobwami, njoanayime hano nfa. Yewe, n'okuburhegesi bwami, njiwaba murhambo w'Israeli n'e Yudeya. 36Beneya mwene Yehoyada, ashuza mwami kubinali ntyo, Nyamuzinda, Namahanga Nahano wani mwami. 37Nahano abe haguma na Solomono nko waliri haguma na Nahano wani mwami, obwami bwage buluge kulusha obwa Nahano wani mwami Daudi.38Ago mango omujinji Sadoki ayandagala haguma n'omulebi Natani, Benaya, mwene Yehoyada, n'Abakreti, n'Ababapeleti; bashonesa Solomono oku punda ya mwami Daudi bamuheka e Gihoni, 39Omujinji Sadoki arhola ehembi lya mavurha liri omuhema, bashiga Solomono. Babuha omu mushekera, n'abantu baderha: Ayagirwe mwami Solomono. 40Abantu boshi abaja embere, abantu bazina na kasayo, baliherhe obushagaluke bunene; n'edaho lyadirhimana n'olwamo.41Adoniya haguma n'abantu ali hamagere bayunva olwamo, eri bamamala kulya. Yoabu, amango omulenge g'omushekera, aderha: Chirhumire olu lwamo lwarhubuza omurhula omu chishagala? 42Oku achiri aderha Yonatani mwene omujinji Abiatari ayinja. Adoniya aderha: Oyinje munola. Bulala nyinji k'oli mukengwa, warhulerhera emyazi y'omurhula.43Yonatani ashuza Adoniya nanga Nahano werhu mwami Daudi ayimikire Solomono oku ye mwami. 44Arhuma haguman'omujinji sadoki, n'omulebi Natani; Benaya mwene Yehoyada, n'abakereti, Abapeleti bamushonesa oku punda y'obwami. 45Omujinji Sadoki n'omulebi Natani bamushiga n'oku mugoshola kuheka e Gihoni. Eyo munda bayinja basimire, n'abantu bali omu chishagala bashagaluka. Olo lolwamo bayunvaga.46Solomono yekola oherhe, anayikere oku chichumbi ch'obwami. 47Abagula ba mwami bayinja, balimugisha, Nahano werhu mwami Daudi, n'oku derha: Namahanga wawe oheke Solomono erenge bwenene kukulusha n'obwami bwage budukize kulusha obwawe: Mwami ayunama bwenene ahali oku Buliri bwage. 48Lolaga kandi mwami aderha: Aj'enyanya Nahano, Namahanga w'e Israeli, wampaga mwana muguma ayime ahali hani, anarhegeka muboneko.49Abantu b'Adoniya boshi bamenya n'oburhe; bayumuka n'okugenda ngasi muguma oku lunda lwage. 50Adoniya Ayubaha omulumuna Solomono; naye ayumuka, agenda agwarhire ehembi lyo kuterekero. 51Muntu muguma ajibwira Solomono: Lolaga; Adoniya ayubahire mwami Solomono andahirire zene njarhayirha omwambali wage oku kere!52Solomono aderha: akaba ali mulume w'okuderha okubinali, luguma lw'enviri zage nji lurharhoga oku daho; aliko akaba aherhe erume njafa. 53Mwami Solomono arhuma abantu, bajimukula ewa nterekero. Adoniya ayinama emebere za mwami Solomono, na Solomono amu bwira: Genda oje omu mwawe.
Chapter 2

1Amango abona akola ali hofi oku nfa, ahereza amarhegeko gage emwa Solomono, mugala wage, n'oku derha: 2Nagenda oku njira y'egulu lyoshi. Ochihe emisi, onachijire mulume. 3Ololereze enderho za Nyamuzinda, Namahanga wawe, olambagire omu njira zage, okenge amarhegeko gage, amahano mage, enyigirizo zage n'oburhegesi bwage n'oborhere bwage, k'okubiyandikirwe omu rhegeko lya Musa, yogala mu ngasi yoshi nji wajira na ngasi hoshi nji wazungulukira, 4oku buzinda Nyamuzinda ahikirize ogu mwazi gwa derhwe oku nyono: Nka bana bakalanga njira zabo, n'okulambangira haguma n'obushinganyanya embere zani, n'emirhima yabo yoshi n'obugumaguma bwabo boshi, njorhabula owayima oku chichumbi ch'obwami omu Israeli.5Omanyire ebi Yoabu ajiraga, mwene Zeruya, ebyajirirag'abakulu babiri b'enfola miherho omu Israeli, haliri Abuneri mwene Neri na Amasa mwene Yeteri. Abayirha; Ashesha amango g'omurhula eshagama y'entambala, anaheba eshagama y'entambala oku mukaba aliherhe emagala n'oku birato aliyambere oku magulu. 6Omu burhonzi bwawe nji wayengehya njo orhanalekaga envi zage zahirima omu siku z'okufa.7Nj'ojirire bene Barizilayi, Galadi aminja. Nji bakazi lira aha mwawe; bulala oku bajirire kubajirira nani. Omu kuyumuka kwani amango nayinjaga nayaka mwene wenyu Abusalomu.8Oyu ali na Shimeyi mwene Gera, Abanya Benjamini we Bahurimu, ampehereraga kuzibu bwenene ku nyono olusiku najaga Mahanayimu. Aliko ayandagala ashigane e Yorodani, nji mulahirire emwa Nyamuzinda n'oku derha: Nji ntakuyirha oku kere. 9Lero, nj'orhamulekeraga omurhula; Bulala oli mulume mwenge, onamanyere gurhe waka mujira. Nj'osheshe eshagama omu bushaja bwage omu siku z'olufu lwage.10Daudi abera haguma na beshe bage, bamuhamba omu chihugo cha Daudi. 11Esiku Daudi arhambwire omu Israeli myaka makumi mane, Heburoni arhambula myaka mushanvu, n'omu Yerusalemu arhambula myaka makumi masharhu n'esharhu. 12Solomono ayikala oku chi chumbi ch'eshe ch'obwami , n'obwami bwage bwa gendekera.13Adoniya, mwene Hagiti aja emwa Betisheba, nina wa Solomono. Amu bwira: Oyinjire n'omurhula? Amushuza: Nechi. 14Ashubi yushula: Hali mwazi muguma na kubwira, aderha: Shambalaga! 15Aderha kandi: Mumenyere oku obwami bwali bwani, na banya Israeli boshi nyibalihebere kwa mesho oku nyibajira mwami. Aliko obwami bwahindamukira mwene werhu, bulala Nyamuzinda yi wamuhagabo.16Lero, nakuhuna hintu higuma orhanalahiraga! Amushuza: Shambalaga! 17Aderha kandi: Derha, onshigirir'emwa mwami Solomono bulala njarhakulahirira ompereze Abishagi w'e Shunemu abe mukani. 18Batisheba aderha: Bwinja! Njina kuderhera emwa mwami.19Batisheba aja emwa mwami Solomono, amushambalira oku bunguke bw'Adoniya. Mwami ayumuka amushimana ahali, ayinama embere zage, ayikala oku chichumbi chage. Alerhera nina wa mwami echichumbi ayikala ekulyo kwage. 20Kandi aderha: Hali hityu nahuna wanjirira: Omenye wandahirira! Mwami aderha: Hunahyo, nyama wani, bulala njintakulahirira. 21Aderha: Ohereze mwene wenyu Abishagi w'eShunemu abe mukage.22Mwami Solomono ashuza nina: Chirhumire wahuna Abishagi, w'e Shunemu, abe muka Adoniya? Omudoseze oku bwami bulala ye mukulu wani, okuyewe, biri by'omujinji Abitari na Yoabu mwene Teruya! 23Nantyo mwami Solomono ajira endahiro emwa Nyamuzinda aderha: Namahanga ampane n'obuhane budarhi; nka kurhali kuheza akalamo kage oku chisa omwazi gulintyo.24Oku handi, nk'oku Nyamuzinda alamire, owa nyimikaga anampereza echichumbi cha Darha Daudi ch'obwami anampa enju omu ndagano zage Adoniya afa zene. 25Mwami Solomono arhuma Benaya mwene Yehoyada, omushurha; Adoniya afa.26Enyuma zaho mwami abwira omujinji Abiatari oje emwa Anatoti, oku budaka bwage, bulala okwanene olufu; aliko ntachikuyirha zene, bulala walihekere oku Sanduku ya Nahano Nyamuzinda embere za darha Daudi, na bulala walilibukire bwenene na darha. 27Ntyo Solomono anyega Abiatari emikolo yage y'obujinji ya Nyamuzinda, mpu lya hikirira omwazi Nyamuzinda aderhaga omu nju ya Eli ahantu he Shilo.28Eyo myazi yahika oku Yoabu eri ashigire Adoniya chi arhashigire Abusalomu . Yoabu ajichibisha omu hema lya Nyamuzinda arhola amaholere g'oku nterekero. 29Babwira mwami Solomono oku Yoabu ajire chibisha omuhema ly'okushimanana. Solomono arhuma Benaya mwene Yehoyada n'oku mubwira: Genda, ona mushurhe.30Benaya ahika omuhema lya Nyamuzinda, amubwira: Mwami antumire mpu ohuluke. Aliko amushuza: Nanga n'afira munola. Benaya ashubanganya koshi emwa mwami, aderha: Ebi Yoabu aderhere n'ebya mushuzize. 31Mwami abwira Benaya: Ojire nk'oku aderhere, omuyirhe, ona muhambe; eri wamakulira eshonyi omu nju ya darha oku shagama , Yoabu asheshaga buzira chirhumire.32Nyamuzinda achihesa eyo shagama oku rhwe lyage. Bulala alishurhire balume babiri bashinganyanya na birhonzi kumulusha abayirha n'echoji chage, buzira eshe Daudi: Oku menya> Abeneri mwene Neri, mukulu w'enfola miherho be Israeli, na Amasi, mwene Yeteri, mukulu w'enfola miherho be Yudeya. 33Eshagama yabo yaja okurhwe lya Yoabu n'oku bana bage kuhika okufa, aliko Nyamuzinda njarhuha omurhula esiku zoshi emwa Daudi, oku mulala gwage oku nju yage n'oku ntebe yage y'obwami.34Beneya mwene Yehoyada, amushimba, ashurha Yoabu, amuyirha, amuhamba omu mwage omu mpinga. 35Mwami ayimika Benaya, mwene Yehoyada, ahali ha Yoabu, an'ayimika omujinji Sadoki ahali ha Abiatari.36Mwami ahamagala Shimeyi amu bwira: Onyumbakire enju e Yerusalemu; njobereyo, nj'orhanarhengagayo mpu wakaja eyi n'eyi. 37Omenye bwinja oku nji wafa olusiku nji warhenga n'okugera omu kungu y'e Kiduroni; Eshagama yawe nji yaba oku rhwe lyawe. 38Shimeyi ashuza mwami: Kuli kwinja! Omwambali wawe nji ajira oku oderhere nahano wani mwami. Shimeyi alama siku zinene e Yerusalemu.39Omu myaka esharhu, hahika bambali babiri ba Shimeyi bajichibisha emwa Akishi, mwene Maka, mwami w'e Gati. Babwira Shimiye, n'oku derha: Lola abambali bawe bali e Gati. 40Shimeyi ayumuka, n'epunda yage, aja e Gati emwa Akishi ajilonza abambali bage.41Babwira solomono oku Shimiyi alijire e Yerusalemu e Gati, anagalukire. 42Mwami ahamagala Shimiyi, amubwira: K'orhachigashaga embere za Nyamuzinda, wachijirira ebyo wenine: Omenyere bwinja olusiku njiwa galuka mpu waja eyi n'eyi nji wafa? Wanashuza: Kuli kwinja! Na yunvirhe?43Bichi byarhumaga orhakenga echilapo cha Nyamuzinda n'ebinwa na baga na kubwirire? 44Mwami abwira Shimiyi, omenyere mu murhima gwawe obubi wajirire darha Daudi. Darha; Nyamuzinda obubi bwawe buj'oku rhwe lyawe.45Aliko mwami Solomono nji agisha, n'entebe y'obwami bwa Daudi nji bwayorha bwaba embere za Nyamuzinda. 46Mwami abwira Benaya mwene Yehoyada, amuhuluse, anamushurha; Shimeyi afa, obwami bwa yorha omufune za Solomono.

Chapter 3

1Solomono ayunvikana na mwami Farao w'e Misiri. Arhola mwali wa Farao, amuheka omu chishagala cha Daudi, kuhika abumba enju yage, enju ya Nyamuzinda n'olugurhu luzungulukire e Yerusalemu. 2Ago mango abantu bagendaga bahanira enterekero omu maherero ga ngasi lubero, bulala arhalizi yumbaka enju oku zino lya Nyamuzinda. 3Solomono asima Nyamuzinda, akulikira oborhere bw'eshe daudi, s'aliko haliri h'oku maherero gw'okuhanira olufu n'akabayo.4Mwami aja e Gabaoni achihana enterekero. Bulala haliri hamaherero makulu. Solomono arhula ebihumbi n'ebihumbi oku nterekero lyahola hantu. 5Eri bula budufu e Gabaoni, Nahano ayinjira Solomono omu bilorho, Namahanga amu bwira: Ohune echolonzeze choshi naguhacho.6Solomono ashuza: Waliyerekere darha Daudi mwambali wawe, mukubagirwa, bulala alemaga alambagira ahanalihoshi omu bushinganyana, omu burhegesi n'omu marhegeko g'omurhima embere zawe; wamubikira obukubagirwa bunene, wamuhereza omugala oyikere oku ntebe yage y'obwami nka ku mwa bibwene zene.7Lero, Nahano Namahanga wani, wayimika mwambali wawe ahali ha darha Daudi; nyono nchiri mudorho, na ntabwenge b'okukola mperhe. 8Mwambali wawe ali omu kagarhi k'olubaga walondolaga, lubaga lunene, lurhankaganjwa lurhakana menyika, bulala balugire. 9Ohereze mwambali wawe omurhima g'obumanyi mpu ly'arhambula olubaga lwawe, mpu lyamenya ebinja n'ebibi! Bulala akazi ch'olubanja l'olubaga lwawe nk'oku olubaga lulugire?10Obola buhemi bwa Solomono bwa simisa Nyamuzinda. 11Namahanga aderha: Bulala ch'ohunir'echola, bulala orhahunire akalamo kanene, obugale, olufu oku bashombanyi bawe, ohunire obumenyi bw'okurhegeka. 12Naguha ebi wahunaga, nakuha obumanyi bunene, n'obwenge bunene,harhakaziba omuntu oherhe obwenge buli nk'obunaguha, arhakabonekana.13Nji nakuhereza ehyorhasagi huna, obugale n'erenge, omu kalamo kawe koshi harhaba omwami oherhe ebiri nka byawe. 14Nka wakalambagira omunjira zani, n'okukulikira amarhegeko gani nk'oku isho Daudi ajiraga, njina kuyushulira esiku.15Eri Solomono azuka; ago mango amenya bwinja oku Nyamuzinda ya muderhesa omu bilorho. Oku handi ashubira e Yerusalemu, aja embere za Nyamuzinda lye Sanduku ly'endagano ahana enterekero z'okulikomeza, ahana n'ezo kuhera. Enyuma zaho aha abagula bage boshi echimogomogo.16Nantyo lusiku luguma bakazi babiri b'obuhushi baja emwa mwami Solomono. 17Muguma wabo bakazi aderha: Mbabalira! Nahano wani, nyono n'oyu mukazi rhulamire nju nguma naye, na lyama hofi naye omu nju.18Enyuma ya siku esharhu, oyu mukazi naye alyama. Rhwalilamire haguma, ntaye wahale waliri nerhu omunju, rhwanaliri babiri. 19Mugala w'oyu mukazi afa amango g'obudufu, bulala alimulyamireko. 20Azuka omu charagati ch'obudufu arhola mugala wani aha burhambi bwani eri mwambalikazi wage alyamire, amulyamize omumabere gage; n'omugala afire amulyamize omumabere gani.21Esezi sezi nzuka n'oku nkola nayonsa omwana, na bona afire, eri mulolereza bwinja nabona oku arhali wani na burhaga. 22Oyula mukazi aderha: Yiwabesha! Owani ye zene, n'owage ye wafire! Aliko olala mwamwambere ashubi derha: mani nanga! Owawe yi wafire, n'owani ye zene! Ntyo kubajire bacha obuhaka embere za mwami.23Hon'aho mwami Solomono aderha ntya: Muguma ali aderha mpu omwana wage ye zene, n'ow'owabo yefire, hano mango muguma alahira okw'arhali ntyo, ahyahiriza eri: Owani ye zene n'owawe yi wafire. 24Lero mwami aderha mpu bamulerhe omu panga. Bamulerhago, 25aderha eri: Muche oyo mwana ozene mubichira bibiri muhe muguma chichira n'owundi echindi chichira.26Oyola mukazi wali nina w'omwana ozene, adwira omunda, abwira mwami ntya: Leka waliha ohe oyola mukazi oyo mwana ozene orhamuyirhaga! Aliko owabo atyomereza aderha ntya: Mumuchemo, rhumurhale rhwembi naye. 27Ago mango mwami aderha ntya: Murhachiyirhaga oyo mwana, mumuhe omukazi warhangagi derha mpu murhamuyirhaga, oyo ye nina. 28Aba Israeli boshi bayunva oku mwami achire olo lubanja, bamukenga bulala bamabona oku Namahanga yemuhere obo mubanye bw'okuch'olo lubanja n'obushinganyanya.
Chapter 4

1Mwami Solomo aliri mwami we Israeli yoshi. 2Aba b'abarhambo baliri oku mirimo yage: Azariya mwene Sadoki, ye waliri mujinji. 3Eliharefu, na Ahiya, bene Shisha, babaliri bayandisi na Yosafati, mwene Ahiludi, yuwalemaga abika ebitabu by'amarhegeko. 4Na Benaya, mwene Yehoyada, ye wali murhegesi w'abantu. Na sadoki, na Abiatari, bo baliri bajinji.5Na Azariya, mwene Natani, ye waliri murhambo mukulu. N'omujinji Zabudi mwene Natani, ye waliri muhanuzi wa mwami. 6Na Ahishari, ye waliri oyimangire abagaragu b'omu bwami na Adoniramu, mwene Abuda, ye walemaga akolesa ebigorogo.7Solomono ajira barhegesi bakulu ekumi na babiri, abaganda omu Israeli yoshi. Balemaga bamulerher'esoko alemanga alya n'abambali b'omu burhwali boshi kurhenga emunda ngasi muguma alirhegekere, alemagalerha esoko ly'emwage liguma omu mwaka. 8Agala g'omazino gabalirhegekere, ekumi na babiri: Mwene Huri alirhegekere echishagala chiba oku ntondo ye Efurahimu. 9Na mwene Dekeri, ye walirhegekere echo mukazi, n'eshe Shaalibimu,n'eche Beti-Shemeshi, n'eche Eloni, n'eche Beti- hanan. 10Na mwene Hesedi ye wali arhegeker'eche Arubati, n'eche Soko n'eche Heferi.11Na mwene Abinadabu, ye walirhegekere orhushagala rhoshi y'e Dori, Tafali mwali Solomono ye waliri mukage. 12Na baana, mwene Ahiludi, ye walirhegekere eche Tanaki n'eche Megido, n'eche Beti Sheani choshi, hofi Sarita n'eshishi ye Yezereli, kurhengerera Beti- Sheani chaera e Abeli Mehola chahika e Yokieamu. 13Na mwene Geberi, ye walirhegekere eche Romoti ye Galadi, n'engo zacho choshi, ali w'omu buko bwa Yairi, w'oku buko bwa Manase, alirhegekere echihugo che Arigobu omu Basani. Mwaliri bishagala bikulu makumi gali ndarhu, byalizungulukire ebyuma bikomere. 14Aminadabu mwene Ido, ye walirhegekere echishagala che Mahanayimu.15Na Ahimazi, ye walirhegekere emwa Nafutali, Dahola Basemati mwa Solomono aba mukage. 16Na Baana mwene Hushayi ye walirhegekere e Asheri necho chishagla che Bealoti. 17Na Yozafati mwene Paruwa ye walirhegekere echishagala che Isakari.18Shimeyi mwene Ela, ye walirhegekere e Benjamini, 19Na Geberi mwene Uri ye walirhegekere Galadi, n'emwa mwami Sihoni w'Abamori n'emwa mwami Ogi we Basani. Abo barhegesi boshi oku banaliri ekumi na babiri bagwerhe murhambo mukulu muguma wakazagi basima boshi.20Abantu b'e Yudeya na ba Israeli bali banene bwenene nka muchanga g'omu nyanja, baliherhe eby'okulya n'okunywa bali binene bwenene; n'omurhula. 21Solomono arhambula amami goshi kurhenga oku lwinji lunene kuhika omu chihugo che Filisitini n'okuhika oku lubibi lw'e Misiri: Boshi bamushiga balema bafurhirayo amango goshi ali zene. 22Ngasi lusiku Solomono alemaga alya shano ezidohere oku makumi masharhu n'oku makumi gali ndarhu g'eshano esherwe bwinja, 23N'empanzi ekumi zi shishire, nkavu nazo makumyabiri z'omu bulambo nabibuzi egana, buzira kuganja ebindi, orhushovu, empongo, n'engoko zihimbire.24Arhambula ebindi bihugo byali emalyo, lwinji lunene, kurhenga Tifasashi kuhika e Gaza oku bami boshi bw'olundi lunda. Haliri omurhula guzungulukire. 25Abayuda na Ba Israeli kuhika e Dani n'e Betisheba balifumamire, ngasi muntu adekerere aha mwage amango goshi ga Solomono.26Solomono aliherhe bihumbi makumi mane bya maruli g'efarasi z'alemaga za kulula emitugari yage n'enfola miherho bihumbi ekumi na bibiri bakazagi zigendako. 27Abarhegesi ba mwami Solomono balondolaga, n'abamushegerera oku meza; ngasi muguma oku mango gage; barhakamulekere abul'ehintu. 28Balemaga balerha ebipojo n'ebirhi by'efarasi n'ebirhinda bagoli omu mwami ali omu kushimba nk'oku mwami arhegekere.29Namahanga ahereza Solomono obwenge, n'obumenyi bunene bwenene n'obumenyi alonzeze okumanya bwa yushuka nka muchanga guli ahaburhambi bw'enyanja. 30Obwenge bwa Solomono bulushire obwenge bwa bana boshi be Israeli n'obwenge boshi bwa banya Misiri. 31Solomono ali wabumenyi bwenene kulusha abantu boshi, alusha Etani, aja erenge omu bihugo bali babibikirwe n'abyo eyo munda.32Acha migani bihumbi bisharhu, ajira chihumbi n'erhano z'enyimpo. 33Ashambala oku by'emirhi, kurhenga e Cheda ye Libanoni kuhika Hisikopi erhega ebyuma, ashambala kandi ebiyerekere ebirhungano, enyunyi, ebilambagira n'enda, n'efi. 34Hayinja abantu bamashanja goshi baliyunvirhiza obumenyi bwa mwami Solomono bulushirize obw'abandi bami boshi b'omu Gulu,nk'oku bayunvirhe baderha obumenyi bwage.

Chapter 5

1Mwami Hiramu w'e Tiro, arhuma abambali bage emwa Solomono, bulala ayunvirhe oku bashigire mwami Solomono ahali h'eshe, alemaga asima Daudi esiku zoshi. 2Solomono abwira Hiramu : 3Omanyire oku Darha, Daudi, arhayumbakiraga Nyamuzinda aka Nyamuzinda, Namahanga wage bulala entambala ya bashombanyi bage zalilugire kuhika Nyamuzinda abahebaga eshishi wa magulu gage.4Lero Nyamuzinda, Namahanga wani, ampere omurhula ebwa mbibizani zoshi nta mushombanyi wadwisa na nta buhanya. 5Lola, nkola ndozeze okuyumbaka eshengero oku zino lya Nyamuzinda, Namahanga wani, nkoku Nyamuzinda abwiraga Daudi, Darha, aderha : Mugala wawe njiwayima ahali hawe, yewe nji wayumbaka eshengero okuzino lyani.6Ondalikire bunola bachir'emirhi y'e Libanoni. Abambali bani njibabe haguma na bawe, njinabakamasa oluhembo nk'oku walibabwirire; bulala omenyere oku omu berhu ntaye oyinji guch'emirhi nk'abantu be Sidoni.7Amango ayunvaga eyo myazi ya Solomono Hiramu aba n'obushagaluke bunene, aderha: Agishwe zene Nyamuzinda, wahaga mugala wa Daudi obwenge mpu abeNahano w'olubaga lunene. 8Hiramu ashuza Solomono: Nayunvirhe oku warhumaga bambwire. Njinajira koshi kwa kukusimisa ebiyerekere emirhi y'echede n'emirhi ye Sindani.9Abambali bani njibabayandagaza ewanyanja ye Libanoni, njinabarhuma ewa nyanja y'e Rado kuhika aha njina bayereka; aho njinabashwekula, njiwanabarhola. okola kundonzize omu kugaluka, na ntyo wampereza ebinalya omu mwani.10Hiramu ahereza Solomono emirh y'echede n'eye sindani nk'okwalonzize. 11Hiramu ahereza Solomono toni bihumbi makumyabiri by'oku kwiza omu mwage na toni makumyabiri z'amavurha bakwizize; ebyola bi Solomono alemaga aha Hiramu ngasi mwaka. 12Nyamuzinda ahereza Solomono obumenyi nk'okwabaga amulaganyize. Haba omurhula ahagarhi ka Solomono na Hiramu, bachishwekera haguma.13Mwami Solomono agaba emirimo ekomere omu Israeli yoshi, baliri bantu bihumbi makumi masharhu. 14Abarhuma e Libanoni, bihumbi ekumi ngasi mwezi ntyo abagaba mo mubichira bisharhu. Banamala mwezi muguma e Libanoni yindi ebiri emwababo. Adoniramu baderha oku yiwayumangira abalume.15Solomono aliherhe kandi bantu makumi gali mushanvu bo kuheka ebizidohere na makumi gali munane bo kugema amabale omu ntondo, 16buzira ku ganja ba nahano, bantu bihumbi bisharhu na magana masharhu ba Solomono aderhere oku balema balolereza, n'okulanga abakozi.17Mwami Solomono aderha mpu bageme amabale mazibuzibu, gana kwire kwire gajire omurhondero gwa Ka Nyamuzinda. 18Abakozi ba Solomono, n'aba Hiramu, na Gibiliye, n'abahisi, barheganya emirhi n'amabale g'oku yumbaka aka Nyamuzinda.

Chapter 6

1Eri Aba Israeli bajira myaka magana mane na makumi gali munane barhenga e Misiri. Solomono abaga aherhe myaka ene ayimire omu Israei. Omu mwezi gwa Zivu, gwa kabiri g'ogola mwaka arhondera oku yumbaka aka Nyamuzinda. 2Enju mwami Solomono ayumbakiraga Nyamuzinda, okulehuka kwaliri ntambu makumi gali ndarhu n'obugaligali bw'enju bwaliri ntambu makumyabiri, n'oburherama ntambu makumi masharhu.3Embere ly'embaraza ly'olunvi; aka Nyamuzinda kaliherhe okuleha kwa ntambu makumyabir kuguma n'obugali bw'enju ya Nyamuzinda, kagwerhe entoga ya ntambu ekumi y'aka Nyamuzinda. 4Mwami ajira oku nju orhubonezo, orhubera rhukomere.5Ananiriza oku nju ez'amagorofu zengodo, zizungulukire n'enkuta z'enju, aka Nyamuzinda, hakuchichuziza; ajira ebindi byumba biyumangire aha burhambi bwayo. 6Egorofu z'engekengeke yaliri ya ntambu erhano n'eya charagati yaliri ntambu ndarhu, n'eyakasharhu oku mushanvu omu kuleha; Bulala alemaga akwiza enju omu kuzungulukira embuga, oku buzinda ya kasongero k'enju yikarhaja omu bibambazi by'enju.7Amango bayumbakaga enju, balema bakolesa amabale ga kwizize, nta hama, ntabasha, ntachuma choshi choshi, cha kayunvikana mweyi nju amango balemaga bayumbaka. 8Aha lunvi lw'ebyumba bye gorofu y'eshishi hohaliri okulunda lw'amalyo enju ya ka Nyamuzinda; omu charagati bayumbaka akashonezo k'okuzungulira, n'omu kagarhi k'omugorofu lya kasharhu.9Enyuma ly'okumalayumbaka enju, Solomono ayishukira embaho n'obuturu n'amavurha. 10Ahana ntambu erhano ly'obuzamuka lya ngasi magorofu gazungulukire enju yoshi aziheba haguma n'enju y'emirhi y'echedere.11Nyamuzinda abwira Solomono emyazi aderha: Nyumbakira eyi nju! 12Eri wakalambagira omu kukenga amarhegeko gani goshi, n'okulemawajira oku kurhegekere, nka wakalolereza n'okushibirira okurhumikira amahano gani nakujirira nk'oku nalaganyaga isho Daudi. 13Njina yinja, na ndame omu charagati nk'abana be Israeli, nji ntanaleka olubaga lwe Israeli.14Enyuma ly'okumala yumbaka aka Nyamuzinda. 15Solomono ashwikira ebibambazi n'embaho z'enjiga kurhenga okudaho kuhika omuchanya y'enju; ashukira obudaka bw'enju n'embaho ze Sindani.16Ashukira n'embaho ntambu makumyabiri y'obwandagala bw'enju, kurhenga okudaho kuhika omuchanya bw'ebibambazi, n'okuleka hokuchiyuziga, hantu hachesebwa. 17Oku metere makumi mane embere bajira enju, baderha shengero. 18Embaho zali rhindirwe omola nju zakazagi lerha ehumbulo linja n'obwaso buzibuzibu; byoshi byalinyerere, nta bale bali bwenemo.19Solomono ayumbaka ahachesibwa omucharagati che shegero kokuheba e Sanduku y'endagano ya Nyamuzinda. 20Ahachesibwa haliri ha metere makumyabiri, obugaligali bwaliri bwa metere makumyabiri na metere makumyabiri z'obuzamuka. Solomono ashukira n'ehoro ekwirire. Embere yachesibwa ajira h'enterekero m'embaho zikwirire n'okushukira n'ehoro.21Ashiga ehoro omushengero, ageza omukaba gw'ehoro embere hantu hachesibwa, Ahashukir'ehoro. 22Ashiga eshengero yoshi ehoro, ashiga ah'enterekero hoshi ehoro haliri embere ya hachesibwa.23Ajira omu hachesibwa mirhi ebiri ye mizeituni ye lubala yaliherhe metere ekumi yobuzamuka. 24Ebyubi bibiri ngasi chiguma chaliherhe metere erhano, byajira metere ekumi okuburhambi bwacho byo byubi byage n'oku burhambi bwo lundi lunda. 25Echiremwa cha kabiri nacho chaliherhe metere ekumi. Olugero n'eshusho ya liguma. 26Obuzamuka bwa ngasi chiguma bwebyo bibiri bwaliri metere e kumi.27Solomono aheba omurhi omu charagati che shengero, bashegeza ebyubi byabo. Echubi chi rhanzi chahuma oku chiguma che chibambazi et chubi cha kabiri chahuma lundi lunda lwe chibambazi; ebindi byubi bya shiganana oku burhambi bwa aha charagati che shengero. 28Solomono ashiga ebiremwa biderhwa makerubi ehoro.29Ajira eshushano oku bibambazi n'omu nju n'ebunga, oku mirhi ye makerubi na mauwa gazibuzibu. 30Ashiga ehoro okudaho omu nju n'embuga.31Bajira olunvi lw'okuchinga ahachesibwa : Bikiro ye Sanduku lwa nguliro ebiri n'embaho z'omurhi g'o muzeituni gwe lubala ayumbakira kw'enkingi oku chibambazi cha karhano. 32Nyumvi ebiri zaliri zo murhi gwe mizeituni gwe lubala. Ajira emirhi eberwe, emirhi ya mavurha na mauwa gazibuzibu, bayishiga ehoro; Aliza kandi ehoro oku mirhi ye mizeituni n'eyamavurha.33Ajira, olumvi lwe shengero, enkingi z'emirhi ye mizeituni ye lubala, kali kane kabuzibuzibu bwe chibambazi, na nyumvi ebiri z'emirhi ye Sindani. 34Ngasi lumvi lwalijirirwe n'ambaho ebiri zigondamire. 35Ajira emirhi ebejerwe, emirhi ya mavurha na mauwa gazibuzibu, abishiga ehoro, abigalihya oku bibejirwe.36Ayumbaka mwo nkere esharhu z'amabale gagoyire n'olukere lw'enjiga.37Bahumba echiriba che shengero, oku mwaka gwa kane, mwezi gwa zivu. 38Ery'amala myaka ekumi na muguma ayimire, omu mwezi gwa Buli, gw'omwezi gwa munane, eshengero lyoshi lya yunjula nk'okw'alilonzeze, mwami Solomano akayubakira oku myaka mushanvu.

Chapter 7

1Solomono ayumbaka enju y'obwami bwage ya yunjulira oku myaka ekumi n'esharhu. 2Arhanga kuyumbaka enju y'elubala y'e Libanoni, okulehuka kwaliri metere egana n'obugaligali bwaliri makumi masharhu. Ayumbakirwa oku nkere ene z'enkingi kwaliri amavurha kw'ezo nkingi.3Ashukira ebyumba byali yumanzizwe n'enkingi byaliri makumi mane n'erhano, ekumi n'erhano oku ngasi gorofi. 4Haliri magorofi masharhu, ngasi nguma yaliherhe orhubonezo eyi, n'eyi munda. 5Enyumvi zoshi n'enkingi zoshi zaliri zeshushano za nyunda ene, ngasi nguma yezogorofi esharhu yaliherhe emiryango olunda n'olwindi.6Bayumbaka embaraza y'enkingi metere makumi marhano omukulehuka na metere makumi masharhu omukugaliha eyindi mbaraza embere haguma n'ekingi n'echipimo che malangambere.7Bayumbaka embaraza ye chichumbi cho bwami ahokuhanulira, embaraza yokucha olubanja. Bahashwikira embaho zinyerere, kurhenga oku ndaho kuhika omuchanya.8Enju y'okulyamira yaliyumbakirwe kuguma, omu mbunga, enyuma w'embaraza bajira y'enju eri kuguma n'ayo ya mwali wa Farao arholaga nka mukage.9Ngasi bumbake boshi alemaga akolesa amabale makwirire, magoyire n'ebipimo, ne misumira yamwo, n'eyembunga, kurhengera oku biriba kuhika ebwa mbunga bu zibuzibu. 10Ebiriba byaliri bya ma bale makwirire na bugaliho buzibuzibu, amabale oku metere ekumi oku metere munane y'amabale.11Enyanya waho yaliri kandi amabale makwirire magoyire, n'ebipimo, n'empaho zinyerere. 12Omubunga zibuzibu yaliherhe nkere esharhu za mambale magoyire n'olukere lw'emirhi ye mizeituni, nka simo y'omu nju ya Nahano, n'embaraza y'enju.13Mwami Solomono ahamagala Hiramu w'e Tiro. 14Nina alira mukana buko bwa Naftali, Hiramu ali mulenga alemaga ashahula ebyuma alibumbire obumenyi n'obwenge n'okujira ngasi yoshi y'ebyuma. Eri ahika ha mwa mwami Solomono ajira eyo mirimo yage.15Ajira nkingi ebiri z'ebyuma, Eya mbere yaliherhe metere ekumi na munane yo buzamuka, n'olukoba lwa metere ekumi n'ebiri muviringo lu lwali lwa kabiri. 16Avunyanga byuma bibiri abiheba oku kasongero Nkingi, echambere chaliherhe metere erhano omukuzamuka, echakabiri metere erhano omukuzamuza. 17Ajira orhuyunguro bayindamwire nka bugufu baheba oku kusongero k'enkingi, mushanvu oku yembere na mushamvu oku ya kabiri.18Ajira nkere ebiri ze byuma oku burhambi bwa higuma borhuyunguro omu kushukira echuma chiri oku kasongero k'enkingi; ajira okola kuguma oku lwa kabiri. 19Ebyuma byaliri kasongero k'enkingi omu mbaraza, kwaliri akantu kaliri mauwa kaliri, oku metere ene.20Ebyuma byali rhabikirwe oku nkingi ebiri zizungulukire na burhundu magana mabiri, enyanya hofi hanali enyanya wa kayunguro; Haliri kandi rhurhundu magana mabiri oku nkere za kabiri za chuma. 21Mihamu agwika enkingi oku mulya ngo gw'eshengero. Ogwali olunda lw'okuboko kwa malyo, aguha ezino lya yakini kwo kuderha Namahanga ye yumbaka, n'ogwali okulembe aguha ezino lya Boazi kwo kuderha Namahanga ye Chirimisi. 22Oku kasongero k'enkingi kwaliri akantu kalika mauwa. Nantyo Hiramu amalisa emirimo yahwa.23Ajira echisima che chuma chaliherhe metere ekumi oku burhambi n'olundi lunda ntyo. Chaliri cha muviringo choshi, metere erhano buzamuka, omuzunguluko gwa liherhe metere makumi masharhu. 24Achihira oku nkere ekumi, omu kujira omuzunguluko eshishi we chisima, ajira nkere ebiri, na choshi chalijirirwe na chuma chiguma.25Chaliyikalire oku nkavu ekumi n'ebiri, esharhu emalambo, esharhu ebuzukiro esharhu omu charagati ch'e zuba n'e sharhu ebushoshokero bw'ezuba. Echo chisima chali ndekere okubyo, hantu h'ebuzinda n'omucharagati. 26Emihiro yage haliri ya mirhi ya mavurha; okuburhambi bwage, buli nka ngumbu bahindamwire nka mauwa, chalihere malitiri bihumbi bibiri.27Ajira ngorofani ekumi. Ngasi nguma yalihere metere ene y'okulehuka, metere ene y'obugali, na metere esharhu y'obuzamuka. 28Lolaga gurhe bajirire engorafani : Bayinja bayishwekere oku burhambi bw'ebipaho yizi yorha zilongamane bwinja. 29Omu charagati lyamaplaki na hantu halongomene haliri bashosho, enkavu n'emirhi enyerere. Na hola halogomere hali kwirire. Eshishi, n'enyanya waho bahakomya , bakwiza nka buya.30Ngasi ngorofani yaliherhe ngarha ene ze byuma haguma n'ebyuma byokuberwa na rhugondomezo rhune rhw'ebyuma eshishi aharhwayikalira n'enyanya. 31Oku ngorofani yayo, olunvi gugendere oku metere oku lunda lwenyanya, olw'olunvi lwali lwa chiviringo, nka mirimo yago, gwaliherhe metere guma n'echichira y'obugali; kwaliri n'emirhi ebejerwe bwinja. Ebipaho byaliri nka nyunda ene, n'erhali ya chiviringo.32Engarha ene zaliri eshishi wamaplake, n'ebyuma by'engarha byalishwekerwe oku ngorofani; Ngasi chiguma chalihere metere nguma n'echigabi cha kabiri y'obuzamuka. 33Engarha zalijirirwe nka mutugari, ebyuma byayo, amajanti gayo, na mayaye gayo, galiri nka byuma byokulenduka.34OKurhugondo rhune rhwangasi ngorofa ni kwaliri chuma chiguma. 35Echigabi chinene che ngorofani chalihwere n'echiviringo che chali cha metere y'obuzamuka, kwaliri ebimazigo byage n'amaplake mage kuguma n'echuma.36Okomeza ebisimikiro, n'oku maplake, oku mirhi enyerere, bashosho n'oku mirhi ya ya mavurha oku bululi bulambukire, n'eri nka migozi ezungulukire. 37Nantyo ajira ngorofani ekumi; n'echuma cho kulenduka obugali ebushano, byoshi byaliri kuguma.38Ajira mabakuli ekumi. Ngasi bakuli lyaliherhe litri makumi mane, ngasi bakuli lyaliherhe metere ene, na ngasi bakuli lyaliri liguma oku ngorofani ekumi. 39Aheba mabakuli marhano ebwa lunda lw'okulyo kw'enju, n'erhano okulunda lw'ekulembe lw'enju; Ahira enyanja nene okulunda lw'okulyo lwe shengero, ekarhongo kw'ebuzikiro bw'ezuba.40Hiramu ajira embehe, n'ebipaho, n'emipanga elehere. Nantyo Hiramu amalisa emirimo yoshi mwami Solomono amubwiraga mpu ayumbake enju ya Nyamuzinda. 41Enkingi ebiri, haguma na byuma bibiri n'orhushosho rhwayo oku kasongero k'enkingi. Rhuyingiro rhubiri, nkere ebiri mpu rhokushukira rhushosho rhubiri rhw'ebyuma rhuli oku kasongero k'enkingi.42Rhufundo magane mane rhwamalehe oku rhuyunguro rhubiri, nkere ebiri mpu shukire rhushosho rhubiri rhw'ebyuma oku kasongero k'enkingi. 43Ngorofani, ekumi, na mabakuli bazibuzibu ekumi gaderezibwe oku ngorofani.44N'echisima chizibuzibu chomuviringo, na nkavu ekumi n'ebiri z'omuchisima; 45Embehe, ebipaho, n'emipanga elehere. N'ebyokuyendera byoshi mwami Solomono abwiraga Hiramu mpu ayumbak'enju ya Nyamuzinda ebyuma bikwirire.46Omwola shishi balemaga bashashulira ebyo byuma byoshi omu lubanda lw'e Yordani lwaliri omucharagati y'e Sukoti n'e Zaretani. 47Solomono aleka ebyola bikoleso byoshi. Buzira okulola obuzibuzibu, n'okulemerera kwabyo bulala byaliri binene bwenene.48Solomono ashashula ebindi bikoleso by'ehoro bikwanene omu shengero. Ajirisa enterekero y'ehoro ly'okurhulira obuku, n'ameza ge horo g'okurhulera kwe migati rhulonzeze; 49Na bimanikiro by'ehoro kwirire, birhano ekulyo, birhano ekulembe n'amauwa, n'amatara n'ehintu y'okuzimya amatara oku chimanikiro ch'ehoro.50Ama bakuli, n'orhwere, n'embehe z'okuyuha, N'amango, n'ebirhongezo by'ehoro ekomere, n'omukaherho k'olunvi l'omukuja ahantu hachesibwa bwenene, n'enyumvi z'embuga n'embaraza zibuzibu omu shengero. Ebyo bikoleso byoshi byali kolerwe.51Eri Solomono amala emirimo y'okuyumbaka enju ya Nyamuzinda, arhola ebikoleso byosho by'eshe Daudi abaga agashelere Nahano, efuranga, ehoro, n'ebindi bikoleso byoshi, abilunda omu chumba chokubikira omu shengero

Chapter 8

1Nantyo Solomono abuganya abashaja be Israeli, n'abakulu boshi bw'obuko, n'abakulu bw'omu nju za beshe n'abana be Israeli, baj'emwa mwami solomono omu Yerusalemu mpu banyegeze e sanduku y'endagano ya Nahano kurhenga omu chishagala cha Daudi, ye Sayuni. 2N'abantu boshi bw'omu Israeli babuganana embere za mwami Solomono oku lusiku lukulu, omu mwezi gwa Etanimu, gw'omwezi gwa mushanvu.3Abashaja boshi be Israeli bayinja, n'abadahwa bakulu baheka e sanduku. 4Barharamya e sanduku ya Nahano, na lilala hema ly'embuganano, n'ebintu bichesibwa byoshi byaliri omu hema; na ntyo, abadahwa bakulu n'Abalawi babirharamya. 5Mwami Solomono n'engabo yoshi ye Israeli babuganwaga ahamwage baliri naye embere z'e sanduku, bali babaga entulo z'ebibuzi n'enkavu zirhakaganjwa na nta kumenya oluganjo lwazo.6Abadahwa bakulu balerha e sanduku y'endagano ya Nahano kugera ahantu hayo omu chumba ch'obusika bw'enju, ahachesibwa hahachesibwa, chiro eshishi w'ebyubi by'amakerubi. 7Bulala makerubi balilambwire ebyubi byabo, enyanya y'ahantu he sanduku n'emirhi yayo enyanya. 8Oku bule bw'eyo mirhi, obule bw'emirhi bwalibonekene omu hantu hachesibwa, embere z'echumba ch'obusika; aliko erhabonekanaga embuga; nayo enaba eyola kugera zene.9Nta chintu chaliri mweyo sanduku, zirhali zilala mpaho ebiri z'amabale Musa ahebagamo oku ntondo ye Horebu, amango Nahano ajiraga echiragane n'abana be Israeli, amango barhenga omu chihugo che Misiri. 10Byaliri ntya, amango abadahwa bakulu barhengaga omu hantu hachesibwa, olwakungu lwabumba enju ya Nahano, 11chiro n'abadahwa bakulu barhagalaga kuyimanga n'okujira emikolo y'obukozi bwabo, enyanya w'olo lwakungu; bulala obukuzwe bwa Nahano bwa yunjul'enju ya Nahano.12Nantyo Solomono aderha: Nahano aderhaga oku njabera omu mwizimya gunene. 13Nani kubirintyo na makuyumbakira enju y'okulamamo, ebe hantu h'okulamamo esiku n'amango.14Na mwami ahindamula amalanga gage, agisha olubaga loshi lwe Israeli, n'olubaga loshi lwe Israeli bayimanga. 15Aderha: Nahano, Nyamuzinda we Israeli agishwe, waderhaga na daudi darha wani oku bunu bwage, ahikiriza oku fune zage, aderha: 16Kurhenga olusiku nakulaga abantu bani Israeli omu Misiri; nta chishogaga chishagala chiguma omu buko boshi bwe Israeli mpu nyumbake mw'enju, mpu ly'ezino lyani libe eyo munda aliko na chishoga daudi abe enyanya w'abantu bani be Israeli.17Na ntya byaliri omu murhima gwa Daudi, darha wani ayumbak'enju oku zino lya Nahano, Nyamuzinda we Israeli. 18Aliko Nahano abwiraga Daudi, darha wani: Bula byaliri omu murhima gwawe okuyumbak'enju oku zino lyani, walijirire bwinja oku kengera ntyo omu murhima gwawe. 19Aliko woyo orhanyumbakir'enju, aliko omwana wawe nji warhenga omu bibuno byawe yi nji wanyumbakira enju oku zino lyani.20Na Nahano amajira omwazi aderhaga; nani namaba ahali ha Daudi, darha wani, n'okuyikala omu ntebe y'obwami bwe Israeli, nk'oku Nahano alaganyaga, nani namayumbaka enju oku zino lya Nahano, Nyamuzinda we Israeli. 21N'eyo namabona ahantu h'okubika e sanduku eherhe amarhegeko ga Nahano galimo, ajiraga na bayisho, amango abakula kurhenga omu chihugo che Misiri.22Solomono ayimanga embere z'olurhamba lwa Nahano, embere z'amesho gw'olubaga loshi lwe Israeli, alambula efune zage empingu. 23Aderha: Ee Nahano, Nyamuzinda we Israeli, nta Nyamuzinda nka w'oyo, omu mpingi enyanya, changwa omu gulu eshishi; okenga endagano zage n'obonjo oku bakozi bage balambagira embere zawe oku mirhima yabo yoshi. 24Wamaha omukozi wawe, Daudi, darha wani, echiragane wamulaganyaga, nechi, waderhaga oku bunu bwawe, wana bijira oku fune yawe, kuguma na zene.25Na zene, Ee Nahano, Nyamuzinda we Israeli, ogwarhe omukozi wawe, Daudi, darha wani, echiragane wamulaganyaga, waderha: Orhakabul'omuntu w'okuyikala oku ntebe y'obwami bwe Israeli, embere y'amesho gani; nkab'abana bawe bakulikira enjira zabo mpu balambagire embere zani nk'oku woyo walambagiraga embere zani. 26Na ntyo, Ee Nyamuzinda we Israeli, nkushigirire, ojire omwazi gwawe wabiraga omukozi wawe Daudi darha wani!27Nka kubinali Namahanga analiri oku gulu ? Cho omuchanya egalihire bwenene arhana lumirireko bwinja lero kurhe enju ya Nyamuzinda muyumbakire yowe arhakayenera mwo. 28Mani Nyamuzinda Namahanga wani oyerekere eno emunda ndi oyunvirize amahuno gani n'amahuno gani zene.29Ozibule amesho ! Mani w'elanga eyi nju n'amenja gawe ezuba n'obudufu.Wenine wachishogaga ahola mpu rhwakazimezeza ho n'okuderha ntya : Nagenda nayerekanira ho okubaho kwani;Oyunvirize amahuno gani ndi naguhuna hanola. 30Oyunve okuhamagala kwani,n'okw'abantu bawe be Israeli,oyunviriz'amahuno gerhu rhuli rhwahuna amango rhuli rhwalola kw'enju,onarhubwire eri oli n'omuchanya emunda oba orhuyunve onarhubabalire31Nk'omuntu akakushobekerwa n'owabo echaha,banamuseze achigashe ebango,banamubwire mpu ayinje achigushire oku nterekero emalanga gawe munola shengero, 32waliha Nyamuzinda acha olubanja lwa bambali bawe eri oli n'omuchanya,ohane oyagire,n'omushinganyanya omuhe obushinganyanya bwage.33Eri abashombanyi bakahima olubaga lwawe lw'aba Israeli mpu kwenge bwakugomere,eri lwakashubirira lwa chiyunjuza,n'okukuharamya,n'okukuyinginga n'okukuhunira mweyo nju. 34Obayunve aholi omuchanya,obabalire oku bubi bwabo bakujirire.Onabagalule omu chihugo wabahaga, wabaga wachihere bashokuluza babo bulala bali bantu bawe.35Eri wakaleka okunyes'envula mpu kwenge ba kugomere,bayerekeze enola emunda bakazikuhuna n'okukuharamya n'eri bakachirhohya,baleke n'ebyabo,bulala wamabahana. 36Nyamuzinda abayunve oli omuchanya obabalire abambali bawe,bulala bali bantu bawe. Nji obayigirize enjira zikwirire bakazikulikira,buzinda obanyesize envula omu chihugo chawe,echi wenine wabahaga mpu chibe chabo.37Amango eshali lyakaja omu chihugo,kandi eri ndwala ye chinjira kandi eri enzige zishandezeze emburho,kandi eri chihusi,kandi eri kabazana nka ngasi lubero,kandi eri bashombanyi banarhurhera omu bishagala bizibu. 38Nka muntu muguma eri aba Israeli boshi bachija emurhima n'oku guhuna,omu kukushigirira,bakalambul'amaboko baleme bayekereza omu shengero.39 Wahila onaba oli omuchanya oyunve emiziga yabo,obabalire,ojirire ngasi muguma nko'okwa kwanene,bulala oyinji engererezo zage. Wenine oyinji emirhima y'abantu. 40Okazijira ntyo,lya aba Israeli bakukenga amango goshi balilamire mw'echo chihugo wahaga bashokuluza babo.41Amango muntu orhali omulubaga lwe Israeli akarhenga omu chihugo chemalanga,eri ezino lyawe lirhumire, 42bulala nji wamenya oku ezino lyawe liri linene n'efune yawe ya misi,okuboko kwawe kulehukire,akasanzi nja yinja kuhuna mw'eyi shengero. 43Oyunve amahuno gw'oyo muntu oli omuchanya emunda oba.ly'abantu boshi bamanye oku bakukenga nka bantu bawe be Israeli bakukenga,abantu bamenye oku eyo shengero na kuyumbakira.44Nk'abantu bawe bakazagi yumuka bajilwisa abashombanyi babo,banahune banayerekeze omuchishagalala wa chishogaga nka shengero na kuyumbakiraga,eri bakazikuhuna oku we Nyamuzinda. 45Oyunve amahuno gabo oli omuchanya abahimire.46Eri abanya Israeli balemaga babula lukola,bulala nta muntu orharhenguha,n'okukunina,okabakulikira abashombanyi nabo babaheka buja omu chihugo chahale chango cha hofu, 47eri bakalemere bakuhuna banali eyo munda babalwisaga baleka ebyaha byabo bakaderha ntya : Rhwarhenguhire,rhwajira echaha rhwakola n'ebibi,rhwabiha kulusha.48Eri bakakuhuna obwonjo n'omurhima gwabo goshi,n'engererezo zabo zoshi omu chihugo abashombanyi babahekere buja,eri bakayerekera ebwa chihugo wahaga bashokuluza babo,n'echi chishagala enine wa chishogaga,n'eyi nju ye shengero nkuyabukire,n'okukuhuna.49Waliha obayunve,eri onali omuchanya emunda oba, obarheg'amarhwiri oku milago yabo y'okukuyinginga oyinje obarhabale. 50Obabalire obubi bwabo,,n'okurhenguha kwabo,ohindamule n'abashombanyi babo bakazibakolesa n'obwonjo.51Bulala abo bali bantu bawe,na bikoleso byawe,kurhenga amango wabakulaga omu malibuko omu chihug ch'e Misiri omu byuma. 52Waliha Nyamuzinda,ozibule amesho oyunve okushigirira kw'abambali bawe bali bakushigirira na nani ntyo,onyunve,ngasi mango yibakushenga. 53Bulala wenine warhulondolaga omu zindi mbaga zoshi,na bikoleso byawe kulala wa derhaga omu mwambali wawe Musa,wakulaga bashokuluza e Misiri.54Eri Solomono amali huna n'okushigirira Nyamuzinda ntyo,afukama embere z'enterekero,aho ali afukamire,alambulira amaboko omuchanya,eri amala kuhuna ayumuka. 55Amango ali ayumangire,ahuna Nyamuzinda n'omulenge gunene mpu agishe abantu boshi balinganene aho,aderha ntya : 56Nyamuzinda ayagirwe,ahere olubaga lwage lw'aba Israeli omurhula,nka kulala yenine alaganyaga. Ahikiriza ngasi kwoshi alaganyaga omu chiragane chikulu arhulaga omu njira y'omwambali Musa.57Nkuhunire Nyamuzinda Namahanga werhu obere haguma nerhu,nka kulala onali haguma na bashokuluza berhu,arharhulekaga,arhanarhushandazaga. 58Chasinga arhuhindamule rhube n'oborhere bukwirire embere zage rhukenge amahuno,oburhegesi n'amarhegeko gage goshi ali arhegekere bashokuluza berhu.59Mani Nyamuzinda Namahanga werhu orhuyibuke obudufu n'ezuba okula rhwashengere,n'oku kushigirira,muyigirize olola lusiku akazirhubula.Akazibabalira abantu bage baba Israeli na nani nye mwami wabo. 60Ly'abantu boshi b'egulu bamenye oku Nyamuzinda yenine ye Namahanga nta windi oli akage. 61Mukulikire Nyamuzinda Namahanga werhu yenine nk'oku binali zene,mukazijira amahano n'amarhegeko gage nk'oku aderhere.62Mwami Solomono,n'aba Israeli boshi bali aho,bahereza Nyamuzinda enterekero. 63Solomono abaga bihumbi makumyabiri na bibiri by'enkavu na bibuzi n'empene bihumbi egana na makumyabiri abihereza Nyamuzinda nterekero y'okugashaniza,amango mwami Solomono n'aba Israeli boshi bajiraga echimogomogo che shengero.64Olo lusiku agosholera Nyamuzinda entulo yali embere lye shengero bulala enterekero ya Nyamuzinda ejirirwe n'echuma,lyali omu lunvi lw'eshengero lyali ligekegeke bwenene,lirhayenezeko ezo nterekero,entulo z'amashushi,entulo z'okusima.65Mwechola chihe chonine,Solomono ajira echimogomogo lw'olusiku lukulu embere za Nyamuzinda haguma n'aba Israeli boshi siku mushanvu. Bantu banene bwenene barhenga olunda lw'e Hamati,kuhika eyi n'eyi ye Misiri,bachigusha embere za Nyamuzinda Namahanga werhu,na zindi siku mushanvu rhwakaderha siku ekumi nene. 66Oku lusiku lwa munane baja ewe mwage,wemwage eri basimire,bashagalukire,bulala Nyamuzida achiyerekene okw'ali ajirira omwambali Daudi ebi kwirire, n'abantu bage b'aba Israeli.
Chapter 9

1Eri Solomono amala yumbaka eshengero n'enju y'oburhwali,n'okuyumbaka ngasi byoshi alilonzeze, 2Nyamuzinda ashubi kumuhulukira nka kulala amuhulukiraga e Gabaoni.3Nyamuzinda amubwira : Nayunvirhe amahuno gawe gw'okushigirira,n'okushwira omu shengero omu kuyemera okuyerekanira mwo okubaho kwani esiku zoshi muli woyo n'okulanga,n'okuyorha na kujirira ebikwirire.4Eri nawe wakazi kunkolera n'obushinganyanya n'okuli,nka kulala isho Daudi agenda ajira,n'okukenga n'obulonza,amarhegeko,n'amahano gani na kuhere. 5Njina kujirira esiku zoshi entebe y'obwami bwawe bwe Israeli,nk'oku nabwiraga isho Daudi n'okuderha : Njiharhakabula owayorha oku ntebe ye Israeli.6Aliko olubaga lwawe,n'oluburha lwawe,eri mwakaleka oku kenga eri mwakarhenguha amarhegeko n'amahano gani chango eri mwakakolera babiheko n'okubayinamira, 7njinanabahiga omu chihugo che Israeli na muhaga,njinana kabulira enju na chesaga oku zino lyani,okuhandi olubaga loshi lushekere abanya Israeli banakazibagayiriza.8N'abantu njibalema bagera hofu n'eshengero nji bashalama n'okuyoboha n'okuderha : Bichi birhumire Nyamuzinda ajira echihugo n'eshengero ntyo ? 9Njibanamushuza : Bulala mwalekere nyamuzinda,Namahanga wenyu,wa kulaga bashokulu omu chihugo che Misiri,bulala bachishwekere oku babiheko n'oku bayinamira,n'oku bakolera;ebyolo bibyarhuma Nyamuzinda abajirira ebyola byoshi.10Solomono ayunjuliza eshengero n'enju y'oburhwali oku myaka makumyabiri. 11Bulala mwami we Tiro,ali ahere mwami Solomono ngasi byoshi ali alonzeze ayumbakamo, emirhi y'esindani n'emirhi enyerere n'ehoro. Eri Solomono ngasi aba amayunjuza ezo nju zombi, Solomono aha Hiramu bishagala makumyabiri omu chihugo che Galilaya.12Hiramu arhenga e Tiro agenda bilola kwo,aliko arhabisimaga. 13Abwira Solomono ntya : Werhu Solomono ! Bishagala bichi ebi wampere mwene werhu ! Abiha ezino lya kabuli,kwo kuderha oku bishagala bya busha,ku banachibiderha ntyo kuhika ene . 14Hiramu alirhumire mwami toni egana na makumyabiri z'ehoro.15Bantu be mirimo y'obukukuru bayumbaka eshengero n'enju y'oburhwali bwa Solomono,bayumbakire echishagala che Milo,n'olukuta lw'echishagala che Yerusalema,bayumabka n'eche Hasoro,n'eche Megido,n'eche Gezeri. 16Mwami Farao we Misiri ayinja abarhabalira echishagala che Gezeri,achigwarha achiyosa,ayirha aba Kanana bachiririmo boshi,ajishaba mwali wa Farao,aba muka Solomono.17Chi charhumaga solomono ashubi yumbaka.Ayumbaka n'eche Beti-Horoni omulubanda, 18N'eche Baalati n'eche Tamari omu mpinga omola chihugo. 19Abola bantu bayumbaka n'ebishagala by'okubikiramo ebikoleso,n'ebyo okudahya mw'efarasi,Solomono ayumbaka ngasi hyoshi alilonzeze omu Yerusalema,n'oku ntondo y'e Lebanoni,n'omu bindi bihugo byali mushigire.20Omu chihugo mwali abayorhere abandi bantu bageke,aba Amori,n'Abahiti,n'Abaperezi,n'Abahivi,n'Abayebusi,abola barhaliri banya Israeli. 21Bayorha bulala lubaga lwa ba Israeli barhagalaga bahiga.Abola ba Solomono awanzize kw'eyo mirimo,babanachiyokola kuhika zene.22Aliko Solomono arhajiraga Aba Israeli baja bali bantu bw'okulwa entambala konine,bali mwo bakulu b'enfola miherho,ebirongozi,n'enshokolezi n'abokuheka emitugari,n'enfola miherho z'okugenda oku farasi.23Solomono abwirwa na barhambo bage ojirebimagizi magana marhano na makumi marhano bakazilanga olubaga lwagenda lwa kola oku mwa Solomono.24Eri Solomono okula mukage mwa Farao omu chishagala cha Daudi,amuheka omu nju yage y'obugoli amuyumbakiraga, arhonderha oku yumbaka erhongo ly'e Milo.25Solomono alemaga ahera Nyamuzinda enterekero kasharhu omu mwaka ezokuzirimya n'ezo kugashanira oku enterekero amuyumbakiraga, alemaga ashukira obuku oku nterekero yali emalanga ga Nahano, ntyo ku Solomono amalire yumbaka eyo nju.26Mwami Solomono ayumbaka amashuwa e Eziongeberi hofu n'e Elati,ale oku burhambi bwe nyanja ye ndukula,omu chihugo che Edomu. 27Mwami Hiramu arhumira mwami Solomono abantu baheka amashuwa bwenene mpu bakole haguma n'ababo. 28Abo bagendekeza baja e Ofini,balerhera mwami Solomono toni magana mane na makumyabiri z'ehoro.

Chapter 10

1Omwamikazi we Sheba,ayunva balema baderha oku Solomono alerhere Nyamuzinda erenge linene lero abalamire e Yerusalema agenda mubaza amadoso ga komere. 2Ahika e Yerusalema eri aherhe abantu banene bali muherekeze n'engamiya ziherhe amavurha g'amalashi ga ngasi lubero,n'ehoro zinene n'amabale g'engulo ekomere ajaho Solomono,amubaza amadoso gage goshi aliherhe.3Solomono agashuza goshi nta doso likomere lyalimufundire. 4Oyo mwamikazi w'echihugo che Sheba abona obwenge bwa Solomono boshi,n'enju yage y'oburhwali ayumbakaga. 5Abona ebiryo by'okuheba aha balira n'okuhandisa abarhambo bage n'okubayambisa abagaragu bage n'okurhanza ebiryo n'echinyobwa,abona enterekero z'okusirimya arhula omu shengero.6Oyo mwamikazi abwira mwami Solomono ntya : Balemaga bambwira okw'oyorha,okw'obumanye ajira nandi emwani. 7Aliko ntanazibona nyenine,chi ebinabwene byo binene kulusha ebi balemaga bambwira,obumanye bwawe n'obugale bwawe buli bulugire kulusha okubalema bambwira oyorha.8Bambali bawe,ababa muno burhwali boshi bali banyeragi bashiba hali bayunviriza obo bumanye boshi ogwerhe. 9Nyamuzinda Namahanga wawe ayagirwe ! Ayerekene oku kusima asima abanya Israeli loshi eri okujira mwami wabo.Okwo kurhuma akujira mwami wabo mpu arhambule okengese mwo. Oku oherhe obushinganyanya.10Mwamikazi ahereza mwami Solomono toni egana na makumyabiri g'ehoro n'amavurha ganene g'amalashi ga ngasi lubero,n'amabale g'engulo ekomere kurhenga amango barhachibonaga amavurha makwirire g'amalashi mali nka mala oyo mwamikazi aliherhe maja omu chihugo che Israeli.11Amashuwa ga Hiramu galiherhe ehoro kurhenga e Ofini,go ganaliherhe emirhi ekwirire bwenene y'obuko n'amabale g'engulo ekomere. 12Eyo mirhi y'obuko Solomono ayumbakaga mw'orhuyegemero omu shengero,n'owundi omu nju yage y'oburhwali,akulikiza mwo n'abantu ,enanga,akasayo k'okuziha.Kuhika buno barhachibonaga emirhi ekwirire eri nk'eyo y'obuko ya hika omu Israeli.13Mwami Solomono ahereza oyo makamba ngasi byoshi amuhunaga,byaja ku bilala bindi mwami Solomono yenine amuhaga n'eshagali nka kulala mwami akanahana.Buzinda,agaluka ashubira emwage e Sheba n'abambali bali muherekeze.14Ngasi mwaka,Solomono alemaga ahisa toni magana ndarhu na makumi gali ndarhu g'ehoro. 15Ehoro ya barhimbuzi balemaga baholesa,n'ebarati ly'abami ba Baharabu,n'ebya barhegesi b'omu Israeli balemga barhula.16Solomono ashashulisa mpenzi zizibuzibu magana mabiri ga rhulirwe g'ehoro ngasi mpenzi yanajako biro ndarhu by'ehoro, 17ashashulisa ezindi magana masharhu zigekegeke,nazo zalizirhulirwe zinali kw'ehoro,kasharhu. Mwami aziheba omu nju y'omu lubala e Lebanoni.18Mwami ashashulisa echi chumbi chizibuzibu che ehembi ly'enjovu,yoshi ayishiga ehoro. 19Echo chichumbi chaliherhe hantu ndarhu ha mashonezo ah'okuyegemera hali ha muviringo,yaliherhe na maboko mabiri;eshushano za shosho ebiri zalirhabikirwe olunda n'olundi. 20N'abandi bashosho ekumi na babiri balidekerere ku ngasi kashonezo,ndarhu lunda luguma na ndarhu olundi.Nta chindi chihugo bakazagijira okuli nk'oko.21Ebikoleso mwami Solomono akasagi nywera mwo byoshi,byali kolere n'ehoro yonine,n'ebyali omu nju yage ederhwa lubala lw'e Labanoni byali kolere n'echuma ch'efuranga,bulala amango ga Solomono echuma ch'efuranga chali cha busha. 22Ali herhe amashuwa gazibuzibu galemaga gagenda kuguma na Hiramu. Kujilerha ehoro,echuma ch'efuranga na mahembi g'enjovu,enyunyi,galemaga ga guluka oku myaka esharhu.23Mwami Solomono ali mugale bwenene na wa bumanye kulusha abami boshi b'omu gulu. 24Abantu b'omu gulu balemaga bamulonza bamubone mpu bayunve oku bumanye Namahanga amuhere. 25Ngasi abola bantu balemaga balerhera Solomono ebikoleso bishashwire by'echuma,n'efuranga,ehoro,n'emishangi,ebunda,amavurha n'efarasi n'epunda.26Solomono ashubuza emitugari n'abaheka efarasi baliri ekumi na bane,n'egana ly'emitugari na bihumbi ekumi na bibiri kandi b'okuheka efarasi. Abaheba omu bishagala omwola mwalirhabikire emitugari yage,omu Yerusalema hofu naye. 27Mwami Solomono,amango ebyuma by'efuranga byavandama omu Yerusalemu nka mabale,n'embaho zinyerere zaliri zinene nka mirhi ye mikuyu yali omu chihugo omu lubanda.28Efarasi za mwami Solomono zalemaga zarhenga chingana e Misiri n'e Silisiya eyo munda ya barhimbuzi bage balemaga bagulira. 29Omutugari gwalemaga gwarhenga e Misiri banahuna okugo bicheri magana ndarhu by'efuranga;n'efarasi nayo banahuna egana na makumi marhano,abo barhimbuzi bo balemaga balerhera abami b'Abahiti n'abami b'e Siriya.
Chapter 11

1Mwami Solomono alisimire abakazi bahalehale bwenene,ali gwerhe mwa Farao,mwami we Misiri : Ali gwerhe abakazi b'Abamoabu,n'Abamoni,n'Abaedomu,n'aba Abasidoni n'Abahiti. 2Abo bakazi bali b'omulubaga Nyamuzinda ahanzaga aba Israeli amango aderhaga eri : Mumanye mwaja haguma n'abo Bantu, nenyu murhazigaga baja haguma nenyu, li barhabahindamula muleme mwahera balyangombe babo. Solomono ayumvikana n'abo bantu eri kusima abakazi kurhuma.3Abaga aherhe bakazi magana mushanvu aha mwage, n'abandi magana masharhu b'embunga, n'abo bakazi bamuhindamula omurhima. 4Amango g'obushaja bwa Solomono abakazi bage bajirherekera balyangombe babo, chiro banaleka okusima Nyamuzinda wage n'omurhima gwoshi nko ku'Eshe Daudi amusimaga.5Solomono arherekera Astarte, oyo Astarte yali nama ye chikazi y'abantu b'e Sidoni, hafi na milikomi byoshologosa abamoni. 6Solomono ajira ebigayisize Nyamuzinda, arhachimukoleraga nka k'Eshe Daudi.7Mwe zola siku oku ntondo ayumbaka eshumo y'obudaka y'e Kemoshi yokuhererakwo bya shologosa abanyamoabu, na milikomi n'okushologosa bene Abamoni. 8Ntyo kwo Solomono ajirire abandi bakage bahalehale boshi baziyokera ha balyangombe babo.9Nyamuzinda akunira Solomono bulala alihindamwire omurhima gwage oku Nyamuzinda, Namahanga w'Israeli wamubonekeraga kabiri koshi. 10Amuhanza oku arhajaga haramya abandi balyangombe; S'aliko Solomono arhalonzaga okulolereza amarhegeko ga Nyamuzinda.11Bulala wajirire ntyo, orhakengaga kulala rhwalaganaga rhwembi, mbuhereze mwambali wawe hagua. 12Nji ntajira ntyo onachizene eri isho Daudi orhumire, chaliko mugala wawe waleka ye mburhola. 13Nji ntabanyega obwami boshi; s'aliko njinaleka mulala muguma eri isho Daudi, orhumire n'eri chishagala ch'e Yerusalemu nachishogaga cho chirhumire.14Nyamuzinda ahindamula omurhima gwa Hadadi w'omu buko gw'abami b'e Edomu mpu bagaye Solomono. 15Amango Daudi ajaga lwisa echihugo che Edomu, yoabu ye waliri mukulu wa basirika ajihamba abantu balemaga bafaomu ntambala, ayirha ababi boshi baliri Edomu. 16Abera omu Edomu myezi ndarhu n'abanya Israeli boshi ayirha abarha bana na balume makulu baliyorhere mwo boshi. 17S'aliko agomango Hadadi achiriri musole, afulumuka n'abambali b'eshe b'aba edomu, bayakira e Misiiri.18Barhenga e midiani baja e parani, barhola abantu bayo, baja boshi e Misri aha mwa mwami Farao, mwami ahereza eshwa amulaganyaga n'okumuhereza ebiryo. 19Hadadi abona olukogo oku mesho ga Farao amuhereza mulumuna wa mukage. Mwami wa makamba tapanesi.20Oyola mukazi aburha omurhabana, amuyirika oku zino lya Genubati, amulembera omu mwamwami Farao. Oyola mwana bamulembera haguma na bana ba mwami. 21Babwira Hadadi e Misri oku Daudi na Yoabu mukulu wa basirika bafire, abwira Farao eri : ondeke nshubire omu chihugo chani. 22Mwami Farao amubaza : Bichi birhumire? ka hali ehintu okola ompunire nakuyimahyo che chirhumire walonza oku galuka emwenyu? Amushuza eri : Nanga ntacho mbulire aliko ondeke.23Namahanga ashubi hindamula omurhima gwa Rezoni mwene Eliyada mpu agaye Solomono abaga ayakire emw'owabo mwami Hadadezeri w'e Zoba. 24Ashubuza, agisha abantu aha burhambi bwage; amango Daudi ayirhaga ebigusho eri ye mwigiriza wabo, bayakira e Damaski aluha aba ye rhambula eyo. 25Rezoni aba mushombanyi w'abisraeli esiku zoshi solomono abaga azene. Ashombana n'aba Israeli amango goshi abaga ali mwami omu Suriya, ayushula obobi kulusha obu hadadi abaga amajira.26Yeroboamu alimwambali wa mwami Solomono. Ali mwene Nebati w'e Sereday'omu Efuraimu, nina ali mukana izino lyaga ye waliri seruwa. 27Lolaga gurhe agomaga; amango Solomono abaga yayumbaka e milo, ashubula okukwiza olukuta lwe chishagala ch'eshe Daudi.28Haliri musole muguma ezino lyage ye Yeroboamu, eri mwami abona gurhe ali akola n'obushiru amujira mwimangizi wabakozi b'omu buko bwa yusufu. 29Lusiku luguma eri Yeroboamu arhenga e Yerusalemu, eri abalama ashiganana n'omulebi ahiya eri naye arhenga e shilo, babugananago bombi omu luchiga eri ayambere egoti lihyahya oku chirhugo. 30Ahiya arhole eryo goti lihyahyaaliyambere, alibera mu bichira ekumi ne bibiri.31Abona bwira Yeroboamu eri : Orhole ebi bichira ekumi, bulala Nyamuzinda Namahanga w'ab'israeli aderhere ntya : nkola nanyega obwami nguhe buko ekumi. 32Hayorha buko buguma eri mwambali wani Daudi orhuma, n'e chishagala che Yerusalemu nachishogaga omu buko bw'Israeli yoshi chirhuma. 33Njirire ntyo bulala abisraeli baderhere, bakazihera Astarte, ye lyangombe w'abasidoni, ne kemoshi, ye lyangombe y'abamoabu, na milkoni y'abamoni, barhashimbaga enjira na bayekeraga, barhanakengaga amarhegeko gani, barhajiraga n'ebyokuli embere zani, barhakengaga amarhegeko n'amahano gani nka kulala Daudi eshe wa Solomono alemaga ajira.34Ntamunyega obwami bwoshi, namuleka abere mwami amango goshi azene eri eshe mwambali wani Daudi arhuma, nachishogaga yewe bulala alikengere amarhegeko n'amahano gani. 35Aliko nanyega omugala obwami, woyo Yeroboamu naguha obwo buko ekumi; 36Nalekera omugala buko buguma, lyo mwambali wani Eshe Daudi akaba agwerhe omwana wakayima obwami embere zani esiku zoshi omu Yerusalemu, bulala chiri chishagala nachishogaga na kazi yerekanira mw'okubaho kwani37Njina kurhola, njiorhambule obwami nko kuwalonza, obe mwami wa buko ekumi bw'Israeli. 38Eri wakakenga ngasi kwoshi nakurhegeka, okashimba enjira nakubwiraga oka jira eby'okuli embere zani okakenga oku marhegeko n'amahahano gani gaderhere nka kulala mwambali wani Daudi alemaga ajira, nanaba haguma nawe nguhe n'eburha lya yima omu chihugo nka kulala Daudi aliyorhere. Nakuhereza buko ekumi bw'abisraeli. 39Njina rhohye omu burha lya Daudi, s'aliko arhali esiku zoshi.40Solomono alonza kurhe akayirha mwo Yeroboamu. saliko Yeroboamu ayakira e misri, emwa mwami shishaki, aberaeyomunda kuhika Solomono alinda afa.41Ebindi bijiro Solomono ajirire n'obumanye n'obwenge aliherhe ebiri biri biyandikirwe omu chitabu chebi Solomono ajiraga. 42Solomono abera e Yerusaleu arhambula omu Israeli mwoshi myaka makumi mane 43Enyuma ly'aho, afa, bamubisha haguma n'ahabahambaga eshe omu chishagala cha Daudi, omugala Roboamu ayima ahali hage aba mwami.
Chapter 12

1Roboamu agana e Sishemu,bulala aba Israeli boshi balijireyo kumuyimika. 2Ago mango eri Yeroboamu mwene Nebati ayakire mwami Solomono e Misiri,ayunva okw'abantu boshi bajire e Sikemu,eri achiri e Misiri ava achilamira yo.3Barhuma mpu bamuhamagale ayinje. Ntyo ku Yeroboamu n'olubaga loshi lw'aba Israeli bashimbire Roboamu,bamubwira ntya : 4" Isho Solomono alemaga arhukolesa emikolo y'obukukuru nka baja;lero woyo eri wankarhulembuhiza okuyo kulusha isho,rhwana kushiga . " 5Abashuza ntya : " Mugende,na hano siku e sharhu zigera,mwanagaluka emunda ndi." N'olubaga lwachigendera.6Mwami Roboamu adosa ehano oku bashamuka balemaga bashiba n'eshe,Solomono achiriho,anaderha ntya : " Hano lichi mwampere mu bwene nashuza mu balala bantu ? " 7Bamubwira ntya : Eri zene wa kachi yerekana okw'oli wakolera aba bantu emikolo,n'eri wakabaha,n'eri wakabashuza n'emyazi ekwirire bana kushiga esiku zoshi.8Aliko Roboamu arhashimbaga ehano ly'abo bashamuka,adosa ehano oku misole yaliri haguma naye,ayushukiraga kuguma nayo. 9Abadosa ntya : " Hano lichi mumpere mubwene nashuza mw'aba bantu bampemere mpu mbakeheze okumirimo y'obukukuru darha alemaga ahabo ? "10Eyo misole akulaga nayo ya mubwira ntya : " Olo lubaga lwakuhemaga oku obakeheze oku mirimo y'obukukuru,obabwire ntya : Akadoke kani nageke kakachwerere kulusha esiku za darha. 11Darha akazagi baha emirimo y'obukukuru,nyono nayiyushula eluge,n'akaba akazagi bakolesa n'oku bashurha orhurhi,nyono nalema nabashurha rho kabiri ."12Zilala siku esharhu zahikire,Yeroboamu n'aba Israeli boshi bayinja emunda Roboamu ali nka kulala anaba bwiraga. 13Mwami ashuza abo bantu kubi. Aleka lilala hano abashamuka bamuhaga, 14akulikira kulala elala misole yamuhanulaga,abwirabo ntya : Darha akazagi baha emirimo y'obukukuru,s'aliko nyono nayiyushula eluge,n'akaba akazagi bakolesa n'oku bashurha orhurhi,nyono nalema n'abashurha rho kabiri.15Ntyo ku mwami arhayunvaga emiziga y'olubaga;bulala Nyamuzinda Namahanga yenine wahekaga eyo myazi ntyo eli kulala abwiraga Yeroboamu mwene Nabati omu bunu bw'omulebi Ahiya e Shilo kuhikirira oku gabwa kw'echihugo.16Amango aba Israeli boshi babonaga oku mwami arhachibayunvirhe,bashuza mwami ntya : Bichi bya Daudi rhwachihebako ? Na nta kashambala rhushangirire n'oyola mwene Yese ! Banya Israeli,lero ow'emwage ow'emwage,nawe mwene Daudi oyorhanage obwami bwawe. N'abanya Israeli bachigendera emwababo. 17Roboamu abera eri amanyikene nka mwami w'abantu bali omuchihugo che Yuda bonine.18Ago mango mwami Roboamu arhuma Adoramu yi waliri mwimangizi w'ebarati,mpu ajifurhisa. Aliko aba Israeli bamu bwene,bamujugunja amabale,afa. N'omwami Roboamu ayunvirhe ntyo,ashonera oku ngale yage,ayakira e Yerusalema. 19Ntyo kw'aba Israeli bachiberwire,balahira okurhambulwa n'abeburha lya Daudi kugera zene.20Babwirire aba Israeli oku Yeroboamu agalukire bamuhamagala omu lubaga,bana muyimuka okuba mwami we Israeli yoshi. Ab'omu mulala gwa Daudi barhambula abantu bw'omubuko bwa Yuda bonine.21Amango Roboamu ahika e Yerusalema,alunda entwali z'enfola miherho bayinjaga be Yuda,n'abe Benjamina boshi,balihikire bihumbi egana na makumi gali munane. Aba bwira mpu balwise aba Israeli abarhambule n'e Misiri bulala ye mwene Solomono.22Aliko Nyamuzinda abwira omulebi Shemaya : 23Obwire mwami Roboamu,mwene Solomono we Yuda,anabwire n'abantu boshi bayo,n'abe Benjamina n'abandi bayorhere b'olubaga. 24Bwira bo ntya : Nahano aderhere ntya : murhachirheremaga,murhanachilwisaga bene benyu,ba Israeli !Ngasi muntu agaluke emwage,bulala nyenine ntumire kw'ebyo bibe. Bakenga omwazi gwa Nahano,banagaluka emwababo,nk'oku Nyamuzinda aba bwiraga.25Mwami Yeroboamu mwami we Israeli ayumbaka echishagala che Sikemu oku ntondo y'e Efurahimu analama yo,ashubirhenga yo,anaji yumbaka e Penuweli. 26Yeroboamu aganiza omu murhima gwage.Obwami bwankana shubigalukira omulala gwa Daudi. 27Eri aba bantu ba kashubilema baja e Yerusalema kurherekerera yo Nahano enterekero omu Kanyamuzinda,nji banyirha,bagalukire nahamwabo mwami Roboamu we Yuda .28Mwami amalire ganiza ntyo,achuza ebimanyiso bibiri by'amanyena y'ehoro,abwira abantu mpu : Mwajire e Yerusalema siku zinene mwajirherekera yo; Ba Israeli, oyu ye Nyamuzinda wenyu wabakulaga omu chihugo che Misiri . 29Ahira eshushano nguma y'enyena e Beteli,n'eyindi e Dani. 30Ntyo kw'ashumikaga abantu okujira ebyaha. Bantu banene baja e Beteli n'e Dani bagenda baherekeze eyola shushanyo y'eyola nyena bahekaga yo.31Yeroboamu ayumbaka ahantu hashinganyanya hofu n'enterekero,ajilondol'abantu konine abajira bajinji n'abo barhali b'omu buko bw'abajinji b'omu lubaga lw'Abalawi. 32Yeroboamu ajira olusiku lukulu,omu siku ekumi n'erhano z'omwezi gwa munane,bulala bakazagi lujira n'e Yuda mwago mango. Mwolo lusiku yenine ahanira enterekero okuluherero.Muyunvage eby'akolere e Beteli.Ahira abajinji e Beteli muzilala nterekero ayumbakaga,mpu bagende barherekerera mwo zilala shushano za zila nyana achulaga.33Olo lusiku lw'ekumi na karhano lw'omwezi gwa munane,lusiku yenine ahebaga ho mpu lugende lwaba lusiku lukulu. Yeroboamu ajirira aba Israeli boshi echimogo e Beteli. Mw'echo chimogo,mwami yenine aja okuluherero ayumbakisaga eyo arhulira kw'enterekero.

Chapter 13

1Lusiku luguma Nyamuzinda arhuma omulebi muguma arhenga e Yuda,agera e Beteli eri Yeroboamu akola ali arhula enterekero oku luherero. 2Alema ayakuza n'okujachira olo luherero,alema aderha oku Nyamuzinda aderhe ntya : " We luherero we ! We luherero we ! Yunvaga oku Nyamuzinda aderhere : omu mwa Daudi mwa burhwa omwana rhabana,ezino lyage ye Yosiya. We luherero we ! Oyo mwana akuyirhira kw'abajinji balemaga barherekera enterekero mira,nji bana kuyoseza kw'amavurha g'abantu . " 3Olo lusiku ajira echimanyiso,aderha ntya : " Nyamuzinda aderhere okw'olu luherero lwashandala,n'olo luvu lw'amashushi lululiko,lwashandazwa ahashi,ebyo bya kumanyisa oku Nyamuzinda aderheko. "4Amango mwami Yeroboamu ayunvaga eby'omulebi alahiza oku luherero lw'e Beteli efune yage oku luherero enyanya aderha ntya : Mumufarhe ! Hon'aho efune yage yeyuma arhana chigalaga yigalula. 5Hon'aho oluherero lwashandala,n'oluvu lw'amashushi lwaliriko lwashandala nka kulala olala mulebi aderhaga ebi Namahanga abaga aderhere.6Ntyo ku mwami Yeroboamu abwirire oyo mulebi : " Mani waliha oshigirire Nyamuzinda Namahanga wawe ambabalire anfumye efune ! Oyo mulebi ahema Nyamuzinda,na Nyamuzinda amuyunva,efune ya mwami yashubiba nk'oku yanaliri embere. 7Mwami abwira oyo mulebi ntya : Oyinje oje omu nju oly'ebiryo bigeke, nji nkulozeze n'ehintu.8Oyo mulebi ashuza mwami ntya : chirowa kampa echigabi ch'ebikulo byawe,ntakaja omu mwawe mpu ndiremw'ebiryo,ntananywera menji hanola; 9Bulala Nyamuzinda wampanzaga,amaderha mpu : Orhalyaga kalyo chango okunywa amenji gw'oku lwinji,na hano ogaluka emwawe,oyinji galuka omunjira erhali eyi wainjaga mo amango wajaga e Beteli." 10Oyo mulebi arhachigalukaga omunjira ayinjaga mo,agera omu yindi yindi,mulebi muguma arhenguha,afa.11E Beteli yaliri omushaja walemaga waleba ago mango abagala bayinji mubwira eby'olala mulebi warhengaga e Yuda ajiraga e Betli,n'oku abwiraga mwami Yeroboamu. 12Eshe abadosa ntya ! " Njira ehe agereremo ? " Abagala baji lola ngahe agerere. 13Eshe abwira abagala ntya ! " Munteganyize punda na gendako ." Nabo bamurheganyiza punda wage,hon'aho amushonereko "14Akulikira enjira oyo mulebi warhengaga e Yuda ageragamo,amushigana eri ayikere omu mboho y'omurhi g'omwaloni,amudosa ntya : Ka w'olala mulebi warhengaga e Yuda ? Ashuza ntya : Nechi, nyono. 15Olala mushaja amubwira ntya: Oyinje emwani olye y'ebiryo bigeke. 16Ashuza ntya : Ntachigaluka enyuma mpu njilira emwawe n'oku nywerayo, 17bulala Nyamuzinda ampanzize ntya : " Orhaliraga yo ebiryo n'oku nywerayo amenji,na hano ogaluka orhageraga omunjira wagendamo amango wa yinjaga.18Ntyo k'oyo mulebi w'omushaja abwirire oyo wabo mulebi w'e Yuda : " Anti nani ndi mulebi kuguma nawe;Nyamuzinda alintumire malayika mpu nkubwire oje emwani olire yo ona nywereyo. " Amurhebeka. 19Oyo mulebi w'e Yuda ayemera,bagenda n'olala mulebi w'omushaja baja omu mwage,balya bananywa.20Babere bakala bali balya bombi,Nyamuzinda aderhesa olala mulebi w'omushaja,abwira olala wabo w'e Yuda ntya : 21Wahemukire Nyamuzinda bulala orhachijirire nk'oku Nyamuzinda Namahanga wawe akurhegekaga. 22Bulala wagalukire n'okulya akalyo hano n'obwo Nyamuzinda abaga akulahize mpu orhalyaga orhana nywaga chintu aho,obwo okola wafa,s'aliko orhahambwa omushinda za bashokulu bawe.23Babere bamalilya n'okunywa,olala mushaja w'omulebi arheganyiza olala mulebi w'e Yuda e punda. 24Oyo mulebi w'e Yuda agenda,abugana entale omu njira,yamuyirha. Omurhumba gwage gwa lyama omu njira;eyo punda n'eyo ntale byabera ahaburhambi bw'omurhumba gwage. 25Abantu balemaga bagera,bamubona eri eyo ntale emuli ahaburhambi;bajibwira olala mushaja w'omulebi w'e Beteli ntyo.26Eri ayunva ntyo,oyola washubigigalula owabo e Beteli anakola ali omu njira aderha ntya : Olala mulebi w'e Yuda wafundaga yunva Nyamuzinda oyu ! Che charhumire Nyamuzinda amurhumira entale mpu emuyirhe nk'oku anamu bwiraga. 27Enyuma ly'aho,abwira abagala ntya : Munteganyize e punda " Bamurheganyiza yo, 28agenda,ashigana echirhumba chi lyamire omunjira,n'entale n'e punda bili ahaburhambi,s'aliko eyo ntale erhalyaga echo chirhumba,chango elwise eyo punda.29Arhola echo chirhumba,achihira oku punda,ayinja achiherhe,ashubira omu chishagala,achihamba,ana chishibira. 30Ahamba echo chirhumba omushinda za bene babo,yewe,na bali omu mulala gwage,bamulakira n'oku banda endulu mpu : Mwene werhu amafa we ! Mwene werhu amafa we !31Amalire mubisha,abwira abagala ntya : Hano njifa,nji mwanampamba ahaburhambi bw'oyu mulebi w'e Yuda,mwanahira omurhumba gwani hofu n'ogwage. 32Bulala kubinali alebere oluherero lw 'e Beteli n'ahantu hashingane h'okuherera haba omu chishagala che Samariya,n'okwa derhaga kwajirikire.33Mwami Yeroboamu we Israeli arhalekaga obubi bwage,ashubilondola abandi bajinji b'omu mperero barhali Balawi. Eri ha kabere owalonza obukulu b'obujinji,banamurheganya okuba mujinji w'omu mperero. 34Ebyo byarhuma ab'omu mwage balema bajira ebyaha,k'okwa narhumire omulala gwa Yeroboamu gwahera loshi n'okuhirima omu gulu.

Chapter 14

1Mwago mango,Abiya,mwene mwami Yeroboamu alwala. 2Yeroboamu abwira mukage : Yumuka,wekalama, ojiyambala kwindi kwindi abantu barhamenyaga okw'oli mukani,oje e Shilo. Wabugana y'omulebi Ahiya,yolala wambwiraga oku naba mwami w'aba Israeli. 3Orhole migati ekumi mizibuzibu n'eyindi migekege,n'akabindi k'obuchi,omuhekere omu bwire gurhe oyu mwana aba.4Muka Yeroboamu aja emw'omulebi Ahiya e Shilo,omulebi Ahiya abaga akola ali mushaja,arhachilemaga abona. 5Nyamuzinda abaga abwirire omulebi Ahiya : Ntya, " Muka Yeroboamu ayinja,Ayinja ayambere kwindi kwindi ayinja kudosa gurhe omugala aba,bulala alwere. Wakamushuza ntya na ntya. "6Amango Ahiya ayunvaga omudindiri oku lunvi amuyankirira,aderha ntya : " Oje muno,muka Yeroboamu, " amudosa ntya : " Bichi birhumire walonza oku chijira windi windi ? Nanga emyazi ngwerhe na kubwira ebihire. 7Ojibwira Yeroboamu oku Nyamuzinda Namahanga w'aba Israeli aderhere ntya : Nakulondolaga omu bantu mpu orhambule abantu bani be Israeli. 8Nanyega ob'omu buko bwa Daudi obwami,na kuhabo. S'aliko orhajiraga kuguma n'omwambali wani Daudi,bulala yewe akazagi nkolera n'obushiru,akazagi kenga amarhegeko n'amahano mani goshi arhanangayisaga.9Wakolere amabi kulusha boshi baliri embere zawe,wangayisize amango wajaga chijirira abandi balyangombe n'eshushano z'okurherekera,wachinkulako ! 10Echo che chirhumire naja kulerha obuhanya omu mulala gwawe,nji nayirha ngasi mwana rhabana wawe yeshi,omudorho n'omukulu,omurhwa n'omulimi omu Israeli. Nji nabiza enju yawe nka kulala babiza ebirhi,kuhika byoshi bihwe.11Ow'omu mwawe wefire omu chishagala,nji alibwe na banyakabwa, n'owefire omu luchiga nji alibwe n'enyunyi z'emalunga. Bulala ntyo ku Nyamuzinda aderhere. 12Omulebi Ahiya abwira oyo muka Yeroboamu ntya : Nawe,oyumuke,oj'emwawe. Hanohika omu chishagala ntya,oyo mwana anafa. 13Aba Israeli boshi bamulakira,bana muhamba;yenine w'omu mwa Yeroboamu wahambwa bwinja,bulala yenine yi Nyamuzinda Namahanga waba Israeli abwene oli nk'okwirire m'obo buko.14Nyamuzinda ayimika owindi mwami omu Israeli.Oyo mwami yi wahungumula ab'omu buko bwa Yeroboamu boshi olo lusiku. Karhali bibinahikirire bunola ? 15Nyamuzinda nji ahana aba Israeli,nji abadunda dunda nka lusheke luli lwadundagana omu lwinji,nji abanyaga chino chihugo chikwirire ahaga bashokuluza babo,nji anabashandaza oku shiriza z'olwinji lunene lwe Efurati luba e Babeli,bulala bachulire eshushano barherekera nka namahanga wabo,bagayisa Nyamuzinda. 16Nji aleka aba Israeli eri bilala byaha Yeroboamu ajiraga byarhuma,n'ebyanarhumaga aba Israeli bagoma.17Muka Yeroboamu ayumuka,agenda,Ahika e Tirisa;n'okw'anaja omu nju ntya,omwana afa. 18Baji muhamba,n'aba Israeli boshi bamulakira,nka kulala Nyamuzinda ana derhaga omu bunu bw'omulebi mukozi,wage Ahiya.19Ebindi bijiro Yeroboamu ajirire,biyandikirwe omu chitabu chebya kazagiba ch'abami b'omu Israeli.Omola mubayandikire entambala akazagilwa n'okuntu akazagirhambula mo. 20Yeroboamu arhambwire myaka makumyabiri n'ebiri,afa,omugala Nadabu ayima ahali hage aba mwami.21Amango Roboamu mwene Solomono ayimaga omu bwami bwe Yuda,aligwerhe myaka makumi mane na muguma. Arhambula omu chishagala ch'e Yerusalemu myaka ekumi na mushanvu,che chishagala Nyamuzinda achishogaga omu chihugo choshi ch'aba Israeli mpu aleme ayerekaniramo okuba kwage. Nyina ali hamagerwe oku zino lya Naama we Amoni. 22abantu be Yuda bagomera Nyamuzinda;bamugayissa n'ebyaha kulusha nk'oku bashokuliza babo bamugayisaga.23Nabo,bachiyumbakira emperero z'eshushona n'enterekero,baziyimanza oku ngasi ntondo,yaliri kw'emirhi ya ngasi lubero. 24Chiro n'abandi balema bajira enterekero z'obubaraga omu chihugo. Abantu be Yuda bajira ebishologosize kuguma na balala bantu Nyamuzinda ahigaga n'echo chihugo amango achihiraga omu ba Israeli.25Eri Roboamu amala myaka erhano y'oburhambuzi,mwami Shishaki we Misiri,arhera abantu be Yerusalema. 26Arhola ebikulo byaliri omu kanyamuzinda n'ebyanaliri omu bwami byoshi. arhola zilala mpenzi z'ehoro zoshi mwami Solomono achulisaga.27Mwami Roboamu ajira ezindi mpenzi z'ebyuma by'amarhale zaja ahali hazilala z'ehoro,azihereza abakulu b'enfola miherho bakazagilanga oburhwali. 28Ngasi mango eri mwami akajire omu kanyamuzinda,abalanzi banaheke ezo mpenzi,n'eri akabere amarhenga mo,banazigalula ahazinabera omu busika bw'abalanzi.29Ebindi bijiro Roboamu ajirire,n'ebyakolere byoshi,kebyo birhayandikirwe omu chitabu l'ebya kazagiba ch'abami be Yuda ? 30Roboamu na Yeroboamu balemaga balisa ngasi mango. 31Roboamu afa,bamuhamba omu shinda za bene babo omu chishagala cha Daudi. Nyina alihamagerwe Naama w'e Amoni.N'omugala Abiya arhambula ahali hage aba mwami.

Chapter 15

1Eri Yeroboamu mwene Nabati amala myaka ekumi na munane ayimire, Abiya aba mwami we Yuda. 2Ayima myaka esharhu e Yerusalema,nina yi waliri Maaka,mwali wa Abishalomu. 3Alema ajira ebyaha kuguma n'eshe,arhakengaga Nyamuzinda Namahanga wage n'omurhima goshi nka kula shokuluza wage Daudi alimukengere.4Nyamuzinda Namahanga wage amuha omugala warhambula ahali hage omu Yerusalema,mpu ly'omulalagwabo gurhaheraga,li n'e Yerusalema ekaziyorha eri obwami,eri Daudi warhuma okola kwaba ntyo. 5Bulala Daudi ajirire ebishinganene oku masu ga Nyamuzinda,n'omu kalamo kage koshi arhalekaga n'erhegeko n'eliguma,kuleka chilala chaha ch'obulenzi alenganyaga mu Uriya w'Omuhiti chonine. 6Omu kalamo koshi ka Roboamu,bakazagi lwa bombi na Yeroboamu.7Ebindi bijiro Abiya ajirire,biyandikirwe omu chitabu ch'ebyazagiba ch'abami b'e Yuda,naye akazagi yorha alwa na Yeroboamu. 8Mwami Abiya afa,bamuhamba omu chishagala cha Daudi,omugala Asa ayima ahali hage,aba mwami.9Eri Yeroboamu ahisa myaka makumyabiri y'oburhambuzi omu Israeli,Asa ayima omu bwami bw'e Yuda. 10Arhambula myaka makumi mane na muguma e Yerusalema. Nakulu yi waliri Maaka mwa Abishalomu. 11Asa alema ajira ebisimisize Nyamuzinda nka kulala shokuliza wage Daudi ajiraga.12Abuza abalume n'abakazi balemaga barherekera entama omu chihugo. 13Ashandagaza n'eshushano z'entama bashokuliza bage babejaga mpu bagende bazirherekera,ahanza n'obukenge bw'okuderha Nakulu Maaka mpu ye Mugoli,bulala alijirire ebigayisize eri abejisa eshushano y'entama-kazi Ashera. Asa ayishandagaza,ayiyoseza oku mubunda gwe Kidroni.14Chiro akaba Asa alisimire Nyamuzinda n'omurhima gwage goshi omu kalamo kage,arhashandazaga emperero zoshi zaliri omu chihugo. 15Arhola ebintu eshe abaga arheganyizize Nyamuzinda n'ebi naye yenine abaga anagoshwere,efuranga,ehoro n'ebindi bikulo bya ngasi lubero abiheka omu kanyamuzinda.16Omu Kalamo kabo koshimwami Asa we yuda na mwami Baasha we Israeli,ngasi mango bagendaga balwa. 17Mango maguma Baasha arhera echihugo che Yuda,ayumbaka echishagalala che Rama,achizungulusa k'olugurhu lukomere bwenene mpu li Asa n'abantu be Yuda barhakazagijamo nk'oku banalonzeze.18Asa arhola efuranga n'ehoro zoshi zaliri omu shaho y'akanyamuzinda,n'ezaliri omu shaho y'oku bwami,aziha abarhambo mpu bazihekere mwami Benehadadi,mwene Tabrimoni,munjukulu wa Hesioni we Siriya,eri ali e Damasiki.Abarhuma mpu bamubwire ntya : 19" Rhuyunvikane rhwembi nka kulala darha na sho banaliri.Ezila furanga nezi horo,luli luhembo nkurhumire.Orhachuyunvikanaga na mwami Baasha we Israeli lya kula engabo zage omu chihugo chani. "20Mwami Benehadadi ayemera oku Asa amurhumiraga,arhuma abarhambo b'engabo zage mpu baji lwisa ebishagala by'aba Israeli. Bafarha echishagala che Iyoni,n'eche Dani,n'eche Abeli=Beti-Maaka,n'ebishagala bye Galilaya,n'ebindi byaliri e Nefutali byoshi. 21Amango mwami Baasha amanyaga oku ntyo kubiri,aleka okuyumbaka e Rama,agaluka ajibera e Tirsa. 22Mwami Asa ahamagala abantu be Yuda boshi buzira kurhalukira,barhola amabale n'emirhi mwami Baasha abaga alundire mpu ayumbakamo e Rama.Abiheka ajikomezamo echishagala che Misipa,n'eche Geba ye Benjami nk'oku mwami Asa abaga arhegekere.23Ebindi bijiro n'oburhambuzi mwami Asa ajirire,n'ebishagala ayumbakire ka birhayandikirwe omu chitabu ch'ebyakazagiba ch'abami be yuda ? S'aliko omu bushaja bwage,alwala amagulu. 24Asa afa,bamuhamba haguma na bashokuluza bage omu chishagala cha Daudi,eshekuluza. Omugala Yosafati ayima,aba mwami ahali hage.25Eri mwami Asa we Yuda aba amarhambula myaka ebiri,Nadabu mwene Yeroboamu ayima omu bwami bwe Israeli,arhambula mo myaka ebiri. 26Alema ajira ebigayisize Nyamuzinda;ajira n'engeso mbi kulala eshe alemaga ajira,arhuma n'aba Israeli bajira ebyaha,alema ajira n'ebyaha biri kuguma n'eby'eshe alemaga ajira.27Baasha mwene Ahiya,w'omu mulala gwa Iskari,ajira Nadabu mahwe,Baasha amuyirhira e Gibetoni emwa Abafilisitini,eri Nadabu n'aba Israeli boshi bagorhere echo chishagala. 28Amuyirhira eri mwami Asa w'e Yuda akola agwerhe myaka esharhu y'oburhwali. Baasha ayima ahali ha Nadabu aba mwami omu Israeli.29Abere amarhambula,han'aho ayirha ab'omu mwa Yeroboamu boshi,ntaye arhalukire n'omuguma,ayirha ngasi choshi chiyis'omuka,nka kulala omulebi Ahiya we Shilo analebaga. 30Nyamuzinda Namahanga we Israeli agaya bwenene,aba ahana Yeroboamu eri byaha byage byarhuma na bulala arhumaga aba Israeli bagoma.31Ebindi bijiro Nadabu ajirire n'ebya jiraga byoshi, ka birhayandikirwe omu chitabu ch'ebyakazagiba ch'abami b'omu Israeli ? 32Mwami Asa we Yuda n'omwami Baasha we Israeli bakazagi lwa ngasi mango omukalamo koshi.33Eri Asa ageza oku myaka esharhu arhambwire obwami bwe Yuda,Baasha mwene Ahiya arhambula omu Israeli yoshi e Tirsa. Arhambula myaka makumyabiri n'ene. 34Alema ajira ebigayisize Nyamuzinda,ajira ebyaha nka kulala Yeroboamu alemaga ajira,arhuma n'aba Israeli bajira echaha,alema ajira ebyaha kuguma n'ebya Yeroboamu.

Chapter 16

1Nyamuzinda abwira omulebi Yehu mwene Hanani mpu abwire Baasha ntya : 2" Waliri muntu orhamanyikene omu lubaga,nyenine na kuyufula na kujira mwimangizi w'olubaga lwani lwe Israeli;Okubona wajirire aka Yeroboamu,warhuma abantu bani bajira ebyaha,mpu yi bangayisa n'ebyaha byabo.3Nkola na kuyirha,nyirhe n'omulala gwawe goshi,mbajire nk'oku najiraga jiraga omulala gwa Yeroboamu mwene Nebati. 4Ow'omu mwawe owakafira omu chishagala alibwa na banyakabwa,n'owa nkafira omu luchiga alibwe n'enyunyi z'emalunga.5Ebindi bijiro Baasha ajirire n'oburhwali bwage,ka birhayandikirwe omu chitabu ch'ebyakazagiba ch'abami b'omu Israeli ? 6Baasha afa,bamuhamba e Tirsa,haguma na b'eshe.Omugala Ela ayimikwa nka mwami ahali hage.7Omwazi gwa Nyamuzinda gwayinja omu mulebi Yehu mwene Hanani,gwa yandagalira Baasha n'omulala gwage,eri galala mabi goshi ajiraga embere za Nyamuzinda garhumire,mpu amugayisize bwenene omu bijiro byage,n'okuba kuguma n'omulala gwa Yeroboamu chango bulala abaga ashandazize omulala gwa Yeroboamu.8Eri mwami Asa w'e Yuda ajira myaka makumyabiri na ndarhu ali burhambuzi,Ela mwene Baasha ayima omu Israeli,arhambula e Tirsa myaka ebiri. 9Omwambali Zimri aliri mukulu wa chigabi chiguma ch'enfola miherho,amujira mahwe,haliri mango maguma eri mwami Ela ali e Tirsa,anywa amavu,alalukira omu mwa muntu muguma mpu ye Araza,aliri murhonyi omu mwa mwami e Tirza. 10Mwami Asa abere ageza myaka makumyabiri n'erhano arhambwire e Yuda,Zimri aja mweyo nju mwami Ela alalukiragamo,amuyirha,ajaba ye yima bwami ahali hage.11Abere akola ali mwami,ayirha ab'omu mulala gwa Baasha boshi omukulu n'omudorho,chiro n'abera bage n'abambali,chiro nta muntu n'omuguma alekere. 12Zimri ahungumula omulala gwa Baasha yi kulala omulebi Yehu alebaga Baasha n'omulala gwage goshi kuhikirira, 13eri bubi bwa Baasha n'omugala Ela bwarhuma,na bulala bo barhumaga aba Israeli bajira ebyaha,bagayira Nyamuzida Namahanga w'aba Israeli bulala banarherekera enama.14Ebindi bijiro Ela ajirire biyandikirwe omu chitabu ch'ebyakazagiba ch'abami b'aba Israeli.15Mwami Asa we Yuda abere amageza myaka makumyabiri na mushanvu y'oburhgesi,Zimri ayima obwami,arhegeka siku mushanvu eTirsa omu Israeli. Olubaga lw'aba Israeli lwalonza oku lwisa abantu b'omu chishagala che Gibetoni chaliri ch'Abafilisitini. 16Enfola miherho yamenya oku Zimri agomere,n'oku anayirhire omwami wabo. N'olo lusiku lon'olo,bayimika Omri,mukulu w'enfola miherho,omundalo zabo aba mwami wabo. 17Omri n'engabo yage yoshi,barhenga e Gibetoni,barhera echishagala che Tirsa.18Ago mango Zimri abwene oku bamagwarha echo chishagala,aja omu burhwali,achigulumiziza kw'enju yobwami,afa. 19Ntyo ku Zimri afire eri byaha ajiriraga Nyamuzida birhumire,nka kulala Yeroboamu agayisaga Nyamuzida naye,arhuma aba Israeli bajira ebyaha. 20Ebindi bijiro Zimri ajirire n'amahwe ajiraga,biyandikirwe omu chitabu ch'ebyakazagiba ch'abami b'aba Israeli.21Ago mango Ntyo k'olubaga lw'aba Israeli lwa chigabire kabiri : Chigabi chiguma chalonza okujira Tibni mwene Ginati abe mwami,n'echindi chigabi basima Omri. 22Abaliri oku lunda lwa Omri bahimana. Tibni mwene Ginati afa,Omri aba ye rhambula aba mwami.23Eri mwami Asa we Yuda,ajira myaka makumi masharhu na muguma ali arhambula,Omri ayima obwami omu Israeli. Arhambula myaka ekumi n'ebiri.Abere amarhambula myaka ndarhu e Tirsa, 24agulira muntu muguma mpu ye Shemeri entondo omu Samariya,amuha bikono bibiri by'efuranga.Omri ayumbaka echishagala kw'eyo ntondo,achiha ezino ly'e Samriya,kukulikirana n'ezino lyaninayo Shemeri.25Omri agomera Nyamuzinda,anakola amabi manene kulusha abandi bami boshi baliri embere zage. 26Ajirira Nyamuzinda amabi nka kulala Yeroboamu mwene Nabati akazagijira,agayisa Nahano, Namahanga w'aba israeli,anarhuma aba Israeli bajira ebyaha amango balembaga barherekera eshushano z'enama.27Ebindi bijiro Omri ajirire n'oburhwali bwage biyandikirwe omu chitabu ch'ebyakazagiba ch'abami b'aba Israeli. 28Omri afa,bamuhamba e samariya,omugala Ahaba ayima ahali hage,aba mwami.29Eri Mwami Asa w'e Yuda ajira myaka makumi masharhu na munane ali arhambula,Ahaba mwene Omri aba mwami we Israeli. Arhambula omu Samariya myaka makumyabiri n'ebiri. 30Ahaba ajira ebigayisize Nyamuzinda,kulusha abami baliri embere zage.31Alushiriza ebyaha bya Yeroboamu,mwene Nebati,chiro yewe aba achirholera Yezebeli mwali wa mwami Etabaali we Sidoni,alema arherekera eshushano y'ennama Baali n'okuyifukamira. 32Ayimanziza eyo shushano enterekero,ashubi yi yumbakira n'enju y'okulema ahereramo omu Samariya, 33Ayimanza enkingi y'eshushano y'ennama-kazi Ashera,Ahaba agayisa Nyamuzinda Namahanga w'aba israeli bwenene,ajira mabi manene kulusha abandi boshi babaga barhambwire obwami embere zage.34Omu mango g'oburhambuzi bwage,muntu muguma mpu ye Hieli w'e Beteli ayumbaka echishagala ch'e Yeriko;Abere akola ali acha echiriba chacho,omugala mukulu Abiramu afa,n'eri abere akola ali ashinga enyunvi,omugala mudorho Segubi afa,likulala Yoshuwa mwene Nuni alebaga kuhikira.
Chapter 17

1Mulebi muguma walihamagerwe oku zino lya Eliya,muburhwa w'omu chishagala che Tisibe omu Galadi,abwira mwami Ahaba ntya : " Nk'oku Nyamuzinda alamire,Nahano wa Ba Israeli eyi nkolera,envula ya hera mw'eno myaka kuhika hano nshubi hema egali rhoga.2Ago mango Nyamuzinda abwira Eliya ntya : 3Orhenge hanola,oje oku lunda lw'ebushoshokero bw'ezuba,ochibishe hofu n'echijaga che Kiriti,chilolenene e Yorodani. 4Walema wanywa amenji nalema narhuma n'ebihungwe bikugeze kw'ebi walema walira aho.5Eliya ajira nk'oku Nyamuzinda ana mubwiraga,ajibera oku mubunda gw'e Kiriti. 6Ngasi esezi na ngasi golo ebihungwe byalema byamulerhera omugati n'enyama,alema anywa n'amenji gw'omola mubunda. 7S'aliko buzinda bwa siku zigeke,ogwo mubunda gwa yuma,bulala envula erhachilemaga ya rhoga omu chihugo.8Ntyo ku Nyamuzinda abwirire Eliya : 9" Oyumuke,oje omu chishagala ch'e Zarepati che Sidoni,obere yo.Narhegekere yo mukazi muguma w'omukana mpu aleme akuha ebi walya." 10Eliya ayumuka,anahuma oku njira aja e Zerepati.Oku anahika oku lunvi lw'echishagala,tundu ku mukazi muguma w'omukana,aho eri ali ashenya. Amuhamagala,amubwira ntya : " Nkuyingingire,oji nderher'amenji mageke omu ngumbu w'ekalama. "11Agenda ajimulerhera mo.Ashubi muhamagala,amubwira ntya : Nkuyingingire onderhere n'echichira ch'omugati omu fune yawe . 12Oyo mukazi ashuza ntya: Nk'oku Nyamuzinda Nyamubaho Namahanga wawe alamire ! Nta kalyo kahire mperhe,ngwerhe akashano k'engano kankaja okuchigasha chiguma omu naga,na mavurha mageke omu Supa. Lolaga okundi nashenya eshali najidugamo,hano mpisa,rhulye na mugala wani buzinda bwaho rhufe n'eshali. 13Eliya amushuza ntya : Orhayubahaga,ogende ojire okola waderhere.Echiguma chonine, orhange onyendere burhanziriza mugati mugeke ogunderhere;Enyuma zaho oje wachiyenderha ogwawe mwembi mugala wawe.14Bulala Nahano, Namahanga w'aba israeli aderhere ntya : Eyo shano eri oku mbale erhakahwa,n'amo mavurha mali omu Supa marhahwa,kuhika amango na rhoza envula. 15Oyo mukazi ajira okola koshi omulebi Eliya amu bwiraga,nta mango babulire echi bankalya yewe n'omugala n'omulebi eliya. 16Eyo shano erhahwaga n'ago mavurha marhahwaga nka kulala Nahano abwiraga omulebi Eliya mpu aderhe.17Enyuma w'aho,mugala w'oyo mukazi w'omukana walihandisize Eliya omu mwage alwala,akomererwa neyo ndwala,afa. 18Oyo mukazi aba adosa Eliya ntya : " Chichi chino wamankolera,mwambali wa Nyamuzinda ? Ka wainjaga hano mwani mpu oyibuse Nyamuzinda amabi gani,mpu na ly'omwana wani afa ? "19eliya ashuza oyo mukazi ntya : Mpa oyo mwana. " Ntyo ku Eliya arholere oyo mwana amubagalira, amuheka omu chumba alihandire mo enyanya, amulyamiza oku nchingo yage. 20Oku handi ahema Nyamuzinda n'omulenge gunene ntya : Nahano, Namahanga wani,orhalibuzaga oyu mukazi ompandisize aha mwage mpu omuyirhire omwana. 21Achilambika kw'oyo mwana kasharhu anahema Nyamuzinda ntya : Mani Nyamuzinda Namahanga wani nkuhemere,ofule oyu mwana !22Nyamuzinda ashuza amahuno ma Eliya, afula olala mwana ashubi wanza yisa. 23Eliya arhola oyo mwana amukula mw'echo chumba,amuyandagalana eshishi amuha nyina,aderha ntya : Mugala wawe oyu okala ozene. 24Oyola mukazi abwira Eliya ntya : Kurhenga zene, namabona okw'onaba muntu wa Nahamanga, n'eby'oderha eri Namahanga wakubwiraga mpu obiderhe ahali hage.
Chapter 18

1Echanda chahisize myaka esharhu chiri,Nyamuzinda abwira omulebi Eliya ntya : Genda ojichiyerekana emwa mwami Ahaba,bulala nkola na rhoza envula kw'eri daho lya yumukire. 2Eliya agenda ajichiyerekana emunda Ahaba ali.Eshalilikomere lya liri omu Samariya.3Ago mango mwami Ahaba ahamagala Obadiya,bulala yi waliyimangire emikolo y'omu bwami.Oyo Obadiya akazagi kenga Nyamuzinda bwenene; 4N'ago mango li Yezebeli ahonjangaga abalebi ba Nyamuzinda boshi,Obadiya arhola balebi egana,alema ababisha makumi marhano,marhano omu lukunda,alema abahebera mw'ebiryo n'amenji.5Ahaba abwira Obadiya ntya : " Ogende ogeregere omu chihugo choshi,oleme walolereza ahali e firiti chango ahali echijaga;akaba rhurhakabona ahali ebirhi rhubilerhere e farasi n'e punda bilekifa n'eshali,rhwankabaga burhalalira." 6Bagaba gurhe bagenda,Ahaba yenine agera lunda luguma,na Obadia agera olwindi lunda.7Obadiya abere akola ali omu njira ali agenda,tundu ku Eliya,Obadiya amumenya,afukama emalangambere mage amudosa ntya : " Ka we nawerhu Eliya ? " 8Eliya ashuza ntya : " Nechi nyono,ogende ojibwira nahamwenyu mwami Ahaba oku Eliya ayinjire."9Obadiya ashuza ntya : " Bichi najirire obola okola wantuma emwa mwami Ahaba mpu ankule m'omuka ? 10Ndahire,nk'oku Nyamuzinda Namahanga wawe alamire,oku ntaho mwami arhasagirhuma,omu mashanja n'omu mami moshi mpu balema bakulonza,na nka mwami wa mw'echola chihugo akarhuma okw'orhali emwage,Ahaba anarhuma mpu achigashe akaba kubinali arhakubwene. 11Bobo okola waja wa mbwira mpu ngende bwira nahamwerhu mwami oku na kubwene !12Lero hano rhulekana Muka gwa Nyamuzinda akuheke aha ntachimanyere; oku bundi,nji najibwira Ahaba oku wainjire,nka arhachikubwene,anayinji nyirha. N'obo kurhenga omu busole bwani nyorha nyubaha Nyamuzinda. 13Nahamwerhu,ka barhakubwiraga gurhe najiraga amango Yezebeli alemaga ayirha abalebi ba Nyamuzinda ? OKu nabishaga balebi egana,nalema nabisha makumi marhano,marhano omu lukunda,nalema anabalerhera mw'ebiryo n'amenji.14Nawe wamagalimbwira mpu nji bwira nahamwerhu oku Eliya ayinjire ! Ajayinji nyirha. " 15Aliko Eliya amushuza ntya : " Nk'oku Namahanga Nyamubaho alamire,ye Nyamuzinda w'engabo nkolera,na chiyereka Ahaba zene. "16Eri Obadiya abona oku Eliya anayemerere,ajibwira mwamiAhaba,Ahaba aja ahola Eliya ali. 17Ahaba abona Eliya amubwira ntya : " Ka w'olala oli walerha obuhanya omu Israeli ? "18Eliya amushuza ntya : Ntagwerhe buhanya omu chihugo,s'aliko webuherhe haguma n'obo mumulala gwawe,bulala murhachikenga amarhegeko ga Nyamuzinda,mukola muhera eshushano Baali. 19Orhume abaganda bashubuze aba Israeli boshi hano ndi oku ntondo y'e Karemeli,ohamagale na balala balebi magana mane na makumi marhano b'eshushano Baali na balala magana mane b'enama-kazi Ashera,balamire n'okulira haguma na Yezebeli.20Ahaba ahamagala emilala yoshi y'aba Israeli,ashubuza n'abalala balebi baja oku ntondo y'e Karemeli. 21Ntyo ku Eliya ajire embere z'abantu boshi,ababwira ntya : " Kuhika mango chi mwagendekera okuba nderhera habiri ? Akaba Nyamuzinda ye Ninamahanga w'okuli,mube yi mulema mwa murherekera,n'akaba Baali yi mubwene oku ye Namahanga w'okuli mulemage mwa murherekera ! " Abantu barhamushuzaga mwazi.22Eliya ashubi derha ntya : " nyenine nashiba omu balebi ba Nyamuzinda,s'aliko abalebi ba Baali bali magana mane na makumi marhano. 23Barhulerhere mpanzi ebiri hanola, bachishoge mu nguma, bayichochange bihinga bihinga,bayirhabike oku shali,bayihane nterekero,buzira kuchana omuliro;Nani narhola eyindi nyirheganye,nyihire oku shali nyi hane nterekero buzira kuhira mo muliro. 24Buzinda bw'ahola,muleke abalebi ba Baali babarhangage hema eshushano yabo,nani nji nayinja hema Nyamuzinda,rhulole owankalerha omuliro erhi ye Namahanga w'okuli. Abantu boshi bayemera baderha mpu : Biri binja!25Eliya abwira balala balebi ba Baali ntya : Bulala mwe banene,mubage mwaba mwe murhonderage,murhole mpanzi nguma muyirheganye,muheme eshushano yenyu s'aliko murhachanaga omuliro oku shali. 26Barhola elala mpanzi banabahaga,barheganya oluherero, bahema Baali kurhenga esezi kuhika ahagarhi k'ezuba,eri bali baderha mpu : Baali orhushuze ! S'aliko barhuyunvaga mulenge nta shuzo; Banalema babalala oku luherero lwabo bayumbakaga.27Aha garhi k'ezuba,Eliya abachinaguza,aderha ntya : Muleme mwayakuza bwenene,bula Baali namahanga,kwa kanaba eri ali akengera ebindi,chango eri hali emunda ajire,chango eri abalamire,chango eri alyamire,ankanazuka. 28Balema bayakuza bwenene,bana chicha n'orhwere n'amachumu bulala bobwana liri borhere bwabo nka barherekera,kuhik'eshagama yabadwako. 29Ezuba lyabere lyamahwa,balema bayakuza n'okuchichagulanga,bagendekera ntyo kuhika omu kasanzi bahana mw'enterekero y'egolo. S'aliko barhabonaga shuzo eri omu nderho eri omu chijiro.30Ntyo ku Eliya abwirire olubaga loshi ntya : " Muyinje hano ! " Boshi bamushimba.Eliya ashubi yumbaka oluherero lwa Nyamuzinda babaga bashandazize. 31Arhola mabale ekumi na mabiri nk'okw'emilala ekumi ya bene Yakobo enali,olala Nyamuzinda anashembulaga ezino lya Israeli; 32Agola mabale g'ayumbakire mw'oluherero omu zino lya Nyamuzinda;Aluzungulusa kw'omufulege gwa kahwera mu milengo ebiri y'emburho eburhambi.33Arhondeka eshali oku luherero,achagulanga elala mpanzi bihinga bihinga,ayihira kw'ezo shali. 34Buzinda bwaho,abwira abali aho ntya : " Mubumbe rhubindi rhune menji,mu masheshere kw'eyo nyama na kw'ezo shali." Ashubi derha mpu bajire ntyo obwa kabiri n'obwa kasharhu. 35Ago menji malema mashululira eburhambi b'olo luherero loshi mayunjula mugulala mufulege.36Amango g'okuhana enterekero mahikire,Eliya ashegera embere y'oluherero,aderha ntya : " Nyamuzinda Namahanga wa Aburahamu,na Isaka na Yakobo,oyerekane okw'oba Namahanga w'aba Israeli,n'okumba mwambali wawe,n'abantu bamenye oku we wanali nterekere oku njire ebila byoshi. 37We konkwa Nyamuzinda onshuze,onshuze ly'aba bantu bamanye oku we Nyamuzinda,weba Namahanga w'okuli,n'oku wenyine wamabahindamula emirhima yabo bashubire omu mushingo gwabo gwa mira ! "38Ago mango omuliro gwa Nyamuzinda gwa manuka omuchanya,gwa singonyola ayola mpanzi y'enterekero na zilala shali,na galala mabale maliyumbakire oluherero n'edaho,n'amalala menji maliri omu mufulege mayuma. 39Olubaga loshi lwabere lwabona ntyo,bayinamira amalanga mabo oku daho baderha ntya : Nahano ye Namahanga w'okuli, Nahano ye Namahanga w'okuli ! 40Eliya abwir'abantu mpu : Mufarhe abala balebi ba Baali, ntaye mulekage ! Babafarha boshi babaheka omu chijaga ch'e Kisoni, aba yirhiramo.41Lusiku luguma Eliya abwira mwami Ahaba ntya : " Ogende,olye,onanywe; bulala namayunva nk'envula yamarhondera kukungula . 42Ahaba agenda,alya ananywa,s'aliko Eliya aja oku busoso bw'entondo ye Karemeli,afukamira oku madwi,alema alola oku daho.43Abwira omwambali ntya : Ogende olole ebwa mashinji. Oyo mwambali agenda,agaluka aderha ntya : Ntacho mbwene. Eliya amubwira mpu : Ogende kali mushanvu,agaluka. 44Oku bwakali mushanvu,aderha ntya : Nabwene ehyo lwakungu lwarhenga omu nyanja hilehere nka fune y'omuntu.Ago mango Eliya amu bwira ntya : Ogende obwire mwami Ahaba okw'achirhegenye arhole engale yage agende,ly'envula eleke mubuza aha gera.45Enyuma hityu,echichu chayinjaga n'omuhusi chayiraguza enkuba,envula nene ya rhoga eri na Ahaba ali oku ngale yage,ashubira e Yezereheli. 46Emisi ya Nyamuzinda yaliri haguma na Eliya,akenyera omukaba gwage bwinja,alibirha ashokolera mwami Ahaba omu mahulukiro m'echishsgala ch'e Yezereheli.

Chapter 19

1Mwami Ahaba aganulira mukage Yezebeli ngasi koshi Eliya ajirire,n'oku ayirhire abalebi ba baali boshi. 2Yezebeli arhumira Eliya entumwa mpu bamu bwire ntya : " Lyangombe anyirhe akaba omusezi nka mweno saa ntakuyirhire,nka kulala wayirhaga balala balebi b'eshushano ya Baali ." 3Eliya ayoboha, agenda ayaka haguma n'omwambali, baja e Barisheba omu chihugo ch'e Yuda,aleka y'omwambali,4Agenda lugenzi lwa mulegerere muguma omu mpinga, ajiyikala omu shishi w'omurhi gw'echikanga nyambwe ,achiganya owafire aderha ntya: " Hashaho, Nahamwerhu Nyamuzinda onyankirirage, arhali nye kwirire kulusha bashokuliza." 5Alyama m'ogowo murhi gw'echikanga nyambwe, aj'ero. Lero malayika ayinja amuhuma kwo,amubwira ntya : " Zuka olye. " 6Alola,abona ahaburhambi bw'erhwe lyage hali omugati gw'olubamba guyosezwe oku mabale manadagarhire,haliri n'endaha y'amenji. Alya ananywa,oku handi ashubi lyama.7Oyo malayika wa Nyamuzinda ashubi mushimba obwa kabiri,amuhumako,amubwira ntya : " Zuka olye,bulala wachija hale." 8Eliya azuk,alya ananywa,ayunva amakomera,alambagira siku makumi mane ezuba n'obudufu,ahika oku ntondo ya Namahanga y'e Horebu.9Eri Eliya ahika e Horebu aja omu lukunda,alalamo, Nahano amu bwira ntya : Eliya ! Chichi oli wajira aho ? 10Ashuza nta : Yagirwa Nahano Namahanga w'olubaga,nkusima bwenene,nta kasima mpu ndeme nalola kw'ebi aba Israeli bali bajira.Bulala aba Israeli balekere kulala mwalagananaga nabo,baleka amarhegeko mawe,bayirha n'abalebi bawe boshi.Nyenine nkola nyorhere,nani bali balonza okunyirha.11Nahano amubwira ntya : Genda ojiyimanga emalangambere mani oku busoso bw'entondo. Nkola nagera ! Hayinja empusi ekomere,ya honongola entondo,yaberangula n'amabale embere lya Nyamuzinda,s'aliko Nyamuzinda arhaliri omu yo.Eyo mpusi yagera,yabere ya magera,omusisi gwagera, s'aliko arhaliri omugo. 12Enyuma ly'ogo musisi gwa geraga,omuliro gwa yinja,s'aliko Nyamuzinda arhaliri m'ogola muliro,enyuma lyago hayinja omulenge g'oburhonzi gw'amahwe.13Amango Eliya ayunvaga ogo mulenge,ashukira amasu n'egoti lyage,ahuluka mu lulala lukunda,ayimanga omu mulunvi.Ayunva kandi omulenge gwa mubwira ntya : Eliya ! Chichi oli wajira aho ? 14Ashuza ntya : Waliha Nahano Namahanga w'engabo,nkusima bwenene,nta kasima mpu ndeme nalola kw'ebi aba Israeli bali bajira. Bulala aba Israeli balekere kulala mwalagananaga nabo,baleka amarhegeko mawe,bayirha n'abalebi bawe boshi.Nyenine nkola nshibire,nani bali balonza oku nyirha.15Namuzinda amubwira ntya : ogaluke mw'elala njira yenela elala ejir'omu mpinga y'e Damasiki, hanohikayo, oyimike Hazaeli abe mwami w'e Siriya; 16Buzinda oyimike Yehu mwene Nimushi abe mwami w'omu Israeli,na Eliya mwene Shafati w'e Abeli-Mehola,abe ahaliri hawe.17Hanachigera ya Hazaeli, yehu amuyirha, n'owankafuma emgorho ya yehu, Elisha amuyirha. 18S'aliko omu Israeli, naleka mu bantu bihumbi mushanvu,ba balala borhafukamaga emalangambere g'eshushano y'ennama Baali ba barhanabanunusaga obumu bw'eshushano zage.19Eliya arhenga eyo munda, abugana Elisha mwene Shefati ali ahinga, Emalangambere yage yaliri n'kavu makumi abiri n'ene, eri yenyine asholere nka vu ebiri zi zinda z'omu zo. Eliya amu shegerera, amukweba kw'egoti lyage. 20Elisha aleka enkavu zage, amulibi rha ko, amubwira ntya: onindire nji laga darha na nyama rhugali gendana. Eliya amushuza ntya nta kuhanzize, galuka ogende; bulala okengere oku binakujirire.21Babere bamalekana na Eliya, Elisha ashubira ekwage, arhola nkavu ebiri azihana nterekero, arhola na zilala ngala zaliri omuzo,aziyendesa ko,ah'abantu banaliri ahola bazilya.Elisha ayumuka akulikira Eliya,aba mwambali.
Chapter 20

1Lusiku luguma mwami Bene-Hadadi we Suriya ashimanyanya engabo yage y'enfola miherho boshi,yaliri mu bami makumi masharhu na babiri bachilundire haguma,n'efarasi z'okulwa n'emitugari eri bajigorha echishagala ch'e Samariya bachirhere : 2Arhumira mwami Ahaba we Israeli entumwa mpu bamubwire ntya : " Mwami Bene - Hadadi aderhe ok'omuhe, 3efuranga zawe,n'ehoro zawe,na bakawe,n'abana bawe osima bwenene."4Mwami we Israeli ashuza Bene-Hadadi ntya : Waliha Nakuno nyemerere ok'oderhere,nyenine nchihanir'emunda oli n'ehi nangwerhe hyoshi. 5Ezo ntumwa za galuka obwa kabiri emwa Ahaba za jimubwira oku Bene -Hadadi amurhegekere oku amuhe ehoro n'efarasi zage zoshi,n'abakage n'abana bage. 6Anamenye oku omusezi nka mweno saa arhuma entumwa oku bwami bwa mwami Ahaba n'omu mw'abarhambo zifukule mo barhole ngasi kantu ka kwirire ka ngulonene kalimo.7Mwami Ahaba ahamagala abashamuka b'omu chihugo boshi,ababwira ntya : " Mwabwene oku oyu muntu alyalonza obubi;antumire entumwa mpu banyege bakani n'abana bani,efuranga zani n'ehoro yani,s'aliko ntanalahire." 8Abashamuka bage boshi n'olubaga bamushuza ntya : " Orhayemeraga ntyo. "9Ahaba abwira entumwa za Bene-Hadadi mpu zijimuwbira ntya : Waliha, nyemerere echi warhangagi derha choshi,s'aliko oby'oderhere buzinda mpu waja omu bwami bwani,n'omu mw'abarhambo bani onyegane ebilimo,kw'oke ndahire. Ezo ntumwa zagenda zaji bwira Bene- Hadadi ntyo, 10naye abarhuma obwa kasharhu mpu baji bwira Ahaba ntya : Lyangombe anyirhe,nkaleka omu Samriya chiro n'akachulo kakalumira aba rhuli haguma nabo,fune nguma buli muntu.11Ahaba ashuza ntya : Mubwire Bene hadadi oku hali omugani guderhere mpu : Owajilwa arha nkashwira kuchivuga arhanazihimana. 12Eri abwira Bene hadadi oku Ahaba ashuzize, oliyikere omu chiralo eri ali anywera haguma na balala bandi bami. Abwira abarhambo b'engabo mpu bachirheganye. Bachirheganya bajilwisa echo chishagala.13Ago mango omulebi ayinja, abwira mwami Ahaba w'e Israeli ntya : Nahano aderhere ntya : Orhayubahaga eyi ngabo nene nene, nakuhimira yo zene zene, lyo omenya oku nye Nahano. 14Ahaba aderha : Nde wakarhuma nahima bwo? Oyo mulabi ashuza ntya : Nahano aderhere oku bana misole bachizindiyandikwa n'abakulu b'omu burhegesi. Mwami Ahaba adosa ntya : Ndewabashokolera omu ntambala? Amushuza erhi: wayo! 15Agomango mwami Ahaba ayinja lamusa balala bana b'emisole bayandikagwa omu nfola miherho n'abakulu babarhegesi abona bali magana mabiri na makumi esharhu n'ebibiri, alema alamusa abandi basirika b'abisraeli boshi babona bihumbi mushanvu.16Yabere ahagarhi k'ezuba bajihangalana. Eri Benehadadi na balala bami makumi asharhu na babiri baliyunvikene naye bali banywa oku mavu omu chiralo. 17Balala basirika b'emisole bakoza entambala. Babwira Benehadadi oku hali abantu barhengere e Samariya.18Ashuza ntya : Akaba bali shiga, mubafarhe banazene, kandi eri akaba kulwa, mubafarhe banazene. 19Balala nfola miherho z'emisole haguma n'aba Israeli barhengere omu chishagala.20Ngasi muguma alema ayirha mushombanyi muguma, n'abantu b'e Suriya boshi bayaka. Abisraeli babanyako. Benehadadi yi waliri mwami w'Aba Suriya, ayulumuka ashonera oku farasi, ayaka haguma n'abandi basirika balemaga bagenda oku farasi. 21Mwami Ahaba w'abisraeli afarha e farasi zabo fune, n'engale zabo, ahima engabo y'Abasiriya bwenene.22Buzinda bwaho olala mulebi ayinja abwira mwami Ahaba ntya : Ochihanganage, ololereze bwinja byo shinganene kushubi jira;bulala m'ogu mwaka gwayinjire nka zene, mwami w'eSiriya agaluka, ashubikulwisa. 23Abarhambo ba mwami Benehadadi w'e Siriya bamubwira ntya : Namahanga w'Aba Israeli aba Namahanga w'omutondo, che charhuma Aba Israeli barhuhima, s'aliko rhulwisize bw' omu lubanda, balole akabarhurhahima nabo.24Oku wajira kandi kokuno : okule balala bami waliyunvikene nabo, obahindamule n'abarhegesi ali bo. 25Buzinda bwaho, olonze ngabo nene kulusha elala ntanzi n'e Farasi, n'engale zinene kulusha ezirhanzi, rhubalwisize omu lubanda, bankakola akaba rhurhabahima. Benehadadi abayunviriza ayemera okuba muhanulaga.26Omwaka gwakulikiraho, aganja ho, aganja engabo y'abasiriya, abaheka omu chishagala ch'e Afeki alwisiza mw'Abisraeli. 27Enfola miherho z'aba Israeli nabo balema balamuswa na Ahaba; bahabw'ebilyo, bagenda lwisa aba Suriya. Bahanda bigusho bibiri emalangambere g'abasiriya. Balema balangira nka maso mabiri magekegeke ma mpene, s'aliko aba Suriya bawe bashandala omu chihugo.28Olala mulebi ayinja, abwira mwami Ahaba w'Aba Israeli ntya : Nahano aderhere okumba Namahanga w'omu mbanda, nkola nakuhimirebo boshi chiro bankaluga, limumanya,woyo n'abantu bawe,oku nye Nahano.29Ngasi baguma bahanda siku mushanvu emalanga mbere g'ababo. Oku lusiku lwa kali mushanvu,entambala ya rhondera,n'aba Israeli bayirha enfola miherho ba Basiriya bihumbi egana,bali balwira oku daho oku lusiku luguma. 30Abayorhaga bayaka mw'echo chishagala ch'e Afeki,s'aliko olukuta lwa bahongokera ko,bantu bihumbi makumyabiri na mushanvu,bafa.Bene Hadadi ayaka ajichibisha omu chishagala,aja omu nju nguma achibisha e busika.31Abarhambo bage bamubwira ntya : " Rhwayunvirhe okw'abami baba Israeli baba bami b'olukogo;oleke rhuyambale engunira omu mpindi byerhu,rhushwekere n'emigozi omu marhwe merhu,rhuj'emunda mwami w'aba Israeli ali,hali amango akafundi kuyirha." 32Bayambala engunira omu mpindi,bashwekera n'emigozi omu marhwe,baja emunda mwami Ahaba ali,bamubwira ntya : " Omuja wawe Bene Hadadi aderhere mpu omu babalire,orhamuyirhaga. " Mwami Ahaba ashuza ntya : " Yewe achizene ? Oli mwene werhu."33Entumwa za Bene Hadadi zachishinga,za derha ntya : Bene Hadadi aba mwene wenyu. Ahaba aderha ntya : Muji mulerha. Bene hadadi ayinja amushimba,mwami Ahaba amuhira omu ngale yage. 34Benehadadi amubwira ntya : Na kugalulira ebishagala darha anyegaga isho oleme wanaguziza emyaka yawe e Damasiki nka kulala darha analemaga ajiyiguziza e Samariya. Ahaba naye aderha ntya: Rhukola rhwanywana rhwembi okubuzinda nje na kulika ogende n'omurhula. Banywana,eri bamali ku nywana,amulaga agenda n'omurhula.35Omu kushimbulira nk'oku Nyamuzinda aderhere,muguma w'omu chihugo ch'eabalebi abwira wabo muguma ntya : " Nshurha muza we ! " S'aliko oyo wabo alahira oku mushurha. 36Lero oyo mulebi abwira owabo ntya : " Bulala walahire oku Nyamuzinda aderhere,hano rhulekana,entale yanajikuyirha. " Abere amuleka,entale yamubugana,yamuyirha.37Oyo mulebi abona owindi muntu,amubwira ntya : " Nshurha muzawe ! " Oyo muntu amushurha,ana mukoromesa. 38Oyo mulebi achihindamula kwindi kwindi aji yimanga oku njira alinga oku mwami agera,achishukira amasu.39Mwami abere akalagera ayakuza mwami,aderha ntya : " Ndi mwambali wawe,naliri omu kagarhi k'entambala,lero muntu muguma amanshegerera,amanderhera omuntu mpu ndange ye; ambwira mpu akafuma ananyirha ahali hage,nakaba arhanyirhire nananyinji hindamula echikono ch'efuranga ! 40Amango nalemaga na koyakoya eyi n'eyi,oyo muntu amanfuma amana chiherera."41Hon'aho,oyo mulebi ashukula amasu,mwami amu menya oku aba w'omu chigusho ch'abalebi. 42Oyo mulebi abwira mwami ntya : Nahano aderhere ntya : Bulala walilikire olala muntu nalilonzez'olufu afuma,we kola wafa ahali hage,n'olubaga lwage lufe ahali h'olwage. 43Oyo mwami w'e Israeli ashubira emwage e Samariya eri anakola agayire anagayire.
Chapter 21

1Yunva ebyabere enyuma w'ebyola. Muntu muguma mpu ye Naboti w'e Yezereheli aligwerhe eshwa ly'emirhi y'emizabibu aha burhambi bw'oburhwali bwa mwami Ahaba we Samariya. 2Lusiku luguma Ahaba abwira Naboti ntya : Ompe eri shwa lyawe ndeme nahinga mw'echibugabuga bulala liri hofi n'oburhwali bwani. Nakuha erindi likwirire bwenene ahali helyola,n'akaba olonzeze nana kugulira lyo."3S'aliko Naboti ashuza mwami Ahaba ntya : Nyamuzinda anyirhe nka kuha akashambala bashokuluza balemaga balekerana ! 4Ahaba agaluka emwage eri anagayire nk'oku Naboti amubwiraga oku arhankamuha akashambala ka beshekuluza,alyamira enda oku nchingo yage,arhanalyaga ololusiku.5Mukage Yezebeli amushimba aha lyamire amudosa ntya : Chichi walubire ntya charhumire orhanalya ? 6Amushuza ntya : Nabwiraga Naboti w'e Yezereheli mpu ampe eri shwa lyage ly'emirhi y'emizabibu mugulire lyo, kandi mpu akaba alonzeze, namuha erindi ahali he lyola,s'aliko amalahira oku arhakamuhalyo ! 7Na ntyo mukage Yezabeli amushuza ntya : Nkabaga wayibirire oku weba mwami w'omu Israeli ? Zuka olye,orhabaga burhe,nyenine nakuhisa kw'elyo shwa lya Naboti w'e Yezereheli.8Mukage Yezebeli aba ayandika amaruba oku zino ly'eba Ahaba amahira kw'echinkumwa cheba,amarhumira abakulu,n'abajinji baliri omu chishagala che Yezereheli emwabo Naboti. 9Muyunvage oku ayandikaga : " Mubwire abantu boshi bajire akabuga bachishalise,mubwire Naboti oku yi wayimangira ako kabuga. 10Buzinda bw'aho,murhole bihangange bibiri bya balume,biderhe oku byayunvirhe oku Naboti ajachira Namahanga na mwami. Buzinda mwakamuhulusa omu chishagala mumubande amabale,afe."11Abo bakulu n'abajinji b'omu chishagala cha Naboti,bayemera okwola Yezebeli abayandikiraga omu maruba. 12Bashubuza abantu boshi omu kabuga k'oku chishalisa,babwira na Naboti oku yi wayimangira akabuga. 13Bilala bihangage bibiri by'abalume bya yinja,bayikala embere za Naboti bawanzi mulega embere z'abantu akw'amajachira Namahanga na mwami,buzinda bamuheka embua ly'echishagala,bamubanda amabale afa. 14Abakulu b'echishagala barhuma mpu babwire Yezebeli mpu babandire Naboti amabale anafire."15Eri Yezebeli amanya ntyo,abwira eba Ahaba ntya : " Gendaga orhole lila shwa lya Naboti ly'emizabibu alahiraga mpu arhakuguza,mira afaga. " 16Eri Ahaba ayunva ntyo,agenda,arhola elyo shwa lya Naboti. Nyamuzinda agaya engeso za Ahaba n'eza Yezebeli.17Ago mango Nyamuzinda abwira omulebi wage Eliya w'omu chishagala ch'e Tisibe ntya : 18" Oyumuke,oje emwa mwami Ahaba w'aba Israeli oba e Samariya. Ali omu shwa ly'emizabibu anyegaga Naboti.19Omu bwire oku nye Nyamuzinda nderhere ntya : " Wayirhire omuntu,yoyula okola onali washokola ebyage,onamubwire ntya : Embwa zamimira eshagama yawe ahala zanamimiraga eya Naboti ! " 20Ahaba abwira Eliya ntya : " Ka walimbwene we mwanzi wani ? " Eliya amushuza ntya : Nechi "21Nyamuzinda aderhere eri : Nakuhangayisa weshi,n'okuhungusa,nyirhe ngasi mulume oli omu buko bwawe,omudorho,n'omukulu omola Israeli. 22Najira omulala gwawe kulala najiraga ogwa mwami Yeroboamu mwene Nebati,na kulala najiraga ogwa mwami Baasha mwene Ahiya,bulala wamangayisa bwenene,warhumire n'Abanya Israeli bajira ebyaha.23Nyamuzinda aderhere oku banyakabwa bamulira oku burhambi bw'olukuta luyumbakire echigalaga che Yezereheli. 24Ow'omu buko bwa Ahaba njibafira omu chishagala njanalibwa n'abanyakabwa,n'owo njiwafira omu lubala njalibwa n'enyunyi chango ebihungwe.25Harasagiba omuntu wachisimisa aka Ahaba wajiraga ebigayisize Nyamuzinda. Oli nka mukage Yezebeli yi walemaga amushumika mpu ajire ntyo. 26Ajira ebishologose bwenene eri bali bahera lyangombe nka kulala Abamori balemaga bajira,bo Nyamuzinda achinagiragako mwecho chihugo eri achihira mo aba Israeli.27Eri Ahaba ayunva oku Eliya amubwiraga,abera emishangi yage eri burhe burhuma,achishalisa,ayambala echigunira,achilalana,agenda achochoboka n'oburhe. 28Okuhandi Nyamuzinda abwira Eliya w'omu chishagala che Tisibe eri : 29K'obwene oku Ahaba achirhohize emalanga gani ? Ntachimurhumira obuhanya amanachirhohya amango achizene. Hano omugala aba ye kola oliho ye nahangayisa omu buko gwa Ahaba.

Chapter 22

1Hagera myaka esharhu aba Siriya n'aba Israeli barhalwa. 2S'aliko oku mwaka gwa kasharhu mwami Yasafati w'e Yuda alamusa mwami Ahaba w'e Israeli.3Ahaba adosa abarhambo bage eri : Nka mumanyire okw'e Ramoti ye Galadi emwa mwami we Siriya eba yerhu ? Rhumurhole yo ! 4Ahindamuka adosa Yosafati ntya : Ka rhwarhabalana rhwembi rhujilwa e Ramoti y'e Galadi ? Yosafati amubwira : Rhwena baguma,we nyono,olubaga lwawe luli lwani,n'efarasi zawe zani.5Yosafati ashubi bwira mwami w'e Israeli ntya : " Nkushigire,orhange odose Nyamuzinda. " 6Ahaba ahamagala abalebi bage bagerere hofu maganemane,adosa ntya : " Kanjilwisa abantu b'e Ramoti ye Galadi,nshubirhola echo chishagala chango ndeke ? " Bamushuza ntya : " Nechi,Nyamuzinda werhu arhuhimira bo . "7S'aliko Yosafati adosa ntya : Ka nta windi mulebi oli hano wanka rhubaziza Nyamuzinda ? 8Ahaba ashuza ntya : Hachiri muguma ye Mika mwene Imla, ntamusima, bulala arhandeba bwinja,kubi kwana ndeba konine. Na Yasafati aderha ntya : Waliha mwami,orhaderhaga omulebi ntyo . 9Ago mango Ahaba arhuma mugaragu wage muguma w'omu burhwali mpu aji muhamagalira Mika mwene Imla.10Abo bami bombi ngasi muguma ali yambere emishangi yage y'obwami,eri banayikere ngasi muguma oku ntebe yage omu mbuga oku lunvi lw'amahulukiro m'echishagala ch'e Samariya. Na balala balebi boshi baliyikere emalangambere mabo,bali baleba. 11Zedekiya mwene Kenana arhanga,ajira amahembi m'echuma,abwira Ahaba ntya : " Nyamuzinda aderhere okw'ama mahembi mo makuha emisi wa lwisa mw'engabo y'aba Siriya kuhika obalabarhe. 12N'abandi balebi boshi bayemeza ogo mwazi. Baderha ntya : " Nakuno ojilwisa abantu b'e Ramoti y'e Galadi Nyamuzinda akuhimira bo ."13Entumwa barhumiraga Mika mpu ejimulola,yamubwira ntya : " Abandi balebi boshi balebere kuguma oku mwami ahima,nawe ochihangane olebe kuguma nabo." 14Mika ashuza ntya : " Nk'oku Namahanga alamire na derha ebi Nyamuzinda akana mbwira ! " 15Eri Mika,ahika aha mwami Ahaba ali,mwami amudosa ntya : " Mika,ka rhugendage haguma na mwami Yosafati rhujilwisa abantu b'e Ramoti y'e Galadi kandi eri nanga ? " Mika ashuza ntya : " Ogende obalwise,Nyamuzinda akuhimira bo."16S'aliko ahaba amushuza ntya : " Kanga olonzeze nkushigirire ly'ombwira okubinali oku zino lya Nyamuzinda ? " 17Mika ashuza ntya : " Namabona olubaga lw'aba Israeli boshi bashandere omu ntondo nka bibuzi birhaherhe mungere,Nyamuzinda aderhere okw'abantu barhagwerhe abakulire,ngasi muguma ashube agalukire ow'emwage,ow'emwage.18Mwami w'e Israeli abwira Yosafati; ka ntakubwirire oku arhali andebera bwinja, chi ebyo buhanya byonine oku nyono aherhe andeberako. 19Ago mango Mikaya aderha ntya: Yunva oku Nyamuzinda aderhere ! Na bwene Nyamuzinda ayikere oku ntebe yage y'obwami n'omurhwe gwoshi gw'ebiremwa by'omuchanya, byaliyumangire ekubuko kwa malyo n'ekulembe. 20Nyamuzinda adosa ntya: Inde mu mwabo wagenda kurhebeka Ahaba oku ajilwisa abantu b'e Ramoti y'e Galadi lyo bamuyirha? Baguma bashuza kwabo n'abandi kwabo.21Na Muka ochere aj'embere za Nyamuzinda aderha : Nyono njina murhebeka. Nyamuzinda abwira : Nka gurhe? 22Ashuza ntya: Nji na genda besha oku balebi bage boshi, balebe ebirhali byowe ? Nyamuzinda amubwira mpu: Gendaga, mbwene okw'ogwerhe obulyo bw'okumurhebeka. 23Eyi Mikaya amala kuleba aderha ntya: Ntyo ku byabere. Nyamuzinda arhumire Muka ochere orhula oku balebi mpu barhebeke abalebi bawe boshi balebe ebirhali byowe,s'aliko Nyamuzinda arheganyize obuhanya bwakujako : "24Ago mango Zedekiya mwene Kenene ashegerera Mikaya, amushurha echigalo omu rhama,aderha eri : Ka Muka gwa Nyamuzinda gw'antengako ajikurhulako ? 25Mikaya amushuza : Nji wamanya olusiku nji wajichibisha omu busika bwawe.26Mwami Ahaba abwira abarhambo bage mpu: Mugwarhe Mikaya mumuhekere omurhegesi Amoni n'emwa Yoasi mugala wa mwami . 27Mubabwire oku nderhere nti bamuhire omu mpamikwa,baleme bamuha ebiryo bibi n'amenji ga bihire kuhika hanonchiyunva bwinja. 28Mikaya aderha mpu: Oku chiyunvisa n'omurhula,eri arhali Nahano wanderhesaga ! Ashubi derha ntya : Mweshi muyunve bwinja okola nderhere !29Mwami Ahaba w'e Israeli na mwami Yosafati we Yuda,bajilwisa abantu b'e Ramoti y'e Galadi. 30Mwami we Israeli abwira Yosafati eri : Embere rhurhabale,nkola narhanga chihindamula kundi kundi s'aliko woyo oyorhane emishangi yawe y'obwami.31Mwami we Suriya abwira birongozi makumi masharhu na bibiri by'emitugari yage y'okulwa eri murhalwisaga enfola miherho yonine chango omukulu wabo,s'aliko lulonze mwami Ahaba w'aba Israeli yenine. 32Eri ebirongozi beyo mitugari bibona mwami Yosafati,bamanya mpu bamabona mwami Ahaba we Israeli,bamushimba abanda endulu, 33babona okw'arhali mwami w'aba Israeli bagaluka barhachimushimbaga.34Ago mango nfola muherho muguma yalasha omwampi konine nka kuhaliza,gwagwa mwami Ahaba omu chifuba aha empenzi zage zali lundire. Ahaba abwira owaliherhe ahirika omutugari gwage eri rhugaluke,onkule kuno ntambala namababazwa.35Entambala yakula,balekera ahaba embere ly'aba Suriya,eri liba golo afa n'eshagama yage yaliherhe ya shululira omu mutugari gwage. 36Eri ezuba lizika,bahamagala omu biralo : Ngasi muguma omu chishagala chage na ngasi muguma omu chihugo chage.37Mwami afa ! Mwami Ahaba afa ntyo,bamuheka e Samariya bamuhamba yo. 38Bashukira omutugari gwage omu chisima che Samariya eri n'embaraga ziri zayogera mo,banyakabwa balema bamima eshagama yage,nka kulala Nyamuzinda aderhaga.39Ebindi bijiro mwami Ahaba,ajirire enju ayumbakaga ye hembi ly'enjovu,n'ebishagala byoshi ayumbakaga birhali yandikirwe omu chitabu ch'abami be Israeli ? 40Eri Ahaba aba amafa,omugala Ahazi ayima ahali hage,aba mwami.41Eri Ahaba ajira myaka ene ali okuburhambuzi e Israeli,Yosafati mwene Asa ayima obwami e Yuda. 42Yosafati ali herhe myaka makumi masharhu n'erhano aburhirwe eri arhambula,amala myaka makumyabiri n'erhano ayimire e Yerusalemu.Nina ye waliri Azuba mwali wa Shili.43Alema ajira eby'okuli nk'okw'eshe Asa alemaga ajira,asimisa Nyamuzinda. Yosafati afa,bamuhamba omu shinda z'abashokuluza bage omu chishagala cha Daudi,eshe. N'omugala Yoramu ayima obwami ahali hage. 44Chikonine arhashandulaga maherero, abantu balema bagendekera bahanira ho enterekero z'ebikoleso n'okuyosezaho obuku.45Yosafati aba n'omurhula haguma n'omwami we Israeli. 46ebindi bijiro mwami Yosafati ajirire,obushibirizi aliherhe n'entambala biyandikirwe omu chitabu ch'ebyakazagiba ch'abami b'e Yuda ? Akula omu chihugo balala boshi bakazagijira enterekero z'obubaraga,bulala bashubigiyorha oku mango ga Asa,eshe. 47Omu chihugo che Edomu murhaliri mwami ago mango;mwami we Yuda yi walirhumire y'omurhambo walichiyumangire.48Mwami Yosafati abeja amashuwa mazibuzibu e Tarasisi mpu majilema malerha ehoro e Ofiri; S'aliko marhahikagayo,mazikira e Eziongeberi. 49Ago mango mwami Ahaziya mwene Ahaba we Israeli alonza mpu abambali bage bagende haguma n'abambali ba Yosafati mw'ago mashuha,s'aliko Yosafati alahira. 50Yosafati afa,bamuhamba omu shinda z'abashokuluza bage omu chishagala cha Daudi,eshe. N'omugala Yoramu ayima obwami ahali hage.51Eri Yosafati mwami we Yuda ajira myaka ekumi na mushanvu ali arhambula,Ahaziya mwene Ahaba ayima obwami omu Israeli e Samariya,arhambula myaka ebiri omu Israeli. 52Alema ajira ebigayisize Nyamuzinda,ajira engeso zibi nka kulala eshe Ahaba na mukage Yezebeli balemaga bajira,na nka kulala mwami Yeroboamu mwene Nebati alemaga ajira,arhuma aba Israeli bajira ebyaha. 53Alema afukamira eshushano y'enama Baali, ayisengerera nka kulala eshe agayisaga Nahano, Namahanga waba Israeli.

2 Kings

Chapter 1

1Enyuma z'okufa kwa mwami Ahaba. Aba Moabu bagomera Israeli. 2Mwami Ahazia aber'ali omunju yage ye Gorofa e'Samariya, arhog'omu dirisha avunika; arhum'entumwa emwa Bali-Zebubu nyamuzinda w'Ekuroni, bamubaze akaba anachifuma.3Aliko Malayika wa Nahano ayinja abwira Eliya we Tisibe mpu: Bangula obwir'entumwa mwami Ahaziya arhumire, ka Nyamuzinda arhachiri omu Israeli obo mwajaga dosa emana Bali-Zebubu ye Ekuroni? 4Lero Nyamuzinda aderhere okorhazuka kw'eyo nchingo, s'aliko wafa.5Ezo ntumwa zachigalukira, mwami abadosa: Bichi birhumire mwagaluka? 6Bamubwira mpu rhwamabugana muntu muguma, amarhubwira mpu rhugaluke rhujikubwira mwami warhurhumaga oku Nyamuzinda aderhere ntya: Ka Nyamuzinda arhachib'omu Israeli obo wajidosa Bali-Zebubu, enama y'Ekuroni? Enyanya z'oko, orhachizuka kw'eyo nchingo, alik'okuli wafa.7Mwami abadosa; oyo muntu mwa shimanag'omunjira waba bwiraga eyi myazi, gur'aliri? 8Bamushuza: Waliha, aliyambere emyenda y'oluhu n'omukaba g'oluhu omu chibuno. Mwami aderha: Mpu Egoo ola Eliya oyo, we Tisibe.9Honaho mwami arhuma omukulu w'enfola miherho na nfola miherho makumi marhano mpu bajilonza Eliya. Bazamuk'oku ntondo, bashimana Eliya ayiker'oku busoso bw'entondo. Oyo mukulu w'enfola miherho amubwira: W'oyo muntu wa Nyamuzinda, mwami aderhere mpu oyinje. 10Eliya amubwira, akaba ndi muntu wa Nyamuzinda, omuliro gurhog'enyanya gukusireze n'enfola miherho zawe. Okuliguma omuliro gwarheng'enyanya gwabasireza boshi.11Oyo mwami ashubi rhuma kandi mukulu w'enfola miherho, na nfola miherho makumi marhano. Oyo mukulu amubwira, w'oyo muntu wa Nyamuzinda, mwami aderhere mpu yinja bona buno. 12Eliya amubwira, akaba ndi muntu a Nyamuzinda, omuliro gurhog'enyanya gubasireze n'enfola miherho zawe. Okuliguma omuliro gwarheng'enyanya gwabasireza boshi.13Oyo mwami ashubi rhuma owakasharhu n'enfola miherho makumi marhano bazamuk'oku ntondo. Aber'alangira Eliya, afukama embere zage amushigirira amubwira: Mulebi wa Nyamuzinda, akalamo kani n'akaba bambali bawe, eyi ngabo ya makumi marhano, okolamire mani waliha. 14Menyere bwinja ok'omuliro gwarhoga g'enyanya gwasireza aberhu babiri n'engabo egana. Aliko wekalama we olamire akalamo kani.15Malayika wa Nahano abwira Eliya mpu: Orhayubahaga, chima haguma naye. Eliya achima haguma naye emunda mwami ali. 16Amubwira mpu: Nyamuzinda aderhere mpu buno wagendaga kudos'emana Bali-Zebubu y'eEkuroni, mpu ka nta Nyamuzinda w'okuli ochiba omu Israeli bankadosa! Aderhere ok'orhachifuma wafa!17Ahaziya afa, nk'oku Nahano anarhumaga Eliya. Mwami Ahaziya arhaliburhire murhabana, mulumuna wage Yoramu ayima ahali hage. Ogo go gwali mwaka gwa kabiri owabo Yoramu naye mwene Yosafati aliyimire omu Yuda. 18ebindi bijiro mwami Ahaziya ajirire biyandikirwe omu chitabu ch'ebyakazagi jirika ch'abami b'omu Israeli.
Chapter 2

1Amango Nahano abarhulaga Eliya omuchanya omu kasururu; Eliya na Elisha barhengag'e Gilgali. 2Mango maguma Eliya abwira Elisha, mpu: Obere hano buno Nyamuzinda antumire e Beteli. Aliko Elisha ashuza mpu: Mbokuloga nk'oku Nahano alamire, ntakulika. Okuliguma bagenda haguma e Beteli.3Abana b'abalebi b'e Beteli ba bwira Elisha, k'omenyere oku Nahano zene abarhula nahamwenyu Eliya omu chanya? Elisha abashuza mpu menyere, musire. 4Eliya abwira Elisha kandi mpu: Obere hano, buno Nyamuzinda antumire e Yeriko. Elisha amushuza mpu: Mbokuloga, oku Nahano alamire nawe, ntakulika, bagera e' Yeriko.5Abana b'abalebi b'e Yeriko babwira Elisha, k'omenyere oku Nyamuzinda zene abarhula nahamwenyu Eliya omuchanya? Elisha abashuza mpu: Menyere, musire. 6Eliya abwira Elisha mpu: Obere hano buno Nahano antumire oku lwinji lw'e Yorodani. Elisha amushuza mpu: Mbokuloga oku Nahano alamire, nawe ntakulika. Bashunika haguma bagenda.7Balebi makumi marhano babakulikira e Yorodani, abo balebi bachiyeguza nke lira, nabo bombi bayumanga hofu n'e Yorodani. 8Okuliguma Eliya ahogola egoti lyage, alizinga alishurha oku menji g'olo lwinji gagabana, enjira yabonekana ahagarhi, bashabuka bombi na magulu gakalire.9Babere bashabuka, Eliya abwira Elisha: Ompune ngasi hyoshi olonzeze nkujirire embere Nyamuzinda ambarhule. Elisha amubwira mpu: Ondeker'ogo muka olibamo kabiri gunj'emo. 10Eliya amubwira, mpu wamahema akantu kadarhi bwenene. Aliko okayinji bona oku nabarhulwa na Nyamuzinda, wana habwa. Kandi akaba orhabyinjire mbona orhahabwa.11Bayinja bashambala bunjiranjira, omutuga g'omuliro gwa hulukira, n'efarasi z'omuliro zabagaba, Eliya abarhulwa n'omuhusi gw'akasururu. 12Elisha abona, ayama n'omulenge gunene mpu: Darha, darha s'aliko wamalusha emituga y'entambala zoshi z'omu Israeli! Abere abona arhachimu bwene, Elisha asharhula emyambalo yage bichira bibiri.13Arhola chilala chishuli Eliya arhozaga okudaho agaluka ajiyimanga oku lwinji lw'e Yorodani. 14Arhola echola chishuli achishurha oku menji aderha mpu: Ngahe Nahano, Nyamuzinda wa Eliya ali? Ashurha amenji gagabana kabiri, enjira yaboneka ashabuka.15Abana babalebi makumi marhano b'e Yeriko baliri nkerira munola babona oku Elisha ajirire baderha mpu: Elisha yekola ali akoleswa n'omuka gwaliri mu Eliya, baj'emundali bafukama emalanga gage. 16Bamubwira mpu: Waliha, rhuli bihangange bya balume makumi marhano, oleke rhugende rhu kulonzeze nahamwerhu Eliya emunda muka gwa Nyamuzinda gwajire murhula oku ntondo chango omu lubanda. Aliko Elisha ababwira mpu: Nanga ntabarhumire.17Bagendekera oku mushigirira mpu: Aleke barhume abo balume bagende kumushonda, ayunv'eshoni ababwira mubarhume. Abo bantu makumi marhano bagenda bashondereza hoshi siku esharhu chiro barhamubonaga. 18Bashubira emunda Elisha ali e Yeriko. Elisha ababwira mpu: Ka Ntali nababwirire oku murhajaga kumushonda?19Abantu b'e Yeriko baj'emunda Elisha ali, bamubwira mpu: echi chishagala chiba chinja nk'ok'onabwene, aliko amenji gamo gaba gabihire bwenene, che chirhuma chirhayera. 20Elisha ababwira mpu: Munderhere omunyu oku mbale mpyahya, bamulerherago.21Aj'omushoko akweba ogo munyu omu menji aderha mpu: Nyamuzinda aderhere mpu namabuka aga menji garhachikaziyirha, n'emyaka yaja yayera. 22Agola menji gaba genja kuhika zene nk'oku Elisha anaderhaga.23Lusiku luguma Elisha arhenga e Yeriko, eyaja e' Beteli; aber'ahik'omu njira, hayinj'abana rhabana barheng'omu chishagala, bamujachira, mpu: Kul'olo luhala aha kul'ola luhala aha. 24Elisha akabagana, abaheherera oku zino lya Nahano okuliguma Dubu ebiri z'echikazi zarheng'omu lubala zashashanyul'abana makumi mane na babiri. 25Na ntyo arhengaho, ager'oku ntondo ye Karemeli ashubira e'Samariya.
Chapter 3

1Yosafati mwami w'e Yuda aber'ajiraira myaka ekumi na munane y'obwami, Yoramu mwene Ahaba ayima omu Israeli e'Samariya, arhambula myaka ekumi n'ebiri. 2Ajira ebigayisize Nahano aliko arhaliri mubi bwenene kuguma n'eshe na nka nina Yezebeli, buno ashandaza empero za Baali esh'ayumbakaga. 3Aliko s'achishwekera oku byaha bya Yeroboamu mwene Nebati, ajirisag'aba Israeli.4Mwami Mesha w'e Moabu aliri murhunzi akazagi juha mwami w'e Israeli bibuzi bihumbi egana n'engandabuzi bihumbi egana n'oboya bwabyo. 5Amango mwami w'e Israeli afaga mwami Mesha w'e Moabu achikula ku Yoramu wayimaga ahali ha Ahaba. 6Mwami Yoramu arhenga e Samariya ahamagala engabo y'Aba Israeli yoshi.7Aji bwira Yosafati w'e Yuda mpu: Omwami w'Abamoabu achinkulireko, ka mwayinja rhujirhera echihugo chage. Mwami Yosafati amushuza mpu: Nayemerere nayinja buno woyo nani rhuba muguma n'olubaga lwani n'olwawe lluba luguma n'efarasi zani n'ezawe zena ziguma. 8Ashubi mudosa mpu: Lunda luhe rhwagera? Yoramu ashuza mpu: Omunjira egerere omu mpinga y'Edomu.9Mwami Yoramu w'Aba Israeli, na mwami w'e Yuda, n'ow'Edomu, bagenda. Babere bajira siku mushanvu omu njira, babul'amenji g'okunywa n'agabahereza engabo naba Punda baligwehe. 10Ago mango mwami Yoramu w'aba Israeli aderha mpu: Buhanya buno Nyamuzinda amarhuhira haguma bami basharhu mpu arhuhire omu maboko g'aba Moabu.11Mwami Yosafati adosa mpu: Ka nta mulebi oli hofu wankarhudoseza Nyamuzinda? Mwambali muguma wa Yoramu ashuza mpu: Elisha mwene Shafati wakolaga n'omulebi Eliya aliho. 12Ago mango Yosafati aderha Mpu : Oy'omuntu agarhubwira oku Nyamuzinda aderhere. Oku banali basharhu bagend'emunda Elisha ali.13Elisha ados'oyo mwami w'Aba Israeli mpu: Bichi oli baza? Akaba hano, oji dosa abaliri balebi ba isho na nyoko. Yoramu ashuza mpu: Nanga! Nyamuzinda ahebere aba bami haguma mpu y'Aba Moabu babayirhe. 14Elisha ashuza: Mbof'echihango cha Nyamuzinda, olala nshiga, nka ntalimenyere Yosafati mwami w'e Yuda, orhali wandola omu masu.15Aliko munderhere omuzihi w'olunanga abere akol'ali aziha, Nyamuzinda ayandagalira Elisha. 16Aderha mpu: Nyamuzinda adehere oku muhumb'emina elehere m'olula lubanda. 17Aderhere oku murhayunv'empusi na nta nvula ya rhoga. Aliko chirharhuma olubanda lurhayunjula amenji mwanywa, n'ebirhungano na bapunda banywe bagambwe.18Aliko oko kurhali kwa kusomezwa embere za Nahano, buno kandi amenyere yenine gurhe abahimira Aba Moabu. 19Mwabona oku mwashanda ebishagala byabo, mukube n'emirhi y'amalehe yoshi mwafuka chiro n'eshoko zabo, mubihye n'amashwa, muhirike mw'amabale.20Bwabere bwacha miseke, bakala bahan'entulo, amenji gayinj'omu njira y'e Edomu, gashandala oku daho lyoshi.21Na ntyo, Aba Moabu babere bamenya oku abo bami basharhu bayinjire, bahum'oku misole yoshi yankamenya kulasha n'abashamuka bakereka oku lubibi. 22Bwabere bwamacha, Aba Moabu bazuka babon'ezuba lyashoshoka, lyabasha oku menji gadukwire nka shagama. 23Baderha mpu: Ka mubwene eyi shagama baza! K'okuderha oku bala bami basharhu bajirir'obuhaka bayirhene, Ba Moabu we! Rhugende rhubashokole.24Bahikir'oku bilalo byaba Israeli, aba Israeli bavulumbuka. Barhonder'oku bakenyula. Balibirha gafe gafe magulu ogabe. Aba Israeli bachikweba omu Moabu. Bahima abantu bamo boshi. 25Bashandul'ebishagala byabo boshi bahirik'ebirimbi by'amabale omu mashwa gabo goshi bachukir'eshoko zabo; Bakuba emirhi y'amalehe yoshi, Babajira kubi. Hayorha echishagala ch'omurhwali che Kiri-Heresi, nacho bachigorha n'emizereti bachileka eri chikola mabale gonine.26Mwami we Moabu aber'abona entambala yakalihire, arhol'abantu magana mushanvu, bajilwa na machumu, alonz'okuyakira emwa mwami w'Edomu, Aliko barhachigalaga. 27Arhola omugala mukulu wankayimire omu byage, amuhana nterekero yo kusireza oku lukuta lw'echishagala. Aba Israeli babere babona ntyo, bayoboha bayak'oyo mwami w'Aba Moabu bashubira omu chihugo chabo.
Chapter 4

1Lusiku luguma, mukazi muguma w'omu bana babalebi abwira Elisha mpu: Omwambali wawe, bani afire: Aliko omenyere bwinja gurhe akengaga Nyamuzinda; muntu muguma rhwaligwerhe omwinda ayinjire mpu akola aheka bagala bani babiri ajibajira baja bage. 2Elisha amudosa mpu: gurh'olonzeze njirage? Kantu kachi wankabona ahamwawe? Aderha mpu: Ntacho nankayimpwako, aliko nankabona supa liguma lyonine ly'amavurha.3Elisha amubwira mpu: Ogend'ochihoze ebikunguru by'emikungulu binene oku balungwe bawe. 4Han'orhenga kuchihoza, ochichingire omu mwawe n'abana bawe, ogunje ago mavurha mu ngasi chikunguru, echayunjwire wanachihir'emusike.5Oyo mukazi agenda achichingira omu mwage n'abana bage, abana bayinja bamushumbiriza ngasi chikunguru anachigunja. 6Aber'ayunjuza bilala bikunguru byoshi abwira omugala mpu: Mpag'echindi chikunguru; amu bwira mpu: Ntachindi chichiriho; amavurha gacha.7Ashubira emunda Elisha ali, kumu ganulira oku byabere. Amu bwira, gend'oguze, orhol'efuranga ojuhe omwinda gwabene ezankayorha zikurhabale n'abana bawe.8Lusiku luguma kandi, Elisha agera omulugo lwe Shunemi eyo munda yaliri omukazi w'omugale. Lero ahamagalira Elisha ebiryo na ngasi mango eri Elisha akagerere eyo munda oyo mukazi ana muherez'akalyo. 9Mango maguma oyo mukazi abwira eba mpu: Oyu muntu ogera hano aba mulebi wa Nyamuzinda.10Rhumuyumbakire echumba chigeke oku dali yerhu, rhuhire mw'enchingo n'ameza, n'echirhi, n'etara hano ayinja analalamo. 11Kandi Elisha ashubirayo, alala mwecho chumba.12Elisha abwira Gehazi, ohamagale oyu mukazi nina hano, ayinjire ayumang'omu lunvi. 13Elisha abwira Gehazi omudose bichi rhumujirirage oku binja byoshi amarhujirira, chango rhumuderhere emunda mwami ali eri emunda omumangizi w'engabo zage! Oyo mukazi aderha mpu: Ntacho mbulire.14Elisha aderha: Lero gurhe rhwamujira! Gehazi ayibuka, aderha mpu: Arhajira mwana, n'eba akala mushaja. 15Elisha aderha mpu: Hamagalaye Gehazi amuhamagala ayinja ayumang'omu lunvi. 16Elisha amubwira mpu: Omu mwaka gwayinja nkabuno, eryoherh'omwana w'omurhabana. Oyo mukazi aderha mpu: Mani waliha orhambeshaga birhankab'ebyo.17Oyo mukazi ayalala, aburh'omwana w'obuzana m'ogola mwaka Elisha amubwiraga. 18Hagerere siku zigeke, oyo mwana akola alambagira, lusiku luguma ashiman'eshe omwishwa; 19Abwir'eshe mpu: Darha erhwe lyamanduma! Esh'abwira omwamabali muguma mpu: Omuhekere nina duba duba. 20Amuhekera nina; amubagalira kuhik'egolo, lero oyo mwana afa.21Oyo mukazi arheremera mwecho chumba ch'omulebi wa Nyamuzinda. Alyamiz'omwana oku nchingo ya Elisha. Aching'olunvi, ashimb'eba ebwashwa. 22Ahamagal'eba amu bwira mpu : Waliha ontumire mwambali wawe muguma na Punda, naj'emunda Elisha ali n'oku galuka dubaduba.23Eba amudosa mpu:Bichi washimba emwa Elisha zene? Ene, lurhali lusiku l'okuhumuka; lurhanali lusiku lukulu l'okuluhuka kw'omwezi. Mukage amubwira mpu: Orhakulikirag'ebyo! 24Bagoshola Punda, abwir'omwambali, mpu: Oyehuke, omenye wakagenda kubuyabuya enyanya zani kuhika ahananka kubwira.25Bashunika baj'emunda Elisha ali oku ntondo ye Karemeli. Elisha amulangara hale, abwira Gehazi ola mukazi olira w'omu Shunemi. 26Bangul'oji mulinga, omudose myazi michi yage, n'eba, n'omwana, ka buholo? Oyo mukazi aderha mpu: Buholo.27Abere ahika oku ntondo aha Elisha aliri, achikweba oku magulu ga Elisha. Gehazi amuyababira,aliko Elisha amubwira mpu: Lekaye mbwene aherh'omurhima gw'emiziga, aliko Nyamuzinda ambishire.28Oyo mukazi amubwira, waliha, ntakuhemag'omwana, na kubwira oko menye wantebeka! 29Ago mango Elisha abwira Gehazi! Ochirheganye, ohek'agarhi kani. Oshumuke, orhalamusag'omuntu omunjira, akakulegamya, orhabike agarhi oku masu g'omwana han'ohika.30Oyo mukazi abwira Elisha, mani ebango lya Nyamuzinda n'elyawe linyirhe, nkakuleka, bagenda naye. 31Gehazi abarhang'embere arhabika agarhi oku masu g'ola mwana, aliko arhachidundaga arhanagoholaga chiro. Agaluka kubalinga, aderha mp'ola mwana arhazukir'okuli.32Elisha ahikire ahambuga, ashimana mira aganyaga, bamulyamize oku nchingo yage. 33Aj'omuchumba, achichingiramo yewe n'omwana, ahema Nyamuzinda. 34Aj'okunchingo, achilambika kola mwana, ananiz'obunu bwage okub'omwana, n'amasu n'amaboko, oyo mwana ayunv'echuka.35Elisha amurhengako, achigezageza omola, ashubirira amufukamako. Oyo mwana ayasamura kali mushanvu alambul'amasu. 36Elisha ahamagala Gehazi amubwira mpu: Hamagala nina w'oyu mwana, Gehazi ajimuhamagala ayinja, Elisha amu bwira mpu: Rhola mugala wawe. 37Ayinja, afukama emalanga ga Elisha arhol'omwana wage agenda.38Mango maguma eri eshali liri omu chihugo choshi, Elisha ashubira e'Giligali ashimana abalebi bali omu hano, abwir'omwambali mpu: Ohir'echungu okuchiko obayender'ebiryo. 39Muguma wabo balebi agend'omulubala, ashimana eshogo z'elubala azihumba, abumba emifuko ye mishangi yage, azilerha azikerera omu chungu,aliko barhamenyaga shogo zichi.40Zabere zahya, bayuhulira abantu balya, honaho boshi baband'endulu bwenene, bahamaga Elisha, mpu: Mwechi chungu muli obulozi, barhachiryaga. 41Elisha ababwira mpu: Mumperez'eshano, ayikweba mw'ezo shogo aderha mpu: Mugabir'abantu, balya bula bulozi bwahwa.42Kandi mango maguma, hayinja omuntu kurhenga e Bal-Shalisha,alerhera Elisha migati makumyabiri n'empungule y'engano omu mufuko. Elisha abwir'omwambali mpu: Ogabir'abana babalebi balye. 43Omwambali amubaza: Gurhe eyi migati yankayenera, obahereze konine, bayugurha, n'ebindi byakayorha buno ku Nyamuzinda aderhre. 44Abaherez'eyo migati, bayirya n'eyindi yayorha nk'oku Nyamuzinda aderhaga.
Chapter 5

1Namani aliri chilongozi ch'engabo za mwami we Suriya, ali murhonyi wage amusima bwenene; buno ye warhumaga Nyamuzinda akazi himira Abasuriya ngasi bashombanyi babo. Aliko eyo ntwali yalilwer'ebibenzi. 2Enfola miherho z'e Suriya zagenda bikunjo bikunjo kurhenga aba Israeli, bagwarha mwananyere mudorho bamuheka aha mwa Namani kuba mujanyere wa mukage.3Oyo munyere abwira muka Namani, Nahano akol'aja e Samariya kubona omulebi wa Nyamuzinda akamufumya ebibenzi. 4Namani abere ayunva ntyo ajibwira mwami wage oku ntyo k'oyo mwananyere aderhere.5Mwami amubwira mpu ogende n'aga maruba ogahekere mwami w'e Israeli. Namani agenda aheka bilo ekumi by'echuma ch'efuranga, na bindi makumi gaili ndarhu by'ehoro, na mishangi ekumi y'okuhindamula. 6Ahekera mwami wa b'aba Israeli amaruba owabo w'e Suriya aliayandikire mpu: Waliha aga maruba ngurhumire, gaderhere oku ombukire Namani chilongozi ch'engabo zani ebi bibenzi.7Mwami w'aba Israeli amalire soma ago marub, achishashanyulira kw'emishangi ayambere, enyanya z'oburhe. Aderha kamba mulozi chango mufumu, obo mwami we Suriya antumire omuntu wage mpu mubuke ebibenzi byage? Ka murhabwene ok'oyu muntu buhaka bwandoz'ako!8Elisha abere ameny'oku mwami achishashanyulire kw'emishangi arhuma mpu: Bamudose bichi byarhumire achishashanyulira kw'emishangi yage? Orhume oyo muntu emunda ndi, amenye ok'omulebi ali omu Israeli. 9Namani ayinja n'efarasi yage n'emitugari yage, ayimanga ayumang'oku lunvi lw'enju ya Elisha. 10Elisha amurhumir'omuntu mpu: Amubwire agende ku chidubika omu lwinji lw'e Yorodani kali mushanvu w'afuma omubiri gwawe.11Aliko Namani oburhe bwamugwarha aderha, mpu: Nyono nalimenyere mpu nkaba anshegerera ampemere Nyamuzinda wage anahume oku mubiri ah'endwala eri, nfum'ebi bibenzi! 12K'olwinji lwe Abana, n'olwe Farpari ziri omu Damasiki zirhalushire enyinji zib'omu Israeli? Nanka chidubikamo nanfume; Namani agaluka n'oburhe.13Aliko abamabali bamushegerera bamu bwira mpu: Waliha! Nk'omulebi akubwiraga mp'ojire echilushire echi k'orhankachijirire! Lero bichi olahirire okuchichidubika omu lwinji y'ofuma! 14Ago mango, Namani achichidubika kali mushanvu omu lwinji lw'e Yorodani, nk'oku Elisha ana mu bwiraga; honaho omubiri gwage gwaba nka gw'akabonjo.15Ashubira emund'omulebi ali haguma n'abantu bamuherekeze aderha mpu: Lero namabona oku ntaho Nyamuzinda aba nko mu Israeli monine. Waliha, orhole luno luhembo omwambali wawe aguhere. 16Elisha amubwira mpu: Mbof'echihango cha Nyamuzinda nkolera ngahuma oku luhembo lwawe. Namani amuseza aliko achilahirira.17Namani ashuza mpu: Waliha buno walahire mpu nta guhigulaga, onyemerere nshamarhe obudaka bwamuno chihugo chenyu, na buhesa ba Punda babiri. Buno ntachilonza enama nyiherez'entulo z'okusireza n'ezo kugashaniriza, akola Nyamuzinda we Israeli yinaja nakazi ziha. 18Aliko Nyamuzida ambabalire waliha hano nyinja naherekeza nahamwerhu kuhera Rimoni ye nama yage ya Aba Suriya, nani ntegekerwe nyiname buno aba agwarhire okuboko kwani, aliko Nyamuzinda ambabalire kw'echo. 19Elisha achiyeguza abwira Namani mpu: Gendaga bwinja.20Aliko Gehazi mwambali wa Elisha achiduduma mpu: Nahamwerhu amaleka ebi byoshi Namani amuhere; echihango cha Nyamuzinda chinyirhe, namusezako ndole nkantamukula kw'akantu. 21Ago mango Gehazi ayinja alibirha Namani amulangira ashonoka omu mutuga gwage, amudosa mpu: Buholo! 22Gehazi aderha mpu Buholo, aliko nahamwerhu antumire mpu nkubwire oku bantu babiri b'omu bana babalebi barheng'omu ntondo y'Efurahimu, mpu: Omuhereze efuranga talanta nguma na mishangi ebiri.23Namani amubwira mpu: Waliha orhole talanta ebiri, amuseza amuhirazo omu mifuko, amuhereza mishangi ebiri amuhereza n'abambali mpu bamurhwaze. 24Babere bahika enyanya w'entondo arholerabo, abaleka bagenda abirhabika omu nju. 25Gehazi aj'emunda nahamwabo Elisha ali, Elisha amudosa, Gehazi ngahe warhenga! Ashuza mpu: Ntaho waliha.26Aliko Elisha amushuza mpu: Ka ntaliku bwene omu muka, gala mango ola muntu ashonokaga omu mutuga gwage aji kulinga? Gano garhali mango g'ogurhol'efuranga, n'emishangi, n'amashwa g'emizetuni, n'ag'emizabibu, n'ebibuzi, n'enkavu, n'abaja balume n'abakazi. 27Bila bibenzi byaliri ku Namani bikola byakujako, n'abana bawe esiku n'amango. Gehazi arhengaho,eri mira omubiri gwaherembukire n'ebibenzi nka lubula.
Chapter 6

1Lusiku luguma abana b'abalebi babwira nahamwabo Elisha mpu: Hanola rhuli, hali hageke oku rhwabano. 2Orhuyemerere rhuj'e'Yorodani rhuche emirhi migeke, rhuyumbake aharhwayinja rhwashimanana, aba bwira mpu: Mugende. 3Muguma wabo aderha mpu: Waliha orhuherekeze; Elisha aderha mpu:4Agenda nabo. Babere bahika e'Yorodani, barhondera bakub'emirhi. 5Muguma wabo abere akola ali arhandul'omurhi, echuma ch'embasha chaharhuk'omu muhini gw'embasha, chabalalira omu lwinji, ayama aderha mpu: Lero gurhe, nahamwerhu, eyi mbasha yaliri ntizano.6Elisha amudosa mpu: Ngahe yarhogere? Amuyerekaho; Elisha acha echichira ch'omurhi, achikweba aho, ela mbasha yayerera oku menji. 7Elisha amubwira mpu: Rholagayo, oyo muntu alik'okuboko ayirhola.8Mango maguma eri mwami w'e Suriya ali alwisa aba Israeli, ahamagala ebilongozi byengabo ababwira mpu: Rhulonze aha rhwayumbaka ebilalo. 9Aliko Elisha ahanza mwami w'aba Israeli okw'arhageraga aho, buno ahola h'engabo yaba Suriya yalingire.10Mwami waba Israeli arhuma enfola miherho mpu: Zije aho Elisha ababwiraga, achirhegula, chiro arhali liguma changwa kabiri. 11Mwami w'e Suriya arhayemeraga, ahamagal'abambali bage abadosa: Ka murhakambwira, inde oli okulunda lwaba Israeli mu rhwabano?12Mwambali muguma amushuza mpu: Ntaye waliha nakuno! Aliko omulebi Elisha yebwira mwami waba Israeli, chiro n'emyazi oli wachiveba oku nchingo yawe. 13Oyo mwami aderha mpu: Mugende mulole ngah'ali; narhuma abajimugwarha. Bamwira oku Elisha ali e'Dotana.14Arhuma y'efarasi, n'emituga, n'engabo y'enfola miherho nene zagenda budufu bagorha echo chishagala. 15Emiseke yarhambikire, mwambali wa Elisha aj'embuga, abona enfola miherho zinene zigorhere echishagala n'efarasi n'emituga. Abwira Elisha mpu: Waliha rhwamafa lero, gurhe rhwajira? 16Elisha amubwira mpu: Orhayubahaga, engabo zerhu zezinene kulush'ezabo.17Elisha ahema Nyamuzinda mpu: Ozibul'oyu muntu amasu. Nyamuzinda azibula mwambali wa Elisha amasu, abon'entondo eyunjwir'efarasi, n'emituga eri nka muliro ezungulukire Elisha. 18Bamuchimira, Elisha ahema Nyamuzinda mpu: Nyamuzinda ohumye amasu gabo, Nyamuzinda abahumya. 19Enyuma z'aho, Elisha ababwira mpu: Mwahabukire, arhali ch'echishagala muli mwalonza chino, munkulikire nabayerek'omuntu muli mwalonza. abahek'e Samariya.20Babere bahik'e Samariya, Elisha ahema Nahano mpu: Ozibul'amasu babone. Nahano abazibulago. Babona bakola bali e'Samariya. 21Mwami w'e Samariya aber'ababona adosa Elisha, mpu: Darha Elisha ka mbashurhe, ka mbashurhe?22Elisha amubwira mpu: Nanga, orhabashurhaga, orhankashurh'abantu wagwarhaga mpiru! Obaherez'ebiryo balye n'amenji banywe, obalikule bagaluk'emwabo. 23Mwami waba Israeli abaherez'ebiryo birhali bigeke, balya, banywa, enyuma basengaruka, bagaluk'emwabo. Kurhenga ago mango aba Suriya bakaba okushesherera omu chihugo ch'e Israeli.24Aliko enyuma lyaho, mwami Benehadadi we Suriya ashimanyanya engabo zage zoshi, bagenda kugorh'echishagala ch'e Samariya. 25Eshali lidarhi lyazuka mw'echo chishagala ch'e Samariya bwenene, chiro erhwe ly'epunda lyagulwa bicheri makumi gali munane by'efuranga. 26Mango maguma mwami we Israeli ayinj'agera oku lukuta, mukazi muguma amuyakuza mpu: Waliha ontabale nani!27Mwami amubwira mpu: Akaba Nyamuzinda arhagurhabere, ntacho nani mperhe nakurhabalamo, buno ntagwerhe ngano, ntaherhe n'edivayi. 28Enyuma lyaho mwami amudosa mpu: Bichi walonza? Aderha mpu: Mukazi muguma ambwira mpu: Rhuly'omwana wani nkazene, n'omusezi rhuly'owage. 29Rhwayenda mugala wani rhwamulya. Bwabere bwacha na mubwira oku naye alerh'owage rhumulye, aliko amubisha.30Mwami aber'ayunva ntyo, achishashanyulirakw'emishangi enyanya z'oburhe; Ago mango ayinj'agera oku lukuta; abantu boshi babona okw'ayambere emishangi y'emishibo. 31Mwami we Israeli aderha mpu: Nyamuzinda anyirhe Elisha mwene Shafati akalala m'omuka zene!32Elisha abere ali ahamwage yashambala n'abashamuka b'omu chishagala chage; mwami amurhumira entumwa. Okw'eyo ntumwa echiri omunjira, Elisha abwir'abashamuka mpu: Kamubwen'okola mwisi w'abantu antumira omuntu mpw'ankule m'ogwayisa. Aliko mulole bwinja han'oyo muntu ahika hano, muching'olunvi arhajaga muno. Nyunvirhe nka nahamwabo nay'ali nyuma. 33Oku Elisha ababwira ntyo, ela ntumwa yayinja, eri na mwami ali enyuma zage, aderha mpu: Nyamuzinda ye rhumire obu buhanya. Bichi nachilingako?
Chapter 7

1Elisha aderha mpu: Muyunve oku Nyamuzinda aderhere, omu sezi nka bino bisanzi, bilo ekumi na bibiri by'eshano byagulwa chicheri chiguma ch'efuranga, na bilo makumyabiri na bine by'eshano y'ebikorojo byagulwa chicheri chiguma ch'efuranga. 2Omukulu w'engabo ya mwami, mwami akazagi chimogera, aderha mpu: Chiro Nyamuzinda achingul'amadirisha g'empingi, ebyoderhere byanka jirika si? Elisha amubwira mpu: Wabibona n'amasu gawe aliko orhabiryako.3Oku lunvi lw'echishagala kwaliri babenzi bane, babwirana mpu: Karhubere hano kuhika aharhwangafira? 4Rhukaj'omuchishagala, rhwafiramo n'eshali, rhukabera hano chirhabuzarhurhafa; rhuchihane rhuj'omu bilalo by'aba Suriya, bakarhuyirha ntachibazo kandi bakarhuleka, rhulame.5Ember'emiseke erhambike baj'omunjira, bahikir'omu bilalo by'aba Suriya, barhabonaga chiro n'enyunyi. 6Nyamuzinda ayunvisa aba Suriya emidindiri eri nka nkundukane y'abantu banene n'emituga n'efarasi babwirana mpu: Mwami w'aba Israeli arhurherere ajiri yamba mwami w'Abahiti n'owe Misiri mpu: Bamurhabale barhulwise.7Embere w'emiseke erhambike aba Suriya bayaka bulibirha bayas'amagala, baleka ebilalo byabo, amahema n'efarasi zabo z'okulwa n'amapunda. 8Bala babenzi baj'omu bilalo, baj'omu hema liguma, balya ebiryo byalirimo bananywa, barhol'efuranga zalirimo n'ehoro, n'emishangi bajibisha. Bashubi galuka baj'omulindi hema barhola byoshi byalirimo bajibisha.9Enyuma lyaho abo babenzi babwirana mpu rhurhajirire bwinja! Olusiku lwaz'ene rhwamameny'omwazi gwinja rhwamanasira, rhukasira ntya kuger'omusezi Nyamuzinda arhushahula. Rhujibwira mwami omu burhwali bwage oku ntya kubyabere. 10Bajibwir'abantu bayinjaga balang'olunvi lw'echishagala ch'e Samariya mpu: Rhwamanj'omu bilalo by'aba Suriya, rhurhabwene n'omuntu chiro n'enyunyi na nta mulenge g'omuntu rhwayunvirhe farasi zonine n'amapunda zishwekerwe n'amahema. 11Abo balanzi babwirabo mpu bajibwira mwami omu burhwali bwage.12Mwami azuka budufu abwir'abantu mpu: Nababwira gurhe aba Suriya bajirire, buno bamanyere oku rhushalikire, barhenger'omu bilalo byabo, bajire chibisha omu luchiga, mpu hano rhuyinjilonz'ebiryo omu chilalo chabo, banarhugwarha, bagwarhe n'echishagala cherhu. 13Murhambo wage muguma amubwira mpu: Rhurhole farasi erhano mwezi ziyorhere omu chishagala rhuzihire kw'abantu bakulikirebo, balole gurhe byabere.14Mwami ashumula mituga ebiri, ayihira kw'abalanguzi, mpu bagende balonza Aba Suriya, balole n'oku byabere. 15Bagenda bakulikira olugere lwabo bahik'oku lwinji lw'e Yorodani,bashimana aba Suriya bayinjire bakweba emishangi n'ebintu omu mulimbwa emunda bayakiraga. Ezo ntumwa zagaluka za bwira mwami ntyo.16Abantu b'e Samariya bayinja boshi bahagula ebyaliri omu bilalo by'aba Suriya byaba nka kula Nyamuzinda aderhaga oku bilo ekumi na bibiri by'eshano na makumyabiri na bine by'ebikorojo byagula chikoroti chiguma ch'efuranga. 17Mwami waba Israeli ahir'oyo mukulu w'engabo achingira oku lunvi lw'echishagala. Lero abantu bafukirana bamulabarha n'okufa nk'oku Elisha anaderhaga ,amango ayinjag'abwira mwami.18Elisha ali abwirire mwami oku omusezi nka mweno saa bagula bilo ekumi nabibiri by'eshano na makumyabiri na bine by'ebikorojo chicheri chiguma ch'efuranga omu chambu ch'e'Samariya. 19Ago mango murhambo muguma w'engabo za mwami aderha mpu: Chiro Nyamuzinda achingul'amadirisha g'empingu, eby'oderhere birhankaba. Elisha naye amubwira mpu: Wabibona n'amasu gawe aliko orhabiryako. 20Byaba ntyo. Abantu bamulabarha afa.
Chapter 8

1Elisha abwir'omukazi w'e Shunemu afulag'omugala mpu: Orheng'eno n'omulala gwawe, oje aholonzeze obereho, buno Nyamuzinda ahamager'eshali omu chihugo myaka mushanvu. 2Oyo mukazi ajir'oku Elisha anaderhaga, ajiber'omu chihugo ch'Abafilisitini myaka mushanvu n'omulala gwage.3Eyo myaka mushanvu yabere yagera oyo mukazi arhenga emw'abafilisitini, agend'emwa mwami we Israeli mpu amugalulir'aha mwage amugalulire n'eshwa lyage. 4Ashimana mwami y'ashambala na Gehazi ola mwambali wa Elisha. Mwami ayinjag'amudosa ebisomerene elisha ajiraga.5Gehazi aber'aba ali aganulira mwami gurhe Elisha afulag'omwana w'ola mukazi, oyo mukazi ahulukira mpu bamugalulir'aha mwage bamugalulire n'eshwa lyage. Honaho Gehazi abwira mwami mpu: Waliha ola mukazi oyu, n'omugala Elisha afulag'oyu balinaye. 6Mwami ados'oyo mukazi, ayemera oku ebi Gehazi amuganulire kubinali. Honaho mwami abwira murhonyi wage muguma mpu akulikire olo lubanja aderha mpu: Ndonzeze ogalulir'oyu mukazi ahamwage. N'okumugalulir'obunguke boshi bwarhenger'omushwa lyage, kurheng'amango alirhengagamo kugera buno.7Lusiku luguma Elisha aja e'Damasiki eri mwami Benehadadi w'e Suriya ali mulwala. Babwira oyo mwami oku Elisha aliyo. 8Mwami abwira Hazaeli mpu: Oheker'omulebi Elisha olu luhembo andoseze Nyamuzinda eri nafum'eyi ndwala. 9Hazaeli arhol'ebintu bikwirire omu Damasiki, abihesa ngamiya makumi mane mpu abihekere Elisha luhembo. Aber'ahikaho mubwira mpu: Waliha Nakuno Benehadadi antumire mpu nkudose eri afuma eyi ndwala?10Elisha amushuza mpu: Ogend'omubwire okw'afuma, aliko Nyamuzinda ambwirire okw'afa. 11Enyuma zaho, Elisha atomolera Hazaeli amasu, achulika ayunv'eshonyi. Elisha arhoz'emiziga. 12Hazaeli amudosa mpu: Mulebi bichi oli walakira? Elisha amubwira mpu: Buno nkala menyere amabi goshi wajirir'aba Israeli. Wayos'ebishagala byoshi bizibuzibu, ayirhe n'emisole yabo, n'orhubonjo rhwabo, onabwagule n'enda z'abakazi bali makule.13Aliko Azaeli aderha mpu: Waliha nye muntu ntagwerhe kamaro gurhe nankajir'ebiri ntya? Elisha amubwira mpu: Okola waba mwami w'e Suriya. 14Hazaeli asengaruka Elisha, ashubira emwa mwami Benehadadi. Mwami amudosa mpu gurhe Elisha akubwirire? Aderha mpu: Ambwir'oku wafuma. 15Bwabere bwach'esezi, Hazaeli arhol'obulingiti abujabik'omu menji abushukira mwami omu masu, ahuba n'okufa. Hazaeli ayima ahali ha mwami Benihadadi we Suriya.16Yoramu mwene Ahaba abere ahisa myaka erhano oku bwami Yosafati ayima omu bwami bwe Yuda. 17Aliherhe myaka makumi masharhu n'ebiri amango ayimaga, ayima myaka munane e Yerusalemu.18Ajira nk'okw'abami be Israeli bakazagi jira, na nk'oku bene Ahaba bakazagi jira buno alishabire mwali wa Ahaba. Ajira amabi embere za Nyamuzinda. 19Aliko Nyamuzinda arhalonzag'oku bihya obwami bwe Yuda, enyanya z'omwambali Daudi, buno alimulaganyize okw'abana bage bayorha bayima omu Israeli esiku zoshi.20Amango Yoramu ayinjag'arhambula abantu be Edomu bagomera e Yuda, bayumanz'owabo mwami. 21Yoramu abere abona ntyo, arhol'emituga yage ye ntambala, n'engabo yage budufu, aj'e Seiri omu Edomu, balonz'oku shurha Edomu, lero babagorha, boshi balibirhira omu mahema gabo.22Kurhenga aho, abantu be Edomu bayorha bwami kwabo, barhachirhegekwaga n'echihugo che yuda. Ne Libuna nayo ya goma ago mango. 23ebindi Yoramu ajirire biyandikirwe omu chitabu ch'ebyakazagijirika by'abami be Yuda. 24Abere afa bamuhamba omu shinda z'abami be Yuda, omu chishagala cha Daudi; omugala Ahaziya ayim'omu byage.25Mwami Yoramu mwene Ahaba we Israeli abere ajira myaka ekumi n'ebiri ali oku bwami, Ahaziya mwene Yoramu naye ayima omu Yuda; 26Elyaherhe myaka makumyabiri n'ebiri aburhirwe;arhambula mwaka muguma e Yerusalemu. Nina w'oyo mwana ye Ataliya w'oku buko bwa mwami Omuri we Israeli. 27Ahaziya ajir'ebi shologoseze Nyamuzinda kuguma na bagala ba Ahaba, buno analiri muhunga.28Mwami Ahaziya we Yuda na Yoramu we Israeli bajilwisa Ahaziya we Suriya. Entambala ya kolera Eramoti ye Galadi, Abasuriya bakoromesa Yoramu mwene Ahaba. 29Yoramu agaluka, ajibukirwa echo chihulu e Yezereheli. Ahazi aji murhangul'eyo munda, bunola alilibukire bwenene.
Chapter 9

1Omulebi Elisha mulebi muguma w'omusole g'omu murhwe gw'Abalebi, amubwira mpu: Ochirheganye orhole esupa ly'amavurha g'omuzetuni, oj'Eramoti ye Galadi. 2Han'ohikayo olonze Yehu mwene Yosafati munjukulu wa Nimushi. Omuhuluse omu nju bene babo bali, omuhek'ebusika yenine. 3Orhol'ago mavurha, omushesherego okurhwe n'oku mubwira mpu: Nkugoshwere obe mwami we Israeli, enyuma lyaho ochingul'olunvi olibirhe, orhayumangaga.4Oyo mulebi aj'eRamoti ye Galadi, 5Ashiman'abakulu b'engabo bali omu hano, eri na Yehu ali nabo. Amubwira mpu: Waliha mperh'omwazi na kubwira. Yehu aderha mpu: nde muguma mu rhwabo? Aderha mpu: Woyo waliha. Yehu ayumuka, aj'omu nju. 6Yehu ayumuka, aj'omu nju, oyo muntu amusheshera amavurh'omurhwe, aderha mpu: Nyamuzinda w'aba Israeli aderhere mpu: Nakugoshwere mpobe mwami w'olubaga lwani lw'aba Israeli.7Wayirh'omulala gwa nahamwenyu Ahaba goshi, ochihole ku Yezebeli ku balala balebi n'abandi bambali bani boshi ayirhaga. 8Nechi omulala gw'Ahaba goshi gwahena, naherahera abalume boshi balirimo.9Omulala gw'Ahaba na gukolera echiri nkechi nakoleraga ogwa mwami Yeroboamu we Israeli n'ogwa Baasha mwene Ahiya. 10Orhubwa rhwalira Yezebeli omu luchiga lwe Yezereheli, arhabonaga chahamba. Oyo mulebi w'omusole abere amala derha ntyo achingul'olunvi alibirha.11Yehu abere ashubira emunda abambali ba nawabo bali, bamudosa mpu: Myazi michi? Bichi ola musire ayinjaga kulonzeza? Yehu ababwira mpu: Ebij'omu bango! Mumanyere abo bantu, n'ebibaderha. 12Aliko bashubi mubwira mpu: Kubesh'oko! Mani orhubwire. Ababwira mpu: Amambwira oku n'oku ambwirire n'okwani oku Nyamuzinda anyimikire mpu mbe mwami waba Israeli. 13Okuliguma bajira dubaduba bahogol'ebishuli babirhind'oku daho. Bayikaza ku Yehu. Abaziha babuha omu mishekera n'abantu boshi baband'empundu mpu: Mwami Yehu oganze.14Ntyo, Yehu mwene Yosafati, agwarhwa n'akahinda enyanya za Yoramu. Yoramu aliherh'alanga e Ramoti Giliadi haguma n'aba Israeli, enyanya za Hazaeli mwami we Suriya. 15Aliko mwami Yoramu agaluka mpu yafuma ebihulu Abasuriya bamu koromesaga. Yehu aderha mpu: Nta muntu orhengage omu chihugo bangaheka ehwe e Yezereheli. 16Ago mango Yehu aj'omu mutuga gwage, aj'e Yezereheli, buno Yoramu yajaga kuchibukisiza, na Ahaziya mwami we Yuda erhyajire murhangula.17Omulanzi aliyumangir'oku mulunga gw'e Yezereheli, abona echikunjo ch'abantu. Namalangira echikunjo ch'abantu. Yoramu amubwira mpu: Orhume nfola muherho muguma n'epunda ajidosabo mpu: Ka Buholo? 18Eyo ntumwa yajilinga eyo ngabo ya Yehu, adosa mpu: Mwami antumire mpu badose akaba buholo. Yehu aderha mpu: Birhakulolere. Onshimbe konine. Ola mulanzi aderha mpu: Ola muntu rhwarhumaga ajir'emunda bali, aliko arhachigalukire.19Yoramu arhum'owindi nfola miherho agend'oku farasi, nay'abadosa mpu: Mwami antumire oku mbadose ka buholo? Yehu amubwira mpu: Birhakulolere, onshimbe konine. 20Olala mulanzi ayakuza mpu: Entumwa ya kabiri erhagalukire. Nabwene nka Yehu, munjukulu wa Nimusi; yeri mbere. ajatembez'omutuga nka musire.21Mwami Yoramu mpu: Bamurheganyize omutuga gwage, agushoneramo. Na mwami Ahaziya naye ashonera omu gwage, bajilinga Yehu. Bashimanana omw'ishwa lyaliri lya Naboti we Yezereheli. 22Eri Yoramu ashimanana na Yehu adosa mpu: Ka Buholo Yehu? Yehu amubwira mpu: Gurhe wakandosa ntyo, amango nyoko Yezebeli achiri omu buhushi bwage n'obulozi. Nta buholo.23Yoramu agaluka dubaduba ayaka, ayakuza mwami Ahaziya mpu: Rhuyake barhujirire kaligi. 24Aliko Yehu afol'omuherho gwage alashira Yoramu omu mbagabaga z'ebirhugo, omwami gwahulungukana omu murhima, Yoramu agalanjuka omu mutuga gwage.25Yehu abwira Bidukari entwali yage, mpu: Orhol'omurhumba gwage ogukabule omu shwa ly'owali Naboti we Yezereheli. Oyibuke galala mango rhwaliri oku farasi rhwembi, eri rhukulikir'eshe Ahaba. Nyamuzinda amubwira mpu: 26Nji na bwene mulegolo wayirha Naboti n'abagala, nchigashire oku naguhana mweryo shwa. Yehu aderha mpu: Orhol'omurhumba gwage ogukwebe omwishwa nk'oku Nyamuzinda aderhaga.27Mwami Ahaziya aber'abona ntyo ayaka, ager'omu njira egerere Beti-Gani. Yehu amukulikira, aderha mpu: Naye mumuyirh'omu mutuga gwage; Ahikire hofu ne Guri, bamulashira hofi n'echishagala che Ibeleamu; agenda ajifir'e Migido. 28Abambali bamuhek'omu mutuga bajimuhamba e Yerusalemu omu shinda ya bene babo, omu chishagala cha Daudi.29Yoramu mwene Ahaba abere ajira myaka ekumi na muguma oku bwami Ahaziya ayima obwami e Yuda.30Yehu aja omu chishagala che Yezereheli. Yezebeli aber'amenya byoshi byabere achishiga, alaba ebisike, achikwiza yeshi yeshi. Yehu aber'agaluka arhenga e Yezereheli, ayinj'ahenguziza omu dirisha. 31Yehu abere ager'omu lunvi lw'echishagala, Yezebeli aderha mpu: Ka buholo Zimuri, wayirhaga nahamwabo? 32Yehu akabagana alol'omu dirisha mpu: nde wani? Barhonyi babiri eri basharhu b'omu burhwali bayunam'omu dirisha.33Yehu ababwira mpu: Mumugezez'omu dirisha, mumukweb'oku daho; bamurhozamo, Yehu alabarh'omurhumba g'oyo mukazi n'omutuga gwage n'efarasi; eshagama yage yaturukira oku bibambazi n'efarasi. 34Enyuma lyaho, aj'omu burhwali alya ananywa, abwir'abambali mpu: Mujilola ola mukazi muchibwa mumuhambe buno ali mwali wa mwami.35Bajimuhamba. Aliko barhabonaga kantu, empanga yage yonine, n'amagulu n'efune, n'enjala hoshaho. 36Bagaluka babwira Yehu ntyo. Ababwira mpu: Nyamuzinda wayorhaga aderhere yenine omu bunu b'omulebi wage Eliya mpu: Orhubwa rhwalira Yezebeli omw'ishwa lye Yezereheli. 37Omubiri gwage gwaba nka mazi mweryo shwa, ntaye wachimenyere oku chiro Yezebeli oyo.
Chapter 10

1Omu samariya mwaliri bana makumi gali mushanvu bene Ahaba. Yehu ayandik'amaruba agarhumira abakulu b'engabo e Yezereheli, n'abagula bayo, n'abalemba bene Ahaba. Gali derhere mpu: 2Buno muchishwekere ku bene mwami wenyu Ahaba, muherhe n'emituga y'okulwa, n'efarasi, n'echishagala chenyu chikomere, n'amachumu. Hano mubona aga maruba, 3muchishoge mu bene mwami wenyu olala mubwen'okwanene obwami mumuyimike abe mwami wenyu.4Bayubaha bwenene, baderha mpu: Mwami Yoramu na mwami Ahaziya barhamulingaga, gurhe rhwabano rhwamulindira? 5Abakulu b'omu burhwali n'abalongozi b'engabo z'ebishagala n'abagula, n'abalemba bene Ahaba barhuma mpu bajibwira Yehu mpu: Rhwakushiga, ngasi koshi wankarhubwira mpu rhujire, rhwajirako, rhurhajira owerhu mwami, ojir'okonalonzeze.6Yehu ashubi yandika amandi maruba gaderhere mpu: Akaba mwa mashiga, mukazi kenga koshi na derha. Omusezi nka mw'enosa munderher'amarhwe ga bene mwami wenyu Ahaba boshi e' Yezereheli. Aliko abo bene Ahaba, oku banali makumi gali mushanvu bali omu mw'abarhwali b'omuchishagala, mubalemberwa. 7Eyi nabo barhambo babona ago maruba, barhola bene mwami Ahaba bayirha, enyuma lyaho balunda amarhwe gabo omurhurhanda, bagarhumira Yehu e Yezereheli.8Bayinji mubwira oku baherh'amarhwe gabo. Yehu aderha mpu bagalunde. Bilundo bibiri oku lunvi lw'echishagala, gabereho kuger'esezi. 9Bwabere bwamacha azuka, ahuluka omu chishagala aj'embere z'abantu aderha mpu: Muli berukweru, aliko nyono mbarhwire akahinda enyanya za Nahamwerhu, namuyirha; alikosi ndoyirhir'aba bantu boshi?10Mumeny'oku nta mwazi Nyamuzinda abwirire Ahaba gwagaluka busha. Amajira kul'aderhaga omulala gw'Ahaba omu bunu b'omulebi wage Eliya. 11Yehu ashubiyirha ngasi w'omu mulala gwa Ahaba baliyorhere. Ayirha abera n'abajinji baliyorhere,arhalekaga chiro n'omuguma.12Enyuma lyaho Yehu ayumuka aj'e Samariya, aja haguma n'enju y'okushimanana y'abangere, abona bene babo Ahaziya mwami we Yuda; 13Abadosa mpu: Mwebande? Baderha mpu: Rhuli bachi ba Ahaziya. Rhwaj'e Yezereheli kulamusa bene mwamikazi Yezebeli n'abaluzi boshi. 14Yehu aderha mpu: Mubagwarhe banazene! Bagwarha makumi mane na babiri, babayirha, arhalekaga chiro n'omuguma.15Yehu arhenga eyo munda ashimana Yonadabu mwene Rekabu, amulamusa amudosa mpu: K'onsima nk'oku ngusima? Yonadabu aderha mpu: Nechi. Yehu amubwira mpu: Akaba onsima, mperez'okuboko. Yonadabu amuhako. Ago mango Yehu amushonez'omu mutuga gwage. 16Aderha mpu: Oyinje rhugende rhwembi, wabon'obuzigire bunene nkolera mu Nyamuzinda. Ayinj'amuherhe m'ogo mutuga gwage. 17Amuhek;e Samariya, aber'agera yo ayirha ngasi boshi baliyorhere omu mulala gwa Ahaba nka kulala Nyamuzinda aderhaga omu bunu b'omulebi wage Eliya.18Lusiku luguma Yehu ashimanyany'abantu be Samariya boshi haguma, aderha mpu: Mwami Ahaba agashanizaga Baali bugeke. Aliko nyono namugashaniza bwenene kumulusha. 19Mumpamagalire abalebi ba Baali boshi, n'abamugashanizaga, n'abajinji bage, harhabulag'omuntu chiro n'omuguma, buno nkala najirira Baali olusiku lukulu muhereze n'enterekero. Omuntu wankabula hano ayirhwa! Yehu ajiraga n'obwenge mpu yamalisa abagashaniza Baali. 20Che chirhumaga aderha mpu bajirire Baali endeko nkulu. Bahamagala endeko yoshi.21Barhum'entumwa omu Israeli yoshi. Abagashaniza Baali boshi bayinja, barhabulaga chiro n'omuguma; Baj'omunju ya Baali yoshi yayunjula. 22Yehu abwir'omujinji wakazagi langa emirhero y'okuhera, mpu agabire ngasi owaliry'aho, anajira ntyo.23Ago mango Yehu aj'omu nju ya Baali haguma na Yenadabu mwene Rekabu, babwira abagashaniza Baali mpu: Mulole eri nta muntu ogashaniza Nyamuzinda we Israeli oli muno, buno bambali ba Baali bonine rhulonzeze baje muno. 24Yehu abaga ahebere enfola miherho gali munane embuga, ababwira mpu: Owankalika muntu muguma mwabala bali omu, afe ahali hage! Yehu na Yonadabu basheguka bajihana enterekero z'okusireza n'ezo okugashaniza.25Babere bamala kuhan'enterekero, Yehu abwira abakulu b'enfola miherho mpu: Babwir'enfola miherho babo mpu: Baj'emo, mubayirhe chiro n'omuguma arhafumaga. Babayirha boshi, bakweba emirhumba embuga, baj'omu himana omunju ya Baali. 26Bakula mw'eshushano zoshi zalirimo baziyosa. 27Kandi basigul'ebale ly'olusho, bashandula n'enju yage, bayumbaka m'omusarani, gunachibaho kuhika zene. 28Ntyo ku Yehu amalaga abagashaniza Baali omu Israeli.29Naye arhalekaga okujira ebyaha aka mwami Yeroboamu warhumaga aba Israeli bagoma bayinja barherekera eshushano y'akanyena n'ehoro yaliri omu Beteli ne Dani. 30Nyamuzinda abwira Yehu mpu: Buno wamajira ebinsimisize, wamanajira nk'oku nali, nk'oku nalonzaga oku mulala gwa Ahaba, omulala gwawe gwayorha gwayima omu Israeli kuhik'oku mwimo gwa kane. 31Aliko Yehu arhakengaga erhegeko Nahano, Nyamuzinda w'aba Israeli amuhaga n'omurhima goshi, arhalekaga kujir'ebyaha nk'oku Yeroboamu abijiraga, lero naye ahira aba Israeli omu byaha.32Ago mango Nahano arhondera okukehya oku ba Israeli. Arhuma mwami Hazaeli we Suriya mpu abalwise omu chihugo chabo choshi. 33Echo chihugo chaliri eshiriza y'olwinji lw'e Yorodani, n'olunda lw'eshishi ye chishagala che Aroeri, n'oku mubunda gwe Arnoni n'e Galadi, ne Basani, n'emwa bene Gadi, n'emwa Rubeni, n'eshiriza ly'emwa Manase.34Ebindi bijiro Yehu ajiraga, biyandikirwe omu chitabu ch'ebyakazagiba ch'abami be Israeli. 35Yehu afa, bamuhamba e Samariya, omugala Yoahazi ayima ahali hage aba mwami. 36Yehu arhambwire aba Israeli myaka makumyabiri na munane e Samariya.
Chapter 11

1Amango Ataliya nina wa mwami Ahaziya, abonaga omugala amafa, arhegeka mpu bayirhe ab'omulala gwa mwami goshi. 2Babere bakola bayirhabo, Yehosheba mwali wa mwami Yoramu we Yuda aliri mwali wabo Ahaziya orhola omwanashenge Yoasi bwibisho aji mubisha haguma n'owage mwana omu busika bw'aka Nyamuzinda, amuzimba Ataliya, oyo mwana ashugunuka arhachifaga. 3Ajira myezi ndarhu achibishire haguma na Yehosheba omuka Nyamuzinda. Ago mango Ataliya yi waliyimir'omu chihugo.4Aliko oku mwaka gwa kali mushanvu omujinji Yehoyada arhuma mpu bajilonza abayumangir'abalanzi baka Nyamuzinda n'ezindi nfola miherho b'abalanzi b'oburhwali. bayinja bamuherhereye omu ka Nyamuzinda balagana naye, bamalire bajira echilagane, abayereka mwene mwami. 5Ababwira mpu: Muchigabemo gasharhu bala bakol'olusiku lw'okuhumuka balala balang'oburhwali, 6balala bandi balang'olunvi lw'e Suri, na balala balanga olunvi luba enyuma ly'abalanzi, mweshi haguma mwalang'olunvi l'oburhwali harhajirag'abajamo.7Ebyo bindi bikunjo bibiri byagombolwa olusiku l'okuhumuka bayinja balanga aka Nyamuzinda, omu mwami murho ali. 8Enfola miherho zoshi zafumbarha emiherho abo, bakunjuka ku mwami ngasi ahakanaja, owakagera hofi n'olukere muna muyirhe. Mwami Yoasi akahuluka, kandi erhy'akaja omunju mwanamugendako.9Abo barhambo b'ebikunjo bajira nk'oku Yeroyada ababwiraga. Ngasi muguma arhol'abantu bage. Na ngasi boshi bakazagi kola olusiku l'okuhumuka, n'abakazagi fuluka banaja emw'omujinji Yehoyada. 10Yehoyada agabira abarhambo amachumu n'empenzi za nagsi lubero zanaliri za mwami Daudi bakazagi bikwa omu ka Nyamuzinda.11Enfola miherho ngasi muguma afumbarha echumu lyage, bahira mwami omu lugorhe, bazonga enju yoshi n'aho kurherekerera. 12Yehoyada ahira mwami Yoasi embere amuyambisa n'eshungwe ly'obwami amuhereza echitabu ch'echilagane. Amushiga n'amavurha g'oku muyimika amujira mwami. Enyuma lyaho abantu bashurh'omu fune. Baderha mpu: Mwami aganze.13Mwamikazi Ataliya ayunv'echihogero ch'enfola miherho haguma n'olubaga, aj'emunda bali ebwa ka Nyamuzinda. 14Oyo mwamikazi alola, abona mwami ayumangir'oku lwega nka kulala abakulu banajira. Abarhambo n'abazihi b'enanga eri boshi bamuchugarhire. Ago mango eri olubaga loshi luli omu chimogomogo, na boshi bali babuha omu mishekera, honaho abera emishangi yage eri burhe burhumire ayakuza mpu: Bugomi buchi buno!15Ago mango omujinji Yehoyada abwira abalongozi bakulir'enfola miherho mpu: Mumukul'aho, na ngasi wakaja oku lunda lwage ayirhwe. Buno omujinji Yehoyada abaga aderhere oku Ataliya arhayirhirwaga omu ka Nyamuzinda. 16Bamuhirika, aj'eburhwali, agera omunjira ejir'ebwa lunvi lw'efarasi, bamuyirhiraho.17Omujinji Yehoyada ahir'echilagane cha Nahano, oku bantu baguma na mwami Yoasi naye yenine, mpu babe lubaga lwa Nyamuzinda. 18Oku handi lula lukunjo lw'abantu baj'omu mwa Baali, bashanda enju yage n'amahero gage goshi, bashangula n'eshushano zalirimo, bayirhira Matana embere ly'olo luhero, buno yi waliri mujinji wa Baali; Enyuma Yehoyada ajira abalanzi baka Nyamuzinda.19Yehoyada arhol'abayumangire abalanzi baka Nyamuzinda, ba balala nfola miherho balanzi b'omurhwali, n'abantu boshi baheka mwami waliri omu ka Nyamuzinda, bamugeza omu njira egerer'omu lunvi lunene, bamuhis'omu bwami. Ago mango, Yoasi ayima aba mwami. 20Abantu boshi bashagaluka, echishagala choshi cha dekerera. Echishagala cha dekerera, eri Ataliya amayirhwa.21Yoasi aliherhe myaka mushanvu amango arhambulaga.
Chapter 12

1Oku mwaka gwa mushanvu gwa Yehu, Yoasi arhambula, arhambula myaka makumi mane e'Yerusalemu. Nina aliri ye Zibiya w'omu chishagala ch'e Beriseba. 2Yoasi ajir'ebikwirire embere za Nahano esiku zoshi arhambulaga. Ajira byoshi Yehoyada amuyigirizaga. 3Na ntyo, ahantu h'enyanya harhakahera, olubaga lwarhula entulo nkandi y'enterekero n'amalashi enyanya w'ahantu h'elugulu.4Yoasiya abwira abakozi bage: Efuranga zoshi zishinganene okulerhwa omu nju ya Nahano,efuranga za rhulwaga, omenye oku ziri franga zokuchungul'abantu nk'oku zajirwaga, n'efuranga zajirwaga kurhenger'omurhima gwwage mpu azilerhe omu nju ya Nahano, 5n'abakozi bazirhole ngasi muguma echigabi ch'ebyakaba amenyere, n'okuzikolesa omu kukwiz'enju hoshi yakaba ebihire.6Aliko Yoasi ageza myaka mukumyabiri n'esharhu, abajinji barhaba nka banalumulula chiro n'ehityu oku ka Nyamuzinda. 7Mwami Yoasiya ahamagala omujinji Yehoyada n'abandi abadosa mpu: Bichi byarhumire murha shakala ahashandukire oku Ka Nyamuzinda? Kurheng'ene, murhagachirhuma abahozi benyu mpu bajirhol'efuranga abantu basholalaga emunda zibikirwe, mwazireka zikazi lumulula aka Nyamuzinda. 8Abakozi bahanzwa oku rhachijirhola efuranga z'olubaga, n'okurhachiba bakukwiz'enju.9Ago mango Yehoyada arhol'esanduku y'okubikir'efuranga ayirhul'omu mufuniko ayirhabika ahaburhambi bw'enterekero oku kuboko kwa malya, ah'abantu bagera nka baj'omu ka Nyamuzinda. Abajinji bayinja balanga olunvi, n'okuhir'efuranga abantu balerhaga mweyo sanduku. 10Amango Babere babon'efuranga zajag'omu sanduku zamaluga, bahamagal'omwandisi wa mwami n'omujinji mukulu, bagenda bahek'eyo sanduku, bajihir'ezo furanga oku luhero.11Bamalire kuziganja, baziherez'abali yumangir'eyo mikolo mpu bazikamase abalumulula aka Nyamuzinda. 12Abakozi b'oku nyumbaka n'abukomer'amabale, mpu zakagulire n'amabale makombezwe, n'emirhi, na ngasi bindi byoshi byalishinganene oku shakalul'aka Nyamuzinda.13Aliko ezo furanga zashololwagwa omu ka Nyamuzinda, barhachulisagamo esahani, kandi eri rhwere, eri bikombe kandi eri mishekera, eri kantu k'ehoro, eri ka chuma ch'efuranga. 14Bakazagi zihabo enyanya y'okujira akasi, mpu bazikolese omu kulumula enju ya Nahano.15Barhadosaga zali zinga, buno abantu baziherezaga baliyumangir'emikolo y'oku shakalulis'eyo nju, bali baherheber'ok'omurhima. 16Ez'abantu bakazagi sholola, ahali h'enterekero y'oku kul'ebyaha, n'ezo kushukulul'abantu, barhazihiraga mw'eyo sanduku, zaba z'abajinji.17Enyuma zaho, mwami Hazaeli we Suriya, ajilwis'abantu be Gati; abahima. Aber'amabahima, alonz'okujilwisa abantu be Yerusalemu. 18Mwami Yoasi we Yuda arhol'ebikulo by'engulo ndarhi byoshi b'eshekulu bage Yosafati, Yoramu na Ahaziya bali bagoshwere n'ebi naye yenine abaga abikire; Yoasi arhol'ehoro zoshi zaliri omu supa ly'okubikir'omu ka Nyamuzinda n'ezali omu burhwali, zoshi ajizihongera mwami Hazaeli we Suriya, Hazaeli agaluka arhachijagi lwis'abantu be Yerusalemu.19Ebindi bijiro byoshi Yoasi ajirire biyandikirwe omu chitabu ch'ebyakazagiba ch'abami be Yuda. 20Bambali ba mwami Yoasi bajira kaligi bamuyirhira omu nju e'Beti-Milo yali ya bene Sila. Yehozabadi mwene Shimeyati na Yehozabadi mwene Shomeri ba bamuyirhaga; Bamuhamba omu shinda z'abashokuluza bage omu chishagala cha Daudi. Omugala Amaziya ayima ahali hage. 21Yozakari, mugala wa Shimeti, na Yozabadi, mugala wa Shomeri, n'abakozi boshi, abashurha, n'oku muyirha. Abahamba haguma na b'eshe, omu chishagala cha daudi. N'Amatisiya, omugala, ayima ahali hage.
Chapter 13

1Mwami Yoasi aber'ajira myaka makumyabiri n'esharhu, Yoahazi mwene Yehu ayima obwami omu Israeli e Samaria. Arhambula myaka ekumi na mushanvu. 2Ajir'ebigayisize Nahano, akulikir'engeso za mwami Yeroboamu warhumaga Aba Israeli bajir'ebyaha.3Nahano agay'Aba Israeli. Abalikira omu burhegezi bwa mwami Hazaeli we Suriya kuhika n'oku b'omugala Benehadadi. Abalikira mw'obo burhegesi mango manene. 4Enyuma lyaho Yoahazi ahema Nahano, amuyunva; buno Nahano alibwen'oku mwami we Suriya alirhindibwiz'Aba Israeli. 5Nahano arhumira aba Israeli omulikuza, abalikuza oku ba Suriya, kurheng'aho aba Israeli badekerera nk'oku banayorhag'embere.6Aliko aba Israeli barheng'okujira ebyaha mwami Yeroboamu n'omulala gwage bajiraga, chiro n'omutungo gw'enamakazi Ashera yaliri e Samariya. 7Nyamuzinda alekera mwami Yoahazi enfola makumi marhano bagend'oku farasi, n'emituga ekumi, n'abantu bihumbi ekumi b'okulwir'oku daho buno mwami we Suriya alibalagashire.8Ebindi bijiro byoshi n'oburhwali Yoasi ajirire biyandikirwe omu chitabu ch'ebyakazagiba ch'abami b'e Israeli. 9Yoahazi afa, bamuhamba e'Samariya omugala Yoasi ayima obwami ahali hage.10Mwami Yoasi mwene Ahaziya abere ajira myaka makumi masharhu na mushanvu, majina gage Yoasi mwene Yoahazi naye ayima obwami e Israeli omu Samariya. Arhambula myaka ekumi na ndarhu. 11Ajir'ebyokugayisa Nyamuzinda nka bilala Yeroboamu mwene Nebati ajiraga arhuma aba Iaraeli bajira ebyaha.12Ebindi bijiro byoshi Yoasi ajirire biyandikirwe omu chitabu ch'ebyakazagiba ch'abami be Israeli, m'omuli n'oburhwali alwisagamo mwami Amaziya we Yuda. 13Yoasi afa, bamuhamba e Samariya omu shinda z'abami be Israeli, omugala Yeroboamu ayima ahali hage.14Elisha alwala endwala, ye Yankanamuyirhire, mwami Yoasi we Israeli aj'emundali, amuyigamira alaka mpu: Darha, darha! S'olushire emituga y'entambala zoshi ze Israeli n'enfola miherho bayigendamo. 15Elisha amubwira mpu: Ofumbarh'omuherho n'omwambi; mwami Yoasi abifumbarha; 16Ashubi mubwira mp'ogufole. Abere agufola, Elisha ahir'efune yage oku za Yoasi.17Abwira Yoasi mp'ochingul'edirisha oku lunda lw'ebushoshokero bw'ezuba. Achingula. Elisha aderha mpu: Ogo mwambi gwamalagula obuhimane Nyamuzinda aherez'abantu bage oku Basuriya. Walwis'aba Suriya e Afeki, wabahungumula boshi. 18Elisha ashubi bwira Yoasi mp'orhole eyindi myambi. Ayirhola. Elisha amubwira mpu: Lasha omw'idaho. Alasha kasharhu aleka. 19Elisha agaya, amubwira mpu: Wali walasha garhano kandi eri kali ndarhu, go n'amango wankahimire aba Suriya boshi, obahungumule boshi, aliko okala wabalwisa kasharhu.20Elisha afa bamuhamba. Ngasi mwaka engabo y'e Moabu yakazij'omu chihugo che Israeli. 21Lusiku luguma eri bajihamb'omuntu, babandana echikunjo ch'enfola miherho. Bakweb'ogo murhumba omushinda ya Elisha, bamajira ekumi na mabiri. Ogo murhumba gwabere gwahik'oku mavuha ga Elisha, gwafuka gwayumanga.22Mwami Hazaeli we Suriya, abonerera aba Israeli amango ga Yoahazi. 23Aliko Nyamuzinda ababer'obonjo. Abababalira enyanya z'echilagane ajiraga n'Aburahamu, na Israeli, na Yakobo. Abaleka, arhachibayirhaga, aliko akazi barhabala na kuhika buno. 24Mwami Hazaeli we Suriya afa, omugala Benehadadi ayima ahali hage. 25Mwami Yoasi mwene Yoahazi we Israeli alwisa Benehadadi mwene Hazaeli ana muhima, agwarha ebishagala byoshi. Banyegag'amango eshe Yoahazi aliyimire. Yoasi mwene Yoahazi abalwisa kasharhu, abahima boshi. Ashubi galul'ebishagala by'e Israeli byoshi bagwarhaga.
Chapter 14

1Oku mwaka gwa kabiri g'obwimo bwa Yoasi omu Israeli; Amaziya mwene majina g'owabo Yoasi ayima e Yuda. 2Aliherhe myaka makumyabiri n'erhano eri ayima. Nina ye wali Yehoyadini we Yerusalema. Arhambula myaka makumyabiri na mwenda omu Yerusalema. 3Ajira ebisimisize Nyamuzinda. Aliko arhajiraga kuguma na shokulu wage Daudi, s'aliko ajira kuguma n'eshe.4Buno arhashandag'orhuhero abantu bakazagi yoseza mw'enterekero z'ebintu n'ezobuku. 5Amaziya aber'amayumanz'oburhegesi b'obwami bwinja, ayirh'abarhambo bayirhag'eshe mwami Yoasi.6Aliko arhayirhaga abana babo. Akenga ebiyandikirwe omu chitabu ch'amarhegeko ga Musa, halala Nyamuzinda arhegekere mpu: Barhagendaga bayirhir'omu busi echaha ch'omwana wage n'omwana barhamuyirhirag'echaha ch'omubusi wage, aliko ngasi muntu akwanene achumule echaha chage yenine. 7Amaziya yiwayirhaga abarhambo be Edomu bihumbi ekumi omulubanda lw'omunyu eri bali balwa. Agwarh'echishagala che Sela, Achih'ezino lya Yokiteli, lyena zino lyacho guhika zene.8Ago mango mwami Amaziya we Yuda arhumira mwami Yehoziya we Yuda, arhumira mwami Yoasi mwene Yoahazi munjukulu wa Yehu w'e Israeli entumwa mpu: Oyinje rhulwe. 9Aliko mwami Yoasi we Israeli ashuza Amaziya mpu: Eshaka ly'emishaki ly'oku ntondo ye Lebanoni, lyarhuma mpu bajibwira omurhi gw'ehetere gwako mpu: Ogabire mugala wani mwali wawe abe mugake. Lero entale zamo zagera kw'elyo shaka zaligorha. 10Kabuno wahimire aba Edomu, okola wayinja wachivuga; gurheng'ene ober'emwawe okazi chitakirirayo. Bichi byarhuma wakoz'entambala ona menyer'oku yakushurhama mpu y'oyirhis'engabo yoshi ye Yuda mufire haguma.11Aliko Amaziya arhayunvag'oku mwami Yoasi we Israeli we Israeli amushondaga. Oku handi mwami Yoasi we Israeli. Aheb'omuherho embuga, engabo yage n'eya amaziya bashumbizana e Beti-Shemeshi w'e Yuda. 12Engabo ye Yuda bahimwa, bayakira ngasi muntu omu mwage.13Mwami Yoasi agwarha Amaziya mwene majina gage Yoasi munjukulu wa Ahaziya amuhek'e Yerusalema, ashand'olukuta lw'echo chishagala metre magana mane kurheng'oku lunvi lw'Efurahimu kuhik'oku lunvi lw'eburhambi. 14Ahagula ehoro n'efuranga zali omu ka Namuzinda, n'ebindi bintu byaliri omu mbikiro z'oburhwali, n'abantu mpira ashubir'e Samariya.15Ebindi bijiro byoshi Yoasi ajirir'ebiyandiirwe omu chitabu ch'ebyakazagi jirika ch'abami be Israeli, mo muli n'oburhwali alwisagamo mwami Amaziya we Yuda. 16Yoasi afa, bamuhamba e Samariya omushinda z'abami be Israeli, omugala Yeroboamu ayima ahali hage.17Mwami Yoasi we Israeli abere afa mwami Amaziya we Yuda achilamira myaka ekumi n'erhano. 18Ebindi bijiro Amaziya ajirire biyandikirwe omu chitabu ch'ebyakazagi jirika ch'abami be Yuda. 19Bamujirir'akaniho k'okuyirha Amaziya. Lero ayakir'omuchishagala che Lakisi, aliko bamushimba bamuyirhira yo.20Bahek'omurhumba gwage oku farasi e Yerusalema, Bamuhamb'omushinda za bashokulu bage omu chishagala cha Daudi. 21Abantu be Yuda barhol'omugala Uziya, eri achigwerhe myaka ekumi na ndarhu, bamuyimika ahali heshe. 22Amaziya aber'amafa, Uziya ashubi gwarha echishagala ch'Elati. Achiyumbaka chashubiba che Yuda.23Eri mwami Amaziya mwene Yoasi we Yuda ajira myaka ekumi n'erhano, Yeroboamu mwene owundi Yoasi ayim'omu Israeli e Samariya, arhambula myaka makumi mane na muguma. 24Ajir'ebigayisisize Nyamuzinda, ajira kuguma na majina gage Yeroboamu mwene Nebati we Israeli akazagi jira arhuma aba Israeli bajir'ebyaha. 25Ashubi gwarha ebihugo byali byaba Israeli, arhonderera e'Lebo-Hamati, ahika oku nyanja y'omunyu ekulyo, nka kulala Nyamuzinda waba Isaeli anaderhag'omu bunu b'omulebi Yona mwene Amitayi we Gati-Heferi.26Nyamuzinda abon'oku aba israeli bali balibuka bwenene, na ntaye wabarhabala chiro n'omuguma. 27Aliko Nyamuzinda arholonzaga okukul'ezino lye Israeli loshi loshi, charhuma abarhumira Yeroboamu mpu abalikuze.28Ebindi bijiro bya Yeroboamu bya yandikirwe omu chitabu ch'ebyakazagijirika ch'abami be Israeli, m'omuli ebyajirire byoshi, n'entambala ahimirag'aba Israeli eri abagwarhir'echishagala ch'e Damasiki n'e Hamati. 29Yeroboamu afa, bamuhamb'omushinda z'abami be Israeli, omugala Zakariya ayima ahali hage.
Chapter 15

1Eri mwami Yeroboamu we Israeli ajira myaka makumyabiri na mushanvu, Uziya mwene Amaziya ayima e Yuda. 2Aliherhe myaka ekumi na ndarhu; arhambula myaka makumi marhano n'ebiri e Yerusalema. Nina yi waliri Yekoniya we Yerusalema. 3Ajir;ebisimisize Nyamuzinda kuguma n'eshe Amaziya.4Aliko arhashandag'orhuhero, abantu bagendeker'okuhanira enterekero z'ebintu omurho, n'oku yoseza m'obuku. 5Nyamuzinda ahira Uziya kw'endwala ndarhu: Ebibenzi byamujako kuger'okufa kwage, bamuberula omu bantu bamuhira hage. Omugala Yotamu wayinjag'alanga oburhwali aba ye rhambul'echihugo.6Ebindi bijiro Uziya ajirire, biyandikirwe omu chitabu ch'ebyakazagijirika ch'abami be Yuda. 7Uziya afa, bamuhamba omushinda z'abami omu chishagala cha Daudi, omugala Yotamu ayima ahali hage.8Eri mwami Uziya ajira myaka makumi masharhu na munane, Zakariya mwene Yeroboamu ayima omu Israeli e Samariya, arhambula myaka ndarhu. 9Ajir'ebigayisize Nyamuzinda kuguma na bashokuluza bage, ajira nk'oku mwami Yeroboamu mwene Nebati we Israeli ajiraga, arhuma aba Israeli bajir'ebyaha.10Shalumu mwene Yabeshi amugomera embere z'abantu boshi, amuyirha afa, ayim'obwami ahali hage. 11Ebindi bijiro Zakariya ajirere biyandikirwe omu chitabu ch'ebyakazagi jirika ch'abami be Israeli. 12Kula Nyamuzinda abwiraga mwami Yehu kwajirik'amango amubwiraga mpu: Abana bawe barhambul'omu Israeli kuhik'oku burha lya kane.13Eri mwami Uziya we Yuda ajira myaka makumi masharhu na mwenda, Shalumu mwene Yabeshi ayima e Israeli, arhambula mwezi muguma e Samariya. 14Menahemu mwene Gadi arhenga e Tirsa, aj'e Samariya, ayirha Shalumu aba yerhol'obwami.15Ebindi bijiro Shalumu ajirire n'enkingi ajiriraga Zakariya, biyandikirwe omu chitabu ch'ebyakazagi jirika ch'abami be Israeli. 16Ago mango Menahemu arhenga e Tirsa arhera echishagala che Tapuwa. Abakazi boshi bali makule abayirha.17Eri mwami Uziya we Yuda ajira myaka makumi masharhu na mwenda, Menahemu mwene Gadi ayima omu Israeli, arhambula myak'ekumi e Samariya. 18Ajir'ebigayisize Nyamuzinda amango gage goshi. Ajira kuguma na Yeroboamu mwene Nebati ola warhumag'aba Israeli bajir'ebyaha.19Mwami Puli we Asuriya, achikabula omu Israeli. Menahemu amuha toni makumi masharhu z'efuranga mpu amurhabale, akomeze m'oburhegesi b'obwami bwage. 20Menahemu akulag'ezo furanga oku ba Israeli boshi. Arhegeka mpu ngasi muguma afurhe bicheri makumi marhano by'efuranga omu balume bachirire. Bamuhazo achigalukira ashubira omu chihugo chage.21Ebindi bijiro Benahemu ajirire byoshi biyandikirwe omu chitabu ch'ebyakazagi jirika ch'abami be Israeli. 22Menahemu afa, omugala Pekahiya ayima ahali hage.23Eri mwami Uziya we Yuda ajira myaka makumi marhano ali mwami, Pekahiya mwene Menahemu ayima omu Israeli e Samariya, arhambula myak'ebiri. 24Ajir'ebigayisize Nyamuzinda. Ajir'ebyaha kuguma na mwami Yeroboamu mwene Nebati warhumag'aba Israeli bajir'ebyaha.25Chilongozi chage, Peka mwene Remaliya, amulaganira haguma n'enfola miherho makumi marhano bamuyirhir'e Samariya omu mwage. Arhol'obwami. 26Ebindi bijiro Pekahi ajirire byoshi biyandikirwe omu chitabu ch'ebyakazagi jirika ch'abami be Israeli.27Eri mwami Uziya we Yuda ajira myaka makumi marhano n'ebiri, Peka mwene Remaliya ayima obwami myaka makumyabiri. 28Ajir'ebigayisize Nyamuzinda nk'oku mwami Yeroboamu mwene Nebati ajiraga, arhuma aba Israeli bajir'ebyaha.29Amango Peka aliyimir'omu bwami e Israeli, mwami Tigalati-Pilezeri we Asuriya, agwarh'echishagala che Lyoni mpira, n'eche Abeli-Beti-Maaka, n'eche Yanowa, n'eche Kedesi, n'eche Hasoro, n'echihugo choshi ch'e Nafutali. Agwarha abantu mpiru, abahek'e Suriya. 30Eri mwami Yotamu mwene Uziya we Yuda ahisa myaka makumyabiri ayimire, Hoseya mwene Ela amwanirira mwami Peka, amuyirha arhol'obwami. 31Ebindi bijiro Peka ajirire byoshi biyandikirwe omu chitabu ch'ebyakazagi jirika ch'abami be Israeli.32Eri Peka mwene Remaliya ahisa myaka ebiri, Yotamu mwene Uziya ayima e Yuda. 33Ayimaga eri agwerhe myaka makumyabiri n'erhano, arhambula e Yerusalemu myak'ekumi na ndarhu. Nina ali ye Yerusha mwa Sadoki.34Ajir'ebisimisize Nyamuzinda kuguma n'eshe Uziya. 35Aliko arhashandag'orhuhero, abantu bagenda bajihanira mw'enterekero z'ebintu n'oku yoseza mw'obuku. Yotamu yiwayumbakaga olunvi lw'olunda lw'enyanya lw'aka Nyamuzinda. 36Ebindi bijiro Yotamu ajirire byoshi biyandikirwe omu chitabu ch'ebyakazagi jirika ch'abami be Yuda. 37Ago mango Nyamuzinda arhuma Resimu mwami we Suriya e Yuda na Peka mwami we Remaliya. 38Yotamu afa, bamuhamba omushinda z'abami omu chishagala cha Daudi. Omugala Ahazi ayima ahali hage.
Chapter 16

1Eri Peka mwene Remaliya ahisa myaka ekumi na mushanvu, Ahazi mwene Yotamu ayima e Yuda. 2Aligwerhe myaka makumyabiri amango ayimaga, arhambula myaka ekumi na ndarhu e Yerusalema. Arhajiraga ebisimisize Nyamuzinda nk'oku shokulu wage Daudi akazagi musima.3Ajira nk'okw'abami be Israeli bakazagi jira, chiro ahana n'omugala nterekero emw'enama. Ajir'ebi shologosese kuguma n'embaga Nahano ahigaga; Ebihugo byabo abiha aba Israeli. 4Ahanir'enterekero z'ebintu n'obuku oku mpero zali yumbakirwe oku ntondo, zali kw'emirhi y'ebishakashaka.5Ago mango mwami Resini we Suriya na Peka we Israeli bajigorha Ahazi omu chishagala e Yerusalema, aliko barhahimaga mwami Ahazi. 6Ago mango mwami resini we Suriya, agalula echishagala che Etali achigalulira aba Edomu na kuhika zene banaba mo.7Ahazi arhumira mwami mukulu Tigalati-Pelesiri we Asuriya entumwa mpu: Mba nka mwambali na mugala wawe waliha, ompumbul'oku Basuriya na Ab'israeli banterere. 8Ago mango Ahazi arhol'ebyaliri omu ka Nyamuzinda byoshi : Ehoro, n'efuranga, n'ebyali omuchibikiro ch'oburhwali, arhumira mwami we Asuriya luhembo. 9Tigalati-Pileseri ayumva eyo ntumwa Ahazi amurhumiraga. Olwis'abantu be Damaski ayigwarha, ayirha mwami. Resiri, n'abantu bayo abagwarha mpiru Abaheka e Kiri.10Mwami Ahazi aj'e Damaski ajibuganana na Tigalati-Pileseri we Asuriya, abona y'Olurhamba. Ahazi arhumir'omujinji uriya Eshusho n'olugero lwayo e Yerusalema. 11Uriya ayumbaka olurhamba luhyahya nk'oku banamurhumaga, alubumba embere mwami Ahazi arheng'E Damaski. 12Ene mwami Arheng'E Damaski, abon'eyo nterekero ayishegerera.13Ahanira kw'enterekero zage z'oku sireza, n'entulo z'eshano, n'edivayi ahana enterekero y'okugashaniza, alumiz'eshagama yayo kw'eyo nterkero. 14Ashegul'enterekerero eyumbakirwe n'echuma ch'omulinga, aliyumbakira embere ya ka Nyamuzinda. Eyo nterkero yaliri ahagarhi k'elihyahya n'aka Nyamuzinda ayihir'enyuma ya lilala lihyahya.15Abwir'omujinji Uriya mpu Kurheng'ene okazikoles'enterekero zi zibuzibu : Okazi hanirako enterekero y'okusirezwa ngasi ezi, n'entulo y'eshano, n'edivayi okazi lumiz'eshagama gw'ezibagirwe z'enterekero okuyo. Aliko enterekero y'echuma n'amarhali, nyenine nach'oku byaha. 16Omujinji Uriya ajira koshi mwami amubwiraga.17Mwami Ahazi achisa amaplaki gengorofani z'amarhali z'omu ka Nyamuzinda, akula n'amabakuli galiri kw'ezola Ngorofani n'echisima chali rhabikirwe kw'esanamu za nkani ekumi n'ebiri zichulirwe n'amarhale, abiheb'omu bululi bw'aka Nyamuzinda. 18Akul'omutungo guderhwa mutungo 'olusiku l'okurhamuka omu ka Nyamuznda okuyaliyorhere, mpu asimise mwami we Asuriya : Ahindamul'olunvi gw'embuga baderha mulango gwa mwami.19Ebindi bijiro Ahazi ajirire byoshi biyandikirwe omu chitabu ch'ebyakazagiba ch'abami be Yuda. 20Ahazi afa, bamuhamba omu shinda z'Abami omu chishagala cha Daudi. Omugala Ezekiya ayima ahali hage.
Chapter 17

1Eri mwami Ahazi we Yuda ajira myaka ekumi n'ebiri Hoseya mwene Ela ayima omu Israeli e Samariya, Arhambula myaka mwenda. 2Ajir'ebigayisize Nyamuzinda, Aliko arhajiraga kuguma n'abandi bami b'e Israeli baliri embere zage. 3Mwami Shalimaneseri we Asuriya amurhebeka. Hoseya amushiga, amuherez'esoko.4Buzinda mwami Hoseya anywanula emunda mwami we Asuriya ali : Arhum'entumwa emwa mwami we Misiri, alahira n'okuha mwami we Asuriya esoko ngasi mwaka, Mwami Shalmanaseri we Asuriya abere amenya ntyo, ashweka Hoseya. 5Ago mango mwami Shalmanaseri agera gera omu chihugo ehoshi, agorh'echishagala ch'e Samariya achigwarhir'oku myaka esharhu. 6Hoseya aber'ajira myaka mwenda ali mwami, go mango mwami we Asuriya agwarhag'echishagala ch'e Samariya Ahek'aba Israeli e Asuriya ajibashweker'eyo. Abarhabik'omuchishagala che Hala oku burhambi b'olwinji lwe Habori olunda lw'eGozani omu bishagala by'e Mediya.7Obo buhanya bwabere ntyo, Aba Israeli bamajirira Nyamuzinda wabo ebyaha nabo ajiwanabakulag'omuchihugo che Misri, omu maboko ga mwami wago. Aba bantu bakazi haramy'enana. 8Bashimb'engeso z'abantu Nyamuzinda ahigag'omu chihugo mpu ahebe mwaba israeli bahiragaho bonine.9Aba Israeli bajira bwibisho ebigayisize Nyamuzinda wabo. Bayumbak'empero omu mirhundu yabo yoshi, kurhengera aheshegukire kuhika ahalambukire. 10Bayumanz'amabale, n'emitungo ya Ashera oku ngasi rango liri mw'emirhi yebishakashaka.11Bakazi yosezam'obuku ahali ngasi luhero nk'oku abantu Nyamuzinda ahigaga bakazagi jira, abahiga aheba mwaba Israeli, bajira ebijiro bibi, byagayisa Nyamuzinda. 12Bakazigashaniza eshushano n'oku Nyamuzinda alibahanzize.13Nyamuzinda arhumira aba Israeli n'aba Yuda entumwa n'abalebi mpu baba bwire mpu: Mulek'engeso zenyu zibi, mujire nk'oku oburhegesi n'amahano mayandikirwe omu marhegeko nahaga bashokulu benyu gaderhere,nenyu nababwirire go omu gurhuma bambali bani b'abalebi.14Aliko barhayunvaga nabo kuguma n'abashokuliza babo, barhahungamiraga Nyamuzinda wabo. 15Balek'amarhegeko gage n'echilagane alaganaga n'abashokuliza babo, n'amahano abahanulaga. Bakazi hera enama, bashubuka bakomerana n'abalungwe babo, n'abo Nyamuzinda abahanzaga mpu barhakuliragag'engeso zabo.16Balek'amarhegeko ga Nyamuzinda wabo bajir'eshushano ebiri z'echuma zichulirwe. Bakazi haramya omwezi, n'ezuba, n'enyenyezi bakazi hera eshushano y'enama Baali n'omutungo gw'Ashera. 17Bakazi hana bagala babo, n'abali babo nterekero z'oku bulaguzi, bakazi jira ebigayisize Nyamuzinda. 18Nyamuzinda agaya aba Israeli bwenene ery'ebyo byarhuma, arhachilonzag'abaloleko, hayorh'omulala gwa Yuda gonine.19Yuda naye arhangag'amarhegeko ga Nahano, Nyamuzinda wage, bashimber'engeso n'oborhere bwali bwamaj'omu chihugo ch'aba Israeli. 20Nahano acha aba Israeli boshi abalikir'embaga z'abanyezi abakweba erhali hofi.21Bulala Israeli bachikulaga oku bene Daudi, bayimika Yereboamu mwene Nebati aba mwami, n'oyo yi warhumaga aba Israeli bajirira Nahano ebyaha omu kurhamurhumikira, bajir'echaha chinene. 22Kurhenga aho, aba Israeli bachishweker'oku byaha, bakulikir'engeso zibi z'okujira ebyaha nk'oku Yeroboamu ajiraga. 23Kugera aha Nahano arhachilonzaga abaloleko emalanga mage, na ntyo abalundagiza e Suriya, k'okuhikiriza oku yenine aderhaga omu balebi bage; aba Israeli baberayo, kuhika zene yi banaba.24Mwami we Asuriya alerh'abantu b'omu chishagala ch'e Babeli, n'abe Kuta, n'abe Ava, n'abe Hamuti, n'abe Sefarwaimu abahira omu mirhundu ye chishagala che Samariya, ahali haba Israeli buno bali bamalibuzibwa. Bachigwarha chaba chabo, bajiber'omu mirhundu. 25Babere bajamo, balek'oku haramya Nyamuzinda, lero abagerek'entale, zabayirhamo. 26Babwira mwami we Asuriya okw'abantu ahekag'omu mirhundu y'echishagala ch'e Samariya, bahabire oku bagashaniza enama zamo, lero zabagerek'entale, zabayirhamo.27Mwami w'e Asuriya ahana erhegeko: Mubaheker'omujinji muguma, wajibayigiriza gurhe bakazi hera eyo nama. 28Muguma w'omu badahwa bahekagwa e Samariya agalukagamo, aber'e Beteli. Ayinja ayigiriz'abantu oku bashinganene bayubahe Nahano.29Aliko ezo mbaga z'emahanga zakazi bej'eshushano z'enama zabo, haliyumbakire n'abantu baliri e Samariya embere, ngasi baguma bayinja bajirantyo omu chabo chishagala. 30Abantu b'e Babeli bachul'eshushano y'enama Sukoti Benati, n'abe Kuta bachula eya Neragali, 31n'abe Ava bachula eya Nibazi n'eya Taritaki, n'abe Safarvaimu bahana abana babo nterekero y'oku serezwa mpu k'oku kenga Adrameleki n'Anammeleki z'enama z'eyo mwabo e Sefarvaimu.32Bakazagiba bali baharamya Nyamuzinda boshi, bayimika ababo bajinji bonine oku kazikolera omu hantu habo himana n'oku yimangira amarhegeko. 33Mango maguma banaharamya Nyamuzinda, agandi mango banaji her'enama zabo, yena ngeso yaliri omu chihugo chabo barhengagamo.34Kuhika buno eburha lyabo lichiba likulir'eyo ngeso ya mira. Ntyo barhashimbaga oli amarhegeko gage oli amahano gabo g'eka, oli amarhegeko n'oburhegesi bwa Nahano arhumiraga bene Yakobo, Nyamuzinda amuhag'ezino lya Israeli. 35Nabo Nyamuzinda abag'ajirire echilagane na bene Yakobo, abaha n'aga marhegeko gaderhere mpu: Murhakazagi hera enama, murhakazagi zigashaniza n'oku zikolera, murhakazagi zirhulira enterekero.36Aliko mukazi mparamya nyenine nye Nyamuzinda nabakulag'omu chihugo che Misiri n'obuhashe burhakalindirwa, nyi mugwasize muharamye n'okump'enterekero. 37Mukwanene okurhumikir'oburhegesi ngasi lusiku omu kucha bofu amarhegeko goshi na yandikaga mbahago, murhachikwanene hajire owaharamya enama. 38Murhayihanirag'echilagane nalaganaga nenyu, na shubirira oku derha mpu murhakazagi hera enama.39Aliko nyono nye Nyamuzind wenyu, nyi mugwasize muharamye, buno nyono nye bahumbul'oku bashombanyi benyu boshi. 40Ago mango barhakengaga, bakazi jira nk'oku engeso zabo zaliri. 41Haly'amango abo bantu bayinjaga baharamya Nyamuzinda, n'agandi mango banahera enama zabo, abana balekaga kuhik'oku banjukuliza babo nabo bakazi jira kuguma na bashokuliza babo kuhika zene.
Chapter 18

1Mwami Hoseya mwene Ela we Israeli, abere ahisa myak'esharhu, Ezekiya mwene Ahazi naye ayima e'Yuda. 2Aliherhe myaka makumyabiri n'erhano amango ayimaga, arhambula myaka makumyabiri na mwenda e Yerusalema. Nina yi wali Abi mwa Zakariya. 3Ajir'ebisimisize NYamuzinda kuguma n'eshekulu wage Daudi.4Ashanda amahero galiri omu chihugo. Ashangul'amabale g'olusho, akundula n'emitungo ya Ashera. Ahojanga enjoka y'omulinga Musa achulaga, buno kuhik'ago mango aba Israeli bakazagi yosez'obuku eyo njoka, babaga bayiher'ezino lya Nehustani. 5Ezekiya akazi chivugira Nyamuzinda waba Israel kulush'abami boshi barhambwir'e Yuda, abayinj'enyuma na bali embere zage.6Achishwekera ku Nyamuzinda, arhumira n'amarhegeko gage ahaga omwambali Musa. 7Nyamuzinda abera hagauma naye akazi heka n'emikolo yage yoshi. Kandi akengula mwami we Asuriya nta mango amushigire. 8Alwis'aba Filisitini kuger'e Gaza.Agwarha kurhonderera oku bishagala bizibuzibu kuhik'oku milunga y'okuja bulabi.9Mwami Ezekiya abera ajira myaka ene ayimire, gwaba mwaka gwa mushanvu gwa mwami Hoseya mwene Ela we Israeli, mwami Shalimanaseri we Suriya aj'omu Israeli, agorh'echishagala che Samariya. 10Habere hagera myak'esharhu achigorhere achigwarha, ye yali myaka ndarhu Ezekiya aliyimire, go gwanali mwaka gwa kali mwenda Hoseya aliyimire omu Israeli.11Oyo mwami we Asuriya agwarha aba Israeli, abalundagiz'emwage, abayumbasa omu chishagala che Halami, oku lwinji lwe Habori, omwishwa lye Gozani n'omu bishagala bye Mediya. 12Ebyo byoshi byabere buno aba Israeli bali e Samariya barhalikenger'oku Nyamuzinda wabo abarhegekaga, barhabaga bakubagirwa omu bilagane ajiraga nabo, na buno barhayunvaga barhakeng'amarheko gage goshi, aga mwambali wage Musa abalerheraga.13Ezekiya abar'ajira myak'ekumi n'ene ayimire, mwami Senakerubi we Asuriya alwis'abantu boshi baliri omu bishagala bizibuzibu by'e Yuda abigwarha. 14Mwami Ezekiya we Yuda arhumira mwami we Asuriya entumwa e Lakisi mpu: Najirir'echaha waliha orhandwisaga. Omu ganjo gw'ebintu wakampuna, nagujira.Oyo mwami we Asuriya abwira mwami Ezekiya we Yuda mpu amuhe bilo bihumbi mwenda by'echuma ch'efuranga ba bilo magana mwenda by'ehoro. 15Ezekiya efuranga zoshi zaliri omu chibikiro ch'omu ka Nyamuzinda n'ezaliri omu burhwali zoshi.16Chiro Ezekiya ananul'ehoro zalishigirwe oku nyunvi n'oku nkingi z'omu ka Nyamuzinda, aziherez'oyo mwami Senakerubi we Asuriya. 17Oyo mwami we Asuriya arhumiza Ezekiya e Yerusalema eri ali e Lakisi, arhuma echilongozi chikulu ch,engabo zage, na zaraza, n'omurhonyi wage n'engabo zirhali zigeke; bagenda e Yerusalema. Babere bahikayo, bayimanga hofi n'echisima chiba oku njira egerere ahaderhwa eshwa ly'Abataka emyambalo. 18Bahamagala Eliyakimu mwene Hilkiya, yi wali mugaragu mukulu w'omu burhwali aj'emunda n'omwandisi Shebuna, na Yowa mwene Asafu yi wakazagi lang'ebitabu.19Rabushaki amu bwira: mujibwira Ezekiya oku mwami mukulu adoseze mpu: Bichi ochivugira, na ngah'oyungire? 20Orhamenyaga mp'okuja washohez'ebinwa konine hali h'oguhig'emigabo y'entambala eri kujir'entwali! Nde oli wachivugira obo wachinkulako? 21Oli wachivugira mwami w'e Misiri nabo kwali nka lusheke lushirhuz'olusimikireko omu fune, abasimikire ku Farao mwami we Misiri kubayorha ntyo.22Hali mango mwakambwira mpu: Nyamuzinda werhu yirhuchivugire, nkaba arhali olala muza Ezekiya wahongolag'empero n'erherekero lyage, galala mango wa bwirag'abantu b'e Yuda n'abe Yerusalema mpu babe e Yerusalema yi barherekerera. 23Muyunvanage na Nahamwerhu, mwami we Asuriya, naguherez'efarasi bihumbi bibiri akaba wabona bazigendako.24K'ochikeberwe oku wagarhanga nfola muherho muguma wanahamwerhu chiro akaba yena molokazi obalimo! S'aliko buno ochivugir'e'Misiri oku yagurhengera emituga n'enfola miherho zigend'oku Farasi. 25Chiro n'okundi k'arhali bulonza bwa Nyamuzinda bwarhumaga narheremera mw'echi chihugo mpu nchirhere! Nyamuzinda ambwira mpu: Oje mw'echo chihugo ochishande.26Eliyakimu mwene Hilikiya, na Shebuna, na Yowa babwir'omurhonyi wa mwami w'e Asuriya mpu: Orhubwire omu chiharamiya buno rhunachiyunva, aliko orharhubwiraga omu chi Heburaniya n'aba bantu bali oku chizimbero balibayunva. 27Alik'omurhonyi abashuza mpu: Ka mpu Nahamwenyu na nenyu mwenine mwe mwarhumaga nahamwerhu antuma mpu nyinje nderhe ebi binwa! Anti n'aba babntu bayiker'oku chizimbero, nabo barhumire, buno hachigera akachanji kageke konine eshali lyaba, murhachi yimpwa kw'akalyo, oli mwabo eri bowe, mweshi mwaly'amazi mwanyaga, munywe n'amashu mwashubalaga.28Ago mango omurhambo ayumanga ayakuz'omu chi Heburaniya mpu: Muyunve oku mwami mukulu we Asuriya aderhere we! 29Ezekiya arhabarhebekaga buno arhankamulikuza kunyono. 30Ezekiya arhabarhebekaga mpu muchivugire Nyamuzinda, abandikuzeko mwami we Asuriya antangane ndeke kusherez'echishagala chenyu. Murhayemerag'ebyo.31Murhayunvag'ehyunu hya Ezekiya mushimb'oku mbabwirire, ntacho mwafako, muyinje ngasi muntu ayorhana eshwa lyage ly'emizabibu n'ely'emizeituni, na ngasi muntu aberane echisima chage. 32Enyuma zaho nagaluka mbahek'omu chihugo chiri kuguma n'echenyu, chiyera mw'engano y'okudug'emigati n'emizabibu y'okukand'edivayi n'emizeituni y'okuyeng'amavurha, muba chiro n'obuchi. Hali mufir'eno mwalilama eyo munda. Mumenye abarhebeka mpu Nyamuzinda abachiza.33K'enama z'ezindi mbaga zanchisize mpu ntaheba ebihugo byazo fune? 34Bichi enama ze Hamati zajirire, ez'e Arapadi z'enama ze Sefarvaimu, n'eze Hena, n'eze Ava eyi narhalire mpu ntagwarha echishagala ch'e Samariya? 35Mwez'o nama z'ebyo bihugo byoshi, ka hali eyo shugunusize echihugo chayo ku nyono, kurhe Nyamuzinda yewe akantangana mpu ntagwarh'echishagala ch'e Yerusalema?36Olubaga lwasira, barhamushuza, buno mwami Ezekiya abag'ababwirire mpu barhamushuzaga. 37Ago mango Eliakimu, na Shebuna, na Yowa baj'emunda Ezekiya ali eri n'emyambalo yabo eberekere, bamubwira ok'omurhambo wa mwami we Asuriya ababwiraga.
Chapter 19

1Mwami Hezekiya abere ayunva ntyo aber'emyambalo yage enyanya z'oburhe, ayambal'eye mishibo, alibirhira omu ka Nyamuzinda. 2Arhuma Eliakimu, n'omwandisi Shebuna, n'abagula bakulukulu b'abajinji eri bayambere ey'emishibo, mpu baj'emunda omulebi Isaya mwene Amozi ali;3Bamubwira mpu: Mwami Hezekiya aderhere ok'olusiku lw'ene luli lwa malibuko kandi lwa kubon'eshonyi, rhukola rhuli nka mukazi waburha aliko abulir'emisi y'okuburh''omwana. 4Mwami we Asuriya arhumir'omurhambo wage Rabashake mpu: Ajachire Nyamuzinda ozene. NKa Nyamuzinda wawe ankayunv'ebi bijachi byoshi, amushumbize. Mani ohemerag'olu lubaga luyorhere.5Omulebi Isaya aber'ayunva oku mwami Hezekiya amurhumiraga! 6Isaya ababwira mpu: Mubwire Nahamwenyu oku Nyamuzinda aderhere ok'orhayubahaga ebyo byoshi wayunvirhe, okw'abambali bamwami we Asuriya banjachire. 7Lero, namurhabika m'omurhima gw'obuba, ayunv'oku mahire; agaluk'omu chihugo chage yenine, agend'achishukir'engoko.8Omwambali wa mwami we Asuriya Rabashake aber'amenya oku nahamwabo arhenger'e Lakisi ajigorh'echishagala Libuna, eyo yajagi mushimana. 9Ago mango babwira mwami we Asuriya oku mwami Tiraka we Etiyopiya ayinjire kulwa naye. Naye arhumira mwami Hezekiya we Yuda eyindi ntumwa.10Mubwire Hezekiya mwami we Yuda oku Nyamuzinda wage achivugire ameny'amurhebeka mpu ntarhol'e Yerusalema. 11Omenyere guh'abami be Asuriya bajir'ebindi bihugo byoshi n'okubishumbiza, nawe ka wafuma?12Abami baliri embere zani bashahula ebishagala by'e Gozani, Harani, ebye Resefu, n'oburhwali bw'aba Edeni n'e Telasari, enama z'ago mashanja zirhabafumyaga. 13Ngahe mwami we Hamati ali, n'owe Arpadi, n'owe Sefrvaimu, n'owe Hena n'owe Iva?14Mwami ezekiya arhol'ago maruba agasoma, azamukir'omu ka Nyamuzinda agalambul'emalanga ga Nyamuzinda. 15Ahema mpu: Mani Nyamuzinda waba Israeli, oyikere ahagarhigarhi k'ebiremwa baderha Makerubi, oba Nyamuzinda w'amami goshi g'egulu, we walemag'enyanja n'egulu.16Mani Nyamuzindaoyunve onabone oku Senekerubi arhumag'abambali bage mpu bakujachire. 17Kubinali waliha, abami be Asuriya babihiz'amashanja goshi n'ebihugo byabo. 18Bayos'eshushano z'enama w'okuli zali zakubejwa n'emirhi n'amabale bantu bonine bazibejaga.19Waliha Nyamuzinda, orhukul'omu menyo g'oyu mwami we Asuriya y'abantu ba mahanga goshi bamenye oku woyo wenine we Namahanga w'okuli.20Ago mango Isaya mwene Amozi arhumira mwami Hezekiya entumwa mpu emubwire : Yunv'oku Nyamuzinda wa ba Isreli aderhere mpu : Nayunvirhe oku wahemaga eri senekerubi mwami we Asuriya warhuma. 21Oyunve emyazi nderhere, ekulolere : Abantu b'e Sayuni kukubonerere mpw'oli wabusha. Abantu b'e Yerusalema badund'erhwe enyanya zawe. 22Nd'olala wachishombanyagako mpuwamulogaherako n'oku mukenyula? Karhali nyono nye mwimana we Israeli?23Bun'oli wanjachira ntya nyono Nyamuzinda, warhuma abambali bawe waderha mpu : Nyono Senakerubi ntaho ntangabihya, buno emituga yani elugire, na nteremir'oku ntonda nahik'oku luchiga lwe Lebanoni. Nakubi ebyeteri byoshi birehukire n'esindani zikwirire, nagwarha n'erango lyage ly'obuzinda. Nagera bwenene. 24Nachimbwir'ebisima n'okunywa amenji y'embaga. Nayumy'olwinji lwe Misiri n' ebishando by'engabo zani, hano mpika omu chihugo che Misiri.25Muza Senakerubi we! K'orhayunvag'oku yina rheganyaga ebi byoshi kurhenga mira? Ebinahigaga kurhenga mira, nkola nabiyerakana. Nyenine na kurhumaga ok'oshereze ebishagala bizibu Bihindamuke mushaka. 26Abantu baliri mwebyo bishagala barhaherhe misi, obuba bwabagwarha n'eshonyi. Baba nka musihe y'omu budike, na nka bukere b'okunju ely'omuhusi gugera bwanayehuka.27Eri wayikala nana menya, nkokala wagaluka nana menya, oburhe bwawe enyanya zani mbumenyere. 28Okubona wachimpebereko, nyunvirhe n'omwibono gwawe, nakuhir'omugozi omu gosi, nkubangikire akabangiro omu zulu, nku galule omu njira wayinjagamo.29Nawe muza Ezekiya, echimenyiso chiri chechi, ogu mwaka goshi, abantu baly'eshogo zachimezaga, omwaka gwakasharhu, mwahinga munashalule : Engano n'emirhi ye emizabibu mulye amalehe gayo. 30N'abantu bashugunukag'e Yuda baba nka mirhi eshube lik'emizi n'amarhabi gashulik'amalihe. 31Nechi, olubaga lwayorh'e Yerusaluma n'oku ntondo ye Sayuni, kwaboneka abafulumukire, buhashe bwa Nyamuzinda bwakola ebi byoshi.32Che chirhumire Nyamuzinda abwira mwami we Asuriya mpu : Orhachihisa mwechi chishagala, na nta myambi washurhamo, orhashingiramo mw'empenzi orhanayumbakiramo amashonezo mp'orhogeremo. 33Enjira wayinjagamo, yiwanagalukako, chiro orhahisa mw'ebishando, nye Nyamuzinda oderhere ntyo. 34Nafungir'echishagala che Yerusalema nchifumye buno mba Nyamuzinda n'okuhikiriza echilaganechani n'omwambala wani Daudi.35M'obula budufu, malaika wa Nyamuzinda aj'omubilalo by'engabo ya ba Asuriya ayirha abantu chihumbi chiguma na gali munane n'abarhano abayorhaga babere bazuka. Bashimana mirhumba yonene. 36Honaho Senakerubi arhondoka ashubir'e Ninawi aberayo. 37Lusiku luguma Senakerubi aj'omu kagombe k'omuzimu wage Nisiroki mpu amuhere, abagala bombi : Adramaleki na Shareza bamugorhomez'engorho, bayakir'omu chihugo che Ararati. Omugala Asaradoni ayima ahali hage
Chapter 20

1Mw'ezo siku, mwami Ezekiya alwala hofi kufa. Omulebi Isaya mwene Amozi aji murhangula, abere ahika aha mwage amubwira mpu : Nyamuzinda aderhere mpw'osengaruke omulala gwawe, bun'okola wafa orhachilama. 2Ezekiya ayerekez'amasu omu chibambazi ahema Nyamuzinda mpu : 3Mani Nyamuzinda w'obonjo, oyibuk'oku mba ndamire n'obushinganyanya embere zawe, n'okunakazagijira n'okolonzeze. Ezekiya ashesh'emiziga bwenene.4Oku Isaya arhazihik'eka, omu burhwali, Nyamuzinda amubwira mpu: 5Galuk'obwire Ezekiya, mwami w'abantu bani, oku Nyamuzinda wa b'eshekulu bage Daudi aderhere mpu: Nayunvirh'omu sengero, n'emiziga nayibwene, nkola nakufumya n'olusiku gasharhu oj'omu ka Nyamuzinda.6Nakuyushulira yindi myaka ekumi n'erhano oku kalamo kawe, nakulikuza, ndikuze n'echishagala omu menyo ga mwami we Asuriya, n'echi chishagala na chilanga, buno mba Nyamuzinda mukubagirwa, enyanya z'omwambali wani Daudi. 7Isaya abwir'abambali b'oyo mwami mpu : Barhol'omugati, gwa malehe g'etini, baguhir'oku hurhe afuma.8Ezekiya adosa Isaya mpu: Chimanyiso chichi chankanyerek'oku Nyamuzinda anfumya, n'oku lusiku lwa kasharhu nj'omu ka Nyamuzinda? 9Isaya ashuza mpu: Echi chechimanyiso wamenyerako oku Nyamuzinda ajir'okwa kulaganyize. Echizunguzungu chasheguka makoro ekumi oku shonezo ly'oku gera agasanzi mwami Ahazi achulaga; ka walonza chij'embere eri chishubir'enyuma?10Ezekiya ashuza mpu: Okuj'embere kurhakomere, aliko nalonza chishubire enyuma. 11Ago mango Isaya ahema Nyamuzinda , Nyamuzinda ashubiz'echijuzu enyuma makoro ekumi, chayandagala oku ngazi ya Ahazi.12Ago mango mwami Merodaki-Baladani, mwene Baladani we Babeli, arhumira mwami Ezekiya amaruba n'oluhembo buno aliyunvirh'oku Ezekiya alwere. 13Ezekiya ayankirir'ezo ntumwa, aziyerek'obugale bwage: Efuranga, n'ehoro n'amavurha g'amalashi, n'agandi g'engulo ndarhi. Abaheka n'omwahakir'emiherho n'omw'abikira ngasi kantu. Mw'ebyo byoshi, ntacho mwami Ezekiya arhabayerekaga, ebyaliri omu mwage n'ebyali omu chihugo choshi.14Omulebi Isaya ashubir'emunda Ezekiya ali amudosa mpu: Bichi abo bantu baderhere, na ngahe barhenga? Ezekiya ashuza mpu: Barheng'erhali hofi ehanga omu chihugo che Babeli. 15Isaya ashubi dosa mpu: Bichi babwene omu mwawe? Ezekiya ashuza mpu: Nabayerekere ngasi choshi ebinjira byoshi nabayerekere.16Ago mango Isaya abwira mwami Ezekiya mpu: Nyamuzinda aderhere ntya: 17Lola, amango gayinjire, ebintu byoshi bashokulu bawe bakazagi lunda n'ebyoherhe kuhika zene, byahekwa omu chihugo che Babeli, na nta chintu chayorha chiro c'echiguma. 18Bagwarha abana bawe wachiburhiraga babajire nkone z'omu burhwali bwa mwami we Babeli.19Ezekiya ashuza Isaya mpu: Omwazi gwa Nyamuzinda oderhere gurhali gubi, buno oderher'oku nalama omu murhula esiku z'akalamo kani koshi. 20Ebindi bijiro Ezekiya ajirire biyandikirwe omu chitabu ch'ebyakazagiba ch'abami be Yuda. Bayandikirem'oburhwali aligwerhe n'oku ahumbag'echisima n'omufulegi gwakazagi hek'amenji omu chishagala che Yerusalema. 21Ezekiya afa, omugala Manase ayima ahali hage.
Chapter 21

1Manase aliherhe myaka makumi marhano n'ebiri, amango ayimag'e Yuda, arhambula myaka makumi marhano n'erhano e Yerusalema. Nina aliri ye Hefeziba. 2Ajir'ebishologoseze Nyamuzinda kuguma n'embaga Nyamuzinda ahigaga mwecho chihugo, achigabira aba Israeli. 3Ashubi yumbaka galala mahero eshe ezekiya ashandaga, ayumbakir'eshushano ye na Baali, ashing'omutungo gw'enamakazi Ashera kuguma n'omwami Ahaba we Israeli, akazagi gashaniz'omwezi, n'ezuba, n'enyenyezi.4Ayumbak'agandi marherekero gahemukire omu ka Nyamuzinda k'e Yerusalema, aka Nyamuzinda yenin'aderhaga mpu: Omu munakaziyerekanir'okuba ho kwani esiku n'amango. 5Ayumbakir'ezuba n'omwezi, n'enyenyezi omu mbuga zombi z'aka Nyamuzinda. 6Chiro ahan'omugala nterekero y'oku sirezwa. Ajir'amashake. Ayinj'adosa amahano oku balaguzi. Ajir'ebigayisize Nyamuzinda.7Achula eshushano y'enamakazi Ashera ajiyirhabik'omu ka Nyamuzinda. N'oko Nyamuzinda abwiraga Daudi n'omugala Sulemani mpu: Aka Nyamuzinda kani kaja mwechi chishagala nachishogaga omu yindi milala ekumi n'ebiri y'aba Israeli: Mpu nkazi yerekaniramo okuba kwani omu bantu. 8Ery'olubaga lw'aba Israeli lwakenga amarhegeko gani n'amahano gani n'amahano gani nahag'omwambali wani Musa mpu abahekere, ntakachilonza mpu baje bahulahula barheng'omu bihugo nahaga beshekuluza babo. 9Abantu be Yuda barharhumikiraga Nyamuzinda. Alio Manase arhuma bahabuka, bajira kubi bwenene balusha zilala mbaga Nyamuzinda ashahulaga mpu ya aba Israeli babon'ahababera.10Ago mango Nyamuzinda aderh'omu balebi bage mpu: 11Buno mwami Manase we Yuda ajirir'eby'oku shologosa aba n'engeso zilushire ez'Abamori, arhuma chiro n'abantu be Yuda bajir'ebyaha eri kuhera eshushano zage kurhumire. 12Yunva oku Nyamuzinda w'aba Israeli aderhere: E Yerusalema n'e Yuda nahiray'obuhanya bube nka kulala omurazo guraza ku ngasi yeshi wankayunva ahaderha.13Nashereza Yerusalema, nka kulala nasherezaga Samariya n'omulala gwa mwami Ahaba. Nashuka Yerusalema mw'abantu, nka kulala bashuk'esahani eri baba bamamala kuyishuka banayiyubika. 14Nalek'abakazi yorha omu lubaga lwani mbalikir'abashombanyi babarhambule, babahagule, babanyege n'echihugo. 15Kunajira ntyo bun'olubaga lwani lurhashwiraga leka oku ngayisa, banjirir'oburhe gurhenga amango beshekuliza babo barhengaga omu chihugo che Misiri kugera zene.16Manase ayirh'abantu barhankaganjwa barhaherhe na bubi, eshagama yabo Yadek'omu chishagala che Yerusalema, choshi chayunjula. Echo chaha chiyushukir'oku bindi ahabulagam'olubaga lwe Yuda, abashumika mpu bagayise Nyamuzinda. 17Ebijiro bya Manase byoshi, n'ebyaha ajirire biyandikirwe omu chitabu ch'ebyakazagiba ch'obwami bwe Yuda. 18Manase afa bamuhamb'omwishwa lya liri omu burhwali, bakazagi liderha mpu shwa lya Uza, omugala Amoni ayima ahali hage.19Amoni aliherhe myaka makumyabiri n'ebiri amango ayimaga, arhambula myaka ebiri e Yerusalema. Nina yi wali Meshulemeti mwali wa Haruzi w'omu chishagala che Yotiba. 20Nay'ajira ebigayisize Nyamuzinda kuguma n'eshe Manase.21Ajira nk'okw'eshe Manase ajiraga naye akazi hera eshushano. 22Arhajirag'ebisimize Nyamuzinda, aliko amuleka, nabo ye Nyamuzinda, wabashokuliza bage. 23Lusiku luguma abarhambo ba mwami Amoni bamujirir'erigi, bamuyirhir'omu burhwali bwage.24Aliko abantu be Yuda, bayirha ngasi yeshi waliri mweryo erigi. Ly'okuyirha Amoni, bayimik'omugala Yosiya ahali hage, aba mwami. 25Ebijiro bya Amoni byoshi biyandikirwe omu chitabu ch'ebyakazagiba ch'abami be Yuda. 26Bahamba Amoni omu shinda yage omwishwa lya Uza, omugala Yosiya ayim'omu bwami ahali hage.
Chapter 22

1Ene Yosiya ayima omu bwami bw'e Yuda, aliherhe myaka munane, arhambul'e Yerusalema myaka makumi masharhu na muguma. Nina ye wali Yedida mwali wa Adaya w'omu chishagala che Bosikati. 2Ajir'ebisimisize Nyamuzinda kuguma na shokuliza wage Daudi.3Yosiya aber'ajira myaka ekumi na munane ayimir'obwami, arhuma omwandisi wage omu ka Nyamuzinda, ye wali Shafani mwene Azaliya munjukulu wa Meshulamu, amubwira mpu: 4Oj'emund'omujinji mukulu Hilikiya ali, omu bwir'aganj'efuranga zoshi bamalerha omu ka Nyamuzinda, n'ez'abajinji balalir'enyunvi barholere. 5Ezo furanga, bazih'abantu bakol'omu ka Nyamuzinda, zikamase abaseremala na bamaso.6N'abandi bakozi, zigule mirhi, n'amabale gagoyirwe galala gana kwanene okulumula. 7Aliko abo bantu barhadosagwa ezo furanga zaliri zinganachi bunola bayinjaga bazikolesa n'omurhima gurhali gwabulyalya.8Omujinji mukulu Hilikiya aber'ayunva ogo mwazi abwira Shafani okw'abwene echitabu cha marhegeko omu ka Nyamuzinda. Hilikiya aha Shafani echo chitabu achisoma. 9Enyuma lyaho, omwandisi Shafani agaluka ajiganulira mwami ngasi byoshi aderha mpu: Abajinji barholer'efuranga zoshi zaliri omu sanduku omu ka Nyamuzinda baziher'abayumangir'emikolo y'okulumula. 10Ashubi mubwira mpu: Omujinji mukulu Hilikiya ye wampag'echi chitabu. Shafani arhonder'okuchisomera mwami.11Mwami aber'ayunva ebiyandikirwe mw'echo chitabu ch'amarhegeko, aber'emyambalo yage mpu ely'omurhima gwage gwamabirunduka. 12Abwir'omujinji Hilikiya na Ahikamu mwene Shafari, na Akibori mwene Mika, n'omwandisi Shafari, n'omurhambo Asaya mpu: 13Mujindoseza Nyamuzida, rhweshi n'olubaga lwe Yuda, gurhe rhwajira kw'eyi myazi yamasimwa mw'echi chitabu, buno arhugayire bwenene okwenge bashokuliza berhu barhakengaga emyazi yali yandikirwe mw'echi chitabu.14Omujinji mukulu Hilikiya na Ahikamu na Akabori, na Shafari, na Asaya, bagenda emw'omulebikazi Hulida omu lugo luhyahya e Yerusalema. Eba w'oyo mulebikazi yi wali Shalumu mwene Tikiva,munjukulu wa Harasi, yiwakazagi lang'emirhero mimana y'omu ka Nyamuzinda. Bamubwira ebi baderha. 15Hulida ababwira mpu bagende bajibwira mwami mpu: 16Yunvaga, Nyamuzinda w'aba Israeli aderhere mpu: Nkola nakweb'obuhanya omu Yerusalema n'abantu balimo, nka kulala binayandikirwe omu chitabu mwami we Yuda asomaga.17Buno abantu b'e Yerusalema baderhere bakaziherez'enama enterekero, n'oku ngayisa n'emikolo yabo yoshi. Che chirhumire nkunire echi chishagala bwenene, ntanaleka lero. 18Aliko mujibwir'oyo mwami we Yuda wabarhumaga mpu muji ndosa mpu: Yunva oku Nyamuzinda aderhere: Wayunvirhe emyazi eyandikirwe mu chilala chitabu. 19Wayunvirhe ebi nderhere mo biyerekere echishagala che Yerusalema n'abantu bamo, bakola bahanyagala bwenene, chiro n'ezinolyabo libakazi hehereramo. Wachiyunjuzize wayibukir'amabi wanjirire, wabera eby'oyambere enyanya z'oburhe wahungumula n'emiziga. Nechi nani nakuyunvirhe.20Che charhuma nalek'ofe bwinja. Wafa baguhambe, na bulala buhanya naderhaga nayolera ku Yerusalema orhachi bubona.
Chapter 23

1Hanaho mwami Yosiya ashimanyanya abagula b'e Yuda, n'abe Yerusalema haguma. 2Enyuma lyaho abahek'omu ka Nyamuzinda, eri abantu b'e Yuda n'abe Yerusalema bamukunjukire ko, oli abajinji, oli abalebi; omudorho n'omukulu, abantu boshi bajamo. Oku handi mwami abasomera chila chitabu che chilagane bakulag'omu ka Nyamuzinda.3Mwami ayumang'embere z'abantu hofi n'omutungo gwa ka Nyamuzinda, ayirhul'echilagane na Nyamuzinda, aderha oku ngasi muntu aba mukubagirwa ku Nyamuzinda n'okwakeng'amarhegeko, omwazi, n'oburhegesi bwage, n'omurhima gwage goshi, n'engererezo zage zoshi, akenge na ngasi byoshi biyandikirwe mw'echo chitabu. Ago mango abantu boshi nabo bayemera echo chilagane.4Mwami Yosiya abwir'omujinji Hilikiya n'abandi bajinji bamulonzize, n'abandi bakazagi lang'enyunvi z'aka Nyamuzinda mpu bahuluse ngasi bintu byoshi bakazagi hereramo Baali, n'ebi bakazagi gashaniza mo Ashera, n'omwezi, ezuba n'enyenyezi. Mwami abiyosez'enyuma ly'echishagala ch'e Yerusalema, omu lubanda lw'e Kiduroni, bahek'oluvu lwabyo e Beteli. 5Ahig'abantu bayo boshi, aba bami b'e Yuda bali bajirire mpu ba bajinji b'okurherekera omu bishagala by'e Yuda, n'ebindi bishagala bishegere Yerusalema; abahiga buno bakazagihereza Baali enterekero, bakaziyiherez'ezuba, n'omwezi n'ebimanyiso by'oku nkuba baderha Zodyaki na ngasi kandi kantu kaba oku nkuba bajir'obulangashane.6Akul'omutungo gw'enamakazi Ashera omu ka Nyamuzinda, aji kuyiyosez'omu lubanda lwe Kiduroni. Aguyosez'embere z'abantu boshi, ashandaz'oluvu lwayo oku shinda z'abantu. 7Ashand'orhuju baliyumbakire hofi n'aka Nyamuzinda, omu bakazagi herera obuhero b'obuhushi, mw'abakazi bakazagi lukir'emyenda y'emirhero y'okujira obuhero bw'Ashera.8Ahamagal'abajinji bakazagi geza obuhero omu bishagala by'e Yuda byoshi, kurhengerera e Geba kuhik'e Beriseba. Akul'orhuhero rhwabo bakazagi hanirako enterekero. Omu Yerusalema namo bashandala amahero bayinjaga barhabik'oku nyunvi z'e chishagala; aliri oku lunvi l'omurhegesi Yeshuwa ekulembe bw'echishagala. 9Abo bajinji nabo bakazagijir'obu rherekero omu buhero, barhabayereraga mpu bakazi gendeker'okuhan'enterekero oku rherekero lya Nyamuzinda e Yerusalema. Aliko nabo bagendeker'okulya emigati erhali mw'engenzo ak'abandi bajinji.10Mwami Yosiya ashand'echiko cha Tofeti chaliri omu lubanda lwa bene Hinomu mpu abantu barhachigendaga bayosez'amo abana babo oku nterekero y'okusireza emw'enama Milikoni. 11Aheza efarasi abami b'e Yuda bagosholaga mpu bagashaniza mw'ezuba. Ezo farasi zaliri omu lunvi lw'aka Nyamuzinda, omu biju byalinanirire hofi n'echumba ch'omugaragu Natani-Meleki. Yosiya ayosa omutuga bakazagi herera mw'ezuba.12Ashand'orhuhero abami b'e Yudababaga bayumbakire oku Chishasha ch'enju ya mwami Ahazi, n'orhwindi Manase agonyanga omu mbuga zombi za ka Nyamuzinda. Arhushandaza rhoshi honaho, akweba ebisigazo byarho omu lubanda lwe Kiduroni. 13Ashand'orhuhero rhwali embere z'e Yerusalema, olunda lw'eshishi oku ntondo y'emirhi y'emizeituni; mwami Sulemani we Israeli warhuyumbakirag'emana kazi byanshonye Astarte y'abantu be Sidoni. Arhuyumbakir'enama bishologosa Kemoshi w'abantu be Moabu; haliri n'orhwe nama bidikodiko Milikomi y'Abamoni. 14Yosiya ashandula amabale g'ogushera balishingire, akundula n'emitungo y'Ashera, ahayaliri asheshera h'amavuha g'abantu.15Mwami Yosiya ashand'agahero kaliri e Beteli ayumbakaga karhuma aba Israeli bajir'ebyaha. Ayos'oluhero, ashanda erherekero, achana omutungo gw'Ashera rhoshi rhwaba luvu. 16Mwami Yosiya akabagana, alangira eshinda ziri omu ntondo, arhuma mpu bagende balerh'ebivuha birimo, abiyosez'oku nterekero mpu y'omu sezi lirhachikoleraga, nka kulal'omulebi wa Nyamuzinda alebaga.17Yosiya ashubi dosa mpu: Mundima guchi gula namabona? Abantu b'omu chishagala bamu bwira mpu: Shinda yomulebi warhengag'e Yuda eyo, yi wabag'aderha ebil'ojirire kw'eyi nterekererohano. 18Ago mango Yosiya aderha mpu Muleke eyi shinda ntaye ohumage oku bivuha by'oyo mulebi. Ntyo balek'ebivuha byage n'ebyo windi warhengag'e Samariya.19Mwami Yosiya ashand'orhuhero rhoshi rhwaliri e Samariya, orhw'abami b'aba Israeli bakazagi yumbaka rh'okugayisa Nyamuzinda, arhushanda rhoshi kulala ajirag'e Beteli. 20Abajinji bakazagi yumangira oburherekere oku marherekero gali hofi n'orhuhero rhwabo. Yosiya ababagirako, ayosa n'ebivuha by'abantu. Enyuma ly'aho ashubir'e Yerusalema.21Lusiku luguma, mwami Yosiya abwira abantu boshi mpu: Mujir'olusiku lukulu lwa Pasaka l'okukenga Nyamuzinda nk'oku biyandikirwe mw'echi chitabu ch'echilagane. 22Nta lusiku lukulu lwa Pasaka luli nk'olo lwajirirwe kurheng'amango abarhegesi balirhambwire omu Israeli, n'akurheng'amango abami balimo. Chiro n'abalebi e Yuda. 23Yosiya aber'ajira myaka ekumi na munane, yajirisag'olo lusiku lwa Pasaka l'okukenga Nyamuzinda e Yerusalema.24Yosiya ahiga ngasi boshi bakazagi kuz'abazimu, n'abalaguzi, n'aba namanama, n'eshushano z'ogushologosa omu chihugo ch'e Yuda, n'omu chishagala ch'e Yerusalema mpu yajira ngasi koshi echitabu omujinji mukulu Hilikiya akulag'omu ka Nyamuzinda chiderhere. 25Embere za Mwami Yosiya, harhali owundi mwami wakolere Nyamuzinda kuguma naye, n'engererezo zage zoshi, n'emisi yage yoshi akage, nk'okw'amarhegeko ga Musa gaderhere; n'enyuma lya Yosiya ntaye wachibere kuguma naye.26Oburhe Nyamuzinda aliherh'oku bantu b'e Yuda burhahwaga, aligayir'abantu b'e Yuda enyanya za Manase wamugayisaga. 27Che charhumaga Nyamuzinda aderha mpu: Nka kulala mira ntakazagilonza mbon'aba Israeli emalanga gani ku ntanachilonza mbon'aba Yuda nabo. Nkola nakabulira Yerusalema chilala chishagala nachishogaga, na ka Nyamuzinda nalaganyaga mpu nakazi yerekaniramo h'okuba kwani.28Ebindi bijiro byoshi mwami Yosiya ajirire biyandikirwe omu chitabu ch'ebyakaza ch'abami b'e Yuda. 29Amango Yosiya aliri oku bwasi mwami Farao Neko w'e Misiri ajilwisa mwami we Asuriya, ely'amahika oku lwinji lwe Efurati, mwami Yosiya amulwisa, amuyirhir'e Megido yi wanahangalanaga. 30Alongozi b'engabo bamuhek'omu mutuga bamukul'e Megido bamuhek'e Yerusalema bamuhamb'omu shinda yage. Abantu b'emwage barhol'omugala Yohazi bamuyimika ahali heshe.31Yohaza abere aba mwami e Yuda ali gwerhe myaka makumyabiri n'esharhu, arhambula myezi esharhu yonine e Yerusalema. Nina ye wali Amitali mwali wa Yeremiya we Libuna. 32Ajir'ebigayisize Nyamuzinda bwenene kuguma na bashokuliza bage. 33Mwami Farao neko we Misri amushwekera'e Ribia omu chihugo che Hamati, n'omwimo gwage gwahwa. oyo mwami aderha mpu : abantu be Yuda bahonge bilo bihumbi bisharhu by'echuma ch'efuranga na bilo makumyasharhu by'echura.34Arhola Eliyakimu mwene Yosiya amujira mwami we Yuda ahali heshe. ahindamul'ezino lya Eliyakimu mw'elya Yehoyakimu arhola Yohazi amuhek'eMisri afirayo. 35Yehoyakimu afurhis'abambali ekoli yibabona ebibarhula mwami we Misiri nkokwanachaga ngasi muntu abera ofurha ekoli, Yehoyakimu ahekera Farao Neko ezo furanga n'ezo horo.36Ene Yehoyakimu ayima e Yuda aliherhe myaka makumyabiri n'erhano, arhambula myaka ekumi na muguma e Yerusalema. Nina yi wali Zebuda mwa Pedaya we Ruma. 37Ajir'ebigayisize Nyamuzinda bwenene kuguma nabashokuliza bage.
Chapter 24

1Amango Yehoyakimu alirhambwire ga mango mwami Nebukandineza we Babeli ashagamukiraga echihugo che Yuda. Yehoyakimu amushiga,aliko enyuma ya myaka esharhu ashubi chihindamula. 2Ago mango Nyamuzinda arhumira Yehoyakimu Omurhwe gw'abanyezi b'e Babeli, n'ab'e Suriya,n'Abamoni, arhuma abo bantu mpu Basherez'eYuda, nka kulala omwazi gwa Nyamuzinda Abalebi baderhaga guderhere.3Obo buhanya Nyamuzinda yenine wabuhirag'omu chihugo ch'e Yuda, buno arhasimag'oku chibon'omu masu mage kandi.mwami Manase alijire byaha binene. 4Ayirha bantu banene barhaherhe bubi echishagala ch'e Yerusalema achiyunjuza Amabi, enyanya z'oko Nyamuzinda arhachilonzaga chiro ababalire.5Ebindi bijiro byoshi Yehoyakimu ajirire biyandikirwe omu chitabu chebyakazagiba ch'abami b'e Yuda. 6Yehoyakimu afa,omugala Yoyakini ayima ahalihage.7Omwami w'e Misiri arhachihalizaga mpu arheng'emwage buno mwami w'e Babeli abag'amurholere ebihugo byoshi abaga agwarhire anabirhegeka, kurheng'oku lwinji lwe Misiri kuhika lwinji lunene Efurati lw'e Babeli.8Yoyakini ayimag'e Yuda eryaherhe myaka ekumi na munane, arhamula myezi esharhu e Yerusalema. Nina yi wali Nehishina mwali wa Elinatani w'e Yerusalema. 9Ajir'ebigayisize Nyamuzinda ak'eshe.10Ago mango abambali ba mwami Nebukandineza w'e Babeli bazamuka e Yerusalema, bagorh'echihugo. 11Babere bamachigorha,Nebukandineza yenin'ayumuka ajayo. 12Mwami Yoyakini w'e Yuda, ahuluka omu chishagala bombi nina n'abarhambo bage, n'abakozi bage, baj'emunda mwami w'e Babeli ali; Abashweka. Ago mango eri Nebukadeneza akola aherhe myaka munane oku bwime.13Arhol'ebintu byaliri omu ka Nyamuzinda n'ebyaliri omu burhwali, ashangul'ebintu byoshi by'ehoro mwami Sulemani we Israeli achulisaga by'oburherekere omu ka Nyamuzinda byaba nk'oku Nyamuzinda anaderhaga. 14Mwami Nebukadeneza arhol'abantu boshi baliri omu Yerusalema, abarhambo bakulu na baludindiri. Balihikire bihumbi ekumi. Aheka n'abalenga boshi ba ngasi lubero, akela abakene bonine.15Nebukadeneza aheka Yoyakiri e Babeli na nina, na bakage, n'abarhonyi bage n'abarhambo bage. 16Arhola baludindiri bihumbi mushanvu n'abalenga b'okuchul'ebyuma chihumbi chiguma,eri banali balwi b'entambala; boshi abaheka banya mugozi e Babeli. 17Nebukadeneza arhabikw'owindi mwami e Yuda ahali ha Yoyakini. Ayimika mwishe Mataniya, ahindamul'ezino lyage mw'elya Zedekiya.18Zedekiya ayima e Yuda, ali herhe myaka makumyabiri na muguma. Arhambula myaka ekumi na muguma, nina yi wali Hamutali mwali wa Yirimiya w'e Libuna. 19Ajir'ebigayisize Nyamuzinda kuguma na Yehoyakimu. 20Enyanya z'oko, Nyamuzinda agaya arhum'obuhanya omu Yerusalema n'omu Yuda mwoshi, abaleka. Buzinda Zedekiya ahindamuka mwami Nebukadeneza.
Chapter 25

1Zedekiya abere ajira myaka ekumi ali oku burhwali, omu siku ekumi z'omwezi gw'ekumi, Nebukadeneza ayinja ahulumwir'engabo zage. 2Agorh'echishagala ch'e Yerusalema, ashing'echilalo omu muhanda gw'acho. 3Omu siku mwenda z'omwezi, eshali lidarhi lyazuk'omu chishagala, abantu bashalika bwenene.4Enfola miherho z'e Babeli bashand'olugurhu lw'e chishagala lwarhoger'oku daho, enfola miherho zamo zayaka, zager'omunjira ebwa lunvi luli ahagarhigarhi k'ebizimbero bibiri ebwa shwa lya mwami. Bagerer'omu lubanda lw'e Yorodani chiro akaba engabo z'e Babeli bali gorhere echishagala. 5Aliko enfola miherho z'e Babeli zashimbulira mwami Zedekiya zamugwarhira omu lubanda lwe Yeriko, engabo zage zamuleka bachiyakira.6Bagwarha Zedekiya bamushweka, bamuhekera mwami Nebukadeneza w'e Babeli e Ribula, bamushweka. 7Bayirhira bene Zedekiya embere z'eshe, enyuma zaho Nebukadeneza arhula Zedekiya amasu, amushweka mo lukoba bamuhek'e Babeli.8Nebukadeneza aber'ajira myaka ekumi ayimire, omu siku mushanvu z'omwezi gwa garhano, Nebuzaradani yi wali chilongozi ch'engabo y'abalalizi n'omurhonyi wage aj'omu Yerusalema. 9Ayos'aka Nyamuzinda, ayosa n'oburhwali n'ezindi nju zoshi z'e Yerusalema; bahir'omuliro okunju ziguma zigwerhe akachiro. 10Entwaro zoshi z'aba Kalidayo zaliri haguma n'omukulu w'abalanzi, bashandaz'olugo lwalijirire omukaba gw'e Yerusalema.11Nebuzaradani mukulu w'enfola miherho aheka abanya lubaga bali lamire omu chizungu, abali bajire emwa mwami w'e Babeli bali bayorhere b'olubaga boshi. 12Obola, omukulu mulanzi w'enfola miherho aleka ab'okulanga emburho n'abahinzi, baguma baguma bakene b'echihugo.13Aba Chalideniya bachagulanga enkingi z'ebyuma zaliri omunju ya Nyamuzinda n'omurhonderho Ereni yaliri omunju Ereni yabo yoshi e Babeli. 14Barhola amasahani, efuka, orhwere, engumbu n'ebikoleso byoshi by'ereni bakazaga kolesa. 15Omukulu mulanzi w'enfola miherho, ashubirhola, amabakuli n'engumbu, ebualiri by'ehoro n'efuranga.16Ezola nkingi ebiri, enyanja n'omurhondero Sulemani ali ajirire enju ya Nyamuzinda, ebyo bikoleso byoshi byaligwerhe obulemere burhamenyikene. 17Obule bule by'eyola nkingi bwaliri makoro ekumi na munane, haliri enyanya erhwe ly'ereni, obulebule bwalyo bwaliri makoro masharhu, oku muzunguluko gw'elyola rhwe haliri omulaga n'egerenadi, byoshi by'ereni, hanaliri kona kuguma, oku nkingi ya kabiri haliri omulaga.18Omukulu w'abalanzi arhola Seraja, mudahwa mukulu; Sofoniya, mudahwa mukulu wa kabiri, n'abalanzi basharhu b'entebe ya mwami. 19N'omu chizungu arhola musongozi muguma walirhegekerwe n'abantu b'entambala, balume ba rhano b'omu bahanuzi ba mwami b'omola chizungu, omwandisi w'abakulu w'enfola miherho, wali rhegekerwe okuganja olubaga lw'echihugo, abliri omu chizungu.20Nebuzaradani, mukulu w'abalanzi abarhola abaherekeza emwa mwami we Babeli e Ribula. 21Mwami w'e Babeli abashurha kuhika oku bayirha e Ribula, omu chihugo cha Hamati.22Nantyo Yuda ahekwa nka mushwekwa hale n'echihugo chage. Na Nebukandenezari, mwami w'e Babeli, ahiraho abayorhaga bw'olubaga, abaheka omu chihugo cha Yuda barhegekerwe na Guyedaliya, mugala w'Achikama, mwene Shafani. 23Amango abakulu boshi b'ebigusho bachiyunva, bowe n'abantu babo, oku mwami w'e Babeli ajirire Guyedaliya kuba murhegesi, bashimba Guyedaliya e Mitisipa bamenye Isimaheli, mugala we Netamiya,Yokamani mugala wa Kareyaka, Seraja, mugala Tinumati we Netofa, na Yazaniya, mugala wa Nakatiyeni bowe n'abantu babo. 24Guyedaliya ababwira n'obwalagale bowe n'abantu babo eri : Murhayubahaga chichi okulunda lw'abakozi baba Kalidayo, mugorh'omu chihugo, mukolere mwami w'e Babeli mwabona oku mwaba bwinja.25Aliko omu mwezi gwa mushanvu, Isimaeli, mugala wa Netaniya, mwene Elishama, w'omubuko bwa mwami, ayinja aherekezwe na balume ekumi, ye shurhe omu bwemere Guyedaliya n'aba Yahudi, n'aba Kalideyo baliri haguma naye e Mitisipa. 26Obola, olubaga loshi kurhenga oku mudorho kuhik'oku mukulu, n'abakulu boshi b'ebigusho, ba yumuka, baj'e Misiri, bulala bali yubahire aba Kalideyo.27Omwaka gwa makumi masharhu na mushanvu, g'okufarhwa kwa Yoyakimu, mwami we Yuda olusiku lwa makumyabiri na mushanvu mwezi gw'ekumi na kabiri, Avile-Merodake, mwami we Babeli, omu mwaka gwage gurhanzig'obwimo, ayumanza erhwe lya Yoyakini, mwami w'e Yuda, amukula omu mpamikwa.28Amuderhesa n'obushagaluke, ahira oburhegesi bwage enyanya w'oburhegesi bw'abami baliri haguma naye e Babeli, 29Bamuhindamulira emyambalo yage y'omu mpamikwa, na Yoyakimu alira haguma naye oku Lwibo lwage esiku zoshi z'akalamo kage. 30Mwami amuherez'oluhembo lumushinganene ngasi lusiku, amango goshi g'akalamo kage.

1 Chronicles

Chapter 1

1Adamu, Seti, Enoki, 2Kenani, Mahalaleli, Yeredi 3Henoki, Metusela, Lameki. 4Nowa, Semu, Hamuna, Yafeti.5Bene Yafeti : Gomeri, Magogi, Madayi, Yavani,Tubali, Mesheki na Tirasi. 6Bene Gomeri : Ashikenazi, Difati naTogarama. 7Bene Yavani : Elisha,Tarasisa, Kitima na Rodanima.8Bene Hamu: Kushi, Misiraimu, Puti na Kanani. 9Bene Kushi: Saba, Havila, Sabta, Raema na Sabteka. Bene Raema: Saba na Dedani. 10Kushi aburha Nimurodi; ye wali ntwali ya burhanzi omugulu.11Misraimu aburha abantu b'e Ludimu, Aba Lehabumu, Aba Nafutali, 12Aba Patrusimu, Aba Kasluhimu, mw'omwarhengaga Abafilisitini na Abakaftorimu.13Kanani aburha Sidoni, omugala murhanzi, na Heti, 14Abayebusi, n'Abamori, n'Abagirigasi, 15N'Abahivi, n'Abariki, Abasini, 16Abarvadi, Abasemani, Abahamati.17Bene semu : Elamu, Ashuru, Aripakisadi, Ludi na Aramu, Usi, Huli, Geteri na Mesheki. 18Aripakisadi aburha shelaki; Na Shelaki aburha Eberi. 19Eberi aburha bana babiri : Ezino lya muguma lyari Pelegi, bulala omu kashanji kage egulu lyali lya gabirwe, n'ezino lyomulumuna lyaliri y'e Yoktani.20Yoktani aburha almodadi, Shelefi, Hazaramaveti,Yeraki, 21Hadoramu, Uzali, Dikla, 22Ebali, Abimaeli, Seba, 23Ofiri, Havila, Yobabi. Abo boshi baliri bene Yoktani.24Semu, Aripakisadi, Shela. 25Eberi, Pelegi, Rehu, 26Serugi, Nahori,Tera, 27Abramu, ahabwa yewe Abrahamu.28N'aba ba bene Abrahamu : Isaka na Ismaeli. 29Lolaga amazino g'abana babo: Nebayoti, y'efula ya Ismaeli, Kedari, Adbeli, Mibsamu, 30Mishima, Duma, Masa, Hadadi,Tema, 31Yeturi, Nafishi na Kedema. Abala ba bene Ismaeli.32Bene Ketura, mwirakazi w'Abrahamu: Aburha Zimurani,Yokshani, Medani, Midiani,Yishbaki na Shuhi. Bene Yokshani: Seba na Dedani. 33Bene Midiani: Efa, ,Henoki, Abida na Elda. Aba ba bene Ketura.34Abrahamu aburha Isaka. Bene Isaka: Esau na Yakobo. 35Bene Esau: Elifazi, Reweli, Yeushi, Yaelamu na Kora. 36Bene Elifazi: Temani, Omari, Zefi, Gaetamu, Kenazi, Temuna na Amaleki. 37Bene Reweli: Nahati, Zeraki, Shama na Miza.38Seiri: Lotani, Shobali, Zibeoni, Ana, Dishoni, Ezeri na Dishani. 39Bene Lotani: Hori na Henamu. Timuna aliri mwali wabo: Lotani. 40Bene Shobali: Alyani, Manahati, Ebali, Zefi na Onamu. Bene Zibeoni: Aya na Ana .41Mwene Ana: Dishoni. Bene Dishoni: Hamurani, Eshibani, Yitirani na Kerani. 42Bene Ezeri: Bilani, Zavani na Akani. Bene Dishani: Usi na Arani.43lolaga abami barhambulaga omu chihugo ch'Edomu, embere omwami arhambule abana be Israeli. Bela mwene Beori, n'ezino ly'echishagala chabo lyaliri Dihaba. 44Bela afa; na Yobabu, mwene Zera, w'e Bozira, arhambula ahali hage. 45Yobabu afa; na Husamu, w'echihugo cha Batemani, arhambula ahali hage.46Husanamu afa, na Hadadi, mwene Bedadi, arhambula ahali hage. Olala washurhaga Madiani omushwa lya Moabu. Ezino ly'echishagala chage lyaliri Aviti. 47Hadadi afa; na Samula, w'e Masireka, arhambula ahali hage. 48Samula afa, na Sauli, w'e rehoboti hofu n'olwinji lunene, arhambula ahali hage.49Sauli afa, na Bali-Hanani, mwene akibori, arhambula ahali hage. 50Bali-Hanani afa; na Hadadi arhambula ahali hage. Ezino ly'e chishagala chage ye Pahi, Mehetabeli ye mukage, mwali wa Matiredi, mwali wa Mesahabu.51Hadadi afa. Abarhambo b'Edomu bajira: Omukulu Timuna, Aliya, Yeteti, 52Olihama, Ela na Pinoni, 53Kenazi, Temani, Mibsari, 54Magdieli, Iramu. Aba boshi ba barhambo b'Edomu.

Chapter 2

1Lolaga Bene Israeli. Rubeni, Simeoni, Lawi, Yuda, Isakari, Zabuloni, 2Dani, Yusufu, Benjamina, Nafutali, Gadi na Asheri.3Bene Yuda: Eri, Onani, Shela; Aba basharhu baburhaga ku mwali wa Shuhi, w'omu Kanani. Eri mugala murhanzi wa Yuda, aliri mubi emalanga ga Nahano, ye wana muyirhaga. 4Tamari, mwazanakazi wa Yuda, amuburhira Peresi na Zera. Oluganjo lwa bene Yuda: Barhano.5Bene Peresi: Hesironi na Hamuli. 6Bene Zera: Zimri, Etani, Hemani, Kalkoli na Dara. Boshi bali: Barhano. 7Bene Karimi: Akari, ola walerhaga obuhanya omu Israeli amango ajira echaha ch'okuhagula ebintu bahanzwaga. 8Mwene Etani: Zariya.9Bene Hesironi aburhaga: Yerameli, Rama na Kalubai. 10Rama aburha Aminadabu. Aminadabu aburha Nasoni, murhwali omu bene Yuda. 11Nasoni aburha Salima, Salima aburha Boazi. 12Boazi aburha Obedi. Obedi aburha Yese.13Yese aburha, Eliabu, olubere lwage, Abinadabu, omugala wa kabiri, Shimea owa kasharhu, 14Netaneeli owa kaner, Radayi, owa karhano, 15Ozemu owa ndarhu, Daudi owa mushanvu.16Bali babo baliri babiri : Zeruya na Abigaili. Bene Zeruya: Abishayi, Yoabu na Asaeli, basharhu. 17Abigaili aburha Amasa; Eshe w'Amasa ye Yeteri, Mu Ismaeli.18Kalebo, mwene Hesironi, ashaba Azuba amuburha k'omunyere mpu ye Yerioyoti. Lolaga abana amuburha ku Azuba: Yesheri, Shobabu na Aridoni. 19Azuba afa; Kalebo ashubi shaba efurata, amuburha ku mugala muguma ezino lyage ye Huri. 20Huri naye aburha Uri, na uri aburha Besaleli.21Enyuma ly'aho, Hesironi ashaba mwali wa Makiri, eshe wa Galadi, aliherhe myaka makumi gali ndarhu amango amurhola; amuburha ku Segubi. 22Segubi aburha Yairi, aligwerhe bishagala makumyabiri na bisharhu omu chihugo ch'e Galadi.23Aba Geshuri n'Aba Suriya babanyega echishagala ch'e Yairi haguma n'e Kenati n'ebindi bishagala byaliri byage, bishagala makumi gali ndarhu. Abo boshi baliri bene Makiri, eshe wa Galadi. 24Hesironi aber'afa omugala Kalebo arhola muk'eshe Efurata, Abija, muka Hesroni, amuburhako Ashehuri, eshe wa Tekowa.25Bene Yerameli, olubere lwa Hesironi, baliri: Ramu, Olubere, Buna, Oreni na Ozemu, burha lya Abiya. 26Yeramu aligwerhe owindi mukazi, ezino lyage ye waliri Atara, nina wa Onamu. 27N'abana ba Baramu, efula ya Yerameli, haliri: Masi, Yamini na Ekeri. 28Bene Onamu baliri: Shamayi na Yada. Na bene Shemayi baliri: Nadabu na Abishuri.29Ezino lya muka Abihaili aliri Abikaili, amuburhira: Akbani na Molida. 30Bene Nadabu: Seledi na Apaimu. Seledi afa shuzo. 31Bene Apamu: Yishei. Bene Yishi: Sheshani. Bene Sheshani: Abalayi. 32Bene Yada, mwene wabo Shemayi: Yeteri na Yonatani. Yeteri afa shuzo. 33Bene Yonatani: Peleti na Zara. Abo baliri bene Yerameli.34Sheshani aburhaga muzana, aliko aligwerhe abanyere. Aligwerhe omwambali w'omuja w'e Misiri ezino lyage Yarka. 35Na Sheshani amuherez'omwali mpw'abe muka Yarka, omuja wage, amuburhako Atai.36Atai aburha Natani; Natani aburha Zabadi; 37Zabadi aburha Efalali, Efalali aburha Obedi; 38Obedi aburha Yehu,Yehu aburha Azariya.39Azariya aburha Halesi, Halesi aburha Elasa; 40Elasa aburha Sisimayi, Sisimayi aburha Shalumu; 41Shalumu aburha Yekamiya, Yekamiya aburha Elishama.42Bene Kalebo, mwene wabo Yerameli: Mesha ye wali mugala mukulu, Mesha aburha Zifi, Zifi aburha Maresha, Maresha aburha Hebroni. 43Bene Hebroni: Kora, Tapuwa, Rekemu na Shema. 44Shema aburha Rashamu, Rashamu eshe wa Yorekeamu, Rekemu aburha Shamayi.45Bene Shemayi: Maoni; na Maoni aburha Beti-Zuri. 46Efa, mwirakazi wa Kalebo, aburha Harani, Moza na Gazezi. Harani aburha Gazezi. 47Bene Yadayi: Rehemu, Yotamu, Geshani, Peleti, Efa na Shafa.48Maaka, mwirakazi wa Kalebo, aburha Sheberi na Tirkana. 49Ashubi muburhako Shafa, eshe wa Madimana na sheva, eshe wa Mabena n'eshe wa Gibeya. Mwali wa Kelebo ezino lyage yiwali Akisa. 50Abala babaliri bene Kalebo: Shobali, mwene Huri, olubere lwa Efurata, n'eshe wa Kiryati-Yearimu;50N'aba babali bene Kalebo : Huri yi wali mwene Kalebo mukulu amuburhaga kumukage efurata,na Huri aburha Shobali,yi wa simbulaga echisagala che Kiriyati-Yarimu, 51na Salama yi wali mugala wa kabiri asimbula echishagala ch'e Betelehemu,Salama aburha Harefu,Harefu asimbula echishagala ch'eBeti-Gaderi.51Salima, eshe wa Bethlehemu; Harefi, eshe wa Beti-Gaderi.52Bene Shobali, eshe wa Kiriyati-Yarimu, baliri: Harowe, Hatsi-hammenuhoti. 53Emilala ya Kiriyati-Yarimu yaliri: Abayatiri, Abaputi, Abashumati, Abamishirayi; z'embaga zarhengaga omu Basoreati n' Esktaoli.54Bene Salima: Bethlehemu N'aba Netofali, n'ab'e Atroti-Bet-Yoabu, Hatsi-Hamanati, n'abe Zorayi; 55n'emilala ya bw'okuyandika balilamire omu Yaebesi, ABatirati, Aba Shimeati n'Aba Sukoti. Boshi bali Bakeni, barhengaga oku Hamati, eshe w'enju ya Rebeka.

Chapter 3

1Lolaga bene Daudi, aburhiraga e Hebroni. Amunoni ye wali fula, Akinoamu w'e Yezereheli; owa kabiri, Danieli, Abigaeli w'e Karemeli; 2Absalomu ye wa liri wa kasharhu, nina ya waliri Maaka mwali wa mwami alamayi w'e Geshuri,adoniya ye waliri wa kane, nina ali ye Hagiti; 3Shefaniya ye wali wa karhano,nina ye waliri Abitali,Itiramu ye waliri wa kali ndarhu, nina ye waliri Egla.4Aba ba bana ndarhu Daudi aburhiraga e Heburoni. Arhambwire yi myaka mushanvu na myezi ndarhu, arhambula n'e Yerusalemu myaka makumi masharhu n'esharhu. 5Lolaga abandi aburhiraga e' Yerusalemu. Shimeya, Shobaba, Natani na Solomono, bane aburhaga ku Bati-Sheba, mwali w'Amieli;6Yibari, Elishama, Elipeleti, 7Noga, Nefegi,Yafiya, 8Elishama, Eliyada, na Elifeleti, Mwenda. 9Aba ba bandi bene Daudi, haguma n'abakazagi burha kubakage b'omu chishumba. Baligwerhe mwali wabo ye wali Tamari.10Mwene Solomono: Roboamu. Abiya, omugala; Asa, Asa aburha Yosafati, Yosafati aburha, 11Yoramu,Yoramu aburha Ahaziya, Ahaziya aburha Yoasi,Yoasi aburha Amaziya 12Amaziya aburha Uziya, Uziya aburhaYotamu;13Yotamu aburha Ahazi; Ahazi aburha Ezekiya; Ezekiya aburha Manase, 14Manase aburha Amoni, Amoni aburha Yosiya.15Bene Yosiya bali: Olubere, Yohanani; Owa kabiri, Yehoyakimu; Owa kasharhu, Zedekiya; Owa kane, Shaluma. 16Bene Yehoyakimu: Yokoniya, na Sedekiya.17Abana ba Yekoniya: Asiri, omugala aliri Salatieli, 18Malikiramu, Pedaya, Shenazari, Yekoniya, Hoshama na Nedabiya.19Na bene Pedaya: Zerubabeli, na Shimeyi. Bene Zerobabeli: Meshulamu na Hananiya; Shelomiti mwali wab; 20na Hashuba, Oheli, Berekiya, Hasadiya, Yushaba-Hesedi, barhano. 21Bene Hananiya babiri: Pelatiya na Yisaya; Bene Refaya, aburha arnani, Arnani aburha Obadiya, Obadiya aburha Shekaniya.22Mwene Shekaniya: Shemaeya. Bene Shemaeya: Hatushi, Yigali, Bariyaki, Neariya na Shafati, ndarhu. 23Bene Neariya aligwerhe bagala basharhu: Eliyohenayi, Hizikiya na Azrikamu. 24Eliyohenayi aligwerhe bagala mushanvu : Hodaviya, Eliyashibi, Pelaya,Akubi, Yeronani, Dalaya na Anani.

Chapter 4

1Bene Yuda: Peresi, Hesironi, Karmi, Huri na shobali. 2Shobali aburha Rehaya, Rehaya aburha Yahati, Yahati aburha Ahumayina na Lahadi. Ba bashokuliza b'abantu b'omu shanja lya Zora.3Lolaga eburha ly'eshe wa Etamu: Yizireli, Yishama na Yibashi; ezino lya mwali wabo lya liri Haseleliponi. 4Penueli ye waliri eshe wa Gedori, na Ezeri eshe wa Husha. Abala ba bagala ba Huri, lubere lwa Efurata, eshe wa Bethlehemu.5Ashuri, eshe wa Tekoa, aligwerhe bakazi babiri, Heleya na Naara. 6Aburha ku Naara bagala bane: Ahuzamu,Heferi,Temeni na Hahashtari. 7Heleya aburha bana basharhu: Zereti, Sokari na Etinani. 8Kori ye waburhaga Aruba na Hazobeba y'e waburhaga Anubi na Hasobeba, n'embaga z'Akarkeli, mwene Harumu.9Yabezi aliri murhonyi kulusha bene babo; nina amuha ezino lya Yabezi, aderha: Bulala namuburhaga omu malumwa. 10Yabezi akuza Nyamuzinda w'Aba Israeli, aderha mpu: akaba wangisha n'okumpa echihugo chinene, akaba efune yawe yaba haguma nani, n'oku andanga oku mabi, chiro ntajaga k'oburhindibuke! Na Nyamuzinda ajira okw'anahemaga.11Kelubi, mwene wabo Shuhi aburha : Mehiri, Mehiri aburha Eshitoni. 12Eshitoni aburha: Rafa, Paseya na Tehina, Tehina yi wasimbulaga echishagala ch'e Nahasha. Abo ba baliri bantu bw'omu chishagala ch'e Reka.13Bene Kenazi: Otinieli na Seraya. Bene Otinieli: Hatati. 14Meonotayi yi wa burhaga Ofra. Seraya yi wa burhaga Yoabu, yi wasimbulaga olubanda lw'Abachuzi; bulala baliri bachuzi. 15Bene Kalebo, mwene Yefune: Iru, Ela na Naamu, na bene Ela, na Kenazi. 16Bene Yehaleli: Zifi, Zifa, Tiriya na Asareli.17Ezra ali gwerhe bagala bane: Yeteri, Meredi, Eferi na Yaloni. Muka Meredi aburha Miriamu, na Shamayi, na Yisha. Eshe wa Estemowa. 18Mukage, Muyahudi, aburhaga Yeredi, eshe Gedori, Heberi, Soko, eshe wa Zanowa. Abala babaliri bene Bitiya, mwali wa Farao, olala Meredi arholaga okuba mukage.19Bene muka Hodiya, mwali wabo Nahamu: Eshe wa Kehila, w'Abagarmu, naba Estemowa, w'Abamaaka. 20Bene Simoni: Amunoni, Rina, Ben-Hanani na Tiloni. Bene Yisheyi: Zoheti na Ben-Zoheti.21Bene Shela, bene Yuda: Eri, eshe wa Leka, Laeda, eshe wa Meresha, n'emilala y'omunju y'emunda bakola emyambalo y'echitani, na bw'omunju y'Asbeya, 22na Yokimu,, n'abantu b'omu chishagala ch'e Kozeba, na Yoasi na Sarafi, barhambulaga Aba Moabu, na Yashubi-Leshemu. Ebi bintu byaliri bya mira. 23Abo bantu baliri babumbi b'enaga na bw'okulama omu rango ly''enyama; gayorha ga mwami n'oku kazi mukolera.24Bene Simeoni: Nemweli, Yamini, Yaribu,Zeraki, Sauli. 25Bene Sauli: Shalumu. Mibisamu, omugala; Mishima, omugala. 26Bene Mishima: Hamweli, omugala. Zakuri, omugala; Shimeyi, omugala.27Shimeyi aligwerhe bagala ekumi na ndarhu, n'abanyere ndarhu. Bene babo barhaburhaga bazana banene. N'emilala yabo yoshi erhalugaga kuguma na bene Yuda. 28Balilamire e'Beri-Sheba, e'Molada, e'Hatisari-Shwali.29N'e Biliha, n'e Esemi, n'e Toladi, 30N'e Betueli, n'e Horma, n'eZikilagi, 31n'e Beti-Marikaboti, n'e Hazari-Susimu, n'e Beti-Bireyi n'e Sharayima. By'ebyaliri bishagala byabo kuhika oku burhegesi bwa Daudi, n'orhushagala rhwabo.32Baligwerhe kandi Etamu, Aini, Rimoni, Tokeni n'e Ashani, bishagala birhano; 33N'orhu shagala rhoshi rhwaliri eburhambi bw'ebyola bishagala, kuhik'e Baali. Talaga ebihandiro byabo n'eburha lyabo.34Mashobabi; Yamleki; Yosha, mwene Amaziya; 35Yoweli, Yehu, mwene Yoshibiya, mwene Seraya, mwene Asieli; 36Eliyoenayi; Yaakoba; Yeshohaya; Asaya; Adieli, Yesimieli; Benaya; 37Ziza, mwene Shifeyi, mwene Aloni, mwene Yedaya, mwene Shimuri, mwene Shemaya. 38Abola, baderherwe kugerer'amazino gabo, ba baliri bashamuka omu milala yabo, n'enju zabo zaja zaluga kulishiriza bwenene.39Baja ewa lunda lw'e Gedori kuhika ebwa lubanda, bayinja balonza enkavu zabo. 40Babona echihugo chinene chikwirire mw'obwasi, chaliri chihugo chigalihire, chirhaliherhe lwamo na ch'omurhula, bulala abantu balirimo barhengaga ku Hamu. 41Abo bantu, amazino gabo gali yandikirwe, bajaga mwecho chihugo amango Ezekiya, ali mwami w'e Yuda; Barhera amahema gabo n'Abagedori balirimo, bachijamo na kugera zene, n'oku hebamw'oburhegesi bwabo, bulala mwecho chihugo mwaliri amalambo ebirhungano byabo byakazagi lisizamo.42Mwaliri na bene Simeoni bachijiraga oku ntondo y'e Seiri, bali bantu magana marhano. Pelatiya ye waliri murhambo wabo, Neariya, Refaya na Uzieli, bene Yisheyi. 43Bahima Abameleki baliyorhere, baja mw'echo chihugo kugera zene.

Chapter 5

1Bene Rubeni; omwambere kuburhwa omu Israeli. Bulala aliri mwambere kuburwa; aliko, bulala arholaga muk'eshe, echigabi chage ch'okuburhwa embere bachihereza abana ba Yusufu, mwene Israeli; na ntyo Yusufu arhali yandikirwe omu bana ba Yakobo nka murhanzi. 2Yuda aliri, omu kuli, wa buhashe kulusha bene babo, omu mwage mwaburhwa omu mwami; aliko Yusufu ayorhana akashambala. 3Bene Rubeni, olubere lwa Israeli: Henoke, Palu, Hesironi na Karmi.4Bene Yoweli: Shemaya, omugala, Gogi, omugala; Shimeyi, omugala; 5Mika, omugala; Rehaya, omugala; Baali, omugala; 6Beera, omugala, ye Tilgati-Pilneseri, mwami w'e Asuriya, agwarha mpiru amuheka buja: Aliri mushamuka muluzi w'omulala gwa Rubeni.7Bene babo Beera, kukulikira emilala yabo, nk'oku baliyandikirwe omu bibusi byabo n'okuburhwa kwabo: Omurhanzi, Yeiyeli; Zakariya; 8Bela, mwene Azazi, mwene Shema, mwene Yoweli. Bele alilamire 'e Aroeri, n'okuhika omu N'e Baali-Meoni; 9ebushoshokero bw'ezuba, balilamireyo kuhika ewa kuj'omumpinga kurhengera ewa lwinji lunene Efurati, bulala ebirhungano byabo byali binene omu chihugo ch'e Galadi.10Amango ga Saulo,bajira entambala n'Aba Hagari, bafira omu fune zabo; baja balama omu mahema gabo, ewalunda lw'ebushoshokero bw'ezuba e'Galadi.11Bene Gadi bali lamire haguma nabo, omu chihugo ch'e Basani, kuhika e' Salika. 12Yoweli, omurhanzi, Shafami, owakabiri, Yaeni, na Shafati, omu Basani. 13Bene babo, kukulira oku baburhwaga omu nju za b'eshe: Mikaeli, Meshulamu, Sheba, Yorayi, Yaekani, Ziya n'eya Eberi, mushanvu.14Lolaga bene Abikaili, mwene Huri, mwene Yaroaki, mwene Galadi, mwene Mikaeli, mwene Yeshishayi, mwene Yakido, mwene Buzi; 15Aki, mwene Abdieli, mwene Guni, ye waliri mushamuka omu mulala gwabo.16Baliri omu Galadi, omu Basani, n'omu bishagala balibibikene nabyo, n'amalambo g'e Saroni kuhika ewa bwa mbibi. 17Boshi baliyandikirwe omu bibusi, omu mango ga Yotamu, mwami w'e Yida, n'omu mango ga Yeroboamu, mwami w'e Israeli.18Bene Rubeni, aba Gadi n;echi chira ch'obuko bwa Manase baligwerhe entwali z'abantu, baligwerhe empenzi n'engorho, n'okulik'emishambi, n'okulwa entambala, baliri luganjo lwa bihumbi makumi mane na bine na magana mushanvu na makumi gali ndarhu, babajag'oku ntambala. 19Bajilwisa Aba Hagari, e'Nafishi n'eNodabu.20Bahabwa oburhabale, n'aba Hagari na boshi baliri haguma nabo bahirwa omu fune zabo. Bulala, amango g'entambala, balihunire Nyamuzinda, bulala bali chishwekerw'okuye. 21Barhola ebirhungano byabo, Ngamiya bihumbi makumi marhano, na bibubzi bihumbi magana mabiri na makumi marhano, punda bihumbi bibiri n'abantu bihumbi egana; 22Bulala haliri mirhumba minene, bulala entambala yalerhwaga na Nyamuzinda. Baja mw'ebyo bishagala byabo kuhika amango bahekwagwa buja.23Chichira chiguma ch'omulala gwa Manase bali lamire omu chihugo, kurheng'e Basani kuhik'e Baal-Hermoni n'e Seniri, n'oku ntondo y'e Hermoni; baliri banene. 24Lolaga Abashamuka bw'omu nju za b'eshe: Eferi, Yisheyi, Elieli, Azrieli, Yeremiya, Hodaviya, na Yakidieli, ntwali z'abantu, bantu n'ezino, bashamuka b'enju za b'eshe.25Aliko bachir'echaha embere za Nyamuzinda wa b'eshe, n'oku rherekera embere za banyamuzinda w'embaga zabo omu chihugo, balala Nyamuzinda ashandulaga embere zabo. 26Nyamuzinda w'aba Israeli achula omuka gwa Puli, mwani w'Aba Suriya, n'omuka gw'aba Tigaliti-Pileneseri, na mwami w'aAba Suriya, na Tiligati-Pileneseri alerha bene Rubeni buja, Abagadi n'echi chira ch'obuko bwa Manase, n'oku baheka e'Kalaki, e'Kabori, e' Hara, n'ebwa lwinji lunne lw'e Gozani, emunda balamaga kugera z'ene.

Chapter 6

1Bene Lawi: Gersoni, Kehati na Merari. 2Bene Kehati: Amuramu, Yisehari ,Heburoni na Uzieli. 3Bene Amuramu: Haruni na Musa; na Miriyamu. Bene Haruni: Nadabu, Abihu, Eliazari na Itamari.4Eliazari aburha Finehasi; Finehasi aburha Abishuwa, 5Abishuwa aburha Buki, Uzina Buki aburha : 6Uzi aburha Zerahiya, Zerahiya aburha Merayoti;7Merayoti aburha Amariya; Amariya aburha Ahitubu; 8Ahitubu aburha Sadoki; Sadoki aburha Akimaati; 9Akimaati aburha Azariya; Azariya aburha Yokanani.10Yokanani aburha Azariya, naye aliri omu bakazagikola omu ka Nyamuzinda mwami Sulemani ayumabakaga omu Yerusalemu. 11Azariya aburha Amariya; Amariya aburha Akitubu; 12Akitubu aburha Sadoki; Sadoki aburha Shalumu.13Shalumu aburha Hilikiya; Hilikiya aburha Azariya; 14na Azariya aburha Seraya; Seraya aburha Yehosadaki, 15Yehosadaki agenda amango Nahano ahekaga Yuda na Yerusalemu omu buja emwa Nebukandeneza.1816Bene Lawi: Gerisomi, Kehati na Merari. 17Lolaga amazino g'abana ba Gersomi: Libuni Shimeyi. Bene Kehati: Amuramu, Yisehari, Heburoni na Uzieli.19Merari aburha: Makili na Mushi. Abala ba bene Lawi, kurhengera ku b'eshe. 20Kurhenga Gersomi: : Libuni, omugala; Yakati, omugala; Zima, omugala; 21Yowaki, omugala, Ido, omugala, Zeraki, omugala; Yeatera, omugala.22Bene Kehati: Aminadabu, omugala; Kora, omugala; Asiri, omugala; 23Elikana, omugala; Ebiyasafi, omugala; Asiri, omugala; 24Takati, omugala; Urieli, omugala; Uziya, omugala; Saulo, omugala.25Bene Elikana: Amasayi na Akimoti 26Elikana, omugala; Elikana Zofayi, omugala; Nakati; 27Eliyabu, omugala; Yerokamu, omugala; Elikana, omugala;28na bene Samueli, omurhanzi kuburhwa Vasikini na Abiya amukulikira. 29Bene Merari : Makili; Libuni, omugala; Shimeyi, omugala; Uza, omugala; 30Shimeya, Hagiya na Asaya.31Lolaga ebi Daudi ajirirag'abantu b'oku yimpira omu nju ya Nahano, kurhenga amango esanduku ya habwaga ahantu h'oku rhulera: 32Abo bantu babakazagi ziha enanga embere ly'ehema ly'okushimanana n'embere ly'ehema ly'okuhuna, kugera aha Sulemani ayumbakaga enju ya Nahano omu Yerusalemu, bakazi jirira mw'emirimo yabo kushimbulira nk'okw'amarhegeko gayandikirwe.33Lolaga Aba bakazagi jira eyo mirimo haguma n'abana babo. Omubo mwaliri bene Kehati: Hemani, omwimpiza, mugala wa Yoweli, mwene Samweli, 34mwene Elikana, mwene Yerokamu, mwene Eliyali, mwene Towaki, 35mwene Sufu, mwene Elikana, mwene Makati, mwene Amasayi.36mwene Elikana, mwene Yoweli, mwene Azariya, mwene Zefaniya, 37mwene Takati, mwene Asiri, mwene Ebiyasafi, mwene Kora, 38mwene Yisehari, mwene Kehati, mwene Lawi, mwene Israeli.39Mwene wabo Asafu, wali yimangir'ekulyo kwage, Asafu, mwene Berekiya, mwene Shimeya, 40mwene Mikaeli, mwene Baaseya, mwene Malikiya, 41mwene Etini, mwene Zeraki, mwne Adaya, 42mwene Etani, mwene Zima, mwene Shimeyi, 43mwene Yokati, mwene Gerishomu, mwene Lawi.44Mwene Etani, na bene babo, ba bali ewa kulembe; Etani, mwene Kishi, mwene Abudi, mwene Maluki, 45mwene Hashabiya, mwene Amaziya, mwene Hilikiya, 46mwene Amuzi, mwene Bani, mwene Shemeri, 47mwene Makili, mwene Mushi, mwene Merari mwene Lawi.48Bene babo, Abalawi, ba baligwerhe emirimo yoshi y'okukola oku lurhamba, omu ka Nyamuzinda.49Haruni n'abagala ba baligwerhe emirimo yoshi y'okuhanira enterekero y'okuyosa obuku oku lurhamba, bakazagi jira emirimo yoshi omu hantu hachesibwa bwenene, n'okurhegeza Aba Israeli ebyaha nk'oku mwambali wa Nyamuzinda, Musa aderhaga.50Lolaga bene Haruni: Eliazari, Finehasi, Abishuwa; 51Buki, Uzi, Zerahiya, 52Merayoti, Amariya, Ahitubu, 53Sadoki na Akimazi.54Lolaga ebihugo byabo, kukulikira engurhu zabo, omu mbibi zalibagalwire. Bagala ba Haruni bw'omu mulala gw'Aba Kehati, b'esimbi zarhangagi gwarha, 55Babahereza echihugo ch'e Heburoni, omu chihugo cha Yuda n'amarango gacho; 56Aliko echo chishagala n'orhu rhondo rhwacho babihereza Kalebo, mwene Yefune.57Bene Haruni baherezwa echishagala ch'e Heburoni ch'oku yakiramo, n'eche Libuna haguma n'amarango kacho, n'eche Yatiri, n'eche Estemowa n'amarango gacho, 58Hileni n'amarango gacho, n'eche Debiri n'amarango gacho,59Askani n'amarango gage, Beti-Shemeshi n'amarango gage; 60n'obukoo bwa Benjamini, Geba n'erango lyage, Alemeti n'erango lyage, Anatoti n'amalambo galirimo. Byoshi haguma byaliri bishagala ekumi na bisharhu, kuguma n'emilala yabo yali.61Abandi bene Kehati babahereza kugerer'esimbi bishagala ekumi by'emilala y'obukoo bwa Efurahimu, n'obukoo bwa Dani n'echi chira ch'obukoo bwa Manase. 62Bene Gershomu, kukulikira n'emilala yabo, bahabwa bishagala ekumi na bisharhu by'obukoo bwa Isakari, n'obukoo bwa Aseri, n'obukoo bwa Nafutali n'obukoo bwa Manase bwaliri e'Basani.63Bene Merari, kukulikirann'emilala yabo, babahereza kugerera esimbi bishagala ekumi na bibiri by'obukoo bwa Rubeni, n'obukoo bwa Gadi n'obukoo bwa Zabuloni. 64Abana b'e Israeli bahereza Abalawi ebyabo bishagala n'amalambo gabyo. 65Babihanaga kugerer'Esimbi, oku bukoo bwa bene Yuda, n'obukoo bwa bene Simeoni n'obukoo bwa bene Benjamini, ebyo bishagala babahagabyo kugerera amazino.66N'oku yindi milala ya bene Kehati babaha ebishagala byaliri omu ntondo y'obukoo bwa Efurahimu. 67babahaga echishagala ch'okuchibishamo ch'e Sikemu n'obulambo bwage, omu ntondo z'Efurahimu, e' Gezeri n'amalambo gage, 68Yokimeamu n'obulambo bwage, Beti-Horoni n'obulambo bwage, 69Ayaloni n'obulambo bwage, Gati -Rimoni n'obulambo bwage;70n'echi chira ch'obukoo bwa Manase, Aneri n'obulambo bwage, na Bileamu n'amalambo gamo, oku mulala gw'abandi bene Kehati.71Golani e'Basani n'obulambo bwage, na Astaroti n'obulambo bwage; 72abw'obukoo bwa Isakari, Kadesi n'obulambo bwage, n'eche Daburati n'amalambo gage, 73Ramoti n'obulambo bwage, n'e Anemu n'obulambo bwage;74oku bukoo bw'Aseri, Mashali n'obulambo bwage, Abdoni n'obulambo bwage, 75Hukoki n'obulambo bwage, na Rehobu n'obulambo bwag; 76na balala bw'obukoo bwa Nafutali, baherezwa echishagala che Kedeshi omu Galilaya n'obulambo bwage, Hamoni nobulambo bwage, Kiriyatimu n'obulambo bwage.77Baherez'Abalawi bayorhaga, na bene Merari: bw'obukoo bwa Zabuloni, Rimono n'obulambo bwage, na Tabori n'obulambo bwage; 78n'oku zindi nyunda z'e'Yorodani hofi n'e Yeriko, ewa bushoshokero bw'ezuba: Obukoo bwa Rubeni, Betiseri omu mpinga n'bulambo bwage, Yahitisa n'obulambo bwage, 79Kedemoti n'obulambo bwage, na Mefati n'amalambo gaga.80n'oku bukoo bwa Gadi, Ramoti y'e Galadi n'amalambo gage, Mahanaimu n'obulambo bwage, 81Heshiboni n'obulambo bwage, na Yazeri n'obulambo bwage.

Chapter 7

1Bene Isakari: Tola, Puwa na Yasubi na Shimuroni, bane. 2Bene Tola: Uzi, Refaya, Yerieli, Yamayi, Yibusamu na Samweli, Abo bashamuka baliri omu milala ya b'eshe, kurhengerera ku Tola bali mw'enfola miherho z'entwali omu bana babo; oluganjo lwabo, amango ga Daudi, baliri bihumbi makumyabiri na bibiri na magana ndarhu. 3Mwene Uzi: Yizirahiya. Bene Yizirahiya: Mikaeli, Obadiya,Yoweli na Yishiya, boshi haguma baliri barhano.4Baliri haguma boshi, kukulikira nk'oku baburhwaga, kukulikira n'emilala ya b'eshe, baliri nfola miherho bihumbi makumi masharhu na ndarhu bw'okuj'oku ntambala, bulala baliherhe bakazi banene n'abana. 5Bene babo, b'omu milala ya Isakari, abalume b'entwali, balihikire bihumbi makumi gali munane na mushanvu, baliyandikirwe omu kuburhwa kwabo.6Bene Benjamini bali basharhu: Bela, Bekeri na Yediyaeli. 7Bene Bela bali barhano: Eshibone, Uzi, Uzieli, Yerimoti na Iri; abo bali bashamuka b'omu mulala. Bali nfola miherho bihumbi makumyabiri na bibiri na makumi masharhu na bane.8Bene Bekeri: Zemira,Yoasi, Eliezeri, Eliyohenayi, Omri, Yerimoti, Abiya, Anatoti na Alameti, boshi abala bene Bekeri, 9n'oku yandikwa omu bibusi, kukulikirana n'ebibusi byabo, nka bakulu b'enju za beshe babo, entwali z'abantu baliri luganjo lwa bihumbi makumyabiri na magana mabiri. 10Bene Adiyaeli: Bilani. Bene Bilani: Yeusi, Benjamini, Ehudi, Kenaana, Zetani, Tarasisi, na Akiskakari,11boshi abala bene Yediaeli, abashamuka bw'omu nju za beshe, ntwali z'abantu oluganjo lwabo bihumbi ekumi na mushanvu na magana mabiri, bahiheker'emihere n'oku genda oku ntambala. 12Shupimu na Hupimu mwene Iri; Hushimu, mwene Aheri.13Bene Nafutali: Yaziyeli, Guni, Yezeri na Shalumu, mwene Biliha.14Bebe Manase: Asrieli, amuburhaga oku mukazi w'e Suriya; amuburha Makiri, eshe w'aba Galadi. 15Makiri ashabira Hupimu na Shupimu abakazi, Ezino lya mwali wabo yi wali Maaka. Ezino lya mwene Makiri wa kabiri ye wali Zelofehadi; Zelofehadi aburha abanyere bonine. 16Maaka, muka Makiri, aburha murhabana muguma, n'oku muhamagala oku zino lya Pereshi; n'ezino ly'omulumuna lyaliri Shereshi, n'abana bage baliri Ulamu na Rekemu.17Mwene Ulamu: Bedani. Abo babaliri bene Galaadi, mwene Makiri,mwene Manase. 18Mwali wabo Hamoleketi aburhaga Ishido, Abiezeri na Makila. 19Bene Shemida baliri: Abiyani, Sikemu, Liki na Aniyamu.20Bene Efurahimu: Shutelaki, Beredi, Takati, Eleyada,Takati; 21Zabadi, Shutelaki, Ezeri na Eleyadi. Abantu b'e Gati, baburhwag'omu chihugo, abanizi, bulala bayandagala kuhagula ebirhungano. 22Efurahimu, eshe wabo, abashibira siku zinene omu mishibo, na bene babo bayinji musiririza.23Na ntyo babuganana na mukage, n'okuba mubukule n'oku burh'omwana; amuhamagala oku zino lya Beriya, bulal'obuhanya bwabaga bwajir'omu nju yage. 24Omwali aliri ye Shera, ye wa yumbakaga Beti-Horoni eshishi n'e Beti-Horoni y'enyanya, na Uzeni-Shera.25Refaki, omugala, na Reskefi; Telaki, omugala; Takani, omugala; 26Laedani, omugala; Amihudi, omugala, Elikama, omugala; 27Nuni, omugala; Yoshuwa, omugala.28Echihugo ch'e Beteli chali chabo n'ebishagala byalirimo byoshi; n'eche Narani, ebushoshokero bw'ezuba, ewa buzikiro bw'ezuba, Gezeri n'ebishagala byage byalirimo, Sikemu n'ebishagala byalirimo kuhik'e Gaza n'ebishagala byalirimo. 29Bene Manase ba baliherhe echishagala ch'e Beti - Skeani n'ebishagala byalirimo, Tanaki n'ebishagala byalirimo, Megido n'ebishagala byalirimo, Dori n'ebyo bishagala byalirimo. Mwaliri mw'ebyo bishagala bene Yusufu mwene Yakobo balimo, bene Israeli.30Bene Aseri: Yimuna, Yishiva, Yishivi na Beriya; na Seraki, mwali wabo. 31Bene Beriya: Heberi na Malikieli. Malikieli ye waburhaga Birizaviti. 32Na Heberi aburhaga Yafuleti, Skomeri na Hotamu, na Skuwa, na mwali wabo.33Bene Yafuleti: Pasaki, Bimuhali na Askivati. Abala ba bene Yafuleti. 34Bene Skameri: Aki, Rohega, Huba na Aramu. 35Bene Helemu, omugala: Sofaki, Yimuna, Skeleski na Amali.36Bene Zofaki: Suwaki, Hareneferi, Skuwali, Beri, Yimura, 37Bezeri, Hodi, Skama, Skiliska,Yitirani na Beera. 38Bene Yeteri: Yefune, Pisipa na Ara.39Bene Ula: Arachi, Hanieli na Riziya. 40Aba boshi baliri bene Aseri, abakulu b'omu nju za b'eshe wabo, abantu bw'obwenge n'entwali, abakulu b'abaluzi, baliyandikirwe omu luganjo lw'abantu bihumbi makumyabiri na ndarhu, omu borhere bw'okuheka emiherho n'oku genda ewa ntambala.

Chapter 8

1Benjamini aburha Bela, olubere lwage, Askibeli owa kabiri, Akiraki owa kasharhu, 2Noka ye wa kane, na Rafa ye wa karhano. 3Bene Bela baliri: Adari, Gera, Abihudi, 4Abiskuwa, Naamani,Akoaki, 5Gera, Skefufani na Hurami.6Lolaga bene Ehudi, baliri bashamuka bw'omulala omu bantu b'e Geba, ba babakulaga e Manahati: 7Naamani, Ahiya na Gera. Gera, ye wabahekaga, aburha Uza na Ahihudi.8Shaharaimu aba n'abana omu ch'e Moabu, enyuma z'okurhuma bakage, Hushimu na Bera. 9Ashaba Hodeshi, mukage: Yobabi, Zibiya, Mesha, Malikana, 10Yeuzi, Sakina na Mirima. Abala bagala ba bene, bashamuka b'omulala. 11Bene Hushimu: Ahitubu na Elipali.12Bene Elipali bali: Eberi, Misheamu, Shemedi, Shemedi ye wayumbakag'e Ono, Lodi n'ebishagala byage. 13Beriya na Shema, ba bali bakulu omu mulala gwabo omu bantu b'omu Ayaloni, bahiga abantu b'e Gati.14Ahiyo, Shashaki, Yeremoti, 15Zebadiya, Aradi, Ederi, 16Mikaeli, Yishipa na Yoka babaliri bene Beriya. 17Aba ba bene Elipali: Zebadiya, Meshulamu, Hiziki, Heberi, 18Yishimerayi, Yiliya na Yobabi.19N'aba ba bene Shimeyi : Yakimu,Zikiri,Zabudi, 20Eliyenayi,Ziletayi,Eliyeli, 21Adaya,Beraya na Shimurati.22Bene Sheshaki: Yishipani, Eberi, Eliyeli, 23Abudoni, Zikiri, Hanani, 24Hananiya, Elamu, Antotiya, 25Yifideya, na Penuweli.26Shamusherayi, Shehariya, Ataliya, 27Yareshiya, Eliya na Zikiri babaliri bene Yerohamu, 28Abala ba baliri bashamuka bw'omulala, bashamuka kukulira n'emilala yabo e Yerusalemu.29Eshe wa Gabaoni walilamire omu Gabaoni, n'ezino lya mukage lyaliri Maaka. 30Abudoni, omugala mukulu, na Zuri, Kishi, Baali, Nadabu, 31Gedori, Ahiyo, na Zekeri.32Mikiloti ye waburhaga Shimeya. Nabo balilamire omu Yerusalemu hofi na bene babo, haguma na bene babo. 33Neri ye waburhaga Kishi; Kishi aburha Saulo; Saulo aburha Yonatani, Maliki-shwa, Abinadabu na Eshibali. 34Bene Yonatani: Merib-Baali. Merib-Baali aburha Mika.35Bene Mika: Pitoni, Meleki,Tareya na Ahazi. 36Ahazi aburha Yehoyada; Yehoyada aburha Alemeti, Azimaveti na Zimuri; Zimuri aburha Moza; 37Bene Moza aburha Bineya, Bineya aburha Rafa, Rafa aburha Eleasa, Leasa aburha Azeli;38Bene Azeli bali ndarhu, lolaga n'amazino gabo: Azirikamu, Bokeru, Ismaeli, Sheariya, Obadaiya, na Hanani. Abala boshi babaliri bene Azeli. 39Bene Esheki, mwene wabo: Ulamu,Yomwana wage murhanzi, Yeushi wa kabiri, na Elifeleki wa kasharhu. 40Bene Ulamu bali nfola miherho b'okulwa bwenene, baliyinji fola omuherho; baburha bana banene, abanjukuliza babo, bali egana na makumi marhano. Abo boshi bali bene Benjamini.

Chapter 9

1Aba Israeli boshi bali yandikirwe omu milala yabo n'omu chitabu ch'abami babo. Ago mango abantu b'e Yuda bahekwa buja e Babeli, enyanya z'amabi gabo. 2Abantu barhangaga kuyumbaka, omu bishagala byabo, Aba Israeli ba baliri barhanzi kuyumbaka omu chihugo chabo, n'oku rhola ebintu byabo n'abadahwa babo, n'Abalawi, n'abantu bakazagi kola omu ka - Nyamuzinda. 3Omulala gwa Yuda, n'ogwa Benjamini n'ogwa Efuraimu n'ogwa Manase ba bali omu Yerusalemu.4Bene Pereti, bene Yuda: Utayi, bene Amihudi, bene Omuri, bene Yimuri, bene Bani. 5Abashilo: Asaya, olubere, n'abagala. 6Bene Zera: Yeweli, na bene babo, baliri magana ndarhu na makumi gali mwenda.7Bene Benjamini bali omu Yerusalemu: Salu, mwene Meshulamu, mwene Hodaviya, mwene Hasenuwa; 8Yibeneya, mwene Yeroamu; Ela, mwene Uzi, mwene Mikiri; Meshulamu, mwene Shefatiya, mwene Reweli, mwene Yibiniya; 9na bene babo, kukulikira ebihanda byabo, magana mwenda na makumi marhano na ndarhu. Aba boshi baliri bakulu b'omu milala y'enju za b'eshe.10Aba ba badahwa: Yedaya, Yehoyaribu, Yakini; 11Azariya, mwene Hilkiya, mwene Meshulamu, mwene Sadoki, mwene Merayoti, muluzi w'enju ya Nyamuzinda;12Adaya, mwene Yeroamu, mwene Pashihuri, mwene Malikiya; Masayi, mwene Adieli, mwene Yazera, mwene Meshulamu, mwene Meshulami, mwene Imeri; 13na bene babo, abakulu za b'eshe, chihumbi na magana mushanvu na makumi gali ndarhu, ntwali z'abalume, baliri balenga bwenene oku mulimo g'omu Ka - Nyamuzinda.14Abalawi: Shemaya, mwene Hashubi, mwene Azrikamu, mwene Hashabiya, baliri b'omu mulala gwa Merari; 15Bakabakari; Heresi; Galadi; Metaniya, mwene Mika, mwene Zikiri, mwene Asafu; 16Obadiya, mwene Shemaya, mwene Galali, mwene Yedutuni; Berekiya, mwene Asa, mwene Elikana, wali lamire omu bishagala by'e Netofa.17Nabakazagi langa enyunvi: Shalumu, Akubu, Talmoni, na Akimani, na bene babo; Salumu ye waliri mukulu, 18na kugera z'ene aba eburhambi bw'olunvi lwa mwami, ebushoshokero bw'ezuba. Abo babakazagi langa enyunvi z'eshwa ly'abana Balawi. 19Shalumu, mwene Kora, mwene Abiyasafi, mwene Kora, na bene babo bw'omu njuny'eshe, bw'omu mulala gwa Kora, ba baliherhe emilimo y'okulang'ehema; b'eshe bakazaga langa enjira ejir'omu kampi ka Nahano,20na Finehasi, mwene Eliyazari, ye wali mukulu wabo, na Nahano aliri haguma naye. 21Zakariya, mwene Mishelemiya, ye wakazaga langa olunvi lw'e Hema ly'okushimanana.22Baliri boshi haguma magana mabiri n'ekumi na babiri, balondolwaga okulanga enyunvi, n'oku yandikwa omu bihanda byabo kukulira n'ebishagala byabo; Daudi na Samweli w'omulebi babahiraga abo mwey'oyo mirimo yabo. 23Bowe n'abana babo bakazaga kulanga enyunvi z'enju ya Nahano, enju y'ehema. 24Haliri enyunvi enyunda zoshi oku zanali ene, ebushoshokero n'ebuzikiro, emalambo n'ekarongo.25Bene babo, balilamire omu rhushagala rhwabo, bakazi yinja ngasi mango kugwasa ababo oku mirimo kuhika siku mushanvu. 26Bulala abo balanzi bakulu bane, ba Balawi, baliri omu mirimo ngasi lusiku, babanakazagi langa enju n'ebintu by'omu ka - Nyamuzinda; 27Nabo bakazaga lyama eburhambi bw'enju ya Nyamuzinda, ahabakazaga kulanga, n'oku chingula ngasi esezi.28Baguma omu Balawi baliri bakola omulimo gw'oku kwiz'ebintu, n'oku galuka kubiganja n'oku huluka baganja. 29Abandi abakazaga langa ebintu, bwenene ebintu by'ahantu hachesibwa, n'eshano, n'edivayi, n'amavurha, n'obuku n'agandi mavurha g'amalashi.30Baliri bana b'abadahwa baliherhe emirimo y'oku kujira ago mavurha n'aga malashi. 31Matitiya, muguma w'omu Balawi, olubere lwa Salumu w'omu Kohati, ye wakazaga yenda oku linjanja. 32N'abandi baguma bw'omu bene babo, haguma n'omulala gwa Abakohati, babakazaga jira emigati y'okulibwa omu Sabato.33Abo ba bali bimpiza, abakulu b'omulala gw'Abalawi, balilamire omu masika, kukula h'eyindi mirimo bulala bakazaga kukola ezuba n'obudufu. 34Babali bashamuka b'omulala gw'Abalawi, bakulu nk'oku emilala yabo yaliri. Balilamire omu Yerusalemu.35Eshe wa Gabaoni, Yeiyeli, alilamire e'Gabaoni, n'ezino lya mukage ye waliri Maka. 36Abdoni, omugala mukulu, na Zuri, Kishi, Baali, Neri, Nadabu, 37Gedori, Ahiyo, Zakariya na Mikiloti.38Oyo Mikiloti ye waburhaga Shimeyamu. Nabo balilamire omu Yerusalemu hofi na bene babo, haguma na bene babo. 39Neri ye waburhaga Kishi, Kishi aburha Saulo; Saulo aburha Yonatani, Malikishwa ,Abinadabu na Eshibaali. 40Yonatani aburha Merib-Baali. Merib-Baali aburha Mika.41Bene Mika: Pitoni, Meleki, na Teraya. 42Ahazi aburha Yaera; Yaera aburha Alemeti, Azimaveti na Zimuri; Zimuri aburha Moza; 43Moza aburha Bineya. Refaya, omugala; aburha Eleasa, na Eleasa aburha Azeli. 44Azeli aliherhe bana ndarhu, lolaga n'amazino gabo: Azrikamu, Bokeru, Ismaeli, Sheariya, Obadiya na Hanani.Aba babaliri bene Azeli.

Chapter 10

1Abafilistini barhuma echigusho ch'enfola miherho e'Israeli, n'abantu b'e Israeli bahimwa balibira embere z'Abafilistini n'okufamo banene bwenene oku ntondo y'e Gilboa. 2Abafilistini bashimba mwami Saulo n'abagala, bayirha Yonatani, Abinadabu na Malikishwa, bagala ba Saulo. 3Entambala yakaliha oku Saulo; emyambi yamugwarha n'oku mukoromesa.4Honaho Saulo abwira owali murhwazize amachumu: Orhole engorho yawe oyinfunde, n'okutula, mpu baleki yinji chivuga mpu banyirhire. Oyo muntu ayoboha bwenene alahira, bulala aligwarhirwe n'obuba. Na Saulo yenine arhola engorho yage, achikabul'omuyo.5Oyo waliheker'engorho za Saulo, aber'abona amafa, naye achikabul'omu ngorho yage, naye afa. 6Ntyo Saulo afa n'abagala bage basharhu, n'enju yage yoshi yahwa mwako kashanji.7Aba Israeli boshi baliri omu lubanda, babona oku baliyakire na Saulo n'abagala bafire, babunga ebishagala byabo mpu nabo babunge. Na balifistini bagenda kubilamo. 8Bwabere bwacha esezi, Abafilistini bajishokola Aba Israeli bafaga, Bashimana Saulo n'abagala basharhu bafire oku ntondo y'e Gilboya.9Babashokola, n'okuhek'erhwe lyage n'emiherho yage. Na ntyo bamenyes'eyo myazi minja omu chihugo choshi ch'Abafilistini n'oku bazimu boshi n'oku bantu. 10Bahira emiherho ya Saulo omu nju ya nyamuzinda wabo, n'empanga yage balihanika omu nju ya Dagoni.11Abantu b'e Yabesi y'e Galadi boshi babene bamenya oku ntyo kw'Abafilistini bajirire Saulo, 12entwali zoshi zaliri omu chishagala zayumuka, zagenda kujirhola omurhumba gwa Saulo n'eyabagala, bayiheka e Yabesi. Babahamba amavuha gabo omu daho ly'omurhi, e' Yabesi, bachishalisa siku mushanvu.13Saulo afa, bulala arhakengaga omwazi gwa Nahano, n'okukenga amarhegeko gage, na bulala adosag'ehano oku bazimu n'oku laguza. 14Aleka okudosa Nahano; na ntyo Nahano amuyirhisa, n'obwami bwage abuha Daudi, mwene Yese.

Chapter 11

1Emilala y'Aba Israeli yoshi yaja emwa Daudi e Heburoni, bamubwira mpu: Lolala, rhuba mavuha gawe n'omubiri gwawe. 2Na kandi, chiro n'amango Saulo aliri mwami, w'oyo we waliri chilongozi n'oku kugalula Israeli. Nahano, Nyamuzinda wawe, abaga aku bwirire: Nji walisa olubaga lwani lw'e Israeli, nji wanaba mukulu w'olugbaga lwani lw'e Israeli. 3Na ntyo abagula b'aba Israeli baja emwa mwami e'Heburoni, na Daudi ajira echiragane haguma nabo e' Heburoni, embere za Nahano. Bashiga Daudi amavurha aba mwami w'aba Israeli, nk'oku Nahano aderhaga, omu bunu bwa Samweli.4Daudi alambagira haguma na Israeli yeshi omu Yerusalemu. emunda aba Yebusi baliri. Eyomunda Aba Yebusi baliri, banin'echihugo. 5Abantu b'e Yebusi babwira daudi: Orhakaja munola. Aliko Daudi agwarh'echishagala ch'e Sayuni: chaba chishagala cha Daudi. 6Daudi aderhaga: mpu ola wankarhangi yirha omu Yebusi ye wanaba chilongozi ch'engabo. Yowabu, mwene Yeruya, aba murhanzi, aba chilongozi.7Daudi ayumbaka mwecho chishagala chizibuzibu ; che charhumaga bachiyirika ezino ly'echishagala cha Daudi. 8Enyuma zaho azungulusa echishagala choshi engurhu, arhonderera e Milo n'eburhambi; na Yoabu naye ayumbaka ahayorhaga h'echishagala. 9Daudi aba n'obuhashe bunene, Nahano w'enfola miherho aliri haguma naye.10Lolag'enfola miherho z'entwali Daudi aligwerhe, babakazagi murhabala haguma n'Aba Israeli oku yumanza obwami bwage, baba bamuyimika okuba mwami, nk'okw'omwazi gwa Nahano gwa derhwagwa oku ba Israeli. 11Lolaga, kukulikiran'oluganjo lwabo, ezo ntwali ze zaliri omu mulimo gwa Daudi. Yashobeamu, mwene Hakimoni, muguma w'omu nfola miherho zikulu. Akazagi lika'echumu lyage oku chikunjo ch'abantu magana masharhu, n'oku bayirhira chaliguma.12Enyuma zage, Eliyazari, mwene Dodo, w'omu mulala gwa Akokite, aliri muguma mu zilala ntwali esharhu. 13Aliri na Daudi e Pasi-Damimu, emunda Abafilistini bashimananaga omu ntambala. Haliri eshwa liyunjwir'engano; n'olubaga lwakazaga zilonza embere z'Aba filistini. 14Bachiheb'omu charagati k'eshwa, abalanga, banashurha Abafilistini. na Nahano abagwasa kubachungula.15Basharhu omu echikunjo cha makumi masharhu Baja emunda Daudi aliri ebwa bale omu lukunda lw'e Adulamu, amango akambi k'Abafilistini kaliri omu lubanda lw'e Refaimu. 16Daudi aliri omu lwakiro lwage, naho haliri echirhala ch'Abafilistini e Betelehemu. 17Daudi aliherh'enyifinjo, n'oku derha: Nde wakanderher'amenji gw'okunywa gw'omuriba liri omu lunvi lw'e Betelehemu?18Lero ezo ntwali esharhu za gera omu kambi k'Abafilistini, bajidom'amenji omu riba lyaliri omu lunvi lw'e Betelehemu. Bagaheka n'oku kumalerhera Daudi; aliko Daudi arhalonzaga oku ganywa, anagashesher'oku daho embere za Nahano. 19Anaderha: Mani Nyamuzinda wani ntakwanene oku jira ntya! Ntakanywer'eshagama y'abantu bagendaga kuhez'akalamo kabo? Bulala okuhez'akalamo kabo kubagalerhaga. Arhanalonzag'oku ganywa. Lolaga gurh'ezo ntwali esharhu zajiraga.20Abishagi, mwene wabo Yoabu, aliri mukulu wa basharhu. Alikul'echumu lyage oku balala magana masharhu, n'oku bayirha; aja erenge mubalala basharhu. 21Aliri mukengwa bwenene kulusha balala basharhu omu mango ga kabiri, aba mukulu wabo; Aliko arhayumananaga na balala b'omu chikunjo cha basharhu.22Benaya, mwene Yehoyada, mwene mulume muguma w'e Kabuseli, yaliri ntwali nkulu anakengwa enyanya z'emisi yage. Ayirhaga bashosho babirhi b'e Moabu. Ayandagala omu charagati k'eriba, omo ayirha mu shosho muguma, lusiku luguma lw'olubula. 23Ayirha muntu muguma w'e Misiri waliherh'obule bwa ntambu erhano n'efune yage yaliherh'echumu nka musholo gwalyo gwali yumanene n'omurhi g'obushanja balukira kw'enyambalo; amulwisa n'agarhi, amunyeg'eryo chumu omu fune z'omu Misiri, amuyirha nalyo.24Lolaga oku Benaya, mwene Yehoyada ajiraga; aj'erenge mw'echo chilundo cha basharhu. 25Akengwa mwabo makumi masharhu; aliko arhahikaga ku balala b'omu chilundo cha basharhu. Daudi amuha omulimo g'okurhegeka ab'oku muhanula bwibisho.26Entwali zaliri omu nfola miherho: Asaheli, mwene wabo Yoabu. Elikanani, mwene Dodo, w'e Betelehemu. 27Shamoti, w'e Harodi, Heleti, w'e Peloni 28Ira, mwene Ikeshi, w'e Tekowa, Abiezeri, w'e Anatoti. 29Sibekayi, w'eHukatite. Ilayi w'e Akoaki.30Maharayi, w'e Netofa, Helebi, mwene Baana, w'e Netofa. 31Itayi, mwene Ribayi, w'e Gibeya y'emwa bene Benjamina, na Benaya w''e Piratoni, 32Hirayi w'omu lubanda lw'e Nakale-Gaaski, Abieli, w'e Araba. 33Azmaveti, w'e Bakarumu. Eliabu w'e Shaaliboni.34Bene -Hashemu, w'e Gizoni, Yonatan,i mwene Shage, w'e Harari. 35Akiyamu, mwene Sakari, w'e Harari. Elifali, mwene Uri. 36Heferi, mwene Mekera. Ahiya, w'e Peloni. 37Hesiro, w'e Karmeli. Naarayi, mwene Ezibayi.38Yoweli, mwene wabo Natani, Mibakari, mwene Hagiri. 39Zeleki, w'e Amoni, Nakarayi w'e Beroti, ye wakazaga rhwaza Yoabu amachumu, mwene Seruya. 40Ira, w'e Yatiri, Garebi w'e Yatiri. 41Uriya, w'o Muhiti, Zabadi, mwene Akalayi.42Adina, mwene Kiza, w'omu Rubeni, ye wali mukulu omu mulala gwa bene Rubeni, na nfola miherho makumi masharhu haguma naye. 43Hanani, mwene Maaka, Yosafati w'e Mitani, 44Oziya, w'e Akitaroti. Shama na Yeiyeli, bene Hotamu, w'e Aroeri.45Yadiyaeli, mwene Shimuri. Yoka, mwene wabo, w'e Tizi. 46Eliyeli, w'e Makavimu, Yeribayi na Yokaviya, mwene Elinaamu. Yitima, w'e Moabu. 47Eliyeli, Obedi na Yaasiyeli-Mezobaya.

Chapter 12

1Lolaga abajaga hofi na Daudi Zikilagi, amango aliyakire, Saulo mwene Kishi. Baliri omu ngabo z'entwali bakazagi genda naye oku ntambala. 2Ezo ngabo zaliherh'emiherho n'emizareti, eri babaga balasha n'amabale g'omu muzareti banahuma amalyo n'amalembe kubanakazagi fol'emyambi omu muherho: Bali b'omu mulala gwa Benjamina, luganjo lwa bene babo Saulo.3Chilongozi Akiyezeri na Yoasi bene Shemaya, w'e Gibeya; Ezo nfola miherho zezi : Yeziyeli, na Peleti, bene Azmaveti; Beraka; Yehu, w'e Anatoti; 4Yishimaya, w'e Gabaoni, ntwali w'omu makumi masharhu; Yeremiya, Yahazieli, Yehanani, Yozabadi; b'e Gedera;5Eluzayi, Yerimoti, Beyaliya, Shemariya; Shefatiya w'e Harofu; 6Elikana, Yishiya, Azareli, Yowezeri, Yashobeamu, b'omu mulala gwa Kora; 7Yoweli na Zebadiya, bene Yeroamu, w'e Gedori.8Bene Gadi barhenga mw'entwali z'enfola miherho, zaja emunda Daudi aliyakire Saulo omu lubanda l'omu mpinga, bali balume baliyinji chik'empenzi n'okulwa n'amachumu, baligwerhe emisi nka ntale, n'okulangabuka nka vumbiri z'omu ntondo.9Ezeri, mukulu; Obadiya, wakabiri; Eliyabu, wagasharhu; 10Misimana, wa kane, Yeremiya, wa karhano; 11Atayi, wa ndarhu; Elieli, wa mushanvu, 12Yohana wa munane,Elizabadi wa mwenda; 13Yeremiya, w'ekumi; Makibanayi, w'e kumi na muguma.14Bene Gadi ba baliri bilongozi by'Enfola miherho; muguma, oli mudorho wabo, alikwanene arhere nfola miherho egana, n'omulu wabo analwisa chihumbi. 15Lolaga balala bashabukag'olwinji lw'e Yorodani omu mwezi gwa burhanzi, amango loshi lushabuk'ebishabuko byalo, n'oku higa abantu baliri omu mbanda, eshiriza n'erindi.16Haliri bene Benjamina na bene Yuda bajaga emunda Daudi aliyakire. 17Daudi abashegerera, ababwira mpu: Akaba muyinjire n'omurhima g'okuntabala mbayegerezeze, aliko akaba mwazi mulingwarhako mpu yimumpereza abashombanyi, ntashwiraga jira kubi, na Nyamuzinda wa barha yenine abibwene n'oku bachirh'olubanja.18Amasayi, muguma wa bakulu b'enfola miherho, aliyunjwire Muka ochere, n'oku derha: Rhuli bawe, Daudi, na haguma nawe, mwene Yese! Murhula, murhula emwawa, na murhula oku bakurhabala, bulala Nyamuzinda wawe akurhabere! Na Daudi abayankirira, n'oku barhabika haguma n'abakulu b'echigusho.19Abantu b'omu mulala gwa Manase baj'omu ngabo za Daudi, amango alwisaga Abafilistini eri baji lwisa mwami Saulo. Aliko eyo ngabo ya Daudi erhalwaga buno abafilistini bali bamaja omu hano; bulala, enyuma bagenda kuyunvikana, abarhambo b'abafilistini barhumira Daudi, baderha mpu : Hano rhukozana ayinji rhuhindamuka arhabale na wabo Saulo, abone bamarhumala. 20Amango agaluka Zikilagi, lolaga ab'emwa Manase bachishwekera kuye: Adinaki, Yozabadi, Yadiyaeli, Mikaeli, Yozabadi, Elihu na Ziletayi, Abo ba bali bilongozi by'engabo y'enfola miherho chihumbi chihumbi b'emwa Manase.21Balerhera Daudi oburhabale enyanya z'echigusho ch'Abahameleki bw'okusahur'ebintu, bulala boshi zaliri ntwali, babanaliri bakulu omu nfola miherho. 22Na ngasi lusiku abantu bayinja embere za Daudi kumurhabala, kuhika ahabonerag'akampi kanene, nka kampi ka Nyamuzinda.23Lolaga oluganjo lw'abantu b'enfola miherho enyanya w'entambala bajire emunda Daudi aliri e'Heburoni, mpu bamuhererz'obwami bwa Saulo, nk'oku Nahano abaga arhegekere. 24Bene Yuda, baliherhe empenzi n'amachumu, bihumbi ndarhu na magana munane, baliri nfola miherho enyanya w'entambala. 25Bene Simeoni, baliri bihumbi mushanvu n'egana, n'abo zali ntwali z'okulwa entambala.26Bene Lawi, bihumbi bine na magana ndarhu; 27Na Yehoyada, muluzi wa Haruni, na haguma naye baliri bihumbi bisharhu na magana mushanvu; 28Sadoki, naye aliri musole w'entwali, ali gwerhe n'abashamuka makumyabiri na babiri b'omu mulala gwabo.29Bene Benjamina, bene babo Saulo, bihumbi bisharhu; bulala kuhika na ntyo bantu banene baliyorhe bashinganyanya oku nju ya Saulo. 30Bene Efurahimu, baliri bihumbi makumyabiri na magana munane, ntwali z'abantu, bantu baligwerh'ezino, omu milala yabo. 31Echichira ch'obukoo bwa Manase, baliri bihumbi ekumi na munane, ba bajirirwe okujiyimika mwami Daudi.32Bene Isakari, baligwerhe obwenge b'okumenya eby'aba Israeli bajira amango malebe, bakulu magana mabiri, na bene babo boshi baliri eshishi w'oburhegesi bwabo. 33Ab'omu mulala gwa Zabuloni, baliri bihumbi makumi marhano, bantu bakaja oku ntambala, na ntachilwano barhaliyinji kolesa, banali bakulwa na murhima muguma.34Ab'omu mulala gwa Nafutali, baliri bakulu chihumbi chiguma, n'okuba n'ezindi nfola miherho bihumbi makumi masharhu na mushanvu, b'okulwa n'empenzi n'amachumu. 35Ab'omu mulala gwa Dani, baliri nfola miherho bihumbi makumyabiri na munane na magana ndarhu, bankaja oku ntambala.36Ab'omu mulala gwa Asheri, baliri nfola miherho bihumbi makumi mane, balichirheganyiz'okuj'oku ntambala. 37Ab'omu mulala gwaliri eshiriza y'olwinji lw'e Yorodani, bali bene Rubeni, bene Gadi, n'abandi b'oku bukoo bwa Manase, baligwerhe ngasi bukoo bw'omuherho gw'entambala, bihumbi egana na makumyabiri.38Aba bantu boshi, bantu ba ntambala, bachirhenganyiz'okulwa, bagera e'Heburoni na murhima muguma omu kuyimika Daudi abe mwami w'e Israeli. Abandi ba Israeli baliyorhere nabo boshi balilonzeze bayimike Daudi. 39Bajira siku esharhu eyo munda haguma na daudi, balya n'okunywa, bulala bene babo babarheganyag'ebiryo. 40Na chiro na balala balilamire hofi nabo kuhik'e Isakari, n'e Zabuloni, n'eNafutali, bakazi yinja bagwerh'ebiryo oku ba Punda, n'oku Ngamiya, n'oku farasi, n'oku nkavu, banalerh' eshano, n'amalehe g'emirhi eyumire n'emizabibu eyumire, edivayi, amavurha, n'empanzi n'ebibuzi oku bunene, bulala aba Israeli baliri omu lumogo bwenene.

Chapter 13

1Mwami Daudi ajira ehano ly'ebilongozi byabihumbi n'egana, haguma n'abaluzi boshi. 2Na Daudi abwira endeko y'aba Israeli yoshi: Mukabona kuli kwinja, n'akaba birhengerer'emwa Nahano, Nyamuzinda werhu, arheganyizeko, rhurhume entumwa eyi n'eyi emunda bene berhu bala bayorhaga omu Israeli; bwenene abadahwa n'Aba Lawi omu bishagala biri eburhambi babamenyise, bayinje baje omu ndeko yerhu. 3Rhwalerha n'e sanduku y'echiragane cha Nyamuzinda werhu, bulala rhurhachiri omu burhegesi bwa mwami Saulo. 4Boshi bayemera okujira ntyo, bulala babona oku biri binja embere z'olubaga.5Daudi ashimanyanya aba Israeli boshi omu ndeko, kurhengerera e'Shihori y'e Misiri kuhika omukuj'omu Hamati, omu kulonza babalerhe omu Kiriyati-Yarimu e'Sanduku ya Nyamuzinda. 6Na Daudi, haguma na Israeli yeshi, azamukira e' Baali, e' Kiriyati-Yarimu, eri e' Yuda, Bajilerha e Sanduku ya Nyamuzinda, embere yayo bakazagi kukuza ezino lya Nahano olamire omu charagati k'amakerubi.7Eyo sanduku y'okulaganana ya Nyamuzinda bayihira oku mutugari guhyahya bayilerha bayikula omu nju y'Abinadabu: Uza na Ahiyo babaliherhe ogo mutugari. 8Daudi n'aba Israeli boshi baligwerhe bazina embere za Nyamuzinda n'e Misi yabo yoshi, bayinja bayimpa, n'okuziha enanga, n'orhusayo, n'okugomba engoma, n'okuziha enzenze, n'emijeregerezo, n'okubuha amaholere.9Babere bagera omu mbuga y'okuhulira emburho e'Kodoni, enkavu yaligwerhe e sanduku ya sirhala ya bwira yarhoga, Uza alik'efune mpu ahengamule e' Sanduku. 10Nahano ayunva oburhe enyanya za Uza, Nahano amushurha bulala ahumire oku Sanduku. Uza afiraho embere za Nyamuzinda. 11Daudi agaya okubona Nahano amayirha Uza ntyo. Ahola bahayirika ezino lya Peresi-Uza, kuhanachiderhwa kugera zene.12Daudi ayubaha Nyamuzinda olo lusiku; aderha mpu : Gurhe naheka e Sanduku ya Nyamuzinda y'okubuganana emwani ? 13DAudi arhachihekag'e Sanduku omu mwage omu chishagala cha Daudi, ayiheka omu mwa Obedi-Edomu muburhwa w'e Gati. 14E Sanduku ya Nyamuzinda yaberamo myezi esherhu omu nju ya Obedi-Edomu, omu mwage. Na Nahano agisha enju ya Obedi-Edomu na byoshi byalirimo.

Chapter 14

1Mwami Hiramu, w'e Tiro, arhumira Daudi entumwa, amurhumira emirhi y'echetere, n'abantu b'okushongola amabale n'ababeja emirhi mpu bamuyumbakire enju. 2Daudi abona oku Nyamuzinda amamuyimika mpu abe mwami w'aba Israeli, n'ok'obwami bwage bwakuzizwe enyanya z'aba Israeli.3Daudi ashubi rhola abandi bakazi omu Yerusalemu, ababurhako abandi bazana n'abanyere. 4Lolaga amazino g'abana aburhaga e Yerusalemu: Shamuwa, Shobabu, Natani, Sulemani, 5Bari, Elishuwa, Elipeleti, 6Noga, Nefegi, Yafiya, 7Elishama, Beliyada na Elifeleti.8Aba Filistini bamenya oku bayimikire Daudi mpu abe mwami omu Israeli moshi, bazamuka kumulonza. Daudi, abaga amenyesezwe, ayinj'embere zabo. 9Aba Filistini bayinja, n'oku shandala omu lubanda lw'e Refaimu.10Daudi ahema Nyamuzida, aderha mpu : Ka njilwisa aba Filistini ? Wampimirabo ? Nahano amushuza, obalwise, na kuhimirabo. 11Bazamuka e Baali-Perazimu, Daudi abalimbula abahima. Lero aderha mpu : Nyamuzinda ampimire abashombanyi bani ku ufune yani, namabayandagaza nka menji g'omu kashalala. Che charhumaga bahamagala ezino lyaho Baali-Perazimu. 12Baleka ba nyamuzinda babo, bayoswa oku rhegeko lya Daudi.13Aba Filistini kandi bashubi shandala omu lubanda. 14Daudi ashubi dosa Nyamuzinda. Nyamuzinda amushuza mpu : Orhabayubahaga, ohindamuke oji balwisiza enyanya ebwa Miforisadi.15Hano oyunva omushaganyo mweyo mirhi, wanabayandagalira, bulala nyono Nyamuzinda nyinjire kukuhimira aba Filisitini. 16Daudi ajira nk'oku Nyamuzinda amubwiraga, Aba Israeli bahima aba Filisitini e Gabaoni kugera e Gezeri. 17Daudi aj'erenge omu chihugo choshi, na Nahano amukengesa embere z'embaga zoshi za muyubaha.

Chapter 15

1Daudi achiyumbakira enju omu chishagala cha Daudi; arheganya ah'e Sanduku ya Nyamuzinda ya kazibera, yi yumbakira ehema 2Lero Daudi aderha mpu: E' Sanduku ya Nyamuzinda erha kwanene okuhekwa n'abarhali Balawi, bulala Nahano achishogere bo babakazagi heka e'Sanduku ya Nyamuzinda n'oku kazimujirir'emirmo esiku zoshi. 3Na Daudi ashimanya Aba Israeli boshi e Yerusalemu mpu balerh'eyo Sanduku ya Nahano aha yi yumbakiraga.4Daudi ashimanyanya bene Haruni n'Abalawi: 5bene Kehati, bene Urieli omukulu na bene babo, egana na makumyabiri; 6Bene Merari, Asaya omukulu na bene babo, magana mabiri na makumyabiri;7Bene Gerishomu, Yoeli omukulu na bene babo, egana na makumi masharhu; 8Bene Elizafani, Shemaya omukulu na bene babo, magana mabiri; 9Bene Heburoni, Eliyeli omukulu na bene babo, makumi gali munane; 10bene Uzieli, Aminadabu omukulu na bene babo, egana n'ekumi na babiri.11Daudi ahamagala abadahwa Sadoki n'Abiatari, n'Abalawi Urieli, Asaya, Yoweli, Shemaya, Eliyeli, na Aminadabu. 12Ababwira mpu: Mwe bakulu b'omulala gw'Abalawi; muchishukulule, Mushukule na bene benyu, mulerhe e'Sanduku y'echiragane ya Nahano, Nyamuzinda w'Aba Israeli muyirhabike ahantu nayiyumbakiraga.13Bulala burhanzi rhurhali riho, Nahano, Nyamuzinda werhu, arhushurhaga; Bulala rhurhamulonzaga nk'oku erhegeko liderhere. 14Abadahwa n'Abalawi bachishukula mpu yi baheka eyo Sanduku y'echiragane ya Nahano, Nyamuzinda w'Aba Israeli. 15Bene Abalawi balirhwir'e Sanduku ya Nyamuzinda oku milambaliko oku birhugo byaho, nk'oku Musa arhegekaga kukulikira omwazi gwa Nahano.16Na Daudi abwira abakulu b'Abalawi mpu barheganye bene babo balala bakwanene okuyimpa n'ebintu by'enyimpo, enanga, n'emijegero, n'ebinanda, mpu babizihe n'omulenge g'okuyunvikana bwenene gumenyese oku bashalukire. 17Aba Lawi baliherhe Hemani, mwene Yoweli; omu bene babo, Asafu, mwene Berekia; n'omu bene Merari, bene babo, Etani, mwene Kushaya; 18na ntyo haguma nabo na bene babo babakulikira oku rhegeko lya kabiri Zakariya, Beni, Yaazieli, Shemiramoti, Yehiyeli, Uni, Eliabu, Beneya, Maseya, Matitiya, Elifele na Mikenaya, na Obedi-Edomu na Yehiyeli, n'abalanzi b'enyunvi.19Abimpizi Hemani, Asafu na Etani Ba bakazagi jegereza emijegero y'ebyuma, mpu y'eyunvikana. 20Zakariya, Aziyeli, Shemiramoti, Yehiyeli, Uni, Eliyabu, Maseya na Benaya ba bakazagi ziha enanga n'omulenge gw'enyanya; 21Na Matitiya, Elifele, Mikenaya, Obedi-Edomu, Yeiyeli na Azaziya, Ba baligwerhe enanga z'ankoba munane, omu kuyimpiza enyimpo.22Kenaniya, omukulu w'enyimpo omu Balawi, chirongozi w'enyimpo, bulala Aligalireko. 23Berekiya na Elkana baliri bakuhek'e Sanduku. 24Shebaniya, Yosafati, Netanaeli, Amasayi, Zakariya, Benaya na Eliezeri, abadahwa, bakazaga banda omu mishekera embere z'e Sanduku ya Nyamuzinda. Obedi-Edomu na Yeshiya baliri balanzi b'e Sanduku.25Daudi, n'abashamuka b'e Israeli, n'ebilongozi by'engabo bagenda kukula e Sanduku y'echiragane ya Nahano omu mwa Obedi-Edomu, ago mango balishagalukire. 26Bahana enterekero ya mpanzi mushanvu na ngandabuzi mushanvu bulala Nyamuzinda Alirhabere Abalawi baliherhe e Sanduku ya Nahano.27Daudi aliyambere echishuli chilukirwe n'echitani chinja; n'Abalawi bakazagi heka eyo Sanduku nabo ntyo kubakazagi yambala n'abimpiza, na Kenaniya, omukulu w'enyimpo omu bimpiza; na Daudi akazagi yambala omwambalo gw'efodi y'oboya. 28Aba Israeli boshi bayinja bagwerhe e'Sanduku y'echiragane ya Nahano haguma n'emilenge y'obushagaluke, omulenge gw'orhurumbeti, n'amaholere N'ebinanda n'okujegerera, n'enanga.29Nk'okw'e Sanduku y'echiragane ya Nahano yabere ehika omu chishagala cha Daudi, Mikali mwali wa Saulo, alolera omu Kabonero, alangira mwami Daudi Yashabira n'oku noga n'amazina, amugayiriza Emurhima.

Chapter 16

1Babere bamalerha eyo Sanduku ya Nyamuzinda, bayirhabik'omu charagati k'ehema lya Daudi ayi yumbakiraga, bahereza Nyamuzinda Enterekero y'okusireza n'eyo kugashaniza. 2Amango Daudi amalaga hana ennterekero y'okusirezwa n'okugashaniza, Agisha abantu boshi oku zino lya Nahano. 3Na ntyo agabira boshi baliri omu Israeli, abalume n'abakazi, ngasi muguma omugati, n'echichira ch'enyama n'amalehe g'omurhi g'omuzetuni.4Aherez'Abalawi omulimo gw'e Sanduku ya Nahano, bakazi shenga, n'oku kukuza n'okuharamya Nahano, Nyamuzinda w'e Israeli. 5Baliri: Asafu, ye mukulu, Zakariya, amukulikira na Yazieli, Shemiramoti, na Yeiyeli, Matitiya, Eliabu, Benaya, Obedi-Edomu, na Yeiyeli. Baligwerhe ebintu by'okuziha ebinanda; Asafu wakazagi Shurha emijegerezo. 6Abadahwa Benaya na Ahaziyeli babakazagi buha amaholere buzira kuhusa embere z'e Sanduku y'echiragane ya Nyamuzinda.7Olo lusiku Daudi ahereza Asafu na Bene babo emikolo y'okukuza Nahano obo bwalii burhanzi. 8Mukuze Nahano, muharamy'ezino lyage! Mumenyes'ezindi mbaga ebijiro byage bikulu! 9Muyimpe, muyimpe oku renge lyage! muderhe ebisomerene byage byoshi!10Muchishinge omu zino lyage lichesibwa! N'emirhima ya balala balonza Nahano eshagaluke! 11Muhabw'oburhabale na Nahano n'emisi yage, mulonze ngasi mango amalanga gage!12Murhayibukir'ebijiro ajirire, n'ebisomerene n'emanja achire n'obunu bwage, 13Mwabo lubaga lw'Abisraeli, mukozi age, Bene Yakobo, bishogwa bage! 14Nahano ye Nyamuzinda werhu; Egulu lyoshi analichir'olubanja.15Muyibuk'echilagane chage ch'esiku n'amango, emyazi yage abaga alaganyize oku bibusi chihumbi, 16Echilagane ajiraga haguma n'Abrahamu, n'oku chigasha emwa Isaka; 17Ajirira Yakobo erhegeko nka mukangi, alaganana n'Aba Israeli echilagane ch'esiku n'amango, 18Aderha: Njina kuherez'echihugo ch'e Kanana nk'akashambala kenyu n'abahereze.19Ago mango balichiri bageke bwenene, bageke bwenene, n'abahisi mw'echo chihugo, 20n'okugenda bukoo oku bundi n'obwami ewa chindi chihugo; 21Aliko arhazigaga mp'omuntu yeshi yeshi abarhindibuze, n'enyanya zabo ahana abami: 22Murhahumag'oku bambali bashigirwe, n'abalebi bani murhabajiraga kubi!23Muyimpire Nahano, mweshi mulama omugulu! Muyalangaze ngasi lusiku obuchunguke bwage; 24Mubwire n'abantu boshi erenge lyage, omu mbaga zoshi ebisomerene byage!25Bulala Nahano aba mukulu n'okwa shinganene okukuzwa, ye yubahwa kulusha banyamuzinda boshi; 26Bulala banyamuzinda boshi b'abantu ziba shushano, Na Nahano ajiraga empingu. 27Obukulu n'obulangashane biba embere zage, emisi n'obushagaluke biba haguma naye.28Milala y'embaga, muhereze Nahano, muhereze Nahano erenge n'obukenge! 29Muhereze Nahano erenge oku zino lyage! Mumuherez'entulo n'okuyinja embere zage, mufukame embere za Nahano haguma n'abachesibwa bashigirwe!30Mudirhimane embere zage, mweshi mulama oku gulu! Egulu liyimangire, lirhali lya dirhimana chiro. 31Abali omuchanya basime, nenyu mw'omuli omugulu mushagaluke! Na boshi baderhe omu bukoo: Nahano yerhambwire!32Enyanja nene ekungule haguma n'ebibamo byoshi! N'oluchiga n'ebibamo byoshi bichidakire! 33N'emirhi y'enchiga eband'empundu z'obushagaluke embere za Nahano! Bulala ayinjire kuchir'egulu olubanja.34Mukuze Nahano, bulala ali mwinja! Bulala obonjo bwage buba bw'esiku n'amango! 35Muderhe: Orhuchize, Nyamuzinda muchiza werhu, orhushubuze, n'oku rhukula omu charagati k'amashanja, mpu nji rhukuz'ezino lyawe lichesibwa nji rhuheb'erenge lyerhu omu kukuza!36Ogashane Nahano, Nyamuzinda w'aba Israeli, esiku n'amango! n'olubaga loshi luderhe: Bibentyo! Rhukuze Nahano!37Daudi alekaho, embere z'esanduku y'echilagane cha Nahano, Asafu na bene babo, mpu bakazijira ngasi mango omulimo embere z''esanduku, n'okujir'emilimo yabo ngasi lusiku. 38Baleka Obedi-Edomu na Hosa haguma na bene babo, baliri luganjo lwa makumi gali ndarhu na munane, Obedi-Edomu, mwene Yedutuni, na Hosa, nka balanzi b'enyunvi. 39Ahereza omudahwa Sadoki n'abandi badahwa, na bene babo, embere z'ehema lya Nahano, oku hantu hachere omu chihugo ch'e Gabaoni,40Mpu bakazi hereza Nahano entulo z'esiku zoshi z'okusirezwa, esezi n'egolo, oku lurhamba lw'oku rheregekera, banahikiriza ebiyandikirwe omu marhegeko ga Nahano,Nahano yenine wabirhegekaga oku Israeli. 41Omubo mwaliri Hemani na Yedutuni, n'abandi balondolwaga kukulikira n'amazino gabo mpu bakazi kuza Nahano. Bulala ebisomerene byage biba by'esiku zoshi.42Omubo mwaliri Hemani na Yedutuni, haguma n'amaholere n'emijegerezo kubalala bakazaga kubiziha, na haguma n'ebikoleso by'enyimpo z'okukuza Nyamuzinda. Bene Yedutuni babaliherhe omulimo gw'okulanga enyunvi. 43Abantu boshi bagendaga ngasi muntu aja emwage, na Daudi ashubir'emwage kugisha enju yage.

Chapter 17

1Amango Daudi aliyiker'omu mwage, abwira omulebi Natani: Lolaga, ndamire omunju eyumbakirwe n'emirhi y'echitere, n'esanduku y'echiragane cha Nahano eri omu hema. 2Natani abwira Daudi: Ojire ok'omurhima gwawe gukubwirire, bulala Nyamuzinda ali haguma nawe.3Obudufu bwalikulikireho, omwazi gwa Nyamuzinda gw'abwira Natani : 4Ogende obwire omwambali wani Daudi: Na ntya ku Nahano aderhere: Arhali w'oyo we nji wanyumbakira enju naberamo 5Bulala ntalamag'omu nju kurheng'amango n'azamulag'aba Israeli kuhika z'ene; aliko omuhema nayinjaga nageragera n'okugenda ntali aha n'aha. 6Na ngasi hoshi nageraga n'aba Israeli, nta derhaga mwazi chiro n'omuntu muguma omu bazuzi b'e Israeli mw'abe murhambuzi w'abantu bani, charhumaga nta derha: Bulala yi barhanyumbakiraga enju y'emirhi y'echetere?7Nantyo nji wabwir'omwambali wani Daudi: Na ntya ku Nahano w'enfola miherho aderhere: Na kukulag'omu bulambo, wayinjaga wayabula ebibuzi, mpu nkujire murhambo mukulu w'olubaga lwani Israeli; 8Naliri haguma nawe ngasi hoshi wagerere, nayirh'abashombanyi bawe boshi embere zawe, Nakuherez'erenge nka kulala abarhambo bakulu bajalyo.9Naherez'abantu bani b'aba Israeli ahababera n'obuholo, na nabaheba ahababera n'abuzira buba, mpu y'abantu b'emirhima ebihire barhachiba yirhaga nka kulala kwa burhanzi 10na nka gala mango nahebag'abazuzi omu lubaga lw'e Israeli. Nabahimira Abashombanyi babo boshi. Na nku bwirire oku Nahano oku yumbakir'enju.11Amango esiku zawe za yenera nji wanaj'emunda bayisho bali, nji naluz'eburha lyawe, mugala wawe muguma, nj'aja ahali hawe. 12Yewe yi nji nyumbakira aka Nyamuzinda, n'obwami bwage nji nabuyimanza esiku n'amango.13Nji n'ab'eshe, naye nj'aba mugala wani; ntamango nji namukula kw'olukogo lwani, nkokuna lekaga olala waliri embere zawe. 14Nji namuyumanz'omu nju yani n'omu bwami bwani esiku n'amango, n'entebe yage y'obwami nji yayumanga esiku n'amango. 15Natani aji dondobolera Daudi emyazi yoshi n'ey'ebilorho byoshi.16Na mwami Daudi aj'emalanga ga Nahano, n'oku derha: Nyono nyende, Nahano Nyamuzinda, n'enju yani eri ehe, nta shinganene ebi wanjire mpw'ongeze hanola ndi? 17Biri bintu bigeke embere za mesho gawe, w'oyo Nyamuzinda! Yi waderha enyanya y'enju y'omukozi wawe oku kachanji kayinjire. N'okureganya enyanya zani oku borhere bw'abantu, w'oyo weyinamula, Nahano Nyamuzinda! 18Bindi bichi nankachiyushula Daudi enyanya z'olukengo loshi waherez'omukozi wawe? Oyinji omukozi wawe.19Mani Nahano! enyanya w'omukozi wawe, na kukulikira n'omurhima gwawe, kuwajirag'ebintu byoshi binene, mpw'omuyek'ebyo. 20Mani Nahano! Ntay'oba kuguma nawe na nta windi Nyamuzinda oli nka w'oyo, kukulikin'ebirhwayunvirhe n'amarhwiri gerhu. 21Kw'oku gulu kuba lubaga luguma luli nka lubaga lwawe Israeli, lu Nyamuzinda ayinja kushubi gula mpw'alujire lubaga lwage, mpu ya guh'ezino n'oku jir'ebisomerene n'ebirhangaza, omu kuhiga amashanja galiri embere z'olubaga lwawe washubaga gul'e Misiri?22Wajirag'olubaga lwawe lw'e Israeli, mpu lube lubaga lwawe esiku n'amango; nawe, Nahano, waba Nyamuzinda wabo. 23Na ntyo, mani Nahano! omwazi waderhaga enyanya w'omukozi wawe n'enyanya w'enju yage bihikirize esiku n'amango, onahikirize kukulikira n'omwazi gwawe! 24Mbe naj'erenge loshi, mpu ly'ezino lyawe likuzibw'esiku n'amango n'abantu boshi baderhe: Nahano w'enfola miherho, Nyamuzinda w'e Israeli, aba Nyamuzinda waba Israeli! N'enju ya Daudi, mukozi wawe, eb'eshinganene embere zawe!25Bulala w'oyo wenine, mani Nyamuzinda wani, walaganyaga omukozui wawe oku nji wamuyumbakir'enju. Chechirhumire omukozi wawe ayinja kuhuna embere zawe. 26Na ntyo, mani Nahano! Oli Nyamuzinda, n'oku derha olula lukogo emw'omukozi wawe. 27Jaga wagisha enju y'omukozi wawe, mpw'aj'erenge esiku zoshi embere zawe! Bulala ebi wagishire, mani Nahano! byagishirwe.

Chapter 18

1Enyuma waho, Daudi alwisa aba Filistini abahima, abakul'omu fune z'aba filisitini Gati n'omu bishagala byabo. 2Ahima n'Abomoabu, n'aba Moabu bashiga Daudi n'oku kazi furhira emwage.3Daudi ashurha Hadadezeri, mwami w'e Soba, kuhik'e Hamati, amango ajaga lurhegeka eburhambi bw'olwinji lw'Efurati. 4Daudi amunyega mituga chihumbi y'entambala, n'enfola miherho bihumbi mushanvu b'okugenda oku farasi, na bihumbi makumiyabiri by'enfola miherho y'okulwir'okudaho; Ezola furasi zoshi azich'emisi y'entege, ashereza n'eyo mituga, ayorhana furasi egana zonine z'okukulula emituga.5Aba Suriya b'e Damaski bayinjaga kurhabala Hadarezeri, mwami w'e Soba, na Daudi ayirha bantu bihumbi makumyabiri na bibiri baba Suriya. 6Daudi agaba abarhambo barhegeka omu chihugo ch'e Suriya omu Damaski. Abantu b'e Suriya bashiga Daudi, bakazi furhir'emwage. Nahano alanga Daudi ngasi hoshi ajaga.7Na Daudi anyega empezi z'ehoro z'abambali ba mwami Hadadezeri, n'okuzihek'e Yerusalemu. 8Daudi ashubi rhola ebindi bintu binene by'ebyuma e' Tibati n'e Kuni, bishagala by'e Hadadezeri. Sulemani achulaga mw'eriba ly'echuma, n'enkingi n'ebindi bintu binene by'ebyuma.9Tohu, mwami w'e Hamati, amenya oku Daudi ahimire engabo ya mwami Hadadezeri, w'e Soba, 10arhuma Hadoramu, omugala, emwa Daudi, mpw'ajimulamusa, amubwire koko okubona alwisize Hadadezeri n'oku muhima. Bulala Tohu aliri omu ntambala haguma na Hadadezeri. Arhumira Daudi orhubindi rhwa ngasi lubero rhw'ehoro, n'efuranga n'ebyuma. 11Mwami Daudi byoshi abirhulira Nahano, haguma n'efuranga n'ehoro anyegaga ezindi mbaga, Aba Edomu, Aba Moabu, aba Amoni, aba Filistini n'Abamaleki.12Abishayi, mwene Zeruya, ayirh'abantu b'Edomu bihumbi ekumi na munane omu lubanda l'omunyu. 13Agaba abarhanbo omu chihugo ch'Edomu, abantu b'amo bana bambali ba Daudi. Nahano alanga Daudi ngasi hoshi ajaga!14Daudi arhambula e chihugo choshi ch'e Israeli, ajirira abantu bamo ebishiganene. 15Yoabu, mwene Zeruya, arhegek'enfola miherho; Yosafati, mugala wa Ahiludi, amuha omulimo gw'okubika ebitabu; 16Sadoki, mugala wa Ahitubu, na Abimileki, mugala wa Abiatari, baliri badahwa; Seraya aliri mwandisi; 17Benaya, mugala wa Yehoyada, aliri mukulu w'Abaketi n'aba Pelesi; na bene Daudi baliri barhanzi eburhambi bwa mwami..

Chapter 19

1Enyuma zaho, Nahashi, mwami w'aba Amoni, afa, n'omugala ayima ahali hage. 2Daudi aderha : Bimpemere nkazi jirira Hanuni, mwene Nahashi amenja, bulala eshe akazagi manjirira Nani. Na Daudi amurhumira entumwa mpu baji musiririza omu mishibo y'eshe. Amango barhambo ba Daudi babere bahika omu chihugo ch'aba Amoni embere za Hanuni, omu kumurhuliriza, 3Abarhambo b'Amoni babwira Hanuni: Kw'omenyere mpu Daudi kukenga y'isho kurhumire akurhumir'aba bantu mpu bakurhulirize? Nanga bayinjire kulola echishagala n'oku chibihya, n'oku rhola echihugo cherhu, mpw'abambali bage bayinje emunda oli?4Na ntyo Hanuni agwarha abambali ba Daudi, abagemba, n'oku baberera n'emishangi yabo kuger'oku marhungu kuhik'omu mbwana. na ntyo, abaleka bagenda. 5Daudi, abwirwa byoshi ebyagerere abantu bage, arhumaga, Bulala baliri omu buhwinja bunene; na mwami ababwira: Mubere e'Yeriko kuhika amango amanwa genyu gamera, n'enyuma nji mwanabona yinja.6Bene Amoni babona oku bajirire Daudi kubi, na Hanuni n'Aba Amoni barhumaga talanta chihumbi ch'efuranga mpu bajigula emitugari y'entambala n'enfola miherho zi lwis'endogomi b'e Suriya omu Mesopotamiya, n'Aba S uriya b'e Maaka omu Zoba babike muhako. 7Bagula mituga bihumbi makumi masharhu n'ebibiri na mwami w'e Maaka n'engabo yage, bahira ebirhala byabo eshiriza y'e Madeba. Abamoni boshi bashimanana omu bishagala byabo, n'okugenda omu ntambala.8Kugerer'eyo ngani, Daudi abarhumira Yoabu n'enfola miherho, n'entwali zage. 9Abamoni bachirheganya okulwa, Bachikereka oku lunv lw'okuj'omu chishagala; abami bayinjaga kubagwasa nabo Bachikereka habohabo omu bulambo.10Yoabu abona okw'abashombanyi bamwihera embere n'enyuma. Ago mango alondola entwali Zaliri omu ba Israeli, azikereka emunda abantu b'e Suriya bali; 11Abayorhaga abahereza mwene wabo Abishayi abajir'embere, naye abakereka kulinga ab'Amoni.12Aderha: Akaba aba Suriya bagwerh'emisi kundusha, nji wanayinja kuntabala; n'akaba Aba Amoni bagwerh'emisi kukulusha, njina yinja kukurhabala. 13Ochihangane, rhulwe nka balume enyanya z'abantu berhu n'ebishagala bya Nyamuzinda werhu, na Nahano ajir'okwalonzeze.14Yoabu, haguma n'engabo yage, bakoza aba Suriya, abalimbula balibirha embere zage. 15Amango aba Amoni babere babona aba Suriya balibirha, nabo bagundumukira embere z'Abishayi, mwene wabo Yoabu, baj'omu chishagala. Yoabu agaluka e Yerusalemu.16Aba Suriya, babere babona oku aba Israeli bamabahima, barhuma mpu bajilerh'aba Suriya baliri eshiriza y'olwinji lunene; haguma na Sofati, ye waliri mukulu w'enfola miherho, za Hadarezeri. 17Daudi abwirwa oku ntyo kubyabere, ashimanyanya aba Israeli haguma, b'ashabuka e' Yorodani, bajilwisa ab'Asuria. Daudi n'aba Israeli bachikereka okulwisa Abasuriya. Abasuriya bakoza Aliko bahimwa bagundumuka.18Aliko aba Suriya, enyuma z'okuhimwa, balibirha embere z'aba Israeli. Daudi ayirha bihumbi mushanvu b'okugenda n'emituga na bihumbi makumi mane b'okugenda n'amagulu, ayirha na Sofati, mukulu w'enfola miherho. 19Abakozi ba Hadarezeri, babere babona aba Israeli bamabahima, balonz'omurhula haguma na Daudi bamushiga. nta lusiku Aba Suriya bachihalizize okurhabala Abamoni oku ntambala.

Chapter 20

1Omwaka gwa kulikiragaho, amango abami boshi bagenda kulwa, Yoabu, aliyimangire enfola miherho zikomeree, bagenda kushurh'echihugo ch'Abamoni n'okugorha Rama. Aliko Daudi ayorh'e Yerusalemu. Yoabu agwarha e Raba n'oku habihya.2Daudi arhola eshungwe ly'obwami lyaliri okwirhwe lya mwami wabo, lya lizidohere nka talanta z'ehoro; lyalishigirwe kw'ebara ly'amabale g'akachiro. Balihira okwirhwe lya Daudi, Bahagula bikulo binene mw'echo chishagala. 3Akula mw'abantu, n'oku bajira nka chintu aberaga n'emusumeni, n'esururu n'embasha; ntyo ku Daudi ajiraga ebishagala byoshi by'Abamoni. Daudi agaluka haguma n'abantu bage e Yerusalemu.4Enyuma zahola, entambala ya zuka e Gezeri n'aba Filisitini. Na ntyo Sibekayi, we Husha, ayirha Sipayi, w'omu buko bwa Rafa. Aba Filisitini boshi bagera m'omusisi. 5Bashubilwis'aba Filisitini. Elikana, mwene Yairi, ayirha mwene wabo Goliati, Lami, w'o Mugatii, olala waliherhe echumu ly'omurhi g'omuzo.6Entambala ya shubizuka e Gati. Babugana eyo munda yaliri ntwali nguma y'entambala bwenene, aliherhe eshamamba oku maboko n'oku magulu, yoshi yaliri makumyabiri n'ene, aliri w'omulala gwa Rafa. 7Ajachira aba Israeli, na Yonatani, mwene Shimeyi, mwene wabo Daudi, amuyirha. 8Aba bantu baliri bana ba Rafa w'e Gati. Bahirigirhir'omu fune ya Daudi n'omu fune z'abambali bage.

Chapter 21

1Lyangombe azuka enyanya z'aba Israeli, arhebeka Daudi mpu ajire oluganjo lw'aba Israeli. 2Na Daudi abwira Yoabu n'abandi bakulu b'engabo y'e Israeli: Bagende, bajir'elisasima ly'aba Israeli, kurhenger'e Beri -Seba kuhik'e Dani, Munderhere meny'oluganjo, lw'abantu gurhe bakala banganachi. 3Yoabu ashuza: Na Nahano ayushul'abantu bage b'e Israeli kali gana kulush'oluganjo lwabo! Mani mwami waliha wani, ka barhaliri bakozi bawe boshi waliha? Aliko gurhe waliha wani wakadosa ebiri ntya? Bichi birhumire wajira ntyo mpu y'ogomes'aba Israeli ?4Mwami achiyimangirako omu rhegeko abwiraga Yoabu. Na Yoabu agenda, n'okugera omu Israeli yoshi; na ntyo enyuma lyaho agaluka e Yerusalemu. 5Yoabu alerhera mwami Daudi oluganjo lw'abantu boshi aganjaga: Boshi aba Israeli baliri milioni ekumi na muguma na bihumbi egana by'abalume bakarhol'engorho, n'e Yuda baliri bihumbi magana mane na makumi gali mushanvu bakalwa.6Yoabu arhaganjag'Abalawi na bene Benjamini, bulala erhegeko lya mwami lyali mugayisize. 7Elyo rhegeko ya gayisa Nyamuzinda, ashurh'aba Israeli. 8Na Daudi abwira Nyamuzinda, mpu najirir'echaha chinene okujira ntyo! Na ntyo, waka babalira obubi bw'omukozi, bulal'ajirire nka chinganyi!9Nahano abwira Gadi, mulebi wa Daudi: 10Gend'obwire Daudi: Ntya ku Nahano aderhere: Namaguha mahanya masharhu, ochishoge buhanya buguma, nana kuherezabo.11Gadi agend'emwa Daudi, amubwira: Na ntya ku Nahano aderhere: mp'ochishoge, 12changwa myaka esharhu y'eshali, changwa myezi esharhu oli wahimwa n'abashombanyi bakuvulumbule n'echumu, changwa siku esharhu Nahano y'agez'echumu omu chihugo arhume n'ebibenzi bij'omu chihugo na Malayika wa Nahano arhabik'echinjira omu chihugo choshi che Israeli. Lolaga gurhe waja wambwira gurhe najibwira owantumaga.13Daudi abwira Gadi, ebihamba byangwarhire! Mani! ndonzeze nfir'omu fune za Nahano, bulala obonjo bwage buli bunene; hali nfire omu fune z'abantu! 14Nahano arhum'echinjira omu Israeli, chayirha bihumbi makumi gali mushanvu by'abantu. 15Nyamuzinda Malayika e Yerusalemu mpu ajibihya; nka kulala abihyaga, Nahano alolereza n'oku rhuma obw'obuhanya, n'oku bwira Malayika walemaga wabihya: Kurhali kugeke oko! Jaga wa galul'efune yawe. Malayika wa Nahano ayumanga ahabahulir'engano, aha mw'omu Yebusi.16Daudi ayinamul'amesho, abona Malayika wa Nahano ayimangire omu kagarhi k'egulu n'empingu eyaherh'omupanga guryazizwe omu fune zage guyerekezw'e Yerusalema. Na ntyo Daudi n'abashamuka, bayambiswe ebigunira, bafukamire n'okuheba amalanga oku daho. 17Na Daudi abwira Nyamuzinda: Karhali nyono nyinajirisaga oluganjo lw'abantu? Nyono nyenajirag'echaha n'oku jira amabi; aliko ab'abantu, nabo bichi bajirire? Nahano, Nyamuzinda wani, efune yawe ebe enyanya zani n'omulala gwani, oleke okulerh'echihulu okw'aba bantu bawe!18Malayika wa Nahano abwira Gadi ajibwira Daudi, mpw'ayumbakire Nahano olurhamba ahabahulir'engano, aha mwa Onani w'omu Yebusi. 19Daudi azamuka, ajira oku Nahano arhumaga Gadi. 20Ornani ahindamuka n'okubona malayika, n'abagala bane bachibisha haguma naye: balemaga bahul'engano.21Amango Daudi ageraga hofi na Ornani, Onani amulola, n'okulangira Daudi; n ntyo arheng'omu chibuga, afukam'emalanga ga Daudi, ayinama oku daho. 22Daudi abwira Ornani: omperez 'eyimbuga ohulirako nyiyumbakire mu Nahano olurhamba; oyimpe nyigule efuranga yankagulwa, na ntyo yeyi ndwala y'echinjira erheng'omu bantu.23Ornani abwira Daudi: Waliha Nakuno, ojire nkok'olonzeze; lolaga, na hanire empanzi z'enterekero, emitugari y'eshaali, n'engano z'entulo, nahanire ebyo byoshi. 24Aliko mwami Daudi abwira Ornani: Nanga! Nabigalu okungulo y'efyuranga, bulala ntagahereza Nahano ebiri byawe, ntankana murhulir'entulo ntagulaga.25Na Daudi ahereza Ornani bihumbi magana ndarhu by'ehoro kw'eyo mbuga y'oku hulir'engano. 26Daudi ayumbakira Nahano olurhamba, n'oku hira kw'enterekero y'okusirezwa n'ey'olukogo. Ahuna Nahano, na Nahano amuyemera omu gurhuma echirimbi ch'omuliro, charheng'empingu chagulumiz'enterekero oku lurhamba. 27Na ntyo Nahano abwira Malayika: Ashubize engorho yage omu luba.28Agola mango, Daudi, abona oku Nahano ayunvirhe n'amahuno gage mw'echo chibuga cha Ornani, w'omu Yebusi, akazi hanira h'enterekero. 29Aliko ehema ly'okubuganana lya Nahano, lilala Musa ali yumbakir'omu mpinga, n'olurhamba lw'enterekero, byaliri omu hantu h'enyanya omu Gabaoni. 30Daudi arhankajire hofi n'olo lurhamba mpu ajihuna Nyamuzinda, bulala engorho ya Malayika wa Nahano yali muyubahisize.

Chapter 22

1Na Daudi aderha: Eyila ye nju ya Nahano Nyamuzinda, na hanoo hahaba olurhamba lw''entulo z'okusirezwa z'aba Israeli. 2Daudi ashubuza abahisi boshi baliri omu chihugo che Israeli, n'oku baherez'emirimo y'okushomek'amabale g'oku yumbaka aka Nyamuzinda.3Arheganya ebyuma by'emisumari by'okusheshez'omw'enkingi z'enyunvi n'emilambaliko, n'ebyuma alundaga oku bunene birhankaga lengwa, 4n'emirhi y'emyerezi erhagwerhe luganjo, bulala abantu b' e Sidoni n'abe Tiro balerhera Daudi emirhi minene y'emyerezi. 5Daudi aderha: Mugala wani Sulemani achiri mudorho, arhazikomera, n'aka Nyamuzinda nji kayumbakwa ka kwanene ka kwire kabe kazibuzibu kamenyikane omu gulu lyoshi; che chirhumire na kabikir'obuhirhi. Na Daudi alund'obuhirhi bunene embere z'okufa.6Daudi ahamagal'omugala Sulemani, amubwira mpw'arhonder'oku yumbaka aka Nyamuzinda w'e Israeli. 7Daudi abwira Sulemani: Mwana wani, naliherhe enyorha y'okuyumbaka aka Nyamuzinda oku zino lya Nahano, Nyamuzinda wani. 8Aliko omwazi gwa Nahano gwa ngerera mpu: Washeshere shagama zinene, walwir'entambala zinene, oku ntyo orhanka yumbak'enju oku zino lyani, bulala washeshere shagama zinene embere zani omu chihugo.9Lolaga, nj'akuburhir'omwana, nj'aba mwan'orhuzize, nani nji namulang'oku bashombanyi bage bamuzungulukire; bulala ezino lyage y'e Sulemani, njinahir'omurhula omu Israeli esiku zoshi z'akalamo kage. 10Yewe ye nji wayumbaka aka Nyamuzinda oku zino lyani. Nj'aba mwana wani, nani nab'eshe; n'obwami bwage burhakadundwa omu Israeli.11Na ntyo, mwana wani, Nahano abe haguma nawe, oshimike n'oku yumbak'enju ya Nahano, Nyamuzinda, kulala yenine aderhaga! 12Chaziga Nahano akuherez'obwenge n'oku menya, n'okukuyimika omu Israeli omu kulanga amarhegeko ga Nahano, Nyamuzinda wawe! 13Ntyo wanagandaza, nk'okengere amarhegeko Nyamuzinda aherezaga Musa mpu aheker'aba Israeli. Ozibuhe, obe n'obwenge, orhayubahaga chiro n'oku rhayubaha chiro.14Lolaga, omu kuchihangana, nadurhirira aka Nyamuzinda milengo bihumbi egana by'ehoro, mulioni muguma gw'etalanta by'efuranga, n'ebyuma by'omulinga birhaherhe luganjo, bulala byaliri binene; narheganya n'emirhi n'amabale, nawe nj'oyushule kw'ebindi.15Ogwerh'abantu banene b'okukola, baleng'omu kushongol'amabale, n'okubej'emirhi, n'abandi bantu bamenyere ngasi bulenga. 16Ehoro, efuranga, emilinga n'ebyuma, birhangwerhe luganjo. Yumuka n'oku rhonder'oku yumbaka, na Nahano abe haguma nawe!17Daudi arhegek'abakulu boshi be Israeli mpu barhabale omugala Sulemani. 18Nahano, Nyamuzinda wenyu, arhali haguma nenyu, K'arhabaherezag'omurhula omu njira zoshi? Bulala ampimirag'abashombanyi bani boshi bali omu chihugo, n'echihugo chikala chishigire Nahano n'embere z'olubaga lwage. 19Mukolere Nahano n'omurhima goshi n'obugumaguma boshi, Nyamuzinda wenyu; muyumange, n'okuyumbaka olurhamba lwa Nahano Nyamuzinda, na ntyo murhabike mwela sanduku y'echiragane cha Nahano n'ebintu bichesibwa bya Nyamuzinda omu nju ya yumbakwa oku zino lya Nahano.

Chapter 23

1Daudi, aber'abona akala mushaja bwenene, ayimik'omugala Sulemani, aba mwami omu Israeli. 2Ashimanyanya abakulu baba Israeli boshi, Abadahwa n'Abalawi. 3Baganja abalawi, kurheng'oku b'emyaka makumi masharhu kuj'enyanya; kuganja ngasi rhwe na ngasi muntu, babona bihumbi makumi masharhu na munane.4Na Daudi aderha: Haliri bihumbi makumyabiri na bine b'oku kazi lola gurhe bayumbaka aka Nyamuzinda, na bihumbi ndarhu by'abazuzi bakulu b'okuch'emanja. 5na bihumbi bine by'okulang'enyunvi, na bihumbi bine by'okukuza Nahano n'enanga achulirag'eyo mirimo. 6Daudi abagaba boshi kuguma kukulikira bene Lawi, Gerisoni, Kohati, na Merari.7Bagala ba Gerisoni: Laedani na Shimeyi. 8Bagala ba Laedani: Omukulu Yeiyeli, Zetamu na Yoweli, baliri basharhu. 9Bene Shimeyi: baliri basharhu : Shelomiti, Hazieli na Harani. Abo babaliri makulu b'enju za b'eshe omu mulala gwa Laedani.10Bagala ba Shimeyi baliri bane : Yahati, Zina,Yeushi na Beriya. Abola bane babagala ba Shimeyi. 11Yashati aliri mukulu, na Zina aliri wa kabiri; Yeushi na Beriya barhaburhaga bana banene, babajiraga mulala muguma omu luganjo.12Bagala ba Kohati, baliri bane : Amuramu, Ishari, Heburoni na Uzieli. 13Mugala wa Amuramu: Haruni na Musa. Haruni aherezwa omulimo gw'obudahwa nka muchesibwa, yewe n'abagala baherezwagwa okulanga ebintu bichere, n'oku yos'obuku embere za Nahano n'oku mukolera n'okugish'ezino lyage siku zoshi. 14Aliko Musa, muntu wa Nyamuzinda abana bage baganjwa omu bana ba Lawi.15Bagala ba Musa : Gerisoni na Eliezeri. 16Mugala wa Gerisoni mukulu ye shebueli. 17Eliyezeri aliherhe mwana muguma ye waliri Rehabiya, aliko Rehabiya aburha bana banene. 18Bagala ba Yisehari: Shelomiti, waliri mukulu w'ogo mulala.19Mugala wa Heburoni: Yeriya, ye mukulu; Amariya, ye wakabiri; Yashazieli, ye wakasharhu; na Yekameamu, ye wakane. 20Mugala wa Uzieli: Mika, omukulu; na Yishiya, owakabiri.21Bagala ba Merari baliri babiri : Mali na Mushi. Bagala ba Mali baliri babiri : Eliazari na Kishi. 22Aliko Eliazari afa bufashuzo, aburh'abanyere bonine. Bashabwa na bazala babo bagala ba Kishi. Mugala wa Merari wa kabiri ye Mushi, 23abagala baliri basharhu : Mali, Ederi na Yerimoti.24Abo babashamuka omu Balawi, baganjirwe nk'okw'eshanja lya ngasi baguma lyanaliri amango babaganjanga bakazi kola omu ka Nyamuzinda, kurhonderera oku myaka makumyabiri kuj'enyanya. 25Bulala Daudi abag'aderhere mpu: Nahano, Nyamuzinda w'aba Israeli, aherer'olubaga lwag'omurhula, naye yenin'abera omu Yerusalemu esiku zoshi; 26Nta lusiku Abalawi bachibarhul'ehema ly'okushimanana n'ebintu byalyo by'obukozi.27Erhegeko ly'obuzinda lya Daudi liderhere oku Abalawi boshi bakwanene baganjwe kurheng'oku myaka makumyabiri kuj'enyanya. 28Bagala ba Haruni bakazagi bayumangira nka bali bakola omu ka Nyamuzinda, n'omu mbuga yako n'ebyumba n'okushuka ebintu bichere, n'orhuchakanda rhoshi rhw'ahantu hachere, ebintu birheganyizwe oku mulimo gw'enju ya Nyamuzinda, 29Bakazagi lola n'emigati, barhulaga n'okurheganya eshano y'engano barhulaga, n'emigati erhali mw'engeso, n'emigati eyosezwe oku lujo n'edogosezwe, n'emilengo ya ngasi lubero.30N'okuyumanga ngasi sezi okukuza n'okuharamya Nahano, n'egolo ntyo, 31n'okurhul'entulo y'okusirezwa emwa Nahano olusiku z'e Sabato n'amahuluko g'omwezi, n'omuzindi siku nkulu, ngasi mango bakazagi jir'emikolo embere za Nyamuzinda nk'ok'oborhere bwabo buderhere.32Bagabirwa okujir'emirimo omu hema lya Nyamuzinda, n'ahantu hachere bakazi gwasa bene babo, bagala ba Haruni kw'eyo mirimo omu ka Nyamuzinda.

Chapter 24

1Lolaga eburha lya bagala ba Haruni. Ab'omunda ya Haruni baliri bane : Nadabu, Abihu, Eliazari na Itamari. 2Nadabu na Abihu babarhangaga kufa embere z'eshe, nt'abana balilekere; Eliazari na Itamari bonine bakazaga kujira emirimo y'obujdahwa. 3Daudi agaba bene Haruni omu kubarhegeka enyanya w'emirimo balishinganene bakole; Sadoki mwene Eliazari na Abimeleki mwene Itamari.4Bene Eliazari baliri mu balume banene kulusha bene Itamari, babagaba; bene Eliazari baliri ekumi na ndarhu, na bene Itamari munane, na ngasi baguma n'omurhambo wabo. 5Babahira haguma aha n'abandi eyi babashurhir'esimbi, bulala baliri bakulu omu hantu hachere n'abandi omu ka Nyamuzinda baliri bene Eliazari na bene Itamari ntyo.6Shemaya, mugala wa Netaneli, ye waliri mwandisi, w'omu shanja lya Balawi, bakazagi yandik'embere za mwami n'abaluzi, embere za Sadoki, abadahwa, na Ashimeleki, mugala w'Abiatari, embere z'abakulu b'enju za beshebabadahwa n'Abalawi. Barholer'olwiganyo omu njunya Eleazari, n'oku rhola olwindi omu mwa Itamari.7Esimbi z'embere zarhogera Yoyaribu; eza kabiri Yedaya; 8ezagasharhu, Harimu; eya kane: Seorimu; 9eza Karhano: Malkiya, eza ndarhu: Miyarimu; 10eya mushanvu: Hakosi, munane : Abiya;11owa mwenda, Yoshuwa, ow'ekumi, Sekaniya; 12eye kumi na nguma : Eliasibu,eye kumi na kabiri : Yakimu; 13eye kumi na kasharhu : Hupa,ekumi na kane : Yesebiabu, 14eye kumi na karhano : Biliga, ekumi na ndarhu : Imeri;15eye kumi na mushanvu: Heziri; eye kumi na munane: hapisesi; 16eye kumi na mwenda : Petahiya, eye makumyabiri: Ezekeli; 17eya makumyabiri na nguma: Yakini; eya makumyabiri n'ebiri: Gamuli; 18eye makumyabiri n'esharhu : Delaya, eya makumyabiri n'ene: Masiya.19Ntyo kubabarhegekaga oku bukozi, mpu baj'omu ka Nyamuzinda wabo kukulikira nk'oku babarhegekagwa na Haruni, eshe wabo, oku Nahano abarhegekaga, Nyamuzinda w'e Israeli.20Lolag'abakulu bayorhaga omu Balawi. -Bagala b'Amuramu: Shubaeli; bagala ba Shubaeli: Yedeyiya; 21Rehabiya, bene Rehabiya: omukulu Yeshiya. 22Aba Yehati: Aba Shelomoti; bene Shelomoti: Yashati.23Bene Hebroni: Yeriya, Amariya wa kabiri, Yashazieli owa kasharhu, na Yekameamu y'ewa kane. 24Bene Uzieli: Mika; bene Mika: Shamiri; 25mwene wabo mika: Yishiya; bene Yishiya: Zakariya.26Bene Merari: Mashilina Mushi, na bene Yaziya, omugala. 27Bagala ba Merari, Yaziya baliri basharhu : Shobana, Zakuri na Iburi. 28Na Mali: Eleazari, arhaburhaga mwana.29wa Kishi, bene Kishi: Yerameli. 30Bene Mushi baliri basharhu : Mali, Ederi na Yerimoti. Abo babali bene Lawi, kukulikira nk'okw'enju zabo zaliri. 31Naba nabo, nka bene babo, bagala ba Haruni, bashurh'esimbi embere za mwami Daudi, Sadoki na Ashimeleki, n'abashamuka b'abamashanja g'abadahwa n'Abalawi. Ajira kuguma na ngasi mukulu w'enju nka bene babo babashanganga.

Chapter 25

1Daudi n'abakulu b'enfola miherho balondola bene Asafu, bagala ba Hemani na bagala ba Yedutuni, ba bakazagi kuleba n'okuherekeza omushekera, omulizi n'obujegerezo. Na lolaga oluganjo lwabalala baliherh'emirimo y'okukola. 2Bene Asafu: Zakuri, Yozefu, Netaniya na Ashareela, bene Asafu, oku burhegesi bw'Asafu ye wakazagi kuleba kukulikira n'erhegeko lya mwami. 3Kurhengera ku Yudutuni, Bene Yedutuni: Gedaliya, Zeri, Isaya, Hashabiya, Matitiya na Shimeyi, baliri ndarhu, kukulikira n'oburhegesi bw'eshe Yedutuni ye wakazagi kuleba haguma n'eholere omu kukuza n'okuharamya Nahano.4Kurhengera ku Hemani, Bene Hemani: Bukiya, Mataniya, Uzieli, Shebueli, Yerimoti, Hananiya, Hanani, Eliyata, Gidaliti, Romamati-Ezeri, Yoshebekasha, Maloti, Hotiri, Mahazioti, 5boshi baliri bana ba Hemani, waliri mulebi wa mwami oku myazi ya Nyamuzinda n'oku yerekan'obuhashe bwage; Nyamuzinda ahereza Hemani barhabana ekumi na bane na banyere basharhu.6abala boshi balirhabwirwe na b'eshe, oku yimp'omu ka Nyamuzinda, n'okuba n'emijegerezo, n'emilizi n'enanga enyanya z'omulimo gw'enju ya Nyamuzinda. Asafu,Yedutuni na Hemani mwami ye wakazagi barhegeka oku bajira. 7Baliri luganjo lwa magana mabiri na makumi gali munane na munane, haguma na bene babo bakazagi jir'omulimo gw'enyimpo za Nahno, boshi baliri balenga. 8Bakazaga kuyesh'esimbi enyanya w'emilimo yabo, abadorho n'abakulu, abigiriza n'abigirizwa.9Esimbi zirhanzi zarhogera, Yosefu w'oku Asafu; Eza kabiri, Gedaliya, yewe, na bene babo n'abana bage, baliri ekumi na babiri; 10Eza kasharhu: Zakuri, abagala na bene babo, ekumi na babiri; 11Eza kane : Yiseri, abana bage na bene babo, ekumi na babiri; 12Eya karhano, Netaniya, abana bage na bene babo, ekumi na babiri;13Eya ndarhu, Bukiya, abana bage na bene babo, ekumi na babiri; 14Eya mushanvu, Yesarela, abagala na bene babo, ekumi na babiri; 15Eya munane, Isaya, n'abagala na bene babo, ekumi na babiri; 16Eya mwenda, Matania, n'abagala na bene babo, ekumi na babiri;17Eye kumi, Simeyi, n'abagala na bene babo, ekumi na babiri; 18Eye kumi na nguma, Azareli, n'abagala na bene babo, ekumi na babiri; 19Eye kumi na kabiri, Hasabia, n'abagala na bene babo, ekumi na babiri; 20Eye kumi na kasharhu, Subaeli, n'abagala na bene babo, ekumi na babiri;21Eye kumi na kane, Matitiya, n'abagala na bene babo, ekumi na babiri; 22Eye kumi na karhano, Yeremoti, n'abagala na bene babo, ekumi na babiri; 23Eye kumi na ndarhu, Hananiya, n'abagala na bene babo, ekumi na babiri; 24Eye kumi na mushanvu, Yosibekasa, n'abagala na bene babo, ekumi na babiri;25Eye kumi na munane, Hanani, n'abagala na bene babo, ekumi na babiri; 26Eye kumi na mwenda, Maloti, n'abagala na bene babo, ekumi na babiri; 27Eya makumyabiri, Eliyata, n'abagala na bene babo, ekumi na babiri; 28Eya makumyabiri na nguma, Hotiri, n'abagala na bene babo, ekumi na babiri;29Eya makumyabiri n'ebiri, Gidaliti, n'abagala na bene babo, ekumi na babiri; 30Eya makumyabiri na kasharhu, Mahosiyoti, n'abagala na bene babo, ekumi na babiri; 31Eya makumyabiri na kane, Romamuti-ezeri, n'abagala na bene babo, ekumi na babiri;

Chapter 26

1Lolaga oluganjo lw'abalanzi b'enyunvi: Abanya Kora: Mishelemiya, mwene Kora, w'okuburha lya Asafu. 2Bagala ba Mishelemiya: Zakariya,Yadiyaeli, olubere, Yediaeli owakabiri, Zebadiya owa kasharhu, Yatanieli owa kane, 3Elamu owa karhano, Yehohanani owa ndarhu, Eliyohenani owa mushanvu.4Bagala ba Obedi-Edomu: Shemaeya, olubere, Yozabadi owa kabiri, Yoashi owa kasharhu, Sakari owa kane, Nataneeli owa karhano, 5Amiyeli owa ndarhu, Isakari owa mushanvu, Pelatayi owa munane; Bulala Nyamuzinda abaga amugishire. 6Kurhengera ku Shemaya, omugala, aburhag'abana barhambula enju y'eshe, bulala baliri ntwali z'abalume;7Bene Shemaeya: Oteni, Rafaeli, Obedi, Elizabadi na bene babo, ntwali z'abalume, Elihu na Semaeya. 8Abala boshi baliri Eshanja lya Obedi-Edomu; bowe, bagala babo na bene babo, baliri bantu bayunjwire obushirhu n'emisi enyanya w'omulimo, makumi gali ndarhu na babiri bw'omu mwa Obedi-Edomu. 9Bagala na bene Mishelemiya, ntwali z'abantu, baliri luganjo lw' ekumi na munane.10Bene Merari: Hosa, waburhaga bana: Shimuri, omurhambo, amujira mukulu, nabo arhali ye waliri fula, 11Na Hilkiya owa kabiri, Tebaliya yewa kasharhu, Zakariya yewa kane. Bagala bage na bene babo Hosa baliri luganjo lw'ekumi na basharhu.12Bagaba abo bashamuka n'abandi b'okulanga enyunvi z'aka Nyamuzinda, babaherez'emirimo 13Bayesh'esimbi okumenya okw'enyunvi za langwa, abadorho n'abakulu, nk'okw'abantu banali omu mwabo. 14Esimbi zagwarha Shelemiya akazi lang'olunvi lwaliri olunda lw'obushoshokero bw'ezuba, bayeshera omugala Zakariya naye, aliri mwenge omuguhan'ehano, zamugwarha mpu akazi lang'olunvi lw'ekulembe.15Ewa lunda lw'okulyo baluhereza Obedi-Edomu, n'abagala bakazi langa enguli y'okubikira ebikulo. 16Shupimu na Hosa, babaherez'olunda l'obuzikiro bw'ezuba, n'olunvi lw'e Shaleketi luchingulirwa ebwanjira ezamukire: Abandi balanzi baliri ezindi nyunda zoshi.17Ebushoshokero bw'ezuba yaliri Balawi ndarhu, ewa lunda lw'emalambo bane ngasi lusiku, n'olunda lw'ekarhongo bane ngasi lusiku, n'abandi bane oku nyunda ebiri z'enguli; 18Olunda l'obuzikiroro bw'ezuba, bane oku lunda lw'enjira, babiri ewa burhambi. 19Ntyo kubaliyigabire abalanzi b'enyunvi, omu milala y'Abakohati n'eya Merari.20Muguma w'Abalawi, Ashiya, aliherhe omulimo gw'oku bik''efuranga za ka Nyamuzinda n'ebikulo byoshi bichere byamo. 21Omu bene Laedani, bagala ba Gersoni baburhwaga emwa Laedani, bakulu omu mwabo Laedani w'aba Guersoni, baliri ba Yehieli, 22Yehieli aliherhe bagala babiri : Zettamu na Yoweli, babakazagi bik'efuranga z'omu ka Nyamuzinda.23Omu mulala gw'Amuramu, aba Yishari, aba Hebroni, n'aba Uzieli, 24baliri Shebueli, mugala wa Gersomu, mugala wa Musa, waliri w'okubika ebintu by'omu ka Nyamuzinda. 25Omu bene babo mwaburhwa Eliezeri, aliri mugala wa Rekabiya, mugala wa Isaya, mugala wa Yoramu, mugala Zikri, mugala wa Shelometi,26Baliri ba Shelomu na benebabo babakazaga lang'ebintu bichesizwe mwami Daudi, abakulu b'enju za b'eshe, abakulu babihumbi n'amagana, n'abakulu b'enfola miherho: 27Ebintu bakazagi rhol'oku ntambala bibakazarhulako oku kwiz'aka Nyamuzinda. 28Ebintu byoshi omulebi Samweli agosholeraga Nyamuzinda, na mwami Saulo, mugala wa kishi, n'Abneri, mugala wa Neri, na Yoabu, mugala Zeruya, ebi byoshi byakazagi bikwa na Shelomiti na benebabo.29Omu ba Yisehari, Kenaniya na bene babo baliri bakazaga kola emirimo y'embuga, nka bazuzi bakulu n'abazuzi omu Israeli. 30Omu ba Hebroni, Hashabiya na bene babo, ntwali z'abalume, omu luganjo lwa chihumbi na magana mushanvu, baligwerhe balanga Israeli, n'ewa lunda lw'e Yorodani, ebushoshokero bw'ezuba, oku ngasi mirimo ya nahano n'oku mulimo gwa mwami.31Oku byali lolere aba Hebroni, bwenene Yeriya waliri mukulu, balonza, mwaka gwa makumi mane gomwimo gwa Daudi, balonzereza gurhe ngasi muguma aburhwaga n'ebihanda byabo, n'oku bugana omubo entwali z'abalume e Yaezeri omu Galadi. 32Bene babo Yeriya, ntwali z'abalume, baliri bihumbi bibiri na magana mushanvu bakulu b'enju za b'eshe. Mwami Daudi abajira bakulu ba bene Rubeni, bene Gadi, n'echichira ch'omulala gwa bene Manase mpu Bakazi kolera Nyamuzinda na mwami.

Chapter 27

1Abana be Israeli kukulikira n'oluganjo lwabo, abakulu b'emilala, abakulu ba chihumbi n'engana, enfola miherho zikulu oku mulimo gwa mwami oku byoshi byali lolere okugaba, okuhika n'okugenda, mwezi oku mwezi, omu ngasi myezi yoshi y'omwaka, ngansi chigabi chaliri ch'abantu bihumbi makumyabiri na bine. 2Abakulu b'echigabi chirhanzi, oku mwezi gurhanzi, aliri: Yasobeamu, mugala wa Zabudieli; aligwerhe echigabi ch'abantu bihumbi makumyabiri na bine. 3Aliri w'omu bana ba Peresi, murhegesi w'abakulu b'engabo ba mwezi gwa burhanzi.4Oku burhwegesi bw'echigabi ch'omwezi gwa kabiri aliri Dodayi, Mwahohi; Mikloti aliri muguma w'abakulu b'echigabi; aligwerhe burhegesi bw'abantu bihumbi makumyabiri na bine. 5Omurhegesi wa gasharhu w'olubaga lwa kasharhu, omu mwezi gwa kasharhu, aliri Benaya, Mugala w'omudahwa Yehoyada, mukulu; analigwerh'echigabi ch'abantu bihumbi makumyabiri na bine. 6Oyu Benaya yaliri ntwali mubalala makumi masharhu, na Amizadabu, omugala, alirir muguma w'abakulu b'echigabi.7Owa kane, omu mwezi gwa kane, aliri Asaeli, mwene wabo Yoabu, n'enyuma zage, Zebadiya, omugala; analigwerhe omu chigabi chage b'abantu bihumbi makumyabiri na bine. 8Omurhegesi wa karhano, omu mwezi gwa karhano, aliri mukulu Shamehuti, omu Yizrashi; anali gwerh'echigabi ch'aliri mw'abantu bihumbi makumyabiri na bine. 9Omurhegesi wa ndarhu, omu mwezi gwa ndarhu, aliri Ira, na mugala wa Ikesi, Mutekoti; n'omu burhegesi bwage mwaliri bihumbi makumyabiri na bine.10Omurhegesi wa mushanvu, omu mwezi gwa mushanvu, aliri Helesi, Mupeloni, w'omu bana ba Efuraimu; Omuburhegesi bwage mwali bantu bihumbi makumyabiri na bine. 11Omurhegesi wa munane, omu mwezi gwa munane, aliri Sibekayi, Muhusa, w'omu Wazera; Omu burhegesi bwage Mwaliri bantu bihumbi makumyabiri na bine. 12Omurhe gesi wa mwenda, omu mwezi gwa Mwenda, aliri Abiezeri, Mwanatoti, w'omubuko bwa Benyamina; omu Burhegesi bwage mwaliri bantu bihumbi makumyabiri na bine.13Omurhegesi w'ekumi, omu mwezi gw'ekumi, aliri Maharayi, Munetofa, w'omulala gwa Zera; omu burhegesi bwage, mwaliri bantu bihumbi makumyabiri na bine. 14Omurhegesi w'ekumi na muguma, na mwezi gw'ekumi na muguma, aliri Benaya, Mupiratoni, n'abana ba Efurahimu; n'omu kulanga kwage haliri bantu bihumbi makumyabiri n'a bine. 15Omurhegesi w'ekumi na kabiri, na mwezi gw'ekumi na kabiri, aliri Heledi, Munetofa, w'omulala gwa Otinieli; n'omu burhegesi bwage, mwaliri bantu bihumbi makumyabiri na bine.16Lolala abakulu bw'obuko bw'e Israeli. Mukulu wa ba Rubeni: Eliezeri, mwene Zikiri; aba Simeoni: Shefatiya, mugala wa Maaka; 17Omulala gwa Lawi: Hashabiya, mugala wa Kemweli; Omulala gwa Harunui: Sadoki; 18Omulala gwa Yuda: Elihu, bene wabo Daudi; omulala gwa Isakari: Omri, Mugala wa Mikaeli;19Omulala gwa Zabuloni: Yishimaya, mugala wa Obadiya, omulala gwa Naftali: omushamuka Yerimoti, Mugala wa Azirieli; 20Omulala gwa Efurahimu: Hoseya, mugala wa Azaziya; Ebuzikiro bw'ezuba bw'emwa Manase: Yoweli, mugala wa Pedaya; 21Ebushoshokero bw'ezuba bw'emwa Manase omu Galadi: Yido, mugala wa Zakariya; omulala gwa Benjame: Yaasieli, mugala wa Abneri; 22Omulala gwa Dani: Azareeli, Mugala wa Yeroamu. Abala boshi babakulu bw'obuko bwa ba Israeli.23Daudi arhaganjag'Abaisraeli baliherhe Myaka makumyabiri kuj'eshishi, bulala Nahano alaganyag'Abaisraeli okw'abaluza nka nkununu z'oku nkuba. 24Yoabu, mugala wa Zeruya, abag'arhondere okuganjabo, aliko arhamalaga, Nahano ey'amakaliha enyanya za Israeli enyanya z'elyo lisasima, che charhumag'oluganjo lurha yandikwa omu chitabu ch'ebyakazagiba cha mwami Daudi.25Owakazagi chung'obuhirhi bwa Mwami aliri Azimaveti, mugala wa Adieli; N'obuhirhi bw'amashwa, Omu bizungu, omu bishagala n'omu bwami, aliri Yonatani mugala wa uziya; 26Abakazagijira emirimo y'amashwa aliri Ezeri, mugala wa Kalebu; 27N'amashwa g'emizabibu aliri Shimeyi, w'omu Ramati, n'obuhirhi bw'amashande g'emizabibu aliri Zabudi w'omu shefami.28Enyanya z'emirhi y'emizetuni N'eye mikuyu yaliri omu chihugo ch'eshishi aliri Bali-Hanani w'omu Gederi. Obuhirhi bw'amavurha bwalilolerwe na Yoasi, 29Owalilolere oburhunzi bwali omu Saroni, aliri Sitirayi w'omu Saroni; Oburhunzi Bwaliri omu lubanda bwalilolerwe na Safati, mugala wa Adelayi.30Owalilolere engamiya: Obili, w'omu Ismaeli n'owe Punda aliri Yedaya, w'omu Meronoti; 31N'ow'ebirhungano aliri Yasisi, w'omu Hagiri. Babala boshi babalilolere obuhirhi bwa Daudi.32Yonatana, nalume wa Daudi, aliri Muhanuzi, muntu w'obumanyi na Muandisi: Yehieli, mugala wa Hakemoni, Aliri hagumo n'abana ba mwami; 33Ahitofeli aliri muhanuzi wa mwami; Na Husayi, Arkieni, aliri mwira wa mwami; 34Enyuma ya Ahitofeli, yaliri Yehoyada, mugala wa Benaya baliri bahanuzi, Yoabu aliri mukulu w'enfola miherho ya mwami.

Chapter 28

1Daudi ahamagalira abarhegesi boshi b'aba Israeli e Yerusalemu, abakulu bw'obuko, abakulu ba b'ebigabi byoshi b'emirimo ya mwami, abakulu be bihumbi n'abakulu b'amagana, baliri omu kulanga ebintu byoshi n'ebirhungano bya mwami n'abaliri hofi na n'abana, n'abarhonyi, n'abarhambo, n'entwali zoshi n'abandi balimenyikene.2Mwami Daudi ayumuka, aderha: Muyunve, bene berhu n'abantu bani! Omu nyono mwaliri enganiza y'okuyumbakira e Sanduku y'echiragane ya Nahano akaziyerekan'obuhashe bwa Nyamuzinda wage, na nkola mperh'eby'okuyumbaka. 3Aliko Nyamuzinda ambwira: Orhaka nyumbakira enju oku zino lyani, bulala oli muntu wa ntambala n'oku washesher'eshagama.4Nahano, Nyamuzinda w'aba Israeli, andondol'omu mwerhu, mpu mbe mwami w'aba Israeli esiku n'amango; bulala alondolaga Yuda mpw'abe mukulu, achinshog'omu mwerhu omu buko bwa Yuda, n'omu mwerhu nya lilonzeze mpu mbe mwami w'aba Israeli boshi. 5Omu bana bani boshi - bulala Nahano ampere bana banene achishogere mugala wani Sulemani mpu ayikal'oku ntembe y'obwami bwa Nahano, omu Israeli.6Ambwira: Sulemani, mugala wawe, nja nyumbakir'enju n'embunga; bulala na chishogere ye mpu abe mugala wani, nani mb'eshe. 7Nji nayumanz'obwami bwage esiku n'amango, n'akab'agendeker'okujira obulonza bwani nk'okwayorhere zene.8Na ntyo, omu mesho g'aba Israeli boshi, n'embere z'eyi ndeko ya Nahano, n'embere za Nyamuzinda werhu oli warhuyunva, mbabwirire bwinja oku muchihebe haguma oku kenga amarhegeko ga Nahano, Nyamuzinda wenyu, mpu nji muyorhan'echihugo chikwirire nji munachilekere n'abana benyu kabe kashambala k'esiku n'amango.9Nawe, mwana wani, Sulemani, omenye Nyamuzinda wa Isho, omukolere n'omurhima gwawe goshi n'obulonza bwage, bulala Nahano analola ebiri omu mirhima yoshi n'okuja omu ndalala n'omu nkengero zoshi. Akaba wakamulonza, njana chiyerekana emund'oli; aliko oka muleka, naye njana kukabul'esiku zoshi. 10Kurhenga zene omeny'oku Nahano akulondwere, mp'omu yumbakire aka Nyamuzinda ha haba hantu hage hachere. Ochikaze bwenene n'opkukola.11Daudi aherez'omugala Sulemani, olugero lw'ahantu hachere, amuyereka gurh'ayumbaka enju, obusika bw'okubikira efuranga, eby'enyanya eby'omu garhi, n'echibuga ch'okubikira e Sanduku y'echiragane. 12Amuherez'olugero l'oku yumbaka ngasi byoshi arheganyaga, amuherez'olugero lw'embuga y'enju ya Nahano, n'obumbako buyizungulukire n'embiko y'ebintu bichere barhulire Nyamuzinda.13Amuyereka gurh'agaba emirimo oku badahwa n'Abalawi, n'eyindi yoshi omu ka Nyamuzinda, n'ebintu byoshi byaliri enyanya z'omulimo gw'enju ya Nyamuzinda. 14Amuyereka gurh'achula ebintu by'e horo, haguma n'olugero lwaliri lw'ehoro, n'ebyankahwera ku ngasi chintu; n'ebyankahwera oku byuma by'efuranga, haguma n'olugero, lw'ebyankahwera ku ngasi chintu. kukulikira nk'okubakazi kola ngasi chiguma. 15Amuyereka gurh'achula ebimaniko by'ehoro n'amatara g'ehoro; n'olugero lw'amatara g'efuranga, ebye horo n'eby'echuma ch'efuranga,na ngasi chiguma chizidohe nk'oku chikolerwe.16Amubwira obuzidohe bw'ehoro lya chula echibo ch'ogurhulira kw'emigati y'okuchishukula, n'olundi na ngasi lwibo; n'efuranga oku chibo ch'efuranga. 17Amuherez'olwiganyo lw'amakanya, n'ebeseni n'engumbu z'ehoro ekwirire; olwiganyo lw'engumbu z'ehoro, haguma n'obuzidohe bwa ngasi ngumbu, n'engumbu z'efuranga, haguma n'obuzidohe bwa ngasi ngumbu;18n'olwiganyo lw'olurhamba lw'amafurha g'akahumbu kenja k'ehoro eyosezwe, haguma n'obuzidohe. Ashubiriza kumuhereza olwiganyo lw'omutuga gw'entambala, amakerubi g'ehoro bali lambwir'ebyubi byabo n'okushukira e'Sanduku y'echiragane cha Nahano. 19Kwa liri oku lwandiko lw'efune, Daudi aderha, mpu Nahano ye wamperezag'obwenge bw'ebila byoshi, n'ebintu byoshi bya ngasi lwiganyo.20Daudi abwira Sulemani: Ochihangane, okomere, onakole; omenye wanka yubaha chiro, na ntakudirhimana chiro. Bulala Nahano Nyamuzinda, Nyamuzinda wani, nj'aba haguma nawe; arhakanakuleka chiro, arhakanakuyaka chiro, Kuger'amango wamal'obumbake bwa ka Nyamuzinda. 21Lolaga olubero lw'abadahwa n'Abalawi bakazi ku gwasa kw'eyola mirimo y'aka Nyamuzinda; lolaga hofi nawe, oku ngasi mulimo, abantu boshi bali balenga n'obushiru omu mirimo yoshi, n'abakulu n'abantu boshi baherh'omurhima gw'oku keng'amarhegeko gawe goshi.

Chapter 29

1Mwami Daudi abwir'abantu boshi mpu: Mugala wani Sulemani, ye Nyamuzinda achishogere, achiri mwana wa myaka migeke arhanazikomeraka, n'omulimo gu shinganene, bulala eyila nju erhali ya muntu, aliko eri ya Nahano Nyamuzinda. 2Naheber'emisi yani yoshi omu kurhegeny'obumbake bwa ka Nyamuzinda k'ehoro mpu njikabe k'ehoro, n'efuranga oku binji byaba bya furanga, n'ebye miringa okuba bya miringa, n'ebyuma oku binji byaba bya byuma, n'ebyuma oku binji byaba bya byuma, n'emirhi na ngasi bintu nji bya jirwa n'emirhi, n'amabale n'ebintu nji byajirwa n'amabale, n'amabale g'engulo nene n'amabale gabejerwe bwinja, amabale gabaraganyire na ngasi mabara ga ngasi lubero, na ngasi lubero lw'amabale g'engulo nene, n'abumbire n'amadafali ng'okulimbisa.3Kandi, omu kuyerekana oku nsimire aka Nyamuzinda, mpanir'ehoro zani zoshi ngwerh'omu mwani, ziyushule ezola na baga narheganyize, ziyumbake a ka Nyamuzinda: 4bihumbi bisharhu by'e tala y'ehoro, n'ehoro ze Ofiri, na zindi bihumbi mushanvu by'efuranga zikwirire, omu kukwiz'enyunda z'ezo nju, 5ahahemer'ehoro haj'ehoro, ah'ebyuma haj'ebyuma by'efuranga, n'emirimo yoshi nji yajirwa n'abakozi. Nde oherh'obulonza n'omurhima g'oguhan'eby'okuyumbakira Nahano zene?6Abashamuka n'abagula, n'abakulu b'engabo ze Israeli, n'abarhegesi ba bihumbi n'amagana, n'abarhegesi ba mwami boshi baba n'omurhima g'obulonza bw'okuhana entulo . 7Bahanaga enyanya w'omulimo gw'enju ya Nyamuzinda toni bihumbi birhano by'ehoro, bihumbi ekumi by'ebicheri, bihumbi ekumi by'e toni y'efuranga, bihumbi ekumi na munane by'etoni y'emiringa, na bihumbi egana by'etoni y'ebyuma.8Abaliherh'amabale g'engulo ndarhi emwababo bagasholola enyanya w'enju ya Nahano bamahereza Yehieli, w'eshanja lya Gerisoni. 9Abantu boshi basima oku barhulire n'omurhima g'obushagaluke, bulala kwaliri oku murhima g'obwemere barhulira Nahano; na Mwami Daudi konako ashagaluka bwenene.10Daudi akuza Nahano embere z'abantu boshi. Aderha mpu: Ogishwe, esiku n'amango, Nahano, Nyamuzinda wa shokulu werhu Israeli. 11Emwawe, Nahano, obunene, emisi, n'obwinja, n'erenge, n'obukuze, bulala byoshi bibw'omu mpingu n'oku gulu byawe; nawe, Nahano,oburhegesi, bulala weba enyanya za byoshi!12Obugale n'obukuze burheng'emwawe, werhambula ebintu byoshi, byoshi biba omu fune yawe emisi n'obuhashe,n'omu fune yawe mw'omuba obuhashe b'okuyushula n'okukuza ebintu byoshi. 13Na ntyo, mani Nyamuzinda werhu, rhwama kuharamya, n'okukuz'ezino lyawe likulu.14Bulala nyono ndi nde omu bantu bani, mpu rhukurhulir'entulo oku bulonza bwerhu? Ebintu byoshi rhujira emwawe birhenga, n'ebirhurhula werhuhereza byo n'efune yawe. 15Rhwabo rhuba bahisi n'abalambagizi, nk'oku badarha baliri; Akalamo kerhu omugulu kahunjuka nka kulala ejichu chigera,na ntamunihiro rhuchijira chiro.16Nahano, Nyamuzinda werhu, omu fune yawe mw'omurhenga obugale boshi rhwamarhegany'oku kuyumbakiramo aka NYamuzinda, enwawe, oku zino lyawe lichesibwa, na byoshi emwawe birhenga. 17Nyinji, mani Nyamuzinda wani, omaeyere byoshi biri omu murhima gwani, osima n'okuli; na kandi na kuhereze entulo zoshi z'obulonza bw'okuli bw'omurhima gwagi, na nabona ntyo haguma n'obushagaluke bw'olubaga lwawe balamire hanola okukurhulir'entulo y'obulonza bw'emigisho yabo.18Nahano, Nyamuzinda w'Abrahamu, Isaka na Israeli, badarha, oyimanzize esiku zoshi omu murhima gw'olubaga lwawe entimanyo n'enkegero, mpu bakazi kuyibuka loshi. 19Ohereze mugala wani Sulemani omurhima guserere, g'oku kenga amahano n'amarhegeko gawe, akuyumbakire bwinja n'ebi bidurhiro narheganyize .20Daudi abwira boshi mpu : Bakuze Nahano, Nyamuzinda wabo! N'abantu boshi bakuza Nahano, Nyamuzinda wab'eshe. Bafuka n'okuharamya embere za Nnahano na mwami. 21Bwabere bwacha esezi, abantu barhul'enterekero z'okugashaniza n'ezo kusireza mpanzi chihumbi emwa Nahano, n'engandabuzi chihumbi n'ebindi byana by'embuzi chihumbi, haguma n'edivayi, n'ezindi ntulo za nkalisiz'aba Isreali boshi.22Olo lusiku banywa balya n'echimogomogo chinene embere za Nahano, bashubi yimika Sulemani obwa kabiri, mwene Daudi, bamushiga amavurha embere za Nahano okuba mukulu, banashiga na Sadoki okuba mudahwa. 23Sulemani ayikal'oku ntebe ya Nahano, nka mwami ahali h'eshe Daudi. Agandaza, aba Israeli boshi bamukenga.24Abakulu boshi n'entwali zoshi, na chiro bene mwami Daudi boshi bakeng'obukulu bwa Sulemani. 25Nahano akengesa Sulemani embere z'aba Israeli boshi bwenene, amukengesa kulush'abami boshi bayimire omu Israeli embere zage.26Daudi, mugala wa Yese, arhambula aba Israeli boshi. 27Akashanji koshi arhambulaga omu Israeli yaliri myaka makumi mane: E'Heburoni arhambula myaka mushanvu, n'e Yerusalemu arhambula myaka makumi masharhu n'esharhu. 28Afa eri ali mushaja bwnene, abaga ayugurhir'esiku, obugale n'obukuze. Na Sulemani, omugala, ayima ahali hage.29Ebijiro bya Mwami Daudi, kurheng'oku murhondero kuger'oku buzinda, biyandikirwe omu chitabu ch'omulebi Samweli, n'omu chitabu ch'omulebi Natani, n'omu chitabu ch'omulebi Gadi, 30haguma n'oburhegesi bwage boshi n'ebijiro byage byoshi, na byoshi byageraga omu kashanji kage, bibe omu Israeli, bibe n'omu mami goshi g'ebihugo byoshi.

2 Chronicles

Chapter 1

1Sulemani mugala wa Daudi aser'omu bwami bwage, Nyamuzinda wage amukuza bwenene.2Sulemani ahamagal'abajinji be Israeli boshi, abakulu b'engabo n'abakulu b'enfola miherho n'abashamuka b'emilala, n'abazuzi, 3agenda nabo boshi e Gabaoni eyo munda yaliri ehemaomukozi wa Nyamuzinda Musa alukisag'omu mpinga. 4Mwami Daudi abag'akulikir'e Sanduku ya Nyamuzinda e Kiriyati-Yarimu. Ayihek'omu hema e Yerusalema, ahayiyumbakiraga. 5Eyo munda yeliri erherekero ly'echuma ch'omulinga elala Bezaleli mugala wa Uri, munjukulu wa Huri ayumbakaga ye hema ly'oku buganana. Sulemani n'abantu bali muherekeze bajibaza Nyamuzinda e Gabaoni.6Ashegera hofi n'eyo rherekero y'omulinga lyaliri hofi n'ehema,ahana entulo chihumbi y'okusirezwa. 7Obudafu Nyamuzinda abonekera Solomono amubwira: Oheme byoshi wakalonza, na guherezabyo.8Sulemani abwira Nyamuzinda: Wajirire darha Daudi binja kamama,nani wamanjira mwami ahali hage. 9Waliha darha Nyamuzinda, ojirage kulala walaganyaga darha Daudi amango waderhag'oku ntambule, abantu banene nka muchanga g'obudaka. 10Ojage wamperez'obwenge n'obumanye b'okuyumangir'aba bantu. Buzira ntyo ntaye wankagala kuyumangir'abantu bawe banganaha. 11Nyamuzinda abwira Sulemani: Bunol'ebyola by'ohemere, orhahemer'obugale, eri bikulo, eri bukulu, orhahemere mpu nyirh'abashombanyi bawe, orhahunire mp'olame siku zinene,aliko wamahem'obwenge n'obumanye,mpu y'ogala kurhambul'abantu bani,12obola bwenge n'obumanye wa buhabwa. Naguhereza n'ebikulo ogale naku kengesa kulala kurhabaho. Ntawindi mwami embere zawe n'enyuma nji waba kuguma nawe. 13Sulemani arhenga hofi n'ehema e Gabaoni, agaluk'e Yerusalema arhambul'e Isreali.14Sulemani ashubuz'emituga n'enfola miherho zigenda oku farasi, mituga chihumbi na magana mane na bihumbi ekumi na bibiri by'enfola miherho z'okugenda oku farasi. Mituga miguma ayibik'omu Yerusalema haguma naye, n'eyindi ayigab'omu bishagala. 15Amango Sulemani ayimaga, ajir'efuranga n'ehoro nka mabale omu Yerusalema. Ali gwerh'emirhi y'esindani minene kulusha eye mukuyu yaliri minene omu Shefela.16Efurasi Sulemani aliherhe, abarhimbuzi bage bakazagi zikul'e Misiri n'e Silisiya. 17Emituga yage e Misiri yibakazagi yi gulira yakazagi gulwa bicheri magana ndarhu by'efuranga, n'efurasi egana na makumi marhano g'efuranga. Abola barhimbuzi babakazagi yilerher'abami b'Abahiti n'abami be Suriya.
Chapter 2

1Sulemani aderh'oku bayumbak'aka Nyamuzinda n'enju yage y'oburhwali . 2Aganja bihumbi makumi gali mushanvu by'abantu b'oku barhul'ebintu by'oku yumbaka. Aganja bihumbi makumi gali munane b'oku shongol'amabale n'ababayumangira bihumbi bisharhu na magana ndarhu. 3Sulemani arhum'entumwa emwa mwami Hiramu mpw'amujirire nkokw'ajiriraga eshe Daudi, amuherez'emirhi y'e Sindani naye ayumbake oburhwali bwage.4Nani nkola na yumbakira Nyamuzinda wani aha bakazi yosez'obuku, na aha bakazi murhulir'emigati, nah'oku rhulir'enterekero y'oku sirezwa ngasi sezi n'egolo ,na ngasi lusiku l'okuhumuka; na ngasi lusiku lukulu lw'amahuluko g'omwezi,na ngasi zindi siku nkulu za Nyamuzinda. Nk'okwa narhegekag'aba Israeli bakazi jira ngasi mango. 5Enju na yumbaka yaba nene bwenene, buno Nyamuzinda werhu aba mukulu kulush'enama zoshi.6Aliko ntaye wankayumbakira Nyamuzinda, buno chir'omuchanya mulugire, arhankayeneramo, lero nyono ndinde mpu muyumbakire? Narheganya ah'okumukuza n'aho kurhulira enterekero. 7Ontumir'omuntu w'obulenga, bw'ehoro n'efuranga, n'echuma, onamenyere obulenga bw'emishangi y'omuduku n'eya kaduku k'eshagama n'obulimbi bw'eyo bwami, akole haguma n'abalenga boshi b'e Yuda n'e Yerusalema bali haguma nani, aba darha Daudi arheganya.8Ontumire kandi n'emirhi ye mierezi n'emiberoshi, n'eyo musandali, y'omu Lebanoni : Manyir'okw'abantu bawe bayinji shogola emirhi ye Lebanoni abantu bani baba haguma n'abalenga bawe. 9Yibanteganyiza mirhi minene buno, enyumpa nayumbaka yaluga. 10Abantu bawe banchir'emirhi nabahereza mifuko bihumbi makumyabiri by'eshano, na mifuko bihumbi makumyabiri by'amavurha.11Mwami hirami hiramu w'e Tiro ashuz'oku maruba mpu : Buno Nyamuzind'asima abantu bage, che chirhumire okujira mwami mpo obarhambule. 12Mwami Hiramu aderha mpu : Nyamuzinda w'e Israeli agashane owalemag'e mpingu n'egulu, owaherezaga Daudi omwan'oherh'obwenge n'obumanyi b'okuyumbakira Nyamuzinda enju n'e yage.13Nagurhumir'omuntu w'obulenga wa Darha, ezino lyage ye Huramu-Abi. 14Nina aliri w'omubuko bwa Dani n'eshe aliri muntu we tiro. Ali mulenga oyinji kwiza ehoro, n'ebyuma by'omulinga, n'ebyuma konine chiro n'eby'efuranga. Ayinji shongol'amabale, n'okubej'emirhi. Ali mulenga bun'ayinji luka chiro n'emyenda ya kaduku, n'eshushir'eshagama, n'eyindi midukula bwenene, n'ey'echitani. Ayinji mirimo minene y'okubej'emirhi. Aba mulenga w'obuchakanda boshi banamuhagalire. Akolera haguma n'abakozi bawe nabala yisho Daudi alekage.15Mani nawe waliha, orhumirag'abambali bani elala shano n'engano n'amavurha, n'edivai waderhaga. 16Rhwaku emirhi Elebanoni elal'olonzize, rhwakulerherayo kuger'omu nyanja n'amarho y'emirhi gayihis'e Yopa, nenyu muyirholereyo muyigez'e Yerusalemu.17Sulemani aganj'abahisi boshi baliri omu Yerusalemu, bun'eshe Daudi abag'aherh'oluganjo lwabo. Boshi balihikire bihumbi egana na makumi. Marhano na bisharhu na magana ndarhu. 18Arheganya bihumbi makumi gali mushanvu b'oku barhula, na bihumbi makumi gali munane b'okushongol'amabale omu ntondo. Abo bantu abarhabika ku bantu bihumbi bisharhu na magana ndarhu b'okubayumangira.
Chapter 3

1Sulemani arhonder'oku yumbaka Aka Nyamuzinda omu Yerusalemu oku ntondo Nyamuzind'abonekeraga kw'eshe Daudi ye Moriya, ahola ha Daudi arheganyaga, habakazagi hulir'engano, aha mwa Arauna w'omu Yebusi. 2Arhonder'okuyumbak'omu siku ebiri z'omwezi gwa kabiri, amango ayenezaga myak'ene y'omwimo. 3Sulemani apima enyumpa ya Nyamuzinda intya omu bipimo bya mira: Obule bwaliri bw'amaboko makumi gali ndarhu , n'obugali makumyabiri.4Embaraza yaliri nzibuzibu eherhe maboko makumyabiri kuguma n'obugali n'oburherema maboko egana na makumyabiri, omu garhigarhi, Balishigiremo ehoro Yonene. 5Echumba ch'ahagarhi garhi, achirhinda mw'embaho z'emiberoshi Azishig'ehoro, azinaniriza k'obugufu N'eri nka mirhi y'engazi.6Echo chumba choshi achilimbisa N'amabale g'engulo ndarhi, n'ehoro Ashigagamo yarhengang'omu Paravaimu. 7Ashig'emitungo yalirikw'eyo nju ehoro, n'enyunvi, n'ebibambazi, N'enyunvi, achapa na makerubi okubibambazi.8Ayumbak'enyumpa baderha: hantu hachere bwenene ubule bwayo kuguma n'obukali, maboko makumyabiri, Babumba kw'ehoro ya toni makumyabiri. 9Emisumari yayiyumbakaga, yaliri ya horo, n'obuzidohe bwayo bwaliri bwa garam'egana, ebyumba by'elugulu byalishigirwe ehoro.10Mw'eyo nju ya hantu hachere bwenene achapamo ba makerubi babiri b'okuchula n'echuma, n'okushiga kw'ehoro. 11Ebyubi byabo ba makerubi, byaliherhe maboko makumyabiri g'obule, chubi chiguma maboko marhano chihwerere n'echubi cha kabiri cha makerubi wa kabiri. 12N'echubi cha makerubi chaliherhe maboko marhano chaligerer'oku chibambazi chenju n'echubi cha kabiri maboko marhano ligwarhene n'echubi cha makerubi chirhanzi.13Ebyubi bya makerubi byaliherhe byoshi maboko makumyabiri, byaliyumangir'oku magulu gabo, n'amesho gabo gali loler'enju. 14Barhol'omwenda guli mw'ebara lidukwire, n'eliri nka shagama bachapa ku bamakerubi.15Bajira mitungo ebiri ya maboko makumi masharhu n'erhano buzamuka n'esapo enyanya ya maboko marhano .16Oku busosoro bw'eyo mitungo ahira k'obulegule, n'agali nka malehe g'emikomamanga egana amahira k'obo bulegule. 17Ayumanz'eyo mitungo embere ya ka Nyamuzinda, nguma oku malyo n'eyindi oku malembe: Eya malyo ayiherez'ezino lya Yakini, n'eya malembe Boazi.
Chapter 4

1Bajir'erhegekero ly'echuma ch'omulinga cha maboko makumyabiri obule, na makumyabiri y'obugali. N'amaboko ekumi buzamuka. 2Kandi ajira enyanja y'echuma ch'omulinga ch'amaboko ekumi oburhambi n'obwindi ch'omuviringo. 3Oku ntebe y'echola chisima palichapirwe kw'eshushano z'empanzi, oku metere nguma kwaka mpanz'ekumi, zalizungulukir'echo chisima. Echuma bachulaga mw'echo chisima chibanachulaga mw'ezo mpanzi.4Chalidekere kw'ezola Shushano ekumi n'ebiri, esharhu zalilore ekulyo n'esharhu ekulembe, n'esharhu ebushoshokero, n'emigongo yazo yayekera mw'echola chisima. 5Obunene bwacho bwaliri bwa senti ene, n'omuliro gwaliri nka gwaliri nka gwa chikombe, n'ebindi biri nka mugombo g'obwaso, echola chisima chankajire mu nkunguru bihumbi bisharhu. 6Bajira mabakuli ekumi g'omulinga arhabika marhano ekulyo, na marhano ekulembe gw'aka Nyamuzinda, mu bakazagi yogera.7Bajirabimaniko ekumi by'amatara bichulirwe n'ehoro, babirhabik'omu ka Nyamuzinda; birhano ekulyo na birhano ekulembe : 8Bajira nyibo ekumi nazo bazirhabik'omu mbaraza nene y'omu ka Nyamuzinda barhabika erhano ekulyo, na erhano ekulembe. Bajira rhubehe egana rhw'ehoro.16Nyenine nchishoger'eyi nju n'okuyishukulula, ezino lyani liberemo esiku n'amango, n'okuyunjul'amenja emunda muli. 17Naw'onkenge kuguma na yisho Daudi, okazijira nkw'oku nkubwirire, okeng'amarhegeko n'amahano naguherezaga. 18Nakuyambis'akashambala, kulala na kalaganyaga yisho Daudi, namu bwira mpw'arhakabula owayambala akashambala kage omu burhegesi bw'e Israeli.11Huramu achul'amasufuriya, n'efuka n'ama bakuli; ntyo Huramu amal'akasi koshi mwami Sulemani amuherezaga. K'enju ya Nyamuzinda. 12Ajira mitungw'ebiri, na rhusongero rhubiri, na shungw'ebiri enyanya z'emitungo ajir'oguli nka mugeka, agushukir'eyo mitungo. 13Barhabik'agali nka malehe g'omu komanga magana mane, bahagakire m'orhola rhugeka rhombi, ngasi mutungo kwakaja mikololo ebiri biri ku ngasi higeka hishukir'akasongero.14Ajir'echikalo n'amabakuli g'okurhabikako. 15Ajir'eriba linene n'eshushano z'enkani ekumi n'ebiri oku ntebe. 16Ajir'ebyungu, n'embaho, n'orhunya ebyo bintu bi mwami Sulemani abwiraga Huramu ajire bij'omu nju ya Nyamuzinda, byali chulirwe n'echuma ch'omulinga17Mwami Sulemani achulisag'ebyo bintu byoshi omu lubanda lw'e Yorodani, lwaliri mw'ebumba, lwaliri ahagarhi k'e Sukoti n'e Zereda. 18Sulemani arhulisag'ebyo bintu byoshi, arhashibag'adosa mpu binganachi byahwereko, buno byalilugire bwenene.19Mwami Sulemani ashubi chulis'ebindi bintu by'ehoro by'okuj'omu nju ya Nyamuzinda, achulis'erherekero y'ehoro n'ameza g'ogurhabika kw'emigati. 20N'ebimanikiro by'amatara gabyo g'ehoro bakazagi makolez'embere z'abantu hachere bwenene nk'oku babwiragwa. 21N'amauwa, n'emigera y'ebimanikiro by'amatara byali chulirwe n'ehoro.16Nyenine nchishoger'eyi nju n'okuyishukulula, ezino lyani liberemo esiku n'amango, n'okuyunjul'amenja emunda muli. 17Naw'onkenge kuguma na yisho Daudi, okazijira nkw'oku nkubwirire, okeng'amarhegeko n'amahano naguherezaga. 18Nakuyambis'akashambala, kulala na kalaganyaga yisho Daudi, namu bwira mpw'arhakabula owayambala akashambala kage omu burhegesi bw'e Israeli.
Chapter 5

1Sulemani amalis'emirimo yoshi y'enju ya Nyamuzinda ebintu byoshi eshe Daudi arheganyaga, abiheba omu mbikiro ya ka Nyamuzinda.2Ago mango mwami Sulemani ajir'ehano ly'abagula b'olubaga e Yerusalemu n'abashamuka boshi, n'abarhambo, ababwira mpu bakul'esanduku y'okulaganana e Sayuni omu chishagala cha Daudi, bayihek'omu ka Nyamuzinda. 3Abantu boshi b'Israeli babuganana na mwami, lusiku lukulu omu mwezi gwa mushanvu.4Abashamuka boshi n'abalawi bayibarhulir'omu ka Nyamuzinda. 5Abajinji n'abalawi bayirhabik'omu ka Nyamuzinda haguma n'ehema ly'okubuganana, n'ebintu bichere byoshi byalirimo. 6Mwami Sulemani n'abantu boshi b'e Israeli bayumanga embere y'esanduku, barhul'enterekero y'ebibuzi n'enkavu zinene zirhankaganjwa.7Abo bajinji bahek'e Sanduku y'oku laganan'ahabayirheganyizaga omu mbaraza baderha hantu hachere bwenene, n'eshushano zaba makerubi zilambulire kw'ebyubi. 8Makerubi balilambwir'ebyubi oku Sanduku n'emirhi bayibarhuliragako.9Eyo mirhi yalilehere hityu, oli omu mbaraza nene n'eye Sanduku akazagi yibona, alik'oli embuga ntakuyibona, kugera zene habinaba. 10Mw'eyo Sanduku mwaliri mbaho ebiri z'amabale Musa ahiragamo, bamu hagaz'oku ntondo ye Horebu amango Nyamuzinda ajirag'echilagane n'aba Israeli amali bakul'e Misiri.11Ngasi mango,abajinji eri bankarhenger'ahantu hachere,bana chishukulula,omukulu n'omudorho. 12Abalawi bimpiza nabo ntyo: Asafu na Hemani na Yedutuni na bene babo n'abana babo, boshi bali yamber'emishangi y'eKitanii. Bayumang'ebushoshokero bw'ezuba bw'erherekero;eri banahagarhir'enanga n'enzenze, n'emijegerezo Balirimo bajinji egana na makumyabiri bamenyere kushurh'eholere.13Abola b'okushurh'amaholere n'abo kuyimpa n'enanga eri baja haguma omu kukuza Nyamuzinda, banashurh'amaholere n'oku jegereza n'oku yimpa mpu: Rhukuze Nyamuzinda bun'ali mwinja, obusime bwage buli bw'esiku n'amango. Enju ya Nyamuzinda ya yunjulam'olwakungu. 14Abajinji ntakuchiberamo mpu bakole, eri lwakungu lurhumire. Bun'obukuze bwa Nyamuzinda bwamayunjul'enju yage yoshi.
Chapter 6

1Sulemani aderha mpu: Nyamuzinda Aderhere okw'abera omu mwizimya. 2Aliko na kuyumbakir'enju waberamo esiku n'amango. 3Mwami ahindamuka agish'aba Israeli boshi, olubaga loshi lwayumuka.4Mwami Sulemani aderha mpu : Nyamuzind'agashane, ahikirize yenine kulala alaganyaga darha Daudi amango aderhaga mpu: 5Kurheng'olusiku na kulag'olubaga lwani lw'Aba Israeli e Misiri, nta chishagala choshi choshi nachigere mpu banyumbakire mw'aka Nyamuzinda, nakazi yerekanam'okubaho kwani. Na nta muntu nachishogere mpu arhambul'abantu bani. 6Aliko lero nachishogere Yerusalemu nkazi yerekaniram'okubaho kwani, nachishogere w'oyo Daudi obe murhambo w'abantu bani.7Sulemani ashubi derha mpu : darha Daudi aligwerh'engererezo zinja z'oku yumbaka aka Nyamuzinda. 8Ago mango abwira darha Daudi mpu : Owerh'engererezo zinja z'okuyumbakira aka Nyamuzinda. 9Alik'arhachiri woyo wewayumbaka s'aliko mugala wawe, mugala waw'oburha ye wakanyumbakira.10Nyamuzinda ahikiriz'echilagani aderhaga, namayim'obwami ahali ha darha Daudi, namanayumbaka aka Nyamuzinda. 11Mw'eyo nju nahiramw'esanduku eri mw'ebitabu by'endagano Nyamuzind'alagananaga n'Aba Israeli12Olo lusiku Sulemani ayimang'embere z'erherekero ya Nyamuzinda, embere z'abantu boshi, alambulir'efune omuchanya. 13Buno Sulemani abag'ayumbakire eshumangiro ch'echuma ch'omulinga, obule bwacho makoro marhano, N'obugali makoro marhano, n'okuja enyanya makoro masharhu, Achiyumanz'omu garhigarhi k'embuga achishonerako, afukama embere z'olubaga loshi lw'e Israeli alambul'efune zag'enyanya.14Aderha mpu : waliha Nyamuzinda waba Israeli, ntay'oba kuguma nawe oli enyanya, oli n'egulu, buno w'oyo onahiyikiriz'echilagane wabwirag'abambali bawe, bakulikir'obulonza bwawe n'omurhima goshi. 15Buno zene wamahikiriza kulala walaganyag'omwambali wawe Daudi, na ngasi mwazi goshi waderhaga gwa hikirire16Mani Nyamuzinda waba Israeli ojire kulala walaganyaga darha mpu : arhakabula owayim'omubyage okuba mwami waba Israeli han'aba arhachiriho. waderh'oku wajira ntyo chafundabana bage babe n'engeso zikwirire embere zawe kuguma naye. 17Nyamuzinda waba Israeli, nguhemer'ohikirize. wawe darha Daudi.18Nyamuzinda we! kubinali wabera n'abantu muno gulu! Empingu ziba zigalihire, aliko orhayeneramo, lero gurhe wayenera mw'eyi nju namakuyumbakira? 19Waliha Nyamuzinda wani! oyerekez'eno munda ndi, oyunviriz'amahuno gani n'okuhema kwani. 20Amesho gawe galambulire kweyi nju ezuba n'obudufu, hano wenine wachishogaga mpu bakazi kuharhamira, oyunv'amahuno g'omwambali wawe oyerekeze hano.21Okazi yunviriz'okuhamagala kwani n'olubaga lwawe lw'Aba Israeli nka bali bahemera hano, chiro wakab'omuchanya emund'oyikere oyunv'amahuno gerhu, orhubabalire.22Nk'omuntu akashobek'owabo echaha, banamuseza achigash'ebango akachigashir'embere y'eyi nterherekero embere zawe mukano Ka Nyamuzinda. 23Nyamuzinda, nk'oyu muntu ahumir'amabi, wanamuherez'obuhane achumul'amabi gage, n'owayerere omugalulir'obushinganyanya bwage.24Nk'abashombanyi bankahim'abantu bawe b'aba Israeli buno bagomere eri bankagaluk'emwawe n'okuguhema n'okuderh'ezino lyawe, n'okukushigirira mw'eno nju. 25Oyunve kurheng'enyanya, obabalir'amabi bajirire, obagalule mw'echila chihugo wabaherezaga naba shokulu babo, buno bali bantu bawe26Eri wankalek'okurhoz'envula nkabamarhenguha, eri bankahema n'okuyerekeza hano, n'okuderh'ezino lyawe, n'okulek'ebyaha byabo bulala wamabalimbula. 27Mani Nyamuzinda, wanabayunva kurheng'enyanya, obabalire bulala bali bambali bawe, obayigiriz'enjira nyinja bakazi kulikira, enyuma obarhozez'envula omu chihugo chawe wabaherezaga wenine.28Nk'eshali lyakaj'omu chihugo eri chinjirwa ch'endwala, eri kubul'envula eri buhanya bw'enzige kandi eri chihusi, eri bashombanyi bamabarhera, eri bundi buhanya boshi. 29Kandi eri muntu yeshiyeshi anka hema, eri abantu boshi, obayunvirize kurheng'enyanya, amahuno gabo nka bakalambulir'amaboko kweyi nju. 30Ojirirre ngasi muguma nk'okwanakwanene, bun'oyinji omurhima gwa ngasi muntu nechi, oyinji engeso z'abantu. 31Ojire ntyo yi bakukenga, banakulikir'amarhegeko gawe, amango goshi balamire mu chino chuhugo walaganyaga bashokulu babo.32Chirw'akaba muntu konine warheng'elwahanda, arhali mu Israeli, lero ayunv'okubaderh'ezino lyawe, n'obuhashe bwabe, akayinji kuhema n'okukuherez'obukuze bwawemw'eyi nju. 33Mani Nyamuzind'oyunv'omusengero gwawe, ly'abantu b'egulu boshi bakumenye banakukenge kuguma n'abaisraeli, bameny'okw'eyo nju nayumbakaga kali ka Nyamuzinda ka chere.34Nk'abantu bawe bakajilwis'abashombanyi babo, bakakuhema, waliha ona barhabale nkabayereker'ebw'echi chishagala wachishogaga, n'eyi nju na kuyumbakiraga. 35Onayunv'omusengero gwabo enyanya obahimire.36Eri bankarhenguha,buno nta muntu orharhenguha,wanabarhumir'abashombanyi,babaheke buja omu chihugo cha hale chango cha hofi . 37Eri bonine bankagalul'omurhima bakahema,n'okuchiyaza n'oku derha mpu: Rhwakurhenguhire, rhwajir'echaha, rhwakola n'amabi, 38eri bankahem'obonjo n'omurhima goshi, n'engererezo zabo zoshi omu chihugo abashombanyi babahekeremo baja, eri bankayerekez'omu chihugo wa herezaga bashokulu babo, n'eyi nju ya ka Nyamuzinda na ku yumbakiraga, bakashenga, 39oyunve kurheng'enyanya emund'oba, obarheg'amarhwiri omu mahuno gabo g'omwingingo, obabalire echaha chabo.40Waliha Nyamuzinda wani, zibul'amesho gawe, onayunviriz'oku hema kwani mperhe na kuhema hanola. 41Nyamuzinda nku yingingire, oyinje haguma n'e Sanduku yawe y'okubuganana eba m'obuhashe bwawe. Oyinje hanola hantu h'okuhumukira hawe, mani abajinji bawe bayambal'obuchire, n'abambali bawe boshi babon'obushagaluke. 42Waliha! Nyamuzinda wani, omenye wakaleka mwami wayimikaga oyibuk'amenja goshi waherezag'omwambali wawe Daudi !
Chapter 7

1Sulemani aber'amala kuhema Nyamuzinda, omuliro gwachim'omu chanya, gwasirez'enterekero z'okusirezwa zaliri omu ka Nyamuzinda n'obukuze bwa Nyamuzinda bwayunjula mw'eyo nju. 2Abajinji barhachijag'omu nju ya Nyamuzinda, bun'obukuze bwaliyunjwir'enju yoshi. 3Aba Israeli boshi bab'oko muliro gwarhog'oku nkuba, n'ok'obukuze bwa yandagalira kw'eyo nju. Boshi bafukama, bayinama,baharamya Nyamuzinda,bamukuza baderha mpu : Nyamuzinda ali mwinja, n'obuzigire bwage buli bw'esiku n'amango.4Mwami Sulemani n'abantu basholola enterekero, bazihereza Nyamuzinda. 5Babaga bihumbi makumyabiri na bibiri by'enkavu n'empene n'embuzi bihumbi egana na makumyabiri. Ntyo ku mwami n'abantu boshi bagishag'aka Nyamuzinda. 6Abajinji ngasi muguma ayimanga ahaliyikere, n'Abalawi bafumbarhir'enanga zabo mwami Daudi achulisaga, z'okukuza Nyamuzinda abaherezazo mpu: Ezila nanga ziri za kuzihira Nyamuzida, bulala obuzigire bwage buli bw'esiku n'amango. Abajinji bayinja baband'omu maholere embere zabo, n'aba Israeli boshi bayumangire.7Sulemani ashukulul'embuga yaliri embere y'enju ya Nyamuzinda. Okubona erherekerero ly'echuma ch'Enkingi Sulemani ayumbakaga yalikehere, erhankalumirire kw'enterekero zoshi. Mwami akolesa embunga ayosezako enterekero z'oku sirezwa, n'entulo, n'amashushi g'oku nterekero y'oku gashaniza.8Sulemani n'abantu bashinga siku mushanvu bali baly'edinye,ly'olusiku lukulu,abantu banene barheng'e Hamati kuhik'oku lwinji lw'e Misiri. 9Oku lusiku lwa munane bajir'endeko nkulu, bajir'obugashane b'okurhegany'erherekero siku mushanvu edinye lyonine lyashinga zindi siku mushanvu. 10Omu siku makumyabiri n'esharhu z'omwezi gwa mushanvu, Sulemani alag'aba Israeli, ngasi muguma agaluk'emwage. Boshi balishagalukire bwenene enyanya z'ebinja Nyamuzida abajiriraga,na Sulemani n'eshe Daudi.11Sulemani aberer'amayunjuz'aka Nyamuzinda n'enju y'oburhwali bwage,n'oku jira byoshi alonzaga omu nju zombi, 12Nyamuzinda amuyaganw'obudufu mpu : Nayunvirh'amahuno gawe n'achishogere n'eyi nju, mukazi ntuliramo enterekero.13Nk'amango maguma na nkalahiz'envula erharhogaga, eri ndikul'enzige zibihy'emyaka, changwa ntume echinjirw'omu bantu, 14lero enyum'abantu bani nachishogaga na baherez'ezino lyani bonine ntyo; bachikenge, n'okulek'enjira zabo zibi nanayunva gurheng'enyanya, n'oku babalir'ebyaha byabo n'okufumy'echihugo chabo.15Kurhenga zene nkala nazibul'amesho, n'okuyunviriz'amahuno ga kazi hemwa omu ka Nyamuzinda.16Nyenine nchishoger'eyi nju n'okuyishukulula, ezino lyani liberemo esiku n'amango, n'okuyunjul'amenja emunda muli. 17Naw'onkenge kuguma na yisho Daudi, okazijira nkw'oku nkubwirire, okeng'amarhegeko n'amahano naguherezaga. 18Nakuyambis'akashambala, kulala na kalaganyaga yisho Daudi, namu bwira mpw'arhakabula owayambala akashambala kage omu burhegesi bw'e Israeli.19Aliko eri mwanka goma mukalek'okukenga amarhegeko n'amahano gani, mukajiher'abazimu n'oku yinamir'eshushano mwaziharamya; 20Nanabakul'omu chihugo chani nabahaga, n'eyi nju narheganyaga ebe yani, nanayikabulira na ntyo, abantu boshi babashekera bwenene n'oku banyahaguza.21N'ahal'aka Nyamuzinda kali ngasi yeshi nji wageraho, njasomerwa n'okushungurha n'okuderha mpu: Nechi mushana! Bichi birhumire Nyamuzinda ashereza echi chihugo n'a ka Nyamuzinda ntya? 22N'abandi bederhe mpu: Bagomere Nyamuzinda wa bashokulu babo wabakulang'omu chihugo ch'e Misiri bachishweker'omu kuher'abazimu n'okugashaniz'enama n'okuzikolera, ebyo bye byarhumir'abahira k'obula buhanya boshi.
Chapter 8

1Hagerere myaka makumyabiri Sulemani ayunjuz'aka Nyamuzinda n'enju yage y'oburhwali. 2Ashubi yumbak'ebishagala mwami Hiramu w'e Tiro amuhaga abirhabika mw'aba Israeli.3Alwis'echihugo ch'e Hamati-Zoba achigwarha, 4Ayumbak'e chishagala ch'e Tadimaro chaliri omu mpinga, n'ebindi byoshi byaliri e Lebo-Hamati,arhabika mw'emihako yage.5Sulemani ayumbaka bishagala bibiri bizibuzibu: Beti-Horoni olunda lw'enyanya na Beti-Horoni eshishi. Byaliherh'enkuta nenyunvi z'emikango y'ebyuma. 6N'ech'e Baalati, n'ebindi bishagala byoshi byaliri mw'emihako yage, n'ebyaliri mw'emituga y'okulwa,n'ebyaliri mw'efurasi. Sulemani ayumbaka byoshi alonzaga omu Yerusalemu, n'omu ntondo ye Lebanoni, n'omu bindi bishagala alirhegekere.7Aba Kanaani barhafag'amango aba Israeli bagwarhag'echihugo, Sulemani abajira bakozi bage; 8A Bahiti, Baamoni, Aba Pirizi, Aba Hivi, Aba Yebusi, kugera zene bab'omu Israeli.9Nta mu Israeli Sulemani aheber'omu rhwasi rh'obugukuru, abajira bantu b'okulw'entambala, abandi kulambagiz'emituga, n'abandi b'okugend'oku Farasi. 10Abajirwagwa barhegesi, bantu magana mabiri na makumi marhano balondolano, barhambul'abantu.11Sulemani akula mukage mwali wa Farao w'e Misiri omu chishagala cha Daudi, amuheb'omu nju ayumbakaga, aderha mpu : Mukani arhankaber'omu burhwali bwa darha Daudi, bulala enju yamaja mw'e Sanduku y'okulaganana ya Nyamuzinda,ekol'echere.12Ago mango Sulemani ahereza Namuzinda entulo oku rherekero ayumbakag'embere y'olunvi lw'ahantu hachere. 13Arhul'entulo nk'okw'amarhegeko ga Musa ga derhere, oku ntulo ya ngasi lusiku lukulu: Olusiku lw'e Sabaton'olusiku lw'amahuluko g'omwezi n'esiku esharhu zikulu omu mwaka: Olusiku lukulu lw'emigati erhagagire, olusiku l'okushalula n'olusiku lukulu lw'ebihando.14Agabira ngasi bantu orhwabo rhwasi nk'okw'eshe Daudi ajiraga, ahereza abajinji ogwabo mulimo gubalolere n'Abalawi ogwabo g'oku gashaniza Nyamuzida ngasi lusiku, n'okurhabala abajinji oku gwabo bakola ngasi lusiku, ajir'abo kulanga enyunvi za ka Nyamuzinda, ngasi baguma abahir'olunda lwabo. Bunola ntyo ku mwambali wa Nyamuzinda arhegekaga. 15Bajira nk'oku Daudi arhegekaga oku bajinji n'oku Balawi, n'okwarheganyaga mira ku ngasi hintu, chiro n'ebiloler'ebikulo.16Ntyo kw'emilali ya Sulemani yoshi yabaga, kurhonderera a ka Nyamuzinda karhangirw'oku yumbakwa, kuger'olusiku kayunjulaga.17Aga mango Sulemani aj'Eziongeberi n'Elati oku chishabuko chir'oku nyanja y'e Akaba, omu chihugo ch'Edomu. 18Mwami Hiramu w'e Tiro amurhumira abambali b'abasale balenga bwenene Bagenda boshi n'abamabali ba Sulemani baj'omu chihugo ch'e Ofiri, balerhera Sulemani Talanta magana mane na makumi marhano g'ehoro.
Chapter 9

1Omwamikazi w'e Sheba, aber'ayunva oku mwami Sulemani ajir'erenge, lero abalamir'e Yerusalemu mpu ajimurheg'amadoso ga komere. Agerayo eri anarhuzize! Aliherekezwe n'embaga z'abantu n'Engamiya ziheker'amavurha g'Amalashi ga ngasi buko, n'obuvu bw'ehoro, n'amabale g'engulo ndarhi. Ahikire! Amudos'amadoso goshi arheganyaga. 2Sulemani, goshi agashuza ntalyo lyamugambire.3Oyo mwamikazi w'e Sheba aber'abona obwenge Sulemani aherhe, n'enju y'oburhwali ayumbakaga, 4Abona n'ebiryo bali balya, n'abantu bag'emikolo bali bajira, n'okubahandire n'oku bayambere abo b'okugaba ebiryo n'eby'okunywa,abona n'entulo y'okusirezwa, obwenge bwamuhera.5Mwamikazi abwira Sulemani, mani Bayinjaga bambwir'okoba, n'obwenge bwawe ndi n'emwani, 6aliko nta yemeraga,buno ntalizihika hano nchibonere; ngasi okubakazagi mbwira kubinali, ebibambwirire biri bigek'oku binabwene.7Abambali bawe baherh'eragi, bashiba bayunva k'obula bwenge oherhe. 8Nyamuzinda wawe agashane owakujiraga mwami mp'orhambul'olubaga lwage lw'aba Israeli omuzino lyage buno asim'olula lubaga, anolonzize lubereho esiku n'amango che chirhumire akujira murhambo oyerekan'okuli n'obushinganyanya.9Mwamikazi ahereza Sulemani Talanta egana na makumyabiri z'ehoro n'amavurha g'amalashi ga ngasi buko n'amabale g'engulo ndarhi. Kurheng'ago mango barhachibonag'amavurha g'amalashi gali nk'agola mwamikazi w'e Sheba ahaga mwami Sulemani.10Amashuwa ga Hiramu galigwerh'ehoro lyarhengag'e Ofiri, ga galiherhe kandi emirhi minene y'obuko, n'amabale g'engulo ndarhi. 11Eyo mirhi y'obuko, Sulemani ayikola m'obululi bwa ka Nyamuzinda n'enju yage,ahiramo enanga n'enzenze z'abimpiza. Eyo mirhi erhashwiraga kubonekana omu Yuda kugera zene. 12Mwami Sulemani aherez'oyo mukazi ngasi hyoshi alilonzeze, amuherez'ebilushire ebyamulerheraga. Agaluka haguma n'abambali.13Ngasi mwaka Sulemani akazagi hisa Talanta magana ndarhu na makumi gali ndarhu na ndarhu z'ehoro e Yerusalemu. 14N'ehoro abachuruzi bakazagi hana, n'esoko ly'efuranga, n'ehoro abami b'Abaharabu n'abarhegesi b'omu Israeli bakazagi rhula.15Sulemani achulis'empenzi zizibuzibu magana mabiri z'ehoro, ngasi nguma yayinja yahwera ku Shekeli magana ndarhu z'ehoro. 16Achulis'ezindi magana masharhu ngasi nguma kwahwera Shekeli magana masharhu z'ehoro. Azihir'omu nju baderha: Luchiga lw'e Lebanoni.17Achulis'entebe nzibuzibu y'ehembi ly'Enjovu, yoshi ayishig'ehoro ekomere. 18Eyo ntebe yaliherhe mashonezo ndarhu, ah'okuyigamira haliri ha muviringo, yaliherhe fune ebiri ngasi efune yaliherh'eshusho y'entale eyimangire.19N'ezindi ntale ekumi n'ebiri zalinanirire ku ngasi shonezo, ndarhu lunda na ndarhu lunda. Nta chindi chihugo basagi jiramo ebiri ntyo. 20Ebichuma mwami Sulemani akazagi nyweramo byoshi byali chulirwe n'ehoro, n'ebintu byaliri omu nju yage baderha: Luchiga lw'e Lebanoni. Ntahyo hyalichulirwe n'echuma ch'efuranga omu bintu byage byoshi. Buno echumba ch'efuranga chirhaherhe kamaro aha mwami Sulemani. 21Aliherhe mashuwa manene gakazagi kuj'e Tarasisi n'abambali ba Hiramu bakazagi lerh'ehoro, n'ebyuma by'efuranga, n'amahembi g'enjovu, n'enchima, n'orhunyunyi, gakazagi genda liguma omu myak'esharhu.22Mwami Sulemani agala bwenene aba n'obumanye bunene kulush'abami boshi b'egulu. 23Abami boshi b'egulu bakazi lonza okubona Sulemani bayunv'oku bumanyi Nyamuzinda amuhaga. 24Bayinja bamulerher'esoko : Ebintu by'efuranga,ebyuma by'ehoro, n'emyambalo,n'amachumu, n'amavurha g'amalashi n'efarasi n'abapunda, bakazi lerha ngasi mwaka.25Sulemani ajir'amaruli g'efarasi bihumbi bine,n'ezindi farasi bihumbi ekumi na bibiri z'okuhek'enfola miherho oku ntambala, ahira nguma hofi naye omu chishagala che Yerusalemu, n'ezindi omu bindi bishagala. 26Sulemani alirhambwire abami boshi kurheng'oku lwinji lunene lw'Efurati kuger'oku bihugo by'Aba Filisitini, kugera n'oku lubibi lw'e Misiri.27Arhum'ebyuma by'efuranga byaba binene omu Yerusalemu, n'embaho z'e Sindani,nazo zaba zinene nka mirhi ye Sikomore yaliri omulubanda. 28Efarasi za Sulemani za kazagirhenga chingan'e Misiri n'omu bindi bihugo.29Ebindi bijiro Sulemani ajirire kurhonderer'oku murhondero kuhik'oku buzinda biyandikirwe omu chitabu ch'omulebi Natani, n'omu bulebi bw'Ahiya w'e Shilo, n'omu chitabu ch'omubonekezi Ido, biderhere n'ebya mwami Yeroboamu mugala wa Nebati w'e Israeli. 30Mwami Sulemani arhambula aba Israeli boshi e Yerusalemu myaka makumi mane 31Buzind'afa,bamuhamba omu chishagala cha Daudi. Omugala Roboamu ayima ahali hage.
Chapter 10

1Roboamu aj'esekemu, bulala aba Israeli boshi bahikir'esekemu kumuyimika. 2Yeroboamu mwene Nebati aber'ayunva ntyo, aliyakire Sulemani e Misri agaluka.3Barhuma mpu bamuhagale. Yeroboamu ayinja n'aba Israeli boshi, babwira Rehoboamu mpu: 4Yisho, ali rhurhindibwize bwenene, n'orhwasi rh'obugukuru nka baja, woyo! Orhurhamule, obe nka washubya k'orhola rhwasi rhudarhi yisho, arhutesagamo mani rhugushige. 5Roboamu ababwira mpu: mugendage, mugaluk'enyuma ya siku esharhu.6Mwami Roboamu abaz'abashamuka b'ehano b'eshe Sulemani, mpu : hano lichiberhu mwampere nabwira aba bantu? 7Bamuhanula mpu: Okochiyerekana mwinja embere zabo, n'okuyunv'emiziga yabo, n'amalibuko gabo, banagushig'esiku zoshi.8Aliko Roboamu arhakulikirag'okw'abashamuka bamu hanulaga; ajibaza eyabo misole yali muzungulukire ayushukaga kuguma nabo ehano. 9Abaza bo mpu : hano lichi mwabo mwampere baza we : Nabwira bo! abala bantu baderhere mpu mbe nka nashuby'oku rhwasi rh'obugukuru darha abakolesaga?10Eyo misole yamubwira mpu : Yunvaga oku wajibabwira : Ehidoke hyani higeke ayehinene kulush'empindi ya darha. 11Mwaderher'oku darha abaher'orhwasi rhudarhi, naja narhuyushula, n'akaba abashurhaga n'agarhi, nyono buhiri lero.12Yeroboamu n'abantu boshi bagaluk'enyuma wa siku esharhu, nkoku mwami ababwiraga. 13Mwami Rehoboamu aba bwira n'obukali, alek'ehano ly'abashamuka ashimb'ely'ababo b'emisole. 14Ababwira : Darha abakolesaga bwenene, Nyono nayushula, darha abashurhaga n'enkoni, nyono buhiri lero.15Aho mwami arhayunvag'abo bantu buno bwaliri bulonza bwa Nyamuzinda mpu y'obulebi ahiya aleberaga Yeroboamu mugala wa Nebati e shilo bufikirira.16Aba Israeli babere babon'oku mwami arhayunvirh'emiziga yabo, baderha mpu : Ntabyo bya Daudi rhwachihebako, nta hyerhu rhujira n'oyo mwene Yese. Ba Israeli! rhugend'owe mwage nawe mwene Daudi oyorhan'obwami bwawe. Ntya kw'aba Israeli baganaga.17Rohoboamu ayorha mwami oku bantu b'e Yuda hoshaho. 18Ago mango mwami Roboamu arhuma Hadoramu yiwaliyumangire emirimo y'obugukuru, aba Israeli babere bamubona, bamushurh'amabale, afa, mwami Roboamu aber'ayunva ntyo, ashoner'omu mutuga gwage alibihir'e Yerusalemu. 19Ntyo kw'aba Israeli bachigabaga kubinaba kugera zene.
Chapter 11

1Rehoboamu aber'agera e Yerusalemu ashubuz'e Yuda yoshi n'obuko bwa Benjamina; eyo ngabo yaliherhe ntwali z'entambala bihumbi egana na makumi gali munane, ababwira mpu bajilwis'aba Israeli abarhambule.2Aliko Nyamuzinda abwir'omulebi Shemaya, 3mpw'abwire mwami Roboamu n'abantu b'e Yuda, n'abe Benjamina mpu : 4Murhalwisaga bene benyu b'e Israeli, mushubire ngasi muntu emwage bulala nyentumire ebyo byoshi byaba, bayunva oku Nyamuzinda aba bwiraga bagend'owe mwage mwage barhachijagi lwisa Yerobaomu.5Roboamu abera e Yerusalemu, ayumbaka ebishagala bizibuzibu e Yuda n'e Benjamina.6Ayumbak'eche Betelehemu, n'ech'Etamu n'eche Tekowa. 7N'eche Bet-Zuri, n'eche Soko, n'eche Adulamu. 8N'eche Gati, n'eche Maresha, n'eche Zifi, 9N'eche Adoramu, n'eche Lakisi, n'eche Azea, 10N'eche Zora, n'eche Ayaloni, n'eche Heburoni.11Ebyo bishagala abiherez'abakulu b'enfola miherho, bakazi hakira mw'ebiryo n'amavurha g'emirhi y'emizeituni, n'edivayi. 12Ngasi chishagala ahira mw'empenzi n'amachumu, abikomeza bwenene. E Yuda n'e Benjamina bwabera bwabo bwami.13Abajinji, n'aba Lawi boshi baliri omu Israeli bachishwekera ku Roboamu. 14Aba Lawi balek'amalambo gabo,n'ebintu byabo, baj'e Yuda omu Yerusalemu buno mwami Yeroboamu w'e Israeli n'abana bage babahanz'oku jirira Nyamuzinda emirimo y'obujinji. 15Yeroboamu ayumanz'abage bajinji b'okurhereker'enama emahero, nama ziyumangirwe n'ebishakalume, n'abazimu.16Aba Israeli baliherh'omurhima g'oku kolera Nyamuzind, bakulikir'aba Lawi e Yerusalemu, mpu bakazi rhulira Nyamuzinda entulo yabo. 17Ntyo,bayumanz'obwami bw'e Yuda Basera ku mwami Roboamu mwene Sulemani myak'esharhu, bakulikira engeso ya Daudi na Sulemani.18Roboamu ashaba Mahalati mwali wa Yerimoti, mwene Daudi, na nina yi wali Abihaili, mwali wa Eliabu munjukulu wa Yese. 19Amuburha ku bagala basharhu: Yeushi, na Shemariya, na Zahamu.20Kandi ashaba Maka mwali wa Abusoloma, amuburha ku bagala bane: Abiya, na Atari, Ziza na Shelomiti. 21Roboamu asima Maka mwali wa Abusoloma kulusha bakage boshi, n'abandi bakazi aligwerhe babashumba. Aligwerhe bakazi ekumi na munane omu lugo, na makumi gali ndarhu b'abashumba, aburha barhabana makumyabiri na munane na banyere makumi gali ndarhu.22Ajir'omugala Abiya aburha ku mukage Maka mpu akulir'ababo buno alilonzeze mpu nj'ayime ahali hage abe mwami. 23Akoles'obwenge,ashandaz,abagala boshi e Yuda, n'e Benjamina n'omu bishagala byoshi bizibuzibu, akazibaherez'ebiryo n'abakazi banene.
Chapter 12

1Rehoboamu aber'amayunz'obwami bwage bwinja, amaba n'emisi aleka amarhegeko ga Nyamuzinda n'aba Israeli boshi.2Oku myak'erhano y'omwimo gwa Roboamu, mwami Sisaki w'e Misiri arhera e Yerusalema buno babaga bamagomera Nyamuzinda. 3Sisaki aligwerh'emituga chihumbi na magana mabiri, n'enfola miherho z'okugend'oku farasi, bihumbi makumi gali ndarhu,aligwerhe bantu banene bwenen,ab'e Libiya, abe Suki, n'abe Etiyopiya. 4Agwarh'ebishagala bizibuzibu by'e Yuda ahika chiro n'e Yerusalemu.5Ago mango omulebi Shemaya aj'emwa Roboamu n'abakulu b'e Yuda eri babuganene omu Yerusalemu na Sisaki ali hofi ajemo, ababwira oku Nyamuzinda aderhere ntya : Mwandekere, nani nkola nabaleka Sisaki abalimbule. 6Ago mango mwami n'abakulu boshi b'e Yuda bachigaya,baderha mpu Nyamuzinda aderher'okuli.7Nyamuzinda aber'abona bamachigalukako ashubi herez'omulebi Shemaya omwazi aderha mpu: Buno bachigalukireko ntachibayirha, nkala nabalikuza bonabuno.Ntachiherh'omujinya mpu mpereze Sisaki e Yerusalemu ayishereze. 8Aliko mwamashiga,mumenye gurhe mwakazi nkolera n'okukoler'amami g'egulu.9Mwami Sisaki aj'omu yerusalemu arhol'ebintu byoshi byaliri omu ka Nyamuzinda n'ebyaliri omu mwa mwami : Empenzi z'ehoro Sulemani achulisaga. 10Roboamu ajir'ezindi mpenzi z'ebyuma by'omulinga azihir'ahali h'ezo aziherez'abakulu babasirika bakazagi kulanga olunvi lw'enju yage.11Eri mwami aber'akalaj'omu ka Nyamuzinda banajizirhola kandi banashubi zigalula omu nju y'abalalizi. 12Roboamu achigalukako, oburhe bwa Nyamuzinda bwahindamuka, arhachimuyirhaga. E yuda yaliri ebindi bikulo kamama.13Mwami Roboamu ashika, aganda z'omu Yerusalemu, buno aliherhe myaka makumi mane na muguma amango ayimaga. Arhambula myaka na mushanvu e Yerusalemu, muchilala chigala cha Nyamuzinda achishogaga omu ba Israelii boshi, nina yi wali naama w'e Amoni. 14Ajir'amabi buno arhalonzag'okukolera Nyamuzinda n'omurhima goshi.15Ebindi bijiro Roboamu ajirire byoshi biyandikirwe omu chitabu ch'omulebi Shemaya, n'ech'omubonyi ido, m'omwaliri n'enkulikirano y'obwime. Esiku zoshi haliri entambala ya Roboamu na Yeroboamu. 16Roboamu afa, bamuhamb'omu chishagala cha Daudi; omugala Abiya ayima ahali hage.
Chapter 13

1Yeroboamu ajira myak'ekumi na munane y'obwimo, abiya naye aj'oku ntebe e Yuda. 2Arhambula myak'esharhu e Yerusalemu nina ye wali mika mwali wa Urieli w'e Gibeya. Abiya alwisa Yeroboamu. 3Abiya aligwerhe bihumbi magana mane g'Abasirika na Yeroboamu aligwerhe bihumbi magana munane boshi zaliri ntwali.4Mwami Abiya azamuk'oku ntondo ye Zemaraimu omu chihugo ch'e Efuraimu. Mwami abiya ayakuza Yeroboamu n'aba Israeli boshi mpu: Muyunve! 5Ka murhaba mumanyir'oku Nyamuzinda w'aba Israeli aderher'oku Daudi n'abana akazi leka bakazi rhambul'aba Israeli esiku zoshi n'echilagane chage chirhakavunika?6Aliko Yeroboamu mwene Nebati achibona, enyuma agomera nahamwabo Sulemani. 7Abantu babashanganga n'esharhu zoshi bashweker'okuye, bagomera Roboamu mugala wa Sulemani. Roboamu aliri mwana w'omusole w'echigaganyale, arhebekwa dubaduba.8Muli mwaderh'oku mwalimire obwami bwa Nyamuzinda bene Daudi barhambwire. Muli bantu banene muli mwachikung'enama z'esanamu z'amanina bachulire n'ehoro Yeroboamu abajiraga mpu mukazi hera. 9Abajinji ba Nyamuzinda mwabalibirhireko, ba bene Amoni, n'Abalawi, mwashond'abenyu bajinji kuguma n'ezindi mbaga. Murhenji okurhali kuhong'emanzi n'enganda buzi zenyu mushanvu mpu bakazi baderha bajinji baba Namahangabarhali bo.10Aliko rhwabano, Nyamuzinda ye Namahangawerhu. Rhurhankamulahira : Abajinji bagala ba Aruni babanachikolera. 11Esezi n'egolo banahereza Nyamuzinda enterekero z'okusirezwa n'okumuyosez'obuku, n'okuhir'emigati y'okurhul'oku meza machera, na ngasi golo kuchana amatara g'ehoro ahagamanikirwe, buno rhukenger'amarhegeko ga Nyamuzinda werhu goshi. Aliko mwabo mwamulekere.12Nyamuzinda ali haguma nerhu n'abajinji bage bali bachirheganya okuband'amaholere g'okubarhera. Ba Israeli we! mumenye mwalwisa Nyamuzinda wabashokuliza benyu buno murhahima.13Aliko ago mango Yeroboamu abag'arhumir'abasirika, baguma embere n'abandi enyuma, bagorh'aba Yuda. 14Aba Yuda babere bakala bakoz'entambala, babona bali embere n'enyuma bayakuza Nyamuzinda, n'abajinji baband'amaholere. 15Aba Yuda baband'akalulu, Nyamuzinda achunjugurha Yeroboamu n'aba Israeli boshi bagundumuka, bayaka Abiya n'aba Yuda.16Aba Israeli bahimwa bayaka, Nyamuzinda abahimisa n'aba Yuda. 17Abiya haguma n'abambali bahima engabo y'aba Israeli bwenene, bihumbi magana marhano by'entwali yaba Israeli byafa. 18Ago mango aba Israeli bahimwa, aba Yuda babahima bulala baliyigamire Nyamuzinda wabashokuliza wabo.19Abiya ashimbulira Yeroboamu amunyega echishagala ch'Ebeteli, n'ech'e Yeshana n'ech'e Efroni, n'emirhundu yabyo. 20Abiya ayorh'ahima Yeroboamu amang'ali rhegekere, Nyamuzinda ayirha Yeroboamu afa. 21Abiya aba n'obuhashe bunene ashaba bakazi ekumi na bane, aburha bana makumyabiri na babiri na banyere ekumi na ndarhu. 22Ebijiro byoshi abiya ajirire n'ebyaderhere biyandikirwe omu Bitabu by'enganulo y'omulebi ido.
Chapter 14

1Mwami Abiya afa, bamuhamb'omu chishagala cha Daudi, omugala Asa ayima ahali hage. Amango aliri mwami echihugo charhulera myak'ekumi. 2Asa ajir'ebisimisize Nyamuzinda wage. 3Ashanda amahero g'abapagani, n'ahantu bakazagi gashaniza. Avungonyol'amabale g'olusho, ashandula n'omuntungo g'enamakazi Ashera. 4Akomerez'aba Yuda bakazi haramya Nyamuzinda wabashokuliza wabo, mpu bakeng'amahano n'amarhegeko gage.5Ashandula ngasi hoshi hokugashaniza omu bishagala byoshi by'e Yuda n'amarhegekero bakazagi yosez'ak'obuku, echihugo charhuler'amango alirhambwire. 6Ashubi shukulul'ebishagala by'e Yuda, buno echihugo chaliri m'omurhula, charhulera. Mw'ezo siku nta kadundo, Nyamuzinda amuherez'omurhula.7Abwir'aba Yuda, mpu: rhuyumbak'e bishagala, rhubizungulus'olukuta n'emilanga n'enyunvi eri mw'enyunvi z'ebyuma. Buno chino chihugo chikola cherhu loshi bunorhwaliribarhonyi banyamuzinda werhu, n'am'obo burhonyi arhuherez'omurhula entambi zoshi, oku liguma bayumbaka bakomeza. 8Mwami Asa aliherh'engabo y'abasirika bihumbi magana masharhu n'aba Yuda. Bachiyambisiz'empenzi n'amachumu; N'abandi bihumbi magana mabiri na makumi gali munane baba Benjamina, bachiyambisiz'empenzi zigekegeke Banayinji fol'emiherho. Abo bantu boshi zaliri ntwali.9Muntu muguma w'e Etiyopiya mpu ye Zera, abarhera, ayinja n'engabo chihumbi na mituga magana masharhu aja e Maresa. 10Asa ajimulinga, bachikerek'omu lubanda lw'e Zefata e Maresha. 11Asa ahema Nyamuzinda wage oburhabale, aderha mpu : Mani Nyamuzinda! Wenine wankarhabal'orhaherhe misi, kulal'orhabal'abe misi. Mani Nyamuzinda orhurhabale buno wurhuchivugira, rhwayinjire kulwis'eyi ngabo y'abantu okuzino lyawe. We Nyamuzinda werhu, mwen'omuntu arhachivugaga mpw'anakulibisa.12Nyamuzinda achunjugurh'aba Etiyopiya bayaka Asa n'aba Yuda. 13Asa abagundumukako kugera Gera. Aba Etiyopiya bafa banene, ntaye washugunukire bulala bashandazwa ku Nyamuzinda n'olubaga lwage. Aba Yuda babashokola bintu binene.14Bagwarh'ebisshagala byoshi byaliri Hofi n'Egerari, bun'abantu beyo echobohwa cha Nyamuzinda chabagwarha. Bahagul'ebyo bishagala byoshi barholamo ebintu binene. 15Barher'abangere omu bulambo babaly'ebibuzi n'engamiya. Bamalire kuchihereza, bagaluk'e Yerusalemu.
Chapter 15

1Muka muka gwa Nyamuzinda agerera Azariya mwene Obedi. 2Aj'emunda mwami Asa ali, amubwira mpu : Waliha onyunvirize, woyo, n'aba Yuda n'aba Benjamini! Nyamuzinda abalanga eri mwankabera haguma naye. Mukamulonza anachiyerekana emunda muli. Aliko mukamuleka nay'anabaleka.3Hagerere siku Zinene, eri omu Israeli murhaba Nyamuzinda w'okuli, kandi eri mujinji w'okuyigiriza, n'erhegeko. 4Aliko, enyanya z'amali buko gabo, Bagalukira Nyamuzinnda wabo, bamulonzereza, nay'achiyerekabo. 5Ago mang'omurhula gurhaliri omu chihugo okuwajamo n'owarhengamo, abantu boshi baliri mwakavulindi kanene.6Echihugo n'echindi bagabana echishagala n'echindi kunako; Bulala Nyamuzinda yenine yibagezag'omu mahanya moshi. 7Aliko mwabo muchihangane, mukomere, bulala emirimo yenyu nji ya hembwa.8Asa, aber'ayunva obulebi bwa Obedi aba n'emisi, akul'ebishaliza byoshi by'eshushano zalir'e Yuda, n'e Benjamini n'omu bishagala byoshi agwarhag'Efuraimu ashukulul'enterekero lya Nyamuzinda lyaliri embere ly'omulango gw'aka Nyamuzinda. 9Ba Israeli banene b'omu buko bwa Efuraimu, na Manase, na Simeoni, bachishwekera ku mwami Asa, eri bamabon'oku Nyamuzinda ali haguma naye. Asa abahamagala haguma n'omulala gwa Yuda, n'ogwa Benjamini mpu boshi bayinje.10Boshibashimanan'e Yerusalemu, gwaliri mwezi gwaliri mwezi gwa kasharhu, g'amango Asa alumizaga myak'ekumi n'erhano y'omwimo. 11Olo lusiku bahereza Nyamuzind'entulo oku bintu banyeganag'oku ntambala : Barhula mpanzi magana mushanvu na bibuzi bihumbi mushanvu.12Bachigasha mpu bakolera Nyamuzinda n'emisi yabo yoshi, n'obwenge bwabo boshi. 13Baderh'oku ngasi yeshi orhakolera Nyamuzinda, abe musole eri mushanja, abe mulume, abe mukazi ayirhwe.14Bachigasha bwinjaembere za Nyamuzinda n'omulenge gunene g'obushagaluke baband'amaholere n'orhurumbeti. 15Abantu b'e Yuda boshi basim'ogo mwigasho, buno bachigashire n'emirhima yabo yoshi, oku balonzereza Nyamuzinda loshi loshi, n'enyuma banamubona. Nyamuzinda abaherez'omurhula omu chihugo choshi.16Mwami Asa alibisa nakulu Maka mpu arhachiri namunene bulala ye wabejesag'e Shushano y'enama kazi Ashera. Asa ayi vungonyola, ayiyosez'omu lubunda lw'e Kidroni. 17Aliko, amahero garhahwag'omu Israeli, chirw'akaba Asa Alizigire Nyamuzinda n'omurhima gwage goshi.18Ebintu eshe Abiya ashukululaga n'ebyage naye yenine abilerh'omu ka Nyamuzinda : Efuranga, ehoro, n'ebindi bintu. 19Nta ntambala yachiber'omu chihugo omu myaka maku masharhu n'erhano y'omwimo gwa Asa
Chapter 16

1Omu mwaka gwa makumi masharhu na ndarhu g'omwimo gwa Asa, mwami we Israeli basha ashomb'aba Yuda. ayumbak'olugo lunene e Rama l'okufuk'enjira yi Asa n'aba Yuda boshi barhabonaga ahabager'omu kugenda n'omu kugaluka.2Asa arhol''efuranga n'ehoro lyaliri omu shaho ya ka Nyamuzinda, n'omu mwage, arhumira Beni-Hadali mwani w'e Suriya e Damaski mpu bamubwire:3 Rhuhanan'echilagane kulala yisho na darha baliri. Efurang'ezo n'ehoro ngurhumire, och'omu chilagane chawe na Basha mwami w'e Israeli arheng'omushihugo chani.4Mwami Beni-Hadadi ayunva Asa arhum'abakulu b'enfola miherho zage barher'ebishagala by'e Israeli bagwarh'echishagala ch'e Lyoni, n'ech'e Dani, n'e Abali-Maimu, n'eby'e Nafutali ye yaliri mbikiro yabo. 5Mwami Basha amenya, alek'okuyumbaka olugo lw'e Rama, alek'emirimo yage. 6Mwami Asa arhum'abantu b'e Yuda boshi, bajirhol'amabale n'emirhi Basha adurhiraga y'okuyumbak'olugo e'Rama Asa arhole'ebyo bidurhi'ajiyumbakamo olugo lw'e Geda n'e Misipa.7Ago mango, omulebi Hanani abwira mwami Asa mpu : buno wamachishwera ku mwami w'e Suriya, wamachinkulako nyono Nyamuzinda wawe, engabo y'e Suriya yamakufuma. 8Abantu b'Etiyopiya n'ab'e Libiya bagurheraga n'engambo ndarhi erhali ngeke, n'emituga, n'enfola miherho bagend'oku furasi, aliko Nyamuzida akuhimirabo bulala walichishweker'okuye.9Buno Nyamuzinda analolerez'omu gulu lyoshi, mpu yarhabal'abantu bamusima, lero wamajira kubi n'etambala erhakachihwa emwawe. 10Asa agaya oyo mulebi bwenene amushweka bulal'omwazi amubwiraga gwamuyoseze. Ago mango Asa arhonder'okulibuza abandi bantu.11Ebi mwami Asa ajiraga, embere n'obunzinda bomwimo gwawe, biyandikirw'omu chitabu ch'abami b'e Yuda n'e Israeli. 12Asa aber'ajira myaka makumi masharhu na mwenda oku bwami alwal'amagulu, ndwal'ekomere bwenene hali h'okuhun'obubale emwa Nyamuzinda aj'oku bashake.13Ajirire myaka makumi mane na muguma g'omwimo afa. 14Bamuhamb'omu shinda achihumbirag'omu chishagala cha Daudi. Bamulyamiz'oku nchingo bashigire kw'amalashi, gakolwaga n'abalenga. Bayosa n'agandi manene g'okuyerekan'oku bamukengere.
Chapter 17

1Yosafati ayima ahali h'eshe Asa achihangana oku lwisa aba Israeli . 2Agab'enfola miherho omu bishagala by'e Yuda n'eburhambi, n'omu bishagala by'Efuraimu eshe Asa agwarhaga.3Nyamuzinda abera haguma na Yosafati bulal'aligwerhe engeso kuguma n'eshekulu Daudi oku murhondero. Arhadosag'enama Baali. 4Ashonda Nyamuzinda waba shokulu bage, omu kukeng'amarhegeko, alek'enjira z'aba Israeli.5Nyamuzinda akomez'obwami bwage abantu b'e Yuda boshi bamulerhera oluhembo, agala bwenene anamanyikana hoshi. 6Achikenges'omu kushimba okulonza kwa Nyamuzinda. Ashanda amahero galiri e Yuda moshi, avungonyola n'eshushano Ashera yalir'e Yuda.7Ahisize myak'esharhu y'omwimo arhum'abakazi bage : Beni-Haili, obadia na Zakariya, Netaneli, Mikaya, okuyiigiriz'abant b'e Yuda. 8Abarhabika ku balawi mwenda na bajinji babiri. Abo balawi baherekeza : Shemaya, Netaniya, Zebadiya, Asaheli, Shemiramoti, yonatani, Adoniya, Tobiya, na Tobadoniya, babajinji baliherhekeze : Elishama na Yoramu. 9Bayigiriz'e Yuda eri baherh'echitabu ch'amarhegeko ga Nyamuzinda. Bagerager'omu bishagala by'e Yuda bayigiriz'abantu bayo boshi.10Amami goshi galibibikene n'e Yuda gayubaha Nyamuzinda, ntaye chiro wachilwisize Yosafati. 11Abafilistini balerhera Yosafati esoko ly'ebyuma by'efuranga. Abaharabu nabo bamulerher'ebintu : Bihumbi mushanvu na magana mushanvu, by'enganda buzi, na bihumbi mushanvu namagana mushanvu ye bihebe.12Yosafati agala bwenene, asimika ayumbak'enguli e Yuda, ayumbaka n'ebishagala. 13Emirimo yaluga bwenen'omu Yuda arhabik'entwali zag'omu Yerusalemu.14Agab'enfola miherho nkokw'emilala yabo yaliri, omu mulala gwa Yuda mwarhenga abakulu: Adina alikulire bihumbi magana masharhu b'enfola miherho. 15Yehonani alirhegekere bihumbi magana mabiri na makumi gali munane b'enfola miherho. 16Amaziya mugala wa Zirkiri aliherhe bihumbi magana mabiri, alichihanire n'obulonza bwage boshi oku kolera Nyamuzinda.17Omu mulala gwa Benjamini, Eliyada yaliri ntwali nkulu y'entambala, alirhegekere bihumbi magana mabirir b'enfola miherho, baliyinji lwisa bwenen'emiherho n'empenzi. 18Yehozabadi alirhegekere nfola miherho bihumbi egana na makumi gali munane buliri barhanzi oku ntambala. 19Abo babaliri Nfola miherho za mwami Yosafati aligabir'e Yerusalemu, n'abandi abagab'omu bishagala by'e Yuda.
Chapter 18

1Mwami Yosafati w''e Yuda agalabwenene anakengwa bayunvikana oku shabirana na mwami Ahaba w'e Israeli. 2Enyuma wa myaka migeke, aj'e Samariya kulamusa Ahaba, amubagir'enkavu n'ebibuzi kamama, aliri haguman'abaganda bage amurhebereza mpu ajimugwas'oku ntambala Eramoti y'e Galadi. 3Mwami Ahaba w'e Israeli ados'owabo Yosafati w'e Yuda mpu : k'olonzeze rhujilwa e Ramoti rhwembi? Yosafati amubwira mpu : w'oyo wenyono n'abantu bani bali bawe, ntachibazo Rhwagenda haguma.4Enyuma Yosafati amubwira mpu : Aliko rhurhange rhubaze Nyamuzinda. 5Ahaba ahamagala balebi magana mane, ababaza mpu : kangendage kulwis'abantu be Ramoti ye Galadi, Ntolecho chihugo, changwa nanga? Bamubwira mpu nechi, gend'obalwise Nyamuzind'akuhimirabo.6Aliko Yosafati adosa mpu : kanta mulebi wa Nyamuzinda oli hano arhubazize Nyamuzinda? 7Ahaba amubwira mpu: hali muguma yenine, aliko ntamusima, bulal' arhaleb'ebinja emunda ndi, s'obuhanya ngasi mango, ezino lyage ye Mikaya mugala wa Imula Yosafati amubwira mpu : mani orhaderherag'omulebi ebiri ntyo. 8Ho n'aho mwami Ahaba arhuma mugaragu wage muguma w'omu burhwali mpu ajimuhamagalira Mikayo mugala wa Imula.9Abobami baliyikere ngasi muguma oku yage ntebe, anayamber'echishuli chage ch'obwami, omu mbaraza y'olunvi lw'echishagala ch'e Samariya abalebi boshi balyaho, bali balebera embere z'abami. 10Zedekiya mugala wa Kenana ajir'ehembi ly'echuma, abwir'ahaba mpu: Nyamuzinda aderher'okwechi ch'e chimanyiso ch'obuhashe walwisa mw'Aba Suriya obahonyole. 11Abandi balebi bar'ahola baderha kona kuguma, mpu : Nakuno gend'olwis'abantu b'e Ramoti y'e Galadi, Nyamuzinda akuhimirabo.12Entumwa barhumaga ku Mikaya yamubwira mpu: Abalebi boshi balebere oku mwami ahimana, kwakabere kwinja ochilwireko, aderhe kuguma na benyu. 13Aliko Mikaya aderha: oku Nyamuzinda alamire, ebyakambwira binanaderha. 14Mikaya aber'ahika mwa mwami Ahaba mwami amubaza: Mikaya we! ngendage kulwis'abantu b'e Ramoti y'e Galadi rhwembi na mwami Yosafati, chango nanga! Mikay'amubwira, gendaga Nyamuzinda akuhimirabo.15Aliko Ahaba amubwira, kanga alonzeze nkushigirire y'ombwira okuli kwa Nyamuzinda? 16Mikaya amubwira, mpu namabona aba Israeli boshi bashander'omu ntondo nka bibuzi birhaherhe mungere Nyamuzinda aderhere okw'abo bantu barhaherhe obakulire, Ngasi muguma ashubir'emwage.17Ahaba abwira Yosafati, ntakubwirag'oku oyu arhandebera buholo! Buhanya ngasi mango nyono. 18Ago mango Mikaya aderha mpu: Berhu muyunv'oku Nyamuzinda aderhere mbwene Nyamuzinda ayiker'oku ntebe yage, n'ebiremwa by'enyanya bimuzungulukire ekulembe n'ekulyo.19Nyamuzinda abaza mpu: Nde wajirhebeka Ahaba ajilw'e Ramoti y'e Galadi afire yo? N'gasi baguma baderha okwa n'abanda oku wabo.20Muka muguma ajembere za Nyamuzinda aderha mpu: nyono najimurhebeka Nyamuzinda amubaza mpu nka gurhe? 21Oyo muka aderha mpu: Nagenda nj'omu balebi bage boshi, bamuleber'obubeshi. Nyamuzinda amubwira mpu: Gendaga, mbwen'okoherh'obulyo b'okumurhebeka.22Mikaya aderha mpu: Nyamuzinda arhumire muka w'olulimi omu balebi bawe boshi aliko Nyamuzinda akurheganyiziz'obuhanya.23Enyuma zahola omulebi Zedekiya mugala wa Kenana amushumbiz'echigalo omu rhama, aderha, Muka gwa Nyamuzinda antengeremo, amakujamo? 24Mikaya amubwira! mpu nji wameny'amango wajichibish'omu ntalule.25Mwami Ahaba aderha mpu : Mugwarhe Mikaya, mumuhekere Amoni mukulu w'e chishagala na Yoasi mwene mwami. 26Muderh'oku nyono mwami nderhere, ok'oyu muntu mumuhir'omu mpamikwa muyinje mwa muherez'ebiryo bibihire n'amenji galulire, kuger'amango nagaluka n'omurhula. 27Mikaya aderha: muyunve mweshi nj'okagaluka n'omurhula, oderh'oku Nyamuzinda arhaderha nani.28Mwami Ahaba w'e Israeli na mwami Yosafati w'e Yuda bagend'e Ramoti y'e Galadi. 29Mwami w'e Israeli abwira Yosafati mpu: nkala nachihindamula, nyambale kundi kundi n'okuj'omu ntambala aliko w'oyo oyorhan'emishangi yawe y'obwami, mwami w'e Israeli achihindamula baj'omu ntambala. 30Mwami w'e Suriya abag'abwirire abakulu b'enfola miherho bage b'emituga oku barhayirhaga ngasi Nfola miherho, hano bakoz'entambala chirw'aba mukulu, aliko bashimbe mwami w'e Israeli yenine.31Abo bakulu b'enfola miherho babere babona Yosafi, bamugorha, bamenya mpu ye mwami waba Israeli. Aband'endulu, ahema Nyamuzida obubabale, Nyamuzind'ashubiza abashombanyi enyuma. 32Abaliherh'emituga, babon'okwarhali ye mwami w'e Israeli, bamuleka.33Ago mango, Nfola miherho nguma hy'e Suriya, yafol'omwambi, oku ragi gwa gwarha mwami w'e Israeli ahempezi zage zibuganene, akoromeka, abwira owayinjaga hirik'omutuga gwage, mpu: Ontole namakoromeka. 34Olo lusiku, entambala yakaliha bwenene, mwami Ahaba aber'omu mutuga gwage ayigamir'embere y'Aba Suriya kuhik'egolo, ezuba lyazikire, arhengam'omuka, afa.
Chapter 19

1Mwami Yosafatiw'e Yuda, agaluk'emwage e Yerusalemu n'omurhula. 2Omulebi Yehu mwene Hanani ajimulinga amubaza mpu charhumire wagwas'omuntu mubi ? w'oyo gurhe wakasim'abantu bashomba Nyamuzinda? Nyamuzinda akugayir'okuwajirire. 3Aliko hali ebinja wajiire, bulala wakulire Eshushano ya Ashera omu chihugo chawe, wayerekan'oko simire Nyamuzinda n'omurhima gwawe goshi.4Mwami Yosafati aber'e Yerusalemu. Enyuma agerer'omu bantu, arhonderer'e Benisheba ahik'enyanya oku ntondo y'Efuraimu agend'ayigiriz'Aba Israeli mpu bagalukire Nyamuzinda. 5Arhabik'abazuzi omu bishagala bizibuzibu by'e Yuda byoshi.6Abwir'abo bazuzi mpu: Mukazi kol'emirimo yenyu nk'oku bihemere. Murhakazagi ch'olubanj'oku zino ly'abantu, aliko mukazi lucha bwinj'oku zino lya Nyamuzinda, yenine akaziba haguma nenyu omukuch'emanja. 7Mani mukazi kenga Nyamuzinda n'okulol'ebi mwankajira, bulala Nyamuzinda werhu arhasim'abulenzi, n'enzigirizi, n'ebituliro.8Mwami Yosafati agaluk'e Yerusalemu ayimik'Abalawi, n'Abajinji, n'abashamuka b'aba Israeli mpu yibayimanz'obushinganyanya nk'oku Nyamuzinda alonzeze, n'okufung'obuhaka omu bantu. 9Ababwira ntya: mukol'omu kuyubaha Nyamuzinda, yimuba n'oburhimanya n'obushinganyanya.10Olubanja bene benyu bakazi lerha, nka luli lwa kunigana, eri lwa ntonganyi y'okuvun'erhegeko, mukwanene mubahanule balek'okujira ebyaha, yi Nyamuzinda arhabagaya mwabo n'abantu benyu, mwakazi jira ntyo yi murhachumula.11Mbaherez'omujinji mukulu Amariya yi wakazi lola ebilolere Edini, na Zebadiya mwene Ismaeli yi waba mwurhegesi w'okuch'emanja ziloler'olubaga n'Abalawi ba bazuzi balolere Ebiyereker'echihugo. Muchihangane mukole bwinja, Nyamuzinda aba haguma n'abajira amenja.
Chapter 20

1Enyuma, Abamoabu, n'Abamoni n'abandi baguma b'Ameuni, bajilwisa Yosafati. 2Bajibwira Yosafati mpu: Enkundukane nene y'abantu yayinjire, yarhenga Edomu, ebwa nyanja y'omunyu bayinjire kukulwisa, bahulukir'e Hasasoni-Tamari k'oku derha Engedi.3Yosafati ayubaha bwenene, alonza Nyamuzinda, abwira abantu b'e Yuda boshi mpu bachishalise. 4Aba Yuda boshi babuganana, barheng'omu bishagalala byabo bajihema Nyamuzinda.5Yosafati ayumang'omu luhya lw'abantu boshi b'e Yuda n'e Yerusalemu embere y'embuga mpyahya ya ka Nyamuzinda. 6Ahema Nyamuzinda, wa bashokulu babo, w'oyo werhambwir'amami goshi, oherh'obuhashe bunene na ntaye wankakulindira. 7Nyamuzinda werhu, we wahigag'abantu baliri muno chihugo, wachiherez'abantu bawe b'aba Israeli, waderha oku wachiherez'abana Abrahamu alek'esiku zoshi, olala mwambali wawe wakusimaga.8Nabo bachihangana bakuyumbakiramo a ka Nyamuzinda, baderha kandi mpu: 9Nk'obuhanya bwankarhuyinjira, eri burhindibuke, changwa ntambala, eri ndwala y'echinjira, changwa shali, rhwanayinja, rhuyumang'embere z'a ka Nyamuzinda, k'oku derh'embere zawe bulal'omula m'oyerekanira okubaho kwawe, rhwanakuyakuz'omu burhindibuke bwerhu, nawe wanarhuyunva n'okurhulamya.10Lero lolaga waliha, Abamoni, n'Abamoabu, n'Aba edomu barhurherere. Amango bashokulu barhengang'e Misiri orhayemeraga mpu bager'omu chihugo chabo, aliko barhalukir'abantu balimo barhabamalaga boshi. 11Babano bayinja kurhujuha mpu barhuhig'omu chihugo warhuhaga.12Waliha Nyamuzinda werhu, k'orhabalimbula? Rhwabo rhurhagwerhe misi y'ankalwis'eyi nkundukane yoshi erhurherere, na ntako rhwajira w'oyo wu rhulolereko hoshaho. 13Ago mango, abantu b'e Yuda boshi n'abana, na bakabo b'ajembere za Nyamuzinda omu nju yage.14Murhima mweru wa Nyamuzinda, ayandagalira Yahazieli, mwene Zakariya, munjukulu wa Benaya, munjukuliza wa Yeili, munjukululuza wa Mataniya w'omu buko bwa Asafu. 15Yahazieli aderha mpu: Waliha nakuno nenyu bantu b'e Yuda n'e Yerusalemu muyunv'oku Nyamuzinda aderhere. Aderhere mpu murhayubahaga, murhanarhinyag'eyi nkundukane y'abantu. Buno eyi ntambala erhali yenyu, aliko ya Nyamuzinda.16Omusezi mubashagalukire, babo bazamuk'oku ntondo ye Zizi, mwabashimba kuhik'omu lubanda lw'e Yeruweli. 17Murhachirhamyaga chiro mpu mwabalwisa, bulala Nyamuzinda yenine abalimbula. Mugende konine, muyumange hantu haguma, mwabona gurhe Nyamuzinda ajira,mwabo bantu b'e Yuda n'e Yerusalemu, murhayubahaga,murhanalinganga, mugende konine omusezi Nyamuzinda Abahimira.18Mwami Yosafati ayinama bwenen'embere za Nyamuzinda, n'abantu boshi be Yuda n'abe Yerusalemu nabo bafukama embere za Nyamuzinda, bamuharamya. 19Bantu baguma b'omu Balawi n'Akohati n'aba Kora, bayumuka bakuza Nyamuzinda w'e Israeli n'omulenge gunene.20Bwabere bwacha, abo bantu barhonder'enjira, baj'omu mpinga y'e Tekowa. Babere bakala bagenda, Yosafati ayumuka aderha: Mwabo bantu b'e Yuda nenyu b'e Yerusalemu, muchivugire Nyamuzinda wenyu, yi muba n'emisi, munayemere n'emyazi y'abalebi bage, yimuhimana. 21Amalire kujir'ehano haguma n'abantu, arhegek'abo kuyimpira Nyamuzinda, bagenda embere y'engabo, bakuza n'okuyimpa mpu: Mukuze Nyamuzinda, bulal'obuzigire bwage buli bw'esiku n'amango.22Babere barhonder'oku yimp'olwimpo lw'okubukuze, Abamoni, n'Abamoabu, n'abantu b'Edomu, Nyamuzinda abahiram'obuba,barhonder'oku chumirhana bonine oku bonine. 23Abamoni n'Abamoabu barhonder'oku lwis'aba Edomu babarhendarhenda boshi. Enyuma bamalana bonine oku bonine.24Engabo y'e Yuda yabere yahik'oku ntondo, aha bali balola bwinja omu mpinga, babon'abantu boshi mifu bakumbagere chiro ntaye n'omuguma wafulumukire.25Yosafati n'engabo yage bajishokola ebintu byabo banyagufa. Mweyomifu bashimana mw'ebintu kamama n'obuhirhi bunene, n'emyambalo, n'ebindi bintu kamama by'akamaro. Haliri n'ebindi bintu kamama balekaga, byabagamba kuheka. Bamala siku esharhu bali bahagula barhana bimalaga bulala byalilugire bwenene. 26Oku lusiku lwa kane, babuganan'omu lubanda lw'e Beraka mpu baderhe koko embere za Nyamuzinda. Che charhumaga bah'olo luband'ezino lya Beraka, ly'ezino lyalo kugera zene.27Abantu b'e Yuda n'abe Yerusalema boshi Yosafati abajir'embere bagaluk'e Yerusalemu n'obushagaluke. Nyamuzinda okubahimir'abashombanyi abaherez'obushagaluke bunene. 28Bagaluk'e Yerusalemu, baj'omu ka Nyamuzinda bali bazih'ebidari n'orhumbeti, n'okushurh'amaholere.29Abandi bami bayubaha okuyunva oku Nyamuzinda ahimir'aba Israeli. 30Yosafati agenderer'oku rhambula entambi zoshi.31Amango Yosafati arhambulag'e Yuda aligwerhe myaka makumi masharhu n'esharhu, arhambula myaka makumyabiri nerhano e Yerusalemu,nina yi wali Azuba mwali wa Shili. 32Aligwerh'engeso zikwirire kuguma n'eshe Asa, ajir'ebisimisize Nyamuzinda. 33Aliko arhashandag'amahero, n'emirhima y'aba Israeli erhachishwekere ku Nyamuzinda wabeshekulu.34Ebindi bijiro Yosafati ajirire, byoshi biri omu chitabu ch'ebijiro bya Yehu mugala wa Hanani, biyandikirwe omu chitabu ch'abami be Israeli.35Enyuma zaho, Yosafati achishwekera ku Ahaziya mwami we Israeli, n'abo, aliri muntu mubi. 36Boshi bajir'omuhigo, babachulamashuha mazibuzibu g'oku kazija hale, bamachulirag'e Ziyangeberi. 37Ago mango Eliyezeri mwene Dodava w'e Maresha, aleba Yosafati kubi, aderha mpu : Buno oyinjibanire Ahaziya wabona oku Nyamuzinda asherez'emirimo yawe. Ago mashuwa gayoroma garha chigerag'e Tarasisi.
Chapter 21

1Yosafati afa, bamuhamb'omu shinda z'abami omu chishagala cha Daudi. Omugala Yoramu ayima ahali hage, aba mwami. 2Yoramu mwene Yosafati, mwami we Yuda aligwerhe balumuna ndarhu: Azariya, Yeiyeli, Zakariya, Azariya, Mikaeli na Shefaniya. 3Eshe Yosafati abahereza bintu binene bichulirwe n'ebyuma by'efuranga, n'ehoro n'ebindi kamama by'akamaro, abahereza n'ebishagala bizibuzibu barhambul'e Yuda. Aliko, ayimik'omugala mukulu Yoramu mpu abe mwami ahali hage.4Yoramu aber'amayima ahali h'eshe, anakola agandazize, ayirh'abalumuna boshi, ayirha chiro n'abarhambo bage baguma bakulu b'omu chihugo chage. 5Amango Yoramu ayimaga, aligwerhe myaka makumi masharhu n'ebiri,arhambula myaka munane e Yerusalemu.6Ajir'ebigayisize Nyamuzinda na ahaba n'Abami b'e Israeli; buno Ahaba yi waliri eshezala, ajirira Nyamuzinda ebirha kwirire. 7Aliko Nyamuzinda arhalonzag'okuheza omwimo g'obwami gwa Daudi, eri chilagane chage chirhumire. Bulal'abag'amulaganyize, okw'abana b'oku burha lyage babakazi yorha bayim'omu Yerusalemu esiku zoshi.8Ago mango Yoramu alirhambwire, abantu b'eEdomu bachikul'oku be Yuda bayumanz'owabo mwami. 9Yoramu, arhol'emituga yage, n'abarhambo b'engabo zage. Bwabere budufu arher'aba Edomu, babagorha n'abakulu b'emituga yage. 10Kurheng'ago mango,abantu b'Edomu barhachilalikagwa n'ab'e Yuda kugera zene. Ago mango abantu b'e Libna nabo bagomera Yoramu, bulal'aleka Nyamuzinda wabashekulu.11Ayumbak'amahero omu ntondo z'e Yuda. Ayigiriz'abantu b'e Yerusalemu n'abe Yuda, engeso zage ziri nka za mbaraga mpu baleke Nyamuzinda.12Lusiku luguma, omulebi Eliya ayandikira Yoramu amaruba ga derhere mpu: Yunvag'oku Nyamuzinda wa bashokulu wawe Daudi aderhere: Bun'orhakulikirang'engeso za yisho mwami Yosafati eri shokulu wawe Asa w'e Yuda, 13Wayigiriz'abantu b'e Yuda n'abe Yerusalema engeso zawe ziri nka za mbaraga kuguma na mwami Ahaba wahabulag'aba Israeli, wayirhire na bene benyu baliri binja kukulusha. 14Che charhumaga Nyamuzinda akal'ayirha bagala bawe na bakawe, n'olubaga lwawe n'endwala y'echinjira, Ashereza n'ebintu byawe byoshi. 15Nawe wenine akuhunika kw'endwala ndarhi, akuyirha n'endwala ndarhi y'omunda, oku buzind'onye n'obula.16Nyamuzinda alikulira Yoramu kw'aba Filisitini, n'Abaharabu balibibikene n'Aba Etiyopiya. 17Baj'omu chihugo ch'e Yuda, bachigeramo nka chabo, hahagul'ebintu byoshi n'ebyaliri omu burhwali, baheka na bakage n'abana bage boshi, balek'omwana wage mudorho yenine ye Ahaziya.18Oku buzinda bw'ebyo byoshi, Nyamuzinda amuhira kw'endwala y'omunda erhafuma. 19Hagerere nka myak'ebiri eyo ndwala y'omunda yamuyirha, akaziny'obula afa ayuma. Abantu barhamuyoseg'obuku nk'oku bakazagijira bashokuliza bage eri bankafire. 20Yoramu aliherhe myaka makumi masharhu n'ebiri amango ayimaga, arhambula myaka munane e Yerusalemu. Afa arhanashibaga, bamuhamb'omu chishagala cha Daudi. Aliko barhamuhambag'omu shinda z'abami.
Chapter 22

1Abantu b'e Yerusalemu bayimika Ahaziya mwene Yoramu mudorho ahali heshe. Buno bakulu bage boshi babaga bayirhirwe n'Abaharabu bajag'omu bilalo by'Abasika b'e Yuda. 2Ahaziya aba mwami eri aherhe myaka makumyabiri n'ebiri. Arhambula mwaka muguma e Yerusalemu; ezino lya nina ye wali Ataliya mwali wa Omuri. 3Akulikir'engeso za mwami Ahaba buno nina ye wali muhanuzi wage.4Akazi jira ebigayisize Nyamuzinda kuguma na bagala ba Ahaba, bulal'amango esh'afaga, baba bahanuzi bage bakazi muhanula kubi bamurhebeka. 5Aber'ashimb'ehano lyabo, aj'oku ntambala na mwami Yoramu w'e Israeli, bajilwisa mwami Hazaeli w'e Suriya e Ramati y'e Galadi. Abantu b'e Suriya bakoromesa Yoramu.6Agaluka aj'e Yezereheli aji chibukisa, Ahaziya aji murhangula buno alilibukire bwnene.7Nyamuzinda agerer'omu kujimurhangula mpu yayirha Ahaziya. Ahaziya abere ahika haguma naye,Yoramu haguma naye bajilinga Yehu mwene Nimushi, nabo Nyamuzinda abag'amurheganyize mpu: Amale ab'omu mulala gwa Ahaba. 8Yehu ahikiriz'omuhigo gwa Nyamuzinda oku mulala gwa Ahaba, ashimb'abarhambo b'e Yuda na bana ba bene babo Ahaziya boshi bakazagi mukolera ajibayirha.9Ashond'Ahaziya, amugwarhir'e Samariya eri achibishireyo, bamulerhera Yehu bamuyirha. Bamuhahamba buno mpu ali mwene mwami Yosafati, Yosafati akazagi kenga Nyamuzinda. Ago mang'omulala gw'Ahaziya gurhayorhagam'owankaba mwami.10Ataliya yenina wa Ahaziya, aber'amanya ok'omugal'afire, aderha mpu bayirhe ngasi muntu w'omu buko bwa mwami w'e yuda yeshi. 11Babere bayinja bayirh'abo bantu Yehosheba mwali wa mwami agenda bwibisho, arhola Yosa mwene Ahaziya ajimubisha n'omulezi gwage omu chumba ch'aka Nyamuzinda, mpu yi Ataliya arhamuyirhaga. 12Yoasi ashinga myezi ndarhu achibishire haguma na Yehosheba omu ka Nyamuzinda, Ataliya yi waliyimire omu chihugo ago mango.
Chapter 23

1Oku mwaka gwa mushanvu omujinji Yehoyada ayunvikana n'abakulu barhano b'enfola miherho: Azariya mwene Yeromu na Ismaeli mwene Yehohanani na Azariya mwene Obedi, na Maseya mwene Adaya na Elishafati mwene Zikiri. 2Bager'omu chihugo ch'e Yuda choshi,bashimanyany'Abalawi bali omu bishagala by'e Yuda byoshi, n'abashamuka b'emilala ye Israeli, bagaluk'e Yerusalemu. 3Abantu boshi balaganana na Yehoyada omu ka Nyamuzinda. Ababwira mpu: Mugala wa mwami oyu,yi waj'ayima obwami; Nyamuzinda waderhaga ntya nk'okwalaganyag'eburha lya Daudi.4Yunv'oku mwajira: Hanol'abajinji n'abalawi bakola, olusiku l'okuhumuka, baguma banalang'enyunvi z'a ka Nyamuzinda. 5Aba kabiri banalang'enju y'oburhwali, n'abagasharhu banalang'olwindi lunvi l'omu singi. Abantu boshi baj'omu mbuga z'aka Nyamuzinda.6Nta muntu wajag'omu ka Nyamuzinda s'Abalawi n'abajinji amango bali bakola, banajamo buno bali bimana. N'abantu boshi bakenge oku bahanzizwe buno Nyamuzinda waderhaga. 7Abalawi bafumbarh'amachumu gabo, bazunguluke mwami n'oku muherekez'ahajire owangahaliza oku shesher'omu ka Nyamuzinda, ayirhwe.8Abalawi n'abantu b'e Yuda boshi bakenga ok'omujinji Yehoyada abarhegekaga, bakazi rhola ngasi murhambo abantu bage. Abakola n'abagombolwa omu lusiku l'okuhumuka, bun'omujinji Yehoyada nta bantu arhalukire. 9Yehoyada afumbas'abakulu b'engabo amachumu n'empenzi za ngasi buko, zaliri za mwami Daudi balibikir'omu ka Nyamuzinda.10Akerekes'abantu boshi omu viringo na ngasi muguma afumbarhir'echumu lyage, ba gwarhir'oku buzinda n'obwindi bwa ka Nyamuzinda embere y'erherekero n'enyuma, boshi bazunguluka mwami. 11Bayinja baherhe Yoasi, bamuyambis'eshungwely'obwami, bamuhereza n'echitabu ch'echilagane.. Yehoyada n'abagala bamushig'amavurha, aba mwami. Abantu boshi bayama mpu mwami aganze.12Ataliya ayunv'olwamo lw'abantu balibirhir'emunda mwami ali n'obushagaluke, ayinj'emunda bali omu ka Nyamuzinda, alola. 13Alangira mwami muhyahya ayiker'oku ntebe omu lunvi eburhambi bw'enkingi ya ka Nyamuzinda. Abarhambo baliri ho n'abantu bali bashurh'amaholere. Abantu boshi bashagaluka n'okushurh'amaholere, ab'okuzih'enanga babayinjaga bayimpiza echola chihogero. Ataliya aber'emishangi yage enyanya z'oburhe, aderha mpu: Mujinya guchi ogu?14Omujinji Yehoyada, arhalonzaga mpu bayirhir'oyo mukazi omu ka Nyamuzinda. Okola k'okwarhumag'ahamagala abakulu b'enfola miherho n'oku babwira mpu: Mumukul'aho muyumangire, hakajir'owamukulikira nay'ayirhwe. 15Bamubarhulir'eburhwali, bamuhisiz'oku lunvi lw'efarasi, bamuyirha.16Omujinji Yehoyada, ajir'echilagane ch'abantu na mwami Yoasi, naye haguma mpu babe bantu ba Nyamuzinda. 17Abantu boshi baj'omu nju ya Baali, bayishanda n'okuvunyongol'erherekero yage n'eshushano zoshi. Matana bamuyirh'embere y'erherekero ye waliri mujinji wage.18Yehoyada aherez'abajinji n'Abalawi omulimo g'okulang'a ka Nyamuzinda balala Daudi agabag'oku ka Nyamuzinda mpu barhul'entulo y'okusirezwa, nk'oku byaliyandikirwe omu marhegeko ga Musa. Bazirhula n'oku ziherekeza n'enyimpo z'obukuze. 19Yehoyada, arhabik'abalanzi oku lunvi lw'a ka Nyamuzinda mpu balange, nta muntu ozingire w'okujamo.20Arhol'abakulu b'enfola miherho, n'abaluzi n'abakengwa boshi, n'abantu boshi b'omu chihugo. Yehoyada n'abantu bahulusa mwami omu ka Nyamuzinda. Bager'omu lunvi lw'ebwa nyanja. Baj'omu bwami. Bayimika Yoasi aba mwami. 21abantu boshi b'omu chihugo bashagaluka. Echishagala charhulera Ataliya bamuyirha.
Chapter 24

1Yoasi aliherhe myaka mushanvu amangw'abaga mwami e Yuda arhambula myaka makumi mane e Yerusalemu, ezino lya nina zibiya w'e Beriseba. 2Yoasi ajir'ebisimize Nyamuzinda amango goshi g'omujinji Yehoyada. 3Yehoyada amushabira bakazi babiri, ababwirak'abazana n'abanyere.4Enyuma z'aho, Yoasi alonz'okulumulul'a ka Nyamuzinda. 5Ashimanyany'abajinji n'abalawi Ababwira mpu: Mugend'omu bishagala by'e Yuda, n'omu Israeli moshi mubwir'abantu boshi oku ngasi mwaka bakazi sholol'efuranga z'okulumulul'a ka Nyamuzinda. Aderh'oku bajire dubaduba, aliko abalawi barhajiraga duba.6Mwami Yoasi ahamagal'omujinji bichi Yehoyada, amubaza mpu: bichi birhumir'orhasez'abalawi bali barhol'efuranga z'ekoli ly'abantu b'e Yuda n'e Yerusalemu mwambali wa Nyamuzinda Musa arhegekaga n'abantu boshi b'omu ndeko y'aba Israeli bakazi shololer'ehema ly'embuganano libera mw'echitabu ch'endagano. 7Buno bambali b'olala mukazi mubi Nataliya, babihiz'aka Nyamuzinda barhola n'ebintu byoshi byalirimo babiherera kw'enama yabo Baali.8Ago mango mwami aderha mpu bakol'esanduku, bayirhabik'oku mulango gw'aka Nyamuzinda embuga. 9Bagez'omu konge e Yuda n'e Yerusalemu, mpu bafurh'ekoli Musa mwambali wa Nyamuzinda arhegekaga AbaIsraeli omu mpinga. 10Abarhambo, n'abantu boshi bamoga balerh'amakoli gabo bagarhabika mweyo Sanduku yayunjula.11Babere balerher'abalawi eyo sanduku mpu balole zinganachi zajiremo, babugana furanga kamama omwandisi wa mwami n'omurhambo w'omujinji mukulu bazidula, barhol'eSanduku bayishubiz'ahola kurheng'aga mango bakazajira ntyo efuranga zaluga bwenene. 12Mwami n'omujinji Yehoyada baziherez'abantu baliyumagir'emirimo: Abalanzi, ab'oku shogol'amabale n'emirhi n'abo kuchul'ebyuma by'omulinga n'abalenga boshi oku kwiz'aka Nyamuzinda.13Abagabirwag'eyo mirimo, balumulul'eyo nju, bayikomeza, yashubiba ngumaguma kuguma n'embere. 14Babere bamayunjuza, barhol'efuranga zoshi zayorhaga, bazihereza mwami n'omujinji Yehoyada, bachulisa mw'ebintu by'okugashaniza, eby'okuhanira kw'entulo, engumbu, n'ebindi by'ehoro, n'efuranga esiku zoshi Yehoyada alamaga, bakazi rhul'entulo y'okusirez'omu ka Nyamuzinda.15Yehoyada afa, mushaja bwenene wa myak'egana na makumi masharhu. 16Bamuhamb'omu chishagala cha Daudi omu shinda z'abami, buno alijirir'ebinja omu Israeli, n'emwa Nyamuzinda N'enju yage.17Enyuma z'okufa kwa Yehoyada abarhambo b'e Yuda baji sengera mwami Yoasi bafukama embere zage, nay'ayunviriz'emyazi yabo. 18Baleka Nyamuzinda wa bashokulu babo, barhonder'okukolera Enama kazi Ashera n'ezindi Shushano, enyanya z'oko kwarhuma Nyamuzinda alerh'obuhany'omu Yuda n'e Yerusalemu. 19Lero Nyamuzinda, abarhumir'abalebi mpu babagalule, aliko barhayunvaga.20Murhima mweru wa Nyamuzinda abayandagalira Zakariya ayumang'embere zabo ababwira: Nyamuzinda aderha mpu : bichi birhumire mwavun'amarhegeko gani na nta kamaro mwabona? Okubona mwandekere, nani nkala nabaleka kona kuguma. 21Bamulaganira, mwami aderha mpu bamushurh'abamale omu mbuga z'aka Nyamuzinda. 22Mwami Yoasi ayibagir'amenja Yehoyada eshe wa Zakariya amujiriraga: Aliko ayirh'omwana wage. Embere arhengem'omuka, aderha: Nyamuzinda, olole obula bubi boshi, obajuhe.23Omu chanda ch'omwaka gwa kulikiraga ebijachi b'enfola miherho yarheng'e Suriya barher'e Yuda n'e Yerusalemu bayirh'abantu boshi n'abarhambo babo, Barhol'ebintu byabo babirhumira mwami wabo e Damaski. 24Nabo, Enfola miherho z'e Suriya balikehere bwenene, aliko Nyamuzinda abahimir'aba Yuda, bulala baligomere Nyamuzinda wabo, Nyamuzinda ajuha Yoasi ntyo.25Abantu b'e Suriya bamuleka n'envune ye ndwal'ekomere, abantu bage bamumwanirira enyanya z'eshagama ya mugala w'omujinji Yehoyada ayirhaga, bamuyirhir'oku nchingo yage, bamuhamba omu chishagala cha Daudi, aliko barhamuhambag'omu shinda z'abami. 26Abamumwaniriraga, haliri: Zabadi mwene mukazi muguma Shimeti w'e Amoni, na Yehozabadi mwene mukazi muguma shimiriti w'e Moabu.27Aban'alekaga, n'ebyalebwagwa n'obumbake bw'enju ya Nyamuzinda, byoshi biyandikirwe omu chitabu chiganirir'enyanya z'abami. Omugala Amazia ayima ahali hage.
Chapter 25

1Amaziya aliherhe myaka makumyabiri n'erhano, amango ayimaga arhambula myaka makumyabiri na mwenda, nina ye waliri Yehoyada w'e Yerusalemu. 2Ajir'ebisimize Nyamuznda, aliko arhali n'omurhima goshi.3Aber'amarhuler'omu bwami bwinja, ayirh'abarhambo bayirhag'eshe. 4Aliko, arhayirhag'abana babo ashimba nk'oku bayandikir'omu chitabu ch'amarhegeko ga Musa, halala Nyamuzinda arhegekaga mpu : barhakazagi yirhir'omuzere echaha ch'omwana wage, n'omwana echaha ch'omuzere wage, aliko ngasi muntu achumul'echaha chage yenine.5Amaziya abuganyany'abantu boshi b'e Yuda, abakereka ngasi baguma ok'omulala gwabo gunali, ab'e Yuda n'ab'e Benjamini, abaganja abakulu b'ebihumbi n'abakulu ba magana arhonderer'oku b'emyaka makumyabiri kuhek'enyanya. Abantu bankajir'oku ntambala, baliri bihumbi magana masharhu, balala bankagala kukweba echumu n'okuchinga n'empenzi. 6Arhola, omu balume b'e Israeli bantu bihumbi egana, abahereza talanta egana z'efuranga.7Aliko, omulebi wa Nyamuzinda amushimba, amubwira : omanye wankagenda n'abantu b'e Israeli oku ntambala, buno Nyamuzinda arhali nabo n'abantu b'Efuraimu. 8Okaj'oku ntambala, bantu, nechi walwa n'oburhwali, aliko Nyamuzinda akuhimisa, bulal'ajir'obuhashe b'oku himisa, n'obo kuhimirana.9Amaziya abaz'oyo mulebi mpu Zila talant'egana z'efuranga n'aherezaga aba Israeli, bichi z'afire ? oyo mulebi amubwira mpu Nyamuzinda aherhe binene kulush'ebyo. 10Ago mango amaziya agalul'abo barhengag'omu chihugo ch'e Efuraimu, Aliko bagay'ababo b'e Yuda bwenene bagaluka n'oburhe.11Amaziya achiherez'emisi, agenda n'abantu bage omu lubanda l'omunyu ayirhira mu bihumbi ekumi by'aba Edomu. 12Enfola miherho z'e Yuda zagwarha bihumbi Ekumi by'abantu bazene, babazamul'omu birimbi, babahirika boshi bavunyongoka.13Aliko balala ba Israli Amaziya agalulaga mpu barhaj'oku ntambala naye bachihunik'omu bishagala by'e Yuda kurheng'e Samariya, kugera e Beti-Horoni, bayirha bantu bihumbi bisharhu, bahagula bintu kamama.14Amaziya, aber'agaluk'emunda ahimaga abantu b'Edomu, arhol'esanamu z'enama zabo, ayina aziherera n'okuziyosez'obuku. 15Aga mango Nyamuzinda agaya Amaziya, amurhumir'omulebi mpu amubaze : Bichi birhumire wahera Enama z'abala bantu zirharhabala, amango wabalwisaga, balikuhimire ?16Amaziya abwir'omulebi mpu: nd'okujirire muhanuzi wa mwami? Olonzeze bakulimbule, rhaluk'ogende nankakuyirha. oyo mulebi arhajiraga buhaka agend'aderha mpu: Nyamuzinda akuyirha oku biwajirire n'okurhayunv'ehano lyani.17Mwami Amaziya, aber'amala Ehano, arhumira mwami Yoasi mwene Yoahazi munjukulu wa Yehu w'e Israeli entumwa mpu : ayinje balwe.18Mwami Yoasi w'e Israeli abwira amaziya ntya : Eshwa ly'emishak'omu luchiga lw'elebanoni, lya shirhuza omurhi gwamo mu : omere mugala wani mwali wawe abe mukage. lero esimba zamo zageramo z'alabarh'eyo mishaki. 19Okwenge wahimir'abantu b'Edomu b'obo oli wachiyunvisa, kurhenga zene, ober'emwawe. Bichi birhumire wayinja wachikomera, onayinji oku yakushurhamya! walonz'oyirhis'abaYuda, bafire haguma nawe?20Aliko amaziya arhayunvaga, buno Nyamuzinda alilonzenze amuherez'abashombanyi bamuyirhe bun'oyinjag'ahera enama z'Edomu. 21Mwami Yoasi w'e Israeli azamuka, alwisa mwami amaziya w'e Yuda balwir'e Beti-shemeshi ye Yuda. 22Abantu b'e Yuda bahimwa, abasirika bashandala, ngasi muguma agaluk'emwage.23Yoasi, agwarha amaziya anazene, amuhek'e Yerusalemu. ashand'olukuta lw'echo chishagala nka makoromagana mane, kurheng'oku mulango gw'eburhambi. 24Ahagul'ehoro n'efuranga zaliri omu ka Nyamuzinda, n'ebindi bintu kamama byaliri omu sanduku omu nju y'oburhwali. Obedi- Edomu yi wakazagi langa ebintu by'omu ka Nyamuzinda Yoasi agwarha n'abantu n'efune achigalukira e Samariya.25Mwami Yoasi w'e Israeli aber'afa mwami Amaziya w'e Yuda alama myak'ekumi n'erhano. 26Ebindi byoshi Amaziya ajirire ebirhanzi n'ebizinda, biyandikirwe omu chitabu ch'abami b'e Yuda n'abe Israeli.27Kurheng'amango Amaziya agomeraga Nyamuzinda, abantu bayunvikana mpu bamuyirher'e Yerusalemu, ayakir'omu chishagala ch'e Lakisi, aliko bajimuyirhirayo. 28Bahek'omurhumba gwag'e Yerusalemu bamuhamb'omu shinda z'abami omu chishagala cha Daudi
Chapter 26

1Abantu b'e Yuda boshi, barhola mugala wa amaziya mukulu Ezino lyage yi Wali Uziya, aligwerhe myaka ekumi na ndarhu, bamuyimika ahali h'eshe aba mwami. 2Amaziya aber'amafa, omugala Uziya agwarh'echishagala ch'e Elati chashubir'e Yuda. 3Ene Uziya ayima, aligwerhe myaka ekumi na ndarhu y'okuburhwa, arhambula myaka makumi marhano n'ebiri e Yerusalemu.4Ajir'ebinja bisimisize Nyamuznda kuguma n'eshe Amaziya. 5Amango goshi Zakariya alizene ayinjaga ahanula Uziya, Uziya akolera Nyamuzinda n'omurhima goshi bulala Nyamuzinda ayinjag'amubonekera omu bilorho amuherez'omu gisho.6Enyuma z'aho, Uziya alwisa Abafilistini ashand'echishaga ch'e Asidodi mw'ogo mwaka, ayumbak'ebindi bishagala e Asidodi bizibuzibu, n'ebindi emw'Abafilistini. 7Nyamuzinda amugwasa ahima Abafilistini n'Abaharabu baliri e Garu-Baali amuhimira n'abantu b'e Meuni. 8Abameuni balazi hereza Uziya Esoko, Uziya amanyikana kuger'oku lubibi lw'e Misiri, bulala yaliri nkongo ya mulume.9Uziya ayumbak'enkingi zizibuzibu omu Yerusalemu, oku mulyango gw'eburhambi n'oku g'omu lubanda n'ogwindi gw'eburhambi, ayikomeza yoshi. 10Ayumbak'eyindi omu mpinga, ahumba ebisima kamama bulala alirhungire nkavu kamama omu ntondo n'omu mbanda, aligwerhe n'abahinzi b'amashwa gage g'emizabibu omu ntondo n'eka, buno asimag'oku hinga.11Uziya aliherh'enfola miherho z'okuj'oku ntambala, bikunjo bikunjo na Yeiyeli ye waliri mwandisi w'okuganja ebyo bikunjo b'enfola miherho, na Museya ye waliri mukulu wabo, boshi barhambo ba mwami. 12Abakulu b'ezola Nfola miherho baliri bihumbi bibiri na magana ndarhu. 13Baliyumangire Nfola miherho bihumbi magana masharhu na mushanvu, na magana marhano, boshi zaliri ntwali omukulwa, abola babakazagilanga mwami oku bashombanyi.14Uziya, ahereza ngasi muguma empenzi y'omu chifuba, n'esapo, n'omuherho, n'amabale g'omuzareti. 15Achulis'amashini e Yerusalemu g'oku kabul'amabale mazibuzibu, n'emyambi eri gali omu chanya, oku nkingi n'okubibambazi, gakolwaga n'abalenga.Ezino lyage lya menyikana bwenene, arhabalwa n'abantu, obuhashe bwage bwakomera.16Aliko amango abaga akala aherh'obuhashe omwibono gwa mugwarha, agomera Nyamuzinda wage, omwibono gwamuhek'omu ka Nyamuzinda mpu ayoseze Nyamuzinda obuku oku rherekero. 17Omujinji Azariya ayinj'enyuma sage, aherekezwe n'abandi bajinji ba Nyamuzinda makumi gali munane. 18Baj'embere za mwami Uziya bamubwira : Orhakwanen'okuyos'obuku wenine embere za Nyamuzinda, à bajinji b'omunda y'a Haruni bonine,orheng'ahola hachere buno chaha echi wajira. Ebyola walonz'okujira birhankasimisa Nyamuzinda, aliko kumugayisa.19Uziya agaya bwenene,abag'aherhe echetezo ch'obuku omufune. Aber'akola aherh'arhongany'abajinji aherembuka n'ebibenzi omu masu embere z'abajinji ba omu ka Nyamuzinda haguma n'erherekero. 20Omujinji mukulu Azariya n'ababo bajinji boshi bamulolereko, babon'amasu gage goshi gamaherembuka n'ebibenzi. Bamuhulusa dubaduba omu ka Nyamuzinda naye yenine arhengamo duba bulala Nyamuzinda amamulimbula.21Mwami Uzia aba mubenzibenzi kuger'okufa. Aber'omu nju yenine bun'ali mubenzibenzi. Arhachigerag'omu ka Nyamuzinda omugala Yotamu yi wali fula omu burhwali, arhambul'echihugo.22Ebirhanzi n'ebizinda Uziya ajiraga, biyandikirwe omu chitabu ch'omulebi Isaya mugala wa Amozi. 23Uziya afa, bamuhamba hage hage omu shinda z'abami buno ali mubenzibenzi. Omugala Yotamu ayima ahali hage.
Chapter 27

1Yotamu aligwerhe myaka makumyabiri n'erhano amango ayimaga, arhambula myak'ekumi n'a ndarhu e Yerusalemu. Nina yi wali Arusha mwali wa Sadoki. 2Ajir'ebisimisize Nyamuzinda kuguma n'eshe Uziya. Aliko arhakazagij'omu ka Nyamuzinda, abantu bagendeker'okujir'ebyaha.3Yotamu ayumbak'olunvi lunene l'olunda lw'enyanya lw'aka Nyamuzinda, ayumbaka bwenene e Ofedi. 4Ayumbaka bishagala binene omu ntondo y'e Yuda, n'enju z'oku yakiramo ayumbaka n'enkingi z'okulaguzizako eluchiga.5Enyuma ly'aho Yotamu alwisa Mwami wab'Amoni,amuhima m'ogola mwaka. Abamoni bamuhereza talant'egana z'efuranga, na bihumbi ekumi by'emifuko y'engano,na bihumbi ekumi by'emifuko y'eshano, n'omwaka gwa kabiri, n'ogwa kasharhu ntyo ntyo.6Yotamu aban'obuhashe bulala alikengere Nyamuzinda. 7Ebindi byoshi ajirire, n'entambala alwire, ziyandikirwe omu chitabu ch'abami b'e Israeli n'e Yuda.8Yotamu aliherhe myaka makumyabiri n'erhano, amango ayimaga arhambula myak'ekumi na ndarhu. 9Afa bamuhamba omu chishagala cha Daudi, omugala Ahazi ayima ahali hage.
Chapter 28

1Ahazi ayima eri aherhe myaka makumyabiri. Arhambula myaka ekumi na ndarhu e Yerusalema. Arhajirag'ebisimisize Nyamuzinda kuguma na shokuliza wage Daudi. 2Ajira kuguma n'abami be Israeli achulis'e Shushano za Baali z'ebyuma.3Alem'aziyosez'obuku omu lubanda lw'e Hinomu, n'okuziyosez'abagala nterekero y'okusirezwa, agayisa Nyamuzinda kuguma n'aba Israeli bahigwagwa mw'echola chihugo. 4Akazi han'entulo, n'okuyos'obuku omu mahero oku ntondo n'eshishi y'omurhi gw'amashaka.5Enyanya z'okola,Nyamuzinda amuheb'omu maboko ga mwami w'e Suriya. Bamulimbula, bagwarha n'abantu bage babahek'e Damasiki. Kandi, amurhabik'omu fune za mwami we Israeli, amuyegereza bwenene. 6Na Peka mugala wa Remaliya ayirha egana na makumyabiri by'abantu oku lusiku luguma, bulala arhakenga Nyamuzinda.7Nfola muherho nguma y'e chihangange w'e Efurahimu, ezino lyage ye Zikiri, ayirha Maseya mugala wa mwami Ahazi, ayirha Azirikamu murhonyi wa mwami, na Alikana yi walikulikire mwami oku bukulu. 8Aba Israeli bagwarha bihumbi magana mabiri g'abakazi n'abana, na bintu binene, bahek'e Samariya.9Muntu muguma w'omulebi wa Nyamuzinda mpu ye Obedi w'e Samariya ajiling'ezo nfola miherho omu njira, ababwira : Nyamuzinda agayir'abantu b'e Yuda ch'echarhumir'abahir'omu maboko genyu nenyu mwamabayirha n'omujinyagwa mpikireko. 10Mukola mulonzeze murhambule Israeli n'e Yuda, babe baja benyu, alikosi nenyu nta byaha muherhe embere za Nyamuzinda? 11Muyunve si oku na babwira: Mulikulola bene benyu n'abali benyu mwagwarhire n'efune, bun'oburhe bwa Nyamuzinda buli enyanya zenyu, abayereka.12Hayinja bane kurheng'Efurahimu : Azariya mwene Yehohanani, Berekiya mwene Meshilemoti, Yehiyezekiya mwene Shalumu, na Amasa mwene Adalayi balahir'ebintu enfola miherho za lerhaga. 13Bababwira mpu: Abo bantu mwagwarhaga n'efune, murhabalerh'eno bulala kurhuyushulir'ebyaha oku birhuherhe mpu yirhugomera Nyamuzinda. Nyamuzinda arhugayire mira, rhukola rhuba bagomi.14Ezo nfola miherho zalikul'abo bantu n'ebintu byabo byoshi bahagulag'embere z'abakulu n'abantu boshi. 15Abakulu barhol'ebyo bahagulaga oku ntambala, bagabira ngasi yeshi orhaherhe kantu k'okuyambala. Babaherez'emyambalo n'ebirato, babaherez'ebiryo n'eby'okunywa, babashiga n'amavurha. Ababaga balembere babazamul'oku mapunda babahek'e Yeriko emwa bene babo omu chishagala ch'obuchindo. Ezo nfola miherho zagaluk'emwabo e Samariya.16Ago mango mwami Ahazi arhum'entumwa emwa mwami w'e Suriya mpu amurhabale. 17Bulala, aba Edomu bamayinja kabiri kubalwisa n'oku hek'abantu. 18Abafilisitini barholer'olunda lw'ekulyo lw'e Yuda, barholere n'olubanda lw'e Beti-Shemeshi, n'e Ayaloni, n'e Gederoti, n'e Soko, n'e Timuna, n'e Gimzo, bajamo byaba byabo.19Echarhumaga Nyamuzinda ahimisa aba Yuda, bulala ajir'obu baraga agomera Nyamuzinda. 20Mwami Tigalati-Peleseri w'e Asuriya aber'ayinja amulwisa hali h'okumugwasa. 21Bulala Ahazi arholer'ehoro zaliri omu ka Nyamuzinda, n'omu bwami n'omu nju z'abarhambo, ahereza mwami w'e Asuriya, aliko zirha murhabalaga.22Amango goshi baligorhagorhere mwami Ahazi, agendeker'oku gomera Nyamuzinda. 23Bulala Ahazi ahan'entulo oku nama z'e Damasiki ya muhimaga aderha mpu bulala enama Asuriya yamabagwasa, nayirhulir'entulo nani bangwase, aliko, nabo kukala kuhema olimo n'abantu bage.24Ahazi arhabik'ebintu haguma by'omu ka Nyamuzinda, abiberagula achinga n'enyunvi zako, ajir'agage marhegeko omu masanganjira g'e Yerusalemu goshi. 25Ayumbak'orhuhero omu bishagala byoshi by'e Yuda, akazi hereramo n'okuyosezam'obuku, agayisa Nyamuzinda wa bashokulu bage.26Ebindi byoshi ajirire, ebirhanzi n'ebizinda, biyandikirwe omu chitabu ch'abami b'e Yuda n'e Israeli. 27Mwami Ahazi afa, bamuhamb'omushinda z'abami. Omugala Ezekiya ayim'omu bwami ahali hage.
Chapter 29

1Mwami Ezekiya aligwerhe myaka makumyabiri n'erhano amango ayimag'e Yuda. Arhambula myaka makumyabiri na mwenda e Yerusalemu. Nina ye wali Abiya M'Zakariya. 2Ajir'ebisimisize Nyamuzinda kuguma na shokuliza wage Daudi.3Omu mwezi gwa gurhanzi g'omwaka gwage gwa burhanzi g'omwimo gwage, achingul'enyunvi za ka Nyamuzinda,ayikwiza. 4ahamagl'abajinji n'Abalawi, bashimanana oku ka Nyamuzinda,omu mbuga, olunda lw'obushoshokero bw'ezuba. 5Ababwira mpu: Balawi mweshi muchishukulule, mushukulule n'enju ya Nyamuzinda, Nyamuzinda wa bashokulu benyu, na ngasi hyoshi hizingire, muhikweb'embuga.6Buno bashokulu berhu bajirire Nyamuzinda ebyaha, bamugomera,banamuleka baherez'enju yage omugongo. 7Chiro bachinga n'enyunvi y'enju yage, bazimya n'amatara galirimo, baleka n'okumuherez'entulo, n'okuyoseza Nyamuzinda waba Israeli obuku omu shengero.8Nyamuzinda agaya abantu b'e Yuda n'abe Yerusalemu n'oku yubahya, n'abandi bayinja babashekera nk'oku munali mwabona n'amasu genyu mwenine, enyanya z'amabi gabo. 9che charhumire bashokulu berhu bahwa n'amachumu na bakerhu n'abana berhu bagwarhwa.10Ndonzez'okujir'echiragane na Nyamuzinda waba Israeli,y'omujinya gwage gurhurhengako. 11Bana bani, mulek'obolokazi, bulala Nyamuzinda abasimire mpu mumukolere, muyumang'embere zage mube bakozi bage,mumuyosez'obuku.12Abalawi bachijamo barhonder'oku kola: Omu shanja lya Kohati, Malati mugala wa Amasayi na Yoweli mugala wa Azariya. N'omushanja lya Merari, Kishi mugala wa Abudi na Azariya mugala wa Yehaleli. Omu shanja lya Gersoni, Yowa mugala wa Zimuna, na Edeni mugala wa Yowa. 13Omu shanja lya elizafani, Shimuri na Yeiyeli. N'omu shanja lya Asafu, Zakariya na Mataniya. 14Omu shanja lya Hemani, Yehuweli na Shimeyi. N'omu shanja lya Yedutuni, Shemaya na Uzieli .15Aba bantu babuganana n'ababo Balawi bamalire kuchishukulula, bashukulula n'aka Nyamuzinda, nk'oku mwami ababwiraga, n'okw'amarhegeko ga Nyamuzinda gaderhere. 16Abajinji baj'omu ka Nyamuzinda bakashukulula, bakula mu ngasi hyoshi hizingire bahikweb'omu mbuga z'aka Nyamuzinda, Abalawi babirhola bajibikweb'omu lubanda lw'e Kiduroni. 17Omu lusiku lurhanzi l'omwezi gwa burhanzi, barhonder'oku shukulula a ka Nyamuzinda, n'omu siku munane z'ogola mwezi baj'ebwa lunvi, bajira siku munane bashukulul'aka Nyamuzinda, bamal'omu lusiku lw'ekumi na ndarhu.18Enyuma bagend'emwa mwami Ezekiya bamubwira mpu: waliha rhwamamala kushukulul'a ka Nyamuzinda, n'erherekero ly'okuhanira kw'entulo z'okusirezwa, n'ebintu byoshi bikolako, n'ameza g'okuhanira kw'emigati y'entulo, n'ebintu byoshi bigakolako. 19Ebintu byoshi mwami Ahazi abihyag'amango aliri mwami, amango agomeraga Nyamuzinda rhwabishukulwire. Byoshi biri oku rherekero lya Nyamuzinda.20Mwami Hezekiya azuka miseke ajir'endeko y'abashamuka boshi b'omu chishagala, baj'omu ka Nyamuzinda. 21Balerha mpanzi mushanvu, na nganda buzi mushanvu, n'abana b'embuzi mushanvu, na bishakalume mushanvu, nterekero y'okushulul'obwami n'abana be Yuda, n'okushukulul'a ka Nyamuzinda. Mwami abwira bagala ba Haruni mpu bahan'ezo ntulo oku rhegeko.22Abajinji babag'ezo nkavu, n'ezo nganda buzi, n'abana b'embuzi bashesher'eshagama oku rherekero. 23enyuma balerhera mwami n'abantu bilala bishakalume by'entulo y'okukul'ebyaha, babilambulra kw'amaboko. 24Abajinji babaga, bashesher'eshagama oku burhambi bw'erherekero, eyo yaba ntulo y'okukulir'aba Israeli ebyaha. Bulala mwami abag'aderhere mpu bahanir'aba Israeli boshi entulo y'okusirezwa n'eyokukul'ebyaha.25Mwami abwir'Abalawi mpu bayinje bazih'enanga, n'enzenze,n'emijegerezo omu ka Nyamuzinda, kulala Daudi n'omulebi Gadi, na Natani Nyamuzinda abarhegekaga. 26Abalawi bakereka n'enanga Daudi achulisaga, abajinji nabo baja ahaba babwiraga ngasi muguma n'eholere lyage.27Ezekiya aderh'oku barhulage entulo y'okusirezwa oku rherekero. Babere barhonder'okuzihana, barhonder'oku yimpira Nyamuzinda, n'okushurh'amaholere, n'okuzih'enanga mwami Daudi achulisaga. 28Abantu boshibakuza n'okuyimpa n'okushurh'amaholere, kuhika bamala kuhan'entulo y'okusirezwa.29Babere bamala kuhan'entulo mwami n'abantu baliri haguma naye bafukama bayunam'oku daho. 30Mwami Ezekiya n'abakulu b'olubaga, babwir'Abalawi mpu bayimpe enyimpo daudi n'omulebi Asafu bajiraga. Abalawi bayimpa n'obushagaluke, bayinamira oku daho bakuza Nyamuzinda.31Ezekiya abwir'abantu: Buno mwachihanir'emwa Nyamuzinda, mumuhag'enterekero y'okugashaniza, n'eyo kukuza omu ka Nyamuzinda. Abantu balerh'ebintu by'okurhula, aliherh'omurhima gukwirire g'okurhula bahana chiro n'entulo y'okusirezwa.32Baganja mpanzi makumi gali mwenda, n'enganda buzi egana, n'abanabuzi magana mabiri. 33Mushubi hana mpanzi magana ndarhu, na bibuzi bihumbi bisharhu kw'ezo zindi nterekero.34Aliko,Abajinji baliri bageke bwenene bagambw'oku kobola empu kw'ezo nterekero zoshi, Abalawi babagwasa kuger'amango bamalaga, banali baling'abandi bajinji oku bachishukulula, bun'Abalawi babaliherh'emirhima ekomere kulush'abajinji.35Kw'ezo ntulo z'okusirezwa kwaliri n'edivayi likwanene, byalihemere baheb'amashushi oku ntulo y'okugashaniza. Ntyo kubayumanzag'obu rhegeker'omu ka Nyamuzinda. 36Mwami Ezekiya n'abantu boshi basima, okubona Nyamuzinda amabaherez'oruhumo, bulala, ogola mulimo gurhalegamaga kuhwa.
Chapter 30

1Mwami Ezekiya arhum'entumwa oku bantu boshi b'e Yuda n'abe Israeli. Ayandikira n'abe Efurahimu, n'abe Manase,mpu baj'omu ka Nyamuzinda e Yerusalemu bajirire Nyamuzinda w'aba Israeli olusiku lw'e Pasaka. 2Mwami n'abarhambo bage babuganana omu shambalo e Yerusalema baderh'oku bajir'olusiku lukulu lw'e Pasaka omu mwezi gwa kabiri. 3Barhalujirag'olusiku lwali kwanene bunol'abajinji boshi barhalizi chishukulula n'abantu boshi barhalizihika omu Yerusalemu.4Mwami ayemera ntyo n'abantu boshi. 5Baderha mpu barhumir'entumwa omu Israeli yoshi, kurhonderera e Berisheba kuhik'e Dani, babwir'abantu oku baj'e Yerusalemu, bajijirirayo olusiku lukulu lw'e Pasaka, k'oku kenga Nyamuzinda w'aba Israeli,bun'olo lusiku lukulu lwa Pasaka bantu banene barhachilujagako k'okw'amarhegeko gali derhere. 6Entumwa zahek'amaruba ga mwami n'ag'abarhambo bage b'omu Israeli n'abe Yuda nk'oku mwami abarhumaga baderha mpu: Mwabo ba Israeli bafulumukaga mwami w'e Asuriya, mugalukire Nyamuzinda wa Aburahamu na Isaka na Yakobo, yi naye abagalukira.6Abalibirha bagendana amaruba ga mwami na g'abaganda babo boshi omu Israeli yoshi n'omu Yuda. Kukulikira erhegeko lya mwami, baderha: Banya Israeli, mugalukire Nahano, Nyamuzinda w'Abrahamu, Isaka na Israeli, mpu yabagalukira, mufume okuboko kw'abami b'Asuriya.7Murhabaga kuguma naba isho na bene benyu, bagayisaga Nyamuzinda, naye abasomezwa nk'oku mu bwene zene. 8Murhajirag'emirhima ekomere, kuguma ba basho. Aliko muchihebe ku Nyamuzinda muj'ahantu hage hakomere. Ha yenine akomyaga kurhenga mira, mukolere Nyamuzinda wenyu,oburhe bunen'abaherheko bwahwa. 9Mukagalukira Nyamuzinda, balala bene benyu bahekagwa buja ababahekaga banabayunvir'obonjo banabagalula muno chihugo chenyu, bulala Nyamuzinda wenyu aba wa bonjo n'olukogo; arhabayerekez'omugongo mukamugalukira.10Ezo ntumwa zagenda zageragera omu ngasi chishagala ch'Efurahimu n'e Manase, kugera e Zabuloni aliko,abantu bayo babashekera n'oku bahanyaguza. 11Chiro akaba, bantu baguma b'Asheri na Manase,na Zabuloni, bachigaya bagaluk'e Yerusalemu. 12Nyamuzinda aherez'abantu b'e Yuda omurhima g'oku yemer'ehano lya mwami n'abarhambo bage,kulala Nyamuzinda yenine aderhaga.13Enkundukane nene y'abantu babuganana e Yerusalemu mpu bajire olusiku lukulu lw'emigati erhagagire. 14Bagenda bashandula amahero goshi galiri omu chishagala, n'agabakazagi yosezak'obuku omu Yerusalemu bagajugumiz'omu lubanda lw'e Kiduroni. 15Omu siku ekumi n'ene z'ogola mwezi gwa kabir babagir'olusiku lukulu lwe Pasaka. Abajinji n'Abalawi eshonyi za bagwarha, bachishukulula mpu yibahek'entulo z'okusirezwa omu ka Nyamuzinda.16Bayumanga ahola bakazagi yumanga omu ka Nyamuzida kukulikir'amarhegeko ga Musa gali derhere. Abalawi baherez'abajinji eshagama y'ebintu bya rhulwagwa mpu bayishukire hoshi. 17Buno,bantu banene baliri omu ndeko barhashukulwirwe; enyanya z'oko abalawi bonine babagira Pasaka oku shukulul'abantu barhakomere, mpu yibabashukula emwa Nyamuzinda.18Bulala bantu banene bwenene b'e Efurahimu na Manase, na Isakari, na Zabuloni barhali chishukulwire, aliko balya Pasaka, arhali oku njir'eshinganene, aliko Hezekiya abahemera. 19Aderha mpu: Mani Nyamuzida wabashokulu berhu, obabalir'aba bantu bali bakulonza n'omurhima goshi, chiro akaba barhakomere barhanali omu ngeso zikwirire. 20Nyamuzinda ayemera amahuno ga Ezekiya, abababalira.21Ntyo kw'aba Israeli bali e Yerusalemu bagez'olusiku lukulu lw'emigati erhagagire, lwamala siku mushanvu; bashagaluka bwenene Abalawi n'abajinji, ngasi lusiku bayinja bazih'enanga zizibuzibu barheganyaga enyanya z'olo lusiku. 22Ezekiya asimis'emirhima y'Abalawi bajirag'akasi n'obwenge embere za Nyamuzida. Ezo nyama babagaga bazirya siku mushanvu.Bahana ngasi mango entulo y'okugashana, n'okuyimpa obukuze bwa Nyamuzinda wabashokulu babo.23Endeko yoshi bayunvikan'oku bashubijira zindi siku mushanvu z'olusiku lukulu, bashubijira zindi mushanvu z'echimogomogo chinene. 24Mwami Ezekiya w'e Yuda asholola yenine chihumbi ch'empanzina bihumbi mushanvu by'embuzi. Abarhambo nabo basholola chihumbi ch'empanzi na bihumbi ekumi by'embuzi. Bajinji banene bachishukulul'ago mango.25Abantu boshi balimogere,ab'e Yuda n'abajinji n'abalawi, n'abantu barhenga omu bwindi bwami, n'abandi bayinjaga konine, n'abayorhaga bali omu yuda. 26Chaba chimogomogo bwenene oku bantu b'e Yerusalemu,buno kurhenga amango Sulemani mwene Daudi aliri mwami w'e Israeli e Yerusalemu nta lusiku lukulu luli nk'olola lwabere. 27Enyuma,abajinji n'abalawi bayumuka, bagish'abantu; emilenge yabo yayunvikana, n'amahuno gabo gager'enyanya ahabera e Mpingu.
Chapter 31

1Bamalir'olusiku lukulu, aba Israeli baliri aho, baj'omu bishagala by'e Yuda byoshi, bavunyongol'e Shushano z'Ashera, bashand'amahero goshi galiri omu yuda n'e Benjamini, n'e Efurahimu n'e Manase, bamalire kubihya byoshi bagaluka owe mwage owe mwage.2Ezekiya agabir'abajinji n'Abalawi ngasi bagum'akabo kasi, omu lugo lwa hantu hachere ha Nyamuzinda, abajinji n'Abalawi babali kwanen'akasi k'okuhan'entulo z'okusirezwa, n'ezo kugashana n'abokujir'obugashane buloler'okukuza Nyamuzinda. 3Mwami ahana echichira ch'ebintu byage, yaba ntulo y'okusirezwa esezi n'egolo, n'ey'olusiku lw'e Sabato. N'olw'amahuluko g'omwezi, n'eye zindi siku nkulu, nk'oku byaliyandikirwe omu marhegeko ga Nyamuzinda.4Mwami abwir'abantu be Yerusalema mpu baherez'abajinji n'Abalawi echabo chigabi,yi bachihan'oku kasi nk'okw'amarhegeko ga Nyamuzida ga derhere. 5Abantu boshi babere bamanya ntyo aba Israeli balema balerh'entulo y'emburho ntanzi-yera omu mashwa gabo : Engano,edivayi,n'amavurha g'emizeituni,n'ey'obuchi,na ngasi byoshi birhangire kuyera,balerha n'echichira chiguma ch'omu bichir'ekumi cha ngasi mwaka bayezize.6Nabola ba Israeli baliri omu bishagala by'e Yuda,akaba mu Israeli w'ekulembe,chango Muyuda bahana chiguma ch'ekumi ch'ebintu byoshi : Enkavu,n'ebibuzi,n'empene;banajira chiguma ch'ekumi ch'ebintu,babirhulira Nyamuzida wabo. Bageza ndundo nene y'okushalula. 7Babilunda haguma omu mwezi gwa kasharhu,bamal'omu mwezi gwa mushanvu. 8Ago mango mwami Ezekiya n'abarhambo bage,bayinji lola kw'ezo ntulo,bakuza Nyamuzida,n'oku derha koko oku ba Israeli babijiraga.9Enyuma ly'aho,mwami abaza abajinji n'Abalawi enyanya z'eyo ntulo. 10Omujinji mukulu Azariya w'omu mwa Sadoki aderha mpu : Kurheng'amango barhonderag'oku lerha entulo omu ka Nyamuzinda,rhwarhonder'okulya rhwayugurha rhwaleka binene,buno Nyamuzida agishir'abantu bage,ebi bye byayorhere.11Hezekiya arhegeka mpu bayumbake enguli z'okuhakira hofi n'aka Nyamuzida, baziyumbaka. 12Bakazi lunda mw'emyaka bashololag'oku bibashalulaga n'ezindi ntulo. Mulawi muguma Konaniya ye wayinjaga akola ogo mulimo, n'omulumuna Shimeyi yi wali mukulikire. 13N'abandi Balawi ekumi bakazagi mugwasa k'orho rhwasi : Yeiyeli, Azariya, Natani, Asaheli, Yeremoti, Yozabadi, Eliyeli, Esimakiya, Mahati, na Benaya. Mwami Ezekiya n'omujinji Azariya omukulu wa ka Nyamuzinda babarhegekaga ntyo.14Mulawi muguma,ezino lyage ye Kora mugala wa Imuna ye wakazagi langa olunvi lwa ka Nyamuzinda,lwa liri ebushoshsokero bw'ezuba, yibanaliher'omulimo g'okurhola ebi barhulaga n'okugab'ebintu bichere n'ebichere bwenene. 15Omu bishagala by'Abajinji, barhabika mw'Abalawi b'oku bagwasa : Edeni, Miniamini, Yoshuwa, Shemaya, Amaniya, na Shekaniya. Babarhuma mpu bakazi gabira bene babo ebiryo bwinja, abadorho n'abakulu, kukulikira oku babagabirag'emirimo.16Oku balume, bayandika kurhonderera oku ba myak'esharhu kuger'enyanya, ngasi boshi bakazagikuj'omu nju ya Nyamuzinda ngasi lusiku kujir'akasi, nk'oku banabagabaga.17N'eri bakola baherherez'abajinji eyabo mirimo, bakazi lola okw'enju zabo ziri, n'oku Balawi, bahonderer'oku b'emyaka makumyabiri kuj'enyanya, ngasi baguma oku bali n'emirimo yabo. 18Bayandikwa haguma n'enju zabo abakazi n'abana, n'abeburhambi bakazagi kulya ngasi mango oku ntulo. 19Abajinji bene Haruni, balilamir'omu ntondo, omu malugo gali hofi n'ebishagala by'abajinji,mwaliri abantu bagabirwe, kukulikira nk'okw'amazino galiri,mpu bakazi gabir'abalume b'abajinji n'Abalawi bayandikirwe omu lusiku.20Ntyo ku mwami Ezekiya, ajirag'ebinja n'ebishinganen'omu chihugo ch'e Yuda. Na nyamuzinda wage abisima. 21Aber'arhonder'oku kwiz'a ka Nyamuzinda n'oku kenges'amarhegeko gage, achihangan'oku meny'obulonza bwa Nyamuzinda, abujira n'omurhima goshi.
Chapter 32

1Enyuma z'ebyo, n'obuyemere bwa Hezekiya embere za Nyamuzinda mwami Senakerubi we Asuriya, arhera echihugo ch'e Yuda, agorh'ebishagala byamo, alonz'oku chigurha.2Hezekiya, aber'abona Senekerubi alonza kuger'e Yerusalemu. 3Ahamagala abarhambo bage mpu baganire. Bafuk'eshoko zoshi z'eburhambi bw'echishagala, bayunvikana. 4Babuganana nkundukane y'abantu bafuk'eshoko zoshi z'enyinji, baderha mpu: Mwami w'e Asuriya yarhabon'amenji ayinj'anywa han'ahik'eno.5Ezekiya, achihagana, ashubiyumbaka aha lwalishabukire, aluyumbakira kw'enkingi. Ashubi yumbak'olwindi lukuta embuga y'olo lwindi, alukomeza.6Arhabik'abakulu b'engabo b'okulanga echishagala. Ezekiya ashubuz'abantu ahamwage oku mulyango gw'echishagala, ababwira mpu : 7Muchihangane mukomere murhayubahaga mwami w'e Asuriya n'abantu bage banene, rhuli banene kubalusha. 8Emisi balwamo, eri ya muntu aliko rhwabano rhuli haguma na Nyamuzinda werhu, arhugwasa anarhulwire. Abantu boshi bakomera, bakul'obuba enyanya z'emyazi ya mwami.9Enyuma z'aho, Senekerubi arhumira Ezekiya, n'abantu b'e Yuda entumwa, Arhum'abarhambo bage bagum'e Yerusalemu eri bagorher'echishagala ch'e Lakisi n'abantu bage boshi mpu babaze: 10Mwami Senekerubi w'e Asuriya ababazize mpu: Nde muchivugir'obo mwaberere omu Yerusalemu n'oko mira baba gorhaga?11Ezekiya yabarhebeka, n'okulonz'oku bayirhis'eshali n'enyorha, yabesha mpu Nyamuzinda abakula ku Senekerubi. 12Karhali Ezekiya yi washondag'amahero n'amarherekero ga Nyamuzinda, g'amango abwir'abantu b'e Yuda n'e Yerusalemu mpu bakazi gashanira oku rherekero nguma, n'okuyimirako entulo.13Murhayibukir'oku bashokulu bajiraga ebindi bihugo, nani nyenine? K'enama zabo zabukulir'omu fune zani? 14Nde mwezola nama z'ago mashanja bashokulu bayirhaga, zafumiz'olubaga lwazo? Gurhe Nyamuzinda wenyu yewe Abakul'omu fune zani? 15Mani Ezekiya, ameny'abarhebeka murhayemerag'ebyage, kandi namababwira! enama zoshi ntayo yafumiz'olubaga lwayo oku bushokulu, bwerhu chiro nani, nenyu lero Nyamuzinda wenyu abagwasage rhulole.16Entumwa za mwami Senekerubi bagender'okujachira Nyamuzinda n'omwambali Ezekiya. 17Senekerubi arhum'amaruba g'okujachira Nyamuzinda w'e Israeli; aderha: Okw'enama z'agandi mashanja zirhafumyag'abantu bazo omu fune zani, ka Nyamuzinda wa Ezekiya naye arhafumy'abantu bage omu fune zani.18Bambali ba Senekerubi bayakuza n'omulenge gunene omu luderho lw'echiebraniya mpu y'abantu bayubaha bali oku lukuta lw'e Yerusalemu, balibirhe bagwarh'e chishagal'oku liguma. 19Baderha Nyamuzinda we Yerusalemu kubi, nkoku bakazagi bwir'enama z'amashanja n'eshushano abantu b'egulu bachulaga bonine.20Mwami Ezekiya n'omulebi Isaya mwene Amozi, bahema Nyamuzinda w'enyanja abarhabale. 21Ago mango, Nyamuzinda arhuma malaika, ayirh'entwali z'abasirika n'abakulu boshi b'engabo y'e Asuriya, mwami wabo agaluka mushugugunu omu chihugo chage n'eshonyi. Lero lusiku luguma, aly'ahema omu ka nyumpa k'enamayage, abana bage achiburhira bamushur'ehi pang'oku gosi.22Ntyo ku Nyamuzinda afumyaga Ezekiya n'abantu b'e Yerusalemu ku mwami Senekerubi w'e Asuriya, n'okubandi bashombanyi balibazungulukire, Barhulerhaloshi. 23Bantu banene balerhera Nyamuzinda entulo e Yerusalemu, balerhera na mwami Ezekiya akengwa chiro n'abantu b'embaga y'echihugo.24Ago mango Ezekiya, alwala endwala ekomere hofi gufa, ahema Nyamuzinda, Nyamuzinda amubwir'okw'amujirir'ehimanyiso ch'okuderh'okw'afuma. 25Aliko Ezekiya, arhayerekanag'oku bwinja obola Nyamuzinda amujirire ab'okuchibona, lero Nyamuzinda amugaya, agaya n'echihugo ch'e Yuda n'e Yerusalemu. 26Enyuma z'aho, Ezekiya n'abantu b'e Yerusalemu bachiyaza oku chaha chabo, na kurheng'aho Nyamuzinda akul'omujinya gwage, oku bantu, esiku zoshi Ezekiya arhambulaga.27Ezekiya agala bwenene, anamanyikana ayumbakis'enju z'okubikir'efuranga n'ehoro n'amabale g'akamaro,n'amavurha,namalashi ,n'empenzi,na ngasi hintu hyoshi hy'akamaro. 28Ayumbaka n'enguli z'okuhakira mw'engano n'eze divayi, n'amavurha g'emirhi y'emizeituni, n'amaruli g'ebirhungano n'amalugo g'oku dahizamo. 29Ayumbaka bishagala binene. Ezekiya aligwerhe bintu binene bwenene buno Nyamuzinda alimuherez'ebintu kamama; obuso bw'ebibuzi, obw'enkavu, n'obw'empene.30Ezekiya yi wasikag'amenji gakazagirheng'omu chijaga ch'e Gihoni, agahabulir'omu chishagala cha Daudi eshishi ebuzikiro bw'ezuba. Ngasi kasi koshi ajiraga kamuyemera. 31Lero lusiku luguma abarhambo b'ebabeli bamurhumir'entumwa mpu zimugeremo, bamubaze oku bisomerene bigera mw'echola chihugo, Nyamuzinda amuleka mpu amurhangule alole gurh'aganizize.32Ebindi byoshi Ezekiya ajirire biyandikirw'omu chitabu ch'okubonekerwa ch'omulebi Isaya mwene Amozi, n'omu chitabu ch'abami b'e Yuda n'e Israeli, baderhere okwaliri mushambi wa Nyamuzinda. 33Ezekiya afa, bamuhamba olunda nyanya,omu shinda z'abami bene Daudi. Abantu b'e Yuda n'e Yerusalemu bamushibira. N'olukengo lunene. Omugala Manase ayima ahali hage.
Chapter 33

1Ene Manase ayima,aligwerhe myak'ekumi aburhirwe, arhambula e Yerusalema myaka makumi marhano n'erhano. 2Ajir'ebishologoseze Nyamuzinda kuguma n'embaga Nyamuzinda ahigaga mw'echo chihugo achiherez'aba Israeli : 3Ashubi yumbak'amahero eshe Ezekiya ashandaga. Ayumbakir'eshushano Baali amarherekero, ashinga n'enkingi y'enama kazi Ashera, akazi haramy'omwezi n'ezuba n'enkununu.4Ayumbaka n'agani marherekero g'obu Pagani omu ka Nyamuzinda e Yerusalemu nabo Nyamuzinda abagaderhere mpu : Omola munakazi chiyerekana esiku n'amango. 5Ayumbakir'ezuba, omwezi n'enkununu amarherekero omu mbuga zombi z'aka Nyamuzinda. 6Chiro ahana n'abagala ntulo y'okusirezwa, abayosez'omu lubanda lwa bene Hinomu. Achihangana oku by'oku nkuba akoles'amashake. Ajir'obukurungu, n'okujilaguza, ajira mabi manene, agayisa Nyamuzinda .7eshushano achulaga,ayirhabik'omu ka Nyamuzinda,nabo Nyamuzinda abwiraga Daudi n'omugala Sulemani mpu : Mwakala ka Nyamuzinda n'omu chishagala ch'e Yerusalemu munachishogere,omu Israeli yoshi munakazi yerekanir'okubaho kwani embere z'abantu. 8Erhy'aba Israeli bakakeng'amarhegeko gani n'amahano gani na herezaga mwambali wani Musa mpw'abahekere, ntaka chilonza mpu bagende bahulahula barheng'omu chihugo naherezaga bashokulu babo. 9Aliko Manase ashumik'abantu b'e Yuda n'e Yerusalemu, bagwarh'engeso zibihire kulush'abantu Nyamuzinda alimbulaga mpu y'aba Israeli babon'ahababera.10Nyamuzida ashambala na Manase n'abantu bage, aliko barhayunvaga. 11Ago mango, Nyamuzida abarhumira abakulu b'enfola miherho b'e Asuriya bagwarha Manase, bamuhir'olukoba omu gosi, bamuziriringa n'obulegule bamuhek'e Babeli.12Amalumwa gabere gamaluga ahema Nyamuzinda wage, achiyaza oku byaha byage embere za Nyamuzinda wa bashokulu bage. 13Amuhema mpu amuber'obonjo, amuberabo: Ayunva amahuno mage amugalul'e Yerusalemu,agendeker'okuba mwami. Kurheng'aho Manase amanya oku Nyamuzinda ye Nahano.14Enyuma z'aho Manase ayumbak'olukuta embuga z'echishagala cha Daudi omu lubanda lw'e Gihoni. Olo lukuta lwahik'omu lunvi lw'Efi, lwazunguluka e Ofeli. Lwaliri lunene bwenene kuj'enyanya, agab'abarhambo b'abantu omu bishagala bizibuzibu byoshi by'e Yuda. 15Akul'eshushano z'enama omu ka Nyamuzinda, ashand'amarherekero g'obu pagani ayumbakaga oku ntondo aka Nyamuzinda kali yumbakirweko. N'ezaliyumbakirw'omu Yerusalemu. Akweb'ebichir'enyuma we chishagala.16Ashubi yumbak'erherekero lya Nyamuzinda, ahanira kw'entulo y'okugashana n'eyo kuderha koko. Arhegek'abantu be Yuda mpu bakazi gashaniza Nyamuzinda w'aba Israeli. 17Amahero bayumbakirag'abazimu, abantu bagendeker'oku mahanira ku Nyamuzinda entulo.18Ebindi byoshi Manase ajirire n'okuhema, ahemaga Nyamuzinda wage, n'omwazi gwa Nyamuzinda abalebi bamubwiraga, biyandikirwe omu chitabu ch'abami be Israeli. 19Okuhema kwage,n'oku Nyamuzinda akazagi muyunva, n'okwagomag'embere za Nyamuzinda, n'ahantu ayumbakaga h'okujir'obu pagani n'okushing'enkingi z'enama-kazi Ashera neshushanyo amango arhalizi chiyaza oku byaha byag'embere za Nyamuzinda,ebyo byoshi biyandikirwe omu chitabu cha Hozayi. 20Manase afa, abamuhamba aha mwage omugala amoni ayima ahali hage.21Amoni aliherhe myaka makumyabiri n'ebiri amango ayimaga. Arhambula myak'ebiri yonine e Yerusalema. 22ajir'ebigayisize Nyamuzinda kuguma n'eshe Manase, arhulir'eshushano n'okuzigashaniza ak'eshe. 23Arhalonzag'oku chigalukako oku byaha byage embere za Nyamuzinda nk'oku Manase ajiraga, agenderer'okujir'amabi kulush'eshe.24Lusiku luguma abambali ba Amoni bamu mwanirira, bagoma, bamuyirhir'omu burhwali bwage. 25Aliko, abantu b'e Yuda bayirha balala boshi bamu mwaniriraga, bonine bayimik'omugala Yosiya ahali hage.
Chapter 34

1Amango Yosiya ayimaga obwami aliherhe myaka munane y'oku burhwa, arhambul'e Yerusalemu myaka makumi masharhu na muguma. 2Ajira ebisimisize Nyamuzinda kuguma n'eshekulu Daudi. 3Aber'ajira myaka munane y'obwime nabo achiri mudorho arhonder'okushonda Nyamuzinda w'eshekulu Daudi. Ajirire yindi myak'ene arhonder'okushanda amahero g'aba pagani n'enkingi z'enama Ashera, akula n'eshushano z'enama zirhulirwe z'ebyuma bachulag'e Yuda ne'Yerusalemu.4Okuliguma aderh'oku bashande amarherekero ga Baali, analiho. Bavunyongola n'echiko ch'okuyosez'obuku ashubi vunyongola ezindi shushano zirhulirwe n'ebyuma bachulag, avunyongola n'emitungo ya Ashera yoshi ayijira luvu, n'olo luvu alulagaliza oku shinda z'abaninazo. 5Ayosez'amavuha g'abajinji babo b'aba pagani oku marherekero gabo. Ntyo ku Yosiya ashukag'echihugo ch'e Yuda n'e Yerusalemu.6Agerager'omu bishagala by'emwa Manase n'e Efurahimu, n'e Simeoni, n'e Nafutali, ajira ntyo n'omu bihugo by'eburhambi. 7Ngasi hoshi ashand'amarherekero, avunyongol'eshushano zabo, akundula n'enkingi z'Ashera n'echikoch'okuyosez'obuku omu chihugo ch'ekulembe, enyum'ashubir'e Yerusalemu.8Yosiya aber'ageza myaka ekumi na munane ali mwami, amanamala kushuka echihugo n'aka Nyamuzinda, arhuma bantu basharhu mpu bajishukulul'a ka Nyamuzinda Nahano wage, baliri: Shafani mwene Asaliya, na Maseya aliri murhambo e Yerusalem, na Yowa mwene Yoahazi, ye wakazagi bik' ebitabu. 9Baj'emw'omujinji mukulu Hilkiya, eri baherhe efuranga Abalawi bakazagi rholer'oku lunvi, babaga baherhe ez'emwa Manase, ez'Efurahimu, ezibakazagi rhula abantu boshi b'e Yuda n'e Benjamini, n'e Yerusalemu.10Baziherez'abo balume basharhu baliyumangir'abakozi bashakalul'aka Nyamuzinda, babakamas'okuzo. 11Bahereza n'abaseremala, n'ab'okugul'amabale gashongwere, n'emirhi y'obusika y'okushubi komez'enju abami b'e Yuda babihyaga.12Abantu bakola ogo mulimo oku bwemere: Babaherez'Abalawi b'oku bayumangira: Yahati na Obadiya bene Kohati. Abandi Balawi baliri balenga b'oku zih'enanga. 13Kandi balirhegekere ab'oku barhula n'oku yimangir'abakozi boshi, okw'emirimo yabo yaliri, Balawi baba bandisi n'abandi barhambo, b'abandi kulang'enyunvi.14Lusiku luguma bali bakul'efuranga omu sanduku balizibikiremo, omu ka Nyamuzinda, Hilikiya avundul'echitabu ch'amarhegeko Nyamuzinda aherezega Musa. 15Hilikiya abwir'omwandisi Shafani okw'abandanir'echitabu ch'amarhegeko omu ka Nyamuzinda, amuherezacho. 16Shafani naye, achihekera mwami. Amushambalira mpu : Rhuli bambali base, yirhwanajira ngasi hyoshi orhubwirire.17Abajinji bakulire zilala furanga zoshi omu sanduku ya ka Nyamuzinda. Baziherez'abayumangir'akasi n'abakozi. 18Omwandisi shafani ashubi bwira mwami mpu: Omujinji mukulu Hilikiya amper'echitabu. Shafani arhonder'oku chisomera mwami. 19Mwami aber'ayunv'ebiyandikirwe mw'echola chitabu ch'amarhegeko, omurhima gwabirunduka aber'emyambalo yage.20Abwir'omujinji Hilikiya na Ahikamu mwene Shafani n'Akibori mwene Mika n'omwandisi Shafani n'omurhambo Asaya mpu: 21Mugende mumbazize Nyamuzinda n'abayorhere omu Israeli n'e Yuda enyanya z'ebila biyandikirwe mwechi chitabu chabonekaga, bun'obuhanya bwa Nyamuzinda bulugir'enyanya zerhu, buno badarha barhakengaga omwazi gwa Nyamuzinda, n'okujira byoshi biyandikirwe mwechi chitabu.22Hilikiya na balala boshi mwami arhumaga baj'emo mulebi kazi Hulida muka Salumu,mwene Tokati, munjukulu wa Harasi ye wakazagi bik'emishangi y'omu ka Nyamuzinda, oyo mukazi aliri omu Yerusalemu ahabaderha: Lugo luhyahya. Bamalire kumubwira ebyabalerhaga, ababwira mpu :23Nyamuzinda w'aba Israeli aderhere ntya: owabarhumag'emwani mumubwire ntya, 24Nyamuzinda aderhere ntya: Nalerh'obuhanya muno chihugo n'abantu boshi balimo, obuhanya boshi buyandikirwe omu chitabu basomag'embere za mwami w'e Yuda. 25Buno bandekere n'okuyosez'enama obuku, mpu yi bangayisa oku mirimo y'efune zabo. Enyanya z'oko, obuhanya bwani bwabayinjira burhanagaluka.26Aliko mubwire mwami w'e Yuda wabarhumaga mpu muji mbaza, oku nyono nye Nyamuzinda w'aba Israeli nderhere ntya: wayunvirh'ebiyandikirwe mwecho chitabu, 27wayunvirhe bwinja kurhe naderhere enyanya z'e Yerusalemu n'abantu bamo, wabere wayunva ntyo, wachiyaza wachiberera kw'emishangi enyanya z'oburhe wanalaka, nani na kuyunvirhe. 28Nalek'ofe n'omurhula, orhabon'obuhanya nalerh'omu Yerusalemu. Omujinji mukulu Hilikiya n'ababo bajibwira mwami ebyo binwa Nyamuzinda aderhaga.29Mwami Yosiya abuganyanya abagula boshi b'e Yuda n'e Yerusalema. 30Mwami n'abantu boshi b'e Yuda n'e Yerusalemu baj'omu ka Nyamuzinda n'abajinji n'Abalawi, n'abantu boshi abadorho n'abakulu; abasomera boshi echitabu chabonekana g'omu ka Nyamuzinda.31Mwami ayumang'ahage, ajira echilagane na Nyamuzinda, aderh'oku ngasi muntu achihane emwa Nyamuzinda, n'oku keng'amarhegeko n'amahano, n'oburhegesi bwage boshi n'omurhima gwage goshi n'okukenga byoshi biyandikirwe mw'echo chitabu. 32Abantu boshi baliri e Yerusalemu mwami abahira mw'echo chiragane n'abantu b'e Benjamini ntyo; abantu b'e Yerusalemu bakulikir'echilangane Nyamuzinda aherezaga b'eshekulu.33Mwami Yosiya akul'ebiboleza byoshi byaliri omu chihugo ch'e Israeli, baseza ngasi mu Israeli oku kenga Nyamuzinda wabo. Emyaka yoshi alamaga, ntaye wahabukire okuleka Nyamuzinda wab'eshekulu.
Chapter 35

1Mwami Yosiya ajirir'olusiku lukulu lw'e Pasaka e Yerusalemu omu kenga Nyamuzinda.Abagir'e Pasaka omu siku ekumi n'ene z'omwezi gurhanzi. 2Ayimik'abajinji,ahereza ngasi baguma akabo kasi, abahanula mpu bakazi kola bwinj'omu ka Nyamuzinda.3Abwir'Abalawi bakazagi yigiriz'abantu n'abalichihanganire omu miromo ya Nyamuzinda mpu: Murhabik'e Sanduku ya Nyamuzinda y'okulaganana omu ka Nyamuzinda mwami Sulemani mwene Daudi abayumbakiraga murhachigendaga mwayihek'oku chirhugo, mukolere Nyamuzinda w'aba Israeli n'olubaga lwage. 4Muchirheganye ngasi baguma n'eshanja lyabo n'akasi kabo nk'oku Daudi n'omugala Sulemani bayandikaga.5Ngasi bantu ba ngasi nju baj'omu hantu hachere,bayumangir'aba Israeli nk'oku ngasi shanja ligabirwe. 6Muhan'entulo y'olusiku lukulu lwa Pasaka, munachishukulule muyumangire bene benyu b'aba Israeli y'obugashane bugera kulala Nyamuzinda abwiraga Musa.7Mwami Yosiya ahuma omu maso gage arhola bana buzi bihumbi makumi masharhu haguma n'empene,na mpanzi bihumbi bisharhu, ebyo byoshi babibagir'olusiku lukulu lwe Pasaka. 8Abarhambo nabo, bahan'ebintu oku bantu n'oku bajinji n'Abalawi. Hilikiya na Zakariya na Yeiyeli babaliri bakulu b'omu ka Nyamuzinda, baherez'abajinji entulo y'olusiku lukulu lwe Pasaka ban-buzi bihumbi bibiri na magana ndarhu, na magana masharhu g'empanzi. 9Abala babaliri bashamuka b'Abalawi : Konaniya, n'abalumuna, Shema na Netaneli, na Hashabigo, na Yeiyeli, na Yozabadi nabo bahereza Abalawi bana-buzi bihumbi birhano na magana masharhu g'empanzi.10Yunvag'omulimo g'obugashane gwaligabirwe: Abajinji n'Abalawi baja ahababera,ngasi bagum'oku kasi kabo nk'oku mwami arhegekaga. 11Abantu barhonder'okubaga abana-buzi,n'abana hene, n'okuherez'abajinji eshagama,nabo banashukiz'oku rherekero, n'Abalawi banabaga. 12Bayinja barhabik'ebintu eburhambi bwani n'empanzi zezali kwanen'okuherezwa Nyamuzinda ntulo z'okusirezwa, kukulikira nk'oku ngasi shanja ly'aba Israeli linali, nk'oku byaliyandikirwe omu chitabu Musa aliherhe.13Kukulikir'engeso zabo,bayanik'enyama y'omwana gw'embuzi g'olusiku lwe Pasaka oku muliro ezindi ntulo, baziyender'omu naga n'omu byungu, n'oguhira mw'enyungu. Bagabira abantu boshi b'aba Israeli eri bali bashumashuma. 14Enyuma Abalawi nabo bayend'ebibalya bibabalolere n'eby'abajinji. Abajinji bene Haruni bakola bwenene bager'obudufu banali bayos'entulo n'amashushi. Che charhumag'Abalawi bayend'ebiryo.15Abimpiza bene Asafu, baliherh'ahabo bakazagiber'omu ka Nyamuzinda. Nk'oku mwami Daudi alibagabire yewe na Asafu,na Hemani, na Yedutuni yi waliri muhanuzi wa mwami. N'abo kulanga enyunvi ngasi baguma n'olwabo lunvi, ntabo bakazagi rheng'omu kasi kabo, bulala Abalawi bayinjaga bayendera ngasi bantu.16Ntyo kw'emirimo y'obugashane k'olo lusiku yaligabirwe, oku bukuze bwa Nyamuzinda amango bajirag'olusiku lukulu lwa Pasaka n'okuhereza Nyamuzinda entulo y'okusirezwa oku rherekero, nk'oku mwami Yosiya agabaga. 17Aba Israeli baliry'aho bakulikiz'edinye y'olusiku lukulu lwe Pasaka n'ely'emigati erhagagire zindi siku mushanvu.18Omu Israeli moshi,murhalisagijirika Edinye liri nk'elyo kurheng'amango omulebi Samweli aliriho,na nta mwami wamo wajirir'olusiku lukulu lwe Pasaka luli nk'olola kuleka Yosiya yenine. Abajinji n'Abalawi n'abantu b'e Yerusalemu boshi baliri ho. 19Yosiyaajiraga olo lusiku lukulu lwe Pasaka eri akal'aherhe myak'ekumi na munane ayimir'obwami.20Yosiya aber'amakwiz'aka Nyamuzinda, mwami Neko w'e Misiri ahek'engabo yage e Kareshemishi oku lwinji lw'e Efurati kulwa. Yosiya alonz'oku fukir'aba Misiri enjira. 21Aliko Neko arhumira Yosiya entumwa mpu bamubwir'oku ntacho rhufana rhwembi we mwami w'e Yuda.Arhali wunyinjire kulwisa,aliko nyinjire kulwis'abashombanyi bani. Nyamuzinda ye mbwirir'oku njire ntyo. Omenye wagomera Nyamuzinda oli haguma nani aka kuyirha.22Aliko Yosiya arhamulekaga, alonza oku mulwisa, arhamulekaga, arhayunvaga oku Neko amubwiraga kwebyola binwa byarhengaga emwa Nyamuzinda, aliko azinga amalang'ajilwisiza Neko omu lubanda lw'e Megido.23Babere bakala bali balwa bamulasha omwambi gwa mukoromesa, abwir'abambali mpu: Mumbarhule bulala namakoromeka bwenene. 24Bamushonol'omu mutuga gwage gw'entambala,bamuhir'omu gwindi bamuhek'e Yerusalemu. Ahikireyo afa, bamuhamb'omu shinda y'abami. Abantu b'e Yuda n'e Yerusalemu bamushibira bwenene.25Omulebi Yeremiya atung'olwimpo lw'emishibo ku Yosiya. Abalume boshi n'abakazi bamulakira bwenene. Enyimpo zabo bakazagi yimpira Yosiya yaba ngeso omu Israeli kugera zene. Ezo nyimpo ziyandikirwe omu chitabu ch'emishibo.26Ebindi byoshi Yosiya ajirire, ebirhanzi n'ebizinda, n'engeso zage zinja, n'obukenge bw'amarhegeko ga Nyamuzinda, 27byoshi biyandikirw'omu chitabu ch'abami, b'e Israeli n'e Yuda.
Chapter 36

1Abantu b'e Yuda Yoahazi mwene Yosiya bamuyimika mwami e Yerusalemu ahali h'eshe. 2Aliherhe myaka makumyabiri n'esharhu amango ayimag'e Yuda; arhambula myezi esharhu e Yerusalemu.3Mwami Neko w'e Misiri amukula oku ntebe y'obwami e Yerusalemu,amushweka. Abantu b'e Yuda bahonga Talanta chihumbi ch'efuranga na Talanta nguma y'ehoro. 4Neko ayimika Eliakimu mwene wabo Yoahazi mpu abe mwami w'e Yuda. Ahindamul'ezino lya Eliakimu mw'elya Yehoyakimu. Neko aheka Yoahazi e Misiri.5Yehoyakimu ayimaga ely'aherhe myaka makumyabiri n'erhano. Arhambula e Yerusalema myak'ekumi na muguma,ajir'eby'oku gayisa Nyamuzinda. 6Mwami Nabukandaneza w'e Babeli amushweka n'eminyota amuhek'e mwag'e Babeli. 7Nabukandaneza arhol'oku bintu byaliri omu ka Nyamuzinda abihek'emwage, abihir'omu nju y'oburhwali bwag'e Babeli.8Agandi mabi Yehoyakimu ajirire n'engeso zage, byoshi biyandikirwe omu chitabu ch'abami b'Israeli n'e Yuda omugala Yoyakini ayima ahali hage.9Yoyakini aligwerhe myak'ekumi na munane amango ayimag'e Yuda arhambula myezi esharhu na siku ekumi e Yerusalemu. Naye ajir'ebigayisize Nyamuzinda. 10Omwaka gwabere gukola gwahwa, mwami Nabukandaneza anugwarha amuhek'emwag'e Babeli, n'ebikulo by'akamaro bwenene byaliri omu ka Nyamuzinda. Ayimika Zedekiya mwene wabo Yoyakini, mpu abe mwami we Yuda n'e Yerusalema ahali hage.11Zedekiya aligwerhe myaka makumyabiri na muguma, amango ayimag'e Yuda; Arhambula myak'ekumi na muguma e Yerusalema. 12Ajir'ebigayisize Nyamuzinda arhanakengag'omulebi Yeremiya wakazagi muyigiriza omwazi gwa Nyamuzinda.13Hagerere siku, Zedekiya agomera mwami Nabukandaneza wamuyimikaga. N'oku chigasha embere za Nyamuzinda okw'amushiga, achibona bwenene alahira loshi oku galukira Nyamuzinda. 14Abakulu b'abajinji boshi n'abashamuka b'e Yuda boshi bagoma kukulikira n'amabi g'abantu, bazingis'enju ya Nyamuzinda ashukululag'omu Yerusalemu.15Nyamuzinda wab'eshekulu w'obusime bunene oku bantu bage, n'oku hantu hage hachere akazi rhum'entumwa ngasi mango emunda bali oku babwir'omwazi gwage. 16Aliko babonerer'abo balebi abarhumiraga balonzag'oku yunv'omwazi gwa Nyamuzinda. Lero Nyamuzinda abarhula k'omungo gwage gunene, chiro barhabonag'oku bamufulumuka.17Nyamuzinda arhuma mwami w'e Babeli agwarh'echola chihugo,n'abantu bamo boshi abarhambula. Ayirh'enfola miherho zoshi kuger'oku hantu hachere, ayirh'emisole, n'abantu bakulu n'abashaja, arhalekag'ow'obufumu.18Oyo mwami w'e Babeli arhol'ebintu byoshi byaliri omu ka Nyamuzinda ebinene n'ebigeke, ahuma n'omumbikiro y'a ka Nyamuzinda, n'omu burhwali n'omu nju z'abarhambo bageaheka byoshi emwag'e Babeli. 19Abantu b'e Babeli bayos'aka Nyamuzinda, bashandula n'olukuta lwa lizungulukir'e Yerusalemu bachumuk'enju zoshi zalikwirire n'ebintu byoshi by'akamaro.20Boshi bafumag'olufu, bahekw'e Babeli, abajira baja bage n'abana bage, kuger'amango g'oburhegesi bw'e Perisiya. 21Byaba ntyo enyanya z'okuhikiriz'omwazi gwa Yeremiya Nyamuzinda amubwiraga guderhere mpu: echihugo chashaka myaka makumi gali mushanvu, kuger'amango bakeng'e Sabato.22Omu mwaka gurhanzi g'obwime bwa mwami Kiro w'e Perisi Nyamuzinda amuhira m'omurhima, mpu y'omwazi ahiraha omu mulebi Yeremiya guhikirira.Kiro agez'omukonge omu chihugo chage choshi, chiro anayandika aderha mpu : 23Nyono nye mwami Kiro w'e Perisi, nderher'oku Nyamuzinda w'enyanya, amper'amami goshi g'egulu mpu ngarhambule, ambwirire mpu nyumbake kandi enju yag'e Yerusalemu omu chihugo che Yuda. Ngasi yeshi, ahamagerwe e Yerusalemu, na Nyamuzinda abe haguma naye.

Ezra

Chapter 1

1Omu mwaka gurhanzi gwa Koresi, mwami wa Baperesi, omu kushonda oku rhonganya echinwa cha Nyamuzinda chaderhwaga n'obunu bwa Yeremiya, Nyamuzinda azus'omurhima gwa Koresi, mwami wa Bajemi, ayamagaza n'omulenge gunene n,oku nyandiko ogu mukonge omu chihugo chage choshi. 2Koresi, mwami wa Bajemi, aderhere ntya : Nyamuzinda, Lulema w'empingu, ampere amami moshi m'egulu n'oku ntegeka oku muyumbakir'enju e Yerusalemu omu chihugo cha Yuda.3Nde oli omu bantu bageke ahagarhi kenyu? Nyamuzinda wage abe haguma naye amazamukir'e Yerusalemu omu chihugo cha Yuda, ayumbak'enju ya Nyamuzinda, Lulema w'e Israeli. Ye Lulema oli e Yerusalemu. 4Ngasi hoshi abayorhere omu bantu ba Nyamuzinda, balamire, abantu baho, nji babaha efuranga, ehoro, ebintu n'amarhungo haguma n'entulo z'obushashi kubushi bw'enju ya Nyamuzinda oli e Yerusalemu.5Abakulu b'abana ba Yuda na Benjamina, n'abadahwa n'abanya Lawi, boshi aba Nyamuzinda azind'azusag'emirhima, bayumuka, baja kuyumbak'enju ya Nyamuzida e Yerusalemu. 6Boshi baliri hofu nabo babaha ebintu by'efuranga, by'ehoro, ebintu , amarhungo n'ebintu bya kachiro n'entulo z'obushashe.7Omwami Koresi agalul'ebikoloso by'enju ya Nyamuzida, bila omwami Nebukandeneza asahurag'e Yerusalemu. Abihir'omunju ya Lulema wage. 8Koresi, mwami wa Bajemi , abwira Miteredaza, mubisi, abihuluse, oyu, abiha Sheshibazari murhwali wa banya Yuda.9Tala oluganjo lwabyo : Beseni makumi masharhu m'ehoro, beseni chihumbi z'efuranga, orhwere makumyabiri na mwenda. 10Ebikombe makumi masharhu by'e horo, ebikombe magana mane n'ekumi by'efuranga by'olukere lwa kabiri, n'ebindi bikoloso chihumbi. 11Ebintu byoshi by'ehoro n'eby'efuranga bya liri bihumbi birhano na magana mane. Sheshibazare abikula e Babiloni, abihek'e Yerusalemu, omu kurheng'omu buja.
Chapter 2

1Aba bo bantu b'echishagala chinene bagalukaga kurhenga emunda bahekagwa omu buja, bo Nebukadeneza, mwami w'e Babiloni, afarhaga-mpiru abahek'e Babiloni, bo bagalukag'e Yerusalemu n'omu chihugo cha Yuda, ngasi muntu omu chishagala chikulu chage. 2Abayinjaga na Zorobabeli, Yoshuwa, Nehemia, Seraya, Reelaya, Mordekayi, Bilishamu, Misipari, Bigivayi, Rehumu, Baana. Oluganjo lw'abalume b'olubaga lw'e Israeli.3Bene Paroshi,bihumbi bibiri n'egana na makumi gali mushanvu na babiri. 4Bene Shefatiya,magana masharhu na makumi gali mushanvu na babiri. 5Bene Ara,magana mushanvu na makumi gali mushanvu na barhano. 6Bene Parate-Moabu;Bene Yoshuwa na Yoabu,bihumbi bibiri na magana munane n'ekumi na babiri.7Bene Elamu, chihumbi na magana mabiri na makumi marhano na bane. 8Bene Zatu; magana mwenda na makumi mane na barhano. 9Bene Zakeyi, magana mushanvu na makumi gali ndarhu. 10Bene Bani, magana ndarhu na makumi mane na babiri.11Bene Bebayi, magana ndarhu na makumyabiri na basharhu. 12Bene Azigadi, chihumbi na magana mabiri na makumyabiri na babiri. 13Bene Adonikamu, magana ndarhu na makumi gali ndarhu na ndarhu. 14 Bene Bigivayi, bihumbi bibiri na makumi marhano na ndarhu.15Bene Adini, magana mane na makumi marhano na barhano. v 16 Bene Ateri wa Hezekiya, makumi gali mwenda na munane. 17Bene Besayi, magana masharhu na makumyabiri na babsharhu. 18Bene Yora, egana n'ekumi na babiri.19Bene Hashumu, magana mabiri na makumyabiri na basharhu. 20Bene Gibari, makumi gali mwenda na barhano. 21Bene Betelehemu : Egana na makumyabiri na basharhu. 22Abantu ba Netofa, Makumi marhano na ndarhu.23Abantu ba Anatoti, egana na makumyabiri na munane. 24Abana ba Azimaveti, makumi mane na babiri. 25Bene Kiriti ye Arimu, Kefira na Beroti, magana mushanvu na makumi mane na basharhu. 26Bene Rama na Geba, magana ndarhu na makumyabiri na muguma.27Abantu ba Mikumasi; egana na makumyabiri na babiri. 28Abantu ba Beteli na Ai, magana mabiri na makumyabiri na basharhu. 29Abantu ba Nebo, makumi marhano na babiri. 30Bene Magibishi, egana na makumi marhano na ndarhu.31Bene olala windi Elamu, chihumbi na magana mabiri na makumi marhano na bane. 32Bene Harimu, magana masharhu na makumyabiri. 33Bene Lodi, Hadidi na ba Ono, magana mushanvu na makumyabiri na barhano.34Bene Yeriko, magana masharhu na makumi mane na barhano. 35Bene Senaa, bihumbi bisharhu na magana ndarhu na makumi masharhu.36Abadahwa : Bene Yedaya, b'omunju ya Yoshuwa, magana mwenda na makumi gali mushanvu na basharhu. 37Bene Imeri, chihumbi na makumi marhano na babiri. 38Bene Pashuri, chihumbi na magana mabiri na makumi mane na mushanvu. 39Bene Harimu, chihumbi n'ekumi na mushanvu.40Bene Lawi : Bene Yoshuwa na Kadimieli, bene Hodaviya, makumi gali mushanvu na bane. 41Abimpiza : Bene Azafi : Egana na makumyabiri na munane. 42Bene abalang'enyunvi : Bene Shalumu, bene Akeri, bene Talimoni, bene Akubu, bene Hatita, bene Shobayi, boshi haguma : Egana na makumi masharhu na mwenda.43Abanetini : Bene Siha, bene Asufa, bene, Taboti, 44bene Kerosi, bene Siaha, bene Padoni, 45bene Lebana, bene Hagaba, bene Akubu, 46bene Hagabe, bene Shamulayi, bene Hanani.47Bene Gideli, bene Gahari, bene Reaya, 48bene Resini, bene Rekoda, bene Gazamu, 49bene Uza, bene Paseya,bene Besayi, 50bene Asina, bene Meunimu, bene Nefusimu.51Bene bakibuki, bene Hakufa, bene Haruni. 52Bene Basiluti, bene Mehida, bene Harisha. 53Bene Barikosi, bene Sisera, bene Tema, 54bene Nezia, bene Hatifa.55Ben'abakozi ba Sulemani, bene Sotayi, bene sofereti, bene Peruda. 56Bene Yaalaya, bene Darikoni, bene Gideli, 57bene shefatiya, bene Hatili, bene Pokereti-Hazebaiyimu, bene Ami. 58Abanetine haguma na bana babakozi ba Sulemani, boshi haguma baliri magana masharhu na makumi gali mwenda.59Tala abarhengaga e Tele-mela, Tel-Harisha, Kerubi, Adoni, n'e Imeri nabo barhaligalire kumenyesa enju za beshe, n'amashanja mabo, lyo bahamya oku bali be Israeli. 60Bene Delaya, bene Tobia, bene Nekoda, magana ndarhu na makumi marhano na babiri.61Na ahagarhi k'abana ba b'omudahwa; bene Habaya, bene Hakuzi, bene Barizilayi, washabaga mwali wa Barizilayi mugiliyadi, ava ahamagalwa omu zino lyabo. 62Bashonda ezino l'eshanja lyabo ly'okuburhwa lirhabonekanaga. Babakula omu ba Badahwa. 63N'omurhambo mukulu ababwira oku barhahira bakalya oku bintu bichesibwa bwenene kuhika omudahwa abaze Urimu na Tumimu.64Echigusho choshi haguma, chaliherhe bantu bihumbi makumi mane na babiri na magana masharhu na makumi gali ndarhu. 65Buzira kuganja abakozi babo ba balume na babakazi, oluganjo lwabo lwaliri bihumbi mushanvu na magana masharhu na makumi masharhu na mushanvu. Ahagarhi kabo, mwaliri abimpiza magana mabiri ba balume n'abakazi.66Baliherhe Efurasi magana mushanvu na makumi masharhu na ndarhu, n'Enyumbu magana mabiri na makumi mane n'erhano. 67Engamiya magana mane na makumi masharhu n'erhano, n'Endogomi bihumbi ndarhu na magana mushanvu na makumyabiri.68Banene omu bakulu b'engumwa, babere bahika e bwa nju ya Nyamuzinda e Yerusalemu, bajir'emirhulo y'obushashi kubushi bw'enju ya Lulema lyo enyumbakwa buhyahya ahayaliri. 69Bahana omu Sanduku yako kasi; kukulikirana n'obuhashe bwabo : Bihumbi makumi gali ndarhu na chiguma bye drakuma z'e Horo, bihumbi birhano by'emina ye furanga, n'amalopo egana m'abadahwa.70Abadahwa na bene Lawi, abantu b'olubaga, abimpiza, abalang'enyunvi n'abanetini barhonder'okuyikala omu omu bishagala bikulu babo. Abanya Israeli boshi bayikala omu bishagala bikulu byabo.
Chapter 3

1Amang'omwezi gwa mushanvu gwahikaga,aba Israeli boshi babuganana e Yerusalema ngasi baguma omu chishagala chabo. 2Yeshuwa mugala wa Yosadaki na bene babo b'abajinji,na Zorobabeli mugala wa Salatieli na bene babo bayumbakira Nyamuzinda erherekero bamurhulira kw'entulo y'okusirezwa. Kukuikir'amarhegeko Nyamuzinda aherezaga Musa.3Barhonder'oku yumbakir'erherekero ahalyanalira]i embere,chiro akaba baliyubahir'abantu babuganag'omu chihugo;barhulira ku Nyamuzinda entulo esezi n'egolo. 4Bajir'olusiku lukulu lw'ebihando nk'okubaliyandikire,bahan'entulo ngasi lusiku,n'eyalo kukulikir'oku bali rhegekerwe. 5Kurheng'ago mango bagendeker'okuhana entulo z'okusirezwa ngasi lusiku n'ezamahuluko g'omwezi n'eze siku nkulu zirhegekerwe na Nyamuzinda n'ezindi ntulo abantu bazihana n'obulonza bwabo bonine.6Kurheng'olusiku lurhanzi l'omwezi gwa mushanvu,barhonder'okuhereza Nyamuzinda entulo z'okusirezwa.Aliko barhalizihumb'echiriba ch'aka Nyamuzinda. 7Enyuma baherez'abantu b'okushongola amabale efuranga,na ba maso n'aba seremala ntyo ntyo. N'abantu b'e Tiro n'e Sidona baherezw'ebiryo,n'eby'okunywa n'amavurha g'omu zetun,mpu yibabalerher'emirhi y'obusika omu luchiga lw'e Lebanoni,balema bayigez'omu nyanja kushabukir'e Yopa,mwami Kiro w'e Persiya yi wabaherez'akola kasi.8Babere bajira myak'ebiri barhengere emunda babahekaga,bagaluk'e Yerusalema omu chishagala chiri mw'aka Nyamuzinda;omu mwezi gwa kabiri Zorobabeli mwene Salitieli,na Yeshuwa mwene Yosadaki wa bene babo b'ababajinji n'Abalawi,ba balala barhengag'omu lubungo,bashangir'akola kasi. Baherhe myaka makumyabiri kuj'enyanya mpu bayumangir'akasi k'okuyumbaka a ka Nyamuzinda. 9Omulawi Yeshuwa n'abagala na bene bababo,na Kadimieli n'abagala baliri b'omushanja lya Hodaviya,nabo bayumangir'akasi k'okuyumbak'a ka Nyamuzinda,n'Abalawi b'omushanja lya Henadadi babagwasa.10Ab'okuyumbaka nbabere bamala kuhumb'echiriba ch'a ka Nyamuzinda abajinji baj'embere bayamber'emishangi yabo,baherhe n'amaholere,n'Abalawi b'omu shanja lya Asafu baherh'emijegerezo,bakuza Nyamuzinda nk'oku mwami daudi w'e Israeli arhegekaga. 11Bayinja bayimpa n'okukuza Nyamuzinda,n'abandi bayinja bahindamula mpu : Nyamuzida ali mwinja,obuzigire bwage oku ba Israeli buli bw'esiku n'amango. enyuma,Aba Israeli boshi baband'empundu bakuza Nyamuzinda okubona bamahir'echiriba ch'aka Nyamuzinda.12Aliko,banene ahagarhi ka badahwa na bene Lawi,n'abakulu b'engumwa,bashajire,babonag'enju nyamber,balaka n'emiziga mikulu amango baliherhe bayumbaka amikaliro g'enju eri bali babona. Abandi banene bayerekan'omwishingo gwabo omu luhayo. 13Bobo ntaye wakagalire kumenya oluhayo l'omwishingo changwa olwamo lw'amalira ahagarhi k'abantu,bula olubaga lwaliherhe lwajir'olwamo lunene lwayunvikanira hale.
Chapter 4

1Abashombanyi b'e Yuda n'e Benamina bamany'okuw'abantu bahekagwa yi bayumbak'aka Nyamuzinda w'e Israeli. 2Baj'emunda Zerubabeli n'abashamuka bali,bababwira mpu : Rhuyumbak'eyi nju rhweshi,buno Nyamuzinda wenyu yi nerhu rhunahema,rhwayinjaga rhwamuh'entulo amango ga mwami Asaradoni w'e Asiriya ye mwami warhurhumag'eno munda.3Aliko Zerubabeli,na Yeshuwa n'abandi bashamuka b'e Israeli bababwira mpu : Rhurhakayemera mwarhugwasa kuyumbakira Nyamuzinda werhu,rhwayumabka rhwenine kulala mwami Kiro arhubwiraga.4Abantu b'echo chihugo,barhuma aba Yuda baguduk'emirhima bashonda oku barhayumabakaga.5Abahanuzi bakulu ba mwami babaherez'efuranga mpu bayumanz'akasi k'oku yumbaka. Balema bajira ntyo ngasi mango esiku zoshi Kiro alirhambwire e Peresi,kuhika Dario ayima ahali hage. 6Amango mwami Ahaswero ayimaga,abalenzi bayandik'amaruba gabi,g'okusidak'abantu b'e Yuda n'e Yerusalema .7Kandi,amango Aritasasta aliri mwami w'e Presi,Bishilami na Mitradadi,na Tabeli,n'abandi bera babo,barhumira mwami Aritasasta amaruba,gali yandikirwe omu lulimi n'omu mandiko g'e Chishami. 8Rehumu yi waliri murhegesi,na Shimeshayi yi waliri mwandisi bayandikira mwami Aritasasta amaruba gaderher'enyanya z'e Yerusalema mpu :9Omurhegesi mukulu Rehumu na Karani we chihugo Shimushayi n'abandi bakulu baliri boshi eno munda : Abakulu be dini,n'abe Afarsataki,abe arpeli,n'abe Afarasi,abe Uruki,n'abe Babeli,abe Suse,abe Deba,n'abe Alamu, 10N'abandi Asnapari ahekaga e Samriya n'eshiriza y'olwinji lw'e Efurati na ntyo ntyo.11Aga g'amaruba bagurhumiraga waliha mwami Artasasta,rhwabo bamabli bawe,rhub'e shiriza y'olwinji lw'e Efurati. 12Waliha,rhwamakumanyisa,oku aba Yuda bayinjir'eno mwerhu barhengang'e mwawe baj'e Yerusalema kandi yibayumbak'echishagala chiri mw'abantu babi. Balonza kumala kyumbak'olukuta.13Waliha rhukubwirire ntyo,omanye oku echishagala chikayumbakwa n'olukuta lukayunjula,abantu barhanka chifurh'ekoli,n'ehoro n'esoko;n'echihugo chanakena.14Buno rhuli bambali bawe,rhurhangasira,okubona bali bakugayguza waliha nakuno che chirhumire rhwakurhamir'eyi myazi. 15balola omu chitabu ch'okuyibuka chiderhe enyanya za bashokulu bawe babonea okw'abantu bamo baba babi kurhenga mira,oku barhegesi boshi b'e chihugo. che chanarhumag'echi chishagala chashandwa. 16Waliha nakuno rhukumanyisize ! Okanayemer'echi chishagala chashubi yumbakwa n'olukuta lushube yumanga orhachigala kurhambula echi chihugo chiri eshiriza y'olwinji lwe Efurati.17Mwami Aritasasta ntya : Omurhegesi Rehumu,na karani Shimeshayi n'abandi b'okubarhabal'oku kasi,abali omu Samariya,n'abali eshiriza y'olwinji lw'Efurati,mbalamwise mweshi. 18Amaruba mwantumiraga bagansomere enyuma ly'okumahindamula omu luderho lw'emwerhu, 19naderh'oku basom'omu bitabu nka kulala mwaliyandikire;babugana oku nechi abantu b'echo chishagala kurhenga mira bagomera abam bamo,n'obubi n'obulenzi mpw'aho.20E Yerusalema yaliri abami bachigalire balirhambwir'abantu b'omu chihugo ch'eshiriza y'olwinji lw'Efurati bakazagi furh'ekoli,n'okuhoz'esoko n'okuhoz'ebintu oku chishabuko. 21Mugendage muhanz'abo bantu barhachigendererag'oku yumbaka,ntachilonza. 22Mubahanze dubaduba,mumenye mwangahugwa,mwankarhum'omwami bwaj'omu kalengane.23Omurhegesi Rehumu n'omwandisi Shimeya n'abandi bakulu,babere basoma ago maruba Aritasasta abarhumiraga abj'e Yerusalema emunda Abayuda bali bayumbaka,bayumanz'akasi oku misi n'ebigaganyale mpu balek''oku yumbaka. 24Ago mango balek'oku yumbaka a ka Nyamuzinda e Yerusalema,kuger'omwaka gwa kabiri g'omwimo gwa mwami Dariusi w'e Peresi.
Chapter 5

1Lero lusiku luguma omulebi Hagayi na Zakariya mugala wa Ido,barhonder'okuleba Abayuda bali omu chihugo ch'e Yuda n'e Yerusalema,omwazi gwa nyamuzinda wabo w'e Israeli. 2Ago mango Zorubabeli mugala wa Salitieli,na Yoshuwa mugala wa Yasadaki bababwira mpu barhondere oku yumbaka a ka Nyamuzinda k'e Yerusalema.3Ago mango,omurhegesi Tatenayi w'e shirza y'olwinji lw'Efurati,na Shetari-Bozinayi,n'abandi bakulu b'eyo munda babazabo mpu : Inde wabayemereraga mpu muyumbake a ka Nyamuzinda n'olu lukuta ? 4Bonabuno murhuherez'amazino genyu oku muli mwayumbak eyi nju mweshi. 5Aliko Nyamuzinda arhalekererag'abagula b'e Yuda,abo bakulu b'Abaperesi barhagalaga kubahanza kw'akola kasi,barhumira mwami Dariusi eyo myazi,banabashuza okuyo.6Amaruba barhumiraga mwami Dariusi gali derhere ntya : Omurhegesi Taenayi,na Shetari-Bazinayi n'ababo balirhambwir'echihugo ch'eshiriza y'olwinji lw'Efurati babarhumag'ago maruba. 7Bagayandikire,baderhamo mpu : Agashane mwami Dariusi,mani oyime rhugushige !8rhwakumanyisiz'okw'amango rhwajag'omu chihugo ch'e Yuda,rhwashigan'a ka Nyamuzinda mukulu,kandi yibakayumbaka,yibayumbaka n'amabale mazibuzibu n'okuhir'emirhi omu luika lwayo,ako kasi yikagendekera n'obushiru bunene. 9Ago mango rhwabaz'abagula babo mpu : Nde wabayemereraga kandi oku muyumbak'eyi nju n'olukuta lwayo ? 10Rhwababaz'amazino mpu rhukubwire inde na nde oyimangir'ako kasi.11Barhubwira mpu : Rhwabano rhuli bakozi ba Nyamuzinda w'enyanya n'egulu,rhuli rhwashubi yumba'eyi nju yayumbakagwa gurhenga mira. Omwami mukulu aliri omu Israeli ayi yumbakaga,anayibumba.12Aliko bashokulu berhu babere bagayisa Nyamuzinda,abarhumira Nebukadneza mwami w'e Babeli ashand'eyo nju. Abaheka bajiba baj'e Babeli. 13Enyuma zaho mwami Kiro w'e Babeli aber'amala mwaka muguma ali omu bwami arhuyemerer'oku rhushube yumbak'enju ya Nyamuzinda.14Bilala bintu byachulwagwa n'ehoro n'efuranga byaliri omu nju ya Nyamuzinda,Nebukadneza abikul'e Yerusalema abihek'e Babeli omu nju ya Nyamuzinda,mwami Kiro,abigalula,Abihesa muntu muguma Sheshabazari,alimujirire murhegesi mukulu we Yuda. 15Ago mango amukomereza mpu : Arhol'ebyo bintu ajibirhabik'omu ka Nyamuzinda e Yerusalema,kandi mukayumbakir'ahakaliri.16Sheshabazari ayinj'eno Yerusalema ahumbis'echiriba chihyahya chako,kurheng'ago mango kugera zene,kuyumbakwa kayumbakwa,aliko karhashwiraga kuyunjula.17Waliha,akab'olonzeze,bashonderez'omu bitabu by'obwami bw'e Babeli,nkaba mwabon'aha mwami Kiro ayandikaga mpu bashube kuyumbaka enju ya Nyamuzinda e Yerusalema,wenin'orhubwire kurh'obwene kw'eri doso.
Chapter 6

1Ago mango mwami Dariusi aderha mpu balonzereze omu nju y'ebitabu omu mbikiro y'ebintu by'e Babeli. 2Aliko barhol'echitabu chizingire omu chishagala ch'e Kabatana ch'omu chihugo ch'e Mediya,chibaliyandikire mw'eyo myazi.3Mwami Kiro aber'ajira mwaka muguma ali mwami,aderha mpu bayumbake kandi a ka Nyamuzinda k'e Yerusalema,bakazi rhulira mw'entulo aderha mpu barhonder'echiriba chako. Bapime magulu makumi gali ndarhu kuger'enyanya,n'obugali bwako magulu makumi gali ndarhu. 4Habe nker'esharhu z'amabale,na lukere luguma lw'emirhi,n'efuranga za bigula zarheng'omu mbikiro ya Nakuno. 5N'ebintu byachulwagwa n'ehoro n'ebya chulwagwa n'echuma ch'efuranga by'enju ya Nyamuzinda,Nebukadneza ahekag'e Babeli,bigalulwe omu ka Nyamuzinda k'e Yerusalema. Ngasi hintu bahirhabik'ahahya naliri.6Mwani Dariusi aderha : Omurhegesi Tatenayi w'eshiriza y'olwinji lw'Efurati,n'owenyu Shetari-Bozinayi,murhachibaga mwebyo. 7Mulek'Abayuda bayumbak'enju ya Nyamuzinda : Omurhegesi w'e Yuda n'abagula bage,bayumbakir'eyo nju ahayanaliri.8Nenyu mukwanene mugwas'abo bagula bali bayumbakis'eyo nju : Efuranga zakola zarheng'omu mbikiro ya mwami,zilala z'okushololwa n'abantu bali eshiriza y'olwinji lw'Efurati,y'Abayuda barhaleka kandi akola kasi. 9Abajinji b'e Yerusalema mwayinja mwabahekera ngasi hintu bahemere : Empanzi n'engandabuzi z'entulo ya Nyamuzinda y'okusirezwa,n'amavurha,n'omunyu,engano,eby'okunywa,nta kantu kabulwage kwako kasi. 10Barhul'entulo y'okuyoseza Nyamuzinda omusingu gwinja,n'okuhemera akalamo ka mwami n'abana bage.11Muyunv'oku nderhere : Omuntu yeshi orhakeng'ogu mwazi nderhere bashoshol'omurhi oku nju yage bamuchug'okugo,n'enju yage eyorhe mushaka. 12Mani Nyamuzinda.olonzeze ogashane omu Yerusalema,oyirhe ngasi mwami n'abantu boshi balonzez'okushand'a ka Nyamuzinda. Nyono Dariusi nye nderhere ntyo ogo mwazi gukengwe.13Ago mang'omurhegesi Tatenayi w'eshiriza y'olwinji lw'Efurahimu na Shetari-Bozinayi,n'ababo bajir'oku mwami Dariusi abarhegekaga. 14Abo bashamuha b'AbaYuda bagendeker'oku yumbak' ako ka Nymamuzinda nk'oku omulebi Hagayi na Zakariya mugala wa Ido balebaga bakayunjuza kukulikira nk'oku Nyamuzinda w'Aba Israeli abarhegekaga,n'oku mwami Kiro na Dariusi na Aritazesizesi b'e Peresi nabo babakomerezaga. 15Omu siku esharhu z'omwezi gw'Adari g'omwezi gwa kasharhu eyo nju yayunjulaga,ago mango Dariusi ayenezaga myaka ndarhu y'obwami.16Aba Israeli,n'abajinji,n'abalawi n'abalala bantu bagalukag'emunda babahekaga,bamoga bwenene amango bahebag'eyo nju omu maboko ga Nyamuzinda. 17Barhulir'aka Nyamuzinda mpanzi egana,na ngandabuzi magana mabiri,n'abana b'embuzi magana mane ba bishakalume ekumi na bibiri,yaba ntulo y'okukulir'aba Israeli ebyaha kukulikira nk'okw'emilala yabo yaliri. 18Bayimik'abajinji,n'Abalawi balema bakol'omu ka Nyamuzinda e Yerusalema kulala biyandikirw'omu chitabu cha Musa.1Ebyo byoshi byamalire kuba,omu burhegesi bwa mwami Aritasasta we Peresiya,hayinja muntu muguma kurheng'e Babeli ezino lyage ye Ezra,aliri mwene Seraya,Serya mwene Azariya,Azariya mwene Hilikiya. 2Hilikiya mugala wa Salumu,Salumu mugala wa Zadoki,Zadoki mwene Ahitubu,. 3Ahitubu mwene Amariya,amariya mwene Azariya,Azariya Merayoti. 4Merayoti mwene Zerahiya,Zerahiya mwene Usi,Usi mwene Buki. 5Buki mwene Abisuwa,Abisuwa mwene Finehasi,Finehasi mwene Eliyazari,Eliyazari mwene Haruni mukulu w'abajinji.21Aba Israeli babere barheng'emunda babahekagwa,baly'olusiku lukulu lwe Pasaka haguma n'abandi balahirag'engeso zibi z'aba pagani,nabo eri bamagalukira Nyamuzinda w'e Israeli. 22Bajir'olusiku lukulu lw'emigati erhagagire n'obushagaluke bunene siku mushanvu. Buno Nyamuzinda abaherez'obushagaluke okuha mwami w'e Asuriya omurhima g'oku barhonya,babon'obushiru b'okuyumbaka a ka Nyamuzinda w'e Israeli.
Chapter 7

1Ebyo byoshi byamalire kuba,omu burhegesi bwa mwami Aritasasta we Peresiya,hayinja muntu muguma kurheng'e Babeli ezino lyage ye Ezra,aliri mwene Seraya,Serya mwene Azariya,Azariya mwene Hilikiya. 2Hilikiya mugala wa Salumu,Salumu mugala wa Zadoki,Zadoki mwene Ahitubu,. 3Ahitubu mwene Amariya,amariya mwene Azariya,Azariya Merayoti. 4Merayoti mwene Zerahiya,Zerahiya mwene Usi,Usi mwene Buki. 5Buki mwene Abisuwa,Abisuwa mwene Finehasi,Finehasi mwene Eliyazari,Eliyazari mwene Haruni mukulu w'abajinji.6Ezra ajisoma,aliri mushamuka w'ehano,alimanyir'amarhegeko Nyamuzinda aherezaga Musa. Nyamuzinda wage yi wamuherezag'obo bwenge boshi,mwami amuhereza byoshi ahemere. 7Amango aba Israeli n'abajinji n'Abalawi n'abimpiza,n'abalanzi b'enyunvi,n'abakozi b'omu ka Nyamuzinda bashubira e Yerusalema omu mwaka gwa mushanvu g'oburhegesi bw'Aritasasta.8Ezra yi walibaherh'omu mwezi gwa karhano. 9Arheng'e Babeli omu lusiku luguma l'omwezi gwa burhanzi,ager'e Yerusalema omu lusiku luguma l'omwezi gwa karhano,buno Nyamuzinda alimulangire n'oku mu gwasa. 10Buno ezra alichihanganir'okuyiga n'oku keng'amarhegeko ga Nyamuzinda goshi,n'oku yigiriza amahano n'emigenzo yago omu Israeli.11Aga g'amaruba mwami Aritasasta ayandikiraga Ezra,mujinji kandi mushamuka w'ehano lya Nyamuzinda.Arhegekaga mw'aba Israeli,ayandika mpu : 12Nyono Aritasasta,nye mwami mukulu kulusha abami boshi,ntumire Ezra mujinji na mwigiriza w'amarhegeko ga Nyamuzinda w'empingu n'aga maruba. 13Nderher'oku bakuleke,ogendane aba Israeli boshi,n'aabajinji babo,n'Abalawi n'abandi bantu bali muno chihugo chani,n'abolonzez'okuja e Yerusalema boshi.14Nyenine nkurhumire n'abahanuzi bani mushanvu,ogend'olole kurh'echihugo ch'e Yuda n'e Yerusalema biyorhere,olol'akaba amrhegeko ga Nyamuzinda wawe gachiba gakengerwe,n'echitabu galimw'echo herhe. 15wahek'efuranga n'ehoro rhwasholola n'abahanuzi bani rhwabishololera Nyamuzinda w'e Israeli olal'ojira a ka Nyamuzinda e Yerusalema. 16efuranga n'ehoro wakabon'omu chihugo ch'e Babeli zoshi,n'entulo z'abajinji n'abantu konine barhulir'a ka Nyamuzinda wabo kaba e Yerusalema naz'oziheke.17Han'ohik'eyo munda,ezo furanga ziwagula kw'empanzi n'enganda buzi n'abana b'embuzi,n'entulo z'edivayi n'engano y'okurherekera,obahanir'oku rherekero liba omu ka Nyamuzinda wenyu e Yerusalema. 18Ezayorha,muzikoles'oku munabwene mweshi na bene benyu chaziga mujir'oku Nyamuzinda alonzeze.19Na bilala bintu bakugaluliraga by'okukoles'omu ka Nyamuzinda obigalul'e Yerusalema omu ka Nyamuzinda wawe. 20Akaba hali ebindi wagula byakarhabal'a ka Nyamuzinda,wanahum'omu chibikiro cha mwami,obigule.21Nyono mwami Aritasasta,ntegekere ababik'efuranga boshi bab'eshiriza y'olwinji lw'Efurati,baherez'omujinji Ezra na mwigiriza w'amarhegeko ga Nyamuzinda w'enyanya ebyakahema byoshi. 22Bamuhereza talanta egana z'efuranga,na bipimo egana by'engano na bigaro egana by'edivayi,na bigaro egana by'amavurha n'omunyu gurhapimirwe. 23Ngasi byoshi Nyamuzinda w'enyanya arhegekaga hyajirw'oku ka Nyamuzinda kage. Bikwanene bijirwe duba duba yi Nyamuzinda arharhuheba k'obuhanya omu chihugo,nani n'abana bani.24chechirhumire rhwababwir'oku murhagendaga mwahem'abajinji,n'Abalawi,n'abimpiza,n'abakozi b'omu ka Nyamuzinda,n'abalanzi b'enyunvi ekoli,n'esoko,n'ebarati ly'echishabuko.25Nawe muza Ezra,okoles'erhwe Nyamuzinda akuherezaga oherez'abashamuka n'abazuzi b'okuch'emanja z'abantu bali omu chihugo chiri eshiriza y'olwinji lw'Efurati emanja bwinja,balala bayini amarhegeko ga Nyamuzinda wawe. Ngasi hoshi barhamanyir'ago marhegeko,obayigirize go. 26Owakaba arhakenger'amarhegeko ga Nyamuzinda n'aga mwami mukashonda muyirhe,kandi mukashonda mwanamuhig'omu chihugo,chango mumunyege,chango mumushweke.27Ezra ayakuza mpu : Nyamuzinda agashane,owahindamulag'oyu mwami omurhima mpu,akenge a ka Nyamuzinda kage e Yerusalema. 28yi wangashaniraga emunda mwami ali,n'abahanuzi bage n'abashamuka b'obuhashe,nani nachihangana buno Nyamuzinda angwasize. Nashubuza abashamuka b'e Israeli mpu rhuzamuke nabo.
Chapter 8

1Abala babashamuka b'emilala rhwagalukaga nabo e Babeli,nyono Ezra rhwarhenga elubungo,rhwaj'e Yerusalema,galiri mango g'oburhegesi bwa mwami Aritasasta. 2Gershomu aliri w'omu shanja lya Finehasi,Danieli aliri w'omu shanja lya Itamari,Hatusi mwene Shekaniya w'omu shanja lya Daudi. 3Zakariya aliri w'omu shanja lya Parosh,omu burha lyabo baliri balume egana na makumi marhano.4Eliyohenayi aliri w'omu shanja lya Pahati-Mooabu,boshi haguma baliri balume magana mabiri. 5Shekaniya mwene Yahazieli,aliri w'omu shanja lya Zatu,boshi haguma balume magana masharhu. 6Ebedi mwene Yonatani aliri w'omu shanja lya Adini,boshi haguma abliri balume makumi marhano. 7Yeshaya mwene Ataliya,aliri w'omu shanja lya Elamu,baliri balume makumi gali mushanvu.8Zebadiya aliri mwene Mikaeli w'omu shanja lya Shefatiya,boshi haguma baliri balume makumi gali munane. 9Obadiya mwene Yeiyeli,aliri w'omu shanja lya Yoabu,boshi haguma baliri balume magana mabiri n'ekumi na munane. 10Shelomiti mwene Yosifiya,aliri w'omu shanja lya Bani,boshi haguma baliri balume egana na makumi gali ndarhu. 11Zakariya mwene Bebayi,aliri w'omu shanja lya Bebayi,boshi haguma baliri balume makumyabiri na munane.12Yohanani mwene hakatani,aliriw,omu shannja lya Azigadi , boshhiHagwma baliri balume eganan'ekumi.13. Elifeleti , na yeiyeli , na shemayaBa baliri b' omu mwimo gwalirihoAgo mango , baliri b'omu shanja lya Adonikamu,boshi haguma baliri balume makumi gali ndarhu. 14Utayi na Zabudi,baliri b'omu shanja lya Bigivayi,boshi haguma baliri balume makumi gali mushanvu.15Nabuganyany'abantu boshi hofi n'olwinji lwe Ahawa,rhwacha h'echumbi siku esharhu. Nalolerez'omu bantu,n'abajinji,aliko ntabonag'omu Lawi chiro n'omuguma. 16Intyo narhuma Eliezeri,na Arieli na Shemaya,na Yaribu,na Elinatani,na Natani,na Zakariya,na Meshulamu ba baliri bashamuka babo,na Yoyaribu na elinatani ba baliri bigiriza b'amarhegeko.17Nabarhuma ba'emwa Ido,yi waliri murhambo mukulu w'omu lugo lw'e Kasifiya,mpu bamubwire n'abarhambo bage bajir'akasi omu ka Nyamuzinda,barhurhumir'abantu b'oku kol'omu ka Nyamuzinda werhu.18Buno Nyamuzinda alirhurhabere arhurhumira Sherebiya,muntu w'obwenge w'omu bene Mali,w'omu buko bwa Lawi mugala wa Yakobo. Sherebiya n'abagala na bene babo,boshi haguma baliri balume ekumi na munane. 19Hashabiya na Yeshaya,baliri b'omu buko bwa Merari,na bene babo,na bagala babo;boshi haguma baliri balume makumyabiri. 20Bayinja baherhe bandi balume magana mabiri na makumimyabiri,balemaga bagwas'Abalawi oku kasi k'omu ka Nyamuzinda.Abantu Daudi n'abandi boshi haguma baliri balme magana mabiri na makumyabiri.21Nabwir'abantu eyo shiriza y'olwinji lwe Ahawa mpu bachishalise,rhuchikenge embere za Nyamuzinda werhu,yarhuherez'olubalamo lukwirire haguma n'abana berhu,n'ebintu byerhu. 22Eshonyi za ngwarha z'okuhema mwami abarungu,n'enfola miherho b'okugenda oku farasi b'okurhuherekeza,barhugwas'oku bashmbanyi omu njira,buno rhwabaga rhwamubwirir'oku Nyamuzinda ye gwas'abantu bage,aliko bwenene arhagwas'abamulahire. 23Rhwachishalisa,rhwahema Nyamuzinda werhu,arhuyunva.24Intyo,nachishoga balume ekumi na babiri b'abajinji : Shemaya,na Hashabiya na bene babo nk'ekumi. 25Nabaherez'efuranga,n'ehoro,n'ebindi bintu bashololerag'a ka Nyamuzinda,ebi mwami n'abahanuzi bage,n'abashamuka,n'aba Israeli boshi bashololaga.26Nabahereza talanta magana ndarhu na makumi marhano z'efuranga,n'ebintu bichulirwe n'echuma ch'efuranga talanta egana,n'ehoro talanta egana. 27N'amabakuli g'ehoro makumyabiri,na rhubindi rhubiri rhw'echuma ch'omulinga,rhuherhe rhwabaraganya rhuher'akamaro kuguma n'ehoro.28Nababwira mpu : Okula muchihanire oku kolera Nyamuzinda,kw'ebila bintu nabyo biri. Ezi furanga n'ehoro eri shololo y'bulonza bahere Nyamuzinda wabashokulu. 29Mubik'ebyola bintu bwinja,mubihek'Yerusalema,hano mubihisayo mubiyerek'abajinji bakulu,n'Abalawi n'abashamuka,mubahekerebyo babirhabik'omu ka Nyamuzinda. 30Ago mango baherez'abajinji n'Abalawi efuranga n'ehoro n'ebintu bichulirwe n'echuma ch'efuranga,n'eby'ehoro,mpu babihek'omu ka Nyamuzinda werhu e Yerusalema.31Omu siku ekumi n'ebiri z'omwezi gwa burhanzi,rhwarheng'oku lwinji lw'e Ahawa,rhwaj'e Yerusalema. Nyamuzinda werhu arhulanga,anarhugwas'oku bashombanyi n'abarhulingirag'omu njira boshi. 32Rhwager'e Yerusalema,rhwahumuka siku esharhu.33Oku lusiku lwa kane,rhwaleng'efuranga n'ehoro,n'ebintu by'akamaro omu ka Nyamuzinda. Rhwabihereza Meremoti mwen'omujinji na eliyazari mwene Finehasi,ago mango Yozabadi mwene Yeshuwa aliriho,na Nowadiya mwene binuwi,bombi baliri Balawi. 34Byoshi babiganja,bayandikak'oku babibwene.35Abantu bagaluk'emunda babungiraga barhulira Nyamuzinda entulo y'okusirezwa.Bahana mpanzi ekumi n'ebiri na nganda buzi makumi gali mwenda na ndarhu,n'abana b'embuzi makumi gali mushanvu na mushanvu,eyo yaliri ntulo y'okusirezwa na bishakalume ekumi na bibiri ye yaliri ntulo y'okukul'ebyaha. Ebyo byoshi babiyoseza Nyamuzinda. 36Baherez'abarhambo ba mwami n'abarhegesi b'eshiriza y'olwinji lw'Efurati,barhabal'abantu n'a ka Nyamuzinda.
Chapter 9

Enyuma y'ebyo,abashamuka banyinira,bambwira mpu : Aba Israeli abajinji,n'Abalawi,barhachikulag'oku ngeso z'abantu baliri mw'echila chihugo,bajir'amabi kuguma n'aba Kanani,n'Abahiti,n'Abapirizi,n'Abayebusi,n'Abamoni,n'Abamoabu,n'Aba Misiri,n'Abamori, 2Aba Israeli nabagala babo,bashabira abo bantu,abantu bachere,bachizingisa oku bantu b'echo chihugo. Abalumbwa bakulu n'abarhambo baba barhanzi oku goma.3Nabere namanya ntyo,nachiberera kw'emishangi nyambere enyanya z'oburhe n'oku chishugul'enviri n'amanwa,nayikal'oku daho n'oku somerwa. 4Abalikengere omwazi gwa Nyamuzinda we Israeli boshi,rhwajir'endeko haguma nabo,eby'aba Israeli bajiraga by'ebyarhumaga,nani nyenine naber'emishangi yani ahanaliyikere,enyuma rhwahan'entulo y'egolo.5Oku ntulo ygolo nayumanga n'okuchirhonda,n'emishangi yani eshashanyukire,nafukama,nalambul'amaboko gani embere za Nyamuzinda wani. 6Nahema mpu : Ngwerh'eshonyi z'okukulolako Nyamuzinda wani buno amabi gerhu garhalukir'echipimo,gagerere n'omu chanya.7Kurheng'amango ga bashokulu berhu kugera zene,rhuba banya byaha,n'ebyo byaha byebirhuma rhwabano n'abami berhu n'abajinji,warhurhumir'abami b'elwahanda mpu barhuyirhe,barhuheka,n'okurhunyega,barhuheba m'oburhe kugera zene.8Mukano kashanji kageke,obugashane bwawe Nyamuzinda werhu buchiyerekene,okubona baguma berhu bafulumukire obo buja,n'okubona warhuher'aharhwabera,omu chihugo chikomere,warhuherez'olumogomogo n'amasu gerhu galubona. Warhulang'omu buja elubungo. 9Amango rhwaliri baj,warhugashanira embere za mwami w'e Peresi,warhulanga mpu rhushakalul'enju yawe yalishandukire,n'okurhuherez'aharhwabera n'omurhula omu chihugo ch'e Yuda n'e Yerusalema.10Waliha Nyamuzinda werhu ! Gurhe rhwachiderha kw'ebila ? Buno rhwalekere galala marhegeko gawe, 11galala warhumag'abalebi mpu barhubwire : Echihugo mwajirhambula chizingire n'ezinga ly'abantu,bazingisizemo n'obubi bwabo kurheng'oku buzinda n'obwindi. 12Mumenye mwakashabis'abananyere benyu emwabo,nenyu murhabashabiraga murhabalonzezaga n'omurhula,n'omugisho; yi muba n'emisi,n'okuly'obwinja bw'echihugo n'okubulekera abana benyu,esiku n'amango.13Ebyo byarhugwarha enyanya z'engeso zerhu zibihire n'amabi gerhu ganene Nyamuzinda werhu obuhanya bwarhurhogera enyanya z'amabi gerhu,aliko warhubabalira warhuherez'akalamo kugera zene. 14Kandi rhwavun'amarhegeko gawe omu kuchiheba haguma n'abapagani n'oku bashabira bagomere ntya ? K'orharhugaya,onarhulimbule na ntaye wafulumuka ?15Mani Nyamuzinda we Israeli,woyo,oli w'okuli,buno barhulekere bageke bafulumukaga,nk'okubiri zene : Lero rhuli embere zawe enyanya z'olugomo lwerhu,enyanya z'olugomo lwerhu,enyanya zeyi myazi,ntaye wankayumang'embere zawe.
Chapter 10

1Amango Ezra alemaga ahuma n'okuhem'obonjo emwa Nyamuzinda,n'okulaka n'oku chikweb'oku daho embere ya ka Nyamuzinda,aba Israeli babuganana nkundukane y'abantu banene,abalume n'abakazi n'abana,balaka bwenene. 2Sekaniya mwene Yehieli muguma w'omu bana ba Elamu,abwira Ezra : Rhwagomere Nyamuzinda werhu,oku shabira abakazi mwechi chihugo ch'embuga barhali ba Israeli aliko,aba Israeli bachiherh'obulangalire.3Kurhenga zene,rhwalaganana na Nyamuzinda,rhuhig'abo bakazi n'abana babo. Rhwajira kulala warhuhanulaga woyo n'abantu bakenga Nyamuzinda rhwajira nk'okw'amarhegeko gaderhere. 4Oyumuke,ojir'okolonzeze,nerhu rhwakugwasa,omenye washukira.5Ezra ayumanga,arhegeka mpu : Abajinji bakulu b'Abalawi n'abashamuka b'aba Israeli bachigashe,bajire kulala Shekaniya ababwiraga. Bachigasha. 6Ezra,arheng'omu mwa Yehohanani mugala wa eliyashibi,ayikalamo. Alahira okw'arhalya arhananywa enyanya z'obuburhe bw'ebyaha bya bene babo.7Bage'omu kong'omu Yerusalema moshi n'e yuda,okw'abantu barhengag'elubungo babuganene e Yerusalema. 8N'omuntu orhabonek'omu siku esharhu,kulala abarhambo n'abashamuka baderhaga,bamunyege n'oku much'omu bantu.9Enyuma za siku esharhu,abantu baoshi b'e Yuda n'e Benjamina bager'e Yerusalema,zaliri siku makumyabiri z'omwwezi gwa mwenda. Babuganan'omu muhanda gw'a ka Nyamuzinda. Enyanya z'oko abantu bageram'omusisi,n'envula yaliherhe ya rhoga. 10Omujinji Ezra ayumuka aderha : Bantu b'e Israeli,mwahemukire okushaba abakazi b'ehanga,echola ch'echaha mwayushwir'oku bindi mwajirire.11Intya, muhungame embere za Nyamuzinda wa bashokulu benyu n'okujir'okw'alonzenze, muhuluse muchikul'oku bantu bachino chihugo muhuluse n'abakazi b'emahanga.12Abantu boshi bayama mpu : kubinali ntyo ! Rhwajira rhweshi ok'oderhere. 13Mubwen'okurhuli banene n'envula eriyahinda, rhurhakabera hano ezuba lyoshi. N'eyi myazi erhakahwera lusiku luguma chang'ebiri, buno banene hano bayagire mwezi myazi.14Mwabo bashamuka berhu, mubere hano nerhu rhweshi, na boshi bali omubishagala abarholer'abakazi b'eno, mubabwir'amango bayinja, na ngasi baguma bayinje n'abashamuka n'abazuzi babo, mbaka rhumal'eyi myazi, Nyamuzinda akarhulimbula. 15Yonatani mwene Asaheli, na Yaziya mwene Tikiva, na Meshulamu, na Shebetayi aliri Mulawi, aba balahisa oku baderhaga.16Aliko, abandi ba Israeli bagalukaga emunda babahekaga, boshi bayemwa oku baderhaga. Omujinji Ezra Milala yabo, ahamagal'amazino lwa kwanza l'omwezi gw'ekumi okumalis'eyo myazi. 17Bamalis'emyazi barhali yab'ola b'Aisraeli omu lusiku lwambere l'omwezi gwahanzi g'omwaka gwakulikiraga.18Abola babantu babonaga baliherh'abakazi barhali ba Israeli : omu mulala gw'abajinji, omu shanya lya Yoshuwa in'omu lya bene Yosadaki, aliri : Maseya, na Eliezeri, Yaribu, na Gedaliya. Bahan'echilagane ch'okulusa bakabo, bahan'engandabuzi y'okukul'echo chaha chabo.20Abala bab'omu shanja lya Imeri, haliri : Hanani, na Zebadiya. 21N'ab'omushanja lya Harimu, Haliri : Maseya, na Eliya, na Shemayo, Na Yeiyeli, na Uziya. 22N'ab'omu shanja lya Pashihuri, Haliri : Eliyohenayi na Maseya, na Ismaeli, na Netali, na Yozabadi na Elasa.23N'ab'omu mulala gw'Abalawi, Haliri : Yozabadi, na Shimeyi, na Kelaya baderha Kelita, na petahiya na Yehuda, na Eliezeri. 24N'omu bimpiza : Eliashibi yenine n'omu b'abazamo b'emilyango ye nyumpa ya Nyamuzinda : shalumu, na Telemu, na Uri. 25N'omu barhindi b'e Israeli, mwaliri ab'omushanja lya Paroshi, Ramiya, na Eliazari, na Malkiya, na Benaya.26N'ab'omu shanja lya Elamu : Mataniya, Zakariya, Yeiyeli, Abdi, Yeremoti na Eliya. 27N'ab'omu shanja lya zatu : Eliyobenayi, Eliashibi, Mataniya, Yeremoti, Zabadi na Aziza. 28N'ab'omushanja lya Bebayi : Yehohanani, Hananiya, zabayi, na Atalayi. 29N'ab'omu shanja lyabani,meshulamu maluki, adaya, yashubi, sheali, nayeremoti.30N'ab'omu shanja lya Pahati-Moabu : Adna, kelali, Benaya, Mataniya, Bezaleli, Binuwi, na Manase. 31N'ab'omu shanja lya Harimu : Eliezeri, Ishiya, Malkiya, Shemaya, na Simeoni. 32Benjame, Maluki, na Shemariya.33N'ab'omu shanja lya Hashumu : Matenayi, Matata, Zabadi, Elifeleti, Yeremayi, Manase, na Shimeyi. 34N'ab'omu shanja lya Bani : Madayi, Amuramu, na Ueli. 35Na Benaya, bediya, na Keluhu. 36Na vaniya, Meremoti, na Eliashibi,37Na Mataniya, Matenayi, na yasayi, 38na bani, Binuwi, Shimeyi, 39Na Shelemiya, Natani, na Adaya, 40Na makenadebayi, Shashayi, na Sharayi,41Na Aareli, Shelemiya, na Shemariya, 42Na Shalumu, Amariya, na Yozefu. 43N'ab'omu mwa Nebo : Yeiyeli, Matitiya, Zabadi, Zebima, Yadayi, Yoweli, na Benaya. 44Abala boshi babalishabir'abakazi barhali Baisraeli, aliko bahuhes'abo bakazi n'abana bababurhagako.

Nehemiah

Chapter 1

1Emyazi ya Nehemiya, mugala wa Hakaliya. Omu mwezi gwa Kisileu, oku mwaka gwa makumyabiri, kw'oku naliri e'Suse, omu chishagala chikulu, 2Hanani, muguma mu bene berhu, n'abantu baguma bagera e'Yuda. N'abadosa emyazi y'Aba Yahudi bashuhukaga obuja, n'emyazi y'e Yerusalemu.3Bambwira mpu: Balal'abantu bafumaga emunda bahekwaga mw'echo chishagala chikulu, omu kuyenez'obuhanya n'eshonyi; engurhu z'e Yerusalemu zashandukire, n'enyunvi zazo zahiren'omuliro.4Nabere nayunva ebyo bintu, nayikala, nalaka, oburhe bwangwarha siku zinene. Nachishalisa n'okuhema Nyamuzinda w'empingu, 5Na derha mpu: mani Nahano, Nyamuzinda w'empingu, Nyamuzinda oba mukulu n'ow'okuyobohwa, w'oyo onalanga endagano yawe n'okujira olukogo oku bakusima n'abalanga amarhegeko gawe!6N'okurhwiri kwawe kuyunve bwinja n'amesho gawe gabone bwinja: Oyunve amahuno gw'omukozi wawe yalerha mugano mango, ezuba n'obudufu, enyanya z'abakozi bawe n'abana b'e Israeli, omu kuhungama ebyaha by'abana b'e Israeli, ebyaha byerhu enyanya zawe; Bulala nyono n'enju ya darha, rhwajirire echaha. 7Rhwakujirire amabi, Rhurhakengag'amarhegeko, emyazi y'oburhegesi n'enyandiko wahaga Musa, omwambali wawe.8Ochiyibukire gulala mwazi wabwiraga Musa, omukozi wawe, nj'aderhe. Amango nji mwajir'echaha, nji n'abashandaz'omu gulu; 9Aliko eri mwankachingalukira, n'okukenga amarhegeko gani n'oku maheba omu kalamo, na ntyo, nji mwaba mushandere omu gulu lyoshi, nahola njina balunda haguma n'oku shubi bagalula ahantu nachishogere mpu muhalamye h'ezino lyani10Aba bali bambali bawe na lubaga lwawe, wachungulaga wenine n'emisi yawe n'obuhashe bw'efune yawe. 11Mani! Nahano, oku rhwiri kwawe kuyunviriz'amahuno gw'omukozi wawe, n'amahuno g'abakozi bawe boshi bakenga ezino lyawe! ohereze z'ene omukozi wawe enkunya, n'oku muherez'okubona olukogo embere z'oyula muntu! Na ntyo aliri murhonyi wa mwami.

Chapter 2

1Omu mwezi gwa Nisani, g'omwaka gwa kali makumyabiri g'oburhegesi bwa mwami Artasasita, nka kulala edivayi lyaliri embere zage, narhola edivayi na nalihereza mwami. Ntabonekaga ndubire embere zage. 2Mwami andosa: Bichi birhumire wazinzy'amalanga? Nabo orhali mulwala; nkaba burhe bw'oku murhima. Nabere nayunva ntyo nayubaha,3na shuza mwami: Olame emyaka n'emyaka! Nka gurhe nankabula oburhe, amango echishagala cherhu chiri mw'eshinda zaba shokulu cha shandwirwe n'enyunvi zacho zasirere n'omuliro ?4Na mwami ambaza mpu: Gurh'olonzeze? Nji nahema Nyamuzinda w'empingu, 5N'oku bwira mwami mpu: Ch'akaba mwami abwene oku kuli kwinja, n'akaba omukozi wawe ashinganene, ontume e'Yuda, omu chishagalala chiba mw'eshinda zaba shokulu, kandi nchiyumbake. 6Mwami, eri ayikere eburhambi b'omugoli, andosa ntya: Olugenzi lwawe nji lwamala siku zingachi, n'amangochi wagaluka? Biukusimise mwami ondeke ngende, nani nakuhereza akachanji.7Na ntyo na bwira mwami: akaba mwami abwene kili kwinja, bamperez'amaruba ga barhegesi baba eshiriza y'olwinji lunene, n'oku ndeka engende n'okuja omu Yuda, 8N'agandi maruba nahekera Asafu, omulanzi w'oluchiga lwa mwami, mpu y'ampereza emirhi na yumbaka mw'emilambaliko y'enyunvi y'ezamo eri hofu n'enju, n'eyo kuyumbaka olugurhu lw'e chishagala, n'enju yani nji najamo. Mwami ampereza agola maruba, bulala efune nyinja ya Nyamuzinda wani yaliri enyanya zani.9Nahika aha mw'abarhegesi bakulu b'eshiriza y'olwinji lunene, nabahereza ago maruba ga mwami, amperezaga ebilongozi by'enfola miherho bw'okugenda oku farasi mpu bamperekeze. 10Sanibalati w'e Horori, na Tobiya, mukozi w'Abamoni, babere ayunva ntyo, bagaya bwenene okuyunva okuhali omuntu olirhabala abana be Israeli.11Nahika e' Yerusalemu, na berayo siku esharhu. 12Nabere namahumuka, nazuk'obudufu n'abantu baguma, aliko ntabwiraga chiro n'omuguma ebi Nyamuzinda ambwiraga by'okujira omu chishagala ch'e Yerusalemu. Ntacho naliherhe aha nyuma lye Punda nayinjaga nagendako yonine.13Nahuluka omu chishagalala budufu nagerera omu lunvi lw'omulubanda, nagerera ewa shoko ya dragoni n'ebwa lunvi lw'echavu, nayinja nalolereza bwinja olugurhu luvunyongekere lw'e Yerusalemu n'oyibuk'enyunvi zihire n'omuliro. 14Nagera olunda lw'ebwa lunvi lw'eriba lya mwami, harhanaliri enjira Punda nalishonereko akagera.15Bwabere bwayira nagera oku chisisi, nagenda nalolereza olugurhu bwinja. Omu kugaluka nagerera omu lunvi lw'omulubanda, na ntyo kugalukaga. 16Abachi bemanja bakulu barhamenyaga ngahe najire, na bichi nalijire kujira. Kuhika zene, ntacho nabwirire aba Yudadahwa, ntabwiraga chiro n'abajinji, n'abachi b'emanja bakulu, na ngasi bandi bakozi boshi.17Nababwira ntya: Mubwene amalibuko rhulimo! Yerusalemu ashandwirwe, n'enyunvi zage ezi za hire n'omuliro! Muyinje, rhushubiyumbaka olugurhu lwa Yerusalemu, rhumenye rhwankashekerwa. 18Nababwira ebisomerenwe bya Nyamuzinda, n'oku mwami ambwiraga. Nabo baderha: Rhugende, rhuyumbake! N'okuchih'emisi omu kulonza bwinja echishuzo.19Sanibalati w'e Horoni ,nTobiya w'e Amoni na Gesemi, w'omuharabu, bamenya, barhushekera n'oku rhugayaguza. Baderha: Bichi muli mwajira ahola? Ka mwami yi muli mwalonza mugomere ? 20Nabashuza: Nyamuzida w'empingu nj'arhuhereza obuhashe. Nerhu, rhuli bakozi bage, nji rhwazuka n'oku yumbaka; Aliko mwabo, murhagwerhe h'echigabi, chiro okuli, kubashinganene omu Yerusalemu.

Chapter 3

1Eliashibi, omudahwa mukulu, ayumuka haguma na bene babo, abadawa, bayumbaka olunvi lw'ebibuzi. Balugisha n'okuluha abumbisi; balugisha, kurhengera olunda lw'e Mea kuhika olunda lw'e Hananeeli. 2Eburhambi bw'Eliashibe abantu b'e Yeriko bayumbaka; eburhambi bwage Zakuri, mwene Imuri.3Na bene Senaa bayumabaka olunvi lw'Efi, ba lushukira, bashinga mw'emitungo, bahebamo n'emilambaliko. 4Eburhambi bwabo balumula Meremoti, mwene Uriya, mwene Hakozi; n'obundi burhambi Meshulamu akolagayo, mwene Berekiya, mwene Meshezabeli; n'obundi burhambi Sadoki akolagayo, mwene Baana; 5Enyuma hayinja abantu be Tekowa, aliko abarhambo babo balahira mpu barharhegekwa n'abayumangire ogo mulimo gwa nahano.6Yoyada, mwene Peseya, na Meshulamu, mwene Besodiya, babere Balumula olunvi lwa lishajire. Balushukira, n'okuheba kw'emilambaliko, n'ebyuma n'orhuhamiko. 7Omu bakozi mwaliri Melatiya w'e Gabaoni, Yadoni, w'e Meronnoti, n'abantu b'e Gabanoni n'abe Misipa, barhengeraga eburhambi b'oburhwali bw'omurhegesi w'eshiriza y'olwinji lunene.8Eburhambi bwabo haja Uzieli, mwene Haraya, w'omu bachuzi, n'eburhambi bwage Hananiya, w'omu bantu bajir'amavurha g'amalashi. Baleka Yerusalemu kuhika ah'olugurhu lugalihire. 9Eburhambi bw'abakozi bw'okulumula Refaya, mwene Huri, mukulu w''omulugo luguma omu chishagala ch'e Yerusalemu. 10N'eburambi bwabola bakazagi kola omunju ya Yedaya, mwene Harumafi, n'eburhambi bwage akazi kolera enyuma w'enju ya Hatushi, mwene Hashabineya.11Echindi chigabi ch'olugurhu n'eburhambi bw'ebibeyi byalumulwaga na Malikiya, mwene Harimu, na Hashubi, mwene Pahati-Moabu. 12N'eburhambi bwabo bakola, haguma n'abanyere babo, Shalumu, mwene Haloheshi, murhambo wa lunda luguma lw'olugo lw'e Yerusalemu.13Hanuni n'abantu b'e Zanowa balumul'olunvi l'omulubanda. Bayumbaka, n'okugwasa kw'ebyuma n'emikango n'orhuhamiko. Bayumbaka obule bwa ntambu zirhalukire chihumbi z'echizimbero kuhika oku lunvi lw'echavu.14Malikiya, mwene Rekabu, murhambo w'olugo lw'e Beti-Keremu, bakwiz'olunvi lw'echanvu. Aluyumbaka, n'okurhabika emikango, ebyuma, n'orhuhamiko. 15Shalumu, mwene kolohoze, murhambo w'olugo lw'e Misipa, akola olunvi lw'omushoko. Aguyumbakira, bagushukira, n'emikango y'ebyuma, n'orhuhamiko, ashubiyumbakira eriba ly'e Siloamu olugurhu, aha garhigarhi k'eshwa lya mwami, n'amashonezo gajire omu chishagala cha Daudi.16Enyuma Nehemiya naye, mwene Azubuki, murhambo wa lunda luguma lw'olugo lw'e Beti- Zuri, akola omukulumula kuhik'ewa shinda za Daudi, Na kuhika ebwa riba lyabaga lyayumbakirwe, na kuhika ebwa nju z'entwali. 17Enyuma zage Abalawi bakolaga, Rehumu mwene Bani, n'eburhambi bwage yaliri Hashabiya, murhambo walunda luguma lw'olugo lw'e Keila.18Enyuma zage bene babo bakolaga, Bavayi, mwene Hadadi, murhambo w'olundi lunda lw'olugo lw'e Keila; 19N'eburhambi bwage yaja Ezeri, mwene Yeshuwa, murhambo w'e Misipa, alumula echindi chichir'olugurhu, luyereker'emunda w'Arsenali, ewa chushumiro.20N'eburhambi yaja Baruki, mwene Zabayi, akola n'obushiru oku lwindi lukuta, ahaluhikire kugera ebwa lunvi lw'enju y'omujinji mukulu Eliyashibi. 21Enyuma zage Yeremoti, mwene Uriya, mwene Hakozi, akola olundi lurhengere ebwa lunvi lw'omujinji mukulu Eliashibi, ahisa okubuzinda bw'enju ya Eliashibi.22Buzinda abajinji baj'e Yerusalemu bayumbakira abantu babo. 23Enyuma zabo Benjamina na Hashubi bakola embere ly'enju zabo. Enyuma zabo Azariya, mwene Maaseya, mwene Ananiya, akola eburhambi bw'enju yage. 24Enyuma zage Binuwi, mwene Henadadi, akola olundi lunda, lurhengere ebwa nju ya Azariya kugera ebwa kakubiro k'emunda olugurhu lugerere ewangokola.25Palali, mwene Uzayi, akola embere z'akakubiro n'embere z'omulunga gw'okulangirira, hofu n'enju ya mwami omu mbuga y'embamikwa. Enyuma zage Pedaya, mwene Paroshi naye akola eburhambi bwage. 26N'abakozi b'omuka Nyamuzinda baliri ebwa ntondo y'e Ofili bakola kuyerekera ebwa lunvi lw'ebw'amenji, ebushoshokero bw'ezuba, n'ebwa nkingi y'okulangirira. 27Enyuma zabo, Abatekowa bakwiza olindi lunda luyerekere ebwa nkingi nene y'okulangirira kuhika oku lugurhu lw'ehirhondo.28Abajinji bakazikola ngasi muguma embere ly'enju yage, olunda lw'olunvi gw'efarasi. 29Enyuma zabo Sadoki mwene Imeri, akola embere y'enju yage. Enyuma zage Shemaya, mwene Shekaniya, mulanzi w'olunvi lw'ebushoshokero bw'ezuba akola eburhambi. 30Enyuma zabo Hananiya, mwene Shelemiya, na Hanuni, mugala wa kali ndarhu wa Salafu, nabo bakwiza olugurhu oku lundi lunda. Enyuma zabo Meshulamu, mwene Berekiya, akola ebwa chumbi lyage.31Enyuma zabo Malikiya, w'omu bantu bashuka ehoro, akola kuhika oku nju z'abakozi b'aka Nyamuzinda, n'abarhimbunzi bakola embere z'olunvi lwa Mifakadi, kuhika n'oku chumbi lilehere omu mbavu. 32Abantu bashuk'ehoro n'abarhimbuzi nabo bakola ahagarhi k'echumbi lilehere omu mbavu n'olunvi lw'ebibuzi.

Chapter 4

1Amango Sanibalati amenya oku rhuli rhwayumbaka alugurhu, ayunv'oburhe n'omugayo gunene. Ashekera aba Yuda, 2n'oku derha embere za bene babo n'embere z'enfola miherho y'e Samariya: Bichi ezi shahu za ba Yuda ziri za terengeza? Rhubaleke bagendekere? Njiba bahana enterekero? Ka banayunjuza? obo bali bakonoza n'amabale g'omucholezo gahyaga n'omuliro ? 3Tobiya, w'omwa Moni, aliri naye eburhambi bwage, naye aderha: Bayumbake konine! Chi nyambwe akola ashona kw'ebyo bishahu birhahonongokera oku daho !4Yunva, Mani Nyamuzinda werhu, oyunviriz'oku bali barhuha amasheka! Obarhozeze kw'obuhanya bwabo oku marhwe gabo, onabashunike omu mahanga emunda bajiba baja. 5Orhababaliraga echo chaha, orhayibagiraga amabi gabo bali barhujachira mp'okwenge rhuli rhwayumbak'olugurhu. 6Yirhwayumbaka olo lugurhu, guhika omugarhi garhi omuzunguluko goshi buno ngasi muntu aliherhe obushiru.7Aliko Sanibalati, Tobiya, n' Abaharabu, n' Abamoni, n'abaSidodi, baniha babere bayunva oku lugurhu lwagendere n'okw'ebirhule byoshi biri hofi h'okushukirwa. 8Bachiheba haguma mpu bagende barhere abantu b'e Yerusalemu n'okuhira akavulindi omu bantu. 9Rhwahema Nyamuzinda werhu, rhwajira abalanzi b'ezuba b'ab'obudufu b'okubalinga babalwis'enyanya z'okurhurhera.10Nantyo aba Yuda baderha: Abakozi barhaganukire n'ebiheka bichilugire; Rhwabwene nka rhurhayunjuz'olugurhu. 11N'abashombanyi berhu baderha: Barhakabona n'oku rhanamenya amango rhwabahikagako, rhubayirhe, y'ogo mulimo guyumanga.12N'obo aba Yuda bali eburhambi bakazagi yinja kali kumi ngasi mango gurhubwira ngahe bahisa emihigo, na hoshi bakazagija emunda rhuli. 13Che charhumaga na kerekesa enyuma z'olugurhu n'oku daho, abantu nk'okw'emilala yabo enali, boshi bali gwerhe engorho, amachumu gabo n'emiherho yabo. 14Nalolaga, nana yumuka, na bwira abarhambo, n'abazuzi, n'abantu baliyorhere: Murhabayubahaga! Muyibuke oku Nahamwerhu, aba mukulu anaba wakuyobohwa, na mulwire bene benyu, n'abana benyu, na bakenyu n'enju zenyu!15Amango abashombanyi berhu bamenyaga oku barhubwirire, Nyamuzida acha omulali gwabo, na nerhu rhweshi rhwashubira oku lugurhu, ngasi muntu ahayinjaga akola. 16Kurheng'olo lusiku, baguma berhu bayinja bayumbaka n'abandi babalinga bafumbarhire amachumu, n'empenzi, n'emiherho, n'e Siribo omu fune. Abarhambo bakazi langa olubaga lw'aba Yuda loshi.17Abakazagi yumbaka olugurhu lw'amabale, n'abakazagi barhula, bakazagi yumbaka na kuboko kuguma n'okwindi kuherh'echumu; 18Ngasi muguma wabo, omukukola, alihagarhire engorho yage omubirhugo. Ntyo kubakazagi kola, n'owabuha omushekera ali eburhambi bwani.19Nabwira abarhambo, n'abazuzi, n'olubaga loshi ok'omulimo guchiri gunene, nerhu rhwashandere oku lugurhu ngasi muntu hale hale n'owabo. 20Ngasi hoshi mwankayunva omulenge g'omushekera,mwanayinja mweshi, Nyamuzida werhu arhulwira.21Nantyo ku nji rhwagendekeza omulimo, chigabi chiguma cherhu njibaba n'echumu omu fune kurheng'esezi kuhika obudufu. 22Mwako kashanji kanako, na bwira kandi olubaga: oku ngasi muguma ayinja alala omu Yerusalemu yewe n'omwambali wage; Abo barhulang'obudufu, n'esezi banashubira omu milimo. 23Na nta kukul'emyambalo chiro, na nyono, changwa bene berhu, n'abarhambo, n'abakozi boshi babalanzi barhukulikiraga; ngasi muntu anafumbarhire emiherho n'amenji.

Chapter 5

1Ayumanga eburhambi bw'abantu bw'olubaga n'abakabo barhondera oku chidudumira bene babo b'aba Yuda. 2Baguma baderha: Rhwabano, Bagala berhu n'abali berhu, nerhu rhwenine rhwamaluga; owarhuha engano, mpu rhulye nji rhunalame. 3Hali n'abandi baderhaga mpu: Rhukala rhwayasa amashwa gerhu, n'emizabibu yerhu, rhuhandise n'enju zerhu, yirhubona engano rhwayinja rhwalya mweri shali.4N'abandi baderhaga: Rhwachihozez'efuranga z'oku mashwa gerhu n'emizabibu yerhu yirhubon' esoko rhwahek'oku bwami. 5N'abo rhuchiri rhwenabaguma, abana berhu n'ababo bana baguma; Laloga, oku rhwabo rhwagoshola abarhabana berhu n'abanyere berhu,n'abanyere berhu banene mpu babe baja; rhuli buzira misi, n'amashwa gerhu n'emizabibu yerhu byabere by'abandi.6Eri nyunva eyo miziga n'eyo myazi nagaya bwenene. 7Nahiga oku nakalihira abarhambo n'abazuzi, na babwira: Gurhe! Ka bunguke muhozeza bene benyu! Nabahamagala omu hano likulu, 8Na nababwira: Rhwabagombolaga kukulikir'emisi ya bene berhu b'aba Yahudi baguzwagw'abantu; Yimwaguza bene benyu mwenine, n'okulonza nji murhuguzebo! Babere bayunva ntyo basira, babula echi baderha.9Nashubi derha: Ebi muli mwajira birhali kwirire. Murhalikwanene mulambagir'omu buba bwa Nyamuzinda werhu, yi rhufuma olushombo lw'abashombanyi? 10Nyono nani, na bene berhu n'abambali bani, rhwahozez'abo bantu efuranga n'engano. Rhubalekere eminda barhugwerhe! 11Rhubahereze z'ene gala mashwa gabo, emizabibu yabo, emizeituni yabo n'enju zabo, n'echichira ch'olufuranga, engano, edivayii n'amavurha mwahunagabo nka bunguke.12Bashuza mpu: Rhwajira oko rhuderhere, rhurhachiba hema kantu, rhwajira nk'oku w'oderhere. Nantyo Nahamagala abajinji, nabahanula mpu bamenye bankabalala ogo mwazi. 13N'okukungurha echishuli chani, n'oku derha: Nyamuzinda akungurhe nka ntyo eburhambi bw'aha mwage n'ebintu byoshi ngasi muntu orhakengere omwazi, na ntyo oy'omuntu akungurhwe n'okulekwa busha! Abantu boshi baderha: Bibe ntyo! Abantu bakuza Nahano. N'olubaga lwakenga na gula mwazi.14Kurhenga amango mwami anjiraga murhambo w'omu chihugo ch'e Yuda, gurhenga omu mwaka gwa makumyabiri kuhika mwaka gwa makumi masharhu n'ebiri gwa mwami Artasaste, amala myaka ekumi n'ebiri, oli nyono na bene berhu ntaye walamire oku by'oburhambo. 15Embere zani, abarhambo barhanzi bali barhindibuz'olubaga, n'okuhoza ebiryo n'edivayi, na bicheri makumi mane by'e furanga; Chiro n'abambali babo nabo bayinja babalibuza kwabo. Aliko nyono ntajiraga ntyo enyanya z'oku kenga Nyamuzinda.16N'amango gosh,i nakolere oku lugurhu, rhu rhagulaga chiro n'eshwa liguma, n'abambali bani boshi bakazagi kola. 17Naligwerhe balume egana na makumi marhano na kazagi lisa, Abayuda n'Abazuzi bakulu, n'abandi bakazagi rhenga omu bindi bihugo by'eburhambi.18Bakazagi nteganyiza empanzi ngasi lusiku, bibuzi ndarhu bikwirire, n'enyunyi; Eri siku ekumi zigera bana rheganya edivayi linene likandirwe bwinja. Mw'ebyola byoshi, ntahambiraga eby'oburhambo, buno emirimo bakolaga yali barhindibwize. 19Mani Nyamuzinda onyibuke bwenene enyanya z'amenja na jiriraga olubaga lwawe, onjirir'ebinja!

Chapter 6

1Ntalizi rhabik'emilambaliko y'enyunvi, amango Sanibalati, Tobiya, Gesemi, w'omu Harabu, n'abandi bashombanyi babere bayunva oku rhwayumbakire lula lugurhu na nta chirhule chiyorhere. 2Na ntyo Sanibalati na Gesemi barhuma mpu bambwire: Yinja, rhushimanane omu rhushagala rh'omu kabanda k'Ono. Balilonzeze mpu bayirhe.3Nabagalulira ezindi ntumwa mpu bababwire: oku ngwerhe ebindi najira e kw'eri nankaja emunda muli emirimo yanayumanga. 4Bashubi rhuma eyindi ntumwa obwa kane, nayibwira kula kona kula.5Sanibalati antumira omwambali, obwa garhano aherhe n'olwandiko lubohwerwe. 6Galiderhe mpu: Rhwayunvirhe okw'abantu barhali bayuda, bwenene Gesemi ambwirire oku bali baderha oku we mwene Abayuda mulimwalonza mugome, che chirhumire mwayumbaka olugurhu. Mpu, wekala, waba mwami wabo,7Chiro banambwirire oku wayimikire Abalebi bagende baderha omu Yerusalemu oku wekala mwami. N'oku ntyo ebyo bintu byahikire ku mwami. Okubiri, oyinje Rhuganire haguma.8Nashuzaga Sanibalati: Ebyola oderha ahola birhajirika; w'oyo w'ebijirire! 9Aba bantu boshi balilonzez'oku rhuyubayisa, n'oku chiderhesa: Nji bahez'obushiru, n'omulimo gurha chigendekera. Nantyo, mani Nyamuzinda, omperez'emisi!10Nagenda emwa Semaya, mwene Delaya, mwene Mahetabeli. Abaga ashwekerwe, naye aderha: Rhuje haguma omu nju ya Nyamuzinda, omu charagati k'ehema, rhuching'enyunvi z'ehema; bulala bayinjire kukuyirha, na ntyo omu budufu bayinja kukuyira. 11Nashuza: Omuntu oli akani arhakayaka! na muntu ohe oli akani akaja omu hema n'oku lama? Ntaj'omo chiro.12Nakenguka kw'arhali Nyamuzinda wamurhumaga. Aliko ajiragw'obulebi enyanya zani buno Sanibalati na Tobiya bamuli muherez'efuranga. 13Omu kumuhima ntyo, banihira mpu nkaba njina yubaha, na nkaba njina kulikira enkengero zabo n'okujira echaha; n'okuja bashobola gurhe baja bamperez'ezino libi ly'okungayaguza ba mperez'eshonyi. 14Onyibuke, mani Nyamuzinda wani, Tobiya na Sanibalati, n'elala mirimo yabo! Oyibuke kandi Noadiya, olala mulebikazi, n'abandi balebi balonzaga banyubahise!15Olugurhu lwabumbaga omu siku makumyabiri n'erhano z'omwezi gwa Eluli, oku siku makumi marhano n'eberi. 16Amango abashombanyi berhu boshi bayunvaga, abantu boshi bali rhuzungulukire; Bagera m'omusisi, n'eshonyi zabagwarha, Babona oku omulimo gwahwere kugerer'obonjo bwa Nyamuzinda werhu.17Mwako kashanji, haliri barhambo bakulu bw'omu Yuda bakazagirhumira Tobiya olwandiko naye akazaga kugayankirira. 18Bulala ba Yuda banene bali Banywanine naye, buno aliri muhunga wa Sheekaniya, mwene Ara, n'omugala Yehohanani Alishabire mwali wa Meshulamu, mwene Berekiya. 19Bayinja bamubwira emyazi yage ekwirire yinanayunva, n'okumubwira emyazi yani. Tobiya antumira olwandiko lw'okunyobahya.

Chapter 7

1Amango olugurhu lwabere lwayunjula n'oku hira kw'enyunvi n'ebyuma, nagabira abalanzi b'enyunvi, abimpiza n'Abalawi. 2Nahereza Hanani amarhegeko gani, mwene werhu, na Hananiya, mukulu w'okurhegeka omu Yerusalemu, muntu mukulu wa bantu banene oku bushinganyanya bwabo n'oku yubaha Nyamuzinda.3Nababwiraga: Enyunvi z'e Yerusalemu zirhakachingulwa embere w'echuka ch'ezuba chirhazibaho, njibachinga emilambaliko y'ebyuma omu mesho gawe; Abantu b'e Yerusalemu njiba jir'okulanga, muguma oku mulimo gwage embere y'enju yage. 4Echishagala chaliri chinene n'okugaliha, aliko olubaga lwamo lwalirib lugeke, n'enju zirali yumbakirwe mo.5Nyamuzinda wani amperez'omurhima g'okuhamagala abashamuka, Abazuzi, n'olubagaga mpu rhulole oluganja lw'abantu. Nagwanyanya echitabu chiyandikirwe mw'abarhangaga kurharama, naja na yandika abakulikireho.6Talaga abala bw'omu chishagala chikulu barheng'elubongo, balimo balala Nebukadeneza, mwami wa Babeli, agwarhaga mpiru, ba banagalukaga e' Yerusalemu n'e Yuda, ngasi muguma omu chishagala chage. 7Bagendaga haguma na Zorobabeli, Yoshuwa, Nehemiya, Azariya, Raamiya, Nahamani, Mordekayi, Bilshani, Mispereti, Bigivayi, Nehumu, Baana. Oluganjo lw'abantu bw'olubaga lw'e Israeli.8Abana ba Parosi, baliri bihumbi bibiri n'egana na makumi gali mushanvu na babiri; 9Abantu b'omu shanja lya Shefatia, magana masharhu na makumi gali mushanvu na babiri; 10Abantu baliri omu shanja lya Araki magana ndarhu na makumi marhano na babiri;11Abana ba Pahati-Moabu, abana ba Yoshuwa naba Yoabu, bihumbi bibiri na magana munane n'ekumi na munane; 12Abana ba Elamu, chihumbi na magana mabiri na makumi marhano na bane; 13Abana ba Zatu, magana munane na makumi mane n'abarhano; 14Abana ba Zakayi, magana mushanvu na makumi gali ndarhu;15Abana ba Binuyi, magana ndarhu na makumi mane na ndarhu; 16Abana ba Bebayi, magana ndarhu na makumyabiri na munane; 17Abana ba Azigadi, bihumbi bibiri na magana masharhu na makuymyabiri na babiri; 18Abana ba Adonikamu, magana ndarhu na makumi gali ndarhu na mushanvu;19Abana ba Bigivayi, bihumbi bibiri na makumi gali ndarhu na mushanvu; 20Abana ba Adini, magana ndarhu na makumi marhano na barhano; 21Abana ba Ateri, w'omulala gwa Ezekiya, makumi gali munane na munane; 22Abana ba Hashumu, magana masharhu na makumyabiri na munane;23Abana ba Bezayi, magana masharhu na makumyabiri na bane; 24Abana ba Harifu, egana n'ekumi na babiri; 25Abana ba Gabaoni, makumi gali mwenda na barhano; 26Abana ba Betelehemu n'aba Netofa, egana na makumi gali munane na munane;27Abana ba Anatoti, egana na makumyabiri na munane; 28Abana ba Beti- Azmaveti makumi mane na babiri; 29Abantu b'e Kiriyati-Yarimu, b'e Kefira n'e Beroti, magana mushanvu na makumi mane na basharhu; 30Abantu b'e Rama n'e Geba, magana ndarhu na makumyabiri na muguma;31Abantu b'e Mikemasi, egana na makumyabiri na babiri; 32Abantu b'e Beteli n'e Ai, egana na makumyabiri na basharhu; 33Abantu b'omulugo lwe Nebo, makumi marhano na babiri; 34Abantu b'owindi Elamu, chihumbi na magana mabiri na makumi marhano na bane;35Abana ba Harimu, magana masharhu na makumyabiri; 36Abana b'e Yeriko, magana masharhu na makumi mane na barhano; 37Abana ba Lodi, ba Hadidi na Ono, magana mushanvu na makumyabiri na muguma; 38Abana ba Senaa, bihumbi bisharhu na magana mwenda na makumi masharhu.39Abadahwa: Abana ba Yedaya, w'omu burha lya Yoshuwa, magana mwenda na makumi gali mushanvu na basharhu; 40Abanaba Imeri, chihumbi na makumi marhano na babiri; 41Abana ba Pashihuri, chihumbi na magana mabiri na makumi mane namushanvu; 42Abana ba Harimu, chihumbi n'ekumi na mushanvu;43Abalawi: Abana ba Yoshuwa na ba Kadimieli, ba Hodiva, makumi gali mushanvu na bane; 44Abimpiza: Abana ba Asafu, egana na makumi mane na munane; 45Abalanzi b'enyunvi: Abana ba Shalumu, abana ba Ateri, abana ba Talmoni, abana ba Akubi, abana ba Hatita, abana ba Shobayi, egana na makumi masharhu na munane.46Aba Netini: Abana ba Ziha, abana ba Hasufa, abana ba Tabaoti, 47abana ba Kerosi, abana ba Siya, abana ba Padoni, 48abana ba Lebana, abana ba Hagaba, abana ba Shelmayi, 49abana ba Hanani, abana ba Gideli, abana ba Gakari,50abana ba Rega, abana ba Resini, abana ba Rekoda, 51abana ba Gazamu, abana ba Uza, abana ba Paseya, 52abana ba Besayi, abana ba Mehunimu, abana ba Nefisimu,53abana ba Bakibuki, abana ba Hakufa, abana ba Haruri, 54abana ba Baziluti, abana ba Mehida, abana ba Harasha, 55abana ba Barakosi, abana ba Sisera, abana ba Temaki, 56abana ba Neziya, abana ba Hatifa.57Bagala ba bambali ba Sulemani: abana ba Sotayi, abana ba Sofereti, abana ba Perida, 58abana ba Yaala, abana ba Darkoni, abana ba Gideli, 59abana ba Shefatiya, abana ba Hatili, abana ba Pokereti-Hazabaimu, abana ba Amoni. 60Oluganjo lw'Aba Netini n'abana ba bakozi ba Sulemani: magana masharhu na makumi gali mwenda na babiri.61Lolaga abagenda e'Teli-Melaki, n'e'Teli-Harsha, n'e Kerubi-Adoni, n'e Imeri, bahaba chiro gurhe bankaderha enju zabo baburhwagamo n'obuko bwabo, oku yerekana oku banachiri ba Israeli. 62Abana ba Delaya, abana ba Tobiya, abana ba Nekoda, magana ndarhu na makumi mane na babiri. 63N'omu badahwa: abana ba Hobaya, abana ba Hakozi, abana ba Barzilayi, oyo Barzilayi ashabira majina gage Barzilayi, w'e Galadi, n'oku chiyirika ezino lyage.64Bashondereza echitabu chiyandikirwe mw'amazino ga bashokuliza babo, aliko barhamabonaga chiro. Lero babarhola nka bantu bazingire babakula oku badahwa, 65Oku handi omurhegesi abahanza oku barhahira kulya oku biryo bisibwa kugera amango omudahwa mukulu alola Urimu na Tumimu.66Abantu boshi haguma balihikire bihumbi makumi mane na bibiri na magana masharhu na makumi gali ndarhu, 67Buzira kuganja abambali babo n'abambali-kazi babo, nabo balihikire bihumbi mushanvu na magana masharhu na makumi masharhu na mushanvu. Omu kagarhi kabo mwaliri abimpiza magana mabiri na makumi mane na barhano abalume n'abakazi.68Baligwerhe Farasi magana mushanvu na makumi masharhu na ndarhu, na ba Punda magana mabiri na makumi mane na barhano, 69Engamiya zabo zaliri magana mane na makumi masharhu n'erhano, n'aba Punda bihumbi ndarhu na magana mushanvu na makumyabiri.70Bakulu banene bw'omulala bajira eshololo enyanya z'omulimo. Omurhegesi mukulu aha obik'eshaho rhubindi chihumbi ch'ehoro, na ngumbu makumi marhano, na bishuli magana marhano na makumi masharhu bya bachesibwa. 71Abali yorhere oku omu lubaga bahana rhubindi bihumbi makumyabiri by'ehoro na bihumbi bibiri na maga mabiri by'efuranga. 72N'abandi bantu ba bashanganga basholola rhubindi bihumbi makumyabiri by'ehoro na bihumbi bibiri by'efuranga na bishuli makumi gali ndarhu na mushanvu bya bachesibwa.73Abadahwa na Abalawi, abalanzi, Abimpiza, n'abashanganga, Aba Netini na ba Israeli boshi, bahanda omu chihugo chabo. Mwezi gwa mushanvu gwahikire, n'abana b'e Israeli eri bakola bali omu bishagala byabo.

Chapter 8

1Na ntyo olubaga loshi lwajira endeko nka muntu muguma oli ahantu hali embere z'olunvi lw'amenji. Babwira Ezra, mwandisi, alerhe echitabu ch'amarhegeko ga Musa, Nahana arhumiraga aba Israeli. 2N'omudahwa Ezra alerh'echitabu ch'amarhegeko emalanga g'olubaga, lwaliri mw'abalume n'abakazi na balala bankayunva ebi bababwirire. Lwaliri lusiku lurhanzi l'omwezi gwa mushanvu. 3Ezra asoma omu chitabu kurheng'esezi kuhika omugarhi garhi k'ezuba, eri abantu bali embere z'olunvi lw'amenji, embere z'abalume n'abakazi balimuzungulukire n'oku yunviriza okw'ali asoma echitabu ch'amarhegeko.4Omwandisi Ezra, ayumanga oku chishasha ch'omurhi, cha yumbakagwa enyanya z'oko. Eburhambi bwage, ekulyo kwage, ya yumanga Matitiya, Shema, Ananiya, Uriya, Hilkiya, na Maseya, n'ekulembe ya yimanga Pedaya, Mishaeli, Malkiya, Hashumu, Hakipadana, Zakariya na Meshulamu. 5Ezra abungula echitabu embere z'olubaga, buno aliyumangire ahashegukire kulusha abandi bantu boshi, oku handi, olubaga lwa yumuka.6Ezra akuza Nahano, Nyamuzinda mukulu, n'olubaga lwashuza, n'okubarhula amaboko mpu : Bibe ntyo ! Bibe ntyo ! Bafukama embere za Nahano, n'oku banda amalanga oku daho. 7Yoshuwa, Bani, Sherebiya, Yamini, Akubi, Shabetayi, Hodiya, Maseya, Kelita, Azariya, Yozabadi, Hanani na Pelaya; abo Balawi bayigiriza olubaga amarhegeko eri banayimangire ngasi muguma. 8Bayinja basoma bwinja omu chitabu ch'amarhegeko ga Nyamuzinda, bakazi hindamula n'oku hugulira abantu libayunva.9Nehemiya, omurhegesi, Ezra, omudahwa n'omwandisi, n'Abalawi bayigirizag'olubga, babwira olubanga: Luno lusiku lugishirwe na Nahano, Nyamuzinda wenyu; lurhali lwa kulaka n'okurhoz'emiziga! Bulala olubaga loshi lwalemaga lwalaka omukuyunv'emyazi y'amarhegeko. 10Bababwira: Mugende, mujirya enyama z'amashushi munanywe n'edivayi lyenyu liganyire, muhereze n'abarhaherhe, bulala luno lusiku lugishirwe na Nahamwerhu; Murhachilubaga, bulala obushagaluke bwa Nahano nji bwaba misi yenu.11Abalawi nabo basiririza aolubaga loshi, n'oku babwira: Musire, bulala luno lusiku luli luchesibwa; ,murhabaga n'omugayo chiro! 12N'olubaga loshi bagenda bajirya n'okunywa, bahereza n'abarhaherhe kalyo, n'oku bachivuga, bulala bayunvirhe enyigirzo babahuguliraga.13Olusiku lwa kabiri, abakulu bw'omulala gw'olubaga, abadahwa n'Abalawi, babuganana omu ndeko embere za Ezra, omwandisi,mpu bamuyunvirize amahugulo g'emyazi y'amarhegeko. 14Babugana bayandikire omu chitabu ch'amarhegeko Nahano ahaga Musa, oku Abana b'e Israeli bakazagi buganana omu bihandiro amango g'edinye ly'omwezi gwa mushanvu, 15Banali kwanene oku menyisa omu bishagala byoshi n'e Yerusalemu: Mugende mulonze omu ntondo amarhabi g'emirhi y'emizeituni, n'emirhabi y'e Mizeituni y'elubala, n'emirhabi y'emihadasi, n'emirhabi y'engazi, n'emirhabi y'emirhi y'amagwerhe, n'ebisurusuru, muyumbake mw'ebihandiro, nk'okubali yandikire.16Na ntyo olubaga lwagenda kudurhira emirhabi, bayumbak'amahema oku lurhwe lw'enju zabo, omu mbuga zabo, omu mbuga z'enju ya Nyammuzinda, omuhantu h'olunvi lw'amenji n'omuhantu h'olunvi lwa Efurahimu. 17Olubaga loshi lwarheng'elubungo bahanda mw'ebyo bihandiro by'amahema, n'okulama mwago mahema. Kurhenga amango ga Yoshuwa, mwene Nuni, kuhika zene, abana b'e Israeli barhasagi jira ebiri nk'ebi. N'okuba n'obushagaluke bunene.18Bayinja basoma ngasi lusiku mw'echo chitabu ch'amarhegeko ga Nyamuzinda, kurhenga olurhanzi kuhika oluzinda.. Bajira edinye lyalibwa siku mushanvu, n'olusiku lwa munane bajira endeko nkulu, nk'oku byalishinganene.

Chapter 9

1Omu siku makumyabiri n'ene z'ogo mwezi, abana b'e Israeli bajira endeko, bayamabala ebigunira, bachishiga n'akachulo, oku yerekana oku rhalya kwabo. 2Obuko bw'aba Israeli, bachikula oku babo bagandi mashanja, baderha n'okuhungama ebyaha byabo n'obubi bwa b'eshe.3Amango bagendekera, basoma omu chitabu ch'amarhegeko ga Nahano, Nyamuzinda wage, amango g'echichira cha kane ch'omu lusiku, n'agandi mango g'echichira cha kane bahungam'ebyaha byabo n'okufukama embere za Nahano, Nyamuzinda wabo. 4Yoshuwa, Bani, Kadimieli, Shebaniya, Buni, Sherebiya, Bani na Kenani, bashonera oku chishasha ch'Abalawi bayakuza n'omulenge gunene emwa Nahano, Nyamuzinda wabo.5N'Abalawi Yoshuwa, Bani, Kadimieli, Hashibineya, Sherebiya, Hodiya, Shebaniya na Petaniya baderha: Muyumuke, muharamye Nahano, Nyamuzinda wenyu, w'emyaka n'emyaka! Likuzibwe ezino lyawe ly'erenge, buno liri likulu lilushire emigisho n'obukuze boshi! 6Wenine, we Nahano, wenine, walemag'omu chanya, empingu n'empingu n'enfola miherho zoshi, egulu lyoshi n'ebyamo byoshi, enyanja zinene na byoshi bibamo. Wehana akalamo oku bintu byoshi, n'enfola miherho z'empingu zana fukama embere zawe.7W'oyo, Nahano Nyamuzinda, walondolaga Abramu, wamukula e Uri y'e Kalideya, wamuyirik'ezino lya Abrahamu. 8Wabona okw'omurhima gwage gushinganene embere zawe, wajira echilagane haguma naye, wamulaganya oku wagabira eburha lyage echihugo ch'e Kanana, n'ech'Abahiti, n'ech'Abamori, n'ech'AbaPerizi, n'ech'Aba Yebusi, n'echa Girigasi, wanahikiriza omwazi gwage, bun'oba w'okuli.9Wabona amalibuko gaba darha amango bali e Misiri,Wayunviriza n'endulu zabo z'okuhema oburhabale amango baliri ebwa nyanja y'omuduku. 10wajira ebisomerenwe n'ebirhangaza oku Farao, n'abambali bage n'olubaga lwage loshi lw'omu chihugo, bulala walimenyere omujinya bakazagi kolesa muba darha, wayerekana erenge lyawe kuhika zene.11Wakabula enyanja nene embere zabo, n'oku shabuka omu charagati k'enyanja nene; aliko bagera omu muhengere, nk'abale lya yubir'omu menji ganene, abalemaga bayinja babakulikire.12Wabalambagiza ezuba omu chilundo ch'olwa kungu, n'omu budufu omuchilundo ch'omuliro chagendaga chabakolezeza omu njira yoshi bagendagamo. 13Kandi wachima oku ntondo ye Sinayi, washambala nabo oli n'omu chanya, wabaherez'oburhegesi bwawe bw'obushinganyanya, n'amarhegeko g'okuli, n'amahano gawe goshi gashinganene.14Wabamenyesa olusiku lwawe lukengwa lw'e Sabato, n'oku luhereza Musa, omukozi wawe, amarhegeko, n'amahano n'oburhegesi. 15Wanabahereza, ebiryo byarhenga omuchanya, omugati amango balishalikire, wabaherez'amenji g'omu bale, amango bankayunvirhe enyorha. Wana babwira mpu bagwarhe echihugo wabalaganyaga mpu njiwabahereza.16Aliko badarha baj'omu buchibone n'oku dunda ebikanyi by'egosi. Barhayunvaga amarhegeko chiro, 17bamalahira oku makenga, n'oku yibirira amenja wabajiriraga. Bahindamula ebikanyi by'amagosi gabo; n'omu bugome bwabo, bachiha echilongozi mpu abagalule omubuja bwabo. Aliko w'oyo, oba Nyamuzinda obabalira duba, munya bonjo nawa lukogo, oba kubuyabuya omu kukaliha kw'ebyo byoshi oli mwinja, orhana balekereraga chiro,18chiro n'amango aKanyena n'oku derha: Lolaga Nyamuzinda werhu warhukulag'e Misiri, bana kujachira bwenene. 19Omu lukogo lwawe lunene, orhabalikiriraga omu mpinga, echilundo ch'olwakungu chirhabajahikaga ezuba omu lugenzi lwabo, n'ech'omuliro chirhahusaga oku bakolezeza obudufu omu njira bageragamo.20Wabashoboza Muka wawe mpu abahereze enkengero zinja, Amana gawe garhakalaga oku bunu bwabo, n'eri bankayunvirhe enyorha wanabaha amenji banywe. 21Wabalanga omu mpinga myaka makumi mane, ntacho babulire, Emyambalo yabo erhashajaga, barhanarhundaga amagulu.22Wabagabira amami n'embaga z'ebyo bihugo byali bibalinanire, bagwarha echihugo cha mwami Sihoni w'e Heshiboni, n'echihugo cha mwami Ogi w'e Basani.23Wayushula abana babo nka nkununu z'oku nkuba, wanabahisa omu chihugo walaganyaga b'eshe, bachigwarha chaba chabo. 24N'abana babo bajamo n'oku rhambula echihugo; Warhohya baninacho banali babona, Abakanana, Wabafumbasabo omu fune zabo, haguma n'abami babo n'olubaga lw'echihugo, mpu babajire oku balonzeze.25Baba banahano omu bishagala bidarhi n'oku budaka bunagire, baba n'enju ziyunjwire obugale, amariba gahumbirwe, emizabibu, n'emizeituni, n'emirhi y'amalehe erhali migeke; Bakazi yugurha, n'okunywa, bachwera, balama omu bushagaluke eri bwinja bwawe bwarhuma.26Na ntyo bakazagi yumuka n'oku chihindamula ku w'oyo. Amarhegeko gawe bagakweba enyuma y'omugongo, bayirha abalebi bawe bakazagi bahanula mpu bagaluke emwawe, bajira amabi manene. 27Oku ntyo wabaheba omufune z'abashombanyi, babalibuza. Aliko, omu kashanji k'amalumwa gabo, bakuyakuza, nawe, wabayunviriza omu chanya, n'oku lukogo lwawe lunene, wabarhumira ababalikuzaga omu fune z'abashombanyi babo.28Amango baluhumukaga, barhondera kandi oku kujir'amabi embere zawe. Na ntyo washubibalikirira kandi omu fune z'abashombanyi babo, babarhambulaga. Aliko, bashubi kuyakuza, nawe, oli omu chanya wabayunviriza, n'oku lukogo lwawe lunene wakazi balikuza ngasi mango. 29Wabahanula mpu bagalukire amarhegeko gawe; nabo balama omu kuchibona, barhanayunvirizaga chiro amarhegeko gawe, bavuna oburhegesi bwawe, nabo bwanalamya obukenga, banajira ebirhugo byabo banzi, bayumus'egosi lyabo, n'oku rhakurhaba n'obukenge chiro.30Wabashibirira myaka minene, wabajirira olukonge lw'oMuka wawe, kugerera abalebi; barhanabarhegaga chiro okurhwi. Na ntyo wabahana omu fune z'embaga z'abahisi. 31Aliko, omu lukogo lwawe lunene, orhabalekereraga, orhana barhindibuzaga, bulala oli Nyamuzinda w'olukogo na munya bonjo.32Na ntyo, Mani Nyamuzinda werhu, Nyamuzinda oba mukulu, oba wabuhashe na wakuyobohwa, orhacha omu chilagane warhuhaga, orhabonaga nka chintu chigeke ebi bigiriginjo byoshi rhwamageramo, rhwabano, n'abarhambo berhu, n'abami berhu, n'abajinji berhu, n'abalebi berhu, na badarha, n'olubaga lwawe loshi, rhwarhindibwire, Kurhenga amango abami be Asiriya barhonderaga oku rhulibuza kugera z'ene. 33Mw'ebyo byoshi wajiraga wabonekana ok'onaba w'okuli, wachiyerekana okw'onaba mushinganyanya, bulala bwachiyereknaga okoli w'okuli, nerhu rhwalijirire amabi. 34Abami berhu, n'abarhambo berhu, n'abadahwa berhu na badarha barhakengaga amarhegeko n'amahano gawe barhayunvaga oku wakazagi bahanula.35Amango balirhambwire, omu charagati k'ebintu binene wabahaga, omu bihugo bigalihire n'ebinagire, kurharhumaga bakukolera n'okuleka ebijiro byabo bibi.36Na z'ene, lolaga rhwabano rhukala baja! Lolaga rhukala baja oku budaka wagabiraga ba darha, mpu bakazi lya amalehe gabo gw'omu bintu byamo! 37Bayushula ebintu byabo enyanya z'Abami bakazi kubahun'esoko, enyanya w'ebyaha byerhu; barhurhambwire kubi kugerera noku mibiri yerhu n'oku birhungano, rhuli omu burhindibuke bunene!38Kw'ebyo byoshi, rhwabaga rhwajirire echilagane, oku rhuli enyanya zolwandiko; n'abarhambo berhu n'Abalawi berhu n'abadahwa bahebere h'echinkumwa.

Chapter 10

1Lolaga Aba baba hebaga h'echinkumwa. Nehemiya, omurhegesi, mwene Hakaliya. Sedekiya, 2Seraya, Azariya, Yeremiya, 3Pasuri, Amariya, Malikiya,4Hatusi, Sebaniya, Maluku, 5Harimu, Meremoti, Obadiya, 6Danieli, Olinetoni, Baruku, 7Mesulamu, Abiya, Miyaminu, 8Maasiya, Biligayi, Semaya, abadahwa.9Abalawi: Yoshuwa, mwene Azaniya, Binuwi, bene Henadadi, Kadimieli, 10na bene babo, Shebaniya, Hodiya, Kelita, Pelaya, Hanani, 11Mika, Rehobu, Hashabiya, 12Zakuri, Sherebiya, Shebaniya, 13Hodiya, Bani, Beninu. 14Abarhambo bw'olubaga: Pareoshi, Pahari-Mowabu, Elamu, Zatu, Bani,15Buni, Azigadi, Bebayi, 16Adoniya, Bigivayi, Adini, 17Ateri, Ezekiya, Azuri, 18Hodiya, Hashumu, Bezayi, 19Harifu, Anatoti, Nebayi, 20Magipiashi, Meshulamu, Heziri, 21Meshezabeli, Sadoki, Yadua,22Pelatiya, Hanani, Ananiya, 23Hoseya, Hananiya, Hashubi, 24Haloheshi, Peleha, Shobeki, 25Rehumu, Hasabuna, Maseya, 26Ahiya, Hanani, Anani, 27Maluki, Harimu, na Baana,28N'olubaga lwaliyorhere, abadahwa, Abalawi, n'abalanzi b'enyunvi, n'abimpiza, n'aba Netiti, n'abachikulaga oku bindi bihugo mpu bayinje bayunviriza amarhegeko ga Nyamuzinda, na bakabo, n'abagala babo n'abanyere babo, baherh'obwenge b'okuyunva n'okumenya, 29Bachiheba haguma na bene babo balishinganene omubo. Bahana echilagane oku bakenga amarhengeko ga Nyamuzinda aherezaga omwambali wage Musa, n'amahano ga Nahano, Nahamwerhu.30Rhwachigasha bwenene oku rhurhaka chishabisa bali berhu oku bantu b'echi chihugo nerhu rhurhakachi shabira abana berhu bali babo; 31na ntacho rhukachibagulira, olusiku lw'e Sabato n'esiku z'edinye, n'embaga z'omu chihugo nibalerha eby'okuguza, olusiku lw'e Sabato, oburhimbuzi changwa ebintu byoshi byoshi; n'oku kazi lekerera omwaka gwa mushanvu, na ntakujuhis'omwinda goshi.32Rhwayunvikana ntyo oku rhwajira emyandiko y'echiragane oku rhwakazi sholola garama ene z'ebyuma by'e furanga ngasi mwaka z'okujira emirimo y'omu ka Nyamuzinda, 33Okuheba mw'emigati y'oburherekere, n'entulo ya ngasi lusiku, n'enterekero y'okusirezwa y'e Sabato, enterekero y'emyezi mihyahya n'eye z'edinye, n'oku bintu bichesibwa, n'oku nterekero y'okushukulula Aba Israeli ebyaha, na ngasi mulimo gujirwa omu ka Nyamuzinda.34Nji rhwashurha emiderhe, Abadahwa, Abalawi, n'olubaga, rhwalondola abakazi lerha entulo y'eshali ngasi mwaka omu Ka Nyamuzinda, nk'okw'emilala enali, ngasi baguma bamenya amango bayunvikene, g'okuchana omuliro oku lurhamba lwa Nahano, Nyamuzinda werhu, nk'oku byaliyandikirwe omu marhegeko. 35Rhwalaganana oku ngasi mwaka rhwakazi rhula emburho y'entanzi omu mushwa gerhu n'amalehe marhanzi oku mirhi yerhu rhubiheke omu ka Nyamuzinda; 36Ngasi muntu akazi lerha olubere lwage n'olubere lw'ebintu byage : Enkavu n'ebibuzi, rhwakazi bilerha omu ka Nyamuzinda;37Rhwakazi lerhera abadahwa, omu busika ka Nyamuzinda werhu, emburho nyambere erhenga omu shwa n'entulo zerhu, n'amalehe g'oku mirhi yoshi, n'omurhobo n'amavurha; n'oku hana chiguma ch'ekumi ch'amashwa gerhu emw'Abalawi bonine baje babishubuza ngasi hoshi omu bishagala biba omu maswha rhuhinga. 38Omudahwa, mwene Haruni, njibaba haguma n'Abalawi bayinja barhola chiguma ch'ekumi n'okuchiheka omu busika bw'enguli.39Bulala Abana b'e Israeli n'abana ba Lawi babakazagi heka omu masika entulo y'engano, n'edivayi n'amavurha; n'okubiheka omu bintu bya ka Nyamuzinda, n'okubirhabika aha byabera eburhambi bw'abadahwa bajir'omulimo, abalanzi b'enyunvi na bimpiza. Na ntyo rhurhaleka aka Nyamuzinda werhu.

Chapter 11

1Abarhambo b'olubaga babera omu Yerusalemu. Abayorhaga omu lubaga ba yesha esimbi, zakazi londola muntu muguma omu bantu ekumi balilamire omu Yerusalemu, echishagala chi chesibwa, n'abo bandi nji balama omu bishagala. 2Olubaga lwa gisha abaliherhe obulonza b'oku jibera e' Yerusalemu.3Lolag'abarhambo b'echishagala chikulu baberagamo omu Yerusalemu. Omu bishagala by'e Yuda, ngasi muguma abera aha mwage, omu chishagala chage, Israeli, abadahwa n'Abalawi, aba Nititi, na bagala ba bambali ba Sulemani. 4E' Yerusalemu yaja bene Yuda na bene Benjamina. Bene Yuda: Ataya, mwene Uziya, mwene Zakariya, mwene Amiriya, mwene Shefatiya, mwene Mahaleli, mwene Peresi,5mwene Maseya, mwene Baruki, mwene Kolohoze, mwene Hazaya, mwene Adaya, mwene Yoyaribu, mwene Zakariya, Shiloni. 6Oluganjo lwa bene Peresi loshi lw'ajaga e' Yerusalemu: Zaliri ntwali magana mane na makumi gali ndarhu na munane.7Lolaga bene Benjamina : Salu, mwene Meshulamu, mwene Yowedi, mwene Pedaya, mwene Kodaya, mwene Maseya, mwene Itieli, mwene Isaya, 8n'enyuma zage, Gabayi na Salayi, baliri balume magana mwenda na makumyabiri na munane. 9Yoweli, mwene Zikiri, ye waliri chilongozi chabo, na Yuda, mwene Senuwa, ye wali kulikire omurhegegesi omu chishagala.10Abadahwa: Yedaya, mwene Yoyaribu, Yakini. 11Seraya, mwene Hilikia, mwene Meshulamu, mwene Sadoki, mwene Merayoti, mwene Akitubu, mukulu wa ka-Nyamuzinda, 12Haguma na bene babo bakazagi kola omu Ka-Nyamuzinda, baliri magana munane na makumyabiri na babiri; Adaya, mwene Yerokamu, mwene Pelaliya, mwene Amusi, mwene Zakariya, mwene Pashihuri, mwene Malikiya.13Na bene babo, bashamuka b'enju zab'eshe, baliri magana mabiri na makumi mane na babiri; na Amashayi, mwene Azareli, mwene Ahazayi, mwene Meshilemoti, mwene Imeri, 14na bene babo, ntwali z'abalume, zaliri egana na makumyabiri na munane. Zabudieli, mwene Gedolimu, ye waliri chilongozi chabo.15Abalawi: Shemaya, mwene Hashubi, mwene Azirikamu, mwene Hashabiya, mwene Buni, 16Shabetayi na Yozabadi, bali bakulu balihabirwe emirimo y'embuga y'aka-Nyamuzinda, baliri omu bakulu b'Abalawi;17Mataniya, mwene Mika, mwene Zabudi, mwene Asafu, ye mwimpiza wakazagi yimpiza abantu amango bali ba haramya amago kw'okuhuna,na Bakubukiya, ye wa mukulikiraga omu bene babo, n'Abuda, mwene Shamuwa, mwene Galali, mwene Yedutuni. 18Oluganjo lw'ABalawi omu chishagala chichesibwa: Magana mabiri na makumi gali munane na bane.19n'abalalizi b'enyunvi: Akubi, Talimoni, na bene babo, abalanzi b'enyunvi, baliri egana na makumi gali mushanvu na babiri. 20Abayorhaga omu Israeli, abadahwa, Abalawi, bahanda omu bishagala byoshi y'e Yuda, ngasi muguma omu kashambala kage. 21Aba Netiti balama oku hirhondo, n'okuba n'abakulu Zika na Gisipa.22Omukulu wa Balawi b'e Yerusalemu ezino lyage yi wali Uzi,mwene Bani,munjukuliza wa Mataniya,munjukuluza wa Mika,w'omu shanja lya Asafu ba baliri bimpiza b'okurhegeka emikolo y'okuziha ennanga omu ka-Nyamuzinda. 23Buno haliri erhegeko lya mwami mpu bajire ogo mukolo g'okuziha omu ka-Nyamuzinda ngasi lusiku. 24Petahiya mwene Meshezabeli,munjukulu wa Zera w'omu mulala gwa Yuda yi waliri muganda wakazagi hisa mwami ku byoshi biyerekere aba israeli.25Omu bishagala n'omu ntondo zabo, abantu b'e Yuda balama omu Kiriyati-Ariba na bw'omu hantu bw'omu mwage, omu Diboni n'omu hantu hage, omu Yekabisiteeli n'omu ntondo zayo, 26e' Yeshuwa, e' Molada, e' Beti-Paleti, 27e'Hazari-Shwali, e Berisheba, n'omu ntondo zayo,28e' Zikilagi, e' Mekona n'entondo zayo, 29e Eni-Rimoni, e' Zora,e Yarimuti, 30e'Zanowa, e'Adulamu, n'omu ntondo zayo, e'Lakisi n'omu ntondo zayo, e Azeka n'omu ntondo zayo. Bahanda kurhenga e Beri-Sheba kuhika omu lubanda lw'e Hinomu. 31Bene Benjamina bahanda, kurhengera Geba, e'Mikimaki, e' Aya, e'Beteli n'omu hantu h'emwage, 32e' Anatoti, e' Nobi, e' Hananiya, 33e' Hasori, e' Rama, e'Gitihaimu, 34e'Hadidi, e' Seboimu, e'Nebalati, 35e'Lodi n'e Ono, olubanda lw'abakozi. 36Haliri Abalawi babugana na Benjamini, chiro akaba babaga bagabire omu Yuda.31Bene Benjamina bahanda gurhenga e Geba,e Mikemasi,e Ayi,e Beteli n'omu ntondo zayo, 32e Anatoti,e Nobi,e Ananiya, 33e Hasoro,e rama,e Gitaimu, 34e Hadidi,e seboyimi,e Nebalati, 35e Lodi,n'e Ono,kugera omu lubanda lw'abachuzi b'ehoro, 36omu Balawi,baguma barhenga mu bene Yuda,baja haguma na bene Benjamina.

Chapter 12

1Lolaga abadahwa n'Aba Lawi bazamukaga haguma na Zorobabeli, mwene Salitieli, na haguma Yoshuwa: Seraya, Yeremiya, Ezra, 2Amariya, Maluki, Hatushi, 3Shekaniya, Rehumu, Meremoti,4Ido, Ginetoyi, abiya, 5Miyamini, Madiya, Biliga, 6Shemaya, Yoyaribu, Yedaya, 7Salu, Amoki, Hilikiya, Yedaeya. Abala babaliri bakulu b'abadahwa na bene babo, omu mango ga Yoshuwa.8Abalai: Yoshuwa, Binuwi, Kadimieli, Sherebiya, Yuda, Mataniya, babali rhambwire haguma na bene babo olwimpo lw'okuharamya; 9Aba nabo bakazagi hindamula haguma n'ababo Balawi: Bakubukiya na Uni.10Yoshuwa aburha Yoyakimu,Yoyakimu aburha Eliashibi, Eliyashibi aburha Yoyada, 11Yoyada aburha Yonatani, na Yonakani aburha Yaduwa.12Lolaga, amango ga Yoyakimu, abali badahwa, abakulu bw'omulala: Emwa Seraya, Mareya; emwa Yeremiya, Hananiya; 13emwa Ezra, yaliri Meshulamu, emwa Amariya, yaliri Yehohanani; 14emwa Maluki, Yonatani; emwa Shebaniya, Yozefu,15emwa Harimu, Adina; emwa Merayoti, Helekayi; 16emwa Ido, Zakariya, emwa Ginetoni, Meshulamu; 17emwa Abiya, yaliri Zikiri, emwa Miniamini na Moadia, yaliri Pitayi; 18emwa Biliga, yaliri Shamuwa; emwa Shemaya, yaliri Yonatani; 19emwa Yoyaribu, yaliri Matenayi, emwa Yedaya, yaliri Uzi; 20emwa Salayi, yaliri Kalayi, emwa Amoki, yaliri Eberi; 21emwa Hilikiya, yaliri Hashabiya, emwa Yedaya, yaliri Netaneli.22aba ba Balawi n'abashamuka n'abajinji balimanyikene amango Eliashibi,na Yoyada,na Yohanani na Yodwa bali bajinji bakulu, oku ngoma ya mwami Dariusi w'ePerisi. 23Bene Lawi, ba bashamuka bali yandikirwe, omu chitabu ch'ebyakazagiba mwezola siku, kugera amango ga Yohanani mwene Eliashibi.24Aba babli bakulu b'Abalawi : Hashabiya,Sherebiya, na Yeshuwa mwene Kadimieli, babali gabirwe omu bene babo mpu bakazi kuza n'oku haramya Nahamwerhu, kukulikira nk'oku Daudi, mwambali wa Nyamuzinda alirhegekere. 25Aba babaliri balalizi b'enyunvi babaliri balalizi b'enyunvi babakazagi lalira oku bizimbero by'enyunvi : Mataniya, Bakubukiya, Obadiya, Meshulamu,Talimoni na Akubi. 26Abo babalamaga amango ga Yoyakimu, n'amango ga Yeshuwa mwene Yosadaki, n'amango g'omurhegesi Nehemiya, n'omujinji n'omushamuka w'ehano Ezra.27Amango g'oku kangula olugurhu lw'e Yerusalemu, bajilonz'Abalawi ngasi hoshi baliri. Babashubuziza e Yerusalemu mpu bakangule olugurhu n'omwimogo, n'enyimpo n'emijegerezo n'amaholere n'enanga. 28Abimpiza bagorha Yerusalemu omu ntondo y'Aba Netofa.29N'e Beti-Giligali, n'omu ntondo z'e Geba, n'e Azimaweli buno Abimpiza bali yumbakir'eburhambi bw'e Yerusalemu. 30Abadahwa n'Abalawi bachichesa, bachesa olubaga, bachesa n'enyunvi n'olugurhu.31Nazamuka oku lugurhu n'abakulu b'e Yuda, nagaba bikunjo bibiri by'abimpiza b'okukuza n'okuderha Nyamuzinda agashane, echikunjo chirhanzi chagera ekulyo enyanya z'olugurhu kuyerekera ebwa lunvi lw'echavu.32Enyuma zabo Hoshaya akulikira abimpiza n'echikunjo chiguma ch'abashamuka b'e Yuda, 33Azariya, Ezra, Meshulamu, 34Yuda, Benjamina, Shemaya na Yeremiya, 35Bene abajinji n'emishekera, Zakariya mwene Yonatani, mwene Shemaya, mwene Mataniya, mwene Mika, mwene Zakuri, mwene Asafu.36na bene babo, Shemaya, Azareli, Milalaya, Gilalai, baligwerh'enanga na Daudi, mwambali wa Nyamuzinda. Ezra, omwandisi, ye wali bayimangire. 37Ebwa lunvi lw'eshoko, bazamuk'ewa chishagala ch'abantu b'omu b'emwa Daudi kugera enyanya w'olugurhu, enyanya z'enju ya Daudi, kugera ebwa lunvi lw'amenji, ewa bushoshokero bw'ezuba.38Echikunjo cha kabiri ch'abimpiza chagera ekulembe. Nani na yinja enyuma zacho n'eyindi ngabo z'abantu, Rhwagera oku lugurhu. Rhwagera eshishi y'omulunga gw'efuru, rhwagenda kugera emunda olugurhu lugalihire; 39Rhwagera oku nyanya ly'olunvi lwa Efurahimu, n'ebwa lunvi lushajire, omu lunvi lw'efi, omu mulunga gwa Hananeli n'ebwa gwindi mulunga gwa Mea, kugera oku lunvi lw'ebibuzi. N'oku yimangira oku lunvi lw'empamikwa.40Ebyo bikunjo byombi by'abimpiza byayumangira omu ka - Nyamuzinda; Nani haguma n'erhu rhwajira ntyo, nyono n'abajinji bakulu baliri haguma nani, 41n'abajinji Eliakimu, Manaya, Miniamini, Mika, Eliyohenayi, Zakariya, Hananiya ,bayinja babuha emishekera, 42na Maseya, Shemaya, Eliyazari, Uzi, Yehohanani, Malikiya, Elamu, Ezeri. Abimpiza bagenda bayimpa bashokolerwe na Yizirahiya.43Mw'olo lusiku barhula entulo zinene, n'okuja omulumogomogo, bulala Nyamuzinda abajirire akantu k'okusimisa. Abakazi n'abana nabo bamoga bwenene, n'abaliri aharhali hofi bayinja bayunva echihogero chiri e' Yerusalemu.44Mwezo siku, bagaba echikunjo ch'abalume ch'okulalira enju y'okuhakira mw'emburho ntanzi omu mashwa, n'entulo ya malehe marhanzi, n'echiguma ch'ekumi ch'ebibamayeza, babahereza n'obuhashe b'okuhoza omu chihugo choshi, ngasi bigabi byoshi birhegekerwe okuhabwa abajinji n'Abalawi, buno Abayuda balisimire nk'okw'Abajinji n'Abalawi bakazagi kola omu chihugo chabo, 45Babakazaga lola ebilolere emilimo ya Nyamuzinda n'ey'okushukulula ebyaha. Abimpiza n'Abalanzi b'enyunvi bakulikira obworhere bwa Daudi n'omugala Sulemani.46Bulala mira mira, amango ga mwami Daudi na Asafu, haliri abakulu b'abimpiza n'abokuyimpisa enyimpo z'obukuze bakazagi yimpisa z'okukuza Nyamuzinda. 47Israeli yeshi, amango ga Zorobabeli na Nehemiya, bakazagihereza abimpiza n'abalanzi b'enyunvi echigabi chabo ngasi lusiku kurhenga omu chihugo ch'e Israeli choshi; Bakazi jira n'eshololo echesibwe y'Abalawi, n'Abalawi bakazi shololera abajinji bene Haruni echabo chigabi.

Chapter 13

1Mw'ezo siku, basoma omu chitabu cha Musa embere z'olubaga, bashimana bayandikire ok'omu Abamoni n'aba Moabu barhakajire omu ndeko ya Nyamuzinda, 2bulala barhaliyinjir'embere z'abana b'e Israeli n'omugati n'amenji, na bulala balihamagere Balaamu enyanya w'efuranga mpw'abakome; aliko Nyamuzinda werhu ahindamula ogo mwikomo gwaba mugisho. 3Amango bayunvaga erhegeko, bahiga Israeli oku bundi buko bwali baliri mo.4Embere z'aho, omudahwa Eliashibi, ajira omu masika ga ka - Nyamuzinda, na muzere wa Tobiya, 5babaga bamurheganyiz'obusika bunene ahakazi rhabik'entulo zage, n'obuku, n'ebintu, chiguma c'ekumi ch'engano, edivayi n'amavurha,bye byalirhegekerwe oku Balawi, abimpiza n'abalanzi b'enyunvi, n'okuba birheganyizwe abadahwa.6Ntalichiri e'Yerusalemu amango ebyo byoshi byabaga, bulala na baga namagaluka emwa mwami omu mwaka gwa makumi masharhu na kabiri gw' Artazerizeri, mwami w'e Babeli. Obuzinda bw'omwaka, n'ahabwa omwete gwa mwami, 7oku galuka e' Yerusalemu, nabugana amabi Eliashibi abaga ajirire, barheganyiza Tobiya obusika omu mbuga ya ka - Nyamuzinda.8Nagaya bwenene, na kabula ebintu bya Tobiya byoshi embuga; 9Naderha oku bashukulule obusika, na shubiza mw'ebintu bakolesa omu ka - Nyamuzinda, n'entulo n'obuku.10Nabona okw'Abalawi barhachiihabwagwa echigabi chabo, n'okw'Abalawi n'abimpiza bakazagi jira emirimo ngasi muguma alibirhira omu mashwa gabo. 11Nakalihira abazuzi bakulu, n'ababwira: Bichi birhumire mwaleka aka - Nyamuzinda? Nashubuza Abalawi n'abimpiza, nabashubiza omu mulimo gwabo.12Ago mango Abayuda boshi bashubirhondera okulerha echiguma ch'ekumi omu nguli y'engano, n'edivayi n'amavurha. 13Nabwira omujinji Shelamiya oku yi wakazi lola eyo nguli, omudahwa, Sadoki, omwandisi, na Pedaya, muguma w'aBalawi, nabayushula ku Hanani, mwene Zakuri, mwene Mataniya,. bulala bali kubagirwe kubali bashinganyanya. Bahabwa emirimo y'okugabira bene babo. 14Onyibuke nani, mani Nyamuzinda wani, enyanya w'ebyola, na ntakuyibirira ebijiro byani by'obuchesibwa enyanya w'aka-Nyamuzinda n'ebintu byoshi byalishinganene oku langwa!15Mwago mango, nabona chiro omu Yuda abantu bakazagi kanda edivayi olusiku lw'e Sabato, n'okulerha ebikono, n'okuhesa ba punda emihuli y'engano, n'edivayi, n'amalehe g'Omutini, n'ebintu bizidohere, n'oku biheka e' Yerusalemu olusiku lw'e Sabato; nabayigiriza amango bayinjaga baguza oburhimbuzi bwabo.16Hali n'abantu be Tiro, baliri e' Yerusalemu, bakazi lerha efi n'obundi burhimbuzi bwa ngasi lubero, n'okubiguza Abayuda b'e Yerusalemu omu lusiku lw'e Sabato. 17Nakalihira abarhambo b'e Yuda, na nababwira: Bye bichi ebila bijiro bibi mwamajira, by'oku hemula olusiku lw'e Sabato? 18Arhali ntya ku bay'isho nabo bajiraga, nakugerera enyanya z'oko kwarhumaga Nyamuzinda werhu arhuheba kwago mahanya n'oku chishagala? Nenyu, muli mwalonza mpu Nyamuzinda ashubi hanyagaza aba Israeli, omu kubihya e'Sabato!19Na ntyo na derha mpu baching'enyunvi z'e Yerusalemu embere z'e Sabato, eri lyabaga golo, n'oku yichingula enyuma z'e Sabato. Na narhabika baguma bw'omu bakozi bani oku nyunvi, mpu ntachindi chintu chijagemo olusiku lw'e Sabato. 20Na ntyo abokugula n'abarhimbuzi ba ngasi buko bw'ebintu bagera liguma changwa kabiri omu budufu eburhambi bw'e Yerusalemu.21Nabakalihira, n'oku babwira: Bichi birhumire mwagera budufu embere z'olugurhu? Mukashubi jira ntyo kandi, nji nabagwarha. Na kurhenga ago mango, barhachijiraga ntyo olusiku lw'e Sabato. 22Nabwira ntyo n'Abalawi mpu bachishukulule n'okuba balanzi b'enyunvi libakengesa olusiku lw'e Sabato. Onyibuke nani, mani Nyamuzinda wani, enyanya wa ntyo,n'oku ndanga kugerera n'olukogo lwawe lunene.23Mwago mango, nabona Abayuda bali bashabire omu Baasidodi, Abamoni, Abamoabu. 24Banene omu bana babo babaga bakola baderha oluderho lw'aba Asidodi, barhali chimenyere echi Yahudi; bali menyere enderho z'embaga z'emahanga zonine babaga bakala bayinji.25Nabakalihira, nanabakoma; chiro n'abandi nabashurha, nabagugula enviri, nanabagasha embere za Nyamuzinda, nababwira: Omusezi murhachishubiriraga mwashabisa bali benyu oku bantu b'elwahanda,na bagala benyu nabo barhachishabiraga elwahanda. 26Oko kokwarhumaga mwami Sulemani w'e Israeli ahemuka ? Omu bami boshi b'e mahanga ntaye walimuhikireko, arhonya emwa Nyamuzinda wage, Na Nyamuzinda amuyimika omu Israeli moshi; lero enyuma, abahya b'emahanga barhuma aja omu chaha. 27Kukwanene mbamenyese oku mwajirire amabi manene n'oku murhachishinganene embere za Nyamuzinda oku shabira emahanga?28Mwene Yoyada muguma, mwene Eliashibi, mudahwa mukengwa, aliri muhunga wa Sanibalati, w'omuhoroni.lNamuhiga aje hale nani. 29Obayibuke, mani Nyamuzinda wani, bulala bahezeze obuchesibwa n'echilagane bajiraga haguma n'abadahwa n'Abalawi.30Nabashukululu kw'ebi bakulaga ehanga, nagalulira abadahwa n'abalawi, ngasi baguma n'emirimo yabo, 31Narhabika abakazi lola entulo z'eshali amango gashinganene, n'emburho ntanzi. Mani Nyamuzinda wani onyibuke kwebi byoshi nakolere onankombere bwinja!

Esther

Chapter 1

1Amango g'esiku za Asuwero,oyu Asuwero arhambula kurheng'ebuhindi kuhika Etiopiya, alirhambwire bishagala egana na makumyabiri na mushanvu. 2Mwezo siku mwami Asuwero,abere ayikere oku ntebe yage y'obwami yali omu Susani.3Oku mwaka gwa kasharhu g'okuyima kwage ajir'olukulu oku barhwali n'abambali bage boshi : Ebirongozi by'enfola miherho z'e Peresi n'eze Mediya, abalanzi n'abakulu b'ebishagala baj'embere zake. 4Amango ayerekanag'obugale bw'obwami bwage,obukuze n'olukengo lw'entebe yage ekwirire . Siku zinene, chiro siku egana na makumi gali munane.5Ezo siku zabere za hika, mwami ajirir'abantu bage boshi olusiku lukulu oku karubanda k'e Susani, abakulu n'abadorho siku mushanvu omu chibuga cha karubanda ka mwami. 6Haliri n'emishangi y'oku chingiriza y'omweru, eyo lushogo, n'ey'omunigi zishwekerwe n'omu gozi gw'echitani chinja y'echirhale oku lupeta lw'echuma n'emishangi y'obutomo;amaliri galiri g'ehoro n'echuma enyanya w'e Sakafu n'emarimari ndukula n'eyo mweru,n'eshushir'ehoro n'omukara.7Babanywes'eby'okulalusa,omu ngumbu z'ehoro n'amavu ganene ga mwami,nka kubinarhegekerwe omu bwami. 8N'okunywa kwaliri nk'oku birhegekerwe,ntaye walisezizwe : Bulala mwami ali abwirire abimangizi boshi b'enyu bage bakol'echokusimisa ngasi muntu.9Vashti makamba naye ajir'olukulu oku bakazi omunju y'obwami bwa Asuwero. 10Olusiku lwa mushanvu, amango omurhima gwa mwami gwa mashagaluk'oku mavu,arhegeka Muhamani,Bigita,Haribona,Bigita na Abagita,Zetari na Karikasi,enkone mushanvu bakoleraga mwami Asuwero. 11Balerha Vashti makamba embere za mwami,ayambere eshungwe ly'obwami mpu amuyereke abantu n'enfola miherho,obwinja bwage bulal'aliherh'elanga likwirire.12Aliko makamba Vashti alahira kuyinja oku muhamagalo gwa mwami kugerera ezi nkone.Kuntyo mwami agaya bwenene oburhe bwage bwa koler'omu murhima.13Intyo mwami abwira abalenga bayinji ebihe bulala ntyo bwobwali borhere bwa mwami oku boshi balimenyer'amarhegeko n'okuch'emanja. 14Hofu naye haliri Karsena,Setari,Adimata,tarsisi,Meresi,Marsena na Memukani,basibula mushanvu b'e Peresia n'e Medi bakazaga kubona amalanga ga mwami n'oku yikala bwamber'omu bwami. 15Oku rhegeko bichi rhujirage Vashti ? Bulala arhajirir'ebya bwiragwa na mwami kugerer'enkone zage.16Memukani ashubiza embere za mwami n'abajinji : Vashti makamba arhagosize Nakuno yenyine s'aliko n'enfola miherho zoshi n'abarhambo boshi b'eshagala byoshi bya mwami asuwero. 17Bulala echi chijiro cha makamba nji chamanyikana n'abakazi boshi,nantyo abalume boshi bakola kubonererwa hano ebi biderhwa; mwami Asuwero arhegeka Vashti makamba mpu alerhwe ,aliko arhayinjiga. 18Na zene abakazi b'enfola miherho b'e Mediya n'e Peresiya bayunvairhe ebi intyo kubaja kazibwira b'eba,hakulirhenger'akabonerer'oku baganda boshi ba mwami.19Bikusimise mwami okulerha erhegeko ly'echami,liyandikwe omu marhegeko g'aba Mediya n'aba Perisiya,marhegeko garhahindamuka,oku Vashti arhachihira akagera omu mesho ga mwami Asuwero. Na mwami ahe owindi obu bugoli okwirire kumulusha. 20N'amango erhegeko mwami ajira lyakayamagazwa omu bwami bwage boshi,abakazi boshi banakenga b'eba abakulu n'abadorho ntyo.21Honaho,omwazi gwa simisa mwami n'abanjinji. Mwami ajira nk'oku Memukani aderhaga. 22Bulala arhuma amaruba omu bishagala byage byoshi by'obwami bwage omu ngasi chishagala agal'amaruba n'oku ngasi shanja n'oku ngasi luderho mpu buli mulume arhambule omu mwage. Bayamagize eyi ngani oku nderho z'abantu bage.
Chapter 2

1Enyuma w'eyo myazi amango oburhe bwa bwa mwami Asuwero bwahwaga, akengera ku Vasiti, oku ebyajirire, n'oku bibali ba murheganyize. 2Intyo abakazagi kolera mwami baderha mpu: Rhulonzeze mwami abananyere bagwerh'ebikira bakwirire.3Mwami achishoge abantu omu burhegesi bwage boshi, aba chihira haguma, balondole abanyere bagwerh'ebikira banakwirire bali eburhwali, omunju y'abakazi bali balolerezwa n'abalebi bishogwa ba mwami n'abachung'abakazi b'ebahereze emyazi y'obulagirire oku bwinja bwabo. 4N'omwananyere wasimisa mwami yiwaba mwamikazi ahali ha Vasiti. Obo buyemere bwayemezwaga na mwami, bamab'antyo.5Aliri e'Susa, omu burhwali , muyuda muguma mpu ye Mordekayi, mugala wa Yahiri, mwene Simeyi, mwene Kisi w'Ebenjamina. 6Arholagwa kurhengera e'Yerusalema na bashwekwa barholagwa haguma na Yekonia mwami w'e Yudeya na Nabukandineza, mwami we Babiloni.7Alilembere Hadasa ye Esiteri, mwali wa nalume, bulala arhali chigwerhe eshe na nina. Oyo mwananyere okwirire w'olugerwa gerwa n'okwiraga. Okulufu lwa nina n'eshe Mordekayi amulemba nka munyere wage.8Amango baderhag'erhegeko lya mwami oku by'arhegekaga, n'oluganjo lunene lw'abanyere lwa chilunda e'Susa, bwami, omu bulolerezi bwa Hagari, Esiteri naye arholwa ahekwa omunju ya mwami, oku bulolerezi bwa Hagari, mulanzi w'abakazi. 9Oyo munyere amusimisa, arhola binja mushanvu kurhenga omunju ya mwami amuhira mubalala bishogwa mushanvu, omuhantu hishogwa omunju y'abakazi.10Esiteri arhalonzaga yerekana olubaga lwage n'obuko bwage, bulala Mordekayi ali amubuzize oku arhahira akabiderha. 11Na ngasi lusiku Mordekayi akazagi genda n'okugaluka ew'enju y'abakazi, omu ku menya oborhere bwa Esiteri n'okuba mulembere.12 Na ngasi mwananyere akazagija oku bwage emwa mwami Asuwero; Ngasi myezi ekumi n'ebiri, aherhe amaliriza ebyali rheganyizwe oku bwinja bw'abakazi,; myezi ndarhu y'omurhula gy'amanema, na myezi ndarhu ya m'anukato n'aga marashi, gakazagi koleswa n'abo bakazi. 13Intyo ku ngasi munyere akazagi gera, kurhenga omunju y'abakazi kuja omunju ya mwami, n'amango akazagi gera kurhenga omunju y'abakazi kuja omunju ya mwami bakazagi muleka arhole byoshi alilonzeze.14Akazagi jayo egolo buchanbwa sezi anagerera omuyindi nju y'abakazi omu bulolerezi bwa Sasagazi murhegesi wa mwami na mulangi wa bashambazwa. Arhachigalukaga emwa mwami, s'aliko nka mwami aka muhamagala omuzino lyage.15Amango akasanzi kage kahika k'okuja emwa mwami, Esiteri mwali w'Akaheri, n'alume wa Mordekayi, wamulembaga nka mwali wage, abaza konine ebi Hagayi ali derhere, musongozi n'amulanzi w'enju y'abakazi. Esiteri abona obushobozi omu masu ga boshi bali muyinji. 16Esiteri, aherekezwa emwa mwami Asuwero omu kagondo kage, omwezi gw'ekumi, kuli mwezi gwa Tebeta, mwaka gwa mushanvu g'obwime bwage.17Mwami asima Esiteri kulusha abandi bakazi boshi, anabona omurhula n'obuhashe kulusha abandi bananyere boshi; Ahira oburhegesi boshi bw'obwami okwirhwe lyage; amujira mwamikazi ahali ha Vasiti. 18Mwami ahana edinyi oku bana bage n'okubakazi bage. Dinyi olukengo lwa Esiteri, arhegeka obuluhuke oku bishagala n'okujira obulenganjira bw'echami.19Agandi mango babalundaga abanyere Mordekayi ali yikere aha lunvi lwa mwami. 20Esiteri arhamenyesaga, olubaga n'omubuko bwage bulala Mordekayi ali amuhanzize, alikulikire erhegeko lya Mordekayi n'obwalagale nka miramira amango aliri ahamwage. 21Mw'ezola siku, Mordekayi aliyikere oku lunvi lwa mwami, Bigana na Tiresi bombi basongozi ba mwami, balanzi b'entebe ya mwami, bagaya balonza shurha mwami Asuwero.22Mordekayi amenya, aba bwira makamba Esiteri ajibwira mwami oku Mordekayi aderhere: 23Eyo myazi echipererezwa yabonekana oku burhali bubeshi, balala basongozi bombi babiri babambwa oku murhi. Ebyola bya yandikwa omu chitabu ch'esiku embere za mwami.
Chapter 3

1Byabere bya magera,omwami Asuwero aha Hamani,mwene Hamedata olukengo lunene,n'obuhashe bunene. Amuh'obukulu bulushir'obw'abarhwali boshi bamuzungulukire. 2Abakozi boshi ba mwami bayimang'okulunvi babaga banafukama n'okusingiza Hamani nk'okumwami arhegekaga. Aliko Mordekayi yewe arhamufukamiraga changwa kumusingiza.3Abakozi ba mwami baliyimangire oku lunvi lwa mwami bamubwira.Chirhumire orhakeng'erhegeko lya mwami ? 4Babere balema bamuibusa ngasi mango arhanayunva, babalira Hamani elugulu weyo ngeso bamenye akaba arhalek'eyo ngeso. Moredakayi abaga ababwirire okwali Muyahudi.5Hamani ayinja kulola oku Moredekayi arhamufukamire arhana muramize anasibuka bwenene. 6Aliko abon'oku ntacho bimalire oku yirha Moredekayi yenine. Babaga banamubwirire Moredekayi ali wabuko buchi, ava ashnda kuyirha abayahudi boshi baliri omu chihugo cha Asuwero, kukuderha, olubaga lwa Moredekayi.7Omwaka gw'ekumi na kabiri, omwezi gwa burhanzi, k'oku derha Nisani, bashurh'enyungu embere za Hamani oku ngasi lusiku na ngasi mwezi, n'enyungu za yerekana oku mwezi gw'ekumi na kabiri, k'oku derha omwezi gwa Adari.8Hamani abwira mwami Asuwero: Omubishagala by'echihugo chawe, muli olubaga luguma, nabobashandeze, bali eburhambi wa bandi bantu. Olo lubaga luherhe amarhegeko makomere marhandukene n'abandi bantu, barhanakengere amarhegeko ma mwami. Mwami arhaherhe nyungu y'okubaleka n'omurhula. 9Akaba obibwene binja, rhuhane erhegeko liyandikirwe ly'okubahera boshi. Nahereza abarhambo, toni magana masharhu m'efuranga, bazihir'omu shaho y'obuhirhi bwa mwami.10Mwami akula akagondo kage akaha Hamani mwene Hamedata muhagagi, waliri mwanzi wa bayahudi. 11Ana mubwira; Efuranga nabo bantu, byoshi biri omu maboko mawe, ojire okoshondere.12Bahamagala abandisi ba mwami olusiku lw'ekumi na kasharhu l'omwezi gwa burhanzi, bana yandika amaruba kukulikir'amarhegeko na Hamani, balikiza abakulu b'engabo, abarhambo bo bakulu, abakulu ba ngasi buko, na ngasi buko omu lulimi lwabo. Amaruba gayandikwa oku zino ly'omwami Asuwero , kwa hirwa echifundo cha mwami. 13Amaruba mahekwa n'abaganda ba mwami omu bishagala byoshi. Amaruba maliderhere oku byalikwanene omu lusiku luguma lonine, k'okuderha: Olusiku lw'ekumi na kasharhu l'omwezi gw'ekumi na kabiri, k'okuderha omwezi gwa Adari: Kuhera, kuyirha, kuheza Abayahudi boshi; abasole, abashaja, abana badorho n'abakazi, n'okusahura ebintu byabo.14Olwandiko luli ngolo, lwagwaswa okurhumwa, ni luherhe emisi y'erhegeko omu ngasi chishagala chikulu n'okulu yamagiza abantu boshi, yi bachirheganya kolo lusiku. 15Abaganda bagenda buzira kucherwa, kukulikir'erhegeko lya mwami. Elyo rhegeko lya yamagizwa n'e Suza, chishagala chikulu che chihugo, naho; mwami na Hamani babere bamayikala mpu yi banywa, echishagala chikulu che Suza gwaba omu maganya manene.
Chapter 4

1Mordekayi achimala kumenya byoshi byabere, ashashanyula emyambalo yage yoshi, achishwekera omu chigunira achishiga n'oluvu. Oku bundi aja aha kagarhi k'echizungu aband'akalulu kabihire. 2Agenda kuhika oku lunvi lwa mwami, ayalika okuja omu mwage byali bilahizwe ku ngasi muntu ayambere echigunira. 3Omu ngasi chishagala, hoshi haliri oburhegesibwa mwami, haliri omugayo omu bayuda, bakazagi chishalisa, balake n'oku chiduduma, na banene bakazagi lyama oku mifuko n'oku luvu.4Abajakazi, n'abasongozi ba Esiteri bayinja bamumenyisa eyo myazi, makamba ayubaha bwenene. Arhumira Mordekayi emyambalo mpu bamuyambike bana muhogole echigunira, aliko, arhabiyemeraga. 5Obola Esiteri ahamagala Halaki, muguma w'abasongosi ba mwami ali ahirire kubera haguma na Esiteri, amurhuma oku ajibaza Mordekayi gurhe byaliri na ngahe byarhengaga.6Hataki ashimba Mordekayi oku lunvi lwa mwami omu chizungu. 7Mordekayi amubwira byoshi byali muhikire, n'oluganjo lw'efuranga Hamani ali yemerere oku ahana omu buhiri bwa mwami mpu abayuda bayirhwe. 8Amuhereza n'olwandiko luguma lwali shandazwe omu Susa hoshi mpu hashandazwe mpu agayereke Esiteri ana mu menyese byoshi ana rhegeka oku Esiteri aj'emwa mwami kumu hunira omurhula, n'oku lubaka lwage.9Hataki alerhera Esiteri eyo myazi ya Mordekayi. 10Esiteri arhuma Hataki oku ajibwira Mordekayi: 11Abakozi ba mwami boshi n'olubaga lw'ebishagala bya mwami bayinji oku haba erhegeko ly'olufu oku ngasi yeshi eyi mulume eri mukazi akaja omurubuga lwa mwami arhana hamagerwe, oyula arhakayirhwa, eyi mwami alambulireko agarhi k'ehoro. Nani nta hagalwaga emwa mwami kurhenga siku makumi masharhu. 12Amango emyazi ya Esiteri ya hikiraga Mordekayi.13Mordekayi ashuza Esiteri mpu orhakengeraga mpu wenine wefume omu bayuda boshi, mpu bulala oli omunju ya mwami. 14Aliko okasira mukano kasanzi, okurhabalwa n,okufuma kwa bayuda, byarhengera omu njira zinene; eri w'oyo n'enju ya yisho mwafa. Nande waka menya akaba arhali amango nkola yi wakayinja emwa mwami?15Esiteri arhuma oku bajibwira Mordekayi: 16Genda ogushe abayuda boshi haguma bali e'Susa muchishalise enyanya zani, buzira kulya eri kunywa mango ga siku esharhu, eyi budufu eli zuba. Nani na chishalisa nkokola haguma n'abajakazi bani, oku bundi na naja emwa mwami, chiro lyakaba ly'erhegeko, okubundi, nkaba nafa, na nafa. 17Mordekayi agenda ajira byoshi Esiteri ali murhegekere.
Chapter 5

1Olusiku lwa kasharhu, Esiteri ayambala emyambalo y'obwami ana chiyerekana omu karubanda k'olunvi lwa mwami omunju ya mwami embere y'omunju ya mwami. Mwami aliyikere omu ntebe y'obwami omu kagondo emalanga mbere g'okayinjirira omunju ya mwami. 2Amango mwami abonaga Esieri ayimangire embere y'obwami, abon'obonjo omu masu gage, na mwami alambulira Esiteri kw'agarhi kage k'ehoro aligwerhe omu fune. Esiteri amushegerera afarha kkwako karhi.3Mwami amubwira: Bichi ogwerhe makamba Esiteri? Bichi ogwerhe? Wahabwa eby'oli walonza, na kuhereza echi chichira ch'obwami. 4Esiteri aderha: Akaba mwami olonzeze bwinja, oyinje haguma na Hamani zene omu dinyi na kurhegulire.5Na mwami naye aderha: Mugende mukala kasanzi mushonde Hamani, nk'oku Esiteri asimire. Mwami agenda haguma na Hamani omu dinyi Esiteri ali arhegwire. 6Amango baliri banywa oku rwavu, mwami abwira Esiteri: Echibazo chawe chiri chichi? Na kushoboza cho! Bichi ochifinjize? Akaba chichira ch'obwami, wachi habwa.7Esiteri ashuza: Talaga ebindi nahuna n'ebi nchifinjize, 8akaba nsimisize mwami n'akaba bisimisize mwami oku yemera amahuno gani n'oku simisa enyifinjo zani, mwami ayinje na Haman omu dinyi n'abarhegulire, n'omusezi nahana echishuzo ku mwami biklikize erhegeko lyage.9Hamani afuluka olola lusiku asimire n'omurhima gwage guyunjwire omwishingo. Aliko achibona Mordekayi oku lunvi lwa mwami, arhayumukaga, arhana chishaganyaga ayunv'oburhe bwa Mordekayi. 10Amenya honaho, achibuz'omurhula, aj'emwage, oku bundi arhuma mpu bajilonza bera bage na Zeresha mukage. 11Hamani ababwira oku bunene bw'obuhirhi bwage n'oluganjo lw'abana bage, oku byoshi mwami ali amujirire omu kumukula omu ntambala n'okubukulu ali alimuhere enyanya za mwwami w'oku basongozi ba mwami.12Hamani ashubi derha: Indi nyono nyenine makamba ayemerere haguma na mwami okuja omu dinyi arheganyiza kandi nandi muhamagalwa omu sezi emwage haguma na mwami. 13Aliko, ebyo byoshi birhagwerhe engulo, nka nyono amango ndi nabona Mordei omuyuda oku lunvi lwa mwami.14Mukage, Zeresha n'abera bage boshi ba mubwira: Barheganye omurhi enyanya gugwerhe obulebule bwa maboko makumi marhano; n'omusezi sezi rhuhe mwami rhumubambeko Mordekayi, oku bundi wanagenda esezi osimire oku dinyi haguma na mwami. Ogo mwiko gwa simisa Mordekayi ana rheganya ogola murhi.
Chapter 6

1Obola budufu mwami arhakachigalire kulyama, arhegeka mpu echitabu ch'esiku chilerhwe, nacho chisomwe. Bachisoma embere za mwami, 2babugana, biyandikirwe bilala Moredekayi ayerekanaga oku bilolere emyazi ya Bikitane na Tereza, abo babiri nkone za mwami, balangaga olunvi. Balonzaga kugwarha mwami Asuwero. 3Bichi biyerekene, bilushire n'olukengo Moderekayi ahabirwe kw'ebyola. Bulala bakolera mwami bashubiza mpu ntacho arholere.4Sasa mwami aderha: Inde oli omubwami? Hamani aliyinjire omu bwami, agerera erhongo y'enju ya mwami, abwira mwami mpu abambe Moredekayi oku murhi aliri arheganyize enyanya zage. 5Abakozi ba mwami bamushubiza: Mpu Hamani ye yimangire omu bwami. Mwami achira mpu, Hamani aje omunju. 6Hamani aj'omunju, mwami amu bwira bichi bya kajirirwa oku muntu mwami alonzeze kuha olukengo? Hamani achibwira yenine omu murhima: Inde windi aharhenga nyono mwami alonza kuha olukengo?7Hamani ashubiza mwami: Oku muntu mwami olonza kuha olukengo; 8Bikwanene orhole emyambaro y'obwami elala mwami achishukulira, n'ela Ndogomi mwami ashonako ebakw'eshungwe y'obwami. 9Ogalulire emishangi n'ela Ndogomi ku muguma wa balala bajinji bakula ba mwami, aha nyuma muyambise ola muntu mwami alonzaga olukengo omu lambagize omu chishagala ayali elugulu we Ndogomi bahanze babanda akalulu embere zage: Intyo kubajira omuntu mwami alonzaha olukengo!10Mwami abwira Hamani: Rhola jubajuba emishangi ne Ndogomi, nk'oku waderhere ojire nk'okola emunda Moredekayi ali, Abayahudi, balibayikere ahawa lunvi lwa mwami: Omenye wakagayiriza kantu omu byoshi waderhaga. 11Hamani arhola emyambalo, n'endogomi, ayambisa Moredekayi amulambagiza omu chishagala choshi eyali enyanya we Ndogomi; na kubanda akalulu embere zage: Intya kubajira omuntu mwami alonzaha olukengo.12Moredekayi agaluka aku bwami na Hmani, agenda juba emwage eri achishukire erhwe n'eshoni. 13Hamani ashambalira Zeneke, mukage n'okubera bage boshi ebya muberere. N'okubirhonzi na Zeneke, mukage amu bwira: Inkaba Moredekayi, oyo warhondere kuyandagazwa embere zage eyakaba ali muntu w'omubuko bwa Bayuda ntacho wakajira embere zage. 14Nk'okala ahanzag'amushambalira kandi , enkone, za mwami za yinja, zaheka Hamani okulukulu Moredekayi arheganyaga.
Chapter 7

1Nantyo, Mwami na Hamani bayinja oku lukulu lwa makamba Esteri: 2 Mwami abwira Esteri kandi oku lusiku lwa kabiri olusioku lw'edivai mpu: Bichi ohunire makamba Esteri ? ochihabwe, chichi olonzize? chiro n'echichira ch'obwami wa chihabwa.3Amango Makamba Esteri ashubizaga, aderha: Ekaba nayemererwe embere zawe, n'ekaba bikusimisize, waliha mpabwe akalamo kani gamahuno gani, n'abemwerhu uchoshi nshondere. 4Bulala rhwagulirwe, nyono n'abemwerhu mpu: rhurhindibuzwe n'okuyirhwa rhweshi. Aliko nka kwaliri kugulwa nka baja n'abajanyere nakasirire. bulala amalumwa gerhu garhalinganene n'obuhanya bwa mwami. 5 Honaho mwami Hasuwero aderha, abwira makamba Esteri: Inde, ngahe ali oyo wachihanyagaza okuganiza ebirintyo omu murhima gwage?6Esteri aderha: owokulibuza n'omushombanyi ye Hamani oyu mubi. Honaho Hamani ayubaha embere za mwami na makamba. 7Mwami ayumuka n'oburhe alek'ebiryo n'amavu, aja omwishwa ly'obwaso ekarubanda. Hamani ayumuka mpu ahune Esteri obonjo oku kalamo kage; bulala obona kou mwami amujira kubi.8Mwami agalukire omwishwa ly'obwaso ly'ekarubanda. Hamani eryachikwebere oku buliri aha Esteri ali. Mwami amubwira: wajirira makamba obuhushi, omu mesho gani, omu mwani? Namango ogu mwazi gwarhenganga obunu bwa mwami bashukira Hamani amesho.9 Honaho Harbona muguma mubalala bayumangira enju ya mwami aderha,; Tala n'omurhi gwa maboko makumi marhano Hamani ajirire Mordekayi wajiriraga mwami ebwinja ogo murhi guli omu mwahani, mwami aderha mpu: Mumuhanike okugo. 10 Intyo Hamani ahanikwa oku murhi ajiriraga Mordekayi. Enyuma lyaho omurhima gwa mwami gwa humuka.
Chapter 8

1Olo lusiku, mwami Asuwero ahereza makamba Esiteri enju ya Hamani, mushombanyi w'abayuda; na Mordekayi abonekana embere za mwami; bulala esiteri ali aliya yerekere mwami obuko bwage na Mordekayi. 2Mwani arhola akagondo kage habagwa na Hamani aka yambisa Mordekayi. Esiteri oku bwage ahira Mordekayi oku burhagesi bw'enju ya Hamani.3Na ntyo Esiteri ashubiderha embere za mwami; achikweba omu magulu gage, alaka, ayinginga omu kuleka ebintu bw'okunalihira Hamani, muhagagi, n'empanulo yage ajirire abayuda. 4Mwami alambulira Esiteri kwa Karhi kage k'ehoro, Esiteri ayumuka ayimanga embere za mwami.5Aderha; bikasimisa mwami, na kaba kayemerwa omu masu gage, n'echi chintu chikabonekana chinja embere za mwami, n'akaba ndi mwinja omu masu gage; bayandika amaruba g'oku lahira amaruba Hamani ayandikaga, mwene Hamadati, omu Hagari, gayandikagwa mpu ga zimanganye abayuda bali omu bishagala byoshi bya mwami. 6Bulala gurhe na kabwene obuhanya bwajira olubaga lwani; na gurhe na kabwene oku obuko bwani bwa shandazwa?7Mwami Asuwero abwira makamba n'omuyuda Mordekayi mpu: Talaga na hereze Esiteri enju ya Hamani, bana mu bambire oku murhi bulala alambulire amaboko gage okuba yuda abayirha. 8Mwabo muyandikire abayuda oku mu simisizwe, omu zino ya mwami, muna hire h'echinkumwa n'akagondo ka mwami; bulala amaruba ga yandikirwe oku zino lya mwami, ganali kw'echinkumwa ch'akagondo ka mwami, karhaka lahirwa.9Ago mango, abandisi boshi ba mwami ba hamagalwa, omu siku magana masharhu z'omwezi gwa kasharhu; mwezi gwa Sivani bayandika byoshi byali rhegekerwe na Mordekayi oku bayuda; oku basongozi ba mwami, na bakulu b'ebishagala, n'abarhegesi egana na makumyabiri g'ebishagala biri olunda lwe Indiya ne Etiyopiya, oku ngasi chishagala chikulikize amandiko gacho, na ngasi lubaga omu lulimi lwalo, n'oku bayuda, bikulikize amandiko gabo n'olulimi lwabo.10Ba yandika oku zino lya mwami Asuwero, banahira kw'echinkumwa n'akagombe ka mwami. Barhuma amaruba naba gahekaga bagenda oku Ngamiya, n'ezindi nyama zaburhwaga omu chishumba cha mwami. 11Mwagola maruba, mwami ahereza aba Yuda obulenganjira bw'ebishagala biguma biguma by'okujiriramo enshimanano n'oku langa akalamo kabo, kushereza, kuyirha n'okuzimanganya, haguma n'abana babo badorho, n'abakazi babo, byoshi bya ngasi lubaga, na ngasi chishagala, berhole entwaro mpu bakabarhera n'oku banyeg'ebintu byenyu. 12N'ebyola omu lusiku lukulu omu chishagala cha mwami Asuwero omu lusiku lw'ekumi na kasharhu lw'omuwezi gw'ekumi na kabiri, mwezi gwa Adari.13Agola mandiko galirimo akaratasi k'amarhegeko ga ka yamamezwe omu bishagala byoshi, n'oku menyesa oku lubaga loshi loshi oku aba Yuda bachirhegwire omu chiholera oku bashombanyi babo. 14Abaliheker'amandiko, bagende bashona oku ngamiya, n'enyama z'omu chishumba, bagenda dubaduba n'okuhasa bwenene, bikulikizwe erhegeko lya mwami. Erhegeko lya galagazwa omu Suza bukulu bw'echihugo.15Mordekayi, arhenga omu mwa mwami n'omushangi gw'echarwi, gw'erangi ly'ehoro, n'echushuli chidukwire. Echishagala ch'eSuza ch'abanda empundu n'obushagaluke. 16Oku bayuda haliri agoma mango omwishingo n'obushagaluke, obwinja n'obusime. 17Mubuli chishagala na mubuli chizungu, ngasi hoshi ha hikire omwazi gwa mwami n'erhegeko haliri omwishingo omu Bayuda n'obusime, haliri orhu dinyi n'ama dinyi. N'abantu banene b'omu chihugo ba chijira bayuda, bulala bali bagwarhirwe n'obuba bwa Yuda.
Chapter 9

1Olusiku lw'ekumi na kasharhu l'omwezi gw'ekumi na kabiri, k'okuderha omwezi gwa Adari, olusiku ebinwa bya mwami, byaliri rhegeko, bakabihirire omu bijiro, olusiku, abanzi b'abayahudi balilingire oku bayirha, emyazi yahinduka: Chaba mango G'abayahudi oku chiholera oku balibashombere. 2Babuganana omu bishagala byabo, omu bishagala bikulu byoshi bya mwami Asuwero yi bayirha boshi babashonderaga amabi. Ntaye wabayimangire okula nabo, bula embaga zoshi alibayubayire.3Na kandi, abarhambo b'ebishagala, abakulu b'engabo, abarhambo bakulu, n'abakozi ba mwami bakulu balihere abayahudi oruhumo, bula baliyubahire Moredekayi. 4Okuli, oyu Moredakayi, aliherhe akasi kakulu omunju ya mwami n'olukengo lwage lwamenyekana omu bishagala byoshi bula aliherhe obuhashe bunene. 5Abayahudi bashurha abanzi babo boshi, babayirha, n'oku bahera, bakolera abanzi babo ng'okubashondere.6Esuza, chishagala chikulu ch'echihugo, bayirha n'oku heza balume magana marhano. 7Buzira kuganja Pashandaka, Dalifo, 8 Asipata, Porata, Adaliya, Aridata, 9Parimashita, Arizayi, Aridayi na Vajezata, 10Barhabana ekumi ba Hamani, mwene Hamedata, omwanzi wa Bayahudi. Aliko omu byoshi, nta busahuzi n'obuguma bajirire.11Olo lusiku lon'olo bamenyesa mwami oluganjo lw'abantu bayirhwag'e Suza, chishagala chikulu ch'echihugo, bakazagi lerhwa emwa mwami. 12Mwami abwira makamba Esiteri mpu: Abayuda bayirhire n'oku zimanganya omu Suza bukulu bw'echihugo, bantu bihumbi birhano n'abana ekumi ba Hamani, omu bindi bishagala bya mami bichi bajirire? Enyifinjo yawe birir bichi? Wabihabwa. Enyifinjo yawe chiri chichi kandi? weyibone.13Esiteri ashuza: Akaba mwami alonzeze bwinja, abwire aba yahudi bali omu Suza, bajire kandi omu sezi bikulikizwe nk'oku rhegeko lyazene, oku babambe balira bana ekumi na Hamani oku murhi. 14Na mwami arhegeka oku babire ntyo. Erhegeko lya derhwa hoshi omu Suza. Babamba abana ekumi ba Hamani.15N'abayahudi baliri omu Suza baja haguma bayirha, omu lusiku lw'ekumi na kane l'omwezi gwa Adari, bayirha bantu bihumbi bisharhu. Aliko barhakazagi sahura. 16Abandi ba yahudi baliri omu Suza, bachilunda haguma ba derhera akalamo kabo. Bachihereza akasanzi k'oku luhuka omu kuchifumya oku bashombanyi babo bana yubah'abantu bihmbi makumi gali mushanvu na barhano b'omu bashombanyi babo. Aliko barhakazagi sahura.17Aliko eyo myazi ya derhwa omu lusiku lw'ekumi na kasharhu lw'omwezi gwa Adari. Abayahudi baluhuka omu lusiku lw'ekumi na kane lwa naba lsiku lw'edinyi n'olo mwishingo. 18Abaliri e' Suza, bachilunda haguma, olusiku lw'ekumi na kasharhu, olusiku lw'ekumi na kane, bahuuka. Olusiku lw'ekumi na karhano lwaba lusiku lw'edinyi n'omwishingo. 19che chirhumire, Abayahudi b'omu chishenzi, bali balilamire omu chishagala buzira lugo, bajira olusiku lw'ekumi na kane lw'omwezi gwa Adari, olusiku lw'omwishingo, lwaka dinyi w'edinyi, aha bakazagi rhumana ebichira muguma oku muguma.20Mordekayi ayandik'eyo myazi, arhuma amandiko oku bayahudi boshi baliri omu bishagala bya mwami Asuwero byoshi, ebiri hofi n'ebiri hale. 21Akazagi bayandikira oku bayemeza barhole ngasi mwaka olusiku lw'ekumi na kane n'olw'ekumi na karhano, lw'omwezi gwa Adari. 22N'okushagaluka mw'ezo siku bula ziri siku zikulu zibe siku za busime ezi ngasi muguma akarhumiramo bene wabo eshololo n'o kuhana oluhembo lugeke oku bakene.23Abayahudi bagenderera okukola bilala baliri barhondere kukola, na bilala Moredekayi alri abayandikire. 24Bulala Hamani mwene Medata, mushombanyi w'okunali wa Bayahudi, aliri ajirire omuhigo g'okuyirha abayuda, aliri amalire kufola nkagurhe akabarhindibuza. 25S'aliko Esiteri abonekana embere za mwami; mwami arhegeka kugerera olwandiko mpu ebyola bije oku rhwe lya Hamani, ogola muhigo gukalihire, aliri ajirire enyanya ya Bayahudi mpu bamubambe oku murhi, haguma nabana bage.26Che chirhuma bahamagala ezo siku Purimu oku zino lya Pirimu. Kugerera oku byaliri, biyandikirwe molo lwandiko kugerera oku ebi balibwene bonine, n'oku byalibibagerere. 27Abayuda barhola enyanya zabo, oku mulala ya balala baliri bachihebere haguma nabo, barhola omuhigo gurhakagalukwako enyuma; barhola siku ebiri mu ngasi mwaka z'oku chishinga, bajire olukulu kukulikira n'okuntu bya yandikwa n'omu mango bakayimanza. 28Ezo siku zalizi kwanene zikazi yibuswa, zina jirirwe olukulu ngasi mwaka, ngasi mulala, mu ngasi chishagala chikul, mu ngasi chishagala. Nezo siku za Pirimu zirhali kwanene bwache zikulwe ahagarhi k'abayuda. Necho kibuso chirhalikwanene chiyibagirwe omu bayuda luburho oku lwindi.29Makamba Esiteri, mwali wa Abikaele, n'omuyahudi Moredekayi bayandika omu kantu kuliho obwakabiri omu kuhamiriza olo lwandiko enyanya ye Purime.30Barhuma olo lwandiko ku ngasi muyahudi, mubilala bishagala bikulu egana na makumyabiri na mushanvu. Bishagala bikulu bya mwami Asuwero molo lwandiko, mwaliri ebinwa by'omurhula n'ebyo bunihire b'okunali. 31Omu kuyandika ezo siku ze Purime omu mango byalirhegekerwe, bulala omuyahudi moredekayi haguma na makamba Esteri balibazi hebereho enyanya zabo n'enyanya y'emburha zabo bya bonekana omu lusiku lwa Asuwero na Makamba Esiteri omu lusiku lwabo lokuyorha buzira kulya kantu, na kuyunva birhagendekere bwinja omu chihugo enyanya ye politiki. 32Naho, erhegeko lya Esiteri lya yemezwa oku hirwaho olo lusiku lwe Purime luyemero byana yandikwa omu bitabu.
Chapter 10

1Omwami Asuwero akolesa buzira kuhemba, abanya chihugo b'eshi n'abokubizimba. 2Byoshi ajiraga kugerera obuhashe bwage n'emisi yage, n'biyereker akasi n'olukengo ahaga Moredekayi, ebyo biyandikirwe omu ngani ya bami b'Abamedi n'Abaperesi.3Ntyo, omu Yahudi Moredekayi, aliri chikuli cha mwami Asuwero. Agwasa abayuda bwenene anakengwa n'okusimwa na bene babo banene. Ashondera olubaga lwage amenja, na kugerera ebinwa byage abagwasa okubona amajambere.

Job

Chapter 1

1Omu chihugo che Usi mwaliri mulume muguma wahamagalagwa Yubu. N'oyo mulume ali mushinganyanya na muntu w'okuli; ayobohaga Nyamuzinda, arhajaga ahali amabi. 2Aliherhe banyere basharhu na barhabana mushanvu. 3Aligwerhe bibuzi bihumbi mushanvu, bihumbi bisharhu by'e Ngamiya, magana marhano g'empanzi, magana marhano g'e Punda z'echikazi, n'abambali banene kulusha.N'oyo mushamuka ali wa lukengwa bwenene omu bantu boshi b'ebushoshokero bw'ezuba.4Abagala balikomere oku genda bajira edinye emwa ngasi muguma mwabola, barhumiza na bali babo oku bali basharhu, mpu bayinje balye, banywe haguma boshi. 5Ago mango g'esiku z'edinye zabaga zamahwa, Yubu abarhumiza mpu bayinje abahunire, anazuka miseke miseke n'oku rhulira ngasi muguma enterekero; Bulala Yubu aderha: N'okuchirhimanya emurhima, hakanaba aba bana bani bajirire Nyamuzinda echaha omu mirhima yabo. Ntyo ku Yubu agendaga ajira ngasi mango.6Lero lusiku luguma bene Nyamuzinda bayinja haramya embere za Nahano, Lyangombe naye ayinja omu charagati chabo. 7Nahano adosa Lyangombe: Ngahe warhenga? Lyangombe ashuza Nahano: Ndi nageragera omu gulu n'oku lizunguluka. 8Nahano abwira Lyangombe : Ka wabwen'omwambali wani Yubu? Nta muntu omulinganene omu gulu lyoshi; aba muntu mushinganyanya n'ow'okuli, n'okuyoboha Nyamuzinda, n'okugaya amabi.9Lyangombe ashuza Nahano: ka busha Yubu ayubahira Nyamuzinda? 10Chi we mulanga, yewe, n'enju yage, n'ebyage byoshi? Wagisha emirimo y'omu fune zage, n'obuso bw'ebirhugano byage by'omola chihugo. 11Aliko orhange lika efune yawe, ohume kw'ebila aherhe ajira byoshi, okuli akulahira, orhabwene oku akugayisa omu malanga-mbere gawe. 12Nahano abwira Lyangombe: Lolaga, ebyage byoshi, nkulikire byo, S'aliko omenye kuguma konine orhamuhebaga kw'efune yawe. Okuhandi Lyangombe ayumuka arhenga oku burhwali bwa Nahano.13Lero lusiku luguma bagala na bali ba Yubu baliherhe balya n'okunywa oku livayi, omu mwa mukulu wabo, 14Entumwa yayinja eri bwira Yubu, eri waliha, empanzi zawe zabere ziherhe zahinga n'endogomi nazo eri ziherhe zageragera aha burhambi; 15Mukano kasanzi Abahangalanyi b'e Seba bamarhogera okuzo, bamazirhola, abambali bawe boshi bayirhirwe oku ngorho. Nyenine nabafulumikire mwo, bwo bunola nyijire nti nkubwire na nkumenyise eyo myazi y'obuhanya.16Oku aherhe aderha ntya, owindi ayinja n'oku derha: Omuliro gwa Nyamuzinda gwamarhoga empingu, gwamasingonyola ebibuzi n'abangere, barhahumirwe omu bunu. Nyenyine nafulumikire, bw'obo ndi kukubwira ogu mwazi. 17Oku achiherhe aderha, owindi naye y'ono, yono, aderha: Abakalideyo, bamanayinja bachigabire mu bigusho bisharhu, bamabalalira oku ngamiya, bamaziheka, bamagez'abambali bwawe kw'ebyoje by'engorho. Nyenine nabafulumukire, n'obw'obola ndi kubwira ogola mwazi.18Okw'achiherhe aderha, ntya kw'owindi ayinjire n'oku derha: bagala bawe na bali bawe balemaga balya n'okunywa elivayi omu mwa mukulu wabo; 19Lolaga, omuhusi gunene gukomere gwayinja ewa lunda l'omu mpinga, gwamachihonda oku rhuhembe rhune rhw'enju; yamakumbagalira oku bana, barhabahumire omu bunu. Nyenine ndolo ndolo nafulumikire, bw'obola ndi kukubwira eyi myazi.20Na ntyo Yubu ayumuka, abera elopo lyage, n'oku chigemb'erhwe; na ntyo, achikweba okudaho, afukama, 21n'oku derha: Narhengaga omunda ya nyama, butambara nji nashubi galuka omunda y'egulu. Nahano ahanaga, na Nahano amarhola; ezino lya Nahano ligishwe! 22Omu byoshi, Yubu arhajiraga chaha na nta bubi ajirire Nyamuzinda.

Chapter 2

1Nabo, bene Nyamuzinda bayinja kuchiyerekana embere za Nahano, na Lyangombe naye abayinjamwo kandi n'oku chiyerekana embere za Nahano. 2Nahano abwira Lyangombe: Ngahe wa rhenga ? Na Lyangombe amushuza ndi nazunguluka egulu n'okulirhambagira.3Nahano abwira Lyangombe: Ka wabwen'omwambali wani Yubu? Ntaye omu linganene omu gulu lyoshi; Muntu orhagengwa na mushinganyanya, ayoboha Nyamuzinda, na nta kugaluka enyuma omu mabi. Aba mushinganyanya omu bwemere bwage, yi walonza mpu muheze buzira chibazo.4Na Lyangombe ashuza Nahano: Luhu oku luhu! Eby'omuntu aherhe byoshi, ana bihana enyanya w'akalamo kage. 5Aliko lambula efune yawe, omuhume oku mubiri n'oku mavuha, menyere oku nj'akulahira embere zani! 6Nahano abwira Lyangombe : Lolaga,Y'oyula nguhere: Aliko, orhahumaga oku kalamo kage.7Na Lyangombe ayumuka arhenga embere za Nahano. Na ntyo Lyangombe aheba ku Yubu obulema bwendwala, kurhenga omu lushando kuhika okushumo lye rhwe. 8Na Yubu arhola olujo alema achiyaga-mwo anayikere omu luvu.9Mukage amubwira: Bichi ochinanirizeko omu bushinganyanya! Jachira Nyamuzinda, n'oku chifira! 10Aliko Yubu amushuza: Yi waderha nka mukazi muhwinja. Bichi! Akaba rhunarhola ebikwirire emwa Nyamuzinda, ntako njirhurhanarhola kandi ebibihire! Mw'ebyola byoshi Yubu arhajiraga chaha oku bunu bwage.11Bira ba Yubu basharhu bamenya amabi goshi gamurhogere. Elifazi w'e Temani, Bildadi w'e Shwahi na Sofari w'e Namati, boshi balali kana mpu bagende kulola gurhe owabo abere bamulakire n'oku bamurhulirize!12Oku bachiri hale bamulangira kw'amesho, barhamumenyaga, balika omulenge n'okulaka. Baberagula emishangi yabo, n'oku chikweba akachulo omuchanya ly'amarhwe gabo. 13Oku handi bayikala ahola aha burhambi bwage siku mushanvu n'amadufu mushanvu, buzira kuderha mwazi, bulala balibwene nka malumwa gage gali ganene.

Chapter 3

1Enyuma waho, Yubu abumbul'obunu ajachir'olusiku lwage aburhwagamo. 2Arhoza omwazi n'oku derha: 3Lukazi hera olusiku na burhagamo n'obudufu bwa derhaga: Omwana w'omurhabana aburhwaga!4Olo lusiku! luhindamuke mwizimya, Nyamuzinda amenye alushibirira omu mpingu, n'obuche burhalukoleraga! 5Luzike n'obudufu ndunduli, n'echichu chilushukire, ngasi chiyiragwire chi lubone!6Obo budufu! omwizimya gulurhole gulujire biryo byago, Lurhaganjangwa omusiku z'omwaka, luhere omu kuganja emyezi! 7Obwola budufu bugumbe, murharhengagamo ebyo kusimisa!8Lukomwe na balala bakoma esiku, bulala bayinjichula Leviatini! 9Zihere enkununu z'emiseke miseke yabo, oku langalira kw'ezuba kuzunguluke buzira kubona omu kuzibula akula engohye! 10Bulala afundaga kuchinga olunvi lwe nda nalirimo yintabona agala mabi.11Charhumaga ntafira omu nda ya nyama? Charhuma ntaba nafa omu kurhenga omu nda? 12Charhumaga haba amadwi g'oku ntola, charhumaga haba mabere mabiri g'oku nyonsa?13Bunola nchilyamire, nji nchiberere omu murhula, n'oku lyama, nji mpumuke, 14Haguma n'abami n'abarhambo b'egulu, balala bayumbakire omu mpinga.15Haguma na baluzi baliherhe Ehoro, n'emina yabo ya bumba furanga. 16Changwa nji nta chihangalanaga, nji naba nka chimamano chibishirwe, Nka kula abana barhabonaga ezuba.17Eyo munda erhalichiri babi, n'eyo ya barhamire bahumukira n'abarhaherhe misi; 18Ebigorogo nabyo byaba n'omurhula, barha nachiyunvag'omulenge gw'owabakalihira mpu bakole; 19abadorho n'abakulu bali aho, omu buja barhajiraga ebi balibwirirwe n'a nahamwabo.20Chirhuma ohereza owalumwa obuche, na kalamo ku balala bwo murhima g'omujinya, 21baherhe baling'olufu, lurhanayinja, abalulonza kulusha obugale. 22Abachishingira obushagaluke n'okuba n'obusime, nka barhakabona eshinda?23Oku muntu orhamenyere emunda ali aja, na Nyamuzinda ya langa ebyage byoshi? 24Emigayo yani bye biryo byani, n'oku kulaka kwani kusheshekala nka menji.25Ebi nanyoboha, byo bino bya manyinjira; n'ebinshalamya, byo bino byamantibukira kwo. 26Oku nyono nta murhula, nta kuhumuka, nta kugohya na kavulindi kampeza.

Chapter 4

1Elifazi w'e Tamani, achihira omuluhya aderha omwazi: 2Nka rhwakagala bumbul'obunu, rhurhakalibuzwa? S'aliko kurhe omuntu akafunda kuderha? 3Lolaga, oyibuke oku wahanwire bantu banene, amaboko gashogonokere wakazigahereza esimikiro.4Emyazi yawe yanakomeza abali bafundirwe, wakomeza amadwi gakomenye. 5Na ntyo olwawe lwamahika, wamafundwa! Na ntyo wamahikwa ko, orhajaga wachirhindibuza! 6Obuba bwawe emwa Namuzinda ka burhakaba simikiro yawe? Obulangalire bwawe burhakaba bushinganyanya bwawe?7Olonze omu byawe: nd'oli mweru kweru waherere? Bashinganyanya bahe bayirhwaga boshi? 8Oku nyono, na mubwene, abahinga amabi n'aba rhwera ebi rhashinganene bana shalula amalehe; 9Bayirhirwe n'omuka gwa Nyamuzinda, bahungumuka oku muhusi g'oburhe bwage,10Omulundumo gwa bashosho guherhe obuzinda, n'amenyo g'abana babashosho gana hungumuka; 11Shosho akabula echy'alya anafa, n'abana bayo banashandala.12Omwazi amango gwampikiraga bushalashala n'okusomerwa, n'oku rhwiri kwani kwa yuvirhe milenge migekegeke. 13Amango g'ebilorho by'obudufu binene byalerha enkengero, amango ero linene linoza abantu.14Nayunvaga obuba n'omusisi, n'amavuha gani goshi ga dirhimana. 15Omuzimu agera hofu nani , n'enviri zani zoshi za hehema.16Oli nka muntu ntamenyere aliri embere z'amesho mani, narhondera oku yunva omulenge guli gwabohereza kubuya buya: 17K'omuntu akaba mushinganyanya embere za Nyamuzinda? K'omuntu akaba mweru kweru embere z'owamu jiriraga?18Chiro Nyamuzinda arhachishingira lwoshi abambali bage, na nka bamalayika ababwenek'obubi, 19Kanga oku balamire omu nju z'ebumba, abw'obuko bwabo buba bw'omukachulo, bakasinyongolwa nka sirhu!20Esezi n'egolo eri bagayire, banahera ngasi lusiku, na ntaye wachibayibuka; 21Omugozi gw'akalamo kabo gwana chikire, banafa, n'okubula oburhimanya.

Chapter 5

1Jaga lwayama lero! Nde wakushuza? Nde omu bashinganyanya wakulagako? 2Omuhwinja anaherera omu burhe bwage, n'omusire anafira omu busire bwage. 3Nabona oku omusire ayumbaka anagandaza; Nantyo navuma echihandiro chage.4Abana bage barhabona cha chingira; banagenda babashunika oku lunvi, barhanabonaga owa bashwekula. 5Abashalishali balya ebi bayezaga, n'okuyinja bakula omu mishaki, n'ebintu byabo bya mirwa n'abantu bali nyorha.6Obuhanya burharhenga omu kachulo, n'omujinya gurhamerera omu daho. 7Omulume aburhangwa enyanya y'oku libuka, nka kula esasi y'omuliro ebalala.8Nyono, njina huna Nyamuzinda oburhabale, Na Nyamuzinda yi njinarhula olubanja lwani. 9Ajira bintu binene n'ebirhakamenyikana, n'ebirhangazo birhakaganjwa; 10Ye sheshera envula oku daho, n'okurhuma amenji gashulule omu mashwa.11Anayinamula abalembu, n'okushwekula abalibuzizwe; 12Anarhoza emirimo ya balume bayengehere, n'efune zabo zirhaka chibijirirabo; 13Abarhimanya anabagwarha omu murhego g'obwenge bwabo, n'oku chulaguza kw'abahanuzi omu kwakubagezwe.14Banashimana omwizimya omu kagarhi k'ezuba, n'okuhabuka habuka omu zuba nka budufu. 15Na ntyo Nyamuzinda analanga abazamba oku bahangalanyi babo, n'oku bachungula omu fune z'abachiri misi; 16Na ntyo omukene aherhe obulangalire aliko omubi abumba obunu bwage.17Liri ragi lyage omuntu Nyamuzinda ahanula! Nawe orhagayaguzaga obuhanuzi bw'Ogala - Byoshi. 18Ye jira echihulu, yena chibuka, anavuna, n'okulunga n'efune yage. 19Kalindarhu njakushwekula omu buhanya, na kali mushamvu amabi garhakachikuhikako.20Nja kufumy'olufu omu mango g'eshali, omu ntambala anakulikuza oku boje bwa kere. 21Nji walangwa oku bojo bw'olulimi, njiwaba buzira boba amango obubi nji bwayinja. 22Nji washekera oku babihya nka beshali, nj'orhayoboha ebiryanyi by'egulu.23Bulala nji wanywana n'amabale g'omushwa, n'ebirhugano by'omugulu nji byaba n'omurhula haguma nawe. 24Nji wabona omurhula omu chihandiro chawe, nji washigana obuso bwawe buyenere, 25Njiwabona abana bawe bayushuka, n'abanjukulu bawe nji bayuka nka birhi by'omu mashwa.26Nji waja omu shinda eri okola mushaja, nka kula baheka omurhabi oku kasanzi kago. 27Lolaga byoshi rhwabwene, lolaga ebiriho; Nawe obiyunvage n'okubijira bunguke bwawe.

Chapter 6

1Yubu arhola omwazi n'oku derha: 2Oh! Nka amalumwa gani ga kalengwa, n'obuhanya bwani ba buhanike oku munzani. 3Bwa kazidoha kulusha omushenyi g'omu nyanja nene: Lolaga echirhumire emyazi yani yiyahindamuka emwabo sire.4Bulala emishambi y'Ogala-Byoshi ya tulangwire, n'omuka gwani guherhe gwanywa elivayi; n'obukali bwa Nyamuzinda bwabere chigusho ch'entambala enyanya zani. 5Ka Punda w'elubala akayamira ahali obwasi bwinja? Eri enkavu ya kagonga enaherhe yakera? 6Karhwakalya ebiryo birhabaya kahumo na buzira munyu? Kahaba obununu omu mweru gw,eji?7Ebinalonzaga birhahumwagako,ebyola by'ebiryo byani, chi birhajira bununu! 8Echiragane chani chihikirire, Na Nyamuzinda anjirire oku bulangalire bwani! 9Bisimise Nyamuzinda anvune, alambule efune yage n'oku nkulaho!10Nji hachiyorha burhulirizi bugeke bwani, bushagaluke omu malibuko gani goshi: Ntakahindamula amarhegeko gw'Omuchesibwa. 11Charhuma nalangalira amango ntachiherhe misi? Charhuma nalinga amango nyandikirwe olufu luli ntyo?12K'emisi yani eri nka misi ya bale? N'omubiri gwani nago nka guli nka chuma? 13Ntachiherhe bugale, n'obuchunguke burhakachiba hale nani?14Oli omu malumwa ashinganene aberw'obonjo na mwira wage, chiro akaba alekere obuba bw'Ogala-Byoshi. 15Bene berhu bali jirire obubi nka chiriba ch'amenji, nka nchingo y'amenji gahera. 16Ebyavundu byana bihy'olwinji, olubula lwanabirhanga. 17Hanayinja echuka, ezaliri nyinji zanahirima, omuliro gw'ezuba, n'echingo yalo yanayorha ekalire.18Ababalama bahindamuka omu njira, baj'omu mpinga, bahereramo. 19Ababalama b'e Temani bakazi zitomoler'amesho, n'ababalama b'e Seba baliyunjwire munihiro; 20Bagwarhwa n'eshonyi okuba n'omuniro, bayorha barhebekerwe amango bageraga.21Na ntyo, mwaba nka murhabaho; mwabona omwazi gw'okuyubahya, mwashalama mwayunva eshonyi! 22Na babwirire: Mu mpereze nani hintu hilebe, munjirire hilebe oku byenyu muleme mwampereza. 23Munshwekule omufune z'omu shombanyi, munankule omu fune z'ababi?24Munyigirize, nani njina sira, munyereke ngahe nahabihire. 25Oku yunviriza eshambalo eshinganene kurhaherhe buhaka! S'aliko okurhongana kwenyu kuli kuderha gurhe?26Ka myazi yani mwagayaguza, eri ya kabula obulangalire yanayehuka nka muhusi? 27Murhagayaguzaga efubi, murhanayirhaga mwira wenyu.28Mundole, mbashigirire! Ntababesha emalangambere? 29Mushubirize, muchije omu murhima; mushubirize, n'oku menyisa obubi bwani. 30Ka hali obundi bulyalya oku lulimi, n'oku bunu bwani ntakazi derha amabi?

Chapter 7

1K'akalamo k'omuntu hanola gulu kali nka nfola miherho, n'esiku zage ziri za murhabazi w'okulimya. 2Nka kula omuja achifija ahali echibohololo, nka kula omukozi alinga oluhembo, 3Nantyo nani nahabirwe emyezi y'amalumwa, n'aba n'endurhu z'amadufu g'amarhindibuke.4Eri najiryama, n'aderha: Ago mango nji nazuka? Ago mango nji namala obudufu? Nayugurhire omurhamo kuhika emiseke. 5Omubiri guyunjwire migaku gwana rhonyoka masira, n'oluhu lwani yilwarhulika n'okuyuma.6Esiku zani yizagenda dubaduba kulusha akalibirhiro, zanahirigirhira: Buzira kulangalira kantu! 7Oyibuke oku akalamo kani kanali muka gonine! Amesho gani garhakachibona chiro ebikwirire.8Elisho liri lya bona nji lirhachindolereza; n'elisho lyawe nji lyandonza eri ntanachiriho. 9Kulala echichu chinyamuka n'oku kuhirima, n'owajire ekuzimu arhakanachirhenga yo; 10Arhakachigaluka mpw'ashubire omu mwage, n'aha mwage harhakachimumenya.11Che chirhumire ntakahanz'obunu bwani, njina derha omu burhe bw'omurhima gwani, njinaganira omu mujinya gw'omuka gwani. 12Ka nyono ndi nyanja nene, changwa chiryanyi ch'omu muluziba, mpu bampebekw'abalanzi eburhambi bwani?13Ago mango na derha: Enchingo yani yampumula, n'echiryamiro chani cha rhuliriz'amalumwa gani, 14nantyo njiwanshalamya n'ebilorho, njiwanyobohesa n'ebi oherhe wanyereka. 15Ah! nalonzaga owanyirha! Nalonzag'olufu kulusha amavuha gage!16Nabayubahire! ntakalama esiku zoshi, ondeke nyono, bulala akalamo kani kanali nka muhusi. 17Omuntu chiri jichi, mpu wamushibirira ntyo, mpu wamuyibuka ona muhebere ko omurhima, 18Chiri chichi mpu wajimulola ngasi sezi, mpu wamuhenguza ngasi mango?19Mango gahe nji waleka oku ndolereza? Mango gahe nji wandekera akasanzi k'okumira amachanira? 20Akaba chaha najirire, gurhe na kujirire w'oyo, mulanzi w'abantu? Charhumire wandibuza ntya n'empimbo zawe, chirhumire warhuma nachibera ndurhu?21Korhaka nababalira echaha chani, n'okuyibirira obubi bwani? Bulala nkola kulyama omu kachulo; nji wandonza, eri ntanachiriho.

Chapter 8

1Bilidadi w'e Shwahi arhola omwazi n'oku derha: 2Kuhika mango chi njiwaderha emyazi eri ntya, n'emyazi y'omu bunu bwawe eri nka mpusi nene? 3Nyamuzinda ye habula olubanja? Ogala- Byoshi ye habula obushinganyanya?4Akaba abana bawe bamugayisize, anahanire enyanya z'obubi bwabo. 5Aliko w'oyo, akaba oli mweru kweru embere za Nyamuzinda, akaba walonza Ogala- Byoshi;6Akaba oli mushinganyanya na mweru kweru, kubinali ntyo akulanga, anahindamule akalamo kawe bwinja; 7Obworhere bwawe bw'embere nji bwaba nka chintu chigeke, n'ebyakehere nji byaba binene.8Ondosereze obuko bw'embere, oyunvirize bwinja bichi b'eshe babwene. 9Bulala rhwabano rhuli bamulegolo, na ntacho rhumenyere, n'esiku zerhu hano gulu zinali nka mwizimya. 10Nji bakuyigiriza, nji banakushambalira, nji banakubwira na byoshi bili omu murhima gwabo:11K'Omugugu gwa kamera aharhali luziba? K'olusheke lwakamera aharhali mboho? 12Oku luchiri ludorho ntyo na chiro okuba ntaye wachire okulo, lwanayuma duba kulusha ebindi birhibyoshi.13Nantyo kubigerera boshi bayibirira Nyamuzinda, n'obulangalire bwabajira amabi bwanahera. 14Ebya chikubagira byavunikire, esimikiro yage eri logo lwa nyamurhangulira. 15Anayegemera oku nju yage, n'okurhaba ekomere; akayilabarhako, yanakunduka.16Omu bushibirizi bwage boshi, amango g'ezuba, amarhabi ga nalanada omu busani bwage, 17Emizi yage eri bisongo bisongo omu mabale, n'okusheshera kuhika omu lusika lwa mabale; 18Bamushugula halala aliri, halala mwage bamuhaba: Ntakuyinji chiro!19Lolaga obushagaluke bw'enjira zage nji zamulerhera. Nantyo kw'obola budaka abandi nji bayumanga enyuma zage. 20Nanga, Nyamuzinda arhalekerera omushinganyanya, arhanarhabala ababi.21Njanabumba obunu bwawe olwamo lw'obushagaluke, n'amarhama gawe ga yimpe enyimpo z'obukuze. 22Abashombanyi bawe nji babumba shonyi; Amahema g'ababi nji gahera.

Chapter 9

1Yubu arhola omwazi n'oku derha: 2Nechi menyere oku binali ntyo; k'omuntu akaba mushinganyanya embere za Nyamuzinda? 3Nka wakajira obuhaka haguma naye, oku bintu chihumbi arhaka kushuza chiro oku chintu chiguma.4Aba munya bwenge na mugala- byoshi: Nde wakabera buzira kuhanwa? 5Anaheka entondo, anazihindamula omu burhe bwage. 6Anadundagashaagiza egulu aha linali, n'ebikondo liyiyumangirekwo byana ndirhimana.7Anarhegek'ezuba, n'ezuba lirhanaboneka; anashukir'enkununu. 8Yenine, ye walambulaga omuchanya, ana lambagira oku menji g'enyanja nene. 9Ye walemaga Echirhende zibuzibu, Orioni n'e Baplede, n'enkununu z'omu bihugo bye malambo.10Ye wajiraga ebintu bizibuzibu n'ebirhankagalika, ebirhangazo birhakaganjwa. 11Lolaga, anagera hofu nani, ntanachimubonaga chiro, anachigendera, ntanachi mulangirraga chiro. 12Nk'akarhenga, kahali nji walahira? Nde nji wamubwira: Bichi wamajira?13Nyamuzinda arhagalula oburhe bwage; eshishi wage yeba simikiro ya bw'okuchibona. 14Nani, gurhe naka mushuza? Myazi michi na kalondola? 15Amango namaba mushinganyanya, ntakashuza; njinaba ndi nakuz'omuzuzi wani.16N'amango nja nyunva, nka namamuhamagala, ntamenyere nkaba njayunva omulenge gwani, 17Oyu wanshunika haguma n'omuhusi, ana yushula obuvune bwani buzira chibazo, 18Orhalonza nkayisa, n'okunyugusa obuhanya.19Ka kulwis'emisi? Ali Mugala-Byoshi. Omu kuli? Nde nji wanjisa lubanja? 20Kandi mushinganyanya, obunu bwani nji bwanyagisa; kandi mweru kweru, nj'aderher' oku nayagire.21Mweru kweru! Ndi yewe; Aliko nt'akalamo nchiherhe, ntasimire oku ndamire. 22Ntacho bimalire chirwakaba? Bulala, kumbere naderha, anabihya omweru kweru nka mubi. 23Chiro akaba echinjira chinalerh'olufu! Aliko analema ashekera ebibazo by'omweru kweru. 24Egulu liri omu fune z'ababi; linashukira amalanga g'abazuzi. Ch'akaba arhaliyewe, ali nde obola?25Esiku zani ziridubaduba nka lwandiko; Banalibirha buzira kubona omurhula; 26Yizangera nka bwarho bwamugugu, nka karhuli ka shamula echi kalya.27Chiro na kaderha: Nanayibirira oburhindibuke bwani, ndeker'oburhe bwani, rhondera obushiru, 28Nyubahire amalumwa gani goshi. Menyere oku orhakantola okuba mweru kweru. 29Njinaga; Charhuma na chirhamya okubusha?30Amango na kalaba omu menji g'olubula, amango na shuka efune zani haguma n'esabuni. 31Nji wa ndubika omu chidubikiro, n'emishangi yani yanabiha.32Arhaba muntu kuguma nani, mpu mushuze, mpu rhugende haguma naye omu kuli. 33Ntaye warhuja omu charagati mpu arhuchira olubanja, arhuhebakw' efune yage rhwembi.34Akule akarhi kage enyanga zani, n'abanisi barhachinyobohesaga; 35Nantyo njinaderha na nji ntakanachiyoboha. Okuhandi, ntayorhere nyenine.

Chapter 10

1Omurhima gwani gurhashagalukire akalamo! Nji nahana okuchirhegeka oku lubanja lwani, nji naderha omu kushologorha kw'omurhima gwani. 2Nabwira Nyamuzinda: Orhanshwekaga! Omenyese chirhumire orhatola ka muguma wage! 3Nka kwa kaba kwinja oku ndibuza, n'oku shegeza emirimo y'omu fune zawe, n'okubone ajirire obuche bwawe okuhanula ababi?4Ka mesho gawe gabere ga muntu w'omubiri? Eri changwa onali wabona nka muntu? 5K'esiku zawe kaziri nka siku za muntu, n'emyaka yawe yagera k'eyo yabo, 6Mpu y'olonzereza obubi bwani, mpu y'oshibirira echaha chani, 7Omenyere bwinja oku ndi mweru-kweru, na ntaye wakankula omu fune zawe?8Efune zawe za bumba, za na ndema, zanjira nyeshi. Nji wana nshandula! 9Oyibuke oku wenine wambumbaga kula babuma ebumba; ko kala walonza okushubi njira pindamuke kachulo?10Karhali wenine wankamaga kula bakama amarha? wananchiririza kula bachiririza amasaza. 11Wanyambisa omubiri n'omunyofu, waluka amavuha n'emisi;12Kandi wampereza olukogo haguma n'akalamo, wambika okubushibirizi bwawe n'obulanzi bwawe. 13Lolaga ebyoba obishire omu murhima gwawe, lolaga, mbimenyere, ebiwachijirire wenine. 14Nka na kajira echaha, yiwanandola, orhanababalira obubi bwani.15Nkandi munya-byaha, buhanya bwani! Nkaba mweru-kweru, chiro ntayinamula erhwe, nyugurhire eshonyi n'obuhanya bunyunjwire. 16Eri najiderha mpu nyinamule erhwe, wanankulikira nka ntale, wananshurha kandi n'ebirhangazo.17Yiwampa abahamirizi bahyahya, Yiwayushula oburhe bwawe enyanya zani, yiwa nyikaza omu bugendekezi bw'obuhanya.18Charhumaga wankula omu nda ya nyama? singa nachifirire, na nta lisho lya kandolereko; 19Nakabere nk'orhanaliriho, bankula omu nda ya nyama bampeka omu shinda.20N'esiku za kalamo kani zirhaliri zigeke? Nka wakandeka, n'okuchikula ku nyono, n'oku chihumukira hityu, 21Embere nchigendere, buzira ku galuka, omu chihugo ch'omwizimya n'omu mwizimya g'olufu, 22Omu chihugo ch'omwizimya gunene, omola mwo mwizimya gw'endunduli g'olufu n'okurhamenyikena, eyo munda obuche bunaba nka mwizimya.

Chapter 11

1Sofari w'e Nama arhola omwazi aderha: 2Eno myazi minene erha kabona chishubizo chiro, n'okuyorha muntu oyinji derha mpu yinja habwa olulishinja? 3K'emyazi yawe minene njiya jira abandi barhanderhaga? Nji washekerwa, na nta muntu oku yazize?4Waderha: Oku ndi nalola kwa bushinganyanya, ndi mweru-kweru omu mesho gawe. 5Oh! Nka Nyamuzinda alonza oku nderha, nka kabumbula obunu mpu lya kushuza, 6Nka kakuboholera amahwe gw'oburhimanya bwawe, kw'oku oburhimanya bwage bulugire, wali wamenya oku arhakujira kubi oku mabi mawe.7K'osimire oku menya amahwe ga Nyamuzinda, n'okuyunva bwinja bwinja obumenyi bw'Ogola- Byoshi? 8Yeri kandi enyanya kulusha omu chanya: Bichi nji wajira? Kandi biri kulusha ekuzimu: Bichi omenyere kw'ebyo? 9Obugali bulehukire kulusha egulu, bwona bugalihire kulusha enyanja nene.10Nka achigerera, nka akamenya, nk'alegemere oku karubanda kage, nde wakalahira? 11Bulala yewe anamenya ababesha, n'okubona dubaduba abayagire. 12Omuntu, oku handi, ajira obwenge ka bwa musire, ana burhagwaga nka mwana gwa Punda y'elubala.13Oku w'oyo, oyerekeze omurhima gwawe emwa Nyamuzinda, olambule efune zawe embere zage, 14Ochiyeguze n'amabi, oleke okulama omu mwawe n'obulyalya.15Na ntyo nji wayinamula amalanga gawe buzira ezabyo, nji wazibuha orhanayunva buba: 16Nji wayibirira oburhindibuke bwawe, nji wabuyibuka nka kulala bayibuka amenji gashulula. 17Esiku zawe nji zashubikolera kulusha ezuba lya hacharagati, N'omwizimya gwawe nji guhindamuke nka buche bw'esezi.18Nji waba oyunjwire obulangalire, n'ebi walingaga nji birhabula; nji wachilol'eburhambi, nji wanahumuka nk'oku binali. 19Nji walyama na ntaye wakuhangala n'abantu banene nji basimisa amalanga gawe.20Aliko amesho g'ababi nji gabula ahagalola; Nabo nji babula ahabayakira; Olufu, lolaga omunihiro gwabo!

Chapter 12

1Yubu arhola omwazi aderha: 2Ku binali, okuli, obuko bw'ebilemwa ye w'oyo, na kugerera w'oyo oburhimanya bwanafa. 3Nani mperhe obwenge kuguma nenyu, nani, ntacho mundushire mwe byola; na nde orhenji ebintu muderhere?4Ndi masheka embere za bera bani, amango ndi nahema oburhabale bwa Nyamuzinda; omushinganyana, omweru kweru, chintu ch'amasheka! 5Omubuhanya wanashekerwa! ly'erhegeko ly'abashagalukire; N'owa chihuma huma mpu bamuholereze. 6Amango hali omurhula omunju z'abanyezi, obulanzi ku balala bashologosa Nyamuzinda, chiro na balala balonza oku chijirira nyamuzinda w'emisi yabo.7Odose ebirhungano, byakubwira, n'enyunyi z'omuchanya, za kuyigiriza; 8Onshambalire egulu, nji lyakuyigiriza; n'efi z'omu nyanja nene nji za kuganulira.9Nd'orhamenyere emwenyu oku btyoshi byajirwaga n'efune za Nahano? 10Aba afumbarhire omu fune yage akalamo ka ngasi oyisa, n'omuka gwa ngasi muntu.11K'oku rhwiri arhali ko kuyunva emyazi, nka kulala olulimi luyunva okuloka kw'ebiryo? 12Omubashaja muba okurhimanya, n'omu kalamo kanene buba bwenge.13Omu Nyamuzinda m'omuba oburhimanya, n'obuhashe. Obuhanuzi n'obwenge biba byage. 14Ebya kumbagaza birhachiyumbakwa, n'eyashweka ntaye nji wamushwekula. 15Anachingiriza amenji na byoshi byanayuma; Anagalika, n'egulu lyanabiha.16Aba aherhe emisi n'okukenguka; y'egala owa herere changwa okuheza abandi. 17Abahanuzi anabahabisa; Anashandaza okuli kw'abazuzi. 18Anashwekula omukaba gw'abami, n'okuhebw'olukoba omumpindi zabo.19Ahabisa abadahwa; n'okukubagaza bachiri misi. 20Asiza abalemaga baderha baliherhe obuhashe; anyega abashaja olubanja. 21Anasheshera obubi oku bakulu; n'okubanyega bachirimisi omukaba.22Anayerekana ebibishirwe omu mwizimya, anayerekana obuche omu chichu ch'olufu. 23Anayushula amashanja, anashuba maheza; anagalandisa hale, anashuba magalula omu mbibi gazo.24Abakulu b'echihugo anabanyega obwenge, anabahezeza omu mpinga erhali mu njira; 25banadubaduba omu mwizimya, barhanabona bwinja; badandabagana nka bantu balalukire.

Chapter 13

1Lolaga, elisho lyani lyabwene ebyola, n'okurhwi kwani kwa biyunva nanabibikirira. 2Ebi mumenyere, nani bina nyinji, ntacho mundushire mw'ebyola.3Aliko naderha n'Ogala-Byoshi, na bwira Nyamuzinda entambala yani. 4Bulala mwabo, munaderha ebishugu by'emyazi, mweshi muli bafuruma babusha. 5Ka murhaka chisirira? Nenyu mwakabonekana kuba n'oburhimanya.6Muyumve, mbasengerere, amasambo gani, muyunve echiba omu bunu bwani. 7Kamumenyere oku mwaka derha ebirhashinganene enyanya za Nyamuzinda, n'oku muderhera mwana derh'obulyalya? 8Ka mulonzeze oku muderhera? Mulonzeze oku sambira Nyamuzinda?9Nka bayunvirize, njarhababeshuza? Nji mwamurhebeka kulala murhebeka omuntu? 10Ku binali ntyo nja bashwekesa, nka murhajirire omuhwe n'okuchilang'okuye.11Obukulu bwage burhakabayobohesa? N'obuba bwage burhakabarhogerako? 12Emigani yenyu eba migani y'omu luvu, n'okufunguzana kwenyu kuba kufunguzanya kw'ebishoho.13Musiranwe, mundeke, nyekola naderha! Nji byagerera oku njanalonza. 14Chirhumire omubiri gwani ngusezeze omu menyo? Njinahana akalamo kani. 15Lolaga, nja nyirha yenine; ntacho chiro nchinihire; Aliko embere zage njinayerekana obushiganyanya bwani.16N'okwola konine kwakachiza obuchunguke bwani, bulala omubi arhakachihanyagaza mpu ayumange omu mesho mage. 17Muyunve, muyunve emyazi yani, murhege okwirhwi bwinja okubi nalonza okuderha.18Mundolage naja lubanja; menyere oku nayaza. 19Nde olala njiwanjisa lubanja? Na kandi nchisirire, na nachifira.20S'aliko, onyemerere bintu bibiri ntakanachibisha hale n'amalanga gawe: 21Okule efune yawe enyanya zani, n'obuba bwawe burhanshalamyaga chiro. 22Na ntyo ohamagale, nji nakushuza, na nka na kaderha, onshuze!23Bubi bungana gurhe n'ebyaha binga na kujirire? Ombwire olugomo lwani n'ebyaha byani. 24Chirhumire wambisha amalanga gawe, wantola nka mushombanyi wawe? 25Walonza okushurha echibabi cha hehuka? Bichi oshimbire olukere luyumukire.26Chirhumire wantolera emihigo ekomere, oshubi ganjira obubi na jirire omu kuyushuka kwani. 27Chirhumire waheba amagulu gani mwe byuma, n'okulolereza ngasi hyoshi na kajira, n'okushokeranya ngasi aha nagezeze olushando, 28Amango omubiri gwani gwarhondera okubola, nka mushangi gwalibirwe n'omushwa?

Chapter 14

1Omuntu aburhwa n'omukazi! akalamo kage kali kageke, kana yunjwire ntanya. 2Anaburhwa, anachibwa nka lwaso; anachibisha n'okuhera nka chichu. 3Oli nkw'oyola yohenekera n'elisho lisibwire! n'oku njisa lubanja haguma nawe!4Gurhe echintu chibihire chakarhenga mw'omuntu okwirire? Ntaye wakarhengamo. 5N'akaba esiku zage ziganjirwe, n'akaba waganjire emyezi yage, n'akaba wamuchirire olubibi arhakarhaluka, 6Omukule kw'amesho, omuleke naye, akanaba n'obushagaluke bugeke nka muhinzi omalisa olusiku lwage.7Omurhi gujira obulangalire: Amango bamagucha, gwa nashuba kumera, gwanaburha emishogera; 8Amango akaba emizi yagwo yayumire omudaho, n'amango n'echisisi chago chikola chirhondere chabola, 9Eri gunayunva amenji, gwanashubimera gwanameza amarhabi nka murhi muhyahya.10Aliko omuntu yewe anafa, n'okuheza emisi yage; eri mwene omuntu arhenga mw'omuka, Ngahe anaja? 11Amenji g'enyanja ganayuma, n'amenji g'omu lwinji lunene ganashandala n'oku nayuma; 12Chi omuntu yewe halala alambukiraga ntako akachizuho chiro, arhakachizusa kugera amango empingu njizagaluka, arhakana chikula omuro lyage.13Oh! Nkaba wakalonza ombishe omu kuzimu, onambeze omola kuhika oburhe bwawe buhwe, onagalinjirira amango wenine washubinyibuka! 14Akaba Omuntu anafa ka njakashubi lama, omu siku zani zoshi z'oburhindibuke nagendekera n'okuba n'omunihiro, kuhika amango byakahindamuka.15Njiwanahamagala ntya, nani njinanakushuza, njiwanashubi lolereza omulimo gw'efune zawe. 16Aliko bunola oherhe waganja entambu z'amagulu gani, Ogwerhe walolereza ebyaha byani; 17Amabi gani wagayubikire omu chiriba wahebakw'obulembo, n'okurhondera wakengera amabi gani goshi.18Entondo ya kunduka n'okuhera, n'ebale lyanahera aha lyaliri, 19Ebale lyanashebwa n'amenji, n'egulu lyanahekwa n'omulaba;Nantyo kw'obihya obulangalire bw'omuntu.20Wamamurhingamira, n'okuchigendera; njiwa namuhindamula, okubuzinda wanamugalula. 21Abana bage njibaj'erenge, arhakanachimenya; bakabachinaguza, ntacho chakachi mubwira. 22Amalumwa g'omubiri gwage gwonine ayunva, arhalakira wundi chi magala gage gonine.

Chapter 15

1Elifazi w'e Temani arhola omwazi aderha: 2K'omurhimanya agenda ashuza emyazi yahehuka nka mpusi? N'okubumba enda n'empusi y'ebushoshokero bw'ezuba? 3N'oku myazi ya busha abusha ya kachiderhako? noku myazi erhaherhe kamaro?4W'oyo, wamashandaza obuba bwa Nyamuzinda, wamashandula ngasi chigusho chibi embere za Nyamuzinda. 5Obubi bwawe bwarhegekw'obunu bwawe, n'okuderha oluderho lw'abantu benge. 6Arhali nyono, chi bunu bwawe bw'obuku chirire olubanja. Bunu bwawe bw'obukubeshuzize.7Kw'oli mwambere oku burhwa omu bantu? Ka waburhirhwe wa burhanzi embere w'orhurhondo? 8K'okala oyunvirhe omwazi gwa Nyamuzinda? Ka wenine okala ochihere oburhimanya? 9Bichi oyinji rhurhenji? Bichi oba omenyere rhukabihaba?10Nerhu rhugwerhe omu kagarhi kerhu abakulu b'emvi, abashaja, bachire b'esiku kulusha isho. 11Ochigwarhire kantu kageke k'oburhulirize bwa Nyamuzinda, n'emyazi y'obuholo eyunvikana enyanya zawe?12Ngah'omurhima gwawe gukuyigiriziza, na by'ebichi ebila amesho gawe yigajira? 13Gurhe! Enyanya za Nyamuzinda y'okola wahindamula oburhe bwawe n'obunu bwawe bwanaderha emyazi eri nkeyi! 14Omuntu biri bichi, mpw'abe mweru-kweru? Olala waburhagwa n'omukazi mpu naye aba mushinganyanya?15Akaba Nyamuzinda arhajira mulangaliro omu bachesibwa bage, akaba n'empingu zirhaba mweru-kweru omu mesho gage, 16Gurhe byakaba oku chilemwa chikwire n'echikali, omuntu onanywa amabi nka menji!17Nkala na kubwira, oyumve! Nakuganiza oku bina bwene, 18eby'abanya bwenge bakazagi nyigiriza, ebi banyerekere, bayigirizwaga na b'eshe.19Balala baliri banina echihugo, n'omubo nta muhisi waliziba omu charagati chabo. 20Esiku z'omubi zoshi ziba za buhanya, n'emyaka yoshi eba ya kugabw'omubi. 21Omulenge gw'obuba gunayunvikana oku marhwiri gabo; amango g'omurhula, omushombanyi achiheza yenine.22Arhanire oku fumw'omwizimya, anabona engorho y'oku murhera;. 23Analibirhira eyi n'eyi omukulonza omugati, ayinji okw'esiku z'omwizimya zi mulingire. 24Omusisi n'obuba byanamugwarha, byanamuyikaza nka mwami oli hofi okulwa;25Bulala akulire efune ku Nyamuzinda, n'okulwisa Ogala- Byoshi, 26Abona akachanji kw'okulibirhira emunda ali n'orhwere emungongo n'empenzi zage.27Ali gwerhe amalanga mage gaherhe gayaga mavurha, n'enda yage echiberere murhimbira; 28Alilamire omu bishagala bya bihire, n'enju zalekerwe, ziri hofi zikunduke nka mishaka.29Arhakachi shubikugala, obugale bwage ntaho njibwachirhonderera, eburha lyage lirha ka chishandala oku gulu. 30Arhakachifumya oku mwizimya, engulumiro nji yayosa eburha lyage, na Nyamuzinda nja muyirha n'omuka gw'obunu bwage.31Akaba aherhe omukubagiro omu mabi, eri achirhebeka, bulala amabi njigaba luhembo lwage. 32Nji hagerera okubuzinda bw'esiku zage, na marhabi gage nta mango gashuba kuba mabishi. 33Nja yorha nka muzabibu bakulire kw'amalehe mage gunali mubishi, nka muzeituni barhozez'obwaso bwago.34Enju ye dyalya nji yahindamuka nguba, n'omuliro nji gwagulumisa echirhala ch'omuntu osima echituliro. 35Anaba bukule bw'amabi n'ikuburh'amabi, anakuziza amalehe omunda yage gana murhebeka.

Chapter 16

1Yubu arhola omwazi aderha: 2Nanyunva ngasi mango emyazi eri nk'eyila; mweshi muli barhulirizi bakomere. 3Mangochi mwamala eyola myazi yenyu yahehuka nka muhusi? Chirhumire muherhe ebya bahabusa omu mashuzo genyu?4Nani ntyo, nalikwanene oku derha nka mwabo, nka mwaliri oku lunda lwani: Njina babwira emyazi, njina dunda erhwe enyanya zenyu, 5Njina barhuliriza oku bunu bwani, njina dundaganya obunu omu kubarhuliriza.6Nka derhere, amalumwa gani garhakasira chiro, nka namasira, nka nsirire, omu bichi gakaja galembuha? 7Nantyo, nkaba! gakala gamalire, wamalire omulala gwani; 8Wangwarhire nani, mpu nchi hamirizize; okuyonda kwani kwa yushukire, n'okuj'ampeka embere zawe.9Yambwerangula n'oku nkulikiranya omu kajinyajinya kage, anaherhe ampekenyer'amenyo, anakulikiranya n'okuntula omu kundolereza. 10Banabumbul'obune mpu bansheshunyule, banampangala n'okushurha ebigalo omu marhama, boshi banachizingira ku nyono.11Nyamuzinda ampanire omu babi, amandekerera omu mabako g'abanizi b'abantu. 12Naliherhe omurhula, ana nchugurha, angwarhira oku gosi n'okunvunagula, ana nkulula nka murhego.13Orhurhego rhwage rhuzungulukire enyunda zoshi; anantul'esiku buzira bwonjo, n'okusheshera endulo yani oku daho. 14Anjirire nguli oku nguli, anambumbiriza nka muntu wantambala.15Oku mubiri gwani na hangire kw'echigunira; n'erhwe lyani nalifunda omu kachulo. 16Okulaka kwa bihya amalanga gani; echichu ch'olufu chiri oku ngohye zani. 17Namenyere oku ntachibi najirire, n'amahuno gani galiri mweru kweru esiku zoshi.18Omenye wakashukira eshagama yani, w'oyo daho, n'emilenge yani yalema yagenda kuleka! 19Nantyo kandi, omuhamirizi wani ali omu mpingu, Omuhamirizi wani ali omu hantu h'enyanya.20Aberha bani basharha nani; Nyamuzinda yimbayekere haguma n'emiziga. 21Ka wakahereza omuntu okuli kulusha Nyamuzinda, na mwene omuntu kulusha bera bage! 22Bulala oluganjo lw'emyaka yani lwamager'obuzinda, nji nachijira mwela njira chiro nta kanachiyigaluka mwo.

Chapter 17

1Omuka gwani gwamahwa, esiku zani zanagera oku buzinda, eshinda endingire. 2Nkala zungulukirwe na bali banshekera, n'elisho lyani yilyaloreza ebijachi byabwo. 3Obe wenine murhabazi wani, oku bundi, nde nji wanshuziza?4Bulala washweker'emirhima yabo n'obwenge; nantyo orhakabaleka chiro bahima. 5Wahanamagala bera bawe omu kushangira ebiryo n'okuba n'abana bagwerhe amesho gali emwinya.6Wanjirire mugani gwa mashanja, nyono nye nkala chintu ch'okubonerera. 7Elisho lyani liri mwizima enyanya z'amalumwa; n'ebigabi byani byoshi biri nka chijuchu. 8Abantu bashinganyanya nji basomerwa, n'omushinganyanya nj'ayimanga enyanya y'omubi.9Omushinganyanya njayorha anali omu njira yage, ogwerh'efune ziri mweru-kweru anayushula oburhwali. 10Aliko mwabwo mweshi, mugalukire elala myazi yenyu, ntakabona omurhimanya omu mwabwo.11Gurhe! esiku zani zamahwa, n'emihigo yani yamafananda, emihigo yali bumbire omurhima gwani. 12N'okumenya mpw'Obudufu ly'ezuba, mpw'obuche bwanaba hofi ago mango omuzimya gunali ho!13Zikala siku z'olufu yinalinga omukalamo kani, n'omu mwizimya munjinajira echubi lyani; 14Yi nayamira eshinda: We darha! N'emivunyu: Mweba nyama! na mwali werhu! 15Bulangalire bwani, buli ngahe? Bulangalire bwani, nde wakachibubona? 16Nji bwayandagalira ewa nyunvi z'olufu, amango rhwaja haguma kuhumuka omu kachulo.16Nji ayandagalira ewa mirynongo yo lufu amango nji rhwagenda haguma kuhumukira omu luchulo.

Chapter 18

1Bildadi w'e shwaki arhola mwazi aderha: 2Mango chi weke waleka eyila myazi yawe? Orhange obe n' obwenge, nantyo nji rhwanashambala.3Chirhumire warhulola nka nyama? Chirhumire rhurhaba nka binganyi omu mesho gawe. 4We herhe wachigaba eri burhe bwawe bwarhuma, komenyere, mpu elugulu lyawe, y'egulu lyayorha busha? Komenyere kw'amabale nji gahirima ahagaliri?5Obuche bw'omubi nji bwazima n'engulumira eli yagulumira nji yaleka okugulumira. 6Obushe njibwazima omu hema lyage, n'etara lyage njilyazimira enyanya werhwe lyage.7Entambu zage nji zahwerwa; Chiro akaba aherhe emisi yage, nja kumbagala. 8Bulala ahebere amagulu gage oku muhungo, ya lambagira omu milaga,9Omurhego gwamugwarhira oku kasisinya, n'omuhungo gwa chizingira okuye; 10Omugozi gu chibishire omu ndaho, n'omurhego gwa mugwarha guli omu njira yage. 11N'obuba bwanamugwarha, bumuzungulukire, bumushimbulire enyuma zage.12Eshali lyamalire emisi yage, obuhanya buli eburhambi bwage. 13Ebigabi by'oluhu lwage biri chiguma chalibwa oku chindi, n'ebihinga byage byalibwa n'omwana mwambere w'olufu.14Bamamukula omu nju yage aliyinji mpu mw'omuli omurhula, akululirwa emwa mwami w'okuyubahisa. 15Ntaye omu bwo walilamire omu nju yage, omuliro njingwashandala omu chihandiro chage.16Omu shishi, emizi yage ya yuma; omola nyanya, amarhabi gage gachibwa. 17Obwenge bwage bwahera oku gulu, n'ezino lyage lirhachiri omu mashwa.18Ashunikwa ewa buche omu mizimya, ahigwa omugulu. 19Arhachiherhe owayima oli w'omuburha omu bantu bage, ntaye wafulumukire omu hantu ali lamire. 20Amuko nji gayinja nji masomerwa n'echinjira chabo, n'eburha liriho nji lyagwarhwa n'obuba.21Nta kundi kurheganyizwe oku muntu mubi, kubiba ntyo okw'olala orhenji Nyamuzinda.

Chapter 19

1Yubu arhola omwazi aderha: 2Kuhika mango nchi mwaleka oku lumya omurhima gwani, n'okundabarha n'emyazi yenyu?3Lolaga okubukola bwa kali kumi obola mwanjachira; Murhayunva shonyi oku ndibuza ntya? 4Akaba kubinali najirire echaha, okola kuhabuka kwani nyenine kundolere.5Mumenyere mpu mwanjira oku mulonzeze? Ka muli mwalonza okuyerekana oku na yagire? 6Mumenye kandi oku Nyamuzinda ye nkulikire, n'okunshukira nakahungo kage.7Lolaga, mperhe nayama enyanya z'okubonererwa, na ntaye w'oku nshuza; Yinalonza okuli, na nta kuli! 8Anshwekere loshi, ntakagala kugera; ayunjuz'emizimya omu njira zani. 9Anyegere erenge lyani, ampogwere echishema omu rhwe.10Anyega enyunda zoshi, na chigendera; akulikire obulangalire bwani nka murhi. 11Analerha n'oburhe bwage enyanya zani, ananjira kubi nka muguma wabashombanyi bage. 12Engabo zage zamanyinja zoshi chaligumiza, zamacha enjira kuhika emunda ndi, zajira echihandiro ebwa nju yani.13Ankula ku bene berhu, na bera bani banyaka; 14Abalungwe bani bandekere, n'abera bani banyibirire.15Nabere muhisi embere z'abambali bani n'abambalikazi bani, n'abambali bani baherhe bandola nka muntu warhenga. 16Yina hamagala omukozi wani, arhashuza; yina mushigirira n'obunu bwani, na ntacho.17Mukani ayakire akabayo kw'omuka gwani, n'olubaja lwani oku bana bani nchiburhira. 18Abana nabo baherhe bangayaguza; eri nakayimanga, banarhondera banshekera. 19Abanaliherhe nanihira banjirire masheka, aba nalisimire bahindamukire bashombanyi bani.20Amavuha gani gakola gananirire okuluhu n'oku minyofu yani; nkala nyorhere okuluhu lwa menyo gani. 21Mumbalire, mumbere obonjo, mwabwo, bera bani! Bulala okuboko kwa Nyamuzinda kwa nshukire. 22Chirhumire munkulikire nka kula Nyamuzinda ankulikire, chirhumire mwayerekana oku omubiri gwani gurhashinganene?23Ewa! Yi nalonza emyazi yani eyandikikwe, eyandike omu chitabu; 24Yinalonza omungwara gw'echuma haguma n'obwino bibereho ngasi siku n'amango omu bale.25Aliko menyere oku omurhabazi wani aliho, njanachiyimanga buzinda oku gulu. 26Amango oluhu lwani nji lwabiha, nja yumanga; amango naba ntaherhe mubiri, jinabona Nyamuzinda. 27Nji namubona, njaba wa kamaro kani; amesho gani nji gamubona, arhali ga wundi; Omurhima gwani yigwa mulinga.28Amango muderha mpu: Chirhumire rhumukulikirenye? Bulala okuli kwani nji kwamenyikana. 29Muchilangage oku kere mwenine: Amabi oku kere gali madarhi! Mumenye oku hali olubanja.

Chapter 20

1Sofari w'e Namati arhola omwazi aderha: 2Enkengero zani za manzeza oku shuza, n'okuba duba duba kwani kurhaka rhuma kwayenera. 3Nayunvirhe amahano goshi ga ntindibwize; n'okuyisa kw'obwenge bwani nji bwampereza oku chihola.4Kw'orhenji ku, amango goshi, kurhenga omuntu ahebwa kuno gulu, 5Oku obukuzwe bw'ababi buba bugeke, n'oku obushagaluke kw'omuntu mubi kwa kashanji kageke?6Amango nj'alehuka kugera omu chanya, n'erhwe lyage njilihume oku bichu, 7Nj'ahera esiku zoshi nka mazi gage, n'abamubonaga nji baderha:mpu ngahe ajire?8Nj'anabalala nka chilorho, na nta kuchi babonako chiro; nj'anahera nka chilorho ch'omu budufu; 9Elisho lyamubonaga nji lirha chimubona chiro, n'ahali lamire nji murhachi mulangira ho chiro.10Bagala bage nji barhangulwa n'abakene, n'efune zage nji za galula byoshi arholaga n'ebikanyi. 11Obushibirizi bw'obusole, bwali yunjwire ebigabi byabo, nji bya chiryamira haguma naye omu kachulo.12Amabi gali kwirire omu bunu bwage, ali bubishire eshishi w'olulimi lwage, 13Alemaga abirya buzirak kubileka, alibigwarhire omu charagati k'omu mwage; 14Aliko ebiryo byage nji bya hindamuka omu bula bwage, nji byaba omu mubiri gwage nka menyo ga njoka.15Amirire obugale, nj'abushala; Nyamuzinda nja buhiga omu nda yage. 16Anunugusa amenyo g'enjoka, olulimi lw'enjoka nji lwa muyirha.17Nj'arhachihumuka omu kulola kwage oku nyinji, oku milaba, oku lwinji lunene lw'obuchi na marha. 18Nj'agalula eby'abaga abwene, na ntacho nj'ayunguka chiro; nj'agalula byoshi arholere, na ntacho bya mujirira. 19Bulala abonerere, n'oku kulibisy'abakene, ashanda enju na nta kushubi kuzilumula.20Bulala echirhule ch'amesho chirhakachibona; Aliko nj'arhachungula ebyali herhe by'akamaro. 21Ntacho njichamufuma oku byamiraga; Aliko okwaba alamire kurhakalegama. 22Omu charagati ch'ebikulo nj'aba omu buhanya; efune za buganda boshi njiza muyumukirako.23Lolaga, mpu ayunjuza enda, Nyamuzinda nj'amurhumira omuliro g'oburhe bwage, nj'amuyugusa n'envula y'echimenyiso. 24Nj'kafuma emiherho y'ebyuma, Akerere k'eshaba nji kamurhulangula. 25Nj'akula echimenyiso oku mubiri gwage, esasi zamarhenga n'omubulla bwage, agwarhirwe omu buhanya bw'olufu.26Ngasi ndunduli yalibikire obugale bwabwo; nji bwayoswa n'omuliro nji gurhakolezwa na muntu, n'olala nji wayorha omu nju yage nja nahindamuka luvu. 27Emalunga nji gamenyesa obubi bwago, n'egulu nji lyamamuhindamukira.28Obunguke bw'enju yage nji bwahekwa, nji bwahera oku lusiku lw'oburhe bwa Nyamuzinda. 29Lw'oluhembo Nyamuzinda abikire omubi, k'akola k'akashambala Nyamuzinda omurheganyize.

Chapter 21

1Yubu arhola omwazi aderha: 2Muyumve, muyumve emyazi yani, mumpereze oku rhulera. 3Muleke ntange derha, mbashigirire; na, hano mba na maderha, wakaja wanshekera.4Ka murhasimire omuntu wachirhegeka oku lubanja lwage? Na chirumire omurhima gwani gurhali gwa kubegerera? 5Mundole, munasomerwe, muhire efune oku bunu. 6Amango yinabikengera, ebyola byananyobohesa, Nyeshi omusisi gwanangeramwo.7Chirhuma ababi balama? Chirhuma bashaja banagwerh'emisi minene? 8Eburha lyabo lyana yushuka haguma nabo omu mango gabo, n'abanjukulu babwo banayushuka omu mesho gabo, 9Omunju zabo ziri mw'omurhula, na nta buba baherhe; akarhi ka Nyamuzinda karhaka bashurha.10Empanzi zabo ngasi mango eri kubusa yizanabusa, n'enkavu zabo zanayima n'okuburha bwinja zirhanamoma. 11Banalek'abana babo balibirhe nka birhungano, n'abana banarhola obulye bwabo. 12Yibayimpa oku mulenge g'okushuurha engoma n'akasayo, n'oku chisimisa oku mulenge go mulizi.13Yiba geza esiku zabo omu bushagaluke, na kandi yibayandagala liguma liguma okusi z'olufu. 14Nabwo balemaga babwira Nyamuzinda: Ochikule ku rhwabo; rhurhalonzeze oku menya enjira zawe. 15Ali nde Ogola- Byoshi, yi nerhu rhugale ku mukolera? Bichi rhwayunguka yirhumuyerekeza amahuno gerhu?16Bichi lero! Rhurhaherhe omurhula? Hale nani oku hano lyo babi! 17Aliko oku yinja kwabo ngasi mango etara lyabo lyazima, obuhanya bujirike okubwo, Na Nyamuzinda abagabire echigabi chabo omu burhe bwage, 18Babe nka bukere bwahekwa n'omuhusi, nka chifundo cha balazwa na kasururu.19Ka Nyamuzinda abikire abana obuhanya bwa b'eshe? Aliko olala Nyamuzinda ashinganene oku hana, mpu ya buyunva bwinja. 20Olala oshinganene okubona yenine obuhanya bwage, olala oshinganene okunywa oburhe bw'Ogala-Byoshi. 21Bulala, bichi enju yage yachimujirira hano eba enyuma zage, amango oluganjo lw'emyezi yage yahwa?22Ka Nyamuzinda yi nji bahereza enyigiriz, yewe ye rhegeka abazimu bw'omuchanya? 23Muguma afa enyanya z'abandi, oku murhula n'okuchishinga, 24Amabunda gage gayunjwire mashushi n'omwokwa gw'amavuha gage gayunjwire magizi;25Owindi afa, n'omungo gumuli emurhima, ebwa kuba nta mango naye abwene oku ragi. 26Bombi balyama omu kachulo, ku bali babiri boshi bahindamuka chilumbo ch'emivunyu.27Maeyere bwinja enkengero zenyu, N'emanja zichi muli mwaderhera enyanya zani. 28Mwamaderha: Gahe enju y'omuntu w'emisi? Gahe enju ya babi eri balamire mwo?29Aliko gurhe! Murha dosaga ababalama, n'okulonza mumenye bichi banajira? 30Olusiku lw'obuhanya, omubi anachingirwa; olusiku lw'oburhe, anafulumuka.31Nde wakakaliha oku borhere bwage? N'oku muyereka ebyajirire? 32Ahekwa omushina, anasisimuka kandi omu shinda yage. 33Ebironko by'omulubanda bilembere; n'abala boshi b'enyuma zage nji bakulikira eyo njira nguma; Nka kulala chigusho chinene chamukulikire mira.34Chirhumire mwarhuliriza na busha? Omu mashuzo genyu galiyorhe bwenge busha.

Chapter 22

1Elifazi w'e Temani arhola omwazi aderha: 2K'omuntu akaba wa kamaro emwa Nyamuzinda? Nanga; ow'oburhimanya aba wa bunguke oku yenine. 3Nkaba oli mushinganyanya, ka buli bunguke bw'Ogala-Byoshi? N'akaba oli mushinganyanya omu njira zawe, nd'oyungukire?4K'okububa bwawe cherhuma akukalihira, n'okuja lubanja nawe? 5K'arhali akuba obubi bwawe buli bunene? N'emigayo yawe eri minene?6Walemaga wakula echikinja oku bene benyu buzira mpavu, wanalema wabayima emishangi abola barhayambere; 7Orhaliherhe wahana amenji oku muntu orhamire, n'omuntu oli shali wana muyima ehyokulya. 8Echihugo chiri ch'abalala b'emisi, n'ow'emisi yinji wachiyumbaka.9Walemaga wagulula abakana fune nyumu; n'efubi wanazivuna amaboko. 10Ebyola bye birhumire ozungulukire n'emirhego, n'obuba bwakugwarha chaligumiza. 11Orhali wabo emizimya, n'agola menji ga yunjwire gakumira?12Nyamuzinda k'arhali omu chanya emalunga mbere? Lolaga obuchumu chumu bw'enkununu nka buyumangire! 13Walemaga waderha: Bichi Nyamuzinda akamenya? Ka wakacha olubanja omu mwizimya? 14Olwakungu lwamushukira, arhanachibonaga chiro; alema abaona olwakungu lw'emalunga.15Eh gurhe! Olonzeze okukulikira enjira ya mira bakulikire abantu ba banya byaha? 16Bahekwa embere za kachanji, okulegama kwabo lwinji lwa suka. 17Balema babwira Nyamuzinda: Orhurhengeko; chaka rhunjirira Ogala-Byoshi?18Ago mango Nyamuzinda ayunjuza enju zabwo bintu. Amahano g'ababi ganyinjira! 19Abashinganyanya, abahamirizi bw'okuheza kwabo, njibachishinga, n'omweru-kweru nj'abashekera: 20Lolaga abashombanyi berhu bamahihwa! Lolaga n'obugale bwabo bwamalibwa n'omuliro.21Nantyo ochishwekere oku Nyamuzinda, nji wabona omurhula; nji wachishingira omu bwinja. 22Orhole omu bunu bwage enyigirizo, Emyazi yage oyibike omu murhima gwawe.23Nji wahabwa, nka wakagalukira Ogala-Byoshi, nka wakakul'amabi omu nju yawe. 24Kabula ehoro omu kachulo, ehoro y'Ofiri omu rhubale rh'omu misuka; 25N'Ogala-Byoshi nj'aba horo yawe, anabe furanga zawe, na bugale bwawe.26Oku ntyo nji wa njir' Ogala-Byoshi kuba wa busime bwawe, nji wayinamula amalanga gawe emwa Nyamuzinda; 27Nji wamuhuna, naye nja kuyumva, nji wayunjuza ebyawe wachigashaga. 28Emihigo yawe nji ya shuza okw'osimire; omu njira zawe nji mwakolera obuche.29Hanayinja akabonerero, nji wanahuna mpu oyinamulwe: Nyamuzinda arhabala olala obulangalire bwage bwahwere. 30Nja shwekula abayagire, olala oshinganene obuchunguke bwage n'oku kwizwa n'efune zage.

Chapter 23

1Yubu arhola omwazi aderha: 2Lero kandi olubanja lwani kuli ku lahira, Aliko oburhindibuke bwanashukira oku yisa kwani.3Oh! Nka nakamenya gahe namubona, nka nakahika oku ntebe yage, 4Nakalerhere olushinja lwani embere zage, nakambubire obunu bwani ebyokuchishanula, 5Nali na menya ebichi akanshuzize, nali nalola bichi ambwira.6Nj'akolesa emisi yage yoshi anshurhe? Nja rhangayaguza oku nyumviriza? 7Nj'aba muntu mushinganyanya waja lubanja haguma naye, Nji naba ngasi mango nashendegerera eshishi z'omuzuzi wani.8Aliko, nka nakaja ebushoshokero bw'ezuba arhaliyo; nka nakaja ebuzikiro bw'ezuba nta mubona; 9Ali elunda lw'enyanya, mpu yi ntabona; ka kuchibisha omu charagati ch'ezuba, yi ntamuvundula yo.10Amenyere njira nchi nkulikire; na, nj'akanyaza, narhega mweru-kweru nka horo. 11Okugulu kwani kurhakarhenga omu miikaba yage; nalangire enjira zage, ntanagalukaka enyuma. 12Nta lekaga amarhegeko gw'obunu bwage; Nashwekera obulonza bwani oku myazi y'obunu bwage.13Aliko ebyajira biyumangire; Nde wakalahira? Oku by'omurhima gwage gulonzeze, kwa najira. 14Nja jira okwalonzeze enyanya zani, njabailanga bwinja kandi.15Lolaga echirhumire okubaho kwage kuyubahisize; Amango muyibukire, na namuyoboha. 16Nyamuzinda akeheze obushiru bwani, Ogala-Byoshi anyuzwize obuba. 17Bulala arhali mizimya enjirire busha ntya, burhanali budufu bunshukire.

Chapter 24

1Chirhumire Ogala-Byoshi nta mango gaba abikire, na chirhuma abamuyinji barhabona esiku zage?2Banakula olubibi, banayiba obuso, n'okubulisa; 3Banaheka endogomi ye fubi, enkauu y'omukana banayirhola chikinja; 4Banashunika abakene omu njira, banaseza abagunda boshi bw'omu chihugo bachibishe.5Lolaga, nka punda z'elubala omu mpinga, zanahuluka esezi zajilonza obwasi, baherhe empinga zonine mu balonzeza ebiryo by'abana babo; 6Banacha ebyoshi bya yorhaga omu mashwa, n'okuhumbula emizabibu y'omubi; 7Banalala butambara omu budufu, barhaherhe echi bayambala, Nta bulingirhi enyanya w'emboho.8Barhulwa n'envula y'omu ntondo, bana chigonyera omu bale nka hantu h'oku chibisha. 9Banakule efubi oku bere, banarhola echikija enyanya z'abakene. 10Banalema bagenda boshi busha, buzira mushangi, baliri shali, banaseza omugozi omu nda.11Banalema bajira amavurha omu byogo by'omubi, n'okukanda emikenzi, n'eyorha yiyana bagwarha; 12Omu bishagala balemaga bayisa nka mifu, n'omurhima gwalumwa n'okubanda endulu na Nyamuzinda arhahuliganaga kw'agola mabi goshi!13Abandi bali bashombanyi bw'obuche, barhanayinji enjira zabo, barhanagera omu mihanda yabo. 14Echishambo chinazuka lumbulimbuli, anayirha omukene n'omushangaga, n'oku shambuh'amango g'obudufu.15Elisho ly'omuhushi lyanalema lya husa omu kulonza okuchibisha; ntaye nji wabona, n'okuderha, n'okuheba echitambara omu malanga gage. 16Obudufu banajichinguz'omunju, ezuba banachichingira. 17Kw'abola, esezi gw'amango ch'echichu ch'olufu, bayibuk'amabi gabo goshi.18Ngurhe! Omubi arhazidohere bwenene nyanya w'amenji, n'echigabi akagwarha oku gulu kuli muvumo, arhakabona enjira y'omuzabibu! 19Nka kula echanda chiyumya amenji g'olubula, ntyo kw'eshinda emira abanya byaha!20Gurhe! Ebere lyabayonsaga lyaka muyibirira, emivunyu yanabajira chavu, nta kuchimuyibuka! Omubi banauchamo nka murhi, 21Olala onyega omukazi w'enguba n'olala orhajira mwana, Olala orhalaga n'ebinja bajirire omukana.22Nanga! Nyamuzinda oku misi yage anayushula esiku z'ababi, anabayumanza amango barha chiherhe obulangalire bw'akalamo; 23Anabalanga n'oku bah'obulangalira, mesho gage gaba gali oku njira zabo.24Baliyumangire; n'oku hi chanji hityu eri barhachiriho, bakumbagala, bafa nka kulal'abantu boshi, bachibwa nk'amarhwe ga nguku. 25Akaba arhali ntyo, nde waderha mpu kubesha na beshere, nde nji wahindamula mpu emyazi yani eri ya busha?

Chapter 25

1Bildadi w'e Shwahi arhola omwazi aderha: 2Emisi namagonyera biri bya Nyamuzinda; Yenine yelerha omurhula omu bihugo byage by'enyanya. 3Emihesho yage erhali minene? Oku nde obuche bwage burhakolera kwo?4Gurhe omuntu akaba mushinganyanya embere za Nyamuzinda? kurhe akaba mweru-kweru oburhwa n'omukazi. 5Lolaga omwezi nago gurhalangere, n'enkununu zirhali zishiganyanya oku mesho mage; 6Kanga omuntu, arhali nka muvunyu, Mwene omuntu, ali nka mushwa!

Chapter 26

1Yubu arhola omwazi aderha: 2Nka kuno oyinji bwinja gurhe ona ntabala omu buzamba! K'ona lerha oburhabale oku maboko garha gwerh'emisi! 3Mahano machi makwirire wagahana kw'oyola obulire obwenge! Bushinganyaya buhe bunene walerhere! 4Nde oli wabwira eyola myazi yawe? Nde oku simisize?5Embere za Nyamuzinda ebichu byana dirhimana eshishi w'amenji n'ababa balamirmo; 6Embere zage eshinda eri busha, omuhengere gurhashukirwe.7Anagaliya ebuzikiro bw'ezuba oku busha, anayumanza egulu oku busha. 8Analund'amenji omu bichu, n'ebichu birhanabereka n'okuzidoha.9Anashukira amalanga g'entebe yage, ashandaz'enyanya zag'ebichu. 10Anajira echiviringo oku menji, nka lubibi lw'obuche n'emizimya.11Enkingi z'empingu zanahongoka, n'oku somerwa oku buhangalanyi bwage. 12Oku misi yage anayumus'enyanja nene, oku bwenge bwage anachagulanga obuchibone.13OKu muka gwage gwarhuma ahereza empingu omurhula, n'efune yage yanabarhul'enjoka ekalihire. 14Ahola bw'oburambi bw'enjira zage, lw'olwamo lugeke lurhurikira; Aliko nde nji wayunviriza omukungulo gw'emisi yage?

Chapter 27

1Yubu arhola omwazi guhyahya oku bundi bulyo aderha: 2Nyamuzinda onyimire olubanja aliho! Ogala-Byoshi onyunjwize amaganya omu murhima gwani aliho! 3Amango njinaba nchiherhe nayisa, n'omuka gwa Nyamuzinda njigwaba omu mazulu gani,4Obunu bwani nta mango njibwaderha ebya busha, n'olulimi lwani nji lurhaderha obubeshi. 5Bije hale nani obwenge bw'okuku bwira oku oyazize! Kuhika okufa kwani njinaderha obushinganyanya bwani;6Narhondere oku chiderhera, ntana kuleka chiro; Omurhima gwani gurhanyereka chiro n'obubi buguma omu kalamo kani. 7Omushombanyi wani anali nka mubi, n'omulenzi wani anali nk'o rhali mushinganyanya!8Ngahe obulambagire bw'omuntu mubi buyorha, Amango Nyamuzinda amala akalamo kage, Amango abulula omurhima gwage? 9Ka Nyamuzinda anayunva emilenge yage, amango obuhanya bwamayinja? 10Ka wajira Ogala-Byoshi amasima gage? Ka walema wahuna Nyamuzinda amango goshi?11Nji na bayigiriza enjira za Nyamuzinda, nji ntabisha gurhe ajira Ogala-Byoshi. 12Aliko obamenyere, onayemerere; Chirhumire wabaleka bagendekere n'obwenge bubi?13Lolaga echigabi Nyamuzinda abikir'omubi, akashamba Ogala-Byoshi arhenganyiz'ababi. 14Nka herhe bagala banene, nji bahwera oku kere, n'abanjukulu barhakabona omugati.15Balala bafumaga bahambwa n'ebibenzi, n'abakana babwo barhana balakiraga. 16N'akalunda furanga nka kachuko, n'akasindagiza emishangi nka bishoho, 17Olala osiyindagiza, aliko eri mushinganyanya wayi yambala.18Enju yage eri nk'elala omushwa guyumbaka, nka chirhala ch'omuzamwo. 19Analyama mugale, n'okufa mukene; anabumbul'amesho, na byoshi byagendere.20Amababi gana mubumba k'amenji; Omuhusi gwamukula omu charagati ch'obudufu. 21Omuhusi gw'ebushoshokero bw'ezuba gwamuheka, n'okuchigendera; n'okumukula aha mwage okumisi.22Nyamuzinda anamuhereza ebimanyiso buzira bonjo oku mugayisa, N'omubi analonza okulibirha mpu yabiyaka. 23Babanda efune oku musongi gwage, n'okumushungurha omu kugenda kwage.

Chapter 28

1Efuranga zijira aha bazikula, n'e horo ejira ahengerera omu kuyikwiza; 2Echuma omu kachulo bachikula n'ebale bachunchuma mpu lurhenge mwo eshaba.3Omuntu analonza okuhanza obudufu, analonzeza, okuhika omu hantu h'echiriba chilekukire bwenene, amabale gabishirwe omu mwizimya n'omu chichu ch'olufu. 4Anahumba echiriba ch'eriba hale n'ahantu balama; Amagulu gage ntacho gachi rhabere, n'oku hanikwa, yamanamana, hale n'abantu.5Egulu, omurhenga omugati, lyanahindamukirwa n'ebirimwo byoshi oku muliro. 6Amabale gamwo gaherhe esafire, n'oku buganamo eshano y'ehoro.7Enyunyi ehiga erhenji njira, erisho ly'akarhuli lirhashwiraga yilangira; 8Eby'elubala bichibona birhashwiraga chiro kulabarhaho, Shosho arhasaga gereho.9Omuntu anaheka efune yage oku bale, anahindamula entondo kurhengera oku chisisi; 10Achingula ebichira-chira omu mabale, n'elisho lyanalola ehirimwo hyoshi hikwirire; 11Anayumanza amenji gashulula, n'okulerha obuche omu byali bishirwe.12Aliko oburhonzi, ngahe buli? Ngahe obwenge bulama? 13Omuntu arhakamenya echiguliro; arhali omu gulu ly'abalamire. 14Omulaba gwanaderha: Erhaba yani chiro; n'enyanja nene yanaderha: Erhaba haguma nani.15Burhakahingana n'ehoro ekwirire, burhakagulwa n'okuzidoha kw'efuranga; 16Burhakagerera n'ehoro y'Ofiri, burhakagala kulinganywa onike ekwirire; changwa oku Safiri; 17Erhakaliganywa n'ehoro changwa echirahuli, erhakahinganwa n'echintu ch'ehoro ekwirire.18Amagerha n'enchuma ntacho bimalire emwage: Obwirhonzi bulushire bwenene amagerha. 19Olushangabuye lw'Etiyopiya chiro birhali bingana ngana, n'ehoro ekwirire erhaherhe omulengo haguma nayo.20Ngahe oburhimanya burhenga? Ngahe obwenge bulama? 21Bubabubishirwe oku mesho g'abalamire boshi, bubishirwe oku nyunyi z'emalunga. 22Amalumwa n'olufu yibyaderha: Rhwabiyunvirhe baderha.23Nyamuzinda ye menya enjira, yewe ye namenya ah'oku bera; 24Bulala chiro Anabona olubibi lw'egulu, ayinji ngasi biba eshishi lya malunga goshi. 25Amango ahaga omuhusi okuzidoha kwago, n'oku jirir'amenji omulengo.26Amango ajiriraga emvula amarhegeko, n'okuchir'obuche n'omukungulo omuharuro, 27nantyo alama oburhonzi n'oku buyerekana, n'okurhabika emirhondero n'okuyi yerekana. 28Oku handi abwira omuntu: Lolaga, obuba bwa Nahano, Buli burhonzi; N'okuyaka amabi, bw'obwenge.

Chapter 29

1Yubu arhola omwazi guhyahya oku bundi bulyo aderha: 2Oh! Nde wakashubiza aha nali omu myezi ya mira, Nk'omu siku Nyamuzinda alindagire. 3Amango alemaga akoleza etara lyage oku rhwe lyani, n'obulangashane bwage bwanyereka enjira omu mizimya.4Ntali na bona nka siku nalirimwo z'obugale bwani, amango Nyamuzinda abaga mwira oku nju yani, 5Amango Ogala-Byoshi alichiriri haguma nani, n'abana bani bazungulukire; 6Amango amagula gani galemaga ga shukwa omu mpyuhyu n'emabale lilandire hofi nani shoko z'amavurha!7Nka Nahulukaga mpu naja omu lunvi lw'echishagala, n'akaba nachirheganyaga omu hantu ha ntebe nguma, 8Abana bemisole balemaga bachikula oku bali haguma nani, abashanja banayumuka n'okuyumanga bwinja.9Abarhambo banaleka emyazi yabo, banaheba efune oku bunu bwabo; 10Omulenge gwa banahano gwa sira, n'olulimi lwabo lwashwekerwa oku mishaya.11Oku rhwiri kwanyumvirizaga kwambwira bushagaluke, n'elisho lyambonaga lya lema lya mpamiriziza; 12Bulala nalemaga na rhabala omukene orhaherhe echarhabalwa, n'efubi erhaherhe ch'arhabalwa. 13Obwanga bw'omubi emunda ndi burhenga; nayunjuza obushagaluke omu murhima gw'omukana.14Na lema nayambala obushinganyanya n'okubukolesa nka mishangi, naliherhe enjira yani y'okuli kw'okurhambikako n'okubushwekerako. 15Naliri lisho ly'omuhurha n'okugulu kw'echirema. 16Naliri eshe wa bakene, na kazagi lolerez'olubanja lw'omuhisi;17Nalemaga na shurha emishaya y'omubi, n'okuhohola amenyo gabo omu bunu. 18Nantyo na derha: Nji nafira omu logo lwani, n'esiku zani nji zaba zinene nkamushenyi; 19Amenji nji gahika omu mizi, n'olume l'obudufu nji lwagera oku marhabi gani.20Erenge lyani nji lyaba lihyahya ngasimango, n'omuherho gwani guli omu fune zani gukalihire. 21Balemaga banyuviriza n'okuyorha bandigire, n'okusira embere za mahano gani. 22Enyuma z'okuderha kwani, ntaye wa lahira, n'omwazi gwani gwali gwinja omu kuguyunviriza;23Balemaga banihira nka nvula, balemaga babumbul'obunu nka nvula ya chanda. 24Nabashekesaga amango bahezaga obushiru, barhakagala kuhiga obuzigire embere za malanga gani.25Nalisimire okuj'emunda bali, naliyikere okurhwe lyage; naliri nka mwami omu charagati ch'echigusho, nka murhulirizi wabali omu mishibo.

Chapter 30

1Nantyo! Ndi mwenge kulusha emisole yoshi, balala nakazagi kubonerera oku heba badarha haguma na banyakabwa b'echigusho chani. 2Aliko biri bichi, emisi y'efune zabwo ya nkolere? Barhaliherhe gurhe njibahika oku bushanja. 3Bayumire enyanya y'okubulirwa kurhuma n'eshali, babunga omu hantu habi, kurhega mira arhaberagwa n'okuba mpinga;4Yibacha oku mirhi ebirhi by'elubala, barhaherhe mugati arhali muzi gw'emimerera. 5Bali babalibirhako omu charagati ch'abantu, n'okuyamira hofi nabo nka bishambo. 6Balilamire omu lubanda rhudekerere, omu lukunda n'omu mwina gw'amabale;7Bakunira omu bulambo, bachilunda eshishi w'amabale. 8Bali babusha na bakugayisa, ba bakula omu chihugo.9Nantyo, ndi chintu ch'enyimpo zabwo, ndi mugani gwabo. 10Banalema banshologosa, bahindamuka, bachir'omu mesho. 11Ntacho bachibikira, n'oku mbonerera, bankabulira olumangiro loshi embere zani.12Obola buhanya bwayumuka emalyo gani n'okushunika amagulu, bazibya enjira zani enyanya y'obuhanya bwani; 13Babihya enjira yani n'oku kola kuheza kwani, n'omubwo ntaye wayinjire ntabala;14Bayinja nk'omu chirhule chizibuzibu, bagenda duba omu kuyirhana. 15Obuhanya bwanyikalire; Obukenge bwani bwa hekwa nka muhusi, obulangalire bwani bwagera nka lwakungu.16Nantyo, omurhima gwani gulembere, esiku z'amaganya yi zandibuza. 17Obudufu yi bwa ntula n'oku nyega amavuha, n'amalumwa yi gandya buzira kuhumuka.18Kugerer'amabi oku mushangi gwani gwa maheza ebara lyago, gukala kunanirire oku mubiri gwani nka chishema. 19Nyamuzinda ankweba omu bishoho, na shusha akachulo n'oluvu.20Mperhe nakuhamagala, orhananshuza chiro; nyumangire embere zawe, wamandola n'elisho lyawe. 21Wahindamukire munizi oku nyono, efune yawe ye misi eherhe ya ndwisa.22Wa mbarhula, wambalaza omu chanya w'omuhusi, wansiza nka lwamo lwa mulaba. 23Bulala, nkola mbimenyere, yiwanyerekeza ewa lufu, Elala munda abantu boshi bashimanana.24Aliko olala waherha arhalambul'efune zage? Olala oli omu buhanya yewe arhakalonza ch'arhabalwa? 25Ntaherhe miziga okw'orhaherhe? Omurhima gwani gurhaherh'obonjo oku mugaraganda? 26Nalemaga nalinga obushagaluke, n'obuhanya bwanayinja; nalinihir'obuche, n'emizimya yayinja.27Ebigabi by'omubiri gwani yibyahya buzira kuleka, esiku z'obuhanya za nsomezwa. 28Yi na lambangira mwiragula, aliko arhali enyanya w'ezuba lirhumire; yina yumanga omu chigusho ch'abantu, na nayama. 29Nahindamukire mwene wabo Banyambwe, muherekeza wakururu.30Omubiri gwani gwayiragwire n'okurhonga, amavuha gani gahire n'okuyuma. 31Eholerere lyani lirhali chikoleso ch'emishibo, n'omulizi gwani nji gwalema gwalerh'emilenge y'okulaka.

Chapter 31

1Najira echihango haguma n'amesho gani, nta nalekaga okulolereza echikumi. 2Luhembo luchi Nyamuzinda ambikire omu chanya? Kashambala kachi Ogala-Byoshi arhurhumire omu mpingu?3Obuhanya burhaba oku mubi, n'obuhanya bwa balala bajira amabi? 4Nyamuzinda ka rhamenyere enjira zani? ka rhali aganja amagulu gani goshi?5Ka nkaba nalambagire omu njira y'obubeshi, akaba okugulu kwani kwa libirhir'obushambo, 6Nyamuzinda andege oku mulengo gushinganyanya, njanamenya oku ndi mweru-kweru!7Akaba okugulu kwani kwarhengere omu njira ekwirire, akaba omurhima gwani gukulikire amesho gani, akaba hali ebyambihize omu fune zani, 8Nji ntwere n'owindi njashalule, n'abanjukulu bani nji bashugulwe!9Akaba omurhima gwani yigwa shambazwa n'omukazi, akaba mperhe nayunjayunja oku lunvi lw'omwalungwe wani, 10Mukani njahindamulire olusho oku wundi, n'abandi banamugayaguza!11Bulala kuli kuyirha, ebiri ntyo bi bahana mw'abazuzi; 12Nguli muliro gwa kuyosa kuhika ekizimu, n'okubihya obugale bwani boshi.13Akaba nabonerere okuli kw'omwambali wani changwa omwambalikazi wani amango barhaliyunvikene haguma nani, 14Ngurhe njirage, Amango Nyamuzinda amayumuka? Ngurhe nshubizage, amango amampana? 15Oyula wandemaga omunda ya nyama nk'arhali ye wamulemaga? Oyola Nyamuzinda nk'arhali y'ewa rhujiraga omu nda ya nyama?16Akaba nalahirire abakene ebi bampemaga, akaba najirire amesho gw'omukana gaheneka, 17Akaba nalire ebiryo byani nyenine, buzira okuhereza efubi ebyage, 18Nyono nabaliherhe kurhenga obusole bwani buyumangire nk'eshe, nyono kurhenga oku burhwa kwani nali rhaber'omukana;19Akaba nali bwene omuhanya obulir'emishangi, n'omushalishali orhaherhe ebya chishukira, 20Buzira kubandwa obwanga bwage bw'okungisha, buzira kubona echuka ch'amoya g'ebibuzi byani; 21Akaba na kakula efune oku fubi, bulala yinayunvamperhe esimikiro omu bazuzi;22Echirhugo chani chihaguke ah'amashomekero, n'okuboko kwani kurhoge n'okuvunika! 23Bulala obuhanya bwa Nyamuzinda bwananti bukirako, na ntacho na kachijira embere z'obukulu bwage.24Akaba nahebere omu horo omunihiro gwani, akaba na kabwira ehoro: We munihiro gwani; 25Akaba nakachisimisa n'obunene bw'ebintu byani, okuluga kw'obugale bwani nachichiraga;26Akaba naliherhe na lola ezuba amango yilyakola, omwezi amango yigwalambagira nkw'oku binali, 27N'akaba omurhima gwani gwachilekere okuj'omububi bwibisho, akaba efune yani yali chiheber'oku bunu bwani; 28Kandi kuli kuyirha kushinganene kuhanwe n'abazuzi, na nahakanire Nyamuzinda wenyanya!29Akaba nakashagalukire obuhanya bw'omushombanyi wani, akaba nabalere n'okusima obuhanya bwa muhikire, 30Nyono bihazizwe olulimi lwani okujir'echaha, n'okuhuna olufu lwage haguma n'obuhanya;31Akaba abantu b'omu hema lyani barha derhaga : Muntu ohe orhaliyugurhire enyama zage? 32Akaba omuhisi aliler'embuga budufu, akaba ntalichigwire olunvi lwani oku mulambagizi;33Akaba, kw'aba bantu, nalibishire amabi gani, n'okubikirira obubi omu murhima gwani, 34bulala n'aliherhe obuba bw'ebigusho, bulala naliyobohere amesheka g'emilala, gampebag'eburhambi na ntakuchigerer'olunvi lwani.35Yoo! Nde wakambonera omuntu wayumviriza? Lolaga ebyandanganyaga byoshi bishwekerwe: Ogala-Byoshi anshuze! Yi nji wampereza olubanja luyandikirwe okw'oyula ondwisa? 36Nji naheka omwandiko gwage oku birhugo byani, nji nagushwekera oku malanga gani nka chishema; 37Nji namushambalira byoshi bya magulu gani, nji namushegerera nka muluzi.38Akaba obudaka bwani bwakampeka lubanja, n'emigungiro erhoze emiziga; 39Akaba na kalya emyaka buzira kugula, n'akaba nagayisiz'omurhima gw'abigiriza ba mira; 40Akul'emishaki mw'ahola hali engano, n'emisihe hali h'obuku! Buzinda bw'emyazi ya Yubu.

Chapter 32

1Abo bantu basharhu barhachishubiraga bashuza Yubu, bulala aherhe achibona nka mushinganyanya. 2Lero oburhe bunene bwagwarha Elihu, mwene Barakeli w'e Buzi, w'omu lubaga lwa Rama. Oburhe bwage bwaba enyanya za Yubu, bulala alemaga achigamba oku ali mushinganyanya embere za Nyamuzinda.3N'oburhe bwage enyanya za bera bage basharhu, bulala ntacho aliherhe ashuza n'okuhandi basidaka Yubu. 4Kunola bali kulire kumulusha, Elihu amuyunviriza kuhika omu kachanji baderhesa Yubu. 5Aliko, lolaga ntacho bashuzize omu bunu bwabo bantu basharhu, Elihu oburhe bwajak'obwindi.6Na Elihu, mwene Barakeli w'e Buzi, arhola omwazi aderha: Ndi musole, nenyu muli bashaja; che chirhumire nayoboha, n'okukabagana enyanya zenyu n'okulonza okubamenyesa enyorha yani. 7Nakazagi derha nyenine: Esiku nji z'aderha, obunene bw'emyaka nji bwa yigiriza oburhimanya.8Aliko oku binali, omu muntu, guba muka, omuka gw'Ogala-Byoshi, ye hana obwenge; 9Arhali obunene bw'emyaka bw'obuhana oburhimanya, chiro arhanali obushaja bwakarhuma wagali ch'olubanja. 10Lolaga echirhumire n'aderha : Onyunvirize! Nani, nji nakushambalira enkengero zani.11Naliyunvirhe obuzinda bw'emyazi yenyu, nanakulikira enkengero zenyu, olubanja lw'emyazi ya Yubu. 12Nalibahere oku naba kwoshi; na lolaga, oku ntaye mu mwabo wamuyazize, ntaye walahire emyazi yage.13Na ntakuderha ntyo: Omu yewe rhwabwene oburhimanya; Nyamuzinda yenine ye wakamugala, s'arhali omuntu! 14Arhagerera emunda ndi: nantyo nji namushubiza omu yindi myazi.15Bayuboha, barhamushuzaga! Baliherhe emyazi erhayunvikene. 16Nayunva oku emyazi yabwo ya hwere bahwekerera, basira na ntakushubiza eyindi myazi.17Oku lwani, nabashuza nani ntyo, na babwira nani ebi nkengerere. 18Bulala mbumbir'emyazi, n'omurhima gwani yigwa fukunya fukunya omu nyono; 19Omunda yani muli nk'amavu gachibabe, nka mikenzi mihyahya yalinga bereka.20Nji na derha mpu yi nyise bwinja, nji na bumbula obunu bwani nji nanashuza. 21Nji nta yubaha chiro n'omuntu muguma, na ntaye nji n'arhebeka. 22Bulala ntenji kurhebekana: Lulema wani nja nyumusa bwinja duba.

Chapter 33

1Na ntyo kandi, Yubu, ayunviriza emyazi yani, arheg'okurhwiri oku myazi yani yoshi! 2Lolaga, n'amabumbula obunu, n'olulimi lwani lwamarhenga ebiraka. 3Haguma n'enjira ekwirire y'omurhima kuna shambala, omu kuli kushinganene kw'obunu bwani bw'aderha:4Muka gwa Nyamuzinda gw'ogwademaga, n'omuka gw'Ogala-Byoshi gumpereza akalamo. 5Akaba wakagala, kunshuza, wanashuza nani, yumanga embere zani, oderhe okwawe omenyere!6Embere za Nyamuzinda ndi kuguma nawe, nani nalemagwa kuguma nawe nka bishoho; 7Na ntyo abashombanyi bani bamenye bakushoshoba, n'okuzidoha kwani nji kurhakuyosaga.8Aliko wabwira amarhwire gani, Nayunva omulenge gw'emyazi yawe: 9Ndi mweru-kweru, nyono nta chaha mperhe, ndi mwimana, na ntabubi mperhe oku nyono.10Na Nyamuzinda abwene oku ndi wamujinya, anjira nka mushombanyi wage; 11Lyaheba amagulu gani omu byuma, n'okuyinja alolereza ngasi hoshi ndi nagera. 12Nji na kushuza okw'ebyola oyagire, bulala Nyamuzinda aba mukulu kulush'omuntu.13Kolonzeze okujira obuhaka haguma naye, bulala ntacho akubwirire oku bijiro byage? 14Nyamuzinda anashambala nantyo, changwa oku bundi bulyo, changwa oku wundi, arhanalola chiro okw'abilanga. 15Anashambala omu bilorho, omu bilorho by'omu budufu, amango abantu bali omu kachubiro kero.16Nantyo anabahereza amahwe gw'okubadirhamanya bachilange n'okuheb'echifundo oku nyigirizo zage, 17Buzinda omuntu arhalemaga ajira amabi n'okumuhanza okuchibona kwage, 18Aha buzinda omurhima gwage gurhajaga omuchiriba n'akalamo kage kamenye kahera omu by'okuyirha.19Okulumwa kunayigiriza omuntu omu chiryamo chage, amango entambala endekere oku dirhimanya amavuha gage. 20Nantyo analya omugati gurhalokere, n'ebiryo byalema byamushologosa.21Omubiri gwage yigwayuma n'okuhera, amavuha gage garhabonekaga g'akala gali busha. 22Omuka gwage guyerekere ekuzimu, n'akalamu kage kayerekere ewa lufu.23Aliko nka rhwakabona Malayika ohuna muguma, omu bantu chihumbi owabwira omuntu enjira akwanene okukulikira, 24Nyamuzinda omu kumulolereza n'oku bwira Malayika: Omushwekule, oku buzinda arhayandagalaga omu kuzimu; na bwene omuntu w'okugula!25N'omubiri gwage gwashubiri ba gudorho nka mwaka gwage gwa burhanzi, ashubiba nka siku zage z'obusole. 26Ayerekez'amahuno gage emwa Nyamuzinda; Na Nyamuzinda omuyumviriza, omuyerekez'amalanga mage haguma n'obushagaluke, n'oku muyerek'obushinganyanya bwage.27Ayimpa embere z'abantu n'okuderha: Nalijirire echaha, nagera enyuma y'okuli, nta nahanagwa nk'okunali shinganene; 28Nyamuzinda achugwire omuka gwani mpu gurha jaga ekuzimu, n'akalamo kani Kagalihe omu buche!29Lolaga byoshi Nyamuzinda ajirire, kali kabiri, kali kasharhu, haguma n'omuntu, 30mpu ly'akula omuka gwage ewa lufu, mpu ly'akolezeza obuche oku balamire.31Orhenge okurhwiri, Yubu, onyunvirize, osire, nji nkala naderha! 32Akaba oherhe emyazi w'aderha, onshuze! Oderhe, bulala nasima nyerekane obushinganyanya bwawe. 33Akaba ntacho oherhe waderha, onyunvirize! Osire, nji nakuyigiriza oburhonzi.

Chapter 34

1Elihu ashuza aderha: 2Berhonzi, muyunve emyazi yani! Mwabo muli banyabwenge, mutenge oku rhwiri! 3Bulala oku rhwiri kukulikira emyazi, nka kula ebiraka biyunva okuloka kw'ebiryo.4Rhulondole echiri omu kuli, rhulole omu rhwabo echi kwirire. 5Yubu aderha: Ndi mweru-kweru, na Nyamuzinda andahir'okuli; 6Mperhe okuli, na nagera mpu mubeshi; Echihuli chani yi chaluma, nta naherhe chaha.7Ka hali omuntu oli nka Yubu, wanywa amabi nk'amenji, 8Rhulambagire n'abajira amabi, okulule babiri haguma n'ababi? 9Bulala aderha : Kurhashinganene omuntu okujira oku alonzeze emwa Nyamuzinda.10Muyumvirize ntyo, abantu bw'obwenge! Hale na Nyamuzinda nka nta kuli, hale n'Ogala- Byoshi okujira obubi! 11Anajira omuntu kugerera ebijiro byage, anagabira ngasi muguma oku njira zage. 12Nanga arhali ntyo, Nyamuzinda arhajira bubi; Omugala-Byoshi arhanyegan'okuli.13Nde wamuhaga arhegeke egulu? Nde wamuherezaga egulu oku likwiza kwage? 14Nka rhachijag'emurhima yenine, nka chikulirag'omuka yenine n'omuhusi, 15ngasi mubiri goshi nji gwa hera duba, n'omuntu nj'anagaluka omu kachulo.16Akaba ogwerh'obwenge, oyunvirize ebi, orhege okurhwiri oku mulenge gw'emyazi yani! 17Omushombanyi w'okuli akarhegeka? n'oku hana ow'okuli, chirimisi,18Owashambala obukali bw'abami n'obubi bw'abarhwali, 19Arhenji abachiyerekana bazibu arha najira kabolo omu charagati kw'omugale n'omukene, bulala boshi yiwabalemaga n'efune zage? 20Omu kachanji kageke, banahez'akalamo; omu charagati k'obudufu, olubaga lwanafuna n'okuhera; Chirimisi anahera, buzira fune y'omuntu.21Bulala Nyamuzinda anabona oborhere bwa boshi, n'okulolereza oku magula ga ngasi muguma. 22Nta mizimya changwa echichu ch'olufu, ahabakachibisha bala bajir'amabi. 23Nyamuzinda arhaherhe kashanji kanene kw'okulolereza, mpu ly'achira omuntu olubanja haguma naye;24Avunangula abaherhe obuhashe buzira kudosebwa, n'okuheba abandi ahali habo; 25Bulala ayinji emirimo yabo. Anabahindamul'obudufu, n'oku ba vunyongola;26Anashurha nk'ababi, embere z'olubaga loshi. 27Bamunyindamukira, n'okuleka enjira zabo zoshi, 28balerhera Nyamuzinda omulenge gw'omukene, Bamuyunvisa bwinja emilenge y'ababi.29Nka kahana okuhumuka, nde njimalis'entambala? Nka kabisha amalanga gage, nde njiwamubona? Anajira kuguma libe shanja liguma, abe muntu muguma, 30Buzinda omubi arhabarhegekaga chiro, arhanabaga murhego oku bantu.31Bulala korhabwiraga Nyamuzinda: Nali hanirwe, nji ntanajira echaha; 32Onyereke ebi ntabona; Nk'aba najirire ebibi, nji ntanachibijira? 33K'oku bwawe, Nyamuzinda nja kuchira olubanja? W'oyo walahire, nd'ochishoga, aliko arhali nyono; eby'oyinji, orhubwire oku byo!34Abalume bashinganyanya nji baba n'oburhegesi bwani, n'omurhonzi onyunviriza anajira kuguma nani. 35Yubu ashambala buzira bwenge, n'emyazi yage yabula okuli.36Agendekera okulumwo, bulala yashuza kulala ababi bajira! 37Bulala yayushula amabi kw'ebyaha bihyahya; n'okushurha omu fune omu charagati cherhu, n'okuluza emyasi yage enyanya za Nyamuzinda.

Chapter 35

1Elihu ayushula n'okuderha : 2Ochikeberwe oku wanyaza, kw'omenyere oku wachirhondola embere za Nyamuzinda, 3Amango wa maderha: Nde wantabala, bichi bya kanyijira mpu ntajiraga echaha?4W'oyo wunashuza, na bera bawe okuliguma. 5Linganya amalunga, n'okulola! Olole ebichu, nk'okola biri enyanya zawe!6Okajira echaha, k'eri yewe y'obabeze? n'amango ebyaha byawe yibyayushuka, k'omubabeze? 7Akaba oli w'okuli, bichi wamuha? Bichi wabona omu fune zawe? 8Obubi bwawe bwanalaza balala mushushene nabwo, Okuli kwawe kushinganene oku mwene omuntu.9Oli omu buhanya arhawa kuyama, ana sidaka bantu banene oku mabi; 10Aliko ntaye waderha: Ngahe ali Nyamuzinda, wandemaga, olala ohereza abanttu enyimpo z'omushingo omu budufu, 11Anarhuyigiriza kulusha ebirhungano by'egulu, anarhuhereza obwenge kulusha enyunyi z'omu mpingu?12Bana yama bwenene ntyo, Nyamuzinda arhashuzaga chiro, eri kuchibona kw'abantu babi barhuma. 13Buli busha okuyama, Nyamuzinda arhayunva chiro, Ogala-Byoshi arhalola ebiri ntyo chiro. 14eyi waderha bwinja oku orhali wa bibona chiro, olubanja lwawe luli embere zage: omulinge!15Aliko, bulala oburhe bwage ntacho bwa ka shwira rhujira, kurhali kuderha k'oku rhuhangayikira oku lufu aherhe kukehere. 16Ntyo Yubu abumbul'obunu busha, ayushula emyazi yage buzira bwenge.

Chapter 36

1Elihu agendekera n'okuderha: 2Ondidire hityu, na bikulikiranya, bulala mperhe emyazi kandi elolere Nyamuzinda. 3Nji narhola obumenyi bwani bw'enyanya, nji na muyereka okuli kwa Lulema wani.4Lero oyemere, emyazi yani erhali ya bubeshi, ebinakubwira byoshi embere zawe kubinali. 5Nyamuzinda ali wa misi, aliko ntaye akabulira; Ali wa buhashe enyanya w'emisi y'obwenge bwage.6Arhaleka omubi alame, anajira okuli oku bahanya. 7Arhahindamula amesho enyanya za bw'okuli, anabayikaza oku ntebe haguma n'abami, n'okubayikaza esiku zoshi, oku buzinda banaba bakulu.8Bakayinja mpu bakumbagale omu bulegule, babarholwa omu hantu h'omushombanyi, 9ana bayereka ebijiro byabo, oku rhakengana kwabo, n'okuchibona kwabo.10Anabakengusa enyigirizo zabo, anabahamiriza baleke obubi bwabo. 11Nka bakayunva n'oku mukolera, bamala esiku zabo omu bwinja n'emyaka yabo omu bushagaluke. 12Akaba barhayunvirhe chiro, njibanafa oku kere, banayisa omu kurhabona kwabo.13Ababi bayorha omu burhe, barhahamagala Nyamuzinda amango bamashwekwa; 14Banaheza akalamo omu busole, banafa nka mbaraga.15Aliko Nyamuzinda achungula abahanya omu bubulirwa bwabo, n'omu burhindibuke abalagiraga. 16Nj'akukula kandi omu burhe, mpw'anakuheba aha wagandaza, omu murhula goshi, n'echibo chawe nji chashana binene .17Aliko nka wakachishobeka ebi wajirire nk'amabi, obuhane bwa na chishegeza oku biwajirire. 18Oburhe bunene burhakuyigiriza oku shekerwa, n'obunene bw'ebintu byawe burharhumaga wahindamula!19Oku kuyama kwawe kw'akakula omu buba, haguma n'emisi yoshi wakolesa? 20Obudufu bugera nta kuyisa bwinja, nd'okula abantu aha mwabo. 21Ochilange oku chishwekula omu mabi, bulala oburhindibuke bwachiyerekene.22Nyamuzinda ali mukulu oku buhashe bwage; nde wakayigiriza kuguma naye? 23Nde omulangwize enjira zage? Nde waka mubwira: Wajirir'amabi? 24Oyibukire okukuza emirimo yage, baharamye abantu boshi.25Ngasi bantu banabalolereza, na ngasi muguma ana babonera oku hale. 26Nyamuzinda ali mukulu, aliko obunene bwage bwanarhuhera, Oluganjo lw'emyaka yage rhurhakalumenya.27Anamulerhera entonyi z'amenji, anazihindamula lwakungu, yanaba nvula; 28ebichu byanaleka erhoge, yanashandala oku chikunjo ch'abantu. 29Nde wakamenya kurhe ebichu byagenda, olwamo lw'ehema lyage?30Lolaga, yalambula omu kumuzunguluka obuche bwage, n'okuchibisha omu nkuzo z'amenji. 31Omu njira zage anachir'olubaga olubanja, anabaha ebiryo oku bunene.32Anarhola olwenge omu fune zage, analuyerekeza oku bamulwisa. 33Anachiyerekana oku mukungulo; ebirhungano byanayerekana okubaho kwage.

Chapter 37

1Omurhima gwani goshi yi gwadirhimana, n'oku nyanyagarha aha gubera. 2Yunva, yunva oku yoboha k'omulenge gwage, n'echikankamo chirhenga omu bunu bwage! 3Abijira okuzunguluka omu bugali bw'empingu yoshi, n'obuche bwage bwanakoleza egulu aha lihikire.4Oku handi kukungula bwenene: akaliha n'omulenge gwage gwa mayipango; Ntacho achirholere oku bwinja, amango omulenge gwage guherhe gwa kungula. 5Nyamuzinda akaliha n'omulenge gwage omu njira zi kwirire, ajira ebintu binene ebi rhurhakagala yunva chiro. 6Anabwira olubula: Rhogera oku daho! N'oku bwira envula, chiro n'oku nvula y'echihonzi.7Anaheba echifundo oku fune z'abantu boshi, buzinda abanjibamumenya boshi nk'abalemi babo. 8Enyama y'elubala yana chikula omu mwazo, zanajilyama omu kabisho kakomere. 9Echihusi chanayinja aha charagati k'ezuba, n'emboho, n'omuhusi gw'emalambo.10Omuka gwa Nyamuzinda gwana jira olubula, anakehya ahantu amenji kakashandala. 11Anahira olwakungu omu bichu, n'oku bishandaza nka sasi;12Okugendekera kwabo kwa jirika omu kulonza kwabo,mpw'okujirika koshi kwaba oku babaga barhegekerwe, omu gulu balamiremo; 13Kali nka karhi ali ashurha oku gulu lyage, changwa chiri nka chimenyiso ch'obusime bwage, ali alonza oku yerekana.14Yubu, oyunvirize ebi bintu byoshi! Obirhole kandi bisomerezwe bya Nyamuzinda! 15K'omenyere oku Nyamuzinda arhegeka, anakoleza ebichu byage mw'emirazo?16K'oyinji gurhe ajira ly'ebichu, ebisomerene by'olala w'obwenge bukwirire? 17K'oyinji chirhumire emyambalo yawe eri ya chuka amango egulu lya humuka n'omuhusi gw'ahacharagati ch'ezuba?18Ka wakagala kujir'akage okulambula eby'emalunga, bina zibuhire nka chiyo ch'ebichu? 19Gurhe rhwakamenya ebi rhwaka mubwira; rhuli binganyi bwenene okumenya ebi rhwaderha embere zage. 20Bichi nji na mubwira nji na shambala? Aliko muntu ohe wakalonza oku heza kwage?21Orhakananiza ezuba lya koleza omu chanya, Amango omuhusi yi gwagera n'okulerha obuchese; 22Olunda lw'enyanya lwanaba buche nka horo. Ah! Obukulu bwa Nyamuzinda buyoboherwe!23Rhukagala kuhika oku Ogala- Byosi, Ye mukulu oku misi, omu kucha olubanja, omu bushinganyanya oku byoshi: Arhashuzaga! 24Che chirhumire abantu boshi bakwanene oku muyoboha; ntaye ahekere kw'amesho mpu murhonzi.

Chapter 38

1Nahano ashuza Yubu omu charagati ch'omulaba n'okuderha: 2Ye nde oyola oherhe wajira omwizimya oku mihigo yani oku myazi erhaherhe obwenge? 3Shweka echibuno chawe nka ntwali ya mulume; nji na kudosa, nji wanyigiriza.4Ngahe waliri amango na lemaga egulu? Omubwire, akaba oherhe obwenge. 5Nde wa simikaga obugali, kw'omuyinji? Changwa nde wagalihyaga kw'ogola mugozi?6Oku bichi ebikondo byage bisimikireko? Changwa nde warhabikaga ebale ly'olusho, 7na ntyo enkununu z'esezi zakoleza omu nyimpo z'obushagaluke, n'abana boshi ba Nyamuzinda balik'emilenge y'obushagaluke?8Nde wachingaga enyanja nene n'enyunvi, amango lya chikweba omu chifuba ch'okuyonsa; 9Amango na jiraga ebichu n'emishangi yani, n'omwizimya gw'emishangi nyage ekomere;10Amango na muheberaga erhegeko lyani, na murhabikira embibi n'enyunvi; 11Amango na m'aderha: Nji wayinja kuhika hanola, nj'orhaja hale na hano; hano h'obuchibone buhwera bw'okuleremba kwage?12Kurhenga bakulema, okola orhegekere esezi? Okala oyerekere ahantu hage h'obucherachera, 13Mpu lyarhola oku burhambi bw'egulu, n'ababi babakukumule;14Mpu egulu lihindamuka nka bumba lya marhola eshusho omuntu ajiraga. 15Oku yasa ababi obuche bwabo, n'okuboko kuli kola kuvunike?16Okola ojire kuhika aha nshokero y'enyanja nene? Okola olambagire omu mwibi g'omu muhengere? 17Enyunvi z'olufu okola ozi chigwire? Okola obwene enyunvi z'omwizimya g'olufu? 18Okola ohobere omu kulola k'okulehuka kw'egulu? Shambala, akaba oyi nji ebyola byoshi.19Ngahe enjira eri ya rhuyerekeza oku lusiku l'obuche? N'emizimya, ngahe eba elamire? 20Waka birhola oku mbimbi lyazo, n'oku menya enjira za ha mwababwo? 21Obi yinji, bulala waliburhirwe, n'oluganjo lw'esiku zawe luli lunene!22K'okola ohikire oku chilundo ch'olubala? Okola obwene aha enguli z'olubula, 23mperhe nabika enyanya w'akachanji k'amaluhuko, mpu ly'esiku z'okulwa n'ez'etambala? 24Njira ehe obuche buchigamwo, n'omuhusi gw'ebushoshokero bw'ezuba bu shandala oku gulu?25Nde wachinguliraga emvula enjira, n'okujira ebarabara ye mirazo n'omukungulo, 26mpu ly'envula erhoga oku gulu buzira bantu, n'omu mpinga murhaba bantu; 27Mpu hamwerwe hantu hali honine n'okuyumuka, n'okushubi harhwera n'oku hameza ebirhi?28Ke'nvula eherhe eshe? Nde wakaburha emironyi y'olume? 29Omu chifuba chande murhenga olubala, nde oburha olwakungu lw'empingu, 30mpu ly'amenji ga chibisha nka mbale, n'echandale ch'omuhengere chikulikirene?31Wakagala shweka ebigusho by'obwenge, changw' oshwekule emigozi y'Oriyonyi? 32Wakagala yerekana omu kachanji kabwo ebimanyiso byo muzunguluko, wakagala kurhegeka Echirhende chikulu haguma n'orhwana rhwage? 33Oyinji amarhegeko g'empingu? Wakagala menyo obuhashe bwage bw'oku gulu?34Wakayushula omulenge gugere omu bichu, mpu ochihamagalire envula enene? 35Shandagazaga chiro emirazo? Yagendere? Bichi ekubwirire: Rhwabano rhuli hano?36Nde wahebere oburhonzi omu murhima, changwa nde wahebere obwenge omu muka? 37nde wakagala ganja haguma n'oburhonzi ebichu, n'okushesha orhurabiyo rhw''empingu, 38mpu ly'akachulo kahindamuke misuka, n'ebichira by'eguylu byama chiheba haguma?39Kawakahiga enyama enyanya w'entale y'echigazi, n'okuyugusa ebyana by'entale biri omu shali 40Amango zichi bishire omu kabisho kazo, n'oku ber'omola kabisho omu kulingiramwo?41Nde oyender a Hungwe ebiryo, amango abana bage bali balaka emwa Nyamuzinda, amango birhindibukire n'okushalika?

Chapter 39

1Wakamenya amango e fumbiri za burhaga abana bazo? Wakamenya amango engabi ziburha? 2wakanja emyezi enamala eribukule, n'okumenya amango zaburhaga?3Za chigonya, zanaleka ebyana byazo oku shandala, zanashwekulwa n'amalumwa gazo. 4Ebyana byazo byanaba n'emisi n'okukula omu bunga, n'okuyaka birhanachigaluka hofi na banina.5Nde oheba epunda y'elubala omu buhuru, n'oku chijira ehenalonzeze? 6Najiraga empinga chibe chiraro chayo, egulu ly'omunyu bulamiro bwayo.7Anashekera n'olwamo lw'abantu banene b'ebishagala, erhachiyunv'okuyama kwa nahamwabo. 8Yananyegera entondo mpu ly'ebona aha hantu hokulisa kwage, n'okulonza ngasi yoshi yakaba ya lushongo.9Embogo ka yiyaba oku mirimo yawe? Nalyama budufu omu chirhala chawe? 10Wanamushweka n'omugozi mpu lyacha emisuka? Anaja hofi nawe okuvunangula emifu omu mbanda?11Ka wahumukira oku yewe, bulala emisi yage eri minene? Ka wamulekera okukwiza emirimo yawe? 12Kw'omusimire oku yewe mpu omukugalula eshalulo zawe? Ka yewe yi wakalunda omu bunga zawe?13Echubi cha kurukuru cha na galiha n'obushagaluke; Okaderha chubi, mashala g'omuhugi: 14Aliko kurukuru analeka amaji gage oku daho, n'okumajirira echuka omu kachulo; 15Anayibirira oku amagulu gaka mabera, n'enyama nguma y'omu mashwa yaka malabarha.16Eri darhi oku bana bage nka birhaliri nka barhali bayo; Erhaba elagirire n'okuburha kwayo. 17Bulala Nyamuzinda alahire oburhonzi, arhanamuhere obwenge bw'okugabana. 18Amango ya mazuka yana genda yalibirha, n'okuchishekera oku farasi n'oyiheka.19Ka wehereza efarasi obushiru, n'oku yi yambisa echishema cha leremba omu gosi lyayo. 20Ka werhuma ya bundegerere nka muguku? Obusime bw'omudindira gwayo bunalerh'obuba.21Yanahumba obudaka n'okuchishingira emisi yayo. n'okuj'embere z'emiherho; 22Yana chishekera n'obuba, erhanaherhe buba, erhagaluka embere za kere. 23Oku yewe lwamo lw'echifuko ch'omushambi, kubaraganya kw'echumu n'echumu ligeke.24Kudundagana kw'echuka, anaforha obudaka, arhakayenera mw'olwamo lw'omushekera. 25Amango omushekera gwalaka, anaderha: Nj'embere! Anayunv'entambala ya hale, omulenge gukalihire gwa barhambo n'olwamwolw'entambala.26Kw'oku bwenge bwawe kwa karhuli ka balala, n'okugalihya ebyubi byako ewa charagati ch'ezuba?27Kw'oku bulonza bwawe ku chibarhula abalala, n'okuheba olongo lwage omu chanya? 28Omu mabale mwa yumbakire, mwana herhe oku lamira kwage, olunda n'olwindi lw'amabale, oku buchunju gurho bw'etondo.29Omola kulola na makemo ehyalya, kuchindubika hale omu kulolereza. 30Abana bage bananywa eshagama; n'ehemirhumba eri, hababona Chibarhula.

Chapter 40

1Nahano, anabwira Yubu, aderha: 2Oyola wajira obuhaka haguma n'Ogala-Byoshi ka yemerere? Oyola wajira obuhaka haguma na Nyamuzinda aherhe kwa shubi mubwira?3Yubu ashuza Nahano n'okuderha: 4Lolaga, oku ndi hintu hintyu bwenene; bichi n'akashubi kumubwira? Na maheba efune oku bunu bwani. 5Naderhaga liguma, nji ntachishuza chiro, kabiri karhaba, nji ntachiyushula chintu.6Nahano ashuza Yubu omu charagati ch'o mulaba n'oku derha: 7Oshweke omupindi zawe nka ntwali ya mulume; nji nakudosa, na nji wanyigiriza.8Nji wanfubisa kuhika oku lubanja lwani? Nji wanshwekesa mpu nguhe olubanja lwani? 9Oherhe okuboko kuli nka kwa Nyamuzinda, omulenge muguma gukalihire nko gwage?10Ochikwize bwinja bwinja n'oku bunene, ochiyambise ebikolerere nka muliro n'ebyo bukuze! 11Oshandaze omulaba g'omujinya gwawe, n'oku lolereza kuyandagaze aba chibona.12Oku lolereza kunagayisa abachibona, n'oku sinyongola hanaho ababi, 13Obabishe boshi haguma omu kachulo, ochingire amalanga gabwo omu mizimya! 14Nantyo namuherez'olukengo lwage lw'obuhashe bw'emalyo gage.15Lolaga echiboko, nde nahere akalamo kuguma nawe! Enalya ebirhi kuguma n'enkavu. 16Yoyula! Emisi yage eri omu pindi zage, n'obushiru bwage buli omu misi y'enda yage;17Anagony'ehunga lyage nka murhi gw'esedereya; Emisi ye biberu byage bishwekerwe bwenene; 18amavuha mage gali misiho y'eshaba, ebigabi byage biri nka milambaliko y'echuma.1919 Ali wa burhanzi oku mirimo ya Nyamuzinda; Owayijirire arhakafa na kere. 20Anabona olugurhu lwage omu tondo, emunda eby'elubala bisharhira omu mashwa. 21Analyama eshishi w'emirhi, omu charagati ch'amasheke n'oluziba.22Emirhi yana shukira echichu chage, Emirhi mizibuzibu ya muzungulukire. 23Olwinji lunene lwayinja lwa rhaluka, arhana chibishaga: Na Yorodani yagenda dubaduba omu bunu bwage, ya sira. 24K'oku misi echiyerekene nj'arhakamu gwarha? K'omu njira y'emilaga nj'akamurhula ezulu?

Chapter 41

1Nji wagwarha mamba n,esibwe? Nji wagwarha olulimi lwage n'omungozi? 2Nji waheba esibwe emazulu mage? Nji wamurhula amarhama haguma n'esibwe nzibuzibu? 3Nji wajira dubaduba washigirira? Nji washambala n'omulenge gurhulerere?4Nji wajira echihango haguma naye, mpu nj'ohindamuka esiku zoshi muja wage? 5Nji washarha haguma naye nka haguma n'enyunyi? Nji wamushegerera mpu y'osimisa emisole ya bali bawe? 6Abashana banarhimbula? Banagaba ebintu byabo n'abarhimbuzi?7Nji washuk ira oluhu lwage n'echuma by'emishaki, n'erhwe lyage emishaki y'efi? 8Omushukire kw'efune yawe, nji orhakachimuyibusa oku wamurhera. 9Lolaga, rhwarhebekerwe omu kumulinga kwage; Oburhwachikabulwa oku daho?10Ntaye w'obushiru mpu amusisimule; Nde nji wakandidira emalanga gani? 11Nde mperh'omwinda? Nji namujuha. Eshishi w'empingu byoshi byani. 12Na shubi shambala kandi n'ebigabi byage, n'emisi yage, n'obwinja bw'okulemwa kwage.13Nde nji wabarhula omu shangi gwage? Nde nji washeshera omu marhama mage? 14Nde nji wabumbula enyunvi z'obunu bwage? Eburhambi bw'amenyo gage halamire obuba. 15Ebikwirire byage, n'empenzi z'emisi byoshi bichihebere haguma nka chifundo;16Bali baguma bahoberana, n'omuhusi gurhakager'omu charagati kabo; 17Abaguma babahoberana, banagwarhana, banalama haguma buzira kulekana. 18Omuhusi gw'ezulu yi gwa baraganya okubuche; Amesho mage gali nka ngohye y'oku miseke seke.19Emyengezi yiyakolera oku bunu bwage, esasi z'omuliro yi zamufulumuka. 20omusi yi gwarheng'omu birhule by'ezulu, nka chintu chiri chahya, naga y'okudagasa. 21Omuka gwage yi gwakolez'amakala, obunu bwage yi bwalika echengezi.22Emisi y'egosi lyage mpu k'akalamo, n'obuba yi bwaba enyanya embere zage. 23Ebigabi byage bikomere binashwekerwe haguma, bimunanirireko, birhakalekana. 24Omu rhima gwage gu komere nka bale, gukomere nka lusho lw'eshishi.25Amango amazuka, abemisi bwenene bana yubaha, n'obuba bwanarhuma balibirha. 26Biri bya busha oku balwisa n'akere; Echumu, echumu ligege, empenzi, ntacho byajira. 27Analola echuma nka lukere lubolere, chuma nka lushali lubolere.28Omushambi gurhaka mulibisya, amabale ngali nka kabumbu mpu yewe ngali bukere. 29Arhabona agarhi k'olurhwe nka muhungo gwa birere, anashekera olushungurho lw'amachumu. 30Omu nda yage biba bishongwere: Kwa kaderhwa chuma chilehukira oku budaka buli eburhambi bwe nyanja.31Lyadagasa omu nyanja nene nka chidagasa menji, yi chahidunda nka naga ebumbire mavurha g'amalashi. 32Analeka hofi naye enjira echere; Omulaba gunarhol'enviri z'omushaja.33Oku gulu nta murhambo wage; alemerwe mpu ntacho nj'ayubaha. 34Analola kubi ngasi yoshi hiri enyanya, ali mwami w'ebirhungano binja.

Chapter 42

1Yubu ashuza Nahano n'okuderha: 2Menyere oku wa kajira byoshi, na ntaye wakakurhagana oku nkengero zawe. 3Nde oherhe sire ly'okuyiza ebyani na jira? Nechi, naderha, buzira okubayunva, ebinja bintalukire n'oku nta kagala kubijira chiro.4Onyumvirize, nji nakushambalira, nji nakudosa, na nji wananyingiriza. 5Okurwiri kwani kwaliyumvirhe bakuderha; Aliko lero elisho lyani lyali kubwene. 6Che chirhumire na chinja lubanja na mpugame oku kachulo n'okuluvu.7Enyuma Nahano abwira Yubu eyi myazi yage, abwira Elifazi w'e Temani: Oburhe bwani bwakolerere enyanya zawe n'enyanya za bera bwawe babiri, bulala orhaderhaga enyanya zani haguma n'obushinganyanya bwani nk'okuna jiriraga omukozi wani Yubu. 8Murhole mpanzi mushanvu n'abishakalume mushanvu, mugende emw'omukozi wani Yubu, mu murhulire enterekero. Yubu, mukozi wani, abahunira, na kugerera emunda ali yenine njita chibajirira kukulikira n'esire lyenyu; bulala burhaderhagaenyanya zani haguma n'obushinganyanya bwani, nka kulala ajiraga omukozi wani Yubu. 9Elifazi w'e Temani, Bilidadi w'e Suwaki, na Sofari w'e Naama bagenda n'okujira nk'oku Nahano aba bwiraga: na Nahano ayunva amahuno ga Yubu.10Nahano akwiza Yubu nkw'okwali bwambere, amango Yubu ahuniraga bira bage; Nahano amuhereza kabiri oku byaliherhe byoshi. 11Bene babwo, bali babwo, na bira bamira ba Yubu bayinja mulambagirira, balya haguma naye omu nju yage. Boshi balemaga bamulakira n'oku murhuliriza nk'obw'obuhanya boshi Nahano ajiraga mpu bumujeko, na ngasi muguma omuhereza efuranga n'olupeta lw'ehoro.12Nahano agisha Yubu oku kalamo k'emyaka, yage mizinda kulusha eye mbere. Ashweka bibuzi bihumbi e kumi na bine, ngamiya bihumbi ndarhu, chihumbi ch'enkavu, na punda z'echikazi chihumbi. 13Aburha barhabana mushamvu na banyere basharhu: 14Omwali mwambere omuyirika ezino lya Yemima, n'owa kabiri erya Kesiya, n'owa kasharhu naye ezino lya kerina-Hapuku.15Omu chihugo choshi murhabonekaga abandi bakazi balushire abola banyere ba Yubu. Eshe abahereza echigabi oku kashambala kage, kuguma na basheja babwo. 16Enyuma lyahola Yubu achilamira myaka egana na makumi mane, abona oku bana bage, na bana ba ba bagala bage kuhika oku burha lya kane. 17Na Yubu afa mushaja eri ayugurhire esiku.

Psalms

Chapter 1

1Ali munyaragi omuntu orhaja omwihano ly'abantu babi, olala orhakulikira engeso z'abanyabaha, olala orhayikala omundeko ya suzagura. 2S'aliko asima amarhegeko ga Nyamuzinda .3Kw'ali nka murhi gurhwerere oku burhambi bw'olwinji guyera amango gokuyeza; n'ebibabi byago birhayuma. Ngasi echajira cigishwa.4Saliko abantu babi bowe barhalintyo. Kubaba nka birhi biyumire bigenda n'omuhusi. 5 Chechirhumire ababi barhakayumangira amango g'olubanja. Nabanya byaha barhakaja omu ndeko ya bashinganyanya.6Bulala Nyamuzinda amanyire engendo y' Abashinganyanya, saliko abanya byaha banakulikira enjira y'okuhera.
Chapter 2

1cirhuma abanya mahanga bakaliha? n'amashanja okuganiza. 2 Abami ben'egulu balungeene na barhambo bajire mahwe haguma enyamya lya Nahano na ly'abashigwa bage, banaderha: 3 rhuvune ebifundo byabo, rhunakale hale emkoba zabo.4Oyikere empingu abashekera: Nahano abashinyagulira. 5Ebuzinda ababwira n'oburhe, n'oku balibuza omukulumwa kwage.6Nye nayimikire Omwami esayuni ntondo yani echere. 7 Nayamagiza amarhegeko, Nahano ambwira: mpu woy'oli mwana wani zene nkuburhire.8Ompune, naguha abanyamahanga babe kashambala kawe, n'okurhambula kugeza okubuzinda bw'egulu. 9Nji wabahondagula n'akarhi k'echuma. Nji wabavunangula bichira, bichira nka lujo lwamubumbi.10Nenyu mwebami muyerekane obwenge bwenyu, nabacha emenja bayigirizwe. 11 Mukolere Nahano n'obuba, munashagaluke haguma n'okudirhimana.muchikenge okuye ly'arhaluba, yinenyu murhahera enjira. bulala oburhe bwage bukolera nka mliro. Abamulibirhira baherh'eragi.
Chapter 3

1Nahano abanshombere bali banene. Abalonza okundwisa balugire. 2Balibanene balibaderha mpu ntabuchungulwe bwa Nyamuzinda mperhe.3Saliko oyo Nahano w'empezi yani, we bukuze bwani, we nankengesa. 4Nalaka emwa Nyamuzinda n'omulenge gunene, ananshubiza eyi ali oku musozi gwage guchere. yisa5Nalyama, najero, nazuka bulala Nyamuzinda andangire. 6Ntakayubaha ebihumbi by'abantu bazungulukire enyunda zoshi.7Zukazuka Nyamuzinda wani ondwaneko, bulala abashombanyi bani webashurha ebigalo omu marhama, n'ababi onabashugula amenyo. 8 Nyamuzinda we buchunguke, ohe abantu bawe emigisho. yisa
Chapter 4

1Nka kulakirira waliha onshubize, Nyamuzinda w'okuli kwani. Amango ndi omumalibuko onchize, ombere obonjo, oyunve amahuno gani.2Mwene abantu, mangochi erenge lyani mwaleka okulihindamula nka busha. kugera mango gahe mwasima obusha n'okunza obubeshi. Yisa 3 Aliko mumanye oku Nyamuzinda achinshiogere. Nyamuzinda anayunva amango ndi amulakirira.4Mube n'obuba saliko murhajiraga echaha. Mushambale n'emirhima yenyu oku buliri bwenyu muchisirire. Yisa 5 Murhule entulo z'okuli, munalangalire Nyamuzinda wenyu.6Bali banene bali banderha: inde nji wayereka ebinja? Nahano orhulambulire obuche bwa'amalanga gawe. 7Wahebere obushagaluke omu murhima gwani, kulusha obushagaluke bwabo amango bayezeze engano, bahongola amavu. 8Oku murhula yinalyama n'okujero, bulala Nahano we ndyamiza n'omurhula.
Chapter 5

1Yunviriza emyazi yani, Nahano olole enganiza zani. 2Oyunve omulenge gwa malira gani, Mwami wani na Nyamuzinda wani bulala yinahuna emwawe. 3Nahano buli sezi oyunvirize omulenge gwani; Sezisezi narheganya amahuno gani emwawe n'okulolereza.4Nahano ! Esezi wana yunv'omulenge gwani;Esezi na nahindamukira emund'oli,n'okulolereza. 5Bulala orhali Nyamuzinda wa kusima amabi;Enkola-maligo erhakalama haguma nawe. 6Emihera erha nkayimanga embere z'amesho gawe ;ona shomba boshi bajira amabi.7Ona heza ababeshi;Nahano arhabona oku bantu basim'eshagama n'obulyalya. 8Aliko nyono,oku bonjo bwawe bunene naj'omu mwawe, nafukama omu Ka-Nyamuzinda kawe kachesibwa n'obuba.9Nahano ! Ondongole omu bushinganyanya bwawe,enyanya w'abanzi bani,oyumanyanye enjira y'amagulu gani. 10Bulala omu bunu bwabo murhaba oburhali bubeshi,omurhima gwabo guyunjwire bubi. Bulala bakujirire amabi.11Aliko boshi baba bakunihir'oku bashagaluke,baband'empundu esiku zoshi oku bushagaluke bulala onabayumangira;nabo banasima ezino lyawe bashagaluke muli woyo. 12Bulala washigisha omu shinganyanya;Ee Nahano,wamuzungulusa n'obusime nka mpenzi./13 Bula we Nyamuzinda,weha omushinganyanya obwanga; we muchinga n'obuzigire bwawe nka mpenzi echinga entwali.
Chapter 6

1Nahano,orhankalihiraga omu burhe bwawe,chiro orhana mpanaga oku chihano chikalihire. 2Ombabalire Nahano bulala nayumire onfumye waliha bulala amvuha gani galembalembire.3Omurhima gwani nago gulembalembire nawe Nahamwerhu,kuger'amangochi ? 4Galuka Waliha ochize omurhima gwani,onchize oku bonjo bwawe. 5Bulala abfirenbarhaka kuyibuka nabali omu kuzimu nde nji wakuderherankoko ?6Nkola ntamire enyanya lya malumwa gani .Ngasi budufu nanalobya obuliri bwani ahandyamire hanaloba n'emiziga yani. 7Erisho lyani lya bihire enyanya ly'okuba kwani n'okushaja enyanya ly'abandibuza boshi.8Muntengere mweshi mujire obubi; bulala Nahano ayunvirhe endulu zani. 9Nahano ayunvirhe okuhuna kwani,Nahano arholere amahuno gani. 10abashombanyi bani boshi ba bwene eshonyi n'omu gayo gukene;bagaluka enyuma,eshonyi za bagurako.
Chapter 7

1Endulu ya Daudi ayimpiraga Namahanga kushimba n'omulala gw'Abanyamiti. 2Namahanga Nyamuzinda wani we bushagiro bwani,ntabala oku bali bandibuza.3Nahano Nyamuzinda wani,akaba nakolere ogu mwazi,akaba obubi buli omufune zani; 4akaba na galwire obubi oku muntu wakolere omurhula ;nechi na chizize omuntu waliri mushombnyi wani buzira mpanvu.5Omushombanyi ankulikire ananfarhe;Nechi,alabarhe akalamo kani n'oku lyamiza echubahiro chani omu kachulo.6Yumanga Nahano,n'obukali bwawe.Ochigwarhire obukali bukomere enyanya ly'abashombanyi bani;ozuke enyanya lyani,oyo orhegekere olubanja. 7N'olubaga lw'amashanja lukuzunguluke enyanya lyabo agaluke enyanya.8Nahano anachir'amashanja olubanja.Oche olubaja Nahano kukulikirana n'okuli kwawe,oku lugero l'obuyemere bukubamo. 9Obubi bw'ababi buhwe,aliko woyo uyumanze ab'okuli;Bulala Nyamuzinda anageza emirhima n'amankinya gab'okuli.10Empenzi yani eri haguma na Nyamuzinda ochiza ab'okuli b'omurhima, 11Nahano ali muchamanja w'okuli,nechi Nyamuzinda yehana ngasi lusiku.12Akaba omuntu arhankahindamuka,anarhyaza omupanga gwage;anagonya omuherho gwawe,anagurheganya. 13Amujirire emiherho y'olufu;Anajira emishambi kuba y'omuliro.14Tala,agwerhe amalumwa g'obubi,nechi arholere obukule b'obubi n'okuburha obubeshi. 15Ajirire olwina,aluhumba,arhogere omu lwina ahumbaga. 16Obubi bwage bwagalukire okwirhwe lyage yenine.N'obukali bwage bwamushukira yeshi.17Njina kuza Nyamuzinda oku bwinja bwage,njina yimpa n'ezino lya Nyamuzinda w'enyanya
Chapter 8

1Nahano,Nahano werhu,ezino lyawe liri lya bukuze omu gulu lyoshi.Woyo wahebere obukuze bwawe enyanya omu mpingu. 2Omu bunu bw'abana badorho n'oborhubonjo muyumanzizwe enenyu enyanya ly'abashombanyi bawe,mpu ly'obona kumalis'omushombanyi n'ochiholera.3Amango ndi na gerereza empingu zawe,akasi k'emidoke yawe.omwezi n'enkununu warhegekere; 4Omuntu chiri chintu chichi omuyibuke ? N'omwana w'abantu,omulole ? 5Bulala wamujire w'eshishi hityu kulusha Malayika,wamu yambisize eshungwe ly'obukuze n'obukenge.6Wamujira murhambo w'ebiremwa by'amaboko gawe,wabihira eshishi w'amagulu gage. 7Ebibuzi n'enkavu,n'enyama z'elubala, 8n'enyunyi z'emalunga n'efi z'omu nyanja na ngasi hyoshi higer'omunjira y'enyanja.9Nyamuzinda na werhu,ezino lyawe linja bwenen'omugulu lyoshi.
Chapter 9

1Oku mukulu w'abimpiza...Lunanga lwa Daudi. 2Njina kuza Nyamuzinda n'omurhima gwani gwoshi;njin'amanyisa ebirhangaza byawe.3Njina kujira ntonderero y'obushagaluke bunene.Njina yimp'ezino lyawe Nyamuzinda w'enyanya. 4Abashombanyi bagaluk'enyuma,badirhimane,baf'embere zawe.5Wenderhera we na ntambala.Oderher'oku chichumbi chawe nka muchamanja w'okuli. 6Wehan'olubaga n'okulimbul'ababi. Weshand'amazino gabo loshi.7Ntabashombanyi,ntabubihya esiku zoshi. Wahindamwir'ebishagala bikula,birhakanachiyibukwa. 8Nyamuzinda arhambul'esiku zoshi,ajir'entebe yage y'okuch'olubanja;9Anachir'egulu olubanja omukuli,anachir'olubaga olubanja nk'okubikwanene . 10Nyamuzinda alibushagiro b'oyubalibwize,olibushagiro amango g'amalibuko.11abamanyir'ezino lyawe bakulibirhira,orhanalekerer'abakulonzeze,yagirwa Nyamuzinda. 12Muyimpire Nyamuzinda mwemuli omu muyamagiz'ebijiro byage bikulu omumbaga.13Anachijuhisiz'eshagama n'okuyibuk'abahanya.Arhayibagir'endulu zabo. 14Yagirwa Nyamuzinda ombabalire,obwen'amalibuko bampiriremo,onkul'omunyunvi z'olufu,15lyo nyamagiz'obukuze bwawe omunyunvi z'omunyere w'e Sayuni,n'okumisa n'obuchunguke bwawe. 16Embaga zarhoger'omubiriba zahumba n'amagulu gab'omu milaga babishaga.17Nyamuzinda achiyerekan'omukuli,agwarh'omubi omu maboko gage,amashara g'ebyuma.Rhuza. 18Ababi bahindamukir'ekuzimu,embaga zoshi za yibagira Nyamuzinda;19bulala omuhanya arhayibirirwe loshi.Omunihizo gw'omulagiza gurhahera. 20Yumuka Nyamuzinda ! Ly'omuntu arhahima ! Ly'embaga zichirw'emanja embere zawe/ 21 Obayobohese bamanye oku balibantu ! Rhuza.
Chapter 10

1Chirhumire Nyamuzinda wayumangira hale ? Chirhumire wa chibish'omukashanji k'amalibuko ? 2Omubi omu mwobono gwage akulikir'abahanya,bafarhirwe n'obulyalya bwabo, 3Bulala omubianachisimis'omunyifinjo z'omumurhima gwage. Ebishambo bigayaguza Nyamuzinda.4Omubi anaderha n'omwibono : Mpu arhana buhane ! Nyamuzinda arhabaho ! Lolag'enganizi zage,obuchemanja bwawe buli enyanya bwenene ntaye wankabuhira,anasimul'abashombanyi bage.6Anaderha omu murhima gwage : Ntadandabagana.Obubi burhakanfarha bula mbishirwe . 7Obunu bwage bubumbire mivumo,obubeshi n'obugome omubunu.8Ana chibisha hofi n'echishagala mpu ayirhe omwerukweru,amasu mage ganek'omuhanya. 9Ali alingiriza nkakula entale elingiriza nkeri omu mwina gwayo,ali alingiriz'omuhanya,n'okumugwanyanya n'okumuhira omu mulaga gwage. 10Ayinama,ayandagala n'abahanya bamugw'omufune.11Aderha omu murhima gwage : Mpu Nyamuzinda ayibagire ! Abisha amalanga gage,arhanabona. 12Yumuka nyamuzinda,Namahanga oyumus'okuboko kwawe,orhayibagirag'abalagiza ! Chirhum'omubi agayaguza Nyamuzinda ?13aderha omu murhima gwage : Mpu arhahana ? 14Wenin'obwen'omulago n'amalibuko gani,nkoku wakabihir'omufune zawe,bala walagizaga balonza,werhabala n'efubi,15Wehir'ababi n'okuhan'abagome n'okurheng'omu masu gawe. 16Nyamuzinda oli mwami esiku n'amango,embaga zahwere.17Weyunv'echiragane ch'abalibuka,ozibuhy'emirhima yabo;onayirheg'okurhwiri. 18 Mpu ly'ochira efubi n'owarhindibuka olubanja lwinja. Ly'omuntu warhengag'omubudak'arhalibuzag'abandi n'echihamba.
Chapter 100

1Mweshi mulamire munola gulu,mubandire Nyamubaho akalulu kw'omwishingo. 2Rhurhabale oku Nyamubahon'omwishingo,muyinje n'omushingo gunene emund'ali.3Mumenye oku Nyamubaho ali Nyamuzinda,yi warhulemga,rhunali biremo byage. Rhuli chigusho ch'obuso bwawe.4Muj'omulusengero lwage n'ahasasirwe n'obukuze n'enyimpo. Rhumuharamye,rhukuze eziko lyage. 5Bulala Nyamubaho,aba mwinja,n'abwirhohye bwage buyorha buliho esiku n'amango. N'obwimana bwana b'omulala oku mulola.
Chapter 101

1Inji na yimpira Nyamubaho obwirhohye n'obwinja.2Mangochi wayinja ? Nyerhole obulanzi bw'ekulyo ; Injina genderera nk'ok'omurhima gwani guli ntegeke. 3Nshomba abijiro bya banya byaha,ntacho chibi nyehire embere z'amasu gani,birhaka ngendako n'aluguma.4Omurhima g'obubi guje hale hale nani. Ntalonzezemenye ababi. 5Olala wbeshere owabo omu bwibishwa,nyemubuze,olala webagwe amasu g'eshoni n'omurhima mubi,ntaka muyemerea. 6Omasu gani nji gayorha haguma n'abashinganyanya,mpu yi bayorha haguma nani, N'owe lamabgir'omu njiira nyinja ,njiba mukozi wani.7Owejihane oku bwiziarhakalama omunju yani. Olala wakuderha obubeshi arhakashinga bire omu masu gani. 8Ngasi sezi ,nyefifize ababi boshi b'echihugo.omukubamala omu chizungu cha Nyamubaho.Boshi bakola ebirhashinganene.
Chapter 102

1Amahuno g'omunya buhanya amango alagirire n'okurhula emiziga yage emwa Nyamubaho. 2Nyamubaho, yunviriza amahuno gani,n'akalululu kani kakugereko.3Orhambishaga amalanga gawe olusiku lw'obuhanya bwani. Onyerekeze okurhwiri kwawe amango ndi nalaka.4Bulala esiku zani zili zahwa nka musi;n'amavuha gani gali gakolera nka mugozi.5Omurhima gwani gushurhirwe gunali gwa yuma nka birhi : N'okuyibagira chiro n'okulya omugati gwani. 6Oku chiduduma kwani kunali nk'okw'amavuha gani guli oku minyofu yani.7Nshushire nka nyunyi y'omu mpinga,ndi nka bu wachifira. 8Ntachijero,nkalaga ndi nka nyunyi eli yonine oku murhi,9ngasi lusiku abashombanyi bani bana nsuzagura,nyono n'abadosa bahakana n'oburhe. 10Nandy'obudaka ahali h'omugati,n'okuhira emiziga yani omu mavu.11Akahinda n'oburhe birhuma bulala wantola,wankabula hale nawe, 12esiku zanii zili zahwa nka chijuchu,nn'andi nayuma nka birhi.13Aliko,woyo Nyamubaho! Olame esiku zoshi,n'obukengere bwawe buliho oku maburhwa n'amaburhwa. 14We bikule,nji we bonere Sayuni obonjo,bula akashanji k'oku muhun'obonjo,akashanji karheganyizwe halihofu kuhwa. 15Bulala abakakolera basim'amabale ba kengesa oluchuchu. 16Obola alubaga lwe yubahe ezino lya Naymubaho,n'abami boshi b'egulu obwami bwawe.17Nechi,Nyamubaho ashubi yumbaka Sayuni,yena chiyerekane omu bwami bwage. 18Ayunviriza bwenene amahuno g'abarha chirhagalire,arhasuzagura amahuno gage.19Ebyola bye yandikwe n'omulala gwebeho,n'olubaga lwe burhwe,nji luharamye Nyamubaho ! 20Bulala alola hale n'obwirhonzi bwage : Enyanya w'empingu,Nyamubaho alola egulu.21Omu kuyumbiriza emidudu eri emiziga y'abalagirire,omu kulikuza abakahera. 22Mpu liba yamagiza ezino lya Nyamubaho e Sayuni.N'omushingo gwage omu Yerusalemu.23Mikore amango olubaga n'amami goshi g'echigushe omuku hamiriza Nyamubaho. 24Avumire emisi yani omu njira ana kehya esiku zani.25Na derha : Nyamuzinda wani orhankalaga ahakagarhi k'esiku zani, woyo,w'emyaka yawe ebaho esiku n'amango. 26Walemaga miramira empingu n'egulu,biba kasi k'efune zawe. 27Byehwe,aliko we yorheho,byeshaje nka mwambalo,wegurane nka mwambalo bwenaguranwe.293028Aliko woyo weyorhe wonoyo,n'emyaka erhagahwa. / 29 Bagala bw'omukazi wawe belame echabo chihugo; n'abanjukulu babo beyorhe oku chinwa chiguma.
Chapter 103

1Omurhima gwani guli gwahuna Nyamubaho'Boshi bali bani,bahune oku zino lyage lichesibwe ! 2Omurhima gwani guli gwahuna Nyamubaho,kurhana yibagire chiro na hityu oku minja gage.3Ye babalire amabi gawe goshi, ye fumye n'endwala zawe zoshi. 4Ye kule akalamo kawe omu chiriba,yena jire obwinja b'obonjo bwawe. 5Yena kurhabale oku bushaja bwawe, anashibi kujira musole nka kahimbi.6Nyamubaho ajira obushinganyanya. Anahira ngasi mulagiza oku muronko. 7Ayereker Musa enjira zage n'ebijiro byage ku bene Izraeli . 8Nyamubaho aba munya bonjo ana chihanirira;Arhaba munya kahinda,anaba mugale murhonzi.9Arhan'alahire abarhakalola arhabika mujinya esiku zoshi. 10Arharhuhangayisa omu kukulira ebyaha byerhu,arharhuhana enyanya w'amabi gerhu.11Analiko, nk'okw'empingu eli enyanya y'e gulu,kun'obonjo bwage buli bunene okuba muyubaha. 12Kun'ebushoshokero bw 'ezuba buli hale n'ebuzikiro bw'ezuba kw'anarhuhira hale n'emijinya yerhu. 13Nk'oku darha achihana oku bana bage,kuna Nyamuzinda achihana okuba muyubaha.14Baba ayinji bichi birhubumbire,ayibukire okurhuli kachulo, 15Omuntu ! Esiku zage zili nka ngasi, anajira obwaso nka bwaso bw'amashwa. 16Eyi muyaga guga shaganya,arhaka chibonekana,nahabalichire,harhabonekana.17Aliko,abayubaha Nyamuzinda obutudu bwage buyorha esiku n'amango,n'obonjo oku bana b'abana babo. 18Ku balala babika endagano ya bana yibukire n'amarhegeko gage mpu yi bagayukiriza. 19Nyamubaho amalire hira oburhegesi bwage omu gulu n'oburhegesi bwage burhegesirwe oku bintu byoshi.20Muhune Nyamubaho,mweshi bamalayika bage,mwe mukomere omu misi yage,mwe munayemera oburhegesi bwage : Omu kukenga omulenge gw'akanwa kage. 21Muhune Nyamubaho,mweshi nfola miherho muli bakozi bage,muna jira obulonza bwage. 22Muhune Nyamubaho,mweshi bijirwa byage; ngasi hoshi arhegekere : Omumurhima gwani, guhune Nyamubaho !
Chapter 104

1Omurhima gukuze Nyamuzinda,Nyamubaho ! Nyamuzinda wani ! Oli mukulu esiku n'amango ! 2Achi shukira obu moleke nka goti.Ager'omu mpingu nka chijuchu. 3Akola haguma n'amenji akasongero k'ahantu alama. Orhula ebichu nka muherho gwage;Agender'oku byubi by'empusi.4Akolesa emiyaga nka ntumwa zage,ebirimi by'omuliro nka bakozi bage. 5Ajirire obudaka jisiki chage : Burhakana shaganyika.6Weli wachishukira n'echira kaloba;kuguma n'omwambalo. Amenji geleke oku ntondo. 7Balibirhe enyanya y'obubi bwawe,balikulikire omulenge gwa mugumo gwawe.8Entondo ya leha,orhubanda rhwayufika;Ahantu wali wa bilemere. 9Wajirire olubibi amenji garhaka rhalukampu yi garhashubija kufunikira egulu.10Ayerekeza eshoko z'amenji omu misuka;eli yasuka aha kagarhhi k'entondo. 11Eshola enyama yoshi z'elubala;n'epund z'elubala zina heke he nyorha yazo. 12Enyunyi z'egulu zina lama oku murhambira gw'aza;zina jirire olwamo lwazo omu mirhanda.13Aha zilama hoshi,ziyunjwir'entondo;Enguli liyugurhire emburho z'ebikorwa byawe. 14Ameza ebyasi omukulisa ebirhungano,n'ebihngwa,okulisa abantu;Okundi mpu y'egulu libon'ebiryo. 15Edivayi lisimisa omurhima g'omuntu,lijira bwinja kulush'oker'avurhaga nyerez'amalanga.16Ebirhi bya Nyamubaho bya yugurhire,Emierezi y'elebanoni ahingaga. 17Omula mirhi mw'enyunyi ziyumbaka enyogo zazo,enyunyi zibalama nazo zilama omu mirhi y'esindani. 18Entondo elehere y'eba y'efumbiri;n'arhoza gaba g'ebihukiro by'enyama z'ebikazi by'omu menji.19Alemere omwezi omuku menyesa ebihe;Ezuba liyinji mangachi lyakazika. 20Olerh'omwizimya eyibuli budufu honaho enyama zoshi z'elubala za narhondera kulambagira.21ebyana by'esimba byana luluma eri bimala kulya. 22Ezuba lishoshoka,byanarhenga;byanaji lyama omu nkunda zabyo.23Omulume anarhemaga anaj'omu kasi kage.Akasi kage,kuhik'egolo; 24ebikolwa byawe bibe binene; O ! Nyamuzinda ! Wabijiraga byoshi buzira bukubaganyi.Egulu liyunjwir'ebyawe byoshi.25Talaga eyi nyanja nene ena shanjukire.Omola,biyogamo byoshi binene bizire luganjo,enyama zigekegeke,n'ezizibuzibu. 26Omala hager'ebyombo,n'aba Lawi wajiraga mpu bakozi sharhira omu byombo.27Ezo nyama zoshi zabuli buko n'obuyemere; Mpu yo aziha ebiryo oku kihe chazo. 28Oziha byo;zina birhole;Olambul'efune,zinarhole ebiwazihere,29obish'amalanga gawe,zinahind'omusisi; Ozinyengw'omuka zinafe.Zinagaluk'omubudaka bwazo. 30 Orhum'omuka gwawe,zanalemwa wanashubijira buhyahy'amalanga gawe.31Obulonza bwa Nyamuzinda buyorh'emyaka yoshi,Nyamuzinda akusimise oku bikolwa byage ! 32Alol'egulu lyana dirhimanana,ahumaku ntondo,ya naba myusi.33Nyeharamye Nyamuzinda esiku z'akalamo kani koshi; Nyenkuze Nyamuzinda wani amango goshi nyembe ndamire. 34Ebinwa byani bibe by'okumu simisa,nachishinga mu Nyamuzinda.35Abanya byaha bahirigirh'omu gulu;N'ababi barhachibagaho ! Omurhima gwani gukuze Nyamuzinda ! Rhukuze Nyamuzinda.
Chapter 105

1Rhuchishinge mu Nyamuzinda,rhunakuze ezino lyage,rhumenye omulubaga lwage ebinja ajiriree. 2Rhuyimpe;rhuyimpe okw'irenge lyage! Rhuderhe oku menja gage goshi. 3Muchishinge omu zino lyage likengwa ! Omurhima gw'abalibalonza Nyamuzinda guchishinge.4Mube n'obuyemere kuli Nyamuzinda n'oku burhabale bwage. Mulonze buzira kulush'obwinja bwage. 5Muyibuke empanulo ajirire,ebisomerene n'olubanja lw'obunu bwage; 6Echisis ch'Abrahamu,murhumisi wage; Bana ba Yakobo,bishogwa bage !7Nyamuzinda ye Lulema werhu;Empanulo zage ziger'oku gulu lyoshi. 8Ayibuk' esiku zoshi echihango chage;Ebiragane byage oku milala chihumbi.9Echihango anywanire n'Abrahamu; n'echilagane ahere Isaka; 10Abihirire mu Yakobo nka rhegeko ! Ku Izraeli nka chihango ch'esiku zoshi. 11Aderha : Yekuhereze echihugo ch'e Kanani;Nka shokolo ya chikwishogere.12Baliri bageke; Bageke bwenene kandi babungaga mwecho chihugo. 13Banakazagij'omu mulala n'ogwindi ? Bajaga omu bwami n'omulubaga.14Aliko birhalirhegekerwe oku muntu okw'abahangayise,anakazagi hana abami enyanya zabo. 15Murha humaga oku abachese bani; Murha na jiriraga abalebi bani amabi !16Alerh' eshali oku chihuko; Akula ngasi hyoshi hyaka libwa. 17Arhumirabo omulu mpu ye Yusufu aguliswa nka muja.18Bashwek'amagulu gage n'esinga; Bagahir'oku chuma. 19Kuger'omu mango ebya derhaga bya gerera; N'amango obunu bwa Nyamuzinda bwa yemeza.20Mwami akulwa mwela singa,abimangizi b'olubaga bamuhana. 21Amujira mwami enju yage,n'amurhegesi w'ebintu byage byoshi. 22Mpu y'ashobola ku yerekeza abana b'abami; Ana yigirize obwirhohye oku bakulu b'ehano. 23Intyo,Izraeli arheng'e Misiri; Na Yakobo achilamira omu chihugo cha Hamu.24Ajira olubaga lwage lunene na lunya misi kulusha abanzi bage. 25Agerana emirhima yabo : Kugera n'oku bagaya olubaga lwabo; chiro bana gayaguza abakozi babo. 26Arhuma Musa,mukozi wage,na Haruni,ali ya chishogere; 27Bayemeza n'obuhashe bwage ebisomeko aha kagarhi kabo,byaba bisomerene omu chihugo cha Hamu.28Barhum'omwizimya gwa lerha obudufu; Barhanabaga bavuguruza oku mwazi gwage. 29Bahindamula amenji gaba shagama; Bana limbula efi zabo. 30Echihugo chayunjula bikere,kugera omu ndalo ha mwami alyama.31Aderha,honaho,esusi zi gwerhe esumu nazo zabonekana ,esirhu oku budaka bwabo boshi. 32Ahabo envula y'olubula,n'echusi ch'omuliro omu chihugo chabo. 33Byashurha emizabibu yabo n'amalehe gabo; Byanavunagula emirhi yabo n'ebibi zungulukire byoshi.34Aderha,hayonja emisanani,entondwe;Emisanani erhagwerhe luganjo; 35Yalisa ebyasi byoshi by'omushwa,Byalisa n'amalehe goshi g'omushwa. 36Asisibuliza ngasi fula omola chihugo;Ngasi fula we misi yabo.37Afumya olubaga lwage n'efuranga n'ehoro. Na ntaye n'omuguma wafumire obubuhanya. 38Abanya Misiri basimira oku genda kwabo; Bulala obuba baligwerhe kubo,bwaba gwarha. 39Balambul'ebichu bibashukulire;N'omuliro guku kolezeze obudufu;40Omu mahuno gage alerh'amabale,anazi yugusya omugati gw'empingu. 41Aberh'amarhoza,amenji g'asuka gaba nka nyanja ahantu hayumire. 42Bulala ayibukire omwazi gwage guchesezwe,n'Abrahamu murhumisi wage.43Akula olubaga lwae omu malibuko; N'abishogwa bage ahakagarhi kw'olwamo lw'omushingo. 44Abaha obudaka b'olubaga lwishongwa; Banali bagwerhe amalehe g'akasi kabo. 45Obundi mpu yi abika amarhegeko; Analolereze ago marhegeko.Rhukuze Nyamuzinda.
Chapter 106

1Rukuze Nyamuzinda ! Rukuze Nahano bulala ali mwinja : bulala obwinja bwage bubaho esiku zoshi. 2Nde wederhe eby;enyanja Nahano ajirire ? Nde we yamamaz'obukuze bwage !3Banyeragi abayinji bona erhegeko; Bakolesa obushinganyanya amango goshi. 4Nahano ! Oyibuke obulangalire b'olubaga lwawe ! Oyibuke omukumuherez'oburhabale bwawe. 5Omukubona obwinja bw'abishogwa bawe; Yinchisimisa n'obwinja b'olubaga lwawe; Nanchisimise haguma n'ebikulo byawe !6Rwajirire ebyaha kuguma n'abadarha; Rhwajirire eby'ey'eshonyi,rhwakoler'amabi. 7Badarha e Misiri,abachirhegerezaga ebisomerene byawe,barrhana yibukaga n'obunene b'obulonza bwawe;Baliri baguruguru hofu n'enyanja,hofu n'enyanja ndukula.8aliko akulabo omubuja kubera ezino lyage; Omuku yerekan'emisi yage. 9Ahig'enyanja ndukula,ya yuma ana balambagiza bikulikize ebirhakaloba nk'omu mpinga.10Abakulu omu fune z'abashombanyi bage; Amufumya omu maboko g'abashombanyi bage. 11Amenji ashukulira abashombanyi bage; Ntaye n'omuguma wayorhere. 12Bayemera emyazi yage;Bayimp'erenge lyage.13Eli bayibagira honaho ebikolwa byage;Barhalindiraga chiro obushimbulizi bwe byage. 14Bagwarwa n'enyorha omu mpinga;Bageregeza Nyamuzinda yenyine. 15Amuhereza ebya lonzaga : Okubundi amurhumira ebya muyirha omu mubiri yabo.16Achiyerekana omushwa,agayire Musa,agayire Haruni,mushinganyanya wa Nahano. 17Egulu lyabereka,lyanamira Datani;lyanashukira olubaga lwa Abiramu; 18Omulira gwwa farha olubaga lwage,echirimi ch'omuliro chayos'ababi.19Ajira enyanya wa Horebu;eshushanyo,bafukama embere y'eshushanyo ebejerwe. 20Bagurane obukuze bwabo oku bishushanyo by'empanzi yalisa ebyasi; 21Bayibagira Nyamuzinda muchunguzi wabo,wajiraga ebirhangazo binene e Misiri;22Ebisomerene omu chihugo cha Hama; nebikomere oku nyanja ndukula. 23Aderha oku maliriza boshi,aliko Musa,mwishogwa wage ayirwa oku mahuniro embere zage; Yahindamula oburhe bwage n'oku muhanza kumuhanirira.24Basuzagura echihugo ch'amarha n'obuchi;Barha yemeraga oku bunu bwa Nahano. 25Bachidudumira omu hema lyabo;Barhakenganga echinwa chage.26Banahira efuene enyanja bayerneza okubamue murogez'ompinga 27Okukula oluburho lwage omulubaga,anashandaze omu chihugo choshi.28Achihira e Baalopero; N'okulya enyama z'okurherekera oku bafu.29Bashula Nahano oburhe n'ebijiro byabo ;N 'echihulu chazuka mubo.30Fina a yumuka mpu abaderhere: Echihulu chafuma.31Ebyola byarhuma bamuheka oku burhegesi ; Oluluburh'okulwindi esiku n'amango.32Bashula Nahano oburhe hofi n'enyanja ye Meriba; n'okugerera kubowe,musa ahanwa.33Bulala ali hindamwire oborhere bwage,anahanz'achiderhera kubuyabuya omu mantamantama.34Arhanag'olubaga;Nahanoali aba bwirire oku bahane. 35Bachiyongera omu lubaga,banayiga emyuka yabo. 36Barhekerera ebizimu byabo;Byaberabo mirhego.37Bahana abana babarhana babo n'abananyere oku burherekera. 38Bamanika eshagama erhagwerhe chaha; Eshagama y'abagala babo n'abanyere babo . Bahanaga oku burherekere bw'e Kanana; N'echihugo chaba chahwa n'obunizi. 39Bachiloga n'ebikolwa byabo,bana chibaragisa n'ekolwa byabo.40Oburhe bwa Nahano bwazuka enyanya w'olubaga; Anarhola omu buba ebintu byage. 41Abihana omu maboko gw'olubaga; Abalimugayire balushabo.42Abanzi babo baba hangayisa,bana yunv'eshonyi omu buhashe bwabo. 43Kanene bwenene bakazagi hanulabo,aliko banakazi chiyerekana baguruguru omu borhere bwabo.44Abona oburhe bwabo;Amango ayunva gurhe bachiderhera. 45Alibuka obwinja bwabo oku chihango chage;Ajira obonjo bukulikize obwirhohye bwage bunene. 46Anazusizabo obwinja,bwaboshi bamujiraga munya mugozi.47Rhurhabala,Nahano,Nyamuzinda wani ! Onarhuhire haguma n'olubaga; Oku bundi mpu yi rhushenga ezino lyawe likengwa. Yirhunahira obushobozi bwerhu omu kuku kuza. 48Agishwe,Nahano,Nyamuzinda we Izraeli.W'emyaka n'emyaka,n'olubaga loshi luderhe bi bentyo.Rhukuze Nahano.
Chapter 107

1Rhukuze Nahano, bulala olukogo lwage luli lw'esiku zoshi! 2Kantyo baderha abashwekwa ba Nahano, abakulire omu kuboko kw'omushombanyi, 3n'okubaheba haguma boshi bihugo, b'ebushoshokero bw'ezuba n'ebuzikiro bwalyo, ab'emalambo n'aboku menji ganene!4Bakazagi zerera omu mpinga, bakazagi lambagira omu mugayo, buzira kubona echishagala chiguma bakalamamo. 5Balirhindibukire n'eshali n'enyorha; omurhima gwage gwaliri gwa gwarhamire. 6Omu mugayo gwabo, bakazagi lakirira emwa Nahano, naye anabakula omubuja bwabo; 7Abayerek'enjira ekwirire, mpu yi bagera omu chishagala bakalamamo.8Bakuze Nahano oku bwinja bwage, n'oku minja gage ajirir'emwene muntu! 9Bulala asimisize abagwer'enyorha, ayunjuza ebintu emirhima y'abali shali. 10Abaligwerhe ahabalamire omu mwizimya n'omu bichu by'olufu balilamire nka babunga omu malibuko n'omu nkoba.11Bulala bali bachigarambize oku myazi ya Nyamuzinda, bulala bali gayagwize empanulo y'ow'enyanya. 12Arhohya emirhima yabo n'oburhindibuke; bafa, chiro na ntaye wa rhaberebo. 13Omu burhindibuke bwabo, bakazagi yakuza Nahano, n'oku bakula omu kahinda kabo.14Akulabo omu mwizimya n'omu bichu by'olufu, n'okumala obwira baligwerhe naye. 15Bakuze Nahano oku bwinja bwage, n'oku binja byoshi ajirire bene muntu! 16Bulala ashandazize enyunvi zilukirwe n'eshuli, achire obukoo n'ebyuma.17Abahwinja, oku borhere bwabo bubi n'oku bijiro byabo birhakwirire bachijirire bahanya. 18Omurhima gwage gwaliri gw'obuba bunene oku biryo, n'oku kuhuma oku nyunvi z'olufu. 19Omu kulumwa, bakazagi yakuza Nahano, naye abachungula omu malumwa gabo;20Arhumirabo omwazi gwage kabafumwa, alangabo oku chiriba ch'olufu. 21Bakukuze Nahano oku bwinja bwawe, n'oku bijiro byawe binja oku bene muntu! 22Barhule enterekero y'okuchishingira ebinjiro by'olukogo, n'oku yalagaza emikolo yawe haguma n'omulenge gw'obushagaluke!23Abayandagalaga omu nyanja nene omu byombo, eyi banakola omu menji manene, 24Abola balama ebikolwa bya Nahano n'ebijiro byage binja omu kagarhi k'ebirhakola.25Aderha anageza echihusi chinene chahanza cha yumusa ebyombo oku nyanja. 26Byahanza byazamuka enyanya kuyandagalira aharhakaloba. Emirhima yabo yali ya herere omu kukengera obuhanya. 27Bachigwarhwa n'omusisi, bahanza badirhimana nka balalu, N'obushobozi bwabo boshi bwahwa.28Omu mugayo gwage, bakazagi yakuza Nahano, naye abakula omu burhindibuke bwabo; 29Ayimanza omulaba, alerh'endera, n'emilenge ya kululana. 30Bachisimisa oku byali bigayisizebo, na nahano ahekabo omu siko balisimire.31Bakuze Nahano oku bwinja bwage, n'oku bijiro byage binja enyanya wa bene muntu! 32Bamukuze omu chigusho ch'olubaga, n'oku mushenga omu nshimanano y'abakulu b'ehano.33Ahindamul'enyanja zikulu kuba mpinga, n'eshoko z'amenji kuba daho liyumire, 34Echihugo chayezaga chalumbya, enyanya w'oburhe b'abantu bage. 35Anahindamula empinga okuba menji, n'edaho likomere kuba menji,36Anahiraho abashalikire. Ahajira n'echishagala mpu bachilamemo. 37Ahingisa amashwa, barhwera emizabibu minene, n'okuna yishalula. 38Abigisha, byaba binene bwenene, n'oku kehya chiro ebirhungano byage.39Babakeheze n'oku bakoz'eshonyi, obuhanya n'oburhindibuke; 40Banajira akasuzaguro oku bakulu, Banahezezabo omu mpinga buzira njira.41Ayimanza orhachigalire n'okulikuz'omuburhindibuke, ana yushula emilala nka buso. 42Abantu boshi bali bw'okuli bamubwene n'oku shagalaluka, aliko obubi boshi bwanabumb'obunu. 43Mpu oli mwirhonzi achilange kw'ebila bintu, n'okuba munvirizi oku bwinja bwa Nahano.

Chapter 108

1Olwimpo. Lunanga lwa Daudi. Omurhima gwani gusimire, Oh Nyamuzinda! Nji nayimpa, njina yunvisikanya ebikoleso byani: Bw'obukuze bwani! 2Muzuke, olunanga lwani n'omulizi! Njinashagulusa omuseke.3Njina kukuza omu kagarhi k'abantu, Nahano! Njinakuyimpa omu kagarhi k'abantu. 4Bulala obwinja bwawe buyimangire enyanya w'empingu, n'obushinganyanya bwawe kugera oku lwakungu.5Chiyimanz'oku mpingu, Oh Nyamuzinda! N'olukogo lwawe lube oku gulu lyoshi! 6Mpu yabasimwa bawe bachungulwe, chungula oku malyo gawe, orhuyunve!7Nyamuzinda aderha omu buchesibwa: Njinahima, njinagaba Sikemu, njinapima olubanda lwe Sokoti; 8Galadi eri yani, Manase eri yani; Efurahimu eri hantu mpeba erhwe lyani. Na Yuda, kali karhi kani;9Moabu chir chambu chani nyogeramo; nkabwire echirato chani oku Edomu; nalikire omulenge gw'obushagaluke omu chihugo ch'Abafilisitini! 10Nde njiwaderha omu chishagala chikomere? Nde nji wampeka Edomu?11Arhali ntyo nawe, Oh Nyamuzinda, warhushegezaga, n'okurhachirhukula? Oh Nyamuzinda, haguma n'emiherho yerhu? 12Orhuhe oburhabale enyanya z'oburhindibuke bwerhu! Oburhabale bw'omuntu buli busha. 13Haguma Na Nyamuzinda, nji rhwajira ebikomere; nj'amala abashomabanyi berhu.

Chapter 109

1Oku mukulu wabimpiza. Ba Daudi. Lunanga. Nyamuzinda ye bukuze bwabi, na ntakusira chiro! 2Bulala bana bumbul'obunu bubi enyanya zani n'oku rhebekana, bana nderhesa oku lulimi lw'obubeshi, 3bananzungus'emyazi y'omujinya n'oku ndwisa buzira chibazo.54Nabo nyono mbasima, balibashombanyi bani; aliko nyono nankolesa amahuno. Bana ngalulira amabi oku minja, n'omujinya oku busime.6Obahebe oku burhegesi bw'omubi, n'omukomezi abe oku malyo gage! 7Amango babachira olubanja, njibaderhe oku bayagire, n'amahuno gabo njichibe chaha!8Esiku zabo njizirhabaga zinene, n'owindi nj'abarhabule! 9N'abana babo njibabe fubi, n'abakazi babo bakana! 10N'abana babo njibabe bahwinja nabakuhunahuna, njibalolenzez'omukati hale n'emwabo okuburhindibuke!1311N'abarhimbuzi njibaheke byoshi byaliri byage, n'abahisi njibashambuhe elehe ly'akasi kage! 12Na ntaye nj'ochibage n'obusime oku wabo, na ntaye nj'ochibage n'obubale oku fubi! N'abanjukulu nji bamalwe, n'ezino lyage njilihere omu lindi burha lyayinja!14Nanty'obubi bwa beshe nji bwayorha lwibuko embere za Nahano, noku ntyo echaha cha nina chirha chikashandwa! 15Babe esiku zoshi haguma na Nahano, banayibagirwe omu gulu. 16Bulala barhayibukaga kukolesa obonjo, bulala ahaarhindibwire abanya buhanya nabarhachigalire kuhika okuyirha omuntu nomurhima gu vunikire!17Alisimire omuvumo: Gmuhikire! Arhali chishingire omugisho: Gumuje hale! 18Ayambale omuvumo nka mushangi gwage. Asherere nka menji omu shiriza. Nka mavurha omu mavuha gage!19Gumubere mushangi gwoku chishukira, nago gwab'esiku zoshi gushwekerwe! 20Echola chibe emwa Nahano, luhembo lwabashombanyi, n'abanderha kubi.21Nawe, Nahano, Nahamwerhu! Nkoleroku byashoboka enyanya w'ezino lyawe, bulala obwinja bwawe buli bunene; ntabala! 22Ndi muhanya namazamba, nomurhima gwani guvunikiremo. 23Namagenda nka chijuchu chamahwa. Ndi nahigwa nka muguku.24Amadwi gani gakola kaluhire n'okuhuna, N'omubiri gwani gukola gugwerhe n'okuyonda. 25Bali bantola nka chintu chirhalherhe kachiro. Bali bandola n'okuzunguzerhwe.26Ntabala Nahano, Nyamuzinda wani! Onchungule oku bwinja bwawe! 27Banamenye oku fune yawe, oku w'oyo, Nahano, we wabijirire.28Eyi bakavuma, W'oyo wanagisha; Eyi bakazus'erhwe, bayunv'eshonyi, n'omukozi wawe nj'asime. 29Mpu nabashombanyi bani bayorhe bahwinja, bashukirweshonyi nka chishuli!30Nye nkuza Nahano oku bunu bwani bwenene, nye mukuze ahakagarhi kw'olubaga lunene; 31Bulala anaja ebulyo bw'omukene, mpu ya mukula oku bali bamuchir'olubanja.

Chapter 11

1Oku mukulu w'abimpiza. Na Daudi.Emwa Nahano yi ndonzez'obushagiro.Gurhe wakagala kumbwira : Rheng'omu ntondo,nka nyunyi nguma ? 2Bulala lolaga, ababi bashwek'omuherho,baheb'omwambi oku lukoba,mpu balash'omu mwizimya abantu b'omurhima gwinja.3Amango ebikaliro bya kabiha,omushinganyanya,gurhe akajira ? 4Nahano ali omu shengero lyage lichesebwe,Nahano aherh'entebe yage omu mpingu; amesho gage yi galola,amesho gage yiganeka bene omuntu.5Nahano ya neka omushinanyanya; anagaya omubi n'olala osim'obukali. 6Anarhozeza oku babi amakala,n'omuliro n'amazuko;omuhusi gw'okuyosa,eri ngumbu bagabanaga. 7Bulala Nahano aba mushinganyanya,asim'abashinganyanya; Abantu binja balola amalanga gage.
Chapter 110

1Oku Daudi. Enanga. Omwazi gwa Nahano emwa Nahamwerhu: Yikala ebulyo bwani; kuhik'amango najir'abashombanyi bawe bilabarhiro byawe.2Nahano nj'alambula ewa Sayuni akarhi k'emisi yage: Orhegeke ahakagarhi k'abashombanyi bawe.. 3Olubaga lwawe lwa chihana n'omurhima goshi, amango walunda echigusho ch'enfola miherho yawe; haguma n'obwinja bwawe. Obusole bwawe bukuyinjireko nka masoro.4Nahano achigashire, arhakana chigala: Oli mudahwa mukulu, esiku zoshi. Kuguma na Melisedeki.5Nahamwerhu, ebulyo bwage, yeshurh'abami olu siku lw'oburhe bwage. 6Akoles'obushinganyanya bwage omu lubaga, hoshi hayunjwir'emifu; Ach'amarhwe goshi oku mulangane gw'echihugo choshi.7Anywa amenji g'entondo amango aherh'alambagira: Che chirhumire azus'erhwe.

Chapter 111

1Kuza Nahano! njina kuza Nahano oku murhima gwani, omu mbuganano z'abantu bashinganyanya n'omu ndeko. 2Orhwazi rwa Nahano rhuba rhunene, olonzereze hoshi balala bamusma. 3Akazi kage kashinganene kanakwirire, n'okuli kwage kuba kw'esiku zoshi4Alekere okuyibusa amahanulo gage nenyigirizo zage, Nahano munya bonjo na mushinganyanya. 5Ahereze ebiryo oku bamuyubaha, ayibuka n'echilagane chage esiku zoshi. 6Ayereka olubaga lwage emisi y'mikolo yage. Omu kuba hereza akalinzi k'abantu kage.7Emikolo yefune zage ekwirire enali ya bushinganyanya; amarhegeko gage goshi gali gabuyemere. 8Bayimanzwa emyaka n'emyaka, byajirika omu bwinja n'omu buyemere. 9Arhumir'olubaga lwage obuchunguke. Ayerekene esiku zoshi obuzigire; ezino lyage liri lichesibwa na likengwa.10Oku yubaha Nahano gwomurhondero gw'oburhonye; Ngasi boshi babikenga bagwerhe obwenge buchesezwe. Obukuze bwage buba bw'esiku n'amango.

Chapter 112

1Mukuze Nahano ! Eragi lyage omuntu oyubaha Nahano,omuntu oyunva asimizwe n'amarhegeko gage. 2Eburha lyage lyayinji lushana hano gulu,n'obuko bw'abashinganyanya bwabona omugisho.3Omu mwage mwayunjula bugale n'ebintu,n'obushinganyanya bwage buli bwa kuyorha esiku n'amango. 4Obulangashane bwana bonekana omu mwizimya enyanya w'abantu bw'okuli, oku yewe oburhimanya,obwonjo,n'okuli. 5Ragi kw'ola muntu oba wa lukogo n'okuhoza abandi,anajira ebyage byoshi oku burhegesi bwinja.6Bulala omuntu mushinganyanya nt'amango ayibirirwa,anayibukwa esiku zoshi. 7Arhayoboha emyazi mibi; Omurhima gwage guyorhagukomere,guchikubagire Nahano.8Omurhoma gwage guba guyimangire,gurhayoboha,kuger'abashombanyi bage eshonyi zababumba. 9Arhahimwa kuhana n'okushibirira abakene; Obushinganyanya bwage burha kahwa kuderhwa; erhwe lyage kugandaza lya nagandaza haguma n'obukuzwe.10Enkola-maligo ekamubona ena fira emurhima,anahekenya amenyo n'oku gangabala; enyifinjo z'abalenzi kufananda zi fananda.
Chapter 113

1Mukuze Nahano ! Bambali ba Nahano,mukuze,mukuze ezino lya Nahano ! 2Lij'erenge ezino lya Nahano,bunola n'esiku n'amango !3Kurhhenga ebushoshokero bw'ezuba na kuhika emunda lizikira,likuzibwe ezino lya Nahano. 4Nahano,aba enyanya w'abantu boshi,erenge lyage liyunjwire empingu yoshi.5Nde oli aka Nahano,Nyamuzinda werhu ? Oba enyanya bwenene. 6Oyuname kurheng'enyanya olola ebiri empingu n'okudaho.7Ye kula omukene omu kachulo yena kula omuzamba oku chavu, 8n'oku muyikaza haguma n'abaluzi,haguma n'abaluzi bw'omilala yage.9Ye Yikazza owali ngumba omu nju, amuhe obushagaluke omu kagarhi k'abana bage. Mukuze Nahano !
Chapter 114

1Amango Izraeli arhenga e Misri,amango enju ya Yakobo erhenga omu lubago lww'abahalanjikire, 2Yuda lwashuba Kanyamuzinda,Izraeli bwashuba bwami bwage.3Enyanja yabona n'okwo yagenda,Yordani ashubir'enyuma; 4Entondo za balala nka nganda-buzi,orhurhondo nka bana-buzi.5Gurhe wamaba,wanyanja,obu wayaka,Yordani gurhe oku washubir'enyuma ? 6Gurhe,mwe birhondo, obu mwabalala nka nganda-buzi,nenyu,mwe rhurhondo,nka bana-buzi ? 7Dirhimana embere za Nahano,ee gulu ! Embere za Nyamuzinda wa Yakobo,8ohindamul'ebale lyanabachidekero ch'amenji,n'ebala likomere bwenene okuba shoko y'amenji.
Chapter 115

1Erhali emwerhu,Ee Nahano,erhali emwerhu, aliko ezino lyawe olikuze,enyanya w'obubabale bwawe,n'enyanya w'okuli kwawe. 2Chirhumir'olubaga lwa derha : Nyamuzinda wabo ali ngahe ?3Aliko Nyamuzinda werhu ali empingu; Ajirire byoshi alisimire. 4Eshushanyo zabo ziri furanga ne horo,akasi k'amaboko.5Zijir'amunu,aliko zirhaderha,zijir'amesho,aliko zirhabona; 6Zijir'amarhwiri, aliko zirhayunva; Zijir'amazulu,aliko zirhayunva kabayo;7Zijir'amaboko,aliko zirhagwarha,zijir'amagulu, aliko zirhalambagira; na ntakukul'omulenge omu gosi lyazo. 8Balala bazikola nji baba nkazowe; Nechi,ngasi muntu anazinihira.9Ewe Izraeli, onihire Nahano : Yewe ye murhabazi wabo n'empenzi yabo. 10Ewe nju ya Haruni,munihire Nahano : Yewe ye murhabazi wabo n'empenzi yabo.11Mwabo mw'omuyubaha Nahano,munihire Nahano; Yewe ye murhabazi wabo n'empenzi yabo.12Nahano arhuyibukire arhugisha : Agisha enju ya Izraeli; Agisha enju ya Haruni. 13Agisha balala bayubaha Nahano, abadorho n'abakulu. 14Nahano abayushula kulusha n'okulusha,mwabo n'abana benyu.15Mugishwe mwabo na Nahano,wajirag'empingu n'egulu. 16Empingu ziri mpingu za Nahano; Aliko ahere bene abantu egulu.17Emifu erha kuza Nahano,changwa balala bagenda buzira kuderha; 18Aliko rhwabano rhwagisha Nahano kurhenga bunola kuhika esiku n'amango. Mukuze Nahano.
Chapter 116

1Nsimire Nahano bulala ayunvirh'omulenge gwani n'omusengero gwani. 2Bulala antegere okurhwiri kwage, nantyo nakazi muhamagala esiku zani zoshi.3Enkoba z'olufu zinzongolokere,n'okulumwa kw'eshinda kwa ngwarhire : Nabuganire oburhindibuke n'omugayo. 4Nantyo na hamagala ezino lya Nahano; Nahano we, nkushigirire,ofumye akalamo kani.5Nahano aba munya lukogo,na mushinganyanya; Nechi,Nyamuzinda werhu aba wabubabale.6Nahano analang'abarhagwerhe bubi : Narhozwa, naye anchungula.7Galuka omu bushagaluke bwawe Kalamo kani; Bulala Nahano ama kujirira oku bushinganyanya. 8Bulala wafumiz'akalamo kani n'olufu,amesho n'emiziga yani,amagulu n'oku kumbagala kwani.9Nalambagir'embere za Nahano omu chihugo ch'abazene. 10Nyemerere, bulala na derha : Nalirhindibukire bwenene : 11Na derha omu kwa dubaduba kwani ; Abantu boshi babeshi.12Bichi naha Nahano oku bwinja bwage boshi anjirire ? 13Njina habwa engumbu y'obuchunguke,n'oku yamagiza ezino lya Nahano. 14Njina juha Nahano echiragane chani,nechi, embere z'abantu bage boshi. 15Luli lushinganyanya ewa mesho ga Nahano olufu lw'abachesibwa bage.16Nahano wee,okuli nyono ndi mukozi wawe : Nyono ndi mukozi wawe, mwana w'omwambalikazi wawe; wamanshwekul'emigozi yani. 17Na kurhulira entulo y'obukuze,n'oku hamagala ezino lya Nahano.18Najuha echiragane chani emwa Nahano,nechi; Embere z'abantu bage boshi. 19Omu mbuga z'enju ya Nahano, omu kagarhi kawe,woyo Yerusalemu. Mukuze Nahano.
Chapter 117

1Mukuze Nahano, mw'embaga zoshi; Mu murhulire enkunya,mwe bantu boshi. 2Bulala olukogo lwage emwerhu luli lunene; N'okuli kwa Nahano kuli kw'esiku zoshi. Mukuze Nahano.
Chapter 118

1Ee Mukuze Nahano; Bulala yewe ali mwinja : Bulala obubabale bwage buli bw'esiku n'amango. 2Izraeli aderhe,bulala obubabale bwage buli bw'esiku n'amango.3Enju ya Haruni baderhe,bulala obubabale bwage buli bw'esiku n'amango. 4Balala bayubaha Nahano baderhe, bulala obubabale bwage buli bw'esiku n'amango.5Kurhenga ou burhindibuke bwani na hamagala Nahano : Nahano anshuza n'oku ntabika ahantu hagalagere. 6Nahano ali okulunda lwani; Ntayubaha : Bichi omuntu akanjirira ? 7Nahano ali okulunda lwani omu kagarhi kabarhabazi bani : Nantyo nabona abashombanyi bani boshi bamahimwa.8Ragi okulibirhira Nahano hali onihir'omuntu. 9Ragi okulibirhira Nahano hali onihir'abakulu.10Embaga zoshi zanzonga : Oku zino lya Nahanonjina balibisya hale. 11Banzonga : Nechi banzongere : Oku zino lya Nahano njina balibisya hale.12Banzongere nka njuki; bazimire nka muliro gwa mishaki : Oku zino lya Nahano njina balibisya hale.13Wanshunikaga bwenene mpu yi nkumbagale : Aliko Nahano antabala. 14Nahano y'emisi yani n'olwimpo lwani; yewe ye buchunguke bwani.15Omulenge gw'obushagaluke n'obuchunguke bili omu hema lyo w'okuli : Okuboko kwa malyo kwa Nahano yi kwajira oku bwirhonzi. 16Okubokokwa malyo kwa Nahano kwa kuzizwe : Okuboko kwa malyo kwa Nahano yi kwajira oku bwirhonzi.17Ntafa aliko nalama,n'okuderha akasi ka Nahano. 18Nahano andibwize bwene : Aliko arhanyirhaga.19Onchingulire enyunvi z'okuli : Naj'omuzo, n'okukuza Nahano. 20Luno luli lunvi lwa Nahano; Abokuli nji bajamo. 21Nakukuza bulala wanshuzize,wanabere buchunguke bwani.22Ebale abayumbaka balahiraga lyabere rhwe ly'olubavu. 23Guno mwazi gurhengere emwa Nahano; Nago guli gwa kusomez'amesho gerhu.24Luno luli lusiku Nahano ajiraga ; Rhwasima n'okushagaluka muli yewe. 25Jaga wa chungula,rhukushigirire,Ee Nahano : Ee Nahano,rhushigirire,jaga warhuma emigisho.26Ragi ly'olala wayinja oku zino lya Nahano : Rhwamabagisha mwabo mw'omwarhenga omunju ya Nahano. 27Nahano ye Nyamuzinda,naye arhuhere rhwaban'obulangashane : Shwek'entulo n'omugozi changwa oku mahembi gw'olurhamba. 28Woyo we Nyamuzinda wani,na nakukuza : Woyo we Nyamuzinda wani na kuharamya.29Mukuze Nahano,bulala yewe aba wabonjo : Bulala obubabale bwage buba esiku n'amango.
Chapter 119

1Bajir'eragi ababa bashinganyanya omu njira zabo, abalambagira kuguma n'erhegeko lya Nahano ! 2Bajir'eragi abashimbulira emyazi yage, bamulonze n'omurhima goshi.3Balala barhakola amabi, basere omu njira zage ! 4wenine wahanag'amarhegeko gawe, mpu abantu bagashimbe bwinja bwinja.5Nalisimire enjira zani zi yimanzwe, mpu yi nkeng'amarhegeko gawe ! 6Na ntyo nta kagwarhwa n'eshonyi, amango nalol'oku marhegeko gawe goshi.7Nakuvung'omonkwa n'omurhima gwinja, hanomba namayig'emyazi yawe y'obushinganyanya. 8Nakeng'amarhegeko gawe : Nawe omanyage wakandekerera !9Kurhe omusole akajir'enjira yage bwinja ? Omu kukenga omwazi gwawe. 10Na makulonza n'omurhima gwani goshi : Orhazigaga naja hale n'amarhegeko gawe !Ntazig'okugulu kwani kwager'omu njir'ebihire, mpu yindang'omwazi gwawe. 102Ntananuka oku marhegeko gawe, bulala woyo we nyigiriza.103N'emyazi yaw'emwani eryohrere kulush'obuchi omu bunu bwani. 104Kugerer'amarhegeko gawe nkala munyabwenge, na ntyo nkalangay'enjira zoshi y'obubeshi.105Omwazi gwawe liri taara ly'amagulu gani, na lwenge oku njira yani. 106Nchigashire, n'okuyemera, okulang'amarhegeko gw'okuli kwawe.107Narhindibukire bwenene : Nahano, omp'akalamo kugerer'omwazi gwawe ! 108Yemera, Ee Nahano ! Zino ntulo z'obunu bwani buderhere, n'oku nyigiriz'amarhegeko gawe !109Omurhima gwani nt'amango gujira omurhula, ntakanayibirira erhegeko lyawe. 110Abashombanyi banantega emirhego, na nt'amango nji narhenga oku marhegeko gawe.11Na bishir'omwazi gwawe omu murhima gwani, mpu ntakugomeraga. 12Ogishwe, Nahano ! Onyigiriz'amarhegeko gawe !111Ebinwa byawe k'akashambala kani k'esiku zoshi, bulala buli bushagaluke bw'omurhima gwani. 112Nanyerekeza omurhima gwani oku marhegeko gawe, amango goshi, kuger'obuzinda.113Nangaya balala bantu b'emirhima ebiri, na nasima erhegeko lyawe. 114Woyo w'embisho yani n'empenzi yani; Nihire echiragane chawe.115Muntengere, banyankol'amaligo, yinkeng'amarhegeko ga Nyamuzinda wani ! 116Ontabale kugerera echiragane chawe, yindama na ntakumpeba omu buhwinja bw'omunihiro gwani !117Obe burhabale bwani, yinchunguka, na yingendekeza buzira kuleka amarhegeko gawe ! 118Ona suzagura balala boshi baleka amarhegeko gawe, bulala obubeshi bwabo buli busha.119Ona kula ababi boshi b'egulu nka birhungano; che chirhuma nsima amahano gawe. 120Ndi nagera mw'omusisi oli wangezamo, na nayubaha emanja zawe.121Na ndanga erhageko n'okuli : Orhandekaga omu bashombanyi bani ! 122Olange bwinja ebintu by'omukozi wawe, orhandekereraga n'akahimwa nabanya buchibone !123Amasu gani gayumire embuga ebuzinda bw'obuchunguke bwawe,na ahabuzinda bw'echiragane chawe n'okuli kwawe. 124Ojirire omukozi wawe kuguma n'obwinja bwawe,n'oku nyigiriza amarhegeko gawe !125Ndi mukozi wawe : Ompe obwenge,mpu yimenya amarhegeko gawe ! 126Kalala kashanji ka Nahano oku kola : Bavunire erhegeko lyawe.127Che chirhumire nsima amarhegeko gawe,kulusha ehoro n'ehoro nyinja; 128Che chirhumire na rhola amarhegeko gawe goshi mashinganyanya, na nshomba ngasi njira y'obulyalya.129Amarhegeko gawe kusomezwa gasomezwa : na ntyo omurhima gwani guna mashimbulira. 130Obufunuo bw'emyazi yawe buna koleza,buna hana obwenge oku bahwinja.13Oku bunu bwani na yamagiza ebijiro byoshi by'echinwa chawe. 14Nshagalukire oku marhegeko gawe, nka mperh'obugale boshi.131Na mabumbula obunu bwani na manayisa,bulala nihire amarhegeko gawe. 132Yerekeza amalanga gawe emunda ndi,n'okumbera obonjo,nka kulala ona jirira abasima ezino lyawe !133Amagulu gani ogayerekeze omu njira y'ebinwa byawe,na nta kuyemera obubi bwarhambula enyanya zani ! 134Ondikuze oku bubi bw'abantu,mpu yi ndange amarhegeko gawe !135Yereka omwambali wawe amalanga gawe,n'oku nyigiriza amarhegeko gawe ! 136Amesho gani yi garhenga mw'emiziga,enyanya y'okurhalanga erhegeko lyawe.137Oli mushinganyanya, o Nahano ! N'okucha olubanja kwawe kuba kushinganene. 138Amarhegeko gawe wagahanire n'obushinganyanya,haguma n'obwemere bunene.139Obushiru bwanvunire,enyanya w'abashombanyi bayibirire emyazi yawe. 140Omwazi gawe guba gukomere bwinja,n'omwambali wawe agusima.141Ndi mudurho n'oku bonererwa; nta kayibirira amarhegeko gawe. 142Obushinganyanya bwawe buba bushinganyanya bw'esiku n'amango,n'erhegeko lyawe liba ly'okuli.143Oburhindibuke n'oburhee bya njireko; Amarhegeko gawe bw'obushagaluke bwani. 144Obuhamirizi bwawe buba bw'okuli bw'esiku n'amango : Omp'obwenge yindama !145Nyakuzize n'omurhima goshi : Onyunvirize,Nahano,mpu yindanga amarhegeko gawe ! 146Nku yakuzize : Onchungule,mpu yindange obuhamirizi bwawe !147Kulamukira ndamukira : Nihire ebiragane byawe . 148Na rhangiriz'okuyiriza na nazibul'amesho,mpu yinkengera omwazi gwawe.149Oyunvirize omulenge gwani kugerera olukogo lwawe ! Ompe akalamo kugerera olubanja lwawe.150Bayinjire,abakulikira obubi, bowe bali hale n'erhegeko lyawe.15Na rhimany'amarhegeko gawe, mperh'enjira zawe omu mesho. 16Na simiswa oku marhegeko gawe, nta kayibirir'omwazi gwawe.151Woyo oli hofu, Nahano ! N'amarhegeko gawe goshi garhabesha. 152Kurhenga mira mba menyere amarhegeko gawe wajiraga gayimang' emyaka n'emyaka.153Olole oburhindibuke bwani,n'oku nchungula ! Bulala nta kayibirira erhegeko lyawe. 154Onsambire,n'okunchiza; Ompe akalamo wandanganyaga!155Obuchunguke buba hale n'abanya byaha,bulala barhalonza amarhegeko gawe. 156Obonjo bwawe buba bunene, Nahano ! Ompe akalamo amarhegeko gawe ga derhere.157Abankulikira n'abashombanyi bani bali banene; ntanaja hale n'amarhegeko gawe. 158Nabwene enkola-maligo zirhalanga omwazi gwawe na gaya.159Lolaga gurhe nsima amarhegeko gawe : Nahano, ompe akalamo kugerera olukogo lwawe ! 160Okuli ly'efundo ly'omwazi gwawe,n'amarhegeko gawe goshigw'okuli gali g'emyaka n'emyaka.161Abaluzi banshimbire obuisha; Aliko omurhima gwani gurhadirhimanira erhali myazi yawe. 162Nsimiswa n'omwazi gwawe,nka muntu wayirhir'ebintu binene.163Nangaya,n'okushomba obubeshi; nansima erhegeko lyawe. 164Kali mushanvu omu lusiku na nkukuza,enyanya w'amarhegeko gawe gw'obushinganyanya.165Haba murhula gunene ku balala basima erhegeko lyawe,na nta buhanya bwaka bagerera. 166Nihire obu chunguke bwawe, Nahano ! N'okujira amarhegeko gawe.167Omurhima gwani kulanga gulanga amarhegeko gawe, n'oku masima bwenene. 168Kulanga ndag'amarhegeko gawe n'enjira zawe, bulala enjira zani zoshi ziri emalanga gawe.169Omulenge gwani gukuhikeko,Nahano! Ompe obwenge,kugerera echiragane chawe! 170Omusengero gwani guhike ah'oli! Ondikuze,nka kulala warhulaganyaga.17Jir'ebinja oku mukozi wawe, mpu yindama n'okulang'omwazi gwawe ! 18nzibul'amesho gani, mpu yimbona obukuzwe bw'amarhegeko gawe !171Obunu bwani buderhe obukuze bwawe ! Bulala wa nyigirize amarhegeko gawe. 172Olulimi lwani luyimpe omwazi gwawe ! Bulala amarhegeko gawe goshi gaba gashinganene.173Okuboko kwawe kuyorhe kubaho ku kazi ntabala ! Bulala na chishogere enyigirizo zawe. 174Nihire bwenene obuchunguzi bwawe, Nahano ! Nerhegeko lyawe buli bushagaluke bwani.175Omurhima gwani gulame ogukazi kukuza ! N'amarhegeko gawe gakazi ntabala ! 176Naherere nka chibuzi chi herere : Olonza omwambali wawe, bulala ntaka yibirira amarhegeko gawe.19Ndi muhisi ok'ugulu :20 Orhambishag'amarhegeko gawe ! Omurhima gwani gwa vunikire n'enyifinjo zirhengere oku amarhegeko gawe.21Ona kalihir'abachibona, abavumirwe, baja hale n'amarhegeko gawe. 22Ompimir'oku shekerwa n'okubonererwa ! Bulala na ndang'amarhegeko gawe.23Nabakulu bananyikalira n'oku derh'enyanya zani, omukozi wawe anarhimany'amarhegeko gawe. 24Obuhamiriza bwawe buli bushagaluke bwani, babahanuzi bani.25Omurhima gwani guchishweker'oku kachulo : Omp'akalamo nk'okw'omwazi gwawe guderhere ! 26Yinaderh'enjira zani, n'oku nyunviriza : Onyigiriz'amarhegeko gawe !27Onyunvis'enjira z'amarhegko gawe, na njina rhimany'enyanya w'ebisomezo byawe ! 28Omurhima gwani gwakanukire n'emiziga : Omp'emisi nk'okw'omwazi gwawe guderhere !29Ompebe hale n'enjira y'obubeshi, n'okump'olukogo lw'oku kulikir'erhegeko ! 30Na chishoger'enjira y'okuli, naheber'amarhegeko gaw'emelangambere gani.31Na chishwekere oku marhegeko gawe : Nahano, arhankozag'eshonyi ! 32Nagenda duba omu njira y'amarhegeko gawe, bulala onaloz'omurhima gwani.33Onyigirize, Nahano, enjira y'amarhegeko gawe, mpu yimalanga kuhik'obuzinda ! 34Omp'obwenge, yidanga erhegeko lyawe n'okulilanga bwinja omu murhima gwani !35Ompek'omu njira y'amarhegeko gawe ! Bulala masima. 36Oyerekeze omurhima gwani oku marhegeko gawe, s'arhali oku bugale!37Ohindamul'amesho gani ewa bintu bya busha, ondamye omu njira yawe ! 38Ojirir'omwambali wawe endagano, eri oku balala bakuyubaha !39Onkulire kula kubonererwa ! Bulala emanja zawe ziba ziyunjwire bushagaluke ( bwinja). 40Talaga, nchifijire oku yiga amarhegeko gawe : Ondamye omu kuli kwawe !41Nahano, obonjo bwawe buyinje emunda ndi, obu chunguke bwawe nka kulala endagano yawe ! 42Nani njina shuza olala ongayaguza, bulala mbanchinihiriz'omwazi gwawe.43Orhakulaga lwoshi omwazi gw'okuli omu bunu bwani ! Nolala nihire obuhane bwawe. 44Njina langa erhegeko lyawe bwinji, esiku n'amango.45Njina lambagira buzira buba, bulala yinalonz'amarhegeko gawe. 46Njina derha enyanya y'obuhamiriza bwawe emalangambere z'abami, na ntakukubera shonyi.47Nshagalukire bwenene n'amarhegeko gawe, masimire. 48Nambwir'amaboko gani ewamarhegeko gawe na nsima, na narhimanya emyazi yawe.49Oyibuke echiragane chawe wa bwiraga omukozi wawe, bulala wampaga omunihiro ! 50Buli burhuliriza bwani omu burhindibuke bwani, bulala echiragane chawe chinamp'akalamo.51Abanya buchibone bambonerere bwenene; ntanayakag'erhegeko lyawe. 52Na ngerereza ebinwa waderhaga mira,Nahano ! N'oku chirhuliriza.53Oburhe bunene bunangwarha enyanya wababi balek'erhegeko lyawe. 54Amarhegeko z'enyimpo zani, enju mbamo muhisi.55Omu budufu na nachiyibus'ezino lyawe, Ee Nahano ! Na nalang'erhegeko lyawe. 56Eyo myazi na liyigwerhe, bulala ndangire amarhegeko gawe.57chigabi chani, Ee Nahano ! Na naderhere, kuli kulang'emyazi yawe. 58Nkusengere n'omurhima gwani goshi, omber'obonjo, kuguma n'echiragane chawe !59Na rhimanyir'enyanya w'enjira zani, n'okuhek'amagulu gani nk'okw'olonzeze. 60Na jirire duba, buzira kulegama omu kulang'amarhegeko gawe.61Emirhego y'abanzi enzungulukire; saliko ntayibirirag'erhegeko lyawe. 62Omukagarhi kw'obudufu na nayimanga nkukuze, enyanya w'emanja zawe z'okuli.63Mbamwira wa balala boshi bakuyubaha, n'okubala boshi balang'amarhegeko gawe. 64Egulu, Ee Nahano ! liyunjwire bonjo bwawe; onyigiriz'amarhegeko gawe !65Wajirir'ebinja omukozi wawe, Ee Nahano ! Kugerera echiragane chawe. 66Onyigiriz'enjira nyinja n'obwenge ! Bulala nyemerer'amarhegeko gawe.67Amango ntalizirhindibuka, naheraga; saliko lero nalang'omwazi gwawe. 68Oli mwinja w'okujir'amenja; onyigiriz'amarhegeko gawe !69Abanyabuchibone bambeshere; Nyono, ndangir'omu murhima gwani goshi amarhegeko gawe. 70Omurhima gwabo guli nka gw'amashushi; Nyono, nshagalukir'amarhegeko gawe.71Kwaliri kwinj'emwani okurhindibuka, mpu yinyig'amarhegeko gawe. 72Kuli kwinj'emwani erhegeko ly'obunu bwawe kulusha bintu chihumbi by'ehoro n'efuranga.73Efune zawe za ndemaga, zeza mbumbaga; Omp'obwenge, yinyiga amarhegeko gawe ! 74Balala bakuyoboha nji bambona n'oku shagaluka, bulala nihir'endagano zawe.75Nyinji, Ee Nahano ! okw'emanja zawe ziba z'okuli; oku bushinganyanya kuwantindibuzaga. 76Obwinja bwawe bube bw'okuntuliriza, nka kulala walaganyag'omukozi wawe !77Obonjo bwawe bunyinjireko, mpu yi ndama ! Bulal'erhegeko lyawe lijir'obushagaluke bwani. 78 abachibona bakozw'eshonyi! bulala banzuluse obubeshi, Nyono, yina nagererez'enyanya w'enyigirizo gawe.79Bayinj'emunda ndi, balala boshi bakuyubaha, na balala boshi bayinji obuhamiriza bwawe. 80Omurhima gwani gube n'obushinganyanya omu marhegeko gawe, yi ntaba n'eshonyi !81Omurhima gwani gurhindibukir'omu kuling'obuchunguke; nihir'echiragane chawe. 82amesho gani gahwererwe omukuchjifinja omwazi gwawe; naderha: Mangochi wansiririza ?83Bulala ndi nka Supa omu myusi; ntakayibirir'amarhegeko gawe. 84Oluganjo lw'esiku z'omukozi wawe ziri zinga ? Mangochi wahana abantindibuza ?85Abamwibono yi bampumbira echiriba; abobarhajira kuguma n'erhegeko lyawe. 86Amarhegeko gawe goshi gaba gashinganyanya; banantindibuz'oku busha, ontabale !87Bagambirwe n'oku ntindibuza n'okulonza bayinyirhe; nani, ntakalek'amarhegeko gawe. 88Omp'akalam'oku lukogo lwawe, mpu yindang'emyazi y'obunu bwawe !89amango goshi, Ee Nahano ! Omwazi gwawe gushinganen'omu mpingu. 90Oku bibuzi n'ebibusi obushinganyanya bwawe nji bwa bera; walemag'egulu, nalyo linaliho.91Kugerer'amarhegeko gawe, byoshi biliho zene, bulal'ebintu byoshi bali bakozi bawe. 92Nk'erhegeko lyawe lirhabaga bushagaluke bwani, singanaherer'omu malibuko gani.93Ntakayibirir'amarhegeko chiro n'ehityu, bulala kugererago y'omp'akalamo. 94Nyono ndi wawe : Onchungule ! Bulala ndi n'alonz'amarhegeko gawe !95Ababi yi bandinga mpu bampeze; nani nankeng'amarhegeko gawe. 96Na bwene ok'obushinganyanya boshi buherh'obuzinda : Amarhegeko gawe garhajira buzinda.97Ntahimwa kurhony'erhegeko lyawe ! Liba esiku zoshi omunganiza zani. 98Amarhegeko gawe ga njirire munya bwenge kulush'abanzi bani, bulala gaba haguma nani esiku zoshi.99Mba mwenge kulush'abigiriza bani, bulala ehano lyawe z'enganiza zani. 100Mperhe bwenge bunene kulush'abashaja, bulala nkengere amarhegeko gawe.
Chapter 12Oku mukulu w'enyimpo; ohamagalwa Seminiti. Enyimpo za Daudi.

1Oku mukulu w'abimpiza.Okulunanga lwa milya munane,lunanga lwa Daudi.2Ontabale,Nahano ! Bulala abantu bashinganyanya bagenda,abemezi baherere omu ben'omuntu. 3Bana bwirana obu beshi,baherh'oku bunu ebintuby'okurhebereza,bana derha n'emirhima ebiri. 4Na Nahano alimbule obunu boshi bw'okurhebereza,olulim luderha n'omwibono.5Abanaderha : Rhuli banya misi kugerer'olulimi lwerhu,rhuherhe obunu bwerhu haguma nerhu; nde nji waba mukulu werhu ?6Bulala bahanya balibwizwe n'abkene yibalaka,na ntyo,aderha Nahano,na mayumuka,na muhir'omu murhula omuntu babonerere. 7Emyazi ya Nahano eba myazi y'okuli,olufuranga lugeragezwe oku gulu omuchiko,lwa kwizwa kali mushanvu. 8Woyo,Nahano ! Nji wabalanga,nji wabalamya n'obu bukoo esiku zoshi/ 9 Ababi banalambagira hoshi,amang'oburhindi buli omu bene muntu.
Chapter 120

1Omuburhindibuke bwani na lakira Nahano,ashunza. 2Nahano, chungul'omuka gwani,oku bunu bw'obubeshi, n'olulimi lurhebekana.3Bichi wahabwa, bichi walerherwa n'olulimi lurhebekana ? 4emishambi mikali ya banya buhashe, haguma n'amakala gw'omuretemu.5Buhanya bwani bulala ndamire omu Meseki,mpandir'omu mahema ga Kedari. 6Omurhima gwani gwa lamire siku zinene haguma n'olala orhasima murhula. 7Nyono mb'oku murhula; aliko buno na derha,bowe bali oku ntambala.
Chapter 121

1Nagalamul'amasu gani oku ntondo, oburhabale bwani bwa rhenga ngahe ? 2Oburhabale bwani bwarhenga emwa Nahano wajirag'empingu n'egulu.3Arhakalek'okugulu kwawe kwalabuka,okulang'arhajero. 4Talaga,arhajero na ntakulyama,omulanzi we Izraeli.5Nahano y'olala okulanga, Nahano ye chichu chawe ch'okuboko kwawe kw'amalyo. 6Ezuba lirha kushurh'omu buche n'omwezi omu budufu.7Nahano akulang'omu mabi goshi; Alanga omuka gwawe. 8Nahano akulanga omu kubalama n'omu kushubuka,buno n'esiku zoshi.
Chapter 122

1Na yunvirhe na na sima eyiba mbwira mpu : Rhuj'omunju ya Nahano. 2Amagulu gerhu gayimangire omu bululi bwawe,ee Yerusalemu; 3Yerusalemu wayumbakagwa nka chishagala chigwarhene haguma;4Ahola h'amashanja gayinamukira,amashanja ga Nahano,oku rhegeko lye Izraeli, mpu gakuze ezino lya Nahano. 5Bulala ahola h'entee z'okuli zili,entebe z'omu nju ya Daudi.6Ohunire Yerusalemu omurhula; Abagusimire bagandaze. 7Omurhula gub'omu nyunda zawe,nemigisho omunju zawe zizibuzibu.8Enyanya wa bene werhu na bira bani na derha mp'omurhula gube muli woyo. 9Enyanya w'enju ya Nahano,Nyamuzinda werhu,na kulonzez'ebinja.
Chapter 123

1Ngalamwire amasu emund'oli weba omu mpingu. 2Talaga,amasu g'abakozi yigalola ewa kuboko kwa nahano wabo,nka masu g'amushumbakazi ewa kuboko kwa muka nahano.3Orhubabalire, Ee Nahano,orhubabalire; Bulala rhubumbire n'okubumba n'okubonererwa. 4Omuka gwerhu gubumbire n'okubinererwa kwa bala baherh'omurhula, na kandi okubonererwa kwa banya burhe.
Chapter 124

1Nyamuzina arhachibag'enyanya zerhu,aderha Izraeli ! 2Nyamuzinda arhachibag'enyanya zerhu,abantu bankarhushombere. 3Banka rhumirire bagumaguma kushimbulir'omungo balirhuherh'oko.4Singa rhwazikire,n'emisuka yakarhugerereko. 5Sing'amenchi gabigabishir'akalamo kerhu.6Nyamuzinda ahabw'obukuze okubona arharhujiraga nyama zabo mpu barhulye. 7Omuka gwerhu gwafuma na kula enyunyi efuma omurhego.8Okurhabalwa kwerhu kwa rheng'emwa Nyamuzinda walemag'empingu n'egulu.
Chapter 125

1Abalangalira Nyamuzinda bali nka ntondo ya sayuni,erhachidunda,ebaho esiku zoshi. 2Nko kw'entondo zizungulukire Yerusalemu kuna Nyamuzinda azungulukir'abantu bage bunola n'esiku n'amango. 3Bula akarhi k'omubi karhakaber'enyanya ly'abenja,n'abenja barhalambulag'efune zabo oku babi.4Abinja Nyamuzinda obajirire amenja n'abanya kuli omu mirhima yabo. 5Aliko balala bachiheb'omu njira zibihire,Nahano nj'abalibuz'ahaguma n'abanyankol'amabi ! N'omurhula gube omu Izraeli.
Chapter 126

1Amango Nahano agalul'abashwekwa be Sayuni, rhwaliri nka balala bali balorha.2Nty'obunu bwani bwali yunjwire masheka, n'olulimi lwerhu omushingo; Angandi mashanja gakazi derha mpu : Nahano abajirire bintu binene ! 3Nahano arhujirire bintu binene; Rhuli omu bushagaluke.4Nahano,arhulerh'abashwekwa berhu, nka shoko z'ebushoshokero bw'ezuba. 5Abarhwer'oku miziga banashalukl'oku nyimpo z'obushagaluke. 6Olambagir'omukulaka, nk'aheker'emburho,anagaluka n'obushagaluke,amango aheker'orhurhanda.
Chapter 127

1Nka Nahano arha yumbakir'enju,abayumbak'abajir'akasi kabusha. Nka Nahano arhalangir'echihugo,abachilanga bajir'akasi kabusha. 2Bulibush'oku lamukira miseke,n'oku lyama enyuma,n'okulya omugati g'oburhindibuke; anah'omusimwa wage ero.3Talaga,abana bali kashambala ka Nahano,akarheng'omunda luhembo. 4Nka mishambi y'omukuboko kw'entwali,ntyo kw'abana b'ebusole baba. 5Ali weragi omulume obmbir'akarhanda kage; Barhakabon'eshonyi,amango yibaderha n'abashombanyi babo omu bululi bwawe.
Chapter 128

1Ragi oku ngasi muntu oyubaha Nahano,olambagira omu njira zage ! 2Wanasimiswa n'akasi k'amaboko gawe' oli munya ragi,n'okugendekera.3Mukawe ali nka muzabibu guyana omu mwawe; Abana bawe bali nka mizeituni,bazungulukir'echibo. 4Intyo kw'agishirwe omuntu oyubaha Nahano. 5Nahano nja kugishira oku Sayuni,nji wabon'obushagaluke bwe Yerusalemu esiku zoshi z'akalamo kawe; 6Nji wabon'oku bana b'abana bawe. Omurhula gub'oku Izraeli.
Chapter 129

1Banantindibuza kurheng'obusole bwani,ku Izraeli aderhere. 2Kurhenga ndi musole ku ntindibubuza bantindibuza,aliko barha mpimaga. 3Abahinzi bampingir'oku mugongo,bahumba emina elehere.4Nahano ali mushinganya : Achir'enkoba z'ababi. 5Bahimwe n'oku galuk'enyuma, boshi bashomba Sayuni.6Babe nka birhi by'oku lurhwe,biyuma birhanazi shugulwa, 7omushaluzi arhabumb'efune yage nabyo,n'olala oshwek'ebilundo arhabumbag'efune yage, 8n'abalambagizi barhaderhaga mpu : N'emigisho ya Nahano ebe ku mwabo ! Rhugishire oku zino lya Nahano !
Chapter 13

1Oku mukulu w'abimpiza.Nanga za Daudi. 2Kuger'amango chi,Nahano ! Wanyimpire buzira kuleka ? Kuger'amango chi nji wambish'emalanga gawe ?3Kuger'amango chi nji naba n'omu balal'omu nkengero zani,na ngasi lusiku oburhe omu murhima gwani ? Kuger'amango chi omu shombanyi wani anyimangirako ? 4Lola,nshuza,Nahano,Nyamuzinda wani ! Oh'amesho gani obulangashane,mpu yi ntajero ly'olufu.5Mpu y'omu shombanyi wani arhaderhaga : Na muhimire ! N'abashombanyi bani barhashagalukaka,nka ndi omu burhindibuke. 6Nyono,mba nkunihire oku bwinja bwawe,mperhe bushagaluke bunene omu murhima gwani,enyanya w'obuchunguke bwani;Na nyimpira Nahano,bulala anjirire ebinja.
Chapter 130

1Oku ndi emuhengere yi nana kulakira,Ee Nahano ! 2Nahano,yunv'omulenge gwani; Amarhwiri gawe gayunvirize omulenge gwani gw'oku shigirira !3eri wakalola ebyaha,Nahano, Nakuno,nde wa kayimangire ? 4Aliko obubabale buba haguma nawe,mpu yi bakuyubahe.5Mbanihire Nahano,omurhima gwani gunihire,yi naling'echiragane chage. 6Omurhima gwani gugwerhe gwakengera enyanya wa Nahano,kulusha kula abalanzi baling'obuche,n'abalanzi barhaling'obuche.7Izraeli,heb'omunihiro gwawe oku Nahano ! Bulal'obubabale buli haguma na Nahano,n'obuchunguzi buli haguma naye oku bunene. 8Yewe yi nji washubi kula Izraeli omu byaha byage byoshi.
Chapter 131

1Nahano ! Ntaherh'omurhima guli mw' obuchibone, n'amasu gani garhali g'omuchanya; ntanalag'oku bintu bizibuzibu na bileher'oku nyono.2Hale n'ahola, mperh'omurhima gurhuzize n'okusira, nka mwana obagalirwe oli hofu na nina; mperh'omurhima nka gwa mwana obagalirwe. 3Israeli, ohir'omunihiro gwawe omu Nahano, bunola n'esiku zoshi.
Chapter 132

1Nahano,oyibuke Daudi,omu burhindibuke bwage boshi ! 2achigasha embere za Nahano,ajira echiragane emw'ojira obuhashe bwa Yakobo.3Ntakanaj'omu hema ly'enju yani,ntakanashon'oku buliri bwani ndalako, 4ntakayemer'amasu gani gaj'ero,na ntakulek'engohye zani zarhamuka, 5kugerambonere Nahano ahantu, chiralo ch'olala munya buhashe wa Yakobo.6Talaga,rhwayunvaga baderha enyanya wa efurata, rhwamubuganag'omu mashwa ga Yearimu...7Rhuhike omu mwage,rhumuharamye ah'amagulu gage !... 8Yumuka,Nahano,oje aha warhamukirawoyo n'esanduku yawe y'obwami !9Abadahwa bawe bachishukire obushinganyanya,n'abemezi bawe bashembuke n'omwishingo. 10enyanya za Daudi,mukozi wawe, orhashunikaga omushigwe wawe !11Nahano achigashir'okuli emwa Daudi,amulaganya endagano : Njinaheb'omwana wawe oku ntebe yawe. 12akaba abana bawe bakengere echihango chani n'amarhegeko gani naba yigirizaga,abana babo nji bayikala oku ntebe yawe esiku n'amango.13Nechi,Nahano achishogere Sayuni,achishogayo mpu eshube ntebe yage : 14Ahamwani h'okuhumukir'esiku n'amango; Njina lamaho,bulala nchinihira ho.15 Njina gisha ebijiro byage,njina yugusy'abakene bage omugati; 16Njina yambiy'abadahwa bawe obuchunge,n'abemezi bawe nji balikomulenge gw'obushagaluke.17Eyo munda yi njina yumanz'obuhashe bwa Daudi,nji na rheganyiz'omushigwa wani etara. 18Abamushomba boshi nji na bakoz'eshonyi,n'erhwe lyage nji libe kw'echishema chage.
Chapter 133

1Talaga, kuli kwinja,n'okusimisa bwenen'oku baguma okulama haguma oku buguma !2Kwo kuli nka mavurha gengulo nene enyanya w'erhwe, gayandagalaga oku manwa, manwa ga Haruni; gayandagalaga enyanya w'echishumiro ch'emyambalo yage. 3Kwo kuli nka lume lw'e Hermoni, luyandagala oku ntondo ze Sayuni; bulala aho ha Nahano arhuma emigisho , akalamo, emyaka n'emyaka.
Chapter 134

1Talaga, mugishe Nahano, mwabo mweshi, bakozi ba Nahano, eyimuyimangir'omunju ya Nahano gano mango g'obudufu ! 2Muyumus'amaboko genyu ebwa Ka - Nyamuzinda, n'oku gisha Nahano !3Nahano akugishe kurheng'e Sayuni, ye wajiraga empingu n'egulu !
Chapter 135

1Mukuze Nahano ! Mukuze ezino lya Nahano,mu mukuze,bakozi ba Nahano, 2Mwe muli omuka-Nyamuzinda,omu bululi bw'enju ya Lulema !3Mukuze Nahano ! Bulala Nahano ali mwinja.Muyimpe oku zino lyage ! Bulala ali wa Kusimwa. 4Bulala Nahano achishogaga Yakobo,Izraeli,mpw'abe wage.5Nyono nyinji oku Nahano ali mukulu,na Nahamwerhu ab'enyanya w'abanyamuzinda boshi. 6Byoshi Nahano alonzeze,ana bijira,omu malunga n'oku gulu; Omu nyanja n'omu ngasi muhengere.7Anashonya ebichu kurheng'enyuma z'ebihugo,ahindamul'emirazo n'okuba nvula,ana kul'empusi aha yali chibishire.8Ashurh'efula zab'e Misiri; Kurheng'oku bantu kuhik'oku nyama. 9Arhuma ebisomeze n'ebimanyiso emund'oli, Misiri ! enyanya za Farao n'abambali boshi.10Ashurha amashanja garhali mageke,n'oku hungumula abami b'entwali. 11sihoni,mwami wa Abamori,Ogi,mwami wa Basani,n'abami boshi b'e Kanana;12N'amashwa gabo agagaba,n'okubah'akashambala k'e Izraeli,lubaga lwage. 13Nahano ! Ezino lyawe lyayorha esiku n'amango,Nahano ! Obukengere bwawe bwayorh'amango n'amango.14Bulala Nahano nja chir'abantu bage olubanja,n'okuber'abakozi bage obonjo. 15Abazimu b'abantu ziba furanga n'ehoro,kaba kasi k'efune z'abantu. 16Bajir'obunu na nta kuderha chiro,bajir'amasu na ntakubona chiro, 17bagwerh'amarhwiri na ntakuyunva chiro,barhanajir'echuka omu bunu bwabo. 18Baba bashushire,balal'abazikola,na boshi bazinihire.19Nju y'e Izraeli,mugishe Nahano ! Nju ya haruni,mugishe Nahano ! 20Nju ya Lawi,mugishe Nahano ! Mwabo mw'omuyubaha Nahano,mugishe Nahano ! 21Nahano agishwe omu Sayuni,ye yumbaka omu Yerusalemu ! Mukuze Nahano !
Chapter 136

1Mukuze Nahano,bulala ali mwinja,bulal'obuzigire bwage buli bw'esiku n'amango ! 2Mukuze Nyamuzinda waba nyamuzinda,bulal'obuzigire bwage buli bw'esiku n'amango ! 3Mukuze Nyakasani mwami w'abami,bulal'obuzigire bwage buli bw'esiku n'amango !4Yenine ye jira ebirhangaza nta wundi,bulal'obuzigire bwage buli bw'esiku n'amango ! 5Yewe ye jira ebirhangazo nta wundi,bulal'obuzigire bwage buli bw'esiku n'amango !6Ye walambuliraga egulu oku menji, bulal'obuzigire bwage buli bw'esiku n'amango ! 7Ye wajiraga ebimole bizibuzibu,bulal'obuzigire bwage buli bw'esiku n'amango !8ezuba likazi kola buzene,bulal'obuzigire bwabe buli bw'esiku n'amango ! 9Omwezi n'enkununu bikazi kola budufu,bulal'obuzigire bwawe buli bw'esiku n'amango !10ashurha abanya Misiri kugerera efula zabo, bulal'obuzigire bwage buli bw'esiku n'amango ! 11Akulag'aba Izraeli omu kagarhi kabo,bulal'obuzigire bwage buli bw'esiku n'amango ! 12N'obuzibu bw'okuboko kwage n'obuhashe bunene bw'efune, bulal'obuzigire bwawe buli bw'esiku n'amango !13Ye waberag'enyanja ndukula mu bisharhe bibiri,bulal'obuzigire bwage buli bw'esiku n'amango ! 14Ageza Izraeli omu kagarhi kayo,bulal'obuzigire bwage buli bw'esiku n'amango ! 15N'okuroha Farao n'engabo yage omu nyanja ndukula bulal'obuzigire bwage buli bw'esiku n'amango !16Ye wagezeg'olubaga lwage omu mpinga, bulal'obuzigire bwage buli bw'esiku n'amango ! 17ashurha abami bakulu,bulal'obuzigire bwage buli bw'esiku n'amango !18Ayirhag'abami badarhi,bulal'obuzigire bwage buli bw'esiku n'amango ! 19Sihoni,mwami w'Abaamori,bulal'obuzigire bwage buli bw'esiku n'amango ! 20Na Ogi,mwami wa Basani, bulal'obuzigire bwage buli bw'esiku n'amango !21Amashwa gabo agashoboza abandi,bulal'obuzigire bwage buli bw'esiku n'amango ! 22Agashoboza omwambali Izraeli,bulal'obuzigire bwage buli bw'esiku n'amango ! 23Arhuyibuka amango rhunererwa, bulal'obuzigire bwage buli bw'esiku n'amango !24Arhukul'omu fune z'abanzi berhu,bulal'obuzigire bwage buli bw'esiku n'amango ! 25Yeha ngasi chilemwa ebi chiry byoshi,bulal'obuzigire bwage buli bw'esiku n'amango ! 26mukuze Nyamuzinda w'empingu, bulal'obuzigire bwage buli bw'esiku n'amango !
Chapter 137

1Entambi y'enyinji z'e Babilone rhwali rhuyikere,eni rhulirhwalir'omu kuyifuka e Sayuni. 2Oku mirhi yemierebi yey'omunda rhwahanika enzenze zerhu.3Eyo,abarhuhimaga,barhuhem'enyimpo,n'abalibuzi berhu omu kuchishinga barhuhema rhubayimbire ziguma oku nyimpo z'e Sayusni. 4Kurhe rhwakayibirir'enyimpo za Nyamuzinda,omu chihugo chabene ?5Nka nkuyibirire woyo Yerusalema,okuboko kwani kwa malyo kunyibirire. 6Olulimi lwani lugobwe okulukanjiro lwani,akaba ntakuyibukire woyo,akaba ntajirire Yerusalema empanwa nkulu y'obushagalukire bwani.7Nyamuzinda,yibuk'abana b'e Edomu,olusiku Yerusalema ya farhwaga,bobaderhaga; Muhabibihye,muhabihye kugez'oku mayikaliro mage.8Woyo chishagala chikulu che Babiloni,nji washandwa n'oku sahurwa.Ali w'eragi,owekugalulire amabi warhujiriraga. 9Ali w'eragi,owerhol'abana bawe n'oku bahond'okulurhale.
Chapter 138

1Ndi nakukuza n'omurhima gwani goshi,nayimpa obukuze bwawe embere za balulema badorho. 2Nanfukama omunju yawe nchesibwa n'okusingiz'ezino lyawe kubunene bw'obwinja bwawe n'okuli kwawe.3Amango na kuhamagalaga,wanshubiza,wambir'omurhim'omunda,wamb'emisi,y'omurhima. 4Abami boshi b'egulu,b'ekukusingize woyo Nyamuzinda ! Omu kuyunva by'obunu bwawe;5Be kuze enjira za Nyamuzinda,bul'erenge lya Nyamuzinda liri linene. 6Nyamuzinda ali elugulu : Analola abirhonzi. Anamenya abanya burhe bachirihale.7Nka nalambagira ahagarhi k'omulago,onangalulir'akalamo ona lambul'okuboko elugulu y'oburhe bw'abanzi bani. N'okuboko kwawe kwa malyo kwa nanchungula. 8Nyamuzinda y'enkoler'amenja. Nyamuzinda,obwinja bwawe bw'egum'esiku n'amango,orhalekaga akasi k'amaboko mawe !
Chapter 139

1Babwir'omukulu w'abimbi ba Daudi.Enanga.Nyamuzinda onangenzura,oananyinji, 2Oyinji amango nyikere n'amango nyimangire,onagenzur'omuganize gwaninobo olihale.3Oyinji amango ndi nalambagira n'amango nyamire.Enjira zani zoshi oziyinji. 4Bulala echinwa chinaba birhaziger'oku lulimi lwani oh Lulema eri wachimenyaga mira choshi. 5onzungwireko enyuma n'embere,ohirire okuboko kwawe elugulu lwani. 6Obumenyi bukulu ben'obobunu ndushir'olugero. Buli elugulu bwenene,ntakabuhikira.7Ngahe n'eje hale n'omurhima gwawe; Na ngahe nakayusiza nkandi hale n'amalanga mawe ? 8Nganzamukir'omu mpingu,olimo;Nka ndymir'omushinda,kandi moli.9Nkandolire ebyubi by'emiseke,nji yikala oku nyukizo y'enyanja, 10Eyo nayo,okuboko kwawe kuyereza n'okulyo kwawe kwanfarha.11Nkanderhere,hake,hake omwizimya gushwikire obudufu bwanabinduka malangaliro ahandi. 12Ahubwe n'omwizimya gurhayira gwire emwawe.N'omwizimya nka lwenge.13Woyo we wajirag'esiku zani,we njachiraga omunda ya nyama. 14Namakusingiza bula ndi chiremwa chinja bwenene. Ebijiro byawe biri by'okusimisa,n'omurhima gwani gubimenyire bwinja.15Omubiri gwani gurhalibishirwe embere zawe amango na kwizwagwa omu hantu habishirwe,nabumbwa eshishi w'obudaka. 16Amango na liri chintu chirhaherhe eshusho,amesho mawe maliherhe mambona. N'oku chitabu chawe esiku zani wampaga zali yandikirwe,embere chiro luguma lwazo lubeho.17O Lulema,emiganize yawe erhakamenyikana.N'oluganjo lwayo,luli lunene. 18Nkanyiganji,eri minene bwenene kulusha embeke z'omushenyi.Nanazuka enindi kandi haguma nawe.19O,Lulema,chiro nka wayiraha omubi ! We mwisi wa bantu,rhenga hofu nani. 20Banakuderha kubi,banakoles'ezino lwawe nka babesha, bawe abanzi bawe !21Charhuma ntashomba Nyamuzinda,abakushombire n'okugaya abakulwisa ? 22Mbashombire n'olushombo l'okuli emwani bali banzi bani.23Onsuzume o Lulema,anamenye omurhima gwani ! Ongerageze,omeny'emiganize yani ! 24Olole akaba ndi omu njira mbi,onanyerekez'omu njira y'esiku n'amango.
Chapter 14

1Oku mukulu w'abimpiza. Ba Daudi. Omwinja ana derha omu murhima gwage : Harhaba Nyamuzinda ! Bali b'enchuro,bajirir'ebijiro bibi;na nta muguma wabo wajirir'amenja.2Nahano,wenyanya w'empingu,lola bene muntu,mpu y'olala nkaba hali oherh'obwenge,olanza Nyamuzinda. 3Boshi baherere,boshi barhaherhe olwimango;na ntaye wabo ojira amenja,chiro n'omuguma ntaye.4Boshi bajir'amabi bahezez'obwenge ? Bashashanyure abantu bani,babarholere nka biryo barhana yambaza Nahano.5Na ntyo ku nji badirhimana n'oku yubahiswa,amango Lulema abonekana omu kagarhi kw'obukoo bwa bashinganyanya. 6Okabul'eshonyi oku munihiro gw'abahanya...Nahano ye bushagiro bwage.7Oh ! Nde nji walerhera Sayuni obuchunguke bw'e Izraeli ? Amango Nahano alerha abafarhagwa mpiru omu bantu bage,Yakobo njaba omu bushagaluke bunene,Izraeli nja sima.
Chapter 140

1Abwir'omukulu w'abimbi. Nanga Daudi. 2Nyamuzinda,onchungul'oku bantu babi ! Ondange oku bantu b'e bishambo,3Baganiz'emigambi mibi omu mirhima yabo,banachirheganyize kujir'ebirha esiku zoshi !4Banatya ziz'enjoka endimi zabo,baherhe omu monu mabo,obulozi bw'erizi. 5Nyamuzinda ondange oku maboko n'omuntu onyufule omu maboko m'abantu b'enyaga bali baganiz'okunkuba ahashi.6Abanya burhe banteger'omurhego n'emilaga,bahirir'obusira ok njira yani bandingire lyo banfarha mpiru. 7Na bwira Nyamuzinda: Oli Lulema wani,Nyamuzinda,rheg'amarhwi mawe oku mulenge gw'amahemo mani. 8Nyamuzinda,nawerhu,misi y'obuchunguzi bwani.Onalang'erhwe lyani,olusiku lw'entambala.9Nyamuzinda,orharhunganyaga endalira ya muntu mubi,orhayemerag'emingambi yage erhungahwe,bula byakamulerher'omwibono. 10Echaha ch'amonu mabo chirhogere okwirhwe ly'abangorhire hoshi. 11Amakala m'omuliro mashesherwe okubo ! Bakabulwe omu muliro,omu minya barhakagala kuchikulamo.12Omubesi arhakaganza okwigulu. N'omuntu w'echishambo,obuhanya bamuhek'omu mihera yage. 13Nyinji oku Nyamuzinda,anah'omukene obulenga nji,n'oku chir'olubanja lwinja,orhachigalire./14 Nechi,abashinganyanya b'ekuz'ezino lawe.Abirhonzi b'elame embere y'obusu bwawe.
Chapter 141

1Nyamuzinda,ndi na kuyambaza,oyinje juba,hofu nani ! Orheg'amarhwi,omulenge gwani,amango ndi na kuhamagala. 2Amahemo mani mabe embere z'amalanga mawe nka buku. N'okuhir'amaboko mani elugulu nka ntulo y'egolo.3Nyamuzinda,ohir'omulanzi oku bunu bwani,olange olunvi l'obunu bwani. 4Orhahekag'omurhima gwani omu bintu bibi,omu bjiro bibi,haguma n'abantu bajir'ebibi. Ndahira nka gwarh'echigabi omu siku zikulu zabo.5Ng'omuntu mwinja angubirhire ni menja.Nka mbanire eri mavurha chigulu lw'erhwe lyani.Erhwe lyani lirhaka lahira;Aliko amahemo mani mashubi umuka kulwis'obubi bwabo. 6Abazuzi babo bakabulw'emusike gw'amarhale. N'aahola banayunva ebinwa byani bula biri by'okusimisa. 7Nka kula amango banahinga,baber'obudaka,nityo kwa amavurha merhu mashandezwe omu shinda.8Emund'oli,Nyamuzinda,nakuno,yi nyerekez'amesho mani,hofu nawe hanarhonder'obushagiro : Orhalekag'omurhima gwani ! 9Onkule omu murhego bandegire,n'omu mpiru y'abakozi b'amabi. 10Ababi barhoger'omu milaga yabo,aho,honaho,ngale kufulumuka.
Chapter 142

1Lwimpo lwa Daudi. Amango aliri omu lukunda. Mahemo. 2Kurheng'omulenge gwani,na lakira Nyamuzindda n'omulenge gwani,nahorahoza Nyamuzinda.3Nayerekana akahinda kani embere zage. Namubalir'omulago gwani. 4Amang'omurhima gwani gwamalabo omu mubiri gwani,woyo oyinji enjira yani. 5Kabul'amesho ekulyo,onalole : Nta muntu ochi menyire,ngasi bushagiro bwani bwaherire,ntay'olagir'oku murhima gwani.6Nyamuzinda,wendi na yamira nderhere : Oli bushagiro bwani,mwandu gwani ku lino gulu ly'abagumaguma. 7Oyunvirize endulu zani ! Bula ndi mulagiza,loshi.Onchungule oku bankulikire. Bula bandushir'emisi./ 14 Kul'omurhima gwani omusanyizo guli ly'onsigiza ezino lyawe ! abenja beyinje kunzungula,amango waba wamankoler'amenja.
Chapter 143

1Nyamuzinda,yunva amahemo mani,rheg'amarhwi oku kushisha kwani onyemer'omu bushingane bwawe n'omu bucha manja bwawe. 2Orhajag'omu mburhano m'omukozi wawe! Bullala nka muntu oli mwinja embere zawe.3Omwazi akulikir'omurhima gwani,akabwir'akalamo kani ahashi;arhumire nalam'omu mwizimya. kuguma n'abantu bafaga kurhenga mira. 4Omurhima gwani gu chikanira omu nyono,omurhima gwani gurhaherhe murhula omunda yani.5Ndi nayibuk'esiku za mira,ndi naganiza ebijiro byawe byoshi,ndi naganiz'akasi k'amaboko mawe. 6Nyinamwir'amaboko mani emund'oli; ndi nayis'enyuma zawe nka budaka buyumire.7Onshubize juba,Nyamuzinda,bul'omurhima gwani yi gwarhama orhambishag'obusu bwawe,nakaba nka bantu bayandagal'omushinda. 8Kurheng'esezi,onyunviriz'obwinja bwawe,bula we nchinihire ?9Onchungul'okubanzi bani,Nyamuzina.Omu woyo mundi nashond'obushagiro. 10Onyigiriz'okujir'obulonza bwawe,bula woyo we Lulema wani.omurhima gwawe mwinja gunyobole oku budaka b'oburhunganya !11Kubushi bw'ezino lyawe,Nyamuzinda,ongalulir'akalamo ! Omu bwinja bwawe,onyufule kurheng'omu mulago. 12Omu bwinja bwawe,osiz'ebanzi bani,onahez'abashombanyi bani boshi,bula ndi mukozi wawe.
Chapter 144

1Nyamuzinda agishwe,lurhale lwani,we yigiriz'amaboko mani,emidoke yani amalwa. 2We muhanyi wani n'olukunda lwani we bushagiro bwani n'omuchunguzi wani. We mpenzi yani,weri bushagiro bwani.Werhuma abantu bani bankenge.3Nyamuzinda,omuntu ali chichi,chakarhuma wamumenya ? Mwen'omuntu,ali chichi Lulema rhambako ? 4Omuntu ali nka muka esiku zage nka kichuchu chagera.5Nyamuzinda,yandagaz'empingu zawe,onayandagale ! Ohum'oku ntondo,nazo zikul'omusi. 6Emirabaganyo elangale,oshandaz'abanzi bani ! Olash'emyambi yawe,onabahuz'akanga.7Olambul'amaboko mawe kurheng'elugulu;Onchungule onantabale kurheng'omu menji manene kurheng'omu maboko ma mwen'omuhisi, 8Oy'obunu bwage yi bwa derh'obubesi n'okulyo kwage kuli k'obubesi.9O Lulema ! Nji nakuyimpir'olwimpo luhyahya,n'ekukuz'oku nanga ya miry'ekumi. 10Woyo olamya abami,we wachungulaga Daudi oku ngorho eyirha, Daudi,omukozi wawe. 11Onchungule ona nyuful'omu kuboko kw'omushage,oyo bunu bwage buderha ebibi,n'okulyo kwage,kuli kulyo k'obubesi !12Bagala berhu bali nka myaka eri ya kul'omudorho bwayo;bali berhu bali nka ngusu zibejerwe,zipambire ,enju nyinja. 13Enguli zerhu zi yunjwire,zibumbiremo ngasi biryo,amaso merhu yi machiyongera ebihumbi,n'ebihumbi kumi,omu bifuku byerhu;14Eshashi z'enkavu zerhu zirhagumbire; nta byago,nta kuferhwa mpiru,nta luhayo omu mihanda yerhu ! 15Luli luny'eragi,olubaga luli ntyo ,luli luny'eragi,olubaga Nyamuzinda,ali Lulema walo.
Chapter 145

1Obukuze.Bwa Daudi nyekukuze bwenene,o Lulema wani,mwami wani ! Negish'ezino lyawe loshi,n'esiku n'amango.2Ngasi lusiku nyekugishe,nesingize ezino lyawe loshi n'esiku n'amango. 3Nyamuzinda ali mukulu na kandi akwanene erenge bwenene, n'obukulu bwage burhakagenzurwa.4Ngasi chizere chisingize ebijiro byawe,n'oku yamagaza ebijiro byawe bikulu. 5Nyederhe obubuya bukengwa b'obukulu bwawe; Nyeyimp'ebirhangaza byawe.6Bederhe obuhashe bwawe buyubahisa,nani n'eganulir'abantu ubuku bwawe. 7Bayamagiz'enyibuko y'obwinja bwawe bunene,banakuz'obucha manja bwawe !8Nyamuzinda ali munya bonjo,anagwana,arhasibuka juba,ali mwinja bwenene. 9Nyamuzinda ali mwinja ku bantu boshi n'obonjo bwage buyereker'ebijiro byage byoshi.10Ebijiro byawe byoshi by'ekukuze,O Nyamuzinda ! N'ashinganyanya bawe bekugishe. 11Bederh'erenge ly'engoma yawe,beyamagize obuhashe bwawe, 12Lyo bamenyesa bene muntuobuhashe bwawe. N'obwinja bw'erenge b'obuyobozi bwawe.13Obwami bwawe buli bwami bw'emyaka yoshi.N'oburhambo bwegume esiku n'amango .14Nyamuzinda anarhabala boshi barhoga,n'oku yinamula boshi bagondirwe. 15Amesho ma boshi makulangalire,onabah'ebiryo oku kasanzi kenja. 16Ona lambumbul'okuboko kwawe, n'okuyugusa bwinja ngasi olamire.17Nyamuzinda li murhunya omunjira zage zoshi,na munya bonjo omu bijiro byage byoshi. 18Nyamuzinda ali hofu na boshi bamuhamagala,hofu na boshi bamuhamagala omu kuli; 19Anarhungany'okushasha ya boshi bamuyubaha,ana yunva okulaka kwabo n'oku bayufula.20Nyamuzinda analanga boshi bamusimire,n'okulimbul'ababi boshi. 21Obunu bwani buyamagi obukuze bwa Nyamuzinda, na ngasi muntu agishe ezino lyage lichesibwa.Esiku zoshi n'esiku n'amango.
Chapter 146

1Mukuze Nyamuzinda ! Omurhima gwani yi gwakuza Nyamuzinda. 2Mukuze Nyamuzinda omu kalamo kani koshi. Nyesingize Lulema wani,esiku zoshi nyembeho.3Murhachinihirag'abakulu,bene muntu,barhakagali chungula. 4Omuka gwabo gwa chigendera,banagaluk'omu budaka,n'olola lusiku,emigambi yabo ya nahera.5Ali muny'eragi,oherhe Lulema wa Yakobo nka murhabazi wage. Ohirir'omulangaliro omu Nyamuzinda,Lulema wage ! 6yejira empingu n'egulu,enyanja na byoshi birimo.Analang'oburhungano bwage esiku zoshi.7Anaha abalibwizw'obulenga njira; Anaha abali nzara ebiryo. Nyamuzinda anachungula abafarhirwe mpiru. 8Nyamuzinda anafungul'amesho m'empumi;Nyamuzinda anayimanza abachigondire. Nyamuzinda anasima abenja.9Nyamuzinda alanga abashage,anashigikira efubi n'omushumba-kazi,aliko anachulika enjira z'ababi. 10Nyamuzinda anarhambula esiku n'amango,Lulema wawe,woyo Sayuni,yegume ho omu ngero zoshi.
Chapter 147

1Mukuze Nyamuzinda ! Bula bikwirire okuharamya Lulema werhu. Bulala bikwanene binashinganene oku musingiza.2Nyamuzinda anayumbaka Yerusalemu buhyahya,anahira haguma abashage be Izraeli. 3Anafumya abaherh'emirhima evunikire; N'okufukirira ebihulu byabo.4Anaganja oluganjo lw'enkununu,n'okuziha zoshi n'amazino. 5Nawerhu ali mukulu,munya buhashe oku misi yage,obwenge bwage burhaherhe lubibi.6Nyamuzinda anagwasa abalagire,anayandagaz'ababi kuger'oku budaka. 7Muyimpire Nyamuzinda n'oku musimira. Musingize Lulema werhu n'enzene.8Anashwikir'empingu ebichu,anarheganyiza egulu envula;Anamez'ebirhi oku ntondo. 9Anah'ebirhungano ebiryo,ebyana by'ebihungu nka biri byayakuza.10Arhali omu misi ye Ndogomi mwa chisimisa,arhali omu magulu m'omuntu mwahira obusime bwage; 11Nyamuzinda anasima abamuyubaha,abalangalir'obwinja bwage.12Yerusalemu,zinira Nyamuzinda ! Sayuni,singiza Lulema wawe ! 13Bulala anakomeza ebyuma by'enyunvi zawe,anagish'abana bawe ahakagarhi kawe; 14Anah'echihugo chawe omurhula,anakuyugusa n'engano nyinja.15Anarhuma amabwiriza mage okwigulu;Echinwa chage chinalibirha juba. 16Anahan'olubula luli nka byoya by'embuzi ; N'esakitu eri nka luvu.17Anakabul'ebarafu yage bichira-bichira; Nde wakayimanga n'emboho yage ? 18Anarhum'echinwa chage ana bishangisa; Anarhuma omuhusi gwage,n'amenji manashenda.19Anafunira Yakobo echinwa chage. Amarhegeko mage n'amabwiriza mage emwa Izraeli. 20Arhajiraga ntyo oku zindi mbaga zoshi,nabo barhenji chiro amabwiriza mage. Musingize Nyamuzinda!
Chapter 148

1Mukuze Nyamuzinda ! Musingize Nyamuzinda kurheng'empingu mu musingize omu chalega. 2Mumukuze mwabo ba malayika bage ! Mumusingize mwabo ngabo zage mweshi !3Mumusingize mwabo zuba n'omwezi,mumusingize mwabo,nkununu zilangala ! 4Mumukuze,empingu,n'empingu,nenyu menji muli elugulu lw'empingu !5Byoshi bisingize ezino lya Nyamuzinda,bulala arhegekaga,bya lemwa ! 6Abikomeza loshi n'esiku n'amango;Ahanaga amrhegeko arhanamager'eburhambi.7Musingize Nyamuzinda kurhang'eshishi w'obudaka,mwabo bihindiby'omu nyanja,nenyu minya y'omu menji; 8Muliro n'obulubula,olubula n'emboho,mpusi nkali,murhunganya amarhegeko mage.9Entondo n'orhu rhondo rhoshi;Emirhi y'amalehe n'emierezi yoshi. 10Enyama ze lubala n'ebirhungano byosi,enyama ziyavula n'enyunyi zijir'ebyubi;11Abami b'egulu n'abantu bembaga zoshi,abarhwali n'abazuzi boshi b'egulu ! 12Emisole n'abanyere,abashaja n'abana !13Boshi basingize ezino lya Nyamuzinda ! Bulala ezino lyage lyonine liri enyanya; Obukulu bwage buli elugulu w'egulu n'empingu. 14Ayerekanaga emisi y'olubaga lwage; che chirhuma abamuengire boshi bamukuze,elugulu lw'abana be Izraeli,lubaga luli hofu naye.Musingize Nyamuzinda.
Chapter 149

1Mukuze Nahano, muyimpire Nahano'olwimpo lulyahya ! Muyimp'obukuzwe bwage omu mbuganiro ya bachesibwa.2Israeli washagalukir'owabalemaga ! Abana be Sayuni bab'omubushagaluke enyanya wa mwami wabo ! 3Bakuz'ezino lyage haguma n'amazina, bamukuze haguma n'engoma n'olunanga !4Bulala Nyamuzinda ashagalukan'olubaga lwage, ye chiza abahanya n'okubachungula. 5Abachesibwa banagandaze omu renge, banalik'omulengw'obushagaluke oku nchingo zabo !6Obukuze bwa Nyamuzinda burharhengag'omu bunu bwabo, n'engorho ya mojo mabiri erhabarhengag'omufune, 7mpu y'okuchiholera oku mashanja, n'okuhan'abantu,8okuhanika abami babo n'enkoba n'abaluzi babo omu mpigu z'echuma, 9oku bachir'olubanja enyanya zabo okulwa yandikirwe ! Buli bukuzwe oku bachesibwa boshi. mukuze Nahano !
Chapter 15

1Nyamuzinda,nde welame omuhema lyawe ? Nde webere n'oku ntondo yawe echesibwe ? 2Owalambagira buzira chaha n'oku koles'okukwanen'okujirwa.N'oderha okuli kukuliz'omurhima.3Arhabesherana n'olulimi lwage arhajirir'owabo obubi,arhanakoz'omuturanyi wag'eshonyi.4Omu mesho mage,omunya byaha akenirwe,aliko anakenga abayubahire Nyamuzinda. 5Arhahema enyungu y'efuranga zage,arhayemer'enchuro oku muntu oli mwerukweru.
Chapter 150

1Mukuze Nahano ! Mukuze Nyamuzinda omu hantu hage hachesibwa ! Mumukuze oku nkuba omu buhashe bwage ! 2Mumukuze oku bijiro byage bikulu ! Mumukuze kugerer'obunene bwage !3Mumukuze oku mulenge gw'empanda ! Mumukuze oku nanga n'enzenze ! 4Mumukuze oku ngoma n'oku mazina ! Mumukuze oku bidari n'efirimbi ! 5Mumukuze oku mijegerezo nyinja ! Mumukuze oku mijegerezo y'okuyimpa bwenene !6Ngasi oli mw'omuka akuze Nahano! Kuza Nahano !6Ngasi byoshi bibamw'omuka bikuze Nahano ! Mukuze Nahano !
Chapter 16

1Ondange,O Lulema,bula omu woyo munashonda obushagiro bwani.Nabwira Nyamuzinda : Oli nawerhu oli mwami wani mwinja. 2Abachesibwa bali omu chihugo,abantu benja,b'obansimisa bwenene. 3Bayonger'ebishushanyo,balibirhira balulema b'elwahanda : Ntakahana entulo zabo z'ebinywebwa by'eshegama.Ntaderh'amazino mabo omu bunu bwani.4Nyamuzinda y'engabane yani y'omwandu,n'engumbu yani.woyo wempa echigabi chani.5Mperhe omwandu mwinja.Naherwe akashambala kenja. 6Yagirwa Nyamuzinda Lulema wani,obudufu,abe n'omurhima gwani gunampanula.7Amango alikulyo kwani nyahagarhwa. 8N'omurhima gwani guli omubushagaluke bunene,omurhima gwani guli omubushagaluke bunene,n'omubiri gwani yi gwa humuka n'omurhula.9Bula orhakalikul'omuka gwani guje ekuzimu,orhakayemer'omuzigirwa wawe abole. 10Wanyerek'enjira ya kalamo;hali obushagaluke bunene emalangambere mawe.11Hali ebinja by'esiku n'amango ekulyo kwawe.
Chapter 17

1Nyamuzinda yunva obushinganyanya,oyunviriz'empamagazi yani; 2Amarhwi gawe gayunve amahuno gani,garheng'omubunu burhabesha.3Obwinja bwani bu bonekan'embere zawe, amesho mawe malolereze obushinganyanya bwani.4Nkonekere omurhima gwani,nko kuhengire obudufu,nk'ongerageze ntacho wabona. Omuzanizi gwani gurhalekene n'oecharheng'omubunu bwani. 5Eyimbona ebijiro abantu bamezi oku chinwa ch'obunu bwawe,na nachilanga oku njira z'ababi.6Entambo zani, ziserire omu njira zawe,amagulu mani marhashegezwa. 7Nakuyambaza,bul'onayunva o Lulema ! Oyinamye okurhwi kwawe emunda ndi,oyunve echinwa chani.8yerekan'obwinja bwawe,woyo orhabala abashond'obulibirhiro,n'okukuboko kwawe kwa malyo onabafumya oku banzi babo. 9Ondange nka mbonyi y'elisho,ombishe omuchijuchu ch'ebyubi byawe oku babi bali bandibuza. Oku banzi bani banzongireko. 10Bachingir'emirhima yabo,omu bunu bwabo,muli ebinwa by'omwibono.11Barhukulikire,n'obu barhugorhire,barhunekirelyo barhukuba ahashi. 12Balingene n'entale elalire kushashanyula bichira-bichira.Banashushire nka mwana w'entale oli omu bwibisho bwage.13Oyumuke,Nyamuzinda,obugane naye omukube,ondikuze oku mubi n'omuhoro gwawe. 14Okuboko kwawe,kundikuze oku bantu b'egulu. Echigabi chabo chiri omu kalamo,onayugus'enda yawe n'ebintu byawe;Abana babo bayugurhire,n'okuleker'abanjukulu babo.15Nyono,omu bwirhonzi bwani,n'ebon'amalanga gawe chizuka n'eguswe n'esho lyawe.
Chapter 18

1Abwir'omukulu w'abimpiza w'omukozi wa Nyamuzinda,wa Daudi, owabwiraga Nyamuzinda ebinwa by'olu lwimpo amango Nyamuzinda amalaga kumulikuza omu maboko m'abanzi bage boshi n'omu maboko ma Saulo.Aderha.2Ngusimire, O Nyamuzinda,misi yani. 3Nyamuzinda we lurhale lwani,lukunda lwani,mu;ikuza wani Lulema wani,lurhale lwani,chirhala mpumukiramo.Mpenzi yani,misi enchungula,bushagiro bwani bukulu !4Naderha bwenene : Nyamuzinda akuzibwe ! Nanachungulwa kurheng'omu banzi bani.5Enkoba z'olufu zalinzungwire n'emisuka y'obulimbuzi yalinyubahisize;6Enkoba z'eshinda zalinzungwire,emilaga y'olufu,yangwanyanya.7Amango m'amalibuko mani,na yambaza Namahagala na lakira Lulema wani,omunju yage ayunva omulenge gwani.Endulu zani zager'embere zage n'omu marhwi mage.8Egulu lyadunga lya nahind'omusisi ebikaliro by'entondo byadirhimana,byanashegezwa bula aligwerhe oburhe bunene.9Omuhusi gwahulukir'omu mazulu gage n'omuliro gw'endugurhira gwarhengomubunu bwage,mwarhenga n'amakala makolerere.10Achimy'empingu,anayandagala : Haliri echichu chigek'eshishi w'amagulu mage.11Aj'elugulu lw'ekerubi abalala duba elugulu lw'ebyubi by'empusi.12Ajir'omwizimya gube bushagiro bwage,ehema limuzungwire. Alizungwirwe n'amenji meragula n'ebichu biragula.13Omubulangashane bunene bwaliri embere zage,mwarheg'ebichu,byakabul'olubula n'amakala m'omuliro.14Nyamuzinda akungula omu mpingu owenyanya bwenene ayunviris'omulenge haguma n'olubula,n'amakala n'omuliro.15Akabul'emyambi yage,ashandaza abanzi bani,aluz'emikungulo y'enkuba abashandabanya.16Enjira z'amenji za bonekena,ebikalo by'egulu byafunuka kugerer'olukemo lwawe,o, Nyamuzinda kugerer'olwamo l'omuka gw'azulumawe.17Alambula okuboko kwage kurheng'elugulu,anfarha,angul'omumenyi manene.18Anchungul'oku mushombanyi wani oherh'obuhashe.Oku banzi bani baliherh'emisi kunyono.19Balingwanyenye olusiku l'obulage bwani.Aliko Nyamuzinda aba nkingi yani,ampir'ahagalagere,anchungula,bul'ansimire.20Nyamuzinda ankolera kukulikiza oburhunganya bwani,anjuha kukulikir'obwirhonzi bwani.21Bula nalikulikiz'enjira za Nyamuzinda ntanajiraga chaha emwa Lulema.22Nalangire amabwiriza mage embere zani. Ntana yahukaga kuleka amarhegeko gage.23Arhasagi nkemera,nani nachilanga kujw'echaha. 24Kandi Nyamuzinda anjuha kukulikira n'obushinganyanya bwani,kukulikirana n'obuchesi bw'amaboko mani.25Oku muntu mwinja,nawe onaba mwinja.N'oku muntu murhunganya nawe onakola n'obushinganyanya.26Haguma n'omu chesibwa,onachiyerekane muchesibwa. N'oku muntu mubi ona kola nka mubi.27Onachungul'obubaga luchirhonze n'okuhonya amesho m'omwibono. 28Nechi,onankolezeze olwenge lwanina werhu Lulema wani amokolezeza omu mwizimya gwani. 29Haguma nawe,na nchikabula oku ngabo ehagarhire emiherho.Haguma na Lulema wani,na yambuka echizimbero chikulu.30Enjira zawe zirhunganene echinwa cha Nyamuzinda chishinganene.Ali mpenzi ya boshi bamulibirhira. 31Bula nde wundi Lulema,orhali Nyamuzinda ? 32Lulema ompire mw'emisi.N'oku nyerekeza omu njira ekwanene.33Ajir'amagulu mani nka ma fumbiri.Ampir'omu hantu hainamukire. 34Ye yigiriza amaboko ani kulw'entambala. N'efune zani kufol'omuherho gwa marhale.35Wampere empenzi y'obuchunguke. Amalyo mawe yi mantabala. Na hinduka mukulu kugerer'obwinja bwawe. 36Onagalihya enjira ngeramo. N'amagulu mani marhadanndabaganya.37Nampiga abanzi bani nana bahikira. Ntanagaluka ntazi batatanya. 38Nambahera barhanagala kuyumuka. Banagwa eshishi ya magulu gani. 39Onanzuguz'emisi. N'oku yinamya abanshombire embere zani.40Onajira abanzi bani bantulir'omugongo,ninahera abanyangire. 41Banaband'endulu na ntaye wabachungula. Banayamira Nyamuzinda arhana bashuza. 42Nanabashya nka muchuchu guhekwa n'empusi. Nanabalabarha nka bishoho by'omubigarha.43Wanchizize akahimano abantu,wanjira mbe mukulu w'embaga,olubaga ntenji lwankolera. 44Bananyunviriza oku rhegeko lyambere,bene abashage bananshishiriza. 45Bene abarhengag'elwahanda balemba,yi baderhimana embuga y'enkunda zabo.46Yagirwa Namahanga,onagiswe lurhale lwani. Lulema w'obuchunguke bwani asingizwe. 47Ye Lulema onandwira.N'okumpa abantu bankolere.48Ye nchiza kurheng'omubanzi bani.Wenzamula elugulu lw'abashombanyi. Wenchungula oku muntu mubi. 49che chirhumire na kukuza ahagarhi kembaga O Nyamuzinda. Nye nayimpe erenge lyawe.50Anaha omwami wage obuchunguzi bunene.N'oku babalir'omushigwa mavurha wage Daudi,n'engumwa yage,esiku zoshi.
Chapter 19

1Omukulu wabayimpa.Nangaya Daudi. 2Empigo ye zaganula erenge lya Lulema.N'achalege ye chayamagaza akasi k'amaboko mage. 3Olusiku luna biyigirizo olundi lusiku.Obudufu buna bimenyinsa obundi budufu.4erhali nderho,birhali binwa.By'omulenge gwabyo gurhangayunvikana. 5Omulenge gwabyo gunazungul'egulu lyoshi, ebinwa byabyo binagera oku nyusizo z'egulu emunda ayumbakire ehema ly'ezuba. 6N'ezuba,lilinganyizwe nka muhya mulume warheng'omu busika bwage,lyanachikabul'omu kasi n'obushagaluke bw'entwali.7Linazuka okulunda luguma lw'empingu n'okumala olugenzi lwage okulundi lunda. 8Erhegeko lya Nyamuzinda lishinganene,linafumy'omurhima,obuhamya bwa Nyamuzinda buli b'okuli,linahindul'omuhwinja abe mwirhonzi.9Amabwiriza ma Nyamuzinda mali oku mulongo,manashagalus'omurhima; Amarhegeko ma Nyamuzinda mali menja,manakolezez'amesho. 10Obuba bwa Nyamuzinda buli bwinja.Bunagama esiku n'amango. Obucha-manja bwa Nyamuzinda bubaboku,buli bushinganyanya.11Ziherhe akachiro kanene kulusha e horo,kulush'ehoro enene zilyo herire kulush'obuchi,kulush'esinde ye enjuki. 12Omukozi wawe ayerekezwe kuyerekerebyo. Ngasi ozikenga ahabwa oluhembo lunene.13Ndo yinji ebyaba byage ? Ombabalire ebyaha ntenji. 14Olange omukozi wawe oku bantub'omwibono.Barhahira bakarhambula elugulu wani ! ahola,nji naba murhunganya,mwerukweru we byaha bikulu./15 Yankirira n'obuzigire ebinwa by'obunu bwani.N'entimanya z'omurhima gwani. O ! Nyamuzinda,ntebo yani,n'amuchiza wani.
Chapter 20

1Omukulu w'abimpiza,enanga za Daudi. 2Nahano akuyunve olusiku lw'amalibuko,Nyamuzinda wa Yakobo akulanga.3Kurhengerera aha chere okurhumire oburhabale oku ntondo y'e Sayuni akugwarhire. 4Ayibuke entondo zawe zoshi ,ayemere n'enterekero zawe !Yisa.5Aguhe ebyo murhima gwawe gwalonza,ahikirize entanya zawe zoshi. 6Nji rhwashagalukira obuchunguke bwawe,nji rhwazamula obuhimanyi oku zino lya Nyamuzinda werhu Nahano nj'ayunviriza amahuno gwae goshi.7Nyorhere manyire oku Nahano ana chungula omushinganya wage,ana mushubiza kurhenga omu mpingu echere;kugerera emisi y'okuboko kwage kwa malyo. 8Baguma balangalire emituga y'entambala n'abandi Efarasi; Aliko rhwabano rhuyakuza ezino lya Nyamuzinda werhu.9Bowe y'ibasahura,bana kumbagala,aliko rhwabano rhusezize, rhuna yumangire / 10 Nahano achize mwami ! Arhuyunve amango rhulirhwa muramya.
Chapter 21

1Omukulu w'abimpiza,enanga za Daudi. 2Nahano ! Mwami ashagalukire obulanzi bwabe bukomere,oburhabale bwawe bu bumbire obusime.3Wamuhere echo murhima gwage gwalonzaga,orhanamulahiriraga ech'obunu bwage bwahunaga,yisa. 4Bulala wabirheganyaga oku migisho y'obonjo bwawe,wahebere okw'irhwe lyage eshungwe ly'ehoro nyinja.5Akuhunire akalamo,wamuhako,wamuha akalamo kalehere k'esiku zoshi na k'esiku n'amango. 6Obukuze bwawe buli bunene enyanya ly'oburhabale bwawe wamuhebere kw'erenge n'obulangashane.7Wamujirire loshi chintu ch'emigisho ,wamuhindamwire,wamubumbire obushagaluke emalanga gawe. 8Mwami achihanire oku Nahano.N'oku bwinja bw'owenyanya,arhamudunda.9Okuboko kwawe kwafarhaabashombanyi bawe boshi,okuboko kwawe kwa malyo kwafarha abakugaya. 10Nji wabajira nka ndugurhira,amango wa chiyerekana Nahano nji bamalisa ku burhe nji balibwa n'omuliro.11Nji wahez'amaburhwa gabo omw'igulu n'ebara lyabo ahagarhi k'abama b'abantu. 12Bakurheganyize obubi b'okuganiza entanya zibi,s'aliko ntacho bachimaza.13Bulala nji wabahindamula omugongo n'oku muherho gwawe nji wabalasha./14 Yumanga,Nahano,oku misi yawe rhulonzeze kuyimpa,okukuz'emisi yawe.
Chapter 22

1Omukulu w'abimpiza.Burhwali bw'emiseke.Nanga za Daudi. 2Nyamuzinda wani,Nyamuzinda wani orhajaga hale nani,ntaho jage buzira kuyunviriza emiziga yani.3Nyamuzinda wani,na yamire ezuba orhanshuzaga,n'obudufu ntagwerh'ehumukiro. 4Nab'oli muchesibwa.Weyikere ahagarhi k'obukuze bwa Izraeli. 5Badarha balichihebere kuwoyo,bachira kuwoyo wabashwekula.6Bakulakirira,bachira ku woyo, barhabonaga shonyi. 7Nani ndi munyole chi ntali muntu oku vebwa n'omulala n'okugayaguzwa n'abantu. 8Boshi abanandola banasheka,bana shanjul'obunu,banadund'erhwe.9Ochihire omu maboko ga Nyakasani amuchiza, naye amushwekula bulala ana musima.10Nchiri omunda ya nyama wali ndangire ntazi burhwa wenali Nyamuzinda wani.11Orhajaga hale nani amango g'amalibuko,orhandekag'amango harhali owokuntabala. 12Empanzi zinene zinzongere,empanzi zikomere z'e Basani zinfundezeze. 13Ziyashulaobunu nka ntale zishashanyula zikalihire.14Nkola ndi nka menji gali gusuka n'amavuha gani alekere. N'omurhima gwani guli sinde guna shandere omunda. 15Emisi yani ya yumire nka bumba,olulimi lwani lwa gwarhene omu bunu,wanjirire gachulo k'olufu.16Banyakabwa banzungulukire,n'echigusho ch'ababi chinfundezize. Bantulire amabokon'amagulu. 17Amavuha gani goshi na kaganjire.Bowe yi bandolereza.18Bagabana emishangi yani,n'omwambalo gwani bagushurhir'omuderhe. 19Nawe,Nahano,orhaja hale woyo w'emisi yani,oyinje duba ontabale.20Ontabale okulufu l'omugushu.N'akalamo kani,oku misi ya nyakabwa. 21Onkule omu menyo g'entale,onchize oku mahembi g'engabi.22Nji na yamagiza ezino lyawe omu bene berhu.Nji nazinira omu lubaga lw'abantu. 23Mweshi muyubahire Nahano,mu muyimpire,mweshi muburhwa na Yakobo mu mukuze. Mudirhimane embere zage,mweshi muburhwa na Izraeli.24Bulala arhabonerera,arhagayaguza oli omu malibuko.Arhamubisha amalanga,anamuyunviriza amango alialakirira. 25Wenji nachishingira n'olwimpo omulubaga lunene lw'abantu.26Nji nahikiriz'echiragane chani ah'abantu bakuyubaha bali. 27Abahanya nji balya,banayugurhe,abashonda Nyamuzinda bamu yimpire.Omurhima gwawe guber'esiku zoshi.28Ebuzinda boshi bw'egulu nji bwagera embere za Nyamuzinda na nji bamuhindamukira,n'amashanja goshi g'abantu nji bafukama emalanga gage. 29Bulal'obwami buli bwa Nyamuzinda ye na rhambwir'abantu boshi.30Abanyamisi boshi bali b'egulu nji balya n'oku haramya embere zage,nji bayinama boshi bayandagale omu kachulo, chiro n'olala orhakagala lang'akalamo kage. 31Omulala gwage nji gwa mukolera nji baderha enyanya lya Nahano oku mulala gwa yinja / 32 Amango ayinja nji aderha okuli kwage,nji aderh'ebijiro byag'okulubaga lw'ayisi burhwa.
Chapter 23

1Nahano ye Lungere wani,nta cho na kabula. 2Anandaz'omu bugurhe bw'obwasi bubishi,anandongola ahali amenji garhulerere.3Anagalul'omurhima gwani,anandongol'omu njira y'okuli enyanya ly'ezino lyage.4Amango ndi nager'omu lubanda lw'echichuchu ch'olufu ntaka yubah'amabi,bulal'alihaguma nani. Olubusi lwawe n'agarhi kawe bina ntuliriza.5Wampeber'olwibo embere zani elanga g'abashombanyi bani wanshig'amavurha omw'irhwe lyani n'engumbu yani ya yunjulirana.6Nechi,obwinja n'olukogo bimperekez'esiku zoshi z'akalamo kani ,naja naber'omunju ya Nahano kuhik'obuzinda bw'esiku zani.
Chapter 24

1Egulu n'ebirimo byoshi biri bya Nyamuzinda. 2Bulal'ahebere ebikalo byage enyanya w'enyanja,n'okubizibuhya enyanya w'enyinji.3Inde wankaja oku ntondo ya Nahano,inde wakayumang'ahamwage hachere ? 4Olal'ogwerhe amaboko garhayandwire n'omurhima guchere,orhalikirir'omurhima gwage omu bubeshi,arhanajir'endahiro z'ebinyoma.5Nj'abona emigisho ya Nahano n'obonjo bwa Nyamuzinda oku buchunguke bwage. 6Tal'echigabi ch'omulala gumuharamya.Balala balonz'amalanga gawe. Oyo Nyamuzinda wa Yakobo. Yisa.7Enyunvi,muyumus'ebirhwe;muyumuke nyunvi za loshi yi mwami w'obukuze abona okwajamo. 8Yende oyo mwami w'obukuze ? Nahano oherh'emisi n'obuhashe,Nahano okomere omuntambala.9Nyunvi muyumus'ebirhwe;muyumuke nyunvi zoshi yi mwami w'obukuze abona okwajamo. 10Yende oyo mwami w'obukuze ? Nahano w'enfola miherho; tala omwami w'obukuze ! Yisa.
Chapter 25

1Nahano,nazamula omurhima gwani. 2Nyamuzinda wani,nchi hebere oku woyo yi nta bumba eshonyi ! Abashombanyi bamanye bakashagaluk'enyanya lyani. 3Boshi bakulangalire barhakakolwa n'eshonyi.Abekolwe n'eshonyi balala nkola maligo.4Nahano ! Onyereke enjira zawe onyigirize emikaba yawe. 5Onyerekeze omukuli,onyigirize bulala oli Nyamuzinda w'obuchunguke bwani oli esiku zoshi bulangalire bwani.6Nahano ! Oyibuke olukogo lwawe n'obwinja bwawe,bulala biri by'esiku n'amango. 7Orhayibukaga obubi bw'omubusole bwani chiro n'obugome bwani.S'aliko onyibuke oku bikulikene n'olukogo lwawe.8Nahano alimwinja n'okuli,che chirhuma ayerek'abanyabyahaenjira. 9Anayerekez'abachirhohya omu kuli. Anayigiriz'abachirhohy'enjira yage.10Enjira zage zoshi ziri za lukogo n'obwemezi. Oku balala balangalire echiragane chage n'amarhegeko gage. 11Enyanya ly'ezino lyawe,Nahano wenji wababalira obubi bwani,bulala buli bunene.12Inde oyubahire Nahano ? Amuyigiriza omu njira alondwere. 13Omurhima gwawe gwaba n'omurhula n'eburha lyage lyayima echihugo.14Amahwe ga Nahano gali haguma n'abamuyubaha,naye abayereka engano yage yage. 15Amesho gani galola olunda lwa Nyakasani esiku zoshi; naye anakula amagulu gani omu busira. 16Ompindamukire,ombere obonjo; Bulala ndi biguka na ndi bwizwe.17Amalumwa g'omurhima gwani gayushukire,onkule omu burhe bwani. 18Ganisa amalumwa gani n'amalibuko gani; Ona babalire ebyaha byani byoshi. 19 Talaga gurh'abashombanyi bani bali banene,n'omujinya gungana gurhe banankulikiza.20Olang'omurhima gwani,onanchize,orhandekaga okubona eshonyi,bulala nkuhebere k'obulangalire bwani.21Obushinganyanya n'okuli bindange,bulala ndi na kulindira.22Ochungule Izraeli,woyo Nyamuzinda,omu malumwa gage goshi.
Chapter 26

1Onjirew'okuli,Nahano,bulala ndambagira omu bwinja,nachihebere ku Nahano nta dundagana. 2Ontangule Nahano,ondanguze,onj'emurhima,ondole esiku zoshi. 3Bulal'olukogo lwawe lundi omu mesho na nalambagira omu kuli.4Ntayikala n'abantu babi,nta shonda abantu bachibisha. 5Nangaya echimamano ch'abantu babi,ntayikala n'abantu babi.6Nkalola efune zani omu bweru kweru, 7nakula omulenge g'okusimira n'agalamula ebinja byawe byoshi. 8Nahano,nsima okubera omu mwawe,ahantu hali obukuze bwawe.9Orhalundaga omurhima gwani haguma n'emirhima yabanyabyaha. Chiro na kalamo kani orhakahiraga haguma n'abashesha eshagama. 10Omufune zabo mubumbire amahano gabi,n'omukuboko kwabo kwa malyo mubumbir'enchuro.11Nyono ndambagira omukuli,ondikuze ona mbere bonjo. 12Okugulu kwani kuserere omukuli njira,gisha Nahano omushimanono.
Chapter 27

1Nahano alikamole kani,yena buchunguke bwani,inde na karhinya.Nahano yefarhire akalamo kani inde nakuyubaha.2Amango abantu babi bajaga hofi nani mpu balye enyama yani chiro n'abandibuza n'abashombanyi bani,basirhala,bakumbagala. 3Nachiro aba engabo za nyinjira omurhima gwani gurhakayubaha. Nachiro entambala yanyinjira chirharhuma ntabera n'obwemere.4Chintu chiguma mpunire emwa Nahano,ch'echintu njanalonza,mbere omunju ya Nahano esiku zoshi nkazi yorha nalola obwinja bwage,ndose oku shengero lyage.5Omu siku za malibuko nj'ambisha oku buliri bwage,nj'ambisha omu kabisho kw'omumwage,anambarhulira okubale. 6Nantyo erhwe lyani likala liyumangire enyanya y'abashombanyi bani banzungulukire.7Nalerha entulo z'obushagaluke omu mwage,nechi njinayimpa,njina yimpa olwimpo lwa Nyamuzinda. 8Oyunve Nahano,omulenge gw'okulaka kwani,ombabalire onshubize.9Omurhima gwani gwaderha enyanya lyawe : Olonze amalanga gani ! Nanshonda amalanga gawe Nahano. 10Orhambishaga amalanga gawe,orhashunikaga omukozi wawe n'oburhe. Weburhabale bwani,orhandekaga,orhanandikiriraga Nyamuzinda w'obuchunguke bwani.11Bulala darha na nyama banandeke s'aliko Nahano nj'anyegereza.12Nahano onyigiriz'enjira yawe onyerekeze omukuli. Enyanya ly'abashombanyi bani.13Orhampanaga okubashombanyi bani bakasima.Bulala bali banderhera obubeshi.Bali bantu bayisa obukali. 14Nkantali yemerere oko bwinja bwa Nahano,omu chihugo chabazene.Olindire Nahano okomere,omurhima gwawe gube n'emisi,nechi,olindire Nahano.
Chapter 28

1Nkulakirire Nahano. Chirimbi chani,orhansiriraga chiro,orhaberega gama,okuja hale nani,naba nkoli ayandagalira omunyenga. 2Oyunve omulenge g'okulaka kwani amango namalambula amaboko yerekeza ahachere hawe.3Orhankulaga haguma n'ababi changwa haguma n'abagome baderha omurhula n'abalungwe babo,aliko obubi buli omu mirhima yabo. 4Abahereza bikulikirene n'ebibakola n'okw'obubi bw'ebilwa byabo biri,abahereze nko kw'amaboko gabo anakolere,abahembe oku bashinganene. 5Bulala barhalola ebijiro bya Nahano chiro emirimo y'okuboko kwage. Ababihya chiro nji arhachibayumbaka.6Nahano agishwe. Bulala ayunvirhe omulenge gw'okuhuna kwani. 7Nahano y'emisi yani,yena mpenzi yani,omurhima gwani gumulangalire nani narhaberwe. Nantyo omurhima gwani gusimire bwenene,n'oku lwimpo lwani na mukuza. 8Nahano,y'emisi y'olubaga lwage,ali chirimbi chirikuza abachigwa.9Ochungule olubaga lwawe,ona gishe n'akashambala kawe,obe lungere wabo,onabagwase esiku zoshi.
Chapter 29

1Bana ba Nyamuzinda,muhe Nahano obukuze n'obushige. 2Mumuhe obukuse bushiganene ezino lyage,mumuharamye oku bwinja buchere.3Omulenge gwa Nahano guli enyanya wamenji, Nyamuzinda w'obukuze abanda enkuba,Nahano ali enyanya wamenji manene. 4Omulenge gwa Nahano guherhe emisi ,omulenge gwa Nahano guyunjwire bukulu. 5Omulenge gwa Nahano gunavuma enduluma,nechi Nahano anavuna enduluma z'e Lebanoni.6Anayijirira oku balala nka nyena Lebanoni na Sirioni,nka nyena ya mbogo. 7Omulenge gwa Nahano gunabera echirimi ch'omuliro. 8Omulenge gwa Nahano gunadirhimanya erungu.Nahano adirhimanya erungu lye Kadesi.9Omulenge gwa Nahno guna kuba emirhi,n'okuleka oluchiga butambara.Omulurhamba lwage loshi baderha mpu : Ahabw'obukuze. 10Nahano ayikere enyanya w'echihonzi,nechi,ye mwami w'esiku n'amango.11Nahano anah'abantu bage emisi,Nahano anagisha abantu bage n'omurhula.
Chapter 30

1Enanga,enyimpo z'oku shumbul'enyimpo za Daudi. 2 Nkuzize,Nahano bulala wanzamwire arhalonz'abushombanyi bani bachisimise enyanya lyani. 3Nahano,Nyamuzinda wani;Nakulakirira,wanfumya.4Nahano,wakulire,wazamula omurhima gwani omu kuzimu. Wampere akalamo imbe hale n'abayandagalira omushinda. 5Muyimpe,obukuze bwa Nyakasani musimise ezino lyage lichere ly'okuyibuka.6Bulala oburhe bwage burhalegama s'aliko olukogo lwage lwa kalamo koshi.Egolo hanayinja okulaka n'esezi hanayinja okushagaluka. 7Nani na derha : Omu migisho yani,ntakabungisa loshi. 8Nahano,oku lukogo lwawe wayumanza entondo yani.Wabish'amesho gawe,na gaya.9Nahano,na kulakirire na kusengere Nahano. Chi chiwayunguka oka shesha eshagama yani,omu kunyandagaza omushinda ? Akachulo ka kukuza ? Nkw'oku nayamagiza okuli kwawe ?11Onyunve Nahano,ombere obonjo Nahano,ontabale. 12Wahindamwire amaganya gani oku bushagaluke. Washwekula echigunira chani,wanyambisa obushagaluke./ 13 Mpu y'omurhimagwani guku yimpira,orhanabaga gama.Nahano,Nyamuzinda wani,na kukuza esiku zoshi.
Chapter 31

1Oku mukulu wabimpiza.Lunanga lwa Daudi. Nyamuzinda ! We bushagiro bwani. 2Ontabale ntabonag'eshonyi omu kuli kwawe.3Yinamya okurhwiri kwawe emunda ndi; Ojire duba ontabale ! Ombere lurhale l'okundanga na lukunda l'oku chibishamo,munkul'obuchunguke bwani.4Bulala oli lurhale na lukunda lwani;n'enyanya ly'ezino lyawe nji wanyerekeza onantambule.5Nji wankul'omu mulaga bantegaga,bulala oli mulanzi wani.6Mpirir'akalamo kani omufune zawe.Nji wanchungula Nyamuzinda Namahanga w'okuli .7Nyang'abaherhe abazimu,che chirhumire na chihira ku Nyamuzinda.8Enyanya ly'obonjo bwawe njina sima n'oku shagaluka;bulala oliwabon'oburhindibuke bwani ona manyire okuluba k'omurhima gwani. 9Orhampirag'omufune z'omwanzi, s'ohir'amagulu gani ahagalagere.10Nyamuzinda ombabalir'omu milago yani.Mperh'amalanga,n'omurhima n'omubiri gushajire n'oburhindibuke. 11Akalamo kani kali omu malumo n'emyaka yani omu kuyisa,emisi yani ya hwer'omu bugomi,n'amavuha gani garhali gaguhera.12Abashombanyi bani bampindwire chintu chashonyi,na shonyi zinene oku balungwe n'obuba bunene okubera bani;abambwen'embuga balibirhire hale nani. 13Banyibirir'omu murhima nkamufu,ndi nka ngumbu eberekere.14Na yunvirh'ebinwa bibi bya banene,n'obuba bubazungulukire,amango bali badosana enyanya zani,n'oku nkanira mpu banyirhe. 15Wundangalire,Nyamuzinda ! Nderher'okoli nahamwerhu ! 16Eragi lyani liri omufune yawe; Ontabale oku bashombanyi bani n'okubali bantindibuza.17Olangaze amalanga gawe oku muntu wawe,onchungul'oku bonjo bwawe. 18Nyamuzinda,orhankozag'eshonyi amango ndi na kuhuna;omwaris'ababi,n'oku bayandagaz'ekuzimu !19Amonu gabesha gahinduke magama,buderha kubi oku bashinganyanya,n'omwibono haguma n'akabonerero ! 20Kang'obwinja bwawe buli bunene; obikire abakuyoboha,n'abahamiriz'obushagiro bwab'ekagarhi kawe,na mwene muntu.21Obalang'omu chijuchu ch'emalanga gawe oku bali babalibuza,obalang'omuhema lyawe oku nderho zibazungulukire. 22Nyamuzinda ogishwe ! Bul'oyereken'obonjo bwawe enyanya zani,na kulala naliri omuchishagala chikomere.23Na derh'omu ku chihurha,nafukwizw'emalanga mbere gawe ! Aliko wa yunv'oburheberezi bwani,waband'olujamu. 24Musime Nahano mwe bashinganyanya ! Nahano alanga abashinganyanya,ahana bwenene ababi./ 25 Muzibuhe muna hebe omurhima omunda mwe mulangalira Nyakasani.
Chapter 32

1Liri ragi oku muntu w'ababalirwa amabi n'oku babablirwa echaha chage. 2Ragi ly'omuntu Nyakasani arhaganjira bugome,n'omu murhima gwage murhali bulyalya.3Amango nali sirire,amavuha gani ga kungumuka,nalaka ezuba lyoshi. 4Bulala ezuba n'obudufu okuboko kwawe kwa nzidohere;Entubano yani ya yuma naba nka kula echihugo chiyuma amango g'echanda.5Nahungama echaha chani embere zawe chiro ntabisha obubi n'echaha chani. 6Na ntyongasi muntu mwerukweru akuhuna omu mango obonekana;Okuli amango amenji makulu gamayunjukirana garhankagera ahali.7Woyo we hantu hani h'okuchibisha;wandanga oku malibuko,wanzunguka n'enyimpo z'obuchunguke. 8Nakuyigiriza,n'oku yereka enjira wa gereramo,na kuhamba n'erisho lyani lya kubona.9Murhabaga nka ndogomi changwa nka Punda zirhagwerhe bwenge;Ebirhindiro byabo bikwanene okuba lukoba n'echigwaso ubazibirizo barhagerako. 10Omubi agwerhe akahinda kanene aliko olala olangalire Nyamuzinda obonjo bwa muzunguka.11Mushagaluke omu Nyamuzinda,muband'empundu,mwe mugwerhe akalamo mujir'olwamo oku bushagaluke,mwabo mweshi muli bamurhima g'okuli.
Chapter 33

1Mushagaluke omu Nahano,mwabo muli bw'okuli;Obukuze bulibwinja oku b'okuli. 2Musimise Nahano oku nanga,muyimpe oku bukuze emwage n'oku lunanga lwa mihungo ekumi. 3Mumu yimpire olwimpo luhyahya;muzihe oku bwenge n'oku mulenge gunene.4Bulala echinwa cha Nahano chizene;n'akasi kage koshi kakolerwe oku bwemere. 5Asima okuli n'okunali;echihugo chiyunjwire obwinja bwa Nahano. 6empingu zalemagwa n'echinwa chage n'engabo zabo zoshi oku muka g'obunu bwage.7Analunda amenji n'enyanja oku haguma,anaheba emihengere omu nguli. 8Egulu lyoshi liyubahe Nahano,abantu b'egulu boshi bamuyubahe. 9Bulala aderhaga byajirika,arhegeka bya yumanga.10Nahano anabihya ehano ly'abantu,anajira ibwenge bw'abantu okuba busha. 11Ehano lya Nahano liyumangire esiku zoshi,enganizo z'omurhima gwage maburhwa n'amaburhwa. 12Eragi olubaga Nyamuzinda wabo ali Nahano,abantu alondwere oku mushoko gwage.13Nahano analola kurhenga empingu;Anabona abana boshi b'abantu; 14Kurhenga hantu aba analola boshi baba omu gulu ; 15Yewe analema emirhima yabo yoshi ana gerereza akasi kabo koshi.16Nta mwami wachungukire oku bunene bw'engabo;Omuntu munyamisi arha chunguka oku bunene bw'emisi. 17Endogomi chintu busha oku buchunguke,chiroarhankafumya omuntu oku bunene bw'emisi.18Tala,erisho lya Nahano liri enyanya lyabo abamuyubaha,n'enyanya ly'abali baling'obonjo bwage; 19Oku fumya emirhima yabo n'olufu.N'oku balanga bagumaguma omu shali.20Emirhima yerhu erindirire Nahano ye burhabale bwerhu,yena mpenzi yerhu. 21Bulala emirhima yerhu eshagalukire omu yewe.Bulala rhubikire emirhima yerhu obulangalire omu zino lyage lichere.22Obonjo bwawe,Nahano bube enyanya lyerhu nka kulala rhukulingire.
Chapter 34

1 Nanga ya Daudi.Amango achijira musire embere za Abimeleki,amuhiga achigendera.2Nji nagisha Nyamuzinda esiku zoshi omu bunu bwani. 3Lek'omurhuma gwani,guchikuuze omu Nyamuzinda.Abahanya bayunve,bashagaluke.4Rhuharamye Nyamuzinda haguma rhukuuz'ezina lyage. 5Nashondaga Nyamuzinda,anashuza ! Anchungula omu buba bwani boshi. 6Amango omuntu amuyerekez'amesho mage.Analangaza kubushi b'obushagaluke,n'obusu,burhakajir'eshoni.7Amango'omuhanya aband'endulu,Nyamuzinda anayunva.Ana muchiza oku milago yage yoshi. 8Malayika wa Nyamuzinda analalira abamuyubahire.Anabachize oku byago. 9Geza olole kanga Nyamuzinda ali mwinja. Muntu w'eragi washond'oku chibish'omuye.10Muyubahe Nyamuzinda,mwe bachesibwa bage. Bula abamuyubaha barhabula chintu. 11Abana b'entale banachifinja,banayunv'enzara.Aliko abanashonda Nyamuzinda,barhabula chintu chinja.12Bana bani muyinje,munyunve.Nabayigiriz'okuyubaha Nyamuzinda. 13Nde muntu osimir'akalamo,osimire okulama bwenene ly'alama bwinja ? 14Langa olulimi lwawe oku bubi.N'obunu bwawe oku binwa by'obubesi.15Shag'ebibi,ojire ebinja; Shonda onakulikire obuholo. 16Amesho ma Nyamuzinda mali elugulu wa benja.N'amarhwi gage ganayunva endulu zabo. 17Nyamuzinda ahindwir'obusu bwage ly'arhabona ababi.18Amango abenja banaband'endulu Nyamuzinda anayunva.N'oku bachiza n'obulage bwabo. 19Nyamuzinda alihofu n'abaherh'omurhima guvunikire.N'oku chungul'abaherh'omurhima g'obinjo. 20Obuhanya bunayinjir'omwinja ngasi mango. Aliko Nyamuzinda ana muchiza esiku zoshi.21Analang'amavuha mage moshi na ntalyo lyavunik'omumo. 22Obuhanya bunayirh'omubi.Abanzi b'omwinji banahanwa. Nyamuzinda anachungul'omurhima gw'omukozi wage. Na boshi bamulibirhira banachizibuk'echihano.
Chapter 35Enyimpo za Daudi.

1Nyamuzinda ondang'oku banzi bani. Lwis'abandwisa. 2Rhol'empenzi yawe engeeke n'enene onayumuke, ontabale ! 3Yerekana echumu lyawe linene n'eligeke elugulu lwa balibuzi bani. Bwir'omurhima gani : Ndi buchunguke bwawe.4Bamware banayumirwe. Abalibahiga akalamo kani bagaluk'enyuma. abaherh'emihigo y'okundibuza. 5Babe nka birhi bihehulwa n'empusi na malayika wa Nyamuzinda abahige.6Enjira yabo ebe ya mwizimya n'oku nyerera. Na malayika wa Nyamuzinda abahiribanye7Bulala buzira chibazo,banteger'omulaga gwabo elugulu lw'omwinya. Buzira mpanvu bahumba mpu bansimula. 8Amabi mabagerere chaligumira, bafarhwe omu mulaga barhegaga.9N'omurhima gwani gwajira obushagaluke omu Nyamuzinda. Obusime bunene omu buchunguzi bwage. 10Amavuha mani moshi nji maderha : Nyamuzinda,nde wakagala kuguma nawe, kuchungul'omuhanya oku muntu omulushir'emisi ? Omuhanya,n'omuken' oku muntu wabanyenga.11Abahamya bw'obubesi bayumuka babaza ebintenji. Bananjuha amabi oku menja. 12Omurhima gwani gwalekerwe chikudera.13Aliko nyono amango balilwere nayambala echigunira nachilibuza omurhima omukuchishalisa n'amahuno gani gagaluka omuchifuba chani. 14 Najira nka mwira wani changwa mwenewrhu nayunama naganya nka muntu walakira nina.15Lero nka na mababala, banamoga, banachihira haguma ntanamenyire mpu lyo bandukanga,bampera buzira kuleka. 16Haguma n'abazingire,embalalizi zishinyagula. Bana mpekenyer'amenyo.17Na werhu,kuger'amangochi nji wabonechi olang'omurhima gwani oku mirhego yabo. Akalamo kani oku byana by'entale. 18Nji na kusingiza omu chihugusho chinene. Nye kukuze ahagarhi k'olubaga lunene.19Abanzi bani barhakwanene, barhachivugiraga oku nyono. abanshombire buzira mpavu orhabalekaga bakengula namesho. 20Bulala baherhe enderho erhali y'omurhula. Baganiza obubesi enyanya ly'abantu bachirhonda omu chihugo.21Banabumbul'obunu bwabo elugulu lwani, banaderha : Ah,ah amesho merhu mabwene. 22Namahanga obwene,obibwene ! Orhasiraga ! Nawerhu,orhajaga hale nani. 23Zuka,zuka,onchir'olubanja lwinja. Lulema na Nawerhu ompuranire.24Onchire olubanja kukulikirana n'obwinja bwawe, Nyamuzinda, Lulema wani. Barhanachivugiraga oku nyono. 25Bamanye bankaderha omu mirhima yabo aaha! tala echirhwalonzaga. Bamanye bakaderha mpu rhwamusizize. 26Boshi bamware, basomerwe, abachishingira oku bona obuhanya bwani. Bayambale eshonyi n'omugayo.27Bashagaluke banasime. Abasimire obweru-kweru bwani,baderhe buzira kuleka : Nyamuzinda asingizwe yeshonder'omukozi wage obuholo. 28Olulimi lwani nji lwasimir'obwinja bwawe. N'okuder'erenge lyawe.
Chapter 36Omukulu wabayimpa. Enanga za Daudi mukozi wa Lulema.

1Echinwa ch'omugome ch'omubi chib;ahagarhi k'omurhima gwage. Obuba bwa Nyamuzinda burhaba omu mesho mage. 2Bulala anachisimisa yenine, lyajira obugume, lyasimisa omujinya gwage.3Ebinwa by'obunu bwage bibihire binali byabubeshi. Analahira okuba n'obwenge n'okujira obwinja. 4Anaganiza obulenzi omubuliri bwage. Ali omunjira erhali nyinja arhanayaka bubi.5Nyamuzinda obwinja bwawe bugerere Empigu, n'obushinganyanya bwawe bugerere omu bichu. 6Obwinja bwawe bulembere nka musozi gwa Lulema Obuchamanja bwawe buli nka mwimbi gw'enyanja, Nyamuzinda wegwasa Abantu n'enyama.7Kanga obwinja bwawe buli bwachichiro chinene, omu chichuchu ch'ebyubi byawe mw'anbantu bashondera obushagiro. 8Banayugurha oku biyunjulirene omu nju yawe. N'okubanywesa omu lwinji lw'obusime bwawe. 9Bulala emwawe yeri eshoko y'akalamo oku bulangashane bwawe rhabona obuche.10Olambule obwinja bwawe enyanya ly'abakuyinji, n'obulenganjira bwawe oku baherhe emirhima eshinganene. 11Okugulu kwa bachibona kuhira kukanshegerera n'okuboko kw'ababi kurhahira kunka ndibisa. 12Bunola abajira obugome bakumbagire, bachulikirwe barhakanachiyumanga.
Chapter 37

1Arhalubirag'abantu babi,orhachifijag'abajira ebibi. 2Bulala barhemwa duba nka birhi,n'okuyuma nka birhi bibishi.3Ochihebe oku Nahano,ojire obwinja obe omu chihugo,obwemere bukubere chikuyu. 4Ojire Nahano,okuba bushagaluke bwawe.Naye aguha ech'omurhima gwawe gushondere.5Ohire enjira zawe emwa Nahano,omu langalire,akola. 6Nj'alerha okuli kwawe nka lwenge. N'obushinganyanya bwawe nka zuba likulu.7Orhuze embere za Nahano,ona mulangalire : Arhalubiraga owagalire omu njira zage. Enyanya ly'omuntu mubi.8Osize oburhe,okule obuhaka orhalubaga,byankabiha. 9Bulala nyankola maligo kuhera ahera,aliko olangalire Nyamuzinda nj'alya echihugo. 10kandi oku kasnzi katyu,ababi barhachiriho,wanalola ahabaliri barhachiriho.11Abachirhohya nji barhambula echihugo,n'oku chirya n'omurhula. 12Ababi banajira emihigo mibi enyanya lyab'okuli,banahekeny'amenyo enyanya yabo. 13Nahano anashekera ababi,bulala anabona oku lusiku lwabo lwahikire.14Ababi bana kweba omuherho,bana gonya omwambi,banakuba omukene n'omulagiza,banabaga balala bali bw'okuli. 15 Omuherho gwaja omu mirhima yabo,n'emyambi yabo yana vunika.16Ehityu omuntu w'okuli agwerhe hilushire obugale bunene bw'omuntu mubi. 17Bulala amaboko g'ababi nji gavunika aliko Nyamuzinda alangire ow'okuli.18Nahano ayinji esiku z'abantu binja.N'ebiri byabo kulama bwenene. 19Barhabona shonyi omu mango g'esiku zibi,na kuyugurha bayugurha amango g'eshali.20Ababi kuhera bahera.N'abashombanyi ba Nyakasani,nka rango linja;bayeruka nka kula omusi gu yeruka. 21Ababi bana chihoza,barhana juha.Aliko ow'okuli anajira olukogo,anahana.22Abagishirwe na Nyamuzinda barhambwire echihugo.N'abavumirwe na Nyamuzinda babere bikabulirwa. 23Nahano ayumanza entambo z'omuntu,naye asima omu njira yage. 24Akakumbagala arhakalekwa loshi. Bulala Nahano amufarhire okuboko.25Nalirimusole,na lero nkala mushaja,ntasagi bona ow'okuli alekwa changwa eburha lyage lyahuna ebiryo. 26Ngasi lusiku akola ebinja,n'okuhoza.N'eburha lyage ligishirwe. 27Leka obubi,ojire obwinja. Obeho esiku zoshi.28Bulala Nyamuzind asima abokuli arhanaleka abemezi,esiku zoshi,anabalanga,aliko eburha ly'ababi kuhera lihera. 29Abw'okuli nji barhola echihugo na nji bachiberamo esiku zoshi. 30Obunu bw'omuntu w'okuli buderha emyazi y'obwenge,n'olulimi lwage luyamagiz'okuli.31Erhegeko lya Nyamuzinda wage liri omu murhima ;entambo zage zirhahigwa. 32Omubi akabona oku w'okuli analonza oku muyirha. 33Nahano arhabaleka omu maboko gage.Chiro akamulekerera amango g'ogucha olubanja.34Olangalire Nahano,okulikire enjira yake,nj'akuzamula arhambul'echihugo,nji wanabona okw'ababi basherera;35Nabwene omubi aherhe obuhashe bunene,agandazize nka murhi g'obumba. 36Aliko eri ngaluka,nta chimubonaga na mulonza,arhabonekaga.37Ololereze omuntu mwinja,onalole omuntu w'okuli.Bulala bajira eburha ly'omurhula. 38Aliko abagome boshi kuhwa bahwa,eburha ly'ababi kuhera lihera.39Obuchunguke bwa bw'okuli burhenga emwa Nyamuzinda;ye mulanzi wabo omu kasanzi kadarhi.Nahano yebagwasa n'oku balikuza oku babi n'oku bachiza bulala banalonza obulingiro emunda ali. 40Na Nahano anabarhabala n'okubafumya;Anabafumya n'abarhali bashinganyanya,n'oku bachungula,bulala balimulibirhire.
Chapter 38

1Enanga za Daudi,okuyibuka.Nahano orhampanag'omuburhe bwawe. 2Bulala emyambi yawe yantulire n'okuboko kwawe kwa nfarhire.3Ntakalamu omu mubiri gwani enyanya ly'omugayo gwawe.Nta misi nchigwerhe enyanya ly'echaha chani. 4Bulala obubi bwani buntalukire erhwe nka muzigo guzidohere kundusha.5Ebihulu byani yibyabaya,bibolere enyanya ly'obuhwinja bwani. 6Nagondamire na yinama bwenene. Ezuba lyazika ndinagenda na boroga.7Bulala echibuno chani chibumbire shushira,chiro harhali kalamo omu mubiri gwani. 8Nyono na lembere,nshushirwe bwenene,yinalumwa enyanya wa malibuko gali omu murhima gwani.9Nahano,enyorha yani yoshi eri embere zawe.N'okuluma kwani kurhabishirwe embere zawe. 10Omurhima gwani yigwashurashura .Emisi yani ya ndekere,n'olwenge lwa mesho gani lwandekere.11Abera bani,n'abasimana,bajire hale n'echihulu chani.Nabalungwe bayumangire hale. 12Abalonza akalamo kani bampebere omu murhego.N'abanshondera obuhanya,yibanderher'amabi.N'oku ganiza esiku zoshi obushuma.13Nani ndi nka gama lirha bumbula bunu,na ndi nkabihuli orhayunva. 14Ndi nka muntu orhayunva eyo bunu bwage burhashubiza.15Nahano,woyo wendangalira,we washubiza,Nahano,Nyamuzinda wani. 16Bulala nderhere: Waliha orhabayemererag'abachinvugirako,bakagala kunyinamukira,okugulu kwani ku kanyerera.17Ndi hofi kukumbagala,n'amalumwa gani ganali haguma nani. 18Bulala manyire obubi bwani,na ndi m'obuba enyanya ly'echaha chani.19N'abashombanyi bani bayunjwire akalamo, 20bayunjwire n'emisi,abashombanyi busha balugire.21Banangalulira obubioku bwinja bali banzi bani,bulala nalonza ebinja.22Orhandekaga waliha,Nyamuzinda wani,orhajaga hale nani. / 23Oyinje duba ontabale,Nahano buchunguke bwani.
Chapter 39

1Oku mukulu wabimpiza Yudihu,olu nanga lwa Daudi.2Naderha ,nalanga enjira zani,yintagoma oku lulimi lwani.Nahira omugozi oku bunu amango emyazi echiri embere zani. 3Naba nka kaduma,burhaderha na chisirira,chiro kaba nalimbabere.Amalumwa gani gayushuka.4Omurhima gwani gwa kabera omugarhi kani,omuliro g'omunda gwandya.N'omwazi gwayinja oku lulimi. 5Nahano ombwire obuzinda bw'akalamo kani,n'oluganjo lw'esiku zani;manye gurhe ndi molokazi.6Tala oku wahere esiku zani obule bwa makoro mabiri.N'akalamo kani ntacho kamaire embere zawe.Nechi ngasi muntu oyumangire anali muhusi.Oyise. 7Nechi,omuntu olambagira nka chi chuchu.Anachilibuza okubusha.Analundalunda,arhanamanyire nde nji washalula.8Lero,Nahano,chichi ndangaliraga ? Woyo we ndangaliro yani. 9Ondikuze omu bubi bwani boshi,orhampiraga omu chishekerero ch'omuhwinja.10Namabera gama,nta chingwire obunu.Bulala weri wakola. 11Onkulire enkoni.Ntogere omu ntambala y'okuboko kwawe.12Onahana omuntu eri wamuhanira ebyaha byage,wanajira obwinja bwage okurhenga nka gutu.Okuli buli muntu buli busha.Oyise. 13Oyunve amahuno gani Nahano.Ontege okurhwiri oku malako gani.Orhasirira emiziga yani. / 14 Bulala ndi mulambagizi emunda oli,murhulange,nka badarha.Orhachindolaga,ondeke nyise embere ngende ntachibonekaga.
Chapter 40Omukulu wabayimpa. Enanga za Daudi.

1Nalindiraga n'omulangiliro gwani oku Nyamuzinda naye ayinamira emunda ndi ayunviriza endulu zani. 2Anzamula kurhenga omu nyenga y'obubi, n'okubudaka bunyerere. Ayumanza amagulu gani okuchirimbi ch'ebale. Akomez'entambo zani3Ahirire olwimpo luhyahya omu bunu bwani, emparamyo ya Lulema werhu Bantu banene bamubwene bayubaha balibirhira Nyamuznda.4 Omuntu w'eragi yechihira ku Nyamuzinda. Arhahindamukira abanyamwibono n'ababeshi.5Omuntu w'eragi ye chinihira Nyamuzinda. Arhahindamukir'abanya mwibono n'ababesi. 6Wayongerere, Nyamuzinda, lulema wani. Ebirhangaza byawe n'emihigo yawe y'okurhugwasa. Ntaye oshushire nawe, nakasima mbiyamagaze n'oku biderh'ahagalagere.Aliko bikomere oku biganula bula bilugire bwenene.7Orhashonda abe horo,abe ntulo abe ntulo z'okuyosa, wanfungwire amarhwi,orhahemire abe ntulo yo kuyosa, abe ntulo y'oku chungul'ebyaha. 8Lero na derha: Tala, nayinjire n'engombo y'echitabu banyandikiraga. 9Nashonda kujir'obuhashe bwawe Lulema. N'entegeko yawe erhi omu murhima gwani.10Nayamagiz'obwinja bwawe omu chigusho chinene.Tala oku ntbumb'obunu Nyamuzinda, obwinja. 11Ntabish'okuli kwawe omu murhima gwani. Ninayamagiz'okuli kwawe n'obuchunguzi bwawe, ntabish'obwinja bwawe n'obushinganyanya bwawe omu chigusho chinene.12Woyo Nyamuzinda ! Nj'orhalahira kunshashira,obwinja bwawe n'obwirhimanyanya bwawe byandanga loshi. 13Bula ebibi birhakaganjwa binzungwireko; Ntakagala kuchiseza oku bibona. Ebihano bye byaha byani bya mpumireko. Bilugire kulush'enviri z'okwirhwe lyani.14Chihangan'onchungule, oh ! Nyamuzinda ! Nyamuzinda chihurhe ontabale. 15Boshi haguma babone eshoni basomerwe.Abashombir'akalamo kani mpu bakakuleho. Bagaluke enyuma bamware,banalumbe. Abasimir'okuhera kwani.16Bahez'obwenge,kugerer'eshoni zabo. Abambwira ah ! ah ! 17Boshi bakushonda babe omu bushagaluke bunene,bana chishinge omu woyo. Boshi basimire obuchunguzi bwawe, baderhe buzira kuleka: Nyamuzinda akuzibwe. Nyono ndi mukene na nyakaguma. Aliko Nawerhu-waliha ananganiza.
Chapter 41

1Eragi ly'oyibuk'omukene,Nawerhu y'emuchize olusiku z'amalibuko. 2Nahano ye mulange n'okumuha akalamo,naye yeshobole omu chihugo;aliko orhamuhiraga omu by'abanzi bage bamushondere.3Nyamuzinda amulanga n'oku muha akalamo.Ali munyeragi okwigulu. 4Nyamuzinda ana mugwasa amango alwere omu buliri; Ona muhumusa oku ndwala zage zoshi.4 Nyamuzinda anamugwasa amango alwere omu buliri; Ona muhumusa oku ndwala zage zoshi. 5Na derha : Nyamuzinda ,ombabalire! Ofumy'omurhima gwani, bula nakugomere. 6Abanzi bani banaderha n'obubi elugulu wani : Mangochi yefe ? Mangochi ezina lyage ly'ehere ?5Na derha : Nyamuzinda, ombabalire! Ofumy'omurhima gwani, bula nakuogomere. 6Abanzi bani banaderha n'obubi elugulu wani: Mangochi yefe? Mangochi ezina lyage ly'ehere?7Akaba wayinja kumbona,anaderh'obubesi,anarhol'emyazi y'okubesha; Anagenda,n'okuderher'embuga. 8Abanzi bani boshi banaboherezana elugulu lwani. Banaganiza oku obuhanya bwani bwarhuma na limbuka : 9Afarhirwe bwenene, tala okwalyamirearhachiyumuka !9Afarhirwe bwenene, tala okwalyamire, arhachiyumuka! 10Olira raliyumvikene naye, oyu nalichinihire, anabaga analya oku mugati, Naye amanza mulir'akasinzirya.10Olira naliyunvikene naye,oyu nali chinihire,anabaga analya oku mugati; Naye amanzamulir'akasinzinya. 11Noyo Nyamuzinda ombabalire onangalul'omu kalamo ! Nji nabajuha echi bakwanene. 12Nji n'amenya okonsima,akaba omwanzi wani arhambimire.13Wangwasa kukulikira obushinganyanya bwani.Wanampir'emalanga-mbere gaw'esiku zoshi. Agishwe Nyamuzinda,Lulema w'e Izraeli,esiku n'amango.Amina, Amina.
Chapter 42

1Oku mukulu wabimpiza. Olwimpo lw'abana ba Kora. 2Kula akashafu aka chifij'eshoko y'olwinji kun'omurhima gwani guchifija Nyamuzida .3Omurhima gwani guherhe enyorha ya Nyamuzinda,njinagenda nambonekane mangochi emalangambere ga Nyamuzinda ? 4Emiziga yaani bye biryo byani ezuba n'obudufu,amango bali bambwira buzira kuleka : Ngahe Nyamuzinda wawe ali ?5Eyi nyibuka na nyunva omurhima gwandwira omunda. Nalambagira n'oluba lunzungulukire, nagendekera n'erhwe liyerekere ebwaka Nyamuzinda. 6Bichi birhumir'omurhima gwani guli gwashurha n'okundakira ? Ndangalire Nyamuzinda,bulala nyemukuze.Ali muchiza na Nyamuzinda wani.7Omurhima gwani guli gwa shurha,nantyo nkulangalire kurhenger'omu chihugo ch'eYudeya;gurhenga eHerimoni,gurheng'omu ntonda y'eMitiseriya. 8Echivundu ch'omulaba chikulikir'echindi byajir'echihogero;echivundu ch'omulaba choshi chanagerakako.9Ezuba Nyamuzinda arhuber'obonjo;Obudufu na nayimpa enyimpo ndi nahuna Nyamuzinda w'akalamo kani. 10Na bwira Nyamuzinda,bale linene : Bichi byarhuma wa nyibagira ? Bichi byarhuma nalambagir'omu mugayo ? Omulibuko g'omwanzi ?11Amavuha gani gana vunik'amango abashombanyi bani bansuzagwire omukumbwira buzira kurhama.ngahe Nyamuzinda wawe ali ? / 12 Bichi birhumir'omurhima gwani gwa shura n'oku ndakira ? Ndangalire Nyamuzinda bulala nyeshubi mukuza : Ali muchiza na Nyamuzinda wani.
Chapter 43

1Njir'olubanja,Nyamuzinda,ongwase k'olu lubaga lurhakenga ! Onkule mw'aba bantu bazimba n'abanya byaha.2Woyo Nyamuzinda na mwimangizi wani,bichi birhumire wanshunika ? Bichi byarhuma nalambagir'omu malibuko ? Omu mugayo gw'omwanzi?3Rhuma akamole kawe n'obwinja bwawe bimperekeze,bina nyerekez'ebw'entondo echesezwe n'emunda olamire ! 4Nej'ewa luherero lwa Nyamuzinda wa Nyamuzinda,obwinja n'omugayo gwani,nyekuharamye n'olunanga Nyamuzinda wani !5Bichi birhumir'omurhima gwani guli gwashurha,n'okundakira ? 6Ndangalire ku Nyamuzinda,bulala nyeshubi mushenga.Ali muchiza na Nyamuzinda wani.
Chapter 44

1Omukulu w'abimpiza.Bene Kora.Olwimpo. 2Ewe Nyamuzinda,rhwayunvirhe n'amarhwiri gerhu,ebi badarha bakazagi rhubwira n'ebiwakazagi kol'omu mango gabo. Omu siku za mira.3N'amaboko gae wahgir'olubaga n'analumbakira,washurhir'abantu omukuba hikako. 4Bulala arhali oku ngorho zabo yi barholer'echihugo,garhali maboko gabo yibachifumiz'omu ntambala.Aliko kuboko kwawe kulyo,kali kamole k'amalanga gawe,bulala ali basimire.5Nyamuzinda,mwami wani,rhegeka bakule Yakobo omu mabi : 6Haguma nawe,rhwahim'abamiberhu,oku zino lyawe,rhwehime abanzi.7Ntaka jizer'oku muherho gwani. Arhanali n'engorho yani yiya fumya. 8Aliko woyo w'uwarhukula kw'omwanzi n'okukozeshonyi abarhugayaguza.9Rhuna chishingira Nyamuzinda esiku zoshi,rhwenakuze esiku zoshi ezino lyawe. 10Nantyo,wa marhushunika,wamarhukul'omushonyi.Orhana huluka n'entwaro zerhu. 11Wana rhugalul'em'omushombanyi n'abarhugayire bakul'emifu yerhu.12Wamarhuhana nka bibuzi by'okushanyagulwa n'eby'elubala omu lubaga. 13Wamaguz'olubaga lwawe kubusha,chiro ntakachiro nakatyu waluhere. 14Wanajira mpu rhugayeguzwe n'abaturanyi.Ebishekero,n'eshonyi oku barhuzungulukire.15Warhujirire migani oku lubaga n'okugenda badunda amarhwe oku lubaga. 16Eshonyi ziri esiku zoshi embere zani,n'ehugwe lifunikire amasu gani. 17Oku mulenge gw'owa ndukanga n'oku nsuzagura,oku masu gw'omushombanyi n'oku bw'obulonza bubi.v 18 N'ebyola birhugera eyi rhurhana kuyibagire,n'eyichiro rhurhana suzagwir'oburhegesi bwawe. 19Omurhima gwani gurhahindamukire,n'amagulu gerhu garhali hale n'enjira yawe. 20Mpu yorhuvunira omunju z'ebiryanyi,ona rhushukulire n'echichu ch'olufu. 21Akaba rhwayibagire ezino lya Nyamuzinda werhu,rhwanarheng'amaboko emo windi Nyamuzinda orhamenyekene, 22Nyamuzinda ayinji ebibishirwe ,kurhakabimenya ?23Aliko,woyo w'erhuma barhuch'amagi esiku zoshi,banarhule nka bibuzi byajibagwa. 24Zuka,Nyamuzinda,bichi birhumire alyamire ? Zuk'omenye waka rhulekerera loshi.25Bichi birhumir'obishir'amalanga gawe ? Bichi birhumire wayibagir'obuzamba bw'amalibuko gerhu ? 26Bulal'omurhima gwani gwalemwagwa omu kachulo,omubiri gwani gunali budaka. /27 Yumuka orhurhabale;Orhurhabale oku bulonzza bwawe.
Chapter 45

1Oku mukulu wabimpiza. Enyanya w'emyandiko. Bene Kore. Olwimpo. Lwimpo lw'obusime. Emyazi eyunjwir'enkuya zibonekene omu murhima. Na derha: Akasi kani kali ka mwami! Olulimi lwani lube nka bwino bw'omwandisi! 2Oli mwanja bwenene omu bene muntu, olukogo lushanderhe oku bunu bwawe: Che chirhumire Nyamuzinda akugishire esiku n'amango.3Ntwali y'entambala, shweka engorho, obushiru bwawe n'obukuzwe bwawe, 4Nechi, obukuzwe bwawe! Obe ntwali, shona oku mutuga gwawe gw'entambala, langa okuli, obudurhu n'obushinganyanya, n'ekulyo kwawe kuyerekene oku bwinja bw'akasi!5Amachumu gawe gashongwere; abantu njibayirhwa enyanya zawe; Njibarhula omurhima gw'abashombanyi ba mwami. 6Entebe yawe, Oh Nyamuzinda, eri esiku n'amango; akarhi kw'obwami bwawe kali karhi kw'okuli. 7Osima abashinganyanya, n'okugaya ababi: Che chirhuma, Oh Nyamuzinda, Nyamuzinda wawe akushigire amavurha gw'obushagaluke, kulusha abenyu.8Obuku, echigembegembe n'ashahi byoshi oku mishangi yawe; omu nju z'amahembi ebintu by'okulerha obusime. 9N'abanyere bamwami baba haguma n'abasimwa bawe; mwamikazi ali oku malyo, ashigirwe ehoro y'Ofiri.10Yunva, mwali wani, lola, n'okurheg'amarhwi; yibirir'abantu bawe n'enju ya yisho. 11Mwami ahekere enyorha zawe oku bwinja bwawe; Bulala ali Nahamwenyu, omuhe obukuzwe.12Na, haguma n'ababusi bawe, mwali wa Tiri, Ola muchire bwenene omu bantu njiabalonzereza olukogo lwage. 13Owinja boshi buli bwa munyere wa mwami omu busika bw'enju: Ayambere omwenda gw'ehoro.14Alerhwa emwa mwami, ayambere emyambalo ehangirwe, n'oku kulikirwa n'emisole y'abanyere, bera bage, bakulerheragaye hofi nawe; 15babaheba omu kagarhi kw'obushagaluke n'omwishingo, baj'omunju ya mwami.16Abana bawe nji barhola ahantu haliri habeshe; nji wabajira baluzi omu chihugo choshi. 17Njina yibus'ezino lyawe omu myaka yoshi: Nantyo abantu nji bakukuza esiku n'amango .

Chapter 46

1Oku mukulu w'abimpiza. Bene Kore. Oku alamoti. Lwimpo. Nyamuzinda ali werhu omu hantu h'okuchibisha n'aburhabale bwerhu, burhabale burhankabula chiro n'amango omu marhindibuke. 2Che chirhumire rhuli buzira buba amango egulu lya hindamuka, n'entondo z'arhogera omu murhima gw'enyanja nene, 3amango ebyavundu by'enyanja nene eri mw'omulaba, n'okuzinga, n'okubiha kugera edirhimanye entondo.4Eri nyanja omulaba gwayo guhusa omu chishagala cha Nyamuzinda, Ahantu hachesibwa haba enyanya. 5Nyamuzinda aba omu kagarhi kaho; harhali habishirwe; Nyamuzinda burhabale bw'emiseke y'esezi6Embaga zadirhimana, amami gachibisha; oyunvis'omulenge gwage: egulu lya shagaluka. 7Nahano w'enfola miherho ali haguma nerhu, Nyamuzinda wa Yakobo ali haguma nerhu enyanya w'okuchishalisa.8Yinja, lola akasi ka Nahano, ebibi ajirire oku gulu! 9Yewe ye wajiyimanzag'entambala kuger'okubuzinda bw'egulu; avunir'omuherho, n'okuvun'echumu, ayosa n'omuliro omutuga gw'entambala.10Leka, n'okumenya oku ndi Nyamuzinda: Ntambwire enyanya z'abantu, ntambwire n'oku gulu. 11Nahano w'enfola miherho ali haguma nerhu, Nyamuzinda wa Yakobo ali werhu enyanya w'okuchishalisa.

Chapter 47

1Muband'omu fune muli mbaga zoshi: Mukubirire Nahano oku mulenge gw'okuhima. 2Bulala Nahano oli nyanya alikuyobohesa; Ali mwami mukulu enyanya w'egulu lyoshi.3Anaheba abantu eshishi zerhu n'embanga eshishi y'amagulu gerhu. 4Arhulondolera obwimo bwerhu, obwinja bwa Yakobo asimaga. 5Nyamuzinda arhwerere oku lwamo, Nahano oku mulenge gw'omushekera.6Muyimpire Nyamuzinda obukuze: Rhuyimpire obukuze mwami werhu, rhuyimpe n'obukuze. 7Bulala Nyamuzinda ye mwami w'egulu lyoshi. Rhuyimpe n'obukuze oku bwenge.8Nyamuzinda arhambwire enyanya z'embaga; Nyamuzinda ayikere enyanya z'entebe yage echesizwe. 9Ebirongozi bikulu bya bantu byayikere oku lubaga lw'abantu ba Nyamuzindaa wa Abrahamu. Bulala empenzi zoshi z'egulu zili za Nyamuzinda. Akuzizwe bwenene.

Chapter 48

1Nahano ali mukulu n'owokukuzwa bwenene, omuchishagala cha Nyamuzinda werhu, omu ntondo yage echesizwe. 2Okurharama kwage kuli kwinja bwenene, obushagaluke bw'egulu lyoshi. Omu ntondo y'e Sayuni, okulunda lw'enyanya chishagala chikulu ch'omwami. 3Nyamuzinda achimenyisize omunju zage zikulu, ahantu h'okulibirhira.4Bulala, lolaga, abami bachiheba haguma, bagera haguma. 5Bachibona, oku ntyo basomerwa. Bagaya balibirha. 6Barhondera kudirhimana ahola.7Amalumwa, nkaga mukazi amango g'okuburha kwage. Balibiswa nka muhusi gwa rheng'ebushoshokero bw'ezuba, guber'amarho g'e Tarasisi. 8Ebirhwayunvaga enyanya z'obwinja bwawe, rhwabibwen'omu chishagala cha Nahano w'enfola miherho, omu chishagala cha Nyamuzinda werhu: Nyamuzinda abikola kugendekera.9Darha, Nyamuzinda, yirhwaganiza enyanya z'obwinja bwawe omu garhik'olubaga lwawe. 10Okuntu ezino lyawe Nyamuzinda, obukuze bwawe buyunvikene kugera obuzinda bw'egulu. Okulyo kwawe kuyunjwir'okuli.11Entondo ye Sayuni echishinge, abanyere b'e Yuda bali omu bushagaluke, enyanya z'oku cheshinja kwawe.12Mulambagir'omu Sayuni, muzunguluke muganje enkingi zage. 13Mulolereze bwinja ebibambazi byage, muganize enyanya z'enju yage nene nji muyishambalire abanjukuliza benyu.14Lolaga Nyamuzinda oli Nyamuzinda werhu w'esiku n'amango na kugendekera; ayorha lungere werhu kuhika okufa.

Chapter 49

1Oku mwimpiza mukulu wa bimpiza. Oku bana ba Kora, enanga. Muyunve eyimyazi, mw'embaga zoshi, murhege okurhwiri, mweshi mulamir'omu gulu. 2Badorho oku bakulu, bagale n'abakene!3Obunu bwani bwa bayunvisa emyazi y'obwenge, n'omurhima gwani guherhe enkengero zinja. 4Ntegere okwirhwiri kwani nyunve emigani yawe Nahano na chingula nyunve omulenge gw'enanga. 5Bulagurhe nyubahe amango gw'okulibuka kwani, amango obubi bwabashombanyi bani bushukire?6Bachinihiriz'ebintu byabo, bana kuziz'ebikulo byabo. 7Barhanka chungulana bonine oku bonine, chiro bahe Nyamuzinda. 8Balol'obuchunguke bw'emirhima yabo burhali bwangulo nene, birhakanaba chiro n'ehityu.9Barhankalama esiku zoshi mpu arhabonag'olufu. 10Bulala belubone: Abanya bwenge banafa, omuhwinja n'echinganyi bafa kon'oko, baleker'abandi ebikulo byabo kon'oko.11Banakenger'okw'enju zabo zeyorhe kuger'obuzinda, oku nahabalamire hali h'emyaka n'emyaka. Bana yirik'amashwa gabo amazino gabo g'obukuze.12Aliko omuntu w'obukenge arhaherhe kalamo, ashushanyize n'echirhungano chayirhwa. 13Eyi y'enjira yabo, esire lyabo, nababakulikira basimiswa n'enderho zabo.14Nka buso, baheberwe omu shinda y'emifu, olufu lubashukire hano hofi abantu bashinganyanya ba balabarha, obwinja bwabo bwaj'ekuzimu, obulamiro bwabo eri kuzimu. 15Aliko Nyamuzinda afumya omurhima gwani n'ekuzimu, bulala yewe anyegereza.16Orhabaga omu bubabale bulala omuntu ali mugale, bulal'obugale bw'enju yage buli bunene; 17Bulala arhaheka chichi omu kufa, ebikulo byage birhamukulikir'enyuma.18Agish'omurhima gwage amango g'akalamo kage abantu bana kuh'obukuze amang'oli wa chihe binja. 19Wegende kon'oko emunda bayisho bali ekuzimu, barhakabon'omwangaza chiro n'eliguma. 20Omuntu w'obukuze, orhaherhe bwenge, ashushanyiz'ebirhungano by'okuyirhwa.

Chapter 50

1Nahano Nyamuzinda,aderha n'okuhamagal'egulu.Kurheng'ezuba lizuka kugera ahalizikira. 2Kurheng'e Sayuni,obwinja bw'okuli Nyamuzinda ayerekana.3Nyamuzinda werhu ayinjire,na chiro arhanasira,omuliro gwalya embere zage,n'omulaba g'uvumire bwenene guhulukire enyunda zoshi. 4Ahamagala empingi ziri emalunga n'echihugo nacho achir'abantu bage olubanja. 5Mumpamagalir'abemezi ba Nyamuzinda wani,abajirire endagano nani oku nterekero.6Empingu za yamagiza okuli kwage,bulala Nyamuzinda yeri muzuzi.7Yunva,mwene bantu bani,nyono n'aderha,nyono nahamiriza, Izraeli;Nyono nyendi Nyamuzinda,Namahanga wawe. 8Ntaku kalihira enyanya ly'enterekero zawe,n'entulo zawe ziri embere zani loshi.9Ntarholaenkavu omu mwawe chiro echihebe omu buso bwawe.` 10Bulala ngasi chinyalubala chiri chani n'amaso g'enkavu bihumbi kumi. 11Manyire enyunyi zoshi z'omu ntondo n'enyama zoshi z'omu lubala ziri zani.12Nka nalishalikire ntaka kubwirire bulal'egulu liri lyani n'ebirimo byoshi. 13Nka,nalya enyama y'empanzi ? Nka,nanyw'omwamba gw'echishakalume.14Murhulire Nahano entulo z'obukuze muhisize oli enyanya emihigo yenyu. 15Nj'ompamagale omu siku z'amalibuko njina kuyokola,nawe nji wa nkuza.16S'aliko omuntu orhali wokuli,Nyamuzinda amu bwirire mpu woyo bichi ogwerhe okuyamagaz'amarhegeko gani n'okuhira endagano yani omu bunu bwawe. 17Bulala woyo walahir'amahanulo.N'oku kabul'emyazi yani enyuma lyawe.18Wabwene omwizi wamuyemera, wanywan'abahushi. 19Walekerereobunu bwawe okuderha amabi,n'olulimi lwawe okulem'obulyalya. 20Wayikere n'okuveba mwene wenyu n'omwana wa nyoko wamubeshera.21Ntyo,kuwajirire,n'achisirira,wamanya mpu ndi akawe,aliko na kukalihira;Nakerek'ebyo byoshi embere ya mesho gawe. 22Omeny'ebyo,mwabo mwemwa yibagire Nyamuzinda,mumanye ntabashinjibula,harhana bonekan'owabafumya.23Orhul'entulo z'obukuze oyo ye nkuzize.N'okubula olugendo lwage na muyerek'obuchunguke bwa Nyamuzinda.
Chapter 51

1Nyamuzinda ombabalire kuguma n'obubabale bwawe,oku bunene bw'obonjo bwawe orha yandikag'amagosa gani. 2Onshuke bwinja obubi bwani. Onches'ebyaha byani.3Bulala nyono na menyer'obubi bwani n'ebyaha byani embere zani loshi. 4 Nakukolere echaha woyo wennine,n'okujira olugomo embere z'amesho gawe. Woy'omanyikane okuba wokuli omunderho,n'obuchesebw'amango ocha olubanja.5Tala,oku nyono nalemagwa omu bubi nyama arholaga obukule omubumaguza. 6Talaga,okosimiswa n'okuli k'omurhima;wamanyisa obwenge okuhwe.7Onyoze ne hisopo nani nakoma.Onyoze,nakoma kulusha olubula. 8Onjire okuyunva olumogo n'omwishingo .Amavuha wahondaga gasime. 9Obishe amalanga gawe,orhabonaga ebyaha byani,oshande obubi bwani boshi.10Nyamuzinda,ondemere omurhima guchere,omurhima gwani ogujire guhyahya omunda yani. 11Orhanchag'emalanga gawe changwa Muka wawe ochere arhandekaga.12Ongalulire obushagaluke bw'obuchunguke bwani,onkwize oku muka guyanguhire. 13Nayigiriz'abagome enjira zawe,n'abanyabyaha bagaluk'emwawe.14Nyamuzinda,Nyakasani w'obuchunguke bwani,onchungule oku shagama z'abantu,n'olulimi lwani lwayimpa okuli kwawe. 15Nahano,obumbule obunu bwani yi nderh'obukuze bwawe. 16Bulalorhasimiswa n'enterekero,changwa na nkayirhulire,woyo orhayima omu ntulo y'okuyosa.17Entulo za Nyamuzinda guli murhima gw'okuvunika;Omurhima gwavunikire n'okuhondwa,Nyamuzinda,arhanka gubonerera. 18Okolere e Sayuni obwinja oku bulonza bwawe,oyumbake ebizimbero bya Yerusalema.19Yosimiswa n'entulo z'okuli,n'enterekero z'okuyoswa,n'eshololo. Nantyo barhula embanzi oku lurhamba lwawe.
Chapter 52

1Oku mukulu wa bimpiza, olwimpo lwa Daudi. Oku mango gw'oluporo Doge w'Aba Edomu, ayinjaga hereza Saulo, achimu bwira mpu: Daudi ajir'omunju ya Akimeleki. Bichi byakarhuma wa chivugira obubi bwawe? Obwinja bwa Nahano bwayorha ho esiku zoshi. 2Olulimi lwawe luderha amabi, kuguma n'olwembe lubishirwe, we muhwinja?3Osima amabi ahali h'amenja, obubeshi ahali h'obushinganyanya.4Osima emyazi y'okushanda. Lulimi lw'obubeshi. 5Na ntyo Nyamuzinda naye yekusherhe esiku zoshi, yekufarhw ana kukula omu hema. N'oku kushingula omu gulu ly'abalamu.6Abashinganyanya be mubone, banaba n'obuba. N'oku mujira chintu chabo ch'amasheka. 7Talaga omuntu orharhola Nahano nka murhabazi. Aliko akazagi chishwekera oku bintu byage. Ana hindamuka omu buhwinja bwage.8Nani, ndi omu Ka Nyamuzinda nka murhi gushishire. Nchihane omu bwinja bwa Nyamuzinda, esiku n'amango z'akalamo kani. 9Nye kuharamye esiku zoshi bulala wa nkolere; nanagendekera oku yibuka ezino lyawe; bulala liri ly'obushinganyanya embere z'abashinganyanya bawe.

Chapter 53

1Oku mukulu wabimpiza oku mulizi. Lwimpo lwa Daudi. Nyankol'amaligo anaderha omu murhima gwage mpu: Nyamuzinda arhabaho! Boshi bahabukire n'okulola amaligo, chiro ntaye n'omuguma wajirire aminja. 2Nyamuzinda w'enyanya w'omu mpingu alola mwene muntu, mpu alole nkaba hali muntu muguma oherh'obwenge, alonzeze Nyamuzinda. 3Boshi bakolere amabi, boshi barhengere omu kuli haguma; nta muguma mu boshi okolere aminja, ntaye n'omuguma.4Abakola amaligo kabarha rhimanya, kabajir'obwenge? Yiba ly'abantu bani nka migati; ciro barha huna Nyamuzinda . 5Bedirhimane n'omudirhimanyo gunene chirho harhakaba oweyinje kubarhabala bulala Nyamuzinda y'eshendaze amavuha gabo bayikal'enyanya zawe, njabashandaza mpu orhankalola, bulala Nyamuzinda abakabulire.6Kuntyo nde wegende kulerha obuchunguke kurhengera e'Sayuni? Buchunguke bw'e Israeli? Amango Nyamuzinda yelerhe abashwekwa bw'olubaga lwage, Yakobo y'ebe omu bushagaluke, Israeli y'eshagaluke.

Chapter 54

1Oku mukulu wa bimbiza haguma nn'ebintu by'enkoba. Enyimpo za Daudi. Amango aba Zifiya bayinjaga bwira Saulo mpu: Daudi arhachibire murhwabano? Ewe Nyamuzinda! Onchungule oku zino lyawe. Ona nchire olubanja n'emisi yawe! 2Oh Nyamuzinda! Oyunve amahuno gani, orhege okwiriri oku myazi y'obunu bwani! 3Bulala abahisi bankulikire. Abantu babi bampinga. Barhahekere enkegero zabo oku Nyamuzinda.4Tala, Nyamuzinda y'emulanzi wani; Nyamuzinda ye lwigamiro lw'omurhima gwani. 5Obubi bwe rhogere oku bashombanyi bani; Zimanganyabo omu bushinganyanya bwawe.6Nye kurhule n'omurhima gushinganene entulo. Nyekukuze oku zino lyawe, O Nahano! Bulala li kwanene. 7Bulala ankulire omu maganya gani goshi, n'amesho gani gamabona abashombanyi bani.

Chapter 55

1Oku mukulu wa bimpiza haguma n'ebizihwa by' emigozi.Lwimpo lwa Daudi. 2Nyamuzinda onch'okurhwiri oku mahuno gani orhanachibishaga hal'oku binguhunire. 3Onyunviriz'ona nshuze ndi nayerera n'oburhe na buzir'omurhula.4Enyanya ly'omulenge gw'omwanzi 'amalibuko gw'omubi,bampirire k'obuhanya n'oku nkulikira n'oburhe. 5Omurhima gwani guli gwa dirhimana n'obuba b'olufu bwanfarhire.6Obuba n'okudirhimana byanyijire n'ebinya binene byanfarhire. 7Na derh'oku nkanali gwerh'ebyubi nka nguku na kabalere hale na mbegere.8Na nkajire hale n'oku handi omu mpinga. 9Na nkalibirhire ahali omurhula hale n'omulaba n'echihuyege.10Nyamuzinda obazimye onagabe ndimi zabo,bulala mbwen'obubi n'entonganyi omu chishagala. 11Ezuba n'obudufu kulema bageragera oku bizimbero. Obubi n'obugome bumulimo.12Obubi omu kagarhi kabo n'obushambo n'obubeshi birharhenga ahabali. 13Arhali mwanzi onjachire,n'amukomerera; arhali mushombanyi waliri enyanya zani, nanga chibishire embere zage. 14Wenamenyaga nka nyono,wendangaliro,wenamwira wani.15Rhwalam'omu bwira bwinja,rhwakazi gend'omu chihugush'omu Kanyamuzinda .. 16Honah'olufu lwa bagwarha, bayandagala banazene....Bulala obuhanya buli omu kagarhi k'abo ahabalama. 17Nahamagala Nyamuzinda na Namahanga anchungula. 18egolo,esezi n'ezuba na hwerere n'emiziga naye ayunv'omulenge gwani.19Njankul'omuntambala yabo n'oku mp'omurhla,bula bandukgireko.20Nyamuzinda ayunva n'okushuza bulal'abaho kurhenga oku lemwa kw'egulu. Bantu barhahindamuka,barhanayoboha Nyamuzinda. 21Alambul'okuboko oku baherh'omurhula haguma naye,avuna n'echihango.22Emyazi yage enunire kulush'amavurha.aliko ziri ngorho zirhayambere. 23Hereza Nyamuzinda ebyawe nj'akurhabala,arhakayemera alekerer'aba shinganyanya/24 Nawe,Nyamuzinda ! Nji wabahir'eshishi omu chiriba; abantu b'eshagama n'obwizi barhakahika omu chichira ch'akalamo k'esiku zabo. Wenchikubagira.
Chapter 56

1Oku mukulu wa bimpiza w'omulenge gw'enguuku y'omu chihugo cha hale. Lwimpo lwa Daudi,amango aba Filisitini bamugwarhaga e Gati, 2omber'obonjo oh Lulema ! Bulala abantu yi bampiga;Ezuba lyoshi yi bandwisa,yi bandibuza.3Ezuba lyoshi abashombanyi bani bana mpiga;Bali banene banandwisa n'omwibono. 4Amango mperhe obuba,woyo we nandibirhira.5Nji nachisimisa omu Lulema,omu chinwa chage; Nalangalira Lulema,ntacho nyubahire.Chi chi abantu bakagala kunjira ? 6Buzira kuleka,banabihya obulenganjira bwani oku nyono,nta chindi baherhe arhali emiganizi mibi.7Yi bandaganira,bampenguza,baneka ahagerere.Bulala barhasimir'akalamo kani. 8Bachinihire kuchi zibuka kugerera echaha. Omu burhe bwawe O Lulema,ohirike embaga.9Onaganja endombo za akamo kani k'obwerera. Lunda emiziga yani omu kabindi kawe : Emiziga yani erhayandikirwe omu chitabu chawe ? 10Abanzi bani banagaluk'enyuma y'olusiku na yamaga. Nyinji oku Lulema ali oku lunda lwani. 11Nji na chisimisa omu Lulema,omu chinwa chage. Nji na chisimisa omu Nyamuzinda,omu chinwa chage;12Nchinihire Lulema,ntacho nyubahire. Chichi abantu bakanjira ? 13O Lulema,biri ngombwa ntunganye endaganyo na kahaga. Nji nakuha ebijiro by'okuvug'omonkwa./ 14 Bulala wa chungwire omurhima gwani kurheng' omulufu.
Chapter 57

1Oku bakulu b'abimpinza: Murhasherezaga olwimpo lwa Daudi. Amango ajaga kuchibisha omu lukunda, akulikirenywe na Saulo.Omber'obonjo, O Nyamuzinda omber'obonjo! Bulala omu w'oyo omurhima gwani yigwalonza entululo; yinalonza ahokuchibisha omu chichu ch'ebyubi byawe, kuger'amango omurhula gwabaho.2Nayama emwa Nyamuzinda oli enyanya bwenene, Ewe Nyamuzinda onderhera. 3Yentumire kurhenga empingu obuchunguke, n'obola omushombanyi wani aherhe achishinga; omu kunsuzagura;Nyamuzinda yerhuma obwinja bwage n'obushinganyanya bwage.4Omurhima gwani guli omu bashosho; ndyamire ahakagarhi k'abantu bali bashala emyusi. Ahakagarhi k'abantu bagwerhe amenyo g'amachumu n'emyambi, n'olulimi luba nka kere kakalihire. 5Oyerekeze empingu, Ewe Nyamuzinda! Obukuze bwawe bube omu gulu lyoshi.!6Bali ntegere omulaga omunjira zani:Omurhima gwani gwa yunama; bali mbumbir'ebiriba; banarhogeramo.7Omurhima gwani gwarhulera, Ewe Nyamuzinda! omurhima gwani gwa rhulera; njinayimpa, nye yunvise ebintu byani by'enyimpo. 8Shagaluka, murhima gwani! shagaluka, Eholere n'omushekera! Nyenzuke oku museke.9Nyekuze ahakagarhi kw'oiubaga, Nahano wani. Nyekuyimpire ahakagarhi kw'olubala. 10Bulala obwinja bwawe buhikire omu mpingu. N'obushinganyanya bwawe kuhika omu bichu. 11Oyerekeze empingu, ewe Nyamuzinda! Obukuze bwawe bubw'omu gulu lyoshi.

Chapter 58

1Oku bakulu b'abimpiza. Murhasherezaga olwimpo lwa Daudi, akaba omu kusira yi mwakajira obushinganyanya? Akaba ntya ku mwakanacha olubanja omu bishinganene; mwene muntu? 2Hale n'ebyo, omu murhima muli mwajira kubi. Omu chihugo, buli bushungu bw'efune muli mwahira oku munzani.3Ababi bamakulirwe oku mabere gabayonsaga, ababeshi baherere kurhenga baburhwa omunda za banina. 4Bagwer'amenyo joka gali nka ga njoka. Ehyo kuderheramo hihubikire oku rhwiri. 5Arhayunvaga chiro n'omulenge gwabayimpa. Kurhenga oku mulenga okomere.6O Nyamuzinda, shugunul'amenyo gabo omu bunu! Nahano, obashugul'emishaya y'ebyana bya shosho. 7Bachihige nka menji gali ga shulula! Banakwebe emilenge eri ya yehuka. 8Bahirhigirhe bali bachijira nka sibwe . Buzira kubona ezuba nka chimamano ch'omukazi.9Embere enyenge zenyu zihike oku buzinda, lushongo changwa chirimi ch'omuliro, akasururu k'ebiheke. 10Abashinganyanya bebe omu bushagaluke bachibabona oku bachiholera. Be yozeze amagulu gabo omu shagama y'ababi. 11N'abantu bederhe mpu: Nechi, luli luhembo oku bashinganyanya. Nechi, ali Nyamuzinda och'olubanja oku gulu.

Chapter 59

1Oku bakulub'abimpiza;Murhasuzagurag'enyimpo za Daudi.Amango Saulo,arhumaga bagoke enju mpu bamuyirhe. 2Nyamuzinda wani,nkula k'omwanzi onanfumye abashombanyi.3Onkule ku banyankol'amabi; Ona ntabale haguma n'abantu b'eshagama nyinja. 4Bulala bakola bali hofu ku nyirha,balume bakali bantoler'amuhigo,chiro nt'amabi najirire n'antachaha muhanyi wani.5Chiro akaba obwirhohye bwani balibalibirha n'oku chiraganya,zuka yinja emunda ndi achilolere.6Woyo Nyamuzinda,Nyamubaho w'emiherho na waba Izraeli.Yumuka oyinje ovume amashqnja goshi. Chiro arhabaga bonjo bwabola banyankola buligo barhayunva. 7Banayinja ngasi lusiku egolo bali bamoka nkambwa bazunguluka echizungu.8Talaga,omu munu gabo bana dah'amabi,emiherho eba oku munu gabo;Bulala,inde oliwayunva ? 9Nawe Nyamubaho,oliwabashekera . Oli washekera olubaga loshi.10Chiro akaba emisi yabo,n'achikubagire emund'oli;Bulala Nyamuzinda y'ekalamo kani. 11Nyamuzinda ayinja embere zani omu bwinja bwawe,Nyamuzinda ajira kulolereza omu mwishingo aba nyunviriza bana yemere.12Orhabayirhaga y'olubaga lwani lurha bayibagira,obasimise omu buuhashe bwawe onababanguze,Nyamubaho,w'empenzi yerhu. 13Omunu gabo gajir'echaha ku ngasi kinika karhengamo,barholwe ntyo ochichiburi chabo bayereguka n'emivumo n'obubeshi.14Kulabo omunganizo zawe,kulabo,barhanachibage ho.Bamenye oku Nyamuzinda arhalekere Yakobo kugera oku buzinda bw'egulu. 15Bafulaka ngasi golo,bamoko nk'ambwa,bazerera echizungu choshi.16Bayerera eyi n'eyi balonza ebilyo,,banakazi lya buzira kuyugurha. 17Nani,n'enyimpe emisi yawe;Gurheng'esezi n'oku kwiz'obwinja bwawe. Bulala oli mukulu.Windibirhir'amango g'omugayo gwani. /18 Misi yani : Woyo we nyekuze.Bulala Nyamuzinda,Nyamuzinda wani mwinja,ali malibirhiro gani.
Chapter 60

1Oku mwimangizi w'abimpiza. Oku bulira bw'amasheka,lwimpo lwa Daudi omu kuyigiriza.2Amango afirag'entambala n'aba Syriya b'eMezopotamiya n'abanya Syriya b'eTisoba, Yakobo naye ayinji yumbaka omukabanda k'eseli, bihumbi ekumi na bibiri bya b'Edomu. 3Nyamuzinda,warhulibireko,rhwashandala. Wagayi,rhubabalire !4Wagabire egulu waliberere,yirhula byo bulala bali bashinganyanya. 5Wayerekere olubaga lwawe ebintu bikomere. Wana rhulalusya n'edivayi ly'oku chidudumisa.6Wahere abakuyubaha ebikwirire mpu yi bachibonegeza omukuli. 7Mpu y'abasimwa bawe ba chungulwa; Rhabala n'okulyo kwawe,ona rhubabalire.8Nyamuzinda aderha omukuli kwage : Nji nahimana; nji nagaba Sichemi,nji n'aganja n'akabanda k'e Suchotha . 9Kuli nyono Galade; kuli nyono Manase, Efurahimu ali misi y'erhwe lyani : Na Yuda mwimangizi wani.10Mowabe ali Sahani y'ongereramo,nakabula echirato chani ku Edomu ! Chihugo ch'Abafilisitini,babandir'abantu bani akalulu k'omwishingo. 11Nde wampisa omu chizungu chinene,nde wampisa Edomu ? 12Arhali woyo, Nyamuzinda warhulibirhagako,arhanachihulukaga,Nyamuzinda wani na ntwaro zani / 13 Orhuhag'oburhabale k'ubula buzamba rhulimo; Oburhabale b'omuntu burhalegama kugerabunage / 14 Haguma na Nyamuzinda rhwa kajira akirwa,nje ahim'abanzi.
Chapter 61

1Oku bakulu b'abimpiza,bazih'enanga z'emigozi,bambali ba Daudi; Nyamuzinda wani,yunviriz'akalulu kani,yunviriz'a2mahuno gani. 3Kurheng'oku murhondero gw'egulu,ndi na kulakirira n'omurhima gwana shurha. Ontume oku lurhala nda nkahikako !4Bulala omnerere mbisho na lugurhu lukomere l'omushombanyi. 5Onjire nchibishe esiku n'amango omu hema lyawe. Nchibishe omu maha mawe.6Bulala woyo Nyamuzinda,obabalira amabi gani,ompa n'enshokolo z'abayubaha ezino lyawe. 7Oyushula esiku oku zindi za mwami,mpe n'emyaka yage agenderera esiku zoshi.8Ayorh'oku ntebe omu kalamo kage koshi embere za Nyamuzinda;Ojire bwinja bwawe n'obulonza bwawe bube naye / 9 Nantyo,nji nayimpa buzirakuhusa ezino lyawe.Ndi na yunjuliza ngasi lusiku ebilagane byani.
Chapter 62Enyimpo za Daudi, amango aligwerhe oburhindibuke om Yuda.

1Oku bakulu b'abimpiza,nk'oku Yudida abiderhaga,lunanga lwa Daudi. 2Nechi,omurhima gwani gwachihanire emwa Nyamuzinda kuli yewe n'aba n'omurhula.3Nechi yeli bale lyani yena murhula gwani. Yena lwakiro lwani,ndakana hemuka. 4Kuhika mangachi mwa chikweb'oku muntu,mwalonza oku mumaliriza nka chibambazi chiyunamire,nka lugurhu bahindamwire ?5Ali achihangahisa mpu amurhange oku bwami bulehere; Anajire mwishingo gunene omu byaha,bana gishire omu bunu bwabo : Banavumane omu mirhima yabo. 6Nechi,murhima gwani chihane emwa Nyamuzinda. Bulala emundali harhenga amazerinize gani.7Nechi,yeli bale lyani yena murhula gwani ;Yena lwakiro lwani,ntakana hemuka. 8Akalamu kani,n'obuchire bwani buli muli Nyakasani,ebale lilehere y'emisi yani,amalibirhiro gani,ganali mu Nyamubaho wani.9Amashanja goshi,lubaga,muchihire kuyewe,mumuhereze emirhima yenyu amango muli haguma naye,Nyamuzinda ali malibirhiro gerhu. 10Nechi,munya chiburi,ben'omuntu ! Bubehyi,ben'omuntu;omu mulengo b'ezamuke.Boshi haguma bachirhohyeze kulusha n'omuyaga.11Murhachihanaga oku bubi. Murhahezaga obuyemere omu mikolo yenyu ; Amango abachire bayushuka,muvage mwa shwekera yo bwenene obuyemere bwenyu. 12Nyamuzinda aderhere liguma,oku bwakabiri na yunva eyi myazi : Oku obushobozi buli bwa Nyamuzinda / 13 Oku nawe Nyamubaho,obwinja bwawe,bulala ogalulira ngasi muguma nk'oku ana kolere.
Chapter 63

1Olunanga lwa Daudi,amango aliri omu mpinga eYudeya. 2Oh,Nyamuzinda,ali Nyamuzinda wani nkulonzeze; Omurhima gwani gu gwerhe engorho yawe. Omubiri gwani gufire enyuma zawe. Omu chihugo chiryamire n'emboho,chirhali mu menji.3Bobola ndi na henguza omu luherero : Omu kulola emisi n'obuhashe bwawe. 4Bulala obwirhohye bwawe buli bwinja kulush'akalamo : Obunu bwani buna yimpa obukuze bwawe.5Nyankugishe akalamo kawe koshi.Nyelambule amaboko oku zino lyawe. 6Omurhima gwani gw'eyugurhe nka bintu byamashushi n'ebigwerh'esukari. N'omwishingo,n'obunu bwani bwe kukuze.7Amango kuwazako oku buliri bwani,nanaku derhako amango rhutaramire ebudufu. 8Bulala oba murhabazi wani n'andi omu malibuko ,omukichuchu ch'ebyubi byawe.9Omurhima guchishwekere ku woyo,n'okulya kwawe kunfarhire. 10Hali abali balonza oku nyirha,beje omu chijokole ch'obudaka.11Beyirhwe n'engorho,njibaba bilyo bye by'elubala. / 12 Na mwami y'echishinge mu Nyamuzinda : Nolala yeshi wehakane omu zino lyage,ye chimwishingire; Bula obunu bwaba besha bwezibwe hamikwe.
Chapter 64

1Yunva omulenge gwani Nahano omu kulaka kwani;Langa akalamo kani oku buba b'omushombanyi. 2Ombishe oku mahwe g'omushombanyi oku lwamo lw'enkola maligo.3Barhyazize olulimi lwabo nka mupanga n'okushunuka emyazi yaluma nka machumu. 4Banalasha aberukweru omu bwibisho bana barhabalira buzirabuba.5Bana chihira omurhima guzibu oku mwazi gubi.Banalaganana enyanya ly'okuhira emirhego oku bwibisho.Banaderha mpu inde orhubwene ? 6Banalonza amaligo;Banaderha;rhumalire kugalonza;enganizo y'omu ngasi muguma n'eyomurhima,biri eshishi bwenene.7Aliko Nyamuzinda abarhumira n'omuherho,duba bababala. 8Intyo basirhala,n'olulimi lwabo bonine lwaba enyanya zabo,nabo boshi ababona bandunda erhwe. 9N'abantu boshi bayubaha,n'abantu bayamagiz'akasi Nyamuzinda,n'okumanya emikolere yage.10Ow'okuli ashagalukire Nahano,n'oku mulangalira,n'abokuli boshi oku murhima bamukuze.
Chapter 65

1Obukuze bukulingire Nyamuzinda omu Sayuni.N'emwawe omuhigo gwahikirizwa. 2Woyo weyunva amahuno,boshi abanya mubiri baj'emwawe. 3Amabi gangambire;Washuka obugome bwerhu.4Eragi oku we muntu wamulondwere n'oku muyegereza abere aha mwawe.Rhwayugurhire oku bwinja b'omu mwawe ahantu hachee holurhamba lwawe.5Oku biyerekere obuba,orhushubize omu kuli,we Nyamuzinda w'obuchunguke bwerhu;woyo we bulangalire b'obuzinda boshi bw'egulu n'oku bali emuhengere gw'enyanja.6Oyumanzize loshi entondo oku misi yage ayambisha n'emisi. Osiririza emikungulo y'enyanja,emikungulo y'omuyaga gwayo;N'olwamo lw'abantu.8Nabo ntyo ababa hale bwenene bana yubaha ebimanzo byalo;Osimisa oku bonekera esezi n'egolo. 9Ona genda kulola egulu,n'okulinywesa,wagazize bwenene,olwini lwa Nyamuzinda lubumbire meni.wabahere obugere amango ajiraga echihugo okuli ntyo.10Arhoza amasimi gage oku kwanene walire emikumba yage,wayilehya akasongero,wagisha oku kula kwayo. 11wayambisa omwako eshungwe ly'obwinja bwawe,n'engendo yawe yanashesha amavurha. 12amalambo g'omu mpinga gahabirwe amanji n'entondo zashwekerwa obushagaluke.13Amarango gabumbire bibuzi,n'orhubanda rhushukirwe n'abangere,bajira olwamo l'obushagaluke,banayimpa ntyo.
Chapter 66

1Mukuze Nyamuzinda echihugo choshi. 2Muyimpe obukuze bw'ezino lyage,mumukuze bwenene.3Mubwire Nyamuzinda : Emirimo yawe eri ya kuyubahisa bwenene,enyanya y'okubukulu,n'obuhashe bwawe,abashomabnyi bawe bachira eshishi zawe. 4Echihugo choshi bakukuze n'oku yimpa echubahiro chawe.5Muyinje mulole akasi ka Nyamuzinda yewe ali wa kuyubahwa oku mikolere yage oku bana b'abantu. 6Ahindamula enyanja okuba budaka buyumire bashabuka olwinji n'amagulu;aho rhushagukire omu kagarhi kage.7Oku bushobozi bwage arhambula esiku zoshi. Amesho gage galol'amashanja,enkola mabi zirha chishingaga omu mirhima yabo.8Mugishe Nyamuzinda werhu,mwe bantu,muna yunvirize omulenge g'obukuze bwage. 9Analanga emirhima yerhu omu kalamo chiro arhaleka amagulu gerhu gabugizwe.10Bulala woyo,Nyamuzinda warhugezeze wanarhurhangula nka magerhe garhangwirwe. 11warhuhebere omu mulaga,wahebere emizigo ezidohere omu mankinya gehru. 12wazamwire abantu enyanya ly'amarhwe gerhu;Rhwagerere omu muliro n'omu menji aliko woyo warhulerhere ahantu h'obugale.13Naja omu nju yawe n'entulo z'oku sirezwa.N'okujuha echiragane chani. 14Ech'obunu bwani bwaderhaga n'echinwa na derha amango naliri omu malumwa. 15Nakurhulira entulo z'oku sireza z'entama haguma n'amashushi g'enganda buzi. Narhula empanzi haguma n'echishakalume .16Muyinje muyunve mweshi muyubahire Nyamuzinda na yamagiza ebyajirire omu murhima gwani. 17Nalakirire emwage oku bunu bwani anakuzibwa oku lulimi lwani. 18Nka na nkabika obubi omu murhima gwani Nyamuzinda arhakanyunva.19Aliko okuli Nyamuzinda ayunvirhe,ayunvirirza omulenge gw'amalumo gani. 20Nyamuzinda agishwe,orhampindamuliraga amahuno gani changwa obonjo bwage.
Chapter 67

1Nyamuzinda arhubabalire ana rhugishe,arhulambulire amalanga gage. 2Enjira yawe emanyikane omu gulu,obuchunguke bwawe omu bantu boshi.3Abantu bakukuze we Nyamuzinda.abantu boshi bakukuze. 4Abanya mahanga bakuharamye n'oku kuyimpira n'obushagaluke.5abantu bakukuze we Nyamuzinda.Abantu boshi bakukuze. 6Echihugo chalerhere amalehe gage Nyamuzinda,oli Nyamuzinda werhu warhugisha.7Nyamuzinda arhugisha.Kugera n'oku buzinda bw'egulu bamuyubaha.
Chapter 68

1Nyamuzinda ayumange abashom2banyi bage boshi bashandazwe;abamugaya balibirhe ntyo embere zage. Nka kulala omusi guyehulwa,intyo obayehule,nka kulala esinde liyayuka oku muliro,intyo ababi bahere embere za Nyamuzinda.43Aliko abokuli bashagaluke4Muyimpire enyanya za Nyamuzinda, mukuze ezino lyage! Muyubahy'enjira zolala oli wagendekera kugerer'orhubanda! Nahano ly'ezino lyage: Mushagaluka emalangambere gage! 5Eshe w'efubi, mwimangizi w'abakana, ye Nyamuzinda omu kalamo kage kw'obuchesibwa. 6Nyamuzinda ohana omulala oku balekerwe, anashwekula abashwekwe n'oku bajira banyabushagaluke,; abashombanyi bonine banalama ahantu harhali bichi.7Oh Nyamuzinda! mango chi warhenga oku rhwe ly'obaga lwawe, amango walambagiraga omu mpinga, 8Egulu ya dirhiamana, empingu za hombera embere za Nyamuzinda, E Sinayi ya chishweka embere za Nyamuzinda, Nyamuzina w'e Israeli.9Warhozaga envula nyinja, Oh Nyamuzinda! Wakwizaga akashamvala kawere. 10Olubaga lwawe lwajira ahantu h'okulama omu chihugo oku bwinja bwawe, Oh Nyamuzinda! Warheganyaga enyanya z'abanhanya.11Nahano aderha mwazi muguma, n'abaheka emyazi minja bali nfola miherho zinene: 12Abami b'enfola miherho balibirha, balibirha, n'owayorhaga emwabo bagabana ebintu byayorhaga. 13Nabo mwakahumukire omu kagarhi k'ebishasha, bakanga n'enguku byaliyali chushukirebe efuranga, n'ebyubi byage byaliri bya lugohwa j'aba nka lugohwa n'ahoro.14Amango ogala byoshi ashandaaza abami omu chihugo, egulu lyahindamuka mweru nka olubula lw'e Tisamoni. 15Ntondo za Nyamuzinda, ntondo za Basani, ntondo z'enyanya zinene, ntondo ze Basani. 16Chirhumire, ntondo z'enyanya zinene, muli mwalonza okugayisa Namahanga n'okulonza mpu aha lamire? Nahano nja rhajira aha lamire hageke esiku zoshi.17Emitugari y'entambala ya Nahano echiganja bihumbi makumyabiri, bihumbi n'ebihumbi; Nahano ali omu kagarhi kabo, Sinayi ali omu hachesibwa. 18Washonere oku bule bw'enyanya, walerha abashwekwe, warhola oluhembo lw'abantu; Abashombanyi nji balama nabo hofi za nahano Nyamuzinda.19Ogishwe Nahano ngasi lusiku! Amango yirhwayemera ebya rhurhumire, Nyamuzinda arhushwekula. 20Nyamuzinda ali haguma nerhu Nyamuzinda oshwekula, na Nahano, Nahamwerhu, arhulanga oku lufu. 21Nechi, Nyamuzinda nja chagulanga erhwe ly'abashombanyi bage, oku songero ly'erhwe ly'abalamire omu byaha.22Nahano aderha: Nji na balerha e'Basani, nji na baheka eshishi w'enyanja nkulu. 23Nantyo wanakweba okugulu kwawe omu shagama, n'olulimi lwa banyakabwa bawe banabona ebibalya bya bashombanyi.24Banabona oku lambangira kwawe, oh Nyamuzinda! Oku lambagira kwa Nyamuzinda wani, mwami wani, omu hachesibwa. 25Embere hanaja abimpiza, na balala baziha emishekera, omu kagarhi k'emisole y'abanyere bagomba engoma.26Ogishwe Namahanga omu bigusho, Ogishwe Nahamwerhu, baburhwa b'e Israeli. 27Emunda Benjamina bali, ochiri musole ye barhambwire, abarhambo b'e Yudeya n'ebigusho byabo, abarhambo b'e Zabuloni, abarhambo b'e Nefutali.28Namahanga wawe arhegekere okobe wa misi; orhahuligana, okombere, Oh Nyamuzinda, ebi warhujirire! 29Eshengero lyawe werhambwire oku Yerusalema; abami nji bakulerhera abimangizi bawe.30Ntakuyubaha echelubala omu masheke, ebigusho by'empanzi haguma n'ebyana by'olubaga bafukame haguma n'ebikoroti by'efuranga! Ashandaze olubanga lwarhola oku chisimisa okulwa! 31Abakulu barhenga e'Misiri, Etiyopi bali omu njira, yibarhega efune emwa Nyamuzinda.32Amami g'egulu gayimpira Nyamuzinda, bagashaniza Nahamwerhu! 33Oyimpire oyula washengerera omu mpingu, empingu z'esiku zoshi! Tala, yibajira oku yunva omulenge gwage, n'omulenge gwage gw'emisi.34Rhuhereze Nyamuzinda obukuze! Obukenge bwage buli oku Israeli, n'emisi yage omu mpingu. 35Omu chesibwa bwawe, Oh Nyamuzinda! Oli wakuyobohwa. Nyamuzinda w'e Israeli oha olubaga lwage emisi n'obuhashe. Ogishwe oba Nyamuzinda.
Chapter 69

1Omukulu wa bimpiza. OKusoma. Kwa Daudi. Ontabale, Oh Nyamuzinda! Bulala amenji garherere akalamo kani. 2Nayandagala omu bishoho, buzira buhashe bw'oku yumanga; narhogera omu omu lwina, n'amenji gampubika.3N'amarhama n'okuyama, omumiro gwani gugeke gwayumire, amesho gani gabiha, nabo yinalola emwa Nyamuzinda wani. 4Bali banene bwenene kulusha enviri z'oku rhwe lyani, na balala bangaya buzira chichi, chihanzo; bali ba misi babuhashe, balala balonzeze oku mpeza, bayagire abashombanyi bani, ebila ntalizibire kukwanene bagaluke.5Oh Namahanga! Oyinji esire lyani, n'amabi gani garhali chibihire. 6Abola balagire emunda oli barhakabona eshonyi eri nyerhuma. Nahano, Nyamuzinda w'emiherho! Abola bakulonza barhakabona eshonyi eri nyerhuma, Namahanga w'e Israeli.7Bulala w'oyo werhumire naheka eshonyi zoishukire amalanga gani; 8Nkala ndi mubuzi, mwijira oku bene berhu, n'okurhamenyikana oku bagala banyama. 9Bulala obwenge bw'omu nju yawe yibwandya, oku suzagura kw'abola bakujachira bya kumbagalira ku nyono.10Nalaka n'emiziga n'oku chishalisa, ebyola bya derhera eshonyi. 11Narhola echigunira naheba mwe mishangi, ndi chintu ch'oku shekerwa kwabo. 12Abola bayikere aha lunvi, n'abanywa b'amavu g'orutuku gakomere yi bampeba omu nyimpo.13Aliko na kuyerekeza amahuno gani, Oh Nahano! Chiro akaba kasanzi kakwirire, Oh Nyamuzinda, oku bwinja bwawe bunene! Oshuze, ndangalire oburhabale bwawea!

15Amenji gamenye gazisa, amenji gamenye gamira, olubanda lurhachingagwa oku nyono! 16Onyunvirize, yunva Nahano! Bulala obwinja bwawe buli bunene, bulugire, omu kurhugalulira kwawe kunene, oyerekeze emunda ndi, ondole. 17Omenye wakabisha amalanga gawe oku mwambali wawe! Bulala ndi omu mugayo, abangule onyunve! Ompunire!18Oshegere omurhima gwani, omushwekule: Onchungule, eri bashombanyi bani barhuma. 19Oyinji eshonyi zani n'okurhakengwa kwani; abandwisa boshi bali embere zawe.20Eshonyi yizavuna omurhima; ndwere; yinalinga obwonjo, aliko ntacho, abarhuliriza, ntaye na bwene. 21baheba ebya lula omu biryo byani, n'okukula enyorha yani, bananywesa ebyo kuhis'amavu.22Echibo chabo ch'aba murhego n'omulaga g'omurhula!. 23Emesho gali mw'omwizimya garhubona, n'esiku z'omunda yizagendekera za yubayuba.24Ashandaza okubo oburhe bwage obukali chango oburhe bunene bwagwarha, bwa bahikira! 25Oku bera kwabo kwa heka, na nt'abantu bali omu hema lyabo!26Bulala ya bayirha oyula washurha, yi baderha amalibuko ya bola wavuna. 27Ayushula amabi gabo, changwa oburhe, na nta bonjo baherhe!28Babushande omu chitabu ch'obuguma guma, barhayanduikirwe haguma no b'okuli! 29Nyono, ndi muhanya n'oku lumwa: Oh Namahanga, oburhabale bwawe buyumage!30Nji na gashanisa ezino lya Namahanga n'enyimpo, n'okusimisa n'okuharamya. 31Ebyola biri binja emwa Nyamuzinda, kulusha empanzi haguma n'amahembi n'ebinogosho.32Abahanya bana mubona, n'oku chisimisa, mwabo mwalonza Namahanga, omurhima gwawe gusime gulame! 33Bulala Nyamuzinda anayunva abakene, n'okugaya abanizi.34Empingu n'egulu bakugashanize, enyanja n'ebirimo byoshi bikugashanize! 35Bulala nji na chungula Sayuni, nja yumbaka ebishagala by'e Yudeya; nja bijira n'okubirhola byage. 36Enyuma z'abambali bage nj'ajira ebimiko byage, ba bola basima ezino lyage njabona akalamo kage.
Chapter 70

1Oku mukulu wa bimpiza. Kurhenga Daudi. Oku yibuka. Oh Nyamuzinda, jira duba nawe onchungule! Nahano, jira duba nawe ontabale! 2Bagwarhwe n'eshonyi n'oku himwa, abalonza akalamo kani! bagaluke enyuma n'okulunduma, abalonza echihombo chani! 3Bagaluk'enyuma enyanya z'eshonyi zabo, Abaderha: Ah! Ah!4N'abalala boshi bakulonza baj'omusime n'obushagaluke bwawe! N'abalala basima obuchunguke bwawe baderhe buzira kuleka: Ochiyerekane Nawe Nyamuzinda! 5Nyono ndi mukene n'amurhindi: O Nyamuzinda, jiraduba enyanya zani! Oli burhabale bwani na muchunguzi wani: Nahano, orhalegamaga!

Chapter 71

1Nahano! Yinalonza ahokuchibisha mu w'oyo! Mpu ntahira nkahimwa! 2Omu kuli kwawe, ontabale ona nchungule! olyamiz'okurhwiri kwawe emunda ndi,n'oku ntabala! 3Ombere bale ly'oku ntaba okuchibishamo, Ahantu na kazi chibisha esiku zoshi! Wajirir'oku ntabala, bulala oli bale lyani na mbisho yani.4Nyamuzinda wani, ntabala oku fune y'omubi, oku kuboko kw'omuntu mubi n'omunizi! 5Bulala oba nihiro yani, Nahamwerhu Nahano! Mbanchihebere muli w'oyo kurhenga obusole bwani.6kurheng'omunda ya nyama mba nchigwarhize kuw'oyo; w'oyo wankulaga oku mabere g'okuburhwa; oli bukuze bwani buzira kuleka. 7Ndi lwiganyo lwa banene. Nawe, oli misi y'okuchibisha.8N'obunu bwani buyunjule obukuzwe bwawe, Ngasi lusiku okazi kuzwa! 9Orhahira okankabula amango g'obushaja; Amango emisi yani yahwa, orhandekaga!10Bulala abashombanyi bani yibaderha, na balala babihya akalamo kani yibachiveba bonine oku bonine, 11banaderha: Nyamuzinda amulekere; Rhumukulikire, rhumugwarhe; nta muntu wa murhabala.12Oh Nyamuzinda, orhajaga hale nani! Nyamuzinda wani, yinja duba omu kuntabala! 13Bahimwe, bashurhwe, abalonza akalamo kani! Bagwarhwe n'eshonyi n'obuhanya, abalonza echihombo chani.14Na nani, nalinihire amango goshi, njina kukuza bwenene kandi bwenene. 15N'obunu bwani nji bwaderha okuli kwawe, obuchugule bwawe, ngasi lusiku, bulala ntamenyere bichi by'ebisidiko. 16Njina derha ebijiro byawe by'emisi, Nahamwerhu Nahano! nji nayibusa okuli kwawe konine.17Oh Nyamuzinda! wanyigirize kurhenga omu busole bwani. Na kugera zene ndi nayamagiza emirimo yawe ekomere. 18Orhandekaga chiro, oh Nyamuzinda! chiro naba n'envi z'obushaja, mpu yi nderha emisi ya oku luburha lwa zene, emisi yawe okuburha lyayinja!19Okuli Kwawe, Nyamuzinda wee, kuli enyanya bwenene w'oyo wewa jirire ebikomere. 20W'oyo wawarhuyerekere amalibuko manene gabihire orhufule kandi, orhuzamule orhukule eshishi w'echihugo.21Onyushulire obukulu. Ohindamuke kandi onsiririze. 22Na kukuza n'enanga nayo, chiro okuli kwawe Nyamuzinda wani wee, na kuyimpira n'omushekera w'oyo muchese wa Israeli.23Obunu bwani bwanashagaluka amango ndi na yimpa obukuze bwawe, n'akalamo kani wanchugwire. 24Olulimi lwani lwashambala okuli kwawe ezuba lyoshi, bulala babwene eshonyi, bana shagalukire, abalonzeze okundumisa.

Chapter 72

1Nyamuzinda ! Ohe mwami obushinganyanya bwawe n'okuli kwawe okuhe mwene mwami. 2Nja han'olubaga lwawe n'obushinganyanya,n'abahanya buzira lukogo. 3Entondo nji zahek'omurhula,n'orhurhondo obushinganyanya.4Nja lerha obushinganyanya oku lubaga luhanyagere n'oku chungul'abana ba bakene, n'okuvun'obalibuza. 5Nji bakuyoboha,amango ezuba lichiri lyakola n'amang'omwezi guchiri gwabonekana,buko okubuko.6Njaba nkanvula eri yarhoga omushwa lirhemerwe na nkamila eri yalobya echishagala. 7 Ago mango abinja nji bayasan'omurhula nji gwaba gurhachibonekana.8Nja rhambula enyanja nene oku yindi,n'olwinchi lunene kuhika oku buzinda bw'egulu. 9Abalam'omu mpinga nji bafukama emalanga mbere gage,n'abashombanyi nji bakomb'akachulo. 10Abami be Tarsona ebebizimba nji bajuh'empongo n'abami be Seba na be Saba nji bahan'entulo.11Abami boshi nji bafukama embere zage, n'amashanja goshi nji gamukolera. 12Njashwekul'omukene oli ayama n'omuhanya orhaherhe murhabazi.13Ababalir'omukene n'omuhanya n'akalamo k'omukene nja kachungula. 14Nja bakul'omu kunyengwa n'omu kulibuzibwa,n'eshagama yabo nji yaba n'akamaro embere z'amasu gage.15Njibalama n'okuhabwa ehoro.Njibahunirwa buzira kurhama n'okugishwa ngasi lusiku. 16Edaho nji lyayera engano,emburho yage nji yayolola oku ntondo nka mirhi ya Libano,abantu nji bayololok'omu chihugo nka birhi by'ebulambo.17Ezino lyage lyagendeker'esiku n'amango,okw'ezuba lichigendere lya basha eri n'ezino lage hali naba, agish'emilala yoshi y'omugulu n'amaha goshi gamuderhe munyeragi.18Agishwe Nyakasani Nyamuzinda we Izraeli bula yenine wa jirir'ebisomezwa. 19Ezino lyage ligishwe linager'esiku zoshi,n'obukuze bwage buyener'egulu lyoshi.Amina.Amina. 20Obuzinda bw'amahuno ga Daudi mugala wa Yese.
Chapter 73

1Lunanga lwa Azafi,nechi Nyamuzinda alimwinj'okuba Izraeli n'oku boshi b'emirhima echere. 2Konak'okugulu kwani kwa rhoga n'endabarhiro zani za nyerera. 3Bula ntasimag'enkol'amaligo,eri okubon'ebikulo by'ababi.4Ntacho chibagayisa kuhik'okufa n'emiri yabo kulema yarhunda; 5Ebib'okubandi by'amalumwa birhaba bako, barhanahanwa haguma n'abandi bayorhere.6Echiburi n'obuhaka binarhuma ba chicha oku bandi. 7N'amesho gabo galola kubi,n'enkengero z'emirhima yabo zibihire.8Amasheka gabo n'okuderha kubi n'okulimbirana kwabo. 9Obunu bwabo bwalwisa enyanya n'olulimi lwabo lwabiz'obudaka.10Chechirhumire olubaga lwahindamukira emunda bali n'okunyw'emyazi yabo nk'amenchi, 11n'okuderhna kurhe Nyamuzinda akamenya ? K'owenyanya akamenya ? 12Kw'ababi bayorha ntyo na ngasi mango ebikulo byabo kuluga biluga.13Kuderha okundi narhamira busha na ches'omurhima gwani,eri ku kalaba efune zani omu kweru. 14Bulal'ezuba lyoshi na shurhirwe,n'okuhanwa ngasi sezi. 15Nkaba na kaderhere,na kaderhere ntya; kasi na karhebeker'echihanda ch'abana bawe.16Amango nkengerera kurhe nakamenya guno mwazi, bwaliri burhindibuke oku masu gani. 17Chiro n'okuja omu hantu hachesibwa ha Nyamuzinda n'oku kenger'obuzinda bwabo.18Okuli wabaheber'ahantu hanyerere : Wabakabwir'eshishi kuger'okubiha. 19Kurhe banaba buzira chintu omu kashanji kageke bwenene ! Babihizwe kula kw'okulerh'obuba. 20Nka bilorho amango g'omuntu azuka; Ntyo, Ee Nahano, amango okola wazuka,wanagay'olwiganyo lwabo.21Bulal'omurhima gwani gugayisizwe, na liyosizwe omu bigabi byani; 22Na liri nka chinganyi, ntayinji mwazi; Na liri nka nyama embere zawe.23Chiro na ntyo ndi haguma nawe esiku zoshi : Wangwarh'okuboko kwani kwa malya. 24Wantambula oku hano lyawe,n'oku buzinda nji wanyankirira oku bukuze.25Nde windi omu mpingu orhali woyo ? Na nta windi omugulu nsima nka woyo. 26Omubiri gwani n'omurhima gwani bya yumire : Nyamuzinda abera misi y'omurhima na chigabi chani ch'esiku zoshi.27Bulala talaga,boshi bajaga hale nawe baherere; Wabihizye boshi bakulek'omu kujir'obuhushi. 28Nyono, oku shengerera Nyamuzinda,bili binja byani; Na jirire Nyakasani mbisho yani,Nahano wani, n'okuderhera emikolo yawe yoshi.
Chapter 74

1Lwimpo lw'Asafe. Nyamuzinda wee, charhumire warhukabula loshi? Charhumire obukali bwawe wajira emyazi oku bibuzi byawe olisa? 2Yibuka echigusho chawe wagulaga mira; abo wachungulaga okuba mulala gw'obwime bwawe. N'entondo Sayuni ahawali yikere.3Obarhule amagulu gawe obasindike boshi oku mabi omwazi akolere ahantu hachere. 4Abanzi baguguruma ahagarhi k'echihugo chawe, bayunjuza ebendera gabo okuba chimanyiso. 5Babonekene oku bantu babarhula embasha oku chishaka ch'emirhi. 6Lero na kasi kage kakolagwa, bakavunagwire n'embasha n'entwango.7Bayosesze ahachere hawe n'omuliro. Bazingisize echikalo ch'ezino lyawe kugera ahashi. 8Baderha omu mirhima yabo mpu, rhubazindiike loshi bayosa eSinagogi za Nyamuzinda zoshi omu bihugo.9Rhurhachibona ebimenyiso byerhu; n'obola nta mulebi rhugwerhe, na nta muntu omu kagarhi kerhu omenyere mangochi... 10Kuhika mangochi, Oh Nyamuzinda! omushombanyi arhugayaguza, Omushombanyi ajachira ezino lyawe esiku n'amango? 11Bula gurhe nakagalula okuboko kwawe, okuboko kwawe kw'amalyo? Kulako omuchifuba chawe! abashereze loshi!12Nyamuzinda ali mwami wani kurhenga omu mango gamira, Akola akasi kw'okuchungala omu kagarhi k'egulu. 13Wagabire enyanja nene oku misi yawe, wavunire amarhwe g'enjoka oku menji.14Wavunire erhwe lya Mamba, Wamunahana bibe biryo by'abantu omu mpinga! 15Waberere eshoko z'amenji, wayumya enyinji zizibuzibu zijira amenji esiku zoshi.16Ezuba liba lyawe, n'obudufu buba bwawe ntyo. Wajirire obuche n'ezuba. 17Wahebere embibi zoshi z'echihugo, wajira amango g'ezuba likali n'amango g'mboho.18Oyibuke ogu mwazi okw'omushombanyi ali asuzagura Nahano, n'okw'olubaga luguma lubi lubonerera ezino lyawe! 19Orhahaga enyama omurhima gw'enguuku yawe, orhayibiriraga akalamo k'abakene bawe.20Olange endagano! Bulala ahantu h'omwizimya omu chihugo habumbire ebikalo by'abakali. 21Olibukire arhagalukaga ! ahabirwe eshonyi; omukene n'omulagiza bakuze ezino lyawe.22Yimange, Oh Nyamuzinda! Ohiderhere wenine! Oyibuke oko muhwinja layagayaguza abawe ezuba lyoshi. 23Orhahabaga omulenge gw'omwanzi wawe. Olwamo lw'abayumangire enyanya lyawe guzamukre bwenene.

Chapter 75

1Oku mukulu wabimpiza. Orhabihyaga. Enanga za Asafe. Rhukukuzize, Oh Nyamuzinda! Rhukukuzize; Ezino lyawe liri omu bunu bwerhu; Nji rhwayalagaza obwinja bwawe. 2Amango nabona akaanzi wahebere embere nji n'acha olubanja lw'okuli. 3Egulu lidirhimane haguma n'abenalyo boshi bali lamiremo: Nyono, njina yimanza enkingi zalyo.4Nabwirire abachibona: murhachibonaga! N'oku babi: Murhayumanzag'erhwe! 5Orhayumanzaga enyanya erhwe lyawe, orhanaderhaga n'obuchibone! 6Bulala kurhali kurhenga echamashinji, chirho n'okurhenga eluchiga, chiro omu mpinga, mpu yakarhenga okuyinamulwa.7Aliko Nyamuzinda alimuch'amanja: Ana yandagaza muguma, n'oku yimanza owindi. 8Omu fune ya Nahano muba akabindi, mwarhalira amavu gayunjwire nvangiranye, N'oku mashesheramo: Ababi boshi b'egulu bananunusa, bananywa kugera balaluke.9Nji nayamagiza ebila bintu esiku n'amango; njina yimpa obukuze bwa Nyamuzinda wa Yakobo. 10Njinacha emisi yoshi y'ababi; emisi y'okuli nji yaba enyanya.

Chapter 76

1Oku mukulu wa bimpiza. Haguma n'ebintu by'enkoba. Nanga za Azafe. Nyamuzinda amenyikene emwa Bayuda, n'ezino lyage liri likulu omu Israeli. 2Ehema lyage liri e'Salemu, n'ahantu hage alama haba e'Sayuni. 3N'eyo y'avunaga emishambi, empenzi, engorho n'emiherho y'entambala.4W'oyo oli munyabukuzwe, munya misi bwenene kulusha n'entonda z'abashombanyi. 5Banyegerwe byoshi, entwali zabo banya bushiru, balyamizwe omuro lizinda; barachigalaga kuchirhabala, ezo ntwali z'abantu babo.6Oku basuzagura kwawe, Nyamuzinda wa Yakobo! Balyamizwe, emituga n'efarasi. 7W'oyo oba muzibu, Oh w'oyo! Nde wakakulinga, amango g'oburhe bwamakugwarha?8Kurhenga empingu walerha olubanja; egulu lyayubaha lyabera buzira lwamo, 9Amango Nyamuzinda ayumangaga okucha olubanja, achungula abahanya boshi b'egulu.10Omuntu anakukuza chiro omu burhindibuke bwage, amango g'oburhe bwawe.11Chigasha emwa Nahano, Nyamuzinda wawe, n'okuyunjuza! boshi bamuzungulukire balerhe entulo emwa Nyamuzinda zikwanene! 12Anayandagaza obuchibone bw'abaluzi, aba wakuyubahis'abami b'egulu.

Chapter 77

1Oku mukulu wa bimpiza. Kukulikira Yeduti. Nanga z'Asafe. Omulenge gwani gwa yunvikane emwa Nyamuzinda, n'oku yamama; omulenge guyunvikane emwa Nyamuzinda, n'oku nyunviriza.2Oku lusiku lw'amalibuko gani, nashonda Nahano; obudufu, amaboko gani galambwirwe buzira kurhuliriza; Omurhima gwani gwalahire okurhuliriza koshi. 3Namayibuka Nyamuzinda, na nagaya; nanarhimanya, n'omurhima gwani gwashurhwa.4Ofarhire engohye oku mukulola; n'omu kurhindibuka, ntakagala kuderha. 5Yinayibuk'esiku zamira, n'emyaka yagerere.6Yinayibuk'enyimpo zani omu budufu, yinajirhimanya omu murhima gwani, n'omurhima yigwakengera. 7Nahamwerhunj'arhukabula esiku n'amango? Changwa arhakachisimiriza kandi loshi?8Obwinja bwage bwahwere loshi? Omwazi gwage gwabulire bihire oku siku n'amango? 9Nyamuzinda ayibirire oku yerekena obonjo? Oku bukali bwage achingire obubabale bwage?10Na derha: abajira oburhindibuke bwani, kw'okedrha okw'amalyo gw'oli enyanya garhachiba kuguma...11Njinayibusa ebiiro bya Nahano, bulala nayibuka ebisomezo byawe byamira; 12Njina derha ebijiro byawe byoshi, njina ganiza ebijiro binene byawe.13Oh Nyamuzinda! Enjira zawe ziba zicheswe; Nde nyamuzinda oli mukulu nka Nyamuzinda? 14Oli Nyamuzinda ojira ebisomezo; wayerekene omu bantu obuhashe bwawe. 15Oku kuboko kwawe wachungwire olubaga lwawe, bene Yakobo na bene Yusufu.16Amenji gakubona, Oh Nyamuzinda! Amenji gakubona, gadirhimana; omuhengere konako gwadirhimana. 17Ebichu byashesha amenji, enkuba zalika olwakungu, n'amachumu gawe gayiba ebintu byoshi.18Omulenge gw'enkuba yawe gwaliri omu chihusi, emibaraganyo yakoleza omu gulu; egulu lyadirhimana n'okushaganywa. 19Enjira yawe yaliri omu nyanja nene, njira nguma omu menji ganene, n'emikaaba erhakachimenyekana. 20Walongoza abantu bawe nka bibuzi, oku kuboko kwa Musa na Haruni.

Chapter 78

1Lwimpo lw'Asafi. bantu bani, yunviriza amarhegeko gani! Rhega okurhwiri oku myazi y'obunu bwani! 2Nabumbul'obunu bwani oku migani, na yalagaza amahwe gawe g'amango gamira.3Agarhwayunvaga, n'ebirhuyinji, aga badarha barhubwiraga, 4Rhurhagabisha oku bana babo, nji rhwabwira n'elindi burha njilyayinja obukuze bwa Nahano, n'obuhashe bwage, n'ebisomerene akolere.5Ajirir'obuhamiriza omu Yakobo, aheba erhegeko omu Israeli, n'oku rhegeka badarha oku nji bayigirize abana babo, 6mpu nji limenyikane n'elindi burha lyayinja, abana nji baburhwa, abanji bayumanga n'okubwira abana babo.7Mpu yibaheba obulangalire bwabo omu Nyamuzinda, barhahira n'okuyibirira ebijiro bya Nyamuzinda, n'oku kazi kulanga amarhegeko gage, 8mpu barhahira n'okujira nk'abeshe, bantu babi n'abashombanyi, bantu omurhima gwago gurhaba gushinganyanya, n'enkengero zabo zirhaba zishinanyanya oku Nyamuzinda.9Bene Efurahimu, nfola miherho n'okulasha emishambi, bahindamula emigongo amango g'entambala. 10Barhalanga echiragane chabo na Nyamuzinda, banalahira kugendekera kuguma n'erhegeko. 11Bayibirira ebijiro byage, n'emirimo yage y'ebisomezo abayerekaga.12Akola ebisomerene omu mesho ga beshe, omu chihugo ch'e Misiri, omu mwishwa ly'e Soani. 13Asharhula enyanja nene n'oku jira mw'enjira, ajir'amenji nka Chilalo. 14Abalongola omu chichu ezuba, n'obudufu boshi akamole kw'omuliro.15Abera ebirimbi omu mpinga, anabanywesa amenji manene nka garhenga emwibi; 16omu birimbi mwarhenga eshoko, n'okurhenga mw'amenji nka nyinji zikulu.17Aliko bagendekera bamugomera, bagayisa oli enyanya omu mpingu. 18Barhangula Nyamuzinda omu mirhima yabo, bahuna enyama omu nyifinjo zabo.19Baderha enyanya za Nyamuzinda, baderha: Nyamuzinda akajira echibo omu mpinga? 20Tala, ashurha ebale, lyarhenga mwa menji, n'enyinji za yunjula; Akagala kulerha n'amugati, changwa akanagala kuha abantu enyama nazo?21Nahano ayunva, n'okuyunva oburhe; omuliro gwa kolera oku Yakobo, n'oburhe bwayimanga enyanya za Israeli, 22bulala barhaliyemerere Nyamuzinda, bulala barhaligwerhe bwemere omu burhabale bwage.23Arhegeka ebichu omu chanya, n'okuchingul'enyunvi z'empingu; 24abarhozeza kw'amana bibe biryo byabo, anabaha n'obugeri bw'empingu. 25Banalya boshi emigati y'abakulu, anabarhumira ebiryo bihire.26Ajira omuyaga kurhenga ebulashira zuba gwa huha empingu, n'oku misi yage ayerekeza omuyaga ekarhongo. 27Ayandagaza enyama nazo nka budaka n'enyunyi zigwerhe ebyubi nka muchanga gw'omu nyanja. 28Abakumbagaza omu bihandiro byabo azonga ahabaliri.29Balyaga n'okuyugurha bwinja: Nyamuzinda abahaga ebi balilagirire. 30Barhasimisag'enyifinjo zabo, banali bachigwerhe ebiryo byabo omu bunu,31Amango oburhe bwa Nyamuzinda buja enyanya zabo; ayirha kulushiriza bwenene omubo, ayirha emisole y'abarhabana b'e Israeli. 32Nachiro ntyola, banagendekerera bajir'ebyaha, na ntakuyemera chirho ebisomerene byage.33Abihya esiku zabo oku busha; n'emyaka yabo oku buba. 34Amango abayirhaga, baja bamulonza, bagaluka balonza Nyamuzinda;35Bakazanga kuhibuka oku Nyamuzinda ly'ebale lyabo, oku Nyamuzinda w'enyanya aliri muchunguzi wabo. 36Aliko bamurhebeka oku bunu bwabo, n'oku mubesha oku lulimi lwabo; 37Omurhima gwabo gurhali gushinganyanya emwage, barhanaliri bashinganyanya oku chihango chage.38Nantyo, omu bonjo bwage, ana babalira obubi na nta kubihya; anagalula oburhe bwage na nta kujira ngasi chinjira.39Ayibuka oku bali bamubiri, muhusi gwagerere gurhana chigaluka. 40N'okubundi banamugayisa omu mpinga! N'okubundi banashubija omu bubi. 41Barhanalekaga okurhangula Nyamuzinda, n'oku hangala abachesibwa b'e Israeli.42Barhayibukaga okuboko kwage, chiro olusiku abachizaga oku wabalibuzaga. 43N'ebisomezo ajiraga omu Misiri, n'ebisomezo byage omu bishagala by'e Sowani.44Ahindamula enyinji zabo zinene oku shagama, na ntakuchinywa ago menji. 45Arhuma echigusho ch'esusi omubo bazirya n'ebikere byaba biha. 46Ahana ebishalulo byabo Enzige, Obunguke bw'akasi kabo oku miguku.4947Abihya amashwa gabo n'olubula n'amalambo gabo n'emirazo. 48Ashangula eenkavu zabo n'olubula, n'ebirhungano byabo oku muliro gw'empingu. Abakabulako obuhanya bwage, oburhe, echinjira n'oburhindibuke, echigusho ch'entumwa z'obuhanya.50Abalekera omurhula omu burhe bwage, arhana rhabalaga omurhima gwage oku lufu, anahana akalamo kabo oku bushinganyanya; 51Ayirha efula zoshi omu Misiri, ebishalulo birhanzi by'emisi omu mahema g'e Shamu.52Anaheka abantu bage nka bibuzi, abalongola nka buso buguma omu mpinga. 53Abalongola buzira buhanya na chiro barhayubahaga, n'enyanja ya shukira abashombanyi bage.54Abaheka ewa lubibi lwage luchesibwa, ewa ntondo y'emunda okulyo kwage kwagwarhaga. 55Ahiga emalangambere gage abantu, anabaha echihugo kabe kashambala kabo, n'okulamya obuko bw'e Israeli omu mahema.56Aliko bageregeza Nyamuzinda w'enyanya n'okumulahira, n'okurhalanga amarhegeko gage. 57Bachikula n'oku chinjira babi, nka beshe babo, bahindamukaga, nka mungeere gurhebekana.58Bamugayisa kugerer'ahantu habo h'enyanya, banazus'obongwa bwabo kugerer'abazimu babo. 59Nyamuzindaayunva, n'oku gayizwa; alibisya bwenene Israeli.60Nantyo aleka eshengero ly'e Shilo, Ehema balilamiremo ahakagarhi k'abantu. 61Ahana obukuzwe bwage oku bashekwa, n'omu bukenge bwage omu fune z'omushombanyi.62Ahana abantu bage oku bojo bw'omupanga, alubira akashambala kage. 63Omuliro gwalya emisole y'abalume, n'ababikira babo barha kuzwaga;64Abakozi bage bafaa oku ngorho, n'abakana babo barhalakaga. 65Nahamwerhu ayimanga nka muntu waliryamire, nka ntwali yajirire olwamo enyanya w'amavu. 66Ashurha abashombanyi bage balibirha, abakoza eshonyi z'esiku n'amango.67Nantyo alahira ehema lya Yusufu, na ntakuchishoga chiro obuko bwa Efurahimu; 68Achishoga obuka bwa Yuda, achisimira entondo y'e Sayuni. 69N'oku yumbaka ahantu h'okumukuza nka hantu hali enyanya, nka gulu achijirire ly'esiku n'amango.70Alondola Daudi, mukozi wage, amukula omu buso bw'ebibuzi; 71amulerha kurhenga kuyabula ebibuzi biri byayonsa, mpu yalisa Yakobo, abantu bage, na Israeli, akashambala kage. 72Na Daudi abarhegeka oku murhima gwinja, n'okubaheka haguma n'amaboko gw'obwenge.

Chapter 79

1Lwimpo lw'Asafi. Oh Nyamuzinda! Amashanja babihize akashambala kawe, babihize eshengero lyawe lichere, bajira Yerusalemu misinga y'amabale. 2Bajirire emirhumba y'abakozi bawe bibe biryo by'enyunyi z'omuchanya. 3Bashesha eshagama yabo enyunda zoshi omu Yerusalemu, na chiro harhanabaga omuntu w'okubahamba.4Rhwabere chishekerero ch'abalungwe, kubonererwa n'okugayaguzwa n'abarhuzongere. 5Kugera mango chi, Nahano! warhulubira esiku n'amango, n'omujinya gwawe gwa kolera nka muliro?6Shesha obuhane oku mashanja garhakuyinji n'enyanya ly'abami barha yemerere ezino lyawe. 7Bulala balire Yakobo, n'okubihya ahabera.8Arhayibukaga enyanya lyerhu obubi bwa baderha obubabalire buyinje duba burhuhanze! Bulala rhwayandagezwe bwenene. 9Orhurhabale, Lulema w'obuchunguke bwerhu, oku bukuze bw'ezino lyawe! Orhuchungule; n'okurhubabalira ebyaha byerhu, enyanya w'ezino lyawe!10Bunola gurhe abantu banaderha: Ngahe Nyamuzinda wabo ali? Rhumenye, omu kubaho kwerhu, haguma n'embanga, ochijuhisiz'eshagama y'abakozi bawe, eshagama yasheshagwa! 11Okulumwa kw'owashwekagwa kube embere zabo nka kulala okuboko kwawe kw'emisi yawe, ochungule abala bajiyirhwa!.12Ojuhe abalungwe berhu kali mushanvu omu bifuba byabo. Ebijachi byabo, barhujachira, Nahano! 13Na nerhu, lubaga lwawe, birhungano by'omu rango lyawe; rhwakukuza esiku n'amango: Chibusi oku chibusi nji rhwayalagaz'obukuze bwawe.

Chapter 80

1Oku mukulu wabimpiza. Oku lwiganyo lw'okuhereza. Lw'Asafu. Rheg'oku rhwi, lungere wa Israeli, we longola Yusufu nka buso buguma! weli omu bukuze bwawe, we yikere enyanya za Bamakerubi! 2Embere za Efurahimu, Benjamini na Manase, ozuse emisi yawe, onayinje kurhurhabala! 3Oh Nyamuzinda, orhugalule! Orhukolereze amalanga gawe, Nerhu rhwana chunguka!4Nahano, Nyamuzinda w'enfola miherho! Kugera mangochi walubira amahuno g'abantu bawe? 5Wabalisize ebiryo by'emiziga, n'oku banywe emiziga minene. 6Warhujirire chibazo ch'entonganyi oku balungwe berhu, n'abashombanyi berhu barhashekere aharhuli.7Nyamuzinda w'enfola miherho, orhugalule! Okoleze amalanga gawe, nerhu rhwana chunguka! 8Walerhere Omuzabibu kurhenga e'Misiri; wahigire embaga, n'oku na gurhwera.9Warheganya ahantu embere zage: Gwakabula emizi n'oku bumba edaho; 10Entondo za sukirwa n'ebichu byage, n'emirhabi yage yaba nka Mierezi ya Nyamuzinda; 11Wahisa amarhabi gage ebwa nyanja nene n'emishogera yage ebwa lwinji lunene.12Bula gurhe washandwire engurhu zage, na boshi bagera omu njira bachihumbire? 13Engulube z'elubala zagubihize, n'ebinya lubala bikalihire za gulya.14Nyamuzinda w'enfola miherho, galuka kandi! lola omu chanya empingu, n'okubona! Olinganye ogu Muzabibu! 15Olange eby'okuboko kwawe kw'amalyo kwarhweraga, n'omugala wachishogaga!... 16Gwayosizwe n'omuliro, gwachibirwe! baherere embere z'amalanga gawe gakalihire.17Okuboko kwawe kuli oku muntu w'okulyo kwawe, oku mwene muntu wachishogaga! 18Na rhurhakaja hale nawe. Orhuhire mw'akalamo, n'erhu rhwayakuza ezino lyawe.19Nahano, Nyamuzinda w'enfola miherho, orhugalule! Orhukolezeze amalanga gawe, na nerhu rhwanachunguka!

Chapter 81

1Omukulu wabimpiza. Oku Gititi. Lw'Asafu. Muyimpire Namahanga, emisi yerhu,! Mulike omulenge gw'obushagaluke emwa Nyamuzinda wa Yakobo! 2Muyimpize enyimpo, muzihe echidari, echinumbi ch'omulenge gwinja, n'echinanda. 3Muzihe e'Panda omu kurheganya kw'omwezi, amango gw'omwezi, olusiku lukulu lwerhu!4Bulala liri rhegeko oku Israeli, lubanja lwa Nyamuzinda wa Yakobo. 5Ajira bube buhamirizi omu Yusufu, amango arhengaga omu chihugo ch'e Misiri; Emyazi yage olala ntamenyere na liyiyunvirhe.6Na berwire echihugo chage n'omuzigo, efune zage zalekana n'echirhiri. 7Amango g'obuligo wampamagalaga na kuchungula; na kuyemeraga omu hantu walichibishire enkuba; na kurhangula ewa menji g'e Meriba.8Mwabo bantu bani, muyunve, nani na bahanula, e'Israeli, nkaba olonzeze oku nyunviriza; 9Orhabaga na nyamuzinda w'omuhisi mu w'oyo; changwa orhafukamiraga owundi nyamuzinda. 10Nyono nye ndi Nahano, Nyamuzinda wawe, na kurharamyaga kurhenga omu chihugo ch'e Misiri; obumbul'obunu bwawe nani na bubumbya.11Aliko abantu bani barhayunvaga omulenge gwani, changwa Israeli barhanshashaga. 12Nabaleka bagenda oku bubi bw'emirhima yabo, bagenda omu mahano gabo.13Nk'abantu bani banyunvaga, na Israeli akagendekere omu njira zani; 14Na kayubahisize abashombanyi babo duba, n'enyanya ya babalibuza na kahindamwire okuboko kwani;15Abagaya Nahano nka bachirhuzaga embere zage, akashanji kabo kakagendekere esiku n'amango. 16Nani, na kabalisize oku bunene bw'engano, na kabayugwise n'obuchi burhenga omu bale.

Chapter 82

1Lwimpo lw'Asafu. Nyamuzinda ayimangire omu mbuganiro ya Namahanga; omu kagarhi k'abazimu ana ch'emanja. 2Kugera mango chi wachiran'emanja zirhali z'obushinganyanya, n'oku yemera amalanga g'ababi?3Mwach'emanja z'abakene n'efubi: Abarhindibukire, n'abanya ntanya zizizbuzibu, mubajirir'ebinja. 4Muchungule omukene n'omunya nyifinjo; mubafumye omu maboko g'ababi.5Barhamenyere changwa barhajira bwenge; banalambagira omu mwizimya; ebisimikiro byoshi by'egulu bya dirhimana.6Nyono na derhere, mwabo mweba nyamuzinda, n'abana bw'oli enyanya, mweshi haguma. 7Aliko mwafa nk'abantu, mwa kumbagala nka muguma wa bakulu.8Yimanga, Oh Nyamuzinda, ochir'echihugo olubanja, bulala w'oyo warhambul'obuko boshi.

Chapter 83

1Olwimpo. Lwimpo lw'Asafu. Oh Nyamuzinda, Orhasiraga! changwa orharhuzaga, na nta kuhumuka, Oh Nyamuzinda! 2Bualal abashombanyi bawe yibajir'olwamo, n'abalala bakushomba bayimanziz'amarhwe gabo.3Enyanya y'abantu bawe yi bajira ehano libi, n'oku hanulana enyanya yabo aba wabishaga. 4Baderha, yinja, rhubalibisye hale barhabaga buko, n'ezino lye Israeli lirhaka chiyibukwa. 5Bulala bana hanulana oku murhima muguma, enyanya zawe bana jirirana endagano.6Amahema g'Edomu, na Baisimaeli, na ba Moabu, na Bahagari, 7Gebali na Amoni, na Amaleki, na Bafilisitini, na balala balama e'Tiro;8Ashuri naye ayunvikene nabo, barhabere abana ba Loti.9Obajire nka Midiani, nka Sisera, nka Yabiri, oku lwinji Kisoni. 10Emunda bayirhiraga Endori; baliri nka mazi omu chihugo.11Ojir'abakulu babo nka Orebu na Zebu, nechi, abakulu babo boshi nka Zeba na Zalimuna; 12Baderhaga: Rhuchirholere aha Nyamuzinda alama.13Nyamuzinda wani!, obajire nka kachulo kw'okuzungulika zunguluka; nka bisinde by'ebirhi byachibwaga embere z'omuhusi. 14Nka muliro guyos'oluchiga; nka lulimi lwa muliro lukolez'entondo. 15Na ntyo kunji wabakulikira n'obuhanya bwawe, n'oku bayubahisa n'omulaba gwawe.16Amalanga gabo omayunjuz'obubi;, balonz'ezino lyawe, Oh Nahano! 17Barhindibuzwe n'okugayiswa esiku n'amango; nechi, bahimwe n'okuhera!18Yi bamenya oku w'oyo we hamagala Yehova, we nine weba enyanya w'echihugo choshi!

Chapter 84

1Oku mukulu wabimpiza. Oku Gititi. Oku bene Kora. Lwimpo. Enju zawe ziba zinja, Nahano w'enfola miherho! 2Omuka gwani guherh'enyorha bwenene, chiro n'oku hera kw'embuga za Nahano, omurhima gwani n'omubiri gwani yibajir'olwamo enyanya za Nyamuzinda oliho.3Akafunzi nako kabona enju, n'Embaruwayi ologo ahantu enaheb'ebyana byayo...Olurhamba zawe, Nahano w'enfola miherho!Mwami wani na Nyamuzinda wani! 4Bushagaluke kubalala balama omu nju yawe! Bashinanene okukuza kandi.5Bushagaluke ku balala baheb'esimikiro yabo ku w'oyo! Bana bona omu mirhima yabo enjira zikwizizwe. 6Amango bagerag'omu lubanda lw'e Baka, banalujira hantu hayunjwire shoko. N'envula yana shukiraho emigisho.7Emisi yabo yana yushuka amango gw'okulambagira, n'oku chiyerekana embere za nyamuzinda omu Sayuni. 8Nahano, Nyamuzinda w'enfola miherho, yunv'amahuno gani! Rheg'okurhwi, Nyamuzinda wa Yakobo! 9W'oyo w'eri Mpenzi yerhu, lola, Oh nyamuzinda! N'okulola amalanga gw'omushigwa wawe! 10Chaziga lusiku luguma omu lurhamba zawe kulusha chihumbi ch'emwa bene; nsimire okuyimanga oku ntebe y'enju ya Nyamuzinda, hali h'okulama omu mahema g'obubi.1211Bulala Nyamuzinda liba zuba na mpenzi, Nahano hana olukogo n'obukuze, arhalahira chiro n'echintu chinja cha balala balambagir'omu bushinganyanya. Nahano w'enfola miherho! Bushagaluke oku muntu ochiheba ku w'oyo!

Chapter 85

1Oku mukulu wabimpiza. Bene Kora. Lwimpo. Waliri wabulagirire oku chihugo chawe, Oh Nahano! Walerhaga abashwekwa ba Yakobo; 2Wanababalira obubi bw'abantu bawe, wanashukira ebyaha byabo byoshi;3wana kula oburhe bwawe boshi; wamaja hale n'obukali bw'oburhe bwawe. 4Orhugalukire nerhu, Nyamuzinda w'obuchunguke bwerhu! Leka oburhindibuke bwawe ku rhwabo! 5Warhulubira esiku n'amango? Wagendekez'oburhe bwawe esiku n'amango?6Orhana chirhuha akalamo, mpu y'abantu bawe bashagaluke omu w'oyo? 7Nahano! Orhuyereke obwinja bwawe, n'okurhuha obuchunguke bwawe!8Njinayunviriza bichi Nyamuzinda aderha, Nahano ; bulala anaderha enyanya z'omurhula oku bantu bage n'oku bashinganyanya bage, chaziga barhagalukaga omu sire lyabo. 9Nechi, obuchunguke bwawe buli hofi kubalala bamuyubaha, mpu obukuzwe bwage bulame omu chihugo cherhu.10Obwinja n'obushinganya bibuganane, Okuli n'omurhula bigwarhane; 11Obushinganyanya bumere oku gulu, n'okuli kulole enyanya omu mpingu.12Nahano naye njahana obushagaluke, n'egulu lyerhu nji lyahana amalehe. 13Okuli nji kwalambagira embere zage, n'okuyandika entambu zage omu njira.

Chapter 86

1Amahuno ga Daudi. Nahano, rheg'okurhwi, onyunve! bulala ndi muhanya na mukene. 2Langa omurhima gwani, bulala ndi munya nyifinjo! Nyamuzinda wani, chungula omukozi wawe ochiheba ku w'oyo!3Ombabalire, Nahano! Bulala nandakira emund'oli esiku zoshi. 4Osimise omurhima gw'omukozi wawe, bulala ali wawe, Nahano, yimanza omurhima gwani.5Bulala oli mwinja, Nahano, onababalira, w'oyo oyunjwire obusime oku boshi bakuhuna. 6Nahano, rheg'okurhwi oku mahuno gani. Oyunvirize bwinja omulenge gw'entanya zani! 7Njina kuhamagala omu siku z'oburhindibuke bwani, bulala onanyunviriza.8Nta windi nka w'oyo omu banyamuzinda, Nahano, na ntacho chishushana n'emikolo zawe. 9Abantu boshi walemaga njibayinja kufukama embere z'amalanga gawe, Nahano, n'okukuza ezino lyawe.10Bulala oli mukulu, n'okujira amahano; oli wenine, oli Nyamuzinda. 11Onyigiriz'enjira zawe, Oh nahano! Nji nalambagira omu bushinganyanya bwawe. Ojire omurhima gwani guyubahe ezino lyawe. 12Njina kukuza oku murhima gwani goshi, Nahano, Nyamuzinda wani! N'okusimisa ezino lyawe esiku n'amango.13Bulala obwinja bwawe buli bunene emwani, n'oku chungula omurhima gwani omusiku z'oburhindibuke bw'emifu. 14Oh Nyamuzinda! Abanya buchibone banyimangire enyanya zani, echigusho ch'abantu babi balonzez'akalamo kani; barhaheb'obukengere bwabo emwawe.15Aliko w'oyo, Nahano, oli Nyamuzinda oba ayunjwire obonjo n'olukogo, mwirhonzi oku burhe, muchire oku bwinja n'okubushinganyanya; 16Hindamukira emwani n'oku mbabalira, ohe omukozi wawe emisi, n'oku chungula mugala w'omukozi kazi wawe! 17Ojire echimenyiso enyanya wani! Mpu y'abashombanyi bani babone n'okuhimwa! Bulala oli burhabale bwani na murhulirizi wani, Oh Nahano!

Chapter 87

1Bene Kora, lwimpo. Lujirirwe oku ntondo zi chesizwe. 2Nahano asima enyunvi z'e Sayuni kulusha ahantu hoshi h'okulama kwa Yakobo. 3Ebintu bisimisize byaderhwaga enyanya zawe, chishagala cha Nyamuzinda!4Nderhere Misiri na Babeli omu boshi banyinji; lola, echihugo ch'Abafilisitini, Tiro, haguma na etiyopiya: Omu Sayuni mu baburhwaga.5N'omu Sayuni kuderherwe: Boshi baburhwagamo, n'ow'Enyanya yederhere. 6Nahano aganjire omu kuyandika abantu: Eyola yibaburhwaga.7Na balala bayimpa na balala bazina bayame: Eshoko zani zoshi ziri zawe.

Chapter 88

1Lwimpo. Lwimpo lwa bene Kora. Oku mukulu wabimpiza. Oku yimpa n'omulizi. Lwimpo lwa Hemani, Omuziraniya. Nahano, Nyamuzinda w'obuchunguke bwabi! Nayama ezuba n'obudufu embere zawe. 2Mpu amahuno gani gaj'embere zawe! Rheg'okurhwi oku mizinga yani!3Bulala omurhima gwani guyunjwire burhindibuke, n'akalamo kani kayerekeze echihenamu. 4Yinaganjwa omu balala bali bayandagala omu chiriba, ndi nka mulume muguma orhachigwerhe misi.5Nakabwirwe haguma n'emifu, kuguma nabayirhwaga n'oku lyamizwa omu shinda, nka balaba orhachiyibuka, n'okuba hale n'efune yawe. 6Wankabwire omu chiriba chilehere, omu mwizimya, omu nkuzo.7Omubuhane bwawe bwantindibwize, n'oku ntindibuza n'ebyavundu byawe byoshi.8Wahekere hale bira bani, wanjira embere zabo chintu cha shonyi; nashwekerwe na ntakuna huluka.9Amesho gani gabihire omu burhindibuke; na nkuhamagala ngasi siku zoshi, Oh Nahano! ntegere emund'oli efune zani. 10Enyanya w'emifu y'ojira ebisomezo? Emifu yakazuka ku kukuza?11Obwirebo enyanya w'obwinja bwawe omu shinda, obushinganyanya bwawe omu nkunguzo? 12Ebisomezo byawe byakamenyikana omu mizimya, n'okuli kwawe omu gulu lyakuyibirire?13Oh Nahano! Yinalonza oburhabale bwawe, n'esezi amahuno gani gaj'emwawe. 14Chirhumire, Nahano, washegez'omurhima gwani? Chirhumire wambisha amalanga gawe?15Ndi muhanya n'oborhere bw'okufa kurhenga obusole bwani, nagayisizwe n'oburhindibuke bwawe, ntali bwinja. 16Oburhe bwawe bundiko, oburhindibuke bwawe bwantamize;17Byanzungulukire ngasi lusiku nka menji, byananshana amango goshi. 18Wahekere hale bira bani n'abalungwe; abasimwa bani baherere.

Chapter 89

1Olwimpo lwa Etani, mu Ezirakie. Njina yimpa esiku zoshi obwinja bwa Nahano; obunu bwani nji bwamenya obushinganyanya bwawe esiku n'amango. 2Bulala naderha: Obwinja bujira omurhonddero gw'esiku n'amango; onajira obushinganyanya omu mpingu.3Najirir'echihango haguma n'omwishogwa wani; talag'ebina chiagashaga emwa Daudi, mukozi wani: 4Njinayigiriz'eburha lyage esiku n'amango, n'oku jira entebe yage y'esiku n'amango.5Empingu yizagalukira obwinja bwawe, Oh nahano! n'obushinganyanya bwawe omu mbuganano z'abachesibwa. 6Bulala ngasi, omu mpingu, wakachilinganya na Nahano? Oli nka kuguma nawe omu bene Nyamuzinda?7Nyamuzinda aba mudarhi omu mbuganano nkulu z'abachesibwa, anayubahwa omu boshi bamuzunguluka. 8Nahano, Nyamuzinda w'enfola miherho! Nde oli nka w'oyo munya misi, Oh Nahano? Obushinganyanya bwawe bukuzungulukire.9Onarhuliriza obuchibone bw'enyanja nene; amango ebyavundu byamazuka, wanabirhuliriza. 10Washurhaga Misiri naka mufu muguma, washandaz'abashombanyi bage oku misi y'efune yawe.11W'oyo w'empingu n'egulu biba byawe, w'oyo we wajirag'egulu n'okulibumba. 12Walema enyanya n'eshishi; E'Tabora n'e Hermoni bishagaluke oku zino lyawe.13Okuboko kwawe kujira emisi, efune yawe y'emisi, amalyo gawe gayumuke. 14Okuli n'obushinganyanya ch'echihanda ch'entebe yawe. Obwinja n'obushinganyanya biri embere z'amalanga gawe.15Mushagaluke lubaga luyinji omulenge gw'omushekera; lunalambagira omu kuli emalangamere gawe, Oh Nahano! 16Lunasima buzira kuleka omu zino lyawe, n'oku kukuza okuli kwawe.17Bulala oli bukuzwe bw'emisi yabo; olukogo lwawe lw'oluzus'emisi yerhu. 18Bulala Nahano ali mpenzi yerhu, Muchesibwa w'e Israaeli ye mwami werhu.19Nantyo waderha omu mihigo oku muzimwa wawe, n'oku derha: Nahanire oburhabale bwani entwali nguma, nayimanzize omu lubaga musole muguma; 20Nabwene Daudi, mukozi wani, namushigire amavurha gachesibwa. 21Efune yani nji yamugwasa, n'okuboko kwani nji kwamuh'emisi. 22Omushombanyi arhakamuhima, n'omubi arhakamulusha chiro; 23Njimala embere zage abashombanyi bage, n'okushurha balala bamushomba.24Obushinyanya n'obwinja bwabi njibwaba haguma naye, n'emisi yage nji yayimanga oku zino lyani. 25Njinaheba efune yani oku nyanja, n'amalyo gage oku Nyinji zikulu. 26Ywe, njankuza: Oli darha, Nyamuzinda wani n'abale ly'obuchunguke bwani!27Nani njina mujira abe mwana wani murhanzi, w'enyanya bwenene kulusha abami boshi bw'omu gulu. 28Njina muheba kw'obwinja bwani esiku n'amango, n'echiragane chani chayimanga haguma naye; 29Njina jira eburha lyage esiku n'amango, n'entebe yage nka siku z'empingu.30Nkaba abana bage nji bakaleka amarhegeko gani changwa nta kulambagira omu buhane bwani; 31Nkaba bakavuna amarhegeko gani changwa barhalangire enyigirizo zani, 32na ntyo njina hanaa obubi bwabo n'akarhi, n'obubi bwabo kw'obuhanya.33Aliko nta kula obwinja bwani chiro, na chiro nta leka obushinganyanya bwani oku keha, 34ntacha echiragane chani, chiro ntanahindamula echintu charhengaga omu bunu bwani.35Mwazi muguma na chigashire omu bushinganyanya bwani; nta bwiraga Daudi obubeshi? 36Eburha lyage balama esiku n'amango, n'entebe yage y'obwami nka zuba embere zani. 37Nka mwezi njigwaba n'akashanji k'esiku n'amango. Omuhamiriza oli omu mpingu ali mushinganyanya.38Aliko w'oyo wakabwire okulahira, walubire omushingwa wawe! 39Wagayire echiragane ch'omukozi wawe; wajire empete zage busha chiro n'okuba budaka. 40Wabihize amashwa gage goshi, wabihize oburhwali bwage.41Boshi bagera omu njira bana murhola; abere masheka g'abalungwe bage. 42Washigire okuboko kw'amalyo gw'abashombanyi bage; wasimisize abashombanyi bage boshi. 43Nechi, wagalwire enyuma obukali bw'omupanga gwage, chiro orhali muyimanziz'oku ntambala.44Wamalire okucha kwage, n'oku kabula entebe yage y'obwami oku daho; 45Wakehy'esiku z'obusole bwage; wamushukire n'eshonyi.46Kuger'amangochi, Nahano! wachibishire buzira kuleka, n'oburhe bwawe bwanangwarha nka muliro? 47Oyibuke kw'kashanji kani kali kageke k'akalamo, oku burhe buchi walemaga bene muntu boshi? 48Muntu muchi nji walamaga arhakabona olufu,nji wafumya omurhima gwage n'okuboko kw'Echihenama?49Ngahe bali, Nahano! Obwinja bwawe burhanzi, wachigashiraga Daudi omu bushinganyanya bwawe? 50Oyibuke, Nahano! Okushekerwa kw'abakozi bawe, yibuka gurhe mperhe omu chifuba chani bantu boshi banene; 51Yibuka abashombanyi bawe bakushekeraga, Oh Nahano! bashekeraga ebigabi by'omushigwa wawe.52Agishwe Nahano esiku n'amango! Bibentyo! Bibentyo!

Chapter 90

1Nahano,woyo we bulamiro bwerhu,chibusi oku chibusi. 2Entondo zirhazi lemwa,changwa orhazi lema echihugo n'egulu,kurheng'esiku n'amango woyo oli Nyamuzinda.3Onagalul'omuntu omu kachulo;n'oku derha : Galuka,mwabo bana b'abantu. 4Bulala myaka chihumbi omu mesho gawe eri nka mulegolo,na nka kuyiriza k'olusiku.5Onabaheka nka mulaba; nago nk'ero;esezi bowe bali nka birhi bya mera. 6Esezi banamera bwinja,n'okukula,egolo byanachibwa, n'okuyuma.7Bulala rhunabihywa n'oburhe bwawe,n'okuganiyiswa n'omugayo gwawe. 8Waheber'amabi gerhu embere zawe,ebyaha byerhu bibishirwe oku chengezi ch'amalanga gawe.9Bulal'esiku zoshi zagerer'oku mugayo gwawe;rhwamalir'emyaka yerhu nka lugano. 10Esiku z'emyaka yerhu ziri makumi gali mushanvu,changwa enyanya w'emisi makumi gali munane; chiro oburhe bwabo kali kasi n'amalibuko hushaho,bulala za gerere duba nerhu rhwamanagenda.11Nd'oyinji obuhashe bw'oburhe bwawe,n'omugayo gwawe oku buba bwa nka yankirirwa ? 12Orhuyigiriz'oku ganj'esiku zerhu,rhuchih'omurhima gw'obwenge. 13Galuka,Yagirwa Nahano; Kugerr'amangochi ? obabalir'abakozi bawe.14Orhuyugus'esezi n'obonjo bwawe; Rhukuze n'okushagaluk'esiku zerhu zoshi. 15Orhushagaluse kuguma n'esiku warhurhindibuzaga n'emyaka rhwabonag'obubi. 16Akasi kawe kabonekan'oku bakozi bawe,n'obuku bwawe oku bana babo.17Obwinja bwa Nahano Nyamuzinda werhu bube enyanya zerhu; Nechi,kasi k'efune zerhu okayimanze.
Chapter 91

1Olal'oyikal'ahantu h'obwibisho bw'olala w'Enyanya nja yikal'eshishi y'echichu cha Nyakasani. 2Nji na derh'enyanya ya Nahano,yewe y'emalibirhiro gani na simikiro y'emisi yani, Nyamuzinda wani mbanyemerere.3Bulala nja kufumy'omurhego gw'omu hizi w'enyunyi;n'oku burhindibuke bw'olufu. 4N'oboya bwage nj'akushukira,n'eshishi w'ebyubi byage nji walibirhiramo; obushinganyanya bwage eri mpenzi n'empenzi.5Orhayubaha'oku boba bw'obudufu,changw'oku mushambi gwa balal'ezuba; 6Oku burhindibuke bwa lambagir'omu mwizimya,changw'obubi bw'oku bihy'egolo. 7Chihumbi chiguma chakumbagala hofu nawe,na bihumbi kumi oku kuboko kwawe kwa malyo; Aliko birhakagera haguma nawe.8N'oku mesho gawe nji wabona,n'okubona oluhembo lw'ababi. 9Bulala woyo,yagirhwa Nahano,ali hantu hani h'oku libirhira ! Wajirir'oli enyanya hantu hawe h'oku yikalira.10Amabi garhaka kugwarha woyo,changw'oburhindibuke burhakager'oku hema lyawe. 11Bulala nj'arhuma ba malayika enyanya zawe,bakulang'omu njira zawe zoshi.12Nji bakubarhulir'enyanya omu fune zabo,y'orhasirhalag'okugulu kwawe oku bale. 13Nji walabarh'ebal'Entale n'Enjoka ndorho eherh'esumu,nji walabarh'omwana gw'Entale n'omugashani.14Bulal'aheber'obuzigire bwage enyanya zani,na ntyo nji na mufumya,nji na muheba enyanya bulal'menyer'ezino lyani. 15Nj'ampamagala nana mushuza,nji naba haguna naye omu malibuko; nji na mufumya n'oku mukenga. 16Omu kalamo kalehere nji na muyugusa,n'oku muyerek'obuchuzi bwani.
Chapter 92

1Guli mwazi gwinja oku kuzza Nahano,n'okuyimp'obukuze bw'ezino lyawe,Yagirwa weli enyanya; 2Oku yerekan'olukogo lwawe esezi, n'obushinganyanya bwawe ngasi lusiku. 3Oku chikoleso cha singa ekumi,n'oku lunanga;Oku mulenge gw'obukenge enyanya w'elikembe.4Bulala woyo Nahano,wansimisize n'ebijiro byawe,n'okukuza akasi k'amaboko gawe. 5Orhwasi rhwawe rhuli rhunene bwenene,Yagirwa Nahano ! Enkengero zawe eba migani mikulu.6Omuhwinja arhakamenya;Changw'echinganyi chirhayunva; 7Amango ababi bashisha nka birhi,n'amango abajir'amabi boshi bagala,yinji bahera loshi.8Aliko woyo,Yagirwa Nahano,woy'oba enyany'amango goshi. 9Bulal'abashombanyi baweYagirwa Nahano,bulal'abashombanyi bawe nji bahera;banyankola maligo nji bashandazwa.10Aliko wamayimanz'ehembi lyani nka hembi lya Mpanzi y'elubala; Namashigw'amavurha mabishi; 11Elisho lyani lya bwene nalyo abantega,amarhwi gani gayunvirh'emyazi y'ababi bayimang'enyanya zani.12Omushinganyanya nja gandaza nka mutende: Nj'amera nka mwerezi gw'e Lebanoni. 13Abarhwerwa omu nju ya Nahano nji bagandaz'omu mbuga za Nyamuzinda werhu.14Nji baburh'amalehe kuger'omu mango gw'obushaja bwabo; Nji babumba magizi m'obubishi. 15Kuyerekan'oku Nahano alimushinganyanya;Yewe bale lyani,na nta bubi buli omu yewe.
Chapter 93

1Nahano ayimire,ashukirw'obukuzwe; Nahano ashukirwe,achishweker'emisi : Egulu liyimanzizwe limenye lya kabungiswa. 2Entebe yawe y'obwami eyimanzizwe kurhenga mira.3Enyinchi yi zayama,Yagirwa Nahano,enyinchi yi zayama n'omulenge gwazo; Enyinchi yi zayama n'oku jir'olwamo. 4Kulush'omulenge gw'amenji ganene ebyavundu binene by'enyanja,Nahano ali enyanya y'omunyabuhashe.5Obuhamiriza bwawe buli bwa kuyemerwa : Obuchesibwa buli bwabulagirir'omu nju yabo,Yagirwa Nahano,esiku zoshi.
Chapter 94

1Yagirwa Nahano,woyo Nyamuzinda w'okuchihola,woyo Nyamuzinda w'okuchihola,okoleze. 2Oyumuke,woyo w'emuchi w'emanja z'egulu : Obahe abachibona ebi bana kwanene.3Nahano,kuger'amangochi ababi,kuger'amangochi ababi nji bahima ? 4Banaderha myazi minene,banaderha oku buchibone : Banajir'amabi goshi n'oku chikuza.5Bana chagulang'abantu bawe bichira chira,Yagirwa Nahano,n'okurhindibuz'omwimo gwawe. 6Bana yirh'omukana n'omuhisi,n'okuyirh'efubi. 7n'oku derha : Nahano arhabona,changwa Nyamuzinda wa Yakobo arha kengera.8Mukengere mwaba binganyi omu bantu : Nenyu bihwinja,nji mwaba n'obwenge mangochi ? 9Owarheg'okurhwiri,arha kayunva ? Owalola n'elisho,arhakabona ?10Orhindibuz'amashanja,arhakabuza ? Olal'oyigiriz'omuntu obwenge ? 11Nahano ayinji enkengero z'omuntu,oku buli busha.12Ali munya ragi olal'ohana,Yagirwa Nahano,n'oku muyigiriza kurhenger'erhegeko lyawe; 13Mpu y'omuha obushagaluk'esiku z'amabi,chiro echiriba chihumbwe ch'amabi.14Bulala Nahano arhakabul'abantu bage; changwa arhalek'akashambala kage. 15Bulal'olubanja lwage lurha chigaluk'oku bushinganyanya : Na boshi bajir'omurhima gw'obushinganyanya balukulikira. 16Nde nji wanyimangir'enyanya z'abashombanyi ? Nde nji wanyimangir'enyanya z'ababi ?17Nka Nahano arhaliri Murhabazi wani,n'akalamo kani oku duba kakaberere buzira ku derha. 18amango n'akaderhere : Okugulu kwani kwa nanyerera; Obonjo bwawe,Yagirwa Nahano bwa nyimanza. 19Omu bunene bw'enkengero zani zindimo n'oburhulirizi bwawe bunashagalus'omurhima omunda.20Entebe y'obwami bw'obubi nji yashangira nawe,enahanula obubi okurhegeko ? 21Bachilundir'enyanya y'omuka gw'omushinganyanya,n'okuchir'eshagama erhaherhe bubi olubanja.22Aliko Nahano abere lwakiro lwani;Na Nyamuzinda wani bale lyani ly'okulibirhira. 23Naye alerher'enyanya zabo obubi bwabo bonine,nj'abahengulira hale n'obubi bwabo; Nahano Nyamuzinda werhu nj'abahezeza hale.
Chapter 95

1Muyinje,rhuyimpire Nahano : Rhujir'obushagaluk'enyanya y'obuchunguke bwerhu. 2Rhuj'omu masu gage oku musima,rhumujir'obushagaluke oku nyimpo. 3Mpu bulala Nahano ali Nyamuzinda mukulu,na Mwami mukulu enyanya ya banyamuzinda boshi.4Orhubanda rhoshi rhw'egulu rhuli omu fune zage; N'obusongero bw'entondo buli bwage. 5N'enyanja eri yage : Bula ye wayijiraga,N'efune zage zezajirag'edaho lyumu.6Muyinje,rhuharamye n'okuyinama; rhufukamy'amadwi embere za Nahano wa rhulemaga. 7Bulala ali Nnamahanga werhu,nerhu rhuli bantu b'erangolyage,na bibuzi by'omu fune yage.Zene,eyi mwakayunv'omulenge gwage !8Murhajirag'emirhima yenyu mizibu,nka kulala kw'e Miriba,nka kulala kw'esiku za Masa omu mpinga. 9Amango bayisho bantangulaga,bageza n'okubona ebi nkola.10Bulal'oku myaka makumi mane naligayisizwe n'echo chibusi,na derha : Bali bantu baliherer'omu murhima gwabo,barhanamenyag'enjira zani. 11Na ntyo na chigasha n'bwo burhe bwani,mpu barhakaj'omu bushaluke bwani.
Chapter 96

1Yimpira Nahano olwimpo luhyahya : Yimpira Nahano,egulu lyoshi. 2Yimpira Nahano,mukuz'ezino lyage; 3Muyerekan'obuchunguzi bwage esiku n'amango.3Muderh'obukuze bwage omu kagarhi k'amashanj,n'ebya kolere by'okusomez'omu bantu. 4Bulala Nahano ali mukulu,na wakukuzwa bwenene,bihunire ayu bahwe kulusha banyamuzinda boshi.5Bulala banyamuzinda boshi b'abantu ziba shushanyo; Aliko Nahano alemag'empingu. 6Obungenge n'obukulu bib'emalanga gage;Amisi n'obwinja bib'omu hantu hage hachesibwa.7Muhereze Nahano,mwabo milala y'abantu,muhereze Nahano,obukuze n'emisi. 8Muhereze Nahano obukuze bushinganene n'ezino lyage.Mulerh'entulo,muje n'omu mbuga zage.9Muna harhamye Nahano oku bwinja bw'obuchesibwa : Mudirhiman'emalangambere gage,egulu lyoshi. 10Munaderh'omu mashanja : Nahano arhambwire : N'egulu lyamayimanzwa mpu lirhadirhimanaga ! Achir'abantu olubanja oku bushinganyanya.11Empingu zishagaluke,n'egulu lishembuke; Enyanja ekungule n'oku bumba kwayo; 12Eshwa lishagaluke,na byoshi bilimo; Na ntyo emirhi yoshi ye lubala eyimpe'oku bushagaluke; 13Emalangambere ga Nahano,bulala ayinjire ; Bulala ayinjire n'oku chir'egulu olubanja. Nj'achir'egulu olubanja l'obushinganyanya,n'amashanja oku kuli kwage.
Chapter 97

1Nahano arhambwire,echihugo chishagaluke : Ebizimba binene bishagaluke. 2Ebichu n'omwizimya byamugorha : Okuli n'obushinganyanya ch'echikaliro ch'entebe yage y'obwami.3Omuliro gw'ogurhang'embere zage,gwanayos'abashombanyi bage enyunda zoshi.4Echengezi chago chakolez'egulu : Echihugo chabona,chadirhimana. 5Entondo za ya yuka nka muhomo embere za Nahano,embere za Nahano w'egulu lyoshi.6Amalunga gagwerhe gaganir'obushinganyanya bwage,n'amashanja goshi ga bwene erenge lyage. 7Eshonyi zibumbe abagashaniz'emirhi ebejerwe,bala bachikubagira oku shushanyo,mu muharamye,mwabo banyamuzinda boshi. 8Sayuni ya yunvirhe n'oku shagaluka,abanyere b'e Yuda bakuze; Bulal'okuch'emanja kwawe,Yagirwa Nahano.9Bulala woyo,Nahano,oba enyanya bwenene kulush'echihugo choshi okuzizwe bwenene kulusha banyamuzinda boshi. 10Mwabo musima Nahano,mushome obubi;Analanga obuzine bw'abachesibwa bage; Ama bafumya omu fune z'ababi. 11Obumoleke buyinjire omu bushinganyanya,n'obushagaluke oku bashinganyanya bw'omurhima.12Mushagalukire Nahano,mwabo mwe bashinganya,mukuze ezino lyage lichesibwe ly'okuyibusa.
Chapter 98Enyimpo za Daudi.

1Rhuyimpire Nahan olwimpo luhyahya; Bulala ajirir'ebintu by'okusomeza.2Okuboko kwawe kw'okulyo,n'okuboko kwage kuchesibwa,wamajir'obuchunguke enyanya zage. 3Nahano ashukwir'obuchunguke bwage; Ayerekene okuli kwage bwinja embere z'amashanja.3Ayibukir'obonjo bwage n'obushinganyanya bwage oku nju ye Izraeli;obuzinda boshi bw'echihugo bwa bwene obuchunguke bwa Nyamuzinda werhu. 4Mukuze Nahno,echihugo choshi : Muyakuz'omulenge n'oku yimpa oku bushagaluke,nechi muyimp'obukuze.5uyimp'obukuz emwa Nahano oku chinumbi,oku chinumbi n'omulenge gw'enyimpo. 6Oku mushekera n'omulenge gw'eholere, mu mukuze embere za Mwami,Nahano.7Enyanja elulume,n'okubumba kwayo; Egulu,n'abalamiremo; 8Emilaba eband'amaboko,entondo zi yimpe haguma oku bushagaluke, 9embere za Nahano,bulala ayinjire kuchir'echihugo olubanja : Nja hana egulu oku kuli,n'amashanja oku kuli.
Chapter 99

1Nahano arhambwire,amashanja gadirhimane : Ayiker'enyanya ya Makerubi,echihugo chidundagane. 2Nahano ali mukuluomu Sayuni : Naye ali enyanya kulush'amashanja goshi. 3Wakuze ezino lyawe likulu ne ly'okuyubahisa,yewe aba muchesibwa.4Emisi ya mwami esima oku ch'emanja,ona yimanz'okuli;Onach'emanja n'okuli omu Yakobo. 5Rhukuze Nahano Nyamuzinda werhu. N'oku haramya kw'entebe y'amagulu gage; Yewe ali muchesibwa.6Musa na Haruni omu kagarhi k'Abadahwa bage,na Samweli ali omu balala bahamagala ezino lyawe; Bahamagala Nahano,naye abashuza. 7Omu nkingi z'echichu aderha nabo;bakaziyunv'oburhegesi bwage n'amarhegeko abahaga.8Wabashuzize,Yagirwa Nahano,Nyamuzinda werhu : Waliri Nyamuiznda w'oku b'ababalira. Chiro akaba wachiholag'ebijiriro byabo. 9Mukuze Nahano Nyamuzinda werhu. N'oku muharamya oku ntondo yage chasibwe;Bulala Nahano Nyamuzinda werhu ali muchesibwa.

Proverbs

Chapter 1

1Emigani ya Sulemani, mugala wa Daudi, mwami w'e'Israeli, 2Oku menya oburhohye n'enyigirizo, oku yunva emyazi y'obwenge; 3Okufarha enyigirizo z'oborhere bw'okuli, n'emanja, n'obushinganyanya, n'okujir'aminja.4Omu kuhereza abashanganga obukengere, n'emisole y'abantu obwenge n'enkengero. 5Omurhimanya ayunve, nj'ayushul'obumenyi bwage, n'oli mwenge nj'aba N'obushiru. 6Oku menya bichi omugani guderhere changw'olugano, emyazi y'obwenge n'efafanuzi yayo.7Oku yubaha Nahano g'omurhondero obumenyi; Abahwinja banasuzagura enyigirizo n'obwenge. 8Yunva, mwana wani, enyigirizo za yisho, orhalekaga n'empanulo za nyoko. 9Bulala yaba nka ngarha y'olukogo okwirhwe lyawe, n'omugozi omugosi lyawe.10Mwana wani, abanya byaha bakalonza kukurhebeka, orhabayemeraga. 11Bakakubwira mpu: Yinja nerhu! Rhujir'amabi, rhushesh'eshagama, rhurheg'emirhego oku oli wahumuka omu bwirhonzi bwage,12Rhubahambe bagumaguma, nka kulala bahamba emifu, na boshi haguma, nk'abaja omu shinda; 13Rhwebone ngasi bintu bikwirire, rhweyunjuze enju zerhu bintu; 14Nji rhwashangira rhweshi haguma, rhwebe n'ebintu haguma!15Mwana wani, orhalambagiraga njira nguma nabo, hindamula okugulu kwawe emunda bagera; 16Bulala amagulu gabo gali gabanguliza kujikol'amabi; Banali dubaduba kujishesha eshagama. 17Aliko kwa busha Omulaga gurhegerw'embere y'amasu ga ngasi yeshi ogwerhe amashala.18Nabo bonine bali banzi b'eshagama yabo, bachibishire omu bwibisho omu kalamo kabo bonine. 19Na ntyo ezola zezinaba njira z'omuntu osima ebintu; okusima ebintu kuna heza akalamo k'obishimba.20Oburhonzi buna derha omu njira zigalihire, yana zamul'omulenge omu rubuga: 21Guna yunvikana ahantu he nshimanano hakulu; oku nyunvi, omu chishagala, guna yunvisa emyazi yage. 22Kugera mango machi, mwe bahwinja mwe yemere obuhwinja? Na mangochi abasuzagurana njibasima akasuzaguro, Ka n'abarhagwerhe obwenge begaye obumenyi?23Muchishubeko yi muyunva empanulo zani, inji naba hirak'omurhima gwani. Inji naba menyesa emyazi yani. 24Bulala mpamagala mwana chisirira, bulala na nalambula okuboko kwani na ntaye ndola. 25Bulala murhayunva empanulo zani; n'oku murhasima empanulo zani.26Nani nji nasheka amango mwebone obuhanya, inji nabalekerera amango mwaba n'obuba. 27Amango obuba bwaba farha nka mulaba; n'obuhanya bwana bashukira nka kasururu.28Na ntyo bempamagale ntana bashuza, bendonze hoshi barhambona, 29Bulala bagayire obumenyi chiro barhana chishogaga obuba bwa Nyamuzinda. 30Bulala barhasimaga empanulo yani, bana gayaguza empanulo zani zoshi.31Belye n'obuhanya bw'omu njira yabo, bena yugurhe empanulo zabo bonine. 32Bulala ochifarha nka muhwinja kuna muyirha, n'oku chilanga kw'omuhwinja kuna muheza. 33Aliko owanyunva alama n'omurhula; Alama n'omurhula buzira kuyubaha chichi.
Chapter 2

1Mwana wani, okayemera emyazi yani, n'okambikira ehwe. 2N'okarhega okwirhiri kwawe kuyunve obwirhohye, n'okajira omurhima gwawe gube n'obwenge.3Nechi, oka hamagal'obwenge; n'okubaza mpu y'omenya, 4n'okubulonza nka furanga n'oka bukulikirana nka chintu obishire. 5Na ntyo wemenye obuba bwa Nyamubaho, webone obwinja bwa Lulema.6Bulala Nyamuzinda ahan'obwenge omu bunu harheng'obumenyi n'obwenge. 7Habikir'abanya ragi obwenge bw'ehwe oku bantu benja mpenzi ku balala balambagira omu bwirhonzi. 8Mulonzi w'enjira z'obushinganyanya, n'okulanga emilenge y'abemezi.9Na ntyo wa yunva obushinganyanya n'oku chirwa olubanja, n'oku murongo, enjira nene yoshi eyerekezw'okuli. 10Bulala obwirhohye bweyinje omu murhima gwawe. N'obumenyi bwejire obwinja bwa Muka Ochere wawe.11Enkengero nyinja yekugendeko; n'obumenyi bwekulange. 12Omu ku kukula omubabi, g'omuntu oderha emyazi erhashinganene. 13Yabaleka enjira zikwanene mpu yibalambagir'omu njira z'omwizimya.14Banaba n'omushingo g'oku kol'amabi, bahira enyifinjo zabo omukujira ebibi. 15Barhagwerhe obuyemere omu njira zabo. Bagenda omu njira zihengamire.16Omuku kufumya oku mukazi w'olwa handi ow'olwa handi waku shishiriza n'emyazi enunire. 17Alek'omwira w'obusole bwage n'oyibagira echilagano cha Lulema wage.18Bulala enju eyunamir'olufu, n'enjira yage eyereke ow'olufu. 19Ntaye n'omuguma omushimba akashubi galuka. Arha chibona chiro n'enjira y'akalamo.20Nji walambagira omu njira y'abantu bagumaguma, ona lange enjira y'obushinganyanya. 21Bulala abantu binja belame omu chihugo, n'abanya bwenge beyorhemo; 22Aliko banyankol'amaligo b'ekulwe omu chihugo, n'abarhakenga b'ekulwe omu chihugo.

Chapter 3

1Mwana wani, orhayibiriraga enyigirizo zani, n'omurhima gwawe gubik'amarhegeko gani. 2Bulala bya kuyushulira esiku n'emyaka y'akalamo kawe, bina yushule omurhula gwawe.3Obwinja n'obwirhonzi birhakulekaga, obishwekere omu gosi lyawe; ona biyandike oku murhima gwawe. 4Nji wabon'oluko n'obumenyi bunene, omu mesho ga Lulema n'abantu.5Chihananemwa Nahano n'omurhima gwawe goshi, Orhagenderaga oku bumenyi bwawe wenine; 6Omu menye omu njira zawe zoshi naye yekwize aha wegere.7Orhabaga mwenge oku mesho gawe wenine, Yubaha Nahano, orhenge omu mabi. 8Kwaba kukomeza emisi y'omubiri gwawe, n'akukomeza amavuha gawe.9Kengesa Nahano n'ebintu byawe, N'okubishalulo byawe birhanzi byoshi. 10Ahola enguli zawe zanayunjula, n'emikenzi yawe yana yunjula bugale.11Mwana wani, orhagayaguzaga oku hanwa na Nahano, orhana yubahaga n'oku hanwa kwawe. 12Bulala Nahano ahana ey' asimire; nka muzere oku mwana asima.13Ali munya ragi omuntu ogwerhe obwirhohye, omuntu ogwerhe obwenge. 14Bulala ebyagwerhe bilonzezwe kulush'efuranga. N'enyungu abonamo elinene bwenene kulusha ehoro;15Eli y'akachiro kanene kulusha ehoro, n'ebyosimire byoshi orhaka bilinganya yo. 16Ebulyo bwage kali kalamo kalehere, ebulembe bwage, bugale n'olumogo.17Enjira zage ziba njira zikwirire, N'ahagera hoshi guba murhula. 18Aba murhi gw'akalamo oku bakalonzeze; Nabagugwerhe baba bany'eragi.19Oku bwirhohye ku Nahano alemaga egulu, oku bumenyi kwa rhegekaga empingu. 20Oku bumenyi bwage y'enkuzo za chingukaga, n'ebichu bya hindamuka lume.21Mwana wani, ezi nyigirizo zirhajaga hale n'amesho gawe, lag'oburhohye onagwarh'obwenge: 22Byebe kalamo k'omurhima gwawe, n'obwinja bw'egosi lyawe.23N'a ntyo nji walambagira omu njira yawe n'omurhula, n'okugulu kwawe kurha kasirhala. 24Chiro nk'olyamire, orhankayubaha; n'amango olyamire, ero lyawe lyanaba linja.25Orhabaga n'obuba bwa dubaduba, chiro mpu nk'ababi baka kurhera. 26Bulala Nahano yebe mpenzi yawe, nj'alang'okugulu kwawe kurhasirhala.27Ohereze ngasi muntu ebya shinganene, Amango ogwerhe obushobozi b'oku bihana. 28Orhabwiraga omuturanyi wawe: mpu genda, ogaluke, omusezi nakuha! Nabo ogwerhe ech'okuhana.29Orhakengerag'amabi enyanya z'omuturanyi wawe, amango alamire nwawe n'omurhula. 30Orhagayiswaga n'owenyu buzira chirhumire, amango arhakujirire kubi.31Orhachifijag'omuntu oli duba omunjira mbi, chiro orhana chifijage enjira zage. 32Bulala Nahano anagayiswa n'abantu babi, Aliko aba mwira w'abantu bakwirire.33Omuvumo gwa Nahano guba omunju y'omubi, aliko agish'enju y'abashinganyanya. 34Asuzagura abasuzagurana, aliko arhabala abirhohye.35Abirhohye b'ebone obwami bw'empingu, aliko abahwinja bagwerh'eshonyi z'oku gabana.
Chapter 4

1Muyunvirize, bana bani, empanulo za yisho, munabe benge omu kurheg'amarhwi, yi mugwarh'obwenge. 2Bulala nabahereza amahano minja: Murhalekereraga enyigirizo zani.3Naliri mwana emwa darha, mwana ochirhonda ali muguma embere za nyama. 4Akazagi nyigiriz'okubwira, omurhima gwawe gubike emyazi yani; kukulikira empanulo yani, walama.5Obe n'obwirhohye, obe n'obwenge; Orhayibirirag'emyazi y'omubunu bwani, orhanayisuzaguraga. 6Orhayilekaga, y'ekulange, oyi sime, y'ekurhabale.7Lolag'omurhondero gw'obwirhohye: obe n'obwirhohye, Na haguma na byoshi ogwerhe, obe n'obwirhohye. 8Oyi kuze, ye kulamye; Yekukengese akaba oyifumbarhire. 9Yeku yambise omurhwe olunigi n'obukuze, Yekuhereze n'empeta y'obukuze.10Yunva, mwana wani, onafarhe bwinja emyazi yani, n'emyaka y'akalamo kawe yaleha. 11Nkuyerekere enjira y'oburhohye, nakugeza omu njira nyinja. 12Nka walambagira, entambo yawe erhakaluha; N'akaba walibirha, orhakahurhagira.13Farha enyigirizo, orhazilekeraga, bikazo, bulala zili z'akalamo kawe. 14Orhajag'omunjira z'ababi, orhana lambagirag' omu njira y'abantu babi. 15Lekana nabyo, orhabiyibukaga, yibuk'ebindi.16Bulala barhakalyama chiro nka barhazi kol'amabi, barhaka bwen'ero, nka barhazi yirh'omuntu. 17Bulala balya omurhamo g'obubi, N'okunywa amavu g'okuchihola.18Enjira y'omushinganyanya eli nka buche bushandere, n'obumoleke bwage bugenda kuhika omu kagarhi kw'olusiku. 19Enjira y'abanya byaha eba nka mwizimya; barhalangira echaka bakumbagaza.20Mwana wani, kulikira bwinja ebi binwa; Rhega bwinja amarhwiri kweyi myazi yani. 21Birhajaga hale n'amesho gawe; Obibike omuntibarhi y'omurhima gwawe.22Bulala kali kalamo kubalira baka gwerhe, Bunali bwinja oku mubiri goshi. 23Lang'omurhima gwawe kulush'ebindi bintu byoshi, bulala omola mw'omurhengerera eshoko z'akalamo.24Ohire hale obubeshi n'obunu bwawe, onahire hale obunu bwawe okurha chilekerera. 25Amedho gawe galole embere n'embonyi zij'embere zago.26Orhang'olole enjira wageramo, n'enjira zawe zoshi zibe zirhegukire. 27Orhayunamiraga eri ekulembe eri ebulyo. Okule okugulu kwawe omu mabi goshi.
Chapter 5

1Mwana wani, yunviriza bwinja oburhohye bwani, rhega bwinj'oku rhwiri oku bwenge bwani, 2mpu y'obik'enkengero, n'obunu bwawe bubik'obumenyi.3Bulala obunu b'omukazi w'elwahanda bunarhoz'obuchi, n'obunu bwage buba bukwirire kulush'amavurha; 4Aliko okubuzinda, elulire nka mubirizi, eshongwere nka kere ka moji mabiri kakalihire.5Amagulu gage gayandagalira ebw'olufu, n'endambagiro yage ehika omu chihenamu. 6Mpuyi arhabonag'enjira y'akalamo, agend'azerera arhana menyere ngahe aja n'angahe arhenga.7Na ntyo, bana bani, munyunvirize; murha chiyeguzaga n'emyazi y'obunu bwani. 8Oje hale n'enjira y'okuj'emundali, chiro orhanayegeraga olunvi lw'enju yage,9Mpu y'orhahag'abandi olukengo lwawe, n'emyaka yawe oku bantu babi; 10abahisi nji barhayugurhag'emisi yawe; N'obugale bw'omulimo gwawe omunju y'abandi.11Mpu njomenye walaka, omu kuhika oku buzinda bwawe, amango echikoba n'eminyofu yawe bya yuma, 12na Nta kuderha: Gurhe nakalaga kugaya empanulo, na gurhe omurhima gwani gwa gayagwize amahano?13Gurhe nafundagi yunva omulenge gw'omwigiriza wani? Nafundi rheg'amarhwiri oku bali ba nyigiriza? 14Nali kandi hofi kukol'amabi aha kagarhi kw'olubaga n'echigusho.15Nyw'amenji g'omu riba lyawe wenine, menji garhenga omu riba lyawe wenine. 16Enyinji zawe zibonekane hale n'ezindi zifubul'amenji hoshi ahagagere omu bihugo. 17Bibe kuli w'oyo wenine, s'arhali oku bahisi haguma nawe.18Eshoko y'obugale bwawe egishwe, oshagalukire omukazi w'omubusole bwawe. 19Oyu njwir'obusime, muzigirwa oyunjulirene olukogo: obe esiku zoshi oshagalukire, buzira kuleka n'obu mwemwe bw'obuzigire bwawe.20Na bichi birhumire, mwana wani, wahezwa n'omukazi w'embuga, n'okufumbarha amabere g'orhamenyikene? 21Bulala enjira z'omuntu zib'embere y'amesho ga Nahano, obona enjira zoshi.22Omubi onarholwa omububi bwage, naye ye farhwe n'omugozi gw'echaha chage. 23Yefe enyanya y'okubula enyigirizo, Yezerere oku bunene bw'okurhayunva kwage.
Chapter 6

1Mwana wani, akaba wachanene n'omuturanyi wawe, akaba wa chishweker'oku windi, 2akaba warhegerwe oku myazi y'obunu bwawe, akaba wa gwarhirwe n'emyazi y'obunu bwawe,3Mwana wani, jir'antya, chiyegula, bulala warhogere omu burhegesi bw'omuturanyi wawe; Genda, ofukame, ochij'emurhima wenine.4Orhanahaga chiro ero oku mesho gawe, chiro n'okugohya engohye z'amesho gawe; 5Ochiyegule nk'elala nyama elibirha bwenene ya chikula omufune z'omuhizi, nka nyunyi erhenga omu fune y'omurhezi w'enyunyi.6J'emw'amahali, w'oyo molokazi; olole enjira zage, waba n'obwirhohye, 7Arhagwerhe murhegesi, chiro wamubonera, chiro n'omwigiriza; 8Arheganya ebiryo byage omu chanda, analunda ebiryo byage amango g'eshalulo.9We molokazi, mangochi waka lyama? Mangochi waka sisimuka omwiro lyawe? 10Olyame hityu, n'ehiro hityu onachifumbarhe bugeke olyama! 11N'obukene bw'ekurhogereko nka kulala echishambo chirhoger'oku muntu, n'enyifinjo, nka muntu ogwerhe omuherho.12Omuntu arhaherh'echamalire, omuntu w'omolokazi, alambagira n'obubeshi omu bunu; 13Kuhanz'ahumbya humby'amesho, aderha n'amagulu, Ajir'obwingingo n'emidoke;14Obushuma bub'omu murhima gwage, arhimany'okubi amango goshi, anazus'entonganyi. 15Na ntyo obufe bwage bwa kamuyinjira dubaduba; baka muvuna ligum'oku liguma, na buzira kubukwa.16Hali bintu ndarhu Nahano agaya, byakaba na mushanvu bimugayisa;17Amesho g'eshonyi, olulimi l'obubeshi, efune z'okushesha eshagamay'orhagwerh'echaha, 18Omurhima gurhimanya emihigo ya busha, amagulu galibirhir'okujir'amabi, 19Abahamirizi babi baderh'obubeshi, olala okomera abana b'omulala guguma.20Mwana wani, yunva amarhegeko ga yisho, orhana lekaga enyigirizo za nyoko. 21Lishwere n'obwalagala oku murhima gwawe, shwekerago omu gosi lyawe.22Gakuyerek'enjira nyinja amango oli walambagira, gakulange amango olyamire. Gakuderhese amango wamasisimuka. 23Bulala erhegeko liri tara, n'enyigirizo buli buche, n'omulali g'oku gosorora zili njira z'akalamo:24Bye kulange oku mukazi mubi, oku lulimi l'oku rhebereza omuntu w'olwahanda. 25Orhasimaga obwinja b'omubiri gwage omu murhima gwawe, Orhanayemeraga okuku farhisa n'embonyi z'amesho gage.26Bulala oku mukazi w'obubaraga, omuntu ana chihindamula nka chichira ch'omugati, n'omukazi oshabirwe arheg'omurhego oku kalamo kashinganene. 27Omuntu akahira omuliro omu mabere gage, N'emishangi yage erhanahya?28Kw'omuntu oka lambagira oku makala g'omuliro, namagulu gage garhanahya? 29Kona kuguma n'omuntu oshimba muka muturanyi wage: ngasi yeshi we muhumeko, arhakabera buzira chihano.30Barhakarhola mpu orhagwerh'echaha, omwizi wa yibire mpu abere ali shali okununirwa kwage, amango ashalikire; 31Amango amafarhwa, ana galula bilala bikulo kali mushanvu, anahana ebintu byoshi by'omu mwage.32Aliko ohusha n'omukazi orhali wage eyi nta bwenge aherhe, owalonza ku chiheza anajire ebiri nk'ebyola. 33Ye farhwe n'ebihulu n'eshonyi, n'omuvumo gwage gurha ka shandwa.34Bulala obongwa buhir'omuntu omujinya, amango achiholera, arhajira bonjo; 35Chiro orharhindibukire n'echiru, arhana gwarh'omurhula, chiro waka luz'oluhembo.
Chapter 7

1Mwana wani, bik'emyazi yani, lang'amarhegeko gani. 2Kulikira amarhegeko gani, nji walama; bika enyigirizo zani nka mbonyi z'amesho gawe. 3Shwekerabyo oku midoke yawe, yandika oku chipaho ch'omurhima gwawe.4Obwire oburhohye: Oli mwali werhu! N'oku hamagal'obwenge mwira wawe, 5Ya kulanga oku mukazi w'elwahanda, Ow'olwahanda w'oku kurhebereza n'emyazi e kwirire.6Naliri oku kabonezo k'enju yani, nandi na henguziza omu birhule. 7Na langira ahacharagati k'abahwinja, nabonamo ahacharagati k'emisole murhabana muguma obulire obukengere.8Akazagi gera omu njira, hofi n'olunda emunda yaliri muguma wa balala bakazi b'olwahanda baliri, n'oku yerekera kubuyabuya ewalunda alamaga: 9Haliri omu mwizimya, egolo golo, ahacharagati k'obudufu n'omwizimya.10Lolaga, omukazi amushimana ayaliyambere emishangi y'obuhushi n'omurhima g'obubeshi. 11Aliri mudukula na mwinja; amagulu gage garhayikalaga omu mwage; 12Hityu omu njira, hityu ahandi, Na hofi n'enyunda zoshi, aliri aharhegera.13Amufarha n'oku muhobera, na buzira shonyi oku mesho amu bwira: 14Na kajira entulo y'okuvuga omwonkwa, zene n'amakihiriz'ebiragane byani. 15Cho chirhumire na chiyerekana embere zawe; omuku kulonza, na nakubwene.16Na rhindire enchingo yani n'obulingirhi, N'ebitambara by'enkoba z'e Misiri; 17Nahirire enchingo yani kw'amarashi, n'engano, echigembegembe n'esinamoni. 18Yinja, rhujire obwinja bw'omubiri kuhik'esezi, rhuchihane oku bulonza.19Bulala bani arhali eka, abalamire hale; 20Agendere n'omufuko gw'efuranga, ye galuke omu mwezi gwa yinja. 21Amu besha oku myazi yage minja, amurhebereza oku bunu b'obu lyongomeza.22Amukulikiranya honaho, nka mpanzi yajibagwa, Changwa nka musire bashwekere omuku mubuka. 23Kuhik'amango echumu lya murhula obudiku, nka nyunyi ya libirhira omu murhego, buzira kumenya oku l'olufu lwage.24Na bunola, bana bani, munyunve, Munabe batudu oku myazi y'obunu bwani. 25Omurhima gwawe gurhahindamikiraga olunda lw'omukazi oli nk'oyo, orhahererag' omu njira zage.26Bulala ayirhisize bantu banene, banali banene, boshi ayirhire. 27Enju yage, eri njira ya mifu; bayandagala ekuzimu.
Chapter 8

1Obumanye kubuli nka muntu wa yama ? Aja aheba omulenge omuchanya ? 2Ahika ahantu h'enyanya hofu n'enjira,ayumanga omu mashanganjira. 3Ahaburhambi bw'enyunvi,omumahulukiro g'echishagala,omu nyunvi ajira olwamo lwage.4Mwe bantu mwabo mundi nahamagala,n'omulengegwani guli gwa yerekez'emwa bene omuntu. 5Mwe binganyi,mu menye nenyu oku kenguka,nenyu mwe bahwinja,mube n'obwenge.6Muyunve,bulala ebi naderha biri bya bunguke,n'oku na shambala kuli kwa bushinganyanya, 7bulala ebina derha biri by'okuli, aliko nyono ngaya eshambalo ebihire.8Ebi nderha byoshi biba bya bushinganyanya, n'echinwa ch'obubeshi na kaderha kandi eri cha bulenzi; 9Byoshi bishinganene oku oli mwenge,binaba bishiganene oku babimenyire.10Osime enyigirizo zani kulusha efuranga, n'obwenge bw'okumenya kulusha ehoro zi kwirire. 11Bulala obumenye buli bwinja kulusha amagerha, ye ngwerhe echichiro kulusha ngasi kantu koshi k'engulo elugire.12Nyono, obumenye, n'obukenguke, na mperhe ebyo kugerereza. 13Oku kenga Nyamuzinda kuli kugaya amabi, n'obuchibone, n'obumaguza, n'obworhere bubi, n'okurhebekana byo ngaya.14Nyono nyehanula, nyono nyehana obugerereze, nyono ndi bwenge,nyono nyehana n'emisi. 15Nyono nyerhuma abarhambula, nyono nyerhuma abaluzi bacha olubanja n'obushinganyanya. 16Nyono nyerhuma abakulu boshi barhegeka, oli abarhambo oli chiro abachi b'emanja.17Abansima kusima nani mbasima, nabandonza balangalire oku bambona. 18Obugale n'erenge nyenine mbijira bwo bunali bugale bw'okulama, bunali bwa bushinganyanya.19Ebi mpana bilushire ehoro, zilala horo zikwirire kwirire, n'obunguke bwani bulushire efuranga chiro za kaluga. 20Omu njira y'obushinganyanya mwomba, omu kagarhi k'enjira y'okubinali mu nyono mbonekana. 21Eri Nahana ebintu oku balala bansima, n'omukuyunjuliza obuhirhi bwabo.22Nyono nyi Nyamuzinda arhangaga lema,eri arhazijira eyindi mirimo yage yoshi. 23Nyibarhangaga yumanza kurhenga oku myaka, eri egulu lirhazibaho.24Eri enyanya erhazibaho nali eri naburhirwe,chiro n'efunikiro zirhazi rhenga mwa menji. 25Chiro n'entondo zirhalizilemwa,embere orhurhondo rhubeho eri naburhirwe.26N'embere egulu n'amashwa bilemwe chiro nta chironko cha kachulo chaliriho. 27Eri Nyamuzinda alema omuchanya naliriho;Eri omuchanga guj'enyanya ly'enyanja halala amesho ga kahika;28Amango ayumanza olwakungu enyanya n'efunuko ya menji oku misi ya bereka. 29Eri achira enyanja olubibi, mpu ly'amenji garhajag'eshi, ahumba echiriba,30Agola mango eri ndi mulenga wagen'oku jira oku musimisize ngasi lusiku, n'oku lema naja emalanga gage buzira kuleka. 31Nasharhira omu gulu n'obushagaluke bwani haguma na bene berhu.32Cho chirhumire munyunvirize mani bana bani, bulala abakulikira enjira yani bali banyeragi. 33Muyunvirize enyigirizo mwaba n'obumanyi. Murhabugayaguzaga. 34Liri ragi oku muntu onyunva,oyu oli alala ngasi lusiku enyunvi zani n'okulanga enkingi !35Bulala owambwene eri obwene akalamo,na Nyamuzinda omuzigira bwenene. 36S'aliko ojira echaha eri murhima gwage aliashereza; Na balala boshi bangaya eri basimire olufu.
Chapter 9

1Bumanye kubunali nka mulume wayumbaka enju yage n'okuyiheba mw'ekingi mushanvu. 2Abagira oku nterekero zage, aheba kw'edivayi oku hantu h'okulira.3Arhuma abambali bage, n'oku yama oku shumo y'echishagala. 4Ngasi chinganyi chije hano, mbabwire na ngasi barhagwerhe oku rhimanya.5Muyinje mulye oku biryo byani, munanywe oku divayi na kandaga. 6Binganyi, muleke obunganyi, mukulikir enjira y'obwenge mwalama.7Ohanula ogayana achishombanya, omukali anachijachira. 8Orhagenda wahanula echinganyi yarhagenda akugaya; okalihira ow'obumanye njakusima. 9Eri wakayigiriza ow'obumanye, obumanye nji bwanayushuka; n'eri wakayigiriza omushinganyanya obwenge bw'okumenya nji bwanayushuka.10Okukenga Nyamuzinda gw'omurhondero gw'obumenye; N'obumenyi oku ba shinganyanya bwo na bwenge. 11Bulala nyono narhuma esiku zawe njiza yushuka, n'emyaka ya kalamo kawe nji kaba ka siku zinene bwenene. 12Eri wankaba oli wa bumanye, eri obunguke bwawe wenine, n'eri wakaba chinganyi, eri buhanya bwawe wenine.13Esire liba nka mukazi w'embaraga, chinganyi na ntacho amenyere. 14N'okumubona ayikere oku mahulukiro g'enju yacho, ayikere ahantu h'omuchanya oku mugarogaro omu chishagala. 15N'okulema ahamagala abali bachigerera, balala bachiberere omu njira.16Ngasi chinganyi chiyinje hano : N'oku bwir'oyula wahezeze obwenge. 17echinyobwa che chishambo chiba chilokere, n'okulya ebiryo bazimbaga kuba kwinja. 18Barhamenyere oku h'eshinda eri aho, n'oku bahamagalwa gabe kuja ekuzimu aba hamagalira.
Chapter 10

1 Eyila eri migani ya Sulemani. Omwana w'obumanye kusimisa asimisa eshe, n'omwana w'omuhwinja kugayisa agayisa nina. 2Obuhirhi b'omukali burhayungula, s'aliko omushinganyanya achishwekula n'olufu. 3Nyamuzinda arhakaziga eshali lyayirha omushinganyanya, s'aliko enyifinjo z'emirhima mibi arhaziyunva.4Omwolokazi kukena akena, s'aliko emisi y'omuntu w'obushiru yanarhuma agala. 5Omuntu obika emburho amango g'echanda eri ali wa bukengukwe, s'aliko omuntu oshiba oku nchingo amango g'okushalula oyo aba wakuchiyerekana shonyi.6Haba emigisho okurhwe lyo mushinganyanya, s'aliko abantu babi obunu bwabo buderha obukali. 7Enkengero z'omushinganyanya ziba migisho, s'aliko ezino ly'abantu babi kuhera lihera.8Ab'obumanye bayemera amahano, s'aliko omuhwinja enderho zage zanamuheza. 9Okagenda omu bushinganyanya wanaba n'omurhula s'aliko endyalya kumanyikana njiya manyikana.10Omuntu ohamagala na mesho lufu alerha, n'omuntu obunu bubesha eri aja emwabo kuheza. 11Ebi abashinganyanya baderha kaba kalamo konine, s'aliko abantu babi banabisha obumanye omu nshambalo zabo.12Obushombanyi bwanazusa obuhaka, s'aliko obuzigire bwanabisha ngasi mabi goshi. 13Omu bunu bwo mwenge muba obumanye, s'aliko akarhi kaba oku muntu orhachij'emurhima oku bikulo ngasi mango.14Ab'obumanye babikirira obwenge bw'okumenye, s'aliko ebi omuhwinja aderha biba bya kuheza duba duba. 15ebikulo by'omugale chiba chishagala chage chikomere, s'aliko eshali liheza omukene.16Okushobola k'omushinganyanya kunamulamya s'aliko enfuluso y'abantu babi byaha bajira mo. 17Oyibuka enyigirizo eri okulire enjira ya kalamo. S'aliko oyibirira ebi bamuhanulaga oyola kuhera ahera.18Olala obisha obushombanyi bwage eri ndyalya, olala oderha ebi arhabwene eri muhwinja. 19Olala oderha rhune rhune ye jira echaha, s'aliko olala ochilola ebunu akola aderha aba muntu wa kurhimanya.20Ebi omushinganyanya aderha ku biri nka furanga zinja, s'aliko engererezo z'abantu babi kaba kantu ka busha. 21Ebi omushinganyanya aderha binalerha obunguke oku bantu banene,s'aliko abahwinja kufa barhagwerhe kurhimanya.22Omugisho gwa Nyamuzinda kugaza gugazagaza,emisi y'omuntu erha yushula bichi chiro n'ehityu. 23Omuhwinja analema ajira amabi kwa naba nka kusharha, s'aliko omwenge yewe anashagalukira obumenye.24Ebi omuntu mubi ayoboha byo bina mubera, s'aliko ebi abashinganyanya bachifija bi banabahereza. 25Empusi ekahusa abantu babi banahigirhira, s'aliko omushinganyanya arhakadundwa esiku n'amango.26Omwolokazi kugayisa nahamwabo nka kula enkala egera omu menyo, na nka kula omusi gulunga omu mesho. 27Oku kenga Nyamuzida kunayushulira omuntu esiku z'okulama, s'aliko emyaka y'abantu babi yana keha.28Obulangalire bw'abashinganyanya buba busime, s'aliko omulangaliro gw'abantu babi kuli kuherera. 29Nyamuzinda ye ndibirhiro y'abo bashinganyanya, s'aliko abajira amabi kuyirha abayirha. 30Omushinganyanya arhakadundwa chiro n'ehityu, s'aliko abantu babi nji barhabera omu chihugo.31Omushinganyanya bya bumenye aderha s'aliko olulimi luderha amabi balurhola mo. 32Obunu b'omushinganyanya bikwirire buderha s'aliko obw'abantu babi,mabi gonine buderha.
Chapter 11

1Omulengo gw'okukangana kugayisa gugayisa Nyamuzinda, s'aliko asima olugero luzidoha luyumanene. 2Ahali obuchibone eri ho hali na kagayo, s'aliko abirhohye baba ba bumanye.3Obushinganyanya bw'abantu b'okunali bwo buja embere s'aliko obwengehuza bw'emihera bwo bubayirha. 4Olusiku lwo burhe, ntacho obugale bwa kajira; s'aliko obushinganyanya bushwek'olufu.5Obushinganyanya bw'omuntu w'okunali bwanarhuma aba n'engeso zi kwirire s'aliko omuntu mubi kuhirima ahirima omu mabi gage yenine. 6Obushinganyanya bw'abashinganyanya kuchiza buchiza oku ntambala, s'aliko ababi banaja omu murhego.7Amango omuntu mubi afa obulagire bwage bwanahwa,n'obugale alichishingire bwanahwa. 8Omushinganyanya anashwekulwa oku malibuko, omuntu mubi abe yeja omu malibuko ahali hage.9Omunderho z'omuntu mubi anagambwa n'omwalungwe, s'aliko abashinganyanya omubanye bwanabachiza. 10Amango abashinganyanya bali omu shagali, echishagala eri chiri mwo bushagaluke; n'amango abantu babi bamasherezwa, abantu banabanda endulu. 11Echishagala chanagendekera eri mugisho gw'abashinganyanya gwarhuma, s'aliko chanasherera eri bantu babi baderha barhuma.12Ogayaguza omwalungwe wage eri nta bwenge aherhe; s'aliko omuntu mwenge yewe kusira asira. 13Olala olema aderhaderha binene anaderha ehwe, omuntu rhuchishingira yewe analibika.14Eri abantu bakabula owabarhambula lwanahera, s'aliko abahanuzi banene banalerha omurhula.15Olira omuhisi omwinda eri omubuhaka achihebere, s'aliko oyoboha echiragane, eri murhula ali mwo, 16Omukazi w'obonjo kukenga bamukenga, n'abantu b'emisi kugala bagala.17Omuntu ojira aminja yenine ochijirirayo, s'aliko omuntu oyirha eri mubiri gwage ya bihya. 18Omuntu mubi oluhembo achilonzeza luba lwa busha, s'aliko ojira obushinganyanya luhembo lukwanene bamuhereza.19Obushinganyanya bunahana akalamo, s'aliko ojira amabi ga ganamuyirha. 20Nyamuzinda anashologorhwa n'abantu babi, s'aliko aba arhonyeze abajirira ebishinganene.21Kubinali abantu babi nji bahanwa s'aliko abashinganyanya nji bayokolwa. 22Nka kula wakabona olupeta lwe horo luli omu zulu ly'engulube, kun'omukazi w'obwinja orhaherhe erhwe ayorha.23Abashinganyanya minja gonine bachifija, s'aliko obulangalire bw'abantu babi buba bukunizi. 24Ohana oku byage kugala agala, n'olala ofunyika mpu arhalonza oku hana oku hyage kukena akena.25Omuntu ojira omurhima gw'okuhana nji agishwa, orhakahana chiro orhwinji naye arhabona chahabwa. 26Omuntu olahira okuguza owabo ebiryo kuheza aheza s'aliko oguza owabo ebiryo kugishwa agishwa.27Abalonza okujira aminja Nyamuzinda anabagisha, s'aliko abalonza okujira amabi ganabagalukira. 28Ochishingira obugale bwage bwonine anarhama, s'aliko omushinganyanya anashishiriza nka lubala.29Oli wahangayisa ab'omu mwage yenine nji ayima na busha, n'omuhwinja nji aba muja w'obumanye.30Ebi omushinganyanya afulusa kaba kalamo kanene, n'ow'obumanye anashumirwa n'abantu. 31Eri akaba omushinganyanya bamuha oluhembo hanola egulu, kurhe omuntu mubi n'omunya byaha bakabula okuhemberwa amabi gabo.
Chapter 12

1Osima oku hanulwa eri asimire okuba n'obwenge bw'okumenya, s'aliko oshomba oku kalihirwa eri ali chinganyi. 2Omuntu w'omurhima mwinja Nyamuzinda anamugashaniza, s'aliko kushweka ashweka endyalya.3Omuntu arhaba mushinganyanya enyanya w'obukali, S'aliko echisisi ch'abw'okuli chirhakasigulwa. 4Omukazi mwinja chiri chishema ch'eba, S'aliko olala ojir'enyonyi ali nka ndwala y'amenyo omu mavuha gage.5Engererezo z'abokunali ziba za bushinganyanya,s'aliko obworhere bw'abantu babi buba bwakurhebekana. 6Emyazi ya babi eri ya kushesha eshagama s'aliko obunu bwa bantu bashinganyanya buba bwa kushwekula.7Hano abantu babi boshi basherera barhakayorhakwo,s'aliko enju ya bashinganyanya yalama esiku zoshi. 8Omuntu ahabwa oku musingiza omu kushimba okurhimanya agwerhe,s'aliko ojira omurhima gubi kugaya bamugaya.9Kwa kaba kwinja okuba mulembu,ona herhe omwambali ahali okujira obushagaluke na ntacho walya. 10Abashinganyanya baba omu bushagaluke,s'aliko abantu babi ndulu babanda.11Oyula ohinga eshwa lyage kuyugurha ayugurha ebiryo s'aliko okulikira ebirhaherhe kamaro eri arhaherhe obwenge. 12Omubi kuchifija enfuluso z'omu bulenzi s'aliko abashinganyanya malehe bahana.13Echaha chirhenga omu bunu b'omuntu mubi guba murhego ku yenine, s'aliko omushinganyanya anachikula omu kaga kakomere. 14Ebinwa binja by'omuntu g'aminja manene omuntu abona, nka kula omuntu ahembwa nko kunakolere.15Omuhwinja anabona nk'ebi ali akola bilongerere, s'aliko oyunva amahano eri ali wa bumenye. 16Omuhwinja ochiyerekana oku liguma oku akunire,s'aliko oyu bajachira ana chisirira eri ali wa kukenguka.17Omuntu oderha okubinali anarhuma obushinganyanya bwabonekana,s'aliko ohamiriza ebyo bubeshi anayerekana ebyo bubeshi. 18Olala oderha duba buzira kugerereza anagayisa owabo nka kere amushingire, s'aliko oluderho lwa bashinganyanya buba bufumu.19Ebinwa by'okunali binayorha biriho esiku n'amango, s'aliko enderho za babeshi kuhera zihera. 20Obubeshi buba omu murhima gw'agerereza amabi, s'aliko abahanula aminja banakulamwo obushagaluke.21Nta buhanya omushinganyanya abona, s'aliko abantu babi banalibuka n'amalibuko. 22Eby'abantu b'obubeshi baderha kugayisa bigayisa Nyamuzinda, s'aliko abajir'okubinali kusimisa basimisa.23Omuntu okenguka kubisha abisha obwenge bwage bw'okumenya, s'aliko abahwinja bowe banalagaza obuhwinja bwabo. 24Oku kolesa efune nji kwarhuma nji warhambula,s'aliko obwolokazi bunarhuma omuntu aba muja.25Entanya zikalugira omuntu zanamuhoza, s'aliko obunu bwinja bwanamushagalusa. 26Omushinganyanya anahabula owabo, s'aliko enjiraz'abantu babi kuhabula zibahabula.27Ohiga n'obwolokazi arhayirha shosho s'aliko ebikulo by'engulo ekomere by'omuntu kuli kuba n'obushiru. 28Akalamo kaboneka aha obushinganyanya buli, owashimba obwo bushinganyanya arhafa.
Chapter 13

1Omwana w'obumanye anayunva ehano ly'eshe aderha, s'aliko omwana ogayaguza arhayunva oku akalihirhwa. 2Ebinja omuntu aderha byanarhuma wabona ebiryo bikwirire walya, s'aliko ebikakanyali balama ntyo.3Ochilola ebunu nka akola aderha analanga obulamu bwage, s'aliko oderhaderha ngasi mwazi kuchishereza achishereza. 4Omwolokazi arhahwa okuchifija ebi arhakabona, s'aliko omuntu w'obushiru nji ayugurha.5Omushinganyanya kugaya agaya emyazi y'okubesha, s'aliko ow'omurhima mubi kuchikoza achikoza eshonyi. 6Obushinganyanya bulanga oyu w'engeso zage zishinganene, s'aliko amabi ganaheza omu nyabyaha.7Hali ochijira mugale na ntacho aherhe, hali n'ochijira mukene anaherhe bikulo binene. 8Ebichingira obulamu bw'omugale biba bikulo byage, s'aliko omukene arhababala ku kankamirwa.9Omushinganyanya kwo ali nka muliro gu kolerere s'aliko omuntu mubi kwali nka tara lizimire. 10Obuchibone buhaka bulerha, s'aliko obumenya buba bwa balala bayunva ehano.11Ebikulo omuntu abona duba duba birhalama, s'aliko olunda oku hityu hityu ebyage byanayinja byaluga; 12Omulangaliro gurhahwa gunalwaza s'aliko ebi omuntu chifijire bikaboneka byanaba kalamo kanene.13Ogayaguza ehano kumugaya bamugaya, s'aliko ngasi okenga erhegeko kumuhemba bamuhemba. 14Amahano g'obumenya kaba kalamo konine, s'aliko kanakuyasa oku bya kakuyirha.15Okurhimanya kunarhuma omuntu akengwa, s'aliko enjira y'endyalya eba ya kushereza. 16Omuntu okenguka arhajira eby'arharhimenye, s'aliko omuhwinja bunganyi ayerekana.17Entumwa ebihire yanachiheba omu buhaka s'aliko omugunda rhuchingira murhula alerha. 18Obukene n'eshonyi binagwarha olahira okuyunva ehano, s'aliko oyunva oku mahano baderhere anakengwa.19Okuhisa enyifinjo kuba kwinja oku muntu, s'aliko n'okuleka okujira amabi kunagayisa abahwinja. 20Okomera n'ow'obumenya naye anaba wundi, s'aliko okomera abahwinja kusherera asherera.21Obuhanya bunakulikira abajira ebyaha, s'aliko abashinganyanya binja babahemba. 22Omuntu mwinja abanjukulu banayima omu bikulo byage, s'aliko ebyola bya banya byaha banabibikira abashinganyanya.23Eshwa lyo mukene kuyera liyera bwenene, s'aliko hali erisherera eri kubula obushinganyanya. 24Orhasima okushurha omwana wage eri kushomba amushomba s'aliko omusima analonza amuhanule.25Omushinganyanya analya anayugurha, s'aliko omuntu mubi shali limuyirha.
Chapter 14

1Omukazi w'obumanye kuyumbaka ayumbaka enju yage, s'aliko omukazi w'echinganyi yewe anayishandaza. 2Ojira engeso z'okunali eri akengere Nyamuzinda, s'aliko ezirhakubukire kugayisa zigayisa.3Ebye chinganyi chiderha by'okuchibona byanarhuma bachishurha, s'aliko ebi ow'obumenye aderha bye bimulanga. 4Enkavu zikabula, enguli yanashanja, ebikulo bikaluga kwo na kuyeza.5Omuhamirizi rhuchikubagire arhabesha, s'aliko ow'omubeshi anahamiriza okubesha. 6Ow'okugayaguza analonza obumanye arhanabubona, n'obw'omuntu yewe arhalegama yunva.7Oyake omuhwinja bulala ebi aderha nta bwenge bwa kumenya wakakula mwo. 8Obumenye bw'omuntu okenguka kuba kwa kumenya ebi ali ajira, s'aliko obunganyi bwa bahwinja buba bwa kubesha.9Ebinganyi birhalonza chiro okufulula ebyaha byabo, s'aliko abashinganyanya bowe baba bakugashaniza. 10Ninago yenine amango aha galumira, ntaye wakashangira obushagaluke bw'owundi.11Enju y'omuntu mubi yasherera, s'aliko echirhala cha bashinganyanya cha lama. 12Hali omuntu obona nk'engeso yage eba ekwirire, s'aliko oku buzinda yanamuheka omu lufu.13Omuntu anasheka eri anagayire, s'aliko hano ago masheka gahwa bwanaba burhe. 14Omuntu wagomere, ebijiro byage binamugalukira yenine, s'aliko omuntu mwinja anahemberwa ebi akolaga.15Embula bwenge yanayemereza ngasi mwazi, s'aliko okenguka kulola alolereza aha agera. 16Ow'obumanye kuyoboha ayoboha n'okuyaka amabi, s'alio echinganyi chanakaliha n'ochiyumangirako.17Okunira dubaduba eri chiba chinganyi, omuntu orhanya kubikubi anachilerhera obushombanyi. 18Embula bwenge zinayima omu bunganyi, abantu b'obukenguke banayambala obwenge bw'okumanya nka chishema.19Abantu babi banarhohya emalanga g'abinja n'abajira amabi banayinama oku lunvi lw'abashinganyanya binja balindire oku babahamagala. 20Omukene chiro n'omwalungwe anamugaya, s'aliko omugale arhabula mwira.21Ogaya omwalungwe wage eri chaha ajirire, s'aliko ofira ow'eshali obonjo oyola ali munyeragi. 22K'omuntu akahiga okujira amabi nke rya rhahabukire ? S'aliko abagerereza aminja baba ba bonjo banaba bakuchikubagirira.23Nta mulimo gurhajira bunguke, s'aliko okushibira waderha shali kulerha. 24Obugale l'oluhembo lw'abobumenye, n'obunganyi bw'abahwinja buyorha buba bunganyi.25Omuhamirizi w'okunali anachiza abantu,s'aliko omuhamirizi w'okubesha eba ndyalya.26Okenga Nyamuzinda agwerhe omurhula gunene, n'abana b'oy'omuntu banabona ahabayakira. 27Okukenga Nyamuzinda kunalerha akalamo kanene, kuli kurhenga omu mirhego y'olufu.28Okuyunva mpu Nakuno eri bambali, omurhambo akabula abantu arhegeka eri aherirwe. 29Orhakunira duba ali mwenge bwenene, s'aliko ogaya duba anayerekana obunganyi bwage.30Omurhima gurhulerere kali kalamo k'omubiri, s'aliko obwagalwa bwana boza amavuha. 31Ohangayisa omukene eri owamulemaga yagayaguzize, s'aliko ofira omukene obonjo eri kukenga akengere owamulemaga.32Omuntu mubi anasherezwa n'amabi gage, s'aliko omushinganyanya anabona aha yakira chiro akaba akola afa. 33Omuntu mwenge aba wa bumenye, obwola bumenye bwanachiyerekana chiro aha bahwinja bali.34Obushinganyanya bunayushula amashanja, s'aliko ebyaha byanayerekana oku lubaga eshonyi. 35Obunguke bwa mwami buba oku mwambali okenguka, n'okukunira kwage kuli k'oyu ojira eshonyi.
Chapter 15

1Okushuza bwinja kunamala oburhe, s'aliko obunu bubi bwanazusa obu kunizi. 2Enderho z'obumanye zinarhuma obwenge bw'okumanya bwasimwa, s'aliko ebi abahwinja baderha bunganyi bwa sire bwakanayirha.3Amesho ga Nahano gabona ngasi hoshi, gabona ababi Na binja. 4Enderho z'obwirhonzi zinarhuma omuntu alama, s'aliko ez'obulyalya zina chira omurhima omunda.5Echinganyi chinagayaguza ehano ly'eshe, s'aliko omuntu oyunviriza oku bamukalihira anajira ebyage n'obukenge. 6Omu mw'omushinganyanya muba ebikulo binene ebyo muntu mubi abona biba bya kalindi.7Ebi ab'obumenye baderha bunayenezeza obwenge bw'okumanya, s'aliko abahwinja barhajira bukomere omu mirhima yabo. 8Enterekero z'abantu babi zanagayisa Nahano, s'aliko okuhuna kw'abashinganyanya kushagalusa.9Engeso z'omuntu mubi zinagayisa Nyamuzinda, s'aliko kusima asima okulikira eby'obushinganyanya. 10Obuhane bukomere babuha olekere okujira ebikwirire, n'ogaya oku hanulwa kufa afa.11Nahano ayinji ebigera ekuzimu bwenene, s'aliko engererezo ziba omu mirhima y'abantu bayinji bwenene. 12Ogayana arhasima kukalihirwa, arhaja ah'ab'obumenye bali chiro.13Nk'omuntu akashagaluka n'amalanga gana koma, s'aliko omurhima gukaluba emalangambere yanahindamukirwa. 14Omuntu mwenge alonza obwenge bw'okumenya, s'aliko abahwinja bya bunganyi byonine baderha.15Esiku zoshi za bahanya ziba zibi, s'aliko omurhima gu simire guba chimogomogo, esiku zoshi. 16Okuba n'ebikulo bigeke haguma n'okukenga Nahano, kwo kukulu kulusha obuhirhi haguma n'entabange.17Okulya eshogo z'elubala nka hali obuzigire, kwo kukulu hali h'okulya enyama eshishagire nka hali omugayo. 18Ow'ebikakanyali ntonganyi alerha, s'aliko orhakunira duba murhula alerha.19Enjira y'omwolokazi eba mishaki, s'aliko enjira y'omushinganyanya eba ekomere. 20Omwana w'obumanye kusimisa asimisa eshe, n'omuhwinja ye gayaguza Nina.21Esire buba bushagaluke oku muntu orhaherhe esohoro y'omurhima, s'aliko Omuntu mwenge ashimba enjira elongomene. 22Orhadosa arhayunjuza, s'aliko odosa ehano ebi ajira binayunjula.23Bula bushagaluke okushuza bwinja, okuderha ebinwa amango ga kwanene, okwo kuba kwinja bwenene. 24Omuntu osharhisa emirhima n'okukulikira enjira y'oku mulamya, ayake elala ya kamuheka aha fira.25Nyamuzinda kubera abera enju ya bachibona, s'aliko anakomeza bwenene olubibi lw'eshwa ly'omukana. 26Engererezo zibihire zinagayisa Nyamuzinda, s'aliko eshambalo nyinja anaziyemera.27Olonza bunguke bunene kulusha anahangayisa olubuga lwage, s'aliko ogaya ebya bona buno nj'alama. 28Omuntu mushinganyanya nk'aderha anarhanga gerereza, s'aliko Omuntu mubi analema ashweshwereza emyazi mibi.29Nyamuzinda arhashimba abe mirhima mibi, s'aliko anayunviriza amahano g'abashinganyanya. 30Amalanga gashagalukire n'amesho ganalerha eshambalo, n'emyazi y'omurhula y'ekomeza omuntu.31Omuntu oyunviriza amahano ga kalamo analama haguma n'ab'obumanye. 32Ogayaguza ehano, eri kalamo kage agayaguzize yenine, s'aliko oyunva ehano anaba wa bumanye.33Oku kenga Nyamuzinda ziba nyigirizo za bumanye, n'obwirhohye bwo bushokolera olukengo.
Chapter 16

1Omuntu anarheganya eby'ajira, s'aliko Nyamuzinda ye warhuma byajirika. 2Omu kubona kw'omuntu eby'ajira byoshi biba bikwirire, s'aliko Nyamuzinda murhima alola.3Oyereke Nyamuzinda emirimo yawe, n'emilaliko yawe ya jirika. 4Nyamuzinda anajira ngasi kantu eri hali echirhumire chiro anajirira n'ababi olusiku l'obuhanya.5Ngasi ochibona kushologosa ashogolosa Nyamuzinda, kubinali oyo muntu arhabula buhane. 6Eri wankaba wa kujira aminja na banachishingira woyo, echaha chawe banachikula, n'eri wakakenga Nyamuzinda eri wa mayaka amabi.7Amango abijiro by'omuntu bisimisize Nyamuzinda, anamuyunvikanya chiro n'oku bashombanyi bage. 8Ebikulo bigeke by'omu bushinganyanya, byo bikulu kulusha ebinene omuntu abona omu bulenzi.9Omuntu anagerereza ebi ajira, s'aliko Nyamuzinda ye warhuma byajirika. 10Ohanula omwenge amu bwira liguma, lyalusha rhurhi egana bakashurha omuhwinja arhanayunva.11Okuzidoha n'omunzani g'obushinganyanya aba Nyamuzinda, n'okuzidoha koshi kw'echigunira eba mirimo yage. 12Abami kugaya bagaya owajira amabi. Bulala oku chichumbi ku njajirira kwa bali bashinganyanya barhegeka.13Obunu bwa bashinganyanya buba n'eragi emwa bami, banasima w'oderha okuli. 14Mwami akaba n'oburhe eri ali hofi ayirhe, s'aliko ow'obumanye anamurhuliriza.15Omu mesho ga mwami ganahana akalamo, emigisho yage eba nka nvula y'embere erhoga omu mburho. 16Nkabag'okuba n'obumanye kw'okukulu kulusha okuba n'ehoro ! Nkabag'okuba n'obwenge kw'okukulu kulusha okuba n'efuranga.17Engeso z'abantu bashinganyanya kuba kuyak'amabi, okulikire engeso zikwirire eri kalamo kage alangire. 18Oku chibona kunalerha okusherera, n'abantu b'okukumirwa ebwa kufa balema baja.19Okuchirhohya haguma n'abokuchirhonda kw'okukulu kulusha okushangira eby'okuhagula haguma n'abachibona. 20Ogerereza oku mahano gaderhere abona omurhula, naye ali w'eragi olangira Nyamuzinda.21Ow'obumanye banamuderha mwenge, kuderha k'okuchirhonda kunayushul'okumenya binene. 22Abachij'emurhima eri bagwerhe akalamo, s'aliko obumanyi bw'ebinganyi bwo burhuma byahwa.23Omurhima g'ola munya bwenge guna yigiriz'obunu bwage; n'okuyushul'obumenyi bw'obunu bwage. 24Emyazi esimisa eba nka sinde ya buchi. buba bulokere omukalamo, n'omu mavuha.25Hab'enjira ebonekana nyinj'omu mesho g'omuntu; Aliko obuzinda bwayo eli njira y'olufu. 26Omubiri g'omukozi guna chikolera akasi, bulala obunu bwage bunamuh'obushiru.27Omuntu orhamalire kachiza anachihumbira echiriba ch'oburhindibuke; omu bunu bwage mub'omuliro g'okuyosa. 28Omuntu muhwinja analerh'omujinya; n'omukomezi ashombanya omwira.29Omuntu mukali anarhebek'owabo, n'okumuheka omu njira erhashinganene. 30Ozib'amesho, analonza akenguke n'okugendekera; Okomez'obunu bwage, analerh'amabi.31Erhwe liherh'envi eli shokano y'obuchesibwa, nka libonekene omu njira y'okuli. 32Arhaba duba munya burhe aba mwinja kulusha entwali; na muntu orhambul'omurhima gwage kulush'omuntu orhola echishagala.33Enyungu zikabula omu bishumiro by'omwambalo; Aliko emanja zage zoshi ziba za Nahano.
Chapter 17

1Enju balya mw'ebishogoshogo nk'abaherhe mw'omurhula, elushire enju y'obuhaka balya mw'enyama za ngasi lusiku. 2Omukozi odosa emirhima anarhambula mwene Nahamwabo okozana eshonyi, n'oyola nji aba eri aherhe echigabi oku kashambala ka bene Nahamwabo.3Omuliro g'ogupima efuranga, n'ehoro; s'aliko Nyamuzinda yewe mirhima y'abantu apima. 4Omuntu mubi asima ayunvirize enderho zibi, n'omubeshi anayunviriza emyazi y'obubeshi.5Oshekera omukene eri agayaguzize Namahanga wamulemaga, ochishingira oku wabo okwenge ali omu malibuko arhakafundi hanwa. 6Abanjukulu b'abantu bwo baba shungwe lyabo, n'abana banakengwa eri b'eshe bo barhuma.7Omuhwinja arha kashinganana oku hugula emyazi; n'omuluzi arhasima myazi ya bubeshi! 8Oluhembo lunabonekana lwa kamaro oku mesho mw'owaluhabwagwa. Na ngasi hoshi lwanka yerekezwa lwanabegera.9Omuntu obisha okuderha amabi banalonza obwira. N'omuntu ovulula amabi anashombanya abera. 10Ohanula omwenge amubwira liguma, lyanalusha rhurhi egana bankashurha omuhwinja arhanayunva.11Omuntu mubi arhalonza oburhali bugome, s'aliko oku buzinda bemurhumire entumwa ekalihire y'okumuhana. 12Omuntu hakubugana echinganyi chiri chajira obunganyi bwacho, akabugana esimba yanyegerwe abana bayo aheri yarukuziza.13Ogalulira owabo amabi nabo menja amujiriraga, amo mabi ganalema gamugalukira ngasi mango omu mwage. 14Okurhondera obuhaka kuba kuli na kulala wakasika olwinji lero luje lwasikuka; yongoloka, obuhaka burhazikula okuba ntambala.15Owa kaha oyagire olubanja n'owaka yagisa Nyamuzinda. 16Bichi efuranga zifa omu fune z'omuhwinja? Ka za kugula obumanye? Nabo arhajira burhimanyi!17Mwira w'omuntu amusima ngasi mango, n'owabo muntu amanyikana omu siku za malibuko. 18Omuntu orhajira bwenge y'echigasha, achigashule oku ajirholera owabo omwinda.19Osima obuhaka eri asima echaha; n'ochibona eri alonza obubi. 20Omulenzi arhajira murhula, n'ojira enderho zirhakwanene anaja kw'obuhanya.21Oburha echihwinja arhabula burhe; n'eshe w'omusire arhajira bushagaluke. 22Omurhima gw'obushagaluke buba bufumu bu kwirire, s'aliko omurhima gw'entanya gunalwaza.23Omuntu mubi anayemera oluhembo omu bwibisho, mpu ly'obushinganyanya abuhindamula bubi. 24Omuntu mwenge obumanye bumuba hofu, s'aliko amasu gw'omuhwinja manalonzeza obumanye aharhali hofu.25Omwana muhwinja anagayisa eshe, alerhere na nina oburhe oku murhima. 26Kurhaba kukwirire oku gaza abashinganyanya n'oku bacha echihano,kandi eri kushurha abaluzi mp'okwenge bamajira eby'okuli.27Omuntu ochilanga oku myazi yage anaderha abyayinji, n'omutudu aba muntu mwenge. 28Chiro n'echinganyi amango chichisirire chinabonekana nka chiyengehere; omuntu orhaderherera aba mwenge.
Chapter 18

1Ochiberula oku bandi anajira nk'okwalonzeze, yenyine, arhasima ayunvirize ngasi yeshi wakamuhanula. 2Echinganyi chirhasima bwenge, s'aliko chisima chijire ebiri omu murhima gwacho byonyine.3Eri omuntu mubi ayinja n'akabonerero kanayinja, okubula obukenge kunalerha akabonerero. 4Eby'omuntu aderha biba bikomere nka muhengere gwa nyanja, nabwo obwenge bunalamya omuntu nka lwinji lushulula.5Kurhaba kwinja okuha omuntu mubi olubanja, mpu ly'ayaza omushinganyanya. 6Enderho z'echinganyi zinamulerhera obuhaka, n'ebi aderhaga byana mushurhisa.7Eby'echinganyi chiderha byebina muyirha, anachifarhise yenine omu eby'aderhaga. 8Emyazi y'omuntu okaza abandi erhafundi yunvibwa, kw'eyunvibwa duba nka kulala esupu limiruka.9Ochikula omu mikolo yage eri alimwira w'omuntu obihya. 10Ezino lya Nyamuzinda liba lugurhu lu komere; omushinganyanya anachibishamo, anabe n'omurhula.11Ebikulo by'omugale biba chishagala chage chikomere; omu nkengero zage anabona nka luli lugurhu lurhankarhulwa. 12Nk'omuntu akola abiha analema achibona, s'aliko obwirhohye bw'obushokolera obukenge.13Oshuza dubaduba arhanayunvirhe aba muhwinja, anachikoza eshonyi yenine. 14Omurhima gw'omuntu guna mukomeza nka lwere, s'aliko nde wakagaliyinamula omurhima gwavunikire?15Omurhima gw'omwenge kumanya gulonza, n'okurhwiri kw'abantu bamenyere gunalonzereza obwenge bw'okumanya. 16Entulo omuntu aherhe ajirhula enamuha enjira, enamugeze oku bakulu.17Orhangi samba nka derha anabonekana nka yi wa yaza; eri eyi bali lubanja naye ayinja, banashubi lugeramo. 18Oku yesha esoro kunacha obuhaka, n'okumalisa omwazi gw'abakulu.19Bene berhu bagayisizwe barhajibwa omu rhwe nka kulala echishagala chizibu chirhajibwamo, n'obuhaka, n'obuhaka bwabo ku buba nka lunvi lwa lugurhu. 20Omwazi omuntu aderhaga gunamuchiza, n'olulimi lwage lunamulamya.21Olulimi lwo luyirha lwo lunachiza; omuntu aderha bwenene nji aderha omwazi gwa muyirha. 22Ogwerhe omukazi eri aherhe obushagaluke; oyo eri amashobola olukogo lwa Nyamuzinda.23Omukene eri aderha kuyinginga ayinginga, n'omugale ashuza n'obukali. 24Oherhe bera banene kumukenya bamu kenya, s'aliko hali omwira okwirire olushire mwene wabo muntu.
Chapter 19

1Omukene ojira ebikwanene, ye mukulu kulusha echinganyi chilema ch'abesha. 2Okubula obwenge bw'okumenya kurha kwirire ku ngasi muntu, n'olibirhira ngasi hintu anagwa omu murhi.3Obunganyi bw'omuntu bunamuhira omu kungu, n'eri abona ntyo anaba ye shubi gaya Nyamuzinda. 4Omugale arhabula bira, s'aliko omukene mwira wage ana muyaka.5Omudimu w'obubeshi arhafundi hanwa, n'omuhamirizi w'obubeshi arhakafulumuka. 6Bantu banene bayingiga omuntu w'obonjo, na ntaye orhasima omuha.7Omukene anashombwa na bene babo boshi; bwenene abera bage bana chiberula oku ye. Ana baderhesa n'okubayinginga s'aliko banamuyaka. 8Omuntu olema wadosereza emirhima anachisima yenine; obikirira obwenge anabona obushagaluke.9omudimu w'obubeshi arhafundi hanwa, n'omuhamirizi w'obubeshi nji achiheza yenyine. 10Mani echinganyi chirhashinganene okulama omu bagale; n'omuja arhashinganene okurhambula abaluzi!11Omuntu mwenge arheganya dubaduba; n'olukengwa ajira bulala ana lembera abamujiriraga amabi. 12Oburhe bwa mwami ku bunali nka kulala entale ekankama, n'okusimiriza kwage kunali nka kulala olume lulumira oku birhi.13Omwana akahwinjagala eri buli buhanya bw'eshe, n'enongo y'omukazi kw'eri nka murhonyi gurhabumba. 14Abantu banayima omu mashwa n'omu bugale bwa beshe, s'aliko okubona omukazi wadosa emirhima luba luhembo Nyamuzinda ashoboza omuntu.15Obolokazi bunalerha ero linene, n'omulera ngolo arhafuma shali. 16Oyunva oku amarhegeko ga Nyamuzinda maderhere, eri alangire omurhima gwage; s'aliko omuntu orhachilangire omu njira zage nj'afa.17Obera omukene obonjo akamuha,eri Nyamuzinda y'ahozeze, Nyamuzinda nj'amujuha kw'echo chijiro chikwirire ajirire. 18Ohane omwana wawe amango achiri mudorho, s'aliko orhakazagi murhula k'omujinya wakamuyirha.19Omuntu w'ebikalarhi akwanene oku hanwa bulala eri waka mulekerera eri amabi mage wama mayushula kw'amandi. 20Oyunve amahano onashimbe n'enyigirizo mpu, ly'oba n'obumanyi omu kalamo kawe.21Omu murhima gw'omuntu muba mihigo minene, s'aliko oku Nyamuzinda alonzeze kwo kuhikirira. 22Omuntu oshinganene abe wakujira amenja, n'omukene ye mukulu kulusha omubeshi.23Oku kenga Nyamuzinda kunarhuma omuntu alama, n'omuntu analama buzira buhanya. 24Omolokazi anahuma oku mbale, n'okufomera kwanamuyabira.25Shurha omwana ogayaguza, n'echinganyi chanaba n'obwenge; kalihira omuntu oyengehere, wayunva enyigirizo z'obumanyi.26Omwana oshandaza ebikulo by'eshe agali hulusa na nyina eri ali wakukozana eshonyi anali wa kushekerwa. 27Mwana wani, orhayunvirizaga ehano ly'okukuhanika, n'eri wanka likulikira eri wamahabuka enyigirizo z'obumenyi.28Omudimu orhashinganene anagayaguza obushinganyanya, abantu babi basima balye eby'omu bulenzi. 29Obuhane bukola buli burheganyizizwe abagayaguza, n'orhurhi rhukola rhuli emugongo gw'ebinganyi.
Chapter 20

1Okunywa edivayi kunalerha obuhwinja, n'okunywa amavu makalihire kunalerha obuhaka, ngasi yeshi ochishwekera kubyo byombi arhajira bwenge. 2Oburhe bwa mwami ku bunali nka kulola entale ekankama omugayisize eri yenyine ochigayisize.3Okurha chihira omu buhaka kunalerha olukengwa, s'aliko echinganyi chinachihira omu buhaka. 4Eri mudumbi gwa kaba, omolokazi arhahinga; amango gw'okushalula analonza alolere ahahingaga, s'aliko ntacho chiri ho.5Echiri omu murhima gw'omuntu chiba nka nyinji za ntoga, s'aliko omuntu mwenge ayinji zidoma mo. 6Bantu banene banachikunga mpu bakwirire, s'aliko omuntu mukubagirwa, nde wakamubona ?7Omushinganyanya olama omukuli kwage; abana bage bayorha baba bany'eragi ! 8Mwami nka ayikere oku chichumbi chage ch'okucha emanja, anashandaza amabi moshi n'elisho lyage.9Nde muntu wakaderha oku: nakubwire omurhima gwani,ndi mwerukweru ntaherhe chaha ? 10Haba mbero ebiri za Milengo, haba na mbero ebiri za lugero, byombi oku binali binashologosa Nyamuzinda.11Omwana bamumenyera oku bijiro byage,balole eri ebijiro byage bikwirire binashinganene. 12Okurhwiri kuyunva, n'esu libona, byombi Nyamuzinda wabijiriga.13Orhasimaga ero lyo lekiba mukene, sisimuka olekibula ebi walya. 14Owagula arhafundi gaya ebi agula; n'eri azonga, achisime yenyine.15Haba ehoro zinene na magerha manene, s'aliko ebi omuntu w'obwenge aderha kaba kantu ka ngulo nene kubilusha. 16Owakarholera echigolo omwinda, mumurhole omwambalo gwage; mumurhole go chikinja bulala eyi arholeraga omwinda arhamanyikene.17Okulya omugati gw'eshali kuba kwinja oku muntu, s'aliko oku buzinda omuntu analy'omuliro. 18Emihigo ejirwa n'ehano, nka wakoz'entambala wanarhangi lalira.19Omuntu oderha bwenene anaderha ah'eshe alyaga omwinda; omenye, orhakomeraga omuntu oshukira ebinwa. 20Omwana okaga eshe na nina, kuzima azima nka kulala etara lizimira omu mwizimya.21Akashambala omuntu abona dubaduba oku murhondero, karhamubera. 22Orhaderhaga ntya: Nagalula amabi oku mandi! S'aliko olangalire Nyamuzinda yenine naye akuchiza.23Nyamuzinda arhabona oku milengo ya mbero ebiri, n'olugero lurhashinganene lurhamusimisa. 24Nyamuzinda ye longola omuntu orhakagali chilongola yenine.25Buli buhanya nko muntu akayurukira aderha dubaduba oku ashololera Nahano echintu chilebe, ashubi inji kenguka buzinda na mira amulaganyaga. 26Omwami w'obumanyi anashandaza abantu babi, anabahane buzira kubababalira.27Omuka gw'omuntu liba tara lya Nyamuzinda, linachesa chiro n'omundalala z'omurhima gwage. 28Amenja ga mwami n'oku chikubagirira ye byo bimulanga, anarhegeke bwinja eri okola kujira amenja k'okurhumire.29Emisi buli bukuze bw'emisole, n'omushaja akengerwa envi zage. 30Okushurha omuntu akromeke kunamuhindamula obubi, n'enkoni zanashanda obubi bumuli omu murhima.
Chapter 21

1Enkegero za mwami omu fune ya Nyamuzinda ziba, bulala anamulongola emunda analonzeze nka kulala bahabula amenji. 2Omuntu anabona nk'engeso zage zi kwirire, s'aliko ogerera emirhima ali Nyamuzinda .3Oku kulikira obushinganyanya n'okuli bye bisimisa Nyamuzida kulusha entulo. 4Amasu g'obuchibone n'omurhima gw'omugayo ziba ngeso z'abantu babi n'echo chiba chaha.5Enkengero z'omuntu w'obushiru zinarhuma agala, s'aliko na biriduba buligo bumuyirha. 6Obuhirhi omuntu abona omu kulyalihiza, birhajira kamaro binahwa duba, n'obuzinda bwabyo luli lufu.7Obuganganyale bwabantu babi buna barhambula, bulala banalahira okujira ebishinganene. 8Ojira amabi ana kulikira enjira zirhalongomene, s'aliko omuntu w'okuli by'okuli anakola.9Okulama omu kaherho kw'okukulu, kulusha okulambiza lwamba luguma n'omukazi w'entambala. 10Omurhima gw'omubi mabi gunasima; nta menja mwira wage amubonako.11Bakahana omuntu ogayaguzana embula bwenge yanaba n'obumanye, n'eri bayigiriza omuntu w'obumanyi, anaba n'obwenge bw'okumanya. 12Nyamuzinda analolereza ebiri bya jirika omu nju y'abantu babi, n'oku buzinda abahanyagaze, abakwebe n'omu malibuko.13Orhayunva emiziga y'omukene, naye nji achiyama abule n'owamudumiza. 14Oluhembo luhanwa omu bwibisho kurhuliriza lurhuliriza oburhe, n'entulo ehanwa omu bwibisho kurhuliriza erhuliriza obukali.15Abantu bakola okuli basima bakole obushinganyanya, s'aliko abantu barhali babushinganyanya bowe banagaya. 16Omuntu oyaka engeso z'obumanye, anahumukira omu ndeko y'abafire.17Osima oluyenge bukene afa, n'osima amavu n'amashushi arhagala. 18Omuntu mubi anahanwa ahali h'omuntu mushinganyanya, n'endyalya enahanwa ahali h'omuntu w'okuli.19Okulama omu mpinga kw'okukulu kulusha okulama n'omukazi w'entambala n'obuhaka. 20Omuntu w'obumanye arhabula bimanyiso by'obuhirhi omu mwage, s'aliko omuhwinja anashandaza ebikulo byage byoshi.21Oshimbulira obushinganyanya n'ojira amenja eri agwerhe akalamo, obushinganyanya n'olukengwa. 22Omuntu w'obumanye anahimana omu bishagala by'entwali, anashandaze ensika balemaga bachikubagirira.23Ochilolereza omu bunu nk'aderha eri achilangire yenine oku ntambala. 24Omuntu w'obuchibone owokuchikuza ahamagalwa magayane; bulala anakola omu kalimbiro kw'obuchibone.25Enyifinjo z'omolokazi ze zina muyirha, bulala efune zage zinalahira oku kola ; 26Omolokazi anachifinja ngasi mango; s'aliko eri omushinganyanya ahana arhabilolako.27Enterekero z'abantu babi ziba za kugayisa bwenene; bulala banazirhula n'enkegero zibihire! 28Ohamiriza obubeshi arhaderha mwazi gwayunvikana, s'aliko oderha ebi kwanene anabihamiriza buzira kurhindira.29Omuntu mubi arhahwa kuzinga emalanga, s'aliko omushinganyanya anagenda alongeza engeso zage.30Nta bumanye, nta bwenge na nta hano omuntu akajira emalanga ga Nyamuzinda. 31Amango g'okulwa entambala, bana shumula e Farasi, s'aliko okuhimana kuba kwa Nyamuzinda.
Chapter 22

1Okuba n'ehanja likwirire kwo kukulu kulusha okuba n'ebikulo binene, n'oku kengwa n'abandi kwo kukulu kulusha okuba n'efuranga eri horo. 2Omugale n'omukene bona baguma bulala Nyamuzinda yi wabalemaga bombi.3Omuntu w'oku kenguka anabona entambala anayiyaka, s'aliko embula bwenge zinachikweba omuyo banafa. 4Okukenga Nyamuzinda buba bwirhohye,bulala kwanaha omuntu obugale, n'erenge n'akalamo.5Emishaki n'emirhego biba omu njira z'omuntu mubi, omuntu olonza alange akalamo kage ana bihyako. 6Yigiriza omwana enjira ekwanene oku kulikira, eri hano jaba mushaja arhayilekaga.7Omugale anarhambula abakene, n'eyi bahoza aba muja w'omuhozeze. 8Orhwera obubi, buhanya ashalula, n'emisi ajira y'okuyongerwa abandi yanahwa.9Omuntu w'olukogo kugishwa agishwa, bulala anaha abakene oku biryo byage. 10Higa abagayana, n'obuhaka bwanahwa; okwo kwo kwamalisa obuhaka n'omugayo.11Orhasima kujira mabi nk'anali aderha emyazi y'olukogo, anaba mwira wa mwami. 12Nyamuzinda analanga omuntu w'obumanye, s'aliko anashandaza emyazi y'endyalya.13Omolokazi anaderha ntya: Entale eri embuga! Yandira omu njira da! 14Obunu bw'embaraga buba nka chiriba chilehere, ogayisa Nyamuzinda nji arhogera mo.15Obunganyi buba buchizingire oku murhima gw'omwana, akarhi k'okumuhanula njikamukula okubo. 16Onyega omukene eri alonza amugaze, n'oha omugale eri alonza amukenye.17Rhega okurhwiri oyunve emyazi y'obumanye, n'omurhima gwawe guseze ebindi na kuyigiriza. 18Bulala kuli kwinja obilange omu murhima gwawe, lyo gali kazibiderha. 19Lero zene nkola na Kuyigiriza byo bulala nshondere ochikubagirire Nyamuzida.20Na kuyandikire emyazi y'ehano n'obwenge bw'okumanya. 21Mpu li nkuyigiriza emyazi ekwanene n'enderho z'okunali, eli hano oshanbalira olala wa kurhumaga mpu oji mudoseza emyazi y'okunali, omuganulire byo bulala wabimenyere.22Orhanyegaga omukene mpu okwenge arhaherhe misi, orhanamuhekaga lubanja mpu okwenge arhaherhe cha derhera; 23Bulala Nyamuzinda ye baderhera, n'abalonza oku banyega Nyamuzinda naye nji abayirha.24Orhayinjibanaga n'omuntu w'oburhe, orhame n'omuhangalanyi. 25Orhakomeraga chiro engeso zage, zilekishandaza akalamo kawe.26Orhajaga haguma n'abayindikana, na balala barhola echikinja nka bahoza. 27Bulala eri wakaba orhaherhe ebi wajuha banarhola enchingo olala ko.28Orharhalukaga embibi za mira ezi baisho bonine bagezaga. 29Eri wa kabona omulenga omu bukozi bwage,akwanene akolere aha mwa mwami, aleki kolera hofu n'abantu barhamanyikene.
Chapter 23

1Eri wankaba oli walya haguma oku chibo, wana chilanga bwinja. 2Chiro wakab'osima ebiryo wanarhangiba nka wachilanga. 3Orhanahenekeraga aha ali alira ebiryo byage : Biri biryo ohabirwe na mirhima ebiri ebyo.4Orhachilibuzaga mpu ly'ogala, orhahiraga kw'enkengero zawe. 5Efuranga zibiha bulala zinahwa n'omuntu arhanagambwa nazo, zanaba nk'ezamamera ebyubi zina balala nka kulala chibarhula azimerera emalunga.6Orhalyaga ebiryo by'omujinyisi,orhanahenekeraga ebiryo byage. 7Bulala okola onali n'enkengero zage zinali omu murhima gwage. Anka kubwira ntya: Lyaga onanywe, s'aliko eri n'omurhima gwage gurhakuliko. 8Wanabishala byoshi nk'oku wanabilyaga, ogali naheza busha emyazi yawe wamuyinjibanagamo.9Orhahanulaga omuhwinja, bulala anagaya eby'obumanye wamu bwiraga. 10Orhashandulaga olubibi lwa mira, orhanahiraga okugulu omu kw'efubi; 11bulala obaholera aherhe emisi: Yi wabafunga ku W'oyo.12Chingula omurhima gwawe oyunve enyigirizo, n'amarhwiri mawe mayunve emyazi y'obumanye.13Orhalekaga okurhaha omwana wawe obuhane,bulala eri wankamushurha akarhi karha kamuyirha. 14Eri wakamuha obuhane eri omu shinda omukulire.15Mwana wani,akaba omurhima gwawe guli gwa bumanye,nani omurhima gwani gwanashagaluka. 16Omurhima gwani gwashagaluka eri wa kalema waderha ebi kwanene.17Omurhima gwawe gurhachifinjaga abanya byaha, s'aliko gukazi kenga Nyamuzinda ngasi mango; 18Bulala obulangalire bwawe burhakahwa, n'omu mango ga yinjire wanalama bwinja.19Mwana wani,oyunvirize obe na muntu w'obumanyi, oyerekeze omurhima gwawe omu njira ekwirire. 20Orhashangiraga n'abalalu na balala balira enyama obudambi. 21Bulala obulalu n'obudambi binalerha obukene, n'ero linarhuma omuntu ayambala oluhunju.22Lema wa yunva isho mwana,bulala yi wa kuburhaga! Orhana bonereraga nyoko amango akola ali mugekulu. 23Orhole okuli,orhana gayaguzaga ko. Oyankirire obumanyi n'enyigirizo n'obwenge.24Eshe w'omushinganyanya omu bushagaluke arhula, owa burhire ow'obumanye ana chishinga. 25Mani Isho na Nyoko bachishinge! Aba kuburhaga bashagaluke!26Mwana wani,oyunvirize ebindi na kubwira, n'amasu mawe makulikire oborhere bwani. 27Bulala oku kulikira embaraga na muka bene, kuna lerha empanya bwenene nka kula eshinda nayo n'enyenga bikomera. 28Kw'ezo mbaraga zigongesa omuntu nka kulala echishambo chijira, zinarhuma abalume bahemuka.29Nde orhafundi yama? Nde Orhahwa maganya? Nde Orhahwa buhaka? Nde orhafundi rhanya? Nde orhahwa kw'ebihulu by'obwamama? Nde ojira amasu madukwire? 30Bali balala boshi bashiba banywa amavu kuhika obudufu, balala basima okunywa amavu bayengere.31W'oyo omanye wakachifinja amavu okuba wamamalangira oku madukwire omu ngumbu manali mamiruka bwinja. 32Obuzinda bwamo kuluma maluma nka njoka, kumanaluma nka kulal'enjoka ya butugo enaluma. 33Amavu mawe manalolereza ngasi kantu wakanabona n'omurhima gwawe gwanalema gwakengera ebirha kwanene.34Wanabona okola oli nka muntu olyamire omu nyanja, oyunve enzungu nka kulala yaka gwarha omuntu oyikire oku mulemo gw'amashuha. 35Oku bundi oje walema waderha ntya: Na koromekere nta namenyere! Banshurhire, s'aliko ntavunikire, ntanachire ehuzi huzi! Hano nzuka nanashubi ji dumba!
Chapter 24

1Orhachifijagan'ebya bantu babihire. Orhana chifijaga n'okubera haguma nabo. 2Bulala omurhima gwabo gurhakengera ebirhali bya kubihya, n'obunu bwabo burhaderha ebirhabihire.3Bumanyi burhuma enju ya yumbakwa n'obwenge bwo burhuma ya komera. 4Obumanyi bwo burhuma ebyumba bya yunjula mw'ebikulo by'engulo nene binasimisize.5Omuntu w'obumanyi ajira misi minene, n'ojira obwenge bw'okumanya alema ayushula emisi yage. 6Bulala obumanye bwarhuma walwa entambala n'obukebwe, n'okuhimana kunarhenga omu bahanuzi banene.7Echihwinja chirhayemera ehano ly'obumanyi, chishinganene chikazi chisirira nka chiri haguma n'abalume.8Okengera okujira amabi ederhwa ndyala. 9Echihwinja byaha byonyine chikengera, n'omuhwinja kushologosa ashologosaabantu.10Nka wakaba luvondi omulusiku lw'entambala eri nta misi ojira.11Ochihangane ochize bayandikirwe okufa, ochize n'abakolajiyirhwa barhanaherhe bugome. 12Eri wanka derha ntya : Edarha! chiro rhurhali chire huzi huzi. Nahano ayinji byoshi, bulala yewe ayinji ngasi hyoshi hikuli omu murhima. Ali akulolereza, amenyere byoshi, nji anachira ngasi muntu olubanja nk'oku bijiro byage binali .13Mwana wani, genda walya obuchi bulala buba bukwirire, oluhasi lw'obuchi lunaloka. 14kwon'okwo omanye obumenyi omu murhima gwawe, eri wakabubona wanalama bwinja, n'obulangalire bwawe burhakahwa.15orhabaga nka muntu mubi, orha chihandaga aha mw'omushinganyanya, orha murhegeraga n'aha alala; 16Bulala omushinganya ana kumbagala kali mushanvu eri kuzuka ali azuka, s'aliko abantu babi banarhogera oku liguma omu malibuko.17Orhachishingaga okuba omushombanyi wawe amarhogera omu maligo, n'omurhima gwawe gurhashagalukag'amango amalagirira. 18Li Nahano aleki bona ntyo,n'ok'okumugayisa,arhankana chihana oyola mushombanyi wawe.19Orhabaga n'omugayo gunene enyanya z'abakola amaligo,orhachifijaga okuba nk'abantu babi. 20Bulala omuntu mubi arhalama bwenene,akalamo kage kanahwa duba nka kulala etara lizima.21Mwana wani,okenge Nyamuzinda n'a bami; Orhanakomeraga ba muhindamuka, 22bulala oku liguma bana sherera, na omenyere obuhane Nyamuzida na mwami babarheganyize ?23Muyunvage erindi hano ly'obumanye : Kurhali kwinja nka wacha olubanja orhaluchaga n'enzigizi.24Eri omuzuzi akabwira oyagire mpu: we wayazize. Olubaga lwana muchira ko n'abantu banamugaya. 25S'aliko omuzuzi akayagiriza onayagire, abantu boshi banamusima, bana mubanda obwanga bamuhe n'olukengwa lwage.26Okushuza kwinja chiba chimanyiso ch'obwira bw'okunali. 27Embere oyumbake enju rhangiba n'eshwa wa kahinga n'okurhangi malisa obuchakanda bw'embuga.28Orhabesheraga owenyu obubeshi, orhanabesheraga owenyu. 29Orhaderhaga eri: Nyamuzinda nk'oku ananjiriraga, nani namugalulira nk'oku anajiraga.30Lusiku luguma nagera hofi n'eshwa ly'omolokazi, na hofi n'eshwa ly'emirhi y'emizeituni ly'omuhwinja, 31nabona limerere mw'emishaki enyunda zoshi, n'omusihe gwa lizongere lyoshi. Olugurhu lw'elyo shwa mira lwashandukaga.32Nalolereza ebi na bwene,na birhola kw'enyigirizo. 33Okazi shegama amaboko bugeke amango wamahunira,omu kandi kasanzi kageke osisimuke ! 34N'eri wakalema wahulahula nka chishambo obukene bwana kurhera, n'akalengo kana kuyirha.
Chapter 25

1Shubaga oyunve eyindi migani ya Solomono ya yandikwaga n'abambali ba Ezekiya,mwami w'e Yuda. 2Erenge lya Nyamuzinda kuba kubisha emyazi,n'erenge lya mwami kuba kulolereza emyazi n'okuyikulikiranya. 3Kulala omuchanya kuyorha omu byalenga n'egulu omu daho lyage,kurhurhankamenya engererezo za mwami.4Nk'omuntu akashashula echuma che furanga,omulenga anachuza mw'engalingali ekwirire. 5Kubinali nka kula bakakula omuntu mubi aha burhambi bwa mwami lyarhegeka omu bushinganyanya.6Oleke obu chibone emalangambere ga mwami, orhana chishegekaga omu bantu bakulukulu.7Bulala kwa kaba kwinja bakubwire; Shegera hano mbere! kulusha nkoku bakakugalula enyuma n'omukulu ku w'oyo bana muhebembere z'amesho mawe. 8Orhalibirhiraga okulwa wakainji bula oku wajira, hano mwalungwe wawe akulizika.9Oderhere emyazi ekulolere na mwalungwe wawe, s'aliko orhahanaga erhwe ly'owindi muntu. 10Li hanola bamubwira aleki kukoza shonyi, ly'orhanaja erenge libi.11omwazi guderhwa amango gakwanene kugunali nka chirhu cha horo omu ntanda z'efuranga. 12Omuhanuzi ohanula oku binali kw'obukenge kw'anali nka lupeta lwa horo lw'okwirhwiri, n'oku baraganya kw'efuranga zichesezwe.13Nk'oku emboho y'olubala eba amango go kushalula, ntyo kw'entumwa nshinganyanya ekwanene okuyorha embere y'aba murhima gwa nahamwabo. 14Nk'oku olwakungu n'omuhusi bihusa n'envula erhanya, konoko k'omuntu ochipangira eshokano zage arhaherhe aba.15Eri wakabona obuchi wanalya hintyu-hintyu, bulala eri waka buhikamo nji wana bushala.16Orhabaga n'oburhe dubaduba kunarhuma omuchiranuzi ayemera emyazi yawe, n'oku derha n'obwirhongi kwanarhuma omuntu okuyumva buzira kukugaya. 17Okaziyiza mwalungwe wawe liguma-liguma, kurhabaga lwa buko nji aka kugaya.18Nka kula obuhiri na kere n'omwambi ngukalihire bilemeza kwo naye ayorhere omuntu aderha owabo n'obuhamiriza kubesha. 19Okulangira omuntu orhali mwikubagirwa olusiku lw'okulibuka, kwo kunali nka omu ntu wakanjira linyo lya miganiga, na nka omuntu alabarhira okukugulu kuholere.20Okuyibira amuntu ogayire kwo kuli nka kulala bahogola omuntu omushangi n'emboho eri.21Nk'omushombanyi ashalikire, omuhe ebiryo alya, n'eri akaba aherhe enyorha omuhe amenchi anywa. 22Bulala omu kujira ntyo kwo kumubonesa eshonyi nantyo Nyamuzinda nja nakujuha buzinda.23Nka kulala omuhusi gurhenga ekulembe n'okuburha emvula, kw'o n'omuntu olubire aderha obubeshi. 24Kuli kwinja okulama omu kaherho kasongero ahali hefuranga, n'ebiryo omu nju yo mukazi wobuhaka.25kulala amenchi gaherhe emboho gamirika, oku muntuwarhengaga oku zuba, ku n'emyazi ekwirire yarhenga omu chihugo che mahanga eyorha. 26Kulala eriba lidwangire n'ebishosho liyorha, ku n'omuntu w'obushinganyanya ayorha, ayinjimana n'omuntu mubi.27Okulya obuchi bunene kurhaba kwinja, kuyorhere nka kulala omuntu walonza n'obukuze bw'abandi. 28Kuli nka chishagala cha kumbageze echiguku, ku n'omuntu obulire obuba ali.
Chapter 26

1Kulala olubula lurha kwanene oku rhoga, na kulala envula erha kwanene amango g'okushalula. Ku n'obukenge burha kwanene oku muhwinja. 2Nka kula enyunyi ebalala, n'echirere cha lelemba omu chanya, ntyo ku n'okuvuma omuntu buzira chirhumire kurhakajira chintu.3Akarhi kaba ka kushurha enkavu, n'olukoba luba lwa kuyabula empene n'akarhi kaba ka kushurhisa abahwinja oku rhwe. 4Omenye washuza omuhwinja oku aderhere omu bunganyi yinjorhaba akage nawe.5Oshuze omuhwinja nk'oku obunganyi bwage buderhere ly'alema abona oku ali wa bumanye. 6Orhuma omuhwinja mpu aji muderhera emyazi, eri kuli nkw'olala ochikire amagulu ochilerhera obuhanya yenine.7Kulala amagulu g'echirema galemba ku n'omugani omuhwinja achaga guyorha. 8Oku kenga omuhwinja kw'okunali kulala bashwekera ebale oku kamba k'omuzareti.9Kulala omushaki guba guli omulwala omu fune, ku n'omugani g'omuhwinja achaga guyorha. 10Nahano orhangiriza omuhwinja n'owa chigerera konine oku mirimo yage kwali nkela nfola miherho ebanda ngasi muntu.11Kulala akabwa kashubirira ebikashalaga, ku n'omuhwinja ashubirira obunganyi bwage ayorha. 12Nka wakabona omuntu ochibona wa bumanye, eri omuhwinja ye mukulu kumulusha.13Omolokazi anaderha eri shosho ali omunjira; n'entale eri omunjira. 14Kulala eshalinyeri zigogonyoka kubuya buya omu lunvi, ntyo ku n'omolokazi ahindamuka oku nchingo.15Omolokazi analika okuboko oku chishasha anafundwa oku fomera. 16Omolokazi anachibona nka ye w'obumanye kulusha balume mushanvu bashuza bwinja.17Nka kulala omuntu ashingashinga enjoka omu china, kwo kunali nka kula owagera achiheba omu ntambala ya bene.18Kulala omuntu okunira,alema abanda ebisese, n'emyambi yakoleza n'ebindi byoshi byakayirha. 19Ntyo k'omuntu arhebeka owabo ayorha analema aderha eri, zala eryo.20Eshali zigahwa omuliro gwanazima, nka harhali omuntu wahanza abantu obuhaka burhagahwa. 21Nka kula amakala gayosa, na kulala omuliro gukolera ku n'omuntu w'obuhaka azusa obuhaka.22Ebinwa by'omuntu w'okukoza abandi birhahimwa kuyunvibwa, ku biyunvibwa duba kula esupu limiruka. 23Okuderha enderho zi kwirire n'obw'omuntu ogwerhe omurhima mubi, kwa nali muntu orhakahindamuka.24endyalya erhebekana n'emyazi yabo ekwirire, eri n'emurhima ebishire n'obubi. 25Amango eri ya derha n'obuholo orhayiyemeraga, bulala omu murhima gwayo muyunjwire amabi g'amenyo mushanvu. 26chiro banalema babisha obubi bwabo burhaboneka omu chigusho.27Omuntu ohumba echina achirhogera mwo yenine,omuntu ohirika ebale linamu galukirako. 28Omuntu oderha obubeshi arhasima abanabesha,n'obunu buderhaderha emyazi n'okulyomereza buzinda kushereza bushereza.
Chapter 27

1Orhalemaga wachishingira ebyaha omu sezi,bulala orhamanyere kurhe byayorha zene. 2Orhachihebag'elugulu wenine, oleke owundi abe ye kukuza chi arhali wenine.3Ebale liba lizidohere n'omushenyi guba guzidohere, s'aliko oburhe bw'echinganyi bwo buzidoha kulusha ebyo byombi. 4Oburhe bunayirha, n'obukunizi bwanayaka s'aliko abwagalwa ntaye wakabulindira.5Okuganyiza omuntu n'obwalagale kwo kukulu kulusha obuzigire bubishirwe, 6omwira anakuhanula wanagaya n'abo eri kushinganene, s'aliko omushombanyi anakununugurha eri kunali kwa bulyalya.7Oyugurhire nta kalyo abona kalokere, s'aliko oshalikire arhalondola. 8Nka kula ehinyunyi hilema hyazunguluka hyanayaka eby'ologo lwahyo, kwa yorha omuntu olema ahulahula ayaka aha mwage.9Amavurha n'amalashi binasimisa omuntu, kwo kuli nka kula olokerwa n'ehano ly'omwira wage kuusha eri achiha yenine liyorha. 10Orhalekaga mwira wawe n'owayisho, orhanalemaga waja emwa mwene wenyu olusiku olagirire, bulala omwalungwe oli hofi ye mukulu kulusha mwene wenyu oli hale.11Mwana wani obe wa bumanye, okule eshonyi ly'olema wamenya kushuza owakugayaguza. 12Omuntu okenguka akabona obuhaka anayaka, s'aliko embula bwenge zanachiheba n'obuzinda zanalerha ebyo kuber'erhwe.13Eri omuntu akarholera omuhisi omwinda banamurhola omushangi gwage banamukokole kwo bulala oyula arholeraga orhamenyikene. 14Eri omuntu akalamusa omwalungwe wage esezi lumbumbuli n'omulenge gunene,eri ayorhere nk'owamujachira.15Kulala omurhonyi gurhahuba olusiku envula eri ya rhoga, ku n'omukazi w,entonganyi ayorha. 16Owamulahiza eri kwo ali nka muhusi alahize n'eri ali nka kula amavurha gatiribuka omu fune.17Kulala echuma chirhyazibwa oku lurhyazo chiyorha, ntyo kw'ayorha omuntu okula owabo kw'obwenge. 18Okalangirira omurhi gw'omutini amalehe gago njanagalya, n'okolera na wabo bwinja nji bamukenga.19Nka kulala omuntu achibona omu menji, ntyo kw'omuntu achibona omu murhimagwage. 20Eshinda n'ekuzimu birhayugurhamintyo kwa mesho g'omuntu orhayugurha gabona.21echungu chiba cha kushukira efuranga, n'efuru liba lya kushashula ehoro s'aliko nka walonza okumanya obworhere bw'omuntu wanamuha olukengwa. 22Chiro wakashakulira echinganyi omu shakulo haguma n'amahemba, obunganyi bwacho burhankarhenga.23Omanyirire bwinja ngasi chibuzi ch'omubibuzi byawe, olange obuso bwawe bw'ebikulo bwinja. 24Omanyirire oku obugale burhaba bw'esiku zoshi,n'obwami burhaba bw'esiku n'amango. 25Olubala lwana chibwa, oko lundi lwa shubi yinja lwa mera, wanaba oli washambarha olwizi oku ntondo eri muli n'oluvebo.26Obwoya bw'abana be chibuzi buba kuyambisa omuntu, n'ebihebe bahana kalinzi oku shwa. 27Amarha enkavu zawe zi kamwa ogakolese bwinja, gakulise, galise omulala gwawe habe n'echibosoboso cha bambalikazi bawe.
Chapter 28

1Omuntu mubi anayaka na ntaye omushimbire,n'omushinganyanya anaba murhwali nka mwana wa shosho. 2Echihugo chikaja mw'okugoma chanaluza abarhegesi, s'aliko chikaba m'omuntu mwenge na w'okumenya, chanaba n'omurhula.3Omuntu w'echishambo alibuza aba garaganda, eri kwali nka chihonzi ch'envula chisheereza emyaka. 4Abavuna amarhegeko eri balangire abantu babi okubuko, s'aliko abashimba oku aderhere eri bagayire abo bantu babi.5Abantu babushabusha barhayinji ebishinganene, s'aliko abakenga Nyamuzinda bayinji byoshi. 6Omukene ajira ebishinganene ye mukulu kulusha omugale ojira ebirhaherhe enda na mugongo.7Oyunva okw'amarhegeko gaderhere eri ali mwana mwenge, s'aliko osima ebye shonyi, eshe yabonesa eshonyi. 8Eri wakabona ebikulo binene omu kuhambirira obunguke abw'oli wa hoza, eri oli wabilundira ola ofa abakene olukogo.9Eri omuntu akafunika amarhwiri gage mpu arhayunvaga amarhegeko, amahuno gage ganaba ga kushologosa. 10Ohabulira abashinganyanya omu njira zibihire anahirima omu chiriba ahumbaga yenine, s'aliko abashinganyanya kuyima bayima omu bikwirire.11Omugale anachibona wa bumanye, s'aliko omukene mwenge anamugwarha obunu. 12Amango abashinganyanya bayima, abantu banaja mw'olukengwa, n'eri abantu babi bayima, abantu boshi banalema bachibisha.13Obisha amabi gage arhaharhulwa, s'aliko ohungama n'okugaluka, Namahanga anamubera obonjo. 14Ali munye ragi oyorha ayobohere oku jira amabi! S'aliko echigamba chanaja kw'obuhanya,.15Kulala shosho oli alunduma ayorha, na nka kula omuhangalanyi oshalikire ayorha, kw'omuntu mubi ofunyaza olubaga lwabakene ayorha. 16Omurhegesi orhagwerhe bwenge kulibuza ayorha alibuza, s'aliko ogaya obunguke bubi analama siku zinene.17Omuntu oyirhire owundi, oboba bwanarhuma agangalira yenine omu mpamikwa,owa ntyo murhamuchikaga. 18Omuntu okulikira obushinganyanya ayinji chunguka,s'aliko enderhera habiri y'engeso ebiri zirhashushene yanahimwa muli nguma.19Oshibirira okuhinga arhabula echi alya, s'aliko ochishwekera oku by'obusha busha bukene bumuzinda. 20Omwikubagirwa kugishwa agishwa, s'aliko oharhira okugala duba duba arhabula okurhahanwa.21Okujir'akabolo oku bantu kurhaba kwinja,bula kalyo kageke karhuma omuntu nja hemuka. 22Oyongwa anaharhira okugala dubaduba, n'obo arhamenyere oku obukene bwamuzinda.23Ohanula abandi buzinda binja abona,kulusha oderhaderha emyazi y'okulyomereza. 24Ogwarha eshe na nina abonederha eri: Ntajirire kubi! Eri oyo naye ali mwene wabo echishambo.25Ojira omurhima gw'obuchibone azus'obuhaka, s'aliko ochishingira Nyamuzinda nja habera. 26Ochikubagira engererezo zage yenine aba muhwinja, s'aliko ogenda n'obumanye murhula abona.27Oha omukene arhashalika, s'aliko ozinz'amalanga nk'amabona abakene kuhehererwa. 28Abantu babi bakayima abantu banalema bachibisha, n'eri bafa abashinganyanya banayushuka.
Chapter 29

1Oyula bahanula ashubi jira ebikakanyali anasherera buzira kuhumwa omu bunu. 2Abashinganyanya bakayima abantu banashagaluka, s'aliko amango abarhegesi babi bayumire abantu banalibuka.3Osima obumanye anarhuma eshe ashagaluka, s'aliko ochishwekera oku mbaraga anaheza ebikulo. 4Mwami ayimanza echihugo eri bushinganyanya barhuma, s'aliko olala ochilonzeza eri kuchishereza.5Orhebereza owabo eri murhego arhengere aha agera. 6Omu chaha ch'omuntu mubi, muba muli omurhego, s'aliko omushinganyanya analema ayimpa n'obushagaluke.7Omushinganyanya ayinji ebishinganene oku bakene, s'aliko omuntu mubi arhajira obumenyi. 8Abakabonerero bavundulir'echishagala choshi muliro, s'aliko ab'obumanye banarhuliriza ebuhaka.9Ow'obumanye akaja lubanja n'echinganyi kuba kurhamirhabusha, bulala chanagwarhwa n'oburhe n'eri chikunguke n'amasheka nantyo barha nachiyumvanya. 10Abisi b'abantu barhabona oku muntu w'okunali, s'aliko abashinganyanya bowe balonza baderhe omu kuchungula.11OMuhwinja anayerekana oku akalihire, s'aliko ow'obumanye yewe anachifunya nk'aliburhe. 12Nka mw'akagenda mw'ayunviriza emyazi y'obubeshi, abarhambo bage banabiha.13Omukene n'omulenzi boshi bona baguma, bulala bombi Nyamuzinda anakole zeza amesho gabo li balema babona. 14Mwami achira omukene olubanja n'obushinganyanya, arhambula esiku zoshi.15Akarhi n'okuhanul'omwana kumuh'obumenye, s'aliko omwana orhahanulwa ana bonesa nina eshonyi. 16Abantu babi bakaluga, n'amabi ganaluga, s'aliko abashinganyanya nji babona okugaluga kwabo.17Eri wakahanula omwana wawe arhagendaga okurhindibuza, chi agenda ashagalusa omurhima gwawe ngasi mango. 18Echihugo chirhali mw'obulebi bwarhenga emwa Namahanga chirhahwa mw'entabage, okulikira oku amarhegeko gaderhere eri ali munya ragi.19Omuja arhahanwa na binwa byonine, bulala chiro akabimenya arhabiyumva. 20Omuhwinja ye mukulu hali omuntu olema aderha buzira kurhangi chija emurhima.21Omugaragu barhogoza kurhengera ebudorho, buzinda anarhola, n'okudabagina. 22Omuuntu oba n'echifufu analema azusa obuhaka, n'ow'oburhe anakola amabi manene.23Obuchibone bw'omuntu bwanarhuma ayandagazwa, s'aliko ow'obwirholye anachi kengesa. 24Oyinjibana echishumusi eri yenine achigayire, chiro analema ayumva bali bachijachira arhanashubiza ogwage mwazi.25Okuyoboha abantu nji wachiheba omu murhego, s'aliko olangalira Nyamuzinda aba olamire n'omurhula. 26Bantu banene balonza abe murhonyi emwa bane wabo, s'aliko Nyamuzinda yeha ngasi muntu ehi mukwanene.27Omuntu mubi analema ashologosa n'abashinganya, n'olala muntu ajira engeso zikwirire anashalogosa n'abantu babi.
Chapter 30

1Emyazi ya Aguri mwene Yake, ebi aderha n'obwalagale, yumvaga ebi abwiraga Itueli haguma na Yukali. 2Kubinali nyono nyechingolongolo kulusha ngasi yeshi, Ntana gwerhe bumenyi bw'omuntu. 3Ntanayigaga bumanye, ntanayinji bichi oku biyerekere Nahano.4Nde washonaga empingu anashubi yandagala? Nde wafumbanyaga omuhusi omu fune zage? Nde washanaga amenji omu fulema yage? Nde washigaga empiri z'omugulu? Ezino lyage y'ende, n'elyo mugala wage nde?5Ngasi mwazi gwa Namahanga guba g'okuli, guba mpenzi y'abamulibirhira. 6Orhayishulaga obunu oku myazi yage orhalemaga wa gukalihira, abonekane haguma n'omubeshi.7Nkuhunire bintu bibiri, obinshoboze nani kuhik'okufa. 8Ohebe hale okuchibona n'okubesha omanye wanjira mukene, orhananjiraga mugale ompereze bilala nakalama nabyo bwinja. 9Li ntalahiraga ehano amango nahimba n'okulema na derha Namahanga cho chichi. Kandi eri n'akaba mukene nkazi kuzimba n'okulema najachira Ezino lya Namahanga .10Orhagendaga wakomera omukozi ku nahamwabo, li nja rhamuheherera, yi njo rhatumulaga echo chaha.11Hali abagayisa b'eshe barhanalonzeza ba nina aminja. 12Hali abachibona mpu barhaba ku shembo, n'obwo barhachishuka kw'ezinga libaba kwo.13Hali abajira amesho g'obuchibone n'okukengulana bwenene. 14Hali aba menyo gabo gaba boje nka ngorho, y'okushengeshula nka rhwere rhwakalya abahanya b'omugulu, n'abaraganda baba omu bantu.15Okuchishweka kuherhe kali bagwo babiri, amazino gabo ba mpa: mpa nani; mpanani! Haba bintu bisharhu birhayugurha chiro n'ehintyu. haba bintu bine birhasaga derha mpu rhwamagambwa. 16Eshinda, N'omukazi orhaburha, Edaho lirhasaga yugurha amenchi n'omuliro gurha derha na magambwa. 17Omuntu ogayaguza eshe akabula n'okukenga nina, ebihungwe byanalya amesho gage omu mpinga n'ebyelubala byanamushangashula.18Haba bintu bisharhu biba biyambere okumanya,byakaba chiro na bine: 19Aho rhunyunyi rhugera omu chanya, Nah'enjoka egera oku bale, naho bwarho bugera omu nyanja, naho mulume agera nk'aja emunda omukazi ali.20Ntya kw'engeso z'omukazi w'embaraga ziyorha, anabaraga enyuma lyaho anachishuka nka kula owalyaga shangula obunu n'okuderha eri: nta kubi najirire.21Bintu bisharhu bigeza egulu mw'omusisi, byakaba chiro na bine birhakalindirwa: 22Okuyimika okuja mpu abe mwami, n'oku yugurha nka chinganyi. 23N'omukazi babengaga amango afulukaga, n'omukazi w'ohalikirwe n'owabo.24Omu gulu muba rhusimba rhune rhugekegeke, saliko rhuba rhwa bumanye bwenene. 25Amahali kurhenga galemwa gajira emisi migeke , saliko kurharhuma nk'echanda chiri garhachiyikira ebi njigalya. 26Echinyashongo nacho kurhenga chilemwa chirhajira misi s'aliko chanayumbaka enju yacho omu bale.27Enzige zirhajira mwami zinalema zagenda chilundo. 28Omusherebeba gunagwarha n'enyunu, chirharhuma gurharhoga oku nju ya mwami.29Shosho ye ntwali echusa erhanali kwo buba. 30Oluhazi lwanabika, nisi eri mushakalume gwayimya, 31Na nka kula mwami afononoka omu ngabo.32Okuchishweka kuherhe kali bagwo babiri, amazino gabo ba mpa: mpa nani; mpanani! Haba bantu basharhu barhayugurha chiro n'ehintyu. haba bantu bane barhasaga derha mpu rhwamagambwa. Eshinda, N'omukazi orhaburha, Edaho lirhasaga yugurha amenchi n'omuliro gurha derha na magambwa. 33Omuntu ogayaguza eshe akabula n'okukenga nina, ebihungwe byanalya amesho gage omu mpinga n'ebyelubala byanamushangashula.
Chapter 31

1Emyazi ya mwami lemueli w'e Rasa, n'ehano nina amuhaga. 2Yunva mwana wani ! Yunva bulala oli w'omunda ! Yunva mwana wani nashobolaga omu mahuno. 3Omanye wagenda washimba abakazi,orhachirhegaga bo bulala abakazi bo bashereza abami.4Lemueli ! Abami barhakwanene okunywa erivayi,chiro n'abarhambo nabo barhakwanene okunywa amavu gahire. 5Bulala eri bakaba bamalaluka banayibirira amarhegeko, n'okulema bayima abashanganga olubanja.6Ohe oli hofi amavu,n'edivayi olala oli omu ntanya zinene. 7Anywe lyo ayibirira obuligo alimo,lyarhalema ayibuka amalibuko gage.8Ogende waderher'abarhenji derha okuchingira abarhajira owabo no mwira. 9oderhe bwinja, oche olubanja n'obushinga nyanya, ohe abagunda n'abakene okuli kwabo10Nde waka bona omukazi mwinja berhu! engulo yage ekomere hali holunigi lomuhahira. 11Eba analema amuheba emurhima, arhanabula echa amufulusa. 12Ly'ola mukazi anajira eba aminja, chi arhamujirira amabi esiku zoshi z'akalamo kage.13Analuka omugeka gw'oboya bw'entama, n'okukola n'amaboko gobushiru. 14Analema alonza nka nkuge ya bwarho eherhe ebikulo by'okurhimbula n'okuhaha ebiryo abikule aha rhali hofi. 15Anazuka esezi sezi, ayendere ab'omu mwage ebiryo bayukula, n'okugabira abambali ngasi muguma eyage mirimo.16Akasima eshwa analigula oku furanga zage, n'okurhwera mw'emirhi y'emizabu. 17Anabika bwenene, n'okukola bulala arhalera enyunu.18Amanyire oku ebi ali akola byaba bunguke omuliro gwage kurhazima budufu eri kukola kurhumire. 19Anarhondera okuluka omu pira n'obushiru, emidoke yage eyanguhirenkalialuka.20Arhabula cha kurhabala abakene n'abashali kwo n'okwo. 21Arhayoboha mpu emboho yayirha ab'omu mwage, bulala boshi mira abagambaga n'emishangi.22Anachilukira obulingiti yenine, agwerhe n'emishangi minene y'omweru! n'eyeshagama.23Eba kumukenga aha bushenge y'omu chishagala, amango ayikere aha babo bagula bo mubushenge.24Analema aluka emigeka n'emikaba anayiranguza abaguza. 25Emisi n'olukengwa byayambala arhayoboha oku eshali lyachiyinja omu mwage arhalya ebi arhakolere.26Bumanye aderha mwo, na kandi ayinji hanula. 27Anakombera bwinja ebyo mu mwage arhanalya ebi arhakolere28Eri abala bazuka banaderha koko, n'eri eba azuka anamuha olukengwa, n'okuderha mpu: 29Bakazi banene bajira engeso zi kwirire, s'aliko W'oyo oba obalushire boshi.30Omujunja g'omukazi gurhebekana ,n'obwinja bw'emalanga kuhwa buhwa,s'aliko omukazi okenga Nyamuzinda kugishwa agishwa. 31Akwanene ahemberwe emirimo yage,ly'abantu boshi bamukengera yo.

Ecclesiastes

Chapter 1

1Emyazi y'omwigiriza, mwene Daudi, mwami w'e Yerusalemu. 2Byoshi biri bya busha, kw''aderhere omwigiriza, byoshi biri bya busha, ngasi choshi chiri cha busha. 3Omuntu aherhe nyungu nchi omu murhamo goshi anachiha eshishi w'ezuba ?4Oluburho luguma lwanagera, n'olundi lwa nayinja, n'egulu lyana beraho esiku zoshi . 5Ezuba linazuka, ezuba lyana zika; lyanagaluka emunda lyahulukiraga. 6Empusi enayerekera olunda lw'eshishi, lyana hindamukir'elugulu, lyana shubi hindamuka n'okugendekera emizungulo lyage.7Enyinji zoshi zinaj'omunyanja nene, n'enyanja nene erhayunjula, zanagendekera kuja emunda zilonzeze. 8Ebintu byoshi biri byakola kulusha oku rhurhakagala kuderha; Elisho lirhayugurha n'okubona, n'okurhwi kurhakaleka okuyunva.9Echaliri ho, nji chashubiba, n'echakolwaga, nji chashubikolwa, ntacho chihyahya eshishi w'ezuba. 10Akaba hali echintu bakaderha, lolaga cho, ch'echihyahya! Che chintu chaliriho omu myaka yarhurhangaga. 11Rhurhachiyibuka ebya liri byamira; n'ebya yinja omu siku ziri embere birhakayibukwa n'aba njibalama buzinda.12Nyono, mwigiriza, na liri mwami w'e Israeli omu Yerusalemu. 13Nalisezeze omurhima gwani omu kushonda n'okususuma omu bwirhonzi ngasi chintu chikolwa eshishi w'empingu : Na ntyo kali kasi kalibwize, kalala Lulema ahere bene omuntu. 14Nabwene byoshi bikolwa eshishi w'ezuba; nabona , byoshi bya busha binashushire n'okuhig'empusi. 15N'echiyinamire chirhankayumanga bwinja, n'echibulire chirhakaganjwa.16Naderha omu murhima gwani: Talaga, nakulire na nalusha obwirhonzi boshi bwabarhambulaga embere zani omu Yerusalema, n'omurhima gwani gwa bwene bwirhonzi bunene n'obumenyi. 17Nachiseza omu murhima gwani okumenya obwirhonzi, n'okumenya obuhwinja n'esire; namenya oku nabyo kuli kuhig'empusi. 18Bulala haguma n'oburhonzi bunene wanaba namugayo gunene, n'olala oyushula obumenyi bwage ana chiyushulira amalumwa.

Chapter 2

1Naderha omu murhima gwani: Rhugende! Njina kuyereka kugerera olumogo, nji walya okumenja, N'okubona, oku kandi biri bya busha. 2Naderha okw'amasheka: Buhwinja! N'oku olumogo : Lumalire chichi?3Narhol'echemezo omu murhima gwani oku rhula omubiri gwani omu divayi, na ntyo omurhima gwani gwaka nyerekeze haguma n'obwirhonzi, n'okukulikir'esire kuhika mbone echiri chinja ch'okujira oku bene omuntu eshishi w'empingu omu luganjo lw'esiku z'akalamo kabo.4Nakol'orhwasi rhukulu, na chiyumbakir'enju; na chihingir'emizabibu; 5Nachijirir'amasani n'amashwa, na rhweramo emirhi y'amalehe ma ngasi lubero; 6Na chijirir'endeko z'amenji, m'okushesher'oku luchiga lumerere mw'emirhi.7Nagul'abakozi n'abakozikazi, na gwarh'abana babo baburhwag'omunju, naligwerh'amaso m'enkavu n'embuzi, kulusha boshi barhangaga omu Yerusalemu. 8Nachilundir'efuranga n'ehoro, n'obugale bw'abami n'ebishagala bikulu. Na chigulir'abimpiza n'abimpizakazi, n'olumogo lw'omwana w'omuntu, abakazi luganjo lunene.9Nahindamuka mukulu, mukulu bwenene kulusha boshi bali embere zani omu Yerusalemu. N'oku bwirhonzi bwani bwabera haguma nani. 10Byoshi amesho gani galishondere, nta nagahanzaga; nta nalahizaga omurhima gwani chiro n'olumogo; bulala omurhima gwani gwalisimire akasi kani, gona muhango nanafulukene.11Oku buzinda, narhola emirimo yoshi yajirwaga n'efune zani, n'oburhindibuke nabonaga omu kubijira; nabona oku byoshi bya busha n'okuhig'empusi na nta nyungu omuntu akanabona omu byanakola eshishi w'ezuba. 12Na ntyo nahindamukira ewa bwirhonzi, n'ewa buhwinja n'esire. Bulala ech'omuntu nji warhambula enyuma za mwami nja jira? Ebyabaga byajirirwe.13Nabona ok'obwirhonzi buherh'enyungu kulush'esire, nka kulala obuche buherh'enyungu kulush'omwizimya; 14Omwirhonzi agwerhe amasu mage okw'irhwe lyage; n'omuhwinja ana lambagir'omu mwizimya. Aliko n'amenya kw'obuzinda bombi nji baba kuguma.15Nabwir'omurhima gwani: Nji naba kuguma n'omuhwinja; chichi charhumaga naba mwirhonzi kulusha? Nabwir'omurhima gwani kw'ebyo nabyo biri bya busha. 16Bulala oku yibukwa kw'omurhonzi kurhali kwa loshi bwenene kulush'okw'omuhwinja, bulala omu siku zigeke zikulikire, byoshi banayibirirwa. Bichi kandi! Omwirhonzi anafa nk'ok'omuhwinja anafa!17Nashomb'akalamo, bulala ebijirwa eshishi w'ezuba birha chinsimisaga, bulala byoshi bya busha n'okuhig'empusi. 18Nagaya akasi koshi najiraga eshsishi w'ezuba, bula nji kaba kashambala kw'owenji wayinja enyuma zani.19Nd'oyinji akaba njaba mwenge changwa muhwinja? Aliko nj'arhegeka emirimo yani yoshi, amalehe moshi m'obwirhonzi bwani eshishi w'ezuba. Ebyo na byo biri bya busha. 20Na nager'akashanji k'okuvunik'omurhima omu kubula omunihiro, enyanya z'omulimo najirire eshishi w'ezuba.21Bulala muntu mulebe akolaga n'obwirhonzi n'obumenyi haguma n'obushobozi, analeker'enyungu y'omulimo gwage owundi muntu orhakagala kubilagako. Ebyo nabyo biri bya busha n'amurhamo gunene. 22Obo ntyo, chi chi omuntu anayunguka oku mirimo yage yoshi n'oku miganize y'omurhima gwage, y'okulerh'omurhamo eshishi w'ezuba? 23Esiku zage zoshi burhindibuke, n'obunguke bwage guli mugayo; N'omu budufu omurhima gwage gurha humuka. Ebyo nabyo bya busha.24Nta chinja chiguma omuntu akabona nka kurhali kulya n'okunywa konine, n'okusimisa omurhima gwage omu kasi kage; aliko nabona akw'ebyo nabyo binarheng'omu fune za Nyamuzinda. 25Nde, wakajira ntyo, wakalya n'okushagaluka, ch'orhali nyono ?26Bulala anah'omuntu ashashire oburhonzi, obumenyi, n'olumogo; aliko anah'omunyabyaha akasi k'okushalula n'okulunda, mpu yahereza eyi Lulema asimire. Ebyo nabyo biri bya busha kunali kuhig'empusi.

Chapter 3

1Haly'akasanzi ka ngasi chintu, akasanzi ka ngasi chintu oku gulu: 2Akasanzi k'okuburhwa, n'akasanzi k'okufa; Akasanzi kw'okurhwera n'akasanzi k'okushalula ebyahingagwa; 3Akasanzi k'okuyirha n'akasanzi k'okufumya; Akasanzi k'okushanda n'akasanzi k'okuyumbaka;4Akasanzi k'okulaka n'akasanzi k'okusheka; akasanzi k'okuchiganya n'akasanzi k'okuzina. 5Akasanzi k'okukabul'amabale, n'akasanzi k'okurholagula amabale; akasanzi k'okuhobera n'akasanzi k'okulek'okuhoberana;6Akasanzi k'okushonda, n'akasanzi k'okuheza; Akasanzi k'okulanga n'akasanzi k'okukabula; 7Akasanzi k'okubera, n'akasanzi k'okuhanga; akasanzi k'okusirha n'akasanzi k'okuderha.8Akasanzi k'okusima n'akasanzi k'okushomba; akasanzi k'ebirha n'akasanzi k'omurhula. 9Nyungu nchi onakola anabona omuburhindibuke bwage? 10Nabwene akasi Lulema ahere ben'omuntu.11Ajirire ngasi chintu chinja oku kasanzi kacho, na kandi ahirir'omu mirhima yabo omuganize gw'esiku zoshi, n'eri omuntu arhakagala kumeny'akasi Lulema anajira, kurheng'oku murhonderero kuger'okubuzinda.12Nameny'oku nta chinj'abantu bakagwarha arhali oku chishinga n'oku chijirir'amenja omu kalamo kabo; 13Aliko Nechi, akaba omuntu akalya n'okunywa n'oku chisimisa n'amenja m'akasi kage koshi, eyo nayo eri mpano ya Lulema.14Nameny'okwebi Lulema anajira nji byabera esiku n'amango, Ahola birhashobokere kuyushula changwa kukehya, na Nyamuzinda anajira ntyo bamuyubahe. 15Echiriho chaliri burhanzi, n'echayinja chaba chaliriho, na Lulema anagalul'echagerere.16Nashubilola kw'eshishi wezuba ahaba hantu harheganyizw'okuch'emanja y'obubi, n'okwa hantu arheganyizwe oku jira okuli ahantu hali obubi. 17Naderh'omu murhima gwani: Lulema nj'achir'olubanja omwinja n'omubi; bulala hali akasanzi oku ngasi chintu n'oku ngasi kasi.18Naderh'omu murhima gwani, oku bilolere mwene omuntu, Lulema njaba geregeza, na bonine njibachibona okubanali nyama.19Bulal'obuzinda bwa mwene omuntu n'obw'enyama bonabuguma; oku muguma anafa, kon'owundi anafa, boshi baherh'omuka muguma, n'omuntu arhali mukulu oku nyama; bulala byoshi buli busha. 20Byoshi binaja hantu haguma; byoshi byakwizagwa n'akachulo, na byoshi binagaluk'omu kachulo.21Ndoyinji akab'omuka gwa bene omuntu gunazamuk'elugulu, n'akab'omuka gw'enyama guna chimir'ahashi omu budaka? 22Nabon'oku ntachinja n'echiguma omuntu akagwarha arhali oku chishinga omu kasi kage: n'ogo g'omuhango gwage. Bulala nde nji wamusimisa omu binji byaba obuzinda bwage ?

Chapter 4

1Nabonaga obugome boshi buli bwajirika eshishi w'ezuba; Talaga, emiziga yabali balibuzwa, chiro barhanaherhe ow'abasiririza! obuhashe bwaliri oku balala bali babalibuza chibowe barhaligwerhe ow'abasiririza!2Nabugana emifu yafaga mira egwerhe eragi kulusha abazene bachiri mw'omuka, 3n'okuba n'eragi kulusha abantu n'abandi n'olala orhashwiraga kubaho n'orhabonaga emirimo mibi yajirikaga eshishi w'ezuba.4Nabwen'oku ngasi kasi koshi n'obuhashe bw'omu kasi bunali nka bongwa b'omuntu oku mwalungwe. Kandi buli busha n'okuhig'empusi.5Omuhwinja anagonya amaboko, n'okulya omubiri gwage. 6Chaziga efune nguma ebumbire okuhumuka, elushire fun'ebiri zibumbire haguma n'omulimo n'okuhig'empusi.7Nabonaga obundi busha eshishi w'ezuba. 8Oyu muntu oli yenine n'oku rhaba n'owundi wakamu rhabala, arhaherhe mwana changwa mwene wabo, nabo omulimo gwage gurhagwerhe buzinda n'amasu gabo garhayugurha n'obugale. Na ntyo nde nkolera, n'okuyima omurhima gwani obushagaluke? Kandi buli busha n'okuba chintu chibi.9Babiri bali binja ahali hamuguma, bulala banaba n'oluhembo lwinja oku mulimo gwabo. 10Bulala, bakakumbagala, muguma anayus'owabo; Aliko buli buhanya okoli yenine bula aka kumbangala, ntaye w'okumuyinamula! 11Konako, babiri balyamire haguma, banagwarha echuka; aliko oli yenine, kurh'akaboneka n'echuka ?12N'akaba lebe aherh'emisi kulusha muguma, babiri banka muhima; n'olukoba lwa migozi esharhu lurhakachika dubaduba.13Chazig'omwana mukene mwirhonzi halih'omwami mushaja w'omuhwinja n'orhachiyunva amahano; 14Bulala akarheng'omumpamiko mpu arhambule, changwa aburhwe mukene omu bwami.15Na bwene abagumaguma libalambagira omuzuba bazungwire omwana ogwasizwe akulikire mwami n'oku yima hali hage. 16Ntabuzinda bw'olu lubaga na boshi bali enyanya zage, na boshi nji bayinja enyuma barhakasimiswa naye. Bulala buli busha n'okuhig'empusi.

Chapter 5

1Langa okugulu kwawe, amango okala waja omunju ya Nyamuzinda; oshegere oyunve, kuli kwinja hali h'okurhula entulo z'abahwinja, bulala barhamenyere okubali bajira kubi2Orhaderhaga dubaduba n'obunu bwawe, changwa omurhima gwawe okuba duba kuderha emalanga ga Nyamuzinda; Bulala Nyamuzinda ali empingu, nawe oli oku gulu: Ntyo emyazi yawe ebe migeke. 3Bulala, akaba ebilorho biyinja enyanya ly'emirimo minene, n'omulenge g'omuhwinja guyunvikana oku bunene bw'ebinwa.4Amango wamalanganya Nyamuzinda, orhalegamaga kulerha endaganyo, bulala arhasima abahwinja: hikiriza endaganyo yawe wajiraga. 5Kuli kwinja orhahirag'endaganyo, hali h'okulaganya orhana yikiriza.6Orhalekaga obunu bwawe okugomesa omubiri gwage, changwa orhaderhaga embere z'entumwa oku bwaliri bubi: Bulala gurhe Nyamuzinda alubira emilenge yage, n'okubihya omulimo gw'amaboko gawe? 7Bulala, akaba hali obusha omu bunene bw'ebilorho, hanali kandi n'obusha omu binwa binene; che chirhumire, oyubahe Nyamuzima.8Nka wakabona omu chishagala chikulu omukene obonererwe n'okunyegwa okuli n'obushinganyanya bwage, birhakusomezwaga; Bulala muguma oli enyanya kulusha owundi oli enyanya,n'enyanya yabo kandi hali oli enyanya kulushabo. 9Obunguke bw'echihugo buli bw'abantu boshi, ali Mwami naye okengerwe omu chihugo.10Osima efuranga arhakayugurha oku furanga, changwa osima obugale arhankayugurha nachiro. kandi ebi nabyo biribya busha. 11Amang'obugale buli bwayushuka abo kubulya nabo banayushuka: Kandi bunguke buchi oku yenine oku bulola n'amasu gage?12Ero ly'owakolaga liba lilokere, nka akalya hityu changwa binene; Aliko obugurhe b'omugale burhazig'ajero.13Hali obubi bukulu na bwene eshishi w'ezuba: oku bugale bubikirwe, obuhanya bwage, kw'olala obugwerhe. 14N'obu bugale bukanyegwa oku buhanya; naye aburhe omwana, na ntacho achigwerh'omufune zage.15Nka kulala omuntu arhengaga omunda ya nina, kunji anagaluka butambara nka kulala ayinjaga butambara, na ntacho njarhola omu bya kolere omu fune yage. 16Nabo kandi bubi bulumire. Njagenda kulala ayinjaga; Bunguke buchi emwage oku chilibuz'oku muhusi ? 17Esiku zage zoshi amalire, analira omu mwizimya, n'okulibuzwa bwenene, endwala n'amalumwa.18Talaga emyazi nabwene: Okw'omuntu ashiganene chintu chiguma chikwirire chinali chinja okulya n'okunywa, n'okuchisimisa oku mirimo yage alibukiraga enyanya lyage eshishi w'ezuba, oku luganjo lw'esiku zage Nyamuzinda amuhere; bulala che chage chigabi.19Aliko, Kandi Nyamuzinda aha ngasi muntu obugale n'ebintu, n'oku muhereza obuhashe bw'okubiryako, arhole echage chigabi, n'okusimisa n'emirimo yage, olu luli luhembo lwa Nyamuzinda. 20Bulala nji arhayibuka bwenene esiku z'akalamo kage, Bulala Nyamuzinda anamushubiza omu bushagaluke bw'omurhima gwage.

Chapter 6

1Hali obubi na bwen'eshishi w'ezuba,nabo buzidoher'abantu. 2Omuntu wahabirwe obugale na Nyamuzinda,ebintu n'olukengo,chiro arhabulire chintu omu kalamo kage omu byoshi alonza,na ntyo Nyamuzinda arhamuher'obuhashe b'okulya echi chira chabyo,aliko omugenzi anabirya;biri bya busha enali ndwala mbi.3Nk'omuntu akaburha bana egana,analama myaka minene, chiro myaka yage ya luga, aliko arhayugurhag'amenja, na kulushaho abule ahahambwa; nderhere liri ragi obukule bwarhogaga kulusha oyo. 4Bulala ayinjire omu busha, agenda omu mwizimya, n'ezino lyage lishukirwe n'omwizimya;5Kandi arhabona, arhabonaga n'ezuba chiro; agwerhe kasanzi kanene kw'okuhumuka kulusha oyu muntu. 6N'amango oyula alama myaka chihumbii kabiri, nabuzira kuchisimisa n'ebinja, na byoshi birhaja hantu haguma?7Emirimo yoshi y'omuntu eri enyanya y'obunu bwage, chiro ntyo arhayugurha. 8Bulala aberhonzi baherhe obunguke buchi kulusha abahwinja? Bunguke buchi omuhanya oyinji chiheka embere z'abazene?9Eby'amasu gabwene bikwirire biri byakulerh'enyifinjo: Kandi na byo biri bya busha omu kuhing'empusi. 10Echintu choshi chaliriho chahamagalwaga oku zino lyage; chimenyikene oku oli muntu arhakagala kuhimana n'oyo ogwerhe obuhashe kumulusha. 11Akaba hali bintu binene, hali na busha bunene: Bunguke buchi omuntu agwerhemo? 12Bulala nde omenyere ebiri binja embere z'omuntu omu kalamo kage, byagera nka chijuchu? Na nde wa kabwira omuntu ebi njibyamuyinjira buzinda eshishi w'ezuba?11Kula kuba hali binene biyushukire binali bya busha,omuntu abona obunguke bushi ? 12Bulala inde omanyire ebiri binja oku muntu omu kalamo kage,esiku zoshi za kalamo kali kabusha alamire nka chijuchu ? Bulala inde wa kagala kubwira omuntu ebinji byamukulikira eshishi w'ezuba ?
Chapter 7

1Erenge likwirire lilushire amavurha mali m'obuku mabaya bwinja, n'olusiku l'okufa lulushir'olusiku l'okuburhwa . 2Kuli kwinja okuja omu nju y'emishibo Ahali h'okuja omunju y'edinye; bulala bw'obuzinda bwa ngasi muntu, N'ochiri m'omuka abike bwinja echi chintu omu murhima.3Kuli kwinja amaganya kulusha amasheka; bulala chiro akaba amalanga mankagaya omurhima gwaka chishagaluka. 4Omurhima gw'abanya bwenge guli omunju y'emishibo, n'omurhima gw'abarhaherhe bwenge guli omunju y'obushagaluke.5Kuli kwinja Okuyunviriza amahanulo gw'omunya bwenge kulushire okuba muntu w'okuyunviriza olwimpo lw'abahwinja. 6Bulala kunali Kuguma n'olwamo lw'emishaki oku muliro, na ntyo kw'amasheka g'abahwinja maba. Kandi aho bunali busha.7Obuhanya bunajira abahwinja banyabwenge, n'ebituliro bina bihy'omurhima.8Kuli kwinja obuzinda bw'echintu kulusha omurhondero; kuli kwinja omurhima gw'okulindira gulushire ogw'oburhe. 9Orhachihanganaga okuba n'oburhe omu murhima gwawe, bulala oburhe buba buhandire omu mabere g'ebinganyi.10Orhaderhaga: Okw'esiku zamira zaliri zinja kulusha zino? Bulala edosolyawe lirhakaba eri lirhengere omu bwenge.11obwenge bulushire akashambala, abwene kandi kubalala banabona ezuba. 12Bulala oli omu chijuchu ch'obwenge aba kuguma n'oli omu chijuchu ch'efuranga; aliko obunguke bw'obumenyi, okubona oku obwenge bunalamya ababuherhe.13Lolag'akasi ka Nyamuzinda: nde wankagala yinamula ebyamalire gonda ?14Olusiku l'obushagaluke, oshagaluke, n'oku lusiku l'obuhanya, oganize: Nyamuzinda alemere muguma bwinja kuguma n'owindi, kuhik'ah'omuntu arhankamenya ebya muyinjira omu sezi.15Nabwene ebyo byoshi amango g'akalamo kani kabi. Hali omunya okuli wanka herera omu kuli kwage, n'omugome wankagendekez'akalamo kage omu bugome bwage. 16Orhabaga muny'okuli bwenene orhana chiyerekanaga oku oli munyabwenge bwenene : Chirhumire Wachibabaza ntyo wenine ?17Orhabaga mukali kulusha, orhanabaga chinganyi: chirhumire wafa embere wa kasanzi kawe? 18Kuli kwinja okuyibuka ntya, orhanarhenguha ntyo; Bulala oyubaha Nyamuzinda anachilanga kw'ebyo bintu byoshi.19Obumanyi bunakomeza omunya bwenge kulush'abarhambo ekumi bali omu chishagala. 20Nanga, nta muntu n'omuguma w'okuli oku gulu ojira ebikwirire orhanajira chaha.21Orhayunvirizaga emyazi yoshi banaderha, ly'orhayunva oku omugaragu wawe akuvuma; 22Bulala omurhima gwawe gwa menyere bwinja amango nawe wavumaga abandi.23Narhangwire ebyo byoshi omu bwenge. Na derha ntya : nji naba mwenge. N'obwenge bwayorha hale nani. 24Ebiri hale, ebiri omushishi, omushishi bwenene, nde wakabigerako? 25Na chi yigiriza nyenine omu murhima gwani oku menya, okuyunvisa, n'okulonza obwenge n'obushinganyanya bw'ebintu, n'oku menya esire ly'obukali n'obuhwinja bw'obunganyi.26Na nabwene kubi bwenene okw'olufu lw'omukazi w'omurhima guli nka murhego na nka mulaga, n'ow'efune ziri nka migozi; osimirwe na Nyamuzinda ana mufuma, aliko afarha omunya byaha.27Omwigiriza aderha, lolaga oku na bwene, omu kulolerez'ebintu chiguma oku chiguma mpu limenya okuli; 28Lolaga ech'omurhima gwani gulonzeze kandi, echi ntanazi bona. Omu balume chihumbi na bwene mu muguma; aliko nta mukazi n'omuguma nzi bona omubo boshi.29Aliko, lolaga ebina bwene, bulala okuba Nyamuzinda ajirire abalume bw'okuli; aliko bashonda empindamuko zinene.

Chapter 8

1Nde oli kuguma n'omunya bwenge, na nde omenya kufafanula ebintu? Obwenge bw'omuntu bunaches'amalanga gage, n'obukali bwage bunahindamula amalanga.2Nku bwirire: Okulikire amarhegeko ga mwami, enyanya w'endahiro ya Nyamuzinda ajirire. 3Orhajiraga dubaduba okuja hale naye, orhanakomezaga okubera omu borhere bubi: Bulala anajira okw'alonzeze koshi koshi, 4bulala omwazi gwa mwami guherhe obuhashe; na nde wanka mubwira: Chichi echi oli wajira?5Omuntu olanga erhegeko arhakamenya echintu chibi, n'omurhima gw'omwenge guyinji ebisanzi n'amango gw'okucha olubanja. 6Bulala haba akashanji ka ngasi chintu n'okuchirwa olubanja, amango obuhanya bwamajir'omuntu. 7Aliko arhakamenya bichi nji bya mugerera, na nde nji wamubwira gurhe nji byaba?8Omuntu arhaherhe obuhashe oku muka gwage mpu akaguyimanza, chiro na nta buhashe aherhe oku lusiku lwage lw'okufa; na ntaye wankagali chishwekula mw'eyo ntambala, n'obukali burhachiza benabo. 9Nabwene ebyo byoshi, na najira omurhima gwani omu byoshi bijirika eshishi w'ezuba. Haly'amango omuntu arhegeka owindi mpu ly'amuhanyagaza.10Na ntyo nabonaga abakali bahekwa ebwa kuhambwa n'okuhebwa omu mahumukir, n'abakolaga omu bushinganyanya bachijira hale n'ahantu hachesezwe n'okuyibirirwa omu chishagala. Kandi okola kunali kubi. 11Bulala okuch'olubanja elugulu w'ebijiro bibi kurhalibirhirwa, omurhima gwa bene muntu gunayunjula n'ebifinjo by'okujir'amabi.12Na ntyo, chiro omunya byaha akajira echibi kali egana n'oku legama bwenene, n'amenyere ok'omugisho guli gwabayubaha Lulema, bulala baherhe obuba embere zage. 13Aliko omugisho gurhali gw'omubi, arhakanaba na siku zinene, ziri nka chijuchu, bulala arhaherhe obuba embere za Lulema.14Hali obusha bub'oku gulu: bulala haba abashinganyanya bajuhwa kukulikirana n'ebijiro by'ababi, n'ababi bajirirwa kukulikirana n'ebijiro bya bashinganyanya. Nderher'oku kandi oku buli busha. 15Nakuza obushagaluke, bulala nta chinja oku mwen'omuntu eshishi w'ezuba arhali okulya n'okunywa n'oku chisimisa; che chikwanene oku muherekeza omu charagati ch'omulimo gwawe, omu siku z'akalamo Lulema amuhere eshishi w'ezuba.16Amango nahiraga omurhima gwani kushond'okumeny'obwenge n'okubon'ebikolwa oku gulu, bulala amesho g'omuntu g'arhahumuk'ezuba n'obudufu, 17Nabona omulimo goshi gwa Lulema, nabona okw'omuntu arhakabona ebikolwa oku gulu; N'oku rhama enyanya z'oku shondereza, na nta kubona; na chiro omunya bwenge akashond'okumenya, arhakanabona.

Chapter 9

1Nechi, nahir'omurhima gwani mw'ebyo byoshi, ebyo byoshi na bijira chintu ch'obugenzi bwani, na bona okw'abashinganyanya n'abanya bwenge, n'emirimo yabo, bali omu fune za Lulema, N'obuzigire n'olushombo; abantu bamenyaga chintu: Byoshi biri embere zabo.2Byoshi binagerera boshi; lugero luguma oku mwinja n'omubi, oku muntu mwinja n'okwirire n'oku muntu ozingire, ohan'entulo n'orhahana ntulo; ntyo kuli kwinja nka munya byaha, kw'olala ochigashaga nkw'olala oyubaha okuchigasha.3Chino chiri chibi ahacharagati k'ebijirwa oku gulu, Bulala haba lugero luguma oku boshi; ntyo omurhima gwa mwene omuntu guba guyunjwire bubi, n'esire liba omu murhima gwage omu kalamo kage; enyuma byanaba bichi, banafa, bulala, nde birhalolere ?4Oku boshi balamire hali omulangaliro; na kandi nyakabwa olamire alushire entale efire. 5Abalamire, nabo, bayinji oku nji bafa; aliko abafire ntacho bayinji, harhana chiri n'oluhembo lwabo, bulala barhachiyibukwa.6N'obuzigire bwabo, n'omujinya gwabo, n'obongwa bwabo, bya herere mira; barhakanachibona chiro echigabi chiguma oku byoshi bijirwa oku gulu. 7Genda, olye n'obushagaluke ebiryo byawe, onanywe n'obusime edivayi; bulala kurhenga mira Lulema asimisizwe n'ebyonajira. 8Ngasi mango emishangi yawe ebe y'omweru, n'amavurha marhahira makaba okwirhwe lyawe.9Ochisimise omu kalamo kawe haguma na mukawe osimire, omu siku zoshi z'akalamo kawe k'obusha, Nyamuzinda akuhere oku gulu, omu siku zawe z'obusha; bulala ch'echigabi chawe omu kalamo, ahacharagati k'omulimo gwawe ojir'eshishi w'ezuba. 10Ngasi choshi efune yawe eshondere kujira n'emisi yawe, ochijire; bulala ekuzimu erhaba mulimo, chiro omuganiza, chiro obumenye, chiro obwenge omu siku zizinda, emunda njiwaja.11Nashubi bona eshishi w'ezuba okw'amalibirha marhali m'abayanguhire, n'eri entambala y'entwali, n'ebiryo oku banya bwenge, n'obugale oku banya bwenge, changwa echigabi ly'abayinji byoshi; Bulala byoshi bikulikirene n'akashanji n'ebijiro. 12Omuntu arhamenya akasanzi kage, kuguma n'efi zinafarhwa n'omulaga g'olufu, n'enyunyi zinafarhwa n'omurheg; kuguma nazo, bene omuntu banalibuka olusiku lw'obuhanya, amango bwama murhogerako aho honaho.13Nashubibon'okwigulu,eyi mpiriri y'obwirhonzi,yabonekan'emwani kubanene. 14Haliri chifuku chikulu,mwaliri bantu bageke,omwami w'obuhashe agurhera,agufarha,aguzunguza echizimbero chikomere. 15Mwaliri omuntu w'omukene mwirhonzi,oyu achungul'echo chifuku chikulu kugerer'obwirhonzi bwage. Na nta muntu wachigerer kuyibuk'oyo muntu w'omukene16Naba naderha : Obwirhonzi bulushire emisi.Alik'obwirhonzi b'omukene burhakengwa,n'ebinwa byage birhonvibwa.17Ebinwa by'abanya bwenge binayunvirizwa bwisirire bilushir'olwamo l'omuntu orhambwire abahwinja. 18Obwenge bulushir'ebikoleso by'entambala; alik'omunya chaha muguma anabihya bikulo binene.

Chapter 10

1Esusi zifire zinalumana n'okubuza amavurha g'ochishinga; n'esire ligeke lya namuheka oku butundu n'okubukuze. 2Omurhima g'omwenge guli emalyo gage, n'omurhima gw'echinganyi guli emalembe gage. 3Amango echinganyi chalambagira omu njira, anabulirwa n'obwenge, n'okuderha oku windi: lolaga omusire!4Nka borhere b'okuhimana buli oku w'oyo, orharhengaga aholi; bulala okusira kurhulanga oku byaha binene.5Hali omubi n'abwene eshishi w'ezuba, nka chibi chirhengerere oku oli arhangeka: 6Esire lirholere ahantu hanene, n'obugale buyikere aharhulerere. 7Nabona abaja bali oku Farasi n'abami balambagira oku magulu nk'abaja.8Oli wahumba echiriba nj'akubagalamo, n'oli wahindamula olusika nj'alumwa n'enjoka. 9Oli wahindamula amabale nj'avunika, n'oli wachagulanga eshali nj'abona obuhanya.10Nk'ashongola echuma, arhanalonza okukalihya, anayushula emisi, aliko obwenge bwanabona obunguke bushinganene. 11Nk'enjoka ya kaluma kubi omukuyimpa, nta bunguke okw'oli wayimpa.12Emyazi y'obunu bw'omushiganyanya buyunjwire olukogo; Aliko oku buno bw'echinganyi bwanarhuma aheza.13Omurhondero bw'emyazi y'obunu bwage liri sire, n'obuzinda bwenderho liri sire likahire. 14Echiganyi chanayushula emyazi. Omuntu arhamenya ebinji byayinja, n'owunji wamubwira ebinji byaba enyuma zage?15Omulimo gw'echiganyi gunamurhamya, bulala arhakamenya ah'okuja omu chishagala.16Buhanya emwawe, chihugo mwami ali mwana, na barhambo yibalya kurhenga esezi! 17Ragi lyawe, chihugo mwami w'omubuko bumenyikene, n'abarhambo balya oku kasanzi kashiganene, mpu ly'emisi yabo esera, arhali kuchiheba oku mavu!18Amango efune ziyolokere, akasongero kanabiha; n'amango efune zirhakola, enju yanaloba. 19Okujira ebiryo mpu lya nyegwa, erivayi lihindamule akalamo kashagaluke, n'efuranga zashuza oku byoshi.20Omanye wa kavuma mwami, n'omu nkengero zawe, ona menye wa kavuma omugale omu busika emunda olyama; Bulala enyunyi y'empingu nji yaheka omulenge gwawe, n'echirhungano cha yalagaza emyazi yawe.

Chapter 11

1Kabula omugati gwawe oku menji, bulala hano hagera esiku njiwagubona; 2Hana chiguma oku mushanvu n'oku munane, bulala orhakamenya aho buhanya bwarhengerera oku gulu. 3Ebichu bikayunjula emvula, byanayisheshera oku daho; N'omurhi gukakumbagala, enjira enyanya changwa enjira y'eshishi, gulala murhi hagunabera halala gwakumbagaliraga.4Ololerez'omuhusi arharhwera chiro, olola ebichu arhashalula chiro. 5Nka kula orhenji enjira y'omuhusi, orhenji gurhe amavuha gachiheba haguma omunda y'omukazi oli bukule, k'orhakamenya omulimo gwa Nyamuzinda ojira byoshi.6Kurhenga esezi orhwere emburho yawe n'egolo orhalekag'efune ehumuke; Bulala mw'ebyo byoshi,orhamenyere chiguma chakubera, akaba echi changwa echila, changwa chiguma changwa echindi byoshi bikwirire. 7Obuche bukwira, bwanaba bwinja oku mesho okubona ezuba. 8Akaba omuntu akalama myaka minene, akwanene ashagaluke omu myaka yage yoshi, n'oku kengera n'oku esiku z'omwizimya nji zaluga; ngasi byoshi nji byayinja buli busha.9W'oyo musole, oshagalukir'obusole bwawe; hira omurhima gwawe omubushagaluke omu siku z'obusole bwawe, olambangirir'oku njira z'omurhima gwawe kukulikira gurhe oli wabona n'amesho gawe ; Alik'omenye oku enyanya w'eyi myazi yoshi Nyamuzinda nj'akuchir'olubanja. 10Na ntyo okul'oburhere omu murhima gwawe, ona kul'obubi oku mubiri gwawe; obulal'obusole n'oku gandaza biri bya busha.

Chapter 12

1Aliko oyibuke Lulema wawe amango g'esiku z'obusole bwawe, embere esiku zibi ziyinje n'emyaka yiya chishengeza aha njiwaderha : Ntakachijira oku ndonzeze, 2embere buyize ezuba n'obuche, omwezi n'enyenyezi, n'ebichu byayinja buzinda bw'envula,3Akazanzi abalanzi b'enju badirhimana, abalume b'emisi yibashiga, n'abachuzi bayumangire bulala bakehere, n'abalolereza omu rhubonezo bali omu mwizimya,4Byuma bibiri byo mudende by'oku lunvi bishwekerwe oku njira amango olwamo lwakeha lw'olurhyazo,amango g'okuzuka kw'enyimpo z'enyunyi, n'okuhimwa kw'abanyere boshi bayimpa,5halala rhubona habihire ahali enyanya, halala haba obuba omu njira, ah'omurhi gwa chiyasa, ah'omuguku gurhabalala, ah'ebiryo birhachiloka, bulala omuntu nj'alegama okujira ebibamubwire esiku zoshi, na banyamulaka nji bagera omu njira zoshi;6embere omugozi gugeke gw'efuranga gwa chishwekula, esanduku y'ehoro ebereke, endaha erhadoma oku lwinji, engarha y'omutugari evunike; 7embere oluchulo lugaluke oku budaka, nk'oku lwaliri, n'omuka gugalukire Nyamuzinda wamuhagago.8Busha oku busha, aderhere Omwigiriza, byoshi biri busha. 9Oku handi Omwigiriza aliri mwenge, kandi ayiigiriza obumenyi oku lubaga, n'oku ludosa, okuyunvisa, n'okurhegeka oluganjo lunene lw'okucha olubanja.10Omwigiriza achihangana okulonza emyazi ekwirire; yabaga eyandikirwe oku bushinganyanya, eri myazi nko kubinali. 11Emyazi mishinganyanya eri nka migera, n'okuchilunda nka chitabu chiguma, eri nka misumari eshingirwe, ya hanagwa na mwigiriza muguma.12Oku biyorhere, mugala wani, okule enyigirizo kw'ebi bintu; birhanahwere, nka wakalonza okujira ebitabu binene, n'obumenyi bunene kuli kurhamisa omubiri.13Muyunve obuzinda bw'emyazi: yubaha Nyamuzinda onalange amarhegeko gage. Ntyo k'oshinganene okole nka mulume yeshi. 14Bulala emirimo yoshi Nyamuzinda njayiheka oku lubanja, n'oku byoshi bibishirwe, chibe chi kwirire, chibe chi bihire.

Song of Solomon

Chapter 1

1Lwimpo lw'enyimpo za Solomono. 2Bisimise nunugurhe obunu bwage! Bulala obusime bwage buli bwinja kulusha Edivayi. 3obuku bwawe buherhe empumulo nyinja. Ezino lyawe buli buku bujire eyi neyi; chechirumire abanyere bachiri misole bakusima. 4Onyigirize enyuma zawe. Rhulibirhe! Mwami amanyerekane omunju zage. Rhwechishinge, rhwechisimise enyanya zawe; Rhuchingine obusime bwawe kulusha edivayi. Chechirumire bikwane okusima.5Inde mwinagula, chaliko inde mwinja, banyere be Yerusalema, cyka binaro bya kedari, nka mishangi ya solomono. 6Orhachihangayisaga n'omubiri gwani gwinagula. Zuba lyo lya nyosaga. Abanyere ba nyama bama ngaya banjirire mulanzi w'eshwa lyemizabibu, yani, ntayilangaga.7Mbwira, woyo w'emurhima gwani gusimire; Ngahe oyabulina ebibuzi, ngahe obihumusiza ahagarhi k'ezuba; Bulala gurhe nebe nk'owaherere hofi n'ebibuzi byaba kuherekeza.8Nkaba orhamenyere! Omukazi mwinja bwenene omubandi; genda okulikire ebishando by'ebibuzi, onalagire abana bempene, hofi ne biraro by'abangeri9Farasi yani nyinja eshwekerwe oku mutugani gwa Farao konkushushanyize mwirawane. 10Amarhama gawe galimenja ahagarhi k'emifunyenye; Egosi lyawe liri linja ahagarhi kakamba ke vito. 11Rhwa kujira, emifunyenye ya Horo, haguma norhufundo rhw'omulinga.12Saliko mwami ali omubatunanyi obuku bwani bwakula empumulo yage. 13Omusimwa wani ali nka chirhu ch'obuko chigwasizwe ahagari kamabere gani. 14Muzigirwa wani, ali emundandinka chifulumba ch'obunabyobo murhi gwinja omwishwa ly'emizabibu lya Endenge.15Okwirire mwira wani, olimwinja amaso gawe nka ga nguku.16Olimwinja, mwira wani, olimusimwa. 17Emirhi y'enju yerhu ya miyenzi. Namakomba moya gerhu gali ga miberohi.
Chapter 2

1Nyono ndi waridi na Sanoni, yungi y'omulubanda. 2Nka yungi ahagarhi kemishaki oyo ye mwira wani omu misole y'abanyere.3Nko mutofaa ahagarhi k'emirhi y'elubala. Oyo ye musimwa wani ahagarhi k'emisole ya balume. Nsimire nyikale omuchchu yage. N'elehe lyage linunire nalinja omunju yani. 4Ampebere omunju y'edivayi n'ebendera akolesaga elugulu yani bwaliri buzigire.5Mungwase, Muntabale n'emigati ye tofani; Mump'emisi omukumpa, amchungwa bulala indwalire obuzigire. 6Okuboko kwage kokulembe kunshegamire, erhwe lyani : N'okulya kwage kunfumbarhe.7Nikulahize, munyere we Yerusalema, oku fumbiri, n'oku Nyamaso orhazusaga, orhazusaga obuzigire embere burhaza zuka.8Guli mulenge gw'omuzigirwa wani Tala, yoyo wayinjire Abalala oku Misozi Akinagira oku rhurhondo. 9Omuzigirwa wani ali nka fumbiri changwa nka ehana che ayala Tala, ali nyuma y'olusimbo lwerha, yaloler'omudirisha, Yalolera omu birhule by'akayunguro.10Omuzigirwa wani aderha n'okumbwira : Yumuka, mwira wani, mwinja wani, onayinje! 11Lolaga, echihe chenvula chagerere, envula erhachiri ya rhoga, ya chigendere.12Oburabyo bwabonekere okw'irhwe Ebihe byokuimpa byayinjire n'omulenge gw'entungulu, guli gwayunvikana omu bishagala byerhu. 13Emirhi ya malehe ekola ya lerha amalehe marhanzi n'emizabibu yaliherhe marhanzi n'emizabibu yaliherhe obunabya ekola yakula obuku. Yumuka mwira wani, mwinja ona yinje.14Nguku yani, inde wakugwarhire ahagarhi kentaza? Inde okubishire omuluhu? Ohyereke amalanga gawe onyunvise okumulenge gwawe bulala omulenge gwawe guli mwinja n;amalanga gawe gasimisise.15Orhugwarhire omusimbi, emisimbi midorho ya rhumalire emizabibu.16Musimwa wani, aliwani nanihindi wage. Alisa obuso omu mayungi. 17Embere ezuba lizime n'omwizimya guhere, oyinje! Rhushushane, mwira wani muzigirwa, oku fumbiri chango efaone enyuni oku misozi y'e Beteri.
Chapter 3

1Oku nchingo yani, obudufu. Nalonzeze eyi omurhima gwani gusimire, nta na mubonaga. 2Inji na yumuka n'okuzuguluka echishagala. Omu njira n'oku muhanda. Najilonza eyi omurhima gwani gulonzeze. Na mulonzeze ntana mubonaga.3 Bachifuruga bali balanga echishagalaga, ba nshimana, na babaza: Mwabwene oy'omurhima gwani gu simire? 4Amango na chibaga na malekana nabo; Amango nabonaga oy'omurhima gwani gu simire; Namuhoberera, ntana mulikulaga; Kuhika amango na muhekere omunju ya nyama; Ebusika b'owa mburhaga.5Mba bwire, banyere b'e'Yerusalema; Haguma n'eyo nyama Gazele na bichebby'omushwa; murhazi shalamyaga, murhazusaga obusime muzowe. Embere babone bwinja.6Inde oyola wa zamuka omu mpinga, nka nkingi z'omusi. Ahakagarhi k'obuhomo. 7Tala ebi Solomono alyamako; Bantu makumi gali ndarha baha gorhere; bantu bakomere b'e 'Israeli.8Boshi bagwerhe engorho bayigirizwe ebirha;ngasi muguma ahagarhire engorho yage omu marhungu kubere oku yubaha obudufu. 9Mwami Solomono achiyumbakira enchingo y'emirhi, ebirhi bye Lebanoni.10Abijirira enkingi z'efuranga, echibazo ch'ehoro. Entebe yage y'emirhi ekomere. Aha kagarhi hafunikirwe n'obusime; by'abanyere b'e Yerusalema. 11Muhuluke banyere be Sayuni, mulole, mwami Salomono. Haguma n'obuchire nina aliri amuhereze; Olusiku l'oku shambaza kwage. Olusiku l'obusime b'omurhima gwage.
Chapter 4

1Ok'okwirire, mwira wani, ok'okwirire. Amasu gawe gali nka nguku; enyuma y'ebyubi byawe. Enviri zawe zili nka chilundo ch'empene zi shwekerwe ewalunda lw'entondo y'e Galilaya.2Amenyo gawe gali nka chilundo ch'embuzi bachir'amoya; Zarhenga kushoka zoshi zi herh'amahasha; ntay'omuzoshi erhaburha.3Obunu bwawe buli nka uzi edukwire; Akanera kawe ka simisa; Erhama lyawe liri nka chichira ch'e Grenadi; Enyuma y'omushangi gwawe.4Egosi lyawe liri nka munara gwa Daudi gwayumbakagwa nka hantu h'okubikir'entwaro. Hamanikirwe nturo chihumbi, ntwara z'abantu bakomere. 5Amabere gawe gombi gali nka menyo mabiri g'entale. Nka mahasha g'eGazele galisiza ahakarhi kahazishwekerwa.6Oku zuba ly'ebiremba bana, n'ebichu biri bya chichunda, Nyeje omu ntondo ya manemane; N'oku hirhondo k'amalashi. 7Okwirire mwira wani; ntashembo likuliko.8Yinja haguma nani, muganiza wani kurhengera e'Libanoni. Yinja haguma nani kurhegera e'Libanoni, olole kurhengera kuli chongo ly'Amana. Kurhengera oku chongo ly'e Siniri n'Harimoni kurhenga omu lukunda lw'esimba n'omu ntondo ya ba Nyalukala.9Wampekere omurhima, mwali werhu, muganiza wani, wampeker'omurhima n'asu lyawe liguma nk'oku lilola na mugufi muguma g'omugosi lyawe.10Obusime bwawe buli bwinja bwenene, mwali werhu, muganiza wani, nk'ok'obusime bwawe buli bwinja kulusha n'e rivayi, empumulo yawe y'amavurha achishigire, esimisize kulusha. 11Obunu bwawe buli bwarhoz'obuchi, muganiza wani, omushishi w'olulimi lwawe hali m'obuchi n'amarha. N'empumulo y'emishangi yawe eli nka mpumulo ye Libanoni.12Olishwa lishwekerwe, mwali werhu, muganisa wani. Shoko y'olwinji, ezibizwe, chisima chiri omuhwi. 13Eby'okweba bijira eshwa, lirim'omurhi gw'e Grenadi. Haguma n'emburho z'akachiro kanene. Etrowena n'e Nardo. 14Enardo n'e Zafurani, amasheke g'amanukato, n'empumulo nene. Haguma n'emirhi yoshi egwerh'empumulo y'amanemane. Emire n'alowe.15Echiriba c'eshwa, Eshoko y'amenji gakomere, enindi za Libanoni. 16Zuka muyaga gw'ebushoshokero bw'ezuba, yinja emund'ezuba lizikira, husa okushwa lyani, n'amanemane ga simise. Mwira wani muzigirwa oj'omushwa lyani. Analy'okumburho zamo zinja.
Chapter 5

1Naja omu busani bwani mwali werhu, mukani, nahumbula obuku haguma namashashi gani. Nalya omugozi g'obuchi haguma n'obuchi bwani; Namwa amavu haguma narha gani. bera bani mulye munachimwere, mulakuke obusime.2Naliry'ero saliko omurhima gwani eri guna zene. guli mulenge g'omusimwa wani oli wakongorha oku lunvi n'oku derha,onchingulire,mwali werhu, mwira wani,liuwa lyani, onsimisize bwenene bulala erhwe lyani liyunjwire n'enviri zani ziri kw'e mirhonyi y'obudufu.3nahogwere e chishuli chani, gurhe nashubi yambala? nashukire amagulu gani gurhe nashubi gazingisa? 4Omusimwa wani ashesheza e fune yage omuchirhule ch'akabonezo omurhima gwani gwabirunduka enyanya zage.5nayumanga n'okuchingulira omusimawa wani; efune zani zarhoza obuku, n'emidoke yani amenchi g'obuku oku kahamikizo.6Najichigulira omusimwa wani, saliko nashimana omusimwa wani arhachiliho, ery'agendere mira. Omurhima gwani gwarhogoka amango aderha; namulonza, namuhagala, arhayemeraga.7Abazamo b'oku nyamiryango banshimana omu lugo ,banshimana, bambabaza; abazamo b'echizimbero banyega echishuli chani8Mbahunir'obonjo, banyere b'e yerusalemu, mukabonana n'omusimwa wani mu mumbwirire oku nalwalire, enyanya y'obusime.9Omusimwa wawe bichi alushire omusimwa wabandi bakwirire omu milala? bichi omusimwa wawe alushire wabandi basimwa, bulala oliwarhuinginga in the?10Omusimwa wani ali mweru na mudukula ,waburhanzi Omu bihumbi ekumi.11Erhwe lyage liri nka horo ekomere ,enviri zage ziherhe esinga zinene,ziragula nka chihungwe.12Amasu gage gali nka nguku zili eburhambi bw'olwinji. Zili za chivuvuza omu marha. Zili za luhukira ahantu ha kwirire.13Amarhama gage gali nka nchigo y'amarhashi. Chilundo ch'emburho ehumwere. Obunu bwage buli murhi; gurhengamo amanemane.14Efune zage zili nka kagondo k'ehoro zishigirwe erangi. Omubiri gwage guli nka hembi ly'Enjovu ligonyerwe; lishigirw'amavurha.15Amagulu gage gali nka nkingi z'emirhi ekomere y'omweru. Zirhabikwirwe enyanya oku magulu g'ehoro echere, eshusho lyage liri nka Libanoni. Lilushirize n'e Sedereya.16Enju yage y'echami eba ya murhula. N'oborhere bwage boshi buba bwa kusimisa; Oyola aba muzigirwa wani, oyola aba mwira wani. Banyere b'e' Yerusalema.
Chapter 6

1Ngahe muzigirwa wawe ajire, O! mwinja kulusha abakazi boshi? Lunda luhe muzigirwa wawe ama galukira? Rhwamulonza haguma nawe.2Muzigirwa wani ayandager'omushwa lyage. Aha wahishwi hy'amanukato. Aji lagira ebirhungano byage omushwa. N'okusoroma ebirhi by'amarashi. 3Indi wa muzigirwa wani, na muzigirwa, ali wani. Ali alisiza ebirhungano omu mirhi y'amanokalo.4Okwirire muzigirwa wani kuguma na Tiriza. Osimisize nka Yerusalema. Aliko n'okuyobohesa nka nfola muherho aheker'ebendera.5Ohindamulire amasu gawe hale nani, bulala gayambere enviri zawe zili nka chigesho ch'empene; Zishwekerwe ewa lunda lwe Galadi.6Amango gawe gali nka chilundo ch'embuzi; zarhenga kushoka, zoshi ziherh'amahasha. Mu zoshi ntayo erhaburha. 7Erhama lyawe liri nka chichira ch'egrenadi, enyuma w'echishuli chawe.8Hali ba makamba makumi gali ndarhu, baganiza makumi gali munane, n'abananyere barha herhe luganjo. 9Muguma yenine ali nguku yani, ona yemere. Ali mwana muguma ku nina, osimirwe n'olala wa muburhaga. Abananyere eyi bamubona bana mubwira oku ali munyaragi. Makamba n'abaniza nabo bamenyere boshi banaburhe.10Ind'oyola obonekene nka museke okwirire nka mwezi, ochere nka zuba. Aliko oyubahisize nka nfola muherho oherhe entwaro?11Nayandagala omushwa ly'akaranga, kulola obwinja bw'ebyasi by'omu kabanda kulola akaba esina zani za merere, akaba emirhi ya lerher'amasoro. 12Ntamenya, ali nyifinjo yani ya nyereka okubiri, omu mitugari y'olubaga lwani luzigirwa.13Galuka, galuka,w'oyo Mushulami! Galuka, galuka, yi rhwabano rhukololeko. Bulala mulonzeze okubuna Mushulami, nk'oku mulola engoma ya Mahanayimu?
Chapter 7

1Amagulu gawe ga kwirire omu birato eh munyere wa mwami, ebyo yambalireko omu marhungu biri nka nigi; za kolagwa n'efune z'omuhenga.2Ebere lyawe liri nka ngumbu elehere; omu amanukato garhabula, omubiri gwawe guli nka chilundo ch'obula, chishigirwe amanukato.3Amabere gawe mabiri gali nka Pao, gali nka mahasha g'egazele. 4Egosi lyawe liri nka muzunguluko gw'ehembi ly'enjovu;Amasu gawe gali nka munara gw'Ehesiboniya haguma n'olunvi lw'e Bati- Rabima, ezulu lyawe liri nka munara gw'e'Libanoni lilolere ewa lunda lw'e'Damasiki5Erhwe lyawe lishunjukire nka Karemeli, n'enviri z'erhwe lyawe zili nka muhondo mwami ashwekerwa n'emigozi yabo. 6Oli mwinja, osimisize; obusime bwani aha kagarhi k'obuhindule!7Obulebule bwawe buli nka murhi gw'engazi, n'amabere gawe gali nka mburho zimerere oku murhi. 8Na chibwira: Nyesherh'oku murhi gw'engazi, nyerhole ho emirhabi. Amabere gawe gaba nka mburho zimerere oku murhi. Amarashi g'omuka gwawe kuguma n'emburho z'omurhi gw'engazi.9'obunu bwawe nka mavu ganunire gali gayandagala bwibja emwa muzigirwa muganiza wani. Ena nyerera okubunu bwa balyamire.10Indi wa muzigirwa wani, n'enyifinjo zage ziba kuli nyono. 11Yinja muzigirwa wani, rhurhenge omushwa rhuje omu chizungu, rhulame omu chishagala.12Gurheng'esezi, rhwaja omu shwa ly'emizabibu rhulole akaba emboko zamerere n'akaba amasoro gayo ga yanukire. N'akaba emirhi eli yayana . Ahola nyi nakuhereza obusime bwani.13Emirhi y'ebisomerene eli yageza embumulo hoshi hoshi, rhunagwerhe ahamwerhu,emburho zoshi zinja, ezabunola n'ezamira, musimwa wani, na kubikirezo.
Chapter 8

1Owe; nka waliri mwene werhu, rhwa yonkere bere liguma lya nyama; nka naliri embuga na ka kuhobere; na nta muntu waka mbonerere.2Nkali guherekeza, nkuyerekeze emunda nyama ali; onyigirize. Na ka kunyweseze edivayi ly'amarashi; Menji g'emburho y'omurhi gwani. 3Efune yage y'ekulembe ebe omushi w'erhwe lyani; n'okw'ebulyo ku nfumbarhe.4Mbahakanire banyere b'e Yerusalema, murhazusaga, murhazusaga obuzigire, embere abuzuse.5Ind'oyo wayinjire gurhenga omu mpinga; ayegamire muganiza musimwa wage? Na kuzusa omushi w'omurhi aha lyabo akuburhiraga, ahola hakuburhiraga olusiku lw'okuburhwa.6Onjire nka chimanyiso oku murhima gwawe, nka chimenyiso oku kuboko kwawe, bulala obusime bujir'emisi kuguma n'olufu; obolo buba bubi kuguma n'eshinda; obukali bwage buli nka chirimi ch'omuliro, chirimi cha Nyamuzinda.7Menji ganene garhakazimisa obuzigire, n'enyanja zigalihire zirhaka buzisya; amango omuntu akahanire ebintu byoshi by'omunju yage enyanya y'obuzigire; akana suzagulikirwe.8Rhugwerhe omunyere werhu mudorho; Asagi mer'amabere, bichi rhwejirire oyo mwali werhu; amango alonza kushabwa?9Akaba ali chibambazi, rhwayumbakako omunara gw'efuranga; Akaba ali lunvi, rhwalu chingisa olupaho lw'omurhi gwe Sediriya.10Indi, chibamabazi, n'amabere gani gali nka munara; nabona amasu gage gali nka muntu wabwene omurhula.11Solomono ali herhe eshwa ly'emizabibu, e'Bala-Hamoni. Ali herez'abalanzi, ngasi muguma akazirhula furanga chihumbi. 12Eshwa liri lyani ly'emizabibu nalilanga nyenine; chihumbi ch'amafuranga cha Salomono, na magana mabiri g'abali balanga emburho.13W'oyo olamire omu mashwa, bera bani munteg'amarhwiri mbabwire, mu munyunvirize!14Rhenga; mwira wani, shushana nk'elira nyama y'obwenge. Eli oku ntondo y'amarashi.

Isaiah

Chapter 1

1Obulebi bwa Isaya, mwene amozi abonaga, buyerekeze Yuda na Yerusalema, oku mango ga Uziya na Yotamu na Ahazi na Hezekiya, bami ba Yuda.2Mwe makunga, muyunve, nawe w'egulu, orhege amarhwiri, bulala Nahano aderhe, eri: Nalisize abana nanabalemba aliko banangomera. 3Enkavu eyinji ninanyo, n'efarasi eyinji eruli lya Nahamwabo, Israeli yewe arhaherhe bukengere. Olubaga lwani lurhayunva.4Buhanya bw'eshanja ly'ebihya, abo bantu babashurhwir'amabi, eburha lya banyankol'amaligo, bana b'okubihya; balekere Nahano, abagayaguza omwimana we Israeli, bachihemula okuye n'okushubir'enyuma.5S'aliko mwalonza okushurhwa kuhika ntyo, munagendekere okuyakuza! Erhwe lyoshi lilwalire, n'omurhima goshi gwa holere. 6Kurhengerera oku chishando ch'okugulu kuhika okwirhwe, nta chirumbu chigumaguma; chiguma chonine, n'ebibande n'ebihulu biherhe byadwa amasira; birhashwiraga jak'obufumu eri kurhlwa, eri kuhirwe kw'amavurha.7Echihugo chenyu chikola chiri butambara, ebishagala byengu byadulikirwe muliro, abanyamahanga abalire amashwa genyu eri munaherhe mwalola: Abanyamahanga bagayoneremo, bagaleka mushugunu. 8Mwali wa Sayuni aberire yenine nka chifumba omukoma lwe Mizabibu, nka higombe. Mwali wa Sayuni aberere yenine, nka kagala kali omwishwa ly'emizabibu, nka nju y'okulalamo omwishwa ly'eshogo, nka chishaga chizongolokerwe n'omushombanyi.9Nka Nahano w'olubaga arharhulekeraga omusigala gugeke singa rhwabere nke Sodomo, rhwankashushene ne Gomora.10Muyunvirize omwazi gwa Nahano, mwabo bazuzi be Sodomo, murhege amarhwi muyunve erhegeko lya Nyamuzinda werhu, mwabo lubaga lw'e Gomora. 11Obunene bw,entulo zenyu muli mwantulira kamaro kachi zimalire? Namahanga kwa derhere. Nkola ntamire n'embagwa z'engandabuzi n'amashushi gaburha; eshagama y'empanzi, n'ebana buzi n'eyebishakalume ntayishagalukire.12Nkayinji bona amasu, nd'obabwira mpu mulerhe omubyago byani? 13Murhachilerhaga entulo za busha, omusi g'okungayisa, omwezi guhyahya, n'entulo, okuhamagala enshimanano, ntagala enshimanano ya mabi gensherego.14Emyezi yenyu mihyahya, n'esiku nkulu zenyu, ntabibako: Byantamize, ntachibishibirira. 15Mukafunyula efune nanaziba amasu gani lintababona; chiro mwankayushula emisengero, nyono ntayiyunviriza; bulala amaboko genyu gayunjwire eshagama.16Muchishuke, muchikomye! mukule obubi bw'ebijiro byenyu omu masu genyu! Muleke oku kazijira amabi. 17Muyige okujira aminja, mulonze obushinganyanya: murhabale abaherhe balibuzwa, muhalire okufubi n'abakana.18Muyinje rhushambale, ku Nyamuzinda aderhere. Ebyaha byenyu bikaba bidukwire bwnene, byahindamuka mweru nka lubula; bikaba mudukwire nka mugola, byaba mweru nka boya bwa mweru bw'ebibuzi.19Mukyemera n'okuyunva, mwalya oku minja g'echihugo, 20s'aliko muklahira n'okujira echikanyi, mwahungumuka oku ngorho, bulala ntyo ku Nahano aderhere.21Ngasi chishagala chaliri chinja chakahindamuka nka mbaraga, chali yunjwire oburhimanya, m'obushinganyanya bwaliri, lero chikola ch'abanizi. 22Efuranga zawe zahindukire za busha, elivayi lyabo lyaheberwe omu menji.23Abakula bowe babere bagomi na bira b'ebishambo boshi boshi babere b'okushundira omushaho zabo na banyakutimulira empembo. Efubi barhayiha lubanja n'entulo y'omukana barhayirhega kurhwiri.24Che chirhumire; Namahanga, Nyamuzinda w'olubaga, nina obuhashe bw'e Israeli aderhere: Nechi, nachihola okubashombanyi bani. 25Nani nakulambulira k'okuboko kwani n'okukushunika ezinga lyawe lyoshi.26Abachib'emanja bawe nashubi bahindamula, babe nka kulala banaliri burhanzi n'abahanuzi bawe nka kulala banaliri mira. Nabuzinda bwaho bakuhamagala chishagala chishinganene, lugo lwa bemezi.27Sayuni ayokolwa n'obwirhonzi, n'abantu bage bachiyunjuzize bayokolwa n'abashinganyanya. 28Aliko abagoma n'abanya byaha, haguma bahungumuka, abagomera Nyamuzinda basirengerhera.29Nechi, eshonyi, nji zababumba enyanya w'elala mirhi yenyu muchivugira, eshonyi nji zabagwarha enyanya wa mashwa mwalondolaga. 30Bulala kumwaba nkeyola mirhi amango yamahungumuka ebyasi, n'ankashwa lirhaherhe amenji.31Omuntu w'emisi nj'alembaguka nka bwaso n'omukolo gwage gwanaba ntacho, byombi byanasirera haguma na ntaye wazimya omuliro.
Chapter 2

1Obulebi bwa Isaya mwene Amozi abonaga buyerekeze Yuda na Yerusalema. 2Nji kwaba, omu siku zizinda, entondo ya Ka Nyamuzinda yahirwa enyanya w'ezindi ntondo, yanarhaluka orhwindirhurhondo rhoshi. Amashanja goshi njigashubukira emunda eri.3Mashanja ganene njigajayo ganaderha, muyinje, rhuje omu ntundo ya Nahano, omu nju ya Nyamuzinda wa yakobo; arhuyigirize enjira zage! Bulala e'Sayuni ye rhegeko lirhenga, n'e'Yerusalemu y'erhenga omwazi gwa Nahano.4Nji walerha oburhindibuke oku mashanja, anabe muchi w'emanja w'amashanja manene, engorho zabo bazijira mw'efuka n'amachumu gabo bagachula mw'emipanga. Ntashanja lyachifundire elyabo engorho ntabo bachichiyigiriza okulwa na matumu.5Bene enju ya Israeli, muyine, rhula mbagire omubulangashane bwa Nyamuzinda! 6Bulala, walilekerere abantu bawe enju ya Yakobo, bulala bakola bayunjula mwo abashonga nka bebuzukir'ezuba n'abakurungu nkemwa Bafilisitini bakola bajir'obwira n'abana bashanjag'ehanga.7Echihugo chiyunjwire, efuranga n'ehoro; obugale bwaba burhachiherhe lugero! 8Echihugo chiyunjwire eshushano; n'ochikumbazo guli mukolo gwa maboko gabo bonine , gwajirwaga n'efune zabo.9Omuntu orhachigalire, anachiheba eshishi, aliko omuntu mukulu ochigalire anachiheba enyanya, oku ntyo orhababalira gabo. 10Osheshere omu bale ochibishe omu kachulo, oyake obuba bwa Nahano, n'emalanga g'erenge lyage. 11Omu masu ga mwene muntu w'omwibono ga yubikwa eshishi, n'omuwibibono gwage gwa yandagazwa, Nahano yenine w'erenge olo lusiku.12Bulala weyinje olusiku Nahano Namahanga w'olubaga agombya nagsi yeshi ochibona n'ochihebe enyanya, amufunyaza. 13Agombya emirhi ye Libanoni yoshi, elala elehukire kugera oku nkuba n'emirhi y'e Bashani yoshi.14Agombya entondo elehukire yoshi n'orhurhondo rhulehere rhoshi. 15Agombya ngasi munara gulehere na ngasi lugurhu lukomere. 16Agombya amarho g'eTarisi goshi na ngasi nkuge y'akamaro kanene.17Obuchibone bwa mwene muntu bwagomba, n'okufononoka kwafunyazo, Namahanga yenine w'ernge olo lusiku. 18Eshushano njizaherera hale. 19Njibaja omu nkunda z'amabale n'omudaho, mpu ayake obuba bwa Nahano n'oburhe bw'erenge lyage, amango ayumuka mpw'ageze omusisi omugulu.20Olo lusiku abantu njibarhola eshushano z'efuranga n'eze horo, ezibachiriraga n'oku chikumbazo, z'embeba n'emikombe. 21Bachijire omu nkunda n'omu mabale, n'omubake enyanya gasharhukire okuyaka oburhe bwa Nahano, kurhenga omu ntebe ya Namahanga, amango anayimanga adundaganya egulu lyoshi. 22Muleke okuchikubagira omuntu, oyisa omuka emazulu, kalamo kachi aherhe?
Chapter 3

1Tala oku Nahano Namahanga w'olubaga akola anyega Yerusalemu na Yuda ngasi simikiro na ngasi burhabale b'omugati n'obwa menji. 2Entwali n'omuntu w'ebirha; omuchi w'emanja n'omulebi; omushonga n'omugula. 3Omukulu w'enfola miherho makumi marhano n'omurhonyi; omuhanuzi, omushonga n'omufumu.4Nabaherea abana barho babarhali n'ebirhaba bibarhambule. 5Abantu bakazirimbirana, ngasi muntu n'owabo n'omuntu n'omwalungwe wage; omwana murho analimbira omushaja.6Omuntu anagwarha mwene wabo omunju y'eshe, anamubwire mpu: Weherhe echikulo, ayinje abe murhambo werhu, arhegeke abira biguka. 7Olo lusiku owabo naye nj'aderha: mpu ntaba mufumu; ahamwani harhali kalyo eri mwambalo, murhanjiraga murhambo wenyu w'olubaga.8Bulala Yerusalemu amashandazwa na Yuda amakumbagazwa, bulala olulimi lwabo n'ebijiro byabo birhachiyerekeze Nahano, kuhika bamagomera amasu g'erenge lyage. 9Okulola kwabo konine kubashobekere; nka kulala e Sodomo bonine barhabishaga obubi bwabo, babula oku bankabubisha, bali bahanya, bulala bonine bachilerhera obuhanya.10Mubwire omushinganyanya okwali munyaragi, bulala nj'alyaomukolo gw'ebijiro byage. 11Buhanya b'omuntu mubi, nyankola maligo, bulala anagalulirwa nk'okw'ebijiro by'amaboo gage bikwanene. 12Mwe lubaga lwani, mwana w'echirhaba yiwabarhambula; na bakazo babakola baba n'oburhegesi b'olubaga lwani, abarhegesi babaherhe bakuhabula n'okuhonyola enjira zawe.13Namahanga ayimangire mpw'aja lubanja, ayimangire mpw'achire embaga olubanja. 14Namahanga akola aja lubanja yewe n'abagula n'abarhambo b'olubaga lwage mu mwabihyage eshwa ly'emizabibu; ebi mwanyegag'omukene, omunju zenyu mubiri. 15Chi charhumaga mwayinja mwandibuziza olubaga n'okulabarha abakene? Ntyo ku Namahanga Nahano aderhere.16Ntya ku Nahano aderhere: Mpu bulala abanyere b'e Sayuni baherhe obwibone; bagenda bakuba egosi n'amasu g'abushuma, baherhe banajegereza empegere zili oku magulu gabo. 17Nahano akola aheba ebikujenge omu marhwe g'abanyere b'e Sayuni ana yerekane eshonyi zabo.18Olo lusiku Nahano, nj'anyegabo bila bachirimbisamo; orhugondo rhwabo rh'oku magulu, eshushano zabo z'ezuba n'ezomwezi. 19Orhugondo rhomu marhwi, emiringa n'engolo, 20Ebirazi bishinganyanya, binyerere, emikaba, amahongo, n'engisha.21Orhugondo rh'omu midoke n'orh'oku mazulu, 22emyambaro y'olusiku lukulu n'ebuhundikirwa, ebitambara by'ebirhugo, n'eshaho z'okuhagarhirwa. 23Ebiyo, emyambalo yalangashana, enzirha n'enshela.24Ahali kahumbu kinja,byaba bibolereza, ahali h'omukaba, lwaba lukoba; ahali h'enviri zilukirwe, lyaba erhwe lihalingwizwe, ahali h'elopo bwaba busunzu, ahali h'obwinja, bwaba myokero. 25Abalume bawe bayirhwa n'engorho n'entwali zawe zahwera omu birha. 26Emihango yawe yalaka enachiganye, nji anabe ntambule n'oku yikla okwindaho.
Chapter 4

1Olwo lusiku,bakazi mushanvu nji bachishwekera kumulume muguma; bana mubwire, mpu: Rhwakazilya ebiryo byere rhwanachiyambisa rhwenine, chafunda orhuyemere rhuhamagalwe oku zino lyawe orhule eshonyi. 2Olo lusiku, emburho Nahamaga ameza yaba bukuze n'erenge, n'emyaka ya yera omu chihugo yaba mulimbo na bulangashane amahunga gayorherhe omu Israeli.3Nji byaba, olala walekagwa omu Sayuni, n'olala wayorhaga omu Yerusalemu, nj'ahamagalwa muchesibwe, ngasi muguma wayandikirwe bali bagumaguma omu Yerusalemu. 4Amango Nahano aba amakula ezinga ly'abanyere b'e Sayuni n'okushaka eshagama yasheshekere omu Yerusalemu n'omuka; g'obuchira lubanja gwage n'omurhima gw'engulumira yage.5Nyamuzinda aheba oku ntondo y'e Sayuni n'oku ngasi boshi b'okubuganana echichu ch'ezuba n'omusi gwalangashana nka muliro budufu; bulala erenge lya Nahano lyashukira byoshi. 6N'amango g'ezuba hanaba endalo yejire echidufudufu amango g'ezuba ahantu h'okulibirhira amango g'envula.
Chapter 5

1Nkola na yimpira mwira wani olwimpo, l'olwimpo omuzigirwa wani oyimpiraga omusina z'emizabibu, omuzigirwa wani aliherhe esina zage z'emizabibu oku mwandagalo gw'entondo eyera bwenene. 2Ahingako ashandaz'amabale, arhwera mw'emizabibu achukwire, ayumbaka m'omura ahagarhi, ahumba mw'echina ch'omukenzi. Alangalira mpw'eshwa lyazabibu minja, eri lyayana emizabibu abihire;3Lero si, mwaba mwemuba muno Yerusalemu, nenyu mwe bantu b'e Yuda, mbahunire; muche olubanja ahagarhi kani n'eshwa lyani ly'emizabibu. 4Mukolo guchi nanka chijira kw'eyi mizabibu yani ntakolaga na nkachijira? Nalilangalire okulya yana bwinja, aliko lyayana kubi.5Nyono nkala nababwira guhre najira eri shwa lyani: Nalikula k'oluguhru, liyorhe butambara, nashandula echogo chalyo, lilabarhwe n'abagera. 6Nalijira biguka, likafa lyarhemerwe eri kukalagirwa; emisihe n'emishaki yakazi maramo; na bwira ebichu hanosezi birhachihira bikanyesa mw'envula.7Nechi, elishwa ly'emizabibu lya Nahano Nyamuzinda w'embaga, w,enju ye Israeli; n'abantu be Yuda, y'emburho asimaga. Ali nka bushinganyanya, s'aliko bowe baba banyankola maligo; alonzabo nk'okunali, s'aliko babakalulwe.8Buhanya bwabo abankayinja bayumbaka enju enyanya w'ezindi, n'okuheb'eshwa okulindi! Banazinda eri barholere hoshi hoshi; eri bonine bakola bali omu chihugo. 9Nayunvirhe, Nahano Nyamuzinda w'embaga achigasha eri: Echihangi nanywere chinyirhe, nju zinene zirhashandazwa ezo ndalo zikwirire zinali zinenene zirhaba biguka. 10Bulala eshwa lyamizabibu lyakazika ndwa omu mirengo makumyabiri yonine y'amavu; nji haba owankarhwera ntanda egana z'emburho, arhana shalula ntanda ekumi zonine.11Buhanya bwabalala bazuka miseke, bajilaluka; balala banywa amavu kuhika ahagayinja gayosa omu miro. 12N'omushekera, n'enzenze, n'emijegerezo n'efirimbi, n'ebinywebwa byoshi biri omola baherhe bashagalukira, chiro ntakushiba balola omukolo gwa Nahano eri oku ganiza ebijiro by'emikolo yage.13Chechirhumire abantu bani bagwarhirwe mpiru, enyanya z'okubula bwenge, nabakengwa babo bashalikire na banene babo baherhe enyorha. 14Okuntyo ekuzimu, ya maluza enyifinjo zayo, n'okuchingula obunu bwayo buzira lugero; n'obukuze bwabo, n'obunene bwabo, n'olwamo lwabo, n'oyola w'obushagaluke, bayandagala omugarhi kage.15Omuntu orhachigalire, bamuhebe eshishi, n'ochigalire ahebwe enyanya, na maso gabalola b'omwibono gayinamulwa, 16aliko Nahano w'olubaga amakuzwa omukuzwa omukuch'olubanja, na Nyamuzinda mushinganyanya amachesebwa omukuli kwage, 17ago mango abana-buzi nji balya, n'omudabagiro goshi, nkabali omurango, omuhantu habala bacherere, ababala mujibalya.18Buhanya emwabala bakulula obubi b'obubeshi, n'ebyaha nka luoba l'omutuga. 19Bana derha: Mp'olala ojira duba, analembuhya omukolo gwage, rhugubonage; n'ehano ly'omuchesebwa wa Israeli rhulole rhubone.20Buhanya emwabalala bahamagala amabi mpu minja, banaderha mpwa minja gamabi; banyamwiza obuzene, banaheba akalulwe oku biryoherere, n'ebiryoherere kw'akalulwe! 21Buhanya emwabalala bachibona benge oku masu, n'okuchibona benge omu nganizi zabo.22Buhanya emwabalala bajira emisi y'okunywa amavu gakalihire. Balume b'emisi omukunywa amavu g'enchangiranye; 23Banajira amabi mpu minja, omukuhabw'ebintu, bananyega ow'okuli aminja gage!24Bulala nkakulala echirmu ch'omuliro chihisa ebyasi biyumire, na nk'abyasi bishenyukire: Byanasingonyoka omu chirim ch'omuliro, ntyo kw'esisi chabo nji chaba nka chabolere, n'obwaso bwabo banabubuha omu chanya nkakachulo, bulala balahire amarhegeko ga Nahano w'olubaga, n'okukenereza omwazi g'omu chesibwa we Israeli.25Ntyo chirhumire Nahano akalihe enyanya z'abantu bage, amalambula okuboko kwage enyanya zabo; ashurhabo, n'entondo zagulumira, omu mihanda nene egagalihire. Haguma n'ebyo byoshi obukali bwage burhanahwaga enyanya zabo kuhika ntya okuboko kwage kunachiri enyanya zabo.26Nahano nja bayimanziz'ebendera kurh'embaga zahale, anashurha akahababo gurha ebuzinda bw'egulu; na ntyo beyinje dubaduba buzira kulegema.27Omugarhi kabo ntaye werhame eri kusirhala; ntaye wehunire eri kujero; eri omukaba bayambalizemo gurhakachishaganya n'orhukaba rhushwekere ebirato byabo rhurhakachika. 28Emyambi ekalihire n'empenzi zabo zagondamizwe, ebinosho by'efarasi zabo byaba nk'amabale g'amashangabuye n'ebilarhiro byabo nka kasururu.29Omululumo gwabo gwaba nka gwa shosho; balunduma nk'abana ba shosho; nechi balunduma n'okugwarhabo mpiru; n'okurhola n'okugenda nabo buzira buhaka, na ntaye wetiribuke. 30Olo lusiku belundume n'enyana zabo nka mulundumo gwa nyanja; olala wehindamuke alola omu chihugo, tala, mwizimya n'oburhindibuke n'obuche bunaba mwizimya omubichu.
Chapter 6

1Ogo mwaka mwami Uzia afaga nalangira Nahano ayikere oku ntebe ya kanyabwami, chijir'enyanya chinalehere bwnene n'ebishumiro by'omushangi bya bumba aka Nyamuzinda koshi. 2Ba malayka baliyimangire enyanya zage; ngasi muguma aliherhe byubi ndarhu; byubi bibiri byalibwire amasu gage, na bibiri byali bwire amagulu gage, n'okubindi byubi bibiri abalalu.3Bahamagalana ngasi muguma n'owabo; baderha: Muchesibwa ,Muchesibwa, Muchesibwa, oli Nahano w'embaga, egulu lyoshi lyayunjula obukuze bwage.4Ebirinyongo by'enyunvi byadirhimana enyanya z'ogo mulenge gwayunvikanaga, enju yoshi ya yunjula musi. 5Ntyo kuna derhere: Buhanya bwani: Bulala namhera; bulala ndi muntu w'obunu buderh'amabi, n'andamire omu bantu b'oku derh'amabi; n'amasu gani gamabona Nahano, Namahanga w'olubaga.6Ahabuzinda muguma wabola bamalayika aburuduka ashengerera, naye aligwerhe ekala ly'omuliro omufune zage, aliligwarhirize n'amagasi garhengerere oku chishesha enyanya; 7Angeza elyo kala okubunu ambwira, mpu talaga, buno namaluma oku bunu bwawe, n'amabi gawe gamarhenga, n'ebyaha byawe, byamababalirwa.8Okubuzinda na yunva omulenge gwa Nahano gwa derha: Nde ntumage nande wagenda ahaliherhu? Ntyo kunaderhere: Mpu nyono, hano ontume. 9Ambwira, genda, obwire ab'abantu, oku yunva mwayunva, aliko oku menya murhamenya; n'okubona mwabona, aliko okukengera ntako.10Ohindamule omurhima gwabola bantu, ozidohye amarhwiri gabo, ozibuhye n'amasu gabo n'okumenya oku mirhima yabo, n'okuhindamuka banafume.11Naderha: Nahano we, kuhika mango gahe? Anshuza, mpu kuhika ebishagala bibe butamabra, ntaye ochibamo, nahano enju zabo zirhachiba mubantu, n'echihugo nji chaba chikola chibihire; 12Nahano: Nj'abungisa abantu baje hale bwenene, n'ebiguka byabo nji byaba binene omu chihugo.13Na chiro akaba heyorhe chigabi chiguma omu bigabi ekumi omola, nacho chelibwe; nka mwinje, na nka mwaloni empaho echisisi chage chamayorha, chiro akaba chachibirwe, na ntyo emburho echesizwe chechisisis chayo.
Chapter 7

1Haliri omusiku za Ahazi mwene Yotamu mugala wa Uziya, mwami we Yuda, Resini mwami we Shamu na Peka mwami we Remuliya, mwami we Israeli bayinamuka baja e Yerusalemu bajilwa entambala, aliko barhahimaga; 2Buzinda bwaho omulala gwa Daudi gwa bwirwa mpwa'a Bashamu baunvikene na Efurahimu. N'omurhima gwage gwanadirhimana, n'omurhima gw'abantu bage; nka kulala emirhi edundwa n'empusi.3Nahano abwira Isaya, genda obuganane na Ahazi, w'oyo na mugala wawe Sari-Yasuri, okubuzinda b'omufulege gwa menji geriba ly'enyanya, omu njira nene y'obuzinda ly'omuntu okwiza emishangi; 4Omu bwire, oku arhuchere: Arhayubahaga, arhanafaga omurhima, enyanya zagala mahunga mabiri g'ebibusi biherhe byarhenga omusi, enyanya z'oburhe bukalihire bwa Resini na Shamu na mugala wa Remaliya.5Bulala Shamu alonzeze amabi enyanya zawe, na Efurahimu na mwene Remaliya, baderha, 6mpu rhurherame rhulwise Yuda n'okubarhindibuza, rhushandaze hoshi rhunalmeho, n'okurhambuza mwami omola, oyo mugala wa Tabeli.7Nahano Nyamuzinda aderhere ntyo; ogu mwazi gurhayimanga gurhanabaho. 8Damasiki ly'erhwe ly'eShamu ye Resini, omu myaka maku gali ndarhu n'erhano Efurahimu avunika bichira bichira, arhachiba mulala gw'abantu, 9kandi erhwe lya Efurahimu eli Samariya mwene Remaliya, bulala murhalonzeze kuyemera, murhanabonekana.10Nahano abwiraAhazi eri, 11ochilonzeze echisomerene cha Nahano Nyamuzinda wawe; ochihunire ahantu heshishi bwenene eri hantu h'enyanya bwenene. 12Aliko Ahazi aderha, mpu ntachilonza, ntanarhangula Nahano.13Naye ashuza, mpu muyunvirize, mwaba nju ya Daudi; 14Oku ntyo Nahano yenine abayereka echimanyiso. Talaga, omubikira Mariya aba bukule, aburha omwana w'oburhabana, amuyirika ezino lya Emmanueli, 15Ebiryo byage byebe: Siagi n'Obuchi, amenya oku lahira amabi, n'okulondola aminja.16Embere nyamwana menye okulahira ebibi n'okulondola ebinja, mw'echola chihugo chabola bami bombi chaliyorhere biguka. 17Nyamuzinda okulerha w'oyo n'olubaga lwale, n'omulala gwa sho, esiku zirhasagibonekana bwindi kurhenga Efurahimu achikula ku Yuda mwami we Asiriya.18Olwa lusiku Nahano ayakuza esusi ziri ebuzinda w'enyinji z'e Misiri n'enjuki ziri omuchihugo ch'e Asuriya. 19Ziyinje, zileme zagwa zoshi zoshi n'omumina y'amabale, n'oku mishaki, na ngasi olala amenji gali.20Olo lusiku, olugembe nj'oarhiza es1hiriza w'olwinji, y'emwami w'e Asiriya, Nahano agemba erhwe n'oboya oku magulu n'obwanwa. 21Olo lusiku, ngasi muntu nj'arhunga ndaku nguma n'empene ebiri. 22Na bulala amrha nji galuga, nji balema balya amashanza, ngasi yeshi w'eyorhe omu chihugo, beleme balya amashanza n'obuchi.23Olo lusiku, ngasi eshwa lya liri mu mbagulu chihumbi ch'emizabibu ya nkavu echihumbi ch'efuranga lyahindamuka marhodu n'emishaki. 24Abantu bakazi jamo n'emyambi n'emiherho , bulala echihugo choshi nji chaba marhodu m'emishaki. 25Entondo zoshi zahingagwa n'efuka zonine, ntaye wachiganiza mpu azigeramo eri kuyoboha amarhodu n'emishaki kurhuma; lyaba rango lya nkavu n'ebibuzi.
Chapter 8

1Nahano amubwira, eri; orhole olupaho lunenene; oyandike na kala kalamu abantu bakolesa, eri : Maheri-Shalali-Hashi-Bazi, 2Nani na chihereza abadimu b'okunali ly'emyazi ya yandikwa: Babola Uriya, Mudahwa, na Zakariya, mwene Yeberekiya.3Nagera em'omulebi w'echikazi, aba bukule, aburha omwana; Nahano ambwira; mpu amuhe ezino lya : Maheri -Salali- Hasi-Bazu, 4bulala embere oyo mwana amenye kudada; mpu darha eri nyama, baba eri bahekere obugale bwe Damasi n'ebibanyaganaga by'e Samariya embere z'omwami we Asiriya.5Nahano ashubi mbwira, eri: Obwire olubanga lwa Yuda: 6Obola olubaga lwalahire amenji g'e Silowamu, gaherhe gagera kubuyabuya, n'okusima embere za Rasoni na mwene Remaliya. 7Ku ntyo, omanyage, oku Nahano akola abasheshera kw'amenji gadagarhire ganene bwenenegaherh'emisi; mwami we Asuriya n'obukuze bwage boshi, anarherama omu mikumba yage yoshi, lwayunjula kuhika okubi kunguzo byoshi.8Nj'agera, agera dubaduba n'okuja e Yuda; ageramo n'okuyunjulamo, kuhika omu gosi; n'okola kufunyula ebyubi byage byanayunjuza echihugo choshi.Oyo Emanuli.9Mubande endulu, mw'embaga mweshi, mwachibwa bichira bichira; murhege amarhwiri, mwabo bihugo bya hale; muchishwek'empindi, mwachibwa bichira bichira. Muchishwek'empindi, mwachibwa bichira bichira. 10Muhige emihigo; yafananda: Muderhe omwazi: Gurhagwarha, bulala Nyamuzinda ali haguma nerhu.11Ntyala ku Nahano ambwirire, eri angwarhire okuboko, amanyisa mpu ntashimbaga amajira g'olu lubaga, eri: 12Murhaderhaga bugomi ngasi koshi olula lubaga luderha bugomi; Murhayubahaga ebi baherhe bayubaha, murhadundaganaga. 13Nahano w'embaga yi mukwanene kuderha Muchesibwe, yimuna kwanene okuyubaha.14Yewe yiwanaba luhero, bale ly'okusirhaza n'olala w'okuheza nju ebiri z'e Israeli; Aba mugozi na murhego oku bantu b'e Yerusalemu. 15Banene basirhala banakumbagala banavunika, bagwa omu murhego banagwarhwe.16Obola buhamiriza abushweke,ezo nyigirizo ozihireko omugozi omu murhima gw'abashimbulizi bani. 17Nchikubagire Nahano oyu obishire bene Yakobo amasu gage, yina ndangalire. 18Nyono n'abana Nyamuzinda amperezaga rhuli bimanyiso na bisomerene omu Israeli, byarhenga emwa Nahano Nyamuzinda w'embaga ajira endalo yage oku ntondo y'e Sayuni omu Yerusalemu.19Nechi, bambwira, mujidosa ebishwasi n'abashonga bakazi buhereza n'okushungurha, k'olubaga lurha kwanene ludose banyamuzinda balo n'okurhulo olwabanzene emwabafu? 20Ogo mwazi baderha mpu, bayigirize banahamirize, chi barhakabona buche.21Bageragera omu chihugo, badarhabalirwa, n'enda yayekemba; na hano eshali liba lyamaluma bwenene, banagaya barhondere okuherera mwami wabanyamuzinda wabo. Balola emalunga; 22Na kandi balola echihugo, talaga, marhindibuke na mwizimya, akamole kakeha enyanya z'amalubuko, ahandi balibiswa baja omu mwizimya gunene ndunduli.
Chapter 9

1Aliko olala waliri omu burhindibuke arhakabula kusima, embere aheba echihugo cha Zabuloni, n'echihugo cha Nafutali omu borhere b'oku kenerezwa, aliko gazinda gamira achijira kuba bulangashane, hofi n'enjira y'ebwa nyanja; oku lunda lwe Yorodani, e Galilaya y'embaga. 2Balala bantu bakazagi lambagira omu mwizimya, bamabona akamole kanene balala bali lamire omu embehema y'olufu, akamole kamabala ngashira.3Wamaluza olubaga, wamaluza obusime bwabo; bamasima embere zawe nka kulala kusima kwa mango g'oku shalula, nka kulala abantu basima nkabagaba eby'echinyego.4Bulala wamalembuhya obuzirho b'omuzigo gwage, na garhi kali oku chihugo chage; na garhi kalala walemaga amukenereza, nka kulala amango ga Mediani, 5entwaro zoshi n'omunyantwaro, amango g'omudindiri, n'emishangi evugurhizizwe omu shagama, yaba yakuyoswa, yaba shali za muliro.6Bulala nechi, omwana arhuburhirwa, omwana w'oburhabana rhwa muhabirwe; oburhegesi buli okubirhugo byage, ezino bamuyirika mpu ye: Muhanuzi, w'okurhangaza, ntwali ya Naymuzinda, kubusi w'esiku n'amango, muluzi w'omurhula. 7Oburhegesi bwage bwagandaza n'omurhula gurhaba n'obuzinda oku ntebe y'obwami bwa Daudi n'omu bwami bwage, obwami bwage bwayimanga bunasimike oku bushinganyanya n'oku na kwanene; kurhenga bunola n'esiku n'amango. Buzigire bwa Nyamuzinda Nahano w'embaga bwakola ebyola.8Nahano arhumira Yakobo omwazi, gwahikira Israeli. 9Olubaga loshi lwamenya, bene Efurahimu na ngasi abalama omu Samariya, abaderha omu buchibone bwabo n'omu murhima gwabo n'oku chisimisa. 10Amadafali gahongokere, rhwagayumbaka n'amabale gashongwere, emidutu ya chibirwe, rhukola rhwayihingana n'emirhi minene mizibuzibu.11Oku ntyo Nahano amaba sheshera kw'abashombanyi ba Rasoni, amarhwalihya abashombanyi babo; 12Ebuzuk'ezuba, Aramu, ebuzukiro; Abafilisitini bamafomera Israeli, babumba marhama, s'okola kurharhumaga oburhe bwage bwaleka n'okuboko kwage kurhayorha kulambukire.13S'aliko olubaga lurhagalukaga emw'olala walushurhaga, lurhashubiriraga nahano Nyamuzinda w'embaga. 14Okola kukwarhuma Nahano acha Israeli erhwe n'ehunga echisisi n'amarhabi omu siku luguma. 15Omugula n'omurhambo babali erhwe, n'omulebi olema ayigir'eby'okubesha, ly'ehunga.16Bulala ebirongozi by'olu lubaga baluhabwire na bali balongwerwe nabo bashimba enjira mbi. 17Che chirhumire Nahano arhachibabalira emisole yabo arhachifa efubi na bakana babo obonjo; Bulala boshi babere bagomi na banyankola amaligo na nta bunu burhachiderha amabi; okola k'okurhumire oburhe bwage bwachika n'okuboko kwage kurhalambulwe.18Nechi, obubi kubuyosa nka muliro, bunafomera emishaki n'amakereti, bunayosa ebishaka by'omuluchiga byanarheramiza n'ebichu by'omusi omuchanya. 19Echihugo chamahya mabi eri burhe bwa Nahano w'embaga burhumire, n'olubaga lulwaba shali z'omuliro, ntaye wachifa mwene wabo obonjo.20Bachire echichira ch'ebwa kuboko k'okulyo, eshali lirhanahwa, bakula echindi chichira ebwa kulembe, barhayugurha, ngasi muguma aherhe afomera omunyofu g'okuboko kwage. 21Manase aherhe alya Efurahimu, naye Efurahimu aherhe alya Manase; bombi bamarhera Yuda. S'aliko okola kurharhuma oburhe bwage bwahindamuka n'okuboko kwage kurhayorha kulambwirwe.
Chapter 10

1Buhanya bwabo abajira amarhegeko g'obubi, na nka bayandika banayandika emyazi y'okurhindibuza ababo! 2Bulala bayima bagekegeke olubanja n'okunyega abakene b'omu lubaga lwani olubanja, na ntyo banalibuze abakana n'okunyahaguza efubi.3Lero gurhe nji mwajira olusiku l'obuhane, amango obuhanya bwarhenga erhali hofu bwabahulukirako! Emwande nji mwayakira linji mubona oburhabale? Ngahe mwebike obugale bwenyu? 4Nta kwindi kuyorhere okurhali kugonya erhwe nka bigorogo, eri kurhibukira okudaho omu kagarhi k'emifu, n'okola kurharhuma oburhe bwage bwahindamuka n'okuboko kwage kurhayorha kulambukire.5Buhanya bwage Asiriya ka karhi k'omuzigo gwani; ye buhiri b'okuchihala kwani. 6Murhumire k'olo lubaga lukunkenereza, namuha oburhegesi enyanya z'abantu b'obukulibuzwa arhegebo n'obagwarhe mpiru, n'okubashandaza nka byondo by'omu njira.7 Arhali kwalonzeze okujira nk'ok'omurhima gwage gulonzeze oku jira; bulala omurhima aganizize okubihya n'oku kabulira hale embaga aliko embaga zinene. 8Akazi kuderha, mpu : Abarhambo bani boshi barhali bami? 9Ka kalino, arhali aka Karikemishi? Hamati, ka arhali aka Arapadi? Samariya, aka arhali aka Damasiki?10Kulala okubuko kwani kwarhibukiraga oku mami gaharamya banyamuzina b'okuchihamba gaherhe eshushano zilushire ez'e Yerusalemu n'e Samariya bunene. 11Kulala na koleraga Samariya nabanyamuzinda bage b'obwihambe nka nyakukolere ne Yerusalemu n'eshushano zage.12S'aliko hano Nahano aba amamala omukolo gwage goshi oku ntondo y'e Sayuni n'e Yerusalemu anaja alerha oburhindibuke omu murhima guyunjwire obuchibone b'omwami we Asuriya omu masu gage. 13Bulala aderha mu, misi ya kuboko kwani kwampaga okuganiza kwani, bulala ndi w'okuganira! Na ntyola oku bihugo by'amashanja, na kula embiko zabo na nka ntwali y'okunali, nakulire abami oku ntebe zabo.14Nka kulala bagwarha ehinyunyi omulogo lwahyo zanyegere obuhirhi bw'amashanja, na kulala abantu, barholagul'amaji gakabulirwe, na shamarhire egulu lyoshi, ntaye wadundire echubi, eri kubumbula obunu, eri kulaka.15K'embasha yankalimbira oyifumbarhire? K'olukero lwankaderha mpu lulushire oherhe walukolesa? K'agarhi kankadunda okabarhula? 16Okola kukwarhuma, Nahano, nahano w'embaga arhumiraabola bayunjwire mashushi abanyonda, erenge lwage lyakolera amakala yanaba ngulumira y'omuliro.17Obulangashane bw'e Israeli bwahindamuka muliro, n'omuchesibwe wage ahindamuka ngulumira ya gulumiza ena malis'emishaki n'amakereti gage omu lusiku luguma. 18Obwinja b'oluchiga lwage n'eshwa ly'emilehe abisirezz byoshi byoshi; bya shushanywa n'omu lwala w'ayumuka. 19emirhi y'omola luchiga lwage nji yaba migeke bwenene, mpu n'omwana murho erya nkayiganja.20Olusiku amahunga ge Israeli, ab'omu nju ya Yakobo bafume olufu, banaleka okulangalira olala oyinja obashurha; bakola bakazichikubagira kunali Nahano, mwimana w'e Israeli. 21Amahunga ge galuke, amahunga g'omunju ya Yakobo ganagalukire Nyamuzinda chiri-miri.22Bulala nk'olubaga lwawe lwabaga lunene nka mishenyi y'omu nyanja w'oyo Israeli, mahunga gagaluka, kurhindibuzwa kwalalirwe, obushinganyanya bwashimba enjira yabo. 23Bulala okula kubihya kurhegekerwe; Nahano Nyamuzinda w'embaga ayunjuza obunu bwage omu chihugo choshi.24Che chirhumire Nahano Nyamuzinda w'embaga kw'amaderha ntya: W'oyolubaga lwani luba omu Sayuni, orhayobohaga Asuriya: Aherhe akushurha akarhi, aherhe okurhimba obuhiri nka kulala kwa banya Misiri. 25Bulala hindi hityu hyonine oburhe bwani bwanahwa n'omugahyo gwani gwanazima.26Nahano Nyamuzinda w'olubaga azunguziza agarhi Asiriya kw'agarhi, nk'okula ashurhaga Madiyani hofi n'ebale lye Horebu, nka kulala akoleraga abanya Misiri, ntyola kwa yumusa agarhi kage oku nyanja. 27Olo lusiku omuzigo gw'Asairiya gwa kurhega oku chihugo n'omurhambo gwage gwagurhenga omugosi, na haliri h'omurhambo bukala bwaba bugale.28y'oyo wahika e Ayati, yoyo wagera e Mikroni, amaleka emizigo yage e Mikamasi. 29Bamashabuka olwinji; mpu: Aha Geba ha rhwahanda! Rama agera m'omusisi, Gibeya chishagala cha Saulo, wamalibirha.30Obande endulu, Bat-Galima! Nawe Layisha; orhege okurhwiri: Anatoti. 31Mademena achiyakire n'abo abantu b'e Gebimu bachibishire; 32ene lyonene ayimanga ahala Nobu, ozunguza okuboko kwage ebwa ntondo ya mwali wa Siyoni, hye hirhondo hy'e Yerusalemu.33Talaga oku Nahano Nyamuzinda w'embaga akola acha amarhabi n'embasha agalehere gamachibwa, nagalehukire gamalyamizwa oku daho. 34Ebishaka by'omulubala by'amarhemwa n'omupanga echoji naye Libanoni amakumba gala n'erenge lyage lyoshi.
Chapter 11

1Erhabi lyarhenga oku chisisi cha Yese,erhabi limererano lyamera oku mizi yage n'omuka g'obwirhonzi. 2Omuka gwa Nahano gwaba enyanya zage, omuka g'obwirhonzi n'obukengere, muka gwehano n'emisi.3Gwamuyereka okuziganisa Nahano arhakazikucha olubanja omukukulira obubi amasu gaherhe gabona; arhakanahana ehano oku ebyamarhwiri gaherhe gayunva. 4Akazichira abarhachigalire olubanja okushinganene, akazihanula abantu bagekegeke omu chihugo oku kwanene. Ashurha egulu na karhi kage k'omu bunu bwage, anarhingamira ngasi nyankola mabi n'omuka g'omubunu bwage. 5Obushinganyanya gu gwaba mukaba gwage.6Nyalukala nj'ayabulirwa haguma n'omwana-buzi, na Kapiri analyama ahaburhambi bw'omwana w'empene. N'omwana mudorho anabiyabula. 7Enkavu n'echelubala banalisiza haguma, n'amanyena gabo galyame haguma n'entale ya kazi ly'obwasi nka nkavu.8N'omwana mudorho anayinja asharhira oku mwina gw'enjoka, kandi n'omwana mudorho anaheba okuboko kwage omu mwina gw'empiri. 9nta mabi na nta maligo g'echijirwe oku ntondo yani echesizwe yoshi, bulala echihugo cheyunjule obumenye bwa Nahano nka kulala omuhengere gw'enyanja guyunjulira amenji.10Mw'olola lusiku echisisi cha Yese chanayimanga nka bendera omu mulala y'abantu, amashanja gelonze ahashi na hanyanya, n'endalo yacho yanayunjula erenge. 11Mw'olo lusiku, Nahano y'elambule okuboko mpu lya kuza abayorhere b'omu lubaga lwage; balala bage bachiyorhere omu Asiriya n'omu Misiri, omu Patrosi n'omu Kushi n'omu Elamu, omu Sinazi, n'omu Hamati n'omu bizimba by'enyanja.12Anayimanziza amashanja echimanyiso; ashubuza anabuganyanya b'omu Israeli, anashubuza bene Yuda bashanda bene omu nyunda ene z'egulu. 13Lero n'obubi bw'e Efurahimu bwanahirigirhira ntyola, n'abashombanyi ba Yuda banahungumuka, Efurahimu arhakachibikira Yuda obongwa na Yuda arhakachishomba efurahimu.14Barhibukirako Abafilisitini okulunda lw'ebuzikiro bw'ezuba, haguma baja kunyega amashanja g'ebushoshokero bw'ezuba, bagwarha Edomu na Moabu na bene Amoni bashigabo. 15Nahano y'ebihye bwenene olulimi lw'enyanja y'e Misiri, n'oku muhusi gw'omuliro gwage y'eshonye okuboko kwage oku lwinji; nalushurha, n'okulugaba, lube bichira mushanvu, anayambusa abantu buzira kuhogola ebirato.16Hanabe enjira yabayorhere omulubaga lwage, balala nji baba bachir'omu Asiriya, nka kulala byabaga amango Israeli arhenga e'Misiri.
Chapter 12

1Mw'olola lusiku, banaderha, mpu: Namakukuza Nahano! Bulala wamantuliriza. 2Nyamuzinda y'e buchire bwani, yechikubagire, ntacho nankachiyoboha; bulala Nahano y'emisi yani, lolunali lwimpo lwani, ye buchire bwani.3Mwanadom'amenji n'omwishingo oku lichere. 4Mw'olo lusiku mwanaderha, mpu: Mukuze Nahano, muhune ezino lyage; mumanyise emikolo yage omu mashanja; muna magale oku zino lyage liliri likulu bwenene.5Muyimpire Nahano, bulala ajirire ebisomerene omugulu lyoshi. 6Muchishinge mubande empundu, mwabo mwemuba omu Sayuni, bulala omwimana we Israeli ajire erenge.
Chapter 13

1Obulebi buyerekeze Babeli, Isaya mwene Amozi abonaga. 2Muyimanze echimanyiso oku ntondo erhali kw'ebirhi, muyakuze emunda bali; mubakeme n'okuboko, bayinje, bagere omu nyunvi z'abakulu. 3Yenine nyentegekere bulala banterekerwe; nyenine nampamagere entwali zani omu mugayo gwani babola balwa b'okunali.4Muyunvag'echihogero chinene oku ntondo, chiri nka cha lubaga lunene! Muyunvag'echihogero ch'amami n'emanja gashubuzenye: Nahano Nyamuzinda w'embaga oyo abaheba oku birha. 5Barhenga omu chihugo ch'ehanga n'ebuzinda bw'emalunga, Nahano n'entwaro z'omugayo gwage mpu avaamala egulu lyoshi.6Mubande akalulu, bulala olusiku lwa Nahano luli hofu, luyinjire nka kumaliriza kurhenga emwa Nahano. 7Che chirhimire ngasi maboko goshi ga yolokala, n'omurhima gwa ngasi muntu gwana yoboha. 8Nji bagayiswa, banagwarhwa na kahinda, n'amalumwa, beyunve amalumwa nka kulala omukazi okola alihofi kuburha, banatirimuliramo amasu, amalango gabo, ganaba nka muliro.9Olusiku lwa Nahano lolo lwayinjire, lusiku luzibu, luyunjwir'erume, n'oburhe n'obukali, lwahindamula egulu lyanaba mpinga n'oku maliriza abanya byaha. 10Bulala enkununu z'omu chanya na byoshi bizongolokere zaleka okulangashana, ezuba lyanaba mwizimya emunda lihuluka, n'omwezi gwanalek'oku kola.11Nahana egulu obubi bwalyo na banya nkola mabi mbahanire obugomi bwabo, namala obuchibone bwa banyahagarwa n'oku maliriza omu nira z'abami balibuza ababo. 12Omuntu nj'aba wangulo nene kulusha ehoro, n'omuntu analush'efuranga zinja.13Ntyola, amulunga gedundagane, egulu lyanashaganywa omu lwimangiro lwalyo enyanya z'omugayo gwa Nahao Nyamuzinda w'embaga burhuma, olusiku l'oburhe lwage guzibu gwarhibuka. 14Nka kulala engabi eyaka omuhizi, nka bibuzi birhaherhe chayabulwa, ngasi muguma anashubija emwa bene babo, ngasi muntu anayakira omu chihugo chabo.15Ngasi abinji babuganwa betumirhwe nabinji bagarhwa banahwa okuboji bw'engorho. 16Abana baba badorho njibavunangulwa emalanga gabo, n'enju zabo zegwarhwe mpiru, na bakozi babo, banabajira kubi.17Talaga, oku nji nabashunikakw'Abamedi, abarhahererh'efuranga banashibirira ehoro. 18Emiherho yamalire abana babo b'emisole, barhayunva bonjo oku mburho y'omunda, barhayunvira abana badorho olukogo.19Babeli erenge ly'amami, obwinja b'okuchibona bwa Baldeya, kwaba nka kulala Sodoma na Gomora babaga, amango Nyamuzinda amalisaga. 20Nt'amango b'echiyumbake bwindi nta muntu w'echiyimanze mw'enju kurhenga eburha kuhika oku lindi.21Omuharabu arhakachiyimanza mwechishando chage, n'abangere barhachiheba mw'amaso babo. 22Bakapiri b'omulubala binjibachilamiramo, na banyambwe banayunjula omunju zabo, zashuba nyogoza lubaka, n'ebishakalume byakazi sharhiramo. Bashosho bakazikuyaniramo omu ndalo zabo zinja z'echami amango gage gali hofi n'esiku zage zirhachilegema.
Chapter 14

1Ntyala, Nahano ababalira Yakobo, anashubi chishoga Israeli, ashubigalulabo omu chihugo chabo, abantu b'embuga bachiheba haguma nabo banagwarhana n'enju ya Yakobo. 2Embaga njizarholabo, zanahekabo emwabo, enju ya Israeli yana barhambula echihugo cha Nahano abajire baja, abalume n'abakazi. Abakazagi bakolera nka bigorogo,abalirhambwirebo.3Nalo lusiku amango Nahano akuhumusa kurhenga omu kuluba kwawe, n'omu malibuko gawe, kurhenga omu bukozi bwawe budarhabere wakoleswaga. 4Wayumusa olu lwimpo lukuche omwami w'e Babeli akasema, eri gurhe amaleka olala walemaga abalibuza: Gurhe bwamahwa obuchibone bwage?5Nahano achagulangire akarhi ka banyankolamaligo, na garhi kabarhegesi. 6Balala bakazagi humbaguliza embaga buzira kuhumuko omu mugayo kunene, bakazagi kurhambula amashanja n'omujinya n'okugalibuza buzira kuhungera.7Egulu lyoshi lyamuhumuka, n'okurhulira; liherhe lyayimpa enyimpo z'obushagaluke. 8Chiro n'eshindano n'emirhi ye Libanoni nayo eri omu bushagaluke, eri w'oyo werhumire mpu: Gurhenga okumbagere lugali, kakuba mirhi arhakachirheramira enola munda okuuinja kurhurhema. 9Eshishi ekuzimu eherhe ya chivuga eri woyo werhuma, mpu akuseme. Akola azuka ebizunguzungu eri werhumire, ngasi balala bakulire ababo munola egulu; abayumusa oku ntebe zabo abami bamashanja boshi.10Boshi babumbula obunu, bakwire, mpu: Yoyo! Ka nawe wabula emisi nkarhwabo, onakola orhushushire! 11Erenge lyawe lyayandagere ekuzimu haguma na gulala mulenge gw'enanga zawe, emivunyu y'ekola eri nchingo olyamireko n'ebihere byebikola biri bulingiti b'okuchishukira.12Gurhe wayandagere omu chanya oyo nkununu y'obulangashane, mugala w'emiseke! Gurhe wahengamukire okudaho, oyo lugalika wamashanja. 13Karhali w'olala wakazagi kuderhesa omurhima, mpu: Nkola narheramira mpike omu chanya, entebe za Nyamuzinda, najiyikala oku ntondo y'endeko okubuhekero. 14Narheramira enyanya w'ebichu, nyumanane n'owenyanya!15S'omu kuzimu muyandagalira, kuhika oku ntebererhebe y'omwina. 16Ngasi abakubona, baherhe bakulola, bakulolereza, mpu: Olala muntu wakazigi dundaganya egulu oyola, olala wakazagidirhimanya abami. 17Ahindamwire egulu butambara, ashandaza ebishagala, arhanayemeraga bachingulira abashwekerwe omu mpamiko!18Abami boshi b'amashanja kuhumuka bahumukira boshi n'erenge ngasi muguma omu shinjda zabo. 19S'aliko woyo bakukabwire hale n'eshinera yawe nka kulala erhabi libolere, omu garhi kabalindamboho bayishagwa n'engorho banakabulirwa oku mabale g'eshinda, nka mufu gugwerhe gwalabarhwa. 20Si woyo orhabugana omushinda bulala wabihize echihugo chawe, wamalire olubaga lwawe, nta mango eburha ly'abanyankola mabi ly'echiderhwe.21Murheganyize abagala aho babaniguziza eri bubi bw'eshe burhumire, libaleka kuyumuka mpu bayime omu gulu n'okubumba echihugo. 22Nkola nayimanga, ku Nahano Nyamuzinda w'embaga aderhere, naheza ezino lya Babeli, na nagsi hyoshi ayorhene aba n'eburha, ku Nahano aderhere. 23Namuhindamula abere shubukiro lya mihangali anahindamuka luziba; namubiza na kaheza w'echibizo kwa derhere Nahano Nyamuzinda w'emilala.24Nahano Nyamuzinda w'emilala achigashire, aderha: Mpu nechi, oku nahigaga ku byanaba, oku nalaliraga ku hanajira. 25Navunyongola Asiriya muchino chihugo omu chani namusindagirira oku ntondo zani. Omushingo gwage gukola gwakeha, n'omuzigo gwage gukola gwarhengabo okuchirhugo.26Ogola g'omuhigo nahigire egulu lyoshi, okola k'okuboko nalambulire oku mashanja goshi. 27Nahano Nyamuzinda w'amashanja w'embaga amarhola omuhigo, nde wankamugalula? Nka amalambula okuboko, nde kakugalula?28Obula bulebi buli bwa gulala mwaka mwami Akazi afagamo. 29Mumanye mwankashinga mweshi: Mwe Bafilisitini mpu agarhi bakazagi bashurha kavunikire, bulala ochisisi ch'enjoka charhengere mw'empire, n'omwiji lyayo mwarhenga enkuba-joka yanagenda balala nka hinyunyi. 30Abagulagalu belye bayuguhre, n'abakene banaluhuka n'amurhula, s'eburha lyawe nalihungumula n'eshali, na ngasi abinji bayorha nanabayirha.31Abande endulu, woyo muhango, obande akahababo, w'oyo lugo! Ogeremo musisi weshi weshi, w'oyo Filisitiya! Bulala olunda lw'ekulyo erhengere omusi, n'abarhabazi barhalimo oyorhere enyuma. 32Gurhe bashuza entumwa z'olo lubaga? Oku Nahano y'ewayubahaga Sayuni, mwabakene b'omu lubaga lwage bakazi yakira.
Chapter 15

1Obulebi buyerekeze Moabu. Obudufu anyegagwamo, Kir-Moabu bamubihya bwenene n'oku mumaliriza. 2Bakola barheramira ebwa mahero e Diboni mpu bajikulakirayo, Enebo n'e Badaba, Moabu ali omu mulenge amarhwe goshi gagemberwe, n'amanwa goshi gakulirwe.3Abagera omu njira amarhwe gayambere, oku busoso bw'enju, n'omu ngo boshi baherhe babanda endulu banahonongoka emiziga. 4Heshiboni na Eleyale; bayama emilenge yabo eherhe yayunvikakana kurhenga e Yahasi, che chirhumire abalwe b'e Moabu baherhe babanda orhuhababo; yeshi yeshi aherhe atitiya-adirhimana.5Omurhima gwani guherhe gwalakira Moabu; abantu bage babo bakola bayaka kuhika e'Sowari n'e Galati - Shelishiya! Omurhezi gwa Luhiti baherhe bagurherama eri baherhe balaka; omu njira y'e Horonayimi bayinja babanda endulu. 6Amenji ga Nimurimu ga ganyire; olubaga lwayumire, akahasi kahwere; ntabiri bibishi biriho? 7Okola kwarhuma ebintu byalichiyorhere ebi balichiyikire babika, babishabukana eshiriza ly'olwinji ly'Emirirhanda.8Akahababo kabo kalumira hoshi omu chihugo cha Moabu, endulu zabo zahika chingana e'Egalayimu, zayunvikana chingana e Beri Elimu. 9Amenji ga Dimoni gakola gayunjwire shagama s'aliko nachishulira Dimoni obwindi buhanya; bashosho bechilume oku bafumire olufu lw'e Moabu, na kubalala babo bachiyorhere omu chihugo
Chapter 16

1Kurhenga e Sela, omu mpinga, kuhika oku ntondo y'omwana wabunyere Sayuni, mbarhumire mwami w'echihugo omwana-buzi. 2Nka kulala enyunyi zigenda zayaka nk'abana b'enyunyi bashandazizwe ologo ntyo kunaba banali abana b'obunyere b'e Moabu aha mashabuko ga Arnoni.3Baherhe baderha, mpu: Muje omuhano, murhole omuhigo! Muyinje kahuzo, echichumbi chawe ochihindamule mwizimya gwa budufu obishe ababunga, omenye wanafufula abayinja bayaka? 4Ababunga b'e Moabu, oyemere babere aha mwawe, obe malibirhiro gabo embere z'akashaba, kashaba aharhere, olwamo lwahwere, na kaheza arhachiri omuchihugo.5Entebe y'obwami ya yimanzwa oku lukogo, omu chihanda cha Daudi, omuchi w'emanja mukubagirwa w'okulonzereza okushinganene n'ebyo kunali, ayikala kw'eyo ntebe.6Rhwayunvirhe emyazi y'obuchibone bwa Moabu, mpu arhafundi kuchibona: Rhwayunva emyazi y'omuhimbo gwage, n'obuchibone bwage, n'omumenyo gwage, ochibona kwage ntacho kumalire. 7Che chirhumire abantu b'e Moabu baherhe balakira Moabu, boshi boshi baherhe babanda endulu, emigati y'emizabibu y'e Kir-Hareseti yibaherhe balakira elungirwe bwenene.8Esina z'emizabibu y'e Heshoboni z'ayumukire n'esina z'emizabibu y'e Sibima, eyila y'erivayi lyayo lyakazagi kulimbika abarhegesi b'emanja ntyo ntyo yakazi kulanda kugera- kuhika eyazeri, yanahabukira omu mpinga, n'amarhabi gayo ganalanda, ganarhaluka enyanya?9Che chirhumire mperhe nalakir'esina z'emizabibu y'e Sibima rhwabo rhwe bantu b'e Yazeri; n'akusheshera kw'eminge; w'oyo Heshiboni, nawe Eleyali, bulala akahababo kayunvikene omu mashalulo gawe, n'omu myaka yawe. 10Omushingo n'obushagaluke byaherire omu mashwa, n'omu sina z'emizabibu enyimpo zirhachiyunvikanamo, nisi eri, mulenge g'obushagaluke, abakanzi barhakazachi kandira erivayi omu mukenzi, omulenge gweshagali gurhakachiyunvikana.11Che chirhumire abula bwani buherhe bwadogorha nka nanga , eri Moabu orhumire, n'omurhima gwani guherhe gwahumagirira Kir-Hareseti. 12Njibabona Moabu ayinja ahumagira, arharamira oku ntondo, anahunira omu Luherero lwage; aliko arhamira busha.13Ogola g'omwazi Nahano aderhere ku Moabu gurhenga mia. 14Na ntyo ntyo ene Nahano aderhere, mpu enyuma lya myaka esharhu, nka kulala baganja emyaka y'omukozi, erenge lya Moabu lyalabarhwa, chiro akaba abantu bage balugire ha yorha amahunga garhachiherhe lugero luchi.
Chapter 17

1Obulebi bwayerekeza e'Damasi. Talaga oku Damasi lurhachiri lugo, ekola eri naga eshandukire. 2Engo zage zajahikirwe, zikola zichibera lwabuliro lw'amaso gakazi kusheremamo-Kuhumuka na ntaye w'okuluyubahisa. 3Nta nju zizibuzibu zichiri omu Efurahimu; na nta bwami buchiri omu Damasi,erenge lyabayorha omu Asiriya lyagererwa oku renge lya bene Israeli, ntyola ku Nahano Nyamuzinda w'embaga aderhere.4Olusiku erenge lya Yakobo lyafananda, n'amashushi g'oku mubiri wage ganayuma. 5Kunjibyaba nka kulala abashaluzi bashalula emburho, nka kulala amaboko gabo gashalula emihuli omulubanda lwa Refayimu.6Misigalizo y'okuhumbuzwa yinji ya yorha nka kulala banahungumula amalehe g'omuzetuni: Malehe mabiri changwa masharhu omu murhwerhwe, mane eri marhano omu marhabi g'omulehe ku Nahano Nyamuzinda w'embaga aderhere. 7Omu lusiku omunt nj'ahindamukira Lulema wage amalanga, n'amasu gage ganalola omwimana w'e Israeli.8Arhakachiyerekez'amasu ebwa mpero eyo mikolo yajiragwa n'emidoke yage emitungo y'amahero n'orhujo rh'okuyosez'engisha. 9Olusiku, engo akazagi akazagi kuchibishamo zashuba biguka, nka kulala engo z'Abamori n'Abahivi zabaga embere za bene Israeli, ntyola obuhanya bwanaja k'obwindi.10Oku wayibagire Nyamuzinda muchiza wawe, orhanayibukaga ebale, amalibirhiro gawe, okola oherhe warhwera emirhi y'amasina n'okuhinga emburho zibalama. 11Olusiku warhwera, onameze, na buch'esezi, wanabona emburho yawe ekola ya yasa; s'aliko emyaka washalulaga yahirima, olusiku l'obuhanya, n'obo buhanya burhankabukwa.12Aha, kavanga ke mbaga zinene! Kavanga kali nka mulaba gwahusa omu nyanja! Kavanga k'amashanja, kali nka mukungulo nka lwinji lunene. 13Akavanga nka mashanja kali nka gw'amenji ganenen, aliko Nahano amagaka nkamira: Gamayaka hale, gamahabuswa nka kulala ehyasi hy'omu ntondo hiyahulwa n'empusi, nka kulala kalemera w'omutulo ayahulwa n'empusi y'ebyavundu. 14Talaga, amango g'ebinjingo, burhindibuke; embere busheshuke barhaliho ntyola b'obulonza bwabola b'okurhurhege mpiru, bashondere. Kushondere abala banyezi b'ebikulo byerhu.
Chapter 18

1Ah! Echi chihugo chakubakubwamo ebyubi, eshiriza ly'olwinji z'ekushi! 2We karhuma abaja bugo bagera omu nyanja mpu bagende omu marhog'enfinjo omu menji! Mulambagire mwe baja. Bugo muchihangane emwa lilalashanja ly'abantu bali baherhe omubiri gwalangashana lilashanja liyubahwa eno munda n'ehanga, lilala shanja lyabantgaganjwa na ly'abahulambaga, omu chihugo chihulungukene mwenyinji.3Mwabo mweshi mweli handa egulu mwe muyumbaka eno gulu, amango bayimanza echimenyiso, oku ntondo, mulole, hano sezi mulenge g'omushekera gukavuga, mwanayunviriza!4Ntyola ku Nahano ambwirire, mpu: Kurhenga ahandi, nakulala burhadundagana, nke chuka chikalihiire omu bulangashane, nka chichu ch'olume omuchuka amango bashalula. 5Nechi, embere bashalule, gala mango amarhabi gaba gamayasa, amango obwaso bukola bwamarhindula eshere banaja barhema amarhabi gayunjwir'amalehe n'omupanga , banarhola ebidurhu, banakabulira amasi.6Ebyo byoshi byalekerwe omu ntondo nabakapiri b'omu lubala, ahola he enkongoro zakazishubukira amango g'echanda kapiri b'omulubala zoshi amango g'empondo. 7Mwagola mango, balerhera Nahano Nyamuzinda w'embanga entulo zarhenga emwa lila shanja ly'abantu balala bagwerhe omubiri gwa langashana, lilala shanja liyubahwa eno munda n'ehanga, lilala shanja ly'abantakaganjwa na ly'abahula-mbaga, omu chihugo chihulukanirwe n'enyenji. Ezo ntulo baziheka omu ndalo y'ezino lya Nahano Nyamuzida w'embaga, oku ntondo y'e Sayuni.
Chapter 19

1Obulebi buyerekeze Misiri, talaga oku Nahano amashonera oku chichu chiyanguhire, amaj'e'Misiri, banyamuzinda babwihambe b'e Misiri bamadundagana embere zage, n'abanya-Misiri omurhima gwarhengerab'omunda. 2Nkola nakomere abanya-Misiri bonine oku bonine balwisanye, na ngasi muntu alwise mwene wabo, ngasi muntu alwisa mwalungwe, echishagala chalwisa echabo echishagala, n'obwami bwalwisa obwaabo bwami.3Omurhima gwe Misiri gwa barhengamo n'emihigo yage nayitulutumbya nayitulatuza, bashonda okudosa banyamuzinda b'okuchihamba, n'ebishwasi, n'emyomoka, n'abashonga. 4Nalekerera Misiri omu maboko g'omurhegesi muzibu, n'omwami okalihire abarhambulamo ku Nahano Nyamuzinda w'embaga aderhere ntyo.5Amenji hakeha omu nyanja, olwinji lwayuma n'okuhera. 6Emibunda y'amenji yakazi kubaya, amenji g'omu nyinji z'e Misiri gayinja gaheka n'okuyuma, amasheke, n'amashasha ganayuma.7Amalambo gali eburhabi bwa Nili, na gali ahali Nili achikabula omu nyanja na ngasi ebi Nili ameza byoshi byayumuka, bihekwe n'empusi binahere. 8Abashani boshi belake, na balala boshi baloba omu Nili nji bagaya bwenene na balala boshi barhegeramola nji babula okubajira.9Balala bakazagi kuluka echitani chinja, na balala boshi bakazagi kuluka emishangi yemyeru nji bagaya. 10Abaluka emishangi babula okubajira, na balala boshi bakolerwa oluhembo nji babula okubaira b'egaye bwenene.11Nechi ntyo kunali, abaluzi b'e Sowani nji baba bihwinja, amahano abahanuzi ba Farao gamaba ntacho, gurhe mwanka bwira Farao mpu: Ndi mugala w'abagula, nkomoko y'oku bami bamira? 12Ngahe bachiri abagula bawe? Lero bakubwire banajire bakumenyise mihigo michi Nahano Nyamuzinda w'embaga ahigirire abanya-Misiri.13Abaluzi b'e Sowani bashubire kuba binganyi, abaluzi b'e Nofu baherhe bachirhebeka bonine, n'abo abarhambo b'ebishagala byage baherhe bahabula Misiri. 14Nahano aheberebo m'omurhima gw'echizungu, baherhe bahabula Misiri omu bijiro byage byoshi, nka kulala omulalu ayinja adandabagana, emunda ayinja ashalira. 15N'omu Misiri murhachijirik'omukolo ogwerhwe lyankajira, changw'okurhwe, changw'okuhunga gwankajira, oli ogu chigundu changwa eri ogu amashushi gankajira.16Molola lusiku abanya Misiri baba nka kulala abakazi, n'okudirhimana n'okuyoboha enyanya z'okudundaganywa k'okuboko kwa Nahano w'embaga adundaganyize enyanya zage. 17Echihugo cha Yuda chaba choba oku Misiri; ngasi mango anayunva, banaderha, anagera m'omusisi, anayibuka omuhigo Nahano Nyamuzinda w'embaga abalaganyaga.18M'olo lusiku, omu chihugo ch'e Misiri nji mwaba bishagala birhano byakaziderha olulimi lw'e Kanana byanayinja byachigarha Nahano Nyamuzinda w'embaga; chiguma ch'omugarhi chabo bakaziderhwa chishagala ch'ezuba.19M'olo lusiku, omugarhi k'echihugo ch'e'Misiri mwaba oluhero lurherekerwe Nahano Nyamuzinda, na hofi h'olubibi bashinga ebale ly'okuyibuka Nahano. 20Chaba chimanyiso ch'okuhamiriza Nahano Nyamuzinda w'embaga omu chihugo ch'e'Misiri. Amango balakiraga Nahano mpu: Abarhabale oku babisha ababalibuza, abarhumira omu chunguzi wabalanga anabalikuze.21Olo lusiku Nahano achimanyisa oku banya Misiri, nabo abanya Misiri bamanya Nahano: Bakazi mulerhera enterekero n'entulo, bakazijirira Nahano ebiragane babimalire. 22Nahano ashurha abanya Misiri, ashurha anafumya; bagaluka emunda Nahano ali, naye ayunvabo anafumyabo.23Olo lusiku, haba omulimbwa gwarhenga e'Misiri guje e'Asiriya; abe Asiriya banakazikuja e'Misiri; na banya Misiri banakazikuja Asiriya, na banya Misiri banakazikurhumikira Asiriya, gwanaba mugisho omu garhi k'egulu.24Olo lusiku, Israeli aba wa kasharhu boshi haguma n'e Misiri n'Asuriya : Gwaba mugisho omu garhi k'egulu. 25Nahano Nyamuzinda w'embaga nji agishabo anaderha, mpu: Agishwe Misiri, lubaga lwani, n'Asuriya, mukolo gw'amaboko gani, na Israeli, chigabi chani ch'omwimo ch'obwimanzi.
Chapter 20

1Omwaka omukulu w'enfola miherho ahikaga ahala Ashibodi arhumirwe na Saragoni, mwami w'e Asuriya, anagorha olugo analugwarha. 2Mwagola mango, Nahano aderhera omu bunu bwa Isaya, mwene Amozi, mpu: Ohogole omushangi gw'echigunira oyambere omu chibuno chawe, n'ebirato byawe oyambere omu magulu.3Oku handi Nahano aderha mpu: Nka kulala omurhumisi wani Isaya agendaga butambara na buzira birato myaka esharhu, mpu abe chimanyiso na bulebi oku Misiri na Kushi. 4Ntyo ku mwami we Asiriya nji aheka ebigorogo by'e Misiri n'empira z'e'Kushi, emisole n'abashaja, butambara buzira birato n'amarhungu gali butambara zanaba shonyi z'e Misiri!5Njibasomerwa n'eshonyi zanagwarhabo eri Kushi bakazaga kuchikubagira orhumire na Misiri wakazagi kuba shumika. 6Olola lusiku abantu baba luno lunda lw'emashinji banaderha, mpu: Talaga oku balala rhwakazagi kunihiriza, balala rhwakashonda oku yakira emwabo mpu barhurhabale barhufunguze oku mwami w'e Asuriya! Lero ngahe rhwachikazi kulonzeza obugale?
Chapter 21

1Obulebi buyerekeze empinga eri ebwa nyanja; Nka kulala empusi ya kalemera yahusiza omu Negebu, ku barhenga ebw'empinga, omu chihugo ch'oku yobohwa. 2Buli bulebi budarhi, nyerekerwe: Omulenzi aherhe alenganya, n'omuhaguzi aherhe ahagula, rheremaga enyanya, we Elamu, ogorhe, w'oyo Medi! Nyono malaliriza amanya gage goshi.3Okola k'okurhumire empindi zani ziherhe za dirhimana, mperhe n'emikero nka mukazi walonzi kuburha. Amalumwa garha kachizigira nayunva n'oboba burhakanzigira nabona. 4Omurhima gwani gwashalamire, oboba bwa ngwarhire, akachanji k'echidufudufu na kazagi chifinja mpu chinderhere ehiboho champindamukire kuyoboha.5Barheganyize echibo, balambulirekw'emyenda; bakola baherhe balya n'okunywa. Muyumuke, mwabo barhambo b'enfola miherho! Murhenye empenzi zenyu.6Bulala ku Nyamuzinda ambwirire ntyo, mpu: Jira duba, orhume omuntu waja kulanguza! Ebyakabona abimanyise. 7Alangira echigusho chabali oku ndogomi babiri babiri, chigusho ch'endogomi, chigusho ch'engamiya, ayunviriza, n'okulolereza bwenene.8Omulanguzi ayama, mpu: Yagirwa, nshiba olusiku loshi mperhe nalola, n'obudufu boshi ,eri nyimangire burhajero mperhe nalolereza. 9Sy'amashuza engabo y'enfola miherho bashonere oku ndogomi ebiri ebiri: Ashuza, aderha, mpu: Akumbagere, akumbagere, olala Babeli! Eshusho za banyamuzinda bage b'obubeshi zamaba buvunguvungu oku daho.10Nakuhulire kulala bahula amahemba omu mbuga, oku namayisizwe na Nahano w'embaga, Nyamuzinda w'e Israeli nku bwirire.11Obulebi buyerekeze Edomu, kurhenga Seyiri baherhe banyakuza mpu: W'oyo mulanzi ngahe obudufu bwagera? W'oyo mulanzi ngah'obudufu bsagera? 12Naye omulanzi ashuza mpu: Obuche bwayinjire, na kandi obudufu: Mukazi shonda okudosa, mudose mushubi galuka.13Obulebi omu Arabiya: Omu mashaka, omu Arabiya mu mwalala mwabo, babalama b'Abadedani. . 14Abaherhe enyorha, mubahekere amenji! Mwabo bantu b'Tema, abalema bayaka, mubaheker'ebiryo! 15Bulala bayinja bayaka engorho, engorho eyomokere, n'omuherho gufolerwe, baja bayaka obukali bw'ebirha.16Nechi, ntyola ku Nahano ambwirire, mpu: Hachiyorhere mwaka muguma, lusiku oku lwindi, erenge lya Kedari lihere-lihiregirhire lyoshi lyoshi. 17N'omu bunene bwazilala ntwali z'emiherho b'entambala b'e Kedari, mahunga gonine ga yorhere.
Chapter 22

1Obulebi buyerekeze ''olubanda l'okubonekerwa''. Chechirhumire mwarhamira okunju, 2W'oyo lugo luyunjwire olwamo lunene. Lugo lwakahabwa, lugo lwamasima? Emifu yawe erhali ngorho ya yirhire, arhali oku ntambala yafirire.3Abarhambo b'enfola miherho zawe, bachiyakire boshi chaligumiro, bagwarhwa n'enfola miherho; abantu bawe boshi bagwarhirwe mpiru, baguma baliri mpu bakola bayakira hale. 4Chi charhumaga naderha mpu: Murhandolako, muleke ndake ndakulule: Murhachirhamyaga mpu mwansiririza k'obula buhanya bwarhogere mwali w'olubaga lwani.5Bulala luli lusiku lw'oburhindibuke n'okulabarhwa n'amalibuko, kurhenga emwa Nahano Nyamuzinda w'embaga; omu lubanda lw'okubonekerwa enkuta zahongwerwe banakola baherhe balonzeza oburhabale ebwa ntondo. 6Elamu arhola emyambi, n'abantu bashonere oku mitugari n'oku ndogomi, na Kiri achingula empenzi. 7Orhubande rhwawe rhwalushire orhwindi obwinja rhuyunjwire emitugari, banashonere oku ndogomi bakuhandire omu lunvi.8Ntya Yuda arhachiherhe ech'oku mubisha. Olo lusiku, wayerekeza amasu ebwa nundo z'emiherho zibikirwe omu nju y'omunchiga. 9N'ebirhule biri omu lugo lwa Daudi, mwabwene oku biri binene, muchibikire amenji gali omu chiriba ch'omudaho.10Mwaganjire enju ziri omu Yerusalema, mwanashanda enju mpu limuzibuhya enkuta. 11Mwachiyumbakira echibikiro ahagarhik'enkuta zombi, mpu limushubuziza mw'amenji geriba lya mira chi murhachiderhaga mpu muyekeze amasu emolala okola bilala byoshi, emolala wabirheganyaga kurhenga mira murhamubonaga.12Nahano Nyamuzinda w'embaga aliri abalakire olo lusiku mpu mulake munabande endulu, mugembwe erhwe munayambale echigunira. 13Chi gwabo mushingo n'obushagaluke; okuniga enkavu, okuniga ebibuzi, okulya enyama n'okunywa amavu, mpu: Rhulye rhunanywe, bulala omusezi rhwachifira! 14Nyamuzinda w'embaga anfululira omwazi, ambwira mpu : << Echo chaha chirhakabalirwa kuhika okufa kwerhu.>> Kwa derhere Nahano Nyamuzinda w'embaga.15Nahano Nyamuzinda w'embaga ambwira mpu: Obangulwe oje emunda Shebena ali, ye mulanzi w'echogo cha mwami, omubwire, mpu: 16Chichi ojira hanola, na nde wakuhaga akashambala, obula wachihumbira heshinda. Obula wayigonya burherama, n'obula wachijirira echumbi omu bale.17Talaga oku Nahano akudundaganya, akukwebe hali, w'oyo! Anakugwarha bwinja bwinja. 18Akazingazinga anakuhirika ogende wahininguka nka bale lya yandagalira omu bulambo bugalihire, yiwafira eyo munda, w'oyo n'emitugari olimbira, w'oyo w'eshonyi z'enju ya nahamwenyu. 19Nakunyega echikono chawe, nankule aha mwawe.20N'omolo lusiku lonolo, nahamagala omukozi wani Eliyakimu, mwene Hilikiyahu. 21Namuyambisa echishuli chawe, nyambise olunigi lwawe, na namuha n'obuhashe bwawe anaba y'eshe w'abantu b'omu Yerusalema n'ab'omunju ya Yuda. 22Namuheba olufungulo lw'enju ya Daudi oku chirhugo, akazichinga na ntaye wachi chingula.23Namushinga nka mugera omu budaka bukomere, abe chirhi ch'erenge omu nju y'eshe. 24Ly'erenge ly'enju y'eshe lyoshi, ababusi n'abana, n'ebintu bigeke geke, kurhenga orhubehe kuhika oku rhubindi rhwa ngasi lubero.25Molola lusiku, amaderha Nahano Nyamuzinda w'embaga, gulala mushaki gushingirwe omu budaka bukomere bwahonoka, gwashuguka gu narhoge, na gulala muzigo gwaliri enyanya zage gwarhibuka, bulala ku Nahano Nyamuzinda aderhere ntyo.
Chapter 23

1Oburhumwa bw'ETiro Mulike omulenge gw'amalira mwe mule nkuge z'Etarasisi, bulala yabihizwe loshi, chiro nta nju, nta malengero, omu chihugo ch'e Kitimu y'engani erhengerere. 2Muchisirire mwe mulamire oku chizimba! Abachuruzi b'Esiadoni bashabuk'enyanja bakuyu njuze kandi. 3Kugerera amenchi magalihire, emburho za Nili, eshalulo z'olunji, bw'obwali bugale bwabo, aliri chambu ch'amahnga.4muyunv'eshonyi Sidoni! Intyo kus'enyanja ederhere, emisi y'enyanja yaderha : Nta yumvaga,mukero, ntaburhaga, ntalisaga musole, ntalembaga munyere. 5Amango abanya Misiri baji bayumva eyi ngani, nji badirhimana, okuyumva amakuba ga Tiro.6Mushabuke kuja Etarasisi, mulike omulenge gw'amalira mwemulamire oku chizimba. Kahola ch'echishagala chenyu ch'obushagaluke? Aligwerhe omurhondero gwamira, amagulu gage gamuheka aje hala.8Inde warholaga ogumwanziro enyanya lya Tiro, echihugo chihira abantu kw'eshungwe, n'abarhimbuzi bage bali baluzi, n'abarhuzi bage bali bagale bakulu omw'igulu. 9Nahano w'engabo y'ewarholaga og'omwanzuro mpu lyavuna obuchibone bwabo, n'okuyandagaza abantu boshi b'egulu bw'olukengo.10Gera omuchihugo chawe nka Nili, we munyere w'Etarasisi, ntacho chakubuza. 11Nahano alambwire okuboko okunyanja ashaganya omurhula, Nahano amalerha erhegeko oku banya Kanana, omu kubihya ebikamiro byabo. 12Naye aderha : Rhwaha chisimire, oyo mubikira wabonererwe, munyere w'Esidoni : Yu manga, oshabuke kugera Ekitimu : Chiro eyo olumuke.13Lola echihugo chabakalidayo abo bantu barha c Eminarahiriho; Aba Suria ba chiyumanzize oku babala bw'omwirungu, bayumanzize Emirara yabo, babihya amaju gabo g'abami, bagujirira kubi kubi. 14Muband'erendulu, mwabo nkuge z'Etarasisi! Bulala ebikaniro byenyu byabihire.15Nanji byabe mw'ezo siku Tiro nja Yibirirwa myaka makumi gali mashanvu kuguma n'esiku za mwami muguma; Okubuzinda bw'emyaka makumi gali mushamvu, Tiro njaba nka lwimpo lwambaraga. 16Lola empenzi, ogere eyi n'eyi mwecho chishagala oyo mbaraga wayibirirwe, ziha omushekera bwinja, yimpa enyimpo zinene, y'obona kuyibukwa kandi.17Njiyaba oku buzinda bw'emyaka makumi gali mushamvu, Nahano nj'abla Tiro anagulukira oluhembo lwage lw'obubaraga, nj'ajira obubaharaga haguma n'amani goshi gw'omwigulu. 18Obuchuruzi bwage n'olulumbo lwage nji byaba butagatifu bwa Nahano, njibarhabikwa, kubikwa, changwa nji burhabikwa omugulu, bulala obuchuruzi bwage nji bwaba bugale oku balala bayikere embere za Nahano. Balye banagurhe, n'okuyambala emishangi y'okulegama bwenene.
Chapter 24

1Tala Nahano nji ajira eguu okuba butangara, analibihya, anabihindamula n'okushandaza alimo. 2Nk'oku nji byaba oku bantu, kunji byaba oku badahwa, okunjibyabo oku bakozi, kunjibyaba okubarhwali, okujilyabo oku bajanyere, kunjibyabo kou waguza okunjibyabo oku wachiyindika, kunji byaba oku wayindika, okunji byaba okuwachihozeza enyungu.3Echihugo njichalekwa butambara loshi n'oku biha loshi, bulala Nahano aderhere og'omwazi. 4Echihugo cha shandazwa, chanazima, egulu nji lya yongoberha n'okuhera, abantu bakulu nji bayongobera. 5Echihugo chajire mw'ezinga enyanya bya babamo, bulala bavanire erhegeko, bahindamule aburhegeke, bavimo endano ya kalamo.6Enyanya y'oko omuvumo gwalire egulu, n'abantu babonekeno mugayo. Nantyo abw'omwigulu basirere, na bigeke bayorhire. 7Echibabe chalakre, omuzabibu gwayongobere, abanu boshi bali gwerhe omurhima gw'obushagaluko, balumirwe.8Omulenge gw'obushagaluke n'engana zahwere, empundu z'obushaluke zahwere, olumogo bw'enanga lwahwere. 9Darhachinywa amavu haguma n'enyimpo amavu gabire kalulo oku baganywe.10Echishagalu ch'obogome chashandezwe ngasi nju echingirwe nta muntu ojagemo. 11Hali endulu omu njire nene enyanya ly'amavu, olumogo loshi lwabere muzimya n'omulenge gw'olumogo gwahwere.12Kubiha kuyorhere omuchishagala n'olunvi lwacho kushurhwa n'okubiha. 13Bualala intyo kubyaba omwigulu ahagarhi kabanya muhanga, nka kushaganya omuzabibu, nka kurholagule emburho amango g'okushalula kwamahwa.14Barhachira omuleng'enyanya, nji balagayula enyanya ly'obukuze bwa Nahano, nji bahagayule barhenga omu nyanja. 15Enyanya ly'ebi, mukuze Nahano ebulashira zuba,mukuze ezino lya Nahano Nyamuzinda we Israeli, omu bizimba by'enyanja.16Kurhenga omu biche by'ouzinda bw'egulu rhwayumvirhe enyimpo : Obukuze emwage owokuli! Naderha : Kuyonda kwani, kuyonda kwani! Buhany'emwani! Enkola maligo za kolere amaligo, intyo kw'enkola maligo, zakolere amaligo bwenene.17Obuba, n'olwina, n'omurhego biri enyanya lyawe, oyo oyikere omu chihugo. 18Njibyaba, owinji wayaka obuba njagwa omu lwino, na ngasi nji wachikula omulwina njafarhwa n'omurhugo, bulala emyengezi eri enyanya eyerekene n'empanda z'e gulu zadirhi mana.19Egulu lyavumikire loshi, engulu lyayayukire loshi, egulu lya dirhimana bwenene. 20Egulu lyabakulikire nka mulalu, yi lya lembalemba eyi n'eyi nka chirhala, n'echaha chilidohere, lyakumbala lirhaka chiyumanga.21Njiyaba mwezosiku, Nahano nj'ahana ngabo zabo zenyanya, n'abami b'egulu enyanya ly'egulu. 22Nji bahirhwa haguma, nka kula ababaherwe bahirwa omuluna. Nji bashwekwe n'emigosi, n'eyikugera siku zinene banalolwa. 23Omwezi nji gwagaya, n'ezubo nji lya yumva eshonyi, bulala Nahano arhambula ku ntondo y'Esayuni n'omu Yerusalema, n'embere z'abashumuka bage oku bukuze.
Chapter 25

1Nahano woyo we Nyamuzinda wani nakukuza! Nahera ezino lyawe bulal wajirire ebisomerene. Mahanulo gamira bali bwemezi bw'okuli. 2Bulala wajirire echishagala okushandala. Echishagala chikomere cha shanduka. Enju y'obwami ya bagenzi okushumba chishagala. Chirha ka chiyumbakwa kugera obuzinda. 3Enyanya lyantyo abanya misi bakukuza echihunga chanyamahanga b'emisi bakuyubaha.4Bulala analwira oku mukene, n'oku mubalirwa omu malibuko gage we hantu hokulibirhra mango malebe chijuchu amango g'ezuba likalihire bulala omu lola gw'abantu b'emisi gwa vuma nka chihusi chuzimbero. 5Oyandagaze olwamo lw'abagezi nk zuba likali ahantu hayumire nka zuba likali okubichu, olwimpo l'okuyubahisa luyandagazwe,6Na kweyintondo Nahano w'engabo ajirira abanyamahanga boshi olukulu lw'ebintu bishagire, olukulu lwamavu yebichira by'eshishi, n'ebintu bishishagire bibumbire mavurha, by'amavu g'ebichira by'eshishi yaba girwe bwenene. 7Naye kweyi ntondo, abihya amalanga g'echifu chaheberwe oku bantu boshi n'echifuka charhindirwe oku banga Nahanga boshi. 8Nj'amira oluu lurhaka chibaho kuger'obuzinda. Na Namahanga Nyamuzinda njashangula emiso omu mesho gaboshi, n'eshonyi z'abantu bage nji azikula omwigulu lyoshi, bulala Nahano ye derhere eyi myazi.9Kolo lusiku njibyaderhwa ntya : Tala oyu ye Nyamuzinda werhu rhumulindire naye wachingula oyu ye Nahano, yirhwamulinga rhwa mukuza, rhwashaguluka oku buchunguke bwage. 10Buala okuboko kwa Nahano kwa lumukira kweyi ntondo, na Mowabu alabarhwa eshishi nka birhi biyumire kula bilarhwa mu menchi g'ezinga.11Naye alambula amaboko gage muye, nkoli ayoga kulala, alambula amaboko ayanda gaza omwino gwage haguma n'obubi bw'amaboko yage. 12N'enkingi z'emisi y'ebizimbero byawe abiyandageze, n'okubilyamiza ahoshi oku budaka, omu kachulo.
Chapter 26

1Ololusiku olulwimpo nji lwayimpwa omu chihugo cha Yuda : Rhwabo rhugwerhe echishagala chikomere. Nyamuzinda ahebere obuchonguke oku chizimbero ch'emisi. 2Muchingule enyumvi, n'olubaga lushinganyanya, lukola w'okuli lwayingira.3Woyo wamulanga omu mushala n'okuhikiriza oherhe engani y'okukuyemera wenine. Bulala akuyemerere. 4Muyemere Nahano w'esiku na mango bulala Nahano Nyamubaho ye lutare lw'esiku na mango.5Bulala anayandaza, abali enyanya echishagala chiri enyanya anachiyandagaza kuhika oku budana, anahira omukachulo. 6Okugulu akulabarha ahashi, na magulu g'abakene, entabarha chigalire.7Enjira y'abokuli ekwirire woyo wekwirire, welambula enjira y'abo kuli. 8Nechi, omu njira y'emaja zao rhukulindirire Nahano! Enyorha y'emirhima yerhu ziri kuzino lyawe oku lwibuso lwawe. 9Oku murhima gwi lonzeze omu budufuomu garhi k'omurhi gwani nkulonzize duba bulala amango enyanja zawe zaba omu gulu, abantu b'egulu nji bachiyigiza okuli.10Chiro n'enzigirizi ekayerekanwa, n'omuntu mubi anachiyigiriza okule omu chihugo chantya anajira ububi chiro arhabona ubukuze bwa Nahano.11 Nahano, oku boo kwawe wajire enyanya aliko barha bonaga, aliko njibabona enzigirizi yawe oku bantu bawe, banabona eshonyi, nechi amuliro gw'abashombanyi bawe nji gwabalya. 12Nahano arhurhegera omurhula, bulala arhujirire ebijiro byenu boshi.13Nahano, Nyamuzinda werhu, owindi nahano, orhali woyo arhabwire, aliko oku woyo wenyine derha ezino lyawe. 14Bajire, barhalama, bachihozeze, barhafuka, bulala walolere wababihya n'okuhezo olwibuso lwabo.15Wayushwire olubaga, Nahano, wayushwire olubaga ukuzizwe, wakulire hale ebibi zoshi z'echihugo16Nahano, omubizibu bakulonza; bahesha amahuno gabo, amabngo obuhanya zabo. 17Nkakulala omukazi oli bukule, olihofi hokuburha, aliomu mikero ali alaka enyanya zakalumwa, intyo kurhwarire embere zawe Nahano.18Rhugwerhe obukule, n'emikero, rhwambere nka ababurhire omulusi. Rhurhajiraga ubuchunguke omuchihugo chiro n'abali omwigulu, barha nkabagalaga.19Babafu bawe, nji balama, entumbi zawe nji zafuka. Muzuke n'oku yimpa mwemuyikere omukachulo, bulala alnda lwawe, luli nka lunda lw'esezi n'egulu nji lyalerhe abafu.20Muyinje, bantu, muje ebusika bwenyu munaching'emilya yenyu muchibishe kasanzi katyo, kuger'amango aburhe bwahwa. 21Talago Nahan ayinjire arhenga ahaba ali kahana abo mwigulu oku bubi bwabo, n'agulu lya shukula eshagama yagelirhashukira abantu bage bayirhwa.
Chapter 27

1Mwezo siku, Nahano oku mpanga gwagwe gukalihire, guzibuzibu guna komere, nj'alola Lewiatani, njoka elibirha oyo Lewitani njoka yomuziriringo nayo nji ya yirha omujoka guli mu nyanja. 2Mwezo siku : Eshwe ly'omuzabibu, ly'amavu gakomere; muliyimpire.. 3Nyono Nahano na lilanga, na lihira mwa menchi ngasi hichanji. Arhajira omuntu walibihya; Nali nalanga obudufu n'ezuba.4Ntajira bukali budarhi singa na nkamerere t'emishalo n'emishaki nankajirire entambala okubo na nkaba chumikire haguma. 5Changwa afarh'emisi yani ,ajire omurhula nani;6Esiku zayinja, Yakobo agwarha emizi, Israeli amera obwaso n'oku yera, nji babumba endolero z'egulu amalehe.7Amushurhire nka kulala ashurhaga, abamushurhaga? Amuyirhire nka kulala ayirhaga abayirhwaga naye? 8Oku Lugero, amango wamuhigaga mwajabuhaka, amukula oku muhusi gwage gukalihire omu siku z'echihuyege ch'ebushira zuba.9Bulala buli bubi bwa Yakobo nji bwayozwa, n'ebyo ga malehe goshi g'oku kulirwa ebyaha byage amango amajira amabale goshi g'olurhamba okuba nka mabale bumba ashwerwe bwinja, amashera n'eshushanyo z'ezuba zirhakachiyumanga.10Bulala echishagala ch'oburhimanyi chayorha chonyine, hantu hayorhire buzir'abantu nk'erungu, eyo eyena amarabi yage. 11SAmango amarhabi gage gamayuma ganashenywa, abakazi bayinja na gauika n'omuliro, n'owalemaga arhayerekan'obonjo.12Mwezo siku, Nahano nj'ashurhashala kurhenga oku muziko gw'olwinji kuhika okushoko y'Emisiri, nji balundwa muguma, muguma. N'webana b'e Israeli. 13Mwezo siku, oushekera gunene nji gwabandwamo, n'abaliri hofi hokuhera banya Suriya nji bayinja n'abakabwirwe omuchihugo ch'e misiri, nji bakuza Nahano oku musuzi mutagatifu e Yerusalema.
Chapter 28

1Buhanya bw'eshungwe ly'omwibuno gw'abalalu b'Efurahimu, bw'obwinja bwage, bw'obukuze bwage buli nka bwaso buyimire, liri omwirhwe ly'olubanda lwinja lwabalalabagambirwe n'amavu! 2Talaga Naano agwerhe muguma okomere, ogwerh'enuisi, nka mvula yamvula y'emisuka minene yalibirha na lwinji, n'okuba ahashi.3Eshungwe ly'omwibuno gw'obulalu bw'Efurahimu gwalabarhwa n'amagulu. 4N'obwaso buyumire, ubwinja bwage bw'obukuze buli omwirhwe ly'olubanda lwinja, lyaba nka lehe lya chembe lyayerere oluba, embere wakasanzi k'ezuba alilaha, alibo lichiri omufune yage analimira.5Mwezo siku Nahano w'engabo njaba shungwe ly'obukuze, na shungwe ly'obwinja oku bantu bge bayorhire. 6Naye njaba murhima gw'okuli gw'olala oyikere oku ntebe y'okuli nja misi ashurika abanzi kuhika oku byunvi zabo.7Aba nabo bagomere oku mavu amavu gakalihire gababerhere enzungu. Omudahwa n'omulebe bagomere enyanya ly'amavu gakalihire. Bamirirwe n'amavu baherere oku balalu, bagoseze omubbibonekezi, basirhala okulubanja. 8Bulala eshasha byoshi bibumbire eshaliza by'ezinga, chiro na hantu hakomere.9Ayigiriza inde obwenge? Abwiraza inde eyi myazi, bulala balekezwe amonka abakulirwe oku bere? 10Bulala liri rhegeko oku rhegeko rhegeko oku rhegeko. Mulongo oku mulongo, mulongo oku mulongo, eno lutyu n'eri hityu.11Nanga, aliko okubunu bw'abalambagezi, n'okuzindi nderho njaderha naba bantu. 12Aba bwira : Tala okuhumuka kusenyu, muhe orhamire empumuko; Tala ahantu hukuhumukire alikobarhayumvaga.13Enyanya ly'oko echinwe cha Nahano chaba rhegeko oku rhegeko oku rhegeko omulongo oku mulongo, mulongo oku mulongo, eno hiyu n'eri hityu; Chiro bagende n'okukumbagala enyuma, n'okuvumuka, n'okufarhwa n'okuhekwa.14Muyumve echinwa cha Nyamuzinda, mwe bantu mubonerera, mwemurhanibwire abantu bw'omu Yerusalemu. 15Bulala munaderha mpu mwajirire endagano n'olufu, rhwalaganene n'ekuzimu, mango enkoni y'okushulika nji yagera, erhakagera emwerhu; Bulala rhwajirire obubeshi oku ndibirhiro yerhu obubeshi oku ndibirhiro yerhu, rhuma chibishire omu myazi erhali y'okuli.16Enyanya ly'emyazi erintyo Nahano Nyamuzinda aderhere ntya Tala na hebere ebale ly'enyuabakiro omu Sayuni, ebale ly'eburhambie, ebale ly'akachiro nyumbakirako ekomere, oyemere arhajira ebya dubaduba.17Naji oku kula lukoba, okuli kuba lugero, n'olubula nji lwaheka hale eyo ndibirhiro ly'obeshi, n'emisuka nji yasula ahantu h'oku chibisha.18Endagano yu y'okufa nji yabiha n'obunvikane bwenyu n'okuzimu nji bwayumanga, amango enkoni y'okushulika nji yagera nji mwalabarhwa nayo. 19Amango yagera nji yabarha : Buli sezi yagera, buli zuba yagera n'obudufu yagera; Nji bwaba bmba bunene omukumanya engani.20Bulala enchingo eyofohire omuntu arhekegala lambiza, n'obuingti bukehere oku chishukira. 21Bulala Nahano nji ayunga nka kulala oku musozi gw'ePerasimu, inja aluba bwenene nka lala omu lubanda lw'e Gibeoni, ajire akasi kage, akasi kage, akasi kage k'omuhusi ajira echijiro chage, echijiro chihyahya.22Lero murhachibaga bantu bougaya gaza ebifundo byenyu birhakomezwaga. Bulala nayunvire kurhenga emwa Nyamuzinda Nahano w'engabo engani y'olubanja lw'obuzinda, nalo luyerekere egulu lyoshi.23Murhege amarhwiri, muyumve omulenge gwani; Muyumve muna yunve omwazi gwani. 24Ohinga, ahinga looshi mpu arhuwere? Anafukula n'okucha budaka bw'eshwa lyange?25Amango amamala kubiba eshwa lyage anasheshera eyi n'eyi emburho n'okukweba amuhemba, n'okuhira obulo, oku milango, n'okuhira obulo oku milongo, n'enyungu ahalondwerwe, n'orhuharhi okulubibi! 26amuhanula bwinja n'okuyugiriza.27Bulala emburho erhehulwa n'omugushu, changwa engarha erhazingwa n'eshuli. S'aliko emburho zihalwa n'agarhi n'engarha ezingwa n'omugozi. 28Obulo bukuduga buja akulusho bulala burha herwa ngasi lusiku n'ebyo birhengere emwa Nahano w'engabo ogwerh'ehano ly'okusomezwa linja omubwene bwage.29Nahano, arhegek'enfola miherho zaba Malayika, abah'emigisho n'okubahanula gurhe bajikol'ebintu; abaha obwirhonzi.
Chapter 29

1Buhanya Ariyeli, Ariyeli, chishagala ch'echianda cha Daudi, muyushue omwaka, oku mwaka n'esiku nkulu zizunguluke. 2Aliko nagayisa Ariyeli , naye aba n'oburhe, n'emishobo, na byaba emwani aka Ariyeli.3Nani nayumanza echihando chani enyunda zawe zoshi, nakufundezabwenene, n'ebikalo by'achisirika. 4Nawe wayandagazwa, nawe waderhera omu budaka, emyazi yawe yaba eshish omu ga chulo, n'omulnge gawe gwaba g'omuntu w'omulozi, omu budaka n'emyazi yawe yaba omu kachulo.5Nabanene babashombanyi bawe baba nka gachulo nka muyugu, na banene babo nji baba nka bishugi bya gera, nanji bayaboneka okuliguma. 6Walolwa na Nahano w'engabo oku mukongulo n'omusisi gw'echihugo n'olwamoo lunene, n'emvula n'echilusi n'echirimo ch'omuliro ch'oku sireze.7N'obunene bwabanya mahanga bali bashurha ebirha Ariyeli, chiro boshi balibalwa naye n'engabo zage n'obo ba muzabya, byaba kama bilorho by'ebibonekezi by'obudufu. 8Byaba nka kulala oshalikiri ona lorha yalya, n'eyi azuka ngasi na ntacho agwerhe. Intyo bw'obunene bw'abanya mahanga wayinja bagushurha ebirha oku musozi gw'e Sayuni.9Mulindire, munasomerwe, muyame munalake, balalukire aliko arhali oku mavu,yibadundagana aliko arhali oku bulalu. 10Bulala Nyamuzinda abasheshere kw'omurhima gw'ero luzidohere, munashekerwe amesho genyu; Abahanuzi, n'amarhwe, ababona, bafunikirwe.11N'ebibonekezi byoshi emwene biri nka myazi ya chitabu chishwekerwe bachire omunu oyinji kusoma : Bna mubwira : Somaga echi chiabu naye ameshubiza mpu ntaka gala kusoma. 12Buzinda, omuntu orhenji kusoma anahebwa echitabu, bana mubwira : Soma echi chitabu, naye ashuza mpu : Ntenji kusoma.13Na Nahano aderhere : Aba bantu abashengere okubinwa byabo, n'oku kengo oku bunu bwabo, s'aliko emirhima yabo eri hale nani, n'obuba bwabo emwani bw'amarhegeko gayigirizwa n'abantu. 14Tala, najira kandi akasi k'ebisomezo kwaba bantu, akasi k'ebisomezo kadarhi, n'obwenge bwabera, n'obumanyi bw'abenge bwabishwe.15Buhanya bw'abali ahoshi bagae kubisha amahwe gabo hale na Nahano, n'omwasi rhwabo rhuli omu muzimya. Nabo bana derha : Inde orhubwene, inde orhumanyire!16Mwabo yinahindamula ebintu! Oliambumba aganjwe kuba nka bumba, chiro na kasi kabwire owakajiraga mpu : Orhanjiraga, changwa enaga ebwiri wai bumbaga mpu arhajira bwenge?17Si kachanji katyo kayorhire na Lebanoni ahindamulwa okubashwa ly'okuyera bwenene, n'eshwo ly'oku yera bwene lyaba lubala lw'emirhi? 18Mwezo siku amafir'e marhwiri nji bayumva omwazi gw'echtabu, n'amesho g'empumi nji gabona gurhenga omu bwiragola, n'okurhenga omuzimya. 19Naba chirhohya nji bayushuala abusha galuke bwabo omu Nahano n'omukeni omu bantu nj'ashaguluka omu mutagatifi w'e Israeli.20Bulala oyubahisa banushahwire, n'obonererana njarha chihabo, na boshi balangalire obubi bakabulwahale. 21Bulala bahira omuntu omulagamo oku mwazi, n'okurhega omurhego oku obakalihira eka, n'oku hindamu owokuli oku chintu chanusha.22Lero Nahano achungula Abrahamu aderhere intya enyanya w'enju ya Yakobo : Yakobo arhakachibona eshonyi, n'amalanga gage garhaga chilundamuka. 23Bulala Eyabona abana bage, kasi, k'amabokogani, omu kugarhi kani, nji bachesa ezino lyani, na nji bachesa omutagatifu wa Yakobo, na nji baubaha Nyamuzinda w'e Israeli. 24N'aba gomaga oku murhima nji babona obwenge nabagayaga nji babona enyigirizo.
Chapter 30

1Buhanya oku bana bw'okugoma, Nahano kwa derhere, barhola ehano lirhali hano lyani abafuka n'echifu ko, chirhali cha muka gwani, yibayushula ebyaha oku lyaho. 2Abagenda kuyandalira Emisiri buzira kudosa oku bunu bwani, kuchira emisi mu misiya Farao n'oku yemera ebichu by'e Misiri.3Inyo, emisi ya Farao nji yaba shonyi zenyu nokuyemera ebichu by'emusiri nji yaba ka vunika mirhima yenyu. 4Bulala abakulu bage nji baba e Soani. N'entmwa zage nji zahika Ehanesi. 5Abo boshi nji babona eshonyi, n'abantu barhalerha kamaro chiro barhanka rhabala changwa okulerha akamaro, aliko eshoni n'ebijachi.6Omuzigo gw'enyama z'elubando omu chihungo ch'amalibuko n'akalo karheng'eyo Entale zayinja. Enjoka n'omujoka g'omuliro gwabalala, abahekere obugale bwabo oku birhago by'endogomi zidorho, n'emihako yabo oku nundo y'endogani bayekere emw'abantu barhahaherhre kamaro. 7Bulala oburhale bw'Emisiri buli busha, burhahere kamaro enyanya lyantyo muhamagere irizino Rahabu oyikere konine.8Lero, jaga wagenda, oyandika ogu mwazi oku lubaho embere zabo n'okulibeja omu chitau, libe oku mango gayinja, oku buhanya bw'esiku na mango. 9Bulala aba banu bali bokugoma bana bw'okuderha obubeshi, bana barhalonza kuyumva erhegeko lya Nahano.10Bana lwira ababona mpu : Murhabonega n'oku balebi mpu murheleba eby'okuli hano mwerhu; Mpu murhubwire emyazi eyorolire, mulebe emyazi g'okurhebeka. 11Murhenge omu njira muhinndake omu ndabarho, mukabye omu chese ea Israeli embere zerhu.12Na ntyo, enyanya weyi myazi omuchese e'e Israeli aderhere intya : Bulala mwagayire ogu mwazi mwayemera ebyo kubonerere n'obuhaka n'okuyegemera eyi myazi. 13Enyanya ly'oko obu bubi bwaba enyanya lwenyu nta hantu hashandere halingire oku kumbagala. Ahantu harhundire omu chisimbero chirehere, n'okuvunikakwage kwa yinja chaligumiza.14Naye nja chivuna nka kulala bavuna eby'omu bumbi, achishenya gule buzir'okubabalira, n'orhuchura rhwacho nji rhwabonekana mwe hyaka lahulirwa komuliro egolo changwa ehya domerwa kwa nanji okushoko15Buno Nyamuzinda, omu Chesibwa w'e Israeli aderhere ntya : Omu kugaluka n'okuyikala mwachunguka, emisi yenyu yaba omu kurhuza n'okulangira, aliko murhayemerere. 16Mwaderhere : Nanga, saliko mwalibirha oku farasi, nantyo mulibirhage kandi, rhwabo rhwalibirha oku egenda duba, intyo babakulikira baba bala bagenda duba.17Chihumbi nji chayaka obukali bwa muntu muguma n'obukali bw'abantu barhano nji mwalibirhakuhika nji niwalikwa nka mulingoti galiokwerhwe ly'entondo nanka bendera liri oku musozi.18Nantyo Nahano nj'alinga abone gurhe akababalira mwabo, bulala Nahano ali Nyamuzinda och'olubanja, eraggi okuboshi bamulingire. 19Mwabo bantu babe e Sayuni omu chishagala ch'e Yerusalemu, murhachilekega bulala okuli Nyamuzinda ababalira okulenge g'okumulira kwenyu, amango akayumva ana bashubiza.20Nyamuzinda aguha ebiryo byamalibuko, na menji g'akabonerero, aliko abakuhanula rhakachichubisha saliko amesho gawe gase gabone abagunula. 21Eyi mwakahabukira emalyo changa muka habukira emalembe, mwakaziyumva olenge enyuma zenyu gwaderho mpu tala enjira mwageramo.22Nji mwabona eshushanyo zenyu zishigirwe kw'echuma ch'efaranga okuzila zabusha, n'ezishi girwe kw'ehoro zaba zikola z'ezinga nji za berwa zishandazwe n'okukabulwa oku chavu, munderhe mpu : Nzintengeko23Eyi mwakajira nto, nj'ananyess envula oku mburho warhwere, n'ebiro bikwirire nji byalaga bwenene, mwago mango oburhunzi bwenyu nji bwayolola, buyabukire omu marango goherhe obwasi bwinja. 24Ebimasha n'epunda z'okuhinga, zakazilya ebyoheberwe omu nguli n'ebirende bikwizize bwinja.25Eshoko nji zayubuka oku ntondo zilehere z'eziyufuhire,enyinyi nji za shulula m'ololusiku l'ololusiku lookuniga abantu. Ago mango emikenzi yoshi nji ya hongolwa. 26Obuche bw'omwezi nji bwaba nka bwa zuba n'obuche bw'ezuba nji bwayushuka kali mushanvu. Mw'ola lusiku Nyamuzinda nj'arhaba ebihulu by'abantu bage, n'okubuka ebibande by'enkoni zabo.27Mulolage, ezino lya Nyamuzindaliyinjire kurhenga hale. Oburhe agwerhe buli bwakolera nka muliro, obuhane ahana buli bunene obunu bwage buyunjwire oburhe, n'olulimi lwage luli lwakolera nka luhira. 28Omuka gwage guli nka mizuka eyunjulirene, eyinjire yolirimbo amashanja omu buhanya eri nka lukoba luli omwigosi, eri yabaheka emunda barhalonzenze okuja.29Mwayimpa nka gw'obufu, amango obugen buchusezwe, nji mwabaga n'olumogo omu murhima kulala omuntu agende n'omulizi omu ntondo ya Nahano, 'echirimbi cha Israeli.30Nyamuzinda ayerekana obuhashe bwage omu chikankamo ch'omulenge gwage, oburhe bwage bunene bwabonekana omu ngulumira y'omuliro n'mu chihonzi ch'envula n'omu mirazo, n'omu lubala l'omuchanya31oku mulenge gwa Nahano, omu Asuriya avunangika hano Nyamuzinda amushurha agarhi kage. 32Ngasi karhi Nyamuzinda akezi mushurha kaba kakunuliamula. Na ngasi muhusi gwa garhi gwakazi herekezwa n'endulu, n'olwamo lw'engono n'echivungo ch'enanga, omubirha bikomere alwanabo.33Bulala kurhenga mira Nyamuzinda arheganyizi echibeye, achirheganyize eyi mwami w'e Suriya orhua. Chirii chinene chigwerhe n'entoga chiriko n'eshali zinenene bwenene, omuka gwa Nahano gw'oku chikoleza, chiri nka ngulumira 'oluira.
Chapter 31

1Buhanya oku bayandagalira e Misiri kulonza oburhale, n'aalangalire e Farasi, n'abachi, shingra abagend'oku Farasi bulabula bali banya misi bwenene : Barhalola omu chese wa Israeli, barhalonza Nahano! 2Aliko naye agwerhe obwenge, alerha obui arhana kula emyazi yake; Naye ayumanga okunju z'enkola malego, n'oku burhalole bw'enkola malgo.3Abanya misiri balibanu si barhali Nyamuzinda n'e Farasi zabo brhugano si zirhali muka, Hano Nahano alambala okuboko kwage, warhabala asirhala n'owabalwa akumbagala na boshi bahirima haguma.4Bulala Nahano aderhere ntya : Nk'entale, omwana w'entala ziri za nguruma omu guhiga kwazo, amang echigusho chinene ch'abangere chimagerwe enyanya lyazo, ziranka yubaha emrenge yabo, chiro zirhankana shalema olwama lwabo; Inty ku Nahano w'engabo nja yandagala kujira ebirha oku ntondo y'e Sayuni n'oku musozi gwage.5Nks nyunyi z'okubalala, intyo ka Nahano njalanga e Yerusaemu, kuyilanga, onguchungale, ager'enyanya lwage, aguchungule. 6Mugaluk'emwage oyi mwagomere loshi, mwabo bana ba Israeli. 7Buala olokusiku buli muntu nj'akabula echishishanyo chage ch'emiringa, n'echishushanyo chage ch'ehoro ebikwakolaga n'amaboko genyu mwenyine bibe byoho byenyu.8N'omusuria akambagala oku mpanga, gurhali gw'amuntu, n'omupanga gurhali gwa muntu gwa musharhale, naye alibirh'omupanga, n'emisole yage y'enfala miherho nji yakoleswa. 9N'echimbi chage nji chayaka enyanya lw'obuba, n'entwali zage nji zadirhimana embere w'ebendera Nahano y'aderhere ye gwerhe omuliro gwage omu Sayuni, n'endugarhira yage omu Yerusalemu
Chapter 32

1Talaga omwani wayima, ayime omu bushinganyanya n'abarambo nabo barhambule n'okuli. 2N'omuntu nj'aba nka kohoku chibisha omulusi, n'ahayunjulirene n'envula, nka kakulala enyunyi ahantu h'obudaka buyumire, nka kulala enyunyi ahantu h'obudaka bayumire, nka chichuchu ch'edurindichinene omu chihugo ch'empinga. 3Amesho gabona garhahuma, n'amarhwiri ga yunvu garhahurha.4N'omurhima g'omuntu wakola duba, gwamenya obwenge, n'olulimi lw'omuntu ogugumiriza levazabuba duba. 5Omuhwinja njarhachiba murhanabo, n'echinganya chirhaka ohirhageka. 6Bulala echinganyi, chiderha eby'obunganyi, n'omurhima gwage wanajira obubi, kuhika okujira obugomi n'okudrhara Nyamuznda birhalibyo. Chiro n'okuyima abashalikire ebiryo, n'okuyima abali nyorha ech'okunywa.7Obwenge bw'echinganyi buba bwabusha, amarhola emhogo ebihire, y'okuyima abakene okuli kwabo nabo baherhe okuli. 8Saliko omurhambo mwinja anaganiza emiho minja n'okuhigo yage minja yayumangirako.9we ntadundwa, muzuke muyunve omulengo gwani, n'enyu mwe banyere murhachigonza, murhege amarhwiri mwenyunve oku naderha. 10Bulala mwabona amalibuko siku zinene na myaka minene, mwe bakazi murhagwerhe bwenge bulala okuyera kw'emizabibu kwakeha, n'amango gw'okushalula omu mashwa garhachiba.11Muyubahe mwabo bakazi murhadundwa muhogole emishangi ekwirire, muyambale orhungi, mube nka butambara. 12Muchishurhe amabere, mulakire amashwa genyu, galikwirire, gayeraga mw'emburho z'emizabibe. 13Bulala omu mashwa g'olubaga lwani mwamerire eshudu n'eshuli, mulakire enju zenyu zalikwirire, n'ebishagala bwenyu by'obushagauke.14Bulala enju zi kwirire, z'obwami zalekwa, n'ebishagala bikomere byayorha buzira muntu, entondo n'engurhu zaba nchinga z'ebyelubala loshi lyayerha rango ly'epnda z'elubala n'ebibuzi. 15Kuger'amango muka aba enyanga lerhu, kurhenga elugulu, n'empingu ehindamuke okuba shwa ly'okuyerha, n'eshwa ly'okuyera libe nka luchiga lwa mirhi.16Intyo okuli kwaba hoshi, chiro n'umpingo n'okuli kwolumira omwishwa lyoshi. 17Akosi kw'owo kuli kaba kakulerha omurhulo n'obwinja bw'omurhula kudekerera esiku zoshi. 18Olubage lwage lwalama omu mwalule, onyubake budekerere, barhaka nachiba n'entanya.19Oluchiga lwakundukan'envula y'olubala n'echishagala chashandala. 20Muli banyaragi, bulala mwakazi rhwera emburho oku burhambi bw'olwinji, mwazishabusaa enkavu zenyu n'epunda zenyu zije hamulonzize
Chapter 33

1Oli muhanya we bihya, na ntaye osagi kubihya wenajira obubi na naye wakiirire obubi, amango waleka okubihya nji bakubihya, n'amango waleka obubi nji bakujira obubi.2Mani waliha orhuber'obonjo, bulala wenine rhulangalire, obe bugwase bwerhu buli senzi orhulwireko amango g'amalibuko.3Bulala okakama abantu banayaka, akayumanga olubaga lwanashandala. 4Banashura ebintu byawe nka kulala ezigo zisabura eshwa, bana chi kweba kweba okubyo nka muhanzi.5Nyamuzinda alimukulu bulola enyanya yaba alumizize okuli n'obushinganyanya omu yerusalema. 6Esiku zawe zalangwa, obumanye n'obwenge murhenga obuchunguke, okuyubaha Nahano kulerha obugale bw'e Sayuni7Talaga Entwali, obande endulu omu muharuno entumwa z'omurhula yizabaroga. 8Emilaruro yalalire, n'enjira zirhaji gerwamo endano zvunirwe, n'ebishagala byakabulirwe nta bukenge oku bantu.9Abantu b'omu chihizo boshi bali omu mishibo bulala echihugo chayumukire. Oluchi lw'elebanoni ukolo lwashonyi, bulala lwakamukire, olubanda lw'e Saroni lwabere bulambo, olubanda lw'e Basani n'olw'e Karmeli lwayumire.10Nyamuzinda mpu, nkola nayumuka, intyo nkola nakuzibwa, nkola na zamulwa. 11Mwaba bukule bw'ebirhi biyumire, bwaburha ebirhi bindendere, omuka gwenyu gwabalya nka muliro. 12Amashaja goshi gasingonoka, gahinduke luvu nka shwagara, mishaki ya chirwe, eri yahya omumuliro.13Muyumve, mwabo mwemulihae, ebinajirire n'enyu mwemulihofi mu derhe emisi yani. 14Abanya byaba bali e sayuni bayabahire, omusisi gwabayubasize abahwinja, indemu mwabo nji wabera omu muliro gokusireza esiku n'amango.15Ali alola olambagira omu kuli, oderha okuli olala ogaya obuguke bwakabonerero, olala okugurha efune zage zirarhola echituro olala obuza omarhwiri gage garhuyunva eby'okushesha eshagama, olala oziba amesho gage garhalonaga amabi. 16Oyo njaba enyanya, ahantu bage hokulibirhira nji haba okwibale, ahabwa ebiryo byage n'amenchi gage garha bulwa.17Amesho genyu nji galarwa mwami omu bwinja bwage, nji babona echihugo chiri hale. 18Omurhima gwage wa ganiza emyazi y'obuba ngahe ali oliwaganja? Ngahe ali alambula? Ngahe ali oli aganja engurhu. 19Murhaka chibona bala bantu bakali hire; Abantu b'emyazi ekomere erhagalere kumanyika y'enderho yindi erhamanyikene.20Mulole Sayuni echishaga ch'embugano yerhu, amesho gawe nji gabona yerusalema yamaba chikale ch'obuho, Ehema lirhali lyakubunga enkingi zage zirhashingulwa, chiro n'emigozi yage erhachika. 21Aliko eyo Nahano w'obukuze, nj'abubere, nyinchi n'eshoko, chiro, chiro enkuge n'engosi zirhakagereyo chiro n'amashuwa na garhaka gera eyo.22Bulalanahano ye mucha manja werhu, warhukolera amarhegeko, Nahano ye Mwami werhu yewe nj'arhuchungula23Emigozi yawe yalikire, barhagalire kuseza bwenene empunda y'omuligoti gwabo, barhagalire kufarhisa emanzo, chiro n'ebirema nabyo yibyagenda haguma naba bwakuhagula. 24Ntaye omubarhulage nji wachiderha mpu analwola, n'aboshi bali mu Yerusalemu nji babahalirwa ebyaha byabo.
Chapter 34

1Mushere mwabo mashanja, muyumvirize, mwabo bantu murhege amarhwiri egulu liunve haguma n'ebiremwa byamo egulu n'ebibamobyoshi. 2Bulala oburhe bakali bwa Nahano buli enyanya lya bantu boshi, n'oburhe bukali enyanya y'engambo zabo zosh, amabeshereza loshi, abahulwise banje kubagwa.3Abantu babo bayirhirwe bakabulwa embuga, emrumba yabo ekola eriyabaya. Eshagama yabo yashulula omu ntondo. 4N'engambo zoshi empingu za shandala, n'empingu yagonywa n'okuziriringwa nka karatasi, n'engabo yabo yoshi yakumbagala nka kulala ebibabi birhoga oku muzabibu na nka kulala elehe lirhga oku murhi nka lyamayuma.5Bulala omugushu gwani gwanywere n'oku yugurhha omu mpingu, tala, gwayandagalira Edomu, n'enganya ly'abantu bw'omukomo gwani guba li mbule. 6Echumu lya Nyamuzinda liyunjwir'eshagama, lishigirwe amashushi, gabi nka shagam ya chibuz changwa y'empene. Gali nka golala mashishi gabera okusiku. Bulala Nyamuzinda ali abaga empero z'e Bosira oku bwami bw'omu chihugo cheEdomu ajirire ebago likulu7Embogo za kumbagala haguma nabo n'enkavu, n'empanzi oudaka bwanywa eshagama endaho lyayungurha amashushi.8Bulala lwaliri lusiku l'okuchihola lwa Nyamuzinda, mwaka g'oluhembo lwa Sayuni oku bubi bamujiraga. 9Enyinji z'Edomu zasaka mw'akabulembo, n'obusaka bwakalera nka muliro, endaho lyabo nka chibeye chiri chagubumira. 10Lyakolera ezuba n'obudufu, echuzi chatutumukamo esiku n'amango, echo chihugo chiyorhe busha esiku n'amango, nta muntu nji wachchibamo esiku n'amango.11Chiyorhere ch'emperere, n'enkogoro, n'ebihungwe n'orhusimba. Echo chihugo bakazi chilambulira k'omugozi gw'okuchishagala, bachijukane n'enivo chibere busha. 12Abaluzi bayimika mwami barhakachichibamo, nta barhambobachibamo.13Ebishaki byamerere omunju zage z'obwami, eshule z'emishaki zalandire oku bibanzi, bwajire byaba byogo bya banyambwe, omola mwemperere zikola ziyolikira. 14N'ebinyalubalia bikali b'omu mpinga byana bugana haguma omo ne nyambwe, n'ebichaka lume by'efumbiri byanahamagala, n'omuzimu Sulukutu anahanda omo n'okuchihando ch'okuchiha echihando ch'okuhumukiramo. 15Omo mw'enjok yajira lw'okurheramo, yanarhulagramo, n'okulembera mw'abona bayo yena shimanane y'orhurhuli rhoshi.16Olonze omu Chitabu cha Nyamuzinda osomemo; nta higuma nji hyabula mwebyo byoshi. Bulala Nyamuzinda Yenine obiderhere, na Muka gwage yenji wabishubuza. 17Yewe yewabiyesheraga esimbi mpu ahe buli higuma olwage lunda, alambula omugozi g'olugero azigabira echo chihugo, byebikola byaberamo esiku zoshi, bya beeramo emyaka n'emyaka.
Chapter 35

1Empingu n'echinya ntambi bishagaluke! Echihugo ch'omu muka chisime chiyane obwaso. 2Chikwirire nka kulala obudaka liyanire obwaso bunene n'echiwa! Echo chihugo chiyunjule bwaso. Chimoge n'oku banda empundu! Nyamuzinda achihere obwinja, babona erenge lya Nahano n'obukuze bwa Nyamuzinda werhu.3Mukomeze amaboko garhaherhe engingo, n'amadwi gazabanya mugakomeze, 4Mubwire ab'emirhima y'oboba, mpu: Mukomere, murhayubahaga! Nyamuzinda wenyu oyula! Ayinjirebkuchihola, aherhe obuhane bwa Nyamuzinda, yenine ye yinjire kubachiza.5Obola amasu g'emihurha gabona, n'amarhwiri gababihuli ga yunva. 6Ntyola entagenda nji zabalala balala nka kashovu n'olulimi lw'akaduma lwanabanda akalulu, amenji nji gashoka omu mpinga n'enyinji zanafufunuka omu bulambo. 7Obudaka buyumukire bwanahindamuka nyanja, n'echihugo ch'enyorha chanabashoko y'amenji, ahaliri shubukiro lya banyambwe hanamera amasheke n'eshodu.8Nji haba omulimbwa gwakazi derhwa njira chesibwa; abarhakomere barhakayigeramo, bulala Nahano yenine nji wachingula eyola njira, n'endundaguzi zirhakaderha, mpu: Rhwahabukiramo. 9Murhakabonekana entale, na nta chelubala chikalihire chelabarhemo, nanga chirhakalabarhamo, chi abechungulwe binji bayilabarhamo.10Aba Nahano nj'aba alikuzize, begaluke, bahika omu Sayuni bayinja babanda empundu banabarhwire amasima; g'esiku n'amango okwirhwe, bayunjule bushagaluke n'amasima, achibuko n'endulu byahera.
Chapter 36

1Omu mwaka gw'ekumi na kane gw'obwami bwa Ezekiya, Senakerubi mwami w'e Asuriya, ayinja kuhangala ebishagala bizibuzibu byoshi by'omu bwami bwa Yuda, abigwarha. 2Kurhenga e'Lakishi, oyola mwami w'e Asuriya arhuma omurhambo w'omu burhambo bwage, yewe n'engabo zinene w'abalwa, emwa mwami Ezekiya e'Yerusalema, aji handiria hofu n'olwinji lwechiyanja chiri enyanya, oku njira ejire omwishwa lichimeshula. 3Omurhambo w'oku bwami, Eliyakimu, mwene Hilikiya, boshi n'omwandisi Shebuna na Yowahi, mwene Asafi, obika ebitabu bamushimba.4Omurhambo w'omu lurhamba abwira, mpu: Mujibwira Ezekiya: Oku ntyala ku mwami mukulu, mwami w'e Asuriya, bulangalire buchi obola achikubagire? 5K'ochikeberwe mpu ebinwa byonine byanahereza omuntu ehano n'oburhwali b'okulwa amatumu? Nde ochinihiriza ntyola obula wachigamba oku ngomera?6Tala okolangalire Misiri, lula lusheke luyumire l'okusheshemeza efune za ngasi oluyegemere; kwali ntyola Farao mwami w'e Misiri, oku ngasi boshi bachikubagiraye. 7Mumanyire nechi oku mwashuza, mpu: Nahano Nyamuzinda werhu yirhuchikubagire! K'arhali yolala Ezekiya ashandazaga emperero n'enyusho, amango abwira abantu b'omu Yuda nab'e Yerusalema, mpu: Ahala luherero hamwakazi kuharamiza!8Ntyola mushiganage mweshi na nahamwerhu, omwami we Asuriya; na kuhereza ndogomi bihumbi bibiri, akaba wakabona enfola miherho zankabishonako.9Gurhe wankagala kuhanza oyu chiro omugeke w'omu barhambo ba banahamwerhu? Onaherhe wachinihiriza Misiri n'obola mpu yiwakuhereza omutugari n'abashona oku ndogomi! 10N'oku bwindi ka buzira bwemere bwa Nahano nyinjire hangala echila chihugo mpu nchiherekeze! Nahano yenine wambwiraga, mpu: Ojihangala echila chihugo n'oku chivungonyola.11Eliyakimu mwene Hilikiya, Shebuna na Yowahi, " babwira omurhambo w'olurhamba, mpu: Oderhes'abambali bawe omu maharamiya bulala rhunagayunva." 12Aliko olala murhambo w'olurhamba ashuza, mpu: Ka wamenya ku nahamwenyu changwa eri w'oyo nawerhu ontumire mpu nderh'ebi binwa? Karhali abala bantu bayikere oku lukuta, baherhe balya amazi gabo n'okunywa amashu haguma nenyu.13Okubwindi olala murhambo w'olurhamba ayimanga ayakuza n'omulenge gunene omu chiyahudi, aderha, mpu: Muyunve emyazi ya mwami mukulu, ye mwami we Asuriya! 14Ntyala ku mwami aderhere: Mumenye mwarhebekwa, na Ezekiya, bulala nta buhashe aherhe b'oku mukula omu marhabi! 15Ezekiya arhabashumikaga okuchikubagira Nahano, mpu: Kubinali, Nahano arhuchungula; echi chishagala chirhagwarhwa n'omwami we Asuriya!16Murhayunvaga Ezekiya, bulala kwa derhere ntyola omwami we Asuriya, mujire obwira nani, munachilerhe mwenine emunda ndi, lingasi muguma omu mwabo ly'alya oku muzabibu gwage, li ngasi muntu agali kunywa oku menji g'omu riba lyage. 17Kuhika nyinje kurhobala, mbaheke omu chihugo nk'echila chenyu, chihugo che ngano n'edivayi, chihugo ch'omugati n'emizabibu.18Ezekiya arhabarhebekaga, mpu: Nyamuzinda arhuchiza! Ka banyamuzinda bagandi mashanja bagalire kuchiza ngasi muguma echihugo chage n'oku chikula omu maboko g'omwami we Asuriya? 19Ngahe bali balala banyamuzinda be Hamati n'abe Arpadi? Ngahe bali balala banyamuzinda b'e Sefarami? Ka balikulire Samariya omu maboko gani? 20Mwabola banyamuzinda boshi bebyola bihugo, bande bagalire kufungoza echihugo chabo omu maboko gani, li Nyamuzinda afungoza Yerusalema omu maboko gani?21Bachisirira barhashuzaga chintu, bulala mwami abaga arhegekere mpu murhamushuzaga chintu, 22Oku bwindi, omurhambo w'oku bwami, Eliyakimu, mwene Hilikiya, boshi n'omwandisi Shebuna na Yowahi, bashubikuja emunda Ezekiya ali n'emyambalo eberekere bamushambalira bilala emyazi y'omurhambo w'olurhamba.
Chapter 37

1Amango mwami Ezekiya abiyunva, abera emyambalo yage, ayambala achigunira, aja omu ka Nyamuzinda arhuma omurhambo w'oku bwami, Eliyakimu n'omwandisi. 2Shebuna, babajinji bana badahwa emo mulebi Isaya, mwene Amozi, bagenda bayambere ebigunira.3Bamubwira, mpu: Ntyala ku Ezekiya aderhere: Olula lusiku lwamaba lusiku luzibu, lwa buhane n'eshonyi bulala abana bahika ahababurhwa, aliko nta misi y'oku baburha. 4Nkaba Nahano Nyamuzinda wawe ayunva emyazi by'omurhambo w'eshengero arhumirwe nanahamwabo, omwami we Asuriya, mpu aiajachira Nyamuzinda ozene! Nkabaga amuhanira obyola binwa Nahano, Nyamuzinda wawe ayunvirhe! Mani ohunirage agala mahunga g'olubaga lwage gachiyorhere.5Amango abambali ba mwami Ezekiya bahika emwa Isaya, 6Isaya ababwira mpu: Mujibwira nahamwenyu, mpu: Ntyala ku Nahano aderhere: Orhayubahaga emyazi wayunvirhe, emyazi abaganda b'omwami w'e Asuriya banjachiremo. 7Tala, namuheba m'omuzimu wamuzimuha: Omwazi ayunva gwarhuma ashubira omu chihugo chage, omu chihugo chage namulambika, anigwa n'engorho.8Omurhambo w'eshengero agaluka agenda kubugana omwami we Asuriya e'Libna eri eyolamunda yarhabalire, bulala abaga ayunvirhe oku arhengere e'Lakishi. 9Bulala Senakeru aliri ayunvirhe ogu mwazi guyerekeze Tiraka, mwami w'e Kushi, mpu: Mw'eyola njira mwalwisizabo kwanashubi rhumira Ezekiya abaja buhisi. 10Mujibwira Ezekiya, mwami w'e Yudeya, mpu: Omanye Nyamuzinda wawe olangalire akurhebeka, mpu: Yerusalema arhagwarhwa n'omwami we Asuriya.11Wayunvirhe ebi abami b'e Asuriya bakolere ebihugo byoshi banabivunyongola, ojire wamenya mpu wuwafuma! 12Ka banyamuzinda babo bafungozize amashanja baderha bamaliriza e'Gozani, e'Harani, e'Resefu, na bene Edeni baba e' Telasari? 13Ngahe okola oba mwami w'e Hamati, omwami w'e Arpadi, omwami w'ebishagala by'e Sefarayimi, e'Hena n'e Yiva?14Ezekiya arhola galala maruba omu maboko ga balala bagalerhaga agasoma. Haguma naho, arheramira omu ka- Nyamuzinda, agabungula embere za Nahano. 15Ezekiya arhondera ahuna Nyamuzinda, mpu: 16Nahano w'embaga, Nyamuzinda w'e Israeli, weyikere enyanya za makerubi, wenine we Nyamuzinda dolidoli w'amami g'egulu lyoshi, we walemaga amalunga n'egulu.17Orhege okurhwiri, nahamwerhu Nahano; oyunve: Ozibule amasu, yagirwa Nahano, olole! Oyunve, emyazi ya Senakerubi orhumire abayinji kujachira Nyamuzinda ozene. 18Nechi, kubinali, yagirwa Nahano, abami b'e Asuriya bachunchumire amashanja goshi n'ebihugo byabo.19Bayoseze banyamuzinda babo n'omuliro, bulala barhaliri banyamuzinda b'okunali, chi kasi k'amaboko g'abantu, mirhi changwa mabale; na ntyola babavunyongola. 20Chi w'oyo Nahano Nyamuzinda werhu, orhuchungule omu maboko gage, li amami g'egulu goshi gamenye oku wenine w'enaba Nyamuzinda, yagirwa Nahano.21Isaya, mwene Amozi, arhuma abajibwira Ezekiya, mpu: Ntala ku Nahano Nyamuzinda w'e Israeli aderhere; wampunaga oku biyerekeze Senakerubi, mwami w'e Asuriya. 22Talaga omwazi Nahano aderhere oku yewe enyanya zage: Akanyahaguzo, n'oku kushekera, omubikira, omwana w'obunyere Yerusalema! 23Nd'olala wajachiraga? Nd'olala wavunyukiraga, nd'olala wahamulaga omulenge n'oku mutirimulira amasu g'obuchibone? Karhalibmuchesibwa w'e Israeli?24Wakoleseze abambali bawe mpu ajchire Nahano, amango waderhaga, mpu: N'obunene bw'emitugari yani nayinamukira oku ntondo, nahika chingana oku busoso bw'e Libano. Nachirako kw'engogera z'emirhi, n'esindani zage zi kwirire. Nahikirire oku masosoro gage mazindazinda, omu busani bwage bw'emirhi. 25Nyenine nahumbire eshoko, na naywa amenji g'amashanja g'ehanga; n'olushando lw'amagulu gani nayumya enyinji z'omu Misiri zoshi!"26K'orhamenyere oku kurhenga emyaka eri kurheganya mbirheganya, n'akurhenga mira eri kuhiga mpiga eyola mihigo? B'obunola nkola nayunjuliza akasi kawe kaliri kuhindamula ebishagala bizibuzibu by'ebiguka. 27Abantu bamo njibayunva barhachiherhe emisi, banagwarhwa n'oboba n'eshoni zanabakola, banaba nka hirhi y'omwishwa. Nka lubala lumerere okunju, lubabukire n'empusi y'ebushoshokero bw'ezuba.28Okuyimanga eri okuyikala, okuhuluka wagenda eri okugaluka, mumenyere, chiron'amango ongayisize. 29Bulala okuba ongayisize na bulala okuba obuchibone bwawe bwayunvikene omu marhwiri gani , nkola na kuyambisa olupeta lwani, omu zulu n'omurhamba gwani omubunu; nku galulr omu njira wayinjagamo.30N'echichira chechi menyiso wahabwa; guno mwaka bulala emburho zarhogaga, ogu mwaka gwayinja, eza chimeza zonine, chi omwaka gwa kasharhu, mumire mushalule, murhwere emizabibu mulye oku mburho zayo.31Amahunga gayorhaga omunju ya Yuda gashubi mera emizi omu daho gayana emburho enyanya. 32Nechi, omu Yerusalema mwarhenga abayorha n'oku ntondo ya Sayuni kwa yimanga abafulumukire olufu. Buzigire buyunjwire obongwa bwa Nahano Nyamuzinda w'embaga bwakola ebyola."33Che chirhumire amaderha ntyola: Nahano oku biyerekereze omwami w'e Asuriya: Arhalabarha mwechila chishagala arhanalasha m'omwambi, arhanachiyumbaka mwengurhu. 34 Omu njira ayinjamo mwanashubi galuka, arhalabarha mwechila chishagala ku Nahano aderhere.35Nani nalanga echila chishagala, nchichungule enyanya zani nyenine, n'enyanya z'omukozi wani Daudi.36Oku bwindi malahika wa Nahano abonekana aniguz'abantu bihumbi egana na makumi gali munane na barhano omu chumbi ly'Abasuriya. Eri bucha esezi, eri boshi bafire ekolaberi mirhumba. 37Ntyola Senakerubi, mwami w'e Asuriya achigenderz, agaluka e'Ninawi, aberayo.38Kwaba lusiku luguma eri aherhe agashaniza omunju ya Nyamuzinda wage, Nisiroki bagala bage Adarameleki na Sarazeri bamushosha engorho bachilibirhira omu chihugo che Ararati. Omugala Asarahodoni ayima ahali hage.
Chapter 38

1Ago mango endwala yagwarha Ezekiya, aba akola afa. Omulebi Isaya, mwene Amozi, ayinja ku mubwira, mpu: Ntyala ku Nahano aderhere: Kwiza bwinja enju yawe, bulala okola wafa, orhalama: 2Ezekiya ahindamukira echibembero, ahuna Nahano. 3" Amubwira, mpu: Mani Nahano, oyibuke oku embere zawe naliyorhere mwemezi na w'omurhima gwinja n'oku na kazagi kujir'ebinja omu masu gawe." Oku handi Ezekiya arhondera okulaka bwenene bwenene.4Lero omwazi gwa Nahano gwahikira Isaya, mpu: 5" Genda, ojibwira Ezekiya, mpu: Ntyala ku Nahano Nyamuzinda wa isho Daudi aderhere: Nayunvirhe amahuno gawe, na bwene emiziga yawe. Talaga: Oku nkola nayushul'emyaka ekumi n'erhano oku siku z'akalamo kawe. 6Nani na kulanga, na chinola chishagala, omufune z'omwami w'e' Asuriya, nalanga echi chishagala.7Talaga echimenyiso Nahano akuhere ch'okukuyereka oku Nahano ajira okwaderhere: 8Talaga nkola na shubikugalula echujuchu enyuma mashonezo ekumi, ezuba lyaliri lyamayandagala oku bichanji bya kachanji k'akasi. Ezuba lyanashubira mashonezo ekumi oku mashonezo lyaliri lyamayandagala.9Olwimpo lwa Ezekiya, mwami w'e Yuda, eri alwala afuma endwala yage. 10Nalemaga naderha, nti, omu kagarhi k'esiku z'akalamo kani, nkola nagenda; emyaka echiyorhere nkola nayimalira omu lunvi lw'ekuzimu! 11Nalema naderha, nti, ntaka chibona ku Nahano hanola egulu ly'abazene: Ntakachibona okwaderhwa muntu ahala aba boshi baba omu gulu.12Echiralo chani bachinyegere, bochikweba nka chirhala ch'abangere: Akalamo kani kahanga nka kulala omuhanzi ahanga omushangi. 13Kuhika esezi eri kuboroga mperhe naboroga, nka kulala shosho ajira ku aherhe akungurha amafuha gani goshi. Kurhenga esezi kuhika obudufu eri mira wamu maliraga.14Mperhe navigira nka mbaruwayi chiro eri ch'elubala; mperhe nahirirha nka nguku. Amasu gampwerere omu chanya mpenekerene. Nkola ngombere, yagirwa Nahano ochingire! 15Chi gurhe nderhaga na chichi nababwira? Yenine nakola ebyo byoshi. Naheka omungo omu murhima gwani emyaka yoshi y'akalamo kani.16Aba Nahano ali eburhambi, babona akalamo; muka gwage gulanga ngasi kantu kalimo bugumaguma ngasi ondamye onanshubize m'omuka! 17Talaga, naliherhe mazibu ganene enyanya z'omurhula gwani! We walangire akalamo kani kalekikurhogera omu nyenga, eri ojugujira ebyaha byani byoshi enyuma z'omugongo gwawe.18Bulala ali omukuzimu barhakukuza, n'emifu erhayimpa erenge lyawe. Abayandagalira omu shinda barhachichinihira oku aba mudarhebana. 19Ochizene, ochirim'omuka yeki wankagala kukuza , nk'okula mperhe najira ene. Ababusi nji bayigiriza abana babo okuli kwawe.20Yagirwa wamanchiza! Rhukola rhwakazi kukuza n'omulyo g'olunanga esiku zoshi z'akalamo kerhu, omu ndalo ya Nahano!21Isaya aderha, mpu: " Balerhe obuntu bw'amalehe g'omutini, baburhubirize oku kafinjo: .Afuma!" 22Naye Ezekiya aderha, mpu: Chimenyiso chichi namanyirako oku nashubirheramira omu ndalo ya Nahano?
Chapter 39

1Mwagola mango, Merodaki-Baladani, mwene Baladani, mwami w'e Babeli, arhumira Ezekiya amaruba, n'entulo, bulala babaga bamubwirire oku ali mulwala n'okwakola afumire. 2Ezekiya asima anayereka abarhegesi b'enju y'embiko zage, ebintu by'engulo nene, obuku n'amavurha g'engulo nzibu; ayerekabo omwabikira emiherho yage, na ngasi byoshi byaliri omu mbiko zage. Nta kantu Ezekiya arhayerekanagabo oku bwami bwage n'omu chihugo chage choshi.3Oku bwindi omulebi Isaya aja emwa mwami Ezekiya, amudosa, "mpu kurhe abala bantu baderhere na ngahe barhengaga?" Ezekiya ashuza, mpu: "Barhengaga hale omu chihugo ch'ehanga ly'e Babeli" 4Isaya Ashuza mpu: "Chichi babwene omu burhwali bwawe? Ezekiya ashuza, mmu: Babwene ngasi byoshi binaba omu burhwali bwani; Ntahyo hiba omu mbiko zani ntabayerekere."5Oku bwindi Isaya abwira Ezekiya, mpu: Oyunve omwazi gwa Nahano Nyamuzinda w'embaga: 6Esiku za yinjire, ngasi byoshi biri omu burhwali bwawe, ngasi byoshi basho wawe balundiremo kuhika olusiku lw'ene; byahekwa e'Babeli, harhayorha kantu chiro na kaguma, ku Nahano aderhere.7N'omu bana bawe, balala oburha wenine; baguma bahekwa bajikujirwa bifwandigiri by'omu burhwali bw'omwami w'e'Babeli. 8Ezekiya ashuza Isaya, mpu: Ogo mwazi guli gwinja ogola gu Nahano ambwirire, bulala alemaga aderha omu murhima gwage, mpu: Kuziga oku nabam'omuka, haba omurhula n'akalembe.
Chapter 40

1Murhulirize, murhulirize lubaga lwani, ku Nahano werhu aderhere. 2Mubwire Yerusalema omwazi gwa muja omu murhima muna bwire oku buja bwage bwahwere, oku kuboko kwa Nahano kwa muhana kabiri oku mabi gage goshi.3Omulenge guherhe gwahamagala: " Omu mpinga murheganyize Nahano enjira! Omu bulambo, muyumanzize Nyamuzinda werhu omulimbwa. 4Ngasi lubanda luyunjuzwe, ngasi ntondo na ngasi hirhondo bigalihywe,ngasi ahagondamire hagondolwe, na ngasi rhubanda zibe njira zigalagazwe. 5Oku bwindi erenge lya Nahano lya chiyerekana na ngasi muntu alibona, bulala omwazi gwa Nahano gu derhere.6Omulenge guherhe gwaderha, mpu: Ohamagaze! Nami mpu: Chichi nahamagaza? Ngasi muntu ali hyasi n'erenge lyage lyoshi kuliri nka bwaso bw'omu shwa. 7Ehyasi kuyuma hiyuma, obwaso kugokomba bugokomba, omuka gwa Nahano gu kabigerako, nechi olubaga luli hyasi! 8Ehyasi kuyuma hiyuma, obwaso kugokomba bugokomba, ch'omwazi gwa Nyamuzinda werhu gwanayorha chubaho esiku n'amango"9Orharamire oku ntondo elehere, w'oyo mwigiriza wa Sayuni, ohamule omulenge, oseze, w'oyo mwigiriza wa Yerusalema; ohamule omulenge, orhayubahaga, obwire engo za Yuda, mpu: "Ali Nyamuzinda wenyu! 10Ali Nahano Nyamuzinda! Ayinjire n'obuhashe, n'kuboko kwage kwayima, Ayinjire n'omutuga gwage omu fune, n'oluhembo lwage lmushokolere.11Nka mungere oyabula obuso bwage, anaja ashubuza abana b'ebibuzi n'okuboko kwage, anayinja ahuga kubuyabuya ebibuzi byayonkesa.12Nde okala amenyere olugero lw'amenji g'enyanja omu garhi k'efune yage, akana menyerera amakoro g'amalanga n'emidoke yage? Nde okala ojirire olugero lw'akachulo k'obudaka omu mulengo! Nde okala oderhere mpw'ajira olugero l'okuzidoha kw'entondo changwa oburhondo?13Nde okala oderhere, mpw'ajire olugero l'omuka gwa Nahano, changwa mpw'abe muhanuzi w'oku muyigiriza? 14Nde okala odoseze ehano, mpw'amuyereke gurhe ajira, anamuyigirize enjira y'obushinganyanye, omu yigirize obumenye, anamuyereke enjira y'obwirhonzi?15Talaga oku mashanja gali nka gola, gali nka mirhonyi y'amenji omu katini; kugali nka hichulo omu munzani. Talaga oku ebizimba ku biri nka hishano hityu. 16Libano arhankabona eshali z'oku chana omuliro, n'ebirwinyi byamo byoshi birhalinganene enterekero ekwanene. 17Amashanja goshi gagali nka busha embere zage garhali kantu, garhali chichi omu masu gage.18Nde mwakalinganya na Nyamuzinda? Shusho nchi mwankamulinganya naye? 19Omubumbi abumba eshushano, omuchuzi ayishige emiringa, ayishukire n'ebikomo by'ehoro. 20Orhaherhe ebyarhula nterekero, anachishoga omurhi gurhanka lundwa, naja ashonda omubeji w'obwenge wanka mubejera eshushano erhadundagana.21Ka kuhaba muhabire? Ka murhashwiraga kuyunva? Ka murhashwiraga kumuganiza oku kurheng'omurhondero? Ka murhamenyere nde washingaga egulu? 22Ayikere oku ntebe yage y'obwami enyanya w'emalunga g'egulu n'abalimo kubali nka nzige, amalunga ashukire nka mwambalo agalamvula nka hema ly'oku chumbikamo.23Abami yi bahindamula busha, n'abachib'emanja beno egulu ye bafunyaza. 24Oku barhachirhwerwa ntyola, ntyala barhahebwaga omu budaka nka mburho, ababuhirako muka gwage, bayume, n'empusi y'okuyehuka yanaba yehukana nka hyasi.25Nde wakachiyumanyanya nani, olala Muchesibwa adoseze rhuyumanane? 26Muyinamule amasu enyanya muchibonere; nde wajiraga ebyola biremwa? Karhali olala oyigiriza omurhwe gabyo na kuhamagala ngasi chiguma omuzino lyacho? Embere z'obuhashe bwage bunene n'oburhwali bwage, ntacho chankabula bwabaho.27Chichi chirhuma oderha, w'oyo Yakobo, chirhuma ochikebwa, w'oyo Israeli, mpu: Enjira yani ebishirwe embere za Nahano, olubaga lwani lurhankamenyikana na Nyamuzinda wani? 28Ka kuhaba walihabire? Kw'orhashwiraga kuyunva? Nahano ye Nyamuzinda w'esiku n'amango yi walemaga egulu kuhika ahali hwerere. Arhagwa mpembezi, arharhama, obwenge bwage burhondibwa.29Yehumusa olala orhamire, yekomeza engonyi, 30n'emisole enagwa mpembezi n'okurhama, n'abana babusole nji bakumbagala. 31S'aliko abachikubagira Nahano, emisi yabo kuyushuka eyushuka, banamera kw'ebyubi nka karhuli. Banakazi kulibirha buzira kurhama, banakazi kulambagira buzira kurhama.
Chapter 41

1Muhwekerere embere zani mwabo mwaba bizimba, muyunvirize, nenyu mwe mashanja, mukomere! Bechihebe omuluhya, baderhe! Rhujisabye lubanja! 2Nde wazusaga omuchi w'emanja ebushoshokero bw'ezuba, anamuhamagala mpu amushimbe? Arhegekere mpu amashanja gamukolere, anarhambule abami. Engorho yage enabahindamule kachulo n'omuherho gwage gwanabajira nka hyasi hyayerulwa n'empusi.3Abakulikire buhena amarhaluka buzira buhaka, amagera omu njira buzira kulabarha oku daho. 4Nde wakolaga n'oku maliriza okola koshi? Anali olala okulikiza amaburha garhenga oku murhondero, nyono Nahano, Nyemurhanzi, Ny'enjinanaba omu bazinda.5Ebizimba bya bwene, byarhungwa n'oboba; amarhwerhwe g'egulu gaherhe gagerako musisi, byamaja bya shegerere, byamaheba enjira. 6Ngasi muntu aherhe agwas'owabo, ana mubwira, mpu: Komera." 7Omubeji aherhe ahereza omuchuzi w'ehoro omurhima, awagombezi echuma n'ehama aharhe ahereza owachichulira omu muluganda omurhima, obwire owachishomeka oku chindi, mpu: Ntyola" Anachikomeza n'embambo li chirhadundagana.8Nawe Israeli mukozi wani, Yakobo, mwishogwa wani, eburha ly'Abrahamu, mwira wani, 9w'oyo wunarholaga kurehenga ebuzinda bw'egulu, na kuhamagala kurhenga omu bihugo by'ehanga n'akubwira, mpu:Oli mukozi wani nakushogere, nta kulikiriraga!10Orhayobohaga, bulala ndi haguma nawe, orhabaga n'ebihamba, bulala Nye Nyamuzinda wawe. Na kukomezize na nakurhabala na kugwasa n'okulyo k'okunali kwani.11Tala, okubagwarhwa n'eshonyi banaturumba, bulala boshi bali bakukanira bahumuka banafanande bulala bakazikukulonza kw'obuhaka.12Wabalonza obabule bulala bakazaagi kukuchula kw'entambala bahungumukire banahera loshi bulala bakazagi kuchulira kwa amachuma. 13Bulala Nyono Nahano Nyamuzinda wawe, nkugwarhire oku kuboko kulyo na nkubwirire, oku: Orhayubahaga, Nyono na kurhabala!14Orhayobohaga, w'oyo Yakobo oli muvunyu, nenyu bantu be Israeli; Nyono nakurhabala, ku Nahano aderhere; n'omuchunguzi wawe ali muchesibwa w'Israeli. 15Tala, oku nkujirire nka mutugari g'okuhul'engano, mutugari guhyahya gwa moji mabiri; wanchunchuma entondo, ozivunyongole, n'orhurhondo orhujire nka birere.16Wabalazarho, empusi erhuyehukane, echiyaga charhushandaza, chi w'oyo wachishingira Nahano, wakuzibwa n'Omuchesibwa w'e Israeli.17Abagekegeke n'abakene bayinja bashonda amenji, chi ntago! Olulimi lwabo lwayumukire n'enyorha. Nyono Nahano, bananyunviriza, nyono, Nyamuzinda w'e Israeli, ntabalikiriraa. 18Najira enyinji zihulule okurhu rhondo, n'orhubanda rhubonemo amaliba; empinga nayihindamula eshube hinyanja, n'obudaka buyumukire bushubeba shoko z'amenji.19Omu mpinga narhweramo emirhi elehukire, y'ekasiya, ey'omugahe n'ey'omuzeituni. Omu bulambo nahebamo esindani haguma n'oorhushingishingi n'emikalakala. 20Libabona banamenye baganize banayunve oku kuboko kwa Nahano kwakola ebyo, oku Muchesibwa w'e Israeli wabilemaga.21Mulerhage olubana lwenyu, ku Nahano aderhere, mulerhe amadoso genyu, ku mwami Yakobo aderhere. 22Bashegerage hano, barhumenyese ebyaba, ebyagerere, nerhu rhwechije emurhima, rhubone akaba byayunjwire, changwa eri muli ebyayinjikuba bimurhubwira!23Murhumenyesage ebinji byaba, nerhu rhumenye oku muli ba Nyamuzinda chiro mube nka mwajira aminja changwa eri mabi, lirhuchija emurhima rhunagere m'obuba! 24Chi tala oku murhali chiro nka busha bobunji, n'emikolo eri busha! Abachishogaga, nabo baliri bakushologosa!25Nabahamagalire kurhenga, ekulembe, eyola ayinjire; kurhenga ebushoshokero bw'ezuba, namuhamagala omu zino lyage. Ayinja kulabarha abarhegesi b'ebihugo nka bishoho. 26Nde wabere aderha ogola mwazi kurhenga emurhondero, mpu rhugumanye? changwa omukurhenga esiku za mira, lirhuderha, mpu nechi, kubinali? nanga ntaye wabere waderha ogola mwazi, ntaye wagumenyisize; Ntaye wayunvirhe emyazi yenyu!27Omu Sayuni munamenyisaga oku murhondero, narhuma omukozi omu Yerusalema, 28nashonda, chi ntabona muntu chiro n'omuguma, mwabola, nta muhanuzi chiro n'omuguma, eyi na nkagala kudosa anashuze! 29Tala oku boshhi bali ntacho, emikolo yabo eri ntacho; eshushano zabo ziri mpusi, ziri busha.
Chapter 42

1Oyula ye mukozi wani ngwarhire oku kuboko ye mwishogwa wani omurhima gwani guchivugira, namuhebere m'omuka gwani yi wamenyisa amashanja n'omuchi w'emanja. 2Arhakabanda akahababo, arhakayinja ahamagala, omulenge gwage gurhakayunvikana oku rango.3Akahumanula olusheke luvunikire, arhakanahamy'echirere chiherhe chakolera, ameyisa obuch'emanja omu kushimba kuna kwanene. 4Arharhama, arhanayolokala, kuhika ayimanze obushinganyanya omu gulu, ebizimba biherhe byalinga enyigirizo zage.5Ku Nyamuzinda aderhere ntyola, yagirwa Nahano, walemaga amalunga anagachingula, owakomezag'egulu n'ebiburhwamo, owahag'abantu balibamo obulamu, anahereza abalamiremo omuka. 6Nye Nyamuzinda wakuhamagala omu bushinganyanya, na kugwarhira oku kuboko, na kubumba nanakuyimanza, mpu nkujire chiragane ch'olubaga, nakamole k'amashanja.7Mpu ly'ozibuka amasu g'emihurha okule abashwekerwe omu mpamiko na bali omu mwizimya dunduli obashwekule.8Nyono Nahano, elyola ly'ezino lyani! Erenge lyani ntakahereza n'owindi, n'obukuze bunkwanene ntakabulekera eshushano! 9Ebirhanzi mira byabaga, nkola nabamenyisa ebihyahya, mbabwirire byo embere birhondere okuba.10Muyimpire Nahano olwimpo luhyahya, kuhika emunda egulu lihwerere. Muyimpe erenge lyage mwe muyikere enyanya n'ebilemwa byamo byoshi, mwe bizimba n'ababiyumbakiremo boshi. 11Empinga n'ebishagala byamo bibande akalulu, engo za Kedari zichivuge; abayumbakire omu lwala babande empundu, balike akahababo oku masoso g'orhurhondo.12Bahereze Nahano obukuze, bayimpe erenge lyage omu bizimba byoshi. 13Nahano abonekena nka ntwali, nj'arukuza nka w'okulwa entambala, abashombanyi bage nji abakolera amazibu.14Narhangire kusira amango garhali mageke na chisirira naleka, lero nkola naband'akalulu nka kulala omukazi okola waburha, nafuba omuka namperhe nayahagira. 15Nabihya entondo n'orhubanda, nnanyumyeko ngasi hyasi hibishi, enyinji nazihindamula budaka buyumire, n'enziba nziyumye.16Nageza emihurha omu njira erhayinji, nayigeza omu mikaba erhashwiraga kugeramo embere zabo, omwizimya naguhindamula bulangashane, n'enjira z'orhubanda rhubanda nazijira zilongere. Eyo mihigo nayiyunjuza ntafunda kuyimaliriza.17Bakola bayinja bachichunda chinyumanyuma banagwarhirwe n'eshonyi bulala bachinihiriza eshushano. Bulala banabwira eshushano z'echuma, mpu: " Mwabo mwe banyamuzinda werhu!"18Mwabo mwe bihuli muyunve! Mwe mihurha mutirimbule amasu, mulole! 19Nd'oli muhurha, kulusha omukozi wani? Nd'oli bihuli nk'eyi barhumire buhisi? Nd'oli mpumi ak'olala na chungulaga na nd'oli bihuli ak'omukozi wa Nahano?20Wabwene binene chi orhachaga ehuzihuzi: Warhegere amarhwiri, chi orhayunvaga kantu. 21Omu bwimana bwage, Nahano alonzeze okuyerekana obwinja bw'erenge ly'erhegeko lyage.22Chi luli lubaga lwanyegerwe akibo n'akabale! Boshi bali bashwekere omu nkunda, bachingirwe omu mpamikwa. Banyegerwe, na ntaye wabafungozeze, bakolerwa ebizibu, na ntaye waderhere, mpu: " Galula! "23Nd'omu mwabo warhegere ebyola okurhwiri? Nde wachire ehuzihuzi ayunve kurhenga ene? 24Nde wazigaga Yakobo anyegwa n'e Israeli ahagulwa? Karhali Nahano yirhwagomeraga? Barhulonza okushimba enjira zage, barhana yunvagaa erhegeko lyage.25Asheshera ku Israeli oburhe b'omujinya gwage n'akavulindi k'entambala. Ogola mungo gwa mukabula kw'engulumiro y'omuliro, chi arhayunvaga, bamudulika muliro chi arhashubiriraga.
Chapter 43

1Lero ntyola ku Nahano aderhere, owa kulemaga, w'oyo Yakobo, owakubumbaga, w'oyo Israeli; orhayubahaga omu, bulala na kuchungwire, na kuhamagere omu zino lyawe. Oli wani.2Eri wankalambagir'omu menji, ndi haguma nawe, enyinji zirhankakuzisa. Eri wankagera omu muliro, orhankahya, olukangira lwago lurhanka kuyosa. 3Bulala Nyono Nahano Nyamuzinda wawe, Nye muchesibwa w'Israeli, muchunguzi wawe, nahanire Misiri mpu nkuchungule, Kushi na Seba ahaliri hawe.4Bulala orhali mugeke omu masu gani, oli wangulo nene, ntanagambwa kukurhonya, nahanire abantu ahali hawe, nana kuhingana agandi mashanja. 5Orhayubahaga, bulala ndi haguma nawe, eburha lyawe nalikula emunda ezuba lihulukira, nalishubuza kurhenga ebuzikiro bw'ezuba.6Nabwira ekulyo, mpu: " Lera " N'ekulembe, mpu: Orhabahanzaga! Galula bagala bani barhenge omu bihugo by'ehanga. Na bali bani barhenge emunda egulu lihwerere. 7Ngasi balala boshi bajira ezino lyani, bbalala nalemera erenge lyani, na babumba nana bajira.8Hulusa olu lubaga lw'emihurha luherhe amasu, na bihuli baherhe amarhwiri. 9Amashanja gashubuzana goshi, n'ebihugo bibuganane! Nd'omubo wamanyisize ebyola anashubi bwira ebyajiragwa kurhenga mira? Balerhage abahamirizaa babo bayerekane oku bobayazize; ababayunva baderhe, mpu: " Nechi, kunali ntyola!"10Mwabo mwe bahamiriza bani, ku Nahano aderhere, we mukozi wani nachishogaga li mumanyirira bwinja, mumenye munayunve ou nyono nye nyorha mbaho: Embere zani ntaye w'echibeho. 11Nyono nye Nahano, ahanyuma zani nta muchunguzi!12Nyono nye nalebaga nanalerha obuchire, Nyono nyenabumenyisaga, chi arhali nyamuzinda w'ehanga omu garhi kenyu. Mwabo muli bahamiriza bani, ku Nahano aderhere, nani ndi Nyamuzinda, 13Olala obaho esiku n'amango. Ntaye wankula akantu omufune; oku najiraga nde wachikuhindamula?14Ntyola ku Nahano aderhere, muchunguzi wenyu, omu chesibwa w'e Israeli: Mu mwarhumire narhuma abantu e Babeli, nayandagaza nka abalibirha, nechi, Bakalidayo, omu marho gabo balisimire. 15Nyono Nahano, omuchesibwa wenyu, Lulema w'e Israeli, mwami wenyu.16Ntyola ku Nahano aderhere, owachaga enjira omu nyanja n'omukaba omu menji magali bwenene. 17Owarhumaga emituga na Ndogomi oku birha, echigusho ch'enfola miherho haguma n'entwali zilwa; bakumbagala buzira kuzuka bazimangana nka mwambi, bahungumuka.18Murhachiyiuka ebyoliri mira, murhachiganiza ebyagerere, 19Tala oku nkola najira akantu kahyahya, kakola kabonekana; murhanakamenya? Najira enjira omu mpinga, n'enyinji omu mpinga.20Ebyelubala byankuza, banyambwe n'emisimbi, bulala nahisize amenji, omu mpinga, n'enyinji omu bulambo, linkazikugwasa olubaga lwani. 21Olola lubaga nyenine nachiremeraga libashanda erenge lyani.22 Aliko orhalimpamagere w'oyo Yakobo chi warhama nani w'oyo Israeli. 23Orhantula abana b'ebibuzi bawe mbagwa orhana nkuzaga n'enterekero zawe nta kurhamyaga n'emishuma.24Ntarhumaga waheza ebintu byawe omu kugula amavurha, orhanayugusaga n'amashushi g'enterekero zawe, chi Nyono wajirire muja wawe n'ebyaha byawe: Wantamisa n'amabi gawe, ntachibiyibuka chiro.25Nyono nyenshanda amabi gawen'ebyaha byawe ntachibiyibuka chiro. 26Onyibuse rhushambale; ombwire ebyobulagire bwawe, nkuhereze okuli kwawe.27Yisho murhanzi ajiraga achaha, nabanywanisi bawe bangomera. 28Na ntyola nkola nabihya abakula baka Nyamuzinda kani nkabanya nkola maligo: nalekerera Yakobo mpu bamukome na Israeli mpu bamujachire.
Chapter 44

1Chi lero oyunvage w'oyo Yakobo, mukozi wani, nawe Israeli, mwishogwa wani! 2Ku Nahano aderhere ntyola, wakulemaga, yewe yiwa kubumbaga kurhenga omunda ya nyoko, yenali murhabazi wawe orhayobohaga w'oyo mukozi wani Yakobo, w'oyo Yerusalema, mwishogwa wani!3Bulala nkola nasheshera amenji oku chihugo chifire n'enyorha nnampuluse enyinji omu budaa buyumukire, nabufuhera m'omuka gwani oku buko bwawe, n'obwanga bwani oku burha lyawe. 4Bamera banakula nka byasi by'omu menji, nka masheke g'oku burhambi bw'olwinji.5Muguma anaderha, mpu nyono ndi wa Nahano! N'owindi anachijirika ezino lya Yakobo, haja n'owindi ana yandika omufune zage, mpu: Nyono ndi wa Nahano, n'oku chiyirika oku zino lya Israeli.6Ntyola ku Nahano aderhere, mwami w'e Israeli, muchunguzi wage, Nahano Nyamuzinda w'embaga, nyono nye murhanzi na w'obuzinda, nta windi nyamuzinda ondushire.7Nde wakachinyu manyanyako? Achiyerekana aderhe ana mpugulire nani, ashambale huguma oku higuma ebyabere babimenyise.8Murhayobohaga murhanadundagana! Ka nta kubwiraga n'oku kumenyisako. Kurhenga mira? muli bahamiriza bani; Ka hali owindi nyamuzinda ku ndeka? Nanga, nde windi, nta windi mumenyere chiro n'omuguma.9Abachula eshushano, boshi bali busha n'emikolo y'obulenga bwabo nta bukwanene bwayo! Y'eri bahamiriza babo, chi bali bahamiriza barhabona barhana yinji bantu, eshonyi zabagwarha. 10Nde wachibumbiro nyamuzinda w'oburhambe n'okukula eshushano arhalangalire bunguke?11Tala, okubabo boshi eshonyi za gwarhabo; ababinja nabo banali bantu nka bandi, bashubuzanye boshi, bachihe omuluhya: Bagwarhwe n'obuba, n'eshonyi zana babumba.12Omuchuzi anachulira embasha oku makala, ayikombeze n'enyundo, ayichula n'emisi y'okuboko kwage, anashalika n'emisi yanahwa, nkarhanywere amenji ana kumbagala.13N'omubeji w'emirhi anarhola omugozi, ajira eshushano n'akalamu, anakwiza n'eranda lyage, anagezako lukero, anayiha eshusho ly'omuntu, mpu ly'ebera omunju.14anacha emirhi elehalehere, anachishoga omujimbu n'omuhumbahumba, anayireka ekule enakomere haguma n'eyindi mirhi y'omulubala; kandi anarhwera ogundi, envula njiyanagumeza.15Ebyola byoshi omuntu anabikolesa nka shali z'okuchana omuliro; anarhola echichira, anachana omuliro, anaduga obuntu, kandi anabeje mw'eshushano, anayifukamira. 16Echichira, anachiheba okuchiko, anayosa mw'enyama, anarhondera okukaluka, anaderha, mpu koko! namakaluka, namayunva echuka!17echichira chiyorhe, anabeja mu nyamuzinda, anajira mw'eshushano akazichikumba: Anayifukamira, anayihuna, anaderha, mpu: " ontabale, bulala we nyamuzinda wani!"18Barhamenyere barhanaganiza; bulala bazibizwe amasu, barhabona, libarhagali kuganiza omu murhima gwabo.19Ntaye omu garhi kabo wankaje murhima, ntaye wankamenya anaganize. Okuchidosa, mpu: Karhali chichira chiguma nachichanire muliro, nadugirako obuntu nanayoseza kw'enyama mperhe nalya, n'echichira chiyorhere nkola nakula mwa kantu k'okushologosa! Karhali lushali nafukamira!20Analya oluvu! Murhima g'okurhebekwa gwamamuhezaa, lyarhagala kufumya akalamo kage, n'oku derha, mpu: Akala kantu nfumbarhire, " ka kurhali kubesha?"21Oyibuke ebyola, Yakobo, nawe Israeli, bulala oli mukozi wani, nyenine nyinakulemaga, oli mukozi wani, Israeli, nta mango nakuyibagire! 22Nashandire amabi gawe nka lwakungu, n'ebyaha byawe nka chichu. Shuba ogaluke emunda ndi, bulala nyi nakuchungulaga.23Bubande empundu, mwabo malunga, bulala Nahano akolere akerume! Mubande omufune, mwabo ndugurhira z'ekuzima! Mubande orhululu, mwabo mwe ntondo, nenyu mw'enchiga n'emirhi mwemubamo! Bulala Nahano achungwire Yakobo, ayerekene erenge lyage omu Israeli.24Ntyola kuNahano aderhere, omuchunguzi wawe, owakulemaga kurhenga omunda ya nyoko: Nyono nye Nahano nalemaga byoshi; nyenine nachingulaga amalunga, nanakomeza egulu buzira kugwaswa n'omuntu. 25Nyono nyenchulachuza amalebi gabashonga, nyono nye njira abalaguzi rhudundaguzi, Nyono ngeza abaganisa chinyumanyuma n'amenge gabo nanahindamula sire.26Nyono mpikiriza omwazi g'omukozi wani, nampikirize emihigo yabarhumisi bani, nyono nye mbwira Yerusalema, mpu: " washubikuyunjula, bantu." N'ebishagala bya Yuda, mpu: Mwashubikuyumbakwa, n'ebishandukiza byage n'ashubakubiyimanza! 27Nye mbwira emihengere y'enyanja, mpu: Yuma, nana yumya n'enyinji zoshi.28Nye mbwira Sirusi, mpu: " Oli mungere wani! Amalirirza obulonza bwani boshi, omu kubwira Yerusalema, mpu: Washubiku yumbakwa." Na ka Nyamuzinda, mpu: " washubikuyimanzwa."
Chapter 45

1 Ntyala ku Nahano abwirire Sirusi, ashigaga amavurha g'obwami, mpu: " Namugwarhire oku kuboko kw'amalyo, mpu: Ogmbye amashanja anayinamule abami, mpu nta lunvi lwachiyorha luchingirwe.2Nyono na kujira embere mpu enjira z'orhubanda rhubanda nzijire chilambagarhene; enyunvi z'omulinga nazivunyongola n'okuchagulanga orhuhamiko rhwechuma. 3Nakugabira ngasi bugale bubishirwe na ngasi mbiko ebishirwe, ly'omenya oku nye Nahano oku hamagere omu zino lyawe, Nyamuzinda w'e Israeli.4Mwambali wani Yakobo n'omwishogwa wani Israeli babarhuma n'oku hamagala omu zino lyawe n'okukuhereza oku menyikana. 5Nye Nahano nta windi, kuleka nyono, nta windi nyamuzinda! Nakuyimikire, n'obola orhayinji, 6kurhenga ebuhulukiro bw'ezuba kuhika ebuzikiro bw'ezuba, bamenye oku nta windi aha nyuma zani: Nyono nye Nahano, nta windi.7Nyono nye njira obulangashane n'okujira omwizimya, nye mpana eragi n'anderhe n'obuhanya, nyo nye Nahano okola ebila byoshi. 8Mwabo mw'emalunga murhoze olume kurhenga enyanya n'ebintu birhengemo obuchunguzi, bunameremo obushinganyanya liguma.9Buhanya bolala wankaja buhaka n'owamulemaga, n'obola hiri hijo omu rhwindi rhw'ebidaka! K'ebumba lyanka bwira omu bumbi walyo, mpu: Chichi echola wajira? Omukolo gwawe gurhaherhe kamaro!10Buhanya bolala wanka bwira eshe, mpu: Chechi echila waburhire? changwa nina, mpu: Chichi echila chakurhenger'omunda?"11Ntyola ku Nhano aderhere, omuchesibwa w'e Israeli na Lulema wage. Mwabona oku mwashonda oku ndosa oku bilolere abana bani, n'oku ntegeka oku biyerekeze omukolo gw'maboko gani?12Nyinajira egulu, nanalema abantu balimo, nyinachingula amalunga n'amaboko gani, nye ntegeka embaga zibamo zoshi.13Nyi namuzusaga omu bushinganyanya, yiwashubikuyumbaka olugo lwani analikuze abani balulimo bagaluke buzira kuhana enchungulo mpu luhembo, ku Nahano Nyamuzinda w'embaga aderhere.14Ku Nahano aderhere ntyola: "Emburho y'omukolo gw'abanya Misiri, obunguke bwabarhunzi bwa bene Kushi, n'obwa bantu bali be Seba bakulerher byo, bibe byawe, bakuyinja enyuma bashwekerwe, bachirhimba omu magulu gawe, bakuhuna, mpu: Mani emwawe yonine eba Nyamuzinda! Nanga, nta windi, nta windi Nyamuzinda." 15Kubinali, we Nyamuzinda obishirwe Nyamuzinda w'e Israeli, Shebuje Nyamokola!16Bagwarhwa n'eshonyi banaturutumba boshi, bagendana bahemukere balala bachula eshushano. 17Israeli achungulwa,na Nahano achungulwa oku siku n'amango, murhakachifa mwabwen'eshonyi, murhakachifa mwaturutumbire.18Bulala ntyola ku Nahano aderhere owalemaga amalunga, Nyamuzinda wabumbaga ana jira egulu, yi wanaliyimanzaga arhalilemaga mpu liyorhe bwama, chi alibumba mpu baliyumbakemo, Nye Nahano nta windi.19Nta derhaga bwibisho, omu hantu h'omu chihugo ch'omwizimya, nta bwiraga obuko bwa Yakobo, mpu: Mundonzeze aharhabonekana kantu." Nye Nahano, nye Nderha ebikwanene, Nye menyisa eby'okunali.20Mushubuzane, muyinje, mushegere eno, mwabo malunga g'amashanja mwayorhere, bali bihwinja abaherhe baheka eshushano zabo z'emirhi, abakazi kuhuna nyamuzinda orhankachiza muntu!21Mulerhe olubanja lwenyu, muhirane, chiro munadosanye, nde, wamenyisize ebyola kurhenga mira, nde wabiyerekne kurhenga agola mango? karhali Nyono Nahano? Nta windi nyamuzinda kundeka Nyono.22Muyerekeze emunda ndi, limuchunguka, mwabo bihugo byoshi by'eno gulu. Bulala Nye Nyamuzinda, nta windi; 23Nchigashire echihango chani, omu bunu bwani murhenga ebikwanene, murhenga oluderho lurhankachi galukwamo, ngasi edwi lyanfukamira na ngasi lulimi lwa chingashira endahiro, mpu:24Muguma ambwira mpu: Omu Nahano monine muba obushinganyanya n'emisi." Abayinja emunda ali bayunjwire eshonyi bulala boshi bali mulubire, 25omu Nahano mw'eburha lyoshi ly'e Israeli lyakula kuhima n'erenge.
Chapter 46

1Beli amakumbagala, Nela amagondama, eshusho zabo ahazaheberwe oku by'elubala, oku mugongo gw'ebiryanyi: Emizigo mwakazagi kubarhula mwenine, ekola yabarhwala n'ebyelubala! 2Bamachigondamya boshi chaligumira, ntako bachiza ebi babarhwire, nabo bonine kushokwa baji kushwekwa.3Muyunve mwabo nju ya Yakobo, nenyu mweshi muchiyorhere bw'omunju y'e Israeli, mwabo mwahekagwa kurhenga obukule, muhekwa muchiri omunda. 4Kuheka obushaja bwenyu, nayorha ndi nyon'olala, kuhika mwemer'enviri kubagalire nchibabagalira, nyenine nyinakolaga ebyola, nakubarhula n'okukuchungula.5Nde mwankanshushanyako, nde mwankaderha mpu rhuyumanene, rhweshi? Nde mwankashushanya chi nde mwankaderha mpu rhuyumanene? 6Abantu banahuma omu shaho zabo banakula mw'emiringa, banagezeza kw'efunga oku minzani banayunvikana n'omuchuzi w'emiringa mpu abachulire. Nyamuzida, barhondere oku mufukamira n'okuchikumbaye.7Banabarhula oku chirhugo, banaheka, bajikumurhula halala abera, buzira kuchishaganya changwa eri kuchidunda, mpu ahengamukire ahandi handi chiro bankayama mpu bamuhuna arhanka shuza, ntaye akakula omubizibu.8Mukazikuyibuka okola, mukomere omurhima! Muchij'emurhima ezila ndyalya! 9Muyibukr ebyabaga kurhenga mira, bulala nyono Nyamuzinda, nta windi, nyono Nyamuzinda, nta windi oli ahalia hani.10Kurhenga omurhondero, namenyisa ebi njibyaba, n'ebirhashwiraga kuba na nabona nabiderha embere bijirike na naderha, mpu: Omuhigo gwani naguhikiriza, na nagsi oku nandozize kunajira. 11Kurhenga obushoshokero bw'ezuba, nahamagala nyunda, na kurhenga omuchihugo ch'emahanga, omuntu wamaliriz'emihigo yani, oku naderhere kunajira, oku mpiga kuna nyunjuliza.12Munyunvirize mwabo mw'emirhima mizibu, mwe muli hale n'obushinganyanya. 13Nalerha obushinganyanya bwani hofi burhali hale, n'obuchire bwani burhanalegama, naheba obuchunguke bwani omu Sayuni n'erenge lyani omu Israeli.
Chapter 47

1Yandagala oyikale omu kachulo w'oyo mubikira, munyere w'e Babeli yikala okudaho, buzira echirhi chawe ch'obwami, w'oyo munyere w'Abakalideyo bulala nta mango bechikuhamagale mpu w'emutudu, mpu w'esima ebinyinja ebikwirire. 2Rhola engalishi, osh'eshano, shukula amasu gawe, ofunye ebishumiro by'omushangi gwawe, oshukule ebiberu, oshabuke enyinji.3Obutambara bwawe bubonekane onayorhe butambara, nkola nachihola, ntaye wampanza. 4Muchunguzi werhu, Nahano w'embaga ly'ezino lyage Muchesibwa w'e'Israeli; 5Oyikale bwisirire, ochibishe omu mwizimya w'oyo munyere w'abanya Kalideyo, bulala orhachihamagalwaa muka mwami.6Nali lubire bwenene enyanya z'olubaga lwani na zingisa akashambala kani, nabaheba omu maboko gawe, w'oyo orhabafaga bonjo, chiro n'abashaja wabagondamya n'omuzigo gwage. 7 Waderha, mpu: " Nakayorha mba mwamikazi esiku n'amango." Chi orhanachijaga emurhima, mpu oganize ebyola, orhachaga oluhwezo oku binjibyayinja.8Lero jaga wayunva gunola mwazi mwira w'amasima, w'oyo w'eyikere bwinja bwinja orhulwire, w'eri wachiderhesa, mpu: Nyenine nta windi! Ntayorha nka mukana,eri maganya g'okufirwa n'abana. 9Ezola mpanya zombi oku zinali ebiri za kugwarha chaligumira omu lusiku luguma: Okufirwa n'abana n'okuba mukana byakugwarha okulugero luyumanene, chiro wankalangalira obunene bwamalozi gawe, n'obuhashe b'obukurungu bwawe.10 Bulala ochikubagire obubi bwawe, bubihire wayinja waderha, mpu: Ntaye aherhe wambona" nganiza zawe n'obwenge bwawe bibyakuhabwire wakazikuderha aobola omu murhima gwawe, mpu: Nyenine nta windi." 11Obuhanya bwakurhibukirako wabula oku warhangana; amabala ga kurhogerako wahaba gurhe wabuyaka; ebizibu byachikuzingirako wa bula oku chikula okubyo orhanamenyire.12Ochihanganage oku burungu n'obulozi bwawe warhindibukiraga kurhenga obusole bwawe, nkaba nji wakula mw'obunguke, nkaba chicharhumaga bakuyoboha. 13wakolere nabahanuzi bawe banene bayinjage bakufungoze, bulala baja bagerera omu chanya, bulala bakazikulanguza enkununu, bulala bakazikumanika ngasi kuhuluka k'omwezi ebyakuhigira!14Tala oku kubanali nka birazi: Omuliro gwabavunyongola, barhafuma okola kabutindi nk'engulumira: Garhaba makala g'oku kaluka, chi eri muliro g'okuyikalwako eburhambi. 15Ntyola kunjibaba abashonga bawe wakazagi kurhamira kurhenga obusole bwawe. Begenda mihandaa erhashinganene, ngasi muguma lwage lunda; ntaye chiro n'omuguma wakufungoza.
Chapter 48

1Muyunvirize binola binwa, mwabo mw'enju ya Yakobo, mwe muhamagerwe oku zino ly'e' Israeli, mu mwarhengaga omu menji ga Yuda, mu mwaazikulahira oku zino lya Nahano, munahune Nyamuzinda w'e'Israeli. S'aliko arhali nk'oku kwanene kunashinganene. 2Nechi, balimbira ezino ly'echishagala Chichesibwa banayemera Nyamuzinda w'e'Israeli, aderhwa Nahano Nyamuzinda w'embaga!3Nyono nayerekene ebinwa bya kurhenga mira, byanarhengaga omu bunu bwani, nanabiyerekana; nabijira aho hanaho byanabonekana. 4Bulala nyinji okoli chigamba, n'okwechikanyi chawe chikomera nka chuma n'okumalanga gawe gali gamulinga, 5lero, naba nakumenyisabyo, nabona kw'orhayinja waderha: ngisho ya bijiraga, shushano yani na na ndamuso yani ya birhegekaga.6Wayunvirhe wanabona ebyola byoshi nka murhalonzize oku bihamiriza? Bulala nkola nakumenyisa, ebintu bihyahya byali bishirwe orhali bimenyere. 7Bonabuno libichilemerwe, chi arhali kurhenga mira, embere w'olusiku lw'ene nt'amango wayunvaga, lideke kuderha, mpu: Anti nalibiyinji!8Chi orhalizi kubiyunva, orhalizikubimenya, na nt'amango wakulire okurhwiri, bulala nyorha nyinji oku abandyalya, n'okuzino lyawe we mugomi kurhenga omunda ya nyoko!9Ezino lyani lilyarhumire ntangileka omugayo gwani, erenge lyani lilyarhumire na kulembera mpu ntakumalira. 10Tala okuna chesize kulala bachesa emiringa omuchiko, na kukulire omu nyenga ya marhindibuke. 11Nyenine nta windi, nyenine narhumaga nakola ebyola, bulala ntalembera kubona ezino lyani lyagayaguzwa, erenge lyani, nta kachihereza bwindi.12Nyunvirizaa w'oyo Yakobo, w'oyo Israeli, nyenine nakuhamagalaga. Nyono nyenine nye murhanzi, nye naw'obuzinda. 13Kuboko kwani kwayimanzaga egulu, okulyo kwani kukwachingulaga amalunga. Nkaba nkanabihamagalaga binayinje bulibirha.14Mushubizane, mweshi, muyunve! Nde omugarhi kabo wamenyissize ebyola? Omurhonyi wa Nahano ayunjuzaa emihigo yage oku Babeli n'eburha ly'abanya Kaldeyo. 15Nyenine, nechi nderhereko, nyenine namuhamagalaga, namurhumiza nana murhuma abere omu majira gage.16Munshegerere, muyunve ebirha: Kurhenga omurhondero, ntacho naderhere omu bwibisho: Kurhenga birhondera erihandi bobunola Nahano Nyamuzinda ye ntumire na muka gwage.17Ku Nahano aderhere ntyola, Nyamukola wawe, omuchesibwa w'e'Israeli, Nye Nahano Nyamuzindaa wawe, Nyekuyigirizize ebiku kwanene, Nye na nkujira embere omu njira ogeramo. 18Kwa nkabere kwinja oyunvirize amarhegeko gani, sing'omurhula gwawe g'okushoka nka lwinji, n'obushinganyanya bwawe nka bivundu by'enyanja.19N'eburha lyawe singa kuliri nka mishenyi, n'abana b'omunda yawe nka bunene bw'emirhonyi! Singa ezino lyawe lirhankashandwa emalanga gani.20Murhenge omu Babeli, muyake abanya Kaldeyo! Mubande orhululu rhokuchivuga, muyalize munamenyise ogu mwazi; mulumizego kuhika emunda egulu lihwerere, muderhe, mpu: Nahano ochungwire omukozi wage Yakobo."21Barhagwarhagwa n'enyorha omu bihugo by'empinga ahekagabo. Abakulira amenji omubale enyanya zabo: Aberangula ebale; amenji gashalala. 22Nta murhula guba oku banyankola mabi, ku Nahano aderhere.
Chapter 49

1Muyunvirize mwabo bizimba, mwe mashanja g'emahanga, muyunvirize! Nahano ampamagere kurhenga omundaa ya nyama, kurhenga omunda ya nyama, aderhe ezino lyani. 2B'obunu bwani abujirire nka ngorho akalihire,ebibishirwe omuhizimya hy'okuboko kwage, annjirire mwambi gushongwere anambisha omu shaho yage.3Ambwira, mpu: Oli mukozi wani, Israeli, we kolesa omu kuyerekana erenge lyani." 4Chi naderhere, oku: Buli busha narhamire, busha narhamire buzira bunguke. S'aliko olubanja lwani omu maboko ga Nahano muchuli, n'oluhembo lwani omu maboko ga Nyamuzinda Muchuli.5Ntyola Nahano amaderha yi wandemaga kurhenga omunda ya nyama mpu mbe mukozi wage, mpu mumugalulire Yakobo namushubuzize Israeli, ashube ayimange emalanga gage, nechi, bulala engulo yawe erheli ngeke omu masu ga Nahano, na Nyamuzinda wani ye misi yani. 6Aderha, mpu: Kuli kugeke kukujira mukozi wani, mpu ogende kuyimanza amashanja ga Yakobo, anagendaa kugalula abafuma olufu, omu bene Israeli. Nkujirire chengezi ch'amashanja, ly'oyeneza obuchunguke bwani kuhika obuzinda bw'egulu."7Ku Nahano aderhere ntyola: Na muchesibwa w'e Israeli, okubwira oyu oshombwa n'abantu, omuja wabarhegesi, mpu: " Hano abami bobana, bayumuke, n'abaluzi bafukama, mpu bayereke Nahano obukenge bwabo, ye Mudahwa, ye Mwimana w'e Israeli wachikushogaga.8Ntyola ku Nahano aderhere omu mango ga kwanene nanakuyunvirhe, omu lusiku l'obuchunguke nakurhabere, nakulemere nanakuyimanza mpu nkujire oyime omu byaliri by'obuzinda.9Obwire abashwekerwe mpu: Muhuluke, nabaliri omu mwizimya, mpu: muchiyerekane bayabulira omu njira banchira mwakahasi oku rhurhondo.10Barhakachigwarhwa n'eshali, barhakanachifaa n'enyorha,oli ahechuka ch'empusi, oli ahezuba, ntako byechibajire, bulala njabayunvir'obonjo yinabahugula, ahekebo aha mashoko g'amenji. 11Entondo zani zoshi na zihindamula zibe mabarabara, n'enjira zani zoshi z'aharurwa.12Tala, baguma njibayinja kurhenga hale, na talaga, abandi kurhenga ekulyo, na kurhenga ebuzikiro bw'ezuba n'abandi kurhenga omu chihugo ch'e Misiri. 13Mubande empundu mwabo malunga, ochivuge, w'oyo, egulu, mubande orhululu, mw'entondo: Bulala Nahano arhulirize olubaga lwage, na bakene bage abayunvira olukogo.14Sayuni akazagi kuderha, mpu: Nahano andekere, Nahano anyibirire. 15K'omuzere akayibirir'akabonjo aherhe ayonsa, k'omwana w'omunda yage akafunda mukuyunvira obonjo? Chiro bankayibagira, Nyono ntaka kuyibirira!16Tala, oku nakuyandikire omu bigasha bw'efune zani, n'olugo lwani luyorha luli embere zani ngasi mango, 17Abana bawe bayinjire balibirha, abola b'okukubihya, balala bakulekaga butambara emwawe yibarhenga. 18Olole eburhambi bwawe; boshi bachihebere haguma, bayinjire emunda oli, nk'okundamire, Nahano kwa derhere, okunali boshi wabajira mwambalo g'obulimbi, na kaba orhabayambere omu chibuno nka mukaba kulala omunyere wafuluk'ajira.19Bulala engo zawe zashandukire, ebiguka byawe, echihugo chawe chirhachiba mw'enju, bikola bikehere oku bantu bayumbakamo, nabo balala bakazagi kushonda okukumirugusa bayakira aharhali hofi. 20Abana babaga bakunyegere, bashubikuyinja babwehereza omu marhwiri gawe, " mpu: Namafundera abe nkawashegere hityu, limbona nani ahanabera.21Ahandi wanajawachidosa, mpu: Nde wamburhiraga abala? nta chiherhe abana nalinkola ngumba, nabungisizwe nanaliri nshambakakazi; abala nde okola wachibalemba? Naliyorhere kahumba, abala ngahe baliri?"22Ntyola ku Nahano Nyamuzinda, aderhere: Tala oku naheba okuboko kwani emunda amashanja gali; nayimanza echimenyiso chani omu mbaga: bayinja bafumbarhire bagala bawe omu maboko, na bali bawe bayinja babahekere emugongo.23Abami banene baba balembi bawe, nabaluzinyere banaba balembi bawe, bakufukamira, bagere oku daho, banamima akachulo k'amagulu gawe, ntyola wamanya oku nyono nye Nahano. N'oku abandangalira nta mango banka chulachula.24Ka entwali bankayirhola ebiyanyeganaga? Ka eyibashwekere akachikula omu maboko g'owamuheba omu mpamikwa? 25Ntyola ku Nahano aderhere: Nechi, omushwekwa w'entwali anakulwa omu maboko gage, n'amuhaguzi anarholwa ebyanyeganagwa byage. Nyono nkola nalwisa abashombanyi bawe, abana bawe nyinabafumya.26Abaherhe bakurhindibuza, nabalisa enyama z'emibiri yabo, balaluka eshagama yabo nka kulala balaluka amavu ganunire, ngasi muntu oku nyono nye Nahano muchunguzi wawe, oku ny'entwali ya Yakobo, nyamokola wawe.
Chapter 50

1Ntya ku Nahano aderhere: Ngahe chiri echiti chiyerekene oku nashandire obuhya na nyoko? changwa emwa nde namuguzize abe muja, mpu lyajuha emyenda mujira? Mabi genyu garhumaga mwaguzwa, kugoma kwenyu kwarhumaga nyoko ahuluswa.2Amango nayinjaga charhumaga ntabugana omuntu? Changwa amango nahamagalaga, changwa nta muntu wayakuzize? K'okuboko kwani kuyofohere bwenene; kwagambwa kubachungula, changwa kamisi mbulire y'okubachungula? Talaga, nankaliha hityu, nangaya enyanya, n'enyenji nanajira empinga. Lero ntyola amenji g'okokola gabula, efi zibamo zanarhondera zabaya, zafa n'enyorha! 3Nyono nyeshukira amalunga omwizimya nanga shukira omushangi gw'echigunira.4Nahano Nyamuzinda ampere olulimi lwabalala bayiyigirizwa, mpu limenya oku nankarhabala emyazi yani kulala arhachigalire, ngasi esezi ananyumusa amarhwiri; lingala kuyunva nka munviriza.5Nahano Nyamuzinda achingwire okurhwiri kwani ntachiyikala ntanachigaluka n'enyuma. 6Abanshurhaga nabarhegere omugongo, n'abankulaga obwanwa nabarhega emishaya, abalemaga banjachira nabalemaga banchira omu masu nta derhaga mpu mbabishe amalanga gani.7Nahano Nyamuzinda ye burhabale bwani che chirhuma ntakagambwa; chechirhumire nakomeza amasu nka mushangabuye namenyere oku ntafashonyi.8Owampereza okuli kwani ali hofu nani, nde wachiderha mpwa njisa lubanja? Rhujage rhwaja omuluhya nyono naye! Nde olonzeze oku mpeka olubanja? Achitaragaze emalanga gani. 9Nahano Nyamuzinda ye burhabale bwani, nde wankaderha mpwanyaza? Tala okwabola boshi baba nkahishangi balibwa n'omushwa.10Nde omu mwabo oyubaha Nahano, n'okuyunva omulenge g'omukozi wage, agende omu mwizimya buzira kubona obulangashane? Achinihirize ezino lya Nahano anachishwekere oku Nyamuzinda wage!11Mwabo mweshi muherhe mwachanna omuliro, mwachishwekera kw'emyambi y'engulumira muje omungulumira y'omuliro gw'enju, omu garhi k'emyambi muherhe mwadulika! Kuboko kwani kwaba kolera ebyola: Amababalire gagaba nchingo yenyu.
Chapter 51

1Muyunvirize, mwe mushimba obushinganyanya, mwe mulonza, Nahano, mulolereza ewa bale mwarhengagamo n'enyenga mwakulagwamo.2Mulolereze Abrahamu, sho wenyu na Sara wababurhaga. Aliri yenine amango namuhamagalaga, chi namugisha, na mujira kuba munene.3Nechi Nahno ababalire Sayuni, ababalire ebiguka byage byoshi. Empinga yage ayijira nka Edeni, n'edaho liyumukire nalihindamula eshwa lya Nahano, babonamo obushagaluke n'obusime; bakachivugira mw'omonkwa n'okuzihiramo enanga.4Oyunve bwinja, w'oyo lubaga lwani, mw'eshanja lyani ontege okurhwiri, bulala erhegeko likola lyarhenga emunda ndi, n'obushinganyanya bwani bwaba kamole k'amashanja. 5Okuli kwani kuli hofi, obuchunguke bwani bwayinjire, n'amaboko gani gakola gacha emanja z'amashanja, ebizimba byampebako obulangalire bwabo na ntyola byanalangalire okuboko kwani.6Mulambulire amasu genyu omuchanya, mulole egulu bwandagala, bulala amalunga njigachiberamo nka musi, egulu lyanaba nka mushangi gushajire, nabali yumbakamo banahwa ntyo ntyo, chi obuchunguke bwani bwayorha buliho esiku n'amango, n'obushinganyanya bwani burhakahindamuka.7Muyunve bwinja mwemuyinji obushinganyanya, mwabo bantu mubika erhegeko lyani omu murhima. Murhayobohaga ebijachi by'abantu, murhanagayaga enyanya z'enderho yabo. 8Bulala njibaba nka mushangi gwalibirwe n'omushwa, na nka kulala enviri zahwere n'ebikujenge. S'aliko obushinganyanya bwani bwayorha buliho esiku n'amango. n'obuchunguke bwani kurhenga eburha kuhika oku lindi.9Zuka zuka ochishukire emisi yawe, w'oyo kuboko kwa Nahano, zuka nka kulala omu siku za mira, nka kulala omu myaka yageraga: K'arhali w'olala wachagulangaga Rahabu bichira bichira? Wana rhulagula elala njoka? 10Arhali w'olala wayumyaga enyanja, n'amenji g'ekuzimu? Karhali w'olala wachag'enjira omu muhengere mpu libalala bachungulwaga bagera?11Abachungulwaga na Nahano njibagaluka, njibanja omu Sayuni banayinja babanda orhuluhababo rh'obushagaluke n'obusime bw'esiku n'amango bwakoleza emalunga gabo; obushagaluke n'omwishingo byana bayunjula, amalibuko n'endulu byanahera.12Nyenine, nyenine nyemperhe nabarhuliriza, oli nde wayoboha omuntu nji wafa. Omuntu oburhwa n'owindi, oli nka hyasi?13Wayibirire Nyamuzinda wakubumbaga, owashukulaga amalunga anashinga egulu, nawe wanagendekera okuyoboha olusiku loshi enyanya z'obukali bwa balala bakurhindibuza burhumire, bulala oli nkoherhe wachirheganya okubihya. Chi ngahe buli obukali b'olala oherhe akurhindibuza?14Oshwekerwe ashekulwa dubaduba, arhanachifira omu mpamikwa, arhana chibula echalya. 15Nyono nye Nyamuzinda wawe, ovangaranya enyanya n'emilaba yayo ezino lyani; nye Nahno, Nyamuzinda w'embaga.16Mpebere emyazi yani omu bunu bwawe nnakubishire n'echijuchu chani ch'okuboko kwani, omu kushing'amalungu n'omurhingiro gw'egulu n'omu kubwira Sayuni, mpu: W'oyo we lubaga lwani.17Zuka, zuka, yimanga w'oyo Yerusalema, wu wanyweraga omu maboko ga Nahano oku kabehe k'obukali bwage, wu wanywaga wanashongoza akabehe k'okulaluswa! 18Chiro nta muguma wamuhabwire omu bana boshi aburhaga, changwa nta muguma wabo wamugwarhire oku kuboko mwabola bana bage alembaga.19Talaga ezila mpanya zombi okuziri eberi za kugwarha, nde wakulakira? Eri kwakaba kubihya, n'eshali n'omupanga, nyono na kurhuliriza omu njira nchi? 20Abana bawe bahezize obwenge, bamalambukira omu ngasi marhambi g'enjira zoshi, bakola bali nka kulala ahy'elubala higwarhwa omu murhego, bamaziganwa n'obukali bwa Nahano, n'omuhigo gwa Nyamuzinda wawe.21Che chirhumire, yunvaga okola, oyu muhanya, oyula mulalwe, chi erhali ndalwe y'amavu! 22Ntyola ku Nahano Nyamubaho aderhere, Nyamuzinda wawe, afungira olubaga lwage; talaga oku nkola nakula akabehe k'okudandabagana omu fune zawe, akabehe k'omugayo gwani; arhakachinywerako bwindi.23Nakaheba omu fune zabashombanyi bawe, balala bakazagi kukubwira, mpu: Olyame oku daho, rhukugereko! Ntyola wakazikugondamya omugongo gwawe nka njira y'oku daho, nka barabara bakazikugeramo.
Chapter 52

1Zuka, zuka, oyambale emisi yawe, w'oyo Sayuni! Yambala emyambalo yawe ekwirire, w'oyo Yerusalema, lugo luchesibwa? Bulala bantachibwa, abantu barhachigalire barhakachija emwawe.2Ochikungurhe akachulo, oyumuke wu wahekagwa buja, w'oyo Yerusalema! Ochishwekule emigozi ekuli omugosi, wu walihekerwe buja, w'oyo mwali wa sayuni. 3Bulala ntyola ku Nahano aderhere: Ntacho babagulaga na buzira kuyinduzwa efuranga mwagululwa.4Bulala ntyola ku Nahano Nyamuzinda aderhere: olubaga lwani lwachiyandagalira e'Misiri omu mango ga mira mpu lujiberayo. Kandi Asiraya alurhindibuza buzira ngwarhiro.5Chi bunola chichimperhe najira hanola? Nahano kwaderhere, bulala olubaga lwani lwarhindibuzizwe buzira magwarhiro, abashombanyi bage bayinja banabanda orhuhababo. Nahano kwa derhere, na ngasi mango, olusiku loshi, ezino lyani baherhe baligayaguza, 6Echola che chirhumire olubaga lwani njilwamenya ezino lyani; olusiku bamenya oku nyono nderhereko: Nye yewe.7Nechi kubinali, gaba minja amagulu g'olala muntu, omu njira y'oku ntondo, omuntu w'omurhula oherhe emyazi y'omurhula n'obuchunguke, oherhe wabwira Sayuni, mpu: Nyamuzinda wawe ayimire. 8Abalanzi bawe baherhe bahamagala boshi haguma, banaherhe bahamagala boshi haguma n'omulenge gunene, bulala babwene n'amasu gabo oku Nahano ashubire e'Sayuni.9Mubande orhululu rhokuchivuga, munayimpe haguma, mwabo mishaka ye Yerusalema, bulala Nahano amarhuliriza olubaga lwage amachungula Yerusalema, 10 Nahano aherhe okuboko kwage kuchesibwa embere z'amashanja goshi, n'ebihugo byoshi by'obuzinda bw'egulu bya bwene obuchunguke bwa Nahano werhu.11Genda, genda, rhenga hanola, nta hintu hizingire muhumageko, murhenge omola muchichese mwabo mwemuhekere ebintu bya Nahano. 12Murharhenga nempa, murhanabaga nkabayaka bulala Nahano ayinjibashokolera n'olubaga lwenyu luzinda ali Nyamuzinda w'e' Israeli.13Tala, oku omukozi wani aba n'omugisho omu majira gage, ayushuka, akula anaje erenge bwenene. 14Kulala banene bakusomererwaga ery'amasu gage gamabiha bwenene kulusha omuntu yeshi yeshi, n'eshusho lyage lirhachiri nkalya mwene omuntu.15Ntyola ayobohya amashanaj ganene, abami basira embere zage, bulala babona echi barhashuraga kubwirwa bamanayunva ebi barhashwwiraga kuyunva baderha.
Chapter 53

1Nde wayemerere emyazi rhwababwiraga, n'okuboko kwa Nahano emwande kwachiyerekene? 2Akula embere zage nka mburho yamera, nkamuzi gwashoshoka omu daho lyayumire orhaherhe elanga changwa obwinja bunene bwa nkarhumire rhwachifinjaye, changwa eri shusho yankarhumire rhwamusima.3Akenerezwa n'okulahirwa n'abantu. Ali muntu wa malumwa, n'omanyire oburhindibuke: Na nka muntu abantu bbabishire amasu gabo, akenerezwa, n'okulahirhwa n'abantu.4Nabo malumwa gerhu achihesaga; achibarhuza oburhindibuke bwerhu. Rhwabano rhwamubona nka muntu bahanire, oshurhirwe na Nyamuzinda n'okurhindibuka.5S'aliko yewe achumirhwa oku mabi gerhu avunyongolwa eri bugome bwerhu burhumire. Ahanirwe mpu lirhbona omurhula n'ebibande byage byarhufumize.6Rhweshi rhwali shandere nka bibuzi biherere na Nahano amubarhuzize amabi gerhu rhweshi.7Alibuzwa, yewe achirhohya, arhabumbulaga obunu; nka kulala omwana w'echibuzi wajukubagwa; nka chibuzi chayama embere z'owachishugula k'oboya, arhabumbulag'obunu.8Bamufarha mpu bamushweke bamuchir'olubanja; nde wamushibirire? Bamukulire omu gulu ly'abazene, bamushurha eri bubi b'olubaga lwage burhumire, 9Bamuhumbira eshinda haguma n'abanyankol'amabi, n'eshinda yage ahagarhi k'abagale, nabo nta bubi ajirire, nta bubeshi bwarhengere omu bunu bwage.10Nahano alilonzeze oku muvunyongola n'oburhindibuke ahana akalamo kage mpu k'abe nterekeroby'okukula ebyaha, aba n'eburha anayushule esiku z'akalamo kage n'obulonza bwa Nahano bwagendekera eri yerhumire. 11Hano aba amarhangulwa, abona obumoleke anabere omu bumanye bwage, omukozi wani mweru kweru achungula banene achihesa amabi gabo.12Che chirhumire namugabira bantu banene, agabana ebibanyeganaga haguma n'entwali, bulala achihanire kuhka okufa anaganjirwa omu banyankol'amabi abajirir'ebyaha by'obunene bwa bantu, ana hunira abanya byaha.
Chapter 54

1Obande empundu w'engumba orhaburha; Ohebe omulenge enyanya omu kuyimpa, obande akalulu k'okushinga, w'oyo werhayunvaga mukero g'okuburha; bulala abana b'oyola walekerwe baluge kulusha abolaa oherhe omulume, ku Nahano aderhere.2Galihya echihanda chawe, shanjua ensika z'enju yawe, orhayumbakaga n'obolokazi, olehye emigozi, osesze n'enkingi. 3Bulala wayunjulira ekulyo n'ekulembe, eburha lyawe lyahima amashanja linayumbake ebishagala byali bikola biguka buzira bantu.4Orhayobohaga; bulala nta shonyi z'akugwarha, orhanalubaga bulala nta shonyi za kukol, bulala wayibagira eshonyi z'obusole bwawe, n'ezakukolaga amango waliri mukana.5Bulala owakulemaga ye balo, ezino lyage ye Nahano w'embaga n'omuchunguzi wawe ye muchesibwa w'e' Israeli, aderhwa Nyamuzinda w'egulu lyoshi. 6Nka mushumbakazi oli omumanya, Nahano akuhamagere,mpu: Nka muhya w'obusole walekererwe? Nyamuzinda wawe ye derhereko.7Nalibere nka nakuleka hichanji hityu, chi nashubi kukurhola n'olukogo lunene. 8Omu mugayo gwani, na kubisha amasu gani hichanji higeke, chi nkola nakuyunvira obonjo eri busime bwani bw'esiku n'amango burhumire.9Kunaberwa nka kulala byabaga omu siku za Nuhu, nachigasha nti amenji ga Nuhu garhakachiba gamirire egulu bwindi. Kushubira kuchigasha nti ntaka chikulubira bwindi ntakana chikuganjira amabi. 10Chiro entondo zanka chiyeguza n'orhurhondo rhudundagane, obuzigire bwani nta mango bwanka kulikirira, n'endagano yani y'omurhula nta mango yankachihinya, ntyola ku Nahano aderhere okufira obonjo.11Ego, wu warhindibukire, wabalazwa n'empusi wanabula chasiririza, tala okunaheba amabale gawe kw'eshusho linja na nkuyumbakire oku mabale g'emishangabuye. 12Ny'enkingi zawe nazijira zibe z'amabale g'emiringa, n'enyunvi zawe zaba z'amabale g'echilolero n'omu mirhambi yoshi yayumbakwa n'amabale g'engulo zidarhi.13Bagala bawe boshi baba baganda ba Nahano, n'omurhula gw'abana bawe gwaba murhula gunene. 14Wayimanzwa oku bushinganyanya; Ntaye wachikukenereza, bulala ntacho wachiyoboha, nta karhinda, bulala burhachikushegerera.15Eri hankaba okurhabalira, ntali mw'ebyola chiro n'ehityu, n'owaderha mpw'akuhangala, akumbagale. 16Tala oku Nyenalemaga omuchuzi, akazi kubuhiriz'amakala ga kolere omuliro anakulamo echintu oku kasi kage kandi Nye nalemaga okushanda mpw'akazi shandaza.17Ngasi chintu chijirika enyanya zawe chirhahira chikagishwa, na ngasi lulimi lw'ekujise lubanja, kuyaza wakazi kuyaza, ogola g'omulagi gwa bakozi ba Nahano. echola chechigabi mbashobozize ku Nahano aderhere.
Chapter 55

1Muyinje mweshi mugwerhe enyorha, chiro n'orha gwerhe n'efuranga, muyinje, mugule mu nalye, muyinje, mugule amavu n'amarha. Chiro busira furanga n'abuzira kuguha.2Bichi birhumire mwaka kengera oku furanga oku bantu barhalya? Chirhuma mukolera abarhayugurha? Muyumvirize, mwelye ebinunire, N'amarabo genyi g'esime gana gwarhe obununu.3Murheg'amarhwiri mura nyegere, muyumve n'amaroho genyu galama. Inji nabakulamo obuzigire bw'ensikuyololeke bwani emwa Daudi. 4Lolaga nachimwishogere nka muntu w'okunderhera embere z'olubaga. Nka mukulu ali enyanya yolubaga loshi.5Lolaga wehamagaleama shanja goshi ogov homenye na mashanja garhakuyinja g'ekunyegere kubera Nyamubaho Nyamuzinda wawe. Wa muzira shembo w'Eisraeli wekusherige.6Mulonze Nyamubaho amango aliho, muma mushenge bulala ali hofi. 7Abola, baleke enjira yage, n'oburiya byaha enkangera zage. Agaluke e mwa Nyamuzbaho wemubere obonjo. Emwa Nyamuzinda orhaluha n'okubabalira.8Bulala enkengero zani arhali ze zenyu. N'enjira zani arhali z'enjira zenyu, kwa derhere Nyamuzinda. 9Nkonku ebiregere bichi enyanya w'e gulu, kona kuguma n'ogwenjira zani zili enyanya y'ezenyu n'emberengero zani zili enyanya y'ezenyu.10Nko gw'emvula n'olubula byandagala birhenga omu mpingu, birha chi galuke buzira chiro n'okulobya obudaka, bihindamule obudaka ku meza bwinja ebihingwa buyire kuha omuhinzi emburho. N'omugati g'okulya. 11Nantyo byanaba nk'oko mwazi gwarhengag'omu bunu bwani. Birhachinyalukagako nta chibi. Nka ntakoleseze obulonza bwani. N'okuyikiriza nk'oku gwarhumagwa.12Bulala mwagenda muyunjwire busime bushagaluke munalongolwe n'omurhula, entondo n'orhubanda byakazi kubabandir'omufune, n'emirhi yoshi y'omulubala yana kubira. 13Ahantu harhashwiraga kumera emishaki, hanamera esindani, n'ahantu hachimerere eshusha hanamera omurhi g'obuku, nji lyanaba erenge emwa Nahano.
Chapter 56

1N'antyo Nyamuzinda aderha : Mulolereze ebiri okululango munakole amenja; Bulala okufumya abashombanyi kurhalegamire. N'obushinganyanya bwani bwa ji yerekana. 2Ali munyirangi mwen'omuntu wajira nkoko. Namwen'omuntu wabiyorha mo n'abuyemere; Alanga n'olisuku, lw'e sabato y'erholu hemukira. Analanga efune zage oku mabi.3Amwinjira arhachishwekerage kuli Nyamuzinda arhane derhaga mpu : Nyamuzinda y'enkale haguma n'olubaga lwage, n'omu Nyamuzinda gu yumire.4Bulala intya ku Nyamuzinda aderhere : Oku nduhi y'ekengese olusiku lw'okuluhuka; B'echshoge. Abe yorhere abekomerere omu chihanga chani; 5Inji nahana enju yani n'omu bibazi byani omwanya n'ezino; Likwanene aku b'wwa rhabana n'oku banyere. Inju n'abayirik'ezino ly'esiku n'amango lirhakafa.6N'abenjira be chishwekere kuli Nyamuzinda omu ku mukolera. Omuku sima ezino lya Nyamuzinda. Mpu yi baba bakozi bage; Balala boshi b'ekengesi lusiku lw'okuluhuka mpuyi barha lulyahirhango chani. 7Nyebaheka oku ntondo yani e chesezwe. Nyemba simise omu Nyumba yani y'enderekero zabo w'entulo zabo eyemere oku lu herero lwani. Bulala enju yani nji ya yirikwa okuzino ly'enju y'oburhekere b'ulubaga lwoshi.8Nyamuzinda, Nyamubaha aderha yi wahiraga haguma alubaga lw'e Misri nye muyongerer ho ndwindi lubaga, okuberhu rhwa gushire haguma.9Mweshi Nsumba z'omumashwa muyinje muya bukire haguma n'ezemuzirhu; 10Abangeri bazo, baba mpumi barhana jira bwenge. Boshi bali nkabwe z'orhudema, zirhaka moka. Bajira ebilorho, banayorha bakumbagere. Basima kujero11Zinali Imbwa zishangula zirhayugurha; Bali bangere barha yunwa bichi : Ngasi muguma obukulikira enjira yage. Ngasi muguma bikulikizwe n'enyungwe yage ku gera oku wabuzinda. 12Muyinje, injilonza edwayi rhumanywe amavu gakalihire; Rhwena jire intwo omusezi, chiro n'okulusha kandi.
Chapter 57

1Omwinja anafa, na ntaye wamulanga. Nabantu bagwerhe ebintu banafe, ntaye wa biyubahiriza. Mpu kwaliri kulira k'okuchikahya kwarhumage, omwinja ayirhwa. 2Yej'omu murhula : Ye lurukire omunchungo yage owekulikire enji erhagwerhe bizongo3Aliko woyo mwana w'omulozi, burha ly'omuhushi n'embaraga. 4Inde muli mwashekera? Kuberande muchanjwire obunu? Murhali ba Nyamuzinda? Buko bw'wnywesi.5Mwazusa ngeso zenyu zibu omushi w'omurhi gubishi, mwayirhabana omukabanda, omushi y'amabale kaberekere.6Echigabi chawe chili omu mabale gavumirwe, lolaga obuhaya bwawe emwage yiwa heka emitulo y'okunywa, wana muhereza entulo; Nakana yumva omwazi guli nkogo?7Wamajihira enyingo bwawe anyanya w'entondo nenenene enalehere. Neyomunda yiwa zamukira kurhula enterekero yawe. 8Wamahira ekimanyiso enyuma w'olunvi ekimanyiso enyuma w'olunvi engusu. Bulala arhalibera nyuno yiwa chishukwire wa nazamuka waluza enchingo yawa, wananywa echihango nabo wasima obuchuruzi bwabo, wachishoga ahantu.9Waja emwa mwani n'amavurha wayushula empeimulo, warhuma abakuderhera hale. Wajirhohya kugera okulusiku lwokufa. 10Wali wa nanaluha kubeera enjira elehere; Orhanaderhaga, Oku wama luha w'abono n'akalamo umufune yawe n'antwo orhali omu nkengero?11Inde ochindumire na nde oyubahirhe y'orhaba mushinganyanya? Yorhanyubuka n'oku ndagirira? Ka, kurenga mongo goshi, ntabachisirire? Chochirhumire orhubahire. 12Nkola ku yamamaza obwinja bwawe; N'ebijiro byawe biraka kichiza.13Amango walaka, olubaga lw'ebiwarhenganyize lweku kuchungule? Omuyaga gw'ebaheke boshi, n'omuka gw'ebabalazi Aliko alira wenyewere yerhole echihugo; ye rhole nelira ntondo yanincheswe.14Nahano derhere, mukwize, mukwize, rheganye enjira. Mukule ngasi kitu chokugayisa na omu njira y'olubaga lwani. 15Bulala intya kwa derhere ow'enyanya. Ye nyine ahalamire hali he nsiku n'amango n'ezino lyage liri licheswe, ndamire ahantu haliri n'omubushinganyanya aliko ndi haguma n'omuntu w'okuchirhola omaroho gabafire omukufula emirhima ya ba hungamire ebyaha byabo.16Bulala nta gambana esiku zoshi chango akuba n'oburhe esiku zoshi. Bulala amaroho gali embere zani, n'omuka nalemaga. 17Kubera oburhe bwani enyanya ye bwokusima kwage, na gwarh'oburhe na mushurha, nachibisha na nakaliha bwenene. Na bandi banzi bakulikira enjira y'omurhima gwage.18Na bwene enji yage, nji na mufumya, Na muyereka enjira nyinja na mugezeza emwigisha nabalya boshi barhulakirira. 19Nye hire obumwemwe oku kanua kage omurhula, omurhula oku ngasi yeshi oli kuli na oli hofi aderhere Nyamuzinda.20Aliko abakali, bali oloa nyanja alim'olaba; Gurha nka chika, omulala omu yaga guyehusa endaha n'orubobi. 21Nta murhula oku bantu babi, kwaderhere Lulema.
Chapter 58

1Oyimpe wachanjul'omumiro orha chiyegulaga; Ohirhe omulenge enyanya nka mulizi; Onabwire olubaga lwani obubi bwabwo. N'emwa Yakobo ebwala byabo. 2Ngasi lusiku bandora; Balonza bamenye enjira zani, Nka lubaga lwakolere obushinganyanya, lurhana lekeraga erhegeko luga Namahanga Bamsara amarhegeko g'obushinganynya. Basimire ku yegere Namahanga.3Bichi oku chishagalisa birhumalire nku rhurhalonzenze? Kahangayi e roho, arha gachirhegwire. Lola, olusiku lwawe lo kuchi shalisa, marhange muchi yinie akubimuzigira, muna hangayisa ubi abakozi benyu.4Lola, muchishalisa mpu yimulwa muna rongane; Mpuyimukubira kubi; Murhachishalisa nk'okubi hunire mpuy'emilenge yenyu eyunvikana enyanya. 5Ka k'oku chishalisa onkola nsimire, olusiku omuntu yenyine yechishombe; Yunamya erhwe nka mukenge. Analyame oku mufuko n'oluvu; K'ebyola biwehirike oku chishalisa. Olu siku lukwanene emwa Nyamuzinda?6Tala ebinyirika ochiyima naka sima chishwekula obulegule bwa amabi, fundula ebifundo bya mabi lekerera ababonererwe; Bagende n'omurhua, oleke chiro na ngasi hyoshi hya mabi. 7Changira omugati gwawe na ngasi yeshi oshalikire ona hire ngasi muzamba omu nju yawe. Oka bona alibushugunu, yambika ye, omanyeorhachibishaga owenyu muntu.8Intyo obumoleke bwawe buebonekane nka muchera chera, n'ebihulu byawe byafuma kubuyabuya; N'obushinganyanya bwawe bweku change, n'obwinja bw'emana bwekukulikire9Na ntyo, we hamagale na Nyamuzinda ye kuyumve we harwagale anakubwira : Mpu nyono hano! eyokoleka byoshi bw'amabi gawe. Amanyamanyama gaka gayisa n'emyazi mibi. 10Eyokarhola ebyawe abikoha ashalikire, eyokayugusa amarohog'abazamba obumeleke wawe bweshukulire omwimya gwawe gw'ebe nka zuba lya hagarhigarhi k'olusiku.11Nyamuzinda yekubere murherekeza. Ye nashubi ku yongezeza emisi. Weshubi shoga onabe nkashwa lyamasimwa ba mimira amenchi nka shoko yo lwinji luhakama.12Ebyawe enyanya y'ebyamira bya shajire, weshubi yirhula ebyafire byamira; Bekuyirike: Oyirhula emilaga. Ohira amarhegeko garhuma echihugo chalama mw'abantu.13Okakula okugulu kwawe olusiku lw'e Sabato, mpu ly'obulonza bwawe burhajirika okw'izino lyani. Okajira olusiku lw'e Sabato mwa masima gaw. Okukuza Nyamuzinda n'omu kumushenga, n'omuku mukuza orhakulikire enjira zawe, orhana chihanire oku bwasima, n'oku nganiro zawe zirhagwerhe kachiro.14Na ntyo wasima Nyamuzinda Nyamubaho. Na nji nakuhira ahalengerere omu chihugo; N'akulisa n'enshokolo za yisho Yakobo. Balala obunu bwa Nyamuzinda bwa derhere.
Chapter 59

1Nanga, efune ya Nyamuzinda erhali nyufu omu ku rharhabala; Nokurhwiri kwage kurhakomere omu kuyunva. 2S'amabi genyu g'ogalerha omulyagane, mwewe n'emana yenyu. Byaha byenyu birhuma murhamulol'emalanga. Binarhuma naye arhabayunva.3Bulala efune zenyu zizingire n'eshagama; N'emidoke yenyu y'ebirema. Amunu genyu ga yunjwire bubesi; Obunu bwenyu buba bw'amabi. 4Ntaye oburhana omubushinganyanya; Ntaye ochitakirira omunjira eshinganene; Bayerekeza oku bintu birhaherhe kachiro; n'okucha obunywesi. Bakengera ebibi n'okulerha ebirhalibyo.5Balalira amaji g'empumulo y'amarashi; Bana yumbake enju z'ebirhangulira; Olwa gw'ago maji gabo afa. N'akabera liguma, linarhenge mw'enjoka y'empiri. 6Enyuzi zabo zirhankakola mushangi, chiro orhakana chishukira akantu k'omucho. Ebikorwa byobo, biba bikorwa by'amabi. N'engeso zabo ziba z'obushambo.7Amagulu gabo, galibirha gajikola amabi, ganalibirhira kashesha eshagama y'abarhagwerhe chaha. Enkengero zabo, ziba nkengero z'amabi. Omunjira zabo, haba ebyokulya byabusha n'oku nyagana. 8Barhayinji enjira y'omurhula omungendo zabo murhaba bushinganyanya. Bagera omurhujira rhunamenyikene; Ngasi ohigeramo arhayi omurhula.9Cho chirhumire oku babalirwa kuli hale nerhu; N'obonjo rhurhakabubona. Rhwana linga obuche, hanayinja obw'olufu. Obuchererachera, rhanalambagira omu mwizimya. 10Rhwana hurhagira nka mpumi oku chibambazi; Rhuhurhagira nka barhagwerhe masu. Rhwazerera ahakagarhi k'ezuba nka budufu. Ahagarhi k'ebikulo binene, rhushusha nka bafu.11Rhufulula nka ntale z'elubala; Rhuhirirha nka ngku; Rhulindira oku babalirwa kw'ebyaha rhurhana kubona n'obuchunguke eyi bunali hale n'erhu.12Bulala okuhekenya amenyo kwerhu buli binene embere zawe. N'ebyaha byerhu birhuyerekene. N'abubi bwerhu buli haguma n'erhu rhunayinji ebibi byerhu. 13Rhwali hanirwe, rhwabula n'obuyemere emwa Nyamuzinda; Rhwalekera Nyamuzinda werhu; Rhwaj'omu ntambala omu kujihanira; Rhwahira enkengero mbi omu murhima kw'emyazi mibi y'obubeshi.14Obuchunguke bwachiherere; N'okufua omushombanyi, byachiyegula kuli hwewe. Bulala obushinganyanya bubonekana ku mugaragaro. N'okuli eri kwakanabaha. 15Obushinganyanya bwa herere; N'achiyegula oku bubi achichungula. Nyamuzinda alola n'obonjo, eyi arhachiri buyemere.16Abona nkaharhali mulume; Asomerera eby'omuntu akola; Nantyo okuboko kwage kwna murhabala, n'obushinganyana bwage byanamuyemeza.17Bulorh'obushinganyanya nka muherho; Ayambala omwirhwe engofera y'okufuma; Arhola oku chitakira nka mwambaro; Achishukulira oburhe nka gorhe. 18Ye hembe buli muntu nk'oku akolere; Abanyaburhe bunene kubashombanyi babo. Abashushene n'oku banzi babo ye galule ebiri nk'ebyo oku bizimba.19Beyubahe ezino lya Nyamuzinda kurhenga emunda ezuba lizikira, n'obukuze bwage kurhenga ezuba lishoshoka; Amango Nyamuzinda ayinja nka nyanja nene. Muka Ochere y'emulibisye. 20Omwishogwa y'eyinjire Sayuni oku b'emwa Yakobo b'ehungame ebyaha byabo; kwa derhere Nyamuzinda.21Nyamuzinda aderha: Lola echihango chani haguma nabo Muka muchesibwa ali haguma nawe; n'emyazi yani ahirire omu bunu bwawe; Erhaga rhenga omu bunu bwawe, chiro n'omu bunu bw'abana bawe. Nyamuzinda aderhere, kurhenga buno n'esiku n'amango.
Chapter 60

1Zuka, okolere, bulala obulangashane bwawe bwa yinjire, n'erenge lya Nahano lya kukolezeza.2Bulala, talaga, omwizimya gwashwikira egulu n'omuwizimya dunduli gwabikira amashanja g'abantu, oku w'oyo Nahano ayimangire, n'erenge lyage lyayinja lyalangashana enyanya zawe. 3amashanja g'abantu galambagaira omubulangashane bwawe, n'abami bashimbulira obulangashane bw'emiseke yage.4Yinayinamula amasu eburhambi bwawe, olole: Boshi bashubuzenye, bayinjire emunda oli, bagala bawe barhenga hali na bali bawe wanjire baherhwe emugongo. 5Hano obona ntyola wasima, omu murhima gwawe gwashamuka, gwanasima, bulala obugale b'omu nyanja bwayinja bwalerhwa emunda oli n'obugale bwamashanja bwayinja babulundulire emunda oli.6Amaso g'Engamiya gakuzunguluka, haguma n'orhunyena rhw'Engamiya z'e'Madiyani n'e' Zefa. Abarhenga e' Seba boshi bayinja baherhe ehoro n'obuku. 7Amaso g'e'Kedari goshi gashubukira emwawe, ebigandabuzi bw'emwa Nebayoti wuzakazikukolera; zakazikuyinamukira ebwa chishesha chani, banazi ntulira, na nakuzaa endagano y'erenge lyani.8Babande abola bayinja babalala nka chichu omuchanya, byayinja babalala nka nguku ziyerekeze ebwa nyogo zabo. 9Kubinali; nyono nye bizimba bichinihiriz; amarho g'e' Tarisis gagarhanzi, gayinja gaherhe abana bawe barhenga hale, bachiyikira emiringa n'ehoro zabo, mpu bajikukuza ezino lya Nahano Nyamuzinda wawe, omwimana w'e' Israeli wakujisaga erenge.10Abantu b'emahanga bashubikuyumbaka enkuta zawe, n'abami babo bakazikukukolera, omu bwagalwa bwani, na kushurha, chi omu bonjo bwani na kufir'olukogoo; 11Enyunvi zawe za kaziyorha zichingwirwe, erhachingwa ezuba n'obudufu libakazikukulerhera obugale bwa mashanja gayinja garhulirwe n'abami ngasi boshi banabona banakazikuderha oku liri shanja ligishirwe na Nahano.12Bulala eshanja eri obwami bafundi ku kolera bazimengerera n'amashanja gagukumuke. 13Erenge lya Libana lyaja emunda oli, omurhi gw'esindani, omukalakala n'omuberebere bakazi kuyinji bakuherhereyo haguma mpu nji abihye endalo yani echesibwe, mpu nkuze halala ntabika amagulu gani.14Abana babalala bakazagi kukurhindibuza, bakazi kuyinja emunda oli bafukamire, banachikabula omu magulu gawe ngasi balala boshi bakazagi kugayaguza bakazi kuderha mpu we lugo lwa Nahano, mpu we Sayuni w'omwimana w'e Israeli.15Bulala walekererwa n'okukushomba buzira owaderha mpwa kuje ahaburhambi, nkola na kujira lukengwa lw'esiku n'amango mushingo gw'eburha linene. 16Nji wayonka amonka g'amashanja, nji wayonka amabere g'abami, onamenye oku nyono Nahano nye muchunguzi wawe, n'oko muchiza wawe, yenina emisi ntwali ya Yakobo.17Ahaliri h'omulinga, na kulerhera ehoro, ahaliri h'echuma, na kulerhera omulinga, ahaliri heshali, na kulerhera omulinga, n'ahali h'amabale, na kulerhera echuma. Abimangizi na kuhereza g'omurhula, n'abarhambo bawe bwaba bushinganyanya. 18Barhakachiyunva akavulindi kaderhwa omu chihugo chawe, changwa obuhaguzi eri buhaka omu mbibi zawe, ebizimbero byawe wabiyirika " Bugale. "19Ezuba arhali lilyachikazi kuku kolezeza ezuba, arhali omwezi gu gwachikazi kuku kolezeza obudufu; Nahano ye kola waba bulangashane bwawe esiku n'amango, na Nyamuzinda wawe yye kola waba erenge lyawe. 20Ezuba lyawe lirhakachizika, n'omwezi gwawe gurhakachihera, bulala Nahano ye kola waba bulangashane bwawe bw'esiku n'amango, n'esiku z'emishibo yawe lero zikola zahwa.21Omu lubaga lwawe murhakachibonekana abarhali bashinganyanya, bayima omu chihugo esiku n'amango, yemimera y'omwishwa lyani, gogunali mukolo gw'amaboko gani, mpu libayerekana erenge lyani. 22Owaliri mugeke akola ajiba bihumbi n'owaliri ntyo ntyo akola ajiba eshanja linene. Nyono, Nahano, hanola amango gahika, okola najirako oku liguma.
Chapter 61

1Omuka gwa Nahano Nyamubaho guli enyanya zani, bulala Nahano anshigire amavurha; antuma mpu ngende kuyigiriza abakene emyazi y'omurhula, nfumye abavunikire omu murhima, nyalize omwazi g'obuchunguke emwa abali omu buja, nambwire abali omu mpamikwa oku bashwekulwe.2Ndalike omwaka g'obonjo bwa Nahano n'olusiku l'obuholo lwa Nahano werhu, ntulirize abali omu mishibo boshi.3Nderhere abali omu Sayuni obushagaluke, mbayambise echimene ahali h'oluvu, mbashige amavurha g'obushagaluke ahali h'omwambalo gw'emishibo, mbayambise omushangi g'olusiku lukulu ahali h'omurhima gwamaganya. Bakazi kuhamagalwa mirhi y'obushinganyanya, yarhwerwagwa y'erenge lya Nahano.4Njibayumbaka omu byali bikola biguka, bashubikuyimanza enju za bashokuliza babo zaliri eri zashandukire zana shubi kuyumbaka engo zabaga zashandere, n'enju z'abantu baburhwaga mira. 5Aba balama banji bakazi kuyabula amaso genyu, abantu barhenga ehanga banji baba bahinzi benyu na bakolozi b'enkoma zenyu.6Chi mwabo mwaderha badahwa ba Nahano, mwayirikwa bakozi ba Nyamuzinda werhu. Mwakazikulya okubukubungu bw'amashanja, n'erenge lyabo mu mwaliyimamo. 7Ahali h'eshonyi mwahabwa bigabi bibiri, na hali h'ebijachi nabo bakala babanda empundu. Okola kwarhuma bayushulirwa kabiri echabo chigabi omu chihugo chabo, na ntyola babona obusime bw'esiku n'amango.8Bulala nyono, Nahano, bushinganyanya nsima, chi ntasima obushambo n'obulyalya nkola na bahereza echilagane ch'esiku zoshi. 9Eburha lyabo lyaja erenge omu gandi mashanja n'obuko bwabo bwayololoka omu zindi mbaga; ngasi boshi banababona bakazi kuderha oku liri eshanja lya Nahano.10Mperhe na chivuga bwenene omu Nahano, omurhima gwani gwayakira omu Nyamuzinda wani, bulala anyambisize emishangi y'obuchire, ampundiri echushuli ch'obushinganyanya, nka kulala omuhya mulume ayambala eshungwe , nka kulala omuhya mukazi achiyambisa emishangi yage. 11Bulala, kulala edaho lifunuka mw'emburho na kulala eshwa limera mw'emburho, ku Nahano Nyyamuzinda ameza obushinganyanya n'obukuze embere z'amashanja.
Chapter 62

1Ntasira eri Sayuni warhuma, ntarhulirira eri Yerusalema warhuma, kuhika obushinganyanya bwage bubonekane loshi, n'obunguke bwage bukolere nka chenge. 2Amashanja gabona obushinganyanya bwawe, n'abami boshi babona erenge lyawe. Bakuyirika ezino lihyahya obunu bwa Nahano bwamanyisa.3Waba chimene walangashana omufune za Nahano, eshungwe ly'obwami omugarhi k'efune za Nyamuzinda wawe. 4Orhakachihamagalwa mpu we: " walekerwe " n'echihugo chawe chirhachihagalwa mpu: " Biguka " chi wakazi kuhamagalwa: " Shagi yani." N'echihugo: " muhya." bulala okuba Nahano okurhonya, n'echihugo chawe chabona owachirhola.5Nka kulala omulamba arhola omunyere, ntyo kun'abana bawe bekushabe: Na nka kulala omuhya mulume ashagalukira omuhya-mukazi, ntyola ku Nyamuzinda wawe yekushagalukire.6Oku nkuta zawe, Yerusalema naziheberekwa balanzi: Ery'ezuba eri budufu, nt'amango bankasira: Mwabo mwe mwakazikuyibuka Nahano, murhasiraga! 7Murhamulekaga ahumuke, kuhika ashubikuyumbaka Yerusalema, kuhika ashubikumujira erenge l'egulu.8Nahano achigashire oku kuboko kwage kw'amalyo, n'okuboko kwage kugala byoshi, mpu: Nta chiyemera mpw'emburho yawe yawe echibwe n'abashombanyi bawe; n'abantu b'ehanga barhaka gorhomer'amavu warhamiraga. 9Chi ngasi abanashalula emburho babanayirwako banakuza Nahano, ngasi abacha ebidoke babanayinywakw'amavu omu bululi bw'endalo yani chesibwa.10Mugere,mugere omu mirwango, murheganyize olubaga lwani enjira: mukombeze omulimbwa, mukule mw'amabale;muhanike echimenyiso ch'okushubuza olubaga.11tala, oku Nahano amamenyisa omwazi kuhika obuzinda bw'egulu,mpu: Mubwire mwali wa Sayuni, mpu: Omuchunguzi wawe yoyo wayinjire, ayinjire n'oluhembo lwage, n'oluhembo lwage luli embere zage. 12Bakazi kuhamagalwa, lubaga luchesibwa; abachungulagwa na Nahano, nawe wenine bakazi kukuhamagala: Owakazigi kulonzwa: Lugo lukomere.
Chapter 63

1Ye nde oyola warhenga e'Edomu, arhenga 'e'Bosra anayambere emishangi ya yinji yabaraganya? Ali mwinja omu myambalo yage, anayinjire akandagira n'emisi yage yoshi. " Nyono nyenderha n'obushinganyanya, nye ntwali omu kuchungula." 2Chirhumire omwambalo gwawe guliko eshagama, chirhumire oyambere nka mukanzi?3Nyenine nyenalemaga nakanda na ntaye omu lubaga wangwasize. Obola omu burhe bwani namakandabo, namabakandagira omu mugayo gwani, eshagama yabo yambalalira oku mishangi, ntyola nazingisaa emyambalo yani. 4Omu murhima gwani muli olusiku l'okuchihola, n'omwaka g'obuchunguzi bwani gwamahika.5Nalolereze, ntaye w'okurhabala; nasomerwa: Ntabonaga burhabale! Lero okuboko kwani kwantabala n'oburhe bwani bwankomeza. 6Omu burhe bwani nalabarha embaga omu mugayo gwani nabavunyongola, eshagama yabo nayisheshera oku daho."7Nkola nakuza obonjo bwa Nahano n'erenge lya Nyamubaho, ngasi kantu Nahano arhujirire koshi, n'aminja gage garhajira lugero ajirire enju y'e' Israeli. Arhuyerekere obonjo bwage amango arhubabalira n'amango arhushoboza obunene b'obwinja bwage. 8Bulala aderhaga, mpu: Bamaba lubaga lwani, bana bani barhakanandenganya."9Omu burhindibuke bwabo boshi, arhali ntumwa changwa eri malayika, chi yenine wayinjaga kubachungula omu buzigire n'omu lukogo lwage, yenine wachungwire, abarhulabo, abaheka yenine omu siku za mira zoshi zoshi.10Aliko bowe bamugomera banagayisa omuka gwage mushinganyanya, lero ahindamuka mushombanyi wabo, yenine abachula kw'entambala.11Abola bayibuka esiku za mira, amango g'omukozi wage Musa, ngahe ajire olala wabachungulaga omu nyanja, olala lungere w'obuso bwage? Ngahe ali olala wabahebagamo muka gwage guchesibwa?12Yolala wabalongolaga kuboko kulya kwa Musa n'okuboko kwage kw'erenge, olala wagabaga amenji embere zabo, mpu ly'ezino lyage likuzwe esiku n'amango. 13Yolala wabagezaga omu muhengere nka ndogomi yagera omu mpinga, barhasirhalaga.14Baba nka kulala nkavu zayandagalira omu lubanda. Omuka gwa Nahano gwahekabo ahabahumukira, ntyola kuwalongolene olubaga lwawe, mpu ly'ezino lyawe lija erenge.15Talaga kurhenga omuchanya, ochibonere kurhenga ebwa ndalo yawe echesibwa n'erenge, ngahe obongwa bwawe bwajire? Ok'okuboko kwage n'obonjo bwawe oku nyono bwahwere? 16Bulala we darha! Bulala Abrahamu arharhuyinji, naye Israeli arhankanarhumanya, w'oyo Nahano we darha, we muchunguzi werhu kurhenga esiku n'amango, ly'ezino lyawe.17Chi chirhumire, woliha Nahano, warhuka rhwahabukira hale, rhwarhenga omunjira zawe, n'okurhuma emirhima yerhu yafunda kukuyoboha igaluka erhi buzigire bwabakozi bawe burhumire n'obwamashanja gomwima gwawe18Gali mageke amango olubaga lwawe lutakatifu, lwayimire mwakola kashambala : abashombanyi berhu bakomanyize endalo yawe takatifu. 19Kurhenga mira rhurhachiba nka lubaga orhegeka, olurhachijira ezine lyawe.
Chapter 64

1Nka wankaberere amalunga oka yandagala! Entondo zanageram'omusisi embere zawe. 2Nka kulala omuliro gugulumiza eshali eri nka kulala gunabirundul'obwalike ly'omenyisa ezino lyawe emwa bashombanyi bawe: Amashanja goshi gadirhimane embere zawe.3Amango wajiraga ebisomerene by'okuyubahisa, ebirhurhaliganizize, wayandagala,entondo zadirhimane embere zawe. 4Bulala kurhenga amango gamira abantu barhayunvaga, eri kumenya oku marhwiri, chiro n'esu lirhabonaga Nyamuzinda, aliko w'oyo wenine; wejira ebisomerene okolala ebiringirize.5W'oyo webuganana n'olala osima okujira ebishanganene, balala bantu bakuyibuka omu njira zabo, talaga walilubire, nerhu rhwajira ebibi, rhwalama mwagola mabi manga ganene ka njirhwachunguka?6Aliko rhweshi rhwabere nka chintu chizingire n'okuli kwerhu koshi kwabere nka mishangi eberekere n'ezinga, rhweshi rhwayumukire nka hyasi, n'amabi gerhu garhubaleze nka kulala empusi egenda. 7Na ntaye chiro n'omuguma ohamagala ezino lyawe, ntaye ochizusa akukulikire, bulala warhubishire amasu gawe wanarhulibuzize oku njira zerhu zibi.8Aliko lero: Waliha Nahano, w'oyo we darha, rhwabano rhuli budaka, nawe w'emubumbi werhu, rhweshi rhuli mukolo gw'efune zawe. 9Yagirwa Nahano, orhabaga n'omugayo gunene, eri kuyibuka amabi gerhu esiku zoshi, talaka, olole, rhukuhunire, rhweshi rhuli bantu bawe.10Ebishagala byawe bichesibwa byamaba mpinga, Sayuni amaba mpinga, Yerusalema hamaba hantu hh'ebiguka. 11Enju yerhu echesibwe nanyinja ahola badarha bakazagi kukuziza, hagulumire n'omuliro, n'ebintu byerhu byoshi bikwirire byasinyongokere. 12Oleke orhashimbuliraga ebyo byoshi, Yagirwa Nahano? Wasira n'okurhurhindibuza bwenene?
Chapter 65

1Abantu barhanzize baherhe badosa emyazi yani, nayemerere, okushiganwa nabarhalega bandonza nana bwirire eshanja lirhahamagerwe oku zino lyani, oku: Nyono nye nyono. 2Ngasi lusiku na kazikulambulira amaboko gani ebwa lubaga lw'entumwa, ebwa balala bakulikira enjira ebihire, omu kushimba enyifinjo zabo bonine.3Luli lubaga lungayisa ngasi mango burhahusa: Banarherekerera omu mashwa n'oku yoseza obuku oku madafali. 4Banayumbaka oku mashinda n'okuyinja bachibisha obudufu; n'okulema balya enyama y'engulube.5Balema baderha mpu: Ochiyeguze, orhanchengeraga bulala ndi muchesibwa kukulusha. Ebyola kubiri nka musi omu mazulu gani, nka kulala omuliro guyinja gwadurha ngasi mango.6Tala ebi nyono na yandikire embere zani: Nka ntasiraga, nakabahesez'obuhanya. Nechi, nabahesa obuhanya bwabo. 7Oku mabi genyu, ntyo kwa derhere Nyamubaho, n'oku mabi gaba yisho bayosaga obuku oku ntondo. Bana banambulir'obukenge oku rhurhondo; Nyebajuhe oluhembo lwabo lwebi bajirire.8Ntyo kwa derhere Nyamuzinda: Nka hali omurhobo omu kabindi; Bana derha mpu: Orhagushandaguzaga; bulala haliho omugisho! Nyenjire kuguma n'obusime bw'abakozi bani, mpuyi ntabishandaguza byoshi.9Nyenkule Yakobo k'oluburha; Na Yuda akalinzi k'entondo. Abishogwa bali berhole echihugo n'abakozi bani banalamamo. 10Saroni lwebe lwabuliro lw'ebibuzi byani. N'akabanda ke Akora kebe k'oku herezeza enkavu zani obufumu oku lubaga lwani nji lwa ndonza.11Aliko mwabo mu mwalahire Nyamuzinda mwayibagire entondo zichesibwa zani, mwajirira Gadi echibo: Mwayunjuziza Mena akabehe.12Nabayerekezeza ewa ngorho: Naku bafukamisa mweshi muyirhwe. Bulala nahamagere, murha nshuzaga. Naderhere, murhana nyunvaga, aliko mwajirire ebigayisize omu masu gani; Mwana chishoga ebingayisize.13Chochirhumire, ntyo kwa derhere Nyamubaho, Nyamuzinda wani. Intyo: Abakozi bani belye mwebe shali; Abakozi bani benywe mwanaba nyorha, Abakozi bani bechisimise, mwanalaka. 14Intyo kw'abakozi bani beyimpe n'omwishingo omu mirhima yabo, aliko mwabo mweyamire omu malibuko g'emirhima yenu omu burhindibuke bw'emirhima yenyu.15Mweleke amazino genyu oku bishogwa mpu bagakolese; Nyamuzinda, Nyamubaho abayirhisa. Yehereze abakozi bage elindi zino. Owelonze oku akagishwa omu chihugo, yegishwe omu bushinganyanya bwa Lulema. N'owesharhe omu chihugo, yesharhe omu bushinganyanya bwa Lulema. Bulala amalibuko gazinda geyibagirwe , gebishwe omu masu gani!17Bulala nalema egulu lihyahya n'empingu mpyahya. Barhaka chiyibuka ebintu bya mira. Birhaka chigaluka omu nkengero. 18Muchisimise munabe omu mwishingo esiku zoshi, enyanya we Yerusalema oku mwishingo, n'olubaga lwage oku busime. 19Nasimisa Yerusalema, nansimire olubaga lwani; Barhaka chiyunva y'olwamo lw'emiziga eri lwamo lw'obushagaluke.20Harhaka chibaho,eyi mwana eyi mushaja. Barhayeze esiku zabo: Bulala owefe omu myaka egana yebe musole. N'omunya byaha wafa omu myaka egana ye vumwe. 21Beyumbake enju, banazilamemo. Behinge emburho banalye amalehe gazo.22Barhakachiyumbaka enju mpu windi muntu wayilamamo, barhakachirhwera mpu windi muntu abe ye birya, bulala esiku z'olubaga lwani zaluga nka za murhi, ntyola ku n'esiku z'abantu bani nji zaluga banashagalukira emikolo ya maboko gabo siku zinene. 23Barhakachirhamira busha, barhakana chiburha oku burhindibuke, chi bwebe buko bugishirwe na Nahano,na bana babo.24 Nyono nakazi kubashuza embere bampamagale; bakazikuba barhazimala kuderhe eri mira nabayunvaga. 25Nyambwe n'omwana w'echibuzi bakazi kulisiza haguma, entale yakazi kulisa akahasi nka nkavu, n'enjoka yowe yakazi kulya oluchulo, nta mabi na nta buligo bwechikolwe oku ntondo yani echesibwe loshi, ku Nahano aderhere.
Chapter 66

1Ntyola ku Nahano aderhere: Empingu che chirhi chani ch'obwami, n'egulu hahantu mpeba amagulu, nju elinkagurhe mwakanyumbakira na ngahe hankaba mahumukiro gani?2Ebyola byoshi maboko gani gabijiraga, biri byani ebyola byoshi Nahano kwa derhere, talaga oyula ndolako, omukene n'omugekegeke, ogeramo musisi omu kuyunva oluderho lwani.3Banarherekera enkavu banagenda kuyirha omuntu: Banarherekera omwana w'echibuzi banakunyongoleza nyakabwa egosi: Banarhula enterekero, chi yamwamba gw'engulube; banasirize obuku, chi eri banaharamya banyamuzinda b'eshushano bowe bachishogere enjira zabo, n'emirhima yabo omu bibihire mwelonzeza obushagaluke.4Nani nkola nachishoga ebibi kubalusha na bakwebako buhanya baherhe bayoboha, bulala nahamagere, na ntaye washuzize, na derhere,na ntaye wayunvirhe; bajirire ebibi omu masu gani, ebintasima biba chishogere.5Muyunvage omwazi gwa Nahano, mwabo mwe muyoboha omwazi gwage; bulala bene benyu banabashoshoba banabalirhako ezino lyani lirhumire, baderhere, mpu: Nahano ayerekanage erenge lyage, linerhu rhubona obusime bwenyu chi aliko beshonyi za gwarha.6Omulenge g'olwamo guli omu lugo, emyamo eri ebwa Ka Nyamuzinda, omulengo gwa Nahano ogo, aguha abashombanyi bage oluhembo lubakwanene.7Embere arhondere achinekere, eri mira aburhaga; embere arhondere okuyunva emikero, arhabiko omwana w'oburhabana. 8Nde okola abwene okuli nk'okola? Ka echihugo chankaburhirwa oku lusiku luguma? Oku chinekera, Sayuni amaburha abana bage.9Ego: Kanankachingula enda y'omuzere buzira kumuburhisamo omwana? Ku Nahano aderhere, nankaba nyemburhisa mpu nkola nafuka enda? Nyamuzind kwa derhere.10Mushagaluke mweshi na Yerusalema, mushagaluke eri yerhumire, mweshi mwe mumusima, muyunjulir'obusime haguma naye. Mweshi mwe mwaliri omu mishibo haguma naye! 11Limugala kuyonka munayugurhe amonka gage g'oburhulirize, limununusa munachivugire ebere lyage ly'erenge.12Bulala ntyola ku Nahano aderhere, mpu: Tala, namuyerekeza omurhula nka kulala olwinji lushulula, na muyerekeza erenge ly'amashanja nka musuka guyunjwire. Mwayonkeswa, muhekwe emugongo, munachuchurhize oku madwi. 13Nka kulala omuzere ochuchirza omwana wage, ku nani nabachuchurhiza, murhulirizwe omu Yerusalema.14Mwabona ntyola, omurhima gwenyumuyunjule omushingo; amavuha genyu nka kulala olubala lushishagira, kunago gashishagira, okuboko kwa Nahano kwa menyikana omu bakozi bage, n'omungo gwage omu bashombanyi bage.15Bulala Nahano ayinja n'omuliro, n'emitugari yage eri nka mpusi ya chihusi, mpu linji ayunvisa obukali b'okuluba kwage, n'emihigo yage omu ndimi z'omuliro. 16Bulala, omu muliro achira ngasi muntu olubanja eri anafumbarhire engorho yage anayiyerekeza ngasi muntu: Ananigwa na Nahano bali banene.17Balala bantu bachikomya, n'okuchishukira omu mashwa, mpu bashimbe olala ogalimo ahagarhi, ngasi balala banalya enyama z'engulube, ebiryo byabushabusha n'embeba, abola boshi bahumukira haguma, Nahano ye derhere entyola.18Nyono menyere ebijiro byabo n'enganiza zabo, nynjire kushubuzaa amashanja goshi n'abantu ba ngasi lulimi, bayinja babona erenge lyaani. 19Nabahira kw'echimenyiso, na balala bafulumukaga olufu omugarhi kabo, nabarhuma emwa mashanja: E'Tarsisi, e' Puti, n'e' Ludi emwa balala bafola omuherho, narhumabo e' Tubali, e' Yavani n'omu bizimba bya hale hale, bilala birhashwiraga kuyunva naderhwa, birhashwiraga kubona erenge lyani, bayinja kumenyisa erenge lyani.20Bakula bene benyu boshi ebw'amashanja goshi, balerhabo nka nterekero yarhulwa Nahano; nji bayinja oku ndogomi, oku mitugari, oku nchingo, oku ndogomi n'oku ngamiya, banaja ebwa ntondo yani echesibwe; e' Yerusalema, ntyola ku Nahano aderhere; na bene Israeli bayinja baherhe entulo omu bintu bikwirire, banaziheka omunju ya Nyamuzinda. 21Na ntyola, narhola baguma babo mbajire badahwa na Balawi: Ntyola ku Nahano aderhere.22Nka kulala amalunga mahyahya n'egulu lihyahya nji nalema byayorha bibaho embere zani, ku Nahano aderhere, ntyola k'obuko bwenyu n'ezino lyenyu byayorha bibaho. 23Kurhenga oku mwezi guhyahya kuhika oku gwindi guhyahya, na kurhenga oku Sabato kuja oku yindi Sabato, ngasi muntu y'eyinje kufukama embere zani, ku Nahano aderhere.24Oku handi nji baja embuga banashigana emirhumba y'abantu bangomeraga, balala omuvunyu gwabo gurhakafa n'omuliro gwabo gurhakazima: Bayorhe bali bikabulirwa oku bantu boshi.

Jeremiah

Chapter 1

1Myazi ya Yeremiya, mugala wa Hilikiya, muguma wabadahwa e Anatoli, omu chihugo cha Benjamini. 2Mwazi gwa Nahano, gwa muyinjira amango ga Yosiya, mugala wa Amoni, mwami we Yudeya, kuhika omu mwaka gwa kali kumi na kasharhu k'oburhegesi bwage. 3N'amango ga Yoyakimu, mugala wa Yosiyasi, mwami we Yudeya kuhika oku buzinda b'omwaka gw'ekumi na muguma e Sedisiyasi mugala wa Yosiyasi, mwami w'e Yudeya kuhika omu mango g'okubunga kwe Yerusalemu mwezi gwa karhano.4Omwazi gwa Nahano gwa muyinjira, mwebi binwa: 5Embere nkuleme omu nda ya nyoko, nalikuyinji, embere orhenge oku bere lyage, nalikugishire, na kurhegeka mulebi w'obuko. 6Ashuza: Ah! Nahano Nyamubaho? Lola! Ntenji derha: Bulala ndi mwana.7Na Nahano amu bwira: Orhaderhaga: Ndi mwana: Ogende emunda abala na kurhumako boshi, na ngasi ebi na kurhegeka byoshi, 8orhayobohaga; Bulala ndi haguma nawe mpu nkulange, Nahano aderha.9Kandi amulambulira efune yage anahuma oku bunu bwage; Nahano ambwira: Lola namaheba emyazi yani omu bunu bwawe. 10Lola, namakuheba zene enyanya z'amashanja n'amami, wahangula n'okushurha, kumaliriza n'okubiya mpu ly'oyumbaka ona rhwere.11Omwazi gwa Nahano gwa kuyinjire, omula binwa. Yeremiya bichi oli wabona? Amushuza: Nabwene agarhi k'omulozi. 12Nahano ambwira: Wabwene bwinja; Bulala yinalolereza omwazi gwani, mpu ogujire.13Omwazi gwa Nyamuzinda gwanyinjira obwa kabiri, mwebi binwa: Chichi wa bwene? Namushuza: Nabwene echuka, okulunda lwe malambo. 14Nyamuzinda anambwira: Emalambo obuhanya bwayinjire oku bantu boshi bw'echihugo.15Lolaga, nkola nahamagala olubaga loshi lw'amami g'e malambo, Nyamuzinda aderha; Nji bayinja, njibanarhabikira ngasi muguma entebe yage y'omuhanda aha lunvi lwe Yerusalemu oku lwisa enyunda za bazungulukire. 16Nyinaderhaby'okucha olubanja n'oku lwisa abo, eri kukaliha kwabo koshi kurhumire, bulala balindekere, bajihera ba lyangombe babo, bulala balifukamire embere ye mirimo ye fune zabo.17Nawe, shweka emikaba yawe, yumuka, obabwire ebinakurhegekere. Okubayo kwabo orhadirhimanaga, ntanakujirira oku yoboha embere zabo. 18Lola, nku bwirire muzino siku omu chihugo choshi nka chishagala chizibu, chogo ch'amarhale, olusika l'omulinga, oku lwisa abami be Yudeya, oku lwisa abarhambo, oku lwisa abadahwa bage n'olubaga lwe chihugo. 19Nji bakujirira entambala, aliko barhakakuhima; Bulala ndi haguma nawe.
Chapter 2

1Echinwa cha Nyamuzinda chanyinjira : 2Genda oyamire omu marhwiri m'e Yerusalemu : Talaga echi Nyamuzinda aderhere : Nyibukire obunvikane bwawe b'omu bunyere bwawe,n'obuzigire bwawe ochiri muhya,wabagona nkulikir'omu mpinga,oku budaka burhakarhwerwamo mburho. 3Israeli aliri muchesibwa wa Nyamuzinda. Aliri burhogera b'omushalulo gwage. Boshi bagulagako bajir'echaha, amabi mabahikira, ku Nyamuzinda aderhere.4Muyunve echinwa cha Nyamuzinda, mwabo mulala gwa Yakobo, nenyu mweshi mashanja m'olubaga lwa Israeli. 5Tal'echi Nyamuzinda aderhere: Bulenzi buchi na jirire, bashokuliza benyu ba bwene emwani, bwarhuma mwaja hale nani n'okukulikir'ebintu bya busha nenyu mwenine mwalihinduka busha ? 6Barhaderhaga, ngahe Nyamuzinda ali warhukulaga e Misiri, arhuhek'omu mpinga, oku budaka burhayera, bw'emina, oku budaka bubako ezuba likali, n'olufu, oku budaka burhagerwako, na nta muntu obulamako.7Nabaheb'omu chihugo chinayera,li muly'amalehe n'ebintu binja birimo,aliko mwayinjire, mwazingis'echihugo chani, akashambala kani mukajire bikabulirwa. 8Abadahwa barhaderhaga mpu ngahe Nyamuzinda, abaherag'amarhegeko, barhamenyaga, abangere bangomera, abalebi, baleba oku zino lya Baali bana kulikira ebirhaherhe kamaro.9Bobo nashond'oku balega,ku Nyamuzinda aderhere,nashond'okulega n'abana benyu. 10Mugende mugere oku chizimba che Wakiti mulole ! Murhum'omuntu e Kadari,mususume bwinja mu nalole kaba hali echintu chishushir'entyo chabereyo. 11Hali obuko bwahindamwire ba lulema bage? Nachirw'akaba barhali b'okuli ? aliko abantu bahindamwire echali chimuher'obukuze omu chirhaherhe kamaro.12Empingu esomezwe n'echi chinwa,empingu eyubahe bwenene,empingu ekene bwenene ! Ku Nyamuzinda aderhere. 13Okuli, byaha bibiri by'obuko bwani bwakolere : Bandekere nyono ndi shoko ya menji m'akalamo, baja kuhumba orhuliba, orhuliba rhuberekere, rhurhabika menji.14Israeli, muja wagulwagwa changwa waburhagwa omunju, gurhe akafarhwa mpiru ? 15Enyanya wage,abana b'entale yi bagusha, yi zayama bwenene, yi zashanda echihugo chage, ebishagala byage byachumikirwe, nta banya-chihugo bachirimo. 16N'abana ba Mefisi na Tapanesi bamakugemb'erhwe. 17Ebi birhakuyinjire bula walekaga Nyamuzinda amango aliherhe akuyerekeza ?18N'abula,chakarhuma warhola enjira y'e Misiri ojinywa amenji m'e Naili ? Chakarhuma waja e Asuriya kunywa amenji m'e Efurati. 19Obubi bw'obwakuhana, n'obukubaganya bwawe bwa kuchir'olubanja. Omenye ona yibuke oku bibi n'okubilerhere amaganya, okuleka Nyamuzinda, Lulema wawe, n'okurhagwarh'obukenge emwani, aderhere na werhu, Nyamuzinda mukulu w'echalega.20Kurhenga mira,wavuna omuzigo gwawe,wach'enkoba zali kusibikire. Waderha: ntachishond'okuba omu buja. Aliko, oku ngasi hirhondo hilehere; n'eshishi wa ngasi murhi wayinama nka muhushi. 21Nakusimaga nka muzabibu mwinja. Na kweba emburho nyinja,kurhe wahindukire, wahindulwa muzabibu gw'elubala. 22N'eri wachiyoza n'amagadi; n'eri wakolesa esabuni nene. Echaha chawe chayorha chibonekene embere zani. Aderhere Nawerhu, Nyamuzinda.23Kurhe wakaderha : Ntasagi chizingisa ? Ntashwiragij'emwa ba Baali ! Tal'enjira yawe omulubanda, oyibuke echiwajiraga nka minya elibirha mparampara. Kandi ngenzi-ngenzi. 24Punda y'elubala ekomere empinga. Yahumeka omuka gw'empusi. Nde wakamubuza kujirechasimire ? Abamushonda boshi barhakarhama;Banamubona omu mwezi gwage. 25Omenye walek'amagulu mawe buzira birato. Omu miro gwawe gurhayunvag'enyorha. Ali yi waderha : Byabusha, arhali nta kubushi nsimire ba lyangombe babalama, nashond'oku bakulikira.26Kul'omwizi anamwara nk'afarhirwe ntyo ku bene Israeli nji bamwara bowe, abami babo, abadahwa babo n'abalebi babo. 27Bana bwir'emirhi : Oli darha. N'ebale : We wampaga akalamo. Bulala bampindulire omugongo; barhandola. N'amango bali omu byago,banaderha oyumange, orhuchungule. 28Ngahe balyangombe bawe wachirire Bali? Bayimange akaba baka kuchiza olusiku lw'echago. Bulala, okw'ebishagala bikulu byawe bingana kun'abalulema bawe bangana, w'oyo Yuda !29Chichi chakarhuma mwagendekera oku rhayunvikana nani ? Mweshi mwankolere ebyaha, kw'aderhere Nyamuzinda ! 30Nayirhir'abana benyu si barhayunvaga; Barhagezaga bachishubako. Omupanga gwenyu, nka ntale yayirha. 31Mwe bantu ba luno luburha, mulol'echinwa cha Nyamuzinda. Ka naberere Israeli, mpinga changwa chihugo ch'omwizimya mugeke ? Chichi chirhumire abantu baderha: Rhuchigengire; rhurhashond'oku galuk'emwawe ?32Echikumi chinayibirira ebintu byage by'okuchisongora, changwa oweruka omwenda gwage g'omuchifuba? Abantu bani banyibirire. Hamager'esiku zirhaherhe luganjo. 33Talaga oku wayanguh'omu njira zawe omu kushond'echosimire! Wakomez'engeso yawe okujir'ebibi. 34Kuger'okushumi y'omwenda gwawe kuli eshagama ya bakene ba bene barherhe chaha. Aborhagwarhaga bali bashanda olunvi.35Echo, chirharhumire orhaderha: Nechi ndi muzira chaha! Okuli, oburhe bwage bwandekere. Talaga, naburana nawe, bulala aderhere : ntaherhe n'echaha chiguma. 36Chakarhuma wachihurha okubintu by'enjira yawe. Wabon'eshoni enyanya we Misiri nk'oku wazibonag'enyanya we Asuriya. 37Nji warhenganyo n'efune okwirhwe, bulala Nyamuzinda alahir'abola ochinihire. Na ntacho nji wabon'emwabo.
Chapter 3

30Nawe si hanofarhwa gurhe wajira ? Chiro wakayambala ebidula,okana chiyambisa e horo, okashiga n'ebara omu mesho, ona chijire mwinja buli busha tu.Abazigirwa bawe, yibalonz'omurhima gwawe. 31Bulala nayunvirhe omulenge nka mulenge g'omukazi wa burha. Amalumwa nka mukazi waburha olu burha lurhanzi. Omulenge g'omunyere Sayuni, oli achiganya, n'okulambula efune zage, anaderha: Buhanya bwani bulala omurhima gwani gwa holere embere z'abanzi bani.3Enyanya z'ebyo nahanz'envula erhanya, n'envula y'obunda erhenya erhachiboneka. Amesho gakola gayorha nka ga mbaraga, garhachibona shonyi. 4Gurhenga mwenosa orhachindakirako: mpu Darha wee k'oli chirongozi w'obusole bwani?5Kayewe akola ayorha alubire? k'ayorha n'oburhe esiku n'amango? Kw'aderha ntyo, onabuli kola amaligo gawe, okulikire enjira zawe wenine.6Kandi Nahano ambwira omusiku za mwami Yosia, Kawabwene ebi Israeli yajira kandi mugomwa? Ashonere kubuli busunzu bw'entondo, yajirirako obubaraga, kandi, nabuli murhigwebirhi bibishi wago. 7Amalire kujir'ebi byoshi, aderha mpu : Nkaligalukira: Aliko arhanagalukaga; na mwaliwabo, Yuda mulumuna wage, w'echilala nabwen'ebyo byoshi.8Abwene okunahulusa Israeli w'omugomwa, namuha amaruba g'okulekana; enyanya z'obubaraga, aliko mwali wabo, naye ashubijir'obubaraga. 9Okubona aliyanguhire okijir'obubaga, echihugo chazinga, abaraga n'ebale, n'omurhi. 10Haguma n'ebi byoshi mwali wabo, Yuda w'omugomwa, oku murhima gwage arhazingalukira, aliko oku bubeshi, Nahano aderhere.11Nahano ambwira mpu : Mugomwa Israeli wachiyerekene mwimana kulusha Yuda w'omugomwa. 12Genda oje lunda lw'enyanya oyalagaz'eyi myazi, oderhe mpu : Mugaluke, bene Israeli babagomwa ku Nahano aderhere: Ntachikulola n'oburhe; bulala ndi wabongo, Nahano aderhere, ntayunv'oburh'esiku n'amango.13Ohungam'ebyaha byawe, bulala wagomere, Nahano, Nyamuzinda wawe kuger'enjira zawe zinene kushimba abahisi eshishi w'emirhi y'ebyasi bibishi murhanakenga omulenge gwani, Nahano aderhere. 14Mugaluke mwabo bana bagomere, ku Nahano aderhere, bulala nyono nye Nahamwenyu, nayinjibarhola muguma wa chishagala chiguma, na babiri bamulala muguma, na balerha e Sayuni. 15Nani na baha ba lungere, basimis'omurhima gwani, abanalisa oku bwenge n'obumenyi.16Nahano, muyushuke n'okuba banene mwechi chihugo, Nahano aderhere, ezola siku nji barhachiderha: mpu ngahe esanduku y'amalaganyo eri, erhaj'omu murhima; barhanayi yibuka, barhanalonza okuyibona, na ntayindi bachijira.17Mwagola mango Yerusalemu, bamuhamagala ntebe y'obwami bwa Nahano; N'amashanja goshi gabuganana eyo Yerusalemu, enyanya ly'ezino lya Nahano; nji barhachigenda oku murhima gubi. 18Mw'ezo siku Enju ya Yuda bagenda haguma n'enju ya Istaeli, nabo baja haguma, kurhenga ebihugo by'enyanya, lubibi na chilala na haga bashokulu benyu, mpu kabe kashambala kabo.19Aliko nyono naderha mpu: Nakuhira haguma n'abana n'okuguh'echihugo chisimisize, kashambala kakwirire oku mashanja? Nani naderha mpu: mwampamagala, darha, murhachihindamuka omu kunkulikira. 20Okunali kulal'omukazi alekere b'eshungerero, ku nenyu mwajiraga mwandeker'eshungerero, mwabo nju y'e Israeli, ku Nahano aderhere.21Omulenge gwayunvikan'okubusunzu bw'entondo, gwalaka enyanya zabo n'amahuno g'abana b'e Israeli; bula babihize enjira zabo, bayibirire Nahano, Nyamuzinda wabo. 22Mugaluke, mwabo bana bagomi, nyono na kula olugomo lwenyu. Mulole, rhwayinjir'emwawe; bulala we Nahano, Nyamuzinda werhu.23Okuli, ntacho bulibusha okulangalir'entondo zirhanka rhurhabala mu chichi, olubaga lunene luli oku ntondo nechi kubinali, Nahano Nyamuzinda werhu yenine ye burhabale bwerhu. 24Aliko echintu ch'eshonyi chaherez'akasi kaba darha kurheng'omu busole bwerhu; rhurhamenyaga ebibuzi n'enkavu, abana n'abazana babo. 25Muleke rhulyame omushonyi zerhu, muleke zirhubumbe bulala rhwagomere Nahano, Nyamuzinda werhu, rhwabo nabadarha, kurheng'omu busole kugera zene; rhurhakengag'omulenge gwa Nahano, Nyamuzinda werhu.
Chapter 4

30Nawe si hanofarhwa gurhe wajira ? Chiro wakayambala ebidula,okana chiyambisa e horo, okashiga n'ebara omu mesho, ona chijire mwinja buli busha tu.Abazigirwa bawe, yibalonz'omurhima gwawe. 31Bulala nayunvirhe omulenge nka mulenge g'omukazi wa burha. Amalumwa nka mukazi waburha olu burha lurhanzi. Omulenge g'omunyere Sayuni, oli achiganya, n'okulambula efune zage, anaderha: Buhanya bwani bulala omurhima gwani gwa holere embere z'abanzi bani.4Mukembulwe emwa Nahano, mukule echikoba ch'emirhima yenyu,mwe bantu b'e Yudeya nenyu mwe muli e Yerusalemu, oburhe bwani burha kolera nka muliro. Naguka kolera nta muntu wakagala kunguzimya, enyanya ly'obubi bw'ebijiro byenyu. 5Mulolereze mu Yudeya, muyigirize omu Yerusalemu, muderhe: Mubande omu mushekera, mubande akalulu : muderhe: Rhuchilunde haguma rhuje omu bishagala bikomere. 6Muhire ebendera omu Sayuni, muyake mubone omurhula, murhalegemaga: Bulala nalerha obubi kurhenga emalambo, n'oku yangiza bwenene.7Entale yarhengere omulubala lwayo ye ya yirha abantu, ekola erhondere enjira,ya marhenga aheba mpu ly'ejira echihugo chawe okuba mpinga, n'ebishagala biguka, murhabera omuntu. 8Enyanya ly'oko muyambale ebigunira, muganye n'okulaka omu malumwa. Bulala oburhe bukali bwa Nahano, buhinda mukaga burhuleka.9Kw'olola lusiku, Nahano aderhere ntya : Omurhima gwa mwami nji gwa hera, n'emirhima ya bakulu bage. Abadahwa nji barhangala, n'abalebi binja basomerwa. 10Nani na derha, Haa! Nahano Nyamuzinda okuli warhebekere, ab'abantu be Yerusalemu waderha mpu baba n'omurhula, aliko mupanga gwajirebo omu mirhima .11Amango ab'abantu b'e Yerusalemu bakazi kubwirwa ogola mwazi, echihusi ch'omuliro kurheng'enyanya omu mpinga, emo munyere wa bantu bani,'chirhali chihusi ch'okubuliriza changwa ch'okubizura.13Talaga, njazamuka enyanya nka bichu n'emitungari yage y'ebirha nji yaba nka mulaba guli gwa zunguluka Efarasi zage zilibirha kulusha nyunda buhanya ! Emwerhu, bulala rhwebihire. 14Woyo Yerusalemu, oyoge omurhima gwawe gurhenge m'obubi y'ochunguka. Enganizo zawe zibi za kuberamo kuhika mango chi ? 15Bulala omulenge yi gwa yamagiza engani kurhenga Dani. Muyigirize obubi kurhenga oku ntondo ye Efurahimu.16Mubwire abantu engani.mulole muyigirize enyanya lya Yerusalemu, okwa balanzi barhengere omu chihugo cha hale, bali bayakuza n'emirenge enyanya ly'ebishagala by'eYudeya. 17Nka balanzi b'eshwa bazungulukire bulala angomere ku Nahano aderhere. 18Enjira yawe n'ebijiro byawe bye bikuhisize kw'eyi myazi: Obu b'obugome bwawe, bulala bilumire, chiro binahikire n'oku murhima gwawe.19Omunda yani,omunda yani! Yina lumwa omu murhima gwani. Omurhima gwani gugayire omu kagarhi kani,ntaka gala kusira; bulala wayunvirhe we murhima gwani, omulenge g'omushekera n'omu dindiri gw'ebirha. 20amahanya enyuma ya mahanya ya yamagizwe;bulala echihugo cha bihire, n'okuliguma hema lyani lya bihire, n'emishangi oku hishanji hityu.21Kugera mango machi nji nabona ebendera lyani, n'okuyunva omulenge gw'eholere ? 22Bulala abantu banibali bahwinja barhanyinji, bana babulire obwenge na nta bukengere baherhe, bali benge omu kujira amabi s'aliko oku kola aminja barhenjiko loshi.23Nalola echihugo nabona chabere biguka,murhali bantu,nalola empingu nazo zirhalimo obulangashane. 24Nalola nabona entondo za dirhimana, n'entondo yoshi yashaganywa. 25Nalola,nabona nta muntu chiro n'omuguma, n'enyunyi nazo z'emalunga za libirhire. 26Nalola, nabona amashwa goshi gayeraga gabere bikundera, n'ebishagala byage byoshi bya shandere ya Nahano, n'embere y'oburhe bwage bukalihire.27Kulakuba Nahano aderhere ntyo : Echihugo choshi chaba biguka, s'aliko nta chi malisa loshi. 28Enyanya ly'okola echihugo cha chiganya n'amalunga gayiragula bulala nye biderhere,bilonzize ntana bilagira,ntana hindamuka. 29Omu chishagala choshi bali birhire,enyanya ly'emidindiri ya bagenda oku mafarasi n'abanya miherho;bajire omu bishaka; bashonere oku birimbi ngasi chishagala chalekerwe, chiro nta muntu n'omuguma oyorhemo.30Nawe si hanofarhwa gurhe wajira ? Chiro wakayambala ebidula,okana chiyambisa e horo, okashiga n'ebara omu mesho, ona chijire mwinja buli busha tu.Abazigirwa bawe, yibalonz'omurhima gwawe. 31Bulala nayunvirhe omulenge nka mulenge g'omukazi wa burha. Amalumwa nka mukazi waburha olu burha lurhanzi. Omulenge g'omunyere Sayuni, oli achiganya, n'okulambula efune zage, anaderha: Buhanya bwani bulala omurhima gwani gwa holere embere z'abanzi bani.
Chapter 5

1Muger'eyi n'eyi omu mihanda y'e Yerusalemu yoshi mulolereze, mwamenya omungombe zage, ziri mw'echo chihugo akaba mwabona chiro na muntu muguma oli wakola omu kuli, oli walonza obushinganyanya; lero nani nanababalira echi chihugo. 2Nachiro baderha mpu: nk'oku Nahano alamire, okuli bali bachigasha, bahamiriza obubeshi. 3Nahano wee, k'amesho gawe garhalol'obushinganyanya? Wabashurhire, aliko barhayunvaga n'oku chigaya; wabalimbwire aliko bafundire kuyunva: Amesho gabo gakomere nk'abale: balahire kukugalukira.4Nani naderha mpu: Okuli aba bali bakene; bali basire barhagwerhe bwenge; bulala barhamenyere enjira za Nyamuzinda, barhenji oku ye muchi w'olubanja; 5naj'emwabakulu, naba bwira nashambala nabo; bulala bowe bamenyere enjira za Nahano, bamenyere omwazi gwa Nyamuzinda wabo, chiro nabo bach'enkoba bayinji kuch'emanja aliko baleker'okuli. 6N'enyanya z'oko, kapiri arheng'omulubala abamira, nyambwe w'elubala abahira mpiru, shosho ahiga ebihugo byabo, ngasi muntu warheng'eyo aba ahanyagere bulala amaligo gabo gali manene, obugomi bwabo n'okugaluk'enyuma kwako ngasi lusiku kwamaluga bwenene.7Gurhe nankababalira? Abana bawe bandekere, bashigire abarhali ba Nahano; nabere namabayugusa n'ebiryo, bahusha, bajibuganana banene omu nju z'abahushi. 8Baba nka punda ziyugurhirh'esezi; ngasi muguma achifija okulyama na mukw'owabo. 9Ka nyono nafundi hana abali nkabo? ku Nahano aderhere: Ka nafunda kuchiholera oku mashanja gali nk'ago?10Murharame enyanya oku chibembero ch'entondo zabo mubihye, mukondagule; mubakule kw'amarhabi, bulala barhali ba Nahano. 11Bulal'enju ye Israeli n'enju ya Yuda banjirire amabi ganene, ku Nahano aderhere. 12Balahira Nahano, n'oku derha mpu: Arhali yewe: Nago mabi garharhugerako; ntako rhwaba rhurhaja mu ngorho rhurhanaja mushali; 13N'abalebi baba nka mpusi, n'omwazi gwage gurhaba omubo; ntyo, kubajirwa.14Enyanya zantyo, Nahano w'emirhwe; ku aderhere: Obola mwaderhere ntyola, najir'emyazi yani omu bunu bwawe nka muliro, n'aba bantu zaba nka shali, nabo bagulumira n'omuliro. 15Mulole, nabalerher'olubaga lwa hale: Ego nju y'e Israeli, ku Nahano aderhere; lubaga lw'emisi, lubaga lwamira bwenene, lubaga lurhenji olulimi bali baderha.16Eshaho bali bagwasamo, eri shinda echingwirwe, na boshi ziri ntwali z'entambala. 17Njibabalya emyaka mwahingaga, n'obuntu bwawe, babalya emisole yenyu n'abanyere benyu, babalya enkavu, n'ebibuzi, bakulya omuzabibu n'amalehe, bashandira ebishagala byabaga byayumbakirwe bilala wabaga ochikubagirire oku ngorho zabo.18Aliko, chiro n'ago mango, ku Nahano aderhere, mpu: ntaba nabalisa. 19Hagera amango mwandosa, mpu Nahano arhujirir'ebila byoshi enyanya zabichi? G'amango nji wababwira mpu mwenine abo, gago mango nji mwaja omu bya byabahisi bali omu chihugo chenyu.20Mulol'eyi myazi omu nju ya Yakobo, muyibwire oku ba Yuda, muderhere mpu. 21Muyunv'ogu mwazi, mwabo bantu b'abahwinja, murhagwerhe bwenge; mugwerhe amesho garhabona; mugwerhe amarhwiri aliko garhayunva. 22ka murhanyubahire chiro? Ku Nahano aderhere; Ka kubinali murhadirhimana emalangambere gani; nyono nye nahirag'omuchanga lube lubibi lw'enyanja, okuburhegesi bwani, n'enyanja erhanka rhalukaho?23Aliko olu lubaga lugwerh'omurhima gw'olugomo n'oku rhayunva, n'obubi; kubali bachigendera ntyo. 24Chiro barhali baderh'omu mirhima yabo: Mpu; rhuyubahe Nyamuzinda, Nahano werhu, olerha envula, y'okuhanguka, n'eyobuzinda, oku bichanji byage; n'okurhurhegekera amaboso gw'okushalula yenine ahebereho. 25Obubi bwenyu bwahindamwir'ebyo byoshi, n'ebyaha byenyu byarhumire murhakazibona ebiryo.26Omu bantu bani mukola muli bwabonekana ababi; bali barhega emirhego y'okulingiramo ababo. 27Kulala echogo chiyunjwire byananyunyi, kw'enju zabo zikala ziyunjwire obubi; enyanya z'oko babere bakulu, bachihere ebikulo. 28Baluziz'amagala bachwera, bachidukwize; alik'oku myazi y'amaligo yabarhalukire olwimango, omukuch'emanja bali bacha, barhakengere olubanja lwabene, barhakengere olubanja lw'efubi, mpu babasimise; barhakengere olubanja lw'abagunda. 29Ka nankafunda kuhana ebijiro birintyo? Ku Nahano aderhere; lubaga lulintyo omurhima gwani gwankabula kuluhebako omungo?30Ebisomerene n'ebyokugayisa biri byabonekana mw'echi chihugo! 31Abalebi bali baderha obubeshi, abadahwa bali barhambula n'oku yigiriz'ebyabo-byabo; bali bashonda abantu bakulikire oku banaderhere. Gurhe mwaja mwajira hano obuzinda buhika?
Chapter 6

1Bene Benjamini, muyake mubon'omurhula; murhenge omu Yerusalemu, mubande omu mushekera e'Tekoa, muyimanze echimanyiso omu Beti- Keremu ; bulala hali obuhanya bwarhenga olunda lw'enyanya, buli buhanya bunene bwenene. 2Mwali wa Sayuni oli mwinja, bwenene, nakubihya. 3Abangere n'ebibuzi byabo bamugerera; bayumbaka ebirhala byabo haguma naye, enyunda zoshi; boshi bayabuliraho.4Muchirheganye, mubalwise; mugende, mumurhere mubagorhe, rhwamahera ezuba likalizika, ebizungu-zungu by'ech'egolo byamamali huluka. 5Muyinje, rhuzamuke budufu rhumushandire enju zage zinene.6Bulala Nahano w'amashanja aderhere mpu: Much'emirhi; Yerusalemu yeshi mumugorhe, luba lugo l'obubeshi luwarhangi rhabalire. 7Kulal'eshoko erhengamw'amenji ku naye arhengamo amabi mage; okuchul'entambala n'okushaba y'emyazi eb'eyola munda, omu masu gani, ngasi mango endwala n'ebihulu emalangambere gani. 8Leka nkubwire Yerusalemu omurhima gwani, gwankana gurhengako nji nalek'echihugo bwama, eyi murhali bantu.9Nahano w'emiherho aderhere mpu: Ngasi hyoshi hiyorhere omu Israeli nka mizabibu; galul'efune yawe kulal'owarhumbul'amalehe arhabik'omugarhanda n'okugalul'efune yage. 10Nde nderhage naye nyamagize bayunve? Amarhwiri gabo garhayunv'emyazi ya Nahano, bali bayiyunvira eshonyi biri nkabijachi emwabo; barhayishagalukire.11Aliko nyunjwire oburhe bwa Nyamuzinda; n'amarhama n'okubabalira, nashesher'oburhe oku bana omu njira, n'ebigusho by'emisole; bulal'omulume na mukage barholwa, omushaja ogondamire w'emyaka minene. 12N'enju zabo zajamw'abandi, amashwa gabo konako, nechi nalambulira okuboko kwani oku bantu bali mw'echola chihugo ku Nahano aderhere.13Bulala, abani bali mw'echola chihugo, omukulu n'omudorho boshi kulagula balimo; omulebi n'omudahwa bali muntangira-ntangira gurhebekana balimo. 14Bali bafumya ebihulu by'abantu bani enyanya-nyanya yonine, bababwira mpu guli murhula, nabo nta murhula. 15Eshonyi zabakolere chiro amango balemaga bakola ebyola? Chiro n'ehityu, ntashonyi omu mesho; obola ntyo kubiri bakumbagala omu bakumbagala; hano babona bakala bali ahashi, nji nabayinamula nyenine ku Nahano aderhere.16Nahano aderhere ntya: Muje omu njira za mira zinene, mulole, mudose bwinja enjira zamira, ngahe enjira y'obwinja yaliri? Muyijemo mwabona oku mwahumuka, aliko bowe baderhere mpu: Rhurhayishimba. 17Nani nabahebereko abalanzi, baderhere mpu: Muyunve omulenge gw'omushekera; aliko baderhere mpu: Rhurhayunv'ebyo. 18Enyanya za ntyo muyunve mwe mashanja, mumenye, mw'endeko ebindi nakola omukagarhi kabo. 19Yunva, w'echihugo; mulole, nalerha obuhanya mwabala bantu, nechi, g'amalehe g'emiganiza yabo, bulala barhalilonzeze oku yunva emyazi yani; n'oku lugenda amarhegeko gani, nago bagalahire.20Bichi najira n'obuku bwarhenga e'Seba, n'olusheke l'obuku l'omu chihugo cha hale? Embago zenyu ntazisimire n'enterekero zenyu ntazisimire chiro. 21S'aliko, enyanya za ntyo, Nahano aderhere ntaya: Mulole, nkola nabarhega emirhego mwagwamo omushamuka n'omugala okubanali; abalungwe n'abera bahungumuka. 22Nahano aderhere ntya: Mulole, abantu bayinja kurheng'elunda lw'enyanya, lubaga lurhali lugeke lwahulukira obuzinda bw'egulu.23Bafumbarhire omuherho n'echumu likalihire, barhagwerhe bonjo; omulenge gwabo echihogero chabo guli nka mukungulo gw'omunyanja baba bashonere oku ndogomi na ngasi muguma ayomekere echumu lyakujamo.we mwali wa Sayuni. 24Rhwayunvirhe ogo mwazi, enungo za chika, n'okuyunv'ebihamba binene, omukero gwager'omunda nka muzere oli hofi kuburha.25Murhajag'omwishwa, murhalambagiraga omunjira; bulal'engorho y'omushombanyi eri eyola munda; obuba buli olunda loshi. 26Mwali w'abantu bani, oyambal'echigunira, ochivuvulize omu luvu; ojire emishibo y'efula yawe, miziga minene bwenene; oband'endulu bulala owarhumala arhugerereko.27Nakujirire obe mulolerezi w'olubaga lwani, y'omenya okuwarhangula oborhere bwabo. 28Boshi bali bagomi kulusha, bali bajeyi n'eyi n'okushwekerana kw'emyazi; bali bazibu nka bale; obubi boshi babulimo. 29Omuvumo guli gwavugurhiza y'echuma chilibwe n'omuliro omuchuzi agwerhe avugurhiza busha s'aliko amazi y'echuma garha chirhengamo. 30Lufuranga lufire ku baderha nechi Nyamuzinda yebajahikire, abalekere.
Chapter 7

1Omwazi gwahikire Yeremiya kurhenga emwa Nahano mpu: 2Yimanga oku lunvi lw'enju ya Nahano, oyalagaze omwazi, oderhe, muyunvirize Omwazi gwa Nahano, mwabo Yuda mweshi, mwe muli mwaja mw'ezila nyunvi kuchikumba Nahano.3Nahano w'embaga, Nyamuzinda we Israeli : Aderhere ntyala: Mukubule enjira zenyu, n'ebijiro byenyu : Nani nanabayikaza hanola. 4Murhalangaliraga emyazi y'obubeshi ; Okuderha, shengero lya Nahano, shengero lya Nahano, shengero lya Nahano by'ebila binwa.5Bulala eri mwankakubula bwinja enjira zenyu, n'ebijiro byenyu, eri mwanka hana oku bushinganyanya ahagarhi kw'omuntu n'omwalungwe wage. 6Eri mwankaba murhakenereze echigolo, ery'efubi, eri omukana, ery'okushesha eshagama erhaherhe kahinda hinda, eri mwankaba murhashimbire abandi banyamuzinda oku buhanya bwenyu. 7Ago mango nanabayikaza hanola, omu chihugo naherezaga basho, esiku n'amango.8S'aliko muherhe mwalangalira ebinwa by'obubeshi birhaherhe kamaro. 9Ka mpu muzimbe ; muyirhe, mushushe,kuchigasha obubeshi, mugashanize Baali, mukuli'ire banyamuzinda bw'obubeshi balala murhamenyere. 10Mwanashubikuyinja kuchiyerekana emalanga gani, mwenola nju, ehamagerwe oku Zino lyani n'okuderha mpu rhwamafuma, okujira agola mabi goshi. 11Eri emalanga genyu mwinja gwa bazimba, eyila nju y'okuharamizwa mw'ezino lyani ? Nyenine mbwene ebyola : Nahano Aderhere.12Mugendage emwani e'Shilo ahanahebaga ezino lyani burhanzi, mulole ebinajirire enyanya z'abantu nani Israeli. 13Kandi, bulala mwajirire ebila bijiro. Ku Nahano Aderhere, bulala nababwiraga kurhenga esezi, murhanalonzaga oku yunva., bulala nabahamagalaga murholonzaga oku nshuza. 14Najirira eyila nju, ehamagerwe oku zino lyani,eyila mulangalire, nahanola naherezaga basho, nka kulala najira Shilo. 15Nabakabula hale n'amasu gani; nka kulala nakabuliraga bene benyu boshi n'omulala goshi gwa Efurahimu.16Nawe, orhahuniraga olula lubaga, orhana derheragabo, orhanandakiriraga enyanya zabo, bulala ntakuyunva. 17Murhabwene ebimwajirire omu bishagala bya Yuda n'omu mihanda je Yerusalemu. 18Abana barholagula eshali ; abalume banachana omuliro, abakazi banaduga obuntu. Omukurheganya omugoli changwa makamba w'empingu, n'okuhereza abandi banyamuzinda entulo z'okunywebwa libangayisa.19Ka nyono nyibarhindibwize ku Nahano aderhere; karhali bonine bachibabazize, bulala barhamenyere. 20Che chirhumire Nahano, Nyamuzinda. Talaga n'oburhe bwani bwayunjula hanola, oku bantu n'oku birhungano, oku mirhi y'omu mashwa n'oku malehe gw'omwishwa, gasirera garhakanazima.21Ntyala ku Nahano w'embaga aderhere, Nyamuzinda we Israeli; muhebe entulo zenyu z'oku yoswa haguma n'enterekero zenyu, muly'enyama. 22Bulala nta derhaga nabasho, ntanabahaga amarhegeko, amango na kulagabo omu chihugo ch'e'Misiri, ku ntulo z'oku yoswa n'ez'enterekero. 23Talaga, erhegeko nahagabo, muyunvirize omulenge gwani, nanaba Nyamuzinda wenyu, mwanaba lubaga lwani; Mulambagire omu njira mbayandikire, mube n'eragi.24Barhanayunvaga, barhanarhengaga okurhwiri, bakulikira amahanulo g'okubula obukenge barhajaga embere aliko bagaluka enyuma. 25olusiku basho barhengaga omu chihugo ch'e Misiri, kuhika bunola, nabarhumira abakozi bani, abalebi, nabarhuma ngasi lusiku, kurhangir'esezi. 26Aliko barhayunvaga, barharhegaga okurhwiri; bajira amarhwiri gazibu, bajira amabi kulusha b'eshe.27Okababwira ebila byoshi barhakuyunva; okabayamagiziza barhakushuza. 28Obwirebo: Hanola olubaga lurhayunviriz'omulenge gwa Nahano, Nyamuzinda wabo, barhanakulikira enyigirizo zage; okuli kwaherere omu bunu bwabo.29Oche enviri zawe, ozikabule hale, ojikuganyiza oku ntondo, bulala Nahano akabwire n'okushunika oku mwandagalo gugwalerh'oburhe. 30Bulala bene yuda bajirire amabi omu masu gani. Nahano kwa derhere; baheba amabi gabo muno nju, ehamagerwe oku zino lyani, n'okulizingisa.31Bayumbakire omu chanya ya Tofete, omu lubanda lwa mwene Hinomu, libayosa abana babo n'abanyere babo omu muliro, nta murhegekaga, birhananyinjiraga omu nganiza. 32che chirhumire mulolage, esiku zayinja Nahano kwa derhere, Tofeti arhakachiderhwa n'olubanda lwa Ben hinomu, lwahamagalwa lubanda lw'embago, bulala njibahamba abantu omu Tofeti, harhakachiboneka ah'okuhamba abantu.33N'emifu y'abola bantu nji byaba biryo bya nyunyi z'omu chanya n'eby'elubala, na ntaye w'ebiribise. 34Njinamaliriza omu bishagala bya Yuda n'emihanda ya Yerusalemu omulenge gw'okusheka n'omulenge gw'obushagaluke, n'omulenge gwa muhya mulume, n'omulenge gwa muhya mukazi, bulala chinola chihugo nji chaba butambara.
Chapter 8

1Agola mango, ku Nahano aderhere, njibahambula amavuha g'abami b'e Yuda, n'abakulu bage, n'amavuha gabadahwa naga balebi, n'amavuha g'ebe chihanda cha Yeremiya. 2Banagayanika oku zuba embere z'omwezi, n'omuherho goshi gw'empingu, bashonereko, n'okugukolera, n'okugushimba n'okuchikumba, erhachihebwa haguma, erikuhambwa ganahabwayo. 3Okufa nji kwachifinjwa kubalala beyorhe omu mulala gubi, ahantu nalibisagabo, ku Nahano aderhere.4Kandi obabwire ku Nahano aderhere ntyola, nka kukumbagala n'okurhachiyimanga? Ka kuhindamuka buzira kugaluka. 5Gurhe abala bantu b'e Yerusalemu bahindamukire n'okugaluka enyuma n'okurhebekwa okurhachigaluka? N'okulahira kuhun'obonjo.6Mba munviriza, nanyunva, aliko baliderhere kubi, ntaye wachigalukireko: N'okuderha: Gurhe najirire? Boshi barhola omulindi, nka ndogomi yajikulwa. 7Chiro n'olubondo luyinji amango g'ebichu omu chanya, n'enguku, n'enyunyi, n'embaruwayi zanamenya amango gazo g'okuyinja, aliko olubaga lwani lurhenji erhegeko lya Nahano.8Gurhe mwankaderha: Mpu rhuli benge; erhegeko lya Nahano liri haguma nerhu? Aliko lolaga akalamo kw'obubeshi kabandisi kajirire obubeshi. 9Abanya bwenge bagwarhirwe n'eshonyi, libachiganya: Tala libagayaguza omwazi gwa Nahano, na bwenge buchi baherhe? 10Che chirhumire bakabo naherezabo abandi balume, n'amashwa gabo nagahana barhambulebo, bulala kurhenga oku mwana kuhika oku mukulu basimire ebintu. Kurhenga oku mulebi kuhika oku mudahwa boshi libajira eby'obubeshi.11Baganizize oku fumya echihulu ch'omunyere w'olubaga lwani enyanya-nyanya, n'okuderha mpu: Murhula! murhula! nabo nta murhula. 12Begwarhwe n'eshonyi bulala baherhe bajira amabi; barhagwerhe shonyi omu masu, barhenji obwinja, chicharhuma bakumbagala haguma na bakumbagala, njibahindamulwa ku Nahano aderhere. 13Nkala namalabo: Ku Nahano aderhere, ntalehe lya chiboneka oku muzabibu n'ebibabi byoshi nji byayuma na ngasi ehinahagabo njihyaherabo.14Nka gurhe rhwanka yorha rhuyikere, muchihebe haguma rhuje omu bishagala binene rhuberemo, bulala Nahano, Nyamuzinda werhu, arhuniga. Arhunywesa amenji galulire, bulala rhwagomere Nahano. 15Rhulangalire omurhula aliko nta kwinja kwabonekere, rhwali nihire oku rhwafuma, aliko gwabere mugayo.16Gurhenga e'Dani hayunvikene emilenge y'endogomi zage n'olwamo, egulu lyamadirhimana, za yinjire, kula echihugo, na byoshi birimo n'abantu balamiremo. 17Narhuma enjoka omugarhi kenyu, empiri, zirhayirhwa n'omupanga, zabalumagula, ku Nahano aderhere.18Nalonza okurhulera omu malumwa gani, omurhima gurhe gwaluma omugarhi kani. 19Talaga, omulenge gwa malayika gw'omunyere w'olubaga lwani ligwayunvikana kurhenga omu chihugo cha hale bwenene, ka Nahano arhali omu Sayuni? Ka mwami w'e Sayuni arhachilimo? chakarhuma mwangayisa n'eshushano zenyu z'okubeja, n'eshushano mbalama?20Mashalulo gagerere, n'amango g'echanda gahwere, rhurhanachungulwaga. 21Navunikire n'amalumwa enyanya z'omunyere w'olubaga lwani, ndi omumugayo, n'oboba bwangwarhire. 22Ka nta mavurha gachiba omu Giliyadi? Ka nta mufuruma ochibaho? chichi chanka rhuma omunyere w'olubaga lwani arhafuma?
Chapter 9

1Nshondere bwenene erhwe lyani lihindamuke menji, n'amesho gani gabe shoko y'emiziga, yi ntalaka ezuba n'obudufu enyanya z'abanyere b'abantu bani! 2Kwankabere kwa bulalagirire, mbe n'echumbi omu mpinga, echiraro ch'abahisi; nde nk'abantu bani, ntenge haguma nabo! Bulala bali bagonyi, boshi chiro, bigusho by'abantu babi. 3Bagwerhe olulimi lulehere, l'okubesha; bulala bagendekere kuba n'emisi omu chihugo, aliko arhali omu bwemere; bulala bagenderere kurheng'omu babi kuj'omu bwindi bubi, barhamenyere ku Nahano aderhere.4Muchilole ngasi muguma n'omwalungwe wage, murhachizeraga ngasi yeshi; bulala buli muntu akomera,na buli mwalungwe aj'eyi n'eyi kushobekana. 5Nabo barhebek'abalungwe babo, barhaderh'okuli, bali bayig'oku jira obubi. 6Olamire omu bubi; n'omola bubi mu bali balahira kumenya Nahano.7Che chirhumire Nahano w'enfola aderhere mpu : Nabayayusa bulala nkantajirire ntyo gurhe najir'abanyere bw'olubaga lwani ? 8Olulimi lwabo eri ngorho y'okuyirha, ntacho baderha kurhali kubesha; oku bunu bwabo bali baderh'omurhula oku balungwe babo, aliko oku murhuma bagwerh'omuhigo gubi. 9Kantabajuha kw'ebyola bali bajira, ku Nahano aderhere, nji nta choléra kw'olola lubaga?10Oku ntondo n'okuganya, oku ntondo najira echihogero; bulala hahire, ntaye w'okugerako, omulenge gw'ebyelubala nta kuyunvikanako ; enyunyi z'omu chanya n'ebirhungano byoshi byalibirhire n'okuhera. 11Nani najira Yerusalemu ebumbe rhenvu, mikaba ya banyambwe, n'ebishagala by'e Yuda nabijira mpinga murhalamire bantu. 12Ngahe omuntu w'obwenge oli wayunv'eyi myazi? Aderhere mpu, ayunv'oku Nyamuzinda aderhere ! Ayalagaze n'okub aza bichibirhumire echihugo chashandwa, chahya chibe mpinga na ntaye w'oku chigeramo?13Nahano aderhere mpu : Bulala balekere amarhegeko gani, nahiraga emalangambere gabo ; barhayunvaga omulenge gwani; barhanagukulikiraga; 14Bulala bakulikir'emiganiza y'emirhima yabo, bashimba bene Baali, oku beshe babayigirizaga.15Chechirhumire Nahano w'enfola miherho aderhere mpu: Mulole, nalisa ababantu n'ebirhi bilulire n'amenji galim'obulozi. 16Nani nabashandaza omu bihugo, emunda barhabayinji murhenji na b'eshe, nji narhuma engorho enyuma zabo, kugera amango nabamala.17Nahano w'enfola miherho aderhere mpu: Muhamagale, abakazi balake! Bayinje, bachiganye! 18Babangule barhubwire barhukule amaganya! Emiziga yi yarheng'omu mesho gerhu, amenji yimayandagal'oku ngohye zerhu.19Bulala emilenge y'amaganya eshandere e'Sayuni: Gurhe! Barhushandeze! Bihemere okuyaka echi chihugo! Echihugo chashandere! 20Bakazi, muyunv'omwazi gwa Nahano, amarhwiri genyu gayunve echiri oku bunu bwage! Muyigirize abanyere benyu enyimpo z'amaganya, muyigirizanye ngasi muguma n'omwalungwe wage okulaka!21Bulala olufu lwashonere oku kabonero k'enju zerhu, lwajire omu nju; lwabugana n'abana omunjira, n'emisole ngasi hoshi bali. 22Derha: Nahano aderhere mpu: Emifu y'abantu yarhogera omu mashwa nka mwavu, nka mburho erhoga enyuma z'omushaluzi na ntaye wayirholagula.23Nahano aderhere mpu: Bamenye banka chishingira obwenge bwabo, abagwerh'emisi bamenye banka chishingira emisi yabo, N'abagale bamenye banka chishingira obugale bwabo. 24Aliko owashond'okushinga achishinge bulala agwerh'obwenge ana menyere, amenye aku ndi Nahano, w'obonjo, w'okuli n'omuchi w'olubanja okugulu; bulala ntyo ku nsima, ku Nahano aderhere.25Mulole, esiku zayinjire, Nahano aderhere, z'oguhana oluhembo ku balala bakemwirwe kurhenga omu kurha kembulwa emirhima yabo, 26E'Misiri, Yuda, Edomu, abana ba Amoni, Moabu, boshi bachigemba n'okugema obwanwa bwabo, abalamire omu mpinga; bulal'olubaga loshi lurha kembwirwe, n'olubaga loshi lwe Israeli bagwerh'emirhima mizibu erhakembwirwe.
Chapter 10

1Muli nju ya Israeli, muyunve omwazi Nyamuzinda ababwirire! 2Nahano aderhere mpu: Mumenye mwayiga enjira z'embaga, mumenye wayubaha ebimenyiso by'empingu, oku embanga zibiyubahire.3Bulala emigenzo y'embaga buli busha, banacha olushali omu lubala: Efune y'omukozi yanalubeza n'embasha; 4Bana lukwiza n'efuranga n'ehoro, banalubandika n'emisumari n'okubandiriza n'ehama yi lurha chishaganya. 5Ebyo bishushanyo bya ba nyamuzinda eri mirhi, erhanka derha; banayibarhula, bulala erhanka lambagira. Murhayiyubahaga, erhankabajira kubi, erhanagwerhe buhashe bw'okujira aminja.6Ntaye oli nka w'oyo, oli Nahano! Oli mukulu, n'ezino lyawe liri likulu oku misi yawe. 7Nde orhanka kuyubaha, mwami w'olubaga? Weshinganene okuyubahwa; bulala omu kagarhi k'abanya bwenge bw'olubaga n'omu bwami bwabo, ntaye oli nka w'oyo.8Boshi haguma, biri by'elubala barhagwerhe bwenge; obumenyi bwabo buli busha ziri shali! 9E'Tarasisi bali bakulayo ehoro n'efuranga, kurhenga e'Bufasi, kasi kabakozi b'efune y'abashuk'ehoro; emishangi y'ebyola bishushanyo mpu ba nyamuzinda biri birezi by'eshusho y'omunigi n'omuduku, n'ebyo byoshi kali kasi k'abakozi babo. 10Aliko Nahano ali Nyamuzinda w'okuli. Ali Nyamuzinda olama na mwami w'esiku n'amango; egulu linadirhimana embere z'oburhe bwage, n'embaga zirha barhakomerera oburhe bwage.11Mubwire bo ntya: Abola ba nyamuzind barhalemag'empingu n'egulu nji bahirigirhira omugulu n'ebiri eshishi w'empingu. 12Alemag'egulu oku misi yage, akwiza egulu oku bwenge bwage, arhinda empingu oku bwenge bwage. 13Oku mulenge gwage, amenji ganayandagal'emalunga, anarharamy'ebichu kuja eyi n'eyi egulu lyoshi, anajir'emibaraganyo n'envula, anakula omuhusi omu bikingi gwabyo.14Buli muntu akala ali nka ch'elubala nta bwenge, buli mukozi w'akolaga eshushanyo yage y'ayifir'eshonyi; bulala ebyo bishushanyo birir bya bubeshi, omubyo nta kalamo, 15Biri bintu byabusha, kasi k'obubeshi; nji bya hirima, amango nji byayinji lolwa. 16Oli w'olunda lwa Yakobo orhali kuguma nabola; ye wabumbaga byoshi, na Israeli buli buko bw'akashambala kage. Nahno w'enfola miherho ly'ezino lyage.17Oshan'ebyawe orhenge mw'echo chihugo, w'oyo w'eyikere omu mugayo! 18Bulala Nahano aderhere mpu: Mulole, lero nabalibirhako muje hale n'echi chihugo; nabalibuza, yibabagerako.19Buhanya emwani! Nvunikir'omurhima! echihulu chani yichaluma! Aliko yinaderha bulibuhanya bungerere, nabulembera! 20Echiraro chani chashandirwe, emigozi yani yachikire; abana bani bantengereko; ntaye wa chinyumbakir'echiraro, nde wanyinamulir'enju zani.21Balungere babere nka by'elubala,barhalonza Nyamuzinda; barhagishwa n'olubaga lwabo luherere. 22Mulole, chihogero chinene chayunvikene kurhengerera enyanya, chajira echishagala ch'e Yuda butambara, chaba chihanda chaba nyambwe.23Menyere, yagirwa Nyamuzinda1 Oku enjira y'omuntu erhali omu bukulu bwage; okusera omunjira yage burhali buhashe bwage n'okulongola endambagiro yage. 24Ongalukire we Nahano wani! Aliko arhali omuburhe bwawe, omber'obonjo bwawe orhantindibuzaga. 25Osheshere oburhe bwawe oku mbaga zirhakumenyere, n'oku lubaga lurhali lwahamagal'ezino lyawe! Bulala balire Yakobo bamumala, n'okushandaza ahamwage.
Chapter 11

1Omwazi gwa bwirwaga Yeremiya kurhenga Nyamuzinda, kw'eyi myazi: 2Muyunve emyazi y'echihango, mubwir'abantu be Yudana balamire e'Yerusalemu!3Obabwire mpu: Nahano aderhere, Nyamuzinda we Israeli, aderhere ntya: Akagwe omuntu orhayunva eyi myazi y'echi chihango, 4eyi narhegekaga kubayisho, olusiku na bakulag'omu chibeyi ch'echihugo ch'e'Misiri, omu kuderha mpu: Muyunve enjira yani, munajire byoshi mbarhegekere! Oku ntyo nji mwaba lubaga lwani, nyebe Nyamuzinda wenyu. 5Njina hikiriza echiragane najirire na bayisho, ch'okubaha echihugo chishulula mw'amarha n'obuchi, kuntu mubibwene z'ene; nashuza mpu: bibe ntyo Nahano!6Nahano ambwira mpu: Yalagaza eyi myazi omubishagala by'eYuda n'omu njira z'e Yerusalemu, omuku derha mpu: muyunv'emyazi y'echi chiragane, muna yihebe omu bijiro. 7Bulala nalalikire basho, kurheng'olusiku n'abanyegezaga omu chihugo ch'e Misiri kugera z'ene, nabalalikire boshi s'ezi mukuderha mpu: Muyunv'omulenge gwani. 8Aliko barhayunvaga, barha ntegag'okurhwiri, bashimba ngasi muntu enkengero zibi z'omurhima gwabo; okuntyo nahikiriz'okubo emyazi yoshi y'echila chiragane, echinabarhegekaga okubal'olereze aliko barhachilolaga.9Nahano ambwira mpu: Hali akahinda ahakagarhi k'abantu ba Yuda n'abantu b'e Yerusalemu. 10Bagalukir'omu mabi ga b'eshe barhanzi, balahiraga kuyunva emyazi yani, bashimb'abandi banyamuzinda kubakolera. Enju ya Israeli n'enju ya Yuda barhakengaga echiragane chani najiraga na b'eshe.11Che chirhumire Nahano aderhere mpu: lolaga n'abalerher'empanya ezi barhankagali kuchikulako. Nji bayam'emundandi, ntakabayunva. 12Ebishagala bya Yuda n'abantu b'e Yerusalemu b'eje kuher'abazimu aliko erhakaba chungula omu bichanji by'obuhanya. 13Bulal'oherhe banene bijirwamana n'ebishagala, oyo Yuda! Na Yerusalemu njira zinene, oku bunene mwarheganyiz'amalumba oku shushano, olurhamba l'oku rhulira kw'eshonyi Baali.14Nanawe orhaderherag'olu lubaga, orhayumusaga omulenge gwawe kubahunira eri kubaderhra, bulala ntakabayunva, amango b'empamagale enyanya z'obuhanya bwabo. 15Yejire bichi omu simwa wani omunju yani anayunjulire bubi? Omubiri gw'obubi gwehere hale emund'oli. Eri ojir'ebibi g'amango g'obushagaluke. 16Nahano akuhereza ezino lya muzeituni bulala gwalisimisize oku bwinja bw'amalehe. Aliko lero oku lwamo l'omulaba gunene, naguyos'oku muliro n'okurhindibuz'emirhabi yage.17Nahano w'enfola miherho wani, rhweraga, amaguhamagalir'obuhanya, enyanya z'obubi bwenju ya Israeli n'enju ya Yuda, babazusaga oburhe omukungayisa eri bahera Baali.18Nahano amenyisize, nanabimenyere; wamenyesez'ebijiro byabo. 19Nabanka mwana gw'embuzi gwahekwa kubagwa; ntamenyag'okubali banjirir'oluvebo mpu: Rhubihy'omurhi n'amalehe gage! Rhuguche gurhenge omu chihugo ch'akalamo; ezino lyage lirhachiyibukwa chiro n'ehityu. 20Nahano w'enfola miherh ali muzuzi w'okuli, ochecha emirhima n'esiku, nyebone w'echiholere kubo, bulala ku w'oyo kuchikumbire.21 Che chirhumire aderhere Nahanoenyanya w'abantu ba Anatoli, balonzez'oku nyirha, banali baderha mpu: Murhalebag'oku zino lya Nahano! Rhwanka kuniga. 22 Che chirhumire aderhere Nahano w'enfola miherho mpu: Jaga walola na libuza aba bantu; abana b'emisole baf'oku ngorho, abanarhabana n'abanyere babo boshi bafa n'eshali. 23Chiro nta muguma wabo wafuma; bulala nalikul'obuhanya oku bantu ba Anatoli, omwaka nyebalibuze.
Chapter 12

1Oli mushinganyanya, Nahano, mpu nkujise buhaka, chi nashambala nawe omu bushinganyanya: Chichi chirhuma enjira z'ababi ziba zikomere? Chirhuma banyankola mabi balama n'omurhula? 2Wabarhwerire, bamera emizi, bakula, bajakwamalehe: Oli hofi n'obunu bwabo, aliko hale n'omurhima gwabo.3W'oyo, Nyamuzinda, onyinji, ombwene, onanyunvisa omurhima gwani guli haguma nawe, obakule nkabibuzi byajibagwa, obarheganye oku lusiku lw'okubagwa. 4Kuhika mangochi echihugo chabera omu lufirwa, n'ebyasi byoshi by'omwishwa byanayuma? Enyanya z'obukali bw'abantu, enyama n'enyunyi njizahwa: bulala baderhere: Arhakabona abuzinda bwerhu.5Eri wankagenda n'ab'okulibirha nkabakurhamisa, gurhe wankagalana n'endogomi, n'omuchihugo chirhulerhere w'oyo oherhe omurhula gurhe wejire okuburhambi bw'e Yorodani. 6Na bene benyu n'enju yasho bakuhanire, babandire akalulu enyuma zawe, orhabayemereraga chiro bakabwira ebinja.7Nalekere enju yani, nakabula akashambala kani, na kabwire omuzigirwa wani omu maboko g'omushombanyi wage. 8Akashambala kani kamberere nka kapiri omu lubala amanyamirako; che chirhumire namugaya. 9Akashamabala kani kamberere nka nyunyi y'ebisorobisoro, enyunyi zikalihire zamuzunguluka enyunda zoshi, mugende muhebe enyama zoshi haguma, muzilerhe bazirye.10Abanyere banene babihize eshwa lyani ly'emizabibu, balabarha obuhinge n'amagulu gabo, balidindagiza. 11Balihindamula mpinga: Ali omumishibo, echihugo choshi chajirirwe mpinga, ntaye wamenyere ebila.12Abokubihya echihugo, bashonere oku ntondo omu mpinga, bulala omupanga gwa Nahano gwayirha kurhenga lunda luguma lw'echihugo, kuhika olunda lwa kapiri lw'echihugo, ntaye w'omubiri wankaba n'omurhula. 13Bahingire engano, bashalula emishaki, barhamire busha buzira bunguke bagwarhwa n'eshonyi enyanya z'ebishalulo byabo, enyanya z'oburhe bwa Nahano.14Ku Nahano aderhere ntyola enyanya z'abalungwe bani babi, barhera akashambala naherezaga olubaga lwani Israeli: Talaga nye mbakule omu chihugo chabo, nanashandaza enju ye Yuda erhachiba ahagarhi kabo. 15Hanol'amala kubakula, nanashubi kubababalira, nanashubi kubalerha ngasi muntu anaja omu kashambala kage, na ngasi muntu anaja omu chihugo chage.16Eri banka chiyigiriza enjira z'olubaga lwani, eri bankachigasha oku zino lyani, oku derha: Nahano alumire, nk'oku bayigirizaga olubaga lwani oku chishagala emwa Baali, banayumbakwa omugarhi kw'olubaga lwani. 17Abank'abarhashondere, nanashandaza olubaga luli nk'olula, nanalushandaza, lwanahera, ntyo ku Nahano aderhere.
Chapter 13

1Nahano ambwira ntya: Genda: Ojingulira omukaba gw'e'Chitani, ogulanyambala omu mpindi; Aliko orhagulobyaga omu menji. 2Nagula omukaba nk'oku Nahano aderhere ; naguyambala omu mpinga. 3Omwazi gwa Nahano gwa shubikumpikira obwa kabiri: Oku derha: 4Rhola ogula mukaba wagulaga, ogula oyambere omu mpindi: Yimanga, oje entambi z'Efurati, n'eyola munda, ogubishe omu lukunda lw'ebale. 5Nagenda, nagubisha hofi n'Efurati, nk'oku Nahano antegekaga.6Enyuma wa Siku zinene, Nahano ambwira : Yimanga, Genda entambi z'ewa Efurati, eyomunda, orhole gulala mukaba nakubwiraga mp'obishe. 7Naja entambi z'Efurati, nafukula, nabishula Ogola mukaba, ahana bishagago; aliko talaga, nashigana gwavubire, gurhalichikwirire.8Omwazi gwa Nahano gwa mpikire, mpu: 9Ntyala ku Nahano aderhere: Oku ntyala nkola nabihya omubono gwa Yuda, n'omubono gunene gwa Yerusalemu. 10Olula lubaga lubi, lulahire oku yunva emyazi yani, bakulikire eby'omurhima gwabo gulonzeze, n'okushimba abandi banyamuzinda n'okubakolera n'okubafukamira, babakuguma na gulala mukaba, gurhachimalire chintu. 11Nkakulala bayambisa omuntu omukaba omu mpindi, ntyo, ntyo kuna chishwekere oku nju ya Israeli, n'okunju ya Yuda, ku Nahano aderhere, libaba lubaga lwani, ezino lyani, erenge lyani, na bukuze bwani, aliko barhananyunvaga.12Obabwire ogu mwazi: Mpu ntyala ku Nahano aderhere, Nyamuzinda we Israeli, orhubindi rhoshi rhwabumb'amavu, banakushuza mpu: ka rhuhabire ok'orhubindi rhoshi rhwabumb'amavu? 13Obwirebo ntyala: Mpu, Nahano aderhere ntyala: Tala, Nayunjuza bene echila chihugo, abami bayikere oku ntebe ya Daudi, abadahwa, abalebi n'abanya Yerusalemu, nabumbabo ndalwe. 14Njinabavuna, nabavuna muguma oku bandi, beshe n'abagala babo haguma; ku Nahano aderhere: Ntakarhalukira, ntakana babalira, ntacho ch'empanze oku rhabashandaza.15Muyunve, murhege okurhwiri, murhabaga bw'okuchibona, bulala Nahano ye derhere. 16Mukuze Nahano, Nyamuzinda wenyu, arhazikulerha omwizimya, murhazi kusirhala oku ntondo y'omwizimya: Mulingirize obulangashane, nj'aguhindamula mwizimya gwa lufu, aguhindamula mwizimya dunduli. 17Akaba murhayunvirhe, nji nalaka okwirhwe, enyanya z'omubono gwenyu, amasu gani geyunjule miziga bulala obuso bwa Nahano bwehekwe buja.18Obwire mwami n'omwami-kazi: Bayikale okudaho, bulala mwarhibukirwe oku marhwe. Omushangi gwayinjaga gwabakwiza. 19Agarhi k'ezuba ebishagala byachingwa, ntaye wachingwire: E'Yuda yoshi yahekwa buja, yahekwa yoshi ebuja.20Ogalamule amasu,olole ebyarhenga olunda lw'enyanya, emunda eri obuso bakuhaga, obuso buherhe bwakukuza. 21Chichi wederhe hano bayinja kukuhana? Wenine wuwabayigirizaga okuba enyanya zawe? Orhachilumwa nka kulala omukazi oba nka kola aburha.22Eri wankaderha omu murhima gwawe: Chichi chakarhuma ebila byanyinjira? Kuba enyanya z'amabi gawe gonine ebishumiro by'emishangi yawe byamashukulwa n'ebishando byawe byamaluma. 23K'omuntu w'e Etiyopiya akahindamula omubiri gwage eri kapiri ebichirane bichirane byage? Kona kuguma wankagala kujira aminja wewakomere okujira amabi? 24Njinabashandaza kulala ebyasi biyerezwa n'empusi y'omu mpinga.25Echila ch'echikono chawe, chigabi chawe, ku Nahano aderhere bulala anyibagire, na bulala walangalir'obubeshi. 26Nyono, nyinashukula emishangi yawe kuhika oku masu, babone obutambaraa bwawe. 27Nabwene amabi gawe n'obuhushi bwawe. Obunizi bwawe oku ntondo omu mashwa, buhanya w'oyo Yerusalemu, orhalonzeze oku cheswa, ebila byagendekera kuhika mangochi?
Chapter 14

1Omwazi gwa Nahano gwagerera Yeremiya, omusiku envula ebulirwe. 2Yuda aganya, enyunvi zage yahirigirhire; n'endulu za Yerusalemu za rharamire enyanya. 3Abakulu bali barhuma abadorho bagende kushond'amenji, aliko bali bagaluka n'amakurutu mukungulu nt'amenji; eshonyi za bakolere, n'omugayo, bachishukwir'amarhwe.4Edaho ligwerhe lyabereka, bulala nta nvula omu chihugo, abahinzi eshonyi za bakoleree baheber'efune okwirhwe. 5Chiro n'empene y'elubala eri y'aburha yanaleka omwana gwayo bulala, nta bwasi omulubala. 6Endogomi z'elubala ziyimangire oku ntondo, zayis'emboho nka njoka, amesho gazo garhali gabona, bulala nta bwasi.7Akab'ebyaha byerhu birhushobekere, ojirage yagirwa obukuze bw'ezino lyawe, Nahano! Bulal'obugomi bwerhu buli bunene, rhwakugomere. 8W'oyo we bulangalire bw'e Israeli, we muchunguzi omu mango g'amalibuko, gurhe wakaba nka muhusi omu chihugo, nka mubalama oyinjire kushonda ahalyama? 9Gurhe wankaba nka muntu oshalamire; nka muntu ochihanire nchugulo aliko orhanarhurhabala? Oli ahakagarhi kerhu, Nahano! Rhuhamager'ezino lyawe: Orharhulekaga!10Mulol'echi Nahano aderhere enyanya z'olubaga: Balisimire okujala jala eyi n'eyi, barhenji shubya oku magulu gabo; Nahano arhabayemerere ali ayibuka obubi bwabo, arhafunda kubajuha kw'ebyo byaha byabo. 11Nahano ambwira mpu: Orhahemeraga olu lubaga. 12Chiro bajir'okurhalya kwabo; bulala nabahungumula oku ngorho, chiro barhul'entulo, ntaziyemera, n'abamala oku shali n'echinjira.13Naderha mpu: Yoo Nahano we! Lola, abalebi bali bababwira mpu nanga ntangorho mwabona bula nyono nabashoboza omurhula; murhashalika. 14Nahano ambwira mpu: Abola balebi bw'obubeshi bali baleba omu zino lyani; ntanabarhumire, ntabarhegekere, ntacho nabwirirebo; ebibakababwira mpu bayerekerwe biri bya bubeshi ntacho babwene, bagwerh'enyigirizo z'obubeshi, obubeshi bubali oku mirhima, mpu bali babaleba.15Che chirhumire Nahano aderhere oku balebi baderha mpu: Nta ngorho na nta shali mu chino chihugo: Abo balebi bowe basherera oku ngorho n'eshali. 16Na kubalala bali balebwa bashandala omu mhanda y'e Yerusalemu, enyanya z'eshali n'engorho; na ntaye njiwaboneka w'okubahamba, oku bonine, chiro na bakabo, n'abana babo, emisole n'abanyere; n'abagalulira amabi gabo.17Obabwire ogu mwazi: Emiziga eri yayandagala oku mesho gani ezuba n'obudufu, buzira kuleka; bulala omubikira, munyere w'olubaga lwani, ashurhirwe bwenene, n'echihulu ch'akafinjo. 18Nkaj'omu mashwa, nanabuganayo emifu yafire n'engorho; nkaj'omu chishagala, lolaga bali nka balwala enyanya z'eshali; chiro n'abalebi n'abadahwa bali baj'eyi n'eyi, na ntaho bagana.19Kawabere walahira Yuda, omurhima gwawe gwa gayire Sayuni? Changarhuma warhushurha na buzira kufuma? Rhulangalire omurhula, rhurhanagubwene, ebichanji by'okufuma, aliko maganya gonine! 20Nahano, nechi rhwahungamire oku maligo rhwajirire, amabi gabadahwa; bulala rhwakugomere.21Enyanya w'ezino lyawe, orharhugayaga, orharhulekereraga erenge ly'ezino lyawe! orharhuyibiriraga, orhachaga omu ndagano warhulaganyaga. 22Omukagarhi k'ebishushanyo by'embaga, ka hali ebinyesa envula? Ngahe empingu eri ehan'envula? K'arhali w'oyo, Nahano, Nyamuzinda werhu? Rhukulangalire, bula w'oyo we jira ebintu byoshi.
Chapter 15

1Nahano ambwira mpu: Amango Musa na Samweli balemaga bayimang'embere zani, omurhima gwani gurhaliri k'olo lubaga. Obahige barheng'embere zani, bagende! 2Na bakaderha mpu: Ngahe rhujage? Wanabashuza mpu: Ntya ku Nahano aderhere: Abaliyandikirw'okufa bafa, ab'okuhekwa n'engorho, bahekwe nayo, ab'eshali bafe nalyo, ob'okuhekwa buja bagende buja!3Njinarhuma emwenyu binjira bine, ku Nahano aderhere, engorho y'okuyirha, embwa z'oku baluma, enyunyi z'omuchanya n'ebirhungano byeka bibalye n'oku bihya. 4Nji nabajira chintu ch'oku yubahisa omu mami goshi g'egulu, enyanya za Manase, mugala wa Ezekiya, mwami w'e'Yuda, okubila byoshi ajira omu Yerusalemu.5Nde nji wakubera obonjo, Yerusalemu, nde nji wakulakira? Nde nji wagaluka abaz'emyazi yawe? 6Wandekere, ku Nahano aderhere, wagalukire enyuma; che chirhumire nalambul'okuboko kwani enyanya zawe, n'oku kubihya, n'amarhama nanagayire. 7Nabayehusize n'omuhusi omu nyunvi z'echihugo; naba kulire kw'abana babo, naheza olu lubaga, barhanagalukire gurheng'omu njira zabo.8Abakana babo babere banene bwenene kulusha omushenyi g'omu nyanja; nalerhere owabahira mpiru emiseke, enyanya za nina w'omusole, nabalerhere kuheza ahagarhi k'ezuba; mw'ebyo bichanji nabadubulirako ebihamba n'echihango. 9Omukazi waburhaga bana mushanvu ahwerwa, n'okuheza obwenge; obudufu mwamuyiriza lina chiri zuba; asomerwe, n'okubumba shonyi, abayorhere, nabahana bahwere oku ngorho, embere z'abashombanyi babo, ku Nahano aderhere.10Buhanya emwani, nyama wee, wamburhire omuntu w'enongo n'entambala omu chihugo choshi! Ntaye naher'omwinda na ntaye gwerh'omwinda gwage, aliko boshi yi babankw'owahena. 11Nahano aderhere mpu: Kubinali naguhiramw'emisi naguh'esiku z'omurhula nasez'abashombanyi bawe bakuyinginge esiku zibi n'ez'amalibuko. 12K'echuma chankavun'echuma kurheng'enyanya n'ebushoshokero bw'ezuba?13Ebikulo byawe n'obuhirhi bwawe nabihana busha, babihagule z'ebyaha byawe, kuger'omumbibi zawe zoshi. 14Nani nakuseza okoler'abashombanyi bawe omu chihugo orhenji, bulala omuliro gwakolezezwe omuburhe bwani, bwabayosa.15Nahano, oyinji byoshi, onyibuke, orhanyibagiraga, ondwir'embere z'abashombanyi bani! Orhankulaga, alik'onyereke bufi okuburhe! Omenye ku werhumire nachumula. 16Ebinwa byawe byampikireko, nabimirire; ebinwa byawe byaliri byabushagaluk'emwani, mwishing'oku murhima gwani; bula nahamagerwe okuzino lyawe, Nahano, Nyamuzinda w'enfola miherho!17Nta mango nayikere omu chihugo ch'abo kuchisimisa, mpu nani nchisimise; aliko enyanya z'obukulu bwawe, bulala wabaga wanyunjwize oburhe. 18Changarhuma oburhe bwani bwagendekera? Changarhuma echihulu chani chaba kafinjo, chirhashondere kufuma? Ka wakaba haguma nani nka shoko y'obubeshi, nk'amenji omuntu arha chinihirize?19Che chirhumire Nahano aderha mpu: Okangalukira nani nanashuza, wayimang'embere zani; okakul'echikwirire omu chibihire, waba nka chinwa chani. Nabo bakugalukira, aliko arhali w'oyo we wagaluka emwabo. 20Nani na kujira nka chibembero ch'ehoro enyanya z'olula lubaga; nji bakulwisa; aliko barhakuhima; nji naba haguma nawe n'oku kuyokola n'okukufumya, ku Nahano aderhere. 21Nani nakuyokola omufune z'abantu babi, na kukula orheng'omufune zaba chiri misi.
Chapter 16

1Omwazi gwa Nyamuzinda gwa nyinjira, gwa mbwira eyi myazi mpu: 2Orhakarhola mukazi, n'okola, orhakabona eri basole eri banyere. 3Bulala ntya ku Nyamuzinda aderhere oku basole n'oku banyere beburhwe eno munda. Kubanina bebaburhe. N'oku beshe b'eburhire mw'echo chihugo. 4B'efe bakolera n'endwala, barhakana hambwa; bebe nka chavu oku gulu behiringirhe n'engorho n'eshali. N'emifu yabo yebe biryo by'enyunyi z'egulu n'oku nyama z'elubala.5Bulala, ntya ku Nyamuzinda aderhere: Orhajaga omu nju erimw'emishibo; orhajagamo kulaka; ku chiduduma haguma nabo. 6Abakulu n'abana b'efe mwechola chihugo; Barhakana habwa shinda; barhaka bajirir'emisa, barhakana gembwa enyanya zabo.7Barhaka buz'emigati omu mishibo, mpu yi basimisa omuntu oku by'emishibo. Barhakanywa chiro n'akabehe k'okurhuliriza, oku mulume eri oku mukazi. 8Orhanajaga n'omunju ya kadinyi. Omu kuyikala haguma nabo. Omu kulya n'okunywa. 9Bulala intya ku Nyamuzinda w'enfola miherho aderhere, Nahano w'e Israeli: Talaga, Nye malise mwahola hantu; omu masu genyu n'esiku zenyu; olwamo lw'omushingo n'olwamo lw'obuhanya. Enyimpo z'ow'oku shambaza w'omusole n'ez'oku shambaz'omwananyere.10 Amango wamenyesa k'olula lubaga eyi myazi yoshi: bekubwire mpu: Bichi birhumire Nyamuzinda arhukulikirenye mwaga mahanya goshi? Byaha bichi rhwajirire Nyamuuzinda? Ngahe obubi bwerhu buli? 11Obola wana bashuza: Bayisho bandekerere, ku Nyamuzinda aderhere, bajire okuzindi mana. Babakolere bana bafukamira. Bandekerere barhana kengaga erhegeko lyani.12Nenyu, mwajirire amabi chiro kulusha naba yisho. Talaga, mukulikira ngasi muguma oku murhima gwage gwana hekere; mpu yi murha chi nyunva. 13Nji nabakula mwechi chihugo, mbaheke omu chihugo murhasagi hikamo; eri mwabo eri bayisho. Eyo munda, mwekolere ezindi mana ezuba n'obudufu. Bulala ntaka baber'obonjo.14Chechirhumire; Talaga: Esiku zagerere, Nyamuzinda kwa derhere: Nkaba bakakuderha mpu: Nyamuzinda alamire: yewe wahekaga kurhenga omu chihugo ch'e Misiri abana be Israeli! 15Aliko be derhe: Nyamuzinda aliho yewe yi wakulaga abana b'e Israeli kurhenga omu chihugo ch'emalambo, n'omu bihugo byoshi aliri eyaba libirhireko mo! Nji nashubibagalula omu chihugo chabo; nali nahereze b'eshekulu16Talaga, nyentumirebo akalundo k'ebyaha; ntyo ku Nyamuzinda aderhere, bena bijire. Oku ntondo yoshi n'oku rhurhondo rhoshi; n'omu nkunda z'amabale. 17Bulala amasu gani ga kengukire oku bijiro byabo byoshi. Barha bishirwe emalanga mbere gani. N'obubi bwabo burha chihogwere omu masu gani. 18Nyerhangi yushulirabo oluhembo l'obubi bwaboBulala bahumany'echihugo chani. Bulala nayunjwize akashambala kani emifu y'ebishushano byabo.19Nyamuzinda, emisi yani n'obwizere bwani, obuhami bwani oluku lw'amaganya gani! Olubaga lwe kushimbe kurhenga oku mbibi z'egulu. lwena derhe mpu: badarha barhuhere orhushambala rh'omububeshi. Ebishushanyo birhagwerhe echibinamalire. 20Omuntu akachijira emana zirhali mana? 21Chichirhumire, talaga, nji naba menyesa, lolaga: nji naba menyesa obumenyi bwani n'emisi yani. Bana menya oku ezino lya Nahano liri esiku n'amango.
Chapter 17

1Echaha cha Yuda chiyandikirwe n'akalamu k'echuma, n'esongi lya alimasi; eyandikirw'oku lwibo l'omurhima gwabo, n'oku mahembi l'olurhamba lwabo. 2Okuntu baganiz'oku bana babo, kuna ganiz'oku lurhamba lwabo l'okuhera Ashera hofi n'emirhi mibishi oku rhurhondo rhulehere.3Nalikul'oku ntondo yani n'amashwa gayo, n'ebiko byawe, obuhirhi bwawe boshi, n'ahantu hoshi hale ahikumbi enyanya z'ebyaha byawe ebukulu bwawe boshi. 4Waheza enyanya z'obubi bwawe obwimo nakuhaga; nye kulekerer'oshurhwe okubashombanyi bawe omu chihugo orhenji, balala mwazusiz'omuliro gw'oburhe gwana gendekera gwa kolera.5Okuntyo aderhere Nahano mpu: Akagwe omuntu ochishumbir'omuntu,orhol'omuntu nka nsimikiro, alekere Nyamuzinda omu murhima gwage! 6Ali nka murhi guli bush'omu mpinga, orhabwene ebinja bya muhikira; alamire hantu hakolerere omu mpinga, budaka bw'omunyu buzira bantu.7Agishwe omuntu ochishwekera ku Nyamuzinda n'eyi Nahano ali munihiro gwage! 8Ali nka murhi gurhwererwe eburhambi b'olwinji ogw'emizi yag'ejir'emushoko. Gurhayunva chuka nka yinja, n'ebibabi byage kuyorha bibishi, omu mwaka gw'echanda arhaherhe buba, gurhanafunda kuba n'amalehe.9Omurhima gw'omuntu guli gwa kurhebekwa kulush'ebintu byoshi, guher'obulwala bukomere nde wankabufumya? 10Nyono Nahano, ng'eza emirhima, nafumbaganya esiku, limpereza ngasi yeshi kukulikirana n'ebijiro byage n'amalehe g'ebijiro byage. 11Nka nkwale elalire amaji erharheraga, ntyo k'oyula orhol'obuchire omu njira erhashinganene; omu garhi k'esiku agwasiz'abileke; n'okubuzinda ali nyankol'amaligo.12Ali shomber'obwami bw'obukuze, enyegezwe kurheng'erhegeko, ha hantu hakuharamya. 13w'oyo weli mulangaliro gw'e Israeli! Nahano boshi bakulekerere b'echiganye, barhakulikir'enjira zani b'eyandikwe oku budaka bulala balekerer'eshoko y'amenji g'akalamo, Nahano. 14Fumya Nahano, njina fuma, nyokola Nahano, njina yokolwa; bulala oli bukuze bwani.15Lolaga, yibambwira mpu: Ngah'omwazi gwa Nahano guli? 16Nanani omu kukukenga, ntalahirag'okuba lungere; ntana shondaga konako olusiku lw'obuhanya, oluyinji; ebyantengag'omu bunu byali menyikene nawe.17Orhamberaga nchiro ya migani, w'oyo ndibirhiro yani olusiku lw'obuhanya! 18Abanizi bani babon'eshonyi, ntabonag'eshonyi, badirhimanye, chi nta dirimanyaga, nyono! Obayandazize olusiku lw'obuhanya. Abashurhe kabiri ku chihulu!19Okuntyo amambwira Nahano! Genda oyimange oku lunvi lw'abana b'echihugo, kugerera ahabajira naha bami bahulukira b'e Yuda, n'oku nyunvi zoshi z'e Yerusalemu. 20Oba bwire mpu: Muyunve omwazi gwa Nahano, bami b'e Yuda, na nenyu Yuda na mweshi bantu mulamire e'Yerusalemu, mugerere mwezi nyunvi!21Okuntyo aderhere Nahano! Muchilange oku mirhima yenyu; murhabaga n'obubi olusiku lw'e Sabato, murhabuhabaga chiro n'ehityu omu nyunvi z'e Yerusalemu. 22Murharhengag'omunju zenju n'obubi olusiku lw'e Sabato, murhanakolaga kasi chiron'ehintyu; muches'olusiku lw'e Sabato, okuntu narhegekaga basho. 23Barhayunvaga, barharhegaga m'amarhwiri; bazi buhy'egosi lyabo oku rhayunva n'oku rhayegerez'enyigirizo.24Muka nyunviriza, aderhere Nahano, nkaba murhayegerez'obubi omu nyunvi z'echishagala olusiku lw'e sabato, mukaches'olusiku lw'e'Sabato, murhana jiraga kasi olola lusiku. 25Okuntyo begerere mw'ezo nyunvi abami n'abarhwali bayiker'oku ntebe y'obwami bwa Daudi. Bashoner'oku mitugari y'enfola mihero n'oku ndogomi, bowe n'abarhwali, abantu b'e Yuda n'abalamire e'Yerusalemu, n'echi chishagala nji chachilamamo esiku n'amango.26Beyinje kurheng'ebishagala by'e Yuda n'eburhambi bw'e Yerusalemu, omu chihugo cha Benjamina, omu lubanda, omu ntondo n'egarhi k'ezuba, kulerha entulo n'abahanirw'enchungulo, kulerha entulo, n'obuku, n'oku han'entulo z'omwishingo omu ka Nyamuzinda. 27Aliko nkaba murhanyunvirhe amango namabarhegeka, okuches'olusiku lwe Sabato, oku rhaban'obubi omu mirhima n'okurha yegerez'obubi omu nyunvi z'e'Yerusalemu olusiku lwe Sabato, okuntyo nye chan'omuliro omu nyunvi z'echishagala, nji chahekeny'enju y'e Yerusalemu erhakanazima chiro n'ehityu.
Chapter 18

1Omwazi gwa hikira Yeremiya kurhenga Nahano, kw'eyi myazi mpu: 2Yumanga,oyandagale omunju y'omubumbi; eyola nakuyunvis'emyazi yani. 3Nayandagala omunju y'omubumbi; Lolaga alemaga akola oku chiviringo. 4akabindi abumbaga karhakwiraga okuntu alilonzeze obudaka omufune zage; erichibiha, ashubi chibumba buhyahya mwakandi kabindi alisimire.5N'omwazi gwa Nahano gwa mpikira mw'eyi myazi mpu: 6Nkanani ntaka bakolera kuguma n'oyula mubumbi? Nju ya Israeli? Aderhere Nahano! Lolaga oku obudaka buli omu fune z'oyu mubumbi, ntyola kumuli omu fune zani nju ya Israeli. 7Oku liguma naderha, enyanya z'olubaga, enyanya z'obwami, okunyega, okurhoza n'okubihya; 8Aliko nkw'olubaga enyanya zage ndi naderhaga, nagaluka omu burhe bwage, namahungama obubi naganizaga oku mujirira.9Oku liguma na derha, enyanya z'olubaga, enyanya z'obwami, okuyumbaka n'oku rhwera; 10Aliko olu lubaga lukajira amabi oku mesho gani, banafundi kuyunv'omulenge gwani, nahungam'aminja n'aliherhe omurhima gw'oku mujirira.11Jaga wa bwira abantu ba Yuda n'abalamir'e'Yerusalemu, oderhe mpu: Nahano aderhere mpu: Lolaga nkola rheganyize ku mwabo obuhanya, eyina baganiziz'omuhigo. Mugaluke, ngasi muntu omu njira zage zibi, muchiyunjuz'enjira zenyu n'ebijiro byenyu! 12Eli baderha mpu: Ntacho birhu bwirire chiro! Bulala rhwakulikira enganiza zerhu, rhwakola ngasi muguma okuntu omurhima gwage gubi gumu bwirire.13Che chirhumire aderhere Nahano mpu: Mudos'embaga! Nde orhashwiraga kuyunva ebirintya?MuMubikira we Israeli akolere byagu kulusha. 14Olubula lw'e Libanoni lwaka lekerera echirimbi ch'ebale omu mashwa? Eri, wankabona gasherer'amenji garhengere hale, ga ganyire n'oku shulula?15Okubinali olubaga lwani lwa nyibagire, yibashukiz'eshangi oku ntulo emana z'obubeshi bachirhiseze omu njira zabo, omu mabarabara gamira yi bager'omu kukatiriza hali bager'omu mihanda emenyikene. 16Bajirir'echihugo chabo chintu ch'amasheka ga ngasi mango, ngasi bageraho banasomerwa n'okuzunguz'erhwe. 17Shushano n'omuhusi gurheng'ebushoshokero bw'ezuba, nye bashandaz'emalanga mbere g'abashombanyi: Nye baherez'omugongo, ntaka balola olusiku l'obuhanya bwabo.18Ba derhere mpu: Muyinje rhujire Yeremiya omu luvebo; bulala erhegeko lirhakasherera oku bubi bwabadahwa, eri ehano enyanya zabanya bwenge, eri omwazi enyanya z'abalebi. Muyinje rhumusidake kugerer'ebinwa byage: Rhurha shimbulirag'emyazi yage. 19Nyunvirizaga Nahano! Oyunve omulenge gw'abashombanyi bani! 20Obubi bwegalulwe oku menja? Bulala bahumbir'eshinda mpu banyirhe, nyibuka okuntu n'ayimangir'omu minja emalangambere gawe, omu kubaderhera limbayasa hale n'oburhe bwawe.21Che chirhumire olekerere abana babo omushali, obalibisy'oku kere; bakabo barha bonaga bana, bayorhe bashumbakazi, na balume babo barholwe n'echinjire; emisole yabo eshurhwe n'engorho omu ntambala. 22Rhuyunv'echiborogo charheng'omunju zabo, nk'oku liguma wanka balikulir'echigusho ch'enfola miherho! Bulala bambumbir'eshinda bampeber'emirhego omu magulu.23Na nawe, Nahano, omenyere akaligi kabo k'okunyirha; orhababaliraga obubi bwabo, orhashandaga ebyaha byabo emalangambere gawe! bakumbagale ahashi emalangambere gawe; obagalulire omu mango g'oburhe bwawe.
Chapter 19

1Nahano aderhere ntya: Ogende ogule akabindi k'omudumbi, ogende haguma n'abagula b'embaga esharhu omu badahwa. 2Ogend'omu lubanda lw'e Hinomu, luli omu njira y'olunvi lw'ababumbi; n'aho, wayalagaza emyazi nji nakubwira. 3Oderhe ho mpu: Muyunve omwazi gwa Nahano w'enfola miherho, Nyamuzinda w'e Israeli: Mulole, nalerh'obuhanya hano ngasi yeshi warheg'amarhwi n'owakayunviriz'ogu mwazi.4Bandekere, hanola bahajirire habene, bahajirire nterekero ya banyamuzinda bandi bandi, ababarhamenyere, barhenji na b'eshe, n'abami b'e'Yuda, aha hantu bahabumbire shagama y'abali mweru-kweru; 5Nabo bayumbakire Baali oku bulyo bw'enyanya, omu kuyosa abana babo n'omuliro zibe ntulo z'okurherekera Baali: N'okola nt'amango na rhegekere ntyo, nta naderhagako, birhanashwiraginj'omunkengero zani.6Che chirhumire mulole, esiku za yinja, Nahano aderhere, hano hantu harhahamagalwa Tofeti na lubanda lw'e Ben-Hinomu, aliko bakazi luhamagala lubanda lw'e chibagiro. 7Ehano lyenyu hano Yuda na Yerusalemu na lijira busha; nabahungumula oku ngorho y'abashombanyi babo n'oku fune z'abalala bashondere akalamo kabo; emifu yabo nayiha enyunyi z'omu chanya n'eby'elubala bikalihire bibe biryo byazo. 8Chino chishagala na chijira chintu ch'okusomezwa n'ebishamo; boshi bakazigeramo bakazi somerwa n'oku shungurha enyanya z'ebyo bikomorhole. 9Nabalisa eminyofu y'abana babo b'obusole n'abanyere, ngasi muguma aly'owabo, omu mango g'amalibuko n'omuganyo, na balagiriza banali n'abashombanyi babo bali bashond'akalamo kabo.10Wabera akabindi, omu mesho g'abakuherekeze. 11Ona babwire mpu: Ku Nahano w'enfola miherho aderhere: Mpu ntyo kunji naberangula olu lubaga lw'echi chishagala, okula oyula muntu aberaga akabindi k'omudumbi, na buzira kuhangwa. Bahamb'emifu e'Tofeti ahantu h'oku hamba hahwa bana bula ahandi h'oku hamba.12Ntya kunajira hano, ku Nahano aderhere, okubalamaho, nahajira kula najiraga e'Tofeti. 13Enju za Yerusalemu z'omwami w'e Yuda nazo zahemuka kuguma n'e Tofeti, enju zoshi zarherekera oku kasongero kazo n'okushukiza obuku enfola miherho z'empingu, bajira mpu bachir'obwanga n'okugashaniza ba nyamuzinda barhali b'okuli.14Yeremiya arheng'e Tofeti, emunda Nahano amurhumaga kuleba. Ayimanga emuhanda omu njira ejir'omu nju ya Nahano, abwir'olubaga loshi: 15Nahano w'enfola miherho aderhere mpu: Mulole, nalerha enyanya z'echi chishagala n'emirhundu yage yoshi aheli, empanya n'abahigiraga, bulala bagwerhe amagosi mazibu, n'oku rhayunva emyazi yani.
Chapter 20

1Pashuri, mwene Imere, mwimangizi mukulu omunju ya Nahano, ayunviriza Yeremiya ali aleba ebi bintu. 2Pashuri ashurha Yeremiya,omulebi, amuhira omu mpamikwa, lwaliri lunvi lukulu lwa Benjamina, omunju ya Nahano.3Aliko bwachere s'ezi, Pashuri akula Yeremiya omu mpamikwa,.Na Yeremiya amubwira mpu: Lirhali zino lya Pashuri li Nahano aguhere, aliko aguher'elya Magori-Misabibu. 4Ntya ku Nahano aderhere: Mulole, na kujira chuba, w'oyo nabera bawe; barhibulwa n'engorho z'abashombanyi babo, yiwanalola n'amesho gawe. Yuda naye konako yeshi namuhira omu fune z'omwami w'e Babeli, ye wabahek'e Babeli abashurh'engorho.5Nagaba ebikulo byoshi by'echi chishagala, amalehe goshi g'efune zabo, buli hyoshi hi kwirire bagwerhe, obuhirhi boshi b'omwami w'e Yuda na buhira omu fune z'abashombanyi babo, babihagule, banabakundula n'oku baheka e'Babeli. 6Nawe, Pashuri, na boshi balamire omunju yawe, mwagenda buja: mwafira e'Babeli, eyomunda yi mwafira, yi mwanahambwa, w'oyo na bera bawe boshi balala waleberaga eby'obubeshi.7Wangazize, Nahano, nanayemerere ongaze; wangalire, wampimire. Nabere nchiro y'emigani, boshi yi banshekera. 8Bulala buli kuderha, yi nayama, yinalakira akakenerezo n'obubi! Bulal'omwazi gwa Nyamuzinda gwabere bishwamo emwani lyabere nka sharha esiku zoshi. 9Nagendaga naderha mpu: Ntachimuhira omu nkengero zani, nta kachiderha ezino lyage. Omu murhima gwali guli gwa gulumira omuliro gushwekerwe omu mavuha gani. Yina chihangana mpu mbigale aliko bya ngambire.10Bulala na yunvirhe ebishamo bibi kandi binene; kurhenga eyi n'eyi: mpu rhumusidake, rhwamusidaka! Boshi nali lamire nabo omu murhula yibalola oku nahirima: Hali mango ankaleka bamuyaze, rhwamulusha, rhwachilolera okuye! 11Aliko Nahano ali haguma nani nka ntwali y'emisi; che chirhumire abashombanyi z'abahir'oku daho; babumba emijajabo n'okubula omurhula okubona barha ngalire: emwabo zaba shonyi z'esiku n'amango zilala barhakayibagira.12Nahano w'enfola miherho werhangul'ab'okuli, onayandagala kugera omu siku n'omu mirhima. Nabona oku we chibukira omungo nji nabona oku waholera okubo, w'oyo wenchira olubanja lwani. 13Muyimpire Nahano, mukuze Nahano! Bulala andikuzize n'okunfumya omu fune z'enkola maligo.14Lukomwe olusiku naburhwagamo! Olusiku nyama amburhaga lurhahira lukagishwa! 15Akomwe omuntu wajagibwira darha mpu: Akuburhire omwana w'obusole, arhuma asima!16Oyu muntu abe nka bilala bishagala Nahano ashandaga buzira bonjo! Ayunve endulu y'entambala esezi, n'emyamo y'entambala ahagarhi k'ezuba! 17Arhanyirhiraga omunda ya nyama! Nyama y'akabere shinda yani! Arhayorhaga ali bukule bwani esiku n'amango! 18Bichi byarhumaga narhenga omunda ya nyama! Mpu mbone oburhindibuke n'amalumwa, mal'esiku zani omu shonyi?
Chapter 21

1Ogula mwazi gwahikiraga Yeremiya kurhenga emwa Nahano, amango mwami Sedekiya amurhumiraga Pashuru, mwene Malikiya na Zefaniya, mwene Maseya, omudahwa, mpu amubwire: 2Orhudoseze Nahano, bulala Nabukandeneza, mwami we Babeli, arhulwisa; Nkaba Nahano akarhujirira ebisomerene, lyaja hale nerhu.3Yeremiya abashuza: Mpu mubwire Sedekiya: 4Mpu Nahano aderhere ntyala, Nyamuzinda we Israeli; Talaga, nagalula enyuma emiherho eri omu fune zenyu, elala mulwisa mu mwami w'e Babeli n'Abakalideyo bamugorhere, nahebabo haguma mwechila chishagala. 5Nyenine Nabalwisa, efune elambwirwe n'okuboko kuherhe emisi, n'oburhe n'obukali, n'omugayo.6Nashurha bene echi chishagala abantu n'enyama, bafa n'echinjira chibi chibi. 7Obuzinda bwaho, Nahano aderhere, nahana Sedekiya, mwami we Yuda, n'abantu bage, olubaga, n'abantu boshi bali mwechi chishagala bafulumuka echila chihusi, engabo, n'eshali, n'abaheba omufune za Nabukandeneza mwami we Babeli; omufune za bashombanyi, omufune zabola balonzeze okumala akalamo kabo: Nabukandeza abamala n'engorho ekalihire; ntaye arhalukira, ntaye abera obonjo, nta kubabalira.8Obwire olula lubaga: Ku Nahano aderhere ntyala: Oku mpebere emalanga gawe olufu n'akalamo. 9Olala weyorhe mwechila chishagala njafa oku ngorho n'eshali eri echinjira; aliko olala wej'emwa Bakalideyo babazungulukire nji afuma, n'akalamo kage nji kaba birhyo byage. 10Bulala mpebere amasu gani mwe chila chishagala najira mw'amabi chi garhaba minja, ku Nahano aderhere: Nji ahebwa omu fune za mwami w'e babeli, nja muyosa n'omuliro.11Na bwirir'enju ya mwami w'e Yuda: Oyunve omwazi gwa Nahano. 12Nju ya Daudi: Ntyala ku Nahano aderhere: Ngasi s'ezi much'olubanja, mulikuze oyula olibuzizwe arhenge omu fune z'omulibuzi, nja nka muliro, nta muntu yeshi yeshi wanka buzimya, enyanya w'obugale bwenyu.13Nkubwirire, w'oyo we yumbakire olubanda n'omubale ly'olubanda, ku Nahano aderhere, mwe muderha mpu nde wanka yandagala arhulwise omu nju zerhu? 14Nji naba rhindibuza kukulikirana n'ebijiro byenyu, ku Nahano aderhere: Nyempebe omuliro omuluchiga lwenyu, gwe yose enyunda zoshi.
Chapter 22

1Ntyala ku Nahano aderhere: Oyandagalire omu nju ya mwami w'e'Yuda, eyola oderhere ogula mwazi. 2Oderhe Ntya: Yunva omwazi gwa Nahano, mwami we Yuda, ayikere oku ntebe ya Daudi, w'oyo, abantu bawe, n'olubaga lwawe, bagerere mw'ezila nyunvi. 3Ntya ku Nahano aderhere: Mukole okuli, n'obushinganyanye: Mukazi kufungoza oyula babonerere arhenge omu fune z'omushombanyi, murharhindibuzag'omulambagizi, efubi, n'omukana; murhakolesag'emisi, murhashigaga eshagama erhaherhe bubi hanola.4Bulala eri mwankachis'okushimba ogula mwazi, abandi bayikere oku ntebe ya Daudi, banagerera omu nyunvi z'eyila nju, muje omu mitugari n'oku ndogomi, bowe, n'abantu babo, n'olubaga lwabo. 5Aliko, akaba murhayunvirhe eyila myazi nchigashire nyenine, Nahano ye derhere, eyila nju y'obwami yashandazwa.6Ntyola ku Nahano aderhere enyanya w'enju ya mwami w'e Yuda: Oli wani nka kulala Giliadi, n'erhwa Libanoni, na kujira obe nka mpinga, na chishagala chirhali mw'abantu. 7 Nkola nagisha abaji kukushandaza, ngasi muguma n'amachumu gage, omulindi gwage gwinja baguheba oku dah n'okugukabula omuchiko.8Mbaga zinene zegere omula chishagala, bebwirane muguma oku windi: Chichi charhumire Nahano ajir'echila chishagala ntya? 9Nji bashuza: Mpu bulala balekere echihango bajiraga na Nahano, Nyamuzinda, bulala bafumire abandi banyamuzinda, arhakachibone echihugo aburhirwagamo.10Murhalakiraga oyula wafire, murhana chidudumaga, enyanya zage; bulala arhaka chigaluka arhachibona echihugo aburhwagamo.11Bulala ntyala ku Nahano aderhere enyanya za Salumu, mwene Yosiya, mwami w'e Yuda ayimanga ahali h'eshe Yosiya eshe, anarhenga ahola arhakachigalukaho. 12Nj'afira emunda bamuheka, emunda bemuheke buja, arhakachibona echihugo chage.13Buhanya k'olala muntu wayumbaka enju yage oku bulyalya, n'ebyumba byayo oku mabi; owakolesa mwalungwe buzira kumuhemba; 14Oderha, mpu nji nachiyumbakira enju nene n'ebyumba binjabinja; n'orhubonezo, n'okushiga kw'erangi lya ngasi bara.15Kawayima bulala oherhe obonjo kw'ogula murhi gw'omwerezi? Kaisho arhalyaga n'okunywa? Bakola omu bushinganyanya, aba n'omurhula. 16Akazagikuch'olubanja lwa bakene na barhachigalire, aban'omurhula, arhali okola k'okumenya? Ku Nahano aderhere.17Amasu gawe n'omurhima gwawe bichifinjire oku shesha eshagama erheherhe bubi; n'oku kenereza n'okujir'amabi. 18Ntyola ku Nahano aderhere enyanya za Yoyakimu, mwene Yosiya, mwami w'e Yuda, barhamulakiraga, ku derha: Aa! Nanahamwerhu eri: Aa obukulu bwage. 19Ahambwa oku bahamba endogomii, alegema n'okukabulwa enyuma w'enyunvi z'e Yerusalemu.11Abalebi n'abadahwa baba ba kujira amabi; n'omu nju yani nabona obukali bwabo, aderhere Nyamuzinda. 12Che chirhulire enjira yabo nji ya nyerera n'okuba n'omwizimya, nji bayisukuma n'okukumbagala; bulala nji na balerher'obuhanya. Omwaka nji nabahana, aderha Nyamuzinda.22Abangere bawe boshi baliswa n'empusi nabakuzigira bahekwa buja: Ahola wanayorha omushonyi z'oku habuka, enyanya z'obukali bwawe. 23We lamire omu Libanoni, we yumbakire ologo oku murhi, waba n'oborhere bw'oku babalirwa bwenene hanola amalumwa ga kugwarha, malumwa gashushanyizwe n'omukazi oherhe akola.24Ndamire! Nahano kwa derhere, amango mwene Yoyakimu, mwami we Yuda, aba lupeta ku fune yani y'amalyo, nanakukula hanola. 25Nakuhana omu maboko g'abalala bashonda okukuniga, omu maboko gabalala oyoboha, omu maboko ga Nabukandeneza mwami w'e Babeli, omu maboko ga Bakalideyo. 26Nji nakukabulira, w'oyo nanyoko wakuburhaga, omuchihugo murhaburhwagamo, eyola mwanafirayo.27Omu chihugo nji mwachifinja oku galuka barhakanagaluka. 28Kahali akabindi kagayirizwe, kaberekere Konia? Hali echintu chiliho changulwe? Gurhe byakabwirwe, yewe n'eburha lyage, kukabulirwa omu chihugo barhamenyere?29Budaka, budaka, budaka, yunva omwazi gwa Nahano! 30Ntyala; ku Nahano aderhere: Muyandike oyula muntu nkarhaherhe bana nka muntu orhaherhe simikiro, ntaye w'omubukoo bwage yebone kantu, w'okuyikala oku ntebe ya Daudi n'okuyima mu Yuda.
Chapter 23

1Buli buhanya ku banyere babihya n'oku shandaza obuso bwe chikuyu chani! Aderhere Nyamuzinda. 2Che chirhumire ntyo ashambala Nyamuzinda, Namahanga we Israeli, abangere bw'okuyabula olubaga lwani: Mwashandaza ebibuzi byani, mwabihiga, murhabishasha kalihiraga; lola, nji na bahana eri bukali n'ebijiro byenyu bibi bya rhuma, aderhere Nyamuzinda.3Nji nalund'ebibuzi byani mu bihugo emunda na bilibisaga; nji nabilerha mu chikuyu; nji bya burhana n'okuluga. 4Nji najibajirira abangere bayabula, nji barhabona obuba, bachirimisi, ntaye wa boneka. Aderha Nyamuzinda.5Lolaga, omusiku zayinja, aderhere Nyamuzinda,emunda nji na sisimula Daudi emburho ekwirire; nji harhambula omwami onashinganene, akazicha emanja, n'okujira obushinganyanya omu chihugo. 6Omu kasanzi kage, Yuda nja yokolwa, Israeli j'aba n'omurhula omu kalamo kage: Lolaga ezino nji bakuhamagalamo: Nyamuzinda werhu w'okuli.7Che chirhumire, lola, omu siku zayinja, aderha Nyamuzinda, emunda ntacho aderha: Nyamuzinda olamire, yewe wabakulaga omu chihugo che Misiri mwe bana b'e Israeli. 8Aliko nja derha: Nyamuzinda ozene, w'owabalerhaga, abazamula, akulikiranye enju y'e Israeli omu chihugo ch'enyanya n'omu chihugo choshi emunda nabalibisaga! Nji balama omu chihugo chabo.9Abalebi, omurhima gwani gwa rhenekala omu ndalala zani, amavuha gani goshi gwadirimana; nabo nka muntu ola lukire,nka muntu wanywere oku mavu eri Nyamuzinda orhuma n'emyazi yage echere, 10bulala echihugo chiyunjwire embaraga; echihugo chaba n'olufwiro eri kugaya kurhuma; empinga za yuma, bagera omu mabi, barhaherhe misi garhali mabi.11Abalebi n'abadahwa baba ba kujira amabi; n'omu nju yani nabona obukali bwabo, aderhere Nyamuzinda. 12Che chirhulire enjira yabo nji ya nyerera n'okuba n'omwizimya, nji bayisukuma n'okukumbagala; bulala nji na balerher'obuhanya. Omwaka nji nabahana, aderha Nyamuzinda.13Omu balebi b'e Samariya nabona okuchimala omungo gunene, baleba na Baali, baheza olubaga lwani lw'e Israeli. 14Aliko omu balebi be Yerusalemu, nabona ebintu bidarhi; bali babaraga, yi balambagira omu kubesha; afunya efune z'abakali enyuma ntaye wachigaluka omu mabi gage: Boshi bali babi omu mesho nka Sdomo, n'abantu be Yerusalemu nka Gomora. 15Che cherhumire ntyo ashambala Nyamuzinda, miherho oku balebi, lola, n'abalisa ebiryo by'okuyirha, n'okunywa amenji galogerwe; bulala bali balebi b'e Yerusalemu babi bashandere omu chihugo choshi.16Ntyo aderha Nyamuzinda, enfola miherho mu menye mwakayunva emyazi y'abalebi bali babaleba! yi babayigiriza ebintu bya bushabusha; baderha rhwabona hale g'omurhima gwabo, arhali ebyarhenga omu bunu bwa Nyamuzinda! 17Baderha abola bagayaguza Nyamuzinda baderha: Nji mwabona omurhula; n'oku derha kw'abola boshi bashimba ebyo omurhima gwajira bibihire; na nt'amabi nji ga bayinjira. 18Ngasi yeshi wakulikira ehano lya Nyamuzinda mpu yabona, mpu ya yunva omwazi? Nde wayunvaga n'okurhwiri omwazi gwani, nde waguyunvirhe?19Lolaga, omulaba gwa Nyamuzinda, oburhe bwa chiyerekana, omuhusi gunene gwa gera dubaduba, abijira oku rhwe ly'ababi. 20burhe bwa Nyamuzinda nji burhahwa, kuhika amango ayukiriza, emihigo y'omurhima gwage, nji mwabiyunva omu mango ga kulikirene.21Nta rhumaga abola balebi, balibirha; ntacho nabashambalire, babaleba. 22Nka bayunvaga ehano lyani n'okulema bajira, bayunve emyazi yani oku lubaga lwani, n'oku bagalulira enjira zabo zibi, amabi n'ebijiro bibi.23Nka ntali Namahanga oli hofi, aderhere Nyamuzinda, nka ntali kandi Namahanga oli hale? 24Muguma nja rhahika ahantu habishirwe, buzira kumubona? Aderhere Nyamuzinda, nta yunjwire, empingu n'egulu nyono? Aderhere Nyamuzinda.25Naliyunvirhe ebi abalebi baderhere, abali baleba oku zino lyani eby'obubeshi aderhere: Nabona ebilorho! Nabona ebilorho! 26Kuhika amango gahe abola balebi yibaleba obubeshi, okuleba okurhebekana g'omurhima gwabo? 27Baganiza okuyibirira ezino lyani oku lubaga lwani n'obubeshi muguma omubo alemaga abwira owabo. Nka kulala b'eshe bayibirire ezino lyani okulonza Baali.28Omulebi wabonaga ebilorho lya derha ebyola bilorho, n'oyula wa yunvaga omwazi gwani aderha ku binali emyazi yani. Chirhumire waheba ebirhi n'omugati haguma? Aderhere Nyamuzinda. 29Omwazi gwani gurhali nka muliro, aderhere Nyamuzinda, na nka hamalya hombola ebale. 30Che chirhumire lola, aderhere Nyamuzinda, njira emwa balebi bali bazimba emyazi yani muguma oku windi.31Talaga, aderhere Nyamuzinda, njira emwa balebi barhola emyazi yabo yonine n'okuyihana mpu myazi yani. 32Talaga, aderhere Nyamuzinda, njira emwa bola baleba endorho zibi, n'okuziderha, n'okuheza olubaga lwani n'obubeshi bwabo n'okurhashinganene kwabo; ntali barhumire, ntanabaha okushimba amarhegeko, na nt'akamaro kaguma oku lubaga, aderhere Nyamuzinda!33Akaba olubaga, changwa omulebi, changwa omudahwa akakubaza: Bichi Nyamuzinda aha akalamo? Nji wa mubwira buhangalanyi buchi obo: Nji na bakabulira, aderhere Nyamuzinda! 34Omulebi, omudahwa, n'oyula w'olubaga aderha: Nyamuzinda akaliha! Nji na muhana, yewe n'enju yage.35Nji mwaderha, ngasi muguma n'omwalungwe wage, ngasi muguma na mwene wabo: Kokola ku Nyamuzinda ashuzize? Kwa derhere Nyamuzinda? 36Aliko ntacho mwachiderha: Nyamuzinda akaliha! Bukali bwa Nyamuzinda! Bulala omuzigo gwa ngasi muguma gwaba oku yewe buhanya; mwagolonjola emyazi ya Namahanga werhu.37Nja bwira omulebi: Bichi Nyamuzinda akushuzize? Bichi Nyamuzinda aderhere? 38Nka mwakaderha kundi: Nyamuzinda okaliha! Oku handi Nyamuzinda ashambala: Bulala waderhere ebyola binwa: Nyamuzinda okaliha! Chiro akaba na rhumire emunda muli okuderha: murhaderhaga; nyamuzinda akaliha! 39Eri echola chirhuma ntali, nji bayibirira, nji nabakabulira,mwabo n'echishagala na bahaga na bayisho benyu, nji na bakabulira hale emalanga gani; 40Nji naheba oku mwabo eshonyi. Nyamuzinda! N'eshonyi z'esiku n'amango, erhakayibirirwa.
Chapter 24

1Nyamuzinda aheba ntanda ebiri azirhabika embere z'eshengero lya Nyamuzinda, enyuma za Nabukandineza, mwami we Babeli, arhambula e'Yerusalemu oku yerekeza e'Babeli Yekoni, mwene Yoyakimu, mwami we Yudeya barhambo b'eYudeya, bombasi, na bajira rhufuli rhw'echuma. 2Kaguma k'orhurhanda kaliherhe amalehe, nk'amalehe g'embere bahumbaga, akandi karhanda kaliherhe amalehe mabihire, aga barhakalya eri kubiha k'obuko bubi. 3Nyamuzinda ambwira: Bichi oli wabona Yeremiya? Na mushuza: amalehe, amalehe ga kwirire gakolere bwenene, amabihire bwenene garha kalibwa bulala buko bubihire.4Omwazi gwa Nyamuzinda gwa nyinjira, mw'ebyo binwa: 5Nantyo Nyamuzinda ashambala, Namahanga w'e Israeli nka kula rhubarula amalehe makwirire, ntyo nji rhwabarula, mpu gabe ga ma kwanene, oku yirha e'Yudeya, narhumaga ahantu omu chihugo che Kalideya. 6Nji na balola n'elisho ly'omurhula, na nji nabalerha omu chihugo; nji na bajirira n'oku babihya bwenene, nji na rhwera n'oku bishugula bwenene. 7Nji na muhereza omurhima oku ndi Nyamuzinda; nji baba lubaga lwani na ji naba Namahanga wabo, bayinje emunda ndi n'omurhima goshi.8Nka kula amalehe mabihire garhakalibwa eri buko bubi burhumire, Nyamuzinda aderha: Nantyo na kahindamuka Sedekiya, mwami w'e Yudeya, barhambo bage, n'oyorhere w'e Yerusalemu na bayorhere omu ch'e Misiri. 9Nji na hindamula echintu ch'emboho, buhanya, n'obwami boshi bw'egulu, n'okukuluma bwisirire, n'okukushekera n'okukaga omu hantu hoshi emunda nji bahiga. 10Nji narhuma omubo engorho, eshali n'echinjira, kuhika bahere omu chihugo abahaga na b'eshe babo.
Chapter 25

1Omwazi gwahika ku Yeremiya oku lubaga loshi lw'e Yuda. Omwaka gwa kane gwa Yoyakimu,mwene Yosiya mwami w'e Yuda. 2Mwazi Yeremiya aderhere embere z'olubaga loshi lw'e Yuda n'embere z'aba nya Yerusalemu; aderha:3Gurheng'omwaka gw'ekumi na kasharhu gwa Yosiya, mwene Amoni, mwami w'e Yuda: Hakola hali myaka makumyabiri n'esharhu, omwazi gwa Nyamuzinda gumbwirire, nababwirire kurhenger'esezi murhanyunvaga. 4Nyamuzinda abarhumire abakozi bage boshi, abalebi abarhumire gurheng'esezi; murhana muyunvaga, murhana murhegaga amarhwiri mpu mu muyunvirize.5Baderha: mugaluke ngasi muguma arhenge omu njira zage zibi,n'omu bubi bw'ebijiro byenyu, munayorhe omu chihugo nali nabahereze na bayisho: emyaka n'emyaka. 6Orhashimbag'ezindi mana; oku bakolera noku bafukamira, orhangayisaga n'omukolo gw'efune zawe, ntaka bajirira n'obubi n'obuguma.7Aliko murha nyunvirizaga: kwaderhere Nyamuzinda, oku bundi orhangayisaga n'emikolo y'efune zawe oku buhanya bwawe. 8Che chirhumire, ntya ku Nyamuzinda w'enfola miherho aderhere: bulala murha yunvaga emyazi yani; 9nji narhuma kulonzesa olubaga loshi lw'e malambo. Ntyo ku Nyamuzinda aderhere, nyentume ku Nabukandeneza mwami, we Babeli, mukozi wani: Njina murheremy'enyanya w'echihango n'abalamiremo n'enyanya w'olubaga loshi luzungulukireho. Mpu bakazi rholwa, bakazi shekerwa n'amabi g'amango goshi.10Narhumire emilenge y'obusime n'amalibuko, enyimpo z'aganiza n'abasole n'abaganiza b'abanyere, olwamo lw'oluryazo, n'obuchese bw'etara. 11Echihugo choshi chehiringirhe, chibe mpinga, nolubaga lwage nalo luhabw'omwanzi w'e Babeli mango ga myaka makumi gali mushanvu.12Aliko amango eyo myaka makumi gali mushanvu ya yenera, nji na hana mwami w'e Babeli n'olula lubaga, ku Nyamuzinda enyanya w'ababi babo, ye hane echihugo chabanya Kalideyo, na chihiribanya esiku zoshi. 13Nji nalerha kwecho chihugo byoshi nali nalaganyize, byoshi biyandikirwe mw'echila chitabu , ebi Yeremiya ali alebere oku lubaga loshi. 14Olula lubaga luherh'emisi n'abami bakulu bahekwa kuba baja, nabo naba hemba kukulizwa ebijiro byabo n'emikolo y'efune zabo.15Bulala ntya ku Nyamuzinda ambwirire; Namahanga we Israeli; Rhola aka kabehe yunjuzamo amavu gw'oburhe bwani: Ona ganywe olubaga loshi olu na kurhumako. 16Banywa; balaluka banabe nka basire.Hano babona akere n'arhumire ahakagarhi kabo.17Nanarhola akabehe omu maboko ga Nyamuzinda, na yinywesa olubaga loshi, okuba Nyamuzinda antumagako. 18Ku Yeremiya n'oku bishagala by'e Yuda; oku bami n'oku barhegesi. Omuku bihya. Echintu ch'okugayisa, ch'amushekesa, n'ech'omuvumo, nk'oku ebyola biri bya bonekana zene.19Oku Sulemani, mwami w'e Misiri; oku bakozi bage; oku barhegesi, n'oku lubaga lwage loshi. 20Oku Arabiya yoshi, oku bami boshi b'e chihugo che Utasi oku bami boshi b'ebihugo by'aba filipi, oku aba Asikolona, oku Gaza, oku Ekuroni, n'oku ba yorhere b'e Asidoda. 21Oku Edomo; oku Moabu n'oku bana b'Amoni;22Oku bami boshi b'e Tiro, oku bami boshi b'e Sidona n'oku bami b'ebinwa bili hale n'enyanja; 23Oku Dedona, oku Zenma, oku Buzi, n'oku boshi bachigembere amanwa eburhambi.24Oku bami boshi b'e Arabiya balamire omu mpinga; 25oku bami boshi b'e Zimiri, oku bami boshi b'Elama, n'oku bami boshi b'e Medi, 26Oku bami boshi b'e malambo bali hofi eri hale; oku baguma n'abandi, n'oku mami goshi g'omu gulu bali oku budaka; na mwani w'e Sesaka nji banywa enyuma zabo.27Nji wabalwira mpu: Ntya kwa derhere, Nyamuzinda w'enfola miherho: Nahano w'e Israeli: Munywe, mulaluke, munashale, mukumbagale buzira ku chizusa. Omu kubona akere narhuma ahakagarhi kenyu. 28Balahira kurhula akabehe mpu banywe; bwirabo, ntya ku Nyamuzinda w'enfola miherho aderhere: Nji mwanywa! 29Bulala, tala omu chishagala aha ezino lyani liyandikirwe, narhondera kujir'amabi nenyu mweyorhe murhahanirwe; murhakayorha murhanihirwe; Bulala nye hamagale akere oku boshi balamire oku budaka, ntyo kwa derhere Nyamuzinda w'enfola miherho.30W'oyo weba lebere ebi byoshi ona babwire: Nyamuzinda y'ehume kurheng'enyanya: Ahalama hacheswe y'elekeho omulenge gwage. Amabandira akalulu enyanya y'ahala: Y'eyame nka abalambagira aha yumire, enyanya yabalamire omu gulu. 31Olwamo luli lwahika hale oku lubibi lw'egulu. Bulala Nyamuzinda ali omu ntambala haguma n'enju yage. Amaja omu chihugo enyanya w'eminyofu yoshi, amala ababi boshi nakere: Ku Nyamuzinda aderhere.32Ntya kwa derhere Nyamuzinda w'enfola miherho: Talaga obuhanya bwerhengera oku lubaga n'olundi. N'omulaba gunene gwanarhenga omu mbibi z'egulu. 33Aba Nyamuzinda yeyirhe, bemenyikane olola lusiku. Engambo n'eyindi y'echihugo. Barhaka lakirwa barhaka galulwa, barhakahambwa; bebe nka chavu omu gulu.34Muband'endulu; balungere, muyame! Muchivuvuze omu luvu; mwemuyobola engabo, bulala esiku zayinja mango mwa chibwa amagosi njinabavuna, muna chikube nka ndaha z'engulo. 35Balungere ntaho ba chibungira, ntana buchunguke bwa balungere!36Yirhwayunva emiziga ya ba lungere, akalulu kaba lungere, bulala Nyamuzinda ashandaza olwabuliro lwabo.37Enju zirhachishobwere za shandirwe; n'oburhe bu kalihire bwa Nyamuzinda. 38Alekere enju yage nka Simba omu lukunda lwayo, Bulala echihugo chabo cha hindamukire mpinga, n'oburhe b'oku shandaza n'oburhe bubi bukalihire.
Chapter 26

1Oku murhondero gw'obwami bwa Yowakimu, mwene Yosiya, mwami w'e Yuda. Ogula mwazi gwagera oku Yeremiya: Gwa derha: 2Ntya ku Nyamuzinda aderhere: Oyimange omu lugurhu lw'a Ka Nyamuzinda, oderhe oku boshi b'e bishagala by'e Yuda, bayinje ba fukame omu Ka Nyamuzinda, emyazi yoshi na kurhegekere oku wababwira: Orhakulagamo n'omwazi n'omuguma. 3Nkabaga b'eyunve, bana chishubeko ngasi muguma omu njira zage zibi, obola nana hungamira amabi nali yibukire kubajirira, enyanya y'obukali n'ebijiro byabo.4Nji waba bwira: Nya ku Nyamuzinda aderhere: Akaba murhayunvirize amango ndi nabarhegeka oku mukulikire erhegeko na hirire embere zenyu. 5Omu kuyunviriza omwazi gw'abakozi bani; abana barhumire gurheng'esezi murhana bayunvirizaga; 6Obola eyo nju nyeyijire nka Shilo; najirira echila chishagala eby'omuvumo, oku lubaga loshi lw'egulu.7Abadahwa bakulu, abalebi n'olubaga loshi bayunviriza Yeremiya, ali aderha eyi myazi omu Ka Nyamuzinda. 8Nka ku Yeremiya ali amalire ku derha byoshi Nyamuzinda ali amurhegekere ku derha,oku lubaga loshi, oku badahwa bakulu, oku balebi n'oku lubaga loshi: Bamufarha, baderha mpu: Wafa! 9Bichi byarhumire waleba oku zino lya Nyamuzinda, omu kuderha mpu: Eyi nju yaba nka Shilo: N'echila chishagala cha yorha bushugunu, chirhalimo abantu? Olubaga loshi lwa chilundire eburhambi bya Yeremiya omu Ka Nyamuzinda.10Amango abarhegesi b'e Yuda bayunvaga ebyo bintu bazamuka, kurhenga ewa nju ya mwami kuja ewa nju ya Nyamuzinda, bafarha n'ewalunvi luhyahya l'okuja omu Ka Nyamuzinda. 11Obola abadahwa bakulu n'abalebi babwira abarhegesi ntya n'oku lubaga loshi: Oyu muntu, akwanene olufu; bulala alebere kubi echi chishagala, nk'oku mwabiyunvirhe oku marhwiri genyu. 12Yeremiya abwira abakulu boshi n'olubaga loshi mpu: Nyamuzinda antumire mpu nyinje ndebere eyila nju n'echila chishagala, byoshi mwa yunvirhe.13Bunola rhurhegul'enjira zenyu n'ebikolwa byenyu, kuyunva omulenge gwa Nahano, Nyamuzinda wenyu, na Nyamuzinda oku mabi aliderhere enyanya zenyu. 14Oku bwani, ny'oyu omu maboko genyu. Muntegeke oku mwakalonza kwinja n'oku shinganene. 15Konine mumenye oku mukanyirhisa, mwa chilonzeza eshagama erhagwerhe zabyo; mwewe, echila chishagala chirhulamo. Bulala Nyamuzinda antumire oku mugaragaro emunda muli oku nderhe eyila myazi omu marhwiri genyu.16Abarhegesi n'olubaga loshi babwira abadahwa bakulu n'abalebi mpu: Oyula muntu arha kwanene olufu! Bulala aherhe arhubwira oku zino lya Nahano, Nyamuzinda werhu. 17Baguma baguma babajinji b'echihugo, bayimanga babwir'echigusho ch'olubaga loshi mpu:18Mikaya w'e Moreseta, akazagileba oku mango ga Ezekiya mwami w'e Yuda, anakazagi bwira olubaga loshi lw'e Yuda mpu: Ntya ku Nyamuzinda w'enfola miherho aderhere: Sayuni ye hingwe nka shwa Yerusalemu yehindamuke chichira ch'ebale. N'entondo y'enju yamaba lubala lulehere. 19Ezekiya mwami w'e Yuda, ab'e Yuda boshi bamuyirhire? Ezekiya arhakazagi yubaha Nyamuzinda? Obola Nyamuzinda amahungama amabi aliri abarheganyize, nerhu rhwakana jirire amabi ganene enyanya w'emirhima yerhu.20Hashubi baho omuntu wakazagi leba omu zino lya Nyamuzinda: Mpu ye Uriya mwene Semayeya w'e Kiriyata-Jearima. Akazagi lebera echola chishagala n'echihugo choshi, bintu biri kuguma nka Yeremiya. 21Mwami Yoyakimu, abalume b'emisi n'abarhegesi bage boshi, bayunva eyola myazi mwami alonza kuba yirhisa. Uriya wali wabimenyere, ayubaha, alibirha aj'e Misiri.22Mwami Yehokimu arhuma abantu e'Misiri, haliri Elinata,mwene Akiboro; n'abantu haguma naye e'Misiri. 23Bakule Uriya e' Misiri bamulerhera mwami Yowakimu, amuyirhisa engorho, akweba echifu chage oku shinda z'abana bw'olubaga. 24Obola efune y'Ahikama mwene Safana, baba haguma na Yeremiya, babuza oku barhamuhanaga oku lubaga mpu yi barhamuyirhaga.
Chapter 27

1Oku murhondero gw'oburhegesi bwa Yowakimu, mwene Yosiya, mwami w'e Yuda ogula mwazi gwabwirwa Yeremiya, kurhengera emwa Nyamuzinda, gwa derha mweyi myazi. 2Ntya ku Nyamuzinda ambwirire: Ochijirire ebifundo n'omusalaba, obihire oku gosi lyawe. 3Obirhumire mwami w'e Edomu, w'e Moabu, emwa mwami w'abana b'Amoabu,oku mwami w'e tiro, n'oku mwami w'e Sidona, bigerere oku barhumwa barhengeraga e'Yerusalemu emwa Sedekiya, mwami w'e Yuda. 4Yiwe nahereze erhegeko lyawe alihekere abayigiriza baba omu kuderha: Ntya ku aderhere Nyamuzinda w'enfola miherho, Nyamuzinda w'e Israeli. Talaga ebimwabwira abaigiriza benyu.5nyono nyenalemaga egulu, abantu n'enyama biri omu gulu, oku buhashe bwani bunene, n'okuboko kwani ku lambwirwe; nahana egulu okuyindonzeze. 6Bulala, namahira echi chihugo choshi omu maboko ga Nabukandeneza, mwami w'e Babeli, omukozi wani naye nama muhereza enyama z'elubala mpu zimu kolere. 7Olubaga loshi lwa muyemera, yewe abagala, n'abana b'abana babo kuhika amango akashanji k'echihugo chage kagera, n'olubaga lugwerh'emisi n'abami bakulu bamu kolera.8Aba olubaga, akaba obwami barhachihikire kuye, ku Nabukandeneza, mwami w'e Babeli, n'akaba arhahanire egosi lyage oku musalaba gwa mwami w'e Babeli, njina hana olola lubaga n'engorho, n'eshali n'ebibenzi; Ntyo ku Nyamuzinda aderhere kuhik'amango nyehimane n'efune yage.9Nenyu murhayunvaga abalebi benyu abezi, aba beshi, anaj'oku mwezi benyu, abafumu benyu baderha mpu: murhakahabwa oku mwami w'e Babeli. 10Bulala buba bubeshi ababwira mpuyi muja hale n'echihugo chenyu, mpu yi babahiga muzimanganye. 11Aliko olubaga lw'efumy'egosi oku burhindibuke bwa Mwami w'e Babeli, n'oku yemera oku mukolera, nji namuleka omu chihugo chage, kwa derhere Nahano, mpu achihinge n'okulamamo.12Na derhere oku kuli eyo myazi yonine emwa Sedekiya mwami w'eYuda. Oyunamy'egosi lyawe oku bulemerere bwa mwami we Babeli; omuyemere, n'olubaga lwage, wanalama. 13Bichi byarhuma mwahwera oku ngorho w'oyo n'olubaga lwawe, n'eshali, n'ebibenzi nk'oku Nyamuzinda ali abikwiziz'olubaga lurhaka yemera mwami w'e Babeli.14Murha yunvirizag'emyazi y'abalebi bali ba babwira mpu: Murha karhabalwa na mwami w'e Babeli. Bulala obulebi bwage buba bwa kubesha. 15Ntali barhumire, kwa derhere Nyamuzinda, bali baleba ebyo bubeshi omu zino lyani mpu yi mbahiga muna hirigirhe, mwabo n'abalebi bali babaleba.16Nabwirire abadahwa bakulu boshi n'olubaga loshi: Ntya kwaderhere Nyamuzinda; Murhayunvirizag'emyazi y'abalebi benyu bali b'abaleba omu ku derha mpu: Talaga ebintu by'omu Ka Nyamuzinda byaba hofi kuhekwa kurhenga e' Babeli. Bulala buli bubeshi bali babalebera. 17Murha muyunvirizaga, mushige mwami w'e Babeli, mwana lama. Bichi byarhuma echi chishagala cha yorha bushugunu? 18Akaba bali balebi, n'akaba omwazi gwa Nyamuzinda guli haguma nabo; bahun'emwa Nyamuzinda w'enfola miherho mpu ebintu biyorhere omu ka Nyamuzinda, omu nju ya mwami w'e Yuda n'omu Yerusalemu, birhajaga e'Babeli.19Bulala, ntya ku Nyamuzinda w'enfola miherho aderhere oku biyerekeze emitungo, enyanja, ebiriba, n'ebindi bintu bayorhere mw'echola chishagala. 20Birhaheka na Nabukandeneza mwami w'e Babeli, amango ahekagwa mpiru gurhenga e'Yerusalemu kuja e'Babeli, Yekoniya, mwene Yoyakimu, mwami w'e Yuda, n'abakulu boshi b'e Yuda nab'e Yerusalemu.21Ntya kwa derhere Nyamuzinda w'enfola miherho, Namahanga w'e Israeli, oku biyerekere ebintu bya yorhaga omu Ka Nyamuzinda omu nju ya mwami w'e Yuda n'omu Yerusalemu. 22Byehekwe e'Babeli byana yorha y'okuhik'amango njina bilonza, kwa derhere Nyamuzinda; eyo nyebizamule n'abigalule ahola hantu.
Chapter 28

1Mw'ogola mwaka gon'ogo oku murhondero gw'oburhegesi bwa Sedekiya, mwami w'e Yuda, mwezi gwa karhano gw'omwaka gwa kane, Ananiya, mwene Azuru, mulebi wa Gabaona, ambwira omu Ka Nyamuzinda, omu masu g'abadahwa bakulu b'olubaga. 2Ntya kwa derhere, Nyamuzinda w'enfola miherho, Namahanga w'e Israeli; nanch'omurhi g'oku yabula enkavu za mwami w'e Babeli.3Kandi myak'ebiri, na derha bagalule hanola ebintu byoshi by'aKa Nyamuzinda Nabukandeneza, mwami w'e Babeli akulaga ahola abi heka e'Babeli. 4Nji nagalula ahala hantu, ntyo ku Nyamuzinda aderhere: Yokoniya, mwene Yowakimu, mwami w'e Babeli na boshi bafarhwaga mpiru b'e Yuda bali omu Babeli; bulala nyevune akarhi ka mwami w'e Babeli.5Yeremiya, mulebi ashuza Hanani mpu: Omulebi omu masu gw'omudahwa mukulu n'olubaga loshi lwaliri omu ka Nyamuzinda. 6Omulebi Yeremiya aderha: Bibentyo: Nyamuzinda ajire ntyo! Nyamuzinda ayeneze emyazi walebaga; ana galule kurhenga e' Babeli kuja ahala hantu ebintu by'aka Nyamuzinda n'abahekagwa mpiru boshi. 7Konine, yunviriza ogula mwazi na derha oku marhwiri gawe n'oku marhwiri gw'olubaga loshi.8Abalebi babonekaga embere zawe n'embere zani; kurhenga amango ga mira balebere enyanya z'ebihugo by'emisi n'amami makulu, ebirha, obuhanya n'echinjira. 9Aliko omulebi akaleba eby'omurhula, omu mwazi gwage gw'ebyaherhe aleba gana g'amango bayemera oku analiri ntumwa ya Nyamuzinda.10Obol'omulebi Hananiya, akula akarhi enyanya w'egosi lya Yeremiya, mulebi akachamo. 11Hananiya aderha omu masu gw'olubaga loshi: ntya ku Nyamuzinda aderhere: Ntya kubiri, omu myak'ebiri, navuna enyanya w'egosi ly'olubaga loshi agarhi ka Nabukandeneza mwami w'e Babeli. N'omulebi Yeremiya achigendera.12Amango omulebi Hananiya amalaga vuna akarhi enyanya w'egosi lya Yeremiya, mulebi, omwazi gwa Nyamuzinda gwa rhogera ku Yeremiya,mw'eyi myazi. 13Genda, obwire Hananiya: Ntya ku Nyamuzinda aderhere wavunire akarhi kw'omurhi, ahali hako, wabona echina kujirira. 14Bulala ntya ku Nahano w'enfola miherho Nyamuzinda w'e Israeli aderhere: Nahira agarhi k'echuma oku gosi ly'olubaga, mpu yi nkolera Nabukandeneza, mwami w'e Babeli; ya na mukolera. Na muhereza n'enyama z'elubala.15Omulebi Yeremiya, abwira Hananiya, omulebi: yunva Hananiya, Nyamuzinda arhakaba akurhumire,waja wabulir'olubaga obwikubagire. 16Che chirhumire, ntya ku Nyamuzinda aderhere: Tala; na kuhiga omu gulu; wafa gunola mwaka. Bulala emyazi yawe eri y'okugayisa Nyamuzinda. 17Omulebi Hananiya, afa ogola mwaka, omu mwezi gwa mushanvu.
Chapter 29

1Ebila binwa, by'ebinwa by'amaruba omulebi Yeremiya arhumaga kurhenga e'Yerusalemu ku balala bayorhaga babakulu bagwarhwaga bahekwa buja abajinji, abalebi, n'abantu boshi Nabukandeneza ahekaga bashwekwe kurhenga e'Yerusalemu kuhik'e Babeli. 2Amango babaga bamarhenga e'Yerusalemu, mwami Yokoniya, na nina wa mwami, n'abarhakembwirwe n'abakulu b'e Yuda, na e'Yerusalemu, n'abobwenge, na balala bamulenga byuma. 3Oku fune ya Elasa, mwene Safamu, na Gemariya mwene Hilikiya, we mwa Zedekiya mwami w'e Yuda, arhuma kuhika e'Babeli, emwa Nabukandeneza mwami w'e babeli okuderha.4Nahano w'embaga, Nyamuzinda w'e Israeli: Abwira abantu boshi bahekagwa bashwekwe, abo najiraga bahekwe kurhenga e'Yerusalemu kuhika e'Babeli; 5Muyumbak'enju mulamemo, murhwere amashwa, mulye amalehe gamo.6mushabe abakazi, muburhe abarhabana n'abanyere, mushabire abana benyu abakazi, n'abanyere benyu mubashabise eyola munda mwankakeha. 7Mulonze omurhula mw'ogola murhundu nababungisizaga, mubahunire emwa Nahano bulala omurhula gwa gunola murhundu gu gwankarhuma mwarhulera.8Bulala Nahano w'embaga, Nyamuzinda w'e Israeli ntyola kwa derhere, abalebi bali omugarhi kenyu, nabalaguzi benyu, barhabarhebekaga, murhabiyunvaga. 9Bulala oku zino lyani baherhe babalebera ebinwa by'obubeshi ntabarhumire; ku Nahano aderhere.10Bulala Nahano aderhere ntyala: Hanola Babeli oyenezezwa myaka makumi gali mushanvu, nanaja nabakabagana, n'oku yukiriza echinwa chani chinja emwenyu, oku bagalula hanola. 11Bulala mumenyere enganiza mbaherhere, ku Nahano aderhere, ziri nganiza z'omurhula, chi zirhali zibi; oku bahereza obulangalire esiku zenyu zizinda.12Mwampamagala, munagende kunshenga, nani nanabayunviriza, 13mwandonza, munambone, amango mundonzeze n'omurhima gwenyu goshi, 14nani nanachiyerekana emunda muli,ku Nahano aderhere,nani nanagalula abantu benyu balishwekerwe, njina nanabaheba haguma, nanabakula omu mbaga zoshi, na ngasi hantu hoshi; nabalibisaga, ku Nahano aderhere, nanashubi kubagalula, halala nabakulaga bashwekwe.15Bulala muderhere mpu Nahano amarhuyinamulira abalebi omu Babeli. 16Nahano aderhere ntyala; oku myezi y'omwami oyikere oku ntebe, y'obwami bwa Daudi; n'oku biyerekez'abantu boshi balamire omula chishagala, bene benyu barhagendere haguma nenyu kushwekwa. 17Nahano w'embaga aderhere ntyala: Mpu tala oku nkala nalerha omupanga, eshali, n'endwala zikomere, nabajira nk'amalehe gabi garhakalibwa bulala gabihire bwenene.18Nabakulikiranya n'omupanga, n'eshali, n'endwala zibi, nabakabula eyi n'eyi omu mami goshi g'egulu, babe chintu chikomerwe, chinasomezwe, ch'okushekerwa, chikagirwe omu mbaga zoshi na balibisaga. 19Bulala barhayunvaga emyazi yani, ku Nahano aderhere, emyazi yani nabarhumiraga kugerera abakozi bani, abalebi, nazuka es'ezi n'okubarhuma, aliko murhabayunvaga, Nahano ye derhere.20Lero mujage mwayunviriza omwazi gwa Nahano mweshi mwahekagwa bashwekwe, munakulaga e'Yerusalemu kuhika e'Babeli. 21Nahano w'embaga, Nyamuzinda w'e Israeli, aderhere ntyala, oku biyerekeze Ahabu, mwene Kolayi, n'oku myazi eyerekeze Zedekiya, mwene Maseya, baherhe babalebera ebinwa by'obubeshi oku zino lyani, talaga, nkola kubaheba omu maboko ga Nabukandeneza,mwami w'e Babeli, abayirhire omu masu genyu.22Na kandi oku myazi yabo, omukomo gwayinja oku bashwekwe boshi b'e Yuda bali omu Babeli, kuderha, Nahano akujirire nka Zedekiya, na nka Ahabu, mwami w'e Babeli balala ahungumulaga oku muliro. 23Bulala bajirire obuhwinja omu Israeli, bulala bahushire n'abalungwe babo bana derha ebinwa byabubeshi oku zino lyani, ebintababwiraga, nyono mbamenyere, nandi muhamiriza, Nahano ye derhere.24Oku biyerekeze Semaya, Munehelani, oderhe omu bwire mpu: 25Nahano w'embaga, Nyamuzinda we Israeli, aderhere ntyala: Mpu oku zino lyawe, wenine waheka amaruba, emwa bantu boshi bali omu Yerusalemu, na Zefaniya, mwene Maseya, omudahwa, n'abadahwa boshi, kuderha: 26Nahano, akujirire mujinji ahali ha Yehoyada, omujinji limuba bakozi omunju ya Nahano, oku ngasi muntu oherhe ebishwasi, n'oku ngasi muntu ochijirire mulebi, omuhebe omumpamikwa n'oku mushweka enkoba.27Chechi charhumaga orhakalihira Yeremiya we Anatoti; ochijirire mulebi emwenyu, 28Eri, charhumire emwerhu e Babeli, mpu: Olula lubungo luli lwa siku zinene; muyumbak'enju,mulamemo, muhinge amashwa, mulye amalehe? 29Zefaniya, omulebi, asoma olu olwandiko omu marhwiri ga Yeremiya, omulebi.30Omwazi gwa Nahano gwampikira, mpu: 31Oheke emyazi oku bantu boshi babungiswaga, oderhe, mpu Nahano aderhere ntyala, emyazi eyerekeze Semaya Munehelani, bulala Semaya abalebere, aliko ntalimurhumire, abarhebeka n'echinwa ch'obubeshi; 32Nahano aderhere, ntyala: Talaga nkola nahana Semaya Munehelani, n'eburha lyage, arhakaba n'omuntu werhambule abala bantu, arhakabona oku minja nyenjirire abantu bani, ku Nahano aderhere bulala aderhere ebinwa bibi enyanya za Nahano.
Chapter 30

1Gula mwazi gwa hikira Yeremiya, kurhenga emwa Nahano, mpu: 2Ntyala ku Nahano aderhere, Nyamuzinda w'e Israeli, aderhere ntyala, oyandike omu chitabu ebila binwa byoshi na kubwira. 3Bulala, tala, k'orhabwene oku esiku za yinja, ku Nahano aderhere, zinagalula mw'abantu bani b'e Israeli na Yuda, balishwekerwe, ku Nahano aderhere; n'ashubiza omu chihugo nahaga b'eshe chibe chabo.4Talaga ebinwa Nahano abwiraga Israeli na Yuda. 5Bulala Nahano aderhere ntyala: Rhwayuvirhe omuntege omusisi n'obuba, aliko gurhali g'omurhula.6Mudosage, munalole nka kula omulume ayunva emikero y'okuburha: Chichi chijire charhuma mperhe nabona abalume bachifarhire omu mankinya nka mukazi waburha? Chichi chirhumire ngasi masu gahindamukire? 7Buhanya, lwebe lusiku luzibu! Nta lwindi lwebe nkolala, mango g'oburhindibuke emwa Yakobo s'aliko nj'agafulumukamo mwerukweru.8Olola lusiku ku Nahano Nyamuzinda w'embaga aderhere, nalembuhya omuzigo guzidohere oku gosi nach'ela mibanga yawe, na bijirira na barhakachi kukolesa. 9Aliko Israeli na Yuda bakazikukolera Nahano Nyamuzinda wabo, na Daudi mwami wabo nji nabaha.10Nawe, we mwambali wani Yakobo, orhayobohaga ku Nahano aderhere, orhafaga omurhima, w'oyo Israeli, bulala nyinjire mpu nkuchungule mw'ebyola bihugo bya hale, na chungula n'abana bawe, omu chihugo bahekagwa omubuja; Yakobo agaluka anashubibona omurhula n'obuholo na ntaye wachimuyubahisa. 11Ndi haguma nawe mpu nku Yokole, ku Nahano aderhere, hano mumalira amashanja goshi eyo munda na kushandazaga, aliko nta kumalira, aliko na kuhereza obuhane nk'okubi kwanene. Ntakujirira nka kunola mweru kweru, chiro akanaba!12Ntyala ku Nahano aderhere, obuvune bwawe burhankalungwa, echihulu chawe kali kafinjo. 13Ntaye wakuderhera, okuluguma lwawe orhaherhe bufumu b'okukufumya.14Abakusima boshi bakuyibagire, barhachikulonza, bulala na kushurhire nka kulala omu shombanyi wawe akana kushurha, na kulahira n'obukali bukomere bulala obubi bwawe buli bunene,n'ebyaha byawe byalugire. 15Chichi chirhumire walakira obuvune bwawe nabo amalumwa gawe garha nkasirirzwa? Obugomi bwawe n'ebyaha byawe binene, bibyarhumire na kujira ntyala.16S'aliko ngasi boshi bakulya nabo, bakola balibwa ngasi abashombanyi bawe boshi, bakola bagwarhwa chifudukizi na balala boshi bakurhegaga nji narhegabo. 17Bulala na kubuka, nafumya ebihulu byawe, ku Nahano aderhere, bulala bakuyirikire mpu we mushombanyi, mpu we Sayuni ntaye wachimushasha.18Ntyala ku Nahano aderhere: Tala oku nagaluka impire omu mahema ga yakobo n'omu bumbake bwage na gafir'obonjo. Echishagala chashubi kuyumbakwa omu chiriba chacho n'enju zi kwirire halala yana liri mira. 19Kandi emwabo hayunvikana echivugo, na mulenge g'obushagaluke: Nani kandi nabaher'enyanja, kandi barhaba babushabusha.20Abana bage bashubakuba nka kulala kwa mira banashubuzanya omu ndeko embere zani> Njinahana obuhane ku balala babarhindibuzaga. 21Omurhambo wage arhenga omugarhi kage, n'omurhegesi wage nj'aba w'omuburha lyage, njina muhamagala, anabere ahandi, nde wankahaliza kumushegerera? Nty'oku Nahano aderhere. 22Mwaba bantu bani, nani naba Nyamuzinda wenyu.23Muyunve okw'omuhusi gwa Nahano gwayinjire: Obukuni bwage bwayinjire echihusi cha mabagorha, cha marhibukira oku marhwe g'ababi. 24Obukunizi bunene bwa Nahano burhagaluka, kuhika hano ahikiriza n'okuyunjuza omuhigo gwage aherhe omu murhima, nji mwaguyunva ebyola omusiku zizinda.
Chapter 31

1Mwagola mango ku Nahano aderhere naba Nyamuzinda w'emilala yoshi y'e'Israeli, nabo banaba lubaga lwani. 2Ntyo ku Nahano aderhere: Omu mpinga na yerekene olukogo lwani mpu olubaga lufume engorho, kuhika nyola Israeli akola alama n'omurhula. 3Akaza kuderha, mpu Nahano achiyerekene emwani erhali hofi, lero nani namubwira, mpu: Na kurhonya kurhenga esiku zoshi, che chirhumire nyorha nchi kushwekereko bwenene.4Nashubi kukunyumbaka obwakabiri; nawe wayumbakwa,w'oyo mwana w'obunyere w'e'Israeli, obwakabiri wayambiswa eby'oku kukwiza, nawe warholerwa omu marhamba babasimire. 5Okola washubikurhwera emizabibu oku ntondo z'e'Samariya, abahinzi bakazikurhwera n'oku shalula. 6Nji haba lusiku luguma abalanzi belakire oku ntondo z'e'Furahimu; mpu muyumuke: Rhurheramir'e'Sayuni, hofi na Nahano Nyamuzinda werhu.7Bulala ku Nahano aderhere ntyala: Mubandire Israeli empundu z'oku chivuga, mumubandire empundu bwenene omukulu w'amashanja, mushurhe empundu muderhere mpu: Nahano ochungule olubaga lwawe, chungula amahanga g'oyorhere g'e'Israeli bulala ntyola ku Nahano aderhere.8Nabasinganya kurhenga echihugo ch'enjira y'ebwa nyanja, na mbashubuze kurhenga emalanga g'egulu, babali mw'emihurha n'aboku chonoka, abakozi bali bukule, n'abazere, boshi haguma, olubaga lwani lugaluke oku lwaliri. 9Bayinja balaka, nani mbaherhe nayinja nabarhuliriza, nabaheka ebw'eriba, omu njira elambukire mulala barhankasirhalira, bulala ndi eshe wa Israeli, na Efurahimu y'efula yani.10Mwe bihugo by'emahanga muyunve, omwazi gwa Nahano munagumanyise oku bizimba bili hale: Muyinje mwaderha mpu: Nahano alirhangire kushandaza Israeli, kandi ashubikumukuma kuma n'oku mushibirira nka kulala omungere ashibirira ebibuzi byage. 11Bulala Nahano afumize Yakobo, amufumya oku bamulush'emisi.12Njibayinja n'orhululu rh'oshingo oku ntondo y'e'Sayuni, banalibirhir'obwinja bwa Nahano abashobozeze: Engano, elivayi n'amavurha, ebibuzi n'enkavu, nji byaba nka shwa ly'omu luziba, barhankachiyunv'eshali.13Ntyola, abana bw'obunyere njibaj'omuluhya, na boshi haguma, emisole n'abashaja; na ntyola, njinashangula emiziga yabo na naheba h'obushagaluke njinabasiririza, enyuma ly'oburhindibuke ganaba masheka. 14Njina yugusa abadahwa bani enyama zishishagire, n'oku shoboza olubaga lwani ebikwirire bya ngasi lubero ku Nahano ogala byoshi aderhere.15Nahano ashubire kuderha ntyala: Mpu: Kurhenga e'Rama, omulenge gwayunvikana, mango g'oburhe Raheli oyo walakira abana bage; arhashondaga chiro okusizwa bulala abana bage bafire.16Nahano ntyala kwa derhere: Osire, oshangule emiziga, bulala wahemberwa amalumwa gawe, nyono Nahano nyenderhereko, abana bawe barhenga emwabalenzi. 17Ngasi hachiri obulangalire oku burha lyawe, Nahano kwa derhere; abana bawe bashubi kugaluka omu chihugo chabo.18Nayunvirhe bwinja bwinja oku abantu bemw'Efurahimu baherhe balaka n'oku derha, mpu: Nahano warhuyegwire bwenene, nka kulala bakubula empenzi ndorho egambana chi lero orhushubizage emund'oli, lirhuba bowe loshi, bulala w'oyo Nahano, wenine Nyamuzinda werhu. 19Kubinali rhwaliri rhwakugomere, s'aliko bunola rhwayemerere oku rhwabihire, warhuyereker'amabi gerhu rhuli rhwaband'omu mirhima eshonyi zarhugwarhire, rhwafire eshonyi z'ebijiro byerhu by'okurhenga ebudorho. 20Efurahimu ye mugala wani musimwa, mwana nsima bwenene, ngasi mango eri mbwira naderha mpu nkalihe, nanayunva arhantenga omu nganiza bulala musima bwenene, ntako na nkafunda kumuber'obonjo.21Oyimanze olugurhu, ohebe echogo oku njira yawe, oyibuke enjira walikulikire, engeso washimbaga, galuka mani Israekli musimwa, shubira omu chihugo chawe. 22Kuhika mangochi ly'oganiza ebikwanene,oyu mwana w'obunyere w'echigamba? Bulala Nahano analema ebihyahya omu gulu, omukazi ye kola wakazikulonza omulume.23Talaga ebi Nahano w'embaga, Nyamuzinda w'e'Israeli aderhere, hano nji ngalula bene Yuda omu chihugo chabo, bashubikazi derha ebi binwa: Mani Nyamuzinda akugishe, ntondo echesibwe ya Sayuni hantu heyami habuchunguzi. 24Ago mango abantu b'omu bishagala bya Yuda boshi haguma, abahinzi, n'abangere b'ebibuzi. 25Bulala nashubikuhereza emisi ngasi abakola barhamire, na ngasi abeshali nabahereza ebi balangalireko. 26Na ntyo, amango nazukaga, namabona okw'ero lya ntabere.27Esiku zayinja, ku Nahano aderhere: Nayaliza abantu n'ebintu omu buko bwa Israeli, n'ebwa Yuda nka kulala bayaliza emburho omu budike. 28Nka kulala nyenine nahanaga. Nakundula, na shandaza, nabamalira ntyo, ntyo, nyenine nashubikuyimanza, mbahebe m'omuka, chinwa cha Nahano.29Lero ntaye we chiche omugani mpu, bashokuliza balir'amalehe gakalihire, abana babo gabalwaziz'amenyo. 30Bulala ngasi muntu anafa enyanya z'obubi bwage yenine, ngasi muntu walire amalehe gakalihire, amenyo ganazinga.31Amango nji gayinja ku Nahano aderhere: Nafundika n'omulala gwa Israeli n'ogwa Yuda endagano mpyahya. 32Erhachiri nk'elala endagano nafundikaga na bashokuliza babo, amango na bakulaga omu chihugo ch'e Misiri eyola ndagano bonine bayifundula nabo nyinanaliri Nahamwabo ku Nahano aderhere.33Talaga endagano nyefundike na Banya Israeli agola mango ku Nahano aderhere, nabaheba mw'amarhegeko gani ngayandike omu mirhima yabo, Naba Nyamuzinda wabo nabo lubaga lwani. 34Chiro n'omuguma omubo, ntaye wadosa owabo, changw'omwalungwe mpu amu menyise ezino lyani, bulala boshi njibaba eri balimenyere: Ku Nahano aderhere boshi kurhenga akabonjo kuhika omushaja. Bulala na babalira amabi bajirire, ntakana chiyibuka ebyo byabo.35Nahano aderhere ntyala, yiwaherezaga abantu ezuba mpu libe bulangashane amango g'ezuba, n'erhegeko ly'omwezi n'enkununu amango g'obudufu, ye zingisa enyanja n'omulaba gwanakaliha, ezino lyage ye Nahano w'olubaga. 36Agala marhegeko amango garhenga embere zani, ku Nahano aderhere, g'amango omulala gwa Israeli nabo barhanaba lubaga lwani.37Nahano ntya kwa derhere: Eri banka gala kuleng'obule n'obugali bw'empingu kurhenga enyanya, na nkababwira obwenge egulu libaliyumbakirweko, lyoki na kabayemerera na kabulira olubaga lw'e'Israeli oku mabi goshi lwajirire.38Esiku za yinja nahano aderhere, Yerusalema ya shubi kuyumbakwa buhyahya oku zino lya Nahano, kurheng'oku Nkingi ya Hananeli kuhika oku lunda lw'ebuzikiro bw;ezuba. 39Bashubikucha olubibi kurhenga oku rango ly'e garebe n'okurhengaho kuzongera e'Goa. 40Ngasi lubanda n'emifu yabishirwe mo n'oluvu, na ngasi malambo kuhika oku mufulege gw'e Chidroni, na kuhika oku lunvi lw'endogomi, olwindi lw'ebushoshokero bw'ezuba, haba hachesibwa emwa Nahano, harhashandazwa kuhika esiku n'amango.
Chapter 32

1Omwazi gwa Nahano gwa hikira Yeremiya omu mwaka gwe kumi gwa Sedekiya, mwami w'e'Yuda, go gwaliri mwaka gwe kumi na munane g'oburhegesi bwa Nabukandeneza! 2Enfola miherho ya mwami w'e Babeli barhabalira e'Yerusalemu, omulebi Yeremiya naye eri ashwekerwe omu chogo ch'enfola miherho, aja oku bwami e'Yuda.3Ahola ha Sedekiya, mwami w'e Yuda alimushwekere, mpu bulala alemaga ayigiriza; amudosa mpu: Chi chi chirhumire oli wabwira abantu mpu Nahano kwa derhere ntya: Ogula murhundu gwenyu nkola nagugabira mwami w'e Babeli abe ye guyimamo. 4Chiro na Sedekiya mwami w'e Yuda arhafuma bene Kalideyo, ahimwa banamufarha chifudukizi bamuheka anajikusamba emalanga ga Mwami w'e Babeli yenine, balema balolana omu masu, bamushuza n'ebi amudosa byoshi, 5okubuzinda baheka Sedekiya e'Babeli, ajikuberayo kuhika amango na shubikumuyibuka, ku Nahano aderhere ntyola, changwa chiro mwankarhola amachumu mpu mwalwisa bene Babeli murhankabagala.6Yeremiya aderha mpu: Nayunvirhe Nahano aderha ambwira mpu: 7Muzala wawe Hanameli, mwene nyokolume Shalumu, ayinja mushambale ebiyerekeze eshwa lyani bulala oli mwene werhu, w'oyo wunakarhanga kudosa burhanzi.8Nk'oku Nahano anabimbwiraga, oyola muzala wani Hanameli ayinja, ambugana omola chogo nalishwekerwe, ambwira, mpu: Mani ongulire lilala shwa Benyamini, bulala oli mwene werhu, oliherheko luhya, oligule libe lyawe obola nayunva oku Nahano yenine wanderhesaga. 9Naguliraga mwene werhu Hanameli elyola shwa lyage ly'e Anatoti; namukajira efuranga ekumi namushanvu.10Namuyandikira echimenyiso ch'okugula, rhwayandika nyandiko ebiri, nashurha Kw'echinkumwa chani, n'ezola furanga rhwazigeramo bwinja, namuherezazo. 11Ezola nyandiko zombi, oluli kw'echinkumwa, n'arheganyizwe. 12Nalurhola na luhereza Baruki mwene Neriya munjukulu wa Maseya nk'oku binayandikirwe omu marhegeko, halira muzala wani Hanameli n'abalume barhuheberaga echinkumwa n'abandi bashamuka baliri omu chogo oku bwami olola lusiku,13Nabwira Baruki ahagarhi kabola balume mpu: Nahano Nyamuzinda w'embaga aderhere, 14orhole ebyola by'emezo waguliragako byombi, echirikwa kw'echinkumwa, n'echindi chirhagonyerwe obibike omu Sanduku y'ebale bileke kubiha n'esiku, ku Nahano Nyamuzinda w'e Israeli arhegekere ntyola. 15Bulala Nahano Nyamuzinda w'e Israeli aderhere, mpu: Esiku za chiyinja bashubiku yinja bagula enju n'amashwa g'emizabibu mw'echola chihugo.16Eri mumala kuhereza Baruki mwene Neriya echola chimenyiso ch'okugula, narhula Nahano ogula musengero mpu: 17Nechi Nahano Nyamuzinda wayerekene oburhwali bwawe n'obwenge amango olambula okuboko kwawe walema empingu n'egulu we mugala byoshi. 18Wayereka embaga z'abantu olukogo lwawe, s'aliko amango ababusi bakugomere mpu okola wachumuza wanahana obuhane oku bana babo, Nyamuzinda mukulu, w'emisi, ezino lyawe Nahano w'embaga.19Mukula wa mahano, munyabuhashe omu bijiro, amesho gage gaherhe gabona enjira zoshi za mwene muntu kukulikirana n'amalehe g'ebijiro byage. 20We wajiraga ebisomerene, wayerekana ebirhangazo e'Misiri, na kugera z'ene omu Israeli, na handi hoshi, kuhika z'ene ntaye orhakuyinji, na ntaye orhakuyubaha. 21Wakula bene Israeli omu buja bw'e Misiri, wabayereka ebirhakaderhwa amango olambula okuboko kwawe bafarhwa n'obuba bwenene.22Wabahereza echihugo walaganya bashokuliza babo, echila chihugo chiba mw'amarha n'obuchi. 23Bayinja bayumbakamo, s'aliko barhakengaga omulenge gwawe, barhanashimbaga amarhegeko gawe, barhajiraga chiro n'ehityu ebiwababwiraga, bana chikululira obuhanya rhuherhe rhwabona z'ene.24Bene Babeli babanola bakola bayinja barhunyegacho, n'engorho yabo ekulikiren'eshali, n'agandi mabi ga ngasi lubero, Yerusalema akola ali omu maboko ga bene Kalideya, bilala waderhaga binola byabere, nawe wenine onaherhe wabonako. 25Bulala karhali wenine wambwiraga mpu: Ogule elyola shwa, oliganjire efuranga ohereza abalume; nabo echishagala cherhu chagwire omu maboko ga bene Kalideyo.26Mwagola mango nayunva omulenge gwa Nahano gwambwira, mpu: 27Talaga, nyono nye Nahano Nyamuzinda wa boshi b'omubiri, ka hali ebya kangamba eno gulu? 28Che chirhumire na derha, oku nahereza bene Kalideyo olula lugo lwenyu, nkuhere omu maboko ga Nabukandeneza, mwami we Babeli.29Ngabo z'e Kalideya ziherhe zaba lwisa, zarhola echishagala chenyu za chiyosa n'omuliro, zayosa na zilala nju bakazagi kurherekereramo, kugashaniza Baali; bakazagikubayizizamo obuku n'ebyoku nywebwa, bahuniramo na banyamuzinda baganda mashanja, bangayisize bwenene. 30Balala Namanahanga aderhere, na bwene oku kurhenga mira, bene Israeli na bene Yuda barhahwa kujira amabi emalanga gani, kurhenga obusole bwabo, bulala bene Israeli bantamisa oku bijiroby'amaboko gabo, ku Nahano aderhere.31Kurhenga bayumbaka chinola chishagala chenyu chinjirire oburhe bwenene, na kuhika z'ene ngayire bwenene, nkola na derha bachishandaze chintenge omu masu. 32Bulala ebyaha bya banya Israeli, na bene Yuda byalugire bwenene eri bowe, eri abami babo, abadahwa n'abalebi babo, oli olubaga lwe Buyuda n'olw'e'Yerusalemu.33Banyerekeza omugongo bambisha amasu gabo, chiro na nabayigiriza, nagenda emiseke kubayigiriza, barhanayunvaga enyigirizo. 34Aliko balerha eshushanyo zabo omu nju ya Nyamuzinda yalihamagerwe oku zino lyani mpu libazingisa. 35Bayumbakira Baali amajuu omu kabanda k'e'Ben-Hinomu mpu bakazikuharamiza bagala babo na bali babo emo muzimu oyirikwa Moleki, ebyola ntalizi kubiganiza, oku hemuka kuli ntyola oku mulala gwa yuda.36Ntyala lero ku Nahano, Nyamuzinda w'e Israeli, aderhere ntya, oku biyerekeze echila chishagala, muherhe mwaderha, chiheberwe omu maboko g'omwami w'e babeli, oku ngorho, n'eshali, n'endwala zibihire. 37Nashubuza olubaga lwani kurhenga omu mahanga bayakiraga oburhe bwani, nkola nabadundaganya mbayikaze babere omu murhula.38Babe lubaga lwani bulala nyono nye Nyamuzinda wabo. 39Nkola nashubikubaha omurhima muguma na ngeso nguma libashubi kukenga loshi, n'abahereza oluhembo n'okubuzinda abana babo. Nashubikuseza rhweshi nabo malaganyo garhakahwa, na bashimbulira, nagenda nabahugula, bakazi kuyoboha enjira zibi bakulikire ezani ezinabayereka.41Omushingo gwani guli omu kubarhabala na bayumbakira mw'echo chihugo: B'obulonza bwani boshi obola. 42Nahano aderhere mpu nka kulala nakabulaga amabi enyanya zabola bantu, kuna nabashoboza n'ebinja bya ngasi lubero mbalaganyize.43Bashubi kugula amashwa mw'echola chihugo baherhe baderha mpu chikola bwama, ntahyo hichishaganyamo, nta muntu, ntahyo hyelubala chikola chiheberwa omu maboko ga Bakalideyo. 44Bashubi kugula amashwa, bakazi kujira eby'emezo by'okugula, banaheba kuna kasheke, banalonza nabaheba kw'echinkumwa omu chishagala cha Benjamini n'enyunda zoshi ziri ebwa Yerusalemu, n'omu chishagala cha Yuda n'omu birhondo bya Negebu, bulala Nahano aderhere mpu, nkola nashubikugalula balala bene Israeli babaga bajirirwe baja.
Chapter 33

1Kandi omwazi gwa Nahano gwa hikira Yeremiya obwa kabiri amango alishwekerwe omu chogo ch'abalanzi, mpu: 2Oyunve oku Nyamuzinda arhumire, yi walemaga egulu, alibumba analiyimanza, ezino lyage ye Nahano. 3Ompamagale, na kushuza, na kumenyisa amahwe manene agorhenji.4Bulala Nahano, Nyamuzinda w'e Israeli aderher'oku enju z'omula lugo n'ez'abami b'e'Yuda bazindazo omu ntambala, 5n'abantu baherhe balwisa abanya Kalideyo, bashonda kubumba echishagala choshi mirhumba, balala bantu nyenine nahanaga eri burhe n'omungo birhumire, bulala abanya Israeli obubi bwabo bwarhumaga na koma Yerusalemu.6Nkola na shubi kubaber'obonjo na bahereza amalaganyo gani g'omurhula g'okunali rhweshi nabo. 7Nagalula bene Yuda na bene Israeli na bakula omu buja na shubikuba yumbakira nka kulala byaliri burhanzi. 8Nashuka obubi bwabo boshi bangomeraga, nambabalirebo oku byoshi, bankoleraga n'oku byoshi banjiriraga. 9Yerusalemu lyeba zino ly'omushingo bwenene lina kengwe embere z'agandi mashanja goshi g'enola gulu, hanola njibayunva ebinajira ganayoboha bwenene, bulala aminja najirira Yerusalemu gali ganene.10Nahano aderhere ntyala, mpu, hanola bila biguka birhali chiro n'omuntu, ntacho chiro n'ehityu, n'omu njira z'e Yuda n'eze Yerusalemu, murhachiba kadundo. 11Hashubikuyunvikana echihogero ch'obushagaluke n'echamasheka, n'enyimpo z'abahya n'ezabahya balume, n'emilenge ya balala baderha, mukuze Nahano w'embaga, bulala Nahano ali mwinja, olukogo lwage luli lw'esiku n'amango; n'emilenge ya balala barhula entulo z'okukuza omu nju ya Nahno, bulala na shubi kugalula abashwekwe nk'oku bya nalirii burhanzi, ku Nahano aderhere.12Nahano aderhere mpu omula chihugo banyegaga, nta muntu, nta kantu koshi koshi k'oku shaganyamo, hayorhere amalambo gonine g'oku yabulira mwebi rhungano. 13Ashubikuderha mpu: Omu bishagala by'omu ntondo, n'omu bihugo by'olubanda lw'edaho, ne Negebu kuhika emwa bene Bejamini, n'eburambi bwe Yerusalemu n'omu bishagala bya Yuda ebibuzi bikola bya shubira omu masu gababiyobohere.14Nahano aderhere mpu: Talaga oku esiku za yinja ezinamalaliriza amalaganyo mahyahya g'obusime na laganyaga bene Israeli na bene Yuda. 15Mw'ezola siku, n'agola mango, nahereza Daudi oluburha lu kwanene, lulwagendekeza obushinganyanya omu chihugo choshi. 16Mwagola mango, na chungula Yuda na Yerusalemu banarhulera. echishagala chenyu bachiyirika echa Nyamuzinda okuli kwerhu.17Bulala Nahano aderhe, mpu: Nta mango Daudi abula owayima omu bwami bwe Israeli. 18Na nt'amango hebule abajinji Babalawi baka kuntula enterekero z'okusirezwa n'okubayiza entulo, n'okujira entulo ngasi mango.19Omwazi gwa Nahano gwa hikira Yeremiya mpu: 20Ku Nahano aderhere ntyala: Amango haba owahindamula erhegeko nahere obudufu n'ezuba mpu bikazikukulikirana oku nanabibwiraga. 21N'amalaganyo na Daudi gahwa lihinji habula owayima oku ntebe yage, obola linamalaganyo na jirire na bene Lawi gahwa, lihabula abajinji bakazi kurhula enterekero omu maboko gani. 22Nka kulala embaga z'empingu zirha nkaganjwa, n'omushenyi g'omu nyanja gurha nka ganjwa, ku nayushula eshwa lya mwambali wani Daudi, n'okuluza abajinji bakazi ku nterekera.23Kandi Yeremiya ayunva omwazi gwa Nahano mpu: 24K'orhashwiraga kubona oku abantu bakazi kuyinja mpu: Lero elala milala ebiri Nahano alondolaga, akabulire hali ntyola kw'abantu bani bakenerezwe mpu libarhachibaga lubaga embere zabo.25Nyamuzinda aderha, akaba arhali nye nalemaga ezuba n'obudufu, nakaba arhali nye rhegeka lino gulu, 26lyoki na nkalekerera bene Yakobo, n'omulala gwa mwambali wani Daudi; lyoki na nkafunda kuyimika omwami w'obushaja bwage mpu shambule bene Abrahamu, bene Isaka na bene Yakobo, bulala nkola nashubuza ababere baja, mbababalire.
Chapter 34

1Ogula mwazi gwahikira Yeremiya, gurhenga emwa Nahano, galiri galala mango Nabukandeneza, mwami w'e Babeli n'omurhwe gw'engabo zage zoshi, n'ezindi mbaga z'eno gulu zaliri eshishi w'obuhashe bwage, n'embaga zoshi z'abantu balwa n'e Yerusalemu, n'ebishagala byage byoshi, mpu, 2ayunva mpu: Nahano, Nyamuzinda we Israeli arhumire ntyala: Ogende obwire Sedekiya; mwami we Yuda, omu bwire mpu: Oyunve oku Nahno aderhere mpu talaga oku nkola nahana echila chishagala omu maboko ga mwami w'e Babeli, nji ayinja kuchiyosa. 3Nawe orhanafuma bulala bakufarha mpiru, bakuheba omu midoke ekumi yage, achumika echila chishagala n'omuliro.4S'aliko, shebuje Sedekiya mwami we Yuda. Oyunve oku Namahanga arhumire, orhege amarhwiri ebikuyerekeze Nahano aderhere bakubwire, mpu: orhafa n'echoji; 5Bulala wafa n'omurhula, nka kulala byaliri lushangi oku lwabashokuliza bawe, baliri embere zawe omu kuyima kw'eyila ntebe ku nawe njibakutuhulir'omusi kuyimba gulala mulenge mpu, Mani Nahano, mwami werhu amafuluka. Nyenine nye nderher'ogu mwazi gwa Nyamuzinda.6Ntyola, omulebi Yeremiya abwira Sedekiya mwami w'e Yuda eyola myazi. 7Ago mango eri engabo za mwami we Babeli zichulikire amachumu ku Yerusalemu n'ebishagala bya Yuda byali chiyorhere byaliri omu Lakishi na Ezeka, bulala ebiri yaliyumbakirwe bwenene.8Yunvaga omwazi Nyamuzinda obwiraga omulebi Yeremiya, ago mango, mpu: Sedekiya amamala kurhola omuhigo, boshi n'olubaga lwe Yerusalemu loshi. 9Oku ngasi yeshi ashwekule abaja bage, na abambalikazi, akaba oyola muntu ali mukozi mwinja eri mukazi w'omu Hebraniya ntaye omu baluzi n'omu lubaga loshi barhola ogola muhigo, ntaye walishinganene ajire, mwene wabo w'omunya Yudeya mpu abe muja wage.10Abakula boshi n'abantu boshi bakenga, bajira echila chiragane, oku ngasi muja ashwekulwe arhachibakoleraga, bakenga, babaleka. 11S'aliko buzinda bwahola, bacha omu mwazi gwabo, bashubiza balala bene babo babaga balikire omu buja bwamira bashubirira abaja n'abajakazi babo.12Chicharhumaga Nyamuzinda arhuma omulebi Yeremiya. 13Mpu ntyola ku Nyamuzinda we Israeli aderhere ntyola: Nabonaga narhola omuhigo rhweshi na basho amango nabakulaga omu buja e'Misiri, erhimba na mamala ku bachungula omu marhabirane nababwira mpu: 14Hano kugera myaka mushanvu, ngasi muguma omu mwabo anashwekula ngasi mwene wabo w'omu Hebraniya bamuguzaga chiro barharhegaga amarhwiri.15Nabo mwabo mwabaga mwalekere engeso zibi za bashokuliza, mwarhondera oyinja mwajira ebikwanene omu masu gani; mwalema mwalika bene benyu baliri omu buja mwana yinja mwachigasha embere zani, omu Ka-Nyamuzinda. 16Buzinda mwashubi kuhindamuka, mwagayaguza ezino lyani, ngasi muguma ashubikutatanya balala baja, nabajakazi mwabaga mwalikire, mwashubikubaseza mwabashubiza omu buja.17Che chirhumire Nyamuzinda aderha mpu: Bulala murhayunvirizaga oku na bahunaga nti ngasi muguma akule mwene wabo omu buja, nkola nabahindamukira na bakululira ebyoji, eshali n'echahira nkola nabakabulira eyi emwa bandi bami beno gulu. 18Na balala bantu bavunaga echiragane chani, barhahikirizaga ebinwa by'endagano bajira embere zani, amango bashondaga akanyena bachamo kabiri, babula kugera ahagarhi k'ebichira byako. 19Abarhambo b'e Yuda n'ab'e Yerusalemu, abalamba, abajinji, n'olubaga loshi, ngasi balala banageraga ahagarhi ka kalala kanyena.20Mpigire oku nabahimisa bagwe omu fune z'abanzi, n'omu menyo ga nakuzimu, ebirunda byabo biryo by'enyunyi z'omu chanya, n'ebye chelubala byabalya. 21Sedekiya mwami we Yuda naye, n'abaluzi boshi, nabo nabahana omu fune z'abashombanyi babo, n'omu fune z'abala bahiga emirhima yabo, n'omu fune z'embaga za mwami we Babeli, bachigendera kurhenga embere zenyu. 22Talaga oku nkola na bahereza erhegeko lyani, ku Nahano aderhere, n'oku bagalula mwe chila chishagala, babalwisa n'okubanyega echila chishagala n'oku chichumika muliro, najira echishagala cha Yuda kuba biguka, buzira muntu.
Chapter 35

1Omwazi gwahikira Yeremiya kurheng'emwa Nyamuzinda omu siku za Yoyakimu mugala wa Yosiya, mwami we Yuda mpu: 2Genda omunju ya Warekabi, obabwire, obalerhe omunju ya Nahano, omu busika buguma, obah'echinywebwa.3Ntyo narhola Yazaniya, mwene Yeremiya, mwene Habisiniya na bene babo n'abana bage boshi n'enju yoshi ya Barekabi. 4Nabalerha omunju ya Nahano, omubusika bwa bene Hanani, mwene Igidaliya, muntu wa Nyamuzinda, hofi n'obusika bwa Madayi, mwene Salumu, mulanzi w'olunvi.5Embere za bala bantu bene Abarekabi narhabika orhuntu rhuyunjwire elivayi, naheba han'orhubehe nababwire mpu: Munywag'elivayi. 6Aliko bowe bashuza, mpu nanga rhunyw'elivayi, bulala shula werhu Yonadabu, mugala wa Rekabu arhurhegekere mpu: Rhurhahira rhukanyw'elivayi, eri mwabo eri abana benyu. 7Murhahira mukayumbak'enju eri okurhwer'emburho, eri kurhwer'omuzabibu eri kuba n'eshwa, chi omu mahema mukazibera muhandire esiku z'akalamo kenyu koshi, ntyola ku mwalama myaka minene mw'echila chihugo cha bene mulimo8Nerhu rhwashimbulira oku rhwarhegekagwa na shokulu werhu Yonadabu mugala wa Rekabu. Rhwabano n'abakerhu n'abagala berhu, n'abali berhu, rhurhanyw'elivayi chiro n'eliguma. 9Buzira kuyumbak'enyu rhwahandamo n'oku rhwera esina n'emizabibu buzira eshwa eri mburho. 10Ntyola rhwayunvirhe n'oku kulikira loshi erhegeko lya shokulu werhu Yonadabu. 11Ch'aliko amango Nabukandeneza mwami we Babeli arhabaliraga echihugo rhwabwirana mpu muyinje omu Yerusalemu lirhufuma engorhgo Yabakalideyo, n'eya Suriya-Aramu, g'amango rhwalibirhir'omu Yerusalemu.12Oku ntyo, omwazi gwa Nahano gwahikira Yeremiya, mpu: 13Ntyala ku Nahano w'olubaga, Nyamuzinda we Israeli: Genda obwire abantu be Yuda nabe Yerusalemu mpu: Gurhe murhalonz'oku yunva ehano, n'okushimba omwazi gwani? Nahano ye derhere. 14Omwazi gwa Yonadabu mwene Rekabu, Kashimbirwe: Olahiza abagala okunywa elivayi na kuhika bunola barhalinywa. Kuderha mpu bashimbe erhegeko lya shokulu wabo, nani mbaderhesize buzira kurhama na buzira kuhaliza, murhayunvaga.15Nabarhumire buzira kurhama na bwenene abambali bani babalebi boshi mpu bababwire mugaluke, ngasi muguma arhenge omu njira yage ebuhire, mpu mukwize ebijiro byenyu, murhashimbaga abandi banyamuzinda mpu mubakolere: Ago mango, mwanabera omu chihugo nabahere mweshi nabasho ch'aliko murharhegag'okurhwiri, murhayunvaga. 16Ntya, abana ba Yonadabu mwene Rekabu bakulikire erhegeko bahabwagwa na shokulu wabo, s'aliko nyono olula lubaga lurhayunvaga.17Che chirhumire, Nahano Nyamuzinda w'olubaga, Nyamuzinda we Israeli aderha ntyo, talaga oku nkola na kabula ku Yuda n'abantu be Yerusalemu boshi bulala buhanya nababwiraga, barhayunvaga, nahamagalabo barhananshagalaga.18Ntya Yeremiya abwira omulala gw'Arekabi, mpu: Ntyala ku Nahano w'olubaga aderhere, Nyamuzinda we Israelii, bulala kuba mwayunvirhe, erhegeko lya shokulu wenyu Yonadabu, mwanakulikira amarhegeko gage goshi, mwajira ngasi oku abarhegekaga, 19Nahano w'olubaga yederhere, Nyamuzinda we Israeli, omu mwa Yonadabu mwene Rekabu, nt'amango mwabula omwana wage wayimanga embere zani.
Chapter 36

1Omu mwaka gwa kane gwa Yehoyakimu, mugala wa Yoziyasi, mwami we Yuda, ogu mwazi kurhenga emwa Nahano gwa muhikira Yeremiya mpu: 2Orhole echitabu ona yandikemo bilala binwa na kubwiraga biyerekere Yerusalemu byoshi, ebiyerekeze Yuda, n'amashanja oku kuderhesa oku mango ga Yoziyasi kuhika ene. 3Nkaba enju ya Yuda bayunva amabi goshi nganizize okubajirira, bagaluke barhenge ngasi muguma omu njira yage ebihire, ago mango nanababalira amabi n'ebyaha byabo.4Yeremiya ahamagala Baruki, mugala wa Neriya amuyandikisa oku chitabu emyazi Nahano abwiraga omulebi Yeremiya. 5Yeremiya arhegeka Baruki mpu: Mpanzizwe ntanachigalire okuja omu Ka-Nyamuzinda. 6S'aliko w'oyo wagenda, osomere olubaga omu chizingo ch'echitabu na kuyandikisaga bilala binwa bya Nahano byoshi omu Ka-Nyamuzinda kage, olusiku l'okuchishalisa, osomere n'abe Yuda boshi bakarhenga omu bishagala byabo.7Akaba bayerekeza Nahano amahuno gabo banagaluke barhenge ngasi muguma omu njira yage ebihire, bulala oburhe n'omugayo Nahano ababikire guli gunene, 8Baruki, mugala wa Neriya, ajira nk'ok'omulebi Yeremiya amurhegekaga asomera omu Ka-Nyamuzinda, echitabu ch'ebinwa bya Nahano.9Omu mwaka gwa garhano gwa Yehoyakimu, mugala wa Yoziyasi, mwami we Yuda, omu mwezi gwa mwenda, harhenga erhegeko ly'okuchishalisa embere za Nahano oku lubaga loshi lwe Yerusalemu, n'oku lubaga loshi lwarhengaga omu bishagala bya Yuda n'okuja e'Yerusalemu. 10Baruki asoma omu chitabu ebinwa omu Ka-Nyamuzinda, omu busika bwa Gemariyahu, mugala w'omwandisi. Shafani, omulugo lw'enyanya lwa mahulukiro mahyahya ga Ka-Nyamuzinda, olubaga loshi luyunva.11Mikeyahu mwene Gemariyahu mwana wa Shafani ayunva ebinwa bya Nahano byasomagwa omu chitabu, 12ayandagalalira omu nju ya mwami ayurukira omu kagombe kw'omwandisi, abarhambo boshi eri balimo omu hano , mwaliri omwandisi Elishama, mwaliri Delayahu, mugala wa Akibari, Geamariyahu, mugala wa Shefani, Sidikiyahu, mugala wa Hananyahu, n'abarhonyi boshi.13Mikayahu abashambalira ngasi byoshi ayunvirhe amango Baruki alemaga asomera omu marhwiri g'olubaga, 14oku bwindi, boshi barhuma Yehudi mugala wa Netamiyahu na Shelemiyahu, mwana wa Kushi mpu ajibwira baruki, mpu oyinje oherhe echola chizingo ch'echitabu wasomeragamo olubaga, Baruki arhola chilala chitabu ayinj'ababugana, 15bamubwira mpu: yikala arhusomere nerhu, Baruki ayikala abasomeracho,16amango baba bamayunva ebinwa byoshi, balolanako, babwira Baruki, mpu: Kuli kwinja rhujimenyisa mwami byoshi. 17Oku bwindi badosa baruki mpu: Arhubwire gurhe wayandikaga ebila binwa byoshi. 18Baruki abashuza mpu: Yeremiya alemaga abiderha byoshi nani nakazi kubiyandika n'obwino omu chitabu, 19abarhambo babwira Baruki mpu: Mugende muchibishe okumuli babiri, Yeremiya nawe, barhajiraga omuntu wamenya ahamuli.20Oku bwindi baleka chilala chitabu omu kagombe kw'omwandisi Elishama bayandagalira omu bwami bamenyisa mwami ebyo byoshi. 21Mwami arhuma Yehudi mpu: Ajikulonza chilala chizingo, ayinja achiherhe achisoma n'omulenge gw'enyanya embere za mwami n'abarhambo bage oku banali bayimangir'eburhambi bwage. 22Mwami eryali omunju yage y'amango g'emboho, gwaliri mwezi gwa mwenda n'omuliro gw'amakala eri gukolerere embere zage.23Yehudi amaliri asoma nka nkere esharhu ery'ene, mwami ayicha na kere k'omwandisi ayikweba omu muliro okuchiko, alema ajira ntyola kuhika chilala chitabu choshi chasirera. 24Eri mwami n'abambali, omu kuyunva ebyola binwa byoshi, ntaye wayobohere chiro mpu aderhe kw'abera emishangi yage.25Nabo Elinatani, Deleyahu, na Gemariyahu, babwira mwami oku arhayosaga echola chitabu ch'aliko arhanayunvagabo. 26Ch'aliko mwami arhegeka omurhwali Yerahemeli, na Serayahu, mugala wa azereyali na Shelemiyahu mugala wa abudaye mpu bajikufarha omwandisi Baruki n'omulebi Yeremiya aliko Nahano abaga abishirebo.27Amango mwami abaga amamala kuyosa echitabu chaliri mw'emyazi yeremiya ayandikisaga baruki, omwazi gwa Nahano gwahikira Yeremiya, mpu: 28Rhola echindi chitabu oshubi kuyandikamo bilala binwa byoshi oku bya naliyandikirwe muchilala chitabu chirhanzi Yehoyakimu mwami we Yuda, ayosaga. 29Oku Yehoyakimu, mwami we Yuda. Oderhe mpu: Ntyala ku Nahano aderhere: Wayosize echila chitabu waderha mpu chichi charhumaga bayandika mpu kunali mwami we Babeli ayinja ashande echi chihugo n'okuheza abantu n'ebintu?30Che chirhumire Nahano aderha ntyola oku Yehoyakimu mwami we Yuda, ntaye w'okunali wayikala oku ntebe ya Daudi n'omurhumba gwage omu daho lyeziba n'omumboho y'obudufu. 31Yenine n'obuko bwage n'abambali nabahanira amabi, nalerha enyanya zabo, n'enyanya zabo Yerusalemu, n'oku bantu b'omu Yuda, amabi goshi naderhaga enyanya zabo, aliko barhanayemeraga n'okuyunva.32Yeremiya arhola echindi chizingo, achiherez'omwandisi Baruki, mugala wa Neriya, naye ayandikako ebi Yeremiya amuyandikisaga, bilala binwa byoshi oku byanaliri muchilala chitabu Yehoyakimu,mwami we Yuda ayosaga anayushula kw'ebindi binwa binene bibe nka bilala.
Chapter 37

1Sedekiya, mugala wa Yoziyasi, ayima omu bya Koniyasi, mugala wa Yohayakimu, ye Nabukandeneza, mwami w'e Babeli alijirire mwami omu chihugo cha Yuda. 2Ch'aliko eri yewe eri abambali, oli olubaga lwaliri omu chihugo, ntaye wayunviriz'ebinwa Nahano abwiragabo n'omwazi g'omulebi Yeremiya.3Mwami, sedekiya arhuma Yukali, mugala wa Shelemiya yewe n'omudahwa Sefaniya mugala wa Maseya, emunda omulebi Yeremiya ali mpu bamubwire, mpu mani orhuhunire emunda Nahano Nyamuzinda werhu ali. 4Yeremiya akazagikuj'ageragera omu lubaga barhalizi kumuheba omu mpamikwa. 5Ch'aliko engabo ya balwa ba Farao yabaga yamarhenga e'Misiri. Abakalideyo bali gorhere Yerusalemu amango bayunva ntyola, bachikula.6Oku ntyola, omwazi gwa Nahano gwahikira Yeremiya mpu: 7Ntyala ku Nahano, Nyamuzinda we Israeli, aderhere, omwami we Yuda obarhumire emunda ndi mpu mundose, ku mwamushuza ntyala: K'engabo ya balwi ba Farao eri omu njira, ka weyinjire kubalwira? kugaluka ya galuka ashubire emwabo e'Misiri. 8Abantu be Israeli bagaluka bashubikujihangala olu lugo, balurhola baluheba mw'omuliro.9Ntyola ku Nahano aderhere, murhachirhebekaga mwenine, omu kuchikebwa mpu abantu be Siriya barhengere loshi emwerhu bulala barhagendere. 10Chiro mwankahima engabo y'abantu be Siriya yoshi, eyila eherhe yabalwisa, hayorha ababandirwe-Abavunikire bonine, abola banayumuka ngasi muguma omu hema lyage banayosa olugo.11Ago mango olubaga lw'abantu be Siriya lwaba eri lwamashegera eburhambi kuleka Yerusalemu eri lubaga lwa Farao lurhumire. 12yeremiya ashonda okurhenga omu Yerusalemu mpu aje omu chihugo ch'e Benjamini kuderha mpu arhole y'ebyage bintu by'omwimo bagabane n'abemwabo. 13amango abaga amahika omu lugo lwa Benjamini, ashigana Yiriyahi mwene Shelemiya, mwana wa Hananiya y'eri oku bulanzi . Yeriyaha ayimanza omulebi Yeremiya, n'oku yakuza, mpu: Emw'abantu be Siriya eyi wayihikira!14Yeremiya ashuza, mpu kubesha, ntayakire emwa banya Kalideyo, chi Yiriyahi arhayunvaga Yeremiya, amushwekwa, anamuheka emwa bakulu bage. 15Nabo bakalihira Yeremiya bwenene bamushurha bana muheba omu mpamikwa omu mw'omwandisi Yehonatani; bamuchingiramo.16Ntyola ku Yeremiya achingiragwa omu busika aberemo siku zinene bwenene. 17Mwami Sedekiya arhuma mpu bajikumurhola, mwami amudosereza omu mwage okwihwe; mpu: Ka hali omwazi gwa Nahano? Yeremiya ashuza, mpu: Nechi guliho omwazi gwa Nahano, anashubi kuderha, mpu bamakuheba omu fune za mwami w'e Babeli.18Oku handi Yeremiya abwira mwami Sedekiya, chibi chichi na kujirire eri najirire abambali bawe changwa eri olubaga lwawe, obula mwampebaga omu mpamikwa. 19Ngahe bali balala balebi bawe bakubwiraga mpu: Omwami we Babeli arhakulwisa w'oyo changwa echihugo chawe? 20Yunvaga waliha mwami, amahuno gani gakusimise.21Oku bwindi mwami Sedekiya arhegeka mpu balangire Yeremiya omu lugo lw'abalanzi, mpu na ngasi lusiku bamuherez'omugati bagugezeze omu njira y'abajira omugati, kuhika olusiku harhachiri mugati omu lugo: Ku Yeremniya aberere ntyola omu lugo lw'abalanzi.
Chapter 38

1Shelatiya, mugala wa Matani, baba Godaliya mugala wa Pashehuri, na Yukali mugala wa Shelemiya na Pashehuri mugala wa Malikiya, bayunva ebinwa Yeremiya alemaga abwira ngasi boshi bakazagi kugera ahola, 2ntyala ku Nahano aderhere: Ngasi yeshi wakaberamo m'olu lugo afiramo nakere, n'eshali eri c'echahira, chi nantyo ngasi owakahuluka achihire eburhambi abantu be Siriya alama; kulama che chage chigabi, kulama analama. 3Ntyola ku Nahano aderhere: Buzira kubesha olu lugo lwamakumbagala omu fune z'olubaga lw'abalwa ba mwami w'e Babeli, yi wanalunyega.4Okwindi, abola barhambo babwira mwami, mpu oyu muntu ayirhwe: Aherhe ayolokaza emirhima y'abantu b'okulwa babere m'olu lugo n'ey'olubaga loshi, olu lubaga oyu muntu arhaherhe alulonziza akalamo ch'aliko buhanya. 5Mwami Sedekiya abashuza, mpu Y'oyo oli omu fune zenyu, bulala mwami nta buhashe aherhe embere zenyu.6Bafarha yeremiya bamukabula omu china cha Melikiyahu, chaliri omu lugo lw'abalanzi bamuyandagaza n'olukoba, echola china chirhaliri mw'amenji chi bishaho byonine; Yeremiya abishayamo.7Lero Ebed-Melaki, mukushi masayo w'omu bwami, ayunva oku bakwebere Yeremiya omu china, mwami naye eri ayimangire omu lunvi lwa Benjamini, 8Ebed-Meleki arhenga omu bwami, ajibwira nakuno, mpu: 9Waliha mwami, balala bantu: Kubi amango bajiraga omulebi Yeremiya nk'okula ntyola, bamukwebere afiremo n'eshali bunola emigati yahwere enoka.10Mwami ahana erhegeko emoyola mukushi Ebed-meleki, mpu, orhole bantu basharhu mugende mweshi: Murharamye omulebi Yeremiya arhenge mw'echola china oku arhachifa. 11Ebed-Meleki, arhola abola bantu bagenda boshi, aja omu bwami, omunju babikira, arhola emishangi eberekere, elala eshashanyukire, ayishweka n'omugozi ayihereza Yeremiya muchilala china.12Ebed-Mukushi, ahamagala Yeremiya, mpu: Ebila biberangukiza by'emishangi, obiheke omu kwaha ohebekw'emigozi, Yeremiya ajirako. 13Babarhula Yeremiya n'elala migozi bamurheramya, arhenga muchilala china, Yeremiya abera omu lugo lwabalanzi.14Mwami Sedekiya arhuma mpu bamulerhere Yeremiya amushigane omu lunvi lwa kasharhu lwa Ka-Nyamuzinda. Mwami abwira Yeremiya, mpu: hali echina kudosa, orhachimbishaga, 15Yeremiya ashuza Sedekiya, mpu: Keri nakakubwira, arhali kunyirha wanyirha? n'eri naka kuhanula orhanyunva! 16Sedekiya ajira endahiro oku mahwe mahwe, omu masu ga Yeremiya, mpu Nyamuzinda ozene yindahire, yewarhuherezaga obulamu ntakuyirhisa ntana kuheba omu fune z'abantu barhakumirira amachanira!17Yeremiya abwira Sedekiya, bulala ntyola ku Nahano aderhere, Nyamuuzinda w'olubaga, Nyamuzinda we Israeli, eri wakahuluka ochishegule abarhambo ba mwami we babeli bagalukira akalamo kabo n'olu lugo lurhachiyoswa, walama w'oyo n'omulala gwawe. 18Chi eri wakaba orhahulukire oka chiheka emwa Barhambo ba mwami we babeli echila chihugo chaja omu fune za Bakalidayo, nabo bachidulika muliro, nawe orhanafuma omu maboko gabo.19Mwami Sedekiya abwira Yeremiya, mpu: Nayobohere Abayahudi bachishegwire abantu be Siriya, ahali amango bakampeba omu fune zabola bantu babi.20Yeremiya amushuza, mpu: Nanga barhajira ntyola, nyunviriza omulenge gwambwiraga mpu: Gwa Nahano gwa mbwiraga, mpu nkubwirire: Wayunva okola oyorhere bwinja ntako wachiba. 21Ch'aliko eri wankalahira kuhuluka, talaga ebi Nahano anyerekere.22Abanzi boshi bayorhere omunju ya mwami we Yuda, bamahekwa emunda abarhambo ba mwami we babeli, n'abagoli bayimpa mpu: Bakurhebekere, bakuhima; abera bawe. Amagulu gawe gashayire omu bishoho? Bowe bachikulire. 23Bakawe, n'abana bawe bahekwa emwa Basiya, nawe wenine orhafulumuka omu fune zabo, chi wabere oli mushwekwe, omu fune za mwami we Babeli, n'olugo n'olo lukola lwahya n'omuliro.24Sedekiya abwira Yeremiya, mpu: Ntaye omanyage ebila binwa, birhamenyikanaga wanafa. 25Abarhambo bakulu eri bakamenya oku rhwashambere rhwembi n'eri bayinji kubwira, mp'orhubwire chichi wabwirire mwami, naye chichi akubwirire, orharhubishaga rhwakakuyirha, 26wanabwirabo ntyala, mpu: Nalemaga nayinginga mwami mpu arhangalulaga emwa Yonatani nankafirayo.27Abarhambo boshi bayinja emunda Yeremiya ali n'oku mudosa: Abashambalire byoshi nk'oku mwami amurhegekaga bamuleka n'omurhula bulala nta chinwa bayunvirhe abwirabo. 28Yeremiya abera omu mbaga z'empamiko y'abalanzi, kuhika olusiku Yerusalemu agwarhaga .
Chapter 39

1Omu mwaka gwa mwenda Sedekiya mwami we Yuda, omu mwezi gw'ekumi Nabukandeneza, mwami we Babeli; ayinja n'engabo yage yoshi arhabalira Yerusalemu. 2Omu mwaka gw'ekumi namuguma gwa Sedekiya, omu siku mwenda z'omwezi gwa kane, abe siriya bashandaza lunda lw'echogo ch'olugo. 3Abarhambo ba mwami we Babeli baja omola lugo, baja omu chogo cha hagarhi, ahola haliri Nergal-shareza, muluzi Sinimagiri, murhambo mukulu w'engabo z'abebirha, Nabusharhani,murhambo mukulu n'abandi barhambo bakulu b'engabo z'abebirha za mwami we Babeli.4Sedekiya mwami we Yuda, yewe n'abalw'entambala bage boshi, amango babonaga byamaba ntyola, bayaka obudufu, eri bamarhenga omu lugo, babera ebwa busani bwa mwami omu lugo omugarhi k'ebyogo bibiri, barhola enjira ye Akaba, 5ch'aliko engabo yaba e Siriya yabalibirhako yajikugwarhira Sedekiya omu lubanda lwe Yeriko, bamuheba mpiru bamuheka e'Ribula omu chihugo cha Hamati, bamuhisa aha Nabukandeneza ali mwami we babeli yi wamuchir'olubanja.6Eyola munda e'Ribuyla, yi mwami we babeli anigiraga bagala ba Sedekiya omu masu gage, mwami we Babeli aniga n'abarhambo b'e Yuda boshi. 7Arhula sedekiya amasu amushweka n'obulegule mpu bamuheke e'Babeli.8Abesiriya bayosa enju ya mwami, n'enju z'abantu, bashandaza n'ebyogo bye Yerusalemu. 9Nabuzaridani, murhambo w'engabo y'abalanzi, aheka olubaga lwayorhaga omu lugo e'Yerusalemu n'abaliri bamachishegulirabo bonine n'abayengehere balichiyorhere. 10Ch'aliko Nabuzaridani, omurhambo w'engabo y'abalanzi aleka omu chihugo cha Yuda echichira ch'abantu, balala barhamalire kantu, agabirabo esiku z'emizabibu n'amashwa.11Oku Yeremiya, nabukandeneza, mwami we Babeli aliri erya rhegekere Nabuzaridani murhambo w'engabo y'abalanzi, mpu: 12omurhole omulange bwinja, orhamuhumagako, ch'aliko omujirire oku akanakubwira. 13Nabuzaridani, murhambo w'engabo y'abalanzi, na nabushazibani, omurhonyi mukulu, na Nerigali-Shareza, murhambo mukulu n'abarhambo ba mwami we Babeli boshi. 14Barhuma abantu mpu bakule Yeremiya omu mbuga y'abalanzi, bamulika mpu ajage alema agenda okwanalonzeze, ntyo ku Yeremiya aberere omu bantu.15Amango Yeremiya alishwekerwe olugo lw'abalanzi omwazi gwa Nahano gwa muhikira, mpu: 16Ogende obwire Ebedimeleki, mukushi, mpu: ntyala ku Nahano w'olubaga aderhere, Nyamuzinda we Israeli: Talaga oku nkola nakolera olula lubaga echinalulaganyaga omu myazi yani, ya buhanya chi erhali ya murhula, amango yaba omu masu gabo, lusiku lulebe.17Njina kuchiza olola lusiku lw'omwazi gwa Nahano, orhakaja omu fune z'abantu bakugezezem'omusisi, 18ch'aliko na kurhalusa ofumebo, akere karhakuhumako, akalamo kinja chichaba chigabi chawe bulala walindangalire, mwazi gwa Nahano.
Chapter 40

1Omwazi Yeremiya abwiragwa na Nahano amango Nabuzaridani, omurhambo w'abalanzi amuhulusaga mpu arhenge e'Rama eyomunda, abaga eryamukulire abandi eryachimushwekere omu garhi kabashwekwe be Yerusalemu n'eze Yuda bahekagwa e'Babeli. 2omurhambo w'abalanzi abere amaj'eburhambi bwa Yeremiya, amibwira, mpu: Nahano, Nyamuzinda wawe abaga alebere echila chihugo obula buhanya.3Chechi narhumire nabunola aherhe Nahano ajirire nk'oku anahigirizaga k'oku derha oku mwagomere Nahano mwafunda kuyunva omulenge gwage, boshi buhanya bubajireko. 4Talaga oku namakufungoza ene lyo nine kw'ezila nkoba zikula omu maboko okulonza oku mperekeza e'Babeli oyinje na kulanga, talaga echihugo choshi chilambikirwe embere zawe, oje ahosimire hanakukwanene.5K'okuderha oku wanayerekeza olunda lwa Godoliyasi, mugala wa Ahikamu, mwene Safani ye mwami we Babeli ajirire murhegesi w'ebishagala bye Yuda, onabere mwembi naye omu garhi k'olubaga, changwa eryoje ngasi hakukwanene. Omurhambo w'abalanzi amuhereza empamba ana muhereza oluli nka luhembo, amulika agenda. 6Naye Yeremiya aja e'Misipa, emwa Godoliya, mugala wa ahikamu,ajibera haguma naye omu garhi k'olubaga lwaliyorhere omu chihugo.7Abarhambo b'engabo z'okulwa, haguma n'engabo zabo, eri bachiri omu nchiga, bayunva oku mwami we Babeli ajirire Godoliya, mugala wa Ahikamu murhegesi w'echihugo n'okwanamuhere okurhegeka abalume, abakazi n'abana n'engabo y'abantu b'omu chihugo, bulala barhahekagwa e' Babeli. 8Bayinja emunda Godoliya ali e'Misipa, babali Ismaeli mugala wa Netanya, Yohanani, mugala wa Kareya,Sereya, mugala wa Tanehumeti, bagala ba Efayi we Netofa na Yezaniya we Maka, bana bantu babo.9Gedaliya, mugala wa ahikamu, mwana wa shafani, abahereza echinwa ch'abantu babo, mpu: Murhayobahaga omu kushiga abe Siriya. Muyorhe omu chihugo, mushige mwami wa ba Siriya mwayunva omurhula. 10Talaga, nyono nabera e'Mispa hanayorha nka mwimangizi wabe Siriya bayinja emwerhu chi mwabo mushalule elivayi, amalehe n'amavurha, mubumbe orhubindi munajikubera omu bishagala byenyu mubishubiremo.11Kona kuguma, aba Yahudi baliri e'Moabu emwa Abamori e'Edomu n'omu bihugo byoshi, bayunva oku mwami w'e Babeli aliri eryabalekere bayorha e'Yuda n'oku Gedaliya, mugala wa Ahikamu,mwene Shafani ye bahere oburhegesi. 12Abola Bayuda boshi bayaluka kurhenga emunda bali bashonda bene babo banashubira omu chihugo chabo ch'e Yuda eburhambi bwa Gedaliya e'Misipa ashalula elivayi n'amalehe ganene bwenene.13Yohanani mwene Kareya bana barhambo b'engabo z'okulwa entambala b'omu mashwa babugana Gedaliya e'Misipa. 14Bamubwira mpu: K'omenyere oku Balisi, mwami w'Abamoni arhumire Ismaeli, mugala wa Netanya, mpu akuyirhe? Chi Gedaliya mugala wa Ahikamu arhayemeraga.15Chiro Yohanane, mugala wa Kareya ajisa Gedaliya mahwe ahola Misipa, mpu najikuyirhira Ismaeli,mugala wa Netanya. Chichi chakarhuma akuyirha nabo Abayudeya bali eburhambi bwawe bashandale? Che chirhumire abayorhaga e'Yuda bahwe? 16Gedaliya mwene Ahikamu, ashuza Yohanani, mugala wa Kareya mpu arhajira ntyola okola aderhere Ismaeli arhali kubiri ntyo.
Chapter 41

1Omu mwezi gwa mushanvu, Ismaeli, mugala wa Netanya, mwana wa Elishama, w'omu mulala gw'ebwami, ayinja n'abantu ekumi emunda Gedaliya, mugala wa Ahikamu ali e'Misipa, n'oku baherhe balira haguma ahola Misipa. 2Ismaeli, mugala wa Netanya ayumuka na balala bantu bage ekumi bafunda Gedaliya mugala wa ahikamu, mwana wa Shafani akere, bamuyirha ntyola, nabo yi mwami we Babeli alijirire murhegesi w'echihugo. 3Ntyola kunabo bakolerwe Abayudeya bayinjaga oku lusiku lukulu boshi, abe Siriya baliriho nabo konako baliri b'okulwa entambala, nabo Ismaeli anigabo.4Oku lusiku lwa kabiri enyuma z'okuyirhwa kwa Gedaliya, eri na ntaye ozikumenya, 5abantu bayinja kurhenga e'Sikemi, e'Silo n'e Samariya, baliri makumi gali munane eri bagemberwe obwanwa bayambere n'emishangi eberekere, eri banashakirwe baliherhe entulo n'obukuu, mpu bajakubirhula omu Ka-Nyamuzinda.6Ismaeli, mugala wa Netanya, arhenga e'Misipa, ayinja kubayakira, eryali omu njira, ayinja alaka abere amahika ahabali ababwira, mpu: Muyinje emwa Gedaliya, mugala wa Ahikamu, 7s'aliko eri baba bamagera omu garhi k'olugo, Ismaeli, mugala wa Netanya, yewe na balala bantu bage, anigabo aderha mpu abakabula omu china ch'amenji.8Mwabola bantu hajira ekumi lyabwira Ismaeli; mpu: Mani orharhuyirhaga, bulala omu mashwa gerhu rhuherhe mwebiryo bibishirwe, engano, amavurha, obuchi, alekabo arhachiyirhagabo na bene babo. 9Echina ch'amenji Ismaeli akwebaga mwemirhumba yabola bantu ayirhaga boshi chaliri china chinene bwenene, mwami Asa wachihumbisaga, amango alwisaga Basha, mwami w'e Israeli.10Ismaeli arhola olubaga loshi lwaliyorhere e'Misipa, n'abaluzinyere. Nabuzaridani, murhambo w'abalanzi alilangisize Gedaliya, mugala wa Ahikamu, emiseke, Ismaeli, mugala wa Netanya, aja omu njira ahekabo emwa Abamoni.11Yohanani, mugala wa Kareya yewe na barhambo b'engabo z'abalwa entambala baliri naye, amango bayunvaga agola mabi ga Ismaeli, mugala wa Netanya, 12bahamagala balala balwa ebirha babo bagende bajikulwisa Ismaeli mugala wa Netanya, bamushigana hofi n'amenji ganene e Gibeoni.13Amango abonaga Yohanani mugala wa Kareya, n'abarhambo b'engabo z'abalwa ebirha bali muherekeze, olubaa Ismaeli aliherhe loshi, baja omu nyanja n'obusime. 14Abola bantu Ismaeli akulaga e'Misipa, balonza okushubakugalukira Yohanani, mugala wa Koreya.15Naye Ismaeli,mwene Netanya, atiribuka Yohanani n'abantu bage munane, ayakira emwa Abamoni. 16Yohanani, mugala wa Kareya, yewe n'abarhambo b'engabo z'abalwa ebirha bali muherekeze, ashubuza olubaga lwayorhaga, kubalala Ismaeli, mwene Netanya akulaga e'Misipa eryaba amayirha Gedaliya, mugala wa Akihamu, abalume, abakazi, abana, entagenda, banabagalula boshi kurhenga e'Gibeoni.17Barhola enjira bajikuhanda e'Kani ka Kimuhamu,hofi n'e'Betelehemu, omulala gwaliri kuja e'Misiri. 18Okuba Siriya, babaga bayobohere bwenene, bulala Ismaeli mwene Netanya abaga ayirhire Gedaliya mugala wa Ahikamu, mwami alihere okurhegeka echihugo.
Chapter 42

1Abarhambo b'engabo zilwa entambala, ye Yohanani, mugala wa Kareya, Azariya,mugala wa Hoshaya, n'olubaga loshi abadorho n'abakulu. 2Bajikubwira omulebi Yeremiya, mpu: Oyunve amahuno gerhu, ohunire agala mahuno g'olubaga emwa Nahano Nyamuzinda wawe, bulala rhuyorhere bageke bwenene nabo rhwaliri banene nawe wenine obwene n'amasu gawe. 3Nahano Nyamuzinda wawe arhuyereke enjira ebirhukwanene, chichi rhulinganene rhujire.4Yeremiya, omulebi, ashuza mpu: Nayunvirhe na nkola nahuna Nahano Nyamuzinda werhu nk'oku mpunire, na ngasi chinwa Nahano Nyamuzinda werhu akambwira, nanabamenyisachoo ntacho nababisha. 5Nabo babwira Yeremiya, mpu: Nahano arhabisha, arhanarhebekana, rhukaba rhujirire nk'ok'omwazi gwa Nahano Nyamuzinda akurhuma orhubwire. 6Gurhusimise, gurhugayise, rhwabano rhwakenga omulenge gwa Nahano Nyamuzinda werhu yirhukurhumireko na ntyola rhunaba n'obusime bula rhukulikire omulenge gwa Nahano Nyamuzinda werhu.7Enyuma lya siku ekumi, omwazi gwa Nahano gwahikira Yeremiya. 8Ahamagala Yohanani, mugala wa Koreya, n'abarhambo b'engabo z'okulwa ebirha baliri haguma naye, ahamagala n'olubaga loshi abadorho n'abakulu, 9abwirabo, mpu: Ntya ku Nahano Nyamuzinda we Israeli aderhere: Mwantumaga mpu mbahisize amahuno genyu, 10mukashonda okubera mw'echila chihugo, nanabayumbakira, ntanachibashandaza, nabarhwera ntaka chibashugula, bulala nachiganyire oku mabi nabajirire.11Murhayobohaga oyula mwami w'e Babeli, murhamuyubahaga, ku Nahano aderhere bulala ndi haguma nenyu nabafumya nambafungoze omu fune zage. 12Nababer'obonjo, obonjo bwenyu bumugwarh'anabaleka mugaluke omu chihugo chenyu.13Aliko, eri mwanka derhaa, mpu rhurhalonza okubera mw'echila chihugo, agola mango mulahire kuyunv'omulenge gwa Nahano Nyamuzinda wenyu, 14eri mwankaderha mpu nanga e'Misiri yirhulonzeze okuja, yirhurhabona entambala, rhurhachiyunva emishekera yarhulalika, rhurhanachiyunv'eshali ly'okubul'omugati yirholonzeze okubera.15Oku ntyo, muyunve omwazi gwa Nahano, mwabo mwayorhaga e'Yuda, Nahano w'olubaga, Nyamuzinda we Israeli aderhere ntya: eri mwanka chihangana mpw'e'Misiri yimwaja, mukajayo, mpu yimwajikubera, 16engorho muyubahire yabashigana eyomunda, omu chihugo ch'e'Misiri, n'eshali muyobohere, lyabashimana eyola Misiri yi mwayorha. 17Ebyola bibyafarha abantu boshi bachihandire okuja e'Misiri, n'oku berayo, bahwa oku kere, n'eshali, n'endwala zibi-zibi, nta muntu wayorha, eri kutiribuka, omu mabi nalerha enyanya zabo.18Nahano w'olubaga kwa derhere, Nyamuzinda we Israeli, nka kulala omugayo gwani nakahinda kani byasheshakaliraga oku bantu be Yerusalemu, ntyola ku n'omugayo gwani gwabarhogerako. 19Yeremiya ashuza, mpu abayorhaga e'Yuda, Nahano, yekubwire, mpu orhafa e'Misiri, mumenye oku kushonda mbashondere ene.20Kuchigasha mwachigashire amango muntuma emunda Nahano, Nyamuzinda wenyu ali, amango muderha, mpu arhuhunire emunda nahano Nyamuzinda werhu ali, na ngasi kantu Nahano Nyamuzinda werhu akarhegeka orhubwireko rhwakajira. 21Nani namabamenyisako, murhanakayunvirhe, murhanakengere omulenge gwa Nahano Nyamuzinda werhu, ch'aliko omwazi muguma antumire mpu mbabwire, 22oku mumenyage oku mukola mwafa oku mupanga,n'eshali, n'echahire, eyola munda muherhe mwachifija mpu mwaja mpu yimwajikubera.
Chapter 43

1Amango Yeremiya amalaga kubwira olubaga ebinwa bya Nahano Nyamuzinda wabo byoshi ebinwa biderherwe byoshi. 2Azani mugala wa Hoshaya, Yohanani, mugala wa Koreya, n'abantu bachibona babagomi, bashuza Yeremiya, mpu kubesha oherhe wabesha Nahano, arhakurhumire mp'orhubwire, mpu rhurhajaga e'Misiri mpu mujikuberayo. 3Chi Baruku, mugala wa Neriya yerhukomere oku w'oyo mpu lirhuhebwa omu fune z'Abakalideyo mpu libarhuyirha bana rhuheke bashwekwe e'Babeli.4Yohanani, mugala wa Koreya abarhambo b'ebigusho balwa entambala n'olubaga loshi barhayunvaga omulenge gwa Nahano mpu babere omu chihugo ch'e Yuda. 5Yohanani,mugala wa Koreya n'abarhambo b'engabo zoshi baheka abayorhaga e'Yuda boshi, ababaga bamagaluka kurhenga omu mashanja babiri bamashandala, mpu bashubire omu chihugo ch'e'Yuda. 6Abalume, abakazi, n'abana, abaluzinyere, na balala boshi Nabuzaridani omurhambo w'abalanzi abaga alekere Gedaliya, mugala wa Ahikamu, mwana wa Shafani na Yeremiya, omulebi, na Baruku mugala wa Neriya. 7Baja omu chihugo ch'e'Misiri bulala barhakengag'omulenge gwa Nahano, bahika e'Tapenesi.8Eyola munda e'Tapenesi, omwazi gwa Nahano gwahikira Yeremiya, mpu: 9Orhole amabale ganene, ery'Abayudeya babona ogahumbire omudaho bwa madafali changwa omumbuga y'olunvi lujire omu bwami bwa Farao, omu Tapenesi. 10Ahandi obwire abol'abantu, mpu: Nahano w'olubaga, Nyamuzinda w'e Israeli, aderhere ntyala: Talaga oku nkola narhuma Nabukandeneza, mwambali wani, mwami w'e Babeli, ashinge entebe yage kw'agala mabale, agarhinde kw'ehema lyage.11Ayinja anachagulanga echihugo ch'e Misiri: Abantu b'okufa, bafa, abehekwa baja, bahekwa,abokuyirhwa h'engorho, bayirhwa n'engorho. 12Engombe za banyamuzinda be Misiri, azihebam'omuliro, ayosa abola banyamuzinda changwa ahekabo, akwize echihugo ch'e Misiri, nka kulala omungere ayambala emishangi yage, n'oku buzinda anarhenga eyola n'omurhula. 13naye ashanda emitungo y'amabale zaba omu ngombe ye bwazuba ayosa engombe za banyamuzinda b'obubeshi be Misiri.
Chapter 44

1Omwazi gwahikira Yeremiya, enyanya za Bayahudi boshi oku baliri chihugo ch'e Misiri, aliri e'Migidoli, e'Tapenesi n'e Nofu, omu chihugo cha Patironi. 2Ntya ku Nahano w'olubaga, Nyamuzinda w'e Israeli aderhere: Mwabwene amabi goshi. Narhozeze oku Yerusalemu n'ebishagala by'e Yuda yoshi, talaga okwene akola mishaka n'ebiguka. 3Enyanya z'amabi banjirire g'okungayisa gagarhumire bulala bajikuyosa obuku, n'oku kolera abandi banyamuzinda barhamenyere, b'emwa bene, balala bonine barhamenyere eri mwabo, eri basho.4Buzira okurhama, na barhumira abamambali bani n'abalebi narhumabo mpu baderhe ku murhajiraga ebyola byabushabusha birhansimisa. 5Aliko, barhayunvaga, barhana rhegaga oku rhwiri mpu, barhenge omu mabi gabo banaleke oku kazi kuchikumba banyamuzinda b'emwabene. 6Lero naleka aburhe n'omugayo gwani gwarhogera okubo gwasireza ebishagala bya Yuda n'emihanda ye Yerusalemu, byahindamukire biguka n'empinga, nk'okula biri okwene.7Na ntyo, Nahano, Nyamuzinda w'olubaga, Nyamuzinda we Israeli aderhere oku chichi chankarhuma mwachijiriran'amabi gangana aha enyanya w'emirhima, oku chiheba hale omulume n'omukazi, n'omwana mudorho n'abokuyonka harhachiyorhaga chiro n'ow'obufumu. 8Bulala mwamanjira oburhe n'ebijiro by'efune zenyu omu kungashaniza banyamuzinda b'obubeshi bw'emwabene mwechi chihugo ch'e Misiri muyinjire beramo , mukabulirwe hale, munabe bantu bakomerwe, n'oku gandi mashanja muhindukire bakomerwe n'okujachirwa.9Ka mwayibagire amaligo ga basho, agabami be Yuda na gabakabo, amabi genyu n'agabakenyu, agajirirwe omu chihugo cha Yuda n'omuhanda n'omu mihanda ye Yerusalemu? 10Kugera ene barhayunvaga bachiyunjuzize, eri oku yunva bayobohere, barhanayinjaga, omu njira y'oboba, n'amarhegeko nabaherezaga nyenine omu mesho genyu n'amesho gabayisho.11Che chirhumire, Nahano w'olubaga, Nyamuzinda we Israeli, aderhere ntya: Talaga nkola nachulumukirwe mwaja kubuhanya na Yuda akabulwe hali yeshi. 12Nani narhola abayorhere omu Yuda, balala bachiherhe omuhigo okuyinja omu chihugo che Misiri, mpu baberemo balaka boshi omu chihugo ch'e'Misiri, bahwa n'engorho, bahungumuka n'eshali, bashombwa banakage abagera bakagwe banashekerwe.13Nayinji kurhangula abayorhere e'misiri nka kulala narhangula Yerusalemu, n'omu panga, n'eshali, n'echihusi. 14Omu bantu bayorha e'Yuda, bayinjaga kubera omu chihugo ch'e'Misiri, barhafulumukamo chiro n'omuguma, mpu ashubikuja omu chihugo ch'e Yuda baherhe bachifinja okugaluka n'okuberayo.15Na kandi abalume balimenyere oku bakabo bakazagi kuchikumba banyamuzinda b'obubeshi b'emwa bene n'abakazi bali aho, entimanano erhaliri ngeke n'olubaga lwaliri omu chihugo ch'e Misiri loshi na baliri e'Patirosi, bashuza Yeremiya,mpu: 16Ebiyerekeze oku mwazi warhubwiraga ku zino lya Nahano, rhurhalonza oku kuyunva, 17aliko rhwajira nk'okurhwaderhaga n'obunu bwerhu, okuchikumba omwamikazi w'emalunga, n'engisha: n'oku musheshera kw'ebinyobwa nk'okurhwa nakazagi kujira rhwabonana baderha, abami berhu nabakulu berhu omu bishagala bye Yuda n'omu mihanda ye Yerusalemu, ago mango lirhwaliri bagale oku migati, rhwasima rhurhanajagak'obuhanya.18Ch'aliko kurhenga rhulekere okurherekera omwamikazi w'emalunga engisha n'okumusheshera kw'ebinyobwa, rhwabula byoshi gan'amango rhwahwere n'omu panga n'eshali. 19Nerhu, amango rhwayosezaga mwamikazi w'emalunga, obuku, n'okumusheshera kw'entulo che chinywebwa, rhumujirire omu mugati lirhuchikumbaye, n'oku musheshera kw'entulo z'echinywebwa buzira abalume berhu?20Yeremiya, ashuza abwira olubaga loshi, abalume, n'abakazi, na ngasi boshi bamushuzaga, ntya, mpu; 21Obuku mwayosaga omu bishagala by'e Yuda, n'omu njira zinene z'e Yerusalemu, mwabo, na bayisho, n'abami benyu, n'abakulu benyu, n'abantu b'omu chihugo, Nahano arhayibukire abala bantu? Arhakabibika omu murhima gwage.22Nahano arhakachirembere akasanzi obubi bw'ebijiro byenyu, ana bwene ebibi mwajiriraga, n'omu chihugo chenyu chanahindamukire mpinga n'okusomezwa, n'okugakwa ntaye ochilamiremo nk'okubinali kuhika ene. 23Omu kubona oku mwayoseze obuku mwanagomera Nahano, mwafunda kuyunva omulenge gwage mwabula bwakulikira amahanulo gage, amarhegeko gage, n'amahano gage, chechirhumire obula buhanya bwaba rhibukirako nk'okula biri ene.24Yeremiya ashubi kubwira olubaga n'okubalazi boshi mpu: Muyunve omwazi gwa Nahano. 25Ntyola ku Nahano, w'olubaga Nyamuzinda we Israeli aderhere: Mwabo bakazi omwazi gwenyu gwalaganyize, ku kwanene amaboko genyu gabikola, mwaderhere, mpu: Rhwayukiriza loshi emihigo rhwahigaga: okurhula omwamikazi w'emalunga engisha, n'okusheshera kw'ebinyobwa, chi mwabo, muyukirize emihigo yenyu musheshe bwinja ebinyobwa byenyu.26S'aliko muyunve omwazi gwa Nahano mweshi mw'eBayudeya muli omu chihugo ch'e Misiri choshi ezino lyani lirhakachiderhwa n'omuntu w'omu yuda ntaye we derhe mpu ndahire obuzene bwa Nahano nyamuzinda. 27Talaga, n'amalola, nkola na balerhera amabi aliko garhali menja, oku bantu boshi be Yuda, bali hanola omu chihugo ch'e Misiri bahwa oku mupanga, n'eshali baherengerhere. 28S'aliko abafuma engorho, barhaba banene, barhenga omu chihugo ch'e Misiri bashubire omu chihugo ch'e Yuda, agola mango abanji bayorha omu Yuda bej'omu chihugo ch'e Misiri, mpu baberemo, libamenye mwazi guhe guzibu, ogwani, changwa ogwabo.29Echila ch'echabo chimenyiso chenyu: Nahano yederhere. Nabahanira hanola, limumenya okw'ebinwa byani byaba enyanya zenyu, n'okubalerha amabi obuzinda kurhindibuka. 30Ntyala ku Nahano aderhere: Talaga, oku nahano Farao Hofura, mwami w'e Misiri, namuheba omu fune z'abashombanyi bage n'ezabalala barhamumirir'amachanira, nka kulala nahanaga Sedekiya, mwami w'e Yuda omu fune za Nabukandeneza, mwami w'e Babeli, omushombanyi wage arhamulonzezaga akalamo.
Chapter 45

1Omwazi omulebi Yeremiya abwiraga Baruku, 2omwazi guyerekeze e'Misiri, mwazi gurhumirwe oku chigusho ch'olubaga ch'abalwa ebirha ba Farao Neko, mwami w'e Misiri, gwaliyerekeze eburhambi bw'Efurata kuyerekeza e'Karikemishi, amango Nabukandeneza, mwami w'e Babeli ahimagabo. Gwaliri mwaka gwa kane omu kurhambula kwa yohayakimu, mugala wa Yoziya, mwami w'e Yuda. 3Bulala waderhere, mpu: Namaja k'obuhanya bulala Nahano ambikire echilunda ch'amarhangulo n'amalibuko, narhamire, n'okunihira ntanarhamuka chiro n'ehityu.4Omu bwire oku Nahano aderhere ntyala: Echinabaga nayumbakire nachishandula, eyinabaga nashwekere nabishugula; egulu lyoshi nalihukula. 5Nawe oherhe walonza ebintu binenene? Orhabilonzaga, bulala talaga: Buhanya nalerha ngasi mubiri, Nahano kwa derhere, nawe echinguhereze kali kalamo kawe, ngasi ahawakanaja.
Chapter 46

1Omwazi gwa Nahano guyerekeze amashanja gwahikira omulebi Yeremiya, 2 mwazi guyerekeze e'Misiri, mwazi gurhumirwe oku chigamba ch'olubaga lw'abalwa entambala ba Farao Neko,mwami w'e Misiri, gwaliyerekeze eburhambi bw' Efurata kuyerekeza e'Karikemeshi; amango Nabukandeneza, mwami w'e Babeli ahigagabo, gwaliri mwaka gwa kane oku mango ga Yehoyakimu, mugala wa Yoziya, mwami w'e Yuda. 3Orhegany'empenzi ngeke, n'enene, ogende oje omu ntambala. 4Murhenganye Efarasi mushoneko, mwabo mwemushonereko oku farasi, muyambale enzirha z'ebirha, murhyaze amachumu,muhagarhire emishangi y'ebyuma.5Gurhe okula mbabwene? Ngasi bagwarhirwe n'obuba ebwantambala, entwali zabo zahimirwe, gakola magulu gagaba ntachi kabagana eburhambi, bukola buba bonine enyunda zoshi,mwazi gwa Nahano. 6Omuntu oyanguhire arhagala kulibirha, eri entwali arhachiribuka, entambi z'ekulembe, hofu n'olwinji lw'Efurata, basirhala n'okukumbagala.7Nd'oyu oyinjire abiragire, nka Nili, menji gage yigabalala nka ga nyinji zinenene? 8Misiri oyola oherhe abirira nka Nili, n'amenji gage gachikabula nka chihusi? Anaderha, mpu: Nabirire mimire egulu, namirugusa ebishagala n'abantu babiyumbakiremo. 9Murherame, mwabo farasi, mukule omulindi, mw'engale, mwabo engabo z'entwali muhebe embere, bantu b'e Kushi na b'e Puti, n'abahesi b'empenzi, abantu b'e Ludi, enfola miherho.10Olula lusiku,luli lwa Nahano, Nyamuzinda w'olubaga, luli lusiku l'okuchihola oku bashombanyi bage. Omupanga gukola gwalya n'okuyugurh'eshagama n'okunyw'eshagama yabo, bwanaba bugurhe. Bulala Nahano, Nyamuzinda w'olubaga, aherhe entulo yage omu bihugo by'egulu eburhambi bw'e Efurata.11Rheramira e'Galadi w'oyo mubikira mwana wa bunyere w'e' Misiri, orhole amavurha n'obuku, omenye wakarhamira busha, oku yushula amafumu, ntabufumu bwakugwarha. 12Amashanja gayunvirhe okuhanyagala kwawe, endulu yawe eyunjwire egulu lyoshi, bulala entwali eherhe yahuliganya banakumbagere bombi okudaho.13Omwazi gwa Nahano gwahikira omulebi Yeremiya amango Nabukandeneza, mwami w'e Babeli, ayinja kuhangala echihugo ch'e Misiri. 14Mushandaze e'Misiri mumenyise e'Migidoli, muhise e'Nofu n'e Tahipanesi, mubwirebo, mpu: Muchihebe omuluhya, muchirheganye bulala engorho yamalya enyunda zoshi.15Gurhe Apisi ayakire buzira kulol'enyuma? Gurhe entwali yawe erhalingire ehihusi? Barhayimangaga bulala Nahano achinagizabo. 16Achinaguzize banene, ngasi muguma aherhe akumbagala oku wabo, baherhe babwirana mpu: Muzuke rhulibirhe omushanja lyerhu n'omuchihugo cherhu, n'ekweyila ngorho eherhe yahuma. 17Bayirika Farao, mwami w'e Misiri, eri zino: Lwamo lw'okuberegeza busha.18Ndahire amango nchibaho omwazi gwa mwami, olala baderha Nahano, Nyamuzinda w'olubaga, nji ayinja, nka kulala Taboro anaba omu ntondo, kulala Karimeli alehuka oku nyanja. 19Oshane ebyangpmbwa byawe munyere welamire e'Misiri, Nofu, ahindamuka lubanda lwamiziga ashandazwa n'abayumbakiremo bagulumira.20Misiri chaliri chibuzi chinja bwenene, empangaza yahulukira enyanya yanamubihya. 21Abantu bage bamukolera, baliri nkanyena zishishagire, nabo bamanyoromboka, bahwerere boshi okulubala, barha lindirire emihuku, bulala olusiku lwabo lwahikire, lusiku l'okuhungumuka. 22Omulenge gwage guli nka njoka yashungurha, bulala bagendekera n'olubaga bamushimba n'embasha nka kulala abantu babez'eshali.23Barhemagula oluchiga lwage ku Nahano aderhere, chiro akaba ntaho bashesherera, bulala balugire nka nzige, barhakaganjwa, 24munyere w'eMisiri eshonyi zamakukola, wagwire omu fune z'eshanja ly'enyanya.25Nahano w'olubaga, Nyamuzinda we Israeli aderhere, mpu: Talaga, nahereza Amoni wa No obuhane, farao w'e Misiri, banyamuzinda bage, n'abami bage, Farao na ngasi balala boshi bamunihire, 26nahanabo omu maboko gabalala babalonzeze olufu, omu maboko ga Nabukandeneza, mwami w'e Misiri, n'omu maboko g'engabo zage, ch'aliko obuzinda bwahola, Misiri ashubikuba nko kwanaliri burhanzi, mwazi gwa Nahano.27Ch'aliko w'oyo Israeli mwambali wani, orhayobohaga, bulala olole oku nayinja kuchungule kurhenga omu chihugo ch'obuja, Yakobo ashubikugaluka, n'okurhambula n'omurhula, abera n'obuhola na ntaye wachinyubahisa. 28W'oyo mwambali wani Yakobo, orhayobohaga, mwazi gwa Nahano, bulala ndi haguma nawe, nkola na kabisa galala mashanja goshi na kushandazagamo ch'aliko w'oyo ntakumaliriza, ch'aliko nakuhereza obuhane omukukulikirana n'omungo, orhakalekwa buzira buhane.
Chapter 47

1Omwazi gwa Nahano guyerekeze, Abafilisitini,gwahikira omulebi Yeremiya embere Farao ajiku lwisa Gaza. 2Ntyala ku Nahano aderhere: Tala amenji gayinja gabirira kurhenga enyanya, gahindamuka lwinji lukomere lurhanka balalwa lwa shukir'echihugo na ngasi choshi chirimo, ebishagala n'abantu balamire omu chihugo, boshi n'abayumbakiremo.3eri midindiri y'ebisenyi b'eFarasi, emilulumo y'emitugari n'olwamo luzibuhire lurhumire, abalume barhachidunda n'abana babo, amaboko garhamire. 4Bulala olusiku lwahikire l'okuhungumula Abafilisitini boshi, gago mango Tiri na Sidona babona omu bantu barhabalabo bazinda, ntamuguma, bulala nahano amaliriza Abafilisitini boshi, abayorha b'okuchizimba ch'e Kafutori.5Egaza lukola luhala, e Asikaloni kasizizwe kahwanyanye kalufu, n'ehyayoraga omu hibanda hyabo, kuhika mangochi wa chichagulanga. 6Mani, kere ka Nahano mangochi warhamuka? Galuka omu lubaga lwawe orhulere. 7aliko nka gurhe nakarhulera nabo ahabirwe amarhegeko na Nahano? Askaloni n'enyunda z'ebwa nyanja y'emihigo ya hwere.
Chapter 48

1Ntya ku Nahano, Nyamuzinda w'embaga z'e'Israeli aderhere: Buhanya bwa Nebo, bulala washandazwa, Kiryatayimu eshonyi zamamukola, ama gwarhwa mpiru Misigaba eshonyi za mamugwarha amanashandazwa. 2Erenge lya Moabu lyamahwa! EHeshiboni bajira omuhigo g'obuhanya bwage, yanguha: Rhumukule omu mashanja; nawe, Madimeni, orhachishanjulag'obunu, akere kakuzungulukire bwinja bwinja.3Endulu za yunvikana kurhenga e'Horonayimu kushandaza, kushandabanya bwenene. 4Moabu ashandazizwe, orhwana rhwage rhuherhe rhwaband'endulu. 5Amango g'okurheramira e'Luhiti, baherhe barherama n'emiziga, n'omukuyandagala e'horonayimu, omuntu kyunva endulu y'okuganya.6Amagulu gagabe, mufumye akalamo kenyu, mube nka Aruweli omu mpinga. 7Bulala walangalira ebijiro byawe, n'embiko zawe nawe wamagwarhwa mpiru, Kemoshi ahekwa omubuja haguma n'abandahwa bage n'abaluzi bage.8Chaheza ayinja kuhandira omu ngasi chishagala ntacho chiron'echiguma nj'ababalira, olubanda lwahezwa, n'echihugo chanahwa ntyo ku Nahano aderhere. 9Muhereze Moabu ebyubi, bulala ntahandi ayakira, ebishagala byage byahindamukire mishaka bulala nta muntu wachiberamo. 10Akomwe oyula muntu ojira emikolo ya Nahano n'obolokazi, ana komwe ngasi yeshi ohanz'omupanga okushesha eshagama.11Kurhenga obusole bwa Moabu eri omu murhula mwalamire, amarhulera nka mukuzo gw'amavu, guherh'akachanji k'okurhahindamula echuka. 12che chirhumire esiku za yinja, Nahano kwa derhere, nyentume abantu b'okuhongola, njibadula orhubindi rhwabo, n'okuchagulangarho bichira bichira.13Agola mango n'owabo agwarhwa n'eshonyi eriKemoshi arhumire nka kulala omulala gwa banya Israeli, gwagwarhwaga n'eshonyi oku Beteli gwa chinihirizaga. 14Gurhe mwakaderha, mpu: rhwaliri ntwali, nkngo z'okulwa ebirha.15Moabu ashandazizwe, abagorhere ebishagala byage, olubaga lw'entwali lw'emisole yage lwarhogere okurango,mwazi gwa mwami baderha, Nahano w'embaga. 16 Okushandulwa kwa Moabu kuli hofu, obuhanya bwage libwalibirha, 17Aliko mwe balungwe bage mweshi, mwe mumenyere ezino lyage, muderhe, mpu: Gurhe agarhi ka mwami kavunikire, agarhi kalikwirire.18W'oyo mwana w'obunyere, w'e Diboni, yandagala omu renge lyawe olame oku daho liyumire, bulala oyula kaheza wa Moabu y'oyola warherama okola kujikubalwisa, ashandaza orhugombe rhwabo. 19Mwabo mw'ebantu be Aruweri, mugorhe enjira, mulingirizemo mudose owakayinja ayaka n'omukazi washugunukire: Mudosereze mpu: Gurhe byabere? 20n'owabo afire eshonyi z'okushandazwa kwage, mulake munaband'endulu, mumenyise omwazi omu Arnoni oku Moabu ashandazizwe.21Oburhindibuke bwarhogere echihugo ch'oku hirhondo oku Holoni, Yasa, Mefati, 22Didani, Nebo, Beti-Blatayimi, 23Kiryatayimi, Beti-Gamuli, Beti-Meoni, 24Keriyoti, Bosra n'oku bishagala byoshi by'omu chihugo cha Moabu ebyahale n'ebya hofu. 25Emisi ya Moabu yavunikire, n'okuboko kwage kwachikire, mwazi gwa Nahano.26Mumulaluse, bulala alikenereze Nahano, Moabu achivuvuza omu bishaliza byage. 27Ka Israeli garhali masheka gage? Ka hali amango agwarhirhwe omu bazimba wagambwa kudunda erhwe ngasi kumuderha?28Murhenge omu bishagala muji kuhanda omu mabale mwabo bantu b'e Moabu mube nka nguuku eyumbaka ologo lwayo okubunu bunu bw'echirimbi ch'ebale. 29Rhwayunvirhe baderha ogola mwibono gwa Moabu, obola bulimbi bwage burhaherhe lugero, ogola muhimbo gwage, ogola munino gwage, ogola murhima g'okuchiheba enyanya.30Mumenyere nani obuchibone bwage, mwazi gwa Nahano, emiderho yage erhaherhe enda n'omugongo, ebijiro byage birhamalira kamaro. 31Che chirhumire mperhe nalakira Moabu, mperhe naband'endulu enyanya za Moabu yeshi, balaka eri bantu be Kir-heresi barhumire. 32Muzabibu gw'e Sibma, mumperhe nalakira kulusha Yaziri, amarhabi gawe galiherhe garhaluk'enyanja gahika e'Yaziri, oku malehe n'oku myaka yawe,oyula w'okubihya amarhogera oku malehe gawe g'amango g'ezuba n'amashalulo gawe.33Okusima n'okuchivuga byahwere omu sina n'omu chihugo ch'e'Moabu, nayumize elivayi omurhubindi, omukazi arhachikanda, omulenge g'omushingo gurhachiyunvikana.34Omulenge gwa Hashoboni n'ogwe Eleale guherhe gwahamagaza kuhike e'Yahasi, baherhe bayakuza kurhenga Sowari kuhika e'Horonayimu na e'Eglat-Shelishiya, bulala chiro n'amenji ga Nimurimi gahindukire hantu h'echumo. 35Nakula loshi loshi omu Moabu, mwazi gwa Nahano, ngasi yeshi orherekerera oku ntondo na ngasi yeshi oyoseza banyamuzinda bage b'obubeshi obuku.36Omurhima gwani guherhe gwadundagana Moabu orhumire kulala emishekera eshaganya, omurhima gwani guherhe gwashaganya eri bantu b'e Kir-Heresi barhuma, bulala ameheza omuhako abaga ahakire. 37Amarhwe goshi gabere luhala, amanwa goshi gagemberwe,ngasi fune zilikw'ebikomorhole, ngasi muntu ayambere echisunzu omu mpindi.38Omu ngasi chogo ch'e Moabu n'oku ngasi njira yage, ndulu zonene, bulala navunagwire Moabu, nka kulala omuntu aberangula enaga, mwazi gwa Nahano. 39Bulala ashandazizwe, muband'endulu, bulala Moabu, n'eshonyi omu masu, gayerekene omugongo: Moabu ahindamukire masheka gabagera n'echimenyiso ch'okuyubahisa.40Ntya ku Nahano aderhere: Nka kulala lubaka alambula ebyubi ayerera enyanya za Moabu. 41Ebishagala byagwarhirwe chifudukizi, ebyogo bikomere byabalwa ebirha b'e Moabu, n'olola lusiku lwaliri nka lwamukazi ohehre wanekera.42Moabu ohongolwa loshi, arhachiri shanja lya lubaga, bulala achibwene mukulu kulusha Nahano.
44Owayakira hale n'oboba, anarhogera omu china n'owayubuluka omu china agwarhwa n'omurhego, nalerha ebyola byoshi oku Moabu, omu mwaka g'obuhane bwage, mwazi gwa Nahano.45abalibirhaga, bayimanga buzira misi eshishi w'enjuchu yeHesiboni, chi omuliro gwahuluka omu Hesiboni, ngulumira yarhenga omu shengero lya Sihoni lwafomera amarhama ga Moabu n'erhwe lyabajira olwamo.46Buhanya bwawe w'oyo Moabu, wamahera w'oyo lubaga lw'e Kemoshi, bulala emisole yawe, bayihekere ebuja, n'abanyere bawe bahindukire bajananyere. 47Aliko nji nagalul'abahekagwa buja b'e Moabu, omu mango gageke, aderhere Nahano. Lonji lwaba l'olubanja enyanya wa Moabu.
Chapter 49

1Oku bene Amoni, ntya ku Nahano aderhere: Ka Israeli arhajira bana? Ka abula omwimo? Chi chi charhumaga Milikomo ayima? E'Gadi n'eshanja lyage liyumbakire omu bishagala? 2Lero mukola mwabona esiku zayinja, mwazi gwa Nahano, nayunvisamo oku Raba wa Baamoni akalulu k'ebirha, ahinduke kabutindi kabiguka, abana b'obunyere bage bakabulwa omu ngulumira y'omuliro, ago mango Israeli ayima omu kashambala kage.3Oband'endulu, Hesiboni bulala Ari bamushandire band'orhululu banyere b'e Raba! Muyambale ebigunira, muband'endulu muchuruchumbe omu byogo: Bulala Milikomu bakola ba muheka omubuja haguma n'abadahwa bage, n'abaluzi bage boshi. 4Gurhe wakachibona enyanya z'olubanda lwawe w'oyo munyere wagomere? Oku wachinihiraga echigabi chawe mpu nde wachingereko?5Talaga, oku nkola na kuheba k'obuba, mwazi gwa Nahano, Nyamuzinda w'embaga, akugorhe enyunda zoshi, babalibirhako mweshi,mwagenda njira zirhabuganana ntaye wachishubuza abayakire.6Ch'aliko, obuzinda bwahola, nashubi kugalula bene Amoni omu baja, mwazi gwa Nahano ogola.7Oku ba Edomu. Ntya, ku Nahano w'embaga aderhere: Ka Nta bushinganyanya buchiba e' Temani? Ka amahano gaherere oku banyabwenge? K'obwenge bwabo bwahwere? 8Mulibirhe, mugaluke enyuma, muyikale ahashi mwabo mwe mulamire e'Dedani, bulala nabazimanya mwe burha lya Esau, agola g'omango g'okubaha obuhane gano.9Hano, abach'emizabibu bayinja emwenyu, barhaleka chiro n'olushere luguma,hanola abazimba basheshera obudufu banabihya byoshi kugera banagambwa. Nyono, njinaleka Esau buzira kantu ntyala, 10Nyono, nyenaleka bene Esau, buzira kantu, nyenabishulabo ahaba chibishire, ntaho bachiherhe bachibisha, k'okuhwa koshi okola k'obola buko, bachibabo, abalungwe babo, ntacho chayorha. 11Harharhenga owaderha mpw'efubi zawe, nabakana bawe, nakulemberabo, naye bulala eryarhanachiriho.12Bulala ntya, ku Nahano aderhere: Muyunve bwinja: Abantali rheganyizize, okunywa akabehe, bakanywa, nawe mpu ntako naba orhabera buzira kuhabwa obuhane, wakanywa. 13Nchi gashire echihango chani, nk'oku Nandi Nyamuzinda, echishagala chawe chinene cha Bosita chahindamuka cha kuyubahisa, chijachi, buhanya, n'ebishagala byage byoshi nji byaba oku siku zoshi, ntya ku Nahano aderhere.14Nayunvirhe omwazi gwarhenga emwa Nahano oku entumwa yarhumirwe emw'amashanja mpu abwirego, mpu: Mushubuzane mujikulwisa Edomu omu birha. 15Edomu na kujira obe shanja ly'obuzinda omu gandi mashanja goshi, lilala ly'okugayaguzwa n'abantu boshi.16Wakazagi kuyubahisa abantu boshi ku chibona mpu oli muntu mukulu bwenene, ch'aliko kurhebeka walemaga wachirhebeka, webere omu mina y'amabale, n'okubera oku masosos g'entondo chiro akaba wajire kumanika olo logo lwebe enyanya bwenene nka lwa lubaka, na kubungulula eyola munda, ntyo ku Nahano aderhere.17Edomu ahindamuka shwa ly'okuyubahisa,abegera boshi bakazi kusomerwa, bayobohe banashungurhe okubona oku ajire kuhangalana. 18Kwaba nka kulala e'Sodomo n'e Gomora bahweraga haguma n'ebishagala byoshi byaliri hofu nabo. Nahano ye derhere nta muntu chiro n'omuguma w'echikuyumbakemo ntaye w'echikuberemo.19Kwaba nka shosho warhenga omubishaka by'e Yorodani, elala yaja omu bulambo bw'akahasi kashishagire, Nahano aderhere, mpu: Omu kugohya liguma lyonine, nagundumuka oku bantu b'omola boshi, oku handi omu Edomu nanayimika m'omurhambo nji nachishoga, nde oyumanene nani? Nande wakaganiza oku njuhisa echintu? Na kandi murhegesi ohe wakanja omu rhwe?20Muyunvage omu lali Nahano aherhe oku Edomu emihigo arheganyizize abantu bab'e'Temani, mumenyere bwinja oku nka bolokazi bababulula erango lyabo, balilabarhanya babona.21Egulu lyamadirhimana n'omudindiri g'okurhibuka kwabo, omulenge g'okuboroga kwabo guherhe gwayunvikana kuhika ebwa nyanja y'amasheke. 22Kwali nka kulala nyunda eshanjwir'ebyubi n'okubala omuchanya cha Bosira, olola lusiku emirhima y'enfola miherho z'entwali ba Edomu gwaba nka kulala omukazi oherhe walumwa n'emikero y'okuburha.23Oku Damasi. Ebishagala by'e'Hamati n'Aripadi bagwarhirwe n'eshonyi, bulala bayunvirhe omwazi gubihire , nyanja yalubire erhanarhulera. 24Abantu b'e Damasi bachikire omurhima, bahindamwire omugongo, bayaka badirhimanire n'omusisi, balikw'amalibuko n'amalumwa nka kulala omukazi walumw n'emikero walingi kuburha. 25Gurhe kwakagalikana chilala chishagala ch'erenge lyage, chilala chishagala chamasime chiyorhe buzira muntu.26Emisole yamo yalema yakumbagala omu mbuga, olola lusiku enfola miherho bacho boshi bahwa, Nahano w'embaga kwa derhere. 27Echishagala cha Damasi nachidulik'omuliro gwasinyogola enju ya Beni-Hadadi.28Oku Kedari, n'amami g'e Hasori, balala bahimagwa na Nabukandeneza,mwami w'e Babeli, ntya ku Nahano aderhere: Mujire duba muyakire oku Kedari, mushandaze byoshi emwa bantu b'omu mpinga. 29Babanyega amahema gabo, n'amaso gabo, n'ebintu, n'emyenda yabo, n'ebintu byabo byoshi babinyegabo, banyegwa engamiya zabo, n'okubayobohesa n'orhululu.30Mulibirhe, muyake, muchibishe, mwe bantu be Hasori, ntyo ku Nahano aderhere: Bulala mwami Nebukandeneza abaguzize ahigire akwabalwisa. 31Mulibirhe, Nahano ye derhere: Mubungire emwa balala bantu, barhachigonza, bakazagi kuchikebwa, mpu bachilamira omu murhula, abarhajira lunvi, barhajira akahamikizo balama omu bwikebwe.32Omushombanyi arhola engamiya zabo n'amaso gabo ganene bwenene chenyego, nabashandaza enyunda zoshi balala bagemba amanwa gabo enyunda zoshi, nalerherabo amalibuko kurhenga enyunda zoshi. 33Echishagala cha Hasori chaba mpinga l'obuba esiku zoshi, ntaye chiro n'omuguma wachiyumbakamo, omuntu oyisa omuka.34Ogula guli mwazi gwa Nahano gwahikiraga Yeremiya, oku murhangiro g'obwami bwa Sedekiya,mwami w'e Yuda. 35Ntya ku Nahano w'embaga aderhere: Navuna omuherho gwa Elamu gwachivugira. 36Nyund'ene z'egulu nazilerhera Elamu, kurhenga ekulyo kuhika ekulembe, ebushoshokero bw'ezuba n'ebuzikiro bw'ezuba, nashandazabo enyunda zoshi, nta chihugo chirhabamo mwa Abaelami bagenda bayaka.37Abaelami nadirhimanyabo embere z'abashombanyi babo, emalanga gabalala balonzizabo olufu, narhumirabo obuhanya omu bukali bwani bulugire nabashembagula n'ebirha kuhika mbahungumule. 38Nakula mwami n'abarhambo omu Elamu ntabike mw'entebe yani y'obwami, ntyo ku Nahano aderhere. 39Aliko, esiku zayinja, nashubikugalula Abaelamu omubuja.
Chapter 50

1Ogula g'omwazi Nahano ashambaliraga omulebi Yeremiya guyerekere Babeli n'echihugo ch'Abakalideyo. 2Muyunjuze ogula mwazi omugarhi k'amashanja, muguyalize, murhagubishaga abantu, mubwirebo oku Babeli agwarhirhe, Bel bamugwarhire engisha zage zayerekenwe loshi, ebyola bikabulirwa byage byavungonywerwe.3Bulala eshanja lyarhenga entambiz'enyanya, lyamamurhogera, liyinjire kumulwisa, echihugo chage, lyamachihindamula mpinga chirhakachibonekamo ehiyis'omuka, abantu n'eby'elubala byoshi byayakire. Harhakachibonekana mw'akantu. 4Mw'ezola siku namwagola mango ganago ku Nahano aderhere, bene Israeli, bagaluka haguma na bene Yuda, barhol'enjira banajikulonza Nahano Nyamuzinda wabo. 5Bedos'enjira y'okuja e'Sayuni, y'emunda bayerekeze, bayinjire kubugana Nahano, banafundika endagano haguma naye y'esiku n'amango, elala y'enkwiro erhakayibagirwa chiro n'eliguma.6Olubaga lwani lwali l'okola luba buso bwa bibuzi biherere. Abangere babyo bali eri babiherebo, banabileka byanagenda kuhabukira omu ntondo, nta ntondo na nta rhubanda byalichi habire byanalinda biyibagir'echogo ch'eka. 7Abashombanyi barhanzi, babibuganaga bayinja babirya buzira oku shibirira, n'oku chidesa, mpu: Nta kubi rhwajirire, abala bantu babihereze Nyamuzinda wabo yiwaliri buchire bwabo na bulangalire bwa bashokuliza babo.8Muyake,murhenge e'Babeli ku Nahno aderhere, mwechila chihugo ch'Abakalideya, murhegany'enjira nka kulala ebishakalume bijir'obuso embere. 9Bulala nkola nahamagala olubaga lw'amashanja ganene kuyinja kulwisa Babeli, abola bantu bayinja kurhenga omu chihugo ch'enjira nyanya, bagorha Babeli banamugwarhe emishambi yabo chiro erhagaluka, nka kulala omu enfola miherho y'entwali erhagaluka maboko mushugunu. 10Echihugo ch'Abakalideya bachihagula ngasi boshi bayugurha bagambwe, Nahano aderhere.11Musime, munachivuge mumwamanyega ebyani, mwanaja mwayinja mwabalala nka nyena ziri omu bulambo n'oku boroga. 12Ntya ku Nahano w'embaga aderhere,mpu: Nkola nalerha obuhane oku mwami w'e babeli haguma n'echihugo chage, nka kulala nahanaga omwami w'e Asuriya. 13Enyanya ly'omugayo gwa Nahano, chirhakachiba mw'abantu, chayorha biguka byonine. Ngasi yeshi nji wagera hofi n'e'Babeli nj'asomerwa n'okumuha akamo oku Guyane bwage.14Muchihebe haguma mugorhe Babeli enyunda zoshi, mweshi mwe mulwa emiherho, mushurhe murhalekaga chiro n'omuherho muguma, bulala agayagwize Nahano. 15Mubande akalulu enyunda zoshi; amakula efune; obuhashe bwage bwa marhoga, enkuta zage, zamashandazwa, bulala buli buhane bwa Nahano, nenyu mumugalulire olala naye ebya bajiriraga mumujirireko.16Olala w'okurhwera mumuhebe hale na Babeli, n'olala w'okurhola omupanga amango g'okushalula, enyanya z'oku kenereza n'okuyubaha echoji, bahindamukira ngasi muguma abantu bage, ngasi muntu analibirhira omu chihugo chage.17Israeli, chiri chibuzi chaherere, n'okulibuzwa na Kapiri, na mwami we Asuriya amamulya, n'oku buzinda oyula Nabukandeneza mwami w'e Babeli, amavunangula amavuha. 18Ntyola, Nahano, w'embaga, Nyamuzinda we Israeli, aderhere ntyala; tala, oku nkola nahana mwami we Babeli, n'echihugo chage, nka kulala nahanaga mwami we Asuriya.19Nashubi kugalula Israeli omu lwabuliro, olisiza oku ntondo y'e Karimeli n'omu Bashani; arhakabula kantu oku ntondo ya Efurahimu n'omu chihugo cha Galadi, akera, ayugurha, anagambwe. 20Mwezola siku, na mw'agola mango, ku Nahano aderhere, balonza obubi bwa Israeli, barhachibubona, balonz'ebyaha bya Yuda, barhabibona, bulala nababalira ngasi boshi bayorhere.21Murhabalire echihugo che Meratahimu, murhabalire na bayumbaka e'Pekodi, oyirhe, onige abayorhere eyo munda ku Nahano aderhere, omalirize boshi na kurhegekere. 22Echihogero che birha omu chihugo hoshi hoshi.23Ka kwanaba? Olala Babeli waliri nyundo ya kazagikuberangula egulu lyoshi, naye alemaga avunyongoka abe mpinga y'okuyubahisa omu gandi mashanja goshi nka gurhe obola. 24Babeli na likurhegere, wana gwarhwa wamagugwamo orhana menyere w'oyo okola obonekene, bulala nyi wabaga wa mahuma omwisu, nyono Nahano.25Nahano amachingula embiko yage, omu mugayo n'oburhe bwage, okola ayerekane emitwaro akulire mw'eyola mbiko babona omukolo gwa Nahano Nyamuzinda w'embaga omu chihugo ch'Abakalideyo. 26Muje omunyunda zoshi z'omu Babeli, muchingule enguli zage, mumulundike nundo nundo, munamushandaze, arhachirha mw'abantu.27Efizi zage zoshi muziniguze, mujikuzimoroza aga babagira, bahanya babo bamayorha, bulala amango Nahano ahanagabo gahikire. 28Muyunve olwamo, abayakire obola abafulumukire e'Babeli, baherhe omwazi e'Sayuni, mpu Nahano Nyamuzinda werhuy achiholere, achiholere Aka Nyamuzinda kage kachesibwa.29Muhume oku nfola miherho zoshi, bajikukulwisa Babeli, bamuzongoloke, bamufukire orhusheshero rhoshi, bamugalulire obubi bwage bajirire, bamukolere ebya kolere abandi, bulala arhakenganga Nyamuzinda Muchesibwa we Israeli. 30Emisole yage yoshi ya kumbagala omu mihanda yage, n'enfola miherho zage zoshi ku nahano aderhere.31weshi oyola n'omwibono, ku Nyamuzinda Nahano w'embaga aderhere, olusiku lwawe, lwayinjire, nkola nkuyinjire, ndi kukuhana. 32Ngasi yeshi ochibona asirhala, anakumbagala na ntaye wamuzusa, ebishagala byage nabiyosa n'omuliro, gubisireze na balala bamuzungulukire boshi.33Ntya ku Nahano Nyamuzinda we Israeli aderhere, bene Israeli na bene Yuda barhindibuzwe, balulizagwa, babagwarhire bwenene balahire oku balika. 34Nyono nyinabafunguza, ndi mudarhi nye Nahano w'embaga nafumbarha nyenine olubanja lwabo linderha omurhula omu gulu, n'omusisi omu bantu b'e Babeli.35Akere oku Bakalideyo, ku Nahano aderhere, oku bantu b'e Babeli, oku baluzi bage, n'oku bashinganya bage. 36Akere oku balaguzi bage bafirire omwirhwe, akere oku nfola miherho zage zafa omurhima. 37Akere oku farasi zage, oku mitugari yage, oku mashanja ga ngasi lubero ga mulwirako, boshi bahindamuke ngonyi z'abakazi: Akere oku bagale bage, boshi bahagulwe.38Akere oku nyinji zage zoshi ziyume, bulala chiri chihugo cha shusho za bazimu, ebyola baherhe bachikumbabyo. 39Che chirhumire banyambwe na bakapiri nji bayunjula omu chishagala, enyunda za yunjulamo, Babeli anayorha buzira bantu esiku zoshi, arhakachiberamo emyaka n'emyaka. 40Namujira nka kulala najiraga Sodoma na Gomora, n'ebishagala byaliri eburhambi, ku Nahano aderhere, nta muntu chiro n'omuguma wachimuyumbakamo, ntaye oyisa omuka wachiberamo.41hayinja eshanja kurhenga okulembe, shanja linene, abami b'obuhashe barhenga ebuzinda zinda bw'egulu. 42Enfola miherho zabo zanayinja zadunda amachumu n'engorho, bali nka by'elubala birhaherhe bonjo, banajira olubibi nka kulala enyanja ekungula, bashonere oku farasi bachishwekere nka bajakulwa, w'oyo bayinjire washi Babeli.43Omwami we Babeli obu ayunvirhe ogola mwazi, amarhoga amaboko, echuma lyamushamula nka mukazi walumwa n'emikero y'okuburha.44Kwaba nka kulala kapiri warhenga omu bishaka by'e'Yorodani arheramira ebwa kahasi kabishi, ku Nahano aderhere mbalibirheko boshi oku liguma oku handi nanayimika omurhambo nchishogere nyenine omu babeli, nde wankaba nka nyono, na murhegesi ohe wankampingisa.45Munyunvage lero omulali Nahano ajirire Babeli, mihigo michi arheganyize abantu b'omu chihugo, okunali boshi bagenda bakululwa nka kulala ebibuzi kuhika oku buzinda, echihugo chabo nacho chonine chabakabulira n'echumu. 46Eri, ogola mwazi gunamenywa, mpu: Babeli agwarhirwe, egulu lyadirhimana echihogero chinene chamazuka omu mashanja goshi.
Chapter 51

1Ntya ku Nahano aderhere: Nabuhira oku Babeli n'abayumbakire e'Kalidayo empusi ekomere y'okushandula. 2Narhuma e' Babeli abashandula libashandula, n'okubihya echihugo chage bulala bayinja kumuzongoloka enyunda zoshi mw'olola lusiku lw'obuhanya.3Olasha emyambi arharhamaga, ashinge echihangange emyambi achihangane. emisole yage erhabonaga ahayayakira, muhugevcv olubaga lw'enfola miherho zage zoshi. 4Abakoromekere bayorha balandamire omu chihugo ch'aba Kalideyo, n'ababandirwe omu mihanda ye Babeli.5Bulala Israeli na Yuda barhahezaga Nahano Nyamuzinda w'embaga. Chiro akaba echihugo chabo chagomere Nyamuzinda Muchesibwa we Israeli. 6Muyake murhenge omu Babeli ; ngasi muguma alwire oku magala gage, murhachikululiraga omu buhane bwage, bulala g'amango g'ochihobaga Nyamuzinda gano. Akola amugalulira nk'okwana kwanene.7Israeli ali kabehe ka horo oku kuboko kwa Nahano, amashanja galemaga ganywa oku livayi lyage. Chi charhumire gasireha. 8Lero akumbagere oku liguma y'oyo wamashanduka, mumubandirage endulu, mulonze obufumu, mumurhulirizemo amalumwa gage haly'amango akafuma.9Rhwabukire Babeli, s'arhafuma, rhumulekage na ngasi muguma achijire emwabo, bulala obuhane bumurhogereko buli bunene, bugendere kuhika omuchanya. 10Rhwabano rhu Nyamuzinda adhère olubanja aherhe omu Sayuni echijiro cha Nahano Nyamuzinda werhu.11Murhyazage emyambi yenyu, Nahano amazusa omugayo gw'abami bab'Amedi, bulala ahigire mpu kuhika ashandaze Babeli. Kuchihola kwa Nahano ; Murhyazage emyambi yenyu muyibumbe omushaho. 12Muhanike ebendera oku byogo bya Babeli, muyushule abalanzi bw'okulanga, muhebe kw'abalanzi, munarheganye abw'okurhangula, bulala Nahano ahigire okujira ngasi byoshi aderhaga oku bantu b'e Babeli.13W'oyo w'enyumbaka oku burhambi bw'enyinji, wemugala omu kuhaka, olwawe lwahwere, amango gakuhikire. 14Nahano w'embaga achigashire echihango chage, mpu echihango chinyirhe nye Nyamuzinda na kuyunjuza abantu bali nka chichulanzige bakubandirako akalulu k'ebirha.15Alemere obudaka oku buhashe bwage, abumba egulu oku bwenge bwage n'oku bukengere bwage ajira amalunga. 16Oku rhegeko lyage amenji ga chilundika oku nkuba, echichu chinene chiyinamuk'emalunga, emirazo elerhe envula, empusi erhenge ahala ebera.17Abantu boshi babere bagungumire, buzira okuyunva akantu, ngasi ababumbire eshushano zabo banagwarhwe n'eshonyi zarhumaga bazibumba, bulala eshushano zabo ziba za kurhebekana zirhabam'omuka. 18Biba bintu birhaherhe kalamo, bintu birhaherhe enda n'omugongo, byanahera amango Nahano arhuma obuhanya. 19Oku Israeli yewe birhali Ntyola, bulala Nahano yiwalemaga egulu na Israeli g'omulala achishogere ezino lyage Nahano w'embaga.20W'oyo w'embasha yani y'ebirha, wena machumu gani y'ebirha, oku w'oyo navunyongola embaga zoshi, na mbaniguze. 21Wenankoleseze oku vunyongola Endogomi n'abazishonereko, emitugari n'abayiheka.22Oku w'oyo navunyongola omulume n'omukazi, n'oku w'oyo navunyongola omushaja n'omwana, n'oku w'oyo navunyongola omusole w'omunyere, n'omusole w'omurhabana. 23 Wenankolesa oku vunyongola abangere n'obuso bwabo, abahinga n'amarhungo gabo, abarhegesi n'abarhambo babo.24S'aliko Nahano aderhere, Mukola mwabona lero gurhe nagalulira Babeli n'abantu bage amabi goshi bajirire e'Sayuni.25Talaga, namakurhumira entondo y'okubihya, Nahano kwa derhere, wevunyongola byoshi enola gulu ku Nahano aderhere, na kulambulira kw'okuboko kwani, nakushukira echirimbi ch'ebale, enyanya obe ntondo ya muliro. 26Barhakachikurhola kw'ebale ly'omurhondero changwa ebale ly'eburhambi, aliko ntacho w'echimale esiku zoshi, ku Nahano aderhere.27Nyeyimanze ebendera omu gulu lyoshi mubande omu mushekera omu mashanja, mushubuze abantu boshi bali oku Babeli, muhamagale amami g'e Ararati, ag'e Mini, n'age Ashekenazi, mumuhireko enfola miherho, murheramy'endogomi zinene nka kulala enzige ziba. 28Mushubuze amashanja goshi ligalwa amachumu enyanya zage, abami b'e Medi, abarhambo bage, abach'emanja bage n'echihugo chage choshi.29Egulu lyadirhimana, lyamagera mw'omusisi n'obuba, bulala omuhigo gwa Nahano oku Babeli gwamagera, echihugo cha Babeli achihindamula mpinga buzira muntu ochilamiremo.30Enfola miherho b'entwali b'e Babeli balekera entambala, bamachibisha omu lubala, oburhwali bwabo bwabahwerere, bamabera nka bakazi, emihanda y'echishagala ya kundukire, enju zamo bayoseze n'omuliro. 31Abakozi babuganana, balibirha babwira mwami w'e Babeli oku echihugo chagwarhiwe enyunda zoshi. 32Enjira z'okujamo zoshi za gwarhirwe, ebyogo byahire n'endugurhira, Enfola miherho zage zoshi zayubahire.33Ntyala ku Nahano Nyamuzinda we Israeli aderhere : Omunyere we Babeli kwali nka gola, embaga y'oku yerera kw'obulo. Mango gageke gonine gachiyorhere, amango g'okushalula gamahikire.34Nabukandeneza mwami w'e Babeli amamirungusa amamalisa, andekere nka kulala mpinga erhali mukantu, amasosomera nka njoka nene, amayunjuza enda have b'ebintu byani by'oku chisimisa, amankabula embuga. 35Abantu bé Sayuni baderha, mpu: Amababale Babeli arhujirire gamugalukireko mam'abantu bé Yerusalemu nabo baderhe, mpu: Abantu b'e Babeli bahonge eshagama yerhu basheshere.36Nahano aderhere ntyala : Nyenine nkola na kulwirako na kuholera, nayumya enyanja yage, eshoko zage nazo nayumya. 37Babeli namujira mashaka abe hantu habanyambwe, chishagala chirhaba mw'abantu ch'okusomezwa n'oku yubahisa.38Bunola abantu b'e Babeli boshi kubakola bali nka kulala Kapiri aka nkama, babere balunduma nka Shosho. 39Oku kuchifinja kwabo kwayinja kwaluga, nani n'abarheganyiza ehy'okulya, nalalusabo basirehe, balyame buzira kuzuka esiku zoshi ku Nahano aderhere. 40Nayandagazabo nka kulala ebibuzi byajikubagwa, nka kulala ebigandabuzi n'ebishakalume.41Gurhe byabere entyola? Echishagala cha Sheshaki chije erhenge omugulu lyoshi chagwarhirwe, gurhe oku Babeli y'ekola mpinga y'oboba omu gandi mashanja ? 42Enyanja yarheramire yahika ku Babeli, amenji gamumirire.43Ebishagala byage bikola biyorhere mpinga eyumire, echihugo choshi chikola chiri buzira muntu, mabale gonine, ntaye ochichigeramo. 44Nahano amenyeseze, oku akola ahana banyamuzinda b'e Babeli, namushaza byoshi aherhe amirugusa, amashanja garhakachija embere zage, echogo cha Babeli chashanduka omu lwamo lw'omukungulo.45Mwabo lubaga lwani murhenge omu chishagala ngasi muntu afumye amagala gage embere z'oburhe bwani bukalihire. 46Emirhima yenyu erhagwaga mpembezi, murhayobohaga ebinwa byayinja byagera omu chihugo, mwazi gulebe gwanaderhwa muguno mwaka, ogwindi mwaka baderha ogundi mwazi mulebe, akavulindi omugulu ow'emisi anarhambula owindi w'emisi mpu amukule oku ntebe y'obwami.47Esiku zayinja, nalerha obuhane oku shushano za Babeli, echihugo chage chalibuzibwa emifu yakazikubera elambikirwe oku daho omu chishagala. 48Ch'amango empingu n'egulu, ngasi ebibamo byoshi byabanda endulu oku Babeli bulala abamushandaza bayinjire, barhenga olunda lw'enyanya, ntyola ku Nahano mugala byoshi aderhere. 49Nka kulala Babeli akumbagaza abantu be Israeli, bayirhwaga, ntyo ntyo ku babeli akumbagala n'abantu bw'omu chihugo chage choshi bayinjinigwa.50Mugende, murhayimangaga, mumwafulumukire engorho yage, kurhenga eyomunda, mukakuganiza Nahano muyerekeze omurhima e'Yerusalemu. 51oku rhwakazagi kuyunva eshoni zarhugwarha eri rhwayunvaga ebijachi, eshonyi za kakurhogera oku malanga amango rhwabonaga abanya-mashanja bashandala omu hantu hachesibwa ha Nahano.52Nahano aderhere, mpu: Esiku za yinja, ezinji narhindibuzamo eshushano z'abazimu b'e Babeli. Omukumo gwabakoromeseze gwayunvikana omu chihugo choshi. 53Chiro Babeli ankagalira kurheramira omu chanya ajireyo echiralo chage chirhanka hikwako eyo munda.54Muyunve endulu zarhenga omu Babeli, obuhanya bunene bwamaja omu chihugo chaba Kalideyo. 55Nahano oyola washandaza Babeli akola alakisa olwamo lwage lunene, omushombanyi amabanda oloho nka mulaba g'omu nyanja omu lwamo lw'omukungulo. 56Bulala olala w'okurhindibuza ahikire emwage, ahikire n'e Babeli, na balala banyamisi bagwarhirwe, emyambi yabo yavunirwe loshi, bulala Nahano, ye Nyamuzinda yebonera omuntu, yenine yejuhira omuntu.57Nalalusa, abaluzi n'abashinganyanya bage, abarhambo bage, abajinji b'embaga z'entwali z'abalwa entambala zage, nji balyama n'okuj'ero, ly'esiku n'amango, barhakachizunguluka bwindi, ku mwami mukulu oderhwa Nahano w'embaga. 58Nahano w'embaga amashubi kuyushula ntyala: Mpu ebyogo by'e Babeli byakundukire losh, enyunvi zage zagulumire, embaga ziherhe zachirhamisa oku busha, omuliro amashanja gaherhe garhindibukira.59Sereya mugala wa Neriya munjukulu wa Maseya ali murhabazi w'oku chogo cha mwami Sedekiya w'e Yuda, omu mwaka gwa kane g'obwami bwa Sedekiya, aherekeza mwami e'Babeli. 60 Yeremiya naye oku bwage abaga ayandikire ebizibu byayandagalira ku Babeli byoshi omu chitabu, elala myazi enaderwe okula nyanja, Yeremiya alikomereza Seraya, mpu:61Hanola onahika e'Babeli, anayibuka okusoma ebi binwa n'omulenge gunene. 62Oku buzinda aderhe; mpu: Nahano, wenine waderhaga oku echishagala nji chashaduka, nta muntu werhengemo, ery'echintu, oku chahindamuka mpinga eyumire oku siku zoshi.63Hanola amala kusoma echila chitabu, anachishwekera mw'ebale, ochikabule omu Efurata. 64Ahandi, oderhe ebinwa, mpu: Ntyola ku Babeli nji aherengerhera, arhakachizuka omu buhane Nahano amurhumire, amashanja gamalibuko. abule obo buzinda bw'emyazi ya Yeremiya.
Chapter 52

1Sedekiya aliherhe myaka makumyabiri na muguma eri bamujira mwami we Yuda, ayima myaka ekumi na muguma e'Yerusalemu, ezino lya nina, aliri ye Amitali, mwali wa Yeremiyahu w'e Libna. 2Sedekiya ajira ebibi birhasimisize Nahano aka Yehoyakimu. 3Ebyabere agola mango e'Yerusalemu n'omu bwami bw'e Yuda omugayo n'okuluba kwa Nahano, lero naye.4Sedekiya, agomera mwami Nabukandeneza we Babeli. 5Lero ayinja e'Yerusalemu n'engabo y'enfola miherho zage zoshi. Engabo yage yacha echumbi embere z'echishagala yazongolosa Yerusalemu eminya. gwaliri mwaka gwa mwenda g'obwami bwa Sedekiya, omu siku ekumi z'omwezi gw'ekumi na muguma.6Eshali lyakomera bwenene omu chishagala, chirhachiba mw'ebiryo by'okulia olubaga. 7Echibembero ch'echishagala chashandazwa, enfola miherho zoshi zalibirha, bayaka obudufu ebwa njira y'olunvi luli ahakarhi ka bibembero bibiri; hofi n'eshwa lya mwami, abola Bakalideyo balizungulukire echishagala enyunda zoshi, bachigendera ebwa njira eyerekeze ebwa mpinga. 8Engabo ya Bakalideyo yalibirhira emwa mwami Sedekiya, yajikumugwarhira omu lubanda lwa Yeriko, engabo yage yoshi eri yashandere yamuleka.9Abakalideyo bamugwarha, bamuhekera mwami Nabukandeneza e'Ribula, omu chihugo che Hamati, eyo munda yi Nabukandeneza achirire olubanja lwa Sedekiya. 10Kandi eyola munda yi Nabukandeneza agwarhire bagala ba Sedekiya ashingabo engorho eri n'eshe wabo abwene haguma n'abarhambo bakulu b'e Yuda boshi. 11Enyuma lyahola, mwami w'e Babeli arhola Sedekiya yenine amurhula amasu amuheba omu lukoba, amuheka omushwekere mw'olukoba e'Babeli.12Omu mwezi gwa garhano, zaliri siku mushanvu,mwaka gw'ekumi na mwenda g'obwami bwa Nabukandeneza, mwami w'e Babeli, Nabuzarandani, mukulu w'omurhambo wa mwami we Babeli, achumbikirira e'Yerusalemu. 13Eshengero lya Nyamuzinda akayosa n'omuliro, enju z'oku bwami, n'enju z'e Yerusalemu zoshi azidulika m'omuliro. 14Engabo aliherhe yoshi ya chikabula oku byogo by'e Yerusalemu, ya bikumbagaza oku daho.15Oku bwindi Nabuzaradani, murhambo w'engabo, ashanangiriza olubaga loshi lwaliyorhere omu chishagala, haguma n'ababaga bachihekere bobine emwa mwami w'e Babeli na amahunga gw'olubaga, ahekabo e'Babeli. 16Aliko Nabuzaradani, omukulu w'enfola miherho, alika abantu barhachigalire, babe balanzi b'emizabibu n'abahinzi.17Abakalideyo bayosa emitungo y'omulinga yaliri umulunvi lw'eshengero lya Nyamuzinda haguma n'emitugari n'omukenzi gunene byaliri omu garhi k'embuga. Baheka ogola mulinga goshi e'Babeli. 18Barhola kandi n'ebintu by'omulinga byoshi byakazagi kukoleswa oku burherekere, enaga z'okuyenderamo oluvu, empaho, orhwere, orhubehe rhokuhiramw'amenji gukukangula n'orhuzinzi. 19Omurhambo w'engabo ashubi kurhola n'ebintu byoshi by'emiringa, n'eby'ehoro, embehe y'okuvarangayisiza mw'oluvu ; ebinara, n'orhuzinzi.20Kwaliri kuzibu okugeza obuzirho bw'echuma bw'ebyola bintu Solomono ajiraga, eshengero lya Nahano, emitungo ebiri, omukenzi gunene haguma n'empanzi ekumi n'ebiri zakazagi kumumenyerako, n'emitugari. 21Olwiganyo eyola mitungo ngasi muguma gwaliherhe obule bwaliri bw'amakoro mwenda, gwali gukwanene omugozi gwa bule bw'amakoro ndarhu omu kuzunguluka; eyola mitungo obunene bwayo bw'echuma bwaliri bw'emidoke munane.22Ngasi muguma gwaliherhe erhwe ly'omulinga gw'obule bw'amakoro mabiri n'echichira lishukirwe kw'eri nkanzirha y'omulinga, y'obule bw'amakoro mabiri n'echichira, lishukirwe kw'obuli nkabuzirha bw'omulinga n'owalinga amalehe, n'ebintu by'omulinga, eyola mitungo yombi yali yumanene kuguma. 23Omu burhambi mwaliri malehe makumi gali mwenda na ndarhu gamakomanga g'amalehe egana goshi haguma galizungulukire obusira.24Oyola mukulu w'enfola miherho, ashweka omudahwa mukulu Seraya, yewe n'omukulikire Sefaniya haguma n'abadahwa basharhu balanzi bw'olunvi lw'eshengero. 25Ashweka kandi n'omukarani mukulu w'enfola miherho n'abantu mushanvu bw'omuchogo ch'ebwami, kandi n'omukarani mukulu w'omurhambo w'enfola miherho, owakazagi yandika ngasi abaja omu mukolo gw'enfola miherho, haguma n'abalume makumi gali ndarhu b'e Yuda, abola bantu boshi babalichiriri e'Yerusalemi.26Nabuzaradani ahekerabo mwami w'e Babeli e'Ribula . 27Naye ashingabo engorho ahola hanaho omu chihugo ch'e Hamati, ntyo kw'olubaga lw'e Yuda lwahekerwe hale n'echihugo chabo.28Talag'oluganjo lw'abantu Nabukandeneza alulizize ababunzi omu mwaka gwa mushanvu gw'obwami bwa Nabukandeneza: Bayahudi bihumbi bisharhu na makumyabiri na basharhu, 29omu mwaka gw'ekumi na munane gw'obwami bwage, aluliza bantu magana munane na makumi masharhu na babiri b'e Yerusalemu. 30omu mwaka gwa makumyabiri n'esharhu, Nebuzaradani, murhambo w'enfola miherho z'abalanzi kandi ashubi kululiza Bayahudi magana mushanvu na makumi mane na barhano na magana ndarhu.31Omu mwaka gwa makumi masharhu na mushanvu gw'okululizwa kwa Yoyakini mwami w'e Yuda Evili-Merodaki, aba mwami w'e Babeli, omu siku makumyabiri na mushanvu z'omwezi gw'ekumi na kabiri z'ogola mwaka, ababalira Yoyakini amukula ompamikwa.32Amuderhesa bwinja bwinja n'olukogo amuhereza echikono ch'enyanya kulusha ech'abami bali haguma naye e'Babeli. 33Yoyakini ayemererwa okurhachikazi kuyambala emyambalo yab'omu mpamikwa, na kurhenga olola lusiku, akazikulira ngasi lusiku oku mbehe ya mwami w'e Babeli. 34Ntyola ku Yoyakini akazagi kuhabwa na mwami w'e babeli ngasi byoshi ali lagirireko omu kalamo kage koshi kuhika okufa kwage.

Lamentations

Chapter 1

1Bichi! ayikere yenine, echizungu nka balugire! Ashushire omukana! munene omu mashanja, no kuchingega omu chihugo. Ahindamukika muja.2Alaka omu bundufu boshi na marhama mage ga shukwire ne miziga, ebyasimire byoshi ntabyo bya musimisa; abera bage boshi barhabaga bashiga nyanya. Hayinj'abashombanyi bage.3Yuda abunga, muhanya, n'omuja bwenene; Alama omu kagarhi kamashanja, arhabonaga okwahumuka abayirhwaga bamushalamya omu burhe.4Enjira za Siyoni ziri omu chiriyo bulala barhakachija oku siku nkulu; emiryango yage yoshi echingire na badaha balaka. obubikira bwage babugayisa, ayunjula emiziga.5Abalibuzi bage bayinama, na banzibage baba n'omurhula bulala Nahano amasuzagura eri byaha byage binene birhumire abana bage babalambagiza embere zababalibuza.6Mwali wa Siyoni aheza obukuze bwage boshi. Abarhamba bage baba nkanyamaswa barhanabonekaga omu chikuyu n'okuchibisha buzira misi embere za bali bamuhiga.7Omu siku z'omugayo gwage n'omumalibuko, Yerusalemu yayibuka ebintu byoshi gerhenga mira echigabi chage amango olubaga lwage lwakazi herha oku rgewe y'imushombanyi, abula omuntu muguma wakurhabala.8Yerusalemu akola ebyola binene bwenene chochirhumire akola ali wokugayisa. Abamukengaga baherhe bamugayisa eri babona ntacho akiherhe kuyorhere oku yama konine n'oku galuka enyuma. 9Omushangi gwage gunanireko kwezinga lwage. Arhalimenyire bichi bya kachimuyinjira: ntyo kwayandagere, nta muntu wa chimuha omurhima amaderha ntya. Nani Nyamuzinda, lola buno buhanya bundiko. Obone oku mushombanyi wani yiwa himene.10Omubisha ahanzize chango akarhi kage koshi omufune chiro abwene kwa bapagani ibayinjira omu Nyamuzinda. Nabo Nahano, wenine wahanzaga mpu omusezi abo bapagani barhajaga ahantu h'endeko yawe.11Olubaga lwe Yerusalemu luherhe lwayama lwalonza echiyalwa luherhe lwahana akantu kasimisize kulusha, luhabwa echi lwalya lubonemo amagala n'emisi. Lwamahuna ntya: Olole Nyamuzinda kunola mperhe nagayaguzwa:.12Mwemu herhe mwagera omunjira mweshi, mulole nenyu erhi hali abalibuko gali nkagandiko aga Nyamuzinda ampebereko omu lusiku l'obukunizi bwage budarhi.13Kurhenga enyanya w'omuliro omurhuvuha rhwani, rhwana nfunda nago. Antegere omurhego mpu agwarhe amagulu, n'ankubagale anjirire omuntu bwago, bwago, n'obulwala bucha bu yira.14Amabi najirire arhagagakula. kwelisho gayorhire arhagagakula kwe lisho gayorhire kulala agonya echifuniko omu kuboko kwage, gagendekere kuhika omu gosi lyage, Nyamuzinda afunyazize emisi yani ampana omu maboko g'abashombanyi, balala ntagala.15Enfula miherho ayikabulire nka bikabulirwa. antumira amarhwe ga balwa mpu bahime emisole yani. Nyono Siyoni w'omu yuda, ankandire nka kula banakamda emizabibu omu mukenzi.16Obo buhanya bo burhumire mperhe nalaka emirenge yani yoshi owatuliriza ashubingalulira emisi y'okulama, ali hala, abana bani balekerwe maboko mumu, bulala omushombanyi abahimire.17Siyoni alihrrhe alambula amaboko, w'okumurhuliriza. Oku rhegeko lya Nayamuzinda, abalugwe b'Israeli bo bahinda mukire bashombanyi bage, muli bo yerusalemu ahindamukire kantu ka kugayisa.18Nyamuzinda ye Mushinganyanya, bulala nagomere erhegeko lyage. mwe muli hano mweshi, muyunve bwinja, munalole gano malibuko gani: Abanyere bani n'emisole yani bakola balibuzibwa emwa bene,19Nahamagere abasimaga, kurharhumire barhandeka nahera. abadahwa bani na bahanuzi bani ba berere omu chishagala, nabo kulonza echibalya mpu bashubebabone emisi.20Nyamuzinda olole, obone amalibuko manganachi gano gwerhe obula buli bwakuchilwanako na buno omurhima gubangalire, bulala nakugomere kubi bwenene! engorho yamalire abana omu njira, n'omunju mifu yonine elambamire.21Oyunve kuno mperhe nahumaguka ntaye chiro n'omuguma wantuliriza abashombanyi bani boshi bayunvirhe emyazi yo buhanya bwabi bachishinga okola bajirore. Olerhe lula lusiku waderhaga nabo babe oku nabire.22Obubi bwabo boshi bushandule embere zani, abakolere nabo ka puhira wankolire nabo eri bugamba bwabi burhema. Obwene oku malibuko gani gandiko, omurhima gwani gwalibukire loshi.
Chapter 2

1Nka gurhe Nahamwerhu ashukuliraga n'oburhe omu nyere w'e Sayuni omu lwakungu! Akabwire gurhengera omu mpingu kuhika oku budaka obwinja bwa Israeli. Arhayibukaga entembe yage y'amagulu; olusiku lwage lw'oburhe. 2nahamwerhu ashandaza buzira bonjo enju zoshi za Yakobo, omu burhe bwage ashandaza obugale boshi bw'omungere w'e Yudeya; Abuhirikira oku budaka; Asuzaguza obwami n'obakulu babo.3Omu bukali bwage n'oburhe, ahima emisi yoshi ye Israeli; Agalul'enyuma okuboko kwage kw'ebulyo embere z'abashombanyi, akoleza echirimi ch'omuliro mu Yakobo gwamira enyunda zoshi. 4Arhegere omu herho gwage nka mushombanyi; okulyo kwage kwayimanga nka muntu okomere. Ayirhisa byoshi byali simisize omu kulola n'amasu; Agalagaza oburhe bwage nka muliro omu chilalo ch'omunyere we sayuni.5Nahamwerhu aliri nka mushombanyi, avamira Israeli, amira enju zage zoshi z'obwami, ashandaza n'obugale bwage boshi, ayunjwize abanyere boshi ba Yuda amalira n'amaganya. 6Akula ehema lyage nka shwa, ashandaza ahantu hage henshimanano Nahamwerhu ayibagize e Sayuni edinyi n'olusiku lw'okuluhuka. N'omu burhe bwage bubihire, ahaba omwami n'abaganda bage.7Nahamwerhu asuzagwire oluherero lwage, ayegeza olurhamba lwage embere, ahana omu maboko g'abashombanyi ebibembero by'enju z'obwami z'e Sayuni. Empundu z'abandwa omunju ya Nyamubaho. Nka lusiku luguma lw'edinyi.8Nahamwerhu ayemera ku nshandaza ebibembero by'omunyere we Sayuni. Alambula olukoba lwage, arha galulaga efune yage mpu erha rhindibukaga. Arhogeze omu mishibo okubanzi omu maganya; bina chiyunvikanaga haguma. 9Enyigaliro zage za Yandagalira omu budaka, abiha n'oku chagulanga byoshi. Mwami wage n'omurhegesiwage bali b'omubuko bwage, nta rhegeko lichiliho; Chiro n'abalebi barhachibona chichi ch'embere Nyamuzinda.10Abakulu b'ehano b'omunyere w'e Sayuni bayikere ahashi, basirire barhaderha; Buvukweze amarhwe gabo m'obudaka. Bayambere ebigunira, ababikira b'e Yerusalemu, bayunamisa amarhwe gabo okwidaho.11Amasu gani galuhire n'okulira, omala gani gali gadirhimana; Amenji gani g'omubiri gwani gasheshe kerere ahashi; enyanya y'obubi bw'omunyere w'olubaga lwani. 12Babaza banina: Ngahe hali obulo n'amavu? Bagenda bachikuba nk'abavunikire omu njira y'omu chishagala. Baheza akalamo kabo oku mabere ga banina.13Bichi naka kubwira? Bichi naka kushushanyako munyere we Yerusalemu? Inde obwene oli kuguma nawe yi ngala ku yinginga, mubikira, munyere w'e Sayuni? Bulala echihulu chawe chili chinene nka nyanja nene, inde waka kufumya? 14Abalebi bawe ba bwene obulebi burhafarhire buna bihire. Barhayerekanaga obubi bwawe, omukukugalulira obubi oku bubi echigabi chawe; N'oka babungisizwe enyanya z'okubesha kwawe.15Boshi bagera baku komera kagasha; Bashungura, bazunguza erhwe enyanya y'omunyere we Yerusalemu: Ali kosi echi ch'echihugo cherhu rhuyirika chinja kulusha ? Omwishingo gw'egulu lyoshi? 16Abashombanyi bawe boshi bayashwire obunu enyanya zawe. Bali bashungurha n'oku hekeny'amenyo; bali baderha, rhwa mumirire. Lw'olusiku rhwalingaga, rhwa mugerereko rhwa mubwene.17Nyamubaho akolere nk'oku ali rhimenye,ayeneze omwazi ali arhegwire kurhenga mira. Ahani buzira bonjo. Asimisize abashombanyi bawe; azamwire emisi y'abanzi bawe.18Emirhima yabo eli yayakuza Nahano, chisisi ch'omunyere we Sayuni; Chishuza ezuba n'obudufu emiziga yana yandagala nka menji. Orha luhukaga chiro n'akatyu, chiro n'esu lyawe lirha luhukaga kubona. 19Zuka, obande akalulu obudufu, hano bukula bwacha; yandagaza omurhima gwawe nka menji embere za Nahano. Mulambulire amaboko enyanya z'akalamo k'abana bawe, baba n'enzara enyunda zoshi z'enjira zilehere.20Talaga, Nyamuzinda, eyi wajirirago okuli nk'oku : Bishinganene oku abakazi balye abana babo, abana badorho, bahangayikira? Abadahwa bakulu n'abalebi bali bahanihire oku lurhamba lwa Nahano.21Abana badorho nabashaja balyamire omu njira. Ababikira bani n'emisole yani ya hwere n'emipanga. wayirhire olusiku lw'oburhe, wachire amagosi buzira bonjo. 22Wahamagere hoshi enyanya zani buzira bonjo nka lusiku lw'edinyi, olusiku lw'oburhe bwa Nyamubaho, ntaye w'efune na ntaye w'eyorhe. Abana bukaga n'abana lembaga, omushombanyi wani abamalire.
Chapter 3

2Nyono ndi muntu wabwene amalibuko n'enkoni y'oburhe bwage. 1 andongwere n'okundambagiza omu mwizimya, arhali omu bulangashane. 3 Okuli ahindamwire okuboko kwage enyanya lyani kandi na kandi olusiku loshi. 4ashajisize eminyofu yani n'enkoba z'omubiri gwani, avonire amavuha gani.5Anyumbakire kw'echibuga, ampira k'obulonzi n'amalumwa. 6 anyikeze omu mwizimya, nka balala bafire mira. 7 angezize k'olugurhu enyunda zoshi yintagala kurhenga; ambohere bwenene. 8 Nechi, amango ndi nalaka n'okuhuna oburhabale, anachingira amahuno gani embuga.9Azungulwise enjira zani zoshi echibuga ch'amabale gashongwerwe, abihize ahangerera. 10 Amberere nka chirimu olyahiga, nka Ntale eri omu bwibisho. 11 Ahindamwire enjira olwindi lunda n'okumbera bichira bichira; anjirire biguka.12angonyere omuherho gwage, n'okumpira mbe ndolero y'echumu. 13 Anjirire emyambi y'omulikuzo gwage okunja omumpindi. 14 Nabonererwe n'abantu bani boshi, n'aba lwimpo lwabo ezuba lyoshi. 15Ambumbire n'okunyugusa akalulo.16Anvunire amenyo n'orhubale rhugekegeke 17wandwazize omurhima hale n'omurhima hale n'omurhula nayibirira okudekerera. 18Naderha; emisi yani yaherere, n'obulamgalire bwani emwanahano.19Yibuka amalumwa gani, n'amalibuko gani, n'akalulo n'obulozi. 20Omurhima gwani guna biyibuka kugera buno, gwanayunama eshishi zani. 21 Namachiyibusa ogu mwazi, ukuntyo nkola ndangalire.22Enyanya z'obonjo bwa Nahano, rhurhaafa bulala olukogo lwage lurhahwa. 23 Aba muhyahya buli sezi; omwemezi wawe ali mukulu. 24Nahano ali chigabi chani, omurhi gwani guderhere intyo; enyanya lyantyo mulamgalire.25Nahano alimwinja oku bamulingire, oku murhima gumulonzize. 26kulikwinja omuntu okulangalira obuchunguke bwa Nahano n'obwirhonzi. 27 kulikwinja omuntu aheke omuzigo achiri musole. 28 alame yenine anachisirire,bulala yewe ahebere eyi myazi enyany lyage. 29 Ahire obunu bwage omu kachulo ekaba aherhe obulangalire.30Ahane erhama lyage oku bamushurha, ayugurhe ebijachi. 31Bulala Nahano arhakabulira omuntu loshi. 32bulala chiro akamugayisa, amubabalira oku bunene bw'obonjo bwage. 33Bulala omurhima gwage gurhalonzize okulibuza changwa oku gayisa ben'omuntu.34Kuhira ahashi y'amagulu, abashwekwa boshi b'egulu. 35Kuhindamula okuli k'omuntu emalanga gage oli enyanya. 36 Okuyima omuntu okuli kwage, Nyamuzinda arhalonzize ebirintyo.37Inde oderha omwazi gunahike, nabo Nahano arhaguyemerere? 38Omu bunu bwage oli enyanya murharhenga amabi na menja? 39Bichi birhuma omuntu ozene asidaka, omuntu achihana oku bya40Rhushonde, rhunageze enjira zerhu, rhuhindamuke kandi emwa Nahano. 41 Rhubarhule omurhima gwerhu haguma n'amaboko gerhu emwa Nyamuzinda empingu. 42Rhwajirire echaha, rhwanagoma: woyo orhababaliraga . Warhushukira n'obukali, n'okurhukulikira,43 warhuyirhire, chiro arharhuboneraga obonjo.44Wachishukire echichu mpu yamahuno gerhu garhagera. 45 warhujirire bikunzi, na chuvu omu bantu b'ebihungo 46 Abashombanyi berhu boshi bashanjwire obunu enyanya lyerhu. 47 Obuba n'olwina zayinjire enyanya zerhu, n'obubi/.48Elisho lyani yilyayandagaza eshoko y'amenji, omukubihya abayenyere b'abantu bani. 49 Erisho lyani yilyayandagaza emiziga buzira kuleka. 50Kuhika Nahano njabone, analole kurhenga empingu51Erisho lyani lyahebere omugayo omu murhima gwani enyanya abanyere b'omu chishala chani.52Abali bashombanyi bai busha, yibampiga nka nyunyi.53Balahirire akalamo kani omu sanyizo, n'okukweba ebale.54Amenji gangerere okw'irhwe naderha; nakabulirwe hale.55Nahamagere ezino lyawe ,Nahano, kurhenga omu sanyizo liri eshishi bwenene.56okayunva omulenge gwani,orhabishaga ogurhwiri kwawe orhayunvaga omuka gwani changwa e ndulu yani.57walinshegerere amango nakuhamagalaga waderha: orhayobohaga.58woyo Nahano, wanderhere e myazi y'omurhima gwani,wachungwire akalamo kani.59woyo Nahano,obwene akabonerero kabo,onchire olubanja lw'emyazi yani.60obwene oku chihola kwabo,amahambo gabo goshi enyanya lyani.61oyunvirhe ebijachi byabo Nahano,n'amahanulo gabo enyanya lyani.62obumu bwaba chibarhulaga enyanya lyani n'enganizo zabo enyanya lyani ezuba lyoshi.63olale okuyokola kwabo, n'oku yimanga kwabo, nyono nye lwimpo lwabo.64wabajuha oluhembo, Nahano kuguma na kasi kamaboko gabo.65obahe omurhima guzibu, omuvumo gube enyanya lyabo.66obakulikiranye n'obukali, n'okubalimbula kurhenga eshishi y'embingu za Nahano.
Chapter 4

1Oku bichi ehoro ya hezez'obwinja bwayo, echere n'ezingire. Amabale g'olurhamba gashandagwizwe enyunda zoshi z'enjira. 2Abana bakengwa b'e Sayuni; baliri nka naga z'obudaka, mmikolo y'efune zababumbi.3Embwa z'elubala nazo zigwerhe amabere; zina yonkesa ebyana byazo. Aliko omunyere w'olubaga lwani abere mubi kuguma na zilira nyunyi zw'omu mpinga.4Obunu bw'omwana wa chiyonka, buno nshimanana n'echigabi ch'enyanya; chiyumirire n'enyorha, abana bali bahuna omugati, na ntaye wabahago. 5Abakazagily'ebiryo by'ezuba bikwanene, bafira omu njira; abali baligwerh'emisi bayambere emishangi y'omweru, bafumbarha echavu.6Omuvumo gw'omunyere w'olubaga lwani luli lunene kulusha echaha ch'e Sodomo; Omu kashanji kageke chashandazwa, eyina nta muntu wachihumireko n'efune yage.7N'abakulu bacho bali dukwire nka lubula, mweru kulush'amarha; bali bagwerh'eshusho ly'omweru kulush'omweru. Elanga lyage lyaliri nka linja bwenene. 8Eshusho lyaboliyiragwire kulush'amakala, barhakamenyikene omu barabara ; baligwerhe oluhu lunanirir'okumafuha; luyumire nka lushali.9Abayirhwaga n'engorho baliri banyaragi kulush'abafaga n'eshali, bw'okufa n'okuyasamura, chiro barhagwerhe n'eshalulon'ebigwerwa ly'eshwa. 10Abakazi olekere n'obwinja bwabo oku bana babo; bakazagi vuyisa abana babo; Baliri biryo aha kagarhi k'obuhanya bw'abanyere b'olubaga lwani.11Nyamuzinda amalir'oburhe bwage, agalagaza oburhe bwage bunene. Achan'omuliro omu Sayuni gwa dwika echisisi choshi.12Abami b'oku budaka barhayemeraga, nta muntu w'egulu n'omuguma wa yemerere oku eyi owalwa, eyi omushombanyi ajire omu lwigaliro lw'e Yerusalemu. 13By'ebyola z'emburho z'ebyaha by'abalebi, obubi bw'abadahwa bakulu bage, bashesherag'eshagama y'abishogwa omu yage.14Bakazagi zerera omu mihanda nka mpumi bayunjwir'eshagama, barhakahumire oku mishangi yabo; 15Bababwira: Murhenge muje hale mwe banya bayha; murhenge, murhenge, murha rhuhumagako. Bali balibirha, bajeyi n'eyi. abantu baderha: Barhaka chbona aha balama.16Oburhe bwa Nyamuzinda bwabashandaza chiro ana chihindamula kuba lala chiro barhana gwarhaga bukenge oku badahwa bakulu; chiro n'obonjo oku bashaja.17Amasu gerhu gamahwera omu burhe rhurhanabonaga murhabazi, rhwakazagi lola rhuyinji mpu nkaba rhwarhabalwa; Olunda lw'abantu barha rhulikuzaga. 18Bakazagi shonda endambagiro zerhu; omu kurhuhanza okuja olunda lwerhu; Obuzinda bwerhu buli hofi, esiku zerhu zali za yenere; obuzinda bwerhu bwahikire.19abarhukulikire baliri balembu kulusha enyunyi z'empingu; Barhukulikirana omu ntondo barhujira n'emirhego omu mpinga. 20Owarhuluhusaga, mushigwa wa Nyamubaho, afarhagwa omu chichokole chaba yewe yi rhuderha; rhwelame omu chijuchu chage omu bantu boshi.21Sima, shagaluka, munyere w'Edomu olama omu chihugo che Utasi, egopo lyegere emunda oli; welaluke wena chileke butambara. 22Munyere we Sayuni, oburhe bwawe bwa hwere; Arhaka chibulibirhako, munyere wEdomu, ye vume oburhe bwawe; ye yereka ebyaha byawe.
Chapter 5

1Nahano, oyibuke ebya rhugerere, n'oku bona e shonyi ziri enyanya zerhu.2akashambala kerhu byabere bikulo by'e bigolo, n'enju zerhu oku bandi bantu.
3 Rhwabere fubi bizira badarha,n'abanyama babere nkabakana4Irhwagula amenchi g'e mwerhu n'eshali z'e mwerhu irhwazihana kw'amaguta.5Abali barhushimbulira iba rhugwarhira omu gosi;Rwaluhire n'anta kuhumuka.6Rhulirhwa hema ab'emisri n'abasuriya mpu ibarhuha oku biryo rhwalya.7Badarha bagomere,banafa na lero rhwerhwa hekere amabi gabo.8Abakozi barhurhambwire: ntaye wakarhuyokola kubo.9Rhuli rhwabona e byokulya omu kulibuza omubiri gwerhu , embere z'omupanga omu mpinga.10Oluhu l'omubiri gwerhu lwayiragwire nka chirimbiko enyanya y'e shali linene.11Bagayagwize abakazi omu sayuni chiro nababikira omu chizungu ch'e yuda.12abakulu bamanikwa n'e fune zabo, n'abashaja barhali kengerwe.13Bakazihekesa e misole olusho n'abana bakazi sirhalira eshishi y'e shali. 14Abashamuka ntakuchija oku lunvi, n'emisole ntakuchiimpa.15Obushagaluke bwahwere omu mumirhima yerhu n'amasharha gerhu gabere maganya 16Obwimiko boku marhwe gerhu bwarhogere;buhanya e mwerhu, bulala rhwagome.17Okubona e mirhima yerhu yavunikire,chechirhumire n'amasu gerhu galola ebiroliroli .18Echarhumire e ntondo y'e sayuni yabiha bulala e misimbi ye yarhambwire.19Woyo, Nahano, w'e siku n'amango, e chitumbi chawe chiri ch'obuko oku bwindi.20Bichi byarhumire wa rhuyibagira kugera zene, n'oku rhulekerera mweno myaka yoshi? 21Orhuhindamurire Nahano ,n'erhu rhwahindamuka .orhuhereze nkandi e siku nkazilala rhwalilamiremo.22Saliko woyo warhulekerere , eri wanagayire bwenene enyanya zerhu?

Ezekiel

Chapter 1

1N'omu mwaka gwa makumi masharhu, omu mwezi gwa kane, omu lusiku lwa garhano l'omwezi, eyindi omu kagarhi kabashwekwa oku lwinji lw'e Kebari, empingu zachinguka, nabona ebibonekezi bya Lulema. 2Oku lusiku lwa garhano l'omwezi gwaliri mwaka gwa garhano g'okufa kwa mwami Yoyakimu, 3omwazi gwa Nahano gwa yinja omu bulonza emwa Ezekieli, mudahwa, mwana wa Buzi, omu chihugo cha Bakalideya, oku lwinji lw'e Kebari, n'efune ya Nahano ya liri enyanya zage ahola.4Nalola, nabona echihusi charhenga ebushoshokero, olwakungu lunene, n'omuliro gwashurhashurha kukolera enyunda zoshi, n'okurhenga omu kagarhi kage nka shushano y'Abaharabu yarhoga omu muliro. 5Nakurhenga omu kagarhi kage mwayinja lwiganyo lwa biremwa bine bizene. N'omukubonekana kwabo kwayinja ntya; baliherhe shusho ly'omuntu. 6Na ngasi muguma aliherhe eshusho ene, na ngasi muguma wabo aligwerhe byubi bine.7N'amagulu gabo gali kuguma; n'echishando ch'amagulu gabo galiri nka kugulu kwa kanyena; ya shusha nka horo ya shukirwe bwenene. 8Baliherhe efune nka ya muntu eshishi y'ebyubi byabo oku nyunda zabo ene; nabo bane bali herhe amalanga gabo na byubi byabo intyo; 9Ebyubi byabo bishwekere haguma; Barhahindamukaga bakala bagenda; bagenda ngasi muguma kulola embere.10Oku myazi y'omugani gw'amalanga gabo, baliherhe amalanga nka ga muntu. Boshi bane baliherhe amalanga ka ntale oku fune y'okulyo; nabo bane baliherhe amalanga nka nkavu y'empanzi oku fune ye kulembe; nabo bane baliherhe amalanga nka karhuli ntyo ntyo. 11N'amalanga gabo n'ebyubi byabo byaliri lubero lubero oku lunda lw'enyanya; byubi bibiri bya ngasi muguma byali shwekerene, na bibiri byalishukire omu biri gwabo. 12Bagendekera ngasi muguma kulola embere; bagenda emunda omurhima gwalilonzeze, barhahindamukaga amango bagendaga.13Oku myazi y'okubonekana y'ebiremwa bizene, okubonekana kwabo kwali nka makala g'omuliro gakolerere, gachiyerekana nka chirimi, gwajeyi n'eyi omu kagarhi k'ebiremwa bizene; omuliro gwachana, esasi zarhenga omu muliro. 14Ebiremwa bizene byajira duba, bagaluka nka kubonekana, omukugulumira kw'echengezi.15N'amango nabonag'ezo eby'elubala bizene, lolaga, echizingo enyanya w'echihugo eburhambi y'eby'elubala bizene oku malanga gabo mane muguma muguma. 16Okubonekana kw'echizigo n'emirimo yabo kwa lishushire nk'abara livurugene, nazo ene zali na luganjo luguma; n'okubonekana kwabo n'emirimo yabo yaliri nka chizingo omu chizingo.17Amango zagendaga, zagenda oku nyunda zabo ene; zirhahindamukaga amango zagendaga. 18N'empeta zabo zalilehere bwenene n'okuyobohesa; nazo ene zaliherhe empeta zabo zibumbir'amesho enyunda zoshi.19N'amango ebiremwa bizene byagendaga, n'ebizingo byagenda eburhambi yabo, n'amango ebiremwa bizene byabarhulagwa kurhenga omu chihugo, ebizingo byabarhulwa. 20Ngasi hantu omurhima gwalilonzeze okuja, bajaho; ahantu omurhima gwalilonzeze okuja, n'ebizingo byabarhula olunda lwabo; bulala omurhima gw'ebiremwa bizene gwaliri omu bizingo. 21Amango abo bagendaga, nabo bagenda; n'amango abo bayimangaga, nabo bayimanga, n'amango abola babarhulwaga kurhenga omu gulu, ebizigo byabarhulwa eburhambi yabo; bulala emirhima y'ebiremwa bizene yaliri omu bizingo.22N'enyanya z'erhwe ly'echiremwa chizene lwali lwiganyo lw'emalunga, nk'abara ly'ebirahuli by'okuyobohesa birhabikirwe oku rhwe lyabo enyanya. 23N'eshishi y'amalunga ebyubi byabo byali kwirire, ngasi chiguma kuyerekeza echa kabiri, ngasi chiguma chaliherhe mabiri gachishukire omu biri gwabo olu lunda, na ngasi muguma aliherhe mabiri galishukire omubiri gwabo olundi lunda.24N'amango bagendaga, na yunva omulenge gw'ebyubi byabo nka mulenge gw'amenji manene, nka mulenge gwa Nahano, mulenge gw'olwamo nka mulenge gw'olubaga; amango bayimangaga, bayandagaza ebyubi byabo. 25Haliri omulenge emalunga oku marhwe gabo; amango bayimangaga bayandagaza ebyubi byabo.26N'enyanya z'emalunga yaliri enyanya oku marhwe gabo, yaliri olwiganyo lw'entebe y'obwami, yabonekana nka bale ly'eshangabuye; n'enyanya nka lwiganyo lw'entebe y'obwami, lwaliri lwiganyo lw'okuyerekana nka muntu enyanya zage.27Nashubibona obuche, buyoseze nka muliro, bwakazagi kolera enyunda zoshi kurhondera ahayorhere nka siku zolala oyorhere nka muntu, kurhonderera enyanya, kon'oko aliri nk'esiku kuhika eshishi, nabona nka muliro, na kandi buche bukolerere bwenene bumuzungulukire. 28Nka kubonekana k'omungere guli omu bichu oku lusiku lw'envula, na ntyo ntyo kwayerekana obuche enyunda zoshi. Kubonekana oku lwiganyo l'obuche bwa Nahano bwali ntyo. Amango nabubonaga, na kumbagala kagali kumu, nayunv'omulenge gwa muguma waderha.
Chapter 2

1Ambwira: Mwene muntu, oyimange oku magulu gawe, naderha nawe. 2Muka gwa Namahanga gwaj'omu kagarhi kani, gwa yimangaoku magulu gani; nayunva oyo walemaga waderha nani. 3Ambwira: Mwene muntu, nkurhumire emw'abana baba Israeli, emw'olubaga barhengu barheguhaga; bowe na beshe bagomere, chiro kuhika zene.4Nabo bana barhaherhe eshonyi, nabo baherhe emirhima ekomere; nkurhumire emwabo; nawe obabwire; Nahano Nyamuzinda aderhere ntya. 5Nabo, nkaba bayunva changwa balahire , bamenya chiro akaba ntyo k'omulebi ahikire omu charagati kabo.6Nawe, mwene muntu, orhayobohaga, changwa mpu oyobohe emyazi yabo, chiro eshusha n'emishaki yanaba haguma nawe onalame omu charagati k'emishaki y'obulozi; orhayobohaga emyazi yabo, changwa orhadirhimanaga oku malanga gabo chiro nkaba eri nju y'okugayaguza.7Obwirebo emyazi yani, akaba bayunva n'akaba barhalahira; bula bowe bali barhengu bwenene. 8Aliko w'oyo , mwene muntu, yunva ebimperhe na kubwira; w'oyo orhabaga mugayaguzi ngasi nju ya bagayaguzi; obumbul'obunu bwawe onalye ebina kuhere.9N'amango nalolereza, lolaga, efune elambwirwe emunda ndi; nalola, echizingo ch'e chitabu chiri omu kagarhi kage; 10Achilambul'emalanga mbere gani; bayandikire omu ndalala n'embuga; okusidaka kuli haguma n'okuyama, biyandikirwe omola .
Chapter 3

1Ambwira: Mwene muntu, olye echiwabuganire; olye echi chitabu, onagende, oderhe na bene Israeli. 2Nantyo na bumbula obunu bwani, nasirirha echitabu. 3Ambwira: Mwene muntu, olise enda yawe, onabumbe enda yawe echitabu nkuhere. Nantyo nalya cho; chaba omu bunu bwani nka buchi omu kuloka.4Ambwira: Mwene muntu, orhenge, oj'emw'olubaga lwa ba Israeli, onabwire bo emyazi yani. 5Bulala orharhumirwe emw'olubaga, orhenji, changwa abenderho zikomere, aliko omunju ya ba Israeli; 6Arhali emwa bantu banene aborhenji n'oluderho lukomere, emyazi yabo mpu orhayiyunva. kubinali nkanaka kurhumire emunda bali, banka kuyunvirhiza. 7Aliko olubaga lwa ba Israeli barhakuyunviriza; bulala barhayunviriza; bulala olubaga loshi lwa ba Israeli bali bazibu oku malanga gabo n'abantu b'omurhima gukomere.8Lolaga, najirire amalanga gawe kuba gazibu enyanya z'amalanga gabo n'eshukano yabo nzibu. 9Nka horo nzibu kulusha ebale ly'eshangabuye kunajirire eshukano oku malanga gawe; Orhabayobohaga orhana dirhimanaga enyanya z'amalanga gabo, bulala bowe nju y'okugayaguza.10Kandi abwira: Mwana w'abantu. emyazi yani yoshi na kubwirire, oyirhole omu murhima gwawe, n'okuyiyunviriza omu marhwiri gawe. 11Orhenge, oj'emwa bashwekwa, emw'abana b'abantu bawe, oderhe nabo n'oku babwira: Nahano Nyamuzinda aderhe ntya; Akaba bayunva n'akaba barhalonza.12Naho muka mweru abarhula, nayunva enyuma yani omulenge g'omudindiri gunene gwa derha: Obuche bwa Nahano bugishwe gurhenga ahali. 13Nayunva omulenge gw'ebindi biremwa bizene amango byahumanagako, n'omulenge gw'egaligali eburhambi yabo, chiro n'omulenge g'omudindiri gunene.14Nantyo muka mweru abarhula n'okukula; na genda oku burhe, oku muliro g'omurhima gwani, n'okuboko kwa Nahano kwaliri enyanya zani oku misi. 15Naho nahika emwa bashwekwa emwa Teli-Abibu abo baliri eburhambi bw'olwinji Kebari, nahola baliri, nabera haguma nabo n'okusomerwa siku mushanvu.16N'okubuzinda bw'esiku mushanvu, omwazi gwa Nahano gwayinja emwani, gwa derha: 17Mwene muntu, nkuhebere okuba mulanzi omu nju ya ba Israeli; oku ntyo oyunvirize omwazi oku bunu bwani obahe ehano lyarhenga emwani. 18Nka nakabwira omubi: Kubinali wafa; nawe orha muha ehano, orhana derha naye oku muha ehano ly'oleka enjira yag'embi, omu kufumya akalamo kage; oyo mubi afa omu mabi gage; aliko eshagama yage nayilonzeza omufune yawe. 19Aliko nka wa kahanula omubi,naye arhahindamuka okurhenga omu mabi gage, changwa kurhenga omu njira zage zibi, afa omu mabi gage; aliko w'oyo wafumize akalamo kawe.20Kandi, amango ow'okuli amahindamuka arhenge omu kuli, ajire amabi, nanaheba ebale ly'okusirhaza emalanga mbere zage, afa; bulala w'oyo orhamuhere ehano, afa omu byaha byage, n'ebijiro byage binja ajirire birha kayibukwa; aliko eshagama yage nayilonzeza omu fune zawe. 21Chiro ntyo, nka wagahanula w'omushinganyanya, w'oyo w'omushinganyanya, arhachigoma, changwa arhachijir'amabi, kubinali arha chifa alama, bulala ayunvirhe amahano, nawe wafumize akalamo kawe.22N'efune ya Nahano yaliri enyanya zani nahola; Ambwira: Yimanga, oj'omulubanda; na derha nanawe ahola. 23Na ntyo nagenda, naja omulubanda, na lola, obuche bwa Nahano bwayimanga ahola, nka bulala buche nabonaga oku lwinji Kebari; na kumbagala kumu.24Na ntyo muka mweru ajamo, anyimanza oku magulu gani; aderha nani n'oku mbwira: Oji chishweka omu mwawe. 25Aliko w'oyo, mwene muntu, baheba olukoba enyanya zawe n'okukushweka nalo, orhanarhenga omu charagati kabo.26Najira olulimi lwawe okushwekwa okulunda lw'enyanya w'obunu bwawe, obe kaduma, orhachiba w'okubahanula; bulala bowe bali barhengu. 27Aliko amango na derha nawe, nabumbul'obunu bwawe n'okubabwira: Nahano Namahanga aderhe ntya: owayunva, ayunve; n'owalahira alahire; bulala bali nju yabarhengu.
Chapter 4

1W'oyo ntyo ntyo, mwene muntu, ochirholere edafali olihebe emalanga mbere gawe, ona liyandikeko enyanya zalyo omugani gw'echihugo, chiro n'e Yerusalemu; 2Ona guzunguluke oku ntambala; ona yumbake ebisima by'emisi enyanya zage, n'okurhundis'entondo enyanya zage; ohebe orhuju enyanya zage ntyo ntyo, ona rhwere ebizibu by'okushandaza ebisima omu ntambala enyunda zoshi. 3Ona chirholere echungu ch'echuma, ochihebeho nka chibebero ch'echuma aha charagati kawe n'echihugo; ona yerekeze amalanga gawe ona zungulukwe oku ntambala, nawe wazungulukago oku ntambala. Echi chaba chimanyiso oku lubaga lwa ba Israeli.4Kandi lyama oku ntibavu zawe ze kulembe ona hebe obubi bw'olubaga lwa ba Israeli enyanya zage; kuguma n'oluganjo lw'esiku walyama enyanya zage, warhola amabi gabo. 5Bulala na kubwirire emyaka y'amabi gabo ebe emwawe nka luganjo lw'esiku, nka siku magana masharhu na makumi gali mwenda; na ntyo warhola amabi g'olubaga lwa ba Israeli.6Kandi, amango wa malisa ezo, walyamira oku mbavu zawe ze kulyo n'okurhola amabi g'olubaga lwa Bayuda; siku makumi mane, ngasi lusiku oku mwaka muguma, kushimbulira okuna kubwiraga. 7Waheba amalanga gawe oku lunda l'okuzungulika Yerusalemu oku ntambala, n'efune yawe shugunu eri erhayambere; walemba enyanya zage. 8Lolaga, na heba omugozi enyanya zawe, na ntyo orha hindamuka kurhenga nk'olulunda luguma chiro n'olwindi lunda lwa kabiri kuhika amango wamala zunguluka kwawe oku ntambala.9Ochirholere ntyo ntyo engano, n'eshahiri, n'ebishimbo, n'enkole, n'amahemba, n'omusemeti, ozihebe omu shakulo, ozitwange ojire omugati nazo; kuguma n'oluganjo lw'esiku walyama oku mbavu zawe, chiro siku magana mushanvu na makumi gali mwenda walyago. 10N'ebiryo walya byaba oku luganjo lwa furanga makumyabiri ngasi lusiku; walyabyo mango oku mango. 11Wanywa amenji galegerwe, chigabi chiguma cha ndarhu cha kabindi; wanywa mango oku mango.12Walyacho nka mugati n'okuyendago omu mesho gabo n'amazi g'omuntu. 13Nahano aderha: Ntya olubaga lwa ba Israeli balya ebiryo byabo bibihire, omu lubaga lwa Barhayemerere emunda nahebabo.14Oku ntyo na derha: Ewe Nahano Namahanga! Lolaga, omurhima gwani gurhali bihire; Bulala kurhenga omu busole bwani kuhika nabuno ndasagi lya enyamafu, chiro n'eyayirhwaga n'eyindi nyama; chiro n'enyama mbi erhasagija omu bunu bwani. 15Nantyo ambwira: Lola, na kuhere amazi g'enkavu ahali h'amazi g'omuntu, waja wayenda ebiryo byawe omugo.16Kandi ambwira: Mwene muntu, lola, nabihya omunihiro gw'ebiryo omu Yerusalemu; balya ebiry oku mulengo, n'okulolereza bwenene; banywa n'amenji oku mulengo, haguma n'oku somerwa; 17Bachifij'ebiryo n'amenji, n'okusomerwa bonine oku bonine, n'okuyonda enyanya z'amabi gabo.
Chapter 5

1Nawe, mwene muntu, orhole omupanga gukalihire nka lwembe l'okugemba, orholego n'okugeza kurhwe lyawe n'oku manwa gawe; na ntyo orhole omulengo g'okulenga, n'okugaba enviri. 2Echigabi chiguma cha kasharhu wachiyosa oku muliro omu chihugo, amango g'okuzunguluka omu chihugo ntambala zihikirizwe; ona rhole echigabi chiguma cha kasharhu, onalwisage enyunda zage zoshi oku mupanga; n'echigabi chiguma cha kasharhu ochisheshe oku muhusi, nani na shanda omupanga enyuma zawe.3Orhole echigabi chabo; n'okushweka oku muhiro gw'emishangi yawe. 4Wanashubirhol'echigabi chabo, n'oku kabulabo omu muliro gwarhenga n'okuja omunju yoshi ya ba Israeli.5Nahano Nyamuzinda aderhere ntya: Oyu ye Yerusalemu; namuhebere omu kagarhi k'olubaga, n'echihugo cha muzunguluka. 6Nabo bagayaguzize obuhanya bwani, bajira amabi kulusha olubaga lurhayemerere, n'amarhegeko gani kulusha echihugo chibashegerere; bulala balahire emanja zani, n'emyazi y'amarhegeko gani, barhalambagiraga omugo.7Enyanya za ntyo Nahano Namahanga aderha ntya: Bulala mwabo muli b'olwamo kulusha olubaga lurha yemerere lubazungulukire, murhana lambagire oku marhegeko gani, murha najirire oku buhane b'olubaga lurha yemerere babazungulukire; 8Enyanya za ntyo, Nahano Namahanga aderha ntya: Lolaga, nyono, chiro nyono ndi enyanya zawe; najira olubanja aha charagati kawe emalanga mbere g'amesho g'olubaga lurha yemerere.9Najira omu kagarhi kawe ebintajiraga oku murhondero, ntana chijira ebyo, enyanya y'amabi gawe goshi. 10Enyanya za ntyo eshe w'omwana alya omwana wage omu mesho gawe, n'omwana alya eshe; na jira olubanja echaragati kawe; n'emisigaza yawe nji wanashandaza omuhusi goshi gwa kuyorhako.11Enyanya z'oko, nk'okundamire, Nahano Namahanga aderhere ntya, kubinali, bulala wabihizye aha chesibwa hani oku bintu byawe byoshi bizingire, n'oku mabi gawe goshi, enyanya z'oko na kuyandagaza, n'erisho lyani lirha kuleka, ntana kubera bonjo. 12Echigabi chiguma chagasharhu omu kagarhi kawe bafaa n'echinjirwa, n'okushali babiha omu kagarhi kawe; n'echigabi chiguma chagasharhu bakumbagala oku mupanga enyuda zawe zoshi; n'echigabi chiguma chagasharhu nachishandaza eyi n'eyi oku muhusi goshi, n'okushandaza omupanga enyuma zabo.13Nantyo oburhe bwani bwahikirira, narhuliriza oburhe bwani enyanya zabo, nani nanarhulirizwa; nabo banamenya oku nyono Nahano nyenderhere oku burhe bwani, hano mpikiriza oburhe bwani enyanya zabo. 14Kandi nakujira biguka n'owo kuderhwa omu charagati k'olubaga lurha yemerere abola bukuzungulukire, oku mesho gabo boshi bagera.15Nantyo byaba kuderha na kugayaguzwa, nyigirizo n'okusomezwa okulubaga lurhayemerere abo bakuzungulukire, hano njira obuhanya omu kagarhi kawe oku burhe n'obulibuke, n'omukuderhwa k'oburhe; nyono Nahano nabiderhere. 16Hano mbarhumira emishambi mbi y'ezara, eyo y'okubihya, eyo narhuma y'okubabihya mwabo; na yushula eshali enyanya zenyu, n'okuvuna obulangalire bwenyu bw'ebiryo; 17Nani nabarhumira eshali n'enyama zibi, nazo zakunyega abantu bawe; n'echinjira n'eshagama zagera omu kagarhi kawe; Nalerha omupanga enyanya zawe; nyono Nahano nye nderhere.
Chapter 6

1N'omwazi gwa Nahano gwayinja emwani gwaderha; 2Mwene muntu, ohebe amalanga gawe oku lunda lw'e ntondo lwe Israeli, ona lembe emwabo oderhere: 3Mwabo Ntondo ye Israeli, muyunve omwazi gwa Nahano Namahanga: nahano Namahanga aderhere ku ntondo na marhondo, oku nyinji n'okurhubanda: Mulole, enyanya.4Endekero zenyu zaba biguka n'eshushanyo zenyu z'ezuba zachikamo; n'okukumbagaz'abantu benyu bayirhwagwa emalangambere g'eshushano zenyu. 5Naheba emirhumba y'abana be Israeli emalanga mbere y'eshushano zabo; na sheshera amavuha genyu enyunda zoshi z'endekero zenyu.6Ngasi hantu mulamire omu chihugo yabiha n'ahantu h'enyanya biguka; endekero zenyu zibihe zinabe biguka, n'eshushanyo zenyu zivunike n'okurhabaho, n'eshushanyo zenyu z'ezuba zichibwe, n'orhwasi rhwenyu rhuhwe. 7Nabola bayirhwagwa bakumbagala aha charagati kenyu, mwanamenya oku nyono ndi Nahano.8Chiro ntyo naleka echimenyiso, bulala haba n'abandi bayaka omupanga omukagarhi k'olubaga lurhayemerere, amango bashandashwa omu bihugo by'abantu. 9Nabo balibirha omu kagarhi kenyu banyibuka omu kagarhi k'olubaga lurhayemerere emunda bahekwa kushwekwa, kushimbulira nk'okunavunikire omurhima enyanya z'obuhushi bwabo, bajire hale na nani, n'oku mesho gabo, gajire jira y'obuhushi n'eshushano zabo; nabo bachigaya kubinali oku mesho gabo bonine enyanya z'amabi bajirire oku mabi gabo goshi. 10Nabo bamenye oku nyono nye Nahano; Nta derhaga busha oku nabajirira agola mabi.11Nahano Namahanga aderhere ntya: Oshurhe oku fune yawe, n'oku kugulu kwawe ona derhe! Enyanya z'ebyo kugayisa bibi byoshi omu nju ya Israeli; bulala ba kumbagala oku mupanga, oku shali, n'okuchinjira. 12Oli hale afa oku chinjira; n'oyu oli hofi akumbagala afa oku shali; na ntyo na hikiriza obuhanya bwani enyanya zabo.13Mwamenya oku nyono ndi Nahano, amango abantu babo bayirhwagwa bab'abali omu charagati k'eshushano zabo bali bazunguluka oku nterekero zabo, enyanya ya ngasi ntondo elehere, n'oku nyunda zoshi z'enyanya omu ntondo, n'omushishi ya ngasi murhi mubishi, n'eshishi wa ngasi muhanda gunene ahola bahanaga akahumbu kinja k'eshushano zabo zoshi. 14Nalambula efune yani enyanya zabo, najira echihugo biguka na mpinga, kurhenga omu mpinga kuhika omu bulambo, ngasi hoshi balamire, nabo bamenya oku ndi Nahano.
Chapter 7

1Kandi omwazi gwa Nahano gwayinj'emwani, gwaderha: 2Nawe mwene muntu, Nahano Namahanga aderhere ntya oku chihugo che Israeli: Buzinda , buzinda bwahikire oku nyunda ene z'echihugo.3Na ntyo obuzinda buli enyanya zabo, nani narhuma oburhe bwani enyanya zawe, Nahano kushimbulira n'enjira zawe; nalerha enyanya zawe amabi gawe goshi. 4N'erisho lyani lirhakuleka, ntana babalira; aliko nagalula enjira zawe enyanya zawe, n'amabi gawe gaba enyanya zawe, gaba omu charagati kawe; mwamenya oku ndi Nahano.5Nahano Namahanga aderha ntya: Bubi, bubi buguma, Lolaga bwayinjire. 6Obwindi bwayinjire, obuzinda bwayinjire, bwazukire enyanya zawe, Lolaga bwayinjire. 7Obuhanya bwawe bwayinjire enyanya zawe, w'oyo mwene echihugo; akashanji kahikire, olusiku luli hofi; olusiku l'olwamo, lurhali lwamo l'obushagaluke enyanya z'entondo.8Lero kashanji kageke nasheshera obuhanya bwani enyanya zawe, n'okuhikiriza oburhe bwani enyanya zawe, n'okukuhana kushimbulira n'enjira zawe, na lerha enyanya zawe amabi gawe goshi. 9N'elisho lyani lirhaleka, ntana babalira; nalerha enyanya zawe kushimbulira n'enjira zawe, n'amabi gawe gaba omu charagati kawe; mwamenya oku nyono Nahano nyembashurhe.10Lolaga, olusiku, Lolaga , lwayinjire; obuhanya bwage bwahulukire; agarhi kayerekene obwaso, okushalula kwa chiyerekene. 11Obubi bwazukire, bwabere karhi nk'amabi: Ntaye omu kagrhi kabo wayorha, chiro w'omu bunene bwabo, changwa w'omu bintu byabo; chiro n'obukulu burhaba omu charagati kabo.12Akasanzi kayinjire, olusiku lwahikirire, oherhe agula arhasimaga, n'oherhe aguza arhagayaga; bulala obuhanya buli oku boshi. 13Bulala oherhe aguza arhachigalula oku bintu byaguzizwe, chiro banaba bazene; bulala oku bonekerwa kuli enyanya zabo boshi, na ntaye n'omuguma wagaluka; na ntaye n'omuguma wachiha emisi omu charagati k'amabi nk'akalamo kage.14Bashurhire omushekera n'okurheganya boshi; aliko ntaye wajire oku ntambala; bulala oburhe bwani buli enyanya za boshi. 15Omupanga guli embuga, echinjira n'eshali biriho: Oli omwishwa afa oku mupanga; n'oyo oli eka, eshali n'echinjira byamulya. 16Aliko abola balibirha omu charagati kabo balibirha, nabo baba enyanya w'entondo nka ndahi z'omulubanda, abo boshi bagugurha, ngasi muguma oku mabi gage.17Efune zoshi zalemba, n'amadwi galemba omu menji. 18Bachishwekera oburhe ntyo ntyo n'oburhe bunene bwashukirabo; n'eshonyi zaba oku malanga gabo, n'oluhala oku marhwe gabo boshi. 19Bakabula efuranga zabo omu njira, n'ehoro zabo nka chintu chibi; efuranga zabo n'ehoro zabo zirhagala kubachungula oku lusiku lw'oburhe lwa Nahano; zirhayugusa emirhima yabo, chiro eri kubumba enda zabo; bulala zalibale ly'okusirhaza ly'amabi gabo.20N'oku bwinja bw'oku chikwiza, agaheba omu chihugo; aliko ajira eshushano z'amabi gabo oku bintu byabo by'okugayisa bwenene omu charagati kabo; enyanya z'oko na bijirire emwabo nka chintu chibihire. 21Naliheba omu fune z'abarhali banina echihugo n'okubarhambula, n'omufune zababi b'egulu oku bintu byabo n'oku libihya. 22Nahindamula amalanga gani hale nabo, babihya ahantu hani hehwe; n'abizi bajamo n'okulibihya.23Ojire empamiko; bulala echihugo chayunjwire ebijiro by'okuvuna amarhegeko g'okushesha eshagama, n'echihugo chayunjwire oburhe. 24Na ntyo nalerha ababi kulusha abarhayemerere, babo bayima omunju zabo; nalibuza oku chibona kw'abanya misi ntyo ntyo, na hachesibwa habo habiha. 25Obubi bwayinjire; balonza omurhula, n'omurhula gurhaba.26Obuhanya bwayinjire enyanya z'obuhanya, n'emyazi yayinjire enyanya z'emyazi, nabo balonza ebibonekekezi bya balebi, aliko okuli kwahera emw'omudahwa n'ehano emwa bashaja. 27Mwami achiganya, n'omukulu ayambiswa busha, n'efune z'abantu b'echihugo yalibuswa; nabajirira oku njira zabo, n'okubikwanene kwabo nahana; nabo bamenya oku ndi Nahano.
Chapter 8

1N'oku mwaka gwa ndarhu, omu mwezi gwa ndarhu, omu lusiku lwa karhano l'omwezi, amango naliyikere omu nju yani, n'abashamuka be Kiyuda bayikere emalanga mbere gani, okuboko kwa Nahano Namahanga kwabonekana aho. 2Na ntyo nalolereza, na lolaga, lwiganyo luli nka lwa muliro; kuchiyerekana omu mpindi yage n'eshishi, muliro; kurhenga omu mpindi yage n'enyanya kuchiyerekana omu chengezi, nka bara lya chiremba baja.3Alambula eshushano y'efune; agwarhira oku nviri z'erhwe lyani; muka mweru anyegezaa omu charagati k'egulu n'empingu, alerha omu bibonekezi bya Namahanga kuhika e Yerusalemu, oku lunvi ly'olunvi lw'embuga omu buzika bulolere oku lunda lw'emalambo ahantu hali h'okulyamiza eshushano y'obongwa, elerha obongwa. 4N'alola, obuche bwa Namahanga wa ba Israeli bwaliri ahola, kuguma n'ebibonekezi nabonaga omu chihugo bwinja.5Nantyo abwira: Mwene muntu, yerekeza amesho gawe oku lunda lw'emalambo. Nantyo nayerekeza amasu gani oku lunda lw'emalambo, na lola oku lunda lw'emalambo oku lunvi l'okuchikumba, eyi shushano y'obongwa omu muhanda g'okuyijira. 6Ambwira: Mwene muntu, k'obwene ebibamajira? Chiro amabi manene enju ya ba Israeli bajirire hano, chiro nagenda hale na hantu hani hachere? Aliko wabona amabi manene chiro manene bwenene.7Ampisa oku lunvi lw'embuga; n'amango nalolaga, nabona echirhule omu chibembero. 8Nantyo ambwira: Mwene muntu, orhule bwenene omu chibembero; N'amango na rhulaga omu chibembero nabona olunvi. 9Ambwira: Ojemo, olole amabi bajirire hano.10Na ntyo najamo, nalola; nabona, ngasi lubero lw'enyama zibululuka n'enyama zibi, n'eshushano zoshi z'enju z'aba Israeli, ziyandikrwe oku chibembero enyunda zoshi. 11Emalanga mbere gabo eyimangire balume makumi gali mushanvu, bashamuka b'enju ye Israeli, n'omu charagati kabo hayimangire Yazania, mwene Safanu,na ngasi muntu aherhe echisese omu fune yage; obwehe bw'ebichu by'olwakungu byazamuka.12Na ntyo ambwira: Mwene muntu, wabwene abashamuka b'enju ye Israeli ebibamajira omu mwizimya ngasi muntu omu busika bwage chi shushano? Na ntyo yi baderha: Nahano arharhubwene, Nahano alekere egulu. 13Ambwira kandi: Wabona kandi amabi manene kandi bajirire.14Na ntyo aderha oku lunvi lw'enju ya Nahano, luli okulunda lw'emalambo, nabona abakazi bayikala ahola balakira Tamusi. 15Na ntyo ambwira: Obwene ogu mwazi, ego mwene muntu? wabona kandi amabi manene kulusha agala.16Aderha omu mbuga y'obusika bw'omu nju ya Nahano, na lola, oku lunvi lw'enju ya Nahano, aha charagati k'obululi n'olurhamba haliri abantu makumyabiri na barhano, n'emigongo yabo eyegamire aka Nyamuzinda ka Nahano, N'amalanga gabo gayerekeze ebushoshokero bw'ezuba.17Na ntyo ambwira: Wabwene ogu mwazi, ego mwene muntu? Guli mwazi gugeke oku nju ya Yuda kujira amabi agola bajirire hano? bulala babumbire echihugo oburhe n'oku hindamuka okugayisa; na lola, bahebere omurhabi omu zulu lyabo. 18Na ntyo najira oku burhe ntyo ntyo; elisho lyani lirhalikirira, ntana babaliraga, chiro bana lakira omu marhwiri gani oku mulenge gunene, chiro na ntyo nta bayunvaga.
Chapter 9

1Nantyo alaka oku mulenge gunene omu marhwiri gani aderha: Olakire balala bayimangire echihugo bayinje, ngasi muntu n'echoji ch'okubihya omu fune yage. 2Nalola, bantu ndarhu bayinja kurhenga omu njira y'olunvi lw'enyanya, luli oku lunda lw'emalambo, ngasi muntu n'echoji ch'okuniga omu fune zage; n'a muntu muguma omu charagati kabo ayambiswe olusungi, n'esupa ly'obwino eburhambi bwage. Bayijira, mayimanga eburhambi bw'olurhamba lw'echuma.3Obuchera chera bwa Namahanga we Israeli bwali hebereho na Malayika, ahola aliri, chiro omu chisisi ch'enju; ahamagala oy'omuntu wali yambiswe olushungi,oyo waliherhe esupa liri m'obwino eburhambi bwage. 4Nahano amu bwira: Gera omu kagarhi k'echihugo, omu charagati k'e Yerusalema, onahebe echimenyiso oku malanga g'abantu bahire n'okulaka enyanya z'amabi goshi gajirikire omu charagati kage.5Oku bandi aderha omu marhwi gani: Mugere omu chihugo enyuma zage, mushurhe; elisho lyenyu lirhalekaga murhanababaliraga; 6Muyirhe abashaja, emisole n'abanyere, n'abana badorho n'abakazi, aliko murhahumaga oku muntu oherhe echimenyiso; murhonderere oku hachesibwa hani. N'oku ntyo barhonderera oku bashaja bali emalanga mbere g'enju.7Aba bwira: Muzingise enju, mubumbe embuga nabo bayirhirwe; murhege. Barhenga, bashurhashura omu chihugo. 8N'amango babaga bali omu kushurha, nyono nalekwa, nakumbagala kagali kumu, nalaka n'okuderha: Ee Nahano Namahanga! Kawabihya ebiyorhe by'aba Israeli amango g'okushesha obuhanya omu Yerusalema?9Nantyo ambwira: Obubi bww'enju ye Israeli na Yuda buli bunene bwenene, n'echihugo chayunjwire eshagama, n'echihugo chayunjwire n'okuheza emanja; bulala baherhe baderha: Nahano alekere egulu, na Nahano arhabwene. 10Nani ntyo ntyo, elisho lyani lirhalekerera, ntana babalira, aliko nalerha enjira zabo okurhwe lyabo. 11Nabona, omuntu waliyambiswe olushungi, owaliherhe esupa liri m'obwino eburhambi bwage, alerha emyazi aderha: Najirire nk'oku wambwiraga.
Chapter 10

1Nantyo nalola, nabona, emalunga ebiri okwirhwe lya ba Malayika, enyanya zabo byabonekana nkabaherhe ku mashala mabiri, baheba okwirhwe ga kwirire ga bonekana nka lwiganyo lw'entebe y'obwami. 2Abwira oy'omuntu wayambiswaga omushangi g'olusungi aderha: Oje omu charagati k'engarha z'okuzungulira, ahashishi za malayika, obumbe efune zawe zombi amakala g'omuliro garhengere aha charagati kaba malayika, ogushandaze omu chihugo. Aja embere z'amesho gani.3Nantyo bamalayia bayimanga oku lunda l'okulyo lw'enju amango oy'omuntu ajagamo; olwakungu lwabumba embuga y'omunju. 4N'obuche bwa Nahano bwaj'enyanya kurhenga malayika, bwayimanga kurhenga oku chisisi ch'enju; enju ya yunjula buche, embuga ya yunjula chengezi nka buche bwa Nahano. 5Omulenge gw'ebyubi gwa ba malayika gwayunvikana chiro oku mbuga y'embuga, nka mulenge gwa Nahano Lulema amango aherhe aderha.6N'amango, ahebaga omuntu waliyambiswe olusungi, aderha: Orhole omuliro gurhengere omu ngarha ziherhe za zungulira, kurhenga omu charagati kaba malayika, ajamo, ayimanga eburhambi ngarha nguma. 7Malayika alambula efune yage kurhenga aha charagati k'aba malayika oku muliro gwa liri aha charagati k'aba malayika, arhola, aguheba omufune z'olala waliyambiswe olusungi, arholago n'okurhenga. 8Byachiyerekana omu charagati nk'aba malayika lwiganyo lw'efune y'omuntu eshishi y'ebyubi byabo.9Nalola, nabona, ngarha ene eburhambi ya bamalayika, ngarha nguma eburhambi ya malayika muguma, n'eyindi ngarha eburhambi y'owindi malayika; n'okubonekana kw'engarha kwaliri nka bale ly'eshangalabwe. 10N'omukuchiyerekana kwabo, oku ziri ene zaliri lwiganyo luguma, ngarha nguma yali omu yindi. 11amango bagendaga, bagenda oku nyunda zabo ene; barhahindamukaga eri bagenda, aliko emunda erhwe lyali lolere balikulikira; barhahindamukaga eri bagenda.12N'omubiri gwabo n'omugongo gwabo, n'efune zabo, n'ebyubi byabo, n'engarha, ziyunjwire amesho enyunda zoshi chiro ezo ngarha ene baherhe. 13 N'oku myazi y'engarha, ayirhola oku mesho gani engarha z'okuzungulira zungulira. 14Na ngasi nguma yaliherhe malanga mane, malanga marhanzi gali malanga ga malayika, amalanga ga kabiri gali malanga g'omuntu, n'owa kasharhu malanga ga ntale, n'owa kane malanga ga karhuli.15Bamalayika baj'enyanya; oyula ch'echiremwa chi zene echo nabonaga hofi n'olwinji Kebari. 16N'amango bamalayika bagendaga, engarha zagenda eburhambi yabo, n'amango bamalayika babarhulaga ebyubi byabo kuj'enyanya kurhenga omu gulu, engarha ntyo ntyo zirhahindamukaga kurhenga eburhambi bwabo. 17Amango bayimanga, nazo zayimanga, amango zij'enyanya, nazo zaj'enyanya haguma nabo; bulala omurhima gw'echilemwa chizene gwaliri omu kagarhi kabo.18Obuche bwa Nahano bwarhenga omu chisisi ch'enju; gwayimanga enyanya za bamalayika. 19Bamalayika babarhula ebyubi byabo, baj'enyanya kurhenga omu chihugo emalanga mbere g'amesho gani; amango barhengaga, n'engarha eburhambi yabo, bayimanga oku lunvi l'omuhanda gw'ebulasha ezuba gw'enju ya Nahano; n'obuche bwa Nyamuzinda wa ba Israeli bwaliri enyanya zabo.20Oyu chiri chiremwa chizene echo nabonaga eshishi lya Nyamuzinda wa ba Israeli n'oku lwinji Kebari; namenya oku baliri bamalayika. 21Ngasi muguma aliherhe malanga mane na ngasi muguma byubi bine; n'olwiganyo lw'efune z'omuntu yali shishi y'ebyubi byabo. 22N'oku lwiganyo lw'emalanga gabo galiri malanga gaherhe gabona hofi n'olwinji luzibu zibu Kebari, okubonekana kwabo, nabo bonine; baliri ngasi muguma burhanzi muguma oku muguma.
Chapter 11

1Kandi muka gwa Nahano gwa barhula n'oku derha oku lunvi lw'ebulasha zuba lw'enju ya Nahano lulolere ebulasha ezuba, nalola, oku lunvi lw'emuhanda bantu makumyabiri na barhano; nabona omu charagati chabo Yazania mugala wa Azuri, na Pelatia, mwene Benaya, bakulu b'abantu.2Ambwira: Mwene muntu, aba b'abantu baherhe barhimany'amabi, n'okuhana ehano libi muchino chihugo; 3Baherhe baderha: akasanzi karhanzi hika hofi omu kuyumbaka enju; chiro chihugo chiri chungu chinene nerhu rhw'enyama. 4Enyanya z'oko leba enyanya zabo, leba, ego mwana w'abantu.5Omuka gwa Nahano gwa jira, Ambwira, aderha, Nahano aderhe ntya: Mwaderhere ntya, ego lubaga lwe Israeli, bulala na menyere emyazi yayinjire omuntanya zenyu. 6Mwayushwire abantu benyu bayirhwagwa muchino chihugo na kandi mwabumbire enjira zage nabo bayirhwagwa. 7Enyanya z'oko Nahano Nyamuzinda aderhere ntya: Abantu benyu bayirhwagwa abamwahebaga omu charagati chage, bowe ziri nyama, na chino chihugo chiri chungu chinene; Aliko mwabo mwakabulwa embuga kurhenga omu charagati chage.Ezekieli11Echi chihugo chirhaba Naga yenyu nzibuzibu, murhanaba nyama omucho; nabahana omu mbibi za ba Israeli; 12Mwamenya oku nyono ndi Nahano; bulala murhalambagiraga oku marhegeko gani, chiro murhanajiraga obuhane bwani,aliko mwajira obuhane bwa barhali bemezi abobali eburhambi bwenyu.13N'amango najaga na leba, Pelatia mwali wa Benaya, afa. Naho nakumbagala kagali kumu, nalaka n'omulenge gunene, na derha, Ee Nahano Nyamuzinda! Kubinali wamala emisigaza ya ba Israeli?14Omwazi gwa Nahano gwayinja emwani gwa derha: 15Mwene omuntu, bene benyu, chiro na benebenyu, abantu b'omu mulala gwawe, n'enju yoshi ya ba Israeli, bowe boshi bali barhulage be Yerusalema abo abwiraga: Mugende hale na Nahano, mwabo rwahabwagwa chino chihugo nka kalinzi kerhu.16Enyanya z'oko derha, Nahano Nyamuzinda aderhe ntya: Chiro akaba nababungisaga hale omu charagati kabarha yemerere, na chiro akaba na bashandazaga omu chihugo, naba emwabo ahantu hachere oku kasanzi kageke omu charagati k'echihugo ahola bahikire. 17Enyanya z'oko nderha, Nahano Nyamuzinda aderhere ntya: Nabachungula kurhenga omu lubaga lwaba rhayemerere n'oku bagushagusha kurheng'omu chihugo mwashandazwaga, nani nabaha echihugo ch'aba Israeli. 18Nabo barhenga eyo n'okukula ebintu byage byoshi by'okugayisa, n'amabi gage goshi kurhenga ahola.19Nabo nahabo murhima muguma, naheba n'omurhima muguma muhyahya omu charagati kab, n'okukula omurhima gw'ebale omu mubiri gwabo, n'okuhabo omurhima g'omubiri, 20Balambagire omu charagati nka marhegeko gani, n'okulanga empanikwa zani n'okuzijira; nabo baba bantu bani, nani naba Nyamuzinda wabo. 21Aliko oku myazi ya bola. emirhima yabo egendekere oku kulikira emirhima y'ebintu byabo by'okugayisa n'amabi gabo, nalerha enjira zabo enyanya ly'erhwe lyabo bonine, Nahano Namahanga ye derhere.22Na ntyo bamalayika babarhula ebyubi byabo, n'engarha ziri eburhambi yabo; N'obuche bwa Nyamuzinda wa ba Israeli bwaliri enyanya zabo. 23Obuche bwa Nahano bwaj'enyanya kurhenga omu chihugo, bwayimanga enyanya w'entondo eri oku lunda lw'ebulasha ezuba y'echihugo.24Omurhima gwa Nahano gwabarhula, gwaderha omu bibonekezi oku murhima gwa Nyamuzinda omu Kaldea, emwabal'abantu b'okubunga. Na ntyo ebibonekezi na bonaga byandeka. 25Na ntyo na bwira abo babuzi emyazi yoshi Nahano anyerekaga.
Chapter 12

1Omwazi gwa Nahano gwa yinja emwani ntyo ntyo gwa derha: 2Mwene abantu, olamire omu charagati ch'enju ye gayaguzi, baherhe amesho g'okubona, garhanabona, baherhe omarhwiri oku yunva, barhayunva, bulala bwe eri nju ye gayaguzi.3Enyanya z'okola, w'oyo mwene abantu, oshweke duba ebintu by'okubunga, onagende oku mango g'ezuba emalanga mbere g'amesho gabo; wabunga kurhenga ahamwawe wanaja ahandi emalanga mbere z'amesho gabo; nkabaga barhimanya, chiro akaba balibagayaguzi.4Wahana ebintu byawe amango g'ezuba embere y'amesho gabo, nka bintu by'okubalamiswa; nawe wenine wanagenda amango g'egolo omu masu gabo, nka bantu bw'oku bungiswa hale n'emwabo. 5Orhule echibezimbero embere z'amesho gabo, orhol'ebintu oku bigeza ahola. 6Embere y'amesho gabo wabiheka oku chirhugo chawe n'okubiheka embuga omu mwizimya; washweka amalanga gawe garhabonaga echihugo bulala nakujirire okuba chimenyiso omu nju ye Israeli.7Najira nk'oku banabwiraga; nalerha ebintu byani embuga amango g'ezuba, nka bintu by'okubungiswa, oku kashanji k'egolo narhul'echizimbero oku fune zani; nabiheba embuga omuhizimya, nabiheka oku chirhugo chani embere z'amasu gabo.8Esezi omwazi gwa Nahano gwayinja emwani,gwaderha: 9Mwene muntu, enju ya ba Israeli, nju ye ngayaguzi nka barhakubwiraga: Bichi byo wajira? 10Obabwire, Nahano Nyamuzinda aderhere ntya: EBi bibonekezi buli enyanya z'obukulu bwe Yerusalema, n'enju yoshi ye Israeli bali haguma nabo.11Derha, nyono nye chimenyiso chenyu; nka kulala najiraga, ntyo ntyo kubyanajirika emwabo; bagenda kubungiswa, no kubohwa.12N'omukulu oli aha charagati chabo aheka oku chirhugo chage omu mwizimya, naye anarhenga anachigendera; bahumb'echizimbero okurhola ebintu byabo embuga mweyo njira; ashweka amalanga gage; mpu yarhabona echihugo oku mesho gage. 13Omulaga gwani narhindago enyanya zage ntyo ntyo, naye agwarhwa omu muguli gwani; Namulerha e'Babeli omu chihugo cha wa Kaledea; chiro na ntyo arhachi bonako chiro anafira ahola.14Nashandaza oku bazimu boshi abo boshi bamuli eburhambi oku murhabala, n'enfola miherho zage zoshi; nani narhola omu panga enyuma zabo. 15Nabo bamenya oku nyono ndi Nahano, hano Nshandazabo omu lubaga lurhayemerere n'oku shandazabo omu bihugo byoshi. 16Aliko nafumya bantu bageke omu charagati chabo oku mu panga, n'okushali, n'oku chinjira; Yi baderha amabi gabo goshi omu charagati kabarhayemerere oku hantu bakagera, nabo bamenya oku nye Nahano.17Omwazi gwa Nyamuzinda gwa yinja emwani kandi, gwa derha: 18Mwene abantu, olye ebiryo byawe omu kudirhimanya, onywe n'amenji gawe omu kudirhimanya n'okulola bwenene.19Ona derhe n'abantu b'omu chihugo, Nahano Nyamuzinda aderhere ntya enyanya z'abantu be Yerusalema, n'echihugo che Israeli: Balya ebiryo byabo omu kulola bwenene, bananywa n'amenji gabo n'okusomerwa, echihugo chage chaba biguka mukubula ebintu byalimo, enyanya z'obugamba bwabalirimo. 20N'ebishagala biri mw'abantu bya biha, n'echihugo chaba biguka; yinji mwamenya oku ndi Nahano.21N'omwazi gwa Nahano gwayinja emwani gwaderha: 22Mwene omuntu, migani minene eyimugwerhe omu chihugo ch'Abaisraheli, y'okuderha mpu; esiku za maluga n'endanyo zirhahikirira? 23Aliko obwirebo, Nahano Nyamuzinda adehere ntya; Nahana eyimigani, barhakanachikola nayo nka migani omu Israheli; s'aliko obabwire oku esiku zahikire hofi n'endaganyo zoshi zahikirira.24Bulala harhakachiba endanyo ya busha n'obulebi b'okuyinginga abanya Israheli burhakachiba. 25Bulala nyono ndi Nahano, naderha n'omwazi nji naderha gwahikirira. chiro gurhachiregama kuhika; Nechi, omu siku zenyu, ego nyumpa y'abugome, nji naderha omwazi n'okuhikirizago, ntyo ku Nahano Nyamuzinda aderhere.26Omwazi gwa Nahano gwanyinjira gwaderha: 27Mwene omuntu; Talaga oku bene Israeli yi baderha mpu endaganyo babona zirhahika duba; yi baleba endaganyo z'esiku za hale.28 Enyanya z'okola obabwire ntya: Nahano Nyamuzinda aderhere: oku endaganyo aderhere oku mwazi gwage erhakachilegama, ntyo ku Nahano Nyamuzinda aderhere.
Chapter 13

1Omwazi gwa Nahano gwa mpikira gwaderha: 2Mwene omuntu olebe enyanya z'Abalebi b'e Israeli bali baleba ebirhengere omu bwenge bwabo: Muyunve omwazi gwa Nahano. 3Ntya kwa derhere Nahano: Buhanya oku balebi binganyi, bakulikira emirhima yabo na ntacho babwene. 4Nka nyambwe ahagarhi k'enchango, kw'abalebi bawe bali woyo Israeli.5Murhazamukaga ebishaka, murhayumbakiraga olugurhu okunju ya Israeli, lyayumanga akole omu ntambala olusiku lwa Nahano. 6Ebonekero zabo ziri za busha, n'obulebi bwabo buli bwabubeshi; banaderha mpu; Nahano aderhere nabo Nahano arhabarhumire; banachinihiriza ok'omwazi gwabo gwahikirira. 7Ebonekero muherhe kazirhali zabusha, n'obulebi muli mwaderha kaburhali bwabubeshi? Mwanaderha mpu Nahano aderhere, nabo ntaderhere mwazi.8Ch'echirhumire Nahano aderhere; bulala malimwaderjha obusha, n'obulebi bwenyu bwabubeshi, nkola bayumangako enyanya ku Nahano aderhere. 9N'efune yani yaba enyanya z'abalebi b'embonekero z'obusha n'obulebi bw'obubeshi; barhakachiba omu chigusho ch'olubaga lwani, barhayandikwa omu chitabu ch'enju ya Israeli, barhakanaja omu chihugo cha Israéli, Hanjimwamenyera oku nandi Nahano Nyamuzinda.10Ebila nji byahika bulala balibaheza olubaga lwani, omukuderha; omurhula nabo ntamurhula. N'olubaga lwani lwanayumbaka echizimbero nabo banashigako kw'ebara. 11Bwiraga balibashi ebara oku cha kumbagala; Echihonzi chayinja; Nenyu lubula, nji mwarhoga, n'echihusi nji chayehuka. 12Talaga, e chizimbero chanakumbagala! ka murhakaderha mpu: Ngahe lila bara rhwashigaga liri?13Enyanya ly'oko Nahano Nyamuzinda aderhere ntya: okuburhe bwani na chikumbagaza n'omuhusi, n'okubukali bwani nji hayinja envula ekalihire, n'olubula nji lwarhoga n'oburhe bw'okubihya. Nji nakumbagaza echizimbero mwashigire ebara, 14Nji nayiheba okwidaho, n'ebiriba nji byayorha butambara; nji chakumbagala, nji mwaherera aha charagati15Ntyo nahisa oburhe bwani enyanya z'echo chizimbero n'enyanya lya balala bayichigaga ebara nji nababwira; echizimbero chirhachiriho na chiro balala bachishigaga. 16Abalebi be Israheli balebaga enyanya z'e Yerusalemu, banaherhe ebonekezi z'omurhula, nanta murhula! Nahano Nyamuzinda adehere:17Nawe mwene omuntu, oseze amesho gawe oku banyere bw'obuko bwenyu bali baleba oku bwenge bwabo bonyine, leba enyanya zabo! 18Oderhe; ntya kwa derhe Nahano Nyamuzinda: Buhanya oku bakazi bashweka engisha okufunyiro z'okuboko, n'okujira ebitambara by'okwirhwe ly'omuntu bya ngasi bule oku lubero lw'entanya. Yimwahiga emirhima y'abantu bani, n'okushukira emirhima y'akalamo kenyu mwenine19Mwamananzingisa aha charagati ch'abantu bani oku chifundo ch'amashahi n'echichira ch'omugati, n'okuyirha abarhankafire ,n'okulamya arhankalamire omunjira y'obubeshi bw'olulimi lwenyu oku bantu bani bali bayunviriza obubeshi bwenyu.20Ntyo Nahano Lulema aderhere ntya: Mulole nyono ndi enyanya z'engisha zenyu muherhe mwahiga emirhima mpu nayo ebalale nka nyunyi nani nazikula okumisi zirhenge omufune zenyu, nalikuza ago maroho, chiro ago maroho muherhe mwahiga zibalale nka nyunyi. 21Ebitambara byenyu by'omwirhwe nabibera ntyo ntyo, n'okufumya abantu bani barhenge omu fune zenyu, barhanachiba omu fune zenyu omu kuhigwa, na mwamenya oku ndi Nahano.22Bulala oku lulimi mwagayisize emirhima ya bw'okunali, abola ntaligayisize, n'okuha emisi efune y'omubi, mpu yarhahindamuka arhenge omumabi gage n'okufumya ozene. 23Enyanya zoko murhachibona emyazi ya busha chiro n'okulanguza, nani nafumya abantu bani kurhenga omufune zenyu, hamwamenyera oku ndi Nahano.
Chapter 14

1Abandi bashaja b'e Israeli baj'emwani, bayikala emalanga mbere gani. 2Omwazi gwa Nahano gwaja emwani gwaderha: 3Mwene omuntu, abala bantu bahebere eshushano zabo omu mirhima yabo, n'okuheba ebale ly'okusirhaza, ly'obubi bwabo emalanga mbere ga malanga gabo; kulonzwa nalonzwa nabo.4hoshaho oderhe nabo n'oku babwira, Nahano Nyamuzinda aderhere ntya: Ngasi muntu womunyupa ye Israeli ahebe eshushano zage omu murhima gwage, n'okuheba ebale ly'okusirhaza, ly'obubi bwage, emalangambere ya malanga gage; Buzinda ayinja em'omulebi, nyono Lulema namushubiza hakarhi kage kukulikirana n'obunene bw'eshushano zage. 5Yintola enju ya Israeli oku murhima gwabo bonyine bulala bowe boshi bali hale nani enyanya z'eshushano zabo6Enyanya z'oko derha n'enju ya Israeli, Nahano Nyamuzinda aderhere ntya: mugaluke muna hindamuke kurhenga omu shushano zenyu, muna hindamukire amalanga genyu hale n'amabi genyu goshi.7Bulala ngasi muguma w'omu nju ya Israeli chiro n'omubalambagizi balamire omu ba Israeli oyo wachihebere hale nani, n'okuheba eshushano zage omu murhima gwage n'okuheba ebale ly'okusirhaza, ly'obubi bwage emalanga mbere gage. Buzinda anayinja e m'omulebi kudosa enyanya zage yenine; 8Naheba amesho gani k'oyo muntu, namujirira ebisomerene oku bimanyiso n'emigani, nani namukabula hale n'abantu bani; nji mwamenya oku nyono ndi Nahano.9Nka omulebi akachirhebeka, n'oku derha omwazi, nyono Nahano narhebekere oyo mulebi, nyono nalambula efune yani enyanya zage n'okumubihya arhabaga ahagarhi k'abantu bani Israeli. 10Baheka obubi bwabo, obubi bw'omulebi bwaba nka bolala oli amulonza; 11Y'enyumpa ya Israeli barhachija hale nani; chiro oku chibihya kandi oku mabi gabo goshi. Aliko babe bani, nyono mbe Nyamuzinda wabo, Nahano Nyamuzinda kwa derhere.12Omwazi gwa Nahano gwayinja emwani gwaderha: 13Mwene abantu; amango echihugo chamangoseza n'okujira echaha, nanalambula efune yani enyanya zabo, n'okuvuna omunihiro gw'ebiryo byage, n'okurhuma eshali enyanya zage, n'okukabula hale abantu n'enyama. 14chiro abala bantu basharhu: Noa, Danyeri na Ayubu; baliri aha charagati chage bakachungwere obulamu bwage bonine oku kuli kwabo; Nahano Nyamuzinda kw'aderhere15Nkala nageza enyama zibi omu chihugo zanachibihya, chanaba biguka chiro n'omuntu arhankachibona ahagera enyanya z'enyama. 16chiro akaba aba bantu basharhu bakabere balimo, nk'oku ndamire, Nahano Nyamuzinda aderhere; barhakachungula chiro n'abana babo n'abanyere babo, s'aliko bonine babachunguka, aliko echihugo chaba biguka.17N'eyinankalerha omupanga omu chihugo, nka derha: mupanga gera omu chihugo onchire abantu n'enyama 18chiro akaba, abala bantu basharhu bakabere balimo, nk'oku ndamire, Nahano Nyamuzinda adarhere; barhakachungula chiro n'abana babo n'abanyere babo, s'aliko bowe banachunguka.19Kandi nkala narhuma echinjirwa mw'echo chihugo, n'okusheshera obuhanya kurheng'emwani enyanya zabo okushagama, kukabulira hale abantun'enyama. 20Chiro Noa , Danyeri na Ayubu, bakabere balimo, nk'oku ndamire, Nahano Nyamuzinda aderhere: barhachungula abana babo n'abanyere babo. Bachungula akalamo kabo bonine oku kuli kwabo.21Bulala Nahano Nyamuzinda aderhere ntya: Kuyushula bwenene amango nkala narhuma obuhanya bwani bune bukomere enyanya w'e Yerusalemu, omupanga n'eshali, n'enyama zibi, n'echinjirwa n'oku kabula hale abantu n'enyama.22Aliko lolaga; Abayorha bayorha omu bahekwa embuga, Abarhabana n'abanyere ntyontyo. Lolaga; babahulukirako mwabona enjira zabo n'ebijiro byabo! Mwasiririzwa n'obuhanya nahiraga enyanya za Yerusalema, chiro nabyoshi najiragabusha ebyoshi najirire enyanya zabo enyanya zage. 23Nabo nji babasiririza hano mubona enjira zabo n'ebijiro byabo, nji mwamenya oku ntabijiriraga busha ebyoshi najiriragabo, Nahano Nyamuzinda kw'aderhere.
Chapter 15

1Omwazi gwa Nahano gwayinja emwani gwa derha: 2Mwene omuntu, omuzabibu gulushire eyindi mirhi chichi, omurhabi g'omuzabibu guli ahagarhi k'emirhi omuluchiga? 3omurhi gwage gwarholwa oku ngasi mulimo? changwa abantu barhola echikoba chage okusigika ebintu byoshi? 4Lolaga , gwa kabulwa okumuliro nka shali, omuliro gwalya obuzinda bwabo bombi, n'okusirera aha charagati, kagugwerhe obunguke oku ngasi mulimo?5Lolag'amango waliri mugumaguma orhalishinganenwe oku ngasi mulimo, kashanji kagehe amango omuliro gwakulyaga n'okusireza, kawachishinganyanya oku ngasi mulimo? 6Oku ntyo Nahano Nyamuzinda aderhere ntya: nka muzabibu aha charagati k'emirhi y'eluchiga eyo nalihebereho nkashali oku muliro ntyo kuna hana abanya Yerusalemu.7Naheba amalanga gani okubo, barhenga omu muliro, aliko omuliro gwa bihyabo, mwamenya oku nyono ndi Nahano hano mpira amalanga gani enyanya zabo. 8Najira echihugo chabo biguka, bulala bagoseze Nahano Nyamuzinda kwa derhere.
Chapter 16

1Omwazi gwa Nahano gwayinja emwani kandi gwa derha: 2Mwene abantu: omenyese Yerusalemu obubi bwage , 3Onaderhe; Nahano Nyamuzinda aderhere ntya oku Yerusalemu; oku burhwa kwawe n'olubusi lwawe kurhenga omu chihugo ch'omu Kanana, mwamori aliri eshe wabo, na nyoko aliri Muhiti4Amango wa burhwaga, olusiku lw'okuburhwa, enkundi yawe erhachibwaga, orhanayozwaga omu menji mpu y'okoma, orhanasindwaga Nk'omuntu, orhanahebagwa omu birazi by'obubonjo. 5Ntaye wali kulolereze n'elisho ly'obonjo mpwa kuhereze chiro chintu chiguma mw'ebyola, omu kukurhabala; Aliko wakabulwa omu mashwa, olusiku lwawe lw'okuburhwa, bulala bali kushombere.6N'amango nageraga ahamwawe, nakubona okuwalibuka oku shagama yawe. Nakubwira: chiro oku shagama yawe olame; kunakubwiraga, chiro oku shagama yawe olame. 7Nakuyushula nka chisinde ch'omwishwa, wayushuka n'okuba mukulu wamabona oburhwali bw'oburhwali, amabere gawe gabere, n'enviri zawe zamerere, na ntyo wamaba butambara, orhaherhe mushangi8Amango nagera ahamwawe n'oku kulola, lolaga, akashanji kawe kaliri kashanji kakusimwa; nakurhindira omukunjo g'omwenda gwani n'okushukira obutambara bwawe, n'echi, nakujirira endahiro n'okujira echihango nawe, Nahano Nyamuzinda kw'aderhere, wanaliri wani.9nantyo na kushuka omenji, n'echi nakushuka okunali oku shagama yawe na kushiga oku mavurha. 10Nakuyambisa ntyontyo emishangi ya madini, nakuha n'ebirato by'akachiro, nakushwekera omushangi gwinja nakushukira bwinja. 11Nakuhebako n'eby'okukukwiza bwenene nakuhebako ebidakamwa okufune zawe n'egerha omwigosi lyawe. 12Naheba olupeta oku zulu lyawe, n'echisikiyo oku marhwiri gawe n'echishema chinja okwirhwe lyawe.13Nantyo wayambiswa oku horo n'efuranga; n'omushangi gwawe gwaliri gw'olushungi lwinja, namadini, n'omulimo gw'entubano. Walya eshano ekwirire, n'obuchi, n;efuranga, wali mwinja bwenene wahumukira chiro ahakanyabwami. 14Ebinja byawe bya shegerera, oku banyamahanga enyanya ly'obwinja bwawe, bulala waliri muchesibwa enyanya z'obuche bwani nakuhebagako Nahano Nyamuzinda kw'aderhere.15Aliko walangalire obwinja bwawe, wamajira obubaraga enyanya ly'obwinja bwawe, wamashesha obubaraga bwawe enyanya zangasi muntu wagerere waba wage. 16warhola emishangi yawe n'okuchijirira ahantu henyanya hashigirwe ngasi bara, wajira obubaraga nabo. Ebiri nkebi birhachiyinja, birhakachiba.17Warhola ntyo ebikolesa byawe ebikolesa byawe binja byehoro yani n'eby'efuranga zani, naguhaga wachijirira eshushano z'abalume, n'oujira obubaraga nazo. 18Warhola emishangi yawe y'okukolesa, n'okuzishukira, n'okurhola amavurha gani n'ebyengulo nzibu byani embere zabo. 19Omugati gwani ntyontyo nakuhaga, eshano ekwirire n'amavurha, n'obuchi na kulisaga, wabiheba emalanga mbere gabo okuba kabayo k'okusimisa, byaba ntyo. Nahano Nyamuzinda kw'aderhere.20Kandi warhola emisole yawe n'abanyere aba wamburhiraga, wanahanabo nka nterekero yokulibwa. Embaraga zawe chali chintu chigeke. 21wayirhire abana bani, n'okurhulabo omu kubageza omu muliro kwabo? 22n'omu mabi gawe goshi n'embaraga zawe zoshi, orhayibukaga esiku z'obusole bwawe, amango wali butambara, buzira mushangi. walibuka oku shagama.23Nabuzinda bwamabi (buhanya, buhanya bwawe! Nahano Nyamuzinda aderhere) 24Wachiyumbakire ahantu hanene, n'okuchijirira ahantru henyanya bwenene omu ngasi njira.25wayumbakire ahantu hawe henyanya bwenene mungasi murhondero gw'enjira, n'okujira obwinja bwawe okuba mabi. N'okushwekula amagulu gawe oku ngasi muntu wagera, n'oku yushula egeso zawe z'obubaraga. 26wamabaraga n'abemisiri ntyontyo. abalungwe bawe bakukulireko, n'oku yushula egeso zawe z'obubaraga bw'okugayisa.27Nantyo ololaga, nalambwire efune yani enyanya zawe, n'okukehya eyani emwawe, nakuhana oku buzigire bwabakugayire, abanyere babafilistini, babwene eshonyi enyanya y'engeso zawe z'obubaraga. 28Wajirire engeso y'obubaraga n'Abasuria ntyo ntyo. Bulala orhagare kuyugurha ; n'echi walyamire nabo, chiro nantyo orhanayungurhire. Wayashwire egeso zawe z'obubaraga omu chihugo ch'e kanana, chiro n'e kalidea, chiro nantyo orhana yugurhaga.30Gusiga omurhima gwawe guli gulembu bwenene. Nahano Nyamuzinda oderhere. ekaba wajirire engso zirintya zoshi, akasi k'omukazi w'embaraga w'okuchirhanza 31Akaba wayumbakire ahantu hawe hanene oku murhondero gwangasi njira, n'okujira ahantu hawe h'enyanya bwenene omu ngasi njira; orhabaga nka mbaraga, bulala waligayaguzize omu omukamarho.32omukazi wokujira obuhushi owo wayegereza abagenzi ahali h'eba! 33Banaha embaraga zoshi oluhembo; aliko w'oyo wanaha ababera bawe boshi oluhembo n' okuchigula mpu yibayinja emwawe enyunda zoshi oku bubaraga bwawe. Engeso zawe ziri kwindi kwindi n'abandi bakazi omu bubaraga bwawe, bulala ntawindi muntu okukulikire omukubaraga, bulala wehana oluhembo, orhanahabwa luhembo, oku ntyo oli kwawe kwawe35Enyanya zako ego mbaraga, Yunva omwazi gwa Lulema; 36Nahano Nyamuzinda aderhere ntya: Bulala ezinga lyawe lyasheshekere, n'obutambara bwawe bwashwekwire omu njira z'obubaraga bwawe haguma n'abasimwa bawe; n'enyanya z'eshushano zoshi z'amabi gawe, n'okushagama z'abana bawe obo wahanaga. 37Nantyo lolaga! nalunda abasimwa bawe boshi wasimaga haguma nabo, n'aboshi wasimaga, haguma n'aboshi wagayaga ; chiro nabo na lundabo enyanya zawe enyunda zoshi, n'okubaboholera obutambara bwawe, babone obutambara bwawe boshi.38Nahana nka kula abakazi babahushi bashesha eshagama bahanwa; Nani nalerha enyanya zawe eshagama y'obuhanya n'ey'omujinya. 39Nakuheba omu fune zabo; Nabo bashesha ahantu hawe hanene, n'okubera ahantu hawe h'enyanya bwenene, bakufulira emishangi yawen'okurhola ebintu byawe by'okusimisa bakuleka butambara , n'abuzira mushangi.40Balerha embuganano enyanya zawe ntyo ntyo; Nabo bakushurha oku mabale, n'okukuchagulanga n'emipanga yabo. 41Bayosa enju zawe oku muliro, banakuchira olubanja embere z'abandi bakazi banene; Nani nakuhanza okuleka engeso z'obubaraga, chiro orhanachihanaga oluhembo. 42Nantyo, nayugusa obuhanya bwani enyanya zawe, n'obongwa bwani bwakurhengako ntanachiluba43Bulala orhayibukire esiku z'obusole bwawe, aliko wandubisize n'engeso zawe zoshi; Nantyo lolaga:Nalerha enjira zawe enyanya z'erhwe lyawe ntyo. Nahano Nyamuzinda aderhere; orhanachijiraga obuhushi kulusha obubi bwawe boshi44Lolaga ngasi muntu ogwerhe aderha omugani, agwerhe aderha ogu mugani enyanya zawe yaderha: Nk'oku omukazi ali kun'omwali anali. 45W'oyo ali munyere wa nyoko, oyo ogay'eba n'abana bage; Aliri mwene wabo w'omunyere wabenewabo wa banyere bagaya b'eba n'abana babo; Nyoko aliri muhiti na yisho muamori.46Na mwene wenyu w'omunyere, mukulu wawe Musamariya, ayikere oku fune yawe y'amalembe, yewe n'abanyere bage; na mwene wabo w'omunyere, muluna ayikere omu fune yawe y'amalyo, w'e Sodomo n'abanyere bage.47Nantyo orhajaga omu njira zabo, orhajiraga kuguma n'amabi gabo aliko eri myazi minyoli bwenene, wabihire kulushabo omu njira zawe zoshi 48Nka kula ndamire, Nahano Nyamuzinda aderhere : sodomo mwene wenyu w'omunyere, yewe n'abanyere bage barhajiraga akawe na bali bawe.49Lolaga, obu bwaliri bubi bwa mwene wenyu w'omunyere, obubi bw'e Sodomo, kuyungurha ebiryo, n'okushagaluka oku bera bwali omukagarhi kage n'omubanyere bage. Chiro arharhabalaga abarhachigalire n'abaherhe entanya. 50Bowe bachibona bajira amabi embere zani, enyanya z'okola nakulabo nk'oku nalibwene51Chiro Samariya arhajiraga echichira ch'amabi gawe, aliko wayushwire amabi kulushabo, n'okubona bene benyu babanyere okuba benja omu mabi gabo goshi bajirire. 52Nawe ntyo, heka eshonyi zawe wenine, okubona walerhere obuhanya oku bene benyu babanyere oku njira y'ebyaha byawe wenine wajiraga by'okugayisa kulushabo. Bowe bali bokuli kukulusha, nechi oderhe ntyo n'okuheka eshonyi zawe bulala wahere bene benyu babanyere okuli53Nagalula abashwekwa babo, abashwekwa b'e Sodomo n'abanyere babo, n'abashwekwa b'e Samariya n'abanyere babo, n'abashwekwa bawe baliomubo. 54Obe n'eshonyi zawe wenine, n'okuderha enyanya y'emyazi yawe yoshi wajirire, oleme wabarhuliriza. 55Nabene benyu babanyere, sodomo n'abanyere bage bagaluka omu ngeso zabo zamira nawe n'abanyere bawe mwagaluka omu ngeso zenyu za mira.56Bulala mwene wenyu w'omunyere arhaderhwaga omu bunu bwawe omusiku z'amayipango gawe. 57Okurhangiriza k'okuyerekanwa kw'amabi gawe, amango g'oku derha kw'abanyere b'e Suriya n'abandi boshi bamukerekere, abanyere babafilistini baherhe bakugayaguza enyunda zoshi. 58Wahekere obuhushi bwawe n'amabi gawe ku Nahano aderhere.59Bulala Nahano Nyamuzinda aderhere ntya: Nakujirira nk'okuwanjirire, wabonerera endahiro wavuna omuchiragane.60Chiro nantyo nayibuka echiragane chani nawe omu siku z'obusole bwawe, nani naheba hechiragane ch'esiku n'amango haguma nawe. 61Nantyo wayibuka enjira zawe, n'okubona eshonyi, Hano nji yankirira bene benyu babanyere, bakulu bawe na balumuna bawe, naguha abala babe banyere bawe aliko arhali okuchiragane chawe62Nani naheba h'omukazo gw'echiragane chani haguma nawe, nawe wamenya oku nyono ndi Nahano. 63Chiro oyibuke n'okuchigaya, chiro orhabumbulaga obunu bwawe enyanya z'eshonyi zawe; amango nakubabalira byoshi wajirire, Nahano Nyamuzinda kw'aderhere.
Chapter 17

14Nalola; ekaba okaburha mwana, oyo wabona ebyaha byoshi eshe ajirire, yewe ayobohere, arhanajira ntyo. 15Changwa arhalirire oku ntondo changwa arhalambulire amesho gage oku nshushano z'enyumpa ya Israheli, arhazingisize muk'omwalungwe.5Arhola konako emburho z'e cho chihugo azirhwera omu budaka bukwirire, aziheba eburhambi bw'amenji manene, azirhwera nka murhi eburhambi bw'olwinji 6Gwamera murhi gurhundire guyofohere nka chifundo amarhabi gago gachizingire okugo n'emizi yage erishishi yago, gwaba murhi gugwerhe amarhabi n'okuyana emyano7Nantyo haliri owindi chinyunda munene ogwerhe ebyubi binene n'amashala manene. Nalola; ogo murhi gwahindamula emizi yage emunda guli n'okumeza emirhabi yage emundaguli kurhengerera omu migugiro yage arhweraga mpu ya yinywesa. 8Warhwerere omu budaka bwinja hofi n'amenji manene y'omeza emirhabi n'okuburha amalehe, y'oba murhi gwinja9W'oyo oderhe; Nahano Nyamuzinda aderhere ntya: kawabera? Orhakula emizi yago, n'okucha amalehe mago, guyume , chiro n'ebibabi byage bihyahya biyume. Chiro buzira emisi minene changwa eyi bantu banene bw'okukulago omu mizi yago. 10Nechi, akaba gwarhwere, gwamera? kubinali gurhayuma, hano empusi y'ebushoshokero ehuma okugo. gwayuma omumigungiro ahola guli.11Omwazi gwa Nahano gwayinja emwani kadi gwa derha : 12ojage waderha n'enju y'okugayaguza, kamurhamenyere echishubizo ch'eyi myazi ? Obwirebo: Lolaga omwami w'e Babeli; ayinja e Yerusalemu arhola omwami wage n'abakulu bage, alerhabo emwag'e Babeli13Arhola oluburhwa lwakanyaBwami, n'okujira echiragane naye, amulerha eshishi w'endahiro ntyo ntyo, arhola entwali kurhenga omu chihugo; 14mpu y'obwami buja ahashi, yiburhachiyumanga, aliko ayumange omukulanga echiragane chage.15Aliko omugayaguza amurhuma kw'endabi zage e Misiri, bamuha e Farasi n'engabo zinene. k'abigala? Oyuwajira emyazi eri nkeyi afuma? acha omuchiragane, k'agachifuma? 16Nkoku ndamire, Nahano Nyamuzinda amaderha, kubinali okuhantu mwami ali oyo waheba ha mwami, endahiro yage eyo agayaguzaga, n'echiragane chage echo achiremo, chiro haguma naye e Babeli afa.17Chiro Farao n'olubagalwage lunene, n'okubuganana kw'abantu ntacho amujirira omu ntambala. amango amanyegeza e ntondo n'okuyumbaka embanda, kuyahuza bantu banene. 18Bulala agayaguzize endahiro omu njira y'okucha echiragane, nalola amarhula okuboko kwage nantyo amajira eyo myazi yoshi arhakafuma.19Nantyo Nahano Nyamuzinda aderhire; Nkakulala ndamire, kubinali endahiro yani eyo agayaguzaga., n'echirane chani achiremo nachirerha okw'irhwe lyage yenine. 20Nani namurhegesa omulaga gwani naye agwarhwa omu murhego gwani. Nani namulerha e Babeli rhubwirane naye enyanya ly'amabi gage anjirire. 21N'ababungwa bage boshi, enfola miherho zage zoshi zarhibuka oku mupanga, n'abayorhere bashandazwa oku bazimu boshi. Mwamenya oku nyono Nahano nye nderhe ogu mwazi.22Nahano Nyamuzinda aderhere ntya: Nyono narhola ow'obuzinda n'oli enyanya w'omurhi, n'okuyimanzago. Nacha e mirhabi kurhenga okubuzinda bw'enyanya, chiguma chihyahya nani nalerhacho enyanya w'entondo elehere na nene. 23Enyanya w'entondo ya Israheli narhweracho chamera amarhabi, n'okuburha amalehe gwaba murhi mwinja, n'eshishi zago enyunyi za ngasi byubi, zabera omu chijuchu ch'amarhabi gago.24N'emirhi yoshi y'omwishwa yamenya oku nyono Nahano nakumbageze ahashi omurhi gulehere. Nayumanzize emirhi y'ahashi, n,okuyumya emirhi mibishi, n'okumeza e mirhi eyumire.Nyono Nahano na derhere, nanabijirire.
Chapter 18

1Omwazi gwa Nahano gwayinja emwani gwaderha: 2Koku derha gurhe omu kukolesa ogu mugani omu chihugo ch'e Israeli n'okuderha: Badarha balire enterekero mbishi n'abana bajire amagizi oku menyo3Nkakula nyono ndamire, Nahano Nyamuzinda aderhere, murhachiba n'obulenganjira bw'okuderha ogula mugani omu Israeli. 4Lolaga; Emirhima yoshi buli bugale bwani, nkok'omurhima gw'eshe w'omwana n'omurhima g'omwana yoshi eri yani. Omurhima gwajira e chaha gwafa.5Aliko omuntu akaba w'okubinali n'okujira okubinali; 6changwa rhalirire oku ntondo arhana lambulire mesho gage oku nshushano z'omunyumpa ya baIsraheli, changwa arhazingisize muk'omwalungwe wage changwa arhabonene n'omukazi amango ali okumwezi.7Changwa arhajirire omuntu kumbi aliko amagalulira eyayindikaga echikinja chage, changwa arhanyegere omuntu okumisi, aliko ahere oshalikire oku biryo byage, n'okuyambisa abalibutambara.8Ahahozanya efuranga z'okuburha, arhana kamarha ezokugalulirana, ahanzize efune yage okuja omu mabi, anacha olubanja l'okuli aha charagati k'omuntu n'owabo 9Alambagire okumarhegeko gani, n'okulanga oburhegesi bwani, n'okujira okuli, yewe ali w'okuli kubinali oyo alama. Nahano Nyamuzinda aderhere.10Okuburha Omwana w'echishambo, owashesha eshagama, Oyo wajira chiguma cheyi myazi. 11Changwa arhankajira ebila aliko alirire oku ntondo n'okubihya muk'omwalungwe wage.12Ajirire amabi ebirema n'abarhachigalire, anarhola eby'echikanyi arhanagalula eby'echikanyi, analambula amesho gage oku nshunshano n'okujira amabi. 13Naye anahoza okushonda obunguke n'okurhola obunguke bunene bw'okuhik'oyo alama? Arhalama, bulala ajirire amabi goshi kubinali afa, n'eshagama yage yaba enyanya zage.14Nalola; ekaba okaburha mwana, oyo wabona ebyaha byoshi eshe ajirire, yewe ayobohere, arhanajira ntyo. 15Changwa arhalirire oku ntondo changwa arhalambulire amesho gage oku nshushano z'enyumpa ya Israheli, arhazingisize muk'omwalungwe.16Chiro okujirira omuntu yeshiyeshi amabi, arharholaga chikinja, changwa arhanyegaga omuntu ebyage oku misi aliko ashangira ebiryo byage n'abashalikire, n'okuyambisa abali butambara. 17Akula efune yage hofi nabarhachigalire, chiro arharholaga eby'obunguke eyeby'okurhalikira, akengere ehanulo lyani, alambagire omu marhegeko gani, arhafa enyanya z'ebyaha by'eshe, kubinali alama.18Nola darha, bulala alilibwize buzira lukogo n'okunyega ebikulo bya bene babo oku misi, n'okujira ebirhali binja omu charagati k'abantu bage, lolaga, afa omu mabi gage.19Chiro nantyo mugwerhe mwa derha: Chirhumire omwana arhaheka obubi bw'Eshe ? Mango omwana akengaga amahanulo gani n'okubinali amalanga amarhegeko gani goshi n'okumajira okubinali alama. 20Omurhima gujira ebyaha gw'afa, omwana arhaheka obubi bw'eshe, chiro n'eshe w'omwana arhaheka obubi bw'omwana. Okubinali kw'omuntu w'okubinali kwaba enyanya zage n'amabi gw'omubi gaba enyanya zage.21Aliko nk'omubi amahindamuka omu byaha byage byoshi ajiraga, n'okulanga amarhegeko gani goshi n'okucha olubanja okubinali, kubinali alama. 22Ebyaha byage byoshi ajiraga birhayibukwa enyanya zage okukuli ajiraga alama.23Ka nyono nakasima okufa k'omubi? Nahano Nyamuzinda aderhere: Bwenene ahindamuke arhenge omu njira zage, n'okulama?24Aliko ow'okubinali amahindamuka kurhenga omu kubinali kwage n'okujira amabi, n'okujira kuguma n'ababi , ago mabi ajira k'akalama? Ebijiro byage by'okubinali ajiraga birhankayibukwa chiro hityo! Omu mabi gage agomere n'omu charagati k'ebyaha byage ajirire afa omubyo.25Chiro yimwaderha ntya: Enjira ya Nahano erhali nyinja? mujage mwayunviriza ego nyumpa ya Israeli : arhali enjira zenyu zezirhakwirire? 26Amango ow'okubinali amahindamuka omu kubinali kwage, anajira amabi, anafa omugo, mwago mabi akolere anafa.27Kandi amango omubi, akahindamuka omu mabi gage ajiraga n'okujira amahanulo n'okubinali, afumya omurhima gwage n'okuba n'akalamo. 28Bulala ahungamire, n'okuhindamuka hale n'amabi gage goshi ajirire, okubinali alama, arhafa.29chiro nantyo enju ya Israeli ederhere; Enjira ya Nahano erhali nyinja. ego nju ya Israeli enjira yani erhali nyinja? Arhali enjira zenyu zezirhali nyinja? 30Nantyo nabaha obuhane, ego nyumpa ya Israeli, ngasi kukulikirana n'enjira yage ku Nahano Nyamuzinda aderhere. Mugaluke munahindamuke hale n'amabi genyu goshi, Amabi garhabaga kuhera kwenyu.31Mukabule hale nenyu amabi goshi, agamwajirire munachijirire omurhima guhyahya, n'omuka muhyahya charhuma mwafa ego nju ya Israeli ? Bulala ntasima omurhumba g'omuntu wafire Nahano Nyamuzinda aderhere; enyanya z'oko muchihindamule n'okulama.
Chapter 19

1Kandi oshibuke abakulu be Israeli. 2Oderhe nyoko chali chichi? Ntale nkazi, alyama aha charagati k'entale, aha charagati k'abana b'entale alisa abana bage. 3N'eba muguma w'omubana bage, aliri mwana w'entale, achiyigiriza okuhiga ebyokuhiga, aly'abantu. 4Olubaga ntyo ntyo lwayunva enyanya zage, agwarha omu gekegeke; ahekwa omu chihugo ch'e Misiri.5Nantyo amango abona, kwalingire, n'obulangalire bwage bwaherere, n'okw'arhola owindi omu bana bage, amujira mwana w'entale. 6aj'eyi neyi aha charagati k'entale, aliri mwana w'entale, achiyigiriza okugwarha ebihigwa aly'abantu. 7Amenya enju zabo zinene, n'okubihya ebishagala byabo, n'echihugo chiri biguka n'okububa bwage ,enyanya z'omulenge g'okululuma kwage.8Nantyo olubaga lwachiheba enyanya zage, enyunda zoshi kurhenga omu chihugo barhega omulaga enyanya zage, agwarhwa omu gekegeke wabo. 9Ahebwa omu gekegeke omu kudoswa amulerha emwa Mwami w'e Babeli, bamuheba omu mbuga omulenge gwage gurhachiyunvikanaga omu ntondo z'e Israeli.10Nyoko aliri nka malehe, oku shagama yawe achunchumwa eburhambi bw'amenji, aburha amalehe manene, n'okubumba emirhabi enyanya z'amenji manene. 11Aliherhe enkovu oku misi y'orhurhi rhwabo bali rhabwire; n'obule bolugero lwage, bwayumanzizwe aha charagati kamarhabi manene. Ganene ganachiyerekene oku bule bw'amarhabi gabo.12Aliko bamukula oku buhanya, akabwirwe eshishi y'obudaka, omuhusi gw'emalambo gwayumya amalehe gage, enkovu z'emisi zavunika yayuma, omuliro gwayirya. 13Nantyo ahigirwe omu mpinga aha charagati k'echihugo chiyumire; n'echenyorha;14N'omuliro gwarhengere omu nkovu z'emirhabi yage, gwalire malehe gage. Chiro aha charagati kage nta nkovu y'emirhi mpu kabe karhi k'okuyima. Eyi eri mishibo yanaliri mishibo
Chapter 20

1Byaliri omu mwaka gwa mushanvu omu mwezi gwa garhano omu siku ekumi z'omwezi abandi bashamuka b'e Israeli bayinja kudosa Nahano bayikala emalangambere gani.2N'omwazi gwa Nahano gwayinja emwani gwaderha: 3Mwene abantu, derha n'aba bashamuka n'oku babwira, Nahano Nyamuzinda aderhere ntya: Muyinjire kudosa omwazi? Nko kunyono ndamire, Nahano Nyamuzinda aderhere ; nta doswa n'enyu!4Wahana, mwen'omuntu, wahanabo? obamenyes'amabi g'abeshe, 5obabwire, Nahano Nyamuzinda aderhere ntya: oku siku nalondolaga Israeli n'okulabula efune yani oku luburhwa lw'enju ya Yakobo, n'oku menyes'emwabo omu chihugo ch'e Misiri, amango nalabuliragabo efune yani, n'oku derha, nyono ndi Nahano, Nyamuzinda wenyu. 6Mulula lusiku nalabulirabo efune yani, kubakula omu charagati k'echihugo ch'e Misiri kuhika omu chihugo na badosezaga, chali yunjwire amarha n'obuchi, chirim'obuche bw'ebihugo byoshi.7Nabwirabo: Mukabule hale, ngasi muntu, amabi g'amesho gage, na ntyo murhachizingisaga n'eshushano z'e Misiri; Nyono ndi Nahano, Nyamuzinda wenyu.8Aliko bangayisa, barhalonzaga oku yunva, barhakabulaga hale ngasi muntu amabi g'amesho gabo, chiro barhanalekaga eshushano z'e Misiri; na ntyo na derha: nasheshera obuhanya enyanya zabo, kuhikiriza oburhe bwani enyanya zabo omu kagarhi k'echihugo ch'e Misiri. 9Aliko najira oku zino lyani, lirhazingisagwa oku mesho g'olubaga lwaliri omu charagati kabo, embere z'amesho gabo na chimenyesa omu kubakula omu chihugo ch'e Misiri.10Nantyo nakulabo omu chihugo ch'e Misiri, nalerhabo omu mpinga. 11Nahabo amrhegeko gani, n'okuyerekabo obuhane bwani, omuntu akazijira analama omuzo. 12Kandi Nahano empumukiro zani, oku chimenyiso omu charagati kerhu, nyono nabo, bamenye oku nyono ndi Nahano w'okubachesa.13Aliko enju yaba Israeli bangayisa omu mpinga; barhalambagiraga oku marhegeko gani, balahira obuhane bwani, omuntu wanjirirazo alama omuzo; bazingisa bwenene empumukiro zani; na ntyo na derha: nashesha obuhanya bwani okubo omu mpinga; omu kubihyabo. 14Aliko najira oku zino lyani, yintazingisa oku mesho g'olubaga abo na kulagabo emalanga mbere gabo omu mesho gabo.15Nkandi nalambulirabo efune yani ntyo ntyo omu mpinga mpu yintalerhabo omu chihugo nabaga naherebo, chiyunjwire amarha n'obuchi, chiri buche bw'ebihugo byoshi; 16Bulala balahiraga obuhane bwani, n'oko barhalambagiraga omu marhegeko gani, babihya empumukiro zani; bulala emirhima yabo ya kulikire eshushano zabo. 17Chiro nantyo elisho lyani lyalekabo yintabihyabo, chiro yintasisibulizabo omu mpinga.18Nabwira abana babo omu mpinga: Murhalambagiraga omu marhegeko ga bayisho, chiro murhagwarhaga obuhanya bwabo; chiro oku chibihya oku shushano zabo. 19Nyono ndi Nahano, Nyamuzinda wenyu: Mulambagire omu marhegeko gani, n'okulanga empanya zani n'okuzijira; 20Munachese empumukiro zani; zaba chimenyiso aha charagati kani na nenyu, mumenye oku nyono ndi Nahano, Nyamuzinda wenyu.21Aliko nabo bana bagayisa; barhalambagiraga omu marhegeko gani, chiro barhanalangaga empanya zani n'okuzijira, omuntu wazijira analama omuzo; Bazingisa empumukiro zani; na ntyo na derha, nashesha obuhanya bwani enyanya zabo, omu kuhikiriza oburhe bwani enyanya zabo omu mpinga. 22Na ntyo nahanza efune yani, najira oku zino lyani, yilirhazingisa oku mesho g'olubaga, abo nakulaga emalanga mbere gabo omu mesho gabo.23Kandi nalambula efune yani enyanya zabo omu mpinga, yinshandazabo omu charagati k'olubaga, n'okushesherabo omu bihugo bya lubero: 24Bulala barhajiraga empanya zani, aliko balahira amarhegeko gani n'okuzingisa empumukiro zani, n'amesho gabo galiri haguma n'eshushano za b'eshe.25Kandi naliherebo amarhegeko garhali genja n'empanya zirhalamire omu charagati kabo; 26Nazingisabo oku shukano zabo bonine. Bulala naligezeze omu muliro balala boshi bafungulaga enda, yinjirabo biguka, mpu yibamenya oku nyono ndi Nahano.27Hoshaho, mwen'abantu, derha n'enju ye Israeli, obabwire, Nahano Nyamuzinda aderhere ntya: kw'eyila myazi kandi bayisho banjachiraga, bangayisa. 28Bulala amango nalerhagabo omu chihugo nalambuliragabo efune yani okuhabo, nantyo babona ngasi ntondo elehere, na ngasi murhi gunene, barhula enterekero zabo ahola, barhula amabi g'entulo yabo, ahola ntyo ntyo bajir'amavurha gabo g'okusimisa, ahola bashesha entulo zabo z'okunywa. 29Nantyo nababwira: k'okuderha gurhe oku hantu h'enyanya muherhe mwaja? N'oku zino lyage lihamagerwe Bama kuhika na z'ene.30Enyanya z'oku derha n'enju ya Israeli, Nahano, Nyamuzinda aderhere ntya: Mwachizingisize nka bayisho? Mwamanaja kubaraga n'amabi gabo? 31N'amango mukala mwa rhula oluhembo lwenyu, amango mukala mwageza abana benyu omu muliro, mwana chizingiza oku shushano zenyu zoshi chiro, na z'ene? Nani ndoswe na nenyu, ego nju y'e Israeli? Nk'oku ndamire, Nahano, Nyamuzinda aderhere, ntadoswa nenyu. 32N'emyazi eherhe yaja omuntanya zenyu erhaba chiro n'ehityu: Yi mwaderha: Rhwaba kuguma n'olubaga, kuguma n'emilala y'echihugo, oku kolera emirhi n'amabale.33Nka kula ndamire, Nahano, Nyamuzinda aderhere, okubinali oku fune y'emisi, n'oku fune elambwire, n'oku buhanya bushesherwe, na barhambula mwabo. 34Nabahana oku lubaga n'oku bagushagusha kurhenga omu chihugo emunda mwa libirhiraga, oku fune y'obuhashe, oku fune yalambulagwa, n'oku buhanya bwasheshekalaga; 35Nabalerha omu mpinga y'olubaga, n'ahola na balumik'amalanga oku malanga.36Nka kula na lumikaga bayisho omu mpinga omu chihugo ch'e Misiri, na ntyo ntyo kunabalumika nenyu, Nahano, Nyamuzinda aderhere. 37Nabageza eshishi wa garhi, n'okubalerha omu bishwekwa bichilagane; 38Nani nabashuka omu kukula obugamba bw'abola bangayisa; na kulabo omu chihugo balamiremo, aliko barhaja omu chihugo chaba Israeli; mwamenya oku nyono ndi Nahano.39Nenyu, ego nju ye Israeli, Nahano, Nyamuzinda aderhere ntya: Mugende mukolere ngasi muguma eshushano zage; n'amango ga buzinda ntyo ntyo, akaba murhayunviriza; aliko akaba murhachizingisa kandi ezino lyani lichere oku shukano zenu, n'oku shushano zenyu.40Bulala oku ntondo yani echere, oku ntondo elehere ye Israeli, Nahano, Nyamuzinda aderhere: Ahola nju eyimangire y'e Israeli, bowe boshi bakolera mw'echo chihugo; ahola mwayemerabo, n'ahola nalonza entulo zenyu, n'amalehe ga burhanzi g'amalehe gengu, haguma n'ebintu byenyu byoshi bichere. 41Nabayemera mwabo nka kahumbu kasimisize, amango nabahana omu lubaga, n'oku balunda kurhenga omu chihugo ahola mwashandazagwa, nani na cheswa omu charagati kenyu emalanga mbere g'amesho g'olubaga.42Mwamenya oku nyono ndi Nahano, amango nabalerha omu chihugo ch'e Israeli, omu charagati k'echihugo nalambulaga efune yani n'oku chiha bayisho. 43Nahola mwayibuka enjira zenyu, n'ebijiro byenyu byoshi, ebyo mwachizingisa nabyo; mwachigaya mwenine emalangambere z'amesho genyu enyanya y'amabi genyu goshi mwajiraga. 44Mwamenya oku nyono ndi Nahano, amango naba najirire nenyu oku zino lyani, arhali kuguma n'enjira zenyu zibi, chiro arhali kuguma n'ebijiro byenyu bibihire, ego mwabo nju ye Israeli, Nahano, Nyamuzinda aderhere.45N'omwazi gwa Nahano gwayinja emwani gwa derha: 46Mwen'abantu, ohebe amalanga gawe oku lunda lw'ekarhongo, olebe enyanya w'olubala lw'omwishwa ly'ekarhongo; 47Oderhe n'olubala lw'emalambo: Yunva omwazi gwa Nahano; Nahano Nyamuzinda aderhere ntya: lola, nakolez'omuliro omu charagati kawe na ngasi murhi guyumire; ebirimbi by'omuliro birhazima, n'amalanga goshi garhenga ekarhongo chiro n'emalambo nazo zayoswa.48Naboshi baherhe omubiri babona oku nyono ndi Nahano oyo wachanaga; gurhanzima. 49Na ntyo naderha: Ego Nahano Namahanga! Yibaderha enyanya zani: Oyu arhali aderha emigani?
Chapter 21

1Omwazi gwa Nahano gwayinja emwani gwa derha: 2Mwen'abantu, heb'amalanga gawe oku lunda lw'e Yerusalemu, ona kabule omwazi gwawe oku lunda lw'ahantu hachere, olebe enyanya w'echihugo che Israeli: 3Ona derhe n'echihugo ch'e Israeli; Nahano aderhere ntya: lola, nyono ndi enyanya zawe, nanakula omupanga gwani kurhenga omuluba lwago, nanacha n'olubanja okubinali omu chesibwa n'omubi.4Hoshaho, okubona okuna kabula hale nanawe omu chesibwa n'omubi, enyanya z'oko omupanga gwani gwarhenga omuluba lwago enyanya y'emibiri yoshi kurhenga ekarhongo chiro n'emalambo; 5N'emibiri yoshi bamenye oku nyono ndi Nahano nakulire omupanga omu luba lwago; gurhachigaluka.6Hoshaho gayaga, w'oyo mwana w'abantu; omukuvunika kw'ebigabi byawe n'omu malumwa gawe walumwa emalangambere z'amesho gabo. 7Haba amango bakubwira, gurhe ogayire? Na ntyo wana derha: Enyanya z'emyazi, bulala lyayijira; na ngasi murhima gwayayuka, n'efune zoshi zalemba, na ngasi murhima gwa hola, n'amadwi goshi galemba nka menji; lola, lyayijira, lyanaba, Nahano Nyamuzinda oderhere.8N'omwazi gwa Nahano gwayinja emwani gwa derha: 9Mwen'abantu, leba onaderhe, Nahano Nyamuzinda aderhere ntya: Derha, omupanga, gwa rhyazizwe n'okushukwa;10Gwarhyazizwe mpu yigubaga ebibagwa; gwashukirwe mpu yiguba nka mubaraganyo; rhwasima ntyo? Agarhi kw'omwana wani yikagayaguza ngasi murhi. 11Gwahanirwe gushukwe, yigugwarhwa omu fune; omupanga gwarhyazizwe, nechi, gwashukirwe, mpu yiguhebwa omu fune y'omunizi.12Laka ojire n'olwamo, mwana w'abantu, bulala biri enyanya z'abantu bani, enyanya w'abakulu boshi b'e Israeli; bahanirwe bayirhwe oku mupanga gahuma n'abantu bani; hoshaho nchishurhe echirindi. 13Bulala hali okurhangulwa, biri bichi nka garhi kaherhe kagayaguza nka karhakachiba? Nahano Nyamuzinda oderhere.14W'oyo ntyo, mwen'abantu, leba, onashurhe efune zawe haguma, omupanga guyushulwe obwa kasharhu, omupanga g'okulemaza chiro n'okufa, mupanga gunene g'okulemaza chiro n'okufa gwajire omu busika bwabo.15Naheber'oboji bw'omupanga oku nyunvi zabo zoshi, y'emirhima yabo eyayuka, n'okusirhala kwabo kuyushuke; yoo, kwajirire nka mubaraganyo, gwarhyazizwe omu kubaga. 16Nchilunde, oje ekulyo; nchirheganye, oje ekulembe; emunda wayerekeza amalanga gawe. 17Nashurha efune zani haguma ntyo ntyo, nayugusya oburhe bwani. Nyono Nahano nye derhere.18Omwazi gwa Nyamuzinda gwa yinja emwani kandi, gwaderha, 19kandi, w'oyo mwen'abantu, ochibikire njira ebiri, omupanga gwa mwami w'e Babeli gwabakulikiranya; ezo ebiri zarhenga omu chihugo chiguma; ? oyandike oku buzinda bw'enjira y'echishagala. 20Waderha enjira, omupanga yiguhika oku murhima, gwa bene Amoni n'oku Yuda omu Yerusalemu, abola bebirhondere.21Bulala omwami w'e Babeli aliyimangire omu njira y'okuj'enyanya, oku buzinda bw'enjira ebiri, kujira obushonja; adunda emishangi eyi n'eyi, adosa emw'eshushano Terafi, alola obudiku. 22Efune yage y'okulyo yaliri lubale lw'e Yerusalemu, omu kubika ebintu bya shandwirwe, kubumbul'obunu omu kubaga, kuzamula entondo, kuyumbaka ebibuga. 23Byaba emwabo bushonga bwabusha, oku mesho gabola balagulaga e'Babeli, aliko ajira obubi mpu buyibukwe, mpu yibagwarhwa.24Enyanya z'oko Nahano Nyamuzinda aderhe ntya: okubona oku mwajirire obubi bwenyu mpu buyibukwe, omu kuyerekana amabi genyu, chiro n'omu charagati k'ebijiro byenyu byoshi n'ebyaha byenyu byachiyerekene; bulala mwayibukirwe, mwagwarha oku fune.25Nawe, mubi walemerwaga chiro n'okufa, mukulu w'e Israeli, olusiku lwawe lwahikire, oku mango g'obubi buzinda. 26Nahano Nyamuzinda aderhere ntya: Mukule echirema munakule eshungwe; birhachiba kandi nk'oku byaliri, muyimanze echiri eshishi munayandagaze echiri enyanya. 27Nachihindamula, nachihindamula, nachihindamula; chiro echi chirhakachiba kandi kuhika amango omu chesibwa ayinja oherhe okuli kwage; nani nanamuha.28Nawe mwen'abantu, olebe n'okuderha, Nahano Nyamuzinda aderhe ntya enyanya ya bene Amoni, n'enyanya z'emiderho yabo; Nawe oderhe: Omupanga, omupanga gwarholerwe, gwashukirwe, omukubaga, kujirira omu kulya, gube nka mubaraganyo. 29Amango bamabona ebyo busha emwawe, amango baja balaguza obubeshi emwawe, kukulyamiza okw'egosi ly'amabi lya balemezwaga chiro n'okufa, olusiku lwabo lwahikire, oku mango g'amabi gazinda.30Ogalule emihehero emwage. Ahola ya lemagwa, omu chihugo waburhiragamo, nakuhana. 31Nasheshera oburhe bwani enyanya zawe; na kubuhira oku muliro g'oburhe bwani; na nakuhana omu fune z'abantu babi abola bamenyere bwenene okurhagula.32Waba shali oku muliro; eshagama yawe yaba omu chihugo; orhachiyibukwa; bulala nyono Nahano nye nderhere ogula mwazi.
Chapter 22

1Omwazi gwa Nahano gwa yinja emwani kandi, n'okuderha, 2nawe, mwana w'abantu, wahana, wahana echishagala ch'eshagama? Hoshaho omenyese amabi gage goshi. 3Waderha, Nahano Nyamuzinda aderhere ntya: echishagala cha sheshaga eshagama omu charagati kage, mpu y'akashanji kage kahika, yi wajira eshushano enyanya zage omu kuchizingisa!4Okala munya byaha omu shagama wa sheshere, wanazingire omu shushano wajiraga; wazishegeza omu siku zawe, chiro wamanayinja omu myaka yawe; enyanya z'oko na kujira ndahiro oku lubaga, na mugani omu bihugo byoshi. 5Eziri hofi, n'eziri hale nanawe za kuderha, w'oyo mubi bwenene oyunjwire olwamo.6Lolaga, abakulu be Israeli; ngasi muguma kushimbulira obuhashe bwagem bali Omu charagati kawe omu kushesha eshagama. 7Omu charagati kawe bagayaguzize darha na nyama; omu kagarhi kawe bajirire omuhisi oku bubi; omukagarhi kawe bajirire efubi n'omukana. 8Wamagayaguza ebintu byani bichere; wa manazingisa empumukiro yani. 9Ababesherana bali omu charagati kawe omu kushesha eshagama balire oku ntondo omu charagati kawe; omu kagarhi kawe bajirire obuhushi.10Omu charagati kawe bashukwir'obutambara bwa beshe; omu charagati kawe bajirire n'emisi omukazi orha chere omu siku z'oku berulwa kwage. 11na muguma ajirire amabi n'omukazi womwalungwe wage; n'owindi azingisize omwazana oku bugonyi; n'owindi omu charagati kawe ajirire oku misi mwali wabo, mwali weshe. 12Omu charagati kawe barholere echituliro mpu basheshe eshagama; warholere n'obunguke bunene bw'okubesha, wa bwene obunguke omu njira erhakwirire emwabalungwe bawe n'omu njira mbi, nawe wanyibirire, Nahano Nyamuzinda oderhere.13Lolaga ntyo, nahuzize efune yani oku bunguke wa bwene omu njira erha kwirire, n'oku shagama yawe yaliri omu charagati kawe. 14Omurhima gwawe gwakagala kulindira, changwa efune yawe yakaba n'emisi, oku siku na kakujirira bwinja? Nyono Nahano nye nderhere ogu mwazi na najirago. 15Nyono nakushandaza omu charagati k'olubaga, n'okukushesha omu bindi bihugo; namala obubi bukulimo. 16Nawe wahebwa mw'obubi omu charagati kawe wenine, omu mesho g'olubaga, wamenya oku nyono ndi Nahano.17N'omwazi gwa Nahano gwayinja emwani, gwaderha, 18mwen'abantu, enju ye Israeli yabere bubi bw'efuranga emwani; boshi ziri horo n'amanjanja n'ebyuma na lusasa omu charagati k'echirimbi, bowe bubi bw'efuranga. 19Nantyo Nahano Nyamuzinda aderhere ntya: Bulala mweshi mwabere bubi bw'efuranga, oku ntyo mulole, n'abalunda mwabo omu charagati k'e Yerusalemu.20Nkakula banakaluk'efuranga n'ehoro n'echuma n'olusoro n'elinjanja omu kagarhi k'echirimbi, omu kubichanira omuliro omu kubiyayusa; na ntyo n'abalunda mwabo oku burhe bwani n'omubuhane bwani, nabaheba mwabo ahola, n'okubayayusa mwabo. 21Nechi, nabalunda mwabo, n'okubakulula mwabo oku muliro g'obuhanya bwani mwa nayayuka omugo. 22Nka kula efuranga ziyayuka omu chirimbi, kubinali nenyu ku mwayayushwa omu charagati chago; mwanamenya oku nyono ndi Nahano, obasheshera obuhanya bwani.23N'omwazi gwa Nahano gwayinja emwani, gwa derha, 24mwen'abantu, oyibwire: w'oyo oli chihugo chirhashukirwe, chiro okurhogerwa n'envula oku siku z'obuhanya; 25omungo gw'abalebi bage guli omu charagati kage, nka kula Entale eluluma yalonza ebya higa; balire omurhima; barholere obuhirhi n'ebintu by'engulo; bajirire abakana banene omu charagati kage.26Abagula bage bajirire erhegeko lyani okuba ndahiro, banazingisize ebintu byani bichere; barhachihebere olubero lw'ebintu bichere n'ebye siku zoshi; chiro barhachiyigiriz'abantu oku menya ebintu bizingire n'ebintu bichere, banabishire empumukiro zani amesho gabo, nana shigirwe ezinga omu charagati kabo. 27Abakulu bage omu charagati kage ziri nkambwa z'elubala ziri zalonza eby'okuhigwa; okushesha eshagama, n'okubihya omurhima, babone obunguke omu njira erha kwirire. 28N'abalebi bage bashigirwe oku shwagara erhachangirwe bwinja, babona ebya busha, n'okuleba olulimi lwabo n'okuderha: Nahano Nyamuzinda aderhere ntya, omu mango Nahano arhaderhere.29Abantu b'echihugo bakolere oku bubi n'okunyega; nechi, balibwize ababulirwa nab'enyifinjo, balibwize abahisi nk'oku byakanaba.30Nalonzeze omuntu omu charagati kabo, owajira echizimbero n'okuyimanga haguma nani ahola hashandere enyanya z'echihugo, yi ntachibihya; aliko nta bwene omuntu. 31Enyanya z'oko na shesha oburhe bwani enyanya zabo; nabihyabo oku muliro g'oburhe bwani; nalerha enjira yabo bonine enyanya z'amarhwe gabo, Nahano Nyamuzinda aderhere.
Chapter 23

1Omwazi gwa Nahano gwayinja emwani kandi, gwaderha: 2mwen'abantu, baliri bakazi babiri, banyere ba mukazi muguma; 3Babaraga omu Misiri; babaraga omu mango g'obusole bwabo; ahola amabere gabo gashegesha, na ahola amonka g'obunyere gabo gadeka. 4Olubere baluhamagala Ohola, na mwali wabo Oholiba; baliri bani, baburha emisole n'abanyere. Amazino gabo gaderhwa Samariya ye Ohola. Yerusalemu y'e Oholiba.5Ohola ahemuka; arukuza n'okusimiriza aberalume bage, abanya-Suriya n'abalungwe bage. 6Bayambala emishangi y'erangi ly'obule, chirongozi mukulu w'echishagala n'abarhambo, emisole yoshi na basimiriza kuhika oku mirhima, n'abagenda oku ndogomi. 7Abaraga haguma nabo, n'oku ntwali zoshi z'abana b'e Asuriya; Achihemula haguma nabo boshi n'ebyola byaba bikolerere; ahemuka haguma n'eshushanyo zabo zoshi.8Arhachihanaga oku bubaraga bwage e'Misiri: Bulala balilere haguma naye omu busole bwage, bahuma n'oku mabere gage gw'obubikira, balema bayalagaza obubaraga bwabo okuye. 9Che chirhumire namuhanaga omu fune z'aberalume, n'omu fune z'abana b'e Suriya, mpu byarhuma arukuza, akaliha, changwa akulera, 10bamushukula ayorha mushugunu. Arola bagala bage n'abali bage, abayirha yenine na kere changwa engorho; bamuhamagala omu bakazi enyuma ly'oku muchira emanja oku byajirire.11Mwali wabo Oholiba abona ntyo; obuzigire bwage bwakeha; obu baraga bwage bwalusha obwa mwali wabo. 12akalihira abana b'e Suriya na chirongozi mukulu w'echishagala, abarhambo n'abalungwe, bayambala bwinja, abagenda oku ndogomi bazijako, n'emisole yoshi n'abasimirizi babo. 13na bona oku ahemukire, nka muguma n'owindi bakulikira eyola njira.14Aja hale omu bubaraga bwage, abona abantu bachapirwe oku lukuta n'eshushano za ba Kalideyo z'ebara ly'eshagama. 15haguma n'emikaba bayambere omu pindi, n'ebishema by'okurhwe, byoshi byali nka bya barhambo, haba abana b'e Babeli, na'ba Kalideyo n'echihugo chabo.16Oku balolereza obwambere, aba kalihira, n'okurhuma emyazi e'kalideyo. 17Abana b'e Babeli baja emunda ali oku shangira enchingo z'obuzigire, n'oku hemuka nabo, n'omurhima gwage gwa chikula akubo.18Achiyerekana oku ali mbaraga, achileka mushugunu, achileka busha, omurhima gwani gwa cikula ku okuye, nk'oko murhima gwani gwa chikulaga ku mwali wabo. 19Aliza obubaraga bwage oku ganiza esiku z'obusole bwage, amango alemaga abaragira omu chihugo ch'e Misiri.20Ali kalihire, akulerha omu bubaraga, omubiri gwaba nka ndogomi, ashegerera nka farasi. 21Ayibuka obubi bw'omu busole bwage. N'amango abanya Misiri balemaga bakerekenya amabere gawe, mabere gw'obubikira bwawe garhumire.22che chirhumire, Oholiba, aderha Nahano, Nyamuzinda: Lola oku na kushombanyisa n'aberalume bawe, n'okubo omurhima gwawe gwa chikula oku balerha n'oku byoherhe bakugaye. 23Abana b'e Babeli na b'e Kalideyo, abarhwali, abami na b'ehano, n'abana b'e Suriya haguma nabo, emisole n'abasimirizi, naba chirongozi boshi b'echishagala n'abarhambo, n'abarhambo bachiyerekana, boshi baja oku farasi.24balambagira haguma n'emiherho eri banagayire emitugari n'eshareti y'ebigarha n'olubaga lunene haguma n'empenzi zizibuzibu n'empenzi zigekegeke, haguma n'esapo, bagendera eri banakugayire n'okubaha olubanja, n'oku njibakuchira olubanja oku marhegeko gabo. 25na shandaza oburhe bwani oku w'oyo, na nji bakujira kubi haguma n'oburhe nji bakuch'ezulu n'amarhwiri, n'ebiyorhere nji bya kumbagalira omu ngorho; nji barhola bagala bawe n'abali bawe, n'ebinji byayorha nji byalibwa changwa okuyoswa n'omuliro.26Nji bayambula emishangi yawe, n'okukula obwinja n'amagerha gawe. 27Nji n'amalisa obubi bwawe n'obubaraga bwawe omu chihugo ch'e Misiri. Orhachigendaga wa balolereza, nji orhachiganiza oku by'e Misiri.28Bulala ntyo Nahano, Nyamuzinda lola namakuheba omu fune y'abakugayire, n'omu fune y'abola omurhima gwawe gwa chikulire okubo. 29Nji bakujira kubi n'omujinya, nji bakul'obuhushi bwabo boshi, nji banakuleka weshi butambara, n'eshonyi z'okuchihana bubaraga nji bwamenyikana, n'okububi bwawe n'obubaraga bwawe.30Ebyo bintu nji byakuyinjira, bulala oli wabaraga n'olubaga, bulala yi wahemuka n'eshushanyo zabo. 31Walilambagire omu njira z'amwali wenyu n'amaheba okucha kwage omu fune zawe.32Nantyo Nahano Nyamuzinda aderha: Nji wanywa okucha kwa mwali wenyu oku bunene n'oku bule. Nja kujira chintu chiyengehere n'okukushekera, abirhola bwenene.33Nji wayunjula obulalu n'amalumwa; kwaba kucha k'okurhaba wenine n'oku rhabihya, kucha kwa mwali wenyu Samariya. 34Nji warhunywa, n'oku mumalisiza, n'oku muchagulanga bichira nji washashanyulira amabere. Bulala nali shambere, aderha Nahano, Nyamuzinda.35Che chirhumire ntyo ku Nahano, Nyamuzinda aderha: Bulala wanyibirire, bulala wakabulire enyuma w'omugongo gwawe, oheke amalibuko haguma n'obubi n'obubaraga bwawe.36Nyamuzinda ambwira: Mwen'omuntu, nji wacha olubanja lwa Ohola na Oholiba? 37Babahanire oku buhushi, hali eshagama n'efune zabo; bajirire obuhushi haguma n'eshushanyo zabo; n'abana baburhire, babageza omu muliro mpu bibe biryo byabo.38Lolaga kandi ebi mwanjirire: Wabihize obuchesibwa bwani omu lusiku luli kuguma, n'oku bihya oku hindamula obuchesibwa, emperero zani. 39N'oku baherhe barherekera abana babo oku bazimu, balema bagenda oku lusiku lw'oku buchesibwa, lwani mpu babihye, n'ebyola bibajirire omunju yani.40Na ntyola balema balonza abantu barhenga hale. Babarhumira emyazi, lolaga bayinjire. Oku bowe bayoga, aheba ebiboneso oku mesho, n'oku chiyambulira obulimbi. 41Ayikala oku nchingo ekwirire, embere y'olwibo bakuyerekeze, aheba kw'obuku n'amavurha.42Oyunve olwamo lunene lw'obushagaluke; omu chigusho ch'abantu hayinja empinga ye Sabe, bayambisizwe ebikomo oku fune z'abanyere babiri, n'ebishema oku marhwe gabo.43Naderha oku mwambali washajire omu bubaraga bwawe, nji wachimuyinjira? 44Ayinja emunda ali nka kula waja emwe mbaraga; na ntyo kuwajaga emwa Ohola na Oholiba. Abola bakazi bw'obunizi. 45Aliko abantu bw'okuli nji baja olubanja, nka kula bachira abakazi b'embaraga olubanja. Nka kula bachira olubanja abashesha eshagama; bulala bali bahushi, hali eshagama omu fune zabo.46Bulala ntyo ku Nahano Nyamuzinda nji na bajirir'amabi manene. Nji babageze omu misi n'abanyegana. 47Olubaga lunene lubakwebe amabale, n'okubashinga engorho, banayirha abarhabana n'abanyere, nji bayosa enju zabo n'omuliro.48Nji nakula obunizi omu chihugo, abakazi boshi nji bahabwa enyigirizo, nji barhachijira obunizi nk'obwenyu. 49Harhakachiba obunizi oku mwabo. Na nji mwaheka ebyaha n'eshushanyo. Nji mwamenya oku ndi Nahano Nyamuzinda.

Chapter 24

1Omu siku ekumi z'omwezi gw'ekumi , mwaka gwa kali mwenda, omwazi gwa Nyamuzinda gw'ampikira, n'oku derha mpu: 2Mwene muntu, ohire olwandiko oku lusiku lwaz'ene, omwami w'e Babeli, ahika e'Yerusalemu mw'olo lusiku lon'olo.3Olonze omugano oku lubaga lwani lurhayunva, obabwire: Ntya kwa derhere Lulema, Nyamuzinda: Ohire, ohire enyungu, ona shukire mw'amenji. 4Ohire mw'ebichira by'enyama, ebichira byoshi bikwirire, echiberu, echirhugo, obumbemo amavuha gakwirire bwenene. 5Olondole omu bibuzi echikwirire; ohire eshali omu chirimbiko; edogorhe n'okubirunduka bulala n'amavuha n'ago ga kwanene gahondoke nago.6Ntyo, kunderhere nyono Nahano Nyamuzindsa: Buhanya bw'ahantu bashesha mw'eshagama, bulala chiri nka chirimbiko chibumbire enzima n'eyo nzima erharhengaako! Oyikule nguma kunguma buzira kulondola mw'entongo.7Bulala eshagama yasheshekalagaa henachiry'aho, eri oku mabale butambara, arhayishesheraga oku daho mpu bashukire kw'akachulo. 8Yeja y'ashula oburhe bwani yi naja n'achihola, n'abahira eshagama oku mabale butambara n'okurhayishukira kw'obudaka.9Che chirhumire na derha nyono Nahano Nyamuzinda: Buhanya bw'echihugo ch'okushesha eshagama! Nani ndonzeze okujira aho echirimbiko chinene. 10Lunde eshaali, koleza omuliro, yenda bwinja eminyofu, lunga enyama enune n'amavuha gasingonoke.11Kandi ohire kahungu orhali muchintu oku chiko, yichidagarha n'okumonyoka n'omuliro, kuhika ezinga lirhenge n'enzima ehungumuke. 12Kuchirhamya oku busha n'emikolo, bulala hali okw'enzima erhakarhenga n'omuliro.13Omu kuzinga kwawe buli buhushi, bulala nakushukagaa orhana komagaa orhakanachiko n'ezinga lyawe kuhika amango oburhe bwahwa imperhe enyanya zawe ogali koma.14Nyono Nahano, nyenaderhaga oku ebyo byahikira nyenji nabijira, ntakanagaluka enyuma ntakanaba n'obonjo eri oku babalira. Nji wa hanwa kugerera enjira zawe n'ebijiro byawe bibi, ntyo kunderhere nyono Nahano Nyamuzinda.15Omwazi gwa Nyamuzinda gw'ampikira mpu: 16Mwene muntu, olole kwonine, nayirha ngasi muntu osima bwenene akanuke, s'aliko orhachidumyaga, orhamulakiraga mpu orhoze emiziga. 17Onihe kububuya orhanashibaga wajira emishibo y'emifu, oyambale ensirha n'echirato chawe omu magulu, orhagembaga amanwa, orhanalyaga oku biryo byabo.18Nakazigi shambalira olubaga eyo myazi esezi, oku mukani akanuka egolo. Eri bucha esezi, n'ajira okuna lirhegekerwe.19Olubaga lwambwira mpu: Sorharhubwira k'okuderha gurhe eby'oli wajira? 20Nabashuza mpu: Omwazi gwa Nyamuzinda gw'ampikira guderhere oku: 21Obwire aba Israeli oku: Nyono Nahano Nyamuzinda nderhere: Oku nkola nahemula ahantu hani hachesizwe, hala harhuma muchibona, ahantu harhuma mwashagaluka. Bagala benyu n'abali benyu mwalekaga e'Yerusalemu bahwa oku machumu.22Nenyu mwajira kulala nana jiraga; murhakashukira akalevula kenyu, eri okulya ebiryo byabo. 23Njimwayambala ebigunira okw'irhwe n'ebirato omu magulu, murhakachidudumya eri kulaka; s'aliko njimwa sherera enyanya z'ebyaha byenyu, nji mwaja mwalakirana mwenine ku mwenine. Ezekieli njaba chimanyiso chenyu. 24Nji mwajira kulala anajiraga. N'amango ebyo byoshi nji byajirika njimwa menya oku nyono nye Nahano Nyamuzinda.25Nawe mwene muntu, olusiku nji nabakula kw'echirhuma bajira emisi, obushagaluke bwabo n'oku chibona kw'abo, n'okuba n'obulangalire oku mesho n'oku hantu oku busime bw'abo oku bagala babo n'abali babo. 26Olo lusiku nfulamukizi nguma njiya yinja emund'oli kukubwira oku marhwiri. 27Mw'olo lusiku, obunu bwawe yinji bwashwekuka enyanya z'enfulamukizi hanji waderhera aho; orhakachiba kaduma, nji bamenyera oku nyono Nahano.
Chapter 25

1Omwazi gwa nahano gwa mpikira mpu: 2Mwene muntu, oyerekeze amalanga gawe emunda abana b'Amoni bali n'okubalebera!3Nj'obwire abana b'Amoni oku: Muyunvirize omwazi gwa Namahanga, Nahano! ntya ku Namahanga Nahano aderhere: Bulala wanaderhaga: Aha! Aha! Enyanya ly'aka Nyamuzinda kani g'amango bakahemulaga, mwanaka gayaguza echihugo che Israeli amango chali chisharhire, g'amango abantu b'e Yuda bali bamahekwa buja. 4Olole oku nama kuhana oku bantu b'ebushoshokero bw'ezuba; njiba kurhambula omu charagati kawe n'olugurhu; njibabika mw'enju zabo, njibalya amalehe gawe n'okunywa amarha gawe. 5Njinajira Raba bulambo bw'engamiya, n'echihugo ch'abana b'Amoni chigusho ch'embuzi. Yinji mwamenya oku nye Nyamuzinda.6Bulala ntya kwa derhere Nahano, Nyamuzinda: Bulala washurhaga omu fune n'okubanda amagulu, bulala wasimaga amalibuko omu ndalala z'omurhima enyanya z'obudaka bwe Israeli, 7Lolaga oku namahira efune zani enyanya zawe, namana kuleka obe biryo by'olubaga; nakumala omu charagati k'abantu. Nakukula omuluganjo lw'echihugo, namakubihya. Nji wa menya oku ndi Nahano.8Ntya ku Nahano Nyamuzinda aderhere: Bulala Moabu na Seiri baderhere mpu: Talaga oku enju ya Yuda eshushene n'olubaga loshi! 9Enyanya ly'oko, lolaga, naleka entambi z'e Moabu oku lunda lw'ebishagala luli oku mbibi zage esimirwe omu chihugo, Beti-Yesimoti, Bali-Meoni, n'e Kiriataimu; 10Nashwekula oku bana b'ebuhulukiro bw'ezuba, barhashinganene oku bana be Amoni n'oku bahereza y'abana b'Amoni bayorha omu luganjo lw'echihugo. 11Njina chijira emanja enyanya za Moabu, Nantyo nji bamenya oku nye Nyamuzinda.12Ku Nahano Nyamuzinda aderhere intya: Bulala Edomu agalwire amabi kw'agandi oku nju z'e Yuda, n'oku chishimana akagala byoshi omu kugalulira okubo; 13Ntya ku Nahano Nyamuzinda aderhere: Namahira efune enyanya za Edomu, namala abantu n'ebirhungano, n'okujira mpinga ye Tamari kuhika e'Dedani, bayirhwa oku mupanga.14Njina chiholera oku Edomu oku fune z'olubaga lwani lw'e Israeli. Njibajira omu Edomu kugerera oburhe bwani, na kugerera oburhe bwani, na kugerera amalibuko gani gakalihire nabo nji bamenya okuchiholera kwani, Nahano Nyamuzinda aderhere!15Ntya ku Nahano Nyamuzinda aderhere: Bulala Abafilisitini ibachihira omu kuchiholera, bulala bali bachiholera oku malibuko n'omu ndalala y'omurhima, omu kulonza okubihya byoshi, omu mugayo gugendekerere, 16ntya ku Nahano, Nyamuzinda aderhere: Lolaga, na mahira efune yani enyanya z'Abafilisitini, namal'Abakereti, n'oku bihya ebiyorhere oku lunda lw'enyanja nzibuzibu. 17Njina kola omu kuchiholera binene enyanya zabo; omu ku balibuza okuburhe, nahola hanji bamenyera oku nyono nye Nyamuzinda wabo, amango najira enyanya zabo oku chiholera.

Chapter 26

1Omu mwaka gw'ekumi na muguma, oku lusiku lw'embere lw'omwezi, omwazi gwa Nahano gw'ampikira mpu: 2mwene muntuu, bulala Tiro aderhere enyanya z'e Yerusalemu: Ah! Ah! Avunikire owaliri lunvi lw'olubaga! Ampindamukire, njina chishinga bulala abihire!3Enyanya z'oko, ntya ku Nahano Nyamuzinda aderhere: Lolaga, nkudoseze w'oyo Tiro, nakurharamya kw'olubaga lunene enyanya zawe, nka nyanja nene eri yarheramya omulaba. 4Nabo njibabihya esimikiro z'e Tiro, njiba lwisa enzunguliro zabo, kon'oko, njina bachulira kw'akachulo, njina bajira nk'amabale butambara;5Omu nyanja nene munjibaba nk'ahantu balambulira emilaga; bulala na derhere; ku Nahano Nyamuzinda aderhere ntyo. Njina bajira nk'amabale butambara. 6Abanyere babo bali omu mashwa, njiba yirhwa oku mupanga. Naho hanji bamenyera oku nye Nahano.7Bulala ntya ku Nahano, Nyamuzinda aderhere: Mulole, Nalerha oku lunda lw'enyanja y'e Tiro, Nebukadeneza omwami w'e Babeli, omwami w'abami haguma n'epunda, n'emituga y'ebirha, n'abalala bayinji kuzilambagiza, haguma n'olubaga lunene. 8Njayira abanyere bawe oku mupanga bw'okulunda lw'enju, nji bajira enyanyanz'enyu ebishandiro, nja kurheramya omu kabuga n'oku kuyandagaziza kw'ebishahu.9Njarhalira oku mihuku oku bibembero byawe n'oku hindamula omu zunguluko gwawe n'embasha. 10Oku bunene bw'e Farasi zabo bakuchulira akachulo; ebibembero byawe nji byadirhimana oku lwamo lw'abagenda oku Farasi; z'enkurudumu n'emittuga, amango baja oku nyunvi zawe nka kulala wakanaja ahantu h'okubihya. 11Njalabarha emikaba yawe yoshi n'ebinogosho by'efarasi zabo; nja yirha olubaga lwawe oku mupanga, n'esimikiro zawe enyanya z'okushinga, njizarhoga oku daho.12Nji bakula obugali bwawe, n'okuhiga oburhimbuzi bwawe, n'okurhoza ebizimbero byawe, njibakula enju zawe z'oku chisimisizamo n'oku kabula amabale omu charagati k'enyinji zawe, eshali n'akachulo kawe. 13Njinahanza olwamo lw'enyimpo zawe n'eri ntakuchiyunva omulenge gw'emilizi yawe. 14Njina jira akasongero kawe nka bale litambara; njiwaba nka hantu halala h'oku shanjira emilaga eri orhakanachiyumbakwa. Bulala nyono Nahano Nyamuzinda naderhere; kunderhere Nahano Nyamuzinda.15Ntya kunderhere oku bene Tiro nyono Nahano Nyamuzinda w'esiku n'amango: Oku lwamo lw'okurhoga kwawe, amango emifu yamalibuzwa, amango olubaga luli omu charagati kawe, ebizimba byanadirhimana. 16Abakulu boshi b'enyanja enene, nji bayandagala okubirhi byabo by'obwami. N'okuhogola emyambalo yabo y'obwami n'okukula emishangi ehangirwe bwinja. Hanjibagwarhirwa n'obuba, n'okuyikala okudaho; ngasi17Bashambala enyanya zawe oku buhanya n'oku derha: Ehyo gurhe! Washandezwe, w'oyo waliri lubaga lugendekere oku nyanja enene, chihugo chikengerwe, ch'emisi oku nyanja. Oshandazwe n'olubaga lwawe, lwaliri luyoboherwe n'abantu boshi baliri emusikesike gwawe. 18Nantya ebizimba byadirhimana olusiku lw'okuhimwa kwawe, ebizimba by'enyanja enene bayoboha enyanya y'obuzinda bwawe.19Nyono Nahano Nyamuzinda nderhere mpu: Hano nkushereza waba nka hantu h'empinga, nka hantu harhali bantu, amango n'arhanya enyanya zawe amabi, n'anderhe amenji g'omu nyanja gakumire. 20Nakulibinsa haguma na balala boshi bayandagere ekuzimu, nakuhira eshishi y'obudaka, halala hakomere esiku n'amango hashegerere n'abalala bayandagere ekuzimu, y'orha rhanachiba hantu hali abantu, erenge lyawe liri bishagala by'abantu bachizene. 21Nakujira obe wakuyobwohwa, n'ago mango waba eri okula wabusha. Bakulonza bana kubule, bulala bw'obwaba buzinda bwawe obo. Nyono nye Nahano, Nyamuzinda nderhere ntyo.
Chapter 27

1Omwazi gwa Nahano, gwa ngerera gwa derha: 2Nawe mwene omuntu, jira Tiro abe w'oku kurhuluza. 3W'ebwire Tito; w'oyo weyikere emusikesike gw'enyanya wayambuka haguma n'olubaga lunene lw'ebizimba: Ntyo kwa derhere Nahano, Nyamuzinda; Tiro, wakazagi derha: mpu: ndi mwimana oku bwinja.4Echishagala chawe chiri aha charagati k'amenji ganene. Abayumbasi bakwizize obwinja bwawe. 5Haguma n'embaho z'eShipre z'e Seniri, bakolere, ebyawe byoshi. Barholere n'embaho ze Sedreya Libanoni, oku kuyumbakira emiringoti.6Babejer'engasi n'emirhi y'e bazani. N'ebichumbi haguma n'ehembi ligonyerwe omu mpaho. N'okubilerha birhenga omu bizimba by'e Kitima. 7Obwinja bw'eChitani ch'e Misiri chiri ky'obwishengerere lyaba mwinda gwawe wa jiramo olushenge. Emishangi edukwire n'eyo muhondo, y'omu bizimba by'Elisha, biwa yumbakire.8Abanya Sidoni n'Aba Ravidi baliri bw'oku kuvugama; Babalire barhenga aha charagati kawe. Oho; Tiri baliri bw'okukulambagiza entege. 9Abajinji b'e Gwebala n'abakozi babo b'emisi baliri emwawe; omu kuyirhula ebirhule. Amarho goshi by'oku nyanja n'abilambagiza byoshi baliri emwawe. Omu kugulirana eby'okulya.10Abe Perusi, abe Luda n'abe Puto, bakagazagi kola omu nfola miherho yawe. Baliri bantu b'ebirha. babikaraga emwawe empenzi n'esapo. 11Abantu b'e Aruwada n'enfola miherho enyanya w'ebizimbero, n'abalume bw'obushiru bazungulukire olugurhu lwawe. Balibikire empenzi zabo oku bizimbero byoshi. Babijira obwinja bubonekene loshi.12Ab'e tarasisi bakazagi yambuka nawe; enyanya y'ebintu byoshi binene waliherhe. Efuranga n'ebyuma, amanjanja; byayunjuz'amako gawe. 13Yawana, Tabali na Meshaki bakazaga chulisa haguma nawe. Barhasaga hana abakozi, n'ebintu by'ashaba.14Abo munju ya Tagarma, barheganyaga ama soko g'epunda ab'oku zilambagiza, n'ez'ebyuma byazo. 15abana ba Dedano, bakazagi guza haguma nawe. Abarhimbuzi banene bw'omubirwa, bagerere omu fune zawe. Bakujuhaga n'amahembi g'enjovu n'empingo.16Suriya akazagi kulisa haguma nawe; enyanya w'ebintu byawe binene. 17Yuda n'ebihugo by'E Israeli, bakazagi gulisa haguma nawe. Bakazagi hana ebyakolwa e'Minishi. Ebintu by'amabara, obuchi, amavurha, n'amarashi kurangulisa n'oburhimbuzi bwawe. 18Damasi akazagi rhimbula haguma nawe. Enyanya y'obunene bw'ebintu byawe; Ajaga kulerhera elivayi ly'Helibona, n'obulingiti bw'omweru.19Vedana na Yavana, kurhengera e'Uzala, bakazagi kulerhera ebyuma bishashwirwe. Ebyuma bichulirwe, akabati, n'amasheke, g'amarashi, bibakazagi kulerha oku bintu byawe. 20Dedana akazagi gulisa haguma nawe. Akazagi kulerha amalingirhi g'epunda. 21Arabiya n'Abarwali boshi b'e Kedara bakazagi gulisa haguma nawe. Oburhimbuzi bwabo bwaliri, embuzi, engandabuzi n'empanzi.22Abarhimbuzi b'e Seba nab'e Raema bakazagi kulisa haguma nawe. Ebinja byoshi by'amarashi, ngasi buko bw'amabale g'akachiro n'ehoro. Bakazagi kujuha oku bintu byawe. 23Sharana, Kanana, na Edeni, abarhimbuzi b'e Seba b'e Asuriya, Ekimada, bakazagi kulisa haguma nawe.24Bakazagi gulisa haguma nawe emyambalo y'akachiro; Ebishuli by'erangi ly'obulee by'okuhangwa. Obugale bw'emyenda eyunjwire omu sanduku, eshwekerwe n'emigozi elukirwe n'emirhi ye Cederela. Abaheka omu chambu. 25Amarho ga Tarasisi kagazagi yambusa ebintu byawe. Waliri mugale omu kuj'erenge ly'enyanya.26Abasale bawe bakuzungulusiz'oku nyanja. Omu yaga gw'ebushoshokero bw'ezuba gw'akuvunira oku nyanja. 27Obukire bwawe, ebyambu byawe n'oburhimbuzi bwawe, abakuvugama, n'abakuyirhe. n'abaliyimangire ebyashara byawe, baliri barwagana boshi bali emwawe, n'olubaga loshi lulimwawe, bezikire aha charagati k'enyanja. Amango wa homba.28Hano bayunva olwamo lw'abasale bawe. Ebikunguzo byoshi biri emurhambi byana gera m'omusisi. 29Naboshi bali bavugama, b'erhenge omu marho gabo. Abakal'omu nyanja, n'abasale b'enyanja; Bebere emushengo. 30Bekuhamagale; n'okujira olwamo lukalihire, bana chihira akachulo omurhwe. N'oku chigalagula omuluvu.31Bechigemb'amanwa enyanya zawe; Beyambale ebigunira, b'ena kulakire n'emiziga minene. 32Bakazi ku derhako, hano baba bali bonine omu mwishingo gwabo. Nde waliri nka Tiro, kuguma na chilira chizungu cha shandezwe omu nyanja. 33Ey'ebintu byawe byarhengaga omu nyanja; wakonagilis'olubaga lunene. N'ebunene bw'ebintu byawe n'omu burhimbuzi. Walichizize mwami w'egulu.34N'amango wa vunagwa n'omulaba, amango wa hirhigirhaga omu nyanja, oburhimbuzi bwawe, n'olubaga loshi. bya hirigirha haguma nawe. 35Abanya birha boshi bali omu buba enyanya zawe. Mwami wabo ayubahire. Amalanga gabo ga hindamukire. 36Abarhimbuzi bw'omu lubaga bali bakulakirira; Bulala wa marhuma bager'omusisi, oli wabusha, orhakana chiba haguma nabo.
Chapter 28

1Omwazi gwa Nahano gwa ngerera mweyi myazi gwa derha mpu: 2Mwene muntu, bwira omurhwali wa Tiro: Ntya ku Nahano Nyamuzinda aderhere: Omurhima gwawe gwa zukire; wana derhere: Ndi Nyamuzinda. Nyikere oku ntebe ya Nyamuzinda omu kagarhi k'enyanja. N'obo oli muntu s'orhali Nyamuzinda, wachihereza omurhima gushushire n'ogwa Nyamuzinda. 3Tala, olimurhimanya kulusha Danieli. Ntaye orhimanyize kukulusha.4Oburhimanyi haguma n'obukenge bwawe; wachihere obuchire, wahakire ehoro n'efuranga omu buhirhi bwawe. 5Okubutundu bwawe, n'oku bwenge bwawe, wayunjulirana obugale. N'enyanya y'obuchire bwawe, omurhima gwawe gwa gwarhire obunene.6Che chirhumire, ntya ku Nahano aderhere, Nyamuzinda. Bulala achiyirika Nyamuzinda. 7Tala, nakulerha abinjira, balala bakalihire bw'omu lubaga. Obola burhimanyi bwawe bubi ba bushurha n'engorho. bana bihye obwinja bwawe.8Bakurhogeza omu mwina. Ofe nka balira bafa bashurhirwe. Aha charagati k'enyanya. 9Embere y'olufu lwawe, we derhe: ndi Nyamuzinda? Webe muntu s'orhakaba Nyamuzinda omu fune z'abe kuyirhe. 10Wefe olufu lwabarha kembwirwe, omu fune z'abinjira. Bulala nyono na derhere: Aderhere Nahano, Nyamuzinda.11Omwazi gwa Nyamuzinda gwa ngerera mpu: 12Mwene muntu, ogende oderhere ogu mwazi gw'okulakisa emwa mwami we Tiro! Nji wa mubwira: Ntyo kw'aderhere Nahano; Nyamuzinda wakazagi yiganya aka fundo, waliri lwiganyo lw'obushinganyanya. Weli yunjulirene obwirhohye oku bwinja. 13Waliri Edeni, omushwa ly'amasima; wali yunjulirene amabale goshi g'akachiro. Kurhenga e'Saridona, e'Topaze; e'Diama; ag'e Chisolita, ag'e Oniyi, ag'e Safiri, ag'e Esikaribula, ag'e Meranda n'e Horo; abashurh'engoma bawe n'aba ziha emilizi bawe baliri omu mulimo gwawe. Byarheganywaga amango wa lemwagwa.14Weli Kerubi mulanzi, omu byubi ey'ali mukozi. Nali kuhere enyanya y'entondo echere ya Nyamuzinda wakazagi lambagira aha charagati k'amabale g'amasasi g'omuliro. 15Waliri lwiganyo omu njira zawe, gurhenga amango waburhwaga kuhika amango obubi bwa kubonekagako.16Oku burhimbuzi bwawe bunene wayunjulirene ebyaha n'obubi. Naku yandagaza kurhenga oku ntondo ya Nyamuzinda. Nama kunyega na kerubi wakazagi kulanga. Omu kagarhi k'amabale g'amasasi g'omuliro. 17Omurhima gwawe gwa hemukire enyanya y'obuchibone bw'obwinja bwawe. Wabihize oburhimanya bwawe enyanya y'erenge lyawe libi. Nakukabula oku budaka, naku jira masheka g'abami.18Obunene bw'amabi gawe, obulyalya bw'oburhimbuzi bwawe bya rhumire wa hemukira oluherero lwawe. Nyeku kulire aha charagati kawe omuliro gwa kuyosa, nakuhindamula luvu omu gulu: Omu mesho ga boshi bali bakulola. 19Boshi bakuyinji omu lubaga bali omu buba enyanya zawe. Okola oli wa busha orhaka chibaho loshi.20Omwazi gwa Nahano gwanjako, gwa derha mpu: 21Mwene muntu, hindamukira e'Sidona; Oderhe kw'ebila binwa bw'obulebi. 22Oderhe mpu: Ntya kw'aderhere Nahano, Nyamuzinda; Leba ku Sidona! Nalonza nj'erenge aha charagati kawe; Bamenye okundi Nyamuzinda. Hanomba nama muhereza obuhane. Ntyo na nyerekane obushinganyanya bwani aha charagati kage.23Nyentume echinjira omu charagati kage; nye sheshe eshagama omu njira zabo; emifu ye kumbagalire aha charagati kage. Engorho bamugerekere omu marhambirhambi ya mushurha; Anamenya okundi Nyamuzinda. 24Obola arhaka chiba w'enju ya Israeli. Oli mushaki gwa kalemaza, oli lukere lwaka bera. Omu bazungulukire, naba musuzagwire. Bemenye oku ndi Nahano, Nyamuzinda.25Ntya kwa derhere Nahano Nyamuzinda, mpu: Amango nahira haguma enju ya Israeli aha charagati kw'olubaga lwa shererere. Nye yerekane obuchese bwani omu mesho gw'olubaga, benalame omu chihugo nye hereze omwambali wa Yakobo. 26Balamamo n'omurhula, be yumbake enju bana hinge emizabibu n'omurhula; amango n'ahana obuhane kuboshi bazungulukire banasuzagwire. Benamenye oku ndi Nahano, Nyamuzinda wabo.

Chapter 29

1Omwaka gw'ekumi, olusiku lw'ekumi na kabiri gw'omwezi gw'ekumi; omwazi gwa Nahano gwa ntogerako gwa derha mpu: 2Mwene muntu, hindamukira Farao, mwami w'e Misiri, oderhe oku myazi y'obulebi oku Misiri yoshi! 3Oderhe, omu bwire mpu: Ntya kwa derhere Nahano Nyamuzinda; tala ntakulika wani Farao, mwami w'e Misiri. Mamba munene okuburhira ahagarhi k'enyanja zawe. Ana derha: Enyanja yani ali nyono, nyono nye na chijiraga!4Nyehire emigera oku bunu bwawe, Nye shweke efi oku magamba gawe, efi z'omu nyanja yawe. Nye na kukule aha charagati k'amenji gawe. Haguma n'efi zoshi zirimo; ze shwekerwe oku magamba gawe. 5Naku kabula omu mpinga; w'oyo n'efi zawe z'omu nyanja yawe. Wakumbagala omu shwa lyawe; orhaka rhalwa, orhakana rhabalwa. Nye kuhane oku Simba z'elubala n'enyunyi z'empingu, nye kuhane zikulye.6N'abanya Misiri bemenye boshi oku nandi Nahano: Bulala, baliri begamirwa b'olusheke lw'enju ya Israeli. 7Amango bakurholaga omu fune, wa chikula, wana bavunangula ebirhugo byoshi. Amango bakuyegamiraga; wa chibona. Bager'omusisi omunda.8Che chirhumire Nahano, Nyamuzinda ama derha ntya: Talaga na kulerhera engorho; aha charagati kawe ya niguza abantu n'ebirhungano. 9Echihugo che Misiri cha hindamuka mpinga, na buhanya. na ntyo be menye oku ndi Nahano, Nyamuzinda; bulala aderhere: Enyanja eri yani, Nyono nyena yilemaga. 10Talaga, che chirhumire, nta chikuliko, ntali n'oku nyanja zawe. Nahindamula echihugo ch'e Misiri kuba mpinga na buhanya. kurhangirira e'Migodalo kuhika e'Sewene na kugera oku mbibi z'e Etiopiya.11Nta kugulu kw'omuntu kw'echigereho, nta kugulu kw'echirhungano kw'echigereho. Misiri ayorha bushugunu myaka makumi mane. 12Echihugo ch'e Misiri na chikula aha charagati k'ebindi bihugo byarhengere. N'ebishagala byage bye bizwe aha charagati k'ebishagala bibizizwe. Amango ga myaka makumi mane. Abanya Misiri, nye bashandaze aha charagati kw'olubaga, nabagaba gaba omu bindi bihugo.13Ntya ku Nahano, Nyamuzinda aderhere: Amango ga myaka makumi mane, njinahira abanya Misiri haguma, aha charagati bali bashandalire. 14Nye galule abahekerwe buja b'e Misiri; nji nabaheka omu chihugo baburhwagamo. bayumbakemo obwami burhaherhe misi.15Misiri yanaba bwami bw'emisi omu mami goshi, arhaka chirhegeka abandi. namu yandagaza yaleka kukazi chibona oku lundi lubaga. 16Obula bwami burhachiba bw'enju ya Israeli erhachiba chihugo ch'oku chizera. Ye muyibuse obubi bwage, amango aba hindamukira. bana menya oku nandi Nahano, Nyamuzinda.17Omwaka gwa makumyabiri na mushanvu; lusiku lw'embere lw'omwezi gwa burhanzi; omwazi gwa Nyamuzinda gwa mbwira: mw'ogu mwazi: 18Mwene muntu, Nabukandeneza, mwami w'e Babeli. Amarhola omuhigo gukwirire oku nfola miherho yage enyanya ya Tiro. Amarhwe goshi gabere mpala, ebirhugo byoshi bya zamukire. Na ntako bakulire e'Tiro nka luhembo, eri yewe, eri enfola miherho yage. Oku mirimo omukolere.19Che chirhumire, ntya ku Nahano, Nyamuzinda aderhere: Tala, nahereze Nabukandineza, mwami w'e Babeli, echihugo ch'e Misiri, nja kulamo obugale. Yerholemo emifu, yesahure y'obugale; yenaba luhembo oku nfola miherho zage. 20Oku malibuko g'omulimo ajiraga enyanya ya Tiro; nama muhereza echihugo ch'e Misiri; Bulala ba nkolere.21Mw'ago mango, nye hereze enju ya Israeli emisi. N'oku yemera omwazi wakaderha aha charagati kabo; bana menye oku nyono nye Nahano.

Chapter 30

1Omwazi gwa Nahano gwa mbwira mweyi myazi mpu: 2Mwene muntu yigiriza oderhe: Ntya, ku Nahano aderhere: Muganye! Omusiku z'obuhanya! 3Bulala esiku ziri hofi, esiku za Nahano ziri hofi; siku z'omwizimya: Njigab'amango gw'olubaga.4Engorho yaja omu Misiri, n'obuba bwaja omu Etiyopia. Amango emifu ya hindagulika omu Misiri. Amango barhondera ku gugumba obugale bwabo, N'amango echisisi chabo cha hindamulwa. 5Etiyopiya, Puto, Ludo, Arabi yoshi, Etiyopia na bene echihugo chiri haguma nabo, be shurhwe haguma nabo n'engorho.6Ntyo ku Nahano aderhere: bahirigirha, aba yegamire Misiri, n'oburhe by'emisi yage bya hirigirha. Kugerera e'Migadola kuhika e'Siyena, boshi behwere oku ngorho. Ntyo ku Nahano, Nyamuzinda aderhere. 7Be bizwe omu bihugo bibizizwe. n'ebyola bishagala byebe omu bishagala by'empinga.8Bena menye oku nyono ndi Nyamuzinda; amango Misiri na muyosa: N'amango abarhabazi bage bevumagulwe. 9Mw'ago mango endabi z'eje oku lunda lwani oku marho. bajibulisa e'Etiyopiya omurhula. N'obuba bwabagwarha olusi lw'e Misiri; bulala, tala, ebi bintu byahika.10Ntya kw'aderhere Nahano, Nyamuzinda; Na hungumula balira boshi b'e Misiri. N'okubuko kwa Bukandeneza, mwami w'e Babeli. 11Yewe n'olubaga lwage haguma naye; olubaga lwage lukalihire; lwerhumwe kuja ku shandaza echihugo. Beshurh'engorho enyanya ya Misiri, banayunjuze echihugo mifu.12Nye langiise emiherho; nye hane echihugo omu d'une z'abanyankol'amaligo. Nye nguze echihugo n'ebirimo n'amaboko g'abiijira. Nyono, Nahano; na derhere.13Ntyo ku Nahano, Nyamuzinda aderhere: Nahirigisa ebishushanyo. Nye kule kurhenga e'Nafa ebibi bishushene. Harhakachiba murhwali omu chihugo ch'e Misiri; Nyena yunjulize obuba omu chihugo choshi ch'e Misiri. 14Nagekehya Patrosi, nji nahira omuliro ku Sowana: nahira amahane gani ku No15Nye yunjuze oburhe bwani ku Sini, ha hantu halengerer h'e Misiri, nji nalalagula bantu banene b'e No. 16Nji nahira omuliro omu Misiri. Sina yegwarhwe n'obuba; e'No hayunjuliran'amenji; E'Nofa efarhwe oku mugaragaro n'abashombanyi.17Bulala amasu gani ga kengukire oku bijiro byabo byoshi. Barha bishirhwe emalangambere gabi. N'obubi bw'oboburha chigwerhe omu mesho gani. 18Nyerhange yushulirabo oluhembo lw'obubi bwabo n'ebyaha byabo. Bulala bahumanyiz'echihugo chani. Bulala bayunjwize akashambala kani emifu y'ebishushanyo byabo n'abanyere babo bahekerwe. 19Nji nach'emanja zani oku Misiri na nji bamenya oku ndi Nahano.20Omuntu akachijira emana zi rhali mana? 21Mwene muntu, na vunire okuboko kwa Farao, mwami w'e Misiri. Talaga barhagerezaga oku mubuka. Barhana mubohaga n'echibande ch'omushangi. Omu kubushweka n'oku munanula mpu aderhere.22Che chirhumire, ntya ku Namwerhu, Nyamuzinda aderhere Talaga, nalonza Farao, mwami w'e Misiri. Njinavun'okuboko. Oku chiri kugumaguma n'okuvunikire. Nyemurhoze engorho omu fune zage. 23Nye yeneze aba nya Misiri omu mbaga, nyebashandaze omu ngasi bihugo. 24Okubuko kwa mwami w'e Babeli nakuhe emisi; nyena mpire engorho yani omu fune yage. Nyevune efune za Farao yena chilugurhe embere zage nk'ok'owafa achilugurha.25Nye nkomeze okuboko kwa mwami w'e Babeli. N'amaboko ga Farao ganarhoga. Bana meny'oku nandi Nahano. Amango na hereza mwami w'e Babeli engorho yani n'oku yihindamula oku chihugo ch'e Misiri. 26Nye yagalize abanya Misiri omu mbaga, nye bashandaze omu bindi bihugo. Nji bameny'oku nandi Nahano.
Chapter 31

1Mwaka gw'ekumi na muguma omu lusiku lw'embere lw'omwezi gw'akasharhu omwazi gwa Nyamuzinda gwa mpikira, omu kubungisa kwerhu. 2Mpu: Mwene muntu, obwire Farao, mwami w'e Misiri n'abantu bage boshi mpu: W'oyo oshushanyize nande oku bunene bwawe?3Mpu lolaga, alinka murhi gw'omuyerezi gw'e Lebanoni guherhe emirhabi minja n'ebibabi binene n'echisisi chileherhe obusoso bw'acho buhikire omu bichu. 4Amenji gagukuza bwinja, emisuka ya galihisa enyinji zinene z'ashulul'eburhambi bwago, za shokera oku mirhi yoshi y'omushwa.5che chakarhumag'omuhimba himba gwage gwaleha enyanya kulusha emirhi yoshi y'amashwa; emirhabi yago y'aluza orhubonekero rhw'eburhambi hale okuba bunene bwa menji gagukuzaga. 6Enyunyi zoshi z'empingu zajirir'enyogo mw'eyo mirhabi, ebirhungano byoshi byaburhir'omu rhubonekezo rhwago n'embaga zinene zalama omu chijuchu ch'ogo murhi. 7Gwalibonekene gwinja oku bunene, n'oku bunene bw'emirhabi yago, bulala emizi yali lehukire omu menji ganene.8Ntamurhi gw'omuyerezi gw'alinganisizwe nago omu busani bwa Nyamuzinda changwa esindani erha hikiraga emirhabi yago. Chiro n'orhurhi rhugekegeke rhurhahikira oku bule bw'orhubonekero rhwago; Ntamurhi gw'obusani bwa Nyamuzinda gwali shushanyizwe n'obwinja bwago. 9Nyono nagujira oku marhabi gago n'eyi ndi mirhi yoshi y'omu busani bw'Edeni ya yunvirh'obongwa.10Che chirhumire, Nahano Nyamuzinda aderhere mpu: Bulala gw'ali gugwerhe amahimba himba galehere. Bulala gwaliherhe erhwerhwe omu charagati ch'amarhabi gw'obudirhi n'omurhima gwago gwali simisizwe n'obule bwago. 11Nakulikw'omu fune z'omukulu wa mahanga omukolere n'oku mukalihira; na namulibisa.12Ebelwahanda, bakuyobohya omu mahanga. Bagukuba bagukabule. Emirhabi yago ya kumbagalir'omu ntondo n'omu mbanda. Orhudirhi rhwachagulangikir'omu njira zoshi z'amenji g'echihugo. N'abantu boshi bw'omu gulu bachikul'omu chijuchu chage, bamuleka.13Enyunyi zoshi z'omu mpinga za gwir'oku byayorhaga n'ebirhungano byoshi by'omwishwa kon'oko oku budirhi bwago. 14ly'okubuzinda emirhi yoshi y'eburhambi bw'enyinji erhalehyag'echihimbahimba. Erhananyegezag'omurhwerhwe omu charagati kw'obudirhi, ly'okubuzinda emirhi yoshi eshesherwe kw'amenji erhachibaga n'obule, bulala yoshi ebikirwe olufu, oku bule bw'egulu, echaragati k'abana b'abantu, haguma n'abayandagal'omushinda.15Okuntyo amaderha Nahano, Nyamuzinda mpu: olusiku nja yandagal'omushinda na yalagaz'emishibo, na funik'ekuzimu enyanya zage; nanalahiz'enyinji; enyinji zinene zawe imanzwa mpu: narhegeka Lebanoni aganye enyanya zawe. N'emirhi yoshi y'omulubala yayumya.16Nadirhimany'embaga enyanya z'oku kumbagala kwawe, amango namulibisaga ekuzimu, haguma nabayandagal'omushinda; emirhi yoshi y'omu Edeni yasimiswa oku bule bw'egulu. Elondwerwe n'ekwirire ya Lebanoni, enyw'amenji.17Nayo kon'oko ya yandagala haguma naye ekuzimu, kuja emunda abafire na kere; bali fune zage banali lamire omu chijuchu haguma n'embaga. 18Ndoshushire oku bukuze n'oku bunene echaragati k'emirhi y'omu busani bwa Edeni? Walibiswa haguma n'emirhi ya Edeni oku bule bw'egulu, walyamizwa aha charagati k'abarhakembwirwe, haguma nabafire oku kere. Jaga walola Farao n'abantu bage boshi! Aderhere Nahano, Nyamuzinda.
Chapter 32

1Omu mwaka gwa kali kumi na kabirri, omu mwezi gwa kali kumi na kabiri, omu lusiku lwambere, omwazi gwa Nahano gwa rhubwira; ebi binwa: 2Mwene muntu, muderhere ebyo kusidaka Farao, mami w'e Misiri! N'oku kuderha: Walishushire echana cha shosho omu lubaga: Waliri nka mamba omu nyanja; Wakazichikweba omu nyinji zinene, wakazikubanda ebande z'amagulu omu menji.3Nantyo Nahano ashambala, Nyamuzinda, nakulamburak'oburhe omu chigusho ch'abantu banene, na jana bakula omu mulaga gwage. 4Nji na kuleka oku budaka, nji nakukabula oku mashwa, n'enyunyi zoshi z'omu chanya zagenda za kungwirako, na nji na kuyugurhako n'ebye lubala byoshi by'oku gulu.5Nji naheba omubiri gwawe oku ntondo, n'okuyunjuza orhurhondo bibolereza. 6Nji na shukiza eshagama yawe omu chihugo emunda wayogera, kuhika omu ntondo, n'ebisima nji byayunjula n'eshagama yawe.7Amango obulangashane bwazima nanashukira omu chanya, nji nanaheba omuzimya oku nyenyezi, n'okushukira ezuba ebichu, n'omwezi nji gurha chijira obuche. 8Ebisese byoshi by'omuchanya nabizimya, eri w'oyo wuwarhuma, nji na shandaza emizimya omu chihugo chawe, aderha Nahano, Nyamuzinda.9Njakunira emirhima y'olubaga lunene. Amango nji namenyisa amabi gawe omu lubaga omu chihugo orhenji. 10Nji na shurha lubaga lunene eri w'oyo warhuma, na bami babo eri bayunva nji bayubaha eri w'oyo wuwarhuma amango na kolesa n'okurhyaza engorho yani embere zabo; nji badirhimana ngasi kashanji na ngasi muguma omu kalamo kage, olusiku lw'okuhesa.11Bulala ntyo ku Nahano, Nyamuzinda ashambere: Engorho ya mwami we Babeli nj'akaguhereramo. 12Nji nakumbagaza lubaga lwawe oku ngorho oku bantu bw'obushirhu n'emisi, ebikambasa by'emisi by'olubaga; nja malisa oburhengu bwa b'e Misiri, n'ebyabo byoshi nja bishandaza.13Nja malira entambala yage yoshi hofi n'amenji manene. Amagulu g'omuntu ntacho nji gajira, n'ebinogosho by'ebirhungano ntacho byajira. 14Oku handi nji narhuliriza amenji mage. Nji nalibisya enyinji zizibuzibu nk'amavurha. Aderha Nahano, Nyamuzinda.15Amango najira echihugo ch'e Misiri chisherere, chihugo chirha chiherhe chichi, amango nji nashurha abalamiremo boshi, nji bamenya oku nyono nye Nyamuzinda. 16Ogola gw'omulenge; n'okuderha abanyere bw'olubaga bayimpe ogola ,mwazi; nji babiderhera e'Misiri n'oku bindi byoshi. Aderha Nahano, Nyamuzinda.17Omu mwaka gwa kali ekumi na kabiri, omu siku ekumi n'erhano z'omwezi, omwazi gwa Nyamuzinda gwa rhuyinjira mw'ebyola binwa: 18Mwene muntu, ochiderhereze oku by'e Misiri, n'okuhasa dubaduba, yewe na banyere bw'olubaga lw'eMisiri, n'omu bule bw'omudaho, haguma na bayandagala omu lubanda.19Nde oku lushirize obwinja? Yandagala, onalyame haguma nabarhakembwirwe. 20Nji bakumbagala omu charagati ka bola bafire n'engorho, na kere bahanire. Muyigirize e'Misiri n'ebyobo byoshi! 21Entwali z'emisi nji za derha emyazi oku lusiku lwa bafu haguma na bola zali kingi zabo. bayandagala balyama, abarhakembwirwe, bafa n'engorho.22Eyo ali e'Suriya haguma n'ebyabo binene byoshi, n'eshinda zabo zimuzungulukire. Boshi bafire, bakumbagala n'engorho. 23Eshinda zabo ziri za bule omu lubanda, n'ebindi binene bizungulukire eshinda yage; boshi bafire, bakumbagala n'engorho; n'abola balishandere n'emisi omu chihugo ch'abazene.24Eyo ali Elamu, haguma n'ebyola binene byoshi, eburhambi hali eshinda yage. Boshi bafa, banakumbagala n'engorho bayandagala na barhakembwirwe omu bule b'omu budaka, bashandaza n'emisi omu chihugo cha bazene baheka ebibihire emunda bayandagalira omu lubanda. 25Okulyama kwage kwaba haguma n'abafire haguma n'ebyola binene byabo. N'eshinda zage zali muzungulukire; abarhakembwirwe boshi bafa n'engorho bulala balishandaze naw'emisi omu chihugo cha bazene. Baheka ebibihire emunda bayandagala omu lubanda babarhabika haguma na bafire.26Eyo bali Meshe, Tibali, n'ebyola binene byoshi, n'eshinda zabo zali bazungulukire. Abola barhakembwirwe boshi bafa n'engorho, bulala balishandare n'emisi omu chihugo ch'abazene. 27Barhalilyamire haguma n'entwali, abola bakumbagala omu barhakembwirwe bayandagala oku lusiku lw'abafire haguma n'emiherho yabo y'entambala, baheba engorho okurhwe, n'obubi bwabo bwaba oku mavuha gabo; bulala baliri misi z'entwali omu chihugo cha bazene.28Nawe, nji bakula omu charagati ch'abarhakembwirwe nji walyama haguma n'abola bafire n'engorho. 29Eyo bali Edomu, abami babo n'abarhwali boshi, nde, chira akaba bushiru, babaheba haguma n'abola bafire n'engorho; balyama haguma n'abarhakembwirwe haguma nabola bayandagala omu lubanda.30Eyo bali ntwali boshi b'ebuzikiro bw'ezuba, na boshi balama e'Sidona, abayandagala emunda ewamifu, eshonyi, chiro akaba chirimisi, n'oku bushiru; abola barhakembwirwe balyama haguma n'abafire oku ngorho, baheka ebibihire emunda bayandagala omu lubanda.31Farao ababona, anachisima oku bushagaga oku byabo binene byoshi, oku byabo bifire n'engorho n'emiherho yabo yoshi, aderha Nahano Nyamuzinda. 32Bulala nji nashandaza chiri misi wani omu chihugo ch'abazene. Nj'alyama omu charhagati ch'abarhakembwiwe haguma ba bola bafire n'engorho, Farao n'ebyola binene. Aderha Nahano Nyamuzinda.

Chapter 33

1Omwazi gwa Nyamuzinda gwa nyinjira mpu: 2Mwene munru, bwira abana bw'olubaga, obabwire mpu: Nkalalerh'engorho oku chihugo n'olubaga lw'echihugo bakarhola muntu muguma n'oku mujira mulanzi w'echihugo. 3Nk'oyu mulanzi akabona engorho ekayinjir'oku chihugo, akaband'omu mushekera n'okuhanul'abantu. 4nankaba oyula oyunvirh'omulenge gw'omushekera akafunda kukengusa, na kandi, akakere kakole ebyolo, eshagama yage njiyaba okwirhwe lyage.5Aliyunvirh'omulenge gw'omushekera, arhalilonzeze kuchikenguza, eshagama yage yaba enyanya zage; eri akachikengusa, anafumya akalamo kage. 6Eri omulanzi akabona akere kayinja, anafundi kushurh'omushekera; nk'olubaga lurha kengusizwe, n'eyi ngorho ekayinja kuyirh'omuntu, oyula asherera enyanya z'ababi bage, aliko mujihema eshagama yage oku mulanzi.7Nanawe, mwene muntu, n'akuhebere kuba mulanzi enyanya z'enju ye Israeli. Okwanene oyunve omwazi gwarhenga omu bunu bwani, n'oku bakengusa okulunda lwani. 8Eri nanka bwira omubi mpu: Ego mubi, wafa! Nkorha bwirire ly'oyu agalul'emu bubi omunjirambi, oyu mubi afa omu mabi gage, nye kuheme eshagama yage. 9Aliko eri nanka kengus'omubi ly'omuhindamula omu njira yage, anafundi kugaluka, afa omu bubi bwage, nanawe wafumy'akalamo kawe.10Nanawe, mwene muntu, bwir'enju ya Israeli mpu: Muderhere mpu: Obubi bwerhu n'ebyaha byerhu biri enyanya zerhu, nantyo enyanya zabo yi rhushurhirwe n'okuyolokala enyanya zabo, gurhe rhujage rhwalama? 11Oba bwire mpu: Ndamire! Aderhere Nahamwerhu, Nahano ebi shondere, arhali mpu omubi afe, ahindamuke omu njira mbi analame, mugaluke, mugaluke omu njira zenyu zibi; buno gurhe mw'afa nju ya Israeli?12Nanawe, mwene muntu, bwira abana b'echihugo chawe mpu: Okubinali kw'omunya kuli kurhanka muchungula olusiku lw'oburhindibuke bwage; n'omubi arhaka rhoga enyanya z'obubi bwage olusiku y'echigalukeko, nantyo kon'oko okubinali kurhankalama oku bushinganyanya amango gw'obulike bwage. 13Eri naka bwira ow'obushinganyanya oku walama; eri anka chishweker'oku kubinali kwage nanajir'amabi, obushinganyanya bwage boshi bw'ana yibirirwa, anafa enyanya ly'obubi ajirire.14Eri nanka bwira omubi mpu: Wafa! Eri akarhenga omu bubi n'okuj'omu njira y'okubinali, 15eri akahana echikinja, eri akagalul'ebya nyeganaga, eri kulambagira omu marhegeko g'akalamo buzira kujir'amabi, okubinali alama arhafa. 16Ebyaha byoshi ajirire byana yibirirwa; ana kulikir'enjira y'okubinali n'obushinganyanya, analama.17Abana bw'olubaga baderha mpu: Enjira ya Nahano erhali nyinja, enjira yabo yerhali nyinja. 18Nka mushinganyanya akarheng'omu bushinganyanya n'okujir'amabi, afa enyanya z'okola. 19Eri omubi aka galuka kurheng'omu bubi n'okujira ebinja n'okubinali, alama enyanya z'okola. 20Muderhere mpu: Enjira ya Nahano erhali okubinahunire. Nji nabahana ngasi muntu kukulikira enjira zage, nju ya Israeli.21Mwaka gwa kali kumi na kabiri omu siku erhano z'omwezi gw'ekumi z'okuhamiswa kwerhu, muntu muguma wafumaga e'Yerusalem ayinja emunda ndi aderha, mpu: echishagala chagwarhire! 22Efune ya Nyamuzinda y'aliri kunyono egolo embere z'okuyinja kw'oyu walibirhaga, na Nyamuzinda abumbul'obunu amango abona haguma nani esezi, obunu bwani bwali bumbukire, ntanali chiri nyamugama.23Oku ntyo omwazi gwa Nyamuzinda gwa nyinjira, mweyi myazi, 24mwene muntu, ab'alamire omu bibihire mpu: Abrahamu aliri yenine, ayima echihugo: Kurhwabo rhwerhuli banene, echihugo bahabwaga.25Che chirhumire, oba bwire mpu: Nahano aderhe, Nyamuzinda mpu: Nji mwalya ebilyo oku shagama. Nji mwarhambul'echihugo. 26mwayemer'engorho. Mwankoler'amaligo, ngasi muguma wenyu asuzagwire omukazi w'omwalungwe. Nji mwarhambul'echihugo!27Obabwire, aderhere Nahano, Nyamuzinda mpu: Ndamire! Abola bali omu bubi berhoge n'engorho; abali omu mashwa, nye nabajira bayabuzi b'ebirhungano; n'abali omu b'emisi n'omuminya nji b'afa oku chinjira. 28Nye shuby'echihugo omu kalamo n'omu mpinga; Oburhe bw'emisi yage bwehike oku buzinda n'entondoze Israeli nji zaba busha ntaye wegereho. 29Bemenye oku nye Nahano amango nye njir'echihugo kuba mpinga na buzira kantu, enyanya z'amabi gabo goshi bajirire.30Nanawe, mwene muntu, abana b'echihugo chawe yibashambala emyazi yawe hofi n'ebizimbero, n'omu lunvi y'enju, yibashambala bonine ku bonine, omuntu ku mwene wabo mpu: Muyinje muyunve mwazi guchi kurhenga Nahano. 31Yibayinja oku bunene emundali, y'ibayikala hofi nawe nk'abantu bani kuyunviriz'emyazi yawe, aliko barhayiheba omubijiro, bulala okubunu bwabo bachijirire babuzigire n'obo kukusheka omu kulonz'obunguke bwabo.32Jaga walola, oli emunda bali nka lwimpo lukwirire, luherh'omulenge gw'abanayunva emyazi yawe, aliko barhayikulikira chiro n'ehityu. 33Amango ebyo byoshi byeyike, lolaga byana yinjire! Bemenye okuhaliri omulebi echaragati kabo.

Chapter 34

1Omwazi gwa Nahano gwa rhubwira, ebyola binwa: 2Mwene muntu, jira obulebi oku mungere we Israeli, olebe n'oku babwira, oku bangere; ntyo ashambala Nahamwerhu Nahano: Buli buhanya oku bangere be Israeli, kurhali kuchiyambulira bonine, abangere barhakagala kulanga ebibuzi? 3Mwalilire ebya mashushi, mwaba muyambere gahuma n'emishangi, murhakagala yabula ebibuzi.4Murhakagala kubalala n'okusula abola balebere n'endwala, mufumye oyola mulwala, mumushwekere kw'omushangi n'oku mulunga oyola wavunikire, murhali lerhere abaherene; mulonze oyola waherere. Aliko mwali barhambwire haguma n'ebikanyi n'oku balegemako. 5Bashandala, baheranako, bulala barhaliherhe bangere; bahindamuka bakulya n'ebyelubala byoshi by'omushwa baherenako. 6Ebibuzi byani byashandala oku ntondo zoshi n'oku rhurhondo rhulehere ebibuzi byani byashandala embere z'echihugo byani byashandala embere z'echihugo choshi, ntaye wabishashakalire na ntaye wabilonzeze.7Che chirhumire, bangere, muyunve omwazi gwa Nahano! 8Nyono ndamire, nzene! Aderha Nahamwerhu Nahano, bulala ebibuzi byani biri omu kuzibwa binali biryo by'ebyelubala omu mashwa, eri balungere barhumire, bulala balungere barhashasha kalire ebibuzi byani, bonine barhabishibiriraga, barhayabulaga ebibuzi byani.9Okola ku kwarhuma, bangere, muyunve omwazi gwa Nahano! 10Nantyo ashambala Nahamwerhu Nahano, lola, ndonzeze abangere! Nji naheba ebibuzi byani omu fune zabo, nji nta nachileka ebibuzi byani, birhakana chiyabula byonine; nji nashwekulwa ebibuzi byani omu bunu bwabo, nji barhachiba biryo byabo.11Bulala ntyo Nahano, Nyamuzinda ashambala: Lolaga nyenine nalanga, nayabula ebibuzi, n'okulema na birhangula. 12Nka kula omungere ayabula echibuzi chage amango chiri omu charagati ch'ebibuzi byage byalisa, nantyo nji nagenda narhangula ebibuzi byani, n'oku bikula omu hantu hoshi bya shandere olusiku lwo lwakungu n'olo mwizimya. 13Nji nabikula omu lubaga, n'oku bigusha ngasi hantu nji nana bigalula omu chihugo chabo; nji nabiyabula oku ntondo ye Israeli omu kulehuka, oku burhambi bw'enyinji, na hantu hoshi balamire omu chihugo.14Nji nabiyabula omu chikuyu chikwirire, n'okulama kwabyo nji kwaba oku ntondo eri enyanya w'e Israeli, nji byahumukira aha kwirire nji byabona ecikuyu ch'amashushi oku ntondo ye Israeli. 15Nyono nji nayabula ebibuzi byani, nyono nji na bihumusa, aderha Nahano, Nyamuzinda, 16Nji nalonza echilala cha herere, nji na lerha echa herere, n'okulunga echavunikire, nji oku chibuka echilwere. Aliko bilala bya chiheka n'emisi, n'obugaganyale, na biyabula n'okubijirira olubanja.17Nenyu mw'ebibuzi byani, ntyo namashambala Nahamwerhu, Nahano, lolaga nji nacha olubanja omu bibuzi n'ebibuzi, n'omu mpene n'emishakalume, 18nka biri bigeke oku yabula omu chikuyu chi kwirire, yimuhisa amagulu omu chikuyu chiyorhere? 19Ebibuzi byani bibyalisa ebya magulu genyu galabarhire n'okunywa amenji amagulu genyu gajirire bindwanzi.20Che chirhumire ntyo nabashambalira Nawerhu Nahano: Lolaga nji nabachira olubanja ebibuzi bizibuzibu changwa n'ebibuzi bigekegeke. 21Bulala mwahukwire embavu n'ebirhugo n'okushurha amahembi genyu ebibuzi byoshi bizambire, bulala mwalibihigire.22Nji narhabala ebibuzi byani, enyuma yibarhabizimba, nji nacha olubanja chibuzi oku chibuzi. 23Nji nabijirira mungere muguma nji wagenda wabilisa mwambali wani Daudi, nja bilisa ayabule njaba mungere wabyo. 24Nyono, Nyamuzinda, njanaba Namahanga, na mwambali wani Daudi njaba murhwali omu charagati chabyo, Nyono Nahano naderhere.25Nji najira haguma nabyo echihango ch'omurhula, na njinaheza omu chihugo ebirhungano by'elubala; nji byalama n'omurhula omu mpinga, nji byalama omu charagati ch'oluchiga. 26Nji nabijirira oku burhambi bwe hirhondo yani mwazi g'omugisho; nji narhoza envula omu mango gashinganene, na njiyaba nvula ye migisho. 27Omurhi gw'omushwa gwalerha amalehe, N'edaho lyalerha emburho, nji byaba n'omurhula omu chihugo chabo, nji bamenya oku ndi Nahano, amango na chagulanga orhurhi rhwabo, n'okubashwekula omu fune z'ababarhindibwize.28Nji barhachibazimba omu lubaga, n'ebirhungano by'okubudaka nji birhachibirya, nji byalama n'omurhula, na nta muntu wa bihangala. 29Nji nabajirira eshwa linene bwenene lyakaj'erenge, nji birhachiheka eshonyi z'olubaga.30Nji byamenya oku nyono Nahano, Nyamuzinda wabo, ndi haguma nabo, banali lubaga lwani, bowe, nju y'e Israeli, aderha Nahamwerhu, Nahano. 31Mwabo bibuzi byani, bibuzi by'omu chikuyu chani, muli bantu bani, ndi Namahanga wenyu, aderha Nahano, Nyamuzinda.
Chapter 35

1Omwazi gwa Nahano gwampikira, kw'eyimyazi. 2Mwene muntu, hindamuka olole entondo y'e Seiri, ohane obulebi. 3Omu bwire: Oku ntyo aderhere Nahano, Nyamuzinda, nyono ndi enyanya zawe ntondo ye Seiri nama kulambulir'efune yani, namakujira busha wenine nampinga.4Nyeshandaz'ebishagala byawe, weyorhe busha. Wemenye oku nye Nahano. 5Bulala waliherhe akahinda k'esiku n'amango, wamalikula Israeli bashurhwe oku misi y'omupanga amango g'emishibo yabo, amango g'obuzinda gw'obubi bwabo. 6Ndamire, aderhere Nahano Nyamuzinda! Nye kuhebe kw'eshagama, n'eshagama y'okukulikire, bulala orhagayag'eshagama , eshagama y'ekukulikire.7Nye jire entondo ye Seiri busha na mpinga, nye n'amalise abokugenda n'abokuyinja. 8Nyeyunjuze emifu entondo zawe; oku rhurhondo rhwawe, omumbanda zawe, omu njira zawe, berhoge boshi b'e yirhwe n'engorho. 9Nyekujire busha esiku n'amango, ebishagala byawe birhanka chilamwamo chiro n'ehintyu, mwemenye oku nye Nahano.10Bulala wa derha mpu: Ebi bihugo bibiri byebe byani, rhwenabirhambule. Nabo Nahano analiriho. 11Ndamire! Aderhere Nahamwerhu Nahano, nye kole okuburhe bwawe n'okubongwa bwawe wayerekene, oku kahinda enyanya zabo; njina chimenyis'emunda bali, amango nye kuhane.12Wemenye oku nyono, Nahano nayunvirhe ebijachi byawe byoshi wajachire entondo z'e Israeli. Omu kuderha mpu: Ziri butambara, zirhuhabirwe nka biryo. 13Mwayimangire enyanya zani mwanderha, mwaderha binene kunyono: Nabiyunvirhe.14Oku ntyo aderhere Nahano, Nyamuzinda mpu amango echihugo choshi ch'ebe omubushagaluke, nyekujire busha. 15Enyanya z'obushagaluke wabonaga, bulal'obwimo bw'enju ye Israeli yaliri butambara ntyo kunye kukolere nawe; webe busha, ntondo ye Seiri. Bemenye oku nye Nahano.

Chapter 36

1Nawe mwene muntu,oderhe ebinwa by'obulebi biyerekeze omu ntondo z'e Izraeli,ozibwire, mpu : Mwabo ntondo ze Izraeli muyunv'omwazi gwa Nahano. 2Ntya ku Nahano Nyamuhaba aderhere : Bulala omushombanyi aderhere enyanya zenyu mpu . Hee ! Hee ! Entondo za mira zikola ziba kashambala kerhu ! 3Ohane obulebi oderhe mpu ntya ku Nahano Nyamubaho aderhere : Nechi, bulala okubona okuhogwerhe hoshi n'oku bamira, limuba kashambala kande,mashanja,bulala mwalibere chintu ch'okuderherwamo nderho z'abantu.4Ntondo ze Izraeli muyunve,omwazi gwa Nahano,Nyamuzinda ! Ntya ku Nahano, Nyamubaho aderhere. Ntya ku Nahano Nyamuzinda abwirire entondo n'orhurhondo, oku nyinji n'orhubanda, ebiguka bya nyegerwe n'engo zayorha busha, ezanyegerwe zinakola ziba biryo by'agandi mashanja g'abalungwe; 5Ntyo ku Nahano, Namahanga aderhere ! Nechi,omu muliro g'obongwa bwani, nderhere enyanya z'agandi mashanja n'oku Edomu yoshi,babachihag'echihugo chani kabe kashambala kabo,haguma n'obushagaluke bw'emirhima yabo libahagula ebishalulo. 6Okola k'okurhumire oderh'ebinwa by'obulebi omu chihugo ch'e Israeli,obwire entondo n'orhurhondo,n'oku nyinji n'orhubanda, Nahano, Namahanga aderhere ntya : Talaga, nderhere omu bongwa bwani n'omu mugayo gwani, bulala mwalember'ebijachi by'amashanja.7Che chirhumire Nahano, Namahanga aderhere : Nani na yumusa okuboko kwani ! Agal'amashanja gabazongolokera gakolagal'embera ebijachi.8Nenyu,ntondo z'e Israeli,mwameza amarhambi nalerha amalehe oku lubaga lwani lw'e Israeli,bulala bali hofi bayinje. 9Talaga okunyinjire n'ankola nyerekeze emunda muli; mwahinga munarhwerwe.10Njinabaluza mw'abantu, bw'olubaga lunene, n'enju ye Israeli yoshi; n'ebishagala nji byayumbakwa, nji na shubi biyumbaka oku byabaga bya bihire. 11N'abaluziza abantu n'ebishwekebwa byaluga bibe binene bwenene, n'ajira mushubi yumbakwamo n'abantu nko kubyali mira.Njinabajira bwinja kulush'embere, nji mwamanya oku ndi Nahano. 12Njina yinja mbaherhere abantu,olubaga lwani lw'e Israeli, bakujira akashambala kabo,waba hantu habo, orhakachiyirha abana babo.13Ntya ku Nahano, Namahanga aderhere : Bulala banakwira: Walire abantu. Wabihiz'eshanja lyawe. 14Enyanya za ntyo orhachiry'abantu, orhakachibihya olubaga lwawe, Nahano, Namahanga aderhere. 15Ntakachiziga wajachirwa n'amashanja, orhakanachiba chisheko ch'embaga na ntyo eshanja lyawe lirhakachihulikana, ku Nahano, Namahanga aderhere.16Omwazi gwa Nahano gwamper'ebinwa biderhere ntya : 17Woyo mwene muntu,omunju ya Israeli,amango balilamire omu chihugo chabo,bachihemula n'olugenzi n'ebijiro byabo bibi,olugenzi lwabo embere zani nka galala mango g'omukazi oli oku mwezi. 18Ntyo n'abasheshera kw'omugayo gwani, enyanya w'eshagama basheshaga omu chihugo, na bulala bachizingis'oku shushano zabo zibihire.19Nazishandaza omu charagati k'amashanja,bayenera echihugo, nabahana nk'oku olugenzi n'ebijiro byabo byalire. 20Bahika omu mashanja bajaga bazingisa ezino lyani lichere,bulala bayinja babaderha mpu : Lubaga lwa Nahano olu omu chihugo chage mwarhengaga. 21Nachilonzez'eno gulu olukengo lwe zino lyani lichere,eri enju ya Israeli yabaga ya bihize omula milala bajaga.22Che chirhumire obwire enju ya bene Israeli : Ntya ku Nahano, Namahanga aderhere : Arhali enyanya zenyu che chirhumire najira ntya, enju ya Izraeli;eri enyanya w'ezino lyani lichere,mwazingisize omulala mwajaga. 23Nakuza ezino lyani ligere eri wahemuliraga emwa mashanja, emunda wajaga lihemulira wenine, na ntyola amashanja g'amanya oku nyono nyendi Nahano, Nyamubaho, hano babona oku nachikuza omu charagati kawe emalanga mbere gabo.24Njinakukula omu mashanja, nkushubize kurhenga omubihugo byoshi nkushubize omu chihugo chawe. 25Njinakugeza kwa menji gakomere,ntyo wanaba mwinja: Nakukula ku ngasi zinga lyamabi gawe na bilala bishwasi byawe byoshi.26Nabaha omurhima guhyahya, nabahira muno muka guhyahya, nakula omubiri gwenyu m'omurhima guli nk'abale,nkuhe omurhima g'omuntu. 27Nakuheba m'omuka gwani, nankuhe emisi y'okushimba engeso zani, ey'okulanga amarhegeko gani, n'okugashimba. 28Mwajilama omu chihugo naherezaga bayisho, mwajiba lubaga lwani, nani mbe Nyamuzinda wenyu.29Nabakula kw'amabi genyu goshi, nabalerher'engano nazijira ziluge bwenene, ntyo ntakachibarhumira eshali. 30Naluz'amalehe g'okumirhi n'emburho z'omu mashwa, ntya murhakachiba n'eshonyi z'eshali omu kagarhi kamashanja. 31Ntyo mwakazi yibuka olungezi lwenyu lwaliri luba n'ebijirwa byenyu birhaliri binja;mushologorhwe eri bubi bwenyu burhumire n'eby'okugayisa byenyu.32Arhali enyanya zenyu che chirhumire najira ntya, Nahano, Nyamuzinda aderhere: Mumanye bwinja,mufe eshonyi,mugwarhwe n'eshonyi mwabo mw'e Israeli. 33Ntyo ku Nahano, Nyamuzinda aderhere: Olusiku naba na kukula kw'amabi gawe goshi, na nabumba enju zawezoshi bantu, n'ebiguka byawe byoshi byanashubi yumbakwamo. 34Echihugo chahagulwa chashubihingwa nabo chali chikola chibonekene butambara omu mesho gabagera.35Bakaziderha mpu: Echihugo chali chikola chibonekene butambara lero chikola chiri nka busani bw'Edeni, mpu n'enju zabaga zashandazizwe za nyegwa n'okuhiningulwa, lero zikola bantu bayumbakiremo. 36Ntya mashanja gayorhere eburhambi bwenyu gamanya oku nyono nye Nyamuzinda nyono nye nyumbaka ebyashandazizwe, nyono nshubirhwera ahali hamahagulwa, nyono Nyamubaho, nyono nyenderhere, nyono na najirako.37Ntya ku Nahano,Nyamubaho aderhere : Nyemerere najira echenju ya bene Izraeli bampuna na chijirirabo; naluzabo babe chigusho ch'abantu banene bwenene. 38Echishagala babihize bya yunjul'engabo eri aha Yerusalemu oku lusiku lukulu, ntyo kw'engabo y'abantu yabumba enju zali zikola ziri butambara; banamenya oku nyono nandi Nyamuzinda.
Chapter 37

1Okuboko kwa Nahano kwaliri enyanya zani, na Nahano ampulukana buzamuka ajimpeka omu charagati ch'akabanda ka yunjwire mavuha. 2Angeza hofu nago eburhambi yoshi, agola mavuha gali ganene bwenene omula kabanda eri ganayumukire bwenene. 3Ambwira: Mwene muntu, aga mavuha ga nkachilama ? Nashuza, Nahano, Namahanga, wenine omenyere.4Ambwira, mpu: Lebera agala mavuha! Ogabwire,mpu: Mwabo mavuha gayumukire,muyunve omwazi gwa Nahano! 5Nahano, Nyamuzinda aderhere ntya, kwa gala mavuha; Talaga, nabaheba m'omuka, mwanashubi kulama; 6Nabahereza emisi ,nameza enyama enyanya z'eminyofu yenyu n'oku bashukira kw'oluhu, nabaheba m'omuka, mwanashubi kulama, na ntyo mwanamanya oku nye Nahano.7Na naleba nk'oku na narhegekwaga, oku na mperhe naleba ntya, hayunvikana olwamo lunene lunene, n'emibaraganyo,galala mavuha gayinja gashegererana ngasi mavuha oku gabo. 8Nalema nalolereza, oku emisi n'eminyofu yagashukira n'oluhu lwa malambukirako.9Ambwira mpu: Olebe, oderhe omu Muka ! Olebe, mwene muntu, obwire Muka eri: Ntya ku Nahano, Nyamuzinda aderhere: Oyinje, Muuka orhenge enyunda enne z'egulu obuhire omuuka mwaba b'afire libashubilama. 10Naleba nk'oku na narhegekwaga,omuuka gwaja omubo bafuka, bayimangira oku magulu gabo, lubaga lunene bwenene.11Ambwira mpu: Mwene muntu, agala mavuha, g'omulala gwa bene Israeli goshi, talaga baderha mpu: Amavuha gerhu gayumukire, obulangalire bwerhu bwahwere, rhwaherere! 12Che chirhumire ojileba oba bwire: Ntya ku Nahano, Namahanga aderhere: Talaga oku nkola nafula eshinda zenyu, njina shukula omuzo,mwabo lubaga lwani!13Ntyo mwanamanya oku nyono nye Nyamuzinda hano mubona na shukul'eshinda zenyu, n'oku bakul'omuzo, mwe lubaga lwani. 14Nabaheba m'omuka gwani mushubilama, na nshubi bagalula omu chihugo chenyu, ntyo mwanamanya oku nyono Nyamuzinda oku nderhere kubyanaba, Nyamubaho ashambere.15Omwazi gwa Nyamuzinda gwa mpira omu binwa biderhere mpu: 16awe, w'oyo mwene muntu,orhole akarhi okayandikeko oku Yuda n'oku bene Israeli bachihebere haguma naye. Orhole akandi karhi oyandike mpu: Oku Yusufu: Kali karhi ka Efrahimu na ngasi balala boshi bachihebere haguma naye. 17Oshegeze orhola rhurhi haguma lirhuba karhi kaguma kabe karhi kaguma kafumbarhirwe omufune zawe.18Nahamagala bene olubaga lwawe bakudose mpu: Korharhumanyisa nerhu k'oku derha kurh'oko? 19Wanaba bwiralo: Mpu ntya ku Nahano, Nyamuzinda aderhere: Lolaga, narhola akarhi ka Yusufu kali omu fune za Efrahimu, n'emilala ya bene Israeli echihebere haguma naye, na jibuganyanya oku karhi ka Yuda, na nakajira kabe karhi kaguma omufune zani. 20Orhula rhurhi wa yandikaga orhufumbarhe omu fune yawe emalanga mbere gabo.21Ona babwire: mpu ntya ka Nahano, Namahanga ashambere: Lolaga nkola na kula bene Israeli omu garhi k'amashanja emunda bajaga,nabashubuza kurheng'enyunda zoshi,na shubibaheka omu chihugo chabo. 22Nabajira babe mulala muguma omuntondo ze Israeli,baba na mwami muguma,barhachiba mashanja mabiri, barhanachibika mami mabiri. 23Barhanachizingiswa n'eshushanyo zabo, nagala mabi gabo, n'omukasuzaguro kabo,na bakula halala hoshi balamaga,na ahabajira ebyaha, na bachesa; lwaba lubaga lwani,nani naba Nyamuzinda wabo.24Omukozi wani Daudi aba mwami wabo, banabe na mungere muguma boshi, bakulikira engeso zani balange amarhegeko gani banagashimbe. 25Balame omu chihugo na haga mwambali wani Yakobo, na beshe babo balamaga, baberemo, bowe, abana babo, nabana babana babo, esiku zoshi, n'omukozi wani Daudi aba mwami wabo esiku zoshi.26Najira echiragane ch'omurhula nabo, chanaba chiragane ch'esiku n'amango,nabadekereza, nambaluze, nampebe endalo yani omugarhi kabo esiku zoshi. 27Echihanda chani chabera omugarhi kabo,nabo banaba lubaga lwani. 28N'amashanja ganamanya oku nyono nye Nyamuzinda,ochesa Israeli,hano babona echihanda chani chaber'esiku zoshi aha charagati ch'abo.
Chapter 38

1Omwazi gwa Nyamuzinda gwa mpira omu binwa biderhere ntya: Mpu: 2Mwene muntu,yerekeza emunda Gogi ali omu chihugo cha Magogi emo muluzi w'e Roshi, w'e Meshaki, ne Tubali, olebe enyanya zage. 3Ntya ku Nahano, Namahanga aderhere! Talaga, nkola na yinja emwawe,Gogi murhwali we Roshi, we Meshaki na we Tubali!4Nakuyereka,nakuheba obunu omu rhuhanganga rhwawe; n'okuhulusa, woyo n'engabo y'omuherho gwawe, e farasi n'enfola-miherho zizigendako boshi bayambere bwinja, chigusho chihagarhire empenzi zizibuzibu n'empenzi zigekegeke boshi bajikukolesa engorho; 5Na haguma nabo, aba-Persi, aba-nya Etiyopiya, abanya-Libiya boshi bayinja bayambere empenzi n'engofera; 6Gomeri n'engabo zage zoshi; enju ya Tagarma, okuburhambi bw'enyanya, n'engabo zage zoshi abantu banene bali haguma nawe.7Obe wachirheganya,ochikubule woyo, n'engabo yawe yoshi eburhambi bwawe ! Obe Murhambo wabo. 8Hano kugera siku zinene, waba chirongozi chabo; hano emyaka minene warhabalira eshanja lyafumaga engorho, lyajaga lyashubuzwa omu charagati k'embaga zinene,lyaja omu ntondo ze Israeli,ezali mpinga kurhenga mira lila shanja lyashubuzwa kurhenga omu mashanja aha lyachilamira libeho n'omurhula. 9Warherama,ogendekere nka kulala echihusi,waba nka kulala lwakungu lwa lwira echihugo, w'oyo n'engabo zawe zoshi n'ezindi mbaga zinene ziri haguma nawe!10Ntya ku Nahano, Nyamuzinda aderhere mpu: Agol'amango enkengero nji za zuka omu murhima gwawe,nji narhola n'emihigo mibi. 11We derhe: Nkola na rhabalira echihugo chirhajira enju zinene; na rhabalir'abantu bali omu murhula, boshi balamire buzira lugurhu, balamire omu lugurhu lurhaherhe bizimbero, nju zi rhachingirwe zirha najira nyunvi. 12Najamo n'okusang'ebirimo okuboko kwawe kuleke busha enju za chiyumbakirwe, lubaga lwa yegerezwag'omu charagati ch'agandi mashanja, gagwerhe amarhungo n'ebintu binene, banarhola enyunda zikwirirez'echihugo.13Seba na Dedani, barhimbuzi b'e Tarsisi n'entale zi dorho nazo za kubwira mpu: Kakuhagula kukuherhe! Kakuyinji sabungu kurhumire walundula eyi ngabo, kuhek'efuranga n'ehoro, kurhola n'ebirhungano n'ebintu, okujira echinyego chinganaha?14Che chirhumire olebe,mwene muntu, obwire Gogi; Ntya ku Nahano, Namahanga aderhere: Nechi,olusiku olubaga lwani Izraeli lwalama omu murhula, wemenye. 15Oku bwindi waja omu chihugo chawe, oku nyunda z'ekulyo, w'oyo n'embaga zinene haguma nawe, mwayinja mushonere kufarasi, ngabo nene bwenene, n'omuherho gudarhi. 16Wachishunika oku lubaga lwani Israeli, nka kulala olwakungu lushukira echihugo, esiku za yinja, na kulerh'orhabalire echihugo chani,y'amashanja gamanye,hano nchikuza omu charagati kawe, emalanga mbere gabo, w'oyo Gogi.17Ntya ku Nahano, Nyamuzinda aderhere: Karhali w'oyo wunaderhag'amango gamira oku bakozi bani abalebi b'e Israeli, baliri eri baleber'emyaka ye mbere nk'oku nana kurhumaga okubo. 18Olo lusiku, olusiku Gogi alambagir'oku budaka bw'e Israeli, ku Nahano, Nyamuzinda aderhere, oburhe bwanangerera omu mazulu.19Nderhere ntyo, omu bongwa bwani, n'omumugayo g'okukaliha kwani, mwalola lusiku njihagera omusisi gunene omu chihugo ch'e Israeli. 20Efi z'omunyanja n'enyunyi z'omuchanya nji za dirhimana emalanga gani, n'enyama z'omulubala, na byoshi bikululuka oku daho, n'abantu boshi bali oku daho,entondo nji za kumbagala, ebibale nji byahonongoka,n'ebizimbero nji byachirhimb'oku daho.21Nahamagala engorho yani enyanya zage oku ntondo zoshi, ku Nahano, Nyamuzinda aderhere, engorho ya ngasi muguma ya hindamukira mwene wabo. 22Nji namuhana oku ndwala y'echihusi n'oku shagama, oku nvula y'echihonzi n'oku mabale gw'olubula; narhuma engulumira z'omuliro n'echibiriti enyanya zage, n'oku miherho yage,n'oku mbaga zinene ziri haguma naye. 23Nayerekana obunene bwani n'obuchese bwani, na chimanyisa emwa mashanja ganene, gamenye oku nyono nye Nyamubaho.
Chapter 39

1Nawe, mwene muntu, olebe enyanya za Gogi! Oderhe: Ntya ku Nahano, Namahanga aderhere: Talaga, nakuhindamukira w'oyo, Gogi, Muluzi w'e Roki,'n'e Meshaki n'e Tubali. 2 Nakuhindamula, nakuheka,na kurheramya enyunda z'obuzinda bwe kulembe na kulerha kuja ebwa ntondo z'e Israeli. 3Navunira omuherho gwawe omu kuboko kwawe kulembe, nanarhoza n'emyambi yawe omu fune yawe y'okulyo.4Wekumbagale oku ntondo z'e Israeli, w'oyo haguma n'engabo zawe; n'engaboz'ebe haguma nawe; enyunyi z'emalunga, ngasi yoshi egwerhe ebyubi, n'enyama z'omulubala nakuha zo zikulye. 5Wefire omulubala, bulala nye Nahano, Nyamuzinda, nye nderhereko. 6Narhum'omuliro emwa Magogi, n'emw'abantu bachilamire n'omurhula omu bizimba; nji bamanya oku nyono nye Nyamubaho.7Njinamanyisa obuchese bw'ezino lyani omu charagati k'olubaga lwani lw'e Israeli, ntakana chirekerera ezino lyani lichere lya hemuka,n'amashanja gemanye oku nye Nyamubaho,muchesebwe omu Israeli. 8Lolaga okokola kwaba, kunayinjire Nahano, Namahanga aderhere: Lona lusiku na derhag'olola mwazi.9Oku ntyo okubalamire omunju z'e Israeli banarhengamo,be yose n'oku kabuha eshali omu muliro, empenzi zigekegeke n'ezizibuzibu, emiherho n'emyambi, obuhiri n'echumu, Nji bajira myaka mushanvu eri kuyosa banayosa. 10Barhakashenya shali omulubala,barhakanacha n'emirhi omu luchiga,bulala emiherho minene yaba shali z'oku chanwa, beyibe abakazagi baziba, benyege abakazagi nyegabo, ntyo ku Nahano, Namahanga aderhere.11Olo lusiku,njinahereza Gogi ahantu hokumurhabala hokuhamba aba Izraeli,Olubanda lwabagenzi,ebubonekero bw'ezuba ebwa nyanja; hanafuka enjira yabagenzi,ahola habehambe Gogi n'engabo yage yoshi elugire,beyirike kabanda mpu kabandea k'abantu banene ba Gogi.12Enju ya Israeli nji ya hambabo ly'echihugo chi cheswa kuhika myezi mushanvu. 13Olubaga loshi l'omu chihugo lwahambabo, lyanaba erenge lyabo mol'olusiku nachiha erenge, ku Nahano, Nyamuzinda aderhere.14Banalondol'abantu bokuger'omu chihugo buzira kuleka,b'okuhamba, kugwasanya balambagizi. Emibiri eyorhere oku budaka,yanachesa echihugo,enyuma lya myezi mushanvu banaja barhangir'okushonda. 15Banageragera; eri muguma wabo ankabona amavuha g'omuntu, anaheba hechimanyiso, kuhika abahamba bayinjigarhola n'okujigahamba omu lukunda lwa Homini-Gogi. 16Hanayinj'olugo bahamagere mpu ye Hamona, ntyo kubakwizaga echihugo.17Nawe,mwen'omuntu, ku Nahano, Namahanga aderhere: Obwire enyunyi,na ngasi choshi chiherh'ebyubi, n'enyama zoshi z'omulubala: Mushubuzane muyinje! Muchilundik'enyunda zoshi, ago mango najirira enterekero yani nkulu oku ntondo y'e Israeli, mwalya eminyofu, munanywe n'eshagama. 18Mwaly'omunyofu gw'entwali,mwananywa n'eshagama z'abarhwali b'egulu, ogwengandabuzi, ebibuzi, ebishakalume, empanzi z'amashushi z'oku Bashani.19Mwalya oku mashushi kuhik'ahamwankayugurhira,mwayw'eshagama kuhik'ahamwankalalukira,kweyo nterekero yani n'abajirira. 20Kwakola kashesha kani mwayugurhirak'okw'eminyofu y'efarasi n'abala bazigendako, eminyofu y'entwali, na balal'abantu boshi balw'entambala, ku Nahano, Nyamuzinda aderhere!21Nayerekan'obukuze bwani aha charagati k'amashanja, n'amashanja goshi g'anabona gurhe nach'olubanja na gurhe nabaherez'obuhane n'okuboko kwani. 22Ntyal'enju ya bene Israeli ya namenya oku nyono nyendi Nyamubaho, Nyamuzinda wage ! Kurheng'olola lusiku n'omuzindi siku za yinja.23Ntyo amashanja ga menya okububi bwa bene Israeli bu bwarhumaga bahekwa buja, enyanya z'okungomera; che charhuma n'ababisha amalanga gani, n'ambahebe omu maboko g'abashombanyi babo, libahwa boshi okungorho. 24Nabakolera kukulikirana n'oku chizingisa kwabo n'amabi gabo, n'ababish'amalanga gani.25K'okurhumire aderha ntya Nahano, Nyamubaho, eri: Nkola nashubi galul'abo bantu ba Yakobo baliri oku lubungo, n'ababalira enju yoshi ya Israeli;naba n'obongwa enyanya w'ezino lyani lichesizwe. 26Bayibagira amabi gabo goshi n'okurhachinkubagira kwabo bajiraga hano baba bakola bali omu murhula omu chihugo chabo, buzira muntu w'oku bahangala. 27Hano mbakula omu mbaga hano mbashubuza kurhenga omu chihugo ch'abashombanyi babo, n'ana chikuz'omubo omu mesho gamashanja ganene.28Nji bamanya oku nyono nye ndi Nyamuzinda, Nyamubaho wabo, wabahekaga omubuja omugarhi k'amashanja,na mashubi kubashubiza omu chihugo chabo, ntanaleka chiro n'omuguma wabo. 29Nta na chibabisha amalanga gani, bulala nalumiz'omuka gwani omu nju ya Israeli,ku Nahano, Namahanga aderhere.
Chapter 40

1Omu mwaka gwa makumyabiri kurhenga rhuli omubuja,oku murhondero gw'omwaka,omusiku ekumi z'omwezi,omu mwaka gwakali kumi na kane kurhenga olugo lushandazwa,olo lusiku lonolo,okuboko kwa Nahano kwaba enyanya zani,ana mpek'omu chihugo ch'e Israeli. 2Ampeka,omu bibonekezi,ampis'oku ntondo elehukire nka chihugo chi yumbakirwe elunda lw'ekulembe.3Ampek'eyola munda,nabon'omuntu oshushire omulinga aherh'omugozi omu fune n'olusheke aherh'apima,ayimangir'omu lunvi. 4Oyo muntu ambwira eri: Mwene muntu, olole n'amesho gawe, ona yunvirize n'amarhwiri gawe! Obike oku murhima ngasi byoshi na kuyereka, bulala na kulerhaga hanola linkuyereka, omanyis'omulala gwa bene Israeli ngasi byoshi wankabona .5Talaga, echizimbero ch'embuga chizugulukirwe n'enju enyunda zoshi,omu fune z'oyola muntu alifumbarhire olusheke lwa makoro ndarhu aherhe apima, ngasi koro lyaliherhe omurhanda guzibuzibu kulusha nko gw'esiku zoshi, apima obofi bw'echizimbero bwaliri lusheke luguma, n'okuleha kuj'enyanya lusheke luguma. 6Ayinja ebwa lunvi luyerekez'obushoshokero bw'ezuba azamuka oku burhambi, apima oburhambi bw'obululi lwaliri lusheke luguma oku bofi. 7Ngasi chumba chaliherh'obule bwa lusheke luguma,n'oku bofi buleha lusheke, aha charagati k'ebyumba haliri obugali bwa makoro marhano, obululi bw'omulubavu ebwa chizimbero chijir'ebwa nju nayo apima lusheke luguma.8Ashubi pima echindi chizimbero chijir'ebwa kabavu k'enju nacho chaliri lusheke luguma. 9Apima echizimbero che bululi makoro munane, n'emisigiko makoro mabiri; obululi bw'olunvi lwaliri omu nju. 10Ebyumba biyerekez'obushoshokero bw'ezuba: Bisharhu lunda n'olwindi bisharhu byaligwerhe lugero luguma, n'emisigiko ya ngasi lunda yaligwerhe lugero luguma.11Apima obugali bw'olunvi lujire omunju, bwaliri makoro ekumi, n'okuleha kw'olunvi bwaliri makoro ekumi na masharhu. 12Haliri emalanga mbere g'ebyumba echilambagarhane cha koro liguma ngasi lunda ,ngasi chumba chaliherhe makoro ndarhu okulunda nagandi makoro ndarhu olwindi lunda. 13Apima obugali bw'olunvi kurhenga olurhwe lwe chumba, kuhika oku lwindi lurhwe, bwaliri bugali bwa makoro makumyabiri kurhenga olunda n'olwindi.14Aganja makoro makumi galindarhu g'emisigiko, hofi nahola haliri akagombe, eburhambi bw'ebunga. 15Kurhenga emalanga mbere g'embuga, h'okugerera, kuhika omu njira ejire omu chumba gali makoro makumi masharhu. 16Haliri emyengezi yaliri kw'orhuma omu byumba n'oku nkingi yaliri omu bululi bw'esiku eburhambi yoshi; emyengezi yalizonzizwe enju yoshi, n'emirhanda yaliri oku ngasi njira.17Ampek'ebululi buyerekez'embuga, haliri ebyumba n'okuleha kw'enyunda zoshi, haliri byumba makumi masharhu omu bululi. 18Obululi bwali eburhambi bw'enyunvi, bwalikwanene oku bugali bw'enyunvi, bwali bw'omu nju. 19Apima n'okuleha kw'olunvi kurhenga eshishi kuhika omu bululi bw'omunju kuj'embuga, habonekana makoro egana, ebushoshokero bw'ezuba.20Apima okuleha n'obofi bw'olunvi buyerekez'elunda lw' ekulembe. 21Eyomunda yaliri byumba bisharhu lunda luguma na byumba bisharhu olwindi lunda, enkingi y'obola bululi n'eby'olunvi byage byaliherhe lugero luguma n'ebyumba bya kabavu k'embere, makoro makumi marhano okuleha na makoro makumyabiri na marhano oku bugali.22Orhubonekezo rhwayorha n'omulubavu, emirhanda yage, yaliherhe lugero luguma kuguma n'olunvi luyerekere ebuzukiro bw'ezuba: Bakazi yizamukirak'omu kugera oku mishonezo mushanvu, n'embuga yage yaliri hofu nagala mashonezo. 23Obululi b'omu nju bwa liherhe nabo akabavu, kayerekeze akabavu kw'olunda lw'ebuzukiro bw'ezuba, kaliri kuguma n'ako lunda lw'ebuzukiro bw'ezuba; apima kurhenga oku kabavu kuja oku kandi galiri makoro egana.24Ashubimpek'ewalunda lwekulembe,nalola okuyaliri akabavu kayerekez'olunda lwekulyo,apima enkingi n'akabavu, byoshi byaliherhe lugero luguma. 25Olo lunvi n'enyunvi byaliherhe akabonezo enyunda zoshi, nke yindi mbonekezo, makoro makumi marhano okuleha n'amakoro makumyabiri obofu.26Bakazagi yizamukirako mushanvu n'akabavu kage kali ahaburhambi, olunda n'olwindi kwaliri emirhanda oku nkingi. 27Obululi lw'omunju nabo bwaliherh'elunvi luyerekez'olunda lw'enyanya makoro egana.28Ampek'omu bululi bwebusika, omu mbuga y'owaliri enyanya, apima olunvi lw'enyanya lwaliherhe obugali kuguma. 29Ebyumba, n'enkingi n'amahulukiro, byaliherhe lugero luguma, embuga n'amahulukiro byaliherh'orhubonekero enyunda zoshi, makoro makumi marhano okuleha n'omu kugaliha, n'amakoro makumyabiri na marhano oku bofu. 30Enyunda zoshi z'amahulukiro makoro makumyabiri na marhano okuleha na marhano oku galiha. 31Omu mahulukiro g'embuga galihikire omu bululi bw'omunju; haliri emirhanda oku nkingi, n'okujayo kwali kugerera oku mashonezo munane.32Ampeka omubululi bwaliri olunda lw'omunju olunda lw'ebuzukiro bw'ezuba, apima olunvi nalo lwanagwarha lugero luguma. 33Ebyumba byage, enkingi yage, n'amahulukiro byoshi byaliherhe rhubonezo enyunda zoshi makoro makumi marhano okuleha na makoro makumyabiri oku galiha. 34Omu mahulukiro gawe galiyerekeze omu bululi bw'embunga; haliri emirhanda oku ngasi lunda lw'enkingi, haliri n'amashonezo munane g'okuzamukirako.35Ayinja amperh'ewa lunvi luyerekeza okulembe, apimayo ashigana ebipimo byumanene. 36Ntyo ntyo n'ebyumba byage enkingi zage, n'amahulukiro gage, haliri rhubonezo enyunda zoshi, makoro makumi marhano okuleha, na makoro makumyabiri n'amarhano oku galiha. 37Akabavu gage kali yerekeze ebululi bw'embuga,ngasi lunda lwaliri kw'emirhanda oku nkingi, haliri n'amashonezo munane g'oku zamukirako.38Haliri echumba chalichingwirwe chiyerekez'ebululi entambi z'ebwa nkingi ahola hakukazishukira enterekero y'embagwa. 39Omu mahulukiro ga ngasi lunda haliri nyibo ebiri! Habalikwanene okulema babagir'enterekeroy'okuhuna obonjo oku byaha na gandi mabi.40Lunda luguma oku mashonezo, gajir'ebwa lunvi lw'embuga, haliri bishasha bibiri; n'olwindi lunda, entambi z'ebw'amahulukiro g'olo lunvi, haliri bishasha bibiri. 41Ntyo kuhaliri, oku nyunda z'embuga, bishasha bine lunda na bindi bine olwindi lunda, goshi haguma byaliri bishasha munane, ahola habali kwanene oku nigira embagwa.42Kandi haliri bishesha bine by'amabale gagemerwe bwinja g'oku heba kw'enterekero z'okuyosizako okuleha kwa koro liguma n'echichira n'oku galiha koro liguma n'echichira n'okuleha kuj'enyanya koro liguma; okola kw'obakazagibikira ebintu by'okubaga entulo z'enterekero z'okuyoswa, n'ezindi nterekero. 43Oku midoke ene yalikomere okunju, n'eminyofu yali kwanen'ehebwe kw'ebyo bishasha.44Embuga w'olunvi lujire omunju haliri ebyumba by'abanyamwimpa, omu bululi bw'omunju: Chiguma eburhambi bw'echibembero ch'embuga luyerekeze ekulyo, n'echindi oku lunda ly'olunvi lurhengere ebushoshokero bw'ezuba chaliyerekez'emalanaga mbere. 45Oyola muntu ambwira: Mpw'echi chumba, chiloler'enyanya chiri chabadahwa balanga enju ya Nyamuzinda.46N'echumba chiri olunda lw'ekulembe, chiri ch'abadahwa baherhe bakola oku luherero; ba bene Sodoki,bali mu bene Lawi,babeshegere Nyamuzinda n'oku mukolera. 47Apima okuleha, kwaliherhe kuleha kwa makoro egana, n'oku galiha kwa makoro egana, enyunda zoshi zali yumanene, oluherero lwaliri emalanga mbere g'enju.48Ampeka omu kabavu k'enju,apima enkingi zakala kabavu, galiri makoro marhano oku lunda luguma n'akandi marhano oku lwindi lunda obugali bw'olunvi bwaliri makoro masharhu lunda luguma n'olwindi makoro masharhu. 49Akabavu kaliherhe okuleha kwa makoro makumyabiri n'oku galiha makoro ekumi naliguma, bakazagi gerera omu mashonezo, haliri n'enkingi ahaburhambi bw'enkingi, enkingi nguma lunda luguma n'eyindi lunda.
Chapter 41

1Ampeka omu ka-Nyamuzinda apima enkingi, yalihere makoro ndarhu oku galiha lunda luguma, na makoro ndarhu oku galiha olwindi lunda, bugali bwehema. 2Oku galiha kw'olunvi kwaliri makoro ekumi; haliri makoro marhano oku chizimbero chiguma ch'olunvi, n'agandi makoro makumi mane, n'okuleha makoro makumyabiri.3Kandi aja omunju, apima enkingi z'olunvi, makoro mabiri, olunvi makoro ndarhu, n'obugali makoro mushanvu. 4Apima okuleha kwa makoro makumyabiri, n'oku galiha kwa makoro makumyabiri, emalanga mbere g'eshengero, ambwira ntya: Mpu hanola ha hantu hachesizwe.5Apima olunda lw'enju makoro ndarhu, n'oku galiha kw'ebyumba emalanga mbere eburhambi bw'enju yoshi, makoro mane. 6Ebyumba by'emalanga mbere byaliri biguma eburhambi w'ebindi, byalihikie oku makumi masharhu, haliri enju zishomekene esharhu, zaliyumbakirwe omu chizimbero zajire mw'ebyola byumba oku burhambi boshi bw'enju, kula kwa karhuma rhukaziyemer'olukuta lw'enju rhurhanaluyikereko. 7Ebyumba by'omulubavu byalirholere bugali bunene oku bulyo rhwalizungulukire enju enyanya; Bulal'okola kuzungulukwa kwayo kwali kuja enyanya oku nyanya, kuzunguluk'enju ntyo obugali bw'enju bwaliri bulala bon'obo kuhik'enyanya: Kuzamuk'enyanya kurhenga omu chumba cheshishi kuhik'enyanya, oku njira y'echola chumba ch'omu charagati.8Nanabon'ok'okuleha kw'eyola nju omuburhambi, ebyumba byamahulukiro, kurholer'omu murhondero, byaliherh'enkingi, makoro ndarhu. 9Echizimbero ch'embunga w'amahulukiro lwa liherhe obunene bwa makoro marhano,haliri obugali burhali mukantu aha charagati k'amahulukiro g'enju.10N'ebyumba eburhambi bw'enju,haliri bugali-bofu bw'amakoro makumyabiri,eburhambi yoshi. 11Okuja omu byumba by'amahulukiro haliri bugali bunene, lunvi luguma lwaliyerekez'ekulyo, olwindi ekulembe, n'olwindi emahulukiro, n'obugali bugalihire bwaliri makoro marhano eburhambi boshi.12Enju ya liri emalanga mbere ah'abantu barhali yumbakire olunda lw'ebuzukiro bw'ezuba lwaliherhe makoro makumi gali ndarhu g'obugali, Echizimbero ch'enju chaliherhe makoro marhano oku bugali omu burhambi moshi, n'oku bugali galiri makoro makumi galimwenda. 13Apima enju, yaliherhe makoro egana g'okuleha, aharhaliri kantu, enju n'ebizimbero byayo, byaliherhe okulehuka kwa makoro egana. 14Obugali bw'emalanga mbere g'enju n'ahahantu harhali yumbakirwe, olunda lw'ebuzukiro bw'ezuba, maliri makoro egana.15Apima okuleha kw'enju emalanga mbere g'aharhayumbakirwe harhali chichi, erhongo, n'enguli za ngasi lunda, galiri makoro egana. 16Omushengero, amahulukiro gw'embunga, ebichumbi-emilegevu, orhubonezo rhw'esinga, guli nyund'esharhu z'okushonerako emalanga mbere z'emiregevu, halichingirwe n'emirhi enyunda zoshi. kurhenga okudaho kuhik'oku rhubonezo rhuchingirwe. 17Kuhik'enyanya w'olunvi, omunju, ahambuga, eburhambi bw'echizimbero choshi, omunju n'embuga, hoshi haliri obuzinda bw'okupimwa.18Halikwizizwe na Makerubi n'emirhirhanda: Haliri omurhanda ahagarhi ka Makerubi, bakerubi babiri, ngasi kerubini aliherhe malanga mabiri. 19Amalanga g'echilume galiloler'entambi z'ewamurhanda n'amalanga g'entale gayerekeza olwindi lunda lw'ogwindi murhanda; ntyo kubyaliri erhongo lyoshi ly'enju. 20Gurheng'okudaho guhik'olunvi enyanya, haliri bakerubi n'emirhanda, n'echizimbero ch'eshengero.21Enkingi z'eshengero zaliyumanene n'emalanga mbere g'ahachesizwe haliherhe shusho liguma. 22Olurherekero lwali lw'amirhi, lwaliherne makoro masharhu omukuj'enyanya, omukuleha makoro mabiri, olwimangiro, n'amagulu n'enyunda zoshi zaliri za mirhi, oy'omuntu ambwira eri, echila che chishasha emalanga mbere ga Nyamubaho. 23Eshengero n'aha chesezwe haliri nyunvi ebiri. 24Ngasi lunvi lwaliherhe nyund'ebiri, nyund'ebiri bakazagi zigonyamo bichira bichira: Bichira bibiri oku lunda luguma, zindi ebiri oku lwindi lunda.25Bakerubini n'emirhanda ya kaziyinama oku nyunvi z'eshengero, n'oku bizimbero. Kandi hali omurhi g'olupaho gwaliri emalanga mbere g'emahulukiro g'embuga. 26Haliri orhubonezo rhu chingwirwe, haliri n'emirhanda ngasi lunda n'olwindi, n'oku nyunda z'amahulukiro, omu byumba by'amahulukiro g'enju, n'eby'empaho zinene.
Chapter 42

1Oy'omuntu ampek'ebululi bw'emuhanda olunda lw'ebushoshokero, anampek'omu byumba byaliri haguma n'ahantu haliri echi chintu n'emalangambere l'enju, emahulukiro. 2Emalangambere haliri olunvi lw'emahulukiro, lwaliherhe makoro egana omu kuleha, n'omu kugaliha makoro makumi mane. 3Embere z'agola makoro makumyabiri g'obululi bw'omunju n'embere z'engo...y'obululi bw'emuhanda, yaliri eyindi nju yalishegemere elala yindi nju y'ebimpekane bisharhu.4Embere haliri enjira egalihire ya makoro ekumi, n'ehijira hya koro lihuma, enyunvi z'eyonju zaliyerekeze emahulukiro. 5Ebyumba by'enyanya byali binene na kulusha eby'eshishi, n'eby'aha charagati k'enju, bulala ez'olo ngombe zalibihekeze kulusha nk'okubyalikehez'eby'eshishi n'eby'enyanya. 6Haliri enju esharhu zihekene aliko zirhaliherhe nkingi,nka nkingi z'ebululi: Che chirhumire, kurhangira oku budaka, ebyumba by'enyanya biri bizibuzibu bilambukire kulusha eby'eshishi n'eby'omu charagati.7Echizimbero ch'embuga chilolere ebyumba, olunda l'obululi embuga, embere w'ebyumba, haliri makoro marhano okuleha. 8Bulal'okuleha kw'ebyumba ch'olunda lwe bululi bw'embuga lwali lwa makoro makumi marhano, aliko ew'amalanga mbere g'eshengero hali makoro egana. 9Eshishi w'ebyola byumba hali ah'okuhulukira ebuzukiro bw'ezuba, omu kurhenga ebululi bw'embuga.10Oku kulikir'obugali bw'echizimbero ch'obululi, elunda lw'ebuzukiro bw'ezuba, embere z'ahola hantu harhali kantu n'embere z'eyola nju. 11N'embere w'ezola nju haliri enjira yaligendere kuguma n'enju zalilolere olunda lw'emahulukiro, obugali bw'ezo nju n'obugali bwazo, byaliri kuguma, kuguma n'enyuvi zayo, n'obumbake bwayo bwali bwa kuguma, kuguma n'ebizimbero byazo, n'obumbake bwazo bona buguma. 12Kwali kona kuguma enyunvi z'ebyumba by'olunda lw'enyanya haliri olunvi lw'okwirhwe w'enjira, enjira yaliri ekulyo kw'emalanga mbere g'echizimbero oku lunda lw'ebuhulukiro bw'ezuba, habakazagi gerera.13Ambwira eri : Ebyumba biri emahulukiro n'ebyumba biri enyanya, biri emalangambere g'ahantu harhali chichi, ebyola by'ebyumba bichesizwe, ahabadahwa bashegerera Nyamuzinda habalira ebintu bichere; bakazibika h'ebintu bichere bwenene,entulo,embagwa zalerhagwa omuntulo z'okubabalira ebyaha, n'ezagandi mabi,bulala ahola hachesizwe. 14Nk'abadahwa bamanj'omu shengero ahachesebwa barhanka chiderha mpu baj'embunga omu bululi, bakawanene barhangihogola emyambalo bakazagikolesa. Bulala eyola myambalo eri micheswe, banayambala eyindi myambalo nka bajir'ebindi bindi biyerekez'olubaga.15Eri bankaba bamamala kupima munju, angeza omu lunvi lwali oku lunda lw'ebuzukiro bw'ezuba, anapima omu marhambi moshi.16Apima olunda lw'ebushoshokero bw'ezuba n'olusheke alemag'akolesa omu kupima, habonekana enyunda zoshi sheke magana marhano. 17Apima olunda lw'ekulyo n'olusheke ayinj'akolesa, habonekan'enyunda zoshi masheke magana marhano. 18Apim'olunda lw'enyanya n'olusheke alemaga akolesa,abona bipimo magana marhano g'olusheke. 19Ahindamukir'olunda lw'ekulembe, apima masheke magana marhano n'olusheke alemaga akolesa.20Apim'enyunda zoshi okuziri ene z'echizimbero zizaligwarhire enju yoshi; omu kuleha galiri masheke magana marhano, n'omu kugaliha masheke magana marhano, echola chizimbero chali gabire ahantu hachesizwe n'ah'abantu boshi.
Chapter 43

1Ampek'omu lunvi, oku lunvi lwaliri olunda lw'ebuzukiro bw'ezuba. 2Talaga, obukuze bwa Nyamuzinda w'e Izraeli bwashegera ebuzukiro bw'ezuba, n'omulenge gwage gwayunvikana nka mudindiri gwa menji ganene, n'echihugo chalangashana n'obukuze bwage.3Ebi bibonekezi byalishushanyizwe n'ebibonekezi nabonag'amango najagibihya echishagala, n'ebibibonekezi byalishushanyizwe n'ebinabonaga hofu n'olwinji lw'e Kebari na nakumbagalir'a malanga. 4Obukuze bwa Nyamuzinda bwaja omunju kugerera olunda lwe buzukiro bw'ezuba. 5Ntyola, Muka ambarhula ampeka omu bululi bw'enju, talaga, obukuze bwa Nyamuzinda bwayunjul'omunju.6Na yunv'omuntu ambwira : Kurhengerer'omolanju, n'omuntu ayimanga haguma nani. 7Ambwira eri : Mwene muntu, hanola hahantu hechirhi chani chakanyabwami, hantu hokuheba ebishando by'amagulu gani, n'abera ahagarhi kabene Israeli esiku zoshi.enju ya Israeli n'abami bage barhakachizingis'ezino lyani lichere n'obugonyi n'emirhumba y'abami babo n'ahantu habo halengerera. 8Baheber'echizimbero chabo haguma n'echi, enkingi zabo hofu n'ezemwani, kandi hanaba echizimbero aha charagati kani nabo, ntyo kubazingisiz'ezino lyani lichere n'amabi gabo bajiraga, che charhumire n'abamalira k'omungo gwani.9Oku ntyo baheba hal'ebijiro byabo by'obubaraga, n'emirhumba y'abami babo,na ntyola na nabera aha charagati kabo esiku zoshi.10Woyo, mwene muntu, yereka bene Israeli elira shengero, bapime olugero lwalyo, banagay'amabi gabo. 11Bakamalingany'olubalamo lwabo lubihire, wanayerekabo eshusho ly'eyi nju, okw'eyorhere,ebyankayinja buzinda, n'ebyankayinjamo, n'ebyankaba biyishushire byoshi, n'amarhegeko gayo goshi, ebi byoshi obiyaandik'emalangambere gabo, libalang'eshusho, n'amarhegeko gayo goshi,bagakulikire n'oku mayukiriza.12Eryola ly'erhegeko ly'enju, okubusoso bw'entondo, olunda loshi arhola lwaba luchesizwe, talaga eri ly'erhegeko ly'enju.13Talag'ebipimo ly'oluherero omu kugerera n'amakoro, liri koro liguma, n'echi chila,eli bayorha banapimamo erhwe liri lya koro liguma oku burherama n'akoro liguma oku bugali n'omuhiro guzungulukir'omu marhambi guli gwa koro liguma ly'okuboko, y'esimikiro y'oluherero. 14Kurhenga oku mikaliro okudaho ,oku nteberhebe yage gali makoro mabiri, kurhenga oku nteberhebe ngeke kuja oku nteberhebe nene gali makoro mane n'obugali liri koro liguma.15Olurherekero lwaliherhe makoro mane, m'ahembi mane kuja enyanya. 16Eshengero lya liherhe makoro ekumi na mabiri okuleha, n'amakoro ekumi na mabiri okugaliha enyunda zoshi zali yumanene okuziri ene. 17Enteberhebe galiri makoro ekumi na mane okuleha, n'ekumi na mane okubugali oku ziri nyunda ene; n'omuhiro guzizongire chiri chichira ch'ekoro, amikaliro galiri koro liguma; amashonezo galiyerekez'entambi z'ebuzukiro bw'ezuba.18Ambwira eri: Mwene muntu: Ntya ku Nahano Namahanga aderhere: Talaga, amarhegeko gayerekez'olurherekero ago amango lwayumbakwa, banakazi rherekera mw'enterekero n'oku shiga mweshagama. 19Oherez'abadahwa babene Lawi, bw'omubuko bwa Sadoki, babanali hofu nani omu ku nkolera, ku Nahano, Namahanga aderhere, empenzi ndorho ebe nterekero oku byaha.20 Orhol'eshagama yayo ogende wayishig'oku mahembi mane g'olurherekero,n'oku mihiro okweri ene,n'oku marhambi goshi, ntyola wana chesa olurherekero n'eyo kuhun'obonjo. 21Orhole elampanzi y'enterekero oku byaha, bayinji yosez'ahantu harheganyizw'omunju, embuga waka-Nyamuzinda.22Oku lusiku lwa kabiri wanahana enterekero y'okuhun'obonjo oku chaha echigandabuzi chirhali kushembo, banajiramo enterekero kuguma nk'okubajiraga n'enterekero y'empanzi. 23Han'oba wamajir'eyola nterekero y'okuchesa,wanashubi rherekera empanzi ndorho erhali kushembo n'echindi chigandabuzi chirhali kushembo. 24Wanazihana embere za Nyamuzinda,abadahwa banazikweba oku bantu, okudaho, banazihana nterekero emwa Nyamuzinda.25Wageza siku mushanvu zoshi eri onaherhe warhekera echishakalume ngasi lusiku oku nterekero y'empanzi n'eye chigandabuzi erhaherhe shembo. 26Bageza siku mushanvu bajira enterekero y'okuhuna oku lurhekero, baluchese banalugishe. 27Hano ezola siku zihwa, oku lusiku lwa munane kuguma n'agandi mango gakulikira, abadahwa banakazirhekera oku lurherekero,enterekero z'enyu z'obonjo n'ezomurhula,na ntyo na nabayunva, ku Nahano, Namahanga aderhere.
Chapter 44

1Oy'omuntu aderha ewa lunvi lwa ka - Nyamuzinda luli embuga luyerekez'olunda lw'ebuzukiro bw'ezuba, aliko lwa lichingirwe. 2Nyamuzinda ambwira: Mpu olu lunvi lwayorha luchingirwe, lurhakachingulwa, ntaye wakazigeraho; bulala Nahano, Nyamuzinda w'e Israeli,agerer'ahola. Hayorha hanachingirwe. 3Oku biyerekez'omurhwali,omurhwali ankayikalamo, analirem'obuntu embere wa Nahano; oyo muluzi anager'omulubavu z'ololunvi n'omukugaluka anashubiyinja mw'eyo njira.4Ashubimpek'ebwa lunvi luli emahulukiro g'enju, nalola, nabon'obuchese bwa Nahano bubumbir'enju ya Nahano! Nakumbagalir'amalanga. 5Nahano ambwira eri: Mwene muntu, ololereze bwinja, olole n'amesho gawe! Oyunvirize n'amarhwiri gawe byoshi n'abwira biyerekez'amarhegeko goshi g'enju ya Nahano na ngasi bindi birhegekerwe okuyo; omenyerire bwinja kurhe ku kwanen'okujira omukuj'omunju onamenye byoshi by'omulurherekero.6Ojibwir'abagomi,omulala gwa bene Israeli eri: Ntyo ku Nahano, Nyamuzinda aderhere : Amabi genyu gamaluga, nju ya Israeli ! 7Mwalerher'abahisi omunju yani, abarhakembwirwe omurhima n'omubiri,mpu babihy'enju yani, mwahan'obuntu bwani, amashushi n'eshagama okumabi genyu goshi, mwach'echiragane chani.8Murhajirag'emirimo y'eshengero lyali, ab'abahisi bamuheba ahali henyu mpubijire omukol'omunju yani. 9Nty'oku Nahano, Nyamuzinda aderhere: Nta muhisi orhakembwirw'omurhima n'omubiri, wankaj'omunju yani,ntamuguma omu bahisi weje omu arhi ka-bene Israeli .10Ebiyerekeze Abalawa balala bachinyegulagako, amango Israeli omu kushimb'abazimu, babarhula obuhane bw'amabi gabo. 11Bej'omunju yani nkabakozi bahabw'obulanzi bw'enyunvi z'enju yani, bajire n'omulimo gw'enju yani, banagenda bazibagira olubaga embagwa z'okuhanwa nterekero n'ezindi ntulo, banakaziba bachirheganyize oku kasi k'olubaga. 12Bulal'okuba bajire kolera olubaga emwa bazimu, na ntyo barhuma omulala gwa bene Israeli gwa kumbagal'omuchaha, namakul'efune yani enyanya zabo, Nahano, Nyamuznda kwa derhere, bonine babarhule echaha chabo.13Barhanachisheger'omukuja omu mirimo yani omulurherekero, bakanachiyerekez'omu mperero zani, n'omuhantu hachere bwenene; njibabarhul'obuhane bw'obubi bwabo, n'echihemu ch'amabi bakolere. 14Mperebo emirimo y'omunju yani oku biyerekez'enterekero n'oku yindi mirimo yoshi.15Aliko abadahwa, Babalawi; bene Sadoki, balala bajirag'emirimo yani omulurherekero amango bene Israeli bachihebaga hale nani, abola babanshegerer'oku nkolera banaj'embere zani n'oku ntulira amashushi n'eshagama, nty'oku Nahano, Nyamuzinda aderhere. 16Babakazij'omu luherero lwani, bakazigerer'akashanji kani oku nkolera, bakazibabali omu mirimo yani.17Amango bakaba bamarhaluk'enyunvi z'ebululi b'omunju, banayambal'emishangi y'echitani; ntaboya bwaj'okubo amango baherhe bajir'akasi omu nyunvi z'omubululi n'omunju. 18Banayambal'esinga z'oboya okwirhwe, banayambala n'orhubutura rh'oboya oku mubiri gwabo.19Amango bakola baj'ebwa bululi bw'embuga, ebwa bululi bw'ebunga bujir'emunda olubaga luli,banahogol'elala mishangi bakolesa, banayirhabik'omubyumba by'olurherekero; banayambal'eyindi yindi mishangi, bankayinji ches'olubaga n'emishangi yabo.20Barhagembw'amarhwe gabo chango eryokulek'enviri zabo zilehuke bwenene, chi banazigemba bwinja. 21Ntamudahwa w'okunyw'amavu amango g'okuja omu bululi b'omunju. 22Okushaba ntakurhol'omukana eri omukazi warhengag'oku windi mulume,si banashab'abanyere barhashwira bonana n'omulume/ababikira b'omu mulala gwab'e Israeli; bakanayinjir'omukana waliri muk'omudahwa.23Bakaziyigiriz'olubaga lwani ehichesizwe, baluyigirize ehiri hinja n'ehiri hibi. 24Amango hakab'obuhaka, banach'olubanja omu kushimb'amarhegeko gani najiraga, bakazi shimba amarhegeko n'engeso zani omu siku nkulu, banakazilang'esiku zani z'e Sabato.25Omudahwa arhakwanen'okushengerera hofu n'omuntu ofire, bankachizingisa,bankachizingisa nkarhali eshe, eri nina, omusole, munyere,mwene wab'omuntu,omunyere orhalishabirwe. 26Nk'omudahwa ama malichichesa bana muganjira siku mushanvu. 27Olusiku aj'omu kagala kw'obuchese, omu bululi bw'omunju,mpu ayinjire kukol'omu kagala kw'obuchese, anarhangihan'entereker'oku chaha, ku Nahano, Namahanga aderhere.28Talag'akashambala nji bahabwa: Nyono njinaba kashambala kabo, murhahira mukabaherez'echigabi omu Israeli: Nyono Nyechigabi chabo. 29Bakazirya entulo, oku nterekero y'oku chaha, n'oku y'obubi na ngasi kaderherwe kalahizw'omu Israeli nji kaba kabo.30Ebishalulo birhanzirhanzi by'amalehe,na ngasi ntulo mwalerha, zaba z'abadahwa; mwanaherez'abadahwa ebishalulo by'embere bya mwashwa, emigisho ebere omunju zenyu. 31Abadahwa barhakalya ngasi nyunyi, eri ngasi chirhungano cha chifiraga eri kuyibera.
Chapter 45

1Amango mwagaba echihug'oku kashambala mwanachiyesher'esimbi, mwanahereza Nyamuzinda entulo, echigabi chichesizwe che chihugo, okuleha kwantambo bihumbi makumyabiri n'erhano,n'okugaliha bihumbi ekumi; kanaba kashambala kachesizwe nk'oku kanali koshi burhambirhambi. 2Mwechola chigabi, mukule muntambo magana marhano z'olusheke ziyumanene n'amakoro makumi marhano omu burhambi boshi bwa ka-Nyamuzinda.3Ahol'ahantu hamakoro bihumbii makumyabiri na birhano g'olusheke omu kuleha n'omu bugali bihumbi ekumi, ahola ahahaba haka - Nyamuzinda, hantu hachesibwa bwenene. 4Chaba chigabi chi chesezwe ch'echihugo, chaba ch'abadahwa bajir'emirimo y'akagala kachesizwe, abayinji ku kolera Nyamuzinda ; ahola habakwanene bayumbak'enju zabo,haba hantu hacher'oku ka Nyamuzinda. 5Echigabi ch'amakoro bihumbi makumyabiri n'amarhano okuleha na bihumbi ekumi oku bugali, chaba cha Balawi, abakozi b'omunju n'abyumba makumyabiri.6wanarhola echindi chi chira ch'amakoro ga bihumbi birhano oku galiha n'okuleha bihumbi makumyabiri n'abirhano chaba chi chira cha lugo chiyerekez'echi chira chi chesizwe; ahola hantu haba hamulaba gwa bene Israeli. 7Omurhwali aba n'akage kashambal'olunda lw'enyunda zombi z'ahantu ha chesizwe n'obugali bw'echihugo, olunda lw'ebuzukiro bw'ezuba kaba kabugali buyumanene n'obwa chi chira chiguma, kurheng'oku lubibi l'olunda lw'ebuzukiro bw'ezuba lw'echihugo.8Chaba che chigabi chag'omu Israeli, ntyo abami bani barhakachi libuz'olubaga lwani banalek'echihugo chibe ch'omulala gwa bene Israeli; nk'oku emilala yabo enali.9Nahano, Namahanga aderhere eri: Hoshi aho,barhwali be Israeli, mulek'oku kazilibuz'olubaga n'oku lunyega ! Mukazijir'ebinja n'okushinganene muhukule kw'ebyo kubalibuza kwenyu, ku Nahano, Nyamuzinda aderhere. 10Mube n'emilengo eshinganene, ne efa eshinganene na e bati eshinganene. 11E efa n'e bati bikwanene bigwarhe lugero luguma e efa ekazija mwe chi chira chali ekumi ch'ehomeri n'e bati nayo ebe chi chira cha kali ekumi ch'ehomeri; ebyakazijamo bikazi gezezw'oku homeri. 12E Sikeli zikaziba ngero makumyabiri, sikeli erhano zinaba erhano na sikeli ekumi zinab'ekumi na emine yenyu ebe ya sikeli makumi galindarhu.13Talag'enterekero mwakazi hindamula: Chi chira chiguma cha kali ndarhu ch'efa oku ngasi homeri y'engano punda. 14Erhegeko oku mavurha: chi chira chiguma cha kali ekumi ch'e bati ehembi liguma, chiyumanene n'e homeri y'e bati ekumi, bulala ehomeri nguma ziba bati ekumi. 15Nyama nguma ya kazisholwa omu buso bw'ebirhugano magana mabiri bya bene Israeli, ekaziba y'oku nterekero, enterekero n'entulo z'ebijiro by'obubabalire, ku Nahano, Nyamuzinda aderhere.16Olubaga loshi lw'echihugo lwakazihana entulo eri ntyo emwa mwami we Israeli. 17Omurhwali yi waba n'akasi k'okuhana ezo nterekero z'oku yoswa,n'entulo z'eshano, nezeby'okunywebwa,oku siku nkulu,n'oku mwezi guhyahya,n'oku Sabato,n'omu siku nkulu zoshi z'enju ya bene Israeli, yi wankajir'eby'enterekero oku chaha,n'entulo y'eshano,n'eyokuyoswa,n'ezomurhula, omukujira okunywana na bene Israeli.18Ntyola ku Nahano,Nyamuzinda aderhere, eri: Oku lusiku lwa mbere l'omwezi gurhanzi, wanashol'empanzi ndorho erhali kushembo wanaji yijirira mw'enterekero y'oku chesa aka - Nyamuzinda. 19Omudahwa anarhol'eshagama y'elala mbagwa y'echaha anayishig'oku nyunvi z'enju, n'oku rhuhembi rhune rhw'olurhamba n'oku bizimbero by'ebululi by'omunju. 20Wanajira ntyo omu lusiku lwa kali mushanvu lw'omwezi, kubalala bajirag'echaha buzira kulonza eri kurhamenya, ntyo mwanaches'enju.21Oku lusiku lw'ekumi lw'omwezi, mwanaba na Pasaka, olo lusiku lukulu lwanamala siku mushanvu; banaly'obuntu burhali mwecho kukalihya. 22Kol'olusiku omurhwali anahan'entulo,yage n'eyollubaga lw'echihugo, empanzi y'entulo oku chaha.23Mwezo siku mushanvu z'olu siku lukulu, erhyanaherhe ahana entulo emwa Nyamuzinda mpanzi mushanvu n'abigandabuzi mushanvu birhali ku shembo, ngasi mango gezo siku mushanvu, n'echishakalume ch'entulo y'echaha y'obonjo, ngasi lusiku. 24Bakaihan'enterekero y'oku sirezwa efa nguma y'eshano oku mpanzi nguma kandi yindi efa nguma oku ngasi chigandabuzi na e hini y'amavurha oku ngasi efa.25Omu mwezi gwa mushanvu, omu siku ekumi n'erhano z'omwezi, oku lusiku lukulu, banageza siku mushanvu eri banaherhe barhereker'enterekero zinalintyola oku chaha, enterekero z'oku yosa n'amavurha oku ngasi efa.
Chapter 46

1Ntya ku Nahano, Namahanga aderhere eri: Olunvi lw'ebululi bw'enju oguloler'olunda lw'ebuzukiro bw'ezuba gwa kaziyorha guchingwirwe omu siku ndarhu z'emirimo, chi gwanachingulwa olw'e Sabato: Kandi gwanayorha guchingwirwe oku lusiku lwa mbere lw'omwezi. 2Omurhwali anahulukir'olunda lw'elubanda luli ewa bululi,anabera aha burhambi bw'echizimbero ch'olunvi, abadahwabanarhul'enterekero yage y'oku yoswa n'eyindi y'omurhula,anafukam'ahola anabonigenda, n'olunvi lwanashubichingwa embere w'ebijingo.3Olubaga lw'echihugo lwanayinji fukamira Nahano, ahola bululi bw'olunvi oku siku z'e Sabato nez'omurhondero gw'omwezi, lwanafukamiriza ntyo embere za Nahano. 4Enterekero y'omurhwali arhul'emwa Nyamuzinda oku lusiku lw'e Sabato,yaba yabanabuzi ndarhu barhaherhe shembo, chiganda buzi chiguma chirhaherhe shembo. 5Enterekero y'okuyoswa yaba ya efa nguma oku chigandabuzi chiguma n'oku nterekero y'okuyosa ya herekez'abanabuzi, anahana nk'okwana shondere okuhana, kuguma n'amavurha hini nguma oku efa nguma.6Oku lusiku lurhanzi lw'omwezi, anarhula empanzi ndorho erhali ku shembo, banabuzi ndarhu n'echigandabuzi chirhali ku shembo. 7Kandi anahana oku nterekero y'okuyosa e efa nguma oku chigandabuzi chiguma n'oku banabuzi anahana nk'okwalonzeze okuhana, kuguma n'ehini hy'amavurha. 8Nk'omurhwali akolaj'omunju, anagerer'omu lubavu l'obululi, n'ankakula ahuluka mw'eyo njira mwanashubigerera.9Amang'olubaga l'omu chihugo lukola lwaja embere za Nyamuzinda oku lusiku lukulu lwanajigerer'omu bululi lw'elunda lw'emahulukiro,omu kugaluka anagagerer'omu lunvi l'olunda lw'ekulembe, n'owankagera omu bululi bw'olunda lw'ekulembe omukugaluka anagerer'olunda lw'emalanga mbere, ntakugaluk'omu bululi wageragamw'omunju, s'aliko banahulukir'omu lunvi lw'emalangambere. 10Omurhwali naye omukuj'omunju anagerera halal'olubaga lwagereraga n'omu kugaluka anagerera halal'olubaga lwanagereraga.11Oku siku nkulu,n'ezindi siku nkulu zihunirw'enterekero y'oku hanwa yanaba ya efa nguma oku mpanzi nguma na efa nguma oku chigandabuzi chiguma,n'oku banabuzi oku banashondere okuhana kuguma n'ehini y'amavurha oku efa nguma. 12Eri omurhwali akayinj'alirhula enterekero y'okubulonza bwage,kandi eri yakaba ya murhula,enterekero analonzeze yenine anarhulira Nahano,banamuchingulir'olunvi luli ebwa lunda lw'ebuzukiro bw'ezuba,kandi anarhula enterekero yage y'okuyosa,chango eri ya murhula nk'okwanajira oku lusiku lw'e Sabato,kandi anahuluka;buzinda banachinga olunvi nka mamalahuluka.13Wanakazi rhulira Nahano ngasi lusiku echibuzi cha mwaka muguma, chirhaherhe shembo: Wana murhulira bilala biyengehere. 14Haguma n'eyola wanarherekera ngasi sezi enterekero y'oku yosa,ebe chi chira chiguma cha ndarhu ee efa, na chi chira chiguma cha gasharhu ehini y'amavurha g'okusheshera oku shano y'enterekero eyo y'okurhulira Nyamuzinda, ntyola zilala nterekero za ngasi mango n'esiku zoshi. 15Ngasi lusiku bakazirhereker'omwana we chibuzi w'okuyoswa haguma n'amavurha nka nterekero ya ngasi lusiku.16Ntyala ku Nahano, Nyamuzinda aderhere: Omurhwali eri ankaha muguma omubana bage oluhembo,lula luhembo lwanaba kashambala k'abana bage,banaluyimamo nka kashambala. 17chi eryakaba ali muguma w'omubambali bage yaher'okwishwa lyage nkaluhembo, oyola mwambali anaberana lilala shwa kuhika oku mwaka gwa kugombola, kandi murhwali anashubi lirhola oku bana bage njilyanaba kashambala. 18Omurhwali arhakarhola oku kashambala k'olubaga, oku munyega oku kashambala kage, oku kashambala kage keshwa akakaherez'oku bana bage liharhabaga ly'omuntu chiro n'omuguma w'omu lubaga lwani walibirhwako mpu lyo aherez'akashambala kage.19Ampek'ebwa bululi buli ebwa lunvi,omu byumba by'abadahwa biri byumba biyerekez'olunda lw'emahulukiro,nalola,habonekana ahantu olunda lw'emugongo luyerekez'ebulyamiro bw'ezuba. 20Ambwira eri : Ahola ha hantu abadahwa bakaziyendera embagwa z'akazirherekerwa nka ntereker'oku mabi n'oku chaha,n'oku kaziyendera henterekero,libarhazilerh'omu bululi bw'embuga banachesa ntyo olubaga.21Oku bwindi anampeka ulala bululi bw'emuhanda,angez'ebwa rhuhembi rhune rhobola bululi. 22Omurhuhembi oku rhuli rhune mwaliri maluli mane mazongerwe n'olugurhu, gaherh'okuleha kwa makoro mane n'obugali bwa makoro makumi masharhu, agola maluli galiherhe lugero luguma. 23Olugo lwaligazongere ngasi bululi buguma mwagola mane, n'amasiga g'okuyendera galiri omushishi za ngasi lugo,omu marhambi mwoshi. 24Ambwira mpu: Agala g'amasig'abakozi bw'omunju bakaziyendera mw'enyama olubaga lwahanag'enterekero.
Chapter 47

1Ampek'ebwa lunvi lwa ka - Nyamuzinda,nalol'okw'amenji gaherhe garheng'omu chuzimbero ch'enju,olunda lw'ebuzukiro bw'ezuba,bulal'enju yaliyerekez'obuzukiro bw'ezuba;amenji galemaga gayandagalir'eshishi olunda lw'ekulyo w'enju,olunda lw'ekulembe lw'enterekero. 2Ampek'ebwa lunvi lwe walunda lw'ekulembe,ambwira,anzongolokan'embuga kuhik'ebwa lunvi luli omulunda lw'ebuzukiro bw'ezuba,nahola naaho,amenji galemaga gahulul'ebwa kulyo.3Eri oyola muntu aja ebwa lunda lw'ebuzukiro bw'ezuba,n'omugozi alifumbarhire apima mu makoro chihumbi;anshabus'olwinji amenji gayunjula kuhik'omu madwi. 4Ashubi pima makoro chihumbi,anshabus'olwinji,naloba kuhik'omu madwi,ashubi pima kandi makoro chihumbi,ashubi nshabus'amenji ganchagarhir'omu mpindi. 5Ashubi pima kandi makoro chihumbi,lero lwaba lwinji lulala ntagalaga shabuka,bulal'olwinji lwaliherhe omwimbi gulehere bwenene byalihunir'omuntu ayoge,ntaye wanka galire kuyambuka.6Ambwira mpu : Mwene muntu wa bwene ? Ashubiji kungeza,omu kugenda n'okugaluka oku chikwi cholola lwinji. 7Omola kugenda n'oku galuka okola burhambi bw'olwinji,nabona emirhi minene bwenene,yaliri olunda l'olwindi lwinji. 8Ambwira mpu : Agola menji gaherhe gaj'ebwa chihugo ch'ebuzukiro bw'ezuba,gayandagalir'omu Araba,ganajichikweb'omu nyanja: Hanola gaba gamachikweb'omu nyanja, amenji g'enyanja ganakoma.9Ngasi chiremwa chizene,chilala chinagenda eri chankanagera mw'agola menji chanalama, efi zaluga bwenene bulala ahol'agola menji agerere agandi galiho ganaba ga kwirire kulusha, n'akalamo kanayushuka ngasi aha gola menji ganajire hoshi. 10Okuburhambi bw'agola menji abashana bakazirhegeraho,kurhenga e Engadi kuja e Engelayumu, bakazi lambula he mailaga yabo; nji haba efi za ngasi lubero,ntafi z'omu nyanja nene, njizaba zinene bwenene.11S'aliko ahali ebishoho n'emi kumba harhakwizwa kufuma halekerw'omunyu. 12Eburhambi bolola lwinji,oku ngasi chikwi,kwamera emirhi ya malehe ga ngasi lubero,n'ebirhi by'eyola mirhi birhakazagi yuma,n'amalehe garhakazagi bulako ngasi mwezi ya kazagi yana amalehe gahyahya,bulala agola menji gakazagirhenga omu ka- Nyamuzinda;amalehe gayo,byaba birhwe bikwirire bwenene,n'ebirhi byaba bufumu.13Ntyala ku Nahano,Namahanga aderhere mpu : Z'embibi ezila z'echihugo mwagabire eyi milala ekumi n'ebiri ya bene Israeli, Yusufu ahabwa bigabi bibiri. 14Nenyu mweshi,ngasi chichira ch'echihugo mwahabwa,chiyumanene n'ech'abandi mwechola chihugo najibahereza n'okuboko kulehere,ch'echihugo nalaganyaga oku na chiherez'ababusi benyu,echola chihugo chab'akashambala kenyu.15Talag'olubibi lw'echihugo,olunda lw'ebushoshokero,kurhenga oku nyanja nene, kugera ebwa Heteloni kuhika aha sedadi. 16Hamati,Beroti na Shibrayimu oli okulubibi lw'e Damasi n'oku lubibi lwa Hamati,Haseri-Hatikoni oli oku lubibi lwa Harani. 17Ntyo l'olubibi lw'olunda lw'enyanja: Haseri-Enoni,olubibi lw'e Damasi,kandi n'okuj'ebwa nyanja eri olunda lw'ebushoshokero,olubibi lw'eHamati,lw'olunda lw'ebushoshokero.18Olunda lw'ebuzukiro bw'ezuba : Luli ahagarhi ka Hurani na Damasi,ahagarhi ka Giliadi n'echihugo ch'e Israeli,ye Yorodani mupime kurhenga oku lubibi lw'olunda lw'ebushoshokero kuja ebwa nyanja eri ebuzukiro bw'ezuba,alola l'olunda lw'ebuzukiro bw'ezuba. 19Olunda lw'ekulemba hali kurhenga oku Temara kuja oku lwinji lw'e Meriboti w'e Kadeshi gw'omusuka gujire ebwa nyanja nene,olola lw'olunda lw'ekulemmbe. 20Olunda lw'ebuzukiro bw'ezuba yaba enyanja nene,kurheng'okola lubibi kuja ebwa chigabi cha Hamati,olola lw'olunda lw'ebuzukiro bw'ezuba.21Mugabane echola chihugo nk'okw'emilala ya bene Israeli enali. 22Mukola mwagabana echihugo mwana chiyesher'esimbi,muchigabane mweshi n'abahisi bayumbakire ahagarhi kenyu,babola bamayalukira omu garhi kenyu,babankaba bambali benyu omu garhi ka bene Israeli,nabo echabo chichira chiyesherwe esimbi. 23Omu mulal'abola bahisi bayumbakire lwo na lunda mwakanabaha echabo chigabi ch'echihugo,ku Nahano, Nyamuzinda aderhere.
Chapter 48

1Talag'amazino g'emilala: Kurheng'oku buzindazinda bw'olunda lw'emahulukiro,omu kuj'e Heteloni kuhik'eburhambi bwa Hamati, Haseri Ebene,olubibi lw'e Damasi kuj'olunda lw'ebushoshokero, olunda lw'e Hamati,lubibikene n'olunda lw'ebuzukiro bw'ezuba,kandi n'enyanja: Chigabi cha Dani. 2Kuj'oku lubibi lwa Dani,kurheng'olunda lw'ebuzukiro bw'ezuba kuj'ebuzikiro bw'ezuba: Chigabi cha Aseri. 3Kuj'olubibi lwa Aseri,kurheng'olunda lw'ebuzukiro bw'ezuba kuj'ebuzikiro bw'ezuba: Chigabi cha Nafutali.4Kuj'olubibi lwa Nafutali,kurheng'olunda lw'ebuzukiro bw'ezuba kuj'ebuzikiro bw'ezuba: Chigabi cha Manase. 5Kuj'okulubibi lwa Manase,kurheng'olunda lw'ebuzukiro bw'ezuba,kuj'ebuzikiro bw'ezuba: Chigabi cha Efurahimu. 6Kuj'okulubibi lwa Efurahimu,kurheng'olunda lw'ebuzukiro bw'ezuba kuj'ebuzikiro bw'ezuba: Chigabi cha Rubeni. 7Kuj'okulubibi lwa Rubeni kurheng'olunda lw'ebuzukiro bw'ezuba kuj'ebuzikiro bw'ezuba: Chigabi cha Yuda.8Kuj'olubibi lwa Yuda, kurheng'olunda lw'ebuzukiro kuj'ebuzikiro bw'ezuba, chaba chigabi muchumbikire cha bugali bwa makoro bihumbi makumyabiri na birhano n'oku bugali buyumanene n'obwe chigabi chiguma mw'ebyol'ogabirwe, kurheng'ebuzukiro bw'ezuba kuhik'ebuzikiro bw'ezuba, omu charagati k'echola chigabi mu mwaj'aka Nyamuzinda. 9Echigabi mubikire Nahano chaba cha kuleha bw'amakoro bihumbi makumyabi na birhano n'oku bugali bwa makoro bihumbi ekumi.10Echola chigabi chichesebwe chabikagwa chaba ch'abadahwa, olunda lw'emalangambere,chibe ch'amakoro bihumbi makumyabiri na marhano,olunda lw'ebuzukiro bw'ezuba chaba ch'amakoro bihumbi ekumi oku bugali;ebuzukiro bw'ezuba makoro bihumbi ekumi oku bugali: N'olunda lw'ekulembe makoro ga mihumbi makumyabiri na marhano okuleha: Aka - Nyamuzinda ka Nyamubaho kaber'omugarhi kacho. 11Chaba chigabi ch'abadahwa bahunirwe,bagala ba Sadoki babakazi kol'omu ka- Nyamuzinda,babalala barhanahabukag'amango bene Israeli bahabuka,n'eri Abalawi bahabuka. 12Chaba chigabi chabo chikulirwe ku chilala chigabi chakulwaga oku chihugo,chigabi chichesebwe bwenene chiri elubibi n'Abalawi .13Echigabi ch'Abalawi chaba chigabi chikulikir'okulehuka kw'echihugo ch'abadahwa,makoro bihumbi makumyabiri na marhano okuleha n'amakoro bihumbi makumyabiri na birhano,n'obugali bihumbi ekumi,oku bugali; ngasi kuleha kwa gwarha makoro bihumbi makumyabiri na marhano n'obugali bihumbi ekumi. 14Barhankaderha mpu baguze kw'echo chigabi chango eri kuhingana; n'ebishalulo birhanzirhanzi by'echihugo birhakarhengamwo bulala chiri chihugo chirherekerwe na Nyamubaho.15Amakoro bihumbi birhano bya yorh'omu bugali oku bihumbi makumyabiri na birhano bwaba budaka burhali burherekerwe bw'olugo,abantu bayumbakemo kandi bunab'eburhambi bw'olugo,olugo luj'ahagarhi. 16Talag'engero: Olunda lw'emahulukiro makoro bihumbi bine na magana marhano;olunda lw'ekulembe,makoro bihumbi bine na magana marhano;olunda lw'ebuzukiro bw'ezuba,makoro bihumbi bine na magana marhano; olunda lw'ebuzikiro bw'ezuba,bihumbi bine na magana marhano.17Olugo lwaba n'amarhambi ga makoro magana mabiri na makumi marhan'olunda lw'emahulukiro;magana mabiri na makumi marhano olunda lw'emalangambere' magana mabiri na makumi marhano olunda lw'emalembe; magana mabiri na makumi marhano olunda lw'ebuzukiro bw'ezuba na magana mabiri na makumi marhano olunda lw'ebuzikiro bw'ezuba. 18Olunda lwayorha lukulikir'okuleha kw'echigabi chi chesibwe bube bwa makoro bihumbi ekumi oku lunda lw'ebuzukiro bw'ezuba ba bindi bihumbi ekumi olunda lw'ebuzukiro bw'ezuba,lukulikir'okuleha kw'echigabi chi chesebwe; ebi bakaziyezamo byaba biryo byabakol'omu lugo.19Oku biloler'abantu bakazikol'omu lugo,ku kwanene barheng'omu ngasi milala ya bene Izraeli,abola babakazikol'omu lugo. 20Ngasi chigabi chilondwerwe chaba ch'amakoro bihumbi makumyabiri na birhano okuleha oku bihumbi makumyabiri na marhano oku galiha: cha bizimbero bi yumanene, muchiberule kabe kashambala kachisibwa k'olugo.21Echi chira chiyorhere chaba cha mwami;chaba ebwa ngasi lunda lw'echigabi chi chesibwa n'olunda lw'akashambala k'olugo,oku bule bw'amakoro bihumbi makumyabiri na marhano ku chilala chigabi chaberulwaga kuhik'okulubibi lw'ebuzukiro bw'ezuba,n'olunda lw'ebuzukiro bw'ezuba,n'olunda lw'ebuzikiro bw'ezuba,buli bwa makoro bihumbi makumyabiri na birhano kuj'okulubibi lw'olunda lw'ebuzukiro bw'ezuba,chiyerekezebigabi by'emilala,echola chi chira chaba cha mwami,echigabi chi chesibwa n'aka-Nyamuzinda byaba ahagarhi. 22Kulek'akashambala k'Abalawi n'akashambala k'olugo rhuba rhuzongolokerwe n'echigabi cha mwami,obudaka buli ahagarhi k'olubibi lwa Yuda n'olubibi lwa Benyamini bwaba bwa mwami.23Oku yindi milala : Kurheng'obuzukiro bw'ezuba kuja ebuzikiro bw'ezuba,chigabi cha Benyamini. 24Kuj'oku lubibi lwa Benyamini kurheng'olunda lw'ebuzukiro bw'ezuba kuj'ebuzikiro bw'ezuba,chigabi cha Simoni. 25Kuj'oku lubibi lwa Simoni,kurheng'olunda lw'ebuzukiro bw'ezuba kuj'olunda lw'ebuzikiro bw'ezuba,chiri chigabi cha Isakari. 26Kuj'oku lubibi lwa Isakari,kurheng'olunda lw'ebuzukiro bw'ezuba kuj'olunda lw'ebuzikiro bw'ezuba,chigabi cha Zabuloni.27Kuj'oku lubibi lwa Zabuloni,kurheng'olunda lw'ebuzukiro bw'ezuba,chigabi cha Gadi. 28Kuj'oku lubibi lwa Gadi,kurheng'olunda lw'ekulembe,olola lubibi lwana hika emwa Tamari oku menji g'e Meriba w'e Kadesi,gw'omukumba gujir'ebwa nyanja nene. 29Kuchiri ntyola echihugo mwasharhir'esimbi omu kuba n'orhushambala rhw'emilala ya bene Israeli,kubiri ntyola ebigabi byabo,ku Nahano,Nyamuzinda aderhere ntyo.30N'ezola njira zabonekan'omu chishagala oku lunda lw'enyanya makoro bihumbi bine na magana marhano; 31n'emihanda y'echishagala nji yab'oku mazino ku ngasi buko bw'e Israeli; mihanda esharhu oku lunda lw'enyanya; omuhanda gwa Rubeni,muguma; omuhanda gwa Yuda,muguma,omuhanda gwa Lawi,muguma; 32n'oku lunda lw'ebuzukiro bw'ezuba makoro bihumbi bine na magana marhano,na mihand'esharhu;n'omuhanda gwa Yusufu,muguma; omuhanda gwa Benyamini,muguma; omuhanda gwa Dani,muguma.33N'oku lunda lw'eshishi makoro bihumbi bine na magana marhano okuleha; na mihand'esharhu,omuhanda gwa Simoni,muguma,muhanda gwa Isakari,muguma;muhanda gwa Zabuluni,muguma; 34Oku lunda lw'ebuzikiro bw'ezuba makoro bihumbi bine magana marhano,n'emihanda yabo esharhu;muhanda gwa Gadi,muguma; muhanda gwa Aseri,muguma; muhanda gwa Nafutali,muguma. 35Nji haba makoro bihumbi ekumi na munane kuzungulukire,n'ezino ly'echihugo kurheng'olo lusiku nji lwaba,Nahano alyaho.

Daniel

Chapter 1

1Oku mwaka gwa kasharhu goburhegesi bwa Joyokimu, Mwamiwe yuda, Nebukadeneza, Mwami we Babiloni, arhera e Jerusalema, anabazunguluka.2Nahano, amuhana omufune zage mwami Joyakimu, na chigabi chuguma che Bikoleso by'omukanyamuzinda. Nebukadeneza aheka ebikoleso byomu kanyamuzinda omuchuhugo che shinene, omunju ya lyangombe wage, abiheba omunju yohuhirhi bwa lyangombe wage.3Mwami arhegeka ASHEDENAZA, mukulu wa zilala nkone, mpu balerhe baguma omu bwa mwami chango bomu mulala gwa bajinji.4Emisole arhaherhe bufe, bulema okumibiri yabo, benja oku shusho, Bayunjwire obwenge, borhonzi na banyabwe bana yigirizwe bakagala kukola omu nju ya mwami, benayigirizwe kusoka noluderho lwa bakalideya.5Mwami arhegeka bakazilya oku ilyo byage no ku Divai anywako, alinza abalembe myaka esharhu, mweyo myaka bakalora mwami.6Mwabola mwaliri abana ba Juda' Daniyeri, Ananiya, Mikayeri n aZARIYA.7Omukulu wezo Enkone abahamazino Daniyeri bamuna ezino lya Belteshaza, Ananiya bamuha ezino lya Shardake, na Mikaheri bamuha ezino lya Meshaki, na Azariya bamuha ezino lya Abdenego.8Daniyeri abona oku arhaka chizingiza enyanya y'ebilyo ahabwa na mwami chango n'e Divayi mwami anywaga alamiriza omukulu w'Enkone oku amenye akamurhegeka, mpu achizingise.9Nyamuzinda ajirira Daniyeri amenja, n'obonjo embere yo mukulu w'enkone.10Omukulu w'Enkone abwira Daniyeri, Nyabahine nahano mwami wahebagaho bilala oshingane kulya no kunywa, bulala nkagurhe yebone eshusha lyawe lyahinduka libikulusho eyindi misole ye myaka yawe? webe wamahane erhwe lyani embere za mwami.11Sasa Daniyeri abwira ola mulanzi w'ebirogu, omukulu w'enkone abwiraga mpu alange Daniyeri, na Ananiya, na Mikeyeri na Azariya.12Ohinyuze abakozi bawe, bihe bya siku ekumi, orhuhe, eshogo rhuzinye n'amenji, go kunywa.13Waja walola eshusho lyerhu n'eshusho lyela misole ery yalya oku bilyo bya mwami, weje wa rhegka kugerera oku binje wabona.14Abajirira nkokubamuhunaga naye ajalola kurhe byaba enyuma wa siku ekumi.15 Omukantanji kasiku ekumi baliri bahenenese eshusho nyinja kulusha ela misole yahanzaga yalya akubilyo bwa mwami no kunjywa edivayi ya mwami.16Ola mulanzi w'ebinugu, akazi heka bilala bilyo nela Divayi byaliri byarheganywa enyanya yabo na kubaha eshogo.17Nyamuzinda aha abo baole bana eyigirizo, obwenge, omuboshi balibasomere,no bwirhonzi, na Daniyeri asabarura ebilarho byoshi n'embonekero zoshi,18Omu chihe chalichihebereho omunkula w'enkone abalerha embere za Nebukadeneza.19Mwami ashambala haguma nabo, namweyi misole yoshi, arhabonaga chiro muguma olinka Daniyeri, Ananiya, Meshake na Azaria. Bayemerwa okukasi kokukolera mwami.20Oku bimtu byoshi byalire bilonzezwe byobwirhonzi, byo bwenge, noku byoshi mwami akazigi babaza babonekana kulusha balala balanzi na balala bachiyigireza enynya y'enkununu baliri omu bwami bwage.21Nantyo Daniyeri abaha kugera oku mwaka murhanzi gwa mwami sisuse.
Chapter 2

1Okumwaka gwa kabiri go burhegese bwa Nebukadeneza, Nubukadeneza alorho enderho Aban'omurhima gububa, arhanakachigalire kulyama.2Mwami ahamagala: abalaguzi, abalenga benyenyezi, abashekesana, na Abakalidoyo, mpu bamubwire Ebilirho byage. bayinja bachiyinekana embere za mwami.3Mwami ababwira, nalorhere echilorho n'omurhima gwani gwa yubahire, na ndozeze imenye echo chilorho.4Abakalideyo bushubiza mwami omululimi lwe kirameene: nechi mwami, olame esikuzoshi derha echilorho chawe oku bambali bawe, bakuhumanulira gurhe chidehere.5Mwami arhola echinwa abwira abakalidoyo echo cholorho champerere, inkaba murhanyibusize echo chiloro,no kuchinsabanulira,naba chandanza haguma, n'enju zenyu zahindulwa chirhuchaluvu.6Chaliko mukamwira echo chilorho, no kushamanukira cho,nabaha oluhembe, na kubaha, noku habwa olukengo lunene bwenene, chechirhumira, mubwire echilorho ndensabarure yacho.7Bashubiza obwakabiri: mwami aderhe echilorho chage okubambali bage nobo bamuha ensabanuro.8Mwami ashibi derha echo chinwa: Namabona ukoli, mulonzeze rhulole oku bichanji balla mwabwene aku echilorho nachiyibagire.9Ikaba murhamenyeseze eyo ndorho, mumenye oku olala lushinja lonola lu mwaahibirwa mweshi.10Imenyere oku mwalonza kuchireganya kumbesha, nokubwira ububeshi: omu kulinrira oku ebichanji byagera, ndonzeze mubwire mwakagala, chango nangwa kambwi esabanuro. Abakalidayo bashubiza mwami hasagiba omuntu oku gulu wakabaza echibazo chamwami, Nantyo mwami, nta mwami changa mukulu, changa munyoobuhashe, okubalebga benyenyezi, chango okubakalidaya.11Echi mwami ahunire chiri chidarhi, harhali omuntu wakagala kuchibwira mwami aharhenga balyangombe, nabo barhalamu haguma nabantu.12Mwebyola mwami akaliha asibuka n'obulibunene. Arhegeka oku balala birhonzi boshi ba mubabiloni bayirhwe.13Olubanja lwachibwa lwa derhwa okuboshi, abarhonzi boshi bakayirwe. Balonza Danieri haguma na balala babo mpu babayirhe.14Aliko Danieri aderha omu bulyo bo bwikenzi, na mukwanene embere za Anjoke mukulu wa bunungu ba mwami, mpuhakaruma waliri arhumirwa Abalala birhongi bomu babilone.15Aderha obwire Arijoke, mukulu wa barungu ba mwami, mpu, chirhumire mwami ajira olubanjo lukalihire? Arijoke ashambalirha Daniyeri oku lushinja. 16Na danieri aja emwa mwami amubwira amuhe ebichanji omukuderha mpu yewe abwira mwami efunuliro z'ebilorho byage.17Daniyeri aja omunju yage abwira, Ananiya, Mikaheri na Azariya ababwira enyanya yolushinja, bali berabage.18Ababwira bahune obonjo, bwa Nyakasane we mpinggu npu yi barhayirha Danieri haguma na balala bera bage. baliyorhere, omu Babiloni.19Chaliko ohwe lyarhengera Daniyeri omu kubonakerwa omubudufu, na Daniyeri akuza nyagasani w'empingu.20Daniyeri aderha: Agishwe ezino lya nyakasane namubaho omu bihe byoshi! muliye momuli, obwirhonzi n'emisi.21Yewe yehindamula ebihe, nebiro, yehenya amazuse Abami, ye hana ubwirhonzo oku birhonzi, ne ny'igirizo okubaherhe obwenge. 22Ayerekana ebirihale n'ebibishirwe, amenyire oli omumwizimya, n'obulangashane buba haguma naye.23Nyamuzinda wa badarha, namakuharamya na manakukuza, wampere obwirhonzo n'emiji wamenyeseza ebirhwa kulunaga omu kurhufunulira, ehwe lya mwami.24Enyuma zaho, Daniyeri aja Embere za ARIJOKE, mtu mwami alihere obulunganjira bokuja niga balala birhonzi boshi bomu Babiloni, aganda amubwira, orhanigaga balala birhinzu b'omubabiloni ampeke emunda mwami ali, namubwira, efunulirho z'endorho zage.25Arijoke,aheka bwinja Daniyeri emwa mwami, amubwira ntya: Nabwene mugulma mu balala bagwarhangwa mpinu omu yuda ye muntu wa hana infuliro zendorho, za mwami,26Omwami aderha, abwira Daniyeri bahaga ezino lya Beliteshaba ka wakagala kubwira endorho na lorhaga anabwire infunulirho zayo?27Daniyeri ashubiza embere za mwami aderha: echi mwami ahumire, lir'ehwe lila;la abirhonzi abayigirhe enyenyezi, Abakalidoyo, abalaguzi balala bamenya ebilirho barhankagala kumenyesa mwami.28Chalila omumpingu muli nyakasani ofunulira ufunuliro zoshi mwami Nebukadeneza ebyachiyinja embere ze bichanji. talaga endorho zawe n'enfunulirho wa bonaga eri olyamire.29Omu kulyama kwawe, nechi mwami, waja mwenkengero zihumire byembere, nowakufulula enfululo akumenyeseza bila byakiyinja.30Inkabu ezonfunuliro zawe za nfunulirwe, kurhali kuderha oku munyono, muli obwirhonzi bulinyanya y'ebiremwa byoshi chiliko, kulikulonza ebilorho bya mwami zihabwe enfunuliro onumenye enkenyero zomurhima gwawe.31. nechi mwami walola wabona echishushanyo chinene, echo chishushanyi ghaliri chinene chaliri chalonza omukusomezwa, chalichimangire embere zawe chokusomuzwa.32Erhwe lyecho chishushanyo lyali lya Horonyinja, Echifula namaboko gacho galiri ga marhale, enda ne biberu byacho byaliri bya mulinga.33Amagulu ge chuma, ebishando byacho byaliri bivangirwe,luhande luguma lealirilwa chuma no lwindi lwa Bumba.34Wabona ebale lyahindagala buzira kushunikwa n'omuntu lya shurha gala magulu ge chuma n'ebumba gelala shushanyo ya shandala.35Sasa, echuma, ebumba marhale, omulinga n'eHoro byoshi bya shandala nka kulala akabumbu karhilikanempusi yalinimo enahere omo muyaga, nataho waka chibona ela mpusi ya jire wakaibona saliko lilala bale lya shurhaga ela shushanyo lya hinduka Musozi gunene lyayunjula egulu lyoshi.36Tla endorho. ehwahana enfunuliro emwa mwami.37Nechi mwami, oli mwami wa bami, bulala Nyamuzinda w'empingu, aguhere, obwami, obuhasha, emisi n'obukuze.38Ahanine obulanganjira omu maboko gawe, ahantu ben'omuntu balama, ebirhungano by'omushwa n'enyuma zemalunga, akajira orhombule enyanya zabyo byoshi: woyo w'erhwe lye Horo.39Enyuma zawe heyumange obwindi bwami, bwemisi migeke nk'obwawe, n'enyuma obwami bwa kashsrhu, bwebe bwa Marhale, bwenarhegeke egulu lyoshi.40Hebe n'obwami bwakere bw'emisi nka chuma, bulala echuma chigonyagonya byoshi chinacha byoshi, echuma chiahandaza byoshi higuma oku higuma.41Nkoku wabwane, amagulu n'amanwa byaluhande bumba ly'ababumbi n'olundi lundi lwa chuma, obo bwami bwegabwe, saliko hebakantu kemisi nkachuma, bulala, wabwe echuma chivangirwe haguma nebumba.42Nankakulala amanwa ga gumulugalini n'olunda lwe chuma n'olwindi lwe bumba, n'obo bwami bwebe n'emisi lunda luguma n'olundi lunda luguma lwali lwachema n'olundi ebumba.43Wabwene echuma chivangirwe n'ebumba, bulala bachivanga hangu n'abandi bantu chaliko barhayunvikana bwinja nka kulala echuma chiraka humana bwinja haguma n'ebumba.44Omuchihe chabo bami, Nyamuzinda w'empingu,ye yumanze u bwami burhakashandwa bushaka narhegeka n'echindi chihugo bwevune bw'enashandaze agomami goshi na bonyine bweyorhe emyaka n'emyaka.45Chochiso chebale wabonaga lwachihikaga kurhenga okumusozi buzira kushunikwa na muntu, lya vuna echuma, namarhale, n'ebumba, n'omulingaea Hero. Nyamuzinda mukuli amanyiseze mwami ebikwane ebone okuyinja enyuma zaho. Endorho ebonekene yokunali, n'enfunuliro zayo ziri zokumali.46Hanola mwami Nebukadeneza achikabula ahashi ayunamira amalanga embere za Daniyeri arhegeka mpu bamuhe entulo n'Amarashi.47Mwami abwira Daniyeri, aderha: okunali Nyamuzinda wawe ye Nyamuzinda wa balyangombe boshi na nahano wa bami ana yerekana ehwe, bulala wagalire kugerekana ehwe.48Nahola mwami aheba Daniyeri elugulu, anamuha bushire bunene, honaho. amuha obukulu bokurhegeka echichgala chinene che Babiloni anamuji abe mukulu wa birhinzi boshi bo mubabiloni.49Daniyeri ahuna mwa ahebe SHADRAKE, MESHAKE, na ABDENEKO babe balanzi .Danieri alirin omulugo lwa mwami.
Chapter 3

1Mwami Nebukadeneza ajira eshushanyo y'eroho, obule bwayo bwaliri maboko ndarhu n'obunene bwayo bwaliri maboko ndarhu, ayiyumanza omu kabanda k'eDura, omu chihugo c'ebabiloni.2Nantyo Mwami Nebukadeneza alalika abarhambo bage, abaleka abarhegeka, abazuzi n'abakulu b'omurhegeko mpu boje omu kusiku lukulu lw'eshushanyo ya Nebukadeneza atumanzize.3Nantyo, bajado abarhambo boshi, abakozi, abarhambo b'echishagala, abahanuzi, abarhindi, abalenga bamarhegeko, abazuzi boshi bakulu baja kolo lusiku.4Nantyo embala mwazi yz yzmagiza kumulenge gunene aderha: Murhegekerwe ntya, mwe bantu, amashanja n'endurho.5Amango mwankayunva omulenge g'omushukera, gw'enurizi, Enanga n'enzenze n'esaturi n'ezomari nangasi ngoma, mukwanene muchikube ahashi n'okuharamya eshushanyo y'eroho mwami Nebukadeneza ayumanzinze.6N'omuntu yeshi yeshi orhachikubire n'okuharamya akabubwa mwako kasanzi omunolugurha y'omuliro gukolerere.7Bulala mwako kasanzi amango abantu boshi bamayunva umulenge gw'omushekero, omulizi, n'emango, n'enzenze, n'esaturi n'ezomari nangasi ngoma. Abantu boshi, amashanja goshi n'enderho zoshi baka chikuba n'okuharamya eshushanyo y'ehoro mwami Nebukadeneza ayumanzinze.8Mwagomango abandi Bakalidaya bayinja balega Abayahudi.9Baderha n'okubwira mwami Nebukadeneza: mwami, olame esiku n'amango.10Woyo, mwami, wahanire erhegeko, oku ngasi muntu wakayunva omulenge gw'enanga, omulizi, omushokero n'enzenze, esatari, n'ezamari na ngasi ngoma, achikube n'okuharhamya eshushanto y'ehoro.11Nomuntu yeshi yeshi orhachikubire n'okuharamya eshushanyo y'ehoro akabulwe omu ndagurhira y'omuliro gau kolerere.12Hali abandi Bayahudi, baheberwe akuburhambo bw'e Babiloni Shadrake, Meshake, na Abudenego ababantu, mwami, barhakengere: Barhakolere ebijamana byawe, barha na harhamya eshushanyo y'ehoro wayumanzize.13Hanaho Nebukadeneza ajira erhegeko oku burhe n'obukali bwage balerhe Shadrake, Meshake na Abudenego. Balerhe bo embere za Nebukadeneza.
15Nantyo ekaba muchirhegaruyize, amango mukayunva omulenge gw'omushekesa, enzenze, eesatari n'ezamari na ngasi ngoma, oku chikuba n'okuherhamya eshushanyo na yumanzinze, honaho mwakolwa nangahe mu herhe nyakasani wakabakula omu maboko gani?16Meshaki, Shadrake na Abudenego bamushubiza ba bwira mwami: Nebukadeneza rhurhashonderhe kukushubiza k'ogo mwazi.17Ekantyo kubiri, Nyamuzinda werhu rhukolera arhufumya oku ndugurhira y'omuliro gukolerere, anarhufumye omu maboko gawe mwami.18Aliko akaba rhalintyo, omanye mwami oku rhurhankakolera ebijirwamana byawe, chiro rhurhankana ramya eshushanyo wayumanzize.19Hanaho Nebukadeneza abumba burhe, n'amanga gage gahindamuka abwira abambali, bayushule omuliro gw'endundurha kali mushanvu kulisha okububa.20Arhegeka abandi bantu banyamisi mubasirika gage bafarhe Shadrake, Meshake na Abudenego n'oku bakweba omu dugurha y'omuliro gukolerere.21N'anto, abobantu babashweka umu myambalo yabo, omu malopo gabo, n'omumagorhe gabo n'omishangi yabo babakweba omu ndugurha ya muliro gukolerere.22Nantyo, bulala erhegeko lya mwami lyaliri lyadubaduba n'endugwirha yaliri ya bukongire bunene echirimi ch'omuliro chashamula balala baliherhe Meshake, Meshake na Abudenego bafa.23Aba bantu basharhu Shadrake Meshakena Abudenego arhogera mundugurhira y'omuliro gu kolerere.24Nantyo, mwami Nebukadeneza asomerwa, ayumangu dubaduba abwira abahanuzi bage mpu karhurha kwebaga bantu basharhu bashwekerwe omu mubiri? Nabo bamushabiza noomu: Nechi waliho.25Aderha ababwira: oku mbwene bakola bame banashwekwirwe barhanahya ashushire mwene Nyamuzinda.26Buzinda Nebukadeneza, ayinja aj'okulunvi lw'endugurhira ahamagala oku mulenge gunene mpw'ego Shadrake, Meshake na Abudenego, muyinji hano mwebakozi ba Nyamuzinda oli enyanya, hanaho Shadrake, Meshake na Abudenego bahuluka barheng'omumuliro.27Abarhambo, abalenga bamarhegeka abahanuzi baliriho babona abantu re kw'omuliro gurhaligwerwe obuhashe enyanya w'emubiri yabo, chiro n'enviri zabo zirhahire, chiro n'emyambaro yabo erhahindamukire, nanta kabayo ka muliro kabaliko.28Nebukadeneza akul'omwazi aderha: agishwe Nyamuzinda wa Shadrake, Meshake na Abudenego ye warhumaga malayika wage oku chiza abambali bage bamuyemerere n'okuhindula omwazi gwa mwami, banahana emibiri yabo yibashokolera echijirwamana chango okuramya eshushanyo saliko Nyamuzinda wabo yenyine.29Enyanya ly'ebi mpebere. erhekeko omu bantu boshi, amashanja goshi n'enderho: umuntu yeshi yeshi nji wachijira ebishalolere Nyamuzinda wa Shadrake mEshake na Abidenego nji achibwa bichirha bichira, n'enjuzabo zanajirwa miavu, bulala ntawindi Nyamuzinda wakachungula okuli nkoku.30Nantyo mwami azamula Shadrake Meshake na Abudenego omu bishagala byoshi by'e Babiloni.
Chapter 4

1Mwami Nebukadeneza, oku bantu boshi, amashanja n'enderho owi mwigulu lyoshi, omurhula guyushubwe emwenya.2Nabwene oku biri binja Nyamuzinda ebimanyiso n'ebisomezo Nyamuzinda oli enyanya anjirire.3Ebimanyiso byage biri bikulu bwenene, n'ebisomezo byage biri bikulu. N'obwami bwage buli bw'esiku na mango, n'obushasha bwage mushuko oku mushuko.4Nyono Nebukadeneza naliri ndinahumuka omu mwami nfumbamire omu nju yani nkulu.5Nabon'ebilaho binyubahirisize, n'engariza naligwerhe oku nchingo yani, n'ebonekero y'erhwe lyani yangayisa.6Nantyo hajamo abafumu na abashaka, abakolideya, na abalaguzi nababwire endorho zani saliko ntamuguma wambwirire okusabanuzi bw'ezo ndorho.7 Nantyo hajamo abafumu na abashake, abakolidaya, na abalaguzi. Nababwira endorho zani saliko ntamuguma wambwirire obusabanuzi.8Aliko buzinda, Danyeri ajamo embere zani, ezino lyage ye Beltesaze kulala ezinoa ly'emana yani, nakandi muyewe muli emana zichere. nantyo namushambaliza endorho na derha:9Beltesaza, mukulu wabafumu, bulala mantire ok'umwiirhima gw'emana zichere gukulimo nanta mahwe gakakugamba, obwire embonekero y'endorho zani onampe echisanuro chazo.10Ebi eri myazi y'omurhwe lyani okunchingo yani: Nabona omurhi omwigulu, obule bwagu bumbiri bunene bwenene.11Ogo murhi gwakula, gwa komera, gwaleha kugera empingu, gwagandaza omwigulu lyoshi.12Ebibabi byago baliri byalikwirire, n'amalehe gago galiri manene, abantu babona mw'ebiryo, n'ebintalubala byalamo omu chichuchu chango, n'enyunyu za handa omu morhabi agabona mwebinyo.13Nabona ebibonekerezi by'erhwe lyani, oku nchingo yani, nabona omulanzi nz muchesibwa ayandagala kurheng'empingu.14Alaka oku mulengw gunene: Muche ogu mwirhi, muche na marhabi gago, murungule oku bibabi byago, ebinyalubala berhenge eshishi yage, n'enyunyi zirhenge omu marhobi yago.15Nantyo muleke echisana ch'empanda yago omu budaka. chiri haguma n'echuma ch'omulinga omu bibabi binja by'omulinga, chibone amanji oku lume lw'empingu n'echigabi chage chibe haguma n'enyama omu bibabi by'echihugo.16Omurhima gwage guhindamulwe ahabwe omurhima gw'echelubala.ageze bihe mushanvu bigerere enyanya zage.17Olu lubanja luli chihanzo okubalanzi, linali rhegeko oku bachesibwa, kushonda abalamire bamenye okulinyonyo arhabwira omu bwabi bwa bantu anaha buli muntu alanzize, n'okuhira enyanya lyage omuntu mubi,18Nyono mwami Nebukadeneza na bona ezi ndorho, nabanya bwenge b'obwami bwami barhagalire kumpa oburhabanuzi, aliko woyo Beltasaza obigalire, oderhe oburhabanuzi, bulala oyinji okw'emana zichereziri mugarhi kawe.19Lero Danyeri ohamakwa Beltasaza asomerwa amango enkengero zage za mugayisa, mwami ashubiza amubwira: Nahano wami ebibilorho bifarhe abakushomba, n'oburhabanuzi bwazo bugerere abanzi bawe.20Omurhi wabonaga gukulikire gunakomere kuleha kwago kulikujempingu, n;okuyandel'egulu lyoshi .21Nebabi binja, amalehe gago wanene, guherhe ebiryo bikwanene boshi, n'ebinyalubala biberere mushishi bago, n'enyunyi z'emalungu ziba omu marhabi gago.22Oyu ali wogo mwami: bulala ogundekera n'oku n'emisi, onahike empingu, nakandi abahoshe bwawe bugerere omwigulu lyoshi.23Nakandi bulala, walibwene omulanzi namu chesibwa ayandagala kurheng'empingu aderha: muche ogu murhi n'okugubahya, aliko muleke echisina nch'empanda yago omubudaka chiro n'olukoba lw'echuma chomulinga. omu bibabi binja by'omulinga, ahirhe kw'amenji g'olume lw'empingu, n'echigabi chage chibehaguma n'ebinyalubala chage chiba haguma n'ebinyabala kuhika bisanzi mushanvu bigere enyanya zage.24Yuva obushabanuzi, n'ebiliri rhegeko lyowenyanya, liyinjire emwa nahano wani mwami.25Nakula buba walibiswa uje hale na bantu nahokulama kwawe haba haguma n'enyalubala, wasezwa okulya ebirhi nka mpanzi, ona lombe maji golume lw'empanzi, kugera bihe mushanvu kuhisa emango wamenya oku linyanya arhambwe ubwami bwa bantu naye akaha eyanashondere.26Nakula kuba aderhere okubaleke echisima ch'empanda y'omurhi obwami bwawe, bona bwami amango wamenya okw'empingu zezirhambwire.27n'oku ntya: mwami, ehano lyani liyamerwe naye, olek'ebyaha byawe, Ojire okuli bwawe, obonere umuke obanja, kamba wakana yushuliwa esiku zawe z'okuyikala n'obushagaluke.28Eyi myazi yoshi yafarha mwami Nebukadeneza.29Okubuzinda bw'emyezi ekumi n'ebiri, aligwere alambagira omu nju y'echami y'ebabiloni.30Mwami akulo mwazi aderha: echi chuzungu ch'e Babiloni mukulu nyenachiyumbakire oku buhashe bw'emisi yani oku chikolo ch'echami ukubayami yani?31Oku mwazi guchiri omubume bwage, omulenge gwarhega empingu gwaderha: woyo mwami Nebukadeneza eyi myazi yz bwamakurhenga.32Nawe okula libiswa hale n'abantu echikalo chawe haguma n'ebi nyalubala nka mpanzi, nabihe mushanere byagera kulishakamango wamanya okoli enyanya yerha mbwire obwami bwa bantu, n'okwenahe eyalonzeze.33Mwako kasanzi konako, ogu mwazi gwa farha Nebukadeneza, alibiswa hale n'abantu, alya ebirho nka mpanzi, n'omubiri gwage gwaja kolume lw'empingu, enviri zage zakula zaba nka masholaga chiyunda n'enyunu zage nka nyunu za nyunyi.34N'obuzinda bw'ezisiku, nyono Nebukadeneza nayinamula amesho gani empingu, obwenge bwani burangalukira, na gisha uli enyanya n'okumukenga olamire emyaka n'emyaka, n'obwami gwage omushuko n'omushoko.35Nabanya chihuga babonakana busha naye anajira nk'okwalonzize omu ngabo z'empingu n'omubantu b'egulu. Bulala ntaye waka mugwarha oku boko, nantaye waka mubwira mpu bichi ebyo wajira.36Amango obwami bwani bwangalukiraga, n'okuza bw'obwami, bwami, entebe y'obuchesebwa mwima yangalukira: ajenana bari, n'ebakula bani bayinja kushanda, bami bayinjakushanda, nuyumazwa omu bwami bwani nayushulirwa entembe kulushiriza.37Nantyo, nyono Nebukadeneza simisize n'okukuza n'okukenga obwami bw'empingu, bulala emiri yage yeshi eri y'okuli n'enjiara zage lubanja: nabalabalambagira n'omwibone anaga kubayandagaza.
Chapter 5

1Omwami Belishaza aha abajinji bage chihumbi chiguma, olusiku lukulu, anany'anywa amavurha embere zabo. 2 Abere amalaluka, Belishaza arhegeka okubamulerhere ebikombe bye horo n'ebyafaranga byo owamurhenganya, Nebukadenaza, anyaganaga omu kanyamuzinda ke yerusalemu. Kwali kushonda, oku mwami n'abajinji bage, nabakage nabarakazi, babinyweremo.3Ahola, balera ebikombe by'ehoro n'efuranga byamagagwa omu lushengero lwe eyerusalemu, na mwami n'abajinji bage, na bakage na eberakazi banywrramo.4Banywa amavu, banakishingira ba lyangombe be horo, be faranga, be byuma bizibu, be faranga, banyuma, be mirhi na mabale.5Mwako kasanzi, emidoke y'okuboko kw'omundo yahulukira, yamayandika lw'enju ya mwami, Mwami abona echigabi chokuboko chaliherhe chayandika.6Ahindula eshusho omukuyubahiswa n'emiganize yage. Emisi ya mabugananom'ebindi yage byalekana n'amavi mage makorana liguma n'elindi.7Omwami ayama bwenene mbubalerhe abalenga b'emyezi, abadahwa b'abakaladayo n'abashonga. Nomukurholechirwa abwira abanya bwenge b'e Babiloni, Owakasema luno lwandiko n'okumbwira echiluderhire eyambikwa emyenda ya zambarau n'okuyambala egerha lye horo omu gosi lyage, anaba mundi wa kasharhu omu burhugezi bw'echuhugo.8Abirhonzi boshi ba mwami bayinjira, aliko boshi bafundwa okusomol'olwandiko n'o oku myesechi luderhire n'o mwami.9Omwami Belishaza ayubaha bwenene, n'okubindi l'eshusho n'abajira bage barhogoka.10Abere ashalamywa n'ebinwa bya mwami n'abajinji bage, omwami-kazi ayingir'omunju ye siku ngulu, aderha: Mwami, wakagala mulam'esiku zoshi! orhachiyubahisaga n'emiganiza yawe, orhanabindulag'eshusho.11Omuchihugo chawe muli omundu oherhe omurhima gwa balulema bimana. Nakandi omusiku zeyi wayimulaga rwabonaga emwage obulangashane, obwengezi, n'oburhonzi bushushene n'obwa abelemi. Akandi, mwami Nebukadeneza amujiraga murhambo mukulu wa bafumu, wabanya bwenge b'enyenyezi, wabadohwa be kaldayo n'abashonga.12Okuli yewe Beltasaza ngoku mwami Nebukadeneza amuhembulaga bamunaka: omurhima mukulu, obwoe nyi, n'obwenge b'obwenge, okusabanula emyazi ekomere inabishirwe n'okulerh'ebishubizo oku bibazo bikomere Bobo Daniyeri ahamagalwa, yewe alerh'echishubizo.13Ahola Daniyeri alirhw'emwa mwami, mwami ababuza mbeni we Danyeri? muguma wa banja barhenga e Buyuda, bo ondonga oku ndebe y'obwami alerhaga kurheng'ebuyuda?14Bamnwirirw okuherhe omurima gwa balulema, kwoherhe obolangashire, obbwenge, n'oburhonyi b'okusomeza.15Banderher'abirhonzi n'abalenga b'enyizi mbu basom'omolulwandiko, banabw'irhekilundechire, aliko barhagalire kulusabanula ebinwa.16Nayunvire oku wakagala kurhunanula n'okulerhe ebishubizo oku akaba wakagala kusom'olu lwandiko n'okulusambanulira, wayambikwa emyenda ye zambarau, wayumbala n'egerha bye horo omugozi lyawe, onajirwe mundu wa kasharhu omu burhegesi bw'echihuga.17Daniyeri shubiza mwami: Ochilangirh'embano zawe wenyine, onanahereze owindi mundu ebihembo byawe Aliko nasomera mwami alwandi n'okumufafanulira echiluderhere.18Mwami lulema w'enyanya bwe nene aliherhe Nebukadeneza owakurhangaga oku ndebi, obwami, obukulu, obukuze, n'olukengo lunene.19Kugerer'obukulu amahaza, abandu doshi, embga, abandu b'endimi zoshi, badirhimana, n'okumuyubaha. mwami abaga anayirha abashashire. N'okulamya abarhishe, abaga anazamula abashishire n'okuyandagaza abashashire.20Aliko amango omurhima gwage gwayunjulag'obwibone n'oburhengu, ayandagazwa kwikwiheng'oku ndebe y'obwami n'okunyagwa obukuze.21Ahigwa kwihenga ahagarhi kabandi, omurima gwage gwa shusha nga gwanyamaswa, analama haguma n'epunda z'elubala. Bamuh'ebirhi by'okulya, ngankavu, n'omubiri gwage gwaloba n'olume lw'embingu, na ntyo kuhika amenye oku lulema oli enyanya bwenene ye rhambwire ngasi bwami bwa bandu n'okukuha eyashashire.22Nawe Belishaza, wamiyimuyimulaga, orhachirhondaga murhima gwawee nobo waliyinji ebi byoshi.23Aha wachishombanya na nawerhe we mbingu waletesa ebikombo by'obushengero lwage emberee zawe, manabinyweramo amavu, woyo b'abajinji bawe, na bakawe na berakazi bawe. 24wasimisa, n'okuchinga embere wa balume be horo, be nyuma bilomere, ebyuma, b'emirhi, n'abale, barhayuma, barhanalola, na ndacho bayinji, n'okurhaha lulema obukuze, yewe oherhe omujala yage omuka gwage n'enjira zawe zoshi.25Tla olwandiko lwayandikagwa: Baganjirwe, byganirwe, bwalengire n'okugabwa.26Tala esambanura y'ebinwa Bwaganjirwe, lulema ajirar'oluganjo l'obwami bwage n'okubumalisa.27Bwalengirhe Bakuhisi oku lugero l'obuzirho, wabuganwa oyanguhire.28Bwagaburhe obwami bwawe bwagabwa n'okuhabwa, Abamedi n'abaperesi.29Aho hanaho Belishaza, arhegeka oku bayambike Danyeri empenda y'ezambarau n'omukufu gw'ehoro omu gasi lyaga 30banayamagaze akwaba mundu wa kasharhu omu busegesi bw'echihugo.31Obobudufu bonobo, Belshaza, omwami wa banya Babiloni ayirhwa.
Chapter 6

1Darius, mwami wa Bamedi, anyag'echihugo ch'ebabiloni enyi aherha myaka makumi chiratu n'ebiri.2Darius asimiswa n'okuhira abarhambo bakulu egana na makumyabiri bagabwe oku chihugo choshi.3Ahiraho bayumangizi basharhu, na Danyeri aliri omubo, mbu lyo abarhambo bakulu balema babih'oluporo na ntyo harhabaga na chiguma chabila omu bya mwami.4Danyeri aboneka kuba mukulu oku babo bayumangizi, n'abarhambo bula aligwerhe omurhima gw'okusomeza,. Omwami arheganya kumujira mwimangizi we chihugo choshi.5Abayimangizi n'abarhambo boshand'obulyo bokulega Danieri omu myazi ye chihugo. Aliko barhabon'enjira y'okubijara bula ntachibi ajirire, bulala aliri mushinganyanya emwage obushinganyanya chagwa echaha.6Abo bandu baderha Rhurhabona obulyo b'olulega oyu Daniyeri arhali kubikula omu marhegeko ma Nymuzinda wage.7Aha, abo barhambo na abayimandizi baja jubajuba emwa mwami, bamubwira: Mwami, Dario olame esiku zoshi.8Abayumangiza boshi b'echihugo, be ebirugu, abarhambo , abajinji, n'abarhambo bakulu babwene oku mwami ahireho erhegeko, lihanzizwe bwenene: omu siku makumi masharhu, ngasi mundu yeshi, wayerekeza amahemo mage emwo undi lulema changwa umundu orhali woyo, mwami, oyo mundu akabulwe omu minya gw'e ndale.9Bulala, mwami, oyemeze echi chihanzo onayandike erhegeko, lyo barhalihimdula, nga rhegeko lya Bamedi n'aba Persi lirharhenga.10Ahola, omwami Dario ayandika erhegeko lyechihanzo.11Amango Danyeri ayunvaga okweri erhegeko lyayandikirwe, aja omu mwage omu busika bwegorofa buherhe e Yerusalema Alema afukama kasharhu oku lusiku, anahema n'okusimira lulema wage, ngokwalikomere obwambere.12Aho, aba bandu bayinja juba, babugana Danieri alyasalira n'okuyinginga lululema wage.13Buzinda bachimoleka emunda mwami ali n'okuganira elugulu lwe echihanzo cha mwami: Orhayandikaka echihanzo oku ngasi mundu yeshi, omu siku makumi masharhu, owahema luleme chagwa owindi mundu orhali woyo, akabulwa omu muhonga gw'endale: Mwami ashubiza: Eri rhegeko, liri ly'okuli ng'erhegeko lya bamedi n'aba Perse, lirhakarhenga.14Bashubi derha n'okubwira mwami, Danyeri, muguma wa baja ba bayuda, arhakulikire ko n'erhegeko wahiragaho anali asalira kasharhuokulusiku.15Mwami asibuka bwenene amango ayunva ndyo. Ashonda kuchungula Danyeri kugeramango ezuba lyazika, achihangana okumuchungula.16Aliko aba bandu bachiha ngan'okubwira mwami, baderha: Mwami omenye oku omu rhegeko lya Bamedi na ba peresi, nta chihanzo changwa lyakahinduka.17Ahola, mwami orhegeka oku balerhe Danyeri n'okumukabula omu muhanga gwe ndale, mwami abwira Daniyeri Oyo lulema wawe onakalera n'obushiru bushi, achihangane akuchungule.18Balerh'ebale, balihir'okubunu b'omuhonga. Mwami ahira echifungo cha akagongo n'echifundochakagondo k'abajinji bage, mbiyi harhabagachangahinduka oku biyerekere Danieri.19Buzinda, mwami aj'omu mwage, Alala burhalya, buzira kulerha abazini embere zage, nabujira kujero.20Mwami azuka esezi-sezi bwenene aja juba ebwa muhonga gw'endale.21Aber'ayeger'omwinya gw'endala, ahamagala Danyeri, n'omulenge g'obusibuke, n'okumubaza: Danyeri, mukozi wz lulema oli mugamaguma, oyo lulima wawe onakolera n'obushiru, agalire kukulamya kwezo ntale?22Danyeri ashubiza mwami: mwami, olam'esuku zoshi.Lulema wani arhumire malaika wage, achinga obunu bw'endale. Ndacho zanjirire. Bulala alimbwene buzira chaha, n'embere zawe, mwami, nta chibi nalijirire.24Ahola, mwami asima bwenene, anarhegeka okubakule Danyeri omu muhonha. Bakula Danyeri omumwinya. Barhamubonako, choro n'echihulu chiguma bala alichizerere lulema wage.25Mwami arhegeka abalezi ba Danyeri nabo balerhwe, bakabulwe omu muhonga gw'entale, n'abana babo, na bakazi babo Embere bagere okunyukizo yo muhonga, entale zanabasema zana berangula amavuha mabo.26Bazinda, mwami Dario, ayandikira abandu boshi, embaga zoshi, abandu b'endimizoshi balilamire omu bwabi bwage Bakulu : 27muhabwe omurhula loshi. hugo choshi, abandu bayabahe banakenge bwenene Nyamuzinda wa Danyeri. Bulala ye lulema, olamire, kandi oliho esiku zoshi. Obwmi bwage burakashandwa n'omwimo gwage gwegeme ho kuger'okubuzinda.28Yewe yeshwekula n'okuchungla, yejira ebimenyeso isomerene omu mpingu n'okwigulu, yewe yehafumize Danyeri oku nyunu z'entale Daniyeri abana amajambere omu mwimo gwa Dario, n'oku ngoma ya kiro muperesi.
Chapter 7

1Omu mwaka gwa mbere gw;okuyima kwa Baltazari, mwami w'e Bbiloni, Daniyeri alorha echilorho n'okubonekerwa omuganiza zage, erhi alyamire oku nchingo, oku hhandi ayandika echola chilorho, ana ganula eby'engenzi.2Daniyeri, awanzi derha, ntya: Nalemega nabona amango nabonekeragwa budufu, namabona mpusi ene z'oku nkula zamazusa emilaha omu nyanja nene.3Nabinyalubala bine byarhenga omola nyanja, ntayo yalishushira n'eyindi.4Eyembere, yalishushire entle, eri enaherhe ebyubi biri nka bya chibarhula, nashubi bona yakulwa ebyubi, yayimanzwa oku daho, yayimangira oku magulu nka muntu, yahabwa n'omurhima guli nka gwa muntu.5Echindi chinyalubala chiyinja, chalishushira nyambwe, yaliyimangire oku lunda luguma, yanaliherhe ntibavu esharhu omu bunu omukagarhi k'amenyo, bayibwira, ntya: yimanga, oferhe nyama zinene.6Buzinda bw'aho, nashubiri lola, nabona echinyalubala cha kasharhu, chalishushire engwi n'oku mugongo gwayo kwaliri byubi bine biri nka bya hinyunyi, n'echochinyalubala chaliherhe marhwe mane, bachiha obwami.7Na buzinda bwaho oku ndi nalolereza mw'oko kubonakerwa budufu, tala oku echinyalubala cha kanechayinja, chinyalubala chikalihire, chinyalubala chakuyobahesa na chizibuzibu bwenene, chali chigwerhe amenyo manene gali nkaga chuma, yaziforha n'okurho la ebichira bichira n'ebyaliyo rhere yabihonyola n'amagulu yali chishushire yonyine mw'ezola zabo z'embere, yanaliherhe mahembi ekumi.8Oku mperhe nalolereza agola mahembi, nabona erindi hembi ligeke kulusha agola, lyamera ahagarhi kagwo, na mahembi masharhu mw'agola g'embere gakulwa n'eryola hembi, nabona oku eryo hembi lyaligwerhe amasu gali nka ga muntu n'obunu bwalemaga bwaderha bintu binene binene.9Nagendekera nalola, bayinja baherhe ebichumbi babihira ahola, Omushaja ayinja, ayikala. Omwambalo gwage gwaliri mweru nka lubula n'enviri z'oku rhwe lyage zalishushire amoya g'echibuzi gashushire gwinja. Echichumbi chage chalemacharega mw'engulumira z'omuliro, chanaliherhe emizi edukumbukire nka muliro.10Olwinji lunene lw'omuliro lwaleme lwa huluka embere zage, Ebichira by'ebihumbi by'abantu byaleme byamukolera, n'abandi banene baliyimangire embere zage. Okucha olubanja kwa rhangira n'ebitabu byabungulwa.11Nalema na lolereza, olwamo lw'emyazi minene minene yalemaga ya derhwa na lilala hembi, oku namperhe na lolereza, nabona chilala chinyalubala chayirhwa, bachagulanga omubiri gwacho, bagukwebe omu muliro.12 Ebindi bunyalubala babinyega oburhambuzi, s'aliko bazichira amango g'okalama omu kandi kashanji kagera.13Nagendekeza na lolereza ebyola byabonekaga budufu, nabona omu chanya w'echichu ch'emalanga mwarhenga oli nka mwene omuntu aja emunda olala mushosi ali, bamushegeza embere zage.14Bamuha amami, amahashe, ernge n'oburhegesi, amashanja goshi, n'ebihugo byoshi, n'abantu b'endimi zoshi balema bakukolera. Obwami bwage bwaba bw'esiku n'amango, bwami burhakahwa, bwami burhaka kulwa chiro n'amango maguma.Oku binyerekere nyono Danyeri, ebyola, nabonaekeragwa nabyo omu nganiza z'erhwe lyani byanyobohesa.16Nashimba muguma mubalala bayimangire embere namudosa gurhe okola ebyola bilonzeze oku manyisa, anaderhesa analema ampugulira ebyola byoshi.17Ebyola binyama bizibu zibu okubiri bine, bali bami bane beyinje hanola gulu, 18s'aliko abashanganyanya bw'o w'Enyanya bwenene, banji bahabwa obwami bana buyorhane esiku n'amango, n'amango g'amango.19Nashubilonza manya ebilolere chilala chinyama kandi chirhalishushene n'ezabo zoshi n'eyalikalihire kulusha, eyoligwerhe amenyo g'echuma n'enyunu z'omulinga, eyakazagilya, eyakazagi shashanyula byoshi n'okuvungonyola ebiyorhere.20Oku biyerekere galala mahembi ekumi gw'oku rhwe lyage n'oku bilolere lilala nembi lya meraga lyarhumaga agandi masharhu garhenga, elyo hembi lyaligwerhe amasu n'obunu bwalemaga bwaderha ebintu binene binene, lyelyaliri nka ly'elinene kulusha agandi.21Nalemere nalolereza, nabona elyo hembi lyachula entambala oku bashinganyanya, lyana bahima.22Kugera amango olala mushosi w'esiku njayinja hana oburhegesi oku bashinganyanya bw'Owe nyanya, hahika akashanji abashinganya barhola mw'obwami.23Ambwira ntya: enyama ya kane, buli bwami bwa kane njibwaba oku gulu, burhalikuguma n'amandi mami, nji bwanahekenya egulu lyoshi, burali labarhe n'okulishandaza.24Malala mahembi ekumi, balibami ekumi njibayumanga mwobo bwami. Owindi, orhali kuguma n'abembere, nji ayumanga buzinda bwabo, njinahima bami basharhu.25Nj'alema aderha emyazi y'okugayaguza ow'Enyanya, nj'alibuza abashinganyanyan bw'ow-Enyanya, njanahira okuhindamula n'erhegeko, n'abashinganyanya njibahanwa omufune zage omu bishanji buguma n'omubindi bishanji, n'omuchichira ch'ebishanji.26Kandi nji hayinja okucha emanja, n'okumunyaga oburhambo bwage, nabo njibwabiha n'okushandaza esiku n'amango.27Oburhambo, n'oburhegesi n'obukulu bwa mami moshi mali eshishi y'empingu, njimahabwa okulubaga lw'abatakafitu bw'Ow-Enyanya. Oburhambo bwage buli bwesiku n'amango, n'abaregesi boshi nji bamukolera nji bana kukange.28Emyazi ya bwere ho, Nyono, Daniyeri, nasireha n'enganiza zani, nahindamuka ebara, nanabika eyo myazi omu murhima gwani.
Chapter 8

1Omu mwaka gwa kasharhu gw'okuyima kwa mwami Baltazari nashubi bonakerwa nyono Danyeri, enyuma zakulala nabona keragwa burhenzi.2Mwokola kubonekera kwani, naba nka muntu ogwerhewabona, nabo nkandi e suza, chishagala chiri omu chihugo ch'e Elami hofu n'olwinji lwa Ulayi.3Nanyinamwire amasu, n'ebinabonaga byebi, lola oku engandabuzi yaliri embere z'olwinji, yaliherhe mahembi mabiri n'agola mahembi mombi mali mayerekere enyanya s'aliko liguma lyalilehere kulusha elyabo n'elyola lilehere kulusha elyabo n'elyola lilehere lye lyaliri enyuma z'elyabo.4Nabona eyola ngandabuzi yarhangira okuhukula n'agola mahembi olunda lw'ebuzukira zuba n'olunda lw'emadambo n'olunda lwekarhongo, ntayindi nyama yakayihimira na nta muntu waka derhere mpw'akalikuza abayagarhire; eyola ngandabuzi yalemaga yajiri oku enalonzeze, n'okulema ya yushuka omubuhashe bwayo.5Nni nalema nalonza manye okwola kw'okuderha gurhe, nolola oku echishaka.lume ch'omushuka chamarhenga olumda lw'ebuzikira-zuba, chayinjaga cha yerera oku daho chirhahikaga okudaho. Echola kishakalume chalichiherhe ehembi linana bwene ahagarhi ka'amasu.6Chayinja lwisa elala ngandabuzi nabo nabo yaligwerhe mahembi mabiri. yanaliri embere z'olwinji; chayinja chalibirhira emunda elala ngamdabuzi eri,n'emisi yacho yoshi.7Chahukula elala ngandabuzi, byabululana, chakululananayo, chanayivuna galala mahembi mabiri, eyola mbuzi erhaliherhe emisi y'okuchilwisa, chayichoza oku daho, chanarhondera okuyihonyola, na ntyo wankagalire okuyilikuza kw'echola chishakalume.8Echola chishakalume ch'omushuka chakula bwenene, n'amango chagasaga choshi, lilala hembi linene lyavunika n'agandi mahembi mane magera enyunda ahali ha lilala, gayerekera enyunda z'egulu oku ziri ene.9Omu hembi liguma omugwo, mwamera erindi hembi, lyalirhi ligeke, aliko lyakula, lyayerekera olunda lw'emukondwe n'olunda lw'e busheoshokero lw'ezuba n'olunda lw'echihugo chikwirire.10Lyalehuka kuhika oku ngabo y'okunkuba, yayandagaza chichira chiguma ch'eyola ngambo okudahobaguma n'enyenyezi, lyabilabarha.11Lwashubi lehuka kugera aha mw'omurhambo w;elala ngabo lyamukula kw'entulo yage ya ngasi lusiku, lyanahanongola ahola akazagirhulira.12Eyo ngambo yahabwa emwage haguma n'elala ntulo ya ngasi lusiku, enyazechaha. Lilala hembi lyakweba okuli oku olaho, na ngasi oku lyanajiraga koshi kwalema kwagendekera bwinja.13Nyunva mushiganya muguma aherhe aderha, n'owindi mushinganyanya alema abwira olala walemaga wa derha, ntya: kuhika magashi echi chibonekezo chilolere echaha ch'eyi ngabo chahikirira? Kuhika mangachi ahantu h'okurhulira entulo n'engabo nji byahonongola? 14Anshuza nty: kuhika bihumbi bibiri namango ashrhu g'ebijingo n'esezi kandi eyo nyumpa y'okuhhulira mo yanashuchesibwa.15Oku nyono, Danyeri, nkola ndi nachidosa kw'ebyola byambone keraga nagurhe bilonzeze manye, lola okw'oli nka muntu ayimanga embere zani.16Na nayunva omulenge gw'omulume muguma gwarhenga omu Ulayi, ayakuza, aderha: Dabrieli, omanyise oyo muntu ebyo bibonekezo.17Ntyo kwashegere hofi na halala naliri, n'eri ahika ho, nayoboha, nanakumbagalira amalango' Ambwira, nnnntya: Yunva werhu, mwene umuntu, okw'ebyola bibonekezo bilolrre amango mazinda.v 18 Oku anachiri anderhesa, nyeshi narhogerwa kw'ezo linene, narhinarhooogerwa mba amalanga okudaho. Ampuma kwo, anashubi nyumanza ahola nanaliri.19Kandi abwira ntya: nakuyigiriza ebinjibyayinja enyuma z'oburhe, bulala obuzinda buherhe amango gbo.20Elala mbuzi wabonaga, yaliherhe mahembi mabiri, bali bami babiri b'emedi n'e Persi. 21Nachilala chishakalume ch'omushuka wabonaga, alimwami w'e Bugirika, lilala hembi lyaliri ahagarhi k'amasu mage, ali mwami murhanzi.v 22 Ihembi lyavunikaga, n'aha lyaliri hamamera mahembi mane, balibami bane barhenga omu shanja liguma, aliko bagenda balwa sibarhakaba n'emisi eri nka eyalyo.23Amango emisi yahabwera, n'abanya byaha njibaba bamaluga, heyinje omwami okalihire anayinji ngasi hwe likomere.24Njaba aherhe misiminene, aliko arhali okubuhasha bwage yenyine, nja nyegena ananyeguse, nangasi koshi akalonza okujira nji kwabanagendekera bwinja njashandaza abami baherhe obuhashe n'olubaga lw'aboshinganyanya.25Obulenga bwage bwaruma akazihama byoshi n'obushuma, bwage, nji kwarhuma aba n'obuchibome omumurhima gwage, nji anayirha bantu banene balilamire bizira lwamo nj'anagomera omwami w'abami, aliko njafa, buzira kuhumwako n'okuboko kw'omuntu.26N'obola bushonekezo, bw'ukumango g'egoli namango g'esezi, eby'ola.kowoyo, obishirize ebyola wabonaga bulala biri byomumango gachiri hale27Nyono, Danyeri, nalaba, nalwala siku zinene; Kandi nafuma nashubilema nakola emikolo ya mwami, Nasomererwa echo chibonekezo, na ntaye nachibwirire.
Chapter 9

1Oku mwaka gwa burhanzi gwa Dario, mulala wa Asuwero, w'eshushanyo hy'obamedi ye waliri mwami w'obwami bw'abakaldeya.2Oku mwaka gwa burhanzi, nyono, Denteri, n'abona kugerera ebitabu oluganjo lw'emyaka makumi gali mushanvu, omu kusherera kw'eyerusalemu, kugera emyaka Nymuzinda aderhaga n'omulebi wage yeremia.3N'ahara emalangambere gani emwa Nahano Nyamuzinda, yimpikirira oku mahuno n'oku huna obonjo, omu kurhalya n'okuyambala emifuko n'oluvu.4Nahuna Nahano, Nyamuzinda wani n'okumuyereka okuhuna obonjo: Nahano, Nyamuzinda mukulu n'okusomeza, woyo welanga omwazi bwawe n'okuhana obonjo, kabalala bakusima n'oku langa amarhegeko gae!5Rhajirire ebyaha, rhwa gomere, rhwalikalihire, rhwa chikula oku byawe n'okukuha omugongo amarhegeko gawe nkuku warhubwira.6Rhwarha yunvirizaga abakizo bawe, abalebi, abaderhaga oku zino lyawe oku bami berhu, oku biriro ngozi byerhu oku badarha n'oku lubaga loshi lwechihugo.7Woyo, nahano, okunali kuli kwawe, saliko eshonyi za malanga ziri zerhu ene, oku bantu babayuda, n'okubalala bene eyerusalemu, n'okube Israeli boshi bali hofi nahale che chihugo emunda wabalibisyaga enyanya z'ebyh byabo bakujiriraga.8Nahano, eshonyi ziri oku malanga gerhu n'abami berhu, n'ebirongozi, n'oku badarha, bulala rhwakulera ebyahya.9Emalanga mbere ga Nahano, Nyamuzinda werhu w'obonjo n'obubabale, dulala rhwali mugomere.10Rhurha yunvirizaga omulenge gwa Nahano, Nyamuzinda werhu, omukulanga amarhegeko, arhuhiriraga emalangambere gerhu kugerera abakozi bage, n'abalebi.
12Yewe ahikiriza emyazi yzge aderhaga enyanya zerhu, n'enyanya z'abakazi berhu barhuchiraga emanja, omu kulerha gano mabi manene enyanya zerhu,bulala eshishi z'embingu zoshi, kurhajirwaga omwazi goshi goshi nkokubyajirikanire eyerusalemu.13Nkoku byaliyandikirwe omu marhegeko ga Musa, gano mabi goshi garhuja-ko; rhurhanahemaga obonjo emwa Nahano, Nyamuzinra werhu, rhuhanalekaga amabi, rhurha chilangaga nkoku bihemere.14Chechirhumire Nyamuzinda alanga aga mabi n'oku galerha enyanya zenyu, bulala Nahano, Nyamuzinda werhu, alikweru kweru oku ngasi hyoshi ajirire, saliko rhurha yunvirozaga omlenge gwage.15Kandi, Nahano, Nyamuzinda werhu, woyo wewakulaga olubaga lwawe emisiri kugerera efune yawe yemisi, kokwanakuhaga ezino nkoku linahamagerwe ene, rhwagoseze, rhwanagomere.16Nahano, kugerera obonjo bwawe bunene, oburhe bwawe n'obuhana bwawe, inku hunire bihindamuke hala n'echihugo chawe ch'eyerusalemu, e ntondo yawe echisizwe, bulala, enyanya y'amabi gerhu n'obugomi bwa badarha, yerusalemu n'olubaga lwage bagayirwe na bila byoshi birhuyegerere.17Konoko lero, Nyamuzinda werhu n'okuyinginga gw'abakozi berhu, n'okubusime bwa Nahano, omuleke amalanga gawe ahantu hachesezwe, aharhali empinga.18Nyamuzinda wani, ontege oku rhwiri ona nyunve onzibule amasu n'oku bona amalibuko gerhu, ololereze echizungu ezino lyage lya haramirwagako! bulala arhali enyanya zobushinganyanya bwerhu mpu, rhweka chiyerekana z'oluhembo lwawe lunene.19 Nahano, yunva! Nahano, babalire! Nahano, olanga ojire orha nalegemaga, okubonjo bwawe, Nyamuzinda wani, bulala ezino lyawe lili lyaharamwa omu chizungu chawe n'oku lubaga lwawe.20 Nashubi derha, nahano, mahano obonjo oku mabi gani n'oku mabi g'olubaga lwani lwabene Israeli, n'oku yere kana omu kuinginga emwa Nahano, Nyamuzinda wani,oku biyerekere entondo nchesibwa ya Nyamuzinda wani, 21Nashubi derha kandi omu mahuno gani, emango omulume, Gabrieli, antegeraga omu bibonekezo, nkakulala omu bisanzi by'entulo y'egolo.22Ayigiriza, n'okunderhesa aderha mpu: Danyeli, inkuhikire omu kukuhanula obwenge.23Emango warhonderaga wahuna, omwazi gwarhenga, n'anyijire kukubwirago, bulala oli musimwa, omenye ogu mwazi, ona yunvirize ogo mwazi, onayunvirize ebibonekezo!24Maboso makumi gali mushanvu gahirirwe enyanya z'abantu bawe n'enyanya z'echizungu chawe chichesibwa,mpu yebaleka amagosa n'oku mala eyhaha, n'okugasha enyanya z'amabi, n'okulerha okulikobuzine, n'okuhira echinkumwa kw'ebibonekerezo n'obulebi n'okushigwa n'amavurha k'olala ochespzwe bwenene.25Omenye echi, onaganize oku kurhenga n'oku yumbaka e Yerusalemu kwirhengerera omu shigwa mukulu. njigaba maboso mushanvu n'amaboso makumi gali ngarhu n'ebiri, enjira enene yashubi yumbakwa n'echibambazi, chakaba omu siku z'amalibuko.26Enyuma lya maboso makumi gali ndarhu na mabiri, omushigwa Nka lahirwa, njaba nkantacho anaherhe, n'abantu bulala mukulu njira wayinja njibabihya echihugo nahantu hachesizwe, n'okubuzinda bwaho njira chaba chihanzi, njira byahikira oku zinda eribinali nkabirha.27Konoko, njanjira echihango ch'emisi haguma nabanene omuboso liguma: N'ahagarhi k'eboso njalahiza entulo n'enterekero; n'ebishahu njira hayinja muguma wabihya ebintu boshi, n'okubuzinda obulonza gwage bwamubihya
Chapter 10

1Omu mwaka gwa kasharhu gwa kiro, mwami w'eperesia, omwazi gwarhengerera Danyeri walihamagerwe oku zino lya Belteseza. Ogo mwazi, gwaliri g'okuli, guyerekere ogo mwazi n'okuyibuka ebi bonekezo.2Mwago mango, Nyono Danyeli naliri omu malako ga moboso masharhu g'omurhenga.3Nta lyaga biryo binunire chango enyama eri amavu garha hikaga omu bunu bwani, ntana chishigaga kuhika amango maboso masharhu gomurhenga gahwere4Omu siku za makumyabiri n'ene z'omwezi gwa burhanzi, naliri oku shiriza y'olwinchi lunene lwe Hidekeli'5nalambuka amasu gani, n'alola, n'abona omuntu oyambere echishuli, n'empindi yage yalishwekerwe n'omu kaba gw'ehoro y'e ufasi.6Omu biri gwage gwaliri nka zabarajadi, n'amalanga gage galangikana nka lume, n'amasu gage nka chirimi ch'omuliro, n'amaboko gage n'amagulu gage byashusha nka limunga, n'omulenge gwage gwaliri nka lwamo lwe chigusho ch'abantu,7Nyenine Danyeli, na bwene ebi bibonekerezo, n'abalume babiri haguma nanyi barhabibonaga-ko. saliko bagwarhwa n'omusisi, balibirha n'oku chibisha.8Nayorha nyenine, n'abona abi bonekerezo binene, emisi yampwa, amalanga gani gahindamuka nabula emisi n'okuheza e nshusho.9Nayunva omulenge gw'omwazi gwage, konoko omu kuyunva omulenge gw'emyazi yage, nagwarhwa n;ero linene narhogera amalanga okwigaho.10Jaga walola, fune nguma yampuma-ko, n'okushaganya amadwi gani n'efune zani,11Kandi abwira: Danyeri, mulume musimwa, oyunvirize emyazi nakubwira, ona yumange ahola onali, bulala lero intumirwe nda oli.Eryamamalimbwira okola, nayumanga eri nandi na dirhimana.12Ambwira: Danyeli, orhayobohaga, bulala kurhengera olusiku lwa burhanzi, wabika omurhima gwawe okuyunva, n'okuchirhohya emalangambere ga Myamuzinda wawe emyazi yawe yayunvibwa nani, injinjirw enyanya y'emyazi yawe.13Umukulu w'obwami bw'epersiya andwisa siku makumyabiri na luguma, saliko mikaeli muguma wabakulu ba burhanzi ainjangwasa, nayorha ahola haguma n'abami b'epersiya.14Inyinjiree kandi kukuyereka ebinja byahikira oku lubaga lwawe oku bishanji byainja, bulala ebi bibonekezo biyerekene e byo bishanji.15Okw'anali ambwira eyo myazi, n'ayerekeza amesho gani oku budaka n'oku sira.16Omukubona, hahika muguma oshushire omugala w'omuntu, ahuma okubunu bwani. Nabumbula obunu n'okubwira olala waliyumangira embere zani: Nyamuzinda wani, e bibonekezo byampibire emboho, nanahezeze emisi yani shoshi.17Gurhe abakozi ba Nahano wani bakagala bwira nahano wani? Lero emusi yampwere ntana chiherhe omuka.18Konoko olala mulume ashubi mpuma-ko n'oku nkomeza. 19Kandi ambwira ntacho oyobohage mulume musimwa obe n'omurhula, ochihe obushiru! okwanali ambwira na shubi ba n'e misi n'okuderha: Nahano wani ashubi derha, bulala wanzubuhize.20Ambwira: k'omenyere bichi byarhumaga nayinja emunda oli? Nashubiri galuka kulwisa omukulu we persiya, Namango nagaluka, olole omukulu we yunani anayinja.21Saliko ndonzeze kukuyereka ebiyandikirwe omu chitabu ch'okuli. Ntaye wa ngwasa kwebyola, arhali Mikateli mukulu wawe.
Chapter 11

1Nani, omwaka ngurhanzi gwa Dario medi, naliri hofi mpu murhabale n'oku mugwasa. 2Nantyo, namumanyisa okuli. Lola, Haliri kandi bami basharhu e Persi, owa kane alunda obugale kulusha owabo; namango njaba n'emisi n'obigale bwage njakaliha oku bwami bw'e Greke.3Aliko njiharhengerera Omwami, njiwabarhambula haguma n'obuhashe bunene, nanjajira ebyalonzeze. 4Amango njayumuka, obwami bwage njibwahwa na njibwagabwa kane na bazimu be mpingu; njarhamenya oku buko bwabo, njiburhanaba kandi n;obuhashe buliho njiburhanagabwa njibwagerera n'okubandi kulusha n'abala.5Mwami wa kagarhi njaba n'emisi aliko muguma waba barhambo bage njaba n'emisi kulusha yewe, njana barhambula; n'oburhambuzi bwage nji bwaba n'emisi. 6Oku buzinda bwemyaka njibachiheba haguma, na mwali wa mwami njayinja, omwabi we malambo mpu bachihebe haguma buyunvikane. Aliko njibarhabika emisi y'o kuboko kwage, arhanalindira, arhali yewe, arhali kuboko kwage; njo ahanwa haguma nabanjibamulerha, haguma n'eshe, na haguma n'oyo wamugwarhaga mwakola kasanzi.7Omumerera g'oku mizi yage gwahulukira ahantu hage; njahindamuka fula miherho, njaja omubwami bw'emisi bwemalambo njibajira ebintu, nanjibana hima.8Njibabakula na njibana bahek'Emisri rhwalwangombe rhwabo n'eshushanyo n'ebuntu byefuranga n'ehoro, Kandi njihayorha nka myaka egena banachikula okumwami w'emalambo.9Nalola orhajirire oku mwami w'e Karhongo aderhire, njagaluka omuchihugo chabo.10Bagala bage njibajira entambala n'okuchiheba haguma n'echihugo chabantu banene; muguma mubo njagendekera, n'okushandala nka kuba, njarhaluka, kandi njagaluka; kujir'entambala kuhika okumisi ya mwami w'e Karhongo.11Mwami w'e Karhongo ali buzibwa, njarhenga n'okulwiswa na mwami w'e Malambo; abwir'echihugo chinene, na bantu ba mwami w'e Malambo, njibashwekulwa omu maboku mabo.12Abantu banene njibasima, n'omurhima gwa mwami gwakuza okukumbagaza banene, aliko arhakahima.13Bulala mwami w'e Malambo njagaluka n'okugusha bantu banene bwenene kulusha abarhanzi; buzinda bwemyaka migeke, njaheba haguma enfula miherho n'abagale banene.14Agomango, abantu banene balwisa mwami w'e Karhongo bantu bazibu omulubaga lwage njibachukula okubabo mpu bamalisa ebibonezo byabayinjira.15Mwami w'e Malambo arhambula, arhole n;ebizungu bikomere abantu b'e Karhongo njibarhabera, njibabula emisi y'okulindira.16Oyu njiwalambagira oku arhasimire n'okujira oku alonzize, nantaye walingira; njibayumangira omu chihugo chinja, n'okuyirha abarhogere omu fune yage.17Alonza ahike n'emisi yage yoshi haguma n'obwami bwage n'okujira omurhula haguma na mwami we Karhongo, njamuhereza mwali wage mpu abe mukage yamubihya; Aliko birhahikira birhanagwasa.18Ahindamukira olunda lwechizimba njarhola yi binene. Aliko omurhambo amalisa ebibamuderhako byali musimisize, abijira byage.19Ayerekeza kandi emunda emisi ye chihugo chage; asirhala, akubagala arhanachiboneka.20Omurhabazi wage ajira omu furhizi omu bwami bwage bwinja; aliko omusikuzieke abikula, birhabaga omu burhe chango omuntambala.21Omuntu ogayaguzwe arhola ahantu hage buzira bukenge bwamwami; achiyerekana omukagarhi ko murhula n'oku rhola obwami omukuchisimisa.22Olubaga lwashandala nka muherho guli gwalerhemba embere zage; arhogoka, n'omurhambo arhuheba haguma.23Buzinda bachiheba okuye, bajira obubeshi; akola, babona emisi na bantu bageke.24Njaja umu byo murhula omu hantu hayera bwenene omu chihugo; ajira ebi badarha barhajiraga chango ba darha oku bashokulu; Abagabira ebintu by'omu ntambala, amunyege n'obugale; ajira ebyalonzeze okulira okumisi omu mango mageke.25Omu mangizi w'e nfula miherho n'obushirhu bwage oku mwami akolesa abe Karhongo, na mwami achiheba omu ntambala haguma n'e nfula miherho enene na bemisi minene; Aliko arhalindira, bulala ibachindosa okuye nka mubi.26Abanji balya baheba oku meza njibarhuma aheza; olubaga lwage lwashandala nka muherho n'emifu njibakumbagala banene bwenene.27Bami babiri njibalonza omu mirhima yabo bayijire bubi, ogo meza maguma njibaderha ebisa kwanene aliko njabarhagala bulala buzinda barhahika mwakola kasanzi badesere.28Agaluka omu chihugo chage na bugale bunene omu murhima gwage njimwaba echihango chichere baderha okuye. ashubi galuka omu chihugo chage.29Omuchihe chirhegekerwe, hala bajira abahyahya balwisa a Karhongo; aliko ahabuzinda ebyo byoshi njibarhagera nkabyambere.30Nkuge ze kitimu zajayo kumulwisa barhagaluka omunjira kandi bagayire okulwisa endagano echere. Njikurharhuma barhakola hano njibagaluka njalolereza balala balahire endagano echere.31Olubaga njilwachiyerekana oku burhegesi bwage; njibachisima aba cheswa, abemisi, njibarhaleke abadohwa b'esiku zoshi, njibaba bwira okuleka obubi.32Abarhebeka n'oku bashishiriza bahemukira endagano, aliko olubaga lwabayinji Nyamuzinda wabo ba chiseza bwenene,bakole.33Abashamuka b'omulugo balema bayigiriza bwenene, aliko banayirhwa n'orhwere kandi eri muluro omukuheka buja n'omukunyegwa omu mango balebe.34Amango bakanyerera bageke babarhabala n'okola kwarhuma bachi bachi bayushula okubo nkoku bubeshi.35Baguma omubigiriza bayinji nyarera lyo bachesebwa babarhangula banabe mweru kweru kuhika mango gahika, bulala hali amango gajirirwe.36Mwami alema ajira oku alonzize yenine enyanya achikuze kulusha ngasi rhwalyangombe na Nyamuzinda wa rhwalyangombe aderha ebinwa byo kushologosa, anabere omu byage guhika umu bukunizi biyunjule; bulala okwa rhegekere kwanaba.37Arhakenga oli na lyangombe wa b'eshe, oli na lyangombe wa bakage; arhakenga na lyangombe chiro n'omuguma bulala achikuza kulusha byoshi.38Chi konine agenda kuza lyangombe w'omu nju nzibunzibu arhanabera ahali lyangombe wa babusi bage barhenji, akazi mukuza n'ehoro n'efuranga haguma n'amabale g'engulo ekomere.39Ayumbaka engurho y'enju nzibunzibu kuli oyo lyangombe wahandi ngasi bakazagi yinja muhuna, anabavugumulira binene byaka baheka erenge, abahe obuhashe oku bantu banene abagabire amashwa manene omuku bahemba.40Hano amango gahika, mwami w'e Karhongo anayinja alirhangula owamulwisa. Mwami w'e Malambo, anachihunika okuye, ayinja aherh'emitugari, babarhulira oku farasi n'enkuge zinene, anashandala omuchihugo.41Ahika omu chihugo chikwiriri bantu banene bafa aliko Edomu, Mowabu n'omulala gwabene Amoni abashwekula omu fune zage.42Agwarha ebihugo n'okuboko kwage, chiro Emisiri erhamufuma.43Ayima omu ma horo, omu furanga n'omubindi bintu bikwirire by'e Misiri, abanya Libiya, abanya Etiyopiya bayinja kumushiga.44Emyazi yarhenga elunda lw'e bushoshokero bwe zuba n'olunda lw'e Malambo ya mulibisya oku handi agenda n'obukunizi bunene mpu agenda yirha n'okumala embaga.45Acha ebiralo omu kagarhi k'e nyanja n'entondo zahantu hatakatifu babona buzinda bwage,na ntaye waka murhabala.

Chapter 12

1Agola mango ayumanga Mikayeri ye murhambo mukulu, yiwashwekula abana b'olubaga lwawe n'agola mango gaba mango ngamalumwa galala garhasagi boneka bundi kurhenga eshanji lilekwa mwagola mango.Namilya go mango olubaga lwawe lwachunguka ngasi yeshi owaba ayandikirwe omu chitabu,2Nabanene bafire bana bishwa ekuzimu, nfiba fuka baguma oku buzine bwesiku n'amango, abandi bafukwa n'eshonyi n'obuhane bw'esiku n'amango.3 Abarhonzi njibaheneza nka muliro gwe malunga nabalala bamenyisa abandi enjira y'obushinganyanya njibakolezeza nka nyenyezi z'oku nkuba esiku n'amango.4Nawe Danyeri ebikwirire byeyola myazi ona shweke bwinja echitabu kuhika amango mazinda. banene njibabahugulira n'obumanyi bwana yushuka.5Nyono Danyeli nashubi bonekerwa, nolala oku bantu babiri baliyumangire, muguma okulubavu luguma l'olwinji lunene owindi okulundi lubavu l'olwinji lunene.6Muguma omubo abwira omuntu waliyambere omushingi n'owali enyanya zabo omulwinji mangochi byahwa bilala bintu byokusemeza?7Ayunva omulenge g'oyola mumtu waliyambere omushangi anali enyanya zabo omu lwinji ayinamula okuboko kwa malyo enyanya omu mpingu n'okuboko kwamalembe, alahira okuzino lyo w'esiku zoshi ozene erihagera amango,mango marhali mageke n'echichira chamano n'ahano bamala oku funya emisi y'olubaga lutakatifu.gomango ebyola byoshi byahwa.8Nani nayunva okola ntayunvaga kokuderha gurhe.naderha ntya: yagirwa nahamwerhu, chihe chaba chizanda muli ebila bintu byoshi?9Aderha esi gendaga mwene werhu Danyeli bulala eyola myazi ebishirwe bina bishirwe guhika oku mango mazinda.10Banene bachesibwa, balembuha, banarhangulwe, nabo bashanganga bayorha bajira amagulu gabo na nta mushanganga wayunva okola, aliko abashinganyanya boke bayunva.11Kurhenga amango entulo ye siku n'amango yaba yamarhenga muli agomango baheba obuhanya b'okuheza hagera esiku chihumbi namagana mabiri na nsiku makumi gali mwenda.12Ragi lyage owayorha ali mesho arhana hika oku nsiku chihumbi na magana masharhu nasiku makumi masharhu n'erhano.13Oyola achihangane ahike okubuzinda orhange ohumuke, wayimanga baguhe oluhembo lwawe ahabuzinda bwe nsiku.

Hosea

Chapter 1

1Omwazi gwa Nahano gwa gerera Hoseya, mwene Beri, omumango ga uziya, Yotamu, Ahazi na Hezekiya bami b'e Yuda, n'omumango ga Yeroboamu, mwene Yoasi, mwame Israeli. 2 Omuburhanzi, bwa Nahano omukurhuma omwazi e mwa Hoseya, Nahano aderha na Hoseya: Genda, orhole omukazi w'omuhushi n'abana bw'obuhushi; Bulala echihugo chigendekere n'obuhusi, n'okuleka Nahano!3Ana genda, n'okurhola Gomeri, mwali wa Dibulaimu. Aba bukule, n'okumuburhira omugala. 4 Na Nahano amubwira: Omuhamagale omuzino lya Yezereheli; Bulala omu mandi mango mageke, Nji na chijuhisiza omunju ya yehu eshagama ya sheshwaga e mwa Yezerehili na malisa obwami bw'enju ye Israeli. 5 Nam'ololusiku, njina vuma omungere omulubanda lwa Yezereheli.6Ashubiba obundi bukule, n'okuburha omunyere. Na Nahano aderha na Hoseya: Omuhe naye ezino lya Loruhama; Bulala ntakaba n'obonjo oku nju ye Israeli; Ntakana mubabalira chiro. 7 Aliko nji naber'obonjo enju ya Yuda; nji nabachungula ku Nahano, Nyamuzinda wabo, nta kanaba chungula oku mungere, chango w'okungorho, changwa oku ntambala, chiro oku farasi(Endogomi), chiro abalwisa b'efarasi.8Akulire Loruhama okubere; Ashauba bukule, n'okuburha Omurhabana. 9 Na Nahano aderha: Omuhe ezina lya Loani; Bulala murhali bantu bani, nani ntali Nyamuzinda wenyu.10Konako oluganjo lwabana be Israeli nji lwaba nkamuchanga g'Enyanja, gurhakagerherwa chango kujanjikwa; Na hali kokubabwirwagwa: Murhali lubaga lwani! Nji banabwirwa: Bagala ba Nahano ozene! 11 Abana ba Yuda na abana ba Israeli be buganane, bechishoge omwimangizi, bana rhenge omuchihugo, bulala ulisiku lwa Jizreel njiwebe l'omushingo.
Chapter 2S'aliko oluganjo lw'abana be Israeli nji baba nka mushenyi ngw'onyanja nkulu, gurhakagalika kupimwa n'okugnjibwa; Na hali bamubwira: Murhali bantu bani! N'oku mubwira: Mwene Nyamuzinda oliho!

2Abana be Yuda n'abana be Israeli nji bachigusha haguma, nji bachih'omukulu, n'oku chikula omuchihugo; Bulala nji lwaba lusiku lukulu lwa Yezereheli. 3 Bwira bene benyu:Ami! Na balibenyu: Ruhama!4Derha, derha enyanya wa Nyoko, bulala arhachiri mukani, ntanachiri mulume wage!Akule ebijiro by'obuhushi oku malanga gage, n'oku mabere gage kurhenga obubaraga(bugonyi)! 5Buzira ntyo, na Muleka butambara, n'oku mujira nka kulala aliri olusiku aburhwaga, na mujira nka mpinga, mka daho likomere, n'okumuyirhisa enyorha;6Na nta kubonera abana bage obonjo, bulala bali bana bw'obuhushi.7 Niyako achijiraga muhushi olala nababurhaga achikoz'eshoni, bulala aderhaga: njinaja emwabalume bani, abampa omugati gwani na menji gani, oboya bwani ne uzi, amafura n'amavu gani.8Chechirhumire olole, na zibya enjira yage haguma n'emishaki n'okuyimanza h'eechibambazi, ya rhachibaga enjira zage.9 Nja kulikira abalume bage, na nta kubabona; nji balonzereza, arhakanabona. Ana derha: Njinagenda, njinangalukirabani burhanzi, bulala yinalishalukire kulusha zene.10Arhanamenya kunyono nyenalemaga namaha obugere, n'amafurha; na na gabalemaga bachesa oku kasi ka Baali k'efranka n'ehoro na kazagi muhanula. 11Che chirhumire nji narhola engano (obu) omukashanji kazo n'amavu omumango gago, n'okushukula oboya bwani n'esinga bya kanishire obutambara bwage.12Na mumano mango na shukula eshoni zage omu masu g'abalume bage, na ntaye na muchungala n'okuboko kwani.13 Nji na malisa obushagaluke bwage n'amahyo gage, n'emwezi bihyahya, n'e Sabato n'embuganano zage zoshi zabaga za rheganyiwe.14Nani njinabihya emizabibu yage ne Mitini yage, ntyo kwa derhaga' l'oluhembo lwani na habwaga n'abazigirwa bani! Nji nabajira lubala, n'enyama z'omumashwa zanalema zaliramo. 15Nani njinabarhindibula enyanya w'esiku za Nabaali, bayosezaga Obuvumba m'okuyambala ebisi kiyo, n'okuja emwabasimaga, n'okunyibirira, aderhere Nahano.16Nantyo mulole, nani nanamulerha n'okumuheka omu mpinga, n'oku derha n'omurhima gwage. 17 Naho, nji na muha emizabibu yage n'olubanda lw'Akori, kuba nkalunvi lwa mamihiro,na hola, nja na yimpa nkagalala mango obusole bwage, na mka lula lusiku arhengaga omuchihugo ch'e Misiri.18Na m'ololusiku, aderhere Nahano, nji nampamagala:Bani! Na ntakuchimpagala: Nahamwerhu! Na ntakuchimpala: Nahamwerhu!19Njina kula omubumu bwawe amazino gababaali, na ntakuchiderha amazino gabo.20 Na m'ololusiku, njina bajirira echiragane haguma n'enyama z'omulubala, enyunyi z'omumpingu n'ebibulubuluka by'okugulu nji navuna omungere gw'omuchihugo engorho n'entambala, n'okubibika bwinja buzira buba.21Njinaba mwiralume wawe esiku zoshi; omubushinganyanya, oku lukogo n'obonjo;22 Njinaba mwiralume wawe oku bushinganyanya, n'oku njinamenya Nahano.Na m'olola lusiku nji nayemera, aderhere Nahano, nji na yemerera empingu, nazo njizayemera egulu.
Chapter 3

1Nahano ambwira: Genda kandi, osime omukazi nasimwaga n'omwira, n'a muhushi; Omusime nka kulala Nahano asima abana b'e Israeli, bajaga emwabandi ba Nyamuzinda n'okusima emigati elokere y'emizabibu. 2 Na mugulaga oku bichira ekumi na birhano by'efranga, n'oku Homeri n'echichira ch'ehayiri.3 Na na mubwira: Obere esiku zinene nani, orhachihebaga omu buhushi, orhanabaga mukande, nani nabera ntyo emalangambere gawe.4Bulala abana be Israeli nji babera siku zinene buzira mwami, buzira shushanyo, buzira efodi, na buzira terafi.5 Ebuzinda bwaho, abona be Israeli nji bashubi yinja; Nji balonza Nahano, Nyamuzinda wabo, na Daudi, mwami wabo; Okuba n'oboba emwa Nahano n'okubwinja bwage; Omu kugendekera k'webishanji.
Chapter 4

1Yunva omwazi gwa Nahano, bana be Israeli! Bulala Nahano aherhe olubanja haguma n'abalama omuchihugo, bulala ntakuli, nta bonjo, nta kumenya Nyamuzinda omu chihugo. 2 Bija chibyonine n'olulime, okuyirha obwizi n'obubaraga; Bananyegana, n'okujira ebirha okubiha.Chechirhumire echihugo chaba omu chiriyo, boshi balama omu chihugo bababuzira misi na haguma nabo n'enyama z'omulubala n'enyunyi z'empingu; Chiro n'efi z'omu nyanja nkulu nji zahera.4Aliko ntaye nji nalahira, ntaye nji nayemera oku hanulwa; Bulala olubaga lwawe luli nka lwalonza oku lahirira nabadahwa.5 Nji na kumbagala ezuba, omulembi nawe nji mwakumbagala budufu, nani nji na bihya nyoko.N'oku balemaga bayushuka, kubanalemaga bajira ebyaha enyanya zani: Njina hindamula obukuzwe bwabo omukuba shoni.8Banayerekana ebyaha by'abantu bani , banasimisa omurhima oku mabi gabo. 9 Njibyanabera omudahwa nk'abantu; Njinabahana kugerera enjira zabo,njinamujirira kugerera ebijiro byage.Njibaleka nantayugusa, njibajira obuhushi barhankayushuka, bulala balekere Nahano ndamarhegeko gage.11Obuhushi, n'edivayi n'edivayi lihyaha, bya bahezeze obwenge. 12Abantu banajihuna omurhi ehano, nako karhi kakanamubwira; Bulala enkengero z'obuhoshi zinaheza, n'okuhushira hale na Nyamuzinda wage.13Bana rhulira oku busuzi bw'entondi, bana yoseza obuku okurhurhondo, eshishi w'omwelo, emilibwa n'emiela, bulala echichu chiri bwinja. Chechirhumire abanyere benyu bajira obuhushi, n'abanyere benyu benja baba mbaraga. 14 Ntakahana abanyere benyu bulala bachijirere bahushi, chongo abanyere benyu benja bulala bali mbaraga, bulala bonine banaja emburhambi bwa bahushi, n'okurhola haguma n'abakozi b'abaganyi. abantu barhamenyere banahera.15Eyiwakachiheba omu buhushi, woyo Israeli, na Yuda arhakuchirag'olumbanja; Orhajaga e Gilgali, na ntakurharamira e Beth-Aveni, na nta kulahira omu kuderha: Nahano abaho! 16Bulala Israeli njayumuka nkamuana buzigubi, na ntyo Nahano nja mulisa nka mwana buziomumbanda zibuzibu.17Efrahimu achishwekere oku bazimu; Mumuleke! 18 Oku burhindibuke balekere obulalu bachiheba omu buhushi; Abakulu babo bayunjwire shoni. 19 Omuhusi nji gwabashana omu byubi byago, n'oku bona eshoni enyanya w'entulo zabo.
Chapter 5

1Muyunve bino, Badahwa! Muyunvirize bwinja, nju ye Isreli! Murhege okurhwiri, nju ya mwami! Bulala okumwabo kolubanja njilwayinja, bulala mwaliri murhego oku Mizpa, na mulaga gushanjwirwe ku Tabori. 2 Enyanya w'entuto zabo, abarhashinganene bachileba, aliko njinabakalihira boshi haguma.3Yinji Efrahimu, na Esraeli arhanachiishaga; Bulala ntyo, Efrahimu, majirire obuhushi, na Israeli achizingisize. 4 Ebijiro byabo bya rhumire barhachigalikira Nyamuzinda nabo, bulala enkegero z'obuhushi ziri omu kagarhi kabo, na bulala bashanachimenyere Nahano.5Echiburi cha Israeli chihuhamirize emalangambe gage; Israeli na Efrahimu nji barhoga enyanya z'obubi bwabo; haguma nabo kandi nji bwarhogera Yuda. 6 Bagenda n'ebibuzi byabo n'enkavu zabo kujilonza Nahano, aliko omukagarhi kabo.7 Barhali bashinganyanya emwa Nahano, bulala ba burhaga abana barhashinganene; Nantyo mwezi muguma gushinganene omu kubanala haguma n'ebintu byabo.8Mushurhe omushera omushera emwa bibea, shurha omushekera emwa Rama! Liky'endulu emwa Beti-Aveni! Enyuma zawe, Benjamine! 9Efrahimu nji naba mushugunu olusiku lw'okukukalihira; Mbwirire obuko bwe Israeli chintu chiguma buzira buba.10Abakulu b'e Yuda balinkaq balala bahamisa orhuharhirhw'embibi; Njina baheba kw'oburhe bwani nka menji. 11 Efrahimu abonererwe, arhindibwirwe n'olubanja, bulala alikulikire ebya limulazize.12Njinaba nka mushwa emwa Efahimu, nka kubola kw'enju ya Yuda. 13 Efrahimu abona obubi bwage, na Yuda ebihulu byage; Efrahimu aja emwa Asurya, n'oku chimenyesa na mwami Yarebu; aliko oyo mwami arhakanabafumizye, changw'okulerha obufumu oku bihulu byabo.14Nji naba nkantale oku Efrahimu, nka chana ch'entale nju ya Yuda; Nyono, nyono, njinabera, n'okuchigendera, nji na chirholera, na nta muntu nji wanyiga enyama yani.15 Njinachijendera, njinashubi galuka ahanaliri, kugera aha nji bahungamira amabi, n'okulaza amalanga gani. Amango baba omu burhindibuke, nji bandnza.
Chapter 6

1Muyimje, mugaluke emwa Nahano! Bulala abaraga, aliko njanarhubuka; Ashurhaga, aliko anaboha ebikulu beyerhu.2 Nja rhuha akalamo omu siku ebiri; olusiku lwakasharhu nja na rhuyinamula, n'okulama emangombere gage. 3 Rhuyinji, rhulonzeze rhumenye Nahano; okuyinja kwage kushinganene nka miseke. Njaa rhuyinjira nka nvula, nkanvula y'obuzinda elombya edaho.4Gurhe nku jirage, Yuda? Olukogo lwawe luli nka lwakungu lw'esezi, nka lume lurhalegama yuma duba (juba). 5 Chechirhumire nji na bashurha ku gerera abalebi, nji nabayirha n'emyazi y'obunu bwani, n'okucha olubanja kwani nji kwaba nkamole.6Bulala nsima obonjo n'entulo nanga, n'okumenya Nyamuzinda kulusha entulo z'okuyoswa. 7 Bagwerhe, nka bandi bantu, okuvuna echihango; Na ntyo ku barhanabaga bashinganyanya.8Gileadi chiri chizungu chabanyankol'amaligo, cheherhe eshusho y'eshagama. 9 Echigusho ch'abadahwa chiri nka chigusho ch'okulinga abantu, banajira okuyirha abantu omu njira ye Shekemu; Bulala bachijirire banizi.10Omunju ye Israeli nabwene mw'ebintu bidarhi: Yeyo ya mabonekana obuhushi omu Efrahimu, Israeli nazingire. 11Nawe nyo, Yuda, orheganyizwe ebishalulo, amango na shubi balerhera abashwekwa b'antu bani.
Chapter 7

1Amango nalonzaga oku fumya Israeli, obubi Efrahimu n'obukali bw'e Samariya bwa chiyerekana, bulala bajiraga ebintu omu bwibisho, echambo chayinja, bayunjul'erhongo. 2Nantaguderha omu mirhima yabo, oku bayibuke obukali bwabo; Nantyo ebijiro byabo bibazungulukire, biri emalangambere gani.3Banasimisa mwami okuburhe bwabo, n'abakulu oku kubesha kwabo. 4 Boshiri ziri mbaraga,bashushanyizwe n'echiko ch'emigati chichanirwe n'oyosa emikati; analeka okuchana, kurhenga kugerera ahayihebera mw'echachu. 5 Olusiku lwa mwami werhu, abakulu banachilwaza enyanya y'okunywa divayi linene; Mwami analambula efune yage oku balala bajira amasharha.6Banajira omusima gwabo nk'abali bakaluka omuchirimbi ch'emigati; obudufu boshi oyosa emigati anaba alyamire, n'esezi echirimbiko choshi eri chikolerere nkamuliro guli gwaguragura.7 Boshi bali kw'echuka nka chirimbiko, Abami babo boshi banafa; Ntaye n'omuguma wabo onyakuza.8Efrahimu achichanga haguma n'abantu, Efrahimu guli mugati gurhayindamwirwe. 9 Abahisi banalya emisi yage, na ntakumenya; N'obushaja bwanamugera, na ntakumenya.10N'echiburi ch'aba Israeli chichihamirize enyanya zage; barhana chiyinja emwa Nahano, Nyamuzinda wabo, na nta kumulonza, chiro akaba ebibyoshi. 11 Efrahimu ali nko Nguuko y'echihwinja, buziri bwenge; banabahamagal'e Misiri, banaja Ashuru.12Neyi bakugenda, njirhinda omulaga gwani okubo, nji nabayandagaza nka Nyunyi z'omumpingu; Nji na barhindibuza, nka kulala babaga babwirirwe omu mbugano yabo. 13 Buhanya oku bowe, bulala banyakaga! Buhanya oku bowe, bulala barhali banya kuli emwani! Nalonzaga oku bachungula, aliko baderha emyazi y'obubeshi emunda ndi.14Barhlakiraga emunda ndi omu murhima gwabo, aliko banalema bachiderhesa enyanya y'oku lyama kwabo; banachigusha omukulonza engano n'edivayi; N'okuchiheba hale nani. 15 Nabahanire, na lungire amangoko gwabo; N'okuyibuka amabi gabo enyanya zani.16Arhali w'enyanya yibagalukire; Bali nka Mungere muguma gurhebekana. Abakulu babo nji bayirwa n'engorho, enyanya y'oburhe bw'olulimi lwabo. Chechinji chanajirabo chintu ch'okushekerwa omu chihugo ch'e Misiri.
Chapter 8

1Heba omu ashekereka oku bunu bwawe! Omushombanyi aba nka karhuli oku nju ya Nahano, bulala bagomere echihango, n'okubihya erhegeko lyani. 2 Nji balakira emunda ndi: Nyamuzinda wani, rhukuyinji, rhwabona, Israeli! 3 Israeli akabwira ebintu; omu shombanyi nji mukulikira:4Bayimikir'omwami buzira rhegeko lyani, n'abakulu buzira kundosa; Bajirire eshushanyo haguma n'efuranga zabo n'ehoro yabo; Chechirhumire nji bakabulwa. 5 Nahano akabwire Omwana w'enkayawe, Samariya! Oburhe bwani bwayumangire enyanya wenyu. Kugera mangochi mwa cheswa?6Arhenga e Israeli, omukozi wakola, arhanali Nyamuzinda; Chechirumire omwana w'enkafu y'e Samariya njaba bichira bichira. 7 Bulala barheraga omuhusi, nji bashalula omuhusi; Barhakaba n'omusisi gw'engano; N'eyi nji yamera erhakana shano, n'akaba njiyabaho, abahisi nji bayibihya.8Israeli amirirwe! Bakala bali ntyo haguma n'abantu nka chintu chirhaherhe kachiro. 9Bulala bajire e Ashuru, nka punda y'elubala eri yonine; Efrahimu ajirire ntyo mpu yaba n'abera. 10Na ntyo banajira oku bantu boshi ntyo, naja nabahemba haguma, na buzira kulegama barhindibuka n'emizigo y'abona bw'owami.11Efrahimu ayushwir enyyirhamba z'okujir'ebyaha, n'ezo nyirhamba zaamuhebere omu chaha. 12 Chiro na kamuyandikira enyandiko shoshi z'erhegeko lyani, yizalolwa nka chintu chigeni.13Bana ntulira n'emirhumba, n'okulya eminyofu yayo: Nahano arhakazibona m'obushagaluke. Nantyo Nahano anayibuka obubi bwabo, n'okunjahana ebyaha byabo: Nji bagaluka e Misiri. 14 Israeli ayibirira owamulemaga, n'oku yumbak'enju, na Yuda ayushul'ebizungu biherh'emisi ; Aliko nji narhum'omuliro omubizungu byabo, n'okusinganyol'ezo nju.
Chapter 9

1Israeli, orhachihebeg'omu bushagaluke, omu shagaluke, nka bw'abantu, kurheng'ojira obuhushi waleka Nahano, nasima oluhembo lubihire omu ngasi mango g'engano. 2Esakafu n'eshinikizo birhakabalisa n'edivayi lihyahya nji lya keha.3Barhakanabera omuchihungo cha Nahano; Efrahimu nj'agaluk'e Misiri, nji balira ebiryo bibi e Asuriya. 4Barhakanajirira Nahano entulo z'omuvinyo: Barhakana bonekan'emalanga mbere zage bwinja. Enterekero zabo nji zaba nka mugati gwa chiriyo; Boshi nji bayilya nji bachijira bazingire; Bulal'omugati gwabo gwali gwabo bonine, gurha nka jir'omunju ya Nahano.5 Gurhe nji nabajir'omusiku zikulu, oku siku z'obuhya bwa Nahano? 6Bulala ntalaga, banagenda enyanya w'obubi; Misiri nj'abalunda haguma, mofi nj'abahamba; Bajir'ebintu bikwirire, efuranga zage, nji zabo biryo by'emisihe, n'emishaki nji ya kulira omu mahema.7 Bahika, Esiku z'obukali, bahika, esiku z'okujuhw'amabi: Israeli nja biyerekana! Omulembi musire, omuntu obumbire Muka ajir'abazimu, enyanya w'obunene bw'obubi n'obushombanyi bwawe.8Efrahimu ali mulanzi enyanya wa Nyamuzinda wani; Omulebi... mulaga gw'enyunyi oku njira zawe zoshi, omushambanyi muguma omu nju ya Nyamuzinda. 9 Barhogere omu bituliro, nk'omusiku za Gibeya; Nahano nja yibuk'obubi bwage, nja hana ebyaha byabo.10 Na bwene Israeli nka muzabibu omu mpinga, na bwene bayisho nka mahlehe garhanzi gw'omutini; Aliko bajir'emwa baalipeori, bachesezwe oku bintu by'eshonyi, n'okuhindamuka bakugayisa nka chintu ch'obusime bwabo11Obukuzwe bwa Efrahimu nji bwabalala nka nyunyi: Ntaburha, ntabukule, ntakuhek'obukule. 12 Eyi bakalemb'abana babo, nji nabanyegabo barhanazimba bantu; Na buhanya okubo, amango nabaleka!13Efrahimu, nawe mbwene hale nenyu oku ntaye ompekere nka tiro, arhwereme omu hantu hakwirire; aliko Efrahimu nja lerh'abana bag'emunda njibabayirhira. 14 Obahe, Nahano!... Bichi wabaha!... Obahe ebere ly'okumoma n'amonka gw'okuyuma!15Obubi bwabo boshi nji bwachiyerekana e Gilgali; Ahola hanabagayiraga; Enyanya y'obwenge bw'ebijiro byabo, nji nabakul'omunju yani. Nta kanabasima chiro; Abakulu babo boshi bali bashombanyi.16Efrahimu ashurhirwe, echisinde chage chayumire, chirhanaba n'amalehe; Nankaba baherh'abana, njinaheza ebintu byoshi ly'omunda lyawe.17 Nanyamuzinda wani nja bakabulira, bulala barhali muyunvirizaga, nji bashandol'omu bantu boshi.
Chapter 10

1Israeli gwali muzabibu guhan'amalehe gage, gunah'amalehe ganene. Nkw'amalehe gaba manene, kunayushul'olurhamba; Kw'onakushig'eshushanyo. 2 Omurhima gwabo gugabanirwe: Bahek'oburhindibuke. Nahano njihindamul'enyirhamba zabo, n'okubihya eshanyo zabo.3Na ntyo nji banaderha: Rhurhajira mwami, bulala rhuehajira buba bwa Nahano; Na mwami, gurh'akarhujira? 4 Baderha n'emyazi ya busha, n'ebilapo by'obubeshi, amango bayunvikanag'endagano: Nantyo olubanja lwanarhondera, nka mirhoshi oku masimi omushwa.5Abantu be Samariya nji baba n'obuba bunene enyanya wa kanyana ka Beti-Aveni ; Abantu njibajira echiriyo enyanya y'okuharamya, na badohwa babo nji badirhimana enyanya wayo, enyanya w'obukuzwe bwage, nji bwaherer'omukagarhi kabo. 6 Nji bamuhekeyo Asuriya, enyanya w'okujikolera mwami Yerebu. Efrahimu njarhakamenya, na Israeli njaba n'eshoni z'ehano lyage yenine.7Byajirwaga enyanya w'e Seamariya, na mwami wage, nka chifuli oku menji. 8 Ahantu h'enyanya ha Beti-Aveni, emunda Israeli ajir'echaha, nji hashandulwa; Omushaki n'omusihe nji bya kulir'okulurhamba. Nji byabwir'entondo: Murhushukire! N'okurhondo:Murhurhogereka!9Kurheng'esikuku za Gibeya najirir'echaha, Israeli! Ahola nji bayorha bayimangire, entambala enyanya wababi erhakababugana e Gibeya.10Njina bahana bwenene, n'abantu nji banabagaya, amango bashwekwa enyanya z'obubi bwabo bwa kabiri. 11Efrahimu ali mwana buzi oyigirizwe, n'ol'osima okulya emburho; aliko nji na shegerera egosi lyage linja; njina shonesa owa shona ku Efrahimu; Yuda nja hinga, Yakobo nja shandaz'obuhinge bwage.12Murhwere omu kuli ,mushalule omu bonjo, muhinge eshwa lihyahya ! Kali kashanji k'okulonza Nahano, kuhik'amango ayinja, n'okulerha okuli enyanya zenyu. 13Mwahingire amabi, mwashalul'obubi, mulye elehe ly'obubeshi; bulala walinihir'enjira yawe, n'omu luganjo lw'entwali z'abalume.14Obongwa nji bwazuka omu bantu bawe, n'ahantu hawe h'emisi nji hashandulwa, nka Shalamani abihyaga Betharbeli, olusiku lw'entambala, amango omuzere avunika-vunika haguma n'abana bage. 15Na ntyo ku Beteli njabajirira mwabo, enyanya w'obukali bwenyu. Emiseke, ntyo ku njabajirira mwami w'e Israeli.
Chapter 11

1Amango Israeli aliri musole, na kazagi musima, n'oku muhagala mwana wani orheng'e Misiri. 2Aliko bachiyeguza n'abalemaga babahamagala; barhulira baBali entulo, n'oku rhula obuku oku bazimu.3Nyono, nyinakazagi yerekeza entambo za Efrahimu, n'oku mufarhirira oku maboko mage; na ntakubona oku nyinakazagi babuka . 4Na kazagi bakukula n'obuguma bw'abantu, haguma n'enkoba z'obusime, na jiriragabo nk'olala oheba ebiryo hofu n'obunu,na nabalerhera ebiryo.5Barhakana chigaluka omu chihugo ch'e Misiri; Aliko Asuri njaba mwami wage, bulala balahiraga okungalukira. 6Engorho nji ya rhogera omu bizungu byenyu, nji yamala, n'okulya abarhabazi babo, enyanya w'amahano gabo bonyine. 7Abantu bani balonzeze bwenene oku galuka enyuma omu kundeka, bana bayibusa enyanya y'oli omu chanya, aliko ntaye omu bowe wa mukuza.8Gurhe nku jirage, Efrahimu ? Nkulekerere, Israeli ? Nkujire nka Adma ? Nku hindamule kuguma na Seboimu ? Omurhima gwani gwahindamuka mu nyono, obonjobwani boshi buli haguma. 9Ntajira kuguma n'obukali bw'oburhe bwani, nta chigaluka oku bihya Efrahimu, bulala indi Nyamuzinda, ntanali muntu,indi muchesibwa omu kagarhi kawe; nta kanayinja haguma n'oburhe.10Nji bakulikira Nahano, nji wa runduma nka ntale, bulala ena runduma, n'abana banalibirhira omu nyanja nkulu. 11Njibalibirhira e Misiri, nka nyunyi, n'omu chihugo cha Asurira, nka nguuku. Njina bayikaza omu nju zabo, aderhere Nahano.12Efrahimu azungulukire n'obubeshi n'enju ya Israeli n'okurhebekana, Yuda naye arhambwire haguma na Nyamuzinda, na haguma n'omu chesibwa mushinganyanya.
Chapter 12

1Efrahimu anzungulwiz'obubeshi,n'enju ya Israeli okurhebekana; Yuda naye arhaherhe buba emalangambere ga Nyamuzinda, n'emalangambere g'omuchesibwa mushinganyanya. 2Efrahimu analya empusi,n'oku kukulira empusi owa kulyama kw'ezuba; Ngasi lusiku ana yushul'okubesha n'obushambo; amajira endagano haguma ne Asuriya, n'oku heka amavurha e Misiri.3Nahano naye barhayunvikene na Yuda, n'oku jirhindibula Yakobo enyanya w'oborhere bwage, nja mujira kuguma n'ebijiro byage. 4Yakobo agwarha akasisinya ka mwene wabo omunda ya nina, n'omu buhashe bwage, aliri haguma na Nyamuzinda.5Aliherhe obuhashe enyanya wa malayika ana muhima, alaka n'oku muhuna obubabale. Yakobo amubuganaga e Beteli, n'ahola ha Nyamuzinda arhubwiraga. 6Nahano ye Nyamuzinda w'enfola miherho; ezino lyage ye Nahano.7Na nawe, ogalukire Nyamuzinda wawe, olange olukogo n'okuli, n'okunihira esiku zoshi emwa Nyamuzinda wawe. 8Efrahimu aba murhimbuzi ojira omu fune yage eminzani ebihire, asima okurhebekana.9Na Efrahimu aderha : Okubushinganyanya, na chigazize,na bwene obugale; aliko omu byoshi buli bunguuke bwa kasi kani; barhakabona emwani chiro n'obubi, ntacho chiri ch'obunizi. 10Na nani, indi Nahano, Nyamuzinda wawe, kurhenga ewa chihugo ch'e Misiri; njina shubi kulamya omu mahema, nk'omu siku z'obuhya.11Na derhere n'abalebi, na yushwire obulebi, n'oku balebi na jirire n'emigani. 12Akaba Gileadi ali ntacho, nji banahimwa. Nji barhul'enterekero z'empanzi omu Gileadi : Na ntyo enyirhamba zabo nji zaba nka bichira by'amabale oku masimi g'amashwa.13Yakobo alibirhira omu chihugo ch'e Aramu, Israeli akolera omu kazi, n'enyanya y'omu kazi alang'obuso.Oku mulebi wa Nahano akula Israeli analangwa. 14Efrahimu agayisa Nahano bwenene : Nahano wage njamukabulira kw'eshagama yage asheshaga, nja muheba kw'eshonyi zaliri zage.
Chapter 13

1Amango Efrahimu aderhaga,kwali kudirhimana : Achibona omu Israeli,aliko abere ahimwa na Baali, anafa. 2Na ntyo bagendekera bajira ebyaha, bakazigendekera bajira eshushano haguma n'efuranga z'echuma chikwirire, eshushanyo zabo bachikoleraga; byoshi kali kasi kabamulenga byuma. Baderha enyanya zabo : Abachirhula banunugusa enyena !3Che chirhuma njibaba nka lwakungu lw'esezi, nka lume lugera duba, nka muhuha ehekwa n'empusi kurheng'ahantu h'okuyera, nka musi gwa huluka omu dirisha.4Na nani, indi Nahano, Nyamuzinda, kurhengerer'omu chihugo ch'e Misiri. Orhayinji owindi Nyamuzinda nka nyono, na nta muchunguzi nka nyono. 5Na kumenyag'omu mpinga , omu chihugo ch'enyorha. 6bachiyugusag'omu marango gabo; bachiyugusa, n'emirhima yabo ya chibona; che chirhumire banyibirire.7Nji naba enyanya zabo nka ntale; nka shosho, nji nabalingir'omu muharuro ( barabara ). 8Nji na barhera, nka dubu abanyeger'abana, nji nabera oluhu lw'emirhima yabo; nji na bayirha, nka ntale y'echikazi; enyama z'omushwa njina zibera bisharhe.9Ebijira egutu lyawe, Israeli, bulala waliri enyanya zani, enyanya y'owaka kurhabere. 10Ngahe mwami wawe ali? Akurhabale omu bizungu byoshi ! Ngahe abach'emanja bawe bali, waderhaga enyanya zabo : Ompe mwami muguma na bene mwami ? 11Na kuhaga omwami omu burhe bwani, nji nana kunyegaye omu kuluba kwani.12Obubi bwa Efrahimu bubikirwe, echaha chage chibikirwe bwinja. 13Amalumwa gw'owaburha nji gayinja enyanya zage; ali mwana orhali mwirhonzi bwenene, oli, omu mango olonzeze, okurha burhwa duba.14Nji naba chungula omu buhashe bw'eshinda, njina bahimira olufu. Lufu, ngahe amapigo gawe ? Shinda olufu lwawe, ngahe okubiha kwawe ? Aliko obubabale nji bwabishwa oku mesho gani.15Efrahimu oli muzere mwinja omu kagarhi ka bene benyu, omuhusi gw'ewa kulyama kw'ezuba nji gwayinja, omuhusi gwa Nahano nji gwa yumanga omu mpinga, nji gwayumya eshoko zage, n'echiriba cha menji nji chayuma. Nji bashambuha obugale boshi bw'ebintu bya kachiza.16Samariya nja hanwa, bulala alahire erhegeko lya Nyamuzinda wage, nja yirhwa oku ngorho; abana bage badorho nji bavunwa, n'oku bera abakazi babo bali makule.
Chapter 14

1Israeli, mugalukire Nahano, Nyamuzinda wawe, bulala wakumbagere enyanya z'obubi bwawe. 2Murhole emyazi haguma nenyu, n'oku yinja emwa Nahano. Mu mubwire : Babalira obubi boshi, n'oku rhurhola bwinja ! Nji rhwakuha entulo, hali h'empanzi, obukuzwe b'obunu bwerhu.3Asuriya arhaka rhuchungula, rhukashona oku farasi, na nta kubwira akasi k'efune zerhu : Nyamuzinda werhu ! Bulala emalangambere gawe y'efubi ebona olukogo.4Nji na kwiza oku rhashinganyanya kwabo, nji nashubiba n'obusime bwinja okubo; Bulala oburhe bwani bwahindamukire okubo. 5Nji naba nka lume enyanya ya Israeli, nji bayasa nka nyungi, n'okulika emizi nka Lebanoni. 6Amarhabi gage nji gashandala; njaba n'obwinja nka bwa muzeituni, n'obumbu bwage buli nka Lebanoni.7Nji bashubiyinja kuyikala omu chijuchu chage, nji bashubihana akalamo oku ngano, n'oku yasa nka muzabibu; nji bba n'obuhumbu nka divayi y'e Lebanoni. 8Efrahimu, nja derha bichimperhe haguma n'eshushanyo ? Nyono na mayemera, nji nazilolereza, nji naba enyanya yage nka Muberoshi mubishi oku nyono ku nji wahabwa elehe lyawe.9Owakaba mwenge achilange kw'ebyo bintu ! Owakaba n'obukengere abiyunve ! Bulala emilenge ya Nahano eshinganene; Abw'okuli babigendereko, aliko ababi nji babirhogako.

Joel

Chapter 1

1Omwazi gwa Nahano gwa gerera Yoweli, mwene Petueli. 2Yunv'ebila, bashaja ! Rheg'amarhwiri, mweshi, mulam'omu chihugo ! Emyazi eri ntya ya bagerer'omu mango genyu, chang'omu mango ga bayisho ? 3Muyibwir'abana benyu, n'abana benyu ba bwir'abana babo, n'abana babo nji babwir'abana babo nji bakulikiraho !4Eby'amahanzi galekaga, emiguku ya bilire; Eby'emiguku yalekaga, orhumogo rhwabilire; eby'orhumogo rhwalekaga, byalibirwe na madumadu.5Muzuke, balalu, n'oku laka ! Mweshi, balalu b'edivayi, muyame endulu, enyanya y'edivayi mpyahya bulala ga kulirw'oku bunu bwenyu ! 6Bulala lubaga luguma lwa yinjir'oku chihugo chani, luherh'emisi na lunene lurhakaganjwa. Luherh'amenyo nka shosho, ebihangasi bya shosho w'echikazi. 7Abihiz'omuzabibu gwani; Avunir'omutini gwani, agulekere mushugunu, achago; Amarhabi gw'omuzabibu gabere mweru.8Olake, nka munyerenkana ochishukir'eshah'omu busole ! 9Entulo y'eshano n'entulo y'oku nywebwa bya lahirw'omu nju ya Nahano; Abadahwa, abakozi ba Nahano, bali omu chiriyo. 10Amashwa ga bihizwe, egulu yilya rhindibuka; Bulala engano za bihizwe, edivayi lihyahya lya kehere, amavurha gayumire.11Abahinzi balubire, abakwizi be mizabibu mulake; enyanya w'engano n'eshayiri, bulala ebishalulo by'omu mashwa byaherere. 12Omuzabibu gwa yumire, omutini gwa kehere; mukomamanga n'omutende n'omutofaa; emirhi yoshi y'omushwa ya yumire...Obushagaluke bwahwer'omu bene abantu !13Badahwa, murheng'eshagama n'okulaka ! Muband'endulu, bakozi bw'oku lurhamba ! Muyinje, mulal'obudufu boshi muyamber'eshaho ( mbwega), bakozi ba Nyamuzinda wani ! Bulal'entulo z'eshano n'entulo z'oku nywebwa za herer'omu nju ya Nyamuzinda wenyu. 14Muyalagaz'oku rhalya n'oku rhanywa, empamagazi oku bantu boshi ! Mulund'abashaja, abantu boshi bw'omu chihugo, omu nju ya Nahano, Nyamuzinda wenyu, n'oku lakirira Nahano !15Buhanya bw'olo lusiku ! Bulal'olusiku lwa Nahano luli hofu : Nji lwayinja nka kubihya kw'oherh'obuhashe. 16Ebiryo birhakulwag'oku mesho gerhu ? Obushagaluke n'okusheka birharhengag'omu nju ya Nyamuzinda werhu ? 17Emburho za yumir'omudaho; Enguli zili busha, enju z'oku bikiramo za bihire, bulala nta ngano.18Nk'ebirhungano birhindibukire ! Ebigusho by'enkavu birhagalukire, bulala birhaherh'erango; na ntyo ebigusho by'ebibuzi bili omu burhindibuke. 19Nahano, yi nalakir'emund'oli ! Bulal'omuliro gwa yosez'orhubanda rhw'empinga, n'ebirimi by'omuliro bya yosez'emirhi yoshi y'omu mashwa. 20Ebirhungano by'omu mashwa yi byalaka na byo emund'oli; Bulal'eshoko za yumire, n'omuliro gwa yosez'orhubanda rw'empinga.
Chapter 2

1Muband'omu holere omu Sayuni, mubandir'oku ntondo yani echesezwe ! abantu boshi bw'omu chihugo badirhimane ! Bulal'olusiku lwa Nahano lwa yinjire, bulala luli hofu. 2Lusiku lw'omwizimya n'omukara, lusiku lw'olwakungu n'omwizimya gunene, lwa yinja nka misek'eshander'oku ntondo. Talag'olubaga lunene n'obuhashe, na nta bandi bashwirigiba nka bowe omu bakulu.3Emalanga gage omuliro gulya, n'enyuma zage echirimbiko chikolerere; echihugo chali burhanzi nka busani bw'Edeni, na kurhenga mira, yaliri mpinga eli butambara : Ntacho cha mufumire.4Oku bonekana kwabo, kuli nka ndogomi, n'oku libirha kwabo nk'abashon'oku ndogomi. 5Omu kubayunva, wanamenya nka lwamo lwa mituga y'entambala oku buchunjugurho bw'entondo ahabali bagera, wanamenya nka lwamo lwa muliro, amango guli gwayos'obukere. Kuli nka lusasa l'obuhashe lu chirheganyiz'oku ntambala.6Emalanga gabo abantu bana dirhimana, amalanga goshi gahindamukire mweru. 7Bana jira duba nka balwi b'entambala, banazamuka oku lugurhu nk'abantu bantamabala, ngasi muguma eyage njira, buzira kurheng'omu muharuro.8Barhana sukumana bonine oku bonine, ngasi muguma analanga omu kabaa gwage; Banachilonzez'enjira dubaduba, buzira kuyimanz'olugendo. 9Banaj'omu chishagala, banalibirhir'oku lugurhu, banashon'oku nju, banagerer'omu kabonezo nka chishambo.10Emalangambere gabo egulu lyana dirhimana, empingu za na dirhimana, ezuba n'omwezi byanaj'omu mwizimya, n'enyenyezi zana lek'oku koleza. 11Nahano ayunvisikanya omulenge gwage embere z'enfola miherho; Bulal'akambi kage kali kanene, n'oku shinganyis'omwazi gwage oku buhashe; Bulal'olusiku lwa Nahano luli lukulu, lunali ludarhi : Nde nji wakagala lulinga ?12Kandi ntyo, ku Nahano aderhere, mugaluk'emwani n'omurhima gwenyu goshi, haguma n'okurhalya n'oku rhanywa, haguma n'oku laka n'oku rhimanya ! 13Muber'emirhima yenyu s'arhali enyambalo yenyu, n'okugalukira Nahano, Nyamuzinda wenyu; Bulal'aba wa bonjo n'olukogo, mwirhonzi omu burhe na mugale omu bwinja, ana hungama oku mabi anarhuma.14Nde wa kamenya akaba arhaka chiyinja n'oku hungama, n'oku lek'emigisho enyuma zage, entulo z'eshano n'ezo kunywa enyanya wa Nahano, Nyamuzinda wenyu ?15Muband'omu holere e Sinayi ! Muyalagaz'oku rhalya n'oku rhanywa, n'empamagazi y'abantu boshi ! 16Mulund'abantu haguma, mujir'endeko echesibwe ! Mulund'abashaja, mulund'abana, chiro n'abana bali bayonka ! N'omulume arhenge ahalama, n'omukazi omu ndalo yage !17Abadahwa, abakozi ba Nahano balaka aha kagarhi kw'olurhamba n'obululi, n'oku derha : Nahano, oyas'olubaga lwawe ! Orhanahanag'akashambala kawe oku balibaderhwa, n'abarhambuzi bw'olubaga ! chakarhuma baderh'omu lubaga mpu : Nyamuzinda wabo aba ngahe ?18Nahano ajir'obongwa enyanya w'e chihugo chage, n'oku yas'olubaga lwage. 19Nahano ashuza, ana derha n'olubaga lwage : Lolaga, nji na barhumira engano, edivayi lihyahya n'amavurha, n'oku yuguswa nabyo, nta kana chibahana oku baderhaderha omu mbaga.20Nji heba hale omushombanyi wenyu w'e karhongo, nji na balibisizy'ewa daho lirhayera n'omu mpinga, n'emalanga mbere gage ewa nyanja nene y'obushoshokero bw'ezuba, n'enyuma zage ewa nyanja nene y'ewa kulyama kw'ezuba; n'okubaya kwage nji kwaba elugulu, n'esimbu lyage libi nji lya shona elugulu, bula'ajirir'ebintu binene.21Gulu, orhayubahaga, obe omu bushagaluke n'oku chisimisa, bulala Nahano ajirire bintu binene ! 22Nyama z'omu mashwa, mu rhayubahaga, bulal'orhubanda rhw'empinga rhwemere, bulal'emirhi nji yaba n'amalehe, omutini n'omuzabibu byehan'obugale bwabyo. 23Nenyu, bana be Sayuni, mube omu bushagaluke n'oku chisimisa mu Nahano, Nyamuzinda wenyu, bulala nj'aba herez'envula omu mango gayo, nj'abarhumir'envula ntanzi y'oku hinga n'enzinda omu kushalula, nk'amandi mango.24Enguli nji zabumba ngano, n'orhubindi nji rhwabumb'edivayi lihyahya n'amavurha. 25nji na bahinganir'emyaka yalibwaga n'emiguku, n'orhumogo, n'emigu, n'amahanzi, enfola miherho yani nkulu na rhumaga enyanya zenyu.26Nji mwalya muna yuguswe, n'oku kuz'ezino lya Nahano, Nyamuzinda wenyu, wa bajirirag'ebisomezo; n'olubaga lwani lurhaka chiba omu buhwinja. 27Nji mwana meny'oku ndi omu kagarhi ka Israeli, oku ndi Nahano, Nyamuzinda wenyu, na nta windi, n'olubaga lwani lurha kachiba omu buhwinja.28Oku buzinda bwe byo, nji na sheshera Muka wani oku bantu boshi, abarhabana benyu n'abanyere benyu nji baleba, n'abashaja benyu nji babona ebilorho, n'emisole yenyu nji bayerekwa. 29N'oku bakozi n'abajakazi, mwezo siku, nji na shesha Muka wani.30Nji na yerekana ebisomezwe omu mpingu n'oku gulu, eshagama, omuliro, n'ebirimbi by'omuliro; 31Ezuba nji lya hindamuka mwizimya, n'omwezi shagama, embere z'okuhik'olusiku lwa Nahano, olo lusiku lukulu na ludarhi.32owehamagal'ezino lya Nahano ye chunguke; obuchunguke nji bwaba oku ntondo ye Sayuni n'e Yerusalemu, nk'oku Nahano aderhaga, n'oku banji bafuma bana Nahano nja hamagala.

Chapter 3

1Mujage mwalola, mw'ezosiku, na mwago mango, amango njina bagalulir'abashwekwe be Yuda na be Yerusalemu. 2Nji na lunda olubaga lwoshi haguma, n'oku bayandagaz'omu lubanda lwa Yosafati; Eyo munda, nji naja lubanja haguma nabo, enyanya w'olubaga lwani, lw'e Israeli, kashambala kani, bala barhashandazagwa omu mbaga, n'enyanya z'e chihugo chani bagabanaga. 3Basharhir'abantu bani emiderhe ( simbi ); bahanir'omusole w'oburhabana oku buhushi, baguz'omusole w'obunyere oku divayi, bananywa.4Bichi mwandozako, Tiro, na Sidona, na mweshi, bigusho by'e Filisitina? Mwangalulira oburhe ? N'akaba mwalonza muchihole, na jira dubaduba oku barhozeza kw'oburhe bwenyu oku marhwe genyu. 5Mwantolere efuranga n'ehoro; n'ebinaliherhe bikwirire bwenene n'ebinja, mwabiheker'omu ka-nyamunzinda rhwenyu. 6Mwaguziz'abana ba Yuda na be Yerusalemu oku bana ba Yunani, omu kubaheka hale n'echihugo chabo.7Lolaga, njina bagalul'emunda mwajaga kubaguza, n'oku rhoza oburhe bwenyu oku marhwe genyu. 8Nji na guz'abarhabana benyu n'abanyere benyu emwa ba Yuda, nabo nji bana baguz'oku bantu be Seba, lubaga lwa hale; Bulala Nahano aderhere.9Muyalagaze eyo myazi yoshi! Murhegany'entambala ! Muzus'entwali ! Bashegererane, bazamuke, abalume boshi balw'entambala ! 10Kurhengera omu chiko mu chule engorho, n'orhubangulo rhwenyu rhwa machumu ! Naba rhaherh'emisi baderhe : Nani mpeher'emisi !11Genda duba n'oku yinja, mweshi, mwe bantu b'eburhambi, n'oku chilunda haguma ! Ahola, Nahano, nja yandagaz'entwali zawe !12Olubaga luzuke, n'oku zamukira ewa lubanda lwa Yosafati ! Bulala eyo munda yi njina yikala omu kuchira olubaga loshi olubanja lulamir'eburhambi. 13Olerhe akahoro, bulala amalehe gahire ! Muyinje, muhuule, bulal'echibuga chiyunjwire, endurhu zi bumbire ! Bulala obubi bwabo buli bunene.14Chiri chigusho, chigusho, omu lubanda lw'okuch'olubanja; Bulal'olusiku lwa Nahano luli hofu, omu lubanda lw'oku ch'olubanja. 15Ezuba n'omwezi nji byaba n'omwizimya, n'enyenyezi zirhaka koleza.16E' Sayuni Nahano nja lunduma, n'e Yerusalemu omulenge gwage nji gwa yunvikana; empingu n'egulu nji za dirhimana. Aliko Nahano ali ahantu h'oku chibisha oku bantu bage, chirhala ch'abana be Israeli. 17Nji mwa menya oku ndi Nahano, Nyamuzinda wenyu, olama e Sayuni, ntondo yani echere. Yerusalemu nja mucheswa, n'abahisi barhakana chigeramo.18Mwago mango, edivayi lihyahya nji lya yandagal'oku ntondo, amarha nji ga yandagal'oku rhurhondo, nji hanab'amenji omu nyinji zoshi z'e Yuda; Olwinji nji lwa rheng'omu nju ya Nahano, n'oku lobya olubanda lwa Sitimu. 19Misiri nji yaba kubi, Edomu nji yaba mpinga, enyanya y'obubi bajirirag'abana ba Yuda; bulala bashesher'eshagama erhaherhe bubi omu chihugo chabo.20Aliko Yuda nj'aba n'abantu esiku zoshi, na Yerusalemu, chibusi oku chibusi. 21Nji na kwiz'eshagama yabo elala nta shwiraga kwiza, na Nahano nja ber'omu sayuni.

Amos

Chapter 1

1Emyazi ya Amosi, muguma w'omu bangere be Tekoa, abonaga enyanya we Israeli, amango ga Uzia, mwami we Yuda, n'omu mango ga Yeroboamu, mugala wa Yoasi, mwami we Israeli, myaka ebiri embere y'omusisi gw'egulu. 2Aderha : Nahano agayire kurhengera e Sayuni, kurhengera e Yerusalema nja yunvis'omulenge gwage. Erango ly'abangere liri omu mishibo, n'obusosoro bwe Karmeli bwayumire.3Ntya kwa derhere Nahano : Enyanya wa bubi busharhu bwe Damasiki, chiro n'obwa kane, ntakahindamula oluhembo lwabo, bulala bahikire e Gileadi kugerera ebintu by'echuma. 4Njina rhuma omuliro omu nju ya Hazaeli, nji gwayosa enju za Beni - Hadadi.5Njina vuna echihano cha Damasiki, njina rhindibuza abalama omu Bikati - Aveni, nabe Beti - Edeni ola ojira akarhi; N'abantu be Suria nji bahekwa bashwekwa e Kiri, aderhere Nahano.6Ntya kwa derhere Nahano : Enyanya wa bubi busharhu bwe Gaza, chiro n'obwa kane, ntakahindamula oluhembo lwenyu, bulala bajirire abantu bashwekerwe mpu mbahe Edomu. 7Njina rhuma omuliro omu mirhambi ye Gaza, nji gwanayosa enju zi zibuzibu.8Nji narhindibuza abalama omu Asidodi, n'Asikuloni ola ogwarhire akarhi; Njina hindamula efune yani enyanya ya Ekuroni, n'abayorhaga baba Filistini nji bahirima, aderhere Nahamwerhu; Nahano.9Ntya kwa derhere Nahano : Enyanya wa bubi busharhu bwe Tiro, chiro n'obwa kane, ntakahindamula oluhembo lwabo, bulala bahere Edomu abantu bashwekerwe, buzira oku chiyibusa echiragane ch'echinyabuguma. 10Njina rhuma omuliro omu mirhambi ye Tiro, nji gwanayosa enju zi zibuzibu.11Ntya kwa derhere Nahano : Enyanya ya bubi busharhu bwa Edomu, chiro n'obwa kane, ntakahindamula oluhembo lwabo, bulala akulikire bene babo haguma n'engorho, n'oku bakula kw'obonjo bwage, bulala oburhe bwage bunabera esiku zoshi, n'okulanga esiku n'amango oburhe bwage. 12Njina rhuma omuliro omu Temani, nji gwanayosa enju zi zibuzibu za Bosira.13Ntya kwa derhere Nahano : Enyanya ya bubi busharhu bw'abana ba Amoni, chiro n'obwa kane, ntakahindamula oluhembo lwabo, bulala baberere enda z'abakazi bali bukule be Gileadi, enyanya y'okuyushula echihugo chabo.14Njina na kwoleza omuliro omu mirhambi ye Raba, nji gwanayosa enju zi zibuzibu, omu kagarhi kw'olwamo lw'entambala olusiku lw'entambala, omu kagarhi k'echihusi omu siku z'omulaba; 15Na mwami wabo nja hekwa owakushwekwa, yewe, n'abarhambo bage, aderhere Nahano.

Chapter 2

1Ntyo kwa derhere Nahano : Enyanya z'obubi busharhu bwa Mowabu, chiro n'obwa kane, ntakahindamula oluhembo lwabo, bulala ayoseze, asireza amavuha ga mwami we Edomu.2Njina rhuma omuliro omu Moabu, na nji gwayosa enju zi zibuzibu ze Kerijoti; Na Moabu nja herera omu kagarhi k'entonganyi, omu kagarhi kw'olwamo lw'entambala n'olwamo lw'omushekera. 3Njina malisa omu kagarhi kawe n'omuzuzi, njina nayirha abakulu boshi bage haguma naye, aderhere Nahano.4Ntya kwa derhere Nahano : Enyanya z'obubi busharhu bwa Yuda, chiro n'obwa kane, ntakahindamula oluhembo lwabo, bulala bagayagwize erhegeko lya Nahano na nta kulanga amarhegeko gage, bulala babaga baherere enyanya wabazimu bw'obubeshi, balala b'eshe bakazagi haramya. 5Njina rhuma omuliro omu Yuda, na nji gwayosa enju zi zibuzibu z'omu Yerusalema.6Ntya kwa derhere Nahano : Enyanya ya bubi busharhu bwe israeli, chiro n'obwa kane, ntakahindamula oluhembo lwabo, bulala baguzize okuli enyanya w'efuranga, n'abakene enyanya z'okugulu kw'ebiraato.7Banarholagula akachulo k'egulu oku rhwe ly'abarhachigalire, n'okurhola okuli kw 'abahanya. Omwana n'eshe banaja chiro emw'oyo munyere, mpu yibabihya ezino lyani lichesibwa. 8Banashandala hofu na ngasi lurhamba enyanya w'emyambalo barholaga oku chikinja, bananywa omunju za banyamuzinda wabo edivayi lya balala bahaanaga.9Na ntyo nabihyaga emalangambere gabo aba Amore, obule bwabo bwaliri nka bwa mierezi, n'emisi nka ya bugufu, na nabihya amalehe gabo omu chanya, n'emizi yabo omu daho. 10Nana bakulaga omu chihugo che Misiri, nabalongola myaka makumi mane omu mpinga, enyanya y'oku baha echihugo chab'Amori.11Na sisimwire omu bana b'abalebi, n'omu misole ya barhabana be chiragane, arhali ntyo, bana be Israeli ? Aderhere Nahano... 12Wana nywesa abanya chiragane edivayi ! N'abalebi wabaha elyo rhegeko : Murhalebaga !13Lolaga, njina bahombola, nka kulala omutuga gushanire ebisinde. 14Olala oli mulembu arhakalibirha, olala oherh'emisi arhaka chungula akalamo kage.15Olal'okolesa empenzi arhakayimanga, olal'oherhe amagulu garhaherhe ntege arhakafuma, n'olwisa efarasi arhaka chungula akalamo kage; 16Olala munya bushirhu omu balwanyi b'entambala nja libirha butambara olo lusiku, aderhere Nahano.

Chapter 3

1Yunva ogu mwazi Nahano aderhere enyanya wenyu, bana be Israeli, enyanya w'olubaga loshi na kulaga omu chihugo che Misiri ! 2Na chishogaga mwabo, mwenyine omu mbaga zoshi z'omu gulu; che chirhumire njina bahana enyanya y'obubi bwenyu boshi.3Bantu ba biri bakalambagira haguma, buzira kumenyana ? 4Entale ya kalunduma omu lubala, buzira kubona echintu ? Echana ch'entale chakajira olwamo omu lubala, buzira chintu chagwarhire ?5Enyunyi ya Karhogero omu mulaga guli oku daho, buzira murhego guliho ? Omulaga guna rhegerwa oku daho, buzira chintu chigu gwarhire ? 6Omushekera guna yimpira omu chishagala, buzira bantu bakayubaha ? Obuhanya bwa kagera omu chishagala, buzira Nahano oku bulerha ?7Bulala Nahamwerhu, Nahano, arhakajira echintu, buzira kubwira abakozi bage babalebi echo chintu. 8Entale ya naluluma : Nde orhakayubaha ? Nahamwerhu, Nahano, aderhere : nde orhakaleba ?9Oyalagaze omulenge gwawe omu nju zi zibuzibu z'Asdodi n'omu nju zi zibuzibu z'echihugo che Misiri, munaderhere : Muchilunde haguma oku ntondo ze Samariya, munalole gurhe oburhindibuke buli omu kagarhi kabo, burhindibuke bunganachi buli omu kagarhi kabo ! 10Barhanayinji kujira haguma n'obushinganyanya, aderhere Nahano, banabumba omu nju zabo zi zibuzibu ebintu by'oburhindibuke n'obushambo.11Che chirhumire ntyo aderhere Nahamwerhu, Nahano : omushombanyi nja yambisa echihugo, nja bihya emisi yawe n'enju zawe njaheka byoshi birimo. 12Ntya kwa derhere Nahano : Nka kul'omungere akula omu bunu bw'entale magulu mabiri changwa echichira ch'okurhwiri, ntya kw'abana be Israeli nji bachungula balala bayikere omu Samariya oku burhambi bw'enchingo n'oku birhindwa oku buliri.13Muyunve, n'oku bwira enju ya Yakobo ebyola ! Aderhere Nahamwerhu, Nahano, Nyamuzinda w'enfola miherho. 14Olusiku nji nahaana Israeli enyanya y'obubi, njina shurha oku lurhamba lwe Beteli; Amahembi gw'olurhamba nji gavunwa, n'okurhogera oku daho.15Njina hindamula enju omu mango g'emboho n'enju z'amango g'echuka; enju zi zibuzibu z'amahembi g'Enjovu nji gahera, enju zi zibuzibu nji zahera, aderhere Nahano.
Chapter 4

1Muyunve guno mwazi, nkavu za Basani ziri oku ntondo ye Samariya, mwabo mw'omu bonerera abarhachigalire, n'oku hombola entindi, n'oku bwira abalume babo : Mulerhe, n'okunywa ! 2Nahamwerhu, Nahano, achigasha enyanya y'obuchesibwa bwage : Lolaga, esiku za yinjire enyanya wenyu amango gw'oku bayumusa haguma n'emigera n'eburha lyenyu haguma n'endobano;3Nji mwahulukira enyanya w'ebyashandulwaga, ngasi muguma emalangambere gage, nji mwanakabulwa omu hantu h'oku chibisha, aderhere Nahano.4Muje e Beteli, mujir'echaha ! Muje e Gilgali, mujir'echaha chinene ! Murhule entulo zenyu ngasi sezi, n'ebya kumi byenyu byoshi ngasi lusiku lwa kasharhu ! 5Murhule entulo zenyu z'okukuza haguma n'edivayi ! Muyalagaze, muyerekane entulo zenyu z'obushibirizi ! Bulala ebyo bimu sima, bana be Israeli, aderhere Nahamwerhu, Nahano.6Nani, na barhumire enzara omu bishagala byenyu byoshi, omu kubulirwa omugati omu hantu hoshi mulama. Chiro akaba ntyo, murhanangalukiraga, aderhere Nahano. 7Nani, na bayimire envula, amango haliyorhere myezi esharhu kuhika amango gw'okushalula; Na yinyeseze oku chishagala chiguma, ntana yinyesaga oku chindi chishagala; shwa liguma lya bona envula, n'elindi lirhayibonaga lya yuma.8Bishagala bibiri, bisharhu byagendaga ewa chindi kujinywa amenji, na ntakumala enyorha. Chiro akaba ntyo, murhanagalukaga emwani, aderhere Nahano. 9Na bashurhaga n'egutu n'oku koga; obusani bwenyu bunene, emizabibu yenyu, emitini yenyu n'emizeituni yenyu byalibirwe n'emiguku. Chiro akaba ntyo, murhanayinjaga emwani, aderhere Nahano.10Na barhumire ebibenzi, nk'omu Misiri; Na Yirhire emisole yenyu y'abantu oku ngorho, n'okuleka barhole efarasi zenyu; Na shonyeze esimbu libi omu mazulu genyu ly'omushwa. Chiro akaba ntyo, murhanangalukiraga, aderhere Nahano. 11Na bajirire kula Nyamuzinda ajiraga, nka Sodoma ne Gomora; na mwabo mwaba nka chintu bakulaga omu chiko. Chiro akaba ntyo, murhanangalukiraga, aderhere Nahano ...12Che chirhumire njina kujira kuguma n'okuna jiraga, Israeli; na kwon'oko njina kujira kuguma n'okuna jiraga, ochirheganye n'okubuganana Nyamuzinda wawe, ee Israeli ! 13Bulala lolaga owa jiraga entondo n'oku lema omuhusi, n'owamenyisaga omuntu enkengero zage, ola ohindamula omwengenzi kuba muzimya, n'olambagira oku bugali bw'egulu; Ezino lyage ye Nahano, Nyamuzinda w'enfola miherho.

Chapter 5

1Muyunve guno mwazi, gano maganya nderhere enyanya zenyu; nju ye Israeli ! 2Arhogere, arhakana chiyumanga chiro, omunyere we Israeli orhashwiraga buganana n'omulume; alyamire oku daho, ntaye oka chimuyumusa.3Bulala ntya kwa derhere Nahamwerhu, Nahano : echishagala chahebaga balume chihumbi oku njira, nji chayorhana egana, n'echahebaga balume egana oku njira, nji chayorhana ekumi, bw'omu nju ye Isreli.4Bulala ntya kwa derhere Nahano oku nju ye Israeli : Mundonze, nji mulame ! 5Murhalonzaga Beteli, murhajaga e Gilgali, murhageraga e Beri-Seba. Bulala Gilgali nja shwekwa, na Beteli nja hindamuka buzira chintu ( mushugunu).6Mulonze Nahano, nji mulame ! Muyubahe arhajiraga nka muliro gw'enju ya Yusufu, n'ogo muliro gurhayiyosaga, buzira muntu e Beteli w'oku guzimya, 7nenyu mw'omu hindamula okuli omu buhane, n'okukula obushinganyanya oku gulu !8Ajiraga entondo naba Orioni, ana hindamula emizimya omu mwengezi, anayiza ezuba mpw'alijire budufu, anahamagala amenji ge nyanja nene, n'oku mashandaza oku gulu : Nahano ly'ezino lyage. 9Anayumanza busha oku banya buhashe, n'obusha bwanayinja oku hantu h'oku chibisha.10Banakoma olala obayegereza omu lunvi, n'okulahira olala oderha okubinali. 11Na ntyo, bulala mwahulwise orhachigalire, n'oku munyega engano aliherhe, mwayumbakire enju n'amabale gabejerwe, aliko murhakazilamamo, mwarhwerere emizabibu minja, aliko murhakanywa oku livayi.12Bulala, nyinji, obubi bwenyu buli bunene, ebyaha byenyu byayushukire; munarhindibuza omushinganyanya; munahabwa ebituliro, n'oku nyega abakene okuli oku lunvi. 13Lolaga echirhumire, omu mango nka gano, omunya bwenge anasira; bulala ago mango gabihire.14Mushubilonza amenja ch'arhali amabi, mpu yinji mulama, na ntyo ku Nahano, Nyamuzinda w'enfola miherho, aba haguma nenyu, nk'okumuderhere : 15Mugaye amabi n'oku sima amenja, mujire okulamya oku lunvi okuli; Nkabaga Nahano, Nyamuzinda w'enfola miherho, akana bayunvirh'obonjo mwemwayorhaga omu mwa Yusufu.16Che chirhumire ntya kwa derhere Nahano, Nyamuzinda w'enfola miherho, Nahamwerhu : Omu ngasi hantu hoshi nji bachiveba, omu ngasi miharuro yoshi nji baderha : Kusomera ! Kusomera ! Nji bahamagala omuhinzi omu mishibo, n'oku kuchiveba kwa balala baderha burhindibuke. 17Omu mizabibu yoshi nji bachiveba, amango njinagera omu kagarhi kawe, aderhere Nahano.18Buhanya kubalala bachifija olusiku lwa Nahano ! Bichi mulinga oku lusiku lwa Nahano ? Nji lwaba mwizimya na ntakuba mwengezi. 19Nji mwaba nka muntu walibirha emalangambere ge ntale n'oku bugana dubu, n'oku galuka ahantu alama, n'oku gwasa efune yage oku chibembero, n'enjoka ya na muluma. 20Olusiku lwa Nahano lurhali mwizimya chango mwengezi ? Lurhali mwizimya gune na ntakuba buche bunene ?21Nshomba, ngaya edinye zenyu zikulu, ntakanayunva embuganiro zenyu. 22Amango mwananderhera ebintu n'entulo zenyu, ntakabibona binja; N'enyena z'amashushi mwarhulaga kugerera ebijiro by'obukuzwe, ntakazilolako.23Mukule olwamo lw'enyimpo zenyu emwani; Ntakayunva omulenge gw'orhusayo rhwawe. 24Aliko obushinganyanya bube nka kushulula kw'amenji, n'okuli nka lwinji lunene.25Kamwampere enterekero n'entulo mweyi myaka makumi mane omu mpinga, nju ye Israeli ? 26Mulerhe ehema lya mwami wenyu, sikuti w'eshushanyo zenyu, N' enyenyezi ya Nyamuzinda wenyu olala mwa chijiriraga mwenyine !27Njina baheka kushwekerwa hale ne Damasiki, aderhere Nahano, olala ezino lyage Nyamuzinda w'enfola miherho.
Chapter 6

1Buhanya kubalala balama n'omurhula omu Sayuni, na buzira ntambala oku ntondo ye Samariya, kubala bakulu barhanzi b'abantu, emalangambere gabo y'enju ye Israeli yaja !... 2Mugere e Kalne n'okulola, mugende eyo kugera e Hamati munene, n'oku yandagala e Gati emwa Bafilisitini : Ebyo bishagala biba bikwirire kulusha mami genyu mabiri, n'entondo yabo yaliri nene kulusha eyenyu ?...3Mulonzeze muyake olusiku l'obuhanya n'okushegerera obubi. 4Mulyame oku buliri bw'amahembi g'enjovu, n'oku malambula aha balyama;Banalya abana-buzi b'ebirhungano, n'enyena ziheberwe omu rango.5Bayimpa enyimpo za busha oku mulenge gw'olunanga, bana chijira balembu nka Daudi oku bintu by'enyimpo. 6Bananywa edivayi omu ngumbu zizibuzibu, bana chishiga n'amavurha ginja, na ntakugayiswa n'oku busha bwa Yusufu !7Che chirhumire nji bahekwa okurhwe ly'abajikushwekwa; N'olwamo lw'obushagaluke lwa balala balamaga basharha nji lwasira. 8Nahamwerhu, Nahano, achigashire yenyine; Nahano, Nyamuzinda w'enfola miherho, aderhaga : Mperhere ahantu h'obu chibone bwa Yakobo, n'okuganya enju zage zi zibuzibu; Njina hana echishagala na byoshi birimo.9N'akaba hachiyorhere bantu ekumi omu nju nguma, nji bafaa. 10Amango muzere muguma njarhola echirhumba chigum enyanya y'oku chiyosa, na njanakula omu nju amavuha, njana bwira olala oli omunju : Haka chiba owundi haguma nawe ? N'oyo muntu njashuza : Nta muntu...Naye nja mubwira : Siraga ! Karhali kak'ashanji kw'oku derhera ezino lya Nahano.11Bulala lolaga, Nahano aderhere : Nja rhozeza obukene omu nju nene, n'okushandula enju ngeke.12Aliko efarasi zina libirha oku bale, aliko wakahingisako empanzi, mpu yi muhindamula obushinganyanya oku bulozi, n'elehe ly'okuli oku burhindibuke ? 13Munasimiswa n'ebirhalibyo, mwana derha : Arhali oku misi yerhu kurhwabonaga obuhashe ?14Che chirhumire lolaga, njina yimanza enyanya yawe, nju ya Israeli, aderhere Nahano, Nyamuzinda w'enfola miherho, lubaga luguma nji lwababonerera kurhengerera omukuja omu Hamati kuhika oku lwinji lw'empinga.

Chapter 7

1Nahamwerhu, Nahano, antumira guno mwazi. Lolaga, ajirire emiguuku, amango gw'okushalula; Byaliri bishalulo bye nyuma wa kabehe ka mwami. 2N'oku ya lyaga ebirhi byoshi by'egulu, na derha : Nahamwerhu Nahano, obabalire! Gurhe Yakobo njashubi yimanga ? Bulala arha chiherhe misi ! 3Nahano ahungama enyanya wantyo. Ebyola birhakachihika, aderhere Nahano.4Nahamwerhu, Nahano, antumira nguno mwazi. Lolaga, Nahamwerhu, Nahano, aderhere okuhimana enyanya w'omuliro; N'omuliro nji gwalya ebirindi bizibuzibu n'okulya eshwa. 5Na derha : Nahamwerhu Nahano, leka ngushigirire ! Gurhe Yakobo njashubi yimanga ? Bulala akalali buzira misi ! 6Nahano ahungama ebyola. Ebyola birhakachiba, aderhere Nahamwerhu, Nahano.7Antumira echimenyiso. Talaga, Nahamwerhu ayimangire oku chizimbero chiyumbakirwe oku lukoba, n'okuba n'echipimo omu fune. 8Nahano ambwira : Bichi wa bwene, Amosi ? Na shuza : Chipimo. Na Nahamwerhu aderha : Njina heba echipimo omu kagarhi k'abantu bani Israeli, ntakana chimubabalira chiro;9Na hantu h'enyanya ha Isaka nji hashandulwa; Ahantu ha chesibwa he Israeli nji hashandulwa, na nani njina genda kulwisa enju ya Yeroboamu oku ngorho.10Na ntyo Amaziya, mudahwa we Beteli, abwiraga Yeroboamu, mwami we Israeli : Amosi aherhe obongwa enyanya wawe omu kagarhi k'enju ye Israeli; echihugo chirhakayemera eyo myazi. 11Bulala lolaga oku Amosi aderhere : Yeroboamu nj'afa n'engorho, na Israeli nja hekwa lubungo hale n'echihugo chage.12Na Amaziya abwira Amosi : Muntu oyerekwa, genda, libirhira omu chihugo cha Yuda; Olirey'omugati gwawe, n'eyomunda wagenda waleba. 13Aliko orhachigendekeraga waleba e Beteli, bulala hali hantu ha chesizwe ha mwami, n'okuba nju y'obwami.14Amosi ashuza Amaziya : Ntali mulebi, ntali mwana w'omulebi; Aliko ndi mungere, n'oku hinga emikuyu. 15Nahano antola enyuma y'ebirhungano, na Nahano ambwira : Genda, olebere abantu bani be Israeli.16Oyunve lero mwazi gwa Nahano, w'oyo we derhere : Orhalebaga enyanya wa Israeli, na ntakuderha enyanya w'enju ya Isaka. 17Enyanya w'ebyola, lolaga oku Nahano aderhere : Mukawe nja husha omu chishagala, bagala bawe na bali bawe nji bayirhwa oku ngorho; Nawe, nji wafira oku daho libi, na Israeli nja hekwa lubungo hale n'echihugo chage.

Chapter 8

1Nahamwerhu, Nahano, antumira omwazi : Lolaga, chaliri chirhiri ch'amalehe. 2Aderha : Bichi wa bwene, Amosi ? Na shuza : Chirhiri ch'amalehe. Na Nahano ambwira : Obuzinda bwa yinjire enyanya w'abantu bani be Israeli; Ntakana mubabalira chiro. 3Olo lusiku, enyimpo z'omu nju nzibuzibu njizaba lwamo, aderhere Nahamwerhu, Nahano; Nji bakabula ngasi hoshi harhali lwamo emirhumba minene.4Muyunve binola, mwabo mw'omulya omukene, n'okulya abahanya bw'omu chihugo ! 5Mwana derha : Amango gw'omwezi guhyahya nji gwagera, ntyo nji rhwanaguza engano ? Mangochi e Sabato yahwa, mpu rhushwekule enguli ? Nji rhwakehya efa, rhwanayushula engulo ( Echichiro ), nji rhwabihya emizani enyanya y'okurhebekana; 6Nantyo nji rhwagula obuhanya oku furanga, n'omukene oku kugulu kuguma kw'echiraato, nji rhwanaguza ezinga ly'engano7Nahano achigashire okubukuze bwa Yakobo : Ntakayibirira chiro na chiguma ch'ebijiro byabo. 8Echihugo, enyanya wabyo, chirhakachidirhimana, n'abantu boshi balamamo barhakachiba omu mishibo? Echihugo choshi nji kuzamaka nka lwinji lunene, nji chagayiswa n'okushubi kuzamuka nka lwinji lunene lwe Misiri.9Olo lusiku, aderhere Nahamwerhu, Nahano, njina jira buyire ezuba, n'oku jira egulu lyoshi mwizimya omu kagarhi k'obuche; 10Njina hindamula edinye zenyu mishibo, n'enyimpo zenyu zoshi okuba chiborogo, njina shukira ebibuno byenyu emifuko, n'oku jira amarhwe genyu goshi luhala; njina heba echihugo omu mishibo nka chakufisa omwana w'echusha, n'obuzinda bwage nji bwaba nka lusiku lw'oburhindibuke.11Lolaga, esiku za yinjire, aderhere Nahamwerhu, Nahano, ngahe njina rhuma enzara omu chihugo, erhali nzara lya mugati n'enyorha ya menji, aliko nzara n'enyorha y'oku yunva emyazi ya Nahano. 12Nji balibirhira ewa nyanja nene n'eyindi, ewa kulyama kw'ezuba n'ewa bushoshokero bwalyo, nji baja eyi n'eyi mpu bajilonza omwazi gwa Nahano, na nta kugubona.13Olo lusiku, emisole y'abanyere bakwirire n'ey'abarhabana nji b'afa n'enyorha. 14Bachigasha enyanya w'eechaha che Samariya, nabo baderha : Ayagirwe Nyamuzinda wawe, Dani ! Guyagirwe omulenge gwa Beri- Seba ! Aliko nji barhoga, na ntakuchiyimanga chiro.

Chapter 9

1Nabonaga Nahamwerhu ayimangire okulurhamba. N'oku derha : Shurha enkingi n'ebizimbero bidundagane,n'okubivunira oku marhwe gabo goshi ! Njinayirha abayorhaga oku ngorho. Ntaye chiro n'omuguma wabo nji wachi chungula omu kulibirha, ntaye omubo nji wafuma. 2Chiro baka chibisha omu chihenamu, efune yani nji ya jibakulamo; Chiro bashona omu chanya, njina jibayandagaza.3Chiro baka chibisha oku busosoro bwe Karmeli, njina jibalonza n'oku balerha; Chiro babishwa omu nyanja nene, omola njina bwira enjoka ebalume. 4Chiro baja owalubungo emalangambere g'abashombanyi babo, eyola njina bwira engorho ebayirhe; njina yerekez'amesho gani enyanya zabo mpu njirirebo amabi na nta kujira amenja.5Nahamwerhu, Nahano w'enfola miherho, ahumire oku gulu, nalyo lyadirhimana, n'abantu boshi bali omu mishibo; Lya yinamuka lyoshi na lwinji lunene, n'oku yandagala nka lwinji lwe Misiri. 6Ayumbakaga ahantu hage h'okulama omu mpingu, n'oku jira ah'oku labarha oku gulu; ahamagala amenji g'enyanja nkulu, n'oku mashandaza oku bugali bw'egulu : Nahano ly'ezino lyage.7Murhali bani nk'abana baba Etiopiya, bana be Israeli ? Aderhere Nahano. Ntakulag'abana be Israeli omu chihugo che Misiri, nka ba Filisitini barhenga e Kafutori n'aba Suriya barhenga e Kiri ? 8Lolaga, Nahamwerhu, Nahano, ahebere amesho oku bwami bugomere. Njina libihya kurhengerera eshishi w'egulu; Chiro akaba ntakabihya enju yoshi ya Yakobo, aderhere Nahano.9Bulala lolaga, nji nahaana amarhegeko gani, njina nashaganya enju ye Israeli omu mbaga zoshi, nka kushaganya haguma n'engooko, arhanazirhogezaga mburho nguma oku daho. 10Abanya byaha boshi bab'abantu bani nji b'afa n'engorho, bala baderha : Obuhanya burhaahika, burhakanarhugerera.11Mwago mango, njina yimanza enju ya Daudi, njina shubikwiza ebishandukiza, njina shubi yi yimanza, n'okushubi yi yumbaka nka kulala ya liri burhanzi, 12mpu abayorhanag'abantu bazinda b'Edomu n'embaga zoshi ezino lyani lyakazagi hamagalwako, aderhere Nahano, olala nji wahikiriza ebyo bintu.13Lolaga, esiku za yinjire, aderhere Nahano, ahantu omuhinzi akulikiranya oshalula, n'olala oyera engano, olala okwiza emburho, ahantu edivayi lihyahya lyashulula oku ntondo n'oku yandagala oku rhurhondo rhoshi.14Njina shubi galula abashwekwa bab'abantu bani be israeli; nji bashubi yumbaka ebishagala bya shandulwaga n'oku shubi bilamamo, nji bashubirhwera emizabibu n'oku shubi yi nywako edivayi, nji bashubihinga amasani n'okushubirya mw'amalehe. 15Njina shubibagalula omu chihugo chabo, na ntakuchinyegwa echihugo chabo na bahaga, aderhere Nahano, Nyamuzinda.

Obadiah

Chapter 1

1Obulebi bwa Obadia. Intyo ku Nahamwerhu, Nahano, aderhere enyanya za Edomu: Rhwayunvirh'omwazi kurheng'emwa Nahano, n'oburhumwa arhumire omu lubaga lw'abantu banene: Oyumange, ojire ebirha enyanya ya Edomu. 2Lolaga, njina kujira mugeke omu bukoo boshi, nji waba chintu chokubonererwa bwenene omu bukoo bunene.3Obuchibone bw'omurhima gwawe bwaguhezeze, w'oyo weyikere omu ngurhu z'ebirimbi, wechibera halengerere, oderh'omu murhima gwawe mpu nde wakagala nyandagaza? 4Chiro wakazamuka nka Chibarhula, na chiro waheb'ologo lwawe haguma n'enyenyezi, nji na kuyandagaza orhengeyo, Nahano yederhere.5Akab'ebishambo, byaka kuyinjira, bakayinja bodufu emwawe, nk'oku walahirwe loshi! Aliko barhankagala kuzimba kuhika kubiherhe agachiro? nkabarhol'omushoko bagerag'emwawe singa barhankalekere ogwindi mushoko gw'okurholwa? 6Ah! kuguma na Esau wanyegagwa! kuguma n'obugale bwage bwabonekaga!7Bera bawe boshi bakulibisya kugera oku mbibi, bera bawe bakurhebeka, n'okukuhima; abalyaga omugati gwawe, baguheber'omurhego eshishi wawe, nantabukengere ogwerhe! 8Orhenji kurheng'olo lusiku, Nahano aderha; njina hez'abashamuka b'ehano b'Edomu, n'abanya bwenge b'entonto ya Esau? 9Abalwib'entambala bawe, Ethemani, njibaba omu kusomerwa, bulala boshi nji bayirhirwa oku ntondo ya Esau.10Enyanya w'obubi wajiriraga mwene wenyu Yakobo, nji wachishukir'eshonyi, wana lahirwe loshi. 11Olusiku wayumangaga embere zage, olusiku ,abagenzi bahekaga enfola miherho zage, bagenzi baj'omumwage, babandira Yerusalema enyungu, nawe waliri nka muguma omubo.12Orhalolaga olusiku lwa mwene wenyu, olusiku lw'obuhanya bwage, orhashagalukaga enyanya ly'abana bayuda olusiku lw'oburhindibuke bwabo, na ntanku shanjul'obunu, olusiku lw'okulaga kwabo. 13Orh'ajaga omunju z'abantu bani olusiku bagwerh'oburhe; orhalolaga obuhanya bwage olusiku lw'oburindibuke, na ntakuheba efune oku bugale bwabo olusiku bagwerh'oburhe. 14Orhachihebag'omu charagati k'enjjira mpu y'oyirha abali babunga, nantakuhanaa abantu bage bayoraga olusiku lw'obuhanya!15Bulala olusiku lwa Nahano luli hofi, enyanya z'obukoo boshi. Echi wakolere nji chakukolerwa; ebijiro byawe nji byahirwa okw'irhwe lyawe. 16Bulala, nka kulala mwanyweraga oku ntondo yani echere, intyo kw'abantu bw'obukoo boshi nji banywa, kubinali nji banywa, nji bamira, nji baba nk'oku barhasagiba.17Aliko obuchunguke nji bwaba oku ntondo y'e Sayuni,n'enju ya Yakobo nji yarhola orhushambala rhwabo. 18N'eburha lya Yakobo nji gwaba muliro, n'eburha lyaYozefu nji jaba chirimi ch'omuliro; Aliko n'eburha lya Esau nji lyaba bukere, nji ba buchana n'okugulumira; chiro nji barhabera ntondo ya Esau bulala ku Nahano adehere.19N'abelubanda nji bayime entondo ya Esau n'abantu b'echihugo ch'eshishi y'Abafilisti nabo nji bayima omwishwa lya Efurahimu n'omwishwa ly'e Samariya, na Benjamini nj'ayima e 'Gileadi.20Abashwekwa b'echigusho ch'enfola miherho b'abana be Israeli bali e Kanana, nji bayima kugera e'Zarepata; n'abashwekwa b'e Yerusalema abali e Sarafadi nji bayima ebishagala by'eshishi. 21N'abarhabazi nji bazamuk'e ntondo y'e Sayuni kuchira e ntondo ya Esau olubanja; n'obwami bwanaba bwa Nahano.

Jonah

Chapter 1

1Omwazi gwa Nahano gwa gerera Yona mugala wa Amitayi, gwa derha: 2Yumuka, oje e Ninawi, chizungu chikulu, n'oku yama enyanya zacho! bulala obubi bwabo bwagerere emunda ndi. 3Na Yona ayumuka alibirhira e Tarasisi, omu kuyaka amalanga ga Nahano. Ayandagalira e Yafa, n'okubugana amasuhe gaja e Tarasisi; ahana efuranga z'olugenzi, n'okuja omu Masuhe agende haguma n'ababalama baja e Tarasisi, hale namalaga ga Nahano.4Aliko Nahano arhuma omuhusi gunene oku nyanja n'omulaba gunene. Amasuhe galonza okuzika. 5Abakulu ba Masuhe baba n'obuba, n'okubwira abantu boshi ngasi muntu ahune nyamuzida wage n'okukabula omu nyanja ebintu bya liri omu masuhe, omu kulembuhya amasuhe. Yona ayandagala eshishi w'amasuhe, alyama, n'okujero linene.6Omwerekeza ayinj'emundali, amubwira: bichi birhumire walyama? Zuk'oheme Nyamuzinda waw! nkaba akarhuyibuka mpu rhurhachomaga. 7Babwirana buli muntu n'owabo; muyinje, rhuband'enyungu rhumeny'echirhumire obu buhanya bwab'enyanya zerhu. Nantyo baband'enyungu, olunyungu lwarhogera Yona.8Bana mubwira: Orhubwire nde orhulerhere obu buhanya. kasi kachi okala, nagahe warhenga? Echihugo chawe chili chihe, onali wa bukoo buhe? 9Abashuza: Indi mu Ebraniya, na nyubaha Nahano, Lulema w'empingu, wa lemaga enyanja nene n'egulu. 10Abo balume bagwarhwa n'obuba bunene n'oku mubwira: Charhumaga wajira ebili ntya? Bulala abo balume baliyinji kwa libirhire amalanga ga Nahano, bulala abaga ababwirire.11Bamubwira: gurhe rhukujirage, y'enyanja erhulera ? bulala Enyanja egenderer'okuba n'omulaba. 12Abashubiza : muntole, munkabul'omunyanja, nanty'omubala gwanachika, bulala menyere oku nye ntumire omulaba gwabayinjira. 13Abantu bavugama balole nkabaj'eshi byagambana bulala enyanja yagendeker'okubiha.14Nantyo bahuna Nahano, n'oku mubwira: Ee Nahano, omenye waka rhuyirha enyanya w'akalamo k'oyu muntu, na ntakurhuhekesa eshagama echere! Bulala w'oyo Nahano onajira ebyolonzeze. 15Hanaho barhola Yona n'okumukabula omunyanja nene. N'oburhe bw'enyanja bwahwa. 16Abo bantu bagwarhwa n'obuba bunene emalangambere ga Nahano, n'okurhulira Nahano entulo y'enchungulo,n'oku muha ebiragane.17Nahano arhegany'efi nene yamira Yona, Yona aber'omunda y'efi siku esharhu ezuba n'obudufu.

Chapter 2

1Yona, omunda y'efi ahuna Nahano Nyamuzinda wage 2Aderha omuburhindibuke bwani nahema Nahano, anyunva; kurhenga omunda y'efi nalakire wayunv'omulenge gwani3Wankabwire emuhengere, omu murhima gw'enyanja nene, n'ebiifula byambishire, emilaba yoshi n'ebyavundu byangerako. 4Naderha; nakabwirwe hale na mesho gawe, nachirokaba ntyo nji nashuba lola oku Lurhamba lwawe luchere.5Amenji gamirire obulamu bwani, ebyavundu byanshukire, amasheke gashukira erhwe lyani. 6Nayandala eshishi w'entondo; Echihugo nebigabi byacho byanzungulukire loshi. nachiro ntyo nazamwire akalamo kani kurheng'omu lufu Nahano, Nyamuzinda wani.7Amang'omurhima gwani gusira omunda yani na yibuka Nahano, namahuno gani gager'emwawe omu lurhamba lwawe luchere. 8Abalangalira emyazi yabusha y'abazimu banaja hale n'obonjo bwawe.9Nyono, narhul'entulo haguma n'omulenge gw'okusima; najuha echiragane najiraga; obuchunguke burheng'emwa Nahano. 10Nahano aderha n'efi, n'efi ya yashala Yona eshi.

Chapter 3

1Omwazi gwa Nahano gwayinj'emwa Yona obwa kabiri, gwaderha: yumang'oj'e Ninawi echishagala chikulu oyigiriz'emyazi nakubwira. 2Ntyo Yona ayumanga, aj'e Ninawi nk'oku Nahano aderhere. 3Ninawi chali chishala chikulu bwenene ch'olugenzi lwa siku esharhu.4Yona arhonder'okuj'omu chishagala oku lusiku luguma, alaka, aderha : Ahanyuma lya siku makumi mane Ninawi ya rhindibuka. 5Abantu be Ninawi bayemera Nyamuzinda; bayamagaz'oku chishalisa, bayambal'echigunira kurheng'oku mukulu kuger'oku mudorho omu karhi kabo.6Engani yager'emwa mwami w'e Ninawi, ayumuk'oku ntebe yage y'obwami, achikula kw'emishagi, ayambal'egunira ayikal'omuluvu. 7ayamagiza, abwira banya Ninawi oku rhegeko lya mwami nabakul;u bage aderha: Nta muntu chiro n'echirhungano, mpu nkavu, empene zirhalyaga; Ntay'olyag'ebiryo na ntay'onywage amenji!8Abantu n'ebirhungano bayambala ebigunira, balake bwenen'embere za Nyamuzinda; nantyo bahindamuke buli muntu omu njira zage zibi, barheng'omu bukali buli omu fune zabo! 9Nd'omenyere oku Nyamuzinda arhakahindamuka n'okurhimanya, alek'oburhe bukali agwerhe, rhurhaheraga?10Nyamuzinda alola ebijiro byabo, oku bahindamukire kurheng'omunjira zabo zibi Nyamuzinda ahindamul'omurhima ebyakabakolere bibi arhachibikolaga.

Chapter 4

1Ebyola byalizibuhire bwenene oku Yona, n'oku mugayisa. 2Ahuna Nahano, n'oku derha : Nahano ! arhali binaderhaga amango naliri omu chihugo chani? checharhumaga najira duba oku libirhira e Tarasisi . Bulala naliyinji okw'oba Nyamuzinda w'obonjo, n'ow'olukogo, orhanaba n'omukugaya dubaduba na mugale omu bonjo bunene, n'oku gay'amabi. 3Bulala enyanya ly'oku, Nahano, nkuhunire, onkulire, akalamo kani, bulala kulikwinj'emwani okufa hali h'okulama.4Nahano ashuza: Wajrire bwinja oku gaya? 5Yona arhenga omu chizungu , n'okujiyikala ebuzikiro bw'ezuba bw'echizungu. Eyo achiyumbakira y'echirhala, n'okuyikala eshishiw'echichu, kugerera aha kabonera ebyaba omu chizungu.6Nahano Nyamuzinda arhwera omurhii, ayimeza oku rhwe lya Yona chibe chichu okw'irhwe lyage okumufumya arhenge omuburhe bwage, intyo Yona asima bwenen'enyanya y'emburho. 7Aliko buche esezi, miseke, Nyamuzinda alerha omunyole gwaluma emizi, gula murhii gwayuma.8Amango ezuba lya hulukira, Nyamuzinda ajira empusi y'ebulashirazuba; Ezuba lyakoler'omwirhwe lya Yona, achihunir'olufu, aderha: Kuli kwinja emwani okufa hali hokulama. 9Nyamuzinda abwira Yona: wajirire bwinja okuluba enyanya z'emburho? Aderha: Najirire bwinja okuluba kuger'okufa.10Nahano aderha: wabere obonjo bw'oloba orhanaluhanaga chiro kw'olufuranga na ntakulukuza, olwa burhwaga omu budufu n'okuhera omu budufu buguma .11Na nani, ntakabera e Ninawi obonjo, echizungu chikulu, chiri mubantu bihumbi egana na makumyabiri kuberhula amalyo gabo n'amalembe gabo , n'enyama ziri z'oluganjo lunene

Micah

Chapter 1

1Omwazi gwa Nahano gwa gerera Mika, mu Morashti, omu mango ga Yothamu, na Ahazi, na Hezekiya, bami be Yuda, bulebi enyanya we Samariya na Yerusalemu.2Muyunve, mweshi, bantu ! Muyunvirize, gulu, na byoshi bilimo! Nahamwerhu, Nahano, abe muhamirizi enyanya zawe, Namwerhui oli omunju yage echesizwe! 3Bulala lolaga, Nahano ya rhenga aha lama, ya yandagala, ya gera oku budaka bushegukire. 4Kugerera yewe entondo zi yayuke, n'orhubanda rhwaberwa, nka muhomo eburhambi bw'omuliro nka menji ga shulul'oku murheremuko.5N'ebyo byoshi birhengerere n'obubi bwa Yakobo, enyanya w'ebyaha by'enju ye Israeli ! Bichi bw'obubi bwa Yakobo ? kubinali Samariya ? Ngahe h'ahantu h'elugulu ha Yuda ? Erhanali Yerusalemu ?...6Njina jira Samariya chilundo ch'amabale omu mashwa, ahantu h'okurhwer'omuzabibu; Njina kabul'amabale gage omu lubanda, njina shukula emirhondero yage. 7Ezo shushanyo zoshi zibejerwe nji za hombolwa, ezo mpembo zoshi zibihirhe nji za yoswa n'omuliro, njina nabihya orhuzimu rhoshi : Azirholagulaga haguma n'oluhembo lw'obuhushi, nji lwaba luhembo lw'obuhushi...8Che chirhumire njina lakalaka, njina ganyaganya, njina lambagira buzira myambalo na butambara, njinalika olujamo nka lwa nyambwe, n'oku ganyaganya nka mbuni. 9Bulala echihulu chage chiri cha kuluma bwenene, chigalihire kuhik'e Yuda, chijire kuhik'olunvi lw'abantu bani, kuhik'e Yerusalemu. 10Orhabiderhag'omu Gati, na nta kulak'omu Ako ! Na chihindamwir'omu kachulo e Beti- Leafura.11Gera, welama omu Shafiri, omu butambara n'omu shonyi ! Mulami w'omu Saanani orhahulukaga, emishibo ye Beth- Haetseli ya banyeger'omunihiro gwage. 12Mulami w'omu Marothi dirhimana enyany'obuchunguke bwawe, bulal'obuhanya bwayandagere bwa rhenga emwa Nahano kuhik'olunvi lwe Yerusalemu.13Mubuz'abalwanyi b'emituga y'entambala, mulami w'omu Lakishi ! Aliri enyanya wa banyere be Sayuni omu kujira echaha cha burhanzi, bulal'omu woyo rhwabwene mwa mw'obubi bw'e Israeli. 14Che chirhumire nji charhuma nji wa gabira Moresheti- Gathi; enju z'Akizibu nji zaba murhondero gw'okurhebekana enyanya wa bami be Israeli.15Njina kulerher'omwigiriza muhyahya, mulami we Maresha; obukuzwe bwe Israeli nji bwahika Adulama. 16Ogembwe, oherhem'enviri zawe, enyanya w'abana bawe osima ! Ochijire waluhala nka chibarhula, bulala bajire hale nawe omu buja.

Chapter 2

1Buhanya ku balala barhimanya obubi n'oku jir'amabi oku buliri bwage! Omu buche bw'olusiku bana jira oku barheganyaga, amango baherh'obuhashe omu fune. 2Banarhol'amashwa, n'oku chihago, n'enju, n'oku zinyegana; bahek'obushambo bwabo oku muntu n'oku nju yage, oku muntu n'oku kashambala kage.3Che chirhumire Nahano aderhere ntyo : Lolaga, yina rhimanya obuhanya enyanya y'obu bukoo; Murhaka komez'amagosi genyu, murhaka na lambagir'amarhwe ga yinamukire, bulal'ago mango nji gaba mabi. 4Mw'olo lusiku, nji bajir'omugani enyanya zenyu, njibakul'omulenge gw'amaganya, n'oku derha : Rhwahwere loshi ! anah'abandi echigabi ch'abantu bani! Na bichi ! Anyegere ! Agabir'amashwa gerhu oku mushombanyi !... 5Che chinarhumir'orhakabon'omuntu wa kweb'olukoba omu mbuganano ya Nahano.6Murhalebaga ! Ku baderhere . Nta kuleba ebintu bili ntyo ! oku derhwa kurha na herhe buzinda ! 7Mupime oku derha ntyo, nju ya Yakobo ? Nahano arha chiba n'omugayo ? Na ntyo bw'oborhere bwage akolamo ? Emyazi yani erhachiba minja okw'olambagir'omukuli ? 8Kurhenga mira banarhol'abantu bani nk'abashombanyi; Mwana kul'ejoho lili enyanya w'emyambalo ya bali bagera n'omurhula barhenga kulwa entambala.9Mwana kul'abakazi babo basimwa omunju z'abantu bani, yi mwakul'esiku zoshi obukuze bwani oku bana babo. 10Muyumuke, mulambagire ! Bulala arhali hano h'ahantu h'okuhumuka ; enyanya w'ezinga, nji hab'oburhindibuke, oku burhindibuke buzibu. 11Ey'omuntu akagenda enyuma w'omuhusi n'oku rhonderha okubesha : Na kuleber'enyanya w'edivayi, enyanya w'amavu gazibuhire! Oyu muntu anaba mulebi wabala bantu.12Njina kulunda weshi haguma, e Yakobo ! Njina lunda ebyayorhaga bye Israeli, njina baheba haguma nka bibuzi omu rango, nka birhungano omu shwa ly'oku yabulira; hayinj'olwamo lulenene lw'abantu. 13Owunji washandula njagera embere zabo; nji bashanda, n'okuger'omu lunvi n'oku chihulukira; mwami wabo nja bajir'embere, na Nahano njaba oku marhwe gabo.

Chapter 3

1Na derha : Muyunve, barhambo ba Yakobo, na bene mwami w'enju ya Israeli ! Arhali mw'omu yinji okuli ? 2Munagaye amenja n'oku sima amabi; muna bakul'oluhu n'eminyofu enyanya w'amavuha. 3Banalye enyama z'abantu bani, n'oku bakula kw'oluhu, n'oku bavun'amavuha; n'oku bachagulanga bichirachira nka bila bayend'omu chungu, nka nyama omu chirinda.4Na ntyo nji bahuna Nahano, aliko arhakana bashuza; nja babish'amalanga gage mwago mango, bulala bajirir'ebijiro bibi.5Na ntyo ku Nahano aderhre enyanya wa balebi bahez'abantu bani, bayalagaz'omurhula omu mango bali balya n'okugez'olukonge lw'entambala nka ntacho babahere balya. 6Enyanya wa ntyo, nji mwaba n'obudufu..., na buzira kuyerekwa ! Nji mwaba n'omwizimya...,na buzira bulaguzi ! Ezuba nji lya rhogera kwabo balebi, n'olusiku nji lwaba mwizimya okubo. 7Na bayerekwa nji barhebekwa, na balaguzi bakozw'eshonyi, boshi nji bachishukir'amanwa; Bulala Nyamuzinda arhakaba shuza.8Aliko nyono, nyunjwizwe misi, na Muka wa Nahano, nyunjwizwe n'okuli n'obuhashe, mpu njiyereka Yakobo obubi bwaage, na Israeli echaha chage.9Yunva binola, ntwali z'enju ya Yakobo, na bene mwami w'enju ya Israeli, mwabo mw'omulahir'okuli, n'oku bihya ebishinganene. 10Mwabo mw'omwa batizaga Sayuni haguma n'eshagama, na Israeli haguma n'obubi ! 11Entwali zaba ch'emanja omu kulonza ebituliro, abadahwa babo bana yigiriza mpu bahabwe oluhembo, n'abalebi bage banaleber'efuranga, n'okulonza oku yegemer'oku Nahano, bana derha : Nahano arhali omu kagarhi kerhu ? Obuhanya burhakarhurhera.12Che chirhumire, enyanya zenyu, Sayuni nja hingwa nka shwa, Yerusalemu nji chahindamuka chilundo ch'amabale, n'entondo ya ka - Nyamuzinda nji bwaba busosoro bushukirw'emirhi.

Chapter 4

1Nji hagerera, omu siku zizinda, entondo y'enju ya Nahano nji ya yimanzwa oku busongero bw'entondo, nji yaba enyanya y'orhurhondo, n'abantu nji bana mulibirhira.2N'obukoo bunene nji bagenda, n'oku derha : Muyinje, n'oku zamuka oku ntondo ya Nahano, oku nju ya Nyamuzinda wa Yakobo, mpu arhuyigiriz'enjira zage, na nji rhulambagir'omu miharuro yage. Bulala Sayuni nja lerha erhegeko, na Yerusalemu omwazi gwa Nahano. 3Nj'aba muchi w'olubanja lw'abantu banene, nj'aba wa kuhanz'obukoo buherh'emisi, bahale. Emipanga yabo nji bayichula mw'efuka, n;amachumu gabo mw'enjabuliro; nta bukoo buka chirhol'engorho enyanya w'obundi, na nta kuchijir'entambala.4Nji balama ngasi muguma eshishi w'omuzabibu gwage n'eshishi w'omutini gwage, harhakanab'omuntu nji wayinja kubahangala; Bulala obunu bwa Nahano w'enfola miherho aderhere . 5Nabo abantu boshi balambagira, ngasi muntu oku zino lya nyamuzinda wage, nji rhwalambagira, rhwabo, oku zino lya Nahano, Nyamuzinda werhu, emyaka n'emyaka.6Ololusiku, Nahano aderha, nji nagalul'ebirema byoshi, njina lunda balala boshi bahigagwa, balala na rhindibuzaga. 7Ebirema njina bijira bizinda, na balala bahigwaga lubaga luherh'emisi; na Nahano njabarhambula, oku ntondo ye Sayuni, kurhenga zene n'esiku na mango. 8Na nawe, ch'echigusho ch'ebirhungano, hirhondo y'omunyere w'e Sayuni, nji wa yinjirwa, nji wagererwa oburhambuzi bwamira, obwami bw'omunyere w'e Yerusalemu.9Chirhumire mmwenosa mwalik'emilenge ? Murhagwerhe mwami, nta muhanuzi, mpu ya malumo ga bagwarha nka mukazi wa burha ? 10Munyere w'e Sayuni, olumwe n'okurhindibuka nka mukazi waburha! Bulala buno nji warhenga omu chizungu n'okulama omu mashwa, nji wanagenda kuhik'eBabeli; eyo munda nji washwekulwa, eyola yi Nahano nja shubikukul'omu fune z'abashombanyi bawe.11Buno lubaga lunene lwa chilundire enyanya zawe : Azingiswe, kubaderhaga, na mesho gerhu galol'omu Sayuni ! 12Aliko barhamenyag'obukengere bwa Nahano, barhana yunvag'amahano gage, bayibirira okw'abahebaga haguma nka bilundo omu chibuga.13Munyere w'e Sayuni, yumanga n'oku yera ! Njina kuha ehembi ly'echuma n'enyunu z'eshaba, nayinja kankamira abantu banene; nji wahana ebintu byabo nterekero emwa Nahano, obugale bwabo boshi emwa Nahamwerhu w'egulu lyoshi.
Chapter 5

1Bunola, munyere w'ebigusho, lunda ebigusho byawe ! Barhuzungulukire; haguma banashurh'oku rhama ly'omuzuzi w'e Israeli.2Na nawe, Bethlehemu Efurata, mugere ahagarhi ka bihumbi bye Yuda, omu w'oyo nji mwa ntengerera owu nji warhambula e Israeli, n'ey'obukoo bwage burhonderere oku mango gamira, omu siku n'amango. 3Che chinarhumire nja nabalikuza kugera omu mango nja burhwa owu nji waburha, n'omuzinda wa bene benyu nja yinja emund'abana be Israeli bali.4Nja chiyerekana, n'oku rhambula haguma n'emisi ya Nahano, haguma n'oburhwali bw'ezino lya Nahano, Nyamuzinda wage : N'okuba n'ahantu h'okulama halangirwe, bulala nja kuzwa kuhik'embibi zoshi z'egulu. 5Yewe yi welerh'omurhula. Amango Omu Asiriya nj'ayinja omu chihugo cherhu, n'oku j'omunju zerhu, nji rhwayimanza enyanya zage balungere mushanvu na bakulu munane b'abantu.6Nji bajira haguma n'engorho entambala oku chihugo ch'e Asuriya n'echihugo cha Nimurode omu hantu h'okuja omu nyunvi zage. Nja rhushwekula ntya n'omu Asuriya, amango nja yinja omu chihugo cherhu, n'oku gera omu mbibi zerhu. 7Abazinda ba Yakobo nji baba omu kagarhi k'abantu banene nka lume lurhenger'emwa Nahano, nka mirhonyi ya menji oku birhi : Erhalinga muntu, erhalamire enyanya z'abana b'abantu.8Abazinda ba Yakobo nji baba haguma n'embaga, omu kagarhi k'abantu banene, nka shosho omu nyama z'omu lubala, nka byana bya shosho omu buso bw'ebibuzi : Amango ageraga, ana lwisa n'okuyirha, na nta muntu wa mulikuza. 9Okuboko kwawe kulambulwe oku bashombanyi bawe, n'abashombanyi bayirhwe !10Kurheng'olo lusiku, aderhere Nahano, njina mala omu kagarhi kawe efarasi zawe, n'oku shandula emituga yawe y'entambala; 11Njina bihya ebizungu by'echihugo chawe, n'oku hindamula ebigusho byawe by'emisi;12Njina mala abalozi omu fune yawe, orhakanachiba n'abafumu; 13Njina bihya omu kagarhi kawe abazimu bawe n'eshushanyo zawe, na nta kuchifukama emalangambere g'echintu wakolaga n'efune zawe; 14Njina bihya omu kagarhi kawe abazimu boshi ba Astarte, n'okushandul'ebizungu byawe. 15NJina juhis'omu kushabana haguma n'oburhe, n'obukali, oku mbaga zoshi zirha yunvaga.

Chapter 6

1Yunva gurhe Nahano aderhere : Yumuka, ohimane emalangambere g'entondo, n'orhurhondo rhuyunv'omulenge gwawe !...2Yunva, ntondo, olubanja lwa Nahano, na nawe, mirhondero ekomere y'egulu ! Bulala Nahano aherh'olubanja n'abantu bage, alonzeze ahimane haguma na Israeli.3Bantu bani, gurhe mbajirage ? Na barhamize na bichi ? Mushuze ! 4Bulala na ku kulaga omu chihugo ch'e Misiri, na kukulaga omu nju y'omu buhane, na narhuma embere zawe Musa, Haruni na Miriamu. 5Lubaga lwani, oyibuke ebi Balaka ali barheganyize, mwami we Mowabu, n'ebi Balamu amushuzaga, mwene Beori, wa Sitimu e Gilgali, mpu y'omenya ebinja bya Nahano.6Haguma na bichi njina chiyerekana embere za Nahano, mpu nchirhohye embere za Nyamuzinda oba enyanya bwenene ? Nji nchiyerekane haguma n'entulo, haguma n'enyena ya mwaka muguma ? 7Nahano nja yemera ebihumbi by'ebiganda-buzi, enyinji z'amafurha ? Njimuhe olubere lwani enyanya w'amabi gani, oku chaha ch'omuka gwani elehe ly'omu bibuno byani ? 8Akuyerekene, omuntu, ebiri binja; biri bilala Nahano akuhemere, y'ojira okuli, ona sime olukogo, n'okulambagira n'obutudu haguma na Nyamuzinda wawe.9Omulenge gwa Nahano yi gwayama omu chishagalala, n'oherhe obukenge anayubaha ezino lyage. Mulinge akarhi n'olala wa karhuma ! 10Hachiri omunju y'ababi obugale bubi, n'omulengo gugeke, chintu ch'obuhanya ?11Na kaba mushinganyanya haguma n'emilengo mibi, na haguma n'ebilo bibi omu mbwega ? 12Abagale bage bayunjwire bukali, abantu bage basima okuderha olulimi, n'olulimi lwage luba lwakurhebekana omu bunu bwage.13Che chirhumire njina kushurh'oburhindibuke, njina kubihya enyanya w'ebyaha byawe. 14Wakazilya orhana yugurha, n'eshali nji lyaba omu mwawe; wakazi bika na nta kuchungula, n'ebinji wa chungula, njina bibihya n'engorho. 15Wakazi rhwera, na nta kushalula omuzeituni, na nta kuchishiga amavurha, wakazi kanda edivayi lihyahya, na nta kunywa edivayi.16Wanabika emicho y'Omuri na ngasi borhere bw'oku jira enju y'Ahaba, n'oku lambagira kugerer'amahano mage; che chirhumire na kuleka oshandulwe, nji nana jira abantu bawe bashekerwe, nji mwanaheka oku derhwa kw'abantu bani.
Chapter 7

1Buhanya emwani ! Bulala ndi nka siku z'okushalul'amalehe, nka kurhalagula enyuma y'okuhula : Ntabyo kurholagula by'okulibwa; nta birhanzi omu murhima gwani gusimire. 2Omuntu wa menja aherer'omu chihugo harhana chib'omushinganyanya omu bantu; Boshi banalonza oku shesha eshagama, ngasi muguma anarhega mwene wabo.3Efune zabo ziba ziyanguhire okuji'amabi : Omuluzi anahema, omuzuzi anahuna oluhembo, n'omuntu mukulu anajira amabi, na boshi bana jira ntyo kuguma. 4Omuntu mwinja mu boshi anaba nka mishaki; omushinganyanya omubo anaba nka chishaka ch'emishaki. Olusiku lwa derhwaga n'abalebi bawe, olubanja lulihofu. Na ntyo nji baba omu buhwinja.5Orhahir'oka yemer'omwira, orhahir'okaba n'obwemere oku mukulu; embere z'olala olyama omu chifuba chawe olang'enyunvi z'obunu bwawe. 6Bulala omwana anahan'eshe, n'omunyere anayimangira nina, omwazana enyanya za Nazala; abashombanyi bw'omuntu baba bw'onju yake.7Oku nyono, njina lolereza emwa Nahano, nji naheb'omunihiro gwani omu Nyamuzinda w'obuchunguke bwani; Nyamuzinda wani nja nyunva. 8Orhashagalukaga enyanya wani, mushombanyi wani! Bulala akaba na kumbagere, nji nashubi zuka; akaba na yikere omu mizimya, Nahano nja mbera lwenge lwani.9Njina komberera oburhe bwa Nahano, bulala na jirire echaha enyanya zage, kugera ahanj'amalira obubi bwani n'oku njira mwinja; nja mpeba omu mwengezi, njina nalama omu kuli wage.10Omushombanyi wani njabona n'okugwarhwa n'eshonyi, akazagi mbwira : Nahano abangahe, Nyamuzinda wawe ? Amesho gani nji gasima n'oku mubona; Na ntyo nj'alabarhwa nka byondo omu muharuro.11Olusiku lw'oku shubi yumbaka enyunda zawe, olo lusiku embibi zawe nji zashubi galuka. 12Mw'olo lusiku, nji bayinja emund'oli omu Asuriya n'omu bizungu by'e Misiri, n'e Misiri kuhik'omu lwinji lunene, omu nyanja nkulu kuhik'oku yindi, n'oku ntondo n'eyindi. 13Echihugo nji chayorha mushugunu enyanya w'abantu bachilamamo, enyanya w'elehe ly'ebijiro byabo.14Lisa abantu bawe kugerera akarhi kawe, obuso bw'akashambala kawe, abalama bwonyine omu lubala omu kagarhi ke Karmeli! Birhoger'oku Basani n'oku Gileadi, nka siku zamira. 15Nka lula lusiku wa rhengag'omu chihugo che Misiri, njina jira nku yerek'ebisomezwe.16Embaga nji zabona, n'okuba buzira bwenge, haguma n'obuhashe bwabo boshi; nji baheb'efune oku bunu. 17Nji bakomba akachulo, nka njoka, nka nyama zibululuka oku daho; nji za gwarhwa n'obuba omu kurheng'ahaba chibisha; nji badirhimana emalangambere ga Nahano, Nyamuzinda werhu,nji bakuyubaha.18Nde Nyamuzinda oli kuguma nawe, obabalir'obubi, oyibirira ebyaha bya yorhaga oku kashambala kawe ? Arhabik'oburhe bwage esiku zoshi, bulal'ajir'obonjo.19Nja shubi hindamukira emunda rhuli, njaheba obubi bwerhu eshishi w'amagulu gage; Nj'akabulira eshishi w'enyanja nkulu ebyaha byabo byoshi. 20Nji wahamiriza obushinganyanya oku Yakobo, n'obwinja oku Abrahamu, nk'oku wachigashiraga badarha omu siku zamira.

Nahum

Chapter 1Omuzigo gw'e Ninawi. Chitabu ch'obulebi bwa Nahumu, mu Elikosi.

2Nahano ali Nyamuzinda wobangena, ana chijuhisiza; Nahano ana chijuha, abumbire burhe; Nahano ana chijuhisiz'oku bashombanyi bage. 3 Nahano arhalula duba, aba mukulu oku misi; arhanalek'omuntu buzira kumuhana. Nahano ana lambagir'omu muhusi gunene, n'omubyavundu; Ebichu k'akachulo k'amagulu gage.4Analwis'Enyanja nkulu n'oku yiyumya, n'oku yumya enyinchi zizibuzibu; bashani na koronoli banalemba, n'obwaso bw'elebannoni bwanalemba. 5 Entondo zanadirhimana emalanga mbere gage, n'orhurhondo rhwana shandala; Egulu lyanayimanzwa emalanga mbere gage; Engulu n'abantu balilalamo boshi.Nde njiwaling' oburhe bwage? Nde wakayimangir'obukali bw'oburhe bwage? Omugayo gwage gunakolera nka muliro, n'amabale gazibuzibu ganaberek'emalangambere gage.7Nahano aba mwinja, Aba hantu hoku hokuchibishamo amango gw'oburhindibuke; Aba ayinje abali bage. 8 Aliko haguma n'echihonzi chirhalulire nja shandul'echizungu n'okukulikir'abashombanyi bage kuger'omu mwizimya.9Bichi orhimanyiz'enyanya na nahano? Olala obihya. Oburhindibuke burhakaba kabiri.10 Bulala chiro bakaba nkamishaki, na nkabalalu b'amavu gabo, nji bayorha nka birerebiyumire, byoshi. 11Omu woyo muarhengaga oyu arhimanya amabi enyanya na Nahano, olala ojir'amahano mabi.12Intyo ku Nahano aderhere: chiro bakaba n'emisi n'okuba banene, njibachibwa n'okuhera. Nsimire oyandagazwe, yinjorha chiyandagazwa... 13 Nji navuna ago mango obuhanya bwawe, nani nji nalahira obuchire bwawe...Tala erhegeko Nahano aderhere enyanya zawe, harhachibaga omuntu oherhe ezino lyawe; Njina kula omunjo ya Nyamuzinda wawe eshusho zibejerwe chango chuma chichulirwe; Njina rheganya eshinda yawe, bulala oba olembere bwenene.
Chapter 2

1Lolag'omu ntondo amagulu g'entumwa eyereken'omurhula ! Mujir'obuhya bwenyu, Yuda, muyenez'obushagaluke bwenyu! Bulal'omushombanyi arhakachiger'omu kagarhi kawe, ayirhirhwe yeshi...2Omushombanyi ya lambagir'enyanya zawe. Lang'obugale bwawe! Lang'omuhanda bwinja! Muzibuhe! Muhebe emisi yenyu haguma !...3Bulala Nahano agalul'obukuzwe bwa Yakobo n'obukuzwe bwa Israeli, bulal'abanyezi balibanyegerebo n'oku bihya emizabibu yabo...4Empenzi z'abarhabazi zidukwire, entwali ziyamber'emishangi edukwire bwenene; haguma n'echuma ch'esasi n'emituga y'entambala ya hulukira, olusiku arheganya lw'entambala, n'amachumu yigadundagana.5Emituga y'entambala yaj'omu njira , yaja ngasi hoshi; jaga walola, yaliri nka bisese, yalemaga ya libirha nka muliro...6Ayibuk'abantu bage b'entwali, aliko balibany'eragi omu kulambagira kwabo; yibagenda duba ewa bibambazi, n'oku chirheganya omu kuchilanga...7Emilyango y'enyinji zizibuzibu zi chingwirwe, n'enju nzibuzibu ya kumbagere !...8Byanajirwako : Ya yorha busha,ya yayuka; abajakazi bakunkuma nka nguuku,n'oku chishurh'echifuba. 9Ninawi yaliri nkabiko eyunjwire menji...Lolag'abali balibirha...Muyimange ! Muyimange !...Aliko ntaye wahindamukire...10Murhol'efranga ! Murhol'ehoro ! Hali obugale burhaherhe buzinda, obugale bw'ebintu binja bya ngasi lubero.11Barhola, bashandula, babihya ! N'emirhima ya rhama, amadwi gadirhimana, ebibuno byoshi byarhindibuka, amalanga goshi gahindamuka. 12Gurh'ezo ntale zayinjiba, n'erango ly'abana b'entale, ngah'entale za chikulire, entalekazi, omwana w'entale, buzira n'omuntu wali murhongenye ?13Entale ebera enyanya w'abana bayo, enayirha enyanya w'entalekazi, enabumb'obula bwayo biryo, n'okuchilerh'ebihigwa.Lolaga,nyono indi enyanya zawe ,aderhere Nahano w'enfola miherho;njina malir'emituga yawe y'entambala oku muliro, engorho nji ya mal'abana b'entale zawe,njina nyeg'echihugo chawe ebiryo, na ntakuchiyunv'emyazi y'omulenge gwawe.
Chapter 3

1Buhany' oku chizungu ch'eshagama, chiyunjwir'obubeshi, chiyunjwir'obunyesi, na ntakuleka oku nyegana!... 2Rhuma yunva olwamo lw'orhurhi, olwamo lw'amagurudumu, ebishando by'e Ndogomi.3Abashony'oku ndogomi bashona, engorho eliyabaraganya, n'entumu lichere... Ebirema binene!... Emifu minene!... Emirhumba erhaherhe buzinda!... N'okukumbagala oku mirhumba!... 4 Enyanya w'obuhushi bunene bw'omuhushi, buyunjwir'Obulozi, muyangu yangu anaguz'olubaga oku buhushi bwagen'abantu oku bulozi bwage.5Talaga indi enyanya zawe, aderhere Nahano w'enfula miherho, njina shukul'emyambalo yawe kugera oku malanga gawe, njinayerekana obutambara bwawe oku mbaga, n'eshoni zaweamami. 6 Njinakukabula kwezing'ona zingisanamo, n'okukujira chintu chokulo chokulolwa n'abonerero. 7 Boshi nji bakubona njibakuyara hale nawe, n'okuderha: Ninawi ya shandwire! Nde njiwakubabalira? Ngahe nkulonzezag'abarhulululizi?8Oli mwinja kulusha No-amoni, owaliyikere ahagarhi k'enyichi zizibuzibu, n'eborhambi menji manene aliherh'enyanja nzibuzibu ahagarhi n'enyanja nzibuzuye yaliri nyunda zage. 9Omu Etiopia n'aba Misiri babaliri misi yage, Putu na wahibiya baba rhobazi bage.10Nantyo agendere oku lubungo, ahelerw'omubuja; Abana bage badorha(babaza) bagwarhirwe omumbuganano z'enjira; Abantu bage bakengwa, bashurhirwa emiderhe(esimbi), nabakulu bage boshi bashwekwa n'obudufu. 11 Nawe ntyo, maba mulalu, machibisha; Nawe ntyo, njiwalonza ahawachibisha enyanya y'omushombanyi.12Amashwa gawe goshi njigaba nkamutini haguma n'etini zihire; Amango bazinduka, zanarhonger'omubunu bw'olonza kuzirya. 13 Talaga, olubaga lwawe, bali bakozi ahagarhi kawe; Enyunvi z'echihugo ya chinguk'okubashombayi bawe; Omuliro gwayosa emirhego yawe.14Doma amenji enyanya y'okurherwa kwawe! Kwiza ebigusho byawe! Oje omubishoho, olabarhe akanombe! Okwiz'echiko ch'ouyosa amadafali! 15Ahola, Omuliro gwakuyosa; Engorho nji ya kulibisya, nji gwakoyosa nka miguku. Ochehebe haguma nka miguku!16Abarhimbuzi bawe, banene bweneka Nkumunu z'Empingu, balinka muguku gwa chingul'amakala n'okubalala. 17Abakulu benyu bali nka Nzige(miguku), Enfola miherho zikulu ziri zinene nka miguku, Enagwa okubishaka amangog'emboho: Ezuba lyanashoshoka , yanabalala, na ntakumenya ngahe yaliri.18Abangere bawe balyamire, mwami we Suriya, abonya misi bawe yibahumuka; Olubaga lwawe lwashandezwe oku ntondo; na ntyo nabaheba haguma. 19 Ntabufumu oku buvune bwawe, Echihulu chawe chiri chakuyira. Boshi njibayunva oku derhwa kwawe nji babanda bugasha enyanya zawe; Bulala nde oyola amabi gawe garhagereraga?

Habakkuk

Chapter 1

1Omuzigo Habakuki Omulebi ayerekwaga.2 Kugerera mango mahe, o Nahano?... Nalakire, na ntakuyunva! Nakulakirire enyanya y'okunyegwa, na ntakuntabala!3Chirhumire nanyerek'obubi, n'oku ndamy' omububi? Chirhumir'oburhindibuke n'okunyegwa biri emalangambere gani? Hali obuhaka, n'akabonerero kanayimanga.4 Nantyo erhegeko lirhaherhe kalamo, okuli kurheherhe misi; bulala omubi ahimir'omukuli, N'okuch'emanja kubi.5Kabula amesho omubantu, lola wasomezwa, n'okusomerwa; Bulala najira echintu omusiku zenyu, echimurhayemerere chiro bakababwirire. 6 Talaga, nalerha a Baralidayo, bantu bakali na badubaduba oku bukali, banashabuka hantu hanene omuchihugo, omukurhola ahantu harhali habo. 7Aba muzibu na mudarhi; oku yewe yenine hanayinja obushinganya n'obunene bwage.8Endogomi zage ziba dubaduba kulush'Entale, balembu kulusha banyambwe b'egolo, n'abazikolesa banagendekera n'oburhe; abazikolesa banagera hale, banabalala nka chiborhula n'okurhola ebiryo. 9 Aba bantu banayinja enyanya y'okushambula; amalanga gabo ganalol'emangambere, n'okuheba abashwekwa haguma nka mushenyi.10Ana bonerer'abami, n'abana babami anabashekera; Anashekera ebigusho byoshi, n'okujira enanga z'ebumba, n'okuyirhola. 11 Nantyo anagera duba nkamuhusi anangendekez'olugenzi, n'okuchijira munya buhashe. Emisi yage, yehyamuzinda wage!Arhali wenin'akalamo k'esiku n'amango, Nahano, Nyamuzinda wani, muchesibwa wani? Rhurhakafa! ONahana, walemag'abantu enyanya y'okubachiri olubanja; w'ensimikiro yani, namuhambula y'omuchir'olubanja.13Amesho gawe gaba gakomere omukulol'amabi, na ntakulala ebirhakwirire. Chirhum'olala abajir'amabi, n'okusira, Amang'omubi oli mushinganyanya kumulusha? 14Nakujir'omuntu kuguma n'efi z'omunyanja nzibuzibu, nkanyama zijenda nendera okunda zirhajira mungeri?15Anabarhola boshi n'endobano, n'okubalerha haguma naye: Nantyo akaba aliomubushagaluke n'omuburhindibuke. 16 Chechirhum'anahanir'omulaga gwage entulo, n'okuyosez'emilamga obuku; Bulala enyanya yabo echigambi chage chiri chinene, n'ebilyo byage bigendekere. 17 Nji namala byoshi biri omumulaga gwawe, n'esiku namango nayirh'olubaga buzira bonjo?
Chapter 2Nyono naber'okubulozi bwani, n'okuyimang'oku chinara; naloler'andole bichi Nahano ambwira, omu kuyama kwani.

2Nahano ambwira omuazi, n'okuderha: yandiko obulebi: obuyandike bwinja oku bibaho, youa yisoma ayisome bwija. 3Bulala buli bulebi bwabaga bwarheganyizuri omu kashanji, buna lambagira omu mango gabo, nanta kubesha; Eyi bbwakalegama, obulinge, bulala nji bwajirika, nji bwajirik'omu bushinganyanya.4Talaga, omurhima gwage guli gwa buchibone, gurhali gwa bushinganyanya enuage; Aliko abashinganyanya balam'oku bweme gwani. 5Nantyo kwola'olaluka n'okuba n'obukwinja; anashanjul obumu now chihenamu, aba mabazomu nka lufu; ana chikulukirane shanjagoshi emuage, anaheba haguma naye ananyumva boshi.6Njo rhabaga emalangabere gaboshi okuba lwiganyo, obu darara n'okuba rhalirizwa? bana derha : buhanya kw'olal'osola chirhali byage! Kugerha mangochi? Buhanya bw'olal'oyushuli ebyage n'eminda! 7 Banin'eminda barhakayinja kukujuhusa? Abashombanyi bawe barhaka kuyinjira? N'okuba biryo byabo. 8Bulala nalinyegere mashanja ganene, n'abantu boshi bayorhaga nji bakuyenga; bulala washeshaga eshagama y'ambantu banene, najirire mabi ganene omuchi hugo, enyanya w'echizungu n'abantu balamamo.9Buhanya kw'olal'olundula binene enyanya w'enju yag'omubunguke burhashinganyenye; oku buzinda wanaheb'ologolwawe omu hantu h'omuchanya, enyanya y'okuchilang'oku kuboko kulabubi! 10Ziri shoni z'enju yawe z'olonz'obufumu, omu kubiby'abantu banene, najirag'echaha enyanya zawe wenine. 11 Bulal'ebale lyayama omukagarhi k'echibabanzi, n'omurhi gulungir'olurhwe gwamushza.12Buhanya b'olal'oyumbak'echizungu okushagama, ojir'echizungu haguma n'olyalya! 13 Talaga, amango Nahano w'enfala miherho amuchir'omuliro, amashanja yigarhamira busha. 14 Bulala egulu nji lyabumba (kuyunjula) obwenge bw'obukuze bwa Nahano, kuguma n'eshishi w'enyanja nzibuzibu ebamba menji gayishukire.15Buhanya kw'olal'ogozomez'omwalungwe n'obulalu, oku woyo weshesher'obulozi bwawe n'oku mulalusa, mpu yobon'obutambara bwage! 16Nji wayungurh'eshoni kulush'obukuzwe; gorhomerha nawe wenine, n'okuchimenya! Echikombe ch'emalyo ga Nahano nji chahindamukir'emwawe, N'eshonyi zinene njizaba enyanya w'obukuzwe bwawe.Bulala obunyezi nji bwaba enyanya w'elabanoni nji bwa kurhogerako, n'okuyirhwa kw'enyama nji kwa kuyubahisa, Bulala washeshag'eshagama y'abantu, n'okujira obubi omu chihugo, enyanya w'echizungu abantu boshi balamamo.18Bichi chimalir'echishushanyo chibejirwe, mpu y'omubeji achibeje? Bichi eshusho y'echuma emalire ebumburwe n'oku yigiriz'obubeshi, mpu y'omukozi nayikolaga ayinihire, nabo anajira abazimu baradera? 19Buhanya kw'olal'obwira omurhi guyimange! oku bale lirhaderha: zuka! lyakahana enyigirizo? Talaga, lishigirwe ehoron'efranga, alik'omuyo murhali muka guyilongola. 20Nahano ab'omuka-Nyamuzinda kage. N'egulu lyoshi lisire embolangambere gage!
Chapter 3

1Amahumo g'omulebi, Habakuki . oku borhere bw'okuyimpwa. 2 Nahano n'ayunvirhe bichi waderhere, Inyunjwire buba. Oyenez'akasi kawe omunjira orheganyize, Nahano! Aliko omuburhe bwawe oyibuke obonjo bwawe!Nyamuzinda arhengaga e Timani, omuchesebwe arhengarera owa Ntondo y'e Parani...Obukuzwe bwage bushukir'empingu, n'obushagaluke buyunjwir'egulu.4Nkakuli obuche buba nka omwengezi; N'emyengezi yaj'omufune yage; Naho h'emisi yag'eba. 5 Emalangambere gage enalambagir'ebibenzi, n'ebibenzi biri oku bishando byage.Anayimanga, n'okulisho anapind'egulu; Analola, n'oku dirhimany'abantu; Entondo zanarhenga aziri z'anachanguka, n'orhurhondo rhwamira rhwanachika; Enjira zamira zalambuk'emalangambere gage.7Nahano omuburhindibuke amahema g'echihugo ch'e Madiani gali omu kudirhimana. 8Nahano aligayisizwe enyanya y'enji zizibuzibu? K'enyanya w'enji zizibuzibu z'oburhe bwawe bwebwerako, kw'okunyanja nkulu k'oburhe bwawe bulyamire, Mpuy'oshona oku Ndogomi, oku mutuga gwawe gw'okuhima?9Omuneere gwawe gwalekerwe butambara; Emikomagezo njira zomwazi gwawe... Wanaber'egulu mpu yoh'enji zizibuzibu amenji. 10Omukukubona, entondo zanadirhimana; Amenji ganene ganagera; ebyovundu byanajira olwamo, anahe'efune omu chanya.11Ezuba n'Omwezi byanayimang'omuchanya, Omwengezi gw'elmishambi yawe gwonagenda, oku baraganya kw'entumu lyawe kwanabonekana. 12Ona lambagir'egulu omuburhe bwawe, onamal'abantu omu kugaya kwawe.Onarhenga mpu y'ochungul'olubaga, mpu y'ochungul'omushiga wawe; Ona shandul'enju y'omukali, Onahombol' olurhwe lwayo.14Onarhol'amarhwe g'abakulu babo, abalambagira nka mulamba mpu yimbompeze, n'okulik'omulenge gw'obushagaluke, nkabayirha, omuhanya omu bwibisho. 15 Haguma n'Endogomi zawe na nager'okunyanja nkulu, ebishoho bya menji ganene.Nayunvirhe...n'endo yani ya dirhimana. Kwogu mulenge, obunu bwani bwadirhimana, amavuha gani gavunika, n'amandwi ganiga dirhimana: Buzira kuderha nkwanene nding'ololusiku lw'oburhindibuke, olusiku omushomboshi nja lanbagir'okulubaga.Bulal'omurhi gurhakaburha malehe, chang'omuzabibu gurhakaba n'amalehe, elehe ly'omuzeituni nji lyabulwa, amashwa garhakayera; Ebirhungano, n'entambagizi njizab'omurango18Chiro akaba, na chimis'omu Nahano, na chimisa na Nyamuzinda w'obuchunguke bwani. 19 Nahano, Nahamwerw', y'emisi yani; Anajira magulu gani kuguma ngakulungu, n'okundambagiza oku hantu h'okundondo. oku Mukulu Wabinpiza. Haguma n'ebikoleso by'enkoba.

Zephaniah

Chapter 1

1Omwazi gwa Nahano gwagerera Zefaniya, mwene Kushi, mwene Gedaliya, mwene Amariya, mwene Hezekiya, omu mango ga Yosiya, mwene Amoni, mwami w'e Yuda. 2Njinabihya byoshi biri byabonekana oku gulu, aderhere Nahano. 3Nji nabihya abantu n'enyanja, Enyunyi z'emalunga n'efi z'omunyanja nene, ebintu bibi, na babi boshi haguma njinamala abantu boshi bw'okugulu, kwaderhere Nahano.4Njinalabul'efune yani ku Yuda, n'oku bantu boshi b'e Yerusalemu; Nji namalisa abantu ba Baali bayorhaga aho, ezino ly'abakulu n'ely'abadahwa haguma nabo, 5Nabalala bafukamaga oku lurhwe emalanga mbere ng'enfola miherho y'empingu, na balala bafukama omu kuchigasha emalangambere ga Nahano n'okuchigasha emalangambere ga mwami, 6Na balala bagalukag'enyuma okurhakulikira Nahano, na balala barhalonza Nahano, n'oku rhamubaza.7Musir'emalangambere ga Nahanamwerhu, Nahano! Bulal'olusiku lwa Nahano luli hofi, bulala Nahano arheganyiz'enchungulo, alondwere abachishogaga bage. 8Olusiku lw'enchungulo ya Nahano, njinarhindibuz'abakulu n'abene mwami, na boshi baherh'emishangi erhali yabo. 9Olo lusiku, njinarhindibuza balala boshi babalalira oku nkingi, ababumb'obubi n'okurhul'ebintu omunju ya Nahamwabo.10Olo lusiku, Nahano aderhere, nji hab'olwamo oku lunvi lw'efi, n'endulu olundi lwahanda lw'echizungu, n'olwamo lunene oku rhurhondo. 11Mulake, mw'e Makteshi; Bulala abarhimbuzi boshi bayirhire abantu boshi baliherh'efuranga bayirhirwe.12Mwago mango, njina jilonzereza omu Yerusalemu haguma n'amatara, n'okurhindibuz'abantu baliri bananire, n'okuderha omu mirhima yabo: Nahano arhajira binja chango amabi: 13Ebintu byabo nji byanyegwa, n'enju zabo nji zayorha busha; Nji baba bayumbakir'enju, barhakanazijamo chiro, nji barhwera emizabibu, barhakananywa chiro edivayi.14Olusiku lukulu lwa Nahano luli hofu, lulihofu, lwagera duba; Olusiku lwa Nahano lwa yunvikana oku mulenge gwage, n'entwali zanalaka bwenene. 15Olo lusiku luli lusiku lw'obuligo n'oburhee, lusiku l'okubihya n'okushandula, lusiku lw'omwizimya n'omugayo, lusiku lw'olwakungu n'omwizimya gunene, 16Lusiku lw'omushekera nji gwashurhwa n'emilenge y'entambala enyanya y'ebizungu biherhe emisi n'amatara galehere g'eburhambi.17Njinaheba abantu omu burhindibuke, n'oku balambagiza nka mihurha, bulala bajirire ebyaha enyanya wa Nahano; nji na shesha eshagama yabo nka kachulo, n'eminyofu yabo nka mazi. 18N'efuranga changwa ehoro zabo zirhankabachungula, olo lusiku lwa Nahano lw'oburhindibuke; oku muliro gw'obongwa bwage echihugo choshi chayoswa; Bulala amala n'abantu boshi b'omu chihugo.

Chapter 2

1Muchigalukeko, muchilole bwinja, bantu barhajira shonyi, 2Embere erhegeko lijirike n'olo lusiku lugere nka micha, embere oburhe bukali bwa Nahano burhazi basongerako, embere olo lusiku lw'oburhe bwa Nahano burhabazunguka! 3Mulonze Nahano, mweshi, barhonzi b'echihugo, mw'omukenga amarhegeko! mushube mulonze okuli, mushube mulonze oku chirhohya! Nkaba nji mwakayoswa n'olo lusiku lw'oburhe bwa Nahano.4Bulala e Gaza nji yalekwa, Askaloni nji yajirwa mpinga, Asidodi nji alibiswa hale omu zuba likulu, Ekroni nja shugulwa. 5Buhanya bw'abalama eburhambi bw'enyanja nene, oku bantu b'e Kereti! Nahano aderhere enyanya zawe, Kanana, chihugo cha ba Filistini! Nji nakushandula, orhakanachiba n'abantu.6Eburhambi bw'enyanja nene nji lyaba rango, hantu habangere, na lubala lunenee lw'ebirhungano. 7Eyomunda nji yaba ya balala bayorhaga omunju ya Yuda; ahola habakazi yabulira; bakazi humukira omunju z'Askaloni; bulala Nahano, Nyamuzinda wabo, arhakabayibirira, nja nalerabo abahekagwa.8Nayunvirhe ebijachi bya Mowabu n'amasharha g'abana ba Amoni, amango bahangala abantu bani n'okuchiyumangirako n'obuchibone enyanya w'embibi zabo. 9Che chirhumire, nzene ! aderhere Nahano we'nfola miherho, Nyamuzinda w'e Israeli, Moabu aba kuguma n'e Sodoma abana ba Amoni kuguma n'e Gomora, hantu hashukirwe n'emishaki, chiriba ch'omunyu, mpinga y'esiku zoshi; abantu bani bayorhaga nji baba nyega, abantu bani bayorhaga nji barhabula.10Ebyo nji byagerera enyanya w'erume lyabo, bulala bahangalanaga n'oku bonerera abantu ba Nahano w'enfola miherho 11Nahano njaba muzibu enyanya zabo, bulala nj'amala ba nyamuzinda b'egulu; Na ngasi muguma nja mukuza omu chihugo chage, omu bizimba byoshi by'abantu.12Nenyu mweshi, ba Etiyopiya, nji mwayirhwa oku ngorho yani. 13Nja lambul'efune yage ewalunda lw'ebushoshokero bw'ezuba, nja bihya Asuriya, n'okujira Ninawi mukumbwe, daho likomere nka mpinga. 14N'ebilundo by'ebisungano nji byalyama omu kagarhi kacho, n'enyama za ngasi lugero; olubondo n'omuhugi nji zalama haguma oku marhwe g'enkingi zage; Emilenge nji ya yunvikana omu mukabonezo; enkingi zage nji zaba butambara, bulala bamunygere akasi k'Emierezi.15Talaga echizungu ch'obushagaluke, kiyikere buzira buba, n'okuderha omu murhima gwacho; Nyono, na ntachindi nka nyono! Nabichi, chowe chamaba mushugunu, chamaba hantu h'okulyama h'enyama! Boshi nji bagera hofi nacho nji bashungurha n'okudunda efune.

Chapter 3

1Buhanya oku chizungu ch'obubi n'ezinga, chizungu chiyunjwire oburhindibuke! 2Chirhayunva chiro n'omulenge, chirhayemera ku kwizwa, chirha chiheba ku Nahano, chirha shegerera Lulema wacho.3Abakulu omu kagarhi kacho baba ntale zidogorha; Abazuzi bacho baba banyambwe b'egolo barhabika chintu enyanya w'ezezi. 4Abalebi bacho baba bantu babusha n'abakubesha; Abadahwa bacho banazingisa olurhamba luchere, banabihya erhegeko.5Nahano ali mushinganyanya omugarhi kacho, arhajira mabi; Ngasi zezi anayerekana okuli omu manja zage, buzirha kubulaho; Aliko oli mubi arhabona eshonyi.6Namalire abantu; Enkingi zabo nazishandwire; Nabihirhy'enjira zabo, ntaye wachigera! Ebizungu byabo byabihizwe, nta bantu, ntaye olamiremo! 7Naderheree, nkaba olonzeze okunyubaha, oyemere okwizwe, aholama harhakashandulwa, byoshi na kuhanulaga birhakagera; Aliko balibirha n'okubihya ebijiro byabo byoshi.8Mundinge, aderhere Nahano, olusiku nji nazuka kujihiga, bulala namalire kuheba abantu haguma, Amami namaheba haguma, enyanya y'oku basheshera kw'oburhindibuke bwani, obukali boshi bw'oburhe bwani; Bulala oku muliro gw'obongwa bwani echihugo choshi njichayoswa.9Nantyo nji naha abantu boshi ederho linja, mpu bahamagale boshi ezino lya Nahano, mpu bamukolere bwinja. 10Bulala kurhenga n'enyinji zibizibu z'Etiyopia abantu bani bakuza, abantu bashandere, nji banderhera entulo. 11Kurhenger'olo lusiku, orhakachibona eshonyi enyanya w'ebijiro byawe byoshi bilala byarhumaga wajira echaha enyanya wani; Bulala nji nakula omukagarhi kawe balala boshi bajira obuchibone, na ntakuchibonera oku ntondo yani echere.12Nji nakuleka omukagarhi kawe abantu berhonzi bageke, nji bachibisha omuzino lya Nahano. 13Abayorhaga be Israeli barhakachijira amabi, barhakachibesha, na ntakuchibugana omubunu bwabo olulimi l'okurhebekana; Aliko nji balya, banalyame, na nta muntu nji wabashagala.14Banda empundu z'obushagaluke, munyere w'e Sayuni! Banda empundu z'obusime, Israeli! Ochishagaluse n'okuhima kw'oshi kw'omurhima gwage, munyere w'e Yerusalemu! 15Nahano amalire olubanja lwawe, ahebere omushombanyi wawe hale; Mwami w'e Israeli, Nahano, aba omukagarhi kawe; orha chiherhe buhanya wakachiyoboha. 16Mw'olo lusiku, nji babwira e Yerusalemu: Ntach'oyu bahage! Sayuni, amaboko gawe garharhamaga!17Nahano, Nyamuzinda wawe, ali omu kagarhi kawe, nka ntwali echungula; Njakusimisa bwenene; Arhakajira lwamo omu buzigire bwage; Njabasima bwenene enyanya zawe n'oku yimpa. 18Nji naheba boshi haguma balala bali omuburhindibuke, barhabaga omu Dinye zikulu, balala baburhwa omunda yawe, omuzigo guzidoherhe enyanya yabo.19Lolaga, mwago mango, nji na chihola ku boshi bakurhindibuzaga; Nji na shwekula envune zoshi n'okuyegereza boshi balibiswaga, nji nabajira zino ly'obukuzwe n'eryo kuharamya omu bihugo byoshi emunda balamire omu shonyi. 20Mwago mango, nji na shubibalerha; Mwago mango, nji na shubi baheba haguma; Bulala nji na kujira chintu ch'okuharhamya n'okukuzwa omu bantu boshi bw'omugulu, amango nji nalerha abashwekwa benyu emalangambere g'amesho genyu, aderhere Nahano.

Haggai

Chapter 1

1Okumwaka gwakabiri gwa Mwami Dario, olusiku lurhanzi lwo mwezi gwa Ndarhu, omwazi gwa Nahano gwa gwarerera Hagayi, omulebi, enyanya ya Zorobabeli, mwene Shealtieli, govoroneri w'e yuda, n'enyanya ya Yoshua, mwene Yehosadaki, mukulu waka Nyamuzinda, kweyo myazi: 2 Nantyo ku Nahano w'enfola miherho aderhere: Abantu baderhere: Akashanji karhayinjaga, akashonji kw'okuyumbak'enju ya Nahano.3Chechirhumire omwazi gwa Nahano gwageraga Hagayi, omulembi, n'oku derha:4 k'akashanji kano kenyu kw'okulama aha mwaliri habihire, amango eyinju ya bihaga? 5 Intyo ku Nahano w'enfula miherho ajire aderha: Mulolerez'enjira zenyu. 6 Munarhwera binene, n'okushalula bbigeke, munalya, murha na yugurha, munayambala, murhayunv'echuka; Omushahara gw'abakozi gwanaj'omushahontule.7Intyo ku Nahano w'enfula miherho aderhere: Mulole bwinj'enjira zenyu! 8 Mushone okuntondo, olerh'emirhi, n'okuyumbak'enju: Njinaba n'obushagaluke, n'okukuzwa, aderhere Nahano. 9 Munalangalira binene, lolaga, mwabene bigere; Mwabere mwabirh'emwenyu, aliko nabiyehul'omuchanya. Bunoguhe? aderhere Nahano w'enfula miherho. Enyanya w'enju yani, yashandulwaga, nabo munachihangana oku okuzengungasi mntu.10Chechirhumir'Empingu zalahira okunyes'enfula, n'egulu lya lahire kuyera. 11 Nalerhere echanda oku chihungo, oku ntondo, oku bulezi, oku divai, oku mavurha, oku byoshi egulu lya kalerhe, oku bantu n'oku nyama, n'okukasi koshik'efune.12Zorobaleli, mwene Shealtieti, Yoshuwa mwene Yehosadaki, n'abantu boshi bayorhaga, bayunv'omulenge gwa Nahano, Nyamuzinda, n'emyazi ya Hagayi, Omulebi, kugerera akasi Nahano amurhanga, Nyamuzinda haganage. 13 Hagayi, ntumwa ya Nahano, abwira abantu, nkoku Nahano amubwiraga: Ndi haguma nenyu, Nahano aderhere.14Nahano azusa muka wa Zorobbobeli, mwene Shealtieli, govoroneri w'e Yuda na muka wa Yoshuwa, mwene Yehosadaki, na muka wa bantu bayorhaga. Bulama, n'okuchiheba omu kasi kenju ya Nahano w'enfula mihero Nyamuzinda, 15 Omulusiku lwamakuyabiri na kane mwezi gwa ndarhu, mwaka gwakabiri gwa mwami Dariyo.
Chapter 2

2Omu siku makumyabiri na luguma lwa mwezi gwa shanvu, Omwazi gwa Nahano gwa funulirwa n'omulembi Hagayi, omu myazi : 1 Obwire Zorobabeli, mwene Sheatieli, govoroneri w'e Yada, na Yoshuwa, mwene Yehosadaki, mukulu waka Nyamuzinda, n'oku bantu bayorhaga, n'okubabwira:3Nde namira mu mwabo nde nabonaga eyinju omu bukuze bwoyo burhanzi? Nakurhe muyibwene okulwazene? Nko kweli, erhanabonekene omu mesho genyu nkabusha?4 Lero ochihangane nawe, Zorobabeli! Nahano aderhere. Ochihangane nawe, Yoshuwa, mwene Yehosadaki, mukulu wa kanyamuzinda! ochihangane nawe, abantu boshi b'echihugo! Nahano aderhere: N'okukola! Bulala indi haguma nawe, Nahano w'enfula miherho aderhere.5 Na bera mushinganyanya okuchiragane najiraga haguma nenyu, amango murheng'Emisiri, na Mukanani ali omugarhi kenyu; Murhayubahaga!6Bulala intyo kw'aderhere Nahano w'enfola miherho: Kandi omukashanji kageke, na dirhimanya empingu n'egulu, enyanja nkulu n'eshiriza, 7 Naderhimanya abantu boshi; Obugale bw'abantu boshi nji bayinja, na njiyunjuz'obukuze mweyo nju, Nahano w'enfula miherho aderhere.8Efranga ziri zani n'ehoro ebayani, aderhe Nahano w'enfula miherho. 9 Obukuzwe buzinda bweyo nju nji bwaba bunene bwenene kulusha elala ntazi, Nahano hanji nahamir'omurhula, Nahano w'enfula miherho aderhere.10Olusiku lwa makumyabiri omlwa mwezi gwa fumulirha na Hagyi, omulebi, okumyazi:11 Intyo ku Nahano w'enfula miherho aderhere: Oyerek'abakulu b'aka Nyamuzinda lino doso lilore erhegeko: 12 Ey'omuntu akaba aherhe omu chishumiro ch'emishangi yage enyama yahanagwa chungulo, n'okuhuna oku mugali n'amavurha, chango birhjo biguma, ebyo bintu byakaba byachesezwe? Abakulu b'aka Nyamuzinda bashuza: Nanga!13Na Hagayi aderhera: Eri omuntu akazingiswa n'okulum'okumufu ahume n'okubintu byoshi, nabo bakazinga? Abakulu b'akanyamuzinda bashiza: Byaba byazingire. 14 Nantyo Hagayi arhol'omwazi, aderhera: Balibantu bachiaba, buli buko buch'obu buli emalanga mbere gani, aderhre Nahano, Tala ebijiro byabo byashi by'efune zabo; Ebi bantulira ahobiba bizingire.15Mulole bwinja ebyagere kugera zene, embere baheb'ebale oku bale oku nju ya Nahano! 16Nantyo, amango ayinja chilundo chabipimo makumyabiri, halili ekumi lyonine; Amango aja owa kabindi mpu adome amwnji bipimo makumi marhano, haliri makumyabiri byonine. 17 Nabashurhe n'egutu, n'okuchuma, n'oku lubula; na shurhire akasi koshi kefune zenyu. Chiro akabantyo, murhanangalukiraga, aderhe Nahano.18Mulole bwinja ebyagerere kugera zene, kuger'okulusiku lwa makumyabiri na kane lw'omwezi gwamwenda, kurhenga lula lusiku enju ya Nahano yarhondraga; muyilole bwinja! 19 Halichiriri emburho, omutini omukomananga n'omuzeituni, ntacho chayere. Aliko kurheng'ololusiku lwazene nabagisha.20Omwazi gwanahano gwagerera Hagayi obwakabiri, omulusiku lwa makumyabiri na kane lw'omwezi, n'okuderha: 21Obwire Zorobabaer, Ngovoroneri w'e Yuda, n'okuderha: Nadirhimany'empingu n'egulu; 22 Nahindamul'echichumbi ch'amami, na bihy'emisi y'amami gabantu abantu boshi, nakub'emituga y'entambala na bayi shona mo boshi; Efarisi n'abazishona boshi nabayirha, muguma oku ngorho yowabo.Kurheng'olo lusiku, Nahano w'enfola miherho aderhere, njana na kurhola, Zorobabeli, mwene Shealtiyeli, mukozi wani, aderhere Nahano, n'okukujira nka chiziriko chiguma, bulala na kulondolaga, aderhere Nahano w'enfola miherho.

Zechariah

Chapter 1

1Mwezi gwa kali munane, mwaka gwa kabiri gwa Dario, omwazi gwa Nahano gua gerera zakaria, mwene Berekia, mwene Ido, mulebi, gwaderha : 2Nahano agayisizwe bwenene enyanya wa bayisho. 3Oba bwire ntya : Nahano aderhere w'enfola miherho ntya : Mungalukir'emwani, aderhere Nahano w'enfola miherho, nani nabagalukira, aderhere Nahano w'enfola miherho.4Murhabaga nka bayisho, bakazagilakirwa n'abalebi barhanzi, n'oku derha : Ntya ku Nahano w'enfola miherho aderhere : Mulek'enjira zenyu zibi, n'ebijiro byenyu bibi ! Aliko murhanayunvaga, murhana nyubahaga, aderhere Nahano. 5Bayisho, bali ngahe ? N'abalebi bakalamire esiku n'amango? 6Che chirhumir'emyazi yani n'oburhegesi nahag'abakozi bani, abalebi, birhagereraga bayisho ? Bahindamuka, n'oku derha : Nahano w'enfola miherho arhujirire nka kul'ajiraga enjira zerhu n'biiro byerhu.7Omu siku makumyabiri nene za mwezi gw'ekumi na muguma, guli mwezi gwa Sebati, mwaka gwa kabiri gwa Dario, omwazi gwa Nahano gwa gerera Zakaria, mugala wa Berekia, mugala wa Ido, mulebi, gwa derha : 8Nali bwene budufu, na talaga; muntu muguma ashona oku farsi ndukula, n'oku yimanga ahagarhi k'emirhi omu chijuchu, haliri enyuma zage e farasi zi dukula, bibala bibala, nez'omweru. 9Na maderha : Zande ezi farasi, muchunguzi wani ? Na malayika walemaga waderha nani ambwira : Na kuyereka ziri zande ezi farasi.10Omuntu wali yimangire haguma n'emirhi arhol'omwazi aderha : Ezila zi Nahano arhuma mpu zi lambagir'egulu. 11N'oku derha na malayika wa Nahano, ola wali yimangire omu mirhi, n'kunmubwira : Rhwalambagir'egulu, na talaga, egulu lyoshi ilya humuka na nta lwamo.12Na ntyo malayika wa Nahano arhol'omwazi aderha : Nahano w'enfola mihero, kuger'amango chi arhakababalira e Yerusalema n'ebizungu bye Yuda, enyanya wabyo obw'ogayire kurhenga miaka makumi gali mushanvu ? 13Nahano ashuza n'emyazi minja n'emyazi y'oku rhuliriza, na malayika walemaga waderha haguma nani.14Na malayika walemaga wa derha haguma nani ambwira : Yama, n'oku derha : Ntya kwa derhere Nahano w'enfola miherho : Nyunywiriz'obongwa bunene enyanya ya Yerusalema n'enyanya wa Sayuni, 15n'oku gwarha n'okuburhe bunene enyanya w'embaga z'obuchibone; bulala na kagayire hityu, aliko bayushwir'oku bubi.16Che chirhumire Nahano aderha ntya : Na galukira Yerusalema haguma n'obubabale; n'enju yani ya yumbakwa, n'olukoba lwa lambulwa oku yerusalema. 17Muyame buhyahya, na derhere : ntyo ku nahano w'enfola miherho aderhere : Ebizungu byani nji bya shubiba n'ebintu oku bunene nahano nja shubi rhuliriza Sayuni, nja shubi chishoga Yerusaema.18Nalambwir'amesho na nabona, na talaga, haliri mahembi mane. 19Na bwira malayika walemaga wa derha nani : Gano mahembi bye bichi ? Naye ambwira : G'amahembi ga shandulaga Yuda, Israeli na Yerusalema.20Nahano anyereka bachuzi bane. 21Na derha : Bichi bayinjiri jira ? Naye aderha : Gagol'amahembi gashandulaga Yuda, chiro na ntacho cha kuyumus'erhwe; nabo bachuzi bayinjiga kubayubahis, n'okucha ago mahembi g'embaga bayumusag'ehembi enyanya w'echihugo cha Yuda, mpu yibalibisy'abalamamo.
Chapter 2

1Na yinamula amesho, na nabona, na talaga, haliri omuntu waliherh'omuu fune olukoba lw'okulenga. 2Na derha : Ngahe waja ? Naye ambwira : Naji lenga Yerusalema, mpu ndole obugale n'obule buli bungana gurhe.3Na talaga, malayika wa derhaga haguma nani ashegera, n'owindi malayika amuyinjir'omu mbuganiro yage. 4Amu bwira : Libirha, obwire oyu musole w'omuntu, n'oku derha : Yerusalema nji chaba chizungu chi chingwirwe, enyanya w'abantu banene n'enyama nji zaba omu kagarhi kacho; 5Nji naba wage, aderhere Nahano, echirimi ch'omuliro eburhambi, nji na naba bukuzwe bwage omu kagarhi kage.6Mulibirhe, mulibirhe omu chihugo ch'owa kulyama kw'ezuma ! Aderhere Nahano. Bulala nji na bashandaza omu mpusi ene z'empingu, aderhere Nahano. Ochi chungule, Sayuni, woyo welama emw'omunyere we Babeli !8Bulala ntyo kwa derhere Nahano w'enfola miherho : Enyuma zebyo, nji hayinja obukuzwe ! Antumaga oku bukoo bwa banyegaga; bulala owa bahumako anahuma oku ngohye z'elisho lyage. 9Lolaga, na makula oku bukoo bwani enyanya zabo, nabo baba biryo bya balala babakolerga; Nji mwamenya oku Nahano w'enfola miherho ye wa ntuma.10Band'empundu y'obushagaluke n'oku chisimisa, munyere we Sayuni ! Bulala lolaga, na yinjire, nji nana lama omu kagarhi kawe, aderhere Nahano. Buno bunene nji bwachiheba ku Nahano mwago mango, n'okuba bantu bani; nji na lama omu kagarhi kawe, nji wanamenya oku Nahano w'enfola miherho antumire emunda oli.12Nahano njaba na Yuda nka chigabi chage omu gulu lichesibwa, nja shubi chishoga Yerusalema. 13N'emibiri yoshi ezigire emanga mbere ga Nahano ! Bulala azukire ahab'alamire hachesibwa.
Chapter 3

1Anyereka Yoshuwa, mudahwa mukulu, ayi mangire emalangambere ga malayika wa Nahano, na Lyangombe aliri oku malyo mpw'amukomere. 2Nahano abwira Lyangombe : Nahano aku kome, Lyangombe ! Nahano akukome, olala wa chishogaga Yerusalema ! Arhali ntyo ye kinga lya kulwaga omu muliro ? 3Na Yoshuwa aliyambere emyambalo ezingire, n'oku yimanga emalangambere ga malayika.4Malayika, arhol'omwazi, abwira abaliri emalangambere gage : Mu mukule emyambalo ezingire ! Ashubi bwira Yoshuwa, na makukula obui bwawe, na kuyambis'emishangi y'obuhya. 5Na maderha : Muhebe oku rhwe lyage echitambara chikwirire ! Nabo bamuheba echitambara chi kwirire okwirhwe lyage, n'oku muyambis'emishangi. Malayika wa Nahano aliri ahola.6Malayika wa Nahano aha Yoshuwa obo buhamiriza. 7Ntya kwa derhe Nahano w'enfola miherho : Eyi wa kalambagira omu njira zani n'eyi wa kalanga amarhegekogani, nji wachir'enju yani olubanja nji wanalanga enunda z'enju yani, njina kuha obulenga njira kulush'abantu bali hano.8Jaga wayunva, Yoshuwa, mudahwa mukulu, woyo n'abakozi bayikere emalangambere gawe ! Bulala bab'abantu njibakolera echimenyiso. Lolaga, njinalerha omukozi wani, erhambi. 9Bulala lolaga, ku balala bali b'ebale na heba emalangambere ga Yoshuwa, haba mesho mushanvu kwelyo bale liguma; lolaga, njina yandika nyenine ebikwanene oku yandika, aderhere Nahano w'enfola miherho; njina kula obubi bwecho chihgo, oku lusiku luguma.10Mw'olo lusiku, aderhere Nahano w'enfola miherho, nji mwaha magalana baguma oku bandi eshishi w'omuzabibu n'eeshishi w'omutini.
Chapter 4

1Malayika wa derhaga nani ayinja, n'oku chula nka muntu wa chulwa omuro. 2Ambwira : Bichi wa bwene ? Na shuza : Na lolere, na talaga, hali echinara che horo, kuhanikirwe echintu china gwerhe mataara mushanvu gali oku busossoro bw'echinara; 3na hafu naye hali mizeituni ebiri, muguma oku malyo gelyo bakuli, n'ogundi oku malembe.4Na shubi rhol'omwazi, na derha na malayika wa derhaga nani : Bintu bichi ebi; Nahano wani ? 5Malayika wa derhaga nani ambwira : Orhenji bye bintu bichi ? Na derha : Nanga, Nahano wani.6Ashubiriza n'oku mbwira : Hano gw'omwazi gwa Nahano abwirire Zorobabeli : Arhali oku buhashe changa oku misi, alio kugerera Muka wani, aderhere Nahano w'enfola miherho. 7Olinde, ntondo nene, emalangambere ga Zorobabeli ? Njiwa jirwa chibuga. Njaheba ebale lirhanzi omu kagarhi kw'olwamo : Lukogo, lukogo oku yewe !8Omwazi gwa Nahano gwa ngerera, mweyi myazi : 9Efune za Zorobabeli za jirire eyi nju, n'ezo fune nji za yibumba; nji wanamenya oku Nahano w'enfola miherho ye wantumaga emund'oli. 10Bulala abakazagi bonerera olusiku abarhagwerhe ntege bakazagi rhondera nji bashagaluka omu kubona omulengo omu fune za Zorobabeli. Ogo mushanvu ga mesho ga Nahano, ga zunguluk'egulu. 11Na rhol'omwazi na mubwira : Eyi mizeituni ebiri bye bichi, oku malyo g'echinara n'oku malembe gacho ?12Na shubi rhol'omwazi obwa kabiri, nana mubwira : Aga marhabi mabiri gw'omuzeituni bye bichi, eri hofu n'eyi mibira y'e horo enageza e horo ? 13Anshuza : Orhana yinji k'oku biderhere ? Na derha : Nahano Nanga, Nahano wani.14Ana derha : Abo babashigwa ba biri baba bayimangir'emalangambere ga Nahano w'egulu lyoshi.
Chapter 5

1Na shubi lambul'amesho buhyahya na nalola, na talaga, haliri echitamabara chili chabalala. 2Ambwira : Bichi wa bwene ? Na shuza : Na bwene echitambara chiri chabalala; chiherhe maboko makumyabiri obule, na maboko ekumi obugali.3Ana mbwira : Bw'omuhanya bwashandala oku chihugo choshi; Bulala oku yewe ngasi chishambo nji chalibiswa hano, n'oku yewe ngasi ochigasha nj'alibiswa hano. 4Njina yihana, aderhere Nahano w'enfola miherho, mpu yaja omunju y'echishambo n'omuntu y'ola ochigasha obubeshi oku zino lyani, mpu ya jira aho hantu hage h'okulama, mpu ya yosaho oku shaali n'amabale.5Malayika waderhaga haguma nani ashegera, n'oku mbwira : Yina mul'amesho, n'oku lola bichi bya rhengaho. 6Na shuza : Byebi chibi ? Naye aderha : Eyi eri efa erhengereho. Ashubiderha : Buli bubi bwabo omu chihugo choshi. 7Na lolaga, echilundo ch'etalanta ye risasi ya yumanga omu hanaliri omukazi oyikere omu kagarhi k'efa.8Aderha:buli bubi n'oku mushegez'omu efa,n'oku mukabula enyanya w'obunu bw'echilundo che risasi. 9Na yinamul'amasu n'okulola, na talaga, bakazi ba biri babonekana. Omuhusi gwalegamaga gwa husa omu byubi byabo; baliherhe ebyubi nka byubi bya Korongo. Bakul'efa ahakagarhi k'egulu n'empingu.10Na bwira malayika walemaga waderha haguma nani : Ngahe baheka efa ? 11Anshuza : Baji yi yumbakir'enju omu chihugo che sinari; n'amango yaba ya mabumba, nji banayiheb'omu hantu hayo.
Chapter 6

1Na shubi yinamul'amasu buhyahya n'okulola, na talaga , mitug'enne y'entambala ya rheng'ahagarhi ka ntondo ebiri; nezo ntondo za liri ntondo z'eshaba. 2Omu mutuga gurhanzi mwaliri efarasi zidukula, omu ya kabiri mwaliri efarasi z'omkara, 3omu ya kasharhu efarasi z'amweru, ne ya kane efarasi y'ebibala bibala, by'omu duku. 4Na rhol'omwazi na bwira malayika walemaga waderha haguma nani : By'ebichi, Nahamwerhu ?5Malayika ambwira : Eyo y'emihusi enne y'empingu, erhengere ahantu yaliri emalangambere ga Nahamwerhu w'egulu lyoshi. 6Efarasi z'omukara zaliri omu mutuga gw'entambala gwa chiyerekez'ewa chihugo z'obulyamiro bw'ezuba, nez'omweru za gend'enyuma we zabo; ez'ebibala bibala zaj'ewa chihugo ch'eshishi.7Ez'omuduku z'ahuluka n'oku huna zigende kulambagir'omu gulu. Malayika azi bwira : Mugende, mulambagir'omu gulu ! Nazo za lambagir'omu gulu. 8Ampanagala, n'oku mbwira : Lolaga, abaj'ewa chihugo ch'obulyamiro w'ezuba bamarhuliriz'oburhe bwani oku chihugo ch'obulyamiro bw'ezuba.9Omwazi gwa Nahano gwa ngerera, n'oku mbwira : 10Nji wahabwa eshokano z'ababunganga, Heldai, Tobia na Yedaya, na nawe nji wagenda wenyine olo lusiku, nji waja omunju ya Yosia, mugala wa Sefania, aha wagereraga omu kurhenga e Babeli. 11Nji warhol'efranga n'e horo, n'oku rhwe lya Yoshuwa, mugala wa Yozadaki, mukulu wa badahwa.12Nji wana mu bwira : Ntya ku Nahano w'enfola miherho aderhere : Lolaga omuntu muguma, ey'ezino lyage y'erhabi, nji lyamerera omu hantu halyo, n'oku yumbaka enju ya Nahano. 13Nja yumbaka enju ya Nahano; njaba aherhe ebimenyiso by'oburhwali; njana yikala n'okurhambul'oku ntebe yage, njaba mudahwa oku ntebe yage, n'obuguma bushinganyenye nji bwarhambula omuntu n'owabo.14Amashungwe nji gaba ga Helemu, Tobia na Yedaya, n'kou Heni, mugala wa Sofonia, echimenyiso omunju ya Nahano. 15Aba chihekere hale nji bayinja n'oku kola omunju ya Nahano; n'oku njimwamenya oku Nahano w'enfola miherho ye wantumaga emunda muli . Ebyo nji byagera, akaba mwakayunv'omulenge gwa Nahano, Nyamuzinda wenyu.
Chapter 7

1Omu mwaka gwa kane gwa mwami Dario, omwazi gwa Nahano gwa gerera Zakaria, olusiku lwa kane lw'omwezi gwa mwenda, guli mwezi gwa Kisleu. 2Bagala banarhumire e Beteli Sarezeri na Regemu - Meleki haguma n'abantu babo mpu baji huna Nahano, 3n'oku jibwira abadahwa bw'omunju ya Nahano w'enfola miherho n'ow'abalebi : Indake omu mwezi gwa karhano n'oku chibisha hale, nk'oku na kazagi jira omu miaka yoshi ?4Omwazi gwa Nahano w'enfola miherho gwa ngerera, gwa mbwira : 5Obwire abantu boshi bw'omu chihugo n'oku badahwa : Amango mwahunaga n'okurhalya n'okulaka omu mwezi gwa karhano n'ogwa mushanvu, na kurhenga miaka makumi gali mushanvu, k'enyanya wani yi mwahunaga buzira kulya ? 6N'amango muli mwalya n'okunywa, kamurha chiliraga n'oku chinywera ? 7ka murhayinji emyazi ya derhwaga na Nahano kugerer'abalebi ba burhanzi, amango yerusalema mwaliri abantu n'okuba n'omurhula haguma n'ebizungu byali muli eburhambi, n'eshishi n'olubanda byaliri mw'abantu ?8Omwazi gwa Nahano gwa gerera Zakaria, n'oku derha : 9Ntya kwa derheraga Nahano w'enfola miherho : Mujir'okuli kushinganene, n'okuba ngasi muntu n'owabo n'obwinja n'obonjo. 10Murharhindibulag'omukana n'efubi; omuhisi n'omukene, na ntakurhimanya obubi omu mirhima yenyu omuntu oku wabo.11Aliko balahira oku yunva, bahindamukil'echirhugo, n'okufuk'amarhwiri gabo mpu garhayunvaga. 12Bajir'emirhima yabo mizibu nka almasi, mpu y'erhayunvag'erhegeko n'emyazi Nahano w'enfola miherho lonzeze oku babwira kugerera Muka wage, kugerer'abalebi barhanzi. Na ntyo ku Nahano w'enfola miherho nj'akaliha kugerera oburhe bunene.13Amango ahamagala, barhayunvaga : Na ntyo nani ntaka bayunva, amango bahamagalaga, aderhere Nahano w'enfola miherho. Na bashandez'omu bukoo boshi barhaliyinji; echihugo chayorha bushugunu enyuma zabo, harhanaliri ow'okugenda changw'oku yinja; n'oku chihugo chalikwirire bachijira mpinga.
Chapter 8

1Omwazi gwa Nahano w'enfola miherho gwa yunvikana, gwa derha : 2Na ntya ku Nahano aderhere : Mperhe bwongwa bunene oku Sayuni, na ngwerhe enyanya wage burhe bunene. 3Na ntya ku Nahano aderhere : Na magalukira Sayuni, n'okulonza oku jilama omu kagarhi k'e Yerusalema. Yerusalema nji chabamagalwa chizungu chishinganyanya, n'entondo echesibwe.4Na ntya aderhere Nahano w'enfola miherho : Abashaja n'abakazi b'emiaka nji nayikala kandi omu miharuro ye Yerusalema, ngasi muntu akarhi omu fune, enyanya y'oluganjo lunene lw'esiku zabo. 5Emiharuro y'echizungu nji ya bumba misole y'abanyere, bali basharhir'omu miharuro.6Na ntya aderhere Nahano w'enfola miherho : Akaba echintu chakaba chakasomeza oku mesho g'abayorhaga b'abantu mwezo siku, nji chasomeza oku mesho gani ? Aderhare Nahano w'enfola miherho. 7Na ntya aderhre Nahno w'enfola miherho : Talaga, namaku'olubaga lwani omu chihugo ch'obulyamiro bw'ezuba n'omu chihugo ch'okulyama kw'ezuba. 8Njina balerha, nabo nji balama omu kagarhi k'e Yerusalema; nji baba lubaga lwani, nani njinaba Nyamuzinda wabo haguma n'okuli n'obushinganyanya.9Na ntya aderhere Nahano w'enfola miherho : Muheb'emisi omu maboko genyu, mwabo mwayunvirhe zene eyimyazi y'obunu bw'abalebi babonekene omu kashanji enju ya Nahano w'enfola miherho ya rhonderaga, ahantu aka - Nyamuzinda kaka yumbakirwe. 10Bulala embere zaka kashanji, akasi ka mwene muntu karhaka habirwe luhembo, n'oluhembo lw'enyama lwa liri busha; Harhanaliri murhula oku bakayinjire n'oku bw'okurhenga, enyanya y'omushombanyi, na nalik'abantu boshi bonyine oku bonyine.11Na ntyo ntachiri oku bayorhaga bw'olo lubaga nk'oku naliri omu kashanji kamir, aderhere Nahano w'enfola miherho. 12Bulal'emburho nji za gendekera, omuzabibu nji gwayas'emburho, n'edaho nji lya yez'emyaka, n'empingu nji za rhum'olume; njina simisa abo bayorhaga bw'olo lubaga n'ebi bintu byoshi.13konoko mwaliri mwakomerwe omu bukoo, nju ya Yuda na nju ya Israeli, konoko njina bachungula, n'okuba migisho. Murhayubahaga, n'amaboko genyu gabe n'emisi ! 14Bulala ntya kwa derhere Nahano w'enfola miherho : Nk'oku nabaga n'entimanyo z'oku bajirir'amabi amango bayisho bangayisa, aderhere Nahano w'enfola miherho, ntana shalamaga, 15ntya na magaluk'enyuma n'oku jirir'ezo sikuamenja enyanya ya Yerusalema n'oku nju ya Yuda. Murhayubahaga !16Tlaga ebi mukwanene mujire : Ngasi muntu abwir'owabo okuli ; much'olubanja omu nyunvi zenyu oku shinganyenye kw'okuli n'okulonz'omurhula; 17Ntyaye omu murhima gwage orhimanyag'amabi oku wabo, na nta kusima oku chigasha kw'oku besha, bulal'ebyo bintu byoshi bingaya, aderhere Nahano.18Omwazi gwa Nahano w'enfola miherho gwa ngerera, n'oku mbwira : 19Ntya derhere Nahano w'enfola miherho : Amahuno gw'oku chishalisa kwa mwezi gwa kane, amahuna gw'oku chishalisa kwa mwezi gwa karhano, amahuno gw'oku chishalisa kwa mwezi gwa mushanvu n'amahuno gw'oku chishalisa kwa mwezi gw'ekumi nji byahindamuka oku nju ya yuda omu siku z'obushagaluke n'omushingo, n'oku siku zikulu z'obushagaluke. Aliko musim'okuli n'omurhula.20Ntya ku Nahano w'enfola miherho aderhere : Nji hashubi yinja mbaga zinene n'abantu bw'omu luganjo lunene lw'ebizungu. 21Abantu bw'omu chizungu nji baja olundi lunda, n'oku derha : Rhugende rhuhune Nahano n'okulonza Nahano w'enfola miherho ! Nerhu nji rhwagenda ! 22N'abantu banene n'aba bukoo bunene nji bayinja kulonza Nahano w'enfola miherho eYerusalema n'oku huna Nahano.23Ntya kwa derhere Nahano w'enfola miherho : Mwezo siku, bantu e kumi b'endimi z'obukoo boshi nji bagwarhir'omuyahudi oku chishumiro ch'omwambalo gwage, n'oku derha : Rhwagenda haguma nawe, bulala rhwayunvirhe oku Nyamuzinda aba haguma nawe.
Chapter 9

1Amafululo, mwazi gwa Nahano oku chihugo cha Hadraki; n'okuyimangir'e Damasiki, bulala elisho lua Nahano liba oku bantu nka oku bukoo boshi bwe Israeli; 2Gwayimangira kandi oku Hamati, oku lubibi lw'e Damasiki, oku Tiro ne Sidona, chiro akaba obwirhonzi bwage boshi.3Tiro y'achiyumbakira ahantu h'oku chibisha; chalunda efranga nka kachulo, n'e horo nka bishoho omu miharuro. 4Talaga, Nahamwerhu nj'abanyega obugale, nja yerekana dubaduba obuhahse bwage omu nyanja nkulu, nji bwanayoswa n'oku muliro.5Askeloni nja mubona, nja naba n'obuba; Gaza naye,nja gwarhwa n'omusisis gunene; Ekroni naye, bulala omunihiro gwage nji gwaba gwa bihizwe. Mwami nja herera omu Gaza, na Askeloni arhakachiba mw'abantu. 6Omuhisi nja lama omu Asidodi, njina shurha obuchibone bwa Bafilistini. 7Nji nakula eshagama omu bunu bwage, n'obubi omu menyo gage; Naye ntyo nja bera wa Nyamuzinda werhu; njaba nka mukulu omu Yuda, na Ekuroni njaba nka Bayebusi.8Nji nalama eburhambi bw'enju yani mpu lange enyanya w'enfola miherho, enyanya w'abagenda n'abayinja, n'omurhindibuzi arhakachigera hofu nabo; Bualala bunola amesho gani gali ga mulolako .9Obe n'obushagaluke, munyere w'e Sayuni ! Obande empundu z'obisime, munyere w'e Yerusalema ! Lolaga mwami wawe waja emwawe; ali mushinganyanya na muchunguke, ali murhonzi n'okushona oku Punda, oku Punda, omwana gwe Punda. 10Njinabihya emituga y'entambala ya Efrahimu, n'efarasi z'eYerusalema; n'emishambi y'entambala nji ya nyegwa. Nja yalagalaza omurhula oku mbaga zoshi, n'okurhambula enyanja nkulu n'enyindi, kurhengerera olwinji lukulu kugera obuzinda bw'egulu.11N'oku woyo, enyanya w'endagano yawe efundikirwe oku shagama, njina shwekula abashwekwe bawe boshi bali omu biriba birhagwerhe menji. 12Hindamukira ahantu h'oku chibisha, bashwekwa bayunjwire munihiro ! Zene kandi na derhere, njina kujira kabira. 13Bulala na machikunjira Yuda nka mungere, na mayambala Efrahimu nka mungere, njina nabarhula abana bawe, e Sayuni, enyanya wabana bawe, ee Yunani ! Njina kujira ntyo n'engorho y'omuntu w'obuhashe.14Nahano njabonekana enyanya zabo, n'omushambi gwage nji gwagenda nka lwenge; Nahamwerhu, Nahano, njabanda omu mushekera, n'oku lambagira omu muhusi gwa hagarhi. 15Nahano w'enfola miherho nj'abalanga; nji babihya, nji bahima amabale g'omuzareti; nji banywa, nji bajira olwamo nka lwa divayi, nji babumba nka gopo, nka burhambi bw'olurhamba.16Nahano, Nyamuzinda wage, njaba chungula olo lusiku, nka buso bw'abantu bage; bulala bali mabale gw'obugale, nji galangashana omu chihugo chage. 17Aha ! Munihiro guchi enyanya zabo ! Bwinja buchi ! Obugale nji bwakuza emisole y'abalume, n'edivayi lihyahya n'abanyere.
Chapter 10

1Muhune Nahano envula, envula y'amango garhali gayo ! Nahano njahana omuliro, nja nabarhumira envula oku bunene, njanaha ngasi muguma ebirhi omushwa lyage. 2Bulala Terafi bajira emyazi erhagwerhe kamaro, abafumu balabere obubeshi, ebilorho bya beshere n'oku rhuliriza oku busha. che chirhumire baherere nka buso, ziri zihanya bulala zirhagwere mungere.3Oburhe bwani buli enyanya wa bangere, njina hana emishakalume; Bulala Nahano w'enfola miherho arhangula obuso bwage, enju ya Yuda, njana yi jira nka farasi yage y'obukuzwe omu ntambala.4Omu yewe nji mwarhenga ebale y'oku lubibi, n'omu yewe omusumari, n'omu yewe omushambi gw'entmbala; Omu yewe nji mwarhenga abakulu baguma. 5Nji baba nka ntwali ziri omu ntambala y'ebishoho omu ngarha; nji balwa, bulala Nahano ali haguma nabo; na balala nji bashona oku farasi nji bashukirwa n'eshonyi.6Nji naha enju ya Yuda emisi, nji naleka enju ya Yusufu, njina shubi balerha, bulala mperhe obubabale okubo, nji banashubiba nka ntanalibakabwire; Bulala ndi Nahano, Nyamuzinda wabo, njina nabayunva. 7Efrahimu njaba nka ntwali; omurhima gwage nji gwaba n'obushagaluke buli nka bwa divayi; abana babo nji babona n'okuba omu bushagaluke, omurhima gwage nji gushagaluke omu Nahano.8Njina bahamagala n'oku baheba haguma, bulala na bagulire, n'okushubi bayushula nka kuyushukaga. 9Njina bashandaza omu bantu, na hale nji banyibuka; nji balama haguma n'abana babo, n'okushubi galuka. 10Njina shubi baheka omu chihugo che Misiri, n'oku shubi bagusha omu Asuria; Njina shubi bagalula omu chihugo che Gileadi n'omu Lebanoni, n'echibuga chirhakaba yenera.11Nja gera omu nyanja nkulu y'oburhindibuke, nja shurha emirhambi y'enyanja nkulu, n'obunene boshi bw'olwinji luzibuzibu nji lwayuma; obuchibune ch'omu Asuriya nji chahwa, na karhik'e Misiri nji kahera. 12Njina baha emisi kugerera Nahano, nji banalambagirira oku zino lyage, aderhere Nahano.
Chapter 11

1Lebanoni, chingula enyunvi zawe, n'omuliro guyose emierezi yawe ! 2Lakaga, muberoshi, bulala omwerezi gwarhogere, eyameraga ya bihizwe ! Mulake, miyalo ye Basani, bulala olubaga lurhajibwamo lwanahindamwirwe ! 3Abangere yibabanda endulu z'oburhindibuke, bulala obukuzwe bwabo bwabihizwe; abana b'entale yi balunduma, bulala obuchibone bwe Yorodani bwabihire.4Ntyo Nahano aderhere, Lulema wani : Lisa ebibuzi birheganyizwe oku baga ! 5Balala bazigula bazibaga buzira lubanja; Agishwe Nahano, bulala na chigazize ! N'abangere bazo barhazibikaga. 6Bulala ntachiherhe bonjo oku bantu balama omu chihugo, aderhere Nahano; Na talaga, na hana abantu omu maboko ga mwami wabo; nji babihya echihugo, na ntaye njina kula omu maboko gabo.7Na ntyo njina yorha nalisa ebibuzi birheganyize ebago, chiro na chilala chibihire omu buso. Narholere rhurhi rhubiri : Nahamagala kaguma lukogo, na hamagala akandi buguma. Na nagendekera na lisa ebibuzi. 8Na yirha bangere basharhu oku mwezi; omurhima gwani gurhaliherhe bubabale okuye, n'omurhima gwage naye gurhali nsimire. 9Nana derhera : Ntakana chibalisa ! Eyafa efe, n'eyalisa elise, ne ya kayorha ya bihya ezabo oku zabo !10Na rhola akarhi kani kw'olukogo, na kagonya, enyanya y'okuvuna echihango chani na jira haguma n'abantu boshi. 11Chahweraho kurhenga olo lusiku; n'ebibuzi bihanya biliyaburwe nani, byamenya ntyo ku gwaliri mwazi gwa Nahano. 12Na mubwira : Akaba obwene kuli kwinja, ompe oluhembo lwani; na kaba, orhaluhana. Na nji balenga oluhembo lwani bichia makumi masharhu by'efranga.13Nahano ambwira : Kabula byo emwa mulenga byuma, eyi ngulo nyinja elala bante ganyizizaga ! Na narhola ebyo bichira makumi masharhu by'efranga, na nazikabula omunju ya Nahano, enyanya ya mulenga byuma. 14Na shubi gonya akarhi kani kakabiri kw'obuguma, enyanya y'okumala obuguma bwa Yuda na Israeli.15Nahano ambwira : Rhola kandi ebintu by'omungere muhwinja ! 16Bulala talaga, njina shubi fuula omu chihugo omungere muguma orhakashasha ebibuzi ali alisa; arhakana jilonza bilala bichiri by'amisole, arhakabuka ebivunikire, arhakana lisa ebigumaguma, aliko njalya eminyofu y'ebihimbire, n'oku bibera kuhika oku binogosho byazo.17Buhanya oku mungere mububi, oleka ebibuzi byage ! Engorho nji yaba oku kuboko kwage n'oku lisho lyage ly'amalyo ! N'okuboko kwage nji kuhunze, n'elisho ly'amalyo nji lihume !
Chapter 12

1Amafululo, omwazi gwa Nahano oku Israeli. Ntya kwa derhere Nahano, waluzaga empingu n'oku egulu, n'owa jiraga omuka gw'omuntu omu yewe : 2Lolaga, njina jira Yerusalema gopo ly'okudunga- dunga oku bantu boshi ba ngasi lubaga lw'eburhambi, n'oku kandi enyanya wa Yuda omu bukulu bw'e Yerusalema. 3Lolaga, njina jira Yerusalema bale lizidorhere enyanya w'abantu boshi; boshi nji balibarhula nji bafa; N'embaga zoshi z'egulu nji zaba haguma zoshi enyanya wage.4Mw'olo lusiku, aderhre Nahano, njina shurha ngasi farasi oku somezwa, n'oku sweka boshi nji bazishonako; Aliko nji naba n'amesho gachingukire oku nju ya Yuda, amango njina shurha oku hurha efarasi zoshi z'abantu. 5Abakulu be yuda nji baderha omu murhima gwabo: Abantu balama omu Yerusalema bowe y'emisi yerhu, kugerera Nahano w'enfola miherho, Lulema wabo.6Mw'olo lusiku, njina jira abakuklu ba Bayuda nka chungu ch'omuliro omu shali, nka lwenge lukolerere omu birhi; nji lwa yosa okulyo n'oku lembe kw'abantu boshi bali eburhambi, na Yerusalema nj'abera ahntu hage, e Yerusalema.7Nahano nja chungula burhanzi amahema ga Yuda, n'oku buzinda obukuzwe bw'enju ya Daudi, obukuzwe bw'abantu bw'omu Yerusalema burhaka yimanga enyanya wa Yuda. 8Ago mango,Nahano njalang'abantu bw'omu Yerusalema, n'abarhaherh'entege omubo nji baba mw'olo lusiku nka Daudi; Enju ya Daudi nji yaba nka Nyamuzinda, nka malayika wa Nahano embere zabo. 9Ago mango, njina chihangana oku shandula embaga zoshi nji za yinja enyanya wa Yerusalema.10Na ntyo njinaheba oku nju ya Daudi n'oku bantu beYerusalema omuka gw'olukogo n'amahuno, nji banahindamikira emunda ndi, n'olala bayosaga, nji balakira emundali nka kulakira omwana w'echusha, nji balaka bwenene emundali nka balakira omwana w'olubere. 11Ago mango, emishibo nji yabanene omu Yerusalema, nka mishibo ya Hadadi Rimoni omu lubanda lwe Megido.12Echihugo nji chaba omu mishibo, ngasi lubaga bwage : Olubaga lw'omunju ya Daudi bwage, n'abakazi bwabo; Olubaga lw'omunju ya Natana bwago, n'abakazi bwabo; 13Olubaga lw'omunju ya Lawi bwabo, n'abakazi bwabo; Olubaga lw'omunju ya Simeyi bwabo, n'abakazi bwabo; 14Ezindi mbaga zoshi , ngasi lubaga bwage ,n'abakazi bwabo .
Chapter 13

1Ago mango, shoko nguma nji yaboneka enyanya w'enju ya Daudi n'abantu beYerusalema, enyanya w'echaha n'enyanya w'ezinga. 2Ago mango, aderhere Nahano w'enfola miherho, nji namala omu chihungo amazino gwoshi g'eshushanyo, mpu yinji barhaziyibukaga; Na ntyo njina na kula omu chihugo abalebi n'omuka guzingire.3Akaba hali owa kashubi leba, eshe na nina , bamuburhaga, bamubwire : Orhakalama, bulala yi wabesha oku zino lya Nahano ! N'eshe na nina, bamuburhaga, nji bamurhula amango nj'aleba.4Ago mango, abalebi nji baluluma enyanya w'ebilorho byabo amango baba balibaleba, na ntakuchiyambala echishuli ch'oboya mpu yibabesha. 5Ngasi muguma omubo nja derha : Ntali mulebi, ndi muhinzi, bulala bangula kurhenga obusole bwani. 6N'eyi bakamubaza : Ngahe ebi bihulu ogwerhe oku maboko gawe byarhengaga ? Anashuza : Omunju za balala bansimaga muna bikulaga.7Ngorho, yumuka oku mungere wani n'oku muntu oli wani ! Aderhere Nahano w'enfola miherho, shurha omungere, n'ebibuzi bishandale ! Na nji nahindamula okuboko kwani oku barhaherh'entege ( misi ).8Omu chihugo choshi, aderhere Nahano, bigabi bibiri bya kasharhu nju byayirhwa, n'oku hera, n'echindi chakasharhu nji chayorha. 9Njina heba echo cha kasharhu omu muliro, n'oku chikwiza nka kula bakwiza efranga,njina chikomya nka kukomya kw'e horo. Nj'ahuna oku zino lyani, njina namuyemera; Njina derhera : Bantu bani ! Nji banaderha : Nahano ye Nyamuzinda wani
Chapter 14

1Talaga, olusiku lwa Nahano lwagerere, n'ebyawe bakunyegaga nji byagabirwa omu kagarhi kawe. 2Njina gusha embaga zoshi enyanya w'okuyinja lwisa Yerusalema; Echizungu nji charholwa, enju njiza jibwamo, n'abakazi nji bagwarhwa; chigabi chiguma che chizungu nji bayorha barha kayirhwa omu chizungu.3Nahano njabonekana, njana lwisa ezo mbaga, nka kula alwaga olusiku lw'entambala. 4Amagulu gage nji gayimangira mw'olo lusiku oku ntondo ye Mizeituni, eba hofu ne Yerusalema, ewalunda lw'okulyama kw'ezuba; Entondo ye mizeituni nji ya berekera omu kagarhi, ewa bushoshokero bw'ezuba n'ewa kulyama kw'ezuba, n'oku chi jirira olubanda lunene : Chigabi chiguma ch'entondo nji chagana ewa lunda lw'enyanya, n'echindi chigabi eshishi.5Nji mwalibirhira na ntyo omu lubanda lwe wa ntondo zani, bulala olubanda lw'entondo nji lwashegerera kugera Aseli; Nji mwalibirha nk'abalibirhaga embere z'omusisi gw'egulu, amango ga Uzia, mwami we Yuda. Na Nahano, Nyamuzinda wani, nja yinja, n'abachesibwa bage boshi haguma naye.6Ago mango, harhakanaba mwengezi; nji haba emboho n'amenji g'amabale. 7Nji lwaba lusiku lurhali kuguma n'ezindi, lumenyikene na Nahano, na lurhakaba zuba changwa budufu; Aliko omu golo omwengezi nji gwabonekana. 8Ago mango, amenji ginja nji garhengera e Yerusalema, na chigabi chiguma nji chayandagalira ewa nyanja nkulu y'ewa bushoshokero bw'ezuba, echindi chana yandagalira ewa kulyama kw'ezuba; Nji kwaba ntyo omu mango g'echanda n'amango g'emboho.9Nahanonjaba mwami w'egulu lyoshi; ago mango, Nahano njaba yenyine Nahano, N'ezino lyage nji lyaba lyonyine zino. 10Echihugo choshi nji chaba nka lubanda, lwe Geba kuhika e Rimoni, eshishi we Yerusalema; Na Yerusalema nja gala n'okubera ahanaliri; Gurhengerera oku lunvi lwa Benjamina kuhika ahantu h'olunvi lwa burhanzi, kuhik'okw'olunvi lw'emirhambi, na kurhenga ewa munara gwa Hananeli kuhika oku mashinikiro ga mwami. 11Nji banalama omu yewe, na Nta chizira nji cha chiba; Yerusalema njaba n'omurhula.12Talaga olubanda Nahano nja shurhira mw'abantu boshi balwisaga Yerusalema : Omubiri gwage nji gwarhogera omu kubola nabo nji baba oku magulu gabo, amesho gabo nji garhogera omu kubolera omu mbonyi zabo, n'olulimi lwage nji lwarhogera omu kubolera omu bunu bwage. 13Ago mango, Nahano njalerha buhaka bunene omubo; Muguma nja gwarha okuboko kw'owindi, na nji bayimanz'okuboko baguma oku bandi.14Yuda naye njalwa omu Yerusalema, n'okulunda obugale bw'embaga zoshi z'eburhambi, ehoro, efranga, n'emyambalo oku bunene. 15Echihulu nji chaja oku farasi, oku nyumbu, oku ngamiya, oku punda, n'oku birhungano byoshi byakaba byaliri mwago marango : Echo chihulu nji chaba nka chindi.16Abo boshi nji byayorha omu mbaga zoshi zayinjaga lwisa Yerusalema bakazi zamuka ngasi mwaka mpu baharhamye mwami, Nahano w'enfola miherho, na mpu bakuze olusiku lukulu lwe vibanda. 17Eyi hakaba embaga z'egulu zirhazamukire e Yerusalema mpu ziji harhamya mwami, Nahano w'enfola miherho, envula erhakaba nyerako. 18Akaba olubaga lw'e Misiri lurhazamukire, akaba barhayinjire, envula erhakabanyerako; Nji bashurhwa n'echihulu chi Nahano nja shurha embaga zirha kazamuka mpu zijiharhamye olusiku lukulu lwe vibanda.19Nji bwaba buhane bw'e Misiri, buhane oku mbaga zoshi barhakazamuka mpu bajiharamya olusiku lukulu lwe vibanda.20Ago mango, nji byaandikwa oku mudende ye farasi : buchesibwa emwa Nahano ! Ne bidagasa omu nju ya Nahano nji byaba nka magopo emalangambere gw'olurhamba. 21Ngasi chidagasa e Yerusalema n'omu Yuda nji chaba cha Nahano w'enfola miherho; Balala boshi nji barhula entulo nji bayinja n'oku zokolesa enyanya w'okuyenda enyama; N'aharhakachiba barhimbuzi omu nju ya Nahano w'enfola miherho, ago mango.

Malachi

Chapter 1

1Kufunulirwa, kwa ba Israeli omwazi gwa Nahano kugerera Malaki. 2Nambasima mwabo, Nahano aderha. Nenyu mwa derha : Abarhusimire omu bichi ? Esau arhaliri mwene wabo Yakobo ? Nahano aderhere. Che charhumaga nasima Yakobo, 3na gaya Esau, na jira entondo zage buzira kuyera, n'akashambala kage na kaha banyambwe bw'omu mpinga.4Na nkaba Edomu aderhere : Rhwashandwirwe, rhwashubi yumbak'ahashandwirwe ! Intyo kuna Nahano w'enfola miherho aderhere : Bayumbake, nani nashandula, nji banabahamagala chihugo chabanya bukali, lubaga Nahano abagayire esiku zoshi. 5Amesho genyu nji gabona, nji mwana derha : Omukulu ye Nahano w'enyanya w'embibi ze Israeli!6Omwana akeng'eshe, n'omukozi akenge nahamwabo, ngahe obuba baherh'enyanya zani ? Nahano w'enfola miherho ababwirrire, abadahwa, mw'omu bonerera ezino lyani, munaderha : Omu bichi rhwabonerere mw'ezino lyawe ? 7Munarhul'oku lurhamba lwani ebilyo bibi, mwana derha : Omu bichi rhwakubihizyemo ? Omukuderha : Echibo cha Nahano chiri cha kubonererwa !8Amango mwarhulag'entulo y'enyama y'empurha, kurhali kubi ? Amango mwarhulag'envune changw'echirema, kurhali kubi ? Muyirhulire omurhegesi wenyu ! Aka kuyankirira bwinja, akushegera bwinja ? Nahano w'enfola miherho kwa derhere. 9Mujage mwahuna Nyamuzinda, mpu yaja arhuberh'obonjo ! Ebyo biyinjire enyanya wenyu : Njaj'abayankirira bwinja ? Nahano w'enfola miherho kwa derhere.10Nde mu mwabo nji mwa chingir'enyunvi, yimurha chanaga bwinja omuliro oku lurhamba lwani ? Ntaka nasimiswa n'enyu chiro, ku Nahano w'enfola miherho aderhere, n'entulo z'efune zenyu zirhakwirir'emunda ndi. 11Bulala kurhenga okushoshoka kw'ezuba kugera lilyame, ezino lyani liri likulu omu bukoo boshi, n'omu hantu hoshi banayosez'obuku omu kusimis'ezino lyani n'okulerha entulo zinja; bulala ezino lyani liri likulu omu bukoo bunene, Nahano w'enfola miherho aderhere. 12Aliko mwabo, mwabo munayibonerera, omu kuderha: Echibo cha Nahano chizingire, bula chiherh'ebilyo bibonererwe.13Munaderha : murhamo guchi ! N'oku habonerera, Nahano w'enfola miherho aderhere; Na ntyo munalerha ebya yibwaga, ebivunikire changw'ebirema, n'ezo z;entulo munajira ! Na kaziyemer'omu fune zenyu ? ku Nahano aderhere. 14Akagwe ola orhebekana ogwerhe omu buso bwage empanzi, n'oku jira echiragane, mpu arhulire Nahano echirhungano chibi ! Bulala nyono mba mwami mukulu, Nahano w'enfola miherho aderhere, n'ezino lyani liba liyubahirwe omu bukoo boshi.

Chapter 2

1Lero, mw'omu habirw'elyo rhegeko, mwe badahwa ! 2Akaba murhayunvirhe, akaba murhabirholere oku murhima okuhana obukuzwe oku zino lyani, kwa derhere Nahano w'enfola miherho, njina rhuma obuhanya mu mwabo, n'oku koma emigisho yenyu; nechi, njina yikoma, bulala murhabiherhe omu murhima.3Lolaga , njina bihya emburho zenyu, n'oku bakabula amazi omu malanga genyu, amazi g'emifu y'entulo zenyu, n'oku baheka haguma nayo. 4Nji mwamenya oku muna rhumiraga lila rhegeko, mpu y'echihango chani haguma na Lawi chigendekera, ku Nahano w'enfola miherho aderhere.5Echihugo chani haguma naye chali chihango ch'akalamo n'omurhula, china muhaga mpu ya nyubaha; aba n'obuba bwani, adirhimana emalangambere g'ezino lyani. 6Erhegeko ly'okuli lya liri omu bunu bwage, na nta bubi bwa bonekere oku bunu bwage, alambagiraga haguma nani omu murhula n'omu kuli, n'okuleka amabi g'abantu banene. 7Bulala obunu bw'omudahwa bu kwanene okulanga enyigirizo, n'oku bunu bwage kubahuna erhegeko, bulala mpu ntumwa ya Nahano w'enfola miherho.8Aliko mwabo, mw'omwa chikulaga omu njira, mwajirir'erhegeko nka y'enjira y'oku heza banene, mwabihiz'echihango cha Lawi, ku Nahano w'enfola miherho aderhere. 9Nani, njina bajira bakubonererwa n'oku bonekana oku mesho g'abantu boshi, bulala murhalangaga enjira zani, n'oku bonekana nk'abantu amango gw'oku shubulula erhegeko.10Rhurha jira darha muguma rhweshi ? Arhali Nyamuzinda muguma ye wa rhulemaga ? Chakarhuma rhwaba banya byaha omuntu n'owabo; omu kubihya echihango cha badarha ? 11Yuda achiyerekana mubi, n'obubi bwajirika e Israeli n'omu Yerusalemu; bulala Yuda abihyaga okuli kwa Nahano, echi Nahano alisimire, achiheba haguman'omunyere w'omuhisi wa lyangombe. 12Nahano nja lahira oyo muntu ojira ebyo, olala ojira amesho gw'oku yiriza n'okushuza, n'oku balahira omu mahema ga Yakobo, nja lahira n'olala nji wa yinja n'entulo emwa Nahano w'enfola miherho.13Mulole kandi ebi mujira : Muna shukira olurhamba lwa Nahano n'emiziga, n'okulaka haguma n'oburhindibuke, na nta kuchiyibuka entulo, na ntacho akachirhola ch'omu fune zenyu.14Nenyu mwana derha : Buno gurhe ?...Bulala Nahano aliri muhamiriza ahagarhi kawe n'omukazi w'omu busole bwawe, olala orhali muchesibwa emwage, nechi chiro akaba ali wawe na mukawe w'echiragane chawe. 15Ntacho chijirire ebyo, buzir'omurhima gwinja; muguma abijirire, enyanya wabichi ? Bulala alemag'ashonda eburha Nyamuzinda amulaganyaga. Ochilange bwinja enyanya wa Muka wawe, na ntaye nj'obage mugomi wa mukage w'obusole bwage ! 16Bulala nta sima okulekana, aderhere Nahano, Nyamuzinda we Israeli, n'olala oshukira obubi emyambalo yage, aderhere Nahano w'enfola miherho. Mulange bwinja emirhima yenyu na nta kuba bagomi !17Mwarhamisa Nahano n'emyazi yenyu, n'oku derha : Rhwamurhamisize na bichi ? Omu kuderha : Ngasi yeshi ojira amabi ali mwinja omu mesho ga Nahano, n'oyo ya sima bwinja ! Changwa : Ngahe Nyamuzinda w'okuli aba ?

Chapter 3

1Lolaga, njina rhuma entumwa yani; njaa kubula enjira embere zani. Na buzira kulegama njaja omu ka - Nyamuzinda Nahano mulonza; n'entumwa y'echiragane musimire, lolaga , ayinjire, aderhere Nahano w'enfola miherho. 2Nde nji walinga olusiku lw'oku yinja kwage ? Nde nji wayorha ayimangire amango gw'oku bonekana kwage ? Bulala njaba nka muliro gwa mulenga byuma, nka sabuni y'okufula. 3Nja yikala, n'oku kola n'oku kwiza efuranga, nja kwiza mwene Lawi, nja bakwiza kulala bakwiza e horo n'efuranga, n'oku zilerhera Nahano nka ntulo haguma n'okuli.4Intyo entulo ya Yuda n'e Yerusalemu nji yaba nyinja emwa Nahano, kuguma n'esiku zamira, kuguma n'emyaka ya gandi mango. 5Nji na bashegerera enyanya w'olubanja, njina na jira dubaduba omu kuhamiriza enyanya w'abafumu n'abahushi, enyanya wa balala bajira endahiro y'olulimi, enyanya wa bala baberana oluhembo lw'abahisi, abarhindibuz'omukana n'efubi, aba jirira abahisi amabi na nta kunyubaha, aderhere Nahano w'enfola miherho.6Bulala ndi Nahano, nta na hindamuka; nenyu, bana ba Yakobo, murhanalisirire. 7Kurhenga mira omu mango ga bayisho, mwa chiheba hale n'amarhegeko gani, murhamalangaga. Mungalukire, nani na bagalukira, aderhere Nahano w'enfola miherho. Nenyu mwa derha : Rhukugalukire omu bichi ?8Omuntu akarhebeka Nyamuzinda ? Bulala yi mwa ntebeka. Nenyu mwana derha : Rhwakurhebekere omu bichi ? Omu chiguma ch'ekumi n'entulo. 9Mwashurhirwe n'obuhanya, yi mwana ntebeka, obukoo boshi !10Mulerhe eby'ekumi byenyu omunju y'oku bikira obugale, mpu yi haba ebiryo omunju yani; muntangule ntyo, aderhere Nahano w'enfola miherho. Mwalola nkaba ntaba chingulira amadirisha g'empingu, n'oku bashesherakw'emigisho oku bunene. 11Enyanya wenyu njina libisya omu lyanyi, na nta kuchibabihizya amalehe g'egulu, n'omu zabibu gurha kachiba ngumba omu bishagala byenyu, aderhere Nahano w'enfola miherho. 12Obuko boshi nji bwababwira mugishwe, bulala nji mwaba chihugo chisimisize, aderhere Nahano w'enfola miherho .13Emyazi yenyu ekomere emunda ndi, aderhere Nahano. Nenyu mwaderha : Bichi rwaderhe enyanya zawe ? 14Mwaderhaga : Buli busha oku kolera Nyamuzinda; Bichi rhwabwene omu kulang'amarhegeko gage, n'oku lambagira haguma n'oburhe enyanya za Nahano w'enfola miherho ? 15Na ntyo rhwanaderha mpu abanyaburhe babanya migisho; nechi, abakali babagendekera; nechi, banarhangula Nyamuzinda, n'okuyaka !16Aliko balala bayubaha Nahano bana bwirana muguma oku muguma; Nahano ana yunviriza, n'oku yunva; N'echitabu chiguma ch'okuyibuka chayaandikwa emalangambere gage enyanya wabala bayubaha Nahano n'oku kenga ezino lyage.17Nji baba bani, aderhere Nahano w'enfola miherho, nji baba bani, olusiku yinarheganya; nji baba bugale bwabo, nka kulala omuntu aba bugale bw'omugala omukolera. 18Nji mwabona olubero luhyahya luba ahagarhi k'abashinganya n'ababi, ahagarhi kw'olala okolera Nyamuzinda n'olala orhamukolera.

Chapter 4

1Bulala olole, olusiku lwayinja, lukolerere nka chirimbiko. Abanya buchibone boshi na banya bukali nji baba nka bukere; olusiku lwa yinja kubasireza, aderhere Nahano w'enfola miherho, na nta kubaleker'omuuzi changw'omurhabi. 2Aliko mpu mwabo mw'omuyubaha ezino lyani, ezuba ly'okuli nji lya zuka, n'oku fumya ebyubi; nji mwarhenga, n'oku balala nka nyena omu ndalo. 3N'oku libisya ababi, bulala nji baba nka luvu eshishi w'ebishando by'amagula genyu, olusiku ndi na rheganya, aderhere Nahano w'enfola miherho.4Muyibuke amarhegeko ga Musa, mukozi wani, galala n'amuhaga oku Horebu, enyanya wa Israeli yeshi, amarhegeko na mahano. 5Lolaga, nji na barhumira Eliya, omulebi, embere olusiku lwa Nahano lugere, olo lusiku lukulu na lokuyubahwa. 6Naye nja hindamula emirhima ya badarha oku bana, n'emirhima y'abana oku b'eshe, yinji njanayinja kushurha egulu oku buhanya.

Matthew

Chapter 1

1Omulala gwa Yesu Kristu mwene Daudi, mwene Abrahamu. 2Abrahamu aburha Isaka, Isaka aburha Yakobo, Yakobo aburha Yuda na bene babo. 3Yuda aburha Fara na Zara oku Tamari; Fara aburha Hesroni, Hesroni aburha Aramu.4Aramu aburha Abinadabu, Abinadabu aburha Nasoni, Nasoni aburha Salomoni.5Salomoni aburha Boazi oku Rahabu, Boazi aburha Obedi oku Ruta, Obedi aburha Yese, 6Yese aburha mwami Daudi. Mwami Daudi aburha Salomono oku mukaa Uriya.7Solomono aburha Roboamu, Roboamu aburha Abiya, Abiya aburha Asa. 8Asa aburha Yosafati, Yosafati aburha Yoramu, Yoramu aburha Oziase.9Oziase aburha Yowatamu, Yowatamu aburha Akazi, Akazi aburha Ezekiyasi. 10Ezekiyasi aburha Manase, Manase abrhu Amoni, Amoni aburha Yoziyasi. 11Yoziyasi aburha Yekoniya na benebabo, eri bali omubuja bw'eBabiloni.12Eri barhenga omu buja bw'ebabiloni, Yekoniya aburha Salatiyeli, Salatiyeli aburha Zorobabeli,13Zorobabeli aburha Abiyudi, Abiyudi aburha Heliyakimu, Heliyakimu aburha Azori. 14Azori aburha Sadoki, Sadoki aburha Akimu, Akimu aburha Eliyudi.15Eliyudi aburha Eliyazari, Eliyazari aburha Matani, Matani aburha Yakobo.16Yakobo aburha Yozefu eba wa Mariya, ye nina wa Yesu, oderhwa Kristu. 17Haliri maburhwa goshi e kumi na mane kurhenga Abrahamu kugera oku Daudi, maburhwa e kumi na mane, kurhenga oku Daudi kuhika oku buja bw'e Babiloni, nago gandi maburhwa e kumi na mane, ku rhenga uku buja bw'e Babiloni kuhika oku Kristu.18Okuburhwa kwa Yesu Kristu kwa liri ntya : Mariya nina wa Yesu abere ashambazwa na Yozefu, babona akal'agwerhe obukule oku buhashe bwa Muka ochere, eri barhashwiraga menyana na Yozefu. 19Yozefu, eba aliri muntu mushinganyanya arhalonzaga okumukoles'eshonyi, alonza oku muleka omu bwibisho.20Okw'achiri aganiza, Malayika wa Nahano amu bonekera omu bilorho amubwira : Yozefu mwene Daudi orhayubahaga okurhola Mariya, mukawe, bulal'obukule aherhe buyinjire na Muka ochere. 21Nj'aburha omwana, wanamuha ezino lya Yesu, yi nji wa chungula abantu bage okurhenga omu byaha.22Ebyo byoshi bya bantyo mpu yibihikirira bi Nahano aderhaga kugerer'omulebi: 23Lolaga, omu bikira njab'obukule, ana burha omwana, banamuha ezino lya Emmanueli; kokuderha Nyamuzinda haguma nerhu.24Yozefu azukire, ajira nko ku Malayika wa Nahano amubwiraga, arhola mukage. 25Aliko barhamenyanaga kugera aha burhirag'omwana w'oburhabana. Amuyirik'ezino lya Yesu.
Chapter 2

1Yesu abere aburhwa e Betelehemu omu chihugo ch'e Buyahudi, omu mango ga mwami Herode, abanyabwenge barhengerera ebushoshokero bw'ezuba bahika e Yerusalemu, 2baderha : Ngahe mwami wa Bayahudi aburhirwe? Bulala rhwabwene enyenyezi yage ebushoshokero bw'ezuba, rhuyinjire kumu haramya. 3Mwami Herode ayunvirhe ntyo agera mw'omusisi, n'abantu b'e Yerusalemu boshi haguma naye.4Ahamagala abakulu ba badahwa na bandisi b'abantu, abadosa lunda luhe Kristu aburhirweko. 5Nabo bamubwira: Omu chihugo ch'e Buyahudi; bulala olole ebya yandikagwa n'omulebi: 6Nawe, Betelehemu, chishagala ch'e Buyahudi, orhali mugeke omu bishagala by'e Buyahudi, bulala we warhenga mw'omukulu warhegeka olubaga lwani Israeli..7Aho Herode ahamagala abanyabwenge oku bwibisho, n'oku badosereza bwinja amango enyenyezi ya bonekaga. 8Abarhuma e'Betelehemu, ababwira : Mugendage mulonze bwenene emyazi yo y'omwana mudorho, hala mumubona mugaluke mubwire, nan'injeyo kumuharhamya.9Eyi bamala kuyunva emyazi ya mwami bagenda, hona hola ela nyenyezi babonag' ebushoshokero bw'ezuba ya bajir'embere, ya bageza h'omwana mudorho ali, ya yimanga. 10Amango babonaga eyo nyenyezi basima bwenene.11Baj'omunju, bashimana omwana mudorho haguma na nina Mariya, bamufukamira n'okumuharamya. Bashanula omuhako gwabo; n'oku murhulir'entulo ziri mw'amasholo ( horo), enshangi n'obuku. 12Okuhandi, bahanulwa omu bilorho mpu bamanye, barhagerag'e mwa Herode, bachigalukira emwabo omuyindi njira.13Amango bagendaga, lolaga Malayika wa Nahano abonekera Yozefu omu bilorho, amubwira : Zuka, rhola omwana na nina, oyakire e Misiri, n'okumulemberayo kuhika amango na kubwira; bulala Herode ya lonza okuyirh'omwana.14Yozefu azuka omu budufu, arhola omwana na nina, balibirhira e Misiri. 15Aberayo kuhika olufu lwa Herode, mpu ebi Nahano aderhaga kugerera omulebi bibe : Na hamagere omwana wani kurheng'e Misiri.16Eyi Herode abona kw'arhebekerwe na banyabwenge agaya bwenene n'okurhuma bayirhe orhubonjo rhoshi rhwa myaka ebiri kugera oku be shishi yaho abali e'Betelehemu n'omu chihugo chage choshi, kukulira na kashanji abanyabwenge ba mubwiraga.17Lero nk'oku byaderhwaga na Yeremiya, omulebi: 18Rhwayunvaga endulu eRama, n'emiziga n'ebiborogo: Raheli alakira abana bage na nta kulonza oku sizwa, bulala abana bamufirire.19Amango Herode afa, Malayika wa Nahano abonekera Yozefu omu bilorho e Misiri, 20amubwira: Zuka, orhole omwana na nina, oje omu chihugo ch'e Israeli, bulala abalonza oku yirha omwana bafire. 21Yozefu azuka, arhola omwana na nina n'okuja omu chihugo ch'e Israeli.22Aliko, ery'ayunva oku Arkelau ye yimire e Yudeya omu bwami bwa Herode eshe, ayubaha okujayo,bulala omu bilorho ahanulwa na Nyamuzinda ,ayerekeza oku lunda lw'e Galilaya, 23n'oku lama omu chishagala chihamagalwa Nazareti, byahikirira ebya derhwaga n'abalebi: Mpu nja hamagalwa Munazareti.
Chapter 3

1Mwago mango Yohana mubatiza ayinja, ayigiriza omu mpinga z'e Buyahudi. 2Aderha: muhungame ebyaha byenyu, bulala obwami bw'empingu buli hofi. 3Bulala oyu yiwaderhagwa n'omulebi Isaya, aderha: Omulenge gw'omuntu gwayamira omu mpinga, murheganye enjira ya Nahano, muyumanyanye emiharuro.4Yohana aligwerhe omushangi gwage gw'amoya g'e Ndogomi n'omukaba gw'oluhu omu mpindi. Alyaga e'Nzige n'obuchi bw'e lubala. 5Abantu b'e Yerusalema, bw'omu Buyahudi bwoshi na b'e bihugo by'e burhambi bw'e Yorodani, baja emundali. 6 Bahungama ebyaha byabo, ba batizwa naye omu lwinji lw'e Yorodani.7Aliko, abera abona Abafarisayo bayinjire oku bu batizo bwage banene na Basadukayo, ababwira : Mwe buko bw'enjoka, nde wababwirire muyake obuhanya nji bwayinja? 8Muburhe amalehe ginja gw'oburhimanya, 9na ntyo murhachibwiraga mpu muli bana b'Abrahamu! Bulala mbabwirire oku Nyamuzinda akakulira Abrahamu abana mwagamabale10Mira embasha ekola eri aha chihanda ch'emirhi: Ngasi murhi gurhajira malehe menja nji gwa chibwa n'oku kwebwa omu muliro. 11Nyono, yinab'abatiza oku menji, yimbalerha oku burhimanya; aliko owayinja ebuzinda bwani ali munyabuhashe kundusha, ntakwanene okuhuma oku birato byage. Yewe, nja b'abatiza oku Muka ochere n'oku muliro. 12Agwerhe Olwibo lwage omu fune; ayinja yerula echibuga chage, n'okulunda Obulo omu nguli, aliko nj'ayosa ebihahala omu muliro gurhazima.13Lero Yesu arhenga e Galilaya y'e Yordani emunda Yohana ali, mpu y'abatizwa naye. 14Aliko Yohana alahira, amubwira: We wanka mbatiza, kurhe wayinjire emwani ! 15Yesu amubishuza: Oyemere ntyo, bulala bikwanene rhuyeneze ngasi hyoshi hishinganene. Na Yohana arhachimuhanzaga.16Amango Yesu abatizwaga, arhengere omu menji. aho honaho, empingu za chinguka, n'okubona Muka wa Nyamuzinda amuyandagalira nka ngukuu n'oku mujako. 17Mulole, omulenge gwa yunvikana omu mpingu n'emyazi: Onola ye mugala wani muzigirwa, oyu yinchishingiramwo.
Chapter 4

1Ntyo ahekwa na Muka omu mpinga arhangulwe na Lyangombe. 2Enyuma y'oku chishalisa siku makumi mane ezuba n'obudufu ebuzinda ayunv'eshali. 3Omurhanguzi amuyinjira amubwira: akab'oli mwene Nyamuzinda obwire ag'amabale gab'e migati. 4Naye ashubiza, amubwira: Biyandikirwe, omuntu arhakalam'oku mugati gonine, s'alik'oku chinwa chirheng'omu bunu bwa Nyamuzinda .5Ebuzinda bwaho, Lyangombe amuhek'omu chishagala chichere, amuhira oku gasongero k'eshengero. 6Amubwira akab'oli mwene Nyamuzinda chikweba ahashi; bulala biyandikirwe: Arhuma bamalayika bage enyanya zawe, baguheke omu maboko gabo n'okugulu kwawe kurhagwa oku bale.7Yesu amubwira: Kandi biyandikirwe orhahira okarhangula Nahano Nyamuzinda wawe. 8Lyangombe amuheka kandi oku ntondo elehere bwenene, amuyerek'amami goshi g'egulu n'obukuze bwago. 9Amubwira naguha ebibyoshi akaba wakanfukamira n'okumparamya.10Yesu amubwira: Rhengaho Lyangombe, bulala biyandikirwe: nji waharamya Nahano, Nyamuzinda wawe n'oku mukolera yenine. 11Hanaho Lyangombe amuleka, tala, bamalayika bayinja aha Yesu ali bamukolera.12Amango Yesu ayunvaga oku Yohana bamushwekere achijir'e galilaya. 13Arheng'e Nazareti, ayinja abera ekapernaumu, echishagala chiri hofi n'e nyanja, okulubibi lwa Zebuloni na Nafutali.14Mpu, guhikirir'omwazi gwaderhwagwa n'omulebi Isaya aderha: 15Echihugo cha z'ebuloni, n'echihugo cha Nafutali, njira y'enyanja, okulunda lw'e Yorodani Galilaya ya Bapagani. 16Abo bantu balamag'omu mwizimya, babwene obuche bunene nabo balamaga omu chichuchu ch'olufu obuche bwabahulukirako .17Kurheng'amango Yesu arhondera oku yigiriza n'okuderha: Muhungame bulala obwami bw'empingu buli hofi18Yesu aber'alambagira eburhambi bw 'enyanja y'e'Galilaya abona nkulikiran'ebiri: Simoni ohamagalwa Petero, na Andreya mwene wabo, balibakabula emilaga yabo emwibi, bulala baliri bashana. 19Ababwira: Munkulikire nabajira bashana b'a bantu. 20Hanaho balek' emilaga yabo bamukulikira.21Ager'embere abona zindi nkulikiran' ebiri Yakobo mwene Zebedayo na Yohana mwene wabo. Baliri omu bwarho haguma na Zebedayo eshe wabo, eri bali bahangula emilaga yabo, 22abahamagala, honaho balek'obwarho n'eshe bamukulikira.23Yesu agera omu Galilaya yoshi, ayigiriza omu chishagala n'oku derha emyazi minja y'obwami n'okufumy'endwala n'obumuga buli omu bantu. 24Engani yage ya yenera omu Suriya yoshi, bamulerhera boshi baligwerh'obuzamba, abali gwerh'endwala, na baliri mwa bazimu, na balilwer'echizungu, na bali holere; abafumya. 25Olubaga lunene lwa mushimba,abarheng'e'Galilaya, n'e Dekapoli, n'e'Yerusalema, n'e'Yudeya, n'olunda lw'e'Yorodani.
Chapter 5

1Abwene olubaga azamukir'oku musozi: abere amayikala abigirizwa bage basheger'ahali. 2Achingul'obunu aderha; 3Eragi abakene bw'omurhima bulal'obwami bw'empingu buli bwabo. 4Eragi abagayire bulala nji bashagaluka.5Eragi abachirhonda bulala nji barhabul' echihungo. 6Eragi abalishali n'enyorha y'okuli bulala nji bayungurha. 7Eragi okubabalira bulala nji babalirwa. 8Eragi abaherh'omurhima guchere bulala nji babona Nyamuzinda.9Eragi abajir'omurhula bulala nji bahagalwa bana ba Nyamuzinda. 10Eragi abalibuka enyanya ly'okuli bulal'obwami bw'empingu buli bwabo.11Eragi mwabo amango bali babajachira n'okubalibuza, n'oku baderhera ngasi mwazi mubi oku bubeshi enyanya lyani. 12Musime muna shagaluke bulal'oluhembo lwenyu luli lunen'empingu; bulala ntyo kubalibuzag'abalebi babarhangaga.13Mwabo muli munyu gw'egulu, aliko nk'omunyu gwa nkahez'eloka lyago, gurhe bankachigujira ligurhwa? gurhachi kwanene chiro n'ehityu, gukabulw'embuga gulabarhwe n'abantu. 14Mwabo muli lwenge lw'egulu, echishagala chiri oku musozi chirhachibisha.15Chiro n'abantu barhakolez' Etara lyabo bakalihir'omuntalule, si kulihir' okukashasha likolelezeze abali omunju. 16Nantyo, olwenge lwenyu lukolezez'abantu babon'ebijiro byenyu binja, bakuze Nyamuzinda yish'olimu mpingu.17Murhamenyaga mpu nayinjire kubihy'amarhegeko changw'abalebi; ntayinja kubihya, s'aliko kuhikiriza. 18Bulal'okuli mbabwirire, chir'empingu n'egulu zakarhenga, eyodi nguma n'adomo kaguma karhagarhenga, kuhika byoshi bihikirire.19Nantyo, omuntu yeshiyeshi wavun'erhegeko liguma mwezi zidorho n'okuyigiriz'abantu birintyo, ahamagalwa mudorh' omubwami bw'empingu, alik'omuntu wazigala n'okuziyigiriza, oy'ahamagalwa mukulu omubwami bw'empingu. 20bulala mbabwirire okuli kwenyu ekaba kurhankalush'okuli kw'abandisi n'abafarisayo murhankaj'omubwami bw'empingu.21Mwayunvirh'abantu bamira babwirwa: orhahir'okayirha, n'omuntu akayirha anachirwa olubanja. 22Aliko nyono mbabwirire ngasi muntu walubira mwenewabo naye achirw'olubanja, n'akab'omuntu akabwira mwenewab' echihwinja, bamuhire omu kabuga; n'omuntu wakaderha oku mwenewabo chiwinja akabulwe omu chihenama ch'omuliro.23Nka wakalerh'entulo yawe oku lurhamba, okayibuk'oku mwenewenyu agwerh'omwazi enyanya lyawe, 24Rhang'olek' entulo yawe ogend'ojiyunvikana na mwenewenyu, ogaleyinja rhul'entulo yawe.25Yunvikana n'omwanzi wawe muchir'omunjira lyarha kuhek'emo muzuzi n'okukulerhera abapuruzi bakushweke. 26Nkubwirir'okuli barhankakulika kuhik'ojuhe olufranga l'obuzinda.27Mwayunvirhe baderha mpu: orhahir'okahusha. 28Aliko nyono mbabwire: walolerez'omukazi omukumushumira eyana hushire naye omu murhima gwage.29Nk'erisho lyawe ly'amalyo lyamakugomera olishugule, olikabule hale nawe, bulala kuli kwinj'echigabi chi nguma chihere hal'omubiri goshi gukabulwe ochihenama. 30N'akab'okuboko kwawe kwa malyo kwankakugomera oguche, okukabule hale nawe, bulala kuli kwinja chigabi chiguma chihere hal'omubiri goshi gukabulw'omu muchihenama.31Biderherwe: owahiga mukage amuyandikir'olwandiko l'okulekana. 32S'aliko nyono mbabwirir'oku walekana na mukage nkarhali oku njira y'obuhushi, ery'amamuhir'omubuhushi.33Kandi mwayunvirhe okw'abamira babwirwa: orhahir'okaj'endahiro, s'alik'ohikiriz'omuhigo gwaw'emwa Nahano. 34Aliko nyono, mbabwirire mwabo: orhahira okahir'endahir' oku mpingu bula y'entebe y'obwami bwa Nyamuzinda. 35Changw'oku gulu bulala y'entebe y'amagulu gage changw'oku Yerusalema bulala koku bwami bwa Mwami mukulu.36Orhajira endahir'okw'irwhe lyawe bulala orhankajir'oluviri lwawe kuba lwamweru changwa lwa mukara. 37Alikw'emyazi yawe ebe: n'echi, n'echi, nanga,nanga okarhalusaho eribikala bya Ndalya.38Mwayunvirhe oku baderha : okw'erisho oku lisho n'erinyo oku linyo. 39S'aliko nyono mbabwirire mwabo: Murhajaga buhaka n'omushombanyi, omuntu akakushurh'omwirhama ly'amalyo, wanamuhindamulira ery'okulembe.40Nk'omuntu alonz'okukulega, akarhola esangere yawe, omulekere n'egorhe. 41Nk'omuntu akakuseza okujira endambagiro nguma naye, wanav'ojira endambagiro ebiri. 42Orhayimaga okuhunire, orhanalahiriraga owalonza okuchiyindik'emwawe.43Mwayunvirhe oku baderha mpu: osime omwalungwe, ogay'omwanzi. 44Aliko nyono mbabwirire: musime abanzi benyu, mugishe ababajachira, babagayire, munahemere babajirir'amabi n'okurhindibuza.45Yimuba bana ba Yisho oli mpingu, bulal'arhuma ezuba l'yage oku babi n' oku benja. Ananyesa envula yage oku banyakuli n'oku n'abanya byaha.46Nka mwakalonza babasime, luhembo luchi mwankabona, k'abafurhis' ebarati barhajira ntyo. 47Nka mwalamusa benebenyu bonine, eri chichi mujirire chirhalukir'abandi? 48Mube beru kweru nka kulala y'isho w'empingu aba mweru kweru.
Chapter 6

1Mumanye murhayerekan'ebijiro byenyu, binja emalanga g'abantu bababone bulala mukabiyerekana, murhakabona oluhembo emwaisho oli mpingu. 2Amango warhula entulo orhabandaga oku mudende nkokw'endyalya zinajira omu masinagogi n'omu miharuro mpu abantu bababone babasime nkubwirir'okuli abo bakamarhire olwabo luhembo .3Aliko woyo amango okola wahan'entulo okuboko kw'amalembe kurhamenyaga ech'okuboko kw'amalyo kwajira. 4Ly'entulo yawe ejirika omubwibisho, na isho obona eby'obwisho anaguhemba.5Amang'okola wahema orhabaga nka ndyalya zisima kuyumanga omu sinagogi n'eburhambi bw'emiharuro, ly'abantu bababona nkubwirire okuli abo bakamarhire.6Aliko, amang'okola wahema, j'omubusika bwawe ching'olunvi, ohune isho uku bwibisho yenabona ebyobwibisho anaguhemba. 7Omukuhema murhaderhaga binene byabushabusha nka bapagani bamanya mpu kuderha binwa binene kokuyunvibwa.8Murhabashushaga, bulala y'Isho amenyere ebi mukenere embere mu muheme. 9Mulole gurhe mwakazi hema: Darha werhu oli ompingu, ezino lyawe likuzwe. 10Obwami bwawe buyinjage, okuwalonza kube omu gulu nk'omu mpingu.11Orhuhe zen'ebiryo byerhu bya ngasi lusiku. 12Orhubabalire oku bubi bwerhu nka kula nerhu rhubabalir'abarhujirira okubi. 13Orha rhuhiraga omu marhangulo, s'alik'orhushwekule n'omushombanyi. Bulala wegwerh'esiku zoshi; obwami, emisi n'obukuze. Bibentyo14Nkamwaka babalir'abantu ebyaha byabo, na y'Isho w'empingu ana babalira nenyu. 15Aliko nka murhababalire abantu, y'Isho arhankababalira ebyaha byenyu.16Amango okola wa chishalisa, orha shushaga olubire, nka ndyalya zichiyerekana okuziri kuchishalisa, nkubwirire okuli bahemberwe. 17Aliko amango okola wa chishalisa, shig'amafurha omwirhwe ona yoge amalanga. 18Yorhabonekaga n'abantu okuli omu kuchishalisa, aliko y'Isho yenabona eby'obwibisho anaguha oluhembo.19Murha chibikirag'enguli okwigulu ahomushwa n'egutu libihya, n'ebishambo birhula byanazimba. 20S'aliko mubikire omu nguli y'empingu harhaba mushwa n'egutu ; n'ebishambo birhagerayo. 21Bulal'ahenguli yawe eri hon'omurhima gwawe nji gwanaba.22Erisho l'olwenge lw'omubiri, nk'elisho lyawe liri ligumaguma, omubiri gwawe gwanabon'obuchere. 23Aliko nk'elisho lilwere, omubiri gwawe gwanabera omu mwizimya. Bwanaba buchere woyo eyimwizimya, kangana gurhe waba omu mwizimya! 24Ntaye okolera bami babiri, bulal'anagaya muguma, n'okusim'owindi, changw'anachishwekera kumuguma n'okubonerer'owundi. Murhakagala kukolera Nyamuzinda n'obugale.25Che chirhumire mbabwirire, murhagayaga akalamo kenyu mpu bichi nji rhwalya chang'oku mibiri yenyu mpu bichi nji rhwayambala. K'akalamo karhalushir'ebiryo, kan'omubiri gurhalushir'emyambaro ? 26Mulol'enyunyi y'omu chanya zirhahinga, zirhanashalula na ntacho zihir'omu nguli, aliko y'Isho w'empingu yezirisa. Kamurhali babunguke kuzilusha ?27Inde, mu mwabo omu kuchilwirako akayushul'ekoro liguma oku bule bwage ? 28Bichi byakarhuma mwalubir'enyambalo ? Mulole gurh'obwaso bw'amashwa bumera; burhakola burhanaluka. 29Aliko, mbabwirir'oku Solomono omu bugale bwage boshi arhayambalaga kuguma nabo.30Akaba Nyamuzinda ayambikir'emburho z'omwishwa zakaba ziliho zene n'omu sezi zikabulwe omu chibeyi, karhakabayambika kulusha mw'ebantu b'obwemere bugeke. Murhalubaga murhanaderhaga mpu: 31Bichi rhwankalya, bichi rhwankanywa na bichi rhwanka yambala ?32Bulal'ebi bintu byoshi Abapagani babilonza, y'Isho w'empingu amenyere ebi mulagirireko. 33Murhange mushonde obwami n'okuli kwa Nyamuzinda, n'ebi byoshi mwabiyushulirwa. 34Murhalubag'enyanya y'omu sezi, bulala wol'omusezi lwa chilwako lonine. Buli lusiku lukwanen'ogwage murhamo.
Chapter 7

1Murhachiranaga olubanja, yinenyu barhabachir'olubanja. 2Bulala oluwachir'owenyu lunawe nji bakuchira. N'omulengo walengera owenyu ngu nawe nji bakulengeramo.3Chagarhuma wabon' echigoga chiri omulisho ly'owenyu, orhanabona echirhi chiri omulisho lyawe? 4changwa gurhe wankabwira mwene wenyu; mpu nkukul' echi chiri omu lisho lyawe, nab'ogwerh' echisinde omu ly'emwawe? 5We ndyalya we, rhang'okule echigoga chili omulisho lyawe, nantyo wanabonana kurhe wakula echili omulisho lya mwene wenyu.6Murhahaga banyakabwa ebintu bichesezwe, murhanakabulag'amagerha genyu embere g'ebibwana byengulube, zankamalabarha zinahindamuke n'okubahekenya.7Muheme mu na habwe, mulonze mwabona, mukongorh'olunvi b'abachingulira. 8 Bulala ngasi yeshi wa hema ahabwa, ngasi yeshi walonz'abona, banachingulira owakongorh'olunvi. 9Nde omu mwabo wangah'omwana wag'ebale nk'amuhemer'omugati ? 10Changwa amuhem'efi akamuh'enjoka ?11Eri, mwabo babi munah'abana benyu ebi kwirire nkagurhe Isho oli omu mpingu arhakah'aba muyemerer'ebintu bikwirire bwenene . 12Ngasi choshi mwakasim'abantu babajirire, mubajirire cho n'enyu, bulala liri rhegeko n'abalebi.13Mugerere omu mulyango gugeke, bulal'omulyango gu galihire eri njir'egalihire ejire omu herero, n'abanene bagerer'omuyo. 14Alik'omulyango gugeke, eri njira efunderere ejire omu bulamo, n'abageke bayibona.15Muchilange oku balebi babi. Babahikire n'oborhe nka bwa bibuzi n'obo omu mirhima yabo rhubwa rhw'eluchinga. 16Nji mwabamenyer'oku malehe mabo. Abantu banashalul'amalehe makwirire oku mishaki, changw'elehe likwirir'oku makangahu ? 17Ngasi murhi gukwirire guna burh'amalehe makwirire, aliko omurhi gubi guburh'amalehe mabihire.18Omurhi gukwirire gurhankahek'amalehe mabihire, changw'omurhi mubi gurhahek'amalehe makwirire. 19Ngasi murhi gurha burhir'amalehe menja gwa chibwa n'oku kwebwa omu muliro. 20Nji mwabamenyer'oku malehe mabo.21Arhali abaderha : Nahano; Nahano , boshi barhakaj'omu bwami bw'empingu, alik'olala ojir'obulonza bwa Darha oli omu mpingu. 22Olo lusiku, banene nji bambwira: Nahano, Nahano, ka rhurhalebag'oku zino lyawe, ka rhurhalibisyag'abazimu(ebishwasi) oku zino lyawe, karhurhanajirag'ebisomerene binene oku zino lyawe ? 23Na ntyo njinabwirabo n'obwalagale: Nt'amango nabamenyere, murhengaho, banyankola maligo.24Chechirhumire, ngasi yeshi wa yunv'eyi myazi ndi naderha n'okuyikulikira, nja shushanywa n'omuntu w'obwenge wa yumbakaka enju yage oku bale. 25N'envula yanya, amahohera gayi shurha, empusi yahusa bya chikweba byoshi kwey'onju erhanagwaga, bulala yali yikere bwinj'okubale.26Aliko ngasi yeshi oyunv'eyi myazi nderha, arhanayikulikira, njashushanywa n'omuntu w'echihwinja wa yumbakag'enju yage oku mushenyi. 27N'envula yany'amahohera ga yishurha, empusi ya husa bya chishenya kw'ey'onju yagwa kulala kubonekene.28Eri Yesu amal'eyo ngani , echigusho ch'abantu chayemer'enyigirizo zage ; 29bulala alemag'ayigiriza nka murhegesi s'arhali nka mwandisi wabo.
Chapter 8

1Amango Yesu ayandagal'oku ntondo, chigusho chinene ch'abantu cha mukulikira. 2Haboneka omu benzibenzi amushimba, afukam'embere zage anamubwira: Nahano, akabw'olonzeze, wakanjira mwerukweru. 3Yesu alambul'efune, amuhumako, aderha: Ndonzez'obe mweru kweru. Hanaho afum'ebibenzi byage.4Yesu ashubi mubwira : Ntay'obwirage, s'alik'ojichiyerekan'emo mugula w'eshengero, onahan'entulo yawe nk'oku Musa abarhegekaga, libuba buhamirizi bw'okufuma kwawe.5Eri Yesu aj'e Kapernaumu, mukulu muguma w'enfola miherho amuj'eburhambi, 6amuyinginga n'oku mubwira : Nahano omwambali wani alyamir'omu mwani, aly'alibuzwa bwenene n'endwala y'okuhorhol'ebirumbu. 7Yesu amubwira: njinayinja nana mufumya .8Oyo mukulu w'enfola miherho amushuza : Mani, Nahano, nta kwanene mp'oje omu mwani, si woy'oderhe mwazi muguma gonyine n'omukozi wani afuma. 9Bulala nani , ntegekwa na b'abakulu, eri na njira nani abasirika ntegeka, nkambwir'oyu mpu: Genda, anagenda. Nkabwira n'owindi, mpu: yinja, anayinja. Na nkabwir'omukozi wani mpw'ajire hilebe ! Ana hijira. 10Eri Yesu ayunva ntyo, asomerwa, abwir'abamukulikire mpu: Mbabwirir'okuli, ntasagi bona bwemere bunganaha omu Israeli.11Nku bwirire, banene njiba yinja barheng'ebushoshokero bw'ezuba na bandi emunda lizikira, n'okulya haguma n'Abrahamu, Isaka na Yakobo omu bwami bw'empingu. 12Aliko abana bw'omwami bowe nji bakabulirw'omu mwizimya ndunduli, omo nji kwaba kulaka n'oku hekeny'amenyo. 13Okuhandi, Yesu abwira oyo mukulu w'enfola miherho: Gendaga! Bikubere nk'oku wa yemerere! Mwako kachanji konako, oyo mukozi wage afuma.14Eri Yesu ahik'aha mwa Petero, ashigana Nazala wa Petero alyamire, eri alwer'eshushira. 15Amuhuma oku kuboko, n'eshushira lya mulika, ab'azuka, anabakolera.16Byabere golo bamulerher'abantu banene bagwarhirwe n'abazimu; alibisy'abazimu n'omwazi gwage, anafumya abalilwere boshi, 17mpu ly'omwazi gw'omulebi Isaya guhikirira, bulal'aderhagw'oku: Arholer'obuzamba bwerhu an'abarhul'endwala zerhu.18Lero eri Yesu abon'abantu banene banene bamuzungulukire, arhegeka mpu bashabukir'oku chindi chishabuko. 19Mwigiriza muguma amuj'ahaburhambi amubwira mpu: Nahano, na kushimb'aha wankaja hoshi. 20Yesu amushubiza: Banyambwe bajir'olukunda, n'enyunyi z'emalunga zijir'enyogo; s'aliko mwene- muntu yewe arhajir'ahakaheb'erhwe.21Owindi w'omu begirizwa bage amubwira mpu: Ondike ntange njihamba darha. 22Aliko Yesu amushubiza amubwira: Onkulikire, olek'abafu bahamb'emifu yabo.23Yesu aja omu nkuge, abegirizwa bage bamukulikira. 24Hanaho, omulaba gw'azuk'omu nyanja, kuger'ah'enkuge yabwiraga ya zika. Yewe eyali ero. 25Abegirizwa bage bamu shegerera, bamuchula bamubwira, mpu: Nahano, gufa kuno, orhurhabale!26Nay'ababwira, mpu: Chichi chirhumire mwayubaha, bantu bw'obuyemere bugeke ? Av'azuka, akalihir'empusi n'enyanja, n'omurhula gw'aba. 27Abantu basomerwa baderha: Oyu alinde baza, chiro n'empusi n'omulaba bimukengere ?28Eri Yesu ahik'oku chishabuko ch'enyanja omu chihugo ch'e Wagerasi, bantu babiri bazimuhirwe babugana naye, barhenga oku mashinda, b'akalihire bwenene, chiro na ntamuntu wakachihandir'okugera mw'eyo njira. 29Bamubwene, barhondera bayama n'omulenge gunene baderha: Bichi warhushondako, Mwene Nyamuzinda ? Oyinjire hano mpu ly'oba warhulibuz'embere z'ebichanji ?30Hale nabo, halir'obuso bw'engulube zalemaga zalya. 31Abo bazimu bamushigirira bamubwira; oka rhulibisya, orhurhegeke rhuje mw'obu buso bw'engulube. 32Yesu ababwira, mujemo. Boshi barhenga mwabo bantu baja mw'obwo buso; na ntyo ezo ngulube zalibirhir'omu nyanja, zoshi za zika mw'ago menji.33Abangere balemaga baziyabula balibirha, baja eka, babala engani yoshi, chi bwenen'engani yabo bantu balizimuhirwe. 34Nantyo abantu boshi ba mw'echo chihugo bashimba Yesu, bamushigirira achichunde hale n'echihugo chabo.
Chapter 9

1Yesu aja omu nkuge, ashabuk'enyanja, aj'omu chishagala chage. 2Honaho, bamulerher'entagenda, elyamire oku chipoyi. Yesu abon'obwemere bwabo, abwira eyo ntagenda: Ochih'omurhima, mwana wani, wamababalirwa ebyaha byawe.3Lero baguma omu bashamuka b'ehano, bakenger'omu mirhima yabo: oyu amagomera Nyamuzinda. 4Naye Yesu eyamenyere enkengero zabo, aderha mpu: Gurhe muli mwakenger'amabi omu mirhima yenyu ? 5Bichi bigalikire eyo kuderha: Ebyaha byawe byamababalirwa, eri oku derha: yumuka, olambagire ? 6Lero yimumenya oku Mwene Omuntu agwerhe obuhashe bw'okubabalir'ebyaha byen'ogulu, abwira ela ntagenda, mpu; yumuka, orhol'echipoyi chawe, oj'emwawe.7Ayumuka aj'emwage. 8Abantu babere babona ntyo, bayubaha, bakuza Nyamuzinda, owaher'abantu obuhashe buli ntyo. 9Eri Yesu arheng'eyo, agera, abon'omuntu oyikere ahantu hokufurhis'ebarati, ezino lyage Matayo. Amubwira nkulikira. Oy'omuntu ayumuka amushimba.10Eri Yesu aber ali alya omunju, abafurhisa b'ebarati n'abanya -byaha bayinja, balira haguma naye n'abegirizwa bage. 11Abafarisayo babwenentyo, babwir'abegirizwa bage: chichi chirhumire Nahamwenyu alira haguma n'abafurhis'ebarati n'abanyabyaha?12Yesu ayunvire ntyo, ababwira mpu : Arhali abagumaguma babalagirir'omushake, s'aliko abalwala. 13Mujidosw'ogumwazi chichi guderhere: Lukogo ndonza, s'arhali nchungulo: Nta yinjaga hamagala abachere, s'aliko abanya byaha.14Lero, abegirizwa ba Yohana bashegerera hofi na Yesu banamubwira mpu: Chichi chirhuma rhwabo n'Abafarisayo rhuchishalisa, abegirizwa bawe bowe nanga ? 15Yesu abashubiza: Abera ba muhya -mulume bankachishalisa bachiri haguma naye ? Esiku za chiyinjw'omuhya-mulume abarhengako, n'amo mango banachishalisa.16Ntay'ohangir'echilaka chihyahya oku mushangi gushajire, bulala chanaberw'omushangi n'obubere bwanayushuka.17Ntay'obika amavu mahyahya omu ndaha zamira, bulal'ezo ndaha zanabasha, n'amavu ganasheshekala, wanabul'amavu n'endaha. Aliko banahir'amavu mahyahya omu ndaha zihyahya , bibere bwinja byombi.18Abere aly'aderha eyo myazi, murhegesi muguma ayinja , amuharamya: 19Aderha Kachanji kano mwali wani afire, s'alikw'oyinj'omuhire kw'efune, analama. Yesu ayumuka n'abigirizwa bage, bamukulikira .20Aho, omukazi wa lwalag'endwala y'okurheng'eshagama myak'ekumi n'ebiri, amuhuluk'enyuma, aahuma oku chishumiro ch'omwambalo gwage. 21Eryalemag'aganiza omu murhima gwage , mpu : Nkahuma oku mwambalo gwage na fuma. 22Yesu ahindamuka amubona amubwira: Ochihe omurhima, mwali wani, obuyemere bwawe bwakufumize. N'oyo mukazi afuma honaho.23Eri Yesu agera aham'olala murherhegesi n'ery'abon'abali baziha n'okuzina omulizi n'abantu balemaga bajir'olwamo, 24ababwira mpu; Murhenge, bul'oyu mwana-nyere arhafire s'alikw'ali ero. Nabo bamushekera.25Aber'ama fuhir'olubaga, ajw'omunju, afarha okuboko koyo mwana - nyere, n'omwana - nyere azuka. 26 Ogw'omwazi gwa yenera mw'echo chihugo choshi.27Eri Yesu arhengaho, mihurh'ebiri yamushimba, yalema yahamagala n'okuderha mpu :Mwene Daudi, mani orhuber'obonjo. 28Amango Yesu ahikag'omunju, elala mihurha ya mushegerera, ayibwira: Ka muyemerere oku nakabajirira ntyo? Nabo bamushubiza: Nechi, Nahano!29Honaho, Yesu abahuma okumesho, ababwira: Bibabere nk'oku mwanayemerere . 30amesho gabo gahurhuka (gabona), Yesu abakomereza ababwira: Mumenye, ntaye mubwirage. 31Bowe, babere bagenda balumiz'erenge lyage mw'echo chihugo.32Okubahuluka ntya, balerhera Yesu akaduma kali mw'abazimu. 33Aber'akulam'oyo muzimu, kalala kaduma kaderha. Abantu boshi basomerwa, balema baderha; Okuli ntya kurhasagi bonekana munola Israeli ! 34Aliko Abafarisayo baderha: Obola buhashe bokukula omuzimu, mwami wabazimu omuhere bo.35Yesu alemag'agera omu bishagala byoshi, ely'ali ayigiriz'omu sinagogi, alem'ayigiriz'emyazi y'omurhula y'obwami, n'okufumy'endwala zoshi na ngasi bulema. 36Abwen'echigusho ch'abantu charhamire bwenene achiber'obonjo bunene bulala balemaga balola nka bibuzi birhaherhe mungere.37Na ntyo abwir'abegirizwa bage : Omushalulo gulugire, s'alikw'obakozi bakehere. 38Muhune nin'omushalulo, arhum'abakozi omu mushalulo yage.
Chapter 10

1Kandi ahamagala abigirizwa bag' ekumi na babiri abahobulenga njira bw'okukul' abazimu n'okufumy' endwala zangasi lubero n' obuzamba.2Aga gamazino g'abigirizwa bag' ekumi na babiri: Omurhanzi, Simoni ohamagalwa Petero, n'omulumuna Andrea; Yakobo mwene Zebedayo na mwenewabo Yohana,3Filipo na Bartolomayo; Tomasi na Matayo mufurhisa w'ebarati; Yakobo mwene Alfayo na Tadeyo; 4Simoni Mukananayo na Yuda Iskariote wahanaga Yesu.5Ab'ekumi na babiri Yesu abarhuma abaha erhegeko : murhagerag'omunjira y' abapagani, murhanajaga omuchishagala ch'abasamaria; 6S'aliko muj'emwebibuzi by'aherere by'enyumpa ya Israheli. 7Mugende, muyigirize, muderhe: Obwami bw'empingu buli hofi.8Mufumye abalwala, muful'abafire, mukomy'ababenzi, mukul'ebishwasi; mwahabirw'oku busha, muhan'oku busha. 9Murharholaga chiro n'ehoro, chiro n'efranga, chiro n'omulinga omu mikandara yenyu; 10Chiro n'eshaho omu lubalamo, chiro mishangi'biri, chir'ebirato, chiro agarhi; bulal' omukozi ashinganene akalyo kage.11Ebishagala byoshi mwajamo, mudosereze nd'oshinganene; nantyo muber'ahamwage kuhik' amango mwarhengaho. 12Han'omujamo mulamuse. 13N'enyumpa ekwanene omurhula gwenyu gujemo; aliko ekaba erhakwaanene omurhula gwenyu gubagalukire.14Amango barhabayegereze, nkabarhayunviriz'emyazi yenyu muhuluke mweyo nyumpa, changwa mwecho chishagala, munakungurh'akachulo oku magulu genyu. 15Okuli mbabwirire: olusiku l'okuch'emanja, echihugo ch'e Sodomo n'e'Gomora nji chalibuzwa bugeke kulush'echo chishagala.16Lola mbarhumire nka bibuzi ahagarhi k'orhunyamangiri; mube n'obwenge nkanjoka na batudu nkanguku. 17Muchilange n'abantu; bulala nji babajisa lubanja n'oku bashurh'orhurhi omu bishagala byabo. 18Nji mwahekwa oku barhambo n'abami enyanya lyani, okuba buhamiriz'emwabo n'oku bapagani.19Alik'amango bamabaheka, murhalagaga okubimwakaderha, bulala mwayinji habw'echimwaderha mwako gasanzi. 20Bulal'arhali mwemwaderha s'aliko Muka gwa y'Isho nji waderha omu mwabo.21N'omuntu nj'ahana mwene wabo mpu ayirhwe, n' omubusi omwana wage, abana nji balwis'ababusi n'okubayirhisa. 22Nji mwagaywa na boshi enyanya w'ezino lyani; alik'olala nji wachihangana kuger'obuzinda nja chunguka. 23Amango bamabahiga omuchishagala mulibirhire omu chindi. Mbabwirir'okuli murhakamal'ebishagala byoshi bye Israeli nk'omwana w'Omuntu arhanayinja.24Omwigirizw'arhali mukulu kulush' omwigiriza wage changw'omukozi arhankalusha nawabo. 25Kulikwinja omw'igirizwa abe nka mw'igiriza wage n'omukozi abe nka Nahamwabo. Akaba bayirikaga nyin'enju Beelzebuli, kanga barhayirika ntyo abandu b'omunju yage;26Nantyo rhurhabayubahaga; bulala nta chintu chibishirwe chirhakwanene okubonekana, changw'ehwe lirhakwanene ukumenyikana. 27Ebi mbabwirire omu mwizimya mubiderhe omu buchere; n'ebi mubwirirwe omugurhwiri mubiyamagizize okulurhwe l'wenju.28Murhayubahaga abakayirh'omubiri barhakanayirh'omurhima; aliko muyubahe olala wakayirha omurhima n'omubiri omu jehenamu. 29Ka barhaguza nyunyi ebiri ku lufaranga luguma, chechirhumire chiro n'enguma erhangarhoga ukudaho buzira bulonza bwa y'Isho. 30Na chiro emviri z'okwirhwe lyenyu zoshi ziganjirwe. 31Murhayubahaga: mugwerhe akachiro kanene kulush'enyunyi.32Aliko omuntu yeshi nji wandahira embere z'abantu ,nani nji namulahira embere za Darha oli mpingu. 33Aliko omuntu yeshi wandahira embere z'abantu,nani nji namulahira embere za darha oli empingu34Murhakengeraga oku nayinjaga lerha omurhula omu gulu,nanga! Ntayinjagi lerha murhula,aliko mupanga. 35Bulala nayinjaga kushombanya omuntu n'eshe,n'omunyere na nina,n'eshazala n'omuhunga; 36abashombanyi b'omuntu bali bw'omu mwage.37Osima eshe chango nina kundesha nyono,arhashinganene;chango osima omugala chango omwali kundusha nyono,arhanshinganene. 38Chango omuntu orhahekere omusalaba gwage aka nkulikira,arhanshinganene. 39Osima akalamo kage ana kaheza,naye wa kaheza enyanya zani nja kabona.40Owayankirira mwabo,anyankirire nyono,naye wanyankirire nyono,ayankirire owantumaga. 41Owayankirire omulebi okwenge ali mulebi,ahabwa oluhembo l'omulebi;n'olala wayankirira omunya kuli okwenge ali munya kuli,ahabwa oluhembo l'omunya kuli.42N'omuntu yeshi nji wanywesamuguma w'omwaba badorho engumbu y'amenji g'emboho,okwenge bigirizwa,kweri,mba bwirire,njilurhahera chiro oluhembo lwage.
Chapter 11

1Amango Yesu amalaga kubwir'entumwa zag'ekumi n'ebiri, arhengaho, kuyigiriza n'okuyalagaz'omwazi gwinja omu chihogo. 2Namango Yohane ayunvaga baderha ebisomerene bya Kristu omu mpamiko arhum'entumwa zage: 3Woyo we wayinjire, chango rhulig'owindi?4Yesu ashuza: Mugende mubwire Yohane emyazi mwayunvirhe ne yimwabwene: 5Empumi yizabona, n'ebilema yibyalambagira, abebibenzi Yibashukululwa, n'abebihuli yi bayunva n'emifu ya fukire n'omwazi gomurhula yi gwayalagazwa okubakene. 6Eragi oyol'orhankagayisibwa nani.7Babere bachigendera, Yesu arhonderha okubwir'olubaga enyanya za Yohane: Bichi mwajagi lola omu Pinga? olusheke luli lwaduganya n'omuhusi? 8Aliko bichi mwajaga lola? Omuntu oyamber'emishangi y'echichiro? mulole, abantu bemishangi y'echichiro bali omu mwa mwami.9Chichi mwajagi lola? Omulebi? Nechi, mbabwirere mwabo, n'omukulu kulusha omulebi. 10Oyu yolala bayandikag'enyanya zage: lola, namarhuma Endabi yani emalanga mbere gawe, gurhegany'enjira yaw'embere zawe.11Okuli mbabwirire, omukagarhi k'ababurhirwe n'omukazi ntaye mukulu kulusha Yohana mubatiza: 12Omudorh'omu bwami bw'empingu yemukulu kumulusha. kurheng'omusiku za Yohana mubatiza kuhika zene, obwami bw'empingu bwachikanyi na baherhi emisi baburhola.13Bulala abalebi boshi na marhegeko baleba kuhik'amango ga Yohana. 14Nakaba mwalonza mumuyunve oyu ye Eliya oli ayinja. 15Oherhe amarhwiri g'okuyunva, ayunve.16Nde njinashushanya olu luburhwa? lushushanyizwe nkabana bayiker'omusoko bali balib'aderha n'abandi bana. 17Baderha rhwalibazihir'omulizi murhana zinaga, rhwabayimpir'enyimpo z'emishibo murhana jirag'emishibo.18Bulala Yohana ayinjaga arhalyaga arhananywaga baderha mpu: aherhe omuzimu. 19Mwen'omuntu ayinjire alya, ananywa, nabo baderha: Mudambi, mulalu mira wa bafisirha na bantu bakalamo kabi. Alik'oborhere bwage bwachimenyesa kugerer'okurhwasi rhwage.20Nanty'arhondera kukalihira ebishagala emund'ajiraga ebisomerene byage binene, bulala barhahungamaga. 21Buhanya bwawe Korazini! Buhanya bwawe, Bethsaida! bulala, ebisomerene byajirikene ahagarhi kenyu nkabyajirikanaga omu Tiro n'omu Sidona, singa mira bahungamire,bayamber'ebigunira n'okuchishig'oluvu. 22Chechirhumire nababwira: olusiku l'ogucha olubanja, Tiro na Sidona bechirwe bugeke kubalusha.23Nawe, kapernaum, nkanji wazamulwa kuger'Empingu? Nanga. Njiwayandagazwa kuger'ekuzimu; bulala nkebisomerene byajirwagw'ahakagarhi kawe nkabyajirwaga omu Sodomu hing'echibaho kugera zene. 24Chechirhumire mbabwirire olusiku lolubanja, echihugo che Sodomu njichahanwa bugeke kukulusha.25Nago mango Yesu arhol'echinw'aderha: Nkukuzize, Darha, Nahano w'empingu n'egulu, omu kubish'ebibintu oku birhonzi n'oku banyabwenge, wabifunulira oku bana. 26Nechi, Darha, nkukuzize bula ntyo kuwalilonzenze. 27Ebintu byoshi nabihabirwe na Darha na ntaye oyinji omugala, aliko Darha yenine. Na nta muntu oyinji Darha s'alik'omugala, n'oku y'omugala alonzize okufunulira.28Muyinj'emwani mweshi mwe murhamire. muna zidoherwe bahumuse. 29Murhol'omuzigo gwani, mushimbulire n'enyigirizo Zani, bulala ndi mutudu na mwirhonzi w'omurhima; yimubon'okuluhuka omu mirhama yenyu. 30Bulala, entimanya yani eri ntudu n'omuzigo gwani guyanguhire.
Chapter 12

1Ago mango Yesu ager'omu mashwa g'engano. Entumwa zage, za yunv'eshali, za rhondera kucha eminkenyi zalya. 2Abafarisayo, babona ntyo, ba mubwira: Lolagw'okw'entumwa zawe ziri zajira ebirhahemerw'olusiku lw'e Sabato.3Aliko Yesu abashubiza : Kamurhasomag'oku Daudi ajiraga amango ayunvag'eshali, yewe na balihaguma naye; 4okw'ajaga omu shengero lya Nyamuzinda alya yewe n'entumwa zage ebiryo birhalihemerw'okulibwa na ngasi muntu chi badahwa bonine ?5Na kandi kamurhasagi soma omu rhegeko okw'esiku z'e Sabato, abadahwa bagerag'eburhambi omu shengero buzira ku chij'emurhima ? 6Na ntyo mbabwirire hano hali echintu chizibuzibu kulush'eshengero.7Nka mwalimenyer'ogu mwazi : Bonjo bunene emunda muli, si ntalonza mburano, murhakalwisize abashinganya. 8Bulala mwen'omuntu ye kulir'e Sabato.9Na ntyo eri arhengahola, Yesu aj'omu chishagala. 10Mwaliri omuntu oholer'okuboko. Badosa Yesu : Kabirhuhunir'okufumya olusiku lw'e Sabato ? Kwali kumulonza kunyamanja.11Abashubiza: Nde mu mwabo nka herhe chibuzi chiguma chonine chikarhemba omu chiriba olusiku lw'e Sabato arhankaja ku chirhembula? 12Kw'Omuntu arhalushir'echibuzi ? Kuliku derha, oku bihunire oku jir'amenja olusikulw'e Sabato.13Oku ntyo Yesu abwira oy'omuntu : Lambul'okuboko kwawe. Alambulako kwaba kuguma n'okundi. 14Abafarisayo bahuluka bajidosana oku njira nchi banka muyirha.15Aliko Yesu, aber'amanya, aja hale nabo. Lubaga lunene lwa mushimba. Afumya abalwala banene, 16ana bakomereza oku bunene barhajaga kubiderha. 17Y'okubuzinda bihikirir'ebyo mulebi Isaya alebaga,18mulole omukozi wani na chishogere, njinaheba Muka gwani okuye, nj'ayamagiziza olubaga okuli.19Arhakaja buhaka , arhakabanda mulenge na nta muntu wenyunv'omulenge gwage omu njira. 20Arhakavuna chiro n'olusheke luherh'echihulu. Arhakazimya echirere chikolerere, kuhik'amango erhegeko lya hima. 21N'embaga nji za langalir'ezino lyage.22N'oku ntyo bamulerh'omuntu wa bazimu, orhabona, chiro arhanaderha, ana fumya elyo gama lya derha lyanabona. 23Olubaga lwoshi lwasomerwa mpu : Karhali mugala wa Daudi oyu ?24Abafarisayo, babere bayunva ntyo baderha: Oyu muntu yalibisy'abazimu oku zino lya Belizebuli mukulu w'abazimu. 25Bulala Yesu alimenyer'endalala zabo, ababwira: Ngasi bwami bukachigaba kukumbagala bukumbagala na nta nju eri chishagala chichiberamo chiyimanga.26Akaba lyangombe analibisya lyangombe, agabirwe oku yenine, gurh'obwami bwage bwankayimanga ? 27Na nkaba nyono, na ndibisy'abazimu oku misi ya Belezebuli, abana benyu misi yande babalibisyako? Chinji charhuma baba bach'amanja benyu.28Aliko, ankab' oku Muka gwa Nyamuzinda kundi na libisy'abazimu obwami bwa Nyamuzinda bwayinjire enyanya zenyu. 29Ngahe, omuntu akaj'omu nju y'owindi muntu oherh'emisi ashambuh'ebikulo byage, buzira kurhaga shwek'oy'omuntu w'emisi? Oku ntyo agaleshambuha enju yage. 30Orhali haguma nani eri mushombanyi wani, n'orharhola haguma nani eri kushandaza ashandaza.31chochirhumire nderhere: Ngasi chaha na ngasi chijachi nji chababalirwa oku bantu, aliko echijachi enyanya za Muka wa Nyamuzinda chirhakababalirwa chiro n'ehityu. 32Owelerhe obushombanyi enyanya za mwene muntu nj'ababalirwa, alik'owejachire Muka gwa Nyamuzinda arhakababalirwa kuno gulu chiro n'enyuma omu myaka ya yinja.33Omurhi gwinja n'elehe lyago; omurhi gubi n'elehe lyago; bulala bameny'omurhi kugerer'elehe lyago. 34Eli burha ly'enjoka, gurhe mwankalonza kuderh'aminja nabo muli babi? 35Omuntu mwinja omu hantu hinja, akol'aminja, n'omuntu mubi ahantu habi akol'amabi.36Mbabwirir'okw'olusiku luzinda ngasi mwazi gwabushabusha gwaderherwe nji gwadoswa. 37Bulala kugerer'enderho zawe wechungulwe, na kugerer'enderho zawe nji wahanwa.38Oku ntyola baguma babandisi n'aBabafarisayo bamushubiza, omu kuderha : Mwigiriza rhulonzeze orhuyerek'echimanyiso.39Naye abashubiza ababwira, mpu : Eli burha libi n'ely'endyalya! Ligwerhe ly'alonz'echimanyiso, chirali ch'omulebi Yona. 40kulala Yona ajiraga siku esharhu na madufu masharhu, omunda y'efi nantyo mwen'omuntu nj'amala siku esharhu na madufu masharhu omu shinda.41Abantu b'e Ninawi nj'ibayumuk'amango gw'olubanja n'eri burha banalihane bulala balichiyunjwize amango Yona abayigiriza, n'olushire Yona y'on'oli hanola.42Omwami kazi w'ekarhi k'ezuba nj'ayimanga n'okujisa lubanja n'eri burha, nj'analihana bulal'arhengerera ngasi hantu h'egulu kuyunviriz'obwenge bwa Solomono, talaga hano hali olushire Solomono.43Amang'omuzimu mubi amarhengaomu muntu anagend'alonza lonza ahantu hayumire eyahabula. 44Anaderha: nagenda kushubir'omu nju yani, omu narhengaga. N'eyayinja ashimana ntaye olimo, enabizizwe, enarhindirwe. 45Oku ntyo anagenda, mwebyo bichanji anajilerh'abandi bazimu mushanvu babihirhe ku mulusha n'eli bayinja banachilambulamo, n'oborhere bw'oyu muntu bwanaba bubi kulushiriz'oborhe bwage burhanzi. Kunji byera eri burha lirhajira lugero lubi.46Aber'ali abwir'abantu, lolaga Nina na bene bayiker'embuga, balonza kumuderhesa. 47Ler'omuntu muguma Amubwira mpu: Nyoko na bali benyu bayimangire embuga, bali bakulonza.48Naye ashuz'owa mubwiraga, mpu: Nyama yende na bene berhu balande? 49Alambul'efune yage okuntumwa zage, ababwira, mulolage Nyama na bene berhu; 50bulala ngasi uwunji wajir'obulonza Darha oli nyanya, yoyola ye mwene werhu, na mwali werhu, na Nyama.
Chapter 13

1Olo lusiku lonolo, Yesu ahuluka omu nju, ajiyikala eburhambi bw'enyanja. 2Lubaga lunene, lwachilunda ahaburhambi bwage, aja omu bwarho, ayikala. Olubaga loshi lwali yimangire eshi.3Ababwira binene omu migani, aderha: 4muhinzi muguma ajagi rhwera emburho. Abere aherhe arhwera, ziguma zarhogera eburhambi bw'enjira: enyunyi zayinja zanachirirazo. 5Ezindi zarhogera omu mabale, aharhali budaka bunene: zamera dubaduba, bulala zirhabonaga budaka bunene; 6aliko amango ezuba lya kolaga, zasirera zanayuma, bulala nta mizi zaligwerhe.7Ezindi zarhogera omu mishaki; emishaki yamera ya zinyagandiza. 8Ezindi zarhogera omu budaka bukwirire: zaburha amalehe, nguma yaburha egana, eyindi makumi galindarhu, eyindi makumi masharhu. 9Oherhe arhwiri g'okuyunva, ayunve!10Abegirizwa bage bamushegerera, banamubwira: chirhuma obayigiriza omu migani? 11Yesu abashubiza: bulala mwahabirwe oku menya amahwe g'omu bwami bw'embingu, ch'abala bowe barhakuhabwagwa.12Bulala banaha oherhe, nji anaba omu binene, aliko orhaherhe nji bamunyega n'ehyaherhe.13Che chirhumire nabwira bo omu migani, bulala okubona barhabona, n'okuyunva barhayunva, chiro barhacha n'ehuzihuzi.14N'obulebi bwa Isaya bwa hikirira okubo: mwakazi yunviriza n'amarhwiri genyu, murhanayunva; mwakazi lolereza n'amesho menyu, marhanabona.15Bulala omurhima g'ololubaga gukomere, bazibuhize amarhwiri gabo, banazibya amesho mabo, libarhabona, libarhanayunva n'amarhwiri gabo, barhanamanyiriraga omu mirhima yabo, barhahindamukaga, mpu lintana bafumyaga.16Aliko amesho genyu gali garagi, bulala gaherhe gabona, n'amarhwiri genyu, bulala gaherhe gayunva. 17Mbabwirire okuli, balebi banene n'abashinganyanya balilonzeze babone ebi muherhe mwabona, barhanachibibonaga, okuyunva ebi muli mwayunva, barhanachibiyunvaga.18Mwabo muyunvage gurhe ogu mugani g'omuhinzi guderhere.19Amango omuntu amayunva omwazi gw'obwami arhanagurhegereze, lyangombe anayinja, anachirholera ehy' alirhwerere omu murhima gwage: Oy'omuntu ali olala wayankiriraga emburho eburhambi bw'enjira.20Owayankiriraga emburho ahantu h' amabale, y'olala wayunvirhe omwazi ana gushagalukira; 21aliko nta mizi aherhe omu yewe, abulire emisi, n'ery'abona amalumwa n'amalibuko enyanya ly'ogo mwazi, anabona ebichanji by'okuhera.22Owayankiriraga emburho omu mishaki, y'olala oyunva omwazi, aliko oburhe b'omu gulu n'okurhebekwa kw'obugale byananyagandiza omwazi, zirhachiburha malehe. 23Owayankiriraga emburho omu budaka bukwirire, y'olala oyunva omwazi n'okuguhikiriza, gwanayana amalehe, n'e mburho nguma yanaburha egana, eyindi makumi galindarhu, eyindi makumi masharhu.24Ashubibacha ogundi mugani, ababwira: obwami bw'empingu bushushene n' omuntu wajagi rhwera emburho ekwirire omu shwa lyage. 25Aliko, amango abantu balilyamire, omushombanyi wage ayinja arhwera emishaki omu ngano, anachigendera. 26Amango olubala lwameraga n'okuyana amalehe, emishaki nayo yachiyerekena.27Abambali banin'eshwa bayinja mubwira: Nahano, k'arhali emburho ekwirire walirhwerere omu shwa lyawe? Ngahe emburho ebihire erhengerere? 28Abashubiza: mushombanyi ojirire ntyo. N'abambali bamubwira: K'oshondere rhuji yi shugula?29Aderha, nanga, bulala hano mukula emishaki, mwanayishugula haguma n' emburho. 30Mubileke byombi bikulire haguma kuhika amango g'okushalula, njinabwira abashaluzi: murhange mukule emishaki, muyishweke rhuzigo rhuzigo eyoswe, aliko mubike emburho omu nguli yani.31Ashubi bacha ogundi mugani, aderha: obwami bw' empingu bushushene n' emburho nguma y' esinapi, muntu muguma ayirhwera omu shwa lyage. 32Eba mburho ngekegeke kulusha ezindi mburho zoshi, aliko, amango yameraga, yashisha bwenene gwanaba murhi , chiro n' enyunyi z' emalunga zalema zayinji yumbaka omu marhabi gago;33Ashubi babwira ogundi mugani, aderha: obwami bw'empingu bushushene n'olwango mukazi muguma arholaga aluhira omu banamaha basharhu b' eshano, guhika amango obuntu boshi bwalugaga.34Yesu abwira olubaga ebyo byoshi omu migani, arhanakazagi babwira buzira migani, 35mpu li kuhikirira okwaderhagwa n'omulebi: nashwekula obunu bwani omu migani, na nyalagaze byoshi bibishirwe gurhenga omu kulema kw'egulu.36Lero afuhira olubaga, anachijira omu nju. Abegirizwa bage bamushegerera, baderha: rhufafanuliraga gulala mugani gw'emishaki omu shwa. 37Abashubiza, ntya: owarhwera emburho ekwirire, ye Mwen'omuntu, 38eshwa, ly'egulu, n'emburho ekwirire babene Obwami, emishaki babene lyangombe, 39omushombanyi wayirhweraga, ye lyangombe, omushalulo bw'obuzinda bw'egulu, abashaluzi bwo bamalayika.40Nabo nkoku banashugula emishaki n'okuyikabulira omu muliro, kunji byanaba ntyo oku buzinda bw' egulu. 41Mwene omuntu nj'arhuma bamalayika, bajikula omu bwami bwage abantu boshi b'enshuma na balala boshi bakazagi kola amabi; 42nji bakwebwe omu ndugurhira y'omuliro, aho nji haba hakubanda endulu n'okuhekenya amenyo. 43Lero abashinganyanya nji balangikana nka zuba omu bwami bw' eshe. Oherhe amarhwiri gokuyunva, ayunve!44Obwami bw' empingu kandi bushushire nka buhirhi bubishirwe omu shwa. Omuntu wabubonaga abubisha, n'omu bushagaluke ajiguza eby'aliherhe byoshi, ajigula elyo shwa. 45Obwami bw'empingu bushushene kandi n'omuchuruzi walonzaga amagerha makwirire. 46Abon'egerha liguma ly' engulo nene; agenda ajiguza byoshi aliherhe, agula elyo gerha.47Obwami bw'empingu kandi bushushene n'omulaga bakabwire omu nyanja n'okurhega ebikwara bya ngasi lubero. 48Amango gwamabumba, abashana banagukululira eshi, banalondola, echikwara chikwirire banachibika, n'oku kabula echibihire.49Kunji byaba ntyo oku buzinda bw' egulu. Bamalayika nji bayinja kuberula ababi n' abashinganyanya, 50n' okubakabulira omu ndugurhira y'omuliro, nji haba hokubanda endulu n'okuhekenya amenyo.51Ka mwayunvirhe ebyo byoshi? Bamushubiza, nechi.52Anababwira, ntya: che chirhumir' echo, ngasi mwandisi oyigirizwe ebiyerekere Obwami bw'empingu, ashushene na nin'enju oliwakula omu mbiko yage ebintu bihyahya n'ebikulukulu. 53Eri Yesu amala eyo migani, arhenga ho.54N'eri ahika omu chishagala chage, ayigiriza abantu omu sinagogi, kuhika basomerwa, banalema baderha: ngahe akulire obula bumenyi n'ebi bisomerene? 55K'arhali mwana w'omubeji? K'arhali Mariya ye nyina? Yakobo, Yusufu, Simoni na Yuda, ka barhali bene babo? 56Na balibabo ka barhali haguma nerhu? Ngahe akulire ebi byoshi?57Byaba bowe bisanzi bya kuhera. Aliko Yesu ababwira: nta handi omulebi abula kukengwa nk'omu chihugo chage n'omu nju yage. 58Arhanachijiraga bisomerene binene ahola, eri kubula obuyemere kwabo kurhuma.
Chapter 14

1Mwago mango, mwami Herode abere ayunva baderha enyanya za Yesu, abwira abambali, ntya: Yohana Mubatiza oyo! 2Afukire omu bafu, ch'echirhumire ly'achijirira ebirhego.3Bulala Herode alifarhire Yohana, amushweka anamuhira omu mpamikwa, eyi Herodiya mukw'omulumuna Filipo orhuma, 4bulala Yohana alimubwirire, ntya: birhakuhemere okw'oshabe Herodiya, muka mulumuna wawe. 5Herode abwiraga amuniga, aliko ayubaha olubaga, bulala lwalemaga lwalola Yohana nka mulebi.6Lero, oku lusiku lukulu lw'okuburhwa kwa Herode, mwali wa Herodiya aja omu luhya, azina, asimisa Herode, 7kugera oku chihe ch'okumulaganya n'endahiro mpu amuha ngasi hyoshi akamuhema.8Oku mashumi ga nyina, aderha ntya: mpebera hano oku mbale bo nabuno erhwe lya Yohana Mubatiza. 9Mwami agaya; aliko, enyanya z'endahiro n'abali oku lusiku lukulu lwage, kwarhuma arhegeka mpu bamuhe lyo.10Anarhuma mpu bache Yohana erhwe omu mpamikwa. 11Erhwe lyage lyalerhwa oku mbale, baliha olala munyere, naye alihekera nyina. 12Abegirizwa ba Yohana bayinja, barhola omurhumba gwage, bajiguhamba; banagenda kubibwira Yesu.13Eri Yesu ayunva ntyo, arhenga ho omu nkuge, achiyeguza ho, aja omu rungu hale n'abantu; n'olubaga lumenya ntyo, lwarhenga omu chizungu, lwamushimba oku magulu. 14Abere arhenga omu nkuge, abona lubaga lunene lw'abantu, alubera obonjo, afumya abalwala baliri omu bo.15Kwabere golo, abegirizwa bage bamuja ahaburhambi, bamubwira ntya: lyamaba rungu lino, bwanayirire; lika bano bantu bajichigulira ebiryo omu bishagala.16Yesu abashuza, ntya: barhalonzeze bagende; mubahe ebi balya mwabo. 17Aliko bamushuza: ntacho rhugwerhe hano harhenga migati erhano na fi ebiri zonyine. 18Naye ababwira ntya: mubinderhere hano. `19Ayikaza abantu oku birhi, arhola elala migati erhano na zilala fi ebiri, alola omu chanya, abigisha. 20Abere amalichagulanga emigati, ayihereza abegirizwa bage, nabo bayigabira abantu. 21Boshi balya, bayugurha, barhola ebi balekaga, bayunjuza rhurhanda ekumi na rhubiri. Abalyaga, kuleka abakazi n'abana, baliri balume bihumbi birhano.22Hon'aho, Yesu aseza abegirizwa bage mpu baje omu nkuge, babe bashokola, bashabuke enyanja, oku naye alaga abantu. 23Abere amalekana n'abantu, azamukira oku ntondo yenyine, ajihema Nyamuzinda. Lyabere lyaba golo, aba ery'aliho yenyine. 24Enkuge nayo, eri yamahika ahagarhi k'enyanja, yashurhwa n'omulaba; bulala omuhusi gwabahulukiraga embere.25Bucha sezi, Yesu abahika ko, ayinja alambagira oku nyanja. 26Abegirizwa bage bamubwene ly'alambagira oku nyanja, bashalama, banaderha ntya: muzimu oyu! N'omu buba bwabo, babanda endulu. 27Honaho,Yesu ababwira ntya: muhire omurhima omu nda, murhayubahaga, nyono.28Petero naye amushuza: Nahano, akaba woyo, ontegeke nani ndambagire oku menji nkushimbe. 29Na Yesu naye aderha: Yinjaga! Petero arhenga omu nkuge, alambagira oku menji, mpu aje emunda Yesu ali. 30Aliko abere abona empusi erhakalindirwa, ayubaha; abere akola ali azika, abanda endulu, aderha: Nahano, onyokole!31Hon'aho Yesu alambula okuboko, amufarha, amubwira, ntya: oli muntu w'obwemere bugeke, charhumire warhindira ? 32Babere bamaja omu nkuge, empusi yarhulera. 33N'abaliri omu nkuge, bayinja, bamuharamya, banamubwira ntya: kubinali, oli Mwene Nyamuzinda.34Babere bamali shabuka enyanja, baja omu chihugo ch'e Nazareti. 35Abantu ba mw'echo chihugo balimuyinji, balumiza omwazi oku balungwe boshi, banamulerhera abalilwere boshi. 36Bamuyinginga mpu chiro bahume oku chishumiro ch'omushangi gwage, na ngasi bahumaga oku cho, bafuma.
Chapter 15

1Ntyo kw'Abafarisayo n'abashamuka b'ehano b'e Yerusalema bashimbire Yesu, bamubwira, ntya: 2Chichi chirhuma abegirizwa bawe barhashimbulira amarhegeko g'abamira? Barhachikalaba nka balya? 3Abere abashubiza, ababwira, ntya: Chirhuma mwabo si murhashimbulira amarhegeko ga Nyamuzinda erhi ngeso za bashokuluza benyu zirhumire?4Chi Nyamuzinda aderhaga, oku: okenge isho na nyoko, mpu n'owakungulira eshe na nyina afe. 5Na nenyu munalema mwaderha, mpu: ngasi yeshi webwire eshe chango nyina, ntya: echi nakakurhabere mwo,nachihanire nka ntulo ( nterekero ), 6mwaderha mpu oyola arhachikwanene okurhabala eshe changwa nyina. N'oku ntyo mwanafundi kulikira amarhegeko ga Nyamuzinda erhi ngeso zenyu zirhumire.7Mani, ezi ndyalya! Isaya alilebere bwinja, amango aderhaga, ntya: 8Olu lubaga luherhe lwakenga n'obunu bonyine, nabo emirhima yabo eri hale. 9Obukenge bakenga buba bwa kubesha: banayigiriza enyigirizo n'amarhegeko garhenga emw'abantu.10Yesu abere amahamagala olubaga lw'abantu, alubwira, ntya: Murhege amarhwiri munayunvirize! 11Arhali ehija omu bunu hye hizingisa omuntu, s'aliko ehirhenga omu bunu bw'omuntu hye himuzingisa.12Abegirizwa bage babere bamushegerera, bamubwira, ntya: Ka wamanyire oku, amango Abafarisayo bayunvaga gulala mwazi gwawe baligayire?13Naye abashubiza, aderha ntya: Ngasi murhi gurharhweragwa na Darha w'empingu nji gwa chibwa. 14Mubaleke; ziri mpumi ziyereka empumi enjira chi empumi ekachidalika okuyereka eyabo mpumi enjira, zombi zanachikweba omu nyenga y'omuliro.15Petero ashuza, amubwira, ntya: rhuhuguliraga nerhu ogo mugani. 16Na Yesu naye amushuza, amubwira, ntya: Aye! gasi nenyu nta bwenge muherhe guhika zene! 17Murhayunvirhe oku ehija omu bunu omu nda hirhogera, na kandi hyanayinji ja omu musarani.18S'aliko ebirhenga omu bunu omu murhima birhenga, bye binazingisa omuntu. 19Omu murhima mwo murhenga enkengero zibi, okuyirha, okuhusha, okujira eby'eshonyi, okuzimba, okubesha, n'ebijachi. 20Ebyola bye bizingisa omuntu. S'aliko okulya buzira kukalaba, ntaye kwakazingisa.21Yesu abere amachirhengera ho, achijira entambi z'e Tiri n'ez'e Sidoni. 22Ntyo kw'omukazi w'e Kanana ahulukire mw'echo chihugo, alema ayakuza ( ahamagala ), n'okuderha ntya: Mani we kalama, mwene Daudi, ombere obonjo: Mwali wani afire n'abazimu. 23Naye arhamushuzaga chiro n'ehityu. Ntyo kw'abegirizwa bage bamushimbire, bamushigirira, bamubwira, ntya: Bwira ye agende, bulala ali ajira olwamo enyuma zerhu.24Naye abere ashuza, aderha, ntya: Ntarhumagwa arhali oku banabuzi b'e Israheli baherere. 25Ntyo kw'oyo mukazi ayinjire, amufukamira, anaderha, ntya: Ontabale, Nahamwerhu! 26Naye amushuza, ntya: Kurhakwanene okurhola ebiryo by'abana n'okubikweba abana ba nyakabwa.27Olala mukazi aderha, ntya: kubinali ntyo, muchiza! S'aliko abana banyakabwa nabo banalya oku buhungumukiza burhoga oku meza (cibo) ga nahamwabo! 28Ntyo ku Yesu amushuzize, amubwira, ntya: Mukazi wee, obwemere bwawe buli bunene! Bibe nkw'oko walonza. N'omwali ava anafuma mwako kashanji.29Obwola, Yesu abere amarhenga ahola, aja hofi n'enyanja y'e Galilaya; n'amango ajaga oku ntondo (omusozi), achiyikalira kwo. 30 Abantu banene banene bamushimba, erhi baherhe abantu baholere amagulu n'entagenda, empumi n'orhuduma, n'abandi banene ba ngasi lubero: babarhabika oku magulu mage, naye abafumya. 31Balala bantu boshi basomerwa amango babonaga okw'orhuduma rhwaderha, entagenda bafuma, abaholere amagulu balambagira, n'empumi zabona: Bachishingira Nyamuzinda w'e Israeli.32Yesu abere amahamagala abegirizwa bage, ababwira, ntya: Namayunvira olu lubaga obwonjo; bulala zikola siku esharhu zinola banshimbire, barhanaherhe echi balya. Ntalonzeze nkalika bo shali: bankafira omunjira. 33Abegirizwa bage bamubwira, ntya: ngahe emigati y'okuyugusa aba boshi yarhenga muno mpinga? 34Yesu abadosa, ntya: migati minga muherhe? Bamushuza, ntya: eri mushanvu na ndugu zigeke. 35Okuhandi , arhegeka mpu abantu bayikale oku daho.36Arhola elala migati okw'eri mushanvu na zilala ndugu, akuza Nyamuzinda (avuga omunkwa), ayichagulanga, ayiha abegirizwa bage, abegirizwa nabo bayigabira olubaga. 37Balala bantu boshi balya banayugurha. Barhola ebichira byarhalaga, babumbya rhurhanda mushanvu! 38Abalyaga nabo, kuleka abakazi n'abana, baliri bantu bihumbi bine. 39Abere amalikula olubaga, aja omu nkuge; kw'okunahika omu chihugo ch'e Magadani.
Chapter 16

1Abafarisayo n'abasandukayo bashegerera Yesu, mpu bamurhangule, bamuhuna abayerek'echimanyiso ch'omumpingu. 2Yesu abashuza: egolo,mwanaderha: nji byakwira, bulal'empingu guli muduku;3Esezi: hayinjib'echidumbi zene, bulal'empingu guli muduku n'omwizimya. Munayinji shubulul'ebye mpingu, murhanamenyer'ebimanyiso byakasanzi. 4Luburho ludarhi lwalonz'ebisomerene; njarhanamuh'ebindi bisomeren'arhali Yona.5Entumwa, zashabuka zayibirir'okurhol'emigati. 6Yesu ababwira: muchilange munameny'engeso z'abafarisayo n'abasadukayo. 7Entumwa zakengera zonin'okuzonine zaderha: bulala rhurhalirholer'emigati. 8Yesu amenya, aderha: chirhumire mwaganiz'omumwenine,lubaga l'obwemere bugeke bulala murhali rholere migati?9Muli nka murhagwerhe bwenge, murhanayibukir'emigat'irhano nabihumbi birhano byabantu na rhurhanda rhunga mwalerhaga, 10erhali migati mushanvu oku bihumbi bine byabantu na ntonga(chirhiri) zinga mwalerhaga?11Gurhe murhayunv'ebiyereker'emigati eyi nabashambaliraga? munameny'engeso z'abafarisayo n'abasadukayo. 12Nantyo bameny'oku erhali ngeso yemigati aderhaga mpu bamenye chaliko nyigirizo z'abafarisayo n'abasadukayo.13Yesu, eyahik'omu chihugo cha Sezari wa Filipo abaz'entumwa zage: Chichi muderhere ind'inde; nyono, mwen'omuntu? 14Bashuza: baguma baderha oli Yohana mudubisi; abandi,Eliya; abandi, Yeremiya chango muguma w'abalebi. 15Nenyu, aderha, gurhe muderher'okunyono? 16Simoni Petero amushuza: we Kristu, mugala wa Nyamuzinda.17Yesu ashubirir'omwazi, aderha: oli munyaragi, Simoni, mwene Yona; bulala gurhali mubiri n'omuko gukufunulir'ebyo s'aliko darh'oli omumpingu. 18Nani, namakubwira: we Petero, n'okubale nji nayumbak'eshengero lyni, n'emiryango y'ekuzimu erhakakuhima.19Nji naguh'oluchingulo l'obwami bwe mpingu: ebiwashweker'okugulu nji wabishwek'omimpingu n'ebiwashwekwir'omugulu nji bya shwekulw'omumpingu. 20Nantyo akomerez'entumwa nta muntu oderhag'okwaliri Kristu.21Nago mango Yesu arhonder'okumenyes'entumwa zage oku bihunir'aj'e'Yerusalemu, alibuzibwe bwenene n'abagula n'abandisi; n'abashamuka b'ehano; afe, olusiku lwa kasharhu afuka. 22Petero, ayunva ntyo amukema, n'okuderha, Nyamuzinda, Nahano ebyo nji birharhuhikira. 23Aliko Yesu,ahindamuka, aderha Petero j'enyuma zani lusifero(shetani), ntengako; bulal'enkengero zawe zirhali nkengero za Nyamuzinda, s'aliko z'abantu.24Nantyo Yesu abwir'entumwa zage nk'omuntw'alonz'okuja hofi nani, achilahire yenyine ahek'omusalaba gwage, ana mukulikire. 25Bulal'owalonz'okuchungul'akalamo kage nj'akaheza, s'alik'owagahez'enyanya zani nj'akabona. 26Bichi bikwanen'omuntu kuba mwami w'egulu lyoshi, eri akahez'omuka gwage? n'oguh'omuntu y'ahindamul'omuka gwage.27Bulala mwen'omuntu ayinj'omubukuze bwa Darha haguma na ba Malayika; nantyo bahemba ngasi muntu oku bijiro byage. 28Mbabwir'okuli bagum'omumwabo barhakabon'olufu kuhik'amango mwen'omuntu ayinj'omubwami bwage.
Chapter 17

1Hagerere siku ndarhu, Yesu arhola haguma naye Petero, Yakobo, na Yohana, mulumuna wage, aba_longola bonin'okuntondo elehere. 2Ahindamulw'ebara emalangambere gabo amalanga gage gabaraganya nka zuba, emyambalo yage yahusha mweru nka mwengezi.3Mulole, Musa na Eliya abahulukirako, barhangir'okuderha naye. 4Petero, arhonder'okuderh'omwazi, abwira Yesu mpu: biri binja rhubere hano, nk'olonzeze, nayumbaka bihando bisharhu, chiguma chawe, chiguma cha Musa na chiguma cha Eliya.5Aber'achiri aderha ,echijuchu chikolerere chabashukira. Lola, omulenge gwayunvikan'omubichu gwaderh'eyi myazi: oyu ali mwana wani nsima bwenene; mumuyunvirize! 6Abigirizwa bayunvirh'ogu mulenge, bakumbagal'ahashi balyamir'amesho, bayubaha bwenene. 7Aliko Yesu abashegerera, abahumako aderha: muyumuke, murhayubahaga! 8Bayinamul'amesho, barhabonaga muntu gurhenga Yesu yenine.9Babere bali bayandagl'okuntondo, Yesu abarhegeka ntya: ntaye mubwirag'obubonekerwa, kuger'agomango omwana w'omuntu nj'afuk'omubafu. 10Abigirizwa bamubaz'ogu mwazi: bichi birhum'abashamuka b'ehano baderha mpu Eliya ashinganene(agwasirwe) ayinj'okuburhangiriza?11Abashuza: kubinali oku Eliya agwasizw'okuyinja burhanzi kukwiz'ebintu byoshi. 12Aliko nababwir'oku Eliya ayinjaga mira, barhanamumenyaga, banamujirir'okubalonzeze. konok'omwana w'omuntu alibuzwa nabo. 13Abigirizwa bameny'oku agwerh'aderh'enyanya za Yohana mudubisi.14Amango babere bahikir'olubaga, muntu muguma ayinjifukam'embere za Yesu, anaderha: 15Nahano, omwana wani omuyunvir'obonjo, alwer'echizungu; alibukire bwenene; chinamugwisa n'omumuliro(omuchiko), n'omumenji. 16Nalimulerher'entumwa zawe barhagalaga mufumya.17Yesu ashuza aderha: burha lirhayemerere n'ely'obubi, kugera mangochi nji naba haguma nenyu? nabarhabala kugera mangochi? mumunderhere hano. 18Yesu akankamira bwenen'echo chishwasi, chamurhengamo, honah'omwan'afuma.19Entumwa zashegerera Yesu zamubwir'eburhambi mpu: bichi byarhumaga rhurhagala guhig'echo chishwasi? 20Yesu ababwira mpu: enyanya z'okubul'obwemere kwenyu. nbabwirir'omukuli, nkamugwerh'obwemere nka mburho y'eharadali(sinapi) nji mwabwir'eyintondo rhengah'oje elira munda, enagende; ntacho nji chirhabagalikira. 21Alikw'echishwasi chiri nkechi chirhankarhenga buzira mahuno n'oku chishalisa.22Achiber'ali alambagir'omu Galilaya Yesu ababwira mpu: Mwen'omuntu ashinganene ahanwe omufune z'abantu; 23Nabo nji ba muyirha, n'okulusiku lwakasharhu nja fuka. Bagaya bwenene .24Babere bager'Ekapernaumu, abalemaga bajuhis'ago makoli mabiri bashimba Petero, bamubwira mpu: omukulu arha juhaga makoli mabiri? 25Aderha mpu nechi. babere baj'omunyumpa, Yesu arhangi babwira mpu: gurh'oganizize, Simoni? abami b'egulu banajuhis'ebarati chango ekoli oku bantu bachi, bonin'okubonine, chang'okubahisi(olwahanda).26Amubwira mpu: ab'olwahanda. na Yesu amushuza mpu: okuntyo omwan'arharhegekerwe. 27Aliko, rhumenye rhwankalema rhwabagayisa,(mwababuz'omurhula) gend'omunyanja nene, okabul'esibwe, orhang'oshwez'efi yayinj'oyishanjul'obunu, wabonam'olufuranga, olurhol'onaluhebo enyanya zani nawe.
Chapter 18

1Mwebyo bisanzi, entumwa za yegerera Yesu za derha : Inde oli mukulu omu bwami bwa Nyamuzinda? 2Yesu, ahamagala omwana mudorho, amuheba omu kagarhi kabo, 3aderha mpu: Mbabwirir'okuli, akaba murhachichese na nka murhabere nk'abana badorho, murhakaj'omu bwami bw'empingu .4Che chirhumire oyinji chirhohya nk'oyu mwana mudorho njaba mukulu omu bwami bw'empingu. 5N'owunji wayegerez'omwana mudorh'oku zino lyani, anyengerez'enyenine. 6Aliko ery'omuntu akagayaguza muguma mw'aba badorho banyemere, kwaka bere kwinja ashwekerwe ebale ly'okusherwa omu gosi n'oku mukweba omu nyanja.7Buhanya bwe gulu enyanya y'oku gayaguza! bulala bishinganene oku gayaguza kubeho; aliko buhanya kola muntu njibwa hikira! 8Na kaba efune yawe eri okugulu kwawe kuli kuguma kwakarhuma wabul'omurhula oyiche ona yikwebe hale nawe; kuli kwinja kuwoyo okuja omu kalamo kw'obuzine, kulusha okuba n'amagulu mabiri n'amaboko mabiri n'oku kabulirwa omu mulliro gw'esiku n'amango.9Na kaba elisho lyawe lya karhuma wagoma, olikule onalikabule hale nawe; kulikwinja kuw'oyo okuja omu kalamo kw'obuzine, oherhe lisho liguma, kulusha okuba na mesho mabiri nji banakukabulire omu muliro gw'ekuzimu.10Muchilange okugayaguza muguma mwaba bana badorho; bulala mbabwire oku bamalaika babo bw'omu mpingu bagendekere okubona esiku zoshi obusu bwa Darha oli omu mpingu. 11Bulala mwene muntu ayinjaga kuchungula owaherere.12Kurhe mubwene? Nk'omuntu aherhe bibuzi egana, chiguma omubyo chihere, karhakaleka bilala galimwenda na mwenda oku ntondo, n'oku jilonza chilala chaherere? 13Neri akachibona, mbabwirire okuli, chinamulerhera obushagaluke kulusha bila galimwenda na mwenda garhaliherere. 14Kubinali, burhali bulonza bwa Darha oli omu mpingu oku muguma mwaba badorho ahere.15Na kaba mwene wenyu akagoma, ogende emund'ali, oyo naye yenine, eri aka kuyunva, eri wayungukire mwene wenyu. 16Eri akaba arha kuyunvirhe, rhola wenyu muguma changwa babiri, okubuzinda mu malise olo lubanja oku buhamirizi bw'abantu ba biri changwa basharhu.17Akalahira kubayunviriza, obubwire eshengero; na kalahira kuyunva eshengero, omu murhole nka mupagani eri munyabyaha.18Mbabwirire okuli, ngasi byoshi mwashweka oku gulu,nji byashwekwa omu mpingu, na ngasi byoshi mwashwekula oku gulu byashwekulwa omu mpingu. 19Kandi mbabwirire oku bantu babiri ahagarhi kenyu bakahuna akantu kwoshi kwoshi, bakahabwa na Darha oli omu mpingu. 20Bulala eri babiri changwa basharhu balihaguma okuzino lyani, nani naba omu kagarhi kabo .21Oku ntyo Petero amushegerera aderha: Nahano, kanga nakababalira mwene werhu, amango amangomera ? ka kali mushanvu ? 22Yesu amubwira: Nta kubwirire mpu oku kali mushanvu, s'aliko kali makumi gali mushanvu kali mushanvu.23Che chirhumire, obwami bw'empingu bushushanyizwe na mwami walonzaga okudosa abambali enyanya z'ebikulo byage. 24 Eri aba aliaganja, bamulerhera muguma wa limuherhe omwinda ( deni ) gwa bihumbi ekumi bya magerha. 25Okubona ntacho aliherhe akajuha, Nahamwabo arhegeka mpu aguzwe, yewe, na mukage, n'abana bage na byoshi aliherhe ly'omwinda guhwa.26Olala mwambali achikuba oku daho amuyinginga, n'okuderha: Nahano, omber'obonjo, njinakujuha byoshi. 27Oyo mwami amubera obonjo, amuleka agenda, ana babalira gula mwinda goshi.28Eri oyo mwambali ahuluka ashimana muguma w'omu bera bage walimuherhe omwinda gw'afuranga egana; amugwarha omugosi, n'oku mubwira: onjuhe eby'onkwanene. 29Oyo mwirawage achikuba oku daho, amushigirira n'oku derha: Ombere obonjo, njina kujuha.30Alik'oyo mwambali alahira, aJa kumukweba omu mpamiko kuhika amango njamujuha ebyalimushinganene. 31Berabage eri babona ebyabere, bagaya bwenene, bagenda kubwira olala Nahamwabo byoshi byagerere.32Nahamwabo ahamagala oyola mwambali, amubwira: Mwambali mubi, na kuberag'obonjo oku mwinda gwawe goshi bulala walinshigirire; 33chakarhuma orhaber'owenyu obonjo nk'okunani na kuberag'obonjo?34Nahamwabo agaya, amuha abamulibuza, kuhik'amango njajuha ogola mwinda goshi. 35Na ntyo ku Darha w'empingu nja bajira, akaba ngasi muguma mu mwabo arhababalire owabo n'omurhima goshi.
Chapter 19

1Yesu aber'amamala enganiro; arhenga e Galilaya, aja omu Yudeya, eshiriza ly'e Yordani. 2Olubaga lunene lwamukulikira; afumya ho abalwala.3Abafarisayo bamushegerera, n'oku mubwira, yi bamurhega: Biyemererwe oku mulume kuhulusa mukage oku ngasi mwazi ? 4Yesu abashuza: ka Murhasomaga oku Lulema, oku murondere, ajiraga omulume n' omu kazi5 anaderha mpu : Che chirhumire omulume nj'alek'eshe na nyina, n'okuchishwekera ku mukage, n'abo bombi nji gwaba mubiri muguma? 6 Nantyo barhaka chiba babiri, si bakala mubiri muguma. Nta muntu ogwasize okulikanya echi Nyamuzinda ahebaga haguma.7Bulagurhe, bamubwira, Musa ayandikaga mpu ku kwanene okuh'omukazi amaruba gw'okulekana n'oku muhulusa? 8 Abashubiza: yali enyanya y'emirhima yenyu mizibu che charhumaga Musa abayemerera ntyo, s'aliko kurhenga omurhondero birhaliri ntyo. 9 Aliko mbabwirire oku ngasi yeshi nji walekana na mukage, arhali oku mpanvu y'obuhushi, n'okushaba owundi njaba eri amajira obuhushi.10Entumwa zage zamubwira mpu: akaba lye rhegeko lyo mulume eryo oku mukazi , nta kamaro kokushaba. 11Abashuza mpu: boshi barhayunvirhe ogu mwazi, aliko ku balala baguhabirwe. 12Bulala haliri abalamba barhengaga ntyo omunda ya banyina; hali n'abalamba bajirirwe ntyo n'abantu; hali n'abalamba bachijirire ntyo enyanya z'obwami bw'empingu. Owayunva ayunve.13Honaho bamulerhera abana badorho, mpu abalambulire kw' amaboko anabahunira. Aliko abigirizwa babashunika. 14Na Yesu ababwira mpu: muleke abana badorho, murhanabasikaga okuja emunda ndi; bulala obwami bw'empingu buli bwabo na balala babashushire. 15Abalambulira kw' amaboko, anarhenga yo.16Muntu muguma ashegerera Yesu, amubwira: Mwigiriza, bichi njirage binja yi mbona akalamo k'esiku n'amango? 17 Yesu amushuza mpu : Bichi birhumire wandosa oku biyekere obwinja ? Hali mwinja muguma yenyine. akaba olonzeze okuja omu kalamo okenge amarhegeko. Amubwira, mahe?18Na Yesu amushuza mpu : Orhahira okaniga; orhahira okahusha; orhahira okayiba, orhahira okabesha; 19okenge yisho na nyoko, osime omwalungwe wawe,nk'oko chisima.20Oyo musole amubwira : Ebyo byoshi mbiyinji; bichi bimbulire kandi ? 21Yesu amubwira : okalonza obe mushinganyanya, ogende, ojiguza ebyoherhe byoshi, obigabire abakene, nawe nji wabona obuhirhi omu mpingu; na buzinda waho yinja, onkulikire. 22 Abere ayunva eyo myazi, oyo muzana agenda agayire; bulala ali gwerhe bintu binene.23Yesu abwira entumwa zage : Mbabwirire okuli, bikomere oku mugale okuja omu bwami bw'empingu. 24Nshubire babwira, biri bilembu bwenene engamiya okusheshera omu chirhule ch'esindani, hali h'omugale okuja omu bwami bwa Nyamuzinda.25Entumwa , zayunvirhe ebyo, basomerwa bwenene n'okuderha: akaba ntyo nd'okwanene okuchunguka ? 26Yesu abalola, ababwira: oku bantu ebyola birhankagalika, aliko emwa Nyamuzinda byoshi bigalikene. 27Petero, arhola omwazi, amubwira: lola, rhwalekere byoshi, rhwakukulikira, bichi nji rhwabona ?28Yesu abashuza : Mbabwirire okuli, amango Mwene omuntu, njayikala oku ntebe y'obwami omu buhyahya bwa ngasi chintu, njayikala oku ntebe y'obukuze, mwe mwankulikire, nji mwayikala nenyu oku ntebe ekumi n'ebiri, n'okuchira olubanja elala milala ekumi n'ebiri y'obuko bw'e Israheli.29Na ngasi yeshi walekere bene babo, bali babo,eshe na nyina chango mukage, abana bage, amashwa, enju zage, enyanya zani nja habwa kaligana, n'okuyima omu kalamo k'esiku n'amango. 30Aliko banene bali boburhanzi nji baba bw'obuzinda, na banene baliri bw'obuzinda nji baba baburhanzi.
Chapter 20

1Kula okuba obwami bw'empingu bushushene na nin'eshwa walamukiraga esezi kulonza abakozi bamuhingira omwishwa ly'emizabibu. 2Amango alaganyanya na bakozi oku lufuranga luguma omu zuba liguma abarhuma omwishwa lyage ly'emizabibu.3Ashubi genda s'esharhu abugana abayumangire busha omu chambu; 4Ababwira,muje nenyu omwishwa lyani ly'emizabibu nabalipa nenyu olufuranga,bajamo.5Bashubi genda saa ndarhu na saa mwenda ajira ntyo. 6Ashubi genda saa kumi na nguma,abona abandi bayumangire busha, ababwira mpu mwabo muyumangire busha hano ezuba lyoshi? 7Bamubwira: bulala nta muntu warhuhamagere oku mukolera, ababwira mpu nenyu munjire omwishwa ly' emizabibu.8Egolo lyabere nina eshwa abwira abemangizi bage, mpu muhamagale abakozi mbahe oluhembo lwabo, arhangirira oku wobuzinda kugera oku owarhonderaga. 9Amango ahamagalaga, abayinjaga saa kumi nanguma abaha lufuranga luguma luguma. 10Amango abarhonderaga babonaga ntyo, bamenya mpu bowe bahabwa zinene, nabo bahabwa lufuranga luguma luguma.11Namango bakamarhaga bagaya nin'eshwa. 12Baderha: abala bakolere saa ngoma yonyine yonyine, gurhe wakabaha kuguma nerhu,rhwerhwakolere ezuba lyoshi, rhwamakomerera ezuba likali n' omurhamo.13Naye ababwira, abashubiza,mpu bera bani ntabajirire kubi, rwalagananaga; ka rhurhalagananaga lufuranga luguma ? 14Rhola oluli lwawe ochigendere, nsimire okuha abola nabo luguma kuguma nawe.15Ka birhakwirire, nka hana ebyani oku ndonzeze? Changwa elisho lyawe lyandola kubi okuba najirire amenja? 16Intyo kw'omuzinda nj'aba mwambere, n' omwambere anaba wabuzinda.17Namango Yesu azamukiraga e Yerusalema agenda nabalala begirizwa bage ekumi nababiri bonine ababwira: 18Tala rhuje e Yerusalema, mwene omuntu ahebwa omu maboko g'abadahwa n'ag' Abandisi; nabo bamuchira echihano ch' okufa. 19Nabo bamuheba omu maboko g'abanya mahano, bamubonerera n'okumushurha n' okumuhanika, n'oku lusiku lwakasharhu anafulwa.20Lero nyina wabana ayinja n'abagala aha Yesu ali amuharamya,amuhema mwazi muguma. 21Amudosa mpu bichi walonza: Amushubiza mpu orhegeke abana bani abala babiri bakuje hofi muguma ekulyo n' owindi ekulembe omu bwami bwawe.22Aliko Yesu abashubiza, ababwira mpu murhamanyire ebimuli mwahema. Mwakagalinywa oku ngumbu nji nanywa? Baderha mpu nechi rhwakayinywa. 23Kubinali nji mwanywa kw'eyo ngumbu yani, aliko okuyikala omu kuboko kwani kwamalyo, n'okuboko kw'amalembe, ntaherhe obulenganjira okubaha aliko abanji bahabwa oko bali abo barheganyizwe na Darha. 24N' amango balala ekumi bayunvaga ntyo, balubira balala babiri.25Aliko Yesu abahamagala ababwira : Mumanyire oku abarhambo b'abantu babarhambula oku misi n' abakulu babo babakolesa. 26Aliko mwabo nji birhaba ntyo, owalonza abe mukulu mumwabo, abakolere. 27N'owakalonza okuba mwambere achijire muja w'ababo, 28Nka kulala mwene omuntu ayinjire arhali kukolerwa s' aliko kukolerana; n' okuhana akalamo kage kabe buchunguke bwa bantu banene.29Amango barhenga e Yeriko, echigusho chinene ch'abantu cha mukulikira.
31Olubaga lw' abantu lwabakalihira mpu basire, aliko bowe bahira omulenge enyanya baderha: Nahano orhubere obonjo mwene Daudi.32Yesu ayimanga, abahamagala, aderha: bichi mulonzeze mbajirire ? 33Bamubwira: Nahano amesho merhu mabone. 34Yesu ayunvira bwo obonjo abahuma oku mesho mabo, n' okuliguma babona, bamukulikira.
Chapter 21

1Amango bagerag'eyerusalema, bachiger'Ebetafaje, engambo zomusozi gw'amalehe, Yesu arhuma ntumwa ebiri; azibwira, 2Muj'omuchishagala chir'embere zenyu,hamwashigan'Epunda n'omwana gwayo bishwekerwe mubishwekule mubinderhere.3 Hakajir'owabwir'echintu, mumushubiz'oku Nahan'abikenere, honaho anabishwekula byanagenda.4Nantyo ebyola byahikirga mpu y'ebyabalebi baderhaga biba.5 Mubwir'omwananyere w'eSiyoni:okomwamiwawe akuyinjire n'obututudu,aly'okupunda n'omwana gwayo.6Entumwa zayinja zajir'ebi Yesu azirhegekeraga.7 Balerh'Epunda n'omwana gwayo bazihirirekw'emyambaro yabo; ayi yikalako. 8Baguma bolo lubaga basas'emyambaro yab'okunjira, abandi baliri bachagulang'eshali n'okuzishandaz'omubarbara.9Abalir'embere n'abali kulikire Yesu bagenda bayimpa: Hosana mwene Daudi oyinjire Ali oku ndogomi. 10Amango ajaga eYerusalema cruising choshi chashakanya n'okuderha: ndoyu? 11Echigusho ch'abantu chashubiza mpu: Loyola ye Yesu mulebi w'eNazareti egalilaya.1412bo Yesu aj'omu kanyamuzinda ahig'abaliherhe baguza n'abaliherhe bagula omukanya Muzinda, akumbagaza ebichumbi byabaliri bakab'aguta, n'ebichumbi byabaliri benguku.13 Ababwira mpu: kuyandikirwe ntya: Enju yani ya derhwa inju y'okusalira, gurhe mwabo mwakayijira inju ya bezi.14 Empumi n'abamagulu gahunzize banishing omuka Nyamuzinda mpu abafumye.15Aliko abadahwa bakulu n'abakulu b'ehano babon'ebisomerene amajira, n'abana baliribajir'olwam'omuka Nyamuzinda baderha mpu: Aganze mwene Daudi. 16Banachimubwira mpu: Onayunvirh'ebil'abala balibaderha? Yesu abashubiza mpu: nechi, nkabaga ntamago mwachigerere soma aga mandiko omubunu banana badorho b'orhu bonjo?17 Obola abaleka arheng'omuchishaga achjir'Ebetaniya alalayo.18Esezi achigaluk'omuchishagala ayunv'enzara. 19Agerer'omunjira abon'omurhi gwamalehe, aja kugulamurhi; aliko ntacho agushi manireko ashimana bibabi byonyine, baderha: Orhahir'okayana lehe n'eliguma gula mulerhi gwayuma.20Entumwa, zichibona okola,zasomerwa zaderha mpu:Gurhe gula murhi gwamana yuma n'ezuba? 21Yesu ababwira mpu:kubinali mbabwirire,nkamwalimuherh'obuyemere burhaherh'engangane mwakajira nkebyo baberer'ogo murhi chiro njimbwir'omusozi mp:Rhenga ochi kabul'omunyanja ,okola kwaba. 22Nangasi choshi mwehun'omubuyemere, omumahuno mwehabwe.23Yesu achiger'omukanyamuzinda arhonder'okuyigiria; Abadahwa bakulu n'abakulu b'ehano bayinja, bamubaza mpu: Okubuhashe buchi ojiramo ebibyoshi? Nande wakuhag'obubuhashe? 24Yesu abashubiza ababwira mpu: Nani nababaza chibazo chiguma mukananshubiza, nani nababwira okubuhashebuchi njiramo ebi bintu.25Muyinji obubatizo bwa Yohana ngahe bwarhengaga? bwa rhengaga omumbingu chang'okubantu? Obola baja haguma barhonder'oku chi baza mpu: Rhukamubwir'okubwempingu naye ashubi rhubaza mpu: bichi byarhumaga murha chi muyemera? 26Kandi rhukaderha mpu emwa bantu, barhuyirha, bulala boshi bakazagi lola Yohana nka Mulebi. 27Ahola bashubiza Yesu, bamubwira mpu barhamenyere nabo;Nani ntaka babwir'okubuhashe buchi njir'ebyo byoshi.28Mubwirage gurhe mu bwene? Mulume mu guma aliherhe bagala babiri. Ambwira efula mp: zene genda ohing'omwishwa lyani.29Naye amushubiza aderha mpu: Ntalonza. Okubundi achi galu kako, agenda. 30Ashubishimb'owa kabiri amu bwira nkakulala abwir'owabo: Ayemera aderha: Namagenda Yagirwa. Aliko arhana chijagayo.31Inde mwabo bana bombi wa jirir'obulonza bweshe? bamu bwira: Omurhanzi. Yesu aba bwira: Mbabwirir'okunali:Abafurhis'ebarati n'abahushi njibarhang'omu bwami bwa Nyamunda. 32Bulala Yohana ajinjag'omunjir'okunali' murhana muymeraga. Abafurhis'ebarati n'abahushi bowe bamuyemera. Mwabo muchi bon'olo lwiganyo murha chigalukagako n'oku muyemera.33Yunvag'ogwindi mugani haliri mulume muguma mwimangizi wenju ahing'eshwa ly'emboko aliyumbakir'olugurhu anahir'omukenzi,anayumbaka mo munara ahalekera abahinzi aj,omu chindi chihugo. 34Amango go kushalula gahika. Arhum'abambali bag'emwa bahinzi baji shalula.35Abahinzi babere babona ntyo; baja kubala bambali, muguma bamu shurha, owindi bamuyirha n'owaka sharhu, bamu shurha ama bale. 36Ashubi rhum'abandi bambali banene kulusha, nabo babajira nkabarhanzi. 37Oku buzinda arhumirabo amugala, aderha mpu: Obola mwana wani bamukenga.38Abahinzi bachibon'omugala babwirana, enfula yage yayinjire, rhuyiyirhe, rhurhole obuchire bwage. 39Barhola ela enfula bamukabula eburhambi bw'eshwa n'okumu yirha.40Lero, amango nyineshwa njayinja,bichi njajirira balala ba hinzi? 41Bamushubiza mpu: njali buza abo bantu babi, njahira mwabandi bakozi bakazi muha bibshalulaga oku chihe chabyo.42Yesu abashu biza mpu: Murhageraga hamwa soma omunya ya kalembe okw'ebal'aba yumbaka bagayaga lyelyabere nkingi yenju. Ogu mwazi gu rhenger'emwaNahano nka bisomerene omumesho genyu?43Chechirhumire, mbabwirire: Mwanyegw'obwami bwa nyakasani, buhabwe abantu babu kwanene. 44Owe chikube kwelyola bale yevunike, n'eyilyerhogereko ye homboke.45Eyi bayusa kuyunva eyola migani, abadahwa bakulu n'Abafariyo bayunv'eyomigani bamenya mpu nkabaga boba derherwe. 46Amango balonzaga oku bamugwarhe, bayu bah'olubaga lunene bakagi mulola nka mulebi.
Chapter 22

1Yesu ashubiderha echinwa omu mugani aderha: 2Obwami bw'empingu bushushire kuguma na mwami muguma wajirirag'omugal'obuhya. 3Arhum'abagaragu bage bahagale balala baliri bahamagalw'oku buhya, ch'aliko barhalonzaga kuyinja.4Ashuba rhum' abandi bagaragu mpu mubwire balala bahamagalw' oku narheganyiz'obuhya bwani, narheganyiz'enkavu zani zinja, n'ebirhungano byani byabagirw' enyanya ly'obuhya muyinje,mulye muchisimise.5S'aliko buzir'okuchilibuza ngasi muguma achijir'omubyage alonzeze, baguma bachijir'omumashwa gabo, abandi bachijira kugulisa oburhimbuzi bwabo. 6N'abandi bachikabula kubalala bagaragu, babakoromesa, banayirha bagum'omubo. 7Oyo mwami agaya arhuma abarungu bage bayirhe bilala binizi n'okuyosa echishala chabo.8Lero abwir'abambali bage, obuhya bukola burheganyizwe, s'aliko abahamagalwa barhaliho! 9Mugende omu mashanga njira muhamagale abantu boshi mwakashigana bayinje bachisimise oku buhya. 10Abambali bagend' omu njira bahir' abantu haguma bashimanaga, omu bukali n'omu bwinja echumbi ly'obuhya lyayunjul'abantu bahamagalwaga.11Mwami aj'omuchumbi ly'obuhya kulola bande bagwerhe balya, alangira muntu mugum' orhayamber' omushangi g'obuhya.12Amubwira, mwira wani gurhe wajire muno buhya orhanayamber'emyambaro y'obuhya? Oyo muntu abul'echakaderha ahumany'obunu bwage.13Ahola, Mwami abwir' abambali bage: mumushwek'amagulu n'amaboko, mumukabul' embug' omu mwizimya! Halal' aband'endulu n'okuhekenya amenyo.14Bulal'abahamagalwa bali banene chaliko abalondwerwe bali bageke.15Ahola, Abafarisayo bagenda kushambala omu kulonz'obulyo bakamugwarhira Yesu omu nderho zage. 16Babarhuma emund'ali, abambali babo haguma n'abambali ba Herode, baderha: Mwigiriza rhumenyer' ok'oli mushinganyanya, n'okoyigiriz' omwazi gwa Nyamuzinda omukunali, buzira kuyubah'omuntu yeshi, bulala orhalola shusho y'abantu.17Orhubwire nkaba bikwanene okufurh'ekoli emwa Kayizari changwa nanga?18Yesu amenya obwenge bwabo bubi ababwira: chichi chirhumire mwalonza ku ntangula mw'endyalya. 19Munyerek' olufuranga mufurha mw'ekoli,bamulerhera olufuranga lw'edinari.20Ababaza: yand'eyi shusho eyandikirw'aha? 21Bamushuza mpu ya Kayizari, ababwira muhe Kayizari ebya Kayizari Na Nyamuzinda ebya Nyamuzinda. 22Basomerwa n'ebibayunvirhe, barhenga bachigendera.23Olo lusiku lon'olo, Abasadukayo bakazagi derha mpu harhaba bufuke bwabafire, baj'emunda Yesu ali bamubaz'echo chibazo. 24Mwigiriza, Musa aderhaga: nk'omuntu akafa buzira kuburh'omwana mwene wabo arhole ola mukana agenderez'oluburho lwa mwene wabo wafaga.25Haliri bana mushanvu bandanguma Omurhanzi wabo ashab'omukazi nyamurhaban'afa buzira kuburha, alekera mudorho wage oyo mukazi. 26ko n'oko owakabiri nay'afa buzira kuburha, alekera mwene wabo wakasharhu ola mukazi bagenderera oku lekeran' oyo mukazi kuger'oku wa mushanvu naye afa buzira kuburha. 27Okubuzinda nyamukazi naye afa. 28Omubufuke nde mwabo mushanvu webe mulume wage? Bulala boshi balimurholere.29Yesu abashubiza, muli omu mabi, bulala murhamenyer'amandiko changw'obuhashe bwa Nyamuzinda. 30Bulal' omubufuke abantu barhakashabana, barhakarhola bakazi changw'abalume, s'alikw' abantu belame nka bamalayika ba Nyakasani omu mpingu.31Omubiloler' obufuke bwa bafu, nka murhasomaga ebi Nyakasani aderhere? 32Indi Nyamuzinda w'Abrahamu, Nyamuzinda wa Isaka, na Nyamuzinda wa Yakobo? Nyamuzinda ali Nyamuzinda wa bazene s'arhali Nyamuzinda wa bafire. 33Olubaga lwayunvag'enyigirizo zage basomerwa na Yesu.34Abafarisayo bayunvirhe gurhe asizaga Abasadukayo bachigusha haguma; 35Muguma omubo, mugula wamarhegeko amubaz' edoso; omu kumurhega. 36Mwigiriza lihe lyorhegeko likulu omu marhegeko?37Yesu amushubiza osime nawenyu Nyamuzinda wawe, n'omurhima gwawe goshi; n'obugumaguma bwawe boshi, n'obukengere bwawe boshi. 38Liri rhegeko ly'oburhanzi nalikulu omumarhegeko.39Talaga n'elyakabiri linashushire ne lirhanzi : wesime omuturanyi wawe nkokochisima wenine . 40M'obo burhegeke bubiri mw'omuyimangirwe kw'amarhegeko goshi n'abalebi41Bulal'abafarisayo baliri bachigushire haguma, Yesu ababaza, 42Aderha bichi mukengerer'enyanya za bemezi? Ali mwenende? bamushuza ali mwene Daudi.43Yesu ababwira: nkakula Daudi arhegekagwa na Muka, amuhamagala Nahano, amango aderhaga: 44Nahano abwira Nahano wani: yikal'omukulyo kwani, kuhika amango nahir'abashombanyi baw'eshishi y'olushando lwawe.45Nka Daudi amuhamagalaga Nahano, nkagurhe ali mugala? 46Ntaye wagalire ku mushubiza kw'echochinwa . Nakurheng;ololusiku ntamuntu wa chishubire ku mubaz'amadoso.
Chapter 23

1Okuhandi Yesu, abwira echigusho n'abigirizwa bage, aderha: 2Abandisi n' Abafarisayo bayikere oku chichumbi cha Musa. 3Lero mukole n'okulola byoshi yi bababwira: Aliko murhakolaga nk'okubali bakola. Bulala banaderha barhanakola.4Yi bashana ebikunga bizidohere, n'oku bihira okubirhugo by'abantu, aliko bowe barhakabihumako n'emidoke yabo. 5Yi bakola emirimo yabo yoshi enyanya y'okulonza babonekane n'abantu. N'oku ntyo yi bayambala amagerha ( engisha), n'okuyushula ebishumiro by'emyambalo yabo.6Basima ahantu hembere omu buhya, n'okuyikala embere omu murhundu; 7basima balamuswe omu chambu, n'okuhamagalwa n'abantu rabi, rabi.8Aliko mwabo, murhakazagilonza babahamagala Rabi; bulala omwigiriza wenyu ali muguma, nenyu mweshi muli ba nda nguma. 9Nta muntu muhamagalage oku gulu mpu ye yisho; okubona oku Yisho ali muguma, oli omu mpingu. 10Murhachihamagalaga, bachirongozi, bulala chirongozi wenyu ali muguma, ye Kristu.11Owakaba mukulu omu mwabo njaba mukozi wenyu. 12Ngasi owakachizamula nji bamuyandagaza, na ngasi wakachiyandagaza nji bamuzamula.13Buhanya emwenyu mwe bandisi n' Abafarisayo, ndyalya ! Bulala munalahiza abantu obwami bw'empingu, nenyu murhanajamo, murhanaleka abalonzeze okuja mo baje mo. 14Muli ndyalya! Kubona oku yi mwalya eby'abakana n'okuhuna amahuno galehere; enyanya z'ebyo nji mwahanwa bwenene. 15Buhanya emwenyu bandisi n' Abafarisayo, ndyalya! Kubona oku yi mwagenda ebwa nyanja n'omu gulu lyoshi, enyanya y'okulonza muhindamule omuntu, na mukamala muhindamula mumujire mwana w'echihenama kubalusha.16Buhanya emwenyu, birongozi mpumi, muli mwaderha, oku, omuntu wakajira endahiro oku zino ly'eshengero, mpu nta buhaka; aliko owakalahira oku zino ly'ehoro z'omu shengero, eya chishwekere oku chilapo. 17Mwe binganyi n'empumi! Bichi bikulu bwenene, eri horo, changwa eshengero lya komyaga e horo?18Eri mwakaderha kandi, ok'omuntu wakahakana oku zino ly'olurhamba nta buhaka; aliko omuntu wakalahira oku zino ly'entulo eli enyanya w'olurhamba, achishwekere oku ndahiro. 19Ego mw'empumi , bichi bikulu kulusha, eri ntulo chango olurhamba lwa komyaga entulo?20Na mbona omuntu olahirira olurhamba, analulahira n'okulahira ebiri kwo byoshi; 21N'owalahira oku zino ly' eshengero, alahira oku shengero n'oku zino ly'olamire mo. 22N'olala wakalahira empingu, alahire entebe ya Nyamuzinda n'olala oyikere oku yo.23Buhanya bwenyu, bandisi n' Abafarisayo ndyalya! Bulala muli mwarhula echiguma ch'ekumi ch'emento, n'eneto, n' echimino, mugali leka n'ebya kamaro omu rhegeko, obushinganyanya, n'obonjo, n'okurhalyalihya: ebyo by'ebyalihemerwe bikolwe buzira kuleka ebindi byoshi. 24Birongozi mpumi, yi mwalibisya emigu n'okumira egamiya.25Buhanya bwenyu, bandisi n' Abafarisayo, ndyalya ! KUbona oku muli mwashuka emugongo gwe ngumbu n'embale, nabo omu nda muyunjwire obushambo, n'obudambi. 26Mufariyaso mpumi ! rhangw'oshuke omunda w'engumbu n'embale, mpu ly'ebiri emungongo nabyo bikoma.27Buhanya bwenyu bandisi n' Abafarisa, ndyalya ! kubona oku mushushire nka shinda eshigirw'eburhambi, ekwirire, ebonekene bwinja embuga, aliko omunda mubumbire mavuha n'emifu, n'ezinga lyabuli lubero. 28Nenyu ntyo kumunali, embuga mwanabonekana nka bashinganyanya, aliko omundalala zenyu mubumbir'obulyalya, na ngasi mabi.29Buhanya bwenyu bandisi n' abafarisayo, ndyalya ! Kubona oku yi mwayumbaka eshinda z' abalebi, n'okushiga entindiva z'abashinganyanya, 30n'okuderha mpu nka rhwewe rhwaliri ho amango ga badarha, rhurhankachihebere haguma nabo omu kushesha eshagama y'abalebi. 31Mwamachihamiriziza mwenyine oku muli bana b'abayirhaga abalebi.32Muyunjuzage olugero lwa Basho nenyu. 33Muli njoka, munali bana banjoka ! Gurhe nji mwafuma amalibuko m'echi chihenama?34Che chirhumire, mubone, mbarhumire abalebi, n'abanya bwenge, n'abandisi, banene babo mwabayirha n'oku balibuza, n'abandi mw'abashurha emizareti omu mirhundu yenyu, n'oku bashandaza chishagala oku chishagala. 35Mpu limuheswa ngasi shagama y'abashinganyanya bayirhwa kuno gulu, kurhenga oku shagama ya Abeli muchesibwa, kuger'oku shagama ya Zekariya, mwene Barakiya, mwayirhiraga omu shengero embere z'olurhamba. 36Okuli mbabwirire eyi myazi yoshi nji yaja oku rhwe ly'ogu mulala.37Ego Yerusalema, Yerusalema, yi wayirha abalebi n'oku bashurha amabale, ngasi kubarhuma emwawe, kanga nalonzeze okugusha abana bawe, kula engoko egusha orhurhulage rhwayo omu byubi, murhanalonzaga. 38Mulole kw'enju yenyu njiyalekwa butambara. 39Ch'echirhumire mbabwirire, murhakachimbonako chiro, kugerera amango mwaderha: Agishwe oyu oyinjire oku zino lya Nahano !
Chapter 24

1Yesu arheng'omu shengero, achigendera, abegirizwa bage bamuyereka obumbake bw'eshegero. 2Ababwira: ka mubwen'ebibyoshi? Mbabwirir'oku binali, harhakayorh'ebale oku lindi lirhahenyezwe.3Ayikala oku musozi gw'e Mizeyituni. Abegirizwa bage bamugendera bonyine bamubwira: Orhubwire mangochi ebila byaba nachichi chimanyiso ch'okuyinja kwawe n'echobuzinda bw'egulu? 4Yesu abashubiz'ababwira: Mulole nji mwakarhebekwa n'omuntu. 5Bulala banene nji bayinja oku zino lyani n'okuderha: Nyono nye Kristu; nji barhebek'abantu banene.6Nji mwayunva baderha engani y'entambala n'okuderhwa kw'entambala; mulole murhayubahaga bulala nji byahika; alik'obuzinda burhaza hika. 7Echihugo nji chalwa n'echindi n'obwami nji bwalwa n'obwami nji haba hantu hanene enzara n'emisisi y'egulu. 8Ebibyoshi nji gwaba murhondero gw'amalumwa.9Nantyo nji babahan'oku malibuko, nanji babayirha; na nji mwashombwa n'abantu boshi enyanya ly'ezino lyani. 10Nantyo banene nji basirhala n'okulegana n'okushombana. 11N'abalebi banene b'obubeshi nji bayimanga n'okurhebeka bantu banene.12Nabulal'obubi nji bwaluga, obuzigire bw'abantu banene nji bwakeha. 13Alik'owunji walembera kuger'okubuzinda nj'achunguka. 14N'ogu Mwazi Gwinja g'obwami nji gwayigirizw'omw'igulu lyoshi gube buhamiriz'oku bantu boshi; n'enyuma zah'obuzinda bwana hika.15N'amango mwabon'obubi bugayisize bwalebagwa n'omulebi Danyeri bukayinj'ahantu hachesebwa ( olal'oliwasoma ahir'omwirhe),16N'abola bali e Yudeya balibirhir'oku misozi; 17N'oli oku nju arhayandalaga kurhol'ehintu omu nju; 18N'oli omwishwa arhagalukaga kurhol'emyambalo yage.19Alako buli buhanya oku bakazi bali bukule, n'ali bayons'ezo siku! 20Muheme oku libirha kwenyu nji kurhabaga ebihe by'emboho, chang'olusiku lw'e Sabato; 21bulala nji hab'amalibuko manene, okuntu birhasagiba kurheng'egulu lilemwa, chiro birhakanachiba. 22Nank'esiku arhazikehyaga nta muntu wankachungukire; alik'ezo siku za kehezw'enyanya z'abalondwerwe.23N'amang'omuntu njo babwira: Talag'oku Kristu ali hano changw'erira; murhayemeraga. 24Bulala bakristu banene bw'obubeshi nji bayimaga, n'abalebi bw'obubeshi nabo nji bayerekan'ebimanyiso bikulu n'ebisomezo nankabyakashoboka barhebek'abalondwerwe. 25Talag'oku namalire kubahanul'embere.26Nantyo, eri bakababwira mpu ali omwirungu, murhajagayo, mpu ali omu busika murhayemeraga. 27Bulala nkakul'omubaraganyo gurhenga ebushoshokero bw'ezuba gubonekan'emaluhukiro; nantyo oku yinja kwa Mwen'Omuntu nji kwaba. 28Bulal'ah'omufu gulyamire, hebinyunda bilundikana.29Alik'okuliguma obuzinda bwamalibuko, ezuba nji lyaba mwizimya, n'omwezi nji gurhakoleza, n'enyenyezi nji zamanuka kurheng'empingu n'emisi y'empingu nji yadirhimana;30Nantyo, echimanyiso cha Mwen'Omuntu nji chabonekan'omu mpingu; n'ebihugo byoshi by'omw'igulu njibyalaka, Nabo nji babona Mwen'Omuntu amanuka arheng'omu bichu by'empingu haguma n'emisi n'obukuze bwage bunene. 31Naye nj'arhuma bamalayika bage n'omulenge gunene g'omushekera nabo nji bahira haguma abalondwerwe kurhenga mpand'ene z'egulu.32Muchiyigirize ogu mugani g'omurhi: amango omurhabi gwage eyigushisha n'oku lerh'ebibabi, mwanameny'okw'amango g'ezuba likali gali hofi; 33nenyu ntyo hano mubon'ebyo byoshi mumanye okw'ali hofi chiro n'oku lunvi.34Okuli mbabwirir'okunali eri burha lirhakagera neyi myazi erhahikire. 35Empingu n'egulu nji byagera alik'emyazi yani erhakagera.36aliko nta muntu oyinji emyazi y'olo lusiku changw'ako akachanji chiro na bamalayika bali mpingu chiro n'Omwana chi Darha yenyine.37Bulala nk'oku byabaga oku siku za Nuhu, nantyo kunji byaba omu kugaluka kwa Mwen'Omuntu. 38Bulala nka mwezo siku embere z'echihonzi balemaga balya n'oku nywa, bashaba n'okushabwa, kuger'olusiku Nuhu ajag'omunkuge, 39Nabo barhamenyag'olusiku echihonzi chayinjaga n'oku bamalisa boshi; Nantyo kunji byaba olusiku lwa Mwen'Omuntu.40N'obola bantu babiri nji bab'omwishwa, mugum'arholwe n'owindi anayorha; 41bakazi babiri nji baba balibasha; muguma njarholwa n'owindi anayorha. 42Aliko mulole bulala murhenji olusiku Nawenyu njahika.43Aliko mumanye ogu mwazi, nkanin'enju amenyeg'amangw'echishambo chankayinja akalangire arhakalere nju yage yarhulwa. 44Okuntyo muchirhegule bulal'omu kachanji murhamenyire Mwen'omuntu anayinja.45Kand'inde oli muja mushinganyanya n'owobwenge, nahamwabo amulekere enyanya z'enju yage, okuh'abantu ebiryo oku kachanji kabo. 46Liri ragi lyoyo muja nawabo nja shimana aly'akola akasi kage bwinja. 47Okuli mbabwirire mwabo, nja mujira murhambo w'ebintu byage byoshi.48Alik'ola muja mubi anaderh'omu murhima gwage: mpu nahamwerhu alegamire; 49Anarhonder'okushurh'ababo baja n'okulya n'okunywa haguma nabarhamizi;50Nahano woyo muja nja yinj'olusiku n'akachanji arhenji, 51nja namucha bichirabichira, n'omuhirir'oluhembo haguma nabahwinja, eyomunda nji kwaba kulira n'okuhekeny'amenyo.
Chapter 25

1Obwami bw'empingu nji bwashusha babikir'ekumi barholag'amatara gabo mpu babugane muhya mulume. 2Barhano babo baliri bahwinja na barhano baliri benge. 3Abahwinja barhol'amatara gabo barharholag'ebitoroli; 4alik' abenge barhol'amatara n'ebitoroli.5Muhya mulume abere alegama boshi basindagana balyama. 6Omu garhi k'obudufu habolwamo; Tala muhya mulume muji muyakira!7Abo banyere bazuka, barheganya amatara gabo. 8Abahwinja babwira abenge, murhuhe oku mavurha, bulala amatara gerhu gazimire. 9Abenge bashuza: Nanga, garhali ganene ga karhuyenera nenyu, mugende emwa barhimbuzi, muchigulire.10Babere bagenda kungula, muhya mulume ayinja; balala bachirheganyize baj'omunju y'obuhya, olunvi lwachingwa.11Buzinda bala bandi babikira bayinja baderha: Nahano, Nahano, orhuchingulire. 12aliko ashubiza: Okuli mbabwire, ntabayinji. 13Muyirize bulala murhenji olusiku n'akachanji.14Bulala nji byaba nka mulume muguma wabalamag'ahamagal' abakozi bage bah'ebikulo byage. 15Aha muguma Talanta erhano, owindi ebiri n'owagasharhu nguma ngasi muguma oku buhashe bwage agenda. 16Hon'aho wahabwag'erhano agenda azichuruza ayunguka zindi erhano.17Konoko owahabwaga ebiri azichuruza abona zindi ebiri. 18Olala wahabwaga nguma ahumb'edaho abisha mwe talanta ya Nahano.19Enyuma wa siku zinene Nahamwabo agaluka, akol'oluganjo haguma nabo. 20Owahabwaga talant' erhano ayinj'aherhe zind'erhano, aderha: tala nayungukire zindi erhano. 21Nahono amubwira kwinja mukozi mwinja mwemezi: waliri mwemezi oku bigeke; naguha binene; Oj'omu bushagaluke bwa Nahamwenyu.22Owahabwaga talant' ebiri ayinja, aderha: Nahano, Wampaga talanta ebiri nayungukire zindi ebiri. 23Nahamwabo amubwira: bwinja, mukozi mwinja w'omwemezi: waliri mwemezi oku bigeke. naguha binene; oj'omushagaluke bwa Nahamwenyu.24Owahabwaga Talanta nguma yonine ayinj'aderha: Nahano, nakubwen'okoba muntu mudarhi, onashalul'ahorharhweraga, onalund'ahorhashandazaga; 25nayubaha, najibish'etalanta yawe omu budaka; rhol'ebiri byawe.26Aliko Nahamwabo amubwira: mukozi mubi w'omolokazi, wamany'oku nashalul' ahantarhweraga n'oku lund' ahantashandazaga; 27Byali guhunir'okuheb'etalanta yani oku bahinduzi b'efuranga, eri ngaluka nanarhol'olwani n'obunguke.28Mumunyeg'eyo talanta, muyiherez'oherh'ekumi. 29Buno bah'ogwerhe, anaba na binene, alik'orhaherhe bamunyege n'echaherhe. 30N'oyo mukozi arhagwerhe kamaro, mumukwebe omumuzimya gw'embuga, eyo kwaba kulaka n'okuhekeny'amenyo.31Amango mwen'omuntu ayinj'omubukuze bwage na bamalayika boshi, nj'ayikala oku ntembe yage y'obukuze. 32Amahanga goshi nja mahira hagum'embere zage nj'agabanya kul'omungere agabany'ebibuzi n'empene. 33Nj'ahir'ebibuzi oku malyo, n'empene oku malembe.34Mwami nj'abwir'abali oku malyo: Muyinje mwe mwagishirwe na Darha; muyim'omubwami mwarheganyizwaga kurheng'okulemwa kw'egulu. 35Buno nali shali mwampa ebinalya; naliri nyorha mwamp'echokunywa; naliri muhisi mwanyegereza. 36Naliri butambara, mwanyambisa; naliri mulwala, mwayinji ndola, naliri mushwekwa, mwanshegerera.37Abenja nji bamushubiza: Nahano, mangochi rhwakubonag'oshalikire, rhwaguh'ebyokulya; olinyorha rhwakunywesa? 38Mangochi rhwakubonaga muhisi rhwa kuyegereza; butambara rhwakuyambisa? 39Mangochi rhwakubonaga mulwala, mushwekwa, rhwakushegerera? 40Na Mwami abashubiza mbabwirir'okuli, byoshi mwajirire balumuna bani badorho, nyimwajirire.41Buzinda nj'abwira bali omu kulembe; murheng'embere zani mwe mwakomerwe; muj'omu muliro gw'esiku n'amango gwarheganyizwe oku Lyangombe n'abazimu bage. 42bulala naliri shali murhampag'eby'okulya; naliri nyorha murhanywesaga; 43naliri muhisi murhanyegerezaga; naliri butambara murhanyambisaga; naliri mulwala na mushwekwa, murhantangulaga.44Nabo nji bashubiza: Nahano, mangochi rhwakubonaga oli shali, chag'oli nyorha, chango muhisi, chango butambara, changwa mulwala, changwa mushwekwa, rhurhana kurhabalaga? 45Nj'abashubiza: mbabwirir'okuli, amango goshi murharhabalag'aba badorho, nyono nyimurharhabalaga. 46Nabo nji baj'omu burhindibuke bw'esiku n'amango, aliko ab'okuli omu kalamo k'esiku n'amango.
Chapter 26

1 Eri Yesu amalisa kuderh'emyazi yage, abwir'entumwa zage. 2Mumanyir'oku Pasaka ab'enyuma wa siku ebiri, n'oku mwen'omuntu ahanwa alibuzwe.3Oku ntyo, abadahwa bakulu n'abajinji bolubaga bajir'embuganan'omumbuga z'omudahwa mukulu oyirikwa Kayafa; 4Banahik'omubulyo bokugwarha Yesu omubwenge n'okumuyirhisa. 5Aliko baderha: Garhabaga mango gw'olusiku lukulu ly'akavulindi karhakaba omu bantu.6Obo Yesu aliri Ebetaniya omu mwa Simoni, omubenzibenzi, 7Mukazi muguma amushegerera, afumbarhir'ehikebo hyaliri mw'amarashi gengulo nene, namango alemag'alya, amushiga amavurh'okwirhwe. 8Entumwa zabwen'intyo, za hihima za naderha: Bichi bahezeze kwaga malashi? 9gankanguzizwe gagabirwe abakene.10Eri Yesu achikebwa, ababwira: bichi birhumire mwagaya oyu mukazi? Ajirir'echijiro chinja; 11Bulala muyorha muli n'abakene, si murhayorha nani.12 Owashigag'amalashi oku mubiri gwani, omukurhegany'olufu lwani. 13Babwira okuli, ngasi hoshi ogu mwazi gw'obuholo nji gwayigirizwa, omugulu lyoshi, nji baganula, nji bayibuk'oyu mukazi ne byagiraga.14Lero muguma mubal'ekumi na babiri, oyirikwa Yuda eskariote ashimb'abadawa bakulu, 15Anaderha mpu: Bichi mwampa yinyinja bahereza ye? Bamuhereza bicheri makumi masharhu g'efuranga. 16Kurheng'ago mango, akazi lonz'obulyo bw'okuhana Yesu.17Olusiku lurhanzi lw'emigati erhagagire, entumwa za shimba Yesu, kumubwira mpu: gurh'olonzeze rhukurhaganyiz'eshego ya Pasaka? 18Ashuza mpu: Muj'omuchishagala aha mwa lebe, munamubwire mpu: Omwigiriza aderhe ntya: Akasanzi kani kali hofi; najira Pasaka ahamwawe haguma na baganda bani. 19Abaganda bajira nk'oku Yesu abarhegekaga, banarheganya Pasaka.20Lyaber'egolo, ayikal'okumeza haguma n'abal'ekumi na babiri. 21Babere bali balya aderha mpu: okuli mbabwirire, muguma mumwab'ayinja mpana. 22Bagaya bwenene na ngasi muguma ayinj'amubwira mpu: Nka nyono Waliha?23Abashubiza mpu: Owahuma oku mbale haguma nani, yewayinji mpana. 24Mwen'omuntu achigendera kushimbana n'ebimuyandikirwe. Aliko buli buhanya oku wahana mwen'omuntu! Kwakabere kwinja oyo muntu arhaburhwaga. 25owamuhanaga, orhol'oluhya aderha mpu: Nkanyono muhanyi? Yesu amushubiza: Wederhere ko.26Babere bali balya; Yesu arhol'omugati, n'enyuma zo kuvug'omonkwa, aguchamo, aguh'entumwa zage aderha: Murhole, mulye, ogu guli mubiri gwani27Ashubirhol'engumbu n'enyuma y'okuvug'omonkwa, ayihabo aderha: Munyweko mweshi; 28Bulala eri shagama yani, shagama y'echihango, yasheshekal'enyanya zenyu, omukubabalirwa kw'ebyaha. 29Mbabwire: Ntakachinywa kwelyolehe ly'omuzabibu, kuhika olusiku nji nashubi linywa buhyahya haguma nenyu omu bwami bwa darha.30Babere bamaliyimpa baj'okuntondo(musozi) ye Mizeyituni. 31ababawira, omubudufu bwazene, nababera mweshi, njira y'okukumbagala; bulala biyandikirwe mpu: Nji nashurha lungeri n'ebibuzi byobuso byanashandala. 32Aliko hanomba na mafuuka, nji nabarhanga Egalileya.33Petero arhola omwazi, aderha: Hano mbera abandi enjira y'okukumbagala, nyon'orhayimbera chiro n'ehityu. 34Yesu amubwira: Nkubwirere okuli, oluhazi lwabika, mubuno budufu eri wamampakana kasharhu. 35Petero amushubiza: Ntaka kuhakana, chiro kwaba kufa haguma nawe ntaka kuhakana. Nabigirizwa boshi baderha ntyo.36Haliri enyanya, Yesu agenda haguma nabo ahantu hahamagalwa Gestemani abwir'abigirizwa bage: muyikale hano, okunanachichunda mpeme Nyamuzinda. 37Arhola Petero nabene Zebedeo babiri arhonder'okuyunva oburhe na maganya. 38Ababwira: Omurhima gwani gwagayire kuhika okufa; mubere hano, muyirize haguma nani.39Achichunda ntambo zigek'embere, achijugunya okumalanga, ahema ntya: Darha, ongezez'echi eyingumbu akaba byakagalika! saliko kurhabaga kulonza kwani sikube kulonza kwawe. 40aja emund'abegirizwa bali, ababugana bajir'ero, abwira Petero: murha yirize chiro haguma nani! 41Muyirize mu naheme Nyamuzinda, yi murharhogera omu marhangulo, omuka gufumbire, salik'omubiri guzambire.42Ashubi chichunda obwakabiri, anahema ntya: Darha, akaba birhakagalika eyi ngumbu egere ntanayinywere, okulonza kwawe kujirike! 43Ashuba galuka, abugana kandi balyamire; bulal'amesho gabo galizidohere n'ero. 44Abaleka kandi, ajihuna obwakasharhu, ey'anaderha ebyo binwa byenebyo.45Ashubi ja emunda abigirizwa bali ababwira: mulyame muhumuke! Tala oku akasanzi kali hofi, na mwen'omuntu ahanirwe omu maboko gabanyabyaha. 46Muyumuke, rhugenda; tala, owampana ayinjire.47Oku Yesu anachiri aderha, babona Yuda muguma wabalal'ekumi na babiri ayinjira haguma n'olubaga lunene baherh'ebyoji n'orhurhi, barhumirwe n'abadahwa bakulu na bashamuka bolubaga. 48Oyo wamuhanaga abag'aherebo echimenyiso: Mp'olala nakahobera eri yoyo, mumufarhe.49Agera aha Yesu ali, aderha: Mahyo, Rabi, amuhobera. 50Yesu amubwira: Mwira wani, ebiwayinjaga jira, obijire. Ntyo kwabo bantu bayinja bahira Yesu fune, bamufarha.51Ntyo kumuguma mwabo baliri na Yesu, ashoshola omupanga gwage, alambula okuboko kwage ashurha mwambali w'omudahwa mukulu, anamuch'okurhwiri. 52Yesu amubwira: galul'omupanga ahagubera; bulala ngasi oyirha oki mupanga nj'afa okumupanga.53Omanyire oku nta yakuza Darha,antumir'engbo zirhalukir'ekumi n'ebiri zabamalaika? 54Gurhe amandiko, gaderher'ebi nji gahikirira?55Mwak'okashanji Yesu abwir'olubaga: Mwayinjaga nfarha nkandi nkola maligo, haguma n'ebyoje n'orhurhi. Nalamire esiku zoshi haguma nenyu, ndinayigiriz'omushengero, murhanafarhaga . 56Aliko ebyo byoshi byahikire mpu ly'amandiko ga balebi gahikirira. Ntyo kwabigirizwa bamulekere boshi, bayaka.57Abafarhaga Yesu, bamuhek'emwa Kayafa mudahwa mukulu emund'abandishi na bashamuka baliri omuhano. 58Petero amukulikira n'okuchiyeguza kugera omu mulango gw'omudahwa mukulu, ajamo, ayikala haguma nabakozi n'okulola okwebyo byahwa.59Abadahwa bakulu n'ehano lyoshi ly'abashamuka balonz'obuhamirizi bubi bashwekera ku Yesu, bokumuyirhisa. 60Aliko ntabo babwene, chiro abahamirizi banene b'obubeshi bachiyereka, okubuzinda, hayinja babiri, baderha: 61Oyula aderhaga, mpu: Nakashanda akanyamuzinda, n'okushubi kayumbaka omu siku esharhu.62Omudahwa mukulu ayumuka, amubwira: Ntacho washuza? chichi ababalume yi bakuhesa? 63Yesu achisirira. N'omudahwa mukulu, arhol'omwazi amubwira: Nkulapisize, okuzino lya Nyamuzinda olamire, orhubwire akaba woyo we Kristu, Mugala wa Nyamuzinda. 64Yesu amushubiza, waderhereko, kandi, nshubiri babwira, kurhenga ntya, mwabona mwen'omuntu ayiker'ekulyo okubuhashe bwa Nyamuzinda, n'okuyinj'omubichu by'empingu.65Omudahwa mukulu eri ayunva ntyo aber'emishangi yage aderha: Agomere! chichi rhwachilonzez'obuhamiriza? Murhayunvirhe mweshi obugomi bwage. 66Gurhe mubwene? bashubiza , baderha: Akwanen'ogufa.67Bamuchira omu mesho, n'okumushurh'ebigalo; n'ebifundo, n'okuderha: 68We Kristu, orhubere, inde okushurhire!69Petero aber'ayiker'embuga omulugo, mujanyere mugum'amuyeger'amubwira: Nawe waliri haguma na Yesu w'Egalilaya. 70Aliko Petero amulahira omu bantu boshi n'okuderha: Ntenji echolonzeze okuderha.71Abere ali aj'ebwamulango, owindi mukozi amubona, abwir'abaliri aho: Oyu naye aliri haguma na Yesu we Nazareti. 72Ashuba mulahira n'echilapo: Ntenji oyu mulume.73Okubuzinda, abaliri aho bayegerera Petro, bamubwira, kubinali, oli mugumwa wa balira bantu nawe, bulala oluderho lwawe lwa kuyerekene . 74Ntyo ku Petero alemere akaga n'endahiro: Ntenji oyu muntu. Honah'oluhazi lwabika. 75Petero ayibuka omwazi Yesu aderhaga: Ember'oluhazi lubike, nji wandahira kasharhu. Ahuluka, alaka bwenene.
Chapter 27

1Bwabere bwacha sezi, abakulu b'eshengero haguma n'abagula b'olubaga, baj'omu ndagano y'okuyirha Yesu. 2Babere bamala kumushweka, bamuhek'emw'omurhegesi Pilato.3Yuda aber'abona bamushwekere ahungama, agalul'efuranga makumi masharhu bamuhaga , 4Aderha: Najirir'echaha ch'okuhana eshagama echere. Nabo bashubiza ntya: bichi ebyo birhumalire? Ebyo bikulolere. 5Yuda akabula ezo furanga omu shengero, aji chimanika.6Abakulu b'eshengero bazirhola, baderha ntya: zirhakwanene okuja omu shaho echere, bulala eri ngulo y'eshagama. 7Bayunvikana oku bazigul'eshwa ly'omubumbi libe lya kuhamba mw'abalambagizi. 8Baliyirika shwa ly'eshagama guhika z'ene.9Ler'omwazi omulebi Yeremiya aderhaga gwahikirira, guderhe ntya: Barhola bichira makumi masharhu by'efuranga nka luganjo lw'engulo abana b'e Israeli bachiranaga, 10bazigula eshwa ly'omubumbi, nkoku Nahano ana ntegekaga.11Yesu ahekwa embere z'omurhegesi Pilato, n'omurhegesi amudosa, ntya: ka we mwami w'Abayahudi? Yesu amushubiza: w'ederhe ko. 12Aliko ntacho ashubize abadahwa bakulu na bagula eri bamusidaka. 13Na ntyo, Pilato amudosa: k'orhali wayunv'ebi byoshi bakusidakire? 14Yesu achisirira, arhashuzaga chichi. Omurhegesi Pilato asomerwa bwenene.15Ngasi lusiku luku, baliherh'engeso, omurhegesi abashokolere omushwekwa muguma, ey'olubaga lwachishogere. 16Baliherhe mushwekwa muguma omanyikene mpu, ye Baraba.17Ene bali omu chigusho cha boshi, Pilato ababwira, ntya: Mulonzeze mbashwekulire nde, Baraba eri Yesu Kristu? 18Bunola alimanyire oku bwongwa bamusidakire. 19Pilato abere ayiker'omu ntebe y'emanja, mukage amurhumir'entumwa: Orhabaga n'omwazi k'oyu muchesibwa; zene budufu, nalibukire bwenene enyanya zage omu bilorho.20Abakulu bashengero n'abagula bahir'olubaga mw'amashumi, mpu baheme Baraba ashwekulwe balibuze Yesu. 21Omurhegesi abadosa, ababwira ntya: mw' abala bombi , nde mulonzeze nshwekule? Baderha: Baraba. 22Pilato ababwira ntya: gurhe njirage Yesu Kristu? Boshi bashuza : Abambwe!23Omurhegesi aderha: Aliko bubi buchi ajirire? Bayama bwenene: akwanene abambwe! 24Pilato, abon'okwagabirwe, ery'abantu bamajira olwamo lunene, arhol'amenji, amakalaba embere zabo, aderha: Ntaherh'echibazo ch'eshagama yoyu omuchere. Ebyola bibalolere mwenine.25Olubaga loshi lwayama: eshagama yage eb'enyanya zerhu n'abana berhu! 26Nantyo Pilato abashwekulira Baraba; n'eri amala shurhisa Yesu emizereti, amuhana mpu abambwe.27Enfola miherho z'omurhegesi, zaheka Yesu omu ngombe, n'eguku lyoshi ly' enfola miherho lya mugorha. 28Bamuhogola emishangi yage, banamuyambisa echishuli ch'omuduku. 29Baluka eshungwe ly'emishaki, bamuyambisalyo omurhwe, banamuhira olusheke omu fune y'amalyo; baja bafukama embere zage, bamushekera, baderha: rhwalamusize, mwami w'Aba yahudi !30Banamuchirako, barhola lulala lusheke, bamushurhalo omwirhwe. 31Bamuchinaguza ntyo, bamuhogola chilala chishuli, bamuyambisa emishangi yage, baja muhanika.32Ene bagenda, babugana muntu muguma w'Ekurene, mpu ye Simoni, bamuseza aheke omusalaba gwa Yesu. 33Bahika ahantu baderha Goligota, mpu ly'evuha ly'erhwe, 34Bamuha amavu gali mw'endulu mpw'amaywe; aliko, eri amamimako, amalahira.35Bamalire kumurhindibuza, bagaban'emyambaro yage, bayisharhir'esimbi, mpu, ly'omwazi gwaderhagwa n'omulebi guhikirira, guderhere: bagabana emyambaro yani, banasharhir'esimbi olubindo lyani. 36Bayikala, banamulanga . 37Baheba enyanya w'erhwe lyage, ebirego biyandikirwe ntya : Oyu Yesu Mwami wa Bayahudi.38Mwago mango bishambo bibiri byalihanikirwe haguma naye, muguma ekulyo n'owindi okulembe kwage. 39Abalambagizi bageraga mw'eyo njira bamu jachira, badunda amarhwe gabo, 40baderha: we washand'eshengero oku lusiku luguma, n'okuliyumbaka omu siku esharhu, chi chungulaga wenyine ! Akaba oli mwene Nyamuzinda, chikula kw'ogo mulingoti (musalaba).41Abakulu babadahwa, haguma na bandisi na bashamuka, nabo bamushekera, n'okuderha: 42Achungulaga abandi, arhakanagali kuchichungula yenyine! Akaba Ye nali mwami waba Israeli, ajag'arhenga kw'ogu musalaba, rhwana muyemera.43Ayemerere Nyamuzinda ; ajag'amukulaho, akab'amusimire. Bulal'aderhaga: mpu, ndi mwene Nyamuzinda. 44Ebishambo, byalibuzagwa haguma naye, nabyo bya mujachira kuguma nabo.45Gurhenga saa ndarhu kuhika saa mwenda, omwizimya gwab'omu gulu lyoshi. 46Yabere yaba saa mwenda, Yesu alak'oku mulenge gunene, aderha : Eloi, Eloi,lama saba kitani? kw'okuderha : Nyamuzinda wani, Nyamuzinda wani, gurhe wakandeka? 47Baguma baliyimangireho, eri bayunva ntyo, baderha : Oyu muntu ly'ahamagala Eliya.48Honaho, muguma wabo alibirha kurhola ehikuzo, ahiyunjuza enkala, ahiheba oku lusheke, amunywesa. 49Aliko abandi baderha : Leka, rhulole akaba Eliya ayinji kumuchungula. 50Yesu ashubi banda endulu bwenene, afa.51Ntyo, omushangi gw'eshengero gwabereka bisharhe bibiri, kurheng'enyanya kuhik'eshishi, egulu lyadirhimana, ebirimbi byabereka, 52eshinda za chinguka, emibiri minene ya bachesibwa bafire ya fuka. 53Barhenga omu shinda eri Yesu aba amafuka, baj'omu Yerusalemu ntakatifu, banabonekera bantu banene.54Enfol'emiherho n'abandi bantu baliri haguma naye mpu balanga Yesu, amango babonaga ogo musisi gw'egulu n'ebyajirikaga, bayubaha bwenene, baderha: Kubinali, oyu muntu aliri mwene Nyamuzinda. 55Na bakazi banene baliry'aho, bahenguza, bayimangira hale; balala bamukoleraga kurheng'e Galilaya, 56omu garhi Kabo haliri Mariya Magdalena, na Mariya nina wa Yakobo na Yozefu , na nina wa bene Zebedayo.57Lyabere egolo, mugale muguma w'e Arimatayo ayinja, ezino lyage ye Yosefu, naye aliri mwigirizwa wa Yesu. 58Oyo muntu ashimba Pilato, amuhun'omubiri gwa Yesu. Pilato arhegeka mpu bamuhego.59Yosefu agurhola aguzingir'omu mushangi gwinja gw'omweru, 60aguhek'omu shinda yage mpyahya, abaga ahumbire omu bale. Ahirakw'ebale emalangambere g'eshinda ya Yesu, anachigendera . 61Mariya Magadalena aliri aho n'owindi Mariya, bayikala emalangambere g'eshinda.62Buch'esezi, olusiku lwa kulikiraga amarheganyo, abakulu babadahwa na Bafarisayo bagenda haguma emwa Pilato, 63baderha: Nahano, rhuyibukire oku oyu mubeshi aderhaga, amango ali chiririho mpu: enyuma wa siku esharhu nji nafuka. 64Orhegeke balang'eshinda kuhika olusiku lwa kasharhu, abegirizwa bage bakayinji kumuzimba, n'okubwira abantu mpw'afukire omu bafu. N'obubeshi buzinda bwanaba bubi kulush'oburhanzi.65Pilato ababwira: Muherhe abalanzi; mugende, mulange oku mwakaba mugalire. 66Bagenda, balang'eshinda baheba kw'ebale, haguma n'abalanzi b'enfola miherho .
Chapter 28

1Amango esabato ya hwaga, kwabere Miseke y' olwambere lw'eboso, Maria Magadalena n' owindi Marita bayinja kulola eshinda. 2Harhengerera omusisi gunene gw' echihugo;Bulala Malaika wa Nahano ayandagala kurhenga empingu ,ayinja, ahirika ebale aliyikalako.3Eshusho lyage lyaliri n'a mubaraganyo nemyambalo yage mweru n'a lubula. 4Omukuyubaha, abalanzi badirhimana,baba nka mifu.5Malayika aderha ababwira : Bakazi,murhayubahaga bulala nyinji oku yi mwashonda Yesu walibuzwagwa. 6Arhali hano,yewe afukire nka kulala anaderhaga muyinje mulole aha Nahano ali lyamire. 7Mugende duba mubwire abigirizwa bage,oku afukire kurhenga omu bafu,nakandi abarhanga e Galilaya eyo yi mwamubona,na malire kubabwira.8Barhenga dubaduba aho bwashinda n'obuba n'olumogo lunene,balibirha oku jibwira abigirizwa bage eyo ngani. 9Lero Yesu abuganana nabo aderha mpu mahyo ! bamu shegerera bamufarha oku magulu bamukuza. 10Na ntyo Yesu ababwira : Murhayubahaga;mugende mu bwire bene berhu baje e Galilaya yi bambugana.11Amango balemaga bagenda,abandi b'enfola miherho balonza baje omu chishagala babwira abakulu baba dahwa emyazi yoshi ya bere. 12Babere babuganana haguma na bagula bajira ehwe baha enfola miherho efuranga zinene. 13Baderha mpu: Mwakaderha mpu abigirizwa bage bayinjaga budufu bama muyiba eyi rhwalyamire.14Eyo myazi ekayunvikana em'omukulu rhwayinji ganira naye eyi murhaba n'obuhaka.15Na ntyo barhola ezo furanga,bajira nk'oku bayigirizwe og'omwazi gwa yerera omu ba Yuda kugera zene.16Aliko balala bigirizwa ekumi na muguma baj'e Galilaya oku ntondo abaligiraga yewe Yesu. 17N'amango bamu bonaga bamukuza,aliko abandi bakengemererwa.18Yesu abayinjira aba bwira aderha : Nahabirwe obuhashe empingu n'egulu. 19Mugende mujire abantu boshi b'emahanga okuba b'igirizwa bani,mu badubike oku zino lya darha n'omugala na Muka ochere.20Mubayigirize oku farha emyazi yoshi naba rhegekere ntyo nyono nabahaguma nenyu kugera oku buzinda bw'egulu.

Mark

Chapter 1

1Omurhondero gw'emyazi ya Yesu Kristu,mwene Nyamuzinda. Nkoku byay'andikagwa n'omulebi Isaya: 2Lolaga okuntumire Entumwa emwenyu y'okurhegany'enjira.3Omulenge gw'omuntu gw'ayamira omu mpinga: Murhegany'enjira ya Nahano, muharule ahagera.4Yohana ahulukira omumpinga,ayigiriza okudubikwa k'okuchihana n'okuleka ebyaha.5Echihugo choshi ch'e Yudeya n'abantu boshi b'Eyerusalema bamushegerera, n'okuchihana ebyaha,n'okudubikwa naye omulwinji lw'Eyorodani. 6Yohana aliyambere omushangi gw'oboya bw'endogomi n'omukaba gw'oluhu omumpindi. Alemag'alya enzige n'obuchi bw'elubala.7Yohana ayigiriza,aderha: Oku enyuma zani hayinja owindi ogwerh'emisi kundusha.Ntakagala kuyinama okushwekula omugozi gw'Echirato chage. 8Nyono nabadubikire omu menji s'alik'oli nyuma zani abadubika oku Muka mweru.9Ago mango Yesu ayinja e'Nazareti ye Galilaya abatizwa na Yohana omulwinji lwe Yorodani. 10Ely'arhenga omumenji, abona empingu zachinguka Muka gwa Nyamuzinda amuyandagalira nka nguku, 11omulenge gwayunvikana kurheng'empingu: we Mwana wani nsima wunchivugira.12Honaho Muka gwa Nyamuzinda amuhek' omumpinga. 13Ajira mu siku makumi mane, arhangulwa na Lyangombe; aliri haguma n'eby'elubala na ba Malayika balema bamukolera14Enyuma ly'okushwekwa kwa Yohana, Yesu aj'e Galilaya kuyigiriza omwazi gwa Namahanga. 15Abwira abantu: Muchihane, munayemere omwazi g'omurhula bulala agasanzi kagerere n'obwami bwa Nyamuzinda buli hofi16Yesu abere agera eburhambi bw'enyanja y'eGalilaya, abona Simoni na Andreya b'enkulikirane; eyi bali barhega bulala baliri bashana. 17Ababwira: munkulikire na bajira bashana b'abantu. 18Honaho baleka emilaga yabo, bamukulikira.19Bajir'embere hityu babona Yakobo na Yohana bene Zebedayo bali n'eshe , bali omubwarho banali bahangula Emilaga. 20Abahamagal'ababwira mpu munkulikire, honaho baleka eshe nabakozi bage bakulikira Yesu.21Aja omuchihugo che Kaperanaumu , n'olusiku lwe Sabato aja omuchishagala ayigiriza. 22Boshi basomerwa okw'alyayigiriza nka muntu w'obuhashe, arhali nka bandisi.23Omu chishagala chabo mwali omuntu olimwabazimu; ayama aderha mpu: 24bichi rhwafa nawe Yesu we Nazareti? oyinjire kurhulibuza? Menyere ok'oli muchesi wa Nyamuzinda. 25Yesu amukalihira , amubwira: Sira orhenge m'oyu muntu. 26Ogo muka mubi gwarhenga m'oyo muntu. Gwamuchundachunda bwenene, ayama oku mulenge gunene.27Boshi baja m'oboba, badosana mpu by'ebichi bi? nyigirizo zihyahya! Lyakolesa oburhwali chiro n' okumyuka mibi! Kurhega olo lusiku bamukenga. 28Okumenyikana kwage kwayenera omu bishagala byoshi by'e Galilaya.29Arhengere omu chishagala, agenda yewe na Yakobo na Yohana emwa Simoni na Andreya. 30Nazala wa Simoni alilyamire n'eshushira linene. Honaho bajibwira Yesu. 31Na Yesu ager' aho amuzusa, amufarha efune, honaho eshushira lya mulika naye abakolera.32Egolo, ezuba lizika, bamulerhera abalwala banene n'abantu balimw'abazimu. 33Abantu bamwecho chishagala bayunjulirana oku lunvi. 34Afumy'abantu balilwalire n'okuhiga abazimu. Arhazigaga baderha bulala alibayinji.35Esezisezi, azuka miseke, ajihunira omumpinga. 36Simoni n'ababo barhangira kumushonda. 37Babere bamubugana, bamubwira: Waliha abantu yibakushonda.38Naye ababwira rhugend' ahandi, nji yigirizayo bulala enyanya lyokola checharhumaga narhengayo. 39Nantyo ayigiriza omubishagala byoshi bye Galilaya n'okuhig'abazimu.40Omubenzibenzi aj'emwage afukama amubwira: Waliha nka wakashonda wananfumya. 41Yesu okulukogo amulambulira okuboko aderha; nshondere ofuke. 42Honaho ebibenzi byamulika aba mweru kweru.43Yesu amukul'aho amulahiza bwenene , 44omenye orhabwira omuntu yeshiyeshi; aliko ogende ochiyerekane emw'Omudahwa mukulu, onarhul'entulo yokufuma kwawe nkakula Musa abiyandikaga, bube buhamirizi okubo.45Oyu muntu abere agenda, arhondera okubiderha n'omulenge gunene , n'okubishambalir'abantu. Byarhuma Yesu arhachija omubishagala oku mugarogaro. Yesu ajibera eburhambi, Omu mpinga. Abantu balema bamubugana kurhenga eyi.
Chapter 2

1Enyuma ly'esiku zigeke, Yesu ashubigaluka e Kapernaumu. Abantu bamenya oku ali eka. 2Bachigusha banene bwenene chiro n'okufundera embere y'olunvi; ababwira omwazi g'omurhula.3Bantu banene baheka entagenda okuchipoyi mpu amufumye. 4Babwene barhankagala muhikako enyanya y'olubaga lunene lumubishire, bashona okunju n'omulwala wabo, barhula akasongero k'Enju Yesu alimo. Bamuyandagaza omuchipoyi kuger'ahali.5Eri Yesu abona obuyemere bwabo, abwira entagenda : Mwana wani ebyaha byawe byamababalirwa.6Aho haliri baguma b'abandisi baliyiker'aho, nabo bachibwira omu mirhima yabo mpu: 7Gurhe uyu muntu yaderha ntya? Amagoma. Nde wankababalira ebyaha harhenga Nyakasani yenine?8Honaho Yesu amenya ebibaliherhe ba kengera omu mirhima yabo, ababwira mpu: changarhuma mwaba n'obukengere bulintyo omundalala zenyu? 9Bichi bya nka simisa bwenene Entagenda erhi oku yibwira mpu: Ebyaha byawe byababalirwe chango okuyibwira mpu: Yumuka orhole Echipoyi chawe ochigendere?10Aliko mpu limumanya oku Mwen'omuntu agwerhe obuhashe bw'okubabalira ebyaha by'egulu; 11Nkurhegekere, abwira entagenda; yumuka orhol'echipoyi chawe ochigendere emwawe. 12Honaho ayumuka arhola echipoyi chage, anahuluka emalangambere g'abantu boshi, basomerwa n'okuvuga Nyamuzinda omonkwa, baderha mpu:Burhanzi obu rhwabona ebiri nkebi.13Yesu ashubi gerera eburhambi bwenyanja. Olubaga lwamukulikira abayigiriza 14Omukugera, abona Lawi mwene Alfayo eri ayikere hofi n'enju y'ofurhisa ebarati, amubwira mpu onkulikire. Lawi ayumanga amukulikira.15Yesu aber'alya ebiryo omu mwa Lawi, abafurhis'ebarati banene n'abantu ba kalamo kabi, balira haguma naye n'Abigirizwa bage bula baliri banene nabo bamukulikira. 16Abandisi n'Abafarisayo babwene aly'alira haguma nabo babwira babigirizwa bage mpu: chirhumire Nawenyu aly'alira n'okunywera haguma n'Abafurhis'ebarati n'abantu bw'oborhere bubi?17Eri Yesu ayunva eyo myazi , ababwira mp : Arhali abagumaguma bobalonza omufuruma mukulu s'aliko abalwala. Ntayinjaga kuhamagala abashinganyanya s'aliko abanya byaha.18Abigirizwa ba Yohana n'aba farisayo bakazagi chiyima ebiriyo. Bahikira Yesu, bamubwira mpu: Chichi cha karhuma abigirizwa ba Yohane n'aba farisayo bakachiyim' ebiryo, aliko abigirizwa bawe bowe barhakachiyima, chango barhakachishalisa ? 19Yesu abashuza, ababwira mpu: bera b'omuhya mulume bankachiyima ebiryo amango omuhya mulume achirinabo? Amango bachiri haguma n'omuhya mulume barhakachishalisa chiro n'ehityu.20Esiku zichiriho omuhya mulume njalekabo, n'agomango nji bachishalisa. 21Ntaye wakahangira echilaka chihyahya okumushangi gushajire,okuhandi, echochilaka chihyahya chashubi gubera, n'obubere bw'anabiha bwenene.22Na ntaye wankahira edivayi lihyahya omu ndaha zishajire, okuhandi edivayi lyana bera endaha n'edivayi, n'endaha byanahera; aliko ku kwanene okuhira edivayi lihyahya omu ndadh zihyahya.23Hahika amango gw'olusiku lukulu lw'e Sabato,Yesu arhaluka amashwa g'engano. Abigirizwa bagerere ho bahagula emisisi y'ezo ngano. 24Abafarisayo bamubwira mpu: lolaga, chakarhuma bajira ebirhashinganene okujirwa okulusiku lw'e Sabato?25Yesu abashuza mpu:murhasagi soma ebi Daudi ajiraga,amango aliri omubulagirire bw'enzara,yewe n'aba aliri nabo? 26Ajaga omu Ka Nyamuzinda,amango Omudahwa mukulu Abiathare alirhambwire,analya emigati y'okuyerekana, eshinganene okulibwa n'abadahwa bonine,anayiha n'oku bantu aliri haguma nabo!27Yesu aderha,esabato ya jirirwaga omuntu, chi arhali omuntu yi wajirirwaga esabato, 28mpu ly'Omwene Muntu aba yenine mwigiriza omu Sabato.
Chapter 3

1Yesu aja kandi omu chishagala. Ahashimana omuntu waligwerhe okuboko kuhuzinze. 2Balolereza Yesu akaba amufumya olusiku lw'esabato:kwaliri kulonza kumulega.3Yesu abwira omuntu w'aligwerhe okuboko kuhuzinze: yumuka oje ahagarhi. 4Intyo ababwira: kuyemererwe, olusiku lw'esabato, okujira ebinja chango ebibi, okuchungula omuntu chango okumuyirha, aliko bachisirira.5Lero abaseza kw'amesho n'oburhe,na kwako kachanji agaya enyanya ly'omurhima gwabo gukomere; abwira ola muntu,lambula okuboko kwawe. Alambula okuboko kwage kwa fuma. 6Abafarisayo bahuluka na honaho babazanya n'Abaherodia omu kulonza obulyo bw'oku muyirha.7Yesu achiyegula ebwanyanja n'abigirizizwa bage. Echigusho chinene cha mukulikira e Galilaya, n'e Yudeya, 8n'e Yerusalemu,n'Idumeya n'enyuma w'e Yordani na hofi n'e Tiro n'e Sidoni echigusho chinene bachiyunva ebyalemagajira bamukulikira.9Yesu abwira abigirizwa bage bamurheganyize obwaro na haguma nabo, lyo barhamufundeza. 10K'okubona akazagifumya bantu banene, boshi baligwerhe amalwala, bilema bachikuba kuye mpu abahumeko.11Amango emyuka mibi yamubonaga, bafukama embere zage, n'okuyama: Oli mwana wa Nyamuzinda. 12Aliko abahanza loshi barhamu menyesaga.13Ashona oku ntondo,ahamagala abalilonzeze nabo bamushimba,nabo bamukulikira. 14Achishoga ekumi n'ababiri yibaba haguma naye, 15n'oku barhuma kuingiriza haguma n'emisi yo kuhiga abazimu 16Lolaga ekumi na babiri achishogaga: Simoni amuyirika Petero;17Yakobo mwene Zebedayo na Yohana mwene wabo Yakobo abaha ezino lya Bowanegesi, k'okuderha Bene mikungulo; 18Andreya, Filipo, Bartemayo, Matayo, Tomasi, Yakobo mwene Alufayo, Tadeyo, Simoni w'Ekana. 19Na Yuda Esikariyoti, olala wahanaga Yesu.20Bajeka,n'echigusho chashimanabo kandi okubulyo babula gurhe bakalya ebiryo byabo.21Eri abazere ba Yesu bayunva e biribyaba bayinja murhola bulala yibaderha: Ahezeze obwenge. 22N'abandisi barhenga e Yerusalemu baderha: Ayunjwire n'omukulu wa bazimu bula omukulu wabazimu ahiga abazimu.23Yesu abahamagala anababwira omu migani: Gurhe omuzimu akahiga Lyangombe? Nk'obwami bwakachigaba bwonyine,obw'obwami burhakabera 24Nkw'obwami bwakahigana bw'onyine okubonyine,obw'abwami burhakabera. 25N'Enju echigabiremo okuyonine,eyo nju erhakachiyumanga.26Eri Lyangombe akachilwisa yenine, anachiberamo na ntyo arhakabera, byanamubera ntyo. 27Nta muntu wakaj'omunju y'omu nyamisi n'okurhol'ebintu byage buzira kurhanga kumushweka; yagala kuzimba mw'eyo nju.28Okuli mbabwirire, ebyaha boshi nji bababalirwa oku bene abantu n'okubugome baderhere, 29aliko owunjiwangomera Muka Mweru, arhakababalirwa, ajirire echaha ch'esiku n'amango. 30Yesu aderha ntya bulala bakazagiderha: Ayunjwire abazimu.31Hayinja nyina na bene babo, bayimang'embuga,barhuma oku bamuhamagale. 32Echo chigusho chalichiyikere chimuzungulukire. Banamubwira: Lolaga nyoko na benebenyu bali bakulonza embuga.33Abashuza mpu: Inde ye nyama na bande beneberhu ? 34Honaho,alola eburhambi kubala balimuzungulukire: ad erha,mulole nyama na beneberhu. 35bulala ngasi yeshi ojira obulonza bwa Nyamuzinda, oyo ye mwene werhu, yena mwali werhu yena nyama.
Chapter 4

1Yesu ashubi rhondera okuyigiriza eburhambi bw'Enyanja.Chigusho chinene chachiheba hofi naye,ashona okumusozi ayikala omu Nkuge, oku nyanja.Abantu bwoshi bayikala eburhambi. 2Abayigiriza bintu binene omu migani,ababwira omu nyigirizo zage mpu:3Muyunve. Omuhinzi agenda kubyala emburho. 4Ajire kubyala, ziguma zarhogera omu njira: 5Enyunyi z'azirya. Ezindi za rhogera oku mabale, harhali budaka bunene, zamera duba,bulala zirhabonaga budaka bunene;6bunene;aliko amango ezuba lyakolaga,zahya n'okuyuma emizi. 7Echindi chigabi charhogera omu mishaki :emishaki yaleha yazifundeza,zirhayanaga malehe.malehe. 8Echindi chigabi charhogera okubudaka bwinja: zayana amalehe minja zanakula, ziguma makumi masharhu,ezindi makumi galindarhu, n'ezindi egana. 9Ashubiderha: Ogwerhe amarhwiri gw'okuyunva ayunve.10Aber'eburhambi nabigirizwa bage,bamubaza enyanya yogola mugani. 11 Abashubiza mpu: Mwabo muli bakuhabwa ebibishirhwe omu bwami bwa Nyamuzinda,aliko abandi bowe barhali haguma nerhu banabwirwa omu migani. 12 Yi balola n'okulolereza barhanabona, n'okuyunva n'okuyunviriza barhanayunva, yibarhahungama ebyaha byabo birhanababalirwa.13Anashubi babwira mpu : Murhanazi yunva ogu mugani? Gurhe nji mwayunva eyindi migani yoshi? 14Omuhinzi amarhwera omwazi. 15Ziguma za rhogera omunjira, ahantu omwazi gwarhwererwe, amango baguyunvagako aho hanaho Lyangombe ayinja n'okubanyega omwazi gwali gwarhwererwe omubo.16Abandi, nabo konoko,bashushanyizwe n'emburho zarhogeraga omu mabale;banayunva Omwazi n'obushagaluke, 17aliko barhaherhe mizi; banabula okugagala. N'aho eyihakayinja obuhanya chango okuyirwa enyanya y'omwazi, banafundwa.18Abandi barhwera emburho omu mishaki, babalala bayunva omwazi, 19omu bulonza bwak'achanji, n'okurhebekwa n'obugale haguma n'okulema ebirhalemwa na Nyamuzinda kugerera enyifinjo zabo, n'okufundeza omwazi yigurhaburhaga. 20Abandi barhwera emburho omubudaka bwinja,babalala bayunva omwazi, n'okuyemera n'okujiburha amalehe: Ziguma makumi masharhu, ezindi galindarhu, n'ezindi egana.21Ashubiderha: banaheba etaara omu birhi chago omu ntalule? Ahali kulihira oku murhi? 22Ntacho chakabishwa chirhakabishulwa, nta hwe lirhamenyikana. 23Owakab'agwerhe amarhwiri gw'okuyunva, ayunve.24Ashubi babwira: muchimenye oku bimwayunvire.Nji mwagererwa nkoku mugererana n'okubayushulira. 25Bulala nji bah'ogwerhe, n'orhagwerhe banamunyega n'ehyagwerhe.26Ashubiriza: kubinali ntyo omu bwami bwa Nyamuzinda kuguma n,omukashanji omuntu aheba emburho omu daho; 27alyame chango ayirize, budufu n'ezuba,emburho yamera n' okukula buzira kumenya. 28Obudaka bonine bunaburha, burhanzi ebirhi, echishugu,n'oku buzinda emburho, nabyoshi byanajirwa omuchishugu. 29Omu kashanji elehe lyamakula, banalerha akahorho bulala eshalulo yamayera.30Ashubi derha: Bichi rhwakashushanya n'obwami bwa Namahanga,chango mugani guhe rhwakabuyerekanamo? 31Bushushanyizwe n'emburho ye haradari,eri nka wakayibyala omubudaka ,ebangeke bwenene kulush'ezindi mburho z'omu gulu; 32aliko,amango ya byalwaga,yamera n'okuba nzibuzibu kulush'ezindi mburho zoshi,n'okulambula amarhabi mazibuzibu gal'enyunyi z'omuchalega za kalama omubishaka.33Kugerera migani minene eri nkeyo ababwira omwazi,nko kubalikwanene okuguyunva.34Ntalusiku achiderhere nabo buzira kuderha omu migani,aliko akazagi bifafanulir'abigirizwa bage bonyine,35Olo lusiku,egolo,abwira abigirizwa bage,rhuje eshiriza.36Omu kumala kugalula echigusho,alerha entumwa zage omu nkuge. Halir'izindi nkuge haguma n'eyabo. 37Hayinja omulaba gunene,ebyavundu byalema byaja omu nkuge,hagerera ahaya bumba.38Yewe alilyamire oku nchumbi. Bajimuchula n'okumubwira: Mwigiriza,ntach'okuhera kwerhu kukubwirire? 39Azuka,aderha n'enyanja, sira! enyanja ya sira n'omuhusi gwahwa.40Ashubi babwira:Bunogurhe mwakaba n'obuba? Chakarhuma mwabul'obwemere? 41Bagwarhwa n'obuba, babazanya: oyu naye alinde omulaba n'enyanja nene byakenga?
Chapter 5

1Bahika eshiriza y'enyanja nene omuchihugo ch'abageresi. 2Oku anayomoka omubwarho, omuntu ogwerhwe n'omuzimu mubi ayinja amulibirhira.3Oyu muntu aligwerhe enju omu mashinda. Na nta muntu wakagalire kumushweka, chiro akakoleseze obulegule. 4Bulala ngasi mango bakazagi mushweka n'olukoba, n'obulegule aliko anacha obo bulegule n'olo lukoba, na ntaye wakagalire kumufarha.5Ngasi lusiku, bucha buyira nkarhali okumashinda elyali omu misozi ayama yama n'okuchiyagula n'amabale. 6Achibona Yesu hale alibirha afukama embere zage.7Ayama n'omulenge gunene: Bichi biryahagarhi kani nawe, Yesu mwana wa Nyamuzinda w'enyanya? Namakukalihira omuzino lya Nyamuzinda orhambulisag'omurhula. 8Bulala Yesu amubwira huluka m'oyu mulume, muka gubi.9Nantyo amubaza, ezino lyawe wende? Echigusho ly'ezino lyani. Amushubiza, Bulala rhuli banene. 10Aly'amuhema buzira kuleka arhamurhumag'embuga ye chihugo chabo.11Eyo munda haliri, olunda l'omusozi, haliri obuso bw'engulube. 12N'abazimu bamuhuna n'okuderha: Orhurhume mw'ebyo bibwana byengulube kuderha okurhubijemo. 13Abayemerera. N'eyo myuka mibi yahuluka, yaja omubibwana byengulube, n'ebyo birhungano byalibirh'omumulaba gw'enyanja nene: Haliri oluganjo nka lwa bihumbi bibiri, zazika.14Abangere bayagaz'omwazi omuchizungu n'omuchishagala. 15Abantu bagenda kulol'ebyahikire. Bayinj'eburhambi bwa Yesu, ola musire waliherh'abazimu bamushigan'ayikere ely'ali mugumaguma, nantyo bagwarhwa n'obuba.16Ababonaga ebyabere bababalira ebyahikir'omusire n'ebibwana byengulube. 17Nantyo barhebereza Yesu akwarhenge omuchihugo chabo.18N'okwachishona omuchombo ola waliherh'abazimu ahema Yesu okwabere naye. 19Yesu arhamuyemereraga, aliko amubwira: genda omu mwawe n'okubantu bawe, obabwire ebi Nahano akukolere n'okw'akuberere obonjo. 20Agenda, achiheb'omukuyamagiza omuchihugo che Dekapoli ebi Yesu amukoleraga. Na boshi basomerwa.21Yesu, omuchombo, ahik'olwindi lunda echindi chigusho ch'alichigushire eburhambi bw'enyanja nene. 22Nantyo hayinja mulume muguma w'omu bakulu b'echishagala oyirikwa Yairo, amulangirire achikabula okumagulu mage, 23n'okumuhema n'obonjo: Omunyere wani mudorho al'ukubuzinda, yinja umukoze kw'efune kuderh'oku arhabalwe, analame. 24Yesu agenda haguma naye, n'olubaga lunene lw'amukulikira n'oku mulibisya.25N'obo, haliri omukazi walilwere obulwala b'okuger'eshagama kurhenga myaka ekumi n'ebiri. 26Alilibukire bwenene omufune z'abafumu banene, aly'amalire byoshi aligwerhe arhana luhukaga, ahubw'endwala yage yakomera. 27Achiyunva baderha Yesu ayinj'omulubaga, enyuma, ohuma okumushangi gwage.28Bulal'aliderhere: Nkahuma okumushangi gwage konyine nafuma. 29Mwako kachanji, eshagama y'aleka kumurhenga, ayunva omumubiri gwage amafuma.30Honaho Yesu ayunv'emisi yamageha, ahindamuka ahagarhi k'olubaga, anderha: Inde wahumir'okumushangi gwani? 31Abegirizwa bage bamubwira: Obwen'olubaga lukuly'eburhambi, wamabaza; inde wampumireko? 32Alol'eburhambi bwage kuderh'oku yamenya owamuhumako.33Omukazi, omukuyubaha n'okudirhimana ameny'ebyali bimukolekereko, achikweb'okumagulu gage amubwir'okunali koshi. 34Aliko Yesu amubwira: Mwali wani, obwemere bwawe bw'akuchungwire; genda n'omurhula ofume obuhanya bwawe.35Okw'achiherhe aderha, abantu barhenga omu m'omukulu w'echishagala bamubwira: Mwali wawe afire; bula gurhe wabulisa omwigiriz'omurhula?36Aliko Yesu amala yunv'eyo myazi, abwir'omukulu w'echishagala: Orhayubahaga, obe n'obwemere. 37Alahir'okuntamuntu omuherekezage olekere Petero, Yakobo na Yohana mwene wabo Yakobo. 38Bahika ahambuga y'omukulu w'echishagala, aho Yesu abon'echigusho chabantu bali balaka n'okuband'endulu.39Aj'omunju ababwira; bichi birhumire yimwajir'olwamo, nabichi muherhe mwalakira? Omwana arhafire aliko alyamire. 40Bamujachira. Nantyo, abahulusa boshi, aj'omomwana aliri , yewe, n'eshe w'omwana, na nyina n'abali muherekeze.41Amufarh'efune amubwira: "Talita kum": kokuderha; Munyere nkubwirir'entya, zuka. 42Omunyere ayumanga, aho hanaho; alambagira; bulala aliherh'emyaka ekumi n'ebiri. basomerwa bwenene. 43Abalahiza bwenene oku nta muntu omenyag'eyo myazi; anarhegeka okubamuhe ebilyo, alye.
Chapter 6

1Yesu arheng'elamunda, ager'omuchihugo chabo. Abegirizwa bage bamukulikira. 2Esabato echigera, arhonder'okuyigiriza omuchishagala. Bantu banene bamunvirhe basomerwa n'okunderha: ngahe yakula ebyobyoshi? Bwenge nyabachi obu ahabirwe, nagurhe yakol'ebisomezo nkebila okumaboko mage? 3K'arhali ola mwana w'omufundi oyo, mugala wa Mariya, mwene wabo Yakobo, Yose, na Yuda, na Simoni? Ka na bali babo barhali hano ahagarhi kerhu? N'ago mango abonekana nkabigayiso kubo.4Aliko Yesu ababwira: Omulebi anasuzagurwa omuchihugo chabo, omu bazere bage n'omu mulala gwage. 5Nantyo ntachisomezo achikoler'eyo, olekere okuhunir'abalwala n'okubafumya. 6Anasomerwa enyanya wo kurhayemera kwabo. Yesu alambagira omu bishagala bya hofi omu ku yigiriza.7Ahamagala bal'ekumi nababiri arhumabo babiribabiri, n'okuhabo obushobozi enyanya w'emyuka mibi. 8Ahabo erhegeko ly'okurhaheka chintu omu lungenzi, oleker'enkoni. Alahizabo kuchiyikir'empamba, changw'efuranga omushaho, 9abwirabo okubayambal'ebirato, aliko barhahekaga myambalo ebiri.10Kandi ashuba babwira: enju yoshi nji mwajamo, njimuberemo kugera ahanjimwagalukira. 11Kandi eyihakaba ahantu, abantu njibarhabayakira n'okubayunva, njimurhengeho, n'okukungurhirah'oluchulo lw'amagulu menyu, kuderh'oku nji bube buhamirizi okubo.12Bagenda, bahanula enyanya w'oluhungamo. 13Bahig'abazimu banene, n'okushig'abalwala amavurha, n'okufumyabo.14N'ezino lya Yesu lyali lyamamenyikana n'abantu banene. Mwami Herode ayunva banderh'enyanya zage; naye aderha: Yohana afukir'omubafu, chechirhumire akol'ebisomezo muye. 15Abandi baderha: Ali Elia. N'abandi baderha: Ali mulebi nka muguma wa balebi.16Aliko Herode, ey'ayunv' eyo myazi aderha: Oyu Yohana nayirhisaga yiwafukire. 17Bula Herode yenyine washwekesaga Yohana, amuhiris'omumpaniko, enyanya wa Herodia, muka Filipo, mwene wabo, bul'ali y'amuherwise,18eyi na Yohana amubwira: birhagushinganene ok'orhole muka mwene wenyu. 19Herodia agaya enyanya wa Yohana, alonz'onkuntu akamuyirha, aliko arhakagalire; bulala Herode ayubahaga Yohana, 20omukumenya oku muntu w'okuli na muchesibwa; agend'amulanga, nabuzinda b'okumuyunviriza, akazagi yunv'obuba, n'okusima kuyunv'emyazi yage.21Aliko, olusiku lushinganene lwahika, amango Herode achishingaga enyanya y'okuyibuka olusiku aburhwaga. ahamagal'abakulu b'enfola miherho n'abarhwali be Galilaya, achishinge nabo. 22Mwali wa Herodia aj'omunju balimo, azina n'okusimisa Herode n'abahisi bage. Omwami abwir'omwali aderha: Ompeme echolonzeze nakuhacho.23Ashubiderha omukulahira: Echiwahema naguhacho, nayichaba chigabi ch'obwami bwani. 24Eyaba amahuluka, abwira nyina: Bichi mpemage? nanyina amushubiza: Erhwe lya Yohana Mudubisi. 25Alibirha, agaluka juba embere z'omwami, amubwira: Ndonzeze omp'erhwe lya Yohana bonabuno oku mbale.26Mwami agaya bwenene, aliko enyanya wendahiro n'abahisi bage, arhagalaga kumulahirira. 27Arhuma honaho, oku rhegeko, mulanzi muguma alerh'erhwe lya Yohana mudubisi. Oyo mulanzi agenda, ach'erhwe lya Yohana omu mpaniko, alilerh'oku mbale. 28Alih'olamwana wo bunyere, n'omwana wo bunyere aliha nyina. 29Abigirizwa ba Yohana bachiyunv'ebyo, bayinja rhol'omubiri gwage baguhamba.30Entumwa zichigush'eburhambi bwa Yesu, bamubwir'ebibakolere byoshi n'ebibayigirize. 31Yesu ababwira: Muyinj'eburhambi, omu mpinga ,muhumuke bugeke, bula hali abantu banene balibagera, kandi barhabonaga n'ebisanzi byokulya. 32Nantyo baj'omuchombo, bagend'eburhambi, omu mpinga.33Bantu banene b'abon'okubagenda, babarhegerera n'omubizungu byoshi abantu balibirh'oku magulu, babarhang'emunda bajaga. 34Bachirheng'omuchombo Yesu abon'olubaga, aluyunvir'obonjo, bulala lwali nka ntama zirhaherhe mungere, arhonder'okubayigiriza bintu binene.35Nkonkw'ebichanji byali byager'egolo abegirizwa ba Yesu bamushegerera, bamubwira: Aha hantu eli mpinga, n'ebichanji byagerere. 36Rhumabo baj'omubishagala byahofi bachigulir'ebyo kulya.37Yesu ababwira: Mwenyine mubah'ebibalya. Aliko bamubwira: Rhwaji gul'emigati ya furanga magana mabiri, rhubah'ebibalya? 38Ababwira: Migati enga muherhe? Bajilola, babere bamamenya bwinja, bamushubiza: Erhano nafi ebiri.39Nantyo abah'erhegeko okubabayikaze okubirhi chigush'okuchindi, 40bayikala chigusho ch'egana, na cha makumi marhano. 41Arhola ela migati erhano nafi ebiri, alola omuchanya, ahuna. Buzinda ayichagulanga, ayih'abigrizwa bayigabir'olubaga. Agaba na zilafi ebiri kuboshi.42Boshi balya, banayugurha, 43banagalula rhurhanda ekumi n'arhu biri rhuyunjwir'ebichira by'emigati n'ebyefi bya yorhaga. 44Abalyag'emigati bali bantu bihumbi birhano.45Enyuma zaho, arhegek'abigirizwa bage bashon'omuchombo, bagend'embere zage, baj'olwindi lunda lw'e Betesayida, alag'echigusho. 46Achimala kulaga aj'okumusozi kuhuna. 47Egolo lichigeraho, echombo chali ahagarhi k'enyanja na Yesu ely'ali yenyin'eshi.48Abon'okubaherh'omurhamo gunene omukuvugama bulala umulaba gwali bashunikir'okulunda barhajagako. Emiseke, Yesu aj'emunda bali, alambagir'enyenya z'amenji, alonza kubarhaluka. 49Bamubwene y'alambagir'okumenji, baganiz'okumuzimu, bayama; 50bulala balimubwene boshi, bahez'obwenge. Mwebyo bichanji, Yesu ababwira aderha: Mumenye okunyono murhayobohaga!51Buzinda ashon'omuChombo, n'omulaba gwahwa. Bayunv'omubonyin'obuba bunene, n'okuyunjulirwa n'okusomerwa. 52Bulala barhayunvag'echisomezo ch'emigati bul' emirhima yabo yalikomere.53 Bachimala kuger'okunyanja, bager'omuchihugo ch'e Nazareti, basika. 54Bamala kurheng'omuchombo, abantu balambagir'ebishagala byoshi bya hofi; 55balerhera Yesu abalwala okubipoyi ahantu hoshi bayunvag'okwali.56Ngasi hoshi ahikire, omubishagala chang'omubizungu, b'ahirag'abalwala ekarubanda n'okumuhema abababalire, bahume okuchishumiro ch'omwambalo gwage gonyine. Na boshi bamuhumireko bafuma.
Chapter 7

1Abafarisayo n'abadishi baguma barheng'e Yerusalema bachigusanya haguma na Yesu.2B'abona abigirizwa baguma bali balya n'efune zizingire k'okuderha ezirhakalabire, 3na kandi Abafarisayo n'Abayahudi barhalya barhana kalabir'efune bwinja bwinja kukulikira n'emigenzo y'abamira. 4Na nkabarheng'ahantu hab'abantu banene, orhankalya orhanazi chichesa, banali bakulikira agandi mahano nk'oku kalaba amaboko, n'ebyungu, n'ebyuma by'emilinga.5Lero Abafarisayo n'abashamuka b'ehano bamudosa: Bichibirhuma abigirizwa bawe barhakeng'oborhere bw'abashokulu aliko banalya n'efune zizingire?6Yesu abashubiza: Ndyalya, Isaya amenyere baleba, ayandikire: Ababantu bali bankenga n'ebinwa, s'aliko emirhima yabo eri hale na nani. 7Olukengo yibankengera, luli lwabusha, yibayigiriza amarhegeko gajirwaga n'abantu.8Mwalekere amarhegeko ga Nyamuzinda; mwaja mwakenga enyigirizo z'abantu. 9Ababwira kandi: Mwalahire amarhegeko ga Nyamuzinda, mpu yimuchishwekera oku nyigirizo zenyu zamira! 10Bula Musa aderhere ntya: Okeng'esho na Nyoko, n'olala orhakeng'Eshe na Nina akwanene ahanwe okufa.11Aliko mwabo muderha, oku omuntu eyakabwira Eshe changwa Nina oku ebinankaguhere eli Koobani, k'okuderha ntulo emwa Nyamuzinda, 12murhachi muyemereraga okw'arhabale Eshe na Nina. 13Nantyo, eyi mwamabihya omwazi gwa Nyamuzinda oku mahano genyu gamira mwamalire kuhebaho. Yimwayigiriza n'ebindi binene bibishushire.14Enyuma ly'aho ashubi hamagala olubaga ahali alubwira, munteg'okurhwi mweshi, munanyunvirize.15Ntabyo bij'omubunu b'omuntu bimuzingisa amango byamamuj'omunda. S'aliko ebirheng'omu muntu by'ebimuzingisa. 16Oherhe amarhwiri g'okuyunva ayunve.17Ey'aba amaja omunju hale n'olubaga, abigirizwa bage bamudos'amahugulo ga gula mwazi. 18Aba bwira ntya, nenyu ntabwebge muherhe? Okw'ebij'omubunu bw'omuntu birhanka muzingisa? 19Bula birhajir'omu murhima, s'aliko omunda. Buzinda byanaja emuhanda, omu kuderha ntyo ashukulula ebilyo byoshi.20Aderha kandi: Ebirhenga omu muntu, by'ebimuzingisa. 21Bulala omu murhima g'omuntu, murhenga enganiz'embi, obuhushi, obumaguza, obunizi. 22Obushambo, enyifinjo, obukali, echituliro, amabi, amasu mabi, ebijachi, okubesha, okuchibona, esire. 23Ebi byoshi birhenga omu murhima g'omuntu by'ebimuzingisa.24Yesu ajayo, aja omu chihugo ch'e Tiro n'e Sidona. Aja omu nju, arhalonzag'abantu bamenye aliko achibisha. 25Hali mukazimuguma omwali aligwerhe omuka gubi, ayunva baderha enyanya zage ayinja achikweb'oku magulu gage. 26Oyo mukazi aliri Mugiriki, w'Esirofonika w'obuko. Amuyinginga ahige abazimu omu mwali.27Yesu amubwira, orhang'oleke abana bayugurhe, bula kurhali kwinja okurhola ibilyo byana, n'okubikabulir'ebibwana nya nyakabwa. 28Nachi Nahano, nyamukazi ashubiza, amubwira: Ebiyorha okushego lya Nahano biribwa n'ebibwana bya nyakabwa.29Na ntyo amubwira: Enyanya ly'ogu mwazi, genda, abazimu barhenga omu mwali wage. 30N'amango agalukag'emwage, abugan'omwana walilyamir'oku nchingo abazimu bamurhengeremo.31Yesu arhenga omu chihugo che Tiro, n'okushubigaluka kugerer'Esidona hofu n'ameji manenen ge Galilaya, omu kushabuk'echihugo ch'Edekapoli. 32Bamulerhera bihuli, aliherhe agagamiriza, bamuhun'amulambulire kw'amaboko.33Amurhola amuheba hale n'echigusho, amuheb'emidoke omu marhwiri, amuhum'oku lulimi n'amachanira gage. 34Honaho ayerekez'amesho enyanya, aderha n'omuka goshi; Ephphata, k'okuderhwa, ochishwekule. 35Honaho, amarhwiri gage gafunguka, olulimi lwage lwashwekuka, arhonderha derha bwinja bwenene.36Yesu arhegekabo oku ntaye babwirage, ababuzaga oku bunene aliko bowe babiyamagiza bwenene. 37Bali omu kusomerwa bwenene, banaderha, yajira byoshi bikwirire; y'ayunvisa abahuli huli, n'oku derhes'orhuduma.
Chapter 8

1Ezosiku, echigusho chinene ch'abantu bachihira haguma, eyinantacho baherhe ch'okulya, Yesu ahamagala abigirizwa bage ababwira: 2Namayunvir'echichigusho obonjo, okubona kurhenga siku esharhu bali haguma nani nantacho baherhe chokulya. 3Nkababwira bagaluke banashalikire,b'arhamir'omunjira nakandi baguma babo barhengaga hale. 4Abigirizwa bage bamushubiza; gurhe rhwankabon'emigati yabayugusya na kandi rhuli omu mpinga?5Yesu abaz'abigirizwa bage; migati minga muherhe? bamushubiza; Mushanvu. 6Honaho ayikaz'echigusho ahashi, arhola ela migati mushanvu, enyuma lyokuyigisha, ayichamo ah'abigirizwa bage bayigabe, honaho bayigabir'echigusho.7Balichiherh'efi zigeke, na Yesu achimala zihunira, azih'abigirizwa bage bazigabir'echigusho8 balya, banayugurha, bayunjuza rhurhanda mushanvu rhw'ebichira byayorhaga. 9Baliri hofi bihumbi bine. Yesu aj'abalikula bagaluk'emwababo. 10Honaho ashon'omuchombo n'abigirizwa bage, b'achiyerekeza ahantu hahamagalwa Dalimanuta.11Abafarisayo bahulukira, barhondera kumujis'obuhaka n'okumuhema abajirir'ebisomerene bashonda kumurhangula.12Yesu avunik'omurhima aderha: Bulagurhe linoburha yilyahem'ebisomerene? Okuli namababwira, ntabisomerene nah'eburha lirinkeli. 13Enyuma zaho, abaleka, aj'omuchombo agana olwindi lunda.14Abigirizwa baliyibirire kuhek'emigati, baliherhe mugati muguma gonyine omuchombo. 15Yesu ahabo erhegeko: Muchilange n'ezinga ly'abafarisayo ne lya Herode.16Abigirizwa baboherezana bonyine kubonyine, baderha: aderherentyo, okwenge rhwayibirir'emigati. 17Yesu achimenya ebibali baboherezana, ababaza, chirhumire yimwachiza binene okwenge mwaleker'emigati? ka nta bwenge muherhe, murhanali mwayunva? kamuherh'emirhima eri nk'abale?18Muherh'amasu murhanali mwabona? Muherh'amaswiri murhanali mwayunvu? Ka nanta bwenge muherhe? 19Amango nji nagishaga migati erhano ekayugusya bantu bihumbi birhano, rhurhanda rhunga rhuyunjwire njimwahekaga? Bamushuza: ekumi na rhubiri.20Amango njinagishaga migati migati mushanvu ekayugusya bantu bihumbi bine, rhurhanda rhunga njimwahekaga? Bamushubiza; rhusanda mushanvu. 21Ababaza: murhanazi yunva kandi.22Bagana e'Betesaida; balerhera Yesu empumi bamuhema, ayihumeko. 23Amufarh'okuboko, amuhek'embuga y'Echishagala, amugez'amachanira omumasu, amulambulir'amaboko, amubaz'akaba hali echabwene?24Alola amubwira: yinalangir'abantu, aliko yinababon'ankamirhi eriyalambagira.25Yesu ashuba muhir'efune omumesho mw'ako kachanji empumi yalolere, yafuma n'okubona bwinja bwinja.26Honaho Yesu amubwira; galuka emwawe, omenye wankachija omu chishagala.27Yesu n'abigirizwa bage bachigendera omubishaga by'Ekaisaria y'Efilipi, n'omunjira abaza elidoso; abantu yibanderha okunyono nyende? 28bamushubiza: Yohana mudubisi; n'abandi, Elia; n'abandi, muguma w'abablebi.29Abazabo: nenyu yimwaderha okundi nde? Petro amushubiza, we Kristu. 30Yesu ababuza okuntaye babwirage ogomwazi enyanya zage.31Honaho arhoder'okubayigiriza okubihemer'omwana w'omuntu alibuke bwenene, akabulwe n'abagula, n'abadahwa, n'abandisi, ayirhwe, anafuke enyuma ya siku esharhu. 32Abwirabo eyimyazi okumugarogaro. Petero amuhek'eburhambi amukalihira.33Aliko Yesu ahindamuka alola abegirizwa bage, akwama Petero amubwira: oj'enyuma zani Lyangombe bunola orhamenyere emyazi ya Nyamuzinda, enganiza zabantu z'oherhe.34 Honaho, ahamagala echigusho haguma n'abegirizwa bage ababwira: akaba hali owalonza ankulikire, achilahire yenyine, ahek'omusalaba gwage anankulikire.35Bun'owalonza achungul'akalamo kage, akaheza; aliko awaheza akalamo kage enyanya w'omwazi g'omurhula akachungula. 36Bichi byakamalir'omuntu agwarh'egulu lyoshi alikw'aheze omurhima gwage? 37Bich'omuntu akahingan'omurhima gwage?38Buno ngasi yeshi wanyuvir'eshoni changw'ayuvir'eshoni emyazi yani mulino burha ly'obuhushi n'ebyaha, mwen'omuntu naye njamufir'eshoni emango ayinja omubulangashane bweshe haguma na bamalayika.
Chapter 9

1Kandi abwirabo: Mbabwirir' okunali; bagum' omubali hano barhagafa barhanazibona obwami bwa Nyamuzinda bwayinja n'emisi yoshi. 2Enyuma y'esiku ndarhu, Yesu arhola Petro, Yakobo na Yohana, ahekabo bonyine okumusozi gulehere. Av'ahinduk' eshusho embere zabo; 3emyambaro yage yabaraganya bwenene kulusha byoshi oku gulu.4Eliya na Musa bababonekera, eribali baganira na Yesu. 5Petero abwira Yesu: Mwigiriza, bikwirire rhube hano, rhuyumbake misongi esharhu, muguma gwawe, ogwa Musa na Elia. 6Bulala arhali yinji echakaderha, obuba buchimala gwarhabo.7Ebichu byabashukulira, kandi omulenge gwarheng'omubichu, gwaderha: Oyula ye mwana wan' insima bwenene: Mumuyunve. 8Hanaho abigirizwa bakabakaba, babona Yesu haguma nabo.9Okubali bayandagal'omusozi, Yesu abalahiza okubarhabwirag'omuntu ebibabwene kuger'olusiku Mwen'omuntu nj'afuka omubafu. 10Babik'eyo myazi bali babazana okufuka k'okuderha gurhe.11Abigirizwa bage bamubaza: Chirhuma abandisi baderh' oku Elia njayinja burhanzi? 12Yesu abashubiza: Elia njayinja burhanzi kukwiza ngasi kintu. Gurhe biyandikirwe oku Mwen'omuntu akwanene kulibuzwa bwenene n'okusuzagurwa? 13Aliko mbabwirir' oku Elia ayinjire, n'okubamukolere echibalonzeze nkokubali yandikir'okuye.14Babere bagera hofi n'abigirizwa babona olubaga lwabazunguluka n'abandisi bali basakuza. 15Gurhenga olubaga lubona Yesu, lwasomerwa n'okuji mulamusa.16 Ababaza: bichi muli mwasakuzanako nabo?17Muntu muguma wa molo lubaga amushubiza: Nahano, mperhe mugala wani ofarhirwe n'abazimu bamujira nyamugama.18Hoshi bamufarhira, banamuband'ahashi, anakul'olufula, anahekeny'amenyo, n'okugangabala. Nahunire abigirizwa bawe balibisy'oy'omuzimu bagambwa.19Buko burhayemera, Yesu ababwira: Njinaba haguma nenyu kugera lyali? Njinabalembera kugera mangochi? Mumu nderhere.20Bamulerheraye. Omwan'achibona Yesu, omuzimu amushaganya kubi; agw' ahashi, achikubagula eryali alerh'olufula. 21Yesu abaz'eshe w'omwana: Hali bihe bingana gurhe bimuhikira gurhenga aburhwa, amushubiza. 22Nabihe binene oy'omuzimu anamukabula omumuliro n'omumenji omukulonz'afe. Aliko, akaba wakagala ontabale, orhuber'obonjo.23Yesu amubwira: Nkaba wakagala! Byoshi bishobokene okumuntu oyemerere. 24Agomango eshe w'omwana aband'olujamo: Namayemera! Njen'orhabale okubul'obwemere bwani.25Yesu achibon'olubaga lumulibirhira, abwira oyu muka mubi: Muka kaduma, kandi marhwiri, ndinakurhegeka, rhenga moyu mwana, njorhachimugalukiraga.26Av'anarhenga, aband'endulu, aly'ashagany' omwana bwenene. Omwan'ayorha nka mufu n'abantu baderh' okwafire. 27Aliko Yesu amufarhira oku kuboko, amuyumusa, omwana ayimanga.28Yesu achigaluka omunju, abigirizwa bage bamubaza bonyine: Chichi charhumaga rhurhalibisy'oyu muka mubi? 29Abashubiza: Obu buko burhankarhenga marhali mahuno.30Barheng'eyo munda, barhaluk'e Galilaya. Yesu arhalonzag' ok'omuntu akamenya. 31Bulala aliri kuyigiriza abigirizwa bage n'okubwirabo: Mwen'omuntu ahanwa obu maboko ga bantu; bamuyirha, n'enyuma wa siku esharhu ayirhirwe, anafuka. 32Aliko abigirizwa barhayunvag' ogu mwazi, bayubaha kumubaza33Bager'e Kapernaumu. Achiger'omunju, Yesu ababaza: Bichi mwaliri mwajira k'obuhaka omunjira? 34Basira boshi bulala baliri badosanya nde mukulu. 35Yesu ayikala, ahamagala bal'ekumi na babiri n'oku bwirabo: Oshondere kuba wa burhanzi, y'ebe w'obuzinda wa boshi n'omukozi wa boshi.36Arhola omwana, amuhira ahagarhi kabo, amuhir'omu maboko gage aderha: 37Ola yeshi nji wayankira omuzino lyani muguma mwaba bana, anyankirire nyanine; nyono nyayankirire, arhali nyono, aliko owantumaga.38Yohana amubwira: Mwigiriza, rhwaben'omuntu oli wakul'abazimu oku zino lyawe, rhwamubuzize bulala arhali arhukulikira. 39Murhamubuzaga, Yesu abashubiza, bulala ntaye wakajir'ebisomeren'oku zino lyawe kandi akuderhere kubi.40Orharhushombere eyarhusimire. 41Owundi wabah'engumbu y'amenji oku zino lyzni, bulala muli ba Kristu, oluhembo lwage.42S'owundi warhoza muguma mwaba bana bayemerere, bihemere bamushwekere kw'ebale linene omugosi n'oku mukabul'emwibi. 43Eri chigasha chakakurhoza, ochiche bulala biri bya ngenzi kuja omu kalamo n'okuboko kuguma; 44Ahali h'okuba n'amaboko mabiri n'okuj'ekuzima, omu muliro gurhazima.45Eri echishando chawe chakakurhoza, ochiche, bulala biri binj'okuja omu kalamo oli kushonagira, 46ahali h'okugwarha bishando bibiri n'okukabulw'ekuzimu, omu muliro gurhazima.47Ey'erisho lyawe lyakakurhoza, kula lyo, bulala bilushire okuja omu bwami bwa Nyamuzinda na lisho liguma ahali h'okugwarha mabiri n'okuj'ekuzimu, 48ahantu omunyole gurhafa n'omuliro gurhazima.49Bulala buli muntu njaba munyu g'omuliro. 50Omunyu guli gwinja; alik'omunyu gugaheza obununu, bichi bya nkagukwiza? Mugwarh'omunyu omu kagarhi kenyu, munabe n'omurhula mwenine oku mwenine.
Chapter 10

1Amango Yesu arheng'eyomunda, aj'omuchihugo cha Yudeya, kurhaluk'e Yorodani. Engabo y'abantu y'achilinda eburhambi bwage, kukulikirana n'engeso yage, arhangir'okubayigiriza.2Abafarisayo baj'ahali mpu lyobamurhega, bamubaza akaba kulikyinja omulime ahuluse mukage. 3Naye abashubiza: Kurhe Musa alibarhegekere? 4Nabo baderha, oku musa ayemerere okuhereza omukazi olwandi lukuvun'obuhya n'oku muhulusa.5Yesu abshubiza ababwira: buzibu bwa mirhima yenyu bwa rhumaga Musa abah'elyola rhegeko. 6Aliko, okumurhodero gw'ebirema, Nyamuzinda alema omulume n'omukazi.7Chocharhum'omulume alek'eshe na nina achishwekere kumukage, 8banabe bombi mubiri muguma. Nantyo barhachiri babiri, aliko bakola mubiri muguma. 9Mani arhal'omuntu echi nyamuzinda afundika.10Elibahik'omunju, abgirizwa bage bamubanza kw'ogo mwazi. 11Ababwira: Ngasi yeshi wehuluse mukage akashab'owindi eri kuhusha ahishire, 12n'eri omukazi akalek'eba, akashabwa n'owindi, eri kuhusha ahushire.13Bamulerher'abana badorho mpw'abahumeko. Aliko abigirizwa balahirir'abali babalerhere. 14Eri Yesu abona, agaya anababwira: Mulek'abana baj'emunda ndi, Murhababuzaga; Bulal'obwami bwa Nyamuzinda buli bw'aba babashushire.15Mbabwirire okunali koshi, ngasi yeshi orha yankirir'obwami bwa Nyamuzinda nka mwana mudorho, arhakabujamo. 16Buzinda ababagalira abahir'ako amaboko, abagisha.17Eri aba amanj'omu njira, muntu muguma ayinja alibirhire, afukama embere zage amubaza: Mwigiriza mwinja, gurhenjirage limbon'akalamo k'esiku n'amango. 18Yesu amubwira: Chirhumire wambwira mwinja? Nta y'obamwinja ahanyuma za Nyamuzinda yenine. 19Oyinji amarhegeko: Orhahir'akaniga, orhahir'okahusha, orhahir'akazimba, orhahir'okahamiriza obububeshi, orhahir'okalya ebybene, okenge isho na nyoko.20Ola muntu amushubiza: Mwigiriza, ebyo byoshi, mbikulikira kurheng'omubusole bwani. 21Yesu, amulolereza, amusima, amubwira: Chiguma chikubulire, egend'oguze ebygwerhe byoshi; obigabir'abakene, linj'obona obugale omu mpingu, okuhandi oyinje onshimbe. 22Aliko elya yunv'ogomwazi, nyamulume agenda n'omugayo avunika n'echo chinwa, bulala aligwerhe bugale bunene,23Yesu alolereza eyi n'eyi, abwira abigirizwa: Kuli kudarhi okubagale okuja omu bwami bwa Nyamuzinda. 24Abigirizwa basomerwa n'ebi Yesu ayinjaga aderha. Eli ashubi shambala aderha: Banabani, kuli kudarhi abagale okuj'omu bwami bwa Nyamuzinda! 25Kuli kulembu okugez'engamiya omu ntule y'esindani ahali h'omugale okuj'omu bwami bwa Nyamuzinda.26Abigirizwa basomerwa bwenene babwirana baguma oku bandi, nde wechunguke? 27Yesu abalola, aderha: Birhangahashikana oku bantu, aliko emwa Nyamuzinda byoshi bigalikana. 28Petero ajaho, amubwira; lolaga oku rhwalekere byoshi, rhwakushimba.29Yesu amushubiza: Nku bwirire okunali, nta muntu wankamala kuleka byoshi enyanya lyani n'emyazi y'obuholo erhuma, enju, benebenyu, balibenyu, changwa nyoko, isho, abana n'amashwa, 30wakabula kuhabwa kali egana, mweno myaka, nju, bene benyu, bali benyu, banyama, abana n'amashwa, haguma n'amalibuko omu myaka ya yinja, omu kalamo k'esiku n'amango. 31Banene bali barhanzi bebe bazinda, n'abanene bazinda bebe barhanzi.32Baliri omunjira bashonera e Yerusalemu, na Yesu aj'embere zabo. Abigirizwa basomerwa bana mukulikira n'obuba, na Yesu ashubirhola balal'ekumi na babiri aha burhambi bwage, arhonder'oku babwira ebya muyinjira. 33Rhwabano rhwashoner'e Yerusalemu, na mwene'omuntu ahanwa omu maboko g'abajinji b'abadahwa n'abashamuka b'ehano n'abandisi, n'okumuhan'oku bapagani, 34nabo bemugayaguze, bemushekere, bemushurh'emikoba, n'enyuma lya siku esharhu ye fuke omubafu.35Bene Zebedeyo Yakobo na Yohana, bashegera aha Yesu aliri, bamubwira: Mwigiriza, rhulonzeze ngasi choshi rhwaguhema, orhuherezecho. 36Naye aderha: Bichi mwalonza mbajirirage? 37Orhujirire, muguma ayikale ekulyo n'owindi ekulembe han'oja omu renge lyawe.38Yesu abashubiza: Murhamenyere echimuherhe, nka mwakagala kunyw'akabehe na nyweramo changw'okubatizwa n'obubatizo nji nabatizwamo? 39Bayemera> Yesu abashubiza, nechi bili by'okuli oku mwenywe oku kabehe nanyweramo, n'oku bubatizo na nkwanene batizwemo. 40Aliko oku biyereker'okuyikala ekulyo changwa ekulembe kwani, ebyola birha rhengere emunda ndi, na kandi okw'ola kw'ehanwe kubalala babirheganyizwe.41Balal'ekumi babere bayunva ntyo, barhondera oku chiduduma enyanya za Yakobo na yohana. 42Yesu abahamagala, ababwira: kamumenyere okw'emwa bapagani, abarhegesi ku barhegeka nka ba nyagasani, n'abakulu banabayerek'obukulu bwabo.43Arhali ntyo kumwabo byaba, owalonza kuba mukulu ahagarhi kenyu, achijire mukozi wenyu. 44Na ngasi owalonziba waburhanzi ahagarhi kenyu, achijire muja waboshi. 45Bulala mwen'omuntu ayinjaga arhali kukolerwa, aliko kukolerana n'okuhana akalamo nka nterekero ya boshi.46Bahik'e Yeriko. Eri Yesu arhengayo, haguma n'abigirizwa bage n'engabo y'abantu, mwene Timeyo, Bartimayo, muhurha gw'aliyireker'oku njira gw'ahema abagera enyanya ly'eshali. 47Ery'amenya oku Yesu w'Enazareti, arhangir'okuyama bwenene, mani Yesu Mwene Daudi omber'obonjo. 48Banene b'amubuza arhaderhaga, omber'obonjo.49Yesu ayimanga, aderha: Munderher'oyo muntu. B'ahamagala gulala muhurha, b'amubwira: Chihanganaga, oyimange, akuhamagere. 50Omuhurha gw'akabul'egorhe lyago, achikabula agend'emunda Yesu ali.51Yesu amubaza: Bichi walonza nkujirirage? Omurhuhurha gw'amubiza: Mwigiriza, chiro nani mbone. 52Yesu amubwira: gendaga, obuyemere bwawe bwakufumizye. Honaho, ayurikir'abona, akulikira Yesu omu njira.
Chapter 11

1Babere balonza kushegerera e Yerusalemu hofu n'e Betefage n'e Betaniya, kuyerekeza oku ndonto y'e Mizeituni, Yesu arhuma babiri omu bigirizwa bage, 2ababwira mugende omu chishagala chiri embere zerhu. Hano mugera mw'echo chishagala, mwabona omwana gw'epunda oshwekerwe nta muntu osaga mugendako. mugushwekule,mumunderhere. 3Hakajira owakubaza mpu chichi chirhumire mwajira ntyo? Mumushubize ntya: Nahano amulonzeze, hanaho ayirikula muyilerhe hano.4Abegirizwa babere bageraho bashimana omwana gw'epunda gushwekerw'embug hofi n'olunvi, ahaburhambi bw'enjira, bagushwekula.5Baguma mu balala babiri baliri halala bababwira: Bichi mwamajira? Chirhumire washwekul'eyi punda? 6Babashubiza nka kula Yesu ababwiraga. Babaleka bachigendera.7Balerhera Yesu eyo punda; bayikabula kw'e mishangi yabo, Yesu ayikala kwela punda. 8Olubaga lwasasa emishangi yab'omunjira, n'abandi amarhabi ge mirhi eri kwe bibabi bachag'omumashwa. 9Abaliri embere za Yesu n'abalimukulikir' enyuma bayama bwenene: Ayagirwe! Agishwe, oyinjire okuzino lya Nahano! 10Bugishwe, obwami bwayinjire, obwami bwa Daudi, darha werhu! Ayagirwe, ayagirw'emalunga.11Yesu aja omu Yerusalemu omukanyamuzinda. Aber'abona okw'ebichanji byamulekere, achijira e Betania, haguma nabalala ekumi nababiri.12Bucha bwa sezi, achimala rhenga omu Betania, Yesu ayunv'enzara;13Alangira, embere zage hale, omurhi g'omuzabibu gugwerhe ebibabi, aji lola nkaba akabona kw'echintu. Aber'ahika kugo, abul'amalehe bulala gali mango g'amalehe. 14Yesu aderh'ekinwa, avuma gula murhi, mpu ntaye ohir'akalya okumalehe gawe! N'abegirizwa bage baliri bayunva.15Bagera e Yerusalemu, Yesu aja omu Kanyamuzinda. Arhondera kulibisya balala bahanzaga baguza na balala bahanzaga bagula omu Kanyamuzinda. Aheny'ameza ga balala bahindul'efranga oku zindi, anahenya ebichumbi bya balala bakazaga guz'enguku. 16Chiro arhalekaga n'omuguma wakahek'akantu kurheng'omu Kanyamuzinda.17Ayigiriza n'okuderha: Kabirhayandikirwe okw'enju yani yehamagalwe nju y'amahuno y'ebihugo byoshi? Aliko mwa yijirire lukunda lw'ebishambo.18Abadahwa bakulu n'abandisi, babere babiyunva balonza gurhe bakamuyirha, s'aliko bayubaha bulala olubaga lwoshi lwali lwayunvirh'enyigirizo zage. 19Egolo lya bere, Yesu arheng'omu chishagala.20Esezi, abegirizwa bage bagera, babona gula murhi go muzabibu gwa yumire guhika n'okumizi. 21Petero ayibuk'ebyageraga, Abwira Yesu: Mwigiriza, lola gula muzabibu wavumaga, gwayumire.22Yesu ababwira: Mube n'obwemere ku Nyagasani.23Mbabwirire n'obwalagale, nka muguma akabwira ogu musozi: Rheng'ahala ochikabule mulira nyanja. Nkakabiyemera buzira ngangane omumurhima gwage, aliko abe n'obwemere okubyakagalika,yenabone oku byajirika.24Chechirhumire mbabwirire: Byoshi mwakahuna omukusalira, mube n'obwemere okumwamalire kubibona, mwenabibone byajirika.25Amango wakayimanga kurhalira nkawakagwarh'echibazo n'omuntu rhanga omubabalire, y'o darha werhu we mbingu akubabalira okubyaha.26Aliko, nkab' orhakababalirana, darha werhu we mbingu naye arhankarhubabalira ebyaha byerhu.27Ashubij'e Yerusalemu, Yesu abere aherhe achilambagiz'omu Kanyamuzinda, abadahwa bakulu n'abandisi, n'abashamuka bagan'emundali,28bamubwira: okubuhashe bwa nde oherhe wajir'ebi bintu? na nde okuher'obuhashe b'okubijira?29Yesu ababwira: Nani nababaz'echibazo: Mumbwire nani nababwira okubuhashe bwa nde ndi nakol'ebi bintu. 30Obubatizo bwa Yohana bwarhengag'e mbingu chang'oku bantu? Mushubize.31Aliko baganiza bonyine okubonyine, rhukaderha mpu bwarhengag'embingu, arhubwira mpu charhumaga murhamuyemera? 32na rhukaderha mpu bwarhengag'e mwa bantu, bayubaha olubaga, bulala abantu boshi baliyemerere Yohana nka mulebi.33Nabo bashubiza Yesu: Rhurhamenyere. Yesu naye ababwira: Nani ntababwira ngahe obuhashe bwani burhenga, n'okumisi yande njir'ebi.
Chapter 12

1Kandi Yesu arhondera okubabwir' omu migani. Muntu muguma ahinga eshwa ly' emizabibu, aliyumbakira oluguru, abeja omukenzi ana guyumbakira n'olugurhu ,alilekera abalanzi achigendera omu chindi chihugo. 2Omusiku z'okushalula, arhum'omukozi wage oku balanzi,bamurhumire okumalehe g'emizabibu, 3babere bamuyunviriza bamushurha, banamugalula buzira chintu.4Abarhumira kandi owindi mukozi, bamushurh' okwirhwe nokumubabaza bwenene. 5Arhuma owa kasharhu, bamuniga, na bandi banene bayirhwa.6Aliherh'Omugal'asimanga abarhumiraye oku buzinda,aderha: lero bagwarha obukenge ku Mugala wani. 7Aliko abo balanzi babwirana: tala efula yage, muyinje, rhumuyirhe n'akashambala nji kayorha kerhu.8Bamugwarha, bamuyirha bamukambula enyuma ly'eshwa ly' emisabibu. 9Bunola, gurhe nyin'eshwa nja jira? Nja ayinja kuirha abo balanzi n' okuheba abandi mwelyo shwa.10murhali somere og'omwazi gw'olwandiko: okw'ebale abayumbasi balahiraga, lero lyelyabere lyensimikiro; 11n'okubulonza bwa Nahano byabere, kandi bisomezwe oku masu gerhu. 12Balonza okumugwarha aliko bayubaha olubaga,bayunva oku Yasu aherhe abaderhera omumigani, bamuleka bachigendera.13Barhumira Yesu baguma omu bafarisayo n'omu baherode lyo bamugwarhira omu myazi yage. 14Bayinja bamubwira: mwigiriza mwigiza,rhumenyere ok'oli mwigiriza, orhana yubaha muntu, bulala orhanalola obwinja bw'abantu, kandi onaingiriza omwazi gwa Nyamuzinda nkoku binali. Kabiyemererwe chango naga okulipa ekoli emwa Kaizari? 15rhufurhe chango nanga? Yesu ameny'obulyalya bwabo, abashubiza:chirhumire mwatenga? mupe ndole kolo luguta.16Bamulera lo, na Yesu ababaza: Eno shusho n'olwandiko lwande? bamushuza:lwa kaizari. 17Hahola ababwira: Muhe Kaizari ebya Kaizari na muhe Nyamuzinda ebya Nyamuzinda. Bamulolereza n'okusomerwa.18Abasandukayo barhenji oku obufuke bubaho, baja emwa Yesu bamubaza: 19Mwigiriza,talaga ebi Musa arhubwiraga nka akafa,aleke omukazi buzira mwana,mwene wabo anaingira emola mushumbakazi. Anaburhira mwene wabo omwana.20Lero, haliri barhabana mushanvu, n'owa burhanzi afa buzira kumuburhako, 21 n'owaka biri amurhola naye afa buzira mwana n'owa kasharhu kon'oko; 22mweyo misole mushanvu ntaye walekere omwana kw'oyo mukazi. Eri, boshi bamalifa n'oyo mukazi afa. 23Oku lusiku l' obufuke oyo mukazi nj'aba wande? Nabo eyi misole mushanvu balimugwerhe nka wabo.24Yesu abashuza: ntamagosa muherhe, bulala murhavunva amandiko chagwa emisi ya Nyamuzinda? 25Bulala, olusiku l'obufuke bwabafire abalume barhakashaba n'abakazi barhakashabwa. Ailko bebe nka bamalayika omu mpingu.26Okubilolere okufuka kwa bafire, murhasomaga omu chitabu cha Musa ebi Nyamuzinda amubwiraga omu chishaka: Nyono ndi Nyamuzinda w'Abrahamu, wa Isaka, na wa Yakobo? 27Nyamuzinda arhali Nyamuzinda wabafire s'aliko wabazene na ntyo muli omu mabi manene.28Muguma w'omubandisi wabayunvaga bali omu mpaka ,amenyerere bwinja gurhe Yesu ashuza bwinja Abasadukayo, abashegerera n'okumubaza: lihe liri erhengeko lyo burhanzi omu goshi.29Yesu amushuza: tala ely'oburhanzi: oyunve Israeli, Nahano ,Nyamuzinda werhu ali Nyakasane yenyine.30Osime Nahano, Nyamuzinda wawe, oku murhima gwawe goshi,n'oku nganiza zawe zoshi,n'oku bukengere bwawe boshi, n'oku misi yawe yoshi.31Tala eli kulikireho; wesime omuturanyi wawe nk'ok'ochisima wenyine, nta lindi rhegeko likulu kulush'ago.kulush'ago.32Omwandisi amubwira: ntyo mwigiriza, waderhere okunali oku Nyamuzinda ali muguma na nta owundi kurhega yewe. 33Na ntyo omusime okumurhima gwawe goshi ,okuganiza zawe zoshi, omu bukengere bwawe boshi, omumisi yawe yoshi onasime omuturanyi wawe kok'ochisima wenyine, bilushire entulo zoshi n'enterekero.34Yesu abona oku amushubize n' obukengere,amubwira orhali hale n' obwami bwa Nyamuzinda. Ntaundi wachimubazize echindi chibazo.35Yesu agendekera oku yigiriza omu kanyamuzinda aderha: kurhe abandisi baderha mpu Kristo ali mugala wa Daudi? 36Daudi yenyine,arhegekwa na muka muchese aderha: Nahano amubwiraga Nahano wani: Ikala okulyo kwani kuhika amango narhindibul'abashombanyi bawe. 37Daudi naye amuhamagala Nahano, gurhe akaba mugala wage? N'olubaga lwamuyunviriza n'obusime bunene.38Ababwira omunyigirizo zage: muchilange oku bandisi basima okulambagira n'emishangi elehere yi balamuswa n'olubaga. 39Balonza bay'ikale oku ntebe yembere omu bishagala n'omu siku zikulu.40Kuyinja balibuza enju za bakana n'okuhuna amahuno malehere. Nji bahanwa bwenene.41Yesu ayikala hofi n'esanduku alola kurhe olubaga lwarhula entulo. Abagale barhula zinene. 42Hayinja omushumbakazi w'omu kene, ahira bikoroto bibiri bigeke, kamarho ka chiguma cha kane ch'olufuranga.43Eri Yesu ahamagala abigirizwa bage n' okubabwira: Mbabwirire okunali oyu mushumbakazi w'omukene ahirire zinene kulusha boshi barhulire. 44Bulala boshi barhulire oku bunene bwez'ibaliherhe aliko yewe ahirire ehikwanene hyoshi aliherhe na hyoshi alinihire.
Chapter 13

1Amango Yesu arhengaga omu Kanyamuzinda, muguma omu bigirizwa bage amubwira: Mwigiriza, lola mabale machi n'obumbasi buchi! 2Yesu amushubiza: K'obwene obu bumbake bukomere? Harhakayorh'ebale okulindi lirharhozezwe.3Ayikala oku musozi gw'emizabibu, embere ya Kanyamuzinda. Na Petero, Yakabo, Yowane na Andreya bamubaza omw'ihwe. 4Orhubwire, mangochi ebyo ndibyahika, na Kimanyiso gichi ndikyayerekana okunji byaba?5Yesu arhondera kubwirabo: mumenye omuntu nj'arhabarhebekaga. 6Bulala bantu banene nji bayinja oku Zino lyani. N'okuderha: nyono nye Yesu.7Nji barhebeka bantu banene. Hano nji muyunva ebirha n'olwamo lwe birha, nji murhahezaga obwenge, bulala bihemere okuhika. S'aliko burhankaba buzinda. 8Olubaga nji lwayumuka kulwisa olwindi, n'obwami nji bwayumukira obwindi; nji haba e misisi hantu hanene okw'igulu, enzara. Nji gwaba murhondero gwa malumwa.9Ndimuchilange mwenyine. Ndibabahira omukabuga, ndimwashurhwa omubishagala, ndi mwahekwa embere z'abarhegesi n'abami enyanya zani omukumpamiriza. 10Bihemerere emyazi y'obuholo eyigirizwe burhanzi oku bantu boshi.11Hano ndibaja kubalenganya, ndimurhacibazaga bichi mwaderha, ndi mwashambala ebindi mwahabwa aho hanaho bulala arhali mundi mwaderha, s' aliko Muka Mweru. 12Omuntu ndyahana mwene wabo bamuyirhe, omulume omwana wage, abana ndibalwisa abazere n'okubayirhisa. 13Ndimwashombwa naboshi enyanya w'ezino lyani, aliko owundiwalembera kugera okubuzinda njachunguka.14Amango mwabona amabi gamaja ahantu hachesibwa, owasoma ayunve, obwo abali omu chihugo che Yudeya balibirhire omu misozi, 15n'owundiwaba okunju arhamanukaga n'okurhola echintu omunju yage, 16n'owundiwaba omumashwa arha galukaga kurhola e gorhe lyage.17Buli buhanya oku bakazi balibukule n'abalikuyonsa mwezola siku. 18Muhune ezo siku njizirhahikaga omu mango gy'emboho.19Bulala ezo siku njizaba za malumwa marhaziba kurhenga egulu liremwa na Nyakasani kugera zene, chiro marhaka chibaho.20Na nka Nahano arhayufuhyaga ezi siku, ntaye wakachungukire, aliko aziyufuhya enyanya z'abantu alondwere.21Eyo muntu akababwira: Kristu ali hano, changwa, ali halira, murhamuyemeraga. 22Bulala njihaboneka ba Kristu b'obubeshi n'abalebi b'obubeshi; nji bakola ebisomerene n'ebitangaza by'okurhebeka n'abalondwerwe, nka byakashobokere. 23Mube mesho, namalire kubabwira byoshi embere.24Aliko, mwezo siku, enyuma z'amalibuko, ezuba ndiryazima, omwezi ndigwazima,25 Enyenyezi nji zarhoga kurh'empingu, emisi eri omu mpingu nji ya bula obuhashe. 26Ago mango nji babona Mwene Omuntu ayinjire omu bichu n'emisi yage Yoshi n'obukuze bwage boshi. 27Ago mango nj'arhuma bamalayika, njanahira abalondolwa nyund'ene z'egulu, kurhenga okubuzinda bw'egulu kugera okubuzinda bw'empingu.28Muchiyigirize oku lwiganyo gurhengere oku muzabibu. Eryamarhabi gage eyigalemba n'ebibabi bikamera, mwana menya okw'echanda chiri hofi. 29Nantyo hano nji mubona ebi bintu bihika, mwanamanya oku mwene omuntu alihofi, oku lunvi.30Mbabwirire eby'okunali, obu buko burhakagera, eyi birhanahika. 31Empingu n'egulu njibyagera s'aliko emyazi yani erhakagera. 32Okubilolere olusiku changwa, ebishanji nta muntu obiyinji changwa bamalayika omu mpingu changwa omwana, aliko Eshe yenine.33Mumanye, mutarame mwnahune, bulala murhayi nji amango njibyahika. 34Njibyaba nko mulume wajaga lugenzi, aleka enju yago, ahano obu rhagesi okubakozi bage, abwire buli mun tu akasi kage n'okurhegeka omulanzi w'olunvi alange.35Mube masu bulala murhakamenya amango nine nju nj'ahika, changw'egolo, changwa ahagarhi k'obudufu changwa okulubiko l'oluhazi changwa esezi. 36Muyubahe nj'arhabashimanag'omuro. 37Ebi mbabwirire, mbibwirire bashi:
Chapter 14

1Olusiku lukulu lw'ePasaka n'emigati erhachangirwe lwali kwanene lube enyuma wa siku ebiri. Obukulu bw'abadahwa n'abandisi bashond' oku shweka Yesu okuby'obubeshi n'okushond'ekumuniga.2Buno banderha: lurhabaga lusiku lu kulu lw'epasaka, byakalerha olwamo omu bantu.3Okubanayikere omu nju ya Simoni mubenzibenzi w'e Betaniya, mukazi muguma ayinj'omu nju eli bali balya. Aliherhe esupa ly'amavurha g'engulo nene omufune. Acha mwely'osupa, arhondera kumashesher' okurhwe lya Yesu.4Baguma babo barhondera kuchiduduma omu mirhima yabo. Bunogurhe bankashesh'ama mavurha? 5Rhwanka maguzize furanga zinene kumagana masharhu, rhwana rhabala abakene. Bakalihira oy'omukazi bwenene.6Aliko Yesu aderha. Mu muleke. Bichi birhumire mwamulibuzu? Anjira 'echigiro chinja; 7buno esiku zoshi mwaba muli n'abakene haguma n'enyu, mwakana bajirir' ebinja akasanzi mulonzeze, aliko nyono nta li n'enyu esiku zoshi.8Ajirire ebyagala; ashigir 'omobiri gwani embere y'oku guhir' omushinda. 9Okuli namababwira, ngasi hoshi omwazi g'omurhula gwayamagizwa omugulu lyoshi, njibaganula eby'oyu mukazi ajiraga.10Yuda Isikarioti muguma w'abigirizwa bage, ashimba' abadahwa bakulu, ashonda abaguze Yesu. 11Enyuma ly'okumuyunviriza, basima, bamulaganya okubamuh' efuranga. Na Yuda arhondera kulonza obulyo bwinja b'oku muhana Yesu.12Olusiku lurhanzi lw'emigati erha gagire, enyuma y'okuyirha echibuzi ch'e Pasaka, Abigirizwa ba Yesu b'amubwira:Ngahe olonzeze rhukurheganyizag' ePakaka? 13Arhuma babiri b'abigirizwa bage ababwira: Mugende omuchizungu, mwabugana omuntu oheker'omukuzo gw'amenji, mumukulikire. 14Enju ajamo, mubaze nyinayo: Nawerhu aderhere: Ngahe hantu nalira Pasaka n'abigirizwa bani?15Abayerek'enju nene y'elugulu, eli mw'ebirhi yinarheganyize; aho hamwarhegan yiza Pakaka. 16Abagirizwa bagenda, bagerere omu chizumgu, b'abugan'ebintu nkoku' anababwiraga; Barheganya Pasaka.17Lyabere golo, ayinja n'abal'ekumi na babiri. 18Okubakala bali balya, Yesu aderha: Nama babwirokuli, muguma wenyu oli alya haguma nani ampana. 19Bavunik'emirhima barhonder'oku mubaza muguma oku muguma: Ka nyono?20Abashubiza; Muguma waba ekumi na babiri, wamahiba efune oku mbale kuguma nani. 21Omwana w'abantu achigendera nk'oku byandikirwe enyanya zage. Aliko buhanya k'oyu muntu wamuhana! Ly'akabere ragi lyage nka fundaga kuburhwa.22Babere bali balya, Yesu arhol'omugati, enyum'akuza Nyamuzinda, aguchamo, aguhabo ababwira: murhol'ogu, guli mubiri gwani. 23Honaho arhol'akabehe, n'enyuma ly'okukuza, akahabo, boshi banywa. 24Aderha: Eyi elishagama yani. Shagama y'echihango esheshekerwe enyanya lyabanene. 25Namababwir'okuli, ntakachinywa haba n'eliguma amalehe g'Omuzabibu kuger'amango nmanywa buhyahya omu bwami bwa Nyamuzinda.26Enyuma z'okuyimp'olwimpo, bagana oku ntondo ye Mizeituni. 27Yesu ababwira, mwashandazwa buno biyandikirwe: Nashurh'omungere n'ebibuzi byana shandala.28Aliko hanol'anfuka, nabarhang'e Galilaya. 29Petero amubwira: Hano abandi balibirha nyono ntalibirha.30Na Yesu amubwira; Namakubwir'okuli, w'oyo, zene, obu budufu, ember'oluhazi lubike kabiri, waba wamandahira kasharhu. 31Aliko Petero aderha n'omulenge gukazize: Akachanji byahem'okunfe, nafa haguma nawe; Aliko ntakakulahira. Boshi baderh'ogo mwazi.32Aja ahandi hantu hahamagalwa Getesemani, na Yesu ababwira: Muyikale hanola, okunahuna. 33Arhola Petero, Yakobo na Yohana, ayubaha anagaya. 34Ababwira: Omurhima gwani gugayire hofu kufa; mubere hano, munayize.35Abere amalambagira magulu mabiri embere, achishurha ahashi, anahuna; Nkabyakahashikana kano kasanzi kabe hale naye. 36Aderha: Abba, Darha, emwawe byoshi binagalikana, ohire hale nani aka Kabehe. Aliko burhabaga bulonza bwani; s'aliko bube bulonza bwawe.37Agan'emund'abigirizwa bage bali ababugana balyamire, abwira Petero: Simoni, walyamire? Orhayirize saa nguma? 38Mube masu munahune, muleke kukumbagala omu mashumi; omurhima gwaliyemerere, alik'omubiri gwalahire. 39Ashubachikula kandi, ashubi huna kulala.40Ashubij'emunda bali ashimana bajir'ero bulal'amasu gabo galizidohere. 41Ashubiyinja abwakasharhu, ababwira: Mulyamage, muhumuke! Obuzinda bwayinjire, n'ebisanzi byamagera. Mulole! Mwen'omuntu akolihanwa omu maboko gabanya byaha. 42Muyumuke, rhugende, owampana ayinjire, alihofu.43Okw'achiri aderha, Yuda muguma w'ekumi na babiri, haguma n'echigusho chiherh'emiherho n'amahiri, chirhumirwe n'abakulu b'abadahwa, n'abandisi n'abashamuka. 44Owamuhanaga abaga abahere echimanyiso: Oyumwakabona nahobera, eri yewe, mumuwarhe, munamuheke eri mumulangire. 45Eri ahika aha Yesu ali, amubwira: Mwigiriza, amuhobera. 46Obwo, abantu bamuhira fune, bamugwarha.47Muguma mubala baliriho, ayomol'engorho acha okurhwiri k'omukozi w'omudahwa mukulu. 48Yesu ababwira: Muyinjire n'engorho n'amahiri, mulintola nkamubandi. 49Esiku zoshi naliri haguma nenyu, nayigiriza omu Ka Nyamuzinda, murhananfarhaga. Aliko y'amandiko gayunjula. 50Lero, boshi bamuleka, bachilibirhira.51Musole muguma walimukulikire, arhali yambere, aliko alichishukire omwenda g'omweru, bamufarha; 52aliko alek'omwenda gwage, anabafulumuka butambara.53Balerha Yesu emw'omudahwa mukulu, ahabali baterene boshi abadahwa bakulu, abashamuka n'abandisi. 54Petero alimukulikire kuhik'omukagombe k'omudahwa mukulu, aliyikere haguma n'abakozi, aligwerhe akaluk'eburhambi b'omuliro.55Abadahwa bakulu n'ehano lyoshi bashond'obuhamirizi enyanya za Yesu, libamuyirha, babubula. 56Abanene baderh'obuhamirizi b'obubeshi enyanya zage, aliko obuhamirizi burhagwarhaga.57Abandi bayimanga, bamubeshera, baderha: 58Rhwali yunvirhe aderha: Nashandaza aka Ka Nyamuzinda kajirwaga n'efune y'omuntu, n'omusiku esharhu nana yumbak'andi karhajirirwe n'efune y'omuntu. 59Na kw'ebyo byoshi ubuhamirizi bwabo burhafarhaga.60Lero omudahwa mukulu, ayimanga omu kagarhi k'ehano, abaza Yesu anaderha: K'orhashubiza kantu? Bich'abala bali bakulegako? 61Yesu achisirira, arhanashubizaga kantu. Omudahwa mukulu ashubi mubaza, anamubwira: Ka w'oyo we Kristu mwene Nyamuzinda mugishwe? 62Yesu ashubiza: Nyono. Nji mwabona mwen'omuntu ayikere ekulyo k'obuhashe bwa Nyamuzinda, ayinjir'omu bichu by'empingu.63Omudahwa mukulu asheshanyula emyambalo yage, aderha: Chichi rhwachilonzeza omuhamiriza? 64Mwayunvirhe echijachi. Gurhe mubwene? Boshi b'amuchir'olubanja l'ogufa. 65Baguma barhonderh'okumuchir'ako n'okumubwira: Lebaga! Abakozi nabo bamushurh'ebigalo.66Amango Petero aliri eshishi w'omulugo, hayinja muguma omu bakazi bakoler'omudahwa mukulu. 67Abere abona Petero ali akaluka, amulola, amubwira: Nawe waliri haguma na Yesu. 68Ahakana, aderha: Nyamenyere, ntayunvirhe ebi walonz'okuderha. Honaho, ahuluka aja omu kagombe. Oluhazi lwabika.69Omukozi amalimubona, arhonder'okubwira abaliriho: Oyu naye ali muguma w'omubo. 70Ashubi hakana kandi. Abaliriho nabo babwira Petero: Ntyo kubinali alimuguma omubo, bulala ali mugalilaya.71Naye arhondera okuchigasha gasha: ntamenyere oyu muntu muli mwaderha. 72Honaho, oluhazi lwabika obwa kabiri. Na Petero ayibuk'omwazi Yesu amubwiraga: Ember'oluhazi lubike nji wampakana kasharhu. Eri ayibuka, alaka.
Chapter 15

1Kurheng'esezi ,Abadahwa bakulu bajir'echikalo haguma n'abashamuka n'abandisi haguma n'abakagombe boshi . Bachimala mushweka Yesu bamuheka n'okumuhan' emwa Pilato. 2Pilato amubaza mpu we mwami w'Abayahudi? Yesu amushubiza nechi wakuderhere . 3Abadahwa bakulu bamukomera kubinene.4Pilato ashubamubaza:ntacho washuza? lola bintu bingana gurhe bakukomereko .5Na Yesu arhachimushubizaga byasomeza Pilat6N'okungasi lusiku lukulu akazaga shwekula omunyamugozi muguma olala olubaga lwakazaga huna ashwekulwe.7Haliri omumpamikwa omulume ohamagalwa Baraba ,haguma n'ababo bakazaga gendana omubunizi bajiraga erhi bashumikwa .8Olubaga lwakaliha , lwarhondera okuhema bilala by'oborhere bwabo babahebyo.9Pilato ababwira kamulonzeze mbashwekulire omwami w'Abayahudi ? 10bulala alimenyire okw'Abadahwa bakulu baliherhe omujinya chicharhumaga bamuhana.11Alik,omukulu w'Abadahwa ashumik'olubaga, mpu babwire Pilato ashwekule Baraba.12Pilato ashubiderha ,ababwira :bichi mulonzeze njirage enyanya yolala muhamagala mwami w'Abayahudi? 13Bashubi band'endulu: mumubambe!14Pilalato ababwira, bubi buchi ajirire? Bashubi band'endulu bwenene :Omubambe! 15Pilato omukulonz'asimise olubaga, abashekulira Baraba, n'enyuma zokushurha Yesu emikoba , amuhana mpu abambwe.16Abarungu baheka Yesu omurubuga kokuderha hantu Abaroma bachirag' eshinja .ol'oluganjo lw'enfola miherho lwachihira haguma . 17Bamuyambisa echishema n'eshungwe y'emishaki bamuyambisa okw'irhwe.18Enyuma zaho bagenderera n'okumushekera mpu mwalegerere mwami w'Abayahudi!19Barhondera okumushurha okurhwe n'olusheke .Bamuchirako ,nokumugony'amavi,bayinama embere zage 20Bachimala kumujira ntyo,bamugayaguza ,bamuhogola chila chishema ,bamugalulir'emishangi yage,bamuheka kumubamba. 21Simoni we Kurene , eshe w'Alezandere na Rufusi, achigerereg'arheng'omwishwa ,bamuseza ahek' omusalaba gwa Yesu.22Baheka Yesu ahantu hahamagalwa Golgota (kokuderha hantu h'empanga. 23Bamuh' edivayi,mpw'anywe eyibayihiriremo Esifongo, s'aliko Yesu arhayinywaga. 24 Bamubamba bagaban' emishangi yage, bayiyesher' esimbi mpu bameny'echigabi changasi muguma.25Zali s'esharhu bamubambaga 26Emyandiko yalireken'enyanya yecharhumaga bamuchir'olubanja yalirintya: omwami w'Abayahudi. 27Bamubamba haguma na bishambo bibiri muguma omukulyo n'owindi omu kulembe. 28Nantyo byayenera ebyamandiko gaderhaga ahirwa omuluganjo lw'ababi.29Abagera bamuduka ,nokuzunguz'erhwe, nokuderha: egooo! woyo wewashand'Akanyamuzinda onakayumbak'omusik'esharhu .30Ochirhabale wenyine omukuchikula kogo musalaba.31Abadahwa bakulu haguma n'abandisi bahanza basheka bonyin'okubonyine n'okuderha :mpw'achungulag'abandi ,charhakagala kuchichungula yenyine! 32Lero kristo, omwami,w'Israeli,chishonole kogo musalaba yirhubona rhunayemere. Nabalibabambirwe haguma naye nabo bamuduka.33yabere midi omwizimya gwayunjula egulu lyoshi ,kugera sa mwenda.34 Yesu ayama n'omulenge gunene: Eloi,Eloi, lama sabakitani? kokuderha Nyamuzinda wani,Nyamuzinda wani, chirhumire wandeka ? 35Baguma mubalala balire halala,balimuyunvirhe baderha, mpu amahamagala Eliya.36Namuguma mubalala alibirh'arhol'echirezi achidubika omu Sifongo achishwekera ochibingu, amuhereza mpw'anywe n'okuderha :muleke rhulole nkaba Eliya ayinja kumumanula. 37Aliko Yesu aber'alik'olujamo arhenga m'omuka. 38Emishangi yaliri omu ka Nyamuzinda ya chiberamo kabiri kurhenger'enyanya kuger'eshishi.39Ola mukulu w'enfola miherho egana, waliri embere za Yesu, abwen'okuntu afaga aderha n'obwalagale, oyu muntu aliri mugala wa Nyamuzinda. 40Haliri nabakazi bakazaga langirira hale, omubo haliri Mariya Magdalena, Mariya nina wa Yakobo mudorho, na Yose na Salome, balimukulikire, 41banakazagi musheger'amango aliri e'Galilaya; n'olubaga lunene lwazamukaga haguma naye kurhenga e Yerusalemu.42Lyaber'egolo, bulala zali siku z'okurhegany'amalaliro g'e Sabato; 43hagera Yusufu w'Arimateya, mukulu w'ehano, naye yenine akazagalina obwami bwa Nyamuzinda. Agerereza okuja emwa Pilato mpw'amuhune omubiri gwa Yesu, 44Pilato asomerwa, okw'afire duba, ahamagala omukulu w'enfola miherho egana amubaza nkab'akala gwerhe bichanji binen'afire.45Achimala yunviswa n'omukulu w'enfola miherho egana, aha Yusufu omubiri gwa Yesu.46Na Yusufu agul'omushangi gw'omweru, amanula Yesu oku musalaba, amuboha omu mushangi gw'omweru, amuhira omushinda ya humbwagwa omubale. Enyuma yaho, akumbagaziz'ebale linene enyanya w'eshinda.47Mariya Magdalena, na Mariya nina wa Yose balolereza ahabamuhiraga.
Chapter 16

1Amango esabato egera, Maria Magdalena, Mariya nyina wa Yakobo na Salome, bagula amavurha gw'okugenda kushiga Yesu. 2Olusiku lurhanzi lw'eboso,baj'okushinda, emiseke, ey'ezuba lyalonza shoshoka.3Bachidosa: nde wajirhukulira lila bal'okushinda? 4Hanaho, Omukuziba n'okuzibula, balangir'ebale lyahiningwirwe.5Baj'omushinda kulola ahabamuhambaga, bahindamuka okumalyo gabo, babona hali omusole rhabana oyambere omushangi g'omweru, bagwarhwa n'obuba. 6Ababwira: Murhayubahaga,yimwalonza Yesu w'e Nazareti, olala wahanagwa chungulo, njafukire, arhachiri hano, mulole ahabamuhambaga. 7Mugende mubwire abegirizwa bage haguma na Petero okwabarhangire e'Galilaya nko kw'ababwiraga.8Barheng'okushinda bagaluka. Obuba n'omusisi gwagwarhabo; na ntakugala kuderha n'omuntu kugerera n'oku dirhimana.9Yesu afuka esezi y'olusiku lurhanzi lw'eboso, abonekana burhanzi na Maria we Magadalena, olala afumyaga bazimu mushanvu. 10Agenda kubahekera omwazi gwinja balala bali haguma naye,bali chibishire n'okulaka.11Omukashanji bayunvaga mpw'aliho, anamubwene, barhayemeraga.12Ahabuzinda, abonekana, okulind'ishusho, kubabiri babalala bigirizwa bage baliri omunjira y'okuj'omuchishagala. 13Bagalukire,babwira ababo,balala barhalizi yemera.14Okubuzinda, abonekana kubalal' ekumi n'amuguma, eyi bali balya, n'okubakalihira omukubul'obwemere n'obuzibu bw' emirhima yabo, okurhayemera abamubonag'okwafukire.15Ashubi babwira: Mugende omugulu lyoshi, muyigirize abantu boshi. 16Owakayemera abatizwe n'owalahir'ahanwe.17Mulol'ebisomeze, byakaz'ikulikira abanyemerere: Okuzino lyani, bakazikula abazimu n'okuderh'enderho zihyahya. 18Bakazi kugwarh'enjoka, eyibakanywa ebibi by'okuyirha ntako byakanabajira, bakazi lambul'amaboko okubalwala, n'abalwala banafuma.19Nahano, amalire kubabwira, agend'omuchalega, n'okujiyikala oku kuboko kwa malyo ga Nyamuzinda. 20Bakulikire, kuyigiriza omugulu lyoshi: Nahano akolaga haguma nabo, n'okukomeza omwazi kugerera ebisomezo bya kasi.

Luke

Chapter 1

1Bulala banene balonz'oku yandika ebyabag'ahagarhi kerhu, 2na ntyo barhubwira, aba bonaga kurhengerer'omurhonderho na mesho gabo bonyine, bajirwa okuba bakozi bw'omwazi. 3Nabwene bwinja nyono nani, bulala na chilonzez'obuhamirizi bwebyo byoshi kurheng'omurhondero, nkuyandikir'okunali, Teofilo mkengwa, 4ly'omany'okunali ebi wayigirizwaga.5Amango ga Herode, mwami w'e'Yudeya, haliri mudahwa muguma, ezino lyage Zakariya, w'omu mulala gw'Abiya, na mukage aliri muguma w'omu buko bwa Haruni, ezino lyag'Elizabeti. 6Na bombi baliri bashinganyany'embere za Nyamuzinda, bagendekez'omu kukeng'amarhegeko ga Nahano n'oku gakulikira buzira kugoma. 7Nabo baliri eri barhagwerh'omwana, bulala Luzabeti aliri ngumba, na bombi baliri bashaja bwenene.8Lero, okw'ali omu kasi kw'obudahw'omu kunali embere za Nyamuzinda, 9nk'oku lyanaliri rhegeko ly'obudahwa, obwishozi bwa murhogerak'omu Kanyamuzinda, ka Nahano ya shukiz'obuku. 10N'ebigusho byoshi by'abantu baliherhe bahemer'embug'ebishanji by'oku shukiz'obuku.11Malayika wa Nahano amubonekera, ayimangir'olunda l'okulyo l'olurhamba l'okugashaniza. 12Zakariya aber'amubon'ashalama, obuba bwamujamo. 13Aliko alola malayika amubwira, orhayobohaga, zakariya, bulal'amahuno gawe gayunvikene na mukawe Luzabeti akuburhir'omwana woburhabana, ezino lyage wamuhamagala Yohana.14Nawe waba n'obushagaluke n'omwishingo n'abantu banene bachishingira'okuburhwa kwage. 15Bulal'aba mukulu embere za Nahano; arhankanyw'amavu changw'ech'okulalusa; naye ayunjula Muka ochere kurhengerer'omunda ya nina.16Nabanene omu ba Israeli abagalula emwa Nahano Nyamuzinda wabo. 17Naye aja embere zage n'omurhima gwa Eliya, n'emisi yage ly'ahindula emirhima ya darha eyereker' abana n'okuh'abarhakenga enkengero zabanya bushinganyanya, n'okuyekereza Nahano barheganyizwe.18Zakariya abwira malayika gurhe namanya ogu mwazi? Bulala nyono nkola mushaja, namukani ali mugekulu w'esiku zinene. 19Malayika amushubiza amubwira: Nyono ndi Gabriyeli, nyimang'embere za Nyumuzinda, ntumirwe nderhe nawe, nkumanyise ogumwazi minja. 20Malaika amubwira okoliba gama orhachigala kuderha, kuhik'olusiku ebyo byaba, bulal'orhayemerer'emyazi yani; nayo yahikirir'okubichanji byayo.21Na bul'abantu baligwerhe balingiriza Zakariya, basomerwa n'okulegama kwage omw'ishengero. 22Abere ahuluka omuborhere bw'okurhachiderha nabo, bamanyirir'okwabonekerwe omu shengero, naye arhagalaga kubalamusa bula alikolali gama. 23Esiku z'obukozi bwage zabere zamahwa aj'emwage.24Enyuma wezo siku mukage Luzabeti aba bukule, achibisha myez'erhano, arhanaderha: 25Tal'obonjo bwa Nahano amanjirira amango ampiraga kw'amesho akul'eshonyi omukagarhi k'abantu.26Mwezi gwandarhu malayika Gabriyeli arhumwa na Nyamuzinda okuja kuhik'omu chihugo ch'e Galilaya, ezino lyacho Nazareti. 27Emw'omunyere mubikira waligwerh'ashambazwa n'omuntu, ezino lyage ye Yusufu, w'omu nju ya Daudi; n'ezino ly'oyo mubikira ye Mariya. 28Aj'omu mwage alegereza mpu ndamusize, wewahabirw'olukogo na Nyamuzinda! Nyagasani alihaguma nawe; olimugishwe omu bakazi boshi. 29Aber'amu bona, ashalama enyanya lyog'omwazi; achidosa omu murhima ndamuso nchi eyi!30Malayika amubwira: "Orhayobohaga, Mariya, bulala wabwene olukogo e mwa Nyamuzinda. 31Lol'oku waba obukule, w'aburho mwana rhabana, w'amuhamagala omuzino lyage Yesu. 32Njaba mukulu ana hamagalwe mwene oli enyanya; na Nyakazani Nyamuzinda amuherez'entebe z'obwami bwa Daudi Eshe; 33arhegek'enju ya Yakobo emyaka yoshi, n'obwami bwage burhaherhe buzinda.34Mariya abwira Malaika: gurhe ebyo byakagerera n'obo ntenji mulume? 35Malayika amushubiza, amubwira: Muka ochere akuyandagalira, n'obuhashe bw'ow'enyanya bw'akushukira n'emboho yage; chechirhumire oyo mwana w'aburhwa aba muchesibwa, ahamagalwa mwene Nyamuzinda.36Lol'oku, Luzabeti nyokoshenge, naye ali bukule bw'omwana w'oburhabana omu bugekulu bwage, na kandi gukola mwezi gwa ndarhu omw'oyu bakazagi hamagala ngumba; 37bulala ntachochirhankahashikan'embere za Nyamuzinda. 38Na Mariya aderha: Lola, nyono mwalikazi wa Nyamuzinda, njirirwe nk'okodere.39Honaho, Mariya agenda mw'ezo siku, aja omu chihugo ch'entondo dubaduba kuhik'omu chishagala chiguma ch'Eyudeya, 40aj'omu nju, omu mwa Zakariya alamusa Luzabeti. 41Eri Luzabeti ayunv'omusingo gwa Mariya, omwana ashabir'omunda yage; Luzabeti ayunjula Muka Ochere;42ayakuza n'omulenge gunene aderha: ogishwe omubakazi, n'omwana w'enda yawe agishirwe. 43Ngahe ebi birhengere nyina wa Nahano aj'emunda ndi? 44Bulal'ebichanji omulenge gw'endamuso yawe gumpika omumarhwiri, omwana amashabira n'obushagaluke omunda yani. 45Ali munya ragi olala oyemer'oku ebyabwirwaga na Nyamuzinda byahikirira.46Mariya aderha: Omurhima gwani gukuzize Nyamuzinda, 47n'omurhima gwani guchishingire Nyamuzinda, muchunguzi wani;48Bulala ololereze obwirhonzi bw'omwambalikazi wage; bulala, kurhenga zene amashaja goshi gampamagala munyarangi. 49Bulala ogala byoshi anjirir'ebisomezo, n'ezino lyage lili lichesibwa;50n'obonjo bwage buyener'amashanja oku mashanja, oku bantu bamukenga. 51Ajirire oku buhashe bwage bunene, ashandaz'abachibona omu kagarhi k'enkengero z'emirhima yabo;52ayandagaz'abakulu omu ntebe zabo z'obwami; ayikaza kw'abachirhohya. 53Abali shali, abayugusya n'amenja, abagale abakula maboko busha.54Arhaber'omukozi wage Israeli, mukozi wage, ly'ayibuk'obonjo bwage; 55nk'okwabwiraga ba darha berhu, Abrahamu n'omulala gwag'emyaka yoshi.56Mariya abera naye hofi myezi esharhu, buzind'agaluka aj'emwage. 57Ery'esiku z'okuburha za Luzabeti zihika, aburha omwana w'oburhabana. 58Bayunva abalungwe bage n'omulala gwage oku Nahano omuberer'obonjo, basima haguma naye.59Siku munane zayenere, bajikembul'omwana, balonz'oku muyirik'ezino ly'eshe Zakaria. 60Nyina ashubiza aderha: Nanga arhali ntyo; aliko, ahamagalwa Yohana. 61Bamushubiza, nta muntu omu kagarhi k'emilala yenyu ohamagalwa mw'elyo zino.62Bahamagal'eshe, b'amubaze zino lihe alilonzeze kuh'omwana wage.63Ahem'echipaho, ayandik'okuw'ezino lyage ye Yohana.64Honah'obunu bwage bwashwekulwa n'olulimi lwage konako, arhondera okuderha, akuza Nyamuzinda. 65Abaliri eburhambi boshi bayubaha Nyamuzinda; n'ebi byoshi byayamagazwa ekagarhi k'echihugo choshi n'entondo zoshi z'Abayahudi. 66Naboshi bayunvaga bayibuka omu mirhima yabo, baderha: Oyo mwana nj'aba mwana muchi? bulal'okuboko kwa Nahano kuli haguma naye.67N'eshe Zakaria, ayunjwire Muka Ochere, aderha: 68Akuzibwe Nahano, Nyamuzinda wa Israeli, bulala alonzeze abantu bage, n'oku bachungula.69Amarhuyimanziz'ehembi lw'obuchunguke, omu nju y'omukozi wage Daudi; 70nk'okw'anaderhaga kurhenga omu ntonderero omu bunu bw'abalebi bage bachesibwa.71Yirhuchungulwa omu bashombanyi n'omu maboko ga balala boshi barhugaya.72Intyo ajirira ebinja badarha berhu, n'okuyibuk'endagano yag'echere.73Endahiro alahiriraga Abrahamu darha werhu oku arhuhereza; 74rhuchunguke ahakagarhi k'abashobanyi berhu, rhumuharamye buzira buba, 75omu buchese n'omu bwirhonzi embere zage esiku zoshi z'akalamo kerhu.76Nawe, mwana wahamagalwa mulebi w'oyula oli enyanya, bulala warhanga Nahano oku kukubul'enjira zage; 77kumenyis'abantu b'eshanja ly'age, obuchunguke, omu kubabalirwa ebyaha byabo;78Enyanya w'obwirhonzi bw'olukogo lwa Nyamuzinda werhu, omu mwengezi gw'arhegang'enyanya kurhugerera, 79kukolezez'abalamire omu mwizimya, n'omu jichu ch'olufu, n'okuyerekez'amagulu gerhu omu njira y'omurhula.80Oyo mwana akula, n'omurhima gwage gwaba n'emisi. Abera omu mpinga kuhik'olusiku abonekerag'abanya Israeli.
Chapter 2

1Mwezo siku, erhegeko lyarheng'emwa Kayizari Ogisto ly'okuyandik'oluganjo lw'amazino g'abantu boshi omw'igulu. 2Olo luganjo lwaliri lwambere lwayandikwaga amango Kirinius aliri murhegesi w'esuriya. 3Abantu boshi baji yandikwa, ngasi muntu omu chihugo chage.4Yusufu naye agend'egalilaya, kurheng'omu chihugo ch'e'Nazareti, anyegera aj'ebuyahudi kuhik'omu chihugo cha Daudi chihamagalwa Betelehemu, bulal'aliri w'omunju y'obuko bw'omulala gwa Daudi; 5ly'ayandikwa haguma na Mariya mukage,ely'ali bukule.6Bagerer'eyo munda, akasanzi ka Mariya k'okuburha kahika,7aburh'omurhabana wage w'olubere. Amuzingir'omu birezi, n'okumulyamiz'omuchirhala, bulala ntahantu balibwen'emunju y'abahisi.8Namwecho chihugo mwaliri abangere, baliri omu mashwa balang'obuso bwabo omubudufu. 9Malayika wa Nahano ababonekera chaligumiza, lola obuche bwa Nahano bwabakolezeza, bayubaha bwenene.10Malayika ababwira: Murhayubahaga bulala mbalerhere omwazi gw'obushagaluke gwaba oku bantu boshi. 11Bulala zene omu chihungo cha Daudi aburhirwe, enyanya lyenyu Omuchunguzi ye Nahano. 12n'echimanyiso chechino, mwashiman'akabonjo, kayambisizwe eby'akabonjo,alyamizwe omu chirang'ahe nkavu zilira.13Okubanali Balayika, echigusho chinene ch'empingu chakuza Nyakasani, n'okuderha, 14akuzwe Nyakasani enyany'empingu n'omw'igulu omurhula oku bantu boshi bw'obulonza bwinja.15eri bamalayika bagenda empingu, abangere babwirana: rhugende rhuj'e Betelehemu rhubon'ebyabere, ebi Nahano arhumanyisize. 16Bagenda dubaduba, bashimana Mariya na Yusufu, n'akabonjo kalyamire omuchiranga17Babere babona, bamanyis'omwazi babwiragwa enyanya z'Omwana. 18Naboshinbayunvaga basomerwa n'emyazi babwiragwa n'abangere. 19Naye Mariya abika ebyo byoshi omu murhima gwage. 20Abangere bagaluka, bakuza Nyamuzinda n'okuharamya enyanya z'ebibayunvirhe n'ebibabwene, nk'oku banabwiragwa.21Zahikire siku munane z'okukembula Omwana, ahamagalwa ezino lyage Yesu, nk'okw'anahamalwaga na Malayika,ember'aj'omunda.22Zabere zahikirire siku z,okucheswa nk'okwe rhegeko lya Musa linaderhere, abazere bage bahek'Omwana e Yerusalema kumurhulira Nahamwabo. 23Nk'oku biyandikirw'omu rhegeko ngasi lubere lw'echilume akazi rhulirwa Nahano. 24Baliyinjire kandi kurhul'entulo yali rhegekerw' omu rhegeko lya Nahano: Ntugulu ebiri chango nguku ebiri.25N'omu Yerusalema mwaliri muntu muguma, ezino lyage Simeoni. Aliri muntu mushinganyanya omu shengero wa kazaga linga oburhulize bwa Israeli, Muka ochere aliri haguma naye. 26Afunulirwa na Muka mweru oku rhankafa arhanazi bona omwishingo gwa Nyamuzinda.27Ayinja omu shengero, ashokolerwe na Muka. Ababusi ba Yesu bamulerha mpu bamujirire kuguma nkokw'erhergeko lyabo liderhere. 28Simeoni amurhol'omumaboko gage, akuza Nyamuzinda aderha: 29Lero Nahano lekag'omukozi wawe agende n'omurhula nkoku wa derhaga.30Bulala amesho gani gamabon'obuchunguke bwawe, 31wa rheganyizag'amashanja goshi. 32Echimole ch'oku kolezez'abapagani, n'obukuze bwe shanja lyawe Israeli.33Eshe na nina basomerwa kw'eyo myazi yaderhwagwa enyanya z'Omwana. 34Simeoni abagisha, abwira Mariya nina w'Omwana: Lola oyu Mwana aheberweho enyanya y'okuyimanga n'okukumbagala kwabanene bali omu Israeli, kandi abechimanyiso cholerh'obuhaka. 35Nawe wenine omu panga nji gwakuj'omu murhima mpu ly'emirhima minene efunulirwa.36Haliri mulebi muguma w'omukazi, ezino lyage Ana mwali wa Fanuweli, w'omubuko bw'Aseri. Aliri mugekulu bwenene, burhanzi alilamire n'eba myaka mushanvu enyuma ly'ebikira lyage, 37buzinda abera mushumbakazi myaka makumi gali munane n'ene. naye arharhengaga omu shengero, obudufu n'ezuba,akuza Nyamuzinda omu kuchishalisa n'okusalira. 38Oyu ayinja mwako kasanzi, akuza Nyamuzinda ababwira emyazi y'oyo Mwana boshi baliherhe balingiriz'obuchunguke bw'e Yerusalema.39Nantyo, bamalire kuhikiriza byoshi birhegekerwe n'erhegeko na Nahano, bagaluk'e Galilaya omu chishgala ch'e Nazareti. 40Oyo Mwana akula, aba n'emisi abumba obumanyi, n'olukogo lwa Nyamuzinda lw'aliri enyanya lyage.41Ngasi mwaka ababusi ba Yesu bakazagija e'Yerusalema oku lusiku lukulu lwa Pasaka. 42Yesu abere amaba na myaka ekumi n'ebiri banyegera baj'e'Yerusalema, nk'oku bunali borhere bw'olusiku lukulu. 43Bamalire kuhikiriz'esiku, bagaluk'emwabo. Naye Omwana Yesu achiberer'e Yerusalema , ababusi bage barhamenyaga. 44Baganiza mpu alihaguma nabandi omu lugendo, bagend'omunjira lusiku luguma, bamulonza emwa bene babo n'okubandi.45Babere bamubula bagaluk'e Yerusalema kumushonda. 46Enyuma lya siku esharhu, bamushiman'omu shengero ayikere haguma n'abigiriza ya bayunviriza n'okubadosa. 47Nabalemaga bamuyunviriza basomerwa enyanya ly'obumanyi bwage n'amashubizo gage.48Ababusi bage bamubwene bayunv'oburhe. nina amubwira, Mwana wani chirhumire warhujirira ntya? Nyono na yisho rhwakulonzeze,n'omurhima gwarhulumire. 49Abashubiza: chichi mwanshonderaga, kamurhamenyere oku nkwanen'okuba omu mwa Darha? 50Barhayunvaga kurhe guderher'ogo mwazi ababwiraga.51Ayandagala nabo, aj'e Nazareti, naye aligwerhe abakenga. Nina abik'ebyo byoshi omu murhima gwage. 52Na Yesu agendeker'okukula omu bwenge n'oku lugero, asimisa Nyamuzinda n'abantu boshi.
Chapter 3

1Omu mwaka gwa kalikumi na karhano gw'oburhambuzi bwa Tiberiya Kayizari, amango Posiyo Pilato aliri murhegesi w'e Yudeya,na Herode murhambo w'e Galilaya, na mwene wabo Filipo murhambo w'e Itureya n'omu chihugo ch'e Terakoniti, Lisaniya naye murhambo w'e Abilene. 2N'omu mango g'abadahwa bakulu Ana na Kayafa, omwazi gwa Nyamuzinda gwayinjira Yohana, mwene Zakariya omu mpinga.3Yohana aja omu chihugo choshi cha haguma n'e'Yordani, ayalagaza omwazi gw' okudubikwa, gw'oku chihana, mpu ebyaha bilekwe,4Nk'oku biyandikirwe omu chitabu ch' omulebi ,Isaya: guli mulenge g' oliwayama omu mpinga: murheganye enjira ya Nahano, mukwize aha gera.5Ngasi lubanda lwa yunjula, ngasi ntondo n'ehirhondo nji zayandagazwa; aha kubirwe nji hayinamulwa, n'enjira zihalwire nji zakwira. 6Na ngasi muntu nj'abona obuchunguke bwa Nyamuzinda.7Abwira echigusho ch' abantu bayinjaga mpu badubikwe naye,ntya: buko bw' enjoka, nde wabayigirizaga oku yaka oburhe bwayinja?8Muburhe amalehe mashinganene oku chihana, murhanalemaga mwanachidesa mwenyine: rhuherhe darha Abrahamu! Bulala mbabwirire oku, kugerera aga mabale, Nyamuzinda akaha Abrahamu abana.9Nantyo, n'embasha ekola erhabikirwe oku mizi y' emirhi, ngasi murhi goshi gurhaburha malehe nji gwachibwa n'oku kwebwa omu chiko.10Olubaga lw'abantu lwamudosa,lwaderha ntya: gurhe rhujirage? 11Abashuza: oherhe mishangi ebiri, agabane n'orhaherhe, n' oherhe ehy'alya ahe orhaherhe.12Hayinja kandi abafurhisa ebarati mpu badubikwe, n'okumubwira Mwigiriza, gurhe rhujirage ? 13Abashuza: ntacho muhemage chinene chirhalukire ebi murhegekerwe okuhema!14Enfola miherho nazo zamubaza: nerhu, gurhe rhujirage? Ashuza bo: murhanyeganaga murhanabesheraga omuntu, munachisimise n' ebi muherhe.15Nk'oko olubaga lwalemaga lwamulinga, n'oku chibaza bonyine oku bonyine, akaba Yohana ye Kristo, 16ababwira boshi: nyono nabadubika oku menji; s'aliko hayinjire oherhe emisi minene ku nyono, ntanakwanene okushwekula omugozi gw'ebirato byage. Yewe, nj'ababatiza oku Muka Ochere n' oku muliro.17Aherh'engooko yag'omufune: Okuyerula ahantu hage okulunda obuger'omunguli yage, aliko njayos'ebirhi omumuliro gurhazima.18Nantyo Yohana ababwir'omwazi guhyahya okulubaga n'okubabwira kandi binene by'obushibirizi. 19Aliko omwami Herode, aber'amenya kugerera Yohana ebiyerekere Herodiya muka mulumuna wage oku bijiro bibi abaga ajirire. 20N'okuyushula kandi oku bandi boshi n'okola bashwekaga Yohana omumpamiko.21Olubaga loshi eri luyemera oku dubikwa, Yesu naye adubikwa; n'eri aba ali ahuna, empingu yachinguka, 22Na Muka Ochere amuyandagalira nka shushano y'omubiri, nka nguku. N'omulenge gwa yunvikana omu mpingu, gwa derha: W'e Mugala wani nsima; nahebere obusime bwani boshi omu woyo.23Yesu aligwerhe nka myaka makumi masharhu amango arhonderega emirimo nk'oku bali muyinji mwene Yusufu mwene Heli, 24mwene Matati, mwene Lawi , mwene Melki mwene Yonayi, mwene Yusufu ,25mwene Matatiyasi, mwene Amosi , mwene Nahumu, mwene Hesili, mwene Nagayi, 26 mwene Mahati mwene Matatiyasi mwene Semeyi, mwene Joseki, mwene Joda,27mwene Juhanani, mwene Resa, mwene Zarababeli, mwene Salatriyeli, mwene Neri, 28mwene Melki, mwene Hadali, mwene Kosamu, mwene Elimadamu , mwene Heri, 29mwene Yezu, mwene Yeliyezeri, mwene Jorimu, mwene Matati, mwene Lawi,30mwene Simoni , mwene Yuda, mweneYusufu, mwene Yonamu, mwene Eliyekimu, 31mwene Meleya, mwene Mena, mwene Matata, mweneNatani, mwene Daudi, 32mwene Yese, mwene Obedi, mwene Boazi, mwene Salomono, mwene Nahaso,33mwene Aminadabu, mwene Jobedi, mwene Adimini, mwene Arani mwene Eseromu mwene Ferisi, mwene Yuda, 34mwene Yakobo, mwene Izaki ,mwene Abrahamu, mwene Tera, mwene Nakori , 35mwene Seruki, mwene Ragi, mwene Faleki, mwene Eberi, mwene Shela,36mwene Kayinani, mwene Arifasadi, mwene Semu, mwene Nuhu ,mwene Lameki, 37mwene Matuzala, mwene Henoki, mwene Yaredi, mwene Maleleyi, mwene Kayinani, 38mwene Henosi, mwene Seti, mwene Adamu, mwene Nyamuzinda.
Chapter 4

1Yesu ayunjula Muka ochere, arhenga e Yorodani ahekwa na Muka omu mpinga. 2Omola arhagulwa na Lyangombe omu siku makumi mane. Ntacho aliherhe alya mw'ezola siku, n'enyuma ayunva eshali.3Lyangombe amubwira: Akaba oli mwene Nyamuzinda obwir'eri bale hindamuka mugati 4Yesu amubwira: byiyandikirwe: omuntu nj'arhalam'okumugati gonyine.5Lyangombe, amuheka oku tondo amuyereka oku liguma amami goshi g'omu gulu, 6amubwira: nakuhereza obula buhashe boshi n'obukuze bwa mami; bulala ba mampere na mahereza eyindozize. 7Nantyo ofukame embere zani, byoshi byaba byawe.8Yesu amushuza ntya: biyandikirwe nji waharamya Nahano, Nyamuzinda wawe, ona mukolere yenine.9Lyangombe amuheka kandi e Yerusalema, amuyumanza oku hirhondo hiri enyanya y'eshengero amubwira: akaba oli mwene Nyamuzinda, ochikwebe kurhenga hano n'omulubanda; bulala biyandirwe : 10nj'ahana amarhegeko oku bamalayika bage n'oku mushizi wawe bakulange; 11nj'akuheka omu fune, ly'okugulu kwawe kurhasirhala oku bale.12Yesu amushuza, amubwira: Omenye warhangula Nahano, Nyamuzinda wawe. 13Eri aba amarhangulwa omu bwenge boshi, lyangombe achiyeguza naye kuhika omu kashanji kakwanene.14Yesu, eri aba amabumba emisi ya Muka, agaluka e Galilaya, n'erenge lyage lya manyikana omu chihugo choshi chiri eburhambi. 15Aliherhe ayigiriza omu bishagala, anakuzibwa hoshi.16Yesu aja e'Nazareti, emunda alembwaga, n'okushimbulira n'oborhere bw'emwabo, aja omu chishagala olusiku lw' esabato. Ayumuk'ajisoma, 17Bamuha e chitabu ch'omulebi Isaya. Abere achibungula, abugana ahayandikirwe:18Muka gwa Nahano guundi ko, bulala anshigire amavurha mpu nyalagaze Omwazi gw'obuholo oku bakene: antumire oku fumya balala baherhe omurhima guvunikire,19oku yigiriza obuchunguke oku bashwekwa, n' oku bahumire okuhumuka amesho, okulikula abagaragu, n'okuyalagaza omwaka gw'olukogo lwa Nahano.20Okuhandi, achinga echitabu, achigalulira omugaragu, anayikala. Boshi baliri omu chishagala bamulolereza bwenene. 21Nantyo arhondera oku babwira: Omwazi gw' amandiko mwamayunva zene, gwamahikirira. 22Na boshi bamuhamiriza; basomerwa n' emyazi y' olukogo yalemaga yarhenga omu bunu bwage, banaderha: karhali mwene Yusufu?23Yesu ababwira: buzira kubesha, mwangeza ku guno mugani: mufuruma mukulu, chifumya wenyine, nji mwanambwira ntya: jira hano mwenyu ebi rhwayunvirhe byoshi wajiraga e Kapernahumu. 24Aliko ayushula aderha, mbabwirire oku binali, nta mulebi oyankirirwa bwinja emwabo.25Mbabwirire oku nali: haliri abakana banene omu Israeli omu siku za Eliya, amango empingu yachingagwa myaka esharhu na myezi ndarhu, hanaba eshali linene omu gulu lyoshi; 26ntaye n'omuguma omu bwo Eliya arhumirwe emwage, si arhumwa emw' omukazi mukana w'e Serapata, omu chihugo ch'e Sidoni.27Haliri kandi ababenzibenzi banene omu Israeli omu mango gw' omulebi Elizeyo; ntaye n' omuguma wafumizwe omu bwo, arhali Namani yenyine w'e Siriya.28Boshi bakaliha omu chishagala eri bamayunva ebiri ntyo.29Banayumanga, bamuhiga omu chishala, banamuheka oku busoso bw' entondo eyumbakirwe kw'e chizungu chabo, yibabona gurhe bamushunikira omu lubanda.30Aliko Yesu, agera omu kagarhi kabo, achigendera.31Ayandagala e Kapernahumu, omu chizungu ch'e Galilaya; analema ayigiriza omu lusiku lw'e sabato. 32Basomerwa n'enyigirizo zage; bulala alemaga aderha nka muntu oherhe obuhashe.33Mw'echo chishagala, haliri mulume muguma ofarhirwe n'ebishwasi, analemaga ayama n'omulenge gunene: 34ema, chichi rhufana rhweshi nawe, Yesu w'e Nazareti? Anti wayinjire mp'orhuheze. Nyinji oli nde: Mushinganyanya wa Nyamuzinda.35Yesu akalihira echo chishwasi, aderha: sira, orhenge munoyu muntu. N'echo chishwasi chamukweba omukagarhi kw' olubaga, chamurhenga mo buzira kumujira kubi. 36Boshi bagera mw'omusisi, babwirana bonyine oku bonyine: gw'omwazi guchi ogu? ch'aherhe arhegeka ebishwasi n'obuzibu n'obuhashe, li byanarhenga! 37Erenge lyage lyalumira hoshi omu bihugo by'eburhambi.38Eri Yesu arhenga omu chishagala, aja emwabo Simoni. Nazala wa Simoni alilwere eshushira linene, bamuhunira. 39Abere amuyegemera, akalihira lilala shushira, lyamulika. Honaho azuka, anabakolera.40Amango ezuba lyazikaga, boshi baliherhe abalwala b'endwala za ngasi lubero, bamuhekera bwo. Ahuma ku ngasi muguma wabo, anabafumya. 41Ebishwasi nabyo barhenga omu bantu banene, bayama banaderha: Oli Mugalawa Nyamuzinda. Aliko abakalihira n'okubahanza okuderha, bulala balimenyere oku ye Kristo.42Eri bucha sezi, arhenga yo, aja aharhali bantu. Echigusho ch'abantu chalema chamulonza, chanamuhikako; bamuyumanza, mpu arhabalekaga. 43Aliko ababwira: kukwanene nyigirize emyazi y'Obwami bwa Nyamuzinda omu chishagala, bulala okola k'okwarhumaga narhumwa. 44Alema ayigiriza omu bishagala by'e Galilaya.
Chapter 5

1Nk'oku Yesu alirhi burhambi bw'enyanja y'e Genazareti, n'echigusho chabantu balibirhira emunda ali mpu yibayunva omwazi gwa Nyamuzinda. 2Abona ahaburhambi bw'enyanja marho mabiri galiri g'abashana baligwerhe bashuka emilaga yabo. 3Aja omu bwarho buguma bwaliri bwa Simoni ababwira shegera hityu eshi, ayikala omu bwarho arhonder'oku yigiriza.4Ey'aleka okuderha, abwira Simoni; heka obwarho emuhengere, okweb'emilaga emwibi orhege. 5Simoni amushubiza mwigiriza, rhwakolere obudufu boshi ntacho rhwabwene; aliko, oku mwazi gwawe nakweba ogu mulaga omu nyanja. 6Ey'ab'amarhega bayirha efi zinene bwenene n'omulaga gwachikachika. Ajira echimenyis'okubabo baliri omu bwindi bwarho muyinje babagwase okufi. 7Bayinja, babumba amarho ngombi, galema gayika.8Eyabona ntyo, Simoni Petero ayandagala afukama, oku magulu ga Yesu anaderha: Nahano, ontengere. 9Bulala nyono ndi munyabyaha bulala omusisi gwabagwarha, yewe n'abaliri nabo boshi haguma naye, bihulukire okubibabaga bajirire. 10Kubinali kuguma na Yakobo na Yohana bene Zebedeyo bera ba Simoni, nantyo Yesu abwira simoni, ntacho oyobohage kurhenga zene nji waba murhezi wa bantu.11Balerha amarho eshi, baleka byoshi bamukulikira.12Yesu aliri omuchishagala chiguma chikulu chebindi abona omulume oherh'ebibenzi, abere amubona afukama embere zage amuhuna: akaba olonzeze ompindamule imbe muhyahya. 13Yesu alambula amaboko, amuhumako aderha: Ndozez'obe muhyahya n'okuntyo ebibenzi byarhenga.14Kandi amukomereza arhabwiraga muntu: Aliko, genda oyereke omudahwa omubiri gwawe, orhule n'entulo yokucheswa nk'oku Musa abirhegekaga bube buhamiriza.15Ezino lyage lyamenyikana ngasi mango n'abantu bayinja kumuyunviriza n'okufuma endwala zabo. 16Naye achikula omubo aj'aharhali bantu aji huna.17Lusiku luguma Yesu ali ayigiriza, Abafarisayo na bacha b'emanja bakulu baliri aho bayikere barhengerera ngasi ntondo y'e Galilaya, Yudeya n'e Yerusalemu; obuhashe bwa Nahano bwachiyerekana omu kumufumya.18Haliri abantu baheker'enchingo eri ko'mulwala orhogokere, balonza okumuheba omu nju embere zage. 19Okubona barhaliherhe ngahe bamugeza bulala echigusho charhuma, bamushonya oku kasongero, bayandagala abachigwire haguma n'enchingo omu kagarhi k'olubaga.20Omu kulola obwemere bwenyu, Yesu aderha: Muntu, ebyaha byawe byababalirwe.21 Abandisi n'aba Farisayo barhondera kukengera n'okuderha inde oyu wabesha? oku akubabalira abanya byaha arhali Nyamuzinda yenine?22Yesu amenya obwenge bwabo, n'omwazi ababwira: bichi muherhe omu mirhima yenyu? 23Chichi chikomere ery'okuderha: Ebyaha byawe bibabalirwe, chango okuderha: yumuka olabangire? 24Bulala, buzinda mumanye oku omwen'omuntu aherhe obuhashe b'okubabalir'ebyaha.(ababwiraga ey'orhogokire) nderhere: Yumanga orhole enchingo yawe ogende oj'emwawe25Honaho ayumuka emalangambere gabo arhola enchingo alilyamireko anaja omu mwage, akuza Nyamuzinda. 26Boshi baliriho basomerwa, bakuza Nyamuzina bayubaha bwenene, baderha: zene rhwamabona ebisomezo.27Enyuma yaho, Yesu arhenga, abona omufurhisa ohamagalwa Lawi ayikere, ahantu hokufurhira ebarati amubwira nkulikira. 28Nantyo aleka byoshi, ayumuka, anamukulikira.29Lawi amuyereka omu mwage amusheegera eshego linene haliri n'ambandi balizungulukire echishagala. 30Abafarisayo n'abandisi yibalunduma n'okuderha okuntumwa: Chirhumire mwanywa, n'okulya haguma n'obo buko n'abantu bakalamo kabi? 31Yesu aderha omwazi, ababwira: Arhali abali bwinja bababona omufumu mukulu aliko omulwala. 32Ntahamagalagwa oku bashinganyanya aliko oku banyabyaha.33Bamubwira: Bula gurhe etumwa za Yohana, n'ez'abafarisayo bakazagi chishalisa n'okuhuna aliko abawe balya n'okunywa. 34Yesu ababwira: kamwakashalisa abana bamuhya mulume amango ali haguma nabo? 35Esiku za yinja muhya mulume abaleka mw'ezola siku yinji bachishalisa.36Ashuba babwira omugani: nta muntu wakabera omushangi guhyahya kw'echisharhe mpu achihebe oku mushangi gushajire s'aliko anabera omushangi guhyahya n'echisharhe arholagako chirhakananikwa okugushajire.37Ntamuntu w'akaheb'edivayi lihyahya omu ndaha zishajire bulala Edivayi lihyahya lyanabera endaha lyanashandala n'endaha zanahera; 38S'aliko kukwanene okuheba endivayi omudaha zihyahya. 39Ntamuntu wakasima Edivayi likulukulu, washuba lonza elihyahya bulala anaderha kw'elikulukulu lilokere.
Chapter 6

1Agera olusiku lw'esabato bahamagala lwakabiri lurhanzi, Yesu agera omushwa ly'engano entumwa zage zahagula hagul'eby'obuhumbuza balya, eyi bamarhangazigez' omu fune zabo. 2Abafarisayo baguma bamushubiza: chirhumire wajir'ebirhankajirw'amango g'e'Sabato?3Yesu ababwira: Murhalisomer'ebi Daudi amango ashalikaga, yewe nabaliri haguma naye. 4Okw'ajag'omu ka Nyamuzinda arhola emigati y'entulo, alya, ahereza n'abaliri nabo barhanazi bwirwa nabagula mulyage? 5Abashuza: mwene omuntu ye mwigiriza yenine we sabato.6Hager'olundi lusiku lw'e sabato, Yesu aj'omu chishagala, n'okuyigiriza, abon'omulume muguma oherh'okuboko kwa malyo kuhunzize. 7Abandisi n'Abafarisayo balolereza Yesu akaba afumy'olusiku lw'e sabato, 8Aliko alimanyir'enganiza zabo, abwira oyu mulume oherh'okuboko kuhunzize: Yumuka, oje ahakagarhi. Ayumuka, ayorha ayumangire.9Yesu abashuza: abadosa nka birhegekerwe, olusiku lw'esabato rhujire amenja changw'amabi, okuchiz'omuntu changwa okumuyirha? 10Nantyo, abageza mwamesho boshi, abwira omulwala, lambul'okuboko kwawe, ajira ntyo, n'okuboko kwage kwafuma. 11 Boshi bagaya, banayunvikana gurhe bajira Yesu.12Ago mango, Yesu aja oku ntondo ku huna, anagedekera ahuna Nyamuzinda obudufu boshi. 13Ey'olusiku lugera, ahamagal'abigirizwa, arhandula ekumi nababirhi anabahamagal'okuzino Entumwa.14Simoni amuhamagala Petero; Andreya mwene wabo; Yakobo; Yohana; Filipo; Bartimayo; 15 Matayo; Tomasi; Yakobo mwene Alufa, Simoni ahamagala Zeloti. 16Yuda; Mwene Yakobo; na Yuda Eskariyote; ahindamukire mulenzi.17Ayandagala haguma nabo, bayumanga oku ntondo oku ntondo ngeke kwaliri echigusho chabigirizwa ngasi lubero l'olubaga loshi lwe Yudeya, Yerusalemu, 18Tiro, n'e Sidoniya. Bayinja mulinga mpu yafumya endwala zabo. Abaliri nk'abasire n'abazimu bafuma. 19N'echigusho choshi chalonza oku muhumako bulal'emisi, yamurhengamo bafuma boshi.20Yesu alola entumwa ababwira: Ragi mwebakene, bulala obwami bwa Nyamuzinda buli bwenyu! 21Ragi mwemushalikire buno, bulala nji mwayugurha. Ragi mwemwalaka buno, bulala njimwaba n'obushagaluke.22Ragi nji munabere, amango abantu babagaya, amango nji babahiga, okubajachira, n'okukabulir'ezino lyawe nka muliro, eri mwen'omuntu orhumire! 23Musime ololusiku, mubalale n'omwishingo bulala oluhembo njilwaba lunene omu mpingu; bulala nk'oku beshe balirhindibwize abalebi.24Aliko, buhanya okumwabo, bagale, bulala muherhe oburhuliriza bwenyu. 25Buhanya kumwemuyugurhire bulala nji mwashalika, buhanya kumwabo mulimwasheka, bulala njimwaba okubufirwa n'emiziga.26Buhanya amango abantu njibaderha binja kumwabo, bulala ntyo kunjinajirira kub'eshe babo; enyanya zabalebi babi.27Aliko babwire, mwabo mwanyunviriza: musime abashombanyi benyu munabajirer'ebinja(ebikwirire ) okurhabasima. 28Mugishe ababaherera, muhunire ababashobekere(okuderhera obubeshi).29Nk'omuntu akakushurha okurhama, omuyerekez'elindi. Eri omuntu akarhola echishuli(akanzu) orhamulahirirag'emyambaro. 30Ohereze ngas'owakuhuna(owakuhema), nantach'omuhunag'okubyage. Njorhanachishubiriraga.31Echi wakasim'abantu bakujirirage, n'awe obajirire cho nkokubinali. 32Nk'amwakasima ababasima luhembo luchi njiwabona? Abanyabyaha nabo banasima obasimire. 33Nk'amwakajira ebinja okuwakujirir'ebinja luhembo luchi njiwahabwa? Abanyabyaha nabo banajira ntyu.34Eri mwak'ayandika okuyochinihire okubona, echintu luhembo luchi omenyere? bulala abanyabyaha banayandika ababo banyabyaha, omugalulire k'okubinali.35Aliko musime abashombanyi benyu, mubajirir'ebinja mubayindike buzira kugalulirwa. N'oluhembo lwenyu nji lwaba lunene, nji munab'enyanya; bulala ali mwinja okubarhakula bwasi n'okubabi. 36Rhube banyabonjo, nk oku Darha aba wabonjo.37Murhachaga olubanja, n'enyu nji bakabachira olubanja. Murhashwekaga n'enyu nji bakabashweka. Murhagendaga mwayagisa n'enyu nji bakabayagisa.38Muhane n'enyu mwahabwa, olugero wajira lwinja, luyunjwire, lurhalukire, bulala olugero wajirira owenyu lunawe bakujirira.39Ababwira kandi ogwindi mugani: Omuhurha(empumi) gw'akalongola ogwabo muhurha? nka bombi nji barhakarhogerha omuchiriba? 40Owayiga arhalusha omwigiriza; alik'omwigirizwa aba nkamwigiriza wage.41Chirhum'obon'ehyasi hir'omulisho lya mwene wenyu, alik'orhabon'echisinde chiri omu lisho lyawe. 42Changwa gurhe wanka bwira mwene wenyu mpu leka ngukule ehi hyasi n'obo woy'ogwerh'echisinde omulisho lyawe.43Omurhi gwinja, gurhaburha malehe mabi, chang'omurhi mubi gurhaburha malehe minja. 44Bulala ngasi murhi gumanyikana oku malehe mage. Oku mishaki kurhahumbwa mangaka.45Omuntu mwinja analerh'ebinja omu muhako g'omurhima gwage, n'omubi analerh'ebintu bibi by'omu muhako gwage mubi. bulala bilugire by'omu murhima obunu bwana derha.46Chirhuma mumpamagala, Nahano, Nahano; murhanajir'okunaderha?47Nabayerekere olwiganyo l'omuntu wayinj'emundandi wayunv'emyazi yani anayiheb'omukalamo. 48Alik'omuntu oyumbakir'enju, ahumb'echiriba chinja oku burhanzi, ajir'ensimikiro kubale, emisuka yayinja, n'omuhusi gwachishurh oku nju, buzir'okukumbagala bulala yaliyumbakirwe bwinja.49Alik'oyunva, arhanaheba omu kalamo kage, ali nka muntu oyumbakire enju oku mushenyi, buzira nsimikiro. Omuhusi gwanachikweba okuyo: honaho yanakumbagala n'obuhanya bw'eyo nju bwali bunene.
Chapter 7

1Enyuma y'okumal'ezo nderho zoshi embere yolubaga lwamuyunvirizaga,Yesu aj'Ekapernahumu.2Omu mpinga mukulu muguma w'abantu egana aligwerh'omwambali olibwizwe n'endwala hofi n'ogufa analisimirwe bwenene.3Eri bayunv'emyazi ya Yesu, amurhumiz'abashamuka b'Abayuda mpu bamushigirire ayinj'amufumize omwambali. 4Bahik'ahali Yesu, bamushigirira, bamubwira okwanen'omujirire ntyo.5Bulala asima obuko bwerhu, na yewe yewa rhuyumbakir'echishagala.6Yesu aja ahaburhambi, eri okolija ebwa nju, y'oyo mukulu wabarungu arhuma abera bage, bamubwire: Nahano, omenye wachirhamya bulala ntashinganene oj'omumwani. 7N'okuntyo nachigaya nyenine oku ntakaj'emund'oli. Alik'oderhe chinwa chiguma chonine n'omugaragu wani afuma. 8Bulala nani nakeng'abakulu, mperh'abarungu ntegeka oku marhegeko gani, nanabwira muguma genda anagenda, nanabwir'owindi yinja anayinja; n'omukozi wani; jira hilebe, anahijira.9Eri Yesu ayunv'eyimyazi, asomerwa n'oyu mukulu wabarungu, ahindamukir'echigusho chali mukulikire n'oku babwira okuli omu Israeli ntasaga bon'oherhe obwemere bunganaha.10Eri bagaluk'eka abantu balirhumirwe n'omukulu wabarungu bashiman'omukozi walilwere bwenene afumire.11Olwindi lusiku, Yesu ajag'omu chishala bahamagala Naini; abigirizwa bage n'echigusho chinene ch'abantu bagenda haguma naye. 12Amango babere bali hofi n'olinvi l'omuchishagala, abona baheker'omufu, nyakaguma wanina, nay'ali mukana ali omu bantu banene b'omu chishagala.13Eri Nahano amubona, amuboner'obonjo, amubwira: orhalakaga. 14Ashegerera anahum'okusanduku, abalimubarhwire bayimanga, abwir'omusole nkubwirire oyumange! 15Omufu gwayikala, gwarhondera okuderha. Yesu amuhereza nina.16Boshi bagwarhwa n'oboba, banakuza Nyamuzinda, baderha omulebi mukulu aboneken'omukagarhi kerhu, Nyamuzinda alambagirire olubaga lwage. 17Ogola mwazi gwa Yesu gwashandal'omu Yudeya yoshi n'omubindi bihugo by'e burhambi.18Abigirizwa ba Yohana bamushambalira byoshi. 19Ahamagala babiri abarhum'emunda Yesu ali, mpu bamubaze ka woyo wewayinja changwa windi rhwalinga? 20 Bahik'ahaburhambi bwa Yesu. Baderha Yohana arhurhumir'emundoli mpu rhukubaze akaba w'oyo we wayinja changwa rhulindir'owindi?21Mwakola kasanzi afumy'abalwala banene, n'abazamba, n'abazimu, n'emihurha yabona.22 Yesu abashubiza : Mugende mubwire Yohana ebimwabwene n'ebimwayunvirhe : emihurha yabwene, abaholer'amagulu bafuma ebihungurhu bayunva , abafu bafukire , abakene babwirirw'emyazi y'omurhula. 23Ragi lyolala orhakumbagere eri nye ntuma.24Amangw'azirhumag'emwa Yohana zagenda, Yesu abwir'echigusho ch'abantu ebilolere Yohana: bichi mwajaga lola omu mpinga? olusheke lwahehulwa n'empusi? 25Aliko mwali jiri lola? nka muntu oyamber'emishangi y'obugale? lolag'abayamber'emishangi ekwirire n'abalamire omu masima, bali omu nju z'abami. 26Bichi mwa yinjaga lola? ka mulebi? nechi, mwabo, naderha, kulusha omulebi.27Oyola ye yandikirwe: narhuma entumwa yani embere zawe mpu erhegany'enjira.28Mbabwirire: omu baburhirwe n'omukazi, ntay'oli mukulu kulusha Yohana. S'alik'omudorho omu bwami bw'e mpingu ali mukulu kumulusha.29Olubaga loshi lwali muyunvirhe n'abanya byaha babon'oku Nyamuzinda ayazize badubikw'okubudubiko bwa Yohana; 30Aliko abafarisayo, n'abasomi b'ehano balahir'okudubikwa na Yohana:31Nde nankashushanya n'abantu b'elyo burha n'ande bashusha? 32Bashushir'abana bayiker'okurango n'okubwirana bonin'okubonine, n'okuderha: rhurhwaliherhe rhwabasharhir'oku nzenze, murhanazinaga; rhwabayimpira murhana lakaga.33Bulala Yohana mudubisi, ayinjire arhalya mugati, arhanywa livayi, munaderhe mpu aherhe abazimu. 34Mwene muntu ayinja, alya ana nywa mwana derha: Mudambi bwenene na mulalu, mwira w'abanya byaha na muntu wa kalamo kabi. 35Aliko obushinganyanya bwamenyikana na bantu boshi.36Mu Farisayo muguma ashigirir'oku lya haguma naye. Yesu aja omu nju y'omu Farisayo balya haguma, 37hayinja mukazi muguma w'omunyabyaha aliri omu chishagala, amenya oku ali alya omu nju y'omu Farisayo, alerha omu kebo guyunjwire mavurha ga malashi. 38Achi heb'aburhambi, oku magulu ga Yesu n'oku laka; honaho amulobya n'emiziga yage n'oku shangula haguma n'enviri zage, n'oku nunugus'amagulu n'oku mashig'amalashi.39Oyo muFarisayo wa muhamagalaga, eri abona ntyo achi dos'omu murhima gwage yenine: Kw'oyu muntu aliri mulebi ali amenya k'oyu mukazi omuhumireko ali munyabyaha. 40Yesu abwira Simoni mpu: Mperh'omwazi na kubwira : Mwigiriza, derha.41Bagaragu babiri baliri omu mwinda gw'owabo muntu; muguma aliherhe magana marhano, owindi makumi marhano. 42Eri babul'ebyokumujuha bombi omwinda gwabo ababalira. Inde mubo wa musima kulusha? 43Simoni ashubiza: nchikwebere owababalirwe zinene. Yesu amubwira waderh'oku binali.44Na ntyo, ahinda mukir'oyo mukazi, abwira Simoni: Oli wabona oyu mukazi? Najag'omu mwawe, nta menji wa mpere mpu onshuk'amagulu gani; yewe amalobya n'emiziga yage, n'oku mashangula n'enviri zage. 45Orhasagi nunugusa, aliko yewe, arhanalekag'okununus'amagulu gani.46Orhashigire mavurh'omurhwe lyani, aliko yewe ama shiga amavurha gage g'amalashi oku magulu gani. 47che chirhumire n'akubwira, okw'ebyaha byage binene by'ababalirwe: Bulala alisimire bwenene. Alik'obabalirwe hintyu higeke asima bugeke.48Na bwir'oyo mukazi: Ebyaha byawe byababalirwe. 49Abaliyikere haguma naye barhonder'oku derha bonin'oku bonine: Ye muntu muchi oyu wababalira n'ebyaha? 50Aliko Yesu abwir'oyo mukazi: Obwemere bwawe bwa kuchungula, genda n'omurhula.
Chapter 8

1Agerager'omubishagala, ayigiriza n'oku yalagaz'omwazi gwinja g'obwami bwa Nyamuzinda, nabalal'ekumi nababiri baliri hagumanaye, 2Nabakazi baguma bafumyagw'ebishwasi n'endwala; Mariya Madagalena, aliherh'ebishwasi mushanvu iri byamarhenga; 3Na Jani muka kuza mulanzi w'ebintu bya Herode, na Suzana nabandi banene bamukolerag'oku kubugale bwabo.4Echigusho chinene cha shiganana naye, Na bantu ba ngasi chishagala bayinja emalanga mbere gage, aderha okumigani; omuhinzi w'emburho agenda kuhinga emburho zage. 5Erhyaba amazihinga, ziguma zarhogera hofi n'enjira; zalabarhwa, enyunyi zomuchanya zazirya. 6Ezindi zarhogera okumabale; zamera, zayuma enyanya yokubula amenji.7Ezindi zarhogera omu mishaki, emishaki yamera haguma nazo, yazifundeza. 8Ezindi zarhogera okubudaka bwinja, zamera, zaburha amalehe egana. Aber'amamala kuderha ebi binwa alika omulenge, aderha: Oherhe amarhwiri gokuyunva, ayunve.9Abigirizwa bage bamudosa, baderha: Ogu mugani k'okuderha gurhe? 10Aderha, mwabo mwahabirwe okuyunva ehwe ly'obwami bwa Nyamuzinda; aliko okubandi omu migani, yibalola, barhanabona, banayunva, barhanamanya.11Akamaro k'ogu mugani kalintya: Emburho guli mwazi gwa Nyamuzinda; 12Ezo zarhogeraga hofi n'enjira, babala bayunva omwazi, Lyangombe anayinja anashuba gukula omu mirhima yabo, yibarhayemera n'okuchunguka. 13Nazilala zarhogeraga oku mabale, babalala bayunva omwazi, banaguyankirira n'obushagaluke aliko banaba barhanaher'emizi hisanzi hityu, amango bamarhangulo banalahira obwemere.14Zilala zarhogeraga omu mishaki, babala, bayunva, banagenda, banabuzwa omurhula n'ebyegulu, obugale n'eby'okurhimirha akalamo, nabo barhanaburh'amalehe oku bishinganene.15Zila zarhogerhaga omu budaka bwinja babalala bemirhima minja y'okunali, banayunva omwazi, n'okubugwarha, n'oku burh'amalehe oku bushibirizi.16Ntaye wakachan'etara n'okuliyubikira akarhanda, eri okuliheba omu ntalule, aliko analiheba oku Chishasha lyabaja omunju babona akamole. 17Bulala ntamwazi gwaheberwe okuhwe gurhakabonekana, eri omwazi gwabishirwe gorhakabishula n'okubonekana bwinja. 18Mulolage nkokumwayunvirhe; bulala oherh'echintu yinjiwanahabw'echindi nolala orhagwerhwe chintu njanyagwa chilala aganizize kwaherhe.19Nina na balumuna (badorho) bage baj'emunda ali, barhagalaga kumushegerer'enyenya w'echigusho, 20Bamubwira: Nyoko na balumuna bawe bayimangir'embuga balonz'okukubona. 21Aliko ashubiza: Nyama na balumuna bani babala bali bayunv'omwazi gwa Nyamuzinda n'okuguyemera.22Lusiku luguma Yesu aj'omubwarho, haguma na bigirizwa bage, ababwira: Rhushabuk'eshiriza w'enyanja. Barheng'eshi.23Aliko amango babaga bakola bali bagenda, Yesu aj'ero; omulaba n'empusi byayandagala omu nyanja; obwarho bwarhangir'okubumb'amenji, baba omu makuba.24Bamushimba bamubwira, baderha: Nahano, rhwazika! Azuka, abwir'Empusi n'omulaba musire, hanaho bya sira. 25Ababaza obwemere bwenyu ngahe buli? bayubaha, basomerwa, babwirana: Oy'alinde wabwir'empusi n'omulaba nabyo byanamukenga?26Bahika omu chihugo chaba Gerasi , chiyerekez'e Galilaya. 27Yesu arheng'omu bwarho, muntu muguma wa mwecho chishagala, webishwasi bibi, abuganana naye; akazigi genda butambara, arhakazagi lyama omu nju, aliko oku mashinda.28Aber'abona Yesu, aband'endulu akumbagal'emalanga mbere ga Yesu ayama n'omulenge gunene; chichi nkuherhe Yesu mwene Nyamuzinda wenyanya? Nguhunir'orhandibuzaga.29Bulal'abwirag'ebishwasi birhenge moyo muntu, ngasi mango bakazagi mugwarha, banamulanga: Bamushweka mwenkoba, anazichangulanga n'okuhekwa nebi bishwas'omu mpinga.30Yesu amudosa, aderha: Ezino lyawe wende? Ezino lyani chigusho. Byamuyinginga mpwa rhabakulaga. 31N'okubikabulir'emu hengere.32Ahola haliri engulube zinene bwenene, zayinjaga zalis'oku ntondo, ebyo bishwasi byamuhun'obulenganjira mpu bije mwezo ngulube, ayemera. 33Ebishwasi byarhenga m'oyo muntu byaja mwezo ngulube; obuso boshi bwa yandagalir'omunyanja34Amango abangere babonagantyo bali birha, baji derh'eyo myazi omu bishagala n'omumashwa. 35Bayinja kulola emyazi ya bonekene; bayinj'emwa Yesu, babon'oyu muntu, ebishwasi byamurhengeremo, ayikere hofi n'amagulu ga Yesu, ayamber'emishangi, n'omurhima gwinja; bayubaha.36Babona, baderha gurh'oyo munyabishwasi afumire? Abantu boshi balir'eburhambi bwabagerasi. 37Abantu boshi balir'eburhambi bwabagerasi, bamuhun'arheng'aho, bagwarhwa n'obuba bunene; aj'omu bwarho, agaluka.38N'oyo muntu abazimu babere bamurhengamo amuhun'abe haguma naye, aliko Yesu, amulag'aderha: 39Galuk'emwawe oyalagaze byoshi ebi Nyamuzinda aku kolere. Agend'omu chishagala choshi, ayamagaza ebi Yesu amujirire40Yesu abere amagaluka, echigusho cha muyegereza, bulala boshi balemaga bamulinga. 41Na muntu muguma ezino lyage Yayiro, aj'emundali, aliri mukulu w'e Sinagogi, afukam'omu magulu ga Yesu, amuhun'aje mwage; 42bulala aliherh'omu nyere wage chinege, aliherhe ofi myaka ekumi n'ebiri, aliri hofi hokufa. n'omu kugenda kwage abantu bamufundeza.43Na mukazi muguma, ayinj'arheng'eshagama myaka ekumi n'ebiri, amala ebikulo byoshi aliherhe oku bafumu na nta muntu chiro n'omuguma wa mufumya, 44ayinj'enyuma zage ahuma okuchishumiro ch'omu shangi gwa Yesu, okuliguma okurheng'eshagama kwage kwahwa.45Yesu aderha: Nd'ompumireko? boshi balahira, Petero nabo balirihaguma naye baderha : Nahano, olubaga lukukerekere n'oku kukufundeza, nawe wa derha mpu hali owakuhumireko? 46Yesu aderha: Omuntu ampumireko, bulala nalimenyir'emisi ya mampwa.9Nani, mbabwirire: muheme, nji mwanahabwa; mulonze, nji mwabona; mukongorhe olunvi, nji mwachingulirwa. 10Bulala ngasi yeshi wahema ahabwa, olala wakalonza abona, banachingulira owakongorhaga olunvi.49Abere ashambal'emyazi, muntu muguma ayinja kurheng'omu chishagala amubwira: Mwali wawe amafa, arhalibuza omwigiriza,50aliko Yesu, abere ayunva ntyo, amushubiza, amubwira: Orhayubahaga, oyemere konine yewe afuma.51Amango ahikag'omu nju, arhalonzaga owindi aj'emo, aliko Petero na Yakobo na Yohana, n'eshe na nina w'oyo mwana. 52Abantu boshi balaka n'amaganya; aliko aderha: Murhalakaga, arhafire, s'aliko ajir'ero. 53Bamu shegerera bwenene, bulala baliinji okwafire.54Aheba abantu boshi embuga, agwarh'okuboko kwage, akul'omulenge, aderha : Munyere zuka. 55Omuka gwage gwagaluka, ayimanga oku liguma; abwirabo kubamuh'ebiryo. 56Abazere bage basomerwa bwenene; abahanza oku ntaye babwirage ogomwazi gwa jirikire.
Chapter 9

1Yesu ahamagala balala ekumi nababiri, abaha obuhashe n'emisi y'okukul'ebishwasi n'oku fumy'endwala.2Abarhuma okuyamagiza Obwami bwa Nyamuzinda n' okufumya endwala.3Ababwira mpu, barhahekaga kantu oku njira, chiro n'agarhi, chiro n'eshaho, chiro n' omugati, chiro n'olufaranga, chiro murhanahekaga mishangi ebiri. 4Omu ngasi nju mwakajamo, mubere mwo, naho hanji mwarhengerera mugenda.5N'abantu barhabayegereze, murhenge mw'echo chishagala, mukungurhe akachulo kali oku magulu genyu, bube buhamiriza bwenyu oku bwo. 6Bayumuka, bagenda bazunguluka chishagala oku chishagala, bayigiriza omwazi gw'obuholo n'okufumya abalwala ngasi hoshi.7Mwami Herode ayunva ebyali ajira byoshi; ahaba gurhe ajirage. Bulala baguma balemaga baderha mpu Yohana yiwafukire omu bafu; 8abandi oku Eliya yiwabonekene; n'abandi mpu muguma w'omu balebi bamira yiwafukire omu bafu. 9Aliko, Herode aderha: nachiisaga erhwe lya Yohana; nde windi oyu, ndi nayunva baderha ntyo? Analonzereza gurhe aka mubona.10Amango Entumwa zabere zagaluka, zashambalira Yesu ebi zajiraga byoshi. Abarhola, achiyeguza eburhambi aharhali bantu, entambi z'ebwa chishagala chiguma chihamagalwa Betisaida. 11Olubaga lwabere lumanya, lwamukulikira, Yesu abayegereza analema ababwira emyazi y' obwami bwa Nyamuzinda; boshi balimulangalire oku abafumya, nabo bafuma.12Lyabere golo, balala ekumi na babiri bamushegerera, bamubwira: galula abantu, baje omu bishagala n'omu birhala bya hofi-hofi balonze aha bahanda n'ahabakaliira, bulala rhuli hano omu mpinga. 13Yesu ababwira: mubahereze ebi balya mwenyine: aliko nabo bamushubiza: rhuherhe migati erhano na fi ebiri zonyine, akaba rhwakabagulira rhwenyine ebiryo bakalya boshi. 14Nabo baliri balume hofi bihumbi birhano. Yesu abwir'entumwa zage mpu, babayikaze rhugusho rhugusho rhw'abantu makumi marhano.15Bajira ntyo, babayikaza boshi. 16Yesu arhola eyo migati erhano n'ezo fi zombi, agalamira omu chanya, abigisha. Oku handi abichagulanga, abihereza entumwa mpu bagabire olubaga. 17Boshi balya n'okuyugurha, banaheka rhurhanda ekumi narhubiri rhuyunjwire ebichira byayorhaga.18Lusiku luguma Yesu ali ahuna yenine, haguma n'abigirizwa bage, abadosa : Yibaderha mpu ndi nde ? 19Bamushubiza : Yohana mubatiza, abandi mpu Eliya, abandi mpu muguma w'omu balebi bamire wafukire.20Nabo abadosa, nenyu, gurhe yimwanderha, ndi nde? Petero amushubiza: Kristo wa Nyamuzinda. 21Yesu abahanza bwenene oku ntaye babwirage. 22Ayushula oku bishinganene Mwen'omuntu arhindibuzwa bwenene, akabulirwa n'abashamuka, n'abadahwa bakulu, n'abandisi, oku banamuyirhe, n' olusiku lwa kasharhu nj'anafuke.23Kandi ababwira boshi. Akaba hali olonzeze oku nkulikira, achiderhere yenyine, achihese ngasi lusiku omusalaba gwage, ana nkulikire.24Bulala omuntu nji walonza oku chungula akalamo kage akaheza, aliko omuntu nji wakaheza eri nyentumire nj'akachungula. 25Bunguke buchi omuntu akaba agwerhe ahabw'egulu lyoshi, aliko achiheze yenyine changwa obuhanya bw'omurhima gwage?26Bulala ngasi yeshi nji wayunvira emyazi yani eshonyi, Mwene Omuntu nj'amuyunvir'eshonyi, amango ayinja omu bukuze bwage, n'omubukuze bw' Eshe n'obwabamalayika batagatifu. 27Mbabwirire okuli, hali baguma bali mwaba bali hano barhakafa barhanazibona obwami bwa Nyamuzinda.28Siku munan'enyuma y'okuderha eyo myazi, Yesu ajirhola Petero, na Yakobo, na Yohana banarheremera oku ntondo bajihuna Nyamuzinda. 29Amango alemaga ahuna, eshusho ly'amalanga gage lya hindamuka, n'emishangi yage yaba mwerumweru bwenene.30Aho, haboneka bantu babiri, Musa na Eliya, bashambala haguma naye. 31Abo, babonekana omu bukuze eri balibashambala enyanya y'olugenzi lwage, aliri ahikiriza e Yerusalema.32Petero n'ababo baj'ero bwenene; aliko babere basisimuka, babona obukuze bwa Yesu na balume babiri baliri haguma naye. 33Amango abo bantu bachiyeguzaga oku Yesu, Petero amubwira ntya: waliha, kuli kwinja rhubere hano; rhuyumbake ho rhuju rhusharhu, higuma hyawe, ehindi hya Musa, n'ehindi hya Eliya. Eri arhamanyire eby'ali aderha.34Abere achiri aderha ntyo, olwakungu lwa yinja, lwa bashukira; abigirizwa bayubaha eri babona bamashukirwa n' olwakungu.35Omulenge gwarhenga molo lwakungu gwaderha ntya: oyu ye Mugala wani mwishogwa: mumuyunve! 36Amango mulenge gwayunvikanaga, eri Yesu akola ali yenyine, abigirizwa basira, na ntaye babwirire, mwezo siku, ebi babonaga.37Bucha sezi, eri bayandagala oku ntondo, bantu banene bayinja emalangambere ga Yesu. 38Ahola, muntu muguma ayakuza omu lubaga: Waliha, nkuyingingire, olole k'oyu mugala wani; bulala ali mugala wani w'echinege. 39Omuzimu anamufarha honaho anayama; n'oyo muzimu anamudunda bwenene, anamulika, n'oku murhumbya lufula, anamulika eri amamushenyagula yeshi. 40Namayinginga abegirizwa bawe mpu bamuhige, barhanamugalire.41Yesu ashubiza ntya: buko burhajira obuyemere n'obwa banyabuhaka, kuhika mangachi nayorha nenyu, eri kubalembera nanabalembera? Lerhaga mugala wawe hano. 42Amango oyo mwana ashegereraga Yesu, omuzimu amukweba oku daho, anamuzunguza, anamugalika. Aliko Yesu akankamira olala muzimu; afumya oyo mwana, anamugalulira eshe.43Abantu boshi, basomerwa enyanya ly'obuhashe bwa Nyamuzinda, oku handi, boshi babere balibasomererwa ebi Yesu ali ajira, abwira abigirizwa bage, ntya: 44lolaga mwabo emyazi mwabikaga omu mirhima yenyu: Mwene Omuntu akwanene ahaanwe omu maboko g'abantu. 45Aliko abigirizwa barhayunvaga ogo mwazi, gwalibishirwe okubo, mpu libarhahugukaga; banayoboha oku mudosa oku go.46N'obo, obuhaka bwazuka omubo, okumenya nde mukulu kulusha ababo. 47Aliko Yesu amenya enganiza z'omu murhima gwabo, ahamagal'omwana w'echirhaba amuhira aha burhambi bwage, 48ababwira, ntya: Ngasi wa yegereza oyu mwana eri zino lyani lirhumire, eri nyono ny'ayagereze; bulala owakaba ali mudorho omu mwabo, oyola ye mukulu.49Yohana arhal'omwazi aderha : mwigiriza, rhwamabugan'omuntu oly'akula ebishwasi oku zino lyawe, rhwamamuhanza buno arhali nerhu. 50Yesu ashubiza; murhamuhanzaga, orhali mushombanyi wenyu , ali wenyu.51Amango esiku zage z'okurhenga eno gulu zahikaga, arhola omuhigo gw'okuja e Yerusalema. 52Arhuma abajinji embere zage, baja omu njira banaja omu chishala chiguma ch'Abasamariya, mpu bamurheganyize echumbi. 53Aliko barhamuyankiriraga, bulala aliyerekeze e Yerusalema.54Abigirizwa Yakobo na Yohana, eri babona ntyo, bamubwira ntya: Nahano, kw'olonzeze rhurhegeke ok'omuliro gumanuke omu chanya guna basireze ? 55Yesu ahindamukira emunda bali, abakalihira, abambwira: Murhamanyire murhima guchi mugwerhe. 56Bulala Mwene Omuntu arhayinjaga kuhez'abantu, s'aliko ayijaga kubachiza. Barhol'enjira baj'omu chindi chishagala.57Babere bali omu njira bagenda, muntu muguma amubwira, ntya: Nakushimba ngasi hoshi wakaja. 58Yesu amushubiza ntya: Banyabwe bajira omwina, n'enyunyi z'omu chanya zijir'enyogo; s'aliko Mwene Omuntu yewe arhajira ahakaheba erhwe.59Abwira owindi, ntya: nkulikira. Naye amushubiza, ntya: Nahano orhag'ondike njihamba darha. 60Aliko Yesu amushubiza, ntya: Oleke emifu ehambe emifu yabo; nawe, ogende ojiyalagaza obwami bwa Nyamuzinda.61Owindi aderha; Nakukulikira Nahano, s'aliko orhang'ondike nji laga abemwerhu. 62Yesu amushuza, ntya: Ngasi yeshi wankafarha efuka, n'okukabagana enyuma, eri arhakwanene omu bwami bwa Nyamuzinda.
Chapter 10

1Enyuma z'aho, Nahano ashubi chishoga bandi bigirizwa makumi gali mushanvu, abarhuma babiri babiri embere zage, mpu bashokole baje omu ngasi chishagala na ngasi hantu alilonzeze okuja. 2Ababwira ntya: emyaka y'okushalula elugire bwenene, ch'abakozi bakehere, muhunage nin'emyaka arhume abakozi omu myaka yage.3Mugende.Tal'okumbarhumire nka bibuzi omu banyambwe. 4Murhahekag'omu kandara, n'eshaho, N'ebirato, murhanalamusaga muntu omu njira.5Ngasi nju mwakajamo, mwankarhangiderha: omurhula gube mweyi nju. 6N'akaba muli omwana w'omurhula, omurhula gwenyu gumube ko; n'akaba arhali mo, gwanabagalukira mwenina go. 7Munabere mw'eyola nju, mulye munanywe oku bibakabaha; bulala omukozi akwanene oluhembo lwage. Murhajaga omu n'omu.8Echishagala choshi mwakajamo, naha bakabayegereza, muly'ebibankabaha, 9mufumy'abalwala, n'oku babwir'obwami bwa NYamuzinda buli bwabashegerera.10Alik'omu chishagala choshi choshi mwakajamo, bakafunda kubayegereza, muje omu njira zacho, muderhe : 11Rhukungurhir'enyanya zenu, akachulo k'omu chishagala chenyu kananirir'oku magulu gerhu; mumeny'oku ler'obwami bwa Nyamuzinda buli hofi. 12Mbabwirire kw'e Sodomo nji ya libuzwa bugeke kulush'echo chishagala.13Buhany'emwawe Korizini! Buhany'emwawe Betesayida! Kubon'okw'ebisomerene byajirikag'omu garhi kawe, nka byajirikak'omu Tiro n'omu Sidona bankahungamire n'okuyikala, n'oku yambal'ebishemberere, n'oluvu. 14Chechirhumir'olusiku lw'okuch'emanja Tiro na Sidona nji bahanwa bugeke kubalusha. 15Nawe Kapernahumu walibarhwirwe kuger'omu chalega nji wayandagazwa kuger'ekuzimu.16Ngasi owakabayunva eri nyayunvirhe, na gasi wakababonerera, eri nyabonerere; n' olala wankabonerera eri abonerere owa ntumaga.17Balala makumi galimushanvu bagaluka n'obushagaluke, n'okuderha: Nahano, n'abazimu libarhuyunva eri zino lyawe lyarhuma. 18Yesu ababwira: Nalangirire lyangombe arhoga emalunga nka murazo. 19Nechi, nabahere obuhashe bw'oku labarha enjoka n'abafumu, n'oku buhashe bw'abashombanyi; na ntacho chakababaza. 20Chiro, murhashagalukaga okub'abazimu babayunvirhe, aliko mushagaluke okub'amazino menyu mayandikirwe omu mpingu.21Hanaho Yesu ayunjul'obushagaluke bwa Muka ochere, anaderha: Na makukuza Darha Nahano w'omu mpingu n'egulu kw'ebi bintu wabishaga oku banyahano n'aba nyabwenge, wabifunul'okubana badorho. Nechi Darha na makukuz'oku biwalonzaga.22Nahabirwe byoshi na Darha, na ntaye oyinji Omugala yende arhali Eshe, na ntaye oyinji Eshe yende arhali Omugala, changwa ey'Omugala alonzeze okubifululira.23Oku handi, alola emunda abigirizwa bage Bali, ababwira bonine: Eragi ly'amesho gabona ebi muherhe mwabona! 24Bulala mbabwirire oku balebi n'abami banene bachifinjire okubona ebi muli mwabona, barhanabibonaga, n'okuyunva ebi muli mwayunva, banabiyunvaga.25Mukulu muguma w'amarhegako ayumuka, alonza okumurhega, amudosa, ntya: Nahano, gurhe njirage limbona akalamo k'esiku n'amango? 26Yesu amubwira, ntya: Omu marhegeko, bichi biyandikirwe mwo? Chichi oli wasoma mwo? 27Naye amushubiza ntya: Osime Nahano, Nyamuzinda wawe, n'omurhima gwawe goshi, n'emisi yawe yoshi, n'obukengere bwawe boshi; n'omwalungwe wawe nkok'ochisima wenyine. 28Yesu amubwira, ntya: Washubize bwinja; ojire ntyo, wabon'akalamo.29Aliko yewe, alonz'oku chishinganyanya, abwira Yesu: Mwalungwe wani yende? 30Yesu ashubirhol'omwazi, aderha: Muntu muguma ayandagala, kurheng'e Yerusalemu kuj'e Yeriko, arhoger'omu maboko g'ebishumusi, bamukul'emyambalo, bamushurha, bachigendera, bamuleka hofi kufa.31Mudahwa muguma, wayandagalaga mw'eyo njira, abere amubona, achirhalukira. 32Mulawi muguma, konako, abere ahika ho, amulikira kw'amesho, abere amubona, achirhalukira.33Haliri musamariya muguma, mubalama, eri ahik'aho, amubona, amufira obonjo. 34Amuj'aha burhambi, amubuk'ebihulu, abidubulira kw'amavurha n'edivayi; amubarhulira oku ndogomi yage, amuheka emw'abahisi, amulwaza.35Bwachere sezi, ajira furanga ebiri, aziha owabayegerezaga nk'abahisi; amubwira ntya: Olwaze bwinja oyu muntu, na ngasi choshi wakakolesa kulusha ezo nguhere, hano ngaluka nanakugalulira zo.36Ohe mwabo basharhu, ey'obwene walimwalungwe woyula wagwag'omu bishambo? 37Aderha: Anali olala wamuyunvir'obonjo, k'oyo mukulu wa amarhegeko ashubizaga. Yesu amubwira: Genda, nawe ojir'entyo.38Eri Yesu ab'ali omu njira n'abigirizwa bage, aj'omu chishagala chiguma, mukazi muguma mpu ye Marta, amuyegereza omu mwage. 39Oyo mukazi, aliherhe omulumuna, ezino lyage ye Mariya; yewe ajiyikala oku magulu ga Nahano, alema ayunva emyazi yage.40Naye Marta, ery'aba arhamire n'emirimo minene y'okurheganya ebi bamushegera, ayumuka, amuja aha burhambi, amubwira: Nahano, kw'orhabwene oku mulumuna wani andeker'emirimo nyenyine? Omubwire angwase mani. 41Nahano amushubiza, ntya: Marta, Marta, oherhe wakoyakoya n'okuchilibuza na binene. 42Nabo, chiguma chonyine ch'engezi. Mariya achishogere eshokano ekwirire, arhakayinyegwa.
Chapter 11

1Lusiku luguma,Yesu alemaga ahuniira hantu haguma. Abere amamala, muguma w'abigirizwa bage amubwira: Nahano, orhuyigirize okuhuna, kulala Yohana ayigirizaga entumwa zage.2Yesu ababwira, amango mukola mwahuna muderhe Darha, ezino lyawe likuzwage, obwami bwawe buyinje.3Orhuhe zen'ebiyo byerhu bya ngasi lusiku. 4 Orhubabalire, ebyaha byerhu, nk'oku rhubabalir'abarhujir'amabi. Orhana rhuhebag'omu okugwa omu mashumi mabi.5Ashubi babwira kandi: nka muguma wenyu aherhe omwira, akajimuzusa obudufu n'okumubwira: mwira wani ompoze migati esharhu, 6bulala muguma w'omu bera bani agerere aha mwani, arhenga lubalamo, na ntacho mperhe namuha, 7n'akaba oyo mwira akamushuza, anali omu mwage: orhambuzaga omurhula, olunvi lwa chingirwe, mira rhwalyamaga rhweshi n'abana, ntakachizuka mpu nguhe emigati. 8Mbabwirire ko, akaba arhakazuka mpu amuhe yo okuba ali mwira wage, azuka okuba amubulisize omurhula n'okumuha choshi ech'akaba alonzeze.9Nani, mbabwirire: muheme, nji mwanahabwa; mulonze, nji mwabona; mukongorhe olunvi, nji mwachingulirwa. 10Bulala ngasi yeshi wahema ahabwa, olala wakalonza abona, banachingulira owakongorhaga olunvi.11Nde mu mwabo mwe babusi, omwana wage akahema omugati akajimuha ebale? chango, eri akamuhema efi, akamuha enjoka ahali h'efi? 12Chango eri akamuhema egi, akamuhereza echinyashongo? 13Mwe babi, akaba mwakaha abana benyu ebi kwirire, Isho w'empingu yewe, k'arhakalusha okuha aba muhemere Muka Ochere.14Yesu alibisya echishwasi eri chaliri cha nyamugama. Amango echishwasi chamurhengagamo, olala nyamugama aderha, n'olubaga lwasomerwa. 15Aliko, baguma omu bo baderha, ntya: Belizebuli, omurhambo w'ebishwasi y'alibisizye mw'ebishwasi.16N'abandi balonza oku murhangula, bamuhema echimanyiso cha rhenga empingu. 17Aliko Yesu amenya enganiza zabo, ababwira ntya: ngasi bwami buchigaba mo kushandala bushandala, n'enju yanakumbagalira oku yindi.18Akaba lyangombe akachigaba , gurh'obwami bwage bwakayumanga? Bulala mwabo muli mwaderha oku ndi nalibisy'abazimu omu zino lya Belizebuli. 19N'akaba nyono ndi nalibisy'abazimu omu zino lya Belizebuli, abana benyu bowe yibabalibisy'omu zino lya nde? Che chirhumire bonyine banji babachira olubanja.20Aliko akaba oku mudoke gwa Nyamuzinda kundi na libisy'abazimu, k'oku derha kw'obwami bwa Nyamuzinda bwa bayinjire.21Amang'omuntu w'emisi n'ogwerh'omuherho; alang'enju yage, ebyagwerhe byoshi biba eri biri omu murhul. 22Alik'omu lushir'emisi akal'ahulukira n'oku munyeg'emiherho yoshi alinihire n'ebyage byoshi anabigaba. 23Ngasi yeshi orhali haguma nani eri mwanzi wani; na ngasi yeshi orhali alunda yeri ashandaza.24Nantyo, Yesu aderha ntya: amango echishwasi chamarhenga omu muntu, chanaja ahantu harhali menji, chanalonza aha cha humukira. Eri chibula ho, chanaderha ntya: nashubira omu mwani, omu narhengaga; 25n'eri chishubigera mo, chanabugana mubizizwe munarhindirwe bwinja.26Na ntyo, anagenda, analerha bindi bishwasi mushanvu bibi kumulusha; byanaja mweyo nju, byanachiganzurira mo, n'oborhere buzinda boyo muntu bwanaba bubi kulusha obwa mbere.27Amaliri derh'eyo myazi, mukazi muguma omu lubaga alik'omulenge gwage omubwira mpu : Ragi elanda ya kuburhaga, ragi na mabere gakuyonsaga. 28AbashubiZa ; eragi ly'abalibayunv'omwazi gwa Nyamuzinda n'oku guyubahiriza.29Ku kulikiza kw'abantu bali banene, aderha mpu, eri burha liri burha libi, lyashond'echimenyiso; nta nachindi chimenyeso nji babona, arhali echa Yona. 30Bulala nk'oku Yona chali chimenyes'oku banya Ninawi; kun'omwana w'omuntu njaba chimenyeso kweri burha.31Omwamikazi w'ebulyo nji aja lubanja n'erila burha, aliyaze, bulala arhengaga enyuma y'ebihugo mpu ly'ayunva obushinganyanya bwa Solomono; n'olushire Solomono, yonola oli hano!32Abantu b'e Ninawi nji bayimanga haguma n'eri burha olu siku lw'oku chirw'olubanja. Nji banabahana, bulala bachihanaga oku nyigirizo za Yona, lol'oku hano hali omu lushire .33Ntaye okoleza etara mpu alibishe omu ntalule changwa omu karhanda, s'aliko banalihira oku ngondozo emanikirwe, ly'abali omu nju babona bwinja. 34Elisho lyawe liri tara ly'omubiri gwawe. Amango elisho lyawe liri ligumaguma, omubiri gwawe goshi gwanaba n'obulangashane; S'aliko amango lyamalwala, n'omubiri gwawe gwanaba omu mwizimya. 35Ochilange ly'obulangashane bukulimo burhabaga mwizimya. 36Akaba omubiri gwawe goshi guli omu bulangashane, buzira chigabi chiri omu mwizimya, goshi gwanabera omu bulangashane nka kulala etara likukolezeza n'obulangashane bwalyo.37Yesu achiri aderha, mu Farisayo muguma amuhema aji kuyukul'omu mwage, ajamo, arhonderh'okulya. 38Oyu mu Farisayo alola n'okusomerw'oku gurhe arhondere kulya, arhanakalabir'efune.39Aliko Nahano amu bwira, mwabo ba Farisayo mushuk'omugongo gw'engumbu n'embale (esahani) nakandi omunda muyunjwir'obulyalya n'obubi. 40Bahwinja! Owajirag'embunga, arhali yewa jiraga n'omunda? 41Aliko murhul'entulo n'ebintu biri omunda , lola n'ebindi byoshi bichesizwe ku mwabo.42S'aliko buhanya bwenyu, mwe Bafarisayo! Bulala munahana echiguma ch'ekumi ch'emento, n'eche barabara, n'ech'eshogo zoshi, mugalirhangala obushinganyanya n'obuzigire bwa Nyamuzinda: nabo ebyola byebyalikwanene birhangejirwa, buzira okuyibirira ebindi.43Buhanya ku mwabo ba Farisayo, bulala musima emyanya mirhanzi omu mirhundu, n'endamus'omu kagarhi k'abantu boshi. 44Buhanya ku mwabo bulala munali nkashinda zirhabonekene, n'abantu bager'enyanya wazo ba rhanamenyere.45Mugum'omu bazuzi amubwira: Kuderha ntyo yi warhujajichira rwabano. 46Yesu amushubiza: buhany'oku mwabo mwe bazuzi bakulu; bulala muhes'abantu emizigo ezidohere na mwenine murhanayi humako chiro na mudoke gwenyu muguma .47Buhanya bwenyu, mwe muyumbakisa eshinda z'abalebi, nabo basho bo babayirhaga! 48Ntyo muli bahamiriza b'ebijiro bya basho, munabiyemera; bulala bo babayirhaga, nenyu, mwanayumbaka eshinda zabo.49Ch'echarhumire Obushinganyanya bwa Nyamuzinda bwaderha, ntya: Nji nabarhumira abalebi n'entumwa; nji bayirha mu baguma n'abandi banabalibuza, 50mpu ly'eri burha nji libaza eshagama y'abalebi yasheshekere kurhenga okulemwa kw'egulu, 51kurhenga oku shagama ya Abeli kuhika oku shagama ya Zakariya, owayirhiragwa omu shengero ahagarhi kw'olurhamba n'ahashinganyanya. Okuli, mbabwirire, ebi byoshi nji byabazwa eri burha.52Buhanya bwenyu, mwe bashamuka b'ehano! Bulala mwarholere olufungulo lw'obumanye; mwenyine murhachijaga mo, n'abalilonzeze okuja mo,nabo mwababuza.53Abere ahuluka omola, abandisi n'abafarisayo barhondera okumukunira bwenene, n'okumudosereza binene, 54bamurhega n'emyazi yarhenga omu bunu bwage mpu libabona gurhe bamushobeka.
Chapter 12

1Bantu banene bamuzunguluka, chiro baguma balema balabarha abandi, Yesu arhondera okubwira abegirizwa bage, ntya: embere za byoshi, muchilange oku ngeso y'Abafarisayo, y'obulyalya.2Ntacho chibishirwe chirhakabishulwa, na nta hwe lirhakamanyika. 3Ch'echirhumire ebi mwaderhere omu mwizimya, byoshi byayunvibwa ezuba likola, n'echi mwajaga mahwe omu kurhwiri omu busika, nji babishambalira oku nama.4Mwe muli bira bani, mbabwirire oku murhayubahaga abantu bayirha omubiri, n'enyuma waho babule echibankashubi jira. 5Nkola nabayereka nde mukwanene okuyubaha: muyobohe Olala wankab'amayirha, aherhe obuhashe b'okukweba omu rimbiko ly'omuliro; Nechi, mbabwirire, oyo, yi mukwanene okuyubaha.6Ka byana - nyunyi birhano birhagulwa furanga ebiri? Na ntayo omuzo eyibirirwa na Nyamuzinda. 7Konako enviri ziri oku rhwe lyenyu ziganjirwe zoshi. Murhayubahaga: mulushire obuso bw'ebyana - nyunyi.8Mbabwirire: ngasi yeshi wankuza embere z'abantu, naye Mwene Omuntu amukuza embere z'abamalayika ba Nyamuzinda; 9S'aliko owandahira embere z'abantu nji alahirwa embere za bamalayika ba Nyamuzinda. 10Na ngasi yeshi wejachire Mwene Omuntu, nji ababalirwa; aliko omuntu yeshi nji wagayaguza Muka Ochere arhakababalirwa.11Amango mwahekwa embere z'ebishagala, n'embere z'abachamanja na barhegesi, murhachibazaga n'entanya kurhe mwasamba chango myazi michi mwaderha; 12bulala Muka Ochere nji abayigiriza aho honaho ebi mukwanene okuderha.13Muntu muguma ambwira Yesu, omu kagarhi k'olubaga: Mwigiriza, ombwirire mwene werhu rhugabe akashambala kerhu, 14Yesu amushuza: Ego darha, nde wanjiraga muchamanja chango mugabi w'ebintu byenyu? 15Ashubi babwira ntya: mumenye murhabaga nka bantu bakagugu, bulala akalamo kw'omuntu karhaba omu bunene bw'ebintu byage aliherhe.16Abacha omugani, aderha ntya: haliri muntu muguma mugale, eshwa lyage lyayera bwenene. 17Alema akengera yenyine, n'okuderha ntya: gurhe najira obola ntaherhe aha nahaka emyaka yani? 18Achiderhesa ntya, namamenya oku najira: nkola nashanda enguli zani, nyumbake ezigalihirhe bwenene, munahaka emyaka yani n'ebikulo byani byoshi; 19nje nanabwira omurhima gwani ntya: we murhima, okola oherhe bikulo binene ohakire by'emyaka erhali migeke; ojage wahumuka, olye, onywe onachisimise.20Aliko Nyamuzinda amubwira, ntya: echi chinganyi! Anti obudufu bw'ene bayinjirhola omuka gwawe; n'oby'olundire, byayinjiba bya nde? 21Kubinali ntyo oku ngasi muntu ochilundira obuhirhi yenyine, eri arhanagalire Nyamuzinda.22Oku handi Yesu abwira abigirizwa bage, ntya: ch'echirhumire nababwira: murhaganyaga enyanya z'akalamo kenyu mpu bichi mwalya, chango bichi mwayambisa omubiri gwenyu. 23Bulala akalamo kalushire ebiryo, n'omubiri gulushire emishangi.24Mulole ebihungwe: birharhwera birhanashalula, birhanajira chiraro chango enguli, na Nyamuzinda anazilisa. Kanga murhalushire bwenene enyunyi! 25Nde mu mwabo, n'amaganya mage, wakachiyushulira koro liguma oku kalamo kage? 26Bulala mwakayabirwa n'ebigeke, chakarhuma mwachirhamya oku bindi?27Mulole gurhe obwaso bumera: burhakola, burhanasuka; mbabwirire oku chiro Solomono, omu renge lyage lyoshi, arhayambalaga nka hyaso higuma morhola. 28Akabaga Nyamuzinda akayambisa ehirhi ntyo hiri omu shwa zene n'omu sezi hyakwebwa omu chibeye ch'omuliro, mwe bantu bw'obuyemere bugeke, ka nj'arhabayambisa okulushire okola?29Nenyu, murhakazagi chiganya mpu bichi mwakalya chango mpu bichi mwakanywa, mumenye mwakachihira omu ntanya, 30bulala ebyo byoshi, bapagani b'egulu babilonzereza. Mwabo mwewe, isho amanyire ebi mulagirire ko.31Kusiga, mulonze obwami bwa Nyamuzinda, n'ebyo byoshi nji mwabiyushulirwa. 32Murhayobohaga, mwe buso bugeke; bulala isho alonzeze okubaha obwami.33Muguze ebintu byenyu, mubirhulire abakene. Muchisukire orhushaho rhurhashaja, munachibikire obuhirhi burhahwa omu mpingu, emunda omwizi arhahika n'enundo erhalunda. 34Bulala aho obuhirhi bwenyu buli, ha n'omurhima gwenyu nago nji gwaba.35Mukenyere ebibuno byenyu bwinja, mufumbarhe n'amatara menyu makolerere. 36Nenyu, mube nk'abantu balibalinga nahamwabo okw'arhenga oku buhya, mpu bamuchingulire hano ayinja n'okukomamba olunvi.37Eragi lyabo bakozi nahamwabo, njabugana bali masu hano ayinja! Mbabwirire okuli, nj'achikenyera, abayikaze oku bugeni bwage, nj'anabashegerera n'okubagabira ebiryo. 38Chiro ayinja okw'ero lya kabiri chango elya kasharhu, eragi ly'abo bakozi nk'abashiganire bazene!39Muyunve bwinja: nka nin'enju akamenya akashanji omwizi akayinja mo, arhankahumbya elisho ciro n'ehityu, arhankanaleka n'enju yage erhulwe. 40Na tyo nenyu mube masu, bulala omu bishanji murhamanyire li Mwene Omuntu nji ayinja.41Petero amubwira ntya: Nahano, ka rhwenyine rh'ochire ogu mugani, chango eri oku boshi? 42Nahano ashuza, ntya: Nde baderha mpu ali mwimangizi munihirwa na murhonzi, eyi nahamwabo analeka mpu ayimangire abakozi bage, anayinjiha bo ogwabo mulengo gw'akalyo omu mango gakwanene? 43Eragi ly'oyo mukozi, eyi nahamwabo nj'ashigana ali ajira ntyo amango ayinja! 44Mbabwirire okuli, nj'amujira murhambo w'ebintu byage byoshi.45Aliko, oyo mwimangizi eri ak aderha omu murhima gwage, ntya: Nawerhu alegamire oku galuka, na nk' akalema ashurha abambali n'abambali-kazi, achishingire okulya, okunywa n'okulaluka, 46nahamwabo ayinji yinja olusiku n'akashanji arhamanyire, nj'amukaga, anamuganjire omu bagome.47Omukozi oyinji echi nahamwabo asima, arhanachirheganyize, orhanajirire oku nahamwabo alonzeze, ashurhwa rhurhi rhunene. 48Aliko, oyola wakolere ebikwanene okushurhirwa, arhanamenyere, nj'ashurhwa bugeke. Ngasi njiwahabwa binene nj'abazwa binene, na ngasi owabisizwe binene, njibamujuhisa binene.49Nayinjaga kabula omuliro oku gulu, na bichinakachilonza, eri gwakaba gwakolerere? 50Buli bubatizo nkwanene okubatizwa, na kanga bwandegemeze li buhikirira!51Ka mumenyere oku murhula nayinjaga lerha eno gulu? Mbabwirire, nanga, s'aliko magabane omu bantu. 52Bulala kurhenga bunola, omu nju ya bantu barhano, njibachigaba mo, basharhu banalwisa babiri, na babiri banalwisa basharhu; 53Abantu nji bachigaba, omubusi analwisa omugala n'omwana analwisa eshe, omuzere analwisa omwali n'omwali analwisa nyina, omukazi analwisa omwazana n'omwazana analwisa nazala.54Ashubi bwira olubaga, ntya: mukabona echichu chamayinamuka Ebuzikiro bw'ezuba, mwanayurukira mwaderha: envula yanya. Eri kubinali ntyo. 55N'amango mwamabona omuhusi gwahusa omu kahuzo, mwanaderha, mpu: echuka chaba. Eri kubinali. 56Ezi ndyalya! munamanyirira oborhere bw'echihugo n'obw'emalunga; chichi chirhumire murhachimanyirira gano mango gowe?57Na bichi birhuma murhamanya mwenyine ebi mukwanene oku jira? 58Amango wamasidaka owenyu muli lubanja naye emw'omuchamanja, ochihangane muyunvikane omu njira, ly'arhakulegemya embere z'omuchamanja, n'omuchamanja ly'arhaguha omushwesi, li n'oyo mushwesi arhakuheba omu mpamikwa. 59Nkubwirire okw'orhankarhenga mo buzira kuhonga olufuranga lw'obuzinda.
Chapter 13

1Mwako kashanji konako, haliri abantu baguma balemaga bashambalira Yesu ebya gerere ab'e Galilaya balala Pilato achangaga eshagama yabo haguma n'entulo zabo.2Ashuza bo mpu: ka mwaganizize oku abala bagalilaya bobajirire ebyaha bilushire ebya bandi bagalilaya okuba bagererwe n'obu buhanya? 3Mbabwirire, nanga. Aliko mbabwirire akaba murhakubwire ebyaha byenyu,mweshi mwahagalikwa.4Changwa mwa makengera oku balala bantu ekumi na munane bagwirwaga n'echiriba che Babeli ch'Esilowamu chabayirha kamwa kengerer'oku bowe babalijirire amabi kulusha abantu boshi baliri omu Yerusalemu? 5Imbabwirire, nanga aliko akaba murhachigalukireko mwalibuka nenyu.6Aderha ogu mugani: Muntu muguma aliherhe omurhi gwalirhwererwe omu shwa lyage gwamalehe; agenda ajilonza amalehe k'ogo murhi amabula. 7Abwira omukozi okwiziza emirhi yamalehe, olole, myaka esharhu eyila ndinashonda amalehe k'ogu murhi, ntacho nabwene: Oguche, bulagurhe igwabihya obudaka okubusha?8Amushuza amubwira ntya: Nahano, oshube oguleke muguno mwaka; naguyuhirira, n'okuguhira k'omwavu. 9Nkaba omu siku zayinja gwaburha elehe; akaba gurhaburhire nji wanagucha.10Olusiku lwesabato, Yesu aligwerhe ayigiriza omu chishagala chiguma.11Ahola haliri omu Kazi muguma waligwerhe omuzimu erhi ntacho akachimaza myaka ekumi na munane; abaga agondamire eri arhankanagala chiyinamula.12Yesu aber'amubona amubwira ntya: Nyama wamashwekulwa omu buzamba bwawe.13Amulambulira kw'amaboko. Honaho ayinamuka, ana chishingira Nyamuzinda. 14Alik'omukulu w'echishala, agaya okwenge Yesu amufumize olu siku lw'esabato, abwir'olubaga: Hali siku ndarhu z'okukola emikolo; muyinje mufume ezo siku, s'arhali olusiku lw'esabato.15Nahano amushuza, ezi ndyalya! kangasi muguma wenyu, arhashwekula enkavu yage changw'endogomi yage, olusiku lw'esabato mpw'ejinywa? 16N'oyula mukazi, yeli mwali wa Abrahamu, oyu Lyagombe abag'ashwekere myaka ekumi na munane, kabirhaliri binja ashwekulwe m'obu bulegule olusiku lw'esabato?17Okwali ashambala ntyo, abashombanyi bage boshi baba n'eshonyi, alik'olubaga lowe lwashagalukira ebisomerene byoshi alemag'ajira.18Aderha kandi: Bichi bishushene n'obwami bwa Nyamuzinda? nabichi naka bushushana nabo? 19Bushushene n'emburho ye sinapi omuntu arholaga ayikabula omwishwa lyage; yamera, gwaba murhi, n'enyunyi z'emalunga zalama oku marhabi gagwo.20Ashubi derha: Bichi nakalinganya n'obwami bwa Nyamuzinda? 21Bushushene n'olwago omukazi arholaga aheba omu banamaha basharhu b'eshano, mpuya yaliz'obuntu.22Yesu alemaga agera omu bizungu n'omu bishagala, eri ali ayigiriza, n'oku gana e Yerusalema 23Muntu muguma amubwira: Nahano, ka ntabantu bageke bakachizwa? abashubiza: 24Muchihagane mugerere omu lunvi lugeke. Bulala, mbabwirire, banene belonze oku nabo bagere, barhanagala.25Amango nin'enju jayumuka amanachiga olunvi, nenyu mwana yorha embuga, njimwarhondera oku kongorha olunvi, n'oku derha: Nahano, NAhano, orhuchingulire nerhu! Nj'abashubiza: Ntenji muli bangahe. 26Nenyu njimwalema mwaderha: Rhwalire rhwananywera haguma nawe, wana yigirize n'emwerhu. 27Naye njabashuza ntya: Mbabwirireko, ntenji muli bangahe; mutengeko, mwenyakola maligo mweshi.28Hanji mwalakira aho n'oku hekenya amenyo, amango mwabona Abrahamu, Izaki na YAkobo, nabalebi boshi omu bwami bwa Nyamuzinda, nenyu eri mwakabulirwe embuga. 29Nji barhenga e bushoshokero n'ebuzikiro bw'ezuba , n'ekarhongo n'emalambo; nji balira haguma omu bwami bwa Nyamuzinda. 30Lolaga, oku hali abazinda nji babambere, na bambere nji baba bazinda.31Olo lusiku lonolo, Abafarisayo baguma bamushimba bamubwira: ogende, orhenge kuno, bulala Herode yalonza oku kuyirha. 32Abashunza ntya: Mugende, mujibwir'oyu nyambwe, ntya: Karhabwene oku mperhe nahiga abazimu, mperhe nafumya abantu zene n'omusezi n'olusiku lwa kasharhu njinaba namalire. 33S'aliko nkwanene ngende zene, omusezi, na lishinjo; bulala kurhali kwinja omulebi afire omurhali omu Yerusalema.34Yerusalema, Yerusalema, weri wayirha abalebi n'okukweba amabale abarhumagwa emwawe, kanga nalonzaga okugusha abana bawe, nka kulala engoko egusha ebirhulage byayo omu byubi byayo, murhanalonzaga! 35Mulolage, kw'enju yenyu yamayorha mushaka, aliko, mbabwire, murhakachimbona ko, kuhik'amango mwaderha: Agishwe oyinjire oku zino lya Nahano!
Chapter 14

1Olusiku luguma lw'esabato, Yesu aja omu mwa mukulu muguma wabafarisayo mpu ayukulire mo, nabo balema bamuhenguza. 2Lolaga, oku mulume muguma walilwere akabunda aliri embere zage. 3Yesu abwira abakulu b'erhegeko n'Abafarisayo ntya: Ego, ka kuyemererwe okufumya omu lusiku lw'esabato, changwa nanga?4Basira. Ntyo, ku Yesu alambwire okuboko kwage kw'olala muntu, amufumya, amulika. 5Oku handi ababwira, ntya: Nde omu mwabo, omugala, chango enkavu yage yankarhogera omushoko, abuli yizikula ho dubaduba omu lwa-sabato? 6Banabula oku bakamushubiza.7Oku handi, acha abalilalikirwe omugani, omu kubona oku bali bachishoga entebe z'embere; Anababwira, ntya: 8nka wamahamagalwa n'omuntu oku buhya bwage, orhahira okachihira oku ntebe yembere, bulala eri omukengwa ku woyo akayinja, anali mulalikwa naye, 9owabalalikaga mwembi naye aleki kubwira,ntya: yumuka oku entebe, ochihe oyu wenyu. Wanaja wayinjifarhwa n'eshonyi hano ojiyikala oku ntebe y'ebuzinda.10Aliko amango wahamagalwa, gend'oyikal'enyuma, owakuhamagalaga, hano akubon'anakubwira : Shegeren'ombere, aho wanaba n'olukengo embere z'abantu. 11Buno, ngasi yeshi wachizamul'ayandagazwa, n'owachiyandagaza, azamulwa.12Abwir'owamuhagalaga, amango wahan'ebiryo by'ezuba eri by'egolo, owa hamagala berabawe, eri bene wenyu, eri abazere bawe, eri abalungwe bawe bachigalire, mpu yinjibakuhamagale nawe n'oku kurhabala.13Aliko, nka wajira obugeni, wanahamagala abakene, ebirema, abakonyaguza n'empumi. 14Nawe wanaba muny'eragi, bulala barhagwerhe echi bankakugalulira; Bulala nji wagalulirwa amango g'obufuke bw'abany'okuli.15Muguma mubalala balalikwa, abere ayunva ntyo, amubwira, mpu: eragi ly'olala nji walya oku biryo by'omu Bwami bwa Nyamuzinda! 16Na Yesu naye amushuza, ntya: Muntu muguma ajira obuhya, ahamagala bantu banene. 17Amango gw'okulya gabere gahika, arhuma omukozi wage mpu ajibwira abalalikwa: muyinjage, bulala byoshi bikola birheganyizwe.18Aliko boshi baba nka balilaganene, barhondera oku hema obonjo. Omwambere amubwira: nchizindire gula eshwa, bikwanene ntange nji lirhangula, nkuyingingire, ombabalire. 19Owindi aderha: Nchizindire gula mahali marhano m'enkafu, nkola jimageza oku shigi, nkuyingingire, ombabalire. 20Owindi aderha: nzindifulusa omuhya, ch'echirhumire echo ntayinja.21Olala mukozi wage agalukire, abwira nahamwabo okola. Ntyo ku nine enju agayire, abwira omwambali ntya: oyinje duba oje omu mashanganjira n'omu njira,olerhe hano abakene, n'ebirema, n'empumi, n'abekonyo. 22Omwambali amubwira ntya: Waliha, najirire ebi warhegekaga, n'obugali buchiri ho.23Nawabo w'olala muntu amubwira: oje omu njira n'omu ngurhu, oseze abantu bayinje, kuhika enju yani eyunjule. 24Bulala, mbabwirire, oku nta muguma mubalala nalalikaga walya oku biryo byani bulala balahiraga oku barhayinja.25Lubaga lunene lwakulikira Yesu. Ahindamuka, ababwira ntya: 26Omuntu walonza oku nshimba, akaba arhagayire eshe, na nyina, na mukage, n'abana bage, na bene babo, na bali babo, ciro n'akalamo kage, arhakaba mwigirizwa wani. 27Na ngasi yeshi orhabarhwire omusalaba gwage, arhanankulikire, arhankaba mwigirizwa wani.28Bulala ,nde mumwabo, wakalonza okuyumbaka enju nzibuzibu, arhanarhangire yikala akaganja bichi yankafa n'okulola akaba aherhe ebyakayiyunjuza, 29 li hano amalicha echiriba na ntacho aherhe ayunjuza mweyo nju, na boshi njibayibona baleki mushekera, n'okuderha: 30lola omuntu warhonderaga okuyumbaka, lero amafundwa n'okuyunjuza!31Changwa mwami ohe, wakagenda mpu ajilwisa owabo mwami, abulirhangi yikala n'okuganiza akaba n'abantu bage bihumbi ekumi akahima owabo oherhe bihumbi makumyabiri? 32Bulala ery'akayubaha, anarhuma entumwa, owabo achiri hale, mpu bayunvikane. 33Na ntyo nenyu konoko, orhalekere ebyaherhe byoshi arhakaba mwigirizwa wani.34Omunyu guba gukwirire; aliko erhi gwakaheza obununu bwago, bichi gwakachilunga? 35Gurhachikwanene omu shwa chango oku chavu; gwanakabulirwa omu mbuga. Ogwerhe amarhwiri g'okuyunva ayunve!
Chapter 15

1Abafurhisa bamabarati boshi n'abanya byaha bayinj'emwage kuyunviriz'emyazi yage. Abafarisayon'abandisi bamulubira, baderha : 2Oyu muntu ayegerez'abanya byaha, n'okulya haguma nabo.3Yesu abwirab'omu gani, aderha : 4Muntu muchi emwenyu ogwerhe bibuzi egana, akaheza guma omuzo, n'okuleka makumi gali mwenda na mwenda omu mpinga, n'okujilonz'elala yaherere chiro n'okuyibona ? 5Nakayibon'ayiheba oku chirhugo chage n'oku sima.6Namango ahikag'omunju yage, ahamagala bera bage n'abalungwe, n'okubabwira: Mushagaluke haguma nani, bulala nabwen'echibuzi chani champeraga. 7Imbabwirire mwabo: Njibwaba bushagaluk'omu kagarhi k'empingu enyanya ya muntu mugum'ochihanire, kulush'abantu bachesibwa makumi gali mwenda na mwenda barhalonziz'oku chihana.8Changwa mukazi muchi, ogwerhe bicheri ekumi, akaheza chicheri chiguma, arhak'akolez'etara, n'okubiz'enju n'okulonz'okubushiru chiro n'okuchibone ? 9N'amango amachibona, anahamagal'abera n'abalungwe, aderha: Mushagaluke haguma nani bulala nabwene chilala chicheri nahezaga. 10Na ntyo mbabwirire mwabo: hali obushagaluk'omu kagarhi kaba malayika ba Nyamuzinda, enyanya z'omunyabyaha mugum'ochihanire.11Yesu aderha: Muntu mugum'aligwerhe bana babiri. 12Olala mudorho abwir'eshe: Darha, ompe chani chigabi ch'obugale chindolere. Agab'obugale bwag'okubo.13Buzinda bwa siku zigeke, olala mudorho agushagush'ebintu byage byoshi, abalam'omu chihugo chahale, eyo munda ahez'obugale bwag'omu kalamo k'obuhushi. 14Amaliri heza byoshi, eshali linene lyaja mwecho chihugo: arhonder'oku chifinja.15Agenda, ayunvikan'omuntu womw'echo chihugo: Yewe amurhuma omu kagarhi kamashwa gage oku lisa engulube. 16Asimis'oku yugus'enda yage oku misigaza ya libwaga n'engulube; na nta muntu wamuhere chintu.17N'amango achimenyaga, aderha : Banga babakozi bw'omukamarho ba darha yi baly'ebiryo n'oku yugurha, na nani hano yinafa n'eshali ? 18Narhenga hano inj'emwa darha, na mubwira : Darha, najirir'echaha enyany'empingu n'emalangambere gawe. 19Nta chikwanen'okuhamagalwa mwana wawe, onjire nka muguma w'omu bakozi bawe bw'omukamarho.20Agenda, aj'emw'eshe. Elyab'achiri hale, eshe amubona, amu babalira, asobagira, amurhoger'omu gosi,amununusa bwenene. 21Ola mwana amu bwira: Darha, najirir'echaha enyanya w'empingu n'emalangambere gawe. Nta chikwanene oku hamagalwa mwana wawe.22Aliko eshe abwir'abaja bage: Mulerh'omushangi gukwirire mu muyambise, muheb'olupeta oku mudoke gwage, n'ebirat'omu magulu. 23Olerh'empanzi y'enkavu eshishire, rhulye rhunachagaluke. 24Bulal'oyu mwana wani alifire, naye akol'alamire, aliherere, akol'abonekere. Barhonder'okushagaluka.25Na ntyo, omwana wage mukulu aliri omushwa; n'amango ayinja n'okuhika hofi n'enju, ayunv'omulenge n'oku zina. 26Ahamagala muguma wabakozi, ados'empanvu y'emyazi aho. 27Amubwira: Mwene wenyu ayinjire; nayisho abagire empanzi y'enkavu eshishire, bulal'amubwene n'omurhula na mugumaguma.28Aluba, alahira kujamo; n'eshe ahuluka, amuhebamo. 29Aliko amushuza, abwir'eshe: Lola, myaka minen'eyi naku kolera, chiro ntasagi gomer'erhegeko lyawe chiro n'eliguma : Alik'orhasagimpa yono chir'omwana hene nshagaluke haguma n'abera bani. 30Aliko amang'oyu mwana wawe ayinjaga, owalyag'ebintu byawe haguma n'abahushi, wama mubagir'empanzi y'enkavu eshishire.31Naye amubwira: Mwana, woy'oli haguma na nani esiku zoshi, n'ebintu byani byoshi biri byawe. 32Byalirhuhunir'okusima n'okusheka, bulal'oyu mwene wenyu alifire, naye amalama, kandi, aliherere naye amaboneka.
Chapter 16

1Ashubi bwira abigirizwa bage: Hali mulume muguma mugale, naye ali herhe omulanzi w'ebintu byage; Bana chimushobeka emwa nahamwabo, mpu agwerhe ashandaza ebintu byage. 2Amuhamagala, amu bwira: Kurhe kula na yunvirhe baderha enyanya zawe? Nyereka ebintu olanga, bulala orha chikwanene okuba mulanzi w'ebintu.3Ow'oyo mulanzi aderha omu ndalala zage: Gurhe na jira? Bulala nahano wani amanyega obulanzi bwani. Ntakagala kuhinga, kuhema oluhembo nanabona eshonyi. 4Menyere mwazi muguma gw'okujira, yi hala onkula oku bulanzi yi banyakirira omu nju yabo.5Ahamagala ngasi yeshi waliherhe omwinda gwa Nahano wage; abwira omurhanzi: Woyo ogwerhe gunganachi nahano wani? 6Amushuza: Milengo egano ya mavurha. Amubwira: Rhola amaruba gawe; oyikale duba; yandika makumi marhano. 7Ashubi bwira owindi: Nawe, ogwerhe mwinda gunganachi? Ashuza: Milengo egana by'engano. Amubwira: Rhola amaruba gawe, yandika makumii gali munane.8Oyo nahano akuza omulinzi w'ebintu orhali shiganene, bulala akolere n'obwenge; bulala abantu bamuno gulu bali banya bwenge oku bona ebiri embere kulusha abana bw'obulangashane omu chibusi chabo bonine. 9Nani mba bwirire: Mu chijire bera b'ebintu by'obubi; bula, amango bya keha, nyi babayankirire omuhantu habo h'okulama esiku n'amango.10Omuntu oba mushinganyanya omu bintu bigeke bwenene, anali mushinganyanya omu bintu binene, n'ola mubi omu bigeke bwenene, anali mubi omu binene. 11Akaba murhali bashinganyanya omu bintu bibi, nde nji wabayemera omu bintu by'okuli? 12Na nkaba murhali bashingananya oku bintu by'owindi muntu, nde nji waja wabaha ebyenyu bintu?13Nta mukozi waka kolera banahano babiri, bulala, oka gaya muguma n'okusima ola owindi; changwa abere na muguma analahire owa kabiri. Murhagala kukolera Nyamuzindan'ebintu.14Abafarisayo basimaga efuranga, bayunv'eyo myazi yoshi, nabo bamu gayaguza bwenene. 15Aba bwira: Mwabo mw'ebantu mu chirhola bashinganyanya embere z'abantu; aliko Nyamuzinda omenyere emirhima yenyu; bula emyazi abantu babone miinja y'eba miibi embere za Nyamuzinda.16Amarhegeko n'obulebi byaliri kuhika Yohana. Kurhenga ago mang'omwazi gw'omurhula gw'obwani bwa Nyamuzinda ya yigirizibwe, na ngasi muntu akola achiseza okuhikamwo n'emisi. 17Aliko kuli kulembu kw'empingu n'egulu bigere kulusha okurhenga mparafu nguma y'erhegeko.18Ngasi yeshi ohulusa mukage akanarhola owindi, eri kuhusha ahushire; n'ola orhola omukazi ohulusibwe n'eba, eri kuhusha ahushire.19Hali muntu muguma mugale, eri ayambere emiyambalo midukula n'omuduku guhire, na ngasi lusiku alisha galukire ebyaha. 20N'embuga y'olunvi lwage haliri omukene muguma walilyamire, ezino lyage ye Lazaro, naye aliherhe ebihulu bibi. 21Achifija bwenene okulya ebyarhogaga oku lwibo lw'omugale; chiro Banyakabwa nabo balena bakomba ebihulu byage.22Lero oyo mukene afa, ahekwa naba Malayika omu chifuba ch'Abrahamu; Ola mugale naye anafa,ahambwa. 23Omu kuzimu abere akalali ayunva amalibuko, agalamira enyanya, abona Abrahamu na Lazaro omu chifuba chage.24Ana ya kuza, aderha: Darha Abrahamu, ombabalire orhume Lazaro avuvuze omudoke gwage omu menji, mpoze mw'olulimi lwani; bulala yinarhindibuka muguno muliro.25Aliko Abrahamu aderha: Mwana, yibuka okuwalihabirwe ebintu binja omu kalamo kawe, kuguma na Lazaro alihabirwe ebintu bibi; aliko naye buno akola asimire, nawe oli omu malibuko. 26Na kulusha aho, aha garhi kerhu nenyu hali chiriba chinene, chiro n'abantu balonza kurhenga hano mpu baj'emwunda muli birhakagalika,changwa aba kalonza kurhenga emwenyu mpu baj'emwerhu.27Na ntyo aderha: Nkuhunire, darha, omurhume aha mwerhu, 28Bulala njira bene berhu barhano; abayigirize, baleke yinja hano hantu hanamalibuko.29Abrahamu amubwira: Bagwerhe Musa n'abalebi, babayunve. 30Ola mugale amushuza, arhali ntyo,darha Abrahamu; aliko nka muguma omu bafire eri akaja emwabo, bana hungama. 31Abrahamu anachimubwira: Bakaba barhayunvirhe Musa n'abalebi, barha kayemera mweza chiro hankaba owafuka omu bafire, barhanka muyunva.
Chapter 17

1Yesu abwir'entumwa zage: birhakagalikana ok'obuhanya burhakayinja, ch'aliko bulibuhanya bolala bwegerereko! 2Kwakabere kwinja koyo muntu nkabamushwekeraga olushy'omugosi bamukabule omu nyanja, ahali hokuhindagaza muguma mwabo badorho.3Muchilange mwenine oku mwenine, nka mwene wenyu akajir'echaha, omukalihire, akahem'obonjo, omubabalire. 4Nanka kakujirir'amabi kali mushanvu omu lusiku, akahun'obonjo, kali mushanvu, akaderha: mpungamire, wemubabalire.5Entumwa za bwira Nahano: Orhuyushulir'obwemere. 6Nahano aderha: nka mwakaba n'obwemere nka mburho ye haradani, mwakabwirir'ogumurhi, shuguka ochihinge mweyi nyanja, gwakabayunvirhe.7Inde mulimwewe oherh'omwambali oli wahinga n'okulis'obuso, n'okumubwira, amango amarheng'omwishwa: shegera juba, olye? 8 Wemubwir'okurhali nkoko: nteganyiz'ebiryo by'egolo, yambala bwinja onteganyize kuger'amango na kalya no kunywa, okubuzinda naw'olye ona nywe?9Oherh'obumenyi, kwabo bambali bawe bulala bajirire byoshi wababwiraga. 10Nawe, nkawakajira byoshi bakubwirag'ojire; oderhe mpu: rhuli bakozi barhakwanene rhwajirire byoshi rhwakakwanen'okujira .11Yesu ajag'e Yerusalema agera e Samariya n'e Galilaya. 12Nkok'ajag'omu chishagala chi guma, Ababenzibenzi ekumi balonza kubonana naye, bayumanga hale naye baheba omuleng'enyanya, baderha: 13Yesu mwigiriza orhuber'obonjo!14Aber'ababona, ababwira: Mugende muchiyerekan'embere z'abadahwa. N'amango balibagend'emwa badahwa bafum'amalwala gabo. 15Muguma mubalal'ekumi abwen'amafuma, agaluk'enyuma kusima emwa Nyakasane n'omulenge gunene. 16Achikubira emalanga mbere ga Yesu, amuharamya aderha koko, oy'omuntu aliri musamariya.17Yesu aderha kabalala ekumi boshi barha fumire? Balala mwenda ngahe bali? 18Kamurhabwene ok'oyu mugenzi yewayinjire kuvug'omonkwa emwa Nyamuzinda? 19Amubwira yumang'ochigendere obwemere bwawe bwa kuchungwire .20Abafarisayo babaza Yesu, mangachi obwami bwa Nyamuzinda bwayinja. Ababwira: obwami bwa Nyakasani burhayinja nk'okumulimwabona. 21Barhakaderha; mpu bulihano changwa halira bulala obwami bwa Nyakasani buli ahagarhi kenyu.22Abwir'entumwa zage, esiku za chiyinja mwelonz'okubon'olusiku lwa mwen'omuntu chiro murhakana lubona, 23Bebabwire,mpu ali hano, ali halira,injimurhajagayo. 24Bulala nka kul' omubaraganyo gugera konoko kwebe okuyinja kwa mwen'omuntu.28Bilala byayinjag'omukihe cha Loti byeshubi yinja kandi, abantu balibalya ,banywa, baliri bagula n'okuguza,bahingaga, bayumbakaga, 29Alik'olusiku Loti arhengag'omusodoma, envula y'omuliro n'omuyaga byarhoga ku rheng'emalunga ya limbula byoshi28Bilala byayinjag'omukihe cha Loti byeshubi yinja kandi, abantu balibalya ,banywa, baliri bagula n'okuguza,bahingaga, bayumbakaga, 29Alik'olusiku Loti arhengag'omusodoma, envula y'omuliro n'omuyaga byarhoga ku rheng'emalunga ya limbula byoshi30Byenabenty'olusiku mwen'omuntu yeyinje. 31Ololusiku, oweb'okunju enyanya bwach'arhashonokaga kurhol'ebintu byebe biri omunju, n'obe omwishwa, arhakagaluk'enyuma.32muyibuk'enyanya za muka Loti, 33owelonze kufumy'akalamu kage yekaheze n'owakahana njakabone.34Mbabwirire mw'obo budufu bantu nji baba balyamire oku buliri buguma, muguma yerholwe owindi ye yorhe, 35Bakazi babiri nji baba balibasha haguma muguma ye rholwe n'owindi ye yorhe. 36Balume babiri nji baba bali omwishwa, muguma ye rholwe n'owindi ye yorhe.37Entumwa za mubwira: ngahe nji byabera Nahano? abashubiza: ah'omufu guli hobachinyunda bachigusha.
Chapter 18

1Anababwira mugani muguma, kubalishinganene baheme Nyamuzinda buzira kuleka.2Aderha: muchishagala chiguma ch'e Galilaya haliri muchemanja muguma orhayubahaga Nyamuzinda, nanta muntu ayubahaga(ntay'akengaga).3Mw'echo chishagala, haliri mushumbakazi muguma wayinjaga mubwira mpu: Onchir'olubanja n'omuburanyi wani oliwalonz'okumpeza okuli kwani. 4Hamagera siku zinene elyarha shondere kungalulir'oku kwanene, Alik'okubuzinda aderha yenine: 5Chirw'ankaba ntayubaha Namahanga, na ntaye nyubaha mw'echi chihugo, Namuh'olubanja lwage, y'andeka n'omurhula.6Nahano aderha; muyunvirize by'oyu much'emanja yenin'aderhire.7Nyamuzinda arhakachir'abalondolwa olubanja, balala bamuyakuz'ezuba n'obudufu, arhakanajisa lubanja.8Mbabwirire mwabo, buzira kulegama nja baha okuli kwenyu alikw'amango mwen'omuntu ayinja, yeshimane obwemer'okwigulu?9Anashubi derh'ogola mugani, oku bantu bakazagi chirhola oku baba bashinganyanya, barhanakazagichirhola kuguma n'abandi; 10Balume babiri bayerekezag'omushengero, kujashenga Nawabo; mugum'aliri mufarisayo n'owindi mufurhisa w'efarati.11Omufarisayo, ayimanga; yenine ahema ntya: kubinali Nyamuzinda nkuher'obukuze okubona ntali kuguma naba bantu bayorhere, bishumusi, barhayemerere, bahushi, ntanali nk'oyu mufurhisa w'ebarati. 12Nachi hanziz'okulya n'okunywa kabiri omwiboso, inampana chiguma ch'ekumi ch'ebintu byani byoshi.13Omufurhisa w'ebarati aja hale arhayinamulaga chiro na mesho mage garhayerekeraga omuchanya; Aliko achishurha okuchifuba chage omuku derha: Nyamuzinda ombabalire mpamagerwe munyabyaha.14Mbabwirire oyula achimir'emwage eyamaganjirwa okwali w'okuli kulush'owabo. bulala ngasi yeshi nji wachizamula nj'ayandagazwa na yeshi nji wachiyandagaza nj'azamulwa.15Bamulerhera kandi abana badorho, Okwa bahire kw'amaboko. Aliko entumwa zage zabwene ntyo za bakalihira. 16Akiko Yesu abahamagala ahali aderha: Mulek'abana badorho bayinj'emwani, murhababuzaga, bulal'obwami bwa Nyamuzinda buli bwabo.17 Mbabwirire, ngasiyeshi orhankarhol'obwami bwa Nyamuzinda nka mwana mudorho, arhakabuhikamo.18Mwimangizi muguma abaza Yesu aderha mpu: Mwigiriza mwinja, Gurhe nakajira yindama akalamo k'esiku n'amango. 19Yesu amushubiza bulala gurhe ompamagere mwinja? Haba mwinja muguma, Nyamuzinda yenyine.20Omenyer'amarhegeko: Orha hushaga, orhayirhaga, orhazimbaga, orhabeshaga, kenga yisho na nyoko. 21Aderha ngwerh'ebyo byoshi kurheng'omubusole bwani.22Yesu, aber'amayunv'ebyo, amubwira: Ochibulire kandi chintu chiguma: Oguze ngasi choshi wakab'oherhe, obigabire abarhachigalire, Wabona obuchir'emwa Nyamuzinda. Okubundi oyinj'onkulikire.23 Omukubaa amayunv'eyo myazi, anagaya bwenene; bulala achirire bwenene.24Yesu okubon'amagaya bwenene, aderha: Birhayoloher'oku bantu baherhe bikulo binene bager'omubwami bwa Nyamuzinda. 25Bulala bikomere kw'endogomi yakager'omuchirhule ch'esindani; ahali h'omugale okuj'omubwami bw'empingu!26Aba bayunvaga baderha: Inde waka chungulwa? 27Yesu ashubiza: Echirhagalikene okumwen'omuntu chigaliken'emwa Nyamuzinda.28Petero aderha: Lolaga, rhwalekere byoshi rhwakukulikira. 29Na Yesu ababwira okuli babwirire nta muntu wakaleka enju yage changwa mukage, changwa benewabo, changw'abazere bage chang'abana bage, enyanya z'obwami bwa Nyamuzinda. 30Wakafunda kubona binene kulusha mweno myaka rhulimo, n'omu myaka yayinja, kalamo k'esiku n'amango.31Yesu arhola bal'ekumi na babiri abahira haguma naye, ababwira; tala kurhukola zamukira e Yerusalema, nabyoshi bya yandikwaga n'abalebi enyanya za mwen'omuntu nji byahikirira. 32Bulala njahanwa oku bapagani; nj'adukangwa, n'okujirwa kubi, nj'achirwako .33N'omukumala mushurh'emishaki, banamuyirha; N'omu lusiku lwakasharhu nj'afuka kurheng'omu bafu.34Barhamenyaga eyo myazi chiro n'ehityu, ogu mwazi gwabagubishirwe okubo, chiro baliyunvirhe, barhalimenyere gurh'ederhere.35Yesu abere ager'eYeriko, muntu muguma orhabona aliyikere oku njira n'okuhema ngasi yeshi wagera. 36Aber'ayunv'ekigusho ch'abantu chagera, abaza bichibyo byabere.37Bamubwira: Yesu oyo wagera.38Ayama Yesu mwene Daudi onyunvir'obonjo! 39Abalishokwere bamusiza; S'aliko anagenderera omu kuyama bwenene, mugala wa Daudi omber'obonjo40Yesu ayimanga, ababwira bamulerhe, abere agera aha Yesu ali. 41Amubaza bich'olonzeze nkujirirage? Nahano, nsimire nani mbone.42Nahano amubwira obwemere bwawe bwamakufumya, genda obone. 43Hanah'arhonder'okubona, anakulikira Yesu n'omwishingo gunene n'okukuza Nyamuzinda. Abantu boshi babere babona bakuza Nyamuzinda haguma naye
Chapter 19

1Eri Yesu aj'omu chishagala ch'e Yeriko, ahagarhi kacho. 2Lero, muntu muguma ezino lyage zakayo wali mukulu wa bafurhis'ebarati,3alilonzez'amenye inde ye Yesu, oku ntyo arhagalaga, bulal'aliyufuhire bwenene n'abantu balilugire. 4Alibirh'embere, ashon'okumurhi ya mubona, bulala hali gwasiz'okugera.5Yesu agerere aho, alol'enyanya amubwira mpu: Zakayo, jiradub'oyandagale bulala bimpunire mbe muhisi wawe zene omu nju yawe. 6Zakayo ayandagala juba n'oku muyegerez'oku bushagaluke. 7Eri abantu bamali bonantyo, balunduma, n'oku derha: gurh'akaj'omu nju y'omunyabyaha!8N'oku ntyo Zakayo, ayimang'embere za Nahano, n'oku mubwira: Mpu Nahano Nahan'echigabi ch'ebikulo byani oku barhachigalire, na kaba narholer'echintu ch'omuntu omu kumulenganya, na mugaluliracho kane. 9Yesu amubwira: zene obuchunguke bwaj'omu mwawe bulala nawe oli mwene Abrahamu. 10Bulala mugala w'omuntu ayinjaga kulonza chilala chaliherhere.11Eri abantu bayunviriz'emyazi yabola, Yesu ayushula kubabwira mugani muguma, bulal'aliri hofi n'echishagala ch'e Yerusalemu, n'abo bantu baliganiziz'oku ebichanji by'obwami bwa Nyamuzinda bwahikire mwakola kachanji kanako. 12Oku ntyo aderha mpu: Omuntu woluburha lunene w'obukenge arhol'olugenzi lw'echihugo chahale, bamushimika kuba mwami na kandi agaluke.13Embere y'oku genda kwage ahamagala bantu ekumi omu bakozi bage, aha ngasi muntu echigabi ch'efuranga n'oku mubwira mpu: Mukoles'ezi furanga omu burhimbuzi kuhik'amango nji nagaluka. 14Aliko baguma babo bamugaya. Oku ntyo barhuma baguma babo ahanyuma bajiderha mpu: Rhurhalonzez'oyu muntu abe mwami werhu. 15Alik'oyu muntu w'obukenge ashimikwa kuba mwami, n'omu kugaluka kwage, aderha, muhamagale bala bakozi nagabirag'efuranga, imenye ngasi muguma emikolere yage.16Omukozi w'oburhanzi ayinja, aderha: Nahano, lula lufuranga wampaga lwaburhire zindi furanga ekumi. 17Naye amubwira: Biri binja mukozi mwinja, bulala waliri mulangalirw'omu bigeke, nguhere oyimangire bishaga'ekumi.18Owakabiri ayinja, aderha: Nahano, olufuranga lwaburhire zindi furang'erhano. 19Amubwira mpu: Nawe wayimangira bishagala birhano.20Owindi ayinja, aderha: Nahano, lolaga lula lufuranga lwawe, nali lubikire bwinj'omu chirazi, 21bulala nalikuyubahire, bulal'oba muntu mudarhi. Onalonzez'orhabikiraga, n'oku shalul'ahantu orharhweraga.22Amubwira: Mukozi mubi! Nakuhana kuguma n'emyazi yawe. Kurhe wamenyag'okundi muntu mudarhi, w'okulonzez'ahanta bikiraga, n'oku shalul'ahantu ntarhwega; 23charhumag'orhabik'olufuranga lwani omu mbiko nkulu luburh'obunguke ?24Oku ntyo abwira bala boshi baliri ahola: Mu munyege olola lufuranga luguma muluyushule kw'oyo wa furang'ekumi. 25Ba mubwira: Nahano; aherhe furang'ekumi.26Mbabwirir'okuli, nji bah'ogwerhe, alik'orhagwerhe chichi nj'anyegwa n'ehi nj'ab'agwerhe. 27Oku biyorhere, mulerh'ahano balala bashombanyi bani barhalilonzez'oku nyim'enyanya zabo, muna bayirh'embere zani.28Eri amali derh'eyi myazi, Yesu alambagir'embere y'ebigusho by'abantu kuj'e Yerusalemu.29Aber'ama shegerer'echishagala ch'e Betefage n'ech'e Betaniya lunda lw'e ntondo y'e mizeyituni, Yesu abarhuma babiri omu bigirizwa bage, ana babwira: 30 Mugend'omu chishagala chishegerere; hano muba mwamahika mwabon'omwana gw'e punda gushwekerwe, nta muntu okol'ashoner'enyanya zago, mugushwekule, munagulerhe. 31Ola wakabadosa; mpu bulagurhe mugushwekwire? Mu mubwire mpu: Nahano agulonzeze.32Okuntyo, bala barhumwagwa bagenda banashimana kula Yesu ana babwiraga. 33 kubinali, bashwekul'ogo mwana gw'epunda babadosa: mpu bunogurhe mushwekwir'ogu mwana gw'epunda?34 Bashubiza: Nahano alonzize kugukolesa. 35Balerhera Yesu ogo mwana gw'epunda, barhind'emishangi yabo enyanya zago n'okunyegeza Yesu enyanya zago. 36Babere bali bagenda, abantu barhind'emishangi yab'omunjira.37N'amango akol'ahik'e Yerusalemu, oku mwandagalo gw'entondo y'e mizeituni, lubaga loshi lw'abigirizwa baba n'obushagaluke, barhondera okukuza Nyamuzinda oku mulenge gunene, enyanya y'ebisomezo babonaga. 38Baderha: Agishwe mwami wayinjire okw'izino lya Nyamuzinda! Murhul'omumpingu, n'obukuze omu mpingu z'enyanya!39Okuntyo, Bafarisayo baguma, mubo balir'aho, babwira Yesu: Mwigiriza, okalihir'Entumwa zawe zisire. 40Naye abashubiza: Mbabwirire, bakasira, amabale gakul'emilenge!41Yesu eyasheger'omuchishagala ch'e Yerusalema, nelyabona echo chishagala, achilakira, 42aderha: nkanawe, konako wamenyaga zen'echintu chankagala kukulerher'omurhula! aliko mubino bichanji bibishirwe oku mesho gawe.43Nji hayinj'enyanya zaw'esiku abashombanyi bawe bakuzunguluka oku ntambala, nji bakuyumbakira echibambazi ch'okukulang'eburhambi bwawe, n'oku kufundez'enyunda zoshi. 44Nji bakushandaza, woyo nabana bawe ahagarhi kawe, nantyo nji barhaleka bale okulindi, bulal'orhamenyaga bichanji Nyamuzinda ayinjaga kukulambagirira.45Aj'omu shengero, arhondera kulibisy'abantu baliherhe baguza n'oku gulirana omu shengero, 46 n'oku derha: Biyandikirwe: enju yani nji yaba nju ya mahuno. Aliko mwabo mwayihindamwire kuba hantu heshimanano y'ebishwasi!47Yesu ali herh'ayigiriza ngasi lusiku omu shengero. Aliko abakulu b'abadahwa n'abigiriza b'ehano haguma n'abakulu b'abantu balonza kumuyirha. 48Aliko barhagala gurhe bakamuyirha, bulala abantu boshi balirheger'amarhwiri omu kumuyunviriza.
Chapter 20

1Lusiku lugum'agomango, Yesu aliherhe ayigiriz'olubaga omu shengero n'okuyamagiza omwazi guhyahya, abadahwa bakulu haguma n'abigirizwa, haguma n'abimangizi b'abantu, bamukulikira, 2n'oku mubwira: Rhubwira, oku bukulu buchi okol'ebi bisomerene, eri ndokuher'obola bushobozi?3Abashubiza: Nabadosa nenyu chibazo chiguma. Mumbwire, 4obubatizo bwa Yohana bwarhengag'empingu chang'oku bantu ?5Aliko bajanamo bonine oku bonine: Rhukashuz'oku omu mpingu, aderha: Bulala gurhe murhamuyemeraga? 6N'eri rhwakashubiza: Oku bantu, olubaga lwoshi nji lwarhuyirh'oku mabale, bulala bayinji oku Yohana ali mulebi.7Oku ntyo bamushuz'oku barhenji ngahe bwarhengaga. 8Na Yesu ababwira: Nani konako nta babwir'oku bukulu buchi ndi najir'ebibisomerene.9Agendekera kubwira bantu ogu mugani: Muntu mugum'arhweraga eshwa ly'emizabibu. Bayunvikana nabahinzi baguma oku by'eshalulo, agenda lugenzi siku zinene omu chihugo chahale. 10Omu bichanji by'oku shalula, arhuma mukozi muguma emund'abahinzi bali mpu bamuh'echage chigabi ch'eshalulo. Aliko abo bahinzi bamushurha, bana mugalula maboko busha.11Ashubi rhuma kandi owindi mukozi, kwonako, naye ashurhw'anagalulwa maboko busha. 12Ashubirhuma kandi owa kasharhu; bamubabaza, n'oku mulibisya.13Nin'eshwa aderha: Kurhe njage najira? Njina rhuma mugala wani nsima; nkabaga yeke nji bakenga. 14Aliko, babere bamukweba kw'amesho, bakengera bonin'oku bonine n'oku derha: Mulolag'oweyime, rhumuyirhe na hanyuma nji rhulishokole libe lyerhu.15Bamuyirha, bamukabul'eburhambi bw'eshwa. Oku buzinda Yesu adosa: Kurhe nin'eshwa njabajira? 16Ye yinje, n'oku yirha abo bahinzi, n'oku herez'eshwa abandi bahinzi. Abantu bamala kuyunviriz'eyo myazi, baderha: Birharhuhikiraga waliha.17Yesu abalol'abadosa : Kakuli kuderha gurh'eyi myazi Michesibwa? Ebale lyalahirwaga na bumbasi lyayinjire kuba bale likulu ly'omurhondero. 18Ngasi owinji walisirhal'enyanya z'elila bale njavunika, n'owunjilya rhibukira njilya muhombola.19Abakulu b'eshengero balonz'oku muheba fune mwebyo bichanji byenebyo, aliko bayubaha olubaga. Bameny'okw'enyanya zabo chechirhumire Yesu aderh'ogumugani. 20Oku ntyo barhonder'oku mulonz'omukulolereza Yesu, barhum'abantu, bachijira nkab'okuli omu kumurheg'omu myazi yage, oku buzinda bamuhana oku bayumangir'echihugo.21Abo bantu bamudos'echibazo : Mwigiriza, rhuyemerere oku rhuherhe entimanyo waderha n'okuyigiz'oku shinganene, n'oku ntyo orhalola bukulu bwa muntu alik'ona yigiriz'akalamo Nyamuzinda arhegekere rhukulikir'omukuli. 22Kabirhushinganene, eri nanga oku furh'ebarati oku mwami wa Baroma?23Yesu, bulal'alimenyer'obulyalya bwabo, abashubiza: Munyerek'echi Cheri ch'olufuranga. 24Yande eyi shushano n'eyimyandiko? Bashubiza mpu: Bya mwami wa Baroma.25Oku ntyo ababwira : Muhe mwami wa Baroma ebilibyage na Nyamuzinda ebiri bya Nyamuzinda. 26Na ntyo abo bantu barhagalaga mugwarh'omu myazi yage yoshi embere z'olubaga; aliko basomerwa n'echishubiso, basira.27Baguma omu Basadukayo, baderha mpu; harhakab'okufuka kw'emifu, bamushegerera bamudosa. 28Mwigiriza, Musa arhuregekere mpu: Omuntu akaba na mwene wabo, naye akafa nakaleka mukage buzira mwana, olala mwene wabo akwanene ashabe oyo mukana n'oku burhira mwene wabo wafire abana.29Intyo, haliri barhabana mushanvu b'enkulikirane. Omurhanzi ashab'omukazi, alik'oyo muntu afa buzira mwana. 30 Mwene wabo wa kabiri arhola oyo mukana, naye afa buzira mwana. 31N'owa kasharhu, chiro n'abo bandi kuhik'oku wa mushanvu kwonako. Boshi bafa buzira mwana. 32N'oku buzinda oyo mukazi naye afa. 33Oku ntyo olusiku lw'okufuka, oyo mukazi njaba wande ? Bulala, bala mushanvu goshi gwali mugwerhe nka mukazi.34Yesu abashubiza: Abana ba mweyi myaka yibarhol'abakazi na balume; 35aliko bala nji bachiyunva bashinganen'okuba n'echi chira omu myaka ya yinja n'omu bufuke bw'emifu, barhakashabwa eri kushaba. 36Bulala barhaka chifa, bula nji bashusha bamalayika, nji banaba bana ba Nyamuzinda, eri banali bana bw'obufuke.37Abafire nji bafuka, bi Musa amenyisag'amango, kugerer'echishaka chalikolerere k'omuliro, ahamagala Nyamuzinda, Nahano, Nyamuzinda w'Abrahamu, Nyamuzinda wa Isaka na Nyamuzinda wa Yakobo. 38Aliko Nyamuzinda, arhali Nyamuzinda wa bafire s'aliko wabazene; bulala yewe boshi balamire.39Bagum'omu bandisi, barhol'omwazi, baderha: Mwigiriza, waliderhe bwinja. 40Barhanagalaga kushubiza mudosa chiro n'edoso liguma.'41Yesu ababwira: Bula gurhe muderha oku Kristo ali mugala wa Daudi? 42Daudi yenine aderher' omu chitabu ch'enanga: Nahano aderha emunda Nahano wani ali: Yikal'ekulyo kwani, 43kuger'amango abashombanyi bawe nji baba bilambagiriro bya magulu gawe. 44Daudi amuhamagere Nahano; kurh'akashubiba mugala?45Eri olubaga loshi luli lwamunyunviriza, abwir'entumwa zage: 46Muchilange n'abigiriza n'abandisi basima balambagire, bayamber'echishema chilere n'oku lamuswa n'obukenge omu hantu hembere omu bigusho, n'oku sima bayikal'embere omu bishagala n'ahantu hember'omu buhya. 47Bananyeg'ebikulo bya bakana n'oku chiyerekan'omu mahuno galehukire. Nji bahanwa bwenene kulusha.
Chapter 21

1Yesu, aber'azamul'amesho, abona abachire bali bahir'entulo zab'omu ntonga. 2Kandi, Yesu abon'omushumbakazi w'omukene, nay'arhula ebikoroto bibiri by'efuranga. 3Nahola, aderha: Mbabwirir'okunali, oyu mushumbakazi arhulire kulusha boshi; 4Bulal'aba bachire bahanir'echigabi ch'ebikulo barhachikenere, s'aliko arhulire kulusha boshi bulal'ahanir'ehyaligwerhe hy'okumubika.5Baguma omu bigirizwa ba Yesu baliri baganir'enyanya z'olurhamba, amabale menja n'entulo zali zikwiziz'aka Nyamuzinda, Yesu aderha: 6Esiku nji zayinja n'ebimubwene, nji byashandazwa, harhakayorh'ebal'enyanya z'ebale.7Abigirizwa bage bamubaza: Mwigiriza, ebi wamamala kuderha nji byahika lyali? Nachimanyiso gichi nji chayerekan'oku birihofi kuhika? 8Yesu abashubiza: Mulole bwinja mumenye murharhebekwa. bulal'abantu banene nji bayinj'okw'izino lyani, n'okuderha: nyono nye Kristu, n'ebihe byamayenera. Murhabakulikiraga. 9Nji murhayubahaga hano nji muyunv'emyazi y'ebirha n'eyechihindamuko, bihemer'ebyo nji bihike burhanzi. S'aliko burhakaba buzinda.10Yesu anababwira: Eshanja nji lyarher'eshanja, n'obwami nji bwarhera obwami, nji hab'emisisi minen'okw'igulu. Nantyo nji hab'enzara n'endwala zikalihire hantu hanene. 11Naho nji hab'ebintu by'okuyubahiriza n'ebimenyeso birhangazizwe kurheng'empingu.12Ember'ebi bintu byoshi bihulukire, nji mwafarhwa n'okulibuzwa. nji mwahekwa omu bishagala n'oku bahir'omu mpamiko. Nantyo nji mwahekw'embere z'abami n'embere z'abakulu enyanya ly'ezino lyani. 13Yimuhan'obuhamiriza bwani embere zabo.14Mumenye bwinj'oku kurhakwanene kulonz'ebinji mwaderha: 15Bulala nyenine nji nabah'omwazi n'obumanyi abashombanyi benyu barhakagala kulahira n'oku bahima barhakagala .16N'abazere benyu nji babahana, na benebenyu, na bachibenyu, n'abera benyu; nji bayirha banene omu kagarhi kenyu. 17Nji mwashombwa n'abantu boshi enyanya ly'ezino lyani. 18Nta luviri luguma lw'erhwe lyenyu nji lwahera. 19Okulembera kwenyu nji kwa chungul'emirhima yenyu.20Hano nji mubon'enfola miherho bazungulukir' e Yerusalama, mumenye ok'obubi bwage buli hofi. 21Abali e Yudea, balibirhire oku ntondo, na baba bali e Yerusalima barheng'omu kagarhi kage, n'abanji baba bali omwishwa, nji barhagalukaga omu budahukiro.22Bulala nji zaba siku z'okuchiholera, y'ebya yandikirwe omu mandiko biyenere.23Buli buhanya oku bakazi nji baba bali bukule n'oku nji baba bali bayonsa mw'ezo siku! N'omw'igulu nji hab'amalibuko manene, nji haba n'oburhe bunen'enyanya z'abantu bali omu chihugo kurheng'emwa Nyamuzinda. 24Na banene nji bayirhwa n'engorho na nji banahekwa kushwekwa omu bindi bihugo byoshi. N'ezindi mbaga nji barhambul'e Yerusalema kuger'amang' oburhegesi bwabo nji bwahwa.25Nji habonekan'ebimanyis'omu zuba, omu mwezi n'omu nyenyezi. N'omw'igulu amashanja nji gab'omu malumwa, nji gab' omu buba bw'emikungulo y'enyanja. 26Obuba nji bwayirh'abantu omu kulindira ebinji byayinj'oku gulu, bulal'emisisi yager'omu mpingu.27Nago mango nji babona Mwen'Omuntu amanuk'omu bichu n'emisi haguma n'obukuze bunene. 28Han' ebyo bintu nji birhondera kubonekana, muzus'erhwe n'oku yimanga n'emisi, bulal' ebihe byenyu by'obuchunguke biri hofi.29Enyuma z'aho Yesu abwir'abigirizwa bage luno lwiganyo: Mulol'omurhi g'omuzabibu n'eyindi mirhi. 30Eri mubon'ebibabi by'eyo mirhi bishisha bwenene, mwanarhegerer'okw'echanda chiri hofi. 31Nantyo, hano nji mubon'ebi byoshi nababwirire bikahika mumenye okw'obwami bwa Nyamuzinda buli hofi kuhika.32Mbabwirir'okunali: Lun'oluburho lurhakager'ebyola byoshi birhanahika. 33Egulu n'empingu nji byagera, aliko emyazi yani erhagera.34Muchilang'emirhima yenyu, mumenye mwankaherera omu kulya n'omu kunywa bwenene kandi oku herer'omu kalamo k'omubiri bulal'olo lusiku lurhakalaganya. 35Bulal'olo lusiku nji lwayinja nka mulanga. Bulal'olo lusiku nji lwahik'oku bantu boshi bw'omw'igulu.36Obo ntyo, mube mesho n'oku huna buli mango, mugale kubon'emisi y'oku hima ebyo bintu nji byayinja, nenyu nji mugale kuyimang'embere za Mwen'Omuntu.37Yesu agendag'ashiba omu ka Nyamuzinda ali ayamagiza, n'obudufu agendagaj'oku ntondo y'e Mizeyituni alala ahuna Nyamuzinda. 38Abantu boshi bagendaga bamuhikira esezisezi omu ka Nyamuzinda bamuyunviriza.
Chapter 22

1Olusiku lukulu lw'emigati erhagagire luyirikwa Pasaka lwagera hofi. 2Abadahwa bakulu n'abigiriza b'erhegeko balonz'enjira y'okuyirha Yesu, aliko bayubah'abantu.3Lero Lyangombe aja mu Yuda, oyirikwa Iskariyoti muguma w'abigirizw'ekumi na babiri.4Obola Yuda egenda kuyunvikana n'Abadahwa bakulu n'abakulu babalanzi b'enyunvi z'aka Nyamuzinda gurhe Yuda abaha Yesu.5abakulu basima bwenene banayunvikana kumuh'efuranga. 6Yuda ayemera analonz' akasanzi kenja kukuhana Yesu abantu barhamenyere.7Olusiku lw'emigati erhagagire, olu balikwanene oku rheganya mw'e Pasaka, lwahika,8na Yesu arhuma Petero na Yohana, ababwira: Mugende murhurheganyiz'e Pasaka, rhuyirye. 9Bamubwira: Ngahe olonzeze rhuyirheganyizage?10Abashubiza: Mwabona, hano muj'omu chishagala, mwabugan'omulume oheker'endaha ya menji; mu mukulikire omu nju ayinjijamo,11mumubwire nin'enju: Nahano akubwire: Ngahe nalir'e Pasaka n'abigirizwa bani ?12Abayerek'obusika bunene bw'enyanya, muli obushoki buyenere; omula mu mwarheganyiz'e Pasaka.13Bagenda, babugan'ebintu nk'okw'anabibwiragabo, bana rhegany'e Pasaka.14Akasanzi kagerere ho, alira haguma n'entumwa zage.15Ababwira: Nalilonzeze bwenene ndir'eno Pasaka haguma nenyu, embere z'okulibuka; 16bulala mbabwirire oku, nta kachirya yindi kuhik'amango yahikirizw'omu bwami bwa Nyamuzinda.17Aber'arhol'engumbu akuza Nyamuzinda aderha: Murhole mugabane mweshi. 18Bulala, mbabwirire ntakachinywa kweyi mburho y'omuzabibu kugera h'obwami bwa Nyamuzinda nji bwa yinja.19Kandi arhol'omugati akuza Nyamuzinda, agubega, abahereza, aderha: Ogu guli mubiri gwani gwahanwa enyanya zenyu; Mugende mwajira ntyo muli mwanyibuka. 20Kandi arhol'engumbu enyuma z'okulya aderha: Eno ngumbu eri Ndagano mpyahya omu shagama yani eshesherw'enyanya zenyu.21Mulole bwinja, efune y'owandenganya y'eyi eri yalira haguma nani. 22Mwen'omuntu achigendera nk'okwa yandikirwe. Aliko buhanya bwage oy'omuntu nji wamulenganya! 23Banarhonder'oku dosanya bonine oku bonine mpu nde, oli omu kagarhi kerhu wakajir'ebiri ntyo.24Omu kagarhi k'entumwa, mwarhengw'obuhaka mpu nde mukulu omu bo ? 25Yesu ababwira: Abami bamashanja bamarhegeka, n'abaherh'obuhashe oku bo banalonza babwire bo muhanyi w'ebintu.26Nenyu birhababeraga ntyo. S'aliko owakaba mukulu mu mwabo abe nka ye mudorho, omurhegesi abe nka ye murhumisi. 27 Bulala, nde yewakaba mukulu, eri oli walya, changw'oli wakoler'abalya ? Karhali oli walya ? Nyono, nani ndi haguma nenyu nka murhumisi.28Nenyu, mwe mwaberere haguma nani omu malibuko gani; 29chechirhumire, mbabikir'obwami nka kulala Darha abumbikire. 30Yi mulira muna nywere haguma nani omu Bwami bwani, munayikal'oku bichumbi bya kanyabwami, mu chir'olubanja elala milala ekumi n'ebiri ye Israeli.31Nahano aderha: Simoni,Simoni, Lyangombe akuhemere ly'akuyungula nka bugere. 32S'aliko nakuhunire y'obwemere bwawe yiburha keha; n'amango wamahindamuk'ogale kugendereza bene benyu.33Petero amu bwira, Nahamwerhu, nchirheganyize oku genda haguma nawe chirw'akaba omu mpamikwa na chirw'akaba olufu. 34Na Yesu aderha: Nkubwirire Petero, oluhazi lurhabika zene kasharhu, orhanampakana okw'orhanyinji.35Ashubi babwira: kerhi mbarhuma buzira mpamba na buzira shaho na buzira birato, hali echintu mwabulire ? Nabo ba mushuza: Ntacho. 36Ababwira, Lero ngasi ogwerh'empamba ayirhole, n'oherh'eshaho ayirhole konoko, n'orhagwerh'engorho aguze omushangi gwage ayigule.37Bulala mbabwirire, bihemer'ogumwazi guyandikirwe guyenere omu kagarhi kani: Ahirirw'omu luganjo lw'abantu babi. N'ebi nyerekeze biri hofi kuhika. 38Abigirizwa baderha: Nahano,lolaga, rhugwerh'engorh'ebiri. Abashubiza: Nantyo, biri binja.39Yesu ahuluk'agenda oku ntondo y'e Mizeyituni nko kw'agend'akola. N'abigirizwa bage bamukulikira. 40Aber'ahika kw'og'omusozi, abwir'abigirizwa bage: Muhune, yimurhagw'omu mashumi.41Yesu abayaka oku bule bwah'omuntu akaleker'ebale, afukama, ahuna, aderha: 42Darha, akaba wankalonza, nkuhemer'onkule kw'eyingumbu ya malumwa. Aliko, burhabaga bulonza bwani bwajirika s'alik'obwemwawe.43Malayik'arheng'empingu, amubonekera n'okumufumbamiz'omurhima. 44Yesu achib'omu malumwa ganene bwenene, agenderera kuhuna bwenene. achik'entubano eri nka mirhonyi y'eshagama, yarhoger'oku budaka.45Aber'amala kuhuna agaluka ahalekaga abigirizwa bage, abashimana bajirero bulala baligwerh'oburhe. 46Ababwira: gurhe mwankalyama? Muzuke muhune, bulala yimurhagw'omu mashumi.47Yesu aber'arhazimali derha, echigusho ch'abantu chahika, chi herekezwe na Yuda muguma mubalal'ekumi na babiri. Ayegera Yesu n'okumununugusa. 48Yesu amubwira ntya: k'oku nunugusa kuwalenganyamo Mwen'Omuntu!49Abaliri haguma na Yesu bachibona ebikola kuhika, baderha: Nahano, ka rhulwe n'engorho! 50Na muguma omu bigirizwa bage ach'ogurhwiri kw'omukozi w'Omudahwa Mukulu kw'amalyo.51Aliko Yesu aderha, muleker'aho! Aber'ahuma oku gurhwiri kw'oyo mulume, kwafuma.52Lero Yesu abwir'abakulu b'abadahwa, n'abakulu b'eshengero n'abashaja b'ehano mpu: munyijire n'emipanga, n'amahiri nkakuno ndi chishambo? 53Ngasi mango nakazagiba nenyu omu shengero murhabonaga gurhe mwakanfarha, lero kakola kasanzi kenyu n'oburhambo bw'omwizimya.54Bamufarha, bamuheka e mw'Omudahwa Mukulu, aliko Petero abakulikira arhali hofi nabo. 55Babere bachan'omuliro omu mbuga bayikala haguma na Petero ayikala ahagarhi kabo.56Aliko, omujanyere w'omudahwa mukulu amubona amulolereza, aderha: oyu aliri haguma naye.57Alahira, aderha: oli lwahobwe mukazi, ntamuyinji. 58Hagerer'akasanzi owindi muntu, amubwira oli muguma wabo. Petero aderha: omanye! arhali nyono.59Hagerer'akandi kasanzi, owindi muntu ayinja ayemeza mpu: okuli oyu aliri haguma nabo bulala ali Mugalilaya. 60Petero aderha: we mulume ntamenyer'eby'oliwaderha honaho achiri aderha Oluhazi lwabika.61Nahano ahindamuka, alola Petero, naye Petero ayibuk'oku Nahano amu bwiraga: Embere oluhazi lubike wandahira kasharhu. 62Arheng'embuga alaka namalumwa.63Nabo bantu bagwarhaga Yesu bamugayaguza n'okumushurha. 64Bamushukir'amesho bamushurh'omu malanga, bamubwira, olebe nd'okushurhire. 65Emyazi minene kurhaluka bamujachire.66Esezisezi, abashamuka b'ehano n'abakulu b'abadahwa n'abandisi, bamulerh'ekarubanda kabo.67Akaba w'e Kristu orhubwire. Ababwira: nachiro nababwira; 68nanka badosa murhashubiza.69Aliko kurhenga buno Mwene'Omuntu ayikala omu kuboko kwa malyo k'obuhashe bwa Nyamuzinda. 70Baderha boshi: woyo we Mwana wa Nyamuzinda? Abashubiza: mwabo mwaderher'oku nyono ndi yewe. 71Baderha: buhamiriza buchi mwachilonza? ka rhurha yunvirhe rhwenyine oku bunu bwage yenyine.
Chapter 23

1Bayumanga boshi n'okuheka Yesu emalangambere ga Pilato. 2Bachivunvunya n'oku musidaka, n'oku derha: Rhwalibuganire oyu muntu, ya hez'omulala gwerhu n'oku balahiza mpu barhafurhag'ebarati lya Kayisari, n'oku derha mpu yewe ye Kristu mwami.3Pilato amudosa ntya: Woyo we mwami wa Bayuda? Yesu amushubiza: Waderheko. 4 Pilato abwir'abadahwa n'echigusho: Nta mwazi gubi nabwene kw'oyu muntu. 5Nabo bachihangana kuderha, ya shombany'olubaga, n'oku yigiriz'aBayuda, arhondererag'e Galilaya kugera hano.6Amango Pilato ayunvag'eGalilaya, adosa, oyu muntu ali w'e'Galilaya? 7Aber'amenya kwali eshishi y'oburhambuzi bwa Herode, amurhum'emwa Herode, buno yewaliri e Yerusalemu agomango.8Amango Herode abonaga Yesu abumba bushagaluke, kubona ku gurhenga mir'ali chifinjir'oku mubona, enyanya y'ebyalemag'ayunv'enyanya zage, analinihire oku hano amubona ajira ebisomerene. 9Amudosa madoso manene, aliko Yesu arhamushubizaga chiro n'echiguma. 10Abakulu b'abadahwa n'abandisi baliriho, bamusidaka omu kumuhangala.11Herode, n'abalanzi bage, bamushinyagulira , bamalire kumushekera, bamuyambis'emishangi ekwirire, bamugalula emwa Pilato. 12Olo lusiku lw'onolo, Pilato na Herode Bajabwira, oku bushombanyi bwaliri omubo kurhenga mira.13Pilato agush'abakulu n'abachesibwa, n'abazuzi, n'abantu boshi, ababwira: 14Mwanderherag'oyo muntu, nka muntu oli wahez'abantu, n'amudoseze madoso manen'embere zenyu, aliko nta gosa na mubweneko lyaka rhum'ahanwa, omu magosa goshi mwamu sidakiraga.15Na Herode ntalyo amu bweneko, checharhumag'amugalula emunda rhuli, mulole Kw'okuli muntu nta chintu ajirire chishinganene kwafe. 16Na mushurh'enkoni, na namushwekula. 17Ngasi lusiku lukulu, alishinganen'oku bashwekulira mushwekwa muguma.18Baband'akalulu boshi haguma: Oyirh'oyu orhushwekulire Baraba. 19Oyu Baraba aliri omu mpamiko, enyanya wa kajinya kaliri omu chishagala, n'obunizi.20Pilato ashubi kubwirabo: Mukulonz'ashwekule Yesu. 21Baband'akalulu: Abambwe! Abambwe! 22Pilato adosabo obwakasharhu: Bubi buchi oyu muntu ajirire? Ntacho na buganire chishinganene kw'afe. Na malamushurha na namulika.23Bagendeker'oku bandakalulu n'omulenge gunene, n'oku derha, Abambwe. Omulenge gwabo gwahima. 24Pilato aderha ntya: Obulonza bwenyu bwajirika. 25Ashwekul'oyo wajag'omu mpamiko enyanya wakajinya n'obunizi, Oyo bakulonza.26Babere bali baheka Yesu, bafarha muntu muguma mpu ye Simoni Mukurene, ali arheng'omushwa, bamuhes'omusalaba mpwaguhek'enyuma za Yesu.27Chigusho chinene ch'abantu, n'abakazi bali bachishurh'omu chifuba, baliri bamuganyiza. 28Yesu abahindamukira, ababwira: Banyere b'e Yerusalemu, mumenye mwanka ndakira, aliko muchilakire mulakire n'abana benyu.29Mulole, esiku nji zayinj'abantu nji baderha: Ragi oku ngumba, n'enda zirhaburha, n'amabere garhayonsa. 30Nji babwir'entondo muyinje murhuhongokere, n'orhu rhondo muyinje murhubishe! 31Eri bakajira ntyo oku murhi gubishi, gurhe byakab'oku guyumire?32Balerha banyankola maligo babiri haguma na Yesu mpu bayirhwe.33Amango bahikag'ahantu hahamagerwe, vuha ly'erhwe, bamulibuza, nabala banyankola maligo bombi mugum'ekulyo n'owindi ekulembe. 34Yesu aderha: Darha, obabalire bulala barhamenyere ebi bajirire, bagaban'emishangi yage, bayisharhir'esimbi.35Abantu bayimanga, balola, abakulu bamushinyagulira, baderha: Achungul'abantu; achi chungulage yenine, akaba Ye kristu mwene Nyamuzinda.36N'enfola miherho za mushinyagulira; bamushegerera, bamuherez'ebilulire nka ndululwe. 37Baderha: Akab'oli mwami wa Bayahudi, ochi chungule wenine. 38Ahanyanya werhwe lyage bayandika ntya : OYU YE MWAMI WA BAYAHUDI.39Muguma wabo banyankola maligo amu jachira, aderha: Arhali we Kristu? chi chungulaga, nerhu orhuchungule! 40Alik'owabo amukankamira, aderha: Orhayubahire Nyamuzinda, welibuzizwe kuguma naye, 41rhwabano rhushinganene, bunola rhuhabirw'ebishinganen'amabi gerhu. Alik'oyo nta chibi ajirire.42Abwira Yesu: Onyibuke hanoger'omu bwami bwa Yisho. 43Yesu amushubiza: Nkubwirir'okuli, z'ene wabahaguma nani omu Paradizo.44Zabere saa ndarhu z'ezuba, gwaba mwizimy'omu chihugo choshi, kuhika saa mwenda. 45ezuba lyakeha n'omu shangi gw'eshengero gwaberekamo kabiri kanganangana.46Yesu alaka n'omulenge gunene: Darha, omurhima gwani namaguheb'omu maboko gawe, eri amaliderh'eyo myazi, afa. 47Omukulu w'enfola miherho, abwen'eyo myazi yabonekaga, akuza Nyamuzinda aderha: kubinali oyu muntu aliri w'okuli.48Echi chigusho choshi chaliriho, balolerez'eyo myazi, babwen'emyazi ya jirikaga, bagaluka, bachibanda oku bifuba, 49bala boshi baliyinji Yesu, n'abakazi bali muherekeze kurhengerer'e Galilaya, bayimanga hale balolereza kurhe byaba.50Haliri muhanuzi, walihamagerwe Yosefu, aliri muntu mwinja n'owokuli. Arhashangir'oku muhigo n'ebindi bijiro; aliri w'e Aramateyo. 51Echishagala cha Bayahudi, analinihir'obwami bwa Nyamuzinda.52Oyo muntu aj'emwa Pilato, ahun'omubiri gwa Yesu. 53Agukul'oku mulingoti, aguzingir'omu mushangi, aguheb'omu shinda ya lihumbirwe,erhalizi hambwa mw'owindi muntu.54Lwali lusiku lwamarheganyo g'e Sabato e kala yanji rhondera. 55Nabala bakazi bayinjaga haguma na Yesu kurheng'e Galilaya, bamukulikira, balol'eshinda na gurh'omubiri gwage gurhabikirwe. 56Bagaluka kushigay'amavurha g'amalashi, bahumuk'olusiku lw'e Sabato nk'oku byalirhegekerwe.
Chapter 24

1Omu lusiku lwambere lweboso, omu micherachera, baj'ebwa shinda, eyibaherh'amarachi balirheganyize. 2Bashiman'ebale lyalir'oku shinda lyahirikirwe. 3N'omukuj'omushinda,barhashimanag'omubiri gwanahano Yesu.4Omu kusomerhwa n'ebibashimanaga, lolaga, balume babiri baliyamber'emishangi y'omweru babahulukira. 5Bagwarhwa n'obuba bunene, bayinama ahashi, nabobalume bababwira, chakarhuma mwalonzez'ozene omu bafu?6Arhachiri hano ch'alik'afukire. Muchiyibukire gurh'alemag'ababwira amangw'alir'e Galilaya; 7Anakazagi derha: Bihemerwe mwen'omuntu ahanw'omumaboko gabanyabyaha, ayirhwe, njo anafuke okulusiku lwakasharhu.8Bayibuka emyazi Yesu akazagi babwira. 9Eyibarheng'ebwa shinda, babwira balal'ekumi na muguma n'abandi boshi ebibabwene. 10Abalerhag'eyo myazi okuntumwa, haliri mariya madagalene,na Jani mariya nyina wa yakobo na bandi bali haguma nabo.11Emyazi yabo ya bonakana ya busha embere zabo, barhanayemerag'ebyabo bakazi baderhaga.12Aliko petero ayimanga alibirh'ewashinda yanawabo Yesu, ayinama, abon'emishangi yanawab'omushinda. Hanaho,aj'emwage,asomerwa kw'ebyo bahikirire.13Lolaga, mwakokachanji, abigirizwa bage babiri bayereker'omu chishagala chihamagerwe Emausi, hale n'e Yerusalema. 14Hantu hakalambagirwa s'ebiri. Banabwiran'okubyoshi byagerere.15Omu kachanji kokushambala n'okurhongana, Yesu abashegerera, alambagira haguma nabo. 16Aliko barhamumenyaga17Ababwira, bichiyimwagenda mwaderha; munagayire? 18Muguma wabo, ohamagalwa Kleopasi amushubiza: Olimugeni e Yerusalema orhenji ebyabereyo?19Yesu abadosa, bintu bich'ebyo? Bamushubiza, Ebyo bintu biyerekere Yesu w'e Nazareti, oyo wali mulebi oherh'obuhashe omu bijiro n'okuderh'embere za Nyamuzinda n'embere z'olubaga. 20Nagurhe abadahwa bakulu na bach'emanja mpu agend'ayirhwe, bamuhira oku musalaba21Rhwalilangalire oku akabere yewe, wakachungwire Israeli; aliko haguma n'ebyo, lolaga oku hali esiku esharhu ebi bibere.22Biri by'okuli oku bakazi baguma berhu, barhusomeze bwenene: balamukira oku shinda esezisezi, 23babula omubiri gwage, bayinja kurhubwira oku bamalayika bababonekera bababwira okw'afukire.24 Baguma omu barhwaliri nabo bagenda oku shinda, bashimana oku kubinali oku abakazi bababwiraga, aliko bowe barhalimubwene.25Hanaho, Yesu ababwira: Balume bazira bwemere n'emirhima erhayemer' eb'abalebi balebaga. 26ka birhali kwanene Kristo alibuzwe n'ebi byoshi ly'aja omu bukuze? 27Arhonderera oku Musa kuhik'oku balebi, ababwira boshi baliyandikirwe n'ebyalibashiganane.28Babere bahika hofi n'echishangala emunda balamaga baja hashushanyizwe na kuba hale. 29Aliko abajambere, baderha, bamubwira yorha haguma nerhu, egolo lichihika ezuba lyazika.30OKubalya oku lwibo haguma nabo, arhol'omugati, ahema, aguvuna omugati abaha balya . 31Honaho barhondera okubona.32Babwirana emirhima yerhu erhayubahaga amango akazagi rhubwira n'okurhuyigiriza emyazi yaliyandikirwe.33Honaho, bayimanga, n'okugaluka e Yerusalema, abona abol'ekumi na muguma, n'abaliri haguma nabo, bachibishire. 34 N'oku derha: kubinali Nahano afukire, anabonekerwe Simoni. 35Bashubulula ebyabahikirag'omu njira n'amango akazagi gaba omugati.36Omukuba yibaderh'emyazi, ahulukira omu kagarhi kabo; n'okubabwira: Omurhula gube haguma nenyu. 37Bagwarhwa n'obuba n'oku afire; bamenya kubali n'omuzimu.38Aliko ababwira chakarhuma mwayubaha? kagurh'enkengero zilinkezo zakab'omumirhima yenyu? 39Mulole efune zani na magulu gani, kobinali nyono, Mumpumeko munandoleko: Omuzimu arhajira munyofu changw'evuha, nyono mbiherhe. 40Omukuderh'ebyo, abayerek'efune na magulu gage.41Kubinali, omu bushagaluke baligwerhe barhayemeraga, baliri omu kusomerwa, ababwira: mugwerh'ebyokulya hano? 42Abah'efi eyosezwe n'omugati guli m'obuchi. 43Arhola, alir'emalanga mbere gabo.44Oku buzinda, ababwira: binababwirag'ebi amango nalichiriri haguma nenyu, oku bishinganen'okuyenezwa byoshi baderhwaga enyanya zani, omu mahano ga Musa, n'omubulebi, n'omunyimpo.45Ashwekul'obwenge bwabo kuderha oku bayunv'ebiyandikirwe. 46Ababwira: biyandikirwe ntya, oku Kristu nj'alibuzwa n'okufuka omu mifu olusiku lwakasharhu.47 amahungamo, n'obubabale bw'ebyaha, nji bwayamagizwa oku Bantu boshi omu zino lyage, kurhonderera e Yerusalema.48Muli bahamiriza b'ebyobintu. 49Mulole nkunderher'enyanya zenyu byoshi Darha alaganyaga; aliko mwabera muchino chishagala kuger'emango mwayunjuzwa emisi ya Muka Ochere.50Abalongola kuger'e Betania, azamul'amaboko gag'enyanya, abagisha. 51Amango amalaga bagisha achikul'okubo azamuk'empingu.52Nabo babere bamala kumuramya bahindamuka baj'e'Yerusalema, n'obushagaluke. 53Bagendeker'okuber'omu shegero, bali baharamya n'okukuza Nyamuzinda.

John

Chapter 1

1Oku murhondero haliri omwazi, n'omwazi gwali haguma na Nyamuzinda, n'omwazi ali Nyamuzinda. 2Oku murhondero gwali haguma na Nyamuzinda. 3Byoshi byalemagwa n'omwazi, na ntacho cha kolerwe buzirago.4Omumwazi mwaly'akalamo, n'akalamo kali bulangashane bw'egulu. 5Obulangashane bukolez'omu mwizimya, n'omwizimya gurhabuyemeraga.6Hali omuntu warhumwagwa na Nyamuzinda, n'ezino lyage aliri Yohana. 7Ayinja nka muntu w'okuhamya. Ayinja kuhamiriz'obulangashane, yi boshi bayemera enyanya zage. 8Arhali ye bulangashane, aliko ayinjaga kuhamiriz'obulangashane.9Obo bulangashane bo bwali bokuli, kuderha mpu, eyakayinj'omwigulu, amolekere buli muntu.10Obo bulangashane bwali omw'igulu, n'egulu lya lemagwa nabo, aliko lirhabumenyaga. 11Ayinj'emwabali bage, aliko abalibage barhamuyankiriraga.12Aliko bala boshi bamuyemerere, abahere obushobozi b'okuba bana ba Nyamuzinda, babola bayemer'ezino lyage! 13Ababurhire arhali oku shagama changwa oku bulonza bw'omubiri, changw'obulonza b'omuntu, Aliko okubwa Nyamuzinda.14Omwazi gwajirwa mubiri, gwalam'ahagarhi kerhu, guyunjulirwe n'olukogo, n'okuli. Rhwabwen'obulangashane bwage, obulangashane nka bulangashane bw'omwana w'echinege kurheng'emwa Nyamuzinda. 15Yohana amuhamiriz'aderha: y'ola naderhaga okwayinj'enyuma zani, antangire, bulala aliriho embere zani.16N'okugerer'obushinganyanya bwage, rhwayankirir'olukogo kurheng'olukogo; 17bula erhegeko lyahabwagwa na Musa, alik'olukogo n'okuli byalerhwaga na Yesu Kristu. 18Ntaye wa bwene Nyamuzinda, olekere omwana wage w'echinege, oli omukagarhi k'Eshe. N'omwana yiwarhumenyesag'Eshe.19N'obu bobuhamiriza bwa Yohana, amango w'abayahudi barhum'abadahwa n'abalawi e Yerusalemu kumubaza: Woyo wende? 20Ahamya okubinali, arhalahiraga, ababwira oku ye Kristu. 21Nabo bamubaza: k'okuderha gurh'oko? Oli Eliya? Aderha: Ntali yewe. Oli mulebi? Abashubiza: Nanga.22Oku buzinda bamubwira: Ob'olindesi lero kuderh'okuyirhushubiza owarhurhumaga bwinja. Bichi wankaderha enyanya zawe wenyine? 23Aderha mpu nyono ndi mulenge guli gwayama omu mpingu: Mukwiz'enjira ya Nahano nk'oku Isaya w'omulebi aderhaga.24Abarhumwaga bali Bafarisayo. 25Bashuba mubaza: Chirhumire wabatiza akab'orhali we Kristu, changwa Eliya, changwa mulebi?26Yohana ababwira: Nyono, yinabatiza oku menji, aliko ahagarhi kenyu hali eyimurhayinji. Oyo, ayinjir'enyuma zani, 27kandi ntashinganene okushwekul'ebifundo by'ebirato byage. 28Ebi byageraga e Betania, embere we Yorodani, aha Yohana abatizaga.29Esezi lyaho abona Yesu ayinja ahali, aderha: Lola omwana gw'entama yewakula echaha ch'egulu. 30K'okulala nababwiraga: Buzinda bwani hayinja omuntu wayinjaga embere zani, yi wanaliri embere zani. 31Ntalimenyere, aliko buzinda achiyerekana omu Israeli, nayinjire kudubika omu menji.32Yohana ahana obuhamya: Nabwene muka muchesibwa ayandagala omuchalega nka nguuku, ya muyumangako. 33Ntali muyinji, s'aliko owantumaga kudubika omu menji, oyol'ambwirire: eyinji wabona Muka muchesibwa amumanukira n'okuyumanga, oyola yebatiza n'Omuka Ochere. 34Nabwene, obuhamya okwali mwana wa Nyamuzinda.35Esezi waho Yohana alichiri aho, haguma n'abigirizwa babiri b'omu bigirizwa bage; 36abona Yesu kwagera aderha: Tala mwana w'embuzi wa Nyamuzinda.37Ezo ntumw'ebiri z'ayunva zaderha emyazi, zakulikira Yesu. 38Yesu agaluka, omukulonza abakulikire, ababaza: Bichi muli mwalonza? Bamushubiza: Rabi(kuderha, mwigiriza), ngahe olama? 39Muyinje, ababwira, munalole. Bagenda babona ahali lamire; banayorha naye olusiku. Byali bichanji bya saa kumi.40Andreya, mulumuna wa Simoni Petero, aliri muguma mwabo babiri bayunvag'omwazi gwa Yohana bakulikira Yesu. 41Ali murhanzi kushimana mulumuna wa Simoni amubwira: rhwabwene omushigwa mavurha kuderha Kristu. 42Anamuhek'embere za Yesu. Yesu, amulola aderha: Oli Simoni, mwene Yona, weyirikwe Kefa (Kokuderha, ebale).43Buch'esezi, Yesu alonza kuj'eGalilaya, abugana Filipo. Amubwira: Nkulikira. 44Filipo aliri we Betesayida, w'omuchishagala cha Andreya na Petero. 45Filipo ashimana Nathanaeli, amubwira: Rhwabwene olala Musa ayandikaga omu marhegeko, n'olala abalebi baderhaga, Yesu w'e Nazareti, mwene Yosefu.46Nathanaeli amubwira, k'echintu chinja chakarhenga eNazareti? Filipo amubwira: Yinja, obone. 47Yesu, abona Nathanaeli ayinj'ahali, amubwira: Lol'owokunali omu Israeli orhaherhe bushuma omu kagarhi kage.48Ngahe w'amenyeraga? Yesu amushubiza: Embere Filipo aguhamagale, amango walir'ishishi w'omurhi, nalikubwene.49Nathanaeli amushubiza aderha: Mwigiriza, oli mwene Nyamuzinda, oli mwami we Israeli. 50Yesu amushubiza: bulala nakubwirag'okuna kubwene omushishi w'omurhi, wamayemera. Wabon'ebintu binene kulush'ebila. 51Amubwira: Okuli, okuli wabona kurhengera zene echalega chichingwire, na bamalayika ba Nyamuzinda bashona n'okuyandagalira omwana w'omuntu.
Chapter 2

1Enyuma lya siku esharhu, haba obuhya e Kanana ye Galilaya, nina wa Yesu aliriho. 2Na Yesu ali hamagerwe k'obo buhya n'abigirizwa bage.3Amavu gabulwa; Nina wa Yesu amubwira ntamavu baherhe 4Yesu amushubiza; Mukazi we, bichi bili ahakagarhi kani nawe? Ebisanzi byani birazigera. 5Nina abwir'abakozi bali okubuhya: Mujire byoshi akababwira.6Kandi haliri rhubindi ndarhu rhw'ebum ba, rhurheganyizwe enyanya kuguma n'oborhere bw'Abayahudi y'okushuka, ngasi kaguma oku ngero ebiri changw'esharhu.7 Yesu ababwira, muyunjuze orhu rhubindi menji. Barhuyunjuza kugez'okumihiro. 8Enyuma zaho, ababwira bahek'emunda oyimangir'obuhya ali.9Omwimangizi w'obuhya agezeze kw'amo menji buzira kumenya ngahe marhengaga, (aliko abandi bakozi bowe badomaga mala menji bali menyere). Ahamagala muhya mulume, amubwira: 10Ngasi muntu anahana embere amavu ngenja, eyibamala bwenene anaja ahana amavu ngarhanunire: Woyo, wamabisha amavu genja kugera mw'enosa?11Intyo kubyabaga e Kanani ye'Galilaya, echisomezo chaburhanzi echi Yesu ajiraga. Ayerekan'obukuze bwage, n'abigirizwa bage bamuyemera.12Enyuma zebyo, ayandagalir' e Kapernahumu, haguma na nyina, benebabo n'abegirizwa bage, bajirayo siku zigeke.13E Pasaka ya Bayahudi ya liri hofi, Yesu azamukira e Yerusalemu.14Abugana omu shengero muli abarhimbuzi b'enkavu, b'embuzi n'enguuku n'abahindamuzi b'efuranga bayikere.15Ajir'olukoba l'omugozi, abahiga boshi omu Kanyamuzinda, n'embuzi n'enkavu n'enguuku. Ashandaz'efuranga z'aba hindamuzi, achulongola n'enyibo zabo. 16Abwira abarhimbuzi b'enguuku, mukule ebyola; mumenye mwankajira enju ya Darha kuba chambu.17Abigirizwa bage bayibuka oku biyandikirwe: Obongwa bwa kanyamuzinda bundumire. 18 Abayahudi b'amubwira, bisomezo biligurhe wanka rhuyereka bulala oliwajir'ebintu bir'intya? Yesu abashubiza: 19mushande aka kanyamuzinda, nani nakayumanza omu siku esharhu.20Abayahudi baderha; akanyamuzinda kayumbakagwa omu myaka makumi mane na ndarhu, nawe mpu wakakayumbaka omusiku esharhu? 21Aliko alemaga aderha enyanya w'akanyamuzinda k'omubire gwage.22Amango afukaga, abigirizwa bage bayibuka okwali biderhere, baba n'obuyemere oku mandiko n'okubinwa Yesu ababwiraga.23Ebisanzi Yesu ajirere e Yerusalema, oku lusiku lukulu lwa Pasaka banene bayemera ezino lyange, eri babona ebisomezo ajirire.24Aliko Yesu arhachizera gabo buno alibayinji bwinja. 25Chiro arhalilonzeze obuhamiriza enyanya za bantu, buno yewe yenine alimenyer'ebiri omu mirhima y'abantu.
Chapter 3

1Haliri muntu muguma w'omufarisayo, ezino lyage y'e Nikodemu, mukulu muguma wa Bayahudi. 2Oyola ajaga emwa Yesu budufu, amubwira: Rabi, rhumenyere oku oli mwigiriza, orhengere emwa Nyamuzinda; Nta muntu wakajira ebimenyiso bili ntya orhali Nyamuzinda abe haguma naye.3Yesu amu shuza, ambubwira: Okuli, okuli nkubwirire,nk'omuntu arha burhirwe obwa kabiri arha kabona Obwami bwa Nyamuzinda. 4Nikodemu amubwira: Gurhe omuntu akashubi burhwa obwa kabiri anakala mushaja? Aka chigala kugaluka omunda ya nina obwa kabiri n'oku burhwa?5Yesu amu shuza: Okuli, okuli nkubwirire, omuntu nka rhaburhirwe oku menji n'omuka, arhakaj'omu bwami bwa Nyamuzinda. 6Echa burhwaga oku mubiri gunali mubiri, n'echaburhwaga oku Muka gunali muka.7Orhasomeraga oku bona nakubwirire, bihunire oburhwe obwa kabiri. 8Omuhusi gunaj'emunda gulonzeze, n'omulenge gwana yunvikana, aliko ntaye omenyere ngahe gwa rhenga na ngahe gwaja: Nantyo ngasi muntu wa burhwaga oku muka.9Nikodemu aderha, amubwira : Eyi myazi gurhe ya kagalika. 10Yesu aderha, amubwira : Woyo mwigiriza omu Israeli, orha namenyere eyi myazi. 11Okuli, okuli, nku bwirire, rhunaderha ebirhumenyere, rhuna hamiriza ebi rhwabwene, murhana yemerega obuhamirizi bwerhu.12Nkaba naka babwira mwabo eyi myazi y'egulu murhana yi yemera, gurhe mwaja mwa yemera nka babwira emyazi y'empingu? 13Nta muntu wajir'empingu, orhali olala warhengagayo, muben'omuntu.14Kula Musa amanikaga enjoka omu mpinga, na ntyo kon'oko mw'ene w'abantu ayinamulwe, 15Li ngasi muntu omu yemerere abona obuzine bw'esiku n'amango.16Bulala Nyamuzinda asima egulu, ahana omugala w'echusha, mpu ngasi yeshi wa munyemera alek'okuhera, s' abone obuzine bw'esiku n'amango. 17Bulala Nyamuzinda arharhumaga omugala omugulu mpu ayinje kuhana egulu, chimpu ly'achiza egulu. 18Ngasi omu yemerere, arhakachibirw'olubanja, orha muyemerere, mira olwage lwachibwaga, bula arhayemeraga ezino lya Mugala w'echusha wa Lulema.19Nalo olubanja lw'olu : Obulangashane bwa yinjire enogulu, n'abantu bagala sima omu mwizimya ahali h'obulangashane, bulala ebijiro byabo byali bibi. 20Bulala ngasi muntu ojir'ebibi, eri kushomba ashomba obulangashane, arhanaja ahali obulangashane, ly'ebijiro byage birhamanyibwa. 21Aliko ojira oku shinganyanya, anaja ahalagere, li babona oku ebijiro byage Nyamuzinda ya bijirira.22Enyuma z'ebyo, Yesu na bigirizwa bage bayinja omu chihugo che Yudeya; ajirayo siku haguma nabo, ana balisa. 23Naye Yohana eri agwerhe abatiza omu Ainoni, hofi h'e Salimu, bulala amenji galiyo.Bantu banene bayinja kubatizwa. 24Bulala Yohana arhalizi shwekwa25Hana chizuka obuhaka omu bigirizwa ba Yohana n'omu Buyahudi oku kuchishuka. 26Baja emwa Yohana, bamubwira, mpu: Rabi, ola wali naye eshiriza lye Yorodani, ola wahamiririzaga, naye akola agwerhe abatiza, n'abantu boshi bagwerhe bamushimba.27Yohana ana babwira eri : Ntacho omuntu akachiha nka rhachihabirwe kurhenga empingu. 28Mwenine muli bahamirizi bani kula na derhaga, nti: Arhali nyono Kristu, chi ntumirwe mpu mushokolere.29Ogwerhe omuhya eri muhya-mulume; chi omwira w'omuhya-mulume, omuyimangira n'okumuyunva, anasime akayumva omulenge gw'omuhya-mulume. Ogwo gwo mwishingo gwani, na buno gukola mwimana. 30Kukwanene agandaze, nani nchifunye.31Owarhenga enyanya ali enyanya ya byoshi; naye wahano gulu anali w'egulu' n'ebyaderha binali by'eno gulu: Owarhenga empingu alushire boshi. 32Ahamiriza ebya bene n'ebya yumvirhe; chi ntaye oyemera obu hamirizi bwage. 33Oyemera Obuhamirizi bwage ayerekana oku Nyamuzinda aderha okunali.34Oyu Nyamuzinda arhumaga, binwa bya Nyamuzinda nka ahana Muka ochere arhagera. 35Darha asima omugala, anahebere byoshi omu maboko gage. 36Oyemera omugala, agwerhe obubuzine bw'esiku n'amango; olahire okuyemera omugala arhaka bona akalamo, aliko obuhanya bwa Nyamuzinda bwana j'enyanya zage.
Chapter 4

1Nantyo Nahano amenyere oku aBafarisayo bayunvirhe oku akola agwerhe bigirizwa banene kulusha Yohana n'oku agwerhe abatiza bantu banene kumulusha, 2n'obwo arhali Yesu yenine wakazaga batiza, chi bigiriza bage, 3arhenga e Yudeya, achishubira e Galaliya.4Kwali kukwanene agerere omu Samariya. 5Anachihika omu chishagala chiguma ch'e Samariya, chiderhwa Sukari, hofi n'eshwa Yakobo ahaga omugala Yusufu.6He chisima cha Yakobo chali aho. Yesu ali amarhama n'enjira; ana yikala oku chikunguzo ch'echisima. Zaliri nka saa ndarhu. 7Mukazi muguma w'omusamariya ayinji doma. Yesu anachi mubwira : Mpa nani amenji nywe. 8Abigirizwa bage bali bajire gula ebiryo omu chihugo.9Ola mukazi w'OmuSamariya amu bwira : Gurhe we Muyahudi wankampuna amenji, nyono Musamariya? Bula Abayahudi n'Abasamariya barhabonananako. 10Yesu amushuza: Ochimenyaga eshokano ya Nyamuzinda okanamenya nde oku bwirire : Mpa nani nywe, wakabere we muhuna, naye akana kuhere amenji g'obuzine.11Ola mukazi amu bwira: Yagirwa, chi Orhagwerhe echi wankadomeramo, n'echisima chilehere. Ngahe wankachibona amenji g'obuzine? 12K'olushire darha Yakobo warhuhaga echi chisima, anyweramo yewe n'abana n'ebintu byage?13Yesu amushubiza: Ngasi yeshi onywa kwago menji, ashubi yunva enyorha; 14chi owanywe oku menji namuha, arhaka yunva nyorha chiro n'eliguma; bula amenji namuha gamuhindamukamo chisima chakazirhengamo amenji g'obuzine bw'esiku n'amango.15Nyamukazi: Waliha, mpa nani kwago menji, ly'omusezi ntachiyunvaga nyorha, nji ntana chiyinja doma hano. 16Yesu amubwira: Genda, ohamagale balo, ogali galuka.17Ola mukazi amushuza: Ntajira mulume Yesu amushubiza: Nechi, ku binali, orhajira mulume. 18Bula wamaja omu mwa balume barhano, n'oyu oli omu mwage arhali balo. Nechi, orhabeshere.19Nyamukazi: Yagirwa, namabona oku oli mulebi. 20Badarha bakazaga haramya kw'eyi ntondo, nenyu mpu Yerusalemu ho hantu h'okuharamya.21Yesu amubwira: We mukazi, nyemera, amango gahikire, arhanachiri kweyi ntondo eri e Yerusalemu mwachikaharamya Darha. 22Mwabo munaharamya echi murhenji, rhabano rhunaharamya echi rhuyinji; bula obuchire omu Bayahudi burhenga.23Haba amango gayinja, nago ganakala gagano abaharamya okunali bakola baharamya Darha omu murhima gwabo n'okuli; bula abo bo Darha alonza mpu bamuharamye. 24Nyamuzinda aba Muka, n'abamuharamya kukwanene bamuharamye omu murhima n'okunali.25Ola mukazi anachimubwira: Nyinji oku Masiya, ola baderha Kristu, ayinja. Amango ayinja, ye warhuyigiriza byoshi. 26Yesu amushuza: Nyono ndi nakuderhesa.27Hon'aho abigirizwa bage bayinja, basomerwa eri babona agwerhe aderhesa omukazi. Chi ntaye washagere mpu amudose: Chi wamudosa: Charhuma wamuganiza?28Nyamukazi anachihesa akabindi kage, alibirhira eka, aj'ibwira abantu: 29Muyinje mubone omulume wamambwira ebinajirire byoshi. K'arhankaba ye Kristu? 30Banachirhenga omu lugo, baja emunda ali.31Ago mango abigirizwa bage balemaga bamuyinginga banamubwira: Waliha Mwigiriza, ebiryo bino. 32Naye abashuza: Ngwerhe ebiryo murhenji. 33Abigirizwa bage badosana: Nkaba hali owamulerhere eby'alya?34Yesu ababwira: Ebiryo byani kuli kujira obulonza bw'owantumaga n'oku yeneza akasi kage. 35Ka murhaderha: Hayorhere myezi ene emyaka eyere? Nani mbabwirire: Yinamula amasu, mubone oku amashwa gakola gayakirize n'emyaka. 36Omushaluzi akola ahabwa oluhembo lwage; akola agwerhe alunda emburho oku buzine bw'esiku n'amango, na ntyo owarhweraga naye akola asima haguma n'omushaluzi.37Nechi ogu mwazi gunali g'okuli: Orhwera ali wago, n'oshalula ali wago. 38Namurhumire okuji shalula ebi murhalibukiraga; banene balibukire, nenyu mwalya emyaka y'amalibuko gabo.39Basamariya banene becho chishagala bamuyemera eri gula mwazi g'ola mukazi gurhuma: Anambwirire ebi najirire byoshi. 40Eri bamuhikako, bamuyinginga mpu achumbike. Ajirayo siku ebiri zonine.41Bandi banene bamuyemera eri nyigirizo zage zirhuma. 42Babwira ola mukazi: Arhachiri myazi yawe erhumire rhwayemera; nerhu rhwenine rhwamuyunvirhe, rhunakola rhumenyere bwinja oku ku binali, oyu ye Muchiza w'egulu.43Eri zila siku ebiri zigera, anachilikula, aja e Galilaya. 44Yesu yenine ali aderhere mpu nta mulebi okengwa omu chihugo chabo. 45Eri ahika e Galilaya, abanya Galilaya bamuyankirira, bula bali eri babwene ebi ajiraga e Yerusalemu byoshi oku lusiku lukulu; bula nabo bali oku lusiku lukulu.46Ashubija e Kanana y'e Galilaya,ela ahindamulaga amenji okuba divayi. Yali murhambo muguma walwazaga omugala e Kapernahumu. 47Oyo mulume eri ayunva oku Yesu ahika e Galilaya kurhenga e Yudeya, amubugana omu njira, anamushenga mpu ayandagalire emwage, ajifumya omugala wali hofi h'okufa.48Yesu amubwira: Ka Mukaba murhabwene ebisomerene n'ebirhangazo murhayemera? 49Naye nyamurhwali: Muhanyi, yandagala embere omwana anfirire. 50Yesu amubwira: Gendaga, mugala wawe ali mugumaguma. Nyamulume anachiyemera ogo mwazi gwa Yesu, agenda.51Oku achiri omu njira y'okuyandagalira emwage, abambali bayinja, bamubwira mpu omugala afumire. 52Abadosa esaa yonine arhonderaga okuyunva amagala. Bamushuza: Mulegolo aha saa mushanvu eshushira lyamurhengagamo.53Eshe abona oku ye saa Yesu amubwiraga: Mugala wawe ali muranga. Anachiyemera yenine n'ab'omu mwage boshi. 54Echo che chisomerene cha kabiri Yesu ajirire eri ashubira e Galilaya kurhenga e Yudeya.
Chapter 5

1Enyuma zaho lwali lusiku lukulu lwa Bayahudi Yesu azamukira eYerusalemu .2 Aliko e Yerusalemu hofi n'olunvi lw'embuzi, haliri eriba bahamagala omu chihebrania Betesaida lyaliherhe nyunvi erhano,3Kw'ezonyunvi halilyamire, luganjo lunene lw'abalwala. Empumi, ebirema, abahunzize, baliri balindira okw'amenji gachishaganya;4bulala malayika ayandagalaga, bichanji oku bindi omw'iriba, anashaganya amenji; n'olala wachikabulamo waburhanzi mw'ago menji anafuma ngasi bulwala .5Ahola halir'omulume muguma w'omulwala myaka makumi masharhu na munane .6Yesu amubon'alyamire , anamenyere oku ali mulwala w'esiku zinene, amubwira: walonz'ofume?7Ola mulwala omushubiza Nahano, nta ngwerh'omuntu wakandubika omw'iriba, nk'amenji gamashaganywa amango nakajiremo, uwindi achidubikamo embere zani .8Yesu amubwira, nyumanga orhole obuliri bwawe, olambangire.9Honaho, oy'omuntu afuma, arhola obuliri bwage agenda.10Lwali lusiku lwe Sabato. Abayahudi babwira ola bafumyaga: 0lwe Sabato, orhayemererwe okuheka obuliri bwawe. 11Abashubiza, owafumyag'abwirire: rhola obuliri bwawe olambangire.12Bamubaza yend'oyo muntu wakubwiraga rhola obuliri bwawe olambagire?13Alik'owafumaga arhalimenyere alinde, bulala Yesu alihirimire omu lubaga lwaliri ahola.14Amango Yesu amubuganaga omu Kanyamuzinda, amubwira, lolaga wafumire, orhachikolag'ebyaha. Omukuyubaha oku nji byakakuyinjira ebidarhabere. 15Oy'omuntu, agenda kubwira Abayahudi: Yesu ye wafumyaga.16Checharhumaga Abayahudi bahiga Yesu bulal'ajiraga eby'olusiku lwe Sabato. 17Aliko, Yesu abashubiza: Darha achiri akola kugera buno, nani nankola. 18Enyanya z'ebwo, Abayahudi balonza kandi okumuyirha, arhali mpokwenge arhakengaga olusiku ly'esabato konine, chi bulala ahamagalaga Nyamuzinda Eshe n'okuchijira mpu yenine ali Nyamuzinda.19Yesu ashubibabwira, okuli, okuli, bambwirire, Omugala ntach'akachijira yenine, ajir'echarhenga kw'Eshe, na byosh'Eshe ajira naye abijira intyo ntyo. 20Bulal'Eshe asima omugala, n'okumuyereka byosh'ajira, yenamuyereka orhwasi rhunene kulusha orhu, y'omugala nsomerwa.21Nkakula Eshe aful'abafu, anahane akalamo naty'omugala anahan'akalamo oku yalonzeze. 22Eshe ntaye yechir'olubanja, aliko ahanire gasi lubanja oku mugala, 23yingasi muntu akazikeng'omugala, nka kulal'akenga Eshe, orhakeng'omugala anarheg'Eshe wamurhumaga.24Okuli, okuli, mbabwirire, oyunviriza emyazi yani n'okuyemera owantumaga, aherhe akalamo k'esikun'amango, arhakanaja okulubanja. Aliko arhengere omu lufu aj'omu kalamo.25Okuli okuli mbabwirire ebichanji byayinjire banamalire inja, abafire beyunve omulenge gw'omugala wa Nyamuzinda, n'abeguyunve belame.26Bulala oku Darha ajir'akalamo mu yenyine nty'o akaher'omugala mpu abe nakalamo muyenyine. 27Anamuher'obuhashe boguch'olubanja bulal'alimwana w'omuntu.28Murhasomerwaga n'ebyo, bulala agachanji kayinjire ok'wabali omushinda njibayunva omulenge gwage na njibanafuka. 29Boshi bajirir'ebinja njibafukira obugumaguma aliko abanyankola amaligo njibafukir'oku lubanja.30Ntacho nakajir'oku nyenine nko kunyunvirhe nach'olubanja, n'olubanja lwani luli lw'okuli bula ntalonza obulonza bwani ch'obulonza bw'owantumaga. 31Nka nyono nye chihanire obuhamirizi nyenine, obuhamirizi bwani burhali bw'okuli. 32Hali owundi oherhe w'alerha obuhamirizi bwani na ndangalire okobuhamiriza bwage oku nyono buli bw'okuli.33Mwali murhumir'emwa Yohana naye alerhaga obuhamirizi bw'okunali. 34Oku nyono arhali emw'omuntu yi ntola obuhamirizi aliko nderhere ntya bw'okunali chi nderha ntya mpu li muchunguka. 35Yohana aliri tara lichana n'okukoleza, mwanali mulilonzeze omu kachanji omu bulangashane bwage.36Nyono ngwerhe obuhamiriza bw'okuli oku bwa Yohana. Bulal'ebijiro Darha antumaga mpu mbinjire, ebyo bijiro byonine bi mperhe najira, bihamiriz'oku Darha yi wantumaga.37 Na Darha wantumaga yenine anahan'obuhamiriza bwage ku nyono. Murhasag'iyunva omulenge gwage, murhasagi bona amesho gage. 38N'omwazi gwage gurhali mu bwabo, bulala murhayemerag'eyarhumaga.39Munabaz'amandiko bulala munalangalire okubona mw'akalamo k'esiku n'amango, n'obo amandiko malerha obuhamiriza kuli nyono. 40Murhalonzize okuyinj'emwani lyo muba n'akalamo.41Ntarhol'obukuze bwani emwa bantu. 42Aliko menyere oku murhagwerhe obuzigire bwa Nyamuzinda mu mwabo,43Nayinjire omuzino lya Darha, murhanyankiriraga, aliko owundi akayinja omuzino lyage ndi mwamuyankirira. 44Gurhe mwakayemera, mwemuli mwahanana obukuze baguma oku bandi murhanalonza obukuze burhenga emwa Darha yenine.45Murhakengeraga oku nyono ndi nabalega e mbere za Darha, owabalega ali Musa, oyola mwahirire m'obulangalire bwenyu omuye.46 Bulala oku yunva mwakayemerere Musa, mwakanyemerere konako bulala ayandikire ebindolere. 47Aliko, murhayemerere amandiko gage, gurhe mwakayemera emyazi yani?
Chapter 6

1Enyuma yaho Yesu aja oku lwindi lunda eburhambi bw'enyanja y'e Galilaya, ye Tiberiya. 2Olubaga lwa mukulikira, bulala balibwene ebisomezwa by'okufumya abalwala, 3Yesu ashona oku ntondo, n'eyo ana yikala haguma n'abigirizwa bage.4Nabo e Pasaka eli hofi, lusiku lukulu lw'Abayahudi. 5Alambula amasu gage, abona olubaga lunene lumushimbire, Yesu abwira Filipo, ngahe rhwagulira emigati ab'abantu balya? 6Yesu Amubwira ntyo oku rh'agula, bulala alimenyere bichi ajira.7Filipo amushubiza, emigati rhwakagula ya dinari magana mabiri erhakagalabo mpu buli muntu abone hityu. 8Muguma w'omu bigirizwa bage Andreya mwene wabo Simoni Petero, amu bwira: 9Hano hali omwana rhabana oherhe migati erhano Yobulo n'efi ebiri, bichi ebyo byakajira abantu boshi?10Yesu aderha : Mubayikaze, ahola hali ebirhi binene, bayikala balume hofi bihumbi birhano. 11Yesu arhola omugati, ahuna, agabira abaliyikere ahabo n'okw'efi nk'oku banali shondere. 12Amango bayugurhaga, abwira abigirizwa bage; murholagule ebichira byoshi biyorhere ntahyo hiherage.13Bayirholagula, bana bumba rhurhanda ekumi na rhubiri rhwebichira bya yorhaga by'emigati erhano y'obulo enyuma lya boshi okulya. 14Abo bantu, babere babona ebisomezwa Yesu ajiraga, baderha: Oyu ali mulebi okwanene okuyinja omu gulu. 15Na Yesu amenya oku balonzeze oku yinja kumurhola abe mwami wabo, achikula okubo kandi aja oku ntondo, yenine.16Eri kuba golo, abigirizwa bage bayandagalira oku nyanja. 17Eyi baja omu nkugwe, bashabuka enyanja baja e Kaperanahumu. Bwali bukala budufu, na Yesu arhanaza hika okubo. 18Echihusi chayinja, n'enyanja yaja m'omulaba.19Eri bamala vugama hofi ntambu makumyabiri n'erhano changwa makumi masharhu, babona Yesu ya lambagira oku nyanja n'oku shegera ebwa nkuge, bayoboha. 20Yesu aba bwira, ali, nyono, murhayobohaga. 21Balonza okuja murhola omu nkuge, oku mango enkuge yaba ya mahik'eshi emunda baja.22Echigusho chayorhaga eshi babona okw'enkuge yaliri nguma, na Yesu arhalijire mw'eyo nkuge haguma na bigirizwa bage, s'aliko baligendere bonine. 23Buch'esezi, ezindi nkuge zarhenga e Tiberiya hofi na halala balyaga emigati enyuma ya Nahano okuhana.24Abantu b'echigusho, eri babona oku Yesu na bigirizwa bage barhaliho, baja bonine mw'eyo nkuge baja e Kaperenahumu kulonza Yesu. 25Bamubona hale n'enyanja, bamu bwira: Mwigiriza, mangochi wayinjag'eno?26Yesu abashubiza okuli, okuli: Mba bwirire, yi mwanshonda, arhali okuba mwabonaga ebisomerene, s'aliko okuba mwalyaga emigati mwa manayugurha. 27Mukole, aliko arhali enyanya ly'ebiryo bibiha, s'aliko enyanya wabilala by'akalamo, n'okubona akalamo k'esiku n'amango. Ok'omwana w'omuntu njabaha; yewe nk'eshe, na Nyamuzinda amuhebere kw'echimenyiso28 Aba bwira: Chichi rhujirage lirhukola akasi ka Nyamuzinda? 29Yesu abashubiza: akasi ka Nyamuzinda, ali mwabo oku yemerera ola arhumaga.30Bamubwira, bisomerene bichi wajirire rhubone kuyemera na rhukuyemere? Chi wajirire? 31Badarha balyaga amana omu mpinga, nk'oku biyandikirwe: Abaha omugati gw'empingu g'okulya.32Yesu ababwira: Okuli, okuli mba bwirire, Musa arhabahaga omugati gw'empingu aliko darha abahere omugati gwinja gw'empingu; 33Bulala omugati gwa Nyamuzinda, g'ogula gurhenga empingu go kuhana akalamo omu gulu. 34Amu bwira: Nahano, orhuhe ngasi mango ogo mugati.35Yesu abwirabo: Ndi mugati gw'akalamo. Owayinja emwani arhakabona eshali, na owanyemera arhakayunva enyorha. 36Aliko, babwirire, mwa bwene, murhana yemeraga. 37Ngasi boshi Darha ampere bayinj'emunda ndi, n'ola wakayinj'emunda ndi ntaka muheba embunga.38Bulala na yandagalaga empingu oku yinjijira arhali bulonza bwani, aliko obulonza bolala wantumaga. 39Kula kuba, bulonza bo wantumaga, oku ntacho mpezage oku baw'ampere. S'aliko nfule boshi oku lusiku l'obuzinda. 40Obulonza bwa Darha, ngasi yeshi obona omugala oku muyemera abe n'akalamo k'esiku n'amango, njina mufula esiku z'obuzinda.41Aba Yahudi bachiveba enyanya wage, bulala aderhaga mpu: Nye mugati gw'arhengaga empingu. 42Baderhaga: Oyu arhali ye Yesu, mugala wa Yusufu, olala rhuyinji Eshe na Nina? Gurhe akaderha oku: Narhenga empingu?43Yesu abashuza: Murha chivebaga. 44Ntaye wakayinja emwani, nka Darha wantumaga arhamukulwire, njina mufula olusiku luzinda. 45Biyandikirwe omu balebi: Nji bayigirizwa boshi na Nyamuzinda. Olala wayunvirhe Darha n'oku yemera enyigirizo zage njaja emwani.46Ntaye oshwiragibona Darha, orhali olala warhengaga emwa Nyamuzinda; oyola y'ewa bwene Darha. 47Okuli, okuli, mba bwirire, ola onyemerere aherhe akalamo k'esiku n'amango.48Nyono nye mugati gw'akalamo. 49Basho balire amana omu mpinga, banafa.50Ogu gw'omugati gurhenga empingu, owagulyako arhakafa. 51Nye mugati guzene gwarhengaga empingu; Owalya kw'ogo mugati alama esiku zoshi; n'omugati nahana, gwo mubiri gwani gwalerhera egulu obuzine.52Ahola nyanya, Abayahudi baja buhaka bonine oku bonine, mpu: Gurhe oyu muntu ankarhuha omubiri gwage mpu rhugulye? 53Yesu ana babwira, eri: Okuli, Okuli, mbabwirire, akaba murhalire omubiri gwa mwene omuntu murhana nywere eshagama yage, nt'akalamo muherhe.54Olya omubiri gwani n'okunywa eshagama yani aherhe akalamo k'esiku n'amango, nji na bafula olusiku luzinda. 55Bulala omubiri gwani by'ebiryo by'okunali, n'eshagama yani ch'echinyobwa chinja. 56Olya omubiri gwani n'onywa eshagana yani andimo nani imulimo.57Nk'oku Darha wantumaga azene, nani nzene muli Darha, na ntya ondya alama haguma nani. 58Lola omugati gwarhengaga empingu. Gurhali gwo muguma n'ogu basho balyaga amana bafa: Olya ogu mugati nj'alama esiku n'amango. 59Yesu aderha ebyo bintu omu chishagala, ayigiriza e Kaperanahumu.60Banene omu bigirizwa bage, bamalire muyunva, baderha: Guno mwazi gu komere; nde waka guyunva? 61Yesu, amenya oku baherhe bachiveba kw'ogo mwazi, ababwira: Gwabagayisize?62Biribichi mwabona mwene omuntu ashona emunda arhengaga? 63Omuka gwo gubamwo akalamo, omubiri gwa busha. Emyazi naba bwirire biri muka n'akalamo.64Aliko muli mwabo muli mwa barhayemerere. Bulala Yesu ayinji gurhenga mira bande abarhamuyemeraga, na nde nji wamuhana. 65Ashubiza: Cho chirhumire na babwiraga ntaye wankaja emunda ndi, nka Darha arhamumpaga.66Kurhenga ago mango, banene omu bigirizwa bage bachiyegula baleka oku mukulikira. 67Oku buzinda Yesu abwira ekumi na babiri: Nenyu kamu rhagenda? 68Simoni Petero amushuza: Nahano, rhwakaja emwa nde? Emwawe eri emyazi y'akalamo k'esiku n'amango, 69rhwana yemerere n'okubona ok'oli Kristu, mushinganyanya wa Nyamuzinda.70Yesu abashuza: arhali nyono nyenabalondolaga, mwabo ekumi na babiri? Na muguma wenyu ali muzimu! 71Aderhaga Yuda Esikariote, mugala wa Simoni; bulala yewe yi nji wamuhana, ali, muguma w'ekumi na babiri.
Chapter 7

1Nyuma lyaho, Yesu agera omu Galilaya yoshi bulala arhalilonzeze okuber'e Yudeya, bulala Abayahudi baligwerhe balonza okumuyirha. 2N'obo olusiku lukulu lw'Abayahudi lusiku lukulu lwa Kanyamuzinda lwaliri hofi.3Benebabo, bamubwira rheng'ahano oje Yudeya, lyo abigirizwa bawe babona ibi oliwajira.4Ntaye okol'omubwibisho nk'alonzeze abonekane. Okakola ebi, ochiyerekane wenin'oku bantu.5Bulala bene wabo barhamuyemeraga,6 Yesu ababwira: akasanzi kani karhayinja, aliko akasanzi kenyu kaliho. 7Egulu lirhakabagaya, nyono lyangayire bulala ndi nahamiriza okw'ebijiro byabo bibihire.8Mwabo, mujage oku lusiku lukulu, si nyono ntajako, bula akasanzi kani karhaza kuhikirira. 9Enyuma ly'okubabwira ebyo, aber'e Galilaya.10Amango bene wabo bajaga oku lusiku lukulu, naye azamukir'ayo arhali okumugaragaro aliko okubwibisho. 11Abayahudi bamulonza oku lusiku lukulu baderha: ngah'ali?12Omu chigusho cha bantu mwali obukebwe enyanya zage, baguma baderha mpu ali muntu mwinja abandi baderha mpu nanga yaheza abantu banene. 13Nta muntu walamaga amuderhera n'obwalangale bulala baliyubahir'Abayahudi.14Omu kagarhi k'olusiku lukulu, Yesu azamukira omu Kanyamuzinda ayingiriza. Abayahudi basomerwa, 15baderha mpu ayinji amandiko nabo arhasomaga? 16Yesu abashubiza ababwira: enyigirizo mperhe zirhali zani, aliko ziri z'owantumanga.17Nk'omuntu alonza okujira obulonza bwage, nj'amany'akabala enyingirizo zani ziri emwa Nyamuzinda, changwa nderha oku mukulu wani. 18Omuntu akaderha n'owabo eri ali achilonzeza obukuze. S'aliko owaderhera owantumaga oy'ali w'okuli na nta bubi bumulimo.19Ka Musa arhabahag'amarhegeko? na ntaye mu mwabo wamakulikize? Gurhe mulimwalonza okunyirha? 20Olubaga lwa mushubiza mpu oherhe omuzimu, nde walonza okukuhirha.21Yesu abashubiza: Najirir'omukolo mweshi mwasomerwa. 22Musa abahere oku kembulwa eri birhanarhengere oku Musa aliko oku bashokuliza, munali mwakembula omulume omu lusiku lwe Sabato!23Akaba omulume okembulwa olusiku lwe Sabato, mpu lyo erhegeko lya Musa lirhavunika, bichi mushimbire oku nafumize omuntu mugumaguma olusiku lwe Sabato.24 Murhachaga olubanja omukulola chi muluche omu kuli.25Baguma omu b'e Yerusalemu, k'arhali oyu ye balonzaga kuyirha? 26Jaga walola oku ali achiderhera entalagire na ntacho bamubwira, obwo abakulu barhamanyire oku ye Kristu. 27 Bunola, oyula rhuyinji ahaba aliko amango Kristo njayinja ntaye nji wamenya ahali.28Ahola Yesu ayigiriza embuga lya Kanyamuzinda anaderha: Muyinji mweshi. munayinji ndi wangahe! Ntayinjaga Okubwani nyenine, owantumaga ali w'okuli, murhanamuyinji. 29Nyono, mumenyere; bulala narhengaga omu kagarhi kage.30Balonza okumufarha, na ntaye wamuhumireko, bulala ebichanji birhaliza kuhika. 31Bantu banene olubaga bamuyemera baderha: amango Kristu njayinja, karhakajira ebirhangazo kuguma n'oyula? 32Bafarisayo bayunva olubaga luli lwalunduma emyanya z'ebi bintu. Aliko abakulu b'Abadahwa na Bafarisayo barhuma abaganda kumufarha.33Yesu aderha: ndi haguma nenyu bichanji bigeke, kandi nanagaluka emw'owantumaga.34 Nji mwanshonda murhanabona.35Kw'ebyola, Abayahudi baderha bonine oku bonine: Ngahe aja rhubule kumubona? Ka nj'aja ahagarhi kabalala baherere omu bapagani, ka nj'ayigiriza abapagani? 36K'okuderha kurhe ogu mwazi: Nji mwanshonda murhanabona, murhakahika emunda naja?37Mw'olw'olusiku, lukulu lwo busime, Yesu ayimanga, ayakuza n'omulenge gunene: Ngasi yeshi oli nyorha ayinje emwani anywe. 38Nkw'okw'amandiko maderhere, onyemerere amenji g'akalamo nji mahulula omukagarhi kage.39Aderhaga ebyo oku Muka Mweru, nji mwamuyankirira enyuma z'okuyemera, bulala Muka arhaza kuyinja bulala Yesu arhaliza kuzibwa.40Bantu baguma bamaliyunva 0gwo mwazi baderha: kubinali oyu ali mulebi. Abandi baderha: Oyula ye Kristu. 41Abandi kandi baderha k'e Galilaya yi Kristo akarhenga? 42Ka Amandiko garhaderhere oku Yesu Kristu nji arhenga omubuko bwa Daudi, omu chishagala ch'e Bethelehemu?43Ago mango, olubaga lwalyana eri ye rhumire.44 Baguma balonza okumufarha, aliko nta muntu wamuheberek'okuboko.45Abaganda bagaluka emwa Badahwa bakulu, n'Abafarisayo. Nabo bababaza: chirhumire murhamulerha? 46Abaganda bashubiza: Nta muntu okola oderhere kuguma n'oyo muntu.47Abafarisayo babashubiza: ka nenyu mwashumikirwe? 48Kw'omu barhambo changwa omu Bafarisayo hali omuntu wamuyemerere? 49Aliko olubaga lurhenji erhegeko, luvumirwe.50Nikodemu wayinjaga emwa Yesu obudufu, muguma wabo abadosa: 51K' erhegeko lyerhu liyemerere okuchira omuntu olubanja buzira kuyunviriza n'okumenya eby'ajirire. 52Bamushubiza: Koli mugalilaya? Osome bwinja, wabona oku e Galilaya erhankarhenga omulebi.53Okubundi, ngasi mugum'achigalukira emwage.
Chapter 8

1Yesu yenine achijira oku ntondo y'Emizetuni. 2Chi eri eba misekeseke, bashubi mubona omu ka Nyamuzinda, n'olubaga lwoshi lwamukunjukako. Ana yikala, arhondera abayigiriza. 3Abashamuka b'ehano n'Abafarisayo bamulerhera omukazi wa gwarhagwa omu bugonyi, bamuhira ekagarhi k'abantu boshi,4babwira Yesu: Waliha Mwigiriza,oyu mukazi agwarhirwe mpiru-mpiru omu bugonyi. 5N'omu Marhegeko, Musa aderhere mpu abakazi ba bene abo mabale rhwakababanda. Nawe woyo gurhe obwene? 6Baderhaga ntyo mpu bamurhege, li babona oku bamulega. Chi Yesu achiyunamira, arhondera ayandika ahashi n'omudoke gwage.7Eri abona barhamurhengako, anachiyinamuka, ababwira: Ola orhasagi jira chaha muli mwabo amubandage ebale lya burhanzi. 8Anachishubiyunama, ashubirhondera ayandika ahashi.9Eri bayunva eyo myazi, bayongoloka muguma muguma, kurhangirira oku bashaja; na ntyo Yesu ayorha yenine n'ola mukazi wali halala bwimanga. 10Okubundi Yesu anachiyinamuka, amubwira: We mukazi, ngahe bali? Ka ntaye wachikuchirire olubanja? 11Naye: Ntaye, Yagirwa. Yesu: Nani ntako nachikujira. Chigendera, chi omusezi orhachihira okahemuka.12Yesu ashubi babwira: Nyono bulangashane bw'egulu; onkulikire arhankagenda omu mwizimya, chi aba n'obumoleke bw'obuzine. 13Abafarisayo banachi mubwira: Obu wenine ogwerhe wachihamiriza, obuhamirizi bwawe buli ntabo.14Yesu abashuza: Nechi, nyono nyenine nchihamiririza, S'aliko konine obuhamirizi bwani buli bw'okuli, bula nyinji aha ntenga n'emunda nyerekere; s'aliko mwabo murhenji aha mpulukire n'aha nalola. 15Mwabo nka mwacha olubanja, mubiri mulola; nyono ntachira nde lubanja; 16na nkacha olubanja, olubanja lwani luli lw'okuli, bula ntali nyenine, S'aliko ndi n'owantumaga.17N'omu Marhegeko genyu kuyandikirwe mpu obuhamirizi bwa bantu babiri buli bw'okuli. 18Nchihamiririza nyenine, na Darha wantumaga naye ampamiririza.19Banachimudosa: Isho ngahe aba? Yesu abashuza: Murhanyini, murhenji na Darha; muchimanyaga, mwakanamenyere Darha. 20Eyo myazi aderheraga omu Ka Nyamuzinda, aha bwa lurhamba lw'echibikiro,eri agwerhe ayigiriza. Ntaye waderhere mpu amuhirakw'olunu, bula amango gage garhalizi hika.21Yesu ashubi babwira: Nachigendera; mwandoza munafane echaha. Aha naja murhankahahika. 22Abayahudi bakadosana: Ka kuchiniga achiniga obu agwerhe aderha: Aha naja murhankahahika?23Yesu ashubi derha: Mwabo muli b'egulu nani ndi w'enyanya.Mwabo muli b'eno gulu, nani ntali w'e gulu. 24Nababwirire oku mwafana ebyaha byenyu. Nechi, akaba murhayemerere oku nyono Nye Nahano,mwanafan'ebyaha byenyu.25Banachimubwira: Oli nde? Yesu abashuza: Oyo nababwirire. 26Ngwerhe binene naderha enyanya wenyu, banene bamuchirako olubanja; s'aliko owantumaga arhaderha ebirhali by'okuli, n'ebi nakulaga emwage byo naderha eno gulu. 27Bowe barhayunvaga oku Eshe aderhaga.28Obwo Yesu anachibabwira: Amango mwayinamula Mwene-omuntu, li mwamenya oku nyono Nahano n'oku ntacho njira oku bwani bwani; ebi Darha anyigirizize byo nderha, 29n'owantumaga rhwembi naye rhuba; arhandekaga nyenine, bula esiku zoshi njira ebimusimisa. 30Eri aba agwerhe aderha ntyo, banene bamuyemera.31Oku handi Yesu anachibwira balala Bayahudi bali bamuyemerere: Mukasera oku myazi yani, mwaba bigirizwa bani b'okunali; 32mwamenya okuli, n'okuli kwabakula omu buja. 33Bamushuza: Rhuli baburha ly'Abrahamu na nta mango rhusagiba baja b'omuntu. Kurhe wankarhubwiraga: Mwayinjiba buzira kushwekwa?34Yesu anabashuza: Okuli, mbabwirire, ngasi muntu ojira echaha ali muja. 35N'omuja arhabera omu nju esiku zoshi; omwana yeke oberamo esiku zoshi. 36Eri Omugala akabachungula, mwanarhenga omu buja loshi.37Nechi, mumenyere oku muli burha ly'Abrahamu; kurharhuma murhalonza okunyirha, bula omwazi gwani gurhabaja emurhima. 38Nyono nye ndi naderha ebi nabwene emwa Darha, nenyu mujira ebi mwayunvirhe emwa isho.39Bamushuza, mpu: Chi Abrahamu ye Darha. Yesu ababwira: Muchibaga bene Abrahamu, singa munajira ak'Abrahamu. 40Chi mw'abo mwalonza okunyirha okwenge namababwira ebinali nayunvirhe emwa Namahanga. Okwo Abrahamu arhajiraga. 41Mw'ebyo bijiro bya isho mujira. Banachimubwira: Rhurhaburhagwa omu bugonyi; Darha ali muguma: Ye Namahanga.42Yesu anababwira: Namahanga achibaga Isho, singa munansima, bula Nyamuzinda ansima n'emwage narhengaga. Arhali nyenine nachilerhaga, chi ye wantumaga. 43Chi chi chirhuma murhayunva enderho zani? Bula murhakagala kuyunva emyazi yani. 44Isho ye Lyangombe, na nyifinjo za isho mulonza okujira. Kurhenga omurhondero eri ali mwisi wa bantu; arhali wa kuderha okuli, bula okuli kurhamubamo. Nk'aderha eby'obubeshi, omu murhima gwage abikula, bula ali mubeshi ye n'eshe w'obubeshi.45Nyono murhanyemera, bula nderha okunali. 46Nde mu mwabo wankanyakiriza oku chaha? Akaba nderha okunali, chirhuma murhayemera? 47Oli wa Namahanga ayunva emyazi ya Namahanga; akaba murhayi yunva, kwo kuderha oku murhali na Namahanga.48Abayahudi bamushuza: Rhurhahabaga eri rhuderha nti oba Musamariya n'oku Lyangombe akubamo. 49Yesu abashuza: Ntalimo Lyangombe, chi ngwerhe na Darha obukuze, nenyu mugwerhe mwanganyaguza.50Nyono, ntalonza erenge lyani; hali olindozeza, ye wanayinjich'olubanja. 51Okuli, okuli, mbabwirire, oshimba emyazi yani arhakabona lufu chiro n'eliguma.52Abayahudi bamubwira: Lero rhwamamenya bwinja oku Lyangombe akulimo. Abrahamu afire, n'abalebi nabo bafa; nawe: Oshimba emyazi yani arhakabona lufu chiro n'eliguma. 53Kolushire Darha Abrahamu wafire? N'abalebi nabo bafire. Oli nde nawe?54Yesu abashuza: Nchi nchikuzaga nyenine, erenge lyani lyali lyaba busha; Darha ye nkuza, ola muderha mpu ye Nyamuzinda wenyu, 55n'obo murhamuyinji. Nyono muyinji n'eri nakaderha mpu muyinji, nanaba nabeshere akenyu. Chi muyinji nanshimba omwazi gwage.56Isho Abrahamu achivinjag' okuyinjibona olusiku lwani; alubwene anachishinga bwenene.57Abayahudi banachimubwira: S' orhazibona myaka makumi marhano; ngahe wachiboneraga Abrahamu? 58Yesu abashuza: Okuli, okuli, mbabwirire, eri Abrahamu arhachiba,eri hamba. 59Banachirhola amabale mpu bamubandego, chi Yesu achiyongolokera, arhenga omu ka Nyamuzinda.
Chapter 9

1Eri agera, abona omuntu waburhwaga ali muhurha. 2Abigirizwa bage bamudosa: Waliha Mwigiriza, nde wajirire echaha,oyu muntu eri babusi bage, obula aburhirwe muhurha?3Yesu: Oli yewe oli ababusi bage nta chaha bajirire, chi mpu li obuhashe bwa Namahanga bubonekana kuli yewe. 4Obula bwachibona, kukwanene njire akasi kw'owantumaga: Obudufu bunayinja, n'obudufu burhakola. 5Obu nchiri eno gulu, ndi bumoleke bw'egulu.6Eri aba amaderha ntyo, anachira okudaho, ajira orhushoho n'amachanira gage, arhushiga oku masu ga gula muhurha. 7Okubundi amubwira: Jaga ochishuke omu chisima cha Silowamu, kwo kuderha: Orhumirwe. Gula muhurha gwagenda, gwachishuka gwa nagaluka eri gukola gwabona bwinja.8Abalungwe bage n'abantu bakazagi yorha bamubona aja ahunahuna, baderha: K'arhali ola wakazagi yorha ahunahuna oyu? 9Baguma: Yewe. Abandi: Arhali yewe, chi wundi omushushire. Naye: Nyono.10Bamudosa: Kurhe amasu gawe gahumukire? 11Abashuza: Ola baderha mpu ye Yesu, ye wajiraga orhushoho, arhunshiga oku masu, anambwira: Jaga ochishuke omu chisima cha Silowamu. Nanajayo, nanachishuka, nanabona. 12Bamudosa: Ngahe ali? Naye: Ntenji.13Banachikanyanya ola muntu wali muhurha emw'Abafarisayo. 14Olusiku Yesu ajiraga orhushoho anamuzibula amasu lwali lwa Sabato. 15Abafarisayo nabo bashubi mudosa gurhe amasu gage gazibulaga. Naye: anshiga orhushoho oku masu, nagenda chishuka, nankola ngwerhe nabona.16Bafarisayo baguma: Oyo muntu arharhenga emwa Namahanga, bula arhakenga Sabato. Abandi: Gurhe omunya byaha akajira ebisomerene biri nk'ebi Bachigabamo bonine na bonine. 17Banachishubi dosa ola wali muhurha: Nawe gurhe oderhere enyanya y'owakuzibulaga amasu? Naye: Ali mulebi. 18Chi Abayahudi barhalonzaga oku yemera oku oyo muntu ali muhurha n'oku akola agwerhe abona. Kwo kuhamagala ababusi bage.19Babadosa: Ka mugala wenyu oyu, ola muderha mpu aburhwaga muhurha? Gurhe akolaga agwerhe abona 20Ababusi bage bashuza: Rhuyinji oku rhwabano rhwamuburhaga n'oku aburhwaga eri afire amasu. 21Chi oku akola agwerhe abona n'owamuzibulaga amasu, rhurhamumenyere. mumudose; akola mulume, yenine achiderhera.22Bwoba bwa Bayahudi bwarhumaga ababusi bage baderha ntyo; bula bali bahigire owaderhere oku Yesu ye kristu ana chibwe omu Sinagogi. 23Che charhumaga ababusi bage baderha: Akola mulume; mumudose yenine.24Abayahudi bashubi muhamagala obwa kabiri, bamubwira: Okuze Namahanga. Rhwabano rhuyinji oku ola muntu ali munyabyaha. 25Naye: Akaba ali munya-byaha, ntenji; kantu kaguma konine mumenyere: Nali muhurha na buno nkola ngwerhe nabona.26Banamudosa: Gurhe kula akujirire? Gurhe akuzibwire amasu? 27Abashuza: Nababwirire mira, murhanayunvirhe. Charhuma mwalonza nshubi babwira? Nkaba nenyu mwalonza okuba bigirizwa bage?28Banarhondera bamujachira: Okaba mwigiriza wage. Rhwabano rhuli bigirizwa ba Musa. 29Rhwabano rhuyinji Musa yi Namahanga abwirir'emyazi yage; chi oyu rhurhamuyinji ali wa ngahe?30Ola mulume abashuza: Lero namasomerwa. Murhenji ali wa ngahe omuntu onfumize obuhurha. 31Rhuyinji oku Nyamuzinda arhayunviriza banya byaha, chi omuntu omurhumikira n'ojira oku alonza yewe ayunviriza.32Ka mukola muyunvirhe omuntu azibwire amasu gw'owaburhwaga muhurha? 33Achibaga arhali emwa Namahanga arhenga, ntacho akajirire. 34Bamushuza: Kurhenga omu nda ya nyoko eri oyunjwire byaha, onakola mpu warhuyigiriza. Banachimulibirhako.35Yesu ayunva oku bamulibirhireko. Eri bachishimanana, amubwira: K'oyemerere Mwene omuntu? 36Naye: Ye Nde, Nahano, nani muyemere? 37Yesu amubwira: Omubwene, ye gwerhe akuderhesa. 38Naye: Nyemerere, Nahano. Anafukama embere zage.39Okuhandi Yesu anachiderha: Kuchiranula kwa nderhere eno gulu: Lya Barhabona babona, n'ababona babe mihurha. 40Abafarisayo baliriho eri bayunva, bamudosa: Ka Rhuli mihurha nerhu? 41Yesu ababwira: Muchibaga mihurha, singa nta chahamugwerhe. Chi mwabo: Kubona mubona. Cho chirhumire echaha chenyu ha chinali.
Chapter 10

1Okuli, okuli, mbabwirire: Orhagerere omu lunvi lw'okuja omunju y'ebibuzi, aliko akagera omuyindi njira chishambo. 2Alik'ogerera oku lunvi lw'ebibuzi Ali lungere.30mulanzi amuchingulir'olunvi, n'ebibuzi binayunv'omulenge gwage, anahamagala ezino lya buli chibuzi, n'oku bihek'embuga. 4Achimala hulus'embuzi zage zoshi, alambagit'embere wezo mbuzi; nezo mbuzi zamukulikira, bulala ziyinji omulenge gwage.5Ezi mbuzi zirhakakulikir'omugenzi, zanamulibirha hale bulala zirhayinji omulenge g'omugenzi. 6Yesu abwirabo ogu mugani, aliko barhayunvag'ebyaliri kubabwira.7Yesu ababwira kandi: Okuli, okuli, mbabwirire ndi lunvi lw'embuzi. 8Balala boshi bayinjir'embere zani bali bishambo na bishambo; aliko embuzi zirhabayunvirizaga.9Ndi lunvi. Ey'omuntu akangerer'ako, nj'achunguka; nj'ajamo anahuluke,. nj'anabon'erango. 10Ochishambo chiyinja eyi kushamboha, kuyirha, n'okubihya; nyono, nayinjire y'embuzi zibon'akalamo, njizinakabone okubunene.11Ndi Lungere mwinja. Na Lungere mwinja anahan'akalamo oku bibuzi byage. 12Alik'omugenzi, arhali lungere, eyi n'embuzi zirhali zage. Eyabona lushagamwa lwayinjire, analek'embuzi, analibirha, na lushagamwa anazirhola n'okuzishandaza. 13Omugenzi anabihya bulal'ali mugenzi, arhababal'embuzi. Ndi Lungere mwinja.14Nyinji embuzi zani, nazo zinyinji. 15Nk'oku Darha anyinji na nk'oku nyinji Darha, nahan'akalamo kani oku mbuzi zani.16 Ngwerhe kandi ezindi mbuzi, zirhali zamuchino chishumba; ezola, bihemere nzisholere; njizayunv'omulenge gwani, njizaba chishumba chiguma na Lungere muguma.17Darha ansima, bulala nahan'akalamo kani nashub'enkarhole. 18Ntaye wankakanyega, aliko nakahanire nyenine. Ngwerh'obuhashe b'okugahana, ngwerh'obuhashe b'okugarhola; ly'erhegeko nahabirwe na Darha.19Enyanya z'ebyo binwa, Abayahudi bachigaba. 20Banene omubo baderha: Agwerh'omuzimu, ali musire; gurhe mwakamuyunvirhiza? 21Abandi baderha: Birhali binwa by'ogwerh'omuzimu. K'omuzimu akagala kuhumul'empumi?22Byaba ntyo. Bajir'olusiku lukulu lw'aka Nyamuzinda e Yerusalemu. Gali mango g'emboho. 23Na Yesu achilambagiza omu ka Nyamuzinda, omulunvi lwa Solomono. 24Abayahudi bamuzunguluka n'okumubwira: Kugera mangochi nji waleka okuzulus'emirhima yerhu? Nkaba we Kristu, orhubwir'okunali.25Yesu abashubiza, nababwirire murhanayemerere. Ebijiro ndi nakol'omuzino lya Darha biri byampamiriza. 26Aliko murhayemerere, bulala murhali b'omu mbuzi zani.27Embuzi zani ziyunv'omulenge gwani, zinyinji; nazo zinankulikira. 28Nazih'akalamo k'esiku na mango; zirhakanafa na ntaye nji wazikula omu maboko gani.29Darha, wazimpaga, ali mukulu kulusha boshi; nantaye wakagala kuzinyeg'omufune za Darha. 30Nyono na Darha rhuli muguma. 31NKandi Abayahudi barhol'amabale mpu bamuyirhe.32Yesu ababwira: Nabayereker'ebijiro binene byarheng'emwa Darha: Kw'ebyola munyirhe na mabale? 33Abayahudi bamushubiza: Rhurhakuyirh'okubijiro binja s'oku chijachi, na bulala woy'oli muntu, wachijira Nyamuzinda.34Yesu ashubiz'abo; Kabirhayandikirwe omurhegeko lyenyu: Naderhere; muli ba biheko? 35Nakab'erhegeko lyakayirika ba biheko balal'omwazi gwa Nyakasani gwahikire, nakab'olwandiko lurhagafa lwafire, 36eyi Darha acheseze anamurhum'omwigulu, mumubwire: Oliwajachira! Nabulala naderhere: Ndi mwene Nyamuzinda.37Eyi nankaba ntali najir'ebijiro bya Darha, murhanyemeraga. 38Akaba ndi nabijira, s'aliko murhanyemerere, muyemer'ebi bijiro, yi mumenya n'okuyemera oku Darha ali omukagarhi kani nani okundi omu kagarhi kage. 39Kw'ebyola, balonza kumufarha, aliko afumabo.40Yesu agenda kandi kurhaluk'e Yorodani, ahantu Yohana abatizizaga burhanzi. Aber'aho. 41Abantu banene bamushimba n'okuderha: Yohana arhajir'ekisomerene n'echiguma aliko ebyaderhaga k'oyu mulume byaliri by'okunali. 42N'ahola hantu, abantu banene bwenene bamuyemera.
Chapter 11

1Haliri mulume muguma mulwala, Lazaro we Betaniya w'omu chishagala ch'emwabo Mariya n'omulumuna Marita . 2Oyo Mariya y'olala washigaga Nahano amavurha g'amalashi n'okumushangula amagulu n'enviri zage na mwenewabo Lazaro y'ewaliri mulwala .3Balibabo barhuma, babwire Yesu: Nahano, Lolaga osima alwalire. 4Abere ayunva ntyo Yesu aderha: Obo bulwala burhali bw'olufu; s'aliko buli bw'obukuze bwa Nyamuzinda yi mugala wa Nyamuzinda akuzibwa kuger'okulo .5Nabo Yesu alisimire Marita n'omuluna na Lazaro. 6Amango ayunva ku Lazaro alwalire, ageza zindi siku ebiri ahola aliri. 7Okubwindi abwira abigirizwa bage mpu : Rhugende e Yudeya .8Abigirizwa bage bamubwira, mwigiriza harhazigera siku Abayahudi balonzaga oku kuband'amabale, kurhe washubira eYudeya! 9Yesu abashuza, kw'omulusiku esaa zirhaba ekumi n'ebiri? Ogenda ezuba arhasirhala bulal'ali abona obuche bw'egulu .10S'aliko ogenda budufu yesirhala bulal'obuche burhamuliko. 11Eyamala babwira ntyo, ashubi derha: Lazaro, mwira werhu aliro s'aliko n'ajimuchula.12Abigirizwa bamubwira, Nahano, nkaba alyamire, afuma. 13Yesu aderhaga enyanya y'olufu lwage, s'aliko bwowe bamenya okwadere enyanya z'ero ly'okurhamuka.14Lero Yesu ababwira buzira kubabisha: Lazaro afire .15Nasimire buno ntaliriyo yimuyemera, nantyo, rhuj'emundali ;16Tomasi naye ohamagalwa Didimu abwira ababo bigirizwa, nerhu rhujeyo, rhufe haguma naye .17Amango Yesu ahikagayo ashimana Lazaro ali siku ene ahambirwe.18 Kurhenga e Betaniya kuhika e Yerusalemu ziri sitadi ekumi n'erhano zonine. 19Abayahudi banene baliyunjwire ahamwabo. 20Marita na Mariya kubarhuliriza okulufu lwa mwene wabo. Amango Marita babwira oku Yesu ayinjire, ajimulinga na Mariya ayorha ayikire omu nju .21Marita abwira Yesu: Nahano nkawaliri hano singa musheja werhu arhafaga .22S'aliko menyere oku nabuno ngasi choshi wanka huna Nyamuzinda ana kuhacho. 23Yesu amubwira musheja wenyu afuka.24Marita amushubiza nyono menyire okunja fuka olusiku lw'okufuka kw'obuzinda,25Yesu amubwira: Nyono nye bufuke n'akalamo, ngasi yeshi onyemerere analama chiro akafa. 26Na ngasi w'alama n'okunyemera arhangafa; k'oyemerere ?27Amubwira: N'echi Waliha nyemerere oku w'oyo w'eKristu, Mugala wa Nyamuzinda walikwanene okuyinja omugulu .28Amalire derha ntyo, agenda n'okuhamagala Mariya omu mahwe n'okumubwira Mwigiriza alihano yakundosa .29Amango Mariya ayunvaga, ayumuka honaho n'okuja emund'ali .30Eri Yesu ab'arhazija omu chishagala, aliko aliri aha Marita amubuganaga. 31Abayahudi baliri na Mariya omu nju n'okumurhuliriza, babona ayumanga duba duba n'okuhuluka, bamukulikira, baderha: Aj'okushinda, kulaka.32Erhi Mariya ahika aha Yesu ali, n'oku mubona, akumbagala oku magulu gage, n'okumubwira: Nahano, achibaga waliri hano, musheja wani arhankafire.33Yesu, achibona y'alaka, yewe n'abayahudi bayinjaga naye ayunva obuba omu mirhima gwabo, n'okusomerwa bwenene. 34Naye ababwira: ngahe bamuhebere? Nabo, bamubwira, yinj'olole. 35Yesu alaka.36Enyanya z'oko, aBayahudi baderha: Lola gurhe alimusimire.37Na baguma omubo baderha: oyu wahumulaga empumi, arhankajirire oyu muntu arhafaga?38Yesu ashubi gayiswa yenyine, aja oku shinda. Lwali lukunda, n'ebale lirhambikirwe emalangambere. 39Yesu aderha: Mukul'ebale, Marita mwali wabo nyakufa, amubwira: Nahano, akol'abaya, zikola siku ene alimo. 40Yesu amubwira: Ntalikubwirire, okweyi wankayemera, wabon'obulangashane bwa Nyamuzinda?41Bakul'ebale. Yesu alol'enyanya, aderha: Darha, yinakukuza okubona wayunvirhe amahuno gani.42Oku nyono, nyinji ok'onanyunva ngasi mango; aliko aderhaga enyanya z'echigusho chimuzungulukire, yi bayemera oku woyo wantumaga.43Eyamal'iderha ntyo, ayama omulenge gunene: Lazaro, rhenga! 44N'omufu gwarhenga, amagulu n'amaboko galishwekerwe n'emyenda, na mesho gashwekirwe n'echitambara. Yesu ababwira: Mumushwekule, munamuleke agende.45ABayahudi banene baj'emunda Mariya ali n'okulola bichi Yesu ajirire, bamuyemera. 46Aliko baguma bali omukagarhi kabo baji bonana n'Abafarisayo, n'okujibabwira ebi Yesu ajirire.47Aliko abakulu babadahwa n'Abafarisayo babuganana omukagombe, baderha: Gurhe rwajira? bulal'oyu muntu y'ajira ebisomezwe binene.48Rhukaleka agendekere, boshi bamuyemera, n'aBaroma bayinja bihy'echishagala cherhu n'echihugo cherhu.49Muguma wabo, Kayafa yiwali mudahwa mukulu mw'ogo mwaka, ababwira: Ntacho mwayunvirhe; 50murhaganizize oku buli bunguke bwerhu, muntu muguma af'enyanya w'olubaga, y'e chihugo choshi chirhahera.51Arhaderhaga ntyo enyanya zage yenyine; aliko aliri mudahwa mukulu mw'ogo mwaka. Alebaga oku Yesu agwarhire afir'olubaga. 52Arhali olubaga lonine s'aliko n'okuhira haguma abana ba Nyamuzinda balishandere babe mubiri muguma. 53Gurhenga ol'olusiku, bajir'ehano lyo kumuyirha.54Checharhumaga Yesu arhachiyerekana nkokubinali, haguma n'aBayahudi. Aliko achijir'omu chihugo chishegerere omu mpinga omu chishagala chiderwa Efraimu. Alamayo haguma n'abigirizwa bage. 55E Pasaka y'Abayahudi ekol'eri hofi. N'abantu banene bw'omwigulu bashoner'e Yerusalemu embere we Pasaka mpu bachichese.56Balonza Yesu, baderh'omuntu n'owabo omu kanyamuzinda: Gurhe mukengerere? karhayinj'omu lusiku lukulu? 57Nabo abadahwa bakulu n'Abafarisayo balihanir'erhegeko oku, bakamenya ahali, baderhe, nantyo rhumugwarhe.
Chapter 12

1Eri hayorha siku ndarhu embere za Pasaka, Yesu aja e Betaniya, emunda Lazaro arhulaga abaga. 2Bamushegera, na Marta akamurhumikira. Lazaro naye ali omu bali oku lwibo bombi naye. 3Mariya anarhola omulengo gw'amavurha g'omugavu gw'engulo ndarhi, arhondera agashiga Yesu oku magulu anagashangula n'enviri zage; enju yoshi yajunjula akahumbo.4Yuda w'e Keriyoti, muguma w'omu bigirizwa bage, ola wali wayinjanga muhana, aderha: 5Owaguzaga aga mafurha dinari bihumbi bisharhu, akaziha abakene. 6Lurhali lukogo lwa bakene aderheraga ntyo, chi bula chali chishambo na bula ye wabikaga eshaho, akazagi zimba ebyalimo.7Yesu: mumuleke. Aga mafurha ali amabikire olusiku lw'okubishwa kwani. 8Bula abakene, esiku zoshi muli haguma nabo, chi nyono arhali esiku zoshi mwambona.9Bayahudi banene bamenya oku hali aho, banayinja, arhali Yesu yenine arhumire, chi mpu babone na Lazaro afulaga. 10Abajinji b'abadahwa bahiga oku yirha Lazaro naye, 11bula Bayahudi banene bakazagi baleka eri ye rhuma, bakayemera Yesu.12Eri bucha, ela ngabo y'abantu bali oku lukulu bayunva oku Yesu ali omu njira y'okuja e Yerusalemu. 13Bahagula amarhabi g'emirhanda, bagenda mulinga n'okuyakuza: Hozana. Agishwe oyu oyinjire oku zino lya Nyamuzinda, ye Mwami we Israeli.14Yesu abona omwana gw'e Punda, agushonako nk'oku byali biyandikirwe: 15Orhayobohaga, mwali wa Sayuni; Mwami wawe oyo oyinjire, ashonere oku mwana gw'e Punda.16Abigirizwa bage barhayurukiraga bayunva; chi eri Yesu aba amakuzibwa, bakengera oku ebyo byali biyandikirwe enyanya zage oku bi banali bamujirira.17Bala boshi bali ah'akulaga Lazaro omu shinda anamufula omu bafu, bakazaga hamiriza. 18Kwo kwanarhumire olubaga lugenda mulinga: Bula bali bayunvirhe oku ajirire echo chisomezo. 19Obwo Abafarisayo babwirana: Ka murhabwene oku murhamugala Obu olubaga lwoshi lumushimbire.20Omu bantu bali yinjire haramya oku lusiku lukulu, mwali Abagereki. 21Banashegerera filipo wali w'e Betesayida omu Galilaya, bamubwira: Waliha, rhwankasimire nerhu okubona Yesu. 22Filipo abwira Andreya; Andreya na Filipo baji bwira Yesu.23Yesu abashuza: Amango Mwene-Omuntu akuzibwa gayinjire. 24Okuli, okuli, mbabwirire, nka embeke y'engano erharhogere omu budaka ekanafa, enayorha yonine; chi ekafa, ly'eburha mburho zinene.25Osima akalamo kage, anakaheza; naye oshomba akalamo kage hano gulu, anakalanga omu kalamo k'esiku n'amango. 26Olonza okunshiga, anshimbe; n'ahandi, ho n'omwambali wani ayinjiba. Omuntu onshigire, Darha ayinji mukuza.27Bunola omurhima gwani gwamafuduka. gurhe naderhaga? Darha,onchize mu gano mango. Chaba cho charhumaga mpika mu gano mango. 28Darha, kuza ezino lyawe. Omulenge gwarhenga emalunga: Nalikuzize nanachilikuza kandi. 29Engabo y'abantu yaliriho,eri eyunva, yaderha mpu kulaka; abandi: Malayika washambalaga naye.30Yesu ashuza: Arhali nyono narhumaga ogu mulenge guyunvikane, chi mwe mwarhumaga. 31Ganola go mango egulu lya chibirwa olubanja; ganola go mango omuluzi wa lino gulu akabulwa embuga.32Nani hano nyinamulwa, nanakululira abantu boshi emunda ndi. 33Aderha ntyo mpu ayerekane lufu luchi ayinjifa.34Olubaga lwamushuza: Chi rhwayunvirhe omu Chitabu ch'Amarhegeko oku Kristu abaho esiku zoshi. Gurhe woyo ochiderhere: Ku kwanene Mwene-Omuntu ayinamulwe? Ye Nde oyo Mwene- omuntu? 35Yesu abashuza: Obulangashane burhachiri nenyu kashanji kanene. Mukazi genda bwachibona, li omwizimya guleke bagwanyanya. Ogenda omu mwizimya, arhamenya ah'ali. 36Obu muchigwerhe obulangale, yemera obulangale, li muhindamuka bana b'obulangale. Eri Yesu amala ku derha ntyo, achigendera, abaleka.37Ali ajirire bisomerene binene omu masu gabo, barhanamuyemeraga, 38li eyi myazi y'omulebi Isaya eyenera: Nahano, nde wa yemerere emyazi yerhu? N'okuboko kwa Nahano, nde kwamenyisizwe?39Chiro barhankanayemera, bula Isaya ashubiri derha: 40Amasu gabo agahunyize n'emirhima yabo ayiziba, mpu li amasu gabo galeke kubona n'emirhima yabo eleke kuyunva, li barhahindamukaga binja, li ntabafumyaga.41Isaya aderha ntyo eri abona erenge lya Yesu, ye wanaderhaga eri aleba ntyo. 42S'aliko banene, chiro n'omu bagula, bamuyemera; chi barhakazaga chiyerekana eri kuyoboha Abafarisayo kurhuma, mpu baleke kushwekwa omu Sinagogi. 43Ntyo basima erenge lirhenga emwa abantu ahali h'erenge lirhenga emwa Namahanga.44Yesu anachiyakuza n'omulenge gunene: Onyemera, arhali nyono ayemera, chi ola wantumaga, 45n'ombwene eri owantumaga y'abwene.46Nyono bulangale najire eno gulu, mpu li ngasi onyemerere aleke bera omu mwizimya. 47Oyunva emyazi yani arhanayilamire, arhali nyono nye namuchira olibanja, bula ntayinjaga ch'emanja, chi mpu chinze egulu.48Ongayaguza n'okurhayunva emyazi yani agwerhe owamuchira olubanja; emyazi naderhaga y'eyamuchira olubanja olusiku luzinda. 49Bula arhali byani naderhaga, chi Darha wantumaga ye wantegekaga eby'okuderha n'eby'oku yigiriza. 50Na nyinji oku erhegeko lyage liri kalamo k'esiku n'amango. emyazi nderha, oku Darha ayibwiraga kuna mbiderha.
Chapter 13

1Embere z'olusiku lukulu lwa Pasaka, Yesu eri amenyere oku amango gage gahikire g'okurhenga hano gulu n'okushubira emwe She, n'eri aba amasima abage bali oku gulu, abasima loshi. 2Eri baba bakola bagwerhe balya, eri na Lyagombe ahiraga Yuda w'e Keriyoti mwene Simoni ehano ly'okumuhana.3Eri amenyere oku Eshe ahebere obuhashe boshi omu maboko gage n'oku emwa Namahanga arhengaga n'emwa Namahanga ashubira, 4ayumuka oku chibo, ahogola echishuli chage, arhola echitambara, achilombya. 5Okuhandi anadubulira amenji omu beseni, arhonder'ashuka amagulu g'abigirizwa bage n'okugashangula na chila chitambara ali ashwekere.6Anachihika aha Simoni Petero ali. Petero amubwira: Nahano, ka we wanshuka amagulu? 7Yesu ashuza: Oku najira, orhakumenyere buno; wachikuyunva. 8Petero: Nanga, nta mango wankashuka amagulu. Yesu amushuza: Nkaba ntakushukire, orhakachishangira nani. 9Naye Simoni Petero: Nahano, akaba ntyo, arhali magulu gonine, chi n'efune n'erhwe.10Yesu amubwira: Owamamala kukalaba, nta kundi ankachichesibwa; akomere loshi. Nenyu mukala mukomere, s'aliko arhali mweshi. 11Bula ali amenyere nde wamuhana; che charhumaga aderha: Murhali mweshi muchere.12Eri amala kubashuka amagulu n'eri aba amashubi yambala emyambalo yage amanashubi ikala oku chibo, ababwira: Ka Muyunvirhe okwo mwanjirira? 13kwo mwanderha mpu Mwigiriza na Nahano, n'oku muderha ku binali, bula nyono nyeyewe. 14Obula nyono Nye Nahano na Mwigiriza namabashuka amagulu menyu mukwanene okushukana amagulu. 15Nabahere olwiganyo, nti nenyu mukajira oku banjirire.16Okuli, okuli, mbabwirire, omushizi arhalusha nahamwabo, n'omurhumwa arhalusha owamurhumaga. 17Mukamenya ebyo mukanabijira, mwaba banyeragi.18Arhali mweshi nderhere; mumenyere abanachishogere, chi konine kuhika emyazi eyandikirwe ebe: Oyu rhushangirire rhwembi naye, ayumwise echishando chage mpwaji ndyalira.19Nabere na mubwirako bula kurhaziba, li hano kuba muyemere oku Nahano. 20Okuli, okuli, mbabwirire, oyankirire omuntu ntumire,eri anyankirire, n'onyankirire, eri owantumaga ye ayankirire.21Eri Yesu amaladerha ntyo, echifufu chamugwarha, anaderha: Okuli, okuli, mbabwirire, muguma mu mwabo ampana. 22Abigirizwa bage balolanako, bula barhali bamenyere nde alemaga aderha.23Muguma w'omu bigirizwa bage, ola Yesu asimaga, ali oku chibo ashegemeze erhwe oku chifuba cha Yesu. 24Simoni Petero anamukema: Dosa nde oyo agwerhe aderha. 25Naye ayunamisa erhwe oku chifuba cha Yesu, amubwira. Nde oyo, Nahano?26Yesu ashuza:Oyu nankaha echichira ch'omugati narhobeza eri yewe. Anachirhobeza echichira ch'omugati, achirhola, achihereza Yuda mwene Simoni w'e Keriyoti. 27Eri amala mira echo chichira ch'omugati, Lyangombe amujamo. Okuhandi Yesu anamu bwira: Okuwalonza okujire, okujirage duba.28Aliko muli abali oku chibo ntaye wayunvirhe echarhumaga amubwira ogo mwazi. 29Bula Yuda ye wakazagi bika oluhago, banene bachikebwa mpu Yesu alonzaga oku mubwira: Gula ebirhukwanene oku lusiku lukulu, changwa eri amurhegekaga mpu ahe abakene akantu. 30Okwa namala mira chila chichira ch'omugati, kwo na kuhuluka. Bwali budufu.31Eri aba amahuluka, Yesu anaderha: Bunola Mwene-Omuntu amakuzibwa, na Namahanga akuzibwe muli yewe. 32Akaba Namahanga akuzibwe muli yewe, naye Namahanga amuha obukuze, arhanachiyimanga kumukuza. 33Mwe rhwana, Nchiri nenyu hishanji higeke, Mwayinji ndoza na kula nabwiraga Abayahudi, nti: Aha naja murhankahahika, nenyu mumbwirireko buno.34Mbahere erhegeko lihyahya: Musimane; nk'oku nambasima, ku nenyu mukazage simana. 35Echimenyiso abantu boshi babonereko oku muli bigirizwa bani, bw'obusime mwasimana.36Simoni Petero amubwira: Yagirwa, ngahe aho waja? Yesu amushuza: Aha naja, orhankashubi nkulikirayo buno; wachinshimbe buzinda. 37Petero amudosa: Yagirwa, chirhumire ntakakushimba buno? Nahana obuzine bwani eyi we rhumire. 38Yesu amushuza: Wahana obuzine bwabwe eyi nyono nye ntumire? Okuli, okuli, nkubwire, oluhazi lurhabika wayiba wamandahira kasharhu.
Chapter 14

1Omurhima gwenyu gurhakangukaga. Muyemere Namahanga, munyemere nani. 2Omu mwa Darha muba ntebe zinene. Achibaga arhali ntyo, nali nababwira; najibarheganyiza entebe. 3Na hano mba najire barheganyiza entebe, nachiyinja barhola, mbaheheke aha ndi, li nenyu mubera aha ndi.4N'enjira y'emunda naja muyimenyere. 5Tomasi amubwira: Yagirwa, rhurhamenyere ngahe waja. Gurhe rhwankachimenyaga enjira? 6Yesu amushuza: Nyono Nye Njira, nyono nye Okuli, nyono nye Kalamo. Ntaye wankaja emwa Darha arhanangerereko. 7Mukamenya, mwanamenyere Darha. Kurhenga buno mukola mumumenyere mwanamubwene.8Filipo amubwira: Yagirwa, orhuyereke Isho, bili byangenzi. 9Yesu amushuza: Filipo, aga mango goshi ndi nenyu orhanasaga mumenya? Ombwene eri abwene na Darha. Gurhe wankachiderha: Rhuyereka Isho?10K'orhayemerere oku ndi mu Darha, n'oku Darha andimo? Emyazi ngwerhe nababwira, ntayiderhere oku buhashe bwani: S'aliko Darha ombamo ye gwerhe akola ebyo byoshi. 11Nyemerere. Ndi Muli Darha na Darha andimo. Akaba murhayemerere, muyemere ebijiro byani birhumire.12Okuli, okuli, mbabwirire, onyemerere, naye anajire ebijiro ngwerhe najira. Anajira chiro n'ebilushire, bula naja emwa Darha. 13Na ngasi kantu mwahuna Darha oku zino lyani, nabajirirako, li Darha akuzibwa n'Omugala. 14Echi mwahune oku zino lyani, nabajiriracho.15Akaba munsima, mushimbe amarhegeko gani. 16Nani nayinji shenga Darha abahe owundi murhulirizi wabera nenyu esiku zoshi. 17Ye Muka gw'okuli, n'egulu lirhagala kumuyankirira, bula lirhamubona lirhamuyinji. Mwenine mumuyinji, bula ali haguma nenyu anabalimo.18Ntabaleka bufubi. Nachigaluka emunda muli. 19Kandi kashanji kageke egulu lirhachimbona. S'aliko mwabo mwambona, bula nzene nenyu mwaba n'akalamo. 20Olwo lusiku mwamenya oku ndi mu Darha, n'oku nenyu muli mu nyono, n'oku nani ndi muli mwabo.21Omenyere amarhegeko gani akanagashimba, oyo ye onsima, na ngasi onsima, ayinji simwa na Darha, nani namusima nanchiyerekeye. 22Yuda, arhali ola w'e Keriyoti, amudosa: Yagirwa, gurhe wankachiyerekana emunda rhuli okaleka kuchiyereka egulu?23Yesu amushuza: Omuntu onsima, anabikirira emyazi yani, naye Darha anamusima, rhwanaja omu mwage, rhunahebemo entebe yerhu. 24Orhansima arhabikirira emyazi yani. N'eyo myazi wayunvirhe erhali yani, s'aliko eri ya Darha wantumaga.25Mbabwirire ebyo byoshi nchiri ahakarhi kenyu. 26S'aliko Omurhulirizi, Muka muchesibwa, Darha arhuma oku zino lyani, ye wayinja bayigiriza byoshi anabakengeze ebinamubwirire byoshi. 27Mbalekere omurhula, mbahere omurhula gwani. S'aliko ntabaherego kulala egulu liguhana. Muhire omurhima omu nda, murhanayubahaga.28Mwayunvirhe oku na babwirire: Nagenda, s'aliko nagaluka emunda muli. Muchibaga munsima, singa mugwerhe mwachishinga, bula kuba naja emwa Darha, bula Darha ye mukulu kundusha. 29Ntyo nababwirire ebyo embere bibe, nti omusezi byamaba li muyemera.30Ntachibabwira binene, bula omurhwali w'egulu ayinjire. S'aliko nta buhashe agwerhe ku nyono. 31S'aliko ku kwanene egulu limenye oku nsima Darha n'oku ebi Darha ambwirire bi njira. Muyumuke. Rhurhenge hano.
Chapter 15

1Nyono nye muzabibu, na Darha ye muhinzi.2Buli murhabi guli omu kagarhi kani gurhaherhe malehe nagucha gurhenge. Na buli murhabi guherh'amalehe, naguhirira homwavu, yiguburh'amalehe ganene.3obo ntya mukala muli bachesibwa enyanya w'omwazi nababwiraga.4 Muber'omu kagarhi kani nani naber'omu kagarhi kenyu. Nko k'omurhabi gurhakahek'amalehe gurhanali omu murhi, ntyo nenyu murhakahek'amalehe nka murhayikere omu kagarhi kani.5Nye murhi g'omuzabibu, nenyu mwe marhabi. Eyi ndi omu kagarhi kage, naye omu kagarhi kani,aba n'amalehe ganene, bulala ntacho mwakagala buzira kub'omu kagarhi kani. 6Ey'omuntu akab'arhayiker'omu kagarhi kani anakabulwa embuga nka murhabi guyumire. Nantyo banarhola ogo murhabi, banaguhir'oku muliro, n'okugudwika. 7 Mukaber'omukagarhi kani, n'emyazi yani ekabera omu kagarhi kenyu, mukahem'echimulonzeze choshi, Darha abahacho.8Mukaburh'amalehe ganene, Darha anahabwa obukuze; nantyo mwanaba bigirizwa bani.9Nko ku Darha ansimire, nani nabasimire. Enyanya w'ebyo, muber'omubuzigire bwani.10Mukafarh'amarhegeko gani, nji mwabera omu buzigire bwani. Nk'oku nani nafarhag'amarhegeko ga Darha, n'okubera omu buzigire bwage.11Nababwirir'ebi byoshi y'obusime bwani bub'omukagarhi kenyu, n'obusime buger'oku buzinda.12Eri ly'erhegeko lyani: Musimane mwenyin'oku mwenyine, nk'oku nabasimaga.13Ntabuzigire bunene nk'okuhan'akalamo enyanya za bera.14Muli bera bani eyi mwankakol'ebinabarhegekere. 15Ntachibayirikire bakozi bulal'omukozi arhameny'ebi nawabo yakola. Aliko nabahamagere bera bani bulala nabamenyesez'ebi namenyere gurheng'emwa Darha.16Arhali mwe mwandondolaga, aliko nyono nabalondwere kudera mpu mugende muburh'amalehe, nago malehe gabeho; yi buli choshi nji mwahema Darha omu zino lyani, abakolerecho. 17Echi mbarhegekere, musimane mweshi baguma n'abandi.18Eri gulu lyakabashomba, mumeny'okulyanshombag'embere zenyu. 19Nka mwali b'egulu, egulu lyakasimir'ebiri byalyo. Aliko bulala murhali b'egulu, na nabalondwere omu ahagarhi k'egulu; enyanya w'ebyo, egulu lyabashomba.20Muyibuk'omwazi nababwiraga: Omukozi arhali mukulu ku nahamwabo. Akaba bandibwize, nenyu njibabalibuza. Nakaba babikir'omwazi gwani, nenyu njibabik'omwazi gwenyu. 21Kandi njibabakoler'ebi byoshi enyanya w'ezino lyani bulala barhenji nde wantumaga.22Nkantayinjaga, na nkantababwirag'ebi nababwirire; barhakakoler'ebyaha. Aliko lero, ntabubabale n'obuguma behabw' enyanya ze byaha byabo.23Buli muntu yeshi ongayire eyi anagayire Darha. 24Nka ntakolaga omu kagarhi kabo, ebijiro birhakolwaga n'owundi muntu; barhankabere n'echaha. Aliko lero, barhubwene, banarhugaya, nyono na Darha ntyo.25Aliko lihikirire omwazi gwayandikagwa omu marhegeko gabo: Bangayire busha.26Alik'omurhabazi amango nj'ayinja, olala njinabarhumira kurheng'emwa Darha, Muka w'okubinali njiwayinja kurhen'emwa Darha, yinji wampamiriza; 27na nenyu mwanahamiriza bulala muli haguma nani gurhenger'oku murhondero.
Chapter 16

1Nababwirire ogu mwazi, nji bimenye bya ka bagwisa, nji babahiga omu chishagala.2Aliko lero akasazi kayinjire, ababayirha nji baderha oku balikolera Nyamuzinda.3Njibajira ntyo bulala barhenji Darha, nani barhanyinji. 4Nababwirir'ebyola, okuba amango akasanzi kabo kayinja, nji muyibuke oku nalibabwirire byo. Ntababwiraga oku murhondero bulala naliri haguma nenyu.5S'aliko nkola naja emwo wantumaga na nta muguma ondoseze: Gahe waja? 6Bulala nababwirir'ebyo, omugayo gwanyunjwire emirhima yenyu. 7Aliko bamubwira eby'okuli: Bulibunguke bwenyu ngende, erhinakaba ntagendere, Muka ochere arhayinja; aliko eyi nakagenda nabarhumiraye .8Naye amango nayinja, nji yemeza Egulu oku biyerekez'echaha, neby'okuli n'ebiyerekez'olubanja. 9Oku biyerekere echaha bulala barhanyemeraga. 10Okubiyereker'okuli bula naj'emwa Darha, murhanachimbona, 11oku biyerekez'olubanja bula mwami w'egulu achirirwe olubanja.12Nchigwerh'emyanzi minene y'okubabwira s'aliko murhakagala kuyiheka buno.13Amang'omurhulirizi ayinja, ye Muka g'okuli nji abalogolana omu kuli koshi. Bulala nj'aderha byoshi ayunvirhe, n'okubabwira ebyachiyinja. 14Nj'ankuza bula nj'arhola ebiribyani, anababwira byo.15Ngasi choshi Darha ajira chiri chani, chochirhumire na kubwira oku nji arhola ebyani anababwira.16Kandi kasanzi katyu murhachimbona, na kandi kasanzi katyu mwambona, bulala nkolija emwa Darha.17Aliko, baguma omu bigirizwa bage, babwirana: babwirana, mwazi guchi ogu ali aderha, kasanzi katyu, murhachimbona na kasanzi katyu mwambona, bulala nkolija emwa Darha? 18Baderha k'okuderha guchi oko, kandi kasanzi gatyu? Rhurhamenyire ebyali aderha.19Yesu aber'amenya oku balonza oku mubaza ababwira: charhuma mwabazana mwenyine oku mwenyine: kasanzi katyu murhachimbona na kasanzi katyu mwambona.20Okuli, okuli mbabwirire, nji mwalaka nji mwanachiduduma, Alikw'Egulu nji lyasima. Nenyu nji mwagaya, alik'omugayo gwenyu, nji gwahindamuka bushagaluke. 21Omukazi nka kola burha anaba omu malumwa bula akasanzi kage kamageraho, aliko erhi aburha anayibirira enyanya y' obushagaluke na bula amahira omuntu omw'igulu.22Nantyo buno muli omu malumwa, aliko nji nababona kandi, n'emirhima yenyu yanashagaluka, nantaye wakabanyega obo bushagaluke bwenyu.23 Olo lusiku, murhakambaza mwazi, okuli ,okuli, mbabwirire mwabo ngasi choshi'nji mwahuna Darha okw'izino lyani 'nji mwachihabwa.24 Kugera buno, ntacho muzihuna okw'izino lyani. Muhune mwahabwa, obushagaluke bwenyu bube bw'okuli.25Nababwirire eyi myazi oku migani, aliko akasanzi kayinjire amango ntakachibabwira omu migani aliko nji nababwira okuli kwa Darha.26Olo lusiku, nji mwahuna okw'izino lyani, ntanababwirire oku nji nahuna Darha enyanya zenyu. 27Bula Darha yenyine abasima, bulala mwa nsimire, na bulala mwanyemerere oku narhegag'emwa Darha. 28Narhegag'emwa Darha nayinja omugulu, bunola nkola rhega omwigulu n'okuj'emwa Darha.29Abigirizwa bamubwira, lero oderhere okunali buzira migani,30rhukola rhumanyire oku oyinji ebi byoshi, orhagwerh'enyifinjo z'omuntu yeshiyeshi oku kubaza. Chochirhumire rhuyemerere oku warhegag'emwa Nyamuzinda. 31Yesu Abashuza: Mwajire mwa yemera lero?32Lola, akasanzi kayinjire kanali, mukola kushandazwa buli muntu olwage lunda nji mwandeka yenyine, aliko ntali yenyine bula Darha ali haguma nani. 33Mbabwirir'ebyo byoshi mpu yimuba n'omurhula enyanya zani. Mwaba na malumwa mw'eri gulu' aliko muchihangane, bulala nahimire Egulu.
Chapter 17

1Enyuma z'okuderha ntyo, yesu alola omuchanya, aderha: Darha, akashanji kagerere! kuza Mugala wawe, naye akukuze. 2Nk'oku wamuhaga obuhashe oku mubiri, n'okubaha akalamo k'esiku n'amango ku balala boshi wamuhaga.3Aliko akalamo k'esiku n'amango, bakumenye woyo Nyamuzinda wenine w'okuli, n'oyo warhumaga, Yesu Kristu. 4Nakukuzize okw'igulu, namalire akasi wampanga mpu nkole. 5Nakandi nawe, Darha, onkuze emalangambere gawe oku bukuze nalikuherheko embere egulu libeho.6Namenyesize Ezino lyawe oku bantu wampanga omw'igulu. Baliri bawe, wabampa; banalangir'emwazi gwawe. 7Bunola bameyere oku byoshi wampanga birheng'emwawe.8Bulala nabahere emyazi wampanga, banayiyemera, banamenya oku narhengaga emwawe, n'okuyemera oku we wantumaga.9Bahunire. Nta hunir'engulu, aliko bala wampanga, bulala bali bawe. 10Na byoshi biri byani, bire byawe, ne biri byawe, biri byani;kuzinzwe omubwo. 11Nta chiri omw'igulu si bowe bali omw'igulu, nkolij'emwawe. Darha okuchere, obalange oku zino lyawe abawampaga, okubuzinda nji babe muguma nkarhwabo rhuba muguma.12Amango nalirhi haguma nabo'mwigulu, nabalangire oku zino lyawe, nalangire aba wampanga, sinta muguma omu bwo waherere, kuleka omwana w'okuhera y'amandiko mayenera. 13Nabunola nkola naj'emwawe, naderhere byoshi omw'igulu, yi babona obushagaluke bwani buyenere. 14Nabahere omwazi gwawe; s'egulu lya bashomba, bulala barhali bw'omw'igulu nk'oku nyono ntali w'egulu.15Nta kuhunire mpw'obakule omw'igulu s'aliko obalange oku mabi. 16Barhali bw'omw'igulu, kulala nani ntali w' omw'igulu.17 Obachese omu kuli kwawe, omwazi gwawe guli gw'okuli.18Kulala wantumaga omw'igulu, nani barhumire omw'igulu.19Nachicheseze nyenine enyanya zabo, mpu nabo baba bachese omu kuli.20Arhali bonine mpunire, s'aliko nabalala nji bayemera omwazi gwabo; 21mpu yi boshi baba muguma, kulala nawe, Darha, ondimo nani kulimo nabo babe muguma murhwabo, y'egulu liyemera oku we wantumaga.22Nabahere obukuze wampaga, mpu libaba muguma nk'oku nerhu rhuli muguma.23 Nyono omubwo nawe omu nyono, mpu libaba muguma okunali ly'egulu liyemera oku we wantumaga n'oku wabasimaga kulala wansimaga.24Darha, ndozeze oku halalandi abawampere babe haguma nani yibabona ubukuzwe bwani, n'obukuze wampere, bulala wansimire embere wo murhonderho gw'egulu.25Darha w'okuli, egulu lirhakumenyaga aliko nyono nali kumeyere, nabo bamenyere oku we wantumaga. 26Nabamenyesize izino lyawe nji ndinabameyesalyo mpu ly'obusime wasimiremo bube mubo nani mubo.
Chapter 18

1Amango amalaga kuderha ebyo binwa, Yesu agenda n'abigirizwa bage olwindi lunda ye Kidroni, haliri obusani, ahanjayo, yewe n'a bigirizwa bage. 2Yuda wamuhanaga aliyinj'ahola hantu, bulala Yesu nabigirizwa bage bagendaga bashimanana aho buli mango.3 Buzinda Yuda ery'ab'amalerha echigusho ch'enfola miherho, n'okurhuma abantu emwa bakulu b'ehano na Bafarisayo, bayinja n'emyenge, n'orhurhi, n'emifumboro.4Yesu, ameny'oku ebyali kwanene kuba oku yewe byahikire abashegerera, n'okubabwira: Nde mwalonza? 5Nabo bamushuza: Yesu we Nazareti. Yesu ababwira: Nyono. Na Yuda wamuhanaga aliri nabo.6Amango Yesu ababwiraga, nyono, bagaluk'enyuma n'okuchikuba okudaho.7 Ashuba babaza obwa kabiri: Nde mwalonza? Nabo bamushubiza: Yesu we Nazareti.8Yesu ababwira: Nababwirire oku nyono, na nkaba nyono, muleke abala bachigendere.9Ababwira ebi, l' emyazi yaderhwaga eyunjula, ndahezaga n'omuguma omu ba wampaga.10Simoni Petero waligwerh'akere akarhola ach'okurhwiri kw'omukozi w 'omudahahwa mukulu. Oyo mukozi ayirikwagwa Malukusu. 11Yesu abwira Petero: Galula akere kawe omu luba. Nka ntakwanene okunywa eyi ngumbu Darha ampaga mpu nywe?12Echigusho ch'enfola miherho, murhambo na bakarani b'Abayuda bafarha Yesu n'okumushweka.13Bamuheka burhanzi emwa Anna, bulala aliri eshezala wa Kayafa. Oyo aliri Mudahwa Mukulu mw' ago mango.14 N'oyu Kayafa aliri yolala wahaga Abayuda ehano: Kulikwenyungu omuntu muguma okufira olubaga.15Simoni Petero n'owundi mwigirizwa bakulikira Yesu. Oyuundi mwigiriza alimenyikene n'omudahwa mukulu, anja omu nju haguma na Yesu enju y'omudahwa mukulu.16Aliko Petero abera enyuma y'olunvi, owundi mwigiriza walimenyikene n'omudahwa mukulu, ahuluk' ababwira olanga olunvi, naye ahira Petero omu nju.17Haho, omwambalikazi, mulanzi , abwira Petero nawe orhali mwigiriza woyo muntu? Aderha ntali yewe. 18Abakozi na bakarani baliryahola balichanire omuliro bulala emboho yaliriho, balemanga bakaluka. Petero aliri haguma nabo akaluka.19Omudahwa mukulu abaza Yesu okubilolere abigirizwa bage n'okunyigirizo zage. 20Yesu amushubiza: naderhaga okubwalagale omw'igulu, nayigirizize omu bishagala, n'omu kanyamuzinda aha aBayuhadi boshi bakazagi buganana, ntacho naderhere omu kubisha. 21Chirhumire wambaza? Obazeb'okubi nabwirire abalemaga bayunva, lolaga obola bayinji echi naderhere.22Kweyo myazi, muguma omu bakarani waliryaho ashurha Yesu echigalo, aderha nkantyo kubashubiza omukulu wa badahwa? 23Yesu amushubiza: akaba naderhe kubi onyereke ebi naderhere kubi, n'akaba naderhere bwinja, bichi wanshurhire? 24Anna amurhuma bamushwekwer'emwa kayafa, Mudahwa Mukulu.25Simoni Petero aliri ahol'akaluka, bamubwira: nawe kw'orhali w'omu bigirizwa bage? Ahakana, aderha: Ntali yewe. 26Muguma w'omu bakozi bw' Omudahwa Mukulu, eshe w'ola muntu Petero achag'okurhwiri aderha: Ka ntakubwene haguma naye omu busani ? 27Petero ashubihakana. Hanaho uluhazi lwabika.28Baheka Yesu emwa Kayafa omu karubanda: lyaliri esezi, barhajaga oku karubanda, baleke okuchizingisa yi bagala okulya Pasaka.29Pilato ahuluka aj'emunda baliri, aderha: bichi mulegere k'oyu muntu? 30Bamushubiza: Nkarhaliri muntu mubi, rhurhankakulerhereye.31Kw'ebyola Pilato aderhaga: Mumurhole mwenyine, mumuchire olubanja nk'oku erhegeko lyenyu linaderhere. Abayahudi bamubwira: Rhurhayemererwe okuyirha omuntu. 32Okwola koshi, likuhikirira omwazi Yesu aderhaga, amango ayerekanaga lufu luchi afamwo.33Pilato ashubigaluka omu karubanda, ahamagala Yesu, amubwira: k'oli Mwami w'Abayahudi? 34Yesu amushubiza: k'okola kurhengere omu woyo, erhi bandi bakubwirere enyanya zani? 35Pilato ashubiza: Ka nyono ndi Muyahudi? Bene benyu n'abakulu b'Abadahwa bakunderhere: bichi wajirire?36Yesu ashubiza: Obwami bwani burhali bw'enogulu. Obwami bwani buchibaga bw'egulu, abakozi bani bakandwirire li ntahanwa n'Abayahudi. Aliko Obwami bwani burhali bw'eno. 37Pilato amubwira: kusiga oli Mwami? Yesu ashubiza: wakuderhere, Ndi mwami. Naburhagwa na nayinja omw'igulu li mpamiriza Okuli.Ngasi yeshi oba w'okuli ayunva omulenge gwani.38Pilato amubwira: Okuli chiri chichi? Amala kuderha ntyo, ashubihuluka aj'emw'Abayahudi ababwira: Nta chibi chiro ne chiguma namubwenekwo.39Aliko, Mwakomere okubona namushwekulira omuntu muguma oku lusiku lukulu lwa Pasaka, ka mulonzeze mbashwekulire Omwami w'Abayahudi? 40Kandi boshi bayama: Nanga arhali yewe chi Baraba. Oyo Baraba aliri munizi.
Chapter 19

1Okuhandi Pilato arhola Yesu n'okumushurhisa orhurhi. 2Enfola miherho zaluka echishema ch'emishaki bahira okw'irhwe lyage, n'okumuyambisa echishuli ch'omuduku; Kandi, bamushegerera. 3Baderha: Nda musize, Mwami w'Abayahudi n'okumushurha ebigalo.4Pilato ashuba huluka; n'okubwira Abayahudi: Mulole, mbalerhey'embunga, mpu mumenye oku ntacho nabwen'okuye nka bubi.5Aho Yesu ahuluka, Ayambere echishema ch'emishaki n'echishuli ch'omuduku. Na Pilato ababwira: lola oyu muntu. 6Amango Abadahwa bakulu n'enfola miherho bamubwene, bayama: Omubambe! Omubambe! Pilato ababwira: Mumurhole mwenine, n'okumubamba; Bulala nyono, nta bwene obubi bwage .7Abayahudi bamushuza : Rhuher'erhegeko, na kugerera elyo rhegeko, bikwanene afe, bulala achijirire Mugala wa Nyamuzinda.8Amango Pilato ayunva ogw'omwazi, obuba bwage bwayushuka .9Amugalula omu nju y'emanja, abaza Yesu: oli wangahe? Aliko Yesu arhamushubizaga mwazi .10Pilato amubwira: k'orhalonza okumbwira? K'orhamenyere oku ngwerhe obuhashe bw'okukubamba, n'obuhashe bw'okukulika? 11Yesu amushubiza: Nta buhashe wakaba nabo enyanya zani, nk'orhabuhabwaga n'owenyanya. chochirhumire owampanaga omu maboko gawe aherh'echaha chinene.12Kurhenga naho, Pilato alonza kurhe akamulika. Aliko Abayahudi bayama: Okamulika, orhali mwira wa Kayizari. Bulala ngasi yeshi ochijira mwami achijira mushombanyi wa Kayizari. 13Pilato ayunvirh'eyo myazi, alerha Yesu embuga; ayikala oku ntebe y'obuchamanja, n'okumuyikaza ekarubanda, ahantu bahamagala h'ebale; n'omu chihebraniya Gabbatha.14Lyali golo ly'okurheganya Pasaka, nka saa ya kalindarhu. Pilato abwira Abayahudi: Lola mwami wenyu. 15Aliko bayama: kulaho, kulaho, hanikaye! Pilato abadosa: Mpanike mwami wenyu? Abadahwa bakulu baderha: Nta wundi mwami rhujira nka Kayizari. 16Honaho amuhana anahanikwe. Barhola Yesu, bamuhanika.17Yesu aheka omusalaba, agera ahantu h'echihangasi, bahamagala omu chihebraniya Goligota. 18Ahola hahanikwaga n'ebishambo bibiri haguma naye, muguma oku lunda n'olwindi owundi, na Yesu ahagarhi.19Pilato ajira olwandiko, aluheba oku musalaba, n'okuyandika: YESU WE NAZARETI, MWAMI WA WABAYAHUDI. 20Banene omu Bayahudi basoma olwandiko, bulala aha Yesu ahanikwaga hali hofi n'echishagala: kwali yandikirwe omu chihebraniya, omu chigiriki, n'omu chilatini .21Abadahwa bakulu b'Abayahudi babwira Pilato: Orhayandikaga mwami w'Abayahudi. Alik'oyandike okw'aderhaga: Nyono mwami w'Abayahudi. 22Pilato aderha: Nayandikire, na nayandikire.23Enfola miherho, zamalire kuhanika Yesu, barhola emishangi yage, n'okuyigaba bigabi bine, ngasi muguma chiguma. Barhol'echishuli chage chirhaliherhe buhange, chaliri cha chirezi chiguma kuhika eshishi. N'okuderha bonine: 24Rhurha chiberaga, aliko rhuchiyeshere emiderhe rhulole chaba chande. Ebyo byageraga mpu y'omwazi gw'ayandikwaga guhikirire: Bagabana emishangi yani, n'oku shurhira echishuli chani emiderhe. Lolaga eby'enfola miherho yajiraga.25Ahaburhambi b'omusalaba gwa Yesu hali Nina, na mwenewabo Maria muka Kleopa na Mariya magadalena. 26Eri Yesu abona nina n'eburhambi bwage ola mugirizwa azigiraga, abwira nina: Mukazi lola Mugala wawe, kandi abwira omwigirizwa: tala nyoko. 27Hanaho omwigirizwa amuheka emwage.28Enyuma w'ebyola, eri Yesu amenyere oku byoshi byahwere, aderha: Ly'amandiko mayenera, namayunva enyorha. 29Ahola halirhi endaha enyunjure omukoloo. Enfola miherho zarhola echirezi ch'okushagula chiyunjwire esifongo, bachishwekera oku chibambi bamuha mpu anywe. 30Amango Yesu amalaga kunywa omukoloo aderha: Byoshi byamahwa, ayunamisa erhwe, arhenga m'omuka.31Omu buba okw'emibiri yabera oku musalaba amango ge Sabato, bulala lwaliri lusiku lw'amarheganyo ge Sabato lunali lusiku lukulu. Abayahudi bahuna Pilato okuvuna amagulu ga babambirhwe, banakulebo.32Enfola miherho zayinja bavuna amagulu g'omurhanzi n'owundi walibambirwe haguma naye; 33babere bahika aha Yesu ali, bashimana afire barhamuvunaga amagulu ,34Aliko muguma omu Nfola miherho amushinga echumu omu lubavu, honaho harhega eshagama na menji. 35Owamubonaga yena muhamiriza, n'obuhamirizi bwage buli bw'okuli, na anameyere oku aderha okuli yi muyemera nenyu.36Ebyo byoshi byagerere mpu ly'amandiko ngayenera, ntaliguma omu mavuha gage nji lyavunika. 37N'okuhandi amandiko gaderhere kandi, nji balola olala bashingaga echumu.38Enyuma w'aho, Yusufu w'Arimateya aliri mugirizwa wa Yesu oku bwibisho enyanya lya Bayahudi, ahema Pilato obulengajira bw'okurhola omubiri gwa Yesu. Na Pilato ayemera. Agenda kurhola omubiri gwa Yesu. 39Nikodemu , ola wajaga emwa Yesu budufu, ayinja naye alerh'obuku buchangirwe n'omugavu gwa ngulo egana.40Barhola omubiri gwa Yesu, baguboha omu bitambara, bagushiga amarashi nka kulala aBayahudi bakomeraga okuhamba.41N'obwo, haliri obusani aha babambiraga Yesu na mw'obo busani haliri eshinda mpyahya, erhalizaja m'omuntu. 42Ahola, hobahambire Yesu, enyanya ly'amarhegayo g'Abayahudi, bulala eshinda yaliri hofi.
Chapter 20

1Olusiku lurhanzi lw'eboso, Mariya Magadalena alamukira ebwa shinda mu chera burhazi kucha, abugana bakulire ebale oku shinda. 2Alibirhira emunda Simoni Petero ali bombi n'ola windi mwigiriza wa Yesu arhonyaga, aba bwira, eri: Babishwire Nahano, rhurhamenyere aha bamuhebere.3Na ntyo Petero anachigenda bombin'ola windi mwigiriza baj'ebwa shinda. 4Bagendaga balibirha bombi: Olawindi mwigirizwa ye wali doba kulusha Petero, amujembere, ahika wa burhanzi oku shinda. 5Afukama, abon'amasu emishangi yaliri oku daho, nantyo arhajagamo.6Na ntyo Simoni Petero, naye ayinja ntyo ntyo, amu kulikire, aja omu shinda; abona ebitambara bibi oku daho, 7n'omwenda bali bafunikire mw'erhwe. Ogwo mwenda gurhali haguma n'ebitambara, chi gwaliri guzingirwe hago hago.8Ly'ola wundi mwigirizwa warhagangahika aha bwa shinda naye ajamo. Achibonera, ayemera. 9Bulala barhali basagi yunva oku amandiko gaderhere oku ali kwanene afuke omu bafu. 10Okuhandi abigirizwa bage bashubira eka.11Aliko Mariya yewe ali ayimangire ahabwa shinda, anali agwerhe alaka; Na ntyo anachiri alaka, ayunama, alola omu shinda, 12abona ba Malayika babiri bayumangire mbere, emyambalo myeru bana mubwira aha bali bahambire omubiri gwa yesu, muguma ebwa rhwe, owindi ebwa magulu. 13Banachimu bwira mpu: We mukazi bichi ebyo walakira? Naye ashuza eri: Bulala bahekere Nahano wani, ntanamenyere ngahe bamuhebere.14N'amango anamalaga derha ntyo, ahindamuka, abona Yesu ayimangire, arha na menyaga oku Yesu. 15Yesu amudosa: Eri we Mukazi, bichi ebyo walakira? Nde walonza? Yewe, amenya mpu mulanzi w'eshwa, amu bwira, eri: Yagirwa, akaba we wamuhekere, ombwire ngahe wamuhebere,nf'emurhola.16Yesu amubwira: Mariya. Mariya amu menya, amu bwira omuchiheburaniya, eri: Rabusu, Kwo kuderha: Mwigiriza. 17Yesu amubwira: Orhampumagako, bula ntazirheremera emwa Darha. Chi ojage emunda bene werhu bali, obabwire ku narharemire emwa Nyamuzinda nani na Nyamuzinda wenyu. 18Mariya Magadalena ana chigendera abwira abigirizwa oku abwene Nahano n'oku amu bwirire ebyo binwa.19Na ntyo egolo ly'olo lusiku lurhanzi lw'eboso lyenelyo, omu bigirizwa ey'enyunvi zoshi zalizichingirwe eri kuyoboha Abayudi kurhuma. Yesu ababonekera, abayimanga omu kagarhi, aba bwira: Omurhula gube nenyu. 20Eri aderha ntyo, abayereka enfune n'olubavu. Abigirizwa basima bwene eri babona Nahano.21Ashube babwira, eri omurhula gube nenyu, nk'oku Darha antumanga, nani mbarhumirhe. 22Eri aba amaderha ntyo, aba buhira omuka, aba bwira: Yankirira Muka ochesibwe. 23Abamwa kulire ebyaha, babikulirwe, n'aba mwabirekere, babiyorhane.24Chi Tomasi yewe, muguma wabala ekumi na babiri, oderhwa chihosha, arhali haguma n'ababo eri Yesu ayinja. 25Abandi bigirizwa bamubwira, mpu: Rhwabwene Nahano. Naye alahira, eri: Nkaba ntabwene ebirhule y'ela migera omu fune zage, nkaba nta fundire omudoke gwani omu bibande by'emisumari na nkaba nta humire nyenine omu lubavu lwage, ntayemera.26Eri kugera siku munane, abigirizwa bali kandi omunju na Tomasi haguma nabo. Yesu abonekana eri n'enyunvi zoshi si chingirwe abayimanga ahakarhi, eri: Omurhula gube nenyu. 27Anachibwira Tomasi, eri: Funda amudoke gwawe omu: Lola enfune zani; lerha okuboko kwawe, okuhire omulubavu lwani; orhana chibaga mubula buyemere, chi obe mwemezi.28Tomasi ashuza, eri: Nahano, Nyamuzinda wani. 29Yesu amubwira, eri: Oyemere bula wabwene. Bali bany'eragi abayemera barhanabwene.30Yesu ajirire ebindi bimanyiso binene embere z'abigirizwa bage birhayandikirwe mw'echi chitabu. 31Ebila bye byayandikirwe mpu yimuyemera oku Yesu ye Kristu, Mwene Namahanga, na mukayemera, mpu mubona obuzine oku zino lyage.
Chapter 21

1Enyuma z'eyi myazi; Yesu ashubi bonekera abigirizwa bage eburhambi bw'enyanja y'e Tibereya; naye achiyerekanaga ntya. 2Simoni Petero, Tomasi, oderhwa chasha, na Natanaeli we Kana omu Galilaya, na bene Zebedayo n'abandi bigirizwa babiri bali haguma. 3Simoni Petero anachiba bwira: Nkaliduba efi. Nabo bamu bwira : Nerhu rhwakushimba. Banachikukula, bashonere omu bwarho; chi mw'obwo budufu, ntacho babwene.4Aliko ezuba lishoshoka emashinji, babona Yesu ayimangire ebulambo, aliko abigirizwa barhamenyaga oku yewe. 5Na ntyo Yesu ababwira: Mwe bana, ka ntafi mugwerhe? Bamushuza: Ntahyo. 6Naye ababwira: Mukwebe akeshe ebwa kulyo k'obwarho, mwagwasa. Na ntyo bana chika kweba, barhana chigalaga kukazikula, enyanya y'obunene bw'efi zirhuma.7Na ntyo ola mwigirizwa Yesu arhonyaga ana chibwira Petero: Eri Nahano. Na ntyo Simoni Petero ayunva mpu Nahano oyo, ayambala omwambalo gwage, bula arhali ayambere, achikabula omu nyanja. 8Aliko abandi bigirizwa bayinja omu Bwarho bugeke, baja bakulula akeshe n'efi, bula barhali hale n'echikwi ch'enyanja, aliko haliri nka ntambu egana. 9N'amango bayomoka, babona amakala gali k'omuliro, n'efi n'omugati.10Yesu anababwira : Lerhaga kw'ezofi mwadubire. 11Na ntyo Simoni Petero ashonera omu bwarho, akululira akeshe ebulambo; Kali kayunjwire bifi bizibuzibu, egana na makumi marhano n'esharhu. N'obo zaliri zinene ntyo, akeshe karha berekaga.12Yesu ababwira : Muyinje muyukule. Nta muguma omu bigirizwa waderhere mpu amudosa: Wende? Bulala bali bamenyere bwinja oku ali Nahano. 13Na ntyo Yesu ashegera, arhola omugati, abahereza, n'efi kwonakwo. 14Bwo bwali bwa kasharhu obwo Yesu abonekera abigirizwa bage kurhenga afuka omu bafu.15Na ntyo amango bamalaga kuyukula, Yesu abwira Simoni Petero: Simoni mwene Yona, k'onsimire kulusha aba? Amushuza: Nechi, Nahano, orhahabire oku nkusima. Yesu amubwira: Yabula abana buzi bani. 16Amu dosa obwa kabiri: Simoni, mwene Yona, k'onsima? Amushuza: Nechi, Nahano, orhahabire oku nkusima. Yesu amubwira : Yabula ebibuzi byani.22Yesu amushuza: Nkola nalonza mpu oyorhe kuhika ngaluke, ka kukuyerekere? W'oyo shimba. 23Omwazi gwayenera omu bashimbulizi ba Yesu mpu oyo mwigiriza arhakafa: N'obwo Yesu arhali bwirire Petero: Arhakafa: Nkala nalonza mpu ayorhe kuhika ngaluke, kakukuyerekere?19Eya mali derha ogu mwazi, amanyisa lufu luchi Petero ayinji kuzamo Nyamuzinda. N'amango amali derha ntyo, amubwira: N'shimba.20Oku Petero achihindamuka, abona ola mwigiriza Yesu arhonyaga abakulire, y'ola wali oshegemeze erhwe oku chifuba chage amango g'okulya ebiryo by'egolo, n'oku derha: Yagirwa, nde wakulenganya? 21Petero amubona, abwira Yesu: Nahano, n'oyu muntu, naye bichi ajira?22Yesu amushuza: Nkola nalonza mpu oyorhe kuhika ngaluke, ka kukuyerekere? W'oyo shimba. 23Omwazi gwayenera omu bashimbulizi ba Yesu mpu oyo mwigiriza arhakafa: N'obwo Yesu arhali bwirire Petero: Arhakafa: Nkala nalonza mpu ayorhe kuhika ngaluke, kakukuyerekere?24Oyo mwigiriza ye muhamirizi w'ebyo, ye wana buyandikaga, rhuna menyere oku obuhamirizi bwage buli bw'okunali. 25Hali bindi binene Yesu ajirire. Owa birhondereza chiguma chiguma, chiro n'egulu lirhankabona aha lyakahira ebitabu byankayandikwa.

Acts

Chapter 1

1Omu chitabu ch'embere, wani Teofili, na derhere byoshi ebi Yesu ajirire anayigiriza kurheng'embere. 2Kugera olusiku arheremerag'empingu, amali yigiriz'entumwa achi shogaga oku misi ya Muka Ochere. 3Ebuzinda bokulagana nabo, kandi achiyerekan'okwazene omu kubayerek'ebimanyiso binen'ajirire siku makumi mane ababonekera n'oku bashambalira eby'obwami bwa Nyamuzinda.4Aber'ali haguma nabo ababwira mpu barharhengag'omu Yerusalemu, S'aliko balindireyo ech'eshe abalaganyaga, Kula nababwira: 5Bulala Yohana akazagi batiza na menji, s'aliko mwabo, omu siku zigeke mwa batizwa na Muka Ochere.6Eri baba bali haguma bamudosa ntya: Nahano, kabuno y'okala washubi yimanz'obwami bwe Israeli? 7Abashubiza: karhali kasi kenyu oku many'esiku n'amango Darha yenyine achishogere oku buhashe bwage. 8Aliko Muka Ochere abayandagalira, abah'emisi y'enyanya; nantyo mube bahamiriza bani omu Yerusalemu n'omu Yudeya yoshi n'omu Samariya, nakuhika ah'egulu lihikire.9Eri amali derha ebyo binwa bamu bona amanamana omu chanya, echichu chamushukira, barha chimubonaga. 10Eri baba balibamulola bwenene okw' ali agenda omuchanya, babona balume babiri bayamber'emishangi y'omweru ababonekera,11baderha: Mwabo bantu b'e Galilaya, chirhumire mwayimanga n'okulol' empingu? Oyu Yesu obarhengeremo, oku mubwene arheremer'empingu ntyo kunja nagaluka.12Oku handi barhenga ebw'elala ntondo y'e Mizeyituni, bashubir'e Yerusalemu, eyo ntondo erhali hale n'e Yerusalemu: bwakaba bule bw'enjira y'e Sabato. 13Eri bahika omu lugo bachijira omu busika bw'enyanya; omu bakazagi bera; Baliri Petero, Yohana, Yakobo, Andreya, Filipo, Tomasi, Bartolomayo, Matayo, Yakobo mwene Alufayo, Simoni w'e Zeloti, na Yuda mugala wa Yakobo. 14Boshi baliheber'emirhima haguma bakazi huna buzira kuhusa. Bowe n'abakazi balirimo, haguma na Mariya nyina wa Mwami Yesu, na bene babo.15Mwezo siku, Petero ayumanga ekagarhi kabo, echo chigusho chaliri ch'abantu egana na makumyabiri ababwira: 16Bene berhu ,kwali kwanene bihikirir' ebyaderhwagwa Na Muk'Ochere, omu mandiko kugerer'obunu bwa Daudi oku Yuda wachijiraga chirongozi cha balala bagwarhaga Yesu.17Aliri muguma werhu, anali gwerhe nay' echigabi omu bukozi bwerhu. 18Oyu muntu, aber'agul'eshwa n'oluhembo lw'obunizi agwir'enda ahashi, yabereka amala gashandala. 19Oko kwa manyikana n'abantu boshi b'e Yerusalemu, kwa rhuma bayirik'eri shwa Hakelidama, k'okuderh'eshwa ly'eshagama.20Nabyo biyandikirwe omu chitabu ch'enanga: mpw' ahamwage habe biguka habule n'omuntu wankahalama! N'echikono chage owindi achirhole!21Gusiga ku kwanene mwab'abantu boshi barhuherekeze amango goshi Nahano Yesu alilamire haguma nerhu, 22kurheng'oku bubatizo bwa Yohana kuhik'olusiku arhurhengagamo, harhenga muguma aba muhamirizi w'okufuka kwage. 23Balerha babiri, Yosefu wakazagi derhwa Barsaba wayirikagwa Yostu na Matiya.24Oku handi bashenga Nyamuzinda : Nahano, weyinji emirhima ya boshi yerekana nd' ochishogere mwaba bombi; 25Okubundi ahabw'echigabi m'ogu mukolo, na m'obu bukozi Yuda alekaga omukuj' ahage. 26Bayesh'esimbi zarhogera Matiyasi bamuyongera kuzira ntumwa ekumi na nguma.
Chapter 2

1Olusiku lw'e Pentekoste, boshi baliri haguma. 2Oku liguma, olwamo lwarhenga oku nkuba luli nka lwa mpusi ekomere, lwayunjula enju balirimo. 3Babona orhwengezi rhuli nka ndimi za muliro, rhwachigaba,rhwalema rhwagwira oku rhwe lya ngasi muguma. 4Boshi bayunjula Muka Ochere, barhondera okushambala ezindi ndimi, nkoku Muka Ochere alemaga ababwira.5Nabo eri e Yerusalema eli abantu balemaga bayoboha Nyamuzinda,barhengaga omu mahanga goshi g'egulu. 6Oku lwamo lwabaga, engabo y'abantu yayinja yalibirha. Basomerwa bulala ngasi muguma alemaga ayunva baderha omu lulimi lwage. 7Bayoboha boshi, basomerwa mpu: k'abala bantu baherhe baderha barhali b'e Galilaya boshi?8Na gurhe rhulirhwa bayunva ngasi muguma, omu lulimi lwage? 9Abaparti, Abamedi, Abelamiti, abantu balama e Mezopotamiya, ab'e Yudeya, e'Kapadochiya, e'Poti, e'Aziya, 10e'Frijiya, e'Panfiliya, e'Misiri, echihugo ch'e Libiya chiba omu lubibi n'e Chireneya, n'aba rhengaga e'Roma, Abayahudi n'abashimbulizi. 11Abacreti n'Abaharabu, gurhe rhuli rhwabayunva baderha omu ndimi zerhu ebirhangazo bya Nyamuzinda?12Baba eri basomerwe boshi, buzira kumenya eby' okugerereza, balema babwirana baguma oku bandi: lero kw'okuderha gurhe oku? 13Aliko abandi balema babashekera, n'okuderha: balalukire n'erivayi ly'omurhobo.14Lero Petero, ayimanga haguma na balala ekumi na muguma, ayakuza n'omulenge, ababwira ntya: mwe bantu b'e Yudeya, na nenyu mweshi b'enola Yerusalemu, mumanye, murhege n'okurhwiri kw'eyi myazi yani! 15Aba bantu barhali balalwe, nk'oku muchikeberwe, bulala zichiri saa esharhu z'ezuba.16Aliko ebi by'ebya derhagwa n'omulebi Yoweli: 17Omu siku zizinda, Nyamuzinda oderhere ko, njinalumiza Omuka gwani oku bantu boshi; bagala benyu na bali benyu nji baleba, abasole benyu nji babonekerwa, n'abashaja benyu nji babona ebilorho.18Nechi, mw'ezo siku, nji nalumiza Omuka gwani, oku bambali bani n'oku bambalikazi bani, nji baleba. 19Nji najira ebisomezo elira nyanya omu malunga n'ebisomerene hano shishi oku gulu, oku shagama, oku muliro, n'empusi y'omusisi;20Ezuba njilyahindamuka mwizimya, n'omwezi gube shagama, embere lw'okuyinja kw'olusiku lwa Nyamuzinda, lw'olusiku lukulu lw'erenge. 21Ago mango, ngasi yeshi wahema ezino lya Nyamuzinda nj'achira.22Bene Israeli, muyunve eyi myazi! Yesu w'e Nazareti, olala muntu wayerekanaga obuhamiriza embere zenyu omu bisomerene, ebisomezo n'ebimanyiso ajiraga ahagarhi kenyu, nk'oku nenyu murhanahabire. 23Oyo muntu, wahanagwa nkoku byalirhegekerwe n'oku bulonza n'obumanye bwa Nyamuzinda, mwamuhanika oku musalaba, mwamuyirha omu fune y'abapagani. 24Nyamuzinda amufula, omukucha emigozi y'olufu, bulala lurhalikwanene lumuhime.25Bulala Daudi aliderhere yenyine oku: Nabwene bwinjinja Nyamuzinda embere zani, bulala ali ekulyo kwani, li ntadundaganaga. 26 Kandi omurhima gwani guli omu bushagaluke, n'olulimi lwani omu busime, n'omubiri gwani gwahumuka haguma n'obulangalire,27Bulala orhankaleka omuka gwani gwabera e kuzimu, orhankanayemera omuchesibwa wawe abolera omu shinda. 28Wanyerekere enjira y'akalamo, nji wanyunjuza bushagaluke olusiku nakubona.29Bene berhu, muleke mbabwire n'obwalagale enyanya za shokulu Daudi: afire, anabishwa, n'okw'eshinda yage henachiba eno mwerhu kugera zene. 30Nk'oku aliri mulebi, n'oku alimenyere oku Nyamuzinda alimulaganyire okuyikala oku chichumbi ch'obwami bwa bashokuluza. 31Buli bufuke bwa Kristu alirheganyize n'oku bumanyisa, omu kuderha oku arhankalekwa omu kuzimu n'okw'omubiri gwage gurhakabola.32Oyo Yesu, Nyamuzinda afulaga; na rhweshi rhuli bahamirizi b'okola. 33Akuzizwe n'okulyo kwa Nyamuzinda, ahabwa n'Eshe Muka Ochere alaganyaga, anamurhuma. Nk'oku muherhe mwabona n'okumuherhe mwayunva.34Bulala Daudi yewe arharheremeraga omu mpingu, aliko aderha yenyine, ntya: Nyamuzinda abwirire Nahano: 35Yikala ekulyo kwani, kuhika abashombanyi bawe mbayandaze oku magulu gawe. 36Kusiga bene - Israeli boshi bamanye bwinja bwinja oku olala Yesu muzindi hanika oku murhi, Nyamuzinda amujirire Nahano na Muchunguzi.37Bamalire yunva eyo myazi, balumwa omu mirhima yabo; babwira Petero n'ezindi ntumwa, bene berhu, gurhe rhujirage? 38Petero abashubiza: muhungame na ngasi muguma abatizibwe oku zino lya Kristu, ly'ababalirwa ebyaha byage, na ntyo muhabwe eshokano ya Muka Ochere. 39Bulala amalaganyo gali genyu, n'abana benyu na ngasi boshi bali hale, balala boshi Nyamuzinda werhu nj'ahamagala.40N'oku yindi myazi erhali migeke, abahereza obuhamirizi anabakomereza: murhenge mw'eri burha libi. 41Abayemeraga omwazi gwage badubikwa, n'olo lusiku, oluganjo lw'abashimbulizi lwayushuka hofi bihumbi bisharhu by'abantu. 42Bashimbulira enyigirizo z'entumwa, omu chinyabuguma, omu kubega omugati, n'omu mahuno.43Obuba bwafarha ngasi muguma, n'ebirhangazo n'ebisomerene binene byajiragwa n'entumwa. 44Abemezi boshi balichishwekere haguma, n'ebyabo byoshi bakazagi bishangira. 45Bakazagi guza amashwa n'ebintu byabo, n'oku gabana engulo boshi, ngasi muguma nk'oku analagirire.46Ngasi lusiku n'omurhima muguma, bayenega okulema baja omu ka-Nyamuzinda, balema babega omugati omu mwa babo, n'okulya ebiryo byabo omu bushagaluke n'omu burhonzi b'omurhima. 47Bakazagi kuza Nyamuzinda, n'olubaga loshi lwali basimire. Na Nyamuzinda akazagiyushula, ngasi lusiku, abemezi omu kanyamuzinda.
Chapter 3

1Petero na Yohana bagenda haguma omushengero yali nka samwenda, sa y'okuharamya. 2Lero hali omuntu waburhwaga chilema, bakazagi mulerha ngasi lusiku, n'okumuyikaza, haguma n'olunvi lw'eshengero, luhamagalwa lwinja, mpu ahun'entulo oku baja omu shengero. 3Eri abona petro na Yohana bakola baja omushengero, abarheg'efune.4Petero na Yohana bamubona bamubwira, ( orhuloleko). 5Naye abaseza kw'amesho, eri alangalire mpu hali echibamuha. 6Lero Petero amubwira: ntaherhe furanga n'ehoro, aliko echingwerhe chinaguha: okuzino lya Yesu kristu w'eNazareti yumuk'ogende! onalambagire.7Amugwarh'okuboko kw'amalyo, amuyumusa. Mwako kashanji, amagulu namadwi gage gakomera. 8Abalala, ayimanga, arhonder'okulambagira. Okuhandi aj'omushengero, haguma nabo achilambagiza, abalala anakuza Nyamuzinda.9Olubaga loshi lwabon'oku ali alambagira n'okukuza Nyamuzinda. 10Bamumenya bwinja okuyolala wakazagi yikala hofi n'olunvi lw'eshengero luderhwa lwinja, mpu ahun'entulo, basomerwa banashalama oku byamuhikire.11Arha chirhengaga ku Petero na Yohana, olubaga loshi loshi lwakunjukir'emunda bali, omumbuganano ya Solomono. 12Petero, abwene ntyo, abwir'olubaga: mwebene Israeli, chakarhuma mwakasomerwa kw'ebyola? chichi chirhumire mwa rhuhenekera kamumenyere okubuhashe bwerhu eri bwinja bwerhu rhwenyine bwalambagizaga oyo muntu?13Nyamuzinda w'Abrahamu, wa Isaka, na wa Yakobo, Nyamuzinda wa badarha yewakuzize omwambali wage Yesu mwalenganyaga mwamuhakana embere za Pilato n'obo aliyemerere mpu alikwe. 14Mwabo, mwalenganyize omwimana n'omwerukweru; mwaderha mpu balik'echishumusi;15Mwayirha mwene mwami wakalamo, eyi Nyamuzinda afulaga omubafu, nerhu rhwe bahamiriza bage. 16Kugerer'obwemere omuzino lyage oy'omuntu mulimwabona munamuyinji, obuyemere bulimuyewe b'obwarhumir'ebirumbu byage bya gwarha emisi embere zenyu mweshi.17Bunola,beneberhu, nyinji okumwakolere n'obushiru bwinja nabakulu benyu konako. 18Aliko Nyamuzinda oyunjwize ebyabaga aderhere omubunu bw'abalebi boshi oku Kristu wage alikwanene ababale.19Lero muchihane munahindamuke ly'ebyaha byenyu bibabalirwa. 20Aderha amango g'omurhula gwana Hano anarhum'olal'alaganyaga; Yesu Kristu.21Kukwanen'empingu emuyorhane kuhika amango g'oku yumanz'ebintu byoshi, kula Nyamuzinda aderhaga kurhenga mir'omubunu bw'abalebi bage bachesibwa.22Musa aderha Nahano Nyamuzinda nj'abalerher'omulebi oli nkanyono warheng'omubenebenyu; mukazi yunviriza yunviriza mungasi byoshi ababwira. 23Ngasi yeshi orhakayunv'oyo mulebi olwage lwanamuhwer'omulubaga.24Nabalebi balebere boshi, kurhenga Samweli nabo beleber'ezo siku.25Mwabo muli ben'abobalebi nabana bamalaganyo, Nyamuzinda alaganaga na badarha eri abwira Abrahamu: Amashanja goshi gegulu njigagishw'omuburha lyawe. 26Mwebarhanzi mwarhumaga Nyamuzinda afula omukozi wag'amurhuma mpu abah'omugisho, yakula ngasi muguma wenyu omububi bwage.
Chapter 4

1Oku Petero na Yohana bachiherhe babwira olubaga, barhogera abadahwa bakulu, n'omurhambo w'eshengero, n'abasadukayo, 2bagayire okwenge baliherhe bayigiriza olubaga, n'okubamanyisa Yesu wafukire omu bafu. 3Babafarha, babakabula omu mpamikwa kuhika esezi. 4S'aliko, babene mu balala bayunvirhe og'omwazi bayemera, n'oluganjo lw'abantu lwayushuka kuhika ku bihumbi birhano.5Bwachere sezi, abakulu bw'olubaga, abagula n'abashamuka b'ehano n'abandisi, babuganana e Yerusalemu, 6na Ana, mudahwa mukulu, Kayifa, Yohana, Aleksandro na ngasi boshi bw'obuko bw'abajinji badahwa.7Bahira Petero na Yohana aha kagarhi kabo, banarhondera okubadosa: Oku buhashe buhe, chango oku zino lyande muli mwajira ebyola?8Aliko Petero, ayunjula Muka Ochere, ababwira: Mwe bakulu bw'olubaga, nenyu bagula b'e Israeli, 9Obola rhuhamagerwe omu lubanja oku minja rhwajirire echirema, mpu rhuderhe gurhe afumire, 10mumenye mweshi, n'olubaga lwoshi lw'e Israeli lumenye! Oku zino lya Yesu kristu w'e Nazareti, olala mwabambaga oku musalaba, na Nyamuzinda amufula omu bafu, yewe yerhumire oyu muntu ayimanga embere zenyu.11Yesu, ly'ebale abumbasi benyu babonereraga, lya hindamuka nsimikiro ly'enju. 12Nta windi obuchire bwankarhenga ko, bulala ntaye hano gulu, nta lindi zino chiro n'eliguma lyahabirwe abantu, lyankarhuchiza.13Babere babona oburhwali bwa Petero na Yohana, basomerwa; bali bamenyere oku bali bantu konyine bw'olubaga babuzira nyigirizo, n'abalibamenyere oku baliri na yesu. 14Aliko nk'oku babonaga aho hofi nabo olala muntu wafumaga, bahaba oku bashubiza.15Barhegeka mpu bahuluswe omu kagombe, baja omu hano bonyine, 16baderha: gurhe rhwajira aba bantu? Bulala bamayerekana oku bantu boshi b'e Yerusalemu oku chisomerene babajiriraga, rhurhankanachihakana. 17Aliko, ly'ogo mwazi gurhayeneraga bwenene omu lubaga, rhubahanze rhunabakalihire okuderha n'okuyigiriza kw'eryo zino. 18Babahamagala, babahanza n'obukali okuderha n'okuyigiriza oku zino lya Yesu.19Petero na Yohana babashubiza: murhubwire akaba kukwanene, embere za Nyamuzinda, okubakenga ahali ha Nyamuzinda; 20bulala rhurhakabula okurhaderha ebi rwabonaga n'ebi rhwayunvirhe.21Bashubi bakalihira, babalika, babula gurhe bakabahana enyanya w'olubaga, bulala boshi bakazagi kuza Nyamuzinda kw'echola chijiro. 22Bulala oyo muntu wafumaga oku bisomerene ali arhalukire myaka makumi mane y'okuburhwa.23Babere bamashwekulwa, baja emunda ababo baliri, banababalira byoshi abajinji b'abadahwa n'abagula bababwirire. 24Babere bayunva, babwira Nyamuzinda n'omulenge gunene boshi, baderha: nahano, we walemaga, egulu, enyanja na ngasi byoshi bibamo, 25we waderhesaga Muka Ochere, omu bunu bwa darha Daudi, mukozi wawe: chirhumire amashanja gagaya n'eyo mihigo ya busha omu lubaga?26Abami b'eno gulu bayumangire bakalihire, n'abarhwali bajirire ehano haguma balwisa Nyamuzinda n'omushigwa wage.27Nechi kubinali, omu kulwisa omukozi muchesibwa wawe Yesu, oyu washigaga, Herode na Ponsiyo Pilato, bachiheba haguma omu chihugo haguma n'amashanja na haguma n'olubaga lw'e Israeli, 28bajira ntyo eby'okuboko kwawe n'ehano lyawe byabaga byarheganyizwe.29Na kandi, Nyamuzinda, lolaga oku bayobohesa, ohereze abakozi bawe okuyalagaza omwazi gwawe buzira buba boshi, 30lambula oku boko kwawe, ly'abalwala bafuma, ebisomerene n'ebirhangazo bijirike oku zino ly'omuchesibwa mukozi wawe Yesu. 31Bamala okuhuna ntyo, aha balichigushire hadirhimana, boshi bayunjula Muka Ochere, banalema bayalagaza omwazi gwa Nyamuzinda buzira buba.32Omurhima gw'olubaga lw'abemezi gwaliri muguma n'enkengero zabo zaliri ziguma. Ntaye walemag'aderha oku ehya herhe hyage, aliko ngasi hyoshi hyaliri hya boshi. 33Entumwa zaliherhe obuhashe bunene omu kuhamiriza obufuke bwa nawerhu Yesu, na boshi baliri barhonyi bwenene.34Bulala omu bo ntaye walikenere: ngasi boshi baliherhe amashwa n'enju zabo, babiguza n'okulerha engulo yabyo, 35n'okuyihira oku magulu g'entumwa, n'okugabira ngasi muntu okw'amalagirire mage manali.36Ntyo ku Yusufu, eyo ntumwa zayirikaga ezino lya Barnaba, k'okuderha mwana orhulerere, mulawi w'e Kipro, 37aligwerhe eshwa lyage aliguza, n'engulo ayilerha, ayihira oku magulu g'entumwa.
Chapter 5

1Aliko mulume muguma ohamagalwa Ananiya, haguma na mukage Safira, baguz'eshwa lyabo, 2bayunvikana na mukage mpu bayorhane kweyo ngulo, n'echindi chigabi achiheker'entumwa.3Petero amubwira: Ananiya, chirhumire Lyangombe ayunjul'omurhima gwawe, amakushumika mp'orhebeke Muka muchesibwa wamayorhan'echigabi ch'engulo y'eshwa lyawe? 4Ka lirhaliri lyawe, k'orhaligwerh'obuhashe b'okuliyorhana? N'amango waliguzaga, k'orhaligwerh'obuhashe bw'okukoles'eyo ngulo okolonzeze? Ngahe wakulag'omurhima gw'okujira ntyo? Orharhebeker'abantu, s'aliko Nyamuzinda. 5Eri Ananiya ayunv'eyo myazi, akumbagala, anarhenga mw'omuka. Abayunvaga ntyo boshi bayubaha, 6abana b'emisole, bayumuka, baboha ogomurhumba, baguheka banajiguhamba.7Ehisanzi hya saa nk'esharhu hyagera, mukage ayinja arhamenyere olwabere. 8Petero amudosa: Ombwire, ka kweyi ngulo eri ntya ku mwaguzaga eshwa lyenyu? Naye amushuza: Nechi, yeyo.9Na ntyo, Petro amu bwira: kurh'oku mwayunvikene mpu murhebeke Muka ochere wa Nahano? Lola abarhengi hamba balo bali oku mulyango, nawe baguheka. 10Honaho, akumbagala oku magulu g'entumwa; arhenga mw'omuka. Bala bana b'emisole, bajir'omunju, babugana amafa; bamuheka, bamuhamba ahaburhambi bw'eba. 11Eshengero lyoshi lyayubaha bwenene na ngasi boshi bayunv'eyo myazi badirhimana.12Entumwa zalemaga zajir'ebisomerene n'ebimanyiso binene omu lubaga. Boshi balemaga babera haguma omu lugo lwa Solomono; 13na ntawindi muntu wabajiremo; n'olubaga lwoshi lwahabo empundu.14Oluganjo lwabemezi ba Nahano, abalume na bakazi lwayushuka mango oku mango;15Chiro balema balerha abalwala oku chingo n'oku bahir'omunjira, mpu li hano Petro agera, echichuchu chage chigerera ku muguma omubo.16Bantu banene balema barheng'enyunda zoshi, n'omu bishagala by'eburhambi bw'e Yerusalemu, balema balerha abalwala n'abantu bali mw'abazimu, na boshi balema bafuma.17Okuhandi, Omudahwa mukulu nabola aliri haguma nabo, bw'obalala bomu lala gwa Basadukayo, baja mw'obwagalwa ( bongwa), 18bafarh'entumwa, bazihir'omu mpamikwa y'abantu boshi .19Bwabere budufu, malayika wa Nahano achingul'enyunvi z'empamikwa, n'eri abahis'embuga ababwira:20Mugendage muje omu shengero, muyigiriz'olubaga emyazi yoshi y'akalamo. 21Bayunv'eyo myazi, baj'omu shengero esezi, barhonder'oku yigiriza. Omudahwa mukulu haguma n'abaliri nabo, bahamagal'abashamuka b'ehano likulu na ngasi bagula bw'omu bene Israeli, oku handi barhum'abajilerha entumwa omu mpamikwa.22Abo baganda babere bahika, mpu bachingul'empamikwa, babula bo. Bagaluka baderha mpu: 23Rhwabuganir'empamikwa echingirwe bwinjabwinja, n'abalanzi bayumangire oku lunvi, s'aliko amango rhwachingulaga, nta muntu rhwashiganiremo.24Babere bayunv'eyo myazi, omurambo w'eshengero n'abakulu b'abadahwa, badosana mpu ko gurhe oko lero n'okolo lubanja lwaba.25Muntu muguma ayinja ababwira: Tala, okw'abantu mweshwekaga bali omu shengero, banali bayigiriz'olubaga.26Ntyo k'omurhambo w'eshengero haguma n'abaganda, alerhabo buzira kubajira kubi, bulala bali yoboher'olubaga, mpu lwaka bashurh'amabale. 27Babere bahisa bo, mayimanzwa omu kabuga, omudahwa mukulu abadosa ntya: 28Ka rhurhabaga rhwabahanzize n'obwalagale oku murhayigirizaga mw'elyo zino? Mwabo mwama lumiza enyigirizo zenyu omu Yerusalemu, mwanalonza murhuchumuze eshagama y'oyu muntu!29Petero n'ezindi ntumwa bashuza: ku kwanene oku kenga Nyamuzinda kulush'abantu.30Nyamuzinda wa badarha afulire Yesu mwayirhaga, amango mu muhanika oku murhi.31Oyo yi Nyamuzinda, oku buhashe b'okulyo kwage, ajirire Mwami na Muchunguzi, mpu lyo Israeli ahungama an'ababalirhwe ebyaha. 32Rhwabo rhulibahamirizi b'ebyo, haguma na Muka ochere Nyamuzinda ashobozaga abo bamukenga.33Eri bayunv'eyo myazi, bagaya bwenene chiro balonz'okubayirha.34Ali komufarisayo muguma mpu ye Gamaliyeli, mwalimu w'amarhegeko aliri mukengwa omu lubaga loshi, ayumanga ekangombe, abarhegeka mpu barhange bahuluse hityu entumwa.35Okuhandi abwir'abagula b'ehano: Bene Israeli, muchirhonde, mumenye bwinja echi muli mwalonza okujirira aba bantu.36Bulala harhalizigera siku arhengerera Tenda, aderha mpu ali muntu mukulu, n'abantu bamushimbaga bali nka magana mane, bamuyirha, abamukulikiraga bashandala, baba nka ntacho.37Enyuma zage omu siku z'oku yandik'ebarati, Yuda Mugalilaya ayinja, akulul'abandi, naye ahera: Abamukulikiraga bashandala.38Lero mbabwirire: Muchikule kwaba bantu, mubaleke,akaba ogu mukolo guli gwa bantu, gwabiha.39Aliko akaba gurhenger'emwa Nyamuzinda murhanka gubihya, murhabonekanaga nka bantu bali balwa na Nyamuzinda.40Bayemer'emyazi yage, bahamagal'enfola miherho, babashurha, bababwira oku barhachiderhag'oku zino lya Yesu; babaleka bagenda.41Nabo barheng'omundeko, bashagalukir'okubona baganjirwe oku balibukire enyanya ly'ezino lya Yesu.42Na ngasi lusiku, omushengero n'omunju zabo, barhalekag'oku yigiriz'omwazi gw'omurhula gwa Yesu Kristu.
Chapter 6

1Mw'ezola siku abigirizwa babere bayushuka, Abagiriki bagay'enyanya z'abayahudi bulala abashumbakazi babo bayibirirw'omuburhabale bwangasi lusiku.2Balal'ekuminababiri bahamagala banene b'abigirizwa,bababwira mpu: kurhalikwinja rhulek'okuyigiz'omwazi gwanyamuzinda, enyanya z'okugab'ebiryo.3Chechirhumire, beneberhu, mulondol'omukagarhi kenyu bantu mushanvu, bayunjwire muk'ochere n'obwenge, n'obushinganyanya rhubahire mwakala kasi.4Nerhu, rhwachishweker'omukuhuna n'okuyalagaz'omwazi.5Ogo mwazi gwasimisa boshi baliriho, balondola Stefano muntu waliyunjwir'obwemere na Muka Ochere, na Filipo, Porokoro, Nikanora, Timoni, Parimena, Nikola, mushibirizi we Antiyokiya.6 Babalerh' emalangambere g'entumwa, babere bahuna,babalambulira kw'amaboko.7Omwazi gwa Nyamuzinda gwagendekera, n'oluganjo lw'abigirizwa lwayushuka bwenene e Yerusalemu,chiro n'abadahwa banene bakeng'obuyemere.8Naye Stefano aliyunjwir'obuyemere n'obuhashe, ajir'ebisomerene n'ebimenyiso binen'omu lubaga. 9Hayimang' abandi bantu b'omu Sinagogi y' Abalibertino, n'eya Abakurene, n'eya A balesanduriya, n'elala yab'Ekilikiya n'e Aziya, bajir'obuhaka haguma naye.10Aliko barhamuyazag'obwirhonzi bwage na Muka Ochere walemag'aderhera muye.11Lero barhebek 'abantu mpu: rhwayunvirhe okwaderh'emyazi y'okujachira Musa na Nyamuzinda.12Bazus'akavulindi omu lubaga, omu bagula n'omu bashamuka b'ehano, n'abandisi bachikweb'okuye bamugwarha, bamuheka emalangambere g'abach'emanja. 13Bahamiriza obubeshi baderha: Oyu muntu arhaleker'okuderh'emyazi mibi enyanya z'ahantu hachesibwa n'enyanya z'erhegeko; 14 Bulala rhwayunvir'aderha mpu Yesu w'omu Nazareti nj'ashandaza hano,n'okuhindamul' engeso rhwahabwagwa na Musa. 15Abo boshi baliyikere bach'emanja babere batirimulira Stefano kw'amesho , babona amalanga gage gali nka ga Malayika.
Chapter 7

1Omudahwa mukulu adosa: Eyi myazi eri y'okuli? 2Stefano aderha: Bene berhu na badarha muyunve! Nyamuzinda w'erenge abonekeraga darha Abrahamu, amango aliri omu Mezopotamiya, arhazilama e Harani; 3Amubwira mpu: Orheng'omu chihugo chawe n'omulala gwawe, oj'omu chihugo nji nakuyereka.4Arheng'omu chihugo ch'Abakaldeyo alama omu harani, arhengamo amango eshe afaga, Nyamuzinda amubungisiza mu chino chihugo mulim'okulwazene. 5Arhamuhaga kashambal'omucho,chiro na nta ntambu nguma amulagany'oku njamushobozacho achishobola chibe chage yewe n'eburha lyage eri arhanazi gwarha mwana.6Nyamuzind' amubwira ntya: okw'eburha lyage nji baba bahisi omu chihugo chabandi bantu,nabo nji baba baja babo nka myaka magana mane. 7Aliko o lubaga nji lwabajira baja ,nyono nyi nyeluhane, aderhere Nyamuzinda.Aha buzinda bweyola myazi nji bayinji mparamya hano. 8Amuh'echiragane chokukembulwa; Nantyo Abrahamu abere aburha Isaka, oku lusiku lwa munane amukembula. Isaka aburha Yakobo anamukembula, na Yakobo aburh'ababusi berhu ekumi na babiri.9Bashokulu bayunvira Yusufu obongwa, bamushomba, bamuguz'omu Misiri.10Aliko Nyamuzinda aliri haguma naye, amuyokol'omumalibuko gabo goshi amuh'obwenge n'olukogo embere za Farao, mwami w'e Misiri: amujira mukulu omu Misiri, n'enju yage yoshi.11Hayinj'enzara omu chihugo ch'e Misiri n'e Kanana, n' amalibuko ganene,na badarha barhabonaga ebyokulya. 12Alikw'amango Yakobo ayunvaga oku engano ziri e Misiri arhuma bashokulu embere. 13Oku lugenzi lwakabiri Yusufu achimenyesa yenyin'oku bene babo, n'ogo mulala gwabo gwayerekanwa embere za Farao.14Yusufu abarhuma bahamagale Yakobo eshe na bene babo boshi, bantu makumi gali mushanvu na barhano. 15Na Yakobo ayandagala kuj'e Misiri, afa, yewe na bashokulu, 16bahekw'e Sekemu babahamb'omwishwa ly'abafu Abrahamu agulag'omu furanga za rhengag'emwa bene Hemora omu Sekemu.17Akashanji Nyamuzinda alanganyaga n'oku chigasha emwa Abrahamu kabere kashonda gera, aba bantu bayushuka bwenene omu Misri. 18Hayinj'owindi mwami orhamenyere Yusufu, 19oyo mwami ajirir'omulala gwerhu amabi, alibuza badarha chiro abaseza mpu bakabule abana babo borhubonjo barhalamaga.20Mwebyo bichanji Musa aburhwa, naye ali mwinj'emalangambere ga Nyamuzinda, alembwa myezi esharhu omu nyumpa y'eshe. 21N'amango akabulwagwa, mwali wa Farao amurhola, amulembe nka mwana achiburhira yenyine.22Musa ayigirizw'obwenge boshi bw'e Misri; aba mulume odarhabere omu nderho n'omu bijiro. 23Agerere mu myaka makumi mane aja m'omurhima gw'okujiyokola bene babo, abana b'e Israeli. 24Abona muguma bali bamulibuza, amugwasa, achiholera kw'olala balemaga babonerera ayirh'omumisri. 25Aganiza mpu bene babo bamenya oku Nyamuzinda ayinjire kubayokola n'okuboko kwage; s'aliko bowe barhachag'ehuzihuzi.26Buch'esezi abahulukirako bali balwa, ashond'oku bayunvikanisa kandi, omukuderha: baza we! mwabo mwebaguma, chankarhuma mwashombana mwenyine ku mwenyine? 27Alik'oyola walemag'ajir'owabo amabi, amushunika hale aderha: ndewakujiraga mukulu na muchi w'emanja enyanya zerhu? 28Okala walonz'okunyirha kulala nji wayirhag'olala mu Misiri mulegolo?29Musa alibirh'enyanya z'ogo mwazi, abungir'omu chihugo ch'e Midiani, aburha bana babiri eyo. 30Hagerere myaka makumi mane Nahano amuhulukira omwirungu ly'entondo y'e Sinayi omu chichira ch'omurhi chili chagulumira m'omuliro.31Musa abere agubona, asomerwa, ashegereraho alola, omulenge gwa Nahano gwayinj'emwage, 32gwaderha: Nyono Nye Nyamuzinda wa bashokulu bawe, Nyamuzinda wa Abrahamu, wa Isaka, wa Yakobo. Musa adirhimana, naye arhachibaga nkalolayo;33Nahano amubwira: hogol'ebirato byawe omu magulu, bulala buno budak'oyimangireko buli buchesibwa. 34Okuli namalirebon'amalibuko g'abantu bani bali omu Misri, nayunvirh'emilenge yabo, nyandagere mbayokole. kurhenga mw'enosa nakurhum'e Misiri.35Oyu Musa balahiraga baderha: nde wakujiraga mukulu w'okurhuchir'emanja? yi Nyamuzinda arhumaga kuba mukulu wabo na muchunguzi, haguma n'okuboko kw'ola malayika wamubonekeraga omu chichira ch'omurhi. 36Oyola yewabakula mw'echo chihugo ch'e Misri omukujira mw'ebisomerene n'ebimenyiso, n'omu nyanja ndukula, n'omu mpinga myaka makumi mane. 37Ye Musa wa bwira bene Israeli, mpu: Nahano Nyamuzinda njahir'omu kagarhi kenyu omulebi kurheng'omu mulala gwenyu, nka nyono, mumuyunve.38Ye waliri omu Ka Nyamuzinda omu mpinga haguma na Malayika walemag'aderha naye oku ntondo y'e Sinayi, kandi haguma na bashokulu berhu ye wayakirag'emyazi y'akalamo arhuheyo rhwabo. 39Yi bashokulu barhashonder'oku kenga, bamushunika hale, n'omu mirhima yabo bagaluk'e Misiri. 40Babwira Haruni mpu: orhujirire bamungu yibakazi rhujir'embere: bulal'oyu Musa warhuyokolaga omu chihugo ch'e Misiri, rhurhenji kurhe bya muberere.41Bajir'eshushanyo y'echibuzi bagende chirherekera, bakazi yilerher'entulo, bashagalukir'emirimo y'efune zabo. 42Lero Nyamuzinda abaleka mpu bagende baharamy'ebirhwe by'okunkuba nk'oku byandikirwe omu chitabu ch'abalebi mpu: kahali embagwa mwabagire eri nterekero mwa nterekere omu mpinga myaka makumi mane mwabo nju y'e Israeli?43Nenyu mwa rhol'echiraro cha Moloki, n'enyenyezi ya nyamuzinda wenyu Rafani, eshushanyo mwajiraga muleme mwaziharamya: nani nababungisa mugende kuger'e'Babeli.44Echiraro ch'obuhamiriza chaliri haguma na bashokulu omu mpinga, okw'alirhegerker'owaliri haguma na Musa, okw'arheganye bwinja bwinja mpwachijir'okushush'abonaga. 45Nabashokulu bachirhola bajamo haguma na Yoshuwa omu chihugo banyegaga gala mashanja Nyamuzinda alibirhagakw'embere zabo, kuger'omu siku za Daudi, 46owabonag'olukogo lwa Nyamuzinda, ahema ayemererwe ahe Nyamuzinda wa Yakobo enju.47Aliko Solomono, amuyumbakir'enyumpa. 48Owenyenya arhalam'omu nyumpa yayumbakagwa n'efune, nk'oko mulebi aderhere: 49empingu ntebe yani y'obwami, n'echihugo hali hantu h'okuhir'amagulu gani; nju nchi mwaka nyumbakira? 50K'arhali kuboko kwani kwajirag'ebyo byoshi?51Mwe ba ntabandwako, murhakembulwagwa mirhima n'amarhwiri gayunv'esiku zoshi kurhongana na Muka Ochere: Oku bashokulu benyu bajiraga nk'oku nenyu mukulikire. 52Omubalebi nde orhalibuzwaga nenyu? Bayirh'abayalagazag'okuyinja kw'owokuli, ola muzinda lenganya n'oku muyirha. 53Mwahabirw'amarhegeko na bamalahika murhanamashimbuliraga.54Babere bayunv'eyo myazi, bayoswa omu mirhima yabo, bamukanira. 55Yewe bulal'aliyunjwire Muka Ochere, asez'amesho gage, alol'omuchanya, obon'obulangashane bwa Nyamuzinda, na Yesu ayimangir'ekulyo kwage. 56Aderha mpu: tala! Namabon'empingu zamachinguka, n'Omwana w'abantu ayimangire oku kuboko kw'amalyo ga Nyamuzinda.57Baband'endulu, bafuk'amarhwiri gabo bamubalalirako oku liguma, 58bamushunik'embuga w'echihugo bamubandang'amabale. N'abahamiriza bahir'emishangi yabo oku magulu ga musole muguma, ezino lyage ye Saulo.59Bashurha Stefano oku mabale, naye ahuna aderha: Nahano Yesu, yankir'omurhima gwani. 60Afukama, alaka oku mulenge gunene, Nahano, arhabaganjirag'echi chaha. Amalire kuderh'ogumwazi, arhenga m'omuka.
Chapter 8

1Na Saulo aliyemerere mpu bayirhe Stefano. Kurhengerer'olo lusiku, amalibuko garhondera manene enyanya z'eshengero lyaliri omu Yesrusalema; boshi bashandal'omu chihugo ch'e Yudeya n'e Samariya harheng'entumwa zonyine. 2Abantu barhimanya bahamba Stefano, bamulakira bwenene. 3Aliko Saulo abihy'eshengero, aja mubuli Nju, akulul'abalume n'abakazi n'oku bakabul'omu mpamiko.4Abashandalaga baja ngasi hoshi kuyalagaz'omwazi. 5Filipo ayandagala kuger'omuchizungu ch'e Samaria, abayalagaziza Kristu.6N'olubaga lwayunviriz'oku murhima muguma emyazi Filipo alemaga aderha, bayunva n'okubona ebimenyiso ajiraga. 7Bulal'emyuka mibi yalak'omu mulenge gunene, yarheng'omu bantu banene yalirimo, n'abantu banene babaga baholere, n'entagenda, bafuma. 8Obushagaluke bunene bwaba mw'echo chizungu.9Muntu mugum'ezino lyage Simoni, aliri mukurungu mw'echo chihugo, alisomez'abantu b'e Samariya, n'okuderha mpw'aba muntu mukulu. 10Boshi bamuyunviriza, gurh'oku mwana kuger'oku mukulu, baderha: oyumuntu agwerh'emisi ya Nyamuzinda, charhagwerhe bukulu. 11Bali muhibire k'omurhima balal'agendagajirira eby'okusomezwa n'obo bukurungu bwage omu siku zinene.12Babere bayemera Filipo, eyagwerh'ayalagaz'omwazi g'omurhula g'obwami bwa Nyamuzinda n'ezino lya Yesu Kristu, b'adubikwa, abalume n'abakazi. 13Simoni naye ayemera, aber'amali dubikwa abera na Filipo: asomerwa okubona, ebimenyiso n'ebisomezo.14N'entumwa zaliri e Yerusalema babere bayunv'oku e Samariya bayemerer'Omwazi gwa Nyamuzinda, barhuma Petero na Yohana baj'emwabo. 15Abala, bagerer'e Samaria, babahunira bayankira Muka Ochere. 16Bulala barhalizi yandagalirwa chiro n'omuguma wabo, badubikirwe konyine omu zino lya Nahano Yesu. 17Babalambulira kw'amaboko, bayankirira Muka Ochere.18Simoni achibon'abantu bayankirira Muka Ochere omu kulamburirwa kw'amaboko n'entumwa abalerher'efuranga, 19aderha: ompe nani k'obo buhashe yi ngasi muntu nani nalema nalambulira kw'amaboko abone Muka Ochere.20Petero amubwira: oherere hale n'efuranga zawe, k'omenyere okw'eshokano za Nyamuzinda zinagulw'efuranga? 21Orhaherhe chigabi m'ogo Mwazi, bulal'omurhima gwawe guli hale n'okuli kwa Nyamuzinda. 22Ohungam'echichaha, ohune Nahano, mpu nkaba obabalirwe omu obabalirw'omuganiza g'omu murhima gwawe. 23Bula nakubwene woyo, oyunjwir'obubi, oli omu mpamiko y'ebyaha.24Simoni ashubiza: mumpunir'emwa Nahano y'ebi mwaderhere chiro n'echiguma birhangereraga.25Nabo bamalire kuhamiriza n'oku yalagaz'omwazi gwa Nyamuzinda, bagalij'e Yerusalemu, bayalagaz'engani y'omurhula omu mirhundu minene y'e Samariya.26Aliko malayika wa Nahano abwira Filipo, aderha: Rhang'ogend'olunda lw'eshishi omu njir'eyandagere kurheng'e Yerusalemu kugan'e Gaza; nayo eli empinga.27Ayandagala agenda, abugana mulamba muguma w'omu Etiopiya aliri mukulu na mwimangizi w'ebikulo bya Kandake Mwamikazi w'e Etiopia; naye eyaj'e Yerusalema kuharamya, 28aberagaluka, eya yiker'omu mutugari gwage aliherh'asoma echitabu ch'omulebi Isaya.29Muka abwira Filipo: shegerer'ogu mutugari. 30Na Filipo ashegera haguma naye, ayunva y'asoma omuchitabu ch'omulebi Isaya; amubaza: omenyer'eyi myazi ogwerhe wasoma? 31Aderha mpu; gurhe nakagala na ntaye wampugulira? Ayinginga Filipo ashon'omu mutugari bayikale haguma.32Echigabi ch'amandiko alemaga asoma chechi: ahekwa nka nganda buzi yajibagwa, nka nganda buzi bali bagugul'amoya enasirire entyo naye arhabumbulag'obunu bwage. 33Olubanja lwage balucha n'omugayo. Nde njiwaganj'ebyaha byage? bulal'akalamo kage kakulirw'omu gulu.34Ola mulamba ashubiza Filipo aderha: nguhemere, ombwire, enyanya z'oyu mulebi aderhere eyi myazi enyanya zage yenine changw'enyanya z'owindi muntu? 35Filipo abumbul'obunu bwage, arhonderera kw'ago mandiko gonago, amuyalagaziz'omwazi g'obuholo bwa Yesu.36Babere bagendeker'omu njira, bager'ahali amechi. Olala mulamba aderha: talag'amenji, bichi byakachimpanza nta dubikagwa? 37Filipo aderha: nka wakayemer'oku murhima gwawe goshi wakadubikwa. Ashuza, aderha: nyemerere oku Yesu kristu ali mwana wa nyamuzinda. 38Ayinging'omutugari guyimange; bayandagala bombi omu menji Filipo noyo mulamba, amudubika.39Babere barheng'omu menchi, Muka gwa Nahano gwashamula Filipo, oyo mulamba arhachi mubonaga. Achigendera elyasimire bwenene. 40Aliko Filipo abonekana omu Azoto, agera ayalagaz'omwazi g'obuholo omu bihugo byoshi eger'e Kayisaria.
Chapter 9

1Aliko Saulo, agendekeza okurher'obuba n'okuyirha abagiriza ba Nahano, aj'emw'omudahwa mukulu, 2ahun'amaruba g'okuja omu chishagala ch'e Damasiki, mpw'akabona abali mw'eyo njira, kaba balume, akaba bakazi, abalerhe bashwekerwe e Yerusalemu.3Abere ali omu njira, amayegera hofi n'e Damasiki, honaho akamole kamu molekera kurheng'enyanya. 4Akumbagala ahashi, ayunv'omulenge gwamubwira: Saulo, Saulo, chakarhuma wandibuza?5Ashuza mpu: wende, Nahano? Nahano aderha: Nyono nye Yesu oli walibuza. Kulikuzibu emwawe okuchishurh'emishaki omu magulu. 6Adirhimana, n'okusomerwa, aderha: Nahano, gurh'olonzeze njirage? Nahano amubwira; yumang'oje omu chizungu, wabwirwa eby'oshinganene okujira. 7Abantu bali njira nguma naye bayimanga bwisirire, bayunv'omulenge na ntakubon'omuntu oliwaderha.8Saulo azuka akudaho, amesho gage gabere gazibula, arhabonaga chintu; bamufarh'okuboko, bamuhek'e Damasiki. 9Aba mpumi siku esharhu, arhalyaga, na ntakunywa.10E Damasiki yaliri mwigirizwa muguma ezino lyage ye Anania. Nyamuzinda amubonekera omubilorho amubwira: Anania aderha nyono hano, Nahano. 11Nahano amubwira: yimanga ogend'omu njira ehamagalwa Nyoloka, oshond'omu nyumpa ya Yuda omuntu ohamagalwa Saulo, muntu w'e Tarso; 12bulala yahuna, anabonekerwe omu bilorho, eli muntu muguma ohamagalwa Anania, agwerh'amulambulira kw'amaboko, mpu yabona. Anania ashuza mpu:13Nahano, nayunvirhire oku bantu banene, amabi goshi oyumuntu ajirire abachesibwa omu Yerusalemu. 14Nahol'agwerh'obuhashe, kurheng'oku badahwa bakulu mpw'ashweke boshi bahamagal'ezino lyawe. 15Aliko Nahano amubwira: gendaga, bunola oy'omuntu chili chikoleso chani nalondwere, ahenk'ezino lyani omu mashanja, omu bami, n'embere z'abana b'e Israeli; 16Nanjinamuyereka byoshi n'okunjalibuzwa enyanya w'ezino lyani.17Anania agenda, abere ager'omu nyumpa alambulira Saulo kw'amaboko, aderha: Saulo mwene werhu, Nahano Yesu wakubonekerag'omu njira wayinj'ago, akuntumireko mpu y'obona n'oku yunjula Muka Ochere. 18Honaho, ebili nka magamba byarheng'omu mesho gage, abona. Ayumuka, adubikwa; 19amalire kulya, emisi yamugalukira. Saulo abera haguma n'abigizwa baliri omu Damasiki.20Honano arhondera akuyigiriza omu bishagala oku Yesu y'e Mwana Nyamuzinda. 21Abayunvaga boshi basomerwa, n'okuderha mpu karhali yiwarhindibuzag'abalemaga bahuna mwelizino omu yerusalemu, aj'enolamunda kushwekabo kubaheker'abajinji n'abadahwa? 22Saulo akomera, alema ayigiriza Abayahudi b'e Damasiki n'oku bayereka oku Yesu ye Kristu.23Hagerere siku zirhali zigeke, abayahudi bamujir'endagane y'okumuyirha, 24eyondagane bajaga Saulo ayimenya. Bakazilyam'oku nyunvi ezuba n'obudufu mpu bamuyirhe. 25Lero budufu buguma, abagirizwa bamurhola bamuyandagaza omu chirimbi, omu changwo.26Agerere e yerusalema alonz'okuja omu bigirizwa nabo boshi bamuyubaha, bulala barhayemeraga oku naye ali mwigirizwa. 27Lero Barnaba omurhola, amuheker'entumwa abashambalira gurhe koshi abonaga Nahano omu njira, n'okw'ashambere naye, n'okwahanulag'Omwazi gwa Nyamuzinda buzira buba omu Damasiki omu zino lya Yesu.28Bagenda n'okugaluka haguma nabo omu Yerusalema, ayigiriza buzira buba omu zino lya Nahano. 29Kandi ashambala n'okuja buhaka n'abagiriki; aliko bowe eyibali balonza okumuyirha. 30Nabene babo, babere bamenya, bamuherekez'e Kayisaria, bamurhuma achigendere e Tarso.31Eshengero lyaba omu murhula omu Yudea yoshi, e Galilaya n'e Samariya, lyayushuka n'oku genda omu buba bwa Nahano, Lyakula n'okurhabalwa na Muka Ochere. 32Achibere Petro yalambagir'abachesibwa avayandagalira olunda lw'abalilamire omu Luda.33Abona y'omuntu ohamagalwa Ayineya, aliri omu nchingo myaka munane, eyaholere. 34Petero amubwira: Ayineya, Yesu Kristu akufumizye; yumuka, orhind'enchingo yawe. Honaho ayumuka. 35Abantu boshi balilamire e Luda n'e Saroni babere bamubona, bahindamukira Nahano.36Omubigirizwa b'e Yopa, mwali muguma ezino lyage Tabita, kukuderha Dorika, alemag'ajir'ebijiro binja n'entulo. 37Agomango alwala n'okufa. Babere bamali muyoza, bamuhir'omu busika buguma bw'enyanya.38Bulala e Luda hali haguma n'e Yopa, n'entumwa zayunv'oku petro aliyo, bamurhuma ku bantu babiri, kumuyinginga mpw'arhalegamaga ayinj'emwerhu.39Petero ayumuka, bagenda n'abo bantu. Abere agerayo, bajimuyereka mubula busika bw'enyanya. Abashumbakazi boshi bali mugorhere bamulakira n'okuyerekan'emyenda n'emyambalo Tabita alemag'abaha ayachili haguma nabo.40Petero ahulus'abantu boshi, afukama ahuna Nina amahanga, okuhandi, ahindamukir'ogo mufu, aderha mpu Tabita, yumuka! Azibul'amesho, abwene Petro, ayikala.41Amuh'okuboko, amuyumusa, ahamagala abachesibwa n'abakana, abayerekaye mugumaguma. 42Ebyo byamenyikan'omu Yopa yoshi, na banene bayemera Nahano. 43Petero aber'e Yopa siku zigeke, emomuntu muguma okwiz'empu ezino lyage ye Simoni.
Chapter 10

1Haliri muntu muguma ezino lyage Kornelio, murhegesi w'engabo ederhwa "Abataliyano". 2Oy'omuntu ali mwinja, aliyubahire Nyamuzinda, haguma n'enyumpa yage yoshi; agendaga ahan'entulo zinene oku bantu, anagendaga ahuna Nyamuzinda buzira kuhumuka.3Zali nka sa mwenda z'egolo, abonekerwa na Malayika wa Nyamuzinda aj'omu mwage n'oku mubwira mpu: Kornelio! 4Naye amutirimulira, ayubaha ashubiza mpu: gurhe Nahano? na Malayika omubwira: amahuno gawe n'entulo zawe zagerer'enyanya n'a chibuso embere za Nyamuzinda.5Orhum'abantu e Yopa, bakuhamagalire Simoni, oyirikwa Petero; 6ahandire omu m'omuntu ohamagalwa Simoni okwiz'empu, n'enju yage eli haguma n'enyanja nene.7Naye Malayika walemag'aderha naye agenda, Kornelio ahamagala bakozi babiri b'omu mwage, na musirika muguma, oyubahire Nyamuzinda, mubalala balemaga bamukoler'esiku zoshi. 8Amalire kubashambalira byoshi, abarhum'e Yopa.9Bwacher'esezi, elibali omu njira bakala balinga kusheger'echizungu, Petero ashonera omu nju enyanya kuhuna, yaliri nka saa ndarhu z'ezuba, ajihuna Nyamuzinda. 10Ayunv'eshali, alonz'okulya. Eyibali bamuyender'ebilyo alye, asisimuka. 11Abon'empingu zachinguka, n'echintu chili nka mwenda gufundikirwe kubishumiro bine, gwayerera gwayandagalir'okudaho, 12gwali mw'esimba, buli nyama ya magulu mane, enjoka n'ebibulubulu n'ebinyunyi byoshi bibalala omuchanya.13Ayunv'omulenge gwamubwira mpu; yimanga, Petero, baga, olye. 14Naye Petero ashubiza: nanga, Nahano ntangahemuka! Ntamango nalire ebizingire by'okuhumanya. 15Okubwakabiri, omulenge gwashubi yunvikan'emwage gwaderha mpu: ebi Nyamuzinda ahumanywire omenye wakaderha mpu byakahumanya. 16Ebyo byamugerera kasharhu; na buzinda, n'echochintu chiri nkamwenda chashubij'emalunga.17Naye Petero agaya arhamenyaga yenyine byebichiby'abwene, abantu barhumirwe na Kornelio babere bamadosa ahamwa Simoni, bagera ahambuga, okulunvi, 18bahamagala n'omulenge gunene n'okudos'akaba Simoni ohamagalwa Petero aly'aho.19Oku Petero achiri aganiza enyanya z'ebyabonaga, Muka Ochere amubwira; bantu basharhu yibakulonza; 20yimanga oyandagale haguma nabo buzira kuzindazinda, bulala nyenabarhumaga. 21Petero ayandagala abwir'abobantu mpu: mulole, nyono nyimuli mwalonza, bichibyabalerhaga?22Nabo bamushubiza: Kornelio, murhegesi w'enfola miherho, muntu mwinja oyubaha Nyamuzinda, mukengwa omushanja ly'abayahudi boshi, ba Malayika bamubwirire mpwakuhamagale ahamwage ayunv'emyazi yawe. 23Petero abahir'omunyumpa, abayegereza abahandisa. Buch'esezi, azuka, agenda nabo. Benebabo baguma b'e Yopa bamuherekeza.24Bager'e Kayisariya, olusiku lukulikireho Kornelio alemag'abalinga eyarhumize bene babo na bera bage b'oku murhima.25Eri Petero achiri ajamo, Kornelio amubugana, achirhimba oku magulu gage, aharamya.26Aliko Petero amuyimanza amubwira: nani ndi muntu kuguma nawe.27Bashambala haguma naye, baj'omunju bashimana mw'abantu banene bachigushire haguma. 28Ababwira: kamuyemerere, oku bihanzibwe omu bayahudi okushangira n'omunya byaha, chiro n'okuja omumwage, aliko Nyamuzinda nyono wambwirire ntabwirag'omuntu mpw'arhashinganene changw'okwazingire. 29Checharhumaga nayinja buzira buhaka dubaduba emango mwampamagalaga; njire nababaza, bichi mwampamagaliraga?30Kornelio aderha: zikala siku ene nka gano mango kandi, naliri omu mwani nahuna Nyamuzinda omu sa mwenda, nabon'omuntu oyamber'emyambalo eliyabaraganya anj'embere zani ambwira: 31Kornelio amahuno gawe nagayunvire, na Nyamuzinda ayibukir'entulo zawe. 32Orhum'abantu e Yopa bakuhamagalire Simoni, oderhwa Petero. Ahandire omu nju ya Simoni okwiz'empu haguma n'enyanja nene. 33Honaho namakurhumiz'entumwa nawe wajirire bwinja okuyinja. Mweno saa rhuli mbere za Nyamuzinda, kuderh'oku rhuyunv'ebi Nahano akubwirire.34Okuhandi Petero arhondera okubabwira oku nechi kubinali, nabwene oku Nyamuzinda arhajira kabol'oku bantu, 35alik'omu mashanja goshi, ngasi yeshi omuyubaha n'okujir'ebishinganene, ayemererwe naye.36Bene Israeli abarhumir'Omwazi gw'Akalembe, kugerera Yesu Kristu, Ye Mwami na Muchunguzi w'abantu boshi. 37Mumenyere ebyabere omu Yudeya yoshi oku Yesu arhangirirag'e Galilaya eri Yohana amamala kuyigiriza enyanya w'obubatizo.38Mumenyer'oku Nyamuzinda ashigaga Yesu w'e Nazareti, amuhemisi ya Muka Ochere ngasi ahageraga ajirahamenja afumya boshi balilwalire n'abalishwekere n'omushombanyi Lyangombe bulala Nyamuzinda aliri haguma naye.39Nerhu rhuli bahamiriza b'ebyajirire omuchihugo choshi ch'abayahudi na Yerusalema, aliko bamuyirha, bamuhanik'oku murhi. 40Nyamuzinda amufula oku lusiku lwa kasharhu, anamuh'obuhashe b'okubonekana oku bantu, 41arhachiyerekag'abantu boshi, aliko oku bahamiriza Nyamuzinda abaga achishogere, rhwerhwalyaga n'okunywa naye, amalire kufuk'omubafu.42Arhurhuma mpu rhujiyigiriz'abantu, rhuhamirize oku Yi Nyamuzinda ajirire muchi w'emanja z'abazene n'abafire. 43Y'olala abalebi boshi baderhere oku ngasi yeshi omuyemerere akulirwa ebyaha byage omuzino lyage.44Oku Petero achigwerh'aderh'eyo myazi, Muka Ochere ayandagalira boshi balemaga bayunviriz'omwazi. 45Abemezi boshi b'ebuyahudi baliherekeze Petero, basomerwa babere balol'empano z'amuk'Ochere zayandagalir'abapagani.46Bulala bayunva bali baderh'oku ndimi n'okukuza Nyamuzinda. 47Okuhandi Petero ababwira okw'abamahabwa Muka Ochere kuguma nerhu rhwankalahira oku barhabatizwaga? 48Arhegeka mpu babatizwe, omuzino lya Yesu. Bamubwira okw'abere siku zigeke haguma nabo.
Chapter 11

1Entumwa na bene berhu baliri omu Yudeya bamenya okw'abapagani nabo bayemerere Omwazi gwa Nyamuzinda. 2Eri Petero azamukar'e Yerusalemu, abemezi bakembwirwe bamujisa buhaka, 3n'okumubaza: Gurhe wajag'omu barhakembwirwe wamanalya nabo .4Petero arhonder'okubayereka oku byabere. 5Aderha: naligwerhe nahun'omu chishagala chiderhwa Yopa nabonekerwa, nabona echiri nka mwenda gunene, gushwekerwe nyund'ene, gwagera, gwayandagala, gwanjako. 6Nalolereza ogo mwenda, nabona ebinyama by'okugulu, bigenda n'amagulu mane, n'ebyelubala, n'ebibululuka, n'enyunyi z'omu chanya.7Nayunv'omulenge gwambwira, mpu: Petero, yumuka, obage onalye! 8Aliko nani naderha, mpu: nanga, mani Nyamuzinda, nta kahemuka! Ntasagilya ebyagarhum'omuntu ahumana! 9Ogw'omulenge, gwarheng'empingu gwayunvikana obwakabiri, mpu: Ebi Nyamuzinda ayagananwire, omenye wakaderha mpu byanahumanya. 10Ebyola byabantyo kasharhu koshi; kandi bilala byoshi byashubir'omu mpingu.11Mwako kashanji, bantu basharhu balamusa: zali ntumwa z'e kayizariya zintumirweko. 12Muka Ochere ambwira mpu ngende nabo buzira kurhindira. Bene berhu, oku bali ndarhu, nabo banshimba, rhwaja omu mw'oyola mulume. 13Arhuganirir'okwabonaga malayika aja omu mwage n'okwa mubwiraga, mpu: 14Orhume abantu e Yopa, baguhamagalire Simoni, oderhwa Petero. Akubwir'ebinwa by'oku kuchiza n'omulala gwawe gwoshi.15Amango narhonderaga oku babwira Muka Ochere abayandagalira, kuguma nerhu oku murhondero. 16Nayibuk'eyo myazi ya Nyakasani aderhaga, mpu: Yohana ayinjaga adubik'omu menji, aliko mwabo nji mwadubikwa na Muka Ochere.17N'obo, bulala, Nyamuzinda abagabir'eyo nshokano nguma nerhu, rhwerhwa yemerere Nyakasani Yesu Kristu, kurhe nankachikula ku Nyamuzinda? 18Eri bayunva ntyo, basira, bakuza Nyamuzinda, omukuderha: Nechi, abapagani nabo Nyamuzinda abaher'obuchiyunjuze bwabahisa oku kalamo .19Balala bayakaga enyanya y'okuyirhwa babonekana enyanya ya Sitefano, babalama kuja e'Foyiniki n'e'Kipro n'e'Antiyokiya, barha yigirizaga ogo mwazi arhali oku Bayahudi bonine. 20Na ntyo balirimo balume baguma b'e'Kipro n'e'Sirene n'abarhengag'e'Antiyokiya, bachimenyisa oku Bagiriki, n'oku babwira omwazi g'omurhula gwa Nahano Yesu. 21Okuboko kwa Nahano kwa liri haguma nabo, n'oluganjo lunene lw'abantu bachunguka n'okuyemera Nahano.22Ogw'omwazi gwahik'omu marhwiri gw'aka Nyamuzinda k'e Yerusalemu, na Baranaba arhumwa e Antiyokiya. 23Amango ahikag'eyo, n'okubona eshokano ya Nyamuzinda, asima, abahanula mpu basere ku Nahano n'omurhima gwoshi : 24Bulala aliri muntu mwinja oyunjwire Muka Ochere n'obuyemere . Na ntyo bantu banene bashiga Nyakasani.25Oku handi, Baranaba aj'e Taraso kulonza Saulo; 26aber'amubona amugalukan' e Antiyokiya. Bamala mwaka mugumaguma naye na kanyamuzinda bayigirizayo bantu banene, omu Antiyokiya okuburhanzi abigirizwa bayirikwa bakristu.27Mw'ezola siku, abalebi barhenga e Yerusalemu, baja e Antiyokiya. 28Barhenga mu muguma ezino lyage ye Agabo, ayumuka, arhondera okuderha okubuhashe bwa Muka mpu eshali lyab'omw'igulu lyoshi. Elyo shali lyelila lyabag'oku mango ga Klaudiya29Obw'abaganda bachihumako mpu ngasi muguma, nk'oku anagalire, arhumire bene babo b'e Yudeya oburhabale. 30Bahikiriza, bayohez'obo burhabale emw' abagula, babufumbika Baranaba na Saulo.
Chapter 12

1Mwezo siku mwami Herode alambula okuboko kwage okujira amabi oku bandi bantu b'eshengero.2Ayirha Yakobo mwene wabo Yohane okumupanga.3Nabulala abona nk'okujira ntyo kwasimisize Abayahudi agendekeza agukura Petero naye, zaliri siku z'emigati.4Amango amalaga mugwarha amuhira omumpamikwa, omu maboko ga barungu bane,bane, bamulange, eyi ashondere kw'enyuma ya Pasaka amuhane oku bantu.5Nantyo Petero alangwa omu mpamikwa aliko eshengero bamuhemera emwa Nyamuzinda busira kurhama.6Amango Herode ashondaga kumuhana, mw'obo budufu Petero alilyamire ahagarhi kabarungu babiri, n'abandi embere y'olunvi balangire empamikwa.7Lero Malayika wa Nahano uyumanga hofu naye, n'obulangashane bwakolez'omu busika ashurha Petero omulubavu, amuchula, amubwira: yumanga duba. Emigozi yalimushwekere yarhoga.8Enyuma Malayika amubwira; yambalem'ishangi n'ebirato byawe ajira ntyo. Amubwira: Yambal'emishangi yawe onkulikire.9Naye amukulikira, ey'arhamenyer'akaba kubinali ebila byajirika na Malayika, aliko amenya mpu bilorho.10Amango arhalukaga omulanzi n'owakabiri, agera okulunvi lw'echuma lujire omu chizungu, lwachichingula lonine, baj'embunga, bagera omu njira nguma honaho Malayika omuleka.11Petero amango obwenge bumugaluka aderha: Namaja namanya oku Nahano alirhumire Malayika wage okunchungula okunkula omu maboko ga Herode n'omubyoshi olubaga lwa Bayahudi balilangalire.12Abere aganiza ntyo, ahika oku nju ya Mariya, nina wa Yohana ahamagalwa Marko, n'abantu banene balibuganene omu bali bahuna.13Abere akomanga oku lunvi, omujanyere, ohamagalwa Roda, ayinja kuyunviriza. 14Abere ayunva omulenge gwa Petero arhachingulaga olunvi Enyanya ly'okusima, aliko ayinja duba ababwira oku Petero y'eri mbuga okulunvi. 15Nabo bamubwira: wasirehere.Aliko yewe akomeza kubabwira ntyo.16Baderha: mpu malayika wage oyo. Aliko Petro akomeza kukongorha Babere bachingula olunvi ba mubona, basomerwa bwenene.17Naye abasimira n'efune okubasire, buzind'arhondera oku babwira gurhe Nahano omukulaga omu mpamikwa, aderha: Mugende mubwire Yakobo na bene babo eyi myazi. Arhengaho aja handi.18Obuche bwabere bwayinja, Enfola miherho zarhogoka bwenene okumenya gurhe byabere na Petero .19N'amango Herode ajagamulonza buzira kumubona, arhegeka okw'abalanzi bayirhwe, Petero ayandagala kurhenga e Yudeya aja eKayisariya, aberayo.20Lero Herode agaya bwenene abantu b'eTiro n'eSidoni: nabo bayinja emwage na murhima muguma: n'enyuma ly'okujira obwira na Balasto, olanga obusika mwami alalamo, balonz'omurhula, bulala echihugo chabo chibona ebiryo omuchihugo cha mwami.21N'oku lusiku luguma lulondwerwe Herode ayambala enyambalo y'obwami; ayikala oku ntebe y'obwami; adurha emyazi embere zabo.22Abantu bahoga baderha: mpu mulenge gwa Nyamuzinda gurhali gwa muntu. 23Honaho malayika wa Nahano amurhibula, bulala arhahaga Nyamuzinda obukuze, alibwa n'orhusimba, arhenga m'omuka.24Alik'omwazi wa Nahano gwa gendekera, gwayushuka.25Baranaba na Sauli babere bamala obukozi bwabo: Bagaluka kurhenga Eyerusalema; bagenda haguma na Yohana ohamagalwa Marko.
Chapter 13

1Omushengero ly'e Antiokiya haliri abalebi na bafuruma bakulu: Barnaba, na Simeoni ohamagalwa Niger, Lisiyusi w'e Sirene, Manahene, wakuliraga haguma na Herodi munizi, na Saulo. 2Amango balemaga bakolera Nahano omu chigusho chabo balema bachishalisa, Muka Ochere adarha: Muntolere Barnaba na Saulo, mubampebere eburhambi,bankolere omulimo nabahamagaliraga.3Nantyo, buzinda bw'okumala kuchishalisa n'okuhuna bahebabo kwamaboko, babaleka bagende.4Barnaba na Saulo, barhumwaga na Muka Ochere, bayandagalira e Selesi, n'eyola baja omu nkuge bagana oku chizimba ch'e Shipro.5Bahikire e Salamina, bayalagaza omwazi gwa Nyamuzinda omu bishagala by'Abayahudi. Na Yohane abagwasa.6Kandi babere bashabuka echizimba choshi kuhika ekashosi babugana omufumufumu muguma, mulebi mubi wa Bayahudi ohamagalwa Bara-Yesu,7owaliri haguma n'omulagizi Serijiyusi Paolusi, muntu w'obwenge. Oyola, ahamagala Barnaba na Saulo, achiyerekana nka muntu olonzeze okuyunva omwazi gwa Nyamuzinda.8Aliko Eliyamasi, mulaguzi, bulala ntyo kw'ezino lyage linaderhere, alema ahakana ebyabo n'okulonza okukula olala muntu mwenge omu buyemere.9Na ntyo ku Saulo, ohamagalwa Paulo, ayunjula Muka Ochere, amulola, aderha:10Muntu oyunjure ngasi bubi n'obwizi, mugala wa lyangobe, mwanzi w'okuli kwoshi, kw'orhakaleka okola kubihya enjira za Nahano nabo zikwanene?11Lero jaga walola, okuboko kwa Nahano kuli enyanya zawe, njiwaba mpumi, n'omu kashanji kageke nj'orhabona ezuba, hanaho olwakungu n'omwizimya gwa muhumya, arhondera amamarha, n'okulonza owamu longola.12Eri omulaguzi abona ebyabere, asomererwa enyigirizo za Nahano, ayemera.13Paulo n'abaliri nabo, berhenga e Pafo, bashabukira e Perga omu Pafiliya. Yohane achiberula okubo, agaluka e Yerusalema.14Bowe, babanguliza, barhaluka e Perga, banahika e Antiyokiya omu Pizidiya. Baja omuchishagala olusiku lw'e Sabato, bayikala.15Buzinda bw'obusomi bw'amarhegeko, na balebi, abakulu bechishagala babarhuma bajiderha: balume beneberhu, akaba kuherhe obuhamiriza mwabwira olubaga, muderhe.16Paulo ayumuka, ajira echimanyiso n'efune, aderha: balume b'e Israeli nenyu mwemuyubaha Nyamuzinda, muyunvirize!17Nyamuzinda w'olubaga lw'e Israeli alondwere badarha, akengesa olu lubaga amango lwaliri omuchihugo ch'e Misiri ana lukulayo n'okuboko kwage kw'obuhashe.18Abalisa hofi myaka makumi mane omu mpinga;19N'eri aba amabihya buko mushanvu omu chihugo ch'e Kanana, abahereza cho nka chabo.20Buzinda bwaho, bachirha hofi myaka magana mane na makumi marhano, abahereza abazuzi kuhika oku mulebi Samweli.21Lero bahuna Nyamuzinda omwami, abahereza Saulo mwne Kise enyuma ya myaka makumi mane omu mulala gwa Benjamina;22Nakandi amuleke n'okubayereka Daudi, bulala yewayerekene ebijiro byage: namwene Daudi, mugala wa Yese, muntu oli oku murhima gwani, yenjiwajira obulonza bwani.23Kurhenga omu mulala gwa Daudi, mu Nyamuzinda njakula omuchunguzi we Israeli yene Yesu.24Embere yo kuhika kwage, Yohane ayigiriza obubatizo bo kuchikunamula, okubana be Israeli.25N'emango Yoane amalaga olugenzi lwage, aderha: arhali nyolala muli mwaganiza, saliko, mulole enyuma zani hayinja olala intakagala ku shwekula ebirato by'omu kugulu kwage.26Balume, beneberhu, bene eshushano lya Abraham, nenyu mwemuyoboherhe Nyamuzinda, enyanya zenyu ogo mwazi gw'entulo gwarhumwagwa.27Bulala, kubalala ba bera e Yerusalemu n'abakulu babo, barhamenyaga Yesu, bamulahira, bahikiriza emyazi ya balebi yakazagi somwa ngasi lusiku lwe Sabato.28Nachakaba ntahyo bamubweneko ehyakarhuma bamuyirha, bahema Pilato amuyirhise.29N'enyuma yokuhikiriza byoshi bya yandikwagwa enyanya zage, bamuyandagaza okumusalaba n'oku mubika omu shinda.30S'aliko nyamuzinda amufula omumifu.31Akazi rhengerera mubalala barheremeraga naye e Galilaya omu Yerusalemu. Bobalala lero biri bimenyiso okulubaga lwage.32Nerhu, rhubamenyeseze ogu mwazi muhyahya oku y'endagano yajirwaga oku badarha:33Nyamuzinda abihikiriza ku rhwabano rhuli bana babo, omu kufula Yesu nk'oku byaliyandikirwe omu nanga za Daudi za kabiri: oli mugala wani, nakuburha oku lusiku lwene.34Nk'okwamufulaga omu mifu, konoko arhakakigaluka mpu abole aderha, mpu: njinakuha olukogo lu chesizwe lw'e ndagano ya Daudi, olo luli lukogo lokuli.35Chechirhumire aderha kandi: orhakaleka omucheswa wawe abola.36Nabo Daudi enyanya yokuhikiriza obulonza bwa Nyamuzinda, omu kukolera omulala gwage afa, ahirwa haguma na beshe n'oku bola.37S'aliko oyu Nyamuzinda afulaga arhabolaga.38Mumunyerere oku, balume, beneberhu, kugerera oyula, rhwayigirizwa oku babalirwa kw'ebyaha.39Kon'oko, ngasi yeshi wa yemerere, aganjirwe okuli ku ngasi hyoshi, rhurha chinganjirwe nk'amango g'erhegeko lya Musa.40Mulole, bwinja, bya kabagerere ebya lebwagwa n'abalebi:41Mulole, mwe mulema mwa bonerera, musomezwe, munaherhe, bulala omu siku zenyu najira omukolo, n'ogwo mukolo murhankaguyemera eri bankabashambalira gwo.42Amango Paulo na Barnaba bahulukaga, babashigirira mpu oku lwindi lusiku lw'e sabato bashubi babwira eyo mwazi; 43n'embuganano yabo yabere yahwa, abayahudi banene n'abaharamya Nyamuzinda banene bakulikira Paulo na Barnaba, nabo bababwira n'okubahanula mpu basere omu lukogo lwa Nyamuzinda.44Olusiku lw'e Sabato lwakulikiraga, hofi ekishagala choshi chachihira haguma mpu chiyunve omwazi gwanyamuzinda.45Abayahudi babere babona olubaga lw'abantu lunganaho, bayongwa, baanzi hakana emyaziya Nyamuzinda Paulo alemaga aderha, n'okumulerha kw'obuhaka n'okumujachira.46Paulo na Barnaba abwirabo n'obwalagale, ntya: mwabo, mwemwalikwanene okurhangibwirwa omwazi gwa Nyamuzinda; aliko, bulala mugulahire, n'obola mwachiyazize mwenyine okumurhakwanene akalamo k'esiku n'amango, mulole, rhukolachijira emwa abapagani.47Bula ntyo ku Nahano arhurhegekaga: Nakujiraga obe bulangashane bw'embaga, n'okuheka obuchunguke kuger'okunyukizo z'egulu.48Abapagani basim'okuyunva ntyo, basingiz'izekinwa cha Nahano, naboshi balirheganyizwe akalamo k'esiku n'amango bayemera. 49Omwazi gwa Nawerhu gwayalira omuchihugo choshi.50Aliko, Abayahudi bashumika abakazi b'okuli na ab'olukengo n'abakulu be chishagala, bazusiza Paulo na Baranaba amalibuko banabahiga omu chihugo chabo.51Paulo na Baranaba, bakungurha akachulo oku magulu mabo bachijir'e Ikoniyo.52Abigirizwa bayunjula obushagaluke na muka Muchesibwa.
Chapter 14

1E Ikoniyo, Paulo na Barnaba baja haguma omu chishagala ch'abayahudi, baderha okubuly'olubaga lunene lw'abayahudi n'Abagiriki bayemera. 2 Aliko Abayahudi barhayemeraga bashumika abapagani n'oku baheba mw'emirhima mibi ku bene berhu.3Babera e Ikoni kashanji kanene bali baderha n'oburhwali omu Nahano wahamirizag'omwazi g'obukuze bwage, abah'ebimenyeso n'ebisomerene bikolwe oku fune zage. 4 Olubaga l'omu chizungu lwachigabamo: baguma okulunda lw'abayahudi n'abandi okulunda lw'entumwa.5Amango abarhayemerere, n'Abayahudi haguma n'abarhegesi babo babere bali bashonda kubakubirh'amabale; 6Paulo na Baranaba omukugwarha obwenge balibirhir'omu chizungu ch'e Likoniya n'Elistra n'Ederbe na hofihofi nabo. 7Bayalagaz'omwazi gw'omurhula eyo munda.8Elistra yaliri muntu muguma w'entagenda, gurheng'okuburhwa eri arhasagi lambagira 9Ayunvirhe oku Paulo ali ayigiriza, na Paulo amulambulira kw'amesho, okubona oku aliherh'obwemere b'okufuma, 10aderha n'omulenge gunene: yumangira oku magulu gawe. Ayumuka bwinja analambagira.11Okubon'ebi Paulo awajirire, olubaga lwalik'omulenge n'okuderha omululimi lwe Likaoniya: emizimu omushusho ly'omuntu yarhuyandagalire. 12Bayirika Baranaba mpu ye Yovi na Paulo Merikuriyo, bulala yewe yewalemag'aderh'omwazi. 13Omudahwa wa Yovi waligwerh'eshengero lyage embere w'echishagala alerh'enkavu n'emirhabi y'obwaso kuger'omulunvi, ashonda kurhul'entulo haguma n'olo lubaga.14Entumwa Barnaba na Paulo, babere bayunva ntyo, baber'emishangi yabo, balibirhira ahagarhi k'olubaga, 15bayama: mwe balume we, charhuma mwajira ntyo? nerhu rhuli bantu kuguma nenyu;n'omukubalerher'omwazi gwinja rhubayingingire muchunguke murhenge mweyi myazi yabushabusha muj'emwa Nyamuzinda walemag'empingu n'egulu n'enyanja na byoshi bilimo. 16Oyo Nyamuzinda, omuchihe chageraga, alekag'amahanga goshi gakulikir'enjira zabo,17nachiro ntyo arha chilekaga buzira kuhamiriza okwali,omukujir'ebinja,omuku barhumir'envula gurheng'empingu n'amango g'okushalula,omukubayugusa emirhima yenyu biryo n'obusime. 18Nakw'ebyo binwa, bashiman'echibazo chokubuza olubaga mpu barhabarhulirag'entulo.19Bahulukira kurheng'e Antiyokiya n'e Ikoniya, abantu bol'olubaga bakubirha Paulo amabale, bamukululir'embuga w'e chishagala eri bali baganiz'okw'afire. 20Alikw'entumwa babere bamurhangana boshi ayumanga aja omu chizungu, esezi waho baj'e Derbe bombi na Barnaba.21Babere bamayalagaz'omola chishagala n'okujir'oluganjo lulebe lw'entumwa, bagaluk'e Elistra, e'Ikoniya n'e Antiyokiya, 22bakomeza emirimo y'entumwa, n'okubayushulir'emisi omu kushibirira omu bwemezi, n'omu kuderha mpu oku malibuko manene,k'okwarhuma rhwaja omu bwami bwa Nyamuzinda.23Bahira abagula b'eshengero omu ngasi shengero, na buzinda b'okuhuna n'okuchishalisa, babayereka Nyamuzinda, eyi bayemeraga. 24Bayambukira e Pisidiya, baja e Panfiliya, 25bayalagaz'omwazi gwinja e Perijiya, bayandagalira n'e Ataliya. 26 Gurheng'aho baja omu bwarho kuyerekera e Antiyokiya emunda barhumagwa oku lukogo lwa Nyamuzinda enyanya w'emirimo bali bamayusi jira.27Buzinda b'okuhika kwabo, bahamagaza eshengero, banabashambalira byoshi Nyamuzinda abakolere, na gurhe achingulire amahanga olunvi l'obwemere. 28Barhangilama n'Entumwa siku zinene bwenene.
Chapter 15

1Bantu baguma, kurheng'e Yudea, b'ayigiriza bene babo, omukuderha: Nkamurhakembwirwe nk'okw'emingezo ya Musa, murhankachunguka. 2Paulo na Barnaba baj'omunganiro y'obuhaka nabo bwenene; baguma babo barhol'omuhigo ku Paulo na Barnaba na baguma mubo, barharam'e Yerusalemu emund'entumwa n'abagula bali, kugera mw'echo chibazo.3Bamalire kuherekezwa n'eshengero, bagendera n'olugenzi lwabo kuger'e Fenisiya, n'e Samaria, balola gurh'abapagani bagwerhe bayankirir'obwemere, balerh'obushagaluke bunene mubene babo boshi. 4Bagerer'e Yerusalemu, b'ayankirirwa n'eshengero, n'entumwa n'abagula, bashambal'engani yoshi Nyamuzinda akolere haguma nabo.5Lero baguma b'omu Bafarisayo, bayemeraga, bayumuka, n'okuderh'oku byalihemer'oku kembul'abapagani n'oku baseza bashimb'amarhegeko ga Musa.6 Entumwa n'abagula bachihira haguma mpu balole gurhe bigendekere.7Babwen'obuhaka bwagendekere, Petero ayumuka, ababwira: Beneberhu, muyemere oku kurhenga mira Nyamuzinda achilondweze omumwabo, mpu, kugerer'obunu bwani, abarhayemerere bayunv'omwazi gw'Akalembe banayemere. 8Na Nyamuzinda, oyinji emirhima, abah'obuhamiriza, omukubaha Muka Ochere kuguma nerhu; 9arhajiraga kalondole ahakagarhi kerhu nabo, ashuk'emirhima yabo kuger'obwemere.10Lerho mw'enosa, chirhumire mwarhangula Nyamuzinda, omu kulonz'okubarhuza entumwa omuzigo gwayabiraga badarha nerhu rhwenyine rhurhagalaga kuyiheka? 11Alik'olukogo lwa Nahano Yesu rhuyemerer'okuchunguka, haguma nabo?12Olubaga loshi lwasira, bayunviriza Barnaba na Paulo, elibagwerhe babashambalira ebisomezo byoshi n'ebisomerene bila Nyamuzinda abajiriraga omu kagarhi k'abarhayemerere.13Babere bamala kushambala, Yakobo arhol'omwazi, anaderha: Beneberhu, muyunve! 14Simoni abashambalira gurhe Nyamuzinda alolere omu burhangiriza abapagani alondola m'olubaga lwahek'ezino lyage.15Haguma n'ebyo, byayunvikana n'emyazi y'abalebi, nk'okubiyandikirwe: 16Buzinda by'ebyo, nji nayinja, njinafunulira, njinayumbak'echihando cha Daudi, chabaga chashandukire, nayumbaka ahashandukire n'okuhayimanza, 17obuzinda bw'abantu balonze Nyamuzinda, n'olubaga loshi balal'oku zino lyani bahamegerwe, bajir'ebibyoshi Nahano aderhere, 18akasi kage koshi kamenyikene kurheng'omu ntagiriro y'egulu.19Chechirhumire nabach'akalimi rhurhalonzag'obuhaka haguma kubala barhenger'omu bapangani bachihirire ku Nyamuzinda, 20aliko rhubayandikire oku bachihir'eburhambi n'emyazi ezingisizwe n'ebushushanyo, n'obuhushi, n'enyama zachifiraga, n'omwamba. 21Bulala kurhenga mira Musa haguma n'abayalagaz'amarhegeko gage buli chizungu gasomwaga mu buli chigala ngasi lusiku lw'e sabato.22Nantyo byasimis'entumwa n'abagula, n'eshengero lyoshi, okulondol'omu kagarhi kabo abandi n'okubarhum'e Pasila, bantu bakulu omu bantu. 23Babayandikir'amaruba bagafumbasyabo gaderhere: ntumwa beneberhu, bagula, na beneberhu, omu bapagani, bali e Antiokiya, e Siriya n'e Silisiya rhwamabalamusa!24Rhwayunvirhe oku bantu baguma barhenger'emwerhu rhurhanabarhumire, babalibwize n'emyazi barhindibwiz'emirhima yenyu balibaderha mpu mukembulwe n'okukeng'erhegeko, nabo rhurhanabarhumire. 25Rhwabwene bwinja enyanya b'ebyo, okuchihira haguma rhweshi, oku londol'abaganda n'okubarhumirabo beneberhu Barnaba na Paulo, 26ababalume bahanir'akalamo kabo okuzino lya Nahano Yesu Kristu;27Rhwarhumire Yuda na Sila, njibababwira kugerer'oku bunu bwabo ebi bintu. 28Bulala byabonekana binj'emwa Muka kurhuh'ogwindi mulimo guli gw'engenzi. 29Murhayemerag'ebintu bihanirw'entereker'oku bishushanyo, n'oku shagama, enyama zachifiraga n'obuhushi. Muchilang'ebi bintu, mwaba mwakola bwinja. Mbalagire.30Babere bayusa kuhabw'obulenganjira, bamanukir'e Antiokiya; bayusa kushimana ahabachigushire, babah'amaruba.31Bachisom'ago maruba, basima bwenene oku mpanulo zirimo. 32Yuda na Sila, baliri balebi, babahanula n'okubagenderez'omu kugenderera bwinja.33Enyuma ly'okuyikala haguma ebichanji, bahabw'obulenganjira n'aba bene babo bagaluk'emunda barhengaga.34 Aliko Sila abon'oku biri binja okubera eyomunda. 35Na Paulo haguma na Barnaba babera e Antiokiya, bali bayigiriza n'oku yalagaz'Omwazi gwa Nahano haguma n'abandi bantu banene.36Esiku zimali rhaluka Paulo abwira Barnaba: rhugaluke lero, rhulole bene berhu bali mu buli chizungu abarhwayigirizag'Omwazi gwa Nahano, rhulole bali mu borhere buchi. 37Barnaba alonza kurhola Yohana oyirikwa Marko bagende naye. 38Aliko Paulo arhasimaga kugenda n'omuntu walekagabo e Panfiliya, alahira kugenda nabo kukola omulimo.39Barhongana bwenene n'okulekana. Barnaba agenda na Marko, agenda n'enkuge kuger'e Kipuro. 40Aliko Paulo alondola Sila, arheng'e Panfiliya ahunirwe n'abo bene babo, ahabw'obonjo bwa Nyamuzinda. 41Ager'omu Suria n'omu Kilikiya; ayimanz'amashengero.
Chapter 16

1Ahika e Derbe, n'e Listra. Haliri eyomunda mugirizwamuguma, ezino lyageTimoteyo mwana w'omu kazi Myahudi waliri mwemezi, aliko eshe aliri Mugreki. 2Na Timoteyo aliherhe akuzwa na benebabo baliri e'Listra n'e Ikoniya. 3Paulo ashonda oyola amukulikire omu lugenzi lwage. Amurola, amukembulwa enyanya zabala Bayahudi baliri mwechola chihugo, bulala boshi balimenyere okw'eshe ali mugiriki.4Babere bahika aha kagarhi k'ebyo bihugo, baheran bene babo, galala malaganyo garhengaga oku ntumwa n'oku bahanuzi b'e Yerusalema, nyi benebabo bagakulikira. 5 Amashengero nago gakomezwa omu buyemere, n'okuyushuka bwenene kw'abemezi ngasi lusiku.6Paulo na Sila bahika omu chihugo ch'e Frijiya n'e ch'Egalatiya, bunola muka ochere alibahanzize oku yalagaz'omwazi mw'echo chihugo ch'e Aziya 7Eri bahika hofi n'olubibi lw'e Misiya, balonza kuja e Betaniya, aliko Muka gwa Yesu arha bayemereraga. 8 Bachihikira e Misiya, bayandagala kuhika omu chihugo ch'e Torowa.9Ahola Paulo amanyiswa omu bilorho budufu: muntu muguma w'e Makedoniya ayimagire embere zage, amuhema bwenene, aderha: shabuka, oje e Makedoniya orhurhabale. 10Amaliri bona ebyo bilorho, rhwalonza honaho oku rhwahika e Makedoniya, bulala oku binali oku Nyamuzinda arhuhamagere rhujiyigiriza yo emyazi y'obuholo.11Rwabalama omu nkuge kurhenga e Trowa, kuja e Samotrake, omu njira ngeke, bucha esezi rhwaja e Neapoli. 12Na kurhenga eyo rhwahika e Filipi, chochali chihugo chaburhanzi omu Makedoniya, ah'abaroma balilamire bwenene rhwaberayo siku zigeke. 13Olu siku lw'eSabato lwabere lwahika rhwaja eburhambi lw'enyinchi, mpu hohantu hoku hunira, rhwayikala rhwaderhesa abakazi balichilundireho.14Mukazi muguma, ezino lyage Lidya, muchuruzi w'emishangi midukula, muburhwa w'e Tiyatira wakazagi kuza Nyamuzinda, arhuyunviriza naye Nahano amufungula omu rhima, natyo ayemera ebi Paulo aligwerhe aderha. 15Eri aba amadubikwa nabw'omu mwage, arhushigirira eri: "akaba muyemerere okundi mwemezi wa Nyamuzinda, mujibera omu mwani"16Lero haba lusiku luguma eri rhwajaga huna rhwashimana mujanyere muguma waligwerhwe na lyangombe w'obulaguzi, amalebi gage galigwerhe galerhera bintu binene. 17Aba arhukulikire, alema ayama anaderha eri: abantu bali bambali eri balozi baNyamuzinda w'enyanya bwenene, bagwerhe bamuyigiriza enjira y'obuchire. 18Ajira ntyo siku zirhali zigeke, lero eri Paulo abona amarhama, ahindamuka abwira oyo lyangombe eri: okuzino lya Yesu Kristu, nkurhegekere orhenge mw'oyumukazi honaho oyo lyangombe amurhengamwo.19Eri banawabo babona obunguke balilangalire babushugunula, bagwarha Paulo na Sila, babaheka e Kagombe aha bashamuka.20Babaha abach'emanja mpu: ababantu bagwere balerha akavulindi omu chishagala cherhu; bali bayahudi.21Baherhe bayigiriza engeso rhurhayemera, noku rhushimba rhwe Baroma.22Olubaga lwabayandukako, nabacha b'emanja eri baba bamabahogola emishangi, babarhegeka mpu babashurhe emikoba. 23Eri baba bamabanoza n'enfimbo, babakweba omu mpamiko, bababwira omulanzi abalange bwinja. 24Eri mulanzi ayunva ntyo, abaheka omu busika bw'empamikwa, n'amagulu gabo agashwekera oku mirhi.25Aha kagarhi k'obudufu, Paulo na Sila baliherhe bayimpa erenge lya Nyamuzinda, n'abashwekwa balema babayunviriza. 26Chaligumiza, hazuka omusisi gunene, empamikwa yoshi ya ndunga. Honaho enyunvi zoshi zachinguka n'enkoba zabashwekwe zoshi zashwekuka.27Eri omulanzi w'empamikwa asisimuka, n'eri amabona enyunvi zachingukire, ayomola engorho yage, ali akola mpu achinige, bulala alimanyire abashwekwe bamufumire. 28Chi Paulo amuyakuza n'omulenge gunene eri omanye wakachiyirha: murhweshi rhulimuno.29Oyo mulanzi ajihema olwenge agenda duba, aligerere mw'omusisi, achikweba omu magulu ga Paulo na Sila. 30Okuhandi abahulusa, ababaza, eri" waliha, gurhe njirage lyo nchunguka? " 31 Bamushubiza, mpu: " oyemere Nyamuzinda Yesu na ntyo wachunguka, w'oyo na bomumwawe boshi."32Baba bamuyigiriza omwazi gwa Nyamuzinda, yewe na gasi yeshi bali omu mwage. 33 Oyo mulanzi abarhola honaho eri buchili budufu bukulu, ashuka ebintambara byabo adubikwa honaho boshi na bomumwage. 34Aba yegereza omu mwage, abarheganyiza ebiryo, asima enyumpa yage yoshi, bulala bayemerere Nyamuzinda.35Eri bucha, abatwa emanja barhuma omu ganda mpu ajibwir'omulanzi, mpu: " lika balala Bantu. 36 " Naye ajibwira Paulo eri: "abacha emanja barhumire mpu mulikwe. Muhulukage, muchigendere n'omurhula."37Paulo abwira balala baganda eri: " barhushurhire emikoba embere z'olubaga buzira kurhuchira olubanja, n'abo rhuli baRoma, barhuhira omu mpamikwa. Bakala balonza oku rhulika omu bwibisho! Nanga! bonine bayinje barhulike!" 38 Abaganda bagenda kubwira abacha b'emanja eyo myazi, bayunva oku bali baRoma. 39 Bayinja, babarhebereza mpu mani babarhengere omu lugo.40Eri barhenga omu mpamikwa, Paulo na Sila baja e mwa Lidiya bajibona abemezi babakomeze omu rhima, oku bundi bachigendera.
Chapter 17

1Eri baba bamarhaluka e Anfipoli n'e Apoloniya, bahika e Tesalonika, abayahudi baliherhe h' echishagala.2 Nk' oku anayorhaga ajira, Paulo abashegerera, ajira siku esharhu z'e Sabato zikulikirene erhi alemaga abajisa buhaka oku bilolere amandiko.Abahugulira mo, abayereka oku Kristo alikwanene ababale agalifuka omubafu, eri n'oyo Kristo ye Yesu nababwiraga. Baguma omubo bayemera,bashimba Paulo na Sila, n' abandi banene b' omu bapagani bayoboha Nyamuzinda, n' engabo y' Abagiriki n' abagoli barhali bageke.5Aliko Abayahudi bayagalwa, baja ho, bashubuza abwongwa baliri omu lubaga lw'abantu, babere babona abarhali bageke , bachula entambala omu chishagala. Balundukira emwa Yasoni,eri balibalonza Paulo na Sila mpu babahekere olubaga. 6Babere bababula, bafarha Yasoni na bene berhu baguma, babahekera abarhegesi b' echo chishagala, banayama ntya: aba bantu bagomere egulu lyoshi, bayinjire na hano, na Yasoni abahandisize ahamwage. 7 Aba boshi bajirire oku rhashinganene n' amarhegeko ga Sezare, omukuderha oku hali owindi mwami mpu ye Yesu.8Eyo myazi yahira obuhaka omu lubaga n' omu barhwali. 9Babere bahongera Yasoni n' abandi efuranga emwabola barhwali, babalika.10Honaho, m'obo budufu ,bene berhu baheka Paulo na Sila e Beroya. Babere bagera yo,baja omu chishagala ch' abayahudi. 11Aliko , abola bowe baliri b' omurhima gukwirire kulusha ab' e Tesalonika.Bayankirira omwazi gwa Nyamuzinda buzira buhaka, ngasi lusiku bakazagi lolereza amandiko ,mpu babone akaba ebi bababwiraga kubinali. 12Banene omu bo bayemera, n'abakazi banene bagoli b' abagiriki n'abalume banene.Aliko, abayahudi b'e Tesalonika bamenya oku Paulo aherhe ayigiriza omwazi gwa Nyamuzinda e Beroya, baja yo, bazusa obuhaka omu lubaga. Honaho, bene berhu bageza Paulo, bamubwira mpu aje ebwa nyanja; Sila naye na Timoteyo bayorha e Beroya. Abaliherekeze Paulo, bamuhisa e Atena. Oku handi bagaluka n' erhegeko ly'okubwira Sila na Timoteyo mpu, bamubugane duba.16Eri Paulo aba aherhe abalingira e Atena, ayunva burhe bunene omu murhima eri abona oku echo chishagala chiyunjwire enshushano zabazimu. 17Aderhesa abayahudi omu sinagogi n'abantu bayoboha Nyamuzinda na hantu hamenyikene, na ngasi lusiku haguma nabalala akazagi shimana.18Chiro n'abantu bayigiriza oburhimanya baderhwa Bapikureyi na Bastoyishi bamujisa buhaka. Baguma baderha mpu: " Bichi eyi ngushu yakaderha? " abandi mpu:"ali nk'owayigiriza abazimu b'emahanga"; bulala akazagi babwira Yesu n'obufuke bwabafire.19Lero bamurhola bamuheka omu kagombe kaderhwa Aeropago, bamubaza mpu "ka wuwalemaga warhubwira ezo nyigirizo zihyahya oherhe warhuyigiriza? 20Bulala ebyoherhe warhubwira biri bihyahya, rhwakashondere nerhu rhumenye byo bichi byo. 21Nabo abany'atene boshi n'abandi bo lwa handa balilamire e Atene, nta chindi balemaga bakola kurhali kuderha n'okuyunviriza emyazi mihyahya.22Paulo ayumanga e kagarhi k'Aeropago, aderha eri: mwe bany'Atena oku mbwene, omu bantu boshi ntabo bamuhimire oku yoboh'abazimu. 23Bulala eri nagera omu chishagala chenyu namalola enshushano z'abazimu benyu, nabwene n'oku luherero kuyandikirwe eyi myazi: " kali Nyamuzinda rhurhenji." Nechi oyo mushenga murhanamumenyere, yina babwiraga.24Nyamuzinda walemaga egulu n'ebibamo byoshi, bulala ye Nahano w'empingu n'egulu, arhaba omunju zayumbakagwa n'amaboko g'abantu. 25Arhakolerwa n'amaboko m'abantu bulala ntacho alagirireko, bulala ye shoboza boshi obuzene n'omuka n'ebindi byoshi.26Ye wajiraga abantu boshi omu muntu muguma, abayeneza omu gulu lyoshi, abagerera esiku zak'alamo kabo, abachir'embibi z'aha bayumbaka. 27Abajirira intyo ya bantu bashonda Nyamuzinda, baganiza oku muhikakwo nkabaherhe bamamarha mpu yibamubona eri kubinali ntyo, ntaye oli hale omu rhwabano.28Bulala, omu yewe rhuherh'akalamo, n'oku kola n'oku baho. Kulala baguma bomu basaka emyazi baderha ntya: rhuli bw'omu buko bwage. 29 Akaba rhuli bw'omu buko bwa Nyamuzinda, rhurhakwanene rhugerereze nti Nyamuzinda ali nka horo chango nka chuma, chango nka bale byajiragwa n'obulenga chango n'obwenge bw'omuntu.30Bunola Nyamuzinda akola ayibirire amango g'obuganyi, anakola alalikire abantu boshi ba ngasi hoshi mpu bahungame. 31 Bulala arheganyize olusiku nji achiramwo mw'egulu lyoshi olubanja omu bushiganyanya, njayinji lucha n'omuntu achishogere, amuha abantu mpu yibalangalirage boshi amango amufulaga omu bafu...32Amango bayunvaga oku derha okufuka kwa bafire, baguma bamushekera n'abandi baderha ntya: wachikuyunva kw'eyo myazi agandi mango. 33Na ntyo, Paulo achi yeguza okubwo. 34 S'aliko baguma baguma bamuserako n'oku muyemera, omu bowe mwaliri Ndiyoneriya w'omu hano lya Aeropago, na mukazi muguma mpu ye Damari, n'abandi haguma nabwo.
Chapter 18

1Enyuma lyeyi myazi Paulo arheng'e Atene aj'e Korinto. 2Abona Omuyahudi muguma ezino lyage ye Akila, muburhwa w'e Ponto; achizindaga kurheng'e Italiya yewe na mukage Prisila, bulala Kalaudia alirhegekere okw'Abayahudi boshi barheng'e Roma; na Paulo ahikir'ahamwabola. 3Na bulal'aliri wa bulenga buguma nabo, aber'ahamwabo, bakazi kolera haguma: Obulenga bwabo bwaliri bwakuluka amahema.4Paulo alemaja buhaka omu Sinagogi buli lw'esabato, achihangan' oku yemeza Abayahudi n'Abagriki . 5Sila na Timoteo babere bayinja kurheng'e Makadoniya, Paulo achishweker'oku mwazi ayigiriz'Abayuda oku Yesu ye Kristu. 6Babere balahira n'oku jachira Nyamuzinda, akungurha emishangi yage, ababwira: eshagama yenyu eb'enyanya ly'amarhwe genyu. Nyono ndi mweru kweru, kurhenga buno nkalija emwa banyamahanga.7Arhengereho aj'e mw'omuntu muguma mpu ye Tito Yusto. Oyo muntu akazaga kukuza Nyamuzinda; N'enju yage yalilungene n'esinagogi. 8Omukulu w'esinagogi ye Krispo ayemera Nyakasani haguma n'abo mumwage boshi. N'abakozi banene balemaga bayunviriz'enyigirizo za Paulo bayemera bana batizwa.9Nahano abwira Paulo omibilorho budufu: orhayubahaga, derha, chir'orhasiraga, 10Bulala nyono ndi haguma nawe nta muntu nji wakurhera mpu akujiririze bulala mperhe bantu banene mwechi chishagala. 11Abereyo mwaka muguma na myezi ndarhu abayigiriz'emyazi Nyamuzinda.12Amango Gayo aliri Murhambo w'e Kaya, Abayahudi barhera Paulo n'omurhima muguma, Balerha Paulo e karubanda , 13mp'oyu muntu ya yigiriz'abantu baharamye Nyamuzinda kw'erhegeko lilahire.14Paulo alonzeze kuderha Gayo abwira Abayahudi nka haliri omwazi gubi gw'obulyalya chang'obugomi mwe Bayahudi singa nalungene nenyu. 15Nantyo okubona biyerekere amazino n'emyazi ya marhegeko genyu, mulole mwenine, bulala nyono ntalonzeze okuba muchamanja w'ebirintyo.16Abahulusa,bagenda barhenga omu karubanda. 17Nabo boshi bafarha Susiteni omukulu w'e Sinagogi, bamushurha embere y'akarumbanda. chiro Gayo arhabonag'ebyo nkachintu.18Enyuma ly'ebyo Paulo akomez'okuberayo siku zinene, buzinda alag' abemezi ayereker'e Suriya, Prisila na Akila bagenda naye. aber'agemba erhwe lyage Ekenkuria bulal' aligwerh'omuhigo. 19Abager'Efeso, abalek'eyo. yewe yenine aj'omu Sinagogi aj'obuhaka n'Abayahudi.20Balonz'abere yosiku zinene bwenene arhayemerega. 21S'aliko abalaga aderha: Nji nashubi galuka Nyamuzinda akangwasa, agend'arheng'Efeso.22Abere ayandagal'e Kayisariya,azamuka enyanya alamus' eshengero, enyuma ayandagalir'e Antiyokiya. 23Ahandire yo siku zirhali zigeke, arhengayo, agera omu chihugo ch'e Galatia n'e Frigia chishagala oku chishagala okukomeza abemezi.24Intyo, Muyahudi muguma ezino lyage ye Apolo muburhwa w'Iskanderia, muntu wa yigire, ager'Efeso naye eyali ntwali omu mandiko.25Oyu muntu ali ayigirizwe enjira ya Nahano, n'okubon'omurhima gwage gwalikolerere;arhonder'oku derha n'oku yigiriza oku mulongo emyazi ya Yesu aliyinj'obubatizo bwa Yohana hoshaho. 26 Arhonder'aderha n'oburhwali omu sinagogi prisila na akila babere bamuyunva bamuhek'emwabo. Bamuyigiriz'enjira ya Nahano kulushiriza.27N'amango alonzaga kushabuk'enyanja aj'e Akaya. Abemezi bamugwasa bayandikira abo begirizwa nabo bamuyegereza bamurhabala bwenene abaliherh'obonjo bwa Nyamuzinda. 28bulala bayaz'Abayahudi bwinja bwinja embere z'abantu bayerekan'emyazi y'amandiko oku Yesu ye Kristu.
Chapter 19

1Apolo aber'ali e Korinto Paulo amaligera omu chihugo ch'e lugulu, omu Efeso abona abandi begirizwa, 2abadosa: kamwahabirwe Muka Ochere mumali yemera? nabo bamushuza mpu, chiro rhurhasagi yunva oku Muka Ocher'abaho.3Paulo abadosa: bubatizo buchi mwabatizwagako? bamushuza: bubatizo bwa Yohana.4Paulo aderha, Yohana ababatizaga obubatizo b'okuchihana, abwir'abantu bayemer'owayinjire enyuma zage ye Kristu Yesu.5Babere bayunv'eyo myazi babatizwa omuzino lya nahano Yesu. 6Emango Paulo amalaga heb'amaboko enyanya zabo, Muka Ochere ayinja enyanya zabo, barhondera okuderha okundimi zihyahya n'okuleba. 7Boshi haguma bali nkabalume ekumi nababiri.35Ahanyuma omukulu w'echishagala arhuliriz'echigusho aderha: balume b'e Efeso, muntu muchi orhamenyere oku echi chishagala ch'e Efeso chili mulanzi w'eshengero lya Diane, oli mukulu w'enshushanyo ya rhiogag'empingu? 36Lero okubona okw'eyo myazi erhankahakanwa bibahunire okusira, murhakolaga omwazi omujubajuba. 37Kubon'oku mwamalire kulerh'ababantu barhali bishambo by'eshengero, chiro barhali baduka Nyamuzinda werhu,11Nyamuzinda akola omu maboko ga paulo abisomerenwe binene oku bunene, 12kuger'okwabantu barhol'ebitambara n'emyambaro ye humire okumubiri gwage n'okubilerher'abalwala, n'amalwala gabo gabarhenga n'emyuka mibi yabarhenga.13Aliko abandi bayuda b'enzungulizi nabo basheke b'ebishwasi bageregez'oku derh'ezino lya Nahano Yesu enyanya z'abaligwerh'emyuka mibi, balema baderha: rhubakagire omu Zino lya Yesu ola Paulo yayigiriza. 14Abakozi b'ebyo bali bana mushanvu ba Sikewa mudahwa mukulu w'abayuda.15Ebyobishwasi byabashuza; Yesu rhumuyinji, Paulo rhumuyinji lero mwabo mwebande? 16N'oyo muntu ogwerh'ebishwasi ababalalirako, abagala abahima, kugerer'okubalibisa kurhenga mw'eyonju butambara bagwerhe n'ebihulu. 17Eyo ngani yamenyikana n'abayuda n'abayunani bali lamire e'Efeso, n'obuba bwagwarha boshi, alik'ezino lya Nahano Yesu lyakuzwa.18Banene baba bemezi bayinja baja haguma bayalagaz'ebijiro byabo. 19N'abantu banene nabo balemaga bajir'ebijiro by'okuhamula balerh'ebitabu byabo babiyos'emalangambere g'abantu boshi, banganj'echichiro chabyo haguma, gali maguta bihumbi makumi marhano. 20Entyo, Omwazi gwa Nahano gwagendekera n'okuhima oku misi.21N'amanga eyo myazi yahwaga Paulo alilonzeze oku murhima gwage okwabalame aj'e Makedonia n'e Akaya kuja n'e Yerusalema aderha: "enyuma y'okuyikala bimpunire okubon'e Roma". 22Arhuma bantu babiri mubalala balemaga bamukolera e Makedonia, Timoteyo na Erasto, aliko yewe yenyine abera e Asia bichanjio bigeke.23Chiro mw'ebyo bichanji ebyago binene byabonekana mweyo njira. 24Okubona muntu muguma ezino lyage ye Demetriyo ochul'amaguta emikolo yage kwali kukola empimba zigeke za Diane, aliherhe abalerher'obunguke bunene. 25Abaheba haguma n'abandi balemaga bakola eyo mikolo, aderha: balume, mumenyere okw'ebikulo byerhu bibonekana mw'eyi mikolo?26Kandi mubwene n'okuyunva okw'arhali hano Efeso honyine, alikop n'e Azia yoshi, aliko oyumuntu Paulo amalire kuyemez'abantu banene n'oku bahindamula n'okuderha: bamungu bajiragwa n'amaboko gabantu barhali bamungu. 27Entyo hali obuhanya, arhali enyanya w'eyi mikolo yonyine okukengulwa, aliko n'oruhimba lwa Diane mungu w'echikazi lwaganjwa nka ntacho, n'obukuze bwage bwabiha, yewe n'e Azia yoshi n'egulu lyoshi bachikumbaye.28Babere bayunv'eyo myazi, babumba burhe, baband'akalulu, baderha: Diane waba Efeso ali mukulu. 29N'echishagala choshi chabumba kalulu bagenda jubajuba na murhima muguma, baj'omunju y'amazina, bafarha Gayo na Aristarko, bantu b'e Makedonia babalilamire haguma na Paulo.30Paulo alilonzeze kuja omubantu, aliko abigirizwa bamulahiza. 31N'abandi b'e Aziya baliri bera bage barhuma abantu emwage, kumushigirira mpw'amenye chiro akaj'omunju y'amazina. 32Abandi baligwerhe balaka mwazi muguma n'anadi ogwindi mwazi okweng'echigusho chaliri mw'akavulindi, n'enyanya w'ebyo, barhamenya bichi birhumire babuganana.33Barhola Alezanduru omuchigusho abayunda bamuheb'emalangambere g'abantu. Alezanduru abalambulir'okuboko, alonz'okushuza abo bantu. 34Aliko babere bamenya oku ali muyuda, boshi haguma oku mulenge muguma, baband'endulu okulugero lwa sa ebiri bali balaka: Diane wa ba Efeso ali mukulu.35Ahanyuma omukulu w'echishagala arhuliriz'echigusho aderha: balume b'e Efeso, muntu muchi orhamenyere oku echi chishagala ch'e Efeso chili mulanzi w'eshengero lya Diane, oli mukulu w'enshushanyo ya rhiogag'empingu? 36Lero okubona okw'eyo myazi erhankahakanwa bibahunire okusira, murhakolaga omwazi omujubajuba. 37Kubon'oku mwamalire kulerh'ababantu barhali bishambo by'eshengero, chiro barhali baduka Nyamuzinda werhu,38lero akaba Demetriyo nabantu bali haguma naye bagwerh'omwazi enyanya w'omuntu, hali akagombe hali n'abachi b'emanja, basidakane. 39Aliko mukalonz'omwazi omubindi bintu, byakwizwa n'abakulukulu b'akagombe. 40Kubona okurhuli omubuhanya b'okusidakwa enyanya w'ebibyago byazene; kubona oku nta kamaro kaguma, akarhwakashambala enyanya w'aka kavulindi. 41Amalire kuderh'ebyo ashandaz'echigusho.
Chapter 20

1Olwamo lwabere luhwa Paulo ahamagala abigirizwa abasezera, arhenga achigender'e Makedonia. 2Enyuma w'okuger'eburhambi bw'e Makedoniya n'okurhulirizwa oku myazi minene agerer'e Yunani. 3Aber'eyo myezi esharhu, aber'ajahofi kuj'e Suriya omukugera oku nyanja, abayuda bamurhega. Aha nyuma alonza kugalukir'omu njira y'e Makedoniya.4Aba bantu bagenda haguma naye kugera e Azia, Sopateri w'e Beroya na Aristarko na Sekondo bantu b'e Tesalonika, na Gayo muntu w'e Derbe, na Timoteyo ne Tikiko na Trofimo, bantu b'e Azia. 5Ababantu barhurhanga baji rhulingir'e Torowa. 6Rhwabo rhwenyine enyuma w'emigati buzira chibolo rhwali rhenger'e Filipo kugenda enjira y'enyanja kuger'e Torowa, lugenzi lwa siku erhano. rhwayikalaho siku mushanvu.7Olusiku lurhanzi lw'eboso, amango abigirizwa babugananaga, kugab'omugati, Paulo ashambala nabo abali hofi kubalama buch'esezi agendekez'emyazi yage kuger'ebudufu. 8Haliri orhumole rhunene omubusika bw'elugulu ahabali buganene.9Musole muguma, ezino lyage Eutiko aliyikerhe oku mwengezi ahimwa n'ero, Paulo agendekera n'emyazi yage, Eutiko arhoga kurheng'oku busika bw'elugulu abarhulwa eyafire. 10Paulo ayandagala akumbagala amulyamako, amuhobera, aderha: murhagaya buno omuka gwage guli mulimo.11Ashubi zamuka enyanya, agab'omugati, alya, agendeker'okushambala nabo kuger'emiseke, oku buzinda achigendera. 12Bahek'oyo musole, elyali mugumaguma, barhulizwa bwenene.13Aliko rhwabo rhwaja omubwarho, rhwabalama kugera e Asosi; rhulonzeze okuyegereza Paulo akw'aderhaga yewe yenyine. Alilonzeze kugenda n'amagulu. 14Abere arhubugana omu Asosi rhwa muyegereza rhwager'e Mitilene.15Rhwarhengayo omu bwarho, kuch'esenzi rhwager'emalangambere ga Kio n'olusiku lwakasharhu rhwager'e Samosi, rhwabera e Torogulio, n'olusiku lwakane rhwagend'Emileto. Buno Paulo alilonzeze okuger'e Efeso omu bwarho, arhalegamaga omu Azia, 16bulala, agenda dubaduba ager'e Yerusalema olusiku lw'e Pentekote bikagalikana.17Kurheng'e Mileto Paulo arhum'abantu kuje e Efeso kuhamagala abashamuka b'eshengero. 18Babere bager'emwage , ababwira: Mwabo mumenyere oku kurhenga olusiku lurhanzi amaliger'e Azia obulyo naligerere haguma n'enyu esiku zoshi. 19Ndi nakolera amahano okubwirhonzi boshi, n'oku miziga n'omu malibuko kugerer'emirhego y'abayahudi. 20Ntabishaga chiro n'omwazi muguma gwakabaher'obunguke aliko nali bayerekere n'okubayigiriz'embere z'abantu na nju oku nju. 21Nahamiriza abayuda n'abayunani bahungam'emwa Nyamuzinda n'obwemere bwa Nahano werhu Yeshu Kristu.22Lero kandi mulole, murhol'enjira kuja e Yerusalema, eshwekerwe na Muka Ochere, buzira kumenya ebyafarh'eyo.23 Aliko Muk'Ochere y'ampamiriziza chishagala oku chishagala, alyaderha, oku ebifundo n'amalibuko bindingire. 24Aliko ntaganjir'akalamo kani nkachintu chakachiro n'akamaro emwani kulush'okumal'olugenzi lwani n'emikolo nahabirwe na Nahano Yesu, kuyamagiz'omwazi g'olukogo lwa Nyamuzinda.25Lero lola okumenyere oku mwabo mweshi nabayalagazizag'Obwami bwa Nyamuzinda murhakachimbonako n'amesho genyu. 26Ntyo mpamiriz'emalangambere genyu mweshi olusiku lwazene oku nyono ntagwerhe shembu okushagama y'abantu boshi. 27Kubon'oku ntali lahire kubayalagaziz'obulonza bwa Nyamuzinda.28Muchilole mwenyine, n'echigusho choshi, Muka Ochere abahere, okumube bimanginzi muli yewe, muli shengero lya Nyamuzinda, elyagulaga okushagama yage yenyine. 29Amenyer'oku enyuma y'okurhenga kwani, ba nyambwe bakalihire babajamo buzira kubabalir'olubaga. 30Kandi kurheng'emwenyu, bantu banene bayumanga n'okuderh'emyazi erhali y'okuli, mpu yab'abigirizwa bayij'enyuma zabo.31Enyanya w'eyi myazi, mulole, munayibuk'oku lugero lwa myaka esharhu obudufu n'ezuba ntalekaga oku hanula okumiziga. 32Kandi lero, beneberhu, mbahirire mwabo omu maboko ga Nyamuzinda n'oku mwazi gw'olukogo lwage, gwakagala kubayumbaka mwabo n'okubaha mwabo akashambala haguma n'abo boshi bachesezwe.33Ntachifijag'amaguta chiro n'ehoro, chiro n'emyambalo y'omuntu. 34Mwabo mwenine mumenyere oku aga maboko gali kolere oku Nyifinjo zani n'ezabo baliri haguma nani. 35Namalire kubayereka mwabo olwiganyo omu myazi yoshi, oku birhuhunire okujira ntya n'okurhabala abazamba n'okuyibuk'emyazi ya Nahano Yesu, n'oku byayandikirwe: eragi ly'okuhan'entulo lilushir'eragi ly'okurhulirwa.36Amalire derh'eyo myazi, afukama, ahuna haguma nabo boshi. 37Boshi balaka bwenene, bachikuba omu gosi lya Paulo, bamuhobera, 38bagaya bwenene enyanya w'ogo mwazi aderhaga, mpubarhachibon'amesho gage. Bamuherekeza kuger'oku bwarho.
Chapter 21

1Rhumala lekana nabo, n'okusikul'obwarho rhwagenda kuger'e Kosi, buch'esezi rhwager'e Rondo, na kurhengayo rhwager'e Pataro 2rhwabugan'obwarho buli bwaj'e Foyinike na kuger'e Foyinike rhwajamo rhwagenda.3Rhumali bon'e Chipuro, rhwachileka oku lunda lwamalembe, rhwabalama kuger'e Suriya rhwayandagala kuger'e Tiro, kubona okw'obwarho bwahanulirwa h'ebikunga byage. 4Rhumala bugan'abigirizwa, rhwaberayo siku mushanvu n'abo babwira Paulo oku misi ya Muka Ochere oku amenye akazamuk'e Yerusalema.5Rhwabere rhuyenez'ezo siku, rhwarhenga, rhwachigendera, n'abantu boshi haguma n'abakazi n'abana babo, barhuherekeza kuger'embuga w'echishagala, rhwafukama omusiko rhwahuna. 6Rhwasezerana rhwaj'omu bwarho, nabo bagaluk'emwabo.7N'amango rhwamalag'olugenzi lwerhu rhwarheng'e Tiro, rhwager'e Tolemayi, rhwalamusa bene berhu, rhwabera haguma nabo lusiku luguma. 8Buch'esezi rhwarhenga, rhwager'e Kayizariya, rhwaj'omu nju ya Filipo muyalagazi gw'Omwazi g'obuholo, aliri muguma wabala mushanvu, rhwabera ahamwage. 9Oyu muntu aligwerhe banyere bane, bababikira, baliri balebi.10Rhwabere rhuchiyiker'eyo siku zinene mulebi muguma mpu ye Agabo ayandagala kurheng'e Yudeya. 11Arhugerera, arhol'omukaba gwa Paulo achishwek'amagulu n'amaboko gage yenyine anaderha mpu: Muk'ochere aderhere ntya; ntya kw'Abayuda b'e Yerusalema bashweka nyina guno mukaba, n'oku muhana omu maboko g'abapagani.12Lero rhwabere rhuyunv'eyo myazi, rhwabonana n'abantu baho, rhwamushigirira arhazamukag'e Yerusalema. 13Okubuzinda Paulo ashubiza: bichi muli mwanjirira okulaka n'okunvun'omurhima? Nyono nchirheganyize, arhali kushwekwa kwonyine aliko n'okufa omu Yerusalema enyanya w'ezino lya Nahano Yesu. 14Aber'alahira empanulo zerhu rhwasira, rhwaderha: obulonza bwa Nahano bujirike.15Ahanyuma w'ezo siku, rhwachirheganya, rhwarhol'ebikunga byerhu rhwanazamuk'e Yerusalema. 16Abigirizwa baguma kurheng'e Kayizariya bajirhuyerek'omuntu mpu ye Nasoni muntu w'okuchizimba ch'e Chipuro mwigirizwa wa mira mpurhuhande ahamwage.17Amango rhwabere rhuger'e Yerusalema beneberhu barhuyegerez'oku bushagaluke. 18Kuch'esezi Paulo aja haguma nerhu emwa Yakobo, n'abashamuka boshi baliriyo. 19N'enyuma z'okubalamusa bashambalirabo emyazi yoshi muguma oku muguma Nyamuzinda ajirire omu bapagani kugerer'emikolo yage.20Nabo, babere bayunva, bakuza Nyamuzinda, bamubwira: mwene werhu, oben'ebihumbi bingana byabayuda byamalire kuyemera nabo boshi bagwerh'akahinda kanene enyanya w'erhegeko. 21Nabo barhubwirir'engani yawe mpu wayigiriz'abayuda boshi balamir'omu bapagani mpu baleke Musa, oli wababwira mpu barha kembulag'abana babo, mpu barhana kulikirag'emigenzo yerhu.22Kurhe rhujirage? Buzira kahinda engabo yabuganana buno bamenyer'oku wayinjire, 23chechirhumire ojir'oku rhwakubwira. Rhugwerhe bantu banene hano bashwekerhwe oku chiragane. 24Rhol'abo bantu ochichese haguma nabo onabajuhire, bagembw'amarhwe gabo kuderh'okw'abantu boshi bamenye oku ebibabwiragabo enyanya zabo byali byabubeshi.25Aliko enyanya w'emyazi y'abapagani, rhwamalire kuyemera rhwanamalire kuyandika n'okurhegeka oku barhakulikirag'eyindi myazi aliko bachilange bonyine n'ebintu bya rhulagwa ntulo y'eshushanyo n'eshagama n'echintu baniguzaga(banyongolezaga), n'obuhushi. 26Lero Paulo arhola abo balume n'olusiku lwage lwakabiri achichesa haguma nabo baja omu shengengero, ahamiriz'okuyenezwa k'olusiku lokucheswa, kugerer'entulo yarhulwag'enyanya wa buli muguma.27Lero ezo siku mushanvu zabere zaba hofi kuyenera, Abayuda barhenga baj'e Azia bamubona omu shengero, bagush'engabo, bamufarha.28Babanda akalulu: Balume b'e Israel, murhabale! Oyu y'olala muntu olema ayigiriz'abantu boshi ngasi hoshi kukengula Abayuda n'amarhegeko ga Nahano. Kandi enyanya w'eyo myazi ahir'Abayuda omu kanyamuzinda azingisa hano hachere. 29Bulala babonaga Torofimo w'Efeso haguma naye omu chishagala bamenya mpu nkabaga Paulo ajire haguma naye omushengero.30Echishagala choshi chagaya bashimanana dubaduba bafarha Paulo bamukululir'embuga w'eshengero, honaho enyunvi zachingwa. 31Babere bali balonz'enjira y'oku muyirha engani yagerer'omukulu w'enfola miherho okw'e Yerusalema yoshi yajire mw'akavulindi.32Okuliguma arhol'enfola miherho na bachirongozi abayandagalira duba. Babere babon'omukulu w'enfola miherho baleka okushurha Paulo. 33Nanty'omukulu amuyegera, omufarha, aderh'oku bamushweke magufu mabiri, abaza: olinde, bichi wajirire?34Abaliri omuchigusho baband'akalulu, balibaderha ntya n'abandi ntya, agambwa kumenya okuli kw'emyazi enyanya w'olwamo arhegeka oku bamulerhe omu kagombe. 35Babere bagera ahalengerere bya rhegekwa okwahekwe n'enfola miherho enyanya w'okurhindibuzwa n'echigusho.36 Bulal'echigusho ch'abantu chali mukulikire chiri chaband'akalulu: mumukuleho! Ayirhwe!37N'amango bahiraga Paulo omunju nkulu, abwir'omukulu w'enfola miherho, omp'obulenga njira nganir'omwazi, naye aderha: oyinji echi giriki? 38Arhali woyo w'ola mumisiri ochizindire heka bihumbi bine by'enfola miherho by'abagomi omu mpinga?39Paulo ashubiza; Nyono ndi muyahundi, muntu w'e Tarso, chishagala ch'e Kilikiya, muntu w'omu chishagala chirha zambire. Nkuhunir'omp'obulenganjira nganire n'abantu barhulage.40N'amango amuhag'obulenganjira, Paulo ayumanga ahalengerere, abalambulira okuboko, haba akahuzo, aderha nabo omu lulimi lw'echi Hebraniya:
Chapter 22

1Bene berhu na badarha, munyunvirize ebi nababwira buno n'ebinaderha linchilanga! 2Babere bayunva Paulo aherhe aderha nabo omu lulimi lw'echihebraniya, bagenderera okusira. Aderha:3Nyono ndi Muyahudi, naburhagwa e Tarso e Silisiya; aliko nalembagwa mw'echi chizungu, nayigirizwa na Gamaliyeli amarhegeko ga badarha oku bishinganene, anaba muntu w'obushiru emwa Nyamuzinda kuguma nenyu nkoku muli mu zino siku; 4Nalibuzaga kuhik'okufa ezi nyigirizo, omu kushweka n'okuhira omu mpamiko abalume n'abakazi. 5Omudahwa mukulu n'echigusho cha bashamuka bampamiriza. Bampereza amaruba ga bene berhu be Damasiki, emunda najaga mpu mbalerhere abashwekerwe e Yerusalema n'okubahana.6Nabere ndi omu lugendo hofu n'e Damaski, amango ga gahuzo, honaho omwengezi gunene gwarhega empingu, gwakoleza enyunda zoshi. 7 Nakumbagala ahashi, nayunva omulenge guli gwambwira: Sauli, Sauli, gurhe oherhe wandibuza? 8Nani nashubiza: w'oyo wende Nahano? Naye ambwira: nyono Yesu we Nazareti, eyoli walibuza.9Nabaliri haguma nani balibwene k'ogo mwengezi, aliko barhayunvaga omulenge gw'owalemag'aderha nani. Nantyo naderha: kurhe njirage, Nahano? 10 Na Nahano ambwira: yumanga, oje e Damasiki,n'eyo munda wa bwirwa ngasi hyoshi orhegekerwe okukola.
12Muntu muguma oyirikwa Ananiya, oyubaha Nyamuzinda omu kukulikira amarhegeko, eyi Abayahudi boshi b'e Damaski bakenga bwenene, 13ayinja emunda ndi, ambwira: Saulo, mwene werhu obone. Hanaho nabona namulola.14Aderha: Nyamuzinda wa badarha amalire kukulondola okw'omenye obulonza bwage, n'okubona omushinganyanya n'okuyunva emyazi y'omulenge gwage; 15 bulala nji wamuhamiriza oku bantu boshi, bw'ebyo byoshi wabwene n'okuyunva. 16Chirumire lero walegama? Yimanga, obatizwe n'okubabalirwa ebyaha omu kuhamagala ezino lya Nahano.17Omu kugaluka eYeruselema eri ndi nahuna omu shengero, nahola, 18nabona Nahano alyambwira: rhenga dubaduba eYerusalama bulala barhankayunva obuhamirizi bwaw'enyanya zani.19Naderha: Nahano bamenyere bonine oku nalishwekere abali kuyemera n'okubashurha omu bishagala abali kuyemera. 20N'amango basheshag'eshagama ya Stefano, muhamiriza wawe, nyenine naliri ho, nali yemerere n'okufa kwage, nalanga n'emishangi ya bamuyirhaga. 21Lero ambwira: Genda, njina kurhuma hale n'omulala...22Bamuyunviriza kugera k'ogo mwazi. Aliko lero bamuzamul'emilenge, baderha: Mukule oyo mupagani okw'igulu! Arhashinganen'okulama. 23 Baband'akalulu, bakabul'emyambalo yabo ahashi, n'oku balaza akachulo omu chanya. 24 Omukulu w'enfola miherho arhegeka okubahire Paulo omu ngombe, n'oku mudos'amadoso n'enkoni; kuhik'obuzinda b'okumenya bichi birhumire baband'akalulu k'okumulahira.25Babere bamala mushweka n'olukoba, Paulo abwir'omukulu w'enfolamiherho, waliriho: Mugwerh'obulenganjira b'okushurha omurhuturage w'omu Roma arhanalizi hanwa? 26 Kw'eyo myazi, omukulu w'enfolamihirho agenda emo mukulu wage enyanya w'okumubwira; aderha: Gurhe wajira oyu mu Roma?27N'omukulu, ayinj'abwira Paulo: Ombwire, oli Muroma? Paulo ayemera: Nechi. 28 Omukulu ashubiriza: Okufaranga zinene kunabonag'obushinganyanya (murhula). Paulo baderha: Nani ndi yewe kurheng'okuburhwa kwani. 29Honaho abali shinganen'oku mudos'amadoso bachirhengera ho, n'omukulu aber'abon'oku Paulo ali mu Roma ayubah'okubona okw'alimushwekere.30Buch'esezi alonza okumenya bwinja bichi byarhumaga Abayahudi bamusidaka, omukulu amushwekula, akula erhegeko okubandi bakulu babadahwa n'oku bashamuka okubabuganane; okubuzinda, Ayandagaza Paulo bamuhira ahagarhi Kabo.
Chapter 23

1Na Paulo, alola abakulu bendeko aderha : Bene berhu, ndamire haguma na Nyamuzinda n'entanya zikomere bwenene kuhika na zene. 2Na Ananiya omudahwa mukulu abwira balala bali hofu naye akushurha oku bunu bwage. 3Honaho Paulo amubwira : Nyamuzinda akushurha w'oyo, olugurhu lushigirwe erangi ly'omweru. W'oyo wayikere akuchira olubanja oku marhegeko, nawe wagomere amarhegeko omu kuderha mpu nshurhwe ?4Nabola bali yimangire hofu baderha : Wamajachira omugala mukulu wa Nyamuzinda ? 5Paulo aderha : Ntalimenyere, bene berhu oku yewe ali mudahwa mukulu; bulala biyandikirwe : Orhanderheraga amabi enyanya z'omukulu w'abantu bawe.6Aliko amango Paulo amenyaga oku baguma babo bali Bafarisayo n'abandi Basadukayo, ayama omulenge omu ndeko : Bene berhu, nyono ndi Mufarisayo, mwana wa Mufarisayo, nyono na mahanwa enyanya z'obulangalire b'okufuka kwa bafu. 7Anamalire derha ntyo, entambala ya rhengerera omu kagarhi ka Bafarisayo na Basadukayo, n'olubaga bachigabamo. 8Bulala Abasadukayo baderha mpu ntakufuka kubaho, na nta malayika na nta Muka ochere; aliko Abafarisayo bayemerere byoshi.9Haliri olwamo lunene. Abandisi bw'okulunda lwa Bafarisayo bayumanga, baja buhaka, badehra : Rhurhabwene omwazi gubi kw'oyu muntu, aliko akaba Muka ochere changwa malayika aderhere naye, rhurhayabiranaga na Nyamuzinda. 10Amango entambala ya baga nene, omukulu w'enfola miherho ayoboha oku Paulo arhaberaga nabo, ahana obulenganjira oku enfola miherho bayandagale kumukula omu kagarhi kabo oku misi, n'oku mulerha omu nju y'enfola miherho.11M'obo budufu Nahano ayimanga haguma naye, aderha : Ochihe omurhima bulala nka kulala wa mpamiririzaga omu kagarhi k'e Yerusalema, na ntyo bikuhunire oku mpamiririziza ntyo ntyo omu kagarhi k'e Roma.12N'amango g'ezuba, Abayuda bayunvikana, bachishweka oku ndahiro oku barhalya barhanalya kuhika bayirhe Paulo. 13Nabo balahira ntyo balirhalukire makumi mane.14Buzinda baj'emwa bakulu b'abadahwa n'abashaja, baderha : Rhwa chiswekere oku ndahiro enene ntacho rhugezage kuhika rhuyirhe Paulo. 15Na ntyo lero mwabo haguma na bashaja b'endeko mubwire omukulu w'enfola miherho, amulerhe eshishi lyenyu, oku mwalonza mu menye emyazi yage bwenene; nerhu rhuli duba oku muyirha naye arhazihika.16Aliko nalume wa Paulo aliyunvirhe emyazi oku baherhe bamulinga, ayinja aja omu nju y'enfola miherho, abwira Paulo emyazi. 17Naye Paulo ahamagala omukulu w'enfola miherho aderha : Olerhe oyu musole em'omukulu; yeherhe omwazi gw'oku kubwira.18Na ntyo amurhola , amulerha em'omukulu, amubwira : Paulo, olala mushwekwa alimpamagere,amalonza kukulerhera oyu musole ye herhe omwazi g'oku kubwira. 19Ola mukulu amugwarha okuboko, aja naye emusike, amudosa okwihwe : Oherhe emyazi michi y'okumenyisa ?20Aderha: Abayuda bayunvikene oku huna olerhe Paulo eshishi omusezi omu ndeko kuguma nka kulonza okudosa emyazi yage bwenene. 21Na ntyo, w'oyo orhayemeraga bulala bantu banene nka makumi mane bamulingire, bachishwekere oku ndahiro y'okurhalya, chiro n,oku rhanywa kuhika bamuyirhe, nabo bakala bachirheganyize, yi balinga oku wayemera.22Na ntyo, oyola mukulu aleka oyo musole achigendera, amulagiza: Orhabwiraga muntu oku wanyerekere eyi myazi. 23Ahamagala bakulu babiri b'enfola miherho, aderha: Mubike duba omukagarhi k'esaa esharhu z'obudufu enfola miherho magana mabiri bagenda e Kaisariya, n'enfola miherho za genda n'e farasi makumi gali mushanvu, n'abamachumu magana mabiri. 24Ababwira barheganye punda banyegeze Paulo n'oku muheka n'omurhula emwa Filiki,murhambuzi.25Ayandika amaruba gali ntya: 26Klaudio Lusia emwa Filiki, murhambuzi w'obukenge, mahyo ! 27Oyu muntu agwarhagwa n'Abayuda, aba hofu kuyirhwa nabo, nagenda haguma n'enfola miherho, n'amurhabal'amango na yunvaga emyazi okwali muroma.28Nalonzaga menye bichi byarhumaga bamusidaka, na muyandagaza n'oku muheba emalangambere g'endeko. 29Nabona oku bamusidakire enyanya y'emyazi ya marhegeko gabo, nabo arhasidakirwe n'omwazi guhunirwe okufa changwa oku shwekwa. 30Kurhenga mbwen'emyazi oku Abayuda bajirire ehwe libi enyanya zoyo muntu, oku liguma na mamurhuma emwawe, n'okuhuna abo bamusidakire baderhe emyazi yage emalangambere gawe naye.31Na ntyo, ezola nfola miherho barhola Paulo nk'oku banabwirwaga, bamuheka kuhika Antipatini obudufu. 32Esezi lyaho baleka abagenda n'efarasi bagenda haguma naye, nabo bachigalukira n'okuja omunju y'enfola miherho. 33Nabo amango bahikaga Ekaisariya, baha omurhambo amaruba, baheba Paulo emalangambere gage.34Naye eyamala kusoma amaruba, abadosa: Oyu muntu ali wa chihugo chihe ? Eri yamenya oku yewe ali muntu w'eKilikiya, 35aderha: Na yunvirhe emyazi yage amango abakusidakire bayinjaga: Aderha alangwe omunju ya Herode.
Chapter 24

1Enyuma ya nsiku erhano, hahika Ananiya , mudahwa mukulu, haguma n' abandi bashamuka, na muguma we mbalamwazi oyirikwa Tertulo.2Bayinja omw'omurhegesi mukulu kusidaka Paulo. Amango Paulo ahamagalagwa embere z'omukulu Tertulo arhonder' okumusidaka, aderha: 3Bula kugerer' oyo, rhwabwene omurhula gunene, mukengwa bwenene Feliki, olu lubaga lwayankirire okuhindamuka kw'okuli kugerer'ebijiro birhegwirhw'ebirhuyinji byoshi na hoshihoshi oku murhima gw'obushagaluke.4Omukurhakurhamya nkuhunire okuyunviriza oku bwirhonzi bwawe, emyazi yerhu migeke. 5Bulala rhubwene ok'oyu muntu ali mudarhi, n'okulerha omujinya n'okugaba Abayahudi boshi omw'igulu lyoshi, nakandi ali mwimangizi w'edini lya banazareti. 6Alishinganene kuzingisa eshengero, na ntyo, rhwamamushweka.7Rhwalonza okumuhana kuger'erhegeko lyerhu, aliko Lusia mukulu w'enfola miherho (barungu) ayinja, amukul'omufune zerhu oku misi. 8Arhegeka bal'asidakire bahike emwa Ananiya, w'oyo wenine wagala kumubaza n'okumenya ebi bamusidakire. 9Na bayuda bahamiriza oku ntyo kubinali.10Ahabuzinda Governeri amuh'echimenyiso ch'okuderha, Paulo ashuza: Mumenye, oku kurhenga myaka minene,oli Mucha manja w'obu buko, buli buyemere kw'ogu mwazi oku derhera echi chibazo. 11Harhakabula siku ekumi, oba omenyere, oku nali jire e Yerusalema kukuza. 12Barhana mbonaga omu Ka Nyamuzinda, changwa omu Sinagogi, changwa omu Chishagala, kurhongan'omuntu, changwa kuhangala echigusho ch'abantu. 13Barhanameyaga bichi banshobekaga.14Aliko, nkubwirire okunali oku ndi nakolera Nyamuzinda wa badarha, okuyemera emyazi yoshi yayandikwagwa na marhegeko n'abalebi. 15Mperhe obulangalir'emwa Nyamuzinda kuguma nabo okunji haba obufuke bwa bachesibwa na banyakol'amaligo. 16 Echo chochirumire, nchihaganire okuba n' omurhima gwinja embere za Nyamuzinda n'embere z'abantu.17Enyuma ya myaka minene, naliyinjire okulerher'abantu bw'obuko bwani entulo n'enterekero. 18Omukagarhi ka baguma ba bayuda kurhega Aziya bamushigana omu shengero enyuma ly'okuchesibwa, buzira chigusho n'olwamo.19 Bihunir'oku abala bayinjir'embere zawe kusidaka, okwonva baherh' omwazi enyanya zani.20Aba bantu baderhere bonyine bubi buchi bambweneko amango nayimangaga emalagambere g'endeko. 21 Arhali oku mulenge muguma nayamag'embere zabo enyanya z'okufuka kwa bafu, namachirwa olubanja emalagambere genyu zene.22Nantyo, Feliki amala kuyunva ebyali bilolere ezo nyigirizo, abalegamya, omu kuderha, Hano Lusia mukulu w'enfola miherho ayinja, nji namala emyazi yenyu. 23 Arhegeka omukulu w'enfola miherho oku balange Paulo; aliko buzira kumushweka na buzira kuhanza bera bage oku mukolera n'okumulambagirira.24Enyuma ya siku zinene, Feliki ayinja haguma na mukage Drusila, waliri muyahudi, ahamagala Paulo amuyunviriza oku myanzi y'obwemere omu Kristu.25 Aliko Paulo alemag'ayigiriza enyanya z'okuli n'obushibirizi, n'obuhanya byayinja, Feliki ayoboha bwenene aderha: bwonabuno, orhenge hano ogende, hano mbona akachanji nashuba kukuhamagala.26Alinihir'oku Paulo amuha olufuranga mpu lyo amushwekula, enyanya z'oku, agenderera oku muhamagala n'okuderha naye. 27Myaka ebiri echigera, Porkio Festo agombola Feliki omu kurhegeka. Feliki alilonzeze okusimis'abayuda, nantyo arhuma Paulo omu mpamikwa.
Chapter 25

1Festo aber'aj'omu chihugo chage, hagerer'esiku esharhu azamukir'e Kayisariya ye y' e Yerusalema. 2Abadahwa bakulu n'abakulu b'ehano b'Abayahudi bayinja kulega Paulo. 3 Bamuyinginga mpu ababer' obonjo, arhegeke balerhe Paulo e Yerusalema, bulala balonzeze bamulingir'omu njira bamuyirhe.4Festo abashubiz'oku: Paulo aboherw' e Kayisariya n'oku yenine nj'achilerha birhalegemire. 5Aba bwira: Abakulu benyu bayandagale bankulikire n'akaba hali echoleng' oyo mulume nji bachiderhe.6Festo ajira siku munane changw'ekumi, ayandagalir'e Kayisariya, aber'agerayo arhegek'oku balerhe Paulo. 7 Agerereyo, Abayahudi, bayandagala kurheng' e Yerusalema bamugorha, bamuleg'ebikomere, ebibarhagwerhe k'obuhamya. 8 Paulo aj'omuluhy'achirikuza, aderha: Nyono ntacho najirire chagarhuma nalegwa ntana jiraga kubi oku marhegeko g'Abayahudi, ntakubi oku shengero chiro na ntakubi emwa Kayisari.9Festo aber'alonza kusimis'Abayahudi, abwira Paulo: ka walonz'oku jichirw'olubanj'e Yerusalema eri nani ndiho? 10Paulo ashubiza: Na sambira omu karubanda k'e Kayisariya, aho honachirw'olubanja. Nta bubi najirir'Abayahudi ; ebyo mbimenyere bwenene.11Akaba najirir'obubi, chang'olugomo luhunir'okuyirhwa, ntalahir'okuyirhwa. Aliko nka ntacho najirir'omu bibali bandega oku bubeshi; ntaye wankampir'omu maboko gabo. Nyibusize Kayisari. 12 Festo aber'amaj'omw'ihano n'abaganda bage, abwira Paulo mpu: Wanyibusize Kayisari, waj'e mwa Kayisari.13Buzinda bwa siku zigeke, mwami Agripa na Berenisi bager'e Kayisariya bali lamusa Festo. 14 Bajirire siku zinene baliyo. Festo ashambalir'oyo mwami olubanja lwa Paulo, aderha: Felisi aleker'oyu mulume omu mugozi. 15 Amango naliri e Yerusalema ; Abadahwa bakulu n'abagula b'Abayahudi bamulega balonzez'achirw'olubanja. 16Nabashubiz'oku Abaroma barhajir'engeso y'oku hir'omuntu omu maboko gabanzi bage. Nay'aligwerh'obushobozi b'oku chiderher'oku bibamulegere.17Na ntyo, bayinja buchasezi, nayikal'oku ntebe y'emanja, n'okurhegeka balerh'oyo mulume. 18 Abamulegaga eri bahikaho ntacho bamushinjire nk'oku naliganizize baderha! 19Baligwerh'omuka enyanya ly'edini lyabo n'enyanya lya Yesu wafire, eyi Paulo yewe aderha mpu; azene. 20 Ntachimanyaga bande nkulikirage, na Paulo aj'e Yerusalema achirw'olubanj'eyo.21Paulo aber'ahamagala mpu; olubanja lwage lumanyikan'emwa mwami mukulu, na rhegeka bamulange kuger'olusiku namurhum'emwa Kayisari. 22 Agripa abwira Festo: Nangasima nani muyunviriz'omusezi , Festo amushubizi mpu: nji wamuyunva.23Bwacher'sezi Agripa na Berenisi bayinja n'oburhwali boshi, bayikal'e karubanda n'abakulu b'enfola miherho, n'abagula b'echishagala oku burhegeke bwa Festo.24 Festo aderha: Mwami Agripa nenyu mweshi muli hano, mulole mweshi oyu mulume ye warhumir'olubanja lw'abayahudi lwajahano mwani, bali mbuganir'e Yerusalema banali bayama mpu ayirhwe.25Oku bwani ntabonag'obubi bwangarhum'ayirhwa, naye yenine ahamagala okwaj'emwa Mwami mukulu; nabwen'ajeho. 26Ntabyo mperhe by'oku yandikira Mwami mukulu enyanya lyage chechirhumire namulerh'embere zenyu, n'embere za Mwami Agripa yihabonek'echokuyandika hano amaliyunvirizwa. 27 Bulala birhakwirir'oku rhum'omushwekwa buzir'okuyandika ebiba mulegere.
Chapter 26

1Agrip'abwira Paulo: Oyemerer'okuchiderhera ly'ochichungula, Na Paulo anachilambul'okuboko, aburana, mpu:2Lero namasima mwami Agripa, bulala zene nayemererwe ochiderhera embere zawe oku byoshi Abayahudi bandegere.3Bulala bamenyere oborhere bwabo b'okuchirhonganya. Nkuhemer'onyunvirize n'oburhimanyi.4Akalamo kani, kurhondera omu siku zirhanziz'obusole bwani, zimenyikene nabayahudi, bulala baligerer'eYerusalama, omukagarhi kechihugo chani. 5Balimenyere kurhengamira, kunalilamire n'Abafarisayo, kugerer'echigusho ch'enyigirizo zibi zerhu.6Buno, nahekerwe omu kuchirwa olushinja bulala nihirw'omukunihirizwa kw'echilagane cha Nyamuzinda, ahaga badarha .7N'okunihir'eyo milala yerhu ekumi n'ebiri yakolera Nyakasani omu kugenderera kw'e Zuba n'obudufu .N'enyanya w'ob'obulangalire, waliha mwami kw'echola kunsidakirwe N'Abayuda .8Gurhe, bibashushanyiz' okurhameny'oku Nyamuzinda anaful'abafire?9Oku bwani, naliherhe naganiz'oku hikiriza n'obushibirizi ebihirire buzira lukogo oku zino lya Yesu w'e Nazareti. 10 Kunanajirag'e Yerusalema na kabulwa na bashinganyanya bane omu mpamiko, abo bahabwagw'obwimangizi bw'abadahwa bakulu, n'amango bahirwagw'omo yi bayirhwa, nahis'oburhegesi bwani haguma n'obwabandi. 11 Nali bakulikire y'omu bishagala byoshi , na n'abarhimanya oku birhakwirire, omu muburhe bwani bunene bw'oku bashimba n'oku bakulikiranya n'omu bizungu by'emwabene.12Omu bulonza yina yerekerag'e Damasiki n'obulenga njira bw'abadahwa bakulu. 13 Kuhik'omu kagarhi k'ezuba, mwami, nabon'obulangashan'omu njira nyono na balusi bani bahulukir'omu chanya baliherhe obukali bulushir'ezuba. 14 Rhwakumbagala rhweshi oku daho, na nayunv'omulenge gwambwirh'omululimi lw'e Chi eBraniya : Saulo,Saulo, chakarhuma wandibuza?15Na shuz'olinde Nahano? Na Nahano aderha: Ndi Nahano oy'oli walibuza. 16 Aliko yumanga, ayimanga; bulala ngurheganyize obwimangizi n'obuhamirizi bw'ebintu wa bwene n'ebinji bya kuhikira. 17 Na kulondwer'omu kagarhi k'abantu n'omu kagarhi kabanya byaha, emwabo njina kurhuma; 18oku nji bashwekula amesho, omu kurheng'omu mwizimya n'okuj'omu bulangashane, n'emisi ya Lyangombe oku misi ya Nyamuzinda enyanya ly'omu bubabalire bw'ebyaha n'okuba n'akashambala haguma n'abacheswa.19Omu kubabalwa, mwami Agripa, ntakafunda kuhikiriz'enganiza zaw'enyanya z'ebyolonzeze : 20Oku banya Damaski burhanzi kandi n'e Yerusalema; omu Yudeya, yoshi n'oku barhali bemezi bahungame n'okuhindamukira Nyamuzinda haguma n'ebijiro binja by'obubabale, na kazagi bayigiriz'oku chiyunjuza n'okuhindamukira Namahanga omu bijiro binja n'okuchiyunjuza. 21 Lolaga chechinarhumire ABayahudi bamenyerere omu shengero, banalonz'oku mpezez'akalamo.22Alik'oku lukogo lwa Nyamuzinda nalilamire kuhikira bino bichanji. Nahamiriza abadorho n'abakulu omu kurhaderha mwazi s'aliko kubilal'abalebi baderhaga haguma na Musa nji byahikirira. 23 Omu kumeny'amalibuko ma Yesu, yinji wanarhangifuk'omu kagarhi kabafire.24Omu kuderha ntyo enyanya w'okuchi chungula, Festi aderha n'omulenge gunene: Oli musire, Paulo! Omu bibinen' omenyere byakukoz'eshoni. 25Ntali musire, okuban'obwenge bunene Festi, Paulo ashubiderha; yeno myazi y'obugumaguma ezene ndi naderha. 26Obu mwamenyer'emyazi, mperh'obulangalir'oku mwamenyer'eyi myazi na babwirayo buzira bumba; Bulal'aMenyere na ntacho ayibirire, bulala ntacho ahabir'oku byagere.27Komenyer'ebya balebi, mwami Agripa ? Menyere kw'obiyemerere. 28Agripa ashuza Paulo: Wa ntabal'omu kandi kachanji mukumpindamula mwemezi! 29Paulo ashuza: Ery'akab'omu kandi kachanji chango enyuma, osimise Nyamuzinda arhabaga wenine, s'aliko naba boshi baliba nyunviriza zene, Nji mwahindamuka nka nyono, birhali kuguma n'ebiruhebere haguma.30Mwami, omugula w'eberenike na boshi baliy'ikere haguma nabo, bayimanga. 31 Barhenga, baderha bonin'okubonine: oyumulume oshinganen'olufu n'empamiko ntacho ajirire. 32Agripa abwira Festi: oyu mulum'ali kwanen'ashwekulwe nkarha hamagerwe na Kayizari.
Chapter 27

1Ago'mango aderhaga kurhuyimangire e Yitaliya, bahana Paulo n'abandi banya mugozi em'omukulu jiliyusi. 2Rhwashon'omu nkuge ye Adramita, yalikwanen'eger'omu Aziya, Rhwanagenda rhuli haguma na Aristarke, e Makedoniya y'eTesalonika.3Omu lusiku lukulikire, rhwahika esidoniya haguma na Jiliyusi, mulanzi murhimanya wa Paulo, amubwira genda olamuse berabawe n'okuchibukisa. 4Aja eyomunda, rhwaber'okuchizimba ch'e Shipure bul'omulaba gwali lugire. 5Omu kurheng'omu nyanja nene Yesilisiya n'Empanfiliya, rhwanagerer'eyo mund' eMiriya omu Lisiya. 6N'ahola, mukulu w'enfola miherho aber'abon'eyo nkuge ye Alegizandre yaj'eYitaliya, arhuhirhamo.7Siku zinene rhwalilambagire bunyibunyi, kulakuba ebibazo byaluga charhumz rhurhahik'Ekeretiya emund'omulaba gwarhuchikiriza. Rhwagera oku chizimba ch'e kretiya, olunda lw'echizimba che Salmoni. 8Rhwaj'eyo omu malibuko, rhwanahik'omu chihugo chihamagerwe nsiko nyinja, haguma n'aho haliri chizungu ch'e Laziya.9Hagera kashanji kanene, olugenzi lwabiha bwenene, n'esiku z'okuchihanz'okulya n'okunywa zaliri zamagera. Checharhumaga Paulo abwir'abandi, 10aderha: Ego, balume mubwene ok'olugenzi lurhankahwa buzira ngorane y'okuhez'ebintu, Eri birhanali bintu byonine changw'enkuge, s'aliko n'oku bantu berhu. 11Omukulu w'enfuola miherho egana ayunviriz'omurhegesi w'enkuge na nin'enkuge aliri kuyunviriz'emyazi ya Paulo.12Nk'okw'esiko erhaliri nyinja kula kuba mango g'emboho, bahanulana bagende yi bagaligera Efoyiniki , kabyakagalikana. N'okuber'eyomunda omu mango g'emboho nsiko y'e Keretiya, Ekarhongo n'emalambo, n'ebushoshokero bw'ezuba. 13Mpusi ngeke y'ekarhongo yalonzigera n'oku chigwarha nka mwigiriz'oku bilala Namahang'arheganyize, yakul'enanga, yayi shunik'okuchizimba ch'Ekreti.14S'alik'omu siku zayinja, omuhusi gukalihire gw'enkundula, gwaj'oku chizimba. 15Enkuge ya genda buzira kulaga n'omulaba, enkuge yasharhuka eri rhurhazihik'eshi.16Rhwager'elugulu lw'echizimba chihamagalwa Kauda, Rhwaba n'echibazo nkecho chahikira abantu be Shalupa.17Omu kumala kuyerekez'eshi rhwakoles'eyo nkuge nkanjira y'omuka, n'omu buba bokurhoger'omunyanja n'oku Sirti, n'okuchihamiriza echintakabona kw'echimenyiso. 18Kubinali rhwaleka okuhekwa n'omulaba rhwabaga rhwaluhire bwenen'enyanya z'omulaba, omu lusiku lurhanzi lw'eboso, rhwakabul'ebintu omu nyanja19N'olusiku lwakasharhu, rhwaroha ebikoleso by'enkuge n'amaboko gerhu rhwenyine. 20Ezuba n'Enyenyezi zamala siku zinene zirhaboneka, omulaba gwali gunene kuger'omukachanji rhwahez'obulangalire b'okuchunguka .21Rhwamala siku zinene buzira kulya, Paulo ayumang'ahagarhi kabo ababwira: munyunvirize, murhajag'Ekereti; yimurhahez'akalamu kenyu. 22Hanaho, mbabwirire mube n'obushiru bulala ntamuguma wenyu nji wahera, s'aliko Enkuge yonyine yehere.23Malayika wa Nyakasani nkolera ampulukira mw'obo budufu, 24Amambwira: Paulo, orhayubahaga ,bihemere oje lubanja na Kayizari, lolaga, Nyamuzinda aguhere aba boshi olihaguma nabo. 25Chochirhumire,mwabo balume mube n'obwemere bulala nchinihire Nyamuzinda okunja hikiriza ebyambwiraga. 26Aliko mumanye oku rhwakabulwa oku chizimba chiguma.27Omu budufu bw'olusiku lw'ekumi na kane rhwahekwa n'omulaba eyi neyi omu nyanja y'Adriya, balala bakola omu marho, ahagarhi k'obudufu bamanya mpu bakala balihofi n'eshi. 28Bashinga omupondo omu nyanja babona ntambu makumyabiri; hale hityu bashubigukabula babona ntambu ekumi n'erhano. 29Omu kuyubaha okukabulwa oku ntaza bakabula Nanga ene enyuma y'enkunge, balema bahuna baling'obuche buyinje duba.30Aliko, balala bakol'omumarho balonza balibirhe kurheng'omu nkuge, bashonda bahir'emipond'omu nyanja omukulonza bakweb'enanga omu nyanja.31Paulo abwira omukulu w'Enfola miherho egana n'ezindi nfola miherho: nka balume barhaberer'omu nkuge barhankalama. 32Hanaho, enfola miherho zach'enkoba zalishweker'enkuge baziroha.33Embere buche Paulo abwira boshi balir'omu nkuge aderha: zene l'olusiku lw'ekumi na kane mwalingaga, n'okuchibuza kulya. 34Mbabwirire mugende murhole Ebiryo bulala biri byabulagirir'enyanya z'obuchunguke bwenyu ntaluviri lwenyu lwahera. 35Omu kuderha ntya, arhola omugati; agugisha, aguchamo, barhonder'okulya.36Boshi bashagaluka boshi, balya ebiryo. 37Rhwaliri omu nkuge bantu magana mabiri na makumi galimushanvu na ndarhu rhweshi haguma.38Babere bajilya n'okuyugurha bayanguhya enkuge omu kukabula engano omu nyanja.39Bwabere bwacha, barhanamenyaga habaliri, alik'omu kulangir'akabanda n'ensiko y'amarho, babona kubashunike ye nkuge, nkabyakagalikana.40Bashwekula enanga bayileka egende omu nyanja, bamanika echitambara omu kulonza oburhabale, barha nachikulikiraga amarhegeko gabakulu babo.41Bashimana olusharhe enkuge yananiraho bwenene emulemo n'obwerekeza bwachika enyanya ly'omulaba gukomere.42Enfola miherho bashonda kushonda kuyirh'abashwekwa yi barhafuma omu kuyoga.43Alik'omwimangizi w'enkuge, alonz'achungule Paulo omu kubahanza barhayirhag'abo bantu, Abwir'abayinji yoga bachikabule barhoger'omu menji bayoger'eshi, 44N'abandi bayoger'oku mbaho chwangw'okumbaba z'enkuge na boshi bager'eshi bagumaguma.
Chapter 28

1Eri rhuba rhwamafuma, barhubwira okw'echo chirwa chihamagalwa Mileta. 2Abantu bw'okola chirwa, barhuyankirira n'obusime bw'okunali. Barhuchanira omuliro, barhubwira rhweshi mpu rhukaluke; bulala envula yamaligi rhoga, n'emboho yaliri nene.3Eri Paulo amali rholagul'enundo y'eshali ziyumire amalire zikweba oku chiko, mwa shoshoka enjoka, eri yamayunva echuka ch'omuliro, yachishwekera oku kuboko kwage.4Abantu b'okola chirwa, babwene'yo njoka eri yamachizingira oku kuboko, babwirana bonyine oku bonyine, ntya: oyu muntu ali chishambo; amafuma enyanja, s'aliko okuchiholera kwa Nyamuzinda kwarhuma arhalama.5Darha wani, amakungurhira eyo njoka omu muliro, na ntako abere; 6abantu balemaga balinga okw'arhundagana, changw'okw'adurhuka honaho; aliko balinga kashanji kanene, babona oku ntako abere, bahindamula enkengero zabo, barhondera okuderha okw'ali nyamuzinda.7Haguma naho, haliri eshwa ly'omurhambo w'echo chirwa, ezino lyage ye Pubuliyo, arhuyankirira ana rhuhandisa bwinja siku esharhu.8Eshe wa Pubuliyo alilwer'eshushira n'omukunguru, Paulo ajimulola, amuhunira, amulambulira kw'amaboko, amufumya.9Babere babona ntyo, abandi balwala b'echo chirwa, nabo bamushimba, banafuma. 10Okola kwarhuma barhukenga, n'eyi rhugenda, barhuha empamba.11Rhwabere rhwamala yi myezi esharhu, rhwaja omu nkuge yageraga mw'echola chirwa omu mango g'envula. Yaliri nkuge y'e Alezandiriya, yanaliri kw'echimanyiso ch'aba-Diyoskori. 12 Rhwasika e Serakuza, rhwaberayo siku esharhu.13Rhwarhengereyo, rhwabarabanya eburhambi bw'enyanja, rhwahika e Rejiyo; bwachere sezi empusi y'omukondo yahusa, rhwajira siku ebiri, rhwaboni sika e Putiyoli,14rhwabugana yi bene berhu b'abemezi, barhuyinginga mpu rhubere nabo siku mushanvu. Na ntyo ku rhwahikaga e Roma. 15Amango bene berhu b'echo chishagala bamanyaga oku rhwayinjire, bayinja kurhulingira aha Itaramo ly'e Apiyo, n'aha Mahondo. Paulo ababwene, avuga Nyamuzinda omonkwa, anachiha obushiru.16Amango rhwahikaga e Roma, bayemerera Paulo ajihanda aha lonzeze, haguma n'enfola muherho yalimulangire. 17Enyuma ya siku esharhu, Paulo ahamagala abarhambo b'Abayahudi; babere bamayikala haguma, ababwira ntya: Bene berhu, ntachibi najirir'eshanja lyerhu changw'engeso za bashokuluza, kurharhumaga barhampeba omu mpamikwa e Yerusalema n'oku mpana omu maboko g'abaroma, 18Eyi bamala kunsambisa, abaroma balonza oku ndika, bulala barhabonaga echakarhuma banyirha.19Aliko Abayahudi balahira, banseza oku mpeme olubanja lwani baluchire emwa Sezari, kurhali kuderha oku hali echi nankasidakirwa kw'eshanja lyani. 20Ch'e charhumaga echo nahema oku mbabone na mbaderhese; bulala bulangalire bw'e Israeli burhumire ndi omu lukoba.21Nabo bashubiza: rhwabo nta maruba g'e Yudeya rhwabwene ku w'oyo, na bene benyu, ntaye n'omuguma wayinjire kurhubwira omwazi gubi ku w'oyo. 22 S'aliko rhulonzeze orhubwire wenyine gurhe olonzeze, bulala rhuyinji okw'elyo dini lyawe ligayirwe hoshi.23Balaganana olusiku na Paulo, lwahikire ho, bayinja banene kumulambagirira aha lala. Paulo ababwira emyazi y'obwami bwa Nyamuzinda, omu kuhamiriza, n'okulonza oku bayemeza Yesu nk'okubiyandikirwe omu chitabu ch'amarhegeko ga Musa n'omu ch'abalebi. Eshambalo yabo ya rhonderaga esezi kuhika egolo. 24 Baguma bayemera eby'alemaga aderha, n'abandi barhabiyemeraga.25Babere balekana barhanayunvikene, Paulo ababwira eyi myazi: Muka Ochere aderhere okunali, amango abwiraga basho omu chitabu ch'omulebi Isaya, eri aderha, mpu: 26Oj'emunda ol'olubaga luli, ona lubwire ntya: mwakazi yunviriza n'amarwiri menyu, murhanayunva; mwakazi lolereza n' amesho menyu, murhanabona.27Bulala omurhima gw'olo lubaga gwa hinzize; bafukire amarhwiri mabo, banazibize amesho mabo, mpu yibarhabonaga n'amesho mabo, mpu yibarhanayunvaga n' amarhwiri mabo, mpu yibarhanarhegereza omu mirhima, mpu yibarhanahindamukaga benja, mpu yintabafumya.28Mumenye bwinja oku, abapagani, Nyamuzinda arhumire obuchunguke, mpu nji banabuyunve. 29( Abere amaliderha eyo myazi, Abayahudi bagenda, bajirana kw'obuhaka bunene ).30Paulo amala myak'ebiri yoshi omu nju alihandire mo. Alema ayankirira boshi balemaga bayinji mulola, 31ayalagaza emyazi y'obwami bwa Nyamuzinda n'okuyigiriza ebiyerekere Nahano Yesu Kristu, okw'alonzeze na buzira chihanzo.

Romans

Chapter 1

1Paulo mukozi wa Yesu Kristu, ahamagerwe kuba ntumwa na mwigiriza w'emyazi ya Nyamuzinda; 2ya yigirizwe kurhenga mira n'abalebi, omumyandiko echesezwe. 3Eyo myazi ederhe enyanya w'Omugala, Yesu Kristu, waburhwaga okuborhere b'omubiri, omubuko bwa Daudi.4Ahamagalwa mwene Nyamuzinda, okubushobozi bwa Muka ochere, enyanya w'okufuka kwage enyuma w'okufa. 5Enyanya zage nahabirwe olukogo n'akasi k'oburhumwa enyanya z'obwemere okubantu boshi barhali bayahudi omuzino lyage. 6Mwabo bantu nenyu mwa hamagerwe kuderha mpu mube bw'omulala gwa Yesu Kristu.7Nantyo mbayandikire mweshi muli e' Roma, bazigirwa ba Nyamuzinda bahamagerwe kuba bachesibwa: olukogo n'omurhula kurheng'emwa Nyamuzinda, Eshe wa boshi, na Nahano Yesu Kristu, bibe haguma nenyu.8Embere ya byoshi, nkuzize Nyamuzinda enyanya w'obwemere bwenyu buli bwa hamirizwa omw'igulu lyoshi. 9Bulala Nyamuzinda yinji nakoler'omu Muka n'emyazi y'obuholo y'Omwana wage Yesu Kristu, yenyine y'oli hamiriza oku mbayibukir'esiku zoshi; 10omu mahuno gani, n'okundi genderera kubahemera oku hima ebibazo byoshi. Nantyo yinahuna Nyamuzinda amp'ebichanji binja by'oku yinj'emwenyu kubabona.11Bulala ndonzez'okubabona, kuderha mpumbah'empano z'Omuka yimukomera omu bwemere; 12n'okuhanan'emisi rhwenine ku rhwenine kugerer'obwemere, obwani n'obwenyu.13Nantyo lero, ndonzeze murhaberag'omukurhamenya, oku mango ganene nalonzeze kuyinj'emunda muli, aliko nabul'ebishanji kugera buno. Kandi mumenye okumperh'enyungu omu kagarhi kenyu, kuguma n'okunali nyiherhe omu bandi barha yemerere. 14Mperhe omwinda oku bantu boshi, oku Bagiriki, n'abarhali Bagiriki, okubanya bwenge n'abarhali banya bwenge. 15Nantyo mperhe omunihiro mukulu bwenene g'okuyinja kuhamiriz'omwazi g'obuholo emwenyu mweshi muli e'Roma.16Chechirhumire ntayunvirh'eshoni z'okuyalazag'emyazi y'obuholo, bulala buli bushobozi bwa Nyamuzinda bulerh'obuchunguke oku muntu yeshi oyemerere; kurhonderera oku Bayahudi n'Abagiriki. 17Bulala m'ogomwazi gw'obuholo, mw'olukogo lwa Nyamuzinda lwachiyerekene, ly'abantu bayemera n'okuj'embere omubwemere nka kulala biyandikirwe: omuny'okuli alama oku bwemere.18Oburhe bwa Nyamuzinda yi bwachiyerekana kurheng'omuchalega enyanya wa buli muntu yeshi orhaherhe bushinganyanya, na buli chaha choshi cha kolerwe omunjira mbi y'okubisha okuli. 19Bulala Nyamuzinda abahana; bulala buli choshi chirhashinganene kumenywa enyanya za Nyamuzinda, chamenyesezwe naye.20Kurheng'amango Nyamuzinda alem'egulu, obushobozi bwage bw'esiku n'amango, n'obo kwali Namahanga, n'eyi rhwaba rhurha bubonaga n'amesho, aliko bwa bonekene. Obw'obushobozi bwamenyikene kungerer'ebyalemere byoshi. 21Che chirhumire Nyamuzinda arhakaba babalira; bulala bachimala kuyakir'emyazi enyanya w'okubaho kwa Namahanga, barhamuharamyaga nka Nyamuzinda; barhana mugalulirag'obukuze. Ahubwe bahindamuka kuba bantu barhaherhe bwenge omu nganiza zabo, n'emirhima yabo ya yunjwir'emizimya.22Omukulonza kuba banya bwenge bonine ku bonine, bahindamuka kuba bantu barhaherhe bwenge. 23Ahali hoguha Namahanga w'esiku n'amango obukuze, barhonder'okuharamy'ebishushanyo by'oborhere bw'abantu bafira busha, by'enyunyi, n'ebirhungano, n'ebiremwa bigendes'enda.24Che charhumaga Nyamuzinda abaleker'enganiza zibi z'emirhima yabo kuderha mpu yi bachibulir'olukengo lw'emibiri yabo baguma n'abandi; 25bobahindamulag'okuli m'obubeshi, bobaharamy'echiremwa ahali h'Omulemi ogishirw'esiku n'amango. Bibentyo!26Enyanya w'ebyo, Nyamuzinda abalekere bakulikir'enyifinjo zabo zibi. Checharhumir'abakazi babo bahindamwir'oborhere bwabo bushinganene n'okw'alemwaga. 27Kuguma n'okola, abalume nabo baleker'oborhere bwabo bw'akalamo n'omukazi, barhonder'enyifinjo zabo z'omubiri baguma n'abandi. Abalume yibarhol'ababo omukuntu kurhashinganene: che chirhumire Nyamuzinda nj'abalibuza kukulikir'olugero lw'ebijiro byabo bibi.28Abaleker'omu nganiza zabo zirhashinganene bakol'ebibarhakakolere, kula kubon'oku barhalonzaga kuyunv'amahano ga Nyamuzinda.29Bayunjulirene buli lubero l'okubul'obushinganyanya, n'obubi, n'oku chifija, n'obwenge bubi. Bayunjwir'enyifinjo, obuhushi, entambala, obubeshi, n'enganiza z'okujirir'abandi kubi. 30Bali banyabijachi, b'okuchibona, n'okuchizamula; n'obushiru omu kukol'amabi, n'okurhakeng'abazere babo. 31Barhaherhe bwege, n'omurhima, n'obonjo.32Bayinj'omukuli olubanja lwa Nyamuzinda: bulala abakol'ebijiro nkebi bashinganen'olufu. Arhali ebyo byonine bakola, aliko bana yemerez'ababikola.
Chapter 2

1Omuntu orhajir'obubabale yechir'abandi emanja, bulala eyi wachir' abandi emanja eyoli wachichira olubanja wenine. 2Aliko, rhumenyere, okokuch'olubanja kwa Nyakasani oku bajirire ebiri ntya kuli k'okunali .3Omubiri ntyo, we ch'olubanja lwa balala bajir'ebintu birintya, nawe, wanashuba bijira, komenyer' oku nji wafuma olubanja lwa Nyamuzinda? 4Kaw'egayiriza obuchire bw'obwinja bwage, obonjo bwage, okurhulebera kwage, orhamenyere ok' obwinja bwage boburhuma wahungama?5Aliko enyanya zobudarhi bwawe, n'omurhima muzibu gwarhumire wachi chirir' enguli y'oburhe oku lusiku l'oburhe bw'olubanja lwa Nyamuzinda, 6yi wech'olubanja lwa ngasi muntu kugerer' oku bijiro byage n'okurhwasi rhwage: 7Kubalala begenderere n'ebijiro binja , balonz'obukuze, omurhula, n'okubarheganyiz'akalamo k'esiku n'amango.8Aliko, balala bachisima, barhakeng' okunali, bajir'ebirhakwanene ,bakaliha, banya burhe, banyakahinda. 9Amalibuko n'obuhanya bwe yinje kubala bajir'amabi. Abayahudi bebe baburhanzi n'Abagiriki bebakulikire!10Alik' omurhula, olukogo, n'obukuze bube kubala bajir'amenja okuburhanzi emwa b' Abayahudi, n'enyuma oku bandi boshi. 11Bulala, Nyamuzinda arhaba wa kalondole. 12Na bala bajir'ebyaha buzira rhegeko nji behanwe buzira rhegeko, na balala boshi bajirire ebyaha kukulikirana n'erhegeko, nji behanwe n'elyo rhegeko.13Arhali balala bayunv' amarhegeko bwo bali benja embere za Nyamuzinda, aliko balala bagakenga nji bajirwa bashiganyanya. 14Amango abapagani barhaherhe rhegeko,bakola ngasi mango ebirhegekerwe,bowe bali bantu barhagwerhe rhegeko, rhegeko lyabo bonine;15Bayerekene oku ebijiro by'erhegeko biyandikirwe omu murhima yabo, oburhimanya bwabo buhamirize ntyo,n'omurhima gwabo guna babwira oku bajirire kubi. 16Kubyebonekane ntyo, olusiku Nyamuzinda ye ch'olubanja lw'ebijiro by'obwibisho by'abantu kugerer' oku Myazi y'obuholo muli Yesu Kristu.17Woyo we chiyirika Muyahudi, we yegemera oku rhegeko,n'okuchishigira Nyamuzinda, 18Weyinji obulonza bwage,weyinji hanula ebikwirire, weyigirizwa n'erhegeko; 19Woyo wechibwira okoli lungere w'empumi, lwenge lw'abali omu mwizimya, 20mwigiriza w'abahwinja mwigiriza w'ebirhaba, bulala erhegeko lyakumenyeseze emyazi y'obumanye n' eby'okuli;21woyo weyigiriz'abandi, chakarhuma orhachiyigiriza wenyine! Woyo weyigiriza okurhazimba, wanazimba! 22Woyo welahiza obuhushi, wanahusha! Woyo we rhasima kuharamya ebishushanyo,wanashubizimba omu kagala kabo!23Woyo wechisimisa n'obwibone omu marhegeko, kwo rhagayaguza Nyamuzinda, n'okuvuna amarhegeko gage? 24Bulala ezino lya Nyamuzinda lisuzagwirwe omu bapagani enyanya zenyu, nka kulala biyandikirwe.25Okukembulwa kw' echikoba cho bulume kuli kwa kamaro ku woyo, nka wakakeng'amarhegeko. Aliko nka wakavun'erhegeko okukembulwa kwawe kwa kaba kurhakembwirwe. 26Omuntu orhakembwirwe arhankakulikira amarhegeko gabakembwirwe, orhakembwirwe akaba kuguma n'okembwirwe ? 27Olala orhakembulagwa kurhenga okuburhwa, anakeng'erhegeko, karhakakuchir'olubanja, w'evuna erhegeko nabo wakembwirwe?28Aliko, Omuyahudi okwanene, yol'okembwire omu murhima gwage charhali ola okembwire omubiri. Bulala, okukembulwa kuli k'omurhima na muli Muka ch'arhali omu mandiko. 29Obukuze b'omuntu oli ntya burharhengerere oku muntu aliko emwa Nyamuzinda.
Chapter 3

1Chichi Omuyahudi alushireko, na bunguke buchi okukembulwa kumulerhera? 2Omu byoshi, oli mukulu, n'embere ya byoshi bafunulirwa emyazi ya Nyamuzinda bali bahabirwe.3Omubichi, akaba baguma mulibo bahindamukire ndyalya, bula obulyalya bwabo bwakarhuma Nyamuzinda arhajir'ebyalaganyaga? 4Arhali kwa bwenene; aliko Nyamuzinda ali omukunali, na buli muntu w'omubeshi. Nk'okubiyandikirwe mukwanene mube omukunali omubyoshi, okuderha oku mube bahimanyi.5Ch'akab'obubi bwerhu buyerekan'obushinganyanya bwa Nyamuzinda, gurhe rhwaderhaga? Nka Nyamuzinda ali mubi omukuchiholera? Namaderha nkakul'abantu baderha. 6Nanga, chiro n'ehityu, nkaba ntyo, gurhe Nyamuzinda akagala chir'egulu olubanja?7Aliko nk'okunali kwa Nyamuzinda, okugerera obubeshi bwani bunene, kuna yushul'olukogo, gurhe, nakashubi yirikwa munyabyaha? 8Nka gurhe kandi, nk'okubaguma bakarhuhangala chakarhuma rhurha jir'amabi ly'aminja garhengamo? Ben'abo bantu ba kwanene obuhanya.9Gurhe biri? nkarhulushene? chiro n'ehityu. Bula rhwaderhere okw'Abayahudi n'Abagiriki bali banya byaha boshi, 10nk'oku biyandikirwe, mpu: nta muntu mushinganyanya, ntaye chiro n'omuguma;11ntaye wa yunvirhe. Ntaye olonza Nyamuzinda. 12Boshi bahindamukir'emigongo, boshi bahindamukire babi kuguma. Nta muntu'ojir'amenja nanga, ntaye chiro n'omuguma.13Omumiro gwage guyashamira nkashinda. Olulimi luyunjwir'obubeshi. Amajokajoka gali eshishi ly'endimi zabo. 14N'obunu bwabo buyunjwir'obugomi n'obukali.15Amagulu gabo gaba, duba duba okishesha eshagama. 16Ahabagera hoshi omunjira, babon'obuhanya n'okushandalula. 17Barhenji enjira y'omurhula. 18Barhajira buba bwa Nyamuzinda omumasu gabo.19Rhurha yigiriz'okw'ebili omu ndagano ya mira byoshi biyerekeza abayihabwaga, yi ngasi muntu abona okw'ali mubi embere za Nyamuzinda. 20Bul'embere zage, nta muntu chiro n'omuguma oherh'omubiri mp'okwenge ashimbir'amarhegeko; bula kuba nta chindi amarhegeko gajir'okurhali kumenyes'ebyaha.21Aliko lero, buzir'erhegeko, n'okunali kwa Nyamuzinda kwa chiyerekene n'obuhamya okurhegeko n'okubulebi. 22Ob'okuli kwa Nyamuzinda kuhabw'abayemera Yesu Kristu. Kuhabw'abemezi boshi, bulala nta mugayo.23Bulala boshi bajirir'ebyaha, bahez'obulangashane bwa Nyamuzinda, 24na kandi boshi bajirwa beru kweru okulukogo lwage kuderha oku Yesu Kristu abe muchunguzi wabo.25Nyamuzinda achishogere mpw'abe nterekero y'okukul'ebyaha n'eshagama yage enyanya y'obuyemere. 26Ebi byoshi, byahika mwako kashanji omukulonza oku yerekan'okuli kwage muzino siku, mpu yaba muchiza, anachize ngasi yeshi oyemera Yesu.27Chakarhuma omuntu achikuza? ntacho. okurhegeko lihe? okubijiro? nanga! Alik'omunjira y'erhegeko ly'obwemere. 28Rhuderhe okubuzinda okw'omuntu ajirwa mweru kweru n'obuyemere, buzira bijiro by'amarhegeko.29Changwa Nyamuzinda, oli Nyamuzinda w'Abayahundi bonine? orhali Nyamuzinda wa barhali Bayahudi? nechi, ali waboshi. 30Bulala Nyamuzinda aba muguma yi wechize abakembwirwe enyanya y'obuyemere.31Karhwamakundul'amarhegeko enyanya z'obwemere? Nanga, chiro nakatyu; aliko rhuyumanziz'amarhegeko.
Chapter 4

1Gurhe nji rhwaderha oku Abrahamu, shokulu werhu agishirwe omu mubiri? 2Akaba Abrahamu aliri w'okuli kugerera ebijiro, kubinali akwanene achikuze, aliko arhali embere za Nyamuzinda. 3Bulala kurhe amandiko maderhere? Abrahamu ayemerere Nyamuzinda, n'okola ko kwakanarhuma ahamagalwa mushinganyanya.4 Lero, n'oli wakola, oluhembo lurhaganjirwe nka lukogo, s'aliko nka chintu chikwanene; 5na ngasi yeshi orhakola kasi, s'aliko ayemerere ngasi ochesa omunyabyaha, obuyemere bwage buli bushiganyanya.6Ntyo Daudi ayerekana obwinja bw'omuntu oyu Nyamuzinda abujiriraga buzira bijiro: 7Bali banyeragi balala ba babalirwe obubi ,n'ebyaha byabo bibishirhwe.8Alimunyeragi omuntu Nahano arhaganjir'echaha!9Ogo mugisho guli ku balala bonine bakembwirwe changwa n'oKu balala barhakembwirwe? bula rhuderha oku obwemere bwahabirwe na Abrahamu oku bushiganyanya. 10Gurhe abuhabwagwa? k'embere changwa enyuma y'okukembulwa? Arhalizib'akembulwa, arhali kembwirwe.11Abrahamu ahabwa echimanyiso ch'okukembulwa, mpu chibe chifundo ch'obushiganyanya omu bwemere abaga aherhe amango arhalizi kembulwa; mpu ly' aba eshe wa barhakebwirwe boshi bayemerere, mpu libahabwa obushiganyanya; 12n'eshe w'abakembwirwe, barhakebwirwe konyine, aliko balambagira oku njira z'obuyemere bwa darha Abrahamu amango arhalikembwirwe.13Na ntyo, lirhaliri rhegeko lyarhumaga Abrahamu chango eburha lyage balaganywa okuba bimwo b'egulu, s'aliko kugerera obushiganyanya b'obuyemere. 14Na nkaba abimwo bali oku rhegeko, obuyemere buli busha, n'echiragane chiri cha busha. 15Bulala erhegeko linalerh'oburhe, s'aliko aharhali erhegeko, lirhakanavunika ho.16ch'echirhumire abimwo bagwerhe akashambala kugerera obwemere, mpu likaba omu lukogo, nantyo echiragane chikwanene oku buko boshi; arhali abali eshishi ly'erhegeko bonyine ,s'aliko na balala bali omu bwemere bwa Abrahamu darha werhu rhweshi, nkoku byaliyandikirwe: 17nakujirire eshe wolubaga lunene. Ali darha embere zolala ayemeraga, Nyamuzinda, wahanaga akalamo oku bafire, n'ohamagala ebintu birhabaho nka bibaho.18Haguma n'okulangalira kwa Abrahamu, ayemera, oku akaba eshe w'olubaga lunene, nk'oku banabaga bamubwirire: ntyo kw'eburha lyawe nji lyaba. 19Buzira kuheza obuyemere, arharholaga omubiri gwage oku gukola gushajire, bulala abaga aherhe hofi myaka egana, na kandi Sara arhalichiri omuchihe ch'okuburha.20Abrahamu arhayubahaga erhi ayunva echiragane cha Nyamuzinda, aliko buyemere bwage bwamukomeza, aha Nyamuzinda obukuze. 21Alichinihire oku Nyamuzinda agwere obushashe b'okuhikiriza echiragane chage. 22chechirhumire, echola charhuma aba mushiganyanya.23Aliko, arhali enyanya zage yenyine biyandikirwe okwaba mushinganya; 24Na kandi rhweshi rhukwanene rhube n'obuyemere, rhunayemere olala wafukaga omubafu Yesu Nahano werhu, 25Oyola Yesu wahanagwa eyi byaha byerhu birhumire, anafuka mpu yi rhuyemera.
Chapter 5

1Bula rhukola rhuchesizwe kugerer'obwemere, rhukola rhuherh'omurhula gwa Nyamuzinda kugerera Nahano Yesu Kristu. 2Kumugerera, rhugwerhe mw'echigabi oku bwemere bw'olubogo rhulimo, rhunashagalukir'obulangalire b'olukogo lwa Nyamuzinda.3Bwinja bwenene, rhusimire kandi omubizibu, rhumenyer'okw'ebizibu byebiburha obushiru. 4N'obushiru b'obuburha obushibirizi, n'obushibirizi b'obuburha obulangalire. 5Obulangalire burhabesha bulala obuzigire bwa Nyamuzinda bwajir'omu mirhima yerhu kugerera Omuka gwa Nyamuzinda arhuhere.6Amango rhwali banya byaha, Kristu afa, amango galishinganene abarha muyobohere. 7Kuli kuzibu okufira ow'okuli, s'aliko omuntu akachihana enyanya ly'omuntu mwinja.8Aliko Nyamuzinda ayerekene obuzigire bwage emwerhu, Kristu arhufirag'emango rhwali banya byaha. 9Rhukola rhuganjirwe bacheswa enyanya y'eshagama yage, rhukola rhwachunguk'enyanya zage omu kuyirhwa kwa Nyamuzinda.10Bulala, amango rhwali bashobanyi, rhwalerhwa haguma na Nyamuzinda kugerer'olufu lw'Omwana wage, ebuzinda b'okuhembwa haguma naye, rhwana chunguka omu kalamo kage, 11arhali oko konine, s'aliko rhushagaluke omukagarhi ka Nyamuzinda, n'omu kagarhi ka Nahano Yesu Kristu, muli Yewe rhukala rhuherhe okuba haguma.12Okubona, okw'echaha chajir'omugulu enyanya lya muntu muguma, n'olufu lwabaho kugerer'echaha, n'olufu lwaba okubantu boshi, kubalala bajirir'echaha. 13Bulala kugerer'amarhegeko, echaha chaba omu gulu, aliko embere wamarhegeko, echaha chirhali ganjirwe.14Checharhumaga, olufu lwa rhambula kurhenga Adamu kuhika ku Musa, na kugendekera, chiro na balala barhajirag'echaha kuguma na Adamu, y'olala oherhe eshusho ly'owayinja. 15Aliko oluhembo lw'olukogo lurhali nkalula lw'echaha. Oku bubi bwa muntu muguma, banene bafire, n'olukogo lwa Nyamuzinda oluhembo lwayinjire okulukogo lwa muntu muguma, ye Yesu Kristu. Ahanwa enyanya za banene.16Harhali oluhembo kuguma n'olala wa jirage echaha. N'enyanya za muntu munguma obuhanya bwayinja; okuyindi njira oluhembo lwabusha lwayinja omu kuchiderha. 17N'enyanya z'amabi g'abantu banene; rhwahabwa obushinganyanya. Bunola Enyanya ly'obubi bwa muntu muguma, n'olufu lwayinja oku muntu muguma. Bwenene balala babona olukogo n'oluhembo l'okuli bayim'omukalamo ka Yesu Kristu yeneni.18Nantyo; okububi bwa muntu muguma abantu boshi baba banya byaha, kon'oko oku muntu muguma w'okoli ochicheseze, ahana akalamo okubantu boshi.19Okubul'obukenge kwa muntu muguma boshi baba banya byaha, kon'oko omubukenge bwa muntu muguma abantu boshi bachesibwa.20Amarhegeko gabaho, n'ebyaha bya luga, aliko halal'ebyaha bilugire, olukogo lwanalugaho bwenene. 21Enyanya z'okola, ebyaha byarhambula omu lufu, nantyo oku njira y'okuli olukogo lwa rhambula omu kalamo k'esiku n'amango muli Yesu Kristu Nahano werhu.
Chapter 6

1Bichi rhuderhage? Rhugendekere omu byaha, mpu y'olukogo luluga? 2Arhali ntyo! Rhwerhwafaga omu chaha, gurhe rhwakashubi lama omu chaha ? 3Nka murhayemere oku rhweshi rhwabatizagwa omu Yesu Kristu, rhwanabatizizwe omu lufu lwage?4Omu kubatizibwa kwerhu,rhwahambirwe haguma naye omu lufu lwage, mpu kukwanene kuguma na Kristu wafukire omu bafu oku bukuze bwa Darha, nerhu, rhukwanene rhulambagire omu kalamo kahyahya. 5Bulala rhwali haguma naye n'okufa kwage, nji rhwanaba haguma naye omu kufuka.6Rhuyinji ok'omuntu werhu abambirwe haguma naye, mpu y'omubiri gw'ebyaha gubihe, nerhu rhurhachibaga baja b'echaha. 7Bulal'olala wafaga afumire echaha choshi.8Nkaba rhwafire haguma na Kristu, rhuyemerere oku nji rhwalama kandi haguma naye. 9Rhumeyere oku Kristo afukire omu bafu, arhankachifa, n'olufu lurhachigwerhe buhashe okuye.10Bulala afaga, n'okubyaha n'okufa liguma oku byoshi; aliko aliho oku kalamo ka Nyamuzinda, 11konoko nenyu kandi, muchirhole nka mwafire oku chaha oku lunda luguma, aliko okulundi lunda muzene enyanya ya Nyamuzinda omu Kristu.12Okubundi, murhayemerag'echaha cha barhambula omu mubiri gwenyu gurhakachifa, n'okugera aha mwakengera enyifinjo z'omubiri. 13Orhahanaga ebirumbu by'omubiri gwawe nka bikoleso by'echaha, aliko muchihane mwenine emwa Nyamuzinda bagumaguma, nko kumwaliri mifu n'okubirumbu by'omubiri gwenyu nka bikoleso by'okuli kwa Nyamuzinda. 14Murhayemeraga oku echaha chibarhambule, bulala murhali eshishi w' erhegeko, aliko eshishi w'olukogo.15Bichi ntyo? Mujire ebyaha bulala rhurhali eshishi w'erhegeko, aliko eshishi y'olukogo?nanga loshi. 16Murhanamenyere oku olala mwachihanire okubera n'oku mukenga, muli bakozi bwolala mukenga, oku chaha chilerha olufu, oku bukenge bulerha obushinganyanya.17Aliko olukogo luhabwe Nyamuzinda! Bulala mwaliri baja b'echaha, aliko mwakengere bwinja enyigirizo mwahabagwa. 18Mwashwekwirwe omubyaha n'okuba baja bw' obushinganyanya.19Naderha nka muntu kugerera obuzamba bw'omubiri. Kon'oko, kulala mwahanaga ebirumbu by'omubiri gwenyu, nka baja b'ezinga n'obubi, hanaho muhane ebirumbu byo mubiri gwenyu nka baja bwo bushinganyanya n'obuchese. 20Bulala amango mwaliri baja by'ebyaha, murhalishwekerwe n'obushinganyanya. 21Malehe machi mwaliherhe kw'ebyo bintu mukala mubonera enshoni mukano kashanji. Bulala obuzinda bya boshi luli lufu.22Aliko, amango mwashwekulwaga omu byaha, mwaba baja ba Nyamuzinda, Muherhe elehe lyo buchese n'obuzinda, akalamo k'esiku n'amango. 23Bulala obunguke buli lufu aliko olukogo lwa Nyamuzinda luli lw'a kalamo k'ensiku n'amango omu Yesu Kristu Nahano werhu.
Chapter 7

1Nka murhenji beneberhu, bulala ndi Anaderha N'abantu bajinji erhegeko, Bula erhegeko lirhambul'omuntu amango goshi g'akalamo.2Birintya, omukazi ashwekerhwe okw'eba amango achiriho, aliko ak'afa, erhegeko lyo kushabwa lyanahwa. Neyakaba eba achiriho akalama n'owundi mulume, banamuhamagala muhushi. 3Aliko eba akafa anashwekulwa oku rhegeko lyo buhya, n'eri akalama n'owundi mulume, barhakachimuyirika muhushi.4konoko, benewerhu, nenyu ntyo, kugerera omubiri gwa Kristu, mwafire kugerera oku rhegeko mpu limuba w'owundi, olala wafukire omu bafu limuburha amalehe emwa Nyamuzinda. 5Bulala amango rhwaliri omu mubiri, amasima g'echaha ga nkola n'emisi omu birumbu byerhu nk'abantu baherhe amalehe g'olufu.6Aliko bunola, rhwachungukire oku rhegeko omu kufa, eshishi webi byalirhufarhire yi rhugala kukolera eshishi w'emyandiko rhwayuvirhe.7Bichi rhwakaderha? erhegeko chiri chaha oku chonine? Hale naho. Buzira erhegeko ntaye wakamenyer'echaha, nta kamenyere amashumi nk'erhegeko lirhaliriho: Nj'orhachishumikagwa. 8Aliko echaha chigwerhe enyungu omu marhegeko, byakola omu nyono ngasi nyifinjo. Bulala buzira erhegeko echaha chifire.9Nyono, okuba buzira marhegeko, nalilamire; aliko amango am'arhegeko gabagaho echaha charhondera, na nafa. 10Nantyo, Amarhegeko galerha akalamo garhegekwa omu kulerh'olufu.11Bula echaha chirhola akashanji kugerera amarhegeko chanatebeka, nantyo chanderhera olufu. 12Birintyo, erhegeko lichere , lishinganene, lina lilinja.13Nakandi ebikwirire byabere njira y'olufu emwani? Hale n'aho! aliko chiri chaha, li chibonekana nka chaha, omu kuchiha olufu omu binja, nantyo chibe oku marhegeko machirirwe olubanja oku bunene. 14Rhumenyere oku erhegeko liri limana, aliko nyono, ndi omu mubiri n'ankuzizwe ka muja omu chaha.15Bulala ntagwerh' oburhimanya omubimperhe najira, ntajir'ebinsimire okujira, nanajir'ebingayire. 16Aliko nkajir'ebintasimire nanamenya okwerhegeko liri linja.17Nantyo arhachiri nyono nchijirire, aliko echaha chindimo. 18Ebinja birhali munyono, obulonza bw'okujira bwinja buli munyono aliko ntabuhashe ngwerhe g'oku bijira.19Bulala ebinja nshondere okujira, ndaherhe nabijira aliko mperhe najir'ebibi ntashondere. 20Eri nakajira ebintashondere, arhali nyono mbijirire, chiri chaha chindimo. 21Na bwen' omunyono eri rhegeko: amango nshondere okujir'ebinja, obubi bwana nchishwekerako.22Bulala nchisimisa omurhegeko lya Nyamuzinda, omu muntu w'omukagarhi. 23Aliko elindi rhegeko liri omu birumbu byani binalerh'obuhaka omu kuyunva, muja omu rhegeko lya Nyamuzinda n'oku b'omubiri ndi muja w'erhegeko lye chaha.24Buhanya bwani nyono nye muntu w'amalibuko! Nde wachungula n'ogu mubiri gw'olufu? 25Nkuzize Nyamuzinda omu kagarhi ka Nawerhu Yesu Kristu. Nantyo, oku bwenge bwani yinakolera erhegeko lya Nyamuzinda, aliko okubw'omubiri, rhegeko ly'ebyaha.
Chapter 8

1Harhanachiri chiro n'olubanja kubalala bali mu Yesu Kristu . 2Bulal'omugenzo gwakalamo k'Omuka omu Yesu Kristu karhalusiz'omugenzo gw'ebyaha n'olufu.3Obw'oly'ebyerhegeko lirhagalire kujira enyanya y'obolokazi bwoli omu mubiri , Nyamuzinda alihikirize: amango arhuma omugala wage, omu mubiri guli nka gwachaha kuba nterekero y'ebyaha byachiraga olubanja omu mubiri . 4Ajirir'ebyola ly'obulonza bw'erhegeko buhikiriza ku rhwabano, rhuli rhwalambagira, arhali omu mubiri s'aliko omu Muka. 5Abali omu mubiri bashonda eby'omu mubiri, n'abashonda Muka balama okuby'omuka.6Bul'obusime bw'omubiri luli lufu ,alik'obusime bw'omuka kalamo n'omurhula . 7Bulal'obusime bw'omubiri buli bushombanyi ku Nyamuzinda bula gurhakeng'amarhegeko ga Nyamuzinda gurhakanagala chiro n'ehityu. 8Abali omu mubiri barhankasimisa Nyamuzinda.9Na ntyo ,murhalamir'okumubiri alik'oku muka erh'akaba kubinali omuka gwa Nyamuzinda gulamir'omukagarhi kenyu. nk'omuntu arhagwerh'omuka, arhali wa Kristu, arhali wage. 10Nka Kristu alimuw'oyo , oku lunda luguma l'omubiri gufire n'okulwindi lunda g'omurhima gulamire enyanya ly'okuli.11Eri akaba Omuka gwa fulaga Yesu omu bafire gulamire muw'oyo, owafulaga Yesu omu bafu, njakuh'akalamo oku mubiri gwawe g'ogufa, oku njira y'Omuka gubalimo.12Nantyo, beneberhu, nta mwinda g'omubiri rhugwerhe mpu rhulame oku mubiri. 13Bula mukalam'okumubiri mwanafa, aliko nk'oku Muka, mwanayirha ebikolwa byoshi by'omubiri, njimwalama,14Bula banene barhambwirwe n'Omuka abwo bo bana ba Nyamuzinda. 15Oku mwabo murhahabwagwa Omuka gw'obuja n'obuba s'aliko mwahabirwe ogo gujirik'abana, chechirhuma, rhuhamagala Abba, Darha.16Muka yenine ahamirize haguma n'omuka gwerhu oku rhuli bana ba Nyamuzinda. 17Akaba rhuli bana, rhunali boku yima: ba Nyamuzinda, bashiganyanya ba Kristu na ngasi mango jirhwalibuka haguma naye, enyuma njirhwa kuzwa haguma naye.18Bula menyi amalibuko gali omu gulu lyazene, gashushana n'obukuze nji bwarhubonekera. 19Bulal'ebiremwa biri byalingwa n'omurhamo gunene, oku bubonekana kwa Mwene Nyamuzinda .20Ebiremwa biribyakoleswa busha, arhali bwabo aliko bulonza bolala oliwabakolesa , omu ndangaliro 21okubiremwa byonine nji byashukulwa omu buja bwechituliro ,okubushwekule n'obukuze bw'abana ba Nyamuzinda. 22Rhuyinji okw'ebiremwa byoshi biribya laka na malibuko, kandi na malumwa gokuburha kugera zene.23Arhanali ntyo konine, aliko nerhu rhwenine rhube rhugwerhe amalehe marhanzi g'Omuka yirhurhalakira omu mirhima yerhu rhwenine omu kulinga okujirwa bana, okuchizwa kw'emibiri yerhu. 24 Bulala rhwa chizizwe oku bulangalire; n'obobulangalire bali babwene burhali bulangalire , ebi wabwene kawaka chibilangalira? 25Nabo nkarhulangalir' ebirhurhazibona, rhwanabiringa n'obushiru.26Kona kuguma, Muka arhugwasa omu bolokazi bwerhu. Bulala rhurhenji gurhe bahema, aliko yenine arhuhemera n'okuchiriza kurhankagala derhwa. 27Yegala lonza emirhima amenyir'enganiza yemirhima, bula anahemera abachesibwa kukulikirana n'obulonza bwa Nyamuzinda .28Rhunayinj'oku ngasi chintu chikola kujirir'amenja abasima Nyamuzinda nabala bahamagerwe okujir'obulonza bwage. 29Banamenyaga mira, baheba kubwo omushusho y'Omugala . 30Lyaba fula omu bene babo banene. Abaheba kurhenga mira, kon'oko abahamagala, n'abahamagerwe, abaganjira okuli anaba kuza.31Bichi rhuderhage kw'ebyo? Akaba Nyamuzinda ali olunda lwerhu nde wakaj'enyanya lyerhu? 32Yewe arhalikuzaga Omwana wage, s'aliko amuhan'enyanya lyerhu rhweshi, gurhe nj'arharhuh'ebintu byoshi haguma naye?33Nde wakasidak' abeshogwa ba Nyamuzinda? Nyamuzinda yenine yech'olubanja. 34Nd'och'olubanja? ali Yesu Kristu, olawafaga ana fuka omu bafu ali ekulyo kwa Nyamuzinda naye yarhuhunira.35Nde wakarhukula oku busime bwa Nyamuzinda? gali malibuko? kurhibukaka? kuhigwa? shali? butambara? eri ngorho? 36Nk'oku byayandikirwe; enyanya lyawe lirhwayirhwa ngasi lusiku. Rhushushanyizwe n'ebibuzi by'oku bagwa.37Mwebi bintu byoshi , rhulushirize oku hima kugerera owarhusimire. 38Bulala menyere: Ok'olufu luli kalamo, eri bamalayika ,eri banyabuhashe, eri bintu biribuno, eri bintu byachiyinja, eri buhashe, 39eri ebiri enyanya, eri ebirishishi, eri biremwa, birhankarhukula omu busime bwa Nyamuzinda,bujirikire omu Yesu Kristu Nahamwerhu.
Chapter 9

1Nderher'okuli muli Kristu, ntabeshere, oburhimanya bwani bwampamiriza muli Muka mweru, 2oku mperhe oburhe bunene n'amalumwa garhachika oku murhima gwani.3Bula ndangalir'okuvumwa n'okulekana na Kristu okubuzigire bwa bene berhu, ab'obuko bwani omu mubiri. 4Abola bali ba Israeli. Abayemererwe nka bana ba Nyamuzinda, baherhe obukuze, n'ebihango, n'oluhembo lw'erhegeko, n'okuharamya Nyamuzinda n'ebiragane. 5Na bashokuliza aba Kristu arhengerere mo kugerera omubiri; Kristu oli enyanya za byoshi, Nyamuzinda agishe esiku n'amango, Bibentyo!6Alik'oko kurha derhere okw'ebiragane bya Nyamuzinda byagambirwe. Bulala kurha nali ntyo oku ngasi mu Israeli yeli we Israeli. 7Kon'oko, arhaly'abana bechihanda boshi ba Abrahamu bobali bana gage, aliko kugerera Isaka nji wabona abimo.8Ko kuderha okw'abana b'omubiri barhali bana ba Nyamuzinda, alik'abobana b'echiragane bobamanyikene nka b'echihanda. 9Bulal'ogo g'omwazi mwazi gw'echiragane: mwago mango gonago, nji nayinja n'omwana nj'aburhwa na Sara.10Aliko arhali n'oko konine, na Rebeka ahek'obukule bwa mulume muguma yenine, darha werhu Isaka; 11bulala abobana barhalizi burhwa, na ntacho bajirire chikwirire changwa chibihire, mpu ly'okulonza kwa Nyamuzinda kuyimanga kugerera obulondole; arhali enyanya z'ebijiro s'aliko okubulonza bw'oherhe ahamagala. 12 Ali bwirirw'entya: omukulu nj'akolera omudorho. 13Byali by'okunali nk'okubina yandikirwe: nasimire Yakoba na nagaya Esau.14Bichi rhwakachiderha? okwo kwakaba kubula obushinganyanya bwa Nyamuzinda? Arhali ntyo. 15Bulala abwiraga Musa: nji nababalira eyi ndonzeze, nji naberer'obonjo eyi ndonzeze. 16Obo ntyo, ebyo birhalorere chiro olonzeze changw'oliwalibirha, aliko bilolere obulonza bwa Nyamuzinda ojir'obubabale.17Bulala olwandiko lwa bwira Farao: nakushumikaga kugerera omuhigo gwani, gurhali kuguma n'eyindi mpu ly'emisi yani echiyerekana n'ezino lyani liyalagazwe okugulu lyoshi. 18N'okuntyo ana babalira olal'alonzeze, n'okumuh'omurhima guzibu eyalonzeze.19Nji wambwira kandi: buno gurhe achigenderer'abon'obubi? Ndokol'olahire obulonza bwa Nyamuzinda? 20Arhali ntyo, we muntu, woy'olinde wakajir'obuhaka na Nyamuzinda? Echintu chikolerwe n'obudaka chakabwir'owa chibumbaga: charhumaga wambumba ntya? 21Omubumbi w'enaga anakolesa ebumba lyage nk'okwalonzeze: omu bumba liguma anabumba mw'echintu chikwirire bwenene, na mw'elyo bumba lyenelyo anabumba mw'echindi chirhakwirere?22Nde wakaderh'oku bya Nyamuzinda, ely'akalonz'okuyerekana oburhe bwage n'okumanyis'obuhashe bwage analembera bwenene, ebintu bikolerwe n'obudaka by'oburhe byali rheganyizizw'okushandazwa; 23na kandi, mpw'amenyese obugale bw'obukuze bwage omu bintu by'obudaka kubalala barheganywaga kurhenga mira babe b'obukuze bwage. 24Rhwe rhwabo, abahamagalaga, arhali omubayuda bonine s'aliko n'abandi b'omubapagani.25Nk'okw'ebi biderherwe omuchitabu cha Hoseya mpu nji nahamagala Lubaga lwani balala barhali lubaga lwani na muzigirwa wani orhaliri muzigirwa wani. 26Nji byaba ntyo hala hantu habwirirwe kubalala njibabwirwa: murhali lubaga lwani, aho hantu, nji bahamagalwa bana ba Nyamuzinda ozene,27Isaya ahamagala enyanya z'aba Israeli: nk'oluganjo lw'abana be Israeli lwaliri nka muchanga g'omu nyanja, Hakabonekere bageke bachungulwa; 28Bulala Nahano nj'ahikiriz'omwazi gwage okw'igulu bonabuno n'okubishinganene. 29Na nka kula Isaya aderhaga burhanzi: nka Nahano w'enfola miherho arharhulekerag'eburha, rhwaliri rhwaba ak'ebe Sodoma, rhwanaliri rhwashush'abe Gomora30Gurhe rhwanka derha? Rhuderhage oku bapagani bulala barhalonzaga okuli emwa Nyamuzinda; bahabirwe okuli enyanya z'obwemere. 31Aliko aba Israeli balonza amarhegeko gw'okubajira b'okuli emwa Nyamuzinda barhamahikagako.32Bulala gurhe? Bulala barha mashondaga omu buyemere, aliko omu bijiro. Basirhal'okubale ly'okusirhaza, 33nk'okubiyandikirwe: mulolage oku nahirire e' Sayuni ebale ly'okusirhaza na bale ly'okuhanyagaza. Omuyemerere arhakabona shonyi.
Chapter 10

1Bene berhu, obulonza b'omurhima gwani, n'amahuno gani emwa Nyamuzinda enyanya za Israeli bachunguke. 2Mpamiriz'emwabo oku bajir'obushiru bwa Namahanga, aliko barhajir'obwenge. 3Bulala barhahabir'obushinganyanya bwa Namahanga omu kulonz'okuchijirira obwabo bushinganyanya, barhakeng'obushinganyanya bwa Nyamuzinda.4Kristu y'e nyunjuzo ye rhegeko oku bushinganyanya ku ngasi walonza kuyemera. 5Bulala Musa ayandikire okubilolere obushinganyanya burheng'omurhegeko: Omuntu nji wahir'ebi bintu omu bijiro nj'alama okubyo.6S'alik'obushinganyanya burheng'omu buyemere buderha ntya: Orhaderhag'omu murhima gwawe mpu nde ndiwashoner'omu mbingu? Kuli kuyandagaza Kristu. 7Nde ndiwayandagala omu chihenama? Kuli kushonya Kristu omu bafu.8Gurhe biderhere? Omwazi guli hofi nawe, guly'umubunu bwawe n'omu murhima gwawe. Ogu g'omwazi g'obuyemere gurhuherhe rhwaderha. 9Bulala eyi wakaderha okubunu bwawe oku Yesu ali Nahano, n'okuyemera omu murhima gwawe oku Nyamuzinanda amufulire omubafu nji wachunguka. 10Bulala omu murhima gw'omuntu ayemerera obushinanyanya, n'okubunu aderh'obuchunguke.11Nantyo kugerer'amandiko, olala nji wamuyemera arhakabon'enshonyi. 12Nantyo harhali olubibi ahagarhi kw'o Muyahudi n'o Muyunani, Nahano ali muguma wa boshi, anali muchire ku boshi bamuhamagala. 13Bulala ngasi yeshi nji wahamagal'ezino lya Nyakasani nj'achunguka.14Gurhe bakamuhamagala eyi barhayemeraga? Gurhe bakamuyemera eyi barhayunvaga? Gurhe bakamuyunva nka nta mwigiriza?15Na gurhe bankayamagiza nkantaye obarhumire? Biyandikirwe okubiri binj'amagulu ga balala baderh'omwazi gw'omurhula, omwazi g'obushagaluke.16Aliko boshi barhakeng'omwazi gw'obuholo. Isaya aderha, nde wayemerer'omwazi gwerhu? 17Obuyemere buyinja omukuyunva, n'eby'okuyunva birheng'omubunu bwa Kristu.18Aliko nderhere: Barhayunvaga? N'ob'omulenge gwayunvikene omu gulu, n'omwazi gwabo gwahikire oku buzinda bw'egulu.19Aliko nderhere: Israeli arhamenyaga? oku Musa aliderhere embere, Nji nazus'omukagarhi kawe obongwa oku lurhali lubaga, na ndinazusa oburhe oku lubaga lurhagwerhe bwenge nji mbagayise.20Isaya aliri mudarhi. Aderha mpu na kubwene mu balala barhandonzaga. Nabonekana emwa barhalonzaga mpamagala.21Aliko okubiyerekeze Israeli a derha: Nashwekwire Efune zani ngasi lusiku em'olubaga lurhakenga, lurhanakola ebibalubwirire.
Chapter 11

1Mbazize: Ka Nyamuzinda akabwire olubaga lwage? Birhali ntyo. Bulala nani ndi Mu Israeli, omu buko bwa Abrahamu, omu mulala gwa Benjamina. 2Nyakasani arhakabulaga olubaga lwage amenyaga kurhenga mira. Ka murhayinji eby'amandiko gaderhere enyanya za Eliya, gurhe Eliya achilundumaga embere za Nyamuzinda enyanya z'abana be Israeli. 3Nahano, bayirhire abalebi bawe boshi, bashandaza erherekero zawe zoshi, nyenine nyorhere, nani bali balonza kunyirha.4Aliko, chishubizo chichi abwen'emwa Nyamuzinda? Nchibikire bihumbi mushanvu by'abalume barhafukamiraga Baali. 5Konakuguma, hachiri oluganjo lw'abantu Nyamuzinda alondwere oku bonjo bwage.6Oku bonjo bwage alondwere, s'arhali okubijiro. Nk'aliri okubijiro, obonjo burhakagwarhire akamaro. 7Bunola biri bichi? Nka Israeli arhabonaga echalemaga alonza; aliko balala balondwerwe bachibwene na bayorhere bakomeze emirhima. 8Nk'okubya yandikirwe: Nyakasani abaher'omurhima gw'ero, amesho g'ogurhabona, n'amarhwi gw'ogurhayunva kugera zene.9Na Daudi aderhere: N'ebiryo byabo bihinduke bulaganwa, n'omurhego emwabo kandi bibe buhan'emwabo. 10Bahinduke mpumi yi barhabona n'okugwarha emigongo eherherwe ngasi mango.11S'aliko nderhere: Basirhere yi bahena loshi loshi? Nanga, ntanakatyu, aliko okuhena kwabo bube buchunguke bw'abapagani, yi nabo bajira agahinda. 12Nakaba okuhena kwabo bwakaba buchire bwa bapagani, n'obuhwinja bwabo bube buchire bw'abapagani yi babon'akahinda.13Bunola mbwirire abapagani, bulala ndi ntumwa y'abapagani, nsimire obukozi bwani bwenene. 14Nankaba nankabona oku nankabahiramo akahinda abandi shagama nguma nabo n'okuchungul' abandi.15Bulala ey'okubulwa kwabo kwa kalerh'okuba haguma kw'egulu, okuyakirwa kwabo nji kwaba nka kurhali kalamo kurheng'omu bafu? 16Na nkaba omugati gurhanzi gwakaba gwa Nyamuzinda, n'ebindi byoshi biyorhere bikola byage. Nankaba omuzi guchesezwe, eyi n'amarhabi gachesezwe.17Eya marhabi gandi gakachibwa, nawe we malehe g'elubala wahirwa omu kagarhi kabo, nawe waliri walama haguma nabo bokuchisinasina. 18Orhabonereraga amarhabi, n'akaba wakachibona, arhali wehekere echisinasina, aliko echisinasina che chikuhekere.19Kwa hola, muderhere: Amarhabi gachibirwe yi rhushomekwa. 20Mwaderhere okunali. amarhabi gachibirwe, enyanya y'okurhayemera kwago, nawe oyimangire ku bera obwemere bwabo. Orhachibonaga, aliko oyubahe. 21Akaba Nyamuzinda arhababaliraga amarhabi gw'omurhi gweka, murhaganizaga okunjababalira, lolaga oku Nyamuzinda ali mwinja anali mukali.22Lolag'obwinja n'obukali bwa Nyamuzinda, kubalala bihemere aba mukali. Aba mwinja okubayumangire.23N'eyi Abayahudi bankalek'obubi bwabo, nji bahirwa halala baliri burhanzi, bulala Nyamuzinda agwerh'obuhashe bw'ogushuba kubahiraho. 24Bulala woyo wachibwag'oku muzeituni gw'e lubala, wanahirw'omu muzeituni gwinja, n'obo birhaliri ntyo. Abayahudi baliri nka rhabi bahirire oku muzeituni gw'eka. K'okuderha oku biyorhere kulusha okushuba bahira oku murhi baliriko.25B