To view a copy of the CC BY-SA 4.0 license visit
http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/
Matthew
Chapter 1
1Kar kada ma mor ma Yesu mwa Dauda, mwa ma Ibrahim.2Ibrahim wa rwa ma Ishaku, Ishaku mar Yakubu, Yakubu wa rwa ma Yahuza ma Maga. 3Yahuza wa rwa ma Farisa ma Zera, mor ma hene Tamar,Farisa wa rwa ma Hasruna, Hasruna wa rwa ma Aram.4Aram wa rwa ma Amminadab,Amminadab wa rwa ma Nashon, Nashon wa rwa ma Salmon. 5Salmon wa rwa ma Bo'aza, hene wa Rahab. Bo'aza wa rwa ma Obida, hene wa Ruth. Obida wa rwa ma Yesse. 6Yesse wa rwa ma gum Dauda. Gum Dauda wa rwa ma Sulaimanu, hene wa hin ma Uriya.7Sulaimanu wa rwa ma Rehobo'am, Rehobo'am wa rwa ma Abija, Abija wa rwa ma Asa. 8Asa wa rwa ma Yoram, Yoram wa rwa ma Uziya.9Uziya wa rwa ma Yotam, Yotam wa rwa ma Ahaz, Ahaz wa rwa ma Hezekiya. 10Hezekiya wa rwa ma Manassa, Manassa wa rwa ma Amon, tihak ma Amon nu wa Yosiya. 11Yosiya wa rwa ma Yekoniya taka maga numu, ka ma kur ba ma bang tey-tephi Babila.12Ka maki bang ba Babila, Yekoniya wa rwa ma Sheyaltiyel, Sheyaltiyel wa rwa ma Zarubabel.13Zarubabel wa rwa ma Abihudu, Abihudu wa rwa ma Eliyakim, Eliyakim wa rwa ma Azuru.14Azuru wa rwa ma Saduku, Saduku wa rwa ma Akimu, nu Akimu mar Aliyudu.15Aliyudu wa rwa ma Ali'azara, Ali'azara wa rwa ma Matana, nu Matana wa rwa ma Yakubu. 16Yakubu wa rwa ma Yusufa rurong ma Maryamu, ka ta numu nu ma mar Yesu ka bii can Almasihu. 17Neh teh ma Ibrahim bii kai teh ma Dauda, mati teh wuk da ning. Ka manen ti makyau Babila, mati teh wuk da ning.18Mu-mur ma Yesu wa ka yong. Hene maryam ka Yusufu zuk, ka kisi kang gu ma gbeem gu ma mwain nyika Ruhu mai Tsarki dak. 19Rumu, Yusufu wa riphinik jek, sa mur nagu swii riming ge, yasak cween ka wu ngarak Maryamu di-didin.20Sa tam kang ma na, nu malaika ma Num bii bu rasin mi wun gu, "Yusufu mwa Dauda, sa dirin ge kpang Maryamu chang hin nis. Nu phar hwen wa nyii numu na teh Ruhu ma Num. 21Wu mar mwaing, nu wa dak ku tiyak Yesu, mok war ring numu phi-phinik nama."22Nnana yong mbirin tee wunik hwen ka maki wun nye ma annabi ka wun, 23"Phar, wen hin wu sa mwaing nyii mar mwain. Ma phin gu immanuel wato, "Num taka wir."24Yusufu yer ru ti hwen ka malaika wun gu, nu kpan Maryamu chang hin Num. 25Yusuf sa neng ma Maryamu ge har bii mar. Nu phin mwaing din Yesu.Chapter 2
1Ka ma kwanji mar mwaing ma Nun Batalmi Yahudiya, Gum Hirudus pher taka phai-phaingteh kama ne su ma bii Urshalima ma riphi, 2"Ta nu ma mar gu, gum ma Yahudawa? wu phar kpitik Numung su wu bii ti teh gu." 3Gum Hiridus yiisin nyina, nu gbaam titasii jijek taka raing mbiring kama Urushalima.4Gum Hirudus phin shu-shuruk ma firistoci taka, ka taka zizik tah ma raing mbirin riphi ba, "Wa ta num mamar Yesu?" 5Ma mur gu, "Wa Baitalami nun vwuin ma Yahudiya. wa nyina nun ka annabi wun, 6'Nu Baitalami ma vwuin ma Yahudiya, sa nu nung nuwa kyen cicui ma shu-shuruk ma Yahudiya, mok yong nu, gum neng ciciu nis ka chang rima ka-kashi raing Israila.'"7Nugu Hirudus phining taka phi-phaing bubum di-didin, riphi ba lokaci, ka kpitk wurik. 8Dak ba Baitalami wun ba, "Bai yasiyak nang tee, ka ha gbaam gu ha bii wun mi, mi ma mi bai mi ba teng gu."9Ma kwanji yusin wun ma gum, nugu ma ba namang nugu kpitik kama phar su saba nye-nye namang bang-ba rang ciciu ma teh ka ma mwaing bwas wa ying. 10Kama phar kpitik na, nugu mati mwarang jijiek.11Nu ma yin phe di maba phar mwing bwas di baphu ma yaa numung Maryamu. Ma dun nyi-nyi ma teng gu. Ma phiphinik bum na mang ma nagu zinariya taka lubban taka mur. 12Num wunba raasin ming sa tor hadan tama Hirudus geh, nugu ma ba na mang vwuin namag ming ma siyak cween kwa.13Ma kwanji ba namag, nugu malaikan ma nu bii ta yusufu raaasin ming wunba, "Wanak, nu kpang mwing bwas taka yaa numung bamba vwuin masar. Chang na tumung sa mi wun wa, moka Hirudus yasak cween ka mur mbeshek mwing na." 14Ma suun na Yusufu wanak kpang mwing ma hene mimarnumang bamba masar.15Ma chang tumun har Hirudus kwei. Mati nyina moka mamur wunik hwen ka wun neje ma annabi, "Wa masar nun ka phin wwing nang."16Hirudus phar taka phi-phing tah ma nang gu yak nugu kang numung kasan jijek dakma beshik mar ruron bubwas kama Baitalami mwing ka ma kusan phu taka wadaka kisi kai.17Lokaci na nu ka wunik hwen daka annabi Irmiya wun, 18"Ma yiisin kur wun hang a Rama, sa kwing ma kang phi-phinik Rahila nung sa kwing mok mumwing numung hwen gugusiyang muka mu-mwaing numung ka maki sang."19Ka Hiridus kwei, nugu malaikan ma Num bii ta Yusufu rasin ming Masar wungu, 20"Wanak nu pkang mwaing bwas taka yaa numung ha bai vwuin ma Israila, mok taka yasak nzor ma mwaing din maki kwei." 21Yusufu wanak kpang mwain taka yaa numung ma bii vwuin Israila.22Kaki yiisin Arkilayus mwain ma Hirudus, ka sa Gum wok ma rwa, wa gum vwuin ma Yahudiya, nu dirin ba tumung. Ka Num kwanji wun gu raasin nu harmit bavwuin ma Galili 23bai-ba cang teh ka ma phin Nazarat yong wunik hwen ka ma wun nye ma annabawa, wun ma phingu Banazare.Chapter 3
1Nim bana Yahaya rima Baftisma bii, sa ti wa'azi zizam Yahudiya sa wun, 2"Tu na, mok ka mulki ma Num ki bii huhwit." 3Yo nu wa hwen ka annabi Ishaya tam wum titi wun, "Kor ma hang phing tee zizn ming wun, sumuk gu na Ubangiji cween munung dak gu tee ha-hadan numung zwu."'4Yahaya suruk titara ma ku ma nzit, jiphi hung numung ma ku. Beer nunung wa wuh taka tiyok. 5Raing Urshalima, ma Yahudya mbirin taka ti-tee nye-nye song kogi Urdo ma rika tamung. 6Ti ba baftisma kogi Urdo taka tun phi-phinik namang.7Ka phar Farisawa taka Sadukiyawa jijek, mok ma ti ba baftisma, nu wun ba, "Hen mu-mwaing ma susan taka jum, ne wun wa hen ha dirin bwan ma Num? 8Ma si namu-mwaing ka phasi tu-tung nyin. 9Sa kang kang nyin ha wun, Ibrahim wa Da ner.' Mok yong mi wun wa hen, Num wa ma iko borok gu ibrahim mu-mwaing matar yong ming.10Yonyining ma ki dai kai sisin kong. Kong ka sa mar mu-mwaing jek ge ma yap ting, ma sasang ma wur kara. 11Mi ti wa hen baftisma my nyii ma tu-tunang. Hang wu bii sun neng ka geer mi, misa sar ka mi cum gu ku-kiss numung ge. Yo wa ti wa hen baftisma ma Ruhu ma Tsarki taka kara. 12Hum numung wa wok ka wu yeer mu-mwaing munuk phidin ma alkama ba wur tuggban. Amma wu wishi mu-mwaing ma kara ka masa rim ge."13Yesu heng Galili, bii kogin Urdo ta Yahaya ti gu baftisma. 14Yahaya ti kokari siyak gu wun, "Mi ka misa mur nu ti baftisma, nu ni sa bii tee na?" 15Yesu mur gu wun, "Ngarak can ka yonyining mu wu-wunik giri mbirin." Nu, Yahaya mur gu.16Ka ki kwanji ti gu baftisma, Yesu wurik nyii ming nu tee twang burik gu Ruhu na Num siir gu titi ka manven. 17Nu, kor wun neng twang wun, "Yong nu wa mwain na ka mi mur fwet."Chapter 4
1Ruhu ba Yesu bas hai ngi kajiri ba jin gu. 2Sherem ber nim wuk ning sun taka yi ngh ka nghan,nu yu ti gu. 3Rema jijin bi wun ngu, "Ka nuwa mwaing mi Num wun ngu matar harmit ca fufoom." 4Nu Yesu murgu wun, ke wa zizik, sa wa ma ber nu shwak riphinik can ge, amma ma wun ka ne nyee ma Num."'5Kajiri bang ngu te gung mai tsarki dak gu gon njorong shak,6wun ngu, ka nuwa mwaing mi Num, mumak teng mok ki wa zizik wun, "Na ba malaiku numu wun titi nes, borok nu ma wok nama ngi nu sa kpidin matar min ge."'7Yesu wun ngu, "Sa wa zizik, 'Sa mumak ubangiji Allah nes ge. "Jin Num nish twain ge."' 8Kajiri ban ngu gon matar hang twagun, phas gu te gu gun taka daraja nama.9Wunngu, "Ba yong mbiring nawa, ka nu dun ting nu ten mi."10Yesu wun ngu, "Ba mi te yong, kajiri ki wa zizik wun, wun! Ten Num nes, yo nu nu nagus gum."' 11Nu gum kajiri ngarak, malaiku mabe mateng na.12Yesu yisin ma ki tur Yahaya nu wanak ba vuin Galili. 13Ngarak Nazarat phen katur na hum ba kafanahum ba ca tumu nyenye ma teku Galili awer ma vwuin ma Zabalin taka Naftali14Yo cha riyina ge winik hwen ka annabi Ishaya wun, 15"Vuin ma Zebulunu taka vuin ma Naftali nyenye ma teku, taka wok nyinang Urdu,Galili ma rena ka ma sa phe Num ge. 16Rain ka ma ca sun ming ma phar ngain-ngain, shuruk, taka naaka ma cang kwara ka ruruk kukwei, ngain-nyain wurik ba."17Ne ma na, Yesu yiphik wa'azi sa wun, "Tuba nang mulkin twang huhwit. Ki be nuhwit."18Kasa shin nyenye ma te ku Galili, nu phar ma hang ma manga ba phu, Saminu ka ma phin nga Bitrus phu ma manga Andarawas, ma sa tak taruwa teku mok ma taka tisi cwee. 19Yesu wun mba, "Be nang, be saik na mi,mi dak he ca taka tisi reng." katur raing." 20Wok-wok nanyina ma ngharak wen titisi cwee nama ma siak gu.21Ka Yesu sa bai nuphar riphinik phu ba ma wa numu Yahaya ma sa wa jirgi ming taka rwa nyinanag, Yakubu mwaing ma Zabadima manga numu Yahaya,ma sa wa jirgi ming taka rwa nama Zabadi ma sa susu taru nama nu phin mba, 22wok na nyina ma ngharak rwa taka jirgi ma siak gu, wok-wok nanyana.23Yesu kerfek vuin galili mbiring bi gbaraph ba shushak nama, be ti phar bishara mulki, sa cunjun mba ring kwii wurta gbak taka yer ririn.24Wun numu ba ma kerfek tei vwuim suriya mbiring reng ma sa bing ngui taka na ka yer rin taka fama ma kwii wur kukwa, taka mak yau, taka hriphi taka farfadiya ta kwatakwak Yesu kpang mba kwii nama mbiring.25Garai jijek ma ne vwuin Galili taka Dikapolis, daga Urushalima taka Yahudiya taka wok teng ma Urdun ma be.Chapter 5
1Yesu phar ri gung nu banin kamgbang. Kwanji cang ting, almajirai nung ma be. 2Borok nye gbaraphba wun,3"Taka phing muru nama ruhu ming mwarang, wa ba nama phi ma Num waba nama. 4Mwarang wa ma taka phi yau taka tungwa.5Mwarang wa ma taka jek to cang ba nama. 6Mwarang wa ma taka yun ma titi hwen giri.7Mwarang wa mataka yo ka ma phar ma tun gwa ma kang jek,ba ma maphar ba ma ka jek.8Mwarang wa ma taka kan jek, ma phar Num.9Mwarang wa ma taka dak, bing ka hwerek ma ba mumaing ma Num. 10Mwarang wa ma taka na ka mak ba yau mok mi ma phi ba mumwing ma Num.11Mwarang wa nyen ka reng ma hwa hen nang, ma mak hen yau yi, ma wun wunn vivi titi nyen ka sa wa giri ge mok mi.12Taka mwarang, taka hwerek kang, sakamako jijek wa ba nama. Taka tumu ka ma saik Num ma mak ba yau yi13"Hen nu he wa wan ma teng. Ka mimes ma wan sang, nu ti ka tere nu phenek gu mimes numu? Sa tor jem ma titi hwen hang ge, ki vak ma nyinyish shan ring ma mbeph ma kis. 14Hen wa nghiiphan ma tehyong tey ka gon sa ndinden ge.15Rinng ma sa dak kara fitila ming ma shishi ma kpok ge, ma dak gon te, ge nyan teh mbiring.16Ngharak nphnphan nyen nghan mba ring cwing, ma phar rwaim magar nyang, ma kpang tiak maDa twang17"Sa phar nang tika mi be ti demek mok taka annabawa ge,mebe min wunek ba nu. 18Giri mi wun wa hen, twang taka ting ma hadan, ko kik, ko bwasin, sa hadan geh mok ma wun ma Num ge, sai ma wunik biring.19Nuhang ka nu hwea syak ko kian, phen gbaraph ba wu bin ma yonu ma phin gun mwa kiang gon tama Num wada ka siak gbaraph ba reng cang shuruk phe ma Num.20Mi wun wa hen ka sisiyak Num nyen sa ger sisiyak Num taka zizik taka Farisiyawa ga, he sa gbum yin-yin phe ma Num ge.21"He yisin ma wun ba tumu buh, 'Sa mbeshek ge,' ne 'Gbakka mbeshek mok yi gu.' 22Mi wun wa hen, ri na ka ti bwan ma manga mok yi gu; rina ka wun gu tungwa, 'Nu temte, 'Yin wok ma shushuruk! taka rina wun; nu mbu! Nu yin kara ma Num.23Ka nu wi nagu Num hwen hang nu pheng tomak wa wa titase titi nis, 24Npharak hwen ka nu ban nyinyi ma Num nu ba nis. Sun phiphik wun ma tonok bek, ngi nu bi nu bi kpa hwen ka nu bing nu magu Num.25Mur he sumuk wun ma rina ka he tam mok phu sisar hesa tor cween ti ba ti tam mok, se nyina ge ri na ka he tam mok phu ba vpu nu nagu rima titam mok, rima titam mok ba kpa nu nagie taka jiphi nyi ka ba mgbe nu. 26Giri mi wun wa nu, nu sa wirik tumu ge sai nu kwanji phan ganjun ka wa titi nis.27"He yisin ma wun, sa nanph ma hin ma hang nge.' 28Mi wun wa hen ri na ka phar hin mamumur ki na phu nzor numu.29Ka yi wok yiyi nis dak nu, nu kpidin cun takan. Ger jek ka kwara yer nis kasan kayer nis mbiring ba kara ge. 30Ka wok yiyi nis dak nu nu kpidin, shi takan. Gen jek ka kwara yer nis mbiring ba kara.31Masa wun, 'Re na ka gbanak himu, nagu kara ma gbugbanak gu.' 32Mi wun wahen rina ka gbanak himu, sa mok mumaren ge dak gu can rima sisiyak rurong. Ri na ka kpangu ma can rima nina-shan tak hin ma ring.33"He sa yisin ma wun ba taka tumu, sa yisi ku phak ge, ba nang yi-yi-siku nying tama Num.'34Mi wun wa hen, sa na ku twan ge mok wa ma te cicang ma Num; 35da ma teng yunu wa ta didak kis numu, da ma Urushelima, wate shuruk ma gum shuruk.36Sa yis na ku ma titi nyen ge ma,he sa phe dak titi nyinang ca huhwere ko phiphinik ge. 37Ngharak na yi nying cang yi, wawaa can wawaa hwen ka ger yong nghang ne tama kajiri.38Heyisin ka ma wun, iyi ma iyi, nyinang ma nyinang.' 39Mi wun wa hen, sa sisak na taka, ta kiri-phin ge ka han nuphur nu wok yiyi, nu harmak gu mene.40Ka hang mur ba hen ta mak gi se titara nyen he ngu titara ka he shishi yer rin.41Ka hang dak he bai mil nyinang he ba mii phu. 42Naba taka riphi, sa shak hang ka mur kaphan gajung tenis ge.43"He yisin ka ma wun, 'He mur taka na ka he titi ge.'44Mi wun wa hen, mur na taka whaa hen nang tiba taka mak hen yau yi manjik. Kwisi Num harmak hang ma taka na ka ma ti hen vivi yer he ti ba jek, 45ngi he can mumwing ma Da riyen twang. Yo dakNum nyan titi taka kkasan,taka mumangar, dakphan be titi ma jijek, taka rin vivi.46Ka he mur taka mur hen, he gbum ka shan? Sa wa nyina nu taka munuk ganju gwi ma ta ge? 47Ka nu wun ba ma manga nis, nu nyi, nu ti ka shan ka ger re bor'a? Sa wa nyina nu alummai ma ti ge? 48Jem we ti bubum titer mok Da nyen twang wa titer.Chapter 6
1"Ti na suwa, sa phasi nang giri nyin nye maring ma phar ge, ka ha ti nyana ha sa gum hwen sunguru tama da nyin twang ge. 2Ka ha ba taka ti-tikin hwen hang, sa tak na huming phar taka kuko vi-viing yong ka ma ti shak taka cu-cween mok ring ring phar dok ma phaing ba. Ka hati ka nanyana, ha gbum sungurung nyin teh yong.3Ka ha na ba taka ti-tikin hwen hang, sa ngarak na wok mene phaing hwen ka wok yi-yiyii ti ge 4nu dak hwen ka ha nagu hang chan di-didin. Da nyin twang ka phaing hwen ka ha ti di-didin, phinik wa-hen sungurung nyi.5"Ka ha mur yi-magik, sa ti na taka kuko vi-vivi yong ka ma ti ge. Ma mur ri-ran nye-nye ma shak taka cu-cween gu-gun mok rin ma phar ba. Mi wun wa hen giri, mike gbaan tom-jek nama teh yong. 6Ka ha yi-mangik, yiin na ti. Ha mgben teyan,ha yii-mangik ga Da nyin ka wa di-didin. Da nyin ka phar di-didin yiisin hen. 7Ka ha yii manjik, sa pheng zang nan, wun gbiinyin ge, phar kuko vi-vivi yong ma ti ge. Ma phar tika Num yiisin ba mok wun guu nama.8Sa ti nang tika ba ge, mok Da nyen twang phaing yau nyen kafin ha buruk kusii. 9Ka ha mur yii mangik, wunnang nyenen: 'Da nar ka wa twang, wu sumuk tiyak nis. 10Gum nis bii. Hwen ka nu mur tey-yong chang phar twang.11Na ba ring beer, ma numu.12Nyish phi-phinik narngan, ka wu nyish bang tika ka-kasak ba ring kang. 13Sa ba wur cween jwa ge, war wur wok ma kajiri.'14Ka ha phisi phi-phinik ma taka hang, Da nye twang ma wu phisi wa nen ge. 15Ka ha san phisi ba taka wanda ka ma kasak wa hang ge, Da nye twang ma wu phisi wa nen ge. Ka has san phisi ba taka wanda ka ma kasak wa hang ge, Da nyer twang sa phisi wa hen phi-phinik nye ge.16"Ka ha shirim nyii, sa dak tom nye phasi phar taka yau tika kuko vivi ka ma ti, ma ninir tom nama ge phasi bang rin wun ma shirim nyii. Mi wun wa hanang giri, maki sa fush nama tee yong. 17Ka ha shirim nyii, rukut na nen titi, ha gaph tom 18kada hang phaing ha shirim nyii Da twang ka phar diedidin; nawa hen fuch numu di-didin.19"sa munok gun titi nye sabar tey-yong ge, kadu-dudur taka hwiratey ma kasak taka inda ka tiyok ma ngaar ma tiyok. 20Kasam ma nanyena, munok gu titi nyen sabar twang, tee ka ba du-dudur ka ma kasak, ko tiyok ma ngaar ma tiyok.21Mok, tee ka sabar nis wa,nanyanan kang nis wa tumu.22Yii wa hwen ph-phar tee ma yeer. Ka yii nis wa jek, yeer nis mbirin ngaasin. 23Amma, kayii sa jek ge, yeer nis mbirin tak-suun. ka ng-ngaan ma Num wa yeer suun, ba misali ma suun nis! 24Ba hang ka yisak Num phu, sa siyak nyenang ngarak nyenang. Nu sa siyak Num taka sabar ge.25Sa taasi na ma nzor nyen ge, hwen ka ha yii ma hwen ka ha suruk. Nzor nye sa geer beer taka bum ka ha suruk ge? 26Phar nang susher twang. Mesa kwar ko girbi ma mgban ge, amma da nye twang nash ba beer. Ha geer jek ma sushwar ge? Ne ciciu nye phii dus nzor numu mok ti-taasi?27Wa ka shang da ha taasi ma bum ka ha suruk yeer? 28Wa ka shang da ha taasi ma bum ka ha suruk yeer? Phar nang hwis kong hai ka ma ti gang. Ma sa ti rwam hang ge, masa nok bum ge. 29Mi wun wa hen, ko Solomon ma ji-jijem sa suruk wur bum ka hwis kang hai suruk ge.30Ka Num suk ba hwis kaong hai bum, ka ma wurik numu, himing ma kwei sa suk wa hen bum ka geer ma hwis kang ge, hen 'Taka bangaskiya bwas? 31Sa tisii na ha wun, 'Wu yi shang? Da, wu wu shang?' Da 'Wu suruk shang?'32Kuko ma, ma yasak wur bu-bum yong. Da nyen twang phaing ha mur bu-bum yong. 33Yasak na mulki ma Num nye-nyen taka giri numu, ko sang gbak wu dus wa hen ming. 34Mok yong, sa taasi na ma himing ge, ngarak na himing taasi ma titi numug. Ko wanda nim wa ma ti-taasi numug.Chapter 7
1"Sa shi na mok ge, hen ma ma sa shi wa hen ge. 2Ma wur shi-shi mok ka nu shi gu hen, ma nanyina ma shi wa. Ma ngong ka nu mumak gu hen, ma yonanyina ma mumak wa.3Mok shan nu phar ko-kon kyen ka wa yii ma hang, nu ngarak mgbi gun ka wa yii nis? 4Nu ti tarai nu wun gu maga nis, 'Ngarak mi chun wa mwahaki wa yii nis, ni sa ngarak mgbigun ka wa yii niss? 5Kuko-vivi! Yiphik cun neng ko kon ka wa yii nyin, nu ha tee mangar ha kpang na kyen ka wa yii ma maga nyin.6Sa na bi wuwa hwen ka wa zi-zaram ge, sa na ba nadai lu'u lu'an nyin ge. Ma mbraphik ma kiss ma phen wa hen ma ji wa hen.7"Kusii neng, ha gum yasak, ha gum nuphur neng gurii, ma burok wa hen. 8Ko ne ka kusii ma na gu; na gbak ka yasak, gum na gbak ka nuphur gurii ma burok gu. 9Ne ciciu nyin ka mwaing nu Num kusii fufoom na gu matar? 10Da kusii cwee, na gu susan?11Hen ka ha wa taka vivi ha phaing nas ba mu-mwaing nyin hwen mangar, Da nyin twang sa nas wa hen hwen ka ha riphi ge? 12Duk hwen ka ni mur ring wa doka mbirin ka annabawa ma gbaraph.13"Yin na nzwerit guri, mok guri ka wa ngaan ba kara, cween nang sa mak yau yii ge, taka yin mang ma jijek. 14Mok guru na ka wa nzwerit nu raing ma gum nzor. Guri na makyau yii, taka siyak cween na ma bwas nu swak.15Keph na yeer ma annabawa taka phak, ka ma bii tee nyin tiphar tumuk, amma woha. 16Ha phaing ba ma wur mu-mar mana. Rain ma cun inabi tiyok ming ge, da ma cun baure sarkakkiya ming? 17Kong mangar mar mu-mwaing mu-mangar, amma kong viva mar mu-mwaing vivia.18Kong mangar sa mar mu-mwaing viva ge, ka nanyina, kong viv sa mar mu-mwaing mangar ge.19Kong ka sa mar mu-mwaing mangar ge, ma yap ma wushi kara. 20Mok yong, ha phaing kong mangar ma wur mu-mar namang.21Sa taka wun mi Num-Num nu ma yin yin mulki na ge, amma taka ti hwen ka Da na twang mur. 22Nim na, rain jiket ma wun mi, 'Num-Num sa wur nu wu ti annabci tiyak nis ge, wu gbanak aljanu, wu ti bubum gigar tiyak ma mwain nis ge?' 23Nu mi wun ba, 'Misa phaing hen ge, wanak nang ta na yong, hen taka ti vivi!'24"Hen ka ha yiisin wun na ha ti hwen ka mi wun, ha wa tika riphinik ka wa ma kiph, ka mwai tung numung matar ming. 25Ka phan bii nyii cun, mim ruphuk nuphur tung din amma sa hu ge mok ma dak bur tung din matar ming.26Amma taka na ka ma yiisin wun na masa ti hwen ka mi wun ge wa tika mbu ka mwai tung numung juk ming. 27Ka phar bii, nyii cun, mim ruphuk nuphur tung din nu hu kasang mbirin."28Ka ki kwanji wun wu-wun numung, giri ma ti mamaki ma gbe-gbaraph numung, 29mok ka gbaraph ma iko sa tika taka zi-zik ge.Chapter 8
1Mwa mwash ka Yesu sa sir gon matar meing nugu ring gu hang ma saik gu. 2Nugu ikpuruk hang be ba hu gu kok numun , ten gu wun gu, "Kanu mur, a bok sumuk yer naang ajem." 3Yesu nar work tanak gu, wungu, "Mi mur nu zaram, wok-wok na nyinang ma nyap gu wok 'a.4Yesu wungu sa bai nuba kikiyak gu hang geh, bai nis ba phasi titi nis tama frist, nu ba baiko ka Musawun, geh cang shaida teh nama."5Sa beh ka Fanahum nugu hang rephinik shuruk kwisi 6gu sa wungu, "A Da giger, a rima wramnang hang sawa tek ge, a wina iting, phinang, a bok." 7Yesu wun gu, "Me we beh me be kpang gu yer riring numu'a."8Nugu kuko na wungu, "Me sa shar kanu be phi naang geh. Yong nyining, nu wun wun nu yer ma mwing na san. 9Me ma mewa wok ma hang taka jiphi inyi mawa wok nang. Me wun nyi ning ma tih. Bai ma bai, 'Beh ma bah, ti yong ma tih." 10Ka mweing ma Num yisinwun numung numg cang gu hwen nyi nyi nyih, wun ba ring, ka ma wa giri, "Giri me wun wa hen, me kisi gbum hang ma kang giri wur numung Uruselima geh.11Me wun wa hen tijek ma bih a titeh ma be yi iger taka Ibrahim, Ishaku ta ka Jacob a mulki ma Da Inum hwang. 12Hen mwaing mwing ka mawa bwecek jek ming ma tak ba i sun giger ming a teh ka ma kwi iyau masa nu phuk yer nama." 13Mwing ma Inum wungu wun bai nis hwen ka nu yasak nu ki gbum. I wok wokna nung rima yer ririn kwamangu.14Ka Yesu bih a phi a phi ma petur nung phar nyumu hin sawa jek geh. 15Nagu tanak gu ma iwok numung tyer kwaman, wanak nu gu a tuph iber.16Ma yiyere re ma bing ta ka kwi jijek, taka mim phinik ma taka wuk. Da ka wun, iwun shwak, ikui sang rema nyasi nyi wet sha nung we phar we yisin. 17A yoning nung wunik ka Ishaya wun yo, "Kama numung kpang i kui nir nugu neng phiphinik nir."18Ka mwing ma Num phar di dam ma aring gu hang nung wun we bai i wok nyinang ma so-n-g ma Galile. 19Nugu rimazizik be teh numung nugu wun me saik anu taka nu baing." 20Mwing ma Num wun gu wunshushwer taka bubum ma wa ma phiing, ying geh."21A hang ma taka siak gu wungu nyarak me, "Me bai mwba nieng adah nang bek." 22Yesu wun gu saik me nyarak i kum ma neng i kum nama."23Ka Yesu yin torgi nyi ming nugu almajere numung ma saik gu tumung. 24A nina nyina nugu imim shuruk zuphik jirgi nama, ne gbak idirin Yesu ki na ru tur ba. 25Ma bai ma ba yirik gu wanak we ki saing!"26mwaing ma Inum wunba,"Mok shang he dirin ka yong nyining, hen taka bangaskiya bwasing? Nugu wanak. Gbum imim taka huyi ma gugor i wok wok na nyina ateh cha show. 27Aring tuming mbiring ma nyasi nyi wa shang nung we phar yong, "Imim inyi ma dirin gu?"28Ka Yesu wurik yok nyinang ma so gong Garasinawa a ri phinik a phu taka ma beh ma gbum geh kama na shan tu nweng takabwan jijek ma shak a ring hadan i chuin na. 29Ma nyer anyi ma kukuk ma wun sha bi taka wir, mwaing ma Inum? Nu be ti kwanji werrang sa sar ah?"30Ni na nyina i wuin vivi hang jejrk masawa tumung ti yi iber masa wa sising taka ba geh. 31Miem phini ma kwisi mwing ma Inum wun, "Kanu cun a wir, a bok ang a wir wi yin iyer ma iwivivi na." 32mwing ma Inum wun ba,"Bai nang!" Nugu ma bai ma ba yin yer nama, ma tih wuk ma ba yin inyi gung ming ku kui nama tumung.33Taka phik ba ma ti shi shu ma bai a phi ma ba wun ba aring hwen ka Yesu tih. 34A ring ma wurik ma be tama Yesu ma kusi gu abok anyarak ateh nama bai numung te ka wi bai ing.Chapter 9
1Yesu yin Jirgi meh ba wok-nyinang, phi-numu. 2Ma bin guu riphiinik tee ninang me wok huwork rin ka wok rinn, Yesu phar didak kang numo, wungu ring ma huhor wok na, mok kan hwerek nis, mi ki kpang wa zi nis'a."3Tak zizik tee ma munuk nye titi maYesu wun kasak teh." 4Yesu phe kang nama, riphi ba, tika tere hee jiiphi kiriphin titi nang? 5Ta ger wa nu, ka han wun wa nu ma kpang wa nu phiphinik nis, ta ger wa nu'? 6He phin Yesu mwing ma Num wa ma kpan ba teh yong ziyan, Yesu wun gu rema kwi huhor wok kang teh-ni-nang nis pheh."7Wanak ba nunumu phe. 8Gire gun ma ring, ma kpan tiak ma Da twang ma nagu gum. 9Yesu ba nyi-nyi phar hang ma phin gu Matthew, rima mumunuk ganju haraji, Yesu wungu saik me, nuu siyak gu.10Yesu sa yi ber phi, ta munuk haraji taka zunubi dik-dik ma ba gu Yesu masa can, taka almajerin numu. 11Farisawa ma phar nyinang, ma wun ba, mok sha Yesu yi ber taka tak munuk ganju haraji taka zi?"12Yesu yesin, nu wun ba, taka yi yer jek masa mur ta ka shir ge, tak kwi ma mur shir. 13Yesu wun ba phenang mi sa be mok jinkai, taka hadaya ge, sawa mok mi phin taka a dalchi ma tuba geh, amma mok taka a zunubi ma tuba."14Almajiran Yahaya ma bee, mawun, mok shang wer taka Farisawa weh shirim nyi, wok-wok, amma almajirin nis masa tah gah?"15Yesu wun ba taka tee buki ma sher ya ma teh kang phink ka ango ma bukuki wa tumu a, "Nim weh bee ma kpan ba ango'a, mumwash na nyina nu ma shirim nyi.16Neh tisi tatarab phiyan taka cin, phen harit ger kuu na'a.17Ring masa wur nyi phiyan, nyi tur cin me ge nyi na nyar birin, jem ka he wur nyi phiyan phe phiyan me, gi ma chan jek."18Yesu waatiti tee tam wum shuruk ma giirenhan bee tee taan Yesu, kusi "Yesu ba, yerie phemu ka ki kwi." 19Yesu ta ka almajiran numu ma wa nak, ma siak gu.20Ma kukun hin han,ka tee kusan suuk nyinang, ma kwii nyish miiak, hadan kurunsun ma Yesu, tanak nyiinyee titara ma Yesu. 21Wun kang numo, "Mii tank gu nu yeer na sang." 22Yesu harmak yi phar-gu, wen nang me cun wanu makyau ma yer nis, wok nayinang yeer sang.23Yesu ba kai phee, ma gum ma giree, masa wuri guu, ring masa wuri borbor. 24Bana tee wen yong kisii kwei wanumu ruu ma nang guu yaak.25Ma wurre Yesu yiin, kpan wen na wook, nuu wen yeer. 26Rwam yiiyeerek wen na ba yin tuu ma riring.27Yesu sa handan, taka mbet yii phu ma siak gu, masa dak ruruu, phar yau ner mwing "Ma Dauda!" 28Yesu yiin phe hang, taka yi mbet ma baai tee numung Yesu riphi ba, he dak kang teh nang aa?"29Yesu tanak ba yii, wun Num wa taka heen hwe ha wa kang nama," 30yii phar ba taa, Yesu wun ba kada ma wungu hang." 31Ma bai, ma bee buss mwarang tama reing.32Masa bin guu Yesu buu han ka wa ma maam phinik yer, buu na'a tama wun. 33Yesu cuing meem phink yer ma, nu buu yeefik tam wun, reing ma wur wok nyeh ma wun ba kisi phar wur yong ving ma Israila ming!" 34Farisawa ma wuun gum ma kiriphin cing kirph35Yesu beh cikin gari taka kuyuka sa tamba ring synagogues wuun ma Num, sa cujun kwi yeer ma ring iwur dik-dik. 36Yesu phar ring dik-dik, ma tee gu yer shuai, Num phar ba mak yau nama.37Yesu wuu ba almajiransa, phar na rwam guu yong nyinye, tak rwam ma tar muru. 38Yesu wur ba, kusai nang Num bin tak rwam.Chapter 10
1Mwing ma Num Phin Almajeri numung wuk dakphu Nung naba gum ma cucung mim phinik ma kpang ba kwi-ang.2Ti tyak nama wuk dak phu, ma kuu Saminu,kama phing gu Bitrus, phu ma manga numing Andarawus, Yakubu, mwing ma Zabadi, manga ma Yahaya. 3Filibus phu ma Bartalamawas,taka Toma phu ma Matiu rima siseh ganjung. Taka Yakubu mwing ma Halfa taka Taddawus. 4Saminu Bakairawane taka Yahuza Iskariuoti rina ka reph mwing ma Num.5Wuk dak phu banung ka ma dak ba, wun ba wun tu; Wun bubwas geh, sa yin nang kuko vivin ming geh ma kasak hennang kowani gari san Samariyawa. 6Yin na nyin ring ming ka mamur yisin wun ma Num phe ma Isaritawa; 7Ka he bai, he sa nyish tam ba wun ma Daa Num wun gun numug ki be huhwet.8He cun bana ring kui, taka kamaki kuihe sumuk ba kuu ba tuang, tika kpuruk yer he sumuk ba kuu yeer'ang he cuing ba mim phinik ang Ikpitak, he gbum kpitak he na ba kpitak 9Sa kashi nang hwen hang wok, beer taka matar ganjung da manak da war.10Sa kpanang wok geh, taka kukis taka riyang he sa teh nyina ge, rima rwa shar ma nagu beer numu.11Te ka he yin'ing yasak nang rima swa he cang giri, nim wuwanak nyin beh bek he wanak.12 Teh ka he yi nying, he wun Salama mada yin phi'yong ma mur. 13Ka phina wa ma kang hwerek cang ba, ka ma sawa ma hwerek geh he karkade wur kis, he ba na nyin vivi siak ba.14Taka ka ma sa seh hen nang, he kpuruk wur nyin, he ba nyin , kuma vivi siak ba. 15Giri, me wun wa hen, nim titam mok we bee kama tiba Gwamrata, taka saduma nasu zai yi masu sauki fiya da gari da ba su karbe she ba ka masa seh hen geh.16'' Mi dak hen ka tumuk kama shin bai ka ma cucwu ma wo hai, mok na cang nang taka kiph ka suswan Da ku daka kiph ka mwan nu vweng.17 Tina swa taka ring ba nu ma ba hen nyi-nyi ma Majalisa, ma wurip hen reng he sa phin shi-shak nama. 18Ma bang hen anyi nyi ma gu gum nama mok ma wun nang he ba wun mok hen ba wun shaida tom nama da alumai.19Kama yas hen ma hew yeer, sa tasi nang geh, ka he wun ba. 20Sawa hen nung he wa ma won in geh Ruhu ma Daa nung ti nyi nyin21Manga hwang manga dak mambeshek sar hwang Sarmu ang dak ma mbeshek rwa ma hwan mwing ma mbeshek kasan yeer nama mumur yeer cang hu hwang yeer ang. 22Ne gbak nwa hen mok hyak ang arinu ka arina ka turakang ma kukwanji nu cang mwing nang.23 Ka ma ti wa hen gwa yeer te hang he wanak he ba te bing he ca ti shin ka na,mwash nim ma bibi ma Num wunik24"Almajiri sa ger malami numung geh. Tiphi sa ger rima phi nimung geh. 25A jem ka almajiri cang ca malami numung, a tiphe tika rima phi numung. Ka ma phi rima phi wun Ba'ulzabub ma ka sa phi namaimim sa cun imim geh.Numa nu tam a kang niss ma when ka shin.26Kana sa dak na dirin kang geh, shang ka when ka wa ndindin be wurik angaan ma tiwa hen. 27Hwen ka mi wun wa hen sun ming, be wun nang sarari ma yisin when ka mi wun swa, gbongorong na kor wun.28293031sa dirin nang taka mbeshek yeer geh, dirin nang taka mbeshek yeer taka ma riphinik geh. Dirin na rina ka ba jui taka yeer kara. Sa wa shushuer phu nung ma rephg bon nyinang geh? Ko hang nyin ang ka hu sawa ma mu mur ma Daa nir geh aa? Tii tiki nyin wa titam ka Daa nirr phging biring. Sa dirin nang geh, he geer32Rina ka shaida me ring meing me ma me sa ti swi numung tom ma Da nang geh. 33Yo rina ka ti musu sani nang tom ma ring, me ma me ti musu numung tom ma Da nang ka wa twang.3534a phar nang wun me being salama geh, me be domin gun.35 Me be me dus mwing phu ma rurwa gaba, wen ma hene, hin ma nyu-nu numung. 36Cang taka phi nis nung ma wa taka huph nis.37Rina ka ger mur rurwa taka hene ma me sa shar ka cang nang geh. Rina ka gyer mur mwing numung da wen numung ger meang, sa shar ka cang nang geh. 38Rina ka sa kpan giciya numung saik me geh, sa shar ka ca nang geh. 39Rena ka mur cice rai numung kui. Rina ka rasa rai numung mok me gbum.40Rina ka seh hen se me nung,rina ka se mi se Danang ka dak me. 41Rina ke se anabi se lada ma anabi, rina ka seh mai adalci, saboda yo wa rima adalci se lada ma adalci.42Rina ka ba nyi ciki ma ko mui cup ming nung wuh mok mwi mwing na ning wa almajire nung gbum nada numung hakika me wun wa hen sa rasa lada numung geh.Chapter 11
1Yesu kwajiwur ba almajiran nu mung wun tu nyarak ba teh na ba teh giger ma ring ba sabe gbaraph ba wun ma Num. 2Nugu Yahaya ring ma baftisma yisin sa tu gugashak when Yesu sa teh, nugu dak taka be ba wun almajiran numung 3wunba, "Nunung nu wa ring na kawubee, da we dak yii ma hang?"4Yesu wun ba wun gu nang Yahaya hwen ka he pher taka hwen ka he yisin. 5Mbet yii ma pher teh, kwatakwak kis ma shin, ma nyaph taka kupuruk ma zeren mbu ma yisin wun taka kukwyi kum niphi ma gbaraph ba taka titeh kin wun ma Num. 6Rima mwarang nung wa rina ka sa kpidin mok ne geh sun nung."7Ma tae sun nang nugu Yesu wunba wun titi ma Yahaya rima Baptisma wun, "Sha nung ma bi ti phar bas hai tus nung ka mim sa wuruphuk ka? 8Shang nung he be ti pher basahai riphinik ka wa ma titara kukwama yeer? Ka na me wun wa hen ta ka sorok titara kukwaman ma sa cang kwar magu gum.9Amma he bee ti pher shang annabi a me wun wa hen ger annabi yong. 10Yong nung ma zik titi numung. phar nang me dak man zo nang ring ka bai nyinyi nis ba sumuk wanu cain ka nu hadan.'11me wem wa hen girii. A cikin hin yong ka ma mar. A hang sa wa ma guming ka Yahaya rima Baptisma gum geh. 12Tun daga kwannaki na ming Yahaya mai Baptisma zuwa yong nyining. Gum ma Num wa numung tika huhum tehar nung. taka yas hew ma mur war ma kukuk13Gama anabawa mbiring taka sharia ma ti anabci har nim ma Yahaya; 14ka he she yong nung wa Iliya ka bee. 15Rima tu yi yisin yisin.16Ma shang nung me kwatatanta kaph yong? Wai tika marbubwas kamasa ti tuh kasuwa ma cang masa phinin yeer nama 17ma sa wun we wuri wa he hen guu he sa shi shi geh, we kui yau, he sa kuing ge.'18Yahaya bee sa yi beer ge sa wu nyi ge, hen wun wa kajiri.' 19Mwing ma Num bee, ayi a wu he wun, 'Phar nang rima yi beer na rima wewu zor na, mwan taka se taka zi. Ama ikiph tawear nwram wai nung tabatar ring."20Ma sawa tumung Yesu gor ba birane na yeer te ka ti rwam numung jijek mok makisi hui zi na ma ang. "Ma sa tumung Yesu gur ba titeh. 21"Kaiton nis nu kor asinu kaiton nis Batsaida! Inka me teh hwen nygaar nyi taya taka Sidom ka ma yi iyer nyin ka bu wun maki hui ma sorok titara yau taka tok, ma shungwa ara shugwara. 22Cang ba taya taka sidom phee ming tatam mok ger nyin nang.23Hen kafanhum, he phar ka he gbum kpa hen har twang ah? Wa ma siribik hen ting zuwa hedes. Gama te ka manti wur alajibi na ka mati titi nyin Sodom ka wa yon her yonyi ning. 24A ma me wun wa hen, ma tiba Sodom phe nim tatam mok ger nyi nang."25Wok wok nanyina Yesu wun me yabe nu AdaNum twang taka ting, moka nu ndin ndin ba taka kiph phiphing bu bum yong ka me sa phasi ringtaka mar bubwas nes amma phsi gu mwing buwas.26 Yee Ada yong nung wa nyina teh nis. 27Ma na mi ambiring abubum wok nang ke ning tama Adanang when phi phing ka phing a mwing sai rurwa ba hang ka phi rurwa sai mwing taka rina ka mur phasi gu28Be na tenang mbiring hen taka makyau taka hen ka huwa ma bum ring ma zi tit nyin me na nawa hen niniphi swa. 29Kpa anag cuin nang he siak me he igbaraph te nang, mai tawaliu, ma ka sisisie a kang nu gu he gbum niniphi swa tanang. 30Gama cuinang wa ma phe-ing bum nang sawa ma ring geh."Chapter 12
1Nim naming Yeso bai nim sabar,hadan hai ciciu ma beer. Yung ki ti almajiran numung, bai shin hai ming ti yasak beer. 2Nyina nung Farisawa ma phar ba, nu ma wun gu Yeso. "phar, almajirai nis ma ti hwen vivi nim sabar,"3nuguYeso won ba, "he sa tam hwen ka Dauda te ge, lokaci ka yung te ba, taka rurong ka mawa phu? 4Ka yin phi ma Nim meng, mayi gurasa ta alfarwa da ka ma shakang yo taka ruro na nung masa yi ge, Fristoci nu shuakma mur ba ma yi ber na ge?5He sa tam he sa tam sheria ma Musa won, nim sabar, Fristoci ka wa ma ciciu ma haikali ma ti vivi nim sabar, ma te taka masa te hwenhang ge? 6Agiri giri mi wun wa hen giri, hang ka geer haikali ma shuruk wa yong.7Waphang ka he phing mi geer jinkai ma hadaya, he sa sharanta ba taka na ka ma ti laifi geh. 8Mwing ma Riphinik nung wa Da ma sabar.9Nu gu Yeso ngarak tee na, yin shak namang, 10nu gbum riphinik hang ka wa kwa takwak wok. Nu Farisawa ma won gu Yeso ma shak warkaswa tete nim sabar ge? Ma has gu wun te hwen vivi.11Yeso wun ba, " wa nenu ciciu nyen yong, kawa tumuk nyinang, ka hu hwish ming ka wa teegubg nim sabar sa phen bai tur cunge? 12Ma ti ka tere ma memak jek ma riphinik taka ma tumuk! Wa nyina nugu jem ma te hwen jek nim sabar,"13Nugu Yeso wun gu kuko na "nar wok nis" A nar wok numung, nu wok numung phen mangar teka wok yenang. 14Nyena nu Farisawa ma yephik tam hwen vivi ka ma te gu. M a yasak ciun kama te ma mbeshek gu.15Ka Yeso phing nu, cun titi numung tumung. Ring jijek ma siak gu. Nu cun ba kwi yeer baring namang. 16Dokace ba wun masa wungu hang geh, 17a cang giri hwen ka ma wun nye ma annabi Ishaya, won,18"Phar, tephe nang ka mi cun, ma mumur nang, ka hwerek mi kang jijek, mi dak Ruhu nang njorong numung, awun ba giri hukunci titi ma riring.19Sa yarankge sa borok kor ge, a hang sa yisin kor numung a karabuk. 20Sa ting, kukuru ka tankwasa ge; a yi gasa ma hukunci ka bing, 21nugu giring ma dak kang ma tityak numung.22Nu riphinik hang ka wa ma yii mbet, wa mbu, lijanu mawa yeer numung, ma binggu tama Yeso nu cun gu kwi yeer, gbum phe phar teh a tam won. 23A ring ma ngaar nye fwet, ma wun, "Da yonung wa mwing Dauda guna?24Nugu Farisawa ma yisin wun na nugu ma wun, riphinik yong cun jun ljannu ma Bahalzabuba gum ma lejanu nung. 25"Nugu Yeso phi kang nama, nugu wun, " gum ka gaphe phu te te hu-ph ma titi numung, sa rang geh, a phe ka ngar a hu.26Ka kajiri mbanak kajiri, gaphe yeer numung. Tika tere gum na rang? 27Ka ma cunjun lijanu ma kukuk ma Ba'alzabul tama ne nu taka siak hen ma cunjun? Wa nyina nugu ba nu ma tam wa hen mok.28In ka mi cunjun lijanu ma Ruhu ma Num, hakika gum ma Num a be teh nyen. 29Ti ka tere re rephinik, yin phe ma rina kukuk a kurgu bum kwa jiphiyan? Nyina nugu a bai ba te tiok kur gu bum. 30A hang ka sawa taka mi ge a te huph taka mi, a hang ka sa munuk taka mi ge, a sereph me yang.31Me wun wa hen mok yong ma gbanak gu riphinik ti numungang, ma kanu tigu Ruhu mai Tsarki vivi, ma sa gbanak wa ge. 32A hang ka kasakgu Mwing ma Riphinik ma gbanak kikasak na . A hang ka te gu Ruhu mai Tsarki kikasak masa gbanak gu kikasaknumung ge, yong taka tehyong biring.33Da ma harmak ikon magar, memar numung wa jem, da ma harmak ikon vivi, memar numung wa vivi. Ma phi ikon mangar mokmemar numung. 34Hem mwimwing ma suswan, Ka he wa vivi buu he ti ka tere he wun hwen mangar? Wun neing nyi nung anyi wun. 35Riphinik jek a kang numung nu werek ma bubum mangar, a kang ma riphinik vivi nu bubum vivi ma werek.36Nugu mi won wa hen nim tetam mok, a ring ma be tam nyiinyii nang hwen vivi ka ma wun. 37I wun nyi nis nung cun anu wen ming da war nu, mok wuwun nyen nu ma be besh hen"38Nugu malaman attaura bur, taka Farisawa ma mur ma wun gu Yeso, " mallam, wi mur wi phar hwen hang. ka phasi diring hwen ka wi phar yo nung. 39Yeso mur wungu wun ba, i kaph vivi taka ma mur ma phar hwen hang.Amma ma sa phar hwen hang ge, ma phar hwen ma anabi Yunusa nu shuak. 40Ka sham na ka Yunusa te nung nyi ma cwi shuruk nim tat sun tat, nyena nung Mwing ma Riphinik te ni tat taka sun tat vwen ming.41A ring Nineba ma rang nim tetam mok taka kaph yong nugu ma besh ba. Ka ma yisen wa'azi ma Yunusa nu tuba, nugu phar nang a hang ka geer Yunusa wa yong.42Hin ma gum kudu wanak taka kaph ma ring yong a mbesh ba. A nee gbeng ma tehyong be yisen phiphing ma Sulaimanu,phar hang ka ger Sulaimanu wa yong.43Ka ruhu vivi ngaarak riphinik, a hadan bai ba yasak teh, ka cang, sa gbum teh geh cang. 44Nu i wun, mi phen phi teh ka me neing; a phen be gbum phe youn ma ki sumukang eang zizerem. 45Nu phen ba bing ruhohu kwiph nyinang, ka ma geer youang ma vivi, nu mbiring namang ma be cang tumu. Kasham ka riphinik na wainu geer ma kuu ang ma vivi. Nyina na cang kaph vivi yong.46Ka Yeso sa tam ba wun ma Num, hene taka tungwa numung ma be rang ngaan, ma yasak ka ma tam wun gere. 47Nu a hang wun gu, "phar, iya nis taka ma tonok ma wi rang na ngaan, ma mur tam won taka nu."48Nu gu Yeso mur wun rina ka bingu won na, "wa ne nu wa yaa nang? Wama ne nu ma wa ma manga nang?" 49Nu nar wok phasi almajirai numung a won, "phar, yaa wa yong taka ma manga nang.50 Rina ka teh rwam ma Da na, kawa twang, nu wa manga nang daka sar nang ma yaanang ming.Chapter 13
1Num na Yesu wurik pheeba chang gus ma nyi gung.2Ri gung ma dak gu ciciu,nu yin kwale kwale chan ming rin gung mbiring ma ran gus ma nyi gung.3Nu Yesu wun ba bubum dik-dik ma misalai. Wun, "Ri ma kukwar hang wurik ba ti rai wur beer. 4Kasa phiri wur bor ma whakkan gus cween gugung, shushwer ma bi ma tang.5 Wur bor ma whakkan te matar, ma sa gbun vwuin jijek ge wok-wok nanyana ma tirik sisar mok te ti wheratey.6 Ka num ngan ma mir phit mok ma sawa ma nirii ge ma hor.7Wurbor ma whakkan tatiyok ming. Tiyok ma wanak a demae ting.8Wur bor ma hik whakkan vwuin mangar ming, ma mar phidin bor kasa mwang nyin ang, bor wuk-wuk kwiph, bor wuk-wuk tat.9Rina ka wa ma ti yiyiisin , yiisin.10Almajiran ma Yesu ma bii ma riphi gu dak ni ti afani ma misalai nu gbarab ba ring?" 11Yesu mur ba wun ba maki nawa hen cween ma phipheng bubum ma mulkin ma Num amma ba ma sa gbum ge,"12 Rina ka ma nagu jijek, wu gbum dik-dik. Amma rina ka sa wuying ge, ko when ka waying, ma war wok numu.13When dak mi ti afani ma misalai mi barag: ko da ma hpar gbak, gbak ma sa phaing ge, ko da yiisi gbak, ma sa phain ge. Hwen ka ma wun nyee ma anabi Ishaya.14 Te nama, Ishaya ki win, ka wun," Gama ha yiisi gbak, ha saya phaing ge, ko ha phar gbak, ha saya phaing ge."15Muk kang ma ri bang ki dusun, kuma ma kuk titi, maki shishi yii nama, saboda masa phar te ma yii mana ge, ko ma yiisin ma tu nama, yi nama ge ma sa yisin ma tu nama ge, ma sa ko ma phaing ma kang nama, saboda ka tuba, mi yafi bang.16Amma mwarang wa yii nyin phar te, taka tu nyin ma yisin. 17Giri, mi wun wa hen annabawa jijek ma tumu ka ma sun bi wun ma Num taka siyak Num ma kang Nyinang ma mur phan hwem ka he pharmasa gum, phar ge. Ma mur yiisin hwen ka yisin masa gum yiisin ge.18Rak na tu ma misalai ka a rima kukwar ka phiri wur. 19Ka riphinik yiisin wun ma Num amma dusun guwa,jwa bii war hwen ka ma ki rai kan nama. Yo wa wur ka ma rai gus cween gugung.20Na ka ma rai wheraite wa rina ka yiisin wun ma Num sa ma mwarang wok-wok nanyana. 21Sa wa ma niring. Yeer numu ge tur-tur kang nu mu wa bwas nu shwak. Ka mak yau bii gu muk wun ma Num hu hu numu sasara.22Wur ka phiri ma wasi wok ka tiyok ming, wa ka riphinik ka yisin wun ma Num amma bubum teng taka mumur sabar kpan wun kang numu. Sa mar ge.23 Na ka ma phiri vwin mangar min, wa riphinik ka yiisin wun phain yo nu mar ti phidin nyinang kai mwang nyinang, biin kai wuk-wuk kwiph biin sa kasa wuk tat gyar hwen ka ma rai.24Yesu sa bing misali biin wun," mulkin ma Num wa tika riphinik ka rai wur mangar hai numu. 25Ka ran ma sa na ru, jwa bii bai ba rai tus hai alkama ming bai numu.26 Ka ma tirik ma ti nu tus ma tirik.27Tiphin ma rima hai ma bii ma bi wun gu, "sa wa wur mangar nu nu rai hai nis ge?" Ti ka tere tus wa ming? 28Wun ba, " Jwa nu ti rwam yong." Tiphi ma wun gu "Nu mur wu bai tunuk tus ang nga?"29Rima hai wun awa.Muk ka maniya tunuk alkama ming ka ma mur tun tus. 30Ngarak ba ma ti gung giri, bii shar phak, mi wun ba taka phak ma yiiphik tun tus ma jiphi jiph jiph ma wishin yang nugu ma munuk alkama ma ba mgban.31Yesu sa phen ti anfani mai misalai gbarak ba wun, " mulkin Num wa tiphar phidin mustad ka riphinik rai hai numu. 32Wur yong ma kikyang ma wur mbring. ka ti gung geer ko-kun ka ma wa rosh tumu kuma bii ca kon ka shushwer ma dak tung niyak numu.33Yesu sa wunba misali biin,"Mulki ma Num wa titak yist ka hin ma seng taka bubuk ma flawa mudu tat har bii phuphun."34Bubum yong mbring Yesu wun ba ri gung ma misalai. Ba hwen hang ka wun kasa ti anfani ma misalai ge.35Yo wa hwen ka maki win nyee ma annabi ka wurik ka wun, "Mi gbarab ba ma misalai" Mi wunbubum ka wa didin-din tun ka Num ti teng.36Yesu na arak ring, yinphei. Almajiraaima bii ti numu ma wun, " gbarab bari wun ma tus hai ma phang." 37Yesu mur, "Ri na ka rai wur mangar wa mwaing ma Riphinik." 38Hai wa teyong; wur mangar wa mumwaing numu. Tus ma wa mumwaing ma jwa. 39Rima jwa na ka rai, wa kriphing. Girbi na wa nim ka Yesu bi ma phu, taka girbi ma malaiku.40Inda ka ma munuk tus ma dak kara ming, wa ka nanyana nu ma ti nim bibii ma Num.41 Mwar Riphinik wa dak malaiku numu ma ba munuk bubum mbiring mulki numu ka dak ring ma kasan taka ri ka ma masak tey. 42Ma tak ba kara gu ming, tumunu ma kwinin taka huhok nyinang. 43Taka ti giri ma ngaansin ka num mulki ma Num Da nama. Nu ka nuwa tu, yiisin gu.44Mulki ma Num wa tika sabar ka maki didin bas hai. Riphinik ka gbaam, didin na, phen phei ma murang bai ba raph hwen ka wa yin bii sa hai n.45Gban gbin, mulki ma Num wa tika riphinik ka raph bum ka wa ma bun jijek.46Ka gbum bum ganjung din, ba bai raph bubum numu mbiring bii sa.47Mulki ma Num wa tika raga ka ma tur cwee nyi gung ming, ka ma tak , ma tur ko san gbak ming. 48Ka win, rima ti tisi cwee narphak bing ngaan. Ma chan ma sai mumagar ma wur tey nyinan, amma vivi numu ma nyishan.49Bi chan ka yongani nim ti bi ma Yesu. Malaiku ma bi ma gaphi taka kajiri taka-taka ti giri. 50Ma tak ba kara gu ming ka ma kwinin ma huhok nyening51He ki pheng bubum yo mbring npha?" Yesu riphi almajiranumu. Kuma ma mur "Yes." 52Yesu wun ba, malamai attura taka almajarai, "mulkin Na wa tika riphinik ka wa ma tung titi numu. Chunjun bum chichin takan muk sabar phiphiyang numu." 53Bi shar ka Yesu ki kwanji misalai bang, ma wanak teh na.54Yesu yin vwuin numu gbaraph ba rian shak nama. Mok na, ma ti mamaki ma wun, "Ra nen kiph ta ta ka hwen alajibi yong?"55 Sa mwain ma kafinta nu wa yong ge? Sa hane nu ma phin mata ge? 56Sa ma Yakubu, Yusufu, Saminu taka Yahuza ma mu-maka ga? Sa ma sarmu nu ma yong taka wir ge? Ba gbum ka bubum yo ta?57Ma kasak kang mok yo. Yesu wun ba, " Annabi ma sa phar gu wunaming phei numu ga ta ka mor numu." 58Sa ti bubum alajibi jike tumu ge mok ma sa gaskantan ge.Chapter 14
1Lokaci na ka Hiridus gum yiisin wun titi ma Yesu. 2Riphi taka ti gu rwam, "Yo wa Yahaya rima baftisma, kiyer tuneng; ikoki ma ti rwam yeer numung."3Hiridus ki tur Yahaya, jiphi gu, dak gu kurkuku mok Hirudiya, hin mamaga numung Filibus. 4Yahaya wun gu, sa jem ni kpang hin ma maga nis cheng hin nis ge." 5Hiridus mur dak ma mbeshak Yahaya, amma dirin ring mok ma kpan gu chang annabi namang.6Ka nim buki ma- mar ma hiridus ti, dark wen ma Hirudus she-shi nye-nye ma ring, shi-shi numung hwarak gu kang. 7Nu ti gu alkawari, yisiku yo na gu ko shang ka riphi.8Ka ki mur nye ma hene, wun, "Na mi titi Yahuda ka ti baptisma tare ming." 9Gum Hiridus ti gwan ma hweha kusii, mok yi-yisiko ki ti, dak ma gu nanyana.10Dak ma bai kurkuku ma shi titi ma Yahaya.11Ma biin titi numung tare ming, ma na gu wen din, wen din kpang nagu hene wok.12Almajirai numung ma bai, ma kpang kum numung ma ba ning. Ma kwanji nu, ma ba wun gu Yesu.13Ka Yesu yiisin nyina, wurik kwale-kwale ming nu bai tee ka ba hang. Ring ma yiisin tee ka wa, ma siyak gu ma kiss. Ma neng biring. 14Yesu ba nyi-nyi nama, phar giri ma ti gu yeer-shwai. Na ba taka kwii-yeer sisasi.15Ka yiyera ti, almajerai numung ma bii tee numung ma wun gu, "Tee yong wa bashai tee wu ti sun, ngarak ring yong ma ba yasak ber phe-phen ka ma wa huwit ma sa ma16Yesu wun ba, "Ba-bai nama sa ti anfani ge, naba neng ber ma yi."17Ma wun gu, "Wu ma fufum tukung ma cwee phu nu swak."18Yesu wun ba, "Bin mi nang yong."19Yesu wun ba ring ma chang njorong ma tus. Kang fufum taka cwee, phar tee twang, kusii Num dak wok ming, shit, na ba almajirai numung ma na ba ring. 20Ba mbiring nama, ma yi ma yiir. Ma kur bur ka vak kai kpok wok da phu.21Ring ka ma yii ber din, ma kai mwang shu-shuruk tukun, masa tam hin taka mar kikyen ming ge.22Wok-wok nanyina, Yesu wun ba almajirai numung, ma yin kwale-kwale ma bai wok nyinang, yosa wun ba ring ma ba nama. 23Ka ki wun ring ma bana, baning kanbo tee, yi manjik. Ka tee ti sun, sa tur tumung yo kwa. 24Yong, kwale-kwale ki kai ciciu ma nyii, nu kwale-kwale ti wu hu mok mim taka rakumi ruwa ka ruphuk tee.25Ma bohihimi, Yesu shin njorong ma nyii bai teh nama. 26Ka almajirai phar gu ma sa-dirin gir ma wun wa, "Fatalwa numung," ma gbogorong nye mok di-dirin. 27Yesu tam ba wun wun, "Kuk nang kang, sa dirin nang ge,"28Nun, Bitrus mur wun gu, "Ugangeji, ka wa nu, dak mi ma mi shin njorong ma nyii mi bai tey nis."29Yesu wun gu, "Bai" Nu Bitrus wurik kwale-kwale ming shin njorong ma nyii bai ta Yesu. 30Ka Bitrus phar mim sa waphuk tey, dirin, nu yiphik riming sa borok gor wun, "War mi, Ubangiji ne!"31Nanyina, Yesu nar wok numung, tur Bitrus wun gu, "Nu rima bangaskiya bwas, sha dak nu yirsin?" 32Ka Yesu taka Bitrus ma yin keale-kwale ming, nu mim rang. 33Almajirai ka ma kwale-kwale ming ma nagu gum ma, "Giri, nu wa mwaing mi Num."34Ka ma yaye wok nyina, ma kai Jenisarata. 35Ka ring ka ma tumung ma phar Yesu, ma dak ma ba wun ring ka kwara tumung ma bin taka kwii. 36Ma kusi gu bok ma tanak nye-nye ma titara numung. Ba na ka tanak ma gum sisasi ma yeer mana.Chapter 15
1Nugu ma hang pharisawa taka zik a teh ma bih tama mwiing ma inum, ma neng Urushelima ma wun, 2"Sha dak taka saik and ma shuk kasak amok ma dattawa? Ma sa nyaph iwok bek mayi iber geh." 3Mwing ma Num wun ba wun, "Mok shang nung he kasak mok ma Inum he a bum ma mur nyin?4Inum a wun matanu ma yais na ba shuruk nama. Rina ka shinum ba cang a kui.' 5He wun arina ka wungu rurwa da a Hene, "Shang nung me gbam ateh nyin," 6Re yong sa mur na ba ma hene shuruk nama geh ai cuin yong he kpang wun ma Inum chaing kpitak mok ma ala'adunk.7Hen wur vivi wa nyi na nung Ishaya wun iwun wunik i titi nyin wun, 8'Kuko yong ma mur mi ma nyi nama shuruk a kang nama ma wa sising taka me. 9Masa bi ti wun nang kpak nyin mok masa tamba taka na ma wun ma ala'adu nama.'"10Nu gu phin a reng jijek tenumung nu wunba, "Yising cang he phing- 11Sa wa when ka yin nyi nung ka kasak ariphinik geh. Wa when ka wurik anyi ma riphinik nung sasak riphinik."12Nugu taka saik gu mabi ma wun gu nu phing Farisawa ma ka sak a kang ma when ka ma yisin ah?" 13Mwing ma Inum wun, "When ka Ada nan Itwang a rai ahang sa shar ka tunuk geh. 14Nyarak banang shuak mawambet nung ma sa phin a tah geh, mbt sa shar ka kashi mbet geh, ma ba hu whish ming."15Bitrus riphi mwing ma Inum nyaar diring wun yong we phing." 16Hen ka wa shin gereh he sa phaing ge ah? 17He sa phar i when ka he phar ka yin nyi ba inyik, ka na ba te viving?18When ka wurik nyi neng nyi na nung wa when ka kasak riphink. 20Ba yong nung wa bu bum ka kasak arephinik. Yiyi maIwok phi phinik sa kasak riphinik geh."21Mwing ma Inum wanak tumung nung bai kwara ma taya taka sidon. 22Nu gu hin Bakana nyi hang bih teh nah, "Gbongoron ker wun abok temi when jek Ada Inum, mwing ma Dauda wenang wa mok mau ming taka imim phinik." 23Mwing ma Inum sa wun when hanggeh. Taka saik ge ma wungu hin yong bai numung nu a tah wir nyi."24A mwing ma num wun ma sa dak ami tama a hen geh a phima Israila." 25Nugu geh ba wur rumkis ting itom numung sa wun Adah Gum me mi ing." 26Amur gu wun sa wa jek geh ma kpang iber ma mar bu bwas manaba wu wa geh."27A hin na "Wun a wa nyin, mar wuwa ma gbum mar iber ka nyishin ting." 28Nugu mwing ma Num wun, "A hin du dak a kang nis wa shuruk. Nyarak ca wa kanu wun, wen numun iyer kwaman wok wok.29Mwing ma num nyarak a teh na bai hu hwit ma Galile. Nu gu banin Igum teh ba can tumung. 30Kpa ring gu hang ma be te numung ma bing gu kpuruk, mget yi, mbu, taka kwatakwak iyer ma gbum sisie yer. 31Ka na nyi nah aring ma nga'asi nyi jijek ma when ka ma phar when ka makisi phar nugu ma siak Inum ma Israila.32Mwing ma Inum phin taka saik wun ba aring gu yong ma timi yershuai mati inim a tattaka mi masa gbum iber geh ka mi nyarak ba ma bai iyung ba yi ba icuin." 33Taka saik gu ma wun ibur wa ka tah a teh yong ma sa reph when hang geh we tika tere?" 34Mwing ma Inum wun ba wun he wa ma shang ying? fufom kwiph nyinang ma cwee bubuas kanying." 35Mwing Num wum ba aring machaiting.36Nugu kpang fufom kwiph nyinang taka cwee kwa nyi bwat gu Ada Inum nugu ting bwas bwas naba taka siak gu nugu ma naba ring. 37A ring ma yi a shar ba masa kwanji gah, ma kur kpichok a kpok kwiph nyi nang. 38Ta kana ka ma yi mawa miring shuruk a ning arurong a hin taka mar masa tamba geh. 39Nugu mwing ma num nyarak aring ma banama, a yin numung tirgi ming banumung Magadan.Chapter 16
1Farisawa taka Sadukiyawa ma be teh mumak Yesu, ma wun gu fasi ba anam ma twang. 2Yesu wun ba, "ka yiyere tee, tee jeem, 'mok hen wun mor num saik.'3Ma hihimin hee wun, tee numu yaung sa jem gee, mok tee birin syak,' Hee phen ka teh twan teh alama ma te ge. 4Teh vivi, tak yi bum ma ring, ma yasak alama, bes ma phi-ge, sama yunusa'a." Nang nyinag nu mwing ma Num ba numu.5Almajirin Yesu ma bee daga wok nyinang ma be, mateh heer masa kpang kurasa ge. 6Yesu wun ba teh na swa, "Keph na yering ma yist ma. 7Almajiran ma yephik tam wun yeer nama, mariphi yeer nama, "Da wa mok ka weer tee heer ma gurasa'o." 8Yesu wa ma phing-ying, "Hen taka bangaskiya bwas, waaka mok shan heen tam wun yer nying wun we-sa bin gurasa geh?9Heen kii tee her ma phuphom tukun ka ring mering shuruk tukun ma yi masa kwanji ge kpok bining nu vak? 10Da phuphom kwiph nyinang ma ring mirem shuruk ning, kpok bining he kurr?11Hee tika teeree, he ti heer phar sa'a mok ma gurasa nu mii tam wa heen wuun titi geh'a? Tee na swa keph na yeer mok yist Farisawa taka Sadukiyawa." 12Nuguu keph ba ba kang, ma pheen wun Yesu sa tam mok ma gurasa geh, amma ma tee sua ma wuun ma farisawa taka ma Sadukiya.13Yesu ba tee han phiin wun kaisariya Filibbi, Yesu riphi almajiran numu "Ring ma wuun nu wa mwing ma Num'a?" 14Bor, "Ma wuun wa Yahaya mai Babtisma; bor ma wun Iliya; bor ma wun Irmiya, ko nyinang ma annabawa." 15Yesu rifiba, "Heen wun ka mii wa nee?" 16Nuwa Saminu Bitrus wuun, nuu wa Yesu mwing ma Num, reing ma zor phiye."17Yesu borok nyee wuun ba, nu Saminu Mwiing ma Yunusa, "Num dak wa nu albarka. Wuun yon ka nu wuun nyee twang sawa wun ma riphinik ma meek yeer gee. 18Mii phinu Peter, titar yoo ming mii mwaii shak nang.19Mii nawanu nyinang gogashak shak tee, phee guun twang. Hweng ka hee hen jiphi yoon wa jijiphi goon, hweng ka hen phiphik yoon, wa phiphik goon tama Num." 20Yesu wun ba almajirai numu bwabwasge masa wun gu han wun yoo wa Christigee.21Yesu wun ba almajirai numu wa yoo ki bak kan yoo ba Jerusalem, yoo ba mak yau, wok ma shushuruk ma firistoci taka mallaman attaura, ma mak yoo yau yi, ma beshek yo, amma nim ma taat yoo wanak.22Peter phinek guu gus, goor gu yeer, "Mii kusai Num; bwabwas gee wuun yong sa chan nis gee." 23Yesu harmak yi phar guu, wuun guu, "Nuwa shaidan, ba mii tee cweng! Nuu cang miimi cwing huuhuu, mok nu sa dak kang bubum ma riphinik ger wa ma Num'a."24Yesu wun ba almajirai numu, wun nuu hang ka nu mur siak mi, hwaa titinumo'a, kpang giciye siak mii. 25Nu hang ka nu muur zor nis, nu sa gbum nzor nis ge, nu hwang zor nis mok mi nu gbum. 26Mwarang nis waka shang kanu gbum ting, yoong biring, nu sa gbum nzor nis geh,nu saning zor nis ma shan?27Mwing ma Num, wee bee guum gum ma da numu goom taka malaikun numu, nee gbaak ma phan gu mok ma wram ka teh. 28Heen bor, masa kwui ge, ma phar beebe ma Yesu."Chapter 17
1Nim kwiph hadan Yesu phin Bitrus, Yakubu, taka Yahaya manga numung bom ba gon gu maring matar ba yeer nama. 2Nugu kamanni numag har met, tom numag ngaansi.3Nugu Musa ma Iliya ma bee masa tam wun giri. 4Bitrus wun gu Yesu, "Da jem ka me wa yong me mur tah tashak guda tat nyinna cinag nes, nyinna ma Musa taka ma Iliya."5Sa tam wun, na nung jung jum nin shi shiba nung kor wun bee jum nin ngaan si ming sa wun yong wa mwing nang ka memur, ka me dak kang nang yisin gunang." 6Nugu almajirai ma yisin nyinna ma nangtig tom ma ten gu mok na dak dirinn tur ba. 7Yesu bee tanak ba wun ba, wanak nann." 8Nugu ma borok yii masaphar hang ge Yesu nung kwa numg.9ka masa sir gon ma matar Yesu wun ba sa wun gu nang han wun yong ge sai nim ka mwing riphinik wanak tunweng." 10Almajirai ma riphi gu, "Wa nyinaa nung nu sun dak Iliya bee ny-nyin?"11Yesu wun ba Iliya wu bee ti phinik bubum biring. 12Me wun wa hen Iliya ki sun bee he sa phing gu ge. Nung he tigunang hwen ka kang nyen mur nyinaa nung mwing riphini mak yawo wok namang." 13Nu gu almajiran nu mung ma phaing tam wun titi ma Yahaya ma Baftisma nung.14Ba teh mu munuk tit riphinik hang bee wur gu rum kis ting sa wun gu, 15"Da phar titasi ma muring nang kwui ku kwaakan nagu mak yau jijeck rika hu kara ko nyimi.16Me beng gu ta almajiran nes sa gbaan ku kwa ma ge."17Yesu wun, "Hen taka didakang buwsing har nimita nung me cang taka hen? Nim ta nung me turkang taka hen ba bing gunag." 18Yesu Num gure gu yar nugu alanu wurik yeer ma mwing ding gbaam sisiyi.19Almajiran ma riphi Yesu dididin, "Mak shang wu sa phing gbanak gu geh?" 20Yeso wun ba, mok tutur kang nyen wa buwas nung. Me wun wa hen ka tutur kang nyen ciang tika phidin kwen he wun gu matar wanak ba teh hang wu caing nyna kuma ba hwen hang ka ger hen ti. 21"Wur rwam yong mur majik taka shi shiring nyi.22Ma sa caing Galili, Yeso wun ba almajiran numag, "Ma reph mag rephinik wok ma ring, 23ma mgbeshek gu, nim ma tat wanak." Nu gu caing ba almajiran hwen tatasi jijeck.24MA ba Kafarnahum, ring taka se haraji ma sa gaphi shekel ma rephi Bitrus ring ma gbaraph nyen mur na ba ring kpauk shekel ma haraji ye?" 25Wun ba, "Iyi." nugu Bitrus ba phi, Yesu wun gu wa saang nu wa tatam kang nes saminu? Gu gum ma teeh yong ma se ganjung tama tak rwam nang da wa ta kuko nung?"26"Bitrus wun gu wa tama koku," Yesu wun ba nugu ma kpang ba taka tetikin namg ba nugu ma kpang ba taka tetikin namg tiphi a'.27Wu sa dak taka se gajunju ma hu cwen ma Nun, ba song ba dak kugiya, cwee ka nu sun tur, buruk nyee numg nu cun shekel nu bee naba taka se ganju nang taka nes."Chapter 18
1mwa-mwash almajira ma bii ta Yesu ma wun gu,"Ne can suruk mulki nis ming?" 2Yesu phiin mwəing kyen ka wa ciciu nama 3wun,"Giri mi wun wa hen,sa riphinik can ka mar kikyen, sa wa yin mulki ma Num ge.4ko ne ka sirbik titi numung ka mwaing kyen can suruk mulki ma Num. 5Kone ka se mwa kyen ka wa wun se mi. 6Amma ko ne ka dak mwaing kyen yong ka badagaskiya hu, jem ka ma sa mar7Makyau nyin ma tehyong ka ma dak reing ma hu cuin ma Ada Num. Wa nyina nung, tih mock ma rwam ma kajiri. Makyau ma ma nu rina ka bi cuin niss. 8Ka wok niss da kiss nis dak nu hu shiang nu taka ang. Gerr wa nu jek ka nu yin kara ming ma wok phu taka yin tama Da ma wok nyinang.9Ka yi niss dak nu hu cun yi nyinang ang nu yin ta ma Ada, kanu yin kara ma yi phu.10Sa dak mar bubwas yong ma hu mok nu geh. Sa phar ba wun ma wa kikang geh, Num mur ba. Maneku ma mur ba. 11Mwing ma Num bi bi war taka yong ka ma ki kasan.12Ka riphinik wa ma tumuking, mwa bwas nyinang hang wuri teh. Nanimaring na ma cang ba yasak nyinang na ka wuri teh bek kang numung sisei. 13Ka ba gbum gire me wun wa hen, ti mwarang ka gbum nyinang na. 14Wa kana Da ner sa mur hang wuri teh geh.15Ka monok kask wa kang, ba nu ba ca hen phu ma kang sisisei. Ka yisin nu, nu bing gu cwin jek. 16Ka sa yisin nu geh, yasak riphinik phu da tat he bai.17Ka hua yiasin hen, he ba wun ta ma shak. Ka hwa yisin shak, kpan gu sa wa rima Num geh.18Gere mi wun wa hen. Hwen ka he jiphi ting yong wa jijiphi tuang. Hwen ka he phiphik yong wa phi-phiphik tuang. 19Ka riphinik phu ma wun wun nyi nyinang chang, ka ma kwisi Ada yisin. 20Teh ka ring ma cang ma kang zizerem nyinang ma kwisi me, me yisin mi tih bah.21Nung Bitrus be wun gu mwing ma Num ki sa bining nung ka manga nang kasak me kang kisa kwiph nyinang? 22Mwing ma Num wungu, "mi wun wun wa hen kasa kwiph nyinang, ma ma ger nyinang.23Kana nyina me wun wa hen, ci-cang twang wa ka gum hang ka mur tam sabar numung ka wa wok ma taka wram numung. 24Ka yiphik tam ma bing gu hang ming ka siak gu ganjung miring wuk. 25Sa wa ma hwen phphan geh, rima phi numung wun ma reph gu taka huma mar ming ma hwen ka wa numung ming.26Tiphi na hu ting mi yi kwisi abok abok mi phan wa hwen ka mi seh teh nis. 27Rima phi numung wun me ngharak wa, ba nis.28Kama ngharak gu, bgum tungwa ka siak gu mbon bwasing dinary mwa bwas nyinang, phabak gu kor titara phan me mbon nang. 29Manga numung tiphi kusi gu abok me phan wahwen ka me yi wa.30Rima ku na ka rima phi nama wungu ba nis, hua yisin ku kwing ma tungwa ang, ma ba mgbeng gu tuh gegashak sa phan gu geh, ca tumung. 31Ma tungwa ma phar hwen ka rina tih, ma ba wungu shuruk nama.32Rima phi numung phin gu, wun , 'nu wa re vivi hwana, me ngharak wa nu, nu phen nu jiphi tonok mbou mbou. 33Sa jem ka nu phasi gu tonok kang sisie ka mi tih wa nu geh?'34Rima phi numung ti bwan ma hwen ka rina ti gu manga, ma dak gu phan, mak gu yau yi fwet. 35Wa ka na nyina Ada ka wa twang tih wa hen hwen ka he ti ba ma tonok.
Chapter 19
1Ka mwing ma Num kwanji wun nugu nyarak Galili, nu bai duir ma yahudiya, wok nyinang, wok nyinang ma nyi gung Urdun. 2Ring jijek ma siak gu tumung, cun cun ring kui ang tumung.3Farisawa ma beh tumung ma mumak gu wun jem riphinik gbanak hin numung ka gbum gu ma hwen hang ah? 4He satam hwen ka Num tih rurong ma hin?5Yo ka tiba wun riphinik nyarak rurwa ma hene ma ca phu phu geh? 6Ma sawa phu geh wa nyi nang? hwen ka Num dus hang sa shar gaphik geh.7Nu ma wungu sha dak Musa wun we shi ba yishi ma ba nama?8 Nu wumba''mok kukuk titi nyin nung dak Musa mur wa hen kuku sawa nyina geh? 9Me wun wa hen, rina ka gbanak himu, ka sawa mok ma mwan geh, ka phu kpa hin bing yoma mwan ma hin ma hang. Rina ka kpa hin ma hang yoma ti mwan ma hin ma hang10Ma wungu wa kana riphinik, sa shar ka kpa hin geh. 11Mwing ma Num wun sawa mbiring nung ma seh wun yong geh taka na ka Daa Num mur ma yisin mayin. 12Num tih takana kama wa kwak, bur ma ti yeer nama, bur ma tih mok yi yin tama Daa Num . arina tu yi yisin yisin rima kukashi kashi wun ka mi wun wa hen.13Nugu ma bingu mar bubwas dak ba wok yeer ma gbun hwen jek te numung nyi ba manji maru rwa ma shak ba'ang. 14Mwing ma Num wun ba sa shak ba aang gehnyarak ba nang ma bi tenang phi ma Daa wa be nama. 15Dasak ba titi nu nyarak teh na.16Nung hang be te numung mari riphi Daa wa ma shang nung nu teh me yi phi ma Daa twang? 17 Mwing ma Numriphi sha dak nu riphi hwen ka wa jek?daa kwa numung wa re mangar, kanu mur yin tamaDaa siak mur nu mung>18Riphinik na wungu wa ma shang ma shang? Wungu sati tiok geh, sa siak hin geh sa phak geh. 19Na ba ma tanu taka ma yanis shuruk nama mur temuk nis ka yeer nis.20Mwing kaph na wun me ti na mbiring sha sa sik nu? 21 Kanu mur wunik mbiring bai nuba reph hwen ka nu waing, nu naba taka yasak nu gbum tama Daa Num fwet. Nugu nu bi nu bi siak mi.22 Ka mwi'kaph na yisin hwen ka mwing ma Num wun, nubg phin phi na ka phinik mok ma sabar numung.23Mwing ma Num wun ba taka siak gu rima sabar phu geh yin tama Da'a nir twang.24 Me sa phen wun wa hen, can gu zingit swa yin buk ma tiok ka rima sabar yin tama Daa nir twang. Me sa phen wun wa hen, can gu zimgit swa yin bukma tiok ka rima sabar yin tama Daa25Taka siak gu ma yisin na nung ma ngaa sin yi, ne shar ka yin twang tama Daa? 26 Mwing ma Num phar ba ti tasi wun ba tama riphinik sati geh tama Daa wa titi nung. 27Nung Bitrus wun we nyarak hwen jur nir we siak nu,we gbum shang?''28Mwing ma Num wun ba,''Giri me wun wa hen hen ka he siak me, mumur phiyang, nim be be ma mwing ma Num ba can gum numung ming hen ma he ba cang gum ma ring wuk wurik phu he sa tamba mok mur wuk mur wurik phu na.29Rina ka nyarak phi, matum gwa mar rurong, mwen hin, maya mada mar, mwen hin ma hai ing mok mi, gbum suk gum ma suk,gbum cicang tama Daa. 30Jijek ka mawa nyi nyi kuu, yong nyining ma cang me sun. Jijek kamaw mi sun ma ba nyi nyin.Chapter 20
1"Phi ma Da wa tika rima hai hang, wanak ma hihimin yasak tak rwam ka ma tee gu rwam hai. 2Ma kwanji tam weere dinari nyinang nii nim, wun ba ma bai hai.3Bayan hour tat sa phar tak rwam hang masa ran, ba hween tite wun, 'Ba be ti na rwam. 4Hai nang, 'Duk hwen ka jem me phan wa hen taka rwam phiyan masa ba hai.5Sa wurik ba yar hour kweph sa kur taka rwam, ba hai ya kuma sake fita sa'a ta tara. 6Sa wufik bayan hour wuuk dak nyinang, sa phar tah rwam masa rang, when titi wuun ba, he rai yong tie ma phar buu-u?' 7"Taka na ma wun hwen tit sag, da nu wa ma rwam titing, he saik a me ah, hai tee rwam.'8Ma yi yere phin shuruk ma taka rwam wun ba ma be yo be phan tak rwam daga ka ma yi phik ma yi yere har ban titi ma tak har ma taka hihiming.' 9"Tak na kama yi phik rwam ma yi ye-re, ma phan ba ganju har mriring. 10Tak kuu ka ma bee hai ma hihiming masa dak kang ma phan ba geer taka yiyere.A ku na ma tam mgbumgbur wun sa wa ka na we ti rwam geh. 12Wer ka we make iyau we kpa rwam ba nyii nang taka bee mii sun neer. ma hihiming num bwar yeer nir wet ba ma yi yere.'13"Rina ma wram wun a mwan me sa kasak mok, geh ganjun ka we tam -nyi hai nung me phan a hen ka nu sa wa phan nyiinang nuu wee jib phii yee gee,a? 14Sai nang hwen ka me nawa hen ba nang wa hwen ka we tam nung taka hi himing taka yi yere we tam nyi bek. Me phar ka nang me na ba.15A wa hwen nung me ti hwen ko ka nang mur. Da wa huph nung he ti ma mi nang oh?' 16Wa kana ku ma ca sun, sun ma ca nyi nyi ma phiin reing dik-dik, tak ji jek jwak nung."17Yesu sa bai a Jurusalem, cung almajiran wuk-dak phu wun ba cuing, 18"Wee ba yon Jerusalem maba reph mwing ri-phi-nik tama shu-shupruk ma firistoci taka zi-zik-tee ma she gu hukunci kukwi 19ma ba kang me ma naba rieng ma has me, ma wu-rup-me, ma kuma giciye me, Amma nim ma tat mii wanak,"20Nugu hene ma mumwing ma Zabadi beh ta ma Yesu ta kama sha wur rum ki ting kusee Yesu alfarma.21Yesu wun gu nu mur mee tee wa shan?" Hin din wuun gu Yesu mii kusi nu na ba mumwing na tah ci-chang gon, wok yi-yi ma Num."22Yesu wuun ba hee sa phiing hwen ka he kuseh gee 'a' heh iya wu koko ka mii bee wuu 'a'? a weh mur." 23Yesu wun ba, aa he wuu---Amma ci-cang wok yii-yii-taka wok-me-ne wa rwam ma Da nang." 24Almajiran ba wuuk na kama yii-sin-matee bwaang tama mumwing ba-na.25Yesu phin ba, wun ba shu-shu-ruk ma rii-reing ma manji gu-gum, shu-shu-ru ma gari ma phasi ba iko. 26Sa jem ka heh teh na-ge, riphinik ka mur cang shuruk sai de mek tii-ti ting, 27nu-ka nu-mur nyi-na sai cang ri-ma di de-mek tii-ting, heh 28phar mwing ma Num sa beh mok heh na-gu shu-ruk ge. Tak zor nu-mu mok ri-ring."29ma wu-rik ma bai Yariko, rii-ring dik-dik ma saik gu. 30Ma phar taka mbot yiphuu ma-sa cang cuing tak mber yi ma yi-sin beh be ma Yesu, ma borok kor ma wuu ya ubangiji mwing ma Dauda, teepba weer jinkai." 31Giring ma gor ba yeer, cang na sha'u ma-phen- ma-ger borok kor-ing ma-wung mwing ma Dauda teh ba-wer jinkai."32Yesu ran cik dak ma phin-ba, he mur-mi teh wa hen shang?" 33Bok-bo-rok ba-weer yii shwak." 34Ma te-gu Yesu yeer shui, ta-nak ba yii wok-wok naa-nyi-na ma phar-tee, ma saik Yesu.Chapter 21
1Yesu taka alamajire numung. Ma sa be hu huit ma Urushalima. Nugu ma be Betafaji matar Olives, nugu Yesu dak almajira phu. 2Wun ba wun, "Bai nang kauye ka wa na nyi-nyi nyin, he phar hin Jeke hang ka maki wur gu titara mumangar yeer. He phiphik, he be me nang. 3"Ka hang wun wa hen hwen hang ma na. Nugu he wun. "Ubangiji nu wun we bangai Rina dak hai hen he bi me nang sar nyina.4Mati na mok ma wunik wun ma anabi wun. 5"Wun guna wen Sihiyona, phar gurn nis wu bi na te nis. wa riphinik jek nung, ka wi bina njorong bina njorong ma niim. Jeke, ka ma ki Sunuik gu yeer ang.6Nugu almajire numung ma bai maba ti hwen ha wun ba mabati. 7Ma bing damus ma titara yeer nugu ma wusi titara nama njorong. Yesu nugu Yesu cang njorong. 8Re jijek ma sa wusi titara nama cucuin. Bor ma shiit yi shi ku kon ming ma sa wusi cuin.9Kpa ring ka mawa nyi nyi numung taka taka rina ka mawa sun numung. Masa gbankorong kor masa wun "Hossana ga mwing ma Dauda! Rima albarka nu wa yo ka be tiak ma Ubangiji. Hossana ga Ubangiji. 10Ka Yesu yin Urushelima nugu ring ma win birni ma sa wun. "Wa ne nung wa yong?" 11Nu gu ring ma amsa wun. "Yo nung wa Yesu annabi, daga Nazarat ma Galili."12Nugu Yesu yin Shak. Nugu gbanak ta ka na ka ma sa rephu taka si sise bunu a Shak. Nugu birkice tebur mataka rephe bum taka taka saning ganjun taka kujeru ma taka rephe mwanu vueng. 13Wun ba, "wa zizik ma phin phinang phi ma addu'a amma he kpang ca te ma taka tiyok." 14Nugu taka mbet yi taka taka gburuk ma bi tenumung shak gbanak ba kui namang.15Nugu shushuruk ma fristoci taka malamai ataura ma pher bubum ma ngngaar nyi ka ti. Nugu ma yisen mar bubwas masa gbongorok kor shak ma sa wun. "Hossana ga mwing ma Dauda."Nugu ma ti bwan. 16Ma wungu, nu yisin hwen ka reing ma sa wun ah? Yeso wun ba "wa nyiina amma he sa taba tam ah, daga nyi ma mar bubwas taka man vin nu dak mwarang". 17Nugu Yeso nghaarak ba, nugu wurik birni ding nugu ma ba Batamiya ba na tumung.18Yi-nghan ma hihiming sa phen birnin nugu yung tigu. 19Nugu phar sisin kon ma hurum cum gugung. Yo ba tumung sa gbuum mumar ming geh. Yishi nu shuak, nugu wun gu hurum naa wun, "sa tor mar geh har abada." Nugu wok-wok nim na kon naa horr.20Ka almajirai ma phar nyina nugu ma nghaar nyi ma wun "tika tereh kon yong horr wok-wok"? 21Yeso mur wun ba wun. "Hakika me wun wa hen, ka he wa ma didak kang, ka he wa-ing he sa ti shaka geh, hwen ka he wun ka mi wungu kon yong nung he ti geh, har he wungu gonteh yong 'cun yeer niss nu hwu teku ming' kananyina wu faru. 22Ko shangbak ka he kusi manjik ming, ka he dak kang, he gbuum."23Ka Yeso yin haikali. Nugu shushuruk ma Fristoci taka shushuruk m gari, ma be ma gbuum gu. Ka sa gbaraph ba, ma wun "wa ama iko ma ne nu sa ti bubum yong"? 24Yeso mur ba wun, "mi wa ma ririphe nyinang ka mi riphe hen. Ka he wun me, me wun wa hen ma iko ma shang da wa ma ne nung mi sa ti bubum ba yong.25Taa nung baftisma ma Yahaya ne-ing? Neing twang nung da taa reing?" Nugu ma ti shawara yeer namag, ma wun, "ka we wun neing twang, wu riphe weer wun shang dak we sa dak kang ma yo geh? 26Amma ka we wun neing taa rephinik, we diren reing mok ma phing Yahaya wa annabi nung." 27Nugu ma mur gu Yeso ma wun "we sa phing geh." Gi yo wun ba, " mi sa wun wa hen wun ma iko ma ne nung mi ti bubum yong geh.28Amma shang nung he tam kang? Hang wa ma mwing phu. Bai ta ma mwing shuruk nung wungu, "mwing bai numu ba ti rwam hai nang. 29Mwing mur wun 'mi sa bai geh', amma phen harmak kang numung phen bai. 30Nugu kuko naa ba ta mwing numu ma phu nu wungu wun ka yo wun gu manga shuruk numung. mwing naa mur me bai, amma phen sa bai geh.31Wa ne mwing nu ti hwen ha rurwa nama mur? Ma wun wa mwing shuruk. Yeso wun ba. "Hakika mi wun wa hen taka se haraji taka hin kpitiak ba ma sun hen yin Gugum ma Num". 32Yahaya bi wa hen cwin amadaki he sa gaskanta gu geh, yayin da taka sese haraji taka hin kpitiak ma gaskanta gu. Hen kuma he phar hwen ka shin, amma he sa tuba daga baya ge he sa gaskanta geh.33Yisin na misali hang. Ma ti riphinik hang, yo wa ma hai-ing. Yo rai beer hai na, kerphek ma kon, nugu phukur fong ma mumar kon inabi ka ma phirit mumar numung. Nugu phen mwai phi hang phi twang ka rima ki phi phina. Nugu naba haya ma hai na, ba ma hang ka ma sa kwarr, nugu ba numung vwin hang ming. 34Teh shar ka mar, nugu dak maa hang wun ma ba seh gu hwen ka hai numung tih.35Taka rwam na ma tur ba, ma jur nyinang, ma mbeshek nyinang gi ma sangar nyinang ma matar. 36Nugu rima hai phen dak ma hang, ka ma ger taka kuu na'ang. taka hai na masa ti ka taku ku na gbi-gbing. 37Nugu rima hai na, tusuk shua numung, wun, 'ma phar mwing nang masa ti gu vivi geh'.38Ka taka rwam na ma phar mwing numung, nugu ma sa tam yeer namag. Yong nung wa mwing numung, be nang we mbeshek gu hai phen ca neer. 39Nugu ma kpa mwing na, ma tak gu nghan ma mbeshek gu.40ka rima hai na be, wu be ti tereh ma taka ti rwam hai numung naa? 41Ma wungu, "Wu ti ba kuko vivi naa mbembeshek vivi, gi wu kpa hai na na ba ma hang, ka ma nagu hwen ka wa gu numung.42Yeso wun ba, "he kisi taba tam nassi, 'matar ka taka mwai tung ma hwang-ang, yo nu a matar mangar. Yong wa daga tama Num, wa hwen nyi ngar nyi nung'?"43Mok na mi wun wa hen, ma seh gugum ma Num teh nyin ma naba aluma hang, ka ma bada amfani numung. 44Duk rina ka hu matar na ming sarsan. Amma rina ka matar hu gu titi, mwashak gu-ang huin huin."45Shushuruk ma Fristoci taka Farisawa ma yisin misali na nugu, ma phing wu tam taka ba nung. 46Nugu ma syak ma tur gu, nugu ma dirin reing mok ma reing ma kpang gu annabi.
Chapter 22
1Yesu phen wun ba wun ma misalai ming, 2"Mulki ma Num wa tika gum hang ka shir ya gun mwain numu buki aure. 3Dak taka kephi gun ma phin taka wanda ka maki gayaci ba ma bii ti buki, amma ma hwa bii.4Gbi gbiin, gum sa dak ta ka kephi gu bur ma bai ma wun ba, taka wanda miki gayaci ba, "Phar miki shirya beer ko. Maki pher random su-suruk taka randon kap, bai ko sang kpak wa yong. Bai yii nan beer buki din."'5Amma ma hwan bii ma bai cucween mana. Nyinan bai hai numu ma phu bai titi kasuwa numa.6Ma tur taka keph gum ma jur, mahasban ma mbeshek bana. 7Gum ti bwan tusuk taka jijiph nyii ma bai ma mbeshek taka ma phana ka mambeshek taka keph gum, ma wishi bah gari nama mbring.8Wun taka kephi gu, "Maki kwanji shiri ma aure din, amma wanda ka miki gayaci ba masa cacanta ge.9Banang, phin na rain ko ta gbak ma bi ti buki aure din wanda ka ha kukon ba.' 10Taka kephi gum ma wurik ma ba bing rain babuu ka ma kukon, taka vivi taka jek. Tey buki win ma gayatatu.11Amma ka gum yin haming phar gayatatu, phar kuko ka sa suruk titara ma buki ge. 12Gum riphi gun, 'Mwan, ni ti tere bii yong kwa tira ma buki yeer sin?' Amma kuko din sa iya wun hwen hang ge.13Nu gum won ba taka keph gun, 'Jiphi na kuko yong wok taka kiss ma ba tak suun tee ka kwining taka nu-nuph nyeenang.'14Phin rai jijek, amma bwas nu ma mur."15Nugu Farisawa ma dus nyee, ma yasak cwee. Ka ma tur Yesu hwenka wun. 16Ma tusuk gun almajira nama taka ma Hirudiyawa. Ma wun gu Yesu, "Mala, wu phaing nuwa rai ma giri, kuma nu gbarab cween ma Num ma giri. Nu sa kula ma ra'ayi ma hang ge, kuma nu sa phasi mu-mur titi ge. 17Wun barain, hwen ka wa kang nis? Wa hwen jek ne phar haraji ko sa jek ge?"18Amma Yesu phaing vivi ka ma yin kang wun, "Mok shan ha jii mi, hen taka vivi? 19Phasi minan kobo ma haraji." Nu ma bing gu kobo, sule nyinang.20Yesu riphi ba, "Wur taka tiyak ma ne wa yong?" 21Ma mur gu, "Ma Kaisar." Nu Yesu wun ba, "Na gun nan Kaisar hwen ka wa numu, na gu nan Num hwen ka wa ma Num." 22Ka ma yiisin ka nanyina, ma ti mamaki. Nu ma ngarak gu ma nama23Nim na, Sadukiyawa hang, ka ma wun ba wu-wanak ma matatu ma bii ta Num. Ma riphi gun, 24"Mala, Musa wun, 'Kariphinik kwei sa ma mu-wmaing ge, maga numu kpang hin numu gbum gu mu-mwaing.'25Akwai mu-maga kwiph nyina. Kuu nama kpa hin bii kwei sa gaam mumwaing ge. Ngarak gu maga bwas hin din. 26Maga ma phu ti ka nanyina, ma tak nama bii kerphik kai na kwiph nyina nama. 27Kwajin ba yeer mbirin, hin din bii kwei. 28Nim bi-bi ma Num, "hin ma ne ma wun wen wa ciki mu-maga kwiph nyina na? Ma kwan hin din ba mbirin nama.29Amma Yesu mur ba wun, "Ha ti kuskuri mok ka ha sa pheng wun ma Num taka iko numa ge. 30Nim wu-wanak ma ku-kwei, ba ku-kpang hin ko na-na ba hin. Ma chan tika mala'iko twan.31Amma, titi ma wu-wanak ma ku-kwei, ha sa tam hwen ka Num wun wa hen ge? wun, 32'Mi wa num ma sa Num ma ku-kwei ge, amma ma taka nzor." 33Ka rai gung ma yiisin yong, ma ti mamaki ma bgo-gbarab numu.34In da ka Farisawa ma yiisin Yesu kure Sadukiyawa, ma munuk yeer mana tey nyinan. 35Nyinan na ma ri ma phi-phaing doka, riphi Yesu, sa mur jin gu- 36"Mala, ta nu wa doka gi-gar?"37Yesu wun gu, "'Mur Num nis ma kan nis mbring, ma nzor mbiring taka tunani nis mbiring.' 38Yong nu wa doka ku, kuma wa gi-gạir.39Doka ma phu-' mur teimak nis tika titi s.' 40Dokoki mbiring taka annabawa gum doka nama dokoki yong phu."41Ka Farasawa munuk yeer tey nyinan, Yesu riphi ba. 42"Wa shan nu ha tamkang titi ma mwa num?Wa mwaing mane?" Ma mur gu, "Wa mwa Dauda."43Yesu wu ba, "Ti tera Dauda phin gu ruhu mingNum, wun, 44'Num wun gu Num na, chang wok nyi-nyinang sa mi dak mwan hop nis teng'"?45Ka Dauda tumu phin gu mwaing ma Num 'Num,' tika tere chan mwa Dauda?" 46BA hang ka iya mur gu, ne ma na, ba hana ka riphi gu kuma.Chapter 23
1Yeso tam ba rii gung taka almajiran namug. 2Wun ba taka zizik teh taka Farisawa taka cang teh cacang ma musa. 3Hwen ka ma dak hen he ti , tinag bubum di he phar yeering. sa gbarap nang wur bubum nama ka ma ti ge. Ma wun; Wunma nyee nung masa ti ka nama geh. Ma wun; wun ma nyee nung masa ti ka nama geh.4Ma dak ba bum ring ka ba ma sa phing kpang ge. 5Ma ti namag hwen ma phaphar ma yii nung sa kang ge. Ma tisi titara ma juhu ween ma Num kaway ma dokaki ama babukiyaya. Ma ger mur teh manga, phi buki kasuwa taka Shak. Masok bum mimangar yeer ma dak dokoki ka masa phing siak geh.6Mager mur teh mangar, phi buki, kasuwa taka shak. 7Ma mur wun nyee manger kasuwa taka, phing ba taka gbarab.8Ba sai ma phing hen taka gbarab ge, hen biring he wa me manga. 9Sa phing hang teh yong wun da ge, he wa ma nyinang ka wa twang. 10Masa phin hen taka gbaraph nyinang, yo wa mwing ma Num .11 Shuruk nyin cang tephi ko mwabwas nyin. 12 Ring na ka kpang titi twang wu swi,ring na ka demek titi ting ma kpang gu tuwang.13Kaito nyin taka zizik taka farisawa, hen ring viving he shak ring yin a he sa yin ge. 14Kaito nyin hen taka zizik taka farisawa. He bgbeshsk hin yawu titi. 15Kaito nyin taka zizik taka farisawa hen ring vivin he shing he yasak ring he be cwan ka ma bee yi kara tika hen.16Kaito nyin hen shushuruk daka yii nyin wa mbet hen phasi ba ring cwin vivi. 17Hen mbet mbumbu shang nung shuruk wa zinariya da wa teh yiyi manjik ka nyaph zinazriya?18Riphinik yisi ku mateh yiyi mangik,sa hwen hang ge, amma hewn ka he yiyi ku ma phiphinik ka Num nawa 19hen kuu ko baiko ma riphinik yiseku turguphin titi nes. hen sheshuruk taka mbet yii ta nung gershuruk?baiko da phiphing a Daa wa teh yiyi manjik ka dak phiphing zerem?20 ka nu yisi kuu ma teh yiyi manjik, nu yisi kuu ma bubum ka wa twang mbring. 21Nu ka nu yisi kuu ma teh yiyi manjik, nu yisi ku ma riphinik ka cang twang nung. 22Nu ka nu yisi ku ma teh twang nu yisi kuu ma teh ca cang ma Num, ka cang gon nung.23Kaiton nyin Farisawa taka, taka zizik, ring vivi! He bing zakka doddoya, taka nwen pinik taka lamsur, nugu he tak al'amuran attaura ka ger ti ring. Wato, hukunci, taka tutur kang yong nung wa hwen ka he gbararh, sa ti nang tuinge. 24Shushuruk taka mbet yii he burtsar ma kwara mwing ma mitsil, amma he merik nzit25Kaito nyen taka zizik taka farisawa,ring vivi he nyaph kuro sun ma mbgaan taka nyugon he nyrak haming ma phiphinik yin. 26Nu mbet Bafarise yiphik nyaph haming ma mbgaan taka nyugon be nu nyaphg kor sun nu mung.27Kaiton nyen han taka zizik taka farisawa,ring vivi he wa tika tunweng ka whereka ,heg jem ngan fut haming nyen wing ma kukkuph taka bu bum vivi jijek. 28Yii ma ring he ti jek kanag nyen he wa ring vi vi vi taka ti bubum vivi.29kaito nyen taka zizik taka farisawa, taka kang vivi he mgbai tun weng ma annabawa , henag tun weng ma taka teh jeck. 30he wun,dak pha wur zamanin ma taka da ner wu dus titi taka ki mgbesh annabawa ge. 31wa nyena nung he phi titi nyen mwing mwing taka mgbesk Annabawa.32He winink kpeng ma taka tanu.33 He suswan mwing mwing ma tuk, he ti tere he hwindir mok ma ka ra ka wu bee?34mok nyena nung mi dak Annabawa, taka, taka kiphi taka, taka zizik. he wu mgbesh bur nama he nuphur gunang kon ming. he wuruph bur shak nyen, he sak ba nang te tehang.35 Fuish ma mek ma taka ti jeck vak titi nyen tun daga mek ma Habila riphinik jeck taka ma Zakariya mwing ma Barakiya, daka he mgbeshek yeer nyen teh tite manjik nyen. 36mi won wa hen giri nyina nung ma bee tiba tayoug kawuwaming37Urushalima,Urushalima, nu ka nu mgbesh Annabawa nu tak ba riring ka dak ba ma matar. Ni nim mi munuk mu mwing nis tika nun mwing mwing ka munuk mwing yeer numong, nugu nu wun sa nyina ge. 38Phar ka ma ngarak phi nis phar tung yaw. 39Me wun wa hen he tur phar me ge. Sa nim ka he wun wu se taka bee ti teh rwang ma Num.
Chapter 24
1Yeso wurik haikali tur cwen numung Almajiran ma be phasi gu haikali. 2Amma nugu murba wun hee phar tutung banah ka he phasi a me wun wa hen ba hang nyii nang ka ma nyarak joron ma tungwa ma mwash bubuum biring.3Yeso sa can matar ka ma phin Zaitu, almajiran ma bee teh numu din dihn din ma riphii sha ni dak wee pheeng niim bee bee nis ma phu. 4bwaa bwas gee, hang sa dii se heng, har mak ka nyeng he kpa cwen halaka geh. 5Tak phaak ma bee ma tiak nang ma kasak ring jijek ma ba ring tuus ming.6Rak na tuu, yii sihn m,ok huu hum, taka wuu wun huu hum, bwas bwas ge kang nyeen sa huu gee, bubum banag ma cang tii ti ka sham ka nang har nim ka tai yong bebe ma susang. 7Hee yii sihn tite, Hum wa nak gum yong taka Gum naa; vuen ma zu phun, ma harsan ti te ti te, ring ma kwii you ti te ti te; bu buum banang wa nu mung yii yee phik.8 Sa hu nangkang geh.9Na sang ngaan. Ma ba hen ma mak wa hen yau yi ma mbesh hen. Ring mbiring ma hwa hen ang mok mih. 10Daga na ring. jijek ma kpidin ma hu ma yi amana ma yer nama ma hwa iye nama.11 Ana bawa phak ma wurik jijek ma dak ring jijek ma hu.12Kana taka ti shap ma han gung, mumur yeer sisie. 13Heen ka hen tur kang har mgbeng he gbum he ceto.14 Ma tam wuun nang tii tee mbiring, yin tuu ma ring teh yong mbiring, ca shaida titi ma alumai. anina nyina nugu iteh uyong sang.15Keph na yeer bubum vii vii ka prophet Daniel wun tu muu tie guun (Nuu rema tii tam sa ti heer gee. 16Taka na ka mawai Yahudiya ma yin shu shu ma ba kangbong. 17Nu ka nuwa kang bog teh, sa dak kang ma bubum la nu sir nubi kpan geh. 18Nu ka nuwa hai bwas bwas gee sa pheen tee kpang tii ta ra gee19Kaito heen tak riss mumwing nyii taka wok, ta ka nagu mumwing veen nim na. 20Ku sai na Num, nim shu shu na sa cang niim Sabaar, da tie tee wurr. 21Makyau gii ger wa nyee, hang kisi far wur naa; kuma sator fara geh. 22Mok taka gii ri ka Num cung ba, ma she niim mak yau bor'ang23Tak dii se ring ma wun wa heen phar nang Almasihu wa ring, wa yong wa taphin ang sa mur ba nang geh. 24Annabawa taka almasihu phak ma be phasi wur taka al'ajibai, ma bee dii see riing ka Num mur ba, 25phee nan, mii dak hen tu, hang sa di sih heen ge26Mok nyina, nka ma wun wa henang ''wa rig'ya bass hi'' sa ba na tumung geh ko ma wun wa naa ti haming'' samur nang ge. 27Wai ka nyi nyiw phan ngaa daga su har ser wa kana mwing ma Num be be numung tih. 28Tehn ka Mushe waing, naa nyina nu ka Ngunuk ma cang.29''Ka kikasan sang Numsun, nwar sa nghan ge, kpitik ma wasiwok ting milko ki twang ma zuphun.30Nung ma mweng ma riphinik wirik twang be ma haske numung teng mbiring ma kwi yau, ma phar mweng ma riphinik ti be rin ming twang ma iko taka shuruk aring ma tika phinik.31 Dakmalaiku numung taka wu wuri gu kanang, ma munuk ring ka ma ba twang gugus ring taka bai ma twang ba tama mgbeng bi ring32Gbaraph nang wu worok yi shi ma kpang kan niyak numu, kwaman worok yishi he pheng phan wi whit be. 33Ka he phar bubum ba yong he pheng he pheng wa huhwet ngirish te.34Giri mi wun wa hen, zamani yong sa hadan ge sai dai bubum bana ma wunik.35 Twang taka ting ma hadan amma wun nang sa hadan ge.36Wun ma nim yong taka sa'a ba rima phi phing malaiku twang taka mweng, Num kwa nu pheng.37Tika nim ma Nuhu bebe ma mweng ma Riphinik bi wa nyina. 38Tika nim bana nyi gung kisi sa be ma yi ma yi masa wai, masa ta hin taka rurong har nim ka Nuhu yin jirgi ming. 39Masa pheng when hang ge hae nyi gung be gbumba gbitir kpa bang bebe ma mweng ma riphinikbe wa ka na nyina.40Riphinik phu ma wa hai ma kpa nyinang ma ngharak nyi nang. 41Hin phu masa hok te ma kpa te ma kpang nyinang ma ngharak nyinang. 42Mok na cang nu phing yeering nu sa pheng nim ka Num nes be ge.43Phe yong, ka rima phe pheng nim ka tiyok we be cag ti keph te, sa ngarak ma be yin gu phen ge. 44Mok na he can ma phepheng, mweng ma riphinik we be nim ka he sa dak kang ge.45Ne wa ka rima rwam phe ka ti giri wa ma kiph ka rima phe numu dak gu phar phe gi na ba beer titer lokoci? 46Mwarang wa tama rima rwam na ka rima phe numu be gbum gu sa ti hwen ka wun 47gu. Giri mi wun wa hen rima phen dah gu phar hwen ka wayin mbiring.48Ka rima rwam ka sa ki rwam ma kang nyinang ge wun rima phe nang sa be sisar ge. 49Yiphik jur taka na ka ma ti rwam giri sa yi sa wu taka wu wai nyi jijaram. 50Rima phe numu be nim ka yo sa dak kang ge, lokoci ka yo sa pheng ge.51 Rima phe numu kpis yo niu niu dak gu taka taka na ka ma sa ti giri ge, te kama kwinin taka huhok nyinang.Chapter 25
1Ka na nyina, teh ci cang ma Da wu ti tika mwen hin wuk ka ma kpa kara namang wok ma bai ki rurong. 2Tukun nama wa ma kiphing tukun ma sa wa ma kiphing geh. 3Taka naa ka sa ma kiphing geh ma sa kpang kpocok nei wok geh. 4Taka kiph ma bang nei bor ka naa sang ma wur bing.5Rurong naa sa be sisar geh, nugu ruu kpang ba. Swa bek rurong na be. 6Tuk gung nung ma sa wun wurik nang oh maneer, rima phang naa ka we king gu we be.7Mbring namang ma wanak ma kur kara namang. 8Taka naa ka ma sa wa ma kiphing geh ma wun ba taka kipn naa, 'na baring nei nyin naa we wur, kara neer sa kwei'. 9Taka kiph naa mama wun, 'nei yong sa wu shar weer mbring geh, bai ba seh na nyin'.10Ma bai ti se, nugu rurong naa be, nugu ma gashak teh-ang, taka kiph naa ka ma sa king ma gbum ma yin taka rurong naa. 11Ka taka naa ka sa wa ma kiphing geh ma be, teh ki win, ma mur gashak teh, teh tur gakgak. Ma wun, Shuruk, Shuruk, borok bari teh. 12Yo wun ba "mi sa phiin hen geh". 13Ka sham na yi na ti swa, he sa phing nim taka kwisan geh.14Wa kana nyina nung, tika hang ka wai ba tephenhang nugu phin ma tiphe numung, nugu gaphi ba sabar numung. 15Na gu hang sabar tukun, hang phu, hang nagu nyinang. Nagu nengbak gwargwadon ma kukuk numung nugu ba numung. 16Mwa mwa sha na nyina rima tukun na ti rwam gbum mumar banin tukun titi.17Kana nyina rina ka seh phu bann gu titi phu. 18Rina ka seh nyinang ba phukur vwin nugu dindin numung tumung.19Kpan kwisan rot, nugu rima phi nama be, phin nengbak bing hwenka yo ti. 20Rima tukun wun yo gbuum banin titi tukun. 21Rima phi numung ten gu wun nu a rephinik jek, ma na wa bwas, nu se ma kang nyinang nu harmakang banin titi. Mi dak nu hwen jijek ming.22Tiphe naa kaa seh phu, ba harmak phu banin titi. 23Rima phi numung, wun wa jek, nu a riphinik ka ma cang phu ma nu. Nu ti hwen jek ma hwen bwas ka ma na wa nu. Me dak nu hwen jijek ming. Yin phah ma rima phah nis ma mwarang.24Tiphe na ka ma na gu nyinang, ba wun, rima phe, 'mi phing nu a rima bwan. Nu sa bai ne ba beer teh ka nu sa kwarr-ing geh, nu sa munuk teh ka nu sa phirit geh. 25Mi diren bwan nis nu mi ba phukur buk me dindin wa hwen nis. hwen nis wa yong.'26Rima phe numung wungu wun, ' nu wa riphinik vivi taka kasak teh, nu phing wun mi ber ber teh ka misa phirit geh. 27Nugu nu sa bang ganjung nang hujum ming geh ka sa banin me gbum geh ah?'28Ka wa kana warnang hwen ka wa wok numung nagu naa rima na ka wa gu wuk. 29Rina ka wa-ing ma sa nagu bing ming jijek. Nu reing na ka nu sa waing geh, ko bwass ka wa teh nis ma phen ma warang. 30Tak na riphinik vivi yong ka wa rima kekasak, tak gu nang huish rumuk ming ka ma sa yi yinna ma mik yee31Ka mwing ma Rephinik be Gum numung ming taka ma maneka , nugu cang gum numung ming. 32Nyinyi numung ma munuk reing taka jek taka vivi mbring, ma gaphik taka jek taka taka vivi tika rima ti-te kiwo wu gaphik tumuk taka iwun. 33Wur tumuk wok yiyi numung, iwun wok mene numung.34Nyina nung gum wu wun ba taka wok titi numung, benang hen ka Da nang ti mwarang ma hen, he cang he yi taka Da mwai wa hen kisi sa mwai tehyong, 35yung ti me, he na mi beer; wurr nyi tih me, he naa mi nyi; mi be, he na mi teh ninang; 36Mi wa mwan, he na mi bum mi sorok; yeer nang reen, he nura ma me; ma ngbeng tuh ngbngbeng he be teh nang.37Taka mwam ma riphi, nim tah beh we phar nu yii yung ti nu we naa nu beer? Da wurr nyi ti wa we naa nu nyi? 38Nim tah beh we phar nu gi we nah wa teh ninang? Da mwan gi we nah nu titara? 39Nim tah beh we phar nu yeer nis rinn da ma ngbeng nu-ang gi we be teh nis? 40Gi gum na wu wun ba, 'Gre nung mi wun wa hen, reing na ka nu ti gu bwasing, mi nung nu ti me.'41Nugu wun ba taka wok mene numung, he sa wa nang geh, ma ki ti wa hen nyi, ba nang kara ka wa ma kajiri ma tum titi taka mar numung. 42Mi sa wa yung ming, he ti mi swang he gbanak me-ang me be tiken nang; wurr nyi tih me, he sa na mi nyi wuwu geh; 43He gbanak mi phe nyin, ka wa titara nang harsan he yim me ang, yeer nang rinn mi a tung ngbeng, he sa beh geh.'44Ba ma sa wun, we phar nu yii tah ka we ti wa naah? 45Hwen ka he hwa ti ba reing, mi nung he hwa ti mi.' 46Yong taka swang ma ba kara, taka mwam ba cang taka me.
Chapter 26
1Ka Yesu kwanji tam ba wun ba yong, nugu wunba almajirai numu. 2"He phen sik nim phu, nim idin bi, ma kpang mwing riphinik ma naba wok ma nuphur konming."3Nugu shushuruk ma firistoci taka datawa shushuruk ma reing ma munuk yer nyinyi ma mwing ma gum shuruk ka ma phingu Kayafa. 4Ma munuk titi ndididin ma mbeshek Yeso. 5"Masa wun sawa nim ma Idin ge, mok ma sa mur kasan yin cucwu nir ge".6Yeso sawa Bataniya phe ma Saminu kpuruk. 7Ka sa cang te yiyi, nugu hin hang yin ma nei rurukut teer hang ka ti ninang, nugu wurgu Yeso titi. 8Almajiren numung ma phar nyina, nu ma te bwan, masa wu , waka mok shan be hin yong kasak nei yon'a? 9Ma ki kpang pha ma rephang ma reph ka masawa ma hwenhanying ge.''10Yesu pheng hwen ka wa kang nama, nugu wunba wun, sha dak ka he tam-nu hin yong ka te mimi wen mangar. 11Taka yasak wait, mawa taka hen ninim mi sawa cang taka hen ninim ge.12Kasa wur nei yong titi nang te nyina nung phasi ka ma wu be ti nea mi. 13Gbi-gbing mi wun wa hen, tite ka-ma tam hasha nayong nbbiring tieyon, hwen ka hhin yon te mimi, masa te herying.14Nyinang nama rima ririphi mwing ma Num ma tyak Yahuda Iskarioti wurik numung ba taka na ka ma wi dus nyi ma mbeshek mwing ma Num shushuruk ma teh. 15Wun shang nung he nami ka me tak wa hen iriang? Ma mumak gu matar mbon ka shar wuwuk tat. 16Ma kwanji tam wun nung sa yasak cwin ka tak iriang ma nagu yo mbon numung titasi numung shuak.17Nim nyinang ka ma wa ti mwarang nung taka siak mwing ma Num ma riphi gu wun, wa ka tah nung nu mur we ba tih mwarang yong? 18Yin nang phi gung he ba gbuum hang he wun gu wun shuruk neer wun nim numung ki be huhwit. Me yi beer phi nis taka maner. 19Ma ti hwen ka Yeso wun ba, ma shirya beer.20Ka yere tih ba cang sa yi beer taka ma temek numung wuk dak phu. 21Ma wa titi yi beer nung wun ba hang ner we reph me mok ganjung ka we sa yi teh nyinang gere. 22Ma sa ngaasi nyi ma sa wun wa ne ah? Wa nu ah? Ma wun "sa wa mi geh Ada nang?"23Nu mur wun reyong ka me sa wu wok phu nang ngungon ming nung reph me. 24Mwing ma Riphinik ba numung ka kiwa wu wun zizikme wun wa hen kaito ma riphinik na ka yo nung wa rima titak reing! Yo ha yo vak pha vwin mas mar pha yo geh. 25Yahuda rima titak iriang wun da wa me oh mwing ma Num? Wungu nu kama nis nu wun.26Ma sa wa titi ti yi nung mwing ma Num kpang fufom bwat gu Ada Num nung gaphi ba "seh nang he yi, yong wa yeer nang nung."27Sa kpang koko, sa bwat gu Ada Num wun seh yong he wu nang mbring nyin. 28Yong wa meek nang meek phiyang ka he wu ma nyish mok ngnghaph zi ma reing jijek. 29Mi wun wa hen, he sa tor wu nyi yong geh, ta ma Da nung we wu taka hen.30Ma kwanji tak hum nung ma banin ma bai kon matar zaitun. 31Nugu mwing ma Num wun ba mbring nyin he kpidin mi sun yong mok me, wa zizik "mi wuruph rima kekashi tumuk ma sarsan babuu yin titeh-titeh. 32Ka ma borok mi, mi ba sun bai ma hen Galili.33Bitrus wungu wun mbring reing na ma ma hu mok mi, mi sa hu geh. 34Mi wun wa nu, nu tunang wun nu sa phe mi geh musun phiphi me kasa tat. 35Bitrus wungu wun reing mbring ma tun nu-ang me sa we tun nu-ang geh.36Nina nyina mwing ma Num ma ba taka ba te ka phin wun Getsemani, nu wunba ca na yong ke ki me, miba nyi-nyi mi ba kwisi Ada. 37kpa Bitrus taka mr ma Zabadi phu. 38Nugu tasi tika phinik jijek. Wun ba, "nzor nang wa titasi ming jijek ka ba me ma kuikui mok a hen ca na yong taka me".39Nung ji ba nyi-nyi bwas, nung hu ma rumkis, yi manjik. Wun Ada, ka nu phar jem nu kpa me makyau yong ang. Ka nyina sa wa hwen ka kang nang kpang geh, hwen ka nu phar zerem tiak nis nu ti. 40Phen taka temek numung gbum ma wa ruu, nu wungu Bitrus, nusa cun wing taka me geh ah ma sa'a nyinang? 41Ca nang wung heyi manjik se nyina geh he hu jaraba ming. Ruhu dai mur, yeer sa wa ma kukuking geh.42Sa phen ma phu ti yi manjik. 43Ada ka nu phar makyau yong sa hadan mi geh, wun nis wunik. 44Sa phen ti yi manjik sa kusi Ada Num wun ma pha nyina sa wun.45Sa phen taka temek numung. Sa gbuum ba ruu ming, yo wun ba, "he sa cang he sa nipaih?" phar nang ki shar ka ma ki reph mi wok ma ta zi. 46Wanak nang we bai. Phar nang rima rireph mi ka be hwit.47Sawa titam wun nung Yahuza, nyinang nama ba wuk dak phu bi taka ren gi hang taka reing shushuruk ma teh taka wun, wun reing ma yisin, ma gun nama takan ngotor. 48Rima ka wi tak iriang ki phasi ba hwen ka yo bai ka ma bai mi ba tur gu taka wuwunyi he tur naang wa yonung.49Wok wok na nyina nung ba ta mwing ma Num wungu, "mi wun wa nyi" phasi gu nyi. 50Mwing ma Num wungu wun, "mwan, ti hwen ka bi nu." Nugu ma be tur mwing ma Num.51Wok wok na nyina, yinang nama cun gun bash ming yaph hang tuu, cun tu-ang tiphe ma shuruk. 52Nugu mwing ma Num wungu, "phenek gun nis bash ming, rina ka ti rwam ma gun taka gun ma mbeshek yo." 53Nu sa phing mi rang me phin Ada yisin tusuk taka hum jijek ka gerr wuk dak phu ge ah? 54Wa ka tere nung wun ma Ada wunik?55Pheng nyina mwing ma Num wun ba reing, "he be ma gun taka ngotor he tur mi tika me wa taka wasi bum? Nim mi sa can shak misa wun wun ma Ada, he sa tur mi geh." 56Yong he ti nung wun ma Da wunik, annabawa taka zik wun nama wunik kwanji wun wun na nung ma temek numung ma ti shushu ma tur cwin nama.57Taka na ka ma tur gu ma bangu tama kayafa fristi shuruk te ka shushuruk ma cang ma shi wun. 58Bitrus sa siak ba mi-sun mi-sun, ba bai shun-phi ma shuruk nama. Ba yin cang taka taka ki ki teh ngrish ma gum yo mur phar shang nung ma wa ti guh.59Shushuruk ma sa cang yeer namang, we wun ba ka reing teteh? Ma sa tam phak ka ma shi titi numung. 60Ma sa gbum phak titi numung geh, ma riph wun titi, tumung ma hang phu ma wurik nama, 61ma wun, "kuko yong yo wun, yo shar ka yo mwashak to yong phen mwai nim tat."62Shuruk nama wanak riphi gu wun "nu sa wun wun hwen hang geh ah? Wa shang wun nung ma sa wun titi nis wa giri da wa phak?" 63Mwing ma Num ra shau. Fristi shuruk wun gu wun "mok tiak ma Da ma nzor, wun diring nu nung nu wa mwing ma Num ah?" 64Mwing ma Num wun gu "nu wun ma nyi nis. Mi win wa nu mwamwash yong nyining nu phar mwing ma Num sa cang wok yiyi ma Ada Num ma Gum mbring sa cang twang wur zizerem ma Da ming."65Shuruk nama wanak harr titara numung sa wun "ki kasak mok, sha nung he sa yasak? Phar nang ki sa kasak mok wun wun vivi. 66He phar tereh?" Ma wun, "shar mbembeshek."67Nung ma tuph gu titaiyeer, nu ma wuruph gu ma nuphuk ma jur gu, 68ma wun gu wun, "ti diring annabi ka nu wa Almasihu. Wa ne nung nuphur nu?"69Bitrus sa cang shun-phe tumung nugu wen hang be tumung riphi gu, wun, "nu reyong nu wa phu ma reyong ka nie galili." 70Tunang wa wa tom nama mbring "mi sa phing hwen ka nu wun geh."71Ka wurik ngrish, wen hang sa riphi, gu wun, "riyog ma wa phu ma Banazare." 72Sa phen tunang, sa yi se ku ming, "mi sa phing kuko yong geh!"73Ca bwas nung ma hang ma sa be ma riphi Bitrus, Nu wa ma mwing ma Num yong rim nis kpusuk titi nis. 74Wok wok nyina yise ku ma titi nyi, sa wun "me sa phing kuko yong geh" nung gbanuunkwing. 75Bitrus tam kang nung phing tutunang ka yo ti, yo ki yi se ku wun ba kwi ma mwing ma Num me tunang kasa tat. Nung wurik nghan sa kuing ma yiyi kang.
Chapter 27
1Ka buh hihimi ti, firistoci mbring taka su- suruk ma rain ma dus nyii titi nama ka ma mbeshek Yesu. 2Ma jiphi gu, ma bangu nyinyi ma gwamna Bilatus3Kasam- nanyana Yahuza, ka raph gu, phar ka ma shi gu Yeso mok kwie- kwie, ti tuba phenik ba firitoci take su- suruk ma rain azurfa wuk- wuk tah ka sa, Won, "Mika phar titarmuru nan,4 ka mi raph wa hananriphinik ka sa ma laifi titi ge."Amma ma won, nar wa san ming? Ji ma titi nis tumu. 5Nungu nyish azurfa shiak ngarak ba, bai ba suruk rush kar mbeshek titi numu.6Firist suruk nama, kpang azurfa din won,"Sa jem ka wu dak mbun yung hujum ming ge mukan wa mbun ma mek. 7Ma kwinji won din yeer nama, ma kpang mbum din ma sa bas ma rima mu- mwai phen maneng kuko tumu. 8Muk yung nu ma phen tey din bas mek har numu.9Na kamawon nye ma annabi Irimiya win, ka won, "Ma kpan azurfa wuk- wuk tak ma uyee ka Israila, ma tam titi numu ma dak gu titi, 10ma na ba muk sasa bas ma rima mu- mwai phen, ka Num nami nyee."11Yun kini, Yeso rang nyenyi ma gwamna, gwamna riphik gu, "Nunu nuwa gum ma Yahudawa?" Yesu mur, "Wakananyana ka nu ke wun." 12Amma ka shu- shuruk ma firistoci taka shu- shuruk ma raing ma hash gun, sa ba nye ge. 13Bilatus riphi gu, "Nu sa yiisin mgbumgbur yong ka mabing titinis gaia?" 14Amma Yesu sa wun- wun hanga, hwen din na gu gwamna mamaki jijek.15Nim baki idi, gwamna men ngarak riphinik nyanan ka ring maki cun, daga prison. 16A lokacin na, ma wa ma prisoner hang ka kuk titi ma tiyak. Barabas17Ka maki ca mbring nama, Bilatus riphi bah, "Ne nu he mur mi ngarak wa hen? Barabas, da Yesu ka me phen Rima- wawur ring?" 18Yun phaing ma bing Yesu teh numug masa mur mbeshek gu. 19Ka sa chan teh ti- chan ma sharia, hi mu dak ma wun gu, "Wurik wok numu titi ma kuko ka sama laifi ge. Muk ka mika mak- yau titi numung raasin na ming.20Lokaci nan, shu-shuruk ma firistoci taka shu-shuruk ma rain ma wuruk- kang ma rain ma wun ma ngarak ba Barabbas ma mbeshek Yesu. 21Gwamna riphi ba, "Ne nu ha murmi ngarak wa hen?" Ma wun Barabbas." 22Bilatus riphi ba, "Wa ti shan ma Yesu ka ma phin mwain ma Num?" Mamur, "Wa gicciye gu."23Num wun, "Mok shan, kasak wa hen shang?" Amma, mamurma kur shuruk, "Gicciye gu nang," 24Bilatus phar ba hwen hang ka yo ti ming, kpang nyii kaph wok numug nye- nye ma rain wun, "Mi sa ma laifi titi ma kuko yong ge, mak numug. Sa titi nang ge. Ti nang hwen ka ha mur tiying.25Rain mbirin ma wun, "Ngarakmak numu yisak wur taka mup- mwaing nar." 26Nu dak ma ngarak ba Barabbas, amma dak ma wuraph Yesu nabama bang gu ti gicciye.27Takaji- jiphi nyii ma gwamna ma kpang Yesu mabang gu tey gung taka ji-jiphi ma wa. 28Ma chun gu bum yeer ma shuruk gu bantei. 29Ma ti turu tiyok ma suruk gu titi. Ma na gu riyang wok yi- yii. Ma dun ting ma ti gu gwa yeer ma wun, "Wu teng nu Gum wa Yahudawa!"30Ma tuph gu tittai yeer, ma war riyang din ma nuphur gu titi. 31Ka ma kwanji ti gu gwa yeer, ma chun gu tittara nang, ma suruk tittara numu ma bang gu tey ka ma gicciye gu.32Ka masa bai, ma kup kun kuko hang ma tiyak Simon Bukurame, ma dak lelei kpan gicciye ma Yesu. 33Ma bii tey ka ma phin Golgotha, ka ma nufi kpakakkak titi." 34Ma nagu nyii mup mar kon ka ma dus hwen sang ming, nung gin nu hwangan.35Ka ma ki gicciye gu, ma ti kuriya ti gaphi titara numu, 36ma chang masa phar gu. 37Njorong ma titi ma zik hwen ka ma wun tee.38Ma gicciye gu taka tiyok phi, nyanang wo yiiyi, nyanang wok mana. 39Ka hadan cween, ma phar masa has gu 40masa wun, "War titi nis! Ka nu wa mwaing ma Num, sirr gicciye na ming!"41Ka nanyana, shu- shuruk ma firistoci, taka zi- zik taka shu- shuruk ma neph gu ma wun, 42"Nu war ma hang, ni sa phaing war titi nis ga. Yong nu wa gum ma Israila. Siir ka gicciye na ming, nu wu wun wa giri.43Yong dak kang ma Num, Num nuwa war gu. Yo wun, "Yo wa mwa Num.'" 44Ka nanyana, tiyok phu na ka ma gicciye ba giri ma has gu.45Tey sa tor zang, suun she- shi teing mbirin. Kaii karfe tak ma yiiyera. 46Masa yasak karfe tak, Yesu borok kor mq ku- kuk wun, "Num na, Num na, muk sang nu hwan miyang?"47Ring ka ma rank huwit tumu, ma wun "Phin Eliya."48Wok- wok nanyana, hang ti shu- shu ba kpang soso, jiphi ku- kuru ming suruk nyii jijaraming na gu wu. 49Bur nama ma wun, "Ngarak guna wu phar da Eliya bii war gu titi." 50Nu Yesu burok kor ma kukuk, kwiin, ngarak ruhu nu mu.51Wok- wok nanyana, labulla kawa shak harit phu nen twan har tin. Vwauin zuphung, matar ma ngaasan. 52Tuning ma burit, ring ka ma kwa- kan ma yer. Ma wurik tuning, ma bai tey ziziram, 53ma wurik ring yeer nim yiyer ma Yesu.54Shuruk ma taka ji- phi ngii, ma taka kaa tee ma phar ka vwuin dirin taka hwen ka faru ma dirin ma wun, "Titare yong wa mwa Num." 55Hin jijek ka ma siyak Yesu, ka ma nen Galili mok ka keph gun. 56Cuciu nama wama, Maryamu Magdaliya, Maryamu uwar Yesu, Yusufu taka hene ma mu- mwaing Zadadi.57Ka yiyera bii, rima mbu hang ka nen Armatiya bii, ma tiyak Yusufu, yongwa almajira ma Yesu. 58Bai ta Bilatus wun gu nagu kum ma Yesu. Nu Bilatus mur ma nagu.59Yusuf kpang kum ma Yesu, shi-shi ma likafani zi- zaram, 60Nu dak gu tuning phiyang ka hukur, nu tushuk matar nye- nye tuning nu ba numu. 61Maryamu Magdaliya taka Maryamu nyana, ma chan wok nyanan ma tuning.62Yiingan, ka maki kwanji shiri, nu shu-shuruk ma firistoci taka Farisawa, ma munuk titi phee ma Bilatus. 63Ma wun, ri- ma phee, "Wu saheer ma hwen ka rima phak na wun sa tor ma nzor, wun, 'Ka yo ti nim ma tak yeer.' 64Mok yong, dak taka kaa tee tuning ma keph tuning numa na tak, ka sa nyenan ge almajira Num ma bii tiyok gu, ge ma wun ba ring,'Ki yeer tuning,' du-dus ma suun yong geer ma kuu."65Nu Bilatus wun ba, "Kpang na taka kaa tee ma bai kaa tee tumung magar." 66Nu, ma bai ma ba keph tuning ma dak alama matar ma dak riphinik nyanang nye-nye ma tuning.Chapter 28
1Tuk-gun nim Asabar, nim- ma nyinangma sati, Mary Magdalene ba phu ma tun- ga Mary ma bai- ti phar tuu- ne. 2Vwuin zuph ma kukkuk, malaika ma Num ne twang bii tusuk matar ka ma dak nye- nye ma tune chang ming.3Yeer numu ngaan sin, titara numu wa huwerak pwak. 4Taka kii tey ma dirin ma ti tika maki kwei.5Malaika wun ba hin din, "Sa dirin nang ge, mi phaing ha yasak Yesu ka maki nuphur kon ming.6 Sa yong ge, ki yer ka ki wun. Bai phar na tey ka ma nengu. 7Ba nang sasar,ba wun ba almajira numu Yesu ki yer. Phar wu bai nye- nye nyen zuwa Galili. Ha phar gu tumung."8Hin ba ma ngarak tey tune ma bai ma didirin yeer, ma na yak ming ma ba wun ba almajiri numu.9Mwa- mwash nu Yesu Ku- kun ba wun ba, "Nye!" Hin din ma tur gu kiss ma teng gur. 10Yesu wun ba sa dirin na ge, bai wun ba ma maga na ma bai Galili. Ma phar mitumu.11Yo nyining, ka ma hin din masa bai, nu taka kai tey ma gari ma ba wun ba shu- shuruk ma firistoci hwen ka faru. 12Fristoci ma ku- kung taka dattawa ma wur mok ting, titi ma yiyeer ma Yesu. Ma na ba taka ji- jiphi nyĩ mbu jijek. 13ma wun, "Wun ma tuga ge, almajira ma Yesu bii tiyo kum numu mii sun ka ha sa na ru.'14Ka wun ,yong kai tu ma gwamna, wu phak gu inda ka saya dak hen ti- tasi ming ge." 15Taka ji- jiph nyi ma sa mbun ma ti hwen ka ma wun ba.16Almaeira wuk- wuk nyenanma bai Galili, kangbo matar kaYesu wun ba. 17Ka ma phar gu, ma teng gu, amms bur ma yirsin.18Yesu ne ta nama wun ba, "Gum mbirin tey-yong taka wang wa wok na. 19Ba na almajiranta ma tey- yong mbirin. Ti ba baptisma tiyak ma Da,ma Mwaing taka Ruhu ma Num.20Gbaraph ba ma siyak ko san- gbak ka Mi wun wa hen. Phar, Mi wa taka hen ni- nim har nim bi- bii na."Mark
Chapter 1
1Yong nu wa kuu ma wun ma Yeso Almasihu, mwing ma Num. 2Tika indaka ma zik wun ma Num litafi ma annabi Ishaya ming. "phar, mi dak manzo nang, nyi-nyi nis, yo nung sumuk wa nu cwin. 3Kor wun hang phin teh zizang ming sa wun sumuk nang cwen ma Da. Cang nang ma piph.4Yahaya bee, sa tee baftisma zi-zang ming, sa wun ba reing ma tuba mok ngnghaph zi. 5Vwin ma yahudiya mbiring taka reing ka ma Urushalima ma bee teh numung ma tee ba baftisma sung Urdun. Ma sa tam viving nama. 6Yahaya sa rang ma titara ma kuu ma nzit, jiphi hon ma rwish, ber numung wa tawan taka tiok.7Sa tam ba wun ma Num, wun, "hang wu bee ka ger miyang ma kukuk ka wrish ma ku kisi numung misa shar ma tetanak gye. 8Mi me nyaph hen ma nyi, hang wu bee bii nghaph hen ma kaara taka jwii".9"Ka na nim hang Yeso bee Nazaret ma Galili, nugu Yahaya nghaph suung ma Urdun. 10Ka sa wurik nyi ming, nugu tee twang burit, nugu Ruhu sirr titi numung ti ka manvwen. 11Kor hang wurik twang, wun, "Sa wun, nu wa mwing mu-mur nang. Ka mi dak kang nang hwer."12Nudu Ruhu kpang bang zizang ming. 13Ka zizang ming, nim wuk wok ning, shaidan sa manji gu, cang zizang ming taka wu-wuee ma hai, maneku masa teh gu bu-bum.14Ka ma kwanji tur Yahaya, yese ba Galili sa. 15Sa wun, nim ki win, mulki ma Num ke bee hu-huit harmit nang he see wun ma Num.16Ka sa hadan kir song Galili nung, phar Saminu taka Andarawus manga numung ma sa tisi cwee ma wrush wen. sogung, mok ka ma taka ti-tisi cwee. 17"Yeso wun ba, bee nang, siak na me, mi dak heh cang taka ti-tisi reing." 18Mwa mwash na nyina ma ngharak rwish wen namang ma syak gu.19Ka Yeso ba nyi-nyi bwas phar Yakubu mwing ma Zabadi taka Yahaya manga numung, ma sa su-sum rwish wen jirgi ming. 20Nugu phin ba, nung ma ngharak rurwa Zabadi jirgi nyi ming taka taka rwanm nama, nu ma syak gu.21Ka bee ka Kafana hum, nim sabar, Yesuyin sark gbarab bah. 22Cang ba hwen nyi nyar nyi mok ka sa gbarab ba ma iko sa tika taka zizik geh.23Riphinik hang shark tumung ka wa ma wuk titi, kanang. 24Nu wun'' shang dus wirr taka nu, 25Yeso banazarat? Nu bee ki mbeshek werr ang? mi phing nu qa mai tsark ma Num!'' Yesu gbanak ruhu vivi na, ''cang shau nu hurik yeer numung'' 26Ruhu vivi na tak kuko na tieng nu dak ruru nu warik yeer numung.27Reing mbring ma ngar nyie ma sa riphi yier namang, "wa ka shang yong? Gbgbaraph shang be kukuk ka yong nyining? Tam ba ruhu vivi wu ma yisin gu!" 28Reing mbring Galili ma yisin hwen ka teh.29Ka ma kwanji wurik shak, ma yin phee ma Saminu taka Andrawus, ba taka Yakubu taka Yahaya. 30Nyimu ma Saminu sa jek ge, yies rin jijek, nu wun gu Yesu. 31Nung bee tur gu wok, borok twang, nung yier sang, nugu na ba ber.32Ma yi-yere ka num ki yin ma kur taka kwei taka wu-wuk ma being gu, gbanak ba kwei-ang. 33Reing tumung mbiring ma munuk yier ngrish te. 34Taka yeer ri-rin, taka taka kwei wu-wur, wuwur ma bie gbanak ba kweiang, phen gbanak mim phinik yeer ma reing, nyina sa ngharak ba ma tam wun nyi ge mok ma phing gu.35Wanak ma hihiming te sa tor phin-phin ba tee dindin ba yi manjik tumung. 36Saminu taka ma tungwa ma be yasak gu. 37Ma ba gbuum gu, ma wungu "reing ma yasak nu".38Nu wun "be we ba te hang, wu kirphek phi-phi yong, yeer mok mi tie wa'azi tumung. Yo nung wa hwen ka dak mi bei tieng yong". 39Shin ti-tee mbiring Galili be tam mok ma num shi-shak. Sa be gban mim phinik.40Reing ma kpuruk bee teh numung. Sa kusi gu, dun ting wungu, "ka nu mur nghaph me mi cang zizerem". 41Nugu teh gu yeer shuai, Yesu naar wok tanak gu nung wun gu, "me mur nu zerem". 42Wok wok nanyina kpuruk bgarak gu, nu yeer zerem.43Yeso narphak gu tu jijek. 44Wun gu, "ba nis, Sa be wungu hang geh. Bai ba phasi gu firist yeer nis nu ba teh hadaya mok zizerem tiphar wun ka Musa wun mok shaida."45Ka wurik tumung nung yiphik tam ba reing tangbak. Na dak Yeso sa tor mur yin reing gugn ming geh, bei cang gus te ka ba hang. Ka na ma reing ma be siak gu tangbak.
Chapter 2
1Nim hadan bwas ka phen Karfarnahum, ma yisin wun wa phee. 2Reing ma win teh dish, ma ngrish te ying, nung Yeso tamba wun.3Ma hang ma kpang rima yeer zu-zung hang ma bing gu rephinik neing nun ma kpang gu. 4Ma sa gbuum ma bii hu-huit numung mok reing, nung ma borok ruruk ka shishi gu bwas, nung ma narphak gu ting tumung,5Ka phar di-dak kang namang, Yeso wun gu rima ru-zung na wun,: mwing ma teh ngaph zi nis ang." 6Kana, taka zik teh hang masa tumung, ma tam kang namang. 7"Ti tereh bek rephinik yong tam wun ka yong nyining? ka sak! Ne nung nghaph zii? Num nung shuak".89Wok-wok na nyina Yeso phing Ruhu numung ming ma tasi yeer na ma nung wun ba, "shang dak he tasi kang nyin? Shang gyer ka mi wun gu rin ma zu-zung ma nghaph zing nis koka ma wun gu kpang te ninang nis nu ba nis.10Kana he phing mweing Riphinik shaar ka nghaph zing teyong", Wungu rima zu-zung. 11"Mi wun wa nu, wanak twang kpang kwashak nis nu ba phi nis." 12Nung wok-wok na nyina wanak twang kpang kwashak numung ba numung phee nyinyi ma reing mbiring, mok cang bang hwen nyi-ngar nyi, ma kpang tiak ma Num twang, ma sa wun, 'we kisi taba phaar hwen hang ka yong.'13Sa phen kier ma song gyiger, reing mbiring ma bee te numung, nugu gbaraph ba. 14Ka sa hadan, Phaar Levi mwing ma Halfa ri ma sese mbon, nung wungu, Syak me". Nung wanak syak gu.15Yeso sa yii beer phee ma Lavi taka taka sese ganjung gwei taka taka zing jijek ma bee teh numung taka almajirai numung, reing jijek gun ma siak gu. 16Ka taka zi-zik ka ma farisawa, ma phaar Yeso sa yii beer taka taka zing taka taka sese haraji, nung ma wun ba almajirai nung. "Mok shang yii beer taka taka sese haraji taka taka zing?"17Nung Yesu yisin naa nu wun ba, "reing ka ma wa ma kukuk yeer masa mer shir ge. Taka kwei nung shuak ma mur rima shir mi sa bii mok taka zi-zirem ge, mok taka zing.18Yonging Almajirai ma Yahaya taka Farisawa ma shirm nyii nung ma hang ma bi wungu, "waka tere bek almajirai ma Yahaya taka Farisawa ma shirim nyii bek nis masa teh ge?" 19Nung Yeso wun ba mwing mwan ma rima kpi kpang hin, ma shirim ka nyii te-tere. Ka rima kpi kpang hin sa taka baa? Kasham ma taka rima kpi kpang hin ma sa shirim yii geh.20Nim ka bii ka ma kpang ba rima kpikpang hin nang, nim na nung ma shirim nyii. 21Ba habg ka tisi titara phiyang, dus taka titara cin, nung titara na harit vivi.22Ne be wur ka numung nyii inabi phiyang nyi inabi cin ming, nyar tur ra-ang nyi inabi nyishin mbiring, ba phu nyi inabi taka tur ma sa gbuum hang geh. Mok ka na, Turook nyi inabi phiyang tur phiyang ming."23Nim asabar Yesu yin hai ma beer, nung almajiri numung ma be tang wur ber ting. 24Nung Farisawa ma wun gu, "phaar shaang dak ka ma tika hwen ka sa jem ge nim asabar?"25Wun ba "he sa tam ge a hwen ka Dauda teh ka yong teh ge, yo taka reing ka ma giri?" 26Kasham ka yin phee ma Da ka Abiyata sa shuruk ma Firist, yii gurasa ka wa ma Farist ka sa jem hang yi ge Firistoci. Phang na ba ring ka ba geri!"2728Yeso wun, "ma teh Asabar mok riphinik, ma sa tih riphinik mok asabar ge. Mok yong nyining, Mweing riphinik wa num nung, taka ma Asabar ying.
Chapter 3
1Sa yin shak nung, riphinik hang ma wok zu-zong shosh. 2Reing jijek ma wur gu yii yeer, da ma phaar gbanak kwei nim Asabar, gi ma gbuum hwen ka ma hass gu ying.3Yeso wun gu ri ma wok zu-zong, "wanak nu rang ciciw ma reing gu yong." 4Nugu wun ba reing, "Jem ka ma tee hwen mangar nim Asabar da hwen vivi, ma wa nzok, da mbeshek?" Nung ma cang shau.5Nung phar ba ma bwan, kasak kang ma ku-kuk titi nama, nugu wun gu, "naar wok nis." Nugu naar wok, Yeso sumuk gu wok sang. 6Nung Bafarasi wurik sisar bai tama Hirides ma yasak cuin ka ma mbeshek gu.7Nung Yeso taka almajirai numung, ma bai nyi-nyi ma song, giring ma siak gu, ma ne Galili taka Yahudiya. 8Reing Urushalima taka Edom, Urdun taka reing ku-kwara ma Taya taka Sidon. Ma yisin bu-bum ka sa teh nung giring bee tee numung.9Nung wun ba almajirai numung ma sumuk gu jirgin nyi nyi bwas mok bwas mok giring sa mur ma denji gu gye. 10Nghaph taka kwui jijek, mok na reing taka kwui ji-jek ma mur ma tanak gu.11Ka ruhu vivi ma phar gu, nung ma dunting nyi-nyi numung ma dak ruu ma wun "nu wa Mwing ma Num." 12Tam ba wun ma ku-kuk, sa dak nang ma reing phing mi wa yong geh.13Banin gon ma matar nung phing reing ka mur ba ma bee tee numung. 14Cun riphinik wuk dak phu (phin ba manzani), ba nung ma shin giri titam ba reing wun ma Num. 15Na ba iko ka ma gbanak mim vivi ang. 16Cun wuk dak phu, Saminu ka dak gu tiak Bitrus.17Yakubu mwing ma Zabadi, Yahaya manga ma Yakubu ka na ba tiak buwanarjis, mwing-mwing ma ngberere. 18Taka Andrarawus, Filibus, Batholomew, Mathew, Toma, Yakubu mwing ma Halfa, Taddawus taka Saminu Ba-akaniye, 19taka Yahuza Iskarioti rephinik ka dak ma tur gu.20Ka yin phee, giring ma ku-kuk shak ma hwang yi beer ang. 21Ka yin phee numung ma yisin nung ma bee tee tur gu, mok ka ma wun titi numung sa nyinang ge. 22Rima zi-zik ka nee Urushalima ma wun, "wa Ba'alzabuba nung ka banin gu, ma ikon ma gum ma mim vivi nung gbanak mim vivi."23Yeso phin ba tah numung, tam ba wun kiph ming "tika tere kajiri gbanak kajiri?" 24Ka mulki gaphe titi phu sa rang ge. 25Ka phe gaphe titi phu, sa rang ge hu sa rang geh hu.26Ka kajiri wanak hum phu ma tungwa kajiri sa rang geh be ma su sang. 27A hang sa shar ka yin phee ma rima ku-kuk wasi bum numung kwa yiphik jiphi gu geh, nugu kur bum numung, sa ti geh.28Gire nung mi wun wa hen, zing ka reing ma tih, ma titi ma mwing ma Num nghaph ba baring, taka bu-bum vivi kama tam nghaph ba ang. 29Rina ka tam wun vivi titi ma Ruhu mai Tsarki ma sa nghaph gu ge, vak ma zing numung yeer king kukwei. 30Yeso wun ba wun yong mok ka ma wun gu "wa ma ruhu vivi ing."31Nung hene, ma manga taka sarr mu ma muur phar gu nghan nung ma dak ma phin gu ma wun gu bee. 32Gering ma dak gu ciciew, nung ma tam gu wun, ma wun gu "ya niss taka tonok ma yasak nu nghaan."33Wun ba, Ne nung ma ya nang taka manga nang?" 34Nung kirphik yii phaar reing ka ma cang ma dak gu ciciu hen nung ma ya tak ma manga nang. 35Rephinik ka teh hwen ka Num mur, yong wa manga nang, sarr nang taka ya nang."
Chapter 4
1Ka sa yiphik gbaraph nyinyi ma soung, reing gung ma dak gu ciciu, nugu yin jirgin nyi ming soung gung, nu gu rang. reing ma wa gon teh kirr soung. 2Gbaraph ba bu-bum ji-jek ma misalai, te gba-gbaraph sa wun ba.3"Yisen nang! Reing ma re-rayi ba te rayi. 4Ka sa phiriwur, nugu wur bor ma huu cween gu-gubg, shushwer ma bi tang. 5Bur ma huu matar ming, te ka vwin sa yin jijek geh, wok-wok nanyina ma wurik mok ka ba vwin tar ma horr vin ji-jek tumung.6Ka num nghan jijek, nugu ma hur jar, mok ka ma sa wa ma niri ji-jek, nung ma hor. 7Bur ma huu njorong ma tiok, nugu tiok tuphur ba, ma sa gbum niri mangar geh, shak ba phi-phit ang, ma sa te phidin ge.8Bur ma huu vwin mangar ming, ma nghaar fwet, ma tie phidin, ma te gung, bur ribi talatin, bur sitten, bur dari." 9Nung wun ba "reing ma tu yi-yisin, yisin."10Ka yeso sa kwa numung, reing ka ma sa hu-huit numung taka wuk dak phu nung ma riphi gu mur ma misalin ndi ndi ndin, wun ba fasara. 11Nung wun ba, "hen ma mur wa hen he phing asiri ma mulki ma Num, amma reing ka ma sa taka hen ge, shangbak misalai. 12Mok phi-phar ma yii ma phaar, amma ma sa phing geh, ka ma harmit ma nghaph ba zing namang."13Wun ba, "Mok shang he sa phing misali ge? nim ta he phing bur" 14Rima ri-rai rai wun ma Num. 15Bur ka ma hu cween gu-gung ba nung ma kwatanci ma reing ka ma rai wun kang namang, ka ma yisin, wok-wok shaidan bii kpang wun ka ma rai kang na mang.16Nyina bur ka ma rai teh matar, ba nung ka ma yisin wun ma se ma mwarang. 17Ba nung ma sa wa niring ka tur teh kukuk ge, ka mak yau bii mok wun, wok-wok na nyina nung ma harmit ma phen me sun.18Bur nung wa kwatanci ma bur ka ma hu tiok ming, ba nung ma wa reing ka ma yisin wun, 19mok bubum ma tehyong, taka du-dus ma tehyong taka yii bar ma bu-bum bur, yin tuphur wun nung dak sa cang ba hwen jek teh namang geh. 20Bur ka ma rai vween mangar ming, ba nung ma kwatanci ma reing ka yisin wun, ma se, ma teh rwam yin bur riba talatin, bur sitin bur dari.21Wun ba, "ma bing fitila shun phee shi-shi yang kpok ming phiri gado? Mok ka he dak teh cicang numung. 22Ba hwan hang ka wa dindidin, ka ma sa phing geh, taka hwen ka wa ma hang kwa numung, ka ma sa phasi ba reing bass geh. 23Rina ka wa ma tu yi-yisin, yisin.24Wun ba, dak nang yii hwen ka he yisinming, gu gong ka he mimak yo nung ma mimak wa hen yin, ma wur wa hen bing njorong. 25Mok ka hwen nung ma kara gu bing, riphinik ka sa wai ma hwen hang geh ma sa se hwen hang te numung geh ma phin ma karagu."26Nung wun, "Mulki ma Num wa tika riphinik ka rai vwin ming. 27Kwanji phiri wur beer bai numung phi ker nim nugu wur vivi ma wurik. 28vwin ma teh yong marr hwen ka kang numung murr wur vivi taka mangar. 29Ka berr vin nugu being ngau ba berr ka vin.30Nung wun, "ma shang nung wu kwatanta mulki ma Num? Da wa ma misali ta nung wu misali ta gu yin? 31Wai tika phidin ma mustard ka ma rai gu, ka da yo nung wa bwasing phi-phidin ka ma wa tehyong. 32Ka rai gu, nun te gugn ger ku-kon burang ka ma ti ni niak shuruk shu shuer ma mwai tung nama ming."33Ma misalai ji-jek, nung tam ba wun, daidai gwargwadon phi-phing nama. 34Wun ka tam ba ma misalai nmma kebe, sa bayyana ba almajirai numung bu-bum mbiring.35Nim na ma yi yere, wun ba wun we ba wok nyinang. 36Nung ma ngarak ring gung na, ma bai gire jirgi ming taka almajire, jirgi hang wa huruk siak ba. 37Nugu mim gu wanak zuphuk jirgi tika ma we hu nyi wuin jirgi.38Yeso kama numung sa wa ru ma yirik gu ma wun nu mur we kui nusa na ruu a? 39Ka wanak ruu nung neph meim teh rang shau.40Wun ba, "mok shang he dirin ka yong? He sa dak kang taka tutur kang geh? 41Nung diren tur ba, ma wungu yeer nama, "ne nung wa yong ka mim taka soung ma yisin gu nyi?"
Chapter 5
1Ma bii kir song ka wa kwara ma Garasenes.2 Ka Yesu si jirgi nyi ming nanyina riphinik hang ka wa ma mim vivi (aljanu) ying ka wurik tuneng seh gu cween.3Rina ka cang tunie, hasa shar ka te gu hwen hang ge da hangjiphi gu ma cice.4Ma jiphi gu ma ngbecek taka mari ninim gugung, amma har gbecek taka mari mbiring. Ba hang ka shar phen jiphi gu.5Ma sun taka hi-himing wa tunei ming, sa dasak ruu sa phak yeernumung ma matar. Kami numung. 6Ka phaar Yesu sa tor sising, nung ti shushu bai ba dun ting nyinyi numung.7Borok kor ma kukuk wun , shang dus mi ma nu? Yesu meing ma Num Da giger mi kwisi nu ma tiak ma Num, sa mak mi yau yii geh. 8Nugu Yesu wun gu, ''Nu aljanu wurik gu yeer.''9 Riphigu, ''Tiak nis wa neh?'' Wun tiak nang wa gbaar, mok ka wu wa jijek. 10 Sa kusi gu, sa gaphi wir taka vuin yong geh.11Kpah ma lade jijek masa tumung masa yi beer gus ma kateh. 12Nung ma kusi gu wun ngaarak ba ma yin lade ba na ming. 13Nung ngaarak ba. Aljanu ma wirik ma yin lade ming ka kai huhuit ma shushuruk phu. Lade shushuruk phu ma rimin song ming.14Reing kama kiwo lede ma bai gari masa tam reing hwen kama phaar, reing jijek ma bi ke phaar.15 Ma bii ta ma yesu ma phaar rima wok sa cang ting, cang riphinik mangar, ma titara yeer nung ma dirin.16Reing kama bii ke phaar hwen ka shin ma rima aljanu, ma bai ma ba wun ba reing wun titi lede ding.17 Reing ma yiphik kusi gu wun wurik ngarak teh namang.18Yo riphinik ka aljanu ma ti gu titi numung, ka phaar Yeus sa yin jirginyi ming bai ba kusi Yesu wun mi mur siak nu. 19Amma Yesu as mur ge, wun gu wun, ''Ba phe tamareing nis wun ba hwen jek ka Num ti wa nu. 20Nugu ba Dikafolis sa tam reing hwen gbigung ka Yesu ti gu, cang ba hwen ng-ngasi nyi.21Ka Yesu gasan ba kwara nyinang ma song, jirgi ming,reing jijek ma dak gu ciciu kir song.22 Shuruk ma shiak hang ma tiak Yayiru bi teh numung, ka phaar gu nu dun ting kis numung.23 Sa kusi gu, sa wun, ''Wen nang sa jek ge wa hu-huit ma kukwei. Mi kusi nuwu ba phee nang nu ba dak guwok yeer cang ma nzor.'' 24Nugu siak gu, reing gung na ma siak gu hu-huit hu-huit.25Hin hang ka nyish mek ki kai kusa kusan wuk dak phu. 26Mak yau jijek siak tu shir jijek mbeshek ganjung fwet sa gbum sisisei geh, mak yau numung sa ger gun'ing. 27Ka yisin wun titi ma Yesu nung siak sun numung, sa shin gire ming nung tana titara ma Yesu.28Wun gu titi numung wun,''Ka mi tanak titara numung mi ka gbum sisisei.'' 29Ka tanak gu, mek ka nyishin rang, nugn phaar yeer numunh titasi numung ki sang.30Wok wok na nyina Yesu yisin Iko wurik yeer numung. Nugu riphi, ''Ne tanak titara nang?''31 Almajirai numung ma wun, Gireh yo ming ginu riphi wu, ''Ne nung tanak nu?''32 Ka Yesu harmit phaar wa ne nung tanak gu.33Hin na phing hwen ka ti biima diren yeer dun ting nyinyi ma Yesu wun gu giri.34 Wun gu wun, Wen didakkang ni war nu cang jek nuki gbum sisisei.''35ka sa tam guwun,nung reing ma ni phee shuruk ma shiak wun, Wen nis ki kwei. Mok shang nu tang gu rima gbigbaraph nyi?''36Ka Yesu yisin hwen ka ma wun, nung wun gu shuruk ma shiak, Sa dirin geh dak kang nis.'' 37Sa ngarak hang siak gu geh, ma Biturus,Yakubu taka Yahaya manga ma Yakubu.38 Ma bii phee ma shuruk ma shak phaar reing ma tasi masa kwing jijek'ang.39Ka yin phee wun ba reing wun, ''Mok shang he tasi he sa kwing?'' Wen na kisi kwei naru nung. 40Ma nang gu yak. Nung gbanak ba ngan mbiring, phin hene ma rwa taka hang ka ma gire yin tii ka wen na wa ying.41r wok ma wen na sa wun, Tilatha koum!'' Wun wen mi wun mwa nu, wanak.''42 Wok wok na nyina wen na wanak shin (kusan numung wa wuk dak phu), wok na nyina cang ba reing hwen ngingaar nyijijek.43 Wun ba masa dak hang phing geh; Wun ba ma nagu beer yi.Chapter 6
1Ka wanak tumung ba phi mu mar numung, nugu almajiri ma siak gu. 2Ka nim Asabar te yin shak gbaraph reing jijek ka ma yisin gbgbaraph numung cang ba hwen gn-gnhar nyi, ma sa wun gbuum wur gb-gbraph yo ta? Wur kip ta nung Num nagu ka yong? wur rwam ta nung te ma wok numung? 3Yong sa mwing ma kafinta yong ge a mwing ma Maryamu, manga ma Yakubu taka Yosi taka Yahuza taka Saminu? Sa ma sar mu mwen nung wu wa gire ge? Masa te mwarang ma Yeso, hwen ka Yeso ti geh. A hang ma phin wun Jese wa yong ma phin wun Yusufu4Nugu Yeso wun, "Annabi sa gbuum shi-shimimge sai phe numung taka shan." 5Sa teh hwen nyi hang tumung geh ring bwa ka ma yeer reing nung dak ba wok yeer ma gbuum sisisai. 6Mok ka ma hwa dak kang ang cang gu hwen ng-nghar nyi. Nung Yeso ba te teh ka ma hu-huit namang sa bi gbaraph ba.7Phin almajiri numung wuk dak phu, dak ba phu phu, naba iko titi ma aljanu. 8Wun ba masa kpang hwen hang wok geh mok shi-shin yong, ma kapng rairng nung shuruk. Masa kpang beer taka warr taka ganjung jihun nama min ge, 9ma sorok kuukiss nama nung shuak, masa sorok titara phu yeer nama geh.10Wun ba, ka he yin phee hang gi he cang phee tumung har nim wu-wanak nyin. 11Ka he baa teh hang ma sa se hen ge, kpuruk nan wur ka wa kiss nyin cang shaida titi ma reing teh na.12Nung ma bai ma sa reing wun mahui zi namang ma siak Num. 13Ma gban aljanu ji-jek, ma rukut ba reing jijek naiy ma gbuum sisisai.14Gum Hiridus yisin kana, mok ka tiak ma Yeso cang tiak tama nungbak. bur ma sa wun wa Yahaya rima baftisma nung wanak tunei yo nung dak ma phen ma te bu-bum ngnghar nyi yong. 15Bur ma wun, "Illiya," bur ma wun wa nyinang ma annabawa ma tumu ka ma ki kwai nung."16Ka Hiridus yisin nyina nung wun, "Yahaya ka shi titi ang nung ka wanak." 17Mok ka Hiridus nung dak ma tur Yahaya ma bang gu kurkuku mok Hirodiya (hin ma Filibus manga nung), mok ka kpang gu.18Mok ka Yahaya wun gu Hiridus wun sa jem nu kpang hin ma manga nis geh. 19Nung yo Hirodiya wun kang numung mi mbeshek Yahaya nung me gbum teh ci cang. 20Mok Hiridus dirin Yahaya, mok phing wa riphinik mangar nung, wa cuin zi-zirem nung, Mok Hiridus sa mur hwen ka yisin wa'azi ma Yahaya geh. Kana nyina ma mwarang cang te yisin gu.21Nugu cuin gbum Herodiya teh hwen ka kang numung mur. Ka teh harmit nim mi mar numung, Nugu Hiridus shirya liafa mok reing shu-shuruk ka ma tih rwam gwamnati numung taka shu-shuruk ka ma Galili. 22Wen ma Hirodiya bi shishi, shishi numung jem gu hiridus takareing ka ma wa tumung. Gum wun gu, "Riphi hwen ka nu mur, mi na wa."23Yi-si gu kuu, wun, "shangbak ka nu mur, ko da wa kpuchok ma Gum nang nung." 24Nung bai ba rephi hene, "Shang nung ka mi wun gu na me?" Nung hene wun, "Titi ma Yahaya mai baftisma." 25Phen bai sisar ta ma gum gire nung wun gu, "Mi mur nu naming titi ma Yahaya mai baftisma tire ming."26Gum gbuum titasi jijek, mok ka ki ti gu alkawali ga ofisoshin numung, sa tun hwen ka yo ki alkawarta geh. 27Nung gum dak rima jijiphi nyi hang wun gu ba bing titi ma Yahaya. Rima jiphi nyi ba shi titi numung tu gu gashak being . 28Ba bing titi tire ming na gu wen, wen bang gu hene. 29Ka almajirai ma yisin nyina, ma bii ti kpang kum numung ma ba nei-ang.30Almajirai ma bii tama Yeso, ma wun gu hwen ka ma teh taka hwen ka ma gbaraph. 31Nung wun ba, "ba nang teh ka he ba cang he niphi bwas." Mok ka reing ma shin twang twang, ma sa gbuum ma cang ge balle ma yii beer. 32Nung ma ba teh ci-cang nama jirgin nyi ming. ma ji niphi bwas.33Ka ma phaar ba ma sa ba nama reing ji-jek ma phar ba ma phing ba nung ma wurik te-teh ma siak ba ma shu-shu ma sunba ang. 34Ka ma bii nyi-nyi Yeso phaar reing gung nung phaar yau nama mok ka ma tika tumuk ka masa ma reing ma phe-phik ba yin ge. Nung gbaraph ba bu-bum jijek.35Ka yiyere teh, almajire numung ma bii wun gu, "teh yong wa wa zizang yiyare ki teh. Ma ba phi ma ba yasak beer ma yii. 36Wun ba reing yong ma ba nama mok ka ma te-teh yong hu-huit ma ba se beer hang ma yii."37Nung wun ba, "Na ba nang beer ma yii." Nung ma wun gu, "Wu ba se fufom ma sule dari phu wu na ba ma yi a?" 38Nugu wun ba, "Miring ma fufom bining nung he wa ying?" ba phar nang. Ka ma ba phar nung ma wun "me-mering tikun taka cwii phu."39Nung wun ba reing ma cang juk-juk ju-juk tus yi-ying ming. 40Ma cang ju-juk bur mwa bwas ma kwara. 41Nung kpang fufom tukun naa taka cwii phu, borok yii twang, dak albarka, be ting naba almajiri numung ma gaphi ba giging mbiring.42Ba mbiring ma yi ma ngharak. 43Ma munuk kpok ma wunik kpok wwuk dak phu taka kpucuk cwii. 44Reing ka ma yi fufom na ma wai mwa shuruk tukun.45Wok-wok na nyiina wun ba almajirai numung ma banin jirgi nyi ma sa bai nyi-nyi yo siak ba mi sun, ma ba Baitsaida. Yo rang, mok kaa mur sallami giring. 46Ka ma ba nama nung banin ka matar mok wu yi manjik, tam wun taka Ada Num. 47Yiyere teh, jirgin nyi sa ciciu ma soung yo sa tor gon yo kwanumung.48Phaar ba ma sa makyau mok ka nim shak ba bai yang. Ma sa yasak karfe ning ma be hi-himing nung bii tee nama sa shin njorong ma nyi, mur ba nyi-nyi namag. 49Ka ma sa phaar shan njorong ma nyi ma sa wun wa fatalwa nung, ma dak ruru. 50Mok ka ma phaar gu diren tur ba, wok-wok na nyina tam ba wun, "kuk nang kang, wa me nung! Sa diren nang geh!"51Yin jirgin nyi taka ba, nugu mim rang sa tor hadan yeer ge. Nung cang ba hwen ng-nghar nyi ji-jek. 52Mok na ma sa phing titi ma kadir na ge. Ka na kang nama kuk.53Ka ma hadan ma ba vwin ma Janisarita ma sorok gu jirgin sarka ka rang. 54Ka ma sa wurik jirgin ming, ring ma phen wun wa Yeso nung. 55Reing ma te shu-shu ma ba tumung, ma bing taka yeer ri-ti teh numung.56Ka ba tangbak, ma cang te bing taka kwai ka ma vin na ming Mbiring ke kasuwa. Ma kusi gu ngharak ba ma tanak titara numung ji-jek ma tanak ma gbuum si-sisai.
Chapter 7Farisawa ma munuk yier tama Yesu aka taka zizik ka nee Urushalima.
2Ma phar Almajiran numung masa yi bier ma wok zing, masa nyaph wok'ang geh. 3Mok ka Farisawa taka Yahudawa ma sa yi beer ma wok zing geh sai ma nyaph wok zerem mok ka ma kashe al'adu ma shushuruk namang ka matam ba . 4Ka farisawa ma phen kasuwa, masa yi beer geh . Ma bai ma ba nyaph yeer bek ma yi beer ma kashe bubum jijek nunum kuku ma tumuu ma nyash bubum ti ka moda, phi pheng taka santula ma dalma, taka ti ma beer.5farisawa taka taka zizik riphi Yesu,'' Mok sha'ang Almajiran nes ma sa kashe al'adun dattawa, mok ma yi beer ma sa nyaph wok heh?6Nung wun ba,'' Ishaya te anabci titi taka ma phi phaar ma yi i nung, Zik wun 'ring ba yong ma ten mi ma nyi nung kang namang yong ma ten mi ma nyi nung kangnamang wa si-sing takami. 7Ma syak mi wuk meng masa kashe bubum ku'ku ma tumu ka ring ma cang ma zik.8Hen nyish dokar ma num ang nung he kashe bubum ku'ku ma ring. 9Nugu wun ba, he teh nasara ka he gbanak dokokin ma Num mok ka he kashe al'adun nyin ma ri'ring. 10Musa zik wun, ten tanu,''ma jin'' ka''hang ka has rurwa taka hene, sha ma mbeshek gu''11He wun,''ka riphinik wun gu marr, ''duk taimako ka shar he gbum te nang cang shishirik (wate, me nagu Num). 12''Mok kana he nagu cwen sa teh gu ewa ma hene hwen hang ge.13 He dak doka, ma Num cang hwen vivi mok ma al'adu ka he naba yong, taka bubum vivi bubum ka he cang kiti.14Phen phin giger ka ma munuk titi tumong wun ba, ''dak nang tuu te nang phaar nang.15 Ba hwen kayin nyi ma riphinik ka kasak gu, hwen ka wurik nyi ma riphinik yo nung kasak gu. 16Rina ma tuu yi-yisin, yisin17Ka Yesu nyarak girie yin phee, almajiran numung ma riph gu mor ma wun nataka misali.18 Nung Yeso wun ba, ''hai he sa ma phiphing geh'aa? He sa phing hwen kane nyan yin ma riphinik sa kasak gu geh,19 Mok ka sa ba gu kang taka nzor geh, ka yin wurik ki cang ving teh viving. kana yesu wun ba ta mbak ki cang zizerem.20Wun hwen ka wa nyi ma riphinik yo nung kasak gu.21 Mok ka ne nyi ma riphinik, kuma ne kang numung nung, titam kang vivi, ke kasak, tiyok, taka mbe-shek ring. 22Titi mwan, yiber, ti-ti hwen vivi, hai didak bum vivin kang, huph he-has teh, kpe-kpa titi twang, taka tetam mbu. 23ba yong bining ma bubum vivin ka ma ne nyi ma riphinik, ba nung ma kasak gu''.24Wanak tumung bai sur taka sida yin phee hang mok ka sa murr hang phing wun yo wa tumung geh. 25Wok wok na nyina hin hang, ka phimu wa ma ruhu vivi ying ka hin na yisin wun titi ma Yesu nung bi mok tieng nyi nyi numung. 26Hin na ne vuen girka meng wa wen Fonishiya nung kusi gu gbanak gu phimu ruhu vivi yang.27Nung wun gu,'' nyrak me na ba mumwing ber bek mok ka sa jem ma kpang ber ma mumwing ma ma ba wu-wa geh.'' 28Wun ''Daa Num, wuwa,ma cxang ke gbum beer yama mumwing,''29wun hene,'' mok shang nu wun nyina, banes mim vivi ki wurik yeer ma wen nes,'' 30Ka phan phee ba phar phemu sa na tig mim vivi na wurik gu yeer ma phemu.31Phan wurik ba shiyar sur, taka shidan nddinden har song ma Galili taka vin ma Dikafolis. 32Ma bing gu mbu hang, ma kusi gu wun ta nak gu ma wok numung.33Nugu phang gu bang gu gus, nugu sorok gu wok tuu mbu ka kwanji tuph gu titia, ka na nung tanak rim numung.34 Pharr teh twang,wur kang wun gu, ''hatha,''wun,''burit''.35 Wokwok na nyina dak gu yisin wun hwen ka jiphi rim nyarak gu, nung yiphik tam wun mangar.36Nung wun ba wun gu hang geh ma wun ka wun, ba ma tam ba ring tamgbak. 37Nyina nung cabg ba hwen ny-nyar nyi ''teh shang'mgbak ma geer taka gbang ma yisin wun, taka mbu ma tam wun.''Chapter 8
1Tu mu hang gering mamunuk titi beer yiyi sang yesu phin almajiran numung wun ba wun. 2Re gu yong ma time yeer shaw ma teh nim tat taka me ma sa yi beer geh. 3Ka mi wun ba ma ba phii kwa yi beer yong ba tur ba cwen bur ma huu mok phii ma bur nama wa sising.''4 Almajiran numung ma wun gu wun ''ta ung we gbum fufom zizang yo ming ka shar gir'ing yong?''5Riphi ba, ''fufom bining nung ka he waa ying?'' ma wun, ''kwiph nyinang.'' 6Nu wun ba gi'ring ma cang ting. kpang fufom kwiph nyinangka kwanji, buat,shit fufom, nung wun ba almajiran numung wun ma gaphi ba ring ma gaphi cwai ma wa bwas'ing nung.7Ka kwanji bwat wun ba Almajiran numung ma gaphik ba ring. 8Ma yi, ma yirr ma munuk buhr ka vak, ma wunik kpuk kwiph nyinang. 9Kpa ring ma wamwa shushuruk ning ka ma wa tu mung Yesu wun ba mabanama.10 Nung yin jirgi ming taka Almajiran numung ma bai Dalmanuta.11Nugu farisawa ma be masa kan wun ming taka Yesu cwen ka phasi ba hwen hang twang mok ka ma mur mimak gu mgbeng ma teh yong. 12Wurr kang ruhu numung ming sa wun,'' mok shaang kap yong ma mur phaar alama? giri me wun wa hen kap yong masa na wa hen alama hang geh.''13 Nyarak ba yin jirgi ming bai wok nyi nang.14Nim na, almajiran numung ma tih her ma fufom. Vak ba fufom nyi nang nung shwak jirji nyi ming.15 Wun ba, ''wun kiph na yeer ring ma yisti ma faristawa taka yisti ma Hirudus.''16Almajire ma wun ba yeer namang wu sa ma fufum yin geh'' 17Yesu phing hwen ka wai nu wun ba, mok sang he tam kang wun he sa bing fufom geh? He sa phing hwen ka mi ti taka hen geh aa? He wa sun ming aah? sha kpa kang nyin.18Yih, ka he waing, sa phaar teh geh? he sa tam kang geh aa? 19Ka mi shit fufom na tukun ma ring mwa shuruk tukun kpok bining nung vak? ma wun gu,'' wuk dak phu.''20Ka mi shit fufom kwiph nyinang ta ma ring mwa shuruk ning. Kpok bining nung ka vak? mawun,'' Kwiph nyi nang. 21Na nyina sa shar hen phin geh ah?22Ma bi Baitista nung ma bing rima mbet yi ma kusi Yesu wun tanak gu.23 Yesu kashe wok mambet ma wanak teh na. Ka tak gu titia yii, nung dak gu wok yeer, nugu riphi gu nu phaar teh ah?''24Phaar teh twang, wun, ''Me phaar ring ma shin tika kon''25 Yeso phen tanak gu yii, riphinik burok yii, nung phar teh mangar26 Yesu wun ba nes phee, wun gu, ''sa tue ba garin geh''27Yesu taka almajiran numun ma shin te teh ma kaisariyu taka filib. ka ma sa ba cwen nung riph ma wun me mi mi wa ne?'' 28Ma wun Yahaya ma baftisma. Bur ma wun, iliya, bur ma wun nyinang ma Anabawa''29Riphi ba, he wun me wa ne? ''Bitrus wun, ''nu wa Almasihu. 30Wun ba wun gu hang wun titi numung geh31Nung Yeso yiphik gbarab ba wun,nyina, nung mwing ma Num mak yau wokma shushuruk taka taka zizik taka shushuruk ma Firitoci ma mbeshek gu teih nim tat wanak tu'ning. 32Ka Num wuna tu nama nugu Bitrus nugu phin gu gus sa gusi gu.33Ka harmit pharr Bitrus nugu gusi gu wungu wun phin be me suun nang kajiri nu sa dak kang nis taka bubum ma ring nung, sa ma bum geh''34 Nugu phing gire mur siak mi nu hwang titiu nis ang, nu kpang giciye nang nu syaik mii.35Mok na riphinik ka warr nzor numung sa gbum geh, mok na riphik kwui mok mi taka wun ma Num, kashi nzor numung. 36Shang nung riphinik gbum teyong nzor geh? 37Tam kang jek shang nung riphinik nagu num mok nzor numung?38Nu rina ka nu tii swei nang taka wun nang mwing taka teh ma sisiak hin, taka zi mwing ma Num yoma te swei numung ka phin bi gum numung ming ka Daa nagu ta kamaliku zizerem''Chapter 9
1Nugu wun''gire, mi wun wa hen, burr nying ka ma yong ka masa kwi geh, ma pharr malaika ma Num taka iko''. 2Ka nim kwiph hadan Yesu phin kpang Bitrus, Yakubu, taka Yahaya, bang ba njorong ma matarr hang ka wa rot, ba kwana'mang nugu kamani numung harmit, nyi nyi nama.3 Nugu titara numung cang huhwerek ziuh, ka taka shi-shi'ning te yang ma sa sharr ka ma shinim gu yang teh yong geh.4Nugu Iliya taka Musa ma bii te namang masa tam wuhn taka Yeso. 5Nugu Bitrus wun, ring ma gbarab nyarak wu disak tih shak tat, nyinang nis, nyinang ma Musa nyinang ma Iliya. 6Yasak hen ka wun wuhn wet, mok ka didiring tur ba jijek.7Nung jum nyig hang bi shishi bah, ma yising kur wun hang jum nyig na ming,''Yonu wa mwing mumur nang yisin gu nang. 8Wok wok na ma pharr, ba hang, vak Yeso kwa numung.9Ka masa sirr gun ma matar, numa nar phak ba tuh wun ma sa wun gu hang hwen ka ma phar geh, sai nim ka mwing riphinik wanak tunie. 10Nugu wun na sang yeer namang'' nung ma riphi yerr namang shang nung wa wu wanak tunie''.11Ma riphi gu mok shang taka gbubarab ma ataura ma wun wun Iliya nung wu suhn bii?''12 Wun ba kana nung Iliya nung wu suhn bii, bi sumuk bubum mbiring. Mok shank ma zik wun mwing riphinik mak yau cwen jijek, mok shang ma hwang gu'ang? 13ka na mi wun wa hen Iliya ki kwanji bii, ma tigu hwen ka ma murr ka hwen ka wuh'n ma num titi numung''.14Ma phen ma bi tama Almajiri bohr. Ma phar giri ma sah kan wun ming taka shushuruk taka gbubgarab Ataura. 15Ka ma phar gu cang ba giiri hwen nyi'nyar nyi jijek ma tii shushu ma bi wun gu nyi. 16Riphi almajeri numung, ''wa wuhr wun ta nung he kan nyi girii?17hang nyi nang girii ming wun gu, ''rima gbugbarab mi bi wa nu mwing mok ka wa ma ruhu ka shak gu tam wun'ang. 18Nima ka wanak gu ca ki tak gu tih mi wuhn ba Almajire nis ma gbanak gu ma sa phin ge. 19Wun ba wuhn hen ring ma kaph yong ka he sa tak kang geh, nim bining wu wa girii, ka hen sa phin gbanak aljanu geh hen taka huhu kang bing gu nang.20Nug ma ba bing gu mwing ding ka ruhu na pharr Yesu wok wok na nyina nuphur mwing na yeer numung diring nung mwing na hu tig sa rukut yeer tig, fufung sa wurik tig. 21Yesu riphi rwa ma mwing ding, nim ta nung wana yong gbum gu? rwa ma mwing na wun tur gu sa tohr kiyang.22 Ca ki hu nyiming taka kara mok ka murr mbeshek gu. Ka nu phin hwenang pharr yauw neer nu wahr wirr, Yesu wun gu''ka mi phin? Nyina shaang gbanak wa ti-teh, tama rina ka dak kang wok wok na nyina rwa ma mwing na wun ka nah, mi dak kang gbanak mi hwen ka shakmi dak kng ang.23Yeso wun gu,''ka mi phing nyina sha gbanak wa ti-teh tama ring na dak kang.24 Wok wok na nyi'na rwa ma mwing na wun ka'nag mi dakakng. gbanak mi hwen ka shak mi dak kang aag.25 Ka Yesu pharr girii ma sa bi tee namang ma shushu nugu gbanak mim viving nung wun,''Nu ruhu gbang i wun wa nu wirik yeer ma mwing yong sa tuhr yin gu yeer geh.26Nung mim vivin dak ruuh, nung wurik nyarak mwing na nung mwing na cang tika riphinik ka ki kwei nung ring buhr ma wun, borok gunung twang nung mwing na wanak twang. 27Yesu tuhr wok numung, borok gu twang nung mwing wanak.28Ka Yesu yin phin nung almajiran numung ma riphi gu mok shan wu sa phin gbanak gu geh?'' 29Wun ba,''wuhr yong sa wirik geh, mur manjik''30Nugu hadang ba galili, mok ka sa murr han phin te ka ma wa ying geh.31 ka sa gbarab ba almajirin numung, wun ba nim wu bi ka ma kpang mwing riphinik ma tak ba ring wok ma mbeshek gu, ka ma mbeshek gu ti nim tat nung phen wanak.32 Almajiri ma sa phin mur ma wun ka tam geh, diring tuhr ba ma sa tohr phin gu geh.33Ka ma bii kafarnaum nim ka sa phi riphi almajerin numung, sha nung he tam cween?.34 Ma cang shau. Mok ka ma bi tam wun cwen, titii ma wun, ma wun ne nung geer shuruk.35 Nug cang tig phin almajiran numung wuk dak phu, wun ba na ka mur cang nyi nyi demek kang kang numung tig cang rima tite ba ma tun gwa rwam.36Big mwing kyiang kashi wohk dak gu ran cicui namang. Kpang da swar numung wuun ba. 37''Nu ka nu murr mwing kyiag ka yong he seh mi nung ka he seh me taka rina ka dak mii.38Nung Yahaya wun, rima gba-gbaraph wu pharr hang gbanak mim vivi ma tyiak nis wu shak gu ang aa, mok ka wu sawa gire geh.39 Nung Yesu wun ba nyatak gu nang mok ka ba hang teh wur rwam shuruk yong, phen tam wun vivi titii40Riphinik ka sa ti hup taka hen geh, wa neer.41 Riphinik ka nawa hen nyi wuwun mok tyiak nang mok ka he wa ma Yesu, gire me wun wa hen, gbum fwush tama Num.42Riphinik ka dak mwa'mwing ki-keng ma kpii ding, geer jek ma jiphi gu matarr hu-hug teh ma tak fu song ming. 43Ka wok nis dak nu nu kpi'kpiding, geer jek nu shi wok ding. Mok ka geer jek nu ba twang ma wok nyi'nang ka nu ba kara ma wok phu. 44Tumung kpusi masa kwei geh, kara ma sa kwei geh.45Ka kis nis dak nu nu kpiiding, shi nu tak ang. Geer jek nu ba twang ma kis nis nyinang ka nuyin kara ma kis phu. 46Teh ka kpis ma sa kwei geh, kata na sa kwei geh.47Ka yii nis dak nu nu kpiding, cun nu tak ang gee'r jek nu ba twang ma yii nyina ka nu yin ka ma tak nu kara ma sa kwei geh, kara sa kwei geh.48Teh ka kis ma sa kwei geh, kara sa kwei geh.49''Mok ka wa makara nung ma npha nemgbak. 50Wan jem, ka mimes wurik ang, shang nung dak gu phen te mimes? cang nang ma mimes cang nang jek taka nemgbak.Chapter 10
1Yesu ngharak teh na, ba kwara ma Yahudawa kwara ma song Urdun, nugu giri ma sube teh Num sa gbaraph ba gbigbing, ka min sunum te. 2Nu Farisiyawa ma be teh numu te mumak gu ma riphi, "Wa titar rurong gbanak himi?" 3Wun ba, "Sha nu Musa wun hen?" Ma wun, 4"Musa ngharak rurong zik yishi ka gbanak hin ba numu.''5"Mok kukuk titi nyen nu zik wa hen nyina,'' Yeso wun ba. 6"Ku ka Num te teng, ''Num te ba rurong ma hin.'7'Mok yong rurong ngharak rwa ma hene dus titi ma himu, 8ba phu ma cang yer nyinang ma sa tor phu ge yer nyinang. 9Ka na nyina when ka Num kudus, riphinik sa gaphi ge.''10Ka ma sa wa phe, manzani ma mwuang ma Num ma sa riphi gu titi ma wun yong. 11Wun ba, Ne gbak ka gbanak himu phen kpa hin bi na phu ma hin ka sawa hhimu ge. 12Ka hin ngharak rumu kpa rurong bin yo nang, phu ma irina ka sa wa rurong numu ge.''13Ma bing marbubwas nama te numu ngi dasak ba wok yer, nu manzanni ma Yeso ma gban ba. 14Yeso phar nu ka numu kasan, wun ba, "Ngharak na marbubwas ma be te nang, sa shak ba na be ge, gum mi Num wa ba nama.15Giri mi wun wa hen, rene ka sa se gun mi Num tika mwakyang ge sa gbum yiyin ta mi Num ge.'' 16Nu munuk marbubwas kang naba mwarang dak ba wok yer.17Ka yiphik ba numu, riphinik hang be mi shushu te numu dun ting nyinyi numu nu riphi, "rima gbugbaraph jrk mu te shang ngi mi gbum nzor pheyang?" 18Yseo wun, "Sah dak nu phin mi mangar? Num nu shwak wa mangar. 19Nu pheng, "Sa mbeshek ge, sa na ma hinhang ka sa a nes ge sa te tiyok ge sa wun wun phak titi tonok ge, sa war bum ma hang ge, yisin wun ma tanu taka ma ya nes.'''20Riphinik na wun, "Rima gbugbaraph, bubum ba yong mbiring mi ki te mi sa tor magwas." 21Yeso phaar gu mur gu wun ngu, "Sik wa when nyinang. Ba reph bubum ka nuwa yieng mbiring nu naba reng ka ma sa wa ma when hang ge ngi nu ba gbum twang ta mi Num. ngi nu be nu be siyak mi." 22Mok wun yong kasak gu kang yernumu kwi, mok wa ma sabar fwet.23Yeso kerfek yi phar ti wun ba manzanni numu, "Te ba taka Sabar mak yau ma gbum yiyin mulki mi Num!'' 24Manzanne ma nghan nyi ma when ka wun. Yeso sa wun ba, "Mumwuang, mak yau wa nung ma yiyin mulki mi Num! 25Sa be mumak iyau ge rakumu yin busuk ma alura ka taka sabar ma nyin mulki mi Num.''26Ma nghar nye fwet, ma wun yer nama, Wa ka nyina ne whender?" 27Yeso phar ba wun, "Ta ma reng wa mi mak yau, ta mi Num sa wa nyina ge. Bubum mbiring wa tete ta mi Num.'' 28Bitrus yiphik wun ngu, "Phar we ke ngharak bubum mbbiring we siyak nu."29Yeso wun, "Giri mi wun wa hen ba hang ka, ngharak phe, ma manga, ma sarmu hene da rwa, mumwuang vwuinni mok taka wun mi Num, 30ka sa gbum kasa mwang nyinang ge yong nyining teng yong: phephr taka manga taka sarmu taka hene taka mumwuang vwuin taka mumak yau taka teng ka we be nzor pheyang. 31Jyek ka ma wa nyinyi ma missun taka sun taka sun ma ca nyinyi.''32Ma sa wa cwen te ba Urshalima, Yeso sa wa nyenye nama. Manzanni ma nghar nye, neng ka ma siyak ba misun ma diren. Nu Yeso sa ba gus yiphik wun ba when ka ma te gu. 33"Phar we ba Urshalima, ma ba naba shushuruk ma taka tam wun mi Num taka taka zizik mwuen ma riphinik ma mbeshek gu ngi ma naba alummai. 34Me neph gu, taka titai yer, ma wuruph gu, ma mbeshek gu. Te nim tat tu nei nu wanak.''35Yakubu da Yohanna, mumwuang ma Zabadi ma be te numu, ma wun, "Rima gbugbaraph we mur nu te dereng when ka we wun wa nu." 36Wun ba, "He mur mi te wa hen shang?" 37Ma wun, "Ngharak we cang taka nu mulki nes, nyinang wok yiyi nes, nyinang wok mene."38Yeso wun ba, "He sa pheng when ka he riphi he wu when ka ma mi wu taka baptisma ka ma te me?" 39Ma wun ngu, "We shar." Yeso wun ba, "When ka mi wu, he wwu taka baptism ka ma te me hen ma te wa hen. 40Rina ka ca wok yiyi taka wok mene nang sawa mi nu mi naba ge wa ma taka na ka ma ki dak ba."41Ka manzanni wuk ma yisin wun yong, ma te bwan taka Bitrus ma Yahaya. 42Yeso phin ba te numu, wun ba, "He pheng ring ka ma cang shushuruk ma alummai ma dak ba reng ring titi, taka nyenye naama ma sa te ba taka na ka masiyak ba.43Sa cang ka yong nyining ge te nyen. Rina ka mur ca shuruk nyen yo nu can bwas, 44rina ka mur ca ku ciciu nyen yo ca tiphe nyen mbiring. 45Mwwuang ma riphinik sa be reng ma te gu rwam ge, yo nu ba reng rwam, phen kwi mok reng jijek.''46Ma be Jericho ka ngharak Jericho taka manzanni numu taka re gung, mwuang ma Timawas mi ti yak Bartimawas mbet yi ka kwisi ca cwen. 47Yisin wun Yeso Banazarat we hadan nu yiphik wun kanang, "Yeso dan Dauda gbum me mi ying!" 48Re jyek ma gbanak gu ming, ma wun ngu ca shau. Nu ger ring sa wun mwuang ma dauda gbum me mmi ying!"49Yeso rang wun phin ngu nan. nu ma phin mbet yi ma wun nggu wanak phin nu.'' 50Mbet yi tak tetara ka shishi yer ring ba tama Yeso sarsar.51Yeso riphi gu, wun, "Nu mur me te ma shang?" Mbetyi wun, "Mallam me gbum phphar." 52Nu Yeso wun ngu, "Bai, deddak ka nes dak yi nes phar te." Pheeng nyina nu phar te nu syak gu cwen.Chapter 11
1Ka ma bii Urushlima, hu-huit ma Batafaji taka Betanya, kwara ma koh matar ma zaitun nun Yesu dak almajirai phu 2wun ba, "Bang kauye na hu-huit ner he sa yin he phaar jeke ka ma jiphi ka ma kisi taba baning phi-phik nang, he bing mi nang. 3Ka hang hen, 'Mok shaang he teh kana?' Wun nang, Ubangiji ka mur ka mur phenrkang wok-wok."'4Nugu ma bai ba gbaam jeke ji-jiphi girish phee hu-huit ma cween gu-gung, ma phi-phik. 5Nung ma hang ma sa rang tumung ma riphi Num ba, "Mok shaang he phi-phik jeke yong?" 6Ma wun ba hwen ka Yesu wun. Nung ma nyarak ba ma ba nama.7Amajira na phu ma bang gu Yesu jeke ma naphak mayafan nama jurng, nung ma baning. 8Nugu ring ji-jek ma naph hwen shi-shishi yer cween, bur ma naphak yishi ka ma shit bas hayi. 9Ring ka ma nyi-nyi numung taka ring ka ma siyaak ma sun ma tak, "Hosanna! Albarka nu rin ka bii tiyak ma Ubangiji. 10Albarka nu mulkin na ka wu bii tiyak da her Dawuda! Albarka nu ri na ka bii tiyak ma Ubangiji!"1213Ka phaar kon kpa ma yishi ming si-sin, nung bai sa phar da yo gbaam mu-mar ming sa phaar hwen hang ge, yishi nung, mok te mimar ma kpa kisi teh. 14Nungu wun gu kon kpa, "Ha sa tur yii mur-mar nes ge."Almajira numung ma yiisin hwen ka wun.15Ma bii Urushalima nung yin shak gbanak taka ri-rephe teh, ma sarasan taka taburan ma taka sasaning gaju taka teh cang ma taka reph tantabaru. 16Shaak ba bu-bum ka ma reph ang shak tumung.17Nugu gbaraph ba wun, "Sa zi-zik ming ge a, ma phin phee nang phee yi-yi manjik ma ring biring'? Ka na he dak cang twak ma tioyok." 18Ka shu-shuruk ma Faristoci taka taka zi-zik attaura ma yisin wun ka wun, ma yasak cween ka ma mbeshak gu, nung dirin tur ba mok ka gba-gbaraph numung ca-ba tur ba giri hwen nya-ngar nyi. 19Ka yi-yere nung ma ba teh gung.20Ma sa hadan ma hi-hi ming nung ma phaar kpa na ki hur. 21Bitrus sa teh herr ge nung wun, "Rin ma gba-gbaraph, phaar! kpa ka nu teh gu nyi ke hur.''22Yesu wun gu, "Dak na kang Num. 23Giri me wun wa hen ka he wun gu kah matar na wanak nu hu song ming, ka sa hu kang ge, ka sa dak kang nyan na nung cang, Num teh gu kana.24Mok nyan na me wun wa hwen ka he yii manjik, he kusi shaang gbbak na kang wun wun wa gbaam, cang ka nanyina. 25Ka he sa manjik sa dak na ring ka ma te wa hen vivi kang ge, nyina nung da nyan sa hwen.'' 26Ka he dak ring ka ma tih wa hen vivi kang, da nyin ka wa towang sa sa hen ge.27Ka phen ma bii Urushalima. Yesu sa ba shak, nung shu-shuruk ma Faristoci taka zi-zik, taka su-shuruk ma bii teh numung. 28Ma wun gu, "Ma wur iko ta nung nu ti bu-bum ba yong? Ne nu nawa gum wok?"29Nung Yesu wun, "Me mur riphi hen, wun mi nang mi me mi wun wa hen da ma iko ta nung me tih bu-bum ba yong. 30Baftismar ka Yahaya tih, ne twang da ne ta ma riphinik nung? Wun mi nang.''31Nung ma kan wun yeer nama, ma wun, "Ka wu wun, ne twang wun mok shaang he sa mur me ge?' 32Ka wu wun, 'Ne ta ma riphinik ma sagar wuri mok ma dirin ring, mok ka nyangbak, wun Yahaya wa annabi. 33Nugu ma mur gu Yesu, "Wu sa phing." Yesu wun ba, "Giri mi sa wun wa hen iko ta nung mi tih bu-bum ba yong ge."Chapter 12
1Nung Yeso yiphik ba wun ma misalai wun. "Riphinik hang wa ma hai inabi teh gug, shirik phen hukur hushi huhuit ma hai inabi phen mwayi phi rotgung ka rima ki keph hai cang sa keph gu teh nung na ba taka ku kwar hang jin ginar ma hayi na, kana nung bai vuin hang ming ka wa si-sing. 2Ka berr nim nung dak tephi numung hang be se ber k ki vin hai bingu. 3Kana nung taka ku-kwar na ma jurr gu, ma gbanak masa na gu hwen hang wok geh.4Phe dak tephi bing yo na ma dak mbak titi, ma mak gu yau yii ma wurgu swi tem. 5Phen dak hang ma tur gu ma mbeshek gu ka na nu ca kiteh ba ring ji-jek, ma nuphuk bur ma mbesh bur.6Sa phen tusuk hang, ana wa mwi mumar numung da ma phar swi nimung oh mwaing mu-mur kang nung nung ka wa ku kwanji vin numung naba wun ma na gu numung naba wun ma na gu nyi-nyi shuruk.' 7"Kana taka ku-kwar na ma wun yeer naama, 'Yo nung wa mwi bwad numung, beneng wu mbeshek gu sabar ca ner.'8Nugu ma tur gu ma mbeshek gu ma tak gu kurusun gwar hai. 9Ka na wa shaang nung rin ma hai na tih? Nugu bii mbeshek taka ku-kwar na, na ba ma hang hai na.10We kisi tam teh yong ah? 'Wun matar ka taka mu-mwayi tung hwang ang, yo nung ca hwen magar. 11Yong ne tama Num nung a jem yi ti phar.''' 12Nugu ma yasak cwen ka ma tur gu mok ka tam wun titi nama nung nu phur nyi nama ka na dirin giring mok na nung ma nyarak gu ba numung.13Ma dak Farisiyawa taka Heridiyawa, hang ma bii numung mok ka ma mur dak gu tarko wen mok wun ka sa tam. 14Ka masa bii, masa wun gu, "Ring ma gba-gbaraph giri wa nung nu gbaraph wun ma Num ji-jek, nu sa phasi mumur titi taka ring geh ring nu gbaraph titi ma teah ca-cang ta ma Num nung nu teh ji-jek, "Ka wa nyana wu phan ganjung mok ma Kaisar da wa wa?" 15Ka na nung Yesu phing kang na ma wun ba, "Mok he mi-mak me? Bing ma nang dinarin me phaar."16Ma bing nyinang ta ma Yeso wun ba, "He phaar tika wa zi-zik teh ma ne, "Ma wun gu, "Wa ma kaisar nung." 17Yesu wun, "Ka wa nyina na gu nang Kaisar hwen ka wa ma Kaisar, he na gu Num hwen ka wa ma Num nung ba hwen nyi-nyar nyi ji-jek.18Nugu Sadukiyawa ma bii teh numung. Ba ka ma wun taka na ka maki kui masa tor wanak geh gu ma wun, 19"Rin ma gba-gbarapg, Musa zik baring, wun ka manga ma hang kwui nyarak himu ka sa mar mwing ma hang geh. Riphinik na kpan hin ma manga, ma masi gu manga mu-mwaing ngirish kwar numung sa hu geh.'20Nugu ma hang ba kwiph niyang(7) rima shuruk sun kpa hin a kui sa mar geh manga bwas sa kpang ba mbiring nama a hang sa mar geh. Ane nung hin na ca numung. 21Ma phu kpang yoma sa mar geh ma tat ma nyina. 22Ba mbiring ma sang Musa mar geh ba kwiph nyi nang(7) kwanji hin na ma kwai. 23Ka ma phen ma wanak ca hin ma ne nama mok ba kup na ma kpang gu.''24Nugu Yeso wun, "Sa mok yo nung ca ke ka sak kang geh wa mok bee sa phang wun ma Num gee ka na ma he sa phang Gum ma Num ge? 25Ka ma wanak ma nzor phiyang, wun ma hin mu mar mwing geh ma mok ma cang tika malaiku towang.26Mok titi ma ku-kwai wanak, he kisi taka tam wun ma Num ka Musa zik a, ka Num wun gu, 'Me nung me wa Num ma Ibrahin, taka Ishaku taka Yakubu? 27Wa Num ma ka kui geh. Yo wa Num ka yo sa ti teh yong, he kasak mok yo nug wa mangor.''28Inyi nang nama rima zizik wun wa wun mangar nung nu tih sa kan wun ming ka phaar Yesu sa naba amsa, mangar nugu riphi gu, "Wun ta nung ge ma tama adah Num?" 29Yesu wun, "Na ka ger gung yonung, yising nang hen Israila, Da Num ner, da wa nyinang(1) nung. 30Numur a Da Num ma kang nyinang biring ma kukuk nis ma Sabar nis kang taka nzor nes biring.' 31Ma phu nung wa mur temak tika titi nes hang sa ger yong geh.''32Nung run ma zizik attaura wun gu, Rin ma Yeso wun nuwa rima wu wun wun mangar Num wa nyi nang a hang sa wai ka yo geh. 33We mur gu ma kang nirr mbiring taka ku-kuk neer we mur gu taka phi phing nirr we mur temek nir tika yeer nirr ner hadaya konawa." 34Ka Yeso phaar yo ki gu wun ma kiph nung wun gu, "Nu sa wa sising taka mulki ma Num geh." Ka kwanji na ang ha sa tor riphinik gu hweb hang ge.35Ka Yeso sa gbaraph shak wun, "Mok shang taka gba-gbaraph attaura ma wun kristi wa mwaing ma Dauda nung? 36Dauda ma titi nu nung wun ma Ruhu maitsarki nung wun, "Da wun gu Da nang, cang wok yi-yi nang me naba taka dak nu nyi-yi sui."' 37Dauda ma titi numung phin gu gu Da wa ka mok shaang nung Almasihu cang mwaing ma Dauda?" Girin ma yisin gu ma ti mwarang.38sa gbaraph ba wun ti nang swa ma taka gba-gbaraph attaura, taka mur shin ma titara shu-shuruk ma mur wu-wun kasuwa, 39ma wur te ca-cang mangar shak, taka te bukukuwa. 40Ma wasi phee ma hen yau, ma yi manjik rot ma mur ring phaar ba ring ba yong ma wu mak yau ji-jek."41Nungu cang nyi-nyi ma akwatin ma baiko shak, phaar ka ring ma sa wur ganju ming. 42Nunu hin yau rima titikiu bing mbon numung anini phu (2) be tak.43Phaing almajiran numung, wun, "Giri me wun wa hen, hwen ka hin yong tak akwatin baikon yo ming ger ma bur biring. 44Ba biring ma bing gba-gbaam nama ming hene yau yong titeken numung ming bing hwen wa ying.Chapter 13
1Ka Yeso sa wurik almajiren numung hang wun gu, "Rima gba-gbaraph, phaar dika matar dangara taka mu-mwayi tu tung mangar young!" 2Wun gu, "Nu phar tu-mung young ka ma mwai ma sa nyarak matar hang jurong ma tungwa ka ma sa mwashak ting ge."3Sa cang jurang ma matar zaitun ka wa hu-huit ma shak, nung Bitrus taka Yakubu, taka Yahaya taka Andarawus ma riphi gu di-di-den ma wun, 4"Wun ba ring nim ta nung ma te bu-bum ba yong? Shang nung cang hwen ka wu-phaar ge wu phing wun bu-bum yong ma faru?"5Yesu wun ba, "Keph nang yeer nyin ha sa dus hen ge. 6Ji-jik ma bii ma tiak nang, ma sa wun me nung me wa yong ka na ma dus ring jijek.7Ka he yisin wun ma hu-hum mok taka jita-jitar na mang sa tasi nang ge hayong ma faru mgbeng ma teyong kisi bii. 8Vuin hang taka vuin hang ma hwum gum taka gum. Vuin shi-shi ti-ti taka young ka na nung wa kuu ma mak yau.9"Cang nang kipkming mok ka ma ba hen nyi-nyi ma majalisa ma nuphuk hen shi-shak ma ba hen nyi-nyi ma gum mok tak nang mok he te namang wun whenhang titi nang. 10Wun ma Yesu sai yin ba ring tuu teh yong mbiring.11Ka ma bang hen nyi-nyi ma mok sa tasi nang ge nim na ma nawa hen hwen ka he wun, mok ka sa hen nung he tam wun ge wa Ruhu maistarki nung. 12Manga na ba maga ma mbeshek, da taka mwaing. Mwaing ma wanak ba ma hene taka rurwa ma dak ma mbeshek ba. 13Ma hweng henang mok tiok nang, rina ka kuk kang har gbeng gbaam cetu.14"Ka he phaar ma yiphik dasak rwam vivi phiyang rima kyama te ka sa jem ma teh ying ge (rima tetam phing) to hen ka he wa vin ma Yahudiy, te nang shushu he ba kangbang teh, 15riphinik ka wa kangbing teh sa sirr yin phee te kanghwen hang ge, 16riphink ka wa hai sa phen ba phee ke kpang ma yafi ge.17Hwen titasi titi ma hin taka mwainh-mwaing nyi ta hin taka mwaing-mwaing sun nim na! 18Yi nang majik hwen yong sa bii ma kus ge. 19Nim na ca ma mak yau ji-jek, ka ma kisi taba teh, ma kuu ka Num teh bu-bum har numung ma sa teh na ge. 20Sa phang Da shi nim na cwen kpek ge, riphinik hang sa shier phang ge. Kana mok ma ri-ring ka shishin numung gem chuen ma Num, Num shie makyau naang kpek.21Ka hang wun wa hen, 'He phaar Almasihu yong!' 'He phaar gu nina sa mur gu nang ge. 22Ka na almsihan taka phak, taka annabawa taka phak ma bii wa hen ma teh hwen nyi-nyar nyi jijek. 23Ka na ca nang ma kiph ming, me wun wa hen bu-bum young kafin nim nabie.24"Ka ma kwanji makyau na num dak sun, nwar sa nyan ge, 25kutik ma hwakan daga twang, ma zuphuk bu-bum shu-shuruk ka-ma twang.' 26Ka na ma phaar mwaing riphinik sa bii rin ming, ma iko shuruk taka daukaka numung. 27Dak malaikun ma munuk zabbabun numung daga gugus ma teyoung (suu-taka sar, kuriting taka arewa) ba har gbeng ma towang.28Gbaraph nang tama kon kpang ka nyoknumung ma yiphik ner phet ka wu tirik, pheng kus ki bii hu-huit nung. 29Ka he phaar bu-bum young ma yiphik bii, phe nang ki gi hu-huit, wa hu-huit ma ngirish teh nung.30Giri nung me wun wa hen bubum young sa hadan ge bu-bum young biring ma bii teh. 31Teyong taka ting ma hadan, kyang wun nangming sa hadan ge. 32Kana nim na taka sa'a ba hang ka phing, mala'kun twang ka mwaing rurwa nung kwanumung ka phing.33"Ra nang kiph ming he sa yi majik mok ka he sa phing nim ka wu bi ge. 34Tika riphinik ka wurik ba tephenhang nyarak gu tephi numung phee wok, ngbak ma rwam numung wun gu rin ma ki-king phee numung sa cang mbu ge.35Kana ca nang me kiph mok ka he sa pheng nim ka rima phee wu bii ge, da ca ma yi-yere o da ma sun o, da ma bohi-himing o, da ma hi-himing o. 36Ka da bii wu sa pheng ge gbaam hen sa naru. 37Hwen ka ma me wun wa hen, me wun ge negbak wunu he ca ma kiph ming!"Chapter 14
1Idin keterewa taka bukin ma fu-fum ka sa ma yia vak nim phu, nu shushuruk ma firistici taka taka gbigbaraph ba attaurama yasak cween ka ma tur Yesu didin mok kama mur mgbeshek ge.2 Ma sa wun, kana, ''Sa ning Idin ge, omk masa mur hum wanak reing ming ge.''3Yesu sa Betanya phreema saminu reingma kpuruk, ka sa mur yi beer, nugu hene hang bi ma kwalbar turare magar ruruk gu titi.4 Ma hang ka giri ma ti bwan, ma tam yeer namang ma wun, ''Yong wa kakasak teh.''5 ''Yong wa turare ka ti nyang, sha sdak masa reph ma na ba taka titikin ganju numung geh? Nung ma gur gu yeer.6Yesu wun ba, ''Narak gu nang, mok shang he gor gu teer?7 Ka he mur na ba taka titikin, ma taka hen ninim mi me sa cang taka hen ninim geh.8 Hin yong ti hwen mangar ka ma ba mi kum nang tuneng. 9Giri mi wun wa hen, teh kama bang wun ma Num ying teh yong ma sa ti her ma hwen ka hin ti mi geh.''10Kama yisin nyina,Yahuza Iskariyoti, nyina ma manzannin ti shu-shu ba tama shuruk ma firist mok ka mur na ba yo wok.11 Ka shushuruk ma firistici ma yisin nyina ma ti mwarangjijek ma wun ma na gu Yahuza ganjung yo yiphik yasak cween ka na ba Yesu.12Nim ma kuu ma bukin ma fufom ka sa ma yist taka phi-pher tumuk ma Idin keterewa, al'majirai numung ma wun gu ta nung ka wu yii beer Idin keterewa?13 Dak al'majirai numnug phu wun ba wun, ''Ba nang teh gung,he ba phaar kuko hang ma turnyi titi.14 Phee ka yining,heh siak gunang, wun gu nang rima phee, rima gbigbaraph wun, ''Teh ta nung mi sirring mok ma Idin keterewa taka al'majirai numung?15Phasi wa hen tii shuruk ka ma ki susum nugu he yi ba reing nang shiri tumung.''16 Ka al'majirai ma ba teh gun, nugu ma phaar bubum ka wun ba, nung ma susum beer Idin keterewa.17Ka yiyere ti ma bi taka wuk dak phu. 18Ka ma ke cang kwashak ming ma sa yi beer, Yesu wun, ''Mi wun wa hen giri, nyinang nyin ka yi beer taka mi yo nung ka na ba mi.''19 Ma gbum titasi, ma riphi gu nyi-nyinang masa wun, ''Da wa mi oh?''20Yesu wun ba wun, Nyinang nyin dak wuk phu yo ming riphinik ka wu yi beer gwer nyinang nung ka wu naba mi wok. 21Meing riphinik bai kasham ka yishi ma Num wun titi numung. Mok ma na Num shar gu riphinik na ka naba mi wok! Ger jek ka ma kisi mar gu geh.''22Ka masa yi ber, Yesu kpang fufom dak wok, naba sa wun,''Yo nung wa yeer nang.'' 23Kpang koko,bwatgu Num, naba, nugu ma wuu. 24Wun, Yonung wa mek nang ka mi jiphi wun ka ma nyish mok reing jijek.'' 25Giri, me sa tor wuu nyi inabi yong geh sai nim ka mi wu phiyang phee ma Num twang.''26Ka ma kwanji tak hum ma titen Num, nugu ma ba matar zaitun.27 Yesu wun ba, ''Hen mbiring he kpidin he hu, mok ka wa zizik nyina wun, 'Mi nuphurrima kukuruk randong, randon ma wur kparak ma sarasan.28Ka mi phen mi wanakm, mi ba Galili mi ba sun hennang. 29Bitrus wun gu, ''Ko ba mbiring ma huu, mi sa huu geh.''30Yesu wun gu wun, ''Girimi wun wa nu, ma sun yong ka gbanun kisi sa kwin kasa phu, nu tun nang wun nusa phii mi geh kasa tat.''31Nung Bitrus wun , ''Ka cang wun mi kwie taka nu,mi swa tun nu'ang geh.'' ba mbiring ma wun nyina.32Ka ba teh hang ka ma phing, Getsemani, nugu Yesu wun ba al'majirai numung wun, ''Ra nang yong omk ka mi ba ki yi manjik.'' 33 Nung kpang Bitrus ma Yakubu taka Yahaya ka yiphik phaar mak yau taka titasi jijek.34 Nugu wun ba, ''Nzor nang wa mak yau ming tika mi kwei. Ra nang yong, ca nang ma kiph."35Yesu saba nyi-nyi bwasing, huting yi majik sawun kawa nyina, '' Ma kpangu sa'a yong'ang. 36Wun Da nang, shang gbak wa titer te nis, kpang mimi mwang mak yau yong'ang, kana nyina sa mumur kanang geh, nis nung.''37Ka phen gbum ba masa naruu, nung wun Bitrus,''Siman nu a ruu'a? Kayong, nu sa phing cang wing ma sa'a nyinang ge'a? 38Cang nang wing, yi nang manjik mok ka he sa hu ge. 39Nung phen ba yi manjik, phen sa tam wun ka tam kuu.40Ka phen bii, gbum ba masa naruu mok ru tiba jijek, masa wun gu wun nyi geh. 41Phin bi ma tat wun ba, ''He tor na ruu'a? Ki shar hen nyina! Ma ki naba meing riphinik wok ma taka zing.'' 42 Wanak nang wu bai he ba phaar reing ma ni naba mi wa hu-huit.''43Wok wok na nyina kisisa kwanji tan wun nung Yahuza, nyinang ma wuk dak phu taka gire ma gun wok taka kulake. Shushuruk ma firistoci taka taka gbigbaraph ma attaura ka shuruk ma tunuk ba.44 Reing ma ne na ba mi na ke dus nyi taka gire wun, ''Riphinik ka mi ten gu, wa yonung, tur he ba nang. 45Ka bii nung, nugu bii ta ma Yesu wun, ''Rabbi,'' nugu ten gu. 46Ma bii tur gu, ma bang gu'ang.47Ngina nama sa cun gun numung nung she gu tuu'ang.48 Nung Yesu wun, ''He bi taka he bi ke yur tiok ma gun wok taka kulake mok he tur mi'a? 49Nim ka mi sa gbaraph shiak, ninim taka hen, he sa tur me ge. Ma ti ka yong mok ma wunik hwen wa wun ma Num ming.''50 Kana reing kama taka Yesu ma hang gu'ang ma te shu-shu.51Mwan ruronghang shi-shi yeer ma mayafi, ma mur tur gu. 52Nugu ngarak ba mayafi teh shu-shu mwan-mwan53Tumung nung bang Yesu tama firist shuruk, tumung nung ma munuk shushuruk ma shiak taka shuruk ma firistoci taka shuruk taka, taka zizik ma munuk titi teh numung. 54Bitrus siak gu, shit yeer siging har bii yin phee ma shuruk ma firistoci cang taka rwam shak, sa cang ker kara.55Nugu, shu-shuruk firistoci taka shuruk ma Yahudawa ma yasak shaidar ka wun titi ma Yesu, mok ka ma gbum ma mbeshek gu, masa gbum geh.56 Reing jijek ma tam wun phak titi numung kana nyina nyina masa cang nyinang geh.57Nugu ma hang, masa phen ma sa phak gu nyi masa wun;58 Wu yisin wun, wun yo mwashak shiak karima mwai, yo phen yo mwai nim tat, sa ma wok geh.'' 59Kana nyina wun ka ma tam sa giri geh.Nung shuruk ma firist wanak ciciu 60na mang riphi Yesu wun, ''Nusa wa ma wun hang ka nu wun titi ma wun yong ka reing ma tam titi nis geh'a? 61Kana, cang numung shau, sa wun hwen hang geh. Nugu shuruk ma firist na phen riphi gu, ''Wa nunung nuwa Almasihu Dan madauki meing ma didak wok'a?62 Yesu wun, ''Mi nung! he phaar meing Riphinik ke cang wok yiyi ma rima gum, bi jum ning ming.''63Nugu shuruk ma firistoci harak titaranumung wun, ''Wur wun ta nung, wu yasak? 64He yisin wun vivi ka wun, shan nu he phaar ? Ka na ma wun, sharkama mbeshekgu.65 Bur na ma yiphik tup gu titai yeer, ma shishi gu yii'ang, ma nuph gu masa wun, Ti annabci.'' Taka rwam nama ma sanuphuk gu.66Bitrus sa cang ting phee tumung, nugu wen tiphe ma shuruk ma firist bii teh numung. 67Ka phaar Bitrus sa cang kir kara, phaar gu wun, ''Nu ma he wa phu ma Banazeren yoong Yesu.'' 68Nung gu wun, ''Mi sa phing hwen hang ka na geh.''69Ka wen tiphi na phaar gu nungu wun ba reing kama tumung riyong wa nyina namang!"70 Sa mur nyie geh kama phen, ka cang bwasi reing ka ma rang tumung ma wun gu Bitrus , ''Giri nuwa nyina namang mok ka nuwa riphinik Galili.''71Nugu yiiphik tivuin yii sa yisi kuu sa wun, ''Mi sa pheng riphinik yong ka he wungeh.'' 72Wok wok na nyina nung gbanun kwing kasa phu, nung Bitrus tam kangma hwen ka Yesu wun gu, ''Ka gbanun kisi sa kwing ka sa phu nu yisi kuu nu sa phing mi geh kasa tat. Ka tam kang nyina nung ngaar kwing.Chapter 15
1Ma hihimin, nung shushuruk ma shak ma firistoci ma kukon taka shushuruk ma shak taka taka gbigbaraph, taka majalisa ma bii jiphi Yesu, ma dak nyi-nyi ma nagu Bilatus. 2Bilatus riphi gu, ''Nu nung nu wa gum Yahudawa? Wun, ''Kana nung nu wun.'' 3Nung shushuruk ma firistoci ma has gu jijek.4Bilatus phen sa riphi gu, '' Nu sa ma hwen ka nu wun geh'a? Nu phaar hihas jijek yong kama ti wa masa shet wa nu wak titi.5 Kana Yesu sa tor wum gu wun ge. Yong cang gu hwen nyingaar nyi.'6Nim Idin, Bilatus cang te meing gbigbeng ka reing ma mur ngaarak ba, 7tun gbingbeng ka disak taka kukuk titi ying, taka taka mbembeshek ring hang ka reing ma phin gu Barabbas ka ki mbeshek riphinik. 8Nugu gire ma bi tama Bilatus ti ba hwen ka cang ki tiba buu.9Bilatus wun ba wun, ''He mur ma ngarak wa hen gum ma Yahudawa'a?10 Tina mok ka ma hwan Yesu titi, firistoci ma binggu mok kama teh gu hub yeer.11 Nugu shuruk namang ba gire, nung ma wun ma kukuk wun, ma ngaarak ba Barabbas ka gun ma ngaarak ba Yesu.12Bilatus phen riphi ba, '' Sha nung mi ti gu gum ma Yahudawa?''13 Nugu ma wun ma kukuk, ''Ma shenge gu.''14Bilatus wun, ''Shang nuka ti? Ma phen ma wun ma kukuk wun, ''Ma shenge gu.'' 15Bilatus mok ka mur harak ba gire kang nugu ngaarak ba Barabbas nung nugu wurup Yesu , nugu naba ma shenge gu.16Taka jijiphi nyi bang gu kwa haming teh kama wun shishi kagara ma monuk taka jijiphi nyi jijek. 17Nugu na sorok gu titara shulaiya ma riphinik gu rawani ma tiok titi. 18Masa wusi gu tiak masa neph gu wun, ''Ma wun gugum Yahudawa nyi.''19Nugu ma nuphur gu titi ma iring sisiak ma phen ma tup gu titia tom, ma phen masa dunting ma neph gu wun ti ten gu. 20Ka ma kwanji neph gu nung ma cun gu titara shunnaiya nung ma phen ma sorok gu titara numung, nung ma wurik gu yin ngan mok ka ma sherek gu kon ming. 21Kama bai nung ma kukun taka hang, mai tiok saminu bakairawani ( wa rwa ma Alizanda taka Rufus); ma tillasta gu wun kpang gijiye ma Yesu.22Taka jijiphi nyi ma bing Yesu teh ma phing Golgota ( Ka ma wun ti ma kpaka-kak titi).23 Ma nagu nyi Innabi ma dus taka muri kana hwa wu hang. 24Nugu ma shenge gu, ma gaphi titara numung masa sagar kuriyi ying mok ka taka jijiphi nyi mbiring ma bgum namang.25Wa sa'a ma tat nung ma sherek gu.26 Nung ma zik wun hihas ka wun, ''Yo wa gun ma Yahudawa.'' Ma rawa ni ma tiok titi numung. 27Ma shenge gu taka tiok ba phu.28 Nyi nang wok yiyi nyinang wok menne. Mok kama wunik hwen ka wun ma Num wun.29Ma hadan masa has gu masa zuphuk titi masa wun, Ma wun aha! Nu ka nu wun na mwashak shak nu phen nu mwai nin tat nu mwai.30 War,titi nis nu sirr shishenge yong ming.''31Kana nang shushuruk ma firistoci taka taka gbigbaraph, maneph gu ma wun, ''Nu war reing mbiring nu sa war ka titi nis geh.''32 Ngarak nang Alasihu gum ma Yayudawa sirr shishenge yoming mok ka wun wa giri nugu reing kama shengeh ba gire, nyinang ma neph gu.33Sa'a ma kwiph ba sa'a ma naning maring teh dak sun.34 Sa'a ma naning maring Yesu wun ma kukuk wun, ''Elio, Elio, Lama sabacthyani? ''To wun Num nang, Num nang, mok shang nu ngaarak mi mi makyau.''35 A reing na ka masa rang ma yisin wun ka wun nung ma wun,''Phaar, wu phin Iliya.''36Hang ti sisar, kpang soso, sorok nyi inabi jijaram sorok kon ming nagu wun wu, riphinik na wun wu, ''Wu dak yi wu phaar da Iliya sirr gu?37 Yesu kwing ma kukuk nugu kwei. 38Nung Labulen shak gaphi phu neh twang bii ting.39Kana shuruk ma taka jijiphi nyi kasa rang, sa dak yii sa phaar Ida ka Yesu wu kwei nung wun, ''Giri nung riphinik yong wa meing ma Num.''40 Hin hang masa rang sising tumung wa Maryamu Magadaliya, taka Maryamu ( hene ma Yakubu taka Yusufu) taka Salome.41 Ka sa Galili ma siak gu ma ti rwam, hin bur jijek ma siak gu Urushalima.42Ka yi-yere ti, kama yin kiti bubum mok yii ngan wa Asabar.43 Yusufu ka ma neh Arimatiya, bih wa riphinik jek, wa shuruk ma majalisa ma dattawa, taka king mulki ma Num, kuk kang ba nyinyi ma Bilatus wun ma nagu kum ma Yesu.44 Kukwei ma Yesu cang gu Bilatus hwen nyingaar nyi, cang bwas nung phin shuruk ma taka jijphi, riphi da Yesu ke kwei o?45Ka kwanji phing Yesu ke kwei, nung nugu Yusufu kum numnung.46 Yesu seh likafani. Siribik gu shishengeh, bing likafani naba rephik yeer ma Yesu ming bang gu teh naka sep matar shishi nyinyi ma tuneng ying.47 Maryamu Magadaiya taka Maryamu hene ma Yusufu ma phaar teh ka ma neing Yesu ying.Chapter 16
1Mahihiming ka sabar ki hadan, Maryamu Magadaliya taka Maryamu hene ma Yakubu taka Salome, mase nyei rurukut ka nuk susurung mok kama rukut gu Yesu yeer mok kama neng gu. 2Ma hihiming nim yiyiphek ma na kwiph nyinang maba tuning ka Num sator wurik.3Masa wun yeer na mang wun, ''Ne nung kuruk matar yong kama shishi nyinyi ma tuning yong ying?''4 kama burok yi, ma phaar make kuruk matar nang, mok kawa shuruk.5Kama yin tuning nung ma phaar mwarurong sa rang ma titara wuwirek yeer, sa cang wok yiyi, cang hwen ngingaar nyi. 6Wun ba, ''Sa dirin nang ge he yasak Yesu banazare, kama nuphur kon ming. Ke wanak! Sa tor yong ge. phaar nang teh kama naphat gu ying.7 Bai, he ba wun ba almajirai numung taka Bitrus wun, 'Ke wanak ba Galili tumung he ba phaar gu, titer ka wun wa hen.''8Ma wurik tuning ma shushu ma diren yeer cang ba hwen ngingaar nyi, masa wu gu hang hwen ge mok kama dirin.9Ma hihiming kuu ma mako yiphik titi numung tama Maryamu Magadaliya rima na ka gbanak mim vivi kwiph nyinang yeer numung. 10 Ba wun ba reing kama gire masa cang yau masa kwining. 11Ma yisin wun ki wanak ma phaar gu, masa mur nyi'ing ge.12Ka kwanji bubum ba yong mbiring, phasi ba riphinik phu titi numung cween bing ka masa shin cween gugung. 13Nung ma bai maba wun ba wun almajirai numung, kana masa mur geh.14Ka nim na hadan, Yesu phasi ba almajirai numung wok dak nyinang titi numung tam ba wun ma kukuk mok ka masa gaskanta ge ma kuk titi, ka ma yisin reing kama phaar gu ka ki wanak tuning ge. 15Nung wun ba wun, ''Yin nang teh yong he ba tam ba reing wun nang mbiring.16 Riphinik ka seh ma ti gu baftisma gbum ceto, riphinik Kasa mur ge kasan.17amu yong ma cang taka reing ka ma mur tiak nang:Tiak nang ming ma gban taka nyi ma tam wun ma mur phiyang.18 Ma tang suswan ma wok, namang kama wun jum sa ti ba hwen hang ge, ma dak ba taka kwei wok yeer sang.''19Ka Da Num kwanji tam ba wun'ang, nugu ma kpang ma bang gu twang teh ka wu cang wok yiyi ma Num.20 Almajirai numung ma bba tagbak ma sa phasi ba reing wun ma Num. Da Num sa ti rwam taka almajirai numung, sa dak wun numung ti rwam, bum ngingar nyi ming ka almajirai masa ti.Luke
Chapter 1
1A ring jijeck ma tih, ma zik hwen yong ka ma phar te nar 2Tika yong kama na dirinja wiri wak, ba ka ku ku ma caiyinir ma phi-phing nama mawa manzani ma phar ma Ada Inum 3Wa nyina me ma me ti phu phar ma nang tek jek iti ti ma bubum yong nu phar a jem ka me zik bubum yong swa a ger kukuk ma tiyofilas 4A ti nyina, nu phing hwen ka ma gbaraph wanu, nu phing giri.5Iteh ma hiridus, gum ma yahudiya, arima wun Ada hang wai maitiak zakariya a neng kwara abija humu wa wen shan ma haruna itaik numung wa alisabatu 6Ba phu nyin mawa ta ka jek itam ma Ada inum shi nama a zerem kang ma Ada inum fuet 7Masa gbum mumar geh alisabatu ki ti shuruk.8zakariya sawa tom ma Ada inum a ti wram numung tom ma Ada inum manger. 9A tih hwen ka ma dak gu ti wram ma inum ming ma cun a yo nungma phar a yo nung wushi turare 10A rang mbiring masa kusi num ti yi manjik anyan yo sawa haming.11satina numg malaika ma inum be rangu wok yi yi numung 12Zakariya se dirin ka phar malaika ma Ada inumDa zakaria phar dirin turgu 13Malaika ma inum wungu sa dirin geh kukusi nis ma yisin A hunu alisabatu a seh mwing marr nu phin gu yahaya14Nu ti mwarang nu nayak, a re jijeck ma ti mwarang mamumar numung 15A Can a riphinik shuruk ma ka jek itom ma Ada Inum sa wu hwen jijaram geh, kima ka hwen nyi nyeer nyi tama ring tama ada inum can hwen mangar a wunik ma ruhu mai sarki sa tar inyi mahene.16A ring isarila ma harmit ma be cum ma Inum mok ayo 17A shin taka inum cikin ruhu ma gum ma iliya ma tinyina ma haramak a kang ma taka da ma mur mar nama takana kamasa phing swa geh ma shin mati hali swa a ring ma dirin Inum ka nama takana ka Ada ki kwamak a kang nama ma ku.18zakariya wungu malaika ma Ada num wun. Wa tetere bek me phing wun yong kanu wun? me wa yong kukuk nang ki sang a himang kwisan numung ki basi sing. 19Malaika wungu wun mi nung me wa jibrailu, rina rang tom ma Ada Inum ma dak a mi mi wun wanu wun wun mangar yong 20Phar nu can imbu, nusa tor borok anyi nu tam iwun geh hwen ka mi wun wanu a wunik bek, a cang nyina moka nusa mur iwun ka mi bing wanu geh ma wunik nim ka Ada wun.21A ring masa king gu avak tere yong 22Da ka wunik sa borok anyi wu hwen hang geh. A ring ma phing Inum tam wun phu sa tamba wun ma wok ka mbu 23ka kwaji wran ka catitih nugu bai numung phi24ca bwas nugu a humu Alisabatu seh mwing a ndin din titi nuang nwar tukun wun 25"Yong nung wa hwen manger ka Ada Inum at, meme, ka phar a me kpa me swi taka reng"26nwar kwiph ming inum sa dak malaika jibraila a teh hang ma phin wun nazaret uuin ma galili ming 27Tama wen kaph hang maki zukgu yusufu. Yo wa shan ma Dauda numg ma phing gu wun maryamu 28Bəh tinumung wun gu wun me tai anu, nu ka nu wa ma mwarang nying tama inum jijeck, inum wa taka nu 29A tasi jijeck ma iwan yong nung wun wa wur wu wunyi sha nu yong.30malaika wungu wun ''sa tasi geh maryamu, nu gibinu mwarang tama A da inum 31phar nu seh mwing nu mar nu phin gu wan 'yesu'mwing ma num 32A can riphinik shuruk, ma phin gu mwing ma Adai num.Inum we na gu gum mai taka kamu David 33A tih gum a phi taka Jacob sa sang geh.34Maryamu wungu malaika hwana yong be ti tere tere mi ka mi kisi phə rurong? 35malaika wungu wan ruhu mai sarki sir titinus kuma igum ma Ada giger shisnhi nu mbiring Mok na ma phin arina kanu mar a mwing ma Ada inum36phar dika, temeknis alisabatu ki wa ma nying, i kpangash numu ming inwar numung kwiph (6) nung, a yo ka ma phing gu bakarariya 37ta ma Ada inum shan gbak wa titih 38Maryamu wun me ma me wa baiwar ubangiji nung a cang nyina kanu wun, nung malaika nyark bai nu mung.39nugu maryamu wanak inim na ming bai uuin matar ming teh ma yahudiya 40Nu yin phi ma zakariya wungu alisabatu nyi 41ka alisabatu yisin wu wunyi ma maryamu nung mwing ka wa nyi numung ba harasan nyəh nu alisabatu winik ma ruhu mai tsarki42Borok kor wun, nuwa nuwa rima fush ciciu ma hin, rima fush nu wa mweng na ka wa nyiinis. 43Waka mok shang be henee ma Daa nang ge teenang nung hween yong shin nyii-na? 44Phar, "Ka mi yiiseen kor wuwun nyeenis, nung mwe-yong nyii nang wanji mok mwarang. 45Rima fush nu wa hin na ka muur wuun bubum ka Num jiphi wee na gu wuwunek.''46Maryamu wuun, "Nzor na kpang Num twang, 47ijew nang hwerek kang ma Num riima wuwar mi.48Phar titar muro ma ween numung phar mwamwash yon tie-yong mbiring ma phin me rima fush. 49Mok yo rima gum, timimi bubum shushuruk tiyak numung wa zizerem.50Shwii numu siyak titi ma kaph yong taka kaph ma bebe nyiinye kaph ka ma kpang tiyak numung twang. 51Phasi kukuk numung ma wok numung gbang taka bor titi twang ma titam kang numung ma bum ka ma dakkang.52Sirbik mwemweng ma gum te cicang namang phen borok taka na kama sawama hwen-hang-ing ge twang. 53Pheek taka na ka yung teba ma bubum mi mangar gbanak taka sabar wok huruk.54Tiphe numo Isarila gbum bu yin mok phing ge phasi shuii numung. 55(Ka na ka wun ba ma Daa neer) Ibrahim taka shan numung mbiring.''56Maryamu cang ba phu ma Lisabatu tat bek phen phee numung. 57Nim na be shar Lisabatu wu mar mwing numung, mar mwa ruron. 58Taka na ka ma wa huhwet numung taka ma tunga numu ma yiisin wun. Num ki dak ngaangaar ma shwui numung titi ma Lisabatu, ma te mwarang gere.59Mweng na winnek nim naarining ma be te she gu kuk. Nu ma phin tiak numung Zekariah tika tiak ma rurwa. 60Nu hene numung wun "Awa" ma phin gu Yahaya.'' 61Nugu ma wungu ha shang nying ka ma phin gu ma tiak na ge62Ma riphi rwa ma wok phasi tiak ka muur ma dak gu shaa. Rurwa yasak ma nang kwashan kon zizik te nu gu zizik tiak numung wa Yahaya reng mbiring ma ngaasi nye ma hween ka te. 63Naanyii na nu nyee numung buret nugu tam wung, na Num gum.64Nu dideren tur na ka ma wa tumung nugu reng ma yiisin wun na ta gbak vwen ma Yahuda ming. 65Nu dideren tur reng ma ka ma wa tumung nugu reng ma yiisin wun na ta nbak vwen ma Yahuda ming. 66Riereng reng kama yisin wun na mbiring ma dakkang namang, "Masa wun wa shan nu mwen yon be cang mok ka wok ma Num wa titi ma mweng yong.67Ruhu ma Num yiin yeer ma rurwa Zakariah nu anabci, wum, 68Nagu Num gum taka kpikpang twang Num reng numun-ing phen te rwam wuwar nzor.69Borok tum wuwar reng mok weer, phee ma tiphe numun Dauda, shaan ma Dauda tiphe numung. 70(Ka na, ka yo wun nyii ma taka te rwam numung tumu buu. 71Bing ba weer cwen wuwar tema tak yon kama hwan wer-ang taka taka yong ka masa mur weer titi ge.72Te nyii na ge phasi shwui titi ma taka Daa neer, pheen tam kang ma wok ma taka yong ka ma hwang weer-ang. 73Yiyisiku ka te gu Daa neer Ibrahim. 74Yisiku wun yo muur ba reng, ka yo kwaji cung weer-ang wok ma taka na ka hwe weer-ang, we sa siyak gu ma diren ge. 75We siyak gu ma zizerem taka giri nyii-nyee numung ma cicang neer tie-gun yong mbiring.76Nu mwa-mweng yong, ma phin nu anabi giger, mok nu ba nyii-nye ma Num nu b sumuk cucweng numun, nu sumuk reng ma bebe numung, 77nu naba reng phipheng, ma wuwar cueng ma ngaaph zi nama-ang.78Ma be te na mok ma shwui ma Num neer, mok ngaa-ngaan ma Num twang we be teneer. 79Mok ngaan titi ma reng na ka ma cang suun ming, taka taka na ka cang ruruk ma kukwii. Te ka na yiipna mok kashi kikis jek ti bai cuen ma cicang jek.''80Mweng na te gung cang ma kukuk Ruhu ming wa zizanming sai nim bebe numu tama Israila.
Chapter 2
1nim hang nung kaisar augustas sanar wun ma tam ring ka ma cang tayon. 2yo nung wa ti tam ka yiphik teh lokocin ka kiriniyus sa gum ma suriya. 3mok nyina nemgbak phin vin nama ming ba zizik tiak numug ma ba tam gu.4yusufu wanak ngrak nazarat ba baitalami ka wa yahudiya ka ma phin birnin dauda, mok ka ya wa 5ba tumung ba zizik tiak numung taka maryamu, wen zuzuk numung nung sa ma yeer phu6mar mwing ku numung nugu rephik suma titara ming ma dak gu gbongorun ka tumuk ma yi ber ming mok ka masa gboom ti ka ma sir yin ge. 7masa cang nugu lokaci ti ka wu mar mwing numung8teh ka ma sir yin taka tumuk ma sa kin tumuk namug ma sun. 9nugu mala'ika ma num bee teh nama, mi kpang tiak ma num twang teh ngansi kir na mang nung ma dirny.10nu mala'ikan wun ba, " sa dirin nang ge me beng wa hen wun mangar ka dak ring biring mulran 11num yong ma mar wa hen ring ma kpa-kpang zi birini ma dauda! yo nung wa mwing ma num: 12yong nu wa hwen ka dak he phing, he phar mwing sisik ma riphik suma titara ming nang gwer yiyi ber ma tumuk ming".13wok na nyina mala'ikan ma sa kpang tiak ma ma num twang 14kpang tiak ma num twang hwrik kang teh hyin heng ring teyoun ka ji mimest nyin.15ka mala'ika ma nyrak ba ma phin twang, taka tumuk ma wun be nang wu ba baitalami wu ba phar hwen ka nu phasi ba wur 16ma teh sisar ba ma phar margamu taka yusufu ma phar mwingsisk sa nang gwer ma tumuk ming.17ma kwanli nang, nung ma wun ba ring hwen ka ma wuba titi ma mwing yong. 18ring ka ma yisin, cang ba hwen nyi ngaryi jijeck titi ma hwen ka taka tumuk ma wun ba. 19maryamu tam kang titi ma bubum yong ka yisin, ba sisiang 20taka tumuk ma phing cang ti kpang tiak ma num twang titi ma bubum ka ma yisin, ma phar, ti tika hwen ka ma wun ba.21ka nim ma na ning teh ka ma she gu mwing sisik kuki nugu ma dak gu tiak yeso, tiak ka malai'ika na gun ma kisi sa se gu nyi.22nim nyaph numug hadan bisa ga shari'ar musa, yusufu taka maryamu ma bang gu shak urushalima domin ma bang gu nyi nyin ma num. 23Ka ma zik wun ma num ming", ma phin mwing kuu kebabbe ta num ", 24ma bee pher manring phu, nyina mung ka dak ma wunik hwen ka num wun ba.25riphinik hang ma tiak siman wa riphinik mangar ring ma sisik num. kin ring ma phiphisi ba isra'ila vin yii wa ma ruhu mai-isark yin 26ruhu mai-tsark wun gu sawu kwei ge sei phar mwing ma Num27nimg ma ruhu mai-tsarki dak siman bee teh yiyi magik. nu gu ma beng mwing din teh yiyi majik yeso, mok ka ma mur we nik hwen ka wun ma nu wun ba 28Siman se gu wok ten num wun, 29num yong riphinik nes phin phi ma kang hwrak mok wun nes.30mok ka yii nang ti phar ring ma ceto nes 31yo nung nu dak yiyin ma ring biring 32nga nga ma wahayi ga al'ummai, taka kpa kpang twang ma riring nes isra'ila",33wra taka hene, cang ba hwen ngar nyee jijeck mok hwen ka ma wun titi numg. 34Nu gu siman na gu albarka wun gu hene numug maryamu, "yisin maga, mwing yong wu cang cwen ka taka ku-kwei jijeck isra,ila mawanak, yo nung ka cang alama daka ma kushi tag 35Gun ngar kang nes ti tam kang ma ring phasi",36Annabiya ring ma taik annatu wa tumung. wa wen ma fanuyila nin shan ma ashiru. ti cang hin shuruk jijeck ma cang ma rumu kusan kwiiph nyinna 37Wa hin yawu wama kusan tamain da hudu kisi taba nyrak shak ge cang numug ti tigu num rwan sun taka he heming 38Lokaci na, banin ba teh nama yiphik bat gu num, wun ba wun titi ma mwing din, wun ba hen biring ka he kin ring ma nyaph ba urushalima ven yii.39ma kwanji ti shan mgak, ma mur ba ma teh ka wun ma num wun ma phin vin na mang ming. galili, taka birnin na mang nazarat. 40mwing ti gung cang rin ma kukuk yeer, phi-phing num numug sa ger gung alherin ma num wa titi numug.41ku-kusan ma hene ma rwaa ba idin ketarewa 42win kwesan suk, ma barin lokacin idin a al'adance. 43ma wenik nim ma idin, masa phin phi, nugu mwing din phin cang numug urushalima, rwaa ma sa phin ge 44ma sa wun tur taka ring bur ka ma gire, ma nang nim nyinang ma sa phar gu ge, num ma phin ma bee riphi shan taka numun naming.45ma sa phar gu ge, ma phin urushalima ma bee riphi teh, 46ma kwanji nang tat nun ma ba phar gu teh yiyi majik, sa cang taka, taka gbaraph, sa yisin ba wu-wun 47ma phar gu cang ba hwen nyangar nyee jijeck. mok phi-phing numug.48ma ba phar gu, cang ba hwen nya ngar nyee jijeck. hene wun gu, "mwing wer ma da nes wu bee yisak nu ma titasi kang ner" 49wun ba, mok shang he yasak me? he sa phing dole me cang phi ma da nang ge ă? 50ma sa phing hwen ka nufi ma wun din ge.51nu gu phin phi taka rwaa nazarat yisin ba nyee. hene numug dak bubum youg kang numung sa tam kang titi ma wu wun din 52yeso teh gung ma phi phin, sa gboom hwen jeck tama num taka ring teyong.
Chapter 3
1kwisan ma wukwurik tukun ka tibariyus kaisar sa wa gum, bilatus babunti sa wa gwamna yahudiya hirudus sa wa shuruk galili, mang fitibus sa wa gum ituriya taka tirakonnitis, lisaniyas sa wa gum abiliya 2Zaamani ka hanana ma kayafa masa wafuristoci shushuruk wun ma num be tama yahaya mweng ma zakariya tus ming.3Shin rwuin mburing ka tak song urdun ciciu bi tam ba wun nyi ma mur ti ba baftisma num kpang ba phiphinik nama.4ka ki wa zizik takarda ma ishaya rima bibin wun ma num "kor ma hang phin te tis ming susum cween ma num, dak bubum ba liter.5ma winik phiphiri mburing, ma rak cween gugwesh ma wunik cucween ka ma ti phong. 6Ri mbiring ma phar ceto ma num.7yahaya wun ba giri ka ma be gi ti ba baftisma, hen mumwǝng suswan taka jum ne wun wa hen diring bwan yo ka we be?8Bi na mumwǝng ka ma shar sisiyak num, sa sun wun nang wun wir wa ma ibrahim ka cha da nir mi wun wa hen num pheng harmak matar ba yong ma cha gu ibrahim mumwǝng.9yo nyining ma ma ki dak kai sisin ma kukon, konkasa bung mumar jek ge ma yaph tak kara.10rika ma wa giri ming ma riphi gu wun, we te ka tere"? 11mur ba wun "rina kawa ma titara phu na gu rima ka sa wayur ge, rima ka wa ma ber ti nyina".12Ta ka munuk ganju gwei ka ma be ti baftisma ma wun nyu, " mallam we tika tere?" 13Wun ba, "sa se na ganjum ger hwen ka ma wunhese ge"14soja ma riphi gu, "wer ka ye? we tika tere?" wun ba sa war na ganjum wok ma ring ge, sa shi guna hang phak titi ge, ra na titi ma ganjum nwar nyen.15ka ring masa dakyi ma bebe ma yesu re mbiring ma sa tam kang titi ma yahaya da yo nu wa yesu 16yahaya wun ba "mi te wa hen baftisma ma nyi ha we be ka ger mi, mi sa shar ka mi phiphik wrish ku kis numu ge, te wa hen baftisma ma ruhe mai tsarki taka kara.17hwen ka bisik te wa gu wok numu ka bi kurte gi munuk alkama ba mgban numu wishi tiph ma kara ka sa kwei ge.18taka wun bor jijeck ka yahaya wun ba ring mok ma num. 19yahaya gor gu hirudus yer mok kpa hin ma manga hirudiya taka bubum bor ka hirudus te.Hirudus sa bi ti hwen ka sa jem ge, 20dak maba mgben yahaya purus21bi shar ka mati ba ring mbiring baftisma, yesu be tigu baftisma, ka sa ti manjik twang ta mi num bwirit 22Nu ruhu mai tsarki ti ka mwan veng sir cha yer ma yesu kor ni twang, "nu nu nu wa mwǝng munur rang, nu jem me kang",23yesu yiphik rwam sa wa tika kwisan wuk tat ka ma mar gu. wa mwǝng ma (ka ma phar) yusufu mwǝng ma hwli, 24mwǝng ma matat, mwǝng ma lawi,mwǝng ma malki, mwǝng ma yanna, mwǝng ma yusufu,25mwǝng ma matatiya mwǝng ma amos, mwǝng ma nahum, mwǝng mahasli, mwǝng ma najjaya 26mwǝng ma ma'ata, mwǝng ma matatiya mwǝng ma shimeya, mwǝng ma yuseka, mwǝng ma yoda.27mwǝng ma yowana, mwǝng ma zarubabila, mwǝng ma shiyaltiyel, mwǝng ma niri, 28mwǝng ma malki, mwǝng ma addi, mwǝng ma kosama, mwǝng ma almadama, mwǝng ma Er 29mwǝng ma yosi, mwǝng ma aliyeza, mwǝng ma yorima, mwǝng ma matat mwǝng ma lawi,30mwǝng ma samiru, mwǝng ma yahuda, mwǝng ma yusufu, mwǝng ma yonana, mwǝng ma aliyakima 31mwǝng ma malaya, mwǝng ma mainana,mwǝng ma matata mwǝng ma natan mwǝng ma dauda, 32mwǝng ma yesse, mwǝng ma obida, mwǝng ma bu'aza, mwǝng ma salmon, mwǝng ma nashon33mwǝng ma amminadab, mwǝng ma adimi, mwǝng ma bu'aza, mwǝng ma hezruna, mwǝng ma feresa, mwǝng ma Yahuda, 34mwǝng ma yakubu, mwǝng ma ishaku, mwǝng ma ibrahim, mwǝng ma tera, ma nahor 35mwǝng ma serug, mwǝng ma reyu, mwǝng ma feleg, mwǝng ma abiru, mwǝng shela.36mwǝng ma kainana, mwǝng ma arfakshak, mwǝng ma shem, mwǝng ma nuhu, mwǝng ma lamek, 37mwǝng ma metusela, mwǝng, ma anuhu, mwǝng ma yaret, mwǝng ma mahadel,, mwǝng ma kainana, 38mwǝng ma enosh, mwǝng ma shitu, mwǝng ma adamu, mwǝng ma num.
Chapter 4
1Ruhu ma Num wing yeer ma Yesu, wa cuing tee bee daga so ka ma phing urdun, Ruhu ma Num pha-si gu cuing zizan mi, 2Nim wuk Ning, shaidan dak gu toik cuing ge hu Yesu sa yi ber ge, you te Yesu nim ma ku-kwan-ji.3Shaidan wun gu, ka wa mwing ma Num, har- mak titar youn can borodi." 4Yesu wuun ba wa zi-zik, ri-phinik sa cang mock ber shuak ge.'"5Shaidan ban Yesu gon ma matar, phasi gu bubum ma duniya birin. 6Shaidan wun ba, mi na wa nu gum-gum ma bubum ka nu phar birin. 7Ka-nu wur mi-mi rum kis ting, mi na-wa nu bu-bum ba-yon-birin."8Yesu wun-gu said-dan wa zi-zik Num gu gon kwa-nu-mu wea na gu gum."9Shaidan ba Yesu du-ru ma tu Urshelima, wu-gu in-ka nu'a mwing ma Num tak nis daga ndu-run ma tu-yon ba ting. 10Shaidan wun, wa zizik Num tu-sak malaikuns ma tur nu, ma ka-she nu,' 11ma tur-nu, ma ka-she Nu wok ge nu sa hu ge.'"12Yesu wun-ma wun sa man-ji Num nis ge.'" 13Ger shaidan 'a' ba-nu-mu, ngarak Yesu.14Yesu phen-nu-mu Galili, Ruhu ma-Num wiin kang numu, wun-yon yiin tu ma ring taka ti-tee bi-rin. 15Syak shak ti-tee sa gba-raph ba ring, masa te-gu yabo.16Nim han be Nazarat te ka ma shi-ning gu'a, Yesu te hwen ka men tee nim Asabaci, wa-nak tuang tam nasi. 17Ma na-gu littafi anabi ishaya, bo-rok yi-shi, phar te ka ma zi-zik,18Ruhu ma Num wa ti-ti-nang, Num shafe me, mete wa'azi mock ma Num ta-ma ta-ka ti-kin Dak mi, mi cuing rwish kor ta-ka-na ka -ma ki-ji-phi-ba, borok yi ma tak ber yi cuing tak ring ka ma wa mak you me, 19me tam ba ring hwen jek ka da gon tee."20Kwa-ji tam, shi-shi-a, na-ba, ma shak Yesu cang rii-ring ba-na shak ma cang shua, ma wun gu yii, ma na-gu gum. 21Yesu yi-phik tam ba wun, nu-mu-yon Nasi youn wi-nak ti-ti Nneng." 22Ring ka ma tu-mu ma-ba wur rum- kis ting, ma nga-si nye, ma-wu-see kan yon ta wu-wun-jek wu-sik nye-ma Yesu, ring ba-na'a ma wun yo wa mwing ma Yusuf da sa-wa Nyi -na-ge?"23Yesu wun-ba, he wun me proverb wun me-wa ri-ma ti-tee shir, mi cun gu yer nan kwi'a, bu-bum ka nu te kafanahum, te ka yoo phe-nis."' 24Yesu sa wum-ba Anbi sa gbum mu-mur phe-nu-mu ge.25Me wun wa hen giri lokaci ma Iliya vuen ma Israila Hen yiu ran shi-sh phan kusi tat ma nuar Qwaph(6) mock na young yi ba riin. 26Ma-sa dak Iliya ta ma han na-ma-ge, Iliya tur cuing, tama tunga na ma mi tak zarifat hwu-whet ma te sidom. 27Tak kui ku-tu-ru dik-dik Lokaci Iliya Na'amakwa-nu-mu gbum cu-cun kui kuturu 'a' yer daga suriya."28Gii-re ka ma shak to-mu ma yi-sin wun, ma te bwan. 29Ma-wa nak, ma tu-suk Yesu nyan ma ba gu gus mamatar ka ma mwai ma mur tu su gu tuak. 30Yesu we-rek cu-cwu na ma ba-nu-mu gabas.31Yesu sir, ba-nu-mu Kafanahum, a Galili, be gba-rapg ba ring nim sabath. 32Gi-re ma nya-si-nya, ma mock Yesu gba-raph ba ma iko.33Lokaci na ha sa can shak tu-mu ma ruhu phi-nik yer bo-rok kor ka-nang, 34"Yesu Banazarat, sha nis wa ta-ka wer? nu be te be-shek wur'a? me phe nu, kai ne-mai tsarki na Allah!"35Yesu tsauta gu kiriphin, wun ba cang nang sha-u, wu-nk ba-nang yer kiriphin wur-phok gu ting, wurik gu yer. 36Ring ma nya-si nyi, ma tam-wun yer-na-ma." 37Wu ma hwen ka yesu cung ki-ri-phin yin tu-ma-ring ti-tee, dik-dik.38Yesu wa-nak ba phe ma siman, Yesu ba gbum Nyu-mo ma siman ma yer ri-ren, ma wun-gu Yesu. 39Yesu rang titisu ma rima cui, cung gu cui yer, hiin na wa-nak.40Num wu-rik, ma bin-gu Yesu ma-tun-ga tak yer ri-ring dik-dik, Yesu dak ba wok yi-yer nama, kwui wu-sik ba yer. 41Kir-phin ma wu-sik yi-yer ma ring ba-na'aa, ma-sa wun nu wa mwing ma Num42Yi nyan ma hi-hi-mi Yesu ba nu-mu gus han ring masa phii-te ge, ring ma be yasak gu, ma ya-sak ma shak gu ba-nu-mu'a.' 43Yesu wun ba, rwam ka bi mi me ba rwam ta-ma ring tii-tee sa-wa te nyi-nung ge. 44Yesu be te wa'azi shi-shok vaan ma yahudiya bi-rin.Chapter 5
1Kasham ka giring ma munuk tiitii tama yeso masa yisen gbagbaraph ma Num nyinyi sunk janisarata. 2Nugu phaar jirigin nyii phu kama raak nyinnyi sunk. Taka titisicwee maki wurek maki kwanji nyer wen tutur cwee maphakkang. 3Yesu yiin jirigin nyinang meng ka wama Bitrus,wungu wun tusuk jirigi nubang rum. Cang Jirigi ming sa gbaraph ba.4Kwanji bwas nugu wungu sirman, phen tusuk nu bang rumgung nutak wen nyis nu tisi cween." 5Siman murwun, "Ada weh teh wram ma sunning wusa tur hwen hangeh kasham tama wunneis maka tak wennan. 6Dama syak wun numung, ma tisi cwee tweit, ring ma cwee dak wen yephek ngaar. 7Madak wruh, ma phin mwan wram namang mabing jirigi ma hwenji cwee ming phunyem jirigi yephek remen nyiming mu'ok ring ma cwee.8Sima phar nyina, wur rumkiss ting nyinnyi ma yeso, wun ''banyis, meewa roma phiphinik Ada.'' 9Mook cwee kama tisi cang ba hwen nyinyar nye taka gire kama wa hwu hwet numung. 10Ma Yakubu taka yahaya manga shurukma Zabadi mwan wram ma siman. Yeso wungu Siman, sa diringeh, mwamwash yong nuwei cang taka titisi reng.'' 11Ma gwanji bing dirigi na mang nyam mbaring Ma nyarak ngu tumung, ma syak yeso.12Kasa tur vuen haming, ciciu magire rima gwaa kukum sawa tumung, phaar yeso nugu hwu ma tom tiing sa kwissi,'' Num, kanu mur, phisi ma gweikukm yong nyam'' 13Num narwok tanakgu, wungu ''mee nur. gburn zizerem mayeer'' Na nyinka kwei kukum ngaarakgu.14Wungu sabe wungu hangeh, ba pha seh ba firist tiitii numung, bang hadaya ma kwi kukum ka ma bgang guang, Musa wumba matii nyiria geh ge can ba hwen phiphar.15Amma ring ma yesin biring giregun mabee mabee yesin gu, ma bgum sisisyi mayer namang. 16Mwash nyim hang heber gustee kwa numung bayi manjik.17Hugu nyim haming kasa gbaraph ba-ring, Farisawa taka taka gbigbaraph attaura kama can tumung taka bur kama bee gugus tee ma galili ma Yahudawa taka Urshelima. Gum ma Num wa gu tiitii tang ba giren gwei yeer.18Kasa tiitii, gwana hang ma bing rima kwei hwuwu kiss kwasshak, ming, ma yasak jiuen ka-ma yiin ma dakgu nyinyii ma Yeso. 19Masa gbum geh nugu ma banen durung ma tunk, masirbik gu ciciu nyinyii ma Yeso.20Num phaar tutur ngan na mang, nugu wun Rima pheh, makeh kpang wa phiphinik niisaang." 21Taka zizik taka Farisawa ma yeephik tee ririphii, wanneh nung wun awun viiving tiitii ma Num? nee ngaaph gu wur phiphinik yonaan? Ada shwak phing?"22Da Yeso phaar titam gang namang mbiring nugeh wunba wun, muk shang geh tee ririghii yong kan nyiin? 23Rimata nung geer phaa kewuni mee kpang wa phiphinik niisang da wanak nu shin'? 24Kasham ka heh mur phing maing riphinik wama gum kpikpang phiphinikring, wungu wanak, kpang kwashak niid, nuba phi."25Wok nanyinaa, nyinyii namang, wanak kpang kwashak numung baphii, ma kang hwerek sa kpang tyeik ma Num twang. 26Ma ngaasi nye, kpang tyeik ma Num twang ma wun, "Yong wa wen phiang."27Sun manaa mbaring, Yeso wurik tumung nugu gbum Lawi rima sisei haraji sa cang nyiyii wram. Wungu,"Sayak mee." 28Nugu Lawi ngaarak wram, wanak, syak gu.29Lawi phin mumunuk titi gun mok mwarang taka seh haraji maba tweit taka gire kamawa waaweit maba teh mumunuk titii Lawi masa yi beer. 30Farisawa taka taka zizikmz yewek naseh ba almajiri nye ma wun, nye mashang heh cang ke yiibeer taka haraji taka gire taka kang phiphinik?" 31Yeso seh nye wun taka yeer jek masa yasak rima mnaba ring shirgeh taka phai yeer nung m yasak rima shir. 32Meesa bee ke yasak taka kang magar geh pharnang wama taka kang phiphinik ma phen juen jek na mang."33Ma wungu Almajir ma Yahaya ma shiriin nyii masa teh manjek, nyina almajiri ma Farisawa ma teh, Nyee masa teh nyina geh." 34Yeso wun ba wun ana nung dak mumwan ma angoshirim mumwash naka masa tor gireh? 35Tuk hang, maka kpang anoiciciu namang, winam na-nung maka shirim nyii."36Yeso phenwun ba kukwanji wun hang masa phaar riphinik ka harak gus ma kuku phiyang summuk cein ning geh. ka teh wur natuktuk na, pkiyang ding kasan, gus phiyang ka demeig ciciu ma ciin sa sungurung geh.37Neh nuka phinwur nyii meemes i kun phar cin aming, ka teh nyinai nyii meemes ikun ding ngaar phaan ding nyishin teng.38 Wen ka wuteh shini wa wur nyii meemes phiyang phaan phiyang ming. 39Ba haka teh wur ma nyii ikon phiyang ka ke kwanji wuu ciin nang, ka wun ciin geer jem ma phiyang."'Chapter 6
1Nim sabar hang, Yeso sa hadan hai wur beer, taka rwam numu, ma ti wur beer ma mwash wok ma sa yi. 2Farisawa bur ma wun, Sha dak he te hwen ka sa jem ma te nim Sabar geh?"3Yeso mur ba, wun, "he sa tam hwen ka Dauda te lokaci ka yo te gung ge, yo taka reing ka ma giri? 4Yin phe ma Num, kpa gurasanalfarwa yi, phen naba rurong ka ma wa giri ma yi, hwen ka jem Firistoci nu ma yi." 5Nu wun ba, "Mwing ma Rephinik nu wa Num ma Sabar."6Ca nim Sabar hang yin haming ma shak gbaraph ba reing tumung. Kuko hang ka wa wok tumung yiyi numung ki hor. 7Taka zik taka Farisawa ma sa phar gu da kpangu hang kwii yeer nim Sabar, ngi ma gbum wun ka ma dak gu titi ma tete hwen ka sa wa titer ge. 8Phe hwen ka ma tam kang, nu wungu rina ka wok numu ki hor, "wanak, ra yong ciciu ma gere." Nung rephinik na wanak rang.9Yeso wun ba, "Mi riphi hen, jem ma ti hwen jek da vivi, ma dak rephinik cang sher da ma mbeshek?" 10Nung phar ba mbiring, wun gu rephinik na, "Nar wok twang." Te nyina nu wok numung phen cang jek. 11Nu ma te bwan fwet, ma tam wun yeer nama ma hwen ka ma ti ma Yeso.12Ca nim bana, banin gon matar ba ti manjik. Cang tete gu Num manjik sun na sang. 13Ka yi nghan, phin taka rwam numung bi te numung, cun suk re na ming, ka phin ba "manzani."14Tyak ma manzani ma wa Siman (ka phin Bitrus) ma manga numung, Andrawus, Yakubu, Yahaya, Filibus, Bartalamawus, 15Matta, Toma, Yakubu mwing ma Halfa, Simanka ma phin Zaloti, Yahuda mwing ma Yakubu, 16Taka Yahuda mwing ma Iskarioti, ka yi amana.17Nu Yeso sir matar na taka ba, ma rang bas te. Takaa syak gu gu jijek ma sa wa tumung, taka re jijek ka ma ne Yahudiya taka Urushalima, taka nyenye ma teku Taya taka Sidon. 18Ma be te yisin gu, gi cunjun ba kwii nama yeer. Reing ka ma wa ruhohi vivi ma gbuum warkaswa. 19Gere mbiring ma mur tanak gu mok kon warkarwa wurik te numu, gi kpan ba kwii mbiring.20Nu phar taka rwam numu wun, "Taka mwarang nu wa hen ka he sa wa ma hwen hang ge, mulking ma Num wa nyen. 21Taka mwarang nu wa hen ka yo te hen yo nyining, mok he yi beer he yir reing. Taka mwarang nu wa hen taka kwining yonyining mok he na yak.22Taka mwarang nung wa hen ka reing hwa hen ang, ma zizik wa hen kukwa, ma dak tyak nyen cang taka ti vivi, mok Mwing ma Rephinik. 23He hwer kang nim na he sa wanji twang mok kang hwerek ka he gbuum lada shuruk twang, nyina nu ma kamu ma kamu namang ma te ba tumu annabawa.24He be kwing hen taka sabar, he ki seh gbugbum nyen tehyong. 25He be kwing hen taka mgu, yong be te hen, he be kwuing, hen ka he naashan yaak, he be kwing yau.26He bi kwing, hen ka kang reng ma tam wun jek titi nyen, ka na nyina tanu tamba tumu taka tam wun phak.27Mi wun wa hen, hen ka he yisin, mur nang taka yong ka ma hwang he-nang, taka na kama hwa henang, te banang hwen jek. 28Dak bana taka hwa hennang tom, he yii banang manjik.29"Ka hang nuphur nu bir nyinang, harmak gu nyinang, ka hang kpang titara nis, nagu bing ming. 30Hwen ka hang kwisi te nis, nu nagu, ka hang kpang hwenhaang nig, sa syak nu ba riphi ang geh.31Hwen ka nu mur hang te wa nu, te gu hang nyiina. 32Ka nu mur taka na ka ma mur nu nung shwak, nu gbuum ka shang, taka vivi ma, ma mur taka na ka ma mur ba. 33Ka he mur tana ka ma ti wa hen jek nu shwak he gbuum ka shang? taka vivi ma ti ka na nyiina. 34Ka kaphan ba ma rina, ka he dak kang wun ma phenek wa hen a, he gbuum ka shang? Taka vivi ma ma kaphan ba ma tungwa namang mgbeer.35Mur na taka hwa henang, kaphan bana, sa dak na kang wun ma phenek wa henge. Gbugbum wa jijek ta ma Da giger twang, he cang mumwing numung, Yo ka syak taka jek taka taka vivi swaa. 36Cang nang taka ti shwai tano nyiing twang wa rina titi shuai.37Sa dak gu na hang mok titi ge, he nyina masa dak waa hen mok titi geh, gbanak gu han phiphinik numu ang, nu ma ma gbanak wa nis ang.38Nagu hang, numa ma nawa gaanjung wuwenek, ma denjee, win nzuurung nyiishin ting, ma harmak kpucok wok titara, gaanjung ka he mimak-ing yo nu ma mimak wa hen-ing.39Phen wun ba misalai, rima mbet yi phen phasi gu rima mbet yi te'a? Ko ti ma, ba mbiring nama ma hu buk, da ma sa hu ge? 40Almajiri sa geer rima gbugbaraph gu geh. Hana ka ma gbaraph gu mangar wok ma rima gbaraph gu.41Mok shang he phar kpungbuk kon yii ma ma temek nyin, he sa phar nyin daka wa rot gung yii nyin geh? 42Mok shang he wun ba ma temek nyin, manga be mi cun wa kpungbuk kan yii nis, nusa cun rot na ka wa yii nis gee, cun na ka wa yii nis ge yii nis phar te ka kon yii ma manga nis mangar.43Ba kon hang ka mar mimar phuphun, da kon phuphun ha mar mimar mangar. 44Kukon ma phing ba ma wu mimar namang ka ma mar. Reing ma sa munuk (Figs) daga tiok ziza ming ge, da ma munuk (grapes from a briar bush).45Hasha jek daga deka wa ma kang Jek dinding bum jek kang numung ti bubum jijek, Hasha ma kang viving dinding bum viving kang numung ti bum viving wun ba babuu kang nyi tam bwasing.46"Mok shang he phin mi Lord Lord, he sa mur nang hwen daka mi wun gee? 47Han ka bi tenang yisin wun nang mur nyi nan, mi wun wa henabg hwen daka yo tika. 48Ya ka kuko daka mwai tung, daka hukur buk mwai tung dak bur tung ma matar, ka yi cun sa kpang tung numung gee.49Hang ka yisin kur nang sa mur gee, waka wur ma kuko ka mwai tung juk ming. Ka nyi cun dak tung numung ting.
Chapter 7
1Ka mwing ma Ada Inum kwanji wun when ka ring ma yisin nung bai numung kKafarnahum.2A tiphi ma hang rima phipihng mok mur gu fuit iyer rin ma kukuiang. 3Ka yisin when ka mwing ma Num sati nung dak ba te numung datawa ma Yahudawa abi bi war anzur ma rima kui na a bok. 4Ka ma bi tenumung ma kukusi gu kukusi ka wa shang nang wi ti a yisins ba, 5a yo wa ring mumur ivuin nir nang ayo nang mwai chring a thak nir."6Mwing ma Num siak ba ma ba ba hu huit nung rima phi na wun yo sa shar ka mwing ma Num yin a phi numungeh are na nyi na wun wun shuak arina kwaman. 7Mok na me sa shar ka mi phin anu nu bah ateh nang wun , wun nis a ti wram. 8Me ma me wa ma gun ma taka titiphi nying ka mi wun aring ma tih when ka mi bale nei."9Ka mwing ma Ada yisin wun na neng wun ku ko yong wa riphi nik jek, "Me wun wa hen ka Isarila ma me sa gbum a hang ma kang ka riyong geh." 10A nina nyina taka bai iwun ma phin a phi ma gbum rima iyer ririn ki kwaman.11Nim hag ka na ki sang Yesu sa bai numung a tuhang ma phin wun Naim matenuk numung mawa giri taka kparing jijek. 12Ka be hu huit ngirish teh ma phipih, nang masa kashi i kun mwing ma hin yon hin nyi ni nyi nang shuak i kpa ring gu hang. 13Ka mwing ma Num phar a hina ti gu yer shuai titasi tur gu jijek wun gu wun sa kum geh." 14Bai ba tanak i kon mai ikum na ma rang shua. A wun ineing yong wanak." 15Nung ikum na wanak a tam iwum nang mwing ma Ada Inum na gu hene seh mwing nis.16Dirin tur aring na tumung ambiring ma kpa itak ma Ada Inum we ki gbum Anabi te nir Inum, Ki phar imar numung." 17I wun yong kwanji a teh mbiring Judea taka ring hu huit nama.18Ma temek ma Yahaya ma wun gu iwun yon. 19Nugu yo Yahaya phin riphinik a phu takana taka yo, maba riphi, "A nu nung nuwa mwing ma Ada ka ma wun we bi ah da we dak iyi ma rebing ah?" 20Ka ma bi ma riphi gu wun Yahaya dak a wur wu riphi na wa nu da hang oh?"'21A nina nyina ma phar mwing manun sa cun cun ba ring ikui imim phnik ma wusik ba sa phar mbet yi ma phar ateh. 22Yesu wun ba he phar when me yi nyin a hang nang wunah imbet yi ma phar ateh ikum ma wanak kwata kwak ma shin mangar taka tikin ma yisin iwun mangar. 23Rema mwarang nung, wa rina ka phar when ka mi teh a mur nying."24Ka ma kwanji bai yang. Nung mwing ma Ada Num satamba wun titima Yohana wun shang nung he ba phar bas hai, itus ka imim zuphik ah? 25Da a wa shang nung. he ba phar Da riphinik sorok titara sisiak? phar nang aring ma titara mumangar taka ganjung a phi ma gugum. 26Wa shang nung he wurik he phar? Anabi ah, mime wun wan wa hai ager anabiang.27Yong nung wa when kama zik it titi numung 'Phar mi dak manzonang itom nis ka sumuk wanu chuin tom nis.' 28Me wun wa hen a mwin mwing ka ma hene ma masi Ba hang ka ger Yahaya ang. W nyi na gbak rina ka wa tuangm mwa kiyang.'29Ka ring ma yisin won na ma taka siseh mbon ma wun Inum wa riphinik jek ba mawa ming ka Yahaya sorok ba nyining. 30Farisawa ka mawa ma phi phing ti tam mok ma Yahudawa takana ka sa wa yo nung sorok Yahudawa takana ka sa wa yo nung sorok ba nyi ming grh, ma hwang i kiph ma Ada Inum mang mi titi nama.31"Me pha si wa ka hai tere, ma wur gere ma teh yong? mawa teter oh iyieh? 32Ma wa tika mara kikiyan ka ca ti ti tiih vum ming da taka na teh mumunuk titi masa tam iwun yer nama wun we wure gu he se shishi seh, we kai iyon he sawa yong geh.'33Wa ka na Yahaya bi sa yi fufom geh sa wu iyi inabi geh. He wun imim phinik nung kashi nzor numung.' 34Mwing ma Num a ba, a yi awu, taka hen. He hwang guang. He wun phar nang arima yi ber yong, rima wuwu inyi ma inabi jejek. Amwan taka seh mbon tun ganjung taka mwan ma i tok!' 35I kiph ma Ada Inum phasi mar numung ambiring."36I nim hang Bafarisa, a kusi kusi mwing ma Num ba yi ber phi numung ka Yesu yin phinumung. Nung chang tabur ming. 37Ning a hin hang rima ti neng re guming yisin mwing mahum wa phi ma Bafarise na we yi ber. A kpang tur nan su surung mai tiak alabastar. 38A rang hu huit ma Yesu sa kunim kukui namang bwashak kis nii mung ma vin ka sir yi numung sa phisi gu kis ma titi ti numung sa ti gu sumba ma kis nueng.39A rina ka phin mwing ma Ada Num phar when ka hin na sati wun ka riyon phing wun a hin yong wa rima zi ge mur gu tama gu a." 40Mwing ma num wun, "Simon, mi ur wan wanu when hang. A wun a shiruk wun."41A hang rima ku kaphan ba ring mban ma hang phu ma yi gu mbon nyinang a yi gu Sule mwa bwas nyinang (100)nyinang sule wuk tukun (50). 42Ma sawa ma when ka ma phar geh nugu nyarak ba. A bana phu wa ne nung ger phasi mumur ma tungwa?" 43Me phar arena ka nyarak gu rina ma mben jijek, "mwing ma Num wun gu wun ni shi mok mangar."44Mwing manum harmak phar a hina wung wun gu simon wun nu phar a hin yong me yin phinis nusa nami myi me yaph kais geh yo na mi ma vin numung iyi nyaph kis nang neng phisi ma ti ti ti numung. 45Nu sa ti me sumba geh yo timeh yi yin nang kami yin yong.46Nu sa rukut me nai geh yo time ma susurung. 47Mok na yo ka wa ma izing jijek a bing jijek a phasi mu mur jijek a yo ka ma nyaph gu zi numung bwas phasi mu mur bwas."48A Nna nyina wungu ma gbanak wa zinis." 49Ta kama ka mawa giri masa ta iwun yer nama wa ne neug ka shar gbnak gu hang izi?" 50Nu gu mwing manum wungu hina didak a kang nis gbum wa nuing ba numung ma mwarang."Chapter 8
1Sun mana mbering, Yeso taka almajiri numung wuk werek phui mabi shin titee, mabo gbaraph wun manum,2 hin ka Yeso cucun ba imem viving taka kwei wuwur wuwur mawa gire ciciu namang Maryamu kama phin gu Magdaliya daka ma ciun gu imem phiphinik kweph wa tumung; 3Ta ka Yuwana him ma kuza wakilinHiridus, taka Suzanatu taka him bur fweit sabar ka mawayen wok magbu bayen.4Nim han ma munuk gire fweit, mok ka reng ma naa titee titee ma bee ke phaar Yeso. Tam ba misalai: 5"Rima rirai bai ki rai wur beerika sa sa titi ke phiri bur ma hwu cwen gugun. Ring ma denji kiis shusher ma tang namang bur. 6Bur ma hwu tee matar ka vuen sa tumung fweit geb. Ma yephek wuriet nugu ma hoor wok-wok mook phai phai ma tee.7Wur bur ma hwu toik gung ming. Ma tee gun giree tiok ma taphag masa tor tee gungeh. 8Wur bur ma hwu vuen jek ming, ma ting gun magar ma mar fweit, har rubi dari."9Nugu almajirin ma Yeso ma riphi gu wumba ma'anar ma wun ding. 10Wun ba wun, "Make nawa hen cwen phaing phaing wen dididem twang tama Num. Bur mee ta ba wun mee riphekang, 'Domin ko da ma phaing masa phaing jek geh, maa yison masa ma sa phaing titeer geh.'11Yisen kanang ma'anar numong. Wun ma Num nuwa hwur ding. 12Wur kama hwu juen nung mawa reng kama yisen hasha ma Num cang bwas nung kajiri baa kpang hasha ma Num kang namang, domin masa tor nagu Num kang na-mangma hween der geh. 13Bur kama hwu matar gung ming nung mawa raing, kama yisen hasha ma Num wok wok masai ma mwa-rang. Amma ma sawa ma niri namang sa jem gehi ma nagu Num zor namang bwas nushwak nim memimack bai ma hwu.14Wur kama hwu ciciu ma tiok kuma mawa reng kama yisen hasha ma Num ma shin ma ba nyinyii, nugu titasi ma tee yong taka mumur mimees gerba kangang, nugu masa tor mar wur kama jem ma teh gung geh. 15Wur kama hwu vwuin jek ming banung mawa reng kama yisen hasha ma Num, ma seh ma kang namang nyinang mbaring ma kashi kukkuk, ma tur kang ke mase.16"Bahaka mur kara fitila, phen shishi ma kar shishen ko kuma dak dak pireh tee sai dako dak tee cicang numung mock reng kama yin tii ma phaar nyin yan numung. 17Ba hwen ndin din din ka masa hukor nyang ko hwen jaw ka ma bing nyenang geh. 18Tee nang swaa ma hwen ka he yisen, hwe ka riphinik wayeng, maka gu bing njorong, hwen ka sawa yen geh, bwas ka dak kang ming, maka kpang-ang."19Ma henneh ma Yeso taka ma tungwa ma beh masa gbu maba hwuhwet ma Yeso geh mok gereh ma han-gung. 20Nugu hang hang phaar nyina wun gu, "Ma yaniis ta ka ma tonok, marang nyan, ma mur phaar nu." 21Nugu Yeso wunba wun, "Ma-yanang taka ma temeg nang nung mawa gire gum yong kama yisen hasha ma Num, ma tee hwen ka ma yisen."22Nyim hang Yeso yin jirgin nyii meng taka almajirin numung. Wunba wunba, "Me mur weh ba wok nyinang." Nugu ma yeephek baii. 23Kama yeephek baii nugu Yeso yeephek narou, nugu imem kukuk gun yeepher masa wa ciciu ma nyii gun, jirgin yeephek win ma nyii, nzor namang wa tee viving.24Nugu almajirin ma Yeso maba yerek gu raw ma wungu, "A shurug! Weh kwakan neraa!" Nugu wanag row wungu imem, reng, nugu imem wok taka zuzuphun nyii rank phaar kos. 25Na nyina riphi ba wun, "Di dak kang nyin neh?" Diren tur almajirin ma Num, ma ngasi nye. Mawun, "Ka waneh nu yong ka nyii taka imem ma yisen gu ma teh hwen ka wun?"26Ma beh kwara ma Garasina wa huhwit ma Gallili. 27Da Yeso sir ting, nugu ma kukun ma mbeing vuen naming wama mem phinik yeer mwaan mwaan, sa cah phi geh. Can tung nweng.28Da ka phaar Yeso nuga dak rwu nye kukuk, wur rumkiis ting ma kor shuruk wun, "Meh tee shang manu, Yeso, mbaing ma da shuruk? Meh kwise nu, sa nameh makyau ge." 29Mok ka yeso ke wun ba mem phinik din ma hwirek gu yeer. Ma jiphi gu rwishming, har rwish ang mwas hang mem phinik din ma tusuk gu bas hai.30Nugu Yeso riphi gu, "Tyak neis waneh?" Wun tyok numung wai, "Fwiet," Mem phinik ma hangu yeer. 31Mem phinik din ma kwese Yeso sa tusuk ba hwish rwumgun megeh.32Nedeh masa gon tee masa yasak beer hwihweit na mang. Nugu ma kwisi Yeso murba mayin yeer ma ledeh, nugu Yesu ngarak ba. 33Mem phinik din ma wirek gu yeer ma yin ledeh mim, ma sis phire tee ma remen nyi gung miin.34Da taka tutusuk nede maphaar hwein ka shin ma yeephek shushu, maba wun ba gireh hwei ka shin. 35Gire ma yisen hwein ka shin, nuugu ma baii teeka Yeso wa yiink, ma phaar riphinik ka ma ciungu memphinik yeer. Ma phaar riphinik kama ciungu memphinik yeer. Ma phaar gu ma titara yeer, ma titi numung nyinang, nugu diren yeer turba.36Gire ma phaar hwein ka shin ma phen ma wunba gire bur titeer kama ciun gu rima kwii ka mem phinik ma teh gum titi. 37Nugu gire Garasinawa taka bur kamawa hwi hweit, ma kwise Yeso wirek bai numung muk didiren kang. Nugu Yeso taka almajirin ma yin jirgin miin phen namang.38Nugu riphinik ka ma ciun gu mem phinik yeer kwise Yeso wun, "Ngara mee meh syak nu" Num wun gu,39 "Phein phi ba wunba gire niis hwein shushuruk ka Num teh wanu. "Nanyina kuko din phein phi ba wunba gire hwein ka yeso teh gu.40Yeso phein phi, riin ma teeh gu. 41Kuko hang rima tyak yayisu, shuruk ma shaak, kwisa Yeso ma rwumkiis ting. Ba phi numung 42wen nang nyinyinang rima kusan. Wuk wirek phu wa nyinyi kukwei ka sa cuin ke bai gire ma hang gun.43Nugu ga hin hang rima nyinyieh mek kusan wuk wirek phu ke mbeshek mbon numung to-shir, geh gbum seseseh ma yeer, sa gbum geh. 44Nugu syak tama Yeso tanak titara kuru sun. Nanyina nyinyish mek rang gu.45Yeso wun, "Waneh tanak mee mwamwash?" Gire gur ka mawa hwihweit, ba haka mur nye, Bitrus wun, "A shuruk, gire mawa ker neis fweit, masa phaab yeer ker neih." 46Yeso wun, "Mee phing, ha keh tanak mee gum nang ke wirek yeer nang."47Hindin phaar sa tur hwen dindindin geh, nugu wirek phasi titi numung. Ma yeer didiren. Hwu nyinyi ma Yeso ma rwumkiis ting, wunba gire gun hwein ka dak yo tanak Yeso wok-wok nanyina nyinyish meik numung rang. 48Nugu wun hinding, "Wen, didak kang neis nawa sesesei yeer. Ba neis ma kang nyinang."49Ka sa tur tam wun, haka neh phi ma rima shaak bei, wungu, "Wen maphang ke kwei, sa tangu gbigbaraph nye yeh." 50Yeso yise nyina wungu, "Sa direi geh. Dak kang ka wanak."51Da yin shunphi, sa nyarak hang hyin geh. Ma Bitrus taka Yahaya ma Yakubu, taka henai phuma rwurwa nukama hyin. 52Gire ma kwinm mok titaseih ma kukwei ma wen din. Yeso wunba wun, "Ngarak kwinang." Kesei kwei Nnarwu nung." 53Gire ma nangu yaak shishinim, ma phin wending ke kwei.54Tur wending wok phin gu wun, "Wen ,mee wun wanak!" 55Wok-wok nanyina nzor phein gu yeer nugu wanak. Wunba wun ma nagu hwein hang hyi. 56Ma heneh, ma ngaasi nye, Yeso wunba masa wungu hang hwen ka shiin bwabwas geh.Chapter 9
1Pin taka gbaraph wram wok numu suk naba iko ka ma cunjun kri-phin wur ta gbak masa tang mba ring kwii yeer. 2Dak ba ma ba wun ring mok ma mulki ma Num masa cunjun ba taka na ka yer rin kwii yer.3Wun ba, "Sa sa kpa na when hang wok ma bbai yong ge sa kpa na riyang, ngarang, fufoom taka ganjung, sa kpa na tetara phu ge. 4Phe ka he yin, cha na tumu bi shar nim ka he wanak bek.5Taka na ka masa se hen ge, ka ba nyin gbanak nang wur kikis nyen na phasi titi nama." 6Taka gbaraph rwam ta ma Yesu ma ba tite ma ba wun ba mok ma Num, ma cunjun ba ring kwii te mbiring ka ma bai.7Hiriidus shuruk ma vwuing yisin when ka shin mbiring. Te mamaki mok ri bor ma wun Yahaya ka ti baftisma nu ki sa phen ma nzor numu, bor ma wun annabi annabi Iliya nu kisa phen be,8 bor ma wun nyinang taka bi wun ma Num tumu nu ki phen be. 9Hiriidus wun, "Sa cha Yahaya ge mok mi shi titi numu. Wa ka ne yong ka mi yisin bubum yong titi numu?" Nyina nu yisak cween ka phar Yesu.10Ka taka gbaraph rwam tama Yesu ma ba phen, ma wun, ngu when ka ba ti mbiring kpang ba ma ba giri Baitsaida. 11Giri ma yisin te ka Yesu kii bai nu ma siyak mor tumu-wun mba nye tam mba wun titi ma mulki ma Num, phen kpang ba taka yer ririn kwii nama yer.12Yiyere yiphik te, taka gbaraph rwam ta ma Yesu su ma be ma be wun ngu, "Ka nu mur nu righarak ri gu yong ma yin titi ka ma tak hihai, ciciu ma gbum ber taka te ka ma nangh ngheng mok we wa te ka ring ma sa yong." 13Wun mba, "Na ba nang when ka ma yi. " ma wun ngu when ka we wayin wa futoom tukum ma mwe cwee phu, we sa phe bai ba se ber ka shar re ba yong mbiring ge." 14Re ka ma tumu ma shar tiphar rurong dubu tukun. Yesu wun ba taka rwam, "Wun mba ring ma cha juk juk re wuk tukun juk nyinang."15Taka gbaraph rwam ta ma Yesu ma ti nyina, ri mbiring ma cha ting. 16Kpang miring fufoom tukun taka cwaa phu phar te twang kwisi Num mbe kpis, naba taka rwam numu ma gaphi ba ring. 17Mbiri nama ma yi ma yir taka rwmam ma Yesu ma munuk bor ka vak, kpok suk ma win.18Nim hang Yesu sa te manjek yo kwanumu taka rwam numu ma be nu riphi ba, "Ri ma wun mi wa ne?" 19Ma wun, "Bor ma wun, Yahaya rima te te Baptisma, bor ma wun nu wa annabi Iliya, bor ma ma wun nu wa nyinang, ma annabawa ma tumu ka ki phen be."Riphi ba, "Hen ka ye?" Bitrus mur, "Nu wa Almasihu ka ne tama Num." 21Yesu wun ba wun ngu hang ge. 22 Nu wun, "Mwa ma Riphinik mak yau ma bubum jijek shushuruk taka firistoci shushuruk taka taka zizik ma wha nguang phen ma mbeshek gu. Nim tat hadan nu maborok gu ma nzor numu."23Wun mba, "Rina ka mur siyak mi, wha titi numu bek, kpa giciye numu ninim siyak mi. 24Rina ka mur nzor numu sa gbum nge, ri na ka wha nzor numu mok mi chang ngu. 25Riphinik gbum shang ka yi teng mbiring ngi nzor numu sang?26Rina ka te sui ma mi taka wun nang, mwa ma riphinik te sui ma yo ka ba be gum numu taka gum ma rwa taka malaiku taka tsarki. 27Miwun wa hen wun giri hen ka he ra yong, bor ma masa kwei ge sai ma phar muilki ma Num."28Nim naning hadan ka Yesu wun mba wun yong kpa Bitrus ma Yahaya taka Yakubu banin ba gon matar ba ta manjik. 29Wa ti te manjik nu tom numu harmit fwet, tetara numu nghab si.30Pheeng nyen nu riphinik phu ma tam wun taka Yesu Musa ma Iliya, 31ma wirik ma daraja ma tam wun titi ma bubai ma Yesu twang ka we ging kukwanje urushelima.32Ru ring kpa ma Bitrus taka tungwa ma yirma phar iko ma Yesu, taka riphinik phu ka ma ra giri. 33Shar ka Musa ma Iliya ma ba nama, Bitrus wun, "Shuruk, jem ka we wa yong. We wa yong. We te tashat tat, nyinang nes, ma Musa nyinang ma Iliya nyinang." (Sa phe when ka wun ge.)34Ka sa wun yong, rin pha be shishi ba, ma dirin ka ma sa yi rin phan ming. 35Kor be ring phan ming wun, "Yo wa mwa nang, rina ka ma ki chun, rak na tu te numu." 36Ka kor kwanji wun, ma phar Yesu kwa numu. Ma cha shau ma sa wun ngu hang when ka ma phar ge.37Yi nghan ka ma sir gon matar ri yung ma be te numu. 38Pheeng nyina riphinik hang giri ming wun kanang, "Mallam ti when hang ngi, nu gbum gu mwang nang, wa yo kwa numu te nang. 39Ruhu vivi rika banin ngu titi dak gu kwi kanang taka kwii kuk wakan wisik fufong nye, sa ngharak gu sisar ge, dasak gu nor yer. 40Mi kwisi taka gbaraph rwam wok nes ma cun ngu ma sa pheng cun ge."41Yesu mur wun he sa phe Num ge nim ta mi cha taka hen ka yong nyinanag? Bi mwa nes yong." 42Ka mwang sa be ruhu vvi nuphur tak teng zuphuk gu ma kwii kukwakan, Yesu gor gu ruhu vivi yor kpang gu mwa na kwii yong nu nagu rwa.43Mbiri nama ma ti mamaki ma iko ma Num ka ma sa ti mamaki when ka Yesu wun ba taka rwam numu, 44"Rak na tu jek ma when ka mi wun wa hen, sa tor sising ge ka ma na ba reng mwa ma riphinik." 45Taka rwam numu ma sa pheng when ka wa kang numu ge, ma shak ba pheng wun ka wun ba mok nimtor nyenye ma dirin ka ma riphi gu.46Taka rwam ma Yesu ma yiphik sarak yer nama rina ka cha shuruk nama. 47Yesu pheng when ka wa ka nama, nu bi mwa bwas ra huhwet numu 48wunba, ka hang se mwai bwas ka yong mok mi wa titer ka se mi. Rina ka se mi, se rina ka dak mi. Rina ka wa mbwas te nyin ye nu wa shuruk."49Yahaya mur, wun, "Shuruk, we phar riphinik hang sa wun ba kiphi ma wirik yer ma rin ma tiyar nes, nu we wun gu righarak mok sawa taka wer ge." 50"Yesu wun. "Sa shak gu nan nghange, mok rina ka sa wa mwan nuph nyey ge wa taka hen."51Nim ka we ba twang be huhwet dak kang fwet kaba Urushalima. 52Dak taka rwam numu bor ma susum gu te yo be ma yin kauye hang vwuin samariya gi ma ba susum te tumu. 53Ri tumu ma sa se gu mok ka we ba Urushalima.54Ka phu taka rwam numu, Yakubu ma Yahaya ma phar nyina ma wun, "Ubangiji, nu mur we dak kara ni twang hwenak ba ya?" 55Nu harmit gor ba yer, 56numa ba kauye bi.57Ma sa wa cween ti bai nu riphinik hang wungu, "Mi siyak nu te ka nu bai mbirin." 58Yesu mur gu, "Nir ma wa ma buk ting ka ma yin ning, shushwer ma wa ma tu shushwer, mwa ma riphinik sa wa ma te ka nang nyining ge.59Yesu sa wun ngu riphinik hang, "Siyak mi" rina wun ubangiji ngharak me phen mi ba phe me ba nei da bek." 60Yesu wun ngu, "Ngharak taka na ka ma ki kwei ma nei taka kukwei nama, nu bai ba phas ba reng mok molki ma Num ta gbak."61Nu ha sa wun, "Mi siyak nu, Num sun ngharak me mi ba wun ba taka phe nang sai nim hang." 62Yesu wun ngu, "Ri na ka yiphik kwar hai numu ka phar te musun sa shar ka yin mulki ma Num ge."Chapter 10
1Ubangiji chu-jun ring wu-wuk kwiph Nyi-nang, ma bai phu-phu, ma ba ti tee ta ka tee ka ba mur bai. 2Wun ba rwam wa ji jek, tak rwam jwak nu, tee nang man-jik Num bi tak rwam hai numu ming.3Ba nang mi tu suk hen ci cwu ma ring ka ma ka tiok. 4Haa wa cing ti bai, sa kpan nan nga-ran ma ga- jun ge, ko garan shi-she, taka ku kiss, he yin phar hen cuing, sa rana cwuing taka han ge.5Phe-phe ka he yin, yii phek wun nan salama cang phi yong!' 6Ka hen gbum han phe nang ka wa ma salama, salama cang phe-din phe ka salama san tu mu ge, salama phan wa hen'a. 7Cang nan phe ka wama salama'i yi nan hwen ka ma nawa hen sa yin nan phi-phe ge, jem ka ma nagu rima rwam phwii nu mu.8Ti-tee ka heh yin ma saa hen yi na baar ka ma dak nyi-nye nyaan 9cun ba tok cwi, cwi yer, wun ba, nim bi-be ma Num baa hu-hwet.'10Duk ti tee ka hee bai, ka ma sa se hen ma kang nyi-nan ge, ba-nang cu-cwing nama ha wun 11kpu-nik na wur ka ki-kis nyan, gban na'a na cang shaida ti tee nyan, amma phiin wun ba-be ma Num ki be hwu-hwet.' 12Nim na Sadoma, ma gir jek ma hen.13Kaiton nyen, korasinu, kaiton nyan, Bait saida, rwam gu-gun ka ma tie wa hen, ka wun pha wun ma ta Taya taka sidon, wun maki tuba ka masa cang tee yau ma tu tok titi. 14Nim ti tam mok sidom taka Taya ger ti ba yer hwash. 15Nu, Kafanahum nu phar nis har twang na wa nu shuruk gun'a? wa-waa ma sir-bik ma nu har hadas.16Ring ka ma yi-sin ha, ma yi-sin mi, tak na na ka ma hwa hen a ma hwa mi ka mi ka na wa hen rwam."17Ring wu-wuk qwuph nyi-nang na ma phan phi ma mwa-ran, ma wun har ma aljanu ma naba wer shu-ruk gun ta-ma tiak nis." 18Yesu wun ba mi phar rima tum titi sa hu daga gon, sa nyan saan. 19Yii-san nan mi na wa her shu-ruk mwash nan su-su swan-taka nying, ring ma tuum ti- tii sa-wa ma gum te ner ge ko bwasin. 20Sa ti nang mwa-rang wun ruhohi ma na wa hen gum ge, amma ta nan mwaran mok tiak nying wa zizik twang."21Yesu na gu Num gon shuru mok ma hwen ka yo pher, when ka Ruhu ma Num na ba ring phi-phin, bu bum ka ma ki sa gba-raph, reing ma wa nama ka mar bu-bwas.22"Da nang gon na mi-mi gun titii ma ring biring ta vuing, ba hang ka phin ka phin Da sai mwing, ba han ka phin mwing sai Da, da kuma wadda mi mur phasi gu da nan."23Har-mit ma almajiran wun ba da-di-da. 24Ta na ka ma gani wun ba. Ta na ka ma gani wun nan, ma gbum albarka."25Malami ring ma titam mok daga Yahudawa ba ti mi-mak Yesu ri-phi gu, mallam mi taka tere be mi yi twang ta ma num?" 26Yesu wun ba, he tam ka mok ka me zi-zik cuing ma shana te-re tere?" 27Dele nu mur Num niss ma kaan taka zornis nyinang, ma kukuk nis, mur ta mak ci cang nis ma zor nis nye nang." 28Mwing ma Num wun, nu wun giri syak nyina nu gbum zor ta ma Num."29Mallam, na sa ri-phi na nu wa te-mak nan?"30 Mwing ma Num wun ba ku-ko han wa wu we-rik ba si-siin daga Urshelima da be Yariko, ku-ko taka tiok ma jur gu, ma wasi bu-bum numu biring, ma nyarak gu phar kuum rifinik.31Nu gu firist han sa hadan cuing naan, a phar gum hadan nu-mu gus-gus ba-nu mu. 32Balawi han sa ba, sa hadan gus-gus.33Basamariya ba phar-gu ti gu yer shwai. 34Be hu-hweit, ji-phi ti-taa ka ma mwash gu, sa wur gu nyaa taka nyi inabi, ji-phi gu damus nu-mi man, bin gu tee ninanag nu-mu samuk samuk gu yeer'a'. 35Yii nyanag kpang dinairi phuu na gu rin-na ka ba nang phi-nu mu, shar ba nu-mi wun-gu, da boon Youn shar'o' da tor mu-ru'o' da wa tere o sai mi be ka tar mu-ro nim ka mii be mi phan wa.'36Yesu wun gu ring ba na tar ne no wa mwang ci cang ywu nis?" 37Mallami na wun gu mwing ma num rii na ka phar ri ma kwii na ti gu yer shwi, mwing ma Num wun gu mallami na bai, ba taa ka ri na nyi-na."38Ma cuing ta bai, ma hadan kauye hang, hin han ma ka ma phin gu Marta sai gu phe nu mu, ma kang nyi-nan. 39Ma phin maga nu mu maryamu, hin na ka cang kis ma Yesu sa yi san won din.40Marta sa gir-shin numu ti ya sak bar, nu ba ta ma Yesu, wun gu, nu sa damu nu wun-gu maganang be gbum mi-mi ti-ta rwam ge." 41Mwing ma Num phin gu martha, Matha nu hwish kang bu-bum min tere, 42Yesu wun Marta dak kang hwen ka jem, mi sa shar, mi phi-phik gu ge.Chapter 11
1(Lokaci) hang, Yeso wu yi manjik teh hang, gi yi nang (cikin) almajiri, numung (ya ce da shi) "Ubangiji gbaraph barin ka we yi manjik ka Yahaya gharaph gu almajirai numung."2Yeso wun ba ka he yi manjik wun na, Da, ma (tsarkeke) tyak nis. Gum nis be.3Na barin ka we yi ninim. 4Nghaph baring phiphinikner, ka we yafe gu riin ka ma ti barin (laifi). Sa ba wer haming ma (Jaraba) ge."'5Yeso wun ba, "Ne cikin hen nka yo a ma mwam, ka yo ba ta mwan numung na mi sun ye wun gu, "A mwan, ka phan mi dunk ule fufoom tard, 6mwan nang hang ning tephenhang sising, mi sa ma when ka mi naa yi ge'? 7Gi ri ma na haming amsa gu, wun, "Sa dame mi ge mi ki ngbang guri nang, mi ma wmen nang we ki naa ru mi sa (iya) wannak mi na wa fufoom ge.' 8Mi wun wa hen (ko da) na whang wu wunak nawa fufoom ge (masayin mwan nis ge, nka nu sa ti sui ge nu (nacc) kukusi gu, wu wanak nawa fufom-jijek ka nu mur.9Mi (kuma) mi wun wa hen kusi ma naa hen yasak he gbaam kwarkwasa, ma borok wa hen. 10Na ka kusi wu sa, na ka yasak wu gbaam na ka kwankwasa, ma borok gu.11Ne da likin nka mwing numung riphe gu cwi, wu na suswan? 12(Ko kuwa) nka riphe gu shubwi, wu nan gu niang? 13(To) hen ka he wa viving, he phe na mweng nyin bubum mangar, balle Da nyin twang, wa na (duk) ha ka kwisi gu (Ruhu zizerem)?"14Locaci hang, Yeso tur gbanak (ruhu viving aljanu), ka aljanu na wurik gi kuko na ka sa phi tamwun phang ge phen sa tam wun nyi. Gi rii jijek ka ma tumung ma ti (mamaki). 15Amma, rii bor ma tumung ka ma tumung ma wun, "Yo gbanak aljanu ma iko ma Ba'alzabuba gum ma aljani."16Riin bor ma jin gu, ma mur yo phasi ba (alama) hang (daga) twang. 17Amma ka Yeso phing whenka wa kaa namang yo wun ba, "Mulki ka gaphi phu, (gaba) ma titi numung, ki kassan (kenan) nyiina ma phe gaphi phu, (gaba) ma titi numung phe na wu who.18Nka rima tum titi gaphi phu, (gaba) ma titi numung, tika tere (malki) numung wu rang? He wun mi ganak aljani ma iko ma Ba'alzabuba. 19Nka mi bganak aljani ma iko ma Ka'azabuba, riin ka ma syak hen ma gbanak aljanu ma ti iko ma ne? Mock nyiina, ba nu ma ti wa hen )sharia). 20Amma nka mi gbanak aljanu ma iko ma num, (to) ca (kenan) gum ma Num be teh nyin.21Nka riphanik mi kukuk, mi bum mook ti tsoro phe numung bubum numung wu ca mangar, 22Amma nka kukohan ka ger gu ma kukuk ge gbaam nasara titi numung wu war bubum mook ta kuko na , yo phen kur bubum numung. 23Nu ka sa taka mi ge he a (gaba) taka mi nu ka nu sa munuk ge, warwasa nun nu ti.24Nka ruhu viving wurik yeer ma hang, yo (iya) syak tehn ka ki whor yi yasak then ka yo can. Nka sa gbaan te cicang ge yo phen wungu titi numung, 'Ngharak mi phen tehn ka mi niing. 25Ka yo phen yo phar tehn ka yo wanak ki ca zerem, ma ki sumuk mangar. 26Gi wu phen yo pheen aljanu quiph yinnang ka ma ger gu shaping, ma be ca tumung."27Ka yo sa wun bubum ba young, hin hang borok kor wun, "Albarka nu a nyi ka nu neing taka veen ka nu wu." 28Yo phen wun, "Albarka nu a riin ka ma yisin ka ma yisin wun ma Num ma ti whenk wun na wun."29(Locacin) ka riin ma (fara) mur gi yo sum wun wun, "Kaph young wa kapg viving" Ma yasak alama amma ka ma naa ba (sai) ka wur ma yunusa. 30(Domin) ka yunusa ca (alama) ta riin Neneba, na nyiina nu ka mwing ma riphanik wu ca alama ta kaph young.31(Sarauniya kudu), wu rang ti gu kaph na shana, kuma wu mbeshek ba, gama yo neing teh sising mock a yo yisin (hikima) ma Sulemanu kuma ga hang ka ger (Sulaimanu) young.32Riin Neneba, ma rang sharia taka riin kaph young, kuma ma mbeshek ba Gama ma yisin (wa'azi) ma Yunusa ma tuba kuma ga han ka ger Yunusa young.33Ha sa wu borok (fitila) you phen dindin ang, ko phen dak phiri ma kpok. Amma wu dak teah cica numung mock a ka yiin ti na phar teh zerem. 34Yii yin nu a (fitiler) yeer nyin. Nyin phar teh mangar, yeer nyin wu ca ma (haske) (Amma) nka yii nyin sa phar teh manger ge, yer nyin wu ca sun. 35Ti na swa, kada (hasken) ka wa teh wa teh nyin phen ca sun. 36Nka yeer nyin mbring ki winik ma (haske), nyin wu ca ka (fitila) (da) ka bada haske numung titi nyin."37(sa'adda) yo kwanji (jawabi), kuko Bafarasi hang wungu ba phee numung yi beer Yeso yin yo can. 38Gi kuko Bafarisi young ti (mamaki) ka phar yeso yi beer sa nghaph wok numung ge.39Amma Ubangiji phen wungu, "Hen Farisawa he (tsabtaci) kursun ma (kofi taka bangaji) amma heming numung wa phiphinik taka shap. 40Hen mbun, rii na ka ti nghan, sa yo naa nyina nu ka ti haming ge? 41Nagu na matalauta when ka wa haming, bubum mbiring wu ca wa henang zizerem.42"Amma kaito nyin Farisawa, he se zakka taka dadoya taka karkashi taka shangbak ka nii lambu ming, amma he ti (watsi) ma (aldalci) taka mumur ma Num. Ma kukuk nu ma ti (adalci), ma mur Num kukuk nu ma ti bubum bor.43Kaito nyin Farisawa, he mur tecicing mangar haming ma shak, ma wu wun wa hen nyii taka shushuruk (kasuwa) ming. 44Kaito nyin, he a ka tunei ka shaida sa ming ge, riin ma banji gon namang ma sa phing ge."45(Malami) hang ka a shariar Yahudawa amsa gu, "Mallam, when ka nu wun kassak bari kang." 46Gi Yesu wun, " kaiton nyin (malaman sharia. he ki jiphi gu riin bubum ka wu ger ba kpanaan. Amma hen, bindir nyin sa wu tanak bubum na ge.47(Kaiton) nyin, he mwai bubum (tunawa) ma annabawa alheri kuwa kama nyin nu ka ma mbeshek ba. 48Ca he phing whenka kamu nyin ma ti, mock a baa nu ma mbeshek annabawa ka he (tuna) taka ba.49Mock nyiina, hikima ma Num wun, "Mi dak manzanni taka annabawa teh namang, kuma ma tsananta ba ma phen mbeshek bor namang.' 50Kaph young, ma kpang (alhakin) maak ma (annabawa) mbiring ka ma mbeshek (tun) kuu ma (duniya), 51tun titi maak ma Habila, be titi maak ma Zakariya nka ma mbeshek ciciu ma (bagadi) taka teh zizerem.52Kaiton nyiin malaman sharia ma Yahudawa, mocka he kpan mabuden phiphing, he whua yin-an he shak ba yinan."53Ka Yeso ngharak teh na, taka zizik teh taka Farisawa ma yin huhwa gu-ang, ma ti jiyaya taka ya titi ma bubum jijekgumaring, 54ma ti (kokari) didak gu (Tarko) mok ma tur yo cikin wuwun ka yo tam.Chapter 12
1Ma barak teyang kadan, nu ring jejek ma munuk titi har ma sa mbaph ma togwa nama, yiphik tam ba almajiran numg wun, "Teh nang swa ma yisti ma Farisawa, taka daka ma sa titeh ma kang yin ge.2Ba hwe ka ma shi shiyanng ka ma burok ge, ba hwen ka wa ndi didin ka masa ma sa phing ge. 3Me wun hwen ba hwen hang ka ma wun ndi ndiden ka ma sa yisin ngan ge.4Sa dirin nang wadaka wu mbeshek hen ge ma kwaji na ma sa tur phing ti hwen hang ge. 5Me mur tam wa hen wun titi ma riphinik ka he dirin gu, nung wa na.6Ma reph shu sur takun nyee ma anini phu me wun wa hwen biring Num sa ti her ma nyeng na namag ge. 7Har ma tetiti ka wa titi nyin Num phing ba biring. Sa diring nang ge he ger shu-sur ma sum yii numug.8Me wun wa hwen riphinik ka shaida me nye-nyen ma ring, mwing riphink ma shaida gu nyi nyen ma mala'kun ma Num, 9nu ka nu hwang mi yii ma ring ma hwang gu a' yii ma malaikun ma Num. 10Riphinik ka tam wun vivi titi ma mwing ma Num ma gafarta gu, riphinik ka tam wun vivi titi ma Ruhu maitsarki ma sa gafarta gu ge.11Inka ma beng hen ta ma taka shi shiwun sa tasi ge nang wun ne war hen wok namg ge, 12Ruhu mai tsarki gbaraph wa hen hwen ka he wun ba nang."13Nung nying nama wun, "Ring ma gbaraph, wun gu manga nang gaphi gado taka me." 14Yeso wun gu, wa ne nun dak me, me cang ring ma shi-shi wun, titi nyin?" 15Nu gu wun ba phar nang yeer ring sa cang nang taka hadam ge, sa hwen ka rinphinik mallaka nung ger ma muhimmanci teh nyin ge."16Yeso wun ba misali hang wun, "Hai ger gbaam ber fut, 17tam nana kang, wun, 'Shaang nung me te mok ka me sa ma teh ka me wur bering ge?' 18Nu gu wun me phing hwen ka me ti wun me mwashak ngban na ting mgbai shu-shuruk nama nu me wur ber nang taka bu bum nang. 19Me wun gu nzor nang, "Nu wa ma bum yin jijek ka ma dak wa nu. Nu yi ti cang, wa nu ti-murang.'"20Nu Num wum gu nu wa buu, ma sun yong ma mur nzor nes bu bum ka nu munuk gu titi nes ma cang ma ne?' 21Nyina nung nina ka munuk gu titi nu mung bum wayi, sa ma dukiya ta Num ge."22Yeso wun ba almajiran nung, "Sa tasi nang ma hwen ka he yi taka hwen ka he suruk yeer ge.23 Nzor ger ber rang yeer ger titara.24Ma sa girbi ge ma sa, ma mgbang yini ge amma Num na ba ber he ger jijek ma shushur! 25Wa nei nung phing shi gu titi numug nim ka wu ti teyon? 26Hen daka he sa phing ti gu nanag titi nyin hwen bwas ge mok shaang he tasi ma bubum bur?27Phar nang furanni ka ma zizang min ka ma sa ti gung. Ma cang tiph rwam ge me wun wa hen, Sulaimanu, ma sun nung sa sa sorok titara mangar ka ba ge. 28Ka Num sorok ba tus titara mangar, ka himing ma iya wushi ba kara, hen taka daka kang bubwasi!29Sa tasi nang mok ber ka he yi ge, taka hwen ka he wo, sa ti nang alhinige. 30Al'umman ma teyong ma yasak bu bum ba yong, da nyin phing he yasak bu bum ba yong.31Yasak nang mulki numug, bu bum ba yong ma na wa hen. 32Sa dirin nang ge, hen mar bubwas domin ma mwarang da nyin na wa hen teh cang numung.33Reph nan hwen ka he wa yin, he na ba taka tikin, monuk nang bum nyin towang teka tiok ma sa kur ge, taka masa phing kasak ge. 34Teh ka gu nyin wa ying na nung.35"Dak nang kara nyin ngan ni nim, 36cang nang tika, bee nuphur teh nung wanak gashak gu teh.37Taka mwarang nugu ma wa ring ka ma dak kang ma be bee ma Num. Giri nung jiphe yeer na ba ber ma titi nu mung. 38Ko Num bee ma sun gbaam ba ma sa kin be bee nung taka mwarang nung wa ba.39Phing na yong, wun phang toik wu yin phee nu mung sa ngrak phang ma bee mwashi gu phee-ge. 40Cang nang ma phi pheng mok ka wu sa phing nim ka wu bee ge."41Nu gu Bitrus wun gu, "Dak nu wun ba wur nang misali yong da nu wun ba ring biring?" 42Nu gu Num wun, nyin nung wa shuruk ka teh giri, ka Num nyrak ku tiphi nu mung wok, mok phar ba yin na ba ber wok wok? 43Ring ma mwarang nung wa tiphi na ka Num gbaam gu sa ti hwen ka ma dak gu ti. 44Me wun wa hen dak malakar nun mung wok numug.45Ka tiphe din wun kang nung, ring ma phee nang vak sa bee sisar ge; nu gu yiphik nphuk tiphe nu mung hin taka rurong yi wa phening, 46ring ma phee nu mung bee lockaci ka tiphee sa dak kang wun wu bee ge, nim ka bee sa phing ge nugu shit gu ciciu kpa cik kpacik dak gu taka rin ka ma sa ti giri ge.47Tiphee na, phing kang ma ring ma phee nu mung nu gu sar cang ma phi phing ti hwen ka ring ma phee numug dak gu ti ge wo rzur jijek. 48Rin daka sa phin ge, ti hwen ka sa giri ge sa wo zur jijik ge. Riphinik ka ma na gu bum jijek, ma yasak bu bum jijek teh nu mung.49"Me bee ti dak kara teyong, me mur phang ki tur. 50Me wa ma bftisma ka ma wu ti me ma ki ti me!51He phr tika me bee teh nawa hen kang hwerek nun tyong? Sa niyan ge, me beng ge gaphi titi. 52Ma gbaam riphini tukun phee nyinag ma ga phe titi riphinik tat ma dak riphinik phu nyi nyin, phu ma dak tat nyi yin. 53wming ma rwaa ma sa mur yeer ge.54Yeso wun ba ringu na, "Ka he phar sun phan sa ne suu, nung he wun phan wu bee, nyin nung cang. 55Mim hadan yeer nung he wun ma ti phew jijek nung cang he wun ma ti phew jijek, nung cang nying. 56Hen ring vivi, hen phi ngasi wun ma ting ta ka tewang, mak shaang he sa phing ngasi wun ka wu bae nyi nyan ge?57Mak shaang he sa phing hwen ka gbaam wa hen nyin ge? 58Ka nu wa ma titase ma shuruk sa mur ba nu nyi nyin ge ma gashak nu ne cun nu. 59Ka mur ma ngben nu neh ba cun nu, sa nu phan."Chapter 13
1I nim hang ma be mawungu wun ma Galilawa takana ka Bilatus seing mik nama taka hadayu nama. 2Mwing ma Inum wun ba, wun har tika Galilawa ma ger bur nama ma zi ah? Kama mak iyau nyina ah? 3Wa wa me wun wa hen. He sa hui izi nyinang geh mbiring nyin he kui.4Da riphinik na wuk dak naning (18) a siluwam ka ha sumiya shi shi ba he phar ti ka ba nung ma ger Urushelima ma zi ah? 5Me wun wa hen sawa ka na geh. A ring ka sa hin izi numungeh a yoma kui."6Mwing manum wun wuna a hang wa ma pkang ka rai hai ina bi numung, nugu be bi yasak mu mar ikon sa gbum geh. 7Rima hai na be wungu rima ki keph hai na wu 'I kuisan a tat kami kwar i kon yong sa mar geh yaph nu wushiang a cang ka sak te kpatak nyin?'8"Nung rima kikeph a hai na wun nyarak kwisan nyinang mbek me wur gu vuim wun taka bwash mi nyi kwar mangar ka sa mar ge me yaphang. 9Ka ma mar hinam yo cang ka samar ge me wushiang!"'10Nim hang mwing ma Num sa gbaraph ba a shak nim sabar. 11Nim a hin hang ma kwisan wuk dak naning marin (18) wa ma mim phiniking shin benes kwes kwes.12ka mwing ma Num phar gu nung wun phin gu wungu wun, "Me ki kpa wanu kui nis ang." 13Nung mwing ma Num dak gu wok yer nung wanak sa kpa itak ma Inum Ada twang. 14A shuruk ma shak na ti bwan mok shang Yeso warkas inim a sabar. Nung shuruk na wun ba ram wun, "Nim kwiph (6) shar ma titi wram, ka nu phin taka yer ririn, ma bah nu yi ba manjik nu cun ba kui na yer sawa nim Sabar geh."15Mwing ma Num wungu wun, "Hen ku ko vivi he sa phaphak da mus taka randong nyin he bamba hai nim Sabar geh ah? 16He wun ka wun yong sa wa wen ma ibrai ge ah ka kaji jiphi kwisan wuk dak atat (13) masa shar ka ma phiphik gu nim Sabar ge ah?"17Ka wunyina ambiring nama ma mur being gu ger ma wu swi, ram mbiring ma ti mwarang ma wun ka mwing ma Num ati-h.18Mwing ma Num wun, "Watere nung me wun ma phi ma Ada itwang ma shang nung me phasi? 19Wa-i tika phidin ma mustard ka a hang kpang ba tak a hai numung nung ti gung chang ikon shuruk, a shuswer ma ba cang i niak numung i kwisan nyinang."20A phen wun ma shang nung me misatha mulki ma Ada? 21Wai ti ka Yisti ka a hin hang kpang manji angungon tat (3) ma bubuk alkama gi dak gu phu phuing."22Mwing manu bai shin titah cuin ka sa bai Urushelima sa be gbaraph ba. 23Nung a hang wungu wun Ada ta kana ka ma gbum a yi yin phi ma Ada ma wa bwasin nung?" Nung wunba, 24"Ti nang me yeer he yin tumung mwa ngirish na bwasin he be phin iyer sawa mz phe yin geh. A giri ma mur yin jijek masa gbum ma yin geh.25Ka ri ma phi wanak gashak ngirishang, wa ne nung shar ka borok. He sa rang ngirish he sa nuphur igwiri, ane gashak me sa pha a hin geh he ne tah.' 26"He wun wun we yi we wu taka a nu, 'Nu tam i wun ma Ada cucuin nir.' 27"A wu wa hen wun, 'Me sa phi a teh ka he ne ing geh' wanak nang tom nayon mbiring nyin he wataka vivi!'28I giri ma ti ku kuing ma kukuk, tika yi wu wusik icuin ki mbring he phar Ibrahim taka Ishaku taka Yakubu taka ambiring anabawa i gum ma Ada ming a hen ma tak a hen kara. 29Ma bi, a su, a ser ciciu ma yi igwer ma Ada ming. 30He phing a yong ah? I sun ma can nyi nyi, ayi nyi ma ca ma sun."31I wok wok na nyi na, ma hang Farisawa ma wun gu, "Wanak a yong a gum Hiridus mur mbeshek anu." 32Mwing ma Num wun, "Bai nang ba wungunang nnir na wun, yo phar me cuncun imim phinik me sa naba aring iyeer sisi sie numu yong taka himing, inim ma tat (3) me kwanji wram nang.' 33Wa shang bak me ti wram nang numu yong taka himing, taka mi naba ring jibi a sa jem ma mbeshe anabi sising taka Urushelema geh.34Urushelima, Urushelima tah ka ma cang timbes anbawa taka sangar aring ka Inum tak ba te nama kisa bining nung me munu muk mar nis ti ka a nun ka munuk mar mumung a kang numung, he sa mur yong geh. 35Phar nang ma hua a phi nyinang me wun wa hen he sa tor phar ami geh sai inim ka he wun imwarang nung cang rima bibi i tiak ma Ada ming."'Chapter 14
1I nim hang Asabar mwing ma Num abai phima shuruk ma pharisawa ti yi iber aring masa dak iyi yeer numung.2 Nun a hang tam numung ma ikui kukwakan.3 A mwing ma Num riphi taka phing ma Farisawa, "Ati da ajem ma kpang gu rima kui nim a sabar a?"4Ma ca shan, a mwing ma Num tur gu gbanak gu kui ang, nung wungu bai nus. 5Wunba wun, "Wane nung ka jiken numun taka da nius taka isabay numung hu nim sabar i huish ming sa cun geh?" 6Nung masa wun when hang geh.7Nim phar marina ka ma ba phin ba ma ba cang a te cicang ma shu shuruk nim bimba wun,8 "Ka ma phin anu ate mwarang hang, sa yasak ate mangar nung geh phadi a hang ka ger nu wi beh nu wu swi. 9A rina ka na wa hen phar a hin phu (2) a rina ger nu ma shuruk. A yo rima phar na nawa nu swi.10Ka ma na wa nu phar bai nuba yasak a teh bwas nu can. A rina i phar na phar anu, a yo nung ba nu ta jek nuphar iyer nis nuwa twang.11 A rina ka kpa itiak numung ma na gu swi arina ka ititi numung tieng ma borok a yo tuang."12Mwing ma Num wungu rina ka na gu temek numung i phar rima sabar ka ya da ma manga taka ma sarmu. A na phasi ma phenek gu yo when ka yo naba sa jem geh.13Ka nu phin taka tikin, taka kwisi taka mak iyau na nung a jem, mawe phan anu geh, 14nu ca rima mwarang a tama Ada Num."15Ka a hang wa taka myong ka mi wun a yo nung, a yi-sin bai ba ti, "A ba nung mawa taka mwarang ka ma yi iber a phi ma Ada!"16 A mwing ma Ada inum wum, "A riphinik hang dak iphar ma mwarang shuruk ka ring ma kukun kpukuruk. 17Ka nim numung beh dak atiphi numung ba phin me marin ka mi naba phar be nang i when mangar a wa gbu gbum.'18"Am biring nama masa riph i wun a hang wun, 'Me sa a hai me mur ba phar a wa tere oh me kusi nu kpami nim yongang.' 19"A hang wun, 'Me seh randong ku kwar atu kun me mur ba gbaraph ba kukwar bek me bah.' 20"A hang wun me kpa him mok na me sah bah geh.'21"Ka rina, bai ba wungu rima phi numung a rima phina ti bwan, wungu wun, ba sa sar cu cuin phi gung phi phiri, ba bing taka mbetyi.' 22"Rima phi, when ka nu wun ki sang, me ba tah, when kanu wun atah bur a tor.'23Bai nis arina ka nu phin abah numung matiyau kisang.24 Me wun wa hen, arina ka mi phin ba ma ku masa ti mwarang taka me geh."'25Ma sawa tumung i giri jijek masa siak gu, Nung har mit wunb wun, 26"Nu rina ka nu bi tah nang, nu sa huang a tanu, phema a ya nis taka hunu, taka marnis, ma tonok, taka an zorr numung. 27A nu rina ka nu mur siak a mi nu kang aring giciye nis nu siak a mi geh.28Wa ne nung ka wi mur mwi tung twang ka sa cang tam kang ayon ayong me ti gih? 29Sa cang arina ka mwai itung sa kwanji geh, taka hadan ma nangu iyak, 30ma sa wungu wun wa ka ne yong ka timbu sa munumuk when ka waing bek mwa tung geh.'31Wa ne gum nung mur hum a mok ta mwan huph numung, sa cang phar bum mok numung taka, taka hum numung, mawa biring geh?32 Ka sa wa ma bum moking geh, yasak i cuin ma cica jek mi phan wa bining we ca jek gere. 33Wa kana, a rina ka mur ca ta ka me yo ngarak when ka yo wa ing. a se nyi na geh a gaphi ka numung.34I wan wa when jek ka mangar mimeng sining, sa tor when jek geh? 35Sa tor ma mangar iyer geh, ivuin ming ma ikpitak, re ma tu yi yi sin a yisin."Chapter 15
1Tam sesai tum taka tak zunubi masa be ta ma mwing ma Num, masa yi-sin gu. 2Rii- ran Farisawa tak ka shu-shu-ruk, tak zik ta ma tam gbu-gbur ti-tii ma yesu."3Yesu wun misale yoon, 4"Ka han wa maa tu-muk mi-rin nyi-nang, nu-gu nyi-nang wii-ri taa, ge sa nya-rak wu-wuk nya-ni ma na-ning ma -rin, ba ya sak biin tu ga min ge? 5Ka gbum sa kpan hwap ma mwa-ran bi tu ga mii ge.6ka be phe sa phin mumwan ta ka ring ka ba cang gii-ri ma te mwarang mok ka yoo gbum tu-muk nu-mu ka wu-ri tee ga yaa.' 7Mi wun wa hen, nyi-na wa twang, ma taa mwa-ran mok ma ra ma zunubi nyi-nang ka tuba, ger ba na ka masa ta zunubi ge, har wu-wu nya-nin marin ma nya ni-marin ka masa tuba ge (99).8Da wa na ka boon numu nyi-nang wuri-te, gi sa mur ka-ra si-sup min, kur ta sa ya sak, har ba gbum ge'a?9 Ka gbum sa munuk mu-mwan ta ka ring ka ma cang gore ma gbum gu ta mwarang'a.' 10Wa nyi-na wun wa ha mala'iku ma Num m ta mwaran ka ri-phi-nik nyi- nang nya-rak cuing vivi nu-mu."11Mwing ma Num ba, a da han wa ma ma-ru-ron a phu, 12mwa bwas wun gu rwa, ga pha ba ring bu-bum, na-ma nang, ra phar nyi-na nu nyar fi-fi nik nu-mo na gu.13Cang nim bwas, mwa mwing nan mu-nuk hwen ka rwan na gu, tur cwing kuko han si-sin, ba ni-kut bu-bum numu ta, wu ta dik-dik. 14Bu-bum na sa hwiu, riyuun yin vaa na miin mwaming na yin ti-taa kan15Ba yuun yer ba gbum da ma hai han, kusa ku na gu rwam ra ma hai na dak gu hai ti phak na-da. 16Mumwing na dak kang mur yi ber ma nada na kwar miin, mok ba han ka na gu bar.17Cang ruuk kang wuu tii-pha ma yi ba phe ma da shar-ba, gi mi sa tii-kin yong yong ba-shek ma yong! 18Mi phan na phi ma da mi ba wun-gu mi ka suk gu taka da gun. 19Sa toor phin mi mwing nis ge kpang mi cang wa tiphe nis.'"20mumwing na kpan cuing par ma rwa. 21Ba wun-gu rwa mi kasak wa nu, tiika da gon mi sa shar nu phin mi, mwing mi mar nis ge.'22"Da na wun-gu tee pha, biin mi ti-ta-ra shu-ru na si-sar, sorok gu-nang yer, bin na ku kiss, ta ka basiu sorok nanang. 23Tur nan muing tu-muk jek na he pher, wa ke mwa-rang! 24Mu-mwing na wa-nu-mu ka kuum mi gbum mwing ka ki wuri-tar, reing ma yin na ma te-taa mwa-rang.25"Ma -ga shuruk sa tor hai wa cuing te ba phar reing taa shi-shi, masa wu masa yii masa shi-shi. 26Ri-phi tii-phi, yon wa he nang shang. 27Tii-pha na wun-gu monok bwas kii phan pha ta-nu dak ma phar tu-muk, phi-ring ma ba tii mu-rang.'28"Mwing shuruk na tii bwan hwas ba baa rwa wu-rik nyan na guu nyi-nang. 29Mwing shuruk na wun-gu rwaa wuun, far kwi-sann dik-dik mi cang wa nu tiphi mi sa hwe wa nu rwam han ge nu sa nama mwen tu-muk han mi phar mii yii ge mi ta mwa-rang taka ta-mak nang ge,30mwing nis yong ba ka-ba nyish buum ta-ma hiin kpii-tak, nu gu tu-muk.'31"Rwa wun gu wa ta-ka nu, ni-nim hwen ka wa nang wa nis. 32Phar vem ka wa te mwa-ran mo-nok wa su-sum ka kuun nyi-ning nu ma zor, monok wu-ri-tee mi phar gu."'Chapter 16
1Mwing ma Num phen wun ba almajere numung, "A timu a hang wa ma sabaring fuet, wa ma rima rima pha phar gu sabar numu sa bus a ka sak kang. 2Nu phin gu na ra phak gu tu, 'Me yisin wun nu bus bum nang babu nyin ah? Bi when ka wa teh nis nusa tor tanak a bum nang geh.'3"Nu atam ka numung, 'A numu yong reyo wi war when ka wa gu nu mun, a mi geh me sa wa ma kuku ingeh, me wa ma iswing ka mi ba kusi teh. 4Me phi when ka me tin, ka ma cun me wram yo ming, a ring masa hwa me angeh.'5Nu gu phin taka na ka ma ka shi gu rima phi numung mbon, 'A riphi ma ku wa bining arima phi nang siak anu?' 6"Gar wa nai mwa bwas nyinang (100), 'Seh yishi wenzon zik wun kwara ma mwang.' 7"Sa riphi a hang a bining ma siak anu?' 'Wun warr mwa bwas nyi nana (100) ma siak ame.' Seh zik wuk naning (80).'8Rima phi nu mung, ti gu rima phak na mok ma kiph hu har numung. M wai tika mar ma teh young me kiph nama, ka ma ger ta mangar. 9Me wun wa hen, tina nying mwan ma sabar cuin a vivi, Ka sang gi ma mur hen phinama.10Rina ka wa ma giring, ma when bwas wama giring ma when shuruk ming. Arina ka sawa ma giring when shuruk ming ko when bwas ma sawa ma giringeh.11 Ka he sa wa ma giring cuin vivi geh cuin jek ma he sawa ma giring geh? 12Kama sa ti giring ma ganjung ma hang ge, a na nawa ganjung nis?13A tiphi sa shar ti ba riphinik phu rwam geh, an ngarak i nyi nang sa shar ka siak Inu a phu (2) geh."14Farisawa ka ma han, mur ganjung anyong ka ma yisin wun a nung ma nang gu yak. 15Nugu wun ba, "Hen nung taka kasak titinyin iyi ma ring. A ma Inum a phing ka nyin when ka ring ma dak a kang nama ming. When nunuk nung tama Ada nir twang.16attaura tak litatafai anabawa ma wa yong mback ma mar Yahaya iwun ma Num sa wa phiyang geh. A ring ma sa sorok ititi ma ba tama Ada. 17Gbak dai, garphah i twang taka teeng a hadan taka kiak ma attaurat hadan.18A rina ka gbanak a hin numung, ba kpa bing masa ti when zi. A rina ka ba kpang hin ma tungwa ka gbanak ma wa ta zi.19"A rina sabar hang wai, ninim ca ti sok titara mbon. Sa wa wu mim numung sa yi when ka kang numung murgu. 20Ma dak rima kukusi, angirish phi numung mai itaik La'azarus. I yer numung innor nung mbiring, 21a yo sa ti hok, agbum iber yi na ka ma sa wasi wok, tieng numung. A wuwa masa bee masa nzephe innornumung.22Bwas nugu rima kukusi inim numung wunik nzor wur wok Malaika ma kpangu twang tama Ada Inum tama Ibrahim. Rima sabar yo ma inim numung wunik, ma neing gu, 23nung phar iyer numung kara, sa makiyau nung borok iyi phar ibrai phuma Lazarus i kok numung.24Nu phin, wun Ada ibrai. phar mak iyau naang dak Lazarus sorok wok numung nyi ming tak me rim i mak yaw ka me wa ming wa fuet ikara abok.'25"Ibrai wungu, dak a kaang cica nis tumu nusa yi mi me nis nu kwa Lazarus sa mak iyau. Numung we yi nis ki sang. 26ko sawa ka na geh. I huish shuruk wa ci cuw nir. Ha sa shar ka cun twang geh.'27"Nu gu rima sabar na wun, 'Me kusi nu Ada wungu ba phi nir ba wun ba ma anga nang phi ma naa- 28me wa ma mang-a tukun (5) ta ma Da masa be a teh yong geh abok.'29"I brai wun, Musa wa tumung taka amagawa ma yisin ba.' 30"Wa wa ko a hang wurik tunweng bai ba wunba ma yisin, ma hui zi nama.' 31"Ka masa yisin annabawa geh, da a hang wurik a yong masa yisin geh.Chapter 17
1Mwing ma Num, wun ba almajere numung, "Sawa ma yi yirisin kang geh when ka beeng huhu kai ta ma nu ka nu dak aring ma hu! 2A ger phaing ma jipha gu matar hu hok a te kur ma tak gu rumuk nyi ming ma rina ka cang rima da dak aring ma hu.3Keph na yering, ka tunuk ti wa when vivi gusi gu, ka hui zi numung nu nyis gu ku kusak numung ang. 4Ka ti wanu when vivi kisa kwiph nyinang nim nyinang; A phen be bi kusi nuwun, 'Me be me kusi nu ma when ka miti, a bok phisi miang a fom nu nyish guang!"5Nu gu manzani ma wungu, "Rima phi sa na diring bangas kya bang ming."6 Mwing ma Num wun he wa ma bangiskiya tika phidin ma mustad bwasing tereh, ha wun gu i kon durumi wun wurik me niring numung ba hu nyi gu ming; A yisin anyi nyin a tih.7A wa ne nung ka wa ma rima ba bangu itumuk tusming da kwargu. Ma ba ba numung hai nung sa wungu ca ting nuyi ber'?8 A sa wungu, wun tiph me ibor hang me yi ge ah kwanji gi nu yi nis'?9A sa bwat gu tiphi numung ka ti gu when titi tek geh ah? 10Ka na nyine he siak hwen ka ma wun he ti mangar. Gi he wun, wun he wa tiphi vivi ah we tinir nung shuak a."'11Sa yin mwa teh hang nung kpuruk hang ba wuk (10) ma be te numung 12ma rang sising numung 13ma borok kor ma wun, "Mwing ma Num ti diring when mangar."14Ka phar ba nung, wunba , bai ba phasi ba ma pharitoci, "Da masa wa cuin ti bai nung iyer nama zerem.15 In yinang nama phar yo ki kbum zizerem nung bai sabi kpa itiak ma Inum ma kukuk. 16Ba hu tom ma mwing ma Num sa bwat gu. A yo wa riphinik a neng Basamariya nung.17Mwing ma Num wun, "Sa wa wuk (10) nung ma gbum zi zerem geh? Bur ma wa ka ta?18 Ma sa bi ma bi bwat gu Num ge kuko yo nung?" 19Nung wungu, "Wanak nu ba nis. Didak a kang nis gbanak wanu kii ang."20Nu Farisawa ma riphi gu, be be ma Inum mwing ma Num wun ba wun. Bi bi ma mwing ma Num sa wa hwen ka nu dak iye geh. 21Sa wa when ka ma wun, wa na wa ring geh. A wa yeer nyin a kang nyin."22Mwing ma Num wun ba almajira wun, nim we be ka he sa mur he phar be be nang. He sa phar geh. 23Ma win wa hen phar ring phar yong!' Sa bai nang gey sa siak ba geh, 24be be nang wai tika, nyi nyiw phan phasi a tamgbak aring ma phar.25Mwing ma Num sa hadan mak iyau geh cuin jijek ma mak gu yau yi, ma huang guan. 26Wai ka teh ma Nuhu wa nyina nung be be nang. 27Ma sa yi masa wu, masa ta hin taka tang rurong. A ring masa mur when vivi fuet nim yin jurgi inyi kuraring.28Wa nyina mati, nim ma Lutu masa yi ma sa wu masa seh ma riph, masa borok hu hai ma mwai tu tung. 29 I nim ka Lutu wurik Sodom i kara sa nyishin numung aneng kibiritu ta ma Num wushi ba mbiring.30Wa nyina cang tika be be ma mwing ma Num. 31Inim na riphinik ka wa ndurung ting sa sir be ti kpa bum numung phi geh, a rina ka wa hai sa be phi ti kpa bum geh.32Sa tina her ma hin Lutu. 33Rima mumur nzur numung sa gbum geh. Rina ka hua nzur numung mok me gbum.34Mwun wa hen me sun yong ma gbum riphinik phu te ninang ma kpa nyinang ma nyark nyinang.35 Ma gbum a hin phu, masa hok te ba phu ma kpa nyinang ma nyaarak nyinang." 36Ma phar riphinik phu a hai ma kpa nyinang ma ngaarak nyinang.37Ma rephe gu, "taa oh" Yo wun ba, "tehn ka kum wa ing, ma gbum angulu tumung."Chapter 18
1Phen naba misali hang wun wa hwen mumur nung he ca ke yi manjik, 2.Wuwba wun, ma ti kuko hang ka sa diren num ge sa phaar reig phaar hang tom numung ge,3Mati hin yam hang vwin diming, ka ca ke bii tee numung wungu gbummeh mee cween ka mee titom nyinyii ma mwamwan hupnangi. 4Gun sa we dak gu wokgeh, ca bwas nung tam kang wuni mee phaing meeing meesa diren Num ge, meesaphaar reing phaar hwing geh. 5Mok ka hin yau yong tamee nye, meeka dak gu wok gbum tom jek nyinyi ma mu mwan hup numung ngaarak ta mee nye''6Nuga da wum, yisen kanang hwen ka reimatitam mok yong pheing numge wun. 7Ka yon nyinig num sa phan ba jijek nummung phi-phinik namang ge a? sese yeer ke gbum ba ying'a? 8Mee wun wa hwen phaba phiphinik namang ma shushu. nim ka mwering num bai gbum didak kang teeyongaa?9Phen naba misalin ma reig nang kama mur yeer namang wun banung ma reing jek, ma shinim ring bur-ang. 10Riphinik haug phu ma yiin shak keyi manjiki nyiangu bafarise reima siise haraji11Gugus bafaise wanak yi majin titi ma bubu yong phaar taka kasarink tee phaar taka sise harji yong ge 12Me shirin nyi kasa phu sata mee phan nyinang ciciu ma wuk ka mee gbum.13Rima sise haraji rang sising, sa kpang yii twang ge nuphur kang wun, num, phaar yau nan, mee wa reima zink, 14Wanak phen phi ma kang hwirek sa phaar rei-nyinyang na ge riphinik ka kphang titi nu mung twang maka demek gu ting rei-naka demek titi numung ting, maka kpang gu twang.''15Nugu reig ma bing gu maar bubwas tanji wok almajiri ma phaar nyina shakiang. 16Yeso wunba, ''ngarak nang mar bubwas ma bai teenang tee cicang ma num wana wur namang. 17Mee wun mar bwubwas ge, sa yin tee ma num ge,''18Shuruk ma gire hang riphigu wuni reima gbigbaraph reima jek, mee tey shanung mee gbum nzor ma num twang? 19Yeso wungu mok shang nu phin mee reima giri? wu sa ma reiphinik giri yinge, num nung shwak. 20Sa nama bin ge, sa mbeseh ge yisen nye taka tanu phuma jeen nu nu pheing doko ki yong mbering? 21Nung shuruk ding wun mee pheing mbiring masa tor mwa-bwas,''22Yeso yisen nyina wungu hwen nyinang vak wa reph hwen ka nuwa yeng nu naba taka titiken, nu gbun sabar twang nubai syak mee!. 23Reima sabar ding yisen nyina nugu kasak kani mok mumur sabar.24Yeso phaar ke kasak kang, wun ''ca mamak yau rima sabar yin twang tama num! 25Cangi nzit phee yin yii ma sher ka rima sabar yin phi ma num,''26Gire ka ma yisen nyinang ma wuni, ka waka nyina neh hwinder ka? 27Yeso wun ba, hwen ka ger reiphinikang, sa ger num ge28Nugu Bitrus wun ''wer ka hwu ngaraj malaka neer hwu syak nu. 29Yeso wungu mee wun wa hwen titer reiphinik ka ngaarak phi numung, hin numung ma tungwa numung shan numung taka mwemwe numung, mok phi ma num, 30Sa tar nimki ba ninki teh yong taka nzor kasa sang teh yong ge,''31Ka kwanji munuk wuk werek phu-ang wun ba. hwu baii urushalima hwen ka mazik titi ma mweing ma num nye ma anabawa ka win. 32Ma yish gu wok ma gire ma tigu shap yeer, ma nagu mak yau ma tak gu titaii yeer, 33Ma ti gu warab, ma mbeshekang nim ma tak yir.''34masa pheing hwen nyinang hasha diming ka tam geh, mok ka tam wun ding riphik baang, ngaarak ba sun ming.35Kaii hwihwit ma yanko, nugu gbum reima yii mbet sa can gus cween gugung, sa kusei tee, 36Yisen gire masa hadan nugu riphi shanung shin. 37Ma wungu wa yeso banazarat nung hadam38Rima yii mbet ding borok kor kuku, wun, yeso mwing ma dauda phaar tita se nang,'' 39Gire bur ka mawa nyinyi ma gbankgu meng wun ca shau gbigbak nyin phen borok kor kuku, wun mwing ma dauda, phaar titasdi nang''40Yeso rang phiin bama bing gu tee numung rima mbet yii ba hwihwit, nugu yeso riphigu, 41Neh mur mee teh wa shang?'' wun da mee mur mee gbum phiphaar tee,''42Yeso wungu cgum phiphaar tee didak kang nes nawa se yerr,'' 43Wok wok nanyina gbum phaar tee nugu syak yeso sa kpang tiak ma num twang gire ma phaar nyna nung ma nagu nu gum.
Chapter 19
1Yeso sa hadan yanko. 2Kuko hang tumung wa ma tyak zakka shugaba ma taka sese (haraji) (kuma) yo wa ma mbom3Yo ti (kokari) yo phar wa ka ne nu a yeso amma sa iya phar ge mock a riin ma hangung, yo kuma yo a kanbuk. 4Gi yo yun shushu yo banin ikon (baure) mock a phaar gu yeso wu hadan cwin na.5Ka yeso shar tumung yo dak yii gon gi yo wun gu zaka sir sisar ca dole mi sir phe nis''. 6Gi yo sir sisari yo se gu ma kang huhwerek, 7Ka mbrihy na mang ma phar whenka shin, gi ma ti gunagun wun ''yo ba phe kuko ma phiphinik.8Zakka ra twang yo wungu yeso, ''phar yeso mi gaphik ra (arzika) nang phu mi na (mataluta) gus yinang, nka mi ki (cuci) han ko shangbak ming mi phe phenek ba kasa ning. 9Yeso wun gu ceto ki yin phe yong numu mock aa yo (ma) wa mwing ma bra. 10Gama mwing riphanik be mock a yiyacak taka wu war riin ka ma ki wuri teh''11Ka ma yisin bubum ba goung, sa tam wun, yo wun ba misali hang mock a yo kai whiwhit ma urushelima ci ma ti ( tsaman) gum ma num wu be yoyoung nyining. 12Gi yo wun akwai kuko taka (sarauta ) hang ka yo ba teh bing sisi gun mok a sise gu titi numung mulki gi yo phen.13Gi yo phin (bayi) numung wuk, yo na ba (fam) wut you wut ba,'' ti na (kasuwancil) ma young (kai) nim ka mi shar be,'' 14Amma riin numung ma hwangu ang gi ma dak (jakadu) syak gu wun, we sa mur kuko young ti (mulki) titi ner ge,'' 15Ka yo gbeem mulki yo phen yo dak ma phin gu(barorin) numung ka yo na ba ganjung yo mur phing (riba) ka ma ki gbeem te kasuwanci ka ma ti.16Taka kun be teh numung, wun,'' ubangiji, tam na ka nu naming mi gbeem (riba fam) wuk. 17Masaraucin na wun gu madalla, (bawa) mangar mock ke nu ki ti (aminci) ma when kyang ma naa nu iko titi (birane) wuk,''18Rii ma phu be yo wun, '' fam naa (ubangiji) ki naming fam tukun.'' 19Gi masarancin phen wungu kpa. (mulki birane tukun''20Ha be ''yo wun'' ubangiji fam ka nu naming mi ki dinding ang, 21mi dirin nu dak mock a nu a riin kukuk nu kang te nka nu sa dak ing nu ber te nka nu kisi rai22(Masaria) na wun gu ma wuwun nyii nis nu ma ti wa (sharia), nu tiphee viring nu pheing mi a taka kukuk titi, kpan teh nke mi kisi dak, me ber me ber teh nke mi kisi rai. 23Sha dak nu sa dak gandung ka na nu (baki) ming ge mock nim ka me mi be gbeem (riba) ming?24(Masaurancin) na wun gu riin ka ma rang tumung, se na fam na te numung he nagu na rii na ma fam wuk .'' 25Ma wun gu ubangiji wa fam wuk''26Mi wun wa hen, ha nka ha wa when hang ma dak gui bin njorrog amma na ka sa ma when hang ge, ma war kpichok nka yo a ing. 27Amma mwan hum na na ka ma sa mur mi ti (mulki) titi namang ge, bing ba na young ma mbeshek ba nyiinyii nang.28Ka yo wun bubum ba young, yo ba nyiiyii, yo ba numung (urushelima)29Ka yo shar huhwit ma batfisi taka baitanya, njoing kangbon ka ma phin zaitun, gi yo dak almaliri numung phu, wun, 30Ba na kauye na nyiinyii nyin ka he shar he gbeem mwa aholak, ka ma sa (taba) baning ge phiphit ang he be me. 31Nka ha rephe hen, sha dak he phipit gu? wungu na ''ubangiji nu bukace gu''32Riin na ka ma dak ma ba gbeem (aholakin) na ka yeso wun ba. 33Ka ma tor phiphit (aholakin) na gi taka aholakin ma wun ba sha dak a he phiphit aholaki na? 34Ma wun ba yeso nu bukace yo. 35Ma bing gu yeso ma (shimfrda tufafi) namang njorong ma (agolaki na) gi ma dak yeso banin gu. 36Ka yo tor bai gi ma (shimfida tufefi) mamang cwin gugung.37Ka shar sisir kangbon zaitun, gi almajiri numung mbring ma ti mwarang ma (yabe) num ma kor kukuk mock a when alajibi ka ma phar. 38Wun, '' albarka tabata ga gum ka wu be cikin tyak me da! (salama) twang taka (daraja) giger (dauka ka kuma!).39Faribawa hang haming ma tarom ma riin ma wun gu'' (malam, tsata) gu almajirai nis na, 40Yeso wun ba mi wun wa hen gre, nka ma ca shau, mamatar ma ti (ihu/shewa).''41Ka yeso shar hwiwht gi yo kwing titi ma birnin, 42Wun kuu he phing nim youn, da phing bubum ka be wa henan salama! amma mwash ma ki dindin and yii nyin.43Nim wu be, ka mwan hum nis ma mwai (ganuwa) ma dak nu ciciu, ma hum taka nu daga gus tangbak. 44Ma yaph nu njorong ma tungwa ge, mock a nu kisi ti (nura lokacin) ka num ti (kokari) war nu nu ge,''45Yeso yin shak yo gbanak taka rephts. 46Yo wun ba,'' ma ki zizik, tu nang wu ca teh yi manjik, mma he harmak gu cang kogon taka tyok ma kukuk,''47Yeso tor gbgbaraph ba ninim haikali ming mma firistoci shushuruk taka taka zizik teh taka shuga banin rein ma mur mbeshek gu, 48Mma ma sa gbeem cwin ti te naa ge, mock a reing ma yisin gu jijek.
Chapter 20
1Nim hag yeso pharab rig mok ma num shak. won chrief priests taka (seribess) shushuruk riig 2Ma riphi, won barign, nu bgarab ba rign mok ma num, ne nawa nyee?3Yeso won bah, mi riphi dika hen won haa, won minag titeer, 4Baptisma ma John nim tuwag da nig tig5Ma tasi yeer na mag, ma tam yeer na mag, wo wongu nig tuwag (gon) yeso won, mok shag heen sa mur gu gee? 6Wo wo gu nig tama rig rig ma tak wir mamataar, mok ka maki mur yiyisi ku ma yahaya won wa prophet.7Ma won masa phig ti ka neh yin geh, 8Yeso won bah naither will tell i you by what anthonty i do these things.9Won ba rig won parable yog '' kuko hag wa ma haryin digdig, gaphik ba taka vine growers nuguh banumog vwen tig ba ti nag phu. 10Be keph nim rig ma hai dak mweigrwom ba tama vine growers, won bah ma nawa beer da ka ba gbum hai bwuas mi mur tak titai yin vine growers ma jur ma muash titi kak ma gbanak11Phehn sa dak hag bqibigo masa jur ma gbanak ma wur gu suiw tom magbanak, phen phi wok huruk 12phin sa dak hag ma kasa taat masa jur ma disak gu mbak yeer babu'u ma gbanak gu.13Nugu shuruk rima bai won miti shag taka rig yog oo? mi won go mwig mimar nagbai masa taba shirim gu geeh. 14Vinetaka kashi hai grower maphar gu ki bi ma tasi yeer na mag yog wa (heir)be dirignag wo mbishek. we kuuwn mbeshek hai yog chg neer,15Ma mbeshek ma tak gwar hai shag nu rima hai tih? 16Rima hai beh ti mbeshek bah mbiring, naba ma hag hai ma kashi, ma yisin ka ma wuruk kag17Yeso riphi ba ne phig won titeer titi ma won won yog: matar da ka rima mumai tog hwagnag yonog rima muai tog be yasak gig? 18Hag ka hu kig mwash titi taka yeer.19Nugu (scribes taka dief priest sought to) dak wok nim nah ma phig yeso tam parable titi na mag. ma phin ma diring rig ma tasi yeyeer. 20Ma pharign yeso shoroog, ma dak taka kikep teh ma ti tika ma taka kag horek, ma yasak phiphinik wom man yeso mig ge ma giphi gu ma tur ma mbeig. (to the autharity)21Ma riphi gu, rima gbbasi mu mur titi geh, nu won nu gbbarab jek, nu sa phasi mumur titi geh, nugbarab giiri ceen ma num mig. 22Is it lawful for us to pay yares to caesar or not23Yeso phiq mur ma won namag taka kiph namag nugu won bah. 24phasi minag (Denarius) wa wur mane taka, tiak ma ne ma zizik? ma won caesars''25Yeso won bah na gu nag caesar's hwen ka kiwa ma caesar's na gunag num hwen ka kiwa ma num. 26Ma sa phar phak titi ma won numog geh rig gu mig geh ma ngaar nye ma ca shaw27Kukoh sadduces ma bi te ma yeso, ba kukoh sadduces banog, ma won riphinik kui ba wowanak, 28Ma riphi yeso, moses29Mimanga ma kwiph nying, ma nyinag kuai sa gbum mimar geh, 30Ma phu sa wa yig geh , 31Ma tat ti wur na nyina, ma nin, tukun ma kwiph ma kwiph nyinag ma sagbum mimar geh. 32Hin dig ma bi kuai. 33Yeso won bah nim titam mok, dig cag hin ma neh?rugn kih ma ki tag ma kuai.34Yeso won bah, mwaig mah (many and are given in marriage. 35Taka kukuk kag that age ti recie re the ressection fwam the dead will neither many nor be giren in mawiage,. 36Masa teer vuai geh ma huluit taka angle taka mwaig ma num, ma kag mwaimig ma num (of resurection).37(that the dead) ma wanak, moses yo phin num ma abraham, num ma Isaac taka num ma Jacob. 38Num sa tor num ma hang ka ki kuai geh wa num ma takar nzor, mok ka mbiring nzor wa gu numog39Rig boor ma riphi, riig ma phiphi nu tam giiri. 40Ma sa tor riphi gu hwenag geh.41Yeso won ba he won ka shag mok ma yeso wa nwary ma David? 42David titi numog won yishi ma nag'' mi dak taka hup nyig ma 43kag yaras yaras. 44David phin christ'' lord tekatere caq mwaig ma David.45Tuh ma rig daka yo phiq ba disciples nu mogn. 46Tinag suwah taka (scribes). ta mu mur sum ma sok bum mimangar yeer ta ka mummur sum, ma shin teh rirephih te taka te cicaq ma priest synagogues taka phi ma chief nim feasts. 47May also devour widows, and for a show ma ti manqik rot gug rig wor yog ma vak wa.
Chapter 21
1Yeso dak yii nung phar taka gajung, ma beng baiko shak. 2Nung hinyau rin ma titikin bebg nini phu tak baiko. 3Nung wun, hinyau rin ma titikin yong tak hwe ka ger nyin nang. 4Ring ba yong biring ma beng gbeem nama ming, hinyau yong titikin nu mung pkang hwen ka wa ying bining beng baiko shak:5Tika ring bur ka ma tam wun titi ma ashak, ka ma ti sum ma matar me magar taka bayebaye nugu wun. 6titi ma bubum yong ka ha phar nim wu bee ka ba matar ka cang ma tun gwa, ka ma sa gbaak tin ge,7Nugu ma riphingu ring ma gbaraph mim ta nu bubum ba yong ma yiphik? shaang nu ka yong ma yiphik bee? 8Yeso wun, ti nang swa swa har sa dus hen ge, ring jijek ma bee ma tiok nang, ti nang swa sa siak banang ge. 9he yisin hu hum mok titeh sa dirin nang ge, dole nu ka bubum ba yong ma yiphik ti kana be bee nanag ti be hu huit10Wun ba vin nang ma hum taka vin hang gum hang taka gum hang. 11Vin shishi titeh kuwa ma ti yung taka annoba ma ti hwen ka na ba ring diring ijek daga towang,12Nim bee ma hu henang ma bang hen to gashak ma mak hen yayau yii mok tiok nang. 13Cang wa hen hwen ka he be bwat gu num yi,14Jiphi nan kang nyin sa burok nang ngee he tam wun 15ge.16Shan nyin, taka mwan ma sa mur hen ge, mgbesg bur nyin. 17Ma hwag hen nang mok tiok nang, 18Ba titi ka kwe. 19Tutur kang nyin dak he gbeem nzor nyin towang.20Ka he phar ma kirphik erushalima ma tak jijiphe nyee, phinang wun hu hu numung ti bee huhuit, 21Ring ka ma hahudiya ma ti shu-shu ma ba gon teh ring ka ma ciciu ma teh ma ba gari mok ka sa mur ta tus ming ma sun ba ge, 22Nim yowan min ramako nuag, mok wun ka ma zizik wunik.23Taiton ma hin mwing nim taka, taka na ba mwing mwing veen nim na. ma wo mak you jijik nima na. 24Ma phese ba ma nyenye, ma hwang ba'a mok me ti,teh ring viving demek urushalima, ma ting nim ma ma wnik.25Ma phar alamomi nar ming taka num ming taka pikik teyong ma wu makyau, mok makyau phin tewang. 26ring ma kwkan ma wanak mok dirin taka titam kang, ma bubum ma teyong zuphun27nu gu ma phar mwing ma num sa bee jum, ning ming. 28bubum yong ma yiphik bee, wunak nang tewang nu gu he dak yii tewang, mok ka ceto ki bee hu huit, ''29Yeso na ba misali ''phar kpang taka kokon bur, 30Ka yishi nu mung tirik he pheng wu kus wa huhuit, 31Ka he phar bu bum yong yiphik, bee phing nang wun berbee ma num ki bee huhuit,32giri nung me wun wa hen, zamanin yong sa ge sa bubum yong faru. 33teyong taka towang ma ha dan, wun nang na sa ha dan ge,34kiphi na yeer ring, sa tasinang ge nim bee bum hen sun ming. 35bee titi ma nehgbak ka wa teyong.kiphi nang yeer yin yi na magik he kuk yeer min titi ma bubum yong ka wu bee, 36ka he ran nyi ma mwing riphink.37nim ka sa gbaraph ring shak, ma sun cang ti ba teh matar hang ka ma phin wun zaitun. 38ring ma cang ke bee teh nu mung ma hihiming mok ma wun ka sa tam ba shak.
Chapter 22
1I din gurasa mara yist ke be huit, ka ma phin idin ktucwa Shu shurak ma fristoci ma num. 2ma wa ma didirin giri ma hana guing.3Jwa ma tum titi yin yahuda iskariote nyi-mang nama ba wun ka olak phu (12). 4Bai ba tamu wun ka mati ma nagu ganjung5Ma ti mwarang, ma mur managu gan-jung. 6Nu gu mur, yasak cwee, ka pha-si teh ka ring ma sawa tu-mungeh7Nim idi gura mara yist, sa hodam ge mati hadaya tumuk ma idin kaetarewa. 8Mwing ma num dak Bitrus phun ma yahuda wun ba bai nag, ba sumuk na teh yiyi bar idin titi rawa ka yi. 9Ma riphi gu, a tah numur we ba tih?10Wun ba bai nang, ka lu yin phi gung, He phar hang ma tur nyi, hu lu siak gu phi numung. 11Nung he wungu rima phi na rima phi nir wun it ma kuko wa tah ka miyi bar idin ketwewa taka almajirai nang?12Phasi wa hen itung, shuruk kawa su susuim he samuk tumuang. 13Nugu he bai ma ba gbum when ka wun ba waka na, nugu ma shirua i bar a idinketawa.14Ka te shar yi bar nung can taka almajiri numung. 15Nu wun ba me wa me ti hok yi yi ber taka wun back me makiyaw. 16Me wun wa hen me sa yi ibar ka yong geh , me ba wunik a phi ma ada inum.17Nugu kpang kikis numg bwat gu num. nu wun seh nang yong we gaphi iyer nying. 18Me wun wa hen, me sa tor wu inyi yong geh sai igum ma a da beh19Nugu kpang gurasa, nung bwa gu ada nugu ting ting gaphi ba naba wen yong wa yer nang ka mi nawa hen tina yong hasa dak ami kang, 20Nigi kikis bwat gu gu num wun ayong nag wa kikis ma sabon alkawali a miki nang ka ma nyish mok ame.21Keph na yering. arina ka wereph ame we wa yong gare ti yi iber, 22A mwe riphinik baika kwa zizik me wun kaito ma rina ka reph gu, 23Nung mariphi yer na ma we me oh da wa ne oh24Nugu ma ganzan wun iyer nama ma wum yong wane nung wa shuruk. 25Wunba gum ma alumai mesa phasi gum nama, maring ka ma wa ma gum titi nama, ma phin ba taka gum mangar.26Sa mur nang ca nyina taka hen geh. a nyina arina ka wa shuruk iyer nying ca tika rima titi wram ma inum. 27Wane nung wa shurik a rina ka cang teh yiyi ber, da rina ka ti wram ma inum? sawa rina ka can teh yi yi bar ge? ambiring mewa. tika rima gu ada wran. ciciu nuin.28A hen nung he taka me abubum mumanji ming. 29Me naux hen gum, tika ada nag na mime, 30Mok he yi, wu ate yi yi bar nag he cang teh cica nang he tam ba mur wuk wurik phu 12 ma Isarila31Siman siman keph iyering ijwa na wi yasak agbum ititi nis ma sisak anu ka alkama. 32Me yi wanu manjik ma didak akang nis. sa mur ma tonok inyi tuh33Bitrus wun gu ada me nu we bai phu ateh gugashak ma kukia. 34Mwing ma num wan nu wun wa nu bitrus agban kisisa king nu tun amiang kisa tat wun nusa phi a me ge.35Nugu mwing ma num wun ba me dak a hen he sa ba awar u wok ta ka kuruk taka kukis, da he yasak when hang wet ah? nu ma wun wa wa! 36Nu phen wun ba ''A yo yo nyining rina ka wa ma waring akpang, arina kawama kuruking akpang arina ka sawa ma guning geh areph titara numung ashe nyinang.37Me wun wa hen, when ka ma zik mok me a wunik ma kpangu tika rima kukuk ititi ambwer anyi when ka ma wun titinang a wunik. 38Nu ma wun ''Ada igun ma wa yong phu 2 nung wunba ki shar''39Ma kwan sunsum ka ca ti bai matar ma zaitun nugu almajire numung ma siak gu. 40Ka ma bai a wim ba yi na manjik aseh nyina geh he hu wok ma jua41Nyarak ba sugin nung wur numkis ting yi manjik, 42Sa wun Ada ka nu mur kpa kikis yong ang tom nang a yong sa nan geh a nis wunik43Nugu malaika neng twang phasi titi numung a ti numung sa wur gu wun manger, 44Sa wa makiyaw jijek nugu nin ti yi manjik a phiu numang sa sir ta ku kuir ma mik45Ka wanak tiyi manjik numg be tama almajire numang ma sawa ru mok ma ka phinik nama, 46Nugu riphi ba mok shang he sa naru wanak nang he yi manjik a se nyina geh he yin wok ma jwa.47Sa wo titi titum iwun nung kparing ma sa bi yahuza iskariot mitumung taka ba almajiri ayo nung sa wa nyi nyi nugu be nyinyi ba tigu suba. 48Yeso wungu yahuza, nu naba mwing ma riphnik ma sumba?49Marina ka ma wa tumung taka ye ma phar when ka sa shin numa wun ''Amwi ma num we yaph ma gunah. 50Nung inyina hang tumung can igan yaph itu numung wok yiyi, 51Mwi ma num wun ki shar nyina nugu tanak itu numang nugu can gu mangar.52Mwing manum wun ba gere wun taka shu shuruk ma firistoci, taka taka phar ashak taka datla wa ta kana ka mawa ntyi numung '' He wurik ka he wi tur ityok ah ma ngotor taka gun ah, 53Me sa wa taka hen ninim a shak he sa tur me geh geh yong nung ki shar he tur ami ma iko ma sun nyi nah.54Ma tur gu, nugu ma bang gu a phima shuruk, ma firist nugu bitrus sa siak ba misum sising, 55Ka ma kwanji phrik kara ka mawi cang milk sisie ma cang taka yo Bitrus,56Nugu wan hang phar bitrus sa ca kara sa phasi tom numang. ka phar gu gbing nung wun kuko yong ma wa phu. 57Nugu bitrus tunang, wan me sa phang geh hin yony me sawa phun geh. 58Ca bwas nung ruro hang sa be wan vuma he wa phu ''Bitrus wun sawa mi geh,''59Saa nyinang sa hada a hang sa bi wun sa wunig a giri me wun wa hen reyong ma wa phu. ayo wa galili nung ning. 60Nugu bitrus sa wun mwarang nusa phing hwan kanu wun geh sa kwanji wun nugu gbanun ku nung.61A harmit nung mwing ma num phar gu bitrus nugu dak when ka mwing ma num wungu nu tum amiang kisa tat 3. 62Wu wurik numu nyan nung kuing ma kukuk63Nugu reng ka mawa taka mwing ma num ma sa neph gu yio ma sa wuruph gu, 64Kama kwanji jiphi ye any ma riphi jii wun ti anab ci ane nuphurnu. 65Ma sa tam gu wun vivi ka kasak gu kang66Ka yi nyan nugu dattawa ma kukum taka shu shuruk ma firistoci taka taka zik teh 67Nu ma wun diring nung wa mwing ma num ah? nu wumba me wun wa hen he mur ah? 68Ka meriphi hen he sa mur ge69Anyi nyi mwai ma num can i wok yeye ma Ada inum. 70Ma wungu nuwa mwing ma num ah? num mwing ma num wa nyina he wun. 71Ma wun mok shang we sa ya sak gu titinir makyan? a wur kama nir we sa yisin gu wun.
Chapter 23
1Re mbiring ma wanak twang ma bi yesu ta ma bilatus. 2Ma yiphik shit gu wun titi wun ''we gbum riyong sa dis ring vwuin ner ming wha ma nagu kaisar ganjun gwei, sa wun ya kama numunu wa almasihu, gum3Bilatus riphi gu nu ruwa gum ma yahudawa?'' yesu mur wun ngu nu wun nyina. 4Bilatus wun mba firistoci shushuruk taka giri gung, ''mi sa gbum when viri hang ta ma ri yong ge'' 5Ma sa wun dak ka ma ritwang sa gbaraph ba ring vwin yahadiya mbiring yiphik galili bi yong.6Ka bilatus yisin yong, riphi da riphinik ne galili. 7Ka pheng wun wa mulki ma hirudus ming nu tusuk yesu ta ma hirudus, yo kama numu sa wa urushalima.8Hirudus phar yesu nu ka numu wher twet, mok yo mur phar gu buu, yo ki sun yisin wun titi rumu dak kang yo phar bum huhwerek kang ka ti. 9Hirudus riphi yesu wiwun jijek sa wun ngu when hang nge. 10Firistoci shushuruk taka taka zizik ma rang ma kukuk ma shit gu wun titi11Hirudus taka snja numu ma shit gu wun titi ma neph gu nu ma sorrok gu tetara mangar yer ma phenek gu ta ma bilatus. 12Hirudus ma bailyatus ma cha mwan nim na (ma wa tumu mwan huph)13Bilatus phin phin firistoci shushuruk taka taka mulki taka giri. 14Wun mba, he bi mi riphinik yona tika rina ka wa shuruk ka dak reng ma te rwam vivi, he phar mi siyak gu misa gbum when hangka he wun tige.15Mi sa phar ge, hirudus ma ba phenek de wir, he phar ba when ka te ka shr ma mbeshek gu. 16Ka cha nyine mite gu horo nu me ngharak gu'' 17(Cha dole bilatus ngharak ba yahudawa riphinik nyinang ka wa purus lokaci na)18Mbiri nama ma kwi kanang, ma wun ''ma ba riphinik yong, ma ngharak ba barabbas!'' 19Barabbas wa riphinik ka ma dak purus mok tawaye te shuruk kuma mbeshek riphinik.20Bilatus, sa wun mba yomur nghanak yesu. 21Ma kwii kanang, wun, ma giciye gu gu ma giriye gu,'' . 22Phen wun mba ma kasa tat, mok shang wa sha vivi na ri yo te? misa gbum when hang ka shar kukwii titi numu mok na mi ti horo mingharak gu.23Ma ra ma kor kanang, ma mur ma giciye gu kor nama harmak ka ma bilatus. 24Bilatus mur ti ba when ka ma mur. 25Ngharak ba rina ka ma riphi, naba rina ka ma mgbeng purus moktawaye taka mbeshk riphinik, na ba yesu when ka ma mur,26Ma bangu ang nugu hang rima tirak siman bakuranre, sa neh phinugu ma jiphi gu shishingeh kpang syak yeso27Mumunok ma gire gung taka him taka ca yau taka taka kwii niok yeso masa syan gu 28Harmiit phaar ta yeso wun ''hwein him urushali ma, sa kwing nang mok mee, kwing gunang titi nyin taka mbeing mbeing nyin''29Phaar nang, nim bwi bai ka ma wun, didakwok shin titi ma ling ka masa masa margeh taka him ka ma kise man veen namang bwabwas geh. 30Nugu ma gephik wunt matar hwunang titi neer, tak durunk tee, shishi nang weer 31Kama tih bubun yong biring, nim nak kong sator yiying shanung shain har''32Ma bang kuko hang phu taka phiphinik kee beshek gire.33Ma bai tee hang kama phin wen kwalluwa, na nyina ma nuphur gu kon ming taka tiok nyin wok mene nuphur gu kone ming wa wok hyihyi. 34Yeso wun, da, phisi ba phinikah masa pheing hwin kama tee geh nugu ma tak rian nugu ma gaphi titirah num35Gire marang kephaar tee nugu taka uueen ma wun masa teh gu ba'a, ma wan waar ring bur. ngaakgu war titi numu ka yowa mbeing ma num war titi nummung taka ring jijee numu''36Tak jiphin nyii nanggu yak masa ba hwi hwit, masa nargu nyii jijaramh. 37Masa wun ka nuwa gum ma yahndawa war titinis'' 38Ma dak mbak hang njorong titi numung ka phasi yonong wa gum ma yahudawa''39Tiok nyinang wok mereh hasgu wun, da sa nunung nuwa mbeing ma num geh? war titi nis taka weer. 40Nugu tiok nyinang gbana gu ming wun mok shang nu wungu nusa diren num geh mok ka ma shei wa hwen wun wur nyinan taka numung ah? 41Hwar ma teh baring titer hwe ghum titier hwin teh. kuko yonsa geh.42phen wuni yeso sa tih-heer ma mee geh kanu phen twang. 43Yeso wungu, mee wun wanu girii numu yong hwai twang tama da phu''.44Mwamwash na mur-num ma kwiph sa hwihwit, nugu tee taka sun ting biring mur num ma nanying ring sa hwihwet, 45Num yin nugu labile ma haikili gaphi ciciuphur hara ting.46Kwing ma kor kanagn yeso wun da,mee dak nzor nang wok nis kwanji wun nyinang nugu kwei. 47Rima kukuk yeer na phaar hwin ka shin nugu kpang tiak ma num twang, wun, wagiri naka kuko yong wa riphinik jek.48Gire gun kama baigire maba ke phaar hwin ka shi ma yii na mangi a nuphur kang ma phen na mang. 49Yii phiphing taka him ka syak gu daga galili ma rang sising masa phaar hwin ka bining.50Nugu kuko hang rima tyak yusuf wa shuruk ciciu ma majalisa riphinik jek rima didiren num. 51(Sa jiphi sun ma arimatiya vuen ma yahudaya ming ka king bibei ma num.52Gbum bilatus teh ririphi ma nagu kum yeso. 53Nugu sirbik ting riphik hakor matar ming, ma kewseh taba nnwang hang mingeh54Nim na nin tite shiri, sabar sa hai hwihwit. 55Him ka ma neh geer dager galili ma syak sun maba phaar tang nwee kama dak guing 56Ma phen maba sumuk bum susurong taka nyei maba phen maba huta ma kin nyim kama dak ba
Chapter 24
1Ma hihi ming nim ka ma (fara mako) ma be tune ma yeso ma bing bubum kamshi ka ma ki shirya. 2Gi ma gbeem ma ki (mirgina matar na gun ma tunnei numung. 3Ma yin mma ma sa phar kum ma yeso ge4Farin ka ma (rikice) ma bubum ka shin ba phiphing gi riin phu ma raa nyii namang ma titara huhwerek, 5Ka hin ba naa ma sirphik titi namang mock didiren ma wunba naa sha dak he yesak taka nzor haming ma mattatu?6Sa young ge yo ki wanki phe nang ka yo ki wun wa hen ka yo a galili, 7wun, ma na meing repheing gu taka phiphik, ba (kuma) ma (giciye) yo kai nim taed wu wanak numung''8Gi hin ba ma tuna ma wun numung, 9Ma phen nemang gi ma wun ba almajiri wuk dak yinnang na bubum ba yong. 10Ma maryamu magadaliya, yuwana, maryamu henne ma yakubu, taka hin bor ka ma taka ba ma na wun ba (mentani) bubum ba na.11Amma manzanin na ma sa kpan wun namang ma mfani ge, sa phen mur when ka hiin na ma wun ba ge, 12Ma nyiina bitrus wanak, yo you shushu yo ba tuni na yo dun yo sa phar haming yo phar (likaftani ling) nu shuak yo phen ba phe nu mung yo sa ti mamaki when ki shin13Nim na almajiri phu ma ba teh hang mi tyak imawus, ka siisi numumung (iya kai mil) nyinanang ka nu neing urushedema. 14Ma sa tam nama wun titi ma bubum ba naa ka shin.15Gi ca ka ma rephe yeer namang gi yeso titi numung ba whi whit ma ba ma ba gree. 16Amma yii namang sa phe ye ge.17Yeso wun ba he tam wun titi ma sha ka he ba naa? ma ra tumung ma phiphinik kang. 18Ha namang mi tyak kiliyobas, wun wa nu nu kwa kuko nka wa urushelima ka sa pheing bubum ka shin tumung nim phu young ge?''19Yeso wunba sha bubum?'' ma wun gu bubum ka (shafe) yeso ba na zarat, ka yo a annabi, wa shuruk whenka ti taka wun ka nein ta num taka riin. 20Taka firistoci shushuruk taka gugum ner ma (bada) yo, mock a ma mbeshek gu gi ma (giciye) yo21Amma wa a ma (bege) wun yo nu ka be war mweng Isra'ila.22Amma hin bor (cike) ner ma ti bari when ngassi yii ka ma ba tunei numung ma hihing buu. 23Ka ma sa gbeem kum numung ge, ma be ma wun ba ma ki phar (wahayi malaiku) ka ma wun ba wa ma nzor. 24Ron bor ka wa taka wer ma ba tunei numung, ma phar nyiina ka hin ba na ma wun phang.25Yeso wun ba hen ka he sa phen num ge, he sa mi kyiphin ge'' 26Sa when tutur kor mwing ma num mak yau ge gi ma be pheing gu wa mweing ma num ge. 27Yiphik titi ma musa bebe titi ma annabawa mbring, yeso phasi ba bubum ka ma ki zizik yishii gun na mock yo.28Mama ba whi whit ma tehn ka ma baing, mweing ma num shin phar wu hadan teh na. 29Ma wungu, ba ta? te ki ti yerre, ca young taka wer, yeso phen ca taka ba.30Nu gu ca taka ba ma yi beer, nu koa fufoom dak albarka, tin bwasbwas na ba. 31Kayiinama bwirit, ma phing gu, nu weri te yii namang. 32Ma tam yeer namang, wa sa be cwin ka tam bari wun yiishi gu ming ka kang ner pheri?33Ma wanak namang wok naa na ma phen urushelima. ma ba gbeem almajire na wuk dak yinnang ma sa can taka ring bor. 34Ma sa wun wa gre mweing ma num ki wanak, ma ki bawungusiman. 35Ma tam bubum ka shin cwin,36Ka ma sa bam bubum ba young, gi yeso ra ciciu namang yo wun ba salama gareku'' 37Amma ma dirin jijek ma phar tika ma ki phar fatalwa.38Yeso wun ba he ti titasi ma shang? sha dak ririphe sa wanak ka nyin? 39Phar na wuwok taka kikisi nang wa mi nung tanak dika mi he phar (Gama ruhu sa ma wee taka kukuk ge ka he phar mi waying),'' 40Kwanji wun ba bubum ba young, gi yo phasi ba wuwok taka kikiss numung.41Ka ma timwarang taka (mamaki) yeso ripha ba hea ma bering?'' 42Gi ma nagu cwi hihaji, 43Yeso se cwi na yi nyiinyii namang,44Gi yo wun ba ka mi a taka hen miki wun wa hen wun mbring when ka ma ki zin dokoki ma musa taka annabawa taka zabura ca tutur kor winik''45Gi yo borok kaa namang mock a ma phing yishi gun. 46Yo wun ba,'' ma ki zik, wun almasihu wu makyau wu wanak matatu ming a nim tard. 47Ti na wa'azi war titi taka ngngaph phinik tyak numung ta al'ummai mbring, (fara na daga urushelima).48He ki ca (shaidu) bubum ba naa. 49Phar na, mi a ma iko taka alkawarin da nang titi nyin amma kii na birin, kin na ma suturta hen ma iko ka neing twang''50Yeso phen ba taka ba ma shar hwihwit ma betanya gi yo borok wok twang yo dak ba albarka. 51Ca nka sa dak ba albarka, yo ngharak ba gi ma phangu ba twang.52Gi ma ti gu sujada, ma phen urushalima ma mwarang gun. 53Ninim ma can haming ma shak didak gu tyak mi num albarka.
John
Chapter 1
1Ma kuu wun wai, wun din wa taka Num, wun din wa Num nung. 2Yo wa taka Num mna kuu.3 Bubum mbiring cun numung nung ma tee, ba hwen teh tee sa te numung ge4Tee numung wu gbum nzor, nzor di cang ngaan tama ring mbiring. 5Nyi-nyan nyan sun ming sun sa gee'r gu'ang ge.6Num tusuk riphinik tiak numung wa Yahaya. 7Be ti phasi cwin zi-zerem mok nengbak mur giri numung.8 Sawa Yahaya nung wa nyi ngan'geh yo phasi nyi'nyan.9Yo nung wa gnaan geri ka ngaan ba ring mbiring, ka wa bee teyong.10Wa teyong, ma ti bubum teyong ma sak cun numung, nugu teyong ma sa phing gu ge. 11Bee tam numung, nugu numung ma sa se gu ge.12Amma ring ka ma se gu, ma mur gu, na ba cun ma kang mwing ma Num. 13Ka ma mar ba sa cun ma yeer mik ge, ko cun ma yeer, ka sa mumur kang ma riphinik ge, amma cun ma Num.14Wun di cang ba yeer, cang kang ner . Wu phar daukakar nu mung, dauka wur ma, Makadaici yo kwa numung ka ne tam Daa, cang ki ti hwen mangar taka geri. 15Yahaya tam wun titi numung ma ku kuk wun,''yo nung wa riphinik ka mi tam wun titi numung wun, yo nung ka wu bee mi sun nang, ger mi yo ang mok wa yong mbak mi bee''16Mok tee nung nung wu sa bubum mi magar. 17Shari'a ne tam Musa. bubum mi mangar takageri ma ne tama Yeso Almasihu.18 Ba hang ka ki phar Num, yo kwa nung wa Num ka phasi titi numung19Yong nu wa shaidar ka Yahaya, ka Yahudawa ma dak Fristoci taka Lawiyawa bee riphi gu,''kpisik, nu nuwa ne? 20Wun ba kpisik kpisik, sa tun nang ge, wun ba wun? ;;sa mi nung mi wa Almasihu ge,'' 21Nugu ma riphi gu, ''to nu nuwa ne? nu wa Iliya yi? wun, ''sa mi ge''. ma wun,'' mu nung nu wa anibi? wun ba, awa''22Nung ma wun gu, ''Nu wa ne, mok wu mur wun ba ring kamadak wur' shang ka nu wun titi nes?''23 Wun, ''mi me wa kur wun, nung, ka sa phin teh zizang min,. Sumok nang cween ma Daa giger, tika annabi Ishaya wun.''24Ba ka ma dak ba ma ma ne tam ma Fristoci nung. nugu ma riphi riphi gu wun, 25Mok sha'ang nu tee baftisma in ka nu sa Almasihu, taka Iliya ge, taka annabi?26Yahaya wun ba, wun, mi tyee baftisma mi nyi. cucun nyin ha wa tumung ka he sa phing gu ge,27 Riphinik ka wu bee ma sun nung, rushi ma ku kis mi sa shar mi phiphik ge.'' 28Bu-bum yong ma ti Baitanya, kwara nyinag ma Urdun, tumung nu Yahaya teh baftisma.29Ka yii ngaan, Yahaya phar Yeso sa bee tee numung nu wun,''Phar ga mwing Tumuk ma Num ring ma kpa kpang zing ma te young.30 Yong nu riphinik kami wun wa hen wun, riphinik ka wu bee ma sun nang ger mi ang mok ka wa cang kafin mi.' 31Mi sa phing gu ge, mok ka tam ba Isra'ila wun titi nung, mi-me bee mi sa tee wa hen baftisma ma nyi.''32Yahaya shaida, wun,'' me phar Ruhu sah sirr tika manvwen ne tuwang, nbung cang titi numung.33 Mi sa phing gu ge, amma yo ka dak mi, me te wa hen baftisma ma nyi wun me wuhn,'riphinik ka nu phar ruhu sirr titi nung, yo nu ka wa riphinik ka tee baftisma ma ruhu mai Tsarki.''34 Mi phing, mi shaida yong nu wa mwing ma Num.''35Nugu' yii ngaan, ka Yahaya sa rang taka Almajiran numung phu.36 Ma phar Yeso sa hadan, nugu Yahaya wun''phar, mwing Tumuk ma Num.''37Ka almajiran nung phu yong ma yisin wun nyina, nugu ma syiak Yeso. 38ka Yeso haramak yii ma sun, phar ba ma sa syiak gu, nung wun ba,'' shaang nu he mur? ma wun gu,'' Rabbi(ri ma gbaraph), nu cang ta? 39wun ba, ''bee phar nang.''nugu ma syiak gu ma ba phar tee ka cang yin, m,a cang geri min na, cang ta huor wuk40Riphinik nyi-nang ka yisin wun ma Yahaya ka ma syiak Yeso yonung wa Andarawus, manga ma Siman Bitrus. 41Yiphik yasak ma'ga nu mung Siman wun gu ''wu ki gbaraph Almasihu''(ka ma phin Kristi). 42Ba bing gu tam Yeso. Yeso phar gu wun,'' Nu, nung nu wa Siman mwing ma Yahaya. Ma phinnu Kefa,''(cang, Bitrus)43Yii ngaan, ka Yeso sa mur bai Galili, nugu gbum Filibus, wun gu ''si'ak mi . 44Filibus mwing ma Betsaida nung, tama Andrawus taka Bitrus.45 Filibus ba gbum Natana'ilu wun gu,'' wu ki gbum gu, yo ka Musa zik yishi ma attaura, taka Annabawa, Yeso mwing ma Yusufu, Ba-Nazarat.46Natana'ilu wu gu,''ma gbum hwen mangar hang ka ne Nazarat? Filibus wun gu,''bee nu bii phar;47 Yeso phar Natana'ilu sa bee tee numung nugu tam wun titi numug,''phar Ba-isra'ile na ka ba phak kang numug ge.48 Natana'ilu wun gu ''Nuti tere'' be nu phing nugu Yeso wun gu,'' ka kafin Filibus phin nu, ka nu sa sisin ma kon kpa, mi phar nu.''49Natana'ilu wun, ''Rabbi, nu wa mwing ma Num nung nu wa gum ma Isra'ila nung.50 Yeso wun gu wun, ''mok ka mi wun wa me phar nu sising ma kon kpa? nu mur a~? nu phar bu-bum ka ma ger yong ma ku-kuk''.51Nugu wun,''geri-gerime wun wa nu, nu phar te towang burit, malaikun ma Num ma banin masa sirr titi ma mwing Riphinik.''Chapter 21
1Yesu kwaji phasi titi tama almajiran ma sa sea ma tebe rias cuing ka phasi titi numu: 2Simon Peter ma wa taka Thomas ka ma phin gu Didymus, Nathaniel ka ning cana ma Galiliee mwing ma Zabedee, taka almajiren ma Yesu phu. 3Simon Peter wun ba mi bai tisi cwi ma wun gu wer we sik nu ma ba yin jirji ming, ma shin mi sunn na mba tur hwen hang geh.4Ma hihimi Yesu ran gwar soon, almajiran masa phin wun wa Yeso ge. 5Yeso wun ba, mar kaph nu wa ma hwen ka nu yia? Ma wun gu a wak.'' 6Wun ba tak net wok yi-yi ma jirgi nu gbum nu ma tak net ma sa iya narphak mok cwe ma win net dik-dik.7Almajiran na ka Yeso murgu wun gu Bitrus wa da gigre' a Da Saminu Bitrus yisin ashe Ubangiji nu'a jiphi titara numu girak jek (da ma ya cire riga) nu be bai nyimi. 8Almajaran bor ma beh jiegi bwas ming. 9Da ma sir ting nu ma phar charcoal ma phar shit kara, ma wur cwiming ma boradi ming.10Yesu wun ba bin nan cwi ka hen ke tur.'' 11Simon Peter ba nar phak net bin nyan, cwi shushuruk wing, (153) gbak net sa harit geh.12Yes wun ba beh nang he yi breakfast Yeso wun gu Simon Peter, "Simon mwing ma Yahaya nu ger mur mi ka yoon a? Peter wun ba yi. 13Yeso be kpan borodi na ba taka cwi. 14Yoo wa ma thirt ka Yeso phasi titi numu toma almajiransa ka wama tuu nyie.15Ma kwanji yi beer hi himing. Yesu wungu sa phasi Peter, "Simon mwing ma John, nu murmi kuma sa phasi mi da nu ger mur mi ma yoon?" Peter wun yi no phin mi mur mi Yeso wun gu keing tumuknang. 16Yo wun gu kasa phu, Simon mwing ma Yahaya, "Nu mur mi a?" Bitrus wun gu, "A yii nu ma nu phing mi mur nu, "Yeso wungu, "Na-gu tumuk nang beer."17Wun gu ma tak Simon mwing you mur mi'a yer ma Peter teh shuakiyi mok ka Yesu sa riphi gu ma tar, "Num nu phin bubum biring, nu phin mi mur nu" Yesu wungu phin bubum biring, nu phin mi mur nu Yesu wungu nagu tumuk na mber. 18Giri giri mi wun w nu ninim nu sumuk yer nu beh shin te ka nu mur ka nu teh kpangash nu borok wok twang han nu jiphi wa nu titara; Ba nu teh ka nu sa mur geh.19Yesu wun nyinang mok phasi wur kukwii ka yo bi tieh ka bitrus ka Bitrus phar gum giger numu kwaji wun nyina wun gu Bitrus siak mi.''20Bitrus harmit phar almajiran ma Yesu ma jingina a kirgin Yesu lokacin kama yi jibi ka wun, "Ubangiji wa neh nu bashe nu?'' 21Bitrus phar gu nu, wun gu Yesu ya Udangiji zan nu riphinik yon teh?"22Yesu wungu in ka nu mur yoo chang har mi phen sha nis wa ming siak mi.'' 23Wun yon ring jijek ma yisin wun, wun yoon sa san ge. Num sa wun Bitrus Almajiran rima ta sa kwi ge, in ka mi mur gu cang har mi beh, shan nis wa ming?"24Yoon nu wa almajiran ka shada bubu ba yon, phen zizik bayon he phin wun yong wa giri. 25Akwai bubum jijek ka Yesu teh, wun phan wa zizik bubum ting tieng gu yon biring sa iya cashi yi shi ka ma zizik mbiring ge.Chapter 3
1Bafaras hang ka ma phen Nicodimu, shugaba nung cikin Yahudawa.2 kuko young be ta Yeso mi sa sun yo wungu, ''Rabi, we phing nu a rima gbugbarab ka neing ta ma Num, hang sa phe ti bubum ba young ka sa ti, sai ka Num wa taka yo.''3Yeso wungu,'' hakika, hakika nka ma sa maar riphinik ge, sa wu phar gugum ma Num ge.''4 Nicodimus wun gu,'' tika tere ma be maar riphinik ka ki ti kpangash? sa wun iya phe nyii ma henne ma sa maar gu ge, da wu iya''?5Yeso wungu,'' hakika, hakika , nko ma sa maar riphinik ma nyi taka Ruhu ge, sa wu iya yin mulki ma Num ge.'' 6Whenka ma maar yeer ming, wa yeer nung, kuma whenka ma maar Ruhu, wa Ruhu nung.7Sa ti mamaki ge mok ka mi wun wa nu, ca tutur kor ma sa maar nu.8 mehm keer tehn ka yo mur. Nu iya yisin shishin numung, amma nu sa pheign tehn ka neing taka tehn ka bai ge. Nyina hang ka ma maar ruhu ming.''9Nicodimus wun gu,'' tika tere when young cang.''10 Yeso mur gu wu,'' nu wa rima gbugbarab Israila nu sa pheign bubum ba young ge?11 Mi wun titer, mi sa wun wa tier gbu'bin, we tam bubum ka we ki pheign , kuma wu shaida ka we ki phar duk ma nyiina, he sa se shaida ner ge12Nka mi wun wa bubum ka wa teh young amma nu sa se ge, tika tere nu se nka mi wun wa nu bubum ka wa twang? 13Ba hang ka ba twang, saida na ka ne twang wato mwign ma riphinik,14Ka Musa kpang suswan zeezag ming, nyina nung ca tutur kor ma kpang mwing riphinik.15 Mok ka mbiring ka ma dak kang teh numung ma gbum nzor ma ngbegn.16Mok, Num mur tegn yong na baring mwing numung nyin'nyinang han ka dak kang ma te numung, sawu kwei ge, wu gbum nzor madawami. 17Gama Num sa da mwing numung teh young mok bubum ma tehyoung ge, amma mok ka ma war te young ta teh numung.18 Nu hang ka dak kang teh numung sa kassan ge, nu hang ka sa dak kang teh ma mwing ma Num ge. wu kasan19Yo nung ca dalili shari'ar mok ka ng'nghan ki be teh young, amma ring ma ger mur sun ger ng'nghan. Mok ka bubum namang wa shap nung shwak.20 Hang ka ti bum viving hwan ng'nghan, kuma sa mur bve ngnghan ge mok ka bubum viving numung wu phase. 21Gi hang ka ti bubum mangar ca ki be teh nghnghan mok ka ma phar mi mangar bubum ka yo ti tami Num.22Ma kwangi na gi Yeso taka almajiri numung ma ba vwen Yahudiya. Na yo ca yaka ba phen ti baftisma. 23Yahaya sa ti ba ring baftisma Ainon hwihwit ma salim mok ka nyii jijek wa tumung. Ring jijek ma sa be tye numung ti ba.24 Mok Lokoci na ma kisiu tak Yahaya tun ngbngbeng ge.25Gi gardama wanak yeer ma almajirai ma Yahaya taka Bayahude hgang titi ma al'adun zizerem.26 Ma ba ta Yahaya ma wun gu,'' Rabbi, na ka wa taka nu gus nyiinang ma soong Urdun, kuma nu ki shaida yo, phar yo ti ba ring baftisma, kuma ring mbiring ma sa ba teh numung.''27Yahaya mur ba,'' hang sa iya gbum when hang ge sai ma nang gada twang. 28Hen kami nyin he iya shaida mi ki wun, sa mi nu wa almasihu ge, amma ma tusuk mi mi sun yo.29Amarya wa na ango nung. Young nyining mwan ma anggo ka rang ki kiing gu ti mwarang jijek ka ki yisin kor ma ango na mwarang nang ki win mok nyiina. 30Ca tutur kor yo mur, mi phen tar.31Na ka ne neing twang ger nengbak. kuman tam titima teh young nung. na ka neig, twang wa njoron ma nengbak. 32Yo shaida bubum ka yo ki phar taka bubum ka ki yissen, amma ba hang ka se shaida numung. 33Hang ka se shaida numung tabatar Num wa girih34Mok ka nu ka Num ki dak ca titam wun ma Num. mok ka sa ma Ruhu taka ma'auni ge.35 Da mur mwing, yo ngharak bubum mbiring wok numung. 36Na ka dak kang ma mwing na wa ma nzor ma ngbeng, han ka hwan ti gu mwing na biyaya sa wu gbum nzor ge bwan ma Num wa titi numungChapter 4
1Da mwing ma Bum phing wun Farisawa ma yirsin wun yoo sun almajiran ka ma seh mok numu nyimi ger ma 2Yahaya ko da yi or mwing ma Bum sa te baftisma he, amma almajiran ma.3 Wanak Judea bai Galili.4Cang gu hwen tutur kor hadan Samariya. 5Be tieh han ma phin Samariya ma sychar, who hwet ma hai hang ka Yakubu seh gu shwa Yusifu.6Te tutur nyi ma Jacob wa tumu, mwieng ma Num ka yer ke bwing nang, mok ma te ka ning shing, nu cang nyinye ma te tutur nyi. teh ki bai hour ma kwip. 7Hin Samariya han be te tur nyi, nug Yeso wun gu, nami nyi mi wuu. 8Mwamwash na almajiran numu maki bai cikin gari te seh beer.9Hen Samariya na wun gu mwing ma Num, te ka tere beh nu, nuwa mwing ma Num, nu nuwa Jew, nu sa riphi mi hwen wuwu? Mok ka hwen hang sa dus Jew taka Samariya ge. 10Mwing ma Num wun gu Hin na''ka nu phin pha hwen ka Daa nan-gon na me, har nu phin Rina ka tam wun phu ma nu, ka wun wan nu na gu nyi, nu riphi gu phan, wun nawa phanu nyih ma nzor,''11Hin na wungu mwing ma Num, shuruk nu, nu sawa ma boketi tutur nyi ge, kuma teh mi nyi wa zumuk, nyi ma nzor nis numu wa ka ta? 12Nu ger Daa ner Yakubu ma tumu ka na ba wer teh, teh tur nyi yoon cia, ka mwing taka weh-weh ner kama wu'a?13Mwing ma Num wun gu hin na,'' Ring na ka wu nyi na yoon ka mi na wa sa phen teh wur-nyi geh.14 Nu ka nu wun nyi kami na gu sa tieh wir nyi ge nyi ka mi na gu sa wu nyi geh, mamako, nyi ka mi nagu, sa teh wur nyi kuma ge, amma cang gu cuing ka ni wusik gu, be cang gu ka siak gbur nzor phiyan.15Hin na wun gu, shuruk nami nyi-na ka mi wun misa tor kwi wer nyi ge, ge misa tor be tetur nyi yoon ge.16 Yeso wungu,''ba phin runu nis, ge heh be.17Hin wun,'' mi sawa ma ruron yi ge,' Yeso wungu, nu wun giri,'' mi sa wa ma ruron yi ge.18 Nu wama ruron tukun, ri na ka he wa phar, sawa ruron nis geh hwen ka nu wun wa tutir.19Hin na wun gu, Shuruk, mi phar nu wa prophet. 20Daa ner na gu tumu Daa gi ger kang gbun yog, ti ka tere na wun sai we ba Jerusalem be we ba nu gu Daa giger gu numu,21Yeso wungo, dak kang nis yer nan, nu hin yog, mwa mwash yog nim we beh hen sa, na gu Daa shuruk ge, ko matar Urshalima,22 Hen, heh siak nyin hwen ka he sa phin ge, wer we siak ner hwen ka we phine, iceto nye tama Yahuda,23Nim we beh, sa tor sisin ge, ka taka siak gu te titwir cwin ma Daa ka wa ma wur zizerem taka giri, rwa yasak wur bana ma beh tieh gu Sujada 24Num wa Ruhu, kuma ring kama na gu gum, dole ma nagu gum cwin ma Ruhu taka giri.25Hin na wun gu,''mi phin (taka na ka ma phin Kristi). Nim ka be mawun ba ring hasha numu. 26Yeso wungu,''mi wuhn mi wa Yeso, ka tam wa nu wun.27Mwamwash yon nyining, Almajiran ma sa beh masa ruk kan, waka mok shan Yeso sa tam wun ma hin yog, ba han ka wun.''shan nu, nu mur? da wun, wa ka mok shan nu tam wun taka hin yong?28Hin na nyarak phen titur nyi numu ba cikin gari,ba wun ba ring.29 Beh nang phar nan kukoyon, tam mimi shishirin gbish ma tumu ka mi te birin. Sa tere nu gu wa Kristi oh?30 Ma wanak ma be tama mwing ma Num,31Almajiran masa wun gu Rabbi, yi beer 32Amma wun ba, mi wa ma beer ka mi yi ka hen sa phin geh.33 Nu gu almajiran ma wun ba titi na ma, han kise bingu yo hwen yiyi hang, wa giri'a?34Yeso wun ba titeh mumur ma Daa nag ka dak mih mi winek gu rwam numog nu wa beer nang.35 Hen sa wun, siak nwar nying ka rima girbi weh beh geh? mi wun wa hen, phar nan teh gon, phar nang bas hai ma ke ving ma mgbu-mgbor.36 Ring na ka weh kuma monuk me mar, ma nzor numo, ring na ka ryai ka yoo na ka mgbor ma teh mwarann gireh.37Wun yo ming, han sa ryai,hang sa tieh girbi,38 Mi dak hen, he ba teh girbi hwen ka he sa teh rwam nu mu geh, bor ma tieh rwam, hen ba yin makyau nama ming39Ring jijek Samariya ma dak kang tama mwing ma Num, mok hin na ka nagu Yeso sun, wun mimi Shiringbish ka mi teh biring.40 Samariyawa ma be teh numu, ma kusei gu, wun cang taka ba, Yeso cang tumu nim phur.41Ring gi-ger gun masa dak kang tema numu mok wun ka tam ba. 42Ma wun gu hin na we dak kang, sawa mok wun nis nug shuak ge, amma mok wer phin nir we yisin, mwamwash yon we phin wun giri yong nu wa rima, nzor phiyan ma rieh gu yong mbirin43Nim phu yon kwanji san, wanak bai galili.44 Mok Yeso ma titi numu wun, masa na gu shuruk gu ngbeng phe, phe numu geh. 45Ka be Galili, Galiliyawa ma teng gu. ma phar bubum ka tieh Urshalima ta idin, gi ba ma bi bai idin.46Nu sa phin cana a Galili, tieh na nu ba gbum water wine, Akwai mwing rwam ma phada han ka mwing numu yer rin a Kafarnahum.47 Ka yisin wun Yesu ki be daga Judea bai teh numu, beh cwen gu shaa kwai yer'a ka yer ki tur go ma kukwi'a48Yesu wun gu, ka sai nu phar ma yi nis, taka hwen nyi'nyeh, gi nu dak kang'a? 49Tak rwam ma wungu, giger, sihr tig sar kamin mwing nang kwai. 50Yesu wun gu,''bai mwa' mwing nis niniphi ke phen gu,'' kuko na mur kang numu wun ka Yeso wungu, nu kpan nu mu cwen.51Wa cwen ti bai, mwing rwam phi nu mu beh, wun gu niniphi ma mwing nu mu ki phen gu.52 Nu riphi ba, sa'ar ka gbumsisisia, ma wungu tuk ma mohr num ma kwiph nyi'nang, nug yeer numu sag.53Nu gu Ubangiji phin, wun ba wa giri wa tutwir na nyina nu Yeso wungu, banis mwing nis ke wanak, mok na Yo taka ring phe numu ma dak kan tama Num. 54Yoo nu wa anama ma phu ka Yeso tieh, ka nyarak Yahudiya ka bai GaliliChapter 5
1Sun ku numong ma ti Jewish festival, Yeso ba Urinshalima.2 Kai Urshalima kwanekwaleh ming girish mawa ma pool, Muur ma Aramatic ma phing Bethesda, wama tukun (roofen porches.3 Ring taka yeer rii ring taka kwatakwak kis, taka mbet yii, taka taka yeer na ka yeer namang sa tohr kuk ge, masa nang ting tumong. 4Maneka ma Num,ning twang bi brubuk nyii hang ka ying nyi din ming sar nying kui numong sang wok na'nyina5Kuko hang mak yau ma yeer ririn kusan wu'wuk tat ma naning.6 Yeso phar kuko ki nang tumong, Yeso phing kuko din wa tumung buu, wun gu numur tgbum yeer kukwaman aa?7Kuko rima yeer ririn wun gu''shuruk mi sa ma hang ka sorok mi nyiming gee, Maneka brubuk nyi mi tika yin ma sun mi yang. 8Mwing ma Num wun gu, wanak twang, kpang te ninag nuis shin.9Wok wok na'nyina yeer ma kuko kparasan, kpang te ninag numong shin. Nim na wa nim saba'ar10Jews ma phar nyina nog ma wun ''ne gbum sisisia ma yeer,''wa nimsabaar nusa shaar ka nu kpang te ninang nis ge.11 Kuko wun,''Wande ka dak yeer nang kwaaman nog wun mi miih mi banabg.12Ma riphi gu,''Wa niih nog wun waa? 13Kuko sa tor phing rina ge, mok ka Yeso ki ba numong'' shau, ring ma sa tumog fungorong14Nim na Yeso phar gu Shak nog wun gu,''phaar yeer nis ki kuk! sa toor siak cween sun geh, nu siak cwen sun, hwen viving hang gbum nu. 15Kuko ba saar nying ba wun ba Jews Yeso nong dak yeer nang ti mwa'mwash.16Mok yong Jews ma phaar Yeso kuko viving wun mok shan dak yeer ma kuko kparasan nim sabaar.17 Yeso wun ba,''Daa nag wu ti rwam yo nyi'ning taka mi ma mi tii.18 Mok yog, kang ma Jews kasan ma tam gbumbur gusgus wu mbeshek Yeso, sa mok ka na gu kuko sisisia yeer nim sabaar shwak geh, mok ka wun Num wa gu Daa numong; hai dus titih numong phu ma Num.19Yeso wun ba, mi wun wa hen titeer, mwing sa phing ti gu yeer numog hwe'nang gee, hwen daka Daa ti nog mwing phaar20 Ka Daa mur mwing sa dindin gu hwe'nang ka ti gee, phasi gu bum gigeer, mwing ding ti bum jijek ka geer na dak he ti mwarang.21Wor ka Daa borok ring tunyi phen naba nzor, mwing ma nagu hang daka mur nzor ka kang mur gu. 22Daa sa wu tam gu hang mok gee, ki ngarak gu mwing titam mok wok. 23Num ti nyina gee he na gu nang mwing gum wur ka he na gu Daa gum, hang ka shinin mwing, shinin Daa ka dak gu.24Mi wun wa hen titeer, yo daka yising wun nang dak phiphing numog tama na da ka dak mi gbum nzor ta ni Num masa kasak gu gee, mok kaki hadan kukui kai nzor ma ngbeg25Mi wun wa hen titeer nim wo bi, nim ding wa yog taka na kama ki kuoi ma yising kor ma mwing ma Num, taka na ka ma yising ma wanak ma nzor.26Woor daka Daa cang yeer numong kana nyina gee mwing cang yeer numong. 27Daa ki nagu mwing nyi ma titam mok mbiring mok ka yo wa mwing riphinik.28Sa wuhr nang kang gee nim wu bi nim'gbak ka wa tunyi yising kohr.29 Ma wurik tunyi; taka zizerem kang ma wanak ma nzor, taka na ka ma wa ma phiphinik ying ma kign nim titam mok.30Mi sa phin ti yeer nag, mi yising, mi tam mok, titam mok nag wa cween giiri mok ka sa titii nang gee wa titiima Daa ka dak mi. 31Wun daka mi wun titii nag, wun nag sa canc giiri gee. 32Hang ma wun wuhn ti'ti nag, mi phing wun ka ma tam titii nag wa giiri.33He tusuk gu Yahaya, ki phar wun titeer.34 Wuhn titi nag mi sa se tama riphinik gee. Mi wun nyi'na gee he keph yeer ying. 35Yahaya wa nwaar ka ngha'an wishin tamg'bak, he yiphik sheket ngi'ngan numug ming ma nyim bwas nug shwak36Wun didik nag geer ma Yahaya; rwam daka Daa ki nami mi mii ti wa rwam daka mi ti, wun ka Daa dak mii, mi sa qwisik hang'ang gee.37 Daa ka dak mii ki wun wuhn titi nang hen kisi kas nyi'nang phar gu, yisin kuhr numong tgaka wuhr daka ti bum numong. 38He sama wun numong ka cang kang nying geh hen sa dak kang taka na ka dak mi geh.39He yasak nang wun ma Num ming tika wun nong wu na wa hen nzor ngbeng ma Num wun nya'nyina tam wun titi nang.40 Hen kisi tam kang ma bibii tenang gee he gbum nzor tama Num gee.41Mi sa mur gbum gum tama ring gee. 42Mi phing hen sa ma mumur ma Num yeer nying gee.43Mi ki bi tama tiak ma Daa nag, hen sa se mi gee. Hang kwa bi tama tiak numong he mur gu. 44Mok shang he dak kang taka hanka mur gbum gum yeer nying sa gum ka nyig tama Num gee?45Sa tam nag kang wun mi' ha'as heen tama Daa gee. Na ka ha'as Musa,na ka he dak nag kang ma yo.46 He dak kanmg ma Musa, dak nag kang taka mi mok ka zizik wun titii nang. 47Hen sa dak kang ma hwen daka Musa zik gee he tika teree he dak kang ma wun nagChapter 6
1Ma sun ma bubum yongiang mbiring,Yeso shimjan sung kawa Galili kama phin wun Tibariya. 2Nugu gire gun ma syak gu mok ka ma phar bubum kati ma taka yeer phiphia 3Nugu Yeso banin jorong ma matar cang ming taka almajiri numung.4Idin keterewa ti hwu'hwit, idin ma Yahudiyawa. 5Yeso borok titi phaar gire gung masa bi te numung nugu wun gu Filibus, hwu siak fufum te hwu ba giri yong mayi.6 Wun nyina gi mimak gu,mok ka yo titi giri numung pheng hwen jem ti.7Filibus mur wun, fufum din ma ring phu sa shar nyinang nanang gbum bwas ge.8 Almajiri nyinang namang, ma tiak Andarawus manga ma Simon Bitrus, wun gu wun.9 Mwing gyang hang wayong ma fufum wok tukun taka cwei phu. Bubum shar ka rieng guyong shang?10Yeso wun''Dak nang ring ma cig ting''Teeding ti tus fweit Nugu ri'ring ding ma cig ting ma kai mgba shu'shuruk tukun. 11Nugu Yeso kpang fufum, kaki kwangi bwat gu Num'ang nugu gaphik ba ring kama cang ting kama nyina phen gaphi cwei wor'daka kukuk numong sharba.12 Ring mayi ma yisi'ying nugu wun ba Almajiri nu mung munuk nang bubuk yong kama vak hang numung sa vak wa'a!!13Ma winek kpok wok dak phu ma bubuk ma fufum tukun ding ka vak ring maki kwanji yi'ang. 14Geri ma phaar hwen ka ti nugu ma wun,''Titeer nung yowa annabi ka hwu bai teeyong. 15Yesu phaar ma mur mabe ki kpang gu ma kuku maba jiphi gu nugu phen jorong ma matar ding kama numung.16Tee ti yiyere, nugu Anmajiran numung masir ma ba sang. 17Mayin jirigi ming ma shinjan ma ba kafarnahum. Lokacina sun keti Yesu kisisa kai tee namang mbek.18 mwamwash nung mim kukuk sa hwuruk yeer, nyi sa zuphun.19ka anmajiri ma kwanji ti tuki wanji kimani mil wu wuk phu ma tukun ko wu wuk tat, nugu ma dak yii ma phaar Yeso sa shin njorong ma nyi sa hweit ti huru-hwit ma jirgi, nugu ma sema diren. 20Nagu wunba Wa mii! sa diren nang ge.21 Nugu murnyi ma sai gu ming, wok wok na nyina ma kai tee ka ma bai-ying.22Yi nyan, gire bur kama rang wok nyinang ma song ding ma phaar jirgi nyi'ang sa tur tum ang ge, Yeso kuma sa yin jirgi ming taka anmajiri namang ge, anmajiri ma ba kwan'namang. 23Sai dari akwai jirgi bur kama vak kama nee Tibariya hwu-hwit ma tee ka gire mawa yin fufum'yin. Ka Num ke kwanji bwat'ang.24Ka gire ma phaar Yesu taka anmajiri numung masa tur tumung geh nugu ma yin jirgi ming kami namang ma ba Kafarnahu ki Yasak Yesu. 25Ma gbum hu wok nyi'nang, nugu ma wun gu wun,''Rima gbigbaraph, nim ta nung kanu bii ka yong?26Yesu wun ba wun,''mii wun wa hen girii hesa yasak mii, sa mok ka heki phaar hwen ka mii ti geh mok ka he ji yii fufum he yisi'ying.27 Ngaarak maknan yau ki yasak beer hwen ka kasan, yasak nang beer ka sa kasan geh ka ba hen he gbum nzor kasa kasan ge ka mwing riphinik hwu nawa hen, mok ka Num Daa ke dak gu hatim numung titi28Nugu ma wun gu,''hwen tika tere hwe ti rwam ma Num? 29Yesu wun ba,''yonung wa rwam ma Num; Mur nang riphinik ka yo dak gu''30Nugu ma wungu,'' hwen pha'phaar ta nung kanu ti ka,wu phaar wu dak kang neer? 31Nu tika shan? Ma kika'neer ma yi mana zizang ming, tiphaar kama zik, naba fufum ka nee twang mayi.32Nugu Yesu wunba wun, giri giri, mee wun wa hen sa Musa nung ka nawa hen fufum na ka nig twang ge, wa Daa nang nung ka nawa hen fufum giri ka nig twang. 33Fufum ma Num nung ka wana ka nig twang maka naba tee yong nzor,''34 Nugu ma wungu, ri'ma gbugbaraph, ca ke nabaring hwor fufum na ni'nim35Yesu wunba,''mii nung wa fufum ka bing nzor. Nuka nubi tee nang nusa ji yong ge nuka nu dak kang tee nang hwur'nyi sa ti nu ge.36 Mii wun wa hen wun giri nung ka he ki phaar mii nyina nbgak he sa mur gee. 37Taka na ka Daa namii, be tee nang, riphinik ka ba tee nang mii sa gbanak gu bwa'bwas ge.38Mii mi nig twang, mii sa be ke syaik hwen ka mi mur ge, mii syaik ma rina ka dak mii. 39Yonung kawa mumur ma rina ka dak mii ring ka namii masa ngaarak nyin'ang namang hwuri tii ge, saik dai mii yeerek banim ka teeyong san.40 Yonung wa hwen mumur ma Daa, riphinik ka mwing phen murgu ka gbum nzor kasa san ge, mii mi yeerek gu nim ka teeyong san.41Nugu Yahudawa ma hwisi gbugbur, mok ka wun, mii nung me wa fufum ka neh twang!! 42Ma wun,''sa yonung kawa Yesu mwing ma Yusuf, ka ruranma heneh wu phing ba ge? Tika tere mwamwash yong wun, mii sir daga twang?43Yesu mur ba wun,''sa wisi nang gbungbar kang nyin ge. 44Ba hang ka be teenang ka sa Daa nang ka dak mii nung ka naraphak ge mii mi phigmii yerek gu nimka teeyong san. 45Wa zizik ting yishi ma Anabawa ming wun''mbiring namang Num gbaraph ba; Nuka nu yisin nu gbaraph tama Daa, be tee nang46Sa wun hang ke phaar Daa geh, sai yo na ka neh tama Num yonung ka pheng Daa. 47Mi yon titeer yona ka mur yo nung wama nzoring ka sa san ge.48Mii nung mewa fufum ma nzor.49 Ma Daa nying ma yi mana zizang ming, ma phen ma kwakan50Fufum ka sir twang wayong, riphinik ka yi sa kwei ge. 51Mii nung mewa naka sir twang nuka nu yi fufum naming, ka cang harmgben ma tee. Fufum naka mii nawa hen wa yeer nang ka mii war teeyong!!52Nugu Yahudawa ma ti bwan yeer nang masa yiphik kan wun, wun tika tere kuko yong naba ring yeer numung hwu yi? 53Yeso wun ba, giri, ka he sa yi weh yeer ma mwing riphinik ge, he phen he hwu mek numung ge, ha sa gbum nzor nyi nying ge.54Riphinik ka yi weh nang, phen wu mek nang wama nzor ka sasang ge, mii yeerek yu nim ka teeyong sang.55 Mok ka weh'nang wa beer giri,mek nang kuma wa hwen hwu'hwu giri. 56Nuka nu yi weh nang, nu phen nu hwu mek nang, ka cang nyi nang, mii phen me cang nyi numung.57Ti phaar Daa rima nzor dak mii. Mi phen mii mok ma Daa, kana nyina nung nuka nuyi hwen'nang, nu cang mok mii.58 Yonung wa fufum ka sir twang, sa wur naka Daa nyi ma yi ma kwakan ge. Nuka nuyi fufum ding nu cang har teeyong sang. 59Yesu wun bubumyong sa shak sa gbaraph Kafanahun.60Ma yisin nyina, anmajiran numung bur ma wun, wun yong kuk,ne phing yising?''61 Yesu, phing kang numung wun anmajiri ma hwusi gbungbur titi ma wun ding nugu wunba, yo ca wa hen hwen kikasakang'a?62Ca ka tire nung ka he phaar mwing ma riphinik sa baning tee ka waying tumu? 63Ruhu nung ka bada nzor; Yeer sa bing hwen jek ge. Wun ka mii wun wa hen wa ruhu, taka nzor.64Bur nyin mawa yong ka masa mur ge, tun ma kuu, Yeso phing ka masa mur dak kang ge, taka riphinik ka hwu reph gu. 65Yeso wun-wun, mok na nung ka mii wun hen, ba hang ka bai teenang sai tama Daa.66Sun mana, anmajiri numung bur ma phen ma sun, mas tur shin gire ge. 67Nugu Yeso wun ba wuk dak phu ding, Hen hesa mur bai ge, sawa nyina ge'a? 68Mwash nug Bitrus wun gu wun,'' Daa giger wu baka tama neh? nu nung nuwa ma wun'ing ka bing nzor kasa sang ge.69 Hwer hwu dak kang wu phing nu nung nuwa mai tsarki yong ma Num!!70Yeso wun ba, sa mii nung ka me cun hen, wuk dak phu ge, amma nyi'nang nyin wa rima tuhm nung?'' 71Wun numung ding sa titi ma Yahuda mwing ma Siman Iskariyoti yo nung, wu na ba Yeso.Chapter 7
1Ka bubum ba yong ma hadan Yeso beshin Galili, sa mur yin Yahudiya ge mok Yahudawa ma mur mbeshek gu. 2Idi tashak ma Yahudawa be hwet.3Nu ma tungwa ma wun ngu, "Wanak ba Yahudiya, ngi taka siyak nu ma phar rwam ka nu te. 4Rina ka mur re mbiring ma phe ngu sa te hwen hang ndenden ge bubum ba yo ka nu te jem nu phas titi nes kanang ma teng.5Ma tungwa ma ma sa dak kang te numu ge. 6Yeso mba, kisi shar me, hen nim ta gbak wa nyen. 7Teng sa hwa hen nang ge, hwa mi yang mok mi wun rwam numu sa jem ge.8Hen ba ibi, mi sa ba tumu ge mok kisi shar me bai.'' 9Ka kwanji wun mga bubum yong ra Galili.10Ka ma tungwa ma kwanji bai te idi yo ma bai, ndendenden sa wa nghen ge. 11Mok Yahudawa ma yasak gu ta idi ma sa wun wa ka yo ta?"12Wun wa titi numu babuwu tama gere na ming bor ma wun, "Wa riphinik jek bor ma sa wun, "Aw haram ka ma reng.'' 13Ka na nyina ha sa ti wun kanag titi numu mok ma dirin Yahudawa.14Idi be ciciu nu Yeso yin shak yiphik gbaraph. 15Yahudawa ma tam kang wet ma wun, "A teka tere re yo gbum phephen jijek nyining? Yo ma sa kpis wok ge.'' 16Yeso mur ba wun, "Gbugbaraph nang sa wa nang ge, wa ma re na dak mi.17Re na ka mur siyak gu, phe gbugbaraph yong da ne ta ma Num da wa na na titi nang. 18Re na te wun titi numu yisak gung titi numu, ne gbak ka yisak gung ma rina ka dak mi, yo wa riphinik ka te giri kasan sa temu.19Sa wa Musa nu nawa hen dokoki ge?" Ka na nyina re ma sa siyak dokoki na ge sha dak ka he mur mbeshek mi?" 20Gere ma wungu, "Nu wa ma kriphing ne mur mbeshek nu?"21Yeso mur wun mba, "Mi te rwam nyinang, mbiring nyen he te mamaki. 22Musa nawa hen shishikuk (sa ne ta ma musa ge, ne taka ma kanu, ma kamu), nim Asabar he she gu riphinik kuk.24Ka riphinik se shishi kuk nim sabar mok he kashi daka ma Musa, sha dak ka he te bwan taka mi ka mi dak riphinik ca jek jek nim sabar? 24Sa te na mok phiphar yi ge, te na mok giri.''25Bor nama ka ma ne Urushalima ma wun sa wa re yo nu ka ma yisak ma mur mbeshek ge? 26Phar tam wun bas hang sa wun ngu hwen hang nge shushuruk ma sa pheng wun yo wa Kristi ge da sawa nyina ge? 27Nyina we phe te yo ne. Ka be shar ka Kristi be ma sa phe te ka ne ge.''28Yeso tam wun shak ma kukuk, gbaraph ba reng wun, "Hephe mi, hephe te mi ne, mi sa be ma titi nang ge rina te ka mi ne. Mi sa be ma titi nang ge, rina ka dak miwa rima giri he sa phe ngu ge. 29Mi phen ngu mok mi ne te numu, yo nu dak mi.''30Ma mur ma tur gu hang sa dak gu wok ge mok nim numu tor. 31Nyina gbak re jijek gere na ming ma se giri te numu ma wun, "Ka kristi be te alamu ger yo ka re yo te?" 32Farisawa ma yisin gere masatam wun titi ma Yeso, nu shushuruk malamai taka Farisawa ma dak taka rwam nama ma ba tur Yeso.33Nugu Yeso wun nba, "Mi tor yong taka hen bwas, nu mi ba ta ma rina ka dak me. 34He yisak mi he sa gbum mi ge, te ka bai he sa phe bai ge.''35Yahudawa ma wun mba ma tungwa, "Re yo wa bata ka we sa gbum gu ge? Da ba taka Helinawa ka ma te kukwa ba gbaraph ba? 36Wun ta nu wun nyina, "He yisak mi he sa gbum mi ge te ka mibai he sa phe bai ge'?"37Nim ka ma wa we kwanji nim shuruk ma idi Yeso wanak tam wun ma kukuk wun, "Ka wur nyi te hang, be te nang be wu. 38Ri na ka se giri te nang ka nassi wun, so nyi ma nzor ma wirik yer numu.''39Wun nyina titi ma Ruhu ka taka na ka ma kise giri te numu ma se, ma ki si na ba reng ruhu mok ma ki si borok Yeso.40Ribor gere na ming, ka ma yisin wun, ma wun, "Yo wa annabi." 41Bor ma wun, "Yo wa Almasihu." Bor ma Wun, "Almasihu wirik Galiliya? 42Nassi sa wun Almasihu wirik shan ma Dauda ka ne Baitalami te ka Dauda wirik ge?"43Nu ma gbum gigaphi titi gere ming mok yo. 44Re bor ma mur tur gu riphinik hang sa dak gu wok yer.45Taka rwam ka ma be ta tur Yeso ma phen ma ba taka Firiatoci shushuruk taka Farisawa ka ma wun, "Sha dak he sa bing ngu ge?" 46Taka rwam ma mur, "Riphinik ha ki si tam wun ka yo nyining.''47Farisawa ma mur ba, "Hen ma ma kiharmak hen na? 48Da shuruk hanki se giri te numu da kwara Farisawa? 49Gere yong ka ma sa phe mok ge wa la'anannu.''50Nikodemus wun mba, (yo ka be tumu tama Yeso, nyinang cikin Farisawa),51 "Da sharia ner sa shak tur riphinik ge sai ma yisin te numu ngi ma phe hwen ka ki te bek ge?" 52Ma mur gu ma wun, "Nu ma nu ne Galili? Riphi te nu phar, annabi hang sa wirik Galiligr.''53Ne yong ne gbak ba phe numu.Chapter 8
1Yesu bai matar zaitun. 2Ma hi-himi phing bee shak, ring biring ma bii te nu mung cang sa gbaraph ba. 3Nugu taka zizik teh taka Farisawa ma bing gu hin hang ka ma tur nang taka rurog ka sa nu mung ge ma dak gu rang.4Num ma wun gu, "Ring ma gbaraph hene yong ma turgu tee mwan. 5Sharia, ma Musa wun ba ring wur ring ba yong wa sa gar ba, Nu nu wun ka shaang titi numug?" 6Ma wun nyina ma mik-mak gu ma mur gbaam hwen ka ma has gu ying, nugu Yesu iok titi sa zik teh ma zidir wok7Ka ma sa tur riphi gu wannak towang wun ba nu riphinik ka nu sa ma zing yan ga nu yiphik tar gu ma matar.'' 8Phan jok titi ting zik teh ma zidri wok.9Ka ma yiisin nyina ma wusik nyi-nyinag ma yiphi su-suruk ba biring ma ngarak Yesu yo kwan numung taka hin cicu na ma. 10Yesu wanak towang wungu, "Taka has nu din ma wa ta? Ba hang ka mgbeshek nu?" 11Wun, "Ba hang da Yesu wun me ma mi sa mgbeshek nu ge ba nes sa tur teh hwen vivi ge."12Yesu phing tam wun taka ring wun, "Me nung mi wa ngaan ma teyong yo rin-na ka yo sik mi, sa shin sun me ge mok na gbaam nzor ngaan.'' 13Farisawa ma wun gu, "Nu tam wun titi ner, wun na sa geri ge.''14Yesu wun ba, "Ka mi wun, wun titi nang wa wun giri nung ni phing tee ka me nying taka te mi bai yin. 15He tee sharia, ma mu-mur titi me sa teh gu hang sharia ge. 16Ko mi shiphang wun me wu teh phang geri nung mok ka sa me kwana ge, mi we wer phu ma da ka dak me.17Dokar nyi min ma zik wun riphinik ka wa shaidar riphinik phu wa geri nung. 18Me nung ka mi cang shaida ma titi nang Da nang ka dak mi ma shaida me.''19Ma wun, "Da nes wa ta?" Yesu wun ba hen sa phin mi ge balle da nang ka phing phang me Da he phing Da nang.'' 20Wun ba wun yo sa hu-huit ma tah ajiya nung ka sa gbaraph shak ba hang ka tur gu mok ka sa'arsa kisi teh mbak.21Sa phing wun ba me banang he yasak me he sa gbaam me ge he kwai phi-phinik nyan min tee ka mi bai ying he iya bee ge.'' 22Yahudawa ma wun, "Wu mgbeshek titi nung a? Ka wun teh ka mi bai yong sa iya bee tumung ge'?"23Yesu wun ba hen he wa daga ting nung me ko ma, me nyin towang nung hen he wa ma teyong nung, mi me sa ma teyong ge .24 Mok nyi-nan nung mi wun he kwai phi-phinik nyan min ka he sa me mur me ge, he kwai phi-phinik nyin min.''25Nugu ma wun gu, "Nu wa ne?" Yesu wun ba me wa hwen ka mi wun wa ma kuu. 26Me wa ma bu-bum jijek ka min wun wa hen, me phing mi ti wa hen hukunci min duk da haka riphinik ka dak mi wa ma geri yin, bu-bum ka mi yisin teh numug, bu-bum di nung ka mi wun ba teyong.'' 27Masa phing ge. Mok ka sa tam ba wun titi ma Da.28Yesu wun ka buruk mwing riphinik towang he phar me ni sa tee hang mok titi nang ge tika in da ka da bing me ka na nung me sa wun bu-bum ba yong. 29Yo ka dak me wa phu ma me sa nyarak me kwa ge, mok ka ni-nim me tee bur bum ka hwarak gu kang." 30Ka Yesu sa wun bu-bum ba yong ring jijek ma mur gu.31Yesu wun ba Yahudawa ka ma wur gu, "Ka he rang wun ming he wa almajirain nang geri; 32Kuma he phing geri geri na nung war hen.'' 33Ma wun gu, "Wur wa shan ma Ibrahim nung wu kis ta ba sik hang mok shang nu wun ma yantar ma hen'?"34Yesu wun ba, "Geri-geri me wun wa hen riphinik ka teh zing wa tephi ma zing. 35Tephe sa cang mwing phee ge ma mwing phee can phee tumung ma biring yin. 36Me wun w hen ka mwing phee cang phee kang nyi-na her ma he cang ma kang nyi-na.37Me phing he wa shan ma Ibrahim nug, he mur mgbeshek mok ka he sa mur wun nang tee nyin ge. 38Me wun bu-bum ka me phar ta ma Da nang he ma teh bu-bum ka he yisen taka da nyin.''39Ma wun gu, "Ibrahim nung wa da ner." He wa phang mwing ma Ibrahim nung he teh phan bu-bum ka Ibrahim teh. 40Amma hen, he mur mgbeshek me, riphinik ka wa hen geri ka yisin ta ma Num. Ibrahim sa teh nyina ge. 41He tee rwam ma da nyin ma wun gu ma sa mar wur Fasikanci min ge, wu wa ma da nyinang Num."42Yesu wun ba, "Ka Num nung wa na nyin he mur phang me me ne ta ma Num me wa yong, "Sa mok ma titi nang nung me bee ge, yo nung ka dak me. 43Mok shang he sa phing wun nang ge Wa mok ka he sa iya yisin wun nang ge nung. 44Hen he wa ma da nyin shaidan nung, he mur teh rwam ma da nyin. Wa ring ma mgbesh ring tun ma kuu sa rang gu geri ge mok ka sa ma geri yin ka tam wun ta phak mok ka wa ring ma phak taka rora ma taka phak.45Mok ka mi wun wa hen geri he sa mur geri ge. 46Ne nung yeer nyin yonk ta ba tur me kiteh hwen vivi? Mok shaang me wun geri he sa mur ge? 47Riphinik ka wa ma Num yisin wun ma Num hen sa yisin wu ma kwara nyin ge.''48Yahudawa ma wun gu, "Wu sa wun geri ge ka wu, wun nu wa Basamariya da nu wa ma min titi?" 49Yesu wun ba, "Me sa ma mim yin ge me tan na, hen ku mu he ten me.50Me sa yasak daraja mok titi nang ge amma hang sa yasak sa hukuntawa. 51Giri , giri me wun wa hen hang ka kashi wun nang, sa kwai ge.''52Nu Yahudawa ma wun gu, wu phing nu ma mim titi Ibrahim ka annabawa ma ki kwai, amma nu, nu wun hang ka yisin wun nis te geri sa phar ku0kwai ge.' 53He sa ger da ner Ibrahim ka kwai ge da he ger? Annabawa kuma ma ki kwai nu kpang titi nis ka ne?''54Yesu wun ba ka mi daukaka titi nang daukaka nang sa cang hwen hang ger ma daukaka Da nang nung ka he yo wun yo nung wa Num nying. 55Ka he sa phing gu ge, me phing gu ka mi wun sa phing ge, me cang ka hen rin ma phak me nung me phin gu me kashi wun nu mung ka num numug. 56Tanu nyi Ibrahim gbaam kang hwrak ka phar nim nu mung phar nun teh murang.''57Yahudawa ma wun gu, "Nu kisi weni kusan hamsin nu ta phar Ibrahim?" 58Yesu wun ba "Geri-geri me wun wa hen me wai kamin Ibrahim.'' 59Ma hur matar ma sagar gu, Yesu didin titi numung ang wurik daga shak.Chapter 9
1Yeso hadan,pharr kuko hang hene marr gu yii mbet.2 Almajire numung ma riphi,''Rabbi ne phinik kuko yong, da wa ma henee? mok kama marr gu mbet?3Yesu muur,'' kowa phang wun kuko yong nong wa ma phiphinik ing, da ma henee, wa nyina geh wok ma Num phasi titii numung. 4Wirr we bing mok ma rwam ma na ka dak mii, te sa tohr nang. Suun wu bi ba hang ka phin ti rwam.5 Mi sa tohr tih yong. Mi wa ngingan ma tig yong.6Yesu kwanji wun, nung tak titai ting, vwen ma titai numung, hok gu,''vwen yii kak. 7Wun gu banis; nyaph tum''Siloam'', Kuko ba numung sarr nying, nyaph tum yii burit phen bi.8Te meek ma phi taka ring daka ma phing gu tuumu, wa rima kukusi tee, ma wun, sawa rung nung vash ki kusi teh ki cang ting geeh?9 Boor ma wun wa yonung,'' boor ma wun,''phak, wa hang ka tika yoh,''kuko wun ba,''wa mi.10Ma wun gu,''nu ti teer teree yi nis ma pharing te?11 Wun ba.''riphinikna ka he phin gu nung Yeso, fung vwen, mash phisi yi nang,''wun mimii, mi ba Siloam mi ba nyaph. Mi bai mi ba byaph,mi gbum phi-phaar wok wok. 12Mawun gu,''wa taa? ''wun ba mi sa phing geh,''13Ma bang kuko mbet yi ma sung tama farayawa. Numu wa nim sabar, Yeso14 fung vwen phen borok gu yi.15 Farasiyawa ma sa riphi gu gbigbing nu ti teree yi nis pharr tee,''kuko wun ba, phisi mi vwen yi mi ba nyaph, mi pharr tee.''16Farisawa boor ma wun, kuko yong sa nig tama num geh, mok ka sa syiak doka ma sabar boor ma wun, hang ka wa ma phiphinik nying sa phing ti wuhr bum yong geh?17Farisawa ma gaphik kuko mbet yi,''nu nuwa shang titi numung, ka borok wa yi? kukor mbet ti wun,''wa manzo.18 Jews ma gbum suun wun ding ming titi numung ka wun wo wa tumu ma yi mbet, Yeso borok gu yi, madak maphing ma hene ma kukor mbet yi ma sumung.19Ma riphi ma hene'' wa mwing nying ka he wun he marr gu yi mbet aa? wa ter tereh gbum phiphar? 20Ma hene ma wun,''wu phin yo wa mwing neer wu marr gu mbet. 21Phar tee yong wu sa phing geh. Wa ne nung borok guu yi,wu sa phing geh. Riphi gu nang, wa mwing kaph phing tam wun.22Ma hene ma wun bum yong, mok ka ma diring Jews. Jews ma ki murr wun ka hang tuun won wa Kristy nung, mak tak rina nyan ma shak. 23Mok yong ma hene ma wun,''wa mwing kaph riphi gu nang.24Ma kasa phu ma sa riphi kuko mbet yi ma wun,'' na gu Num gbum. Wu phing kuko yong sama zi zerem hang ba.25 Kuko wun,'' mi sa phing da wa ma phiphinik yeer geh. Hwen ka mi phing, mi wa tuumu mbet, mi ki phar tee.26Ma wun gu,shang nung ti waa? ti tere tere nung borok wa yi?27 Wun ba miki wun wa hen phinang buu, he sa yising geh! Mok shang he riphi kpisik pkisik? he sa murr cang almajire numung geh, da he mur?28Ma ha's gu ma wun,'' nuwa almajire numung wirr wu wa almajire ma Musa. 29Wu phing Num ki tam wun taka Musa, wu sa phing teka yong nig geh.30ko mur ba wun'' yowa wa hen ny'nyaar nyi'' he sa phin te ka nig ying geh. Mi borok mimii yi. 31Wiir wu phing hang ka wa zi Num sa yising manji numung geh; hang na ka kang ti-rwam cwen numung Num yising.32Ki nyig ma tumuu buu wu sa yising wun hang borok gu riphinik yi.33Bun tere wa rima Num giri. 34Ma wun gu, mimar nis mbiring nig zi ming, gi nu gbarab baring? Ma bganak gu nyang.35Yeso yising nyina wun maki gbanak kuko shak, Yeso yasak gu, riphi, nu dak kang mamwing ma Num?36 phin nyin wun gu,''mwing ma Num wa nee, gi mi dak kang ma yo? 37Yeso wun gu, nu ki phar gu, yo nung nu tam wun phu.38 Kuko wun gu,''Ubangiji mi dak kang, nung nagu Yeso gum.39Yeso wun gu titam mok bi ting yong geh buur, ka masa phar geh ma phar tika ma pharr ma cang mbet.40 Farasiyawa boor ka ma phar girii ma yising wun numung ma riphi,'' wirr mawu wa mbet ya'a? Yeso wun ba,kahen wa mbet.41 Yeso wun ba, ka hen wambet hen sa ti phang hwen zi nying cang.Chapter 10
1Giri, giri mi wunwa hen ring na ka sa yin turr wirr ma teh yioyin ma shan ma tumuk geh, amma baning cwen bing, ring nan wa tiok shuruk.2 Ring na ka yin ngirish tutwir wa mwing rima kiken tumuk.3Rima gu-gashak teh borok gu tieh, tumuk yisin kor numu, phin tumuk numu tiak, kuma hadan ba nyi nyi, baba nyang.4 Kwanji bin ba ynyan mbiring, hadan ba nyi nteh, tumuk hadan ba nyi nyi ma siak gu, tumuk phin kor numu.5Ma sa siak kuko geh, ma phar ti-shu shu, ma diring gu, mok masa phin kor ma kuko geh.6 Yeso wun ba wun yong misalai ming, masa phin tutwir hwen ka win ba geh.7Nong yeso sa wun ba, giri, giri, mi wun wa hen mi nu miwa ngirish ma tumuk. 8Nu han ka nu suun bii ma mi nuwa tiok shuruk tumu masa yisin ba geh.9Mi nu mi wa teh gugashak, nu han ka nu yin teh nan, gbum nzor numu; ba tah gbak teh yas beer. 10Rwan na tiok a gu ti ti tiok, kpu kpan nzor taka mumwash tieh, miki beh mok mi nawa hen nzor sa ma kukwanji geh.11Mi wa makiyayi mangar, makiyayi jek reph nzor numung mok tumuk.12 Ring na ka ma dak gu, sawa rima kiking 13Teh shi shuu mok yoo wa mwing rima titeh ran gabju, sa dak kan teh phar tumuk geh.14Mi nu mwiwa rima kiking titeh mangar, mi phin tak nang, tak nang ma phin mii.15 Daa phig mi, meh Daa, ma reph nzor nang mok tumuk nang. 16Mi wa ma tumuk hamg kama sawagargr yon geh, done mi bing ba ma gbaraph phiphin kor nan, mok ma phin ma tunga, ma phin rima, ki king ba gii ma cang taka ma tungwa.17Mok na nung Daa mur mi, mi riph nzor nan, geh mi mnii phen mi gbum yi. 18Ba hang ka war'a wok nang, mi mii reph kama nzor nang wa mi wok nan kami phinek gu titi nang, Daa nu ki na cwen.19Mok wun bayong titii ma Jew gaphi. 20Gigeer na ma wun,''wa ma kiri phin titii, kuma wa rima wuk, wa hennang mok shan he yisin gu nang? Bor nama ma wun, yon sawa wun ma kirphin ka riphinik tam geh. 21Maneer, kiriphin geh phin borok gu rima yii mbet yii'aa?22Sai nugu lokoci ma idi tsarkakewa Urshalima be.23 Yeso sawa shak, sa shin Colonnade, teh ka Solomon mwi. 24Jew ma pharr nyina nu ma dak gu cicwen, ma wung gu,'' ka sa bining nu dak weer teh yirsin titi nis?ka nu-nu, nuwa Almasihu, wun ba ring nyan mbiring.25Yesu wun ba, mi wun wa hen,amma he sa dak hasha na kang nyin wa giri geh. 26Bubum ka mi teh tama tiek ma Daa nang, ba nu ma nami suun. Bubum na bayong he sa dak mi kang geh, mok he sawa tumuk nang geh.27Tumuk nang ma yisin kor nang, mi phin ba ba kuma syiak mi. 28Mi na ba nzor ka ka sa rang cwen geh, ma sa kwin ge, ba gang ka war banang wok nang.29daa na, ka nami mii ba wok nang, geer na mbiring. Ba hang ka warr ba wok nang. 30Mi ma Daa weer wa nyi nang.31Sa Yahudawa ma kur matar geh ma sangar gu.32yeso wun ba'' mi phasi wa hen rwam mangar tama Daa nang did-did. Ciki ma rurwam bayon nu gu hen sangar mi'ah? 33Nung Yahudawa ma murr gu,'' sa wa mok rwam mangar hanung wee sangarr nu geh, wa mok nu yun riphinik ka weer, geh nu kpa titi nis wun nuwa Num.34Yeso mok ba wun,'' sa zizik yishi gu ma wun mi geh'a? hen wa alloli'aa? 35Ka mi phin hen alloli, ba taka na ka wun ma Numbe ba, (wun ma Num na sama titam geh). 36He wungu wadda da kebe, phin dak gu tig yong, nu tih gu Num phak titii, Mok miwun, miwa mwing ma Num?37Ka mi sa ti rwam ma Daa nang, sa dak na nzor tieh nang geh. 38Amma ka mi teh rwam din, da hen sa murr me geh, mur na bubum kami tieh geh he phin yi, geh he phin wun Daa nang wa nzor nang, mi kuma miwa nzor ma Daa nang. 39Ma haram yeer geh ma trur gu, amma sa beh shin numu, wunik ba wok.40Ba numun har ninye ma kogin Urdun, teh ka Yahaya tih ba ring batisma ba cang tomung.41 Gireh dikdik ma ba tomung, ma wun, Yahaya sa tieh bubum nya'nyasi geh, Bubm bayoung ka Yahaya wun titii ma riphinik yong wa girii.42 Ring dikdik ma dak girri tumung.Chapter 11
1Kuko hang rima tyiak Liazarus yeer rin Baitanga, kanyen ma Maryamu taka matta Sarmu. 2Maryama ka rukut Num ma nai susurung phen phisi gu kis ma titii numung, ka su surung phen phisi gu kus ma titii numung, ka sarmu Lazarus kasa jek geh.3Ma sarmu ma dak ma phin'' Yeso wun pharr rina ka nu murr sa wa jek geh.'' 4ka Yesu yisin nung wun, ''kwei yong sa bang gu ma ku-kwei geh mok ka ma kpa tyiak ma mwing ma Num twang.5Yesu mur matta, phu ma sarmu Liazarus.6ka yisin wun Lazarus sa jek geh, nugu cang tee ti nim phu. 7Ka yong hadan nugu wun ba wun phin vuin Yahudawa''.8almajiran ma wungu,'' rima gbigbarab, har Num yong, Yahudawa ma yasak ma mur sakar nu matar nu phen nu sakar nu ma matar a? 9Yesu mur,'' sa sa'a wok dak phu nung wa nim nyinang geh? Ka riphinik shin yii nyaan sa kpingin geh mok ka te ngaan.10Ka riphinik shin suun ming wu kpidin, mok titak suun,'' 11Ka wun bubum yong, ka bubum bayong, kwanji,nu wun ba,''mwan nerr Laizarus ki naru, mi bai mi ba yerik gu ruh.12Nugu almajarin ma wun gu, ''Daa ka wa ruh nung yirr.'' 13Yeso tam wun titii ma kukwei ma Lazarus nung, ba masa phaar wun tamwun titiima nina ruh kpitak.14 Nugu Yeso ngaar ba wun nghan, Lazarus ki kwei.15Mi ti mwarang mok hen, ka mii sa tumung geh he dak kang ngharak wu ba te numung.'' 16Tomas kama phin gunmwe ma Tagwaye,wun ba almajirin buhr,'' wu bai wu ba kwei taka Yeso,''17Ka Yeso be twang,gbum Lazarus ki ti nim nin tunyen.18 Baitanya wa hwu-hweit na Urshalima, tee ding ji ti sisin taka tunga. 19Yahudawa jijek ma tama Maryamu phuma Matta ki ten ba mok Yau ma sarmu ka kwei.20 Ka Matta yisin wun Yeso wu bii, bai ki gbum gu cwen Maryamu sa cang shunphi.21Matta wun gu Yeso,'' Daa ka nu wa tuk noho yong sar nang kisi kwei,'' 22Ka yong nying gbak hwen ka nu riphi tama Num nawa nu. 23Yeso wun gu Matta, sarnu phen wanak.24Nugu Matta wungu, mii phing phen wanak nim ka taka kukwei ma wanak''25 Yeso wungu ,''Mii nung mi borok taka kukwei mii nung miwa nzor; nuka nu dak kang te nang, kwei gbok, phen wanak.26 Riphinik kawa nzor, phen dak kang tee nang sa kwei geh. Num mur nyina?''27Nugu wungu, ''Daamii mur wun nunung nuwa Almasihu, mwi ma Num, ka bii teh yong. 28Ka wun nyina, nugu phen ba phin Mary ndindin din wun,''Matta mur pharr nu''29 Yisin nyina, nugu bai sisarr te numung.30Yeso kisi sakai kanye ding sa tur tii kaMatta gbum gu.31 Yahudawa ka masa taka Maryamu,kama bii ke wun ba nyii ma phaar Maryamu wanak sisar sa ba nyan tee nung.32 Maryamu kai teka Yesowayin, nugu hwu ting kis numung wun,''Daa Num wun phang nu wa yong, sarnang kisi kwei.''33Yeso phaar sa kwing, tak Yahudawa kama siak guu, nugu tasi kang numung; 34Phen wun,''Ta'nung ka he naphak gu?nugu ma wun gu, ''Daa bee bi pharr'' 35Yesu kwing.36Nugu Yahudawa ma wun,'' he phar ka nang ka mur Lazarus!'' 37Buhr ma wun, ''Yong sa rung ma phan ka borok gu kuku mbet yi yi geh, sa shar ka shak kuuko yong kwei-ang geh aa?38Yeso sa wa ti tase nugu bai tong nei tongnie wa ka twak maki shishi ngirish ma matar shuruk. 39Yeso wun,'' ma kpang matar'ang,'' Matta sarmu'' ma Lazarus ka kwei, wun Yeso ''Daa mwamwash yong yeeer numung ki phun wu nuk, mok ka ki ti nim ning ma kukwei. 40Yesu wungu,''mi sa wun, kanu dakkang nu phaar kpukpang ma Numgeh?41Nugu ma tusuk matar'ang. Yeso kpang yii numung twang wun, ''Daa mi bwat wanu ka nu yesin mi. 42Mee phing nu cang ki yisin mi ninim, wa mokma gire yong kama kerephik mii nung mi tam wun yong, gima wun nunungnu dak mii''43Ka kwanji tam wun mbiring, mamwash nung ring ma sok nyi ting ma tam gbugbor, Yeso kwing ma kohr guhn,''Liazarus, wurik!''44 Nugu rina ka kwei wurik; kikiis numung taka wu-wok numung mawa jijiphi ma likafani, tom numung wa shi-shi ma tsumma. Yesu wun ba phiphik gu nang, ba numung'!45Yahudawa jijek ka ma bii tama Maryamu ma pharr hwen ka Yeso tii ma dak kang.46 Buhr ma phen tama Farisawa ma ba wun ba hwen ka Yeso ti.47Nugu shushuruk ma Firistoci taka Farisawa ma munuk majalisa pheng nyina ma wun we tika tere?'' kukko yong ti hwen phiphaar fweit.48 Ka we nga'arak gu ka yong, ma mur guu, Romawa ma bii ma bii war vuen ner, ma kur reng neer.49Nyinang namang, kayafas ka yonung ka wa shuruk Firist kusan naming, wun ba,'' hesa phing hwen hang geh.''50 Hesa dak yi wun geer jek rephinik nyinang hwei mok ma gire, ka ring mbiring ma phuu geh.51Sa wun nyina mok titi numung geh, amma mok ka yo wa Firist shuruk, ki wun wu wunik wun jem Yeso kwei mok ring mbiring;52 Sa mok gire nung shwak geh, amma ma munuk mwi mwing ma Num ka maki sar'san ta gbak ma cang nyinang.53 Ne ma nim ma yiphik yasak cwen kama mbeshek Yeso.54Ne ma nim na Yeso ngarah shin nyan cicwen ma Yahudawa, phen numung vwen bi ming hwu-hwit ma zizang vuin ha ming kama phin wun Efraimu. Ba cang taka almajiri numung. 55Idin keterewa ma Yahudawa sa ti hu-hwit, giger maki ba Urshalima gus ma tee ing kamin nim Idi ma sumuk ci-cang namang.56Ma yin ki yasak Yeso, ma sa tam wun yeer namang ki rang twang shak, wun,'' He phaar tere? bee nim Idi shuu'ruk yong oh? 57Firist shuruk taka farisawa maki wun ba, ka hang nying phing teh ka Yesu way'ing wun baring nang gii wu tuhr gu.Chapter 12
1Nim kwiph beh ka wa nimi din keterawa tieh, Yeso beh bastanya teh ka Lazorus wai,yoo nu Yeso borok tunie.2 Ma sumuk gu beer yiyi tumo, Lazarus wa nyinang taka tak wanda ka mawa ti cang te biri ming taka Yeso maryamu kuma wa numu rima titeh beer. 3Maryamu kpang turare ka ma tehma nyi nard, phisi kikis ma Yesu, phen phisi kis ma Yeso ma tititii numo.4Yahaya Iskarioti, nnyinang ma almajiran numu, rina ka reph Yeso. 5Mok ka shang masa reph tulare mwa 300 denarii gehnagu ring ka masa wa ma hwen hang'ing geh.6 Wun nyina sawa wun yo wa rima gbum ba tak na ka ma sa wa ma hwen ing geh. Mok ka yo wa tyiok yo nu wa rima didak kobo, kuma cang ki ti tyiok ma ganjun teh didak.7Yeso wun''Nyarak gu dak hwen ka dak mok ma nim nineh nang. 8Ninim nu sa ma tuhm gbugbum,amma nim han nu sawa taka mi geh.9Jews dik dik ma yisin wun Yeso wa tumu, ma be, so wa mok ma phar Yeso nu geh, mok ma phar Lazarus, ka Yeso phenek ku nzor numung, ka ki wurik aa. 10Shushuruk ma Firistoci ma jiphi vivi titi ma Yeso kama mbeshek lazarus ming. 11Mok yo nu Yahudawa ma dakkang ki mur Yeso mok yo nung.12Yi nyan,ring jijek ma beh toron idin. Nu phan beh ba wun Yeso weh be Urshelima,13Nu ma ting yishi kon jibino, ma wurek cucwen ma nyish yishii cicwen masa wun, Hossanna! Rima gbugbum nu wa rina ka weh be tama tyiak ma Daa giger, gum ma Israila.14Yeso gbum mwa Aholakin damus cang njorong, ka ki wa zizik. 15Sa diring geh, wen Siyona; phar gum nis weh beh, wa njoron ma Damus.16Almajiran numu masa phin hasha yo geh, ke kiwa kayong yephik sai kama ne phar hwen ka ring ma ti gu Yeso nugo beh ba kang, nu matuna wun hasha ka ma phar wa zizik, wun tieh gu bubum bayong mbiring.17Gireh ka mawa taka Yeso, ka yerik Laizarus daga tu nyiah nung ma dak kang ma Yeso. 18Mok ka ma yisin wun ki teh bubum bayong. 19Faristoci ma tam yeer nama,'' nu sa teh hwen hang geh, ring mbiring ma syiak gu.20Mur ma Helinawa hang masa ba ba gire taka sujada idi. 21Bohr ma bai tama Filibus, wadda ka nying Bethsasda Galilee, ma riphi gu,'' gigeer we mur phar Yeso,'' 22Filibus bai ba wungu Adarawus; Andarawu ba wungu filibus; Nu ma ba wungu Yeso.23Yeso muhr ba; wun,'' Nim keh be ka mwing riphinik be gbun gigeer.24 Giri-giri, mi wun wa hen sai ka wuhr beer hu ting, kwi, can numu ka nyish nyina; amma ka kwi, mar mwimwing jijek gu maring.25Nu hang ka nu mur nzor nis, sa gbum nzor numung geh, Nuhang ka nu hwang nzor nis tig yong, dak nzr gohn, sa kasan cwen geh. 26Nu hang ka nu mur mi syiak mi, teh kami waying nu syiak mi, nu ka nu syiak mi, Daa nang murr nu.27Nzor na wa makyau ming, mi wun ka tereh, Daa kashi cwen? mok na nung mi mi bi.28 Daa nagu tyiak nis shuruk, nu kor gigeer han wirik twang wun,''mi na gu gi-ger sa nawa nu gigeer nis. 29Wok na nyinang nu giren ka masa rang tunuu na yisin kar giger nying twang, ma sa wun nama wun mgbe-re reh. Bohr ma wun ''malaika ma tam wun giirih.30Yeso mur wun,kohr yong be sawa mok mi geh, amma mok hen. 31Mwamwash yong ma tam ba tig yong mbiring mok ma gbarab ring ma gum ma tieh guhn yong.32Ka ma kpang mi daga tig yong, mi nyarphak nyabak yeer nang. 33Wun nyinan ge phasi wuhr kukwi ka yo we tieh.34Giri bana mawun gu,''we ki yisin yishi shuruk ka wun Kristy cang har-har, nu wun ka tereh mwing ma Num ma kpang gu zuwa goon? Wa nyeh nu wa mwing ma Num? 35Yeso wun ba, bari haske nyahn cang taka hen, ma mwa lokoci bwas. He shin mok haske nan sa tohr taka hen, bwabwas geh kada suun shi shi hen. Nu ka nu shin suun ming, sa phin te ka weh bau geh.36 Gaskanta nang ma Num tun sa tohr taka hen, geh he cang mwing mwing ma haske. Yeso wun ba wun ba yong nu ba numu ba dikdik.37Ki wa kayong Yeso te ba bubum dik dik, ma sa dak kang geh.38 Mok ma anabi Ishaya wunik, ka wun, Ubangiji wa ne gaskanta wun nyir/ tama nyeh nu wok ma Daa gon phasi?39Mok na masa dak kang geh, Isaiah wun. 40Keh gben yi nama,da kang nama kuk.41Isaiah wun bubum bayong mok kipharr giri ma Num kuma wun mok numung.42Ko wa nyina, gugum dik dik ma dakkang nyan ka ring, ma phin geh, mok kada ma gbanak ba shak namang.43Ma gir mur ma phar ba, ger ba ka nu nagu Num giger.44Yeso kwi kanang, wun rina ka dak kang tenang, sawa mi shwak geh amma Daa na ka dak mi. 45Nu ka nu pharr mi nu pharr rina ka dak mi.46Mi ki bi mi nyang kara tig yong, mok nu hang ka nu mur mi, nu dak kang tenang, sa cang suun ming geh. 47Nu ka nu yisin wun nang, amma sa dak hashi ding geh, mi sa she gu wun titii geh; Misa beh ki tammok geh amma mi ba naba ring nzor.48Nu hang ka nu hwan mi'a taka nuka nu hwan mok nang, wama rima shishi wun, wun kami tam shi mok mi titi numu name na karshe.49 Mi sa tam wun ma titi nang geh, amma Daa nang ka dak mi, yo nu nami wun gigeer guhn yon nye, hwen ka mi wun, taka hwen ka mi sa wun geh. 50Mi phin wun yong wa Umarnin numung, nzor ka saw ma sisang geh,mok na mi wun, hwen ka Daa nang wun mi ma mi wun.Chapter 13
1Kafin nim festival ma passover.Yesu phin mor num nuimung ki kai ka ma gnarak teh yong, wu phen tama Da. Mur numung kama teh yong mur ba ma mgbeg ying. 2Rima tum titi ki dak kang ma Judas Iscariot meing ma Simon naba Yesu. Masa yi beer yiyere.3Yeso ki phin Da ki nagu shangbak wok, yo bi daga ta maNum, wu phen tama Num.4 Wanak te yiyi beer cun titara numung. Kpang kuku jiphi yeer.5 Wur nyi kwanukaya ming, ngaph ba Alamajirai kis, phisi ma kuku ka jiphi yeer.6Kai titi ma Simon peter,nung petre wun, 7''Num, nu nung nu ngaphmi ki'a? Yeso wun gu, ''Hwen ka mi ti yong nu sa phing mwa-mwash yong ge, nuka phing nim hang. 8Peter wun gu Yeso wun, ''Mi sa ngarak nu nu ngaph mi mi kis ge.''Yeso wun gu, ka mi sa ngaph wanu kis ge, nusa gbum hwen ka gaphe ge. 9Simon Peter wungu,''Num, sa ngaph kis nang nu shuak ge, ngaph mi wok taka titi ming mbiring.10Yeso wun, ''Hang ka ngaph yeer sama titasi ying ge, sai dai ma ngaph gu kis, wa zizerem,nu wa zizerem, sa tem mbak. 11Yeso phing riphinik ka wu reph gu; mok na nung dak Yeso wun, ''Sa hen mbiring nung ka he wa zizerem geh.''12Yeso kwanji ngaph ba kikis kpang tiutafi phen cang ting wun ba, ''Hen phing wun daka miti wa hen'a? 13He phin mi 'rima gbigbaraph' taka Num,' wun nying wa cween giri, mok ka mi tam giri. 14Kami wa Num taka rima gbigbaraph, mi ngaph wa hen kikis hen ma ngaph ba na tonok . 15Mi ki phasi wa hen wor numung ge he ti nang nyina.16Mi wun wa hen titeer, ''Meing kikashi sa geer shuruk numung ge meing didak sa ge rima didak ge.17 Ka hen phin bum yong, hi ti, he ki gbum didak wok. 18Mi sa tam wun titi nyin mbiring ge, mi pheng taka na ka mi kpang kiwa ka yong giiwun ma Num wing: 'Yo dakla yi fufum nang dak mi kang twang.'19Mi wun wa hen yong gee bi kai nim, gi hen dak he mur wun wa mi.20 Mi wun wa hen giri, mi wun wa hen hang ka seh wen daka, '' mi dak, se mi, hang daka se mi, seh rina ka dak mi.K21aYeso wun nyi na, tasii ruhu ming.Nung wun, ''Mi wun wa hen giri, hang nyin wu tak mi bas ngan.''22 Nugu Almajirai ma pharing yeer namang, ma wusi kang, ma wun wa ka nenung.23Nyinang namang ka Yeso geer mur, sa naru gus ma Yeso table ming. 24Simon Peter wun gu nyinang namang na wun, ''Riphi gu wun wa ka ne nung tam wun titi.''25 Nugu phen rang wun ma Yeso na ming ka wun, ''Num waka ne nung?''26Yeso mur, wun, ''Yo nung mi sun kpisik fufum mi na gu.'' Ka kpisik fufum nugu na gu Yahuda meing ma Simon Iscarioti. 27Kama kwanji'ang, na nyina kajiri yingu yeer, Yeso wun gu, ''Hwen ka nu ti, ti sisar.''28Ba mbiring namang daka ma cang table ming masa pheng mok shang nung dak Yeso wun gu wun na geh. 29Bur ma dak kang wun Yahuda nu wa rima kikashi ngarang ma ganjung, Yeso wun ba,''Se nang hwen ka wu teh festival ying, ko he na ba nang gajiyayu. 30Yahuda kwanji seh fufum'ang, wurik numung sar nyina.Yahuda ba numung, nung Yeso31 wun, ''meing riphinik gbum gbigban twang, Num ma gbum gbigbang twang teh numung. 32Num gbang gu twang yeer numung, yo ma gbang gu twang wok na nyina.33 Mar kikyang, Mi wa taka hen ma nim bwasing nung. He yasak me, wor ka mi wun ba Yahudawa teh daka mi bai ying, he sa phing cween ge, miphing mi wun wa hen nang.34Mi nawa hen nyi yong wok phiyang, mur nang yeer nying, wur daka mimur hen, mur nang negbak.35 Ka yong dak nemgbak phing wun he wa almajirai nang, ka he mur nemgbak.36Simon Peter, wun gu wun, ''Nun, nu baka ta? Yeso wun gu, ''Teh ka mi bai ying, he sa siak mi mi Num gee, hen siak tuka hang.37 Peter uwn gu, ''Num, mok shang mi sa siak nu gee? Mi naba nzor nang mok nu.''38 Yeso wun gu, ''Nu hwa nzor nis mok mi'a? Mi wun wa nu, nu tun mi'ang kasa tat ka gbanun kisi sa kwin.''Chapter 14
1''Sa dak akng nyin kasan geh. He phing Num, he sa phing mi. 2Phee ma Da teh cicang wa tumung fwet. Sa nyina ge mi ki wun wa hen, mok mi we ba ki susum wa hen teh. 3Ka mi bai mi ba susum wa hen teh, mi phen mi bi seh hen tehnang, nyina teh ka mi wa ying hen ma he cang tumung.4He phing cween te ka mi bai'ing.'' 5Toma wun gu Yesu, ''Num, wu sa phi teh ka nu bai ge, wu tika tere wu phi cween?'' 6Yeso wun gu, Mi nu8ng mi wa cween ma nzor, ha sa ba tama Da ge sai teh nang. 7Ka he phi mi, he ki phing Da nang nyina. Yo nyining he phing gu,he sa phaar gu.''8Filibus wungu Yeso, ''Da, phas baring Da, yo shar wir.'' 9Yeso wun gu, ''mi wa taka hen buu, ngi nusa phing mi, Filibus? Rina ka phaar mi, phaar Da. Te ka tere nu wun, ''phas baring Da?10Nu sa phin wun mi wa hami ma Daa Daa sa wa hami nang nge? Wun ka mi tam wa hen, sa wa ma iko nan un mi wun ge, Da ka cang hamun nang nu te rwam numung. 11''Mur na mi wun mi wa hami Daa, Daa wa hami nang, sa nyina ge he se giri mok rwam rwam ka mi ti.12Mi wun wa hen giri, rina ka phi me teh bubum ka mi teh, teh rweam ger ba yong, mok mi ba tama Daa. 13Hwen ka he kwisi mi tiak nang, mi ti mok ma borok Da twang hami ma meing. 14Ka he kwisi shangbak tiak na ming mi ti wa hen.15Ka he mur mi he kashi dokoki nang. 16Nu gu mi yi manjik ta ma Daa, na wa hen hang ka demek kang ka cang taka hen gugung. 17Ruhu giri ka teng ma sa phe se ge mok phaar gu ge da phen gu. Hen he phing gu mok wa taka hen, cang te nyin.18Mi sa ngarak hen kwa nyin ge, mi phen te nyin. 19Sik te bwas teng tir phaar mige, hen he phaar mi. mok i tor sher, he cang sher. 20Nim na, he phing mi wa hamin ma Da nang, hen wa hamin nang, mi ma mi wa hami nyin.21Yo ka wa ma dakoki nang sa siak, yo nung mur mi, rina ka mur mi Da nang mur gu. Mi ma mi mur gu mi phasi gu titi nang. 22Yahuza sa wa Iskarioti ge wun gu Yesu, ''Da, sha dak nu zizin titinis teh neer, sa wa teng ge?''23Yeso mur wun wun gu, ''Rina ka mur mi siak wun nang, Da nang mur gu, we be te numung we cang taka yo. 24Yo na kasa mur mi ge, sa siak wun nang ge. Wun ka he yisin sa wateh nang ge, ne tama Da ka dak mi.25Mi wun wa hen bubum ba yong, mi sa tor taka hen. 26Rima didemek kang- Ruhu Mai Tsarki ka Daa dak bi Tiak nang ming bi gbaraph wa hen bubum mbiring ngi he sa te her ma hwen ka mi wun ge. 27Mi gbaraph wa hen ma cicang jek; mi nawa hen cicang jeknang. Sa wur ka teh yong bing ge. sa dak nang kang nyin kasan ge, sa dirin nang ge.28He yisin mi wun wa hen, ''Mi ba nang mi ba phen te nyin, 'ka he mur mi, he te ka hwenrek mok mi ba tama Da, yo wa shuruk ma mi.29 Yo nuyining mi wun wa hen,hwen dak kisi sa bii, mok ka bii bi he dak kang.30 sa tor wun wa hen wun jijek ge, rima gum ma teyong wu bii sa ma wok hang titi nang ge.31 Teyong ma phing wun mi mur Daa nang mi te hwen ka Da wun miti gu wu wanak ner yong.
Chapter 15
1''Mi nung mi wa kon inabi giri,Da nang nung wa rima kukwar. 2Cang ki cun nyak kasa marge, rima mi mar susum gu mok ka phen mar jijek.3Mi ki nyaph hen mok wun yong ka me wun wa hen. 4Cang nang nyi nang, mima mi cang nyi nyin, tiphaar nyak ka sa Iya ma kwa numung ge, sai cang yeer ma Iko, nyina nung he sa phing ge, sai he cang nyi nang.5Mi nung mi wa kon Inabi, hen nung he cang nyak riphinik ka cang nyi nang, mi ma wa nyi numung sa mar jijek, ka sa taka mi ge, hesa phing teh hwen hang ge. 6Riphinik kasa cang yin nang ge, ma tak gu'ang tiphaar nyak huhor, ma munuk nyak namang ma tak kara ma wushi mbiring. 7Ka he cang nyi nang, wun nang ma cang nyi nyin, nugu he kusi mi he ka mur,ma nawa hen.8cween yonung ma kpang tiak ma Num twang; ma wun he mar meing jijek, ma wun,wunhe wa almajirai nang nung. 9Tiphaar ka Da nang mur mi, nyina nung mi mur hen; he cang mumur nang ming.10Ka he kashi dokoki nang, he cang mumur nang ming tika mi ka mi kashi dokoki ma Daa nang, mi cang mumur numung ming. 11Mi wun wa hen bubum yong mok ka mwarang nang cang nyi nyin, mok ka mwarang nang cang wuwinik.12Yo nung kawa wun nang, ma wun he mur yeer nyin ti phaar ka Mi mur hen. 13Ba hang ka wamumur ka geer yong'ang, na ba titi numung mok meing numung.14He wa mu'mwan nang nung ka he cang ki te hwen ka mi wun wa hen. 15Mi tor phin hen wu he wa tiphe ge,mok ka tiphe sa phing hwen ka rima phee numung teh ge. Mi phin hen mumur nang, mok ka mi ke wun wa hen hwen ka mi yisin tama Daa nang.16Sa hen nung he cwun mi ge, amma mi nung mi cu-cwun hen, mi dak henmok ka babing meing meing nyin ko ma cang geri. Yong cang mok ka he kusi Da ka wa tiak nang ming, ma nawa hen . 17Mi wun wa hen wun yong mok ka he mur yeer nyin.18Ka teh yong hwa-hen'ang, phinang sun hwa mi gan kafin hen. 19Wa phang he wa ma teyong nung, teyong mur phang hen tiphaar numung. Mok ka he sa ma teyong ge, mi cun hen daga teyong, mok ma na masa mur hen ge.20Kashi nang wun yong ka mi wun wa hen, 'Tiphe sa ger rima phee numung ma gum ge.' Ka ma dak mi nyinyi, hen ma, ma dak hen nyinyi, kama kashi wun nang, ba ma, ma kashi wun nyin. 21Ma ti wa hen bubum ba yong mok tiak nang, mok ka masa phing riphinik kadak me ge. 22Ka mi kisi bi phang mi bi tam ba wun ge, da ma sa phang ma zing nyin, mok yo nyinin masa phang ma hujja mok zing namang.23Riphinik ka hwnang mi'ang hwa Daa namang. 24Ka mi sa ti phang rwam ka ba hang mamang kisi taba ti ge, masa phang ma zing'ing, yo nyining ma phing, ma hwan me'ang taka Da nang mbiring. 25Ma ti bubum ba yong mok ka ma wunik wun taka zizik ka wa shari'a ming ma hwa mi'ang ka yong nening.26Ka reing ma ninawa hen sisisei kang bi. ka mi dak gu daga phee ma Da nang , yo nung wa Ruhu giri, ka nee tama Da bi wun shaida titi nang. 27Hen ma he wun shaida mok ka he wa taka mi ma kuu.
Chapter 16
1Mi wun wa hen wun yong gi hesa kpidin ge. 2Ma gbanak hen shak ti yi manjik Num wun bi hang. Ka mbesek hen phar tika yo tigu Num rwam3Mi ti nyina mok maki si phing Daa taka mi. 4Mi tam wa hen wun yong, nim na bi, he tun wun nang yong Misa wun wa hennang wun ding ma ku ge mok ka mi tor taka hen. ?5Mi phin nang tama yo ka dak mi, ba hang nyii ka riphi mi, mi ba ta'a? 6Mok ka mi ki wun wa hen wun yong, huhukang ki wing kang nyin. 7Mi wun wa hen titeer geer wa hen jekmi sa banang ge, rima didemek kang sa biwa hen ge, mi banang mi ba dakgu bi wa he nang8Bibing didemek kang phasi ba taka ti vivi namang, cween jek wun ba mok ma titam mok. 9Riphinik, mok ka masa dak kang mami ge. 10Cween jek, mok ka mi ba tama Daa, he sa phaar mi gee. 11Mok ma titam; mok ka taka kikashi vuin ting yong ma tam mok.12Mi wa ma bum dik dik ka mi tam wa hen, he sa phing tur kang ge. 13Wur ma giri, bi, phasi wa hen te cween giri sa tam gu titi numung ge.Wun hwen daka yo yisin wun wa hwen daka wu bing. 14Yo kpang tiak nang, mok ka kpang hwen nang daka wa nang yo wun wa he nang.15Hwen kawa ma Daa wa nang. Wur hwen ka wa nang, wun wa henang. 16Numsa tor sising gee, he phaar mi mi bai mi sabi vak gee he phaar mi.''17Nung almajirai numung bur ma tam yeer namang, ''Yeso wun ka shan yong.'' Nim sa tor sising gee wu sa phar mi gee, mi bai mi ba vak gee he phar mi,''Mok ka mi ba tama Daa? 18Ma wun, wun ka shang yong, mor num wa hwi hwit? wu sa phing hwen ka tam ge.19Yeso phaar ma mur riphi gu nugu wunba, ''Hwen dak he sa tor sising gee, he phaar mi ge. Mi bai mi sa vak ge, he phaar mi? 20Mi wun wa hen giri, ''He nyish vuin he cang yau, tee yong ma ti wurik kang, kang nyin kasan, ki kasak kang nyin phen cang hwerek kang. 21Ka hin mar meing kang kasan mok ka nim ki kai. Zing kwanji mar meing'ang, ti yeer ma ririn'a? Mok ka kang hwer mar meing daka mar tee yong22Mwamwash yong kang nyi kasan, mi sa phing mi phaar hen hang sa'a waar wahen hen hwerek kang yong na ge. 23Nim na he sa riphi mi hwen hang ge, mi wun wa hen giri, he riphi hwen hang ma Daa nang tama tiak nang, wu nawa hen. 24Numu hekisi riphi mi hwenang tama tiak nang ge. Riphi ma nawa hen, ge hwerek kang nyin ti win.25Mi ki tam wa hen bubum ding ma mi, mur num bi misa tor wun wa hew nang ma nyi gee, mi wun wa henang bum dikdik titi ma Daa nang.26Nim na hen riphi ma tiak, mi wun wa hen misa wun wa hen nyina ge mi manjik tama Damok hen. 27Daa yo ma mur hen mok ka hen ki mur mi, mok ka hen dak kang ma mi mok ka mi ngi tama Num. 28Mi ngi tama Daa mi bi ting yong, mi sa ngarak teh yong mi ba tama Daa.''29Almajirai numung ma wun, ''Phar dika nu tam wun babuu nu . 30Kbi cang ka yong wu phing nu phing bum dik dik, nu sa mur hang riphi nu wun gee. Mok yong, wirr mbiring wo dak cang ma nu ka nu nei tama Num. 31Yeso wun ba, ''He ki mur ka ba?32Phaar, mor num ki bi, yii ki bi, hen bi ba titeh, numbak ma phi unmung ying he ngarak mi kwanji, misa kwanang ge, Daa wa taka mi. 33Mi ki tam hen bubum yong ge he gbum sisisei kang yeernying ting yong he gbum taka kikasak wa hen kang, sa tak nang kang a'age, miki wa'ar te yong.
Chapter 17
1Ka Yesu wun bubum bayong nu borok yii twang wun, Daa ki shar, kpang meing nis twang, 2nge meing kpang tika tadda nu nagu iko titi ma reing mbiring, na ba reing mbiring ka nu ki nagu nzorphiyang.3Yo na wa nzor phiyang: ma phing nu, Num Giger ma giri, taka yo ka nu dak, Yeso Almasihu. 4Mi borok nu teng, mi ki kwanji rwam ka nu nami mi ti. Yo nyining, 5Da, borok mi twang taka nu ma buboro ka mi waying phu ma nu bi teh bi cang.6Mi phaar tiak nis ta ma ma reng kanu nami teng. Ma wa niss , nu nami, ma kashe wun wun niss. 7y nyining ma ping hwen ka nu nami mbiring nei te nis, 8mok wun ka nu wun mi. Mi wun mba ma phing minei te nis, ma phing nu nung nu dak mi.9Mi ti ba manzani sa wa mok teng ni mi te manjik ge amma mok taka na ka nu name was nis. 10Hwen ka wa nang mbiring wa nis, nis ma wa nang ma borok mi yeer nami. 11MKisa tor teng ge amma re ba mawa teng, mimiwe bi tenis. Da m,ai Tsarki, kashe ba tiak nis ming ka nu nami macnag nyinang tiphar ka we wa nyinang.12Ka we tor gire mi kashe ba tiak nis ka nu nami.Mi kashe ba tesa wirte ge sai dai mwe kasak nagi nassi win. 13Yo nyining me we bi te nis, mi wun bubum bayong misa torteng, mok ka hwerek nang win ka namang. 14Mi naba wun nis teng hwa mba mok masa wa teng ge tika mi ka misa wa ma teng ge.15Misa kwisi nu kpang ba teng ge amma nu kashi ba mok kajiri. 16Ba masa wa ma teng ge tika nu sa wa ma teng ge. 17Kashe ba mok titi ns giri ming, wun nis wa giuri.18Taka yadda nu dak mi teng, mi sa dak ba nyina. 19Mi kashe titi nang teh nis mok ba gi ma kashe ba te nis giri ming.20Mi yi manjik sa wa mok ba yong nu shauk ge taka taka naka ma phi mi mok wun nama. 21Ngi ma cang nyinang mbiring nama, tiphaar mi ma Daa Num wa hami nang mi ma mi wa hami nis, Mi kwisi nu dak mi.22Shuruk ka nu nami, yonung mi naba, ngi ma cang nyinang, tika wu wa nyinang. 23Mi hami nama, nu hami nang. Mok ma kwanji cicang nyinang, ngi teng pheng wumnu dak mi, nu mur ba ka nu mur mi.24Daa mi mur taka na kanu nami ma cang taka mi te na kami wai, ngi ma phaar gung na mang ka nu te mi. Mok nu mur mi bi teng be cang.25Daa rima giri, tee masa phing nu ge, mi phi nu: taka yong ma phing nu nung nu dak mi. 26Mi phas batiak nis,mi sa phasi mok mumur ka nu timi cang taka ba,mi mami cang taka ma.
Chapter 18
1Ka Yeso ki kwanji wun wunding mbiring wurik tak almajiri numung ma ba gue nyinang ma kidiron lambu hang waying, tin taka almajiri numung. 2Yahuza ka yo nung wu bashe Yeso phaing tee ding mokka Yeso ca-ki tumung taka almajiri. 3Yahuza kwanji kpang kungiyar ma soja taka shushuruk ma Firistoci taka ma Farisawa, taka ma yau majalisa ma bee tumung ma kashi Fitala taka fociloli taka bum mok.4Yeso ka phaing hwen ka shin ba nyining wumba wa ne nung ka he yasak?" 5Ma wungu,wun, "Yeso Banazare Yeso wun, "Mee nung Yahuza ka yunug ka bashe gu, sa rang taka sojojin.6Ka wunba wun, "Mee nung," Nung ma wen ma sun, ma hwaka ting. 7Phen reiphii ba, "Wa ne nung ka he yasak?" Ma wun, "Yeso Banazare."8Yeso wun, Ai mee wun wa hen wun , mee nung ka mee nang ka he yasak ngaar nang ma riyong ma ba namang.'' 9Mok hwenka wun win, "Taka na ka nu na mee, nyinang namang sa wuri teega."10Saminu Bitrus, moka wama gun wok, gun bangu mwe rwam ma Firist shuruk yiyaph shi gu tuu wok wok yiyi tiak ma mwe rwam ding wa malkus. 11Yeso wungu Bitrus, Phenek gun nis bash ming. Meesa wu kokon ka da na me gaa?"12Nagu sojojin taka shuruk namang taka shi-wun ma Yahudawa ma tur Yeso ma jiphi. 13Ma sak bangu tama Hanana, mok ka wa nyimu ma kyata, yonung kawa firist shuruk kusan din ming. 14Kayafa nung ka wun ba Yahudawa wun, geer jek ka rephinik nyinang kwe mok gire.15Samini Bitrus syak Yeso ma sun, almajiri nyinang ma tee. Almajiraiding firist shuruk phaing ba, masyak Yeso har shun-mi firist shuruk; 16Bitrus rang girish tee kwara nyan. Nugu almajiri nyinang ka firiat shuruk phaing gu wurik nyan tam wun taka rima kiki tee girish, nugu ma phuma Bitrus.17Nugu wen ma rima kiki tee girish wungu Bitrus, "Sa numa nuwa almajiri nyinang ma kuko yon ga?" Wun sa mee ga." 18Tipha taka dogarai ma Haikali masa rang tumung ma phirik kara ma suu, masa ji phain, mok sisisa Bitrus ma wa tumung sa ji phaphai ma kara ki ra twang19Firist shuruk riphi Yeso almajiri numung taka gbigbaraph. 20Yeso wun ba wun, Ai mee tam ba teeyong wun abayyane. Mee ca gbaraph ba raing shak taka Haikali teka Yahudawa nboring ma ca ki monok titi mee sa wun when hand dididen ga. 21Mok shang he sa riphi mee? Riphi nang raing ka ma yisen hwen ka mee wun ai, ma phaing hwen ka mee wun.''22Yeso wun nyina nung taka shishi wun nyinang hang kasa rang tumung gumbur Yeso wun, "Mok shang nu wungu firist shuruk wun kana?" 23Yeso wun gu wun, "Ka mee wun hwen vivi nugu nu phasi mi vividing, amma ka hwen mangar nung mok shang nu gumbur mee?" 24Hanana tusuk ma ban Yeso maki jiphi tama kayafa firist shuruk.25Saminu Bitrus sareng kir kara sa tum gu yeer nugu mu wun, "Sa numa nuwa almajiri nyinan ma Yeso ga?" Nugu tunnang wun, "Ai wa mee sa minga.'' 26Nugu mwa rwam firist maga ma rima ka Bitrus yaph ku tu, wun, "Sa me phaar nu lambu gire ga?" 27Bitrus sa phen tunang wok-wok nanyina nun kwing.28Daga tama kayafa ma bangu tama shuruk ma vuin. Ma hihi-ming masa mur yin shun phi mashuruk ma vuin ga, mok ka masa mur pkang phiphinik yeer shak ba yi jibin ketarewa ga. 29Nugu bilatus wurik bee namang, wun, Waka hihas shang nung ka hebing titi ma yong?" 30Nugu ma wungu wun, "Wun phang wun kukkoa yong sa tee hwen vivi ga, wusa bing phang kukkuro numung tee nis ga.''31Bilatus wunba, "Banang he ba she gunang wun teter ka daka nyin wun, Yahudawa ma wun, Ai wusa ma kukuk ka hwu shigu hukunci titi mahang ga.'' 32Ma wun nyina mok ma wun ka Yeso wun win, ka phasi wor kukwei ka ti.33Bilatus phen shun phi ma shuruk ma vuin, phin Yeso wungu, Nu nung nuwa gum ma Yahudawa?" 34Yeso wun, "Yo wa wu-wun nung da mahang nung ma wun wanu?" 35Bilatus wungu, mee sa Bayahude ga da he wun tere Ai, wa gire nie taka suu- shuruk ma firistoci nunng kama bashe nu wok nang nu tiba ka shang?"36Yeso wun, "Gum nang sa ma teyong ga. Wa phaing wun gun nang sa ma teyong ga. Wa phang wun gun mamg wama teyong nung taka ti rwam nang ma borok mok, ma shak ba bashe mee-ang mok ma Yahudawa. Gum nang sama teyong ga.'' 37Nugu Bilatus wungu, "Ashe nuwa gum nung?" Yeso wungu, "Nu wun waka nanyina, mi wa gum mok yo nyining nung kama mar mee mok yonyining nung ka mi bee teyong, mok mi ca rima biba shaid titi ma giri Riphinik ka mur giri yisien kornang.''38Bilatus wun gu, "Shanung wa girip" Ka kwaji nun nyina, phen wurik ba tama Yahudawa, wun, "Mi misa gbum kuko ma vivi hen ga. 39Amma mi phaing hwen ka ma phaing hen ning, mka ide keterewa ti mi ca ki phiphik hwa henang riphinik nyinang. To he mur mi phiphik hwa henang gum ma Yahudawa?" 40Nugu ma phen ma dak rwoo nye ma wun, "Ai wa sa kuko yong ge, wa Barnabas.'' Barnabas kama wun wa rima twiok.Chapter 19
1Nugu Bilatus bang maba teh gu Yeso zwar. 2Ta ka ji-jiphi ma nik toru ma tiyok ma bii jiphi gu Yeso titi ma sorok gu titara wur ma gum yeer. 3Ma beete numung ma wun, "Me wun wa nu nyi Gum ma Yahudawa!" nugu ma kumbur gu.4Nugu Bilatus wurik nyan wun ba, "Phar, me bii wa hen riphinik yong mok ka he phing me sa gbaam gu ma hwen vivi hang geh.'' 5Nugu Yeso wurik, ma kar tiyak titi taka bum ma gum yeer nu Bilatus wun riphinik di wa yong. 6Ka shu-shuruk ma Firistocin taka yan majalisar ka ma phar Yeso nu ma dak ruru ma wun, "Nuphur gu nan kon min-nuphur gu nang ko ming nugu Bilatus wun ba, kpan gu nang he kpa na nuphur gu nang mi sa bum ma tita si hang geh!"7Nugu Yahudawa ma wun gu, "We wa ma doka ing ka wu phar sharia te hwen ka dak we mbeshek gu mok wun yo nung yowa Num." 8Ka Bilatus yisin wun na nung dirin tur gu ji-jrk, 9nugu phen yin phee ma gwamna, wu gu Yeso, "Nu ne ta nung?" Yeso sa wun-wun nyi geh.10Nugu Bilatus wungu, "Nu sa tam mi me wun nyi geh? Nu sa phing mi shar ka mi nyarak nu geh, kuma me gicciye nu?" 11Yeso wun gu nu sawa ma iko titi nang geh, sai ka ma nawa nyi wok daga towang, mok nying, riphinik ka bee me tee nis yo nung wa rin ma zing giger.''12Ka yisin nyina, nugu Bilatus te kokari nyarak gu, Yahudawa ma wun ma ku-kuk, "Ka nu nyarak riphinik yong nu sa mwan ma kairar ge, riphinik ka kpan titi nung wun yo Gum, wa mwan hup ma kaisar.''13 Ka Bilatus yisin wun ka ma sa tam gu nugu wurik ba ma Yesu ngaan phin ba cang te cicang numung tee ka ma phin, "Dakalin sharia," A Yahudanci wa Gabbata.''14Nim na ma sa teh shirye shiryen ka ma ti idin keterewa, misalin sa'ata shidda nung, ma zing, gun, Bilatus wun ba Yahudawa ca Gum nyin!" 15Num ma dak ruru nyi, bang gu nang bang gu nanag, ma ba nuphur gu ikon ming Bilatus wun ba, "Mi nuphur Gum nyin min" 16Nugu shu-shuruk ma Firistoci ma wun, "Wu sa wai ma Gum hang geh, sai saisar.'' .''17Nugu ma bong Yeso wurik sa ka shi gicciyen bai teh ka ma phin, "Te kwalluwa" Ma Yahudanci wa Golgoda te ma kpakakak titi.'' 18Ma nuphur Yeso kon ming tumung, taka tiyok riphinik phu nyinang wok yi yi nung wok mrne Yeso wa ciciu.19Bilatus zik hwen hang dak gon ma gicciyen wun YESU BANAZARE GUM MA YAHUDAWA. 20Yahudawa ji-jek ma tam hwen ka ma zik ma dak gon ma gicciyen m Yesu mok ka wa hu-huit ma phi gugg ma zik ma murr ma Yahudanci taka Romanci, tak Helenaci.21Nugu su-shuruk ma Firistocin Yahudawa ma wun gu Bilatus, sa wun Gum Yahudawa, zik wun yong nung me nung me wa Gum ma Yahudawa yo royong nu wun sawa me geh,"'" 22Bilatus wun, hwen ka me ki me kizik kenen.''23Ka taka jijiphinyi ma kwanji gicciye Yesu nugu ma har titara nung ning(4) soja ta bgak ma numung sai kuma Alkyabbar, Alkyabbar wa kuwa wrish rot twang ba sir ting. 24Nugu ma tam wun yeer nama wu sa hatak titar numung yong bee nang wa tak kiriya titi numung wu phar ne nnng kpang ma ti nyina nung ma wanik nasi ka ma wun ma gaphi titara numung tak koriya mok titar nang.25Ka ma sa rang taka Yeso hene numung taka manga numu ma hene maga taka maryamu mata kilifas taka Maryamu Magdaliya. Hin ba yong ma sa rang hu-huit ma teh ka ma nyhur Yesu kon min. 26Ka Yesu phar hene taka almajiri yong kaa mur gu fuet ba ma rang hu-huit nama wungu, "Hene phar mwing nis!" 27Nugu wungu almajirin, Phar, yo nis!" Tumung almajirin kpang bang gu phi numung.28Ka ma kwanji na-ang Yeso mok ka phing shang mgbak ki sang mok ka ma ki ka ma ki wunik hwen ka wun ma Num wunui nugu wun wur nyi ti meh.'' 29Tur wa hu-huit nama, ma nyi ji-jiram ming, nugu ma jiphi soso kon ming ma surok nyi ji-jiram ming nugu ma nagu wu. 30Ka Yeso phimbit nyi ji-jiram, nu wun a ki sang nugu titi ting nugu wur kang.31Nugu Yahudawa mok wa nim ci cang phee ma sa mur nyarak gu gicciye vak ming har nim sabacin mok ka asabacin nim ka wamagar teh nama ma kusi Bilatus ti'ng ki-kis nama nugu ma siribik ba ting. 32Nugu taka jijiphi nyi ma bee ma bii ting ki-kis ma riphinik ma nyinang taka riphinik ma phu(2) ka ma gicciye ba taka Yeso. 33Ka ma bee titi ma Yesu ma phar ki kwai nugu ma sa ting gu kis san geh.34Nugu nyinang taka ji-jiphi nyi tuphur gu gurum zizegurum gu ma bo-bum, wok-wok na yin nung mik taka nyi wurik. 35Riphinik ka phar na nung cang shaida, shaidar numung cang ger phing wun hwen ka yo wun wa giri nung mok ka hwen ka hen he mur wun wa geri36Bu-bum ka ma teh yong wa mok ka ma wunik hwen ka wa wun ma Num ming, "Ka wem ku kuph numung ma sa ting ang geh.'' 37Wun ma Num wun, "Ma phar ka ma tophur.''38Ka ma kwanji teh bu-bum ba yong Yusuf riphinik Arimatiya ka wa almajirin Yesu (nde ndi ndin mok ka diring Yawudawa) kusi Bilatus nagu kum ma Yesu nugu Bilatus nagu, nun Yesu bee kpang kum Yesu. 39Nikodimu ma bee, yo nug ka bee tama Yeso ma sun, bing nai nunuk su-sunug ma mur taka al'ul wajen ring ma awo mwa bwas (100).40Nugu ma kpang kum ma Yesu ma ba dak gu likkafanin lillin tak bu-bum su-surung na mok ma ba neining bisa ga al'adar Yahudawa. 41Teh ka maa nuhur gu kon ming akwai rosh lambun min tuning hang wa tumug ka ma kisi taba dak hang ming. 42Mok ka wa nim shirye shirye ma Yahudawa tuning na wa hu-huit nugu ma dak kum ma Yeso ming.Chapter 20
1Ma hihining biph, num farko sati. Te sa tor sun ming Maryamu Magdaliya be tuweng. Gbum matar sa tor te cicang numung geh. 2Nugu ti shu shu bai tama Saminu, Bitrus taka almajira ma Yesu ka mir gu, wunba wun, "Maki kpang Ubangiji tunweng, we sa pheng te ka ma banguing geh.''3Nu gu Bitrus taka almajire na ma wurik, kuma ma ba tuweng. 4Mbiring nama ma wurik shu shu, Amma nyinang nama ma almajira sun Bitrus tiunumg. 5Nugu dun ting ninak yi tuneng tunung phar titara ka ma riphik gu yeer. Amma sa yin tumung geh.6Nugu Saminu, Bitrus be baya numung yin tumung phar zani ka riphik gu nung 7titara na ki wa kwara nyi nang tika ma riphik nung.8Nugu almajera na ka sun ba yin phar nugu bada shaida wun wa nyina wa giri. 9Har numu yong ma sa phin litafi ka wen wanak tuneng geh. 10Nugu almajera ma phen phi kuma.11Amma Mariyamw tur numung tra tumung nyi nyi ma tuneng. Sa kunin nugu ninak yi phar teh. 12Nugu phar malaika phu(2) ma titara whrek nyinang titi su nyi nang te ka ba kis. 13Ma wungu wun, "A hin mok sha nusa kuing? Sa phing teh ka ma bangu geh.''14Kwanji wun nyina nu gu harmit phar Yesu sara tumung sa phing wun wa Yesu geh. 15Yesu wungu, Ahin sha dak nusa kuning? Wa-ne nung nusa yasak yo phar tika yo nung wa rima titi wram lambu nugu wun gu rime phi ka wa nu nung nu kpangu wun me me mur ba kpa kum numung.''16Yesu wun gu, "Mariyamu nugu harmit wungu ma mur Armaniyanci "Raboni" wato mallam. 17Mwing ma Num wungu, sa tanak me geh har yonyining me kusi baning twang mbek amma bai tama tonok nang wun ba wun me we bai tama Ada nang taka tanu nying Allah nang taka Allah nyin.'' 18Mariyamu Magdaliya wunba almajire wun, "Me phar Ubanbiji phen wen Ubangiji wun me wun.19Ma yiyere numu yong nim forko ma mako almajira masa wa haming mangirish gugashak mok didirin ma aluma ka maki giciye Yesu be nugu rang ciciu shaw wun ba Salama ta kasance da ku.'' 20Ka kwanji wun naang nugu phasi ba wok numu nugu wun. Almajira ma timawarang.21Yesu phen wen ba wun, "Mwarang taka hen ka Ada tusuk me, wa nyina me tusuk hen.'' 22Ka Yesu kwanji wen yong, nugu wuruphuk ba mem wun, "Se nang Ruhu mai tsarki. 23Ko ne he gafarta gu zi numung ma ki yefe gu. Rina ka he sa gafarta gu geh numung gbum gu.24Toma nyinang ciki weuk dak phu (2) ka ma phin gu dan Tahwai, sawa tumung ka Yesu phasi ba yeer numung geh. 25Almajire bur ma wengu, "We phar Uhangiji nugu wun ba, "In ka misa phar mbak ma kusa wok numun geh me sorok wok nang mbak na ge. me sa tanak geh wen nyin me sa mur wa giri geh.''26Nim naning ki hadan har almajira ma wa hamin tama wa tumung taka ba. Guri ma wa mgbum mgbeng nugu ga yesu ciciu nama wun salama taka hen.'' 27Nu gu wun gu toma, "Be hu huit na-ng nu bing zindiri wok nis phar wok nang bi wok nis nu sorak nbok nang sa cang mara Dudakang geh sai dai rima didak kang.''28Nugu Toma wun, "Ya ubangiji na da Allahna.'' 29Yesu wungu, Wato mo ka nu phar me bek nu dak kang, mwarang wa mata kana ka masa phar ge ma dek-kang.''30Mwingma Num ti wasu bubum wu wur wu wur ye na ma ba sa phar ka masa zik litafi yo minge, 31ama yong ka we yisin we tam dak wer we dak kang Yesu nung Almasihu Dan Allah ne ta wurin kang we gbum nzor phiyang tiyak numu ming.Acts
Chapter 1
1Littafi MA nyinang ka MI zik gu Tiyofilos wun bubum ka yeso tee, nugu gbaraph, 2har nim ka ma se, har twang. Ka kwanji tam ba manzani numung ta wurin Ruhu mai Tsarki. 3Ka kwanji makyau, phasi titi numung ma nzor tee nama, ma mbak yeer ka dak cang gire, tee nang arba'in nu phasi titi numung ma nzor sa tam ba wun titi ma mulki ma Num.4Ka cang taka ba wun ba wun, "sa ngarak na Urshelima ge, kin, na jijiphi wun ma Da, ka wun, ka he yisin tee nang, 5wun Yahaya tee baftisma ma nyi, hen ma tee wa hen baftisma ma Ruhu mai Tsarki sik nim bwasing."6Nim hang ka manzane maa taka Yeso, ma riphi gu, "da Lokaci yong nung nu phenek ba Isra'ila gum nana a? 7Wun ba, "sa nyin ge he phing nim ka da jiphi ma iko numung. 8He se iko, ka Ruhu mai Tsarki bee titi nyin,nugu he cang shedu nang Urushelima, Yahudia, Samariya har teh yong mbiring."9Lokacin ka da Num wun bubum ba yong, nugu ma phar te twang, nung ma kpan gu ba twang nugu rin shi-shi gun hang ma sa phar gu ge. 10Ma sa phar tee twang, ka ki ba nung, wok-wok, rurong phu ma rang ma titara hwerek. 11Nung ma wun," hen rurong ma galili mok shang he rang yong he sa phar tee twang? Yeso yong ka banin twang phin bee tika na nyina kahe sa phar sa ba twang,"12ka phin Urushelima matar ma zaitun, ka wa huhwit ma Urushelima. 13Ka ma shar, ma banin tii gon then ka ma ca-ing. Reing ka ma tii naa wa Bitrus, Yahaya, Yakubu, Andarawus, Filibus, Toma, Batalamawus, Matiyu, Yakubu mwing Alfa, Siman ring ka ma tite hwen ka kang nung mur, taka Yahuza mwing ma Yakubu. 14Ba mbiring ma munuk titi teh ni-nang ma dak kang ki tee manjik. Ma taka hin ka maa taka Yeso, taka Maryamu hene ma Yeso, taka ma manga bwas numung.15Tumu na nyina Bitrus wanak twang ciciu ma taka tungwa, mwang nyinang ma wuk-phu(120), nugu wun, 16"Ma manga, wa gbing nung wun ma Num winik, wur ma Gum tam wun tumu nyi ma Dauda titi ma Yahuda, ka ba ma rina ka ma tur Yeso".17Yahuda wa manga neer, yo nu ka bing reing ka ma tur ma mbeshek Yeso. 18Yo gbum mbon cwin vivi. ma mbon yong nu ka se bas-tee. wa tumung nung ka hu ma titi, nyi ngarr phii nyishin ngan. 19Ring ka ma cang Urushalima ma yisin mbiring, mok na nung ma phin bas-tee naa ma muur namag, Akeldama "bas nyi-nyishin meek"20Bitrus sa wun, "mi phar tika when ka gbum Yahuda wa tikawhen ka ma zik Litafin Zabura ming: Ngarak na teh din cang phee cin, sa ngarak nang hang cang tumung ge, dak na hang cang amadadin numung shushuruk ming.'"21"ka wa yina nung ring kama cang ki sikwur lokaci ka Yeso gin wurik ciciu ner, 22yiphik nim ma baftisma ma Yahaya har nim ka ma kpang gu hang te ner ma ba twang, cang yi na ka wu shaidar wu, wanak numung." 23Ma phasi riphinik phu, Yusufu daka ma phin Barsabbas, ka ma ti gu tiok Justus, taka Matayas.24Gi ma yi mangik ma wun, "Num, nu phing kang ma ring, phasi baring wur riphinik ka nu mur ciciu ma reing phu yong 25ka wu cang nyi shu-shuruk ma Yahuda" 26ma ti kuri'a titi nama, nugu hu titi ma Matayas nugu tam gu taka manzani wuk dak nyinang.Chapter 2
1Nim ka Yahudawa ma ti Fentikos, mbiring nama masa wa tee nyinang. 2Pheena nyina ma yisin tetashi ne twang tika mem gung, sir win phe ka ma chan nyeng mbiring. 3Nu ma phar rim tika ma kara ma wurik ba ma gaphi ba, ma cang titi namang mbiring. 4Mbiring nama Ruhu mai Tsarki wunik ba ma yaphik tam wun ma mur kukwa, ka Ruhu naba iko ma tam wun.5Yahudawa ka ma cha Urushalima, taka siak Num ka ma ne vwin kukwa ting ma twang. 6Ka ma yisin tetase yong, re mbring ma be ma sa phen hwen ka ma ming nge nengbak yisin ma sa tam wun ma mur numu. 7Ma ti mamaki fwet, ma wun, "ba yo mbiring ma sa wa Galiliyawa ge?8Tika tere we yisin mbiring nama ma tam wun ma mur ka ma mar wer? 9Fisiyawa taka Mediyawa taka Elimawa, taka Yahudawa, taka Kafadokiya, Foritus taka Asiya, 10Firgia taka Bamfiliya, Masar taka Libya kwara sur, taka kuko ka ma ne Roma. 11Yahudawa taka ring ka ma se Num cikin Yahudanci, Kiretawa taka Larabawa, mbring we yisin ma sa wun mur ner titi ma rwam shushuruk ka Num te.12Mbring nama ma ti mamaki, ma sa phe hwen ka ma wun ge, ma wun yeer nama, " titi mi wun yong wa ka shang?" 13Bor ma neph te ma sa wun, "ma ki phiin ma nyi mumar kon pheyang."14Bitrus wanak taka wuk wurik nyinang, wun kanang, "Re Yahuda ma hen mbiring ka he ca Urushalima, he phe yong; yisin na wun nang. 15Re ba yong ma sa phiin ge ka he tam kang nyen, mok yong nyining wa mor nanimaring nu shwak.16Yo nu wa hwen ka wun ma Num wun nye ma annabi Yowel. 17Num wun, "Be ca nyina ka nim we be te sang, mi sirbik Ruhu nang titi ma ring mbiring, mumwing nyen rurong taka hin ma ti annabci, mar rurong nyin ma phar wahayi, kpkpangash nyin ma tam rasin.18Nyina titi ma tephe rurong taka hin, nim ba yong mi wur Ruhu nang, ma ti annabci. 19Mi phasi al'ajibi nang twang taka alamu gori ma ti, meek taka kara taka girgije20Num harmit twang phen ca sun, nwar phen ca sisyak, mbe nim gung mi Num be. 21Bi cang rina ka phen tyak ma Ubangiji wu gbum ceto.22Rein Israila, rak na tuu ma wun ba yong. Yeso banazare, riphinik ka Num phasi wa hen ma rwam gigese taka mamaki taka alamu ka Num te wok numu ciciu nyen, ka he phing. 23Mok hwen ka ki dak ting ma phphin mi Num, ma naba hen wok ma taka tawayehw sherek gu he mbeshek gu. 24Rina ka Num borok, ka ki kwanji cun gu riren kukwiiyang mok sa shar ka kashi gu ge.25Ma ye, "mi phar Ubangiji nyinyi nang ninim, mok wa yong gus nang, misa diren ge. 26Mok na kang nang ti mwarang, rum na ti ka hwerek, yeer na ca sa diren ge.27Nu sa nyish nzor nang kara gu ming ge, nu sa ngharak mai Tsarki nes phun ge. 28Phasi mi cwin ka mi sa sher , mi tom nes, nu winik me ma mwarang.29Maner, mi tam wun taka hen misa diren ge titi ma da Dauda: kwii ma nei gu tunei numu wa yong taka wer numu yong. 30Ka wa nyina, mok yo wa annabi, phe Num ti gu Alkawari taka yiyisku wun yo dak hang shan numu ca gum. 31Phar hwen ka we be nyinyi nu tam wun titi ma wuwanak ma Yeso tunei ming, wun ma sa ngarak gu tunei ming ge, yeer numu sa phun ge.32Yeso yong, Num borok gu ba twang, kab wer mbiring we ca shaidu. 33Ka na nyiina ma borok gu te cicang shuruk wok yiyi mi num sa se Ruhu mai Tearki ta mi Num, yinu nyish hwen ka he phar he Yisin.34Dauda sa banin ba twang ge, wun, "Ubangiji wun ngu Ubangiji nang, 'ca wok yiyi nang. 35Mi dak taka neph nes ma ca hwen nu shin ming'". 36Mok na ngarak phe ma Israila ma phe wun ma Yeso yong ka he sherek, Num ki dak gu ca Ubangiji taka Almasihu.37Ka ma yisin nyina nu yin ba kang, ma wun gu Bitrus taka manzani bor, "maner we te ka tere?" 38Bitrus wun ba, " Tuba nang ma ti wa hen baftisma tityak ma Yeso ngi kpa wa hen hwen vivi ka he ki ti he sa gbum baiwa Ruhu mai Tsarki." 39Alkawari wa nyen taka mwmweing nyen taka reng ka ma wa sisin, re mbiring ka Num ner phin."40Ma wun jijek ka tam ba ,wun, "war titi nyen te youn ka ki kasan." 41Ma se wun numu, ma ti ba baftisma, nim na ma gbum reng ka ma tuba dubu tart. 42Manzani ma sa gbaraph ba, ma sa munuk titi te ting gurasa taka manjik.43 Diren sir titi ma reing, ma ti bubum ka nghar nye taka alama babu wu ka manzani ma ti. 44Reing kama bada gaskiya ma wa gere hwen ka ma waying wa ba nama mbiring. 45Ma reph bubum nama taka hai ka ma waying magaphiba reing mbiring nengbak bisa ga bukata numung.46Ninim ma wa shak gere ma kang nyinang ma sa ti gurasa, phe ge ma gaphi beer yeer nama ma kang hwerek taka tawali'u. 47Ma ti gu Num yabo, ma gbum mumur ta ma reing mbiring, Ubangiji sa dak ba taka gbum ceto ninim.Chapter 3
1Nim hang Bitrus phu ma Yohanna masa ba shak ki yi manjik ma 9th hour. 2Kuko hang ka hene mar gu sa ma kisin ge, ma manga ma vash ki tag ninim, ma baa gu ngrish teh ma shak, ma phin Jim. Ca tumoq ninim ki kusi rig daka ma bi ti yiyi mangik. 3Kyeph nim hang Bitrus phu ma Yahaya masa ba shak. Kuko kwatakwak kis phar ba muash nog won bah naminag huenqa bok.4Bitrus pag ye'e tuaq phu ma Yahaya nog ma wun gu phar wiir. 5Kuko kwatakwak kis phar ba, wa won ka nu moq yo gbum hwen wok namaq. 6Bitrus wun gu " mi sa ma zinariya taka azurfa yin ge, hwen ka miwa ying mi na wa. Tama tyak ma Yeso almasihu Banazare, wanak nu shin.7Ma kpa wok yiyi, Bitrus borok gu, yok yok na nyina kuko ra twang kukuph ma kikis numung ma kuk. 8Muash nu shin kwatakwak, ra twang yeer kuk, nu shin, syak ma Bitrus taka Yohanna shak, shin kwatakwa, quash quash sa tak hum, sa phin tyak mi Num.9Ring mbiring ma phar gu sa shin sa tak hum, sa rekyet sa phin tyak mi Num twang. 10Reing ma phar ma won phar na sa wa ruq nog vashi ngrish ma shak ki kusi teh ka ma phin Jim. Nengbak ti mwarang, ma sheket ma shin-shin ma kuko.11Bitrus phu ma Yahaya ma sa ris gu, reing shushu ma sa be hwuhwit te namang, teh daka ma phin ( ). 12Bitrus phar nyina nu wun ba reing, hen Israilawa, mok shang he wusi kang? Mok shang he pharing na wiir baqin? Phar ka gi wiir nog wo dak gu shin ma phiphing neer taka kukuk neer?13Num ma Brai, ma Ishakutaka Yakubu, Num ki Girmama bawa numung Yeso, he hwang gu ang, he tak gu wok ma Bilatus ki bi mur gu kag bek ngarak. 14He hwang rima kang huhwerek, rima giiri ye won ma mbeshek gu.15He mbeshek rima Nzor, yo nog Num borok tunei he phar ka yii. We dak kang ma tyak numung, tyak numung borok kuko yong, he phar he phing dak gu kuk. 16wo dak kang taka tyak ma Yeso, nu dak kuko yong kukuk yeer, yi yinang mbiring.17Mimanga mi phing he ti mok ka he sa phing geh gugum nying ma sa phing ge. 18Wun ma Num nyii ma annabawa, yon Christi numog makyaw, ki be giiri.19Ngarak na phiphinik, phen nang cwin jek. 20Mok daka tusuk wa hen Almasihu Yeso.21Yo nog teh goon ma seh guh se nim daka mbiring bubum daka ma ma ki won. Daka Num won tumu buuh, Nuar ma (HolynProphets). 22Musa wun, 'Num borok Prophet twang wur nag yeer nyin. Hen yisin won daka wun wa hen. 23Bi ca haq daka sa yisin won ma annabi geh, kasan yii ma reing.'24Yii, mbiring Annabawa ka ma neing taka Samaila taka bor daka ma nig nyignyig nu mog, ma tam ma won Nim yog. 25Hen nu wa mumuig ma annabawa taka alkawari daka Num ti wa hen taka ma Daa nying ma tumu buu, won gu Brai, Moor nyig nog mar nyign yog ma gbum sabaar. 26Num kwanji borok tephe numog,nawa hen bek, geh haarmaghen mbiring ti tarmuro nyin.Chapter 4
1Ka Bitrus taka Yahaya ma tor tam wun taka reing, gi Fristoci taka shugaba taka kyeph shak taka Sadukiya mawanak ba. 2Ma ti titasi jijek ka Butrus taka Yahaya ma gbaraph ba reing titi ma Yeso kuma ma ti shela ma wuwanak numung matatu ming. 3Matur ba ma tak ba kurkuku kai himing bek, mok yere ki ti. 4Amma, reing jijek ma yisin sako ma bada gaskiya, kimanin rurong 5000 nung ma bada gaskiya.5Yi ngan, ka shushuruk namang, datawa namang, marubuta namang ma kukun Urushalima. 6Annas firisti shuruk wa tumung, taka kayafa, taka Yahaya, taka Tsakandari, taka mbiring dangi ma firisti shuruk. 7Ka ma bing Bitrus taka Yahaya ciciu namang gi ma riphe ba, "he ti nyina ko iko ma ne?"8Gi Bitrus ka winik ma Ruhu Zizerem, wun ba, 'he shushuruk taka dattawa reing, 9nka numu he tuhume wer titi ma hwen mangar ka we ti gu riyong ka yeer reing, tika tere kuko yong wu gbum kukwaman? 10Mbring nyin taka reing Israila, phing na yong, cikin tyak ma Yeso Banazare, ka he ki giciye, ka Numyirik gu mattatu ming, mok yo nung kuko yong raa ciciu nyin lafiyayye.11Yeso Almasihu nung ka matar ka taka mwai tong ma yiimang, amma ma phenek gu titi ma tong. 12Wuwar titi sa ta ma hang geh, mok a ba tyak hang twang, cicieu ma reing ka te numung ma gbum wuwar titi.13Ka ma phar kukuk kang ma Bitrus taka Yahaya, ma phing reing na talakawa taka rashin phepheng, gi ma ti mamaki ma Bitrus taka Yahaya ma shin taka Yeso. 14Ka ma phar kuko na ka ma warkar ciciu namang ma sa phing hwen ti ti ge.15Amma ka ma gbanak ma manzanin cicang namang gi ma tam yeer namang. 16Ma wun, "shang nu we ti takakuko ba naa?" Babu shakka hwen ngugaar yii ki faru mok ba, kuma rieing mbiring Urushalima ma phing, kuma we sa shar wun sa nyina ge. 17Amma mok shshakwun na ca ki by ciciu ma reing, ngarak we shak ba ti tamwun ma tyak mi Yeso. 18Ma phin Bitrus taka Yahaya ma shak ba ti tam wun taka gbgbaraph ma tyak ma Yeso.19Amma Bitrus takaYahaya ma wun ba, gem yii ma Num we mur hwen ka he mur ger hwen Num mur, wun bari. 20We sa mur ngarak titam hwen ka we yisin taka hwen ka we ki phar ge.21Ka ma kikwanji ti ba Bitrustaka Yahaya kashedi,gi ma ngarak ba ma sa ba namang. Mok a ma sa iya gbum ba ma laifi hang kama hore ba titi ge, mok a reing mbiring ma yabe tyak ma Num mok a hwen shin. 22Kuko ka gbum alajibi warkarwa na ki hadan kusan 40.23Ka ma ngharak ba, Bitrus Taka Yahaya ma ba ta reing namang ma tam ba bubum ka ma fristoci shshuruk taka dattawa ma wun ba. 24Ma yisin nyiina, gi ma gbongorok koor gree,ma wun, "Num, nu ka nu ti twang taka tehyong, taka nyi shuruk, taka mbiring hwen ka ma haming namng, 25nu ka cwin ma Ruhu Zizerem ma nyii ma da neer Dauda bawa nis, yo wun,sha dak alummai maki tunzura kuma reing ma ti titam kang viving?"26Gugum tehyong ma dus titi gre, kuma shushuruk namang ma dus titi mok a mati gaba ma Num, taka Yeso27Hakkika Hiridus taka Bilatus, taka alummai taka reing Israila, ma munuk titi mok a ma ti jiyyaya taka bawa nis zizerem Yeso, shaffefe. 28Ma munuk titi ma mur ti hwenka wok nis taka nufi nis ki shirya wu faru.29yong nyining, Num, phar kashedi namang, gi nu na bayi nis iko ti tam mur nis be dideren. 30Kai nu naar wok nis teti warkaswa, alammu taka al'ajibi ma faru te tyak ma bawa nis Yeso. 31Ma kwanji yi manjik, teh nka ma ying zuphuk,ma wunik ma Ruhu Zizerem, ma tam wun ma Num ba dideren.32Taro shuruk ka ma bada Gaskiya titi namang ca nyining, kuma ba han ka wun hwen ka yo a ying wagu numung kwa, ka nyiina, bubum namang ca nyinang. 33Ma manzani ma iko kukuk shaida namang titi ma wuwanak ma Yeso mattatu ming, alheri shuruk kuma wa titi namang.34Ba ha namang ka rasa hwen hang, mok a taka bass taka tong ma reph ma bing ganjung ka ma gbum, 35gi ma na ba ma manzanni. Ma gaphi gu nengbak bisa ga titase numung.36Yusufu, Balawi, kuko a kubrus, ka manzanni ma pheen gu Barnaba (taka kukuk kang). 37Yo a ma bass ka yo reph gi bing ganjung na ta manzanniChapter 5
1Reiphinik hang kama phin gu Hananaya phu ma himu Safaratu, ma reph haii namang, 2Hananiya dindin ganjung burang (ma phiphing ma himu), nugu ma bang kuuchok numung nyinyi ma manzanni.3Nugu Bitrus wungu. "Hananiya mok shang nu ngharak kajiri win kang nis, kai nuti gu Hwur ma Num phak? Nu dindin ganjung ma haii burang? 4Ka haii ding sa turkwan rireph geh, sa wa nis geh? Ka nu kwanji rephang, sa wa nis geh? Mok shang nu ti wur titam kang yong? To sawa reing nu ti ba geh, Num nuka nu ti gu." 5Wok wok naa nyina, Hananiya kwanji yisen nang hu ting narphak niniphi mbeng. Gire mbering ma yisen nyina ma sea ma diren gu yeer. 6Mar kaph ma be ma kpang kum numung ma bang nghan ma ba neiang.7Bayan sa'a tard,nugu himu yin, sa phing hwen ka shin ge. Nugu Bitrus wungu "wun baring bining nung he reph haii?" 8Nugu wun, "wa nyina." "9Bitrus phen wungu, "mok shang he jiphi phak kang nyen ma runu har he mimak Hwur ma Num?Yisen shishin ma taka nyen keh nyeng runu ngrish teh, mwamwuash yong nyining maka kpang nu." 10Na nyina nugu hu nyinyi ma Bitrus, narphak ngbeng ma niniphi, mar kaph mabe gbum gu ki kwei, nugu ma kpang kum numung ma bang ma ba neiang kiir ma rumu. 11Diren tur gire shak mbiring taka reing kama yisen hwenka shin.12Bum ngingaasi nye wu-wur wu-wur fwet faru taka reing, mok manzanni. Mbring namang mawa gire girish phi ma Sulaimanu, 13ba rephinik ka wama kukuk kang nying dus titi gire, amma, ma wama meek hwerek ta ma reing.14Har numu yong gire ma dak kang, hin taka rurong. 15Muash hang ma tang taka phei yeer ma bang nyinyi, cwin gugun, ma narphak ba kudun ming, ka Bitrus hadan wur numung nu shuak tanak ba. 16Gire gung muash ma nerh titee ka ma hwihwit ma Urushalima, masa bing taka phei yeer taka reing ka ma meem vivi denje ba , nugu ma tamba phei-phei yeer namang.17Firisti shuruk ba taka reing bur ka mawa gire (Shan ma Sadukiyawa), nugu ma ti hup fwet. 18Ma tisii manzanni ma bang tung ghigashak.19Sun na ming malaika ma Num borok ngrish teh cun ba nyan, wun, 20"Ba rana nyinyi ma shak ha wun ma nzor yong." 21Ma yisen nyina nu ma ba shak ma yii nyinyan ma ba gbaraph ba reing. Firist shuruk taka rei numung ma bai munuk gire taka majalisa, taka dattawa ma Isra'ilawa ma hwirek ma ba nye, ma hwirek ba ma manzanni22Taka tee rwam ma bai masa gbum hang ge, ma phen ma wun ba hwen ka shin, 23tung ngbingben wa ngbin-ngbenang gbiris taka taka kiki-teh ngirish, nugu hwu yin hwu sa gbum hang haming ge.24Ka shushuruk ma shak taka ma Firisti ma yisen wur wun na, ma tiken titi wet, ma wun wun marka shan. 25Nugu hang bai wun "reing yong ka he ngbeng ba nang mawa ke gbaraph ma ba gire."26Nugu shuruk ma shak bai taka taka te ti rwam numung ma ba bing ba, masa gbirigbish ba gi ma diren kada reing ma sangar ba ma mata. 27Ma bing ba nyi nyi ma majalisa, Firisti shuruk ma tuhume ba, 28wun, "we sa shak hen nang ma kukuk wun sa gbaraph bana reing ma tyak yong ge? Phar kanang ka he hwenik teh Urushalima ma gbgbaraph teeh nyin, tee phar ka ge meek ma gire yong wa titi neer."29Bitrus taka ma manzanni ma wun, "wahwen phphar kor nung we ti gu Num hwen hwi-hwerek kang. 30Num ma da neer yirik Yeso ka he mbeshek, shisheng kon ming gon, 31Num phen kpang gu twang dak gu wok yiyi numung mok ka cang taka reima hwuhwar reing, na Isra'ila phiphen taka phiphasa phiphinik namang." 32Wer nung hwuwa taka phi-phaar ma bubum yong mbiring ka shin, nyina ma wur numung yii ka Num naba reing kama syak gu ma kang nyinang.33Majalisa ma yisin nyina nung ma ti bwan, phaar ma yasak cwin kama mbesh manzannin ang. 34Nung gu Bafarasi hang ma tyak Gamaalief, reima gbgbaraph hang ka gire ma nagu mbiring, wanak wunba ma hwirek ma manzannin nyang bwas.35Nugu wun ba "ti na swatitima hwen ka he mur tei banang kuko yong, 36nu hoo, kukorima tyak Tudas kpang titi numung phaar ka ge yowa hwen hang, reing mwa bubwas nim na syak gu ma shushu kama ba kwanji mbeshekang, ha sa tor yisen tyak numung ge. 37Na sangang, hang sa be reima tyak Yahuza ka nie Galili, ka bai nuha nim titam reing, ba dus gire gung yo ma kasan, reing ka ma syak gu ma ki sarein.38Mok na nyina mi wun wa hen ngharak banang, ka jijiphi wun namang taka rwam namang wama reing ka kasan. 39Ka wama Numnung, he sa shar he kasak ang ge, cang phaar he ti hup taka Num." Nugu ma mur nye.40Ma phin manzanni ma yin, nugu hwuruph ba, ma wunba ma sa tor gbaraph banang reing ma tyak ma Yeso ge, nugu ma ba namang. 41Ma hwirek majalisa meng, ma reket mok ka wa hen jek nung rephinik hwu makyau mok Num. 42Na kwanji hadan ang, ma ca ki ba shak ma, ma syak phi-phi, masa naba reing wun ma Num, masa gbaaraph ba reing ni-nim,masa wunba Yeso nu wa Da giger.Chapter 6
1Mwa mwash nyina. Almajiria numung masa ger-ing ma jijek. Nung Yahudawa ka mawa vuen ma Helanaw, ma yiphik mgubur mgbur titi ma Yahudawa. Isra'ilawa, ka masa mur naba hin yau ma beer geh.2Manzanni na wuk dak phu ma phin gire, ma wunba. Sa jem we ngharak wun ma Ada, we dak yi mok ber geh. 3Cum nang rurong yeer nyin kwiph nyinang ka ma wa ma swa-ing taka kang jek ka Ruhu mai Tsarki wa taka ba, mati rwam yong. 4Wer we sa ti ner rwam ti yi manjik, we yasak ring, we ba ta ma Num.5Wun nama zerem kama gire jijek. Ma kpang Istifanus, yo wa riphinik ma didak kang-ing ka winik ma Ruhu mai Tsarki taka Filibus, taka Birokoros, taka Nikanar, taka Timan, taka Barminas, taka Nicholas, rephinik Antakiya ka tuba cang Yahudawa. 6Taka syak Num ma phasi ma rina wun, yong nung,ma ti rwam na. Ma yi ba manjik.7Nugu wun ma Num ba nyinyi. Almajiran masa gering Urushalima, Fristoci jijek ma Yahudawa ma dak kang wun ma Num wa hwen jek.8Nugu Istifanus wunik taka taka ca jek ta mwam. Ca titi hwen ngghaar nyi gire ming. 9Nu ma hang ka ma neing shak bi hang ka ma phin shak ma taka cunjun reing zii ming ba ma kuramiyawa taka Iskandariyawa, taka ma hang Vwin ma Kilikiya, taka Asiya. Mar yong masa kan wun ming taka Istifanus.10Ma tar ma tar cuin ma wun, mokma kiph taka wur ma gum ka wa yeer numung. 11Nugu ndindin ma sa bai gi masa wun ba reing. Masa wun we yisin Istifanus sa tam wun ka kasak tyak ma Musa taka Numu.12Nugu masa tok reing nyi taka dattawa shushuruk ma shak taka taka zik teh ma bai ma ba tur Istifanus nugu ma bingu teh ma reing. 13Ma she wun phak titi numung wun reyong sa ngharak wun wun vivi titi ma wur ma gum taka teh mai Tsarki geh. 14Wa ka na nyina we yisin gu sa wun mwing ma Num ma Banazarat a mwashak tu yongnang kuma phen gama mak aladu nirang ka we kashi tama Musa. 15Shushuruk na ma cang wur gu yi ta mok.Nung ma phar tom numung tika ma mala'ika.Chapter 7
1Shuruk ma firist ma wun hasha ma bubum ba yong ma wa giri?" 2Nu Istifanus sai nya wun, ma manga taka dana, yosin na, Ada ni gong phai titi ta ma da na Brahim, sa wa mesopotamiya kafin be bi cang ta ka ma phin wun haram; 3Num wun gu, wanak nu nyarak ta yon, nu taka ring phin nis, bye vun ka mi phasi wa nu.'4"Brahim wanak, nyarak ta ka ma phin wun Chaldeans, ba cang Haran, bayan kukwi ma rwa, Num bin gu vun ta cicang numa.5 Num kisi nagu ta cicang bek, te sa shar gu ta dak kis geh, wun gu brahim mi na wa nu tah cicang nis, brahim kisa wa ma mwing mumar numu taka, rima yiyi phinik numu ge.6Num wungu, ma kama ma wanak ma bai vun tam han min, tak ma ta ma vun har ma dak ba tipha, ma mak ba yau yi har kwisan marin ning. 7Mi hunkun ta vun na ka ma mak hen yau yi, ma kwanji mak yau 'a' ma be wurik nama ma nyark ta na, ma ba na mimi-gum.' 8Num ta gu brahin alkawari yoo ta gu kaciya, brahim mar Ishaku, nu ta gu kaciya nim ma kwiph nyinang, Ishaku mar Yakubu, Yakubu kuma mar mor mimar wuk dak phu.9"Mumwing wuk dak phu-yong ma hwan tun-ga na ma 'a' ma tur ma reph Yusifu ta han ma phin Masar, Num saik Yusifu duk ta ka baiying 10Num kashi gu daga wok tak manga ka ma dak gu nyinya, Num nagu tum hwarek, taka kiph kang nyinyi ma Firauna gum ma masai Firauna phan nagu gum shuruk ma vun masar, ma phiphinik ma vun numu biring.11"Yun guu tur vun masar taka kn'ana, ma da ner ma mak yau mi yun. 12Da Yakubu yi sin wun bai wa Masar nu dak da ner nim ma nyinan. 13Ma ba bai ma phu, nu Yusifu phasi tirii nu mu taka manga, mwamwash kasham yon no Fir'auna phin mumanga ma Yusifu.14Yusifu dak ma manga ma ba bin rwa na ma ma bubum nama biring ma mumwing nama biring geh ma be Masar, bitin-biring nama ma wa wuk kwip nyinang ma tukun. 15Yakubu bai cang vun ma Masar man ba taka mumwing numu, ma kuma kwi tumu. 16Ma kpang ma bangu shekem ma ba nya gu tun-nyah, seh teh ma boon arurfa wok ma mumwing ma Hamor a shekem.17"Num ka Num wun wah wanak ka wungu Brahim, ring maki maseh, ma ghar jijek gu ma ring, 18nu gu, gum phiyon han ka ma jiphi, sa phin Yusifu ge. 19Ma disah ring ner ma dak ma da ner ma bash mumwing bubwas, ma mak yau.20"Mwa mwash na ka mar Moses, sa tor mang vii pha ma rwa nuar tat, Num phar gu mwa mwen sum hang. 21Ma tak Musa nyan, whan ma Fir'auna kashi ka mwing mimar umu.22Ma gbaraph gu Musa ma kiph ma ring Egyptians, titi burat fuit ta phen bubu taka wur rwam nama biring.23 "Nim kai kusan wuwuk nying, dak kang Yoo bai taka manga, Israilawa. 24Phar han sa mak gu mwing Isra'la hang yau yi, nu gbum gu tukwa na ta hum, Mwashak Bamasaren ting har kwi numu: 25Sa wun kang numu, ma tunga ma wun, wun gbum-gbum ma Num ba wok nu mu, amma masa phing geh.26Yi nang nu Israilawa hai ba phu ma masa hum, nu Musa shi ba soowun ba hai ha phin hah wa ma manga 'a?'27 "Ring nya ka wa ma ki kasan ta ma tunga tu suk gu gus, wungu Musa, nyeh cuing nu shuruk rema titam mok titi ner? 28Nu mur beshek miya, wur ma tuk ka nu beshek Bamasaren na 'a?'29Musa yisin nyina nu te nu mu shu-shu ba nu mo ving ma Midinawa, phar mwing ka ti shu-shu hijira. Tumu Musa masi mumwing maro phu. 30"Bayan kusan wuk-wuk nying, sa wa nim hang hai Malaika bayana gu Musa hwu hwat ma matar ka ma phin wun dutse sinain nu Musa phar rim ma kara bas hai.31Da Musa phar kara na, nyasi numu nyeh, sa be bai who hwet, geh yo phar kara na jek, nu gu yisin kor wun ma Num wunu, 32'Minu mi wa Num ma ta-nu, Num ma Brahim, taka ma Isaac, taka ma Jacob; Musa diren sa tor mur phar tah din geh.33"Num wun gu Musa cuing kuu kis 'a', tak na ka nu ran, wa tah gigah ma Num. 34Mi ki phar mak yau ma ring nang, ka ma ma wa Egypt; Mi ki phar titasi nama kang, mwamwash yon mi ke ba ting ta cuing ba 'a' mak yau nama 'a' ming, mwamwash yon ba mi dak nu Egypt; Mi ki phar mimak yau nama kang be mi dak nu.'35"Ring ma sa wa Musa yon ka ma hwan nyan nya cuing cang shuruk titi-ner taka rima titam mok?' - yon nu Num cuing gu cang shuruk taka rema titam mok, kuma cang rima kpukpan mok yau ma ring 'a', Num dak gu nye-ma angel ka wurek gu Musa bas-hai. 36Bayan bubu nyi-nyasi nyah dik-dik ka ma phar vuun ma masar ming taka Baharmaliya, Musa cung ba'a daga Masar taka zizan ming, ma shin kusan wuwuk nyin. 37"Musa na, nu wun ba Israel wun, yer nying na, mi cuing wa hen na anabi ka mi.'38Yon nu wa riphinik ka wa taka ring bas hai, wadda yana tare da malaika da ya yi magana, a mount sinai, wadda ka wa yi tumu ma baba ner. Yon nu sa wun ma zor na ba wer. 39"Yon nu wa riphinik ka ma da nar ma hwan siak nya numu 'a' ma gbanak gu yer na ma ka ma jiphi kang nama wun ba wa phan nama Masar. 40Ma phar nyinan nu ma wungu Aaron wun teh barin num han ka can shuruk nyar phenak wer Masar, domin Musa yon ka cuing wer van Masar man wer sa phi titi nu-mu geh.'41Ma phar nyi-nah nu ma seph mwa maraki nu ma bing gu hadaya ma mwa-ran ma hada ya ka ma ta. 42Num harmit ba sun ma nagu nuar twang gum yadda wa ta zizik yishi gu ma anabawa man, Hen bin mimi hadaya ma waa-waa ka he phephasa har kwisan wu-wuk nyin bas hai, pha ma Israel?43Hen mur shak ma molek da kuma tauraron allahn na Rafem da kuma siffofin na abubuwa da ka hen seph mok he na gu gum.'44"Ma kak ner mawa ,a alfarwa ta sujada mok a bas hai. yadda Num wun, mok ka Num tam ya yi shi bisa ga salon ka ma phasi-gu. 45Yon nu wa alparwa ka ma kika ner ma bin wor tun daga lokaci ma Joshua, tun daga locacin ka ma naba vun nah, wanda ring ka Num kpang tanh ma ba ma kaka nar, ma phiphar take da nir,46 ka gbum hu hwerek kang ta ma num,geh mwi masujada mok Num.47Amma Sulaimanu nu mwi pha ma Num. 48Da giger sa jang tuu ka ma mwi ma wok geh, prophet wun. 49Da wun, twang wa kursiyina, ting Yong wa teh ti dak kass, "Phawur shan ba he mwai mimi." Num wuun nyina: Wa te ta nu You huta? 50Sa ma wu-wok nang nu mi ta bubum baYong ge?51"Hen ring tak kukuk titi, kang marasa kaciya, taka tuu ka ma wa gbang,ninim he da Ruhu nan nyi-nye, he taa bubum vivi ka ma ka nu ma tar tumu.52 Anabi ri ma ta nu ma kanu masa masa mak gu yau yi geh? Ma besh anabawa, he besh tak na ka ma be teh cang anabawa nyi-nyi, 53he ka he sai dokoki ma Num ka malaika na ba, he seh heh sa dak geh."54Shu-shurk tak tam wun ma yisin bubum ba yong ka yi ba fwet, ma yi nyinang nya-nya ma Istifanu. 55Istifanu ka Num ke winek gu kan boorok yi numu twang phar gum ma Da gon, phar mwing ma Num sa rang wok yiyi ma Num. 56Istifanus wun, phar, mi phar twang burat mwing ma Num ran wok yiyi ma Num.''57Shu-shuruk tak tam wun ma gbon-goron kor, ma shishi tuu nama 'a' ma wanak mbiring nama ma shi-sh-gu. 58Ma dak gu nyeh nyeh ma ba gu bas hai ma san ghar gu ma ma tar, ma cucun titara yer numu ma munuk gu mwing kaph han ka ma phin gu shawah, gah can ba shaida.59Ka masa sangar gu, sa phin ka a anag gu mwing ma num sai zor nang.'' 60Istifanus wur rumkis ting, kuu-rongg kanang wun sa ka sha phiphinik nan kor na ma ge kwanji wun na nugu na numu roo.Chapter 8
1Bulus mur ma ku kui numung. Inim munak iyau vivi ka sa wanak, titi ma ta ka saik Inum. Ka ma wa Urushelima ta ka dak-akang nung, ma sarasan ti teh ma, Yahudiya ta ka Samariya nugu manzani nung shuak ma nyarak ba. 2Ta ka giri nung ma neng Istifanus ma kwi yau gung mok yo. 3Shawulu mak ba tumu shak, yau yi. yi yin phi-phi sa cun jun a ring rurong taka hin sa ba mba ba bashak ba teh gugashak.4A nyina gbak taka saik Num ka maki ti shushu titeh masa ti waazi teh ka mawa waing. 5Filibus bai, Sameria sa ti waazi wun ma Num.6Giri masa dak ka wun ma Num ming ka filibus sa wun, ma ka nyinang ma sa yisin wun ma Num ma sa phar shi shi nu mung bai taka wun ka yo sa wun. 7I mim phini sa wusik iyer ma ring jijek ma sa kunin ma kanang taka kwatakwak kis, taka mgu. 8Mwarang wunuk teh na mbiring.9A hang wa tu-mung ma-i tiak Siman ka sa manji teh ma kas sa kasak ring Samaria sa wun yo wa riphinik jek. 10Samariya wa taka shu shuruk mara bubwas ma hin biring. 11Ma sa yi gu, "Ma wun kuko yong wa riphinik ma Num ka na gu gum." Masa yisin gu ki kasak ba-ang bu-u ma mu-manji teh phak numung.12Da ka ma yisin Filibus sa wun ma Num ma mulki numung. Itiak ma mwing ma Num ma sa bai titi Baftisma hin taka rurong. 13Yo simar kama nu-mung ma mur wun ma Num nugu ma ti gu Baftisma nu nu cang phima Philip sa ba tephai hang geh. Sa phar when ka Num sa ti titi ma philip.14Ka almajire Urushelima ma yi sin when ka giri Samaria ma seh wun ma Num, nung ma tusuk Bitrus taka Yohana. 15Ka ma bah tumu ma yi ba manjik, ka ma seh Ruhu mai tsarki iyer nama. 16Ka ma tina Ruhu mai tarki, kusi sa sir ba bek ma sa ti nama Baptisma wun ma mwing ma Num ming mbek. 17Nu gu Bitrus ma Yahaya ma wur ba wok titi nugu wur-ma gum sir ba Holy Spirit.18Nu gu Simon phar wur ma gum. Sir ba nugu na ba ganju. 19A wun naminang gum yong, ma nyi na, ka mi dak wok titi ma negbak gbu.''20Bitrus wungu wun nutaka sabar nis he kasan giri mbiring ka nu phar gum ma Num ma seh ma mbon. 21Nu sa wa ma when titi da when yi yi wun yo ming geh. Mok a kang nis sa wa ta Num geh.22 Nu yi sin ah? Hui zi nis yong ang. Nu yi manjik tama Num, ge gbanak wa ka vivi nis yong-ang. 23Me phing nuwa ka phinik ming taka jiji phi ma zi.''24Siman mur nugu wun "Yi man jik tama Num mok when ka ma wun yong wunui titi nang."25Ka ma Bitrus phenu Yahaya ma rasun ma wun ma Num ma wun wun ma Num ma phen Urushelima cuin ma sa bai tih wa azi wun ma Num.26Nugu malaika ma Num tam wun ma philip, wun. Wanak nu bai kuriting ma ka neng urushelima bai Gaza (uni yong wa zuza ming.) 27Wanak nugu bai, nu gu a hang neng Habasha wa riphinik nung ka wa nyi ma shuruk a kandakatu. 28Sa phen cuin, njorong ma da mus numung nugu sa tam yishi ma anabi Ishaya.29Nugu wur ma gum wungu philibus "Bai hu hiut ma damus na." 30Nugu Filibus ba te numung sa tam yi shi ma Ishaya anabi. Nugu wungu phing when ka nu sa tam ah?" 31Meti tere ba mi phing? A hang phasi me bek. Nu phin Filibus be ha ming ma can damus numung a wun gu wun.32Wun ma Num ka rina ka neng Habasha na sa tam ma ban gu ti ka tumuk ti pher mwi tika tumuk ti ba gu ti ka tumuk ti phar sa borok nyi geh. 33A sisie titi numung ming ma shi gun. A ne wun wun ma kaph numung ka ma kpang an zur numung teh yong.''34Nugu kwak na riphi Filibus a wun me kusi nu a ne nung wa anabi ka sa wun. Me kusi nu a nne wa anabi ka sa wun kama numung?" Nugu Filibus tam wun. 35Nugu yephik ma yishi yong. A wun wun ma mwing ma Num.36Ma sa wa cuin, ti bai, nu ma ba nyi-nyi song nugu ikwak na wun inyi wa yong sha shak he nyah me ziang?" 37Yi shi ku. Wu wuk tat ma kwip nyinang ki harit. Filibus ya ce "Ka nu mur nu dak-ang nyinang we we ti wa nu" Nugu Bahashe wun me dak kang Almasihu nung wa mwing ma Num. 38Nugu ba ha bash wun ma rang, nugu rima ku kuruk damus naraphak wrish ma rang. Nugu ma be nyiming ba phu nyin. Filibus phuma shuruk na, Filibus nyaph gu ziang.39Ka ma wurik nyiming, Ruhu ma Num kpang Filibus shuruk na sa tor phar gu geh sorok titi numung ti bai ma ka wherek. 40Nugu Filibus ba wurik gari ma Azotus hadan kwara na sa bi wun ba wun ma Num kana ba yi kaisariya.Chapter 9
1Amma shawulu, ca ta tam wun dideren (har ma) mbeshek Almajirai ma Num, ba ta Firist shuruk 2yo kwisi yishi kora ta shak ka Dimashku ka gbaam hen cwin naa, rurong da hin, gi bing ba Urushelima jijiphi.3Ka sa bai ca yo ba hwit hwit ma Dimash ku mwash phar (haske) nii twang dak gu ciciu; 4gi yo who ting yo yisin kor hang wun gu, "Shawulu, Shawulu, sha dak nu sanata mi a?"5Shawulu wun gu, "Nu a ka ne, Num?" Num wun "Mi nung Yeso naa ka nu (tsananta) gu; 6amma wanak nis ba birni na, ma wun wa whenka ca tutur kor ka nu ti." 7Riin ka ma shin taka Shawulu ma ra ryaan, ma sa phaing when titam ge, ma sa yisin kor na amma ma sa phar hang ge.8Sawulu wamnat twang, ka borok yii numung, sa phar whenhang ge, gi ma tur wok numung ma ba gu birnin Dimashku. 9Kai nim tard sa phar teh ge, sa yii ge bale wuwu.10Akwai almajiri hang tyak numung Hannaniya tumung gi Num tam wum taka yo wahayi ming yo wun, "Hannaniya!" Gi yo wun, "Phar, mia yong Num." 11Num wungu, "Wanak nu ba cwin guguag ka ma phin mikakke, tong ma kuko hang mi tyak Yahuza nu raphe kuko ka neing Tarsus mi tyak Shawulu, game yo yi manjik. 12Kuma ye phar haming ma wahayi kuko hang mi tyak Hananiya sa yin ninar wok titi numung, mok a yii numung bwirit."13Amma Hannaniya wun, "Num mi yisin wun ta riin jijek titi ma kuko na, wur shap ka yo ti ba riin nis ka ti ba Urushalima. 14Ma nagu izini ta Frist shuruk tetisi riin ka." 15Amma Num wun gu, "Bai, gama ki can zabbaben bum rwam nang, ka wu (yada) tyak nang ta (al'ummai) taka gugum taka raing Israila; 16Mi phasi gu mimakyau ka yo ti titi nang."17Gi Hannaniya bai, yo yin tong na. Yo naar gu wok titi yo wun, "Manga Shawulu, Num Yeso, ka phase titi numung te nis ka nu a cuin ti be dak mi te nis mock a nu phar teh, kuma nu winik ma Ruhu zizerem." 18Mwash young, when hang ka (bawo) hu yii ma shawulu, yii numung bwirit, yo wanak ma ti gu baftisma; 19Yo phen yi beer gi ma (karfafa) gu yo can taka almajira a Dimasku nim dik dik.20Mwas yo (fara) gbaraph wun ma Yeso haming ma shak, yo sa wun Yeso nu a mwaing ma Num. 21Mbring riin ka ma yiirin gu ma phen ti mamaki ma wun, "Sa kuko yung nu ka mbesh riin Urushelema ka ma phen tyak mi Num ge? Yo phen be young yo mur tisi ba bang ba frist shushuruk." 22Amma shawulu ki gbaam iko jijek kuma yo (hadan) titase taka didase ciciu ma Yahudawa ka ma can Dimash ku ta (tabater) Yeso nu a Almasihu.23Nim jijek hadan, gi Yahudawa ma ti shiri ma mur mbeshek gu. 24Amma (shiri) namang phen can gu Shawulu when phenpheng, ma ca ki kii teh ngrish gun ma gari ma mur mbeshek gu. 25Amma mi sun, almarjirin numung ma sirphak gu kpok ming katanga ming.26Ka yo be Urushelema, Shawulu mur titi taka almajirai tumung (amma) mgring namang ma diren gu, mock a ma sa mur yo ki ca almajiri ge. 27Amma Barnaba kpan gu yo ban gu ta manzanni. Yo wun ba nka shawulu kukun taka Num cwin, ka Num tam wun taka yo, kuma ka Shawulu ki wun mi Num tyak ma Yeso ba dideren a Dimasku.28Yo kukun taka ba (lokaci) nka yiyin taka wuwurik nama Urushalima. Yo tam wun ma Num ba dideren tyak ma Yeso 29kuma yo ti (mahaura) taka (Yahudawa Halenanci;) amma ma ca didak titi mbmbeshek gu. 30Ka mamanga ma phaing nyiina, gi ma bangu kaisariya, ma tusuk gu ba Tarsus.31Iklisiyoyin ka ma Yahudiya, Galili, taka Samaria ma gbaam Salama taka mwmwei; ma ba nyiinyii ti shin didiren ma Num, taka ta'aziya ma (Ruhu mai Tsarki), Iklisiyar na m ti gun ma rin. 32Kai nka Bulus shin (yankin) vwin na mbiring yo phen tehn nka syak Num ka ma can Lidda.33Naa yo gbaam kuko hang mi tyakin Iniyasu ka yo a shanyayye, yo naa (har) kai kusan naming te ninang.34 Bitrus wun, "Iniyesu, Yeso maing ma Num ki (warkar) ma nu. Wanak nu rephak teh ninang nis." mwash gi yo wanak. 35Gi mbring taka cicang Lidda taka taka cican sa rona ma phar kuko na, ma phen ta Num.36Almajirai hang ma tyak Tabita neing yafa, ma'ana ma tyak numung "Dokas." Hin young wa ma ayyuka mmangar taka (halin tausayi) nka yo a yin. 37Ca hin na yeer be riin kai ye be kwei, ma nghaph kum nimung ma dak gu haming gon.38Ka Lidda wa hwihwitma yafa almajirai ma ma yisin wun Bitrus wa riiya (yafa), ma dak raphanik phu teh numung. Ma kwisi gu, "Be teh ner yoyoung nyining." 39Bitrus wannak ba taka ba, ka shar tumung, ma bang gu ta kum haming gon. Gi mbiring hin-yau ma rang hwihwit numung ma sa kwining ma kpan bubum nka Dokas ki tisi ba ka yo ca taka ba.40Bitrus gbanak ba mbrin nghan, yo dun ting yo yi manjik, yo harmit yeer numung ta kum numung yo wun, "Tabita, wanak." Yo borok yii numung, ka yo phar Bitrus yo ca ting. 41Bitrus naar wok borok twang gi yo phan taka syak Num taka hinyau na, yo naar gu ma nzor numung ta ba. 42Al'amari young ca when phephing yafa mbring, rii jijek ma (bada gaskiya) ga Num. 43Yo ca, Birus ca nim dikdik Yafa ming taka kuko hang mi tyaking Saminu (majemi).Chapter 10
1Ma tee riphinik hang birinin ma Kaisariya, ma taik Karniliyas, shuruk ma taka jiphi nyi ma kungiya ka ma phin Italiya. 2Wa riphinik ka sik Num, yo taka mwing muing numung ma dak titi tee sik Num, cang ki bing kudi jijek na- ba Yahudawa koma ku yeer ki kusi Num.3Wajen sa'a ta tara te nyina ma phasi gu wahayi mi wun malaikan ma Num wu bee te numung malaikan wun gu, "Karniliyas!" 4Karniliyas dak gu malaikan yii a dirin yin wun, "Wa shaang rin ma phee?" malaikan wun gu, "Majik nes taka taimakon ka nu naba ring ka ma sa yin ge, ki ba twang ta ma Num cang sadaka hwen ka ma phi kang nyi-nyi ma Num. 5Yo nyining dak riphinik ba tee ka ma phin wun yafa ma ba bing riphinik ma tiak saminu ka ma phing gu Bitrus. 6Cang teka Saminu malemi ka phee numung huwit ma sung geger."7Nu malaikan kwanji tam gu wun nang nu ba nu mung, Karniliyas phin tiphi numung guda phu taka rin ma jijiphi nyi, nyinang ring ma sisik Num ka ma tee rwam phi numung. 8Karniliyas wun ba bubum ka yo phar nung dak ba yafa.9Yii ngan wajen sa'a ta shida, (ma zang) ma sa te bai ma huwit, Bitrus ki baninig titi ma brini ki majik. 10Yuun ti gu mur hwen ka wu yi hphar wahayi, 11nugu phar tee towan burit gungon sa ne towang wana hang tika yadi ngaan gu hang sa bee toyong, sir bee kusuryoyinsa hudu. 12Min wei hgi ning ka ma shin ma kis ta ka shu-shur kama towang.13Nugu yisin kur wun sa tam gu wun: "Wanak, Bitrus, shi nu yi." Amma Bitrus wun, "Sa ntina ge, 14Num mi kisi ta ba yi ber ka sa ma tsarki ko rin ma kazanta ge." 15Amma kur wun sa phin bae gu kasa phu: "Hwen ka Num ki tarkaki yang sau wan wa ber vivi ge." 16Tigu kasa tat; wok-wok na nung ma kpang gwer ma bang towang.17Ka Bitrus sa burubuk kang titi ma wahayi ka phar, nu gu ring ka karniliya dak ba ma rang girishi tee, ka ma ki kwanji riphi riphi cwing phee numug yang. 18Nu gu ma ti sallama masa riphi daa saminu ka phin Bitrus sirr yong.19Ka Bitrus sa tur tam kang titi ma wahayi, Ruhu wun gu, phar riphinik tat ma ya yasak nu. 20Wanak nu sirr he ba gire sa huro ge ki bang gire ges mok ka wa mi nung midak ba." 21Nung Bitrus sirr ta rin ring wun, "Wa mi nung ka he yasak shaang nung dak he bee?''22Ma wun, "Shuruk ma taka ji-jiphi nyi ma tiok karmiliyas, riphinik mangar rin ma sisik Num, wa ma shaida mangar yin tama aluman ma Yahudawa yo nung ka malaika mai tsarki ma Num, dak gu mok nu bee phee numung yisin sako daga tenung." 23Nugu Bitrus wun ba yin nang hamin wu cang gire yii ngan nung ma ba gire ma tungwa ka ma wa yafa ma bagu cwin.24Ma yii ngan ba kaisriya karniliyas sa kin ba nu gu gayyaci ma tungwa taka mu-mwin numung ka ma huwit.25Nugu Bitrus yini ba gbaam Karniliyas nu gu dun ting tangu. 26Nugu Bitrus buruk gu towang sa wun, "Wanak towang! Mi ma mi wa riphinik."27Ka Bitrus sa tam gu wun, ma yin hamin ma ba ring ji-jik ma monok titi tee nyinag. 28Nu wun ba, "Hen ma titi nyin he pheng sa jem ka Bayahudem dus titi ko ka ba phae ma hang kwa ge. Amma Num wun mi misa wun gu hang wun ma zizerim ge. 29Yo nunug da mi bee misa sisak ge, ka he phin me. Mok na nung dak mi riphi mok shaang he phin mi."30Karniliyas wun, "Nim ning ka hadan ka yung nying, misa yi majik ma phar (karfe tat) nung mi phar riphinik sa rang nyi-nyi nang ma titar ngaansi. 31Nu wun, 'Karniliyas, Num ke yisin majik nis taka taimakan ka nu na ba talakawa dak Num phing nu kang. 32Kana nu dak hang yafa ba phin wa rinphinik ma tiok Saminu ka ma phin gu Bitrus. Cang phi ma Saminu majemi, ka wa huwut ma sung.'33 Ka bee tam wun nu."34Nugu Bitrus borok nyee wun, "Gire mi phing Num sa hwa ha gang ga. 35Mok na, negbak ka sisak Num, ka sa tee hwen jik Num sa hwen gu hang ge.36He phing phaar ka ma dak Israila nima ka wa wun ba wun mangar wun salama ta ma Yesu kristi ka yong nung wa Num biring- 37hem ma titi nyin he phing ka ma wa ka tee Yahuduya, yiphik Galili, ka ma kwanji tam ba wun ma baftimar ka Yahaya tee; 38A'amura mok ma Yesu Banarare, ka Num ke be gu ma ruhu mai Tsarki ma iko ming. Cang titi rwam mangar taka warkarwa ka tee ba rin-ring ka shaida jiphi mok Num wa taka yo.39Wu wa shaidu numug titi ma bubum ka tee Yahudawa taka Urushalima, Yesu yong ka ma mbeshek cwin nu-nuphur kon min, 40nugu ti nang tat tuning Num yirik gu ma Nzor, 41sa mok ring biring ge, wa mok shaidun ka Num zabe ba, da farko wur ma titi ner we yi wei wo gire ka ki kwanji wanak toning.42Wun baring wu ti ba ring wa-azin numung kuma wa yong ka bee tam ba taka nzor taka ring ka ma ki kwai. 43Titi numung nung annabawa ma dak shaida ma wun nebak ka dak kang tee nu mung gbaam phi-phisi zing numung mok tiok numung."44Nugu Bitrus sa tur tam wun titi ma bu-bum bana Ruhu mai Tsarki sirr titi ma ring ka sa tee ba wa'azi. 45Ring ka ma kungiya ma taka sisik num ka ma shi ba kuk ring ka ma bee taka Bitrus cang ba hwen ngar nyi, mok ka Ruhu mai Tsarki sirr titi ma ring.46Mok ka ma phar ring ma sa tam wun ma mur-mur ma sa ten Num nugu Bitrus wun, 47"Da hang phi shak ring ba yong ti baftisma ma nyi a, mok ka ba make gbaam Ruhu mai Tsarki tika wur?" 48Nugu wun ma tiba baftisma ma tiok ma Yesu Kristi ma kusi gu wun cang taka ba bwas.Chapter 11
1Mimanga taka ma apostle daka ma sa (Judea) ma yising won (Gentile) ba ma maki see won ma Num. 2(Peter) kibii (Jerusalem) Boor daka ma duus titii ta ka taaka tite (Circumcision) ma nok gu; 3ma won, "Nu dus titii taka ta'aka (Uncircumcised) raing hei yi beer giriih!''4Peter yiphik phasi ba phiphing phiphinik ba won ding mbiring woon, 5"Mi sa yii manjik (Joppa) miphaar wur ma (container) sa bi ting, phar titarang mbgak gug ning tuwag titig Nuhu siir te nag. 6Mi yon nag mbign mig mi sa tam kag, mi phaar yuuwii hai ma kis niig tig, (wild beast) Yu'uwii hai, daka kikis masawai goo mig geeh taka shushuu'er goon.7Muash nog mi yisin kor sa won mi mi; wanak tuwag, peter; Mbeshek nu yih.' 8Yon, 'Sa nyina, (Lord); mi kisi kas nyinag sorok hwen phiphinik taka hwen viving nyii naa.' 9Koor nigtuwag sa mur gbigbing, hwen da ka Num ti zizerem, hag sa won ma sa zizerem gee.' 10Koor dig won kisa taat, muash nog sag mbak wiir teeh ma ba namag tuwag durug durug.11"rak nag tuh, haming yoog rig taat mwa wa yoog nyinyi neer Caesarea dak ba te nag. 12Wur ma Num won mi mii won mi siak ba, won mi sa phasi mumur titii titi namag geeg. 13Won baring hwen daka yo ti phaar (maneka) kitii tii yog, won dat na rig ma ba Joppa ma baa bing (Simon), ma phin goo (Peter). 14Yoo tam wa heen mok ka dak heen yee phar numheen taka phi nying.'15Mi tam woon muash nog wuur ma Num siir yeer namag, wuur neer ma ku. 16Mi tun won ma Num (Lord) won (John) teh (Baptisma) ma nyig; Ma ti wa hen Baptisma wur zizerem ma Num.'17Num ki nawa ki hen sabaar wor neer ma tumog da ka wo dak kag ma Lord Yeso Christy, mi wa neh, mi shak hen mur Num nyag?" 18Ma yising won dig, macag shaau, ma pheng (glorified God) ma tak gu num hum ma won Num ki naba Gentile tti nyinaag.''19Rig boor maki batiteg mok ma, mak yau dak a ma naba mok kama mur nyi ma won Num titi ma (Stephen) ma batiteg sisig kai. 20(phoenicia, Cyprus, taka Antioch) phing sa won ba Greeks, won ba woon mangaar ma Lord Yeso. 21Yok ma Num wa taka bah rig dik dik ma mur won ma Num ma harmit ma see won ma Num.22Woon titina yin tuh ma shak (Jerusalem) nog ma dak Barnabas ba Antioch. 23Bi phar (grace) yok maNum, muash nogti muarag won (encourage) bah dak nag yii tama Lord ma kag nying Nyinag. 24Wa riphinik jek (good) wa ma wur ma Num yig (Holy Spirit) wa madidak yii tama Num. Rig dik dik ma dus tama Num.25Barnabas bai Tersus ki yasak Saul. 26Phar Saul nog bing gu (Antioch). Ma cag tumog ma kai kusan nyinag ki gbarab barig dik dik. Antioch nog ma yiphik phing rig yuk dak phu ka masiak yesi ''(Almajiran Kristi'').27Kip nim nag (Annabawa) boor ma nig (Jerusalem) ma bi (Antioch). 28Nyinag namag, ma tiag Agabus wanak tuwag tam won taka guum ma wur ma Num won yo pheer rig tee yog ti nim ma Cloudius.29Nog (disciples,) nig mbak ma monok bum ma yoor ma kukuk namg gee ma mbum goo manga na mag (Judea) ying. 30Ma ti kayonyining shushuruk (elders) ma tu suk go Ganjug yok ma Barnabas taka Saul.Chapter 12
1Harmit tih, ka gum Hiridus a dak ka mak ba taka siak Num yau yi. 2A mbeshek James, manga ma Yahaya ma gum.3Ka ti nyina, Yahudawa ma ti mwarang mi gu tur Bitrus nyina. 4Ka tur Bitrus nug, bangu te gu gashak. Da taka jijiphi nyi ning(4) masa kiph gu; A mur ma idi keterewa gi bing tama ring.5Ka matur Bitrus ma ba ti gashak ma tungwa ma sawa bukbuk ti yi manjik mok yo. 6Ma wai, tika himing, Hiridus we cungu bu mak gu yau yi da mbeshek. Nu gu taka jiphi nyi ma sa wa wa-ru. Kis taka wok wa jiji-phi.7Wuiph nugu malaikan Ubangiji, be tom numung. Tiba nyau ziw. Nugu tanak Bitrus gurum nugu wun gu, "Wanak susar," nugu iborok ma harsan wok numung. 8Malaika ma Num wungu wun, "Wanak nu sumuk iyer nis, nu sorok kukis nis. Bitrus ti nyina malaika ma Num wungu wun, "Sorok titara shi shi yer nu saik a me."9Bitrus saik malaika ma wurik anyan. Sa phing wun when ka malaika ti wa giri geh tika wa rasing, ko wahayi. 10Ka ma kwanji hadan taka kng tah-ang ma nyinang taka ma pha, ma ba be ngirish; A gashan kama numung ma wurik ma saik ciciu ma ring nug malaika nyarak gu bai numung.11Ka Bitrus ka numung beh yer numung, nung wun, "Me phing Inum nung tusuk malaika numung be cun me, wok ma Hiridus taka when ka Yahudawa masa ti." 12Ka phing nyina nugu beh phima Mariyamu hen ma Yahaya ka tiak ma rurwa wa makus, ta kasiak Num jijek ma kukum phi masa yi manjik13Ka nu phur giri ngirish teh, Nugu wa ka cang tumung mai tiak Roda be ti gashak teh. 14Ka yisin kor ma Bitrus nung, sa gashak giri geh mok imwarng wunik gu kang. Phen ma shu shu sa wun Bitrus, Bitrus wa yo ngiris geh. 15Nu ma wungu wun nu ti wuk ah."Sa wun ma kukuk, numung wun wa yonung. Ma wun wa malaika numung."16Bitrus sa kuk yer ti nuphur ngirish teh, ka ma gashak teh awa yo nung, ma nyasi nyi. 17Bitrus sa borok ba wok twang rak na tuh rak na tuh. Nug sa wun ba when ka Inum ti taka yo taka malaika numung, a te gugashak. Wun ba wun wun ba ma Yakubu taka ma mani a inbiring when me wun wa hen nugu bai numung te bing.18Ka yi nyan teh wa wai wai. Hiridus yasak Bitrus wet taka jiphinyi masa gur nama. 19Ka Hiridus mur phar Bitrus teh tur ga gak, nugu riphi taka ki teh, na ba wun, wun ma mbesh bz-ang to na ba wram ma naru mok shang? Nugu sir daga YYahudiya bai kai saria ba ca numung tumung.20Hiridus ti bwan jijek ma ring Taya taka Sidan. Ma bai nama tunung gere; Ma kusi Bilastasa rima tutur gu gum sun gbum baing. Nugu mayasak ma gum nyi mok yo gbum iber vuin nama ming. 21Nim ka nu dak wun gum jiphi yer numung ma ti tara gum numung cang ring ma phar gu a tam ba wun.22A ring ma dak ruru, "Yong wa kor Num sa wa ma riphinik geh!" 23Nina nyina malaika manum, nuphur gu mok ka sa na gu Num gum geh wok wok nanyina ikpis ma yi nugu kui.24Wun ma Num bai ma kukuk sa bai sa bai. 25Ka Barnabas ma Shawulu ma kwaji wram nama Urushelima ma sa phen nama ma be taka Yahaya ka tiak ma rurwa wa Markus nung (Barnabas) ma Shawulu ma phen Urshelima.Chapter 13
1Shak ka wa Antakiya ammabawa taka, taka gbaraph tiok nama wa Barnabas, Saminu (ka ma phin gu baki) taka Lukiya Bakurame taka manayin (the faster manga ma Gum Hiridus) taka Shawulu. 2Ka ma sa ten Num ma tee azumi, nung Ruhu mai Tsarki wun, "Kebe minang Barnaba taka Shawulu mok rwam ka mi phin ba." 3Ka ma kwanji yi manjik taka shi-shirim nyi nung ma dak ba wok titi, ma sallame ba.4Nung Shawulu phu ma Barnabas ma tee hwen ka Ruhu mai tsarki wun ma ba sulukiya tumung ma hadan ma ba tsibirin tee ka ma mgbam rin yin. 5Ka ma sa salami be gbaraph wun ma Num shi-shak ma Yahudawa, mataka Yahaya, Markus ka gbaamgu yin.6Ka ma kwanji ba tsibirin taka Bafusa, nu ma phar Bayahuda hang mi tiok Bar-yes hua ring ma sohwa annabin ka phak. 7Ring ma sa na dus titi taka makaddas kawa sarjus Bulus riphinik ka wa ma kph-kphe ying yong nung ka phin ma Shawulu ma Barnaba mok ka mur yisin wun ma Num. 8Nung Elimas "Ring ma ssoh" (Fasarar ma tiok numug).9Nugu Shawulu ka ma phin gu Bulus wa ma Ruhu mai Tsarki jijik dak gu yii yeer 10nung wun, "Nu iblis ka nu wa ubu vivi ka cang ki dus ring nu wa mwan hup ma ring ka ma tee jek. nu sa ngrak kasak hwen mangar ka Num ti ga?11Yo nyining wok ma Num sirr titi, nes, nu cang rin ma mbtyii nu sa tur phar Num ge num bwa si." Wok wok na nyina wor shi-shi gu bii yasak riphinik tur gu wok. 12Nung ka wa gire nung cang gu hwen ngar nyi ka wun ma Num gbaraph.13Bulus taka mu-mwan ma na dan jirgin nyi ming daya Bafusa ma bai firjiya. Nugu Yahaya ba numung Urshelima. 14Bulus taka mu-muwan numug ma ba firjiya taka Antakiya ma vin ma Bisidiya tumung nu ma yin shak nim Asaba ci ma cang ting. 15Ka ma kwanji tam dokoki taka annabawa, shu-shuruk ma shak ma munuk titi ma wun, "Ma nner ka he wa ma huwa ka he gusi baring he wun."16Nugu Bulus wanak zizik tee mawok wun, "Hen ring Isaraila taka ring taka sik Num biring yisin nang. 17Num ma Isaraila zabe ma ka ka nyin dak ba ma tee jijek ka ma sa vin ma masar taka madaudkin iko wurik yin tumung. 18Tee nyinang ma ba ka ma sa ziziang min har shkara arna'in.19Kanki kwanji hallaka vin kuipnyi-nang kan'ana, na ba ma kaka ner te cicang nama. 20Bu-bum yong biring ma faru kusan dari ning ma hamsin ka ki ha far kusan dari ning ma hansin ka ki ha dan ma kwanji na ang Num na ba alkalai sai ka annaba Samaila.21Nugu ring ma kusi ma na ba Gum, nu na ba Saul mwing ma kish, shan ma Binyamin can Gum ma kusan arba'in. 22Num cungu ang te cang tecicang ma Gum dak Dauda cang Gumnama wa titi ma Dauda nung Num wun, 'Mi gbaam te-ten ma mwing ma Yessi riphinik ka kang nang mur, teh hwen ka mi mur.'23Neing shan ma ring taka Num ka ring ma ce to, Yesu tee ma hwana di tee. 24Yong tee ma kist sa mar mwing ma Num, Yahaya te shelar baftimar tuba ba ring ma Isra'ila. 25Ka Yahaya kwaji rwam nung, nungu wun he phar tika mi wa nee? Me sa yo ga yisin nang, hang wu bee ma sun nang mi sa sarr ma phi-phik rush ma kuu kiss numung ge.'26Maneer ka he ne shan ma Ibrahim, taka, hen taka hen taka sik Num ka he wa yong wa mok weer nung ka ma bing wun ma ceto. 27Mok ring ka ma cang Urushalima, taka, taka milkin nama ma sa phing gu ge, masa teh hwen ka annabawa mu tam ba nim Asabaci ka ma mgbask gu.28Mok ka ma wun masa gbaam gu ma mok titi ka dak kwai ge, ma kusi Bilatus mgbeshek gu. 29Ka ma kwanji hwen ka ma zizik titi numug nugu sirbik giciye min ma bang gu tuning.30Num burok gu tuning. 31Ma phar gu nim jijek, ring ka ma neng Galili taka Urushalima ma cang te phar nim jijek ring ba na nu ma cang shaidu umug tama ring Yazuh.32We bing wa he nang wun mangar titi ma alkawaren da ma ti ba ma ka-ka ning 33Num ngarak ba ring alkawari mok na burok Yesu tuning ka wa Littafin Zabura ma phu: 'Nu wa mwing nang nu-mu yong ma rin ma mi mar nu.' 34Mok ka dak Num burok gu tuning sa mur yeer numug phun ge, tam wun tika yong: 'Mi na na wa hen albarkun dauda ka zerem.'35Yo nung mok ka dak tam wun tika zabura, nu sa nyarak rin zezerm phu ge.' 36Ka dauda kwaji ten Num kang numung taka hwen ka Num mur, kwai, ma nen gu taka ma kak numug nung zizik. 37Yo ka Num burok gu sa phu ge.38Ma neer phing nan cwin ma rihinik gong ka ma tee wa hen wa'azi ka gbanak zing. 39Tee numung nung riphinik dak kang numung teh nu mung war titi numung titi ma hwen ka dokar ma Musa phasi ba ring.40Tee nan swa ma bu-bum ka annabawa ma wun ka da siir titi nyin: 41'Wen kak shini rig ang, cang wa hen hwe nyi- ngar nye he ha dan; Mok ka mi te rwam he sa tumung rwam ka he sa ge ko ne nung wun wa hen.'''42Ka Bulus taka Barnaba ma sa wurik nungu ring ma kusi ba, sa bee he tam wur wun yong nim Assabaci ka wu bee. 43Ka ma kwanji monuk titi sang Yahudawa jijek taka ring ma sik addinin Yahudanci ma sik Bulus taka Barnaba, nugu ma wun ba wun ma can kitee rwam mangar ka Num mur.44Nim Asabaci sa bee, huwait ring biring ma munuk titi mok ka ma mur yisin wun ma Num. 45Wok-wok na Yahudawa sa phar ring ma monuk titi nu ma teh hup ma tam ba ring wun vivi ti ma hwen ka Bulus ma wun ba hasa gu.46Nugu Bulus taka Barnaba wun kang nyinang ma wun, "Dole nung yiphik wun wa hen wun ma Num mok he ture kun nuna baku cancana nzor ka sa sang ge mok na wu phing ta al'ammai. 47Mok Num wun ba wur, wun, 'Mi dak he cang ngan tama ring ka masa phing gu ge, mok ka he bing ba ring biring ceto teyong.'''48Ka al'ummai ma yisin nyina, ma tee mwrang ma yabi wun Num ring ka ma kaddara gu gbaam nzor ka sa sang ge ma tub. 49Wun ma ba taybark.50Nugu Yahudawa tok hin taka sik Num, hang nyee taka shu-shuruk ma rorong ma tee din. Yong dak ma bulus taka Barnaba mak yau mai dak ma gbanak ba tee din. 51Nun Bulus taka Barnaba ma kparuk ba wuru ka wa kisi namang. Ma ba nama Ikoniya. 52Ma wunik almajiran ma muran taka Ruhu mai Tsarki.
Chapter 14
1Bulus phu ma Barnabas ma yin Iconium ma yin shak ma Yahudawa, ma tam wun ma rim ka mur na phu ma yisin. Aring jejek Yahudawa taka Helinawa. 2Yahudawa ka ma mur ti biyaya geh, masa tok aring nyi ma ca vivi taka tungwa.3ma ca tumung, ma barak tihang ma sa tam wun ma kukuk nama. Ma iko ma Num masa bada sako ,a Num, alheri numung nung ka shi ba. A tina mok ma hwen ka Bulus taka Barnabas ma ti. 4Kana nyina arin ma nyar yer phu bur ma saik wun ma Yahudawa bur ma siak wun manzani.5Giri ma teh na taka Yahudawa ma yas ak ma kpa kang ma shu shuruk ma girii ma mur ba gi ma mak ba ma Bulus phu ma Barnabas yau yi ma sangar ba ma matar,6 ka ma phing ngwa nama ang nu ma ti shu shu ma ba na ma Likoniya, Listra taka Darbe ta teh ka wa hu huit na ma, 7tumung ma ti wa'azi wun ma Num .8Listra, a hang wa tumung, ka ma mar gu kis kasan vak nu mung ting, wa kwata kwata kwat. 9Ka yisin Bulus sa tam wun. Bulus dak gu yi yer gbing. 10A phing ku ko na wa ma dudak-ka ning, ka ma kpangu kui na-ang. Nung tam gu wun makukuk wanak nu rang ma kis nis, "Nugu wanak kwa-cak shin.11Ka ring ma phar, hwen ka Bulus ti nu ma bgongorong kor ma Likoniyanci, "Ai Num nung be tinir ma sirr twang ma yer riphinik." 12Ma phin Barna mai tiak wun "zafus" Bulus ma phin gu wun "Hamisa" a yo nung ger tam wun jijek. 13Nu gu frist din zafas ka ti ti gu sujada wu ngirish ma tih na; Bing random shu shuruk a phu(2) ta furani ka ma dak ba ka karr nyining: yo taka ring numung ma mur ti gu hadaya.14Nu gu manzani, ma Bulus ma Barnabas ma yisin wen na nung ma har titara nama ma wanzan tiba tena ka ring ma kukun, 15"Ma sa wun "Yisin nang mok shang nung he ti yong? We we wa riphinik nung ka hen. We being wa hen wun jek nung he nyarak ti bubum vivi he ti jek. He phen ta ma Ada Num ka tih twang taka ting, taka tiku taka bubum ka mawa ming. 16A tum Num nyarak ne gbak ti when ka mur.17Ka na-nyina ma, sa nyarak titi numung kwa dak shaida ming geh mok ka sa na ba bubum mumangar. Na wa hen a phan a teh mangar ma diring wer iber taka mwarang." 18Ma wun mumangar na ka wur ba kang gag bek Bulus phuma Barnabas ma nyarak titi ba hadaya.19Yahudawa bur ka ma naang Antakiya, taka Ikoniya ma wu titi nama. 20Kaninanyina almajire ma rirang ma dak ba ciciw. Nugu wanak yin phi gung. Yi nyan bai Darba phuma Barnabas.21Ka ma kwanji tam ba wun ma Num a tumung magbum ring jijek kama hiu namang. Nung ma phi listra taka Ikoniya taka Antekyia. 22Masa wun ba na ba kuku kang ma kashi didak kang ma sa ti nama wram ma Num, we tur kang fuit we yin tama Ada nir twang.23Ka ma zabe shushuruk shi shak. 24Nugu ma yi ba manjik taka shishiriin inyi. Nugu ma mika ba ga nim taka marina ka ma dak kang. Nugu ma hada cuin Bisidiya har Bamfiliya. 25Ka ma tam wun nama Biriya, ma hadan ma bai Italiya. 26Ma yin jirgi nyi ming, ma bai Antikiya, a ninanyina ma mika ba tama Num mu wram ka ma kwanjiti.27Ma yiyin nama Antekiya, ma munuk taka saik Num te nyinang, masa tam ba when ka Num tiba ka Num ga shak ba guri ma wurik didak kang nama. 28Ma cang tama Almajire ma barak teh.Chapter 15
1Ma hang ma neng Yahudiya ma sa gbaraph ba ma tungwa wun, "Rina ka masa shi gu geh, ka ma da nir ku Musa wun neg bak ti geh. Nu sa gbum yi yin phi ma Num geh.'' 2Ka Bulus ma Barnabas ma gbum ba ma ji gur tumung nugu mashi wun. Bulus phuma Barnbas tama ma hang ma bai Urushaelima tama manzani taka dattawa mok wun na.3Ka ma shak ma dak ba nu ma hadan finikiya taka Sameria, nugu ma ba wun giri wuna bing ba mwarang jijek tama matungwa. 4Ka ma be Urushalima nugu a sha taka manzani daka shu shuruk ma shak ma ten ba na ma wun when tik ka Num th ba.5A ri bur ka ma seh wun ma Num ka ma wa mur ma Farisawa ma wanak ma wun, "Dole nung ma shiba kuk kuma ma wun ba siak doka ma Musa." 6Nugu manzani taka shuruk ma shiak ma kukun ma zeh, wun yon ang.7Ma kan wun ming maku kuk nugu Bitrus wanak twang wun ba, "Maner, he phing nu-ho Num cun me wun anyi nang, nung giri ma yisin wun ma Ada ma bada gabkya ah. 8Num ka phing kang a tih taka hui zi nzmang phen na ba Ruhu mai tsarki yada ka ti dire wurr ah. 9A yo sa phasi ku kwa yer nir geh a gerem kang nung ta wun da ka kang.10Mok na shadak he sa manji Num? He sa dak ba nang almajire ring kor ka ma tanu taka wir we sa shar ka wi kpang geh? 11We dakang we gbum ceto ma alheri ma Num, nyina nyina ka ba ma wai.''12A ring ma ra sha-u ka masa yisin wun ma Ada Num nyi ma Bulus phuma Barnabas, iyer ma taka na ka masa phing wun ma Num geh.13Ka ma kwanji tam wun, Yakubu wun, "Ma nir yisin nang. 14Saminu wun, ka Num yi phik phasi when jek Nu mung yer ma ring ka masa phing Num geh ama ma phe tiak numung.15Wun ma anabawa mur na, ka wa zizik, 'Ka ma kwanji naang me phu me beh me mwai phi ma Dauda ka hu; 16Me phen me sa mwai ka tung numang ka hu me borok phi na, 17mok a ribur ma yasak tam ma Num taka alumai ka ma phi ma tiak nang.' 18Yo nung wa when ka Num wun yo ka tih bubum yong tumu tumu ka we ohing.19Mok na phen phar nang sa matsa ba ring ka ma seh wun ma Num geh. 20We zik ba wun, ma sa ba huit ma gamaka tika mumari geh wuwu zur yi yi wai ku kui geh. 21Tun zamani ka ring wai titeh ka ma sa nyishh ba ring wun ma Num taka when ka Musa zik shushak ma Asabar ma.''22Nugu i wen na ym ba manzani kang taka dattawa taka shak ambiring ma cun Yahuza kang, taka Barnabas taka silas taka dattawa ma tusuk ba Antakiya, taka yo Bulus phuma Barnabas. 23Nugu ma zik, yishi ma bang manzani taka dattawa taka ma tungwa titeh Antekiya taka Sunya taka Kelikiya wu wunyi jijek!24Wu yisin wun, ma hang iyer nir ka we sa wan ba ge, ma wurik iyer nir matam wa hen wun ka burok kang nyin kasan, 25a tam ka mbri nir, we mur we cun ma hang, ka we tusuk ba teh nyin phuma Bulus taka Barnabas, 26a ring ka ma reph nzor nama mok itiak ma mwing ma Num.27We tusuk Yahuza phuma Silas ma wun wa hai wun yong. 28Ajem Ruhu maitarki taka wer, we sa dak wa hen ring titi ma wun yong geh. 29Nyarak tigunang gumaka hadaya nyarak yi nang mashe taka wuwuzor, yasak hin taka rurong ka he nyarak tih bubum yong. He ca jek, he niphi jek.''30Ka na wum ba ma bai nugu bai Antekiya; Ka ma kwanji manu muk aring ma na ba wasika. 31Ka ma kwanji tam nugu ma mwarang jijek mok ma wun ka ma yisin. 32Yahuza ma Silas, mok ba mawa anabawa nung ma gusiba ma kuk kang mati wun ma Num, ma ti wun jijek. Ma kwan ti nim jwak tumung nugu ma nyarak ba ma bai taka tungwa, ka ma dak ba.33Ma kwan ti nim jwak tumung, nugu ma nyarak ba ma bai taka tungwa, kama dak ba. 34I won na yin gu Silas kang ca tumung. 35Bulus phuma Barnabas ma rang Antekiya taka matungwa bur masa gbaraph ba wun ma Num.36Ti ma nang bwas Bulus wungu Barnabas, "We phin yonying we ba phar ma manir ka we tamba wen Num we phar ka ma wai.'' 37Barnabas mur ma bai taka Yahaya ka ma phin wun Markus. 38Bulus tam kang sa wa bang Markus wok geh, ka nyarak ma Bamfiliya sa rang ma tiwram gere geh.39Nugu wun wanak yer nama nugu shishin nama gaphe tumung. Nugu Barnabas ma-bai ba ma bai ma Markus ma hadan ma bai kebums. 40Nugu Bulus kpang Silas ma bai phu mayi ba manjik Inum gbum gaing. 41Bulus bai ba yin sunya taka kilikya sa gusi ba ma kuk kang.Chapter 16
1Bulus shar Darbe taka Listra, tehn ka almajiri hang mi tyaking Timoti waing mwaing ma hin Bayahudiya hang ka ki sa wun ma Num rwa numung wa kuka baheline. 2Ma manga ka wa Listra taka Ikoniya ma tam wun mangar titi numung. 3Bulus ti gu Timoti (kaciya) mok a yo mur be shin gre, (kuma) mok a Yahudawa ka ma tumung ma phaing rwa wa kuko Baheline mung.4Ma yin birane tumung ma sa ti ba Iklisayoyi tumung gargadi wun ma syak (umurni) m manzanni taka dattawa ka ma zik Urushalima. 5Bangaskiya maIklisiyoyi mur, me sa gbaam mur ma ring ka ma (ba da gaskiya) ninim.6Bulus taka mwan rwam numung ma yin bardin Firigiya taka Galatiya tun ka Ruhu zizerem shak ba ti (wa'azi yankin) Asia ming. 7Ma be hwihwit ma misiya ma mur yin Bitiniya Ruhu ma Yeso shak ba. 8Ka ma (ratse) Misiya, gi ma yin birni ma Misiya gi ma yin (birnin Tamwasa.9Bulus phar (wahayi) mi suu, kuko makidoniya wu phen gu wun, "Be Mekidoniya, be war wer Mekidoniya.'' 10Bulus ka phar nyiina tur cwin ki bai Mekidoniya, ka Num nu mur ma bang reing tumung wun numung.11ka yo wanak Taro wasa Bulus taka (kungiya) numung ma yin girgi nyi ma ba Samutaraki, yiinghan ma ba Niyafolis. 12Gi ma ba Filibi, birni ma Mkidoniya, tehn ka ger (muhimmanci) rima ming naa we can nim dikdik. 13Nim Sabar we ba guri shuruk ma gari, gus ma soong ti phar gbaam teh yiyi manjik we ca wa tam wun taka hin ka be tumung.14Hin hang mi tyak Lidiya taka ti kasuwa nung birnin Tiyatia, taka syak Num nung yisin wer Num ki borok kang numng yo ca ryang sa yisin whenka Bulus ca titam. 15Ma ti gu baftisma taka raing phe numung yo wun baring, "Ka he kpa mi taka syak Num, be na he ca phe nang." Gi yo (nace) baring.16(Dadai locaci) na, wu sa ba tah manjik, wen ti-phe hang ma (ruhu duba) kukun taka wer, (iyayengiji) numung ma gbaam mbon jikrk teh numung. 17Wen na syak Bulus taka wer, yo sa wun ma kor kukuk wun, "Kuko ba yong ma (bayi) na Num giger, wa wur wa hen cwin wuwar titi nung.'' 18Sa ti nyiina nim dikdik. Amma Bulus phen ti bwan ma yo jijek yo hermak phar gu, gi yo wun ruhu na wun, "Mi (murce) nu, ngborak wen naa ryang tyak ma Yeso.'' (Ruhuu na) yisin hasha yo ngharak wen na naa nyina.19Ka Iyayengiji numung phar cwin gbgbaam mgon namang ki ngbaam gi ma tur Bulus taka Sila, ma narphak ba baa kasuwa nyiinyii ma (mahukumta). 20Ka ma bang ba (kotu) ma wun, "Kuko ba yong ma Yahudawa, ma bing buborok kang te ner. 21Ma gbaraph bubum ka we sa mur ge, balle we ti (ma tsayi) ner Romawa."22Gi raing mbiring ma wanak ba Bulus taka Sila ma (alkalen) ma herak titara namang; Ma na izin ma wuruph ba ma ryang. 23Ka ma kwanji, ma tak ba kurkuku ming, ma na taka kii tumung umurni mgbaang ba mangar-mangar ma sa mur ma ti shishu ge. 24Yo kuma yo ti nyiina phen dak ba (sarkoki) kikiss namang, ka ma ki wungu.25Ma tukgun, Bulus taka Silas ma yi mangik, ma tak gu Num hum, taka ngbaam tumung ma yisen ba. 26Mwash gizuphuk, ka dak (ginshika) ma kurkuku ma zuphuk, mwash guri ma kurkukun ma ki bwirit, taka ngbaam, sarka namang ki (karkase).27Taka kii te wanak run phar guguri ma ki borok yo chun numung mur mbeshek titi numung, yo phar tika ngbaang tumung ma ki yun shishu. 28Amma Bulus wun kanang, yo wun, "Sa ti gu titi nis when viving ge, mbiring ner we a young."29Taka kii teh (kurkukun) dak ma bing gu (fitila) yo yin haming ma kurkuku sisar, yeer daren, yo who nyiinyii ma Bulus taka Sila, 30yo chun ba nghann yo wun, "hugabanni, sha nu me tii mi war titi nang?" 31Ma wungu, "Se wun ma Yeso Ubangiji nu ma phe nis, he gdaam (tsira)."32Bulus taka Sila ma wun gu me Num taka phe numung. 33Taka kii tee kurkuku na kpang ba sun na nyiina yo nghaph (rauni) namang, ma ti gu baftisma taka phe numung mbiring. Phe numung mbiring. 34Bang ba Bulus taka Sila phe numung, yo na ba beer phe numung mbiring ma sa wun mi Num, ma winik ma mwarang nim na.35Yii nghan, ma alkalin ma na (umurni) ma cun Bulus taka Silas kurku ming." 36Taka kiii teh kurkuku na wun ba Bulus wun ka alkalai ma wun gi yo wun gu bulus, "Ba na nyin ma kang huhwerek."37Amma Bulus wun ba, "Ma wuruph wer raing gu ming, wer ka we aRomawa, ma sa mbeshek wer ge, ma tak wer kurku ming gi ma mur gbanak wer dindindin? Nghorak ba ma be ma wurik ma wer kami namang." 38Taka ki teh tun ngbagbang na ma phenek wun ma Bulus ta taka shie wun, gi ma diren ka yisin wun Bulus taka Sila ma Romawa. 39Taka shie wun kami namnag ma be kwisi Bulus taka Silas ka ma cun ba tun ngbegban, ma wun ba ma nghorak brinin.40Nyiina nung bulus taka Sila ma wurik tu ngbsgbang, ma ba phe taka Lidiya ka Bulus taka Sila ma phar ma tungwa, ma gwies ba, gi ma ngharak brinin.Chapter 17
1Ma hadan (Amphipolis) taka (Aopllonia), ma bih kai Thesselonica, te di shak (synagogue) ma Jews. 2Pual (as his custom) ba te namag gbarab ba won ma nu Sabarr taat.3Boor won ma Num sa woon ba wa jek Christ mak yau bi wanak nim ma tet he phar ka yi Yeso yog ka mi vask ki won, wa hen yo nog wa (Christ).'' 4Jews boor ma dus titi taka ma (paul) phu ma (Silas), Greek dik dik ma saik baa shusuruk ma hin taka ring jijek.5Jews, boor masa mur won ding gee, ma banaming ma huop, masa tam mbugmbur ma phing taka ring titi yeer namag, taka buborok heu, ma borok mook ma dak ring kaa tuwag, ma yin phi ma Jason, ma mur chun (paul) phu ma (Silas) ring gugn mign. 6Ma ya sak baa weet masa phar bah gee narphak (Jason) taka mimanganeer ma bang ba nyinygnyi ma shushuruk ma vuen, ma won, "Baada nog ma dak wiir kag twag , mbeshek banag. 7Ring daka Jason se ba ma sa saik (doka) ma Caesar ge ma woon ma wa Gum shuruk hag-Yeso."8Ma dak ring kag tuwagn shushuruk ma yising ma tasii. 9Ma Yason ma kwan na ba gabju, ma ngaark.10Nim naa mimanga ma da ma (paul) taka (Silas) Berea ma kai tumog, ma bai shak (synagogue) ma Jews. 11Ring tumog boor mawa ma kay jijek ma sa ka ring (Thessalonica) gee. Ma se woon namag ma kag nyinag, tam nag i gee hee phar da wa girii. 12Gigeer namag ma se nyiying (mur) ring babuu taka hin boor (Greek taka rog.13Jews ma Thessalonika, ma bi phing won pual gbaraph ba ring won ma Num (Berea), ma ba buruk Ring. 14Mimanga Baera ma phaar nyina ma dak Paul ba sog gigeer (Silas) phu ma (Timothy) ma sa bai gee. 15Taka daka ma siak (Paul) ma bag gu sisig ma Athens. ma ngarak (Paul) tumog, won ba won banag ma Silas phuma Timothy ma bi saar nying.16Paul sa kign ba Athens, kag numog kasan daka phaas Num babuu Athens. 17Ninim vash ki tam ba taka sisiak Num (Synagogue) taka Jews bah daka ma kasuwa ninim.18Juack ma ring (Epicurean) taka stoic Philosophers ma kukon. Boor ma won sag nog mboo tamitee tam?" Boor ma won yo nog phin ring ma siak god's mok ka tam mok wuwanak tunie ma Yeso.19Ma kpag (Pau) masa bag (Areopagus) tam zizin baring hwen ka nu gbaraph? 20Nu tam daring bum phiphiyag tu neer wo mur phig bubum dign.'' 21Mbiring (Athenians) taka ring ka ma bi Athens) ma vak tumog phiphiyag.22(Paul) rang kikuw ma Areopagus won, "Hen roog ma Athens. Mi phar hen mur sisiak Num ko tam-nbak. 23Mi hadan mi phar bum daka he siak (worship). Mi gbum (altar) taka (Inscription) ma Num." Wen daka he (worship) is (Ignorance) mok yog mi woon wa hen.24Num daka ti teyong taka shamgbak tigyog yo nog na Lord ma (heaven taka earth) sa cang shak daka hen ye muai ma wok nying gee. 25Yo yok numog masa taar mumurong gee yonog na warima nzor, taka niniphi ta ka shangbak.26Yi phiik ti riphinik nyinag ring ma ngaar ma masi wiir yog mbiring, gaphik, naphak (dak) nye mbgak ti te daka yo mur ying, 27gee ma yasak Num da ma gbum gu sha wayong lwu hwet neer.28Haming numog wo niphii, haming numog wo yi beer woor daka rima phiphing nying won, wii wowa mar numung.' 29"Inka wii wo wa mar ma Num, wusa phaar Num tika hag ka wu du gu taka silver taka gold gee, taka kukon ko bum daka hen yee seef gee.30Mok yog, Num chun wa hen suun titi Num yog ngembak ngarak cween phiphinik pheen zizerem. 31Won nim hag yo ti guu nembak (Judgement) tee giiri (zizerem) cween ma riphinik daka yo kpang. Num phasi riphinik yog, ki phasi riminik dig cween ma buborok gu tuni.''32Rina ka ma ti gu Bulus (Ba'a) Boor ma won wosa rhak tu, won nis yog ming.'' 33Mumuash nog, Bulus ba nu mog. 34Ring boor ma phing, mur ma won numug ma muur nyi numog ma muur nyi numung, ma dak kang ta ma Num, (Diyonisiyus muig ma Majalisar tudun taka hin hang ma tiak Damoris, taka ring buur.Chapter 18
1Ma kwanji mbaring nugu Bulus ba Antakiya kwanji phen hadan ba Korinti. 2Tumung nung ba kukun taka kuko hang rima tiak Akila wa mwing vuin ma Buntus ming, kese tie nim vuin ding ming ne Italiya ma ba phuma himu rema Balkisa, mok ka Kalaudiya ke wunba Yahudawa mbiring ma ngaark tee vuin Roma ming, nugu Bulus ba tumung, 3Bulus cang phi namang mok ka rwam wok namng wa hwur nyinang rwam titie tanti.4Nugu Bulus ca ke ba shak geri masa tam wun ma Num nim Sabar ti ma nyi numung ke naraphak Yahudawa taka Helinawa. 5Lokaci kama Sila phuma Timoti ma kaii mki doniy doniya wur ma Num wungu dak Yahudawa ma phaing wun Yeso wa mwing ma Num. 6Lokaci ka Yahudawa ma hwang gu'ang masa has hu Bulus kpuruk titara numung nyinyi namang wun ba, phiphinik ma mek nyin wa titi nyin mwa-mwas yong mee phen nang tama reng ka masa phaing Num ge.''7Kwanji ngaar ba'ang nugu ba phi ma Taitus yustu reima nina gu Num shuruk phi numung wa hwu- hwit ma shak. 8Kiristu nu wa shuruk ma shak nugu nugu Num kang nunum yo taka numung mbarig koran tiya wa jijek ma yisin bbigbaraph mu Bulus nugu ma bak kang namang ming, nugu tiba nugu ma dak kang namang ming, nugu tiba Baftisma.9Tuk-gun Num wun Bulus wahayi ming wun, "Sa diren tam ba wun sa ca shau ga. 10Mee taka nu, mee sa ngaarak hang nuphur nu ga reing nang ma tee yong." 11Bulus cang tumung kasan nyinang ma nuar kwiph sa gbaraph ba wun ma Num12Ka Galiya bai cz gwamnan ma Akaya, nugu Yahudawa ma hwe Bulus ang ma bangu nyi nyi ma gum; 13Mawun , "Kuko yong harmak kang ma raing ma nagu Num gum yin war ma doka ner ge."14Bulus kise borok nye wun hwen hang Galiyo wun ba Hahudawa wun, "Hen Yahudawa wun phang wun kukuru nyin titi ma kuku yong wa hwen vivi hang nung ka ti nung mee shegu phan mok. 15Yanzu yong kawa titi ma hasha ma wun nye nung ka kasak dokoki nyin nung, banang he ba sumuk nang yeer."16Galiyo gbanak ba ngirish phi titam mok nu mung. 17Nugu ma tur Sastanisa, ma tur gu foreit nyinyi ma doka lin titam mok. Galiyo sa tasoi ma hwen ka shin ngbeh ma hasha dung ga.18Bulus kwanji ca tumung rot teh bwas, ngaarak ma tunga tumung shjan bai Suriya diring nyi ming taka Nalkisu phuma Akila. Kasa tur tee rirank ma jirgi nyi kawa ciciu ma san kuriya, bari ki hon-titi ke kpang yi-yisiku ma Banazare. 19Ma kai Afisa nung, Bulus ngaarak Balkisu phuma Akila tumung. Yoo kuma yin numung shak ma Yahudawa masa tam yishi ma Num gere.20Ma kase Bulu jin ca ba tumung ma mga rot tee bwas sa mur ba ga. 21Tur cween numung wun ba wun, "Ka Num mur, Num hang mika phen yong." Nugu yin girgi nyi ming Afisa.22Masa sir ba taka yi-yin sha ka nye kwanji hadan ba Antakiya. 23Kwanji ca tumung bwas, Bulus tur cween numung ba kwara ma Galatiya taka Firjiya nanyina gwish Almajirai.24Bayadude hang rima tiak Afolos wa tumung mweng giri ma Iskandariya phuma rwurwa bai Afisa wa rima phai-phaing wun ma Num. 25Afolos gbum gu-gwis wun ma Num ming. Wa rima kukuk kang wur ma Num ming, tum baring wun titer titi ma Yeso. Phaing Baftisma ma Yahaya nu shwak. 26Afolosa yephek tamba reing wun ma Num ma kang nyinan gire ming. Balkisu phuma Akila ma yisen gu nugu ma ti mwan gere, ma phen ma borok gu yii cween ma Num ming ka ger titer.27Ka mur hadan ciciu ma Akaya ma tunga ma gwis gu ma zik ba almajiran kama Akaya ma se gu wok phu. Kai tumung nugu gwes ma tunga kama dak kang namang Alheri. 28Apollas wang Jews yii kanang, ring gung ming ki phasi ba wun ti ti ma wuhn ma Yeso Kristi ma Num ming.Chapter 19
121Ka afolos sa wa koranti bulus ba vwuin gon be te gung ma Afisa, yo gbum almajirai bor. 2Bulus wun mba, ''he ki se ruhu mai Tsarki ka he bada gaskiya?'' ma mur, ''awa we kisi yisin wun ma ruhu mai tsarki ge. 3Bulus wun ''wur baftisma ta ma te wa hen? ''ma wun Baftisma yahaya.3Bulus wun, wur baftisma ta ma te wa hen? ma wun ''Baftisma Yahaya'' 4Bulus mur wun yahaya ti ba reng baftisma tuba, wun ma bada gaskiya ta ma re na ka webe sun numu, ka wa yeso''5Ma yisin nyina ma te ba baftisma tiyaak ma Ubangiji Yeso. 6Ka bulus dak ba wok titi, ruhu mai Tsarki sir titi nama ma tam wum wun ma mur taka annabci. 7Mbiri nama ma wa tikariphik suk8Bulus yin shak sa gbaraph ba sa dirin when hang se ma nwartat. kpan ba tete nazari wun ma num sa phas ba ma pheng bubum titi ma mulki ma num. 9Ka yahudawa bor ma whanghangh, ma sa murge nu ma yiphik kasak cween ma almasihu ta ma gere kpa taka rwam ma ba gere, nu bulus ngnarak ba taka re ka maki se num yiphik gbaraph ba tikpiswor ma tiranus. 10Nyina ba nyenye kwisan phu taka ca asiya mbiring ma yisin wun mi num, yahudawa taka helenawa.11Num te Al'ajibai wok ma Bulus. 12Re ka yer rin ba sa mba, ruhohi ma kritin ma wisik yer ma reng ka ma se tetara bubwas taka tetara shishi yer ka ma ki tanak bulus.13Yahudawa taka manji te ma hadan tumu, ma mur ma te rwam ma tiyak ma yeso, Ma wun, ''we wun wa hen tipk ma yeso ka bulus te waazi wirik nang,'' 14Taka ti yong ma kwiph kwiph nyinang mumwaing ma firist shuruk Bayahude ma phin ngu siba.15Ruhu vivina mur wun, mi phe yeso, mi phe Bulus he wa ma ne?'' 16Ruhu vivi ka wa yer ma re na yin yer ma taka manji te ger kukuk nama jurba, mawurik tu ming ma shushu gbengeren nyen ma nor yer, 17Yo ca when ka re ma phen mbiring , yahudawa taka helenawa ka ma ca afisa. ma dirin fwet, tiyak ma Ubangiji yeso gbum shuruk.18Taka siyak num jijek ma be ma be wun rwam vivi ka ma ki te. 19Taka manji te ma bi tahar nama ma wishi nyenye ma reng. ma munuk ganjun nama shar azurfa dubu wuk tukun. 20Wun mi num nghar ma iko jijek.21Ka Bulus kwanji rwam numu mi wun Num Afisa, Ruhu kpan ngu nu hadan makidoniya taka akiya cween ti ba urushalima, wun, ka mi ba tumu gbigbin miba roma.' 22Bulus dak taka rwam numu phu timoti ma irastus ma ba makidoniya, taka na ka ma gbum ngu ying, yo kama numu keng Asiya ma nim ha jwak.23Lokaci na mok gang bweret Afisa mok cween yong. 24Rima tetaite hang tiyak numu wa Damatrayus ka tai bubum azurfa ma dayana ka re ma bauta ga rweem ka bi mba taka tai te rganjun fwet. 25Munuk taka tai wun ba he pheng ma rwam yon mu we geum ganjun fwet.26He phar he sa yisin wun sa wa Afisa nu shwak ge ma vwuin asiya hiyau bulus yong ki hanmuak kama reng jiyek wun ba bubum ko ma tai ma sa wa nuim ge. 27Sa wa rwam ner nu shwak hu teng ge shak ma num ner dayana shuruk be ca kpatak nyen. Nyina nu sa tar ca shuruk ge, yotaka rwurin Asiya mbiring taka teng ka mate gu sujada''.28Ma yisin nyina mu ma te bwen fwet ma phin te ma kukuk ma wun ''ri ma sharuk nu wa dayana ma Afisa'' 29Gari mbiring ma sa phe hwen ka nawa ming ge, yeng ma te sar ma ba ti mumuk titi ma ki kwanji tur mumwan shin ma bulus, gayus ma aristakas ka ma ne makidoniya.30Bulus dak kang yin gere ming, taka rwam me shak kang. 31Nyina mumwan ma Bulus ka ma wa shu shuruk kwara kai ma sa wa Israila ge ma kwisi gu ma kukuk wun sa yin gere ming ge. 32Ri bor ma sa kurun when nyinang bor hwen bi mok gere ma sa pheng hwen ka wa ming ge giger ma sa pheng hwen dak ba munuk titi ge.33Yahudawa ma bi isk andari ra nyenye ma gere borok wok twang nyi tisun mba reng wun. 34Ma phar wa boyahude mbiri nama ma kurun saa phu, shuruk nu wa dayana ma Afisa.35Ka rima zizik te na dak re maca te shau, nu wun hen reng Afisa, ne sa pheng wun te shuruk ma Afisa sa wa te chicang mi num young dayana shunuk ma num hin ka warwok twang ge? 36Bubum ba yong sa wa phak ge jen he ca shau ngi he sa ti hwen ka sawa titer ge. 37He bi re ba yong te yong te ti tam mok sa wa mok ma mwash te shak getaka sa wa kwen ka kasak tiyak ma num ner ge.38Ka wa nyina ka damatrayas taka taka tai ka ma wa gere ma wa ma mok titi ma hang te ti tam mok ma wa nghan taka tam mok ma wa yong ngharak ba ma ba wun kama nama. 39Ka wun ma phphar wai ma susum ka nin chica. 40We wa nyenye mok ga shishit phaktiti ner takahuhum we sa phe titi numu ge ma phak wer nye we sa wa hwen wuwun ge. 41Ka wun nyina ne gbak ba numu.
Chapter 20
1Ka ma kwanji gur, Bulus dak ma phin almajiran, nugu wur ba wun tu, Nugu bai numung wanak bai Makidoniya. 2Wa cuin ti bai sa be wur ba matugwa wun tu kuk na kang he dakang nugu hadan vum ma Helinawa.'' 3Ca tumung nwar tat. Yahudawa ma kwin gu wun ti ti ka sa ti banin jirgi bai numung sunya nugu ganak shishui numung phen Makidoniya.''4Ta ka bangu Bulus cuin ka ma bai Asiya taka Sobatanes mwi ma Bulus daga Biriya Gayas ka ne Darbe. Timothy taka Aritakus taka Sa kundus. Ambri nama ma wa taka siak Num nung ka ma neng Tasalonika taka Tikikus ta Trofinus ka ma neng Asiya. 5I bur ma sun a wir ma ki wir Taru wasa. 6Ka wi yin jirgi ming Filibi ka ma ki kwanji Gurasa mara yisti, Nim tukun hadan we yi Taruwasa, we ti nim kwiph nyinang.7Nim ke sa ti, ka we kukun we ting gurasa, Bulus ti ba jawabi mok mur ka yi nyan amma wun numing naraphak sa kwanji tau geh har tuk yung. 8Tuing ka ma wai wa tung ikara ma nyanteh jijrk.9Mwe kaph hen mai tiak Attikos sa cang busuk nugu ruh gbam gu yi ba tiring mok ka Bulus naraphak wun rot, Nugu mwe na hu ka ru kpangu gon ma tung ma tati ma kpangu kum. 10Nugu Bulus sir nug na-angu yer nugu mu nuk gu nugu wun, "Sa yisi na-angeh, wa ma nzoring kisi kui.11Nugu banin ba tunama gun ba yi gurasa taka ba tumung tam wun taka ba iyi ba nyan nugu bai numung, 12ma bing mwing ma phang mangar ma gbum ka sisic jijek.13Wir ka we sun Bulus bai tama jirgi we yin we bai Asos, we kpa Bulu jirgiming, A yo kanumung mur bai ma kis.'' 14Ka we kukun Asos we kpangu ming we bangu mitilitus.15Ka we kwanji wanak tumung yigan nugu we be tsibirin kiyos iyi nyan we be phi gung ma militus?'' 16Bulus mur hadan jirgi ming Afisa. Sa mur vak tumung geh. Asiya mok bai sar sar mur in ka Num mur gu yo ba ti Fintakos Urushelima.17A Militus dak ma phin gu tettawa Iklisiyar Afisa. 18Ka ma be tenumung nu gu wun ba, "Hen kema nyi ni he phing nim ka mi sorok kis nang Asiya wur ka me cang taka hen. 19Me kpa itiak ma Num ma ka nang mbiring ma vinyi taka makyau ka nu wa ka Yahudawa ma na nee. 20He phar nu sa phar ring ma when ka nu we wun wa wu ka jem geh me siak hen phi phi me sa wun wa hen wun ma Num. 21He phing ka me naraphak ba, Yahudawa tu taka Helinawa ma ti ti luba tama Num.''24Me sa ti huph, ma azurfa ko zinanya da titara ma hang geh. 34Hen kama nyin he ber taka nama ka mawa taka me. 35Me ca wa hen when misali ka he gbum ba taka kpa cok taka kusi. taka wun ma Num yo kama numung wun, "Nu na ba ger siseh ma albarka"25Me phin nbri nyin, ka me wun ba wun ma mulki ma Ada Num. He sa tor phar na me geh. 26Mok Na, Me wun wa hwi inim na. Me sawa shai ma hang titi geh. 27Me sa phar, ring ti wun wa hen, wun ma Inum geh.28Mok na he keph yer nyinang. Taka taka na ka masa wun wun ma Ruhu mai tsarki dak hen shu shuruk. Sak na yi he kashi tumuk ma da Num ka seh mik numung. 29Me phing ka me bai nang. Re vivi ma yin yer a cuiw nyin. Masa ti ba hen, phe geh. 30Me phing iyer nyin ruro bur ma be wun wun phi-phun ma gaphi re bur ma siak wun nama.31Mok yong me wun wa hen, kiph na yer nyin. Ye phing wun kwisan ka hadan a tat me sa hwang ti wa hen wun ma be him yong me twing me sa wun wa hen sun taka zang. 32Ma, na gu Num hen. Ma wun mangar numung ka mwai hen, sa phen nama hen ci cang phi numung taka taka na kama ka Num ki kashi ba.33Me sa ti huph, ma azurfa ko zinanya da titara ma hang geh. 34Hen kama nyin he ber taka nama ka mawa taka me. 35Me ca wa hen when misali ka he gbum ba taka kpa cok taka kusi. taka wun ma Num yo kama numung wun, "Nu na ba ger siseh ma albarka"36Ka kwanji ti wun-ang nugu wur rum kis ting ma yi manjik gere. 37Mbiri nama ma kuing jijek ma mumuk gu ma sumbaa gu. 38Ma ti ka phinik jijek, ma hwen ka wunba. Ma sa tor phar gu geh. Nugu mbring nama ma bangu cuin jirgi ruwa ming.Chapter 21
1We kwaji nyorok ba we yin jirgi nyi ming weh bai birning cos yii nyon weh bai rhodes we sa bai patara. 2We gbum jirgi sa haye fonisiya we yin3Nu weh phor isibirin kubrus, we nyarak wok menee, we bai suriya we sir birnin taya, teh jirgi ma sir bik bum nama. 4We kwanji gbum almajiran we chan nim kwiph nyinang almajiran ma wun gu Bulus, mok ma ruhun ma num, sa bai urshelima ge5Nim ci can ruhun be sa tu mu, we ba ner take hin nama, taka mweming nama nu gbum ba wer nu werek ma wer nyang we wur rum kiss we teh manjik. 6We teh hwerek kong taka ring we yin jirgi ming we ba ner pheh .7Ka we kwanji voyage daga tyre, wer ba sir talamayas we wunba ma manga nyeh we cang tumu nim nyinang. 8Nim ma phu we wanak, we rima bishara, yo wa cika ma kwiph nyinang. 9Kuko na wa ma mwen hin ning ka ma kisi phen ruron, mwen hin ka ma tieh anabci.10We cang tumu num jwak, ma gbum prophet han vwen ma Juden ka ma phin gu wun agabus. 11Be tener be kpang gungwereng ma paul, jiphi wo-wok taka ki-kis, wun, ruhu ma wam wun, ka na nu yahudawa ma jiphi gu rina ka wa ma kashi kungwereng wok ma kuma kuma ma tak ba wok ma ring.12Ka weh yisin bubum bana wer yesin nyinang, wer biring weh ba kuseh Bulus sa bai urushima. 13Bulus wun ba heh weh teh shan, he sa kwin, he sa tii mina kukuk kan a?. 14Kang nan sa wa ma jijiphi mi nu ge han ma kwu-kwih ming a urushalima mok ma tik ma mwing ma Num15Nim bayon ma be, we kpang garan ner we baning urushalima. 16Almajirai ka ma ning kaisari ya ma siak wer we ba cang gire.17Mamage, ma se wer ma kang hwerek. 18Yi nyan Bulus ba taka wer tama Bulus, duka shu-shuruk ma wa taka wer. 19Kwanji wun ba nyeh wun ba, birin bubum ka num teh ba biring.20Da ma yii sin ma nagu num gwum, ma wun gu phar yahudawa dubu binim ka ma seh num, kama ma dak kam ma siak wun ma wum. 21Ma wun ba titines, wun nu gbaraph ba yahudawa ka ma cang taka gentiles mok ka ma ngaraka musa'a, kuma nu wun ba kada ma nu wun ba masa siak bubum ma tak da ma tumu ge.22Weh te ka shan, kila ma yi sin wun nu ke be. 23Te hwen ka weh wun wa nu, we wa ma riring nyin ka ma kpan kuu. 24Kpan bayon nying sumuk na yer da ka kan yinnan, kpang ring nama ma hon ba titii nama biring ge nyeh gbak phak phen wun bubu ka ma tam titinik wa phak, ge ma gbaraph ma phen wan nu sa cang ma phiphinik ge, kuma nu siak doka.25Ba ring kama badagiskiya bwabas ge masa sorok titii bubu man ber ka ma ti gu gu maka da jini taka cuing ni nang sakani hin ma raron yi nyang nugu Bulus wanak tak ring babah ma yaph kang nama'a, ma yin temple ma num ma ba wun wuwunik nim ka matur yer nama kadama teh hwen vivi, nim titeh sadaka nama. 26Bulus kpan manzani yi nyan nu tsakake yer nama, ma yin bagadi ma ba bada nim ka tsarkake titi nama beh wunik, matieh sadaka ti-ti-ti nama.27Nim ma kwiph nyinang beh kukwanji nugu yahudawa kama ning asiya ma phar Bulus haikali nu ma dus titi ma tur Bulus ma bwan. 28Ma tar ruuw, ma phin tieh, Israila be gbum ba banang wer yin we ke gbum ning yong ka gbarah ring titiehbubu ka sa jekge dokoki tieh yong kuma bin helenawa shak gi ger ner, har ma phinik tieh ma gum ner yong. 29Kuma we ke phar gu tieh shin taka tarofimas ka ning Afisa masa wun ka nama wumu bing ba haikali30Gire ma wanak ma shushu ma yi shak nu, ma tur Bulus, ma nar phak gu nyang, mwamwash nu ma gashak tieh'a'. 31Ma wa titi tieh jur ma mbeshek, mok ba yin tu ma shuruk ma tak jiphi nyi, wun teh weh kasan jerusalem,32Wanak hwaras nu ma kus tak rwam, tak Bulus ma phar ba nu ma nyarak jur gu. 33Shumk ma tak jiphi nyi war Bulus, daka ma jiphi gu ma ciceh guda phu. nu rifi wa hen nan nyeh nu he jur?34Bor masa dak nama rwu, shuruk ma soja sa phin mor ma wun din geh, nu dak ma ban gu gamadoron. 35Be tieh yiyin tak jiphi nu ma tur ma ban, mok giri ring ka ma mindir tumu. 36Girin, masa da rwu, cung gunan nyang.37Ma wa titi biban gu kurkuku, Bulus wan gu shuruk nama, da nu nami cuing mi wun wa hwen, hang ''ok''? nu shuruk ma tak jiphi nyi na riph gu, wun nu yisin mur itelenci? 38Sawa nu-nu nuwa Bamasak ka nu yes hwau, nu munuk tak hum dubu-dubu nu bang ba zizan min ge.39Bulus wun miwa ba'brane kami nyen tarsus a kilikya mi nin teh gun, mi tam ba gire yon wun 'a'. 40Nu shuruk nagu cwing, wanak twang, borok wok twang, tieh chang shau, Bulus tam ba wuun ma mur ibraniyanai, wun ba
Chapter 22
1Mamaner taka ma da yissen na (kanya) nang teh nyin. 2Ka mumunuk titi ma yisen Bulus ta wun kor ibraniyawa gi ma ca shau yo wun,3Mi a Bayhuda mi ming kiliya (karkashin) Gamaliyad ma gbaraph me ma narphat me tuu jijek titi ma dokokin ma ner mi ti (himma) ma wun ma num ka he waing. 4Mi (tsanat ) gu cwin yong kai mbambeshk riin, miki jiphi rurong taka hinn mi takk tu ngbebeng. 5Nyiina nung firist shuruk taka dattawa mbring ma (ba da sheida) titi nang wun mi kia izini teh namang memaner kaa ma dimashku mi mur ba tumung rwam nang wa tutur ring ka syak cwin yonng mi bing ba urushalima mock a ma (hukunta)ba6Ka mia cwin ti bai mi ki a shar hwihwit ma damsh ku ma numgung gi (haske) shurunk kang neing twang dak me ciciu. 7mi hu ting gi mi yissen kor wun me shawulu, shawulu sha dak nu (tsanata) mi a? 8Mi wun, nu nea ubangiji? yo wun me mi nung yeso banazare ka nu tsananta gu.9Rieing ka ma tumung taka mi ma phar haske na amma ma sa pheing kor ka tam wun tak mi ge. 10Mi wuni'' sha nung ka nu mur miti ubangiji? ubangiji wun ne wanak nu yin dimish ku, naa mi wun wa when ka ca tutur kor ka nu ti. 11Mi sa iya phar te ge mock (walkiyar ma haske na) gi reing ka ma taka mi ma bang mi dimashku12Naa, mi gbeem kuko hang mi tyaken Ananya, kuko na diren num (bisa ga sharia), wa ma tyak mangar nyiinyii ma yahudawa na ka yo can. 13Yo be teh nang yo wun, mang shawulu se phpher teh na nyina mi phar gu.14Gi yo wun, num ma kika ki cun num nu phring whew ka wa kang numung nu phar taka ada na nu yisin kor ka neing nyii numung. 15(Gama) nu be can taka (shaida) gu ta reing mbring whenk nu kia pher taka when ke nu yissen. 16Nu ki ka shang? wanak ma ti wa baftisma ma nghaph phiphinik nisang, nu sa tyak numung.17Ka mi phen urushalima mi yi manjik haming ma shak gi mi se (wahayi). 18Mi phar gu yo wun me, wanak sisar nu ngharak urushalima, mock a ma titi namang pheing ke mi mi dak ba tuu ngbeng, mi juur riin ka ma gas kanta ma nu shishak mbring.19Ka ma nyis meek ma taka syak nu istifanus mi a tumung mi rang ba suum, 20mi sa (lura) ma titara ma taka mbeshek gu. 21Amma yo wun me, bai mi dak nu ta alummai.22Ma ngharak gu titam wun shar te young amma ma tam ma kor kukuk wun gbanak moing (taliki ) young te young ming sa jem ge yo ca ma nzorge. 23Ka ma borok kor namang, ma sangar bubum namang, ma sa seng wur twang. 24Hafsan shuruk ti (umurni ) ma bing Bulus (farfajiya) yo umurta wun ma (bincike) gu mi ryan, mocka yo mur phing when ka dak ma wun kana titi numung nyiina25Ka ma jiphe gu ma (tsirkiya) bulus wun gu jarumin ka yo a hwihwit numung wun jem (biba ga doka ) ma wurphuk barome ka kisi shiet gu wun? 26Ka (jarumin) yisin na yo ba hefsan shuruk, yo wun, sha nung nu mur mi ti ? kuko yong wa barome gre''27Hafsan shuruk na be wungu wun me nu a barome gre? bulus wun gu wun, wa nyiina. 28Hafsan shuruk na wun gu mi se (yancin) ca taka vwen ma mbom jijek'' amma bulus wun ''ma maar mi taka vwen rome''. 29Gi reing ka ma be (tuhume) gu nghorak gu young nyinig. hafsa shuruk na diren ka yo pheing bulus wa mweing vwin roma mock ka yo ki jiphi gu30Yiingan hafsan shuruk na mur phing gre ma (tuhuma) nka yahudawa ma ti gu Bulus gi ya phiphit gu (sarka) ming, yo (kuma umurci) firist shuruk taka (majalisa) mbring ma kukun. gi yo bing Bulus yo dak gu ciciu namang.
Chapter 23
1Bulus dak ba shur- shuruk yii yeerwum mee maner mee ti shi-shin taka num ma ruruk kang manger ka numu yong''. 2Firist shuruk hannamga sorok ba reing kama gere nye ma hwuruk phak gu nyi, 3Bulus wun num nuphar nu nu reima shap. nu cang nusa sharianta mee ma sharia, nusa wunba ma nuphur mi doka wun nyina?4Bar kama rang gus-tee ma wun, sa has firist sharuk ma num ge '' Bulus wun mee sa phaing win wa first shuruk ge mee maner. 5Mok ka wa sisik ting wuni he sa has shuruk ma gire ge''6Bulus phar wun gus nyinang ma reing ding bur ma sadukiyawa bur ma farisawa, wun wun ma kukuk malalisa mee maner, mee mewa bafarise mwing ma farisawa mok giri ma wu-wanak tonge tonyen nung he he sharianda mee.'' 7Kwanji wun nyinaang he haram wun nyi yin ciciu ma farisawa taka sa dakiya wai nugu mumunuk titi ma ma gire gaphi phu. 8Sadukiyawa ma wun ba yi- yeer kareiphink kwanji kwei ba mala'iku, ba wur ma bubum (ruholi) farisawa ma wun bubum yong mbaring ma shin.9Nugu sisarak wanak hur taka zizik tee ma farisawa ma nank ma sisira wun, ''Hweisa gbum kuke yong ma kikasan hang ge da wa male'iku taka hwa hwur numg kame fan gu wunie?'' 10Da ninara phak wum tin ciciu nanang, nugu shuruk ma taka jijiphi nyii wunbe taka ke tee maba can Bulus cicus ma shu-shuruk ma bang gui tarfaya.(yan majatisa) mok didire ka turgn kada ma ngarab gu ciciu mok bwan.11Yii ngam yahudawa hang ma jiphi hwen vivi madak ba titi namang mek phimki mayi siku basa yi ber ge basa hwu nyi ge ma cang namang nyinn har nim kama mbehek Bulus bek12Yii ngani yahudawa hang ma diphi hwen vivi madak ba titi namang mek phimiki mayi siku basa yii ge basa hwu nyi ge ma cang namang nyina har nim kama mbeshk bulus bek, 13Reing hwu-hwok nim ning kema jiphi wun ding14Maba tama shu-shuruk ma firistoci taka datawan, hwu ke dak gii tii neer mek phink hwusa hwu nyi ga hwusa yii ber ge sa hwe nbeshek bulus, 15Mua-mwas yong ming hen maialisa wungunang shuruk ma jijiphi hen bing gu nging, phar ma shi wun hwer hwu ki jiphi yeer neer hwu beshek giang kisi sa kai hwu-hwut yong.16Mwing ma sarmu ma Bulus yisen masa wun nung, yin tongbeng reing bai ba kikyak gu Bulus. Bulus phin reing ma kikitee wangu, 17Ba mwing kap yong tama shuruk nyir wama hwen ka mur wungu''.18Reina kiki tee ding band mwing kap ding fama shuruk namang wun, Bulus kama gashak nun wun mee bing mwing kap ding tee misaa wama hwan ka mur wun wa nu'' 19shuruk ma hang, kikitee ding naraphak baing gu gus tee hang, rephi gu, sha nung nu mar nu wum mee?''20Mwing kap ding wun, yahudawa maka cang ma mur himing nu bang ba Bulus nyinyi ma majalisa, phaar ka ge mamur ma rephi gu hwen hang titi ma hasha ka shin. 21Sa mur ge, reing ma geer hwu-hwok ning nang kama kin-gu. Ma ki yisiku ba hwu yi berge ba hwu hwu-nyige sai ba beshek Bulus mwa-mwas yong nyining ma kintee, ma ki nwnu naba cween,''22Nugu shuruk ma taka kitee (hafsa) wungu mwing kap ding banumung ngarak wun ding nyina sabe wungu taka kiki-tee shu-shurk phu wun ba ''yasak nang taka kiki tee me-mangar ngba bu bwas phar, 23taka minarphak damus wu-wuk kwiph nyinanag taka gum ma bubum ngba bubwas phu ma bai kaisariya mur nan tat ma sun.'' 24Wun ba ma cun-jim damas Bulus banen bangu jek tama filikus gwamna.25Nugu zik yashi nyinying. 26Wu-wun nyi kuludiyas lisiyas tee nis gum shuruk gwamna filikus. 27Yahudawa ma tur kaku yong ma mur mbashaki mee tusuk ba taka jiphi mee war gur gu kame kwanji pheing wa baroma nung.28Mee mur mee pheing shanng dak mahasgukwanji ge mee bang gu tama majalisa. 29Mee phaar phar mahas gu titi ma hasha ma dokoki nanang kasa na nung ge ,mee sa pheing gu ma hihas ka shar ka ma jiphi gu ko ma mbeshek gu ge. 30Nim ka mee yisa hwen vivi yong ka ma jiphi nugu meee tusok ma bang hu-has namang tee nis. ca jek.''31Nugu taka jiphi nyii ma syak hwen ka ma wunba 32ma ti ma kpang Bulus ma bing tama Atibatris ma sun 33Taka nyinyire damus damus ding ma kwanji kaii kaisi ririya ma nagu gamna yishi zizik ang, ma phen ma nagu Bulus wok.34Gomna tam yashi zizik, nugu riphi ba bulus ne ta nungi ka yisen neh gus ma kilikiya nung, 35Wun mee dak tu mee yisen nu mangar mangar nim ka taka has nu yong ma bai nugu wunba ma bang gu phigun ma hiridus (fadar mattiridus)
Chapter 24
1Nim tukum (5) hadam nu gu hamaniya frist shuruk taka dattausa hang taka phing karo mok mai tiak tartilus, ma ba tuming. ma ba kara bulus tama tance gwama. 2Ka bulus ba rang tor ma gwamna din. tartilus yiphik shit gu bulus wan titi wun vivi shit phak mimg gioanma, mok nu we ca jek, phuphar ce nyin nis a bing wu sumuk vuier ming. 3Mok na when ka nu tih we ma buhwat we seh wok phu gum filikus.4Me mur me na wa nu mokiyau geh, me kusi borok nyinis bwas nu wem win. 5We gbsm meyong me ku kasak te bahunyin yo kuna sa tam wem ka kasak kang ma yahudawa ka ma kuk titi teh yom mbring. 6A ti ka, kasak shat ma num, mok na we gu we mur tiguka shanon wum.7A ruing, lisiyas jamiri be war gu wok nir ma ku kut. 8Kanu riphi ma wan yon kama nis nu yisin gu kama nis wen nyi nuning. 9Ya huda wa mbiring ma wun weun wa kang wa kana.10Ka gwam na sa riphi gu un, tam wun nuga "yonying me phing wum. nu wa gum, nu ca ti tan ba ring wen vuin yo ming ma ka hwak me riphi na. 11Nu phing gree wan kisi ti nim wuk warit phu ka me sa be urushuslima misa bauta gu numab? 12Ka ma be gbun me shak ahn me sa bring ku kasak kang da nu has a hang geh me sa dak ring ma hum geh. 13Mok na masa wa ma girii ingegeh kana shi me phak titi nuimu geh.14Me wean wanu ma hwean ka phi wur darika kana me ma mesa saik num ma taka kika nang me tih ammici ti kashi ka wa zizik a attara ma ana bawa ming. 15Me dak ka nang tama ada num taka lokaci ka ma ti tashi matatu tako ti jek taka vivi. 16Titimana me mur cang hwan mangar tama num taka tama ring17Ka kwisan hang, ma hadam me bing ma baiko taka sada koki yardanai. 18A na ming ka nu ti nyina, yahudawa hang ka ma neing asiya ma phar anie, kaida tsarka ke wa a shak sa wa ma gu gor ge ko ma hum geh. 19Ajem marina ma bi tom nis ka mawa hwan wen wun avivi titi nang.20Ka sa wa kana ge ma riyong ma bi da ma ki phar nu ma when vivi hang ka ma ba tama gum ma yahudawa. 21Whan nyina kame wan ma kukak ka rang nyi nyi nama. mok ma tashi matatu ka sa tuhune nuing ka ma mur te me hukinci numu''22Filikus wa ma phi phinging cuinh kpang mok wun ba wun mbiri ka lisiyas rema wu wun wun be une shilima yo shi wan, '' 23Nu gu ma dak danini soja hang sa keph Bulus nugu tih phe ma tamgwa me masabi phar su sa shak bo-ongeh,24Kpa mwanim bwas gum filikus phuma himu druskila yo wa wen yahudawa nugu dak ma phin gu bulus be tangu ma wen Ada' nam. 25Ka bulus sa tamger wun ma adaka tu tarti taka kara kame gbam cuin gining me mur me yasak nu''26A phar numang tiko bulus nagu yo ganjum, sa yasak gu wok wok mur sa riphi gu , 27Kwisan phu (2) harmit borkiyas festas can gwan na siak sun ma filikus yo sa yasak mik-hwerek tama yahudawa ca ti kashi Bulus tu gugashak.
Chapter 25
1Festus yin province, (bayan) nim ta'at wanak daka caserea ba kai zerusalem. 2Chief priest taka shushuruk ma jews ma bing (charqes). 3Book won titeer mok ma paul wu phenek gu (Jerusalem) ge ma mbeshk gu cween.4Festus won ba paul (was held caesarea) mumuash nog phen numog. 5Haq ka mur saik wiir bi wu bai hee gbum gunag ma phinik hag gee ye won nag6Festus chang sa kai num naning ko naning ma ring gee wanak banumog caesarea yii ngaan wan ak chang tee chichang ma (Judgement) nog won gu pual be yong won mu girii. 7(Pual) bii yahudawa ka ma nig (Jerusalem) ma rana huhwet numong ma bing won babuu daka masu phing titii numwang gee (wonba girii ming). 8Pual (defended himself) won ba, mi sama phiphinik (doka) ma (Jews) ming gee da wa ka shak da titii ma caesar9Festus phasi mumur titi tama jews nog mur gu pual won nuphig hwen ka wa ming riphinik ba sewsalem, gee mi shii gu sheriya titi ma won yong tumong?. 10Bulus wun mi rang betore the judgement seat (and to be judge) mi kisii yasak gu jews hagheuw hen yong mbiring he phing.11Muamash miki ti hwen Viving ka mi ki kasak washe ka ki kai ma kukui, mi sa hwag kukuai gee. ka won na ba giri ming hang sa shar ka na ba nyi gee. mi kusi caesar. 12Festus kuwanji tam won taka shushurn (council) non gu nu ki kusi caesar. mok ma caesar banis.13Bi chang nim hang, gum agrippa taka bernice ma bi te ma caesarea ki won gu festus nyii. 14Ma ti nang phur tumog, festus won gugum mok ma (pual) wo-on kuko hang wa (dan sarka taka felix ya bari tii mbumgmbeg) 15Nin daka mi na (Jerusalem) (chief priest) taka shushunuk ma Jews ma bing charges) titi ma kukoyog te nag, ma won mi phasi ba cween ma kikasak gu. 16Mi won ba ma sa (date) ma (romans) gee na nagu negmbak (tagomashi), (sai wada ake karo karasa an bashi buda hujjujinsa game da kararakin.17Ma bi tinag phur tumog, festus won guigum mok ma (pual) woon kuko hang wa (dan sarka taka felix ya bari'' tii mbumgmbeg) Nin daka mi na (Jerusalem)(chief priest) take shushuruk ma Jews ma bing (charrges)titi ma kukoyog te nag, ma won mi phasi ba cween ma kikasak gu. mi won ba ma sa (daka) ma (Romans) gee na gu negmbak (togomashi) : (sai wanda) ake karasa an bashi cween karasa a gaban masu karasa, ya kuma bada hujjojinsa game da kararakin. Mi bi tenang, mi sa kign gee yi bi nyang mi change chichange ma (Judment) mi wun ba bing ming kuko ding. 18Rima (argi) ma wun wun titi numong nusa gbum hwen viving titi numong gee. 19Nye namancy sa kukun won ndig ming gee taka kukua ma yeso, daka pual wun yeso ki wanak. 20Kag nay sa da namimi girii wun dig ming gee mi riphi gu da yo mur ba Jerusalem gee maba tam mok titi numog.21Pual kusi wo ngarak gu wok ma empewor mi naba nyi ma ngarak gu wok ma empeor tama caesar. 22Agrippa wun gu festus mi mur yesing won ma kuko wong. Himing, festus wun, nu phar nu yising gu23Yi nyang, Agrippa taka bernice ma bi (with much cermang). ma ying haming taka jijiphi nyi taka shushuruk taka ganju ma vuen ding, festus wun bing muna pual. 24Festus wun, gum Agrippa ring daka he wa wong he phar kuko wong jews ding jerusalem taka wong ma gbungurong kor ma wun mi mii wun wu mbeshek pual.25Mi phar sa ti hwenang daka dak wu mbeshek gu gee, mok daka yo (pual) kusi empeor bi mur mi kag nang mi ngarak gu. 26Mi sama hwen nag (definite) daka mi zizik gu (Lord) gee mok yona mi bing wa hen pual, mok ma nu gum Agrippa, gee mi gbum hwen mangar ka mi zizik titi numona. 27Gbingbing rima wandaka sama phiphik gee sa gbum tee cicang ba, wun mok sa wun nyinah gee.
Chapter 26
1Nun Agaribas wun gu Bulus ''Nu phe titi nes.'' Nugu bulus kpan wok towang yiphik phin titi numung. 2Mi tee mu- cang nu gum ma agaribas, mok hwen ka yahudawa ma bing titi nang numu yang, 3Numa titi nes nu phing al'adun ma yahudawa taka al'amuran nama mok na nyina mi kusi nu ti nyinang nu yisin mi.4Mi wun wa nu, yahudawa biring ma phing shi-shin nang ka mi sa tur wanak rin nama ming taka urushalima. 5Ma phing mi ma kuu, mok na shr ka dak he mur wun mi teh shi-shinang tika bafarase, darikan ka cang ki tee bu-bum vivi addinin na nama ming.678Mi rang young he shimi wun, mok alkawalin ka num teh maddarineer. mok ka youg nu wa alkawalin ma kabilun neer wuk dak phu. ma dak kang ma se ka ma ten num ma dak kang jijek tama num ma sun take zang. mok nan wu dak kang, Gum Agaribas, Yahudawa ma riphi wuri muk shaan cang gu hang hwen ngaar nyin Ka mum burok ring tuning?9tumu mi mur kpang toik ma Yesu Banazarat. cang mun hup nang. mi teh yong urushalima. 10mi gashak taka sik nu jijek tan ga-gashak min, mok ji-jiphi sun ka shu-shuruk firistoti mi bgaam, ka ma sa mgbesh ba mi jiphi ma sun. 11mi mak ba yau yii, ji-jek shi-shak mi yasak cwin ka mi dak ma kasak tiok ma Num. mi dak ba nyi-nyi surtutu mi mak ba yau yii teh tee nama.121314Ka mi sa te-te na, mi ba Dimashuku ma ma mur ma shu-shuruk ma firistoti. Ka mi sa bai nung. ma zang, gun, Nu Gum, mi ngaan ni tawang Ka ger num nga-ngaan nang, ngaan dak mi ciciu nung ring ka ma shin geri. Wun ma mur Ma ibraniyawa ba wun, 'shawulu, shawulu, mok shaang na mak mi yau yii? cang ma mak yan yau nu banin hwen ka sa gbir ge.15nung mi wun, 'Nu wa ne da Num?' Num wun ba 'Mi nung mi wa Yesu ka nu mak gu yau yii.' 16Wanak towang mok yong nung mibee tee nes nu cang tiphi taka ring ma wu-wung nang. titi ma bu-bum ka nu phang titi nang yong niying taka hwen ka mi phasi wu ne gun teh numug. 17mi cun nu wok ring taka al- ummai ka min dak nu burok yii nes harmak ba daga sun min bee ngaan min dag ikon shaidan bee ta 18ma num,ka ma gbaam nyiph zing taka gada kabe gu titi cwun ma di dak kang tee mumung?19Mok ka na, Gum Agaribas, mi sa kuk titi ma wahaya ka phar ne towang ge, 20Ma kuui wa daka mma Dimashku, taka urushaima taka vin ma yahudiya biring taka al'ummai, me tam ba wun ma mum mok ka mi mur ma sumuk cicang nama ma phant ta ma num, ma tee hwen ka sumuk gu num kang. 21mok ma yong nung yahudawa ma ma tur me shak ma mur mgbeshak mi22Num gbeem mi- me ying me phing rang nyin-nyin ma ring mwar bubwas taka shu-shuruk, mi sa tam ba bu-bum biring ka annabawa taka musa ma wun bee tee, 23Ma wun nyina ka almasihu be maka yau, yo nung cang rin ma kuu ka ma burok tuning ka tam ba yahudawa taka al'ummai wun mangar,24Ka Bulus kalanji tam wun werik ma titi numung fastas tam wun ma ku-kuk, ''Bulus, nu tee wuk phi-phing nes da nu cang rin ma wuk'' 25Nugu Bulus wun ''mi sa wuk ge, rin shuruk testas ma ku-kuk kang mi wun hwen ka wa geri taka tu-tur titi. 26Mok ka mi mur gum phing bu-bum yong bering mok na nung dak mi tam wun ma kang nyi-nying mi phing wun hwen hang sa di-din ti nu mung ge mok ka ma sa te bu-bum ba yong didi-ding ge.27Ko nu mur annabawa, gum agaribas? mi phing nu mur ba.'' 28Agariba wun, nin yo bwasing nu mur haramak mi me cang kirsta? 29Bulus wun, ''mi kusi num, nim yong bwasi ko nim ka wa rol sa kwanes ge, amma taka ring ka ma yisin mi nu muyong ma cang tika mi amma sa taka ring yong ka ma jiphi ba gborok.''30Nugu gum wanak towang taka gwamna taka barnika taka ring biring ka masa cang geri. 31Ka ma ngrak ti monok titi ma sa tam wun yeer na mang ma sa wun ''riphinik yong sa te hwen ka dak wu mgbeshek gu taka jiphi gu gborok ming.'' 32Agaribas wun gu fastos ''wun phang wun riphinik yong gu phang,''
Chapter 27
1Kama kwaji mur wu ma weh bai italiya ma ban Bulus taka n-ring bana ka ma jiphi wok ma shuruk nama wa A gustas, 2We yin jir gi nyiman daga adramatiya ka wa titi tieh wanak bai gus ma teku asiya nugu wieh bai teku Aristakus ka ning tasaika-ma, makidoniya ge bai taka wier,3Yii nyan nu we sir bimin sidon, te ka juliyas phasi gu Bulus mumur, gbarak gu ba tama mwan numu, kashi gu kany jek, 4Weh wanak tumu we bai tsibirin kubrus, Mok ma mem gu na ka wa nyi-nyeh ne. 5We haye bah kilikiya taka Bamfiliya we beh mira te gu ma lisiya. 6Teh na nu jarumi yin jirge ming daga iskandariya bai italiya7Nim did-did wer wa cuing swaa, we mak yau cuing te be we sir hwu,hwet ma sinidus, mim shak wor shin a weh shin-jan karita hwu-hwet ma salmina. 8Ma-mi -mak yau weh hadan makurda we beh tehan ka ma phin wun teh ci-cang mangar, ka wa whu hwet ma lasiya,9Mwa mwaih yong we kpang nim jijek wa weh tii mi hadan, shi-shin ner yon wa mak yau ming, 10Wun ba mi phar beba ner yong me phar mimak yau nyingeh ner, we teh asara bubum wa mak yau ming. nyineh ner we teh asara bubum ma jirji sawa ma jirgi nu shuak ge zor ner ma wa mak yau ming. 11Wanda ka cang shuruk ma prisonere yesin wun ma captain gir yesin jijek ma Bulus.12Mok ka tasha sa jem ci cang ge mok wur ring taka jirgi ma phar wur mok mok wur sa cang ba da sauk ba bai birnir finikiya ge ba tieh hutu nama tumu ge finikiya wa tasha jirgi mii nyi ka wa karita teh na wa cikwu wok ting taka wok gon, 13mem wuphuk sua tak rwam ma jirgi ma phar nama phar min ki san nu ma cuing linzami ma jirgi ma nyia nu ma siak ta karita wha hwiet ma gabas,14Ma cang hwas wur mim ka ma phin wun, yurokilidon, ya phak wur phuk ta island. 15Mim gu na ka be gir gu jirgi a' nu gu we siak ka ner teh ka riin ma mim bai, 16Nugu we saik gwar-gwar har we ba bai teh han ma phin wun cauda, ma mak yau we hwin-dir we jiphi jirgi bwa shuruk ming.17Ma kwanji nu ma jiphi jirgi mok kada yin juk ming sa haram yer nyiming. 18we mak yau mok wur sa wa bwas ge Nim ma tat, tak rwam kama nama mu kur bum jirgi ming ma nyish 'a'. Mum taka nwar sa nyan ge,19Nim ma tat, tak rwam kama nama ma kur bum jirgi ming ma nyish 'a' 20Num taka nwar sa nyan ge, nim jijek, ngbe rere phen ka sa nuphu teh, ga ring phan we mak yau, we phar ner kukwi yii21Weh ke cang ner ba ber, nu Bitus wanak tuang wun ba tak rwam, mi wun wa pha hen, he hwa yi sin nye nan 'a' wun we kisi phan wanak karita ba, har wii ki bi ti phaka tere we be phar mak yau yon taka asara yau. 22Mu wun wa hen kuk na kan ba han ka rasa zor numu, jirgi nu shuak we rasa,23Tuk ma sun maliaka ma num nan ka mi aiak ran kurusun nan. 24Wun bwabwas ge, meh sa diren ge dole nu ba ran nya-nya ma kaisar phar ka num phasi wa nu mumur, na wa nu ring bayan ka he shin taka nu. 25Mu wun wahen kuk na kan, mi dak ka numawa taka wer hwen ka wun mini sa hadan nyina'a geh, 26Me phin ba sirbik wer teh sisir,27Sun ma wuk dak nyin ta, ma cang tieh tuus wer hwen-hwen wer ba bai teh han ma phin wun Adriyat tuk guun. ta rwam ma jirji masa dak nama kan wun ba ki ba bai huhwet ma gari han. 28Da ma mimak rumuk nyi ma gbum wu-ku phu, masa cang bwas, ma mimak ma gbum rumuk wuk dak tukun, 29Ma yi teh diren da jirgi ba tak ba matar me 'o' nugu tak rwam ma tak linzami hudu mi sun ma jirji ma ti tah adua geh yi nyan sisar.30Tak rwam jirgi ma yasak cuing ka ma nyarak jirgi shuruk ge ma ma cuing jirgi bwas, ma ruu kan da ba tak linzamai nyi-nyi ma jirgi ''o'' 31Bulus phar nyinah nu wungu ngbon ma soja ka mawa girika tak jirgi yon masa ran ma jirgi yon ge weh sa gbum zor ner ge, 32Mu sojiji ma shit ru-rwish maa jirga ke jirgi huu.33Yi yiphik nyan Bulus kusai ba ma ji yi beer, wun ba numa yon nin ma wuk dak nyi, he cang kwa yiyi beer, 34Mi kuseh hen yi na beer, mok yer nying kuk, mi wun wa hen ba han ka rasa zor nimu' 35Kwaji wun na nu kpan gurasa kusai num ma phuphar ma ring ka mawa gire, nu gu mwor gura sa yi.36Nu ring mbiring ma phar gu nyina nugu kang na yin ting, ma beer, 37Ning ka mawa jirgi ming mhiring ma wa 276 dari merin gu phu ma wu-wuk kwiph nyinang dak kwip. 38Ma yi ma yir, ma kur alkama ma nyish gu'a, geh regeh ba ring ma buma.39Da yi nyan ma phin yes-yes da ba wa ta'ah o mnu ma phar gus teh hang, nu ma tam yer nama ma wun ma tuka jirgi ge ma jongon phiri-phit, 40Nu gu ma shi linzami, ma nyarak ba nyi gu ming kuma ma phiphik rwish 'a' nu gu ma nyarak felifele ma jirgi nu gu ma bai gus tieh ka ba far. 41Da ma bai tieh ka soon phu ma kukun nugu jirgi ran ting gus ma jirgi ba yin ting nugu kurar na jirgin yiphar tissin mok ma rakuman rawa.42hwen ka wa wa kan ma sojoji ma mur besh tak bana ma kurkuku, kada han nama werik teh shushu banu mu. 43Amma hafsan na sojoji mur hwen han vivi han gbum Bulus geh, nu shak ba shisi vivi na ka ma tam, wun ba tak na ka ma dan nyi ma mimak nyine ma nerek, 44Kwanji ge ruron boor ma sisi, boor ma sisi tah ti tisin ma katako ma jirgi jirgi boor ma harsan bubum ka mawa jirgi ming, ka na nyina wer biring we sir jek
Chapter 28
1Ka we sir ajek we yisin wen tiak ma tena wa malita. 2A ring tumeng, ma wa reng jek ma phirik diringh kara we cang lyer nir her phan yi wir taka sisi sir3Ka Bulus munuk kikyin kon phirik kara-ing nugu su swan mok kara phi phic wanak nug rephik yer wok ma Bulus. 4Ka ring ma phar su swan riphik gu wok nugu ma wan, ''kuko yong wa vima mbembesh ring wurik inyimming, mok yo hender ge nyi ma mok.''5Nugu tak suswan na kara, sa nuphar gu geh. 6Masa dak yi da wok mwai oh da hu kui oh ma cang masa phar when hang ka ti gu geh. Nung mawan wa num hang nung.7Hu hai ma hai ma shuk sibirin itiak numu babiliyas a seh wir ma kanung mangar nadiring hwen ka use men nir atat(3). 8We wa tumang nugu rurwa ma Babiliya sawa jek geh, a tuni ti gu Bulus yin tumang bayi gu manjik dak guwok yer nagu kwaman gu. 9Ka ma phar kana, masa being taka yer rering masa gbum ku kwaman. 10Aring ma ti diring wer hwen jek tumung fuet11We ti nwar tak (3) we yin tugi we bai Iskandwige ka tun ma huntung wa tsibiri ma zizik taka gar-a phit rurong. 12Ka-wi sir tumung, sirakus we ti nin tat (3)13Nugu we bai har birina rigiyam. Nim-nying min bah ma hahak hang ne kuriting nim ma phu nu yin Butiyoli 14Tumung we gbum ma manir timang kusi wer we ca giri taka ba nim kwap ninag (7)cuin na nung we be roma. 15Daga tumung, ma manir ma yisin nung ma be ma be se wuircuin. kasuwa Abiyas taka rumtuna tat (3) ka Bulus phar ba nu nugu bwat gu nim iyer numing kuk.16Ka we yin roma. ma mur gu Bulus ca kwanumung phuma soja ka sa kingu . 17Mewa tumming kainim tat (3) ki hadan. Bulus phin shu shurut ma yahudawa. ka ma kwain sa tigu hang laiti ko shaiph jiphi me tun daya uru shelima bi wok ma roma', 18Ka ma kwaiji yas me nyi yer. nugu ma ngah rak me. mok ka me sa ti when hang vivigeh19Ka yahudawa marang raayi nama muing ca me me dok me daukaka kara tama kaiser sa wa wen me wa ma kukasak hang taka alu'umage. 20Mok na nung me mar pher hen me tan wan taka han moka du dak kang ka isarok yo ka me wan ming.21Nugu ma wang wesa pher da we gbuw yishi hang wok ma yahudawa titi nis geh. ko a hang, iyer taka tununuk ye ka wan geh, 22We mer we yisin tenis when ka nu ti bu-u nu phang darikn young we phing ma hwang darik yon ang jijek.23Da ka ma dak gu nim, a ring jijek masa bai masa bi ca giri phi ka cang sa ti ba waazi ceto sa tanubu bayanuwa mulki ma ada num bar mas huit seh wen ma nunt sa tanba attaint ma musa har uttatai ma cmabawa sa tam wama ma hi himing yiyak gbuingu. 24Bu ma phar wa phar neng sa tam bir ma nagu hanlah nama.25Wo kana masa mun wan ha nyinang ''nu ma ba nama ka Bulus wan wan ha nyinang ''Ruhu mai tsarki tam wan anyi ma ishaya, har ma kama wun, 26Nu gu wan ''Bai tamia aluma yong. wun he sa yisin amma, hi sa whin ka sa geh he phar he sa phing geh.27Amma,a kang ma ring yong ki kponok tii nama yisin gaak wut ma rin yi-ang mok masa phar ma phing geh nama harmit me me ngaph ba zi nama-ang''28Mok na he phing wun cete ma Num, ka tusuk ba alumai ma dak tu ma yisin? 29Ka wan, wam yong, yahudawa ma waak masa gor yeer name.30Bulus cang kan phii (2) phi haya-ming sa seh baki ring kama be tenu mung ; 31Sa tiba waazi mulki ma num, sa gbaraph ba ma wan ma yesu, sa dak didirin kang geh. A hang sa shak guany geh.
1 Corinthians
Chapter 1
1Bulus ka Almasihu yeso phin ngu ce riphinik ka dok te te mi Num, ner Sastamisu, 2ma bai ikilisiya mi Num ka wa korinti, ta ma reng ka ma ki saar mba tiyak ma Almasihu yeso, taka na ka ma ki phim mba msa ca re gung taka tsarki, Wesa zik ba taka phin tiyak Ubangiji ner yeso Almasihu mburing tagbak, ubangiji name taka ner hiyau. 3Ngharak mwarang taka cica jek ka ne tami Num Da ner taka yeso Almasihu be te nyen.4Nim ta gbak mi bwat gu Num nang mok hen, mok mwarang mi Num taka Almasihu kate usa hen. 5Na wahen sabar ween kukwa, wun mung mbiring taka phepheag 6Tika hwen ka he te titi ma Almasihu ca giri yer nyen.7Mok na be gbum baiwa ma ruhaniya ka he dak kang he sa keng nim ka he phar Ubangiji yeso Almasihu. 8Dak hen he kuk kang heba phar mgbeng, ge he ca taka naka ma sa wa ma kkasan ge nim ma Ubangiji ner yeso Almasihu, 9Num rema giri yo ka phin hen be dus titi taka mwe numu, yeso Almasihu Ubangiji ner.10Mi kwese hen, maner, tiyak ma ubagiji ner yeso Almasihu, he mur yer nyen, sa mur nang titi nyen ca kukwa ge. mi kwese hen, he ca ma ka nyinang shak nyen gbak ba nyinnang. 11Taka phe makulowi ma bi mokwuncicang nyen sa jem ge.12Wun na wa yong: ne gbak wun, ''mi wama Bulus,'' ''mi wa ma Afollos,'' ''Mi we makefas,'' ''miwa ma Almasihu,'' 13Almasihu wa kukwa ye? ma sherek Bulus mok hen ne? Da ma te wa hen baftisma tiyak ma Bulus many?14Mi bwat gu Num mok mesa te ge hang nyen baftisma ge, krisfus ma gayus nu shwak, 15Me te yong ngi ha sa wun ma te wa hen baftisma ma tiyak nang ge, 16(Misa te ba taka phe ma sitifanas baftisma. se nyina ge, mi sa pheng da mi te gu hang baftisma ge.)17Almasihu sa dok mime te baftisma ge, mak mi bing mba reng wun mi Num. sa dak mi mi bingmba reng wun ma Nun ma phepheng ma riphinik ge, mok giiriyen Almasihu sa hu ge,18Mok wun shisherek wa wun mbu tama reng ka ma we kwii. Tama takaa naka num we naba nzor wa iko ki Num. 19Wa zizik, ''mi ngish phepheng ma taka na ka ma pheng fwet,''20Re na ka pheng wata? Re na ka kpes wok wata? Rena ka te reriphi teng yong wata? Nun sa harmak phepheng ma teng ca mbu ge? 21Mok phepheng ma teng yong sa dak phepheng mi num ge, jem ngu num cween mbu ma wuwum mba reng mok mi num na ba taka naka ma se wun mi num nzor.22Yahudawa ma mur bum nghar nye , helinawa ma yisak phepheng. 23Wer we bi mba reng wun Almasihu ka ma sherek, mater kpkpeden tama yahudawa taka mbu tama Helinawa.24Taka na ka num phin, yahudawa taka Helimawa, we bimba wun ma Almasihu ca iko taka phepheng mi num 25Mbu mi Num ger phepheng ma reng, raktaka mi num ger kukak ma reng26pha na phi-phin nyen maner. sa wa hen mbiring nuhe wa ma phepheng mumumak ma reng ge . sawa hen mbiring nu he wa ma iko ge sa wa hen mbiring nu nu ma mar hen gun ming nge. 27Num cum bubum mbu ma teng yong ge naba taka kiph sui Num kpang hwen ka sa wa ma kukuk teng ge gi naba naba taka kukuk sui tom.28Nun kpang hwen ka sa wami sum ge taka bubum ka mashini nang teng yong. phen kpang bubum ka ma phar sa wa hwen nhang ge shining taka sum na. 29Te yong mok rephinik hang sa gbum cween ka borok titi te wmu ge.30Mok hwen ka Num te, yo nyining he wa tama Almasihu yesu ka ca nde wer phepheng ka ne tami Num. ca giri ner taka tsarki ner ka kpanohiphinik ner, 31Mok na, tika nassi, ''Ngharak re na ka boro titi, tiyak ma Ubangiji ming,''
Chapter 2
1Ka mi be te nyin, mi sa be ma nye minnes take kiph ge ka misa phas wa hen wun ndendenden titi mi num (ka misa tam wa hen wuntiti mi mi num). 2Mok mi dak ka nang nisamur miphen hwen hang ge ka mi sa wa take hen wun ma yeso Almasihu ka ma sherek nu shwak,3mi wa take hen te tarnura, taka dirin, taka huhu kang jijek, 4Pharnang taka wun nang ma sa wa ma wun phepheng ha ma kpakang ge, Mok nyinma be phphasi ma Ruhu taka iko, 5Mok ka bangashiya nyen sa ca kiphi ma reng ge, iko mi Num nu shwak,6Yo nyin we tan wun kiph tama reng ka ma ki kuk, sa wa kiph ma teng yong ge, taka mulki zamani yong yong ge, ka we hadan. 7Mok na we wun wun kiph mi Num cweeen ndendenden giri, kiph ndendenden ka Num dak wa be borok wer twang,8Ba hang rima gum ma zameni yong ka pheng kiph yong mok ka ma phe tumu ma sa sheerk Ubangiji daukaka ge. 9Tika ke wa zizik Bubum ka yi kisi phar, tu kisi yisin nzor hang kisi tam kang, bubum ka Num ki dak ba reng ka ma mur gu.10Ba yo nu ma wa bubum ka Num phasde reng ta ma Ruhu yisak sha gbak, taka bubum ka ma te gung mi Num. 11Ne phe kang ma riphinik, sa wa nuhu numu hami numu nu ge? Nyina, ha sa pheng bubum ka ma wa te gung mi Num ge Ruhu mi Num me pheng.12we sa se rehu ma teng yong ge ruhu kane ta me Num, ngi we pheng bubum ka ma nade wer sar ta mi Num. 13We wun bubum ba yong ka wun taka kiph ma riphinik sa ruhue mu phasi wun, ma ruhaniya taka kiph ma ruhaniya.14Riphinik ka sa wa ma ruhu ge sa bubum kama ne tama ruhu mi num ge mok ma wa bubum mbu te ruhu mi Num ge, mok ma wa bubum mbu te rumu. sa pheng mba ge mok ruhu nu phasi. 15Rena kawa ma ruhun tam mok titi mabubum mbiring re bor ma sa tam mok titi numu ge, 16Ne phe ka ma Ubangiji ngi nagu wiin?'' wer we wa ma nzor wur ma Almasihu.
Chapter 3
1Mi fa, maner, mi sa phe tam wun taka hen tika reng taka ruhaniya ge tika reng yer ming nu tika mar bubwas ta ma Almasihu. 2Mi nawa hen ven sa wa ma ber ge mok he kisi shar yiber, yo nyining ma he kisi shar3Yo nyining ma he tor yer ming, kahe te huph he sa dus titi ge he sa wa taka yer ge, he shin mumumak ma reng? 4Ka ha wun, ''mi siyak Bulus,'' ha sa wun,'' mi siyak Aldlos,'' sa wa cica ma riphinik nu he te ge? 5Ne wa ka Afollos? Ne mu sa wa ka Bulus? Taka rwam nu ka he se giiri te nama, mbiri nama Num naba rwam.6Mi mi rai, Afollos wur nyi, Num nu dakte gung. 7Nyina hang ge. Num nu dak te gung.8Rena ka rai taka rana ka wur nyi, ma w nyiniang, ne gbak gbum lada wumu, titi ma rwam numu. 9Wer wa mwan rwam ma. He wa hai ma Num, mumwai mi Num.10Titi ma alheri mi Num ka ma name cica rena ka ger phe mwai, mi dak bur, ha sa mwai njorng. Ne gbak phe hwen ka yo mwai njorong. 11Ha sa phe dak bur bi taka na ka ma ki dak ge, yo mu yeso Almasihu,12yo nyining ka ha mwai njorong ma bur ma zinariya, taka azurfa taka matar taka sum, taka kon, da tus, 13rwam numu be phasi, mok num na be mumak sum ma rwam ka ne gbak te.14Re na ka rwam rang, gbum fush. 15Rena ka rwam numu whish, gbum huhu, yo titi numu wirik ma nzor numu, tika ciciu ma kara16He sa pheng he wa shak mi Num ge, ruhu mi Num ca hami nyen? 17Re na ka kasak shak mi Num, Num kashk gu. shak mi Num wa mai tsarki nyina nu he wai18Ha sa dis titi numu ge. ka ha yer nyen phar yo wa rema kiph zamami yong, ngharak gu ca ''mby'' ngi cas rema kiph 19Mak kiph ma tengyong wambu tami num wa zizik,'' tisi taka kiph shaph nama ming,'' 20Nyina, ''Ubagiji phe ka ma taka kiph sa wa hwen hang ge,''21Buborok titi ta ma reng ki sang! Mok sha gbak wanyen, 22Da Bulus, da Afollos, da kefas da teng , da nzor, da kukwei, da bubum ma yo nyining, da bubum ka be mbiring wa nyen. 23Hen wa ma Almasihu, Almasihu wa mi Num.
Chapter 4
1Cween ka ma phe wer tika taka rwam ma Almasihu taka kashi bum ndendenden mi Num. 2Dus taka yang, ma mur taka rwam ma ca re ka ma te giri.3Te nang, wa hwen bwas nu he tam me mok, da te tetam mok wur ma reng. mi sa tam gu titi nang mok ge. 4Mi sa pheng ge da wun hang wa titi nan, yo sa phasi wun mi sa wa kasan titi nang ge, Ubangiji nu tam me mok.5Ka na nyina sa sun she na mok te kisi sashak ka Ubangiji phen be. Be phasi rwan ndendenden ma sun mbiring, sa heker bubum ka wa kang. ngi ne gbak gbum buborok twang tami Num6Maner mi dak bubum yong titi nang ma Afollos mok hen, ka he gbaraph mabine ma wun yong ka wun, '' sa hadan na phuphun sa phasr ye wa shuruk titi ma han ge. 7Ne phar hwen ka ba kwa yer ngen taka bor? he wa ma shan ka sa wa wa kpitak nu he se ge? ka wa kpitak nu he se, sha dak he borok titi tifar sa wa nyina ge?8He ki kwanji gbum bubum mbiring ka he mur! He ki ca taka sabar! He ki yiphik te mulkisa taka wer ge taka wer ge! mumur na nu he te mulki, ngi we te mulki taka hen 9A ka nang wer manzanni, Num dak wer mi sun tika reng ka ki she mok kukwei titi nama, we ki ca hwen ka teng ma phar, taka malaiku taka reng,10We ca mbu mok Almasihu, he wa ma kiph tiyak ma Almasihu, ma sa phar wer ma daraja ge, he wa ma daraja. 11yonyining yu te wer taka wur nyi, we sa wa ma tatara jek ge ma jur wer ma kukwei yang, we sa wa ma phe ge,12We mak yan fwet, we te rwam ma wok ner. ma tan wunvivi titi ner we dak albarka ma mak wer yau yi we kuk kang, 13Ma has wer, tam wun swa. sa kpa wer we ca bubum susuru ma teng taka bubum ka ma sa jem re ma phar ge,14Mi sa zik bubum bang me dak hen sui tom ge, me mur sumuk hen tika mumweing ka mi mur. 15Da he wa ma taka kashe mwa shuruk wuk tiyak ma Almasihu, he sa wa ma shushuruk jijek ge. mi me ca da nyen tiyak ma Almasihu yeso tebi wun ma Num, 16Mok na mi phin hen he ca taka gbaraph te nang.17Nyina nu mi dak timoti te nyen mwa mumur, rima giri tiyak ma Ubangiji. phas wa hen cween nang tiyak ma Almasihu tika mi gbaraph ba ta gbak taka Ikilisiya kukwa. 18Yo nyining re bor ma kaca taka borok titi, ma te tika misa we be te nyen ge,19Me be te nyeen mamwash, ka Num mur. Nu me pheng ger wun taka borok titi, me phar iko nama. 20Mulki mi Num sa wa wun nu shwak wa ming ge wa ma iko. 21He mur shang? me be te nyen mi riyang da ma mumur taka ruhu ma tete swa?
Chapter 5
1We yisin wun mumaren te nyen ka kasan fwet, wurna ka re ka ma sa phe num ge ma sa ge. Wun ka mi yisin wun hang yer nyen na phu ma hin rwa. 2He borok titi fwet! sa wa ka phinik nu jem ka he te ge? Re na te nyina, gbi gbing ma cun ryu yer nyen.3Ko mi sa wa taka hen yer ge, mi wa taka hen ruhu ming, mike shigu rina ka te kkasan na mok tika mi wa tumu. 4Ka he munuk titi tiyak ma Ubangiji yeso ner, ruhu nang wa taka hen iko ma ubangiji yeso mi ke kwanji she mok titi numu. 5Mi te nyina ge mi nagu shaidan riphinik na yer mumu ma mbeshek ngi ruhu numu ca sher nim ma Ubangiji6Buborok titi nyen sa jem ge. da he sa phen ge yisti bwasing kasak dunkule mbiring-ah? 7Tsarkake titinyeng daga yisti cen ngihe ca dunkule pheyang, gurasa ka yisti sa ming. ma te hadaya ma Almasihu, mwa hwish tumuk ner ma idi. 8Mok na, ngharak we te idi ner yisti cen sa ming, yisti wur ma reng ka ma sa swa ge taka taka kasak te . we sa te nyina sa ming ma aminci taka giri.9Mi zik wa hen kara na ming wun sa dus na titi taka taka yas hin taka mnon ge. 10Mi sa wun taka yas hin taka ruron ma teng yong ge, taka ren ka bum sa sharba ge, taka wasi bum ma reng reng ka sa siyak Num ge mok he sa nghorak ca giri ge sai nim ka riphinik ngharak te. yong11Yo nyining mi zik wa hen wun he sa dus titi taka rena ka ma phin nga tonok, ka ca te yas hin taka ruron, bumsa shar gu ge, sa siyak Num ge taka has reng da wu zor da wasi bum ma reng riphinik na ge. sa yiber ma riphinik na ge. 12Mi te ka tere mi te mok titi ma taka na ka ma sa wa mumwaing ma Ikilisiya ka ma wa mumwaing ma ikilisiya ge? 13Num nu tam mok titi ma taka na ka ma teng, ''Wirik na ma riphinik vivi yer nyen''
Chapter 6
1Ka ha yer nyen wa ma mok titi ma hang ngi ba te tarm mok nyenye ma re na ka tam mok ka sa phe Num ge titer numu ba nyenye ma taka siyak Num? 2He sa phen ge, taka siyak Num nu ma teba teng mok ge? ka hen ruhe tam ba teng mok, ngi wun bubwas ger hen ne? 3He sa phen ge wer nu we tam bamalaiku mok? ge mok ma bubum teng yo ger wer?4Ke he tan mok ma bubum ninim, sha dak he ba wur wur wun ba yong nyenye ma taka na ka ma sa wa mumwaing ma ikilisiya ge? 5Mi wun yong ngi sui tur hen. Rema phepheng sa yer nyen ko nyinang phiphik wun ka yi hen titi? 6Ka wa nyina rena, sisiyak Num ba tungwa te tam mok kote, nyenye ma rema te tam mok ka sa siyak Num ge!7Krista ma sa ca jek yer nama ge phasi wun he ki tar muru. sha dak nu sa kpa kkasan ge? sha dak nu sa mur ha banen titi nes ge? 8He ki te ba ma hang hwen ka sa jen ge, he kasak ba kang, ma tonok nyen bes.9He sa pheng ge re ka ma sa giri ge ma sa gbum mulki mi Num ge? sa mur na phar ge. taka yasak hin taka ruron taka him ma reng, taka ruron kpitak taka ruron ka ma masi yer nama, 10Taka te tiyok taka re ka sabar sa shar ba ge taka taka wu zor, taka haste, taka wase bum ma reng ma sa gbum mulki mi Num ge. 11hen bor ma wtumu nyina, ma tsarkake hen, ma nagu Num ma dak ca titer nyenye mi Num tiyak ma Ubangiji yeso Almasihu ta ma Ruhun mi Num ner.12Bubum mbiring wa jek tenang, ''sa wa bum mbiring nu me te rwamin ge, ''Bubum mbiring wa jek te nang,'' mi sa mur hwen hang ca shuruk nang ge. 13''Ber wa manyi, nyi wa maber,'' Num be gbanak ba mbiring masate yer ma mumaren ge yer wa ma Ubangiji, Ubangiji bing ngu yer when ka mur.14Num borok Ubangiji, be borok wer ma iko numu. 15He sa phe nge nying wa gugwaf ma Almasihu? mi kpa gugwaf Almasihu mi dus taka hin kpitak? Num gbanak!16Da he sa phen ge re na ka dus yer ma him kpitak, ca yer nyinang phu? 17Tita LITTfi wun, Ba phu ma ca wei njiang,'' Rena ka wa dudus ma Ubangiji ca ruhu nyinang ma yo18Sa ba na huhwet ma nenang taka him taka ruron ge! zunubi ta gbak ka riphinik wa kwuteng mayer numu, rena ka nang ma hir da ruron kasa wa gu himu da ramu ge ti zunubi ka kasak yer mumu.19He sa pheng ge yer nyen wa shak ma Ruhu mai Tsarki ka ca yer nyen, ka he gbum ta mi Num? He sa pheng wun he sa wa ma titi nyen ge? 20Ma se hen ma were jijek gung mok na he kpa Npa Num twang ma yer nyen.
Chapter 7
1Titi ma bubum ka he zik jem riphinik sa tanak him ge! 2Mok bubum ka bi huhu ma rwam yiyasak him taka ruron babuwu, jem ne gbak kpa him numie ne hin gbak ca ma ruron numu.3Rema phe nagu himu yer numu, him nyina sa shak gu rumu yer ge. 4Hin sa wa ma iko ma yer numu ge sai dai rumu. Nyina ruron sa wa ma iko ma yer numu ge sai dai himu.5Sa shak gu yer nyen kukum ge sai ma mumur nyen ma nim ha jwak. Te na nyina nyina ngi he dak titi nyen tete manjik. He sa phen he kinkum ngi shaidan sa bi wa hen cween huhu mok he kashe titi nyen ge. 6Mi wun wa hen bubum ba yong ngi me phasi, sa wa gbingbak ge. 7Mi wur ne gbak wa fa wa mi. Ne gbak wa ma baiwa numu ka ne ta mi Num. Ha wa ma wur baiwa yong, ma hang wa gu kwa8Re ka ma kisi kpa hin taka reng ka ma himu taka ma rumu ma ki kwakan, mi wun, jem ma ca nyina tika mi. 9Ka ma sa phe kashe titi nama jem ma kpa ruron ko hin Gerba jek ma kpa ko ruron ka ma ca ma mumur yer.10Taka him taka taka ruron mi nabe wun kukuk yong sa wa mi ge Ubangiji nu him sa ngharak rumu ge,'' 11Ka ngharak rumu, nu ca sa kpa ruron gen se nyina ge ma susum cica nama, Nyina ''Ruron sa gbanak himu ge,''12mi wun mba re bor-mi sa wa Ubangiji ge ka temek hang wa ma him ka siyak Num ge ka mur mace phu sa gbanak gu ge. 13Ka him wa ma ruron ka sa siyak Num ge ka mur ma ca phu sa ngharak gu ge. 14Ma ki dak ruron na ka sa sijak Num ge mok him na, him na ma maki ma sa wa taka tsarki ge titer numu ma ki kebe ba.15Ka mwan cican ka sa siyak Numge wirik, ngharak gu bai. cica wur na rurongma hin alkawali nama sa wa jijifi ge. Num phin wer we ca jek 16Nu phe ka ma shang, nu hin da war nzor ma runu? da nu phe ka ma shang, nu ruron, da nu war nzor ma hinu?17Ngharah ne gbak te cica ka Ubangiji dak gu ming cween ka Num phin gu. yo nu wa hwen ka mi dak ba ikilisiya mbiring, 18Ma ki she gu riphinik kuk ka ma phin gu be bada gaskiya? sa wirik tika rena ka kisi shi kuk ge ma kisi she gu riphinik kuk ka ma phin gu be bada gaskiya? sa yisak ma she gu kuk ge. 19shi she kuk taka taka na ka masa she ge sa wa hwen giger ge hwen giger nu we hwen ka Num wun.20Ne gbak rang phephin numu ka Num phin gu be bada gaskiya. 21Nu wa tephi ka Num phin nu? Na sa wa hiven han ge ka mu phe cween ka nu wirik, gbum ngu titi nes, 22Mok re naka Ubangiji phin gu sa wa tephe wa phephiphik mi Num Nyina rena kawa phephiphik ka ma phin gu be bada gaskiya wa tephe ma Almasihu. 23Masehen ma usere jijek, Mok na be sa ca tephe ma reng ge. 24Maner, hwen ka riphink wa meng ka ma phin wer we be bada gaskiya, ngharak we rang nyina.25Titi ma reng ka ma kisi kpa ruron taka hin mi sa wa ma wun hang ka Ubangiji namege. mi wun yong tika riphinik mumur mi num re ma se wun numu. 26Mok na, mi tam kang ma mak yau ka we hwet be, jem riphirik ca cica numu,27Nu wa ma hin ning? sa gbanak gu ge, Nu sa wa ma hin ning ge? Sa kpa him ge. Ka nu kpa him nusa te zunubi ge. 28Hin ka sa wa ma ruron ge kpa ruron sa te zunubi ge Taka naka ma kpa hin taka ruron ma mak yau wiwur-wiwur ka ma sa tor sher misa mur he yin ming ge29Yo ka mi wun maner te sa tor ge ne yong nyining ngharak taka hin ma ca tika ma sa wa yen ge. 30Taka kwing ma ca tika masa kwing ge, taka ka hwerek tika ka phinik taka sise bubum tika masa wa ma hwen teng ge. 31Taka te bubum taka teng ti phar ma sa te ge mok bubum teng we te me sang.32Misa mur he yin mak yau guming ge. Riphinik ka kisi kpa hin dak ka numu wun mi Num ka jem ngu Num kang. 33Rema him ka numu wa bubum teng ka te gu himu hwen ka mur, 34Ka numu sa wa nyinang ge, hin kasa wa ma ruron ge taka wen hin dak wun mi kang, ka kashe titi numu yer ma ruhu hin ka wa ma ruron ka numu ba bubum teng ming ka jem gu rumu kang.35Mi wun yong ngi he te rwam ming, mi sa demek hen ting ge mi wun yong mok hwen ka wa titer ka he siyak Ubangiji ngi he dak ka nyen te nyinang.36Ka ha tam kang wun yo sa gu mwan mumu ka yo mur hwen jek ge ka kwisan ka kpa ruron ki hadan, ka nyina ca gbin gbing nu te hwen ka mur. sa wa zunubi nute ge yo kpan gu. 37Ka ra ma kukuk ka numu, ka sa gbum hang ka numu, nyina wa titer. 38Nyince, re naka kpa mwan numu te titer, re na ka hwa kpa hin nang ger ti titer.39Hin wa jijiphi tama rumu ka sa tor sher. ka rumu kwei, gbum cween ka kpa rena yo mur kpan tiyak ma Ubagiji. 40Phphar nang, ger ca ka hwere ka ca nyina mi tam kang mi ma mi wa ma Ruhu mi Num.
Chapter 8
1Titi ma ber ka ma te ba so hadaya we pheng wun, ''Mbiri ner we wa ma phepheng,'' phepheng bing reket, mumur mwai. 2Ka riphinik phar wun yo phe hweg, go kisi pheng hwen ka jem yo pheng. 3Ka ha mur Num pheng gu.4Titi ma ber ka ma teba so hadaya we pheng wun,'' Hwen ka mate ma wok teng yong yong sa hwen hang ge, phen wun Num bi sang sai Num nyin nyinan,'' 5Da we wun wun bubum ka ma phin wun ma wa tunu, twang tang taka teng, tika bubum ka phin mba alloli kukwa teng taka twang tika ''alloli taka iyagengiji'' babwuwa. 6Te ner, Num wa nyinang, da ma teng mbiring, te numu nu ma mate bum mbiring, mok yo nu we ca sher, Ubangiji yeso Almasihu nyinang, ka te mumu nu bubum mbiring ma cang, we ne te mumu nu''7Sa wa re mbiring nun ma phe yong ge. Hwen dak tumu bu rebor ma siyak bubum ka mate ma wok ma yi ber yong tika ka ma ki nagi nun ka ma te ma wok. ka nama sa jem ge mok wa ma mbak.8Sa wa ber nu nade wer mumur ta Num ge we yi gbak, we sa dak Num ger mur wer ge, we sa yi ge we sa dak Num hwen wer rang ge. 9Te swa, sa dak hwen ka nute ca cween ka rena ka bangaskiya numu sa kuk ge kpeden 10Rena ka kang mumu sa kuk ge ge phar nu rima phepheng, sa yi ber ka ma ki nagu num (hwen ka ma te ma wok) nu sa na gu kukuk yi ber ka maki nagu eum ka ma te ma wok ge?11Mok ka nu phar nu yi ber maso sa wa hwen hangge, tonok ka ki si kuk ka yeso kwai mok numu sa ba ta mi Num ge. 12Nyina, ka nu te hwen ka dak ma tonok ka ma kisi kuk cween ma Num ma hu, nute zunubi ta ma Almasihu. 13Ka ber dak manga nang kpeden, me ngharak yi wei, mok maner ma sa hu ge.
Chapter 9
1Mi sa ca titi nang ge? Mi sa te rwam mi Num ge? mi sa phar Ubangiji ner yeso ge? sa wa hen na he wa rwam nang tiyak ma Ubangiji ge? 2Ka mi sa wa riphinik ka te rwam mi Num takla hang ge mi nu mi bi wa hen wun mi Num. Hen nu he wa hwen ka mi phasi tiyak ma Ubangiji.3Yo nu wa hwen ka wirik ma mi tama reng ma riphi. 4We sa ma yanci ka we yi we wu ge? 5We sa wa ma yanci ka we kpa hin ka ki se Num tika manzani bok taka kefas taka ma temek ma Ubangiji? 6Da mi pha ma Barnabas nu shak we shar te rwam?7Ne te rwam soja juhu numu ming?Ne rai hai inabi ngi sa yi mumar numu ge? Da ne kashe tumuk ge sa wu ven nama ge? 8Mite wun yong ma ikon ma riphinik ka mok sa wun nyina ge?9wa zizik affaura ma musa kongh ka miosash pheden masa shishi gu nye ge kongh nu Ubangiji tam wun titi? 10Sa wa titi ner nu wunge? ma zik mok wer nu. Rena ka kwar, dak kang, rena mwash pheden dak kang gbum. 11Ka we rai ma ruhaniya he sa tor sher, han gung ka ew ba mor bubum bor ka wa nyen?12Ka re bor ma gbuntete yong te nyen, we sa gerba ge? Nyinna we sa te rwam ma yanci na ge, we ra taka hen we phear hwen ka shak bishara yeso Almasihu, He sa phen ge taka rwam shak ma gbum ber nama shak tunu? 13He sa phen ge taka rwam bagadi, ma gbum nama bumna ming bka ma bi bagadi? 14Nyina Ubangiji wun taka rwam bishara ma yi ber nama cween bishara.15Mi sate rwam ma yanci yong ge, mi sa zik wahen ngi he te hween hangge mi mur mi kwei ka hang shak mi borok titi yong. 16Mi ba mba reng wun mi Num gbak mi sa wa ma hwen buborok titi mok ca gbingbin mi te kaito nang ka mi sa ba mba reng wun mi Num ge.17Ka mi te rwam yong ma mumur nzor nang, mi wa ma hwen ka mi gbum, ka sa wa ma mumur ka nang ge ring wa titi nang. 18Sha nu mi gbum? ka mi ba wun mi Num mi naba reng kpitak, nyina misa rwam ma yancing bishara ming ge.19Mi wa ma yanci taka re mbiring, mi ca tephe ma reng mbiring nge me gbum re jijek. 20Ta ma yahudawa mi ca bayahude nge me narphak yahudawa, ta ma reng ka sharia waba titi mi dak titi nang tika ba, me tur taka na sharia. mite yong mi sa wa sharia ming ge.21Tama taka na ka ma sa wa sharia ming ge mi kpa titi nang ka ba Nyina gbak misa ngharak sharia mi Num ge . Mi wa teng ma dok Almasihu, mi te nyina ngi me gbum taka na masa wa teng ma sharia ge, 22Re ka ma sa wa ma kukuk ge, mi dak titi nang tika taka na ka masa wa ma kukuk ge ngi me narphak ba na ka ma wa raktak mi ca bum mbiring ta ma re mbiring nge mi gbum cween ka bor ma gbum ceto. 23Mite bubum mbiring mok wun mi Num, ngi mi gbum albarka ka wa ming.24He sa pheng wun rejijek nu ma yin te te shushu riphinik nyina nu yi? Te shushu ge he se hwen ka ma we nagu re na ka yi. Rena kate shushu zaphuk yer numu kashe yer numu. 25Te nyina ge gbum hwen ka ma naga ka be kasen wer we te shushu ge we se hwen ka sa kasan ge. 26Mi sa shushu babu nyen ge ge sa te dambe tika riphunik ka jur mem ge. 27Mi phirdik yer nang ca tephe, ngi ka mi kwanji bi mba re wun mi Num mi kama nang mi sa ba ta mi Num ge.
Chapter 10
1Mi mur he pheng, maner, wun ma da ner mbiring wa teng ma ren ma hadan nyi gu ming. 2Ma te ba baftisma ren taka nyi gung mbiri nama. 3Mbiri nama ma yi ber ruhaniya wur nyinang. 4Ma wu hwen wuwu ma ruhaniya wur nyinang mbiri nama. Ma wu matar ruhaniya ha ming ka siyah ba, matar yong wa Almasihu.5Giger nama Ubangiji sa hwer ka ma ba ge, mok na kum nama ma vak bas hai. 6Bubum yong, ma zik de wer ge phe kang nyeng, we sa dak kang rwam ka sa jem ge kama te.7He sa siyak bubum ka mate ma wok ca num ge ka bor nama ma te yo tika nu wanak ma tam ser ,'' 8We sa yin te mase hin taka mwen him tika giger nama mate ge nim nginag riphinik dubu wuk phu ma tat ma kwei.9We sa mumak Almasihu tika gigerbnama ma te ge, suswan mbesh ba. 10He sa ca taka tam mgbumgburge ka ma te, ma sa kwakan wok ma malaika kukwei.11Bubum yong be ba ca misali te ner. mazik ge ma narphak tu ner-werka mben ma zamani be titi ner. 12Ka na nyina, ngharah re na ka tam kang wun yo wa titer, te swa sa hu ge. 13Mumumak hang sa gbum hen ka re mbiring ma ki si men neng. titi ma na Num te giri. sa ngharak jaraba ger hen ge. Taka mumumak te cween ka he wirik nge he kuk kang,14Nyina, taka mumur nange, sa ba na huhwet ma bauta ma bubum ka ma te ma wok ge. 15Mi tam wun taka hen tika reng ka ma pheng hwen ka ma te, ge he mumak hwen ka mi wun. 16Koko albarka ka we dak albar ka ming, sa wa mumunuk titi mek ma Almasihu ge? 17Mok fufoom wa nu. nyinang, wer ka we wa jijek wa yer nyinanang nu. Mbiri ner we yi fufoom nyinang.18phar na re Israila: sa wa taka na ka ma yi hadaya. nu ma wa ma ter bagadi ge? 19Sha nu mi wun? Hwen ka ma te mawok wa sha ming? Da ber ka ma nayu so hadaya wa hwen hang?20Mi te wun titi ma bubum ka re ka masa phe Num ge ma te hadaya, ma te gu kriphing nu hadaya sa wa Num ge. Mi sa mur he dus titi taka kriphing ge! 21He sa wu koko ma Ubangiji he sa wu ma kriphing ge, he sa munuk titi tebur ma Ubangiji he sa te tama kriphing ge. 22Da we mur da Ubangiji te huph? we gergu ma kukuk?23''Sha gbak wa titer,'' sa wa bubum mbiri nu ma te rwam ming ge sha gbak wa titer, sa wa bubum mbiri nu mwai reng ge. 24Ha sa yisak hwen ka yo te rwam ming ge Re ma yisak hwen ka gbum gu re naka maca phu.25Bubum ka ma reph kasuwa mbiring nu iya nu sa riphi ka nes ge. 26Mok teng taka bumka wa ming wa ma Ubangiji !! 27Ka rena ka sa phe num ge phin nu ba ber, nu mur bai ba yi hwen ka ma bi wa, sa riphi kang ge,28Ka ha wun wanu, ber yong ma gu hwen ka ma te ma wok hadaya'' Sa yi ge. Nute yong mok rene ka wun wanu, taka kang (teng taka bum ka ma wa ming wa ma Ubangiji). 29Mi sa wun ka nes ge, ma rena ka wun wa nu. sha dak ka mok tur mi titi ka ma hang? 30Ka mi yi ber na mi bwat, sha dak ka ma has mi mok hwen ka mi bwat titi numu?31Mok na, ka nu wate yi da nuwate wu te bubum ka nu borok Num ywang. 32Sa ca cween huhu ge, tama yahudawa taka Helenawa, taka Ikilisiya mi Num. 33Mi te hokari mi hwerek ba reng mbiring kakg bubum ming mbiring. misa yisak gu titi nang riba ge, mare mbiring. mite yong ngi ma gbum ceto.
Chapter 11
1Gbaraph na te nang, tika mi gbaraph tama Almasihu. 2Yo nyining mi bwat wa hen, mok he phe mi kang bum, ming mbiring. Mi sa bwat wa hen ka he te bubum ka mi nawa hen titer ka mi nawa a hen. 3Sai dai mi mur he pheng wun, shruk ma ne gbak wa Almasihu, shuruk ma him wa ruron, shuruk ma Almasihu wa Num. 4Riphinik kate manjik taka annoci shishi titi numu, sa nagu shuruk numu gung ge.5Him kate manjik taka annabici sa shishi titi numu ge sa nagu shuruk Numu gung ge. wa tika ki hon titi, 6Ka him sa we shishi titi numu ge, shet ti titi numu ca kpek. ka wa hwen sui him shet ti titi numu da hon titi ngarak gu shishi titi numu.7Sa jem rurom shishi mi Num. Him wa daukaka ma ruron. 8Mok ruron sa wirik yer ma him ge him. ne yer ma ruron.9Ma sa te rurok mok him Him ma te gu mok nurok nu 10Yo nu dak him wa ma mbak iko titi, mok malaiku,11Nyina ma, ta ma Ubangiji hen sa wa kwa taka ruron ge, ruron rurik tama ruron ma him nu mar. 12Bubum mbiring ma ne ta mi Num.13Shi na mok kama nyen: Wa titer him te gu Num manjik titi numu nghan? 14Kan Num te wer sa phas wa hen wun wa hwen sui ruron ce ma ti rat gung yer ge? 15Ka Num te wer sa gbaraph wa hen wun ka hin wa ma ti rotgung, wa gu daukaka numu ge? mok shishi ma nagu ti. 16Ka ha sa mur nyina, we sa wa ma hwen bi ka we te ge, shak, mi Num nyina.17Titi ma wun ka siyak misa mur wa hen ge, mumunuk titi nyen sa jem ge, he sa te giri ge, 18Ku numu ka he munuk titi Ikilisiya, mi yishin wun bubum nyen sa ba nying ge miphar tika wa ka na nyina. 19He gbum ggaphe titi yer rying ma phen taka na ka ma te giri20Mok ka he kukum te nyinang, sa wa jibi ma Ubangiji nu he ge! 21Ka he yi ne gbak yi ber numue bor yu sa te hang ke phen. 22He sa wa ma phe ka he yi he wu tumu ge? Hebshinin Ikilisiya mi Num, re ka ma sa wa ma hwen hang ge sa te ba jek yer ge? Mi wun jek ki? mi sa bwat wa hen yo ming ge.23Hwen ka mise ta ma Ubangiji nu nawa hen wun Ubangiji yeso, mi sun ka ma ter gu kpa gurasa. 24Ka kwanji te godiya, nghasi wun ''yo nu wa nang ka wa mok hen, te phe mi kang,''25Ka na nyina kpa koko, wun, ''koko yong ma alkawali pheyang mek na ming. Te na nyina he sa wu ngi he phe mi kang,'' 26Ka hen yi gurasa yong, he sa wu koko yo min he phasi kukwei ma Ubangiji nu har ba phen.27Mok na re na ka yi gurasa yong, da wu koko ma Ubangiji yo ming ka ka numu sa wa titer ge, kpa mok ka sa nagu yer ma Ubangiji taka mek numu daraja ge. 28Ne gbak sun mumak titi numu be yi gurasa ngi wu koko yong. 29Re naka yi ka wu ngi sa siyak Ubangiji ge kpa ngu titi numu mok ka yo yi yo wu. 30Hwen dak re jijek ma wa raktak, yer nama ren, bor ma ki kwei.31Ka we mumak titi ner mok sa tur wer ge. 32Ka Ubangiji nu nade wer horo, ke kpa ring ner titi ngi ma sa tak werteng taka teng ge.33Mok na, hen maner, ka he kukum te yi ber he kenyer nyen. 34Ka yu te gu hang, yi phe, sa ngharak mumunuk titi nyen bi wa hen mok Wun ma bubum bor ka he zik, mi be bek mi wun wa hen.
Chapter 12
1Titi ma bubum ka Ruhu mai Tsarki naba reng maner, misa mur he ca sun ming ge. 2He phe wun he kisi sa phe Nun, ma dis hen ma bubum ka ma te ma wok ma sa tamwunge cween kukwa ka ma sa phe titi nama ge. 3Mok na mi mur he pheng ha sa tam wun ma Ruhu mi Num ngi, wun,'' yeso wa riphinik ma ki te gu nye, Ha sa mun yeso wa Ubangiji,'' ka Ruhu mai Tsarki sa phas gu ge.4Re ma te bubum kukwa kukwa, Ruhu wa nyinag. 5Hidima ma kukwa Ubangiji wa myinang nyinang. 6Rwam ma wa kukwa, Num nyinang nu phas gu riphinik cween ka te rwam na.7Ne gbak ma nagu iko ka phasi rwam ma Ruhu bas ngi re ma gbum. 8Hang cween Ruhu ma nagu hikima, hang wun phepheng cween ma Ruhu nyinang.9Ma nagu hang bangaskiya cween ma Ruhu na, hang ma nagu cween ka cun ba kwei yer ta ma Ruhu na nyina. 10Ma hang wa gu tete rwam iko hang wa gu annabci ma hang ngi wagu ggaphe ruhohi, ma hang mur kukwa, ma hang harmak wur nyuna ming ba mur bi ming. 11Ba yo mbiring Ruhu nyinang nu narphak ba, gaphe ba mumur mumu.12Tika yer wa nyinang ma gugwaph jijek ma yer na nyinang Almasihu wa nyina. 13Ma te ba reng baftisma ma Ruhu nyinang ma yer nyinang, yahudawa taka re bor taka tephe taka mumwaing, mbiri ner we wu Ruhu nyinang.14Yer sa wa gwaph nyinang nu ge, ma wa jijek. 15Ka kis wun, ''mi sa wa wok ge mi sa wa gwaph yer ge,'' na sa cum gu gwaph yer ge. 16Da tu wun, '' mi sa wa yi ge mi sa wa gwaph yer ge, '' wu wum nyina sa shak gu ca gwaph yer ge. 17Ka yer mbiring ca yi ma yisin ka ma shang? ka yer mbiring wa tu, ma nunuk ka ma shang?18Num dasak gugwaph yer te te numu. 19Ka yer mbiring wa gwaph nyinang, ngi yer wa ka ta? 20Gugwaph ma jijek, yer nyinaceng.21Yi sa wun gu wok, '' mi sa mur nu ge,'' da titi wun mba kikis, mi sa murhen ge,'' 22Gugwaph ka ma phar tika ma sa te hwen hang ge ba nu ma ger muhimanci, gugwaph yer ka ma phar tika ma sa wa ma daraja ge, we ger naba martaba. 23Nyna gugwaph ner kama sa jem te phar ge, ma ger susum mba. Gugwaph, ner ka ma jem ma sa te ba hwen hang ge. 24Num kama numu nu dus yer ger nagu gwaph ka ma phar tika sa wa ma daraja ge martaba25Te nyina ge yer ca hek, gugwaph ma susum yer nama taka phphar mangar. 26Ka gwaph nyinang mak yau gugwaph mbiring ma mak yau, da ma kpa gwaph nyinang twang gugwaph mbiiring ma hwer kang. 27Yo nyinin he wa yer ma Almasihu, mok na hen mbiring he wa gwaph numu.28Ikilisiya ming, Num dak bor ma ca taka ku manzanni, ma phu annabawa, ma tat taka gbaraph, ngi taka te rwam iko taka cunjun ba reng kwii yer, ta ka gbum ba reng, taka mulkitaka taka tam mur kukwa. 29Ne gbak wa riphink ka yeso dak? mbiri nu ma wa annabawa? Da re mbiri nu ma taka gbaraph? Re mbiri nu ma te rwan shushurak ma iko?30Da mbiri nama nu ma wa ma baiwa ka ma cunjun ba re kwii yer? Mbiri nama nu ma tam wun ma mur kukwa? Da mbiri nu ma harmak wun mur nyina ma ba mur bi min? 31Dak na kang te yisak baiwa ka ger mbiring mi ohas wa hen cween hang ka ger jem.
Chapter 13
1Ka ca wun mi tam wun ma mur reng taka ma malaiku, ngi mi sa wa ma mumur ge, mi ca taka ngungwereg ka kwi kanang taka horong ka tashe. 2Ka mi wa ma baiwa te te annabci mi pheng ndendenden giri mbiring taka ilimi mbiring taka mi wa ma bangaskiya kukuk ka mi gban mater, ka mi sa wa ma mumur gesa wa hwen hang ge. 3Ka ca wun mi naba bubum nang mbiring ngi ma naba reng ka ma sa wa ma hwen hang ge ber, mi ba yer nang ma wishi ka misa wa ma mumur ge misa gbum riba hwen hang ge. (mi na ba yer nang mok mi borok titi nang).4Mumur wa ma swa taka jek, mumur sa te huph geh. sa borok titi geh., mumur sa kpa titi twang ge sa te ri titi geh. Sa yasak numu ge, 5sa te bwan ge, sa kashe wun kang ge. 6Sa hweekang ma kwen ka sa wa giri ge. Te ka hwerek ma giri. 7Murmur kuk kang bubum ming mbiring, se giri, mur bubum nbiring, dak kang ma bubum mbiring.8Mumur sa sang ge. Ka annabci wai ma hadan. Ka mur wai ma wir te. Ka phepheng wai hadan. 9Mok we wa ma phepheng twa-twang we te annbci twa- twang. 10Ka mangar be na ka tor kas hadan.11Ka mi sa tor mabwas mi tam wun ka mabwas, mi tam kang ka mabwas, mi te bubum ka mabwas. Da mi ca shuruk mi ngharak bum marbubwas. 12Yo nyinnig we phar twa-twang tika madubi nim na we phar tom taka tom . Yo nyining mi pheng twa-twang, nim na mi pheng mbiring tika yadda ma ke phe mi mbiring. 13Yo nyining bubum yong tat ma ki cang: bangaskiya taka de dak kang ka we be, mumur ger ba mbiring.
Chapter 14
1She na mumur he sa dak kang ma bubum ka ruhu naba reng, ngi he te anabci. 2Mok re na ka tam mur sa wa taka reng nu tam ge taka Num nu, mok he sa phe hwen ka tam de mok tam bum ndendenden Ruhu ming. 3Rena ka ta anabci taka reng tam wun ge mwai ba dak ba ma kuk demek ba kang. 4Rena ka tam wun ma mur bi, mwai titi numu, rena ka te anabii mwai ikilisiya.5wen ka mi mur hen mbiring he tam wun mi mur. Ger na ma, mi mur he te anbci re na ka te anabci ger rena ka tam wun mi mur (kaha phasi bek mwai ikilisiya). 6Yo nyining maner, ka mibe te nyen mi tam wun mi mur, he te ka tere ha gbum be ba nyenye te nang? Sa te ge sai mi tam wa hen wun ma wahayi takaphepheng taka anabci taka gbu gbaraph.7Ka bum ka ma nuphur ma sa wa ma nzor ge ma kwing tika hwiriu taka algaita, ka ma sa bi kor kukwa ge te ka tere riphinik phe kor ma whiriu taka algaita ka ma we nuphur? 8Ka ma wiri gu ma kor ka sa ba titer ge, te ka tere ma pheng wun ki shar ba te hum mok? Wa nyina titi nyen, ka he wun kasa wa titar ge tika tere ha phe hwen ka he wun? He sa tam wun ma sa phe hwen ka tam ge? 9Wa nyina te nyen taka mur, ka he wun hwen han ka sa wirik jek ge, ma tika tere ma phe hwen ka he wun? He sa wiri nyen mem ming.11Mur kukwa wukwa ma wa teng, mbiri nama ma wa ma ma'ana. 10Ka mi sa phe ma'ana ma mur hang ge mi ca kuko ta ma rena ka tam wun yo ca kuko te nang.12Wa nyina te nyen. Ka he dak kang ma bebe ma Ruhu, te na rwam te borok mumwai Ikilisiya. 13Re na ka tam wun mi mur te manjik ka ye phe harmak phasi ba reng. 14Ka mi te manjik mi mur, ruhu nang te manjik phepheng sa ba nyenye ge.15Mi te ka tere? Mi te manjik ma ruhu nang, mi sa te manjik ma phepheng. Mi tak hum ma ruhu nang, mi sa tak hum ma phepheng. 16Ka sa wa nyina ge, ka nu te gu Num yabo ma ruhu nu shwak, te ka tere re na ka wa kwerteng wun, "Amin" Titi ma bwat ka nu te, ke ka sa phe hwen ka nu wun ge?17Nu bwat fwet, gbak ha sa gbum hwen hang ge. 18Mi bwat gu Num mi tam wun mi mur ger hen mbiring. 19Nyina ma te munuk titi ma Ikilisiya mi ger mur mi tam wun ma kalmomi tukun ka mi pheng ge mi gbum ba re bor ka gun mi tam kalmaomi ka ger dubu wuk mur ming.20Maner, sa na marbubwas te tam kang ge sai te rwam ka wa vivi, he ca markikyang te tam kang nyen he ca shuruk. 21Wa zizik sharia ming wun, "Mi tam wun taka re ba yong wur ma kuko ming taka nye ma kuko. Ka na nyina ma, ma sa rak te ge," Ubangiji wun.22Mur sa wa alama taka bada gaskiya ge we ma re ka ma sa phe Num ge, anabci wa alama taka bada gaskiya, sa wa ma taka na ka ma sa phe Num ge. 23Ka na nyina ka Ikilisiya mbiring ma kukun ne gbak sa tam wun mi mur kukwa, re bor teng ka ma sa phe Num ge ma yin, ma sa wun he ki te wuk ge?24Ka re mbiri ma ta anabci re na ka sa da gaskiya ge ka ha ne teng yin, wun na yin ngu mok tur gu wun na ming. 25Hwen ka wa ndendenden ka numu be nghan mok na hu te gu Num sujada, wun giri Num wa taka hen.26Sik ka shan, maner? Ka he munuk titi, he wa ma zabura, gbugbaraph, wahayi, mur taka phasi tina mbiri ma mumwai Ikilisiya. 27Ka ha tam wun mi mur, ngharak he gbum riphinik phu da tat ma tam wun nyi nyinang. Nyina nu ge hang phas ba reng hwen ka ma wun. 28Ka rema phuphasi sang, mbiri nama maca shan Ikilisiya, ngharak ne gbak ke titi numu wun phe yo kwa numu taka Num.29Ngharak anabawa phu ba tat ma tam wum, ngharak bor ma roktu ge ma pheng hwen ka ma wun. 30Ka ma nagu hang ka sa teng wahayi, ngharak rena ka tam wun ca shak.31Mbiri nyen he phe te anabci nyi nyinang, ngi hen mbiring he gbaraph, ge ma gbum kukuk. 32Ruhohi anabawa ma wa teng ma anabawa. 33Mok Num sa wa Num ka te bubum babu nyen ge, ma cica jek nu, wa nyina Ikilisiya taka bangaskiya mbiring.34HIn ma ca shan Ikilisiya, mok ma sa naba cween ma tam wun ge, nyina ma demek titi nama teng, tika doka wun. 35Ka ma wa ma hwen ka ma gbaraph, ngharak ma riphi ma rumu phe. Mok wa hwen sui hin tam wun shak. 36Wun mi Num ne te nyen ne? Da be te nyen nu shwak?37Ka he phar tika yo ma anabi, da rima ruhaniya nu pheng, hwen yeng ka mi zik wa hen wa wun kukuk ka ne tama Ubangiji. 38Ka ha hwa yong nghangh, yo ma hwa nguangh.39Mok na, maner, dak na kang te te anabci fwet nyina, sa shak na reng tam wun mi mur ge. 40Te na bubum cween ka jem titer ka ma dak.
Chapter 15
1Yo nyining mi mur phas wa hen maner wun mi Num ka mi bi wa hen ,ka he se he siyak. 2Ma wun mi Num yong ma te wa hen ceto, ka he kashe wa'azi ka mi te wa hen kukuk da he se tumu kpatak nyen.3Mok mi nawa hen wun mangar tika ku ka mi se 4wun Almasihu kwei mok kasan ner ka wun mi Num phasu, wun ma nei gu wanak nim ma tat ka wun mi Num phasi.5Wun phasi titi numu tama Kefas, phen ngi tama suk; 6phen ba phasi titi numu ta ma reng ma ger mwa tukun lokaci nyinang. Giger ma re bana ma tor sher numu yong numu yong, bor nama ma ki kwei. 7sa phasi titi numu ta ma Yakubu, taka manzanni mbiring.8Mgbe numu phasi titi numu te nang, tika mwaing ka ma mar kisi sa shar mar. 9Mi nu mi wa mwakyang mbiring ma taka rwam ma Yeso. Misa shar ka ma phin mi re ma ewam ma Yeso ge, mok mi mok gu Ikilisiya mi Num yau ti.10Mok ma alheri ma Ubangiji mi ca hwen ka mi wai numu, alheri numu ka wa yer nang sa wa kpatak nyen ge. Mok na, mite rwam fwet ger ba mbiring, ka sa nyina sa wa mige, alheri mi Num ka wa te nang. 11Ka wa nyina da ba, nyina we te rwam mi Num, he se.12Ka ma wun ba reng wun Yeso kwei wanak, te ka tere hen bor he wun ma sa kwie ma wanak ge? 13Ka ma sa kwei ma wanak ge, Almasihu ma sa borok gu ge. 14Ka ma sa borok Almasihu ge, wun mi Num ka we te wa kpatak nyen, nu bangaskiya nyen wa kpatak nyen.15We ca ta ka bi wun phak titi mi Num, we wun Num borok Almasihu ka kwanji kwei ka sa borok gu ge. 16Ka buborok re ka ma ki kwei sang Almasihu ma ma sa borok gu ge; 17ka ma sa borok Almasihu ge, bangaskiya nyen wa kpatak nyen, yo nyining he wa phiphinik nyen ming.18Re ka ma kwei tiyak ma Almasihu ma ba kara. 19Ka wa cica yong nu shwak we dak kang tiyak ma Almasihu, ta mare mbiring we ger ca taka yau.20Yo nyining, Almasihu ki wanak kukwei, hwen ka dak gu ca mumar ku ma taka na ma wanak daga kukwei. 21Ka kukwei yin teng ceen ma riphinik nyinang, nyina nu wuwanak ma taka na ka ma ki kwei.22Tika tama Adamu re mbiring ma kwei nyina ta ma Almasihu re mbiring ma ca sher. 23Ne gbak wa ma tete numu: Almasihu, mumar ku, taka na ka ma wa Almasihu maca sher nim ka be24Bek mgben be huhwet, ka Almasihu nagu Num Da mulki, nu gbanak mulki mbiring, taka taka kashe te ma gum nama taka iko. 25Mulki numu ba nyenye nu dak taka huph numu ma ca te ma kikis numu. 26Kukwei nu wa mwan huph mgben ka ma mbeshek.27Mok "Ki dak bubum mbiring te ma iko numu." Ka ma wun "Dak bubum mbiring te ma iko numu," wa nghan wun yon sa dus taka rena ka dak bubum mbiring te ma iko numu ge. 28Ka bubum mbiring wa te ma mulki numu, mwaing kama numu ca te ma iko numu ka dak bubum mbiring sha ming gbak.29Da sha te ba reng ka ma te ba baftisma mok taka kukwei? Ka re ma kwei ma sa wanak ge sha dak ka ma te ba baftisma mok ba? 30Sha dak ka we wa nyenye mi kara wok wok?31Mi kwei ninim yo mi wan te borok titi maner, ka mi gbum tiyak ma Almasihu Yeso Ubangiji ner. 32Mi gbum yi ma reng, ka mi hum taka wei hai Afisa, ka riphinik kwei sa wanak ge? "Ngharak we yi we wu, mok himing we kwei."33Sa ngharak ma dis hen ge, mok: "Dudus titi taka reng ka ma kasak te kasak reng ka ma wa ma ka jek." 34Te na swa siyak na cween mi Num sa tor te na hwen ka Num sa mur ge mok hen bor he sa phe Num ge. Mi wun yong nyi me dak hen sui tom.35Ha wun wun, "Re ka ma kwei ma te ka tere ma wanak? Ma wanak ma yer wur ta?" 36He sa phe hwenhan ge! Hwen ka nu rai kwei bek yiphik te gung.37Hwen ka rai sa wa yer ka ca ge, pheden wur nu shwak. Ka ca Alka ma da hwen bi hang. 38Num nagu yer ka mur, pheden wur ta gbak wa ma yer numu. 39Sa wa yer mbiri nu wa wur nyinang ge. Nyina yer wur ma riphinik wai, wur hang ma wei, yer hang wur ma shushwer taka wur ma cwe.40Yer ma twang wai yer na teng wai, sum ma yer ma twang wa kwa taka sum ma mi teng. 41Sum mi mim watumu, taka sum bi ma nwar taka sum hang mi vpitik. Kpitik nyinang ba kwa mi sum ma tungwa.42Nyina nu wa wuwanak ma reng ka ma ki kwei; Hwen ka rai kwei, hwen ka ma borok sa kwei ge. 43Ma sa rai mi sum ge, ma borok gu mi sum sa wa ma kukuk ge te rai; ma borok gu ma iko. 44Ma rai gu mi yer ka Num te gu; ma borokk gu yer ma ruhaniya. Ka yer ma riphinik wa tumu yer ma ruhaniya wa tumu nyina.45Nyina nu ma zik, "Adamu ku ca riphinik shar Adamu ka be mi sum ca Ruhu ka na ba reng nzor. 46Sa wa ma ruhaniya nu sun be, ma riphinik nu, be ma ruhaniya be ba.47Riphinik ku ne vwuim ming, ma teng. ma phu ne twang. 48Tika riphinik ka ne vwuin ming nyina re ka ma te mi vwuin, tika riphinik ka ne twang nyina taka na ka ma wa taka twang. 49Tika we wa ma yer ka tika vwuin, nyina nu we cang mi yer ka tika riphinik twang.50Mi wun yong, maner, wun wei taka mek ma sa gbum mulki mi Num ge. Nyina hwen ka kasan sa gbum hwen ka sa kasan ge. 51Phar! Mi wun wa hen giri ndendenden: We sa kwei mbiring ge, ma harmak wer mbiri ner.52Ma harmak wer sesar tefar rimi yi ka ma kwanji wiri gu. Mok ma wiri gu, ma borok taka na ka ma ki kwei ka sa kasan ge, ma harmak wer. 53Mok yer yong ka kasan sorok yer ka sa kasan ge, yer yong ka kwei sorok na ka sa kwei ge.54Ka yer yong ka kasan sorok na ka sa kasan ge, yer yong ka kwei sorok na ka sa kwei ge, nu hwen ka ma zik win, "Ma mirik kukwei hwen hang sa shak kang ge." 55"Kukwei, nu gbum ka shang? Kukwei jum nes wa ka ta?"56Jum ma kukwei wa k'kasan ka mate, iko ma k'kasan wa mok. 57We bwat gu Num, ka we gbum hwen ka we mur ta ma Ubangiji ner Yeso Almasihu!58Mok na, hen maner ka mi mur, he rang he sa zuphun ge. Ninim he dak rwam ma ubangiji ba nyenye, mok he phe wun rwam nyen ta ma Ubangiji sa wa kpatak nyen ge.
Chapter 16
1Yo nyining titi ma bubum ka ma munuk ba taka siyak Num, tika mi wun ba Ikilisiay Galatiya, he te nyina. 2Nim ka he yin shak ne gbak dak hwen hang, sa munuk hwen ka he gbum. Te na nyina ka mi be ma sa tor munuk ge.3Ka mi be dak re ka he naba mumut taka kara ge ma ba Urushalima. 4Ka jem mi ma bai, nu we ba gere.5Mi hadan Makidoniya be mi be te nyen. Mok mi ba Makidoniya. 6Teka mi be ca te nyen bwas, kus gbum mi tumu ge he gbum me ka mi bai mbiring.7Mi sa mur mi phar hen nim ha jwak nu ge, mi mur ca taka hen be ba te hang bek, ka Ubangiji mur. 8Mi re Afisus nim Fentikos be bek. 9Ma borok me ngirish nhan gung, taka huph ma wa jijek.10Ka Timoti be, he dak gu ca jek, mok rwam ma Ubangiji nu te ka mi yo nyining. 11Ha sa shinin gu ge. Dak gu na cween jek jek nge phen be tenang, mok mi dak mi dak yi ma be be numu taka maner. 12Titi mi wun ma temek ner Afollos, mi wun gu be te nyen taka maner, sa mur be yo nyining ge. Nim shar gu nu be.13Ca na phar yer ring. he ra bangaskiya ming, te na bubum ka ruron, he kuk kang. 14Te na bubum ka bubum mbiring ma mumur.15He phe taka phe ma Sitefanas ba nu ma sun se wun mi Num Akaya, ma dak titi nama te te ba taka siyak Num rwam. Yo nyining mi kwese hen, maner, 16siyak na taka ba yong taka re ka ma gbum ba reng rwm mi Num ming, we sa te rwam gere.17Mi te ka hwerek ma bebe ma Sitefanas, taka Fatunatas taka Akaikas, ma kpa me ring nyen. 18Ma dak ruhu nang kuk taka hiyau. Mok na he gbum ba wur re ba yong.19Ikilisiya vwuin Asiya ma wun wa hen nye. Akila ma Bilkisu, taka Ikilisiya ka ma munuk titi phi nama, ma wun wa hen nye tiysk ma Ubangiji. 20Maner mbiring taka siyak Num ma wa hen nye. Ten yer nyen ma sumba mai tsarki.21Mi Bulus, mi zik yong wok nang. 22Rena ka sa mur Ubangiji ge ca re na maki te gu nye. Ubangiji ner be! 23Alheri ma Ubangiji Yeso ca taka hen. 24Ngharak mumur nang ca taka hen mbiring tiyak ma Almasihu Yesu, wa nyina.
2 Timothy
Chapter 1
1Bulus Manzon Almasihu Yeso cwin nufi mi Num, titi ma Alkawarin nzor ka wa ta Almasihu Yeso, 2Taa Timoti, mwing mumur: Alheri, jinkai, taka salama ta Num Uba taka Almasihu Yeso Da ner.3Mi awin num, ka mi syak tun tumu, ma lamiri zizerem, sa'adda mi tuna ma nu manjik ming ninim (mi sun taka ma zang). 4Sa'anda mi tuna ma vein nis, mi ti marmari ma phphar nu, mok a mi win ma huhwer kang. 5Ma tunashe mi titi ma sahihiyar bangaskiya nis, ka ma gbum asali taka kika nis Loyis taka iya nis Affiniki. Mi tatabata wa nyii nis.6Yo ka nu dak mi tunashe nu wun sa rura baiwar ma Num ka wa nyii nis ka nu gbum sa'anda mi naar wok titi nis. 7Mok a Num sa naa baring Ruhu ma dideren ge, amma ma Iko taka mumur, taka tutur titi.8Mok nyina sa ti swii ma titam titi ma Ubangiji neer ge, ko mi Bulus, taka jijiphi numung. Maimakon nyiina, ca ma shiri memakyau titi ma bishara bisa ga iko ma Num. 9Num nu war wer yo phien wer ma phephen zizerem. Yo ti nyiina, sa sa mok ayyuka neer ge, amma mok shiri numung taka alheri numung. Yo na baringbubum ba yong haming ma Almasihu Yeso kafin farkon zamanai. 10Amma yongnyining ma phasi wuwar titi mi Num cwin bayyanuwar taka wuwar wer Almasihu Yeso. Almasihu Yeso nu bing sesang ma kukwei, yo kuma bing nzor ba sessang ka yo bayana cwin ma bishara. 11Mok nyiina, ma kpang mi mi cang mai wa'azi, manzo taka mallami taa al'ummai.12Mok nyiina nung mi gaskanta mi sakankance yo phing adana hwen ka mi nagu shar nim na. 13Adana misalin amintatun sakwani ka nu yisin teh nang, cwin ma bangaskiya taka mumur ka wa ta Yeso Almasihu. 14Hwen mangar ka num naa nu, tsare gu cwin ma Ruhu zizerem. Ka ca haming neer.15Phing nis wun, mbiring taka cica Asiya ma ki harmak mi sun. Kungiya namang Fijalas taka Harmajanas maa ming. 16Bari Num ti ba ma iyali ma Onifaras jinkai, mok ka yo rinka ti mi hidima, kama sa ti swi ma jijiphi nang ge. 17Mok nyiina ka mi wa Roma, yo yasak mi ma vien yii, yo gbum mi. 18Num dak yo gbum jinkai teh numung nim naa. Mbring cwin ka yo bgum meei vwen Afisa ming, he phing mbring.
Chapter 2
1Moki nyiina nu mweing nang, karfafa titi nis haming ma alheri da ka wa ma Almasihu Yeso. 2Bubum da ka nu yisin teh nang ta reing jijekgumaring danka ba ta reing ka ma wa aminci ka ma phing gbgbaraph gu reing bor.3Kuk kang makyau ming taka mi, tika ammintaccen soja ma Almasihu Yeso. 4Ba sojan ka wu ti bauta nka yo kwengwet titi numung titi ma alamuran ma teh yong. mok ka yo gamshi shuruk numung. 5Nyina nung, nka hang wu ti gasa matsayin taka titi gasa, sa sun gbuum rawani bek ge, sai yo kwanji gasa na titi ma kaidodi ma gasa naa.6Wajib nung taka kwazo kukwar hy sun gbuum amfani ma hy numung. 7Tam kang titi ma bubum ka mi ca ki wun wa nu, gama Ubangiji wu na wa phiphing titi ma shangbak.8Tuna ma Yeso Almasihu, neing Zuriya ma Dauda, ka ma gbanak kukwei ming. Titi ma wa'azi bishara nang, 9ka mi makyau shar jijiphi tika taka laifi. Amma wun ma Num sa jiphi ge. 10Mok nyiina mi jure gu mbring bubum mok ka taka zaba ma gbuum wuwar titi ka wa ta Yeso Almasihu, taka daukaka madawamiya.11Wun yong tabataciya nung. " Nka we kwei taka yo, we wanak taka yo. 12Nka we jure, we be ti gugum taka yo. Nka we ti musu ma yo, yo ma wu ti musu neer. 13Nka we ca marasa aminci, yo wa ma aminci nim tangbak, mok a yo sa taba yiyu yo ti musu titi numung ge."14Sa ca ti tuna ba bubum ba yong. Ti ba kashedi nyinyi ma Num kada ma ca ti kpang vivi titi ma wun. Mok nyina wwu halakar ma taka yisin. 15Ti iyakacin kokari nis, nu naar titi nis taka ti rwam ma Num wanda ma ki tabatar, wanka babu dalili swi teh numung. Na ka gbaraph wun gre daidai.16Guje gu wun ma sabo, hwen ka phi bang ga rashinsesyak Num. 17Wun namang wu yadu tika qui tus cicu namang wa Himanayus taka Filitus maa ming. 18Reing ba yong ma kauce gu gre. Ma wun wun ma ki ti wuwanak ma mattatu. Ma ki birkitar ma bangaskiya ma reing bor.19Ma nyina, ginshika ma Num tabata. Wa ma hatimi hang: Ubangiji pheing reing ka wa numung," kuma " mbring reing ka ca phepheen tyak ma Ubangiji ca done yo ngharak rashin adalci." 20Phe ma kuko shuruk, sa bubum zinariya taka azurfa nu shwak ge nu wa tumung ge. Nyiina nung bubum kon taka vwen ma ming. Bor ma ti rwam daraja, bor ma ti rwam ka sa ma daraja ge. 21Nka hang tsarka titi numung rashin daraja ming, yo ca bum rwam ma taka daraja. Ma kebe yo, bum rwam ma taka phe, kuma wa ma shiri mok a rwam shangbak memangar.22Guje gu sha'awoyi ma kurcuya, yasak nis adalci, bangaskiya, mumur, taka salama taka reing ka ma pheing tyak ma Ubangiji. Haming ma kang namang zizerem. 23Amma hwa rerephe mbuu taka jahilci, pheing nis ma ca ti bing gardama.24Ca done tephe ma Num guje gu jayayya. Maimakon nyiina done yo ca ma tawali'u taka nengbak, taka phing gbgbaraph kuma taka ti nyiinang. 25Done nung yo gbaraph gu taka ti jiyayya taka yo tawali'u ming. Ne phing, Num wu ji na ba iko ma war titi nama mok ka ma pheing gre. 26Mwash ma phen hankali namang, ma ngharak tarko ma ibilis, bayan ka yo cafke ba mok nufi numung.
Chapter 3
1Amma phing nis yong: Nin sesang ma ti lokuta ka wa ma matsananciyar makyau. 2Gama reing ma cang taka mumur titi namang, taka mur mbon, taka buborok yeer, taka buborok titi, taka sabo, taka marasa yisin wun ma rurwa taka ma hene, taka marasa awin ge, taka marasa zizerem ge. 3Ma cang marasa dabi'a, ka ma sa mur cang jek taka hang ge, taka tsegumi, marasa tutur titi, taka tawaye, marasa mumur hwen mangar. 4Ma cang taka zangon vwen, kukuk titi, taka takama, taka mumur anashuwa ger mumur ma Num5Ma kasance ma siffar ibada ye ma musunci iko numung. Harmak sun na ba wur reing naa. 6Ciciwu namang, akwai reing ka ma yin phephe phephe ma dici ma hin ka sa ma hikima ge. Hin ba naa ka wa ma zee, kuma ma ki ngharak cwin mok sha'awoyi babuu. 7Hihiin ba naa ma titi gbgbraph, ye ma sa taba pheing gre ge.8Tika nka Yannisu taka Yambrisuma ti jayayya taka Musa. Nyina nung taka gbgbaraph phphak ba yong kuma ma ti tsayaya taka gre. Reing nu a ma ki kasak kang ming, marasa sahihiyyar bangaskiya. 9Amma ma sa ba sising ge. Mok a wauta namang wu cang nghan nengbak wu phar, taka reing ba yong.10Amma nu, syak nis gbgbaraph nang, taka dabi'a nang, nufe nufe nang, taka bangaskiya nang, taka jimriya nang, taka mumur nang, 11taka yawan kunci nang, taka makyau nang taka mbring bubum ba yong ka gbuum mi Antakiya ming, taka Ikoniya taka Listra. Mi jure haming ma kunci nang. Amma haming namang mbiring, Ubangiji war miang. 12Mbring reing ka ma mur ti rayuwa ma ibada ma Yeso Almasihu ma makyau. 13Reing vivi taka taka hila ma ca ki kasan. Ma narphak reing bor taka titi namang ma bijire.14Amma nu sa ti bubum ka nu ki gbarraph kuma nu gaskanta ma kang nyinang. Nu phing rieng naka nu gbaraph wok numung. 15Nu phing wun,tun ka nuwa mwing kyang nu ki phingyishi yong taka tsarki.Bubum ba yong ma phing dak nu cang taka hikima muk wuwar titi cwin ma bangaskyatama Yesu Almasihu ming.16Nassi mbiring wa hurarre nung tama Num .Wama amfani mok gbigbaraph mok tsautawa,mok susumuk taka gbigbaraph titi hwen jek. 17Yong wa nyina mok ka riphink ma Num cang wuwienek,shiryayye ma rwam jek mbiring.
Chapter 4
1Mi bada umurni yong ma Num taka Yesu christi ,ka wu teh ba taka nzor taka kukwei sheria,kuma mok bayyanuwa numung taka gum numung. 2Ti nang waazi ma wum ma Num ; jiphi nang yeer mimes ming taka makyau ming gbak. Nu tsauta,nu kwabar,nu gargadar,nusa demek kang nusa gbaraph.3Nim wu bei ka rieng masa turkang gbigbaraph jek ming geh.Maimakon nyina ,ma munuk ba titi namang taka gbigbaraph hwen jijemkang namang,when ka tuu wuwashak namang mur yiisien. 4Ma haramak tuu nama'ang ke yesien gbigbaraph girr,ma bang ki tam kukku. 5Kasham ma nu, cang rima kiph cween mbiring.turkang makyau ming;ti rwam gbigbaraph hassha ma Num nu wennek rwam nies'ang mbiring.6Mi make cang ki tsiyaye mi phaar hadaya. Nim bibanang ki tee. 7Mi ki tee tseremagar mi ki kwanji; mi kashi bangaskiya. 8Ma ki dak memi rawanin ma titi jek, ka Num rima shishi mok jek nami nim na,sa mi kwa geh,amma kuma taka rieng mbiring kama mur bebe numung.9Ti nu be teh nang sisar. mok a Dimas ki yashe mi-ang. 10Yo mur numung tehyong, yo ki ba numung Tasalonika, Kariskis ki ba numung Galantiya, Titus kuma ki ba numung Dalmatiya.11Nuka nu shuak wa yong taka mi. Yasak na markus he be gre mok a wa ma amfani teh nang rwam yong ming. 12Mi ki dak Tikikus ba Afisus. 13Bing mi wok mayafi nang ka mi kpang mi ngharak Taruwasa ming taa Karbus. Ka nu shar be nu bing me wok, taka yishi nang, musamman yishi naa.14Iskandai taka tai dalma ki kulla mi makirci sa bwas ge. Ubangiji wu phenek gu titi ma rwam numung. 15Nu ma syak swaa taka yo, mok a yo ti tsayaya ma wuwun ner jijek. 16Ma nyinang kariyar titi nang, ba hang karang sun nang. Maimakon nyiina nengbak ki guje mi, mi sa mur ma lisfta bubum-ba-yong titi namang ge.17Amma Ubangiji ki kisance taka mi, yo ki kuma karfafa mi-ang, mok teh nang nung shelar ki gbum wuwinik mangar. Mok a slumai mbring ma ki yisin. Ma ki war mi ang nyi ma zaki. 18Num wu wartiti ma mbring bubum vivi. Yo kuma war mi mok a gugum numung twang. Daukaka tabatta teh numung har abada abadin, Amin.19Wungu Briskilla, taka Akila, Taka phe ma Onisifurus nyei. 20Arastus wa Koronti, amma mi ngharak Turufimus wu ti zazzabi Militus ming. 21Ti iyakar kokari nis, nu be kafin hunturu. AYubulus wun wa nyei, taka Budis, taka mamanga mbiring. 22Bari Ubangiji kasance taka wuur nis. Bari Alheri kasance taka nu.
Hebrews
Chapter 1
1Tuna ka Num gamba kukkun need ma tumu win cuaween nye annabawa. 2Butwit gbeng ma teenir yong, tam bareing wum cween ma mwe-numung, kasham ka hween mboring wa wok mumung. tee numung mung Num to tee yong. 3Yomung wa nyinyen ka kpang ti-ak ma Num twang, yonung wa yer ka Num. kashi babum mbaring teenyinang cween ma kukuk ma wun numung.4Yonming ca tikà shunuk tana mameka, war tiak ka gbum wa shuruk dangarang geer nama'ang. 5Wakane numg manekaming ka Num kitaba wungu wuni Nuwa mwenang, numu mi ca Da mid?'' Da waka ne maneka ming kaNum kitaba wunguwung, ''mi ca da nis numa cang mwe nang?''6Kanama, nim ka Num bing mwe kum numung heeyong wun'' mboring maneka numung ma kpangtiak numung twang.'' 7Titi ma maneka wuni'' Yonong ka yo nung ka yo ti jwii namang, taka rwan numung kuma seen ka'ra.''8Titi ma MWe wun,, tee acang gumi nisi I Num, wa nnboring mboring. riang gum wa riang ma giri 9Nunmur hwen zizerem, nu hwang hwen vivi,ang. Mok na Num, Num nis phisi nu ma nei hwirek kang ka geer ma kaph nis'ang.10Yiyiphek, Num, nu dak but ma tee yong. Tee twang wa wok rwan nis. 11Ma wu kasani buntwit nu nusa sang ga. ma to kpangash mboring phaar titira. 12Nu rephik ba phaar kuku,ma harmit phaar wiis ma titira bumbwit nu nusa harmit ga kusan nis sa sanga.''13Wa Kane maneka nung Num kita wungu "Ca wok yiyinang, mi dak mwan hop nis ting kiis bek?" 14Sa maneke mboring nung ka Num dak ma tiba tak gbum.Chapter 2
1Mok mana, hwu tam kang titi ma hwen ka hwu yisen, masa dis hwir ma bang teebing.Ka2ka hwun yong kama wuanye ma maneka wa giri, taka tie vivi, taka shi-shinim nye mbiring ma sai sakamako namang fitar. 3Hwu tika tere hwu hwunde ka hwu hwang wu-war shuruk yong kama tie baraing hwir? Numnung shuk wun hashs ding kaminumung taka yesen gu ma phen masa wun. 4Winam kana nyina Num shaida phaasi ma bubm ngingasi nye taka bubum shu-shuruk wu-wur, taka phophaing ma Ruhu mai tsarki kukwa-kukwa gaphar ba tiphaar ka ki rukkang numung.5Num sa dak teeyong kawu bi wok ma maneku, ka wusa tam wun yong titi ga. 6Hang phaar teephing hang wun, "Reiphraik wa shank, kanu dakgu kang? Ko mwe reiphinik, ka nu nura gu ing?7Nu dak reiphinik geer maneku'ang; nu jephi ma gum shuruk. Titi ma bum mbiring kanu tie. 8Nu dak gu jorong ma bubum mbiring kanu tie. Nu phen nu dakgu bubum mbiring baskiis numung. "Bobeit har nama hwu kisi phaar bubum mbiring kama baskiis numung.9Bobeit hwu ki phaar hang ka siribik gu ting ma maneku ma winam bwas, yeso, ma jiphi gu ma gum taka shuruk mok makyau taka kukwei numung, biringwa mok alheri ma Num nang Yeso jing kukwwei mok reing mbiring. 10Mok nhina, jem gu Num, mok yong ka bubum mbiring ma cang taka tee numung, bing maing-maing fweit ma gbum gum. Mok ma wanak ba wiwar cween ma makyau.11Rima ngingaph taka na ka maki ngaph ba, mbiring sissin namang wa nyinang. Mok ma yong nyining sa tie swii ki phin ba maing-maing numung ga. 12Wun, "mii wunba mima'nar tiak nis, ciciu tee mumunuk titi namang mii kpank nu twang ma hum".13Har numuyong, wun,"mii dak kang tee numung." Taka "mii wa yong taka maing-maing nang ka Num na mai." 14Maing-maing ma Num mbiring ma wama wianyeer taka mik'ing, Yeso ma wa nyina, kukwei numung mwashak rima kukuk ma kukwei'yang, kajiri (iblis). 15Phen ciun raing ka tun kama marba ma tiphai mok didiraing kukwei.16Mok ka sa maneku nung ka gbum bayin ga, awaa, shan ma Ibrahim nung kagbum baying. 17Mok nyina, gbigbik nung cang tiphar ma manga numung cween mbiring, mok cang firist shuruk, rima phiphar titasa taka rima giri ma bubum ma Num, bang hadaya susumuk ma kpipank zing ma gira. 18Ka Num titi giri numung wu makyau masa mimak gu, mok nyina, gbum ba raing kama tie ba mimak
Chapter 3
1Mgbok yo nyining mimanic taka phi-phin ma twang, tam nang kang ma yesu. manzo tara firist gi-ger ka phasi didakkang neer2 Wa rima didakkang giri ma Num, ka nagu rwam phar musa ka cang rima giri phi ma Num. 3Yesu ka yi gum giger ka gir ma musa'ang mgbok ka rima mwi-mwai tong ma gir nagu shuruk ma tong. 4Tomg mboring wama rima mwai Numurging ama rima mwimwan mboring wa Num.5Musa wa rima titi giriphar m,we rwam phi ma Num, sa wun bubum kama bi nyi nyi. 6Kristi wa mwe rima gum phi ma Num wiir numg hwu cang phi numung ka hwe kashi didakkang nir ma kang nirin mboring7Mok na phaar ka kang jeck wuni Nu muyong ka he yisen kor numung, 8Sa jiphi nan kang nyin gboring ge ti phaar Isra'ilawa kana phaasi nyingan yi lokaji ka sa mimak ba zizang ming.9Lokaci na nung makikanying maphaasi mi-mi nying yii, ma mi mi-mak kusan wu won nin hadan nang ma phaar wokrwam nang.10 Mok nanyina mekasakkang ma tsara na, miwuni,ma cakingarak cween mangar'ang kang namang shakarak masa phaing cween nange. 11Mok nonyi na mi yisi ku mabwaning;masa yin ruruk nang bwabwas ga,'12Tinang swa mimanir masa gbum kang vivikasa mur hwen jek ciciunyin ga kang ka haramak gu Numsun. 13Ka gun he tinyina,gwish ma temek nyin minim ka nim ma nuyong sa for,nyinanging sajiphi kang numung mok didis ma phi-phinik.14Hwu ki cang mwan rwam ma kristi,ka hwu kashi didakkang nir ma kukuktenumung yiyiphek nmi takanim sisank. 15Titi ma gong, ma wun, Nu mu gong ka nu yisin kor kor wun numung, sa jiphi nang kang gbajen ga, phaar takaphi phaasi nyinyi na''16Ma ne nung mayisin kor wun ma Num ma phaasi nyinyi yii? sa ba na ka musa wirik baing viun ma masarawa ming ge? 17Tika bwan taka ne nunung her kusan wu wok nin? sa taka rein kama ti phiphink, sa reing ka kukum namang sarasan zizang ming ge? 18Yisi ka taka maneh nung wun masa yin ruruk numung ga, kasa ka reing ka ma shinm gu'ang ga?19 Hwu phaar titer masa yin ruruk numung ga mok ka masa dakkang ga.Chapter 4
1Mok yonyinig, hwu ti swa hang sa vak kwa yin ruruk ka Num alkawarta wa hen ga. 2Hwu ke yisin hwen mangar tifi ma ruruk ma Num phaar ka ma wunba. amma wun sa bing ba taka yisin hwen hang kwa ma dakkang wun ding ming ka ma yisin ga.3Hwer kahwu dakkang hwu ka yin ruruki tiphaar ka wun, ''phaar ka yisiku bwan ming, masa hwu yin ruruk nang ga'' wun nyina ko ki kwanji titi bubum tun tee ma kuu.4 Mok ka wun tephin hang titi ma nim ma kwiph nyinang, Num hutaa nim ma kwip rwam numung ming mbaring'' 5Phen wun, ''masa yin ruruk nang ga ,6Mok na, vam ba bur ma yin ruruk na ming bur kama ki yisin win titi ma ruruk ding masa yinga mok kukuk titi.7 Num phar sumuk hang phin wun, ''Numuyong,'' tam wun ding phuma Dauda ka wun tumu ka masa yiphep wun, Nun ka he yisin korwun numung, sa jiphi nang kang gbanjong ga,''8Ka wun Joshua ki naba ruruk Num sa tor tam wun titi ma nim hang ga. 9Mok nanyina akwai ruruk nim sabar mokmweming ma Num.10 Nu ka nu yin ruruk ma nam nu titi nis nu gbum ruruk ma rwam nisa-phaar ka Num ti ma numung.11 Mok nyina hwu ti mamari ma yiyin ruruk na, mok ma na hasa huu wur kukuk titi na ka ma ti.12Hassha maNum wuma nining yii, geer gun yiyi'ang yin gaphi yeer ma nzor, phen yin, kwam titi bayasak titam kang ma riphinik phaing hwan ka wa ming tomung13 Ba hwan dandanding tama Num. shagbak wa nyan yii nu mung. mbering ma titinir shagbak hwu bang nyinyi numung14Mok ka kahwer wama frist shuruking ka ne twang, yeso mwe ma Num, hwe kashi di dakkang neer ma kukuk. 15Mok firist shuruk nir sa tar murnu ki phaar riphinik ma shwai ma titar muru nirge wa riphinik ka maki mimak gu cween tagbak ka hwur nyining masa gbum gu ma phiphiking ga. 16Hwu ba tac cicang arheri numung ma kukuk, we gbum tom jek taka nheri ka gbum bawering winang kwikwing ming.Chapter 5
1Firist shuruk mboring ma cun cang shuruk ma reing titi numuang ti bubum ma reing tafka ma Num, bang bubum ma reing moknyaph phi-phinik ma reing. 2Yo phaing shin swa taka mbumbu takatakana kama ki desseh ba, yo titi numung wama titarmunoying. 3Mok nyina, yo titi nu mung jem bang bubun mok titar muro ma phi-phinik numung taka mareing.4Sa ne gbak nung ka nagu titi numung shurak na ga, sa riphink na wa phiphin ma Num phaar Haruns.5 Kasham ka nanyina, Almasihu, sa yonung dak titi mumung can firist shuruk ga wa rina nung dak gu, naka wun, Nu muwa mwan nang numu yong mi ca da nis!''6Wa mumung phaar ka tee hang ka wun, ''Nu na firnt shuruk mboring phaar nye wun ma malkisadak,''7Almasihu winam numu ming ka sator tee yong, yii manjik ma kukuisi ma kwikwing kamang ma vien yii gurwurwo ka wakukuking titi kukweii kanangyina ma yisin mok didakkang numung.8 Kasham wamweing gbaraph yiyisin nye mokmakyau ka tih.9Ka nanyina kwanji, cang sisin ma kukukwanji mboring, hwu- hwar nzor ma reingreing kama yisin nye numung.10 Num phin firist shuruk tiphaar malkisadak. 11Hwu wama bubuing fweit kahwu wun titi ma yese, mbombweit ti mak yan ma wu-wun mok gbah titi nyin.12Jem phang mwa-mwa yonyining he ki cang taka gbaraph ba reing, mwa-mwash yonying he tor mur ma gbaraph wa hen wun ma Num. mwa mwash yong he tor mur nyivien, sabeer kukuk ga! 13Rephinik ka beeer numung tor nyivien kisi shar yisen wun magar ga, tiphaar mwe kyang. 14Bea kukuk wama shu-shuruk. shur-shuruk ka pha-phaing namang ki shar yisin wum mangar gu-gung, gaphi vivi takajek.Chapter 6
1Kana nyina nuyi hwn nyinyi, titi ma bubum yege wik ma almasihu ma'kukwaji sa wun hwa phen hwu gbaraph, sissin wun ma ma nyi nyarak shap ka ni hwen kukwaing taka didakkang ma num, 2Taka gbigbaraph titi ma nyinyaph tasa didak woki titi taka yiyirek kukwai taka shishi win gugun.3 Hwu phen ti bubum yong ma mumur ma Num.4Mok ma taka na ka ma zeren ba kang namang ma gbum ma zeph phaphaning ma twang ma gbum her namang jiw ma Nam ming. 5Ma gbam ma zeph mimes ma win Num ma kukuk ma winam ma bibi. 6Bags ma phanig ma wu, ba hwen titi ka hwu phenek ba ma sumuk tee cicang Mok ka ma shenge mweng ma Nuin Mani na mang ma phen ma nugu swi yii ma reng.7Vuin ma ka wu nyi phan nang kama tie wok-wok, dak bubum ma wisik wuwur wuwur taka jijek kama kwar gu rima kukwar. Num cang ki da wok numung ming. 8Ka minar numung wa tiok taka hanmangami hung, cang numung tamtee huhwit ma tie tie nye mgbong numung ma wushiang.9Waka tere hwu wun nyina, mgbak, hen taka mumur nang bum phaing he tie bubum ka geer jam titi ma wum wu war 10Num sa'a rima tie-tie vivi gaika tieheer ma ruam g, taka mumurka he phasi mok ma tiak numung taka rwam ka he tiebatakazizerem numing mwash yong he tor tieba.11Hwu mur nenyin mgbak phasi ka nanyima ma bibang mgbek, he phaing hwen ka he dak kang nyining12 Sa tie nang weng ga gbaraph yeer ma taka na ka maki se alkawali naka ki wini cween ma didakkang taka tie-tie nyinang namang.13Num tie gu Ibrahim alkawali mok ka bai hwai hang ka geer gu ma shuruk, ka yisi kuu'ing nu gu yisi ma titi numung.14 Wun''mi dak wa woki mi dak sham nis ma ngaar''.15 Nyina, Ibrahim turkang sa tie nyinang, na sang mboring, nugu se alkawali numung16Mwish rieng ma yisiki ma hwen ka geer ba'ang yiyisikuuu ding cang hwe phiphaar taka wun mboring.17 Mok nyina Num phaasi ba taka gbnam bum numung alkawali numung titeer, wun hwen mumar kang numung sa'a hwen ka harmit bwa bwas ga nugu dus ma yiyisiku ming, 18Tie nyma mok ma bubum yong phu kasa harmit ga ma phasi wun, sa hwen tie tie nung Num phak, hwir ka hwu tie shushu hwu gbum hwu dinden hwu tur kang hwu kashi hwen didakkang mangar19Hwu wama didakkang, phaar ma nzor sa'a ma tutunanga, watiteer, yonung ka yin hadan har kurusun ma. 20Ka yeso suk bai ma hwir ba yin tee na mok hwir, cang firist shuruk kasa sanga tiphaar malkisadak.Chapter 7
1Yonung wa malkisadaki gum ma salen, firist ma Num shuruk mboring kama kukun ma ibrahim sa neh ki hom mok taka gugom hang nagu didakwok. 2Wa yonung ka Ibrahim nagu nyinang ciciu ma wuk ma bubum mboring ka gbum. Tiak numung wa,''malkisak'' pha-phoing numung gum ma jek,'' nyina ma,'' gun salem ka pho-phjoing numung wa gum ma cicang jek,'' 3Sa'a ma da ma hene ying ga, sama shanning kama nie tumu gai sa'a ma nzor kiring taka mgboning ga tonung wa firist har abada tiphaar mweng ma num.4Mwa-mwash yong nyining, phaar kanang wur shuruk ma riphinik yonk ka kika neer Ibrahim nagu nyinang ciciu ma wok ma bubum ka wasi ki hom mok. 5Shariar murba shan ma lawi mase nyinang cicua ma wok tama gire, wata taka tunga, numung, wun ka numung wun, bama mawa shan ma Ibrahim.6 Amma malkisakki ka sa'a shar ma tawi se nyinang ciciu ma wok tama Ibrahim nugu dak gu wok yoka wama alkawari yin.7Masa yaror ga riphinik bwas gbum albarka tamariphink shuruk.8 Mok yong, riphinik ka wanumung rima kukwei se nyinang ciciu ma wok, ka nanyina wum camg. 9Hwen ka ma pheing lawing, riphinik ka se nyinang ciciu ma wok, yoma jem ka phang numung tama Ibrahim. 10Mok ka hawi ma inar sham ma Ibrahim winan ka malkisadak ma kukun Ibrahim.11Mwar mwash yong wun phang wun hwa hwan mumur ma gbun kukwanji rwam firistanci ma hawiyawa (mok ka tee namang ming ka ma biung shar'a) ka wun phang wun ma gbum firist hang ka nee hwar ma malkisadak ming masa tirek hwar shan haruna ga shanung wakajijem numung. 12Nim kama haramak firistanci dole mung ma haramak sharia.13Mok ka riphinik yong kama wun titi numung wa murding ka hang kisi tie rwan bagadi.14 Sa hwen dindin din ga num kama margu nee yahuza shan kamusa kisi ta tirek nye titi ma hassha ma firistanci ga.15Hwen ka hwu wun wa nyan, ka firist hwurik tiphaar malkisadak. 16Firist phiyan yong, sa firist ka hwurik titi ma hwen kama pheing shan ma mwemwing ma Adamu ying ge, amma cang firist tama shishin ma rima gum kasa sang ge. 17Hassha ma Num wun titi numung wun,"Nuwa firist har'abada phaar warwun ma Malkisadak."18Doka maku maki hemek ma dak gus mok kasa kuk ge, tor hwen jek ge. 19Mok kasa shari'a sa pheing winik hwen hang ge bobweit, akwai didakkang nyinyi ka tee numung hwu gbum hwu bii hwu-hwuit ma Num.20Didakkang jek yong satie kwa yiyisikuge, mok ka bur ma cang firist kwa yiyisiku. 21Amma Num yisiku titi ma Yeso wun,"Num ki yisiku su tor haramak kang ge, nuwa firist har'abada."'22Ka yong Yeso bada tabbatacce taka mgantaccen alkawari. 23Firist ma tumu ma fweit, mok ka kukwei shit ba rwam cween. 24Amma mok ka Yeso ka cang har'abada, rwam numung ma firist masa haramage.25Mok na, wama kukuk ka hwar taka na kama ba hwu-hweit ma Num tee numung mok ka cang ke tie kukusi ninim mok namang. 26Mok ka wur firist shuruk yong jem ma hwir, sama phiphinik'ing ge, sama hwen hihasing ge, wa zizerem, wa kwa taka phiphinik ma kpankgu ndurung ma twang mbeing27Sama titasi ying phaar shuruk ma firistoci ge, kama bang hadaya ninim, ma shuk bang ma phiphinik ma giri mbeing. Amma Yeso tie nma kasa nyinang nung shwak ka bang titi numung giri mbering. 28Mok ka shari'a jiphi reing firist kama tasimoru. Amma wun ma yiyisiku bi ma sun shari'a, jiphi mwen, kawa hwu hweinek har'abada.Chapter 8
1Mwa-mwash yong hwen ka hwu wun nung wa: hwu wama firist shuruk hang ka cang wok yiiyii ma gum shuruk twang. 2Wa rima rwam zizerem, shak giri ka Num tie sa'a riphinik ge.3firist shu-shuruk mbiring nagu bubum taka hadayu. Mok nyina jem kama bum hwen hadaya. 4Ka wun phang Almasihu wa tee yong sa cang phang firist bwa-bwas ge, mok ka reing ma wai ka bang hadaya titar ma shari'a. 5Ma tie rwam yer-yer tiphaar bubum kama ruruk ma tee twang. Tiphaar ka Num gwis Musa kasa mur mwai shak. Num wungu, "phaar, tie bubum yin-waar titar hwen kama phaasi wanu kangbong tee."6Mwa-mwash yong rwam Almasihu sai ger namang'ang mbiring, mok ka yonung wa rei-cween ma alkawari ka ger na kama winek titi ma alkawari ka ger. 7Mok, ka alkawari rima ku sama vivi'ying ge. masa yasak phang alkawari ma phu ge.8Num gum reing ma kikasak'ing, nugu wun, "phaar, nim ka bii, ka mii tie alkawari phiyang ma phii ma Isra'ila taka phii ma Yahuza. 9Sa cang tiphaar naka mii tie taka ma kanu ma tumu ge. kashi ba wok mii wurik baying vwen ma masar ming. Masa kashi alkawari nang ge, nung haramak ba suun,'' da gurigwos wun.10Yonung wa alkawari ka mii tie taka phii isra'ila ka nim yong ma hadan nang, da guri-gwos wun. "mii phen mii dak shari'a nang nye na mang mii phen mii zik ba kang, mii cang Num namang bama cang rireing nang.11Masa gbarab ba reing ka cang phii wuweit giri taka ma tunga wun, "pheing nang Num" mbiring ma tunga bubwas ma pheing mii, masa tor mar bubwas namang har ma tie shu-shuruk. 12mii phaar titasei nang titi hwenvivi kama tie, mii tie heer ma zing namang mii sa tor dakkang ge.13Phiin alkawari yong, "phiyang", wun alkawari ma ku na cang ciin, rima na kaki cang ciin, wuritee nzii-ring.
Chapter 9
1Mwa-mawsh yong, alkawarin ma ku wama tee sujada ying taka ka'idojin sujada tee yong. 2Mok ka hami ma alfarwa ding ma sumuk tii hang, tii rima ngan kama phin tee zizerem. Tee ding mada fitilu, kwashak taka fufum.3Kurusun ma labule ma phu, akwai tii hang kama phin wun ger zizerem. 4wama bagadin zinariya ying mok turare. Wama akwatin alkawarin, kama sumuk ma zinariya kpukuruk. hami numung akwai karshishe ma zinariya ka kashi manna. taka ryang ma Haruna kaki tie toho, taka alhunan matar ma alkawarin. 5Njoron ma akwatin alkawari akwai siffofin ma kerubobi kama wama dankaka yin ma cang gu shishinik ma jinkai ruruk, ka mwa-mwash yong wusa mur tam wun titi numung nyinang-nyinang ge.6ka maki kwanji sumuk bubum yong mbering, Firistocin ma ca ki yin tii kuruteng ma alfarwar masa tie rwam namang. 7Amma firist shuruk nung cang ki yin tii ma phu, kasa nyinang nung shwak kusan ming, cang gugbi-gbik nung nyish mek hadaya mok phinik numung taka ma gire kama tie sunming.8jwi rima zizerem phasi wun ma kisi phasi cween bibai tee zizerem ying ge ka alfarwar ma nyinang na tor riraktwang. 9Yong cang phiphaasi mok winang ma mwa-mwash yong, bum kpi-kpitiak taka hadayu kama bang sa wunik titam kang ma rima sujada ge. 10Beer taka hwen wu-wu nung shwak ka ma munuk taka bukukuwan nyinyaph kukwa, kukwa. bubum yong mbiring kama mun kama sumuk ma cang ki tie titar sai ma shirya ka'ida phipheing.11Almasihu bi ti cang ma firist shuruk ma bubum taka jek kama bi, tama alfarwar shuruk, wuwurik nung ka mgbai ge, kasa tee yong nung kama tie ge. Amma Almasihu bi tee cang ma firist shuruk ma bubum kama bi taka jek. 12Sa ma mik ma tumuk taka ma randong ge, bobweit Almasihu taka mik numung ying tee giger zizerem kasa nyinang shwak mok reingm biring cween nzor har'abada.13ka mik ma tumuk taka ma randong taka wuwasak shungara karsana titi ma taka kassak zizerem namang'ang dak ba zerem phen ngaph ba yeer'ang. 14To balle mik ma Almasihu, ka tama Ruhu kasa sange bang titi numung hadaya kasa ma kikasan'ing ge tama Num, ka ngaph kang neer taka rwam kukwei mok hwu tie rwam ma Num rima nzor? 15Mok dalili yong, Almasihu nung, wa maganin ma alkawarin phiyang. Yong cang nyina mok ma tie kukwei ka war reing kama tor ting ma tsohon alkawari mok ma phinik namang, mok reing ka Num mase alkawarin gado namang kasa sang ge.16Mbering tee ka hang zik wasiya ngarak, gbigbik nung ma pheing titer kukwei ma rina ka tie wasiyyar ding. 17Wasiyar sai riphinik kwei bek ma tie rwam'ing, bobweit sama rwam'ing ge ka riphinik ka tie tor ma nzor.18Nyina ma alkawari maku sa tabata ge sai ma mik. 19Ka Musa ki kwanji naba reing mbiring dokoki kawa shari'ar nugu kpang mik ma mweing randong taka ma tumuk, taka nyi, taka phaph kuku sisyak, taka nnyak kon dodoya rima soso, wasak ba reing titi taka yishi ma dokoki. 20Nugu wun, "yong wa mik ma alkawari ka Num bing dokoki tee nyin."21Nyina ma, wassak mik jorong ma alfarwar ka bubum mbering ka wa hami numung kama tie rwam ma firistanci ying. 22Nyina ma hwen ka shari'a wun, hwuwit bum mbering ma nyaph ma mik. Ka mik sa nyishin ge kpikpang phinik'ang sa tie ge.23Mok nyina, cang kpikpik nung hwu kpang wur bubum yong kawa twang ma nyaph ba'ang ma hadayar ma wei mbering nyina ma bubum ka mawa twang ma ngaph ba'ang ma hadaya ka gir jem. 24Mok ka Almasihu sa tie giger zizerem kama tie giri. Gun nyina, yin hami twang titi numung, nugu bai nyinyi ma Num mok hwir.25SA bai tumung babang titi numung dik-dik, phaar ka firist ma alfarwa ma tie ge, ka yi tee giger zizerem kukusan ma mik ma wei hang ge. 26Kawa nyina nung, cang kpikpik nung can ka hwu makyau shakarak tun yiyiphek ma tee yong.27Tiphaar kama ki jiphi negbak kwei kassa nyinan shwak, na zin hadan nang, nugu ma shegu wun, 28Nyina ma Almasihu, kama bang gu kasa nyinang shwak mok ka kpang phinik ma gire gun, phen wanak ma phu, sa tor mok rwam kpigbank ma phinik'ing ge, amma mok war reing kama tie nyinang masa king biibii numung.
Chapter 10
1Mok shari'a wa wur ma bubum jijek ka ma bii, sa siffar giri ma bubum yong ga. Taka na masa hember hwuweit ma Num masa taa win cween ma wur hadayu ka firistoci ma bang kukusan. 2Kasa nyina ge, nugu ma ngarak hadayu'ang ba? Mok wur bubum ka shin, kama zerem kasa nyinang shwak taka taka tie sujada masa pheing shanung wa phinik ge. 3Amma hadayu yong ma cang hwen titirek kang ma zing kukusan. 4Mok ka sa tie wun mik ma randong taka ma tumuk gbanak zing'ang ge.5Almasihu bii tee yong, wun, "sawa hadayu taka sadakoki nung kanu mur ge. Ka gun mana, shirik mi yeer nia mok hadaya. 6Nusa tie mwarang mok sadakoki taka hadayu kama wushi mok zing ge. 7Nugu mi wun, "phaar, mi bii ki tie hwen kanu mur, phaar kama zik titi nang."8Suk wun, "sa hadayu, ko sadakoki, ko hadayu ka ma wushi mok zing kanu mur ge. Nusa tie mwarang ma na ge." Tong nung ka mawa hadayu kama cang bang titer ma shari'a. 9Nugu wun, "mi bii mok tie hwen kanu mur." Kpank rwam ma ku'ang mok bing rwam ma phu. 10Rwam ma phu, shirik hwir hwu cang zizerem tama yeer ma Yeso ka bang hadaya kasa nyinang nung shwak.11Nyina, firist ta gbak tie ninim mok tie gu Num rwam. Ninim bang hadayu wur nyinang, wunka numung wun masa pheing kpang zing'ang ge. 12Cween hang Almasihu bang hadaya kassa nyinang ngarak mok kpang zing ma mbering-ying, cang mok yiy ma Num. 13Sa king winam kama phennek rima hup numung baskiss numung. 14Mok ka tee ma hadaya nyinang yong awinik ma mbering taka na kama bang gu Num tit namang.15Twi rima zizerem a wun barin. Hwen ma ka wun, 16"Yonung kawa alkawarinkami tie taka ba sun ma ninim yong, Num wun mi dak dokoki nang kang namang, mi phen zik tee tam kang namang.17Mi sa tor dak zing namang taka wur namang kang ge. 18Mwamash yong mbering tee kama gbum nyinyaph mok bubum yong, bobweit hadaya mok zing.19Mok nyina, mimaneer, hwu wama kukuk kang'ang ki yin tee giger zizerem tee ma Yeso. 20Yonung wa cween phiyang rima nzor ka borok baring teema labulen, wato teema yeer numung. 21Mok ka hwu wama firist shuruk'ing phima Num, 22Ngarak nang hwu hembeer hwuhweit ma kang giri, ma didakkang mbiring, ma kangka maki ngaph titam kang vivi'ang ming, ma yeer nir nyinyaph ma nyi zizerem.23Nugu wu kashi ma kukuk hwuwun didakkang nir, hwusa zuphum ge, mok ka Num tie alkawari didakkang. 24Hwu tie shin swa, hwusa gus yeer nir ki tie mumur taka rwam kama jem. 25Hwusa ngarak mumunuk titi nir, tiphaar ka bur ma tie ge hwu tie nyine, gwis titi nir ninim, tiphaar ka ya phaar bibi hwu-wit ma nim yong.26Mok ka hwusa cang ki tie zing phiphaing kawu ki kwanji gbum phiphaing giri yong'ang, hadaya ma wur zing yong sa gbugbum ge. 27Ka gun nyina, hwu shikang ma diren ma hukunci kawu tii nyinyi, taka kara phiphia kawu yii taka hup ma Num.28Mbering riphinik ka hwang syak dokoki ma Musa'ang kwei ka masa tie yeer shui ge tama hwu-wun ma reing phu ko tat. 29Wur hukunci yong jem ma taka na ka shinim mweing ma Num'ang, riphinik hang ka dak mik ma alkawarin phaar sawa zizere ge, ka tama mik yonung ma shirik gu ma Num, kama mak gu jwi ma alheri yau yii?30Mok ka hwu pheing rima ka wun, "Rama ko wanang; mi ka phenek'ang ." Nugu kuma, "Num hukunta gire." 31Wa hwen didirin nang nu hwu wok ma Num rima nzor.32Phen tam kanang kang masun, ka he kwanji gbum nyinyan, kahe turkang makyau shuruk ming. 33Kama nawa hen swi yii ma gire, massa tam wahen shap taka hwen kasa jem ge, hesa phaar wur makyau taka taka yin ming. 34Mok ka he phaar yau ma taka na ton gbigban, ma kang hwerek, he gnarak ma hwar sabar nyin, he kashi sabar ka gir jem kassa sang ge mok ka he phaar yau nang ka misa tun-gbigben.35Mok nyina sa taknang kukukkang nyin nang ge ka he gbum hwen shuruk'ing. 36Mok ka he mur tie-tie nyinang gi he gbum hwen ka Num alkawarta, ka he kwanji tie hwen ka mur. 37"Mok ka mwa bwas winam ming, rima hwu bii sa vak ge.38Rima giri ka cang tama didakkang. Ka phen masun, misa tie kang hwurek ma yo ge." 39Bobeit hwusa taka na kama phen masan ma kasan ge. Gun nyina, hwu wa taka naming kama dakkang mok ma shishin namang.
Chapter 11
1Didakkang phaasi wun nu pheing hwenhang gbigbik kanu dakkang ming, taka phepheing gbigbik hwen ka kisi ta phaar. 2Mok tama nanung ma kika neer ma gbum mumur ma Num. 3Tama didakkang nung ma tie teeyong tama wuwun ma Num, bubum ka hwu phaar masa tie bubum kawa phiphar ge.4Mok ma didakkang nung Habiila bang gu Num hadaya ka ger ma Kayinu. Mok nanung mawur gu tiak wun wa riphinik jek. Gbum mumur tama Num mok ma sadaka numung ka bang. Mok nyina, mwamwas yong Habila tor tam wun, wun ka numung wun kwei.5Mok didakkkang ma kpang Anuhu ma bang twang masa mur phaar kukwei ge. "masa gbum gu ge, mok ka Num ki kpang gu." Kama kissi sa kpang gu ma shaida wun hwurek gu Num kang. 6Sa tie ge ka didakkang sang, hwuwerek gu Num kang sa tie ge. Wa gbigbing mbiring Nika hwu bii tama Num wai, Yo wa rima phiphaar ba mbering taka yasa gu.7Mok didakkang nung Nuhu, sai wun giger tama Num titi ma bubum ka ma kissi phaar, tama shuruk taka didireen yeer, nmwai jirigi nyi waar phinumung'ing. Mok na numung, Num mbeshek teeyong, Nuhu kashi giri kawa titi ma didakkang.8Mok ma didakkang nung Ibrahim, kama phin gu syak nye phiphin nugu bai tee ka sai gado. wirek ma sa pheing teeka hwu bai'ing ge. 9Mok ma didakkang nung cang vum alkawari phaar nye. Cang alfarwa taka ishaku ma Yakubu taka gbum yiyi alkawari wur nyinang gire. 10Mok ka phaar birni ding nyinyi ka wama buring. Birni ka rima nyingaar numung wa num.11Mok ma didakkang nung ka Ibrahim gbum mimar wun ka numung wun yo phima himu Saratu kusan namang ki tie sising, wun ka numung wun wa bakarariya, ki hadan einan mimar'ang ma wur rima tie ba alkawari wa riphinik jek. 12Mok nyina, tama riphinik na nyimang, kawa numung phaar kum, mam mar shan gun fweit, ma ngaar phaar kpitik twang phaar juknyinyi sung ka sama titam ge.13Mbiring namag ma kwei didakkang ming ma kissi sa sai alkawari kama tie ba ge. Ka gun nyina, ma dak yi ma phaar ma tenba nye sissing, nugu ma murnye wun ba namang nye taka taka. shishing nung teeyong. 14Takak Num nyima phasi nyan wun bayasak vuin titi giri namang.15Wun phang wun ma tam kang ma tee kama neteng maki gbum cween phiphing. 16Bobweit tiphaar ka wun wai, ma wur vuin ka gerjem, a rima na kawa twang. Mok nyina nung Num sa tie swi ma phin gu wun Almasihu ge, mok ka ki sumuk ba tee.17Mok ma didakkang nung Ibrahim, ma mimak gu, wun bang mweng numung Ishaku hadaya. 18Yonung ka wa mweng numung nyinyinang, kama tie alkawari wun, "tee numung nung ma phin shannis." 19Ibrahim tam kang wun Num nung wamam gum'ing borok Ishaku ko ki kwei ngbak, tiephaar kama wun nee kukwei ming nung phen sai ba.20Mok ma didakkang nung Ishaku dak gu Yakubu wok ma Isuwa titi ma bubum kawu bii nyinyi. 21Mok ma didakkang nung Yakubu, kasa nye kukwei dak ba mwemweng ma Yusuf wok phu namang mbering. Yakubu nagu Num gum ki rang riang numung ming. 22Mok ma didakkang Yusuf ka ngbang numung sa hwu-hweit, tam wun titi ma wuwurek ma mwemweng ma Isra'ila ka masa nee vuin masar wunba wun titi ma kukuph numung.23Mok ma didakkang Musa, kama margu, ma hewee maba didin gu'ang kai nuar tat mok kawa mweng mangar masa dirin nye ma gum ge. 24Mok didakkang nung Musa, ka tie gung, sa mur ma phingu wun mweng ma ween ma fri'auna ge. 25Gun nyina, mur wuu makyau taka giri ma Num, titi ma mumur mimes ma zing ma tee yong. Ka wama winam bwas nung shwak. 26Pheing kang wun, titi makyau mok Almasihu wa ngbang shuruk fweit gir sabar ma masar'ang, ki dak yii numung phiphaar naming ka wu bii nyinyi.27Mok didakkang nung Musa ngarak tee masar. Sa dirin bwan ma gum ge, tur kang tiphaar sa phaar rima na ka masa pheing phaar ge. 28Mok didakkang nung ka idin keterewa taka wuwasak mik, mok ka rima bibeshek mwimweng ku tanak mweming ku ma Isra'ila.29Mok didakkang ma shinjan sang baharmaliya tiphaar vuin huhor. Masarawa majin wun ma tie nyina, sun bahar ding mirek ba mbring. 30Mok didakkang katong ma Yeriko hwu, kama kwanji tirphik'ang kisa kwiph. 31Mok didakkang Rahab rwishku na sa kwei taka hwa yiyisin nye'ang ge, mok ka sai taka yerem tee ma kpang nguai phinumung, pheing bang ba cween jek32Shanung wu wun ka? Winam sa shar mii ge ka mii wun mii tam wun titi ma Gidiyon, Barak, Samson, Yefta, Dauda, Sama'ila, taka annabawa. 33Mok ma didakkang ma tie nasara titi vuin fongorong, ma tie rwam giri, ma sai alkawari namang. Ma shishin nye mazakuna'ang. 34Ma mbeshak kukuk ma kara'ang, ma hwundir nye ma gun, ma gbum sisang ma geer phiphei namang, ma cang shushuruk ma taka hwum mok, nugu ma tie nasara titi ma taka huhwum mok ma titee fweit.35Hiin ma sai taka kukuwei namang kama yerek ba maki kwei. Ma naba bur makyau, masa yasak cicang titi namang ge, mok ka dakkang ma yer tongnang. 36taka nama tieba shap yeer, ma jur ba takahihass, ma phen ma mbong ba. 37Ma sakar ba. Ma ngasi ba ciciu phur ma zarto. Ma mbesh ba gun. Masa shin ma ku ma tumuk yeer taka ma hwun, ma bii shin ma makyau. 38Teeyong masa kpang ba wun ma hwen hange. Masa bii shin zizang ming taka kikang matar taka twak taka bubuk tee vuin ming.39reing yong mbering Num murba mok didakkang namang, masa sai wuwinik ma alkawarige. 40Num ki shirik hwen mangar kang mok wiir, kasa taka wiir ge, sa tie titi ge.
Chapter 12
1MOk ka hwu ki cang ciciu ma wur shaidu yong, hwu nyish bubum kama tiebaring riing taka zin ka mgashi kashi wiir. Hwu tie nyinang ki tie shushu ka wa nyinyi nir. 2Hwu dak yii neer tama Num, yonung ka wa ku ma didakkang neer taka hwu-hwurik numung. Ka mok mwarang kawa nyinyi numung kukkang ma shishege,tie ser ma swii numung, cang wok yiyi gurgos ma Num. 3Tam nang kang titi numung, ma wur hwu-hwang gu yong'ang ka taka zing ma tie gu, mok ka hesa kwei yeer'ang he kpang he ngarak ge.4Hesa tie hup ko he naraphak wun taka zing ka kai ka he nyish mik nyin ge. He phen tie heer ma gugwash kama tie wa hen phaar mwemweng. 5Mweng nang, sa kpang ninaraphak tu ma Num ma seer ge. Winan kanu gbum ninaraphak tu numung sa tak yeer'ang ge," 6Mok ka Num naraphak ba taka na ka mur banung tu, shiba taka na ka sai ba.7Jiphinang kang ma makyau phaar ninaraphak tu. Num tie taka hen phaar mwe-mweng numung, waka ne mwing nung ka rura sa naraphak gu tuge? 8Ka he sama naraphak tu'ing phaar bor kama ying ge, he cang nang nying mwe-mwing tama tee9Nyina tiphaar ka hwu wama da'ing tee yong kama naraphak bareing tu, wusa naba shuruk namang. Hwusa naba ka ma Daa neer jwiming shuruk gi hwu tie nzor ge? 10Cween hang ma Da neer ma naraphak baring tu ma manim bwas ka jem, bobweit Num naraphak baring tu mok ma jijem titi neer, mok hwu gbum yiyi tama zizerem numung ming. 11Ninaraphak tu sa tie mimesh ge winam ka masa tie, gin fwait. Na sang'ang nugu tie mimar ma jwi taka giri gu rima phek gu.12Mok nyina mimaneer kuknang wok nyin ka ki sir shwakai taka rumkiss nyin kaki sisi shwakai. 13Syak nang cween rirang mok hwen ka tie rukutuk sa tu ge sang.14Yasak nang cicang jek taka reing mbering, taka shishin zizerem kana sang'ang, hasa phaar Num ge. 15Tie na swa nyinan nyin sa shinim gbum alheri ma Num ge, sisin ma sang sa tirik ciciu nyin mar yiyas hau ge, mok bur nyin masa kassan tama nage. 16Tie nang swa masa gbum taka tie mwan taka, taka na ka masa syak Num ciciu nyin ge, tiphaar Isuwa, ka mok beer reph shuruk nuumung'ang ma mweng ku. 17He pheing wun kamur gbum didak nyinyi, ma hwang gu'ang, mok kasa gbum cween tuba ge, wunka numung wun yasak vien yii.18Hessa bii gun tee kama tanak ma wok ge, gunfee kayi ma kara, taka tukuki, taka shwa phinik taka rein. 19Hesa bii tama kwikwing ma guu kadak reing ma diren ge, ka taka yisen ma kwisi, masa tor mur ma yisen kwikwin numung ge. 20Mok ka masa pheing tur kang ma hwwen ka ma tie doka titi ge: "ko wa wihar nung ka tanak matar ding, ma tak." 21Wa hwen didiren nung fweit, dak Musa wun, "miwa didren ming har mii sai ma diren."22Ka gun nyina he bii tama matar Sihiyona taka tee ma Num rima nzor, taka Urushalima ma Samariya taka dubun dubban ma mala'iku mwarang ming taka kang wurek. 23He bii tee mumunuk ma mwe-mweng kukiwa zizik twang, he bii tama Num kayonung wa rima shishi mok mbering, nyina bai tama jwi ma giri kama ki kwanji nyaph'ang. 24He bii tama Yeso, yonung kawa rima rirang ciciu mok ma alkawari, taka tama mik wiwasak ka tam wun gir mik ma Habila'ang.25Tie na swa, sa hwanang rima na ka tam wa henang wun ge. Inka masa hwinder mok ninaraphak wun ka masa gwis ba tee yong ge, taka tere hwu hwinder tama rima ka gwis hwir daga twang. 26Mwash hang, kor wun numung zuphuktee yong. Mwash yong tie alkawari wun, mwa-mwash ma numuyong sa tee yong nung shwak mii zuphuk, ma twang'ing ma mii."27Wun yong, "mwa-mwash numuyong" phasi hwu wirik ma bubum yong kama zuphun, wato bubum kama tie, mok bubum ka masa zzuphun ge ma cang. 28Mok nyina, gbugbum gum kasa zuphun ge, sei hwu cang taka bubwat, wur yanayi yong ming hwu nagu Num gum taka sum taka shuruk. 29Mok ka Num neer wa nung rima wu-wushi.
Chapter 13
1Narak nang mumur ma temek nying tie nyinyi. 2sa tie nang yer ma sisai nye ge, ki tie nyina, ma hang ma ten maneku masa pheing ming ge.3Tam nang kang ma reing kama tungbeing. Tie phaar gi hen ma haiwa giri. Hai sa tam kang ma taka makyyau tie phaar hei wa giri. 4Negbak nagu cicang phi shuruk, phaar nang zizeremma tee ninang ma cicang phi. Num sharanta taka fasikanci taka taka tie mwan hin.5Taknang kang'ang titi ma hassha ma mumur ganjung. kashi nang bwasing ka haiwa ying shar hen. Mok ka Num titi giri numung wun, "misa ngarak hen ge, misa tak hennang ge. 6Hwu yir ma bwas na gi hwu gbum kuku kang ki wun, Num nung ka gbum mimi ying, masa ta dirin ge. Shannung ka riphinik tie mimi?"7Tie nang swa ma shushuruk nyin, taka naraphak wa hen tu hasha ma Num ming, tie nang swa ma sakamako ma shishin namang, gbaraph nang wur didakkang namang. 8Yeso Almasihu wa wur nyinang tuk, taka numuyong, taka har'abada.9Sa zing nang mok gbigbaraph phiphang kukwa, kukwa ge, jem ka kang nyin tama alheri, bobweit sama dokoki titi ma beeer ge, kasa gbum ba taka na kama kiyaye ge. 10Hwu wama bagadi gin ka taka tienrwam alfarwa ming masa ma gum'ing ma yii hwen hang tumung ge. 11Firist shuruk yin tee zizerem ma mik ma wu weihai kama phaar, hadaya ma zing, wei namang ma cang ki bang kurusan phi maba wushi'ang.12Nyina Yeso wii makyau kurusan phii, mok ngaph zing ma reing ma mik numung. 13Mok nying hwu bai tee numung kurusun phi hwu kpang swi numung. 14Mok ka hwu sama tee'ying kasa sang ge yong. Ka gum nying, hwu yasak tee ka hwu bee.15Tama na, nugu, hwu nagu Num hadayu kpikpang twang ninim, kpikpang ma wun nye ka nagu tiak numung shuruk. 16Hwu sa tie heer ma tie, tie jek taka gbuggbum ba mimanir'ing ge, mok ka Num wurak kang ma wur hadayu yong. 17Yising nang nye he syak nang shushuruk nyin, mok kama tie rwam kikitee titi nyin ma cicang nying, tiphaar taka rang ma wun titinyin, yising nang nye namang mok kama tie rwam phiphaar hen ma mwarang kang, sama kang phinik ge, mok kama phinik kang sa tie wa hen hwen jek hang ge.18Yii bareing nang majik, gi hwu pheing hwu wama kang zizerem'ing, hwu tie buri cicang kawa titar bubum'ming mbiring. 19Mii gwes hen he tie nyina, mok mii gbum mii phar tee nyin ssisar.20Enun ma cicang jek, ka yirak rima nyi nyirek kong shuruk tun-nyeng, Num Yeso, ma mik alkawari kasa sange, 21winak hen ma hwen jek mbiring mook he tie hwen mumur numung. Tie rwam nyiinar ka jem gu fweit. Tama Yeso Almasihu, gum phaasi tee numung har'abada. Wa nyina.22Mimaner, mwa-mwash yong mii gwas hen, he turkang ma hasha ma gwe-gwes takama zizik wa hen. 23Mii mur pheing wun maki ngaarak manga ner Timoti, hwu bii hwor phu ka kaisissar24Tenang shushuruk nyin mbiring taka reing zizerem ma Num. Taka nei Italiya ma ten hen. 25Alheri ma Num cang taka hen mbiring.
1 Peter
Chapter 1
1Bitrus mweng ma rwam ma Yesu Kristy kuko kama cuun ba, ma gaphik yeer vwen ma Bitrus, Galatiya, kappadikiya, Asia, taka Bitiniya.2 Yo wa mok phipheng kuu ma Num Daa giger, cuen ma tite rwam giri ma Ruhu, ma sisiyak taka wuwuse mik ma Yesu Almasihu. Shwi ma Num cang tenis, cicang jek tie gun tenis.3Gbugbum ma num taka Daa ma shuruk Yesu we nagu gum. Gum shuruk ma tite shwi, ka naba weer mimar phiyang nzor didak kan cwen ma yiiyer ma Yesu Kristy tunie.4 Yo wa gado ka sa phien geh, sa tri te birr geh, sa dudur geh ma diden wa nu twang.5 Num nu kashe wa nu ma kukuk numu cwen ma didak kang ma nzor ka wa cwen ka ma borrok wa nu nim ma kukwanji.6nu te ka hwerek mok na, ka cang wa hen mas he te phiphinik kang, cang wa nu hwen tutur kor yeer nis sise cwen ma jijin ma reng ma tum cwen ma phiphinik kang. 7Yon wa mok ma ma mimak kukuk di dak kang nis, ka geer suum ma gold ka kasan, ko ka mamimak ma kara,mok kasham ka na geh di dak kang be gbum, we nagu Num gum, taka shuruk numo, geh ma phasi shuruk ma yesu kristi8Nu kise phar gu base nyin geh nu reket ma mwarang hen ka he dak kang, taka mwarang ka be tie taka hu hwerek kang babai har nagu gum giger. 9Nu gbum nzor nis cwen ma di dak kang, cwen ma hwen ka he te. 10Mok ma nzor yong ka anabawa ma tam, ka cang wa hen nyeen ma Yasak ma kang nyinang.11ma yasak geh ma phing renna, taka te ka ruhu almasihu ka wa yeer nama nu phasi ba'a, wun ba tau mimakyau ma yeso Kristy, taka gum giger ka be siyak misun. 12Ma phasi ba Anabawa, masa naba titi nama shuruk ge, ba ma te hwen ka ruhu bubum ka maki tam ba kuu.13Mok na, can nan ma kiph, te na kiph kan nying, dak na kang cwen ma tite ma Num ka bin wa hen nim bebe ma Yesu kisti Almasihu. 14Ka mwi mwing tak siyak, bwabwas geh sa siyak nan bubum ka kpan kang geh wur ka tak yii suun.15Ka rinna, ka phin hen wa zizerem, ko shan ka nu we te siyak cwen zizerem numu.16 Kasha ka ki wa zizk, cang zizerem mok mi wa zizerem.17 Ka he phin gu, yo ka she wun nusa phan geh, sa mur titi han ge, she mok rwam nis cwen ma mi mumak rwam ma riphinik, cang nan ma kiph phar kuko he tur titi nying.18Phe nan wun, sawa ma azurfa taka zinariya ka dudur nu ma se heni geh taka tite mbu keph ka he gbarab taka tano. 19Nugu ma se hen ma mik ma Yesu Almasihu mangar, ka sa kasan geh kamiuk ma mwing tumuk.20Ma cung Almasihu be ma te mbur ma tie gun yon, mwamwash yon maki wun wa hen nim ma kukwanji yon.21 Cwen numo we dak kang tama Num yo nu borok gu tung nei,nugu gum, geh di dak kang taka wuwur yii wa tama Num22Nu dak nzor nis zizerem Cwen ma sisiyak cwen giri ma cicang jek te murrma manga, mur nan yerr' ying ma kan ma giri.23 Ma ki sa phen ma mar nu, sawa tama wur ka phuu nge, cwen ma wurr ka sa phun geh, cwen ma Num numo ka wa ma niniphiying.24Yer neer wa numu ka tus, mbiring suun numo wa numo ka hwish ma tus hai nyiining hwish ma mwash te bwenem, nugu worok. 25Wun ma Num wa numu rirang sawa ma sisan geh, yonu wa wun ma Num, ka ma cang ti tam wa heng.Chapter 2
1Mok nyina ngharak nan vivi mbring, yi-yasak nye, phak, wur-nyii taka wun vivi. 2Tika mu-mar phiyang ti nang hwok ma nyi vin ma ruhu cween nannyina nu he ti gung wu-war titi nyin. 3Ka nu ki jing wun Num wa jek.4Bee tie numung, yo ka wei matae ma nzor ming, ka reing ma hwang, ka Num chung cang jek ti numung. 5Hen ma ka he wa piphar matar ma nzoor ming ka maki mwai twang cang tuu ma ruhu ka he bii cang tsarka-ka fristoci, ka he nagu hada gu ma ruhu ka cang hwen sisa ta Num cween ma Yeso.6Wa zi-zik wun ma Num ming ka wun: "Phaar mi dak matar bur tung Sihiyona, ka maki cu-cung ka wa ma sum. Nengbak ka dak kang tei numung sa wu swu ge."7Gum wa tri nyin ka he dak kang. Taka nan masa dak kang namang ge, "matar ka taka mwai tuu ma hwang yo nu cang titi ma bur tung," 8take, "matar ka dak kpu-kpuding taka bas matar ka dak bang ma hu." Ma kpuding ma hwang yiisin wun ge hwen ka ma dak bang ma ti.9He wa ring ka ma cung, shan ma firistoci taka gum, mur ma Num, re-rein taka Num. Ka ma wun bu-bum mangar ka Num ti ma rina ka cung hen suum ming, bii hen ng-nghan numung ming. 10Tumung , he sa ring ge, yo nyina he wa reing ma Num. Tumung Num sa phaar yau nyin ge, yonyina, Num phar yau nyin.11Taka na ka mi mur, mi kusi hen ka ha wa kuko ka ma tiphi, ngharak na hwen ka kang nyin mur, ka hum mok taka nzoor nyi. 12Cang nang ma kang mangar taka reing ka sa phing Num geh, ka ma ner wa hen wok wun he sa ti hwen ka wa ti-ter ge, nu ma phaar rwam jek nyin ma kpang tyak ma Num twang nim ka bii.13Yisi na nye ma shu-shuruk mok ma Num, taka gum mok ka wa shuruk, 14taka taka ti gum ka ma dak ba ma shi mok titi ma taka kasak tei ma nuphur ba taka ti jet wok. 15Yo nung wa hwen ka Num mur, ka nu ti hwen jek cween nan numg he dak taka na ka ma sa phing hwen ge ma shau. 16Taka reing ka ma sa tiphi ge, sa ngharak ci-cang titi nyin cng hwen ka he ti cween ka he ti hwen vivi ge, cang tika taka ti gu Num rwam. 17Na bang reing mbiring nye shuruk. Mur nang ma tonok, diring na Num, na gu gum shuruk.18Mu-mwing rwam, yisin na nye ma rima phee nyin, na ba na nye shuruk mbiring, sa sik nang taka phee ka ma te jek nu shwak ge, tak taka te vivi hyau. 19Ka na wa hwen jek ka yo phing Num, riphinik na tur kang ki mak yau cween ka sa wa titer ge. 20He gbuum shang ming ka he kasak ma sa mak wa hen yau yii he sa ngharak geh., ka he ti hwen jek he phing he ti nyiinag makyau ming tong wa hwen si-se ta ma Num.21Na ming nung ma phin hen, mok na Almasihu makyau mok hen, ngharak wa hen cween ka he syak. 22Sa kasak hwen hang ge, ma gbuum gu ma phak ge. 23Ka ma has gu sa phenek he-has ge ka mak yau sa wun hwen hang geh, nagu titi numung ta ma rina ka tam mok giri.24Yo kama ma nung kpang zi ner bang kon shi-shen ge yeer numung. Mok na ma sa phar wer mi zi ying ge, ge wu cang taka ti hwen jek mbak numung wu dak wu gbuum si-sai. 25Hen mbiring nyin he wurit he bii teken tika tumuk ka ma wuri teh, yo nying he phan wok ma rima kaa kashe wwur tak nzor ner.
Chapter 3
1Hen hin ka heala ma rurongnyen, syak nang nyee taka ronu, mok ri bur ka masa syak wun ma Num ge, shishin taka himu kpang ba titi ang, sa taka titam wun nyee ge. 2Mok maki phar shishin jek nama taka yiiyisin nyee nyin.3Sa ngharak nan suun nyin cang ma ti teng titi nghaan ge, taka bu-bum suun taka nyaan sing. 4Ngharak nang suum nying cang na ka ning kang nying, suun na cang suun ka sa kasan ge, cang rima tutur titi cueng ma jwi ka wa hwen jek tama Num.5Wa nyina nu hin zizerem kang tama Num ma ti suun namang ma dak kang nama tama Num ma syak nyee ma taka rumu. 6Ka na nyina nu Saratu syak nyee ma Ibrahim, phin gu Ada, mamwash yong he wa mwemweng numung, ka he te hwen jek, he sa diren makyau ge.7Ka na ka mi wun ba hin ka ma rurong nyin. Hen rurong ma nyina, cang na taka hin, he phing wun ma wa taka titar muru, mwan shishin nama na ba weer phephen ma Num. Cang nang tite nyiina ge Numyeesin kukwin nyen.8Ngben numu mbiring he dak kang nyiing nyiinang, we cang nang te phar yau ma yeer ying, taka kang sisisie, taka demek titi ting. 9Sa te gu nang rina ka te wa heen vivi, hwen vivi ge." Rina ka has, sa has gu na ge," ka gunu wa ka na, nugu he dak ba fush, mok he cang take yi fush.10Rina ka muur yii cicang numu taka nim ma fush ka wa be nyi nyee. Nugu tur rim numu tite vivi, taka nyee numu titam wun didise reing. 11Ngharak tite vvivi, te hwen ka jem, neer phit nang tite hwen jek. 12Yii ma Num cang ti phar heen taka te jek, tuu numung wa sik-sik ti yisin kukuse namang, Num hwa taka titi viviyang.13Nee shar ka nuphur heen ka he dak titi tete hween jek? 14Ka he makyau mok titi giri, hee wa taka fush. Sa Diren nang hwen ka ma direen bwasbwas ge. Sa tasee nang ge.15Kang nyen, dak nang Yeso cang ngbonging. Cang nang sik-sik te dak tu, ka hang riphi heen mok didak kang nyin titi nang, he phasi gu giri nang, tam ba nang swua, he nagu nengbak shuruk numo. 16Cang nang ma kang zizerem mok reing bana kama yas kpees titi nying mok mi, swii tur ba, ma tam wun titi nyin teka hee wa taka vivi. 17Ka ger jek, ka wa titi ma Num he makyau titi hween ka wa jek, ka gunu he makyau tite hween vivi.18Yeso makyau kasa nyiinang nu shuak, mok ma zii neer. Ya ka wa rima giri makyau titi neer ma taka zii, ge bi weer tama Num, ma mbeshek yeer numung, Ruhu phen yeerek gu. 19Jwing naming nyinana ba tam ba jwii bor wun ma Num kama ki ngben ba purus-na. 20Ma te reing titi, Num te nyinang te nyiinang te kin ba, ka teing na Nuhu ka Num cang te nyinang te king ba ma be see wun numo ma hwang-ang, ka riphinik naning nu ma ba shir nyii guu na ming ka hwinak reing.21Nyiina cang tika baftisma na ka war heen, sawa na ka nghaph phiphinik ang yeer ge, cueng maa kukuse Num ma kang hwerek, war weer mok wuwanak ma Yeso Christi tunei. 22Baning twang, wa ti cang wok-yiiyi ma Num, maneku, gugum taka taka kukuk. Cang ba rwish kor ma syak nyee numung.
Chapter 4
1Mok ka Almasihu ke makyau, weer ma we sherek yeering ka nyiina. Rephinik ka makyau yeer, ngharak tite vivi. 2Rephinik na sa tor cang rima sisyak bubum vivi mi tehyong geh, cang numung ti syak cuen ma Num ti cang numung ninim.3Te ki hadan ka cang tite bubum ka taka shaap ma tee. 4Ma ruuk kang nama he ti bubum phiphyang ka he sa dus titi taka ba ge, titi shap ge, nugu masa has heen. 5Ma be wuun ma nyii nama tama rima titam mok reing ka ma wa shiir ka ta na kama ki kwuii. 6Mok na nu ma tam ba taka kukwii wun ma Num, ka reng ma ki kpang kang nama wun ma taka vivi, ma phen ma wanak ma nzor ruhu ming.7Tur nang kang ma bubum ka wai be huhwet, tur na titi te tam kang ming he sa yii manjik. 8Sorok na titi te mur yeer nyen ger shangbak ang mumur sa bin hiher phiphinik ma hang ge. 9Cang ti banan taka tonok ma wun jek kang, sa tam nang ngburgbur ge.10Te na ram ma titi ka Num nawa hen he gbum ba ma tonok ing, ka na ka naba wer kpitak. 11Rina ka tam hasha ma Num cang ti wun giri, ka nu hng nu te ram shak, ti ma kukuk kang Num nawa nu, bubum ba yong ming mbiring nagu Num gum cuen ma Yeso Almasihu, kpikpang twang taka gum wagu numu nu mbiring. Wa nyiina.12Ma nir mumur na, sa phar nang makyau gung ka bi manji heen sa caa wa heng hwen phiyang ge, da hween phiyang hang shin wa hen ge. 13Ka shishin myin taka Almasihu makyau numu ming, ti nang mwarang mok he te kang hwerek taka mwarang ma nim ka ma bin kpukpang twang numung. 14Ka ma sa has hen mok ma tyak ma Almasihu, he wa taka fush nung, mok jwing kpukpang twang taka jwing ma Num cang titi nyen.15Bwabwas ge hang ing sa makyau mok ka wa reng ma mbibesh reng ge, tiyok taka susok yeer wun min ge. 16Ka yo hang makyau mok yo wa ma Almasihu nung, sa ti swii ge, kpang Numtwang mok tyak na.17Mok nim ki kai ka yiphik ti tam mok phe ma mwe-mweng ma Num. Ka ma be yephik titi neer, sha nu be cang ngbeng ma taka na ka ma hwang syak wun ma Num ang? 18Ka rima giri wurik gaak, sha nu gbuum rina ka sa syak Num ge taka rina ka te vivi? 19Mok na hen taka makyau cween ma Num ming, ma na gu Num titi namang ma sa te bubum giri.
Chapter 5
1Mi narphak shusshuruk ka he wa gire tuu, mi ka mi wa maga shuruk nyin, mika cang mashidi makyau ma Almasihu, mi nung mi wa riphinik ka mi gbuum ter ciciu ma daukakar ka ma bii phasi. 2Mok na nyiina mi narphak wa hen tuu shushuruk, keph nang kpa ma Num ka he wa giri. Dak nang yii, ma sa dak hen geh mok te ma ma mumur kang nyin, ka Num dak he ti rwam. Sa ma riba swii ge wa mok mu-mur kang nyin. 3Sa cang nang tika ba na ma te gum titi ma reing tika ba na ka ma te gum titi ma reing ka ma wok nyin, cang nang hwen ka hpar yong ma gbaraph te nyin. 4Ka shuruk ma tak phphar tumuk bii, he seh turuu ma gum ka sa kasan ge.5Ka na nyina hen mar kaph yisin na nyi ma shushuruk, hen mbring nyi, demek nang titi ting yeer nyin. Mok ka Num sa mur taka kpang titi twang ge, ka na te ba taka didemek hwen jek. 6Mok yong demek titi nyin te ma Num Gum mbiring mok yo borok hen twang nim jek hang. 7Wun gu nang tetasi ka wa kang nyin mbiring mok ka kiph hen.8Ti nang swaa, kiph nang yeer nyin. Mok rin ma tum jwa, disak ruhu tika zaki yasak rinna ka wu yi. 9Sa mur gu nang ge. Kpang gu nang cang mwan hum nyin. Kuk nang didak kang nyin ming. Phinang mwwan shishin nyi ma tur kang ma wur makyau ka ke sa wa ming.10Ka he kwanji makyau nim bwas, Num rim ti ti hwen jek ka sa sang ge, ka phin hen bang hen ng-nghan ka sa sang ge ma Almasihu, phinik hen, bur hen twang, na wa hen kukuk yeer. 11Te numung Gum cang ka sa sang ge, wa nyiina.12Mi mur Sila, manga rin ma giri nung mi zik wa hen bwas tei nimung mi nerphak wa hen tuu mi wun wa hen yo nung wa giri Num kashi nang ma kukuk. 13Yo hin ka wa Babila wa cucun taka hen wun wa hen nyi taka Markus mwing nang. 14Wun ba nang ma tunuk nyin nye taka teten yeer ma mumur. Cicang jek cang nyin ka he wa Almasihu ming.
Revelation
Chapter 1
1Yong nu wa wahayi ma Yeso Almasihu ka Num nagu, wun phasi ba tiphi numung whenka wu be. Mwa-mwash yong yining. wungu yong, tehn ka dak malaika numung ta ma tiphi numung Yahaya. 2Yahaya ti shaida titi ma hwen ka yo phar titi ma wun ma Num, taka shaida ka ma nagu titi ma Yeso Almasihu. 3Rima mwarang nung, wa rena ti tam wun ma Num yong, ma kor gung. Taka ma rina, ka masa yisin wun yong. Ka ma ti anabci kuma taka ti biyaya ma wun yong ka be huhwit.4Mi Yahaya, ta ma shishak kwiph-yinang vwin ma Asiya: Alheri be teh nyin, taka salama tama rina ka wa tumu, taka rina ka wa yongyinning, yo nu wa rima bibih, taka ruhohi kwiph-yinang ka mawa kursiyi numung, 5kuma daga Yeso Almasihu, rina ka wa amintacen mashaidi, mwing kuu ka wanak matatu ming, kuma rima mulki gugum ma tehyong. Taka rina ka mur werr kuma phi-phik werr tiphi zi ming ma miik numung. 6Dak wer taka mulki, fristi ma Num kuma Da numung. Daukaka taka gum, martaba te numung, har abada abadin, wunik.7Phar nang, wu be taka njung; yi ma nengbak wu phar gu, ma taka marina ka ma tuphur gu ma. Wakana nyina, mur ma tehyong mbiring ma ngaar nyi mok yo. I yee, wunik. 8"Mi nung wa kuu taka ngbngbeng" Num wun, "yo nung ka wa yong-nyining, yo nung ka wa rina ka wa tumu, yo nung wa rima be bei nyiinyii, rima gugum mbring."9Mei Yahaya, manga nyin, me rina ka munuk titi taka hen makyau ming, taka gugum taka kuk kang ka wa Yeso ming. Mi wa tsibiri ka ma phin Batamosa mok wun ma Num taka shaida ma Yeso. 10Me wa ruhu ming, min ma Num. Nung mi yisin kor wun hang ma kukuk sun nang tika guh. 11Wun, "zik when ka nu phar yishi ming, gi nu tusuk ba shishak kwiph yinang na, ta Afisa, ta Simirna, ta Birgamas, ta Tatyatira, ta Sardisu, ta Filadafiya taka Laudakiya.12Mi harmit,me mur phar rina ka sa tam wun taka mi, kami harmit mi phar fitila kwiph-yinang teh cicang namag. 13Ciciu namang hang sa rang ka mwing ma Rephinik, ma titara rot, sir ba kikis numung taka damara ma zinari dak gu ciciu ma kang numung.14Titi numung taka tii titi numung hwer gbu-u tika raruk, tika dusa ma kankara. Yi nimung tika rim ma kara. 15Kikis numung tika gogagiyar tagulla. Tika tagulla ka maki zeng kara shak tai. Kor numung tika ambaliya nyi gigyer gung. 16Wok yiyi numung kashi kpitik kwiph-yinang, gun nunok phu sa wurik nyi numung. Tom numung nyan phar numzang kpi kpi.17Ka mi phar gu, mi hu tika kum riphinik kikis numung. Nung gu dak wok yiyi numung titi nang wun, " sa diren geh, me nung me wa kuu taka ngbngbeng 18taka rima nzor. Mi kwei, mi wa yong shir gugung kuma mi wa ma nyinang ma shingbiring gegashak wok nang ma kukwei taka hades.19Mok na, zik hwen ka nu phar, hwen ka wa yong-nyining, taka hwen ka wu be sun ma yong. 20Titi ma hwen ndindin ma wun ma kpitik kwiph-yinang ka nu phar wok yiyi nang, taka teh cicang ma fitila kwiph-yinang ma zinariya; kpitik na kwiph-yinang na ma malaika ma shishak kwiph-yinang, teh cicang ma fitila kwiph-yinang na ma shishak kwiph-yinang.Chapter 2
1"Tama Manecaka wa shak Afisus.Zik ba:wun yong ka kashi kiph nyinag wok yiyi numung.Na ka sa shin cicui ma fitulu ma zinariya kwiph nyinang.2Mi ki phing hwen ka nu ki tih,taka makyau nis,mi nusa tur kang taka ring vivin geh.me phing nu mumak taka na ka ma sa phin titi nama wun ma wa Manzani sawa nyina nung ma wai geh nu phar ba ma ta ka phak.3Mi phing nu wa ma tutur kang jijek fwet,kuma nu makyau jijek mok mi,nusa bwinan geh ki kasak kang nang takanu wa yong.4Nu nyarak mumurnis maku.5Mok na nu tam kang ma huhu nis.Nu hui zi nis-yang nu tih hwen ka nu tih ma ku,nugunu hui zi nis-yang Mi bi wanu mi cun kara nya-nyan nis-ang teh cicang numung.6Nu wa ma naying nu phing hen ka Nikolatyawa ma satih ka mi ma me hwang-ang.7Rina ka wa ma tu ying yisin hwen ka wur ma Num sa wun ba shishak.Rina ka yishiu mi na gu cwen yi beer.Kon ma nzor rina ka wa kon ma firdausa ma Num.8Tama Manika ka wa shishak Samirna zik; yong nung wa won ka yonumg wa ku,yong wa mbeng.Rina ka kwi phin wun ma nzor-ing.9Mi phing makyau nistaka tirtikin nis.Nuwa ma gbugbuming me phing,taka ka Sak itiakang.Takana ka masa wun ba mawa yahudawa nung sawa ka na nung ma wai geh.Ba ma wa shak ma rima tum10Sa diring, makyau ka gbum nu nyi nyi geh. phar, Jwa huit ma gu gashak bur nyin, mok ma mu mak hen. he makyau nim wuk. Tinang hwen mangar ka nim kukwai nyin, mi nawa hen rawani nzor.11 Rina ka wa ma tu ying yisin. Yising hwen ka wur ma Num sa wun ba shishak. Yo rina ka ti tum ku kwai ma phu sayi gu geh.12ma Manika ka wa shak ma Burgamas zik. Yong nung wa wuwun ka wa ma gun yiyi wuit wuit, phu. 13Mi phing te cicang nis riring,taka kursiyi ma twa wa nu nu kashi tiak nang; ma kukuk, mi phing nusa tun didakang nis taka mi geh Nim na ming ka Antifas rima shaida nang mumur nang ka mambeshek ciciu nying teh ka twa cang14Hwen titasi me kikasak kang buas taka ni: Nu wa ma ma hang ka ma kashi wun ma Bitamu gban gbang, ka gbaraph gu Balak wun dak hwen kpu kpidin, cwen ma mwing mwing ma Isreal wun ma yi beer ka ma na gu num nama, ma nashan taka hin/rong ma ring.15 Wakana nyina bur nyin ma kashi gbum gbaraph ma Nikolatawa mgbir mgbir.16Mok na hui zi nis ang ka nu hwang hui zi nis ang mi bi tenis, mwamwash mi bi ki hum mok taka ba ma gun ka wa nyi nang. 17Rina ka wa ma tu yiytising, yisin wun ka wur ma Num sa wun ba shishak. Nu ka nu ti tum mi na gu beer mangar hang ka wa ndindinding ma taka manna, phi-ang ka wa ma zizik njorong ma matar na. tiak ka hang sa phing geh sai rina ka se matar na.18Ba tama Manika ma shak Tiyatira zik; yong nu wa wun ma mwing ma Num, ka wa ma yi ka rim ma kara; kikis numung tika gogogiger tagula. 19maphing hwen ka nu tih, mu mar nis, taka didak kang nis, taka hidima nis, taka kang nis. mi phing hwen ka miti, mwa mwash yong, ger hwen ka nu ti ma ku.20ki kasak kang nang taka nu wa yong ma titi nyi nang ma hin na kama phing gu Jezebel, ka phin titi numung, wun Anabiya. teh gbugbaraph numung, disi tiphi numung mati mim babuu. Ma yi beer ka ma naba num naman. 21Me nagu cwen naang te numung yo hui zi numung ang. sa mur hui zi numung ang-geh.22phar me tak gu kudun kukwai ming. Taka ma ti mim gere ma yin makyau ming fwet. Ka ma hui zi naman ka mati takayo.23 Me nuphur mar numung ma kukwai shishak ma phing wun mw nung me seer kang taka nzor ma riphink. Me nagu negbak ma hwen ka ti24Bur nyinka ma wa Tayatira taka na ka masa kashi wun yong ka sa gbaraph gu geh. e sa phing hwen ka ring masa phin rumuk bubum ma twa ge taka hen me wun me sa demek hen ma ring geh.25 Kawa kana sorok nang kukuk har mi bi.26Rina ka ti tom taka rina ka ti hwen ka mi tih ma mgbening ti numung. Me nagu gum titi ma Al'umma. 27Ti gum titi nama ma riyan horong ngaasi ba tika phe vwin.28 Wa ka na ka me se tama Daa nang me nagu kpitik Boniyara hihiming.29 Rina ka wa ma tii yi yisin, yisin hwen ka wur ma gum sawun ba Shak.Chapter 3
1Tama Manika ma shak Sardisu zik.yong nung wa wun ka kashi wuwur kwiph nyinang ma Numtaka kpitik kwiph nyinang mi pheng hwen ka nu tih. Nu ti tiak wun nuwa shirr nuwa kum.2 yeerr ru, nu kuk kang ma hwen ka sik. Wa nu,wu huit kwai. Mok me sa gum wram nis wu wunik tam ma Num nang geh.3mok na nu phing, ma hwen ka nu seh taka hwen ka nu yisin, saik gu ying, nu hui zi nisang ka nusa yieer geh me bi wa nu ka bibi ma tieok nu sa yieer ma bibinang ka me ti huph taka nu geh.4 Titiak ma ring bwas Sardisu marina ka masa phinik titara naman ma hwen zi geh. Ma shi taka m, ma sok bum hwerek gbou gbou ma cang hwen phu phar5rima na ka ti tom ma sorok gu titara hwerek. ku ma me phin taik numung tom ma Daa nang ming geh.Me phing tiak numung tom ma Maneku numung.6 Rina ka wa ma tu yisin hwen ka wur sa wun ba shishak7Tama Maneka ma shak Filadelfiya zik;wunyong ka rima tsarki nung,rima giiri sa kashi nyinang ma ngirish ma Dauda. Sa borohang sa shar ka gashak geh.8 me pheng hwen ka nu kiti.phar me dak guri nang tom nis ka hang sashsr gashak geh. me phi nawa ma mwakukuk keng bwas. ka na gbak nu mur nyi ma wun nang nu sa tun mi yang geh.9Phar taka na ka mawa shak ma jwa taka na ka ma sa wun ba mawa Yahudawa, ka gunu wa kana wa phak nung mati. Me dak ba ma wuhr rumkis ting kis nis. M phing wun me mur nu.10 Tun ka nu tur kang, ma titi nyinang ming nu kashi dokoki nang. Me ma me kashi nu saama mumanjima jwa ming ka sir ba teh yon, mok ma manji taka cang teh yong.11Me wu bi mwa mwash yong. kashi hwen ka nu waing gbang gbang. mok hang sa kpawa nu Rawani nis geh.12Me phing rina ka ti tom cang guinshiki shak ma Num nang, sa wurik ming baingan geh. me zik tiak ma Num nang titi numung, tiak ma phi ma Num nang Urishelima phiyang ka sir daga twang tama nim Num ta tiak phiyang nang. 13Ngarak rima tu yi yising yising hwen ka wur ma Num sa wun ba shak.14Bi tama Manika ma shak ka mawa Lawudikiya zik. yong nang wa wun ka wurik, rima didak kang da rima shaidar giiri,rima gum titi ma hwen titi ma Num. 15Mephing hwen ka nu tih, na sawa sisie geh phiu geh. me mur da nu wa sisisie da phiu.16 mok nu, nuwa tam-teh.tam-teh nung sa wa phiu geh sa wa sisisei geh.Mi huit tuph nu ang nyi nang.17Mok nu wun, mewa rima sabar nung me wama bu buming jijrk. Me sa yasak hwen hang wet geh nusa phing nu wa makyau ming geh, hwen titi yeer shwai. Rima titikin, mbet yi nu wa mw-an. 18Yisin wun nang:seh zinariya tenang ka ma hok ma tuph ma kara mok nu cang rima sabar.Nugu nu shishi yeer nis ma titara hwerek ka ma ngaan se'n mok nusa phasi swi ma ci ca mwan gbum ma phu phar teh19me gusi rina ka me mur.Me phen me gbaraph ba ci cang nama. Mok na he himantu he hui zi nyin ang.20 Phar nang me rang ngirish teh, Me yin phi numung we yi beer phu yo kama taka me21Rina ka ti tom, me nagu cwen can taka me bisa karsiyi nang.Tika ma ka me bum tom me phen me cang phi ma Da'a nang jorong ma Kursiyi Numung. 22Rina ka wa ma tu yising hwen ka wur ma Numsa wun ba shak.Chapter 4
1Ka bubum yong hadan, Me phar, nugu angirish hang wa ngaa'n twang. Kor kwai ka me yisin ka gu, sa wun banin me phasi wa nu hwen hang ka wu be dole nung sa hadan geh. Ka yong ma kwanji hadanang.2 Wok wok na me wa wur ming, nugu mi phar kusiyi hang ka madak twang, taka hang ti can njorong numung. 3Yo ka cang njoron, ma wuhr ma Yasfa taka Yakubu. Jum-ning ka kerephek kursiyin ma wuhr ma jum-ning na wa Zumurudu4Ke wa ye ma kursiyi wa kursiyoyi wuk phu ma naning, taka cang kursiyoyi yong wama Datawa nang wuk phu ma nying, ma titara hwerek taka kambuna zinzriya, titi nama. 5Tama kursiyi ma wakiliya sa warik cida,taka kara Aradu. Fitila kwiph nyinan sayi tom ma kursiyi, fitilun ba nung mawa wuwur ma Num kwiph nyi nang6Nyinyi ma kursiyi ki wa gilashi, ka ngaan trika karau. ci cui ma kursiyi taka kwaye ma kursiyi wa raya haditu ka Num tih ning ciki ma nyinyi taka s-un.7Bum ka Num ti ma nzor ma nyinang ma ku wa ka hwe, bum ka Num ti ma nzor ma phu ma ku wa ka mwi tumuk, nung,bum ka Num ti ma taad ma ku wa ma tom numung wuhr ma riphini,bum ka Num ti ma ning ma ku waka gaggafa mai tashi.8 Mbiring bum ka Num ti ma nzor ma ning wa ma kween kwiph wu wunik ma yi kereph yeer numung ma kwen. Sun taka zang masa nyarak wun.Rima Tsarki rima tsarki rima tsarki nung wa Ubangiji Num. Rima gum mbiring. yo nung wa tumu yo nung wa numun wa ma bibi9Nim ka bum nzor hattum ka masa ma gu gum, dukaka taka awin taka yo ka wu cang njorong ma kursiyi, vina aka wi har abada.10 Nugu dattawa ma wuk dak nyinang ma hu tom numung kasa gaban yo ka cang ka wu bi tisan kursiyi; nugu ma ti gu sujada taka yo ka wa ma nzoring har abada abadi masa sangar kambi nama kursiyi masa wun.11Nu cancanta nu Ubangiji taka Num ner se yabo taka daukaka neer taka daukaka taka gigger.gih nu, nu ti shambak taka nufinis nung ma wa kuma nu halice ba.Chapter 5
1Nugu me phar wok yiyi ma rina ka sa cang. Jum numung karkada wa zizik nyinyi numung taka sun numung. Ma phen ma hitamta shi ma hatimi kwiph nyinang. 2Mi phar maneka shuruk wun ma kor shuruk "wa ne shar ka borok yishi ma Num kuma phen shishi-ang"?3Ba hang twang da hang ting da teh yong ka shar borok da tam yishi ma Ada ka wai. 4Mi kwing jijek mok ka ba hang ka shar borok karkada naa, da tam hwen ka wa ming. 5Nyinang na ma ma shushurukna wun me wun "sa kwing ger phar zaki ma Juda, niri ma Dauda, ki pka gum wok yo shar ka borok yishi naa taka hatimi naa kwiph nyinang.6Mi phar tumuk Rang ciciu ma kursayi taka rayayen shushuruk. Wai tika takanaa ka ma mbeshek ba. Wai ma gu kwiph nyinang Eye kwiph-nyinang. Ba nung ma ruhohi ma Num ka daka ba me ba teh yong. 7Yin ba se karkada wok yiyi numung ma rina ka sa cang gum numung ming.8Ka kpang yishi ma Ada naa, taka naning ka ma sa cang, taka shushuruk naa wuwuk phu maning, ma hu ting tom ma mwing tumuk ma Da. Mbiring namang ma wai ma tum tak row wok masa tak hum, ba nung wa ma wai taka naa ka ma yi manjik taka titak hum.9Ma sa tak hum phiang: "Nu shar gumka we na wa gum, nu shar ka nu kpang karkada naa wok. Nu shar ka nu borok,ma phar nuang, ma meek nu se reing ma be ta ma Num, muur mbiring ka ma tehyong. 10Nu dak ba gum taka taka pka tyak ma Da twang ma cang tehyong".11Ka mi phar mi yisin kor ma maneka jijek masa kerphek kursiyi taka rayayu halita taka shushuruk jijek nama wai ba wuk dubu mirin shuruk wuk taka jijek babuu. 12Ma gbongor kor "Gum nung wa mwing tumuk ma Da ka ma pheer, ka se gum, ma wun sabar, kiph, kukuk, kpa tyak, kpangu twang, taka titan gu".13Mi yisin hwen ma nzor ka Num ti twang, taka tehyong, taka nyii ming, shangbak teh nama masa wun. "Ta ma riina ka cang njorong ma gum, taka tumuk ma kpa tyak numung, ma ten gu, ma ca ti kpai tyak numung taka gugum numung wai sa wa ma sesang geh". 14Taka nzor naa ning ma wun, "A wunik!" taka shushuruk ma wur rum kiss ting ma ten gu. Bur shushuruk ma reing taka tumu ma Helimawa ma sa tam ba, rina wuk phu dak ning ma hu ting ma sa wun gu nu shar nu shar.Chapter 6
1Mi phar lokaci ka mwing tumuk ma Da borok nyi nang ma hatimi kweiph-nyinang, nugu mi yisin nyi nang, cikin rayyayun halita naa ning nugu wun ma kor tika ngberere, "be!" 2Nugu me phar damus hwerek, taka banin ma wai ma twa wok ma nagu rawani. Gi yo wurik matsayi ma nasara, mok yo ti nasara.3Ka mwing tumuk borok hatimi ma phu wun "be!" 4Nugu damus hang wurik nghan sisyak mbiss, taka banin damus naa ma na ba izini kpang cicang jek ang tehyong. Mok na reing ma ca timbesh yeer nama. Rima ma banin damus naa ma nagu guun shuruk5Ka mwing tumuk borok hatimi ma tat, nugu me yisin rayayu halita ma wun ''beh!'' Me phaar damus phinik.Rima bibanin kashi hwen mamanji wok numung. 6Nugu me yisin tika kor wun hang ka ne rayayu halita na ming ning wun, ''mudu ma alkama nyinang titima mbon nim nyinang. Nugu mudu masa shair ta. Sa kasak nai taka nyima inabi''.7Ka meing tumuk borok halita ma ning, me yisin kor ma rayayan halita ma ning wun, ''Be''! 8Nugu me phaar damus hang ma nyi shungwara rima bubuanin managu tiak wun, kukui hades sa siak. Ma naba gum titi ma teh yong nin ,nugu ma sa mbesh rima gum yong, kuykui taka wui hai ma tehe yong.9Ka meing tumuk borok hatimi ma tukun teng ma bagadi, nugu me phaar reing kama mbeshek mok wun ma Ada Num, taka shaida kama sa kashi. 10Ma sa kunin ma borok kor, ''Nimta nung Ada Inum ma gum mbiring, rina zizerem taka giri, nu bi keh tam ba rieng mok ma ring taka cang tee yong, nuphen kpang phansa ma mek nier? 11Nugu mbiring nama ma naba titara hwirek ma wun ba ma king bwas, kama temek rwam namang rurong taka hin taka na kama mbeshsk a wunik, tika na kama mbeshek ba.12Ka meing tumuk borok hatimi ma kwiph ke saphaar nugu me phaar teh yong sa zuphun. Num nyi-nyag cang phinik tika titara phinik, nwar phen cang tiphaar mek. 13kpitik tuang ma hwakan ting, phaar kon gbak sa hworok, mimar numung ka ma vin, ka min shuruk sir. 14Rien tuang wuir ateh tika pheph ma kar kada kama riphik. Gon matar taka gon teh ma gbanak ba'ang teh cicang nama.15Nugu gugm ma teh zong taka shushuruk reing, taka taka na nzi mok, taka taka sabar, taka taka gum, taka ring mbiring tiphe taka ring,ma ndindin tuak, taka matar ming gon teh. 16Ma sa wun ba gon teh, taka gon matar, "Hin titi neer, ndindin wuirang tom ma Da Num ma bwan numung. 17Nin bwan ma Da Num ki be. Ne shar ka rang?''Chapter 7
1Ka na hadan nugu me phaar malaika nin kusurwa ma teh yong, masa kashi mgbir mgbir kwar nin ma teh yong. Min hang sa shar ka yin da wirikzuphuk teh yong, nyigirgeh, da zuphuk kon geh. 2Me phaar malaika bing sa be kuriting, reina ka wai ma hatimi ma Num ma nzor. Sa kuing ma kur gung, tama malaikau na nin taka na ka ma naba nyi wok ma teh ba tee yong hwen vivi,taka nyi giger.'' 3Sa tiba nang teh yong vivi geh, nyin giger da kuykon, he kwanji dak hatimi njorong ma tiphi ma Num.''4Me yisin ijiik ma reing kama hatimce ba 144,000 taka na kama hatimce ba mbiring cikima mumur na mbiring ma Isarila. 5Miring shu shuruk wuk dakphu mur ma Juda ma hatimce ba, miring shu shuruk wuk wirikphu ma murma Reuben, wuk wirik phu ma murma Gad. 6Mirin wuk dak phu mur ma Asher, miring wuk dak phu ma mur ma naphtali, miring shushuruk wuk dak phu ma mur ma Manasseh,7miring wuk dak phu ma mur ma Simion, mirin wuk dak phu ma mur ma Levi, mirng shuruk wuk dak phu ma mur ma Issachar, miring wuk dak phu ma mur ma Zabulum, 8miringwuk dak phu ma mur ma Joseph, taka miring wuk dak phuma mur ma Benjamin ma hatimce ba.9Kana hadan'ang me phaar,nugu me phaar kpareing gu han, kasa ma titam geh, mur mbiring ma tee yong, mur, reing, taka mur masa rang tom numung tama tumuk ma Ada Num. Masa rang tom ma tumuk Num ma titara hwirik yeer masa kashi hon takurin wok na mang, 10masa phin makorgung kanang: Ceto wama Ada Num, kasa cang gum numung ming, tama tumuk numung!''11Malaika mbiring masa rang madak gu ciciu ma shushuruk,taka rayayu nin, nugu masa wungu nyii tom numung ma kpang tiak ma Num. 12Masa wungu, ''Wa nyina! Tiak ma Num gbum kpi kpang tuang gum, kiph, bubwat, titen Num, Gum, kukuk tama Ada Num gbi'ng winik! Wanyina!''13Nugu shuruk namang nyinang riphi mi wun, Ma ne nung mawa yong, ma titara hwirek, ma ne tah?'' 14Me wungu wun, A shuruk, nu phing,'' nugu wun mimi wun, ''Ba yo nung ma reing kama wurik makyau shuruk ming. Ba nung ma taka yong kama nyaph bum nama'ang ma cang wirik mek ma Tumuk ming.15Mok yonung, ba nung ma nyinyi ma gum ma Num, ba nung ma kpang tiak numung ninim, yii-ngaan taka sun tom numung. Rina ka wa haikali numung cang ba ruruk namang. 16Masa tor phaar yung taka wurnyi geh. Num sa tor tuur yeer namang geh, hwen bubwar ba sa tor tanak ba geh. 17Tumuk na ciciu ma gum nasba beer, kashi ba nyi ka wirik matar ming ka wa ma nzor'ing Num phisi vba phiu taka vin'ang tom.
Chapter 8
1Nugu mwi tumuk borok hatimi kwiph nyinang. Nugu te cang shaw tuang tama Num Rabi Daa. 2Nugu mi phar malaiku kwiph nyinang ha ma rang tom ma Num, nugu hwerek mana ba wok3Malaika bi sa kashi pharanti turare wok sa rang bagadi ma kon turare. Turare ma wu washi jijek ma nagu nugu, yo kona taka yiyi manjik, ting zizerem ka ma wa zinariya kona wa ming kamin kursiyin numung. 4Shwai numung taka yiyti manjik ma taka zerem wanak batwang tama Num wok ma malaiku. 5Maliaku ma kpang pharanti turare ma wunik ma kara nig tama alter, nugu yo tak duniya, masa hok yeer nama mbiring taka makyau nyi'nyi ma mberere taka teh yong zuphun.6Malaiku na kwiph nyinang ka wa ma gu hwerek sumuk ba ma wuwuri. 7Malaika ku wuri batut numung nina'nyina nugu; Kan kara taka kara sisieng taka mik. Nugu ma tusuk ba teh yong nugu tat na ma hwish'ang, giger ma kon ma huish; Nugu tus yiying mbiring ma huish. Bur wun zizik ma helinawa ma hush ang nug bor nama ma huish.8Malaika ma phu wuri gu'h numung nugu hwana hang tika gon matar sisin tika kara ma tak so gigeer. 9Kpoko so gigeer cang nyi'gung. Kpa cok taka niniph borr nyiming makui kpo cok borr bwas nama ma jirgi ma nyi ma mbesh ba mbiring.10Malaika ma tat wuri gu'h numung nugu kpitik gung hang ka ma wirek ma hwakan ting tika kara sisuph ming sa yi nyi taka hwen ka wa ming.11 Tiak ma kpitik na wa gu sa'ang, ring jijek ma kwa'kan mok ma nyi sa'ang na.12Malaika ma ning wuri gu'h numung nugu bohr ma kpa cok ma Num nyi nyaan tayy ma kwui taka kashi nyi'nang ma kpitik mok gu'h na ke tar su'n13Mi pharr nugu mi yisin gohn sa shin twang ri'in ming makyau nyin, hen taka cang teh yong, si'k wu wuri gu ma malaiku tat yong ka ma wuri.Chapter 9
1Kwanji na ang malaika ma tukun wurik gu numung,me phar kpitik twang ka hu tih yong mana gu mabudi cwen buk ka sa sang geh. 2Nugu borok cween toy gung na ka sa sang geh. Nugu shuei ka wurik buk rot gung ma kara ma Num taka mem ma harmit ma tak sun mok shuei ka sa wurik buk.3Shuei na ming nugu wu ma wusik mi biteh yong,ne maba nyi wok ma tak reng rin tika nyi ang. 4Ma wun ba ma sa tanak tus taka yishi yi ying taka kon geh. Nu rina ka nu sa wa ma Num ma nawanu alana ma Num tom nama geh.5Masa na ba byi wok ma mbesh ba geh ma makyau yi nwar tukun ririn nama rin tika nyi ang tar riphinik. 6Ring ma yasak ku kwai ma wok we'et ma mur ku kwai ma sa gbum geh.7Buur na ma wa tika damus ka mawa nyi mok; Titi nama madak turu ma gum tika ma zinariya tom namang tika ma riphinik. 8Ti titi nang tika ma hin, nyi nang namang tika ma zaki. 9Sulkunan nama tika ma horong, kwen nama mur tika damus hu hum mok10Ma wa ma jum ming tika ni yang; jum nama mawa ma jum tuturr reng nwar tukun. 11Ma wa ma gum namaing cicwen nama Malaika buk kasa ma mgbeng geh. Tiak numung ma murr ma Ibraniyawa wun Abaddon ma mur ma Greek ka wun Appolion. 12Makyau ku na hadan phar yong! Makyau vivi hang phu sa siak bi bwas.13Malaika ma kwiph, wuri gu numung, nugu me yisin kor wun sa bi gu naming ma alter zinariya ka ma bing tom ma Daa Num. 14Masa wun ba malaiku na kwiph kawa ma guh na'ing,''Nyarak malaiku bana ning ka ma jiphi ba song ma Yutaretis'' 15malaiku ma ning ka maki shirik yeer namama nim na taka hwen titi, ma nwarr na, taka kwisan na ma tusuk ba ma mbesh ring jijek .16Jijek ma ring taka hum mawa 200,000,000. Me yisin number nama. 17Yong nung wa hwen ka mi pharr rasing ming, taka na ka ma banji damus na: Sulkima nama wa sisiak mbiss nyi nama phinik tika nyi ma Num titi ma damus nama wa tika ma zakuna, nyi nama wa lara taka tarar wuta kama wusik nyi nama.18Kpo-cok ring ma mbesh ma mbeshek ma anabawa na tat kara, taka shuei ka sa wusik nyi nama. 19Gum ma damus na wa nyi nama taka suswan, ma wa ma titi na ma tika matar kama sangar ring ti nuor.20Borr ka masa, mbeshek ba geh ma kwu'i na, ma sa nyarak siak jwa geh taka aljanu gumaka zinariya geh, taka azurfa taka tagulla taka matar, kon, hwen ka masa phar ma yisin ma shin geh. 21Ma sa nyarak mbimbesh ring, sisiak hin yiyi shu geh taka phak shi shit wun taka ririph wun ge masa ti nama hwen vivi fuet.
Chapter 10
1Nugu; Me phar malaika shuruk bingsa sir daga twang. Ma shi shi gu nyeer taka riphinik nugu wa jum ning titi numung tom Numung tika Num nyi nyan kis numung tika ginshiki wuta. 2Sa ka shi liyafa kyan ka wa buborok wok numung. Dak wok yi yi numung nyi giger gung ming nugu kis mene numung teh yong vuin ming.3Nugu dak ruru kang nang tika zaki ka dak ruruna, nugu mgberere na kwiph nyanang. ma tam wun makor nama. 4Ka mgberere na kwiph nyinang ma tam wun, me mur zi, bwet bwet me yisin wun tama Daa twang'' kashi '' hwen ka mberere na ma wun wa nu. Sa zik ting ge.''5Nugu malaika na me phar sa rang nyi giger ming taka teh yong borok wok yiyi numung twang. 6Nugu yi seku taka rina ka wa ming, taka so giger nugu; Malaiku ma wun,'' mwa mwash yo nyi ning. 7Nim na ka malaiku na kwiph nyi nang wu hwiut ti, wuri guh numung, nim na nung ma phar gwari ma nengbak,tika hwen ka wunba anabawa numung tumu wurik,''8Kor ka mi yisin twang sa phen wun me wun!'' Bai,nu ba kpang karkada na ka wa buborok wok ma malaika na ka sa rangnjorong ma nyi taka vwein'' 9Nugu me bai tama malaiku,mi wun gu nami karakada bwas. Wun me wun ''kpang nu yi. Ti wa nu nyi sa'ang ka be nyi nis ti mi meska tiyok.''10Me kpang rima bwas wok tama malaika meyi wa mimeska tiyok nyi ang ka yin bai nyi nang ti me sang, nugu hang wun mi mii wun. 11Nung nu wun wun yong titi ma ring jijek, teh yong, mur, gugum.
Chapter 11
1Ma na me ryang ka mi ti rwaming me sa manji cuin, ma wun me, "wanak nu mumak shak ma Num taka nyi-nyi ma shak, taka taka na ka ma sa yin shak na. 2Sa mumak shunphe ma shak geh, mok ma ki naba alummai ma banji ta zizerem ma Num ma zi nama nwarr wuk ning dak phu.3Mi naba taka na sun nang phu ma wun hwun ka we bi nyi-nyi ni mwang shuruk nyinang ma nim mwa bwass phu ma wuwuk kwiph 1260, sorok titara yau yeer." 4Yong wa kon nai na phu taka fitila na phu ka ma rang nyi-nyi ma Nun teh yong. 5Ka hang mur ti ba vivi yeer kara wusik nyi nama lankwame ba. Ka hang mur ti ba vivi yeer ma mbeshek gu cwin yong.6Yong nung ma wa ma gum taka nyi wok ka ma ngbeng reing twang ka phan sa be geh kama wun nyi nama rang nyina. Ma wa ma gun wok ka ma harmak nti ca meek, ma nuphur tehyong cang hwen ka cang ma mumur nama. 7Ka ma kwanji rwam nama, woo hai na ka wurik buk rot gung naa hum taka ba. Yi ba ma mok mbesh ba.8Yeer nama naang ting cum gugung maring (ka ma phin Sadoma ta masar) te ka ma giciye mwing ma Num-ing. 9Nim tat ma kpichok reing bor ka ma neing titeh, mur, rim tehyong ma phar kum nama ma shak ba tanak kum namang ma vak num ming.10Ta ka na ka ma cang teh yong ma ti mwarang ma kum nama. Ma sa nas ba yeer nama bum mok kum nama vak nghan. 11Ka nim tat ma kpichok hadan, nugu Num naba nzor ma niphi. Ma wanak ma rang twang ma kis namang. Didiren tur ba ka ma phar ba. 12Ma yisin kor shuruk neing twang tama Num wun ba wun, "be na yong!" Nugu ma wanak twang tama Num rin-ming, mwan huph nama ma sa phar ma yi nama hwen ka shin.13Ninanyina tehyong zuphun, kashi wuk ma teh yong hu. Mirirn shuruk kwiph nyinang ma giri teh yong ma mbesh ba ang, taka na ka ma sa kui geh ma dirin, ma kpa tiak ma Ada Num twang. 14Huhum mok ma phu hadan. Phar ma tat we be mwa mwash yong nyining.15Nugu maneka kwiph nyinang wuri guu numung, nugu kos shuruk wun wun twang wun, "Gum ma tehyong cang Gum Ada Num, ma mwing ma Num, cang Gum ming gbigbing."16Nugu shushuruk na wuk phu ma ning, ka ma cang gum tom ma Num ma wur rum kis ting ma ten Ada Num. 17Ma sa wun "we bwat wa nu, Ada Num" rina ka wa, rina ka we phar, ka nu ki kpang gumshuruk nis ka nu cang gum nis ming.18Teh yong ma tasi bwan nyin ka be. Nim ki be ka he seh hwen ka he ti, vivi taka mangar, hen ka he naba taka ti rwam ma Num zizerem, taka na ka ma dirin tiak nis, taka mangar, taka taka ti rwam ma Num taka na ka ma kasak tehyong."19Nugu te ci cang ma Num gephen, nugu kwati ma alkawali numung teh cicang numung ma phar. Nugu te nghan tika nyi nyi phan, ku kwirr ma kara teh yong zuphun matar sa wasi wok.
Chapter 12
1Ma phar hwen nyi nyar nyi ka geer phu phar ang twan; Hin hang wa shishi ma Num nyinang, taka nwar kis numung, nugu rawani ma kpitik wuk dak phu titi numung.2 Wa ma mwi nyi, sa kui mumar mwing ku kuing ma ririn.3Nugu masaphar hwen hang sa ti twang; phar! Ning shuruk hang ma titi kwiph nyi nang taka tum wuk, nugu rawani kwiph nyi nang titi numung rawani. 4Jum numung worok kpitik tat ma jijek ning na rang hu huit ma hina ka wa hu huit ki marr ka hin na marr kpa mwing na yi-ang.5Ka marr mwi numung, mwa rurong rina ka ca gum ma teh yong ma riyang horong. Ma warrmwi na ang, ma bang tama Num, gum numung ming. 6Hin na ti shu shu yin bashai, te ka Numsumuk gu, taka ma kashi gu nim 1,260.7Nina nyi na mok wanak twang. Makailu taka malaiku numung ma hum taka ning na, ba ma taka malaiku numung mahum giri.8 Ning na sa sharr ka hum taka ba geh,nugu te sang gu ka cang twang tama Num yo taka maliaku numung.9 Nugu ma tak ning shuruk na ka maphin kajiri da jwang, ka disi teh yong mbiring ma kasan ma tusuk gu bi ting teh yong malaiku numung ma tusuk ba girii.10Me yisin kor shuruk twang;'' yong nung ki sharr ma ceto taka gum ma Num,taka iko ma mwing numung Yeso. Rena mbi mbesh ma temek nir aki tusuk ba ting, rina ka shiba wun titii tom ma Num ninim.11Ma yi gu ma mik ma mwi tumuk,taka wun ma nyi nama, ma sa mur nzor nama geh ma kukui.12 Ma na tinang mwarang,hen twang taka ting ka ma cang girii! Makyau nyin hen tih yong, taka nyi gung, mok ma kajiri na ki be nim numung ki bi huit!13Ka nim na phing na phin wunmaki tusuk gu ting , nugu shi hina ka marr mwarong na.14 Nugu hin na nagu kwen phu ma nagu ti shu shu bai numung bashai nina nung ma kashi gu bwas, bwas sa wa jijek geh nina nina nina sa wa tumung geh.15Ning na tusuk nyi nyi numung tika nyi cu cun son, nugu dak nyi na kpang hina.16 Teh yong gbum gu hin na ing borok nyi numung nugu mirik nyi na ka ning tusuk nyi numung.17 Nugu nimg na ka ti bwan taka hina nugu bai ba hum mok taka marina kama wa taka hina, marina ka ma syiak wun ma Num ma rang18 ma kukuk cween ma Yeso. Nugu ning na kpang juk ma nyi so giger.Chapter 13
1Nugu ma phar wui hai sa wurik nyi guming. Wa ma tum wuk taka titi kwiph nyi nang. Titi numung wa ma rawani wuk tiiti numung wa ma tyiak kun kukasha riphinik je kang.2 Wa hai na ka miphar wa ka hwi, kikis numung wa ka hai bwan hang, nyi numung wai ka ma zaki nina nagu kukuk numung, gum numung, taka gum shuruk numung ti gum ing.3Nyinang ma titi ma wa hai na ma norr shuruk hang, nugu norr numung na sang. Teh yong mbiring ma syiak gu mok norr numungka sang.4 Nugu ma kpa tyiak ma ning na ka nagu gum tama wui hai na. Ma kpa tyiak ma wui hai nyi nyina, masa wun ''Wa ne nungsharr riyong? ''nugu ''ne nung sharr hum phu?5Wui hai na nagu nyi wok katam wun sa nuphur kang, borok titi sa has Num, mana gum nyi ti gum ma nwarr wu wuk ning dak phu.6 Nugu wui hai na borok nyi numung, taka na ka ma ca twang tama Num.7Wui hai na ma nagu nyi wok hum mok taka taaka syiak Num harr ba ma mok nugu mana gu gum wok taka murr ma teh yong mbiring, mur, ring, tam hasha, teh yong.8 Taka na ka mawa teh yong ma kpa tyiak numung, rina ka tyaik numung sa wa ming buu ka daatih teh yong,yishi nzor ming geh, ka wa ma mwi tumuk ma Daa ka ma pharr geh.9Nu rina ka nu wa ma tu yi yisin , yisin ca tiphi, rina ka ma pharr me gum ma pharr gu ma gum.10 Yo nung wa phi phinma taka swa, taka turkan, dak kang ma taka syiak Num ma kang zizerem.11 Nugu me pharr wui bi ing hang sa wurik ting vuin ming. Wai ma tum pharr tika tumuk, nugu tam wun tika ning. 12Nugu wun wuhn ma kukuk titi mawui hai ma ka wun ma ten wai syiak gu mok norr ka wun nung sa'ang.13Ti hwan nyi nyasi nyi. Nugu dak kara sir ting ka ne twang ring masa phar.14 Ma anama na ma nagu gum wok, nugu disi ring ka ma ca teh yong, sa wun ba ma ti Num hang ka ma kpa tyiak numung rina ka ma ya'hp gu ma gun, kana nyi na sa kui geh15Ma nagu gum wok nagu wui hai na niniphi nugu tiba nyi taka na ka masa kpa tyiak ma wui hai na geh ma'mbesh b. 16Nugu tilasa ba ring mar bubwas taka shushuruk, taka sabar taka taka tikin tiphi taka rin, ma seh mbak wok yiyi taka tom. 17Sa cang ba ma wu wun geh nusa seh geh nus raph bum geh, nu sawa ma nyi kanu wun wun geh, sa numur manawanu wun mbak na bek,mbet na wai matyiak numung.18Yong mur riphinik ti kiph. Nu rina ka nu wa ma kiph'ing, u ti kiph ma mbak ma wui hai na. Yo nung wa mbak ma riphik wai kwiph, kwiph, kwiphChapter 14
1Midak yi mi phar mwi tumuk sa ran matar ma Siyona. Taka yo ma 144,00 ka ma wa ma tyiak ma rurwa numung tom nama. 2Mi yisin kor wun twang tika manyi cucun sogiheer wun wuu wu kor kami yisin kwai'in tika nuphur rong.3Ma tak hum taka nyining ma gum, taka taka rayayu na ning taka shushuruk hang sa shar katak hum nageh ba taka 144,000 na nung shwak taka na ka ma seh ba teh yong.4 Yong nung wa takana kamasa kasak yeer nama taka hin, mwe hin geh, ma sa phinik ma yeer namagn taka nini'ang taka hin geh.5 Ba yong nung ma siak mwi tumuk teka baing, ba nung ma wa vivi ku'u. Ma sa gnum phak nyi taka yong geh, ba nung ma taka zizerem.6Mi pharr malaika hang sa shin twang rin ming, kawa ma wun mangar ma Daa kama cang teh yong_Giri yong, mur, rim, ring. 7Phin ba ma kor gung ''Dirin na Num, kpana tyiak numung, yo nung nim numung ki bih we kpa tyiak numung, yo nung ti teh yong ting taka twang, nyi gung, taka bubwas ma nyi.8Nugu malaika ma phu, siak sa wun,''Hu, hu hu hu nung wa babila ma girma, rina ka shi teh yong mbiting ma wu nyi jinjaram sisiak Num nama.9Malaika hang ma tat syiak ba, ba wun ma kor shuruk,''Nu hang ka nu kpa tyiak ma wui hai yong taka wur numung tom numung da wok numung. 10Yo ma wu nyi ma bwan ma Num, nyi ka ma nyish mwang bwan numung ming. Rina ka wunyi na ma bwar gu ma kara taka jijek tom ma Daa taka malaiku taka mwi tumuk.11Shwai ka neng te na ma bai twang being nyin, sun takazang, taka kpa tyiak ma wui hai na taka wur numung, ma rina kama seh mbaknama da tom ma tyiak numung.12 Yong nung wa phiphin ma taka tur kang ma wun ma Daa Num, taka na ka ma syiak mok ma Num Daa, taka na kama syiak mok ma Num taka di'dak kang,taka mwing ma Num''13Mi yisin kor da twang wun,'' zik yong, taka mwarang nying wa taka na kama kwai cween ma Num.'' ''Wa nyi na,'' Wun mu ruhu, ''Ba nung ma gbum te cicween ma rwam nama, hwen ka ma ti syiak ba.14Mi phar nugu wa rin hwerek. Masa cang rin na ming wa mwing ma Daa. wa ma kar hwerek titi numung wai ngau yiyi wok numung.15 Nugu malaika hang wurik shak na, nugu sa phin ma kor gung taka na ka cang rin hwerek ming.'' kpa ngan nis phak beer ka ki shar phak, teh yong ki shar phak'' 16Takana ka ma sa cang rin ming tak ngan numung teh yong, nugu teh yong ma beer ba.17Malaika nyinang twang; Wa ngan yiyi hang wok.18 Nugu malaika hang neng te wu wushi turare, na ka wama gum wok,ma kara mbiring phin ma kor gung tama rina ka wa ma ngau yiyi wok '' kpa ngau yiyi nis nugu nu munuk inabi ka vin con numung ming teh yong, mumar nama ki vin.19malaika tak ngan numung teh yong beer teh yong. Wur te gung teh phi phurit mu marma inabi bwan ma Num.20 Ma mbeph te phurit inabi kurusun ma teh yong nugu mik sirr tena bai tika wrish kor ma damus har mai phu.Chapter 15
1Nu gu me phar alam twang, hwen nyi ngaar nyi: Malaiku kwiph nyinang ma kashi kwi wok kai ka ma wur mei mgbe numung. Bama nung bwan ma Num winik.2Me phar hwen ka cang tika gilas ka ngaan sie ziring mi kara ming. Gus ma nyigiger gung, banung taka ti nasara ma wui hai shuruk taka sifa numung, taka mbak ka shin ma tiak numung. Masa kashi rong ka Num naba.3Masa tak hum ma musa, tiphi ma Num taka hum ma mwi tumuk, ''Rwam niss wa shu shuruk taka hwai nyi ngansi nyi Da Num, rima cum mbiring. Jek taka giri wa cwen nis gum ma giri mbirinb.4 Ne sa dirin nu Da Num, phen kpang tiak nis tuang geh? Mok nunung shauk rima zizerem giri mbiring ma bi ma bi kpang tiak Nis twang, mok ma wun rwam Nis wa jek a jem.''5Ka ba yong hadan, nugu mi phar, nugu ma borok shak alfarwa shaida twang.6 Teh ma rima zizerem ka ger zerem malaiku kwiph nyinang taka kashi kui kwiph nyinang ma bih. Ma wai ma ritara zizerem taka lalausa linin rima zizerem. Mawai ma damara ma zinariya a kang nama.7Nyinang nama taka nzor na nin na ba malaiku kwiph nyinang ta shoshi ma zinariya kwiph nyi nang wu winik ma bwan ma Num ka wai ma nzor gbiing sa wa ma sisang geh. 8Shak wunik ma njume tom ma Num taka gum numung. A hang sa shar ka jing geh sai kai na wok numa ma wunik.Chapter 16
1Mi yisin kor shuruk sa phin a shiak, sa wun ba malaiku na kwiph nyinang' ''Ba nang he ba wurr nang bwan ma Num teh yong.2Malaika kuu, bai ba wur bwan ma Num teh yong; Nor tawan gu hang mburuu mburuu siak mek ririn numung yin nzor wusik ba taka na kama siak wui hai na wato Ning na.3Malaika ma phu wur bwan numng so giger ma teh yong. Cang mik tika mik marima kuu kai. Hwan ma nzor mbiringsoming ma kwa kan mbiring.4Malaika matat wur bwan numung Song bubwas ming, taka tika yii ma nyii wusik king ma cang ma mik mbiring. 5Mi yesin, malaika ma nyi wun, Num wa riphinik jek, ka wai yo nyining taka rina ka wa tumu, rima zizerem na nung she ba taka zi yong mok. 6Ba ma nyish mik ma taka siak Num taka Anabawa, na ba mik ma wu, na nung siak sun ma hwen ka ba ti.7 Mi yisin bagadi murr, Da Num rima gum mbiring. Ti tam mok nis wa giri ta zizerem.''8Malaika ma nin ngish bwan numug njorong ma num nyinang, nugu ma na gu nyi wok wushi reing ma kara. 9Nugu kara bwar ba tur nwer titi mok ririm ma has Num. Ka wa ma gum ma anoba wok numung. Ma sa hai zi na mang ma kpa tiak ma Num geh.10Nugu malaika ma tukun nyish kwei numung shiak ma ning na, nugu teh yong shi shi ma gum numung mak yau ming nugu ma nuphuk nyi nama mok rireing. 11Ma has Num mok nor namang ka kara sa bwar ma hwa hwi zii namang.12Maneka ma kwiph nyish bwan numung so shuruk ma Yufaritis, So numung horr mok ma sumuk cuin ka gugum ma bi daga gabas. 13Mi phar ruhohu zi hang tika huo rok masa wusik nyi ma ning rima phak na taka anabawa phak numung. 14Ma wa ruhohi shedan. Masa ti bubum phak numung. Masa ba tama gugum ma tehyong mbiring, ma munuk titi nama ma hum mok taka taka sisyak num mok ma nim titam mok ma Da mbirirg.15"Phar, mi we bi tika tiok! taka mwarang nung wa taka na kama ca wuing ma ti kyiph mok bi bi ma mwing ma Num yo sha shin mwan yi ma reing yo wu swui geh". 16Ma bim ba teh nyinang ka ma phin wun Amagedon ma mur ma Ibraniyawa.17Nugu maneka ma kwip nyinang nyish bwa numung nim min, Nugu kor shuruk ming wurik shak ma Da Num wun "ki sharr!" 18Nugu kara tika nyi-nyi phan taka ngberere te ba dersen ba zuphun reing ma phin nama mbring tun ka Num ti teh yong hwen hang ka na kisi taba ti bwasing geh. 19Phi gun ma reing gaphi tat, nugu phi ciciu ma reing numung Babila phi gung ma mar numung. Nugu naba mwang ma nyi ma Inabi ming ndeng ka ma ti ma bwan numung ka ti.20Titeh ma wusi teh gon teh. 21Matar shushuruk ma kankara reing ma hwa kum titi ma giri. Ma has Num mok vivving ririn numung han gung ger ba titiang.Chapter 17
1Nyina nang ma malaiku kuyiph nyiinan(7) ka kashi tasho shi kwiph nyinang(7) bi bi wur me me, "Be me phasi wanu hwen ka gbum hin kitiak na ka cang njorong ma nyi na jijek na ka cang njorong ma nyi na jijek, 2ka yo nung gum ma teh yong me nashan taka yu taka zor ma ti ti mim taka yo taka yieh yong ma phin mok yo.''3Malaika kpa ban te hang Ruhu ming bas hai me phar hin hang sa cang njorong ma wui hai na ka wai ma tiyak ma hu hass wui hai na wai ma titi kwiph nyi nang(7) tam wuk(10). 4Hin na sorok titara ma shunaya ta titara si siyak mbis phu wu yeer numung tin giring ma bum zinariya taka matar ma mbon wu luai sa kashi kpeng ma zinariya wok numung ndeng ma bu bum zi ma ni nashan ta ka reing. 5Tom numung ma zik tiyak ndindi ndin hang: "Babila phi gung ma hene taka hin kpitiyak taka bu bum zi.''6Mi phar hina wa phi phin ma ta ka dak kang ma Num. Taka mik ma taka na ka ma Mbeshek ba mok wun ma Num me phar gu kanang ka san. 7Malaika na wun me, "Mok shang ka nis kasan? Me wun wanu ndi ndin din ma hina taka wui hai na ka kpang gu wui hai na ma ti ti kwiph nyinang na(7) taka tun wuk (10).8Wui hai ka nu phar, ka ki wurik, we huit wurik bukgung na wu bai numung ti kui. Taka na ka cang teh ka tyiak nama sawa yishi manzor phiyang nying geh tun ka ma halita teh yong geh. Ma nyasi nyi ma hwen ka ba phar ma wui hai na ka wuire we huit phu bi.9yong, wa phi ma rina ka wai ma kiph ing. Maliaka na ma titi kwiph nyinang wa gug kwiph ka hina cang. 10Wai ka na gu gum kwiph nyinang(7) Tukun ma ki hwa kan, nyinang wai bor ma tor ka bi cang bwas.11Wai hai na ka wai tumu, mwa mwash yon kisi bi yo nung wa gu gum na naning (8). yo nyining nama ma kwiph nyinang na wa cuin ma kukui numung.12Tum na wuk (10) kanu phar wa gu gum ka ma kisi seh gum nama ama ma sih nyi ma gum nama. Ma naba ma saa nyi nang taka wui hai na. 13Wun nama taka shishin nama nyi nang taka wui hai na. 14Ma hum mok taka mwi tumuk mwi tumuk yi ba ma mok yo wa mwing ma Num. Gum ma gu gum taka naka wa giri ma phin ba Num ki sai ba.''15Malaika wun me me, "Nyi kanu phar hin kpitiak ka ma cang ring titeh murr.16Tam na wuk(10) ka nu phar ba taka wui hai na ma hwang hin kityak na ma gbanak ba ma tun bun yeer ma shin mwan mwan ma mak yau yee fuet ma wushi ba ma kara. 17Num ki dak kang nama ma wunik na bek ka nama siir ting.18Hin ka nuphar wa phin gung na ka ti gun ma gu gum ma teh yong.''Chapter 18
1Ka bu bum bayong ma hadan me pharr malaika hng sa sirr twang, wa ma gum shuruk wok numung. Teh yong ba nyan mbriring mok.2 Yo phin teh ma kukuk,''wun ki hu Babila shuruk ki hu cang te ma mem phinik' Te cicang ma bubum zih taka te ma shu shuruk vivi.3 Teh yong mbiring ma wa ma nu nashau taka ru rong numung. Gu gum ma teh yong ma nashan taka yo. Taka ganjung mateh yong mati mbon mok cwen nung ti siak rurong''4Nugu me yisin kor wun bih daga twang sa wun,''wurik na cwen numung nang sa yin nang cwen zi numung''mok na sa seh vivi numung yeer nyin geh.5 Zi numung ki banin twang kpu sungurung ka gum te, nugu Num ki phing rwam zi nama ka mati. 6Phan gu fush numung ka yo ti ba ring, phangu ma kis mi ming; mwang numu mung ka bun, phu phu titi numung.7Ka yo kpa tyiak numu yo cang phi mangar ming, nagu makyau numung fwet. Yo sa wun ka numung, me wa tika wen ma gum,me sawa hin yau geh, ka nang sa kasan geh.8 Mok na nim nyinang titasi titasi numung bi; kukui yau, yung. Kara yi yio, Num wa gum mbiring, yo nung wa rima titam gu mok''9Gum ma teh yong ka ma nashan taka yo, ma sa bai ma sati bubum ma kunin gu. 10Ma rang sisin ma sa diring wuwushi ka kara sa wushi gu, masa wun,''Makyau makyau''Tama phi gung, Babila phi shuruk gung yong makyau nis ki bi.11Taka kasuwa ma teh yon ma kunin yau zi nama, ring ma ki hwang se ba bum, 12Bum kasuwa matar ganju, matar sisiak, matar hwerek taka hu hu taka lilin mai laushi, taka haja sisiak mbis, taka siliki, taka alharini taka ko nunuk su surung wu wur.13 Taka horong, taka bum nunuk su surung, taka turare ma kara taka mur taka luban, taka nyi ma inabi, taka nai taka bubuk ma alkama damus taka tiphi taka nzor ma giri;14Mumar kon ka nu ti ma ka nis mbiring, ma ki nyarak nu. Yiyi mimes nis taka te cicang mangar nis kisang nusa tohr gbum geh.15Taka kasuwa ma ba bu bum yong ka mati mbon ma bum yong, ber na te huhuit numung, mok ma kara ka yi gu sa ra na hu huit geh, ku kui yau numung gbongorong kor ti kunin. 16Masa wun''makyau makyau tama phi gung ka sok titar mu mangar taka titara sisiak ma bum mangar numung, ma zinariya ju'u lu'u. 17Sa mung nyinang sabar nis cang hwen tamate; Taka tuka jirgin nyi, taka gbum hwen gbu gbum nama nyi' ming ma rang si sing.18Ma kwing mok ka ma phar shwai ka wanak ka kara sa wushi hu ma sa wun'' wa sha phi gung nung? 19Ma wasak wurr titi nama, ma kwing ma kukuk ma ruru ming taka ka phinik ''makyau makyau'' taka phi gu ying ka ta jirgi nyi ma ti sabarr ma yo mok sa nyinang ma kwanji ba mbiring''. 20''Ti nang mwarang titi numung, hen twang hen taka dak kang, taka shin taka Num taka Anabawa, mok Num ki bing bwan numung titi numung.21Malaika shuruk kpang matar tika matar hu hok teh, nugu tak nyi gung ming, sawa wun,'' cwien yong Babila, phin gung, ma tak nu ting ma bwan masa tor phar nu geh.22 Kor ma taka nuphur rong, hatut, taka wuri huriu taka taaka wuri gu masa tor yisin hwen hang tenis geh, da rima si seph kon hang geh kla ma tor gbum te nis geh. Ko kor ma matarhu hok teh geh.23Nyinan ma fitila na sa tor nyan tenis geh nu sa tor yisin kor ma ango taka hin phiyang numung geh, taka sabarr ba nung mawa mwi mwing ma gu gum teh yong nu nung nu disi riring.24 Yeer numung ma gbum mik ma anabawa taka taka dak ang taka mik ma taka na ka mambesh teh yong mbiring''.Chapter 19
1Ka yong hadan, me yisin kohr shuruk hang tika ma ri giri gu hang, twang, sa wun,''Halleluya. Ceto, taka kpu kpa tyiak taka gum wa nis nung Num nerr. 2Titam mok numung wa giri nung taka jek, mok yo ki phan'gu hin rima sisiak rurung na fwuish numung ka kasak teh yong. Kpang wuk ma mik ma mwimwing numung ka yo nyish.3Ma tam wun ma phu;''Halleluya! shwai sa wanak te numung gbui nyin sa wa ma si sanggeh. 4Shu shuruk na wu wuk phu maning taka marima nzor ning ma wur rumkis ting ma kpa tyiak ma Num. Yo ka wun ''wunik Halleluya''5Nugu kor hang sawurik skak Numung sa wun,'' kpa na tyiak ma Num nirr, mbiring hen tephi numun,hen kahe dirin Daa taka gum taka na ka ma wa ma gum geh.6Me yisin kor ma ring giri gung tika nyi so gigeer ka mur wo phen tika mgere nuphur te, sa wun''Halleluya! Daa Num wa gum numung ming.7We ti mwarang, we ti ka hwerek fuit. We kpa tyiak numung mok biki aure mwi tumuk ki bi, hin phyang ki tiphi yeer numung.8 Ma murgu sorok titara numung zizerem ma lilin ku kwaman''(mok lilin ma ku kwanman yo nug wa rwam mangar ma zizerem.9Malaika wun me wun,''zik yong; Taka mwarang nung taka nakama phin ba biki aure ma mwi tumuk,''Nugu wun me,''yonung wa wun ma Num nung wa giri nung. 10''Mi hu tom numung kis numung me kpa tyiak numung, nugu mi ti gu sujada nugu wun mi mii sa ti nyinin geh! mi ma me wa mawn rwam nis taka ma tonok kama kashi tyiak ma mwi ma Num, we tigu Num sujada mok sheda mok Num yo nung wa ruhu anabci.11Me phar rin twang burit, me phar damus hwerek hang hang. Taka banin gu ma phin ba amintace ma giri. Tam mok numung wa giri. Tam mok zizerem sa hum mok.12 Yi numung tika rim ma kara nung. Titi numung wa kambuna jijrk, wa ma tyiak zizik yeer numung ba hang ka phingyo nung kama numung.13 Sorok titara ka ma bwashak mik ming, kuma maphin tyiak numung kalma ma Num14Rundunoni twang mawa sun numung damus hwerek ming, ma sok lilin malaushi hu hwerekzizerem.15 Nyi numung wa gun yiyi ywai wuit sa wusik, yo nung sa yaph rimg. Yonung. Sa mbeshek te phi phinik nyi, ma nabi mabwan ma Num rima gum mbiring. 16Wa ma tyiak zizik titara Numung ming taka twak kis numung; ''Gum ma gugum taka Phi ma Daa Num mbiring''17Me phar malaika ti'rang Num ming sa phin te ma kar gung. Shu'shwer mbiring ma cui miming.18 Be nang he mumuk yeer mnyin mok ma biki shuruk ma daa Num benang he yi ywai hu hum mok taka ywai ma damus taka taaka banji ba taka ywai ma giri mbiring taka na ka kama cice ba taka tiphi taka gum wok taka taaka na kama wa ma gum geh.19Mi phar ywai hai na taka gugum ma teh yong taka runduna sama numung masa munu muk yeer nama,mi wu hum mok ta rina ka mawa damud mingtaka rundung numung. 20Ma turr ywai hai na tak anabawa phak numung kama ti bubum jwa nama taka alamu na ka disi takana kamase mbak numung. Ma tusuk ba kara ma nzor namakara yijijek fwet21Mbor ma nzor ba ma gumka wurik nyina taka na ka ma syiak damus na. Shu'shuer ma yi kum nama mbiring nama.Chapter 20
1Nugu mi phar malaika sa sirr twang wa ma nyi'nang ma ngirish ma buk phiri ka wa wa ma si sang nyang geh wa ma gborok wok numung. 2Nugu kpang ning wok, na ka yo nung wa jwa, ka wa ma phin gu wun kajiri nugu jiphi kusan miring.3 Nagu tusuk gu buk phiri na ming, nugu mbeng gu tumung nugu dak gu hatimi ming titi numung cang ka na nyina, nung sa torr disi ring teh yong geh bi kai kwisan miring, ka na hadan ang dole ma nyarak gu ma mwa lokoci bwas.4Nugu mi phar te ci cang gum numung takana ka cang te numung ba nung takana ka ma naba gum wok ka na ba makyau. Me phen mi pharr takana kama yaph titi nama'ng mok ma shaidar mwing ma Num kaka wun ma Num ma sa ten gu daba na geh da hwen hang numun geh, ma hwangnama. Ma phen ma cang, ma tih mulkitaka mwing ma Num kwisan miring5Burr na masa pheen ma wanak geh kwisan miring na wunik wa nung wa tashi matatu ku. 6Rima mwarang nung wa rima gum rina ka wa ma fwish, da tuhm ! ku kwai ma phu sa wa ma gumtitii nama geh. Ba nung ma cang Firistoci ma Daa Num taka mwing ma Num ma ti gum taka yo kwisan miring'7Ka kusan miring na bi sisang ang, nugu ma nyarak jwa na ka maki mgbeng. 8Wurik nugu sa disi ring ka mawa kursiyi, nign ma teh yong gog taka magog munuk ba ma ba hum mok. Jijek nama wa tika juk so'g ming.9Ma kerephek teh yong, nugu ma bai masa gburu'gbush teh ma taka siak Num ma kara sirr twang tama Num wu shi ba Mbiring.10 Jwan, na ka disi ring, ma tak gu kara gu na ming ka sa yi, te naka ma tak jwa na taka rima phak anabi na ma makyau sun tak zang sawa ma sisang geh.11Nugu mi phar kur siyi shuruk taka rina ka cang njorong numung. Teh taka twang ma hadan nang teh ci cang nama taka teh bu bai geh. 12Mi phar taka kukui shu shuruk taka mar bubwas! Ma sa rang tom ma kursiyi, masa borok yishi naka tiyak maring wa ming. Nugu masa borok ta karda na ka wa ma tiak taka na wa ma nzor nugu ma tam mok taka na ka tiak nama wa ming nengbak seh hwen ka yo tih mangar taka vivi shwak gbum hwen numung.13Song gigeer bi taka na ka yo mirrik ba ang, ku kwai taka hades ma bing taka na ka ma wa tumung, matam ba mok ne mgbak seh hwen ka yo tih. 14Ku kwai taka hades ma tak ba kara na nung wa ku kwai ma phu-kara gung ming. 15Rina ka masa phar tiak numung yishi nzor ming geh ma tak gu kara gung ming geh.Chapter 21
1Nugu mi pharr twang phiyang taka teh phgiyang, twang phiyang taka teh phiyang hadan, nuy so giger sag.2 Mi phar te gung, zirerem phiyang Ursahalima, naka sir ting ka neng tama Num, na wai su sum, sum mangar hang ka ndong fwet tika him phioyang ka ma bingu ru'moh3Mi yisin kor wun shuruk kur suji na wun,''pharr! nang teh cicang ma Num taka ram ring numung cang taka ba. Ma cang ring numung, yo can Num nama. 4Phasi ba vin tom nama, ba kukui hang ka sa phen kpang nzor ma hang geh, da phinik da titasi hang geh. Bu bum ka he hadan .5Rina ka cang gum numung ming wun, pharr nang hwen kla mi ti bubum phiyang. Num gu wun zik yong ting wun yong wa wun giri sawa phak geh.6 Nugu wun mi, bubum bna maki hadan! mi nung mi wai ku taka ku kwanji, rima huph, mi nagu kpitiak nyi ma nzor phiyang.7Rina ka ti nasara yo nung yi bubum na me cang Num numung yo cang mwing nang.8 Taka dirin na taka taaka na ka ma dak kang geh, taka taaka zi, taka taaka mbesh ring, taka ma'ring babuu, taka taaka manji teh, taka taaka kpa tiak ma kon wa Num nama taka taaka phak, te cicang nama wa kara ming ku kui ma phu.''9Nyina ma Malaiku kwuiph nyi'nang bi teh nang, rina ka wa ma tasha wi win kwiph be wun bi phasi mi mii hen phiyang na wun.10 Nugu kpa mi ruhu ming, ba mi gun teh hang ka wai phasi mi mbiring te gum ka wa zi'zerem, Urshaliuma, sa sirr twang tama Num.11Urshalima yisin gum ma Num nugu zerem Un wa ka matar zi'zerem, ka wa kristalclay jaspa. 12Wa ma guguri wuk dak phu, taka malaiku wuk dak phu ngirish numung. Girish ma zik shan ma wuk tak phu ma Isar'ila.13 Su numung wa ma ngirish tat, gurum numung ma guri, tat ser numung wa ma ngirish tat kwara nyi'nang wa ma guri tat.14Ka tung numung wa ma burr wuk dak phu njorong nama wa tiak ma manzani ma Num wuk dak phu ma mwi tumuk.15 Rina ka tam mi wun wa rwish ma manji zinariya wun manji teh yong, giri numung taka tung numung.16phi gum mangar wa nyinang manji teh na maring mumanji male miring wuk dak phu taka rot numung'' numung, taka rot numung, taka twang numung wa nyi nang'' 17Nugu manji ka tung numung 144 mumumak ma ring.18Ma mwai te namang zizerem sa nyan si'h tika madubi nyansi'i. 19Mbur phi numung wa ma matar mu mangar nyi'nang wa jaspa, ma phu wa spia, matat wa agat ma ning wa Emerat.20 Ma tukun wa onis, ma kwiph sallni, ma kwiph nyinang Crisolet, ma naning berry ma naning maring wa topaz, ma wuk kirisopharas ma wuk wurik nyinang' wa Yakita, ma wuk dak phu wa anectis.21Nyish wuk dak phu na wa pearls; ko wane gur numung wa ma pearl nyinang cwen huhu hada numung wa ma zinariya wuk tat phu, tika gilashi zizerem ka sa nyan sie. 22Me sa pharr haiikali ma hang phi na geh, nugu Daa Num rima gum ba phuma mwing numung nung mawa haikali na.23Phi gu na sa murr Num nyinyan taka nwarr ka nyan geh, daukaka ma Daa nung sa nyan ba, nugu kara numung nung wa hwen ka nhan te.24 Ring ma sa shin te na, gu gum ma teh yong ma being kpakpa tiak ma Daa. 25Gurri numung masa gasha'ang geh ma zang taka sun geh. Suyn sa wa geh.26Ma kpa tiak ma Num tumung.27 Ba hwen zig'hang ka jin tumung harr ma cang tumung geh ba habg ka ti hwen vivi ka cang tumung da taka disi ring, ta kana ka tiak nama wa zi zik yishi ma Daa ming nung ma yinChapter 22
1Nugu malaika phasi mi mii' song ma nzor phiyang, nyi ka zerem, ka sa sir kursiyi ma Num taka mwing tumuk.2 Ciciw ma phi gung na gu gung ma so na kon ma nzor phiyang, marr kukon wuk dak phu ma mumar kon, ca ti mar nwar. Yishi numung wa ma gbu gbanak ba ring kui yeer.3Titii nyi sawa tumung geh, gum ma Daa Num taka mwing tumuk ma cang phi gu na tiphi numung ma kpa tiak numung.4 Ma phar tom numung, tiak numung cang tom nama. 5Sun sa wa tumung geh, ma sa mur kara ta Numnyi nyahn geh, Daa Num nung cang nyi nyan nama, ma ti gum gbieng nying.6Malaika ma wun mi mii, teh yong wa taka wun giri taka ka jek. Num Daa ma taka anabi, tusuk malaika numung! 7Pharr mi wu bi mwa mwash yong nyi'ning! rina mwarang nung wa rina ka siak wun ma Daa yong.8Mi, Yahaya, me nung me phar me yisin hwen yong ka wi bi ka me yisin me phar mi hu ting mi kpag tiak ma Daa kisma maneka ka phasi mi mii, bubum yong. 9Wun mi mii wun,''sa ti nyina geh! mi wa mwan rwam nis nung, taka ma tunuk anabawa taka taaka na ka ma murr wun ma Num ma kang Nyina tiak ma Num.10Wun mi'' sa shi shi wun yong nyang geh kanu phar nu yisin, nim ki bi hu hwit.11 Rima titi hwen tek tih hwen jek numung rina ka sa ti hwen vivi ti numung sa rag cween geh. Rina ka wa ti hwen mangar ti numung''12Pharr! Wu bi mwamwash yong nyi'ning.13 Mi wu bing gu nengbak hwen ka tih. Mi nung mi wun wa ka taka nyinyi, hwen nyi'nyi taka sun.14Taka mwarang nung wa taka na kama nyaph titarag nama, wa zew ma gbum yiyi kon ma nzor naming nugu ma yi phi gun na ngirish. 15Ngirish nyahn wuwa ma tumung, taka manji teh teh, taka bauta gu kpikpi taka siak hin ma'ring taka mbesh ring taka taka na ka ma shi ba taka phak sun.16Mi, Yesu, mi tusuk malaika nang ma bi ma bi wun ba taka yin shak ma phi wun nim wu bi. Mi nung mi wa nirri ma shan ma Dauda, kpitik bo'hihiming ka wurik nyahn teh.17''Ruhu taka hin bwas wun,''beh! ma rina ka ma yisin ma wun''be'' nu nengbak ka ma mur ma bih ma wu nyi nzor phiyang kpitak.18Mi wungu nengbak ka yisin wun yong; nu rina ka nu sorok wun bing ming, Num we wurr wanu kara bing ming.19 Nu hang ka nu tur wun burr nu nyish ang Num ma nyish wa nu mwarang nis ang nusa yi kon ma Nzor phiyang geh, ma rina ka ma zik tiak nama yishi yong ming.20Rina ka bada shada ma wun yong,''wa nyina! mi wu bi''wa nyi na wunik! Beh, mwing ma Num! Mwarang ma Daa Num cang taka hen mbiring''Wa nyi'na'' Beh Yesu.21 Fwish ma Num cang taka hen tama tiak ma Yeso Kristi''Wa nyi na''