1Naomi, oyaana, den yedi o: N bisalo, n bua ki lingi apo u kaanu ke a yema n yamani. 2Naani ŋan den yen caa ki ŋua boasa, yua ya tuonsoanba kiliegi yeni ki tie ti kpiilo kaa? Diidi dinla ñiagu o baalendi okpaangu3Wali ki tieni tulale, ki yie a tiadi yaadi n ŋani ki cie, ki gedi u jalu po. ŋan da tuo Boasa n bandi ke a ye li kani, hali wan ban je ki go ño ki gbeni. 4 O ya gedi ki ba duani ya yogunu ŋan kpaagi ki bandi wan duani naani. ŋan gedi ki ŋoagidi o taana, ki duani. O ba waani a ŋan ba tieni yaala.5 Luta den goa ki yedi: N ba tieni ŋan yedi yaala kuli.6O den gedi u jalu po ki tieni o yaana n den yedi o yaala kuli. 7Boasa den dini ki go ñuni ke o pali den mangi o den gedi ki duani (okpaandi) bonkogiyenli kani. Luta den tieni dindini ki gedi ki ŋoagidi otaana kani ki duani.8Ku yagisiigu Boasa den jie ki fundi ki tibini ki diidi ki laa ke pua o taana kani.9 O den yedi: a tie ŋmeyo? o den yedi n tie Luta, a tuonsoanlo; tandi a fiabu ki ŋoagini mini a tuonsoanlo kelima apia li sanu.10Boasa den yedi: Li miali Diedo n seligi a n bisalo! ŋan cua n kani ki naa lingi jawaaba, yaaba n luo bi yaaba n pia yeni, li doagidi a buama ki cie ŋan den kpa tieni yaala kuli.11 Moala ŋan da go jie liba kuli n bisalo : n ba tieni a po ŋan ba yedi yaala kuli kelima u dogu yaaba kuli bani ke a tie pomoano12Li tie moamoane ke n pia u sanu ki kubi yi ama li pia toa yua n pia u sanu ki cie nni.13 ŋan duani ne hali lan faa. Saala o ya sua ke o bua ki taa ŋa ki kubi ŋa nani lan bili ke o pia u sanu ki taŋa maama, wan taa ŋa, o yaabua mo, hali u tienu po mini wani n ba taa ŋa ki kubi a. Duani hali lan faa.14O den dua o taana kani hali lan ban yendi. O den fii hali ke li daa yendi Boasa ki den bua ban bandi ke pua duani u jalu nni.15 O den pugini ki yedi Luta: tandi ŋan ŋuagi ya kpalibu ki mubini bu baŋanla. o den tandi o kpalibu ke o biigi (ku kpaangu) nani baa buodi luoba. ki tuni o, li yaa puoli o dengua ki gedi u dogu po.16Luta den guani o yaana Maomi kani ke o yedi: Naani fini n bisalo lige? Lane Luta den togidi o Boasa n den tieni o po yaala kuli.17 O go den pugini ki yedi: o puni nni o kpaandi babuodi luoba ki yedi nni, a kan guani a yaana po nukuomu. 18Lanwani Naomi den yedi; Duani a yama, n bisalo hali ŋan ba bandi laa bonla kuli nba juodi maama, kelima Boasa kan pa o yuli fuodima dinla kaa gbeni laa bonla.
1Boasa den gedi ki ban kali u dogu buliñoabu kani, mi maama n kadi naani. Noami calo Elimeleki kpiilo, Boasa n den maadi yua ya maama den tagini ki baa pendi likani. Boasa den yedi o: "Fini ŋmeŋme, cua ki kali ne." O den cua ki kali. 2Boasa den ta niba piiga u dogu nikpela siiga. O den yedi kali mani nekanba. Bi den kali.3Lani o den yedi Elimeleki kpiilo yeni: "Noami ñani Moabi diema ki goa ki kpeni. O kuadi ti kpiilo Elimeleki kuanu. 4N sua ke li pundi min waani a ki go yedi a ŋan daa u u dogu yaaba leni ti nikpela nintuali. A ya bua ki da u, ŋan daa u. A yaa bua mo ŋan waani nni min bandi, kelima oba kuli naa pia sanu ki cie ŋa laa maama po. A ya puoli mini n go pia u sanu. O joa yeni den goa ki yedi: "n baa daa u."5Boasa den yedi a ya daa Noami kani u kuanu ya daali a go baa taa Luta yua n tie Moabi yua ke o calo yua kpe yeni diegu nda boli. 6O joa yeni den goa ki yeni: N kan fidi ki da u kelima n jie n piama po. N puni a u sanu han daa, kelima mini wani kan fidi.87n yogunu Isalele diema nni nilo ya da bonla bi ki lebidi, yendo yen pidi o cacaagu ki teni o lielo lan doagidi ke ki dunga cuo. Li den tie seedi Isalele diema nni. 8Yua n den pia u sanu den yedi Boasa: "ŋan da u, o den pidi o cacaagu ki teni Boasa.9Lanwani Boasa den yedi a nikpela leni u dogu yaaba kuli: "Yi tie seedinba dinla ke n daa Noami kani Elimeleki leni kilijoni leni Makiloni n den die yaala kuli.10Ki go taa Makiloni kpepuoli Luta, yua n tie Moabi yua, ki baa baa o calo po u buolu. Yeni o kpiemo faali baa sedi o buolu nni, o yeli kan bodi o kpiiba siiga leni o dogu nni. Yi tie seedinba lipo dinla."11Yaaba n den ye u dogu buliñoabu kani leni anikpela kuli den yedi: "Ti tie a seedinba, Li Miali Diedo n teni ke ya pua n baa kua a diegu nni yeni n ya tie nani Lasela leni Lea yeni, bani ya poliediba n mali Isalele yaaba buolu yeni. A ya paalu n doagidi doagidi Yufilata buolu yaaba siiga, a yeli n kpedi Betelema nni.12Li Miali Diedo n teni o pua yeni n maa apo a bila boncianla, ke a diegu n nandi leni pelitisa yaagu, Tamala n den mali yua Juda po.13Boasa den taa Luta ke o tua o pua. Wan den kua o kani, Li Miali Diedo den teni ke Luta taa ku tugu ki mali bonjaga. 14Bi puoba den yedi Noami: "Li Miali Diedo n baa ti kpiagidi, wani yua teni ke ŋaa luo buolu dinla. 15Laa biga yeli baa kpedi Isalele yaaba siiga. Laa biga baa goa ki kaani a jigi ki kubi ŋa a nikpedi nni, kelima a biyuaga n mali o. Wani a biyuaga yeni, o cie apo ba bonjalalele."16Noami den ga ki biga yeni ki ŋmabi ga, ki tua ki biyualo. 17O yieninlieba yaaba n tie puoba den yedi: "Noami baa bonjaga." Bi den yini o Obedi. Wani n mali Isayi, Esayi mo mali Dafidi,18Peletisa yaaba yela n tie ne: Peletisa den mali Hetisiloni, 19Hetisiloni mo den mali Lami, Lami n maa Aminadabi,20 Aminadabi mo n maa Nasoni, Nasoni n maa Salima, 21Salima n maa Boasa, Boasa n maa Obedi. 22Obedi mo n maa Isayi, Isayi n maa Dafidi.
1Piiga n cilie, ya hmaalo yi Adadi ya piiga n dantaali daali, o bado bali maama leni o []oabonli n den baa tieni daali den pundi. Jufinba yinalinba den sugini ke bi baa paadi ba laa daali. Ja li kan tua yeni, li den lebidi ke Jufinba n paadi ba. 2Jufinba den taani ban den yeye ya dogi nni, o bado Asuelusi diema kuli nni, ki tuogi leni yaaba n den lingi ki baa kpa ba kuli. Nilo kuli den fidi ki baa tuogi ba lan gedi kaanu kelima i nibuoli kuli jie ba ke li kandi.3A baditiebila leni bi yudancianba leni a koanbala leni bi badibaanba den sedi Jufinba puoli kelima bi den jie Malidoke. 4Bi den jie Malidoke kelima o den pia u paalu boncianla o bado diegu nni, ke o yeli mo ñani mi diema kuli nni kelima o paalu den pugidi. 5Jufinba den pedi bi yibalinba kuli leni mu jugisiemu, ki kpa ki bolini ba. Bi dewn tieni yaaba n nani ba yeni kuli nani ban bua maama.6U dociamu Suse nni, Jufinba den kpa ki bolini jaba kobimuu. 7Bi den kodi Jufinba yibali Hamedata bijua Hamana bijaba bila piiga yeni kuli. Bani bila piiga yeni yela nne: Palisanta, Dalifani, Asipeta, 8Palata, Adalia, Abitada, 9Palimasita, Alisayi, Alidayi leni Fajesata. 10Ama baa den taa bi piama.11Laa daali bi den waani o bado ban den kpa u dociamu Suse nni ya niba coali n pundi ya bianu. 12O bado den yedi o pobado Esita: Jufinba kpa ki bolini u dociamu Suse nni jaba kobimuu, leni Hamana bijaba bonba piiga yeni kuli. Li ya tie yeni nekanba, li baa tie lede a diema yaama n sieni nni ? A go bua be ? A baa ba la.13Esita den goa ki yedi o: Fini o bado ya laa ke li hani, han pa ya Jufinba n ye Suse nni u sanu ba go tieni saala moko nani a ñoabonli n den bili ke li baa tieni maama dinla, ki go joani Hamana bijaba bonba piiga yeni mo ban joani bi nibiadiba ya daagu po. 14O bado den ñani li ñoabonli ke bi tieni yeni. Bi den kpaani li ñoabonli yeni Suse nni, ki joani Hamana bijaba ban den kpa yaaba bonba piiga yeni.15Ya Jufinba n den ye Suse nni go den taani Adadi hmaalo piiga n dannaali daali, bi den kpa jaba kobitaa Suse nni. Ama baa den taa bi piama. 16Ya ajufinba n den sieni ki yeye mi diema nni den taani ban ye ya dogi nni kuli ki moandi ki baa ga bi yula. Bi den kpa yaaba n den nani ba siiga niba tuda piilele n tudamuu, ki ga bi yula bi yibalinba kani, ki go faabi leni ba. Ama baa den taa bi piama.17Laa bonla kuli den tieni ya hmaalo n yi Adadi ya piiga n dantaali daali. Jufinba den fuodi li piiga n dannaali daali, ki tieni mi jaanjiema ki mangi bi pala. 18Ya Jufinba n ye Suse nni den taani li piiga n dantaali daali leni li piiga n dannaali daali ki tuu bi yibalinba bi panli ki fuodi li piiga n danmuuli daali, ki tieni mi jaanjiema ki mangi bi pala. 19Li tie lani yaa po ke ya Jufinba n ye i tnkundugi nni, teni ke ya hmaalo n yi Adadi ya piiga n dannaali daali tie bipo jaanma daali. Bi ye tieni mi jaanjiema ki je ki mangi bi pala ki go soani bi lieba po.20Malidoke den diani li bontienkaala yeni kuli togida, ki go soani a tila ya Jufinba n ye o bado Asuelusi diema leni yaaba n ye foagima kuli po. 21O den bili ke binli ban ya gagidi ya hmaalo n yi Adadi ya piiga 22n dannaali leni o piiga n danmuuli ki tieni mi jaanma, kelima laa dana tie ban den ga bi yula bi yibalinba kani ki faabi leni ya dana. Laa hmaalo den tie bi pabiidili n lebidi ki tua pamanli ya hmaalo, bi paboanli daali den lebidi ki tua jaanma daali. Binli kuli bi den baa tieni mi jaanjiema ki jemangi bi pala laa dana, ki soanibi lieba po mi jiema, ki go pa a luoda bu paabu.23Jufinba den niani u ñoanianu ke bi baa tuoMalidoke n diani yaala kuli, ki ya tiendi mijaanma binli kuli. 24Kelima Agogi buolu yua Hamedata bijua Hamana Jufinba yibali, den jagi ke o baa kpa ba. O den toani tiatia ki bua ki bandi wan baa kpa ki bolini ba ya daali. 25Ama Esita den kua kilaa o bado ke o ñani o ñoabonli ki diani ke Hamana n den jagi ya yanjagibiadili k bua ki bolini Jufinba yeni n goa ki baa o yulu po,ke ban joani wani leni o bijaba kuli ku daagu po ki soadi ba.26Li tie lani yaa po bi yini laa daali pulimi. Pulimiyeni ñani pudi kadi ki bua ki yedi tiatia. Kelima Malidoke n den diani ya tiliyaa po, leni bani 27Jufinba n den laa yaala leni yaala n den tieni ba kuli yaa po. Bi den jagi ki bili bani biba po leni bi yaabila leni yaaba n baa lebidi ki tua Jufinba kuli yaa po, ke binli kuli bi baa tieni mi jaanma a danlieda yeni. Bi baa ya hua Malidoke n den diani yaala ki ya tiendi mi jaanma yeni lan bili ban ya tiendi ya yogunu. 28Bi baa ya tiadi laa dana po ki tiendi mi jaanma nifiima n tu niffma. Dogu kuli nni leni diebiga kuli nni, diegu kuli baa ya jaani laa jaanma. Jufinba siiga pulimi dana kan bodi hali abada,bi puolihuani kan sundi lipo.O pobadi Esita Abisayili bisalo leni Jufi yua Malidoke go den diani a tila kimaadi ki pugini ban kpa diani ki yedi yaala Pulimi jaanma yeni po u fidu.30Bi den soani a tila yeni ya Jufinba n ye o bado Asuelusi diema nni a kobiga n piiliedi n diebileleeda nni. 31A tila yeni den pia mi maama yaama n duandi bi niba yama.A tila yeni den tundi Jufinba ke ban ya jaani pulimi jaanma yeni lan bili ban ya jaani ma ya dana, leni bani biba mo n den bili bi yula po leni bi puolihuani po maama. Ban tieni nani ban den jagi maama bi ñoalolima leni bi bubula yeni. 32Lanwani Esita ñoabonli yeni den saa moamoani ban den bili yaala pulimi jaanma po yeni ke bi diani ki bili.
12 Ama n yi nani yaala n hani tienma ki bua yaala n bia ya tienma. Yi pidi n niba gbandi, ki kogidi bi nandi ki haani a kpaba. 2Yi hmani n nibuoli gbannandi yi pidi bi gbandi ki mudi bi kpaba. 3Yi jia ba bonjenajena nani ban sagi ya nandi li bobili nni yeni, nani ban haani ya nandi li bobili nni yeni. Li tie lani yaapo ke ya yogunu ke yi ti kpaani ki miadi Li Miali Diedo ke wan faabi yi, o kan guani yi liba. O baa buli o nunga laa yogunu, kelima yi soani yaa tuona n bia."
1Jesu leni o hoadikaaba n den nagidi Jelusalema, ki pundi Betifaje dogu nni, ki kuu O life Tiidi juali, o den soani hoadikaaba lie 2 ki yedi ba: Suagi mani ya dobiga n ye yi liiga na. Yi ya ban pundi ya yogunu, yi baa la ke o hun]ua luo ki se leni o biga. Yin lodi ki cuani ba npo ne. 3 Nilo ya yedi yi liba, yin goa ki yedi o: Ti Daano n bua ba. Tontoni o baa cedi yin cuani ba.4Lankuli den tieni ke o sawalipualo n den pua ya sawalo n tieni:5 Waani mani Siyono dogu yaaba ke bi bado kpendi bikani na. O dingi boncianla, ki jagi o hunbo, Li tie hunbisaagili, o hun]ua yaa biga.6Bi hoadikaaba den gedi ki ban tieni Jesu n waani ba maama. 7 Bi den cuani o hun]ua leni li hunbisaagili ki maani bipo bi tiadi ke Jesu jagini. 8 Ku niligu siiga bi tianba boncianla den ladi bi tiadi u sankunu nni, bi tianba mo den pedi i tibensoangi ki ladi u sankunu nni.9Yaa niligu n ye Jesu liiga leni yaagu n hoa o puoli kuli den kpaani ki tua: Dafidi Bijua n baa ti pagidi. U Tienu n seligi yua n kpendi wani o Diedo yaa yeli nni. U Tienu yua n ye hali tanpojoma n baa ti pagidi.10 Wan den kua Jelusalema, li den paki u dogu nni yaaba kuli ke bi tua: One tie hme?11 Ku niligu den goa ki tua: Li tie Jesu, o sawalipualo, Galile ya Nasaleti yua.12Jesu den kua U Tienu diegu nni ki deli ki ]ani yaaba n kuadi leni yaaba n da kuli lienni, ki tudi ki luni bi ligilebidiba kpagidi leni a kpaajekuada bonkalikaala.13 O den yedi ba: Li diani: Bi baa yi n diegu i jaandi diegu. Ama yinba wani teni li tua a concona wuonkaanu. 14A juama leni a diama den nagini o kani U Tienu diegu nni ke o paagi ba.15Ama bi kopadicianba yudanba leni li balimaama bangikaba n den laa wan tieni ya bonlidikaala yeni, ki gbadi ke a bila kpaani U Tienu diegu nni ki tua: Dafidi Bijua n baa ti pagidi, Dafidi Bijua n baa ti pagidi, bi pala den beni boncianla.16 Bi den yedi o: A gba ban maadi yaala? Jesu den goa ki yedi ba: Mm. Naani yi daa cogi ya maama n tie na: A teni ke o binwaala leni yaaba n daa haani kuli pagi a honhanla?17 Jesu n den fii bikani, o den ]ani u dogu nni ki gedi ki ban duani Betani.19Wan den goa u dogu ku tasoanpanpangu, mi koma den cuo o.18 O den laa bu kankanbu u sankunu ki jadi ki gedi bukani. Ama waa den laa pu bupo kali ti faadi bebe. O den yedi bu: Han dan go luoni pu kuli hali abada. Lanyogunu bu kankanbu den kuodi.20O hoadikaaba den la lani, li den paki ba ke bi buali o: Be n teni ke bu kankanbu kuodi tontoni nanda? 21Jesu den goa ki yedi ba: N waani yi i moamoani, yi ya pia li dandanli ki naa maliti yi pala nni ke li baa tieni bi li kan tieni, yi baa tieni ki cie min tieni bu kankanbu na yaala. Baa yi ya yedi li naa juali: Fii ki ban lu a yuli mi ]incianma nni, li baa tieni.22 Yin baa jaandi ki mia yaala kuli leni li dandanli, yi baa baa la.23Jesu n den kua U Tienu diegu nni ki bangi bi niba, bi kopadicianba yudanba len i Jufinba nikpeliba kuli den cua ki yedi o: Li laa bali yaa po yo ke a tiendi li naa bonla? Hme puni a laa bali?24 Jesu den goa ki yedi ba: N moko baa buali yi bonyenla. Yi ya waani nni, n moko baa waani yi ya bali yaa po ke n tiendi laa bonla.25Jan n den batisi bi niba yeni, o den baa li bali tanpoli po bi, bi nisaaliba kane? Bi den juogi bi siiga ki yedi: Ti ya yedi ke o den baa li tanpoli po, o baa yedi ti: Be yaa po ke yii den daani o maama? 26Ti yaa yedi: Bi nisaaliba yaa kane, ti jie ku niligu,kelima bikuli nua ke Jan den tie sawalipualo. 27Lani yaa po bi den goa ki yedi Jesu: Tii bani ba. O den yedi ba: N moko kan waani yi yaa bali yaa po ke n tiendi laa bonla.28Yi tama be? O joa den pia bijaba lie. O den yedi o bijakpelo: N bijua, gedi ki ban soani dinla n duven tiidi kuanu nni.29O den goa ki yedi o baa: mii caa. Ama lan den yen waamu o den lebidi o yama ki gedi.30 Laa joa den yedi o bijalielo mo yeni. Wani mo den goa ki yedi o: N Daano n baa gedi. Ama waa den gedi.31O leepo n tieni o baa n bua yaala? Bi den goa ki yedi o: O bonkpelo te. Lane Jesu den yedi ba: N waani yi i moamoani, bi lubigaaba leni a poconcona baa kua yi liiga U Tienu diema nni. 32Kelima Jan den cua yikani ki wangi yi mi teginma sanu maama, ama yii den tuo ki hoadi o maama. Bi lubigaaba leni a poconcona den tuo o maama, ama yinba n den la lani, yii den yuandi ki lebidi yi yama ki daani o maama.33Go cengi mani kpanjatoama. O diedaano den ye ki hu o duven tiidi kuanu. O den kpa li nagili ki lindi u, ki gbini ku buogu ku tangu po ban baa hanbidi duven naankani. Ki go paani li pagili o duven tiidi siiga. Lani o den guuni o kuanu bi koaguudiba, Ki fii ki gedi u dogu.34 Li bonluonkaala n den beni ya yogunu, o den soani o naacenba bi koaguudiba kani ke ban gaa o kuanu bonluonkaala.35Bi koaguudiba den cuo o naacenba ki pua yendo ki kpa one, ki lugidi o taalo mo a tana.36 O koadaano yeni go den soani naacentoaba, yaaba n yaba ki cie bi kpiaba. Bi koaguudiba den soani bani mo nani ban den soani bi kpiaba maama.37 Lani o den yuandi ki soani o bijua bikani ki yedi: Bi baa fangi n bijua wani.38Ama bi koaguudiba n den la o bijua, bi den yedi biyaba: One n tie o faajielo. Cedi tin kpa mani ki diedi o faali.39 Lani bi den cuo o ki ]ani o u kuanu puoli po ki kpa o.40Yeni o koadaano ya ti cua daa, o baa soani laa koaguudiba lede? 41Bi den goa ki yedi o: O baa bolini laa nibiadiba ya bolinma n bia, ki go guuni o kuanu nitoaba, yaaba n baa tendi o kuanu bonluonkaala li yogunu ya pundi.Jesu den yedi ba: Naani yi daa cogi i Diani nni ya maama n tie na? Bi tanmaaba n den yie ki luni ya tanli tua li tanpuuli tanjigi. Likuli ]ani o Diedokani, li tie bonlidikaala ti nuni po.43Lani yuaa po n waani yi, bi baa ga yikani U Tienu diema, ki teni ya nibuolu n baa baadi mipo li bonluonkaala.44 Yua n baa laa tanli po kuli baa kuakua, lin baa yua yaa po mo baa tua wagima.45Bi kopadicianba yudanba leni Falisieninba n den gbadi Jesu n puapua yaa kpanjama, bi den bandi ke o maadi leni bane.46 Baa ke bi den moandi ki baa cuo o, bi den jie ku niligu kelima ku den nua ke Jesu tie sawalipuale,
1Ku tisoanpanpangu, bi kopadicianba yudanba leni Jufinba nikpeliba kuli den taani ki juogi ke bi baa teni ban kpa Jesu. 2Bi den loli, ki gedini o ki ban teni o Pilata yua n den tie gufeneeli.3Jedasa, yua n den janbi Jesu n den la ke bi jia wani Jesu buudi ki kadi ke bi baa kpa o, o den mua ke o yaa bi janbi o, ki den taa a kujapien-piitaada ki gedini bi kopadicianba yudanba leni bi nikpeliba kali ki yedi: N tieni ti tuonbiadi ki janbi yua n naa pia tagili. 4Bi den goa ki yedi o: Lani mo nan hua tii? Li hua fine. 5Judasa den luni i ligi yeni U Tienu diegu nni ki ]ani ki gedi ki ban soadi o yuli.6Bi kopadicianba yudanba den gandigandi i ligi yeni ki yedi: Laa pundi laa ligi n kua U Tienu litiagu nni, kelima li tie mi soama yaa ligi. 7Ban den juogi, bi den taa laa ligi ki da o maado kuanu, ke u tua bi canba kupiikaanu. 8Lani yaa po ke bi yi laa kuanu mi soawulima kuanu hali dinla.9Lani, o sawalipualo Jelemi n den maadi ya maama den tieni: Bi den taa kujapiena piitaa, Isalele yaaba n den biigi ki sua ke o dunga pundi maama. 10Bi den taa yi ki da o maado kuanu, Nani o Diedo n den yedi maama.11Jesu den sedi gufeneeli nintuali. Gufeneeli den buali o: A tie Jufinba bado bi? 12Jesu den goa ki yedi: Fini n yedi yeni. Bi kopadicianba yudanba leni bi nikpeliba den tabi o, ama waa den guani liba. 13Lane Pilata den yedi o: Haa gba ban tabi a yaala kuli po? 14Jesu naa den lebidi o maamaba. Li den paki gufeneeli.15Mi pendima jaanma kuli, gufeneeli den maani ki faabi kadibiyenga, ku niligu n mia wan faabi yua. 16Laa yogunu bi den pia kadibiyenga ke bi yi o Balabasa ke bi niba kuli bani o biadima po.17Ku niligu n den taani, Pilata den yedi ba: Yi bua min faabi yipo hme, Balabasa bi, bi Jesu ban yi yua Kilisiti? 18Kelima o den bani ke bi cuo Jesu ki cuani o li bujiali kani kelima li nunponbiadili po. 19Wan da den ka o bujioakaanu po mo, o pua den soani u tondu ki yedi o: Han da kua o naa niteginkoa maama nni, kelima ya ]iagu n pendi ne, n la fala boncianla ti dangidi nni kelima opo.20Bi kopadicianba yudanba leni bi nikpeliba den tundi ku niligu ke bi mia Pilata wan faabi Balabasa ki teni ban kpa Jesu. 21Gufeneeli Pilata go den yedi bi: Bani bonba lie siiga yi bua min faabi yipo hme? Bi den goa ki yedi o: Balabasa. 22Pilata den yedi ba: N nan baa tieni Jesu, ban yi yua Kilisiti mo lede? Bikuli den goa ki yedi o: Ban joani o li dapoanpoanli po.23Gufeneeli den yedi: O tieni be biadime? Bi den tangi ke li pa ki cie: Ban joani o li dapoanpoanli po. 24Pilata n den laa ke o maama ki baa sedikaanu lipo, o den taa mi ]ima ki nidi ku niligu nintuali ki yedi: Mii pia tagiliba o naa niteginkoa soawulima nni. Li hua yinbe.25Ku niligu kuli den goa ki yedi o: O soama n baa tinba leni ti bila po. 26Lani, Pilata den faabi bipo Balabasa. O den teni ke bi pua Jesu i baliji, ki teni o bi nuu nni ban ban joani o li dapoanpoanli po.27Gufeneeli Pilata minteela den kuani Jesu wani gufeneeli diegu nni wan ja ti buudi naani, ki taani bi cagili kuli ki lindi o. 28Bi den landi o tiadi ki golini o bu kpalimoanbu. 29Bi den taa i konkoni ki piani nani ki badifogiliga yeni ki cibini o, ki mubini o jienu li kankagili. Bi den gbaandi o nintuali ki ]uadi o nani o tie o bado yeni ki tua: Ti fuondi a, fini Jufinba bado.30Bi den siini opo ti ]isandi, ki taa li kankagili ki pua o yuli po. 31Ban den ]uadi]uadi o yeni ki gbeni, bi den goliti bu kpalibi ki goa ki lani o o ya tiadi ki ]ani o ki gedini o ki baan joani o li dapoanpoanli po.32Ban den caa, bi den tuogi Silena dogu yua ke bi yi o Simono, ki tieni o u paalu ke o bugi Jesu dapoanpoanli. 33Bi den pundi ban yi ya kaanu Goligota, lani n bua ki yedi ku Yukuokuogu kaanu. Bi den teni Jesu ya duven n kali leni ya ]oagu n to ke wan ]o. 34Ama wan den leni o waamu, waa den ]uni.35Ban den joani o li dapoanpoanli po bi den taa o tiayiekaadi ki toani tiatia ki boagidi ti. 36[Bi den tieni yeni ke o sawalipualo n den maadi ya maama n tieni: Bi den boagidi n tiayiekaada bi siiga, ki toani tiatia n liadicianli po.] Lani, bi den kali ki jii o. 37Bi den kpa ki tabini ki yini o yuli po yaa diani n waani yaala yaa po ke bi cuo o: One n tie Jesu, Jufinba bado.38Bi den joani sanjabi lie a dapoanpoana po ki taani leni o, yendo o jienu po, o yua mo o ganu po. 39Bi santagiba den sugidi o, 40ki fegini bi yula ki tua: Fini yua n baa mudi U Tienu diegu ki goa ki maa gu dana taa, ga a yuli naa. A ya tie U Tienu Bijua, han jiidi li dapoanpoanli po.41Bi kopadicianba yudanba leni li balimaama bangikaaba leni bi nikpeliba kuli mono den ]uadi o yeni ki tua: 42O den ga nitoaba ki nan kan fidi ki ga o yuli. O ya tie Isalele yaaba bado moamoani, wan jiidi li dapoanpoanli moala na, lanwani ti baa tuo ki daani o.43O dugi U Tienu po, U Tienu ya bua o moamoani, wan nan ga o moala. 44Kelima o yedi: N tie U Tienu Bijua yo. Ban den taani ki joani o leni yaa sanjaba a dapoanpoana po moko den sugidi o.45Ki cili u yensiicocolu, li biigili den tieni ki tinga kuli ki ya caa hali li yenlebidili. 46Li yenlebidili po yeni, Jesu den tiani boncianla: Eli,Eli lama sabakitani? Lani n tie: N tienu, n Tienu, be yaa po ke a haa nni? 47Yaa niba n den ye likani bi tianba n den gbadi, bi den yedi: O yi o sawalipualo Elia.48Tontoni bi siiga nni yendo den sani ki ban taa u cietuogu ki pagini u mi ]inmiligima nni ki fiini li kankagili, ki yugidi ki teni o ke wan ]o. 49O lieba den yedi: Cedi mani tin la Elia ya baa cua ki ga o. 50Jesu go den tiani ke li pa, ki cabi o naano ki kpe.51Lanyogunu U Tienu diegu nni kpalidoaginkaabui den padi siiga nni, ki cili tanpoli ki ban jiidi tinga, ki boagidi kaani lie. 52Ki tinga den digibi, a tana den yagidi. Akakula den yaadi, U Tienu nigagidihanba yaaba n den kpe siiga, boncianba den fii bi tinkpiba siiga. 53Bi den ]ani a kakula nni. Jesu fiima bi tinkpiba siiga puoli, bi den kua u dogagidiko nni ke bi niba boncianla laa ba.54Minteela kobiga yudaano leni yaaba n den taa leni ki ji Jesu kuli n den laa mi tindigibima leni yaala n tieni kuli, ti jawaandi den cuo ba boncianla, ke bi yedi: 55Moamoani, one den tie U Tienu Bijua yo. Bi puoba boncianla moko den ye likani ki se foagima ki diidi, Jesu n den ]ani Galile ke yaaba n ciani o ki todi o o yema po. 56Li den pia bi siiga Magidala yua Maliyama, leni yua n den tie Jaka leni Josefi naa, leni Sebede bila yaa naa.57Ku joafangu yogunu ya piado n yi Josefi ki tie Alimate dogu yua den cua. O moko den tie Jesu hoadikoa. 58O den gedi Pilata kani ki baa mia o wan teni o Jesu o kpiemo, Pilata den yedi ban teni.59Josefi den taa o kpiemo ki bobini o len kpalipanbu, 60ki duani o o kakupanli nni, wan den teni ke bi gbini yaala ku tangu nni. O den bindi ku tanpabigu ki biini li kakuli ]oabu ki ban kuni. 61Magidala yua Maliyama leni Maliyama toa den ye likani ki ka ki tiegi li kakuli.62Lan fii ki fa, lani n tie li boginli daali fiifaama, bi kopadicianba yudanba leni Falisieninba den taani ki gedi Pilata kani ki yedi o: 63Ti daano, ti tiadi ke laa boandi daano n da den fo yaa yogunu, o den yedi ke dana taa ya pendi ke o baa fii bi tinkpiba siiga. 64Lani yaa po han teni ban ya ji li kakuli hali dana taa daali ke o hoadikaaba n dati cua ki su o, ki yedi bi niba ke o fii bi tinkpiba siiga. Laa boandiyuami ji baa bia ki cie li bonkpiala.65Pilata den yedi ba: No mani yaaba n ji nne. Gedi mani ki ban jiidi li kakuli yin fidi maama kuli. 66Bi den gedi li kakuli po ki tieni ku tanpabigu yeni po ya maalima ke o nilo ya biidi bi baabandi, ki sieni bi jiidikaaba.
1Moala yaala n tie ti padinanidi po. Yi tua : «Tikuli pia mi bandima.» Mi bandima kpendinni ti japaadi, ama mi buama todi mi kpedima li dandanli nni. 2O nilo ya tama ke o bani li bonla, o daa bandi nani lan pundi wan bandi maama 3. Ama yua n bua U Tienu kuli, U Tienu mo bani wane.4To, moala n baa madi ti padinandi maama. Ti bani ke bulo naa ye handuna nni se U Tienu yendo bebe n ye.5 Kelima baa ke ban yi yaala i buli yaba lan tie tanpoli bi ki tinga nni, li tie moamoani ke i buli yaba ke bi diediba moko yaba.6 Ama tinba wani yaapo Tienu yendu bebe n ye, yua n tie baa. O den tagi li bonla kuli, tinba mo ye o yaapo. Diediyendo bebe moko n ye, Jesu Kilisiti, li bonla n den tagi kelima o yaapo ti moko ye kelima o yaapo.Ama bi niba kuli daa pia laa bandima. Bi nitianba n den maani i buli hoadima maama teni baa moala bi ya di laa nandi bi di ki nua maama ki mi tie padinandi o bulo po, Lanwani bi pala siedi ya n tadi yen joagini lienni.8To, laa tie mi jiema ka baa teni tin nagini U Tienu. Ti yaa dini li kan wadi tipo liba, ti ya dini mo, li kan pugini ti liba.9 Ama yin fangi mani yi yula ke yin pia u sanu ki tieni yaala n da tua tanduudikaali yaaba n tadi yaapo.10 Kelima o nilo ya laa ke fini yua n pia mi bandima ka li budieli nni ki di ti padinandi, wani yua ya pali siedi n tadi, li kan teni wan baa li papali ki hmani ti padinandi yoo?11Lanwani a kpiilo yua tadi, wani kilisiti n den kpe yua yaapo baa bodi kelima a bandima yaapo.12 Yi ya dudi yi kpiiba po yeni,ki lengidi bi pali siedi yaali n tadi, yi tudi kilisiti po. 13Lanwani jiemaba ya baa guli n kpiilo, n kan go je laa jiema hali abada,ke min da guli kpiilo.
1N kpiiba, yaala n tie U Tienu Fuoma paabu yaapo, mii bua lan ya boani yi. 2Yi bani ke yin den tie nilanba ya yogunu, yi den tuodi ke bi dia ki caani yi i buli yi n ki maadi po. 3 Lanwani n kadi ki waani yi ke U Tienu Fuoma n gobidi yua kuli kan yedi: Jesu tie ti solindi yua, oba kuli mo kan yedi: «
1Mini Polo, Jesu kilisiti tondo kelima U Tienu yanbuama po, n diani li tili ki fuondi yinba yaaba n tie bi nigagidiŋanba leni bi nidugikaaba ki ye Efesa. 2Ti ba U Tienu leni ti diedo Jesu kilisiti ŋanbili leni o yanduanma n ya ye leni yi.3Tin pagi U Tienu yua n tie ba, ti diedo Jesu kilisiti ya ba. Wani n seligi ti U Tienu fuoma sela buoli kuli kilisiti nni tonpoli po. 4U Tienu den tuodi ki ki gandi ti kilisiti nni ŋali ke ŋanduna daa tagi, ke tin yaa tie yaaba n gagidi ki ŋani, kaa pia tagiliba kuli o nuntuali. o buama yaapo,5o den tuodi ki bili ke tin ba mu bimoanmu bali kelima Jesu kilisiti yaapo. O yanbuama leni o yanjagili yaapo yo ke o den tieni yeni.6 Lanwani tin ya paki o ŋanbili yaali n pia ti kpiagidi, wan puni ti yaali kelima o bijabuadiga po.7O yaa niinne ke ti ba mi daafaabima kelima o soama yaapo leni ti tuonbiadi sugili nani o ŋanbili n yaba maama po.8 U Tienu den jiini laa ŋanbili tipo ke li yaba ki puni ti mi yanfuoma leni mi bandima kuli.9O den doagidi tipo mi yanduanma bondoaginkaala wan den tuodi ki bili ya yanjagiŋanli kilisiti nni. 10Lani n tie ke u yogunu ya pundi wan taani li bonla kuli, yaala n ye tanpoli po leni yaala n ye ŋanduna nni kuli ke likuli n tua yenma, ke kilisiti n ya die likuli11Li tie wani kilisiti ya niinne ke ti tua bi faajieba. U Tienu den tieni li bonla kuli nani wan den kpa jagi ki bili maama. O den gandi ki gagidi ti ke tin tua o yaaba. 12O den tieni yeni ke tinba yaaba n den kpa bili ti suginma kilisiti nni n yaa pagi o.13Yi moko n den gbadi i moamoani maama lani n tie o laabaaliŋamo n cuani ya tindima. Yi den tuo ki daani kilisiti, o yaa nii nne ke U Tienu den tieni yipo mi maalima, lani n tie o fuoma yua wan den niani u ñoanianu ke o baa pa ti yua. 14U Tienu fuoma yua yeni tie tipo mi maalima U Tienu diema ŋalimani po, yaala n doagidi ke U Tienu ba faabi ti cain ke tin ya pagi o kpiagidi.15Li tie lanyaapo ke mini moko n den gbadi ke bi maadi yi dandanli o diedo po maama leni yi buama bi nigagidiŋanba po,16 n tuondi U Tienu yipo kaa cedi ki taagi yikuli yela n jaadi nni.17Ti diedo Jesu kilisiti Tienu, wani baa yua n pia ti kpiagidi n teni o fuoma yua n yendi yi yantiana ki go doagidi yipo U Tienu yin bandi o moamoani.18N go miadi o ke wan yendi yi yantiana nuni ke yin fidi ki bandi yaa suginma n tuugi leni o yiinu,leni wan bili bi nigagidiŋanba po ya ŋalimani ke yi pia ti kpiagidi.19N go miadi o ke yin bandi o paaciamu yu n tuuni tinba yaaba n dugi po ya niinni n yaba ŋali ke li yaba maama, 20o paaciamu yu n tuuni ti niinni yeni tie wan den soani leni yu ki fiini kilisiti bi tinkpiba siiga ke o go ye ki fo, ki kaani o jienu tanpoli po.21 Wani kilisiti ka lankani ki die mi diema danba leni li bali danba, bi paatieba leni bi diediba kuli, o yeli cie a yela kuli ya yogunu n tie na leni ya yogunu n ba ti cua kuli.22U Tienu bili li bonla kuli wani kilisiti taana tiipo ke o die la, ki go teni ke o tie wan yini yaabakuli yudanciamo.23 Kilisiti n yini yaaa yeni tie o gbannandi, ki tie o yedagidikaama wani yua n dagidi bi kuli po, li bonla kuli nni.
1Mini Polo Jesu kilisiti n sua yua otienu yanbuaminni ke min ya wangi , ya ŋoanianu n pia limiali Jesu kilisiti nni . 2n diana fini Timote n bi buadiga ,ke otienu ti ba leni Jesu kilisiti ŋanbili leni O ninhingbadima , leni oyanduanma n ya ye leni ŋa .3ntuondi utienu ti yajanba n den suani yua ya po , ke n moko go tuuni O po leni liyantia hanli . yoguni kuli yensiinu leni ñiagu n tiadi a po i jandi nni. 4ki tiadi a ninsiidi po ,ki sugini ki lee ŋa n paali n mangi . n go tiana ŋan pia ya dandanmoanli a niini ,yaalin den ciili ki ye a yaa lowisa leni a na yunisa niini,5 kin n go dugi cuain ke li yee a niini .6lan ya po n tundi ŋa ,ŋan ya tigi yaa ŋanbili paabu ke a den baa ya yoginu ke n den maani a po n ni . 7kelima utienu naa punti juwaandi fuoma ka ,ama ya fuoma npia u gbamanu ,mi buama , leni miyanfuoma .8ŋan da jie fee kelima ŋan ba waani ya siedo Odiedo po leni mini yua n tie O kadibiga po . ŋan taani yeni nni laa falani , o laabaali ŋamo po . 9Leni utienu paalu yu n den faabiti , ki go yinti ya yiinu ngagidi , ki laa tie ti tuonŋama po ka . ama o yan buama leni O ŋanbili po yo .yaali ke ti den ba Jesu kilisiti niini hali ke ŋanduna daa tagi .10ke jii doagidi moala ti po kelima Jesu kilisiti ti candaano cuami po .wan yua n biidi mi kuuma paalu ,ki doagidi ya miali n kan gbeni yaa laabaali ŋamo .11 laa laabaali ŋamo ya po yo ,utieni den puoginni ke min tua tondo leni bangi ka .12Li go tie lan kuli yaa po yo, ke n laadi fala ama fee naa pia n ni ,kelima n bani min daani yua . n bani cuain ke O pia ya paalu ba kubi O pianli n niini . 13ŋan kubi ya dandanli leni yaa buama ye Jesu kilisiti nni, ŋan den gaa n kani ya mamoanma ke mi tie nananmoanli . 14u tienu fuomi yua ,yuan ye ti kuli niini n todi ŋa ŋan kubi Opianli.18A bani yaabi n ye leni nni Asi diema kuli ŋaani ,bi siiga : Fijela leni Elimojela . 16N miadi O tienu ninñingbadima n jiidi Onisifola diegun ni kelima wani n yen baagidini min den luo li kadidielinni . oo go den jie fee kelima li po.17 wan den cua Loma ya yogunu ,o den tieni a nia ki lingi nni hali ki ban laani .15 O diedo n gbadi o po mi ninñima O gua cua daali. kelima a bani ki cie yua kuli ya todima ke o den todini wan den gedi ki ban laa nni Efesa .
1Han tiadi ba ke ban ya fangi bi bujiaba leni li bali danba kuli ki bogini tuonhanli kuli po, 2ki da maadi oba kuli mabiadima, ki ya pia mi yansoangima , utagihamu leni mi dingima bi niba kuli po.3Kelima ti moko den kpa tie yanluodanba, niyiekaaba, niyaadikaaba leni li nunponli buoli kuli danba leni mi conconma danba ki fuo li nunponbiadili, ti den tie lan pundi ban nani yaaba ki go nani ti yaba.4Ama utienu ti candaano hanbili leni o buama n den doagidi bi niba kuli po 5o den faabi ti ke laa tie ti tuonhama bi ti teginma po. Ama o nihigbadima mi maaliema yaa batisima mi fuoma nni goa pandima po .6Wan den jiini tipo yaama ti candaano Jesu kilisiti nni.7 Lan ba gaa maama tin ba li moamoansaali kelima li dandanli po, ki tua bi faajieba ki go ba yaa miali n kan gbeni.8Laamaama tie mi madugikaama. N bua ke han waani laa bonla kuli, lan baa ga maama ke yaaba n daani U Tienu n bogini ki yaa tuuni a tuonhama kuli. Diidi lani n hani ki go pia mi todima bi niba kuli po.9Ama han foagidi leni mi yanluomaama leni yaajanba togida, a koana leni yaa niama n tuugi leni li balimaama kelima li kuli tie fanma.10yaa nilo n fiini mi paadima han tundi o yenma ki pugini mi liema li yaa puoli han paadi leni o 11ki yaa bani ke laa nilo tieni ti tuonbiadi ki buni ki cuo o yuli.12N yaa ti soani apo Atenasa bi Tikika han jaligi ki cua n kani Nikapolisa kelima n jagi ke n baa ye lankane ku fawaagu yogunu.13 Han bogini Sena li balimaama bangikoa leni Apolosa sancenli ke liba kuli n da poadiba.14Kali ti yaaba moko n bangi ki yaa tiendi yaala n hani ke ban fidi ki yaa baadi tipo yaala n tie tiladi, ke ban da tua yaa niba n kaa luoni bonluonkaala.15Yaaba n ye leni nni kuli fuondi a, han fuondi yaaba n bua ti li dandanli nni kuli. Ke li hanbili n yaa ye leni yi kuli.
1y ua n daani ke Jesu tie Kilisiti kuli, ti Utienu Biga. yua n bua ki Baa, kuli baa bua ki biga moko. 2ti ya bua Utienu, ki go tiendi O balimaama n yedi yaala, ti bani ke ti bua O bila moko. 3mi buama Utienu po tie ke tin yaa kubi O balimaama, O balimaama yeni mo naa tie tugikpiagili.4kelima Utienu n mali yua kuli, paani ŋanduna, ke yaala n teni ke ti paani ŋanduna tie ti dandanli yo.5 ŋme n tie yua n paadi ŋanduna, hali yua n daani ke Jesu tie Utienu Bijua6wani, Jesu Kilisiti yua den cua leni mi ñima, leni mi soama, wa den cua leni mi ñima bebe ka, ama leni mi ñima leni mi soama. mi Fuoma n tiendi siedi lipo, kelima mi Fuoma yeni n tie imoamoani. 7bi tie bitaa yaaba n tiendi siedi. 8bani n tie ; Utienu Fuoma, leni mi ñima, leni mi soama, ke bani bonbitaa yeni kuli siedo tie yenma.9ti ya gaani bi nisaaliba n tieni ya siedo , Utienu ya siedo n cie , kelima li tie wan tieni ya siedo o bijua po .10 yua n daani , Utienu bijua , pia laa siedo o niinni - ama yua n kaa daani , Utienu yedi ke o tie tuofadaano , kelima waa daani Utienu n tieni ya siedo o bijua po .11laa siedo mo nne : li tie ke Utienu puni ti, ya miali n kan gbeni , ke la miali mo ye o bijua ya niinni .12 yua n pia Utienu bijua , pia li miali , yua ki pia Utienu bijua naa pia li miali.13n diani yi po laa bonla kuli , ke yinba yaaba n daani Utienu bijua yeli nni n ya bani ke yi pia ya miali n kan gbeni . 14ti pia ti dugidi o kani , ke tin mia o yaala kuli ke li tie o yanbuama bonla , o cengi ti .15 tin ya bani ke o cengi ti mo , ti go bani ke ti pia tin mia o yaala .16nilo ya laa ke o kpiilo tiendi ya tuonbiadi n ki ciani o mi kuuma po . wan jaandi o po , Utienu baa pa o li miali . o baa pa li miali yaaba n tiendi ya tuonbiadi n ki ciani ba mi kuuma po . li pia ya tuonbiadi n ciani mi kuuma po , mii ba yin jaandi laa tuonbiadi po ka .17 yaala n ki tiegi kuli , tie tuonbiadi , ama li pia ya tuonbiadi ki ciani mi kuuma po .18ti bani ke Utienu n mali yua , naa tiendi tuonbiadi, ama Utienu n mali kubi o yuli, ke o biado kan sii o. 19ti bani ke ti tie Utienu yaaba yo, ki go bani ke li ŋandunli kuli ye o biado yaa paalu nne.20ti go bani ke Utienu Bijua mo cua, ki puni ti mi yanfuoma, ke tin bandi yua n tie o moamoandaano, ke ti ye o moamoadaano, o Bijua Jesu Kilisiti yaa ninni. wani n tie imoamoani Tienu leni yaa miali n kan gbeni. 21yinba a biwaala, fangi mani yi yula leni i buli.